Sllllli CEITlü II ÏPItRITIU
II PliMüi
/
i
STUDIA PINDARIC A.
LUGD.-HAT., TYP. L. VAN NIFTERIK
STÜDIA CRITICA ET EPICRITICA IN PINDARUM
SCMPSIT
H. VAN HERWERDEN
Posteaquam in supplomentis annalimn philologicorum scrips! Pindarica, quae inde seorsum oxpressa Lipsiae prodierunt apud Teubnerum a. 1882, Pindarum saepius in-tenta mente legi atquo rclogi, neque est facile ullus poeta Graecus, quocum maiorem familiaritatem contraxi quam cum summo poeta Thebano. Inde factum ut, licet haiulquaquam sim nescius quot et quantis difficultatibus prematur crisis Pindarica, iterum vel potius tertium (paucos enim locos iam a. 1870 tetigL in Miscellaneis criticis in lyricos Gr., quae accedunt animad versionib us philologicis meis ad Theognidem) in hanc palaestram audeam descendere, una cum novis inventis (ut omnis meae in Pindarum operae unus conspectus sit) compendiose repetiturus, quae alibi scripta non-dum mihi displicuerint. In crisi autem Iiac Pindarica semper quam maxime poteratn id egi, ut Pindarum ox se ipso et interpretarer et eraendarem, rarissime aliorum poetarum usus testimoniis et, ubi ipsum poetam\' testem producere non pote-ram, semper mihi diffidens.
01 y m p. I 3.
fl §\' aéhx yxpvsv etèsxi, Cpixov ijrop,
WX.ST XS\'/MU Ty.OTTSt
Jib.Aa ö»?\'.7rvirspov êv x/tspy. Cpxevvov xspov ip-j[/,xj Sf\' xlóépos, It\'/jci\' \'quot;OXviAxixi xyüvx Cpsprepov xïi\'S Ji tr o pt, s v.
T
1
É
Nupemnie Naber Mnem. 18S4, pag. 25 sqq., non ferons quam cum Hartungio aliisque in Pindaricis meis p. I statue-bani coniunctivi formam Homericam, scribendum proposuit avSx a-j poi addons „ nec certo quisquam dicit (dicet ?) earn medicinam nimis violentam esse.quot;
Quidquid alii dicturi sunt, ego non dicam. Facillime onim xföx70[/,£v nasci potuit ex avUawpixi (quam confusionem videbis in leetionum varietate apud Bergkium ad O. II 92), hoc vero ex ocö\'hx crv ftoi. Be remedii igitur lenitate convenit mihi cum amico, de novandi necessitate non item. Teueo enim quod tunc dicebam, nec refellitur a Nabero, O. VI 24 c(ppx — (oxso^sv okxov, \'ikuftai §£ xts. prius verbum non aliter quam posterius coniunctivum esse admodum videri probabile. Nam cum mutatae huius coniunctionis nullo praesertim intervallo structura omni exemplo caret, turn nullus est Pindari locus, ubi cum futuro, quod rarissime fecit Homerus, cCppx imictum esse constet. De coniunctivo praeter h. 1. constat ex O. XIV 22, P. I 72, IV 92, coniunctivus esse potest aivsTco O. VII 15, et controversa est verbi corrupti xsï.x\'SijTs correctie P. XI 9, ubi Heyne coniecit, ego baud
dubitem Bergkium sequi corrigentem y.s/.xiijTov. Quod autem etiam I. VIII (VII) 9 Sx/tuirópeó/x babui pro coniunctivo, id non feci, ut innuit amicus, propter scholiastae auctoritatem, quam in rebus grammaticis iuxta cum Nabero vilipendo, sed propter earn ipsam san am ration em, ad quam provocat. Nempe huius loci ea ratio est ut, si interpret! optic detur inter utrumque modum, vix quemquam repertum iri putem, quiu coniunctivum prae futuro amplectatur. Quam meani opinioiiom, quae est omnium, ni fallor, interpretum, utrefu-taret, Nabero adducendi fuerant loci ex antiquis poetis Graecis, potissimum ex ipso Pindaro, non ex Horatio, iique tales ut nihil quidquam probent, siquidem ibi quod ipse facturus est disertissime opponitur iis quae alios facere
iubet, quod non cadit in locum Pindaricum, ubi nb initio ad finem se ipsum cum civibus suis hortatur scribens: êx. ftsyx\'/Mv xsvösuv ?,uÓévtsj // êv cpCpxvicf, ttsvu^sv
ss^diVMv, ftyTS xxlsx Qspónrsus, TrxufXfAsvoi xTrpyixTuv xxxüv U yXvxv Ti l x [j. co t o (a. s ó x kx) ftsrx mvov. In hoc ipso vero loco verba Trsvb/tev —■ CepxTrsus non ita leve habont mo-mentum, quo loco uostro tueamur librorum lectionem (tkottsi — xü^x^o^ev. Scire autem pervelim, quid liabeat absurdi aut sanae ration i (cuius me quoque participem esse autumo) contrarium, statuere Pindarum, qui tot alia ab Horaero rau-tuatus sit, ubi metrum suaderet, subinde veterem illum con-iunctivum adhibuisse. Nonne Solon, ut hoe utar, cecinit:
quot;l o ^ ev sic ZxïMftlvx, Trsp) vjtrou
iftsprijc, %xte7róv t outx0^ xTraaiftsvot ?
Amici igitur coniecturam, quamvis lenem et acute excogi-tatam, necessariam esse dubito, et librorum lectionem eo libentius retinebo quod, licet ultima singulorum vorsuum syllaba sit anceps, observavi tamen plerumque vol ultimae syllabae quantitatem in stropharum et antistropharum Pin-daricarum versibus antitheticis esse eandem. Nam si recto calculos subduxi, in omnibus epiniciis versus antithetici hac in re sibi respondent 015 vices, i. e. paene bis saepius quam non respondent, discrepantes 365 vices. Quara propor-tionem haeoe tabella declarat:
Olymp. carm. . . . 187 : 122 Pythi. „ ... 227 : 106 Nemeic. „ ... 118 : 90 Isthmiac...... 83 : 47.
In multis autem carminibus proportie est longe gravior, velut in O. VII, ubi ista syllaba vicies quinquies est eadem, quinquies tantum discrepat. Quae observatie banc saltern habet utilitatem, ut in versuum finibus hic illic
optare possimus inter Infinitivi terminationes EN et EIN, quarum utraque poeta usus est, velut in ipso quem tracta-mus loco praeoptem formam yxpusiv propter vs. antitheticum 14. Ipsius poetao litteratura TAPTEN significabat utrumvis.
Sed utut do hao obsorvatione, quam urgere nolim, iudi-cabitur, saltern non earn habet vim ut mordicus retineam lapyTSTxt, pro quo fieri potest ut recto Naber conieeerit SapjiTixTo O. VII 3.
V. 50. TpxTré^xirri t x^Cp) quot;ësurxrx xpeüv (réósv \'Sis\'SxcrxvTO xx) Cpxyov.
Dett. libri ^ev^xtx. Cl. Hesychio s. v. Ixa^xtx- Sixpie-plcr[/,xtx, conieci: o xc/x xt x y.peuv Iiamp;xtxvto periphrastice dictum pro xpéx quot;èiehxaxvro Pindar. 4. Ibidem v. 58 suspi-cabar: tov als) //.evoivciv ks$xaxv (pro xsQxïmsJ fixteiv su-Cppsaruvxg xKxtxi et dubitabundus F\' Si\'uv pro ftsvoivüv. Do digamma apud Pindarum egi p. 5 et do sequentium verbo-rum interpretatione p. 6 sq. Scholiastae ad v. 71 xóXovred-didi pro xö^.
v. 115. ely) (té te toïitov ü^poü xpwov ttxtsiv i/té re Toauxhe viKxCpópoit;
\'opuheïv TrpóCpxvTOv coCpicf, kxP quot;¥,?,/.xvxg iêvrx ttxvt^. Schol, tovtov du %üftsv xpóvov. Nou haererem, si in praegressis aut sequentibus opponeretur vita apud inferos. Nunc de eo, qui hucusque tyoïi ivrxT^trev, expectabam potius:
ely o-f re Xoittov v\\poii xpivov nxrelv ktL
Cf. 97 sqq. In sequenti vs. Toaa-xle non potest significare ratraVSf xpavov, ut visum est Dissenio, sed procul dubio recto iam Boeckh interpretatus est kxtx nxrivts, haud minus quam tu al to in eed ens. — De positione apud Pindarum et vocalium quarundam quantitato egi Pindar. 7 sq.
9
Olymp. II 19. fVAwi/ yxp vtto xxpiaxtkv trijpa Ovmtcet (1, övc/.ay.ei\') ttxxiykotov quot;sx^möév.
Naber mavult seöï.cc, non ego. Xani non omne gaudioruni genus id habet, ut calanütatis adducat oblivionem, quara rem homines quotidio doceinur, sed tantummodo so-^üv xxP^TUV hoe proprium est.
Vs. 30. vjToi (opoTÜv ye xexpiTixi
Treïpxs oil ti öxvxtou
oüs\' xluxlfiov xl/,£pxv ó tt ót s ttxiy xehiov xtsipsl (t-jv xyxêz r£?.euti/.(to,usi/.
Cum Nabero hie malim ppory, deinde melius haoc verba inteilegam, si pro ÓTrors rescripseris vrÓTspx: nee nobis constat utrum solis filium diem tranquiilum intemerata felicitate finire con tingat, i.e. mane neseimus an ad vesperam perduratura sit felicitas. Etenim ottóts si legimus, cum bis idem poeta dixit, tuin mire solus dies ultimus Trxïg yjsxlov audit. quot;a^l^olov Si, ait vetus Scholiasta, ttótspov xvrcj} o xoyoi xx) stt) tov oxvxtov aüss óttots tsteuttï-(to^ev xijv irxxtyv yipspxv $ oti clöopvfico!; èv rïji tov ^ijv xpévy ovtu Sè kx) ^aplsxpxos xmvei. Qua amphibolia rescripto Trhspx liberamur. Elliptice saepe irÓTspov, ut Latinum utrum, usur-pari nemo docendus est. Hanc coniecturam iam protuli in Aniraadversionibus phi 1 o 1. ad ïheognidem a. 1870 Trai. a. Eh. ap. Beyers p. 75.
V. 43. vsots iv dsOXon; — Tiftüfiivoi;.
Pindar. 8 legi iussi véuv, eandem rationem looi Euri-pidei Med. 48 esse recte negans. Ibidem v. 56 conieci ev (cum Kauchensteinio) §£ viv sxuv ti; o\'iuei to [;jaxov, oti ktl, i 11 u d qui li a b e t aequo animo f e r e t futurum, i.e. mortis formidine non agitabitur, quod cett. V. 62 pro-
10
babam Madvigii conieoturam xeivxv pro ksivkv, repndiato eyx*0?, quod pro h zspó: infeliciter substitui iussit Bergk et(pag. 9) v. 87 yxpvsts conieci pro yxpuersv.
Y. 67. Apud inferos xtrovssspov saxo) ^skovtxi (3iotov oü xdévoe, txpxva-ovtes èv x£p°s xxfj.^ wis ttovtiov uSwp. Equidcm non video cur cum Nabero reponamus xxpxvjwtsi;, nam pro turbandi vorbo militare mihi videtur èv xef°s xv.^\'y. et qui opponitur xtrovssspa; beatorum (sioto?. Melius fortasse Bergk substituit P. XI 47 (pavxv, v-ttquot; xpyupov
«AAijt\' xmy txpxatrè/tsv, quod ibi sano ferri nequit.
V. 70.
xvóspx Ss %pucrcD Cphéyci,
tx i^ev xtpvcqw ^ xyxxm sevspsav, vsap s\' xm.x cpspftsi. opiaoiai tüv xspxs xvxttxskovti kx) sstpxvotc.
Bergk repudiatis Boeckliii et Karstoni coniecturis y.scpx?.xg vol kpotxqov; pro sscpxvon;, nemini facile persuadebit ipse corrigens:
öp ftoi? i rüv xh£ s xi/xttkskovti kx) ssqivoi;,
ut opftoic et sstpxvoig sint Accusativi Aeolici. Nam abiectae consonantis praepositionis èy. nullum in Graeca poesi usquam vestigium reportum est, neque in ea scriptura aptum est verbum compositum xvxttpjkciv, quod ut xvxhslv de redimiendo capite usurpari assolet. Melius saltern coniecisset:
op/to i? arcfis tüv x*p£s xi/xtthekovti kx) siqxvois, horum flor u m sertis et coro 11 is man us eos re-d i m i u n t. Cum hoe loco componatur P. X 40.
V. 95. «AA\' xjvov strsfix kopog
oil (7uvxvti3[/,£v0c, xxhx [/.xpyav v tt mpüv,
to xxhxyyttxi q shav xpvtyv t s ö s psv ècxüv kxhots epyoig.
11
Non male Nabcr (pihwv coniecit pro Ipse Pindar, pag. 9 proposueram:
«AA#, ftccpyuv yup avSpüv to hxhayijcrxi, QsXav xpu^ov t ió s //, sv kt\'s.
quot;AXKoi — yxp plerumque quidom apud nostrum est ellip-ticum, sed cf. P. 1 85
xXti opai;, Kphcuv yxp ohrippov CpMvos,
W TTXpiSI KX?.X.
Olymp. III. 3.
Mo7lt;7x y o\'utu ttoi ttx pssa. (toi veociyxXov eupovrt rpoTrov Acopty (pUVXV Sl/xpfió^xi TTS^iXtfJ.
Admodum mihi placet Naberi couiectura o\'jtcc //,01 tt xp s-sxiy, nec sane displicet quod vs. 25 pro depravato vropeusiv coniecit irspxlvsiv, sed minime idem mihi persuasit vs. 14 corrigi iubens:
ou f^yjv quot;Siut-w ksivoi; e [/, [tsv pro oil (/,iv (yiv\') Kcivhg ay v.
Nam etsi pars librorum habet constanter Pindarus usus est forma Dorica (txv, quod nemo melius novit quam ipse Naber. Sed vel si (ixv reponimus, nequaquam proba-bilis mihi videtur medicina, qua summus poeta dicere iubetur scilicet se non studiose sectaturum esse stulti-tiam, quasi vero quisquam mortalium reperiatur, qui dedita opera id faciat; ut taceara nusquam, quod sciam, a verbo hcixsiv suspensum esse infinitivum sine articulo. Ceterum procul hodie absum, ut Optativum sine particula conditionali defen-dam, quem hie ferri non posse iam Hartung intellexit, non ita male suspicatus oil (mv (pixv?) ciidi-u ksTv\' 3? s1tj. Ad formam Homericam sly pro lot cf. il 139, § 496.
Nec male dictum foret, ut arbitror:
ou //, xv \'Siccl-u Hsivhv oJpov.
12
Sod quod satis certain sit, frustra quaero. — In verbis modo praegressis Pindar, p. 9. coramendavi nonnullorum librorum lectionom xiloihxroi et P. IX 58 omnium codium scripturam xpaTkxv pro atioissxrov et Kpxnsov.
V. 31. tt v o l xl c cttlöev Bopsx.
Pessime Bergk soloecum Dativum pro ttvoixz, quod unus hiibet codex novicius, retinuit ob librorum scilicet auctori-tatera. Quasi vcro non constanter a xi et xu a librariis confundantur et sit ulla in his minutiis librorum auctoritas.
Oiynip. IV 19 ou ipeulsï réyl-u Koyov.
Post enumeratas victoris virtutes potius expectabam; cu tsyyw hoyov.
O. VI 21 (txpTupyiTu est nunc et semper testabor, neque hue pertinet O. VII. 20 sdsX^w, dictum ut saepo pouhyiropxt. Cf. Pindar, p. 11.
Olymp. V. 7 t)v §£ xüSj? x(3pov
viKxrrxn; xvsQyixs.
Naber p. 41 sq. „ Potestne quis in certaminibus xpxTÖxi xöSo? xppóv? Credebam omnem xfipÓTyrx ab illis ludis longe abosse. Sic tamen I. I. 50 et O. V. 7. Dicerem sine controversia verum esse jcDSo,- xSpóv, sed id me retinet quod apud veteres poetr.s adiectivum non roperio,quot; Abest sane ab ipsis certaminibus xfipoTW. sed minime abest a gloria victoris. \'A/3/w? Pindaro saepius est splendid us, felix. P. Ill 110 el Si (tot t: 6 t (jlov (shi; xfipov ópét-xi. P. VIII 88 a Ss kxKov ti vkv x [spotxto s sir) f^syx^x? fAtt/Sc? ttstxtxi vtto-
TTTspoi; xvopsxi?, ubi recte scholiasta intellexit sulxi^ovix^, neque alitor inteiligo P. IX 34 Tpduv sXurs Sopous xfiporxTos. Cf. etiam I. VIII 71, ubi victoriae praemium audit xfipo; ^vpuivx: (irs^xvoq, et fr. II, 1. Si quid mutandum foret, potius corri-
13
gerem axpov quam xSpiv, sed prorsus nihil est in tradita lectione, quod mento quisquam vituperet.
V. 10. xei\'Ssi (jUV a.Kno; ciyvov to rem htL
Verissime Hoeker act-ei, ut arbitror, lieet fortasse eogitari quoque possit do reponendo txsipsi. O. IX 20 oêiv seCpixvcov autot kXvtkv Aoxpwv sTrxsipovri pxrsp\' ixyïMÓlevlpov.
Olymp. VI 7. sTrixvpvxi; xtpöóvuv xgwv iv l^sprxh; xotèxlg, Male interpretes iungunt èmKuptrxis h xotèxlc, nam ita abesso debuerat praopositio. Verte: nactus cives non invidos (eopiosos) in cantibus iuoundi s. Pindar. 10.
Olymp. V12. Conieei:\'Ayyvix, t)v §\' xivoc hoT/tos, ov svd Ixou (pro èv quot;Sixcf) Ij onto y\'/MTTx; quot;ASpxqos — èpósy^xTO. Ibidem.
V. 15. STTTX §\' STTSiTX TTUpXV VSKpÜV T £ X £ 17 6 S V T U V.
Naber pag. 30 merito repudiatis, sed iusto acerbius vitu-peratis, sex virorum doetorum coniecturis, ipse id proposuit quod nemo Pindari admirator a summa poeta dici potuisse sibi persuadebit rfAo? Oévrwv, quod si in omnibus libris legeretur, ut %x(4,xifyï.ov et xxsipÓKxXov, haud minus suspec-tum iudicarem quam quod nunc scriptum exstat. Quasi vero eiusmodi lectioni praesidio sit id quod, allatum a Nabero, magnifice poeta dixit O. II 15 cüS\' xv xpóvo? o ttxvtuv ttxt^p ciuvxiTO óéftev spyav tsXos.
Poeticum saltern est et Pindaricum quod proposui in Pindaricis p. 10:
STTTX §\' STTSITX TTVpxV VSKpÜV T£ quot;lt;gt; X I lt;7 (t S V T M V ,
septem deinde rogis cadaveribusque igne vorati s, cl. N. IX. 24, ubi est de eadem re: «rrd; quot;S x ie xvto Trupx) vsoyvlovi Qdnxi et Eurip. Heracl. 914 tov \'Affix quot;èipov
14
xxTtfix Seiva: cpxoy) l x tv Ó e is. Nam propter vocabuli Triipx ori-ginem poetam dativum nupi vel cpxoyi omittere potuisse, non est quod dubitemus. Lenisslma autem haec quoquo est mutatio, siquidem litteras A et A et propter sequiorum pronuntiationom diphthongum xi et vocalem f perpotuo con-fundi a librariis constat. Nabcro si sua placet coniectura, non intellego cur tauto opere ei displiceat Bernhardyaua, quae cum reliquis „ nauseam el creansquot; tamen eodem fere redit. Nam si unus ei displicet rogus, eodem iure TrupxT? scribere licet.
xvrsCpósy^xTO 5\' xprieTrvig
TTXTplx CTIJX [A.£TX?.?.U7év TS VIV quot;Op70, TSXOS, KT£.
Tres critici (Hermann, Hartung, Rauchenstein) reponentes pteTxk/.x\'DLxvTi a quo tandem verbo istum Aoristum deri-varint, prorsus mo latet. Nam a ustxWxvitu fit f/,srx/.xExvri, a (istxKXxv vero [leTxXXxvxvTi, et verbum [xstxvJZu, a quo solo eiusmodi Aoristus formari potuit, nullum umquam ex-stitit. Si itsTxhXxv huic loco satis aptum est, non male Rauchenstein, dummodo unum sigma deleveris, coniecisse videtur [isToiXXix,s[lt;r\\xvTi Tiv quot;Optra, xrL
Prorsus certe ropudianda Bergkii coniectura :
ftSTKVSXVSV TS VIV KT£.
Paullo ante, v. 58, una inserta litterula scripserim:
\'AAvpfy pifWw lt; V ^KXTXpxg sKxtews KT\'S.
V. 86. pxTpoftxTup epx \'Zrui/.tyxXh, suxvêfa Mstüttx, TrKx^nriTov x @yi(3xv stiktcv, txs êpxTsivov v\'Sup Trio xi, xvhpxeiv x]xftxTx7lt;ri ttKsku v
TTClüi\'AOV VfAVOV.
15
Mezger pag. 14i scribit „Metope, die Tochter des Arca-disehen Flussgottes Ladon, heisst die Nymphe eines gleich-namigens Wassers in der Nühe von Stymphalis; sie gebar dem böotischen Asopos die Thobe. Hinter hixTsv ist ein Punct zu machen, rxg — txutxs, sc. trlc^xt „ich will
trinkenquot; natnlich um tnich durch ihr Wasser begeistern zu lassen — so auch Hartung. Der Zusammenhang von V. 82—87 ist foigender; Als ein Sohn der ritterlichen ïhebe besinge ich gerne kriegerische Manner; dazu fiihle ich mich jetzt aber ganz besonders angeregt, wo es gibt einen siegreichen Arkader zu verherrlichen, denn auch ich bin ein halber Arcader, da Metope die Mutter der ïhebe in Stymphalos zu hause ist, zu ihr will ich mich darum begeben, um mich von ihrem Wasser begeistern zu lassen.quot;
Haec difficilis loei interpretatie, in quo expediendo et emendando multus est Bergk in ed. IVquot;, Nabero evertenda fuerat, antequam proponeret coniecturam suam ttIvo/asv — wAfjcf/v. Mihi de hoe loco non prorsus quidem liquet, sed nee possum nee vole refutare Mezgerum, quem de Aenea (v. 88) vide pag. 122 sq.
V. 78. id cc pv tr xv ösüv Kxpuxx.
Metrum Pindaro permittebat ut scriberet sSupijiravTo, admissa synizesi in vocabulo sequenti, quemadmodum cor-rectum est in codice A, et frustra quaero cur hoe loco non scripsisse censendus sit, quod omnium usu teritur et ab ipsius sermone non abhorret. cf. P. IX 57. O. VII 3. Scio apud Hesiodum hodie semel legi formam activam Opp. 81 sq., sed locus est manifeste spurius.
V. 97. Pro Qpxwoi cur potius öpxwxi cum Hermanno, vel fortasse etiam melius 0pxum legam quam öpxTvoi cum Boeckhio, dbd Pindar 10 sq., cl. Eurip. Here. 776.
16
Olymp. VII 9. \'iXxïkoixxi, natum ex significaro nequit, quod sumuut Scholiastam secuti interpretes, foxpous ttoiü, eüQpalvu, sed hie est quod semper et ubique, Ixiou; Troioïiftxi, propitios mihi reddo, tanquam deos, quos hymnis ho-noramus. Olympionicos divinis paene honoribus Graeci pro-sequebantur. Pindar. 11.
V. 58. xTTsóvTog S\' ovrii iv^ci^ev Xxxos \'AfA/ay.
Ante hos quatuordecirn annos in Animadversionibus phil. ad Theognidem pag. 75 dixi Pindaruni videri mihi scripsisse svpi \\psv, quam coniecturam nunc repetit Naber. In Pindaricis fortasse ideo non feci mentionem, quod coe-peram dubitare hocne verius esset, an (ivsiksv. Nunc cum in idem incident Naber, maiore fiducia repeto quod olim repperi.
V. 73. Kxfiipov pro Kxpsipov ex vetustis titulis restitui Pind. 11.
V. 93 jCiij KpVTTTS KCIVOV (TTTSpft XTTO KX\'A/.IXVXKTOC.
Quid requirat sententia, sensit scholiasta: w xpiitrre to koivov ax) $ ix^y hov toTc ttoK hols t. K. yèvos, sed depra-vatam lectionem interpretatus est. Verum videtur kXsivóv, quod cum xxivóv et mvóv confuncli assolet. Pind. 11.
V. 52. spyx Ss %uoï(Tiv spzóvTS7lt;rl ó\' ó^olx ksXsvQoi Cpépov.
Ambigi potest utrum recte Aloxandrini vocem ZHOICIN hoc accentu donaverint, an poeta potius voluerit participium ^uoitriv. Dubites enim adhibito loco I. VII 30:
xsciv ysvsSf. (/.éyisov aKkg xv^av
^WWV T XTTO xx) ö XV dl V, 1. 8. XX) XTTOÖXVUV.
Cf. Soph. O. C. 390. Ant. 210. 852. Tr. 73. 806. 1111. 1163. Ai. 1385. Ph. 412 (ubi tarnen malim owe v\\v \'én Aesch. Sept. 1034. Ag. 630. Ch. 886. 915. 1043. Fr. 133, al. Sed vide I. III 10 pxptvpix Cpii/tévuv ts (puTÜv. Cum
17
igitar pootae Attici in talibus participium adioctivo praofe-rant, Pindarum utrumque sine discrimino adhibuisse apparet.
Olymp. VIII 11. ivirviT . Portentosae formae fidem donegans Pind. 11 hic substituebam quot;ik v vxij t\\ O. IX 83 ot P. 17 lt;riilt;r7roiro pro scttoito, O. V 63 cum Bergkio (cd. II) sttpx-Oov (tttó^svoi pro Tvpxkv h7ró(/,svoi. I. VI 17 conieci Kpovsv-vsttm dvdpè? Q i Xt xt ov // airéadxi kXutx)i; Moipxs Tftxïs pro TrporevvsTU sgttsvO xi xXutx) ; // xvti po? (pi hou M. £., aut xlèsïvöxi pro irrTrscöm ot êCpsT/txli; (Acc. Aeol.) pro spsr^xTc. Verum si vidi, verbum coraposltuni wvsTrstróxi, quod hodie apud Pindarum non legitur, bis oblittoratum est. In iis quae Pind. 1. 1. ad vs. 81 annotavi calami lapsu bis Al ci dam a ntis pro Alciniodontis nomine legi ani-madvorto.
V. 54. f/ §\' èyu Miï.tjïtx £§ xysvsiuv icijlo; xvèèpx ft o v vftvy.
Teneo quod conieci olim ad Theognidem pag. 75: fi §\' — icv\'Sog xvk}) px yt-sv ü/Avcp. Barbarum est
V. 41. hvsTTs §\' xvtIov op ft a iv a v rspxi; svQvs \'AttoXXuv.
Placet nupera Fritschii coniectura x^cpxivuv, in quam et ipse incideram.
Olymp. IX 78. Cum Nabero suspectum habeo verbum traditum rxamp;oütróxi. Nam cum altum .apud grammaticos de tam miro vocabulo est silentium, tum analogia destitutum videtur, siquidem verba in óu ab adiectivis, non a substan-tivis, formari assolent. Ceterum satis apta est scholiastae interpretatie ttxpxtxttitóxi, nee quod substituam reperio, nam de xvtioüvóxi, de quo cogitavit Naber, ne cogitari qui-dem posse manifestum est. Vid. Addenda.
Idem vir doctus de v^srépx; h. 1. disputans pag. 32 sq. attulit notum Aeschyli locum e Persis vs. 900:
a
18
xx) rxq sïixtsiivoui; kxtx y.Xypov \'Ixóviov Kohvavèpoui; \'EXXuvuv hpxTvvs ir (per ép x i $ Cppsviv
(quod enim apud Naberuni legitur xspvlv pro cppsalv, ipsius error est), ubi numori vCpsTspxi: depravatum esse evincunt. Nondum me poenitet coniecturae, quam olim protuli, Aeschy-lum dedisse ecxpciTs cppsalv.
Idem deinde reprehendit scholiastain ad P. VIII 6G sq. annotantem: to sf vpt.xlc xvt) toü txIs crxïc, xx) trafo-vxamp;i toutu \'o nivlxpog. Equidem Scholiastam sua vineta, ut ait Naber, caedentem nihil moror (addit enim ti/^xtxi Is rrCpóèpx êv Alylvy \'AttóïJmv kx) quot;Aprqjjg^), sed tamen de omni sana, i. e. simplici nee artificiosa, interpretatione actum esse contendo, nisi vpxT? pro (txïc dictum sit in loco, qualis hie est:
vjv skxtxpóhs, ttxvüikov vxov svkxéx quot;hixvsjjluv
TIuÓmvo? êv yuxXoii;,
to [ih itsyigov Toll xxP/^^TUV uirxcxc, o\'ixoi Sf Trpóirósv xpvcxXexv SoW irsvrxsêxlou trhv ioprxlt it pxl q sTrxyxyss,
wvx^, hts.
praesertim ubi constat, quod non negat ipse Naber, Pindarum quinquies a^kspos usurpasse pro Tis. Sed multo minus sentio vim argumenti, quo amicus utitur ad demonstrandum Pindarum, canentem P. VII 17 vlxxi — u Meyxxhesc, v^xi ts kx) xpoyóvav, non usurpasse ü^xi pro rrxi, quae non Din-dorfii tantum et Leop. Schmidtii, sed omnium, quod sciam, interpretum hodie sententia est. Nempe poeta, verba sunt Naberi, simul cum Megacle etiam maiores eius alloquitur. Quid quaeso ad rem? Si poeta dixisset: vlaxi —, « ax) ts kx) v [u. al, u xpóyovoi Msyx-
k?Jovc, re vera pronomine vpós, ut vulgo v/térspoc, de pluri-bus usus esset, nunc vero hand dubie usurpavit pro crós.
19
nisi forte putas Latine dici in tali sententia: „Victoriae, o Megacles, vestrae et maiorum.quot; Dare fortasse poteram solitam vim habere, si verba ts kx) irpoyóvcov abessent, nam ita pronomen simul complecti maiorum honores suspicari saltem possemus; concedere idem poteram, si praeter Mega-clem in hac ode fratres eius aut consanguinei, ut saepe fit a Pindaro, celebrarentur, sed, ut nunc res sese habet, non video quo pacto negemus poetam simpiiciter Oftóe usurpasse pro (rót;. Nam durum est cum Boeckhio de omnibus Alomae-onidis Megaclis aequalibus, quorum nemo in toto carmine commemoratur, sermonom esse statuere. Controversa est interpretatie locorum I. Ill 21. K III 1. N. X 37, quos deinde Naber in fidem eorum quae asserit contulit, nam nemo ibi pro certo affirm a rit poetam v^kspos et d^eTspo? solita vi usurpasse, licet procul absim, ut eum id fecisse pertina-citer negem: hoc volo locos esse eiusmodi, ut nullum inde argumentum derivari queat ad stabiliendam amici sententiam de loco P. VII 17, nec magis quidquam huic opinion i prae-sidii est in locis N. VII 37 et I IV 18. Sed alii sunt loci Pindarici, neglecti a Nabero, ubi minus controversa est interpretatie. Nam P. IV 27 shxKiov Sdpu piqSeiriv xvvKikv-(ravTs? xpoT? Medeam de suis solius consiliis loqui vel caeco manifestum est. Similiter N. Ill 9 verba rxq HQÖo-vixv ottx^s x[ax s xtto non do poetis in genere, sed
de solo Pindaro, qui amplum meditatür carmen, intellegenda sunt, et haud dubie recte vertit Dissen: hui us largam copiam praebe ex mente mea. Num vero P. Ill 111, ubi aegrotanti Hieroni dicit poeta:
el Ss vutppcov xvrpov hxi \'hi Xsipuv, ux) rl o\'i CpiXrpov cv Duftip [tsMyxpusi; u/avoi xpstspoi rlósv jarijpx to! ksv viv ttIOov kx) vvv èaXotm vrxpxTX^v xvhpxviv ósppixv vótruv % nvx AxtoT\'Sx xexhyiftévov Üj nxrépos.
20
probabile est Pindarum do aliis praeter se cogitasse? Utrum de pluribus au de solo Pindaro intollogendum putas idem pronomen in eiusdera carminis proooraio: quot;H 6s).ov Xelpuvd xs Qihvpfèxv, el zpscov rcDtf\' xfiSTépac xxo yhuffamp;xc xoivov eu^xaOxi emc, ubi y.ouiv sic demum pulchre dictum est, si xftsTspxc dictum accipitur pro è^ixc ? Inter locos ubi v/^érspo? reperitur (O. IX 54. P. IV 255. YIII 72. 1. III 21 (VI 3). N. X 47), licet partim controversae sint interpretationis, nullum roperio ubi non satis commode pronomen ad plures referri possit.
Nisi egregie fallor, huius dicendi usus, sivo abusum vocare mavis, prorsus eadem causa fuit poetis, quae eos movit ut haud raro substantivorum plurali pro singulari numero ute-rentur. Nempe gravitatem quandam et maiestatem ille numerus sublimiori quam sectabantur orationi conciliare vide-batur, et fortasse licentiaui metro saepo commodam eo avidius arripiebant,. quo magis id agebant, ut Musarum sermo ab bumili podestrium sermone quam longissime distaret. \'A^s? autem et x^kepac pro siu.it; interdum usurpata esse eo minus miramur, quod etiam in lingua communi gt;5^«?, ut nos apud Latinos nonnuniquam solum loquentem spectat, et in utroque sermone prima persona pluralis numeri pro singulari uti licuit. Quam vero longe patoat apud recentiores populos etiam in secunda persona tam verboruni quam pronominum idem dicendi scribendique usus, nemo docendus est. Do plurali maiestatis apud Latinos, sequiores praesertim, lectu digna sunt quae scripsit Emiliüs Chatelain, Révue dc Phil oio gie 1880, 2 livr., p. 129 suiv.
Olymp. IX 89.
oïov S\' h Mxpxóüvi 7 u }.xö s) $ xyevsiuv l/Jvsv xyüvx TrpsafiuTspuv xftCp\'\' xpyupi\'èeiT^iv.
Ingeniosa Bergkii est coniectura olvov pro oJov, optimo
21
iure negantis verba truhxós)? xysvsicov significare posse ex-clusus imb erbium cert a mine. Attamen pulchro illo oïov xywvx (quantum certamen!) invitus caream et vinum fuisse in ludis Marathoniis praeraium nimis incerta suspicio est. Quare conicere malira:
oïov 5\' êv Mxpxóuvi Tsi ky ö e) g xysvsiwv (jJvsv xytivx y.TS.
Cf. Homerus B 294.
V. 57. 7rp)v xysfiuv
óiiyxTp\' xtto yxs \'Ettsiüv \'\'OttÓsvto? civxptrxijxi;, ev.xKo c;
MxivxXlcmyiv h Isipxli, ktL
quot;EkxAo? pessime multi interpretes praeeunte scholiasta ex-plicant kxópiji, afferentes Iliad. VIII 512 et Od. XVII 478, ubi idem est quod semper et ubique, tranquillus. Cf Buttmanni Lexilog. I 135. — Vs. 40 w wu (sine accentu) legendum esse et vs. 52 sq. cur xuxzconv obiectum, civThov subiectum esse censeam monui Pindar. 12.
Olymp. X 7.
skxUsv yxp itrexóuv o ftsXXcov X9°V0S èftov xxTxfaxuvs fixOu %pkoq.
öpui; Ss Xütrxi Suvxro; c^élxv £7n[zofu,(pxv toko; ó vxutüv.
Cum artificiosissima sit interpretatie participii nixxuv, una mutata littera correxi ocpèhhuv, vertens: Nam e long-in q u o adveniens tempus a ugen do t urpe rodde-bat ingens meura debitum; veruntamen di 1 uere potest acrem reprehensionem fenus (quod solvam) n anti cum. Pindar. 12.
Ibidem uTrspfiicv vs. 29 cum Aiiyèxv, non cum putrOóv iun-gendum esse ostendi, tum egi de vi voculae mi v. 30 et de interpretatione vss. 51 et 82, v. 78 virgulam deleri iussi post xyspuxou, et v. 97 conieci;
22
kXutov \'é6voq Aotcpui/ // ti fttp iT s ir u kts. pro xptpsTreirov.
Unus praeterea locus in lioc carraino creat lectori moles-tiam. Nompo legimus v. 91 sqq.:
kx) OTCiv y.a,}.x sp^sxn; «c/SS? xTsp,
\'Ayyiridx/t, it? \'AfSx sxóftóv
öcvyip ïxyrxi, xsvex meutrxis (i. o. lixy.£\'jgt;jg (Sioug\')
\'éirops pixOcfi (Spaxv n rspTrviv.
Ibi onim interpretes ftoxêcc habentes pro dative instru-mentali, sTrops contra constantem verbi vim explicant parat. Numquam cnim Tropsïv aliud significat quam quot;Sóvvxi, quaro, si sxops sanum est, suspensus inde est dativus com modi, ut sit: lab or i sue exiguam de dit voluptatem, qua-lem locutionem multum dubito num satis eo tueare, quod recte dicas praemio do nare labo rem. Expectabam equidem s gt;. ups y-oxóm /3p«%u ti rspmóv, vel potius, quod lenius est, sups, si hie trochaeum pro tribrachy admiseris, ut in ultimis vss. epodicis 62 et 124. Cf. ad Pyth. I 40.
Olymp. XI 11.
Mi vüv, — Tsxc, \'AyyirldxfAS, iruy/AXxtus svsxsu KÜ/AOV stt) SsQxVCjl xpvasxi; ikxix?
k£?.cio-/ilt;rco, hts.
Hie quo que NYN non est temporale, itaque sine accentu seribendum \'it ói vuv.
V. 16. svOx (ruyxu/txl-XT\' èy y u xv o pix i uft/tiv, u Moïaxi, (puySamp;vov spxróv [zyV XTTslpXTOV HXhciv,
xxpóirotpov Ss xx) x\'iXftXTXV xCpl!;slt;róxi.
Immo vero êyyuxo/txi, spondee, non spondebo. Pindar. 13.
23
Olymp. XIII 10.
quot;Tfipiv, Kópen [AXTipx d pxvvOv pov.
Pars librorura óp»lt;ruftvQov, cui lectioni nescio an etiam magis faveat loei contextus. Isthm. III 26 legitur xsKx-^ svv x v(3pig.
Y. 109. Portasse Pindarus Mc ot alibi ccnsendus est pro quot;ZimjcIju usurpasse formam norainis antiquissimam Doriensibus usitatam Zskuuv, ut idem proeul dubio O. XIV 4 pro \'O/j-Xo/asvoïi scripsit \'Epxopsvoü, quod uims codex servavit. Cf. Pindar. 14. Eandem nominis formam ubique poetae redde.
Pyth. I 16. TuCpwi; s}^XTOvT^)^gt;cxpxvo^;• to v ttots
KiK\'iMOV ópsxpsv TTOhUciwftOV XVTpOV.
Naberum imprudentem video incidisse in laqueum, quem mihi quo tempore Pindarica scribebam hie locus tetenclit, quique paene me quoque ceporat. Nam et ipse conieceram;
Tutpus é kxtoyxscpxhx ?• tovtt s p ttots ktL sed, antequam sero erat, scripta delevi. Coeperam enim mirari, qui fieri potuerit ut librarius pro vulgatiore vocabulo magis poeticum substitueret; mox vero didici mirificae formae satis praesidii esse in voce similiter formata sxxtovtxTst^i;.
Nemo enim sanum esse negabit locum P. IV 282 èv Sè fiouXaTz Trphfivi; skxtovtxstsï (SioTtji, ubi sxxtovTstsï corrigi nequit, cum quia (ut ostendi Pindar. 5) nusquam apud Pindarum digamma positionem faeere videtur, turn quod iota Dativi apud hunc peetam ne in arsi quidem producitur.
Praoterea egregio acumine Hermann in fragmento Pin-darico 93, sic lecto apud Strabonem XIII 626:
«AA\' oïoe xttXxtov xspxi^s ósüv
TUQMVX 7revTgt;i)iovTXxé$xXov dvxyx# Zfu? TrxTyp sv \'Apt/AOig TTOTS,
24
correxit: Tvipcóvquot; èxxTovTXKxpoii/oi\' ktL adhibito luliani imperatoris indicio, qui Epist. XXII 395 scribens: gt;5 oti tov yiyoivtx tov ixxtovtmksQxXov ev) (Bhy/txtt xxösAeTv yipksesv hunc ipsum Pindari locum respexisso videtur. Qua emen-datione cum et Pindaro metrum et Typboni legitimus capi-tum numerus restituatur, merito eam in ed. IVtam lyricorum recepit Bergkius. Huiusmodi igitur formas licet explicare, certe probare, nequeamus, patienter in Pindaro ferre debemus. Fieri autem potest ut aliquando ex Boeoticis titulis appareat eas ab illa dialecto alienas non esse. Pacile nasci potuerunt in ore populi ex falsa vocabulorum TrevrxxovrccTtv/ig, è^xxcv-TxpsTfc similiumque analogia, ut v. c. apud omnes Graecos wkhi fallacem vocis owéti etymologiam secuta est. Nemini certe ius est unum ex his locis mutaro, nisi simul indicare potuerit, quo pacto prohabiliter reliquis succurramus.
V. 26. Correctionem Trxp \'tèóvTuv pro vrxp\' êdvruv, quae procul dubio vera est, primus repperit Cobaes, lettres ineditespag. 38. Pind. 13.
Vs. 27. oJov A\'itvx? èv pihxftCpuhhci? Samp;stxi xopuCpoüs.
Montibus ignivomis non sunt xopuQxi; prae-
terea vero Aetnae, altissimi montis, cacumen perpetua nive tectum est. V. 20 ttxvsts; xiivos o^slxg Tióyvx.
Quapropter poetae reddam:
oïov A\'hvxs èv [J,sgt;.xCpu}.Xov ^s\'Sstxi xopuQxls. quod veritati prorsus congruit. Quis non inaudivit de Aetnae castaneis ?
Vs. 40. èósXyaxn; rxürx véq TiOépsv ars.
Cum in precibus apud Graecos, ut apud Latinos et popu-los fero recentiores, sollemne sit uti imperativi, non optativi secunda persona, merito hic expectes èHXyeov.
25
Hie locus effugit Nabori diligontiam pag. 37 in loco P. V 119 apto corrlgontis § / §ct\' i tt ) Tspyoiaiv x/tCpi ts (3ouXtx7g exsw pro quot;ètloit stt epyoiaiv xtl Do metro vide ad O. X 91 sqq-Idem desperavit do corrigendo loco 0. XIV 13 sq.
u Trirvi \'AyXxtx (pihyivl/tohTré t Evtppovuvx, ösüv Kpxrfco\'j tt al \'Set;, sttxxooi vüv, amp;x?Jx re èpx7i[/,ohtrs, ütl
ubi Eauchenstein scribondo axyxóoné psv et Bergk sTrxxcoTre (sic!) vvv et Hartung sttxioits vüv soloecum optativum intro-ducebant, Hermann voro sttxkoch; yhsv coniciens soloecum numerum. His conatibus longe praestat Ahrensü suspicio èTrxxpoxtTÖe vvv, nisi quod male retinuit vvv pro vvv. Cum tarnen poetae lyrici et epici ab usu verbi xxpoxrdxi et com-positorum abstimiisse videantur, ne hanc quidem coniecturam facile admiserim.
Ego locum lacunosum esse crediderim et voculam vvv interpolatam esse, qua deleta suppleverim:
TrxlSit; sttxxooi ■ysvhês @x?. six t
èpavlfaoxtts, hts.
recepta trium codicum BCN scriptura 0x\'/.six. Ad voculam Tf in fine versus (continuata oratione) elisam cf. N. IV 63 ovvxxt; o^vtxjovc xx^xv t // y ssivotxruv axutx\'s csóvtcov. Vel in trimetrorum fine idem sibi permisisse Sophoclem notum est. Vid. Dindorf in annotat. Oxon. ad 0. li 332.
V. 44. HhTTOftxt — (SxXsïv — x/tsvaxtrQ\'\' xvriovi;,
Praefero alteram lectionom x ps vlt;r sr ó\\ Cf. P. IV 243. Soloece scriptum est O. I 109 sti y\'Avxvrèpxv xsv sXTropxi avv xp[ixTt 00$ xhsi\'l-siv xrh. ubi tres codices voculam xsv omit-tunt. Non male Hartung vixxv yï.vxvjspxv \'ér xtL
Locis ubi Aoristus sequitur N. IV 92. VI 27. VII 20 spec-tatur tempus praeteritum.
26
V. 60. a.y \'éxen A\'Itvxs fixviXel Cphjov êtjevpa psv vpvov.
Nabero placet èt-xpxu psv, cl. N. II extr. Idem in raar-gine exemplaris mei dudum annotaveram, collate praeterea N. III 10, ubi sic usurpatur verbum simplex. Insuper vero dubitabam an etiam lenius cerrigi posset H-dpccpsv, collate Arist. Thesmoph. 981 st-aips Sij irpcóvpus SiTrhijv %ixpiv xopslxs. Saepissime enim librariis confudisse a et eu constat. Nihil-ominus scribendi usus magis commendat el-xpxwusv.
V. 81. KXipèv el (pêsyt-ouo, ure.
Metrum admittit x a lp i\' si Cpêsy^xio, sed xxlpio? non est vox Pindarica. Recte explicatur v.xtx xxipóv. Cf. Soph. Ai. 34 et 1295. Isescio igitur an v. 57
uv \'épxrxi, icxipov rectius, deleta virgula, xxipóv adverbialiter accipiamus, e o tempore, quod (deo) opportunum visum erit.
Pyth. II 26. yXvxvv shuv filorov.
Optime Naber pag. 36 f x M quot;•
V. 28. Legimus de Ixione;
viv vfipig si? xv XT xv Imspxtyxvov wpvev txxlt;x Sf Trxówv scixot xvtïp ê^xlpsrov exs nóxüov. x\'i livo S\' x^ttXxkIxi CpspsTrovol rs?JêovTr to (/.h ypus oti
èpQvXiov xïftx TrpuTisog ovx XTsp Tè%vx(; sxéfii^s êvxTols, oti ts i^sy xxo ksv ó s eg a tv ev TTOTe óx^xpioïs
AlOS XHOITIV STTCipXTO.
Ex usu verbi Siprsv (non ursv) apparet xvxtxv bic non significare, ut vulgo accipitur, noxam, sed scelus, fla-gitium, culpam. — Tum displicet articulus sic usurpa-tus de re nondum commemorata, neque enim sequente substantive a Pindaro potuit usurpari pro x lquot;S f. Conieci w (referendum ad xvyp\') Stic y x[j,ttXxkIxi ktL
27
Deinde Hockero merito suspectum fuit [icyixhoxsvWc, quod vix significare potest spatiosus. Nee tarnen proho n\\iod coniecit [tshxvoxsvdssa-tTiv. Pindarum plurali numero Óxax-f^ou? usurpare solet de aedibus, nou de cub ie ulo. Cf. P. IV 163. O. VII 29 (cf. V 13), quod si hie quoque fecit, ftehxvoxevOfa (de cubiculo vix ferendum) prorsus ineptum est. Expeetamus epitheton ,u,6ytxhoniidéslt;rlt;7iv, inclytis,mag-nificis, ut est apud Theoeritum Id. XVII, 108 ósüv êpi-xudess oïxoi. Amat autem Pindarus compositionem per /j.£yx?.o. Cf. psyxKÓTroKiq, [tsyxXoTQev/i;, fj.eyx\'/.o\'Sdioc, ftsyxXav-xfa, itsyxXyiTccp, ftsyxhxvup. — In proxirais nota singularem usum verbi medii sTrsipxro pro eo quod dici solet eireipx.
V. 41. èv §\' xCpuKTCtilt;7i yuiOTrsSxis TreCüv.
Praesertim in Aeolico carmine (cf. 91 iv Ahgt;dSsjji %op^xïs) necessario corrigendum est ttsToiv, qua participii forma constanter usus est Pindarus. Cff. P. V 50. N, IV 41. 0. VII 69, ubi eidem errori debetur varia lectio ttsCoux. Cf. infra ad I. IV 35. In reliquis formis sttstsv, ttso-i, Trévuitsv eadem constantia apparet 2, quapropter suspectum mihi est s/atts-Tf? P. vin 81.
V. 56. to 7rgt;.ovtsïv Ss vuv tóx,x ttót/aou aotyixg xpisou.
Mezger, qui corruptissima quaeque aequo animo concoquero assolet, contendit haec verba significare „ reich zu sein indem einen zugleich das loos der weisheit zu theil wird ist das bestequot; et TTÓTfAou lt;roCp!x; unam esse notionem suspensam a tv%x. Gri-phum sane si poeta auditoribus suis et lectoribus proponere voluisset, non potuisset melius óccultare sententiam, sed rec-tissime Bergk locum depravatum esse intellexit, existimans cum reliquis fere interpretibus poetam dicere, optimum esse, si quis sapientiain cum opibus coniungat. Hanc sententiam Pindarus sic expressit in Pythiae quintae initio:
28
\'O TThoüros tuputjósy/ic,
oTxv ris dpsTtji xsxpxfiévov xxóxpiji pporJjaios xviip ttót/aou Trxpx\'SóvTO? xuTOV xviytfl TToXvCpiXov sTrerxv.
Similem quidem, sed paullo tarnen diversam, sententiam poeta nic iudice h. 1. protulit, scribens una addita litternla:
to TrhcvTslv 5f lt;ruv tuxv tót/aou voQix? lt;C xptsov. divitem esse ope fortunao ot sapiontiae optimum, qua doclararot (sequitur enim rv Is vxCpx viv \'éx^\'0 Hiero-nem non. fortunae tantum boueficio, sed etiam sapientiae suae et virtuti tantas opes debere.
Locus dudum correctus foret, si critici intellexissont aut meminissent, apud Pindarum formulam crui/ tv%x (rarius tó^x) significaro ope. Sic N. VI 28 irvv óeov tux$ est ope dei, N. IV 7 avv Xxphuv nxy Gratiarnm ope, N. V 48 MevMpcu lt;7uv tvxx, ope M e n a n d r i.
Pyth. III 21.
£9/ §£ (pLlXOV £V XVÖpamiVl [AXTXIÓTXTOV,
OS IS xlv XVVMV STTtX^piX TTXTTrxlvei TOi Tripau.
Legendum xhxwQeh;, vol multo potius xlt;rxxhhuv. Ad accusativum cf. Eurip. Or. 781. Pind. 15.
V. 27.
êv y xpx pyholiixc!) Uvóuvi rówxig xisv v xoü fixeiXsui; Aofyx; xtL
Probabiliter Naber A x?.ou coniecit pag. 36. Idem v. 41 mavult: cvxsti rhxro/txi ^X^ ywos xfiov ohtcr Q xi pro o\'/.hTxt. Pró qua opinione afferre fortasse potuerat vetus scholium
OUKSTI UTTOpSVU TO S,U,0V (TTTSpftX iSsïV /TUVXTTOXhlJ[AMOV Ttf KopCOl/ISl.
Vulgatam lectionem non defondam, qua ratione quodammodo defendi posse ipse vir ductus confitetur, sed potius sic ut dicam Apollinem re vera mittenda sorore filio in gremio
29
matris exitium afferre coepisse, quod hunc sustulisset, nisi pater ultimo temporis momento subvenisset. Praeterea verbum T/.ijvM, ut toï-iaxv et vTTo/tsvsiv cum mulo Infinitivo Active recte coniungi solo, cum Accusativo et Inf. recte iungi ignore et dubito.
V. 34. «V Axxspsixv. Non fortuitum videtur, quod fabnla hoc oppidum fecit Coronidis patriam. Cf. kxaêpv \'C a xopavy. Pi nd. 14.
V. 50. ïj êspivci ttvp) Trspêofiévcp tispixg Oj
Non de ictu so lis (sonnenstich) cogitandum cum Mezgero, sed de nimio ealore aestivo, pariente febres. Pind. 15.
V. 52. yuloti; ttcpxtttcov ttxvtoQsv (pxp^xux.
Perperam Mezger interpretatur de emplastris. E verbi usu apparet de phylacteriis sermonem esse, quae veteribus Grao-cis constanter audiunt ttspixtttx.
V. 56. xv^pquot; êx öxvxtou y.o/xlixi (l\'Syi xXu kotx.
„ Formaquot; scribit Kaber pag. 37 (propter abiectam redupli-cationem) et per se vix tolerabilis est; deinde etiamsi tole-remus, non tolerabimus tamen primam syllabam corripi. Placet oXuXiTx\\ Non S eb mid tins aliquis, ut scribit amicus, sed vetus Pindari editor et egregius pro suae aetatis module criticus, Sclnnid, reduplicationem (codd. hxXuxÓTx) abiecit. Equidem non video, quo pacto, abiecta seniel redu-plicatione, prima syllaba produci queat, somper enim sic habui, in sxgt;mkx vocalem corripi, in êxï.ajv produci, ut pro-ducitur in supuv, corripitur in kópxax similibusque. De abiecta reduplicatione nou babeo quod dicam, sed invitus poetieum £xXmkótx abiciam, licet quo pacto tuear haud reperiam. Nam transponendo quot;H l -/i V. óxvxtcu xoptls-xt // xvèp\' £x?my.ótx iusto
30
durior nasci videtur structura; admittentes synizesin in cxïm-xotx, syllaba non producta ad exemplum vocis êéo; P. I 56, abuteremur loco fortasse non integro, et si integer sit, expe-diendo quomodo voluit Bergk in adnotationo ad eum locum; utentes aphaeresi, quae uocalis E spiritu aspero munitae rarissima est, metrum iugularemus. Quibus do causis, si abiecta reduplicatio defendi ncqueat, etiam inviti cogimur accipere Naberi correction em. Gratus ab eodem accipiam v. 80 sTrtsxirxi /taóciv pro «V/Vf [txvöiivuu et v. 83 spé-\\pxvTi pro tpéipxvti, quarum correctionura hanc dudum in exemplaris mei margino annotaveram.
V. 101. êv 7ro).s[y.cfl ró^oic xtto \\puxacv Xnruv. Cum Heckero require [i x gt;. co v, nisi forte lenius corrigere licet haév. Hoe verbum legitur O. X 72 et P. IX 123. Pind. 15.
Pyth. IV 3. Del eat ur quantocius annotatie mea ad h. vs. in Pind. 1. I.
V. 10. IjSSJjMijj x x) vvv üsxxTCf, yeveSi.
Ad hyperbaticum usum voculae xxi apud nostrum cf. O. II 31. V 16. P. X 58. N. VII 31. Huius tamen loei ea ratio est, ut vix dubitem corrigendum esse:
èffió/ttji vvv kx) Ssxxrq. yevsSl.
V. 25. xpiftvxvtuv pro y.p-/iiavxvtuv requiro cum Nabero, qui dicit se ea de re monuisse Mnem. XX 70, autignorans aut oblitus me multo ante ipsum eam quaestionem funditus traetasse in animadversionibus ad Lucianum Mnem. VII (N. S.) a. 1879 pag. 366.
V. 29. (p/A/W §\' Utthcv
XPXSTO, ^sivotc ot, T ê/.êcVT6VVIV suspysTxi
SriV è tt xy y é hhov t i trpütov.
31
Nee TTpürov aptuin,nee universa periodi conformatio. Suspicor: ^sivoi? «V êhóóvrsffiTiv evepyhat,
quot;hslTrvquot; STrxyyehhuv Trpovrpsuv eCpiv.
Cf. K VII 8G.
V. 35. quot;ès^iTsp^ TrpoTUXov Qviov fiassuvs iïoüvxi.
Nota singularetn huius compositi usum, qui iam advertit Alexaudrinos. Nam teste Scholiasta Chaeris, quem igitur latuit numerorum ratio, reponebat vrxpxTu xóv. Melius sane conieeisset to tvxov.
Y. 64.
y {/.uXot, Sv) k a) vüv, co $6 (poivimvös^ou yjpm XK^éji
■xxkt) ToiiTois cyhoov OxXXei //.spo s \'Apxsa-iKxc,
Cum aliis hi versus laborant difficultatibus, quas non ex-pedio, turn displicet i^lpoq. Pars codicum habet iasXoz, sed vera lectio videtur ykvoq, quod etiam alibi similiter depra-vatum vidi.
Haec iam scripseram, cum incidi in snspicionem, qua et retineri pspo; et reliquae molestiae expediri posse videntur. Gum enim plerique codices omittant use (Bgk. «xf), nescio an hoc sit glossema, et genuina loei facies haec:
)? /ttixx S»j [ASTX icslvov (pÜTX QoivDcxvOéftou ypos Aupt,^.
ttxiit) kXsitcïs oyhoov QxXXsi [/.épo? \'Apxseihxs.
i. e. Profeeto post Battum adulto vere florido (flore aetatis) floret inclytorum eius posterorum octavus Arcesilaüs. Ad [iépog cf. P. XII 10.
V. 71. MffQanv ijv lleXixv
f\'s xyxuwv AloXihciv hxvéfisv xelpswiv ij joc u /. cc 7: x k x[attt o t s.
Malit aliquis (i o v X oil e i KpvirT »7 s (s. icpvirToïc) vel (2ov-hxTg Kxhu7rTlt;x7i; (^kxXvtvtoIc;\'), aut vi aut dolo. Ceterum cf. Homericum xsspQéx (SoukJjv.
32
V. 98. kx) rig avóputru]/ ere xxftmyevkw ttoKtix $
ét-W/jicev yxTrpóc;
Emendabam Pind. 18 ttots Txc, probante Naberop. 85.
V. 109. hsuxxl; TriêytrxvTX cppmiv.
ïuentur miram locutionem critici glossa Hesychiana A f u-küv trpxtri\'Suv, noquo igitur licet corrigoro quocl expectes ï.v/pali. Num forte lioc hsvxcs etymologica cohaeret cura Homerico adiectivo Xsuyxhèo st Cf. Iliad. IX 119 \'AAA\' fV«) xxa-dpt^v, Qpstr) ?,£tjyahsy(ri Kidyaxs, qui versus proeul dubio haec canenti Piudaro obversabatur.
V. 117,
xsuxlxttuv sopioui ttxtspah/, xamp;vo) ttoxïtm, (ppoutttxts fiol ctx^sm?
Ahovoe yxp ttkïs sTrix^piog ov %sivxv \'mol^xv yxluv SiXXuv.
Quod Bergk in adnotatione coniecit:
Ahovog yxp kxïi; STTixupiós lt;C si fi ou ^sïvo i; \'ik co y. x. multo nio iudice praestat coniecturae, quam in textum ad-misit sTTixccpioc, ou (j-xv Bslvoq hu y. x. Rectissime vero soloeco optativo valedixit, quara in ed. III retinobat vel potius intro-ducebat (libri enim Ixópixv) corrigens ov ^sivuv lx.stiJ.xv oJy.ov xXXmv, quem stribliginera facillimo ovitos scribendo;
cu ^siv cc v hoipt,xv (iü pc xv xhXwv.
Quae aptissima sane est sententia: Ego enim Aesonis filius in liac terra natus in aliorum hospitum domuni devertere nolo.
V. 126. txxsui; §\' quot;aüpixtos JxEv kx) MiXxpcxog
svitsvéovTs; xvs^iiN. èv Sxito; Sè piolpxl pisihixloilt;ri Xóyoic xütovs \'ïxiruv quot;hsy^evoi; ktL
Non duin me poenitet coniecturae, qua Pind. 15 partim ciun aliis corrigebam hOv — xvs\\piol. — pioïpxN.
33
V. 133. ol S\' ènéa-TTovro. Error per editiones turpiter pro-pagatus pro sQwirovro. Nam èeiró/tyiv habet spiritum asperum.
V. 136. Tvpoüi; spoiZlTrhOKXftoii.
Hoc foret cincinnorum amans, ut carminum amica ipxtrlpohTro? aptum est Thaliae epitheton O. XIV 15, sed cincinnorum amans non nisi in vituperio poni poterat. Scripsit vero Pindarus, ni fallor, êpuTOirhoxx/tou, p u 1-chris cincinnis, ut legitur apud Orpheum H. 42, 2. Cf. èpxTÜTrit; et èpxróxpouc.
Y. 142. (tlx BOTS lipqdsl re ftxryp
KXl öpxw/ifösï Xxh/tuvsT.
Invenustam, quinimo incredibilem, lectionem frustra inter-pretes tueri, ostendere conabar Pind. 16, et protuli suspici-onem, vocabulum antiquitus errore natum esse ex Boeotico «POT (i. e. cpv) male intellecto, nee muto sententiara.
V. 139. svt) psv övxtwv (ppévig axurspxi liép^ og xlvijtrxi tv po Sixxg quot;hékiov.
Non persuasit mihi Naber coniciens uxuTropoi. Equidera in comparativo hic non magis haereo quam v. c. Nem. XI 22 : eXTriSe; 5\' oxvypÓTepxi yovèuv Trxihos fiixv e%:v iv Wuöavi 7reipS,7(xi xx) \'Ohv/tTrlcf. xéö\'Aav. Comparativus Graece saepe poni-tur ut apud Latinos, ut iusto maiorem gradum significet. Verte celeriores, i.e. plus aequo celere\'s. Neque eo confu-giara, ut dicam Pindarum hic scripsisse vpo Sly.xg pro gt;5 Slxxv.
V. 154. xveu ^vxi xvixq, sine,coram uni dol ore, i.e. sine rixa. Non intellexit Mezger.
V. 163. [AefAxvreufixi 5\' èvr) Kxsx/Jy.
si petxhhxr ó v Ti. hx) w? txxos OTpuvsi (deus) f/,e Teuxeiv
[vxï tto/aitxv.
3
34
Schol, f! ipsuv/jTecv xx) (ppcvrissov. Dissen „ cum ctiam falsa et mendacia somnia sint, rogat nam haec res talis sit de qua accuratius quaerendum, de quo con suli queat deus, quid facto opus sit.quot; Hand vidi magis! Cur quaeso istae ambages? Quidni statim deum rogat, quid factu opus sit ad iram deorum inferorum placandam. Cf. 159 ^vvxaxi S\' xQshsTv xviv xQoviuv. Hoe vero ipsum Peleus se fecisse dixit, nisi egregie fallor. Scripserat enim poeta:
ftepxvrevpxi S\' fV) KxsxXio/.,
c] xxtxhk xktóv tl,
numquid expiari possit, aut etiam lenius:
s] ftstxhxxktóv tl,
numquid mutari possit. Posterius nunc laetus video in quarta editione (tertia enim uti soleo) propositum esse a Bergkio, sed prior correctie nescio fere an praeferenda sit. Constanter confundi a librariis utramque praepositionem notum est.
V. 173.
x\'l\'B £(7 C svt si xxkkv.
\'a pvxv6svtes xkkxi; vel /tvxvöèvtss xhnxi;, suae memores virtutis, suspicabar Pind. 16.
V. 184. tov Ss trxfttrsiöy yhuxhv $iti6soilt;riv ttóöov hHxisv quot;Upx vxog \'Apyoii?, pv tivx — Trxpx fixtp) fiévsiv ktL Haereo in articulo, quia in praegressis nondura diserte significatum est desiderium. Quare vide nonne praestet coniunctim scri-bere; TovSf hts. referendum, ut solet, ad sequentia: i. e. tosoütov — ciss pot ktL
V. 199. x/attvoxv 5\' ypabi; stxitxv.
Placet Coraesii (lettres inódites) coniectura xpirhoov.
35
V. 213. liï^xv tt tx. p au ry.
Pind. p. 15 emendavi t\' cl. 241. Vido etiam
V. 72 et fragm. ap. Plat. Men. p. 813 et Bergkii correcti-onem P. VUL extr.
V. 228. ivx PcihxKug, s c S\' cpóyvixv ktL
Sic egregie Hartung pro (3cox k!amp;lt;;. Ibidem.
V. 244. Lego: xeïvo ^sc. to lep/y.x\') dpxwvtos Kel-
[^fTO hxfipoTXTOiv ysvvoiv.
Partim praeiverat Bergk coniciendo:
xsno yxp hoxfitf, quot;hpxxuv, tov Af/^fro hxftporxT xiv
[•ysvvoiv.
Vid. Pind. 17. Vulgo: asiro yxp XÓxw, SpxxcvTog S\' s\'lxsro XxftpoTxrccv yevvcov.
V. 245. irevTyxivTOpov, Pars codicum TrevryKÓvrEpov, quam rariorera forraam titulorara vetustorum testimonio commen-davi ibidem.
Vs. 250.
u\'pxirh.x, y. sips v ts Myèsixv vhv xvrü, txv ïïsïJxo Cpivov.
Peringeniosa et, ni fallor, vera est Bergkii correctio cr uv xiióiTu (vellere); sed cum de personis sollenni usu adhi-beatur verbum compositum skk^sztsiv,- praeterea repetita littera scripserira:
u \'pxsïb.x, ^ kk sip s v ts v.ts.
V. 263. De huius loei sententia egi Pind. 15 sq.
V. 264. sl — itjspsipy xs (sic plerique codd., unus xal, recc. xff) ftsyxXxs Spue?, xlxuvy Ss o\'i óxyrov «Se?. Bergk, postquam in ed. III soloecum xsv retinuerat, in IVta de
36
t
suo dedit kx^, quod, quia nullum unquam fuit verbum uxTst-spslvrsiv, male abundat. Quidni potius Hermannum secu-tus dedit pév ?
V. 275. rii/ §£ tovtuv H-uQxIuovtixi
Conieci tout co y\', sc. tov ösiv aoi xupspvaTijpx ysveufJxt. De Dorica genetivi forma egit Bergk ed. IV ad vs. 255. Find. 1. 1. Ibidem dixi cur improbanda sit Bergkii coniectura xCpó!-Toug v. 291.
V. 281. xslvos yap iv tt x kt) v vso?,
iv 5f (öCtuKx\'ig Trpévfiv; èyy.vpa-xig skxtovtxstsï fliOTtji, cpQxvl^st izh xxkxN yhüecrxv CpxsvvxZ cmq. De difficillimi loei sententia pluribus disputans Piud. 17 conieci:
xelvoc ykp êv xpx^si vso/;, h Sè (SouAxTi; Trpéafiui; — (iioTq.,
op$xviamp;i (isv xxxxZ yXwwxv CpxsvvxN ottoc, liberam servat a maledicentia claram (puram) voce m. Cf. I. IVquot; 7 ipCpxvov ufipiog.
67(71 [teyxhuv TTOXIUV eZS i auyysvvts ólt;p 6 x h /A c g
x\'tèoiésxTov yépx;, rep toïito ftiyvvftsvov Cppevl. Receptis certis emendationibus a-vyysvs? et xi^oiótxtov, ïocum persanatum esse negabam Pind. 1. 1., ubi conieci: ex^v (cum Hartungio) (Tuyysvéi;
Ov XT oTcr i v
x\'tBotÓTXTCV ykpxq Tscf, tcüto ftiyvvftsvov Cppevl. babens hereditarium illud honoratissimnm mor-talibus munus cum tua iuuctum sapientia. Nam
37
vereor ut sufficiat quod lenius ibidem proposui ttyQaXiAoHs, (hominum soil.) ooulis maxime reverendum.
Y. 62. oCPpa Txfxlcf. Kvpxvx? xtcXvi? yboiTO
Nescio an Pindarus scripserit, quod omnes dicebant, xts-
V. 113. xyccvlxig S\' \'ipKoe oüov (rösvoe, i. e. iv 5\' ciyuvlxi? QttXsto toiovtos ro aOivoq) o\'ov (to vQivo; irsXerxi) spy.oc. Male igitur Bergk in ed. IVta diremtis litteris dedit oï\' ov vósvos, in quibus praeterea male abundat pronomen possessivum. Pind. 18.
V. 120. — xvèftccv — xxtxttvox quot;B xpóvov.
Lege k sXs cl. N. VIII 28, et cum Heckero öpóvov.
Ibidem.
Pyth. VI 19. trxèóuv. Miror Bergkium scribentem „non ausus sum rxeóciv novarequot;. Qui repente tam pusillanimus factus est vir saope iusto audacior? Nura forte incertum est cxsêclv esse aoristum, ut sipyxösTv, xpwvxósïv, xhxxósïv, Biuxxösïv, sIkx-Óe7v, et nullum unquam praesens crx^i\'v exstitisse?
V. 23 sq. E Chironis praeceptis laudatur hoe:
(AXhlSX [jU\'J Kpovlticcv — óeüv (réfiseOxr TXTTXC Sf ^ TTOTS Tt(J.S,S xpsipeiv yovéuv (Slav TTSTrpufiévov.
Bergk, qui recte intellexit pronomen txvtxs ferri non posse, hand felicissime in ed. IIIta xutu?, in IVta xiïrat; pro-posuisse mihi videtur, quippe quod misere langueat. Vix dubito verum esse:
TXKTXS Sf jWJJ TTOTS TlfAX? KTS.
38
Eandem litteram K supra periisse vidimus in iastxïJmtov P. IV 164. Legitur sttitxktóv P. TV 286. Wilamowitz-Müllendorf N. IX 39 iure an iniuria txktxv pro txutxv sub-stituendum esse coniecit.
Pyth. V 42. Statua ex uno stipite facta absurde vocatur povi-iïpoTTov (puróv. Conieci povóèpvov tuttov. Pind. 1. 1.
Pyth. VI 10. oftfipos iwxKTos ègt;.óuv.
Conieci dubitabundus xiy\'h\' èTreXduv. Pind. 1. 1.
V. 28. eysvro kx) Kpérepov \'AvtI^oxo? Pixtx?
viypx toïito Cpépuv.
Malim Tpécpuv, ut P. V 108 vóov Cpsp(Sstxi. Pind. 19.
Pyth. Vil 20. De sententia egi ibidem.
Pyth. VIII 8.
óttótxv rig a/^f/a/^ön xxptilAl jmVöN èNehxey.
Nemo mortalium ipse pectus suum cogit ad iram. Conieci:
ÓTTÓTXV Tl? X/Ml/JXO\'S,
xxpliAK) kotoT. ênsïmo-y.
ubi immanis simu 11as (civium) corda invaserit, aut
ÓTTÓTXV Tig «(Cw/A/^oN
y.xpllAC jcs\'töN ènshxiry,
scil. aliis, sumta imagine ab equite equum imraittenti adver-sariis. Vulgata frustra interpretantur. Ibidem.
In ipso carminis initio
\'Avuxlx — TToXsr^uv sxoiax khxisxg vttsptxtx g cave vertas summas claves, nam qui summum regimen
39
habet, dicendus est tenero claves, quae non magis summae sunt quam mediae aut infimae. Sed intellege admo-dum val id as, po teute s, ut est v. c. fr. 169 Ciirsp-
TXTtji XStpl.
V. 29. £/V/ S\' a.lt;rxo}.os xvxós^ev ttxjxv ftxxpxyopixv Xupx —, W xópog èhöuv zvivy. Ultima verba /^v) — xvky suspensa sunt a sententia omissa. Plena enim sententia haec foret „ otium mihi non suppetit, ut multus sim in singulis commenioran-dis, nee si suppeteret, eo abuterer, nequot; cett. Alia contractae orationis apud Pindarum exempla haec sunt: O. VII 23. P. IX 71. N. VIII 27. I. VI 15 sq. Fragm. 112. Pind. 20.
V. 57. — yelrwv oti ptm kx) ktsxvwv (puhx!;
êftZv. Nihil aliud dicit poeta, quam beroem suis aedibus vicinum rerum suarum saluti invigilare, nee de poetae pecunia in Alcmanis sacello deposita cogitandum esse vide-tur. Ibidem.
V. 69. xft-Cp\'\' skxvtov olt;rx vko^xi.
Corrigo: skxs êv (i. e. k) \'óvx véoftxi, i. e. quae
aggredior. Ibidem. Cf. ad P. IV 127 et ad I. I 1.
V. 74. Impugnata Mezgeri coniectura irépx Cppovüv (quod significaret n im i s sapiens), conicci ttsp tvlt;tilt;ppuv, egre-gie sapiens pro TTfS\' xCppóvuv. Pind. 20 sq.
V. 76. Conieci: quot;hxi^av Ss vrxpiuxst xgt;J.cr\' x/^ov \'jTrcpóe [3x?.-Xwv xXXov ö\' utto xs\'Pw Pl\'0 xhfov M o d o b u n c m o d o ilium (alteri) sup erne iniciens aut man i bus (eius) subiciens. Ibidem. Ad. Gen. x£lP®v cf. Hes. Th. 717.
V. 78. phpy xxTxfixiv. Impugnatis interpretandi cona-tibus, conieci x x gt;.x ttxvt- h Msyxpois ktL Ibidem.
40
V. 81. TSTpxji S\' ïfMrsTss Q^stTSi\'l Vid. ad P. II 41). !rcofjt,ixregt;rlt;ri kxxx cppovéuv Tolt; cure visos öpcis sir ccXTTVog iv Uuöix\'Si tcplóy,
0\'jès [MhOVTUV TTXp (AKTSp\'\' K ft (p i ysXttq yhVKUS
Quia nullum est verbum a^opvuvon voculam dcftcpi hie adverbium esse statuunt interpretes. Nou tuetur hunc usum locus P. IV 81
xft(p) \'Ss TTtuphaXscf. sèysto tpplwovrtx? oftfipott;,
quia non dubito qiiin afttyissyav aeque recte dici potuerit quam ireptssysiv. Melius igitur adverbialem usum pro xpcph; tuearis analogia vocabulorum 7roM.a.y.ic, rsTpxmi;, similium ultimam litteram metri causa interdum abicientium. Nihilo-minus quia h. 1. non circumstantium, sed matris dulcis risus potissimum cogitandus videtur, hand diffiteor scriptum me malle;
svle ftoXovTUV Trap ftoiTsp\' üv a Cp t yeXus yXvavg apa s xxpiu.
i. e. xvüpré vCpi xapiv, gaudium lis excitat. Cf.ÏL IX 8. Structura ftoxóvruv — vtpi nihil est apud Graecos vulgatius. Multo durius poeta O. XIII 14 sq. iunxit öftfiiv — v-rrspsX-öóvtuv. In ipsis sequentibus pulcherrima est Bergkii correctie kxto. Xavpaq xoP®v (Pro sxöpüv) xTrdopoi Trrdtraovri, vup-lt;poptji quot;öeözyfjAvoi. Ad sententiam cf. fr. 229.
V. 92. èv h\' o/Jycp (Sporuv to Tspvrvov xöamp;rxr ovtu Ss kx) ttitvsT xx!*x\'\' xtt otpÓtty yvciftp TsasiTftèucv. Procul dubio verius Boeckh aliique aversum animum tribuunt Deo aut Fortunae, quam Mezger ipsi gaudio, siquidem (rsrsia-ftèvov manifesto vim indicat aliquam externam. Comparatur enim to Tspirvóv plantae vel tlorl, qui, ut celeriter crescit, ita vento concussus brevi cadit humi. Planius tamen vellem peetam
41
mentem suatn significasse scribendo xttotpóttu ttót pu vel rvxcf.. Pind. 21 sq. Quidquid est, falli videtur Bergk in ed. IVta Pindarum putans sic scripsisse pro yvupcf. Sltto rpixov. Olim ad Theognidem p. 76, cl. P. X 20 ^ (pöovipxïs sk öeav fier XT poTr ixi $ sTnxupa-xisv, periclitabar coniecturam Pindarum scripsisse fu.sTxrpÓTrcp sive ttsl xtpóvrcc yva^x. In uno codice est TrxparpoTrcc. Sed maior est difficultas in yvu^a. (non addito iïsoü) quam in xTrorpiircp.
Pyth. IX 5. xv s ftotrCpxp xyccv êx Ux/Jov xoXttuv.
Interpretantur vento strepentibus, sed, si ita scripsit poeta, nescio an vertendum sit vento turgidis, i. e. plenis, ven to sis. Nempe sic mihi persuadeo, initio duo fuisse verba penitus diversa, sed ob similitudinem deinde confusa, trpxpxysTv, strepere et trtpxpxyeïv, cognatum eum trirxpyxv, turgere. lam olim in Quaestiunculis epicis et elegiacis monui Od. IX 398
lt;r Cpx p xy sï/vro 5f o\'i irup) pl^xi oCpóxhftov
vitiose dictum videri pro rpxpxysüvTo (cf. B 210. 463. lt;Igt; 190), cum recte legatur Od. i 439 sq.:
öyksixt y iftéftyxov avJifisXxroi irep) (Tyy.ovg\' ovóxrx yap crCpxpxysüvro.
Quod discrimen si recte statui, dubium ■ non est quin Pin-daro N. VII 24
rfxfc Alxxiv joxpuo-bxpdycp Trxrpi.
reddi oporteat: jSxpuaMocpdyu Trxrpi
et idem vitium imposuerit Eustathio pr. 16 et ad Od. 1636, 8 poetae nostro tribuenti lovis epitheton spiaQxpxyos pro êpitTiAxpxyo?. Vid. fragm. 14. 15. Nostro quoque loco praefero xvs/toa-pxpxyuv.
42
Vquot;. 23. rov SÈ (rvyxoiTov y^wcuv
vttvov stt) yhscpxpoii;
Trxïip\' »v xX\'ktko 17 x psirovTX Trpbi; txü.
Corrigo xvxhiaxokt\' xpquot; sttovtx, vel elegantius xvx-/.Ukoiitx TTsróvrx, collatis locutionibus «V oCpöxgt;.fM7g ttItttsiv, sir o/tftxiri [ixKKsiv, similibus. Find. 22.
V. 29. xvrlxct 5\' sx /tsyxpuu Xiipuvx TrpovYjvsTrs (puv^\' üs(MOV xvrpov - TrpOXlTTUV hts,
Conieci sxkxAsmv , cl. N. I 60, vel S\' uv psy xXy. Ibidem.
V. 36. 0(7ix Khurxv xspx ol Ttpoasvsyxslv
yj px, xxi ix Xsxsav xslpxi [tsXt^sx ttoixv.
Suspicor )?x«, leniter, vit amator, non feroci impet,u, ita ut puellam terreret infestamque sibi redderet, cll. Hom. Xl 508. (7 92, 94. Ibidem.
V. 40. lt;l\'o7/3s, xx) sv rs ósoTc tovto xxvêpcixotg \'o/^ug
xièéovr, xftcpxvtihv xSslxg tuxsTv to trpütov svvx?.
Optimo iure in ToirpÜTov haesit Naber pag. 38 sq., sed vulnus non sanasse mihi videtur reponendo to ttxpxttxv, quod neque metri responsione commendatur neque sententia, neque usu Piadari et poetarum, qui ttxpxttxv numquam, quod sciam, dixerunt. Mihi venit in mentem:
x^xvhov xhsixg tuxsw s p M v T s ? svvxg,
sed facile cedam evidentiori coniecturao.
V. 67. wxslx S\' sTTsiyofAsvuv vj S ^ ösüv Trpxl;ig oloi rs (3pxxs7xi.
Languet gt;(5)). Placet x 1 s). Pind. 23.
V. 93. sl (pixoi xsüv EI nq ccvtxsu;.
Kequiro H, gt;}, nee dubito amplecti Hermann! sententiam
43
O. XIV 6 corrigentis: xsi troCpfa ij (pro el) kxXoc $ (pro ii) ti? xyAxog xvjp. Si quis nostro loco mavult xeï n? xvrxets, per me licet, sed non fero asyndeton.
V. 113 sq. sic scribo: axovaev Axvxóv tot sv quot;Apysi // oïov supwv (pro svpsv) rtirjapcliwvTX sext oktu Trxpósvoiri, Trph (thov ypixp, sï.ev (pro èXelv) // uxinxrov yx/tov, i. e. audivit, quo invento Danaiis aliquando filiabus suis celerrimum matrimonium paraverit.
Pyth. X. 8. nxpvxtrio?. Pars librorum nxpvxlt;rlt;rios, ut per-petuo in ea scriptura variatur. In marmore Pario (e recen-sione loannis Flach Tubingae 1884) vs. 4 legitnr: xCp\' ov Acuxxhiuv Trxpx Th ïlxpvxIXh sv Auxapetcf. sfixvihsvcre-, itaque III ante Chr. seculo nomen duplici 2 exarabatur. Cur hodie fere viris doctis placeat scriptura per unam sibilantem iuxta cum ignarissimis ignoro.
V. 10. quot;AttoMov, yAvx\'j S\' xvópuTruN TtXos xpxx re Ixl^ovoi öpvüvTX? xvamp;rxt. Melius equidem intellegam xvöpwnul, non enim de h o m i n u m, sed dererum humanarum fine et initio sermo est. L a e t u s h o m i n i (rerum) e x i-tus et finis deo movente fit.
V. 21. ösoq siy Ij xTniftuv xéxp.
Omissa vocula conditionali, non- admitto Bergkii et alio-rum interpretatie nem: Si quis a e r u m n a prorsus fueritliber, diis sitaequiparandus,etvitium subesse credo. Optime proepdit oratio, si pro erj substitueris xkl cum Schneidewino, aut olog cum Hermanno. Eadem de causa improbo Bergkii correctiunculam v. 29 ttXóov vxudi S\' oiÏTf TTS^oq luv 6tj p oi g ubi edidit luv lt;C rxx\' eupoig, quod lectum fuisse a scboli-
44
asta perperam effecit ex liberiore eius explicatione evftxpcci; ivpot:. Optime iam olim Moschopulus suppleverat luv lt;C «v ^gt; s\'ópois. Voculam conditionalem litterae praecedentes perfre-quenti errore absorpserant.
V. 37. Mo7lt;rx S\' cua xTrohx^el
rpÓTroit; stt) (7lt;psT£poilt;ri.
Nihili est Spó ttoic, quod Bergk, pro lópvro it; scilicet dictum, poetae obtrudit. Conieci vróron, i. e. wttirovlon; Find. 23.
V. 39. ttxvtS. 5è xopo) Trxpóévuv
Xvpciv is (3 ox) k a v x %ix I t xv?mv Iovsovtxi.
Nescio an antiqua scriptura BOAI KANAXAI potius inter-pretanda fuisset (3oqi kxvxx^. Cf. Find. 14 ad Pyth. I 40.
Fyth. XI 24. hepy hé%sï $x/tx%oftsvxv (Clytaemnestram).
Bergk in ed. Ill snspicatus $xxvx%opévxv, non de Aegistho adulterio, sed de furtis Agamemnonis agi recte observarat, nec earn sententiam in ed. IV retractare debu-erat. Nam si de Clytaemnestrae cum Aegistho consuetudine sermo esset, nihil erat, opinor, cur poeta adderet omnia ilia quae deinde de potentium invidia dixit; manifesto enim ea verba non mulierem spectant, sed inclytum regem et belli ducem. Verto: hoc enim (maritorum infidelitas) uxoribus iuvenibus maxime invisum pec-catum est, et propter lingua rum impoten-tiam difficulter eascelatur; maledicienira cives, habetque magna potentia non mi-norem invidiam, sed humiliter viventes vix animadvertuntur. Cf. Soph. Ai. Trpoe yxp rov exovO\' o (póóvos epTTsi. Ita locum si interpretamur, optime habet exóisov v. 26, neque in xixwv mutandum cum Heckero.
45
In versione mea adruisi Hartungi, correctionem ftsyxi; pro re yxp. — kQxvtov (Spsitei. Eorum quae humili loco nati faciunt, rumor non venit ad hominum aures. Pind. 23 sq.
V. 34. Tpüuv sKw(Ts SojCtau? xftporxTo;.
Oratio non Graeca. Omnino legendum sttautre. Ex vetori lectione EFIATSE factum erat EFIATSE et male correctum EAT2E. Non seniel confusa vidi hvsiv et ttxusiv.
V. 49. yupvov — ïxSiov. Opponitur Hpóftos oTrXhyc. Of. 1. I 22 Moneo propter Mezgerum, qui pag. 267 ItxuKov opponi putavit.
Nem. I 46 de anguibus strangulatie ab Hercule infanti dicitur:
ayxofMsvoic Sf xpovo?
xpuxx? iirsirveuvsv [/,£?Juv xtpxruv.
Collato Hesychis s. v., qui intorpretatur só,ux, correxi: ccyxopévois §£ xxv og tpuxx? xttstveureu xts.
Pind. 24 sq. Similiter % a; o- joe« beluarum rictus audire solet.
V. 35.
sirs) airki.yxviü\'j vtto [ixtspos xCitIkx dxyrxN eg xiyXxv ttxïi; A;s? dilïvx (psvywv avv Kxnyvyru pitihev.
Quis quaeso non multo potius éxpectet pxTspog — 0xy,rxZ, admirabili forma matris, quam óxyrxv is xiyXxv, cum nude dici soleat eg lt;pcig èxQelv ? Saepe autem dx^TÓi; noster usurpavit de p u 1 c h r a corporis forma (cf. P. IV 80. IX 108. X 58. N. XI 12), et de nulla muliere aptius adliiberi potuit quam de Alcmena, quam amore suo dignam habuit ipse deorum hominumque rex.
46
V. 50. kx) yxp xutx xzsttXo? èpovtrxia xtto gpwpvüi;,
0 l^uq uiavvsv v(3piv kvco^xhuv.
\'O^Si:, quod dcdit Christ, aptum non est, sed ofJMs, quod sane fert sententia, additum me iudice languet. Malim certe deletis virgulis:
xk) yup xl/tx 7railt;ri v olttsttxoq opouvuuT xtto spuftvxs £ o7 g x/avvsv ó(3piv xvu^xhav.
De Trxirlv pro maa-iv restitute a Bergkio prorsns non dubito.
Nem. III 19.
fl 5\' êuv axXog \'ép\'Ssi TsToikÓtx ftopCptji,
xvopéxis vttsptxrxis STTefix tvxis \'ApisoQxvsui;. Ouxhi
x[3xtxv x/.x Kióvuv ÓTTsp \'Hpxii/.écic Trspxv süftxpis Trpótrco.
Vuige editur eplcov t, posita virgula post quot;Api^oCpxveug pro puncto et omissa post /tcpCpx. Quae scriptura cur ferri non possit, exposui Find. 25. Ad structuram of. N. IV 69.
V. 32. TTxKxixlai y êv xpsrxlq
rErA©E n^?,£og xvx^, TYlKPxXhov xlx^xv rx/tióv.
Sententia: In lis quae antiquitus praeclare gesta sunt splendet Pelcus. Quare correxi:
irxXxixlai S\' sv xpsrxït; AEAAMITE UyXevc xvx^, riEPI^AAui/ xlxftxv tx^wv.
Ad TcepixXXov cf. P. XI 8. Pind. 25. Fragm. 172: Oy xvTióèou i^óx^oi? vsotxc êvéhxft\\p£v [JMpioig;
V. 43. ^xvOèg §\' \'Axihsvg tx jzlv //,év uv ^i^ópx? èv dd/xoi?, Trxïg èuv xóupc ft^/xAX tpyx\' ktL
Locus turpiter interpolatus, nam neque tx ftsv intellegi potest, neque pévuv significare potest, quod putant interpre-tes, degens, non magis quam Latine eo sensu m a n e n s diei potest. Utrique male ut succurram, propone:
^xv6og 5\' \'Ax\'tevg tx iaxvuuv lt;^ix6pxlt;; sv TTxlg êiiv xóupe (tcyxhx epyx.
47
hac sententia: F .1 a v u s a u t o m Achilles h a e c (scil. quam vera sint quae modo dixi, ingenitaiu virtutein longe superare doctrinam) ostendens, Philyraein a e d i-b u s p u e r cum e r a t, 1 u d e n s magna e d e b a t facinora. Mxwsiv Pindaro est
V. 47. (rcoftXTx §f Trxpoi Kpovi^xv
Khrampou tètró [aocivovtx y.ó/^t\'Csv.
Quo sensu interpretes hodie locum intellegunt, scribendum fuerat xirirctipovTX. Sed longe praefero Scholiastae lectionem xlt;7 6 /txiv uv quod pulchre et graphice dictum
est de s e x e n n i p u e r o, qui magna beluarum corpora a n-h e 1 a n s portat ad Chironem.
V. 76. èyu TOSS TOI
TrapTTw lAsiAiyjAsvov psXi ASUKÜ
(tuv yxhxxTi, Kipvxftévx §\' esp?\' d^eTrei,
nOM\' xoitiiftov Ahtijjiriv sv ttvcxIitiv xühüv.
Substantive seprx (i. e. SpsVs?) vim tribuunt quam nun-quam habuit, s p u m a m (i. e. xCppóv) interpretati et novitium 770y^x pro ttü^x nimis patienter ferunt. Deleta virgula post x/ttpsTrei corrigo:
xipvxpisvx 5\' hpr xftCpsirei rbv ixol$ipi,ov Alohyirw sv moxlviv xvgt;mv.
q u i (sic) tem per at us liquor bono rat virum c 1 a r u m (victorem) Aeolicis tibia rum flatibus. Ad xi/,lt;ps7rsiv cf. O. VI 61. Si quis forte praetulerit to\'5\' xoilipov, c 1 a r u m hoc f a c i m u s, per me licet. Pi n d. 26.
Nem. IV 36.
SfLTTX, xciirsp SXSt (SxOilX TTOVTtOCi XK^X
lx, s e lt;r o v, xvrketv sï/fiouïJx\' vQilpx lóS-o/tsv
Sxicov uTrèprepoi êv Qxsi xxtx(3xIvsiv.
48
Aegre desidero pronomen, quaro permittentibus numeris scribam s-\'^gt;, xvtItsiv\'. Sequentia male intellexit
Dissen „xxtxPxIvsiv petitum a victoribns, qui post res bene gestas inter spectatorum admirationem discedun tquot;. Verte: nos videbimur adversariis multo superiores cum gloria in a r e n a m (poeticam sc.) d e s c e n-d e r e.
V. 44. Lege TsXs£i pro rsxèirei. Find. 26.
V. 55. YlxXlou Ss Trap ttoS) hxrpelxv \'Ixuhxov
7TC).efJ.ici xsp) TT poe T pxvr UV ntjAfy? Kxpshuxsv Alftovetririv, ht\'s.
Si Xxrpslxv haberom pro adioctivo, cum Schmidio cl. 0. X 28 requirerem certe Kxrplxv (licet inde, quod recte dici-tur XxTpis? [mtöó:, nondum sequatur urbem in servituten! redactam Kxrpixv dici posse) et TreprpxTruv cum Ahrensio, quod probabam Find. 26. Nunc collato Soph. El. 1198
t/? yxp g avxyny rijj\'Ss % p oa t p stt e i (ipoTMV, (sic enim hand dubie recte Reiskius correxit librorum lec-tionem TrpoTpsirsi\') q u i s enim mortaliumadhanc necessitatem te redegit? emendare non dubito; Uxhiw §f Tixp TTÓh) KxTpsiq. TlXUhKOV note flip %ep) TT ptl lt;7 T p XTT civ XTB.
i. e. Peleus lolcum vi red act am inservitu-t e m H a e m o n i b u s t r a d i d i t. Ad digamma urbis no-mini praefixum cf. N. Ill 34. P. IV 188. Perperam Bergk pro irpctrrpxTTuv edidit ttpor p x ttü v.
V.58.Tsxvxi7i xpvlt;rlt;*l*£V0S-Si mutandum,longeprae-tulerim coniecturam x^^xpevci;, commemoratam a ïriclinio, male sano Bergkii invento quod poetae
obtrudere ausus est, dictum scil. pro xxpxxfok- Quam suspi-cionem impugnavi P i n d. 26 sq. Debuit saltem xxp^x^svc:.
49
V. 67. sïStv §\' (Peleus) euxvy.?gt;ov \'édpxv
rxg oöiixvcü Ptvrihijs; mvrov t sQe^ófisvot Süptx y.jc} y.pj.ro: s^écpxvxv syys\'Ai xurü.
Ipsi convivae monsis assideutes q(pe^ó[jt,svoi) efficiiuit svmj-kKov sdpxv, itaque sdpx? (gen.) êQé^siróxi dici nequeunt. Corrigendum txv ovpxvoü xts. Ibidem.
V. 91. xX^oiui §\' xhixet; xXXor TX §\' xüto: XV TI? röxfl\'
eXTTSTxi tis enxsoi; s^ox^txtx (pxaóxi.
Schoiiasta: enxsos yxp, Cpviaiv, o\'Istxi txvtx ÖTrxpxsiv èamp;xu-txtx, xtrsp xutos fTSf. tovtd 3« Xsysi «? tcü EüQxvoui; irxpxTiTuxvMTOc;, ore o Kü/./.ix/.i^ èulax tx quot;laêftix\' oio vfAvfasi xótov xts 7rxpxTSTiixgt;IKMi xx) kcopxzui; èv tS) xyüvi toü \'Opo-o-rpixlvx xutov vmyirxvtx.
Quod Bergk ex Mingarelli coniectura textui intulit xvtx tuXV-, sola me iudice lenitate commendatur, nam intelligo, quo sonsu Pindarus P. IV 27 dixerit \'éKvropxi (/.syx sliruv jkottoü xvtx tuxstv, sed quid sibi velit xvrx tux^ïv ti, prorsus me latet. Magis placeret quod Hermann coniecit tx §\' xvtcis xv tif i\'S^, aut Mommsen xvtos tx §\' xv tig l\'Ssj, nisi in utraque coniectura offensioni esset repetitum in utroque membro pronomen indefinitum. Mihi haud displiceat:
TX §\' XVTOS XV T X
quae ipse coram v i d e r i t, ut librorum lectio nata sit ex interpretamento xv Tig ISwi/ rvxy-
Nem. Y 6.
ovttu yawn (pxtvuv Tspeivxv fixTsp1 o\'ivxvóxg ottwpxv.
Certam arbitror Pauwii eraendationem o\'ivxvöxv óvupxg. Sic poeta N. IX 52 vinum vocavit x^-jrkxou ttxï^x et Euripides Alc. 760 psXxivyg f^Tphc ev^upov pélu. Cf. etiam O. XI init. oupxvluv ü^xtcov opffpiuv, ttxi\'Suv vstpéhxg. Bergk mirifice abusus loco prorsus alieno P. VIII 85 ouSf ^o^óvtüiv nxp
4
50
^xTspquot; — ys?.a: — uplt;rs %ixpiv, statuit ^XTipquot; loco nostro esse dativum, licet Homeiicae licentiae iota dativi elidendi nullum exstet apud Pindarum vestigium, et rescripto ftxrpi nihil lucremur praetor artificiosissimam et parum credibilem loei in-terpretationem. De Mezgeri explicatione (pag. 335) silere praestat.
V. 34.
ó y stppxeóv KttTsvsuviv re o! (Pelco) opaivetyc O; ovpxvoïi
Zsvc xOxvxtccv (ixii\'/.su:, ccs iv txxsi
TTOVTIXV TIVX NjJ/Jf\'/\'Swf TT p X ^ SI V XXOITIV.
Schol, èxèvsvasv xvtÜ) kx) nxpsax^ %$£ hxfitTv yuvxlxx Tyv @kiv. Potuitne Pindarus aliter scribere quam Trpxcrasiv?
Y. 54. Licet Bergk in ed. IV sententiam retractot, vere tarnen in ed. III observasse videtur Scholiastam interpretan-tem cp x ici px tx xvóy rwv qstyxvuv non logisse quod libri habent: xvösav tt o i x s v t x Qspsiv lt;;sQxvÜ[*,xtx.
Minus cam interpretationem mirer, si habuerit ante oculos x ] y X x e v r x. Cf. P. II 10. IV 231. Ut enim poeticum xïyXx por Qxos intorpretantur, sic x\'iyKxeic per (pxilpig gram-raaticos explicasse, non est quod miremur. Ceterum ttoixsvtx defendi potest.
Nem. VI 6. (jlstx v u kt x s. Pessime Mezger „ nach Ver-fluss der Nachtquot;. Oppositum è^xpepixv docere eum potuerat [astx vmrxi esse n o c t u , ut [j-équot; j/tspxv i n t e r d i u sig-nificat apud omnes. Non tamen diffiteor me malle fterx vvktx. Sed cf. P. IV 256.
V. 9. xpoópxitriv, x\'ir xft.£ifii(isvxi
tokx i^h KV (i\'m xvSptinv aTryjSTXvov è y, tt sti ! u v \'éleuxv, róxx §\' xjt xvx7rxult;rxpi,evxi vóévos ï/^xp^xv. Manifesto depravatum est otiosum h wshiuv. P i n d. 27 tluc-
51
tuabam inter ètcirovssiv, quae lenior, ot s k x x ^ x t u v , quae aptior correctio vicletur, noquo etiam liodie reperio quod melius substituam. Ad imaginem cf. N. XI 38.
Y. 66. ts ax) hxmq. Schol, suxept\'ixs re m)
Corrigatur e ö x £ 1P \' lt;* s- Perpetuo haoc confunduntur.
Nem. VII 12. tx) fieyxhxi yxp x/.tixl
truÓTOV ttoXvv vpvccv sxovti SsófAsvx I.
Legit sic iam Scholiasta interpretatus xp\'^ovrx (kxtopÓu-(AXTOi). Mhiloniinus valde suspectum est Isó^svxi sine exemplo dictum pro ivtisiftsvxi, s. èv\'Sesïc ovrxi. Quaro suspicor poetam dedisse tt s v ó ft e v x i, quo verbo similiter translate usi sunt c. a. Aeschylus Eum. 409 et Euripides Suppl. 222, quemadmoduni ipse Pindarus ttXoütoc metaphorice usurpavit P. VI 47. Nec Islrfxi nec Trkviibxi alibi apud nostrum nostrum leguntur, qui etiam a compositis verbi abstinuit.
V. 16. eupvjTXi xttoivx [toxouv kXutx)s sttbuv xoi\'êxl;.
Sic P i n d. 27 correxi pro kXutxIs — xoilxic, cl. P. II13. Vid. Bergk ad P. II 21, ubi tamen praefero s cp s t (jt, xl , iungendum cum verbis èv Trrspósvri — tiuhiv\'Sóftsvov.
V. 36. Neoptolemus Delpbis sepultus esse narratur, np(-xfj,ou ttoKiv — èvrs) TrpxDsv, t x y. x) Axvxo) Trovyicxv. Licet scholiasta iam ita legisse videatur, non tamen expedio vocu-lam Kxi, quae sic tantum recte legeretur, si Neoptolemus non fuisset ipse Graecus. Expectaveram igitur t ^ tt s p vel t $ y Axvxo) Trdt/yamp;xv.
V. 42. óe/tlmiirov. Schol, ^inxiov etyopov. Immo %mx!uv.
V. 58. amp;£xpluv, t)v S\' soiwtx are. Ad liane structurara Graecis solleranem cf. Porsoni notam ad Orest. 614, et ex nostro mox v. 86. N. II 14. P. V 60. XI 41.
52
V. 7 9. kx) hs I p I o v avllsfiov tt ovrixt; u Cp s Xol g es pv ut;.
Non agi de veris liliis, sed de coralio (cf. Scholia et Dissen) manifestum est. Suavis est Friedrichs, quein laudat Mezger „ die Muse ara Meeresstrand (!) Lilien pfiückend, noch benetzt vom Tliau des Meeres, das ist ein ü b e r r a-schendes Bild.quot; Verissime dixit, nam raortales pro liliis ibi reperiunt lapillos et conchylia.
Y. 71. vm/Aviiu
(iv! tsp/ax tt p 0 (3 x $ xkovó\'\' ut£ Xx^gt;l0\'7r^P^CV ^pitxl öoxv yhüvcrm.
Recte Bergk vidit rspftx non significare scopum, sed lineam (ypx^wv), qua arceantur iaculum raissuri, ne propius ad scopum accedant, sed non expedivit, quid sibi velit vrpofixs, quod pro uTrepfix; dici potuisse numquara eredam. Unum tantum verbum hie aptum esse video tt s p xv, sed fateor prima facie non lenissimam videri correctionem w réppx tt e p ü v xkovó\' kts. Niliilominus facile sic explicari potest ea corruptela, ut sumamus ex HEI\'O natum esse ITPO et a correctore male suppletum esse nPOBAZ.
V. 90.
sv riv k ióé\'/.oi (c5 \'HpxKï.sigj — svtii%üs j/ vxisiv kts.
Quod sexcenties accidit, hie quoque factum esse suspicor, corrigens lt;r v v rlv k sóèï.oi kts. Cf. Schol.
Nera. VIII 5. Schol, sir ix p xt slv explicat per i tt t ö v-pt,s7v, sed Grammaticus dedisse videtur è tt n v xelv.
V. 10.
yjdsXev x s Iv o v y s ireikvP xvxamp;x? hóvrs?.
Hie locus, ubi ut saepe alias vocnla ys emphatica vi po-nitur post pronomen demonstrativum, utilis esse potest ad corrigendum Auchii.ociu locum fr. IV 4
53
Txvrv\\lt;; yxp xsTvot x i o v e g slcri
Emendandum:
rxuryq yxp ksïvoI y a\'i (/. c v a q eh)
cl. Iliad. E 48
Tlov Sf XrpoCploio \'Zy.amp;^xvliptov, x\'i pt, o v x (typyc \'ATpstèyi; Mevs/.xo; fA\' £y%sï o^uósvn.
Axiftuv idem «ignilicare posse quod Ix-jpccov eras eredam.
V. 19. sKsxi^oiiq. Cf. O. IX 19 et P. I 4. Ex his loeis apparet iam Pindari aetate apud Horaerum hoe verbum, pro quo Dawes, Cobet, Xauek, alii ubique restituendum suspieantur TsKivveiv, leetum fuisse.
V. 21. o\\pov [§£ ïJyoi | {póovspoïviv.
Cum Christio verba, quae pars librorum omittit, librarii supplementum esse puto, et quod substituit chpov Cpóovspoïiriv Sf piópiipoi ita probo, ut §« piopKpxi praetulerim. Deinde verissime Hoeker êcpi^si pro èpl^ei. Pind. 27 sq.
V. 27. (póvcp 7rxhxilt;7£V (Aiax). Dici sic nequit de eo, qui voluntariam necein sibi iufert. Corrigo (póvcp vxhxxóyt, ut legitur 7rx?.xj(rs(jöxi xipixTi, Xi/öpcp, ÏSpy, sim. apud Homerum. Cf. Aesch. Sept. 48. Soph. Ai. 43. Pindarus I. YIII 55, ubi (pévcp ut h. 1. estxlpixTi. Anim. ad Theogn.p.72. Pind. 28.
V. 33, Deleta virgula post ópióQoiroc, scribo:
x\'ipt,vXuv ftuêui/ è /tóCpo ito i; quot;holoQpxhy? xts. i. e. Tuvó^oiTTopoq. Cf. Soph. 0. K. 202\' Mxivxduv ópiósohof, porro QiXóg, êxópóe, iruftpxxoi;, alia quae ex adiectivis fiunt sub-stantiva. P i n d. 1.1.
Similiter olim. intcrpunctionem eorrexi apud Aeschylum Sept. 720 scribendo:
TTsCppiKX rxv uteaioiKOV Osov oü öeolg ópcolxv,
TrxvxhxQyi xxiióp(,xvTiv, Trxrpig evxrxixv \'JLpivvv.
Vulgo enim male virgulae ponuntur post ósóv et post
trxyx/.xóy. quamquam kxxó^xvtiv hie manifesto est substan-
tivum, eodem modo iunctum cum Trxvxhxóij, quo óeó; cum verbis oü — óftotxv.
V. 44. XP6^xl Ss TTMTOlXl CpihMV XvSpÜV TX lJt,h XfiCp) TTÓmg vTrepuTxrx- /txsevii §£ xx) rsp\'.pis sv cgt;i/,[ax?i Oéa-óxi Triqiv. KTS.
Mezger: „Am höchsten ist zwar der Nutzen der Freunde in der Noth — aber auch die Freude begereht vor Augon zu stellen (d. li. an den Tag zu legen) dio Treue (namlich der Freunde).quot; Cadit in oculos quam contorta sit ultimorum verborum interpretatie. Oppositie postulat „ aber auch die Freude begehrt einen treuen (Freund) vor Augen zu sehen.quot; Hinc nescio an una litterula mutata corrigendum sit:
[/.xssvei Sf xx) répipig êv \'épt, x a\'\' ISstróxi // ttisóv.
V. 46. a sv §« TrxTpp XxpixSxii; ts ï.x @piv
VTTspshrxi Xiêov Movvxlov skxti ttcSwi/ svui/upiuv S/? Sv; Suolu.
Quid hie sibi velit Xxfipiv non exputo. Mera enim com-menta esse Dissenii interpretationem i n g o n t e m colum-nam et Mezgeri ein rauschendes(!) Musendenkmal nemo sanus dubitabit. Vocabulum depravatum esse satis constat. Pindar. 28, ubi egi de totius loci interpretatione, couieci Xeupóv (var. lect. est Xxupov) cl. Eur. Bacch. 982 et Lycoplir. 159, nec hodie quidquam aptius reperio. Bergk coniecit (Sxópov. Cf. O. XIII 8. — Insuper malim ay Ve TrxTpc/,.
Nem. IX 22. Do Argivis Thebas oppugnantibus legimus: \'Wpivivov 3\' tV o%ixilt;n yAvxvv vósov èpsitTXftsvoi teuxxvOéx trupixtri ttixvxv xxttvov stttx yap \'Bx\'ktxvto irupx) vscyuiovs Qütxs.
55
Supercilioso contemtis reliquis criticis, Naber coniecit sTrsiytlpsvoi, quod poeta, quidquid scripsit, scribero non potuit. Nam vósov sTreiyópsvot significaret eos in p a t r i a m festin antes caesos et regis impositos crematos esse, quod dici non poterat de iis quos in ipsa urbis oppugnatione a Thebanis erumpentibus cladem passos esse constat. Sen-tentia ferret, si vel hoe de mortuis dici potest, y gt;.v x é o $ v ó s ou eneiyofisvat (of. Homerieum êmiyóftsvóg irsp écioïo), sed nietri ratio sic scribi vetat. Equidem nihil melius roperio quam quod proposui P i n d. 28 vosov èpuKÓpsvoi, reditu interclusi, ut èpuxsvóxi ab Homero dici solent, qui ali-cubi inviti detinentur et morantur. Quam suspicionem non memoravit Naber, sive improbavit sive, suam ut promeret, de industria reticuit. In adiuncto Accusativo vósov saltem non est quod haereamus, cum dicatur êpvxsiv ri tivi. Vide exempla apud Matthiaeum Gr. Gr. § 424, 2 sq.
V. 28. TTslptzv [isv xychvopx CpoiviwsóXuv
tyxsuv TXVTiXV 6xvxTw irep) kx) ^uxi; x v x j3 x ?. ?. o « t
[«? TTÓpcrKTTX, ktL
Correxi xvxfixKhsftsv (vel xvxfixMs pcoi\'). Pind. 1.1. probante Nabero.
V. 34. xlSii? — x Cp é p s i ^ ó ^ xv. Do industria haec poeta addidit, quia duplex est «IScó?, de qua omnibus nota sunt quae dixit Hesiodus Opp. eumque secutus Euripides in Hippolyto.
V. 37. TTXÜpOl §f fiouXSVGXi Cpóvov
Trxpwo\'Shu viipshxv rptyxi ttot) iïiilt;r/y,£véuv xv\'Spav trrlxxs Xtptt y-x) \'-puxx $ vv XT o I.
Quam ineptum sit PouKsvtxi h. 1. ostendi Pind. 29, ubi dixi incertissimam esse correctionem, tentans S\' ècpop/uü-(7 xv, 5« tt o u X x p xv, alia. Verbum si latet, possis Si tt ou lt;pü lt;t xv, sed locum felicioribus cotnmendo.
56
V. 44. sx ttóvuv Si 01 evv vsotxti ykvuvtm (ruu rs quot;èixcf.
■vsXsösi Trpoq yijpixs xwv amp; ,«■ i $ oi.
Optime sic scribitur et rectissime vetus scholiasta enarrat: \'// muv ssiv xvtoIi; vftspa xvr) tov ijpspos kx) Trpyo: ssiv xöroïg è /3/o? TTphi yyjpx;, otxv utriv èv vsórvtn TrsTror/ixórss quot;Bixxiaq, sen-tiens, opinor, quain apte to xypiov tüv TrpcTrsTrovyipèvuv iv veóryjri opponatur ry ypépcp tov yjpoii;. Nabor hoe nimis tenuiter scilicet dictum esse contendit, ut promere possit coniecturam x p s [/, x, lento gradu, quod quam recte coeat cum verbo tsïJQsi (= êgi, ylyjsTxi\') ipse viderit, ut omittam apspx non esse vocabulum Pindaricum. A\\üv feminini generis est, ut P. IV 186 V 6 sq. et hand ita raro apud poetas.
V. 47, xvloï c^k ttopacc övxtov sti tkottixi; xxkxq
[iCpXïpXTÖxi Troliolv.
Pindari usum spectans multam dubito, num recte Bergk inserta vocula w? asyndeton oblitteraverit. Multo rectius me iiulice Eauchenstein:
xvlpquot; CM èsi TTÓpVU óvxtov kts.
Nusquam onim Pindarus singulari numero vocabulum óvxtó; substantive usurpavit, sed ubique addidit xvtip.
Nem. X 9 ijlxvtiv OlyJ.si\'Sxo, ttoXs^cio v è $ o
Ipsum bellum optime sic vocarotur, ut est I. VI 27 5V/?
èv TXUTCji vstpshcf, XXXX^XV x\'lftXTOS TTpO QihXq TTXTpXq XfiU-
vstxi, et caedes N. IX 38 vocatur (póvov vs$éxx. Sed fortis-simum ducem Amphiaraum ita dici potuisse haud facile eredam. Bergk coniecit Q x o s, melius sane quam Rauchen-sleiii y k p x z. Notum est apud Latinos belli f u 1 m i n a dictum de Scipionibus, ad cuius locutionis exemplum non absurde conicias TroïJy.oio v sXx s. Ad usum huius vocabuli pro xspxTT/i cf. Hom. 0 76. Soph. O. C. 95. Herod. III 28. In re tarnen incerta nihil affirmo.
57
V. 13. ó §quot; ff A /3 ^ (péprxTOi
iX£T is Keivou ysvexv.
Conieci o ï. (3 u v P i n d. 29.
V. 18. quot;H/3« TeXeicf, Trxpx [txrp) (3 a ! v o i (?\' esi.
In Heraeo Argivo iuxta lunonem sedentem stabat luventae signum, opus Nausicydis, teste Pausan. 11 17, 5. P i n d. i. 1.
V. 50. Legenduin: ov 0 xü ft\' s l (pro öxv^x\') rQliriv iy-ysvèg, sftpsv xsOhyrxls xyxöoïtriv. Ibidem.
V. 58. Lege x^Tri^ijCy-TrXxvrsq. Ibidem.
V. 61. xtto Txvyhou ttöS\' xvyx^cov \'idsv Avyxsv; quot;hpuo; èv (TTsxixsi Ij tj/tsvov. Pessime vulgo recepta est Triclinii cor-rectiuncula Tramp;xwyx^uv, i. e. i^srxuyx^wv, quod compositum Graecum esse aut esse posse nego. Nee tamen probaverim TroTxuyci^uv, quod coniectum a Stephano recepit Christ. Manifesto enim adspiciendi notio hie aliena est, et requi-ritur spectandi, itaque verbum simplex. Acu rem teti-gisse mibi videtur Kayser coniciens Se F\' x ü y x% u v \'i\'èsv — %(/,evov,
V. 71. fV TTVpCpdpOV TT ?. X l; £ \\pS?JsVTX KSpXUVÓv.
Verbo coniungitur accusativus eius qui (quod)
feritur, non eius quod iacitur. Quare require v kx \\p s. Pind. 29.
V. 90. xvx §\' ëhiKrsv [th óQóxhftóv. Non est subiectum Zsv; (sic Dissen), sed Pollux, qui optione sua fratri oculos resolvit, ope tamen lovis. Ibidem.
Nem. XI 6. ttoKXx psv h o i (2 x 7 lt;r i v xyx^óftsvoi ✓ [TrpÜTOV ösüv.
58
Corrigebam X o t (5 x 1 $ Ayxvx^i^evoi. P i n d. 30. Cf. P. IV 240 ts Xoyoi; ayccTrx^ovT. Verbum xyx^eaDxi
rolinquatur soquioribus.
Isthm. I 3. [t\'/i iJ.01 xpavxx vepsirxirxi Axfos, iv % x é Xquot; P x \'•
Qui toti dediti sunt alicui rei, dicuntur KexuTÖxt si\'? r; vel ttpeg Ti. Quare lego: i v x v •/. i x u ^ x t. Cf.fr. 51 init. et quae annotavi ad P. IV 127 et VIII 69. Ibidem.
V. 14.
x?X iyx \'Vlpolor\'ji Tsvxuv TOMEN xp/tXTi TsQpiTnry yépxï, xv i x t xKXOTp\'ixn; oh xsp?) vco[j.xtxvt èóèhu ij Kxqopeio) i? \'loXxoC ivxpftolixi viv upevep.
Haud displiceret mihi M. Schmidtii coniectura r o pov yipxc, nisi viderem Pindarum nusquam eo adiectivo usum esse, sed longe certe praeferenda est Bergkii (TsOpiv vel 6quot; ipt.óv\') et Hartungii (ftého?) coramentis. Mihi venit in raentem : «AA\' êyu \'HpalÓTcp rsuxwv TOAElt;lgt; (ya\'S\' xp/txTi
. [TsóptTrTC/} yépxc,
x v /\' s v (cum Hartungio) xXKorpixig kts.
Quominus enim cum Bergkii scribamus xvquot; xr\\ prohibet constans Pindari usus, cui xts numquam est q u i p p e. Ad fV/ cf. infra vss. 26 et 47.
V. 41.
£/\' S\' a, p er cf, KonoiKetTiXi tt x s xv ó p y x v , xftcpórepou SxTrxvxn; ts y.x) mvoi;, XPV VIV svpóvrevcriu xyxvopx KÓfwrov w (pdovspolvt Cpépsiv.
Sic verte apodosin: oportet non invida men te splendidum 1 a u d i s p r a e c o n i u m f e r r e i i s qui earn (virtutem) assecuti sunt. A sententia enim prorsus aberravit Mezger, qui Didymum secutus voculani Xpti iunxit cum dativo svpóvwriv, nam ut soloecam esse necne earn structuram disputari posse nunc tcü xóyou hsux concedamus, nihil tarnen certius est quam Pindarum ab ea abstinuisse. Si haec igitur quam dixi est apodosios sententia, consentaneum est praecessisse hanc fere sententiam genera-lem : si virtus o m n e s h o m i n u m f a c u 11 a t e s requirit, tam s u m t u s quam 1 a b o r o s, nee locum esse sententiae speciali quam Bergk coniciens si S\' xperxli; xvxKsiTxi subesse putavit vertens: s i (Herodotus) d e d i t u s studio laudis agonisticae neque labori n e q u e s u in p t u i p a r c i t, ut domus (quo de ipse non temere dubitasse videtur) xvxxelvóxi a vetusto poeta usurpari potuisse pro irpotrxsïiróxl nvt. Nam si eiusmodi quid Pindarus voluisset, in apodosi sequi debuerat sOpóvu pro supóvTdrai. Ergo Pindari locum emenclaturis in protasi quaerenda est qualem indicavi sententiam generalem, cui etiam praegressa favere videntur. Ipse cum nihil quod satis videatur probabile repe-riam, inutilium coniecturarum numerum augere nolo et feli-ciori ingenio rem committo.
V. 49. yxsp) kxs t(? x/tuvflv Xt^ov xixt/ij r è r x t x i.
Propter verbi notionem expectabam x^uvElv, t r i s t e m f a m a m a r c e r e 1 a b o r a t. Sic lt;gt;ixTeIvslt;rOxi cum Infinitive iungitur, non cum participio, diciturque ItXTslvecöxt irpóg Ti, non £i/ nvi.
(iO
V. 54. txpfttXTWv \'iTTTro\'Spó^icv xehxdijraci.
Recte nuper Rauchonstein l ir n o$ p o p i u v,
V. 63. rH ftXV TTOhhXM KX) TO lt;7e7MTr»lJt,SV0V s ü 0 u pt,! x v
CpèpSI.
Quod coniecit Naber s v u /t v i x v, ne post ipsius quidem explicationem (pag. 42) satis intellego. Cum grano salis, quod aiunt, Pindari verba accipienda esse vidit iam Dissen, nimias laudes propter hominutu invidiam displicere monens. Sed nescio tarnen an poeta paullo clarius suam mentem signifi-caverit scribendo:
ttoXXxm xxi TI asvurxiisvov evöupcixv //.el^co Qèpsi.
Saepe etiam aliquid silentio praetermissum ni a i o r e m a f f e r t iucunditatem, i. e., si non omnia ad satietatem percensentur. Ad sententiam cf. N. V 15 sqq.
Isthm. II 19 sqq. Difficilem locum recte interpretari vide-tur Mezger, qui, ubi rei grammaticae aut inscitia aut con-temptu non premitur, aliquoties verum vidit.
V. 25.
\'ASuTrwp ré viv xjttx^ovto (puviji
Xpvrèxs êv yoxtvxiriv ttitvovtx N/xa;
■yxïxy xvx trQsTspxv, t xv Sv; Hxhsoitriv \'0/.v(^7riou Aids
ot,hiüq\' ars.
Quia non tota Elis, sed sola Olympia dicebatur lovis Olympii lucus, manifesto requiritur t S. (u b i) Svj y.x/JoiTiv kts, noto poetarum usu dictum pro oirou ès) to \'OXu^ttIou
i},70q (lxa.kouiJ.eyQi).
V. 41. Placet nupera Wilamowitzii coniectura Oépeios pro öcpeixig.
61
Isthm. IV 13 (III 81).
olxoösv SXhDMTIV XTTTOvdquot; \'HpXXXslxif x x ) [Ayy.sTi pxxpoTspxv (JTreulsiv xperiv.
Plurimis coniecturis novam addit Nabor Ji Credam for-tasse (saepe enim duae voculae confunduntur), si indicaverit mihi locum Pindari, ubi vocula iiq, qua saepissime utitur, similiter usurpata est. Nuuc r xv vel xv probabilius coniec-tum mihi quidem videtur.
Y. 35, IVf l^xv A\'Ixvtoc xXkxv Cpoiviov, txv, tyicf,
iv vukt) t x ii v Trsp) o) (pxtTyxvcji, [toptyxv sx èv
[ttxi\'Ssjo\'iv \'Eyj.xvcov.
Inngo xXxxv cpoiviov, txv [AopQxv e-Xs KT\'e- ot tyix — lt;hx-a-yxvcji. ïum corrige tt s r u v Trsp) Fw Cpxvyxvu, ut dici solet irepiiriirTeiv tü !;ilt;psi qui suo se gladio coufodit. Glossema esse potest rxpuv, ut apud Aeschyluni Eum. 592 !;i$ovhxy Xsip) Trpbg quot;èspyv r s fjt, u v, ubi probante Dindorfio substitui olim amp; x ?, ü v. P i n d. 30.
V. 45. Tohftcf. yxp e) ku lt;;
6 u /to v (pijSpepsTXV öyjpccv teóvTUV sv TTCvy [tijr i v §\' xXuttpiI;, xIstov xt xvxTrnvxpsvx
[péppov hxsi.
Conclamato loco si non proderit, saltem non nocebit haec mea addita ceteris (quas recenset Bergk) coniectura: TÓ?.^x yxp (oi\'?) s\'/xs i lt;P ïl gt;gt; 0 V èptPpiftSTXV óyipüv hsÓVTUV èv TTÓVCfi, ft y T l 5\' xXuw/jt; HTS.
Nam andacia ei (victori) cedit val de fremen-t i u ra genus b e1u a r u m 1e o n u m in 1 a b o r e prudentia v e r o v u 1 pe s cett. Possis quoqne t ó a-[j. xv — pij t i v , nam verbum sine tv cum utroque casu iungitur rei, qua quis alii cedit. Sic Homerus to \'ov fiévo? oultv) slxuv. Sed multo usitatior est Dativus. Additum öqpciv
tuetur Borgk loco Euripideo Here. 463. Adde Arlst. Av. 569. 763. Cum h. I. cf. O. XI extr, et fragm. 239.
In scholio antique ad ultima verba: vtttIx toï; ttojw a/tu-vstxi to. fiiv (tvxxcuamp;oiasvy, tx S\' xfauepoiktx Find. 1. 1. correxi sv?\\x(3ou[ièvyi, sibi cavens.
V. 63. eftttupx x x /. % o x p a v oktco Qxvovtuv.
Naber pag. 42 coniecit xu^KodpÓTruv, quod non nisi extrema coactus necessitate accipiam, quoniam formam tain proprie Pindaricam quam est (praeter I. IV (V)
41 of. xtp\'amp;px* P- y 35) haud facile vitio natam esse eredam. Argutatur autem me iudice et vix serio loquitur amicus, ubi scribit „ nego pueros fuisse aere armatos vel belli-cosos. Si fuissent, quomodo eos Hercules potuisset superare ? nphc cara oüS\' \'UpxxKijc.quot; Hoc est proverbiis abuti. Nam cuin in vetustis fabulis prorsus nihil mirabüe est, turn Herculem muite graviora virium atque roboris specimina edidisse in vulgus notum est. Quod autem sciioliasta Qixioöxvxtou? fuisse dicit, inde non apparet, ut arbitror, eum aliud iegisse quam quod hodie legimus. Res notissima erat Graecis omnibus; et absurdas veteram grammaticorum etymologias si reputa-mus, nihil nes vetat suspicari, seholiastam vocem xxXnixpxs derivasse a et svxipsiv.
Sed, utut ea res se habet, equidem nescio an pius poeta hoe loco, ubi de ipsius quoque Herculis, magni apud The-banos dei, cultu agit, puerorum caedem, furiosi patris manu patratam, de industria verbis velaverit. — Mox tt^xxt^oktx (66) et tevv,xv(lvic; (69) pro Kxxti^oktx et Xsuxccêelg palmares sunt Heckeri nostri coniecturae.
Sus Is tot \'^ccxt ocutov ptoüvx Troiftxi\'vovTi tov xhTrviïov eöxvSsï lt;rvv £? n; eu ■kxtx^ hóyou èahov x y.ou 7 y. [cA/3^,
63
Manifesto sententla requirit d x o ü y , quod ipsum ex cod. E enotavit Bergk, sed iniuria sprevit.
V. 49. sru\'A/? A\'Ixvtos cpóüiosïa-x vxutxic
sv TToXu^dopcp ILxXxfAis AlOt; c\'fippy lt;xvixp!6f/,wv xvSpcüi/ xakx^aevTi (p J v y.
Legimus I. VIL 27 «V/? èv txut^ ve$s/.x x x \'/. x\'C xv x\'i H xt o o Trpo Cpihx; TrxTpx? xpcvvsTxi. Quo loco adliibito suspiceris Pindarutu liic dedisse cftfipy — xx^x^xsvti lt;p ó v c u, usurpato Cpóvou pro aiftxroc, quod saepe fecemnt alii pootao et ipse noster I. VrIII 55. Cf. ad N. VIII 27. Tertius cum hie locis coniponatur Soph. O. R. 1278
«aa\' è/toü
aitfipoc x**\' ^ xi pc. XT o ü lt;r e sTeyyeTO,
ut legi solet ex Porsoni emeadatione pro x\'i^xtos.
In versu praegresso (I. V 48) non video cur praeferamus Bergkii coniecturara vulgo receptam Kthxpuaxi, quo verbo Pindarus nusquam usus est. lenissimae Boeckhii cor-rectioni x e h xè s s i v pro u s \\ xci s 7 v (sic libri), quod verbum poetae est in deliciis, quodque a futuris editoribus revocatum ire sporo atque confido.
V. 57. CÜS\' 07707x1 sxttixvxi sXTTl\'huV £ X V I ? OTTIV.
Probabiliter Rauchenstein s^sttsvov. Frustra librorum scripturam interpretantur.
V. 63. xx) TTTsposvTx v s ov au,u7r£//,\\pov vpivov. Non otiosum est quod additur véov. O. IX 49
x\'tvei §£ \'TTXAXtov pCsv ohov, xvösx S\' vpivav
V£COT£pUV.
Suspiceris fere interdum . Pindari aetate factum esse, ut victor minus munificus antique carmine, quantum opus esset immutato, contentus esse deberet.
Poeta Gallicus lebrun, cognomine Pindarus, bymni cantati
64
in NapoleontLs magni epiniciis d. 29 Maii a. 1796 paenul-timam strophen finivit hoc versu:
II faut de nouveaux chants pour dss
| p a 1 m e s n o u v e 11 e s.
Isthm. VI 45.
hltrw/txi Trail\'sx dpxfi/v £? \'Epi^olxg
aviïp) TCfiSs, ^ s7v ov £ pov [toipiciiov Tihéaxr
T 0 V (JUV XppyKTOV CpUXV, co (T TT S p ToSs ciSfi,UX yi
\\vvv TTSpiTThXVXTXI.
Egregie placent Rauchenstoinii coniectura xvSp) rcccis % s t-v o t I pi, cp et Hartungii r x s ph xpptjKTov, sed nondum per-sanata sunt ultima verba. Nam lenitur quidem Pauwius olim reposuit:
ainrsp tó\'Ss Sèppt,\'\' o pis vïiv TrepmXxvxrxi, sed non credo Herculem ex poetae mente dixisse Aiacem fore corpore tam robusto quam pel lis leonis, quam gestabat, sod quam ipse leo, cuius pellem gestabat. Quocirca conieci:
TW? (/.h XppyKTOV CpVXV, U S Oil dspftx [/,£ VVV irspiTThXVXTXI
// \'ó y p ó s, ov TrxpnrpuTov xéó^uv xTéïvx ttot iv .
V. 58 t o v quot;Apysicov rpoirov elpyastxi ttxv sv (ipxxkoit;.
Nabero conicienti Ty displicet huius loci asyndeton, mihi non item. Vide v. c. I. VII 37 xeieo/ixt xx\'txv sstpxvoiviv xpftó\'Cccv.
V. 60. xpxvTO yxp viy.xg xtto TrxyxpxTiou
rpsïi;, xtt \'liróftoü, tx? S\' xt 6uQ\'j}.Ko\\j Nsij-sxc: are.
Sic eddidit Bergk, virgula inserta post rpclq, sed rectissime Mezger, quem vide pag. 343, veterem interpunctionem revo-cavit. Et agi de permagno victoriarum numero clare docent verba sequentia: xvx S\' xyxysv Qxos o\'ixv ^ olp x v v /n v u v.
65
V. 70. K x) Zévuv süepyetrixts xyxTrxrxi.
Perperam Mezger „er hat seine Freude (sic) an der Un-torstutzung der Fromden.quot; Verte „ propter hospiturn beneficia diligitur.quot; Sed vide an scribi oporteat xxv, ut O. II 49 véoii; (1. vswv) sv xsÓXoiï èv [Axxxic ts T^ui^svoi.
Isthm. VIII 34 stts) Óst^xtoiv % k ovlt;r xv.
Bergk in ed. IVta dedit huvijicxv, qua barbara forma re-vera Anacreontem et Alcaeum uses esse hand facile eredam. Pindarus saltem nihil commisit quare dignus censeatur, cuius oratio istiusmodi labe inquinatur. Reliquae omnes, quas Bergk in adnotatione recensuit, coniecturae ista meliores sunt.
V. 48. a u o i ks v xx^lv^v vQ\' %pu) nxplsvixt;.
Vir noto usu dicitur virgini Xvsiv ^uvvjv, sed nonne virgo dicenda est XveeOxi ^ccvïtv vtt\' a.v\'Spói ? An igitur scribendum: hv 0 I T XV XTLI
Fragm. 97. to itxvtü (jlskoc vxx^sit;.
Merum librarii lt;tQxKix,x esse videtur pro qua forma
cum ceteris omnibus poeta usus est. P. IV 23. Non ignoro Hesychii glossam y ?. x t e i\' tttsp\'jttstx:. xsupxys. Ibi favente litterarum ordine olim ex Cyrillo correctum est y\'/.xyyxtst, quod ipsum suspectum est pro xhxyyxamp;i, s. yJ.xyyxvci.
Fr. 101. ipsuv vTrsp s?x, // nx\'i ftuxovs i v x rr t x r o.
Ingeniose Bergk ope Hesychii ] v xv xt o, i. e. kióypev. Quo invento usus, lenius etiam correxi:
opsav 5\' vTrep tsx- // y.m imxovs §\' ] v x a xt o (3xhXÓ(/,evo? KpyjTrï\'Sx^ xh/rkav, hts. P i n d. 31.
Fr. 154. èXx(ppxv wrrxpuraov (poJstv,
èxv Sf voftov Kpyrxg Trspiïixïov.
êfto) S\' èxiyov (ih yxs H é lt;gt; or x i oóevx^pu?,
TrsvOécov S\' oük shxxov aü§£ sxtIuv.
5
66
Sic libri. Bergk metri causa dedit t ó ö s v , non curans sententiam, quae neque Reiskii comraento x^pó?, neque violentis Hartungii remediis restituitur. Conieci:
£f/,o) S\' èxlyov ph yxq IsSorai quot;v t (i. e. h Tf) oXiyot, Zpvg.
M i h i p a u 11 u m q u i d e m a g r i datum est in e o q u e rara arbor, cett. Ad ohlyov yüs cf. piicpov
Ar. Vesp. 878.
Fr. 159. xv^püv limiwv xpivoi; tr m t ^ p xpiaTog. Utrum sic an y v a s v p scribendum sit, disquisivi Find. 1. 1. Tuebar tarnen trcoT/ip, ut sit haec sententia : lust o r u in h o ni i-n u ni (propter xoihwv hcytwv ts laudcs) n u m qua m i n t e-r i r o in e m o r i a ra.
Fr. 189. tt kvI x requirebam pro Kxviïxpsi. Ibidem.
Fr. 203.
quot;avspf? tivsc xxkltyftlvol zxvoxi
vsxphv Ïttttov w/éoitriv hoyq ktxfievov ê v Cp x s i,
xpv^x §£ 7 k o h i o u s yévuviv xyèèpoitriv ttóSx? yds x f cp x h x t,
Recte fortasss nspxXxv requirit Bergk, sed idem infeliciter coniecit §\' xi y. s A s co ? , non enim continuo Scythae equis vescebantur, ut arbitror. Pro aKogt;.iou: (sic Zenobius) reliqui paroemiograpbi habent lt;t y, c i c i e. Vide an fuerit xpvpx Sè (txotioic Qtmtioi ?) yzwviv, quae responderint verbis praegressis l v cp x s i. Ad sermonis abundantiam cf. N. V 29:
s u lt;? xv §f tt o i v t ov (tuvsttx^s Xoyov.
Sed cur dixit poeta xvlépoiviv, e x c o r i a n t, ubi expec-tamus xTroTpuyoifiv, abrodunt? Au quod capiti pedi-busque equinis carnes vix ullae sunt? De curvis gladiis cultrisve (wohiol? yevuriv) vix cogitari posse videtur, nee yèvus, quod sciam, de alio instrumento praeter securim usur-patur. Aliorura de loco hand satis expedite expecto sententiam.
67
Fr. 207. txctixpou ■—■ aqxvsoc. Pro Immili vocabulo in magniflca oratione P i n d. 31 suspicabar
Fr. 228 sic suppleverim:
tiósyjvuv (xycóvuv irpócpxjis lt; rav ccpstxv i; xittvv sfixhs vxótov,
Fr. 233. kxi cpspovtx! ttco: vtto hovxsiov tvx^v // xlx/tx-xmtoi xts. Conieci ^uyiv. Pin cl. p. 32.
Ad pag. 6. De oCppx apud Pindaruni consentientem habco phiuppum avedkr, Heitiügc ziu\' Hist. Syntax der Gr. Sprache, herausg. v. M. Schanz II, i pag. 74. Non magis apud reli-quos lyricos construitur cum futuro. Ibid. pag. 76.
Ad Olymp. IX 77 sqq. Pro suspecte verbo rxt-iovirixi duo tantum reporio verba, de quibus substituondis metro pariter et sententiae aptis cogitari possit. Alteram est verbum Ho-mericum ti y p i x amp; ( x i, licet unico, quo apud Pindarum repcritur, loco N. X-I 26 apparent forma activa, alterum est l xï ü ? x i, Homero item (in forma lonica) usitatum, cum Pindarus tantum usurpet adiectivum Ixtoq N. IV 38. VII 28. Utrumque verbum a tradita lectione cum nimis remotum sit, ampliandum censeo. — Cum analogia saltem non pugna-ret t x !; i x 0 x i, formatum ut fr/ipixrOxi.
Ad Pyth. Ill 56 sq. Similiter lones abiocta reduplicatione ohx dixerunt pro mikx. Omnino retinendnm xKuxórx.
Pyth. IV 70.
rit; y x p xpxx \'kSs^xto vxvnXixc,
rig St Kivèvvog xpxTspolc x^xpixvros d/.oti;;
69
Cum obiectum additum nialim, turn minus hie apta vide-tur coniunctio causalis. Quare conieci;
t / ? t Cp a. p\' dpxx xtJ.
Ad Pyth. IX 93. Vetus scholiasta explicat e\'hs — she, nec fortasse si — si eo sensu dictum sollicitandum fuerat.
Ad Pyth. IX 113. Vulgatam lectionem sic interpretatur Mezger, ut 7rp}v xpxp steTv poota novaverit pro vrph
xpxp s}.s7v to [tstrov. Multum tarnen dubito num quisquam Graecorum sic scribentem intellecturus t\'uisset. Neque xipsTv sic usurpatur.
Pyth. IX 129. sItts §\' sv f^emrci: XTrxysvIxi.
Naber legi iubet lt;xy xy suóx i, quod si in omnibus libris legeretur, equidem in xTrxyscdxi mutarom, quia non de d u-cenda uxore, sed do abducenda, ut praomio victoriae, sermo est. Similiter verbum compositum necessarium est Herod. 1 196: hdoüvxi Sf ryv suutoü UuyxTspx OTsy (iouXaiTO sy.x=;os ovx. s^yjv, cuSs xt/su syyuyreM x tt xy xy s lt;t 0 x i t/iv wxp-ösvov Trpixftsvov, «AA\' syyuyrxi; xxTxsyvovTX % crvvoix\'/iirsiv xuriji o\'ótu xyxysaöxi, ubi optime Stein correxit xttx-ysaöxi, nisi forte praestat Aoristus xTrxyxysvixi.
Ad Nem. I 46. Si recte conieci, ^juxxv necessarium
est, sin ^uxxg recte habet, x^ conici potest. Placeat Har-tungi coniectura xyxóftsvoi — xxsTrvsurrxv, modo pro xpwo? aptius aliquid reporiatur quam xpovco aut gt;.£xp1?-
Ad Nem. I 50. \'Eoïg nimis remotum a irxitrh. Retineo \'dpu?.
Nem. VI 5. «AAlt;* ti TrpotrCpépo/tsv spTrxv
gt;1 pisyxv vóov % t o i (punv xóxvxrcig.
Suspectum est vtoi contra constantem antiquiorum scrip-torum usum positum in altero mcmbro sententiae disiunc-
70
tivae, cum poni soleat in priore. Tide B. A. 486, 31. Quare nescio an corrigendum sit $ r xv, quoniam in sermone poetico articulum addi minime votat oius omissio in prae-gressis. Sal tem hoe loco non abutar cum Bergkio ad corrigendum I. VII 8:
ij or xfjiCp) iruxvoiii; Tsipevixo fiouhxTs;
V! Öt xpCp) \'lóhxov hmpyinv,
ubi bis intulit Hit, dictum scilicet pro vtoi, quasi diphthon-gum ol apud Pindarum elidi posse constet. Quid poeta dede-rit nescio, sed potius sequar Hartungium scribentera bis
p\\ ant Mommsenum reponentem utrobique gt;)\', quara admit-tam Bergkii TrxpxhiipÖMfiv. Homero A 170 cuSf ffa; c/w primus Bentley reddidit, non Thiersch, cui emendationem tribuit Clu\'ist in novissima editione Iliadis. Soloece ipso Christ L 252 coniecit cüSs ts tt s 7a a i oiu pro necessario futuro.
Nem. IX 21.
(pxivof/.év»v S\' xp\' s q x t xv (TTrsvhev iKevöxi.
Locutionem satis raram praeterea repperi apud Archilo-chura fragm. 98:
Cpxivóftsvov x x y.h v oixxV xyscQxi,
quod nescio an ad Lycambis filiam referendum sit, et apud Herodotum II 161 extr.: ooxsovtss tov \'avrp^v in vrpovo^c
XUTOUS XTTOTTS^Xl £? CpXIVOfASVOV % X K 0 V , 1. C. TT p O V-
tt t o v xxmv, ut plerumque in tali re dici solet.
Licet nihil faciat ad Pindarum, finera luiic opusculo impo-nam tentando ionis chii olegiae fragra. I ap. Bgk. vs. 12 : tmv S\' xyxöüv (3 x lt;7 i h s h i; o i v o ? lt;pvlt;riv.
Quid enira hie sibi volit fixctKsvc; frustra quaerens, conieci: Twv §\' xyxöüv fix? xv os T o7v o c Qvitiv.
quod non eget interprete. Ad digarama cf. vs. 3 óxXixi T£ Txvxktwv.
POETARUM LOCI IN TRANSCURSU TENT ATI.
|
Aeschyujs, Auchilochus, Homerus, lo Cuius, |
Euraen. 592 Pers. 900 . Sopt. 720 . fr. IV, 4 . Od. IX 398 fr. I, 12 . |
Pag. 6, 14 pro mutatae lege mutata
„ 13, 13 „ aA$poclt;rTog quot; Ahpctaro^
„ 42, 11 „ TTOIUV. „ TTOICCV,
„ 43, G „ eAriv n gAeTv
0, It t\'trAai pro èixÖAw.
13, 20 ct \'28 z-KTX pro eXTX.
28, 15 Gratiarum pro Gratiarnm.
33, 3. Vulgatam tarnen scripturam tneri vidotur Ibyci fr. 9 (Cgk.)
ifsumhÓKoenov aovpxv I Ip/z/zcu.
55, 8 Homericum pro Homorioum.
57 oxtr. Retinendiim xyxtyij.evoi.
59, 28 fa mem pro fa mam.
02, 8 et 20 xzï-Koxfxs pro xzï.xiipxt;. Kx loco Pansan. IX 11, 1 intol-logcs fieri posse ut poeta Thebanus ile llerculis filiorum morte famam a vulgari diversam secutiis sit.
03, 7 x\'i/txToi; pro xqiXTOO.
08, 15 post Ion es tuide et Aeoles.
I
c\'^OV
Verkrijgbaar bij J. L. BELTERS te Utrecht.
Dr. H. van Herwerden, Analecta critica ad Thucydidem, Lysiam, Sophoclom, Aristophanem ot comicorum Grae-
coruin fragmenta..............f 0,90
—, Animadvorsiones philologicae ad Theognidem. Accedunt
miscellanoa critica in lyricos Graocos.......„ 1,—
—, Exercitationes criticae in poeticis ot prosaiasigjuibus-
dam Atticorum monumentis. Accedit dcseriptio éodicis # Ambrosiani, quo continetur fragmentum onomastici Pot
lucis, cum praecipuarum lectionum elencho .... „\'\'S!,7b —, Spicilegium Yaticanum continens novas lectiones W liist, Graecoruin excerpta, quae primus edidit Ang. Maius,
prolatas e palimpsesto Vaticano denuo exousso additis commentariis cviticis cum in reliqnorum tinjx-jji Diodori,
etiam quae alibi extant, excerpta . . . . \'. . . . v 2,40
—, Studia Thucydidea. Accedunt analecta scenica . , , „ 2,45 —, Plutarchea et Lucianea cum nova Marciaui codicis
collatione.................„ 1,25
—, Gratio de moribus Graecorum aetate Homerica . . . „ 0,80
—, Lapidum de dialecto attica testimonia......„ 0,90
—, Gommcntatio critica in Herodoti libros I et II . . „ 0,70
Dr. \\V. H. van de Sande Itakliuyzen, De parodia in comoediis Aristophanis. Locos nbi Aristophanes verbis epiconun, lyrieorum, tragicorum ntitur, collegit et illustravit •? . „ 3,—
Dr. H. Th. Karsteu, Commentatio critica de Platonis quae feruntnr opistolis, praecipue tertia, septima et octava . , l\'i25
Dr. A. II. tt. P. van den Es, Commentatio de Demosthenis Midiana.................„ 0,00
G. Ch. Crnsius, Grieksch-Nederduitsch Woordenboek dei-mythologische, historische en geographische eigennamen; oen aanhangsel tot ieder Grieksch woordenboek. Bewerkt door J. Terpstba (/ 5,50)............ 1,—
Montanns de Haan Hettema, Idioticon Frisicum. Friesch-Latijnsch-Nederlandsch Woordenboek, uit oude handschriften bijeenverzameld (/ 8,40)........„ 7,50
I.UGD.-BAT., TYPIS: L. VAN NIFTEBIK 117.