BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT

2945 253 3

De H. Franciscus van Assisië.

Vrede en barmhartigheid aan allen die dezen Regel volgen.

Uitgave van N. LUIJTEN, Tilburg.

_yak HQ

7Q

DE

H. PEABCISCTJS VAU ASSISIÊ,

-vcfaens c/e jiiemoste 6e^gt;a/iiicjreii

Z. H. PAUS LEO XIII.

Vit het Italiaansch vertaald naar de uitgave der Tipografia Poliglotta, Delia S. C. di Propaganda, Tioma, 1883.

v ■ k et n ac » n t K.

Qe H. r.

^Trede e?i die

- Uitgave

%m\\ dp f^r,

Ten einde de heilige en zorgvuldige bedoelingen van Z. H. Paus Leo XIII te bevorderen , wien het hoogst aan het hart gelegen is dat de vereeniging der Derde Orde van den II. Franciscus van Assisië hloeie en overal onder de katholieke bevolking verbreid worde, heeft men goedgevonden in eene beknopte uitgaaf samengevat, in het licht te geven den Encijcliekeit Brief van den 17 September 1S82, die een schoon overzicht geeft van de geschiedenis der Derde Orde, alsmede de nieuwste Apostolische Constitutie, die in eenige punten den Regel verzacht en de aflaten en voorrechten daarvan bepaalt. Bij de authentieke vertaling der beide stukken, is gevoegd een Ceremoniale der Derde Orde, goedgekeurd door de II. Congregatie der Uiten in het nieuwste Decreet van den 18 Juni 1883.

O. L. Vrouw Geboorte 1883.

VOOR DEN

T W E E Igt; E ]N JJ H I ■ Iv.

De bijval, welken dit Handboekje mocht genieten is zoo buitengewoon geweest, dat binnen twee jaren de zware oplage verkocht is en wij tot een niemcen druk moesten beslui ten.

Deze nieuwe druk heeft een merkelijke vermeerdering ondergaan. Het Handboekje, dat wij thans den leden der gevierde Derde Orde aanbieden, bevat eene

Voorrede.

„InleidIligquot;, die een korte levensschets geeft van den gt; H. F ranciscus, voorts „eenige verklaringen betreffende de oprichting en besturing der Derde Ordequot;, „verklaringen aangaande de gunsten en aflaten aan de Derde Orde verleendquot;. Eindelijk zijn er aan toegevoegd „Ge-heden onder de II. ,17Vsquot; enz.

Wij meenen met deze opsomming te kunnen volstaan . om de waarde van dezen nieuwen vermeerderden druk ■\' te doen uitkomen en wenschen dat onder Gods z?(jen amp; dit Handboekje meer en meer verspreid worde!

O. II. Hemelvaart 1885.

--

V O O RREDE

voor des

BERDEK DHÏJK.

Dat wij thans reeds eenderde oplage ter perse moeten leggen is wel het beste bewijs voor de bruikbaarheid en het doelmatige van dit Handboekje „de Seculiere Derde Orde van den H. Franciscus van Assisiëquot;. Daardoor worden de inzichten van Z. II. Paus Leo XIII meer en meer bevorderd, die wenscht dat de vereeniging der «J* Derde Orde van den 11. Franciscus van Assisië bloeie en onder de katholieke bevolking verbreid worde.

Moge onder Gods zegen de uitgave van dit Handboekje daartoe bijdragen.

Portiunoula 1886.

4

INLEIDING

— O—

FRANCISCUS EN DE DERDE ORDE.

Do H. Fuanciscüs werd den 26 September 1182 te Assisië, oene kleine stad van Umbrië in Italië, uit aanzienlijke ouders geboren. Van zijne geboorte , in een stal op stroo , tot zijnen dood, had zijn leven eene wondervolle overeenkomst met dat van onzen goddolijken Zaligmaker en Verlosser. Terwijl zijn vader, Petrus Bernardone, een voor-n, naam en rijk koopman in laken , hem voor den \'ï* handel opleidde , riep God hem , toen hij den ouderdom van 24 jaren bereikt had, geheel tot zijnen dienst , om aan de zaligheid zijns naasten , in de meest volkomen verzaking aan al het aard-sche , te arbeiden.

De H. Fraxciscus gehoorzaamde aan de stem _t van God en der genade. Geheel doordrongen van

Inleiding.

den geest van Jezus Christus , doorliep hij bijna alle landen van Europa en drong hij door tot in het Oosten om Jezus en Jezus gekruisigd te verkondigen en de zedeloosheid te bestrijden. Zoo groot ook waren de wonderen, die God door hem uitwerkte , dat, volgens den H. Bonaventura , „men Fkanciscus naliep om hem te zien en te hooren, als ware hij de Zaligmaker zelf geweest.quot; (1)

Intusschcn stichtte de H. Franciscus drie Orden in de H. Kerk : De Eerste Orde of de Orde der Minderbroeders in 1208; de Tweede Orde of de Orde der Anne Zusters onder de H. Clara (van daar Clarissen genoemd) in 1212 ; de Derde Orde of de Orde van Boetvaardigheid in 1221.

Deze Derde Orde kwam tot stand bij gelegenheid , dat Franciscus te Poggibonzi predikte en bij zijn vriend, den godvreezenden Luohesius van Assisië verbleef. Luohesius en zijne deugdzame echtgenoote, Bona-Donna, vroegen hem dringend, hun eindelijk een bepaalden volmaakten levensregel voor te schrijven , waaraan de Heilige met vreugde voldeed. Deze Eegel nu bestond in eenige voorschriften van versterving, eenvoudige kleeding, eenige dagelijksche gebeden enz. en

(1) Leven van den II. Franciscus.

Inleiding.

werd weldra door andere godvruchtige personen gevolgd , ja , koningen en keizers , bisschoppen , kardinalen en Pausen beschouwden het als eene eer, leden van de Derde Orde te zijn. — De Derde Orde is dan ook onderscheiden van en verheven boven elke andere Vereeniging of Broeder-^ schap ; zij is eene eigenlijke Orde; want „Wij besluiten en verklarenquot;, zegt Paus Benedictus XIII in zijne bulle Paterna Sedis van 10 Dec. 1725 , „dat de Derde Orde wezenlijk en eigenlijk eene Orde is , die de daarvan deelmakende leden van wereldlijke personen, ofschoon over de geheele aarde verspreid , in hare eenheid besluit; zij toch heeft haren eigen, van den H. Stoel goedgekeurden Eegel, haar proefjaar, hare beloften en eene kleeding volgens bepaalden vorm en stofquot;.

Ook de verzachtingen, door Z. H. Paus Leo XIII aan den Regel toegebracht, veranderen zijnen aard ,, niet gelijk de Paus zelf beveelt; Z. H., die er «ïquot; zich op beroemt lid van de Derde Orde te zijn, heeft met die verzachtingen aan te brengen, geen ander doel gehad , zooals Hij zelf verklaart, dan deze Derde Orde voor alle brave katholieken toegankelijk te maken.

Na zooveel werken van den H. Feanciscüs tot \' eer van God , tot luister der Kerk, tot zaligheid

Inleiding.

der zielen , wilde God hem reeds in deze wereld beloonen. Twee jaren vóór zijn dood, als hij op den berg Alvernia in verrukking bad, verscheen hem Jezus zelf onder de gedaante van een Sera-phijn en schonk hem de vijf H. Wonden in handen, voeten en zijde. (1)

Feanciscüs stierf den 4den October 1226 in het 45ste jaar zijns levens. In 1228 werd hij door Paus Gregorius IX op de lijst der Heiligen geplaatst.

(1) Naar deze verschijning werden later de Orden van Fkanciscus ook Seraphijnsche Orde en FeajïCISCUS de Seraphijnsche Vader genoemd.

9

Eenige verklaringen betreffende de oprichting en besturing der Derde Orde van den H. Franciscus.

De Eerste Orde van Franciscus , de Orde der lt;5* Minderbroeders, is thans in drie groote takken tl, verdeeld : die der Minderbroeders-Conventueelen , der Minderbroeders-Observanten en der Minder-broeders-Kapucijnen.

De H. Franciscus wilde, dat zijne kindoren dezer Eerste Orde zich Minderbroeders zouden noemen ; de benamingen van Franciscanen , Seraph jnsche Orde zijn van lateren tijd en op de drie Orden van den H. Franciscus van gelijke toepassing.

De Minderbroeders , Conventueelen bijgenaamd , omdat zij in kloosters (Conventus) vereenigd bleven , genieten eenige voorrechten of verzachtingen, door verscheidene Pausen hun verleend in het onderhouden van den Regel van Franciscus.

De Minderbroeders , Observanten bijgenaamd , omdat zij de bovenvermelde verzachtingen niet aannamen , scheidden zich van de Minderbroeders Conventueelen at\' en vereenigden zich in 1517 onder één Algemeenen Overste, onder wiens gezag alle andere hervormingen : Mindcrbroeders-Recol-letten , Minderbroeders-Alcanterijnen , enz. staan , uitgezonderd :

De Minderbroeders , Kapucijnen bijgenaamd, die

Verklarixgex Derde Orde.

met het doel den Eegel van Frakciscüs in des-zelfs volle gestrengheid te onderhouden, zich van de Minderbroeders-Observanten scheidende en onder een eigen Algemeenen Overste veree-nigd zijn.

De leden dezer drie groote takken zijn allen wettige kinderen van den H. Frasciscüs , wiens ware en wettige opvolgers de drie Algemeene Oversten zijn en in wiens naam elk zijnen tak onafhankelijk van elkander met gelijk gezag en gelijke rechten bestuurt. Zoo verklaarden verscheidene Pausen en ten laatste Pius IX , z. g. , 20 Juni 1862.

In de Derde Orde onderscheidt men de Reguliere Derde Orde en de Wereldlijke Berde Orde.

Tot de Reguliere Derde Orde behooren die kloosterlingen , die denzelfden regel volgen gelijk hij door Z. H. Leo X den 20^st,;n Januari 1521 voor hen werd goedgekeurd.

De Oversten der drie takken van de Eerste Orde, alsook die der Reguliere Derde Orde , hebben, volgens verklaring van Z. H. Leo XIII, de macht en het gezag nieuwe leden in de Wereldlijke Derde Orde op te nemen , Congregatiën op te richten en te besturen, alsmede hunnen onderdanen of anderen priesters de macht daartoe te verleenen. En deze macht hebben de Algemeene Oversten over de geheele wereld, de Provincialen voor hunne provinciën, de Gardianen voor hunne districten.

Verklaringen Derde Orde.

De Wereldlijke Derde Orde , ofschoon één op zich zelve , is in twee klassen verdeeld, namelijk:

1. Leden, die volgens het ceremoniale opgenomen zijn, tot eene congregatie behooren en onder toezicht en leiding van een geestelijken Directeur maandelijks in vergadering bijeenkomen.

,1 Deze maandelijkschc vergadering kan bij gebrek

aan eene bijzondere kerk of kapel, tot de Derde Orde behoorende , in eene parochie- of kloosterkerk gehouden worden. Zij, die dezelve bijwonen en de voorgeschreven oefeningen en gebeden doen, kunnen al de aflaten daaraan verbonden verdienen, ook al zouden wegens omstandigheden niet alle door het ceremoniale voorgeschreven vormen van stemming, verkiezing, enz. worden nagekomen.

2. Leden, die niet tot eene congregatie behooren, maar den Regel afzonderlijk onderhouden.

Het is echter het uitdrukkelijk verlangen van Zijne Heiligheid, dat men zich bij eene congregatie aansluite , zoo men dit gevoegelijk kan.

In gevaar van sterven kan, volgens eene nieuwe vergunning der drie Algemeens Oversten der Eerste Orde , bij gebrek aan een gemachtigd priester, de biechtvader een novice tot de professie toelaten.

Wijl ook de Wereldlijke Derde Orde , ofschoon over de geheele wereld verspreid, één is , kunnen zij , die ingekleed zijn bij de Minderbroeders Con-ventueelen, hun professie doen bij de Minderbroeders Kapucijnen of Recollecten en omgekeerd.

12

Verklaringen aangaande de gunsten en aflaten aan de Derde Orde verleend.

Een aflaat is eeno door de H. Kerk buiten het H. Sacrament der Biecht verleende kwijtschelding van die tijdelijke straffen , welke men, na de vergeving onzer zonden, op deze wereld of in het vagevuur zou moeten af boeten.

De aflaat vergeeft alzoo niet de zonde , dat is, de zondenschuld , ook niet de eeuwige straf, maar alleen de tijdelijke straf der reeds vergevene zonden.

De H. Kerk verleent deze volle of gedeeltelijke kwijtschelding (volle of gedeeltelijke aflaten) in gevolge hare macht van te binden en te ontbinden : „Ik zal uquot; , zoo zeide Christus aan den H. Petrus, „de sleutels van het Rijk des Hemels „geven en alles wat gij op aarde zult ontbinden , „zal ook in den Hemel ontbonden zijn.quot; (1)

Ten einde een vollen aflaat te verdienen , zijn de volgende vier voorwaarden vereischt :

1. De meening om den aflaat te verdienen. Het is voldoende en zeer aan te raden eiken morgen de meening te vernieuwen om alle aflaten te verdienen, aan welke men dien dag deelachtig kan worden.

2. In staat van genade zijn, wanneer men het laatste der voorgeschreven werken volbrengt, ten

(1) Matth. XVI : 19.

Verklaringen her gunsten en aflaten. 13

minste indien men den aflaat voov zich zeiven wil verdienen.

3. Werkelijk en nauwkeurig die goede werken volbrengen , die tot het verdienen van den aflaat zijn voorgeschreven ; de goede wil alleen is niet voldoende.

Tot de voorgeschreven werken om een vollen aflaat te verdienen behooren gewoonlijk: eene rouwmoedige Biecht, eenc H. Communie, een godvruchtig kerkbezoek en eenige gebeden (b. v. Smaal het Onze Vader en Wees gegroet en ömaal het Glorie zij den Vader, of een ander gebed van gelijken duur en waarde) doen tot intentie van Zijne Heiligheid.

De Biecht kan geschieden daags vóór of op den eigenlijken dag , waarop de aflaat verleend is. — Zij , die de gewoonte hebben wekelijks te biechten, kunnen met deze wekelijksche biecht alle in de weck voorkomende aflaten verdienen, als zij de. overige voorwaarden vervullen.

De H. Communie kan eveneens daags te voren of op den dag zelvon geschieden. Dezelfde Communie is genoeg om op een en denzelfden dag twee of meer verschillende volle aflaten , welke te zamen komen (b. v. één voor zich zeiven en de andere voor de overledenen) te verdienen ; de voorgeschreven gebeden echter moeten voor elk dier aflaten in het bijzonder verricht worden.

4. Men moet de noodige gesteltenissen der ziel hebben ; om namelijk een vollen aflaat in al zijne

14 Verklaringen der gunsten en aflaten.

uitgestrektheid voor zich zeiven te verdienen , moet men niet slechts vrij zijn van doodzonden , maar ook van dageliiksche zonden of vrijwillige gehechtheid aan eenige zonde. Het is derhalve raadzaam zich te dier gelegenheid vooraf op te wekken tot een waar berouw over zijne zonden.

De leden der Derde Orde, a.1 zijn zij nog novicen, kunnen alle aflaten der Derde Orde verdienen en ze allen aan de zielen des vagevuurs toevoegen.

Volgens verklaring van Z. H. Leo XIII wordt degene, die den Pauselijken zegen of Generale Absolutie geeft, tevens aan dezelfde gunst deelachtig. Eene penitentie behoeft daarbij niet te worden opgelegd.

De Pauselijke zegen en de Generale Absolutie kunnen aan de leden der Derde Orde gegeven worden door :

1. De Oversten der Eerste Orde en der Eegu-liere Derde Orde , alsook door do priesters , wien zij deze macht hebben geschonken.

2. De Directeurs eener congregatie.

3. Den Eerw. Pater Visitator.

4. Eiken biechtvader, doch slechts in het bijzonder.

15

EIVOYCLXJEK

VAN

Z. H. Fans 3L.EO XIII,

OVER DEN

H. FRANCISCUS VAN ASSISIË

EN DE

VERBREIDING DER DERDE ORDE.

Aan alle Eerbiedwaardige Broeders, Patriarchen, Primaten, Aartsbisschoppen en Bisschoppen der Katholieke wereld, in gnnst en gemeenschap met den Apostolischen Stoel.

LEO XIII,, F*AUS.

Eerwaardige Broeders , heil en ajiostoli-schen zegen !

Door een zalig voorrecht mag het Christenvolk in een kort tijdsverloop de gedachtenis vieren van twee mannnen , die reeds in den Hemel de eeuwige belooning der heiligheid genietend , op aarde een roemvolle schaar van leerlingen hebben nagelaten en zoo voortdurend de vrucht hunner deugden vernieuwen. Na het eeuwfeest ter eere van den H. Benedictus , den vader en wetgever der monniken in het Westen , doet zich de gelegenheid voor, op dergelijke wijze den zevenhonderdsten

Encycliek van

gedenkdag te vieren der geboorte van den H. TFranciscus van Assisië. Niet zonder reden mogen wij in dien samenloop een werk zien der goddelijke Voorzienigheid. Want door ons den geboortedag dier beide groote mannen te doen vieren , schijnt God de menschen te willen vermanen, dat zij zich dezer verdiensten herinneren , en tevens inzien , hoe weinig het betaamde, dat de geestelijke Orden, door hen gesticht, op zoo onwaardige wijze vervolgd werden, vooral in die Staten, welke zij door hun arbeid, hun geest en hun ijver tot beschaving en roem brachten. Wij vertrouwen, dat deze feestvieringen aan het christelijke volk, dat de kloosterlingen immer en tereclit als vrienden beschouwde , rijke vruchten zullen aanbrengen. Zooals het volk met een liefdevol en dankbaar hart den H. Benedictus vereerd heeft, zoo zal het voorzeker ook nu de gedachtenis van den H. Pranciscus met opgewektheid en feestvreugde vieren.quot; En die edele wedstrijd in vereering zal zich niet alleen bepalen tot het land , waar de Heilige het eerste levenslicht aanschouwde , niet tot de naburige landen , die hij door zijn verblijf verheerlijkte, zich beperken, maar zich uitstrekken tot alle deelen der aarde , waar de naam van Franciscus is doorgedrongen ot die den bloei aanschouwen zijner werken.

Zulken ijver voor een zoo heilige zaak kan niemand voorzeker meer goedkeuren dan Wij , die van onze jeugd af aan gewoon waren den

Z. H. Leo XIII.

H. Franeiscus van Assisië te bewonderen en te vereeren. Wij gaan er groot op , tot de Orde van den H. Franeiscus te behooren, en meer dan eens hebben Wij uit godsvrucht het heilige Alver-nischo gebergte met opgewekte blijdschap beklommen. Daar vertoonde zich voor Ons , waarheen Wij ook Onze schreden richtten, het beeld van den grooten man en stemde de eenzaamheid Onzen geest tot stille overdenking.

Evenwel hoe lofwaardig die ijver ook zij , voldoende is hij niet. Want wij moeten wel in het oog houden, dat die vereering den H. Franeiscus het aangenaamste wezen zal, welke voor degenen, die ze hem bewijzen , voordeclig is. En zoo zal i de eer hem bewezen liet vruchtbaarst zijn, wanneer ^ II de menschen zijn deugden bewonderen en tevens door zijn navolging beter pogen te worden. Doen zij dit met ijver , dan zal door Gods hulp daarin een zeer goed en afdoend geneesmiddel tegen de kwalen van dezen tijd worden gevonden. Daarom richten Wij dit schrijven tot u , Eerwaardige Broeders , niet enkel om openlijk getuigenis te geven van Onze vereering van den II. Franeiscus, maar ook om u aan te sporen, dat gij in vereeni-ging met Ons ten heil der menschheid zoudt arbeiden , om voor uw volk het bedoelde geneesmiddel te bereiden.

De Verlosser van het menschdom, Jezus Christus, \' is de onvergankelijke en voortdurende Bron aller genaden , die ons uit Gods onbegrensde goedheid

2

Encycliek vak

toekomen, zoodat Hij, die eenmaal de Redder dei-wereld was, in alle tijden haar Redder blijft. „ Want: er is onder den hemel geen andere naam den mensch gen-even, in welken wij moeten zalig wordenquot;. (I) Wanneer derhalve het menschdom , ten gevolge van de zwakheid zjjner natuur of door eigen schuld op een dwaalspoor geraakt, een bijzondere hulp behoeft om weder in het rechte spoor te komen, dan moet het zich tot Jezus Christus wenden en in Hem zijn laatste en zekerste toevlucht zien. Want zijne Goddelijke kracht is zoo groot en vermag zooveel, dat zij alle gevaren kan doen wijken en alle kwalen genezen. Zeker zal die genezing dan komen, wanneer het menschdom tot erkenning der Goddelijke Wijsheid en tot oen leven naar de leer des Evangelies terugkeert. Wanneer de genoemde kwalen dreigen en de door God bestemde tijd van vertroosting is aangebroken, dan verwekt hij een man op aarde, oen buitengewonen en uitstekenden man , aan wien Hij het herstel van het algemeen welzijn als taak opdraagt. Zoo gebeurde het aan het einde der twaalfde eeuw en eenigen tijd later. De man voor dit groote werk was Franciscus.

Genoegzaam bekend is die eeuw met haar deugden en gebreken. Diep was het katholiek geloof de gemoederen ingedrongen. Een heerlijk schouwspel was het, zoovelen, door godsvrucht bezield, naar Palestina te zien snellen , om daar te zege-

(i) Act. IV: 12.

/. li. Leo Xlll.

pralen of te sterven. Maar reeds waren de zeden door losbandigheid bedorven, een vernieuwing van den christelijken geest was uoodig geworden. Het wezen van de christelijke deugd is de verheven geneigdheid van den geest om allo moeielijkheden en alle lijden te verdragen: haar zinnebeeld is het Kruis , omdat wie Christus wil navolgen, het kruis op zijn schouders nemen moet. Met die richting van den geest is het geringschatten verbonden van aardsche dingen cn de zelfoverwinning, het gewillig en geduldig verdragen van wederwaardigheden. Eindelijk : de liefde tot God en tot do naasten is de meesteres en koningin van alle deugden. Haar kracht is zoo groot, dat alle moeielijkheden , die de plicht oplegt, verdwijnen, en ook de zwaarste lasten niet alleen draaglijk, maar zelfs zoet voorkomen.

Er heerschte een groot gebrek aan deze deugden in de 12^dl; eeuw; want een aanzienlijk getal lieden waren toen geheel verslaafd aan de tijdelijke zaken , of joegen met dollen drift eer en rijkdommen na, of brachten het leven door in weelde en vermaken. Eenigen hadden allen rijkdom in handen en wendden die macht aan als werktuig van verdrukking tegenover de ellendige en verachte menigte ; en zij zeiven , die door hun stand een voorbeeld voor de menschen hadden moeten zijn, hadden de smetten der algemeene ondeugden niet vermeden. De uitdooving der christelijke liefde had de veelvuldige en dagelijksche rampen van de ijverzucht,

Encycliek van

de afgunst en den haat tot gevolg gehad; de Dez

gemoederen waren zóó verdeeld en vijandig, dat gericl;

om de minste reden naburige steden elkander ander

beoorloogden en de burgers tegen elkander de genoo

wapenen opvatten. neeml

\'t Was in deze eeuw, dat Franciscus verscheen. van

Met een bewonderenswaardige standvastigheid en geest een daaraan beantwoordenden eenvoud van zeden, _| zijn ¹

beijverde hij zioh door woord en daad het ver- middi

heven beeld der christelijke volmaaktheid onder de dreve

oogen der verouderde wereld te plaatsen. Tnder- ruwei

daad, evenals de gelukzalige vader Dominicus zijn ¹

Guzman in die dagen de ongeschondenheid der spott

goddelijke leer verdedigde en gewapend met den niet

fakkel der christelijke wijsheid, de verdorven dwa- waar

lingen der ketterijen terugwierp, evenzoo verkreeg dwaa

Franciscus, door God tot groote daden geleid, de en h

genade om de Christenen tot de deugd aan te daar

zetten , en tot de iiavolging van Christus hen dezei

terug te brengen , die langen tijd en verre waren dat 1 afgedwaald. Voorzeker was het niet door toeval, Mlt; dat deze evangelische raadgevingen de ooren van , van den jongeling bereikten : Gij zult noch (/oud noch * die

zilver bezitten , noch geld in mee gordels , noch te ■\\

reiszak , noch twee kleederen , noch voetzolen , noch levei

wandelstok. (1) En verder: Indien gij volmaakt men

wilt zijn , ga heen , verkoop wat gij hebt , en geef armi het den armen.... en kom , volg mij. (2) liehf __ _ dooi (1) Matth. X: 9—10. (2) Matth. XIX : 21. _v vera

/. H. Leo XIII.

Dezen raad uitleggende als rechtstreeks tot hem gericht, doet hij terstond afstand van alles , verandert van gewaad, aanvaardt de armoede als genooto en gezellin voor zjjn verder leven, en neemt het besluit, dat deze groote voorschriften van deugd, welke hij niet edelen en verheven geest had omhelsd, de grondregels zullen zijn van zijn Orde. Van dien tijd af ziet men hem , te midden der zoo groote verwijfdheid en der overdreven weekelijkheid , die hem omringt, oj) dezen ruwen en moeilijken weg voortschrijden : hij bedelt zijn voedsel van deur tot deur, en de beleedigendste spotternijen van een dwaas gepeupel verdraagt hij niet alleen , maar hij zoekt die met bewonderenswaardige gretigheid. Ongetwijfeld, hij had de dwaasheid van het Kruis van Christus omhelsd , on hij beschouwde haar als volstrekte wijsheid; en daar hij verder was doorgedrongen in het begrip dezer verheven mysteriën, zag en besefte hij , dat hij in niets beters zijn roem kon stellen.

Met liefde voor liet Kruis drong in het hart van Franciscus eene brandende christelijke liefde, die hem aandreef, den christennaam met ijver te verbreiden, zelfs met blootstelling van zijn leven aan de grootste gevaren. Hij omvatte alle menschen in deze liefde , doch vooral had hjj de armen en geringen lief, zoodat hij het meeste behagen scheen te vinden in hen , die gewoonlijk door anderen werden vermeden of hoogmoediglijk veracht. Zoo doende bewees hij groote diensten aan

Escycuek van

dc broederlijke liefde , door welke Jezus Christus, haar herstellende en vervolmakende, van het ge-heele menschdom als één huisgezin heeft gemaakt, gesteld onder het gezag van God , aller gemeen-schappelijken Vader.

Door zoovele deugden , en vooral door een zeldzame gestrengheid van leven, legde deze zoo heilige man er zich op toe , in zich zeiven , zooveel hij vermocht, hot lieeld van Jezus Christus terug te geven. Een kenteeken der goddelijke Voorzienigheid schijnt men ook hierin te moeten zien , dat het hem gegeven was, ze\'fs in uiterlijke zaken op den Verlosser te gelijken. Evenals Jezus Christus namelijk. werd Franciscus geboren in een stal, en had als pasgeborene , gelijk Jezus, tot bed de aarde, bedekt met een handvol stroo. Naar men zegt. werden op dat oogenblik hemelsche koren van engelen en gezangen in de lucht gehoord . welke de gelijkenis nog trottender maakten.

Gelijk Christus de Apostelen, zoo voegde hij zich eenige uitgelezen mannen toe , aan wie hij gelastte als boden van den christelijken vrede en hot eeuwige heil de verschillende landen te doorkruisen. Van alles verstoken, uitgejouwd , door de zijnen verloochend . had hij ook dit nog met Jezus Christus gemeen, dat hij zelfs geen steen wilde, om er zijn hoofd op neer te leggen. Hierbij komt nog deze hoogste trek van gelijkenis, dat hij op den berg Alvernia, als op zijn Calvarieberg. door een tot dan toe ongehoord wonder, als

Z. H. Leo XIII.

het ware dc kruisiging onderging, en de indrukken der heilige vijf wonden in zijn lichaam ontving.

Wat Wij hier vermelden , is niet minder verheven door de wonderbare toedracht als beroemd door do lofprijzingen der eeuwen. Toen de II. Franciscus in een van liefde brandende beschouwing der wouden van den Zaligmaker verslonden . was , en in zich haar smartelijke uitwerking verlangde te gevoelen en als het ware dorstend scheen te drinken , vertoonde zich eensklaps een van den Hemel gedaalde engel voor hem ; van dezen straalde oen geheime kracht uit, en Franciscus voelde zjjne handen eu voeten als met nagelen doorboren en den steek van een scherpe lans in zijne zijde. Van toen af blaakte zijne ziel van liefdegloed; tot aan het einde zijns levens droeg hij de levende indrukselcn van de wonden des Zaligmakers.

Dergelijke wonderen , welke eerder moesten gevierd worden door de taal van engelen dan door die van menschen, toonen voldoende hoe groot en waardig de man was , door God uitverkoren om zijn tijdgenooten tot de christelijke zeden terug ■s te roepen. Zeker, in den tempel van den H. Da-mianus was het een meer dan menschelijke stem dio door Franciscus werd gehoord en tot hom zeide : „Ga , steun mijn wankelend Huis.quot; Niet minder bewondering verdient het hemelsche visioen, dat Innocentius III heeft gehad , en waarin het dezen toescheen, Franciscus met zijne schouderen de met instorting dreigende muren der basiliek

Encycliek vax

van Latranen te zien steunen. Het doel en de zin van dit wonder zijn gebleken : het beteekende gt; dat Franciscus in dien tijd een vaste stut en zuil moest zijn voor de christelijke maatschappij. En inderdaad aaiv.elde hij niet zich aan het werk te zetten.

De twaalf, die zich het eerst onder zijne leiding stelden, waren als een klein zaadje, dat, door de genade Gods en onder de beschorming des Pausen, weldra bleek te veranderen in een vruchtbaren oogst. Nadat zij heiliglijk waren gevormd naar het voorbeeld van Christus, verdeelde Franciscus onder hen de verschillende streken van Italië en Europa; om er het Evangelie te prediken; zelfs droeg hij eenigen hunner op tot Afrika door te dringen. Zij gehoorzamen — arm , onwetend en onbeschaafd vermengen zij zich met het volk; op kruiswegen en pleinen , zonder kansel of vertoon van taal, manen zij de menschen aan tot geringschatting van de aardsche goederen en tot de gedachte aan het toekomstige leven. En wonderbaar waren de vruchten van het streven dier in schijn zoo geringe werklieden. Een groote menigte, begeerig om hen te hooren , stroomde naar hen toe, men begon alsdan zijne zonden te beweenen, de beleedigingen te vergeten en, door het bijleggen der twisten, tot gevoelens van vrede terug te keeren. \'t Is ongelooflijk, hoe gretig, met welken onweerstaanbare!! aandrang des gemoeds de volksmassa zich tot den H. Franciscus voeldo getrokken.

Z. H. Leo XIII.

Zij volgde hem in dichte scharen , overal waar hij ging, en niot zelden richtten uit volkrijke plaatsen en steden alle burgers zonder onderscheid tot hem de bede, dat hij hen onder zijn regel zou opnemen.

Aan dit verlangen dankt de Derde Orde van Pranciscus haar ontstaan , waarin de heilige man eiken stand , eiken leeftijd , elk geslacht opnam , zonder daardoor de banden van \'t huisgezin of van huiselijke bezigheden te verbreken. Die Orde werd door hem wijselijk voorzien met regels , die hij niet zoozeer aan zich zei ven als wel aan de wetten des évangelies ontleende , en die geen Christen te zwaar kunnen voorkomen. Immers zij behelzen niet anders dan de verplichtingen om aan de voorschriften van God en der Kerk te gehoorzamen; partijschappen en twisten te vermijden ; eens andei\'s goed te eerbiedigen; slechts voor de verdediging van godsdienst en vaderland de wapenen op te vatten; zedig te zijn in leefwijze en kleeding , de weelde te ontvluchten ; de gevaarlijke aanlokselen van dans en spel te vermijden.

Het valt licht te begrijpen, dat heilrijke gevolgen voortkwamen uit eene instelling, die, reeds in zich zelve nuttig, zoo uitnemend geschikt was om den storm dier tijden te bezweren. — Voor dat nut pleiten zoowel de Broederschappen van denzelfden aard uit de Dominicaner en andere Orden ontstaan , als de ondervinding zelve. Inderdaad , alom van de laagste tot de hoogste klassen, ontstond

Encycliek van

er een streven, een ijver, een wedstrijd om in dien regel van Franciscus te worden aangenomen. Lodewijk IX, Koning van Frankrijk, en Elisabeth, Koningsdochter van Hongarije , behoorden tot de eersten , die er naar trachtten ; in den loop dei-tijden werden zij gevolgd door vele pausen , kardinalen , bisschoppen, koningen en vorsten , die allen het kleed van Franciscus niet onvereenigbaar rekenden met hunne waardigheid. De leden van do derde Orde gaven blijk zoo van hun vroomheid als van hun moed om den katholieken godsdienst te beschermen : en hebben zij om die deugden te lijden gehad van de afgunst der goddeloozen, nooit heeft het hun ontbroken aan do goedkeuring van verstandige en brave mannen, welke goedkeuring eervol en eeniglijk te verlangen is. Ja, Gregorius IX, Onze Voorganger, wenschte hun in \'t openbaar geluk met hun geloof en hun kracht , en aarzelde niet hen door zijn gezag te verdedigen en hun den eerenaam van Strijders vour Christus, van andere Machabeën toe te kennen. En die lof was niet overdreven. Die Orde immers was een machtige steun der maatschappij : hare leden streefden er * naar , op het voorbeeld en het voorschrift van hun stichter, volgens hun vermogen de sieraden der christelijke deugd in den Staat te doen herleven. Ongetwijfeld door hun toedoen, door hun voorbeeld , zijn dikwijls de twisten der partijschappen uitgedoofd of in hevigheid verminderd ; is menigmaal het zwaard aan de opgezweepte

Z. H. Leo XII F,

menigte ontrukt; is menige oorzaak van oneenig-heid en verdeeldheid weggenomen; menige leniging voor ellende en verlatenheid bereid; is de wellust gebreideld , die de fortuinen verslindt en het werktuig is van het bederf. De huiselijke vrede, de openbare orde , de reinheid en verzachting der zeden, het recht gebruik van en de eerbied voor den eigendom , de beste waarborgen voor beschaving en geluk , als uit hun stam ontsproten zij aan dien derden regel der Franciscanen ; en Europa is hot behoud dier goederen voor een aanzienlijk deel aan Franciscus verschuldigd.

Meer evenwel dan eenig volk heeft Italië aan Franciscus te danken; vooral het tooneel van zijn deugden , heeft Italië \'t meest zijn weldaden genoten. En wel in een tijd, waarin velen het onrecht niet alle kracht voorstonden , was hij het altijd , die den ongelukkige en verlatene de hand ter hulp aanbood : rijk in zijn uiterste armoede . hield hij nimmer op de ellende van anderen te verlichten , en dacht niet aan zich zeiven.

Zoet klonk in zijn mond de nieuwe taal van zijn vaderland: de macht zijner liefde en zijner poëzy tevens sprak hij uit in liederen, voor het volk bestemd , maar die een later en geleerd nageslacht heeft bewonderd. Bij den naam van Franciscus heeft een bovenmenschelijke bezieling, een geestdrift onze landgenooten aangegrepen, en in het vereeuwigen van zijn daden wedijverden penseel en beitel en graveerstift onzer grootste meesters.

Encycliek van

Alighieri heeft hem bezongen in verzen zoo verheven als zoetvloeiend; Cimabue en Giotto hebben met de verven van Parrhasius zijn daden vereeuwigd; de groote bouwmeesters hun talenten gewijd of aan de versiering der grafstede van den armen man , of aan den tempel van „Maria der Engelenquot;, de getuige van zoovele en zoo groote wonderen. Naar die beide tempels komen van alom ontelbaren heen , om den vader der armen te vereeren, die zich van alle menschelijke dingen beroofde, maar wien in ruime en overvloedige mate de gaven der goddelijke goedheid zijn toegestroomd.

Duidelijk is het derhalve, dat de christelijke en burgerlijke samenleving aan dien enkelen man onnoemelijk veel heeft te danken. Maar dewijl zijn geest, geheel en bij uitnemendheid christelijk, voor alle tijden en plaatsen even heilzaam is, valt er niet aan te twijfelen, of ook in onzen tijd zullen de instellingen van Franciscus zegenrijk werken. Te meer wijl op meerdere punten overeenkomst tus-schen dezen tijd en dien van Franciscus bestaat. Evenals in de twaalfde eeuw, zoo ook is nu de liefde tot God niet weinig verflauwd; deels door onwetendheid, deels door zorgeloosheid, wordt menige christenplicht verwaarloosd. Eenzelfde drift, eenzelfde toeleg om zich de gemakken des levens te verschaffen, om gretig de genoegens na te jagen. Door wellust beheerscht, verkwist men zijn eigendom , en begeert eens anders goed; men spreekt luide van broederschap, maar -voegt geen daad bij

Z. H. Leo XFII,

de woorden. Eigenbaat, ziedaar de drijfveer ; de echte liefde voor de geringen en armen gaat hoe langer zoo meer verloren. In Franeiscus\' tijd had de veelvoudige ketterij der Albigensen , door de menigte tegen de macht der Kerk aan te hitsen , tegelijk de rust der Staten verstoord en den weg gebaand tot een zeker soort van Socialisme. En in onze dagen hebben zich weder talrijker de begunstigers en voortplanters van het Naturalisme verheven , die hardnekkig aan de Kerk alle gezag ontzeggen , en , gelijk van zelf spreekt, niet halverwege blijven staan , maar ook het burgerlijk gezag niet sparen ; geweld en opstand van het volk goedkeuren ; het eigendomsrecht aanranden ; de hartstochten vleien van degenen die niet bezitten , en de grondslagen van het huisgezin en den Staat ondermijnen.

Bij zoo vele cn zoo groote gevaren is het u ongetwijfeld duidelijk, Eerwaarde Broeders, dat onze hoop zich met recht vestigen kan op de instellingen van Franeiscus , wanneer zij in hun vroegeren toestand worden hersteld. — Bloeiden zij , dan zou ook van zelf geloof en liefde en alle christendeugd een lioogen trap van bloei bereiken , dan zou de ongeoorloofde zucht naar vergankelijk goed wijken, en zou \'t niet moeielijk vallen — wat aan velen een zware en ondraaglijke last toeschijnt — zijn begeerten met kracht te onderdrukken. Door de banden van waren broedermin verbonden, zouden de menschen elkaar beminnen.

Encycliek van

en passenden eerbied hebben voor de armen en ongelukkigen, als dragende in zich het beeld van Christus. Verder: zij, die geheel doordrongen zijn van den christelijken geest, rekenen het zich ten plicht aan de wettige overheden te gehoorzamen en eens anders rechten te eerbiedigen; door dien geest worden op de zekerste wijze alle verkeerdheden op dit gebied met wortel en al uitgeroeid, zooals het geweld, de onrechtvaardigheden, het altoos verlangen naar omwentelingen , de nijd tusschen de verschillende klassen der samenleving; allen oorzaken en wapenen tevens van het socialisme. — Eindelijk het groote vraagstuk, dat reeds zooveel arbeid vorderde van de beoefenaars der staats-wetenschap: de verhouding van rijken en armen, zal het best worden opgelost door de vaste overtuiging, dat de armoede geen schande is; dat de rijke barmhartig en vrijgevig, de arme met zijn lot en handwerk tevreden wezen moet, en dat, daar geen van beiden voor deze vergankelijke goederen is geschapen , de arme door geduld, de rijke door milddadigheid den hemel moet verwerven.

Om deze redenen was het reeds lang Onze ». vurige wensch , dat iedereen naar zijn vermogen zich mocht toeleggen op de navolging van Fran-ciscus van Assisië. En daarom, gelijk quot;Wij voorheen altijd voor de derde Orde van dien Heilige een bijzondere belangstelling hebben gekoesterd , zoo vermanen Wij nu, door Gods oneindige goedheid tot het Opperpriesterschap verheven, bij ,

Z. II. Leo XIII.

| deze zeer geschikte gelegenheid , de Christenen , dat zij zich beijveren in die heilige strijdmacht van Jezus Christus zich to doen opnemen. Reeds worden er alom gevonden van beider kunne , die met blijden geest het voetspoor volgen van den Seraphijnschen Vader. Hun voorbeeldigen ijver prijzen Wij en keuren Wij ten hoogste goed, i terwijl Wij wenschen, dat, vooral door uwe medewerking, Eerwaardige Broeders , het getal derzulkeu meer en meer moge toenemen. En met deze vermaning mogen Wij vooral ook een andere niet achterhouden : dat namelijk zjj , die zich met de onderscheidingsteekenen der boetvaardigheid hebben bekleed, zich het toonbeeld voor oogen stellen van hun heiligen Stichter, en er naar streven dit te bereiken. Immers, zonder dit zou het eerste hun niets baten. Derhalve stelt uwe pogingen in het werk , dat de dorde Orde bekend worde en naar waarde geschat; zorgt dat zij , die met het bestuur der zielen belast zijn , het volk met haren aard bekend maken , verklaren , hoe gemakkelijk een ieder er deel aan kan nemen, wat groote *• voordeelen zij tot het heil der zielen waarborgt, hoeveel zegen zij zal aanbrengen zoowel voor den mensch in het bijzonder als voor de samenleving. Te meer moet gy daartoe uwe krachten inspannen, naarmate de leden dor eerste en tweede Orde van Pranciscus onder zwaarder vervolging in deze dagen gebukt gaan. O , mochten zij , verdedigd door de voorspraak van hun Stichter, weldra

Escycliek van Z. H. Leo XIII.

krachtig en bloeiend uit zooveel beproeving te voorschijn treden! O mochten ook de Christenvolken in menigte aan den regel der derde Orde deelnemen met zooveel vuur en in zulk een getal als zij voorheen van alle kanten om strijd naar Tranciscus zeiven toestroomden ! Wij vragen echter die deelnoming en verwachten haar met recht vooral van de bewoners van Italië , wien do liefde voor hetzelfde vaderland en een grootere toevloed van ontvangen weldaden ook duurder verplichtingen en harteljjkcr dankbaarheid jegens Franeiscus opleggen. En zoo zou nog na zeven eeuwen Italië\'s volk en gansch de christenwereld van beroering-tot kalmte komen , van het verderf tot de redding, en het danken aan den man van Assisië. Dat zullen wij gezamenlijk, in deze dagen vooral, van Franeiscus zeiven afsmeeken ; dat zullen wij zoeken te verkrijgen van de Allerzaligste Maagd en Moeder Gods Maria, die de liefde en trouw van haren dienaar altijd door hare hemelsche bescherming en bijzondere gunsten heeft beloond.

Intusschen geven Wij u. Eerwaardige Broeders, en uwe geestelijkheid , benevens aan het hun toevertrouwde volk den apostolischen zegen, als onderpand dor hemelsche gunst en als bewijs van Onze bijzondere genegenheid.

Gegeven te Eome bij St. Pieter, 17 Sept. 1882, in het vijfde jaar van Ons Pausschap.

LEO P. P. XIII.

3;i

Z APOSTOLISCHE COISTITOTIE

._a| BETREFFENDE DEN

REGEL DER SECULIERE DERDE ORDE

VAN DEN

H. F RANCISCUS. LEO. BISSCHOP,

Dienaar tier diciiaren Gods,

te/- eeuwige gedachtenis.

De barmhartige Zoon Gods, die, den menschen een zaclit juk en een lichten last opleggende , in het leven en de zaligheid van allen voorzien heeft, liet de Kerk, door Hem gesticht, erfgename zijner macht en zijner goedertierenheid , opdat de weldaden , die Hij ons verworven had , door alle eeuwen heen met dezelfde liefde zouden worden uitgereikt. En daarom, gelijk in al de handelingen en geboden van Jezus Christus , in geheel zijn leven die zoete wijsheid , en die grootheid eener onoverwinbare goedheid uitschenen. zoo bemerkt men ook in al de instellingen van de christelijke maatschappij eene wonderbare toegevendheid en zachtheid , zoodat de Kerk hierin zelve eene duidelijke gelijkenis uitdrukt met God, „die liefde is.^-1 (I)

(1) I Jo.vx. IV : Ui.

Apostolische Constitutie der

quot;Welnu, het is vooral de eigenaardige taak dier moederlijke goedheid , dat zij , zooveel mogelijk , de wetten wijselijk schikt naar de tijden en do zeden; en dat zij in de voorschriften en de verplichtingen altijd eene opperste rechtmatigheid behoudt. Deze standvastige liefde, vereenigd met de wijsheid , laat aan de Kerk toe , de volstrekte en eeuwige onveranderlijkheid der leering re verbinden mot voorzichtige veranderingen in de gebruiken.

Daar Wij in het uitoefenen der Pauselijke macht Onzen geest en Onze ziel naar deze grondregels voegen, beschouwen Wij het als Onzen plicht een rechtmachtig oordeel over den aard der tijden te vellen , en alles te onderzoeken , opdat de moeielijkheden niemand afkeeren van de beoefening der deugd , die zoo voordeelig is. Thans hebben Wij goedgevonden de Instelling der Seculiere of wereldlijke Derde Orde van den H. Franciscus aan dien regel te onderwerpen, en zorgvuldig te beslissen of de wetten daarvan een weinig moesten verzacht worden, ter oorzaak van de veranderde tij don.

Deze roemvolle instelling van den H. Vader Franciscus hebben Wij aan heel de Katholieke wereld vurig aanbevolen in Onzen brief Auspkuto, gegeven den 17 September van verleden jaar. Wij schreven dien alleenlijk met het inzicht en het bijzonder dool, om ten bekwamen tijde . door Onze uitnoodiging, zoovele zielen mogelijk tot de

§

Secuijerk Derde Orde. 35

christen heiligheid tevug te roepen. Want de voornaamste oorsprong der kwalen, die de wereld overvallen, en der gevaren die zij vreest, is de verwaarloozing der christelijke deugd; de menschen kunnen die kwalen niet genezen , en die gevaren niet afwenden , tenzij op voorwaarde van in het openbaar en in het bijzonder den terugkeer tot Jezus Christus te verhaasten, „Die voor eeuwig j zalig maken kan degenen , welke door Hem tot God gaan.quot; (1)

Al do regelen van den H. Franciscus steunen op do onderhouding der geboden van Jezus Christus ; de zeer heilige Insteller beoogde niets anders, dan dat men in zijne instellingen, als in een soort van oefenschool, zich met meer nauwgezetheid op liet christelijke leven zou toeleggen. Ongetwijfeld, do beide eerste Orden van den H. Franciscus zijn tot de beoefening dor verhevene deugden ingericht en streven naar iets, dat nog meer volmaakt, meer goddelijk is ; doch zij zijn slechts voor weinigen toegankelijk , voor degenen namelijk, wien het door Gods genade gegeven werd, de heiligheid der Evangelische raden met eene bijzondere vurigheid te betrachten. Maar de Derde Orde is ingesteld en geschikt voor de groote menigte. De herinneringen van het verleden en de ondervinding van het tegenwoordige bewijzen hoe krachtig zij is , om de zeden rein , zuiver en godvruchtig te maken.

(1) Hebr. VIT

Apostolische Constitutie der

Wij moeten dank zeggen aan God, den Ingever en den Ondersteuner van goeden raad , dat hot christenvolk de ooren niet gesloten heeft voor Onze opwekkingen. Wat meer is, uit talrijke landen bericht men Ons den voortgang der godsvrucht tot den H. Franciscus van Assisië, en het toenemend getal dergenen, die vragen om in de Derde Orde te treden. Ten einde die beweging nog meer te begunstigen , hebben Wij besloten, Onze aandacht te vestigen op de oorzaken , welke dat heilzame verlangen der zielen eenigszins zouden kunnen beletten of vertragen.

Vooreerst nu bevonden Wij , dat de Kegel dei-Derde Orde , zooals hij door Onzen voorzaat Jsi-eolaus IV, in zijne Apostolische Constitutie Supra montein , den 15 Augustus 1289 goedgekeurd en bevestigd is , niet meer volkomen beantwoordt aan de hedeudaagsche tijden. Ook , daar deszelfs voorschriften zonder al te groote moeite en last niet kunnen gevolgd worden, heeft men tot hiertoe, op aanvraag der leden, van vele voorschriften des Kegels moeten ontslaan, hetgeen, zooals men gemakkelijk begrijpt, niet kan geschieden zonder nadeel der algemeene regeltucht.

dit genootschap nog

eene andere zaak, die Onze aandacht tot zich trok. De Pausen van Rome , Onze voorgangers , die de Derde Orde van haar begin af bijzonder genegen waren , hebben aan de leden groote en talrijke aflaten geschonken tot voldoening voor

Seculiere Derde Orde.

^ver hunne zondenschulden. Met verloop van tijd werd het moeielijk deze gunsten juist te bepalen: de ⁰⁰¹\' echtheid der pauselijke aflaten, de dag daartoe !)^k(gt; aangewezen, en de aard derzelven, werden dik-■ds- _wijls betwist. Dit kwam voorzeker niet hiervan , dat de Apostolische Stoel hieromtrent iets te wende sehen overliet ; Paus Benedictus XTV, onder ^:10fï anderen, in zjjne Constitutie Ad Romannm Ponti-licem, van den 15 Maart 1751, heeft een einde ge-dat maakt aan de vorige twijfels; maar sedert dien tijd ^:^^ei1 zijn er wederom andere van lieverlede in groot

getal opgerezen.

*i^el\' Deze zwarigheden overwegende besloten Wij , oenige Kardinalen van de Vergadering der Aflaten ^rjrr\' en der Keliquieën aan te stellen , om zorgvuldig ^en den oorspronkelijken regel der leden van de Derde rdt Orde na te gaan, alsook om de Aflaten en Voor-elfs vechten bijeen te brengen , te onderzoeken , en , ast _{na r}jjp i)_Craa(j₎ Ons tc kennen te geven, wat -^oe) naar hun oordeel moest behouden of\' veranderd des worden uit hoofde van het verschil der tijden. S⁰\' De zaak werd onderzocht volgens Ons bevel; en d^el\' de Kardinalen stelden Ons voor , de oude wetten te verzachten en ze mot de hedendaagsche gebrui-¹⁰öquot; ken overeen te brengen, door eenige hoof\'dstuk-1°\'\' ken te wijzigen. Wat de aflaten aangaat, om ^rs i allen twijfel onmogelijk te maken en alle gevaar d⁰¹quot; te vermijden van tegen het recht te handelen , ^en dachten zjj dat Wij, naar hot voorbeeld van Be-^l)0\'\' nedictus XIV , wijs en voorzichtig zouden doen ,

Apostolische Oonstitutik.

met al de Aflaten , tot hiertoe gegeven , te herroepen en af te schaffen; en geheel op nieuw eenig-e andere aan dit genootschap toe te kennen.

Bijgevolg, tot bevordering van wat goed en heilzaam is , tot meerdere glorie Gods , tot aanmoediging van de godvruchtigheid en den ijver voor alle deugden, vernieuwen en bekrachtigen Wij door de tegenwoordige brieven krachtens ons Apostolisch gezag den Regel der zoogenaamde wereldlijke Derde Orde, zooals hij hieronder volgt. Men meene echter niet, dat er hierdoor iets veranderd is aan den aard zeiven dezer Orde : Wij willen zelfs uitdrukkelijk, dat zij in haar geheel en ongeschonden bewaard blijve. Daarenboven willen Wij en stellen Wij vast , dat de leden de kwijtschelding der straften of aflaten en de voorrechten genieten , die in de hierachter staande lijst opgenoemd zijn, en doen Wij geheel en al te niet al de aflaten en voorrechten, welke de Apostolische Stool, ten allen tijde, op welkdanige wijze ook, tot hiertoe aan dit genootschap had verleend.

i

39

■ k i

HOOFDSTUK I.

Aanneminy , Proefjaar , Professie.

1. Niemand kan in de Derde Orde worden aangenomen , tenzjj hij den vollen ouderdom van 14 jaar bereikt hebbe. Daarbij moet hij van een stichtend gedrag en vredelievend zijn , vooral ook oprecht katholiek geloovig en rechtzinnig onderworpen aan de Eoomsche Kerk en den Aposto-lischen Stoel.

2. Gehuwde vrouwen kunnen niet aangenomen worden zonder medeweten en toestemming van

den man; en indien er eene uitzondering op dezen , | regel moet gemaakt worden, heeft de biechtvader daarover te beslissen.

3. De leden van dit Genootschap moeten, zooals gebruikelijk is , het klein schapulier en het koord dragen ; zonder dat zijn zij beroofd van de voorrechten en gunsten daaraan verbonden.

4. Wie in do Derde Orde wordt aangenomen ,

moet een jaar noviciaat doen ; daarna wordt hij volgens den regel tot de professie in de Orde opgenomen, belovende de geboden van God te onderhouden, aan de Kerk te gehoorzamen en de opgelegde boete te volbrengen, indien hij in iets aan zijne professie te kort blijft.

I

Regel der Seculiere

HOOFDSTUK II.

L,evenswijze.

1. De leden van de Derde Orde moeten in geheel hunne levenswijze en kleeding, met terzijdestelling van alle weelde en pracht, dien regel der middelmaat in acht nemen , welke ieder volgens zijnen staat past.

2. Zij zullen zich met de meeste omzichtigheid verwijderd houden van te vrijzinnige tooneelvoor-stellingen of dansgezelschappen en slemppartijen.

3. In eten en drinken moeten zij de matigheid onderhouden en zich niet aan tafel nederzetten of er van opstaan, zonder God met eerbied en dank-baarheid te hebben aangeroepen.

4. Zij moeten vasten op den dag vóór de feesten der Onbevlekte Ontvangenis van Maria en van den H. Franciscus. (1) Daarenboven is het zeer loffelijk , volgens het oud gebruik der leden van de Derde Orde op Vrijdag te vasten en quot;s Woensdags vleesch te derven.

5. Elke maand zullen zij biechten en de H. Communie ontvangen.

6. Daar deleden der Derde Orde, die tot den geestelijken stand behooren dagelijks de Getijden bidden, zijn zij in dat opzicht tot niets anders verplicht. (2)

(1) Wanneer deze feesten op een Maandag vallen, vast men des Zaterdags te voren. Op die twee vastendagen moet men zich ook van vleesehspijzen onthouden.

(2) Ipsis licet, modo non sint choro adstrieti, uti Breviario Franciscano; ita declaravit Leo XIII, 7 Jul. 1883. Ofr. Nouv. Revue ïheologique XV. p. 674.

Deuüe Orde.

De seculiere leden of leeken , die nocti flo s¹quot;⁰⁰\'^ Getijden , noch de kleine Getijden der H. Maagd m lezen , moeten dagelijks twaalfmaal het Onze Va-*r- _{i_er; Wees gegroet en Glorie zij den Vader bidden, gel tenzij ze door ziekte hierin verhinderd worden. •ol- 7. Die een testament te maken hebben, moeten

het bijtijds doen.

sid 8. In hot dagelijksch leven moeten de leden ^¹\'- der Derde Orde er zich op toeleggen aan anderen =ⁿ- een goed voorbeeld te geven en de oefeningen 3id van godsvrucht en goede werken te bevorderen, of Hoeken en dagbladen , die de deugd kunnen kwetsen , mogen zij niet in huis toelaten noch ze aan hunne onderhoorigen laten lezen, de 9. Onder elkander en jegens anderen moeten en zij eene welwillende liefde zorgvuldig in acht ^et nemen. Overal waar zij kunnen, moeten zij trachten len de oneenigheden bij te leggen.

en 10. Buiten noodzakelijkheid mogen zij geen eed doen. Ze moeten zich onthouden van onzuivere de woorden en onbctamelijken scherts. Des avonds zullen zij hun geweten onderzoeken of ze soms eenige soortgelijke fout bedreven hebben : en in dat ³ⁿ) geval moeten zjj die door boetvaardigheid herstellen. -2) 11. Dagelijks zullen zij, als dit gevoegelijk kan

_3rl geschieden, de H. Mis bijwonen. Zij zullen de ?en maandelijksche Vergaderingen , welke de bestuur-

der zal hebben aangekondigd , bijwonen. -_uj 12. De leden zullen, ieder volgens zijn ver

mogen, iets bijdragen tot een gemeenschappelijken

Kegel der Seculiere

inleg, om de armste leden , vooral in ziekte, te | ondersteunen , of om in het behoorlijk verrichten van den goddeljjken dienst te voorzien.

13. De bestuurder zal de zieke leden der Orde i bezoeken of iemand in zijne plaats zenden om dat liefdewerk te verrichten. Is de ziekte gevaarlijk, 1 dan geeft hij de noodige vermaningen en raad, i opdat de zieke bijtijds schikkingen make ter zuivering zijner ziel.

14. De leden der Derde Orde van de plaats en die ; daar tijdelijk verblijven, zullen de uitvaart van het overleden medelid bijwonen en tot lafenis zijner vAeX hot derde gedeelte van den H. Rozenkrans of het Rozenhoedje bidden. De priesters zullen in de H. Mis, en de leeken, na, zoo zij kunnen, de H Communie ontvangen te hebben, godvruchtig bidden voor de eeuwige rust van den overleden medc-

b roeder.

HOOFDSTUK III.

Sedieninf/en , Bezoek , lieijel.

1. De verschillende ambten of bedieningen worden in de vergadering der leden voor drie jaren gegeven, Niemand mag ze zonder gegronde redenen weigeren of ze nalatig uitoefenen.

2. Degene , die met het toezicht over de Tertiarissen belast is en Visitator genoemd wordt, ! moet zorgvuldig onderzoeken , of de Regel goed wordt onderhouden. Te dien einde zal hij jaarlijks, en zoo noodig meermalen, ambtshalve de plaatsen bezoeken , waar vereenigingen zijn gevestigd en

Derde Orde. 43

te I ecne vergadering beleggen, waarbij hij de Oversten —en en al de leden zal doen tegenwoordig zijn. Indien de Visitator iemand tot zijn plicht roept, hetzij ^—do J door eene vermaning, hetzij door een bevel of 3at ■; eene heilzame straf, moet deze zich ootmoedig

k, | onderwerpen en de boetedoening niet weigeren. —d i J 3. De Visitators worden gekozen uit de eerste ■ii- Orde , of uit do Reguliere Derde Orde van Fran-; ciscus, en aangesteld door de Custoden of Gardi-=lie anen , als zij er toe verzocht worden. Geen leek —iet mag hot ambt van Visitator uitoefenen.

ier 4, De leden, die niet gehoorzamen en een = of kwaad voorbeeld geven , zullen tot driemaal toe de vermaand worden , en zoo ze zich daarna nog m- niet onderwerpen, uit de Orde worden verwijderd, slen 5. Men wete , dat de fouten tegen den Regel ■lo- begaan, uit zichzelve geen zonden zijn, tenzij ze daarenboven strijden tegen de wetten van God of van de H. Kerk.

gt;

6. Indien iemand eenige voorschriften van dezen §\'on regel om gewichtige en wettige redenen niet kan -^1,le onderhouden, zal het geoorloofd zijn hem hiervan te ontslaan of met omzichtigheid deze voorschriften te veranderen. Hiertoe zijn de gewone Over-^erquot; sten der Franciscanen , zoowel van de Eerste als ■i\' j van de Derde Orde, alsmede bovengenoemde Visitators bevoegd en gemachtigd.

ïks,

sen —.............—

en

44

LIJST DER AFLATEN EN VOORRECHTEN.

HOOFDSTUK I.

Volle aflaten.

De leden der Derde Orde van beider geslacht kunnen, na volgens christelijk gebruik gebiecht en gecommuniceerd te hebben , een vollen aflaat verdienen op de volgende dagen en voorwaarden:

1. Op den dag hunner aanneming.

2. Op den dag hunner professie.

3. Op den dag, dat zij de maandelijksche vergadering of conferentie bijwonen , mits zij eene kerk of openbare bedeplaats godvruchtig bezoeken on daar volgens gewoonte bidden tot welzijn der H. Kerk.

4. Op den 4 October, feestdag van den H. Vader Franciscus , den insteller der Orde; den 12 Augustus, feest der H. Clara van Assisië, moeder der Tweede Orde; den 2 Augustus, feestdag van O. L. Vrouw ter Engelen (Portiuncula); alsook op het Patroonfeest der kerk, waarin het Genootschap der Derde Orde opgericht is, mits zij die kerk godvruchtig bezoeken en daar volgens gebruik bidden tot welzijn der H. Kerk.

Lust dee Aflaten en Voorrechten. 45

5. Eens in de maand, op een dag naar ieders verkiezing, op voorwaarde dat zij eene kerk of openbare bidplaats godvruchtig bezoeken, en daar eenigen tijd bidden volgens de inzichten van Z. H. den Paus.

6. Zoo dikwijls zij , tot verbetering des levens, acht achtereenvolgende dagen geestelijke oefeningen houden , en daaronder godvruchtige overwegingen doen.

7. In het uur des doods; indien zij den H. Naam Jezus aanroepen, ten minste met het hart, als zij niet meer kunnen spreken. Zij zullen dezelfde gunst genieten, indien zij alsdan niet kunnen biechten en communiceeren, doch berouw hebben over hunne zonden.

8. Tweemaal in het jaar kunnen zij een Vollen Aflaat verdienen door den Pauselijken Zegen te ontvangen, op voorwaarde dat zij een gebed tot intentie van Z. H. den Paus doen. Op dezelfde voorwaarde wordt hun deze Aflaat toegestaan, wanneer zij do zoogenaamde generale Absolutie, dat is den Zegen, ontvangen op de navolgende dagen (1); 1° Kerstmis , 2° Paschen , 3° Pinksteren , 4° het feest van het Allerheiligste Hart van Jezus , 5° der Onbevlekte Ontvangenis, 6° den 19 Maart, feestdag van den H. Jozef, 7° don 17 September, feest der wonden van den H. Vader Franciscus, 8° don

(1) Zunder bijzondere verguiming van den H. Stoel mag deze 1\'auselijke zegen ot\' Crenorale Absohuie uift daags te voren gegeven worden. S. C\'. Indulg. Jvov. 1S85.

Lijst dek Aflaten

25 Augustus, feestdag van den H. Lodewijk, Koning van Frankrijk , Patroon van de leden der Derde Orde , 9° den 19 November , feest der JI. Elisabeth van Hongarije. (1)

9. Ook eens in de maand , indien zij vijfmaal het Onze Vader , Wees yegroet en Glorie zij den Vader bidden voor het welzijn der H. Kerk en eens tot intentie van Z. H. den Paus, genieten zij , tot kwijtschelding hunner zonden , alle voorrechten welke zij genieten, die de Htatiën van Rome (2), Portiuncula , de Heilige plaatsen te Je-

(1) Indien een dezer dagen op een werkdag valt en men alsdan wettig belet is de Generale Absolutie te ontvangen, kan men dezelve ontvangen op een Zondag of verplichtenden feestdag onder de octaaf van dien dag. Z. H. Leo XIII , 16 Januari 1886.

De Derde-ordeling die met behoorlijke machtiging in het openbaar den pauselijken Zogen of Generale Absolutie geeft, wordt ook tevens zelve aan die gunst deelachtig. Z. H. Pins IX, IS Jun. 1876. Zie Jlouv. Revue theol. XV. 561.

(2) LIJST DER DAGEN EN AFLATEN VAN DE STATIËN VAN ROME.

Aschivoeiisdag en den vierden Xoiiday in de Vasten aflaat van vijftien jaren en even zooveel quadragenen.

Palmzondag aflaat van vijf en twintig jaren en even zooveel quadragenen.

Witten Donderdag volle afleat.

Goeden Vrijdag en Paasch-Zate dag aflaat van dertig jaren en oven zooveel quadragenen.

EX VOORHECHTES. 47

rusalem en de Kerk van den Apostel Jacobus ; re Compostella (1) godvruchtig bezoeken.

10. Op de dagen der Statiën , in het Roomsch Missaal aangewezen, indien zij eene kerk of open-bare bidplaats bezoeken, alwaar het genootschap

I _________:i||

Alle andere dagen ran de Vanten aflaat van tien j jaren en even zooveel quadragonen.

l^Jaascli-/ondag volle aflaat, 011 alle dagen van de : I\'aasehweel: en Beloken Paschen aflaat van dertig jaren I en even zooveel quadragenen. \'.4,

\'x Ileeren Hemelvaartsdag volle aflaat.

Vigilie van Pinksteren, aflaat van tien jaren en even j zooveel quadragenen.

Hot feest van Pinksteren en alle dagen van de octaa f, met inbegrip van Zaterdag, aflaat van dertig jaren en | even zooveel quadragenen.

Den eersten , tweeden en vierden Zondag van den.

Advent aflaat van tien jaren en even zooveel quadra-i genen , den derden Zondag van den Advent aflaat van vijftien jaren en even zooveel quadragenen.

De Vigilie van. Kerstmis , alsook des nachts en in ile Mis van den dageraad, aflaat van vijftien jaren en \'even zooveel quadragenen.

Den feestdag van Kerstmis volle aflaat.

Den feestdag van den It. Stephanas, van den H.

Joannes Evangelist, van de H.Il. Onnoozele kinderen,

i van de Besnijdenis des Hceren, van Driekoningen, op de ™ Zondagen Septuagesima, Sexagesima en Quinquagesima aflaat van dertig jaar en even zooveel quadragenen.

De Quatertemperdagen aflaat van tien jaren en even izooveel quadragenen.

Het feest van den H. Marcus en de drie Kruisdagen | aflaat van dertig jaren en even zooveel quadragenen.

(1) Zeer vele, zelfs volle aflaten zijn aan liet god-Ivruohtig bezoek dier plaatsen verbonden.

Lijst dkr Aflaten\'

is opgericht, en aldaar bidden voor het welzijn der 11. Kerk , genieten zij op die dagen en in die kerken of\' bidplaatsen dezelfde voorrechten, als de inwoners en bezoekers van Rome.

HOOFDSTUK II.

Gedeeltelijke Aflaten.

1. Al de leden der Derde Orde van beider geslacht , die oene kerk ot\' kapel bezoeken , waar een genootschap der Derde Orde is opgericht, en aldaar bidden tot welzijn der H. Kerk, verdienen eenen aflaat van zeven jaren en zeven quadragenen of zevenmaal veertig dagen, op den feestdag dor H. quot;Wonden van den H. Franciscus , van den H. Lodewijk. Koning van Frankrijk, van de H. Elisabeth , Koningin van Portugal, van de H. Elisabeth van Hongarije, van de H. Marga-retha van Cortona en op twaalf dagen . welke zij kiezen en de Overste der Orde goedkeurt.

2. Eenen aflaat van drie honderd dagen, telkens als zjj de H. Mis of andere kerkelijke diensten , of openbare of bijzondere vergaderingen der leden bijwonen ; eenen arme herbergen ; geschillen bijleggen of helpen beslechten ; aan eene processie deelnemen; hot Allerheiligste Sacrament vergezellen , of, indien zij belet zijn, op het teeken der klok eenmaal hot Onze Vader en JVees yeyroet bidden; zoo dikwijls zjj vijfmaal het Onze Vader en Wees (jeyroet bidden voor het welzijn der

en Voorrechten.

■zijn H. Kerk of voor de overledene leden; zoo dikwijls _ die zij een overledene naar het graf begeleiden; als iemand die van het goede afweek, terugbrengen tot zijne plichten; aan een ander de geboden Gods en de vereisehten der zaligheid leeren , of een ander dergelijk liefdewerk verrichten.

De leden der Derde Orde kunnen alle deze bovengenoemde aflaten zoowel volle als gedeelte-^\\i\\ev lijke toevoegen aan de zielen in het Vagevuur. ~vaar , en

_3nen HOOFDSTUK III.

³¹¹⁶¹¹ Voorrechten.

der

den 1. De priesters, in de Derde Orde ingeschreven, de genieten, aan welk altaar ze ook de H. Mis lezen, de (Inemaal wekelijks het geprivilegieerd Altaar, -rga- indien zij hetzelfde voorrecht niet op andere dagen 3 zij bekomen hebben.

2. De priester, die de H. Mis opdraagt tot kens lafenis der overledene leden van de Derde Orde , ten , heeft overal het geprivilegieerd Altaar. 3den En Wij willen dat al deze zaken en elk in het bij- bijzonder, zooals zjj hiervoren zijn vastgesteld, Bssie | voor altijd beslist, bevestigd en bekrachtigd blij-rgc- ven ; niettegenstaande Constitutiën , Apostolische 3ken Brieven , statuten, gebruiken , voorrechten en •roet andere Regels van Ons en van de Apostolische \'ider } Kanselarij en al wat er strijdig tegen moge zijn. der J Het is derhalve aan niemand geoorloofd Onzen

*■

50 Lijst der Aflaten en Voorrechten.

tegenwoordigen Brief op eenige wijze\' ot\' in eenig deel te overtreden. En indien iemand zulks tegen denzei ven vermetel zou ondernemen , hij wete, dat hij de verontwaardiging van den Almachtigen God en van diens heilige Apostelen Petrus en Paulus op zieh zal laden.

Gegeven te Rome, bij St. Pieter, het jaamp;r Onzes Hoeren achttienhonderd drie en tachtig den 30sten Mei, het zesde jaar van Ons Pausschap.

C. Kard. Saccoxi , T. Kard. Mertel.

Pro-datarius.

Visa

van het Hof: G. Dell\'Aquilla Visconti.

Plaats f van het Zegel.

O eer geschreven in het Secretariaat der brieven.

I. Cügnoni.

51

nig

gen ■te ,

gen 1

CEREMONIALE

zes ■ uer

^ten O E lamp; O K 4» RUE

van den

H. FRAHCISCUS VAïï ASSISIË,

n\'ti. goedgekeurd door de H. Congregatie der Riten bij Decreet van 18 Juni 1883.

;e;i. 1

ARTIKEL 1.

Gebeden voor de Vergaderingen of Ver-, i eeniginyen, welke alle maanden of op een anderen tijd tvorden gehouden.

1. Begin der Vergadering.

Veni, Sancte Spiritus, Kom , Heilige Geest, i reple tuorum corda fide- vervul de harten uwer lium , et tui araoris in geloovigen , en ontsteek j eis ignem accende. daarin het vuur uwer

i liefde.

■

I

Gebeden bij

DE VERGADEEING.

Voor de plechtige Vergadering en de Visitatie wordt, in plaats van Vexi , Sa note Spiritus , gezongen de Lofzang :

Veni , Creator Spiritus, Kom , Schepper, kom, o

heii\'ge Geest,

Mentes tuorum visita , i Bezoek ons all\' van minst

i tot meest ,

Imple superna gratia , Kom , en stort uw ge-

nade-kracht,

Quae tu creasti pectora. In de harten door U

voortgebracht. Qui diceris Paraclitus , Gij zijt de Trooster hoog

geroemd ,

Altissimi donum Dei , Gij wordt do gave Gods

; genoemd,

Pons vivus , ignis , cha- De levensbron , de lief-ritas , degloed ,

54 Gebeden bij

Et spiritalis unctio. De zalving van \'t oprecht

gemoed.

Tu septiformis munere, Gij zijt van \'s Vaders

rechterhand

Digitus paternae dex- De vinger, en dat waar-

terae , dig pand,

Tu rite proraissuni Pa- Die liart en tong zeer

\'^:r,s gt; rjjk begaaft,

Sermone ditans guttura. En met uw zeven giften

laaft.

Accende lumen sensibus, Geef, dat uw licht onz\'

ziel bestiaal ,

Infunde amorem cor- i En dat uw lietde in \'t

dibus , harte daal,

Infirma nostri corporis i En daar zoo zoet en

krachtig werkt, Virtute firmans perpeti. Dat al, wat zwak is,

wordt versterkt. Hostem repellas longius. Verdrijf den vijand van

ons af,

Pacemque dones proti- Verleen ons vreê in

^nus ) plaats van straf,

Ductore sic te praevio Geleid ons langs de

rechte baan ,

Vitemus omne noxium. Opdat wij alle kwaad

ontgaan.

Per te sciamus da Pa- Geef, dat ons door U

trem , kenbaar zij

Noscamus atque Filium, | De Vader, quot;en de Zoon

daarbij ;

Teque utriusque Spiri- En dat wij U, hun bei-

fum j der Geest,

Credamus omni tempore. Belijden , dienen onbevreesd.

\'

dk Vergadering. 55

=elil Deo Patri sit gloria, Aan God den Vader lof

en eer ,

_ers ï Ejusque soli Filio , Zijn een\'gen Zoon ook ,

onzen Heer ,

-ar- Cum Spiritu Paraelito , Aan U, die onze Trooster zijt,

eer Nunc et per omne sae- En nu en in all\' eeuwig-culum. Amen. heid. Amen.

ien 1

, In den Paaschtijd.

Gebeden bij

dere. Per Christum Do- ^! recht is, smaken, en ons rainum nostrum. altijd in zijne vertroos

ting verheugen. Door Christus, onzen Heer. r. Amen. r. Amen.

2. Bij het sluiten

Kyrie eleison.

Christe eleison.

Kyrie eleison.

Pater noster (secreto).

v. Et ne nos inducas in tentationem.

r. Sed libera nos a malo.

v. Confirma hoe Deus ,; quod operatus es in nobis.

r. A templo sancto tuo, j e quod est in Jerusalem.

v. Domine exaudi ora- i v tionem meam.

r. Et clamor meus te veniat.

v. Dominus vobiseum.

r. Et cum spiritu tuo.

Oremus.

Praesta nobis, quae- Wij bidden ü, o Heer, sumus Domine, auxilium verleen ons de hulp gratiae tuae , ut quae , ; uwer genade, opdat het-te auctore, faeienda cog- i geen wij door uwe ver-

de Vergadering

1

Gebeden bij

de Vergadering.

Orde te volgen

ARTIKEL II.

Orde te Tolgen bij de kleedingr.

Nadat de Vergadering is begonnen, staat of zit de Priester, in koorkleed en witten stool, voor het altaar en ondervraagt den Postulant, die geknield is : Quid postulas ? Wat verlangt gij ?

liespondet: Deze antwoordt:

Keverende Pater, ego Eerwaarde Vader, ik hurailiter postulo habi- verzoek ootmoedig het turn Tertii Ordinis de kleed der Derde Orde Poenitentia , ut cum eo van Boetvaardigheid, om salutem aeternamfaeilius daarmede gemakkelijker consequi valeam. de eeuwige zaligheid te

I kunnen bekomen.

De Priester zegt hierop: Deo gratias, waarna hij eene korte toespraak houdt , het heilig voornemen van den Postulant prijst en hem daarin versterkt door de verhevenheid en rverking der Derde Orde aan te toonen. Daarna keert hij zich naar het altaar, en de kleederen zegenende , zegt hij:

v

BIJ DE KlEEDIKO. 61

Oremus. Laat ons bidden.

Orde te volgen

• i --

bij de Kleeding.

Indien er meer te samen zijn, die het kleed ontoangen, dan wordt, waar het noodig is , in het meervond gezegd, wat enkelvoud is uitgedrukt. Bij de zegening van het koord zegt de Friester:

Orde te volgen

bij de Kleeding.

Hem daarna het koord aangevende, zegt hij:

Praecingat te Domi- De Heer omgorde u

nus cingulo puritatis, met het koord van zui-

et extinguat in lumbis verheid, en doove in

tuis humorem Ubidinis , uwe lendenen de begeer-

ut maneat in te virtus lijkheid uit, opdat de

continentiae et castita- deugd van onthouding

tis. en zuiverheid in u blijve.

r. Amen. r. Amen.

Orde te volgen

BIJ DE KLEEDISG.

Orde te volgen

69

bij de Kleeding. Voor een Broeder.

Voor eene Zuster.

Orde te onderhouden

Hierna zegt de Visitator :

v. Domino exaudi ora- v. Heer, verhoor mijn

tionem meam. gebed.

r. Et clamor meus ad b. En mijn geroep kome

te veniat. tot U.

v. Bencdioamus Domino, v. Laat ons den lieer

zegenen.

r. Deo gratias. r. God zij gedankt.

Zich tot de omstanders keerende, zegent hij allen, zeggende:

Benedictio Dei omni- De zegen van den potentis Patris , et Filii almaohtigen God , den f et Spiritus Sancti, Vader en den Zoon f descendat super vos , en den H. Geest dale et maneat semper. over u neder en blijve

altijd.

r. Amen. r. Amen.

Na het sluiten der plechtigheid, worden naam en voornaam, land en woonplaats van den Novice (of der Novice) en de dag der Meeding in een Register opgeschreven in dezer voege:

bij de Professie.

ARTIKEL III.

Orde te onderliouden bij de Professie.

1. Op den dag der Professie houdt men eene plechtige vergadering en men versiert het Altaar als hij een feest. De Novice, gekleed met het volledig habijt der Orde, indien het kan geschieden of dragende uiterlijk scapulier en koord , knielt op den grond voor het Altaar; de Priester in koorkleed en witten stool knielt op den voet van het altaar en heft den Lofzang aan: Veni Creator Spiritus etc. (zooals op bladz. 53.)

Orde te onderhoüdes

nu de Professie.

Frater N... {vel Soror Broeder N____(of Zus-

N...), quid postulas ? ter N. .. .), wat verlangt

gij ^?

Eeapondet: Deze antwoordt:

Rev. Pater, postulo Eerwaarde Vader , ik admitti ad sanctam pro- verzoek te worden toe-fessionem in Tertio gelaten tot de lieilige Ordine S. Francisei, ut professie in de Derde in eo usque ad mortem Orde van den heiligen Deo serviam. Franciscus , om daarin

God te dienen tot den I dood toe.

De Priester zegt: Deo gratias , spreeht daarna met weinige woorden over de verhevenheid der professie , die men op het punt staat uit te spreken, uitdrukkelijk verklarende dat deze Professie noch | eene belofte noch eene uitdrukkelijke verplichting ij onder straf van zonde bevat, en dat volgens den j regel zeiven en volgens de verklaring van den H. Stoel, | de leden der Derde Orde onder geen enkel opzicht ■ eenige andere verplichting in geweten op zich nemen, \'[ dan de overige Christenen. Evenwel prijst en he-\' vestigt hij den ijver van den Novice, wijzende door \' eenig voorbeeld der Heiligen, op de heilzame uit-\\ werkselen der Professie of makende volgens omstandigheden andere overwegingen. Na deze korte aanmoediging , spreekt de Novice nedergeknield met gevouwen handen voor den Priester het volgende t formulier van professie uit:

bij de Professie.

De Priester voegt hierbij :

Et ego ex parte Dei, j Eu ik beloof u van si haec observaveris , ^! Gods wege, indien gij promitto tibi vitam dat onderhoudt, het aeternam. In nomine eeuwig leven. In den Patris, et Filii f et naam des Vaders, en Spiritus Sancti. des Zoons f en des H.

Geestes.

E. Amen. e. Amen.

3. Terwijl allen staan , icordt de Lofzang Te Deum laudamus gezongen en alle medebroeders (of als hun getal te groot is, alleen de Disereten of raadsleden) wenschen den niemvgeprofeste, de een na den andere den vrede , zeggende : Pax tecum , waarop hij antwoordt: et cum spiritu tuo ; even-zoo handelen de Zusters met de mede-Zuster.

Te Oeum Laudamus.

Orde te onderhouden

nu de Professie.

Orde te onderhouden

In te , Domine , spe- Op U , o Heer , heb ravi : non confundar in ik mijne hoop gesteld; aeternum. in eeuwigheid zal ik niet

beschaamd worden.

4. Nadat het Te üeum is gezongen , volgt :

bij de Professie.

Laat ons bidden.

Orde te okderhoüden

bij de Professie.

82 Orde te onderhoüden hij de Professie.

Daarna geeft de priester den nieuwgeprofeste den zegen , dien de H. Vader Franciscus uitsprak over zijnen leerling :

Do Heer zegene u, en beware u. De Heer toone ii zijn aanschijn en ont-ferme zioh over u. De Heer wende zijne oogen tot u en verleene u vrede. Dat de Heer u zegene. f Amen.

Hierna zegent hij allen :

Benedictio Dei omni- . De zegen van den ]iotentis, Patris, et Filii f Almaehtigen God , den et Spiritus Sancli do- Vader en den Zoon f scendat super vos, et en den H. Geest dale maneat semper. over u neder en blijve

altjjd.

r. Amen.

Ten slotte geeft hij den nieidvgeprofeste de voeten van het kruisbeeld te kussen ten teeken der eenwiye liefde tot Jezus en van het altijddurend verhond.

5. Na het sluiten der Vergadering schrijft men onmiddellijk in het Register der Professie het be-ivijs der gedane Professie met deze ivoorden ;

Infrascriptus ego N., Ik ondergeteekende N., Director {vel Saeerdos) Directeur (of Priester) ad professionem in Tertio heb tot de professie der

Vekgadeking der Raadsi.kdes.

Oi\'dine Poenitentium 8. Derde Orde van Boet-Francisei admisi Domi- vaardigen van den H. num X. N., qui rece- Francisi\'-us toegelaten perat habitum anno. ... , den Heer NN., die den.... mense .. ., die .... In der maand .... van liet quorum fidem etc. jaar .... het kleed heeft

ontvangen. Tot bevestiging daarvan enz.

Volyt de handteekeninc) van den Pater Directeur of den behoorlijk (/emachtigden Priester.

in gevaar van sterven is het den Novice vergund de, professie te vervroegen en die zelfs te doen voor alken biechtvader, indien een gevolmachtigd Priester niet gemakkelijk te bekomen is {want de Generale Ministers hebben verklaard, dat in dit geval iedere biechtvader gemachtigd is); deze ver vroeg de professie moet echter niet in het liegister worden ingeschreven lalvorens de Broeder is gestorven ; mocht hij her-\\stellen , dan moet de professie opniemr afgelegd en \\ecrst dan ingeschreven worden.

ARTIKEL IV.

Bijzondere vergadering ol\' conferentie (Ier Raadsleden.

Eens in de maand zullen de Pater Visitator of Bestuurder , de Minister en alle aangestelden en andere raadsleden afzonderlijk vergaderen. De Pater Directeur, of Visitator, of Gardiaan is Voorzitter, en de Minister, de aangestelden en raadsleden nemen plaats volgens h unnen rang en bidden:

f \'

1

84 Vergadering

ber Raadsleden.

v. Domine exaudi ora- v. Heer, verhoor mijn

tionem meam.

r. Et clamor meus ad

te veniat.

v. Dominus vobiscum.

k. Et cum spiritu tuo.

Laat oss hidden.

Bij het sluiten der Conferentie bidt men :

Vergadering der Raadsleden\'.

Verkiezingen.

ARTIKEL V.

Verkiezingen.

Men zingt of bidt: Veni, Creator Spiritus (^/gt; bladz. 53).

Na de verkieziny en het afkondigen van de namen der (jekozenen, zingt men den lofzang Te Deum laudamus (zie bladz. 75).

Hierna:

Verkiezingen.

Laat ons bidden.

Verkiezingen.

Ceremonie

Bij de, Verkkzingen fier Zuster* volgt men deselfde orde.

ARTIKEL VI.

Ceremonie der Visitatie.

Bij de acuif/ekondif/de komst van den Visitator zingen de ter Vergadering samengekomen Broeders {of Zusters) de volgende verzen van Psalm 105;

dub Visitatie.

Laat o.\\s üiddkx.

Ceremonie

Hierna: Veni, Creator Spiritus {zie bladz. 53),

met vers , antwoord en cjehed.

De Visitatie wordt gesloten met den lofzang van Zacharias :

der Visitatie.

94 Ritus bij dk oprichting.

Vereknigixg.

Ritus bi.i de opeichtixo

EENER VEREEXIGIXG.

men. Door onzen Heer, ii. Amen. onz. u. Amen.

Daarna bidt men Veni , Creator Spiritus (zii\' bladz. 53) en zegt men de gewone gebeden bij het begin der Conferentie; de Voorzitter benoemt vervolgens de personen , die eene bediening moeten uitoefenen. Verder kondigt hij de verschillende dagen van het jaar aan , waarop men de aflaten kan verdienen, en sluit deze eerste vergadering met den lofzang

Ritus bij de opbichting

Te Deum laudamus , (zie hladz. 75) i\'ii dc volgende gebeden:

EESER VEREESIGINO.

100 Kitos oprichting Vereenigisg.

Deus , qui Ecclesiam O God, die uwe Kerk tuam beati Francisci door de verdiensten van meritis foetu novae pro- den Zaligen Franciscus

met nieuwe kinderen vermeerdert; geef ons , dat wij in navolging van hem de aardscke goederen verachten, en ons in Por Domi- het genot der heraelsche gaven altijd verblijden mogen. Door onzen Heer, enz.

r. Amen.

v. Laten wij den Heer

zegenen.

r. God zij gedankt.

r. Deo eratias.

v. Fidelium animae per v. Dat de zielen der ge-misericordiam Dei re-quiescant in pace.

r. Amen.

Vervolgens wordt de zegen gegeven met het Alle)\'- \\ heiligste Sacrament, of ten minste de gewone zegen,\' zooals hoven voor den dag der inkleeding gezegd is. {Zie bladz. 70.)

Na de plechtigheid plaatst de Voorzitter, te zanten [ met degenen , die eene bediening verkregen hebben ,: het Register van aanneming en Professie en de andere\\ boeken der Vergadering met hunne betrekkelijke titels in het Archief alsmede het authentiek bewijs van de gedane oprichting , hetwelk volgender wijze kan worden opcjemaukt:

Pauselijke Zeg ex.

ARTIKEL VIIl.

Wijze om de leden der Derde Orde den Pimselijkeii Zegen lt;e geven.

De Pauselijke Zegen, verleend door Paus LeoXlIl, ■wordt tweemaal in het jaar gegeven volgens het formulier van Benedictns XIV; maar niet op den-zelfden dag , noch op dezelfde plaats, iraar de Bisschop dien geeft. Dewijl men nu , krachtens genoeiml formulier , zulk een zegen over het volk doet afdalen , moet hij niet aan elk lid der derde Orde afzonderlijk maar aan de gezamenlijke Verga-

102 Pauselijke Zegen.

dering yeyeven worden en wel door den Voorzitter, die verondersteld wordt gemachtigd te zijn om dezen zegen te geven.

De Directeur of een andere gemachtigde Priester, gaat in roket en witten stool, doch niet vergezeld van dienaren naar het altaar , en zegt neergeknield :

v. Adjutorium nostrum v. Onze hulp is in den

in nomine Domini. naam des Heeren.

r. Qui fecit coelum et k. Die hemel en aarde

terrain. gemaakt heeft,

v. Salvinn fac populum v. Maak uw volk zalig-,

tuum, Domine. i o Heer.

k. Et benedio haeredi- r. Eu zegen uw erfdeel, tati tuae.

v. Dominus vobiscum. . v. De Heer zij met u. r. Et cum spiritu tuo. \\ if. En met uwen geest.

Daarna zegt hij staande het volgende gebed :

Formulier der Generale Absolutie. 103

nedictionis effunde , qua en stort de volheid van

bonis omnibus curaula- uwen goddelijken zegen

tus, felieitatem et vitam uit; opdat het met al

consequatuv aeternam. deze gunsten overladen,

Per Christum Dominum het eeuwige geluk en

nostrum. leven bekome. Door

Christus, onzen Heer.

r. Amen. r. Amen.

Vervolgens heyeeft hij zich. naar den Epistelkant en zegent daar rechtstaande met een enkel krui sleeken, de volgende woorden met luide stemme uitsprekende :

Benedicat vos Omni- U zegene de Almach-

potens Deus , f Pater , tige God , f de Vader ,

et Filius , et Spiritus en de Zoon, en de H.

Sanetus. Geest.

r. Amen. r. Amen.

ARTIKEL IX.

Formulier der tfenerale Absolutie of\' van den zegen met vollen aflaat voor de seculiere leden der Derde Orde. (1).

irm-ons

istiquot;\' Behalve de Pauselijke zegen, is nog een un-^rolk, d^{ere ze}ff^en vollen aflaat {generale absolutie) aan de leden der Berde Orde van den H. Franciscus op zekere dagen des jaars verleend. Deze dagen staan aangeteekend op de lijst der aflaten : hoofd-

(1) Hul-c eadem formula adhibeatur quoque pro Tertiariis religiosis .ad Congregationem votorum tantum simpUciuin pertinentibus. Cfr. S. C. Indulg. 19Dec. 1SS5.

Forjiulier dek

ftuk I. X. 8. aan het einde van de Bul : Misericors Dei Filius, welke Z. H. Paus Leo XIII, den 30 Mei 1883 heeft uitgevaardigd {zie hiervoor hl. 45). Het formulier van denzelfden Pans Leo XIII, voorgeschreven door zijnen Brief: Quo universi van den 7 Juli 1882 is als volgt :

Genf.rm.e Absolutie.

v. Esto eis , Domino , v. Wees hun , o Heer ,

tuvris fortitudinis. een krachtige toren.

k. A facie inimici. k. Voor het aanschijn

der vijanden.

v. Nihil proficiat inimi- v. Dat de vijand niets

cus in nobis. tegen ons vermoge.

K. Et tilius iniquitatis it. En de zoon der on-non apponat nocere gerechtigheid ons niet nobis. benadeele.

v. Domine exaudi ora- v. Heer verhoor mijn

tionem meam. gebed.

it. Et clamor mens ad u. En mijn geroep komo

te veniat. tot U.

v. Dominus vobiscum. v. De Heer zjj met u.

b. Et cum spiritu tuo. u. En met uwen geest.

Oremus. Laat o.vs bidden.

Deus , cui proprium God, wien het eigen is,

est misereri semper et genadig te zijn en te spa-

parcere : suscipe depre- ren; ontvang ons smeek-

cationem nostram , ut gebed, opdat hot medelij-

nos, et omnes famulos den uwer goedheid ons

tuos, quos delictorum en al uwe dienaars,

catena constringit , mi- welke met de keten

seratio tuao pictatis hunner zonden gebonden

olementer absolvat. zijn , genadig verlosse.

Exaudi, quaesumus Verhoor, wij bidden U,

Domine, supplicum pre- o Heer, de gebeden der

ces, et confitentium smeekelingen en spaar

tibi paree peccatis: ut hen, die rouwmoedig

pariter nobis indulgen- hunne zonden belijden;

tiam tribuas benignus opdat gij ons, welwillend

et pacem. zoowel de vergiffenis als

den vrede schenket.

Formulier der

Daarna zegt men :

Generale Absolutie.

Dv Priester wrcolgt ■ Misereatur etc. Indulgentiam etc.

Indien deze aflaat wordt (jefieven onmiddellijk na de Absolutie in den biechtstoel, dan begint de Priester, met weglating van het voorgaande, terstond met de ivoorden : Dominus noster Jesus Christus etc. , en vervolgt die tot het einde, stellende het meervoud in het enkelvoud. (1)

Mochten omstandigheden beletten dit formulier te gebruiken, dan kan de Priester, al het overige iceglatende , alleenlijk zeggen :

Auctoritate a Summis Door de macht mij Pontiflcibus mihi conces- door de Pausen geschon-sa plenariam omnium : ken verleen ik U den peccatorum tuorum in- I vollen aflaat van al uwe

Ieder biechtvader kan op de gestelde dagen, aan de leden der Derde Orde afzonderlijk en onmiddellijk na de Absolutie in de biecht deze generale Absolutie (niet den Pmiselijken zegen) geven. S. C. Indulg. 10 Jnn. 1S86.

s t e r v ens g e v a a.u.

dulgentiam tibi imper- zonden. In den naam des

tior. In nomine Patris, Vaders, en des Zoons y et Filii f et Spiritus en des Heiligen Geestes.

Saneti. k. Amen. u. Amen.

ARTIKEL X.

Absolutie in stervensgevaar.

Om den vollen aflaat mede te deeloi aan de leden der Derde Orde op het sterfbed, zal de Pater Directeur of elh ander goedgekeurde Biechtvader door den Derde-Ordeling ontboden het formulier bezigen door Z. H. Benedictus XIV en opnieuw door Leo XIII voorgeschreven en in het itituale Eomanum opgenomen , zooah volgt:

De kamer , waar de zieke ligt, binnentredende zeqt hij :

v. Pax huic domui. v. Vrede zij dit huis.

r. Et omnibus habitan- r. En allen die liet he-

tibus in ea. wonen.

Hierna besproeit hij den zieke , de kamer en de omstanders met wijwater , zeggende de Antiphoon :

Asperges me, Domine, Besproei mij, o lieer, hyssopo , et mundabor; mot hyssop en ik zal lavabis me, et super , gezuiverd worden: wasch nivem dealbabor. mij , en ik zal witter

worden dan sneeuw.

Daarna het eerste vers van den Psalm Miserere met Gloria Patri etc. Sicut erat etc., waarna hij herhaalt de Antiphoon Asperges me etc.

Absolutie ix

v. Onze hulp is in den naam des Heeren.

k. Die hemel en aarde gemaakt heeft.

Anti ph. Gedenk, o Heer, niet langer de zonden van uwen dienaar, {of van uwe dienares) en wreek ü niet over zijne (hare) misdaden.

Heer, ontferm U onzer. Christus. ontferm U onzer.

Heer, ontferm U onzer. Onze Vader {in stilte). v. En leid ons niet in

bekoring.

r. Maar verlos ons van

den kwade.

v. Maak uwen dienaar (uwe dienares) zalig.

r. Mijn God , die op U hoopt.

v. Heer, verhoor mijn

gebed.

r. En mijn geroep kome

tot U.

v. De Heer zij met u. r. En met uwen geest.

Gebed.

Clementissime Deus , j Goedertierenste God , Pater misericordiarum Vader der barmhartighe-

STERVENSQKVAAU.

Hierna wordt door een der tegenwoordig zijnde rod, dienaren het Confiteor {zie hladz. 106) gebeden, de ghe- Priester zegt Misereatur etc., en vervolgt;

Absolutie in

Zegening koordje H. Francisoüs. 113

Indien echter de dood nabij mocht zijn en er geen tijd is voor de algemeene schuldbelijdenis en de ge-heden , geeft de Priester den stervende terstond den aflaat, zeggende : Dominus noster etc.

En mocht de dood ook hiervoor geen tijd laten , dan zegt hij spoedig :

BIJVOEGSEL.

Zegening: van het koordje van den H. Franciscus.

De Priester met de noodige volmacht voorzien, in Roket en Stool volgens de kleur van den dag, zegt: v. Adjutorium nostrum v. Onze hulp is in den

in nomine Domini. naam des Heeren.

r. Qui fecit coelum et r. Die hemel en aarde

terram. gemaakt heeft,

v. Domine, exaudi orati- v. Heer , verhoor mijn

onem meam. gebed.

r. Et clamor mens ad te r. En mijn geroep kome

veniat. tot U.

v. Dominus vobiscum. v. De Heer zij met u. r. Et cum spiritu tuo. r. En met uwen geest.

Zegening van het koordje

VAN DEN H. PKANCISCÜS.

Zegening van het koordje

Laat oxs bidden.

van den 11. Fit a nci sc us.

116 Zegening kooudje H. Franciscus.

Indien er meer postulanten te zamen zijn, neemt men het meervoud voor het enkelvoud. Daarna ;

Ego auotoritate qua fungor, et mihi concessa est, recipio te {vel vos)

et suseipio ad partici-pationem omnium bono-rum spiritualium , quae in toto Ordine Seraphici Patris nostri Francisei ex gratia Dei habentur.

In nomine Patris, et Filii f et Spiritus Sanoti.

Amen.

Benedictio Dei omni-potentis Patris, et Filii f et Spiritus Sancti de-scendat super te (vel vos)

et maneat semper.

r. Amen.

Concordat cum original i. In fldem , etc. Ex Secretaria Sacrorum Rituum Congregationis, dii 27 Junii 1883.

Laurestius Salvati S. R. C. Secretarius

117

T O E W IJ 1) I N Cr

van de leden der Derde Orde van den H. Francisens aan liet Allerheiligste Hart van Jezus.

O Allerzoetste Jezus, Vader van barmhartigheid , God van sterkte en troost, onuitputtelijke Bron van liefde, die ondanks onze onwaardigheid de oneindige schatten van uw goddel jjk Hart voor ons hebt willen openen , met ootmoed en vertrouwen komen wij , kinderen van den H. Francisens, ons voor U nederwerpen , ten einde een krach-tigen steun te vinden te midden van de gevaren, die ons omgeven , en ons in den geest van den H. Stichter onzer Orde te vernieuwen. De vjjan-den onzer zielen zjjn veelvuldig en machtig , en onze zwakheid is uiterst groot, de strijd tegen de zinnelijkheid, hoovaardigheid en begeerlijkheid der oogen zeer hevig. Doch wij verwachten , dat uwe oneindige goedheid onze wankelende schreden besturen, onze zwakke krachten versterken , al de aanslagen onzer in- en uitwendige vijanden

116 Zegening koordje H. Franciscus.

wereld verlost, en aan u-wen dienst verbonden, in de gelofte welke (hij of zij) heeft gedaan, altijd tot het einde getrouw volharde. Die leeft en heerscht in de eeuwen der eeuwen. r. Amen.

Indien er meer postulanten te zamen zijn, neemt men het meervoud voor het enkelvoud. Daarna :

Concordat cum original!. In fidem , etc. Ex Secretaria Sacrorum Eituum Congregationis, dii 27 Junii 1883.

Laurentius Salvati S. R. C. Secretarius.

117

T O E W IJ DIN G

vau »le Icdon lt;lev Uerde Orde van den H. Franciscns aan liet Allerheiligste Hurt van Jezus.

O Allerzoetste Jezus , Vaclor van barmhartigheid , God van sterkte en troost, onuitputtelijke Bron van liefde, die ondanks onze onwaardigheid de oneindige schatten van uw goddelijk Hart voor ons hebt willen openen , met ootmoed en vertrouwen komen wij , kinderen van den H. Franciscus, ons voor U nederwerpen , ten einde een krach-tigen steun te vinden te midden van de gevaren, die ons omgeven , en ons in den geest van den H. Stichter onzer Orde te vernieuwen. De vijanden onzer zielen zijn veelvuldig en machtig , en onze zwakheid is uiterst groot, de strijd tegen de zinnelijkheid, hoovaardigheid en hegeerlijkheid der oogen zeer hevig. Doch wij verwachten , dat uwe oneindige goedheid onze wankelende schreden besturen, onze zwakke krachten versterken , al de aanslagen onzer in- en uitwendige vijanden

Toewijding aan het

verijdelen en ons Je genade verleenen zal, om gedurende al onze overige levensdagen den weg te kunnen bewandelen, dien onze H. Vader Franeiseus ons door woord en voorbeeld heeft afgebakend.

Met dit vertrouwen bezield, offeren wij aan uw liefderijk Hart ons zeiven en onze geheele Congregatie. Wij offeren U onze zielen en lichamen, alles wat wij zijn en bezitten ; wij loggen in uw teenninnend Hart neer onze vreugde en droefheid, onze hoop en onze vrees , en hebben geen ander verlangen dan geheel en onverdeeld door eene innige liefde aan uw Goddelijk Hart toe te be-hooren. Steunende op den krachtigen bijstand uwer genade , beloven wij U, dat wij uwe heilige wetten en den Derden Regel van onzen Serafijn-schen Vader in \'t vervolg volmaakter zullen onderhouden dan wij tot dusverre gedaan hebben : dat wij de deugden van versterving en boetvaardigheid, van ootmoed en ontheffing aan het aardsche. waarin de geest van onzen H. Stichter bestaat. dikwijls in uw Allerheiligste Hart zullen beschouwen, opdat diezelfde gevoelens en deugden uit uw Goddelijk Hart in onze harten mogen overgaan.

Aan den voet van uw Tabernakel , waar uw minnelijk Hart rust voor ons , zullen wij dikwijls neerknielen , om die deugden, en inzonderheid eene edelmoedige en standvastige liefde, voor ons zeiven en al de Leden onzer H. Orde af te smeeken. Bijzondere genaden vragen wij U , om in de deugd .... ons deze maand ter beoefening voorgesteld, toe te nemen ; die deugd zullen wij U in ons H. Officie aanbevelen , en ten minste \'s avonds daarover ons geweten onderzoeken.

Opdat deze onze opdracht en toewijding U wel-

Allekh. Hakt van Jezus.

gevalliger en ons voordeeliger worde , bieden wij ze U aan door de handen nwer Onbevlekte Moeder, de bijzondere Beschermster van onzo H. Orde door de handen van onzen Serafijnschen Vader Franciscus , don Vriend van het Goddelijk Hart , en van onze H. Moeder Clara. Wij stellen ze onder de hoede van onzo heilige beschermers Lodewijk en Elisabeth en van den Patroon (of de Patrones) dezer maand. . .

Gewaardig U dan , o Goddelijk Hart, met welgevallen op ons, kinderen van den H. Franciscus, neer te zien ; bescherm en zegen de geheele Dorde Orde (en bijzonder onzo Congregatie), opdat zij toeneme in getal en nog meer in den geest van onzen H. Stichter; geef ons al die genaden, welke noodig zijn, om onze verhevene roeping wel te begrijpen en getrouw er aan te beantwoorden. Medelijdend Hart, geef ons warme deelneming in den toestand van onzen H. Vader den Paus en den strijd dei-Kerk : versterk onzen geliefden Opperpriester en Weldoener Leo XIII in zijne langdurige en harde beproevingen , en laat hem spoedig de volledige zegepraal zijner Kerk aanschouwen.

Eindelijk, milddadig Hart van Jezus, gewaardig U, den overvloed uwer barmhartigheden over de geheele Kerk uit te storten , overdek de gansche aarde met uwe oneindige verdiensten, opdat zij tot een geheel nieuw leven verrijze, en alle harten van eene teedcre en standvastige liefde tot uw Goddelijk Hart ontvlamd worden. Amen.....

Zoet Hart van Jezus , maak dat ik U steeds meer en meer beminne. (300 dagen aflaat.)

120

HET „SERAF IJ NSCH OFFICIEquot;,

zooals Zijne Heiligheid Paus Leo XIII (1) •Ie dagelijksche gebeden : 12maal Onze Vader enz. van de Derde Orde, heeft genoemd.

Ofschoon de Leden aan Üeze verplichting van hunnen H. Regel voldoen met 12maal eiken dag het Onze Vader, het Wees gegroet en H Glorie zij den Vader... te bidden, zoo is het toch zeer nuttig en aan te raden , dat men 1° de Metten en Lauden — zesmaal het Onze Vader enz. bidde des avonds te voren ; de Prime , de Terts , Sexte en None, of viermaal het Onze Vader enz. des morgens , of op den voormiddag ; do Vespers en Completen, of laatstelijk tweemaal het Onze Vader enz. op den namiddag, of tegen den avond.

2° Dat men zich daarbij voorstelle het smartelijk lijden van onzen goddelijken Zaligmaker.

3° Dat men bij de intentie om aan zijnen Regel te voldoen nog andere intenties voege...

Gebed voor elk deel van het Officie.

Goddelijk Hart van Jezus ! in vereeniging met het gebed , dat gij tijdens uw leven uwen hemel-schen Vader hebt opgedragen, en in uw H. Sacrament van liefde nog dagelijks voor ons opoffert, wil ik mijn heilig officie beginnen. Geef mij de genade om het zoo te bidden, dat hot ü welgevallig en ons voordeelig worde \'. O Engel Gods , die mijn bewaarder zijt, bid met en voor mij , en draag mijn H. Officie aan God op.

(1) In eene bijzondere andientie van 7 Juli 1883 verleend aan de vier Generale Oversten der Praneiscanen n. 1. der Paters Observanten, Conventueelen, Knpuefjnnn en Regulieren Dcrle-Ordelingen.

Het Serafunsch Officie. 121

DE METTEN EN LAUDEN.

\'« Avonds U voren.

1. Verbeeld u Christus te zien in de zaal van het laatste avondmaal , en zeg: O Heer Jezus Christus , die op den vooravond van uw lijden het Allerheiligste Sacrament des altaars hebt ingesteld , ontferm U onzer. Onze Vader , Wees gegroet, Glorie zij den Vader enz.

Jezus , zachtmoedig en nederig van hart, maak mijn hart gelijk aan het uwe. (300 dagen aflaat eens daags.)

2. Verbeeld u Christus te zien in den hof van Olijven, en zeg: O Heer Jezus Christus, die bedroefd tot den dood in den hof van Olijven , uwen hemelschen Vader hebt gebeden, ontferm U onzer. Onze Vader, enz.

Zoet Hart van Maria, wees mijn heil ! (300 dagen aflaat.) Zegen onze Gemeente en alles wat hier ondernomen is tot de eer van uwen godde-lijken Zoon en de zaligheid der zielen.

3. Verbeeld u Jezus Christus te zien in zijn doodstrijd, en zeg: O Heer Jezus Christus , die in uwen doodstrijd een bloedig zweet hebt vergoten, ontferm U onzer. Onze Vader, enz.

H. Jozef, Vriend van het H. Hart, bid voor mij, (100 dagen aflaat eens daags) verkrjjg voor ons een zaligen dood.

4. Verbeeld u te zien , hoe Jezus door zijnen trouweloozen Apostel Judas wordt omhelsd en valschelijk verraden , en zeg: O Heer Jezus Christus, die door Judas verraden, gevangen wordt genomen, ontferm U onzer. Onze Vader, enz.

Het Serakijnsch Officie.

H. Moeder Anna, verkrijg voor ons de genade, al onze werken, zelfs de geringste , door eene zuivere meening te heiligen.

5. Verbeeld u te zien . lioe Jezus door de Lende als een misdadiger wordt gebonden en geboeid, en zeg: O Heer Jezus Christus, die als een boosdoener gebonden, naar Annas en Caïpbas wordt gesleurd, ontferm U onzer. Onze Vader, enz.

H. Joachim , Vader der Allerheiligste Maagd . verkrijg voor ons onderwerping aau don aanbid-delijken wil van God, geduld in lijden en beproeving.

DE LAUDEN.

(j. Verbeeld u Jezus te zien, door den Hoogen lïaad veroordeeld, bespot en mishandeld, en zeg : O Heer Jezus Christus, die door den Hoogen Eaad des doods schuldig zjjt verklaard, en daarna den ganschen nacht bespot en mishandeld, ontferm U onzer. Onze Vader, enz.

H: Franciseus, onze Serafijnschc Vader, verkrijg voor ons den geest der Derde Orde ; den geest van onthechting aan het aardsche, van versterving en ootmoed, van liefde voor Kerk en Paus ....

DE PKIME.

7. Verbeeld u Jezus te zien, gesleurd door de straten van Jeruzalem, en zeg: 0 Heer Jezus Christus, die in den vroegen morgen aan den Heidenschen rechter Pilatus zijt overgeleverd, ontferm U onzer, Onze Vader, enz.

Beschermheilige der maand, H. N. N., verkrijg

voor ons de deugd.....die ons deze maand in

U ter navolging is aanbevolen.

Het Serafijsscii Officie.

DE TEETS.

8. Verbeeld n Jezus te zien, gebonden aan de kolom, wreedaardig gegeeseld en met doornen gekroond , en zeg : Ö Heer Jezus Christus , die om de derde uur wreedaardig gegeeseld en met doornon zijt gekroond , ontferm U onzer. Onze Vader, enz.

H. Lodewijk , bescliermer onzer Orde . verkrijg voor mij deze bijzondere genade.....

DE SEXTE.

9. Verbeeld U Jezus te zien, op het kruishout uitgestrekt en daaraan genageld , en zeg: O Heer Jezus Christus, die om de zesde uur wreedaardig aan het kruis zijt genageld, ontferm U onzer. Onze Vader enz.

H. Elisabeth . beschermheilige onzer Orde , verkrijg voor mij deze bijzondere weldaad. . . .

DE NONE.

10. Verbeeld u te zion, hoe Jezus aan het kruis opgeheven sterft, en zeg: O Heer Jezus Christus , die om de negende uur uwen geest in de handen van uwen hemelschen Vader hebt aanbevolen, ontferm U onzer. Onze Vader enz. . . .

H. Moeder Clara, verkrijg voor ons de zelfverloochening, de engelachtige zuiverheid, ijver voor Gods glorie en do zaligheid der zielen.

DE VESPERS.

11. Verbeeld u te zien, hoe Jezus van het kruis wordt afgenomen en neergelegd in den schoot zijner bedroefde Moeder , en zeg : O Heer Jezus Christus , die tegen den avond door uwe trouwe

124 Het Serafijxsch Ofkicie.

leerlingen van het kruis zijt afgenomen en in den schoot uwer bedroefde Moeder zijt neergelegd , ontferm U onzer. Onze Vader enz. . . .

H. Antonius, bid voor de stervenden, bijzonder voor de leden onzer H. Orde.....

DE COMPLETEN. 12. Verbeeld u te zien, hoe Jezus naar het ₆

raf

gedragen en daarin wordt neergelegd, en zeg : O Heer Jezus Christus, die door uwe allerbe-droefdste Moeder en uwe getrouwste leerlingen naar het graf zijt begeleid , ontferm U onzer. Onze Vader , enz . . .

Heer! geef, door de voorspraak der HH. Martelaren van Gorinchem : Leonardus , Nicolaas enz., aan de geloovige zielen , bijzonder aan de overledenen onzer H. Orde , de eeuwige rust.

S L U I T Gr E B E D.

Goddelijk Hart van Jezus, onder de herinnering van uw bitter lijden, en ter eere van onzen Serafijnschen Vader Franciseus en onze bijzondere Beschermheiligen, heb ik, bijgestaan door mijnen goeden Engel , mijn H. Officie volbracht; moge het U welgevallig zijn. Vergeef mij alle onachtzaamheden en raenschelijke zwakheden, waarmede het altijd vergezeld gaat. Neem het aan als eene vergoeding voor de zonden en belee-digingen , die U elk uur van den dag door zoo-velen worden aangedaan. Amen.

125

GEBEDEN ONDER DE H. MIS.

V lt;)oi*lgt;ei*oilt;loiilt;l Golgt;ecl.

Nedergeknield , o mijn God, in uwe goddelijke tegenwoordigheid, aanbid ik uwe opperste Majesteit. Ik bemin U boven alles , meer dan mij zeiven , meer dan mijn leven; ik betreur en verfoei al mijne zonden.

In vereeniging met den gekruisigden Jezus, wijd ik U mijn lichaam , mijne ziel, al mijne zinnen , mijn geheugen , verstand en mijnen wil. Vereenigd met den Priester aan het altaar, offer ik U , o Hemelschc Vader! het kostbaar bloed en het lijden van uwen welbeminden Zoon. Moge dit heilig offer mij meer en meer zuiveren van de vlokken der zonden! Mogen de gunsten en aflaten die ik thans hoop te verdienen , de overgebleven straften der zonden immer meer uitdelgen en de zielen in het vagevuur, bijzonder N. en N. van hare pijnen verlossen en haar de deur des hemels openen !

Mijn Jezus , barmhartigheid !

{Telkens 100 dagen aflaat. Pics IX 23 Sept. 1845.)

Zoet hart van Maria , wees mijn heil.

{Telkens 300 dagen aflaat. Pics IX 30 Sept. 1852.)

Heilige Jozef, Vriend van het H. Hart, bid voor ons.

(100 dagen afl.. eens per dag, Pius IX 13 Juni 1874.)

Gebeden onder

C o n 1\'i t o o 1quot;.

Maak dat ik U, o Heer, de zoetheid en de schoonheid zelve , beminne ! Maak dat ik U be-minne uit geheel mijn hart, uit geheel mijne ziel, uit alle mijne krachten , uit alle mijne begeerten. Geef mij de genade van mij aan ü te hechten met eene groote vermorzeling des harten en eene bron van overvloedige tranen, met een diepen eerbied en eene waarlijk kinderlijke vreeze. Dat ik altijd en overal U in mijn hart drage, op mijne lippen hebbe en voor hot inwendig oog mijner ziel, opdat geen vreemde genegenheid ooit in staat zij mij van U te verwijderen. (H. Aug.)

ü Jezus, die zachtmoedig en ootmoedig van harte zjjt, maak mijn hart gelijk aan het uwe! (300 dayen aft., eens per dan, l\'iüs IX 25 Jan. 1868.)

T 11 t 1* O ï t 11 !S.

Bieden wij der allerheiligste Drieëenheid de verdiensten van Jezus Christus aan, tot dankzegging voor het allerkostbaarste bloed dat Jezus voor ons in den hof der Olijven heeft vergoten, en door deze zijne verdiensten smeeken wij zijne goddelijke Majesteit om vergeving onzer zonden. OnzeVader. Wees gegroet. Glorie zij den Vader enz.

Bieden wij der allerheiligste Drieëenheid de verdiensten van Jezus Christus aan, tot dank voor zijn kostbaarsten dood , voor ons aan het kruis geleden; en door deze zijne verdiensten smeeken wij zijne goddelijke Majesteit om kwijtschelding der straffen , welke wij voor onze zonden schuldig zijn. Onze Vader. —■ Wees gegroet. Glorie zij den Vader enz.

de 11. Mis.

Bieden wij der allerheiligste Drieëenheid de verdiensten van Jezus Christus aan tot dankzegging- voor zijne onuitsprekelijke liefde, welke Hem van den Hemel op aarde deed nederdalen om de menscheljjke natuur aan te nemen , voor ons te lijden en aan het kruis te sterven ; en door deze zijne verdiensten smeeken wij zijne goddelijke Majesteit zich te gewaardigen onze zielen na den dood de hemelsche heerlijkheid binnen te leiden.

Onze Vader. — Wees gegroet. Glorie zij den Vader enz.

(100 dagen aflaat. Leo XII 21 Oct. 1823).

Exeolsis.

God zij gelooid ! Geprezen zijn heilige naam ! Gelooid zij Jezus Christus, waarachtig God en waarachtig mensch ! Geloofd zij Jezus naam ! Geloofd zij Jezus in hot allerheiligste Sacrament! Geprezen zij de verhevene Moeder Gods, de allerheiligste Maagd Maria! Gezegend zij hare heilige en On-hevlekte Ontvangenis! Geprezen zij denaam dei-Maagd en Moedor Maria! Geprezen zij God in zijne Engelen en Heiligen.

(365 dagen aflaat, Pii\'s VII 23 Juli 1801.)

Epistol en ICvangelie.

O mijn God ! ik geloof vastelijk alles wat Gij geopenbaard hebt en de H. Kerk te gelooven voorhoudt, dewijl Gij , de onfeilbare waarheid _r het hebt geopenbaard. O mijn God! ik hoop door de verdiensten van Jezus Christus van U vergiftenis mijner zonden, uwe genade en het eeuwig-leven te bekomen, wijl Gij almachtige, barmhartige

Gebedex onder

en getrouwe God dit hebt beloofd. O mijn God , ik bemin U van ganscher harte en boven alles , wijl Gij mijn beste Vader en hoogste beminnenswaardigste goed zijt. Om U bemin ik ook mijne naasten , vrienden en vijanden gelijk mij zeiven.

(7 jaren en 280 dagen aflaat, Benedictus XIV 15 Jan. 1756).

Credo.

Zie mij hier, o goede en allerzoetste Jezus , neergeknield in uwe allerheiligste tegenwoordigheid , U biddende en smeekonde met de grootste vurigheid mijner ziel, dat gij U gewaardiget in mijn hart te prenten levendige gevoelens van geloof , hoop en liefde - en een waar berouw over mijne zonden en don vasten wil om mij te beteren , terwijl ik met groote liefde en droefheid uwe vijf wonden beschouw en in den geest overdenk, voor oogen hebbende, wat de profeet David van U, o goede Jezus, zeide : „Zij hebben mijne handen en voeten doorboord, zij hebben alle mijne beenderen geteldquot;.

Al wie, na gebiecht en gecommuniceerd U hebben bovenstaand gebed godvruchtig voor eenig kruisbeeld leest, en daarenboven eenig en tijd bidt volgens de meening van Zijne Heiligheid, verdient een vollen u/iaat. Pius TX 31 Juli 1858).

O ff e i* a ii «1 e.

geef

Jezus, Maria, Jozef, ik mijn geest en mijn leven.

Jezus, Maria, Jozef, staat mij bij in mijnen laatsten doodstrijd.

de H. Mis.

Jezus, Maria, Jozef, moge ik in uw heilig gezelschap in vrede sterven.

{Telkens 300 dagen aflaat, Pius VII 28 April 1807.)

L a v a, ltgt; o.

{Bij de vinyenvassching.)

Zuiver mij , Heer Jezus , door uwe oneindige verdiensten. Ik wil mij niet rechtvaardigen geljjk Pilatus, maar ik beken mijne ondankbaarheid jegens U. Ik bid U ootmoedig om vergiffenis en smeek U mij uwe liefde en uwe genade te schenken. Amen.

Zoet Hart van Maria , wees mijn heil.

{Telkens 300 dagen aflaat.)

1? i- e fjxt, i c.

Onthecht mijn hart , o Heer , van het aardsche en vervul mij met uwen Geest. Mocht ik U, Heilige Heer, Almachtige Vader, Eeuwige God te allen tijde en op alle plaatsen danken en loven. Niets is billijker, niets is rechtvaardiger. Wanneer zal het mij gegeven zijn U, mijn Schepper, mijn Verlosser, mijn opperste Goed voor eeuwig met de engelen en heiligen te mogen danken en loven en in het bezit van U , mijn God en mijn al, eindeloos zalig te zijn, zonder gevaar van nog ooit van U gescheiden te worden.

Gedoog, intusschen o Heer, dat ik, zwakke sterveling , mij in den geest met de hemelingen ver-eenige en U met allen eerbied aanbidde zeggende:

Heilig, heilig , heilig zijt gij, o Heer, God der heerscharen ! De aarde is vervuld van uwe heer-

Gebeden onder

lijkheid! Glorie zij den Vader, den Zoon en den Heiligen Geest!

(100 (Ja;/, afl. eens daags, Clemens XIII 26 Juni 1770.)

lt; gt; ii «lei- de Consecratie.

Geloofd en gedankt zij te allen tijde het aller heiligste en allergoddeljjkste Sacrament!

(100 dayen aflaat eens daags, Pius VI 24 Mei 1776.)

Ik aanbid U ton allen tijde, o levend brood des hemels, o allerheiligste Sacrament. Goddelijke Jezus, hart van Maria, zegent mij , ik bid er U om. Ik geef U mijn hart, o mijn Jezus, o mijn Verlosser.

TN ;i lt;lo Conseci-atie.

Zie , mijn liefdevolste Jezus ! hoever de over maat uwer liefde is gegaan. Van uw Vleesch en kostbaar Bloed hebt Gij mij een goddelijk maal bereid . om U geheel aan mij te schenken. Wie heeft L\' toch tot zulke allergrootste liefdesbetui gingen bewogen ? Zeker niemand anders dan de vurige liefde waarmee uw hart vervuld is. O aanbiddenswaardig hart van mijnen Jezus , gloeiend fornuis der goddelijke liefde ! neem mijne ziel in uwe heiligste wonde, opdat ik in deze school der liefde leere wederkeerig beminnen dien God welke mij zulke bewonderenswaardige bewijzen zijner liefde heeft gegeven. Amen.

1100 dagen aflaat eens daags, l\'ius VII 9 Feb. 1818.)

1* :i t e i- jN o t e i-.

Eeuwige Vader, wij offeren U op het aller kostbaarste bloed dat Jezus met zooveel liefde en zooveel smart voor ons vergoot uit de wonde

de H, Mis. 131

zijner rechterhand; en door de verdiensten en kracht van dit bloed bezweren wij uwe goddelijke Majesteit ons haren zegen te willen schenken; opdat wij daardoor geholpen, tegen onze vijanden beschermd en van alle kwaden worden verlost, terwijl wij zeggen : „De zegen van den Almach-tigen God , des Vaders , des Zoons en des Heiligen Geestes dale op ons neder en blijve ten allen tijde bij ons. Amen. Onze Vader.— Wees gegroet. Glorie zij den Vader enz.

(Telken* 100 clarjen aflaat, Leo XII 25 Oct. 1823.)

A lt;gt;• ii ii s I gt; lt;■ i.

O genadigste Jezus , beminnaar der zielen ! ik bid u door den doodsangst van uw heiligst Hart en door de smarten uwer onbevlekte Moeder, wasch in uw bloed de zondaars der geheele wereld, die thans op sterven liggen en die heden zullen sterven. Amen.

Hart van Jezus, in doodstrijd gebracht, ontferm U over de stervenden.

(Telkens 100 daiien aflaat, 1\'ius IX 2 Febr. 1850.)

Eeuwige Vader , ik offer U op het allerkostbaarste Bloed van Jezus Christus tot uitboeting mijner zonden en voor de noodwendigheden dei-Heilige Kerk.

(Telkens 100 dagen aflaat, Pius VII 22 Sept. 1817.)

C o in in ii ii ï e.

Lieve Jezus , hoe gaarne zou ik in staat ziju U waardiglijk in de H. Communie te ontvangen. Kom toch ten minste tot mij op een geestelijke wijze door den overvloed uwer genaden.

Gebedex onder

Ziel van Chi-istus, heilig mij.

Lichaam van Christus, maak mij zalig.

Bloed van Christus, verzadig mij.

Water van Christus\' zijde, reinig mij.

Lijden van Christus , versterk mij.

O Goede Jezus, verhoor mij.

Laat niet toe , dat ik van U gescheiden worde.

Tegen den boozen vijand , verdedig mij.

In het uur van mijnen dood , roep mij.

Doe mij dan tot ü komen.

Opdat ik met uwe Heiligen Ü love.

In de eeuwen der eeuwen. Amen.

(300 dayen aflaat telkens, Fius IX 9 Jan. 1854.)

:i :i ( fs 1 o Gr e t) o lt;1 e II.

O Allerheiligste Maagd Maria , Moeder van het vleeschgeworden Woord, sehatmeesteres der genaden en toevlucht der arme zondaars! Wij nemen met een levendig geloof onze toevlucht tot uwe moederlijke liefde en bidden U om de genade van ten allen tijde den wil Gods en uwen wil te volbrengen. Wij leggen ons hart in uwe handen; wij vragen u de zaligheid der ziel en de gezondheid des lichaams en er niet aan twijfelend dat Gij, liefdevolste Moeder, ons zult verhoeren, zeggen wij met een levendig geloof: Weesgegroet enz. (driemaal.)

LAAT ONS BIDDEN.

Wij bidden U , o Heer ! dat Gij door de voorspraak der zaligste, altijd onbevlekte Maagd Maria, uwe dienaars van elke zwakheid wilt bewaren en daar zij met een ootmoedig hart voor U buigen , van alle aanvallen der booze vijanden milddadigst wilt bevrijden, door Christus onzen Heer. Amen. (100 dagen afl. eens daags, Leo XII 11 Aug. 1824.)

Rozenhoedje van de Onb. On tv. Maagd. 133

IX a, lt;1 e ïT. M i s.

In allo dingen geschiede, worde geprezen en in eeuwigheid verheven do rechtvaardigste, hoogste en beminnelijkste wil van God ! Amen. (100 dagen aft. eens daags, Pius VII 19 Mei 1818.)

TOT DEN ENGELBEWAARDER.

Engel Gods , die mijn bewaarder zijt en aan wiens zorg ik door Gods goedheid ben toevertrouwd , verlicht , bewaar , geleid en bestier mij. [Telkens 100 dagen aflaat, Pus VI 2 Oct. 1795.)

JDe II. Vader Franciscus vereerde en hem inde op eetie bijzondere wijze do allerheiligste onhevlehte Maagd Maria en bekwam door hare moederlijke voorspraak tal van hemelseiie gunsten, onder andere den beroemden Aflaat ran Portiuncula. Reeds in 1219 becal hij, dat er eiken Zaterdag in al de kloosters der eerste Orde eene II. Mis zon opgedragen worden ter eere der Onbevlekte Ontvangenis van Maria, die onder dezen titel de bijzondere Patrones is zijner drie Orden.

HET RO^ENIIOEOJK

ter eere der

Onbielde öotvangenis m de H,

Ligen ,

adio-st \'gt;gt; naam dos Vaders en des Zoons en dos

Imen. ^eestos. Amen.

1824.) Iste Tientje. Gezegend zij de Heilige en Ou-

134 Rozenhoedje van de Ohb. O.vi v. Maagd.

bevlekte Ontvangenis der Allerzaligste ^faagcl Maria.

Men bidt eenmaal het Onze Vader, viermaal het Wees gegroet en eenmaal Glorie zij den Vader enz.

2de Tientje. Gezegend zij de Heilige enz.

gelijk hooen.

Eenmaal het Onze Vader enz. alles gelijk hooen.

Srfe Tientje. Gezegend zij enz. alles gelijk hoven. (300 dagen aflaat telkens. Als men het gedurende eene maand dagelijks heeft geheden , een vollen aflaat , op een dag naar verkiezing, mits men Hechte en communieeere. Pius IX 22 Juni 1855.)

Gezegend zij de heilige en onbevlekte Ontvangenis der Allerzaligste Maagd Maria.

(100 dagen aflaat, Pius VI 21 Nov. 1793.)

135

LITANIE

TEE EERE VAX DE

ALLERHEILIGSTE MAAGD MARIA.

Heer , ontferm U onzer.

Christus , ontferm U onzer.

Heer , ontferm U onzer.

Christus , hoor ons.

Christus , verhoor ons.

God hemelsche Vader , ontferm U onzer.

God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm U onzer

God H. Geest, ontferm U onzer.

H. Drievuldigheid, één God , ontferm U onzer.

H. Maria, bid voor ons.

H. Moeder Gods, bid voor ons.

H. Maagd der maagden , bid voor oas.

Moeder van Christus , bid voor ons.

Moeder der Goddelijke genade,

Allerreinste Moeder ,

Allerzuiverste Moeder ,

Ongeschondene Moeder , Squot;

Onbevlekte Moeder,

Minnelijke Moeder, o

Wonderbare Moeder,

Moeder des Scheppers , 2

Moeder des Zaligmakers , 7*

Allervoorzichtigste Maagd ,

Eerwaardige Maagd ,

Lofwaardige Maagd ,

Litanie ter eere

Machtige Maagd , bid voor ons.

Goedertiorene Maagd ,

Getrouwe Maagd ,

Spiegel der rechtvaardigheid ,

Zetel der wijsheid ,

Oorzaak onzer blijdschap ,

Geestelijk vat,

Eerwaardig vat,

Schoon vat van godsvrucht,

Geestelijke roos ,

Toren van David ,

Ivoren toren ,

Gulden huis , 51

Ark des verbonds,

Deur des Hemels , o

Morgenster, §

Behoud der kranken , 2

Toevlucht der zondaren , ?

Troost dor bedrukten ,

Hulp der Christenen ,

Koningin der Engelen ,

Koningin der Aartsvaders,

Koningin der Profeten ,

Koningin der Apostelen ,

Koningin der Martelaren ,

Koningin der Belijders ,

Koningin der Maagden ,

Koningin van alle Heiligen ,

Koningin zonder erfsmet ontvangen ,

Koningin van den allerheiligst en Rozenkrans ,

Lam Gods , dat de zonden der wereld wegneemt,

spaar ons , Heer !

Lam Gods , dat de zonden der wereld wegneemt, verhoor ons , Heer !

VAX DE ALLEIUI. MAAGD.

Lam Gods , dat do zonden der wereld wegneemt,

ontferm U onzer , Heer !

Christus , hoor ons.

Christus , verhoor ons.

Heer , ontferm (J onzer.

Onze Vader, enz.

Antiph. Onder uwe bescherming nemen wij onze toevlucht, o 11. Moeder Gods! verstoot onze gebeden niet in onzen nood, maar verlos ons altijd van allo gevaren, o glorierijke en gezegende Maagd! onze Vrouw, onze Middelares, onze Voorspreekster! verzoen ons met uwen Zoon, vertoon ons aan uwen Zoon , beveel ons aan uwen Zoon.

v. Bid voor ons , H. Moeder Gods.

r. Opdat wij der beloften van Christus waardig worden.

Wij bidden U, Heer, stort uwe genade in onze harten, opdat wij , die door do boodschap des Engels de menschwording van Christus, uwen Zoon gekend hebben, door zijn lijden en kruis tot de glorie der verrijzenis gebracht worden , door denzelfden Christus onzen Heer. Amen.

tiebeil van den Seraiiliijnschen Vader Franclscus, om zich onder ile bescherming der allerheiligste Maagd le stellen.

Heilige Maagd Maria! mijne Geleidster , mijne Meesteres , ik kom mij in den schoot uwer barmhartigheid werpen , en mijne ziel en mijn lichaam van dit oogenblik af en voor altijd onder uwe bewaring en bijzondere bescherming stellen. Ik

Litakie vax de Allerh. Maagd.

vertrouw op U en stel tusschen uwe handen al mijne hoop en mijnen troost, al mijne pijnen en smarten , mijn leven en deszelfs einde, opdat door uwe heilige voorspraak en door uwe verdiensten, al mijne werken volgens uwen en uws Zoons wil geschikt worden. Amen.

Gebed tot «le allerheiligste Maagd Maria, gemaakt uit de gevoelens van den H. Bernardus.

Gedenk , o genadigste Maagd Maria ! dat men nooit gehoord heeft dat iemand, tot U vluchtende, uwen bijstand verzoekende, of uwe voorspraak vragende, verlaten is geweest. Aangemoedigd door dit vertrouwen , o Maagd der maagden! snel ik tot U , en , zuchtende onder het gewicht mijner zonden, werp ik mij voor uwe voeten neder. 0 Moeder des Woords , versmaad mijne gebeden niet, maar neem die genadig aan , en gewaardig U ze te verhoeren.

Schietgebed fot de allerheiligste Maagd.

In uwe Ontvangenis, allerheiligste Maria, waart Gij onbevlekt; bid voor ons God den Vader, wiens Zoon Jezus , ontvangen van den PI. Geest, Gij gebaard hebt.

Schietgebed lot de allerheiligste Maagd in bekoring tot onzuiverheid.

Door uwe allerheiligste maagdelijkheid en uwe onbevlekte Ontvangenis , zuiverste Maagd , reinig mijn hart en vleesch. In den naam des Vaders , en des Zoons , en des H. Geestes. Amen.

139

L I T A. IX I E

TER EE RE VAN DEN

HEILIGEN JOZEF.

Heer, ontferm U onzer.

Christus, ontferm U onzer.

Heer, ontferm U onzer.

Christus, hoor ons.

Christus, verhoor ons.

God hemelsche Vader, ontferm ü onzer.

God Zoon, Verlosser der wereld, ontf. (J onzer.

God H. Geest, ontferm ü onzer.

H. Drievuldigheid , één God . ontferm U onzer.

H. Maria, bid voor ons.

H. Moeder Gods,

H. Maagd der maagden ,

H. Jozef,

Beschermer en voedstervader van Jezus, Bruidegom van Maria,

Man naar Gods hart,

Trouwe en wijze dienaar , die door den Heer Equot;.

tot hoofd der H. Familie werdt aangesteld , Bewaarder der zuiverheid van Maria , o

Leidsman en troost van Maria , S

Die, om Maria , met bijzondere genaden be- o gunstigd zijt, ?■

Zeer zuiver in den maagdelijken staat,

Zeer diep in ootmoedigheid ,

Zeer vurig in liefde ,

Verheven in beschouwing,

Die volgens de getuigenis van den H. Geest zelf een rechtvaardig man genoemd werdt.

Litanie ter eere

Die in de goddelijke geheimen meer dan andoren

verlicht zijt geweest, bid voor ons.

Die op eene bijzondere wijze door den Engel in het geheim der menschwording onderwezen zijt,

Die met Maria, uwe Bruid , naar Bethlehem

zijt gereisd ,

Die in de herberg geene plaats vindende , uw

verblijf in eenen stal genomen hebt , Die waardig geacht zijt bij Christus te wezen , toen hij geboren en in eene krib gelegd werd ,

Die met Maria, het kind Jezus in den tempel Ht

hebt opgeofferd ,

Die , op het woord van den Engel, met Jezus o en zijne Moeder naar Egypte gevlucht zijt, -Die na den dood van Herodes met Jezus en zijne g Moeder naar het land van Israël zijt weder-?³ gekeerd ,

Die het kind Jezus, dat te Jeruzalem gebleven was , met Maria, zijne Moeder, vol droefheid gezocht hebt ,

Dié na drie dagen zoekens , Jezus zittende in het midden der wetgeleerden met vreugde wedergevonden hebt,

Aan wien de Heer der heeren op de aarde onderdanig geweest is ,

Wiens lof in het Evangelie vermeld wordt,

Onze voorspreker, hoor ons, H Jozef.

Onze beschermer , verhoor ons, H. Jozef.

In al onzen nood, help ons, H. Jozef.

In al onze angsten, help ons, H. Jozef.

In het uur van onzen dood , help ons , H. Jozef. Door uw kuisch huwelijk, help ons, H. Jozef.

van den H. Jozef.

Dooi\' uwe vaderlijke zorg en geloof, help ons H. Jozef.

Door al uwen arbeid en zweet, help ons H. Jozef\'. Door al uwe deugden , help ons , H. Jozef.

Door uwe zoo machtige voorspraak, help ons , H. Jozef.

Wij , die U als beschermer aanroepen, wij bidden

U , verhoor ons.

Dat gij Jezus de vergiffenis onzer zonden wilt vragen ,

Dat gij ons steeds aan Jezus en Maria gelieft

aan te bevelen ,

Dat gij allen bijstaat om volgens hun staat ^ zuiver te leven , jL\'

Dat gij voor alle vergaderingen eene volmaakte o\'

liefde en overeenstemming wilt verwerven , Dat gij de vaders der huisgezinnen in het christelijk opvoeden hunner kinderen wilt ^ bijstaan, ®

Dat gij alle oversten in het bestuur der hun g\' toevertrouwden wilt behulpzaam zijn, §

Dat gij allen , die op uwe hulp vertrouwen, o altijd en overal wilt beschermen, S

Dat gij alle geloovige zielen door uwe voorbode

wilt helpen ,

Getrouwe voedstervader van Jezus ,

Zuivere Bruidegom van Maria,

Lam Gods , dat de zonden der wereld wegneemt,

spaar ons , Heer !

Lam Gods, dat do zonden der wereld wegneemt,

verhoor ons , Heer !

Lam Gods , dat de zonden der wereld wegneemt,

ontferm U onzer , Hoer !

Christus , hoor ons.

142 Litanie vak uex H. Jozef.

Christus , verhoor ons.

Heer, ontferm U onzer.

Onze Vader, enz.

Wij bidden U , o Heer! dat wij door de verdiensten van den Bruidegom uwer allerheiligste Moeder geholpen mogen worden , opdat wij door zijne voorspraak verkrijgen, hetgeen wij door ons zeiven niet kunnen bekomen. Die leeft en heerscht in de eeuwen der eeuwen. Amen.

Gebed om den H. Jozef tot patroon te verkiezen en zich onder zijne bescherming te stellen.

Cfroote Heilige! ik verkies U heden voor al den tijd mijns levens tot eenen bijzonderen patroon , meester , leidsman en bestuurder van mijne ziel en mijn lichaam, van mijne gedachten, woorden en werken , van mijne begeerten en genegenheden , van mijne eer en goederen, van mijn leven en mijnen dood. Ik neem mij vaste-lijk voor U nooit meer te verlaten , maar uwen H. Naam te verheffen, en uwe eer , zoo veel mogelijk , te bevorderen. Ik bid U vurig, dat gij mij als uwen eeuwigen dienaar wilt ontvangen. Help mij in al mijne werken, en verlaat mij niet in het uur des doods. Amen.

14»

amp; I f amp; H I S

TER EERE VAX DEN

H. FEANCISCUS VAU ASSISIÉ.

Heer , ontferm U onzer.

Christus, ontferm U onzer.

Heer, ontferm U onzer.

Christus , hoor ons.

Christus , verhoor ons.

God hemelsche Vilder , die Franciseus tot uwen dienaar hebt verkoren, ontferm U onzer.

God Zoon, Verlosser der wereld, die Franeiscus met de teekens van uwe heilige vijf wonden hebt bezegeld, ontferm U onzer.

God heilige Geest, die Franciseus met vele hemelsche genaden hebt begunstigd, ontferm LT onzer.

Heilige Drievuldigheid , één God , die Franciseus in uwe glorie hebt ontvangen, ontferm U onzer.

Heilige Maria, zonder erfsmet ontvangen, bid voor ons.

Heilige Moeder Gods , gestadige toevlucht van Franciseus, Squot;.

Heilige Maagd der maagden , voorsprekeres van de gansche orde van Franciseus , o

O Seraphijnsche vader Franciseus , °

Minnelijke vader Franciseus , 2

Heilige Franciseus, vader en minnaar der armen, p

Heilige Franciseus , stichter van drie heilige Orden ,

Litanie ter eere

H. Franciscus , vaandrager van Christus den al-lerlioogsten Koning, bid voor ons.

Ridder en evenbeeld van den gekruisten Jezus , Seraphijn van liefde met de 5 wonden ge teekend, Versmader der wereld,

Uitstekend voorbeeld van boetvaardigheid en

Ijverige navolger van Christus ,

^Spiegel der ootmoedigheid ,

52 Leidsman der dolenden ,

g Steun der Heilige Kerk ,

\'3 Leermeester der gehoorzaamheid ,

S Minnaar van den vrede ,

Engel van zachtzinnigheid ,

o Licht uws vaderlands ,

Martelaar door begeerte ,

43 Voorbeeld van zuiverheid ,

^1-1 Bestrijder der booze geesten ,

IJveraar voor de voortplanting des gelooi\'s en

de zaligheid der zielen ,

Dienaar der melaatschen ,

Hulp der zieken ,

Opwekker van dooden,

Helper van al degenen,

toevlucht nemen ,

v. Bezoek goedgunstig uwe godvruchtige dienaars, o heilige vader Franciscus.

r. Verwek hen allen uit den slaap des doods.

GEBED.

O God, die uwe Heilige Kerk door de verdiensten van den heiligen Franciscus met nieuwe kinderen vermeerdert, maak dat wij door zijne navolging de aardsche dingen versmaden , en in

VAN DEN H. FRANCISCUS.

het genieten van hemelsohe gaven ons altijd verblijden.

0 Heer Jezus Christus , die als de wereld in liefde verflauwde , ora onze harten te ontsteken , in het lichaam van den heiligen vader Franciscus de teekenen van uw lijden hebt willen vernieuwen, vergun ons genadiglijk, dat wij door zijne verdiensten en gebeden ook waardige vruchten van boetvaardigheid voortbrengen.

O God , Heilige Geest, door wiens voorzienigheid en bestuur de loop van ons leven wordt beschikt, helyi uwe dienaars , opdat wij , die met blijdschap do gedachtenis van den glorierijken vader Franciscus houden , door zijne gebeden en verdiens en , de glorie van uwe goddelijke Majesteit eeuwig mogen genieten. Door Jezus Christus onzen Heer, die met U en den Vader leeft en heerscht, waarachtig God in alle eeuwen dei-eeuwen.

GEBED

van den H. Frauciscus voor liet kruisbeeld in tie kerk van den II. Damianus.

O groote en glorierijke God , mijn Heer Jezus Christus , ik bid U , verlicht de duisternissen van mijn verstand , geef mij een oprecht geloof, eene zekere en vaste hoop, en ook eene volmaakte liefde : verleen mij , o Heer , dat ik U alzoo moge kennen , en alles volbrengen naar uwen heiligen wil. Amen.

10

146

nm: vmjf xownAaKn

TER EERE DER

Heilige vijf* Wonden

VAN DEN

11. F K, A. IV C I S C U S.

De H. Franciseus poogde niet slechts door den reinsten en toch zoo strengen levenswandel den Gekruiste na te volgen , maar had ook door de liefdevolle beschikking der Voorzienigheid eene bijzondere gelijkenis met den goddelijken Verlosser, vooral door de hem van Godswege ingedrukte lijdensteekenen; eene gebeurtenis „eerder waardigquot;, zooals Paus Leo Xfll zegt : „door de taal dei-engelen dan in die der menschen verheerlijkt te wordenquot;. (1)

Om nu de geloovigen nog meer aan te sporen dezen met de vijf wonden geteekenden Heraphijn-sehen heilige te vereeren en na te volgen , verleende Z. H. Leo XIII den 21 November 1885 voor altijd de volgende gunst:

Ieder geloovige , die vijf achtereenvolgende Zondagen eenigen tijd door godvruchtige overweging, mondgebed of andere godvruchtige oefeningen de heilige vijf wonden van den H. Franciscus vereert, kan eenmaal ieder jaar op eiken dier vijf Zondagen een vollen aflaat verdienen onder de gewone voorwaarden nl. biechten , communiceeren , eene kerk of\' openbare kapel bezoeken en er eenig gebed doen tot intentie van Zjjne Heiligheid. Die vijf achtereenvolgende Zondagen kan een ieder volgens eigen goedvinden hiervoor elk jaar uitkiezen.

(1) Encycl. Auspicato van 17 Sept. 1882.

De Vijf Zondagen der H. Vijk Wonden. 147

Om aan deze vooi-geschreven vereering der heilige vijf wonden te voldoen , zijn geen bepaalde gebeden vereischt; men kan bijvoorbeeld , de litanie van den H. Franeiscus , het rozenhoedje enz. bidden of de hier volgende oefeningen doen.

(ïobed om de ootmoedig\'lieid.

H. Franeiscus, het voorbeeld van Jezus die zich zoo diep vernederde dat Hij zelfs den schandelijken kruisdood wilde sterven, deed u den weg der vernedering volgaarne bewandelen.

Mocht ook ik door uwe voorspraak van God bekomen de hoovaardigheid mijns harten te beteugelen , mij niet ijdel boven anderen te verheffen maar mij ootmoedig aan al mijne oversten te onderwerpen. Doe mij verstaan dat ik niet waarlijk groot ben wanneer de wereld mij hoogacht , maar dan veeleer wanneer ik het ootmoedig en geduldig verdraag , dat ik door de menschen voorbijgegaan , miskend en vernederd word.

Onec Vader, Wees gegroet enz.

Gebed om de zelfverloochening^-.

Boetvaardige Vader Franeiscus , gij leefdet in de reinste onschuld en toch behandeldet gij u zeiven zoo streng, gij wenschtet deelgenoot te zijn in de smarten van Jezus , en wildet geheel aan Hem toebehooren , daarom kruistet gij uw vleesch met deszelfs driften en begeerlijkheden; ik, helaas, die zoo genegen ben tot de zonden, en zooveel kwaad bedreven heb , ik vrees van mij in iets te versterven.

Door de u van Godswege ingedrukte heilige Vijf Wonden smeek ik u, werp een blik van

De Vijf Zondagen ter eere der

medelijden op mijne weekelijke traagheid, verkrijg mij de genade mijne zonden uit te boeten, mijne zinnen te versterven , mjjne driften te beteugelen en het lijden dezes levens geduldig te verdragen om alzoo mijn gekruisten Verlosser moedig te volgen op den weg der zelfverloochening en versterving.

Onze Vader, Wees gegroet enz.

Gebed om de onthechting\' aan het anrdsehe.

Evangelische Arme van Assisic , in don armen Godmensch zaagt gij de hooge waarde der armoede en der onthechting. Jezus had voor troon een kribbe , voor paleis een stal, voor sterfbed een kruishout en daarom ook verkoost gij de grootste vrijwillige armoede als uw dierbaarsten schat.

O arme en nederige Franciscus , die rijk den Hemel binnengegaan zijt, bekom ons de genade van niet ongeregeld verkleefd te zijn aan het aardsche , hetzelve niet onmatig na te jagen , de rechtvaardigheid nooit te krenken, de arme men-schen te beminnen en bij te staan en ook des noods de armoede geduldig te verdragen.

Onze Vader , Wees gegroet enz.

Gebed om de liefde tot God.

H. Franciscus, om de vurige liefde tot God de Seraphijnsche bijgenaamd, gij waart zoo menigmaal als verslonden in de overdenking van Gods liefdedaden ; nu eens beschouwdet gij uw God zich over ons ontfermend en als kind afdalend in de kribbe van Bethlehem , dan weder vestigdet gij uwe oogen op een kruisbeeld en zaagt daar Gods

II. Vijf quot;Wouden van den H. Fraxciscus. 149

liefde in bloedige letters beschreven, of gij knieldet neder voor het H. Sacrament en wenschtet uit liefde voor die oneindige liefde uw leven ten offer te brengen.

O Seraphijn van liefde die alles voor God over hadt, hoe laf en traag ben ik in God te beminnen, mocht ik Gods heilige liefde nimmer verliezen dooide doodzonde , mocht ik dezelve voortdurend vermeerderen door het ijverig onderhouden der geboden en hot veelvuldig overwegen der oneindige goedheid des Heeren, die ous het eerste heeft liefgehad. Dat ik alles doe en lijde uit liefde tot God.

Onze Vader , Wees (jejroet enz.

Gebed om de liefde tol den evenmeiiscli.

11. Franciscus, door Jezus\' voorbeeld en lessen onderwezen, wildet ook gij alles voor allen worden om allen zalig te maken. Een arme kondet gij niet afwijzen, de zieken, melaatschen en lijdenden verzorgen en troosten was uw genoegen; om zie-; lou te redden , voor welke Jezus zijn bloed gestort had , was u niets te veel en begaaft gij u herhaaldelijk naar de ongeloovigen om ze , zelfs door het offer van uw leven tot bekeering te brengen. O heilige minnaar der zielen, bekom mij | een ware liefde voor mijne evenmenschen, dat ik in mijne woorden of handelwijze do liefde niet kwetse maar door mijn gebed , verdraagzaamheid en stichtend voorbeeld hunne zielen redde en nooit aan iemand een oorzaak van zonden zij.

Oïize. Vader, Wees gegroet enz.

150

L I T A IV I E

TER EERE VAN I)EX

i r. L M gt; o \\ i i s.

Koning van Frankrijk ,

Patroon der Broeders van de Derde Orde,

Heer, ontferm U onzer.

Christus , ontferm U onzer.

Heer, ontferm U onzer.

Christus, hoor ons.

Christus , verhoor ons.

God hemelsche Vader, ontferm U onzer. God Zoon, Verlosser dor wereld, ontferm U onzer. God heilige Geest, ontferm U onzer. H. Drievuldigheid , één God. ontferm U onzer. H. Ludovieus, bid voor ons.

Wonderbare vorst.

Lelie van zuiverheid ,

Voorbeeld van ootmoedigheid ,

Wonder van boetvaardigheid ,

Schitterend door heldhaftig geduld in tegen- ST. .g spoed , vernedering en gevangenschap ,

g Zeer vurig in het gebed en de godsvrucht, o ^ Zeer barmhartig en milddadig voor den armen -= hÏ noodlijdende , 2

Ottervaardig en liefdevol voor de bevrijding ^

der christen slaven.

Schoon voorbeeld der christelijke volmaaktheid. Edelmoedige verachter der wereldsche eer, Groote ijveraar voor het huis des Heeren ,

Litanie van dex H. Ludovicus.

H. Ludovicus , voortplanter van het ware galoot\' onder de ongeloovigen , bid voor ons.

Steun der weduwen en weezen ,

Gezegende rechter van het volk.

Grootmoedige strijder in de kruistochten, -Tweemaal het slachtoffer van uw ijveren voor c* p het heilig land, =-

■p Machtig in de boeien , lt;

^ Beschermer van Frankrijk , £

^Voorbeeld der koningen, _c

. Waardig de aardsche koningskroon te dragen, = quot; Waardig de kroon der Heiligen te dragen-in den hemel,

Beschermer van de Derde Orde van boetvaardigheid ,

Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld ,

spaar ons Heer!

Lam Gods , dat wegneemt de zonden der wereld,

verhoor ons , Heer !

Lam Gods , dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U onzer. Heer!

v. Bid voor ons H. Ludovicus.

r. Opdat wij waardig worden der beloften van Christus.

G E 15 E D.

O God , die uwen dienaar den H. Ludovicus uit deze wereld geroepen hebt, om hem tot de hemel-sche glorie te geleiden , geef ons , dat wij door zijne verdiensten en zijne tusschenkomst, mogen deelachtig zijn aan het geluk van den Koning der Koningen Jezus Christus. Amen.

Ej f V A IV M E

TER EERE VAN DE

H, ELISABETH VAM HONGARIJE

Patrones der Zusters van de Derde Orde.

Heer, ontferm U onzer.

Christus, ontferm U onzer.

Meer, ontferm U onzer.

Christus, hoor ons.

Christus , verhoor ons.

God hemelsche Vader, ontferm U onzer.

God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm LI onzer

God Heilige Geest, ontferm U onzer.

H. Drievuldigheid, één God, ontferm U onzer.

H. Maria, Moedor Gods, bid voor ons.

H. Elisabeth . onze moeder ,

Die van uwe kindsheid af God gediend hebt, Navolgster en waardige dochter van den

H. Franciscus ,

Versierd met goddelijke gaven, g

_J~Bezield met kracht en standvastigheid , o Voedster der armen en der weezen , o

quot;2 Troosteres van bedrukten , ^

•-= Dienstmaagd der armen en zieken , 2

~ Wreedelijk vervolgd door uwe bloedverwanten V¹ en onderdanen,

Altoos bezield met een hemélsch geduld in uwe veelvuldige tegenheden en zoo zware beproevingen ,

Litanie ter eere van de H. Elisabeth. 153

H. Elisabetli, beroemd door uwe deugden en

mirakelen , bid voor ons.

li. Elisabeth, altijd bereid voor hen die uwe hulp

afsmeeken , bid voor ons.

H. Elisabeth , onze patrones , bid voor ons. Lam Gods , dat wegneemt de zonden dor wereld,

spaar ons , lieer !

Lam Gods , dat wegneemt do zonden der wereld,

verhoor ons , Heer !

Lam Gods , dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U onzer , lieer !

v. H. Elisabeth , bid voor ons.

r. Opdat wij waardig worden der beloften van Christus.

G E B E D.

God van barmhartigheid , wij bidden ü ootmoedig ons de gratie te verleenen om , naar het voorbeeld van de H. Elisabeth en door hare tusschenkomst, de aardsche goederen te versmaden en de eeuwige te mogen bekomen. Amen.

Spreuk der II. Elisabeth bij baar leven.

Ik wil voor do wereld en hare ijdelheden dood zijn en ook de wereld moet dood zijn voor mij.

Hij baar sterven.

Maria , Moeder der genade , Moeder van barmhartigheid ! bescherm mij tegen de vijanden en neem mij aan in het uur des doods.

154

L I T A N 1 E

TER EERE VAN DES

H. ANTOIIÜS VAK PADUA.

Heer , ontferm U onzer.

Christus , ontferm U onzer.

Heer , ontferm U onzer.

Christus , hoor ons.

Christus , verhoor ons.

God hemelsche Vader . ontferm U onzer.

God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm U onzer.

God Heilige Geest, ontferm U onzer.

Heilige Drievuldigheid, een God, ontferm U onzer.

H. Maria, moeder en beschermster van den H.

Antonius , bid voor ons.

H. Franciscus , vader en leeraar van den H. Antonius , bid voor ons.

H. Antonius van Padua ,

Zalige vrucht van Spanje ,

Nieuw licht van Italië ,

Beschermer en luister van Padua,

uTApostel van Frankrijk, jT.

■5 Navolger van den H. Franciscus ,

_g Lelie van zuiverheid , o

5 Kostelijke parel der armoede , °

. Klaarschijnend licht van gehoorzaamheid , 2 H Spiegel van boetvaardigheid , 5°

Minnaar van het kruis ,

Roos van verduldigheid ,

Blakende vlam van liefde ,

Lit an-ie VAX hex H. Antoxics.

H. Antonius, Steunpilaar der H. Kerk, bid voor ons. Verkondiger der genade ,

Uitroeier der zonden ,

Grootmoedige verachter dor wereld ,

Verheffer van Gods glorie,

Leeraar der waarheid ,

Luister der Seraphijnsehe Orde ,

Arke des verbonds ,

Verdediger des geloofs van het hoogwaardig

Sacrament des Altaars ,

Brandende naar den marteldood ,

~Geesel der ketters ,

g Voorvechter der waarheid, -T.

\'S Roede der dwingelanden ,

Vurige minnaar van Gods huis ,

■5 IJveraar der zielen,

o Patroon in verloren zaken , o

•J-fToevlucht der armen , ?

\'® Gezondheid der zieken ,

Vertrooster der bedrukten ,

Hof van deugden ,

Opwekker van dooden,

Schrik der duivelen ,

Navolger der Apostelen ,

Groote lieveling van het kindje Jezus , Machtige voorspreker in het uur dos doods , Voortdurende wonderdoener ,

Helper en troost in alle noodwendigheid , Getrouwe beschermer en voorspreker van die u aanroepen,

Wees genadig , spaar ons , Heer.

Wees genadig, verhoor ons. Heer.

Van alle kwaad , verlos ons , Heer.

Van alle zonden, verlos ons. Heer.

Litanie van

Van de macht cn listen des duivels , verlos ons , Heer.

Van pest, hongersnood en oorlog ,

Van den eeuwigen dood,

Door de verdiensten en voorspraak van den

Heiligen Antonius, ^

Door zijne brandende liefde voor do zaligheid g der zielen , o

Door zijnen grooten ijver voor de bekooring S

der zondaren,

Door zijn verlangen naar den marteldood ,

Door hot standvastig onderhouden zijner belofte?

van gehoorzaamheid , armoede en zuiverheid, Door zijnen onvermoeiden arbeid,

In den dag des oordeels ,

Wij zondaren , wij bidden U , verhoor ons.

Dat gij ons allen tot eene ware boetvaardigheid

over onze zonden wilt brengen , g

Dat gij het vuur der goddelijke lietde in onze^ harten wilt ontsteken en bewaren , S.

Dat gij ons deelachtig wilt maken aan de ver-

diensten en voorspraak van den H. Antonius , » Dat gij aan allen , die tot den 11. Antonius c hunne toevlucht nemen, gezondheid naar zielquot; en lichaam wilt verleenen , o

Dat wij door de verdiensten van den H. Auto- gquot; nius in alle deugden mogen voortgaan , o Dat gij alle vereerders van den li. Antonius in ₀ alles met uwen zegen wilt voorkomen , g

Dat wij een zalig sterfuur en eens den Hemel-

mogen bekomen , S

Dat gij door de liefde van den H. Antonius tot o het kind Jezus , ons gebed wilt verhooren , *\' Jezus Christus, Zoon van den levenden God,

den H. Astonius.

Lam Gods , dat; de zonden der wereld wegneemt, spaar ons , Heer !

Lam Gods , dat de zonden der wereld wegneemt, verhoor ons , Heer !

Lam Gods , dat de zonden der wereld wegneemt, ontferm U onzer , Heer !

Christus , hoor ons.

Christus , verhoor ons.

Onze Vader , enz.

LAAT ONS BIDDEN.

O goedertierenste Jezus, die uwen belijder den H. Antonius door gedurige mirakelen wonderlijk hebt doen uitschijnen , verleen ons genadig , dat wij door zijne voorspraak en verdiensten met zekerheid verkrijgen hetgeen wij met betrouwen van U vragen. Die leeft en heerscht in alle eeuwigheid. Amen.

Bid voor ons , H. Antonius.

Opdat wij waardig worden dor beloften van Christus.

G B B E D.

O God , verleen dat , door de voorspraak van uwen wonderbaren dienaar, den H. Antonius, uwe Kerk zich verblijde , opdat wij met geestelijken onderstand altijd beschermd worden en de eeuwige vreugde verdienen te genieten. Door Jezus Christus onzen Heer. Amen.

158 Litanie van den H. Antonius.

GEBED TOT DEN H. ANTONIUS ,

bijzondere Beschermer om verloren zaken terug\' te bekomen.

H. Antonius , die alle tijdelijke zaken ten volle veracht en verlaten hebt om des te beter de eeuwige goederen dos hemels te vinden, en daarom van God het bijzonder voorrecht bekomen hebt om alle verloren of gestolen zaken terug te brengen, ik smeek u ootmoedig uwe macht te mijnen gunste aan te wenden , opdat ik , na alle geestelijke goederen, die ik door mijne zonden verloren heb en welker verlies ik meer betreur dan dat aller tijdelijke , ook mijne tijdelijke goederen moge terug bekomen voor zoo ver ze mij voor tijd en eeuwigheid voordeelig zijn. Dit vraag ik ii door uwe machtige voorspraak bij Onzen Heer Jezus Christus. Amen.

1 31 P It I M A T U K.

Tn.liURGI, 27 Martii 18SS.

M. F. DE BEER, Shj). Gen. lt;£• Dec. (.ui hoc delegatus.

De goedkeuring der Litaniën geldt niet voor openbaar gebruik.

I N I-I O U D).

Uladz.

Aan den Lczor...........3

Inleiding.............5

Eenige verklaringen betreffende do oprichting

en besturing der Derde Orde.....S)

Verklaringen aangaande de gunsten en aflaten

aan de Derde Orde verleend.....12

Encycliek van Z. H. Paus Leo XIII over den TL Franciscus van Assisië en de verbreiding

der Derde Orde..........15

Apostolische Constitutie betreffende den Regel der Seculiere Derde Orde van den Heiligen

Franciscus............33

Regel der Seculiere Derde Orde.....39

Lijst der aflaten en voorrechten.....44

Art. Ceremoniale der Derde Orde.

I. Gebeden voor de Vergaderingen of Ver-

eenigingen, welke alle maanden of op een anderen tijd worden gehouden. . 51

II. Orde te volgen bij de Kleeding ... 60

III. Orde te onderhouden bij de Professie . 71

IV. Bijzondere vergadering of conferentie der

Ilaadsleden..........B3

ftctCytjlj-y ~A.i{t7 Bladz.

V. Verkiezingen.........87

VI. Ceremonie der Visitatie......90

VIL Eitus te onderhouden bij de oprichting

eener nieuwe Vereeniging.....94

VIII. Wijze om de Leden der Derde Orde

den Pauselijken zegen te geven . . 101

IX. Formulier der Generale Absolutie of van

den zegen met vollen aflaat voor de seculiere Leden der Derde Orde . . 103

X. Absolutie in stervensgevaar .... 109 B ij v o e g s e i.. — Zegening van het koordje

van den H. Franciscus.......113

Toewijding van de leden der Derde Orde van den H. Franciscus aan het Allerh.

Hart van Jezus..........117

Het Seraphijnsch Officie.......120

Gebeden onder do H. Mis.......125

Het Rozenhoedje ter eero der Onbevlekte

Ontvangenis van de H. Maagd . . . .133 Litanie ter eere van de Allerheiligste Maagd 135 Litanie ter eere van den H. Jozef .... 139 Litanie ter eere van den H. Franciscus . .143 De vijf Zondagen ter eere der H. Vijf Wonden van den H. Franciscus . . . . .146 Litanie ter eere van den H. Ludovicus . .150 Litanie ter eere van de H. Elisabeth . . . 152 Litanie ter eere van den H. Antonius. . . 154

-\'U

filï\'

i

m \'tl