-ocr page 1-

^^VEKENDISSIMO ET lLLVlt;f

^f^ISSIWO, D. D. DANIELI, ARCHIEPI-

feopo J^cguntinOfPrincipi Eleâori.,acpcr GemM*

nilt;m CinctUarioyZ^rc.riomino fao cUmentißimo.

^Entern hominis,iïuc,vt aln vo H lunt 3 rationalem fpiritum, alq J^ animæ vim prædantiorem ^ m do latitarc Platonephi^ orü principem dixiflè :

amp; fermonem certiffimam eiu[fi dem imagfnégt;Epid;etuni Stob

AKeucrendiffime atqj llluftriffimc, amp;nbsp;Oermat ÿtetfupreraos Saai Imperi) procer es, Primas, .^ ‘‘Hegimus. ld adeo verü,ncmo haâenus eft ij’^’^ncgarit. Sed cogitantimihiinaedibi f,'Gie hominum,inter fefe,varietatem, attp m (t^’iendis,dr)udicandis,cöftituendisjcxpolient n7‘ïficxvnaveluti materia formatus fit)aótio

cMmilitudincmCnonpoffum equidem cau^^ iigpWjaut rationcm vlkm.quam admirandam t(uS®ægo*tam prouidentiam, amp;nbsp;omnipotent Ä* ^P^’ ^^^'Voluntaté affignare, qua quiet K °oni,uelpræclari mentibus noftrisinferitur, '^ugimus'.atq) totum hoc gratuits beneficentig tonsacceptum iure ferimus. Lego olim fepte ^wsphilofophos eodê in Grscia tempore uit t x uentesj

-ocr page 2-

E P I s T o L A ucntes^difcrepantiljus dicendi uioendi^conoH^ nibus floruiffe. Sic Diogeni\ cui cum aIcxjö® Magno quidam fuit neccHitudo, uiribs carpcJ^'^ hoininum uicns animus: Xenocrati modelling fuetudo, ac loquendi benignitas, Cicerone etut fte,tribuitur. Andoteli ucró iucundafuaaisq?’^'* politic) non aliter, quam Muüca harmomafuis'’ men’s fîgurisq) abfoluta (fuit enim indicenuou Iis,in compofitione promptus,in clocutioncJp^ didus,in loquendoaffabilis,in uidu magnificf^ ueditu exquifltus, amicisfidus, inimicis inW philofophicæ difciplinæ obleruantiOimusladl^. tur. Rede igitur Cicero , Aridotele nihil po’^ pronunciauic. Huius difcipuli'qui à diuinanK^^ cultate nomen inuenit)grauitatem nó celTaflRj rum Cenfores acutiffimi pridicare: fîquidcctl'P,^ lofophorum pene omnium fueritdodiflïninj», infuper fefe co mparaffe dicitur, ut quæ »ab co,»'’ traderentnr,fîmul cum uita moribusqj.apud ‘ nienfes,obferuaret.Atqui Zenonem aiuntw'd Ie uiti genus fequutum, nempe durum amp;nbsp;auH^l Platonis dignitatem ( C icero amplitudmé üO\ multi admirantur,qiium iït,pri alijs philofop'ÿ facile fanótiiïimus.Porró clemcntiam alflW^‘’j^ moneattollunt. Tanta igitur eil ingeniorun’ ucrfitas,utuix pauciflimi, unain re,conuen'^^/ quando alius alia uiuendi opinione ducitur, Ö^L

-ocr page 3-

^^^^C rj'f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V P A T 0 R I A,

Pltf quff^ fuo fenfu abödat. Q^pro ƒf^îanüilIlldreóliflîmc did hicpoflcwdct:

' r^^ciiiquceSijnec'vütoviuiturvna, ?

'^ffebic ïtalismMiitjfub folt recenti, l^m piper, amp;nbsp;paUentii grand cymini. ^m irrigua muuult turgepcrejornno.

^'‘lt;»po iniulget, er cat. quod etiarn Lyricta poétd graphyeè ^^ priwil Qiu tejlutm t^.

^^*^0 opinor uni Pliilofopbig,alteri Oratong k ^ mdefeflum, alp Tlicologiæ cognofeendæ ^pupido,huic medicinæ purions perfeguen:# v^ns j 1111 facrarum Legum difcendarü ueherJ J^^doracccnditur.Hinc adeó uirtute aIü,Deo ,;?®ï2,alïi uitia, malo fuggerente gcnio, pra/ d^nio fedantur.ut pcHima pro optimis op/ i^teapro pcHimisrepudicntunter quos^per/ ti^^^fudentia, amp;nbsp;ambitione inaudita cöperiun/ ^^Ij^tem acuetuftate muiro Icngog) ufu com i^^^niafpernanteSjturpiter nouandi errand iep i^'’®öcmgu2rcntcs. Quæ labes tametG quorun ;. ’'’quot;1108 bene iudicandiperitia deftitutos, atqj lj|®’llt;oæmulaôoneq)turgêtcsînfecerit ( quan/ lu *^^lirom pugnantiumqj opinionum Seda/ J^noftraætas produxit)nemo tarnen un ^ ‘quot;DorbcconditOjtam moftrofas opiniones, L '^'das hsrefes fomniauit j ut alia, uel plura ®^^j contra Mofen, contra naturæ_ordinem_, t ƒ imó

-ocr page 4-

E P I s T o L' A

E r i J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, j

imo cotra Dcum ipfum,blafphemus Hnxent:^ f alïa philofophiæ, Sacræ Medicmæ Theorem3^^ üel initia conflitucrit,quàm quæ à uirisûpient*^ fnis,antc aliquot annorS milia, inuenta, adnouP bfq; temporaj'nuiolabili fide^ad glomm Debff'’^ ximorumq; incolumitatem, tamqjper nianusi^ dita^peruenerunt.Hîc quàm plurimos, in p£i^^^ ^ gandisphilofophiæ fontibus, acMcdidnæniyH l rnsdncredibili ferê præditos folcrtia, commenJ^^I || repolTum : attameunocontentusfumUipp^^^l 1 te,qui utgenere, uetu/late, automate, dodi^J J rcucrentia, acingeni) maieftate, iaremaxifliß^^l ita fine codcm,nihil in Philofophia, nihiUn^^l 1 cina/olidum udintcgnim, Galcno teüc, f locupletiflîmo^conftare potefi. Quare deaJST'’J 1 ’ dor, actodus ardsmedicærobuimedtôceoi^l

nam pr/mus nc/Iï/ïïma Slt; uita: Sgt;: fanitm p'-^l pta condidit.Dcniq) dus uidatæ,2ut colhpfi.^^l perandx conCeruandxip dogm^u faluhadi^^n .' vcnit,o{lendit,con(i[m2Uit:quæin doopotifSt^j I ucJuti capita Cummz.diüniuere uoïuit.VniHJt d eum requentesBtu^HT,KJp,hoce(i, coniempln^ GueCpeculatorium:Alterum ^aKTw/,,ideH,3amp;im dixeiunt. Contemphtioniadfignaturit^i'ioXiiyl^n I uenaturaUumterum inqUifido, nempeelement 1 ft TUm,temperamentorijm^ h umorumjpiritüumßj ♦

-ocr page 5-

NVNCVPATORIA.

Î^.indagatio uidelkct caufarum fanitate con ''’‘^tiüin, morbos^parient/û : amp;nbsp;«'x^eoxov?« ucl

J^bc eft,obferuatio fîgnorum,qui'bus eædê

-Mütur.Porrô adnoni coniungitur î^ieià ,qua i^ôs.inhomine^uidu falubribustp, præcautio L • Similiter flija7rtuTmi,Latinis medendi fine L^''®iatio:Et hæc triplid inftrumeto perficitur. 1 (^^inum morbis tantum uidu medemur æiaiTM* J ^’”^® Riedicamentorum turn intra, turn ex# il\i'^^^'^^''’'P^”^°^^ Pti^fi^’® qusrimus ^açMot* 'l^'^^oinimanus ufu res agitur xf^ïﻫ* appelé « ^^^^ fie Medici G ræci artem noftram partit!

4 ^^^'”gula,quia fanitatem (cuius unius eau# ♦ | gt;/''“'^’^nium hominu adiones fufeipiuntur)

4 iudicio pollicentur,nemo fanus,aut

4 '^^’ncfacrofandam profelTionem, aut ue#

4 'üti^uli tedimonio, Dei donum propKanare,

4 iipate unquam cogitauit. idcirco demiran#

4 ''i^”' execrandum, in hac mundifeneda, iu^tfumac deorfum omnia, pro’ dolor, tu#

Sc uniuer falem ruinam minati uidcn# 4 '^’'?^»^cra produffe Hiftrionem unum, uel «^‘^'’^ö^iriaufo«' • quafibadenusbumanu 4 l^lÏ'''^’'^ codefti iUo raunere caruerit, amp;nbsp;nuper 4 \V'^ '’^^^^t^j^u'^ fomnia potius, recluGs fedi til ^ ' ^^’^^«, omnis falutis imber, ad nos dc# 1 ^^gt;üdemcntiam,ó infaniam.Eodem furore* i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 4 Scio#

-ocr page 6-

E P I s T o L A

amp; louemènubibusetiocenGautlfthninmpctfow ant. Confiât aut ïllud optimum Dei benefidum,in uniuerfos filios, acpoflcros AdsuHuxiflc.^uan* admodum luculenter,amp; fuffidenter »mhocopö«

meo,aperuj. Leges,pnuatam noxam,amp;praii«K3* torem imquot;““’--------* ’■ -—‘^ .^,.^..^(•11^

u].Leglt;s,priuatam noxanbu^fw«»*“ i probum puniri uoluntiquid igituidin’'

pio,ac publice famofo, Scpaflim per hominuni*. tas arroganter,uiolenter, magno ans dilpcàb§lt;^ fante pronunciandura^uel'conflituenduml’Etn’' nifeftum eft etiam, ex paucorum nugatoru W peccandi hcentiajegum mdulgentia.Principô^'*' rundam negligentia, publicum fepccrroreintf^ pere,quinifimature feucritercp coérceatur.^^, immortaîem,c]uantammalorôlernam,quaiô^^ tas fonticas pelles,focietas publica patietur^ quæ ad communemfalutem inuentaatqjufcp |gt; da erant,partim per ignorantiam.partimpef'’’^ tiam,partim per arrogantiäunius atqgt;altenos» rumpuntur. Etenim fonspurus amp;nbsp;integer.»P^ farium aliquem inficiatur,quantum noxæ. 3*^ j nes eum bibentes,perueniat,in confelTo eftb^ Emilia mecuin propids animo uerfans, ó Pr^ 1 llIufl:rilÏjme,Keipublic$ Clirifliana, cuius ^ ^^ primariam quom pattern fuftinetjUtilemacfl^ riarn operamcouocaffe me fum arbitratusji gq cuiufdam Fedronis, TheophralliPawcc,^^ ris Medicina contempcorisjmpudentiflio’* j

-ocr page 7-

in n-' (j' in •f j

Mæ nvncvpatoria.

^lili»ll^”^**' ^**^ê“^*^* quam proditoMo germane ^teh 4 ^^'^®’” piibh'cum,contra ornnem hone fiiifj ^^™’”^'J’^’ S^eHrontem, in ccleberrimos (iiiii,?’^^°^®^o’^lt;^s,improbitatêapcrucro, ut ab y ?^sueritatem amantibus.ceu in fpeculo,cog^ O^fa^quantu â rationali.ucl dogmatica mc^ JQi^Cipecuniofaplurimorumltrage, cum Ma* (j^’^^nidifcipolusrecedant. Cæterùm conuenit v 'JOffinium gentiü Leges, inter atroedïima cri jj^WIlosconuitiofospofuifle. Attalê,aduerlt;’ pj’^uifljmamac præftantiffïmamartem edidie ij^’^ualem nulla ætas,apud ullam nationé, a ut 1 wleg(t:quotcnim funtueiba, tot funtmen •?’‘3ftus,ambitiones,ænigi'nata,corDmenta,con ^^'^inProfeiToreSiUel m ipfam artem :ut mihi tH* illius animum expendenti, mirum uidea* Jfj^üm omnis generis malitiæ imptobæ,amp; fcc LXtumeliæ,in uno bomine,cótineii potuif* nPUcfubinde referre puduit,illü feribere non . 'J'^-Quando igitur ars diuinitvisconceifa^ad hu ’'Ssneris conferuationem utilinimajubiechicp

K‘‘°'^^'^'l‘ffima ,ufq.7 adeó acerbis uirulentisqj j^fiibusab illo impetitur amp;nbsp;peruertituriQ^n* ^'tf(3einProfe{Potcs,cum optimis difciplinisjui* '''noceniiam,exeratationem multorum anno* ^’^‘Ucornprobatam, ac iuuandi proximi ftudiu ^■‘'^gt;''gentes,loanncsEchtius(cuius indufiri medi

11 cation

-ocr page 8-

B PI s T o L A

cat/one C.T.fubinde utitur) mihtmultisrctidaw i' nis ind/ffolubili amici tiæ ncxu copuhttis : loanncJ Vuierus,amp; Kein crus Solenander luIiaanfesM«*; dief cdebcrrimfui fcurrilibus accufatiombus/ntic^'j fe non potuerunt^haud puto C.T.fmprobatoraniJ । fipublico omnium bono, alperms,atueriushoM Medjcinp publicum relis meis adorior,amp;fuis ff Jonbusdignumdepingo. Naquis uHiuinoufrUfJ' pro ueritate pugnare,argucremaledicum,c30ig3f'i erronem,reuo.careadlanam mente; hortanaM ; tuté, in fu mm a, fludere, utquifi^ifeipfumnoM 1 ac modelliam admonentem, ne Icmaiorauelw^l 1 na fequatur,doceafr Et ufx didpoteü.quainp^^l I dofa icsGc ignorantie fui PhtonedeLegib^^l i bente,quaproculdubio.in bancinfaniem,noö^^fƒ Gda/omma promouendo , amp;nbsp;andquiOima ^oamp;^^l nê rep ucli3n-do,prolamp;pris cd. Atqui peduafuio^ 1 beo^niGmeümplidueritatis orationeilJiusaffif^j doCo mendado opponam,niCiaircrtioncbanccs^l mnneni omnibus Gada, eormproha uoluntasp^l gredictur,ut quiequid femel coUubitumfacdM , quoq) hcere fibiimpune arbitretur.Et hincquint^j, R eipub^dedecoris,quantummortahbüsin corf^l repariter atq^xre difpcndf acpericuUimpédatp^j rique iamdudum animaducitunpamp;’ nosmuhisr.^l minatim exepJispn fequentibus,oGendcmiis.P^^I tiered manifeilum eü^mûquis explorata cuiuf^^l

-ocr page 9-

1 d D» 1« 0* it-J' if* it

Jf

P Ü i* ^ 0

]p ƒ / i

p., . , 'N VN C V P Ä T Ö R I A.

^^^wduinatura, acpeifpeótapartium Angola ^‘' .yf'Wæ fabrics particular! ternperie exami# jjp.cumratione amp;nbsp;iudicio,ïïngulis motborum •'’’ptematum caufis diïfeL'entf|Scp:amp; quid in his ^MsconueniatjUel offendat, cognitü habeat, '^finincceflïtati, aut utilitati proxiraorumfer Jotmhneqj unauam ueri Medici nomen me^ ^tueddminatoris.nugacoris, impoftoris/no:# . ‘'Mcdicam interfedoris. Quantum aut utru^ jy^onunum genus K cbufpub. profit, noceâtue, n’^cog'nofcereæqu'um eft, cognitu aut ho^ . ^præmnsqj afficere, aut mandatis co er cere, ÇEfbuspunire'.fîguidêtutiûs multó fueritprælt; v ^''^;,ab omni prorfus medicaminum ufu,etia i^K grauifiimis alieniflimum effe, quam du^ i^“^cuns,imperitis,auaris,fraudulentis,nullaqj K_jJ''ntia ftabilitis medicatioibus fefe comitte^ ff '-ï frequenter deletenu pro Antidoto, mor^ ^J’^Uoncrunt arrogantes fcioli. Breuiter, ut h^cuetbofiniam,ficutcx ueteri bene inftitue* Hi^.Wa, atqj ufurpata Medicina, multorü ho^ Injquot;®tcgtita8,robur^ac uita feruatur, reftituitur, tj^^'f-ur^tidem ex noua fedaria, uaga,incerta, [j?’^da, nullisomnino demonftrationibus ful^ çofque înfalubritas,uitæ breuitas, amp;nbsp;inopina ^^^^^’‘’^ inhis fortafte prolixior, ’’P’^opöfucxam, dum me rcdiflimum Medi?

tt it cinx

-ocr page 10-

EPISTOLÄ

dnæ ftudium,amor lurtutis, amp;nbsp;mea mcoromiiP nocentiahiicprotraxit, Portouniï totohoc^ re feopum mihi propofui primarjo^ftnawfoslynf rions Medicinc^aLq? antique^ ucft/gqsinfîftcntft aduerfus AenigmatiHen,8lt; nouum obewonejpi^ monere.ae obfirmare^ne blanda nouandfpeo^^ cuniuenti,3ut alteri^inflitun fuco illedi,nüpci Jj porta pro ueteribus, peffîma pro optimis a®P' ôtatur.Nec emm hodie fine habentuiûa,fcaiô^ malos fui femper effe fi'milesu'uuat bdercimpY a lien o, luuat impofiuras facere, wuat cxitial^^ fus geminare:inprimïs,quando nemo fit,^J^^J guat,quiferiat, quipumat. Qiucquid aûtWf ’ uniuerfi laboris, quicquid tonus Medicinæ''^^^^ tuende conatus, quicquid utilitatis publie? £i® fulccptu,quicquid muandiproximi diligetip j I dem quicquid corrigendi erronisftudfj^Toi®’'J C.Tuæ reuerenter offero.dedïco^acconfecrof'-j multorum probatiïïïmoç^uirorum teßiinoflio»^ ipfam mehonbas fiudfis împenfe' fauere coinpj^ babeo; Et maxime purions Medianaculwi’*’^ no modo aduerfan/jerü etiam cofdetn diligei'^^ cerfere,fouere,tuerijllufirare. Ingenue fate^rX Jii nihil efiè^cû C.T.notidæ,aut confuetudlnls,•ƒquot; hancgualemcunq) fiducia concih3runt,nóprojJ ànobihhîma Aula tua alienium amp;pietatc, drma magna prgdiu. Quarc etiam antepawos^

-ocr page 11-

i ;{ S. f* .■K ÿ

Ji ic t i

i

ƒ I

li y i

I|.», NVNCVPATORIA.

r®^“^’o^c mecum egerunt Cüîoniæ, ut in ’'‘‘Criü C.T.traduci me, honefto annuo falanb fg ^*’'’^ui'bus mea fidcs, amp;nbsp;mediocns artisperitia tjJ^F®lgt;cüioi eft,^ ipfi mihi tribuere uolo. lu? ^non eg o .non coîlegæ mei (quo:^^ fupra mc^ ïfuribödis æmuli noftri crimmatjonibus pla Keunes C.T.patroçimu imploramus, ucri'im JJ Wanäa Medicina,ab code, impnsblafplie ?^ötanunata,maliaaï morfibus lacera, calum^ jWnenbus faucia^opem tuam,uelut à uindice ^■J'’*?pottnti{nmo ac bcneuolentiTs.efflagitat, H ^*®iapietatc,uitæ integntate, excellent! natu i^^ontatc fumm3,prudêtis incredibili,iudiao ^’rifacilceiufmodi monftrü conficere, amp;nbsp;c6^ ^'’’Germaniæpeftem uno nutuprofligarepo j^etenim id meliiis, q qui quid reótum,aut jjjjjiuidutile,autinatiie:quidfalutare,aut nof# fjcMurama^quidneceiTaiiöjUel minus explo^ 1^ ^Det; ïteipiceigitur, agnofce, fufeipe, ferua Hj,ï'®'lt;ierfohuniano generi, in calamitatib’, fubs? ^öi^?’^^^”^ * Excipe, tutare, copied ere Dei Hji. ^fècxcelfum: Tu quiexcelfo loco,ab eodê L^defenfurus(quod fedu]ó,cóftanter,ac fide Ç^s)c5ftitutus es: Ac noli,Princeps clementif ^^ufdeo^ defenfionein fe, cotra malignu æmu M^amp;ueteri^contemptorem fimplici ealamo

^’•lt;^nte,in Iiacpa]pfl;r3jContemnere,aut repu^ tt 5 diare:

-ocr page 12-

EPISTOLA NVMCVP^T.

diare’.ne diufdos colludando fatigatnsfofcnm^ re,acin aduerfanj manusinnoxiusperucmrecogi^ tUT,aut temerc hanc conftantem.de C.T.fpemjfj^ ingenioTum ac innocentö adiutor amp;nbsp;protcdoJo® per exticidijconcepiirc uïdeatur. Etpriclarurah*^ betur, optimum Principem innocuoingcnao^l’ Here : quodunum mihifucrit palmariü reppend ac fcmpitcmam.de laudatiflima artejaudem cc'^ meruifle. Vix enira dici poteft,quanto huorc^ö^ to piaufu, iniô quanto triumphototusMedicos chorus(in quoru numéro, ego quoq) mihi Io^^'^ aliquem ucndico)hanc illudrißimam bénignité per uniuerfum orbe^fît decantaturus : quando^''^ to Pnncipepatrono munitusjnuidcntiam.?quot;^ tionem,odium jnruriam, amp;nbsp;turbuleDtorum S^p riorum caluraniasfuperauerit. Hisumat^c*®quot; R euerendiflima atque llluftrifs.C.Tui, cui^'^ comendatiffimus eile per cup io : amp;nbsp;flmul oro, IE 8 VS CH RI 8 TVS dlutiffimdEcàfî’ fuæ fa ndæ gubemandc incolumem confab uct. Coloniæ , Annoredemptiorbis

M, D. 7 5. Pridie Calendas Martias.

C. ’lUstoiJerUMtißmiu ticä(U6tißlt; . 'Btmardut Delßennim CroncnburÿiKi Doüor Medicus, ipui ^‘’^‘quot;’'^

AgriffitMIth

-ocr page 13-

^^ BENE VOL VM, ET VERIS»

'^^T/S ^A^^NTEM LE CT o RE Ai

A V C T O R.

E Q_VIS bominum-miretury cur bdne tilden opcram communm omnibus ßeiam, pauciittnimu meum bentHolo teRoriaperire rolo: luit anttpitH co^annosin Repub, noftra Ceor^im quidam.Fe^ dro d Rodoch^KedicinamThrafonico ^Urdeght dutoria ingsnio non f bique er paßmßeiem, fei ., tMtùmiit opulenter um itdesfefcf ßmeUcaconfe-^i^^l^e,tnfinuitndo,imuditum omnium morborum curationem ^’ • Nunc tametß neßi ia molientem fubinde admoncre propofue-' 'j!^'‘^'‘^^‘indodißimuluui■, incertttiquo ominebancheneuolentium \f^^ ^If‘^ interpreMuru«, In mentem venit Rntißhenis otim di-’ i^^(ßluim,qui vclingenuiiumicii-,velvehcmentißimK inimica \^^'i'‘°'gt;^i^imonendo peocantesihi reprehendendo, d vicijs auer '^ ’twiponi progreßu hominis infanamtemeätutem Mdiens, er ’'^luiißcitum.iri,er Uüm feroeiidtemnugendiim metuens, fe \ ■''^otibiUfitquedrtibuirelinquendum iudicaud . interet nouns V’iWMfdicindm multorum impendio dc dijfendio ßeit. Turget ^,^^‘^^^-@quot;tid(ïdt fud drcdtid, cidmat fud mdgndlid Gloria-'” '*^^^^'‘flt;^i-)q‘lt;‘t»* dlios docere condtur, ipfc quad nefciat. '^gt;^^^'*’'^l‘^*tt2o.qj improbitdtem sincere, dut ignduiumri-*'^'f^^fi'*^^ exißimdui, ne morderi me eins fuc-P^^i'^re quis poßit. Sed quidft ? D^mßc erroribui '^^Ç*'^’ ’^'‘^^'^^‘^ intendo : Ecce rel^onßoncm, vt voedt, in medium.

’ ^^‘*ndit, edmiji cUnculum Typegidpho excu-\r '^^^^‘*^gt;iddmmdnddt ijsyquosipfehdbebdteonfoederdtesydte^ froc ones , vetdus amnino publicè exponi, ne ad manus ^“.-^ ^°Si^‘^ fii^o! perueniret.t^ouum dc penè ignotummd ^ ’ ’^■‘‘'s exemplum^, dccufare quad prodi timeret-fcribere quoi Xs 1 quot;quot;^ ’ ^‘'’” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^ primts lüißudiofuit, vt paßim per

'^^tußißmum medendi vfumfe-'^^enw, Qf in omnium Unguis furtiud deeufatione ia^arer

murf

-ocr page 14-

CRONENBVRGIVS nbsp;nbsp;nbsp;,

murfit^i iikàat m^erito vulgOftelutimpolloresext^linurt^f^^' ^ ^J re enirnaperte fAarte metuebat-, nemultorum twèdf xrUW^'i*''’ tium ojfenfam pateretur^fimul ac noßram innoeentiam diu rnltinf^'^ nere non po^e di^debat. Ita .j; •voluit repente CT occulte wiK

' germanico libellulo di^undere, e:y aUicerè incaiitd plcbemjuiu *t 1“^ - nbsp;nbsp;maiorinomim^qi gloria ßeret iUulirior, er nojlri conatut emnes i^clt;^^

flores tßquidem quod iure non potuityfraude coMHise9,(xei^gt;llt;gt;f^f dum vera nefduntyfi-lfa honcho titulo exponunt.Etnon prorfii(«ii^ hic impoßura eeßit, quippe vt plcrunq; mortalium rulgiu e^ pidum, nouum hune Arißippum magnißeit promißisIjilendH^'^V. coepit, non aliter quam Deunt aliquem è nubibusßngulati näiacuio pßum, mox veteremIAedicinamcßßoetam.,eiwq;profeffigt;resßrMgt;ii‘’^‘ . pentesßßidire.Vnde multi ad eum confugere,quibui omr.ibtit tamq^ fanitatem,multo tarnenierepriiefente,conßanterpclii(tturA ^ regt;lt; imperitorum acßmplicium aduerfum nos animos conedat. Sflt;^’‘’?. ißaßlicitasyqutm temeritas infeiti^ vanitatiqi coniunäa, pto^r^^ji terq;detegitur. Quare non multo pofl,ßucis palam ititeHeSK}lt;^^ mia ßefefubducit.'E.tquamuis ßtb id temporis^lUudnnosynofbr^^ fandam profeßionem crimina diluere, er in accufatore obiedaHt^ telayveritatis clypeOfretorquere conßitueramus:attamcn it«igt;i^^\ s . ßone tunenoßra rati (cum fua fronte fumma confußts inßmui'r^ conceptam opinionem mutauimtiS',er laborem noßrum ß'ppteßift^^ ^^ rea quoqi Colons mihi nunciatur ■, per Cafareum quend-irndfr f*^ Augußte communempeßempeße fublatum. Quareillumnegbgc»^‘^^i taui,ne mortuum me fiageUare,cotra Solonis hgem^ quts tx'1^^^’^^1^ Dum igitur omnia ßlentio fepulta viderëtur^ l£.cce nouits beßes iu-ß^ fcilicet eiedurusjaut recens mercator cariofas merces magno t^P^r ^ । dUdum ad nos redit Ataq^ neeeßitate quadam adadus, er dodifonO' . rorummonitis impulfus denuo chartulasmeas in manumrecepiA^^^^^ in publicum nunc irepermißfne ille neuorum dogmatum nß^i^ß^^ßt dißimarum opinionum propagator, mal^ cofeientiaimpe^itii^'^^^^ meumattribueret^qiwd fanemodeßuac tolerantiatfuitAnterunß^^ nuum Ledorem purgatum me cupioyquod non meo tantum vubudß' . tionem adhibuerim,fed vniuerfe potius arthpro meo quidem w^^'^y

-ocr page 15-

r t 4 t if t

?lt; y f ƒ if i t

f f

( K

L ADLECTOREM.

■ •'nii«pppor«frim .• idq-ß cuipurn forte Mt vehementiiHtitut dtro^ ^fiiiamp;tbWf iicogitet veUm, quctntumcdlumnidrum in infonttry ^tffnbrionoH in ifetußißimos M-tdicinit Auâordjqudnttm runi ^’2'”^^”’’ ’^’” ^igt;^fitieongtlfmtyacettmtil4uent.Proinit ißinfmo' ^rl'o'i'ftmAxmeilleconmieruityiittMien extorßtveriuii me, qudm ^^‘‘falberecogitaucrim vnqukm : Et erätalioqui malo ncdo Wilut ,^ cmtiKj'it quem beneiiclattid,mdnfuetudine, acßlcntio ccérce-\^^*«(rimiK,iu{loriMe,doilrind, CT feueritate iitßd in ojßdum re' ^■ 'tiicviudSopboclncogitandum: tedroUngua abufw fu(iïi,in' Aj»! Volais dixit male. Duplex ergo in hoc opert vtilitdt hebe' ^J/lt;l«frprijmei dumnofa mulignitM detegitur, idemq^ doceatur,fc' ^^^^^yVlt;iMmfitßbi curtafupeUextAtq; etiam ncra Kedidii.e in* ^}^^(tiir,quimitii non tarn contra ipfum,quàm centra neßndes er itii^kibo. \gitur neceffe e^ mihißteatur,ignoranter 'cri centuma' ^*^'‘''lt;'fdße: Siillud, pœnitenti reniam damwßn hoc, 'cindidam

' iînitt fonte polituc,

'’'Dili /^f“”” tlt;tpidoferuat fub pcHore vulpcm. ^^'^iiemutandafententia, ßueagnofcendo cerrigendoq' errore, *v'quot;^'Dp confußonc,iamdudum fuperatm eSl,quia tant£ nunqukm ni^Bpiit, vt error urn fuorum pudere debeatniec tant£ dodrino’, *^^iiicimperitiam vertere iüi velit. trnpudentißimut autem er' ^'^i^ nugii impudentiaq; comicari ZT calumniari feientiam tot \^^Wonijs veram, quam infuper ad hominum rfum à Deo ma' ^\ '''^’’^ f“””^v^^ilt;^ß‘^filt;^hlt;ilt;*km prophanifcriptorer.Praterek %iil ^^°^^’^‘l^vefo, ß n proponendis dUuendrsqi eiufdem aceufatio ”**’quot;’^ mordet,longior,autßtbinde etiam ajferiorfum,nec€ßita' Ktilitai,nuUui honor,nullaambitie peU

Sii{ **'^'**'** ‘“wdif ßm£,q!ia: teße Solomone,Prouerb,cap,zt. mag' vvidt. tdeè confucta tantijferßudia, z:;- occupatio' n^n ^u^^^^^hdonce i^um Sycephantam ac Rabulam 'canißimü cO' ”^^”'”’^*^^^ *” Iiamp;enKÏofuo tamß’urcu'i,ineptut,putidut,ac %jfi '’^’’wifè plut ego in inteUigendc,quAm iUe in feribendo, ' ^ipefulatfepèreineeeßitai^vtpertinaciteriniuriatinfc' ttt renti

-ocr page 16-

CR 0 NE. NB VR GI VS . fy;, ««a renti duriter ref^ondeamus. llludquoniaminiquißii^f-r'^ joli«»»''quot;“' indignabitur mihi iußßmeßdenti,ßquidem •eqnumpdG^^ ^^^cru re,quo inme Criminator omniuttametß ego eundemvcrM^J‘‘lS^ dio,coituicior. Qjtiequidautem rej^ondißdipfumnouap^^ ■ ^ii^i Paracelfo,Carneadialteri,antiquorureprehenfori,accentOi‘l ^^^aji fum omnes arbitrabuntur. E quorum numero, ßc paß»» f’’^ r^ conßdenter proflituendo, c~ pecuniamimprobèextorq'i^-^ ^^Jj, ' apadnosvnumpra;terirenonpoßum,vtquinonvereaW‘»^ni nbsp;i^ fleem faam mittere,quando eamprofeßionem alieno periemo^ nbsp;nbsp;. fufdpit,cuius ne initium vnquam dididt. Proinde moneo ^p(^‘^ ^^

'If

tur,Sutorem vitra crepidam iudicare non debcre^diccntn-

Ciuod ^yedicorura c^t

Promittant ^ledid,traitent frhrilia fibrif

Haturie nofcat femina quifquc fute. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u

Qjiam igitur artem norit, earn exercent, niß pal'im ar^uiinidit- N^r potefl,vtdiuerßtsßti'dorumfinis,quuidemfitinititlt;m,iil({!ilt;^^^^^‘'^ aie inter alios impudcntißimoserrores,vixpritter(o,contcmp’^‘^f^f nimorbo,vidas maximum, quem adeo impudenter cauidanturf^^^^, eiasdifcrimen habendum damit ent,quanq cum ratione ßmuhtef^ . perientia edoceamur,pro ciborum var/etate qt natura,diuerßiU^^i^ fuccos zt;- humor es generari,quifecundum eorundem multiplàc”' ïjt^^ tem lücp copiam nos aidant amp;nbsp;immu tent. Vnde etia morbi itotndß, fed accidentia malta multu modis torquent. lmó,fipro cuiufun^^^^ dui di(fercntia,viuendinorma,atq; dufdem repentinaadcontraris«»'^, in valetudinetuenda,çrmorboauertendo. plurimu habereiirtutiff^^ compedmus:quantum difcrimints in morbo correptif fatueniu eridi^, re Hippocrates lib. t.de ratione vidasacutorum. ViduspotuunK^ tdlt;i'^ agns vniuerßs magna quadam vi fanitatem fants, fecuritatentexerdO-^ bus,robur Cf bonumcorports habit urn, ac quiequid aliud qucqutsetf\ adferre,dixit. Hinctam diligens acmultiplex,ex dluejforummerifU^^ poribits,fymptomatum multoram af]iidionibus,cr j^eciebuhteniftf^ , rum varietate,£tatim alteratione, hominumcöfuetudine,illiufiiißgt;i^^, Hinc Galenos paßim qualitatem ac quantitatem ciborum,infingulnS^ ter difquirere mandat, haud ignaros vtilttata vel ofenß : Hincó»»^^

-ocr page 17-

1» (J I

lt; r li r » r i r J t lt;

Hi.. AD LECTOREM.

i^ ^f^^^F^^Mut tradcns-.HinctMiiem tiedicorum conffVlt;(,pr^ ([ *quot;^$ (Xiiittt,ne À natura reóic produ(lii,ad vit^ ncceßitate, rebm ^gt;^,felinuutiin nuüifmorborum pcricula inddamti. Pofßum verà j^ ‘Mo» titttùm cibo potioneq; conßantem vidum appeüarcycum Ga-' ^^.fi^yhi.rdc morbis vulgar. Verum infuper qui fomncyvigilijs^ae^ ^^^^'^^tioneybabttcy Véneroy çyanimiperturbationibus corpora j-ƒ^^iermi. Siabfq^iliuo rernisq; nauigat y naufragiumpaffurus, qui ^^'^‘^‘■tc^cdisyMedicinamßcere tentât. Sed quo no peruenit ejfrt-' ^pilt;lo,d«w4maiorumadnospropagata difcipltna deftedun^r.'üec ^^ioinojlri temporis imperiti aliquot y inepto fermone'occinentesy ^^^iferunt,qtd Aledfcè vitam fuam incitait yßc graai cal amnia artem t^Ks,cuius in primisyccu à Ma/te beneuolentißima adfe auxilia re fj^lwiiK ai corporis tutelamy fine tempérantes y fine intemperantesy (^ ■^tterienimeoguntur tales etiam inuitiyßealiquaartis mediae be» (^''«lariyquando tempcranter viuentes, ebneuptfeentiam immodi' :^ '^‘^^umciborumypetanmyaliarumßrerumnonnaturaUumdida' '‘wfquot;quot;*'f^'^ff^ erexperientes quid tuendie valetudini, quid morbo S,^ ^’‘»»eniit^quidnon:hoc eü,quid vtileyquid inutiley ita fibijpßs me ^.^^^utesAntemperanter autem lt;etatem tranfigentes hoe cofequun (^i^'coftmociijou^m in yieiicorum inepia at^s negligentiay vt aduer l'^^inemyieprauata natura fuayingluuie multay aut corruptis mori \ ^«(ïx quibuSy multas humor urn cruditates, multa variai^ ex-^^^^(^ntceßarium)contraria viuendi rationeyVelinediayconti' lt;iÇ’'l|««4«ftlt; aliqua euacuationey vel leuibus in horto natis, vel ex ^ik’^^ ^’^^I'^'^'ß lo^igantyvel [altem horum ignariyper occaßonem dtnaximèt^edióscareanty Kedicinahaudquaquam •ilt;ih?^'®t*O’,qttWpotiMJ eiu[dem Opera reßituuntur. iamßquisar'-^^«^«e imperitusyfine vtedicinayaliquot mibt viuere dicaf.lüi re-^ ’^P'gt;uci[imisoptima natura, er animi temperantiapaeditis cona ^ ' ■quot;»«nicroï 4«tem ««toMptiC artis panos morte, aut grauißimis t^ ^'^^^ßbiniegrauioribus dediffe: Et merité [anèy vt qui non modo ^ ^^I^^ueficentißimamyverum infuper illius AudoremDeumrepu-f^'^^pyopterindignos arbitrer, qui de er eat uns altißimi iudicare ’’** Ï«ibi« Moijici?i4 vnquambenèfreiat ^quandohuius dotes peni-

-ocr page 18-

CRONENBVRG. AD LECTORS^’ ^^,„^’' tufigncrenti üeque voluptäs vUa in rebia huwjnii cjfep^^\ .r,Mii(i'‘‘* tatcm,qii£ pr^ceptii rdtiombu^q; medicis gubernatur,c^'^^f''‘‘^‘^'^^^^^i«ii^ cibU'iUccpotii^yncc Ven’Mf nee labor^nec qMef,necfcmntK,gt;‘^'-i [f,^ itUudbonumeAaut tucunduin ,fi^Aedicin£ nomudejlitK^^^^^’^fiit temperdutidm noßramiingluuiem multam,fercttlorum lu^tlt;^gt;'’ Ji cupediM,ine)ti£gt;n,(btnitolenMmnoßrdmtumdeniiir)tiiceupgt;»^ n .^ in morbos,per Medicinam tarnen f£pèmomti,incidimM,'iilt;‘'’i '°'^^j(ilt; fapere cogamur. Bic non referam exempla eorum, qui artefit^ f ^^1 dut négligentes, miferiamfnam nimisferodeplorarunt, «wp^''' ^^^.f fuauiterfefe vixi^e,quMn tJledicè^lioc e^l, fecundum rerum enm^“. j rantiam, cz cuiufquenaturie fu£ proprietatem (funt ^quot;‘^'’’V'^L/ dijferenti£)'i!iucrent. Ergo neminem mediocriterinUterts verpik ^ rare credo, qua conilitutione corpus proprium fit, fngidMflt;^'^^^ quibus rebus iuuetur,vel hedatur.Expedit igitur filubritatM «T j lAedicorum præcepta imitari,ac notidam ciborum potuumq; '^ fiomacho ccnueniat,quid non:qu£ concodionem CT difidbutiotif^ ^^g, pus promoueant,qu£ impediant. ifia quando mentereuotuo,qiii(^^ dicinam,quiq; Redicumtcmerèincufiant,toto errareccelc,accf^^, fu defiitutos baud iniuria dixerim. Eiunc bis emifiis, fermenm^’ i|lt; cijs nobilem Eedronem conuertere volo, in quo pr£clarlt;iS eM ’‘^ ^ | depingam,vtquis fit, quóueloco habendus,totusorbts(ntoió'f • i huic oper£Geniusbonus)cognoficat. ValeLedorcaniHh^ fiudijs nofiris ßuendo,communem Sacr£ JAedicint bO'

fieniycommunibus fu^ragijs,profi:ribito. Colonie I ex edibus no fins, Pridie Calendas HartiiU, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Anno

-ocr page 19-

^^ HEDKONEM-BELLAII

V T o P II EL E G I A.

^^'»xat hot elegot tièi perlene Trance dteatoe, , y ^t canit ad beäam he/ia Thalta cheljn. '^^‘itbe/lètfiribiePhadronice heffe, ,^. (, •^ ,y^^^^ are locos,fiommata beffaiacie.

‘^o^mifiet Germanica, Graca, Latina, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• -

'^^“»varysip-heffne etadihteeerro, \ ^‘^^^‘^ et ^ffu/or,heffM es ^ ALedtou, - ' '^“’‘firaridi^ito ret eH beffis^ma quot;vul^i, ,^‘eed,(!iut)jii//ajidet^uietitta^if. ' '^ vies Thrafi ta cl as tua pharmaca heffe, j ^ono ffc bellus, heffw es ^r delta.

‘ Exproprias neßiprojrudere mercer, nbsp;nbsp;nbsp;^ ^ fß^'^fi^E'o^ heder a beffa opus eße mero. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ‘d^cO tuis RadN^CÖRßcbefftteaborib-exit, h^^xs et enim belle fir det vhi^ue/ui. ^xtretro^ado FÜ^NCHO tacite indicat 0 CH Ha4R, JxHefi bellus nommeßuhus erts, ^^xidhoc dicam,lt;jubd te tua nominaprodunt? f}‘^^'^ Eixtdem Domino, fidmalefida,fito. ^-an ^ mentis agitata canebatarundoe j ^artcultu afiniRe.x Adidafilw habet? ^ ‘E e^eeßa tu rußt et täte y(u^y^^,

v Mçà» enim iatio nomine be/lm erit, ^fedeilnaüui jóJ'iOfi Rodoclieuf êxeo^i ■^Si^ni décorât nitiede be/la coronarofij.

’'O^onaticaputoßenßtru-safe/lf^ i»m Cr oneburgtie erit mi RoJocbs e tibi, '’ !®nçoç fiet, ^ be/iior optime iotiJ' jo, ip,^'f‘\^o«plureiv(tuperarelgt;onot. tarnen taceas,ne dree tibt conte^at ora, , ^’ P^hIm phi drecper loca cftnSetfonet, nbsp;nbsp;%irz

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 3 ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;;n ..Witt

Rut

-ocr page 20-

“J^t/t äpch h^r noMen,‘tgt;ir^itm date, claftmt, (^^ ^epo/fta cadi ter^^oraveße inliet.

Forfitan vt Ufi^ua diHerra bedapracitcii Pf(niat,vtßarfi/intßnefede/äl(s.

*Ferlgt;e/i(tmfceltts et, quo dki ndmi'tie gaudeh

Voxitii DoHoritnatn^peiv/i manet.

Facundi caUcesfac/unt ie bede difinatf). Et be/iè cyathos euacuarepetet.

Ftenc (^ be/ix c^fttstraat mefidacrafe/ier, Fingendipalmam bePw in arte gerit.

Jnuoinif bedis anigmata be/ia tenebrit, Sphinge opm eitverbis A^orto bede mit.

Sic Phlegetontis erunt AdnJi eantarepenta, Oedipodoi noßri non aluêre laree.

inune (^ verbis Cronebnrgo adadeßperbif Och Nar, dr in^gnem dtc avo/i effe virum.

Scilicet vt te a/ïm renehendum tergore ponat, Cumt]uo,Feutonicits i^nâpatee orbie,eas.

E/rSDEM EPJOR^MMJ^ pn i^aem vanilo^uw iecit conaitia Fedro, Q^t naßem tnrpis Rhinecerotis habet?

Pn Cronenburgam APedtenm, defata rependunt

Friß ia mnltabonis, er bena malta maltf ■ 'ProDoUorefaaorßabitnadiiuhoneßa, Cains tnagrotam tot benefaSlagregent?

^iaa tenax veri, Nemeßj^j,ac incljta Fama, Namme defenßm, crede,faaente dabant.

Qaaram prima virtfiarnha di^a refedet, Pornget vltrices altera Diaa mantts.

Fertia Bernardam perßcala can^a remittet. Sic Fedre laßes poßeritatis er is.

P D E Ad.

Car avop hune Fiedicum Fedro Rodochec vocaflil t^n ^aia mens aßni teHa latenter ineil?

Pncljta tefadet calamifacandta rari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

9^n e^aia nil hominipar Crenebargas habet?

-ocr page 21-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^‘^^onicefutUù.vff^

“'^‘’^^ ^f Vid^^’^'^ ^'’^ ^^^^ '^^^‘^^ ^^^^ t ^fctu ^’' ^^‘^^0 rationti egeniem? '^^^^^fniu li^ ^'’^^^^»ig‘i^gt;'f^^ Franc ofinaK homintî^^ detera tr/tncM ^f^ffe °’^‘^‘'^ f «ƒ«w peüe leonit ^“/»iHi ^^^‘’^^’'‘ terror inanü erat.' ^'^[iti^('^'’^‘^‘^^’‘^tra3apeäcleoniff ^^'^°^egt;jerifiemma ioew^fuit-

‘^*#lt;^««Jyï»^ lt;:»rM, ! t^wtiie Fedro medere tua?

'^ Fedro»«.. Kahfcelefhtigtiutmrio^or^lt ^^’iii» nbsp;nbsp;nbsp;^^*^’'2“lt; nuncupan,

'^'‘^''^‘'^^^^^^^Fedro,no» •vnéier haberi, ^^”'ifii^ ‘’^’'^dsmihi,nscbenéFedrofacit. t ^gt;'1^^^’^^^ propriètÇ/uod nomen abborret ^f”^ Fedrofactt.

L^pHt ■ ^^.'”quot;^‘‘’teQ,t^ttoolnominetanto ^^f ‘‘^’”f^'^ttm,non male Fe dra facit, fitJomen haierefielefi, “ M^ed t4lisßt,fuerit^,vale.

\taj^*^*^^»^*^*« Reid^nus $(XiaTjo{. ï^filtn ‘^'^'f^^^^^l’^nda'volabat, **^^‘'^‘’ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^‘^ta tenax^ loc».

‘’' -don ■ ''^°”‘^ ‘^‘^ petebat aues,

0 ^’^^in^g^^’^^’^‘^^’tetnarce Corenam, ^^^derZ'’^*^ ‘^^tteipit vn^ue, va^am.

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'’^tn, plumas de corpore vußt,

-ocr page 22-

-ocr page 23-

R ÄE F A T I


o.


^ Ibil ^»(luam in yniuerfo terrarum orbe^per omnem quot;vitaftiJjomini inno^ 5 cettin^-enuo^^rauùis aut ac er bins acciderepofuify^udinßfineter om' 'i^^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ff^ (p^tataiem ac \eritatefnyßmi£

^i)i ^^^^ ‘^ßimatiOjä ^uoi^uatn iißolenter y elßi^ ^^^^ur, d^ant ytßmee inte^ritaSyOpes '^iro ^^ jßt iftiv/lit/iabtlcs, atque per omnem (etatem ^ ^i' ^^^ ^^^^^'^fgt;^‘t‘'^^ tftaximo, quicu^ earn ^^^^^ß improbis^j hfi^'uis calum/iiari^coma' ,^j^gt;tt(iußy bonorum omnium fummo odiodi' ^^^fifen debent, Hine opinorßmam^ooJ'ay^d ß^‘’^'^’^3 ^‘I'io^’^yy^^of^Homerus clanßimus ßupauit .Etenim pro hac tuenda eonßeruan'' Ç^^ quot;^xores Jiberos, Q}“ animam dcni^:,in vb ^J’^^'l'crimen poßerunt, Cuiußmodipaßim exem' ^^^^^‘ßorip, cùm vet er um, turn iuniorum, in promquot; 'ß^ipoßimt.Ciinußiturßuperiori anno ealum^ ^^udeußimuSp aeßeio quaßane ßria excitus, ß''gt;‘Umineßed in colleras quoßdamjyiroi ç^ vita ^'^^inte^ritate ornatißimos, ç;^ artK medtete ^''^^tiißn^ularißlicitatepriedlantißimos: Imo in B vetuquot;

-ocr page 24-

P R AE F A T I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^j

’vefulhßitnctffiypulcherriftieifayiiobihßü^^^} ^^i . h iißimmn proßßionem, peruerfo ßjnofoi^quot;^^ ^^,^ bacchart injoletißime nu^cr noßt yieritu',^^^ ^.^ Cyt id (Juodres eß ingenue died} tnccu aniiw '^ raniy dßimularem ne, ant •veriits contetnnerdti lonis calafnnniyÇeur enim fmc nomine non dl^p^^^ ^ni mendacig^ mig^gmpoßur^y inuidin, doHf/^ , mclijs ^udm-plurimü con/utus edf) an potins commißratione aflt;p ingematate^ abintolcmbib^' hdicenfia at^^ iniuria wndicarem;, pariter^ noc^' ’ fimam beluamßtßmet ar mis ßrangularemynutß ad meliorem meutern falntaribns uerioris dooy inßitiitis rcuocaranßii^mdem net us cdlgr^.t ßententia, pifeatoriâus fapit, Sed ^md fr, lt;*^^ modt medttattone ac dubitatione; Hinc innoC^^^' '

vßu, à dipj ueldeorum filipf uchjutbufdatnjpß^^^ bas gentium pcpulojoabita: Hebrais aute» ^ ^‘ Opt,7^aximo baud dubié ederedita, deinde clmf nts tradita medicina^ deßißonetufui poßulät- ^^^ feekratiuam^fyeophata imprebitaSfUoiti^H^. tis inaudita temeritasÇne prorßus meaßadis^M, kor as ^ in obiredlatorewuenem, uanuyfitiloiif^ glroite turgidu^mald coUocarem^atU perderem)^

-ocr page 25-

i H / (

I t

3 i i f ï

'tf S

. AD LECT-OREM.

■^^lt;^iif: Sic cum ra(iotie,rei^j indi^nitaic diu collar “^m^ac hmdudum ter^iuer/a/tterfi^ taiidcnt iiffti^ ^^^^ini-^mdam eximif nomiftis, ac di^nifatis mafi '^^^^f^imuncm ^raucm(p iniurtam moleßißtmefire/i ^tncinjbrc^ar^cre, Z^ deprecari non dcß^ }^tidiaiói ^naßcalcaribus lan^uentcm cxti/nuif ^)^t cxcaram tdlamhumane Jaludnocentißitf ^^^^0 meo confidtdjguo^ratapo^crttaiÇilna: y^f^wdido^ quam prajem ^tas controller fias ^^t})^cnuina: medicinte cultores^ uanitatem d.

^'S^fi^^»^'^ pemiciojaftt inßettiantjpereb'' .^madiéla^contaminatam caucant,JDum ha^c a^ '^^ipartim diuina mcpnecepta:, partim dogmata '^^iKa pictatem ac tolerantiam monebant,Profi i,^^l’^lt;^^fpif^ftti caIamo^C^ uehementiorißr^ d^etu,muïta ßribere aggrf^tts^cramypcnitifs ^^ßpoßti, at tantum non ceu abortiuumßxtum It^''^'^^^^ ^‘^fi ^^fi^ ^^^’ E^pßographa mea uer^ f'^^^^^^f^^^^(^’gt;‘^ffi tnancarn ot imperßdium, tna^’ ^^^parteßaude nUhtfurreptum ac dtßradltint J^fn utcun^j rdcgens^utilefand lt;cr neceffafi ^P^ R^eipubUca:ßim arbitrati(iS,ß corredum^ ^ /quot;«3 O' réduit erratum podicritati non ob aliud, ‘*'’Bï ^^lt;^ietißimido^matK,a' uerßitiuctcratorif.

cxaliof

-ocr page 26-

P R AB F A T I o

ex akaruffi botiorunt utrorum af^ boncßißitfttttf^f^^ tf}fifnia,ßma nofi erroreßed maktia,calumni(tiii^gt;gt;‘°' cendi^ übidine (lticerifanttfyCoffjunicareifi:i^i‘^‘l'‘^ magK ificiiabdf^ut medicandifdett(iat)i,exa^ni^^‘‘'’' dis naturiV openb/is incboatam, lon^ißimo temf^’ apudprudentißifftoi artißces^ uß/rpatainditto âb»^ tura ipßcjjuclut dudlrtce ac tfta^dlra,lt;luidinlgt;»^ corpore faciendum ßc^ueitdum^j (Juiducro omitt^ Oquot; uifandi/m ßt:, dcmoißratam^ab aufmoiblJC^ dßim^ crt/ninadonibitSy (Quantum meie pußill^^ JifiercfKjUindicarem:^ ueritad uirtutu tftaxitK'^l’^ trociJiundoj/fiendacia malta multorum mrorumf^^ mosßmites con^anter redar^uerem, T'ria e^ ia^aeoper imperitiarnfußdeante captas liberfquot;'s cunda^ut impotentioribiftt futelam ac-clypetuti/^ aduerßarios:, eßeram : lt;^ut bonam dem^^ ^^ mercedif locoy d coHe^if mcis^ ommbffJpt^lt;S^ /Medicina- profeßonbus adipißcar, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l

'Porrd (^uod hadienus operam banc rim^ ncn ahaßme caußm babety c[udtn ‘juodj^: ^^ condlatiteryitt tanta dodlißimorü medicoruin^^^^ ^ri^e^nentia;,Jßerauerim proditurufitj^^^^^j^^i

-ocr page 27-

XECTOREM.

F^jj^ibuncutilißimum laboretnyfoîido calamoy. ^^^^rrct^quidem neeeße efl, ■^i'^aniamcar'' ^^^^'n^rè inter tritieu fuppullulantespritis ra^ ^^(vdlere, qua ubi alüus dmtmfß excrefeentes^ Jf/wi, et pu^u genus omne mahtia fua périmant^ '^‘^ßdereomnei demiror^ad^o^i extare nemmeß'^ lt;* 7»

^^/cederc^ç:^ quee c^'renipeÜoreßrox ([ui'

l ^'^rüG'eorÇ!fZ5, rullo neepudorC:, nee iudicio, I lt;'^^ßuit popularii eaptandißtnul ne intolerat^

I ß''^^itionispropä^and(e oecaßone^ noßrate uul-' j '^^^ioneeß^udit, nonßgt;nili,ßedlatina,ßedcelebri ‘^'^^ionicognitalingnafatiißcere^atcß eiußdent

I '^^^^^^^^»P^'^^^^^^ß*^^ impoßurarete^ere, 17?*’”^ bomtnibu^, omniß populo manifißu ßat, 1 L'''^‘^^ ^^^^‘^ incornu circumßrat^ Sießturä 4 r«M nçtuß^ßima: Medicina dignitM^i^ eiuf' A ’^^oß'Jönbjw iußt Autorit as :,ceußartum te^ü ^^'‘‘«’•owd^onewinecred offeree peritiori^ n^;lt;cueTi(lt;jtjji)iyt^«i5i^5’ patronii^iluibiispliis edl (f 1''’'’‘•t^iibcTioru do3:rincs Çßeut inßnitosßipra me A ’X'^o) utc^uâmprimum je artis hodlibus, Quälern 41 alunis mendcicif^imum Pedronem cop'uowine Fe^ A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B . derlia

-ocr page 28-

P R AE F A T T o der!i»jcxf’eriufîtiir,ofiponatit. Hic etenim uml'^'’^^ impuJcntißtmits non me fancùm iniijnißimo mea^^ ^ nnpemnpetere e/l anfnSjßedmordacißi/no mß^i calamo fandatißiniiC probiraüf, clarißitfti^fiogt;'’‘’’’‘ [ ^^ uiras /Medicos, D^Ioannem EchttuColontdi/^^t ,. ncm^ffndnßp retro annis^apud JlhißrißiffiSJiJf^^ 1 ''ßfnau[:,nia^nis artis openbus commendlt;tttiiii)^^A doanne Wierff iam ultra ui^tnti duos unites /«ƒ^ I duhacenßs ac Cliuenßs Principis celeberriina i ' die tun uirnlenterlaceßere nS erubmt t^^uun sH'^^' niultorunt ’Principum tc/limonio^ ucßi^quot;'tl'^‘^''^ candißxlicitatc ; ^uterus etiat/i praclurn ^'^^^ ntonumentis^ad ^tematnemorianißt eueébifd i ^nc uerc) prccslanti doélrina^ bu/naftitaus^^’^’^^^ toritatis^rafia;, ^ uirtutum muharuffi^llt;gt;^ß ^ , roßus. (Jeeterum ut h(ec illius ßcinoräß^^^^^^^ ’ ^enda pus put et : eeguis, obßecro, cxcerultbßß^ tia^quis blaß^be/nam hn^uamjeiutspublicufif^^ -in diuum Hippocratefn^Galenum autorem ^^^^^^ , xmiuni, atptc omîtes adeb Gr^rcos^LHrubeh^^ ^ J iinos medicos {et^uanifniter beratf Certè«f^^^^ , ^enuè acßmphdter dicam^natura lites(7’ ^^^''^^^^ , nes abhorreo,nunc autem ^uam maximeß ^ß “‘^^^ , ob imbecilhorem ualetudiftem, i^^flt;^^^^^^^^^^^^

-ocr page 29-

AC LECTOREN.

'| ^yceathenatos pene labores^ Ita^uifaimjuteiatn

»1 '^f^^’^^odiofascententionesypétulantes inturias^ac 4 '’‘“•'■'^ truncato lt;^uaßcalamo eß^a^ ßrtiter coii'' lt;1 ^’^•.Mußs guident mets^ proßßtone mea, forte il ^’^’’'’‘■^”^^* ^^^^ omnis iniuriie uindice contentus^ 1 ^*^^^“’* fnukum-aßieiory inter do^ós tie an. indo'' 1 |?*^^’'‘ ^blindé mthi fit is teflatum alias a^ ^^^^^‘^^^^gt;^^ ^^'^iffb,lt;^ à JSdufis nonahenunt

A ^\ ^^^^^^' ^^ *^Jfciplinas- dtdicijfe, eptando ctia m ffftvdxfubduxeriin. -^b impudentißuno igi' }’^^^'^'^^^^tuperarij quant priedicarimaUm^guO''

^ f^”’'^gt;i lan^^ab tinprobo pubUeeß fmofo, | ^^^^^ontumeliant banc uanißitnam^ quam in mem.' I ï*’’’’^‘^^ ^^ ^® ^^^^ commeritum, atque in ahos 1 ß^'^'^'^tes opumos maledicentißimd topfit,an ne^' * V?’’^^'“«« debearn dubito, 3/1 enimgenerofo a.'

I integritas^ tuenda, lt;^‘ fi neceßita^ requis ^^'^^^‘^'^^a^Pla/lenns tarnen reßonfionem aut ƒ[ioitetn dißuli, O' niß à mammis dodlfp uiris urfi

* v^fwiul ac Mcdicirice no/lra i^nominia uebe-' ^^^amnum difimularcm,ra,

U ''wepotins decere, ^^tqui ne mei negU^entior H ^^ïouiorjCulptiM ullam agnofcere,nel demereri ^’tiinl)9iitinwn wdeur communem caufarnfufeipiOy

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in (p4lt;i

-ocr page 30-

” P R AE F A T Ï o

in ^ua Jicenda ingenue te/lißcor;, nuUum mihfcß^n^ propoßttim eße iihunty quant artent noßram[eru^rt illaßitn, atque innocentiant meant meoru/nquciîfitr^ dittßimo ore tutam ç^ inuocuant bberare.^ ^^^‘^ dant i^dur ex æquo ac bono bonorarq arbitri (^ Hf dices inte^r^qui de hac controuerßa,(}' f^' dronis in artemßeram cemulattone malediccntia^yrafiones ceb h^ant ac décernant,

0*0

-ocr page 31-

SP'CINAE VETERIS ET RA-■^^^^s, i^’DTElijrS O'SEERON/S CT. i^^nmditctfiimi atlt;j»e tmpftelenti/simi Georgiy Fedrt.

fgt;^,M Eniuerfi SeUx T^aracei^c^ impoUarM D E F E N S 1 O.

CÂPVT PRIMVAÎ, DE MEDICP n£ Origine^

Ndubicadfsimo ßiblioru teftimonio, ® L-W/Z vthiucord{ar,conilafa]tifsimuminiägt;

w^ raus primus humain generis pareus

W I^^I ^'° ^ ^^^‘^ Medicinam crealle^quam F ^Oa ^^^*° procul diuinis virtutibus infi=* CÏ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guitam.ab orbe fextodie coudito,Ada

^‘^^*” naturas R.adicum,ih'rpium,ar«’ \j Voliorum,florum, fruduum fœcundis feminin K’’P’8a«dorum:6C luccorum iufuper,lapidum,at»» '[[^^»metiamquæex mctallis,exmari,aut Vniuerfo lt;5 ^?niiio,jd caruis vtilitaiem, £ida cœlitùs agno-^'‘Mlexit: quia Vuiuerforum animaliumaffcdus, ^{i^inquc omnium vires abfolutifsimê perfpe-'f,Cjff“'''t. Hanc vimdiuinamCreatorisbeuiguita^ '»Hk^u poft traufgreffum mandatum natura fua, 'lüjj^iiiariaquædamretinuit.ltaqj rcrummaxima-Igt;ir^gt;recordatione,qu3fiignicu]isaccenfus,pcrpe» lisçj^j^'di iiofcendicj’ defiderio, quemadmodum om* ’'it# ^?”^'^’Poftcritasflagrauit. Idcirco cumlabo* %tt ’°®’’^^pcrfcrutariccepit,folo fenfuumope» Sta^^”®’^® *‘^^^”’’’^*is,qua: fenfibusfuutobuia 'Ï^”^®®«fwm occultiora,ratione folaq; men •Sso , “‘^®*'s,collegtt» Sic opinorexhuiufmodi iH'itf”fi ‘^°^*'*oa Phyfica, demultisnaturæparri* \io{ '^PP’^^pagata. Quare lofephum diuinum ’*® uiterprctem patris demortuicorpus,ante

C fepui*

-ocr page 32-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINÄE VETERIS

fepultur3m,aromatibus adlbngam confcruationé«^ diri voluifle credoiEt quid Vetat liane medïationcni « quutumfuifle Ezeçhiam Kegem. vlcerifiue Apoftem* ti fuoficus aridas arquecontufas fuppuratioiiiido'’“^^ apponétem,exEzaiæprçceptocap.58. Hancamp;iWquot;’ aliam fapieurifsimus EccJefiafticusüngubrifilog’®^. Icbrauir cap. 58. dum air. Affice Medieumhonon^ fuis, proprer necefsirareni dominuseam creauit. ^^ medicina manar abalrifsimo, amp;a rcgeinunusaccip,^ Sciëria racdiciexrolJir capurcius,ÓCmouetadnitw uem proceribus. Altifsimus de terra medicaaictap creauir,nccabborrebit iUa vir fapiens. Ipie ^^*'?Jjji hæCjtonitq,’'^“^®*'^*’^ hominis. Pharmacopola® ^^^^ fuas his remperat,euius tandemnon fiintexada‘’P^ fed adominodimanat in terrain Iatè iaceeteni pi^^j^ ritas. Et quæfequunturhisaffinia. Huiusiufup^J^ dicin^meminit Pfalmographus Pfab S7. fueruntpoftfccula multa, ad Chriftum natuffl)^;.j;i* xuin.ac rediuiuum.Quidt'Nónne fenior Tobias’^in tatefua,folo fclJis vfu vindicaturt' Cuiuto°“* ocularqs medicamentis eidem vetuftifsimi W ^jji,* tribuunt: Et noftriquoqjinalbuginibusacuiW.jjji-redévfurpanr. De eademloquutuseft/ilius^^^jjljiii thæi9.Marci ^LucæS.dum male,non belieb’ ^jj? medico opus eficdixit,in fuccurredo ac ^’‘“^‘’quot;Jdi^ thæoamp;muliereà fanguinisprofluuio. Haue ^^ÿ» artem Lucam in Antiochia, priufquäinfiti*®^ ^ diuiduusD.PauIo comes adiungereturgt;eolui ,|(,-Dei inficiatur.facinus audax eile dixcrimJanHSeis ,^yfi{ gabiteandem profcirum in Damafco ®®^5®^^j)tP^ DdacobUiTijreftante Suida,nonfuiffet QH*^^ Vrli“‘'' tinäosCofmäjDamianum, Eufebium PTj yp)É^ Fanthaleonem, loannemDamafcenuiP^“'’^'’ (cop’'’

-ocr page 33-

D E F E TI S I o;

%inf''q^P^°5 Viros^donee ea reHda.am'inæ mei» si *’®“^ur. Huiusquoqjhaudquaquam impe:» tó p‘’S‘’«silIc Bafinus,ficutplerifq;Iocis,0(:ma Slf ''^^P°*’®o*’cqua£ftionis ÿy,innotcfcit:Etin vifa \ii’?^^'’^°’^’us Nazianzenus inhçc verba.Quç kf °‘^pyspertineiir,ab ipfius vitóexordiOïVtqj Y®'’®.tenui fuit Viilefudincj-S^exhepatismor* I^ 'quot;Uü Jaborauir. Quamobrem neceffarideicon«« U'^tudomedicin« fcientidfecerat? Cuius Theo«! Yfationemfircilè per philofophiam,quam iuteb

P’^sdieam veró amp;nbsp;Empiricam.per la* L .'’‘^^öleranfiam adeptuseft. Medicinæno* •(L.'®’®*tquoqj D.Hiero'nymus.dum earn aduerfus »^»osamp;ad Paulinu in tria genera diaidif.^oma, i^^^TOj/«;.. Nee abarn nouerunt Plato,aut Arifto* ^®^ïln Philofophi : Neclmperatores Alexander frnec Adrianus cognomento Helius, nee Her^ v'§J’ptirex,Badrianorüm Zoroaftes, Ponti Mi^ tJ^s,ArabijEuax,Medorüm Sabof,Bitimia: Am^ ytplerofque alios omittam. Ifta breuiter indica^ lyVt Medicinam veterem, quando nulla alia fuit (fj^ideab initio ccelitùsinchoatamacreuelatam (kMIiucconfiftere intelligant fani iudicq oranes. ^Y^Pt^terca inter fapientiffimos, banc ipfam in Ç'Jj’emortaliumauxilium, propter naturæ noftræ ^‘“®atem,ex Deonatam,3cnaturælegibusdiuina iji^’'’'tncnte architedrice confentaneam ita firma* V’^j^P’^tidentibus nobis neceirariômalis tuti,ct (^^tncrcdibilcm elementiamanimaduerterem’, jpem.peromnem vitam,in bona quoad fieri queat J’’tf)mniiftraremus,Profcdô nifi omnipotés Deus ç'1'JafdamnaturaIisphilofophiæ, quæex admiral '’îVtilitateorta eftnoticia^ßC neceffarid eiufdem

-ocr page 34-

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEÖICIN^E VETERIS cj fcientîam hominum animis infcruißct, incertaprof' Medicina, ficut aharum artium initia, quibusme'quot; dos.falJaces medicationes. Vel tucndi fuftinendiq;^®^ poris, vel morbofi coUapfiq; cmendandi,atqueinigt;’' grum reftimendi haberemus,

CAPVT II. DE RATIONAL! MEDICP «rf, eiinq; ProfejJbribm.

IAm obCécro quis veterum fophorum, ad dao3nlt;'^ rum milia,naturalem philofophiamadeôperqiÂj fiveritatem confiteri volumustquot; Quis arcana pare*'' naturæ itaellpcrfcrutatust’ Quis return penetralia perueftigauit.'' Quis rarionalemartcmmedicamab'’ mano coi pore(quod huius fubieöum exillit)iiicipi‘^' ordine,ratione, exemplispariter acexperimentise“’ ftituit corroborauitqj firmius,omnc ad medicatiequot;^ felicidimam vlam monftrando, quant vnusHipr. tes Cousvtadmirabilis,ita inirnitabilisartifext^ïL haud iniuria quidam fummi viri veritatenegsreSP? pocratem,idemeiïeafferuerunt. Itac^obdiuinitat^ fpicionem,olim,ecu numen in Græcia cultus leg'’*' idem hic fotius artis fons Si origo omucslibroslquot; ’ ad tres fines compülutt,qdibus Medicum, vel inp’* cipfis philofophix naturalis inftituit, velinmorib na t.v^el in artis opcribus er udit,poftcrita rem'qj adiX Et in hisomnibus nihilcum ignoraffe,nihilpræ'e' . fifle,ncglexiffe nihil,quod ad hanc dodrinampræ^^^ inftituendam, credit indubitatafide vniuerfamedUj) rumfchola. Èandemfequentibus annis,poftPw’®‘ Ariftotelis, Pythagora:,Hcrophili,Empedochs,L • fippi,DcHi0criti,Apollouri,Archigcnis,Athc«W rumqj dodiffimorum virorum traditiones,GaWi thodi inuentor abfolutiHimus; via a tq; oquot;^'*’^’^'^^ ^

-ocr page 35-

rt,^^. , DEPENS! o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f

^J^ '^'^^ S*”’ ^*a omnCS artes inuc 11 tæ fu 0 f »acut tfsi* % ^‘^^‘’f“^cft,dumper fummam inueftigaudt fa* Wff l^^^*^ P*^°^^f*^ ’quot;^^ ^^^^ PhilofophlÂ'âAua'v, •h^J?®**f’®”®*”3ppflJarunt,qu« vel à totoamp;fvnk S'amp;®^”quot;^“'’-«’ à compofiro ad fimplicia, |(,^ Wu ad caufani, vel a' pofterioribus ad priora, JUwamdeducensjabditiores caufas perquirir:ex L ^igulaortuproccfferunt. Similiter huicaduer» |^’'’’P®*’cndi rationem, qua maxime natura,filt;ars ^»iturjta manifelhuir.vt nihil amplius ad arris ^'uepetfeâam fanitatcuuredefiderarepoliumus: sr, “111 corporis,ab impendéribusinnumeris mor ^*'”’^*®’’lt;^‘”»lt;:onfcruatioiicin, curationcm,affe* ç’^’ufas.amp;fymp torna ra multiplicia,eorundemqj ^i quot;’1113,remédia fimplicia ac compofita, vfum con* v®^ quantitatemdmo quiequid fit ad vitam v^fceirariumjoboculosponir, calamoexplicat,£lt; Çj’snoftras tradir. Porró quia omnia feienttheis V^'’l'c[j Theorematis (fine quibus nullum artifi* ^usinueniri poteft^ac ratioiüb'’edocctur hxc •iij^^ogaiatica vei rationalis in hunc diem nomb V'liwm vnam verulliHimus Vates rerumhuma* ^^fiffimus Homerus agnofcit ac célébrât, quan tnj-^ommulrisalns hominibus prædantioremiu* ^’'Quin Slt; contemplatiuam amp;nbsp;actinam noutr,dum V^aqfas morborum proponit Odyir.zi7-S4.83i. V5*f®B’lns locis. Prarterca Chirurgiam in telle* \,j quot;tadfinem lliad.x. Et ibidem 6j8. amp;nbsp;Odyff.üo. Üquot;lgt;bi. lii fumma, hanc facra vetuftas intellexir, •i^‘'’'liusprofelïoribus.obpræclariirim3s virtutes, Ç^^bonorescôftitueref. Hanc Komani Principes, 'k?'’'®’sdtfcipliuas,dignaïnccnfiïcrunt,vti prin»

’'‘'’^utn recipeier,quod Plinq teftimonio lib.29.

C 5 cap.i,

-ocr page 36-

« MEorciNÄE veteris

c a P. r. P ala m eft. Il om 3 n 1 s Cæ fa v i b u s ! Il fui giî t°5 ducenra Ôc quinquaginta feftertia Medicis penw« bus, cum tarnen reJiquarum difciplinarumdodoi* centena feftertia in annum tâtùm nunicrareiitur.n^ Vt feme! finiam, omnesætates, omnes Acndcmiæit^ orbisampleditur,præterquam bac vltimafcnedJ’® berrima inuenta in perniciem toi queuteaep£fluquot;^j^ te,quæ nobis peftilentiiTimum vnumautalteruw-mum genuitmonqui Mincrua-nj,Neptunuin,XVii num,de artiheii principatujn ter ■fcfceontcndentesi ms Lucianus meminit in dialogo de hærefibus^tP henddtjfed^jui Hippocratem, DiofcoridenijGa^quot; breuiter omnem omniti veterum Medicorum 0^^ rum, Arabum, Latinorum autoritateniacdodrij'^i^ uenf,non Veritatis inquirendæftudio,fcd vtlchol«^^ ftras optimèconftitutas, medicationesnofttasb^'^j; uenras impudentiflïmè calumnientur : nihil aut reetcfcriptum aut didumunli quod abilloiquot; t âore, Velut ex tripode, hue Apollinis oraculod’^.^jni censinorhem mittatur. Vt autem harcouuni'-’^^^j; tiora fiant,lucecy manifeftius iUuftrentur,opd-^P^j eft hifce diutius immorari, vt vel excis, fani «*® dici],artis noftræ certitudo appareaf.

CAPVT III. PRINCIPIA MED^

corum’R.ation^^lium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jp

DIco igitur conftanter idquod res eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

pocraticostotam hominis conftitutioH^^’^,10* macorpora,elementa vocata, quarenusper*\^ ^^^ji, ftræcommiftionem fieri queat,diirolucrc:D£**'^,^j£,iit eodem ordine componeretPoftremó lucul^“^^)^ j;(pli' propofitæreinaturamac facultatem Lfopl’''! care,EthaEc£ucruntoIim probatillimoró Ln ^

-ocr page 37-

Äfib»K E F E N S F O- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

*'’”'*gt;01 om ■ ‘’’“’’cernsrerum intemuntns difei' *'^^*^principia,ex quibus demupeifcda ^üiif/'p/^ß'^’^^o^iudfa derj'uaraqjeft’,qud Hippo twedi ‘ nbsp;nbsp;'^ ^® præceptis oftendif.ÔC Gakiius,

^‘^*^^’ Q.M^P’^opf^f corporâ ^^ »eufroFü notitiam, fecun* %nr^^”'^”^‘?^°’’‘”®' differentia : Morbomm ité ^^Üi ''''ή: qy^ni inftruinentalium feientiam : Si* Sp»„\^ ?P^ '5’^^ ^ ' y feu n qj cor p o r is niem b r is a c na» S-»dis,oiniiibu(lt;q; morbis cognofeédisde-■Haxime neceffaria vtiliaqjhdelißimc tra* *iiii5quot;.“'’‘’^‘’^fia nimirumUnûiIubria,ôi neutra, tanta li^ii,*'*’’P®'‘^P‘®uitatc^,vr odiofi,pcrtinacis,maleuo* V^^®^’'^®*’*^®^éiplamoppugnare.Quiddcmor» ijjt lt;^2005referain tt^ok^x,uêi»ôçgræcis,hoceftinter* %^’“^*^^dentibtts^lt;}uid de extemis feu primitiuis, *{111,^*?®^-“*”**®^ rerum naturaliuminucftigatio* ^ PfeSuntautem cauræantecedentesrVcl inter-jjJ ‘'wter cas pro raedicinæ ignaris expliccmus,quæ •içOiopcratiouem, in humoribus, fpiritibus,aut Ujq^l«dunt,fic vocatæ,qui3 anteceduntcontinen» fÿ^, ^Smorbumfacientes, Extemædicunturproca* u.^flueextrinfecus euenientes, vt quæintrahu* tjÇ^pus non confiftunGquales numerantur frigus, tiiiiii’'^''’’^’^’*’ ebrictas,IaiDtudo,.cibus,potus,€xercilt; k quot;’'nioderatum, acr intemperatus.animi affedus, Wjj®P'’“gcns,âlt; idgenusaliçacplurimçln fumma, jl^ Ps$»5'iaAoy/K»,fliXTioAo7fHH,iiy/e«ii,5'gt;iMöw7quot;lt;H,^ 0£ja7r£u7iKH, fi^inaturæ humanæ inquiûtione^caufarum ae.fym» L^tumperueftigatione, fanitatistutel3,præterito-?’pr«fentium,futuroru prædidione, ô^curandomm li^Mpotentiatriplicitcrdiuifafvidu, medicament ''’^^nu) dicamt'qux vniuerfa fie à prifeis edoda le-

guntur.

-ocr page 38-

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS g,, guiifur, vt caiumniaror impudctiffimus ccnfcii^j.^ qui artis ïnucntorcs,cukores^, ad omnemfcci’æf'’,,^ nem,viâuros i«ifimulet:aut ram fit ftupidus,qui ne tcnigat,nccdifcar:aut tam maJignus,qui IponteP öptimis,peliima fcquatur.

CAPVT IIII. CONTRARIORVM contrdru e^e remedu»

CVius cuidentifsimum cxcmplumiin maguofü^ p]3cet)Fedrone, confpicitur, cclcbeiriinü^*-^^^ muiiil'simunimedicorumaxioma,óCaigumciitufflP^ii, fus infolubile dcnegaiirejquaJcclïjConciariorun^ ^^ trariaelTe perpétua remedia. Vêtus ac pcruulgïf'i omnibus rcholæangulis,parœmia decantata a['ï''j[ para habetur: ContranegantempiiiRipi.'),iwH'’'’'i fputationem fufeipiendam , neque rcfpoadci'^quot;^, ]is, præcipiente Arifiorde, qui fine rationcJo9*’'\|( Quam igituraduerfusiftum præfraâumeófuuquot;’’ J imaginabimurt* Lignum liquidem rorfum,haud''^,( redu. Eôetenim demen tiæfuatemeritarcpcfuei’*^ Vetuftiflimam medicina feripferir inutilcni,vn^^ jii amhiguam, inanem, fuperfluam, fophifticam. n®|^’ ineptorum verborum quando cura non pudert,n . mihiVicio verrat, fi eundem facrofandxartisc^’' ^ ptorem,primum,poll Paracclfumjiærdiarchâ;™^ era tis, Pla tonisjAriftotelis,Galeni, omniüq,’ nbsp;nbsp;ju

lofophantiu theoremata inuertereconatenicopei^ Lucianum alterum,malediciï,in minilhosDeib'^L» mum,amp; verè Atheum.Nam fi vtriiK^folidisarg®®^ tis,noncauillis inambus certamen ineatuncenip ,.^t musftudia naturalia tantum non propoßtünne*^ segris in temporede rirèpetanturobferufntüi'l;’^^l^ ÔC à medico dodo inftituantur,obtiucre, Con^''’ ^

-ocr page 39-

’’'dite *”'?^‘^’NAE VETE RI ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

Pat «f’rivfurpantes nupereAFidas ophuones ,f^'««nç3s(quâdo fanèfncertodubio^cafu.permor» (|i,j*^?'*?^”^’^’ciant)quodrerûeuentusoft’endunt, l’ilia ^«*”‘^^^®*’’‘’s labuntur, planeqj iuxta proucr-'ad gt;nbsp;^^'’^'’al’uliniorem fuccedum, cuiufmodiex-^ P°*^’P^roccafionem, quædamapponemus.Sedâ %^“J^^*’®dura fabacuditur.NuiicadFedro» ijc’ÎP®fitgt;J*û contraria in morbis curandis remedia

G^l^ttusindubitanter 5. methodi feri:* iiij.^'nbusfaiiitatem feruari,accontrariismorbos fa# ^''’®excontrarns ÔC prêter natura,adiones feu fun (jj'i's.humanorum corpora varié multipliciterq; vi-iJ?’’quot;*^®^*”® babetur, Vndecolligitur,adionibus Ijii '^Usintegris,parte nullam lædi (liquidem faniso# ^^ffeondum naturam infunt, prêter naturam verè Ç*igt;iitibus)ô(proptcrea nullum eiTemorbû : E con# t^j'^iiPdémanifèftè læfis, huneomninoac ncceliarià curationem præfidia contraria, aut cum. Ga# gt;?'liiei]tesii.methodi, oppofifa poftulat : liquidem liciinimorbum pellit,quod auté hune pellir,vimil-Iiü^potc contrarium.Ergo omni ratione præfidiû Ji^^’’‘’“traïiû effe neceffario confequitur,ncqj etiam i!i^.'Morbus depeUi poteft:quod àGaIenolib,7'me-Ç'^^æcquoeg Verba docemur. Qui tueri adionem |ji|.'«gt;c temperamentum earum euftodiat oportetteu» g('hutem, fi id quod ad calidius eft conuerfum,refri-, djj'i’quodad frigidiusinclinatü calfaciet : Pari mo# tj. W ad ficcius eftalteratum, humee^abit ; amp;nbsp;quod k ^entiuseft Verfum, ficcabit. Rurfus quocy ficca-’^ calfaciet, quod humidum eft redditum Slt; Âmamp;quæfequuntur. Semper enim pro co quod lith^'^’^*quot;^‘’®®ndom eo vfqj contraria eft, quoad par-’% in fymnietriam, amp;nbsp;naturalem habitum vindi#

D caueri»

-ocr page 40-

to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN,AS VETERIS,,, ,.,

C3utn'mus,R,urfus,ibnierhodi.Hoc iiaqjquodin-o'^',^ He ramcftbrlt;?ue,nempe Conrrarioruincdinri^'-^*''^ toed ia ,pü teft a re d e p reh end i t ur maxi m« m. QiiipP*: ®''’ Hcinmedendi methodum c0fundec,quifquis haue® dicatiunem negauerir, quum omnia quæ piæfer*'^'p ram funnab us qua: ipfis funt con traria curcutur.Si® Us eft'didio primo fanitatis tuendiv.dun'iait: Qu5^quot;L corpora fecundum naturam ie habent, nsferujuee ^ din'q^ luuîn habiturn decet:qu«c morbo aliquopre^M tur,his conn à akerari, amp;nbsp;adeontracium habitankf expedit. IfemLb.6. In co, inquit,quicftincalido»'^ douead inrcinperantiam lapfu, contraria dare U®rJ conuenit. Amplius arris par uæ capit.S9methodi'5' conftitufionc artis, amp;nbsp;fexcenus lock aJqs. SeJ^,, his immorort' An non Hippocratesfapientiænie®^^ fonslib.?. Apho,22. Qiiicunque moibiextepkt®''^^/ UH Seurat euacuatio,« quiconque ex euacuaik^iifi, pletio,amp;aliorum confrarietas. Ét fignificaiuiU*'*J , deflatibus,duni ait.' Quod eft famis remedium-''^.] eamamouet, id autem cibus eftt Rurfus finw’rj0 potio, amp;nbsp;repletioncm fanat cuacuatio.euacuai*® n rcplctio,laboreinqi’ics,quietcm Jabor.atqj vtvn’’^|j uieg oratione compJediar, Contraria,contiarnsd*‘x| tut .In fumm.’,laniras per Gmilia feruatur, per cony^ 1 morbusdeftruitur, Ericigitur omnium morboru*^ . i munis curatio.contrarietasidonea, qutcexdiW^jj^i qua: moleftiam iutulit opponitur. Proinde adhibe^^j^, edvfquecontrartum rcinedium,aduerfusomiK®^^,( dumpræter naturam, donee is in naturakin,a“‘‘y» in priftinum-habtrumreducarur, Atfelix iiimW®^J mufeg Med ieus.huneqm fcopum attingit : PeHr®** ab codem quàinlongilfimvaberiar,

CAP''

-ocr page 41-

n E T E N s I o. ' K ^^'^T V. COMPARATIO PKINCIPIORVM

gt; Y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueterum, cum nouis Pdracelftcis Yedronif,

W Aamp;imsartis exordia,haAeimsHippocrat{s,alfo» pt,V“‘^^‘^mi«orum Philofophoriïfundamenta.per» ^.'''^'“SæfBlaboribusjper immenfarn Dei gratia',ia* Jgt;'iiiiciita,ó(’exploraf3,omniumqjcalculiscóproba» wuliarfGakninoftri merhodo,3tqj admirabiK jj^iacófirmata,quan to potui compcndio.reccnfui» ii|'j'*^“8*’gunicntis,nulla difput3tionc,nedom infa» ^^’'önisarrogantia conuelli labefaL‘l:ariq,’ poffunt, Hu''’’'’®'^cxpcriétia,quib’ nihil opponitur,confta» kpHacergo Medicinahaudinfeliciterlmperato* i(K^S«, Principes, Comités, Nobiles, Crues, plebei, l^.^$‘Jeni(5 orbis Vtitur. Quare eu laude,rcueren tia, O'^tia thalamû hçc medicina fubiutrat:Quâ ctfi C^ijnoftri bonorû artificum côtemptorcs repudi» tst^’^ifetmihi, omnibusej dodis haberi æftimariqj Ç’^udmquifacra pfanismifeent, autquiaquam I^^MiturtÄini^ucrc, aut patrios cincres permin* ’'V*'^uhqua hîeexpeder, vtparticulatimomnia Çïjff'bab ipfaCr^t dici folet)linia feribereincipiam, ipfjj ’’lum non eft impoffibile : fed fatis mihifuerit, ^ 'iquillinupriiicipia, inueiitoresprimosacpo« ^^jf'’’PgteÔus,prçftantiâ,neceflïtatem,diuturnita* ît(jf’’quot;ftantiâ, partiû fingulas earundemeg differétias* ^’'“»Vtcuncgaperuiirr? ex quibüs veritas,vtilitas, lisf’Woésingenuosconftare poteft. Qnicunqjauc ^j ^'^isacreprobatis.alia vda.aliaqj forma iuquirerc f|)i,?'’ânituntar,amp; iamaliquidfefehiuemflepatant, fciltft'*’''‘®°®“cmludunt,qu6fundâïnétojK:artisfco MtJ/'‘’”’^»ficut haud difficile prudensledorexpræ^ '°8quot;ofc*t tfiquidem fieri nequir,vt quis verd 'quot;îmiuftituat,nifi dus elfen tia s, prop riet ares,

7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D 2 KIWI^

-ocr page 42-

U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WEDICINAE VETERIS ^^^^-jj,

Kjâo-/;)ÔCAo'Hjao-/apindiuiduûrû,eIenienta)tf'^P i^jdio* humorcs,facultates.virtutes totiusac P^'''^*^'^’j„[üp^^ nes,mutatioues,incrementa, decreméfa ^5'^“® jj,flCii4 caufastâfuperiores ccdeftcs, quam in feriorc:s nbsp;nbsp;ß„(

tares,3mic3satcgaduerfariasinfluétias,tnorbo ^^^^j, gulorumnaturas,occafiones,fedesafïeâas,iy r^^^^^ ta,tempora,ac fiquxfuntfimilia necelîariaq;“’^^^jf nis proceflurefereda, ranquamdigitosabexor ^ nofcat.AtquihancdoiHriuam vniuerfamnobgt;s^:^^^(( amp;peffundare fatagunr.line dcmondrariüneJEK'C E entta,imovcrius contra demonftrationem.cotiff^ J rieutiâCfiqutdem dodrinale difputandi genuscl ex proprijs vnîufcutufqjdifci'plinæprînciphs.eu^^^.p riprobationeprocedit) Paracclfus nouusAutor, . mæpetulantia,in3udifocg medicadi genere fero^®^ orgius quidam Fedromagiftro fimiJis difcipulu^^^^j, triarccen ter inuenta V'ocabukbCcurcrumümii^^L.i Salem,Sulphur, amp;nbsp;Mercuriöcóminifcuiit,(qquot;^ Q, dum olim Marcion peflimus hæreticus a' PolyCy .ÿ Ioannis Apoflolidifcipulo.pximogenitusdiabo** vj^i, tuseft: Nam primo Deumincognitum,fecuiidr’'' .^ lemmundi conditorem, tertio diabolumconw® ' quibus myfteria magna, id eft, res omnes iniriod) tas velu t increatas latuiire,3C per fegregatione® ” j,; creationememerfiire,neqja Deofaâasefleaffirni^f'; Vclutexladie,butyrum 5lt; cafcus: amp;nbsp;ex cafeo vernis r nerantur,cótra Deum ipfuinblafpiiemi turpinHH'-^, Chriftianis omnibus inuiolabiliter omniaonwir^_,^ te verba fuo ex nihilo creaife creditur.Hæcnl®‘’^’'^ iUachimaera,hçc illa magnalia in naturçlumine ^ dita,in vifceri bus terræ(tar tari opinor) haâeiius clufa,amp; nunc diuinareuelatione,per ApoIlinisA . lapqqj manes, fecreto nurainumafflatujpfisconc^^.

-ocr page 43-

ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15 quot;«frcmumorbem.polhemishifcc tempoi ibusper ^ ^Cfeaiöres.ac feparatores propaganda,de quibus quot;ecafionemamphus dicam. Equidem non poffum H - ^^® huiustempeftatismetamorphofindcuoue» lit 1 ‘^‘''quot;quot;quot;i'™ calamitatcm dcplorare. Nam vrprifca Ji'JVirosadbenèbeateq^ Viuendu Vtilesgenuerunf, vl’®P’’5®3tcsarte$inucnerönf,aut innen tas locu-^üm,ingenue à quibus profeciffentagnofcentes, ^ho]cntes(cuiufmodi inter Oratoresnumerantur ^olihenes ac Cicero : inter Philo fop hos, Plato ÖC M. quot;tdeshnter poêtas,Homerus, Vcrgilius : In mors Juiviragenerandajrormanda, fouenda, tuend3,cult; ^i’n quot;’quot;^’^gt;^“0 natur« medicorumeç maxima lu» H^’^lppocrates atqj Galenus credunt )fic pró dolor, iiUf'^Hranefeioqua tandemcorruptela multorumvi-k'’'?P’tente,inter alia monftra,terræqjoncra,quen ç*»ofum præftigi3torem,arrogantem, veteratos* Q^Weurum nebulonem, cui Georgio Fedroni no^ ç'otulif.veterum prçlî-antiffima dogmata, faluber» 4^''[’iedendinormamSlt;vfumnoiipolluentemmo» Ijj'im plané fubuer tere molienté,ab vnoTheophra (f^'’'telfomedicinæ hærefiarchapeftilentiffïmæ fe« K^nariamutuantem, quibus ex credula turba pclt; 11)'Mti,rcdeuntpauciflimi, Sedhoc voxdiuina,in JL’»difeneda futurum prædixit,nempe facra pros iiUij’^ßhorribilibusdiflidns vaftandairi. Impudentis W'^ ^'^'^°8®‘'“5 animi eft, prius vetera abqcere, ^ J^'^’?®udiacriminari,quâm nouæalicuius,Vclnu« ^j.'p^s natæ feâæ Ermâ noticiam confequuti fueri.

r •'^^^^^^^^^*' Hippocrati opinionibus inniti, C»p°*'“^quot;^*â6fidcliter vfurparipoflunt.

^^ VI. FINEM ARTIS CVR ALIQVAN-

f 1* 1* y ƒ

ilt;

i» I. 5 ii* C^ öl''

«1

-do Medici «0« affcquMtur.

D 5

HÎC

-ocr page 44-

14 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,JVIEDICINÄE VETERIS ^^j, H le fi morofus æmulafor mihi obneiannon vÇî*^ fices nofiros fperafum cxai te finonadipiW»’' ^.^ detnfæpè fruftrari. ldi refpondeo. Varié id contii'^ i^j præterabfoluti rationalis medici culpamomnetn^' fcimusineuitabili fa to mortem ex æquo opperende gulis,tefteetiam D,Paulo, quia finatura quaieW’ ^^ tuit humani corporis ftruc^uram, talem ipfanirn'^k tueriatq^conferuaripotuiffer, nulla vnquamwtdK indiguiiremus. Nunc veto vt returnomniftqo^^,®^, dusambitu fuo continet, ita neceffario amp;nbsp;homim’S tuseft interitusmam quod femel gmiturn, im®®*^ fieri ncquit,Qua:libet orta cadunt,amp; finem t®^,F'’j|^ bunt. Non eftremedium contra mortem hominid’ ^^ breuisac triftis citvita noftra, quia intus nobisto^ju, rat3,5é ab ipfo or tu tradita eftcaufa,cur neceffiw^® 6 gulorum tcmperamcnta(de quibus fuo Ioco)vif«‘ ^ cómutantur,fic vt corpus noftrum cótinuisalttf^'^0 bus obnoxium,nunquam codem in fia tu pernuquot;^^ ^ continuo infin it is rebus» bibendo, fitiendo,efi’H‘h, edendo,dormicndo,vigiJando,Slt;fimilibusquan’P j mis(vt externas iniuriarum incurfiones præ^ .p alteretnr,adeó vt innen tu snenio fit,qui moibua^, temeffugiat, stat fua cui^i dies brede ertrrepdrabile tempos

Omnibus e^uita, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^[|j

Hæc eft ilia communiscalamitas, quam nullaarsgt;'j humanainduftriaeffugercjnedureprimerepoteft'^j/ efthorao, inquit P fa Imograph us, qui Viu3t,amp; ”®ùp riaturfqui eripiat vitam fuam à violentia fepulc^i^jjji queiterum. Dies annorumnoftrorum,quibusV^ j^i^ anni funt feptuaginta,auf ad fummumoeftogu’^j'^jjf præftantiffimum horum labor eft Sé moleftia» .yj« ttanfit,uosq,’auoJamus,lfta quum verilfimafiifi’^^.^

-ocr page 45-

D E E E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ty tiiiaiKscretnpIiseuenire videmus.fit Vt in mukiplices jfóus.atque infinita moiborum genera incidamus, ‘lutfancadcurationem {uam»firaodó ea poffibilisfit, ^'®anura vituin.Deum reuerétcm,eitó, tutó.iueun» Mcantc(vtiex Æfclepiadedûitlib.j Cellus)hos'

1 ^iiamatoiéjinoptimisquibufq^ difdplinisioftru-1 '^digentetn, exercitatum, vnam fanitatem feopâ 1 y^oVoiiétempüftulant.Istametfi fiudiofiflimè acdo

1 C’''lingula amp;nbsp;vniuerfaratamenmulta habet artis

1 Macula,quæofficium impediunt.qualia funt mor I A'itudo,veheméti3,maligniras,ccleritas,viriura j L ^'llitas,3ccidcntia multiplicia.amp;quodinh-isom-’■ ^wde vocetur (qui mos apud Colon ie nfesperq (H^J'iseft^muhorum çgrotanhum mortis difpendio) , - i^’^tnartc finguUs morbis,0lt; eo^iaccidentib’' oen {'''quot;^'’tepugnet.Dixitaut Hippocrates,occafionem

' 1 iM^‘^lt;*i«quanonmultttmtêpovis.ld¥onifiinitioac« ' | v’‘''’i“morbis pretertim grauioribus amp;; acutis.ni*

»1 '\ti’”^'in'fubindeefficit,Fronte capillata.pofthæc V'^^iua.Hqj nóimpcritia fua,nóvoluniate,nónc*

1 ’ïi'^'Pïimopræfagioïû.Vtoésfanitatireftituanî,

* \ tçj''i'^^'^'iscorpora noffra,(ubftantià Cuâ toiâ,Varié dit ' \ \v''quot;quot;'ideoqueàubiammcdicatioucm,autincertani

1 v'^^'^^'^içuidétia, ctiâadftantib® nobis,derepente ♦ \ *'‘'ÂiagoccûbcretV ndc druirn qdpiammoibis inefft

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stnex

-ocr page 46-

1(5 nbsp;* MEDIC INAE VETERIS Sciicxnoftcr reftatusefbprimopræfagiorum. Omitt® adhucinfperata,SCpræfer cxiftimarioncm noftramex* tei ne accidentia,quæ in acutis fie peracutismorbiS)»'* ter feptimiîautquartumdecimiîdiejr!,iudicâdis,iiicff^ dibilemretinentpotentiâ.aut faluris,autmortis:qucffl' admodum leuiter Hippocrates primo Aphorifinotum attigit.fed Galenus grauiterprimo, dediebusdecrtu’' rrjs.nô ira procul à fine, explicauir. Et fixe fola.aâioigt;? noftrashaud difficile,à calumni-ismalcuolorumjViid'' carepoffunt.lam quid,quçfo,diccndumdeiiifcniptt', tia,deinobedicntia,dediffidcntia cTgroium^quibus^ raro morbum leuem:breucm,falutai em,difficilenigt;‘''

turnuni,contiimaccmreddun r, vt vixvllispiæfidiisii^ ftrisetiamexfundamétis artis petitiscédât:quareir fibi lorgos cruciatus, mortis occafionem accerff»gt;‘-fuo quafi glad^o iugulantur, quum feruari noloff»^ Quantoperè verô paflim mmiffriarqueaffidenf'’^^.' cent.quibus maxime-çgrorum cura cômittitur)^® , genti dolore reminifeor : Hos iure GaJenus inj®* naturæ,ÔC çgrotantium hoftes appellat, viquordb*; tia ac confidétia(impietatem,enormitatem,iggt;]^® -temtritatem,inciuilitatem,indiligcntiam,qugt;5n’‘' luceignorarepoteft:’)in grauilTimoscrrores,ne“L mortes deducuntur. Minime igitur mirandum)»*' . non femper pro dignitate, Veritate, ncccifiwt^^ï ^j^ cxcrceant. Atqui demus aliquid iniqui.autroin® j di, perhumanam fragilitatem, à quibufdamdeög autcômitri: An nehoc vicium,hosincertosrero^^ tus,cum honeftiffimis virisjSCcertiffimisfd^*'''’’’^^, munes habemust' Sed præftat hune plisplaniorcmreddere. Imperator üue dux bd h, tiffimusexercitatiflimufqj non vbiqjfelicenipug cit: Nec lureconfujtus lapicniinimus pari^^'quot;,^.,^,.

-ocr page 47-

D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;’7

’ f ^ncj i'us 8lt; æquum defenderepoteft : Nee orator

* u’ï’^'l^^u^Vfcuperfuadetomnibus:Neeconcentus

ƒ '“«ccsçquèomniuinauresdemuIcet:NecConfulnec ƒ 1 ^inatorquantumuis eximia prudentia,multo^ con ’’ 1 ?y’’®gt;^fe»pei‘ pacatam feruat Rempublicam: Nec

i Ö^^^l^^o^oguS) nec pius doäufeß Concionator (Vt

’1 v“*’'’®)ocschriftianos,óC verbifui auditores.ad

?| kV“‘®*'^™»3CVera pietateminducit. Nihilo ta^

^ \ \i^^^gt; omnes iftæ ar tes,fines ftabiles firmostç co*

*4 k^^'Q****^ igitur ^ Si fraudem aut per fidia m vfur» w ''^“^^i^^dux : fi iufticiam male colant corrupt!

1 M^^^iccssSiperditiaduocati,tabula:forenfes oc» peftes,ncuam fubinde repciiat caufam

1 Ïrquot;“*« l‘«s : Si Theologiam fuperftitionibus, fandimoni« fpecie confpergant pfeudo*

4 ?^’^Q“®^ recenfuimus alp fua quxque raunia» »1 i^Ptram.,aut infipienter ,aut parum féliciter fa-51 ÿâminiftrentjfubeant^^Sumidcircomilitarisdi^ A ^'?’^umlutifprudentia, num oratoria perfuafio* A v''l'tæn'eiodia,numMagiftratusgubernatio,nâ

i^na,numTheologia diumarum artiumfacra-

A '^^^ odium publicum, contumeliam publicam» A Ä®^’^ publicam,irrifionempublicammerebun* A hf^ideonouorumdogmatum,prodigtoCæ vani-4 »^V^®curiofitatisMagiftricrimus? Etcenforia lt;1 pVtt^uh attem iUuftriffimam : longa pofleflione,

'1 j'’'*^‘guitatc,autotitate,v«itatc»vtiUtatepriuabl#

4 u''“^^^^^'uum iudicandi genus,quempiam exfen* 4 '?®gt;t^iuaina\i«a,aut improbitate, aut infeitia, aut 4 j-nourdxquitate acverttate,appofnisrationibus, A Watt.

A ^mt vu. COMPARATIO KATIOKALIS A CuT«,cumfoTtMitaPirlt;celfiftftrM«t.

■ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E Nemo

-ocr page 48-

iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDTCINÄE VETERIS

NEmoigifur fcmetdccipi nouis AutoribuSiNe®’ senigmaftiftis conueinii fcmctpatiafur,£ilïcïca£' boiubu5 aurum:ex ftercore gemmas pollkeantur.CoH' temnamus Suffenu Vnum atqj a]ferura,curatiuncuhgt;® fortunatamfortiter incIamantem:Nainniuka mKb’ fubinde humants,prêter confilium,coiitinguutîdii ccccuscoriucem figir.dum natura poteiiscorporisi’O ftri rcârix fponte fua,aut leuiter per ahum adtutai* impulfa falutarem aliq.uameuacuationem,fudoreniûF tatumgt;vomitum conuenientem,aut critkamap^^ nem, per loca confercnria inuenif, quâ totamotbiquot; ptomatuinq,’ caufa, vcl toHitur, vel faltcm minu^j^^ quemadmodum Gaienus, aut quicunq5 introduflioi Autor exilhtjde capra fuffionelaborante,ftipitc^‘-'*L fimo in oculum cafu imprello, vifum récupéra«!^ j-ferf.* Noui per impeririam, in diutumodolore,o»G capite,fauguinémquefundente abomiii po^^^jj/ ftia,Iiberatum führe. Atquicafushuiufmodi,vtW‘’,j( opinatïJ ta fanèfortunati amp;;fpontanei,mininHQ^^j|^ raartisopera..Spontaneum equidem,tefte Magquot;®‘w pocrate hb. de arte, nihil effe apparet aedepr^^j^ tur. Omne enim quod fit, propter quidfieridepk_.|| ditur,a tque etiam in fingulis adeo, propter quid®^^ detur. Spontaneum veró nullam fubfiantiam quot;nbsp;j compcritur,fed nudum tantum nomen. M^dK*“ ■, tem turn exhis, quxpropter quid, de indufirh^J^^; tatafunt,elïeapparet,.tum ampliusfubfiaiiiiam ^ .^ confpicitur. Hinc quantum arti,quantum^P^’^j-^/ii fortunæ tribuendum fit colligitur.QuanquaniT ^gj codera libro,prçceptionum,tortuitamoccafîoii^'’j^,^yi plerunqj feoffert non prorfusafpernandamcen • ^6 enimex arte benefanantur,bonam:quimalc*’*’ [joli malamfortunani confequuptur, Ergo ÉduKffl’r’ fjli

-ocr page 49-

Dtp EN SI Ö.

L, ^’’* 3cccptam ferre oportet, alioqui finie Vni v t^erijffent. Præftat igituromninoartemfeienti* lt;* L'quot;'^'’umentisfretum, quæcç cum rationeexercita^

Ji r

K,'*'’'’’f*t“’',proponerc,-X fortunam rationalem non l^gricola iudicaturcircumfpedus. nóqui temcrè, ^fortunafalcc traiflaG aut vitempurat.autarbores ^Mutquf fcccundæarboris furculum in fterilem L^uragrum ftercorat.aut popularibus tantum ob« ^^onibus agricultnram adomat: Verum qui iu^

W''*'!« differentias, multiplices ftirpium, ai borum, ÇfUtnfacuJtatcsbenèexpIoratas habet: luxta quo» ij;°'^iiium initia ac fines, induftriarn fuam impendir. ^'ödiciam in nauigatioiiibusconihtuo.iiquidcfn ç“Uc temerarius Nauderas fortunæ confidens, ?'rcpidè Vela ventis, abfque nauigandi noticta, i^Iocipclagiqjdifcrimine: Atgnaïus.præmedw . ^m ventis, confilio SC opera pugnat,eorundém4 (lt;^cclcrcsc]p motus,atque inundantes infuperre-L^tionesobferuat.nouosinexploratófquemarium ^’'''tlinat, dauum ex ratione dirigit, velum mana k'gt; breuicer lingula pro neceflitate præCentique m''Io mutât,quo ht vt quamuis etiam horrétem rem ^ç^ÂproceUofum pelaguscontrariés inter fe flu-V‘?föigeiis non admodum formidet.fed timidio* ^^’’'’•gantes infuper folatur. Vt igiturprouidusik J.’gdculturam non ex fortuna æliu3ria,fcdartihtf hnduftria aufpicatur,curat, amp;nbsp;abfoluit : Similiter |j“Ptimus ille Nauta , apud quem Prudentia naui*

' ‘'’dicium guberiiat, yfus rernm magiftra remos E 2 agit,

1

-ocr page 50-

20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN AE VETER!., agîhvclum dirigifîSic abfqj dubi'oisprobaræuonnnÇi ftabilitæ fidei Medicus deccruendus,qui Hippo^^'^’' amp;nbsp;GakiiifcientiajmathematicisdifcipiiuiSifflujt^J“^ rerum peritia atqj excrcitatione,methodo iuïta indic tiones,ex ipfa rei natura fumpta, ingenti virtutisa® re, fingulari medicandi tudicio, ratiouemcxpencnti^ coniungit,amp; Vfiâqjartem fuam confirmât.Iftaƒc^L medicæ indubitata certttudinejftadeabfoluusciu operibus,deprofitentium atqj cxercitantiumiimocc tia,de muJriplicibus inorborij cuentibus,aduerlusV tofaslinguas.aducrfus Vmbra tiles holies noftioSiaie da exiftimaui, quibusfi paulô diutius immoraïusi' argumenripropinquitas, Si. reitradandæneccffil^* poflulare videbantur»

CAPVT VIII. DE MEDICIS, ET Pharrntico^itis indigna,

VOlo autem femper infer MedicumSCmcii^’^u Volo inter ]aruatum,amp; verumanimaduefH! . inter generofum, Sd vilem fine Triobularem diß^j. llleenimartemilluflrar, obeft nemini,prDdeftpl'”‘|j Hic earn obfcurat,p]uribus nocet, perdit multos^“^ fpeciofam vcftem,ficultum,ornatum,fiperknâ.n^* lum detrahas: idem accidenquod Cumano LcoiHiT pelle fuanudatus,apparuitafinus.'AquibusfumnioP cauendumefle, quisnefeitj* kaeç dencfarrjsiftisgt;^ ^^ punè pharmaca lufpeâa offeren fibus,amp; ^^^’^“’®JÙ rimexercentibus nihil hîc diccre volo, cùmalias • amp;nbsp;à me, amp;nbsp;celeberrimis medicis fruffrà diâufflMjj,j niamq vt viuo, æterno,atque incorruptibiliJua*^ . ftanf,Ita haud diffieuker fimplicibus nuncimp^ ^ poffunt, keen fer animam fuam, ^proximofu®'^ perdentes. Noui ego qui in male ipftrudh ^^’'pgijf

-ocr page 51-

*i{thu^^^*’^'®^^*”fgt;qu^min inregn'orib’: nihil intel-'quot;r,jj’’^“dc,autperfidia,medicamenta confician-Hei^n^***®®^*”®’ ”^i^*:ulisainerhodicislt;5chartïs ^'”eft ^^^*^^’^^ oftentationem magis,quam necef* ''^fc s^f'^’^^^^ '^^**’^”’ fnbindecum ftomacho nó \lt;;'''’^^‘■^^'^‘^tn. Noui Colonia: qui nobiles taber# \j. 7^'^^WniaIècófcq,nc in infeitia fua,feu in fur %j. ®‘^’*“u*’»dumfe intra lares proprios,nefcio ^^’’^^ronia parare fingant,aut etiam ex rebus vul i^^acvilibusfaciantlucrofa medicina, quæftu fuo, t|,pdeïiimeiito:peflïmum fanc hominumgenus, ^''''iiniiicommodo,fuaquærenscommoda. Noui (Op^''* imperitos, inertes, ignauos. gmufos Pharma* ilAquiiiecfibiin offices, necaltis,inadminiftran-tj^^öJacis, vtileseflepolÏunt. Nam quomodoaptè lütjp Woncinnari ieorfum.autfimul medicamenta L^'^ominnólatinenefciant.fi veterumautneote* 0'’gt;Viroruinfcripturasnon in telligantf prætereo i^''^‘gt;i plerorumq;, ô(^ in qs fin gull's deligendis, ma* ^jj^iignorantiam. At quid facimust'quidquirita-Oando in opere tarn vtili,neccflario,graui,præ-CirW principes, rerumcg publicaru gubernatores *lb,’’^“wuent,diffimulant, taccnt,quorûinprim{s t(i(/wroreyorrigcrc,imperitos fugarc,impoftores tjjjj^'fe.peccandilicétiampunire, amp;nbsp;vniuerfa Ambu* ifj?'» collegia profcriberc ; Medicos auté prüden* ili^lidumcjperitos coraponendismifcendisc^ me* !,J’*lt;ntispublica autoritäre prçficcre,numerato quo-V®*pciidio,qaod Nurenbergicus amp;nbsp;Auguftanus k^icorum Sena t u s fap ie n t e r fa ci t. A r qu e i Ila n o n ]^Pf$terinftitutum,quamopitiionem,zclocaftigan* “’’P'obitatisquorundamnialcfcriatorum.

E 5 CAPVT

-ocr page 52-

» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC IN ÀE ^S'ETERIS

CAPVT IX. CVR ALIQVI PARACELS'^-

mum iimplefiantur,do(liuer0 minime, _ j NVncad Menecrates noftros ixdeo,homing o verrtatem contemncnfesSC extremeambifw dum fua ignita pharmaca, ^ftolidasphantafiaSipf gibusatqjoraculis.conftituunt.Reuerafitantunir ^ nuefidaciæ.fiue tantijfidei.tantum fpet tribuenuu ^^^ quantoipficoiifideterpromittunt,cur nullin'°f æ^, ftrophilofophi.aut Medici veritatisindaganax “ ^^ fiffimijin eiufmodi artificio, opera fuam colloCanf» milesartiumdiuitiascofequanturj'SC Polycratco banum imitates,in eiufmodi coquirendisthefaquot;'^ . borantî'eur, obfecro,oes ociofos video, amp;^ neer ,|^ digito hoc opificq genus atthigereï'fed VcJuM‘'’S fuperuacaneUjSC erroncum omittercun quo l^boi'^^fj, rimû,vtilitatis minimum.Ecquis noieacfamacdf ƒ/gt; pertottotiusHifpaniæ Régnai Ecquis ineek-^' o,^ tha Anghaî'Ecquisin amplinimaacdocblfiin’ j^^qui Quis in ingeniös«parente foecundiffimo plerxcg vrbes/amofæ Academix funt,haiicfed ^jiii opinionem,hoc opus recipir,vfurpat,profitet. jjjj nobiliffima EuropæparfeGermani3,ptcrpanen ^ inter quos font,quioperofa incertitudiue.tepai j, dura deterriti,ab incceptislaborib’ defttuM®’ tentiâ ,impéfa omni perdita,liquidé pro thewuro • ^j nes,pauro fûmes, quosego nöpaucosfciopf°'’‘ fij|£lt; fpe vana diuites,mulfoqj ærefruftfatos. Sedins jllt; nit.quodquibufddniniis Alcumifticxftudiofis« ^^j^n» toauro annUoafiIentium ctia ftipulantur, ncinH|^^j,!H tiafua.Sé voluntariaquadaminfania vulgo fa Rcdiflimè Seneca inquiéta ac mobilem ho®*” jjjjjii' datam afleruit.Spargitur,inquit,Sé

nota atque ignota dimittir,vaga, quietisiï*®f ^^

-ocr page 53-

n E T E N s Ï o.


t5


Sïlibih

ominem volaticum appellat, Vt qui non pc^

l ^ '^Pninatencatur, Trabitfw^t quenq; wolunt^,

3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hitrii^oUwwt Kice^ydHm diwer/iï iiuer[d phcent,

’1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'pl’^pu bos pig€r,opf4t arare cabaUt«.

1 tau’^'’®^®^‘^®»autin artibusvllistamperpetuum, C®’ï“opiniot'ibus varietur, quoniamhominesftu*

1 v‘'®®'^^feruntur,Nihil etiam tam apertum Si. velt; ^1 J“^''““ fnco aliquo obfcurari queat .Fuit femper 3 w'^*”^^®' qniditaqe mirum,finunccrefcentibus » 1 ^mflagitlls.capitalis fiat adeó.vt omniaorbisrc* IjMaciis, 8lt; turpiter nouandis rebus cederint» i?“tamanifeftioraünt,quäm Vt probari muleis me» h^Äon eft cur nos foU^in vc tuftidima arte,fixe fie«

1 ^PVT X. RESPOTSSIO AD TITVLVM

' I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;famofi libeHiredronis.

H '^j®'‘Wseft»Vtpecttliatttcr ad præcîaram George A V?'''^ adionem peruenia, in qua omnib’ fyncerc 4 W’^^ “^*^'legitur,nihil auditur ,pr ætetq aliquot A 'isl5y'ifiagt;™ahciofa médaeia,tcurrilia côuitiapu* A Hhf^^S'KiVus indigna. Huicfpontècurrcnti.ta» A Ht| ^'i^ffentaddenda,vt aiunt,calearia,aut intani« A 'tjJ'''’’f’®^nduinManicum,attamen nondeiuetunt,u A cft,«iu£dem.€ermeti contagione corrupti, A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuftunde ntes.dc fauor cm tuum dgnifi«

A 4?^'’''''°^ nunc non nomino t Cæterutn ft iui ft miles A fe^'^®'b^ iniquae medicinas addiâos impôt tun ins A K e ’'^^^ nobis color thus fuis depingentur ,vt nemo '^nsdtjhaud ftne magna cauïajdfaôumeffe»

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taceo »Fedtonem iptumloquenuta

-ocr page 54-

X4 MEDtCINÄE VETERIS ^. ^ DiVAntwortwng (gcon Hebrews iport^^ bod) AU|f eth'd) yngUmffbeu 0opK^^*^^ j 3rçtcn/vn ferner mifgun ner/b^r vitoer vgt;^ gewAlttge ge^ctmmif/ju gemeine»wtÖ^^ ïVArlgt;4fftigew tHebicin offenbnrt «serbelt*

i mv v 115U igt;.iiiiiviiiiui ^ivitiijui. u/Licinif^'’ tTJiP à Khodoch,fupcr quibufddiniurijs Sophitonî'^ rum,acfuoium æmulorum.in qu3,mulca po^®”f’\j^ vehemenfia myften'a,ad veræ iKcdicine vtilitatcmp licam oftendütur, Haud abfq^ magiia caufa virP'^“ 1 iftum fpeciofum titulum ram oblcurc ahfurdo.^^’ feftè vaniratis hbello-præfixum mirabitur. F^^'^®m fe vocat ementiro nomine R.ex Tragicus,quiiffli'^L/i gnomine Fetterlin, ideft,pIumaladicatur,aR^ .j, pago, duobus aut tribus miliàribus Coburgoû^ J Franconiæ oppido,primus in hac fcæna Tragoß“ ’jj, enim dignior alius vifus eft. Initio animadueft*^'^), maliciolum eius ingenium.quodebacchaturinf®’’ ledicentiffimam detenfionem edens,d quibus viy j falutatus,aut verbuloimpetitus, nedö offenfus:b'’^ multóhoncftius, vtpote au tarifa te, dodrina»«!^^ tutefuperiores, venerariacreuereridebebaf. ^’^,j verfutiffimi Veteraforis malehcium, amp;nbsp;fop***®^?^ dem expendatæquusledor,amp; inteliigat quæfc“'“’.jij formam.quamin Apologiæ ßue R-cfponfionis^ g(, vafre excogifauit,ne prior ipfe maledicere vw^'^|,|i; fed quafi ex coada calumniæ accept? neceiriratct2®^, fermonem protradus fit. Nam fi id vlnolpf^*®“ ji^ prêter inuidiamacmoleftiam,in glodæ *‘’f’»’^ jjd! ditatem,3d res nouandas.femetprçcipitailet.Siqu J

-ocr page 55-

ß E F E N s I o.

'«ii5y/f®®P3ratum,vn'iu*uria'aflFcdiscondoîcamusî

%ii P^^^’H“* Aponte fibi malum accerfunt,ac* ^Vt , *^^ igiturhanchyperbolenfinxitlmpo^^ Sve/'^^^'f’’*” f^^”’ i»odeftiaatlt;B vrbanitate qua«» ljJ'''f’^‘^o’^uniinterca animos a du te captans, fi* *iiijQ®^'^f^f'^’’iniorc,deuinciens. Sed quàm tota eius

S(te'**’f’’®®^ns.calumnnsjcauillationibus fit plena, îi^'^J^'^’ï^onis luculen ter oftendam.

V'^P*® Wylleiiorum potentioriim meminif,impc» L^Prophanis haudquaquam proponendorû.nc*» Ç*®®“«’candoruin,alioqui ab ilüsarceri folitis, ^i|ij*’^°’’^*^‘’**®™^sdidioncs fonare,fuppreirisre» ,%f. '^^^rumignorantiafidcs reconditilïimisar-

Sp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^ *pf3s neab autore quidem

yf^'^^^^Jf^asarbitror. Autfiiddonem,Heraclittî ^tj^^perbum philofophum Ephefinu imitatus vi* rV *^’^^* artem fuain itaobfcurauit,Vf Socrates VJ^telligcndam Delio natatorc opus cBc dixerit, Y^banuUafunt, nifi quid figiühcent.Qftendantî IH^i^'ic nihil eft minus ferendum,quàm Vt orationc, “^^bius propofitis adferre debeat,nebulas of* «i^ij'Exemplum elegans lcgitur,apud Ciceronem ï’iiiij “‘W’tlone.Quidjinqui^mea mecaufa mones* ^;»j|^''‘‘quot;^clligamr quid igiturmemonesfvt fi quts ^fej æg’^®^® ‘^P^*^^*^’ ^^ fumar Terrigenam, her* ^(i:^j^®»domi portam,fanguinecairam,potius quam ^10,0*”®°’^^» cochicam dicat. Et Pacunianus Am* ^/i^’‘^5’’P®5,tardigrada, agreftis,humilis,afpera, %!?''’*» ^®*‘“*^c ^quot;S^^’^’^'P*^*^^ truci,euifcerata, ^quot;int n”® ’”*®’^*fcgt;uo,quumdixiffet,tum Attici, ^Ttft^8*®os,nifi aperte dixeris, Atillc Vno ver» i^fiit p’^’^cuitcr omnes artes ad humanitatem per« ^^betradi Sc exponi dcbcnr,vtd difeentibusfa* F cilè

-ocr page 56-

ÎÔ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M BD Pü T N ÄE VETERIS,, ^,j,

cilé intelKgi qucant. Hmc confcquitui nKdïüfl^.^^ cabula jntcgredoceri oportere,quaiido vnufflauï!’)j^^ rum obfcurc dïdum,aut focus quam opoireatuUf^i^ duiu.giaucm noxa paria t.JDic igiturmihi, F^^'^9’‘i^ ■ modo commiuii bono Bocotica xnigmita tuapgt;o^ rint.abfqj intcrprete.f'qyemquandotuiibqj P’’?®^^’®^ mouftias, ccrrè nó video ecquid vnlitat.is aulvcwF^,; lied ex illis redirequeat, nedum ad medicinæveræ' -uitelIcAum. Vaiius ergoeft omnislibdli [uiniul^ nihil aliud fane,quam tnanisproroiffio.paricsdeal“ pugiia deaßui vmbra,3C fofquipedalia verba. Cur4j fo no cade opera.montes magnosaureospollicerbi'. Videtibi, lngcmucrecaua:,.foniniq,’dcdcre caucrof’., nini noaures modô,fod muros iftis milfotnspcrffi»?' Jam pai turiunt montes, nafoetur ridiculus iinis,^^ ViJefoet vulncre virus, quod vipcreoprorfusorc,'quot;* cram arte euomuifti ; Cuius virtusedeuadet dir ^^j quo magis malitia tua exercita fuerit. Sic aatî^^Sj^ probatumpuriusredditur : Sic ilex attonfadütis^^ pennibus, denfiorc ramorum prouciiturfylucfcit-/ mo inter Urenuos duces habitus eft, nifi fortituJiquot;'^ res aduerfa: fpedatiorem feccrint. Atqui ap3^^’® óua phœbi non patitur radios,quura tu rcueiaig“ uior lis, quam vt ars tarn iJluftris, St nobdes eiuU^^ profefloresautdecoris,aut dedecorisabstealiquidä^ ciperc qucant. Tu fané obfourior.tuprocadontu'''’^ lignior,tu improbior,quam vt prasconioruocoining'' dari volet, quanda hoc Vuum agis, quomodo cjm?'^ ftituasthoc eft, ex virgine, meretricem facias,duffl-T uæ leâæ autor,aut propaga tor elle Jaboras : liweriW” neflagitiorum tuorum proditor, quæ fi f3nJæ‘^o*'‘“j. wmeupiuiffes, tacitumitate modelbaque tegifoha potuiUent t AÏ nunc palam totum te, veJufi «/quot;S“.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;busier

-ocr page 57-

li' li' li' i^ 1^

rl j' 'i

i

# 1' r

) d

1' 1* )f *

I' y 'lt;

/

iXem 15 ET Ë K S Ï Ö.' '4 ^ 27, ^iüii ■ ^,®8’5orpimus:vtqui tam ferox fls.^aredaïà %til,-’*'“''‘’^5*’®“ formides. Nihil igitur impre^ Stîs^^'”^'**’^’*^.'^”^ 5^^ “^‘^ viuendo.animum ifttim ^tft ?'’^’”'*®*^a visjmprobitaté rua torquearis, ‘luUa poena grauior,viro improbo.

^*PVT Xl. RESPONSIO AD DEDICA-

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;toriarn Epi^oldm YedrouK.

V ,®® immor talem.quid non facit pertinar arlt; VV^,®5*5fi’icntia,fipudoraWïtï’Reucrendiflimo iL p ®**®oi’a’^udutn Principt Eledori Archi-W®^®^onienfi Friderico opufculum maJedicen* \quot;^”’ ’dfcribis,amp; patronum imploras tin cuius tó^’^^”* fopbiftas-aduerfarios tuosacriter ge» V'^dicina: jmitatoresimpetere,te^in primisca» hi,ij^^abiJlis,non apud plebeios,fed apud Princi» V®5ttaduciquereris: Ideirco Deiveritatefretus, V’enaturæ,ad folidam medicinæ defenhonem, tuteJam, tahbus iniurns, quinqug capitibus ^'fpublieeq,’ refpondeie voluifti. Sic habet Ca» h Genua 11 icus,

Htjj^^oVehementer, quidhîc dicere debeam : Moria tw Xiamen tem tuamexagitet, dum Optimo Prin* L '’'iiiofainvanitatéjac rixofas næniastuas legen» ^’Misqjobtrudis.•cuius nobiliiTima indoles vïque k'^®5’quibufuis etiarn leuiufculis controucrlqs ^^‘Î’datiouib* aJienilïima fuit ; lm o quæ nunquam, V’^*£°™®»atlt;iuc hoftium infamqsautdifpédqs, .

Qu3,dicFedro,confidentia arbitrabai is

''‘^'^orutn. quæ vocatis medicamenroru,tufe» üf‘^?P‘w™tncum.Pfiucipem,quiab-tifdcmfir offen ' ^‘^^^guuiteirruu’ ergo Principem talem aut in«

F 2 clemen-

-ocr page 58-

:8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS (,„

dementer faöurum,aurp3rrociniunifufceptui'’ ’ jj, tra cos,fperabas;quoi uni opera.Audio,arte,dilig |^ fide.in multis grauiffimismorbis,àiuuétuteadagt; ^^^^ falutis fexagefimum quartum frequenter, mag‘’^ ^|^, vtilirare, fit vfusf Et te hominem peregrinum^^'?^ impudcntem,ambitiofum, cauillatoremcoinpl^^'^» iriexiftimabast' Contra nos agnitosjfolidoloco^ i ftentes,rnodcftos,ingenuosrepulfampaflurosfi- ‘ nbsp;, 1

me tui,qui tam improbè fimul ac maligne clemeiJi^i^j, | olim Principis ingenioabuti voluiAi.Quod V^'f‘’’gt;ii t men Sophiftæpcrtinetprobrosènobisobieâuin^jâ memouemur, quoniam dofti Sophiftæ hniperiH jl artifices fint habiti, à Plutarcho fapientesappcl'^.^^Al Ariftophanemathematici,de rebus fubliniibus j^n - tationes inftituétes,quic^ infiguemeruditioneni^^,j.l quentiamcum philofophia cóiuuxiffent.Verüini^^p, Ij ximè tecum fentiamus vocem hanc^nparteffl^^jp’, interpretandam :attamen fophiftices nihil ag’’’’^jjugt; fophifmata nu Ha exercemus,quumaperto M’J^^ (,j{ pertecumfógredijafqj candidopcöorefimplid' Ó, Audns noftris,conferreparati fumus. Noneft'S^j quodhac infamia labem vlldnobis affrices.An^' .p. S ideofophiftaseffe.quia abs tediUtutimust' E^5, (j luntatc,quia te offendimus criminofos ac C3pid^ ^ conftitue,ólt;: iudiccm quarre qui eau fam dccerW“^ arbitriotuo. Similiter nee Galeninospudct4gt;^‘’^|j( aufpicio ac inftituto etiamnum artem facimus»“^^^ i gloriose.Sed illud falfiflïmum, nos verte toresinfedarhat veftra nouorum Sophiftatf ta,quibus Deo ac natura: iniurrj,imo bla^l*®. ^ (quando cœlum, terram, omnia^ clcmenM*®P?Jj,jj uertitis.resqj naturales ab orbe conditoa phno omnibus rcceptis,execrabili temeritateifldut’iu^^.j^

-ocr page 59-

%\ D E F E N s I o. 29 ’^'ic® ^^'^^*^^*^’^^^^^*^^^’^^ * 11 orationis contcxiu '''Hb *’^’ ^^•’•ffiniumautem nos re hominérreffem, ’’^V' *.®’’‘‘*’ogantem;calumniaforem,afqj inanem ^^f. ®’’®^‘’®®ocondcmnare fl.igris dignumjeen-ttfjj f’^defertorem improbumgt;amp; fi quid mea profes ''lid?« '^’^^^'fllt;roularc,autperfidenegare. Condo* Sv n™’^’ ^^^^’‘’i^^c,mi Federlin, fi duriufculètibi !^ cilicoÂafperiufculè plumas tuas conuerroma iij^Miofficiummereris.qui toticsin infontes malt; Çdarntuarneuomis. Itaqjrefponfum.non dictum U^- Venio ad fequentia, vbi de natura: lumine Ç'iuidfomnias.quo tu tuiq; fimiles.finguJaripri-i^pbeafiefiis. Ergo ars noftra infelix.orba.natui cqj i^Meftituta eritrquxtotaex ipfiflimis natura: föne ii, Pfodqt, amp;potefta te d iuinæ in teil igen t iæ,per tun« Sjl’^antium partes diffunditur, confiftit, foueturt* r uit Autor nouus nouum ex fe Jumen ceu araneus regere,quoomiics ParaceIfi intcUigentic Vilibie yUïtacinuifibileSjdiuinoquodam fpiritu,per to* Çempropagarentur. ôpræclarumnouiluminis iÇiôiiouum lumen, quod in tarn excel Co corpore tiH^ '‘Tiialetemalterum. Mirum fi nouus hie homo, k^cft fupra hominem, ex mundioculo Sole or* % ^’ quemadmodum Poëtæ Solern exTheaori* Pdi ‘’’^omminifcuntur,nifimaluerimus Sophocliso-u ^öifequentcs,exLatona (quarn nodtem intellie ^ *’utiquitas)natumexiftimare,quandoænigmati* Vr*^’^'^* ^^^^‘^^’‘^*^ potius,medicalucem,cumfuo ja^Ro obfcurare, et pro veris rebus inanes vmbras r«elaborat. Nefcio autem quamtuinprogreffu ti^''quot;gt;s,artisdefenfionemcrepas, quitotusin hoe es, h,,.^]^æ''’''’^dicoruîr) décréta euer tas, omnemfelici* U'fJcndifciciitiapeflundes, firma dogmata gladia*

zF 5 1 torio

-ocr page 60-

50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS

rorio animo labefadestatqueintereafrüudeinitepoi™’ rlt;tm, perniciem,in hominum vitas, perkdus Apoft3‘’ effundas. Hïe fi vnquant alia's,vci ininwmccnipciini'J’ vulgó celcbiatiHimum prouerbium,oniiicm Apdh'^ periccurorem effe fui ordinis. Nam poftquara verä'” medietnam defcruifti,amp;nouo inuento vcterumprn’^'* pia contemnere,amp; præcepta turbare ccepifti.hocviquot;”^ tibiftudio fuit,vt fuperioris æui Medici nihil, Tu'ï* ro omnia Cciuilïe videaris: quafi illudriflimum ü^ Spiritus donum,cuiuünodj baud dubit Medicina, uiPauli tcftimonio,prima Corinthiorum cap.n.^^ fetur, ad hanc «tatem tuam,ant Paracelfi.obfcut»'^ mutilum,imperfeélum, profundis terræ Jatebrisd^r. fum, veftio tandem labore erutum li flaut ab ini’*’quot;*' dodilTimifquc Profeflbrihus (vt Ethnicos pratteK^quot;^ quos ramen eodem fpiritus dono caruiffeuieroo^' ftianus dixerit) male perniciofeq^ vfurpatum. ?Ï^ iftadumcontumeliosè, ne dteam impiè dicis,amp;’*^®‘^ qualis habendus fis,iudicent cxei,auriti tamefl’^f dentes,Quantö veró ad meum iudicium.ingenU^P'^ reor, natuia teinanis gloria: cupicntiflimu,greife'’jp ribufqueThiafonem alterum, animo militareni,gt;’'^|^ dicendiautdum, lingua maliciofuiîî,alienæacini'0^‘ tisfamæobtreftatorcm.breuiter temerariumamp;**'‘’.,

fultum nugatorem, multorum flagitiorum feiuu®’ multófatiusfuilïet,nihil prorfus didiciHc/quiin

• AIWA h V AVtAAW^LVllilV lgt;«|liX|l ^* V/X KUJ UlUiVlU^gt; lJU»**'- nbsp;^ nbsp;» rum ac medicina: dignitatem, muko impudeiitif’’^,i 1


AMIXJ »V iiivuxvilicv Ul^IillUlUUJ^ llJUilU Itlj^/wwv»**’' M dacio, multaqj petulantia dedecorafle. Ét crede iuranti,nunquam vthæctibi infacié obijcereni^'''^ mentera venülent, nifi tua me intolerabiba^din’P klfentflagitia. Patere igitur me verum dicetc»«!® . falfum fcribere iamdudum (uftinuei im. Biquet^'L

^uóimpietatis^quü blafphemiæ pciuenlt;ris?*l‘'‘''’J.j,

-ocr page 61-

Men . tgt; E F E N S. I O; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jl

Vfi‘^®’*’®8’‘’que verifate, in reprobum fenfum ''^(e *fi ^*^‘^**’‘^‘^ lt;^cu verilfinium,quod ipfcdeVcs itçohtens.recipimusjwnc nimii um diu.nequein ftfpi^^^^fCiiKquemendaciocopuIai i polie,fed fern« ’gt;lt;, Winftar alfurgere. Eremin omnibus rebus Y’^'^santepoiienda,quæ Vf eft immoi ralisjic in# ; quod pluribus oftendere nunc non in# Qweaâum agere,aut foil Jucem addere videar. y'llbcm Comitem Ludouicum à Vuitthigfthein, ^^’''’I^ani generofós,■ videlicet arnicas tuos(iup# l^crtm iiominibus) teftes allegas : Ef ne quis v ^lpicefur,hemiftichion nobile adiungis, Cru# •^p'‘■^’ il!-lin qui negligit famam, Quafi gene» vailles id. dixerir, tibiqae tuendx famæ, quam !Ç'8gt;»virrutc minimam, ex fcelere maximam ade# f(t|'^gt;autor fuerix., ô feeleftum mendaciumignito '■‘Aam ferro puniendum : liquidem amp;nbsp;genere Si Varina,prudentiâque admiranda verè llluftris Sk^^îô pûft fingulari mandato Ludouicum Cel# '^^Sm ad D.Echtiura, amp;nbsp;me ablegauit, clemen-^CjJ’^ vitro nobis exe ufirn tem , Óf non parum ^l^y^ offenfam elle , quando fe prorfus. infcio, ^O^tffent : Quod £c coram ipfe Generofus Co# ^, Aicro,ac fe ne verbum quidem vuquam re# C,,E''iere,fecifteaftamauit. Sed tua more fa# 'J’iS||J('''liorumingenuorumementitis teftimonqsv# \Aatbitriura repugnantem torqueas verita# ^ft k ^*^‘*’*® animi tui nequitiamr quam nemo ^Ç“’^.“'^us,nonnihil obtegeres. Ridiculum^# ^^***'’' ''’*’*’”’’ quod ais Principern Elector™ i^vC’’P^‘' P^udomedicosjimprobata féliciter IS n'’’^^^’C^iusdiuerfum amp;nbsp;ipfe.amp;aulçproceres

'‘ loxoras Principe vrgesqj,per agnita verita té,

Vttaiv

-ocr page 62-

5' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC INAS VETERIS

Vt rantillo temporis difpendioJibeHum legal,acuIiH ftriflimorum proauorum ritu, tantifper illius futebm iufdpiaUdonec GaJeni chamxlconumexercitatastr^ gœdias,tuislatinèfcriptis,dc podagra amp;niediciw ® pïïiftica,demonftres.Quishïciiondicat,teocuIosn’^^^ temqjperdidifle.auf in vniuerfum dcpuduiire,qu3i'j.^-Caknum admirandum naturæmiraculum.atqjc^ imitatores chamæleonibus afTimilas.'' quafi vof” y vel noscolorem,illorum animaliücxcmpJo.freq^^ mufemus,aut vcrfipcllcs fimus, quum tarnen lt;:on»» ^jj Gaknuset nos,Hippocrafisac veterumdodrina j tineamus. At tu quouis chamxkone mutabihoM i curimmodó, verum animum, linguaquot;, caJamum»W'L amp;nbsp;perfonam fæpè mutans, in cou fp cd um bonoiö^ rorumprodirctutononaudeas.vt qui ciuy®““*^ legibus inftitutisinterdidusfis. LibriauteilHd^L;' gra SC medicina fophifticalt;nifi mendacium Îes futuri finr,cxguftu illius iudico,niniimn)H’^r^jjicS, fcuri,acconuitris onufti: Nemini itaeßgratt^**'^ Te igiturpudeat, fi pudor vllus in orecft,buiuS‘|^^(ji tis didioniSjVelutietiamfequentis.quabeatæi” ƒ ArchiepifcopumHermannum à Vueda k^”i''^j/ etfi chymicænaturalis ftudiofus fueriMiuiiqu’“” jjfiJ abfurdas opiniones,inania comen ta, amp;nbsp;veftra cogitauir.Similiter quæ de Imperator^ J dinando, amp;nbsp;Othone Henrico Palatinofiliciu^^^^y^ tionû fingis, voluntaria quidam impudent ƒ ’ ji^ Vtriufqj fa huius,quam illius efariifimis McdiO^q# cum mihi haud vulgaris noticia eft, pfol’.^'^^ÇjfJ''' ^rùm vt ex ipfo vultu cognofcitur AdhioP'’ non difficile fuerit.te hominem ex didionf V^*

seftimare.

-ocr page 63-

0 ƒ I* J' (I ( é i p / » jl r 1;

,J

) ^ if I

D E F E N S I 0? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5?

CAP7T XII, PRIMVM CAPVT flt;«nofi libelli Fedronis.

n ftfims dc Titulo ac dedicarione famofi Libelli, ^lï'’ncadfequentia ordiae capita. Primo totus va!* k Wtunuses,ad conuitiandum, o Fedro, qui per ’’iv?^‘’^ ^“S fcftucam alterius eruere n iter is, in te* lijpWantic«in tergo tibipendeat non vides,duin t^jj.’fiocinaris.cur a veteri öC hodiema Sophiftarû k ^defciueris: moxTheoremata iioftra artist’v^ Ç*tcramp;Autorcs(affediibus tjisiiuirè indulgens)

Voluptatem rides, dente rodis.diâerqs con« ^y^/ûimdeorfummifcens omnia,exalieaislibris t( .pdecerpeas, quod calumaieris t nihil perpedens ^lU^®foutemanarint, autquaoccafionedk4a fiat, fed tiijWam indifcrimiaatim quofcuncgVuJnerasla-Ö’ Qjiocirca Phyfiologiam,hoc eft,aaruraïemde ’%’b'®*’ï«®plationé, Anatomen fiue difleclionem ■^*’'gt;ni Galeni, Pathologiam, id dl, Tradationem ^^^r«ter naturam, ia humanum corpusiaciden lAapcuticen vel morborn Curatrieem, Lepton kj;’’itfubti]emveterumdifputationem,Aaa]ogid k wtionem Microcofmi amp;nbsp;megacofmi,parui vu S '^^ogni muadi(quæ generofa totius artis funs* L ^funt)reprehendis:obiter quoeg Auerrhoïs,in Hf Jouma 11 a, 6lt; in elementisignorantiam, fimul ac k ^umperuerfam ac cómentisrefertam qualitatv, ^ ^^ututarum amp;nbsp;facultatu inueftigationem perftrin ^.‘‘oxdodrinam de humoribus veJut maxime erro:* If^f,® ®’ dogmata aoftra,córumaces opinióes Vocas, i^ '^oartenifeafibus appreheadeadd feribere iadas, çUiÇU difciplinam medicarn non aliter fibi cohæ:«

^ ‘^^‘^ calcem arente commifeeat.Pofteà pra» ^'wlyfm flue refolutionem,Anaxagoreum m'VM«»

G id eft.

-ocr page 64-

)4 M Eb ICI NAH VETERIS -ideft, fpeculationem miftionum AnaxagofX^“'*’'^. tisomnesfpecieseffein vna re.finefubiedoJre®^^ , rem natiuum, Spiritus humani corporis, facultates*quot; mæ.humidum primigenium,amp; fumma naorboru®^ camentorumq’genera, amp;nbsp;Galeni Patho]ogia,r£‘P acdamnas.Contra vifionestuas,aquilamiiinubibus\ Jantcm,oftendis,tria fcilicet,hominis,£lt;^niorbüniffl’ caufarum initia pura,q.uæex Mercurio, fuiphuweP eliciuntur. His tribus poftea materialibusprincipe diligenti ApoJIinis magifterio amp;nbsp;opere, hoceft,®iw lifotu ignei Vulcani repurgatis,amp;invnuminfigiquot;'j nobile corpus redudis.vniucrfale myfteriuni,morbolt; omnium, vti ais,conrtituitur,fcu]ptilibus Sophies ƒ lofcrmonecommunicandum. Itaqjnulla eftdifcip«’* pluribus Éibulis,nugis,commentis, maioriqj menf^f'^J contaminata, quam qua: de morbis, äfeorundemf^ fisagit. Moxfubdis;Quod autéGalenicidefigp^'® dicis fcripferunt, partim veritaticongruitp3rn®'J® -quapropter Argêterrj i«f(6Ao'^-'«irritu eft, ga mutario® temporii, quibus affiduo fatum mutatur, ac mutlos gaaftror0rautatione,multi3'}jcirc0ftantibuspetio“'*; mutuoin contrariu vertenjbus (quum oia çtateiod^ peiora fiunt)ægritudines t aras metamorphofeSi^'^^ nouisnouasmifturas nôanimaduerterunt.'qucmîdni-quot; dû lues Hifpanica fiue GaUica,hydrops,amp;finiilesoftf*' dut. Huiufmodipoftq fermone trip] ici, triceps Mfi‘'* rius(fciJicet vt populo Tri]inguisappareas)3rrogaiitlt;' effudiffesj Na Archilochu proprio rabiesarm3uitb®'ï bo.Hatim hiftrionu GaJenicoru fcripturas,quibWquot;®, membro^iinterio^ïaffedus óC accidétiapingut^joeiic® Ghaos vocas,ficur in Areteo,Tral]iano,Auicéna,Gu3‘^ nerio, SC rofa Britannica videre eft.Eodéftrepitu Coi* «chu Cclfumflippocratis Simid appellas,eü^ verbos^

-ocr page 65-

^ • ï, E F E M S 1 0? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5?

■W' k °3tijtti,qujcloannes Vigoantepaucosan« ^ic°^ .°^’^^”*®^Wx)Iuerccupicns,puerihferatcg ^tSf^V^*^*”®’“^*'’’^“*^“^ ^® noftri temporisdo««

Sjj ^”f^*’f’ Quidpluribusj' omnesad Vu urn ve* V ƒ’■«entes Medicos Chymeuticos fiue Humoriai ^ °^iinam feu continentem caufam,ex humoribus V'’f^’^^epcrmifl-is conftituere: Pradicarn noftram iijj^f omncni ex alterantibus,purgantibus,ólt;roboa« ^L’’?®”®’’”^eprodigtosèaffirmas. Breuicer,omnió V^ ’’’•“»■morborura cognitionem, omnem fpeci^ W^'^^’^’o^ero (NicolumFJorcntinöinterea veb «^ ^”’fiiltas,adcó vt nihil vfpiarn à quoqua in medt-lü^j fhirurgiaautledu,2utcognitudignum(poft4 Si(,j triamaterialiapriadpia ignis artiheioexpur» Vk^'^^^ *“ Viium corf us redigenda ignorent)tra* V^’beatur. Poft base didionem, medicamenta k^b,exotica,fpecioiajolcnnibus tituJis,extre«i W^*s,ceu deorumanus.deftinata enumerasrqua-jVmorbo Herculeo, oleum chakantidulceper ''K’imiftioneardétis vini,aut31icuiusadditioneï W^tum margaritaruincongelatum : in hydrous ^'p»cllebori corredam : In cakulo, fuccöcrysi f'ifjpreumdn fterilitatc, radicum fatyrqerithro-’L’^’nextradumün ga llico,oleum Mercurq dulce: V^o.butyrum Saturni. Sed quid.'Num voluntati y’»omnibus artis theorematibus,ftandiimeritf Y, .*»bina;in(anis,omnemlapidemmoues,quóar« Y’'‘l»aniteaccufatorc,relitigatore,teqj iudiceablt;» ^iijlj’^oiniucontéplationisjomni exercitationis parlt; tó?®®’^“*» in Galenum,Grecos, Arabes,Latinos \^^“’«Iraris,horum fingulorum dodrinam car«« S^»s,tuam efferens,modo de greets,modo de

G 2 omnibus

-ocr page 66-

5« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN'AE VETERIS ^^^

omnibus Medicis audaciflimè triumphans. j^^ mihi,Fedi'o, vera dicenti, ifta fmprobitate tua ac®’ dicentia,omnesfanè iudicantiumanimosabsteno do non aliénas, fed partim odium, partim cofflW“^ tioné tuiaccerfis.Cæterufingamus quod non«»-!“ portétofisiftis Verbis,pmiflionum ampullis.cïJ“®^ naturæ, ficutifcribis,defumptis,il]uftras refpuW*^. Tuneproximoru vtilitatem perdifficilibus tuisno“*^ Vatépotius,gleifïorcmpoftulant,adiuuasi''rjneVit^‘,j dram dits hercuIcisconatibusprçcl3rèpmouess'Q.‘! obfecro,teanteiftas blafphemiasnouerats’QuisV^ ^ torem,priufqud huiufmodi facinora edereSjdiiuai^.^ potuitj' Nunc ergo confeguutus es,quod voluiftgt;gt; G bilis fadus,ex fcclerc, quando arrogantiffimi Tn^.[j Tralliani mores imitatus, Hippocrarem, Platon^’ ^^ ftoteIem,Galenumaccufas, amp;nbsp;præftantiffimosp^ phoscontemnis,amp; ipfi tibiaibisequisinfidenf-f^j^ tribuis.Reuera ante hanc inauditamimpudentç 1,1 qui contra te fcribo,ôC dcaduerfario viâoriami^^^ifl tra mendacium veritatem quero,quum in eadew^ i Vrbe h3bit3rem,albus an ater effes, prorfusnefd*’' i^l Atqui nunc excelcini fama,amp; magnis virtutibust ui,vt quidigito mcnftreris,accalamofempifegt;'*’°^j,igt; reris.Èmoriar nif alter Horoftratusiuredicinid ^^j non quod Dianat templum ac«enderis,fed quo^ ^ placitacômenu ommunibushominumfe”*‘^^’5^^5(ô fa,ncdum intclligcnda, oftendas:^ veterum M“^ monumenta contemnenda , aut comburendat»'^, Vêtusdiâumeft,qualishomo,talisoratio:quabs3 ,^j talesederefruâusfolet, liba dum raecum d*“? jjj» perpendo,in promptu dicere poflum,quidho®‘ ^ ac qualé femétemex labore tuoexpeâaredebts '^jpj «us homo de bono cordis thefaurofgt;fern^^^‘l‘’*(yiit/

-ocr page 67-

In, J? wpomorum dulcore.generofa arbor agnotci* igituv tu,præfer infignem vanirarem.futi* ^ 'quot;Su^iampliffinium fpiritum,8C inexplebilcm in* !}jf('’’gt;hocinfuper data opera curas,vt praui dogniatis Kh'’^?wd^ Verborum inuolucris,amp;inextr(cabili-y’Kiinhis.ne inteUigaris, aut ex quibus fenemo i|^'^Uerit:Quemfrududi0lionis tuærecipiemusj'Vt i(/’:fucco radicis,fru(fi:us faporem trahit, Itaanimi Ç'ihchrumjatqj ingenq improbitatem nosexfcri» ^'''’tleprehendimus. Nam bonus homo, de bono ^”quot;^0 tordis fui,profert bona: Slt; malus de malo the* L ^la. Certefyncerusanimuscorruptaederene* C^iiec corruptus fyncera: nifi vniuerfam rernna^ ^quot;•^rtere voIucrimuS. 1 taq; tu li bonus elfe laboras, ^''quot;eptiasac dolos tuos,qui nonpoflunt.nilicum i!ii|'’''umfraudeamp;ca:de,cómitti. Aperi arqjediflerc L?*’fgt;i3»pandeoracula,explica Vocum hyperboles, çdcfamine naturæpcculiaritcr compertum ha^ i^topcâorc fimplieiterq; expone. Inde fi quid iÂcfolidiorisdoârinæ,quàm infcholisnoftris, J)(3lt;liieat(uequeadc0 fum Ùupidus,vt non polfim: fl^^'lcrtinaxjVtnoIini meliora fequi)uô pudebir, Ç’ifac çtatc,Veterem fta tionem defcrere,ftudium f[(^'gt;nianumdare,ac tandem vidtus vidorem agno-J^Ctrerum quandohæcabste,tuiq’ fimilibus fieri Joaquim nequeun t,fruftra defedionemvllam ex» ^•'s: Ideo quam,ex gratia Dei,Spartam confequu-L ^hanc dum viuam,pro modulo mco,exornarc L ^finam.Hïefi improbè,margaritasporcis non of* ii^'’,''as,autprophanis tam fubhmia myfteria non có» Jöi'da,glt; nos tanquam ignauos atque indignos à ■J'*^®'^?’‘'^®His,facisiniquc,qoiafiillaad tuendam ’'•Auuêfafatein idonea Stneceffariaindiedtur, certè

G 5 neceamp;

-ocr page 68-

5« MEDIC IN AE VETERJJ „J necefîarionîatuæ charitatis vinculo cdoceuaWi omnispofteritasbeneuolentiam tuam ^^’'^^’^aKoöii* tuo beneficio ac induftria adiutam confiteatur. t^u publicum odium mereberis, vtqui proximi hon* gt;^ amicusfis:quitakntuma Deo tibi-concredifu®“ ^^ ra nonexiieceffitate,fedex Voluntate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^pei ,

video omnem admonitionemmea,apudte nul ra omnem conatum inanem, omnia tela irrita e pr^frado animo amp;nbsp;audacia improba ftatuisalijSiM iple non intelJigas. Eadé temeritafeSCiolem quin ipfumfolem,non lueem/cd-tenebrasappellai ^ tes. Præcipiunt oés Profeffores, vt in tradcudts“j plinis,trita ac maxime recepra nomina vfufpÇ®“*'^' ideoea inuenta funrgt;quó quifqj docens5lt;^dilcrgt;’5 tatem pcrlpicuèinteHigat. Porroquorlnm t3iup^'|^_, lt;nbsp;in fcquenfibus tenduur, vt Hieronymi Ff^caM^^. ! ' immortahtate digniffimi Sympathias SC AntiKjji« f ‘ fimiliter Ioannis rernelqabditasprcpricr^irfSrr;,,,;, ■ auditæcrudirionis,in quoadmirandxnaturxjii^ tp. lutatiscuiufdam th da mus recoud kus clbLemæ ®L|i 1 fticxcapita vocare audeast'Item academias difcip f' ^ 1 ingenuaru^s, folidorumqj ftudiorura afyla.ncW^l j demr' Interea fingularematqj eftïcaciffimaniviæ jf ' eelfieam vitriolo,argento viuo,£lt; tempcratxtll^L I ' Solistribuere non verearisd vbi inuidununed*^^ 1. Axioma,Contrariorum contraria non efle *'f®®, jjr | ' tumeliofifiïmè negas/ed fomniorum fomniaÄ ^®® nbsp;nbsp;,

dines Iamitudinumgt;Mox prima morborumgeut’'^^ji,, ta fimilare,organicum,accómuneGaIeni,quibU5i i^j ' büfomiaaccatlrarticaconnuraerantur,vdutexiiil’ j quot;nbsp;kridesttametfiduohæcmorbisfubindevtiliafi*’!’ ^ji ’ interimmethodo,te arbitro, non nituntur, F°“ljj(. ' ifta tuo more,c€u cenforia virgula notaffes.ft’i*® ij jj j

-ocr page 69-

o 'f

m^, D B F E N’ S' Ï Cr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;59' ^i,pyW.abfqj vllacótrouerfia, omnium teftimonio, hk^’^’?“® mcdicaminum noticia abfolutifiïmi ope-ïj?'®'*“^hutus Interpretern Pliniuin.SC oés adeo Ç'”quot;®5 tam infantilitcr hanc medicinæ partem Ç*ffeais,vt tota Medici prouincia facile admini^ Çter,modo een tefima illiusdidionispars, opere gt;i^mprobetur. Pari itemlinguæ pctulantia,corn* ç“« Nicolai Myrepfi,à prioribus fecuiis ac melt; ^Mas,at^ in bunc dié,ad Medici vfum,in my-Çj^conuerfas(quamuisEclegmata,pilu]æ,empla^ ^“milia non omninó amethodoaliena reperianf) M^fi$ præparatione pyronomiæfiue ignis regu-i|^ ''’liud efle quim fi quis pro pane frumentueden-

''^ït.Etpergis. Exhoefundaméto.quoties Am« i^'unicollegarü decem,ad vnum ægrotum accer« ^i^''^^^^^* *^ *^‘” mordicus, in caufæmorbico« 'lt;iÇ»’nimiHnfun intendit, vt nullus mutuus fit in« ’^^'^«fenfus*Tandem de curandi modo conferen* .V«fcribunt. Verumfi hisaliquotiesrcpetitis, j^il|S’“5»^*tf«*nam arcanum, ac fciolorum Afy* H^quot;liitur,Iigni vel thermarum naturalium vfus.

*8^*^® recurrat, cœlefie prophy-^•k^^®^'’^»fcroeUut bis,fimilia remedia quotan» 'Hü ^”^‘^ ® *’^’ ^^ quidem falus ægri retinetur, j^(j( P5®^'‘beatur : Tune malum immedicabileab ^tll^'^ .^°P*'*^*s » ^ calccolariolis exiftimatur.

°*'‘^^^^^ therapeuticè, fiue meden-^p *ulcani amp;nbsp;Mincrua: officinaclanculumper ^•‘ka?'*^^'* °P^’'’* ^æ^”*^^ laruatis dodoribus ^’tito^'^°^®^^^ noua, tnaledicentiam »ferocita« S’lUiam, Cimmerias tenebras,artis diuinæ.5C

anti«

-ocr page 70-

40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE V E TERIS lil antiquorum medicorum contempts,ac fefquipcdai ' (^ Verba audiuimus: Mox ab antiquis fimuIamp;rooden’P^ ^. fcriproribus, 3cpfeudomcdicinacurabftinuerit:2^gt;’'‘^ 1^ Veriori,certiori,vtiliori,confirmatioriq;3dhçreat,h3gt;'^ adfertconclufionem. Qrnaperomnia, merutneóffl^ 1 turn eft,quod neq; vlq,’ adhuc vlla Verirate in vfuM^® j probatur, nifi quatenus natura: dementia,ac temp” j fuccefferitï aut quod fors fortuna, cafus, vel tentf^'^ 1 effccerir. Tacere volo maleficium amp;’interitumaV*'^ 1 Vdandis tegendisqj, lex Aquilia,ceu pallium eße^^^ l tur. Vnde haud iniuria Lucriones luâuofi RonUf j

Cenforiuum Catonem abadi funt.

CAPVT XIII. DE FEDRONIS MALEDiCO nouiindi jludio, in genere.

I Sta eftprimi’Capitis gloriofiFedrom'smagin®'^^^ 1 j dio.óCtragica fententia, qua nimirum exteM’P^jj, grinis,incognitis,obfcuris, maligno^ dicendi?'quot;’ «aliorum iniurijs.nominis auroritatem,3cndlt;:^ L æternitatem aucupans,eó ambitionis euedust'^L mofus ifteThrafo, vt virulétiam hadenus fub dc^L latentem, venenofo affJafu, in hoc opello fuodifp rit, A Paracelfu noua: harrcfeosarchitcdorciiilb^^^, Quando igitur Vnum eft in vtroq? malum,eade®'Ï ^j) lignitas, idem virus,liuor idem,rabies eadeni,V‘’‘L demqj telo,eodemqj antidoto, VtrumqueóCniag’'' ÓCdifcipulumconhciemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Ji

Inprimisfcire eft operæprecium, explodcnd.i’^^,^.

temerariam vtriufq;maliciam,acbel]atriccmhlt;'p ^ir qua: non inpeculiaremaliqucm hominc,veiüni■'’.ƒ- 1 uerfameamqjnobiliffimd,maxime vrilem.necc^ 3 artem effunditurtdum immodico contradiccfl“* .lt;) ' proprioqj amorc flagrans, veritatem ac ftabiUt’®,^

-ocr page 71-

D E F E N S T 0.


m ‘î“PP’ignat,quo criminc nullum Inucniripemt« ^P’®**“smagnus Autoreft. Gerte conueniebat, !*^'^'’°fum Icgcs.atcß honeftatis fiuc vinutts çquot;quot;â,fefeintra limites fuos contincre.nec proxi«» Ç‘»iocentem maledidis incertere, aut venenata di^ 1 gt;^^''''aducerc:Tametfi inner fo nunc ordine,hçc tem 1 gt;^Wplcrofqj’,audaciam,impudentiamatq5 contu» i Cpfperiffecomperio, filentibus vel conniuenti:« it'’quot;'il3Us ferè fynccrè profeffionis viris,ÓC quibus ^''quot;larum ncuitatumius datum eft. Quamobrem *?^’'®gt;flacBdiccndi fcribendiqj licétia, détériorés, |^^”'onoftroteftantc,reddimur. Sic opinor Geor*

1 Hv'onicollubitum fuit pudoremomnemncglige«» ’^‘quot;’ftianitatem omncm,aut potins hominem ipfum ' V’^’*®tveluticanisrabiofus,aut Cerberus mordax inp’tem.Diofcoridem.Galcnum. Graecos, Ara^ ' i^î’^îtosvniuerfos,cùm Veteres,turn récentes abfqj '^’''e.amp;ipfaartis ac philofophiæprincipiaado*

' v'hcclficommenticiasvmbras inconeuflæVeri^ ’(iJ''Ïgt;onenstquasfi fine demonftrationerecipimus, 1 quot;tl^fo aliud expectandum, qua deformem medici^

iinCTOueranda contunonem, inexpiicaouem me^ quot;i^fitt’exccrabiltumerroruinlabYrinthumjpcr«

gt;j Mlica, mortes,funera,Indus,amp; malorum deni» iÇ^ium lernamfquia diflidfis eórnunibuseg tumul Ç’’‘«ttfcholæ medicæ conturbabuntur,dignita* ^,fr*‘°quot;cs»ordines»difputationcs ingeniorüfru«

1 V^’^^^'^tuf.pluribus Ictalibusq} noxis totusorbis V^’l'^^cndiincertitudinc afficictur:valetudiné, Ä*” 'quot;“ n dubqs erumnisqj euentibus exponendo.

anuminfèlix,ômcnscæcahominâ,8lt; ven» Va'^'^’^^’^^^s,« confufum chaos.Non viuam,fi non °^^ultomaleficio vniuerfum orbeminhcere,atq5

H omuem

-ocr page 72-

42 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D l C I N ÄE V E T 5 R IS omnemominüratioiicmbeijeficqinecebrisiirctif^^ ptamqjcircumducere.Siigitur hancconfofioncad®*^ timus,quid ampHus poffunt Academia: amp;nbsp;gy®''^'’V maioribus fapicnriÜ’ifnèiu{lituta,rantis^’iinpéiiis'^'j taj’quid libri abexrremoorbe magnisäii»ptibus,a£ bonbusconeóti^Iiancpmittiinus vinaufakcriceK^'^'’'. fo,partim ignorautia, partim fcckrc,artcmfacratifl^ euer tenda mf qui fpem non in virturejfedopiiiioi'æ' pofita elle voluut, Proinde non multumrefcrthanc’ lanij.veri pretcAtu,quorunda animis irrepfifle (wK^ per effe fokt crcdula pauco^j fimpiicitasjattamen^ cofidenter credo, tota iftam fedapauló pottcolJapli’J totamq; coUuuiem ab exercitatis viris expurgatamj teriturâ: non aliter,qThckili vanitas fexolirainf’', vniuerfçartis noticiam po]licentis,Galcni noftriö'K «q præftantia expugnata fitatqjdeicta : Idq^eoce«^. quöplures ParaceIfi adacrfarios,paucdriniosp3f(^'^' Videre videor, q temerariam nouamep hanc cW®*' .ji carbonariam medicinam tang in publtcu cxiiia® ‘^^ experiunfjatqjideoiure vt perniciofam reiiduni'S. enim Medicus eft Chemicusetia fi fummusfuerit»^ iudicio rationed lingula morbis remédia faceic^' ,^ pare didicerit : Nd iai his fumma laus amp;nbsp;gloria Mlt;^“^'’^ ac mera la Jus egro cófirtiLQuantoperèauc Chem'^. omnibusacutis morbis hommes Ixdaiir,publié’'ƒ . clamat.Summa fi ad hui’ temporis prçcipuoçiœw*^ dodrinam,animum cóuertere voluertmusjplcfol'Ï^. tiquis ingeniouon inferiores,multoseruditionep^‘^)ji ftudio fuperiores inueniem’.lam pJuribusimpudei-^.j. calumniatorêrefeUere nóconftitui, nifiquatcnus*.-dicacitasrefponfionémeref,ne ob rcdarguendhi'OF^ ad filentiücófugere vidcar.Proinde ordïepHmaOö^ iuriaçilocos cólutabo,,6Cartis quorg venMtéinajJ^f

-ocr page 73-

15 E T Ë N S I Ö.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

^APVT XIIII. DE ANATOME,

’^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contrit Tedronem,

Q^quisnomiretur, imó detefteturquodin omnes i^j^^cos, Arabes, ac prüfen tis æüi medicos manus in« ^.|^'’iidcat,airerens iicq; theorema ta cum vfu,neqjdü Ç'’gt;cuiîioperecÔuenire. Quare Gakiüanatomen (l^^mbroçühominis diflqfiionem, per fues,fimias,8C Y'^'iflaliaexploratam.quam non parum muîrum no« ^'’^.præ omnibus alps, fecandis hominibuspro« Ç^ealdos Collibus Cremonenfis,ad Pbyfiologiâ, (^^lt;MsconfempIatione,0C rherapeuticen.reprehen AæpclarilTimam analogic micro co fini Si mega» L ''i'obililTiniä totius medicinæ bafirn no odendant: çiiUcrJvlaurifanos.potiJîimu Auerrhoés,3dfabri» ^Wnamdeclarandam.mulra cémenta finxerirJa hoe Fedro recipit, corpora naftra ex quatuor ((^‘’dseÓftare.Sedga SophiftçanquttUn vrilitaté Pa v^i^'^fuat.i,quæ de morbis eorumq; caufis ac fignis S^’®€rcducerlt;nequeuf,fecundóadqualitatcscon ^v’S*s inueniendis egritudinibus cóuenientes: f[t?’ertiónobiscóminifcunturlt;;fi dqs placet)tcm« jusque nos per fe,abfqj fpecifica imaginations Cjl^ls.poftq fe ita naturæ inlinuant,ac renfib^no* iiiijWiuntur,Etmoxï Nihilo tarnen minus nos re« ijqi(''’'üscalorénatiuum,Spirit’ humani corporis, 3C Ç’'5satiiinçe3tenus,abl'cgmultiplicicômentario9i gt;ji),?‘''e.tibuslibrosfuosinfarciunt,quatenushumidö (^‘^niii in Paralyfi, SCinter facultates.in phreniti« çl'ismorbis.côtrariè monfträt, Poftremo vtfani« ÇAçgritudinucaafæaecurationeSjinfequentib’ , As medicinæ partibus,induftric eruantac profe« U^bymeutici5lt;pi:bnati Dodorcs.infubfidiû huma« '•niâlonûjCüintnûufcunt humores tori’ regni fui

H 2 column

-ocr page 74-

44 MED! CI N ÄE VETERIS columnas.Indepauciffimisappofitisficnifcff' Y^ fc qm' fqj præclaram iftorum phyfioJogiam contemP rur,amp;iuïtapropofitam tabulaiudicet, Sicplcbdus Idiotapromptèmeanenunc manifeftatam renne an pfeudomcdicorum modernorum potiusreii^f'' J decemet. Namego artemfenfibus apprehenatn । Ipfi veropugnates opinionçs contumacifcrad ulo^ infcitiam tuendäae protegendam,effj'(Has, defcriW Ego,inquit, vnum ex altero deduco.iuxta dogmat'^ methodumt Ateorum cómentaïtaoculan'dem^’ , tionecohxrent, ficut calx arençcommifeetur.“ nä . i nusnofter aduerfarius. Sed,ó Deum immortaleni'l f «quo animo fera t iftum,quafi medicina omneniPj*';^ » vel folus,inuencrit£'amp; in ea. ius proarbitratu fuodit polTitï’Eiufmodi fanè monftrum in arrchadciw^‘'^ cogitauir.Numerantur,apudegiegiosviros,quin'ï^ ( minem celebremcfficientia, nempe multaru®^ j cognitio,ftudium aifiduumanuenfio, iudiciuni»^L( dentia. I Ixc fi Velim lingula difcutcre,5lt;provd^' j tradare.poffem cgoilIumficdepingere,vtnoiiViJ^ , ? altera modó, verum omnibus virtutibusdeftitufU/M literéturomnesingenui. Putoauthominemernli'’ ^ | reptum,vtprorfusquidloquatur ipfenefciat.Itaç''^ tantum illius vaniloquétiamoftendcrejinquapn'’' occurrit medicorum neminem PhyfiologiamJ’et* Anatomen neglexifle fiuc repudiafie : minimèautt’ lenum.vtpotefine cuius hrmilïïma fnigularum p^J quot;,^. cognitione,6C fubiedæ materiç demonftrationC'^S Verfarcmur,in ns,quæcunqjarsmedendi,iiinien’‘’r^(^ analogia,rcrumcgnaturaliumobferuationibusVi’gt; firn tradandapercipiendaq; præcipir.Proindeo’^j,, fecandorum corporumadminiftrationem.illuftren* minis cognitionem, corporis fabricauoncm^npine^, i

-ocr page 75-

U/W'^niucrfaœcdicorûm fcholaurdmirarur ac co-^'ifiiscx ea fummoperè in dignofeendis inrerftin« tJ'^is^niien'orumparfiutnmoibisyarqj carundécu* {j^ôminucnti'onibusjCÙni foris,rum intus,vfum cô* çVtiJjifimum in primis necelTarium. Viideapud l^solim amp;nbsp;Aegyptios reges,nonapud R.ealdum i^bum,aut Mauritanostantùm(vrpetulâter ludit P)in maximopreciohabitamfuilïeîSC Romçpra -çimoy viros illidiligentem operâ dediffe legim’f ^«ciùm venarum, arteriarum, neruorum difei« C'’’'Qsisoflïum caufas.nafuram, compolitionem, l?Alt;linetn,numerum,fubftanriâ,fpeciem,vfum,togt; L^anicorporis fundamentum,amp; eiufmodi pers» J'Quismufcu]oium,ligamentofe,rendonum,c3rïï .'!rji'in,mcmbran3rum varictatem,conftrudionem, K'''iiin,8copcrationemt’ Quisadiones internorum ^^®’’^®gt;n thorace,tum in ventribus: Inftrumen-lö’^ fpcciei conferuationé a fummo rerum opifi^ V^ta^ Quisdeniqjcerebri ac fenfusorganorum ÄSCanimalium virtutö inexplicabiles, peneq^ {/(i(j^^'kultaïes,fingu]orum membroos potentiamae perteda Anatomices inteHigétia, af^ •ij,^'’‘'ntï' Ergo quicunq^ Phyfiologiaamp;humanam H(ji ‘’'improbare, SC ciufdcabfolutamcognirioncm H.*'*'°*i*icceffariadiccreaUdet,hauddubicpotiorc XpP’*^^^*’^ fubuertit. Vnde m a nifeftó confia 11in» w ^1'® ’^^ imprebam efledidionem plumati Fe ^to, *^^^oris ndjuiffimi, à veritate ad fraudem, ^'oerrore,pe]licere volentis.Hïc.autêficubi alias '*Hih”''*’^*”cauillatorem dixiffe vide'3or,|iemo ve-*Xc3fi quot;^^'^^''J'’’ ®^ potius ipfi,qui hac mihi feriben * °«cniobtruferit: cogitetq; putridas cj mes, nó

H 5 nifi

-ocr page 76-

46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC IN AB VETERlS^j ,

'»ilicauten'o acferro curari poffe.Qufiiggt;ti«5 fiologiaatque Anatomc, paucadixeiim.deinceps^ tranfeo, quæ fola cognitione difcuntur, inueftig^“®,j^ quibus dementis corpus noftrum coiiftituatunqu^^S elemenro^^permiftio: DeindequaJitatesamp;tcperam^i^ taoftendam.amp;quo fpiritu,qu0uecaloiecoiiferu£i't''(^^ Poftea de facukatibus atejj humoribus, acde fjsquæ*’ dine con tinuo fcquumirur,fernionem inftiiuam.

CAPVT XV. DE ELEAIENTIS, QVALlTA'

tibmacTm^eramentis^contratedronem. _ DPprimis ElcmcntisJiuc de principnsac prim* dps reriloinntumcomunibus, igne,acre,aquatic ra primii ex verbo Dei crearis, à quibusdeindcmid per miftione concretis ac cocuntibns.oia fimplicil'r gcnerantur,omniaq,’occidunt, nihil hîc died, Vtpof^ hoc inkituto alieniorib'^ßt qua: omninopura.abd*''^^ impmiftac^apud nos no haben tur : fed cum HipF‘’‘'quot;quot;^' Veterum Philofophoçt nobililïimo lib.r.de elem^”'* ^L 2,de natura Humana,Pla tone, AriftoteJcjCalcnop'^''' ^, locis,ac probatiffimis autoribusdnobusamphusäquot;quot;.. rum millibus confentientibus, dementa prima^iQ^^^ tatu nominibus,calidum,frigidum,humidu,ficcu®'' co,quo9t æqualis vicaloriscœlcftisamp; propremÜ^^' temperies, vel iuftu tempcramétum appelletur,cuius* viiiuerfumnouéconftituun tur dineren ti?.TeKiper^‘’^ fima Vna,quæexaâèmcdia,inter extremas,eftleramp;'^ gula cçterafe,quç magis puro animo,principioq«oa’® quinto perenni ac incoriuptibili^ ficut peripatetici^’^ StoiciswriXt'xea/j vocantibusplatuit)cQpreheiidiiu’'’’ inuenif: videlicet in qua nulla qualitatu elementafi“'“ alia vinck,fedoésad medium ipfa9iftatura,quivn '’ turn in ipnsdl,redade funt lntépcrata: fiueimmodci!’'' odo conftituun€;Simplicesquatuor,vnaquçqjf£rap^’' rian«’

-ocr page 77-

I - D E F K TT s T O'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

,1 ^p'^îîiutaïuejacprçpollcntCjCalore.fïîgorCjSccitatc,.

,| ^ ,quot;gt;gt;i3iditate,invniufcuiufcy rei naturaliscôpofitiôe.

1 /’'îmmquatuorprimaçiacprincipumqualitatucon^ i ''''one.côgelâtione.fiue permiftionc, variæ tempera* ■ l ’’’'quot;Mifferentiæenafcuntjquoyilua cuiqjpartipprb

| ‘'^'^det, Etijeft in illis olo nccclïe.aut vnâ autduas | ^nâpoflôttt)cxcelkre»quat dum tuperiores funt, 1 ^temperament i operationé, fibi vendicât. vt qnic* \ v'^° hatUd à qualitatib” fa dû elle dica€,quamuis 1 7*nôfintillacætera. Proinde Hippocrates primûî | .^Miftot. Iib.x.degcneratione8lt;corruptioncca. 1 d'ttetcüioi^, vbi fere ex profelTo hoc argumentum \ ^ .‘**quatuor primisqualitatibus.duasagere^ \ ■2''*?'’'»seffc,.fcilicet calorcm amp;nbsp;frigus,quasidcir* 1 ,^^i«ntesappellaf.duasverôpati,humorematcgfic-’ 1 'b^^ ^^^ patibilcs vocat,quemadraodum habent i '^^tkiacöta duogt;ignis videlicet 2lt;aër:pattentia \ v'^’^uaaeterra. Quatuor autem funt qualitates l ^^«autconiugaiæ,calida fimul amp;nbsp;humida, cali* | x^’^îtfrigida pariter 2lt; humida,fr.gida amp;nbsp;ficca:lu 1 'ïÿ-dibct temperamenio,innumerabilisexceffus 1 ipÿ^cB modus,refpc6tu ad aliquid, qui quo magis 1 ’^#5, '''^labfolmo remptior eft, eô fanitatisforma; \ ^.'['quot;'cnslimperfediQr atqjincôftantior crit. Ni* \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^‘^ fecuadis fine fecundarqs qualitatibus à

\ Wk '^^^^ videlicet tadilib’vifibilib’jolfadilib’* 1 \j '“^^iquçalâsà materia nûcupatç (unt)nec deter \ îiii?”'®’^onusprofcâisdicâ,quoniain4?pric huenô lSi|^''''^*‘^*^®'^Sovclutiprincjpqsclcro.€nto9iqua% \ K v^’î^'quot;^^b“s,amp;oculis feufibuség manifcftatisgt; \ ‘^‘”^orpora,inhoc orbe, côdita genitacy funt,. opéra peragunturmon tarnen mhorna

-ocr page 78-

48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN AE VETERIS

fitJedanalogia 5lt; proporcione iisrclpondditf, F cahdo,frigido, hutnido,ficco:ceu quatuor ^“'’’*’^*.jjJ fanguine fyncero,piruita, vtracpbilcnaturali.Utiii eriarn fecunda elementa vocanturtiuxtaquorucoiH perantia fiuc permilhonem naruraïemxquipoH^*'''^ / arqj exaâam æqualirafcm,corpusaliquod(iiquot;f«^®'^’'“|.j tcmperarudiciriir,non quidem fimpHcifer,vtdi.ygt;||)j in fuogenere,vel fpecic:Contià iiitcmperatii'quüp^^ aut minus ab ilia remperic, difparibus inter fc eiemf torum viribus,difceflerir.Huie cóftarcnuncputamp;f» peramenra abeJemenrisjion auréabhumoribusiiJ' proprerea nemo hominem ex tempcramento iudilt; debet fanguincu, biliofum, piruirofum, vclmela«*’^ Jieumreum hæc non temperamenro^î, fedpræpol«® amp;exupera’tium humorum fint nomina,Iraq;cuiû»?^ nis ciusep optimi plurimum iheft, is iure fa«guinlt;^L dicandus.quemadmodum cui bilis flaua exupen','’' fus.cui atra meJacholicus,qui deniq; pituirapiquot;'”*J ^, Hîcetiâmonendum.nuJJum hominem calidunii'’' modle pofie.vt ignistautin fummohumidibfitu^^‘'j pari modo nee frigidö ficcumuein fummo,'atab£D‘!'' in miftura excedit.appenationéaccipir.vocaiitibus' bis id humidum,in quo maior eft humiditatisporfit^ cumin quoficcitatis:fimiliter calidum,in quotas frigido pollet,frigidum,in quoidc31idopr«il3t.Eil^^ principia Veteribus medicisgra:cis,«j«5‘f^iioftristt , peraturrc,complexioncs,amp; quali ta tes element;ari«f ’ ports,eius^partium,refultantescx naturalipcrnii® ; neearundemqualitatum,fiue eóplexionum.fiuefif''^. i,to9j in corpore(vt ficdica')qualitafo,complexioi'^'^^^ ielementatovoca'tur. Arilfoteles Óc'huncfequutus lenusper temperatura, hominis formam Auejut^’ firaplicem, qua alibi ettam yoeat caJortsnatiuifuW« lt;1

-ocr page 79-

•ilfj , D E F E N S I 0.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

iW^^^“^‘Jjffufius) üiteHigunh Vcrùm banc ad ^p’’“®®c«dnioduni eft difficile, ne d ica in i in pollis •ïtlt;/^’''^^9UÓd qua tuor didi humores,fiue quanta tes '% f'°f‘’s commifta: inuteem ac concretæ, genera* H''°^^^’^ '^orborum.Sd interirusfint materia, V^permanensqj fubieóium ab initio corpus no* yjift/tuentes,deinde nutrientes, augen tes, alte* V , ^“^’ quocÿ vocentur, omnium primus inh* l;|P'è locis ac in primes lib.de na turahumana,do* i|i ’Ppocrates(cuiusautorit3tem amp;nbsp;argumentatio* th’^üercae con tem nerejn rol era bdis eftarr Ogan» O®®Miis in furama concordia lites qmrrentis) U''Perconlianter AriftotcIcs confentit, SCrefert V^lib.S. deHipp. amp;nbsp;PJatonis decretis. Atqui Çf/cium fucric hue Galeni verba initio.z.deele* 'i^^'fcundumHippocratern tranferibere, plurimd ‘/'’’lucisiftifermoni adferentia,que funteiufmo* (^^'‘'’igiturcalidum amp;nbsp;frigidum,humidum S^fic* V'iiûfanguineoçj fuut communia elementa,eo* v^opropriafingulis animalium fuut primæfc* fiic^ifum particulçilnter has Verb amp;nbsp;ilia,hoc eft, faShres, amp;nbsp;comunia omniumelementa,nobis •ij^’iint quatuor humores. Aliorum animalium V^gt;quicquid fit materia proximaeorum genera* ttl^^oiim nominare cófueuerunt fubietftumillud, ^iji^dinüaliquidfifjiulla altera media egenstranf* ^“^•050^ quidéigitur ex fanguinematris(qui L '‘°telementisomnibquot;cibispatibusq^infitiscon V.’^innouatur, quemadmodum Af lemen)om-A^lium fanguincor urn par tes fin t genera ræ,cui= ^fk' ’“*^®®“ro» Cùm verô hic languis participée 'llAa®’^^®“**’’®* ^*^^*”’*^°” ablq^rationehinc ‘‘ifeordia» ^imullis ex folo fanguine nos effe 1 genitos,

-ocr page 80-

TO WEb ter NAB VE TSH 15 eenitoSynonuUis ex quatuor humoribusaffeufwntft « Nou pofluinusautem arque in his ottendete verid^ni, fient inprimiselcmcntis: Nam vfcrtçfermoprobaWli* fa h a ber. Ex quibus permo fus Hippocrates venusHk arb/fratur quaruor humorcs elfe hominis ■genera twin^i maferia, couabor hinc fumpro principio demonffrarfJ Similar/squidccft °i caro Onerous (pcrparrcsfiinilH res,tnrclhgoprimasac ümpiicidiims minimasc^in^^^* 1 maJ/um corporibus, fn quibusnimirum feiifunniinDj’' I ilUusdiffointioconfi{lit)Çedcaro quidemßinguniea^' ƒ Si calida,Si moUis ; Neruus veto contrario modoid^^ I bet,exanguis,durus, 3C frigidus exittens: Non aut iïla mollis auf caJida cil intcgrc,ncc^ nenmsdü'^ 1 Sifrigidustfedfanguisfanècarnemollioreftatiio^^^ l i lidiôr,os verô nemo frigidius ac ficcias. SicSit]^^^ t ( betalia partieuh altéra: hxcquidem frigidiorett^^'i“' l calidior, hxc Veromoliior illadarior, Nanqui^^'^ 1 omîtesexeadem materia funt genitx,an potiûi'^^^'‘^ l ' optimus artifex, quo primàm tempore,ex fangain^^^^ I tris in vterum immiffo gignebat ac efformabatfct(iilt;lt;lt;' 1 ad corporum quidem durorum Rruâuram, paitenK^'^^^ l craffiorem attrahebat,ad mollioré verohumidioi«’^' 1 tic Sicalidiorem adpartiumealidiorumySifrigidiot^''' j ad partium frigidiorugenerationemd Mibiquidem''^. I detur hoc longe magis materie confentaneum,^^ 1 Üatimab initio formatus fit hoc modo conceptus:df / i in fequenti tempore, omne a limé turn atep augmenut’'^’ I ( pars Vnaquxe^ ex propria materia lufcepcrit. Eteiii^h Vnum quoddam videturlac,quemadmodnmôifaugit'^l » Ratio autem docet,quod non ht vnum,licatinelt;i^^^'l ƒ (^13 Vna pars laift is cil maxime ferofa ac tenuis itiitt^^ 1 aût maxime caCealis Sicrall'a: hxc verb dura inaicé^ h temperatxmanen t, medium lac reddunb intercalent^ j

-ocr page 81-

((L D g F E N S I Ô. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vï

%i ft'^°®nôamauteinfuntfeparatæ^proprîamfor# ti^.pôdunt,amp;|^(îys naturam indicant, quod nô fit (iJ'‘irimèvnuai,fc'd ex contrart}s ÔC differentibus %^^'’®- Sicut igityr in Jade pars quidem Vna fe# ^b^1 J®*^® verôcafeùs: lta in fanguine,altéra qui# lt;^*uti liquor fanguinis,f^ero Jadis proporrionere* lip's ; altéra fieut lutum amp;nbsp;fex cafeoproportiona# U'^tê quidam vt fila quæfanguiniinfunt,licet t’''[óvidere,quibus ablatis, fanguisnoneoncref# w ^^^*^ ^'''''S^'s feparatus colore atque fubftan# '^püqaidam cnim certifTimè rubeus vidctur, qui-V^^^*^^^^efcit, quidam plus nigricat,quidam L^bcduiem infuperheie reprefentar, SCuonnun# çMustotusapparet,ÔCper louem,fæpius nigro ^’‘^*®’,acfi edet purpura plané fa turata: Vnde fan» tup non exadè vnum elle colligimus.Namfî reuerS i^p*^et,omnium(vt opinor)Slt; animalimnÂ' ho mi» ^.^pcr-fimiliscffe-t. Verùm nonnunquâ in eo craf# Auniqj abundar, adeô vt totius{ corporis color V’Pparwtgt;vulnerum^ cicatrices nigrcfcant,ôt 'it^'^cruribus vnà cum colore quodam liuido in va# fjpAmefeât.Eftquumflauumfuperat.quomodoex Ovniuerfo corporis colore,vomitu,ôC deiedioni» fijJpequiuispoteft. Aliquando rubru velcandidû *L,®^^Ç‘:‘î“09J tonus corporis colores,pili,vomi» 'iiij?L'^'‘®*^*°*'‘^5oftendunt» Prætereà fi venas fano# ^quot;iir ^°™'”^™ tuciderisjhuiusflauuscffluet fan# Îfr] 'p^'“^^t,cufufdam albicans magis, alteriüs ni» %( ®^‘^^*^®utcutunacorpuspurgansexhibere vo» ’^'’®otcm vacuabi^qualcmattraherena# i|iH(j’^®‘'°“®9ualicopi3,in quauis corporis natura ^e4ifquot;’^^^'’®æ8torum. Nam vtabægriscxordiar,fi

’'î'eutûbUcmpallidâiautflauâ,vtvocant,educés, 1 s regio

-ocr page 82-

' fi MEDICINÄE VETERIS regio morbolaborantibus offtraSjf^piofambilcfflfU^ cuabis:fi Veróidem hoc medkan:iegt;tötisprxbeas,qiio’ infercusaqua leucophlcgmafia roereet,modka.Ri*“^' fus fi aliud med ica men piruitïé’V^ucendx iiatum adW* niflresarquatumfiabêtibus, nihilpinnt« vacuabisinff fine graul oficnfannulium veróin aquis intercuieifli^*' tra'qjoffenfæ periculum. Nuncveró elephantiave’'’'' pleruuquededimus quod atram bilem purgareneï^ facilcm óC largam cuacuationem, cummagnofuc^' amp;nbsp;]euam!nc,a cc id ilïc vidimus. Cæterùm Afdepi’; omnia arris egregia ratione molicns euerteie.obn’' bilia corpufculaöC foramina, perfuadere nobis tc”'' fingula medicamina nó attrahere propriumfibihu rem.fcdqualecunqjfirquodatrracSumeft.infuain^ naturam corrumpendo immutare,conucitcre rare:Deinde confequentem vrilirarem ncqwq^/ lius quod molcfiat purgarione fieri feribir.fedr^jjj nieuacuationisratione. Afclepiadisfermohc^^ ei,quodvidetur,impudentcr contradicit. Vetu® ^ pocrates amp;nbsp;reliqui medici omnes id quod apP'quot;quot;^. ’j^jijit rientiæ examine didicerunt, 5C quemadmodum’ ^ anteadidumeft,ita feres habet. Etenimfibo®' ^ affedopituitam eliciensmedicamentum date ^^^ non cum mediocri(certónoui)noxaacdetrnnu* dj pofitoexperturuseft. Porró fimedicin«pu*'ê’^‘’ ^ ratione euacuationis iuuant: Cur non omniumhorainum,fiuelint tenues,fiue cranh nbsp;nbsp;pH' bo regio,fine atra bilelaborentd Sed boró^”* ^jp/®^ rimis, qui fuftïcienter funtexrenuati, ‘’^P^^^jngU'quot;* fuitnoxq humoriseuacuatio. Si quis Y^^^ ’’^jifer^ auferre tcntaner,'protinus hominemmtetf’” 3)31”^ Hadenus fansopinorverbofo,fed

rerum omnium ÔÇhominisinitia,2lt;cJemuntuJ j^dii»

-ocr page 83-

D E r E N y i o. j|i,‘®-'’0M««a,tempcries,miftiones.commutatîoncs, ijjj’f'oiicsS^his fimilia aperui:ac quomodo elcmcn-I^j]quot;®®'’f5proportione refpondcancatqjndem pecult; k?crhomme,per propria medfC3mei)fa,quoties ?P°^^l^fgt;educaiitur,obifer oiîciidi. Cærerùm ^^*los,5fhâc fequuti nouorumeJemcn foit fomnia* !lt;^er muhoquàm nos deqsloqmmtur. Etenim vclcmétum dicunt matrem, fine corpoream ma«» çWtuum.ad hominis conferuationcm conferen ï'I àsfcri )if elementum, elle rem, in quam vinû k'^^liquod fit: Contendit cnim in fîngulisdemcn ÇÙicriac viucre creaturas rarionepræditas,amp;ea 5ij^'5''Atcjjignorariait,quibus via ad falutépatefa-^iMisnc,an aliorumeJementorum inhabitatori:» Vp.’iniina,deinen rumaffirmatidefle,quodalia,in-f!((''fuiufdamaur vafisconrineat,aC fruâusquofdâ ^*'gt;lt;itex finu fuopromat. Hanc ob caufam libro vMe Chirurg, docetdemen ta non facere quali^ ’çfecÔpJexiones vocat)fed metallica ex ipfis pro4 hXSic homo ele men turn eft,vt me ta 11 ica fi ue mi» 'Sçiis, fuut morbus, amp;nbsp;fanitas. Corpus,inquit, lt;’^^Sfcmcii id eft, ex quo hæc hunt, in libro veto ^-‘'^acodefti, elementa no fun r corpora, fed Ven W^’titus. Necagunt quicquamjiue ealida fine U®nt,fedoperafur in ipfisfal.Atcgalibi.lgniscaj» '^Ofjj pcorrumpir,fed fpiritu qui in ipfo in eft, in Me^ ’j|i)^''*l’*h’Elementû terra: non eft corpus, fed quod Si5^^P®’’®continctur inuifibile,ficut fpiritus holt;= \iiCf***®^*J*s,Terra frutftum non edit,fed elemen 1^^^.*^*®*quot;’ ^°5 parit. Sic elementa qua tuor cori J'^r*^^*” ^“”^»®^f3™€” *“ ^ua natura S^effentia, ’^fi)j'’”f’5p*''‘^“’ onim viuit,0lt; vita eft fpiritus,om-busacvitaperagunt,vnumcxiftentcs,n0duo.

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 5 Proiiw.

-ocr page 84-

54 MEmerNÄE VETERTS I Proindecumdicitui à certo venireclcracto,nondccoil .pore,fed deelemento accipiendumeft: Sicutcnimiioflï lingua.fedfpiritusloquitur; ira quatuor fnntanimçypl fpiiitus iiiuifib(les,terræ,aquæ,3ëris,cœli:rametli3M tioc ipfum,ignem vocctrÉt hunciterumelementuniW*| cit cœlumaftratç continens. kein fubindelgnem,uij’^* tem quandam Vifibilem omniacorrumpentem. Etal* impudenriffimè Deum, quadocreareinödum vellff»*^ quatuor partes diuiüfie.vr quatuor eiïéiit corpora,^ trices ret^omuium homini neceffariaçi. Similiter t. pora naturaliterexnôcorporibus, velutmateriaM 1 ciuntur.Kurfus lib.de podagra Sic habet, IdconosPjjl omnia intelligentia affequi, quia ex omnibus funi**^ I pofiti. Et quoniamexangelisac fpiritibushofflo^“) J pofitus eft.omiiium horum fcictiæparticcpsEkp“'^,) I ' Imo etia demones ideircôres noftras notas habef^”^, | ex eodem Limbo, id eft, materia confiftunr,er^'^.pi t j Ecquis,obfccro,ha:c legens,fedeftum viruny'’^’' ^jt. , bitur^quanquam ego Vix cogitate poffum, Ç®*“ । Ji* I Adde quod ex illius pterea dodrina, duodecim ^; uj* J confequuntur,nimi9i corpora fenfibilia hxetu“*'’^E tuor, deinde quatuor alia in hispuriora,dcnitB'0j(, 1 quatuor in his fpiritus,qui Vera ipfi funteleme*^' j manifefte conftahqudiQ arroganter amp;nbsp;turptteh jj omnium ætatumatq5hominûconfuetudiiieingt;d^ ,jj* «

lui nbsp;nbsp;VocabuJoabutaturParacelfus,cum fuis,qu«®® u,/ 1/ nbsp;nbsp;nbsp;ftorum Viro9jacproborü]eótioneindignifllt;®^^^o|/

nedu confutanda,quamuis hoc ipfum dodifli®’“’ jjfii® ^I rofiHuno calamo, Eraitus nofter, clardTimus gt;’Ej^o* duabusdifputationibusperfecerit.inquoüw'^ jii£gt; loribusaptiffimeêxpreffif. Ccrtèncrao,4pt®f inuentuseft,ctfieorumquidämonftrofasopu’* ^i''

-ocr page 85-

Wf^fj D E F E N s 1 o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W

il

il

I*

Jl

'^Jio*'t ''^^*“''’P'^*^^s huxcrif, quim extatkus Para# ’^®®»sraneinfinitam contufionépeperif. Siom-^^bcnè inuenta theorema fa cucr tcrc voluit» '^ih'^æf‘'^'^''’^^°3ffig*i3hQuæ^A“Ç funtppna,qu«. S lt;;'^?^°^^ ^“^ furau dUripantur» inaj al turn atrol# V^ulphijrijquæaëricôueniuntjamp;^in corporib’ fa» V^unturt Sali,qux terræ attribuutur,3tqj in ci-Mamitur.Mitto quod fæpè etiâ ignem voeehfa-^|.^'ftnmin;fubindequoq5 fulphur appellat Balfa» '5i|f'’'*°'^^’falem,vel Mercui ium,aliquado fakm di* ^ij)’'ïia!n,aut Mercurio,Sed quoniam quatuor tan* omnibus elemen ta facrofando Dei vet bo cófiri# yi^erantur ac recipiuntur, non eft quod huic bla-v” *0 luis, mentis, pictatis,ratiotiisexpertibus, filt; V'’‘^5«rcrura rabie furentibus amplius refpódea» V^euera piger me ta multipitcis didionis,quod 'çîmori,proximorum Vtilitati, amp;nbsp;pudendoad# \pfrori,quoceu Afclepiades quidam in plerifque y'pta amp;nbsp;vfurpata reqcerc conantur, tribuatur. lt;'oiifcquenter pauca de elementarium qualita-VHionibus atqjintcritu apponens iftumfernw-^'’•n,vbi fcirc oportet qualitateselemêtares, vel k Vatoor fimplices,5lt; totidé compofitos in vni» iCiequaqabfolutêcómifceripoffcjfed femper af» ':^^tuexcontrarrjs in contraria agitari :quareex k^^‘^3furasinhntfasfieri, in maiorisacraina# Ç'*oiie differentes plane confequitur, dura rau# L*'‘^'^’8^”t patianturcß,pugnent amp;nbsp;répugnent* U’^Ria mir abi t u r , q ua n d o e x e i u fm ad i ge n er a t io# ^ij^.’wtrationis noftræ exordia exilant, fi infiniti ^J’'V 3*iimi,tum corporis, tandem omnimoda L^io 11011 in hominibus foils, verum quolibet a-’$iumgenere, propter mifturarum differentum

contra»

-ocr page 86-

yé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN ÄE VETERIS j.’

contiiigat. Quumenïm exverotcmpcramenwc fiigidi.ficci,SChumidi fan iras: Equ»deme*5®'^“”.^( d iftempcramento, ægritudjues fieri n^ultiplic^sne eft,quæfi augeantur, 3lt; doda tempeftiuaqj ®f ƒSLp BUS défît, tandem ruina totius, qua: morseftJub n^^ tuncorruptis defînentibusqj omnibus qualit-KirU”^^^^ tindoeg humidocalidoepinnato. Wa quia “-^^^''A^fp ri,acquotidi3nisfucccfl'ibusmanifefta fanha^ ^^ ftotelis PhyfioJogia, amp;nbsp;libris infuper de gcneranon corruptione,atqj infinitis Galeni locis edoceripo''^^||, amp;Lnosfuificienterin fuperioribus indicauimus,no . ftituiampliushisimmorari,amp; fuftïciunt alioqu’^^.^^j uolo ]edori:proinde ad calorem natiuum,0^‘P’ ^^j, corporis noftri,amp; humidum primigenium ledam materiam progredior,quæfingul3anrcut2 ftris intcnigantur,ac tradantur breuiter oftend^^^ primo admoendo. ne quifpiammultiiugas veteii'%, nionum ambages hïc cApedetjquxiamolim 3'5’' j^jj^ mis viris, Hippocrate, PJatone, Ariftotde, ThfoPU fto,Galcno,óCpIerifqja]qsmaximis Philofophis^* .^ Batæ.demôfîratæamp;abfolutæfuerunt.'fedfiæpli^' .^ tione5lt;brcui,quid fehoiæ noftræ, quid libn”” j^ eiufeemodi rebus doceant explicabo, nihildiffiii^*’^,\ rationales dodrinam veramd fucata amp;nbsp;comme*’ ^^ diftinguere potentes, fponte fua adnoftras pait^^ fledant.

CAPVT XVI. DE CALIDO INNATO, H0^

do Prmigenio, Scmiriey ï^Kturay contre Pedronm. ^,^ ANimantium generia natura, communi leg^’f^j^ turn eft,vt infiti calorisvi vitara agant,at(ïC‘“ gt;nbsp;contemperantia omnis virç ftatusconferuetur. u” couftantilfima rataqj fentétia habetur,vluentiaf®^

-ocr page 87-

p, , D E P E N s T o.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n lil,: *’’*'’‘:’’ifum in fe acrem, vinere, huiusqj benehefo t^'®f'’®3ttrahcrc,conficcre,coqj nutriri.ac fuftenta* 'tiiT» ''^’P*'ocre3re,amp; animantes fenfu afficiac mo« L^'iuaiitoperfediorah^c fuerintopera.tantô ca» v’^’f^B fubftantiam efle abundantiorem. ld 11 vlia J'fftiaderidebeat.Solis fubftatia animaduertatur, v^futSc princeps modcratorq’mfldi fit,cunda vi* ^foa bcc illuftrds.eadem caloris fui femperamen-çferfouet.amp;adea quaedixi opera excitât. Quanta Ç’.or iftaexternocalore fieri videmus, nönneopti* ^’’'oiic.quempiam in viuentibus ineflecaloreopc-^’''quot;nium effedorcm dicemus, maxime Solis calori Wemacconfentaneurnt’ Rediffime igitur Ari-i^yitamanima'ium ölt;ftirpium vnocalore conti» 1 Ç'gt;pfit:8lt; mortem nihil aliud,quam caloris omni-Ç'^tinâionemfiue priuationem definiuit. Manet V^öbitatu omnibus, ealore falutari per fundi, irri* ‘^Wmcri,regt'quicquidin vniuerfoorbeviuit.Et

| '’-^pliuseft, extremæ fencÔæ frigus, quod in vUo ! ^’inentodominatur.huius caloris vires fuperare 1 s^v'fl: Nam amp;nbsp;ferpentes (quas tempcramento fri» 1 tijAmant re^a naturalium periti) amp;nbsp;ftirpes frigi-1 iijjSmnes.velut Mandragora,papaucr,cicuta,hu^ I ijAisfuntparticipes. Quocirca fi calor Vitæ vel l hjpfundionum opifexeft,vti reueià eft,nequaquâ |ppoteft,qui in temperamentoçi miftione diminut* | [Wcdusexiftit.ltaqjncceffarium eft hune Vitæca» 1 ^'’^Piçftantioris cuiuldam effe originis,ôd (upra ele» |fr®«atoram. Atqui ifta altiuspcrueftigare.non iki^’^^Temporis. Cæterùm conuenit inter Philos* lO^®”®®« intet Medicos, calidû innatum effe du^ Vtn .'’®^itifiturn,congener,in humido foUda^ipar^ 1 ”‘'l'fimogenimn,fiueexprimain fpiritu ingenitum k origine.

-ocr page 88-

$8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E G 1 C I N AE VETERIS

origine.falutare humidura, calorcqj tenuius pcrfowi^ radicale alias vocatumun pui o fœcundofciiiiü^f^^*'’'^ tùsiiiha:reiisgt;clemciuorum million is expers, Slapf’'' tiuin temperamentis diffcrens, cuius fubllâtiapræ“^quot; tilïïrna cil,diuiua,ac cœlcllisifingulorura inembroiuß’' arqueadeo ipliusanimæ vel vine cllcânxacconUf“^' trix, ad extremum nos regens 2lt;modcraiis, uulbw“* duiamaucimminurioncmadmiifcsunfiaiiiioiufflaw* tuniq'pemmratione, cuius appulTu Vita incll,cuiu^'^^* ceflu tandem cxh3uritur,amp; mors in uit. HociplB®‘^ lidum.fiue quis diccre mailt humidum primigf®’'^ fine fubftâtiale,fiucradic3le,funclionumüperuaiqjû’'’' Ilium origo amp;nbsp;inftrumentum, inlito fpiniu vndiçpf^ fufum,ab Hippocrate fons inliti caJoris dicirunq^^ in omnibus corporis noßri parubus, fecuuduincuii^ eunque tempera men ti proprietärem confiftit. Ahr''“^® eleracnrarium eftgt;naturale,exquatuor clemenf'^'* co^iprimisqualitatibus (quasfuprarecenfui)^'quot; peracüUidïxum illud priuscalidum fouensamp;adiuuiquot;’ non femper fui ftmile,in caruofamfubftantiaW’’®'^ terno ianguinederiuatum, impurum,quod proKinp® rum,ætatum,aëris,regionum varietatc,amp; vidusniu ta ratione, «uneaugetûr, nunc minuitur.niodóacri'’-' modo mitius, ac pJerilquemutationibus obnox^®^ deo vtüpræter naturamacccndaturjinfitialtcriusft^ ftaudam femper oppugned labefader,oranéfqueaüi^ ncsimpediat,óii febres diuerfas,acmultifariasiiifi^®^ mationespariat, Quo fenfu etiarn Hippocratesbï^ meSC vere ventresnatma calidiffimos vocat,quiaK*^ pore infigniter frigido,copiofain nobis fiibilantW'-* loris affluir, æftate veró difperfa defluit ; dura fancp^ hyemem,ambicntis nos acris frigus corpora conti*' gens, cal01 cm cum (anguine ac Ipiritu (quorum c*

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;raesw

-ocr page 89-

, E E T E N S. T 0. nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï9

intro in profundum compdlit, fonfque cufis .^tusadftringeiis.caloris fubilantiam cogité fie ca* /''’ Vt nihil eins vel minimum etÇkicrc q^pat ,fîccç j^®*?partibus fefe rccolligens , muitó quam prius ^'’tior redditur. Cuiuscontrariumcontingit æfta* ^ndo circumfepientis feruor cutim laxans,inte» t^tiini fpiiitus turn humores.foras elicit ; Vnde çriôfubftantiæ calonsplurimum in vicinum aë* LÄw diBipaturcg , amp;nbsp;parum intus continetur,

| Ij ’’wverocommoderationem Veratque Autum-|?'dnent. Hoc igitur mado Elementarium call*

1 ^’^rum.anni tempora,augent minuuntq;. Simh

| ^Ï^ab ætate , quia fenâm ab origine ciul'dem ca* | i^i'tmutatio , qui dum initio fimilaribus partibus 1 ^P^urimus, virtutum adiones promouet, ëlt; mode* \ (j''^gt;npetie,priorem illum innati infitiqj calidi fob* | ÿ'’*niin femine cxiilcntcm bumidumque primigc* 1 i^ïclnt,deinde carnafam à materno fanguincre# l ^aederiuatam fubftantiamadiuuat. Is per adole-| ^ vehementior fadus, incrementoroboréque l t^iquidem brmat, baud modica humidi natiuicg 1 ;j-httionc.inlongKudinc amp;nbsp;latitudine corporis 1 ï'Sta.paulatimtumalteratur ÓCinamp;ingkur. Etc-| i’quot;'fccntesplurimum,(enesparum calidiinnatiha* 1 ?'^'ppocrate, Aphoriftica fententia,docente. Pro* | L^'iemfnbftâtiæxftiraatione hominem primo or* | ^'5ölidiffirnuradecernit:luuenemminuscalidum, Maalkatc calorisacrismordacis öC vehemétisma*

\ ç^lt;Ui«minandus: Vndccalidus infans,idem pari-, 1 '“^heropetatus er it, ad ocs natura: aftiones accom , 1 htusiContra iuuenis intéperatus,vt qui acre igné-1 V^tüwem adeptusfit,quem etiam aduenticiumex*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kt temumeg

-ocr page 90-

lt;o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC IN AE VETERIS

ternum^ Vocamus : Non quod cxtrinfec’acceffcrif.fc quad bene téperati limires excefleritgt;ad natur« mui'ii minus, quamilleaptus.Qm'cquidïgifb’ nobiseftptio* ris illiuscaloris.aut natiui humidi pabulum :idvniof^ fum,pcr «tatis incrementum ac vigorcm,inccndiop’ latim ferèdepafcit:perindcarq^ in oleoaccenfusiR nus, quibus deftituta natura, corpus arcfcit.fcncfciwt^ fimcp ad ruinam frigidius redditur,adeó yt fui tp^“’''’ tione, homo fit vltimo vitæfuædiefrigidiiriniusji^ primo calidiflimus.Eademomnino eftamp;fimilïsreg‘ num,6C frcquentiflïma mutati vidus occafio,quoö prædiéiis haud difficile fuerit colligcrc.Cætcrùm J^^, niam variæ haben tur in corpore partium contemp^f menta,fccundum cuiufcuncç naturam SC propnewt^^ fic varia: quoqj crunt natiui calorisdifferenti«!”^“^ aliæ folidæ.ahæ humores,aliæ fpiritus, quaç^fuusj^ eftcalor. Etiftadeduplici innatocalido,fiucpy^‘|,(; niohumido,breuiter quiderndicendaexiftimau''^ ^^ quia initio huius fermonis,priorcm diuinitathî^ ^j^ leftiscuiufdam virtutis participcmafTcrui,pi'Çl^^'’j^;^ morum philofophorû fidem fequutus,nccefl'e ®*quot;‘ jyt ritpaulô altius idipfum repetcre, præfertim n^’^^ÿ cœlum extra nosefle vident,eodem modo qu*‘^^'^^^ÿ lefte dicitur,idem etiâ extraneum putant.quafi ''^’^‘^yj) ieftis vis nu lia in noscômigrare aut recipiqu^^^’(jjJ interea manifeftè confpiciunt fatenturej fruê*”®^/ duumqj genus omne, amp;quicquid generatur,fuut' j, operationesfuasexercct,nônifi cœlefticaiorep* qj ri,increfcere,SCad perfedionem fuam peruen*^^'[ib. hîcvelim mihi diligenter Ariftotelemexpendsi ^ 2,dc gencratione animalium,cap.3. vbi hulufin^^iijft ba refert. Quorum principioç^ adio eft corpo^?* ^i fine corpore ineffe non pofte certuni eft;Vf’^^*^[,yJJ*

-ocr page 91-

D E F E N S I O.

ÄF


Wu®”'P®^*^“5’ ^*®‘®' e^tr^’f^^us ca vwtre, eft L '“'Ic.’Necenim ipfapcr fe acciJerepoöunt.cuni K^hafinf, neep cum corpore. Semen enim excre «tk^’Iimentimutatieft. Reftat igirur vf mens fola t^'c accedat.eacg fola dinina fit .* Nihil enim cum atiïiocorporaï^s. Sed enim oms^ y'^.fiue virtus, fine poten tia,corpus aliud parti* K^eturjidqj magis diuinum, quam ca quæele* v’Ppcllautur. Veiùm pront nobilitate vel igno* ^j’nimaïinrer fe differunt, ita amp;nbsp;natura eins cor* y^rtJiicfienimin femine omnium, quod facit, k^dafint femina, videlicet quod calor vocatur, ïlii”quot;ignis,non talis facultas aliqua eft,fed fpiritus iJ ^inefpumofoqj corpore continetur. Etnatu* L^ineofpiritueft,proportione refpondens ele* lt;ly’'llarum.Q«amobrcm ignis nullumanimal ge» lt;(tij''!^’Ïconftitui quiequam denfis, Vcl humidis,vcl Ç'^ietur. At verô Solis calor 5lt; animatiumnon U^i femine cotinetur, verum ettam fi quid excre* V’^uanquam diner fum » natura,tarnen id quoqj Öm vitale habetur. Hadenus Ariftoteles. Ex fOkjturcorpus noftrum ex multiplicib’partibus ‘'tÄtum.propriam effe decern fpiritus,fn quam 5l,p«ullo in termedio penitus iucumbit,cftcp vein* ^J’c fttudamentum,aut primum inftrumentu ani* k^^facultatum. Sic in denfo corpore ceumate* Çîium fede propria, fpiritusconfiftit : in fpiritu ^ÿp’^s»*« vtroeg,natura ac facultas. Cenfet igi-L’PintuaóC calorem in illo exiftentem diuinum, iij^^nnutura.quæeftin fpiritu, puriffima fubftantia, ^quot;‘««cllcutia eft, cœleftis conditionis amp;diuini* ''‘’‘^‘■*' ^“^‘' refertccelefte hïc aut diuinum'di-^^'luiialpiritusjpfe,quod Ariftoteles fignificater

R 5 infer t,.

-ocr page 92-

6- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D I C I N ÄE VETERIS fnfert,qu3ndo naturam proportione elemenfo W rum refpondére affirmauir. Quanto emm int^® cceleftia corpora ab elemcntisdiftinda videmus,»!' tónaturam haue à denfomortaliq; corporefciung'P tat. Er fpiritum inter cceleftia ac clementa collocate dium,tanquam commutiequoddamvrriulqj vineux Noui interim multiplicemnaturcappcnationeffi^J^^ modcratocuiq;caJori,quiaut in fanguine,autinfl“?L humo^ï genere,aut in fpiriru.aut in corporis luüi»^ fituseit, naturæ nomen aptari port’d, fedpromilc^r nimisfusè : Aptius quidem naturam dixerimuslp^^ turn ingenitum, quicuuq; etianrisfoerit. Galenos ^^^ Bcm facultarcni animal regentem ac gubemante® tclligit. Atfiproprièloquendum fir,nafuræ fubftJquot; cftcaJidum innafum,diuinitatis confors.ficutcr l^ fcriptisdidicimus: Scio adhucnaturamaliteral^ fophis,aliter à medicis dehlriri: namittiinieW' ^^ Volunt.cuius lülius duau regimur amp;; vakmUS’H iplam Diuinus Hippocrates commoderatioiie®^ 0j, dam effeelementorum in nobisconllantcrafled^'*' knus veró genus potentiarum in nobis coaccrual quihusviuimusamp;fani fumus : Et iure quidem. quum diuinum opus fi-t.hominem folertiquapia®/„ Sjtouidentiaque (quoad eins hen poteft maxime)*' ^^ umem feruari.nccelTarium fuit vi-tæ, vaktodi**^ omnis deniquefacultatis, quæ in nobis confiait, «# voluntatis imperiumfequatur,ßuecontiäl,interna^ liquam amp;nbsp;nobis cognatam inclTc potentiamjat®'^ quidem iJlam,hoc eft.fubftantiâ fuâ non fatis 11®®.^, ftam,fed quæ tarnenhorumomnium adionumô*?’^ cepseaufa. Seneca Philofophus eximiusnarura®^]^ hil31iud,quàm Deum,acdiuinam rationcmtoti® do, eiufque partibus infertam pronuncian qu^ , ^

-ocr page 93-

, D E F E N s Ï O.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€î ».^“nonmurtum à chriftiana diAentir, fiqaidem nos

‘'3iuram, ordinariam Dei poteftatcm , in prima v Jonc,rébus omnibus, pro fua cuique conditione» Ç'^inditam intelligimus.Scd inc rcfpondcat mihi ^'^'^iiomodoconccpcionis noftræ organa animalis ^ïquoomnibuscôuenientia darajexiftimabimuss* ^dofœtus ill vtero conformationem, ciuldénique

Il

I Ä2lt;aniniatitisiamfaäi editionemadmirandam Çbimmïdeinde quomodoincredibiliapenèæta*

| ÇyetTueius opera exprimemusj' amp;nbsp;poftquam lens 1 Äfcat,arque inftituatur, vnde obfecro homini 1 k 'ftendi cupiditas f Vnde vehemens lingula co» \ u'odidcfidcrium? fiquidemomneshominesCAri* •/'^rftanteyiiatuiäfcire deliderant, Vnde tandem ■,J'quot;obisinduftria,prudentia,docirina^ Vnde iudi-^®ic difcreta imagination Vnde niotus illcquouis ^Mociorgt;vnde memoria,intcllcftus,dlt; re^ innu* ^Identia.vnde tot virtutes^tot artes, vndeboni 1 ^4ignofccndi ration niü diuinitus infita vis»aut 1 is^Jtikt, quibus animantibus fermé omnibus, ÔC 1 ti^v^ucipfisdominamur, Omnia autemhxenois 1 k'^donata coudan ter credo, vt ex eiufeemo* 1 '0VwaWUbus donis,animx noftrx immortali«* 1 '3^6 xternitatem, in hoc corporis ergaftulo, \ 'i»p'‘^®'^^- l^cmo igitur ex puris démentis aux ',\«h’’*‘''^'‘Vce’;cftiahxc nobis dona infeti.aut qs quic*

1 corporis officio commune intercedere iut^ 4 nbsp;nbsp;nbsp;^^’i'^^ ^^^ foftaffè à Medicis remotioravidei» \ ^?’^^’V'‘0indeadpropinquioravenio. Dico igitur* *1 Ç^''^’'^®“®tus ex vitali fpitituprodieus,à tempe* |^''‘^'‘'?^’^’^^dittcïtttsfii,ac fupra temperamenti na* ^®®^^^'^^'‘'^'*s»’mod in pipere demonfttar ilucu*

1 '^^üRft, Kam bóc vincus vehementer caUdum

teoiçc^

-ocr page 94-

«4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M Ê D I C I N AE VETERIS^ j

tcniperamenfo ahtur,increfcit,general, obit : Eo au tem emor ruo,pereun t fimul omnes ulw’ tæ fundlioneSidCearum cfficienscaufa definir.qu^®' mo reâè rempcramentum dixent (quia mortuoeri^ ■ toq; piperi,tcmpcrameiitum qn id cm penna net,no” ^^ nus.imópoti'usmagiscalidum jpfi viuentijquodgquot; deprehenditur)fcd fpirituni verius vitalem,^«^L in eo fpiritu,qui morteextindus eft. Erit igitui'hi^’^ ccfiarió à tcmpcramcii to fepararus,5lt; ab clementie jj dittoneatc^naturaalienus, vite aâionumiç omnium cipium ^lt; Autor. Neq^iftadodrina abHippoerJ’^ Platonedifcrepat, quemadmodu palamlib.%ci«Y4 amp;nbsp;Platonis placitis,ÓL in Timæoedocemur. Sed^ longius q propofuera, nefcio qua contemplationis^ cedine perfulus, dû hæc Phyfica, aduerfus Pfeudfri ficum profequor.Hoc Viium igitur fatis nunefif««^^, ftoteleindicaiïe. Semen etfi exelemenfisconci^''quot;^Jo attamen à diuinioriquodam magisqj exedfopt^L robur acccpilïe, inep fecontinerenaturam.fpifi'“'’'L, talem,8lt; inuatum calorem: Efleep tria hçc.fuprae*^ . to^z vires, ordinem, amp;nbsp;temperamentoçi propriété* Imônihil cumfubicAa partium humanicorporiso’^ . ria,aut inferioribus qualitatumelementispaiticip^^ fedabipfo fpiritu feminis,in quoinnatuscalor,ii3'’^ Visqj diuiua ac cœleftis infidet,generari»

CAPVT XVII, DE SPIRITIBVS. .

POffuntifta defpiritu inpr«fentiarumfufficff^^gt; nofter Archiater immortalis glorix,ambif^'’''^, immenfa:cupidus,fuoflagifiofocalamoamplius''''?p rct,cui mos gerundus eft, atqjosobftruendum. misopinionum varietates.Sc multipliées prifcoçt““^ tationes poftpono,cótentusfimpliciter Äingc«“^’^^

-ocr page 95-

t^d D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ J

amp;litft^*’quot;*Want,apponerc, Spiritus in Vniuer-^iu ^ P“’’«*'eum,auf fi redius appelbre Volueii* Ît^f æ. '^^•w cabris innati fiue infiti, Eïcukarumcg U^incuJuin 8C vehiculum, vit« auror.primum’qjo!» ItK^fonâionis inilrumenrum, à corpore viuo infe#

«is, ncc per fe folusconftare.ficut nee anima po* *V*'^°f^j'^^ ‘^^ mundo diflerens fie habet. Spiritus V‘’.‘’æ^^m turn in plan tis,afq5 in animalibus, turn L^’^’P^^ctransjanimata fcccundac^’ fubdantia. is ^ ’^^^’‘^‘^’ÜjSjomnia côtinet,omnia lartificatjVis» \®gt;udlt;anima,ip famqj naturam fecum afferés.qua^ çiibtidtvifaha faciens-Eftaut GaJenonoflro.s.de I^f«itos facultatibus non ita procul à fine, omnium v’ corpore fuut, leuifTimum tcnuiflim#nq;amp;cali* L^exaêre SC tcnufiïnnj,leuinitna,ac fynecriffima H‘'’ngoiiiis fiue feminisgcnitum.y.lib.fimpl.é.de y*^®’»*ÄK»methodi.ac plerifcyalqs loeis,quod \ji^'''trócóclufom efttenuius,multoetiamc31oredif* Ahincinoxturgefcit fpiritum coneipiens,auto» htWatc,quicalorisomniumqj facul ta turn mode» fctjjfprima procreationis origo,in medium feminis i),j, 'Xin quoperfiftensradiettùspenitus^ inhçrés, 11), ’Pärtiumcoformator,prima etiam fitearundem' ill Jaquas vbi conformauerit, póftfemper affiftens, ^®vitara,quatum equidem poteft,diutiffimèac Ij^^fimceonferuat. Itacgfpiritusnon modovehicu-in^ftrumétum cft procreatricisfacultatis(incoem t,lj ^Hladiuinacg conferuandi visconftitutaeft)fed ^“iquasomnes naturales,quibus nutrimur,auge* itte*”’quot;®'^ äwiHatrices is vous in feomnesfuftmec ii{^'’’pleditur.Exhismanifeftumfit,fpiritusatqjom* CïïSü? ,ex folofemine.fiuepuriffima par-''§uiius,initiura aut originem accipere, Hoe igitur

L pado

-ocr page 96-

6Ä MED ICI MAE VETERIS l pachto quod nuper fimplex fernen crat a parentibuse miffum, natura: rationem recipit : vel vt aperces i' cam,qua: prius in femine fopita erat na ruis vis, do®’ agendum exufeitatur, tune primùm ïnnatum‘dl’®“ ficium peragit, quad conceptio dicitur. Proinde i fpiritus facuitates habcns,3c natui e inftrumcutuinif* bullas.in medio femine,conftituit,quafigutrasp^^,] das,qua:? urn proximo fibiiudimenraquxdani^i*'* exhibent rrium principiorum,cordis,ieciiioris,5iCf!, bri: Attamen fpiritusin kis quafi fixus non mhærd' per totumeorpus feminis vagaturuiuncquidemw terna vergens, nu-nc vero craffiufculæ membrane currens,ad feminis medium refluit,ficut HippoCj^ teftificatu# Eft autem fic natura coinparatum,3N^ DeoOpt. Max,inftitutum»vt exfimpficibus ouinii^^ 'cundia componantur : amp;nbsp;ex fuperioribusfpiiiubu‘’^ feriores gignantur, dum corporum fuperionjfl'^^jjj ftate,noltrafubinde cuidenter aJtcrciiiur. Sic^V fit, vt rebus vniuerfis, maxime hominibus,lpd'' . quædamærheris virtusindufa fit,admirandoru®®Pj rum. efïedrix, qua: qualiratibus eiemeutotu®‘1 • ruftrumentis vtitur, amp;nbsp;animæ in primis fcruiitfl’'Sj, admodum ranimcdicis,quamphilufopfiis videtuf' qui hoc loco monendum, tria hæc prnicipi.igt;coi A‘’‘’^j cerebrum corpus noftrum.ac quodlibet iplorumP-^ priam continere facultatem propre gentris nitf‘^ quæ toti corpori,ex fuo veluttfoute diftfibuito»»^ cente G31eno,artismedicinaliscap.9, de locisafe'-$,cap.i.ac. ^methodijftæiraque partescorporisP ■ cipatum obiinentes, turn natma pr«potcutes,D^L ipfis tantum gubernandis laborant,fed aliosdelf ritus tanquam perpetuo de fonte promentes,in® corpus proprijs dydibus deüuauti atquchisqoiquot;j.

-ocr page 97-

pStj, D E F E N S T 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;7

V 5, ö^^‘s ingenin' fuut fpiritus.aluntur.amp;nf* ijJ'ï vires fundioncs^’ fuas concitati, conftanrem

fonSionem operum eJunt, idqite per fpiri-\.’'^‘^^cni vocarutn, qui fupra reliquos duosmox J^ndos.hocpecuiiari munere valet, vt quum Ç^feculnti ie vehicuJum præbucrir, alimcnrum voffert fe ei alendo fpiritui,qni fuus cuiquepar-i^ri congenitus eft. VnJe inreiligifur-, prêter I^infitófquc fpiritus ftabiles , amp;nbsp;in vnaquaque i^’^os :Trcs infuper alias errantes.Vagos,influent Çiliterc: Viium naturalem ex ic-cinoreper venas i^risextremadiftufum: Alterum vitalem,quem H^operartcriaspuirantesun corporis partese^ J‘' Tertium animalem, qui in cerebri ventriculis '^Xhincqueiper ncruos prüfe dus, partes; irrigat, Ip'Qotiïfque compotes. Ergo vniuerfum aai* Hjl^Wernant, principes tres facuitates,Medicis ani* '«A''‘talis, amp;nbsp;naturalis appellatæ.de quibusfuolo-^'»explicabirur : Si totidem fpirituum vehieu^ «^Î^visqu^que fontibus.per proprios canales,in Jii^pus dirtributæ. Nulla etenim pars in nobis /jc^m,aut infi turn fpiritum.aut vires ab or tu da* ’kSepoteft,titra inSuentium fpirituum vires, t^ljreuiconciderent omnia,à principiorum vi* t^buore deftitura. Cætciùm quanto fingulüfti Üij^ifecundum naturam,fucriiit copiofiores, tan* liJi^iorcs edent adiones proprias : Nee corum mul* ld®'öembrorum folidorum fundionibus viiquam iii|. ''umomnia prompte permeant, nee ea quibus con d'^fdifcinditautdifrumpit. Nam quemidmodum Cf ^'I^orea totum orbem, eitra violentiam pene* 'Miter fpiritus abfquevi,per vniuerfum corpus,

L : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difper*

-ocr page 98-

«58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC INAE VETERIS .^^^

difperghur.Singuloruni aufc generatiohabctuif' modi: Primonatura'is,vf qutaJioiumduoiumpf*'quot; eft.Iscxalimenti totius puriore magis'q,’ äf*’,®’ ne,qua: concodionc in camfangunnstenuiorcm'^p ftantiam tranfir, qua: quandam vaporis fp^*-''*^™^^,]! bcf,procreatur. Ea turn a’ fpiritu iccinoriingcgt;’d®j.^|^ accipiés,eius vber ta te penitusperfundirur,relique guinetanró prçlïantior.quantôiecinorismokmp’^ turaliter infitapræcellit. Eftautem iecumaturanS cult3tis,nutritionis,f3nguinisgenerandi, amp;veo’ ■ principium-’per qu3S in totum corpus ei alendoido'^ familiärem, neceflariamqj nutritionem ac conkf“^^ nemdiffundit,6.de Hippocratis amp;nbsp;Platonis décret* bro. Porro cum partium effentia, in tripbeifub^ confiftir,fpirituofa,carnofa,folid3,authore ^*’J^‘^^ methodi,fingulis alimêtumquamfimillimunicf'’'^,/ reóC impartiridebet:Ideoprorfus fitofpirituialimoniamquoqjpra:beatquamab*°®j|jgs! mam, Veluti eti3mcarnofisparitcr,amp;folidisp3? ji Athxcaha non eft,qua'm tenuiffima Icuiffimalt;?‘’*j^jlt; nis pars in venis contenta,quam pauló ante vapfi ^^^ eiem dixi. Quando igitur iccur eft princip“®^ tium vna.acfacultatum naturalium vniueff«®^L gubernätium prima,plane multam fpirirusi'W’^ « piarn infe,expuriffimo fanguine,natamcontint j* tendumeft,fi modo vitalis fpiritus,animalis auto',,, teriam fimul amp;alimentum ac euffodiam vofi^F®’ jji cenfendus fucrir. Erit ergo naturalis hic primo nbsp;nbsp;^

fpirituumordine collocandus,quod ^o‘'^°5jÇùftF demonftrare nó propofui, quoniam volenti cupido in promptufunt3amp;rphilofophorumam^lj j£ monumenta.Venio itacg ad fecundum, qui''!^^ *t fpi* dicitur,cuiushxc creatio, Quantum pr«ceoe*i « ^^j^

-ocr page 99-

r^ D E F E W S T O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»

^'h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vna cu ra renui fpirrfuoibq,' fan*

\ . ^'“■gt; ^ in cor inuchttur, vbi denuo ca loris Vi L^'^selaboratur attenuaturep.dum in acrispropè ^ ƒ*?æ'^f^fur, mox ex dextro cord is li nu, per cornu-(itjj®^ ®’’^iflinaos aditus, in findh ura finum, via fa* V**”5*’'8fgt;vbibaufl’o perpulmonesacre tem}: era* 'vf«« quidam efïicitur, cui calor JSC vis conceffa j^’piritum vitalem,fecundum arteriarum feriem, k^tcordis propagines,totocorporediffufum pro» Ç''eluti radioseffundit, priuatim lingulismébris ^'”*•““31001 reheienscontemperansqj (liquide bic lin' f’^fpetuó fpiritui infidet.Vt neutrum ab afterodi* i),^^'‘tai)quicquid ipfijs diiïiparum elf,fouet,reftau* iitu^P^bulum quoe|5 fubminiftrat,haud fecus fanè qua ^'^^^rfubftantia.i fanguineper Venas fuforeffitui» V^7^3neriæcordismotuniæmulcntur,eiîç€on ïü^j^^Umoioftar cordis fjairitumélaborent,à quote# V^'^’Eft autem tanta vitæ nolfræ huius neceflitas, V^ animantia hoc fpiritu priuanturautdefti*

X P*’o^i*’UJ torpcant,SCceleriter emoriantur,te» JJij^olib.de Marafmo. Idcoq^ cor facultatis atque Oitus vitalis fops,caloris innati, mediante pul* ^fjpsrtcriarum initium, anima: primaria fedes,ac *^4 ®®”‘“® otigo contliruitur. Tantum deduob’

%.• “’ptæfentia breuiter dixilic lufficiat.Super* In^ ^ animalis appellatus, quem lib. 6.devfuparlt; '’ii(| .’^joocM fcutenucmlubitum probi fic elabo* ’ó|)tj*'^’’i*’iscffe Galenus teftatu reliquit. Huius por# ■‘'‘jb?'^’^ ^^'’borationem in corde fieri: fecundam in *l'tû.D^'‘^^'^^^’^”33ximè fis, quæ funt in retiformi

''gt;tiy ® .^amattçomniumexadiffimâinipfiusce# %lik'^’'*^‘’^*’’('^^* P’'*””^quot;^ animalis diciamp;efle in*

“'7'3€ ?, de vfu partium idem teftatur,cuius ma#

L 5 teria

-ocr page 100-

70 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M EÖ K I N AE VETER 1/ nbsp;, ^^,^

tvri'a continenterècoidc(vttabs cniin fpinfus * ^^^ tnalem vi cerebriiniiatacümtïiut3tur)pci caf°^* ^^^ terias fiue lugularcs fuggcntur,prïrparatuic]7gt;‘’ ’ .u rabili contextu,deinde in choroïde (qui c’^^’^^^'^yj^ cerebri vcntriculis produisis amp;nbsp;affuraptis paHf^ zj narum arteriarumqj fibris t furnmo W’'‘^*’^^J . •’L coirfiftit) vi ambientis cerebri, in animalem ‘P“quot;** jj, inutata propria temperie.fubftantia^

tur. Alias nulIafucrifjfofocorporcipirituuinfpcO'^^^ Örnctio, qui priores Ventriculos prorfus impl^’^^j, 0o?^ mufculorumq^robur contincf.Sediftaobteur^ KÓnifi Anatomesperitis parent. Confiftircrgotpif animalis non tanquam anima: fubHantia,fed tanfl primarium inft; urnen turn ipfinsin cerebro h’brt^” qualifcunqjea fif Cubftantia, iib.y.de placitisHipP^.^^ tis amp;nbsp;Platonis, Ex lupradidis fequitur,quodidc^^^^ tus puriffimus,attra(3o per nares, in fometum^^'^ metumfoum,aëre,coq5«aturæopeuelaboratOf'^ w fimuseuadat,æthcr3 plane imitatus,ad nionidc''^ ’5, ad omnes deniqjanimalisfuniftionesaptècomp3gt;^ .^ Neeg quenquarnmoueri velim,fi Galen* primin’ gencrationemin corde,ego veróantc,inpuriilinw noris fanguine,originem pofuerim,cùm necilk^ fumalias l’ubticuerit,quddo habitumelaboratiN*^^^ nis dixit:5lt;quamuis ambigue de naturalifpir*^“**^^,,! tus videripolTir,attamen in iccinoreac vc»iscu®‘'^ tineriafleruif.u. methodi. Certè fi verumfaferi,^^^ ipfam ex fundamento eruere volueriinus,«lt;®®’^gt; turn animalemac vitalem, ex naturali ceu fontei te fuo, generari negabit. Sont igitur ricsiftdp'^j^^,^ præcipuas corporis fundiones fouentes arque g“^^^ nantes. Porro quantum naturalis à vitali, M**®” ff^ profedó hic,ab auimaIi,co«codione,pcrftdw*’^’L|#

^t

J^h

-ocr page 101-

\. D E F E N' 'S T 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *7f

^H , ^quippe cùm oportcret «pfuin exquifitif-*^u*:3tioiié adipifct.v.depIaci'tisHi'p* ^Hr b. y^tonis, Etciumuaturalis vaporefnæmu« ^i(^’^*^®^*‘®us» Animalis «theteus eft. Plura de ^^iii'j?^*®*’^“addam,nefuperuacua diligentia, ip-' Vf'^*^^’ S^perfpicatis per fe rebusargumen«’ 'Umos prætenderc videar. Proinde valeat 0lt; i^jj'iUodigiiuseft, contemptor prifeæ doâruiæ au* ^'’’’5^Pcdro,vtqui nullis argnmentis vtatur.nul* I Çf'f^^cvincatur.nulla temporisprofcriptione ab ljij''îioucatur,tantùmaffedîibusfuisdeprauatiJïimis I|j^ns,vtomniafeilicet exfuo natura: lumineper* L^îtqueintelligar. lp fa ergo veritas, amp;nbsp;fimplex informa nos tuebiturtillum autem maligna per« (i^'^3tque inconfulta teracritasiudicabit. Poftquara ^'j'iiiic(ermonemdeduplicicalidoinnato,primi* ^'‘'•_®ido,a:therco cœlefti^ calore, natura, femi* ÄbufdamaUis idis rebus hintimis,fpiritibus,ac Çtorporis partibis , vtcunque ex probatiffimis Sis,abfoluetemus: æquum eft, amp;nbsp;dicendi ordo iVt pari modo facultatesanimæ.â quibusadio* il^^^ftioues viuétis corporis hunt amp;: cognofcuii«

Acamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( .

f*PV'T XVIir. de FACVLTATIBVS ET

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fundionibui mturdUbnt,.,

p^uhaseft virtus illa ac poteftas (omiffa quorunda l(f^quot;teiitione)quam anima tanquam de finu aut fon» ',tQ’*’’'‘®®**’^admone.ris'fundioncsfiueadiones tor t!pi?°'‘*P''æft3hAnimamaüthoclocointelligoprin« jj,,p ®^ C’ufam fundionum viuétis na turalis fine or* fe'^°'‘P°'^*^’ ^^‘^ quicquidillivitdconferet.adio* »'vitales iiiducet, anima cenfetur, Erit igitur vi* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uentis

-ocr page 102-

7î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D I C I N ÄE VETERIS

uciitis corporis fpedes anima,cui vita, vduri prcpH’ pcculiarisq,’ actio comes Slt; focia cft, ProitidfCuU^ ilia inßdebit.id ipfum animatö parker amp;' viuunirdi^ animam^ fortietur,ceu Verameffenria: Vitamytfo»* propriain iUius fundiOnem. Vndeexquilitaaiiini’'‘’ ab inanimisdifferentia/per animam ^animarorum® dines,exdifferentiisanimæ,reâè decernuiitur Adquot;^^ lominus plerunqj relida ipfiuseffenriæobfeuridt^ cognitione,ad proprias tantum fundionesateg^Pf^ quæmanifeftiora funtjdiuertimus.IdeoqjexiislæP.^^ ferentiasfacultatum nobis verè comparamus. ^\ fublimi anime fubftanria fine eflentia acnatura niW cam,qu3ndo me hanc, cum Galeno lib. de facultatif: turalium fubft3ntia.5'.defimpl.f3cuJtatibus,amp;alibi'' genueignorareconfiteor. Ncceiuscogaiiiiopccu“-“'^, ter ad Medicumpertinet, vr qui viiius tantürahi’^^,^ corporis nature exadècognofeendæincumbit- ƒ j^, igitur fuerit, ad moTbumprofligandü,amp; vakwiquot;^ tuendam, fi corporis, quod curandum fufcipin’'’^\ -animæ(qua: noftro muneri ac neceflifati non fubil® nelt;^ noftris auxiliiscget)naturamperfpc(fiah3bean' ; Ergo nihil de cœlefti, ætherca, incorporca, i®®®^ animæelTentia difputabo, quum id à Platonc, Arut le,Slt; alias ab alfjs diuino ingeniopræditis Philowp. fuflficienter fadumfir. Nunc rernipfamaggredian leno cfticicntiscaufecirenria incognita fuiffevi». ideoqj earn facultatisnomine appellat,ac tot faculd fubftatias nobis ineffe pufat, quot effidentincauhi^^j propriæ infunt differentix;aut Vt breuiusexpediS)*! funtfundiones stopera, Itaqj Platonem imitât^’ . anima:partes,fubftantia fedibusqj difcIufit«Pfï^‘\» fimi Philofophi,quoshïcfcquimur,ex vit^^nawn^ tres viuentium dkierentias mcntecompleduntN^^

-ocr page 103-

^ffM’ . ® ® f E N S I 0.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7J

’•tf* . nbsp;nbsp;nbsp;.*nteilfgens :fimiliter tres aninrr partes

%'''^^^quot;^^^“''^ quiequa inter has difcritninis eft) ''iiijÿ?®*‘’,’^*’5 hifignitas .•quæ funt naturalis, fen^ Iiii5’'’^5^^'gcns, quibus per tres gradus refpondene ^Jjf'^f*”® g^’*’C’‘^»ab infimoordine, progreflïone V^psbrutum, homo. Nos omiftis prioribus,ad t^Uiti.quodhomo eft,ftuditunconuertimus.Tresau== fc^iiium.quxin nobis funtpartium,animæ facul-Mfßgnantur.cum à Platone in Timæo,fum apud ÇUin,abundè in hbris faeuhatum naturalium,amp; de i^''’5UbusH!ppoeratisac PJatonis: NafuraJis,vitailt; Ij ''’'alis.quxomncs.in perfedo animante, fubftan* t|?'fffciiti3,inftrumcntis, ÔC fede fine ioco,feiundæ np* Nam prima in iecinoreper venas totumcor* çHtc.'fccunda in corde perartefias vitam vniucr* LWiimpertiéteiTertia in cerebro per neruos fen^ îçHiotum corporitranfmirtente atqj in teil cd um Ç'feonftituitur. Sciendum verôno itaplanefepa* 3Niftrahi,quin altera alterius ope fubfidioqj cge^ Çm vnoeodemqj corpore procreando conferua-« Zantac conneduntur: Tametfi in aliqua corpo^ Avm facultas lædi Ôd labefadari, vel etiam in^ ^'*wtingu( poteft, alqs intégré manentibus taut LMm aliquam fufcipcre, tertia adhuc inuiolataï l,p«imalis virtus offendi ac perire poteft in mor^ Çtümeadempariter naturalis, fuperftite vna vita-^uisdiu nulla,citra aliarum opem fubfiftere que* J’^Vnaalteiaueintercidente, tertianeceflàriô fuc* j^temoritureg, teftate, præter quotidianam fidem, 'nodelocisaffedis quinto,cap,i. Eiortunaturalis, dicitur, prima eft,ceu bafis aliarum,vnicuicg pons particular infita.fi earn nutrire debeat; Deinde quot;b,poftrcina animalis numeratur. Hæc nobilitate

M aeprin*

-ocr page 104-

74 MEDTCINAE VETERIS , ac pniicïpato præflanriUhna iudicatur,ab hacvkalisr poftremonaturali's. Vitalis cft data aiiimantibus.gaper arterias iJlapfa, naturales adioncs iiitegrat,tuetur,Si abfoluit:lraqjnaturali dignior iure vidctur,anima!iin* férior St ignobilior, quado huius caufa.maxiinèilbcoi! dita amp;t:Fitnsautcingt;in quem duæaliæfacuhates coined dun t,animalis eft fplendoi e dignitate^’prior,Süll ai’i* mantibus tangédi fenfumhabentibus manifeftior.Q»*'’ etiam animales fundtiones vel operationes.fciitire.®*’,' uerijmaginari.memorarijdiiudicare.ratiociiiarbcüi''*^ plari.prudentcr dicere, ftipicnter viuere,quia altioi^ gradusac dignitatis funr,quam folümamp;fimplicitf^i'^' uere,euidenter declarant vim a tquepoteftatem himi® effedricem,omnium fummam.principem.amp;diu'quot;^^ elle. Porro. in adionibus vitæ ncceffariis.prima o^ nium vitalis decemitur, quia non raodóreliquismJ ïiamprçber, verùm illas intuper lufcitat,perfir'^^ tuóque complexu defenditac fouet. EtenimfiVlWP^ ticula fenfum amp;nbsp;motum habitura fit,fiue eï*’‘''’tL He vtilitatem percipere debeat, omnino cft ue^” ., Bmgt;vt in earn fpiritus amp;nbsp;facultas vitalis ex rot^^quot; fluaf,quemfi lædicontingat,moxfuncüio vtriuCqu*^»* mirumanimalis Slt; naturalis interpeUatur. E^g® ,j aus beneheio quumdua: reliqua: indigeant, non sul' èdiuerfo,in primisad vfum vitæ neceftaria vitalise fetur,quia hac vnamanente,nemointerirepoteiMj“^ omnis vita, amp;nbsp;omne virium robur, hiiic «^^“'i'ù beat, Cæterùm quando origine naturalem P‘‘'’'' efle dixi, idcirco etiam ab ea primo loco fcrmoii^'’’^^^ ordiar. Sunt autem tres eius partes pr^cipuM^*^, jam fundiones dicere poflumus : procreatrix W^;^ neratrix,nutrix vel altrix.amp;audrix,in quitus,pni’ijj^ minis natura ^ftrudaeft,quasindc naturalesapP^.

-ocr page 105-

^b n Ï P E N s T o.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7?

^*^”’®®*'profcffo doârînam Hippocrates, aur fî ^«^ir^’^^^^’^usjPoIybus dcgenitura ÖC natura fœ* X'^^’’*“ f®ft*oIibro»GaIcnusd€f3cuItatibusiiatu* ^j/'^P*®^^^ luculcuter tradidcrunt,amp; nosquolt;s X '^^^^^“P^ïws dixinius,vt fuperfluum videatur V^.Ws immorari. Nutritioni, quæ alimentum in V‘’/Ubfi-aiKhm adiungir,agglutina r,conucr tl r,ó^ tç gt;nbsp;ter a lïim i la t ,q u r q; o ra 11 i s c óco-Ai o n is fi n i s eft» L i^a tonus fuin^ionis naturalis abfolutio.fubferï« X^^’sdmiinftra't quatuor aliæpotentiæCaecrefcrt kX’'^tres,an faculfatesdixerimjnimiftattradrix, ^^“»concodrix fiue altcratrix, ÔC expuïrrix. Na fic y?®Paratü,vt vna eademqj res,ad dauer las eau*

'tentes relata, diuerfifl'imas formas ac fpeciesre-VWin pane, atque omni alimento futuro,pra ^c^W indiuidui calore, Varrjsqj agentium cau^ V^tdcnius. Quare etiam vsaquæque corporis i^’*«y»m appetendiSfaftrahendi.quod fibifami^ ijA' toueniens eft.habet in terno calore, ex molc at^ •i^.’^itwfanguinisjquiin hcpateillius officina at eg ^l'*’’°S'gnitur perheiturqueingenitaproprietatet *^^ '’eper venas fanc multas viituerfo corpori,ad \?’’'*’*P‘?ftandum, dilhibuitur.Quum autem illa» ’C’^P^’fit varieras,idco-non omnes vniusatque Ikvalimenti fuauitate pafcuntur, neqjqfdem do Vf'unturtted eftculqj parti quidam vis ac facul* Âuodfibi3ptumfuerit,falutarcô(’ iucundöqua-K^ttljalltciatinonaliter quamftirpesèterracon-Ç''gt;n fuccü,aut lapis heraclius ferrö,5lt; purgantia ^,^'”^''’(3 vnuinquenipij ex corpore affinem conna ’ ^ peeul iaria in fuper remédia (urculos ex Stir-P’'‘^*^*®’'^rahiït,tcftimonio Galeni Jib.i.facu.

“tHic icquuntfctcntiix, q fuo muite re fungif» M i quan*

-ocr page 106-

7Ä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN AE VETERIS

quaiido pars attradum fuccum coquir.doiicc m w^ ipfiusnaturam.eum mufaucrit. Deinde altcratnxi' inerarur,qua fuccus attiaifius ^ aliquamdiuretciH ^ aflimilatur parti nurriend«. Expukrix gt;nbsp;concodw'^ inutiliaSC aliéna refpuens fegregat, fuperfluaqjcx^' men ta ex finguliscoiporispai ticulisexcci nit.nelia* , turniorem in qs morain fecei int, tandem in putrt«*' autconuptelam vertantur. Cæterùmquomodopä^' eulatim iftæfaculta tes agant, amp;.' quomodoiamp;quibü^ locisconcoiflio perfeda Hat atqjabfoluatur.exfing''. riinftituto, Galcnus tribus libriscidemargjmciiiû ^ catis.5.de temperametis acpluriesalibiabuiidaiitek^ plicuit. Et hadenus de prima,fequitur altéra vi'^ appcllara. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Quamuis Ariftoteleshanceandemcumnaiurali^i]^ ftimauerit,attamcn PJatönernfequutiMediciadv''^ omnes diuerfam agnofeunt, quad vnanimi couffi'^ tiamnum conktemur.nó modo cogitationc,fcdt^'f propriaqj fubrtantiadiftinguentes.quemadmodu® 1 nifeftè ex fingularû feparatisadionibus liquet,M vna,aut altéra incolumi, tertia lædi poteft, Vf paulo perius etiam iudicaui. Indubitatum eftexarteriaf origine,motu,pulfarione,proprqsoperibus,St ro^ dirationehancfacultatc,innati caloris fontei’“’h de côkitutamelTe, quapropter Pcripatcticorunik _ Cor vitçprincipiu dixit,quad omnium prifflûm viw j^^ poftremùm emoritur. Hæc facultas cor raotu coiitn’ perpetuoqj agitans aèrem nos ambientem *^5®^“®^ nutrientemattrahit, SCm feipfumrecipir.S^bincf^j^j mentafuliginisplcna foras refpiratione ®^P^ “^jpf, præcipua caufa conteperatioae conferuationaO“^ discaloris,afpcræ arteriæ pulmonisq^auxiJiope tur.Eadem ex cor de per leucs arterias,q«3§teftw’^^

/S

-ocr page 107-

D E F E N s I o.

77


J’’Wnibgi'ncs,carn€m, aiqj omtics denfque partes Ç'üiür.quibus vit3m,SC falutarcminfitumqjcalo*^ i^^irrit.vt nulla corporis particule» ab ill ins al pi-!,^'quot;'facfauore,dcftitufa mancat.Imó hæc ip fa no tan ij^'^tcrasfacultatesrudesatqjinchoatasperficitjVe» J'lüper eafdem.atq; inde orras adiones,donee Vt^ 1^,continet,tuetur,ad agendum impel!ir,Sc'con ^^ Qiiod plané declarant arteriarum interception^ k^aut vinculis.auralnsquibufcnnqj caufis opprik çUsinterciduntretenimper has,cordis infpira^ Johibitaablaraq;,mox celeriter corruirextingui-Çiimal;Tanta eft vitalishuius necefl’iras,Vtcitra Ç^'iquæduæ nihil edicianr,cuiufmudi exemplum ^j^^ipW fyncopa,fiueaniini deliquio proponitur, i)^3iiifeftiïfit,quamdiu vitaleroburcorporispar* Ç’-luftrar,omnesaliæ Ercultatesfimulintermit-^ 'Contra' quandoid ipfum excita turn fe recoller continuo illæ exurgunt, Sé moxadarf ‘''V^ ^’^edeunt. Neqjexiftimandumcorporisparrf \^''’'fu3 facultate tambreui interuallo priu.ari, Xj^^’sadhuepropriïc amp;nbsp;ingenitæ viresinfunt, Vi||,Moinipfi quoqj corduquas tarnen nullaprirf \j^5®^citat autextimulat. Hancfacultaté Ga* ^quot;quot;’‘otara, amp;nbsp;anima animofamappellari dixic.9. SJj ‘*®*^^®’’^ breuiter feribere volui:fupeft ter» quot;’^ ^“*o^alis,cuius fedesamp;propriuinftru-Ss ^^fühabetur,quia inde euidentes illiusope* ■^^^^’^’^‘'^‘‘^^“’«^»quarum duo prima fummaip ge» ■^31i !’,j^!‘^‘^°*‘Ciliiamp;rationisfuntparticipanria, Ste^' • ”’ vniuseffeâu atqjopera animal videt, ^gt;lt;ma'j^f’8“^?^’^’”8*^ ^ tradattquin etiam mo* Suß °P‘*oiumappetitus aut voluntasmouenti P^’^aeruosSlt;myfculos cum fpiritu diffufa im»

M 5 peraucrf

-ocr page 108-

75 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDÏCINAE VETERIS

perauertt:R.eruminfupcrdifcriminai'»ternofcitgt;cogi tan'oiiefingit,fomniat,mcminit,amp;’recordatur.HccW tiens ac cognofcens anima: facultas gt;nbsp;in cerebri tot* corpore, tanquâprinceps in arceac propria iedepcn“ infedir.exquo velu ft fuggeifo, reçi omnium iniagjquot;^’’ äminiftrisöCnunciis.fcnfibusextrinfecusallatasÄttquot; te fepofitas difcernit,contemplatur,diiudicationwt^^ fenfiiumalt;3ionesobferuat (quod indepropriuicgt;'’*‘ Hiftrumentum nuncupatur) vnde inomnecorpus»^ uo^i propagines difpeiguntur,ac vis illa prima lent*/ di,cxcercbro infenfuü infirumenra d;ffunditur,qott' famulatu dopera viitur. Eib igitur cerebrufenfijs^ 1 motus principium.rationeneriJorumindcoitoRïii'r 1 tifl'imùm expofteriori parte, a qua turn fpiiræ mf“* tanquamcaudex, turn pluiimi mouentes neruiortu' bentdlliautem ex cerebri parte priore domieiüo®?^ tinent,ficut Anatomiaoftendif. Rationis partitif'’ lu*; homo,Vt qui boni malîucfpccicfbiobiciW*^quot;,^ tione fequifur,aut fugit,idqj crus animalis felt;'«^'*^Lj «eficentia,quam rationatricemappcllamus.Atqu^ „ omnium ac lingulo^i cxplicationcm redderc.nód^P pofitilaboris.fed quicius cupidiratc fuautlbmaft'’?' apud Philofophos,atq^ præftantiffimos medicosP quirat.qui conibantcr hanc reEmabfoluciunt.

CAPVT XIX. DE HVMORIBVS, contre Paracelßßitf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

TBmpusnunc eft, vtde hurnoribus.quosCoIui’^j^ noftras Peleus alter machçra fua exultansapp^ au iemnecelï'ariamfuprafcriptis,quando declei®^,^^ mihifermo fuit,adiungam, Hippocrates lAf-^^^^ nitura, quatuor humorum fpecies conftiiuit. w**^^ «em , biJem , aquam , amp;nbsp;pituitam : Similitot 1 quarto de morbis ; Ab his niorbi hun h atque d^^^

’lt;1

lt;11

’gt;1

-ocr page 109-

K , D E F E N S I O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79

r ['^sdifcictioiiesîfiquidem, eodem teftedn omni«’ ^^-^'^potîb\iliquid eftbilioû,,amp; aquoli fangui» i P'tüitofi.inaliop’us.in alio minus. Proindequîc 1|^ ’'fac bibuntur,alia alqs ad fanitatempræftant. atura humana,corpus infeipfoconti* C’5!îf’*’guiBem,pituifam,bileroduplicem,ex qui»

* V. ’Çg“atatgt;valet,amp; temperatureanimçqjaélio*

' Ua*’tur,filt;morbieorundemq’curationesdigno* J V' Eofeiem humores Plato, eofdem Ariftoteles, ' Ç^bcophraftus,DiocIesgt;Pliftonic\Mneficheus, (j^^“fas,Philotimus, Erophilus, amp;nbsp;vt fcmel dicam, L P’riterPhilofophi cofeili funt,quemadmodum Chiiitiolibri.t. de elementis ac locis inhuitis, ’i^in Vniuerfum medici rationalem arte profeffi

* ç^gt;arunt:Nec^ quifquamante Paraeelfuminnen« * ^humores iftos, in corporibus noftris, elle ne* Äa fenfibus fidendum verè iudicarunt,quû nul-i^tt alius eer tior, qua m fe n fu s ip fe. li dem humo*

’ K^tn, licet quandocg id minus faciant.quia alius

' t{jjquot;S(:vtilis,aliusnónaturalis,quinon fatisinte» 1 Vjl’°fc^*Generantur autem,vt modo ex Hippo« |Ç“toafferui,perea quçcomeduntur acbibuntur, l Ç^guliscibis facultas generandoçiquatuor bu* li^ quot;tiiKf^Quumenim ex quouis cibo ac potu chy* k^«im4duutriendumidüneus humor in veiitriîî ' |v*^'’5’PPcnatur)magna caloris vi inventricu^s ope Vena^ mefenterq pr£cparatum,ac 1fanguinis forma adumbratumiecur access ' U quot;^Pettnotam 8lt;retentionem tenuiumSCadmoü ' iu^'^?’^'^^‘'arummeferaicaçe,exquibushaudfalt; ' FJ^^''^’‘iter fucc” diftributionisimpetu allatuspes» ' | 'Pô^elhaUoquiabfolutæ concoftwai minime ne» 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cédai lus

-ocr page 110-

So nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN AE VETERIS^ ,

ccllartuspropria fua porcftarcCquæpotiffimjmi'nÇ''’’ fubftantia infidet)in verâarqjexpreflam fanguinisl^ ciemconuerritacperficir, 8lt; tandem applicarus ilk gt;ƒ cu-sautli mauis fanguis.finguHsmembris.eacpnutiif®' in fubiïaiîtiamcorundem abir, quod tarnen no cuiuW'’ fine delcdlu particulæ opuseft, fed ipfius iecinorisc^f nisuametfireliquæilla: in hoc vfum quendam acvti*j tatemobtinent. Quando igiturca caro,qua:fubft3H'' concretumaccoadum fanguinem cxprimit,attrap“ ex ventre chylumfenfimenititur in propriamnan^ ^ commutare,fibiq,’ prorfus aflimiIare(cftcnimhicViquot;' fcopus, in quern lingula particub caloris faimunos* rigitatqj refert)primóquidemcralTiorcm reddit, ac^^ lore rubrum : deinde cùm ad quandam nifdiocritatj peruenif,fanguis fyncerus eftóCappellatur,tantó^ cinoris fubftantia debciens, quantochylum ventri^k perat. ExquointeIligitur,fanguinisconfeSii’quot;^'’’'b modócaloris beneficio, fed maxime iecinoriskê^' j proprietate compleri.Porrógeniti iamfanguinis”’’’r liaremac cognatam quandam portionem Iibiie«»^? iungir,agglutinar,amp; alfimilat, non tarnen Vt vent^ lusautinteftinachylum,fed abfoluta nutrinonen*^’ propriam redigit. R.eliquam verô fanguinis partt eeufuperfluam SCfibi fupcruacaneam,in venamon’ tranfmittit,quïcinconuexoiecinorispofita eft)3lt;l“^' vuiuerfum corpus in veiiasquamplurimasdiftribuiiC’ Vt in omnescorporis partes, fingulis naturaliapp^'*^.. trahentibus,facile dcriuetur,pro alenda^i partium^.^ uerfa necclTirafe: liquidem non omnes vno fim*''^ mentofuftentantur,ficut neeftirpes, Eodemlocol’|^ guts ferofo tenuiqj humore perfunditur,quo tanq«’ Vchiculo expedite in graciles ßfanguftiffinias turnlt;®^ fenterq,tum ipfius iècorisvcnasperfluat,Arhufflori^

-ocr page 111-

D E F E N s I o.

Iltitirf’”î®’^®”‘^® corpori minîmè fit accommodus, [^ ''«0 iHo vehicuU munere,ex iecinoriscôurxo fc* tÇf» tiahnurqj per dudus venarum cmulgétiumin *iiiJ’'^quot;‘^^P°^ca in Veficam profunditur : Ideoqj renés i^’SVeiiæcauçjjyidei^fjfuljipfo iccinore.Vt cclerius v'’âionein fubcant. Sed mirantur Paiacelficæfeï» k“iitürcs,ex quocunquealimento, quatuor fupii fc’fos humores in nobis generari.quod nunc ex ç’^'isautorib”, ÔC ipforcrurocuentu oftendâ.hinc £'«s. Nihil inconimunitotiusnatuia duciturac çitmodnô ex quatuor illis peruulgatis omnium rPfitnordiiselemétis,quadammiftionis contenir

M'’æd“™ inprimisalimen*

Y^Unturac creduntur, fit fané vt chylus ex qsfa:» '^^quot;tumuis fimplex ac vniusformæinfluentibus K:^fgt;attamcn reuera partium diuerfarum mutuS ^üij'oncconcrefcit, quarumaliæ calidæ amp;nbsp;tenues ^'^*ß*‘^* ^^ terrenç.quædam frigidç humidçqj, ^'’»«alorc amp;nbsp;humore excellentes.Cæterùm quans« ; | ftj^$iecinoris calor in tara multiplicem diuerfumeg ,l^?*gat»nemini mirum vidcatur, varias indehu-1 v'quot;'gt;creari,præfertim dicentibus Philofophis,ab 1 ç'tcaufafimplici, multadiuerfacggigni,ratione 1 ^Willis in materia, quod paulô etiam fuperius 1 iÂinvt fimplexnullum genus alimenti,aut chy^ |Ç''P°^^^’“^ fietiomnino nequit.vtomneschyli

; 1 •J’^vnumacfimplicemhumorem,commutentur» -(1 J'®^'iisca:pis,porris,allqs,finapi,melle,pipera^ 1 j^'^îlidisaromatis vefcatur,ôlt; vinum meracilïïmû

^all^lioïc» «täte florétUregione amp;nbsp;' Uj^^’'''^’^^^»'^ôtarnen propterea exomnibusqs, m**'''*' '*'^^^^^fi^^cm colliget.quatnuis abundantio»

’ l ^P''3talqsîuccisferuentiorem,fitrcpofiturus.Pa« 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xi ratio#

-ocr page 112-

Si nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ME DI-CI N-AH' VETERU

rirationefi quisladucis.pcpoinbusrfrußj^”’^™S’^. ’ pifcibus,camibus fuillis recenribuschxis.aaqua u fuper pro potu vratur, non foJum pituitam-fouewt, alios quoqjhumores.proalimenfi natura, amp;nbsp;calons innati qualitatc.acquótitate.Af cnihominuccurimp genera tione, tempera tu congeritn'shaud dubic «c • Ïo tcperato,5lt; fubfiantia mediocri.languincbonU't^ lidiore,ac renui, bilé fiauatex humido kigidocBpi® exfrigido Si terreno, humoré melachohcunrptKS ’ femper fecundu remperatura ab'mentoçz,vcliccm^^^ vel vtriufqj.feruata a»aloglt;a:quia■fanguisfang»**^’ lis bilc, pituita piruita,humor melacholicusahum lidior,frigidior,ficcior, amp;nbsp;humidior exiftit:iwlJm omniu fuus exquifitè defund* eft gradas.Hmeptf lt;nbsp;cue cognofcitur, non oés alimentorum parus bi h^^ gnendæaccommodarç,in omnibus corporibusa:9 . bilero conuerti. Nee limiliter pituitægcneran^f^^jji, tuitâ.nce nrelancholiat natural! proferendiiquot; ,^^,5 cholicuin fuccü:fcdvarictatisplurimöineffegt;e^^^ jji efficien tis poreft3tc,Slt; aliméti mareria.quaçtiuft^ oij litas.gignédi humoris naturam definier.Diaiquo® j nccclfarióin nobisquaruorhumoresgignatur.'WP^ adhue quomodo rjdem omnes fimul vno codemtp ^^^^ ports fpacioproferantur,manifeftem. Vnusf«!*’“^ iccinoriscalor qualitatn omniumefficaciftim W«^ lo çqualiter inhxrei,Sf in eupariroboreacconsti* i que incumbittat non oés chyli partes parem recipiunt, qa non fimilis eftomniuconftitutio. Aj ^^ quicunqjexinisdiuerfilt; humores gigimntur,eodt^‘f^^ poreemergunt aeprodeunt. Na pituita,ex frigi^b^jj daqj chyli portione fit,bilis ex calida «nui^J ^^''W' £€perat3ïmelancholic’'humorexfrigida terrena^ji,, îa.lt;momntbuspartib’çqualis.elabofa«oacceilf^‘^jj^

-ocr page 113-

/ J li i f « if » j Z

gt;

1' J t r ) f

C I* I* ;lt; I’

KL _ © E T E N S 1 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^5

'Cquot;^ '^’’’*®^’s orictur. Hoc au t loco admonendum lii,j’*.Muos ex fupraaffjguatishumoribusalédocor* hü/'^^fflcjdoncos, Vt qui nunquam vlla Vbin fan* *«Uu’'?^^^*’*^^-^®3Utcótempe-ranti4, reducipoHuf. ^. f’gaxnatura cofdé a fanguine fegregans.flaud ^ij.'^ppriam Vcficulam adiecinoris poi tascoHoca* ^Süveróinfplenemreponif. Aut vt venus died, UHlaproprioduftuac via,'ex hcpate flauiibilciu ^.’®,nulloalio humore viciatam attrahif,præfer* i(?*'5§'^^ ^^‘’U^ fueritcoipus,qua tarnen nonutri* j^jJ'Kifitamaro nullo benigno fucco pei fufa)fed fan « ^ccpto,per Venamconfptcud,exiecinorisportis Çjpfius collu nferram. Simdiferlien partecaua ^pportis iccoris allatd fortlt;tur,qua iecur à melan t ^moreexpurgat.Quiin fpleuemfanguisartra .Ç'^f^ft gin iecinorc:fed poftquam in ilJius Venis VfOs fuerit elaboratus, tenuior duntaxat porti o, Vwntüfit.óCineiuscarnetn fenümreconditur, Wqualis Cplcn eft colore ; Nam üc coiuieniebat, W^^vlJVifcusfamiliari cognatoegfibihumore nu l :'j'f^ ’'^'^icralïus permanet nulk licnispotcftatefu» ^“quot;Kÿ nutritioiü ineptus, in os veiuriculi propria Ç^t crudadorcqcitur.ldeni ga auderus ac accr* V'tnculmn adftringir, ad érmanda illius fundio* fj^inie inventrisfpaciumrelabitur, amp;nbsp;cibi rcli* fc’*quot;nediiiis adherens foraspropeJlitur.Cæterùm ilj '’krab expurgddae, qua: in fanguine eft humor l^f«»Mftos, quo vtraqj bills,flaua 5lt; atra fecreta V”“^^“ proprium organu natura eft machinata,ga L^'^d, fed in corpore manés,quaö ex dimidioco* ^tj'»^”‘'*’P i*iedid a tq,’ cibo^i penurid, téporis mora ^' .*quot;*^S'fcegcotftus,fanguis heri debebat falutaris, ‘®^tanus,DefinguIo9lt;authumo94 in fanguine p*

N 2 portio*

-ocr page 114-

MEDICIN AE VETERIS


»4


portione,natura,pel miftione,mura tioiic,diffcrfnti'agt;fi’ uper3nria,amp; putrefaAione,cum intra, turn extra vena’ arqj eorundem conco(flionc,præparationc,alteranoiif' expulfionc fiueeuacuationc.alias pcculiari cahmof’'' plicabo,fi mihi Deus dementer longiorem viiarol'*^^ giatur,

CAPVT XX. COAIPARATIO SVPRA DICT0 runt cum Paracelftca Pedronts Phyfiolûÿd.

HAecergonoftra eft deanaromc,clemctariis(l'’’^ tatibus,téperamentis,fpiritibus,calorcnatiiJ0'J mido primigenio,facultatibus,amp; humoribus breuis tentia,quam fanéfecûdummaiorum noftrorumi^^ riffimorum PhiJofophorö ac Medicorum traditio^ ex infradis rationibus, fcculisqjmu1ris,vnaniini‘*^^ larum confenfu confirmatas retinendam cciiff‘’^\-,, errorem errori.grauiffimo a-grorum periculof'’''^, re. Nam ficut veritas vcritatemgt;itanouitasdüb'^U( nem,5lt; Vanitas vanitatemgignercfolct, Rediff“® j^ te tuiqjfimilib’apud Solomonem in proucrbij5^^P^|j, Ïegttur:Contentiofus riras incendit,vtcarbop'jJ‘'\j. amp;nbsp;ligna ignem. Hippocrates noflcr homini'’'“L|\ gisad prudentiam conferrc fanguine conuen^quot; jj de flatibus teftatum re]iquit,quifipermaiieaf’‘^P! J,ii( varieturautdehciat,magnoperèdefipif. Q“^.®fjpiilt; tu tam inepte, vt antiquiffima dogmata prorius ^ dianda,iudices:Ecquantum ingenuifanguilt;’^® jj! perefle exidimabo, qui deprauatiflimc non “® j/H altera artis parte,fed de Vniuerfa penitus con»*® juni tibi cum præceptore tuo Paracclfo comrnunef'’ n* humores non morborum caufas,fed mw®'®®2eligt; dam,intra corporis vcnas,deccrnit.'5lt;humo’'^® j^jj/z cholicutn,Luuancmn aut Saturnicfi.'diokrtd’'J^^j())i;

-ocr page 115-

fijf P D E F E N 5 I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ïf

S®’tjcuin,Aquariuin vocat.Mi'ror vos hu* »iiiJ”*'^®'’^ü’'öngt; portéta fomniare,amp;populo ecu nu* lHj ‘’Ï^NcuIa proponere,quç nuIK vcterum,neqj Hip ^f?’quot;'^® ^^ätoni, ne tu Ariftotcli Philofophorö pa* ^' '^quot;quam in men tem vener u nt. Hïc noto tecum i^i^contcntiofumduccre funem,fed vnum hoe dice« lil^^’J’gnote humore agitari.autimmedicabili* iij|,f'^optelisinfeâu,adeôvt nullo catharticoquan* i, ^ValidoScefficaci,ne ab Antycirisequidempeti* ^’P'irgariqncas; Soientenim animi mores,humoRz ^^ïntiamfequi natura. Quæfo te, prodi nunc tan* ^'‘’profcenium Fedro:prodi,vera facie,vt quantum (^‘'‘’tibus oculis naturæ arcanorum proeul afpice* Anofcamus. Promeatqjedefpeciofam Phyliolo* L^tuain.vtquifqj detua indeprodusfla medicina,6C , '’temporisexiftimatis(vt fcribis)dodoribus iudi-L^eratjfiquidem tu,fi dqs placer,artem fenfibus ap^ ^fdendam pingts, aut Verius imaginationibus fin* ^^tnqumper feclara,certa,ftabilia,amp;inuftrataan* glunt,obnubilate,itifringere, concutere tentas: « Rautern contumaces fcilicct opintones ferociter, t^W fuædefenfionem ac vclamétum effidas,con» il^'””it.Tu Vnum ex a]tero,fecüdum dogmaticam me* ijj ^fnieruis : Noftri comminifcun tur, quæ oculari fi* j ®’'ialiterquamcalxarenæ cohærenr. Sic imprudés fj^tiiafuniculum nedis, amp;nbsp;inuitus verita tem confite* j^ '’3111 optime calx arenæamp;aquæpermixta cohæret, jl^earum diligentt commiftione amp;nbsp;fubadione, foU-'»mscûnnexus.acftruâura firmiffima couftituitur» Npræter vfumquotidianum, Viti uuq dodrina augt; jj”ate^roboraturlib.2.architedur£ccap.4, Sis- Vi* A. ®®quot;® quantopcrè tecum, dum nos ludis, pugnas? '’tlupusipfe in laqueo eóftringer isfdum medici nam

N 5 noftram

-ocr page 116-

S6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED IC INAS VETERIS

noftram fcopam difTuluta facere niteris, 5^rations^quot; confenfumcidem ineflenegass'vbi nunc arsüh tua K”' fibuscomprehendendae'vbi nuiic demôftiat;û,-iijnt‘l'*? lt;oniungunturnatuiâopn'mè,dibiuiÀCiispciîirait'^’^ ita improbèobftinatiseuentf,gtajïietfijigueüpiftiquot;®'^ morrariobexiè côtundantur, nunq tarnen ingciuû®’'' tant. Sedmihi nu ne dukeflit veritatis oratio, vtquæt^^ liqua funt abfurda ,dum aquâ igni mifeere Hudes, Siaf* tro lungere vulpes, cum pudore,ac pcenitétia deuorlt;* In proceffu itaqj nos, in fummis inurboij^ generibus’^ merèmoretuo infimuJas, qwa deferto fundameutO'' defertisin Phyfiologia elemcntis,nihil folidèdei^.^ boBlt;: caufis amp;nbsp;fymptomaris, vude vera curatio ii tur,proferre, te aurore poflumus: quiaGaknido^ fequentes,ncqj funtma moi buw genera,ncqjeoiuna^ caufas Verâpathologiâ.neqjin therapeutica,funiW^i^ dicamentoçü genera illis couenfentia inuenimus^^C quang initio ferme huius operis, amp;nbsp;inuiboitcâi^^ j. plices,externas videlicet Si. internas, fymptoinâ'’’ curandoÇâilloçiinftrumcntaideindeeiemenfüÇifP^^j lationc,ex intima re^ natura,atq? ipfa adeô vent^t^'r parentes Phüofophiæ, primos medicina: Autoics»®, promptafatisindicauerim, vndeartisftudiofi, modeftiæconiunda eftprudentia,abundcfatiariquC’' Attamê interturbafornofter Galcnomaftix vftç^^^ tragœdiasexcitat,vrgcttg tyrannoçi ritu,Vtvn*ltb'P^ reamusomnes.haud abfimilisiilis, qui veraperfp^u’-dubrjsobfcuris^’côiecîîuris velare conantur.Nutilt;t’b quum tanta fit illius pertinacia amp;artisodium.vtert^ malic,quiin veriratemampicâi.negligenduaccoi’t nendu cenfeo, Vtqui didione abfurda,piçchrâop^f côcinnarefibiperfuaferit.Cçtcruquô medicina:*’*’ facies integra conleruet,dcfinguJis apponâjquçft’ uj

-ocr page 117-

«|. D E F E N S’ I 0; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«7 liL*''^^^’’''gt;cffe vidcbuntur.Interca Fcdioiuxta flu«* ^?’'®'^®‘ï‘®f»autfimaHt,i'iiter fodalcsfuosprimus ijj quot;?o palnum fciat, mox feflus in gynarcio fuaui* wfcat.

^*PVT XXl. DE MORBORVM GEKERJ-

bm ie di^trentijfiContri Tedrontm.

^nu ^?’'^*^ genera fumma primatg tria agnofcut,

\ 'jiJ-'^*®*®* ratione artem profirentes.fimilarem, ' '^quot;^amiSCcommunem, quem continuifolntionem k'*?’Pnmo appellauit, ex partium humani corpo^ 1 ^jj'''tat€,idqjhacdemonftrationisfide.Cijmomnis

V^in aliqua corporis parte,qua: fola per fe eft fun«!

''^j^P*fc’f»'fir®iter inhscret, neceflario primas ik k Antias,ex partium differcntns,2lt; læfisadioni« I ^^ituunt:ßqaidem-nemo poteftinucnire,aut de-^’'’'ione naorborura numerumafl*ererc,qui nofin*

1 %'’‘*’®®naturamabfolute cognitam habeat.Eft

' 1 v’^orbus, affedus vel difpofitio præternaturam.

1 ’'v^ per fe corporis adionesfiue fundiones of* ' I 0^gt;autlçdens. Partes veto duplices funt,fimilarcs

1 W^csæiatonc primogeniç vocatai.filt; homoge* l V'^idufdcmgeneris.vcluti numerantur offa,car« 1 ^pMierui, ligamenta, artcriæ,venæ,4nembranæ, ! U^*lt;Bfemper infimilesebuiduntor. Aliarorgani* lijHi “ftfumentales, Gompofitx,diffimilares, nomi* \ :tn'quot;*''^“ranus,capuï,pes,crus,oculus,lingua,pulmo, ' 1 %^*'’^‘er»vteius,cerebrum,cor,iecur,2lt;fimiles. lam-' \ %''''Ï'’'^°ïbus partisfimilaris naturalem cóftitutio* ' iC*”empetiemlacdit,Sinaüaxistquiinfttumcntira» lv^'^^''^eompofitiünem viciât, organtcusfiueinftru I Anius'.quivtriiCß communis eftq^ar tium continua» 1 ''^^ouüütnsj.aeprxter natur am eafderadiffolucns, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Yuita*

-ocr page 118-

88 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAB VETERTS -f,;

Vnitatis vdeontinuitatis folutioappd^ï’Trir. ^^^^^p^j milarium partiummorbi,aut fimplicesfuntjaut^^j.^^^ fiti:illi ex intemperie fob quatuor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiuh ''

frigidç,humidæ,ficcæ.'hiexearundemcômiftæ'^ ^ ti tip'lici,qu3ccura materia: putrefcçntis,velputrgt; ’ .^ i no putridæaffiuxu,amp; fine ea fieri poteft,cxiftugt;’y ij, » liter duplicesfuntorganicarum partium morbi-11 ces quatuor : Vnusin figura feu formationecon F 1 alicuiuspartistalter in numéro partiumaut bpei'’ | ( aut deficientium: rertius in magnitudine vclquan te membri:quartus in con firucnone, poll tura.lif^\, compofitione,obferuatur amp;cognofcitur: ComP® , morbi genus pari modoamp; fimplexaccompofitunil’^^ij, 'J

IClUUtUl tv cuyiiuiviiui . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a

vnus,autduo,aut plures,exnio“‘’,

quandonimirum

UJUI V^JVA •gt;•- nbsp;^ J

infefbnr. Terj»;

memoratis fimul partem aliquam

tur:llljus quatuor eriam primariçdifterentiçiiun’^^^,/

Illium (]U4iuuj cii4iii piinjançuiucjcnuij^i*«quot; ^^^/

AuulfioautdiuuIfio,græcis47rolt;/ÆarfA«gt;i»lJ^/^jjî ?’'

tur.

tis confiftens:vlcus,vulnus,6lt; ruptio,in came:* ( fradurain offexóuulfio in neruis : Huius tot^^gt;*’''5^ fimilariumamp; organicarum partium folutioncs »W,. uicemcomplicantur : Atqui nemo fimilaribus autj^^ ftrumentalibus benemcderiporeft,nifinoueritßng'' rum fubftantias,compQfiriones amp;nbsp;refolutiones ^^‘L ciem primam. Hic fciendum raro morbum alique*” fdicemacfyncerum efle,fed frequenter mutuoinæfl iter commifccri.ac fæpè morbum ex morbo nafebr^

ïj (k

in parribusfimilaribus, turn inftrumétalibus.tumVi' que communibus.’ quorum etiam nomina funtpent’ finira, amp;nbsp;differentia:,an per feacfimpliciicr,anpcrlt;^\ fenfum (duplex fiquidem affedus eft, contra naiun® in membris afficiant,quamplurimæ;quas fi non redP mus,quomodofingulis Vera auxilia inuenicmus.''lt;l'’, modo fecudum rationem curabimus^ Npn aliter 6lt;;‘’

-ocr page 119-

^I^. , D E F E N s r 0.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89

'’Qh '‘i'’'^abfqj idoneis inQrumccis^opificiiI aliquod Ç ff^'abfoluereeJcganfer cófendat;fiquidem fine tjt|5§”irionc,morbi;fiin's fieri nequif, nee reda vid’ ^^°P°ï'tui’a medicatio inftirui poteft, in acutis k Wis maxime morbis præceps periculumcom«» Q‘bus. Exhis opinor manifefta fit nugaeißimi Fe* V^wfana confidentia, amp;nbsp;labyrinthusinextricabi* ^«omnium hominum morbos, eorundemeg eau i^J^Wmisinifris,Mercurio, fulphure,ac faJepropo-;^j'^fccundum hoii-propricrarcm,indubitara me* P’’o®*tïcntis : Nam hæc funt illi return om* ^.''’pliciumaccompofita^i principia,^^ ex rjfdem •l(li?^Wacon6ftunf,inq5eadcnipcr analylin opc* ^l^Wwfoluuntur. Docetin Metcoris fuis Para-^’'•^ja ifta increata,æterna,ÔCante mundi creatie* ï^'^titiffe, Prxterea quado Deus dixit,Fiatïtres fpe-Vu^’^’ß“« in quatuor elementa didributæ funt. tiJ'’‘lfub Sole,autfupra terraminueniri,quod non ^(^nominatis confedum fit,atcpin cadem diftin* Qquot;^’^^^ icfoluatur. Superuacanea igitur,amp;fru* Ujojj^unt faöä.fi omnia in his tribus repcriunt. Quid ^^.^afphema funt,ac cum Mofe ex diametro pu* ([Aquoniam is fcribit, Deumin principio ceelum l,/^»»acaffe,Ergo fi tria Paracelficaprincipia «ter u?*»fanè vanuseft Mofcs diuini fpiritus plenus, V^ffft omnis fides neftra. Qyod enim femel He* k^w ac Chriftianorum mentes occupauit,nó tara ^^°“odainnatilïimoqj fenfu»eótra omnipotentisDei k Tonern,cótra facrofanäam tremendamtp fcriptu* ,^ '**')orwatem,peruertere dcbuit vefter Pythagoras. L^inushorrenda fingit de ortudiei,nodis,ac tene* bi*®5”’5’»lt;iwa® ftellis quibufdam pcculiariter con quot;5^6 Viribus ideo creatis tribuit. An non Mofcs

0 noflis

-ocr page 120-

90 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED-ÏCINAE VET ERI J

noctis die;qj caufas. Sol is ortum Slt; occalu.n conftirnit-Pari infeia temerirate feribit inter ftclbs cflc,quxiw* turaliter pluuiam Eicianr,ventos excitent,fulmiaKH' dant, niuespariJr.grandinem demittat.roremjcprui^ nam fabrieenL‘quæh.yemcm,æftatem,âfquæ diemj*® demep efficiant. Simili ftultitia infuper nCiem tri ®’ principiis omnes omnium corporum quaütates,ui renti3s,proprietates,ac cêditionesineireaffirmtrej det.elemenca omnia incorpore3,inania,vaca3in)P®J ter alTerit. Attamen facræliterætcftantur Deum)^ do prorfus nihil effet,totum hunemundum cicalif^ porcum:SC nominatim cœlum,tcrram,aquanicnt*®'f pellant. Sed ridiculum, quod iplecumdifcipulis'“ his tribus ceruinJiMtnsgt;in omnib’morbispuribtiquot;'^ inft’aurandis.curadisqj.ccu vniuerfaU acindubiw*®^ tidoto vtantur.cuiustarnen multipIexeftnaiB'-’quot;.*^^t;gj ra,videlicet Balfamum.Arcanum,Quintaell^^'^^^g^in internus, Mumia, Tin dura, ca lor Sohs acLuH®' hisinhniramconftituunt differenriamtquiaBjl'^^jjj« arcanum Dei noftri,R.egisCorallinuni,langu“’'^jlt; aliorummembrorum,chi yffalli, Mereuri),ei’*®!' 4^ tum»rpecif!cum, SC trecenusher bis conftans a*^*’'” J inauditis monftrofisqj vocibusaha fubfequenn®®'gt; lanttlmo in qfdem diuerfiftimain elle virtu tem ' '^ rationemagnofcunt.quemadmodum in librisÇlt;’^ ,y nifeftt videmus. Quapropter heri nequir,ft’iplgt;5:,||{* tcntibus, vt BaHanuim foliini omnibus morbis^ niat,quum hi non Vnjus fint,generis, SC in illiss*'^_^ mæfaculratcsexiftanr. Huiulinodi plunbus-c.alt;gt;'^y propofui, quoniam id longa difputatione.T'f' pjji dabilib’argumérisablolutiffimè perfecitexiin““^^) lofophus,acdGdiffimus Medicus Thomas Erafti^^ .j

-ocr page 121-

1*

%jj. 13 t T S ÎJ « I '0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91

^‘■’^'^^ iudiciû, dtra rati*oncm,dtra de.*

1* II

?iK^ '°*'cin,hæccommen ta fingen tes, in fan ire ne:* '’V'i ^^”® dufmodi abfurdttatem,contra fei-%iigt;o ’’^ fe^uîôrû ferie confirmatam inferre \iiquot;^ïorrô fi fuperioris inftituti pcculiarcm explis: ’^^'^rufeipio,Copra fidein hæc dilfertatio extende» ’ij^/JVinuerfana medicinamcompleri nequaquam ^'quot;•’Nec iffo labore veheméter ffudiofos promot ^^j’iOando Galenos abundè hanc arris partem lib. ^5?’*ns rnorboR4,2.methodij in arteparua,delo-’^'^’^^’Jibi-tradat.cxquoceu viuisfontib’'h3uri:i ’quot;’itNcc aliéna in hislediorémultuadiuuerim.

CAPVT XXII. DE MORBORVM j^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caußs effidentibuft

11

| ƒquot;gt; difino.óC ad caufas morbos efficientescon4 ^iar W^“”^ *” vniuerfumduplices,Galenope* ’'V^”*’^ Itb.de morborum caufis demonftrante, tii^'M-detuéda vaktadineiautenim intraipfutn V^oipuscórincnrur, fciTipercffccium cornitan^ tfj^^''itcrtix,antecedcntes,præcedentcSifeueorpoquot; ik ^tur: aut aliunde corpus altérâtes extrinfecus kp^tidicunturr^’ externæ, euidentes,primt-tiure» li('’''Pieiites,acprocataFéiic£C.Etquemadraodu pau» ;jp™gt;iisinpartib’'fimilaribnsmorbosfimplices,atqj ^ :^«Siiniliter ecià in inftrument31ib’,amp; Vtrifqj có J’^sfierioftendimus: fic iridécarudem omniu duæ ^“^Ç:«ufç cóftituunf. Extemaçzaliç infeparabiles, iij,''’l’iles,tiecefl'aric nobis fun t.quaçi nulla vitari pos: iquot;Çnôiieceirariç,quasdeclinarepoffumquot;,teftificâ« iij^fnoarris parux cap.8s.in illis numeranf aer am*« L^uspotusmot* quies,fomn’ vigilia, inanitio res: '''•'iiïabmidairtiajauimipturbationesUuaëre vft^

O 2 verfass

-ocr page 122-

92 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC INAE VETERIS

Verfamur, itaq; celerirer ac prompte nos ®“”^’*?^ih dum foils quaJitatibus, calido »frigido, humidogt;t^^‘. fimplicibus.autcompofiti's; Interdum non his,i£ fubftantia :idqj bifariam,vc] corporisfubftanti»® ^^j, nimpeiido.vcl connariam temperiem abCcgco’^**'ljj inferendo, vt 5. Aphorifrnoç^docetur. SecundaW ^^ obtinetcibuspotusgignendis morbis pabulum’a^ , lutimater,fi intempeftiuè qualitatc.aut quantiot geratur : vtide poftea iiueniperies,obihu:tio, mia,plethora,^ grauifiimorum morborum aut®*^ jy fescaufe fiunt.iuxta Hippocratem,vbi cibuspræf^ J turam plus ingeffuseft,hie morbum faciGoftend^ , fanatio.Sed de his poftea. Sequitur motus quic’A’ fi modum exceftcrit,morborum caufç fiant. Molw/^ defatigatio fpiritus viriumegfubftantiam exh^od^ fipar,ac tandem corpus vehementer réfrigérai‘Pj^jfol rea mufculorum,neruorum,amp;vinculorumrobii jj, uit,mcmbranas Iaxat,tcnuesplerunqj venasdHi®“^ Quies veródtutuma inerté calorem,fpiritus*^‘ jlp corpus totum crudis excrementls aggtanutdmuU .^ Janguidum,infirmumcprcddir. Atqui fonn’US’Â,|i hucquoqj faciunt. 111e quidé fi immoder3tu51ifgt;^F^^,,pv offédit amp;obfcurat,oésfenfuumq} mentiseg vir^^' ,|/ re ateg ignauia infringit,caloréobtundit,funâmu j) turales turbat, crudospitultofosqj hümo(csgt;^°^ crementa in corpore moratur : Hæc autemfp**^, .(ji' haurit,cerebrum calfacit amp;exiccat, men tem ag'^ lemacccndit.calorem innatum dilïïpatjficc^ nbsp;nbsp;criai'

ne viciata cruditatem parit. Eodem modocorp®^^^;; ccffarióafficiunt inanitio, rcplctio, Hippocrate ^^j( lib.z.Aphorifmoçi,dumait,pIurimumatlt;îrcpeu^^ cuare vel replcre periculofum, quonia omnf nbsp;nbsp;^

natur« inimicum. Nam ex.immodica inaniüi’. ^^

-ocr page 123-

D E F E N s I o.

9gt;


!|^''“gt;».(iueper renes SC veficam,fiuc per Vtcrum,aut ^^^''’i-’idcs,per fanguinis nanum aut Vuhicris Hu* ;lt;!,’ '’’fpcr fudorem, fine per quencunep a hum locum V'^ ff*9? «norbiprocrcaiïturïficuticxconfuetarum ^?''3Ïimiicxcrctionum nimia retentionc, repletio Ç'^^quemodumexccdens, viresdiiroluitadanbï kMeliquiu.• Infuper cruditates accumulât,cache;« n^ropes, amp;nbsp;mortem deniq; putidam adfert, vétri-v’*’teftgt;na,veiiascg tendit, membra giauat, capitis k ^,3poplexias,paralyfcs,lethargosproducir,nau« ?“gt;fcrt,omnes'q,’corporis partes oncrat,putredinc )i '''’^fabiliumxgritudiniifobolcmgenerat : In fumlt; ^''’gt;3111 hominis temperaturamcorrumpit. Dixi nóc J’quot;'(Bmorbofis caufisexrernis, ex neceflttatc,nobis L^otibus breuirer ceucompendio:fupereft fexta ^.**'’gt;ï»aninM per turbationes fiue impetus,quaçi pri^ J^tvdiffcîcntiæ à dodiffimis viris recenfentur, 3S)iii(x:fticia,ira,gaudium,agonia,verecundia:his pgt;niiesfubr(ciuntur,cuiufmodifunttimor,fortitu-Jfoi’,pauor,pudor:Lud’',mocror,defperatio,odiiï, Âxcandefcenti3,difcordia,æmulatio,inimicitia, (5j^Wuror:La:titia,animicratio,volupias,fpcsvi-[jj/'gloriæ, honoris, Slt; fi qui funt alq vehemétes mo* alp fenfim ac tardèialq ederiter amp;nbsp;repente ^“salterant atqj offendunr. Hïc nó aliéna exempla, '''‘ufcgpropria ac domeftica requiro. Quotus enim ^Wnoftrum eft, qui harum perturbationum Slt; mo^s ^®vini(quatumuis etiamPhilofophia difciplinisqj '^us)in fcipfo nóexpcriaturt’quó corporis vniuP tempera tu ra affedus lequantur,GaIenoeuiden« Usniultiscg argumentis hocipfum, in proprio com* quot;tatio,denióftraute. Vires ferro domâtur amp;nbsp;Vincun* •’tauiiuû raoreseg yincere impoiTibtle pene videtur.

O 5 Breub^

-ocr page 124-

94 MED-TCIU'ÄE VETERIS

B euiterquaiuamcorpori molefiiam.amp;’boinmalfq'al* terattonenbvadç pertui bationes infci ant, pci feqeifij norif. Tempus igitur iiunceft.vtcaufascxrcniaspôiic’ celT3n'asexpJiccm,quæfuiiteufiu ictus, rucnnslapWiJ» exitialium ferar uni occur fus, folis nimius ardor,^ o*^

quæcontunduut,diuelluiir,vulueraur,acali3»iiul(3fcf tuita. Ars Verômedica uoin his,fcdinprimisiliiseiiii' meratis couftituifur. Cæterùm caufaç^efficicnuumi'^ ceffarîaçijquæda fanitatem confcruanf.qualcsl'untiri’’ derafç 8ôcorporifimi]cs,quç^’ nature legibus côniifquot;' tunquædâreftituunr.Vfpote morbis contrariæîRutfu^ aliæfa!ubres,quævel faut ta te tuentur.velperditam*'' mcliorem'ftatum transferunnaliarinfalubrcsioipiisf’ bona eóftifunene defjeienres.Nce Vetatcaufasconipl'^ respartium ümilariû.eûm limplicium tumcorapo^'^ rum, Sc earundem intempéries, putredmemA'w^^^ fubftantia: corruptioncni,ad Vnius morbi gci’^^-nemcommifceri : Etenimficcaufç pleiunqueii''^'ï . ab extemis mouentur amp;nbsp;ineitantur, lïueaërisfin’r''’^ aut compofita mutationc calida fiuefrigida,!!^^:^ , pluuiofa:fiuc quorundam temporum magiiis altert^* nib’.autpraua viAusratione:vnde putrediuiso^^^' amp;nbsp;venç æftiuo tempore exiccatç a trâbiliofatnqjf^,*’*^. attrahunr,humorcsprçter natura accendunturA^ febres fiât,quod qplurimis Hippocrates.?. Aphom® rumlibro locis, ôlt;,4. de ratione viâusacutorumit tur. Sufticit bæc de necclî’ariôficnfibuscaulîsextct , dixiffe, quæ aut non neccHitateTed temeritatCji^P) .^ tia,cafu,aut fato aliquocôtingunt, funthuiulinodi'^ miçi æftuaria corpus,prêter modu.calfacicntiaal’î .j, tccantia.ôC per accidens,dilîiparo calore.rcfrigcf^i ^.^ balnea diuerfaç^ fpecieru,bituminofa,fulphur^3,ii fa. aluminofa, ærca, ferrea .cuprea, falfa, dukw^j^ji;

-ocr page 125-

sr

DE F EN S I 0

j^'Çlt;:Vnâiones,e:nplaftra, cataplafinata, Vc{lcs,rcgu* Iijf '^gt;odoramenta,tuffirus,2lt;quâplurcsfitnilcs,inain» !,tï*?S'*’®gt;’c»colIocata;. Inter ea aûtquç intrô fumun^ Ç“Ciit multiplicia medicaméta abfe^ ordiiie,abfqj ?quot;5accepta:fimiliter venus tcpefta,aut intempefta. y^’ationesinordinatæ.nauigationes, vediones.ge-' i)?«,cquitationes,amp; multç ciufmodi caufæ,corpus ‘ k^sc^ Vehemétius exagitantes, quæ tarnen fubinde 1 ^üaprudentiatB noftraprçcaueriatqjarccripof* JWequenter nûc de interniscaufisbreuiffimèdi# “oiemin fuperioribus Iongior,quàm ipfe volui, qa ' ?quot;ifmûdifermonéin;cidi, qui abfqj accuratiori ex^ ‘ ?‘’®ne,Vix intelligi potuit. Morborum caufæ inters* ^^exteniisfiunt,dum hæ fubindemateriamprofe« ^Miafunt aliméta præt# natuiamingclhbamp;cx^ ' 5'taimiaodicèretenta,quçcorporis fpirit^humo« ‘ yHquacôtenta.infimilib’' atcç côpofitisparttb’, ' quantitate, multismodisconturbant.alte* ' Çj'ïumpunt.Quçdamtantùmmutanbfolasc^ qua« ‘ î^^'îufisinternisimpertiunt.quemadmodumaCTis ' Ij^entmintcmpccies, motusquies, fomnusvigi-' ijJSi pathema ta. Quo modo autemiftç caufæ m-1 ^f^Jiomado rccôditæ atc^ in occulto latentes par-' i^'^wobis accidant,norunt qui exHippocratica ‘?'''^cauîasperueftigant,2lt; ex qs arum inftituunt, i O^ttmanamethodo profequuntur, quiqj cum Vau# iÇ^Hô\cientia,adalio^vtilitatem,fmgulas operas 1 ^'«t. Ceitè abfeg caufarum diligentiffima inaefti« iÇquot;taccogu«ioue,rnorbumaltquemprçcaucre.aut. i^^'^ftomninoimpoffibik. Nam caufæcongenttis m^^otbisramaltè iuhxrent, Vt hos continuo foueatv ^''tillistt»ancntibus,moibi nunquam auferâtur* caufæcognitio Medico nccedaiia, cùmhxc i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab

-ocr page 126-

9« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICTNAE VETERIS ^^

ab i’pfo morbo difcirur,Ga Icno aurore bb.He fyi^pf'^î ferentqs, 5lt;cap.2. arris paruæ: Neecnim'quifpu® brem putridam fuftulit, manenre etianum potw**'' Magnitudoautem morborum ex humorisin aife^ de,códirione,acnatura, fpedatur. Atqj iüa detnorbo, generibus amp;nbsp;caufis cótra aduerfarium, refpöä««' lusquibus haud difficile videtc eff.in quantas diffi*^^ .^ tesac reiicbrasfefeprxcipitcnr, qui à noftrisprii’^^'L defleo'lantrqualis reuen hienouus PrifcianusefcH', nifeftalucejmaligno crrorecæcutiés,autcæcusp^ veritatêafpernatus. Nos deinceps fymptomata.liG amp;compendiofam curandidodrinam fupradiâb^“ gemus,fic tandem primo capiti finemimponent^-

CAPVT XXIII. DE*SYMPT0MATVM rff^^ rentijh caufis, ‘(‘^ßg’^ih contra Icdronm,

TAmetfi copiofiffimè fufficicnteiq; haiicm^“'^'''^, partem vnus Galenus libriscidem dcdicatiSïi’^^ij, peue fymptomatum differentijs vno,ac de com*'j^jj’ caufis tribus explicauerit,quibus Fcdroni,fui^ß®L obturari os poffit: attamen nos, velut infupof’®^^ fummatimde qfdem, quidam nuncattingemusiV^j, uiUatoris inane ffudiumomnibus patcat-SicaurcbG knus. Sanc omnis corporis affedusa uaturalicoij.^ tionerecedcns,aut morbus cft,aut caufa moibi,m‘gt; ptomamorbi. Sed quiafuperiori didionebreui* .^ fummis morboi^ generibus, S^ eorundem ca ufo*’ 5 ruimusrfupereft tantum de fymptomatum dife^j,' caufis pauciffimecommentemur. Sunt autcroiy^G mataduplicia: vnum generatim dicitur,quicquidP ÿ tcrnaturamanimantiaccidit:atqjhocmodomorb*'^j, corûcaufxinternæ,fymptomata etiarn vocarip^'^^|j,ji

111

-ocr page 127-

y, D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

?!®gt;finominis vim fuisfinibuscôftri’ngamus.SC fpc» 'undecû loquamur : id folùm fymptoma erit.quod '*'trn3turammorbosneceffariô, fiueeÂtrinfecusfi=* ^Wecus»ceu Vmbra corpus, fequitur : Cuiustria ^'oininnôfumma genera, nimirum adiofiuefunélio implex corporis affciftusjamp;excrementoçi vicium. ^''’.lâionumnoxæduæ funt differentiæ primæ:aJiæ .^lium.aliænaturalium. Rurfus animalium triplis ^ wsfunt fenfibiles quinque,vifus,audiîus,odorat tÂfus.taâus : élt;harum fingulis accidit abo1itio, ^quot;itasacdeprauatio r Secundæ funt motrices aâio* ^‘’'nquibusjmotusalicuius partis volutariuseftabo# pdebilis, vel deprauatus : Tertiæ habentur princi^ ’Ctioiies.imaginatiojcogitatio, memoria : amp;nbsp;infin* piftis contingit abolitio,débilitas, ac deprauatio. ,Mium Veto aâionôiioxæ numerantur, attiadio, f'“lio.alteratiojexpulfiotSC harum fingularum veluti .^iâlxBfnaâiones abolentur,debilitantur,aut de* ^tiir. Atqui fymptoma tum. quæ in corporis affe* tjÇConfidunt,quatuor funt differentiæ, vifibiles in lÿ ’'prefer naturam :oifaâilcs quæ in refpirationc ^ ’'’Ipharione maxime deprehenduntur ; guftatiJes L ^oeôieâmâ palatiaclinguæcognitæ:S tadiles Ijj’ ^°gt;frlgido,htittïido,ficco lupra modum, aut in re-jf^er naturam duris,laxis,aridis,acutis,grauibus, li^^^ciepentè intaflumirruentibus,idç^qualitatis L ^S(efficacia,quæmultorumdolorumcaufæ atque j^omatacenfentur, Cæterùm ea quæpræter natu* ?]®®®lt;lKc!i corpore excernutur vel retinentur,per ’difcritnina diuiduntur : Aut enim tota fubftantia, K Witate,autquantitate, à naturalihabitu recedun LOmodoautem omnia ifta fymptomataparticulatim, ““gulis fimilaribusamp; organicis corporis partibus, P accide-

-ocr page 128-

98 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D » C I N ÄE V E T £ R Ï Î . accidercpoflunf, Ôfeorundcm finguloçjnominwf * ferendas: Similiter quomodo à Pathcroate,«.moi différant,Slt;quatenuscoiiicidant:qua itéra tationep thema,Sv f/mptorna,Sf pathos diciqucatiquomodoj» Riper alia ex alps nafcantur.ac fefe ex vnoraorboco t quantur,fnperueniantc^’, Galenus fufiffimc ac red* ' mepecufiaribus Iibris, vtdixi, edocuit, Sfraedicoiu, do0iilTiiTii,pcrfei'^a methodo,atqueper tabulas,ex il * doi5irin3,eomplcxifuiif. Quod ad lympromammt* fas.feire oportet,eorum omnium caufasefleneft rio morbos, aut primo, aut intcruenicutealio W mate. Idcoque ex morborum naturaacmagnitut** lymptomatum magnitudo nafeitur: vtcuimiiitt*^ ries magna magnam, ita parua paruam fundio*»^ xam adfert, amp;nbsp;maxima adionemabokt. Sic erd^ cauta,ardétisfebris fymptomata pathogHoniiti'b ^j ex neceflitate morbum fcquentiaamp; inieparabi/*'’'^ caiorvchemcnsmordax,fitismulta,linguaaiid3’P ^j amp;nbsp;refpira tio magna.ccler, crebra:hæc fæpè fubW iflquietudo,vigilia,dolor caput feriens, ddiriunii 5^ chirofio,finguItus,vomit'',cofdispaJpitatio,fte‘]*quot;'^|,j uideiedio,ryncopa,amp; id genus aliatin gbuspiifii*^' -Vidricispotentia,adiuuate earn artisinduftriaib'**. crifimmoliat perbeiatep, mors omninó expect^' Quæaut,inter ha-c, vires in primis labefaâenu^^ ramfummopere impugnent, funt vehemciesiug'^ ;, lores,vigiJiæ longæ,ac alui fupcrfluxeuacuation^’ præcipuè fyncopa.Sicetiâ in PJeun tide,hoc cftb*’^\^ mationemembranæ fuccingentis, fymptomata•ƒ fario numera'tur^tumor pratternaturam,fchriscoti ,^ acuta,tufl’is,refpiratio difficilis, dolor Jaterispundfj^ cuius dodrinam manifeftiffimè Galenus.t.^^- ^ cis affcÄi.s,de differentijs febrium, libre decóftitu^^

-ocr page 129-

%. D E F E N S I Oj

Slio'*’^°*'^ ^quot;plcn'fq^ alqs in Jocis tradît. Ad eun-%||,(-^®?‘!‘’®»«norbi* partium organicarunimagiu't Kt H^®f‘quot;uitatismagintudo, magna fymptomata So h ’^.’8“‘“^m3ntfeftuni fit,fingulosin vniucr-K ''°°5’*quot;,R«acunqj corporis particulagt;fua .pferre V^Î^^’CÛm in intéperie.ex affJuxu humoris,tum itj^cis fiue indrumen talibus,ac foluta conrinuifa’ k^^^t*^^’^’*'^®**^“’» tcndentibus,diuellcntib’, L'‘'’*:*dq’in facultatibusó^fundionibusanima* L''*fificis,nempe vifu.audicu,olfaci4i,guftu,taduf jJ'ïrraotricibus,filt; principibus.'præterca in natu^ ^ .^’Üioiiibus,atcgaffcétibus corporis præter natu^ ^’'quot;«luibus priuatim, aut abakiKur,aut débilitant ^^^^•^’uantur fingularum partium fundiones» ikp^Vcro ifta omnia cueniant, Gaienus alqquc Çw« dodiiïimis calamis monftramnt, vt luper-tjc^niexidimcm denuóbuc transfer re. Igitur nunc i,,™umexplicationem tranfco:ho9jtrium demonï« ^Miniftius operis fermé principiomemini.-fed fe^æ*^^*’^ ^®‘“^^ fufiorem fcripturam, ad Fedronis jli^iapofcere videatur, baud importune de rjs alk C0j Jquot;?eiicrcdicam.Eftaüt ranta illo^i noticia Medina (J^aria.vt nsuegledis» fpretis, fublatisroïsmedi^ t(iij‘’iSiincaufaçimoi borumqj interiorum ignorâtia, iiiu^'’”ïcpeffundctur. Itaqj tria ftatuutur prima figno:» t,j. sonera,falubria,infa]ubria, neutra, Salubria natu^ Jiij'‘^'ufcg corporis conlHtutionc,ac moderatdhumoB4 tji^'édenionftrant.Infalubria morbifpecié indicat, )| 1 PuKusfrequens,celer,Séinæqualis febréarguit: jti,’’'’’®’®^’^ó,vtpulfus durus membranamfuccin-Hn^’^^oHisSé vndofuspuImoncmmoHioremqjpar ^ P^tiialia fedè a-gram produnt, Velut excreméta vas 'quot;■«adioalicuf pauls pi incipis.vt cerebri,cordis,

P J hepa:»

-ocr page 130-

100 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D I C I N AE VETERIS hepatis 8C propter indiuidui cófcruationem.teftiumiJf’ queaharum quarumeunc^ partiumlæfio.exiuuantibus aclædentibu5 :doJorispropriefas afqjdifferentia.ü”’^’ accidentia propriatAlia tnorbicaufaradecbraiir,ii^'’’* pc cacochymiæ SC pleforæ figna.Porro in vnoquoeph®' rum genere, quardam propria ac iiifcparabiliafui'’”’*^' dicisgrarcis 7ra9ogt;i'OMquot;lt;“,vr quarfimuicumniorboiiWJ* duntamp; fimuldefinunt; vndeetiamconcomita'tiaamp;Pj ritcrapparentia dicuntur.nonenimabeoieiungip® ■ funt.’Ita equidem in picuritide funtfebrisacuta.tul'^, L dolorpungitiuusIateris,difficiJisrefpiratio,quæ’P*’ i ' fign.a,6C fymptomata dicjpoffunt:hçcfoncVtaccid®''J 11 ilia Verô Vtfignant, Qnædam nominantur ï'''M‘'’’ n nonneceffariajhæcnonnunquamcummorbisiiiu^ , Ii alias fuperueniunGalias non adfunr.fedmultisf’'” ^ communiaificinterdum in inflammationibuspW^^ ’i hepatis, dolor ad iugulumcxtenditurjficdolor^^r

Vigilix. fitis multa lubinde febribus accedunt.w 'S non.R-urfusalia præfentemfalubritatem,infall, ^^^ temjncutralitatemmonftrantAayvwMxsw^dtóM * tura oftendunt wfoyvaszxa, alia «va/x»*s/»«x appcH^J’j ..^^ ►

ue commemoratiua, quibus præterita corporis«* ^^^^ do memoria repetitur. Neutra veroccnfcutur-Q^'^^-fanam,nec çgram,fed mediamdifpofitionemro^P^^nf vel partim fanam,partim ægram. vel nunc f®ûa®gt;* ^ atgramfignibeant. Cæterùm quicunep fanoçia^^ij rum fignorum notitiam cófequutus fuerit,f“^”^ juni ncutrorum adipifcetur. Tanta autemhorumo® jjjj, medicinam rede facere volêti eft neceftitas, vtH^ ^^^^ neqj corporum bené conftitutorum.neqj ægrorumgt; ^^ ncutrorum, hoc eft, temperatorum Si cuiufqjpartisintcrnæ,vel loc or um ’®^°’^“‘^^orV ticularum «grotantium, Vel inter fanitateo’ ‘', j|yii'

If

tu ’ll \ I

-ocr page 131-

k . , D E F E N y I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lot

i(i^'®fwni cognitio firma haberivnqujpoffif.Q^a* ^I’fnimcorpusaJiquodfanucft, faJubria figna ediu ,li,.''’®’?g''otuni.infaIubria:Eademconi diuerfis com !^'’gt;tumtieutra,tum morbofa exiftunt. Nam quæaf^ ^quot;fnipræfcnremoftcndunt.neiitraîquçfuturâprç* ^J’nt.morbofa funt.Eodcm modo,quæper morbos t^figna vifuntur,óCfuturamfanitatempr£cdicüt» |j''«ccnfenturïqua:aatempra'fentemmorbü,mor« Aytrijcg indicant, fecundumaliquod Vocis neu» USiHficatum,ncutra dici potcruf. Nccmirumca^ tonicumdiuerfis contunda» triplicem rationcm ^ 'ffjnimimm falubrium, morboforum, amp;nbsp;ncutro«» t^MGalenustoto Iibro artis medicæ.atqjinpri^î ;jiij’P'S!.oftendir. Breuiterex hisintelJedisfanitaté :)iii^''“’nius,morbos idoneisremediorumprçfidns,cu« ï^?*^ ad prænotionem predialoncmqj falutis aut ^ ^'^üentuspr^uidemus.Qnapropter ex nfdem,vi' iHj^'^'^uliariter inftituitur : Caufa,morbus,SC lympro^ lt;ijJ’'gt;’rationaleminedicationemnofcuntur,rollun* ^^us morbi finis indicatur. Sed ifta vniuerfagt; V'^*’quot;^ pcrfpedilRma.edociïit Galeiiuslib.ar^ fOH,?inalis.Iib. fanitatis tuenda:.z.temperamento-i(Ç '''optima corporis conftitutionejde Jocisaffediist L 'kitstad Glauconem: amp;nbsp;plerifqj alps locis,cum 5!Hi^''’atelib.prçfagiorum Sdepidemiorumtquod in» itiL^ftantcs,medendiq^ arte ategdodrina viri ex* ^J'snormujdum per huiufmodiinueftigationem» Ojii, ^’’® fingulorum dignotionem explorant,Sd affe» 'lt;”'' At ndiculnm pariter amp;nbsp;calumniandum,quod L^^iwÜcrtemporisac fati mutationem, fecudum ^it,'*'’’*“^‘’‘'B aftrorum»multiplicib’rater feperio-^/^ontrariom agitantium volutationem.nobis ob-’’‘''iïresomnesdctcriores,at raræ morbo^zfiant

P 5 meta*

-ocr page 132-

lOî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS mefamorphofes,amp;recens Vnunialiquodexalioort muruócommifcetur.Quafi v^eróhuiufmodinoslatw » quando manifeftilTimum fit rationales Medicostotiu (ubftandæ morbos, manifeftos, amp;.occulfos,quoiuni* li manifeftas caufas,hi cxcas obtinent, diligenter exp dere:in quibus Venenatas,contagiofas,pe(hlentesi aëre.coeleftiumqjcorporum inquinatis viribus,acf uisfyderum concurfionibus permiftionibus(^»«Wigt; ditisoccafionibus, genera-tioncs pemeftiganteSjiu^^ rationalem quoqj methodum.curationes moliuntuf perbciunt.Q«« mox apud Eedronem in magnifienr^^ textufequuntur funt eiufmodi.Vt refponfionem nón^ reantur.nedum confutationem. Et nos in fupeiiont ’ banc vtcunqueoperamabfoluimus»

CAPVT XXIIII. METHODVS CVRANDl, E^ edufartm notitidyfecuifdtm bumores,contra Pelt;lw»*

SVpereftadhuc,pro caufarum cognitionibuS)!'^'-^'^ dum humorum in corpore præter naturamt^P

rantium qualitatem ac quantitatem , breucm dumjautpradicamexalrerantibus.purgantibus.ai® borantibus (vt contemptim prauus acmulatoi genii’ amp;nbsp;morborum particularium infeitiarn, atqucapud*’^ ftrosfpecificarumantidotarum penuriamaceufatV riam.Conftat omnibus longitrimoatqjindubitatoopf rum vfu.qui medicorum dodrinacontirm3tur,amp;l£‘'' fu communienam manifefta tu r,in rebus humains ini’' difeerni,nihil fieri rede poffe, fine fidclicaufæalicuius notitia. Id cum veriffimum fit,nemo dubitaredtbr'’ quin incurarionibusomnibus, quid fecundum amp;nbsp;pi^ ter naturam corpori infir, amp;nbsp;qua: fit morbicaukeft* drix,fumma fide perfcrutandum veniat, Caafasautei®

-ocr page 133-

Llt; CEF E - N- 5 F 0: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M«'

^Ü,*quot; “P’’3diclisalïïgnauïm*cxtcmam acinternam, HjIJ ’quot;'■°?'’’fis,ac in corpore perfiftentibus,morbus ^.“^cwari Viiqnapoteflquot;, autore.7.mcthodi Galeno, t^’Minterdum remiffior videatur,minime tarnen (^lquot;*^cuenifur,amp; proindecuratio intégranófucce-yïcaufaprimum, deinde morbus genitus tollen? l^jW^tenim Si excitât caufa morbu adiones cor? iWmai io leden tem ac Viciantcm,quifiperfanari Äufa benèexploranda eft.fimiliter qua: in cor? (1. ^esafficitur, ^V quomodo morbus adfligit : Hæc ■’km? ”amp;“^’ pcfqui'renda,qHi ex artemorbis mederi Lyinainètria eflémorborum genera prima,nem? L‘'’fem,organiciim, ÓCcómunem, inter quos funt ■,Hii‘^^s5lt;rccentes,infuper compofiti aediutumi.qui iK^fcQrfummethodicas atepexratione inuentascu' MiJ'’“PofcöBt«S-inapIcx fiinpl/cijcoinpoßtuscom? ')i(,|.”’*ilio pellitur, iemper fuo obiedo contrario, V^Ummorbi.taliseftcontrarq remedq conditio, '\k ^*’^5 ^*^^^5 medicinalis cap. 89. Curationem ^^kre fcopum primarium maximecg commune Mc*gt;ncmpe rei rollend« contrarium: Vt fi corpus, *gt;l}fhSvel contentum ealidius euafif,cuius caufa iioj 7iamdefi}t,refrigcrantibus folis adiuftamme-X^® ’■fduewurtSi autem frigidius.folis calfaci? ^^''®*’“™*ïigt;usficcantibus: filicciushumedanti? \ ''^'■^O'^f^Jïipcratur.Atqui fihumorisplenitudi? ^i«^^’'^’5*jandum:fi inanitum,replendum. Eadem ’'•t)i,'^^''^’5’^’t*o,quia omnemexuperantiam contra* Iliuj P^fantia pellit. Semper tarnen ealidorum vfus^ ^kirç ''*Sidoruni tutior eft ac mitior :fiquidem frigida

C''^pngnando, infitum pariter of* %J''^^^^^’ ^^'^^ frigus propulfando,infitum fimul ’'ätfouentjinprimisquando affedus leuisamp;rc» cens

-ocr page 134-

ro4 MEDIC INAE VETERIS . censfucrif:Secusaiitenifitin inuetcratisattpaWO frigidisintemperiebus, vtqua: nwltódiffKil*^’^^'’^. dqs cedunr,quam calidæ.Sicexrrcnia fcnflt;3tis*’’“^^ lore deftituta mortier vicinior, minus eft ™^^*'’’% febris hediiea: Sicca efiam intempéries tardiusac cilius, quam humida medicatur. Cxrerümo®”*^ j^ dicatio hunc libi finem proponir, vt ea quçm^^'J^ prefer naturam infunt erpellantur, amp;nbsp;qua: fecu*'“^( natuiamjcourcruentur^ Si igitur in quouiSjimPY^ lidiorisqjalimcnti,multa ]ongac^coiifuetudinC)C»i ^ fadusfir acrior,atcpisidem necertirateakeriusin' ^^^ raptus,bilemaugeat,3tqjalios humoresputridos^ gt;nbsp;rct,tandem in ven is corruptclam profcrabamp;^coiii' ^ febrem fuiscomitatam fymptomatispariat:quoW^ febrem auferemusf quomodo fymptomata comp^'^ mus^nifi prius expurgata putredine febris,ac fy^’^^jj matum caufa:qua penitus fublatajfincdubiowaf'’“^ accidétibusconquiefcet: Deinde fi quid in hun'0’‘quot; Vel in ipfis corporis partibus, alieni caloris fitrelidquot; alterareÓCextinguereoportet.femperftudiosèfcr“^ j Viribus corpusgubernantibus,quaiumconferuanï*^ gratia,totacuratioinftituitur. Et hîc fciendumi®J, bum magnum eelerem medicationc efflagitare.qu*’“, magisvrget.priora auxiliapoftulare. HæeequidtW inanis,aut opinabilis,aut (vt ita dicam) fomniabnis' medicina, aut fomnia fomniorum, vdurpræuarif^ nofterhabet, fed plane rationalisacnecefl’aria.qu’^ mediaeorundemqj conuenienrem atqjidoneam litatc amp;nbsp;quantitate vfum affignat complediturq;- b* ' igiturdodrina perpetua in omnibus, contra iiatuf3 ’ ïjffedibus fimplicibus,ac compofitispartiumfimih''' organicarum,Slt;communium retinenda.nifiqwigt; morbus ita eftcompofitus 6Cimplicifus,Vtfiffiplici]

-ocr page 135-

^Kj D E F E N S r 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10 Ç

i^j quot;nci nequcat. aur morbus morbo complicetur ^''’tiat.'Tunc non prorfushuic.velilli.fed vtriquc Stoj^^^’ocritatcjaccotran'orum permiftione fuc^ V^'ini.Sicenim veutriculum frigidiorcm,amp; iecur Xj^’ffinperata muant, quæqjexcalidisfrigidisqjiac V®foni, modo illorum vfu moderato confiftunt. v''ïifi eó resdcuenerit.vtduocótrarqaffeöusvc-V^r increuerint, contrariaqj præfidia poftulent, iHjJJftratur vel peridinmi medici maximusconat*. Ç® moi bi impliciti partim conueniunhpaitim va^« Ç’beo fanèmchoandu, cuius medicatioalterinon ?'Afine quo alterius curatioabfolui nequcat,vfqj Jfonfiliumqj vrgciit iori,Slt; à quo maxime vitæ pc«» ^?.®'58gt;roinimiuct,intcndens: alqs quoad fieri po^ Ij^imèneglediSjVt omnibus viribus morbosadi# ?'ûiiemur,quodpræcipuumcft ingenui medici ftt!lt; Ä interdû diffimulato paulifper morbo,fympio» Suod vires Vehementer couellereautproftcrne« ^’Vtmortempræfenté minari videatur,cuiatio!ï ^dperecogiraur: donee illo iublato,qucmadmo-

1 ’tj^^Kïuewnte dolore, continuisvignqs,animicü 11Ae deliquio,aut immodica cuacuatione fepe co« ipfos affedus fubmouendos conuertimur : In k ^tollcndis,amp; Vale tudinemreftituédis, tria reme* l•?^‘®3ria genera prxftantiffimi medici conftituc»« i|M$tam,pharniatiam,ÓC chirurgiam. Primum in r^ Viftus, fecundum in medicamentis parandis V* , 1 ^ifiqi.teïtium in manuum officio confiftit.

'1 '^AïVÏ XXV. DE ALTERANTIBVS, AC

' 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prxp^ratiombur bumorum,

lA*5'’®®Wttïcdro nos ccu chymeuticos ßuehumo« yViftis,inahctantibvis,purgantibus, óCroboranti« 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bus,tra«

-ocr page 136-

to« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED.ICINAE VETERIS , ^

tibus,traducit,dc hisin præfcntiaiurn trader«voioffl ' diætam in alium locum differerétes.Humoresquatuon Vt fubftantias primas,ex cibo ac potuprimiwsgeuitos» ab initio corpushumanum.cóftitucre, arq; quatuorw^ mentis refpôdere, ex Hippocrate SCprçftanfilîiraisP^*' lofophis, fupià oftendimusifimiliter qijomodocxqfc'-'' præter naturd mutatis morbi generent.: vndcquant* perchumoçicognirio medico fit necelïaria euidennl»* mû habetur,vt nequic^obllrepat fœdusaaferdutffS^’ nerofos odores.cuihoneftûeft, contra euidétia feftop' ponereac mentiri. Quomodo aùthumorescôtranat* corpusadfligentesalfcratione opus habcât,nunc‘'' câ.Duhitare verógspofl’iGquid perakerâtia Piiilan'“* in telligat:nû genera tionemquaiitatisfiueaffectusiiiuj priorisin corpore quaktatis mutationem: vteum ƒ, diu in Sole verfatusexalbo innigrûnautetur,vekt^^ dus ad ignem (ccalfacicns,pro frigoregignatut^* Aut quum plurimæ, Vel fairem principes corpot'5Py tes contrarqs inuicem qaalitatibus.prtcfertimc^li!quot; Velfrigidisagant: Quareomninóneccfleeft,vehcnitgt;'' temalter^tionem contingere. Nam philofopho^finni amp;nbsp;medico^t omnium edmuni fententia»onincaltet3nn' nem à cotrariofiet ijreceptuhabetur.NififortèincuiW' bilesalterationesinteUigaf, qua^meminit Galeun^*“ arte medicinali cap.Sy. E t alq, vt quæper aêré.ciban^ Hes,fomnos,vigilias,fimilesq;res nónatnrales,ffiedi£it dictas contingunr. At his omilïts,egoeüloquiarbiii‘’^ de vulgo vocatisdigeiliouibus tiuecóco(kioinbus,qU‘’?t frequenseft nobis, inaltcrandishumoribuscalidis,ff‘*' gidis.humidis.ficcis, atq;eorundemexynaqualintein aliam traufmutanda, vfus,quem rotum iple,ccunwn corui, malum ouum,cum Varacelfo fuo, vc iiieptivn ac lupciuacaneum repreheudu. Vbi fcieiidum Mé - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ ditos.

-ocr page 137-

^j . D E F E N 5 I o? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

^ ?U3sftatuercconcocliones. Vna cd naturaJis ^j fi alimenta verfatur, amp;nbsp;nihil aliudedgt;qua'inaJi!gt; ^. “utrimenti in propriam ac familiärem nurriti V’^’ai,glacis medictsT't’^'C nomina ra primo Epid. Ç'o.i.Altera circa viciofum putidumé^ humoré, yUra prorfus alicnum conringit.ertqj humoris V^generantis akcratio,qmc Hippocrati alnscg ^proprièloqnêtibas7r£ïralt;j'/xci’3ppellatur, in hoc Çünueniunt, quod ambæ caJoris inlitinaturæqj Ç’quçqj perpetuó molientis beneficio.non nifiex ^Y'n.perartem medicorum naturam iuuantium.fti* C^quamuis fuperioris stans recentiores quidam k^quot;gt;iamfcquuticoncodionis nomine,pro piçparas ^ 'klvt ipfiloquuniur digedionchumorum,abuü ^•'’''’nieii Hippocrates atque Galenus,alr|cjj hos ecu :||■’'’ptimosimitantes, illo^jalterationem aprspa* ^fiwüufferunt, qusfanè duplex cenfetur: vna ç'wltcra vacuandoium humo^. Corpus præpa* Ajndo viæ omnes, per quas noïius humor dériva ^’«pargandusqj fit.itaexpediuntur Slt;aperiun* {{Nthartico Hue trahenti medicamento huinores f/y^lqj obtempèrent,iuAta fententiam Hippocra-«jAtis,corpora cùm quis purgare voluerif,oportet ^7Jceie:quo etenim humores tenuiores reddun-J^^untfluidiores. Cæterùm humores ante purga-^'’’prxparaiitur,quando duri emolliuntur.craiïï j((Wijr,cligeruiKur,attenuanturqj,ólt; lenti glutino-^'’Jdusqjadhrerefcentesabfterguntur acdilcindun« j'’ljoquidiiïkultcr per angufias viasin aluumdedu^ ^tttt,obfttudionc purgationem impediente, qua: quot;dpræparationisÔCdigeftioniSjfiucæquationisvoa j ^intelliguntur.’perficiuntur auté dia, velalimcn* ’'^‘»'ifuccigequibus, paucis,attenuütibus,detergeH*

Q z tibu«

-ocr page 138-

JOS MEDTCINAE VETERIS

tibus:vc] mcdicamenn'sperosaffumcndisaridis,autli^ qjidis moderate calfacicribus : cutufmodi funt Syrupii

apozemata incidciiti3,6Ccxtenuâti'a,autquæpnniisaui fecundisqualitatibusagunt, proprièalteraiitianuncu* pata: Cæterùm humores per fe tenues fluidiqjin corpigt;' re abundantes, ciufmodi præparatione haudqujqu^m indigent, vtqui fponre fua mobi]cs,angullosetiafflC^' tuspertranfirepoflunt, prompteqj trahentipiurni^c^ obfequuntur, Sunt infuper inteniperiem aeputreji''^ alterantia ateg incraiTantia.quemadmodum fit fiipf^* tenuibus humoribus biliofis, óf putridis febribusitfu;^ frigidisantepurgationem,ad humoris educendiJ^ moniam obtundendam,vtimur,nc in tranfituvidquot;’ partes vehementiori caloreoffendât,autigîiea bills* temperies partibusprimarqsnoceat.Sicetiamin P^ fcrisfebribus,acida,auftera,imóaccrba vfurpi*™*^^ imbecillé virtutem roboremus fimul amp;contagi®®' uerfemur,ac peftilétem quaJitatem in radius K*®,.^ temus.Sic a tra: bilis feruorem fuauiter hunicdain* mitigamus. In quibus omnibus,animaduerteii“’ ^P randæfiuemutandæ particulæ amplitudo atlt;F“””’jp fedionis magnirudo,humoris qualitasamp;qu^ntitas. tufis,confuetudinis,regionis,æfatis, tempotisQji'’ , præterea quomodo,acquoufqj hoc ipfum fieri op®f‘ jj quod nififciamus: neeg quibus agendum,nequequ^ abalterddodefi(lendumfit,intelJigemus. Sunt*” SP^ tertia facultate alterantia,Óf abdita proprietateto rei fubft3ntiain.imutantia,quo9gt;aliadcleteri3,afia3 j^ dota,8f alexipharmaca dicUntur.Quis *§****^^^*’^3(3^ ta92qualitatum alterationem,quis humorumpw^^^^ tionem mmcdicationibuscontcmnatt’autquis*’ ^ cellar iam exiftimett* quando in calorc natiuo ”ƒ? j#/ via rum obftrudionibus referaudts,amp; mutaw ^^

-ocr page 139-

’ ®* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘°*

^^|gt;,P.®*’*^‘’5gt;®«nifeftasadioncscdunt.Nec mouc« \i ’’*’®‘^wct,li fubinde imprudentiores veram (iHi 'llP’'oprietatem nefdanr,confundanruieglü ’%*’25®’^®®*s. nomen alqs rebus,quam foli caJori \ a^^*’^*^^quot; ^’^^^^°‘'plerifcgartibus peculiare ^ fftiquodpotiusmodcftoac perito diffimulandu, ^^^gnas ideo turbas cicre, ficut ifte Paracelficus

^^fVT XXVI, DE PVRGATIONIBVS

k KedicKy contra Tedronem, u^’^igitur dealferantibus, amp;nbsp;de præparadonibus C ^orum breuiflïmê dida fuuto: deinceps ad aha ^'’?Pff83nius,vbi irritoconatupurgationesme«= L^lumniatur fantùmrnullasadfciésrationesuiul^ Inj “fiâtes,dedaranoncs nullas,cur idfaciat,3Ut •^ Wuaur quare illæà nobis male vfurpentur.aut ’|,i'’?''furpari nódebeant. Contra ex naturæ fuæil* ''•^’’'^»pfertpcculiariaauxiHa.vtin hereukomor* V^chaiedri dulce per fe folumdn tabe,folutum W^rumlndka^nn hydiopc,effériaellcboricor* 'tJj '’kulojfuccuscryftalli æthercus: Infterilibus, ^^’fîâûradieu Satyrn crithronei: in gallico,duk ••^^’*®fclt;”’n-i’n cancro,butyrum Saturni. Keucra l^fdam rebus,errores irrepere,6Ceofdem carpe* h^ntiautü9:,afqj ipfius Galeni exemplo teftatum ^a/”*’*quot;^® Hippocratequatda[prætermififfe,quæ« iih j ®^»9uælt;l’*® infuffidenter dixiffe aceufat: i^j ®o'lum Ariftoteies etiamin Platonemprxce* ^j'’'kmnnóraróinfurgit,idqg tueiidx veritadsin* (it||,'’’'^f*^'Veruntameu omnem purgddiroborandicg 'k^®®‘’crt«c,atqaeeam ipfam humane vitævti- ' ’’’'«xnunibus violenter cripere, tyrannicumac

Q ï furiofum

-ocr page 140-

no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED IC IN AS VETERIS

furiofum fudicari debet. Qtiaproprcr ingenues kdo^ tædia potiusqua'm voJuptareafiicitunquanuO neq^c* Iedari,nclt;5 prodefle hæc illius impudcnscalumn»»quot; abfurdæ voces vUihominum queât. Curant in vtia»^ tnfaniamperueneritjiiopoflum cogitareSfdkcic«'''* famaliam, qua’m quodeidem conubitufueritjuoua*^* cereomnia.atq,’ adco Veris præferre f31fa,amp; lomnù W cærcris benè iiiucntis anteponere. Nos verôà vd^' folidaq; medicina nunquam difcedentes, veteiumF'^ ceptatrb hme duobusannorum miHibuseuuïg^Wt!''® his innitentium recentiorum commentarijs iHu^’. Eepetemus ac defendcmus,fuperbum A ntailin arti$' .^ ræexitia molten tem fuifmer viribus amp;nbsp;criminaU®®' bus committentes. Qttantoperè autem ns,quxP‘^ ter naturam iii-coi poribus noftris continenturce^‘ ^ tio conférât,expulfio eorundem manifefttindkat»)^^ frequenter op ra ta falus confequirur: Contine»/®' j ^ róexcrementa,humores, fpiritus. Excrcnientt*’'’’ .^ alui, vrina,$^ qua: à partibus quibufdam.veJut ï®fjj^ broóipulmonibus,redduutur. Humoresfupelfl'“ cuntur, quid fanguine vi naturæ fecretialendocoip rtinutileshabeniunvtpituita in ventriculo.^ïcii^'* inteibna hxrcns,amp; bilis flaua in propria cyfti.aK?*®^ lancholicus humor in lieneexiftens. Hi igitur pf^‘' naturam vel qualirate Vel quantitate afficicutes.^^ morborum caufeeffe folent, protinus commodüF; loca conferentia,auferendi amp;expellendifunt:qua:‘^ . expulfio,euacuatiodicitur:cuiusdifferenti.T,cxco*’'^'j torum vicia aefieu,comparaitturinftiruunturq;. i® . contentorum vicia funtplethora, fiue plcnitudoV^ jp bundantia»^ cacochymia.hoc eft, Viciofusluc£U5’ Ia duplex een fctur : C^ando enim humores oranesp tillimum in venis atque corporis habituai«9“®*’*^

-ocr page 141-

^ü n E F E' N S I' 0.

Hf


itd^’.^ti puri, fupra iuftam ac natur« congruent ^isJ'l ®»?ccumulantur,tuiicccrtc vniuerla cor^ i^'^intuincfcit, ac veiiæ fupra modum pknæ littj^,,'^ lenlum inuchunt, adeó vt omina membra re# Ss ®^’’’‘’*1“* quidcm-conftftutio tametfibonis '^quot;tfuccis, viresqj obtineat robuftas:hoc tarnen '’filler,quiaad immodieam redundandam per-Ç’Stauiorum periculorum occafionem præbeat: ^J^^’^pWeiter Sfabfolure plenitudo vocatur,quâ 11111 Watoqj nunc paffim nomine,ad vafidicimus, ^’»ta fit purioris fanguinis , vel fuccorum om* ÇloabiÜs vbertas arque affluentia,vr vafa vehc* L^ ^ifiendar, vnde venarum difrup tio imminet,ÓC l;j'’'gt;iiflamiiiatioiics,amp; hæmorrhagiæ conti 11 gunt: '3^tfuffücationispericulum infito calore reftin* it^Calcuus in Jibello de bono corporis ftatu,6C Ç'quot;udiiie,déclarât. Eft infuper altera, quæ ad ^.’‘''rtur, in qua, tanta eft fanguinis 8lt; humorum Ç'ioin orane corpus difperfa diftufaqj,quanta à hçi'aturâ gubemante regi ap tè non poteft. Qua* Q'emporisdierumqjprogreffujcaloris natiuipo Ck^ituta corrumpitur,vi?de impura plethoradi» ^Wepmorborum caufa. Cæterùm alterius alt* i!(%oiisabundantiaacqualitas,3 iufta mediocri* k^ieiis.niicupaturcacochymia, fub qua humoris i. ï'^Si corruptela corporis fundionibus ineórno* .^colluuiecorp’ fordefcit aclabefadaturrqua* .'^Üdriocuacuationem fui, prima quidéoccafione, L ^ Sedexercitari vnumquemqj artificem in his L ^Vt vicioru,8f plenitudtniscaufas.per fua figna, lt;'’’«t,6(qualcs illæ fint, amp;.' quanta fit humorum ™3ntia,6( quibus ledibus infint, priufquam eua* cuentur.

-ocr page 142-

Ill nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDTCINÄE VETERIS

ciicntur, Sun rau rem herum cuacuandorum moItaVi'

riacy genera Vniucrfaliajqurccommuniterab vniurrft corpore humores purganr.cuiufmodi numcraturphlc* boromia eosin Venispeccanteseuacuans.autexhisaf* fa tim in aliaspartesdcfluentesreuelJens.qualisiiipl^'ï' ritide amp;nbsp;alqs inflammationib’ ciufdem ]areris,à dodil* fimisiuremaximocenfetur, vtquæ fimulcuacuatSiit' ucllit: Alui deiedio Viciofos humores in cacochymie medica men tor urn ope (qua: propriè medicatio diciw per Ventremeducens: Vomitioquiequid in ventrien** amp;nbsp;circum præcordia infenfi eft eheiens: Sudorpere*”^* poris habitum humores fenfim diffipans:amp; harevn^’ ßliapurgantia habentur. Particularia veró,quxP’'' tem aliquam excremen torum onere preffarn leuam ƒ in genere nominantur cerebri, per palatum apoph*? matifmis amp;nbsp;gargarifmis,nariü fternutationibusaem core expurga t io: pulmonis pedorisey viciorum ^^,. tto. bechifis:arenularum purisque exrenibus^-Ve cmidio:fanguinis ab Vtero per cius ccruicé,amp;lgt;*® -^ rhoidumper venas fcdis profufio;aut ventris inmf*® SCinteftinorucraffiorum per clyfïcrcs apernomut'I^^j per cucubitularum aut hirundinum appofitione*’’’^i]^ feariheationem. Vel balneo^i vfum,vel profluuiuw guinis narium fitcuacuatio,velrupta quomodotn-'Sj exquauis particula expulfio, vel tandem per-i’'^’ ji cuaporationem digeftio, quarum omniûaliæ fpontècontingunt, aliæarte rationeqjmoliötui hciuntur. Prarterca quedam légitima,quædam*^,’, timæatqj exrraordinariæ hunt : quare amp;nbsp;falubre^» falubresfuntaciudicantur. Atey inhisomnibuS|^^ ^|j, liscy exadiffima periti medici methodus, long® u^^ vfu,prudcnti fynceroqj mentis iudicioroboratap ^ la tur,qui natura: mo turn impeditum adiuu3ielt;3^^

-ocr page 143-

, D E F E N S Ï 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11)

^f'nifiuei'nutilem coëreere: quiqj iuftam quantité* Mdebitamqualitatem oportunèjuxta morborum '''tîtcmmultiplicem.S^çgroçzVarietatem.iuxtacor» ^'^lEinpcramentumÄ habitum.îuxta hominum çta» I ç’'’ni tempora, regiones, cœli mutationes,confue^

Äae alias conditiones expendere nouit. Foelix ^femperillamedic3tio,cui natura adiutrixfuccur ^lUïplerunqjfinc offenfa fieri affueuitjdeoeg falu« i^ïhabeturdnfoelix ac irrita,quçcitra eiufdemau« v'^'ncommodè tentatur.lam vniuerfalium ac parti» ^'jjinieuacuationum (in quibus illæ,his præmitten* ji’'''^rinam,quibus,quando, quomodojquoufe^ fieri ^ncat,ô( quæ inde ex vero doâoqj vfu commoda, o'xcontrario noxæ accédant,hîc explicâdum fuf-, '’»imisequidem longu atqj operofum fuerir,quo:« iç'’’»tùmcompendio,8lt; mordaciaduerfario relpô= ^p artis ignominiam retundere conftitutum mihi s^Jetiam vtilcm fermonem veritatem afpernan Çquot;iMutbonamoperam in refraâariohomine im» Iç’Vtqui nullum incorporibus humorem, Slt; nub

1 Articum agnoCcat : fed iamdudum fefe totuma-1 ii,noribus,peinmæfeaîe,amp;excarnihcan,dis homb i ^iediderit,

1 ^^PVT XXVll. DE ROBORANTIBVS, V fïcHndMmFitetdtitteîjContru Fedronem.

I v^tminus explodenda eiufdem opinio, roboran^ Lp''a noftra medicamina contemnentis, quæ noni Iw^''^ “'f®''°’ ^'^ ptorfus proteruo atque improbo ,R ^!‘'^®1cnsoptima cM^qjin primisreparandis viri-^’‘'^’‘^^o^jcorponneceffaria repudiate,amp; fum*

; lO^'^.'quot;^^'’ aPEicerc.Hïc fi potesrefponde mihi,pha» 1 ' Bilks ; quemodo vitara feruabimus, nifi tres in 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R. primis

-ocr page 144-

îi4

M E D I C, '1 N AE VETERIS primis animal gubernantes faeuhates perpétua fcdul’p i tare ilJxfas tueamurt' Ex verô funt, vitalis,naturals, A animalis. Sed quia de his fupià,quantum huicoratioiii A fufficere videbatur diximus, fatis nune fit illas trifjlt; riam Ixdi monuifle, aèris nimirum malitia, vcucnolâ* % queqL'alitate,(qux ex pulfnumdebilitateamp;altcratiö* À ne cognofeitur:) Humoribus viciofis ac fuiiftiaiiuiquot; \ naturaitum noxis : arque intemperie ac imbeciUiw'* ç principe neruorum,cùm non tanta vistccrebrOjqa^H' IA ta ad probammotionéfuerit vtilis tranfraittitunnie® 1(5 braqjexoluuntur, vnde corpus vniucrfuinfcgncf®*^ Ri

tur,ô^ pi iraarix cerebri adiones, puta imagmado

an aUlilHlCS, pui4 IHhiJ^uiuu''' iapericlitantur: Attaménullij iJ

tiocinafio.ae memoria,

rum trium Ixfioæquè vehementer vires feritaeP^ ftemit^quàm vitaJis,Vtpoteprincepsaliarunî, Vt«^ facilita turn fubftantia amp;nbsp;fahibritas, in iufta niodcf^'' ne,qux m certa quantuate.bonaq; temperier' conliftit: Sicè contrario,fi illius velquantitaSiV^*' ^j^ peries inuertatur, faculratesncccflariô iaClurao'’f^ pien t,autimbeciliioresreddétur,earundenfqj lies offendentur, torius animalis gubematio tur, ac tandem vitæ euetfio confequetur. Iw^^*** n» Videmus in virulentismorfibus,idibjs,venL’iiisep^. «

' illitis,lethiferis,vaporibus,vcneficns,telisiiifeii‘^j.^ fitu contaduq^repente venenum ferrirapiqji»'^'y tem vitalem, ilt; inde fxuillima accidentia ederf»®^/ tcinq,’ celercm ac violentam inferre. ha huinofP^ijp du5amp; venenatus.autcontagium peftilcnsfubiW'Pjjj tusakeranr,.SC vires elidijnt, luntqjfrequentes®i , occafiones,quia toià lui fub^ntiâ vitali robogt;k^^|,j, fiffima.hafebies malignxp^iciofammolcfth® j^, centes, vim fuani principibus membris imp’’}® Virtutem oiuuem celeriter ddhpani ; ha heeW

? S 's W

^C

'M

^it

-ocr page 145-

D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HT

™lt;lô3 Worbus idem cft,cum fubicdo, fubüjntia ’f'^offupta, infanabiliscenfetur.cifoqj perimitî ‘^ ’» maximts morbis, 8C abundaiitibus alui Aus' ^'fnanefcunt.lra violentiffima medicamenta fpiri-j^^Jût.ôCvitamdiffotuunt. Ira dciiiqj ex fpiriruum yP'gt;one,diffipa tioneq^ ôC cordis fntemperieb’.fyn-^’uesfiunt. Hand difficili mododenaturalium ç^'Umfacultatum plen'fcplæfionibuscxiiliman» Ç'ernendumqj crit. la quibus omnibus, hifi fo«» ijj'''‘iuftrieqj,proaffedus magnitudineac differen* l^Ma menîbrorum.quæ roborari poftulant,di=« ^’’fniMedicusaltcrantibus ac confortantibus v^ ^'''îVnusexvigintiægristutôferuaripofl'itxNam ■ 'lj'’’îta natura,omnem morbum potentius ècorpo» ■^Hit.Quare nemo miretur-fi in Venenofis conta* vfteclibus,primatiam intentionem veneno ad:* Mus,per alcxipharmaca.ôC conferuandisviri* ^toboramia inllituamus: qualia habétur theria* çomachbMithridatium.fapphyrus.hyacinthus, fuccus maU medici, icordium, caro cerui-pôtdem animalis cornua,8lt; cornu vnicornis dp* Côp’unaniia,Vtpote fpititum vitalem, animalemcg i[^.Ma. Cuiufmodi etiam Arabia Bezahar cenfef, çMta,qua:peculiar! dote vires fuasin illiufmo-Ÿ^nt. Similiter vitalisfacultatis imbecillitati fuc Ç’'ioGrcticumfiue Maluaticum.vinaprseftaniini* '’’''^aaraCinnamomiper balucû fernentis aquæ, ^puwaïte diftillatum,aut gemmas, aut atomata ?‘'quot;Uneoremediopropinamus. Quin etiam corpo-j^isveheraentibuscu ægritudimbus, labefaâata, i^Uttcd ac vclocis penetrationis alimentis toue* ‘’*gt;’¥gt;0Vis naturaUs reftauretur,8lt; humidû primige-

R Î

CAPVT

-ocr page 146-

M« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»1 E D I C I N AE VETERIS

CAPVT xxvril. DE MEDICAMBNTORVM DElt; fcnptoribiti, :ic tudieu Confulutiombus-, O' Di/};(MW®' bm, contra tedronem.

Hlnc Vel fole ipfo manifeftiusfitgt;nihllgt;»i totaals, ac facra profelïïonc, tam effe integrum autfacni’ quod ine violate amp;nbsp;prophanarenonaudeaf. Qu^pro' pter neqj Diofcoridi, qui de medicamentorummatenJ omnium perfediffimè,Galenifextofimpl.rcftimoiHquot;' fcripfif;ncc|j Plinio naturalishiftorifeminciitiffiniüï“ tori,neep eorundem commentatoribus viris velatf^’ datuis dignis, vtpote Hermolao Barbaro, GuilM®^ Budæo, banni Manardo, Marcello Virgilio, Nico'* • Beraldo,ÓC noftra ætate Matthiolo Senenfi (vt ali^' fignis memoria: homines prætereatn)pepercit,fMj omnes,ceu furiofuscanis,irruit: vbi omnium inwr myropoliorumcompofitiones, omnium medicoruop ras, collegia, collationes,amp; con trouer fias fubinfi^'“'^ noftros, orras vaniflimé criminatur.LiquetauteW^ ceptum omnibus ingenue iudicantibuscft,mufuisc®quot;,^ filijsgubernationem felicemfieri,nonraodóinpriu’quot;‘ negocris,vcrüm etiam publicis vniuerfis. Qü^^'^V?' tur in medicorum confult3tionibusCinquibuif0f“‘‘ flrina,ingenium,mode(lia,intcgritas,mult;«(B31ixVi tutes, qldem honorem ac famam, ægrotis immem^ Vtilitatem conciliantes, illucefcir) locorum difficii*^ incidit explicatie, aut ambiguarum interpreMtiom' vberior defideratur examinatio.aut obfcura;kut^'■ elucidandæ ac conciliandæ veniunr, aut nodus nM grauis diffoluédus proponitur,vndedubiæ medicJii iiesfuboriri queant,nó aliarnequidemoccafion^ffl , bent,quam infignes intcrnorumaffeduum,eoruiidcW|^ fæpè complicaquot;toruni,fiuelatentiunicaufarumdi 1 rates,hue perplexas amp;nbsp;intricatas diuerfor»op“’*°^^^

-ocr page 147-

^ - D E F E ST s I o» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117

lillik1 ’P’*^®» ^lt;-'^ Hippocratem, Vel Gaknum, vel j, ^aliquem virumpoihilare videntur.qui prions tL' æ ®ulta,acnnguarum impcritia laborantis |ü7^'®^‘l“æ*”pï®'‘*^^ feien tiisdubitaiidicrran , quot;‘3 fuit.dumcxgræcis bonis,latinos feest no bo* ^J?'^ngar,reftituat,inuftrct,intcrpretetur,atqj fen* Y*’diros,ad Lydium lapidemexplorando,re vcra i^j^’'?genuina morborum cognitio,filt; prefidiorum L''‘^*’^ieceffitasinucniatur.Quapropter Hippo* U'’præceptionibus fuis fichortatur. Nee indeco-k''facit Medieus^qui in rei prçfentisanguiba,cir» J^aliqucm,8lt; imperitia tenebrasoffundente,a* ’Vquot;'1’ 3ccerfere iullcrit, quo ex comrauni confide* tf'’^escirca ægrum inquirantur ac cognofcan tur, '')Uj’:''°pcratoreshant,ad auxilq ferendifacoltatem. O’filidionis alTiduitatc,augefcente affhdione, W b °P‘'’®’ plnrimx ad rem prçfentemeffugiût» 1 içKeuct afiquismemonitorcmlcquatur,eiomni' 1 '^’'(um, vtin magnismorbis,virib’'prçfertimde* 1 V‘quot;Jtquandonouum acinfuetum aliquid fuper- • 1 ij^t rational is curandi methodus fufpecla fitvel lijAaut piinceps acquis, magnat autoritatis vir, ihjpsvnicus.autxgriaffiiiitasfufpicaxamp;ferox.aut r^^edicns, aut medicus ip le plerifque alps rebus ii^'osjolus prouinciam (ufeipere nolit,coUegam '^‘'p^u’^esviros dodos,modeftos, exercitatosep i^iut admit tat, vt confeientix tux fatisfaciat, amp;nbsp;i;^»4eôcalmnnüm,quç (ubinde dodiffimo ab im-içquot;*4icautibus,paratacft,cffugiat.. Imomanifeftum ‘•^iwicsmagnçeôfilns magnisdeftiiuuniur,eaf* '^fccederc,iuxta didum bapientis, vbinon tunt f'''i.caditpopulus.• vbivei0fatisconfil;orurn,con# ' ^'“.hoiadei nofttis vetuftiffimorucxemplorum 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R 5 more

-ocr page 148-

118 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M-EDICINÄE VETERTS ^^

more difputanones inftituunturiin quitus) Viâi.quàm Vincentis conditio: Nam vidusveriwtev inuiriis-agnofcit,qua pofieHione nulJa optatiorcotWo rcpoteft;quia æger, cuins-caufn hæc diiTertatio effP acdefinitaefljmaioriconfidcntia ateg obediential^ rum medico commit tit. Port o fi quis cumPedron«® hi obqeiat diffenfiones vcl-con tcntioncsaliquädostt biores aut importuniorcs fer^quâm æquûfit.Di^' nöartis effe vicin,fed ingenq fibiimperarenefeie®!: a u t fa 1 te m m a lè c on fc q : Cu iu fmodi e tia m mul ta in ^ quot;nbsp;fcientqs reperiuntur, veluti quando prauus lurct‘’' fulrus,aut caufæ iniquæ iniquus patronus fua fp^ longas quæiit lites, opinioncs nouas comminifC^^' ambiguaslcgum fententias Ipeciofo fuco velare*quot;, tur,aut contétiofusnimium dealienoludit coriot ' quando in facrofamQa Theologie profeffionejral’“ quifpiamin fchola CAurgens.defumOideafiiii’quot;’^'^ de lana C3prin3,anxic multa difputat, ac tautast^'quot;^ Tragcedias commoner, vt tota cccli machina ruit^ vel vniuerfa hominum faJus, cxitiumcxpcruerfail**''' opinione paflura vidcatur rdum promaniplusdo^ te retinendo,quam folida ver-itate vindicanda dimit^'j Num huiufmodi pertinaciæ,amp; conatus iinprcbibrt'^ detegunturdamnanturqjabomnibus, ac fiineptusl'*’, mo nebulas in pariete pingatr’ltaqjnemofapiensat'''' qua infiituta,ac prrgclaros vfus veteresinhominûi’^j celïitatércccpfos,obpauco9:priuato9i infolentiaWi^ abufusdelinquenriumcontemnit.Mihi vcrdabuniie*’’ ris eft, fuperiorum autoi iras, multorumqj feculor“'” confenfus,amp;haâenus comprobata vnit3S,cumquib^ innocenter improbarimalim, qua'mcö remerarioalio^ rumpericuloprxdicari. Ifta paulo dixi fafius,q«oiiis® non de verbulo, grammaricorum morejliadas prf^ vero®

-ocr page 149-

’^, n E F E. N S I 0^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«9 nbsp;nbsp;' ^m' ®P^*™0’‘um autorum calumnfaforc, amp;nbsp;con^ ^“^^’“giffima vim legis obttnente, adionein

^^^VT xxrx, DE LLGNO GVAIACO,

V rfc ThermiSfContrd ‘Fedronem.

Y ’gjWf obtincre pofen- ,6 fupercih'ofe Fedro» t^3Vnjij.sayf3]j-£,-jy5 fn cófuetudinem Jaudatam •^’^’®“**^^°f^ calumnia, quam facile ipfa veri^ V*^'™°*’*’® virorum prælîdqs firma fa confuta-^|r!®’lt;lroodum amp;nbsp;ina,quç continuo penè fermone, *}jij?'§'^3iaciac thermarum uaturalium vfu infolen V*^’öngïs.. Sed refponde, quilignihuius vires, 'gt;lamp;®*’’®^*wconfuetudincm impotenter potins,qui lt;t^''’*^f fuggilhs.adeoqj Anagyrum in te common ^'’'’®*’‘‘“uc venerea primo peculiaris Si propria Hj®^’'^»^gt;gnüI«dicum £lt; Guaiacum vocatum: Slt; liq ''’öihomiuum teftimonio ce]cbratum,amp;infinislt; tó°®*’^’“®gt;“ï^creperta veluti faluberrima in* HÂraedda.elogiocôfirmatum fuitfQuare mox hi^inflimis viris , eiufdem effedus literis cuul-^ 'W^ï!cm3giio,pauca vix fC'^fi^gabiii fide tumores,coliedlünes,duri* ^%poftulasmalignas,vlceradepafcentia contu^ ^(^*^’‘^*’*o^3.acpuireIagiiieconfunipta,ÓCquic* \j,°®‘:'’^^*®’^ïspcftilentisi^inali,pcr multos an nos SiH??““®®®‘lfllg«nt»s, miraculi inftar,.fola totaqj %)r ^'V^^ÄbMuipcrßnarCjnuHo infuper 3noad’= ^'^a(l^'^^^'°' Qyocircapoftcriora:tas vimeiusdiui* ^{j?*'^’'’’®‘^P^^^of*^ï‘ïlosmorbos,fenciflïnio Cues' 'tj^/^j'’'^'^’P“‘'cslidicir, iicmpc ad melancholiam

Vrinam ciciidam,fluAtones ca# “''^‘iltSfiiuitarcinJcuigandam,articuIaresdolt; tores

-ocr page 150-

120 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS

dolores ab’gendos,cancros, gangrxnas.elephaiitiafiii, gonorrhœas foetidasjac fimiks affefliones curandas. Quin comitiales , cephalças dfutumas, hemicraniaSi Vertigines,paralyfes, cachexes,hydropes, vtcri aliquot anedus, colicos plurimos,atq,’ alios fermé incurabd«^ paffionesiftius vfuabfolutèrcftitutascogHOui,caiioi’lt;' busmedicis vbiqj in omnibijsobferuatis:quosduniad‘ ucr farius 11 öfter répudiât, cœno nimirum fuoaquamPquot; ramconturbans,nihil à nobis aut veréferibhautw' fieri pofle.in aiiimum fuum induxit. Sed paiumadn’'^ 1 dum referre arbitror, Sc ad illuftremartemcomparJ® fi dam,eamcgbcnè faâirandam: Si. adcelcberrimuni®,( dicorum ordinem a pré tuend urn, fi à reâo tramke^ 1^ fua fponteprauus defledat, Vt qui wniitail's quanB; 11

ft

tansfitamantior,dum hanc impudentcrJmpug‘»'f' Veróeoufidenfer fedandam fufeipit. Cærcrùnidi^ maruin Ôdaquarum vitra nafeentium ac fcati/'^'^'’ fodiins,naturis,facultaribus, viribus, redainP^'’'' .^ di ratione, hoe loco non mul ra funtdicenda,‘l'’°'’i„ illa fcirecupientibus, ab ipfis principiispaflimF^'quot;, éliflimos autores veteres ^recentesjtradunfur-^^ ti Vero balneafapicntillimi græci fecerinneï V*’®^, merocognofcimus. Quanti ctianiprifeiR.o»a“*Lj cipes,ad voluptatem, mxus,ac delicias(quas acer infeclatur Seneca præfertim lib.8, Epiftolaÿr)*’^^’^^; abluendoepcorpora, thermasbalncaqjbis, plius quotidic vfurpantes, corundem eximia 3“quot;® gu ftigia varfis vfibus accommoda fa, amp;f reliquiae of magnificentiam oftendentia,R.omf olim vW‘®.®jg(j5^ tarnen pofteriorcs ad vfum medicum,amp;'vitæ ^ j^ji necelTitatem traduxerunt : Cuiufrnodire(ti'^°''’^jjji. leguntur.apudGalenumhb.i.fimpJ.cap.7.aqi’^’ .^^ nitroCas, bituminofas,in hydroptcis.pemf“^^^ jj^a

ft

ft

-ocr page 151-

5' «i P* (« 1' P

ƒ *

1' ((

i)'

1^

1^ iï (' i^'

Lp D E F E N S I 0^ nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m

j^ '^^'uw Acgiiictam lib.i.cap.sz.Aetium exAi vhô l5^’‘^’P '77. apud Phnium infupcr lib.natüralis hi:» Jæ’'cap.z. S(^ g, dijuj ait, inter aliaspræclaràsdores ^quot;’'gt;i®fülp luris, a]uminis,falis,nitri,bitumiiu's,ges» J'ô’prodeffc neruis.pcdibus.cojendicibus.Iuxatis, Wapiti auribusqj priuatim mederi:quibus ijUtiffimè fubfcribun t Auicenna lib.i.Fen.z. dodr. ^^^■3c Mauritaniomnes. Hoc Joco r«ifiloquacjtalt;= iAtucrem,p]eracu devfibus bibendo^a foutium, ôC dj'^niniedicatarumfalubcrrtmè.cùm à Veterib^tra-?'i®i a recentioribus etiarnhodie vfurpata,addc* L^quoniam ifta experimc n tis multorum compro L^’bcntur, adeô vt miraculi iiiftar, non ita procul à L'®‘.’*’pagoSpa tradus Arduenna: fyluæ, fons quis« . ^’'dusccjcbretiir,muItispræftantiHimis cftcdibus J^^ publico D.Gylberti Lymburgenfisclariffis» (^ '^gt;cicalamoclarus,hîc fubfifterc voTutpræferrim Ç5«utoritate, SC rei veritatc.manifeftilTima finr. C^d forte pluribus mihi explicandum, quod cerclt;« (jHcdroligni vfurpandi dodrinam.acthermariî lj.çgt;udinem,nûbis ceuafylum,arqj cœlefte prophy^ olMuc præferuatiuum in medicando improbè ^/^ra quæduo,nullum aliud inueniri remedium, ^quot;’ttiisaffedibus.à noftris polTc côtendir, Ccrtè fin:* ■ LMufecundum fingulorum indiuiduorû lapfus, .pfidia.iiiqualitateacqiKititatemanifeftapoftuldr, ^ ''fogenuiscandidisc^ aurib\abfq; graui moleftia, ^^Wtoteraporis difpendioperfuadeii, ita depràua* /'‘'ibus.blfisqjargutrjs peruerti pofi’unt:qualcexcm 211^’^ improbo cerdone in ludum acludibriü widemus.Pjoinde confutâdum eft,quod femel con*= nJ'p‘*“®‘*®«raus. Longum lanèacpcrdifficilelue* ' Zitates,facultates,Ôf célèbres thermarû omnium

omnes

-ocr page 152-

tót nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WEDlClWAB VETERIS

f»«lt;6 ÉaC

omnes effeólus, incredibilcsqj carundempotentes,ft* ,y cuiidum variam ac multiplicem fodinarum-iwtuww êlt; commiftionem, in diururnis grautbusepaffenwo^ (vbi vix vllam mcdicinam opem pr«ftare compep* mus) fubinde manifedis quaKtaribus,ïubindc oew '* proprictate,Êlt; totaiVtita dicam.fubftantiaagcntiiUS’ cxponereuiam vniem'^ fuasincirc vires quis iieg^f^’'?^ deatc' Etenim fi forma plantas diftiiiguit.curnoi’*'* demMineracaquastquot; Atfingulisplantisluxluntviff’' Vtapud Diofcoridem,Theophraftiim,Galeiiufflgt;0'J^ ad vfumattinet medicameutorum tarn exterius.q^ jinterius. Ergo minera: fingutr, fuam vim mcdid retinent amp;nbsp;çdunr. Quis vei o fit fingularum p^' ris vfus atque cxpei ientia,pro cuiufque moibi W» ne ae differentia,hominis remperainent0rXt3te,V’ bus, anni tempore, aëris conftnutione, diutur'’''^ aut breuitate vfurpâtium :omnemhanc dodri';^^^^^^, gulari fide diligentiaque prxffantiffimi Me^'f' ^^, turn non offenderunt. Iraque nemoprudeosnefc*’ . negat balncorum ac thermaliura aquarummwK’ jj nem reële aperitis viris inftitutam,diligenterai“ ^ «gratis obrequentibus leruatam profuiflequanipr^p . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tn!s,qu31es ego multos bona fidc commenwratep^

'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fumUnter qaos inprimis vxorem meam nomitio.

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diu coxendicis doloribus miferè agitata, Siluxan ^^

finiftra: partis adeó labefadata fuit,Vt neque fee , tollere,neque componerc,nifi lamentabilid^tnort^^, fuit. Tandem clarilï'imorum medicorum Andrew ^ falq, ac Ioannis Echrij , amp;nbsp;principaal fpe fruffrata, in thermas Embfenlcs, re beuè deH ^j|. i ^ ta.Vt quæ medicatiouem omnem faftidiret.m!i r ^ L Cuius equidem folo pene vfu, Deum t^^rrr.reJj^j^jj ^ grata , priftinara vaktuduiem adepw, 9“^“‘5 “^

-ocr page 153-

o E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nii

(^“‘Srctroaiuus promp te, fitie dolore aut moleftia, (^'''t. Proindc liquet plcrofqj eß*ehomuiesgt;quosin ! “''icisaiïedibus.tantoperè medicamentorum con* ^'®lotcdeat,vtfolo eorundem adore offcndanturói ; tant: Quofdam etiam morbos reperias, quos iic ^iitiflimus quifpiarn curauerit, ndi folo prudent! Witatotg iudicio.óC explorata thermarum amp;nbsp;fon^ ^Micato9jcoeiütione-,iuxtamorbia:gvic^condi* ^vumerfom.Narrat Fallopius Mutincnlis noftri J'itisPhilofophusac Medicus,!! quisalmsiCelebra» aliquot feliciffimo euentu aquas Villenfes in ^'‘l-üccnli,infputofangufnis,ÓC phtifisprincipiobi-ƒ■ Cuius rei fidem mihi facit Reinerus Solcnan* C'dicusclariHimus, qui, cùm alias triennium mte* jçlublicoad idcondudusftipendio.iniftis Lucenas i^’Wncis Medicinam faceret,non folùm Vilknfiiï v^runipotumi(^alculo,renibuskxatis,midu fan ij^Mperta atqj per os reieda vomica, hypochodria-cj3ticholia,arciteincipiéte,infigiubuslieniscxte^ Aiuturalium vifcerura obftrudionibus,atquc id jj^liqsaffedib’ falutarcm comperit: Verum etiam Labile fanguinisCquodcxdodiffimoGabriele Fal (üj^Wnsinoami Medicina præceptore obferuauk) |il|Miapropinata aqua quofdam liberauit, fed de* iha®’'quot;®calidam SC tenuem,quam.fubiude Tangui* t?'tofavena fpuitio Tequitur, iftarum etiam ther* L ^3putinftillatione(tM6i’ox«)perfanauit,quad mul* V^’J^^^^nsalnsfruftri fucrat tentatum.ltaaquas ^’P’^ätbus fanguinis.ôC renum vdicæq’ affedi« i^ ?’ ‘^^’dmirandis viribuscoferre fcimus,qucm-li^i^WuuiAiitoiiiujPQjjjj^çjjyjj^ confilio ardoris v* quot;1^1. ^*^’^nsquàm pluribus. Certè de balncorum ’‘Wm totiusJtaliæ ac Sicili« viribus, opusæter/

S 2 name*

-ocr page 154-

124. MEDTCINAE VETEKIS

na memoria dignilïimum fcripfit Barprolomxus’*^''/ uolomedicus Tauricenfis dodiffimus,quodfiattgn* fctfaltem portentofus Fedro, nó tam inani fpiritu»o^ nem in fe medicina: cenfuram conuertiflef. Prouw« quatum edcanum in balneo vfus,vt prouerbio dicimf’ tantundem ^huiuscUcarbitror in thcrmisdnudkai'* dis. In fumma,videmus quotidiano indub!rato'9cap^f‘ mento,iuuari articulorum,amp; vetuftiscapitis,vterioft jnteRinord doIoribus,8C laxis tumoribus vexatos: n. terea cachedicos, hydropicos, paralyricos,conuul‘‘’^ fufpiriofos,calcuJofos,coIicos,vitiliginofos,3tqjiiiV'' uerfum omnes frigidis,humidisqj morbis laboraa' (apparatisÖC expurgatis, iuxta Canones medico ƒ’ poribus)molJicndo,tcnuando,digercndo,difcutici’'\ coqucndojcalfaciendo.ficcandojroborando.roct^*’;* vfu thermarum calida^^in Germania noftra f^’™*^^ tium. Noui egoaliquot honeftas4|cneroIas,amp;'’5'A ateg inferioris generis ma tronas, ex humida fidg‘®*j Vteriintemperie,fterilcs, vehementer therma^®“^ ftrarum confuctudineadiutas,quæ nullis mcdica®*'‘ bus ex rationectiamexcogitatisacpræfcriptis,^ neficium confequi potuerunt. Atqui amp;nbsp;excellent ^^ mus Medic” D. Vuierus hçc quæ diximusÄligoi uU laciêCthermaru miracuJa,muItisprïEcJarisqjViu*^^ emplis probarc poteft.

CAPVT XXX/NON IN MEDICOS, SED IN ' dronm conuenire Catonis Sententiam^ac legem Ai^uilM,

DE fin at igitur obmurmurare,dcfinat fubftiin^ definatgt;inquam,contemnere remedia noftra o, tem noftram, ciufdemqß profeflbresCatonis nbsp;nbsp;nbsp;® jj

'll

autoritäre profcribhper iugulum reuocet, fiquiot nójucdicosAedhouiines gr «cose um Hterts fuis ^^

-ocr page 155-

%|{^^ .CEFENSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U y

Dp °^ homicidas, ceu viperas, Vibepulfauir, •M '^“”’oHb,î9.cap.i, luraraut græci,air, inter

I^5t(l’L®^Çf'''*^®®^ Romanos) necarc omnes medici* ^ ’P^”® mercede faciunt, vt fidcs qs fir,amp; fa-i^ perdant. Nos quocg diditant barbaros fpur* '^ ^^Â^aliosopiciappenarioncfœdant. Et mox* ÇfRO'damnatam à Catone rem vtiliffimam credo Ç'*'iinè hercule. Subqcit enimCato,qua medici* 1 ^i^^’^feÄconiugcm vfcpad longam fenedamper» Uj8^c.Scio interim Hippocratem olimnullipræ* ’^^^''’'fuismedicinam facere voluiiTe. Vndeconftat Lv'’'*quot;Jiiquamdeartcartisqj profefforibquot; finiftrè L^ftatuiffe : atqj ideo potius medicos græcos Ro-it,]“^ctibendos, vc qui tantum ad fuam falutcm, ad tJ'fmveróRomanorum.iUam inuentam atqj exer» 1(5?'tilbmarit: aut quod medicorum nomine loqua* J^otartisimpoftores,famam,vt idem Pliniusait,

1 h?'^ aliqua aucupantesjanimasqj Romanorum ne« i Ç'^seqeiendos voluerit:fiquidem non rem ipfarn, 1 ^!*'® ingenue ciuibus communicatam,fed impro-* i ’^'“w^ pollutam damnabant antiqui, alioqui ' \ liij^g’fï*oitas,ac veneranda illa prudentia, nó tan* 1 impels honores,non tanta præmia.quanta nullt al* K . phnædecreuiffet, quæhocloco nonrecenfeo, iÇ^ptofeffo lit Vlinium capite fupià citato,aclib. ' |pi7.£lt;plcrolq}alios Icgentibus.nc arroganter no* |'^^?lt;tûllcte videar. Proinde veriffimè dicere pof* V’^fttmilïimumeffe.ac prorfus inane ac vitreü fpi* » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vltima primi capitis parte in nos torquet,

1 V^^qmUa.Fedrotquxfanè fi fecundum vim fuam» i I?®'^’‘ctlt;eatur,ó Deum acter num,quanta damna re* liSquot;’la,quim atroces pœnæ fubeundæ,quanta: vin*

* r^ilhUiiiïundac,nonin Xïe,fed in coriotVt qui non 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S 5 femel

-ocr page 156-


MEDICI N ÄE VETERIS


femel autbis, verùm abfque numero,prcxiinuwki’'' damno,ac morte ipfa affecerit,cuiufmodi vera crcmpl-* póft commemorabo: quando iirperita, temeraria,“*’' uiterq’ rcperta medicatione hominum falutcni tcm^* amp;nbsp;explorât noftri temporis Ariftipp’.omi cmomiiiü'^ morborum curationem.peftilentifiimo crrorc,adw(* tantum renicdia, vel prima remm principia, Mereuf'* urn, fulphur,^ falemcontraheusracin^cntiärgroi#’’ difcrimine, vim meteororum amp;nbsp;myfteriorum luok'® |1 facit,nul]a interim lege Aquilia capiiakm iHiusinl^ v tiam punicntc.ludicat autem ifta damnumdantes.»*^ li

rependere.nc quiddamni aliquis abalio patiatur:* 1, quis oleas alrerius immaruras dccerpferir.velfigt;^ H immaturos collegcrir,damnum datum reponat.Aff k hoe, per culpam amp;nbsp;imperitiam medicantis.niof''' ægro,nunquam rependi poteft: Ergo non foluw»quot;’^^ eandcmlcgem, Venit æftimatio rei, verùmetw^’^'j^j^ r e m, V11 u r c co fu 11 i d ie u n t, « i m ir u m v t a d p oftdo^ V^ pinquosinfuper.aiQio,in ipfum fadum,perucni’'- ji^ quelex Cornelia de ficarqs in eofdem perditos W ‘ eaftros iure effet exercenda, vt ad talionem.iuïi^jp decim tabulas, poftulentur. Certèhïc FedroneW ,| merenequeo. Atque vtinamegoctufmodihiftof'^ eonefcirem. Grauiter peccant qui poculent3eku .^ taqj viciant, vtpote valetudinem lædentes, ^/^“^Ajj Vicini, fed grauiffimè,qui Hippocratis omnium*'^ bonorum autoris medicinam,acdiuiiiiGalcni5“J.-^ tiluftratoris artisep noftræ abfolutirtimi arnhcis ÿ berrimos laborcs/ex quibus hcrclèmortaliuM^' p incolumitas confiftit) probris fcurrilibus, orclt;ljr^^, quamtragico infedantur, 2lt;proximoj'uæl^‘^‘^ ji’jiiy lucri fpe,auf infeitia, aut noux quadam arris «»^ ^^^^ «Cjintegram fa ni ta tem oftendunt.fiuecoWrJj^

“Ti

-ocr page 157-

. D E F E N S I 0; nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;K7

“ ^'wrampunf.tandémque in tædium artis præcipi#

* ^’quot;equid addam amplius. Quid vetat igitur, quo ** v'‘’’(iucrfusFedronemadionemcalumniæinftitui# ^‘’'kgcmRhemiam aUegamus.

U ^^PVT XXXI. MENDACIA CAPITIS SE-

cundi ^Ainoß hbelU ledronis.

' lU^’® ^^^ diStis hcunam omncm fatis fibi pro^ ) |Mviderctur,adparticularcsadiones,quas in in# ^'Germaniadefignauit,capite fecundo progrc#

J^ cuius exordio.mcndaccs fophiftas,quumdc ^’’“boni teftari queant, aliorum femper virtuti# ^“icpentesJeqj viens improborum contaminai!« ' I^^*‘’ïcf incufat,adcó vt quæ hadenusdixerit,

’ Hv^^’^* ^*5» ^'*® nunc audiemus. Nam aduerfa# ^j'’'uquit,impudentifl.'imis buccisclamitare au#

gt; Up'»udoFedro in Hungaria verfatus , facinora Mlfe^^®®wa fada enumerat ; Quando in Italia, * m^ttionGermania defignarit : Quumin Gal-H^sBclgicas Curationes commemotat. Et ’ VV'ê'^'i'^ iUotorum nebulonum infamiam mea Mjp'egam.óC me iuxia Chrifti dodrinam,aduer# 1 hr^uidiccmac puvgem,breuifimpliciqucdidio«

• iV^quot;^^'^*^ parce modeltiffimccg, de rebus meis, gt;nbsp;K^'gt;«im)nihilalicni,(cd tantum eoi urn dome# ’'V^’ quot;'^^^ teftibe a n t i» defer iba m, De inde gr a#

^ IT ^'Gpingitdicere volui.bancfententiatn.Quo» ' iÇÂôrdi(ccdo,abfoluta curatione Vuelüana, ♦ Vï^^waiedutus,Colonix grauiffima arthriti# P^'^c attuum miferrimè couftidatus Cumt * Vv'”'»'wappetcntia 2lt; efu deftitutus, ceruiceta '’^^Ukeium latus, nodu potibtmunf dimeuete non

-ocr page 158-

128 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIJ |jp

non potoKVtcreg humerus intolerabili ‘^°’°'^^\^.y5itii Iis:doifum contraólum.ac pauca feffione aut ^^^^ ineurua turn,inter omnesartusjcoxendkesfuw*’’^^^ ciatu afficiuntur : Genua,pedes, manusfpk^“^” ^ borc,ælhiq5vehementi tument. Qpibus affcctiW^ ueiffs.fokusprælaudatiffimæ Coralloïdcs,hocc » ,. maphroditi chemicorum triduano vfuintus.'acia minifterio, fpiriru tartari corrciHo, inunâis 8^”''^j^ qux inftar magnitudiniscapitispueriincreueiaiif’ .. bus quaruordccim intégré re{litutuslum,Vt mW maliinde deprehendam. Sic ille fermonevulkan,fl® negare noporefh Quas hïc multipliées profedion^^' inttabiles,amentes,vagascçmemoras,certè contée dummulca oratione confutandas arbirrortamp;pkj’ ex te araneo^i telas fingentium morecommentitas^ acfortafle quarto capire amplius repudianda^^f^^' occafio. Sedo diuinum antidotum Hermap^.^' jj cœlitùsin buccam fœdi hue hermaphrodifi (quod mentum barba ferènudum, voxgr3dH$f®7* illapfum. ofpiritum tartareum.quinon nifi.H.““;ƒ’ tantulum tumorem confumerepotuit,cùm alioq'^quot;1' tegras vrbes, ditiones intégras, fulminis iiiftarjpau^^ horis confumat amp;extinguar. At fpiritus ifteartei®-gna magni Fedronis coêrcitus, in corpore famdUt lui clementius egit, dum ipfe Cacus alter igiiiuo»^ ignitum venenum, flammafque ore conceptas,in*quot; nocentes euomit, vclper crepitantia intertinaArtW tidis occafionem introrfum volutans , edito taiulf® VaniiTimo foetidiffimóque libellulo, in latriiuni cï^* nerat. Verum extra iccum. Cur Fedro h'c vfio'j’ cognitifque vocibus nonvteris, vttecumplurcsfiD’''i «nalolaboranresadiuues,ficcg gratiamamultisrefcii-^ NonoblÏÏud arbitror, quam vt tibi admira non cm ifff^'

-ocr page 159-

D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«gt;

^isCûius cm'm cuiq;crcpitusbcnèolet)3cnobis J^'fiuptumconcilies. Sialiosmcdicos fuperarclabox j . . ^'l’operâvtmentebenè fibi confcia,fama nuJla cou» i* l^talabe, arte inculpa ta »non impcritia,non infa-|*^nconfutisdolis idem præftes : Et fi talis fis.qua- • y r^nvis,facreâè viuendo famam virtute,non va^s

1 ^compares. Hîc Rhodus,hîcfaltus,in quo,reipfa * | Jtpoffum,quodpetulâter alibi, feciffeteiaditas* j VMacpertritapai œmia,vino vendibili non opus 1 L^'P'1'fahcdera. Atqui hoc impudentiffimi feurræ , It^tcurum cftiudicium,quempiaminteftempro* L''’^iuiaduerfuseundem aceufatorem reftiheatur. ^gt;ar,«ifitemer pudeat ca recogitantem: Sic bos ^Mcipfumpuluerem mouet.quando ipfeineptas '(j'^^'onesalieno ac dedecorofo cômentooftentas. ^“'’lecrabile habetur, lædendi occafionem Audio ^,iquot;^'8lt; Violentum cenfetur.in infontem impetum

1 '(^■'Q'’a igiturcruce tu puniendus,Vtrumq3 crimen ’ ’(^''’^•^udicent hîc amici amp;nbsp;inimici mci,imô amp;nbsp;pro

' v'^^tes. Tu ergo omnibus faccre malè cura ne* s 1 ^kdicere tarnen padim non definis.

si *^VT XXXII. MENDACIl BEDRONIS

gt; | de Muttbxo Wolfskeel RefwUtio.

i 1 y ‘^temperfpicua fiant fingula,tu in libellule tuo, ^,. .^ ,|^. ■

* K'P'^endacia.quot verba continente, fer iberenô ^ nbsp;nbsp;'’ '^ K’^‘l^'“lt;i®® virum nobilcm Matthæum Vuolfs» * * *** ^7 ”** P W **”^hritidis fpccic labor allé, quæ eum haciUac

** nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ineffahiU dolore,fie côflixerat,vt cols:

U‘c'^'‘^°^°’lutnoreliuido, vel nigro,deindcrurfus

'’ W'®’’quot;‘^ó«bumaut potum corpori nutriendonc»

* | '^quot;‘ttiaççipçtej mû pci ofterentem, porueritradeo

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T Vniqei*

-ocr page 160-

no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETER’J jop Vniuerfum corpus Illgens articulorum dolors

I rat:at hunc, bis propinata ftimmcosefleufWp P [jj^ * perfamulumtuum,quinto dein die(SCc^“*]^..^^j^q,; eonualuiire,qucm Croneburger *io*^

1 pori relinquendumdixit. Hac fola iodudusp ^^^^^

| amp;impudentcr mcnticndiingenio, diAanii'b’i‘1 -^^^ perc in meinfurgas, dura pii^uratumdoâoreni’P , Inaturamiudicantcm, cum Ptolomeo Soterc«p'®^l fi Satjrninm,autdelirantem conipellas-NcceoC^ tusopprobrio.x.S^f.auferendo, torques, mirabuuK

pa,in ovo/',fiuc3finum,fubticiens

vile coronati caput ojlenfurtu afeUi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.^j,

Hicoculos.finondum liuorc cruifti,aperi atq«' amp;agnofce,qu3 temet infami3,meiniuria, iftopo^L tofo C31amo afficias, o admirabilis nominum trans

1 mator. Etenim fi ad eummodumliterarumeki”^^^ traafponere,inuertere, abijeere: ac variate,'’’‘'^ . réque nomina cognominaqj licet : Si tan tus 3^0'P ^^ ' nitus cognomina vettere return, peßima inopO®®’ Viciffim optima in peffima, imó maxima in mini®’ ^ i rur fus minima in maxima commutauerimus,hoc£in mufea, iuxta prouerbium, elephantum:autexfor®if’' . cameJum prompte fecerimus. Circurafpicenumßi’' Pquamvir doi.'^us sut integer ifti petulanua: tuæf^u^’ ' ! Reuera'fiquis de plebe vecors, amp;nbsp;dilciplniatuimpf’' 5 tusbanclaberninurercmihiniterctur,tribueremVfgt;quot; ' infcitiæ,nec aceufationem vllam cogitaremtguiai''’'' ’ 1 Voluntariam in culpa,fed ignoratiam in indicéarbiti* frer. Nunc veto quum homo fibi difertus,amp;Iib£f^'*' bus ftudijs (vt videtur)eruJitus id tentet, quis if”'’ Qn.ipropter rcVerfipelleminiquiffitnum,meoiure,Vü' i care polium,qui cum oportune loqui nefeias,ncf’5 tarnen nequeas. Deme igitur ingenuisomnibuslibtj^

-ocr page 161-

^,,, Ü E r E N S I O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»5»

iJ^m.^pronunciandi poteftas : hoe Vnum inte«« L^?^P“^f(nefcitenim pauorem mens fibi bene con ^Weaudeo.me feinpcr fimplici peciore verita* ^P*^oiiuiiciaffe:amp;nefcio,qua occulta cauld, faliuo* k®/ï“^^c^s«quemihi odiofos,atcg ipfas inferorij' |s^™*®f' Proinde minime afficior,quo me cuncylo*

Jw^inaprobus caïurani3tor,quifimenon dilige* i'odiffe Volet (quod chrilhanum faccrcjmpiii eft) roruandum, led deformandum didione fua pu* k^’aeparte.communem hominumcodirionem ex*, f'lt;)i!amrecufare non debco. Attamen manet bene

qMBtii *v^Ul41C. 11011 UmCU. Â\ imilldl 1114 IIL L Odi«^ .^’’»fci«mentis fiducta,öC inuidifllmus innocenss L^^S’Ceu murus Aheneus,nihil confeire fibi,nul-Jf'cereculpa. Atqui non tam vilecaput cenfebas, . i ^frequenter honorifkam mei mennonemfaces« • i^Mcondem nobilem,ólt; loannem Huiningenfem)^ Si'^iuerforijd Rhcnoac monte cognominatûatcBŸ^ ofquc,quosin mei Hcïeïifioncmlrambitiofus


v^mmemorare poffcm. Sed quemadmodum Ie-i^^sverborum tuorum nonobledor,itaeorundein | ^ijsminime offendor. Nam quantum gloriæac HÔpud impcritos,ex cómendatione tuaitantum . ^^6f odq.apud dodos nakitur.fiquidem malèlau 1 L'Wab improbolaudariquxrit. Sedcur,quæfogt; ’ (^I^’*ferocitcr cornua tollis,cur triumphum inftituis, Coitus plaudcntcc'curclypcumcircumfers.non* | V^dohoftet'óCquafi parta viäoria,inaltum trolt;» * t^.'^fpendisj’non aliter cquidcm,quam li louis folia | k^w- Gertècùm veritate id fadumfifuiffct,di# , i[j^'''Qrae,ac fupplex impcritiamartis deprecarer, i V'ßtuas.aut faltem genua adorarem, lam quando | 1,f^ ®®*ïlofe oïolt;lo habeant.omninó mihi necefle ' 'totiorbifcekrata tua vanitasinnotefcat)ipfius

Viri

-ocr page 162-

in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN AE VETERA jjjjfonJl-

Viri nobilis epiftolam recen fere,qua: ßc ‘^“^^pj ßo®^quot;

Salurcm in Chriftoexperriflime

tuumin libelIofaniofodetraóumfcribiSjP'’® [,jgeffgt;* ceirirudine,Slt;tua infegritate, quim P??^^ffgbirgt;‘l'^‘’ Imè.Verümmeabomni fufpitionefaciJt bbe ^fid* ipfe fcis,cgoq; k bens verum f3reor,me cum” jJ^quoO num ex podagra grauiter decumbercmJci ^ y^j^i Vfum,neq;quicquamtuo9i confiliorum adln j^jiü folùm poftquamconualuilTcm, demorbiinnne ^jp natura,fermoncsamicecontuliire. Qü^*^”^. ipjVi' go integrum amp;' amicum habuidi, nunC oimni.' ^ cantemcommendatumrecipe. Bene vale- lw lanuarq Anno 66.

Tuut KatthiCUi WoljfsM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

Ca:terùm ne quis temerè vcrbulum incpißo ^ Çj0 ,^ ft - fuiflcmefulpicct, paratiflunusfum euiqjautogf^j j legere cupienti offerrc.Qnxroigitur te,homo ^^^g( f Vaniffimcjcürcxobkquovulnusinferremihi'^o .jplt; non direâo percutcre gladiot* Turpcertquem^ ^ , lis,non viribus fcrire. Quandoigitur rationed jj^lj tencquis,mendacioimpudente! fupcrarecontÇ*’ ||^ autem facis,medicationem inanem obqciésjcmus^^j quamapud me mentiofuit : Quaecquid fcu'^'‘quot;æ^Lr* quid non modobipedis afinûted etiâ quadruped® ^ citicifimiliusf Adeonedepuduifti ncbulo.vtm^*’ j hiftoriam,viuis etiam iJlis,de quibus narras,reciw deast* hïc nullum aliu teftem produce, nifi iliumip . quema mcla:fum,alïercb3s.5ed quid^Alpice in» Ai,6 Plumale : quid fugis.''quid temet occukasMlp, ^^ inquam.vtliquis adhuc in fronte SCoculispudot H’ tclligam. Videtc,ob£ccro,popularc,s,quantopei£*^^ faciemcircumuoluat carnifex, Videte,quantopef£ torqueac osA auriculas, vt iniquç mentis afellus,q“,|^^

-ocr page 163-

fi,, , n E F E N S l 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155 kquot;^^ . f® ^u^ntonus, dimittattquippeiu mamie# U,'^?®*^’c*odcprehenfus,fefeextricarc nequit,fed ^jj^'’*®putcocÔftridus,nullis machiniseducipotcfl. i)^®?’Semite afinum nunc. hominis imagine te-ij^iuinèquicquarn verbis,fed fuftibus in ventrem '®ercendiisfuerit. Proinde finamus illum magna ^i’fferia.ad Apollinisaram, deportare,3pud quam f’epudorepriuatus, fuo fucco viuat,Slt;putida va# ^'faginctur.

lt;^APVT XXXIir. MENDACIA ALIA

Capitü Secundi tedronis,

. Yi^nunc fatis : pergo confequeter heroica iUius Lenora,fefe dtöante.cómemorare. Sicenimait, U'’*’’P® generofe domina:. Dn. Annæliberæ D. à !]^(J'^lgt;€ickfccretari'^ adeo refolutus,ac vno brachio 'k’^'^^’Vt neutrum in caput attollerepotuerir,fed

C^datumprorfusconfumptufuerit. Intcgroigt-

VOpurpuratoium confilio nequiequarn confum# tn^^Mauf decieseidem folutumicrocofmi propt# «jÄrisTaffi pinguedine olco philofophoröper# fj^Aiuwc intra tres hebdomadas perfanatus cft.^ liç‘igt;foloecumcômifit,vt apothecaria fapientiani» l^i|L 1 ‘^’9'’’P^opter patiens Aquifgranum,adca-L|’*»cas ablegatus fuif. Mox in contextu fcquitur, I(jj‘‘ifercvülo.de nobili aepræftanti virtute virgt-16V^*'^'^ ^*’*M3tthi5HeIdilmperatoris Cancel# ^f ?‘’?ws ægritudo, ncqj à Sophillis cognofci,ne-;,.puianuiló2itudine,curaripotuit.‘ fed poftquam ïcJ’*!®®wtn tneum ophyzi vfurpaffet,morbi ftatim tihiﮓ'*’®hgt;iUiyfter ica obftrudio foluta,amp; abfceflus *^^'upit; ficig vuoméfe integram fanitatemade#

T 5 pta eft.

-ocr page 164-

n4 MED ICI NAH VETERIS ptatftJd Echtio »xG«so/gt;«x6o§ fa du, cuius arrogantie®’ xima cftjpuJfuumn'thmoSjin arterf|s,iuïta mußcahari’ moniarn ,explorare,calfadum lotium diebus fingo«’ cœJum verfusconrempJari, ÓCdominismeisc^^f^®“^^'' tum,3ntefaci'em, virguHs aliquamdiu oblatumc^^ ucrc,5t agitarc.Scquiiur. Quacalamitosè muhet uu^ feldorpiana,cui'us nomini parco,anno pJusdimidi^ fucatisDodoribus SC chiiurgis decubuenGgahho''*^ infeda,vtcrure vrroqj,poft diu turnostubereuJofos mores,iuxfa genua.niuhifariis fquamis dcfcrdatOit“ artuum imbeciJh'fate,ac perpetuocruciarucomh^^^’ mentis abenationem metucret, præterea dentes’*' , , tam laxieflcnt vacinanfesq,’, vtomnesalrernatiffl^^ merepotuerit. HuiccurationiadmirabiJe oleumi . curfj.cum Humana adipe,5lt; oleo Arceutidum m’j ' ac duros tumores al tern is diebus illinire feci ' At ^^^ tes oleo mofearyon , fine nucularura aroffla”‘^'’^j,gt; ipfametperunxit,amp;eft diebus decern vfuhuiu^'?’^^^, cinæreftituta, nihilc^ raali amplius in dentibuS’t b Nolo hïc occultos mulierum aftedus, raras wotnte. liet occafiones, cancros depafcentes referre, quitus multis,in hoe orbe.morem gclfi. Noloetiam®^^ rum operum caufa, fophiftarum more, efferre,me

Vergilq Iapidis,qui

Solum ut depofiti proférât fata parentis

Hm uoluit mutas agitareinglorius artest nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.r^jiió

Iftas inquit Curationes, miniftri mei officio,af’ quaspartira vos imperitiaperdidiftis, partim ceui^^^j. rabiIesreliquiftis.Moxinfurgittangcoluuasrup‘^,.|,^ Vbi nunc fun t curæ podagricæ,curæ Artlwittc«’ «(j auditorö raorbo^t ægri,qui talium fadorö vobt$^^,p^ funt,queraadmodura Fedronif Quapropteirn’_(,,,• Eledores,medicos fuos Legatos, ad mehuem” ^jpe

-ocr page 165-

P D E F E N S I O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ny

Cl , *^'^^^^H’^^'lJ Kpift-'ophme per tcconuene» iip'^®^®”'*^®^opéra« mcam hîc petierunt. Ergo ^j^’J“» Vueftphalia,Hollandia,ac circumtacentibus i'^^y*”’*uno fœminænobiles.exantiqijisftemma* L^hmeexpeâarunt. Nuncæftimafe permenda* 1 Â’^iSophiftæ.qutequid in inferiori Germania» l -.'^'-’decore, omißum fuit, idpermefingulariglo* Ij/'^tum eft,vt ipfi cogamini,veftra eonfeientia» probatis hominibus, mihidehis teflifi-*ûloitaquc fie defenfionem iftam finiri. Quid in K.’‘’onib«s,apud «gros à vobis deploratos, præ# J^î^fctiuentibus maiori diligentia compledar, x^progreffmad communem chriftianorum v# Âedam: vt ordinary ferui fophifmatum Gale# iti^jartis noltræ præcepta, cum fuis conférant, ^|^’’‘?)K«!)’ôuliKa8ôAb7rç307op,Velut Veder Al lftotclcS i^'?gt;niliter vfum h^Tx Ijmwef^m n^'isoj!a/j, ficut ((•^'quot; Gorgia Platonis docct. Hæc eft didionis ferles,à me bona hde, traduda:

V'Ut in prxcedentibus omnibus, ceu canis ad vo» '^it,hoc eft.contumeliofus ad vanitatem amp;nbsp;ar# wS fuam relabitur, dum primo loco Sécréta# |îÇ»ncbcrgicum in teftem appellat : amp;nbsp;per So# IC^ûlcnandrum luliacenfis Principisllluftriffimi k,^«briffimum,Veluti ex doâiffimis plerifquc | '‘illiusferiptisconftat,false,fedobfeurè notât.

V'M XXXini. MEND ACll ÎEDRONIS,

\ de Secretario Rennetergico Refutatie.

; ignorantes ifte fermo,Slt;quicôtinuôfcqui€, V.''V'^’’’exiftimari po(ïit,quû reuerà fuc'’ inan is fit, i ’‘'puhiftoïta,per Autorem,relatamanifeftiffimè

-ocr page 166-

Bé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDtCINAE VETERIS jjji

detegitur,hi's Verbis. Quod ad MichaéüsCücci”^^^^ nomen fuiffe memini) Secrerarn Renneberg“-* jjj; bum,dequo quæris.atiinet.itarcshabef. Cùm^*’ .^y quotaiinos(certum 8C definitum rei a à« tempus * jK, tismihi conftat)ab njuftriffimomco Principe»?®’ jj( tinam in aula moram variasqj curas CIeui.qu3“^i®. jji dimilTuSjdomncogirarem, vt res Si. négocia i®^^jj3ii) aliquamdiucurarem, profeflus fumde viajiiqu®“ £( meum prædiolum: ex qiio,quia parum diftat^® j^j Vuiflem.diuertiinpranditï,apud nobihlIimüFgt;'^‘’^ à Loe : vbi prærer expedarionem repperi ge*i^^ jul Dominam Comiriflam à Rennebergh ipfiusa*^*quot;f’((* abas in obftruäionc 5lt; duritiehepatis mcdicinfl*® j ram. Ea quod me nouilTct, peroportunè,3it.3®^ (i» Nam famulü hïc habeo decumbentem, affliflÜ^*'®^» letudinishominem.qui prçterquâquoddiuadü^' .,f borauerit, hoc momentograuiffimè3dfligitu»'lt;^J^t» doioribusenecatur. Cùm rogaremdemorbogt;P^' juli prandio,priufquamabirem,iJlud exipfocogno’^^j^u' medelamqj fi fieri que3f,adhibcrem. Recipio^^’^j^jjpii* rum:accumbimus,vix incepto prandio,accuK® ^^jp! la.nunciat Michaëlem gfauiirimis doJoribusp^®f’.[|i,fi dumextindû. kaqjegorelida nicnfa,confccfl®®’ nioqjhominem prænimio ventris dolorcfefee’^ jjii dum,pcr cubiculi tabulatu, Volurantemmeque^^ Vnolocofecontinentem, vtmihide]üco,caufaqj‘'' jj na, amp;nbsp;doloris qualitare rogantipoflet refpondef^j^ui^ aftantibusautemaccipio ipfum antehac fi^^.^^etf* bus 8C diururnisdoloribus aliqijoties conflifïi^i^’jji^i), dente paulatimextrema9ipartium,manuunipoi;^^0/ admotiones,debilitate.SCimpotentia. QBæ’'5!'’Loii^ tse anteadæ gencre,refcrunt hominé vnæ f®® ^ jj^vf* tinentiffimç, vtquicrapulaatqj ingluuiekquon ^,

-ocr page 167-

L D E F E N S I 0* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»57

i?'quot;f^'‘ggt;’3uaffet,Aluuseratadftricla,1ic Vtneflatum J’'®i’eddcret, Itaqj cuniex multis indkqs colliger é JumelTe.expituitalenfa amp;cruda,dolorem,quiingt;* v '’’non daret, fed vires Vehementer profteniercr, ^nsprarfentisnecelTitatecoadus.clyftcrememoI* i^amp;calfacientein ini^ccre decreui. Vcrùmquia ^acopcco deftiruebamur.nce medicameta ad ma^ ^fntjexqs quæhortulus ibidem, amp;nbsp;culina foppee ^itgt;defumpfi althaam amp;nbsp;chamæmelum, quod ad /“osdoiores mirifice conferrent: hem anethum, ^'3iiara,puJcgium,fœnugræci femina, amp;nbsp;quxdam .’’tusdiicutieiitia,ficcantia,arlt;g leuiterattenuan^ ^'•Moquidemnenimiu humorem fundercmaccol vehementer calfacicntibus, fummeqjatte^ ^gt;bas,abttinendum duxi. Ex iftis aqua incodis,ad-jjjïbutyro, pinguedine pulli Vetere, fiC paucovino jWecodum,mi(cuiqj oleum nucum,ob partium te» çfin:atcgvtidemleuitereuacuaret,addididiaphç-kWininus vndam mediam (quodforte, inter alia Ç® folutiua, mecum habebam) ficq^ iuffi concin-vHerem inqei. Cùm Verô æger ob eomprelTain (jf^’ilmitterefjfruftraqj aliquandiu inieâionem ten* .î’^ilfdein,.quantitate eius iterum auda.conhei L^ndiqjmodum.qüo tandemomnem reciperet. ^^'Wm diutius contineret,dolor multô eft effedus çjU Vttuncquiefceret,refpôfadaret,accipcretqj. '^'’'goquæ demorboquærenda erantrogo: Turn L'•'1'1$âmepaulôante narrata funt,^addit fe cum ’b *j'^°f’ ^OOi’«* eo veniffe, vt porto Aquifgranü Vquot; • ^’’‘^ ^herinas,quihus in refolutione brachios lt(|d’‘*^“J*lcsaugerctur, curanda, amp;nbsp;neruofo gencre ^nini niollihcato(zu feiner Icmbden) reftituen^

V do,vt

-ocr page 168-

tjS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS

do,vti fta tuiffet. ld confilium a tqj propofitö non impro^ babam.quia balneumillud,vtpotefu]phureum0innro* fum vtdccenferem.quod omnescorporispartcsequ^* Jtter calfaceretjficcaret.atqj roborarct.Ab redditoCT fteri.aliquandiu cclTat dolor,fed dum paulùpôdreûû' defceret,vrfimiJesferèclyfteres,g attenuaie,calf3«i‘’^ exiccare, incidere, craflosqj humorescocoquerevâ^* rétjmonftrataetiâprçfcriptaamp;fimilimareria.cont'^^* rent, inqcerentqj aliquoties.auforfui. Etqinfæpèv®;' dolor.in neruo9^ refoIutioncmCq? iâ hîcoecœperatX^ fit,qucfnadmodiieuamin articuIaré.autcomitialc.J*' hydropé, aut voluuJtj nonnung abrjffevifuseft.Ne^^ tranfttionem(quod.folct imperitü vulgus focercXJF ribusiniedUs aderiherent, præraonuîGentrofaml^ minâatqjadftantes(teft£sm'ihieffedebcut,gin€3 ^^ lia adhuc viuimt jrerolurioncidaii^cuius ianipii!’^'^ vidèrent manifefta,fubfequuturâ.Hisficp3âiy^‘’j toqj prandio, cû forte hoi as très ibidé hçfideni.vcw'. curationénôaccerfit’’,fedfpôteniea acceffcrâ,dans xtris,finomcdicationisiftiusmeç vHoacceptoptniOi £ceffi,inlhtuxûitcr,pfequuturus. N cep ante »nud_tfp. Vng,neq;püft,Michacl Secretari''hîc,autvifusniihi‘^^’ autcognitus.InteJligo Aquifgrann poftea ff'^‘^^,‘®o fi reifte memintpaucis literis tij nofaram,quôcoipƒƒ ad balneationem pSparandum,^uô Vti cô,m3ioi'iÇ“quot; du Valeret. An aüt vfus fuir,gdiu.quo téporc,quouc « ceflu.aurgdprætcrea egerit, vt vaJuerit.reftitut lu*'' ne,àgbuspurpuratis(hngcnteid FcdroucJtraiSat^ ,’ debtsnihil mihi eóftat. Legi quidem Fedronis nbsp;nbsp;J^

cóquifitas,peruerfcq,’detortas, in aliquot bonos e dos viros.calüniasïAnimaduertiiniupfubSolonisi^^ mine, me fuide no ta tu, eo fcilicet iudicio, ip D.V; 'j|^ üo,tibi Vuiero,äniicis mets S' o-b-f 70/5(95 ego “‘’'^^^p

-ocr page 169-

nt

D E T E N s I o.

S((, ’^»gófua9eamoamp; colo) me coniatixißct,öf (ljr''^flt;ifeciirctmenoncm.ld mfifadum fuiflef.quid Q ®3tcincrarius,3udax, amp;nbsp;vafcr iftoænigmarc vo» ^iiij “'“^^cvixdifficulrerpotuiffé.Etcnimego mi^ k^ftisoperibus,nullius foleecifmi hactenus turn co» L^®chominc’Mcdi'cöeffe :Nolo Meuecrates ef» (^P'fffiçdübens ifte verfipellis fibiaffumit. Errarc ^j.Ponum,lmónihilhumania'mealienüputo. Turn y^noftras aâîoncs 111 manibusnoftrisnoeflepo-yosfricainus,vngimquot;'',fed guideterra creauit Me^* ^’®gt;gt;fucceflum ac defidcratam fanitatem reddere '!2'‘^'®‘ Quod ilk dicit ,Nos rigamus.Deus dat in* yquot;''ini,idnosi»adionibusnolitrisreperimur.E^o '^^^’‘^ ®’ffcmpora-nca curatione, nihil perperana ’H,^^“® ^‘^'flc»defenderepoflum.(^are redte atque ïi^jiP'^'actapauca ifta,guçego picrate,ergamiferum *’itii,'?*®oïus,paucis hóris prarftare quiui, ailerere ^»tt '*®’ ** f’^uftra me folcecum hïc comißfle effu* ^’'^’'^’'*‘’*’üipcr bu s,n im i fe arrogans,atq,’ elatus CA^Quoduam vcródulce,hue3maruni Miere« f\. ^ *^^®gfocxhibuerif, id me latet:hoc fciogt; W^p^’’'‘^f‘-‘i‘-’gt;itc hoemihi Nobili Matthiaà Loc M^ftk ''*''^'^* ^*o»”“”9u®® fanatumfuifleïfed h w ”°^^'^ medicamentoçi vfum,diem fuu obqf* mihi ante biduum etiamretulit reich’* ^d-ifenpi Monaftcrienfis Medicus dodus:

1 i® Secretario vfuscratfamiliariter.Qua* Ptoarff '’’’*^8'^®”®f^dienstranfiretMonafteriu» iS^nrik ^^^^^^^° Mcdico,exponkfortunam fua, P^iPed ^,kermis,dilïuafuexccllentis(vt dicebat) (‘MatJ'^”*^‘*’®“ ^*ïc vfum, à quo aliquantifper ef* ''’’’‘^teb *’’^®‘‘®^®*®^ guoddamjquod in pixidula ’t» ad mor bi fui fanationem ab co fexagin ta V x flor eins

-ocr page 170-

140 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN AE VETERIS

florenis aureis, medicamentum redemiffet,quo^ w™' Fedro æftimafferfexcentis, necminorisdediffefgt;l'°P'\ Icnfum nadus fuiffetægrum. Verum quia Michael' nuioris effet fortunæ,tu quod ccrtôfciret Fedro,ip*'’'’ eopcrfanatum iri(quod fibihonorifuturumfpcw'‘j fexaginta feflorenis medicamentö commonicaturu Hçc cùm Michael D.Martelloreferrer,egeradhucr( bona fpelad3tus,quod vfuiftiuspreciofimedicare’’^’ recepturus effet fanitatem priftinam. Itaque Pgt;'’P j, Palftercampium.ad fuam Comitem à R-cnncnbcf?^ ibidem vt feperferret : Vtitur medicamentö,^ nonmodo non fanatur, verum poftiftiusvfuni,«*% morbo, morte fibi fexaginta aurcis florenisRhei^ bus empta,interit. Hæc vera hiftoriaeft» Qld^^‘^j,lt; Icecumcommiferit.quis profuerit ægro,egoqLilt;*'% cerfitus mifcro homini dolores fopieram ^h']“^.^ gratis:an Fedro, quiægrum auro ipfius omni ejP^'^j ferè dixeram,occidderit,tu ludicarcporcs.Qu^^L.oa fcribat me in haccuratione Solcecumcommit' ' ., poffumcogitatione eonfequi,in qua curatioiKy j, hïc à me delidum fuerir. Nam quod clyfma,qu'''%y fcripfi,infuderim,td rationeprobare poffum, qui* dumeffcbenè.Necdefuntexperimentacompcgt;'^’gt; busiftamcurationem cóprobarevaleo,efle y9*®® ^ tuor enim celebribus viuo^z exemplis id teftiäc’® Lÿ' nifiproIixumeffet,ôC gloriolam autoris redolent rcntur,huiclocoaffcripfjffem) Necillud fn”'^®g|,i| Vitilitigator poteft,quod Secretario proP ^’'^^cfii^ quifgranenfis balnei vfum non

cohortatus. MultominushoccalumnJarideo“ .^u^oi coliJvchementédiuturnumqj dolorem, in rdo ,jj^uji neruo9«,prædixcrimexorbiiaturum.Etcnitn^n’' jli? ciusmali progreflus obferyabam iUuftxes«’« P j^jj jd^

'i

-ocr page 171-

Mm. D E F E N s T o, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r4r

Sc^” nouum. Non cftergs quod mihi.in %|,'’\’®®KMcdidsfdcquibus cobam Dco,amp; homt S)ii)p?Prodcntibus£p,rationcm reddere paratus L^w'fmum obliciat. Quam vellem ille pollet de Çi^odorefpondere,diutius,vtarbitror,maioricg y^^f Vil o lococonfidcrertNeq} i ra leurs hinc inde y^foties Verfuram facerct.necß foro cedcrcKquo^ yjuolocoinnotefcere incipit. Ita habet D.Solcä» yhtimeepiftob.qua Soleclariusoftenditur.inna^ Ç^ismendaciis copulata, in optimos viros, ma^ tMoiex malta occafione hominem ingenuüob^ u^ordchquafi foloeci quippiam in arte defignarit: bquot;”gt;pfeabfurdiirimum folcecum.amp;abomni natu* gt;.^illiniiiïnfado atcy vcrboedit.-quoniamhöc Se^ Ç^W Vnoeodem^ tempore, Vtroeg brachio refo* i^’econtradüautumat: quod fieri nullo modo po-v^Oiplanè fintoppofiia.Quis enim idiota tam ftu^ L’’Vtrefolaere amp;nbsp;contrahere diuerfilTima elle ne* i;/^'’^ Soknandrumnon foIceciftamaGcufat,amp;fe t^''®quot;°”agnofcit. Videquæfo,quoignorantiç doâiffiinus Fedro,dum aliu Solœcum comi-A'^^’^F^'^ Sûlœcifia fiatineptiffimus. Sic equidem %êfit,alios ridens,ipfein primis ridenduspro-??*. Qiaid igitur nunc ais.habesne vitra aliquid, ^'iiipudentiamtuam intendasFedrot' Tacchrefolu-, ^'®iContraduseft, metuo ne attonitus, aut tetanicus 'P^tèfiat,quiaiamdudumEpilepticuseft. Sine ergo ^^cac. interea nos ad ea, quæ in didione fequuntur, quot;pimns.

CAPVr XXXV. MENDACIVM FEDRO-nUyde lAargxrita Kelddit..

Jlcmaxime teftimonio Margarita: Dn.Heldi fili« Inobilis^loriatur, interea dod. Echtio infultans, V 5 Nota*«

-ocr page 172-

14t ME Die IW AB VETERIS ^ Notatur accalumiuatur paffirn mendacium ä!!^ genre caufa prolatum.'Er vir bonus habetur,quHio^^^ «turtprudens, qui ne mendacium gdem loquitur. 1^ igkur loco te cenfebim’ tam in trépidé, a^tontunw ter mentien tem ƒ Dixitemac deicrauttmihifrequ^f Echrius.cuiplus iniurato (vtpote viro integfo^ä decielt; iurato credo,fibi virginénedefaciegderni»’ . effe,tantumabeft.vt illius vnqaffeäumnoueriMUi , medicationé qualemcunqj accerfitus fuerit.QuW'^“^, nefrontem obdurafti, vtmédacium fpemtuampo^ amp;veritatcinuidtaporius,qimitationepfequariS' .^ aceufationé Apologia vocast* tecç tantismenda£l®’j)j tata infamia.ptegipoflecofidist' Nóiiu£legiftt,o5‘l TOentifjOCcidkaiumafHabetquidéraendaciiico*’^^ nonaut vires mam pericrat innocentia, vtvirm’i noîsinquit.fincquitiæiunda effet poten tia. Audi^^|| o lepida nouç medicinç foboles, quæ tam-atrocit^'T^j^ tiris,amp;pximum limul impudenter cóaitiariS)3 . g[ ftus Mat-th.y.Ioquat- Sit ferma Vefterefteft,110quot;quot;®'j^j Paulusad Ephcf.4. Deponentes mendacid, loqU''quot; veriratévnufquifcj cumpxirao. Rutfusidéma'^p j regnü Dei nó confequuturos docuit.i.Cor.cap.^^ oblccro,cómcFuit D,Echtius vt mendaciocopu^J .^ lumnia^quofcelerc nullufccklli’, Atqui improbt^ ïx0iso/»ax9o(ï,id eff, grauiffimum mœroréfiue dolors i)cis:amp;quxfequuntur.SedquadonunqpuclI«fitn’' / ea tus, quomodo illius caufa dolcre, au t gauderc poP. Tu veró geen turn aurcos,Hieronymo fratrumfuo^A’ dfgogo follicitate, fraude fis eófequutus, tuoquaW^ iure gaudere potuidi. Verü ad rem.5i Dod-Ech» L^ fus diligcter expendit,fiarteria9i motus foUicireob Aiat,in nsqjfirmiusincubitjfanèfedignöofficiuni^'^^ qnabfq; eius notitia fciétia tg, neqj dominâtes ho^^ dignoki,ncq; morborg qualitas aut fpccics.neqp^^^,.^

i

-ocr page 173-

Saw »• E P B N s i o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145-

%r ^ ^‘’®*’H’«»iieqg vitaiisfacuitatis totiusc^cor# Wn ^^^^‘c^*quot;* neeg pfagiendi ars.neep vitç mor Wi' ^ ^2beri potert’. Proinde Galeni noftri de V.‘^*’fnscaufis,vfu,dignotïone,pfagiis,vntf '^’^J*l)n',ad noftra tepora, puenerunt:quo9i om^ tó*!itio,vt maxime eftartincceffariajtaomninö f®^^^^ ^*^‘ **^® dignofcédispulfib*. ^’‘cchtius.alq^ pftantiiïimi Mediciomnem qui .y^trilriam-jin pul£uu rythmis,atlt;g arteriaçi rao *ic'*P^ogt;'adis cóg^iiofcendisqj adhibét-Porrohac L^plurib’*referre hoc loco nó cófhmiCnd occidit ^’'’5’^quot;^^P^^*^ magiftros.quu a GaknoxVt dixi, ■lp '‘”fgt; 3Cfupra huraana exiftimati^ê,tradita fif. \ ’^XXXVII. DEVRINARVM'TcEXCRE-}'j^^wuniin!^Ci^ione,contr4'Ee(lronein,proD.Echtio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, •

(»fy^^^^oJio^epronapta eft lædoria, de infpedio* r/^'^*^ iijJf'oj^amp;cxcreinentorum. Atrefpodeo Sophe, kt* Silene, cui nihil prater amaiacura, bené oJet, Vwphaleruö bené fapit.enr obieâas.quæ non V^ténoftram, led neceffitatem atqj vtilitatem ''Äfimir^ Eftadt vrinaçi infpeftio cumprimis v» lt;'^f.Ariaqjcognofcendis,quçiniecinorc,Vena ca* '^^’'^'^^fc'^*s,velica,(q.ueinadmodü in obftruólio* / Vj’?quot;'0,cxiilccrationibus,calculons patet) amp;nbsp;qu® ijj '“’s coti 11 ent,q nia ab his p a r t i b u s .pxi me defcen lt;iijj)^^lluni in pid manifeftius,aut euidentius fignn L^^tlicente Galenorib.4,f3nitatis tuend«,de •'iij^’P'?. 8lt; quotidians veriffimaqjeAperientia cô-^|J 5^^'^^'’ gacruditatcachumo^tcodioucoften .

4 *'’'*^3‘ipfagiendacrifimc0ferr,eodcautorc.i.de IH ■'^■^^.ca.j.Similiter.z.pfagior^jAphorifmoç« ^^ ^^“^41 ’ins locis.Oportetant in vrinis fine fe» W?°'^'’fi‘’ccolaturafanguïs,p rcncs,ac vreteres, *‘iVelicüattraólacolata'q^,anim3duertcre,con* fiften=«

-ocr page 174-

147 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDÏCINAE VETERIS

filtcntiam.colorem.quantitatédnhçrcntiasfiuccohtfn» ta:dcquib’ abundèegit Aquarius,de vniuerfaciusfei* en tia.èc Arabes infuper, fiC Neoterici, vt nihil ampliu* fuperaddi queat, Nee ifteinpræfens notierfcopuspre* ponitur,itaqjadfequentiaproperandö,vbi primoqua* rcndum,Ecquomodointeftino9i morbi.putadiarrhffï' lienteria.dyfenteriat'Ecquomodocholera.coeliaca-df* iedioncs hepaticæ: breuiter omnes alui fluxusdiH*quot;* guentur,nifi per diligentiffimam eolorö ac fubftai^'^ excrementoçiinueftigationemdîîuod Hippocraté.b lenu, amp;nbsp;exccUentilTimos viros neqj puduir,nc(p pij!®^' cuiufmodiexempla mulra videmusin Aphorilmi^/ 2.pra:fagio9i)de ludicationibus.y. Epidemian.atq;®’. bi is loco^^affeZlorum.Si erenim per vomitura.quali^^^

ventricuio humor præter naturacondneatunacC ß boni maliueportendat neceffario cognofcimus-'y'' (ç

puImonisaffcAibus,fpufaomiusxoloi'is,imó/’‘quot;'‘'^^”j

LI^ U 1« Mtilll U VWIWI AJJ lHJVf .^ nbsp;^

templamur modó,adcaul3?i^^’ gulaconfringend^ j

ta filt; viridia noncon


tudinem,fed bacillo fepè amp;nbsp;vir^.*.„------j, minamus:Cur medico probrofumaut indccoru.»* e ’ rum veftigia imitatus,iii cxpendendisaIui,puIfflO®^X ’ membro92naturalium vitijs,excrementainfpicgt;3''.^ V mo vnquam de his bene iudic3uib3bfcgcaufecogi® lt;nbsp;ne:hancconfequi nemo poreft,remoto oeuJo^ii^ ^ J

gt;5

Proinde quod tu iraprobè Jaccffis, extrema «ccf’!^ vtilitateqj requiritur, vt inde etiam ad fummoçfpf^ j pum meufas accerfamur,epularum obferuatofc^i^jy, poftea falubritcr.de vita: genere, ra tione vióus, ris morbis, decernamus, Hæc quum veriflima quot;quot;nbsp;ji communibushominum fuffragqs probata: quod'^.i focinus,ex odio, amp;nbsp;liuorc, ei detraheie,qui mfcun'’^jy aliusopinor, inampliffima Germania,femperfe'® .lt; riam,inanem,diuinatricem,aeferefanaeemVÄ

-ocr page 175-

1' P

I* b

* r (

i

l ƒ

Ï b { *

Ï ƒ

l' J

|L D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147

j’^ntcfflnat^qui'ppc non ex vno hocfignojcircum^i v^terum imperitorunïcófuctudinc,fcxum,£ctatcm, j’''’neinniorbinaturamdiin'namus:fedadiunüis pa^ ^ioiRicis,viüuerfaqjmorborumfy’ndrome,cau(3m H..»l*^«,V-^tiam'^cuiufcuncg morbi,aquibusiemedioiura ^tioncsaccipiuntur, inucftigamusatque obfciua# LAtquifuoinore facit cauillator,8CalienarumlaU4 ^tredator,qui maluit non errantemaceufareac ;^^^,^ j , iipre.quamerroremfuumagnofcere,amp; femetcor* * P^'Criminofumequidem amp;nbsp;à veritate(quamprifci r^phi.fecundum Deum,colendam,atqj rebus om* ipntefcrendamiudiciofuo fummoiudicabat)alie* i^i^idum matulam, dum excremenroruminfpe* iii,”''’'acmotionemeidem viro obqcis. Vehementer k'W pudore,imo qua impudentia id fcribere au* ii2?‘ï ad huiufmodi fcurriles ineptiasdeuoluaris: Iti^?*soiniubus,amp; te vaniffimumerronemdemon* V’w honeftos labores fubire.dù imprudens nos *(li, 'quot;fdicinæ corporibus curandis vfumadhibere k^onpotes.'fiquidem vtpaulóantè fcripfi,inte* ’^'quot;^ Vifcerum naturaliü morbos nemo rede cu* '»rj^taiiainde,pr«ternaturam,prodeuntdeqciun-'’quot;nJ’^f'^^^ïoquod omina iftagermanicèpotiùs.vt SUspjfPdimartijóCexercenticontumcliam apud vul* ï’liilis’^'^gt;5uini latinècderc voluiftijMitto etia quod '’•«Il'ä'^^*®^ femam proftitucre (quod ignominio-

ï’Jibusaffcdtbuspublicè cam perftringe* ^»u”l*’^'’®™ P^®®«®* Vides hic modeftilltmcie* Sink ^^ rapiattranfucrfum calumniandiimpe* K^ ®“’’m Virum.multis principibus, artisope* pVk^ ^charum,peftilenrcm Jinguam vibret, X^^“/J^luro fe numen abundé,poena grauis

»'arda fit nia licet,

X CAPVT

-ocr page 176-

t^d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDfdNAE VETERIS’

CAPVT XXXVIf. MEND ACIVM FEDRO-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nifydeDu^cldorpUnaScorluticii»

L A /TOxdtmiflbEchtio,aliud corainentum.dcmuli?

£ re Dufl'eldorpiana,fubneâ:it Impoftor.quodingr nuèpaucis,exdot^ihïmiloanis Vuieri MediciadmeR reriSjquóomnib’ ipfa veritas m3nifeftetur,adfcrib3nb Vtfi nolit audire moniforem, audiat veritatem leçon' Y^ y^tfffi demnantc.Hiftoriam,inquir,omné de Scorbutica Du‘‘ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feldorpiana cognouimus:Ego cum D.SoIcuandroiOpf

ra M.Cofme Chirurgi Principis,q earn hefternodic.3 çdcs fuas,vocauitralioqui noft^icamautea nemonon'^' Mira effudit Fedro mendacia, quo^t eum haâenusn“ puduit. Francicum appellat Scorbutii,quumiJlaiiuiquot;l morbo gallicoIaborauerit,Vtqu£Emultos3iHi£)SCi5^ ritota fHUiinc vixerir/nuUa labecotaminata : L*^ Tj ctroad iHüm,curationeintnftituerit,poftadhibiï3n’‘i‘ alia,quib''excruciatafuit,vfuargenti viui. Nec^^'ï’ bus iftein Francia notus, fi forrèednomcreferl^'^® * Sertbit fe decé diebus ca curaifc, fuis illiscmcndi*?® dic!tmentis,qu«excr.uciarirnouéfeptimaniscoiii“''J^?

'lt;

fuir adinifiutnunuJritudine.amp;purgatioiubusylqj^ ^^ atrocibus,vt fepeanimolinqueretur, amp;nbsp;morte præ^‘^^ tern expeciaret, tamefli fatis cofirmato adhue ani»^^, let,medieationisiintio. Tibias inunxit pofteavugi^, to ex hydragyro non cxtiniflo.fedcralTiusimmiftO' ' fcilicer fpincusfeft Mercurq ranroperè abiHoJau“?* MJoancsBrediusapad vos PharmacopolacófecK , dicamenta,Vbichartulç,gbusdefcriprafunr.if^'’''^‘P|^ funr;Proi]Jis,circiter daïeri quatuor numerariiuiit' dufiutn Fedroni poindra eft muiter, cuius *^^^'”‘'? ,(; nefecit breut aliquoties hofpes, apud qué,illa decu

aUo^ui mulier fortuuæ tenuis impenderat f^^^^^ÿ'j^, i^


-ocr page 177-

I D E E EMST 0. nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147

^’^(iakros.dum ilium ill fusera flee la s fqbmde eónm«» ^tidperer. HæfitilJa.u« hebdomadibus Coloniæ.ob ’^fionem. Vnguentorum Slt;potionis fpeeimen mit* j^uomi nice ege argen to vino nftenscuidenriflime, Xnodumextindum, nedum Mcrcurqfpiritusexi* ^^npoffit.vidi: Nee tn intégrécurata efl.qnia circa ^uniu,doloresadhuc fentit,m inferior! tibiæ iöäu* ^^ermorbi relk]uns,vclexargento viuo.Noméfup Aevoluiflé vidert potefl, vt de veritate ingrenda ^5onéprfcideret. Tibia altera veluticótractior Val» ^''i^iniiuHiriget, vt vereatur fe reftitutum tri intégré ^W. Vtrigiditatem tollerer, cófuluit Fedrobal* , I^^æxdecodofolioça nucis, qucrcus, pruneilifyluc* Qj’itioiium.artemiflatjflorumchamomillcCjfedfuc* ^^’ï^fdici:quum etj adftringentia huic malè,contra (?’’tioiicm,adhïbucrir. Ego veró illi confuluibaU iC'xfloribuschamomilIæjVerbafco.althça.malua, ^^’'GutrasaHquotolelfœtidibisqtrJicin vi* V‘’?'’’^,exFedroniscófilio,amp; haufit cum magna ^^'''atioiie.Hadenus Vuierus.Exqua equidé narra» i ^’’*^®5»flprolgt;aïïïn^fucrttexcelfi Fedronis me* fL^Siaiendacibuspocna,legufcueritatc,irrogata baud dubic haberemusmedaces : Si fah %I '^Q^fe pfiten tibus, amp;nbsp;per mortes ar tem exercen* \e P^*^ ^Pi'ta punienda córtaret.hanc Paracclfici ’I’ilih* j^^’^oofecret-magna pars Germania:. Nunc % • ^*5*’np«nè, Imô cû fäuoreac honore quodi SL’quot;“^“*'^*amp;occldere liceat.pudorepofito.infa* Su *'°^”'^*^dacia côfpuunt.Porrô ridiculaeft ope-M?^?^^®“'’®tio,aur potiuscoUatio tui,amp; lapidis ^/»’’^’‘f’roore vfqjadeôphœbuscxarfiffedicif, *''Sû nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''‘^ ’P''^ fuas artes, fua munera,

*^ifharâqj ei,cçief çjn, (agit ta s offer re t, A»am é

X x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lUc

-ocr page 178-

HS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC IN AE VETERIS

\Ue ut depopti proferretfuta parentii, Scire potefl:ites herbitrum,vfum(li mtdendi

M.aluit,zr mutiif dgiure inglorim artes.

Reeufauititaqj lapis diuinandi fagitrandwjartem.Q'* tharamqj fonoram rennuit, tantum Vt defperatipatn^ morte auerteret,atq;eidé,aliisqj féliciter,fummoApoi* linis beneficio,medicaref. Vndcinfuper Aencfügii^ Vulncrato opera fua præftitifle Virgile feribit, fob^ niftranteDidamnum Vencre,cuiusfotu cumalqsl^* bitóvulnuscuratumeft.non humaiio eau turn prxW‘‘'' fed Dca falutem filioafferentc:Quapropter

Arma cit^properate uiro^quid flatis lapis Condamat,primus^ animas accendit in hoüem, No« hitc humants opibtts-,nonartemagijlra

Proucniunt,neq^ te Aenea mea dextera feruat, Maior agit Deus^ati^ opera ad maiora remittit. Sic ille.

CAPVT XXXVIII. COMMENTVM FEDR*^ nis,de curationibus Principum.

SEd quid tibi medicaftro, öCodiose iadabundo» .^^‘J lapidecommunefinü quemadmodum iftecaHi’* ,^ Apolline artem accepide traditur,ita tu a nefew^fL fero Deo mutuatus tuam videri poffis, Nee vielemquot; ^ exemplo, inglorium te effe voluilTe.qui f“’*” .^L^ da.tua præconiadpfe tarn ambitiöse,in fe^u^nHb« ^ femel effrenata conhdentia.ac blafphema ^f’^^^^ijiij» curationespodagricas, conuulfiuas,atqiæg*'®®?.’uji biles, quafi loueraè cœloconturbaffes.auttheiwi |,( mulicrum exemplo Lunam ac Solern commouil^ '^^p Martern præho viciffestaut Palladem ia^enio i^r^^ fes,proclamas. Cæterùm qui funtifti Principes res/qui Principcs,qui Epifcopi,qui ^o^^^’y^jiJpb^'

-ocr page 179-

V D E F E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ49

iiiQ'’’’H,Hollandit Qnt viri ac fœinînæ üluffri loco !%■ƒ?'' L'gatos,foincifaruntƒ Ede vnu,cxfeptem, % ft ^' ^‘^quandoplanè nequeas, nihil aliud.quam il^.^teftimoniaæftimo. Mirum nifi ex Creta vfep Ç9iia,niendacem tenatuUnfauftoq^fidereun Ger-v”’'Vet^mfufpicor) homines amore, laude,pixlt; V^fequantur.quum vimsnouam acadmirabilem, yï?P^’’’^o Paracelfo, medicina doccas.amp;ex no* Ç'is.naucm preciofiffimarum merciumpjenam, L^soras.aduehas. Verùmquiaambitione turge-w “’’P^*^’^^^^*’^’^^°’ ‘^u*“s Icdioneexultes, R.e* Ü^ffimus filt; Uluftrilïimus Princeps. D.Kobertus lt;^®’’^pHcopus Leodienfis piæ memoria: comitiali ^'''öria debili laborabat.Isnimirumhonorifica fa-^^f^ Quorum fama illedus, Vt qui paffim certam.C. ;tt{?fêpo'ilicereris,modó fumprus tali medicatione {((^''iosinipenderc vellet: Nam fingulihauftusdu^ gt;j,. ^ronatis,vel faltem aureisconftarenr. Redili-Ç^Um confiliarqs communicata,tametfi fumptus Si^fscenferenrur.attameu conftantibuspromif-W‘i Veram curationis fpera, eredus Princeps,D. fOUi fub id temporis vna,cum quibufdam Mcdi^ ^^icnfibus,acD.Gilberto Lymburgenlï.ci me:* Çttt.tnandaGVtde morbo Coloniæ tecum ftudio V'uumqj iudicium,curandicg methodum fumma 'lt;i[j'’'*^*get:Quod veróad impendium,omne idlibe-itiil^*’iitneraturumrecipit. Parit £chtius,adirnobi:* |^ ’’'nloannem à R.eid in platea D.Ioannis commo '^ •*’*^®™^‘’^”’’‘'°^^°‘^“*“*” expetit,afferens fe *i^j p*®lwlgt;cfc,ab EpifcopoLcodienfi, qua: tecum

Quidfit/dumhictertio ^^ *r’“’*®‘l“ä® domi effe voluifti,diffifus haud du«: .®“w«ibustuis Vt quiinligncm mentiendi Volun* X ? tatem

-ocr page 180-

lyo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDTCINAE VETERIS ^^ tatem haberes,curandi vcró morbi artcmnulbW. poftquamabhofpire tuo refcitumelh teqj doraicHec ■gnofceret, rogat negandi caufarn : CuirefpondeSi ’ Echtiumtcfcononadmitto, quia nihil corurapharn corum paratum habeo , quibus in Epifeopieu*’!’'“’ Dpuseft. Hanc ludifreationem intclligcnshoip«™.^^’ concidifomnisexiftimatio tui.quialioqui magnra^f prsedicarefolet. Ifta.Dcum reRor.indubitataluiH-igitur cofcienlias iwftrasproiiocasi’Cureas inaraP ^^ textuonerasï' Tuam verius infpiceiacpauJulurahu® ^,. , ni,finó chriftianipudorisadmirte, ac tandemagi’^^^J ' quantum mendaciorum iume,meiqjfimil«iira‘’v^,j tes.acquantamaceufationem pettjlanter cmnidas! quantam ignominia Principibus virisinféras,quo^ j leftiffimç vanitatis tuæ participes facerelaboras-ÇL, minus Deus, libel eaffirmo, me nihil eorum.qu^ jjj/, ^ fimcnairas,fcircïfcdconftanter dico,qiiod viu*^^ j,, h^ plisedocerepoflum, tenó medicinam,atcam^^* |j- ^ abfqj Humana vltionc.intrepidè Coloniæ,vien’'^'^^,,. ^| cis.cxcrcuiflc, Quarc,obtccro,collige,exprorail‘°’^^,, | ^ in alqsnationibus virtutes, quxmiracula.ap^^^^^^j^ 1 ^ tos j nobis derelidos.cdideris, vt te ceu numen a«4 J^ colamus,amp;Chriftianusorbismagnihcentiaiuarah^j, l^ nisdecantandis celebrarc polïit, quando viden^f i^ ïtt ieni Symmiftas amp;nbsp;famulos , per omnia , ßue n’ ^^ uerfuni, arris veftræ præcepra cum noftris » ç®*, .^jj % atqj fecundum cxpe rient tam hiftoriameg dqudicai nbsp;nbsp;^y tendis.

• CAPVT XXXIX. AD TERTiVM CA puifamofi libciU iedronift

fa.

-ocr page 181-

D E F E N S l- 0^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJI

y^oioadcaput tertium,quodeadetnphilauti’a,amlt; J ^irionc,vanitate,odio, inuidia,acturpi iadatiaad (^'’mvf(ç plenum eft- Scdquoiüam feimo longus, quot;Stantum.nonfingula verba apponerevolo. Initio 2’®feviiquam ægrum curandûfufeepiffeaffirmat, ,Wnicorum medico^a» Cbirurgorumramp;argutio-i^opcra confilioq; dcftitutum.cuiusrcifidemabip* ^ispoftu]at(óvirumprobn,in hoc fingeudo men® fOQuod verônon omnes omnium morbos fanaue» finira diuina quadam vltionc ,aduerfus peccata, | ÿpræceptorum Dettranfgreffioncs,fcrjptura fa» ’ lt;^«te»lt;iuasMedicus vocatus ignorat.fieri ait:atcg ^”’turæ pfidiumomne adimitur prorfusq’denega-'b^aipoftg hominem, inquit, Dei fee re ta latent, v'^sfumma arcana huius monarchiæ,qua]iafunt 0^^'^°^’^æ Phyficorum,effentiaftimmcos,balfa» S^unsiokum Solis, amp;nbsp;fimilia in vfum Ver tere v\*ha:cmagnaliapræcipu3,fanitatemnegât,ira* ^^^Öeumnuncianr. Qitando igitur Deus amp;nbsp;na* h',^ iiïiniica fuut, quo iure Medicus aceufari, '‘’\3^’P°^^^^f ^‘°^quot;’''°'^°‘^®A'’*dcrt',contentiofè na* '’'te- propöheredicitur. Atqui hoc modo chy-ifjçM Humoridæ,qui fronte politi ^'^ ihfit^ ^^‘“‘^”^ r**^ pecüo re uulpem, ijtefj “^än^ ^ fimulatam medicinam fuamexcufa-^Kj’ï'*l’’Cönt : Cum nequeapud Mauritanos,neque X(c(|''''^\'^^J® Verbulo » huius vniuerfalis mentio ^•'qu^a ^’^*” ’P“^ Chemicos atqj Alcumiftas. Præ* ?’gt;iiV'^‘’^‘' 01'niuü in me fiduciæ fa tisfaeiä, caufa eft, %a ^^i^®^®^ iraprobis inexercitatorum Sophifta^e ^nat ^’^^'cc^’^atèperditos.vtvero Medico,in lu %* ^^’j^poffibilc fit ablatiireftituere.Hæcpri* ’Pifispars elle mihi videf, cui Vt refpondea’.in

'V

men*

-ocr page 182-

MEDïCINAE VETERIS

ÏÇÎ

mentem primo venir Solomonis prudcntilTimi f3cM fententia, Nubes amp;nbsp;venrus abflt;^ imbreeft.quimagiiifi' cèpollicetur.fedprçftandofallir.CùmitaqjtuiiôThra' fonicismodôpromifl’is.non fpcciofistitulisacfucis.l’^ minibus imponis,verijm Vniuerfisinfuper Gaknip^ feiïoribusamp;imitaforibus frigida futiliqj didionci*quot;“^ riuses,quandoneçu Deum,neqj hominemmetuenS)!'® punitumadhuc mendacium exerces,teq; omnibus''® medicisanreponis Mcnecrates alter, qui nimio fibip' cens,luppiter à fuis cognominari voluit. Siequoqu^ fallu immodico turgidus.nemini artem,nemini®''jj, tionemtuam impartir! voluifti.nifia Galenicisc®quot;^ matusamp; incurabilisrelidusfuerir. Idfi verum^K^^ non fanèplcriqj paren tes,non coniugesjiiona®®® proies fuas,acerbnrimis ludibus,defiderarcnt.

CAPVT XL. MIRACVLA VEL POTIV^'^ micidu diquct TedroniSf ac Pharmaccrum Pitr^cclfuc^^'

IN quibusprobandis, nonquæram peregrins', ,« meftica tclhmonia, Nobilisvir An^^Ru®'^J,|ii fedus arcis Aldennarenfis fexagenanus, conft^Lf* corporis tenui»rara,macilen ta,in Faucibusamp;a'Pjiljiil' ' teria,ex defluentc,è cerebro,continuo catarrnO) amp;( t monem vicinasqjpartes, quærebatur : vndc ,i;i’ ’flus,ac humore lubinde calidiore vehe®«”tiu$ jj)» j tus, tuffire ccepit.óf quidem grauiter.Huic *]^quot;’y ’ ftris mcdicatuseft. Fama:tuæ nouitate inui«/“ jj* enim recens Medicus multis elle commci^^*® jjj^ lutat.morbum'qj aperir,auxilium petit, magnam, amp;nbsp;integram falutem addicis»®®^^tlt;ÿ’j Iquinquaginta numeret,quid multist |collocas hominem in hypocauftoangunoef ^j^j,/

-ocr page 183-

D E F E N s I o.

.\loquot;^'^^“”’^“erfoTempil S. Columba:habifantemt iinffruitur fomax magno perpetuoqj igne. inrerei 'U *^'^°f“^ purgatunexacerbatur ,ci'ri fameqj intole» j^'‘iVcxatur,fudoretandem fuperfluo,exhauftis vins:. i^’oiiinibus, iugulatur : fiquidem hunc fenem non ali«* j jjÄficonfirmato gaJIico laboraffettraclal^Füq j ^'Juotcnec^uroremjapud in£b|i;.ium Senatum.zSJ ^l'^quot;’^‘^•Sf’iiito'.pcr £uppncêmlibellum,tradus* i 4^pecuniamdoloacceptam repetunt. Hoe vnumf kg ®®”**’®feWcisartistu£c. Nunequid refponde*! çtf frontem in enecando ferream poUiderc offen-1 J' lnciditin morbum apud nos ambulansadhucae * tt^ta munia obiens,corpore,ftemmate,ingenio,mo I *’ob’ï*sadolefcens,vnicus paren turn fuoçii -j. ^hçres Guilhclmus Vehendaw.cuiuspater autö«l L^°'’lilioq5 fiiigulari.apud Reucrendiflimum Epi^« i2'','’gt;Bainbergenfem Præfedum Aulæagit. Is,fuo Ç^'Uitequoqî accerfir,cui dum imperitiffimèaccon ç'iiinè chemica Vulcano tuo elaborata probes,in ''ï^^'*'^^ BabetïMox tantum non in fornaceæffuaii» tj^'ofudorifcra etiam mul ta offers, quibusçgerfic iert p ^i frequent! fyncopa obrueretur : Et quäuis \\^ ^uWjpottim refrigeran tem cfflagitaret,ac fu* ij^’^in necantemcg fudorem grauiffimè criminare^j Hj^^^oinnesdeosm auxilium {inplorarer,3ttamen ; ,‘®iin«nanis camifex nulla cómiferatione motus, | P'^fitemet cum filiacuiufdam fabri lignarq (cuius ^^tnproptcr demortuum parentem fupprimo)oble» . ’'‘quot;tcrcanobiliffimus çgrotus tua culpa,tua infeitia, ^'*J*5^)non fatalineceffita te, miferrimè occumbit ÔC ^Jttur, quenj Medicus ingenua arte edodus commos* lcruarepotuiffet. Qijcm dolorem,quem mœrorem»i nuiufmodi mjntio, triffiffimum parentem acccpiffe| y putan*

-ocr page 184-

»y4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICI NAR VETERIS j,^

p u ra n du m eft.d u m Hli u m vn icum ta li carmficina,ica

; fente^enedum auditfReâilTimè diclutn iudico.plus ^^ 1 pc à medico, quam à morbo periculi.clïe.quo-li'’ ^^^'

rilfimè torqueri potcft,qui tam improbe opt*®*'''*]}.^ bolem non tantum periculo, verum ipfi mon* ii^^\.

c^ris. Eia age, conilanter, in ipfis operibustuispr*'^ Vra,pcreniiein farad con fequuturus. Scd doce me:Noi*

confeientiam tud tarififceJerisrecordatioftini**I’’‘f . hanenequitiam fuam Deumlatereexiftimas^ E*^“' dicem noformidast* Aut iieminéfupcrefleaïbitraij^» talia flagitia tua agnofcés,in publicu edereaudeati' lt;nbsp;aftutapietate, in mcdendo,perfidiam tudadumbraM Deum erro% tuo^4 reum faci s,quafi arbitrio opérait*“ amp;nbsp;iuoru,ipfein fumenda corpora vindida»vtatuf;'*’

’’«adeo prçfidc ira ti,aut pacati, vt fic dicam,animi tó‘^ iftituat. Siquidein hoc in primis urges, quail dw*''^ 'tio,per nouara iftam medicinaantiquorumdog*”^' præcepta contemnenté, innotefcat amp;dqudicai'F . jllaeg vnitibi tuisqjdiuinitus reuelata,iuexcuü**®quot; bonæ m ilçje medicationis,veniar.Quapropter^a® ■narchiç veftræ arcana,êlt; naturç raegalia,vclut8£l*‘’ ibitatam tefferamemfdem diuinæ vJüouis.coiiuent' ‘ôblafphemumosoleto implendum,aut faxispotiuj (rueudunuNarain tuisnefarqsatq^ incognirismed* 'mentis,iudiciu Dci exceJfi comprehendis,quôiiili*l^ idiuimagisimpium, Verum fi placet fruâus vedrosv 'fpiciamus,qui omnes eô diriguntur, vt viua imffiod ,ftiæ,ambitionis,ignorantiæ, amp;nbsp;fcelerarænicdkauo'’ lexempla fintJndeenim prodeuntdubia,nQuiteriiiu^* |ta,obfcura, ôC antiquiffimæ medicinæ iguoratapquot;^ |inaca,paucilîimopondéréaut mcnfura,brcuiflimo*^ tporcjtotû corpus, adextremos artusjitaenoimitcrp jaetrajuiajalteraptia, ÔC concuticutia» vt ipfos Quo^

-ocr page 185-

lü , D E F E N 5 Ï 0, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’??

Ç^sinterdumafficianf, aHquandoetiamcxcufianf, ^’^”3aut altera horub, aut fairem pauciffimiseffici* ^ ’ lijf^WoluantqjvniuerfajCarnificiscxemplo. Eremo- ,, tttj’'’*?£lïfeotia fint venena,quibus,abfcgomnidubt-M' LXpurpureum ftimmeos fine Aimmonneflentu,|;

m Phaeton tis, ole« chalcan^»^ p1ura,iniftofordidoopello,V » ,’

,'VitrioJid-u]ce,amp; quæ ;

jJ^fesviolenrilïimarîiedicamentanaturænoftræad-Ç*«na,proutcxperfenti3 teftatur,annumero. Scio ç’sfolo vfu Antipaong, vt vocatis.præpaiafi gras ^ 'quot;’'quatuor,^ in fubftantia, amp;nbsp;infufionealicuius li^ ^?'gt;s,iurfuni ac deoifumgrauiffimefuiflepufgatos, lt;nbsp;Morbos logos incidiiïc.aquibus nunqudextrica:* j^’Uttfit. Noui Medicum in R.epublica noftra, alie^ï CSttam fuQptriculocautiorem/fimplici confidentia tis ?*^^®®*“*s in feexpetiriV’oienté,eóinfalubrita* tj^”^^»vtnunqoainpriftinumvigor€ni^c corporis j;^ftcollegerit,fcd ad extrema pene anima, Antimol -ijjp'^ '4£®a t u ? fi t. N o n i fe b r » e n t es, n ou i p h t h tficos,a r«J ^^’^calcüTofoé, leprofa fcabie ac cutis vitpsaffes t,fj’’‘^»odi cétaurica medicatione,aut verius mordilt; 4ft,lt;'’**’^’ttrcma répété diferimina, Vomitiones ve* , cjr/f'^’®’ colicos dolores,diarrhoeas,cóuulfiones, j ((?^5gt;fyncopasfrequétcstln fnmma,pmaturas mor i j. ’»Mos fuiffe. Ateg hec oia qn pmifcuè confufecç, . ^ationépliyficâ.methodû, citrademóftrationcsar . t’ticntasslmôcupudédaexecrabiliqjphilargyriçjfub .^•uft« mercedis,pximorumq5 ealamirate (vt mox ■ ^ ’tuidentiffimê oftédemus)3gitant,an foli diuinæ vl- ; “»ijppeccatapmeritteattribucdafint.iudicet viribo» j^' Odi.acprudentes. Egofimpliciter dicoïtales,cótra j '»««dufdc clemêtiflima dona nobis tot anno^tmi« »^thrgita peccare grauiffimètquod tu facts,occulta

»«ti

Y a Dei

-ocr page 186-

IJ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC IN AE VETERIS .

S2 ^^* ludicia,amp; naturæ legem, quæ cum munaoex ^’‘ menteiiataeft,accufans.

J CAPVT XLI. PARACELSISTARVM AH* «1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quothomicidi^,prlt;ecipuè AdmiSodenHc'

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- mij miracidx.

j j QEd poftquam hue ddatusfum, oportonèqu«lt;blt;^^ OCongerrone tuo Adamo Bodefthein, ficut a a^ fimis l'ngenuæqj Adel viris cognouiicómemorols r*’ jcofurti adpuerum genere amp;nbsp;for tuna fatisampluni) tis foeditate male fartmatum accerfitus, Vt artis pra:ftantiamcommendaret,£lt; crumcnaminaneniö^^ , to auro,occafionem nadusJmpleretjelephanrwli®' . ! tinuopronunciat. Pa dus deinde cum illius c‘’S‘’?L » quadringentis aureis R.henenfibus,fanitatem po^^ tur,quorum parsmediagt;inpreciofa medicamin^i’^^^j' farioefletconuertenda» Quuum vcrólongiusid ^y, |‘differret,nec curadi initium facerer,data:hdeicfl®L •datur.R.efpondet nondum Venetrjs,qifibusopus^ ^^ aduedaJnfuperaddit.puerum adfuoslafcspef“^^ dum,ifthicqjad bienniumcurationis caufopd'W^L^ dum, Hïc non incommode impofturx fofpicio^^ tur,Moxdiligentius,de fama ÖC artemedicantisjii’l^^ ! ritur. Re itaqj üdclitcr explorata, Paracelficum «“P toremciuiliterdimittuntjeruata pecuniaaepuef^’k poftea facili impcndio,amp; Galenica medicatione IP tuitur. Siciftifamelicopinguis bolusèfaucibusw tur. Addam aliamhiftoriam non minus veramdi*“ ptuoßorem, de GeorgioOffendcro.ciuc Fraeford«'' Vt qui fimul SC Valetudinem amp;nbsp;pccuniam,apud eun«,^ Dolophrafticuni Collegam tuam, pcrdideiit.Hicd^

^ ter triginta annosnatus Arthritide atqj cakulog^ lt;er laborabat, audita huius eximij prrftigwwns»^’

-ocr page 187-

. D E F E N S r o.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJT

iiaf'• ^’^^exiguoærepacifeitur. Vtüur ergo Me* '^^,™''^’^5’duincppaululum dolore leuatur.fperat jj^ ®cJiora.rfta durant fcincitrcm, Campli us: Dein lt;nbsp;jjj^oûdétériora. Id aiumaduertensimpoft'or.appo* ^“lt;:odoléntivehcmens caufticum,ficqjferofum hu* ^^^ exartubus euclli t, pôft dolores quietiores: fub-tiJ'®“^“^*« tumorem magnum artus attolluntur, •jj^tusingens,ôC corpus ad atrophiam deducitursgd L ^cuenerit.rudis artium diuinare poteft. Expoftu-L ^nati cum medicaftro: qui vt famæ honor iqj fuo ^?f’'®*’^^’^c^^cfatu«'a parent« aevifægenereper-|ij’*®î Numamp;qfimili vng uurbo contlidati Fuif^ ^' Moxcognito hæreditario malo,acpotiflïmum eo (i(j'p®Pofe,quoGeorgium mater concepiiTet,fernen p,j^pgt;n.omnem curationé impediuiffe,tcftatur,quod '*^^'' oportuit, Horum itac^ ignora ntia fucum relt; ç'ftugium quærit. lam non poflum occafione fe* ït}|^'quot;®®ncmhuius-vulpeculïc dolum appingam. quot;Hs^p '^ Scriba primarius Reipub. lacobus Viba^ ’4^i'”löagenarius totus refolutus, qui tarnen Gale^ tuuujMofic erat reftitutus, vtmanus intègre officiu %. ?®”^^pars corporis fuperior Valeret,at cru* tttiii^ibaségimpotcntior, fcipione nitebatur,autal» I)it^f'’’3nudeducebatur. Interea fpeconfequendæ fu* ’ït(^?^*’ confulitur nouus reparator,violator di* ’till,' '’‘’offert pufillumpoftridie mane vfurpandum, ^JuJ*^®”*“ quot;^ domum prope Bafileam, Vulcanum l^ta 5®”’^ Iiquore.pr«parandum confulturuspro-H^ 'Scriba ad mutuam fidem, in fumendo mcdicami* ’tcii)'’'quot;’®”^®etlt;eulofuS)in medici abfen tia, dimidium forc in paucitatc qua'm multitudinc '’^’’®'^eere : öf fequentidicrcliquum fumen-P*^oponit,quidfitt’ Deusbonc.ex vfu huius medi)

Y 5 Veneni

-ocr page 188-

lyS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEmCIN.AE VETERIS ^^^

Vendit tantoperè excrudatur, vt tantum noi' y’’“’-jlt; corpore enedus fit, vtcg toto anno nuUiimpc^'^^f j^^, Ium,neutrügenu aut crus mouerit,fedafew°i^^ ^ j^ tasimas,emortuamcarncmhabuerit. QH^F^^FA^lJci) dico^jeiusJocicómunicófiltoJn thermas yuü fes,dubiafpc,abit.Poft hebdomadasvigiutiltedquot;’ 'L dus Bodenfthentus Ambrofos fuccis, óf orforii^''^^^^, nacæa.Salutat Ulos, quibus lp cm illuftreoifccew* • inter eas Scribam,cuinuneporredumiriaffù®^ iuuari eerto polTit. Is glorias,fumos, fpon tus audire ïdeinde Medicus rogare.anmedicaEi ^^ pud ferelido vfus fucritt'lbi Scriba querulo ooi ^^^ ore fucceflum infelidfimum exponit,oratqjp^ ‘j^^ valetudinis fuæ lia turn diJigen ter aduer tattlen® ^ cuniæ quantumuis magnæ ad fanitatem patluir^ji pefadus hoc refponfoinfidiator biduidelibei^^^d' petit,interim bono effe animo iubet. Attained ^Jo(i5 diofo confilio poftridie redit,negatfein tant^ ^^ju^i imbecillitatepropinarcpolïe,arqjideocoruno^,%iii* Vereri.Cófulereergo vt phyficis Francfordiay* ^ efcat,vel in thermis publicis, vel balncisp^i^y ^jjc* tempooi rationc. Etenim franc ægritudineffl*’‘’^i,j,'fi« cidentariam. Querit infuper de altera medicai^j it^f relida portione : hanc oblaraadhuc celerited^ypnH' non multo poft pudibundus amp;.’confufus rcccdi lt;nbsp;^^jz exemplum nófimplici fufpendiodignuinp3U%ii(* nam, amp;nbsp;fic nebulonem iftu dimittam. Audiuiie^^^jij* rimus Adamus Lonicerus ftipendiatusFm^^pi;’ nus Medicus, generofos virosdecumbentil^'l^^Ji' Philippoa Naftouw Comiti VuifbadenfiadiU’ ^^p xifle.fibi perfuafiftimu fore,non aliter prédit ^m’ tem,per Bodéftenq medicamenta encd«fo«“ÿo^’ tua manu Viru intercmilTet. Reliquerat einm fid^

-ocr page 189-

I^. nbsp;nbsp;nbsp;, n E r E. N s ï o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!ƒ?

’in* r ^’*^'^^ inyfterqs.nefciogd vfurpandum,Cætc=«

^ 'Pu generofa affinitas, inito cófilio, media partem ^^quot;fcocochlearippinacei vfu cuius, tantus in faucib’ lt;nbsp;^Ilus,ac incendia fuboritin pedore, vtcelerrimè ,f«tindusfir.Inipfoautcochleari.exmedicaminis ^'''iscorrofionem manifeftaanimaduerterijt.Quid lt;nbsp;fJM’^rjr jjjMroamp;^infignipietate.óC eximia dodrina viroac» ^ 'quot;nolorcferre, na vidimus vitrioli chemici vefti* M^ukro.quo cu ilh'us portiuncula acceperat. Sunt i^''«raac excel fa Paracdfiftai^hæc miraculacolönis jj quot;'oreis infcuJpenda,aut vcriuscrucibus,in homici» k'quot;fnioriamaffigendat' Quis mortalium huiufmodi L’®'®f’^^^®'‘3 3udiuit,SC impunita vidit^ Poflemad !)H^'‘’'^g''ugt;ïitnuka ralia cógererc.fedpuder ac tædet

quot;quot;■Baiiium flagiriorum.

^APvt XLH. ALEXIPHARAIACVM, AC

H Pr£text!ii homicidiorum Pcdronis.

l^d Plumofum noftrü Cacophrafticum reuertor, H^’^onna monarchiæ fuæprçfidiagt;iram Dei, contra imJ''’''°''t’'s,tcftificantia,quandoParacelfifta9iftudio

numcrat tinfluram.ouunrPhi^co«» i/a j^miam fhmmeos, balfomura fulphuris amp;nbsp;id ge* H. /^'Jinflur«nomen atqj enumeratorum frequens tj|' .quot;tft.maltaqjdefignantprimo idius hçrefiosautos |t)?5‘**^cipulis:fubindctin!3u_caro ^ ouu.Phyücatii vniucrfalis

Opj. 'poteftasineft: naquicuneg his deftituitur,omné îiit?”'^'^æandoperdit,ôC Ded habet in fen fum. Quod 'ico*'’^^,^^^*^ Sr^ttiffimi plerunqjmorbioriâtur con-ijg'^'ffhmonio y.óCij.Exo.ió.Leuit.óC Deuteron.cap.

•Jib.î,adfiuemcap. y. Matthæi.^.deParalyti* ’ Ij^niplius loan.y. Cæterùmquod tu, perænigma^

’»Tain Delia fanatiouibus drjudicandamftatuas, omnino

-ocr page 190-

l6o M E D JC I N AE VETERIS ^^^ omninódiffitcor,acfanquammagnan”*’ip*^^^f^ ., cror.Dixir Paracelfusprçceptor tuns fe corarco . quibusfata fua nonrepugnarent. Idem fequoidaw ^.^ rtbundos cclcriter eneeafTe fatetur,quó à cmciati . eriperentur. Stccincaitcarnifexjnefcïensintcrfa^^,^ '^\A f Deus afflidiJTimoacgro effet conceffurus.'' A®P*® ^ xif dogmata fua,ante vicefimumannummortislu ^’(1^^ ' Valitura.Sivimhancdiuinam.feprofitente.poli* *^ jj eur tot annos inefficacia cenfuit^ Cur foil'sGcr”’ . fcribcreVoIuitï’Numquia hosfoIosJædendosci u candos exiftimauitj’ Quale hoe dedeeusfcpjaHsn^y^i,, fti’spatriîcî’lmôquæeffeporuittamprçfinitænior^ fa, vt ipfe inuentis fuis diffidèrets' Certè fo®*’'?’j^ oraculis.homoopicus edere conatuseft. Valw^’L, cum omni impictare, dogmatenouo,impoRyr^P^ jj/ patu,öffi poteft,cum Deoacnatura,iMvoiix^uff^ rur. Nobisfuffecerirƒ1 medlcinamdiuinitusm^ .^^^^ ac fecundumrationalem methodum fapientiM® ^ græcorum.ôC doûiffimoç: Arabumjarqjlarino’'^'quot;^,^ multa feeuh confirma tam,ad gloriam Dci,amp;.'P*'‘’^^,(i rum dileâioncm,fidelifer exerccamusjMonciy,^^ 0 rim omnes,præfertim Germaniæ noftræMew^^ in hoc mundi fenio mecum,quo Sathan fcgt;T‘. virus potenter effundit, fpeudomedkos yc*^*^’’quot; gnilt; peis adoriantur, amp;nbsp;cxpugncnt,ne imperitioresM^^ hcisleo^ipromiffiscapiantur: quod non cquum honeffum, fed neceffariiLpium, amp;’Reipul.V’dl'quot;^|,,jj fuerir, quopaucioresin poftcrumfallant. Nam ö j, homines fumus t;aAolt;K/xo/ H^ â^n'xefo; nouaW rcrum^

• ratorcs, atep confucta^ etfi vtiliumcontempm^-’^ gis vanitati quam veritati,credences. Sed hism b , fortaffc immoror ,proindc qua: fcquuntur ”’““ .j^j Vbi feriamoperumfuorum rationcmicddic/^'quot;’^,,^]

-ocr page 191-

Opj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tôt n ’'’min fefidentes falutem confequantur.ipfeqj om«^ Ma»«^« i^^^rtis fuæ indußriam Judat, nimirum fophiftaiumï ylt;ij(jM»#-qj^bèincdicantium culpa: quare femel perditum re;» ƒ I,j*'^n’an^lius nequit. ld in nullo hominuni vei ius, i^’Ji'iteipfodici ac comprobari poteft,duminfignt ^^*htc virumloannem PaUandium,inducatu lulia i ßperomnia mandatis tuisobfequentem, itanoxia j Amedicatione tua.prarcipitafti, vt nullis poftea ' lijptilrimisremedns iuuari potuerit. Prudentis vi-ly^oprias vires cognitas habere : Excrcitati dodiqj tjj^^'iquidægriviriuSjôCmorbi conditio poftulet.Tu

^ VUndo nihil horum præmeditar is.fadn efl,vt ho-i( ''’'miferrimè excruciatum, tandem deploratö cum L^tlis mendacqs tuis, ÔC antchac inauditis fraudi^

•^APYT XLIII. IOANNIS PALLAS*

Vd^ um nobilli hi^oria,

f’^ümvtimprobumfadnus.aut potius fumptuo*j^.^* ^. ^'^'Qhomicidium tuum.ceuinfpeculototiorbip-, ^quot;^ / ^?®”®® '^*^°’‘*^”^“^ê^*^^^ recéfebo, ficut à D. ’ •/ So’’’^’‘® ^f’wïcriptam accepi. Gum Pallandio,|zff*w*^ Pji,j/’'^Fedrone res itafe habet. Pahaudius Ifcliade ^*’ .‘quot;c annis laborauit,variorum vfus conflips. ^ iiim’®'^*5'*°‘Banno,exaIiorumamp;njcoconfiIio,deco* , ff tdi 'Snibibitdu ipfa hyemc,quç folet illi elfe grauiorjy***^’’5 lt;ó(ff’®®*partibus. Vndeitahabuit.vtredius mul^gt; , C /“svaletudmefperaritvxor.nifi potationibusea-'quot;quot;^*«*^ ’^tera'’*?*’ ^ebuitquotp in quadragefima vel Aprilt JdS^coaumÄ in Maio thermis Aquenfibus Vti, ^iiHo ° P’^ætermiiTo, Aquifgranum profedus cft:

curru vehi. niicpagano9iqui^

quot;“® ac Valida traâu,Ôlt;:inunftione alterius tibiæ

Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id eße;«

-ocr page 192-

• nbsp;1^1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WEM CI MAE V E T E RÎ ^ jj,^ylfl *^'^t wgt;,rdeffecif, Vtcumimmcnfisdoloribus.dotnum j„j *l^»/?nV repeti'crir.óCümafïixus, in decimdodaua^'^P ^ Primn vocafuseftM.Ioanncs SuberinusMcdi ^i dienfis, g fob iundura genu amp;nbsp;coxedicisduo * L^„i( cauteria.purga tiones exhibuit, affuit item W^® . ^j^ri cucurbiculas, cataplafmata coxendici 3^pa''^ , jijif adinouif,ex ftercorc columbino,amp;iehgs vaide ^^ Veficatorrjsrka pars illa fuperior à coxédicc *^* «fir pit,nee vHomaioleuabatur dolor. Hincaniulns,|^ toedmendatus Fcdrofnpcruenit,quia(3ion£S»‘^ jj, berini vfgj adeó calumniatus eff, öC potiffimd Vtfe iUi nebuloni (ramferociter Fedro)-^^^*^’ j^p re nolIc,pramenuerit ægroturn,cuipoft bina»^“^ nam medicaméri exhibitionem fe didurumaiM .^ dus reftitu tione polliceri aufit : His clapfis,int^^ ftitutionem, intra menfem,addicit. Itacppriniiii®^^x buitcandidipulueris vnciam mediamquotidie/j({. turn fudorem mouiT,vt de muira imbecillitatelt;l''*. çjji ... .* •• - ! *ur æger.Eius quoeg vi efflorefcebantrubræ Qd^ï ^fj' ' quot;’ culæ,infacicae corpore,vnde vidumiri raogt;'^V ([lt; 1 baf. Etquöcirciter treshebdomadas in ciusv^*quot;®^ t*t^Pffeuerairct,nccpromoueret,ab eo deftitit. Cirdtd ^ mumtertium veto diemabineoepta medieatiofl^ .j çgrotusfenonitaleuari fentiret.dicebatFedtoiü'^^^j?

, . ^ fi tam primum incipiam’noftri menfes numeta^f^ .^.r-« *' Refpondit fe inigne adhuc Colonixfouercoku^

Vbi applicarct coxendici, p muü er auß.'»en mà^'^'^^^ »*-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dderihifweer. Id ægrotus interpretabatur, F^dtoi^^^ j

oleo volulife exturbarequiequid in parteaifeda^’^ eeret, fi vel fciatica, vel maleficium, vel diabolus ^ fteret,(iiep^«nderdiabolumappellans. ld pf^P^^^f^jpiis bo, vt intelligas.quam hare cohxreant, curaidL^ poftea litcris hic adiuncUs. Adhibuitfuumo^c“® 0

-ocr page 193-

*il^_ D E F E N s 1 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tffj

'‘'Wed *”’* °^oi'is ccrtè deterrimi, verum nihil promo* y ^Jl *iuotidiè.Appetw’pror ƒ

^ttHI f ’'^®?*'^**’^'*® iabcfadatus,cor debile,ccre* W* r ’'^*'^*® P’^‘^’^®^æ» tumorös dolor magnus, ’’♦of •’®‘^**æ’ '^^ mirurn fif, ægrum ad hue fupei uiue* nbsp;nbsp;nbsp;'

V”^*” ^^°*”*”^^^^^*” c^P'^’'R^”tihus cum vino

i ^?^'® ™3ccratam ahemis diebus ferè exhibuit, 1 Ç^tenam in coxendicc decumbentem in a num de* ' Hilj*'^‘^‘’*^’ E^citatos cruciatus node confopiebat ’!ï^^.’”^°’^’“^quin«j^,admurisftcrcoruinforraam» ' liip''^'Kquare amp;nbsp;mûris ftercus tantopcrèa nonnuk i^’f’celficiscollaudatum cxiftimo)cum vini malua*

j •itS^’® propinatis, videbantur ex opio parats,li* ( h,j f^^omniaex auro concinnari iadaret,poftula* gt;\ll?®®onfeüioncm,auro multo,ac veteripuropu-it^ ‘’shabco, amp;nbsp;rcliquorum medicamentorumpar* ’^?*'?° ^“® ^°^° ^ tempore oftenda. Ex vehement w'i^^*^^^ ^°’^“*'^ pharmacorum vfu, excitata eft Ski^’^*’*'3tn'plcx,.qua ludatus eft aliquotfepti* iL'‘gt;BiBÓquintana aceeffit. Contra maiehcia,quib’ ''C''*‘^^l’3fur,hypcriconiscôcifçfummitatescapi« *ftfft^’*’^“’f«l*'boc Fedronis cófiliopcrftitit.circi* lt;!i||(i,^’«as nouem.fcd in dies magis ac magis imbe» illii(lp'’*^*ws,vt ne digitu quidem latum fe,in hoc VcI itgp’J »^imouerepotuerit. Quare FedroOdobris fc* *^P*'oficifci{ur,hortatus vtsger in prsdida L^corum fumptione ÔC illinitione perfeuerareU ‘wenfis.curru Colonia t,j^g‘’gt;'orbüpra:texit, quem defcribunt fideles eins fo* Ü^j ***®plar inferius defcriba,exautographo,ab çgro» 11118 •*jP“:^‘**®fO‘Cómunicato,fed ex germanica hn# W F'quot;^ ^*^ latinam per me cóuerfo) Aegrotus ver o

*t tedrone cptlcpfia laborarcjqua ifthicaliquando ‘*’* ’'lt; Z 2 paffus

-ocr page 194-

1^4 MEDIC IN AE VETERIS pdffusfuei'ar.Cùm rog3rcrur,cur CcipfunieanoiHi f ret.fe nolle refpondir. kaq^ duodecimo die, üi wn« ,^ defperarione.ego vocor Hambachio.cû M.Coto^ ' rurgo Principis.Nihil prêter fpirirum,quo”®°j *iy, lamentaretur reliquum effe compcrimus: NihilP® ceri aufi fuimus,prærer fidelem opciam no ft ran’’^1^^, deploratiffimo ægro dencgareciîriftianihoiiiigt;’'S‘’ ciumeireminimèputauimus. Vr Fedro inmeamP fentiâaccerfirctur inftiti. Si vcnerit.quidadumln'^j telliges. Aegrotus intérim miferiâfuamdeplorai'l'' inFedronis manus inciderif,qui tarnen ei»mtfîgt;®^L fpacium,fanitafem addixerat. Non cm interca fepn , næ font elapfæ,dum ab eo tradatuseft. Nos verut^oi hoc fuimus, vt quibufeunqj rationibus viresco»‘'^f rentur,dolor lcnirctur,amp;materia attrvâainW®^ fuppurarerur.Necid male haâenus cclîir. Scalpé'''.,,, profundiustumoremhefternodieaperuimusili^^^ ,j, lo nullus certuslocus defignarefur.vbiapertio”^® j,, tura moliretur.ac radu in profundocopiofuinr» neratumeffeiudicabamus. Quarecirciterpudsl*’’ , primùmeffluerefiuimustpofthorasduasdenuôiâ*' dem eduximus,tertio poft horas paucas circittfi'^,^. duas cmifimus.aceodem vefperi tantundent fcs^’j-j^ minus hoc mane, Hinccoxendixlaxatus. lu alif*?. no,ante menfes tres.lponteabfcclluserupcratfU'* Z vndepijrisimmenfacopiafluxit.nec viccri aliud ^pP catum tnuenimus,quàm gentianæ radicera : id i“® gt;, lamdegenerafleapparer. Cumqua hydraiamuobis dandumfit,facile colligis. In fummo verfaturdifo* ne,SCfi de reftitutione aliquid fperari debc3t,idgt;‘' paucos menfes fieri nequit, nee facile tibiarnacc°^^^u dicum firmitas confequetur^Hoc tarnen çgroto non curætfadsfîbiforeaihmodôrefidcrepolïïh Ex v«*^^^

-ocr page 195-

'^i,,j D E F E N s Î o.. ’ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I^Î

'''’'*«u*n ^^*^’^®“ ^“^’‘’^^ vereor, vfque adeo ven ter y •/l•l•gt;lt;■ ''ii,^^/' lt;H''idoigjtur fie cxhauttusfitjtantoqj tumo* ' / '^'^fiii”'^^’'^f ‘” neutrum latusmoueatur, pen'culum S{jp’®'^®'’®®or,amp;pr«didmus. In Fedroncm,atc5

’5*’®^5grauiterexclamat.Haburthïcciftu» l(?^*’*?^*ïc*‘«Hs,quam eius fodalifium, fuco, quenr ST^f^f' ^i^Pofucrat etiamcanterium potentiale f\ ç ®^®”dtce,fub iundura, cuianfea fimileM.

*™pfeflerat,qui tdcirco tantopert i ^iu^’^‘'®f’*’3fU’'‘ltcctFedroniscantcrq ante men-

1 ^iii,K?^^*^*^fchara nodumexcidcrir. Debuiffetetiam

’ '^gt; ,®®*ttcrecarpo,arferiamcutrutinare,amp; par-(S^ f,*’®®'^”ïgt;cótrcdarc,nedum infpicere;qu£cha-^tjl . ®*’cg^cdafunt,vtramdemorbo,quàmcçcus I \l***^*’®gt;*udtcarepotuerit.Necmeminiirevolum’, '^i/n?æS’''J™ tam belle,cum luisaficc]is,quos Co« i^J’^aUandium adduxerat, toros dieslcorlum cu^ ^iiiH^^*'”’gt;r»vinooptimo,in cubiculo.vbi etiapran^ ?;,jj hernam apparari voluit. Hæc opinor ad arris JtiC“®*cacex{ftini3tionemfeciunr, quemadmodum Sfk^”®^ ^^*^^°^æ5 expatiabatur ægrotiequisac ^çj^^'is Aquifgranum, Traiedum, atqj ad aha loca, ^^h,^’**“® ^quot;^‘^ profedus fuerat,vt mulierem Py#^ ^Hhl^^“^**'®’’* 9^’® nóinuenit, alioquicum eadem '''tb ft ° contuliffer.Hadenus Vuicrus,confequen» 'W°^^’ P^L^'c‘^2^*”^’’’ Euerwein, atqj qfdem fa-^^ '^'''y^erfis inimtos^d decuben ris coniugé vub aut mea opera fonantéreferem’. L/’c ”’ulta virtutepræftanti DomiceUæ.N. à Pa* , “'“s,virtutecommendabih's,meum debitum’aepa^ Hl)’*®!’f^9“*ó vfq,’ H. Tuæ orfcro. Fauorabilis amp;nbsp;cha* ®öncclia,uódubito,quin præfenti memoria teneas Z 5 Fedro*

•y

-ocr page 196-

. nbsp;nbsp;nbsp;166 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OTEDICINAE VETERIS

'4fclt;li#Ÿ Fcdioncm portridiedum ego vnà fecum hucVenif^

• intercœnandum,tam rarategritudine corfeptuæ™'^ fc, ac poftea rurfus in Berg, præfenreminilhotuoi amplius Coloni«,apud alios bonos domines atqj3®‘ cos,èqu3,inrerca nüquam in vniuerfumimmunisé*'’ Cæterùm poftquam idem Fedro.ante dies odo5O^,' Tua hue veniffct,fequenti die Martis,ad vefperam P*’ magnam corporis JalTitudinem,in ledum compo‘'‘ feeftesadusîmox ipfa nodeicxmortiferoquodaifli” tu,tam imbecillisfadus, Vt dicMercürii,qui kp^'’^ n«mediuseft, mane ex impotentiadecumbeiis,vt“ fecuerit.Hine ignitus «ftusper vniuerfum corpus” iliac diuagans tantifper fefe remifir.vt tolerante^'^^ quibufdddominisód amicis,qui offkqcaufaül“^ Venerant,adpr3ndium vfqj colloquutusfit. Pf?*'^ deinde cibatu,abfcgomni tarnen appetentia.tal^ businuafit, qualem pr«fentes an tea nequeä«^ jj neqj viderant. Nam primo ingens dolor in v«'’^«,,^ obor tus,qui inde vehemcntimoleftia corcomp^ yv^ continua palpitationc fupra palm«31titudinf*®'“j,3/ krit. Sedata póft palpitationc, cruciatusonifl'’ j^yt niter caput ferqt.tamqj calam'itofo dolorecóoio ^ '^ cerebrum infringendumarbitraretur. Poft hof^^Jy« drantem affedus vniuerfus in crus fmiftrumdei^,^, 51 genu in planta pcdisconcidit,diutçmeduH?®^|^jii; Velut canisoûa rodens,exacerbauerit, Remilk^^jjl rabiemfudorfrigidus, glacici inftar,ab vtrolt;p^^“ ƒ corporis dimidium,excepit: qui quidem inaud^ji^jje bus cum.in quarturn vfque diem, amp;mane amp;nbsp;''^ Wi enormiter cófecit,vtpr« nimia corporis imb^* ^.^i^y? ne minimö c ledo moucri,nccBalimétiqu^Pgt;^® j^ f. 1 - repotuerit.VJtimóiugismeiSjacDod^ft^tpffd) if^t'iK»»'^^ aixisÇga ipfe lil morbis naturaïpharmacis3b^^^,,;p

-ocr page 197-

fob;,. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, D E P E N S T 0^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»«7

^'’'en ®®”’^®o«ciliandi neceffitate,acl vefpcrâdiei unlLf.^ ^'Pi?’y”^^^^3s pilulas, quales H. Tua fepèvidif, K ^ Wl ”’* ^‘** Sabhatûrcconertis vtcunquc vin-

'tttu °‘’g^tn adhorurionemidohdnuimit'S»ytpuk %K^5*‘”**®’’t quaruor granoram hordei pondère \*'t’'^^*P®^f®f9W*lgt;®’^’® tantum femel vomuit. K r tendam vomendtdifficultatem.reiecit ma» V^Tcâu tctram,diuerßcolorcni, ac varié permit ^oth fruftum, carbones mukiplices, fetas ^*''^“‘'*f®’’*®®s,lapidcangt;arenamramp; hmilia plu^* nbsp;nbsp;__

'ipS’^tum Doâ.éirc^anno, amp;nbsp;Comitis Schaum nbsp;HP^

IijuS’ci præceptore moxlTvomitu confpeximus, i. ^mifcrabilem laborem, vrraqj crura,amp;; brachia, ^^P5”ttusfriguerunt amp;nbsp;cmoriuntur,vt tota hora ^'^‘‘^cofpiritumanimaduerterimus. Atab i,IHl'’pr$cedentisdominica;,ad hodiernfidiem June, '^ *igt;( P^wsimbeciUitatis fcnfit,adeoqjledurcliquit, quot;“^ r-Mf tis^Jfpons imp□ ten ciâ adhuc grelin deftisui£,atcg aê* bJ^udine.caputetiarn vacillât. Proptereaegogt;SC, , ^ gt;kgt;ti tlnnannusfingalaridtligétia,vtdenuocóme»air ÏHÜ^^^ptius purgationé rciteraretpetqmus, vtßqd f^^ff^ ^f.?'’’tantatæmateriæ corpori ineiret,euacuari pof# ^^^en nihil diu multuqj conantes effecimus,hoc IjC’^telpodiGm ciftulafua, qua apud vos depoûtâ iJ^ttiniig adhuc arcanmu effe,id had man* elïcc,fc I^j^'nrum.lnterea negat.hac de caufa,quenq hue nuf# L ^»e Dii.Bergenfem Iu_nckerum meu,moleftia vb çùifûrtmiiumfuum,grauet. Porto Fedroexomni# ^'’’rtatiscaußs, nihil aliud dqudicare pateft, quam J^quechariflimum maritum tuum hac ægritudi# hj-ïr^it, eundem Fedronis indubitatiflimam explo# J?®am^’ medicinam dclufiffe, óf illiufmodi malefi# *^'^aipfms corpus,ad internccionépcnèincautafle.

Sed

-ocr page 198-

168 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS

u Sed in hisrebusmulto migis mariti tuicaufaiquamfm i adfligitur. Poftquamigitur nuncpoftiiabiufalutefuai ' rifiuJamfaluberrima medicaminä cotinentemhincaU' fernreeufat: Nos Vero alqqj domini dlius incoluniio* temexoptantes,hune tabeUarium,eo iiefcientc.ifthu* ablcgauimusdimulego, cum Dod. Birekmanno, B -beuignè deprecantes, vt pr^fenti nuntiociftuUm^^ mittas,Vt ipfeexdeploratiH'imo eruciatu priftinamf^ letudinemconfequatur.SC alqsÇfcihcet annos vù’^ tus54.)longa artis fuæexercitationefeiuiat.Celcf*' ’ Colonia:die Lunæ,poftfeftum Gereonis. Aniio.^f T.promptilTimusHieronymus Euerwin,

CAPVT XLIIII. FEDRONIS PHILARGYRiA Calimnii£,?ri£ßigi£,zi7' culpa in P^hndio nteinio,

AVdiuimus PaHandii hifelicem fortcra'^'^ riam.hmulac Fedronfs, foc^fuicotidd'’^^ ^^ tias.Jnillo grauitcrdolendu.quod reinouitat£)''^Jjj •’'propera credulitate. Vel falutis fpe, eireufflu^ .p ” Quorfum enim imprudentiores fpeciofistitulis*’ f ^^ trahimurdquem non erigun t.quem non fafeim® ^, promiffa Fedronist' quibus plumbum in argentu^'^j^ prum in aurum,mortem in vitam.cximiadoâaïf j, morphofi amp;nbsp;admiratione mutare rcfepofllt;P®quot;ùt, Certèpermultum refert quem quismedicufflä^ji^p quia in huiusmedicatione, amp;nbsp;ægri vita, amp;nbsp;^^^ j^erf matiopendet. Iraq; neccffariorequiridebctarcif j, cognofcendi defidcrium, dodrina fumma,® j^^j; morq; honeRi. Quomodo autem ida in Fcdron ^^^^^^ ant,inue(ligemus.Dum igitur noua verfutia^w ^ ptat,altcrius laborcs,acbenè inftitutam mcair^^^-f^jj, improbècauillatur,atqjinhisoranibus vidctur,|^^

-ocr page 199-

f,j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lO

1, ’’’’■«Mac tryumphodignd facerc. Sic ligni SC ther^ L ^Vfum,per Vuierum:cauten'apcr Suberinum v-V^’“^®odóridet,fed iUietiam fenium exprobraf, (j 'gt;einobiicit,pr«ftigiaforem öC Vicrium.quafi vix v quot;fniautdcuium vocat: huic finiftram pi æpoftera^ ’1^‘roproperat. Senfutn Vel canitiemalicui vicia iiipfcurrile,turpeamp;impium eft. Nee enimfruftra U'fua pr«cepit Dominus Leuit.cap.19. Coram ca:«

; :j^P'teconfurge,óó honora perfonam fenis. Etaliis , 'quot;plcrifqg locis prçcipuum fenibus honorem debe-Hj.’'ï’*’t. Cur igitur irrides tu,quod célébrât fcriptult;= lijjquot;''nainfuper cap.zy.Ecclefiafticif 5cd pr«ftathoc

1 lijj*?^^^ adferibere : Qiianto, inquit, eftornamenta k.^’W’^iWiâio, ßC cognitioconfilq fenibus. Quim ll^)fƒ’fenib^sfapient^a,amp;^nte]h'gét^a confiliumq^ho* höf Multiplex pcritia,corona fenumen-,amp;gloria^ Hiç .i^ndeni religio domini. Sic habent Biblia. Nemi^ Ij ’quot;^dubium elle poteft/quin «tate peritiores rcd^ L^,gt;®ültovfu experientiores, temporis progrelfu ^^C'f'W’Pgt;™ustB veterum ftudiorum duleiflimos ltii^fllt;Jod ctiamTerentianus Demea intellexithac ’tfR^^Nanquaita quifquam bené fubduda ratione «ow p’ quinres,çtas,vfus femperaliquidapporter L ’’'*qüidmoncat,vt illaqua: tecredas Icire.nefcias: 1115 j*P“^’^*5 prima,inexperiundo répudiés. ^^* lisji ®'^got«nelt;3usparitcraccanitics,diuinishuma» % j^*'”’5 ^ teftimonqsï nequaquam conuitqs in-ftf-j ^gt;'^tquamnaturænecelTirasadfert.quam Vtadi- , V'5'’'^/P®‘^®”^op^3quot;^^®®*'®^’CO”f®9Uunturpauc/. ti5?’*.*®berbis Sardanapali fedator, qui intempe» «»Ilsf'*®'’®^«^*«^«iuuentam,fi fenexaut canusfieri j te'quot;'^ *naturè fcpeJiaris,ne quid deterius cotingat, ' “‘’tqj te medico,ad multos annos.perueniantçgri.

H«4«

A a Mirans’

-ocr page 200-

WEbrciNAE v^r^^ts


ÎTO

j^^Mf.

M/randum itaqjcur Valero ingrauefcentem xMe o^‘ time tolericiceu igaomiaiä improbres.quiînigcnio.vi* ribascÿ patenter vigeat,imà plus côtmeatiolidçdoâti^ nx,exercitationisq} medicx,ac virtatûominû^ii esttf tnodigito,(iaitunagatorin Vniaerfacorpore. Sedtao aioret'aeisdaadatiffima qaçq) in vitia torques,velatid, quod Requit, Pjxfligiatoreni Viejrii vocas,qniqm3d^ mè qs omnibus aduerT^urmô vno autahero argunicti)» fed côferipto aduerfus eos^ae prçlligia^defen(o(es,i“' tegros libios.'Nec errarepotcfl.q medicinçviitlt;^^‘^‘‘^^^ mite in(lituar,caiufmodiexempla viaâin Pall3i^^‘^^‘^^ i gnofcimus.Qiiarc/Hcpn'as fuas,nifamia lua^amp;^^J^''^ / tices imperitiapdis, dumppoüerèproieindis it^'^°^'‘. ] Vade iure (ummo nobis Venisacculdndus,S(côd^’^‘',, 1 das. Qvis cm vno temagis in Pallandq medialt;gt;‘^^‘^^f ’ ttigias colait:' quis illaßones dxmoniacas nug'’/^^ J quisabominandâfuperttitionem pmouit veh(^^^\^k 1 dam taprxttigiatricem Lamiâ.üue mauisI

ueriterhoc probibente Deo, Leuit. cap,!%coid0‘''* j i Aqaifgrand properas, hide fecide dicer is M3rc‘gt; ““ j Obfecro te,qaas tu nobis cocretas deiHUaaontS'^^^ / materidtartareä^per Francicum ligna,in Palhidi^^^ I famp tä duritercy impaäamfomnias, quä fpecili^:^^^^ 1 dicametisad vias vrinçpropeUioportaitpQuriO^ ^ 1 facta cd pharmada, qaä primo eoräpatienteioii^^^ I pasaccepidi,autforisinvenenofoapodemateti30^., I * padi,priuiqabillo.recederepropriomorbocoadi^^ ƒ qaxpotentia medicamenta illa,intera}ia,qriibiis^‘'^ I i vfas,acperomnemxtatem,dum mediciniifycisgt;y^‘L 1 ' diruHli,in rebelhbas accotumadbas morbis,tn'^V.

%^ii \^i4ijnmniif^ Li^ui^mpci micimuuji lu 10^*^-^ •^ij a era.l3Cinê,proptcrimpios SophiÜ3s,copiofcrepris ' I j nx nihil aliud, q Delphin um lyluis appiitgi^f^“''^'^ I ♦

-ocr page 201-

D E r n N s i o; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171^

taff . ^^Ugæimportunæfunt.quæ deperfonatorum «Pt^'’“^’^^Po’^cn^a balfami naturalis.de abfoluds thift ^'^^^^.^ ^Îcdiconjm,dc damius improboç^ So«« ii(h^f^^*'^*5’’^^^ ^’’3^^^ *’^^^^ vfurpati Mercurp.Sa »111 ^'f^^C’^ipfit Hefiodus nô omninô denihiloefle,(j» ^f’f'’^®®«ccclebrafîvcriffinic dicetur,vulgo men f^’^“* nbsp;nbsp;''^’^^ dicen fi crcdif,adeô familial»

^ominiâ co nomine refers:Cui vitio longé peffimo . ®«cvbiqj obliquû obfcuiûq; adi-jeere voluifti, que “iiitelligit, Vf l'afius multôtueii t mutû elïc rc, q fie gt;ioquacé.-Ncc mens certa manef.Vcrû hue illucqj “*3t.Proinde ego te ncq; cæcum ducem,necg amen* f '’'ttiieunî admitto, fed Sycophantam, amp;nbsp;nodos in ^'ptgt; queren tem æftimo:quod fi non fatismanifeftè

*”poftrema Pallâdqadione, moxmani# ƒ , dinice4Qf.j,ßQ Quando igitur Tyrannica ac Thra^ • j^'’ medicatio tua,innobiJi virojeoeffet dedufta,Vt ((^ ’prfusignorâtiçaut côfidentiæ exeufatiofuperef« ti5j-^°‘’gûvfupuluilculicandidi,cuius vi totunego Ijlj^^’poffc affirmabas,oleifœtctis,potiôis abomina ^^^^’^♦ft'ercoris mûris, opq videlicet foporiferi ^^, ‘΀cic formatulmopoftomné fpeciofâ,vt ifadi-(Z^urâmoho auro couftanté (vt iâ nô medic’,fed H ’ƒ* dicimcrearis)fucoomniunocêtiflmo,adfuprc Jij ®“*gt;a.Velut ad facia ancorä,Coloniacôfugis:vbia^ tiris ^ “^f‘^'3,amp;congerronuaft’imploias,Jnorbümé« hii^?'®^*’’^“ïca“* fublimiacônitnifceris. Mox pa^i to’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Htcrç,fraus noua effingi£,Palladi’

^'’{’^‘‘’^’quot;^âmétis irretitus t Imo tu ipfefpargeris par' ’’“’^’tismyfterqsnefcioqmalehcioinfed’,vtfic l^?**gt;vindiéUcallidèef¥ugeres,breuiter veritatéte* li jL^?®®®”^®s,vtilIts tecu tutu fit ^arbitriofalfa tue« * ’Hherclèmukis modis potefi-, comicu Phçdriam

A a 2 teverius,

-ocr page 202-

b'jM fi

r^i MEDÏCINAE VETERIS te verfus,apud ægrotum,quàm germanum medicu«^ hibuifle,quando toros dies, ad multam nodem.in cuhi* culo feorfum cum focqs, aleamacchartasverfar£S,P®* taresqj Só ægrotiinferimdccumbenrisamp;adfli(Si‘’T^ gentiffimus fucris, fcilicet vt ebriofum caput mant plumis fuftollerenequires.Sed dabis olim faêis tuis® {;naspœiias,fiquidcm Deus non irridctuGUctjculp® etalem multam patictur ;quia abftulifti quodredJf nonpoteshominhin ipfo ætatis vigore,vit3raïamp;®’® bum,cuius curationemmenfc vnofpofponderas,fi^ pulifti.vt ægrotusin tuis rcmedns.autprçftignsP^'L multo tempore excruciat’, tandépericrit. Etre^^1 dem,quia rationem medendi curandiqjarteniigquot;‘’^ fti,vt qui morborumcaufasnoninquifieris,pulfu^'^ examinaueris, vrinæ infpedionem afpernatus 1'''^ quod eR fcelus omnium maximum, locum affelt;5lt; xta coxam,purè turgidum ncglcxcris.óinfigiict®^Mi cum,huiccommitte,fi quem reâècuratumvcliS’^uy/ enim medicamina præclara,efficacia,amp; tuta,vcl®'^ ui rum manus,omnemorborügenus,paucisdiebusOj jij audiuim’*gt;fanantiarquemadmodum olim opmot® ^ fua VJylïcs,ac Gorgonis fanguined PalJadeact^L Acfculapius fecifle dicurur. Si quis autem fingut^^^ operas iuftoperpendar examine, videbitprodigin^^j, co,fumos ftolidè, SC fefquipedalia Verba fundi,ho^^i nihil quamollasoilcntari: quod non egofolus,k® nes boni, amp;nbsp;Pallandica maxime domus, Vultu,gt“^' publica oratione clama t,atq^ aceufat,

CAPVT XLV. FEDRONI PHILARGYRI^ partes emungendi tegros pecunia,ßue impunèfuriina,

QVid dicam de filio primogenito viri infigm®® ^^

litate fanguinis Vcltburgici cIari,nnJtrumF^^^y

-ocr page 203-

D E F E N S r 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ nbsp;nbsp;nbsp;/ ^'*j'Ut2enburgici,paraIyfi,ftupore,cum diminuta vi-(,''*quot;ll^*‘3fct’Adhuncaccitus,moxquinquaginta du* gt;*»1^^ i|/®sHirpanicos,quos duplicates Voedt,exigis.ad me* ^’jnentiparandiimpendium. MaterexfamiliaBem* I(‘isburgicioriuda.fingul3riprudenria focmina,acu* ^’'’'deprehendens,ar tem tuam cum maritoóCaft'ini* (j''t)inmun!C3t:Poftea binoscoronatos honorarq vi* ^“w.coruumqjfic dcluht hianté. Adolefcés deinde j '’nonalcm medicu féliciter reftituitur. Quid item I^end«ac Nobilis Matron a: Dn.Chriftinæà Veit« .^cnAbbatilfe, apud Diuum Quirmum Nouefia-Jifatumcommemorot’ Hæcquumexduroabfceffu, ^I'giiocancro, in altera mamilla, diu grauiterty affi* t^h nullisquantumuis magnisfumptibus(lifortè

J^'’illiufniodi,fingularidexterit3temedicis omnib* Jf'^fcratur.Moxablegatur Scriba ad Medicumrls ]jquot;’fuiexiftimatione indignum arbitratusjfiprimo ^J®®» fatis honor ihco nuncio acquiefceretjaliquam«» D)(^''fïtus,profedionem diffcrt. Sed quia ægra vehe«» (J,quot;^*ws prüfen tiSin expeterct,propriübenèinftru« lij®''^frum,cum Secretario fuo,amp; Seplafiario Engel» [( '’Chtcmete.promiffis nó mod 6, ver urn amp;nbsp;ære prç4 jj ''liuitibusjColoniam tranfmiftir, mandansconti^ ^’''‘'■neiilorelido, quantumuis infuper refragante, 1 'ffdirent, Obfequuntur, hominem religiofè falu* ^Mandata ftudiofè exponunt»morbi difficultatem jj'''’“t,periculum morac longioris impatiens often-3‘’8iquad in primis neceffar in videbatur, fpem mu-J^auriinfignemfaciunt. Hiepro autoritäre turgés, J'pr«buit difficiliorem.qud vehementius operam ’^prxfentemefflagitariintelligeretJneccnimhanc

A a 5 quibuf*

-ocr page 204-

174 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICÎNAE VETERIS quibufiu’s S^pallim omnibusexpofifamvoluit. Quui® quot;nbsp;itacpablegarifinemorandi nullum, fed diligentiamfe* dulam inrerponerent t tandem tertio Vix die e-voratus annuit. Titnt£móliierat¥edrlt;gt;nis ßeHerementtm.

Noueflum vbi perueuit, Deusbone.qua'mhonontïcfi^ ter excipitur, quam eximiè tradatur ,quam fplcndi» opiparis epulis, vinoqjphalcrno in mulfdnodemejp' tur,vtnon hominem,fed Deum auxiliatoremadufiquot;''* putaretur. Hine diuinas deftillationes ex puroaiJJ* margarkis,èC fpcciofidimisqnibuscpai omaribuspci'^ retur, quæ fané abfque magno impendio ncquic^r inftituuntur. Abbatiffa falutis fuæ firientiffim^,“^, risqj impatientiffima, in fpem ampliffimamereSa)’‘ catis promiffis faucia,reb’nullis parcere.oninhc^L dereparata, Ducatos aliquot fimul amp;nbsp;Aiigelotto’r, rimosnumerat(hçc ilia prçda à venatorepetita)^ cans obnixe, vt neqj opcram,ncqj furoptusnegquot;^ ^,; ■feabundè fatisfaduram, fi quid de fuo addeK'quot;'^,' qlt; auro mul to dona tus curru remittitur fplendU^^'l^^ ftor,duobus comitatus fodalibus legaris-'quid^j, queuter anxicqjnouû Apolline,de tide data ^’’'Îws, promiiFaalexipharmaca.deoçi videlicet dotwp’f^ji nihil toto triduo, vix ad colloquiü recepti,niuli’^^|^, pecunia in diuerforiocu equis cundantes,impc'^^^|ij) præter fpem inanem:quia Medicuscontinuis tionib® impeditus.öC aftuta diHimulationetertUS^ ,^j, D.Abbatiffçexpeda.tonéfefeIlit.Taiidévrge*’^‘^^jjijC fpódit. Impoffibilé fibiforetammaligni,cótun33 pji^ diuturni affedus,tantuloaccepcoauro,curatiDp^‘ jgs inde nifi nouo abundantioreqj auro operas j^liiJ fuos adiutaret Domina,fierinequaquampo*^^’* jjs^ ipfe impédium totum inftaurandxofficin^»^'’’^ jpD* xebus preciohirnnis, ac curando vetuftilïi®° pjX^

-ocr page 205-

51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«77

j^ ‘'Ufrerref, quod tarnen induftriaarteq; fuachcmica i^^feiidumdubitaretrainimè. Admirâtes huiufmodi ( i(|,?'’Jïf“®®*”iftrtpmiffisfafigati,moracgpcrtïefi»pe^ 1 jji’^^ölorvr niagnificaçzpoincitattonum memor,in \ bi^'''’M”^^*‘^®*icpattcnti iiobilt fuccurreret,cau-' k?M‘’°^’*™'fibt commendatamhaberettneqj patc-jj^fruftra fantam aurivimexpofitamÄomnem in fe ƒ. ^minanemfuifle.Recipit ifta Fedro.ac poUicetur t^diemextrada efficaciffima,inaudito opere Noue» f(^ ^'ttenda,quibus baud dubièmalum omnepromît J^^ist.Sic prorfusinfedaG3ufa,fine vllo auxiiio,do» kodiere. Interea dies nodeség flagitaf remedium, L ^ftreimè dccoquit aurum bellus Fedro , donee ,ç3risdenuô nuntius Edem commonefadurusad \ hup'^f^f^tur,minitansmulta.nifi proiniffisftaret. 1 kv'^'f^’^P“*’^ putum aurum incredtbtlibus fudori-' V\’*^^‘’Mh furno chcmtcoclaboratumtraditur,ad« i ''Pa ? gt;^P^^‘’^°^^*”'’’ arcana in manibusfuis verfa»

W^P. perferenda. Cæterùm vbtaarö hoe Nouc* ' ^’ftificesexploratur,in pulueré prçcipitatum de-Narraba adhuc paucis veriffi* *quot;ïW ' ’^ '^*^®*^* o^e vxoriscuiafdidemortuief* ’''Mk ^'’* ^’^“^’^^^’^ Vuiddichoeuen nomen fuit, quot;iiHv' .‘’f®o‘ï’«ïntcrrog.ata vidua, per quendambo«’ i(,ij]*'^eiuscóraiferefcenteni,qualis führet Fedronis» ■nfJ j^°^f*’®’®®^*cari(M’moxhoc audito nomine.in hu Ifiirr- ^®'^®o«éprorupit. Vtinâ,inqt, médaciffimum ^ik-'^''°'-':quot;’‘ïetiamnum]oco fit,meoa:re fufpenfum '”''^“*”’ ®‘’^ diabolus abripiat mariti i Itiitj ®^”^‘ff’nïühotnicida.Atnpli’ fimpliciterpcon-Wqff'^'^’^’‘^^P'‘æ*^^'^3 in fcplafia,parata pharmaca aÇ'^t.refpondit,lmômaxime,Nam fæpèolea nunc f nbsp;nbsp;’“*“‘lt;iVirUia,inftar aquçpurç lymptda multo ife

auro

-ocr page 206-

176 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICINAE VETERIS auro ædimata exh ibui t. A rque hæc dum fiunt.felediflV mo cibo.præftantilTimoœ vino^in diesfingulosfcelcra^ turn nebuloné faginare amp;nbsp;explere fumcoaâa.quoçioni' ilium nïe,eadé memoräs vehemenrer pœnitet.Prçtcrei dici vixpote{l,quantam pecunia; fummaphaleratis;^ minis fit confcquutus, répudia ris contemptisqjoroinl’ celeberrimis huius vrbis medic is, quonuin vua voluf tateacpotcflate fua,chariflimi maritimcifaJutemp*’^'* tarn elle, 5lt; omné medicinam fua^exauiopuroiprc^''quot;* filTimisq^ rebus conftare.affirmabatpeflirnusirapof^^' kaqj querordoleot^’ grauiter maritu meum.tanif':^^ ftofurcifero,vnquamconcreditö fuiffe.quitampuf'j tametfi pIurimiabeodéhabereiitur,infuderit:Cef‘^‘J^ aliter,quam fcliû ftercora, anno plus medio,locaoi”®. quib’ fua pfeudopharmaca collocarat, feetebant»',,, mo in qs, quan tumuis magno labore expurgati^^ re potuerit. Tandem vbi fraude Rhetorica,atç^j^« ta lingua,ablato interea magnoære,crumeiiâii'^^“,j({/ haufilfet, amp;nbsp;nos inani fpe elufiffet,marito in lt;1*^. jji, rius haben te,Cacodæmonis in morem, impure iP'i, fefe clanculufubduxit, Næ tu homopeffimèrif‘’P^u( dus,qui ex magnisalioçiincommodis, magnat“^ moda quæris.dum auri plurimû igné probatum^ (U, nicumpuçi æneo hamo tuo inficereamp;faJfaïc*;^-hoceft, ingenuos homines fnmptuofisfucis tui^,j|((* uenire tentas. Egregiaequidemcomutatioaurt coris, quam,cxmandato Dei.egofurtumclanreJ^u^ji crueeqj dignum appello, vtpote cum vhæ^^'P^ jj^iü' fpecieiuftjemercedis emunâû. Quæ’g’^^^P.jeJ’' osçgpietaS,quæfitconfcientia,eiulinodifariu‘^'^^i^i,qii£ rant,quo9i fumma amp;nbsp;finis hic eft, vt pecunia ‘l^^ ^ini^ impoftura,amp; execrabili mendacio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tiâ’'!'

baud intepeftiuè de tedicercpofiuni;*^^““^^ ^i^

-ocr page 207-

D E F E N s I o* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;7gt;

T''Iii«irjlt;nHi«cflx«ro,Mtrt«tifcH-s iturum.

^^tiro,Fedrigt;,tjuterendlt;t pecunU primum eH,

^•ftwfoftiiMmmoï.

^’«fiaftio vcftra fuccedit,iurc vobis ingens auri pon ^“sdebetur.quoniam omnia ex multoauroargentoï^

^®iscpconcinnantur:fin minus (vtferèfit)Alcumi* % more, nouo opus eftauro:aut ante cœptammeî* ' jj^'ionem.dimidium mercedis prxfente pecunia au*

1 J!’?’®'®orcsillius, ^“quot;'fifliqaibene cœpit b^bet ''l'iomodocunc^agatur.fine fumptu veftro,rem ma* V'^f’^'^^5gt;aut faltèm veftræ ignorâtix exeufationem (j*'''is:(Ecm||^nterimquam in partem xgrorum fa*

' C”‘’^'”^»lt;iuod iure pp,s probisqj omnibus dolet,quü

1 ^'h^'^'^turofit*«® occidamus, neue furtum facia* ’ tjç'^iextatregula vitx,quam quifqj norit artem,cam lÿ^’^^fûm bæc præcep ta,fub prçtextu phylargy*

, i^,7’5«conditiflimorumarcanoïum tuoçiobumbran*

1 1^; ‘'^mad parandum tibi oleum dulce rubrum effen-' ^''’®cnfesduo,ÓC médius requiruntur.in quib’ ta*

1 Ui^'ïurimarcaVna.fupra lotumdimidiü quantum* vƒ i 1 L'‘’’ftuinnon eolligis. SeqüTtur in contextu tuo.’»*^

1 juj 1?ïmMc Ariftatchus meus tenebricofis oculis.in

1 b.’Sj’^medicamine, auri fubftantiam nó contempla*

C’''‘‘’*°^^ quot;^^ impoftoremcompeUat,tantum vi eau» Ij^^^ïmbonam.meammalamfaciat. Reuera tuoccul* , ‘Itumifticx dolos apprimè didicifte mihi vidcris, ''Vduta^Çqj efca pifcis noncapitur.itaatsóCopih*

1 ■,^^'^‘^^’‘'JnaaUoqui famelicü nihil efticere poteft.nift i ^?”®'’^^'*’® ïccipiat, quod tandem, ftdqs placet, 1 '^ohbore.per aleas,pcr pocula,pcr (cor tationes,aut

B b faltèm

-ocr page 208-

»So MED ICI N ÄE VETERIS faltcm per mendaciorum fumos,in leues fpiritus,atqfl^ volatilem Vuleaniï,hoceft,iu inanes operas traiilit,Vi vix tricefima fecunda pars, ad hominis falutem.redeaf' Atq^hacampullofaimpoftura rerufpecies iiiquæftuigt;i mum conuer ris, cuius ftudiofior es.quàra medicina.

CAPVT XLVI. AD FEDRONIS SCVR' rilia diéÎ4yin D, 'Vuierim.

ID quoniam Ariftarchus tous non vidcf,ncc Arg'’? cum fuiscollegis intelligerepoffuiit, integriutH'’ eonftanfer tuenrur,acnequitiastuaspotenterinfeq'’?‘ tur.quaium nomine Vt ego plane arUMrotjiriiffr^'' ne tui vei e illeafficitur, optatq; tibi meutern m^'^j^ bus meliorem,qui contra confcientiam,pcr thro»®*^, altilTimi iudicis omniu noftrum,caput EccIefiäH*^Jj, e i ta n qua m d i u i n a ^ t r a n fgr eflion u m con feiop/’r^^j Ttaqjfimpliciterego tibi hoc refponfum volo/”^quot;' ,, capitisledione,intra te Vtdefcendas,teq^ipfuniC’'P.jj dasexaminesqj.num qnæeo compleduntur,maxi’’’^. tedici mereantur.duait,Tria genera odir auinw’'’^,^

‘ corûmque vitara perquàm indigne ferOipaupcixi’’^^^/ licet fuperbum,mendaeem diuitem,ôC lenemƒquot;quot; j xum,vtpotementis inopem. Conuenit enimtiM^L fequituribatimi Qua: iniuuentutetuanou cong‘'‘ .|,i quomodoiu feneâute inueniesf Proinde cauelt;gt;^ lt;nbsp;cueniat,quod Heli libcris,z.R.eg.4.dumperludiP^ Sené Patrem vocas.Paulus ApoltoP Timorheoid’^j Senioré neobiurges,led adhorrare vt patré. Tu^Ù quam Venerandumac dulce fit Patris nomen: 111«^^ hoc tanquam ccrtiUnno bcneuolentiædiuinæaig'’^,^,;, to lçtatur,vt homo qui iucundatur in hlrjs,viueiislt;^ dens fubuci fionent âuœicoç^fuorôzûcut

-ocr page 209-

D E F E N s T G ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i Sî

',gt;lodpropofuiftiexEcclefia(licocîp,iç.Qua:caigitur ^entiaiâmpietatis, quàm dodrina: fpeiSatæ feu cru

’^Maudaâerabste contemni.nefariè calumiuarijm«» P^taxarij'quandoprocul dubio neceflefit te fauciam ^ûiferuciantera haberc ccnScicntiam mille teftes, in '’wiî malcficqs tuis , quorum aliquot fupra recenfui ’^Srobècognita,mittoincognit3niulta.Nih!lmife-iMilafflidius animogaalèfibiconfcio. Haud in^

-, t;''giturdamnumpateris,quandomalisartibus,contf

| ijjquot;'^Petulantia,per fas ac nefas,quæftum exquis J.^d Veniet reddendæ rationis dies,qui reuelabit . ®‘ünituifimiliumprxftigiatorumftropbas, Slt; cha-u^niiiasarteSjVt tufalfô,bellusingeniorumçftima« , ’Nero obiedas ; fed etiam praua^t medicationum

1 'iis'*''^P'^æ^‘S‘^5’^^'''‘^°^^”^ cupiditatem,facram auti 1 ht^''?’^ phanaticos errores tuos, cum ingentifamx Ï^Mttodiamdudum fieri eoepit. llludautemfuper# i^j'^'^ftimarc.quantum nos quotaunis per ar tem me* quantum tu difpendq per tpceiofas fraudes i 'WS,

\ nbsp;^^^VÏ XLVtl. REMEDIA PHÄ.LER. AT A

1 0 rdronis, i« tertio capite famop libeUi.

\ ^c ^''S's bi quis hydrope afficiatur.quem ego Met 1 (,, 'filicatharticotoborare volo.ecquomodoidaqua \ ^'’”‘‘®®tvigmii quatuor horisdeftillata,aui Sepia* 1 tï('’‘ï’^‘ae«bcbc efficiams'quemadmodumprçlaudatæ \ kir''*?uri in Rhodite, vel vini granativVu : Simili-\ O'‘^^U'^tplteabiks alui dolores patiatur, bic plum \ til , ^'ipldiüodoïes noftti,nthil habent plus area* 1 C’Pîtaopium cum caftorio, 8lt; ardenti vino miftum.

' ^^ ^''^^’^ toaignorantia, alios præftantiffimos Me* 1 ^^Nftmiks tudicautes, Etmox.Quomodo igitur ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bbl •go.

-ocr page 210-

iSî nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E n I C I N ÄE VETERIS

ego j'nquis, tam cckrirer amp;nbsp;efficaciter crudo ilb bao immanemci uciatum mitigare ac fedarepotTura.qui ii fulphurc anodyno, ex chalcanto Veneris è Shrrcfiö« parato,adextremum gradum. Vtinam.boiieDcuSnSi)* j phiftæ medici, per chemiam, venenura, in opio, atep quot;' omnibuspurgaforrismedicamcntis.latenserucieqaf' / anr.non tantam perniciem, non earn inarteabenaf f nem quifquam animaduerteBet. CotempJamini w«'^ Panchymagogum,id eft, vniuerfale euacu3roiiiiii’;‘ extradum Kheubarbari, per fpiritum tartaricortf'-*',^' aut liquoremftygiumparatum. Quomodopofluo'^^ Iderum,cum fpecifica afello^i Lumbricorumterrequot;^ antidoro,Slt; fennaça decodo, expurgare.ficurpf'Pjj, ciofumexcradum R.heubarbari^ Cogita dukco'^j^j ( Saturni cum cephuneleo. Quid i* manifcftisvk^^'^,? i emplaftro3poftolico,quemadmodumHloipfoe®‘^ ' Mitrofpongiofasexcrefcétias,in quasalimenf'quot;’’^ neconuerritur, alioç4 membrorum detrimeiit°’'^^jj,ii turn hîc filum amiæri asbeftinum aut boftrichit'5 ^^ oleo chalchanti »blitum SCcircumlitum poifit, fi aduerfarqa mehadenus repetitascaufas bcnc^j|fjlt; expendant, neeg mihi.neqj alqs vitio verterentb“ j tam fubinde meam apud omnes medicatioiieiii' ^(gn/ iftis Momivel mimi Galenicinonexcul'antur.W^^, i damento chemin deftiruuntur, nee earn difecref^jj, ] partim immenfi Jaborisdiu noduqj perferend*'^ nbsp;nbsp;।

partim facienJorum furaptuum mterduminanb^ , pendio. Et quod cxcdlenriirimos Dodores ac ^ nbsp;nbsp;(

meos dominospudcat, deintegro ceupuerosdik^^jj^ , lementaprimaaiimplicioribus.quihauienusfuca t picntia,apud lummos pariteramp;infitnas.fupetbic jg afinusafinumpalFimadmirans, mulfis fermone j j

-ocr page 211-

D E F E N S' r O'.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»Sy

/Jjcuiatiic’ioidxvicecelebraiir. Haden’ ccucxpel-' “i'ninat Vmbratihs luppiter, cuius! nugfSy quxmalè ^ofifæ mentis argumenta lunf,Vtingenue refpon» ‘'’'’ijfateor me Bernardum,non Oedipum effeZ

^*gt;''fT XLVIII. DE AÏERCVRIALI CATHARTF-%^fotiii auri in shotte, Stercorem^is-, Sulpbure anodino nculchMta Ventri ^ticirtiijExtradio rb:tbirb.1'

ri, O' Punchymigogo Pedronn.

| Vodigitur mercuriali cathartico, ancipiri obfcult; xfaqjvocc, atq; alrjs fcquentibusdidionibus,feri# '“UtuumoftentasJegendumq,’ proponis.nóaliter fa^ 'ftmüit videris.quam qui rebus per fe pulchris ac ma» ,“is,deinduftria,fœdumcolorem inducun t.amp;ftudia gildiscorporibus necciTaria nebuliscraffis verhop 5«rant;itndcnulla prorfus,necg ad publieam,neq5 ad Ji’tain vitxrationem.vtiliras peruenire poteft : quo '’''’pere medicinam non illuftras, fedobfufeas ;ho-^^“on fanas, fed perdis, N cc oftendere potes peri^ Jquot;’quot; medicoÇi quenquarn hydropiscurationemaqua jJquot;’’gt;iomi ten talie tquæ alioqui contra omnes ex fri* ^j^'?^'« morbos efficax eft.membraqj prçcipua robo^ j ^fcetiarn compofitione diacubebaruni,quumalia ^*®’ntiiriina hydragog3,amp; iecur aperientia confors* ^'‘’f^habeanius. Sed quid fomnias de auri eflenna in , ^te^ An mihi aduJterinum.pro germano auro vis Pponeref An hoc ipfum probatum enea impoftura vi» 5«conarisf Autrem futuram profadapromittis,vt

ptecio cmamt* Eftautemj effentia ,gra:cis oMtria^ wfiresipfaqqjceft : Igirur effentia auri,ipfum aurum Quando autem tu efleotiam auri nominas, nihil M^ ^^^’'’’‘H^^’cis.cüinauruni Si effentia vnum fmr,ac ®gt; Verum tupreciofiusaliquid auroiiitclligis.nem*

B b j pc che*

-ocr page 212-

1S4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICIN ÄE VETERIS

pe chemi’cum multa arte hboreqj vi ig»is atraSoffi, qaodqj admirandoiiafurçopere.ôt' pu'lchenimomyll«*= rio, æthereuprorfus cft reddicum, taiitum fuperaiisfo* di nu tnaurum ctiamexpolifum, quantum vmbramcop pus, aut homo viuus moruum vnick. Scioclk, qugt; per Japidem phiJofoj^icum vocatum,aurum purgatif* fimum efficerc laborant, SC chemico artiScio,tempos re longo, aurum in medicaspotiones rcfoluunnatq“^ gemmarum compluriumcffcntias prædicaïu. quas''^ lut fecrétifl'ima, philofophico fupcrcilio.pafliniap/ principes viros.extollunt : Ar vereor ne dumPa*-!^ liopes polliccantur,opcram in Vulcani furnisac*^ bon ibus omnem perdant,arque orci galeam indoefl*^ occultis infidqs proximum fallerccogitét.cuifmo“^ bulonumprouencus vbiqj ingens cft,fpcciofüQ'quot;‘‘’L attamen dolofo tiru!o,fcic V'endicans.Neiniiié“''^^,^ vidi,nec qui vidcrit vnqaudiui, talem feconfe^y'pÿ iapidem:licet de vniotiibus, amp;nbsp;genamisrelbluf'''' ,). hil dubitem.arcanisfirmandicordisvitæigcôfdquot;^, jj prçftantiffimis. An tuinh^^iartificumnumcrocf' . merearis.apud temet expenderMihicertc id Vt^^Vj, ris, dum ellen tij auri in Khoitechoiaico iggt;’^®^ ƒ ris,filt; magnalia Paracelfi igneacorpora,amp;extr‘id’ .j, mia venditas.lllud veró compertum habetur, aufj^j, furno,moIefua,crefcerehaudpolTe,fed varié adit'll turn viribus fuis deterius fieri, Proinde laborant“ ^ Integra feruentur , qua: ad vit«?^«^“”^'*’. lullt Vtq; nullis porfentolis accelRonibus contamw** ^^ aut vicientur. Illudautem het, fifimpltciternatn^^^^j^ ftigiafequentes.pdigiofaænigrnatanegligania^ [„it perfpicue omnem,ob oculos ponentes, induftrii^^jji,’ iiibus,multo operum vfu frcti,exauro,coraliiü,*'°V^, gemmis,at(5 alqsplerifq; fimplicibuSjabfolufaW^^ji,;

-ocr page 213-

Hj D E F E N s I o. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185

L^. ®**^’’*“^^^ antiquiffimasphilolopho^iÖCmc-Mih!^^’’®'’**®^’^“crationcs,inftituatnus. Ego tametfi '‘■3bilé,autponusdiuinaaun'refoluédiatt€(fateor ijj ''^entermed ignorantid) nondu fumeófecutus, nö J’^afpernor.quu opus fit SC iraméfi labor is,amp; prçci« ^'âcultatisjinvitçtcrmino.vt ficdicd,differcndo,ga kMineinnatihumidi phi bet: filt; maxime in homine ^terac fhidiofè viuente. Interim etid purilTimij vis« ^*0 quo meraeû aurum candens quinquagiÄ extin-Ç^erit,vt eximiu roborans prçdico. Nung porró il« jj ?'peritid adeptumeffe adducar.quando pfeudome^ jj’'’’öi tudiran in fcholis, fed in furnis natam, amp;nbsp;fees’ ^^mincnta tuarecordar.Dignusergo non quiauri /'’'gt;a£l€coreris4cd fordido luto.autplumbo onere# ?’Plun'.beis,vt tu impudenter ais,dodorib’,qui nun# Mi^hm ftupidi eó deinen tiæ perueniunt, vt opiu cum j,^'^ Si ardenti viiio.oeculta fraude, vllihominuna ihr'’'quot;cnt,ficut tu abominandaatc^letaliimpoftura id ij 'quot;I^erc’mûris,Vt nouo vocabulo,it3 nouo mediean ^^^“'ïiioappellds, intrépide multis, minutiffimarum pQf^mfpeciedeglutiendu offers. Hinequantusftu# ^ J/''''ia fimul Slt; corpori accidat vtcntibus,excmplis h^'^feftificaripoffumus.Quapropter31ium fucuob* ti^^dionisinuolucro fupponis,anodynü fuiphuris V*^”^^0 Venerisac Martis fingens, Quin codem ƒ ^toMarris te pullü exiftimato Gallu,qui Martern dj quot;fnerècubanté obfcrues :Slt; ficut is ab codem pro» rl|’‘’?8**gcntiara in auern fuit cômutatus:tufimiliter ^ ^atisftudin.côfuetiqj fermonis operæqj in medi# ^Δ Jtutatione, in pftigiatorem aliqué nouö transfor Aopiftciocdehrta falutifcro, deleteriumin opio I^lt;:3tharticis, per chemiara tud, fegregare nouifti, 1 '°)Vtequidéreor,prodigio,g Promethcuniexluro homi#

-ocr page 214-

156 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IJEDtCINAE V’lïTERïS^ ^^(,5

hominem fortaffepoêfæfabulanrur. Proinde« vniuerfalepurgatorium tuum.SC rhabarbariextr fpii itu tarrari correâum.vel itygio liquore pai^' oleumqj Saturnicumcephuneleoanimaduertcr«- ^ ilJo Iderum, hoc vlccra rheumatica exceJléterpu b Et quæfequuntur. Certè qualc tuum fit gon,fine omnium humoçi eii3cuatoriumdiunur^ pror fus eft impolTibile: At meruo ne hoc opère PÏ^^ perniefti plcnam, ceu Pandoram quandampl£f*‘‘i' feras,

CAPVT XLIX. DE CHEMIA VERA» ^^ fucata,illiusqi ufu ac ^tbufu.

POftremo quod pcruerfè chemin m obtrudiJgt;^’^ vt return naturaliu maxime abditaruni,acfu^, ., contemplatricem, facultates fingulorumfimpf^“^ artificiofam fecretioncm,£lt; præifantem anair Ù, ftigatrieem, caufaç^concretiones acdiflblutioß^^^ tus inquirentem.clemento^ accuràtamcôciliat'' fpirituum fubftantiam conferuaiitem.diuinasäl'H compofitiones ceucuiufqjrei tirentiara,2lt;citrcni3 ftanriæ tenuitatem manifeftantem.opusfaiicVtn’“, fu difficillimum, ita partum prarftanfiffimum»’*''*. g laudecuroulatiffimum femperiudicauimusïinpi'’quot; eidemmedica peritia fuerit coniunda.SCambino*^,' gacitas fublata. Imó fateor nosvirtutc,atcpinf’êquot;’'*. chemicoçipræftantia.amp;excrcitationibus.multosauquot;'' habere,in officinis,eximios Iiquores,balfama,efl£n'‘’’’ atqjolea,antenoftramætatem,prorfusincogiiit^«‘i“‘’^ omnium excellentes artifices fumma laude dignose»* ftimamus. Contra garrulos, nimiafiducia.auiüargd’^ toq; inhiantes,folisiq|jpromilïïsdiuites,larrochyini£°’’ fublimatores,ÓCnuper natos nouosiiouarumcaufafU’'

-ocr page 215-

. D E P E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lS7

Plorafoves.fumi venditores,hjfln'ones,pfeudologos, j'fWatisinjniicosJrauduIéto titulo medicoSjsnigma*

°5,ac nefcio quorum arcanoçi damnoTosnugatores, j^ 7«m medic in am chemicis corrupfelis côfpuentes, j^'*'ildeni præcepta folidiffima rerjeietes arq^ euerten-0quot;°quot; ^^^ferquim publicas ciuium pedes odimus, SC V(L'’*^^‘^os,adextremosorbis fines, cenfemustvt qui ^^uieutiffimis caufticisqj pharmacis citilTimèyVelca« IL?'quot;®®'^*’® innatnnifqui mediocrirate gaudet) ma«« j-'3ccendaüt, vel ficcitate immodica humidum vw t^,®’’^Pf*®^genium ablumanr, aut fpiriruumcori* Jquot;'anguentibus fubftantiam,abominabili metalli* tl,®^ï°5®»«iertant» Vnde omnino fieri nequit,quia jj''’^icisfucatisacimperitèfadis,magno vitænolfræ iita??*quot;®’'^^’®“’^‘P'^*^‘^*’^*™ quädoeiufmodiadfum^ Ç™,textenuata,amp;abfcgdetcrminatopondere,con Jf**s kopis medicis, répudia taeg Hippocratis Gales» .wethodo,omnium hominum gcneri.quocunqj etia ”11 n ’^^^*'^ ’^°*^^°* ®® temperamentoexhibean^ ^^x^idnunedieam Aefculapium veftrum Paracels i^5''’fipoftliminio exepidauro reduce ac nouo natu^ p0f^'’quot;’'ecircundatum, nouas voces excogi taffe, cas eg r^ ^Msopinionumlatebrisinuoluiffejquibuserro* fer '^‘*’®®®s cum peperiffe, quis in arte amp;nbsp;philofos» 1, Jwiios bene agere.ac fapienter viuere,dcq; omni ^IjJ’acute perfpicuecg differere docet) inftrueSus ne^ j 'ffcilicet vt magnosviros polluât, medicinamno-{^?’':ontemptilem reddat,ac myfteria fua quam latif* feikL’’.‘^*®P®’^*^osdiffuudat.Atqui cgo,öcut alias fæ^ te ,.'®f®odicæca fpeculatione defiffédum moneo, C^ k '^^ ^‘^*^ ^'’^^^ Veritatis, ita medicamina am:« t2'®“f®’’'^«lt;Bfcripta,plena funt timoris,atq,’ incerti 1 ^“s. Quare reâiffimè Galenus noffer, vfitatis nos

Cc minibus»

-ocr page 216-

188 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEMCINAE VETERIS minibus,Si à patrio fermone non alienis vtendunicfie Voluit, de locis ntfedis.J.cap.z. De Tymptomatum differ rentqs lib.primo : èCprimo metbodi maluit folcecilniu committüquam obliqué ac ænigmaticé quiequampro' poni.Exhismanifedé colJigo, nihil vnquam tefeninU'' dq.in illiuscognofcendisferiptispofuiiTe.Vbietia hoc fcire debcs,marborumqnorumcuii(5caufas,nóad ni£* dicaminachemicoarqj vltimo Vulcanopreparata.vluf pandas aut torquendas, fed hase ipfaqualiacantsfiquot;'^’ ad fingulorum-acinfiaitoçi hominum, fié aflkâuurofƒ turas,fingularifide, conuertendaeffe. Etenimmidi^’ menta corporis caufa inueniunrur,non corpus medici mentorum graria:alioquiftupida,iners,imócecaoiiii'‘ erit medicatio.Nam ficurprincepsad Reipub.«»®® dira tem, non hæc ad iJlius voluntatem conlHtuimi'. fumma medicocura fiucontrarns exadé mediciK®^ bus cuiufeunq^ mor bi caufam tollere, non iiico)igt;A|jj enormibus,veh.eracntibusqj,nullis artis Jcgi‘-’i'’\.. firmoordiiu nitentibus fidere, quæ grauiterdec®® tem morborg magno adflidum Ledere, nihil autemP'^ mariæ occafionis adimcre poffunt. Atqui fulphur,chalcanthum, Ipiritus tartarcos^ac Hyg®’ ' quores,in PJutonis antro, fuliginofo halitu, dicinascrepitas, quashercle nemorcdénifiqul®* j era fecerit, confcquitur. Nos igiturab qs ahcHiOquot;^ ifthçc facimus. Quando au tem luum cuicg pulchru®’quot;^ fuo quifq’ftadiornaximéducatur, ßnimusteinflefil“ linio ruoluauiter viuere,ateg animo tuo oblequigt;mo aliorü virtmes non calumnieris amplius,amp;Hipplt;’‘®*

CAPVT L. Q.VAM VERE FEDRO lACTEl

Pritteif^tj acedsbrei uiresjfua^ yH^oT^oifda^

Porp

-ocr page 217-

1^9

ß E F E N S I O.

jJ'Jrro celeberrimocximioqj viro.Dn.KilianoPlan» j|«’’**quot;®®**Mo pcrpetuasagc, ac fi potes, refer gratias: ^^**®e«pl0,6 vis, illi inamolandij pro benefadispræ-iu''?”’3cg° hocipfumaudaxmcndaciumÄphalera« L 'onientuincxiftimo,quodprouerbialifchematchi J?ii«niasVoc3m’,quemadtnoduamp; illud.quod dell-% ®®P3^’^**’o D.Othone Hérico Eledore,amp; Ar* jJ'^^PoBrnefto Sa]rzburgico,amp; alqsji dqsplacet, (([ '‘^^'it duminis annedis,qaoç4qoidcarcanisfeli-J'ibus'VNfOTjoipë», id eft, in feniu nutririoné, teftimo«’ I ‘')o,c0fecutuses, vt Galenico^i mancipioçx odium l’'»oid« facile fupeiaueris. Cæterùmqhoefir fimile (^'’'’ieiidaciûiiidedicatoriaEpift.notatum,de Iliuftri ,,'J'ffLudouico Vuitgenfteinio indicat,amp; fupplex, j''Mcueiendifttmu Archiepifeopum D.DJoannem (ppiæ memoria: Tieuiienfem,per literas.intercclfio ^’''^ini medici D.loannis Guinrerq.achumillimeam ,'ÿcommendatio, vt in aula: fuæ Medicum tôles» , ''.'flipeiidio fufcipereris,autfinimium(lt;jnia princi* ^.'’gentibus hoc tempore fumptibus oncrantur) {jjj'^ffmr.faltem beneheio Ecclefiaftico,apud San* U^^'^renum Confluentiæ,inpenfum annuum do*'’ . f^'J' Verum PiTnceps vt-erat eximia,interpleraf-?;®Jfnncs ingenq dotes, prudentia, mox perkdis li* ^ Wantib’aulicis,at^audientib* officiarqsrefpon y^non tarn mirari tuam in petendo impudentiam, ’®D,Guintern,in tccommc«dâdo,impremeditatü quot;Wium; Vt qui talemofferret,cuius vita,mores,ac te-^''’riamedicatio,omnibus effet notiffima : ita fame* ƒ’'sv^l(ur abattus eft. Sed tuhuiusnonimmemorbe* 'M.quodqj menfa fua gulam tuam, vitra menfes fex ^’'iatar.aureos in fuper centum abeodemmutuôacci» '’^fedditmusopinoradcalendasgrçcas.Siccinecon-

Cc a uittor

-ocr page 218-

190 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDTCINAE VETERIS

uidor ingrätus abis, auferens per infidias,quod nuaie* rareoportuerats* Mirum ni eriamabiens illiusoptimi viri parietes comminxeris. Quid igitur de tua iaftanr« amp;abmidantta dicemus.nifi ilJam elfe ftuIntianigt;Slt; haue paupertatem. In fumma, precor ribi menfemlanani.vt benè de rebus alienis fentias, ac tuis bené fruarisgt;M caputtertiumfinio.

CAPVT LI. FAMOSI LIBELLI FE-dronK Caput CiU4rtum.

CAeterùm capitis quarti principiopercgriii'^f'^^* diuerfarum regionü, amp;nbsp;mutata: dodrinætuï^^^^ fasdodènimirumexplicasï Nam coram impen”^ bc,a Galeni mancipns,temerè partim,quafivags^“^^ duserro traduceris,partim omnem laborem Slt;:*'’’i’jp^ fam in academqs.SC græcoçj iuxtà ac ArabumlfS^'',„ rum ftudi-js, fruftra multo tempore perdiramÇ^,.;« cumeorumdoâ;rinacommentitiaaâ:ionibus(ü‘^'”j^ilt; mè refpondeat : amp;nbsp;nihil aliud, apud Dodof«5® cos,quaminanisfutilisqj loquacifastóC apud ennislamentattoaudiatur. Hinciure inquired®* fontis accenfus ac permotus es. Poftquam i^i^ï^f^ maduertifti microcofmum effe fubiedam mediciquot;? tcriain,atqjillius «gritudinesacmedicamiua(1“ admodum exprimo Genefeos cap, à te copiofèd^ j, ftratur)ex mudo magno petenda fore, Ideo hunc'Pj^jj tibi perambulandum, inueftigandum, Sé exped“quot; u, propofuifti,pr«fertim quandoDeus non vnol«^®^ gas,amp; muncra fua effundaGVelutiimpreffionesaCM tidianxexperientia: teftiheantur : Hinefadum» ^ phiJofophiarn, elementa rcrum matrices,co’quot;quot; .^^1^ frudummedicina: miniftrantem cognoueris-'*’'® ex igne,arcanum Argeft«;in aëre.ellcnriam ”’pijt'/

-ocr page 219-

D E F E N S Ï 0.

| W**''.'®’^^* auguftifTimum.-exaqu3,criftan/num vel ' 'oii?®!®™cos:cterrarfacrumfulphunsbalfamumiSC Iikrft**^*^' ^*’8'fur vfqjacfeduló AriftotelemjTheo# IUif ^’3flt;T?interrecenriores.Ludouicum Viuemdo *‘’''^^’’^ dcorfum verfaflem, nunqua ï(^ ®lt;^rinam,qua peregrinandoadeptusfum.didiciO’ non purum mul turn Nobilis,veiierabilis, '(/(^''^■niiIoannis Braiidq olim paftoris Eferdingæ, '’monumenta jpmouerunr.Itafonat calamus tuus.

CAPVT LII. MEDICO RATIONA-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li peregrinandunt,

^n. ,

H^o omnium cogitate te oportet Fedro,in mini^ Hij '’’^S“opercfojlicitum,amp;GalcniRudiofum nc-’ '!!n''’’‘l'^°'^ equidem fci3m,peregrinandiftudiü,vni kf ’ nedum tibi inhibuiRe aut exprobrafle, fed Huy'gt;’Heirecómentum,vtreIiqua omnia. Namfido« i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vtiais, multa^irerumcognitionêaffe' l ''■i-'lt;^‘'’^‘%’sdcóquod alibiqu«rimus,inueniremus, 'Ut^^opusefietfuturo Medico multa difcerevolen ''%/'’?f’^^^’^°”’^^^‘'*^^ fult;s,peregrinasoras,alie-’'iiij, ^ Academias, multo ærc, multo labore, per '’Hi^^^ifcfimina adiré, in quibus,diucrfos homi^ lits Jfsinfpicimus,diucrfaslinguas,diuerfas feien« Xß 1 ‘’^’^^^“quot;““Sjampledimur : quod Hippocra^ Stti p“®*’®*”^*’^f°5medicosfeciffe,noftrisqj etia \?^ *°5P’‘æclaræindolis amp;nbsp;ingenqadolefcentes ^*® PlatomagnæGræciæ oras 1 ^’sVn ^’5*® Pythagoramartiumperdifcenda^i eau« Arabiam, Aethiopiam, ^QC^’^P^'^’^I’ulaffe legimus. Reuera fi vlliar* “Rnuaut exercenii raanere domi liceaf ,omniü

Cc 3 idmi*

-ocr page 220-

19t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED IC INAS VETERIS

ld niiniinè Mcdi'cinæfacraqua:rentilicet,fflodôvnqui fehei ApoHine, auf Aefculapiobene forrutnntc.srtcni facram excrcere, amp;nbsp;bené qaæ ab alqsinfignibusincdi* cis obfexuarkUn vfum,ac fahitem proximo?:, cunnudi* cio,conuertere voler. Domi Grammarica tota,dom' Dialedica.Rhetorica.domi Arifhmefica.Adroiiofflö-Geometria.Mufica, amp;nbsp;omnes JibciaJeshoneilæ(?3iv^ doceri infdligiép poflunt : Qnin fingcndipingendi'Ï artificiumconfequimur:lt;?lt;fquod3mpJiuseft,JegumPquot;' denriam,amp;' TheoJogiæ cognitioncin;fed vn.i medidquot;’ peregrino folum polhJaf, quó non niodó exadam^*®* pJicium in varies orbis rradibusprouenienriunofK'^ feneamus, verum arris infnper vlumhrmum,3C‘Ii^‘’^J fieri poreft confumaiarnadipiieamur. Quoiusmi^i“'^ huiufmodi exempJa muira lunc S{jnaui[cüa,[iuSn^^ tiusnugas ruasredargno. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j CAPVT LllI. DE RERVM M ATRICIBV^ ^^^ / ie^o MediciM,.ic Principles Paracel/jcis,^Chrifiia^^ ttonaïium Mtdicorunt,

J Lladaatem intolerabileac vaiiiffimum,qiioilt;:°^^^^^ noiieromnis.ü^duiltiaomnisyomiiiaartisint“^^^^'^’ qaxex Grxco^atep Arabum monumentishjbci'^'’^^ irrita fintJabuJofa^acgriscp detrimciuofaiQuibn^’^^ bis te mordacern impoitorem, acpefUleatcfed^^g, attendis,cum non alium transfügxprxtextum^^^quot;^L repotuitti,qirim fi minorem mundum.fubieâam^^^^j cinxmateriain,0^morbos, öi medicamina ilHus.^^'^^ j gno mundo, accipienda ette fomniares: eifii^lt;^P^^\ ƒ atry inicienterhominem ideo à veteribusMicio(‘’^^ ƒ ( appclhiTe videaris,quodcumexelemenrisamp;/ (^ potitum effepares,atq^in fe omnes vniuerß'moadiF^ ƒ ^^ res, naturas, ac propt ieta tes aâu con[iiieiiceaiA]^;’^'^ i^ tota return vniuetUtatc comptchenfasnouinun-'^ .^ ^%

-ocr page 221-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193

j^ fff.pro firmiffimo conftituit fundamento Paracels* Ï^JOS)cuius tu veftigia infequcris. Quam autem hoc (pfofumfit amp;nbsp;ftulrum, norunt qui veram ex quatuor ib^”f*5 ^®®*nlt;s conditurioiicin animaduertunt ac Ii^7gunt. At veteres.vt id obiter interferam,idcirco (j^*‘'eir.Microcofmum vocaruut.vcl quiacxomni* »^'’’quot;’^'partibus coaluit:vel quia onities partes in fe i^’utetiampoteftate compreheudit: vel quia fimili-i^.’’lgt;i«dajnin eoinueniatur totiusrerum Vniuerfit3' C^quiaillu(hris iraagofitdiuinedifpenfationishu-1 quot;iuerfi: Nam corpus habet vilibileac clementale» ^.quot;''’'inKceleftcin xpotentiarn etiarn vegetädiac nu* i,;'’‘liinlc,cuiufmodiin plantiseft: Senius Velutbru* L^^cm iiiftar naturæ Angelicastlmóficut mundus ^ 'Solis calore vitam noftram feruar,ÓC roti fubie-gi]^“iidodifpenfar,itidem óC corper vitalem fpiritÖ K corporis membi a végétât. Cæterùm quia fum* t^cfnianiæ Philofophus D. ThomasEraRushanc ff** ^'«fiinfatiiam manifeftè enendie ac confutar,ego Vjj ''perfedendum exiftimo, ne bis peromnia dixilfe ii^r. Atqui adhuc eft monftrofius,veftrum Blin* Aiïn^ïkrafqjplantas effe, quæ orancsomnlu totius )cj-,y®um vires SCpoteftates ipfo adu in fe conti* ^^ '^taare.Hincopinor peregrinationum tuaium, 'el''^''*^f^™‘8n vicioft Vlyffis occafio prima: per qua v’’*?''wutn matrices, ôCcxqfdemprouentusmedi* ‘L^'‘^^Mdoliaex fcripto tuofupia paulorecenfut, çXtuses. Quæ de rerum ma tricibus, ventribus,re* K’^^^’^’bofpitfiStdomiciltis quatuor, elementorutn

quot;omiiiibus c0plexis,ab excelfo Magifti 0 tuo fcri* ^j''*'■,chriftrana tide indigna fuut, quia fubinde alt* ij^p’^^^'^fu™ mundum, antcclcmcnta créa ta, h 01^ -'^nUfoiiiiiut, contra manifeftam Biblioru primo Gene-

-ocr page 222-

194 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDTCINAE VETERIS

Genefeos cap. autoritärem : fubinde ex Angeli’s,de* meuta faAaalTerittSicmanifefta impiaqjcontradidio* ne fecumludatus. Quid, quod in magno my fie no lut), increatum hoc,matrem omniumcJementorum.Auisni ftelJarum.arborum.carnium ftultiflime aflignett Am iti materia prima, return matricibus, res ab initio co®* retiraslatuiflet’ Etper fegregarionemnon aliterenim' fiH'e,quamex Jade,butyrum deafens, atq^excafeoV^' mesgenerentur. Ifta quoniamprorfus horrenda fum'^^ pot retira porren to^i, arguerepJurib’defino,quuD’'P,^ furiofadidiofefe abundanter arguir.SedamplioS'fl“' arcanum Argeftæfitex igne, amp;nbsp;quomodo fequen®^ fcripro tuogignantur,quandoaraedicorumnco’''’^\ Hippocratisaut GaJeni dodrina, verfatoçtintdi'?*^ tur,neq5à temetipfo(nifi interprerationesaddasM^ à veftro facramento initiât is, (quia dant fiiiew'^quot; ^j num) non pofium ego, quid loquaris, diuiiuf^^ót minus explicate. Gratiffimum ergo nobis o^^J® jg» generi humano falubre opus pr æfti rifles,ft prioqj fcrmonemedicam materia propofuifles. luifti homo obfcurus,per obfeuras voces, gnante natura SC ratione, vetuftiffimis fcriptof'^^jj,^/ uere:qbus yfegadeotumes,exultas, ÔC remet toP^p^ ratollis, vt Ariftotelem.eiusqj difcipulumThw^^jUj ftum vetcres, Si Ludouicum Viuem Hifpanu®' j^jji state célébratilTimü Autorem, (cuius ingo*’*®'’’jjgii* pientiampræfens feculumprsdicat,amp;poften®^, -ys rabitur) arroganter ac fine iudicedamnesChry P^j^ alter. Mox fic viiiuerla inuoluis,amp;'quibufda®“' (( cabilibusnodisimplicas,vteosdtiroluatiienio. ^^^j etiamtria materialia phyficaçircrumpriticipm’^,|]jjp horumproprietas a teg accidentia,in falubritate^^j.p, mitate fint,conftituis Mercurium, Sulphur, ac ^^

-ocr page 223-

Scio P D E F E N S I 0, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19?

^fièd^'^^'’^-^^^® Medkin» noftræ prima principia ne* |itoo°^®®^’’'ivoluiffe, amp;nbsp;corpus humanum ex naturis l{(o^f’'°”5*’®O’ôdentibus, Mercurîo,Sulphure,ac Sa* 1 I‘n?^®^*’’^c»quodaboinnt ratione cft abfurdiffimûî I ^ito ^'’^^^rcunocam potctitiam tribuiffe, vt decre*

(:« ,'5’i“ucnesfocere,ÔCeffœtis fœminis.mcnfium gt;)?*’‘^*’^*'^lt;^dere,(niirum ni infuper mortuos eodem ÂVoluerit. Nos ex Hippocrate cdodi fumus, | ç'iUotidiaiioconfii matijad conuenientem 5lt; har* iJtj- ®’*î'”^uo’' ekmentorum coniunéiionemaccon w ^inhominibus femper fanitaté:ÔC morbos con» I(tjç*’®*^^alitate diffidentiaeç fieri,adeô vt ex intern-lt;tij,j ®*ft*onisiUorum diffimilitudine, mox corp094 Ijjj ?®f*’^a gignantur^quorumeognofeendoruno* 1 {^,®^*^w ideo maxime cft nccciraria,quia ad corporis ' ill,'’’®fundiones percipiendas, fit morborum fingu* ^i,^''’^*gfiotionem,ipfa elementarium qualitatum co-t J'’’Pnina meritô dodrina ludicatur.Nam ex his,fc* Ç^âdtertiæproueniüt: Itacgmedicaricxquifitè vo-iJ’^ceadem vtiliflima eft, vtpoteper quam, mutan* ioç^^orporum caufas,amp; procreatorum humorum, t}j P^iibus noftris varietatem, fpecies, temperatu* (1lt; f''3turascognofcimus. At de his tecum longam V^^^nem ^oc loco nó inftituam, quia rccordor id iJ^fadum,ac manifeftilTimis rationibus demoftra* itj.*quot;®primo capite,ne nunc Penelopes telam retexe* iJ?gt;’. Porto hoc vu um, cum dodiflimo ac reuerendo L^rumchorodemirari fatis nunquam poffum, quç (jj?gt;3ut immanis infania,aut turpis æmulatio.Para* tJ’*’inmminuaferit,quodHippocratisartemPhiIo-' (lij kcontcmplationi coniundam,amp;medica princi* i(j'’''llaadadusneceiritate,nullaqj vtilitatecuertere,

'^*ftotelis infuper dodrinam conuellerc, ac Galeni Pd gloriam,

-ocr page 224-

190 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D^r Cl N AE quot;nbsp;VE TER I S

glor/amtatqjmirandamin medicina prçilantw™ niiu quot;nbsp;raredominarei^ aufus EfHinó in omnium veterus pet* fequntionem atlt;5 odiuminciderit, addens palli®’‘‘^ ciirima conuiria, quæcunqj fplcndfda iJlibiJisfugg«'^, i cf. Vf vniuerfas corum de rebus naturaTibusindagJ^ nesamp;inucnttonesabqcicndas, ccu leues,tutiksgt;abiu'' das ominnó purauerit: Ediuerfo nouammedicina®: noua corpo^i initia,nouas opiniones,ex mctulhcisÄ neialihus,a fenfucomuni abhorrentes monftroüsiw Verbis córnentusfitiquafi verócorpo%,pcr corom^ fnfeririï,diflblutioné 4?piusac verius.exmetaJIicisP' cipqs.qelcmeHtarqSjoftcndi queanf. NamHippo^'^j lib.de natura humana conftanrer aflercntc,fnigu«^ men ra qua fuor,homine anima agente,Ïccrctawu*^/ infuamnatura recedunt ac reuertuntur, ignis^M aêr in aërem^aqua in aquarn,terra in terra. Nf®P^'^ nbsp;j

tft,i«gt, turn animailriu, turn cætcraçzomniui»-quot;^®^^, f fura,vt cunâa fimili modo nafcantur,acfimili*!’’®® l finant. Vilde coirftat folidiflimum effe fundaments®’ Hippocrate pofifum,cui ad vnum oés poftea Wedid** ( tionaIcsinnixbquaJitatesprim3S,qurtq;extiscófctls“ j tur,tang temperamcRti principia, Si vei ut eJcfflSi’gt;‘’, minurnipnaturaha initia conftituerunr.Äinür®'‘’L 1 arundineueflenouaforis Dolophrallici veftri, (jsj^. I nihil penè literals,nihil liberaJiorisdodrinç.f®t^“’’r nbsp;nbsp;1

lofophiæ veteris,aut folidiorismedicinaiadepms^“^ tam impudenti arrogantia, furiolotg impetu vetu® ‘

mû inftitutumedieum accurarif,aduerfusnaturxa*s3 , na.aduerfus ius lt;?lt; a:quum:Quin aduerfus ipfum^*^“

artiscrcaforemgiganteomorepugnaniinteiidwjj’^

deatigitur vos talispr«ceptoris difcipulosacleds® j J rcSjiUiufmodideliramentaramp;fineeapitcfabulasieq®’ J abfq; penitiori caufarum,ligno^-,mûxborum;æ^toiü^

-ocr page 225-

., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E T E N S I o; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157

^»Jfuraraminquifitionc, quâfancfinguïæmedlcatio-' J^M'elutadanmffitn, fc efformandæ: vos,inqu3m,pu-r *’_hquitantum ignis beneficio,liqnores,olea,x*pïrirus, Was,6i’qua:damchetnica,5lt; incognitasreruelTcn^ i ^^fitrahitis.atq’ qs folis quo{cunqjniorbos,quoçz an» | Äasticccta genera numcrabar.curandosj^iiiittitis.

^udiofeda: veftræ Autorem,comitialem,podagra, ^wm.cæcitatemabipfaetiam natiuitaremorbos . Weselle couftan ter aiterui!ïc.Ecquis hanc blafpIie 1 ^?quo fera t a n imo t Q » i s i n ta m fl a g it io fis mend a cqs ^'ucrepoteftdApud Platoné Gorgias dcquacuné^ re Äutationc Veniente copiofillimè didu% fe profite«^ ?■ Similiter vos immedicabiles morbos medicabiles i^^Mlieiw vertus pcriculo.gfucceffu profpero, Itaq? ,’®»cft,niea fenteiitia,qui toterroresnoxiosnóin«ï i ^ViSmltusefteos medicos eelebrans,gphyfica pria ' ^Mmpliciajeorundemqjfacultates ignorant,amp; oïs j”'‘bisfolcnniafcripta,velutfalfa,acpannos laceros ,™'tiit.R.eprehendéda igitur atqj explodenda dl veils ^^''°rtua,quafifulmen montesac maria percutiens, ^*’'T urn. VERBA EEDRONi; IN QVAR- ’

^_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to Capitef-moß fui libdli.

p^oetfi Ariftotdem peipetuó cum fuis interpret!^ Hgt;is,fl Auen hoen, Thomam Aquinatem : 6lt; inter ^^‘-■f'um Ramudomi verfaflemtae magnis S^*^*^-’^^ ”’^8‘^^*5^ ^^E'’^^*^*® Doólorib’jin Aca ^»c 'H ‘■°f^*'diß‘:ni,nunq fuiflem certóafTequutus.qua: dti T^porbem peregrinadoeuenerut. Et amplius. Si ! U''’*“®P®'‘'’^3iinu«dü.Lulluin, Arnoldü Nouauil«« lij,®’®^^^®gwiü Bacchonem peilegifiem,nungproi» ^ii/^^’^'.'^^^^’^’^Hud opus doniicognouifié, q? in pere '^icgioiiibus copcudio à chemillis, in arcib“, apud

cque#

-ocr page 226-

198 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDICI N AE VETERlï ^^^jj

cqueftresn’n cœnobiisapudprçlatosobtiiiubP'*'^* jjj cfiani apud oniius generis metallicos, apudc’^'^^* ‘ ^ Monetai ios,Gemmarios, lubiJariosdidos,aur* ^ ^^5 carbonariosjatqjeiusordinisfodalitiadndieseip^^i,! fum. Ac paucis interiedlis denuo. Si vfcßCef^quot;* j^ qui inter Gamos proximc verifatem attingit» r“’ * cem.Cornelium Agrippam,Slt;fimilesauthoiesfi^gt;^ ^j( fern, nunquam impetraffem per huiufmodbÇUæ j^jz proficifcendum, àpræftigiatoribus,à lacobifocnS’^ cromanticis,Magis,Carnificibus, Vetulisjatcgfi*” ^ contempti fimulac honorati nominishominibu^ j^ ptus fum. In fumma, exqfdem, multiplici3,hoiidf ’ turpia expérimenta, regiam archircdoniccn.fiii^ .^^ pus artis Imperatoriæ mihi conciliaui. Qy^r^““^^ fpon te p ropcra n te m,a teg eadem médita n tem pf“””. .jt runt Nobilis,eminétilTimælt;:çexercitationisThcoP j fti ab Hohenheim demartui fcripta Saltzbur^’^^^j, ^gf^gi“”’ ^c prudentemChriftophoruinRifc“. .a torem relidaiEx his, Vulcani ftudio(ignem ‘“^v ^jj fimplicium vniuerforum feparationem,purgatio'’\ ’ amp;nbsp;intimas Chemicarum fublimationum virtoKS^L redidicifti. Codexinfupernobilisac Reuerendi * Poiflelfsdc fummo Philofophorum ouo,fiuetefi®''|^’ abs te Phoenicites vocat’, ad Jlluftriffimum P^^L. D.Du. Albcrtum Ducem fuperioris inferiorisiBD’“ rise deftina tus,haud paruam nodu diuqj chemico?® gnis fumptibus inueftigandorum occafioné dedetü* • Hinefadum, vt ex occulta Mathcmatice(inuentr'‘:‘ arrium.proptcr pfeudomedicoruminfcitiam,nun^‘' cere earn nonaudeo) fubnafcentiummorborumplcf*/ que locis genera complura, amp;nbsp;corum exindepecown* ter infita remedia agnoucris, qualia fuiitcffcntiaLw** zoftidos fiuc Chryfindos etiam Mcrcurialisappo^'æ’

-ocr page 227-

D E F E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199

jjf.^fhcrcushqitor Melirenæ vel Citragnusin muJiclt;« ^l’ösmorbis; Adeps Margæ.amp;fuccus hemantæ fan* t ^us,iiihæmorrb3gi3Coercenda;R.ubriim folurum ^.’^ï)amp;i effen fia vini ex vuis Sambuci.aut oleum ex gt;nbsp;^iiiVtcrinisaffeâibu.’-'Gleba Lemnia feufigiUum çcum.ae bufyrum ophyrizi in araneacis,liue ara* t^!*®tclis; MeUigo Magnetis archangelica, in tho*

’^APVT LV. RESPONSIO AD SVPERIORA,

pro Dodu^ de Acddemijfi MedicKy de ledronii Schold acPr£ceptorib!K.

UAnediâionis tuæpartemexpendens,tantûm non •Irepentè obinutefco,amp; fubitô velut atronifis vox Üf'lnjshmrct: liquidem Ariffotelcm,à Cicerone lari* ,ij'^Honis parente,aurcum flumen nominatum.Vtqué (?”’c ætatem nemoæquare, nedum Caperare potuif, I^’omnibusintei preribusr præterea Auerrhoen phi* L^ümclariirimumiciufdem commenratoremfub* fj/'’'gt;Thomam Aquinarem virum in fcholafticado* K quot;’ptîEftautiffïmum : Similiter Petrum Ramurn re* DKofcIToreni Gallü.fummo ingenio,maxima cum p,. ^’üfiis Ariflotelis dialcdica ab imperitis inter* ,». 'quot;‘'srepurgatam.äc infignib’ perfpicuistp præftan*

°'f3^ofu*Mfi®‘’ï^Poétarum teftimonqsatqj U^Plisilluftratam.inartis exercitationem vfumqjiu* iL^idifcipIinisdedita:(quanta natura: 6Cipfiusar* Ilo p”® P®‘’®’^^*0 redaâam mordicus infequeris. o,?7'^'^o»R-aimundo, Lullio,Nouauillano,Rogerio ’tiffimisAutoribus.acarcanorumnaturçinueftiga» ni '’^^‘^'gêtiffimisjin chemiciscgexercitatilî'imis vi* J?‘“ oWatras,vt nemo ferè à te cerbero tutus fit.Ex H'gitur Academia te venifle dicemust’ qui in omniiî ■quot;‘“‘’‘Uiiipnncipesjcenfor acerrimus,maHgnus im»

Dd î

pugilat

-ocr page 228-

''2'00 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D I C I N AE V ETERI'^, -^ fj,r

pugnator,amp; ineptus triumphaforeffe voluit*’ midas, quid de tam gloriofo miiite, chorus niedKU ’^ Vniuerfus Mufarum Scnatus,ante aliquot fecal a p^^^^^ nunciautcSCnuiic etiam deprauisnouxmedicu'^^ ^ gmaribus,atc[2autoribus iniquisRaruat. Tria faß/'L beute Aiifl-otcle,quæHdé nobis faciuntjprudentia» rus,bencuolenria : Horum nullum, imà ne ycfti^ Vnius quum tu poirideas,ncc a hde di'g«isgt;vcritaus‘^ monium de teaccedat, quod etiam Socratesapuj^^^,^ tonemmoner, nec argumeutorum ratiouibus vu'^^^^ potes :fiuftrà laboras, vr fanusquifpiam,opinioquot; tuis acquicfcat,pra:fertim quoniam vitro teni^ifi ingenio.ab omnibus benc fentientibusjacpiuo*^^^^ iudkantibusfegregafti. Sedego afiuuraincawp^j ceo parentem cuncre frenogt; Vt qui antiquamado^ vfque tempora propaga-tam.ôCpcrmaneirtcraiquot;'^^^^^, nam contemnere potes, intelligere autera ao^^^# itaque repudiatis V'eterum feriptis, agyrtaruiquot;'^'’ ÿ ronum confuetudine,ad peregrinas oras, Aeg^'’quot; .p Tyrrhenum fcilicct nauigans çquor, circulator«'quot; »^^ fti : imô verius præRigia torem, apud omuisgeiquot;quot;'' mines,temet confite«te,tnftituiRi,vt virtutibustquot;'^^^ natus,prodigiofas artes, quibus nuire per ^jcf*quot;!”'j(gt; fulges,efïuHderes. Proindead ablbluendamreg'^,^.^j^ chitedonieen tuam, prêter altos excellentes atdquot;^ '^ infuper Nccromanticos,magos, Paganos vulgôo' ^ imbricatos CompoRellanos,carnihces, SannioncSi iias,amp;nefeio quos infamesnebulonesadijfti,Vtquo doeûqj ftudio.lôga peregriuatione,exhoneftis3Cii' neftis Panaceanquandameffingerespximisinultis disdetrimentofâ.quçin furiofiscamo ,nóprobisho tribus experidda forent. Sunt aut huiufmodi phan^ 'quot;■^ exercitationescircuIatoribusfraudibus,itRpbisinquot;’‘’/

-ocr page 229-

D E F E N s r O'.

201

ït?ï’f^”'’’‘’gi’otctantumimperio innttcntcs.facris Üf# quot;J* ^^8' ^^ ^ P *’®^'^*’ 'P ^æ “^ “’ ^c*^^ *‘‘^æ• ^^ ^* 5 *”^* p^‘ ''infir,quid,de te vagabundoimpoftorejturpia nn* (j ^proniittente expeélaredcbeamus. Quæ fi aJiusdi-(y fällt obijccrct,an non pa Hi in ab omnibus redargue k f^’Sf per tequoqjaccufandus veiuret,tangi]Jegiti* i^^wfu»propugnatoie£' Nunc autemquandoipfe ?^ianituamJauderaexini'mas,8iL pleins buccis im^ ^quot;’ftJtem.acncfandas operas tuas» honoris tituloia^ y^ff^iSCpeffimos nebu]ones,magiftros tuos facere nó jjj'ärisiqqid, obfecro,,'fenfus,quid mentis,in raindu^ i|i^'^orpoi erequirimus£' Ex quo, Dcumimmortalem, j^^ Centauri, quot hydræ, qiiot crocodili, quot Scor^ fj''cliquât fcarabei, horrenda monftra nefandopartu jj cunt.quænon vnum Herculem,non vnum AJexan Pi)quot;quot;''11011 vnum Aefculapium, non vnam Aquila pro-j^^äätorem atqj expugnatorem poftulantrquia taut« (j'quot;cfleiKi$tu«,t3ntiiiquores,tant«adipes,tanti fuc ^quot;Ufolutajtantaoka, tant«mclligines,tanta deni* (jç''''ïfleria»vthis, Plutone aunuente, acherouta mo-tjj'^s. Er h«c omnia, ex occulta Mathematiccar^ (,^%iuminuentrice,quam nemo vnquam opinor k‘’/cabfolutius alTequutus eft, dignofcantur : qu« ,i '^uinplxrorumqj fuborientia genera,ôtpecuUa«’ L Antidota, demonftrat/ua difciplinâ, fuggeflit.qua-A^iilelicet paulo ante audiuimus, a nemine inteUe-f ’“ifi à Varacelfo ac Complicibus fuis. Sed quolt;^

Mathefis nobilis eft contcmplatio, ex ratione 2lt; f'’Portione, in comparatis numeris dC formis » qui-?quot;« e.xcelleiitius quicquam, nec admirabilius eft 'lotninerepertumaccognitum :qu«que Arithmetic '''gt;Muficam,Geometriam,Slt; Aftrologiamcomplcâi» ^•quoiuodo non primarium te virum in omnibus iftis

-ocr page 230-

2OÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED ICI N AE VETERIS

iftis difciplintsoccukis tnftriii5utnpra:dicabinius. At poftquj CA3(Siori fide iudfeioq; fpccimina artis tu*cow tcmplor fiiigula,amp;'ex nfdem operas,que baud dubicar* ttficemcommendarefolenr: Nam Vf magiUrai vuum) tra vir magtftrarum(quod deEpaminondaThebano dumrefert Plutarchus)oftcndir, vcriusre.pcroui^ Viræcurlum, vagabundum MaTaioTtx»'^ fcâato«™L credo. Anger amp;nbsp;confirmaf hdem hanefama detep®^ C3,cuiurmodi veriflïnia exempia, viuisctfarauuroi busioboiafa,fupia recenfuimus.

CAPVT LVI. THEOPHRAST! PA-racclfi uita.

ADhæc quod Theophrafti ab Hohenheim dflfgentifTimè veri'auen's.exquibusnihiklij’ fcerepotuilb', qua'm purioris veræqj medicinæ^ ,, amp;multa commenta tn pernfciempublicamcf^y Lgt; dem totus ilHus fermoobfcuruseft, infigniffiquot;“^^ jj taminatus,incptus,confufus, impcritus,barbatus4quot;^^^ tus, res naturales ac légitimas, ad prauos vfoS’“|jj| queusraut aliter verba proponens, quam/eucf^^ i^, interpretanda, vtfic intelligerefe, quænuiiqiialt;^‘’?^ rat,diiTimularet: Magus infuper monffiofusJi-'rj^i^ riofus.impius 6C in Deumblafphemus.quemad'^jj, ex ipliuscxecrabilibus fcriptis,lcdor pius ac dod“ jj^ pertecognofccrepoteft. Qrpalis autem vir,m3g‘’%^5 preceptor tuus fuerit.nimirû mendaciffimusnet” impoftor, SC ebriofus erro,d«mone familiaritefV teftificantur Iibri,ac lingua: eorum,quibus noi“^ j^ Peroportunèdumhæc fcribo.admeperfcrturpfi® fputationum pars, de medicina noua Paraccifi, Au Thoma Era ff o Medico, profeffore fcholæ HeydeH. genfis,Philofopho cmincntilkmo, Theologe eekb ^.

-ocr page 231-

D E F E N S I 0* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«05

inomiu fcientiarum gencrc viro doiSiffinio. Hanc cum । Proraoreacconfuetudine mca, illedus tituli nouitate, j T’dicupiditare, Qc quadam fingulari erga eundem 5 c '’f'’’^ ncfci'o quo amore,qucm mihi D.Ioan^ • k.„ ^^5^ï^dicus mukipliciilliuscommendatione ^‘wrat,prime deuor3(rem:mox repetita ledione ac* *'ius examinare cœpiffem, inuenieximium patrom , pou« medicinç veftræ ira denudatum deteâumqj, i P'kuigula membraarticulatimeuifceratû, Vtquic- , ’*‘V(piamin tota anima,amp;corpore occultûerat, tan^ i 1 ’^iulucidiffimo fpeculo reprefentatum dariffimc WcipoffitiCuius equidem teftimonia pauca.fed prç» ( ^^^ctranfcribam.potiffiinuni iis,qui Varacclfum ! 'J^inislococoIuerunt.quiqjEraftum ipfum legere nó • ^nt,vt admoniti periculum doâriiiæ perueififfira« ‘ “'gain,deindecaucant, alqsqj ne fedentur aurores ^quot;'lacmonftrum horrendum,profua potentia,gna^ i ^''’’»«cumconheiant.Ex ore D.Cratonis Medici Dilt; AimâdilCæfaris optimi fic habet D. Eraftus. Con-\ i principes amp;nbsp;præceptoribus tar tar um in'quot;‘'V i ijj 'tiuexit,cüm tartarea fint,amp; ex imo tartaro cru- quot;*^*'’ 1 ütrf ’“^ videantur propemodum qua: kripfit vnilt; . \ v 1 ^ïgumentoeft quod inter didadum folitusfuit, 1 l h^ ’^fQpcrcitus 8{ turps agitatus, inftar Pythia: eu* ' l ,j '’‘'Vatiscxardefccre ac vociferari, darmonenimk J 1 illa couitiorura, amp;nbsp;J'ogo^aviap monftrofam 1 | teinte,quam (anus excogitate nunquampotuiftet» \ \ kh'''‘®®at5'‘iilt;^ioncrurfus,R.etulitcadcm fæpèmi^! 1 (T'^P^iousamanuenfiseiusjöC. quod non nifi benen 1 ''^■gt;3dmYfteria(uaexplicanda,acced€ret: Slt;quod in r l (^''^''''^Ypocauftocolumna:T4Tu$ujatvop, adeoqjnuminc \ ) rPknus affifteret, manibus capulo enfis apprehenfo l 1 M dus K»ix«j*«ho(pitium præberet ei (piïitui,qui* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ee vitro

-ocr page 232-

I 704 ' M E D. I C T N AE V E T E R t ?

| vitro inclufusrefponfa falcinatis a fe hominibus“^'’^ | foIet)eruLQare fuasimaginatioiiesconfueuiiïet. Bi^ plius. Nullam,inquit,Oporinus,in co pictwcmjoulu® | eruditionemanimaduertere potuuadeóerattotisuif busac uotflibusr^dum ego illi faluiliaritcr per bieiüi^quot;' ferèconuixi,cbrietati óC erapu'a:dcditus,vt vn Viw^® alteram horamfobrium eumrepcrire licucrit.Cüm*'’ tio ad annum ætatiszy. fuin'etabltemius.itadeinvin“ bibere didicit.vt to tas nodes rufticis plenas hg^®f propinandofuperareaufusfuerittdigito tantumi®® fo gul» , crapula fefe liberans ,ólt; rurfus tanquai” . guttam quidem vnquam haufiflét, potionibusiiw gens. Nodu, toto eo tempore, quo ego ci conuixl»®p. quam fce.xiHt.quod egoebrietati fuæ attribuebaW' runque non mli ebrius, ad extremam nodenii^l’^jj, ) redibatcubitum, atqj vterat indutus, adiuudo^big i dio.quemGarnificiscuiu-fdam fuiffe iadabat,iii^^^' [ fefeconfjeiebat.’ Acf«pc media node furgc»sgt;P?, j ,’bieulum nudogladio ita infaiüebat,ÓC crebris'^^ . i pauimentumaeparietes inipctebat gt;Vt nonfcnidgt;” quot;4 caput amputatum iri metuercra. Pecunia B^^^’^Jt

1 itaerat deftitutus, vt ne obulum quidem ei fcirem : craftino Jlatinj manc iurfum crumciw®^ ■j re fe benéinftiudam oftentabat,vt non raró3'^‘‘^^|^ tus fim,vnde tanta tifüllet fuppeditata. 0iii^ ^^^ • vnquamneque vidi, neque audiuijnequecurabai’^^^^j fiafticafacra,fed dodrina Euangeltca,quæ tü®7|j, nos cxcoli incipiebat, amp;nbsp;à noftns conctonatonb^’^^æ rió vrgebatur, non multum curata,fe aliquanao^^^ therumfimul amp;nbsp;Papam,non minus,quam“U*’*- ^ lenum 5lt; Hippoeratem redadurum in ordineffl ^^^

, nabatur, Neque enim eorum, quihadenusinUd.^ kripturam fcripiilïenr, fiue veteics, üue reccnnd'^

-ocr page 233-

q„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N s Î o? _ 2O-r

^ort' ''^ fcripturæ nucicum r^öè cruiffe , fed circa / p^^fia.óCquafinienibranam tantum hxfiiïe. Etnon I K ’’Quitos verfus denuo. Eadem ferme,air,ad me feri^ | liij ''‘’■pietate ac dodrina ebriffimus D. Henricus Bul J L^tnhæc verba. Contulicum co femelt iterum / h^varijsjetiam Theologicis, vel religionis: Sed j^iibus eius fcrmonibus,pictatis nihil intelligere' Ç/Magi« veró,quam ille Hngebat, plurimum. Si iib^*®*^®, non Medicum, fed aurigam dixilïes,SC C^o aurigarum magnoperè dekdabatur. Ergo ijii filieret hïc in diuerforio Ciconiæ, obferuabat (^ L Nantes in hoc hofpitium aurigas. Et cum his i^ ’’fpurcus vorabat ac perpotabat, ita nonnun-j^.'*'Wno fopitus, vt fe in proximum fcamnum col-(j'^icrapulamque foedam edormiret» Breuiter

Sordidus erat per omnia, amp;nbsp;homo fpur«* ’ ^u-f''® sut nunquam ingrediebatur ccctus facros, . Huj''sseftDeum, amp;nbsp;res diuinasleuitercurare. Am*^ ! ^y^oiumeminit de eodem Oporinus , in quadam t^ç'trum Epiftola, hifcc verbis. Mirari non raro Jn,'^ tarn multa profcrriaudio,qua: ab ipfoferb j))^^’^lgt;oftcritati relbta affirmantur, quorum ego o^ yfQ '‘’^ per fomnium quidem, illi obiedum puro: litj 'f’^btis diebus ac noctibus, dum ego illi dome^ ijg'sj'uiuerem per biennium, vino obrutus. Dein^ ^hfti ^'f*^^^*^”^’ inter Alfatia: nobiles rufticos, 1 lUj ‘cas nobilesjtanquam alter Aefculapius,omnb ÇS^iirationi fuit. Atque interea maxime ebrius, (ii^!?‘^ teuerfus, didare mihi aliquid Philofophiæ 'Ut v « ^ ’ ^“æ ^^‘s fibi pulchrc cohærerc videban^ ^’^ ’ niaximè fobrio melius fieri potuilTe non vb j

'^'‘b Ego deinde qfdem in latinam linguam 1 Ec 2 verten*

-ocr page 234-

to« MEDIC IN AE VETERIS . yVerrendis, Vf poreram, Vocabam : lt;2lt; fünf ciufmod* . belli partim à me,partira ab alrjs latiiiè conuetli»P jftea çJiti. Semper etiarn habeb^t officinam f“’®^j {bonariara para tam perpetuis igiiibiis.autalcülnb'l'J'' iautfublimati oleum, nunc præcipitati Rcgc,nuiiC' Teuicioleum,uuiic Marris crocum,aurderodol[hofn’ , rabile,filt; nefeioquæbrodia coqucndo.Mihiccrtfl^ coiflioue fermé fpiritum vitalem opprelï’ft.dunifpif* ^^ fuos in Alembico cótemplariiuflb, Sé nafopropiu^ ^ moto,virulentos V3pores,osacnares fcrirc,curauif: tan turn nó fuffocare cft cona tus, vt in cxtafin colbP*® multæ aquæ frigidxafperfionc reftitui opus habud* Interea vaticinari fe quidam fimulabat, Sé quoru«^ arcanorum cognirionem præ feferebat, vrclam^'^ ipfum metuens,aggredi non fuerimaufus, Singijl*’ rémenfibus nouara veftemfierifibicurab3t,6épd‘’^ ^ cuiuis obuio donabat, fed ita confpurcatam, Vt^i’®^, , hi donari nunquampericrim,neqj vltróoWataiD^ I pilTem.In curandis vlceribusetiadcploratifliniiS)®’ ! culaedidit, nulla ratione vidus prarfcripta autüb'f uata: Sedcum patientibus fuis,dies nodescçpof’'’ ita taméeos,pleno (vt dicere folebat) ventrecoW’' Præcipitati pulucrc,thcriaca,Mithridatico,autfff'' rum fiue botroru fucco in pilulas redado, in onfj® . borum genere,purgddo vtebatur. LaudanofuoO^’ cabatpilulas inftar murium ftercoris, quas impard^ per numero, in extrema morborum neccffiratCjUOquot; facramanchoramofferebat) itagloriabatur,vtnoii , . biraret affirmare, cius foliusvfu, émortuisviuosre ' poiTejidcgaliquoticsdumapudcumfuijinfeDictiplo“ clarauir, HxcfuntcgrcgianobilisParacelfiyc“f'^ gia,quçneeccrdo,nec opilio,neebubukusfibioptar ' Præterea in operibus fuis, D. Er aft us couftan^P^

-ocr page 235-

n E F E N s ! o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z07

‘’ätcumhorrciidas incredibilcsqj blafphemia? in Ded ''ioniiiiffeuiaturæordiiié turpiffimècôîpurcaffe, Chri* '^''■'üiipotciniam impöffime adimere volutflc, fæpc '’i’turia fibi'cp aduerfantia impcririffimè effutiuifle,i ^«monedemen ta tö, acdiabolospræceptores !uos ^ufOe,imó fpiriruin nialum in capuloenfis fiiiha^ ^Jf’-’Äaiiiinam rafionepræditâm mortale eile, Apos’ ^in D.Ioannis folum Magum intclligcre.ac plcra^ *'lgt;iniliaprjsauribusinaudita, vndeprorfus prophams J^'iicbulonem, vbiqj flagitiofilTimum ac facrilcgum “quot;^t. Cxternm quam vanusfuerir, hinccoJlfgimus, , '’ütnin eremo Helueriorum nemohoe nomine,aut jP*ominc,aut titulo ParaceJfiJiuc Hohen’iemn, fine MaftiiiuenitnrrNarrantalr) Eunuchum fartn à mi-ƒ'quot; Carinthia,dum ifthic anferespafceret. Jpfefate-u*pwcuftbrem,5lt; ea de eau fa fubinde in carcercdc»' ijj *quot;0.Nomen peculiare illi fuit Philippus, co immu=« j^^’l’keophraftus, Aureolus, Princeps, ac Monarcha (®’’^nifcicntiarum,6C vtriufq: Medicina dodor nun* ^^olu(t,faßuoforuni Morionumritu natiuamap« tjj''«iiem variantium.aut quod fine pudeur, autquod Jü^^em ambiant. Taceo quod feipfum frequenter (|j’'’'^'iimprübiirimèincufet.Proinde hïemihirefpon ^('*'’'’?*gt;lt;Bl»aiasviri(fi modovir dicendusfitexedus) i(^’’^“iuna fufeipis, ecquomodo Deus in tam impia Ijjj^'^ogaiitianima habirarefquomodo in earn fpintum ,i(^’’üninia viuiheantem amp;nbsp;illuftrantem mittere voluc» jj’'’t quomodoprxclariflïma omnium feientiaçi Mess ^'*’gt;i»tam temuléto corpore agnofci potueritf Sci* Iii,*^*®“’^«fragabili totius facr« medicinæ tclhmo* organa fuæ infundend« gratiat liisi?'’'‘!®’^8*'ïc,ÓCimpiobadeferuiffe, Viide D. Pan* “’^pÜloiaad Komanos cap.i.longaorationceiufcelt;

modi

Ec 5

-ocr page 236-

Ze'S MED in N ÄS VETERIS ßiodi iiifedatur grauilïimè. Ego ilium tninifefl’æfutK,aduerfusomnipotcnttam D£*gt;^‘* P‘ mæopiiiiones,quas pps menfibus examinandasre j quo.Egonunquam adducar.vt illius fciiptalpvitus I ni afflatu condita effe credam,cumomnisfintinip*^i

■ fis plena,8{ contumeliarum plauftiaconttacant. bip i lam cft fingulis,in continuo crapuloüs ac vinoknt*:, 1 nullam vnquam irrcplille ftudkim honcßi,autßpif''i* 1 1 neduin Dei fpirirum,quilabore,induftna,diliglt;'^

1 exquifira cura,mcdit3tione,ac iugisad Dcumpwi**’'* ' non ocio,defidi3,ignauia,ma]edicenfia,vino,autpoii j tionibusadiduiscompaiatur. QuantxautemcrapiJ‘^’ quanfæ ebrictates eins fuerint, teftatur inconcuH^' Oporini rcftimonium,qui totobienniofecumdomf ca confuetudine agens,vixhoramvnam vel alters®’

- brium aut fan« mentis hominem vidit. Q^idigiX' genii,quid dodrin«, quid piudentiæ.quid f^P'^', Imo quid nó ftuporis,aut fu 1 or is,ex tam flagitio(3^°^. ‘ tateexpedandumt' quam non immeritó viciotunik^ rumqjfomitemdixero. Nemoergomireturniul^ quentiqj oneratum Baccho, interdiu noâu(ÿ)füfæY/ ftar, Vibrafie gladium, in ftratum vna cum veftibu^ ' conieciffe, amp;nbsp;pecoriam vitam, coutemptaomniw ni, inftituifle. Nam quid non ebrietas defignüi; , inprælia trudit inermem,dum pauper cornua W® '

' Podem hoe loco, oblata nunc occafione, complur^^quot;' fcelera commemorare , fed mortuum denuo oc£W® nolo,necdidici cumlaruisJudari: Satis mihi in præ'‘^ tiarum,fimonuero, Paracelium fuiffe Deicontempt^ remUmpium, vaniffimæartis conditorcm, temuiemd* fimum,improbum, vagurn, nugatorem,inutilera,vcngt;^ ftatis irriforem, arrogantem, facia omnia contenintu* tem, fordidum, contenttofum,mendacem, Dâmo*'*quot;quot; cult‘s

-ocr page 237-

D- E F E N s F o.

209

wltoreffl,f]biipfieoiitrarium,3cfimilibus viens multi's tontamiiutum.Quapropter cane peius ält;ä-ngueiuge=« »liasartes fedantibusformidandus.

fAPVI LVII. DE FEDRONIS SALAMANDRICA ftitwrrfjcircwLtozia «ita, ac ijs uiris c^itos iüe iadat.

MVnc ad noftrum Aenigmatidcn redeo, qui fanè MperCœraniden quem notauerit,ac Gjinosquos Migi volucrir, diuinare pofium, dicere non poflum, J’^Coeranidis Vocabulo, Kegem. aliquem, fiue Prin* Auiceuuai» indicari aibitror.qnos autem Ga^ Uf’gt;deft,fponfos appellet, nefcio* Ponó Picatrieem ^'vaiiutn faille fcio obfcurinominis, amp;C fupeifcitiofa: ^ê'ïfcriptorem.Coj'neiium Agrippam inter pleraqJ/{ƒ »yj’^g^^n opera, edidiße no'c^rb. tres, de occulta' Z Tropilia, in quibus Magiam naturalem.cœleftem ex . pUitate obl'eruatam.diuinamacccremonialeminii* ç®drinaexpûnit.:Præterca commentariaabfolutif-i\'^“’artcm breuem Kaymundi Lullq l lilpanircliqr.

1 ^''’»faciendi lapidis philofophici veri.quoauruin ijQjj^’'’’Putura,obrizumfabricatur,.ab Arnoldo Villa* k.^didiat. Sed non video, quid horum omnium ^ Medico aut fit obfutura,aut vehementer profu* ijj’^quid tibi animi fucrit,dum huius,aut illorum ^j’’^) vagabundas profediones, impofturæ affe^ ij,**'ï arque cxercendæ cailla, fufeipiendasputaue* ^'’'fitanact, Salamandre propriam naturam imi« Hijiölens,eloquutus elles kaiieo rythma, Nadrif-V^°“° ’ ^ Ipeogo, il reo , hoc eft , Nutria bo-Lç’7 refpuo fine extinguo malum. Salamandre U’km fi anirnaduerto, de generarionem eius fi ex-®gt; ex patri quodam terræ humore , nafei lego, Venc»

-ocr page 238-

XIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED! CIN AE VETERAS

venenaforutn vniuet forum fcelus maximum.Natnc^ tera fiiigulosfcriunr, nee plui es pariferiiiterimunt: perire confeienria dicuntur pereuflb homilie,nccpaio pliusadmirri ad tertias fiCc-afleréfe Phnio Hb,29cap4‘ Quin amp;nbsp;vifu funt SaJamâdræ horribiles atqjafpen’üquot;^ di.itaVf facile eurem afpe^fus hominib’nauleanip’ riar. lamfi velim, vtpoffum Si rumererisjiftiusaiii®^ lis virulentem naturam tuæ conferre, ficut ipfef’^'^ Nóimeex meia purrilaginc initia tua conftaredai^ poflumt'Deinde quicquidhumanæ fimilitudiniso''^,' dis,immanilïimamefle,ac ipfa Salamandiapcftik''*’ rem,vtquinon vnumaut alterum innocuum fen^' plurcspariter perdis,neepopulum necasimptouid“ ’ fed vniuerfani Deicreaturam cœlitùsnobisconini^^^^ ca tam medicinam mortalium medela, amp;nbsp;in mort'* .5 fugium vnicum calumniaris: neqj tarnen perempquot;’' ■ pharmacis homine cédas, neq^ confeienria geris:Verùm lupifæuientisimmanitate,per l^^’^ßj^ vagans,non defiftis,non quiefcis, donee in iicdso' men coniecerisægros tuæfidei concreditos:aii'‘'’,% ci leonis more obambulans vndiqj ex alicnisprquot;'’.j aurum capras:quod for taire diffimulari autcond'^^e^ poirir,nifi fimul cum illo,animasad intenieciof’^*’’^^^5 queres. Vbi nuncelf lumen illudnaturæ, quodW^. jj bonorödonorum Dei deprauator fomniasd Vbi*',jj5 tuaconfeientia.qui neep Deum vcrerisjiiccgforW . homines,imo qui contra confeientiara cxcclkot®*. ^ Medicos paffim operura induftria notiflimoSjE^^^ ^ico.Vuierum.SoIenandrum.Ód mequeq^humiffp .^^ teminBrnHuiguaafKcTst' Vbi vbi,inquarn,üb toquot; . Öatainnocentia,amp;elatapietas,erg3proximos,qu3j^ljj impudentislibelli tui capitibus proniiffa ranrum- , pra:ftantesartes,vbi iuuamenta, vbiauxiliamulnp ‘^

-ocr page 239-

I) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I 0, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ilt ’Î^umptibus ac moleftns parta^quandocomciratioâ« '°us,compofationibus, amp;nbsp;Vencreoluxu,quicquidim^ ’quot;Uiistuis.femperfinenteaun fornacc.corraderepos jj '^t’fumis.Quæ tu max fubnedis de TdteiMio,amp; Suff ’|5neoFrifingcfi,centonesfunt:Nam iUe fi quis abus ^^casartes, fuperftitioncs ab Ecclefia vêtiras,amp; no i^nuento excogitatas fraudes confondit atqjexplo* ^^portuneigitur abeo fubfidium qua:ris,aut huius 5t3te Vanitatem tuam Vêlas, quoin nihil habeat aot ^'’tfuci;Hicvcrômoribundus,vtiais,vtabufumpa» J^KVlum magicorum librorum tollerer,Diodetia* '’’Ofeminchcmiciseftfcquutos-Scdqoid ifta,ad rem ^Wtamj'Si Suffragancus toos magiam omnem ode-j'^'’'''isquocgdodrinamvnioerfannabolcri Voluit.quia . ’'’gt;fni,peiulantcm,vanam,falfani,impiatn,da:monfî in legedomini capitispoena plcdendam 1^.011«, Et quia hanc apud præceptorem tuum cultam Ii^^'®ü',iijre fummo Frifingenfis penitos abolcnda cen^ ƒ: Nam fic habet Coryphæos vcftcr,in lib.dc occolta fua»Magw arseftoceukifluna, amp;fcientia ia^^Wnaturalium ac rationi imperceptibiliotn: Hiöj'^”®®’^’ *^^^°^^^^^’^“^^*^*^ Vocator, Proptcrea Dö^’^’d^^^fcendam, non vituperanda fcribit,qoo* 'Milita funtjn fcriptura,myfteria , qoæ rationc to v'i ^^’^‘^’* ^*5 Vnquam exTheologis,fine Ma^ ^“^“«»«««^Veî fpiritom adfe acciuit,aota bf ^’^? 0^*5 Magiæ imperitus ægrum aliquando ^^*‘^'’*^ perfecit,nedom montes Dth ■ p . ®^ ^°^^ **^ ^3 vfurpatorjCeremoniæ null«, ü,?’^ .'^®“sloquitur,càmdicit. Sifidem habueri:« ^^.S*^’*^^*^finapi amp;c, Hniusbeneficio Ada* ^”quot;^^y‘*’*” ^ valetudinem conferuaffe tefta-’ '^^0 de vita longa, Imó Magos Aegyptios Mofis

F f aducr*

-ocr page 240-

2IÎ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED ICI N AE VETERIS

äduerfariosnaturahum arfiumvirruteputatferpculf^ ranasyart^alh formalîe. Magos iiilupcr Chriftunina-turn inqihrentesjinludæam vi equoiumuiondiuiiioaf^ fiatu vedos fuilTe. Scd quis Chriftianus ifta audicns» non veJut turpilTima amp;abominanda execreturf Red« ergo quifquis fuerit ilk Suffraganeusiain moriés Vor caiio ram imp tos iibrosconiecrandosfanciuit.Dc Dw’ elctiairoefiam imprjUimo tyranno fiulba teftimoo**’® péris : Nee muhum refert ,dum chymicos codier’'ƒ Aegypto conquilkos, feripruras quoque facrasei^^* fir,ipfe potius comburendus homo fceleftiliimuSjd'ï' Chrifti eedefias perfequutor crudehffimus,ficurn** cephorus pJcrifquclocis, arque Eufebiuslibroodauegt; capitefecundoquot;, tertio, amp;nbsp;fequentibus Ecdefiaftieæ^^ ftoriæ manifert-arunr. Hæc igitur amp;nbsp;fimilia abto“ fuffragiaperquirenda tibi funt.dum honefta habed“ queanr. Itaqjinardumcoaóias.furfum ate^itf®“^'’, fum,acinftar anguillæin multipliées gyros cite#®®® ' ueris,fi quomodocunq; ex inanibus paieis amp;culiigt;i^ - gnamfru menti tri tu rd fa cere poffis, hoceftjCxfoH«^ dione, Vtilem fermonem colligas,aut ex mendaciod'^*'^ ftabilias.Sed temerehspe omnia,quddo extra public® amp;nbsp;bis fere mille annis ejpguitam vid defledas.nui^?'^ diu côfiftens.quçris in alio orbe,quod domi habû'^s as,vfqj tibi ipli Suffenus, fupra omnesartollcris:®® modietidfuut,quxc0tinuatafcrraoneleguntur,vbi**' tercætera polliceris te omnia, muko itiiieris txdioi amico^iingenribus fumptibus, corporis vitxqjdilc^ mine,explorata,edo(fta,raultoqj viu cofirma»remt®!’' aduerfus Dei vindidias,,aG multipliées naruræpkg^^’ fummafideamp;lmifericordia.in cópluriiiproxin)ü^tuo9^ Vtilitatem,exercitu94. Atqj illadumfacis,ffuftialaiu;ilt;^ pratter omriem æquitaté, atmuii tut criabuudaaut ƒ'

-ocr page 241-

.. , T) E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HJ

i WàncomtecompeUanGquâiulb’us muïtùpropW» j.‘‘’coroæftimandusfis. Uîc itérât voces,Si verba cas j/’îtûHit Fedro.nugisqj bulJatis pugnat armatus. Vi* jj''»iseinfupr^,filt; expreffis nominibus oftendim’, qua* '’ftesdidicerit,quales,pfecî:ioues fubierit.quos fum» ^^’J«no ærefecerit, quas cürationesabfoluerit, quan j^Wfitnondö triginta très annos (dumhæc fingeret) '•«perientia,qua cornniiferarionemacdiligentiam ’^tudoexercuerit, vt mi ht nunc minime opus fit, de-li,'*uquot;*^^™‘:®“^*ïc”®™occinere. Dicam auté vno ver« ’^tquod fentio,vmbras pro corporibus exponk ho-“'utilisÄexcors, SCfruges tantûconfumerenatusî b'^ttsintcrim deorum, videlicetCereris, Veneris,ac ki . *^upetüm:Slt;inferorum,Ditis,Plutünis,Profer* 1 S^pergis.

1 ^APvt LYIJJ DE PARABOLANIS, AC AN Fedro tdn ccnfcri poßitt

HVarenóimperitè medici.1. iS.c.lib.i.trad.ï. Parafé !’®^*voc?.ntur,quorum femper fexcentos bene ' hJ?*^®’’’^ «grorum fanitatem per Archiepifco* cójjt ^’'^^'^fiæàmp, Honorfi óC Thcodoftipictfilinu ^PO '^“^»effeoportuit. Si hoc ipfum, (ais) nunc æui fetJ^'P^usjdominis, accinitatibus Iraperialibus ob* IH(i^^’*'^»“°” ^^’^ multi ægroti,claudi, amp;nbsp;mendici K'ÏÏP^’^^’^^ccu^^erenhBeut eheu,pródeüni,fir. 'icta u^™‘f®*'*5 P‘*“P®’'*'^^^ Bethefdam,fiue proba* V .'‘°^°^y*noru® pifcinam opto , donee fecu* Mui^a^'æ ^™P^**^5 ^^ucefcar, quemadmodum R-eue* 1 liib^^*^‘®®“slt;gMatthïcusTranquillus Vertrapel-'hte °' ’P“dDuacos|gt;feffor,finguIarisamic’mcus, ^PoS'^v'*'^!*””^“ fi^ccre lokt, qn Syi iacö textu Ioannis ''ÏEm? ^^’*^°’^nipoêtæ PanopolitaniParaphrafi, per

»ßiHtuöconferremus.Etfic capitis4,fincmfacisgt; Ff 1 Para-

-ocr page 242-

Îf4 M E D T CI N AE VETERIS ^^^ Parabolanosmedicos,circintorcsquocpvocatosK .^ de excu.TutJ.fiquis duas.5.i. Et Theodofium m Pf^^jj^ principemoprimûaefumma præditû clemennap* ^ teeg, in tam illuftri opere, veluti in inftifuctidis a^ mns.facrorumqjlibrorum.eorundemeçinferpl'ef“ .[^ quirendorum indefeda diligentia, prædicamus:#® ter Honorq ftudium ampledimur,acfimullegcin''’', j i.C. de Epifcopis amp;nbsp;Clericis lubenter agnofcinius,)|^ hanc ad te tuosqj •waAiAi.eoXoui’ pertinereconftanff'; -^ gamus.quoniamconftitutio illa in ar te expertos) n' ,.^ rumabadolefcentia optimis quibust^difciplims'quot; tutos,ingenio excellentes,pietatejintegritatcanno“:!;^ tia,modeftia,doârina, induftria, humanitate,ca:K';L Virtutib’ornatos medicos complcditur,quiincü”^j adionibus fuis Deum proponant, deinde cum raw ac iudicio prudenter vidus rationem præfenbaa'’ fecundum rationalem methodum,quæ cuiej maf^.^ ■ ■ hominiconucniantdiligcntiflïmè exequantutiquot;'® • Vt quoad fieri poffit,omnibus profint, noceantnt®' ' Siefanèarti gloriam,$grotofalutcm,acfibiiplgt;5S?^ tiamconciliant. Huiufmodi medicosfuturosfiaca ^^ miægnauiter exploratos admitterent: Pr«tereahui modi chirurgos fine manu medentes, anatomi“^^^ ., diofos,prçmcditatos,minimècrudelcs, plurimatquot;® . rum ad medendi feientiampertinentiumperitoSt'quot; litqs vcrfatos,alacres,expeditos,fi principesamp;ff^ publ.gubernatores reciperent, amp;nbsp;honefta liberal’ foucrent, non tam multos haud dubiè langucntcs^gt;^ tates,pagi,vici.compita,acxenodochia pene omnia » herent. Afcg hacc veriffima effe nemonoftrum nefdW tamé eadem, veftra opei à, qua: ex magiftratus negüg^ tia.amp;prauoru chirurgorum infeitia comminuntur**’ commoda.miuiaiccmcudautur.lndidumcftproniu*“’

- nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yjiU!Ï

-ocr page 243-

'’tim' D E F E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21Ç

''il, J. ^quot;'’P^fniciofiffima tua,in Pallandq coxendi» ’'k *^quot;^°’’8*’°*'^*’f*’* Proindc dura inepte lauda* quot;lt;»1 a ’*quot;* ^o*quot;^™ de Impcraforibus probas ,faci^ ji|.f 'iiaftol(déprodis;duopras ab alqs inftiruiaepræ-j^ '’lt;^umsaflequend£c efficiendæqj prouinciæ fu bn^ w^ cnim tui vfuseffe queat.vt iJ’^^^æS'^otHnpublicumexponanrur.ae domi de-Hb*quot;^’”’® ‘louaveftra mcdicinaperimantur,priuf-'iii 1 *P°”‘^’uu3ripoirint^ Lego itaqjlcgemde Pa^* «iy »quot;*5®cdicis,ÔCprobo vehementer, fed qnomodo ^‘quot;°cœtu talesdefignariqucantnon video. Arma ç'’gt;proponis,quibus ipfe vtinefeis:^ quidextrè t''^f’'^“5 3uerfaris, atqj in litemprouocas. Atqui in iij'’‘’gu(liis 5C rebus dubrjs homonimium beneuo^s ikî^^'fofisægtlsprecariSïadprobaticam pifcinam» feeuki gratiæ aducniat,confuetudineR.egq ^^Ïonsitmijatys^ Conkatex Euangelio Ioannis.$, iiji^'inihoinini paralytico, motum,fiue aqux turba* tyjj?®ttiginta oÂoannos,inBcthefda, vel domope^ 4^?^edantie.ximium beneficium pr^eftitide, quan-^''»norbum grauifl'imum, diuturnum,acnulla hu* nJ’'iemedicabilem,imódcploratumfuftuIit. Tu ö* L ^ttidera pcruerfc religiofus contendis nunc, in )ij/'^j‘3celfico,Slt;grariarütempore,diuinofciIicct nu» |^ 'Hijftrato, futurum : vtquem idmodum illicangc-? j^utnmouentiumminifterio, ingredientium pri* 3’quocmiqj corporis Viciolibcrabatur: fiequoque H(j . /^^^‘‘’auxilqs,omnc malorum genus abalqs Ah inturabilc iudicatum prompte curari pofle.

quot;«c iiif4nia,quïc impudétiat* Adeóne Dei amp;nbsp;Chri» ii/'büluoedcntisinimitabilia miracula, veftrisina* Ij^ïoiahfis, ôepræftigiofis fumis confertis^ Certè teaiiis,cx ifthac oratione,animi tui fimu* Ff $ lachrum

-ocr page 244-

Zi'S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MED! CI N AB VE-TERIS

lacrumabundèanimaduerto, flt; Veluti excantaauisgt;K* ex caJamo gencrofum Fedroueni cognofco. quiproar* binltufuoimprobas arq:inands opiiuonesfolidis™“' damen«'s,|)hiiaufiammodcftu'c,odiHinamon,conuiti^ rationijbreuiter mendaciü ventatipræfert:^*’^^®^^ dicosrafionales effe,aut non elle contendir. ^'■“f*^ tem fuam ex lumine naturæ or tamÄ fenfib’appr^*^ dendamair, ac Chrifti miraculis anteponiuho®*’ ^ minumftultilIim''.Deprofelïoi e regio nihil dito,q“^ mini prorfusfic tgnotus,quanquamte, moretuOiAquot; noi apologum agere exiftimo.

CAPVT LIX. VLTIMI CAPITIS PAHOi’ libcUi translatio latina.

VLtimum caput aggreffurusJubetipfaVtW'' es verba interpretari.quxficordine fonaW’ ,

Popuiari fermone malta de mor oio cerebrom^^ ^j,^ tur,cui nihil aliud occafiont, quam fimboluni^®'‘'’ ^(z dedit.Poftquamenim aliquot annos, in Principu’’’lj-j^ chiepifcoporam, Comitu,B3ronum,NobiliftF^®2„o rium, Slt; præcipuorum virorfi. llngulari gratis, ®quot;f^p fauorejatqjarda amicitia fui, femper temporis Pj^^ fu.talemanimo^i meramerpbofHb«on abfqjdiV (j|^ mco,per hippocrrfin,inuidiam, perfidia.acfimi'^^^jjjH, peri, vt tandem ex animi moleilia,mihi co”^*'^,- piés vine tibi.quod mathematicæ Sophiæ AntiHitt^^ G, me intelligit)in omnibus orbis hnibus, præs^^^^yni cunqjllatus aut conditionishominibus.facere ®®^ melius,nifi contra præcepturn Dei violentenpff^'^jij: nos,inde impedirentur, Quoniam igiturhuieW^p^ inllituto addixerim,SC non quofcunqj.ex HuJigsr’%5 hernia,Polonia,Dania, Anglia. St aliundeme icq jz admiferim, pro le quifqj.ex naturæ fuæ conditio*' ^pÿ/

-ocr page 245-

.,, , D E -F B N s l Ou. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;2’7

W de me iudicauif,donee etiam in eorumlinguam f^'uenerim, quiquiequid de viro bono cogitât,pro Vc^ ’'’ptoiiuiiciareaudent. Hincvnusnatalitia'mcaador:« ^Tufi ignobilis lim,aut non fatis aptus, vt feudum ™3iitlæfuæad me recipiam. Aliusexvitæ meæfor» ^»itoribus 'X nutibus offen fused, amp;nbsp;in vulgus effusquot; Larcius non fatis me diuitem agnouit.quia Pari^ t Wentem vidir.. Ad ifta, fycophantis breuiter re«« L,^®itre voio.quando natuia paueiloquus fum, quod ^ttpè mihi vitio attributum fuit. Quid Verôad ^'dnx certitudinem, genus meumt* Ergo ne do«« ,quot;'\2lt; opiftcium nibili erunt, cùm ego non Hanfo •.J^limiutulo vocorf Ego fum, ab Atauis gentilitqs ^is,aliJ$aGelcn cognonrinatas.SC Abauus quar«» ƒ''tómns huius nominis,omnes explorandis natu«« *^3iiis,omni tempore,dediti fuerunt, ac per om«« ’ ?’ttïam,€aftudia magno conatu confedati funt,

^lj’^’»?7fM^ H ƒ SiAiaTO? wKo^ïivaU-.

4^Wtnihi glorior.quodin his natura: Megaleis, 1 av'’^'tuai profedionibus^ inditutis , verum infuper 2''’'i^parentibus natus fim,ficut ex meis indubita«« .^ofticis liqaido cognofci poted. At inexerci* '^*^fuppofititP,sDodoribusaliquamdiu adhuchæc ?** incognita manebunt, quails eft liquor Phae* lt;nbsp;nbsp;nbsp;feu oleum cbtyfoledr i,id eft, fucclni mcllci, in

’^ib* affedibus;folutum terrçpharmacitidosfiue '^'''ftiq, in omni gryfea arena 2lt;calculo: Crocallos 13’^^’‘^ds,ex-pjacftdtichalybc, per Ce reuerberatus, rVopaxius Hartia, fiue Gbryfolampis inde fadus, V^^A^^ ^''^'^1'^“^- Qs**^ etiara ad medicina: verita* 1^*1'’ *^'^^”' ^§° '^^^æ nor mam, pro vno me, fers '^^ne theoremata ôlt; fadnora mea irrita vanacg

erunt

-ocr page 246-

2iS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC IN AE VETERIS

erunr,li humain aliquid in me vienfitf' Egopcromne, «ratem hue vfq; coin eus fum/abrep fcaiidalftt“®^®^ pudore,honore, timoré Dei, qui eft fapienttewn®» ^^ tam mea tranfigere.vt fi hac hora,ab omnipotente erf tore hiiic auocarer, in confeientia mea futus,iii^ mo Dei iudicio,cum omnibus Chrifti fidcübuSjiiig^i)) diumperpctuöingrediqueam. Faxit Dcus.aducrfari meus Sophifta medicus,Sf finguliobloquéteSihaiic^ mi fidpeiamobrineanrrNon tam repen té, Archilof_^^ morc,aducrfum meinfurgerenr.ac vclutvefp^’^ ^ bronescircumpungerenr. Poftremoquid adnic^ ., certitudinem habct,fi non Craffi amp;nbsp;Lucullidiuitias fcquutus firn ƒ Ergorcgulæaut pofifiones,amp;’cóP‘^ opera mea falfa eiunt,quod totum à fortunaco®’®^,lt; turn efts’ EgoquotidianoDcibencficio,exani®^|j, tentus,viuo,ncqj vnquam magnas opes infetS»®^*-^ quas tarnen multifariè per oblata connubi3,pf'^'’^ jjs, bombard teas operas ad militia fuprà haäen’i^quot;'’ j^^ per metaUicas rcparationes,amp; augmentation^^'’ ^ gnibusopcribus,Slt;per fimiba occultainuenw”?^ uelanda habere potui : Vnde etiam magna P^quot;^ mihi promiffa fuit,fed ab his omnibus lingubr'P ■,(( ditationeabhorrui. Inde hîc amp;nbsp;alibi mihimîi’''^,ir vidiftisdoftores, nobiles, liccntiatosjpracipquot;’^juc liar ium fil ios : amp;nbsp;quos etiâ hodie fumptib’ f®^? ijst* viuerc cupientesmagiftrosartium, Apothecafio^’ bitonforcs,ac fimiles.Porró natura in humiliw*^';^^!* penfus,nunquatn folennes titulos aut honores3‘‘ \( ui,quemadmodum domeftico vidu mecumagf*^’ p,p diüt,quod per magnificorum dominorum oblaW® p nifterium cófcqui potui, ficut ante feptenniu® derclicuit,quando megenerofus dominus Seip® .^f mesab Archa Vienna:, in Caftdloclcracntenn^^iiji

-ocr page 247-

Roiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N s I o. _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ «5

Wt ^’^^ ^f’^pcr^roris Ferdinandi, honornuit. Vclt; Iti^ f no^'cfchemate Hieroglyphico defcribere vd* hok”^^^®’’’’“ rotadepingitur,qujcin probos acim:* lu^oscadifjfic proptcrea à fapientibus minus xftima* ,ii’^Jiandohonosfortunçattribuifur,qui virfutidebe« J‘0fiimma,nunquammulforumnotitiamamp;amicis» Ç^petiui qui tarnen quotidie multis fe modisapud Ilj '’gefferunt,poftqu3m Heliocantharis fimilem mihi ^^’^ mcmor, bene qui la tuit» bené tw '^oniam inter fupremos ac infimos,neminem ex* ?“’iupr3 duos aut tres non inueni,quiparianimoSd ^’^*®iiSiConftanti fermoncóCopere,exemplo mco,erga ^i5*^'^®’iraiciti« nomen tuereiitur. E quibus Nobi* L ^Reucrendu Sigifmödumab Othulcn perpétua li^co velut Pyladem crga Oreftem luj) 'quot;o. Sic igitur rumor in vulgus fpargi cœpit:cgo ' j^^'^tuni,« morofum capur,vr nemini mecum con* i n^”^’ Proinde apud Galenicos equifones fine veteris ii^'^^^Ç omnes æmulos meos fic aureo Hippocratis 1 tijf^^^cufatûmeeffe voIo,M*^t/j£/KW,w’lt;^tA'»7r{joja/.',quod

#t^®®“5®”f*®^^andaci animoquiequampræfumo, /(fj’’^etequiequam ventiscommitto. Tametfi canes torh''*”'^ ™® aJlatrare non definent, poftquam virus Piidf'''’P^'^®^*^*®’’^ ''^^^^ fiuxilefecerim:attamcn ira-^ ''fibus ne minimum quidé vcrbulum amplius con» . ^m.quia neutram partem,nempemeam in luminc iiwi*^quot;^’^®®gt; net^commétiiiammedicinam fuam ((j)( quot;8unt,attamen drjudicantes, amp;nbsp;apud fingulos fen-fcif’pf®'f*”^®5»Adfpuriorumdodorumim‘peritiani» . tbaleni titulo venditant, probandum,fimpliciffi:» ^ic”'u'^°'ï^ ^‘^‘° ^udibrium in faciem, tefleræ cuiufdam k®“^*®»''^ *^*’'*’pcr Vniuerfas artes fuas, corroßuü 1 orenjex faccharojautduJeem amp;nbsp;fuaué Ipiritum ex G g vitriol

-ocr page 248-

ME DI CI NAH VETERIS

•220


Vitnolo cWciant. Tune ingenue confitcbor.eosaliquiJ rerum mcarficognofccrc/Sf indeiudicarepofTc. Porrè quod fubinde in hoeJibrodurius carra Scphifiasiufur» go.ipfoijjprioreculpa graurfaiQuineftvr me tedeattoi inanium verborum Wc etfuforum. Ergo rcpugnamf innata natura: mcæ manfucrudine Vehemcuiius mter fcribédum abillis Muricibus prouocatuslum,quiqua-qiió verfum inclinant, lemper aciem fnpra feirutf^ 'tunt, in inferendo dainno procliues,quia furorft^**^^ fa farpius patientia, Non igitur vicia mihi verteiiduii’» fi Sveophantis afperius refpondeam tnequeerloi'g® hue produdo Dodorumconnnentp.per Pontihcuniai' quebnperatorum priuilegia confirma to, verum er Pp^' ribus cur3forum,ac teiîimonqsægrorumà fophilhJ^' lut incurabihum reliÂoruin tudicarX vdim, Qwquot;! hi nune manift-ftis actiombus, amp;nbsp;non Academia^*'?' loqufismc oppugnant,nsq,’fynccritcr,nou auit/fli’i'’^ Ientermecumcojtgredi«ntur,iinô tandem curovent^* te 50 a:quirate,non mendaefis acpopularirumotcnitun tur: Sic Fedro per oinnem Vitam, in cuiufcmiquewg^J nui viri,ad R.i3enum,confpeâum prodire, ^^IdeMdd cet, tueriaudec.

OmnipofensDeus aufcrataboculiscæcoruinf'’/’''’ ftarum velamen, atqj illis cognitioncmJuiniiiis»ât*'f* fribu3f,vt poftpofiia pi etenia dignitare,tranqmilâ^°quot; 1 fciêtiaanibulent,ac tandem, in CAtremoiudiciOjVK^® 1 æternam confequan tur. Amen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

CAPVT LX. RESPONSIO AD SVPERIOR^ 1 quomodo, acquire ïedro fibiuiu^t, bte.tt^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 *

HAec totius didionis tu«funima eft cui Jîcrefpoii' I demus, Siquisvnquam dctebcncloquutuselîeti I aut ai ds tiperas laudafler, quas ego fortalic«mufiw j

-ocr page 249-

n E r E N s î oquot;

IZI

lt;Hsftimulo improbare,vel accuCare Vclkm,fncrito aho» tïiniiiuidia,atqueodiunnnetueiidumforet. None velt; '•quandonunquambonum virum te, tuaqj officia pro* ''’ntemaut promouentem audiuerim,non efteuriudb ' '''»nfubterfugiam.aut orationemdetredein,aat cala* ’J^mvlliusreforniidemïfiquidcm id prorfusin fupia* ! ^isedoâumeffe feiy, vt ornn.esperiti £lt; fapientiæ ,p* ^esnunc3gnoCcant,tc linmïatoreni,alb4tum,ÓC at-^iiinebuloiiein,atque viia tecum-quiequideftinipo* \ peruerCa: artis cuertendum effe. ka in lucro j^fodum, amp;nbsp;egeegium elle ftatuo.ll plcrofqj ab erro^ ’''’'dpi^svindicaueiiin, artis integritatenacôleruaue* IMudiofos vera: medicina: admonuetim,prauas atqj ”''sptomiffionesapcrucrim,breuiter beluara féroce ’^quot;itpêfuiscoloribusdepinierim.Hxcfi verèfeci.nc» ^“'quot;temereprehéderepoteft :fui vanè, nullam talio* ’'^Ptsnamreeufo. Neqjegote temerè aceufo.aut iu-! ^'‘''Namfiprobusesnnanis.futilis, ^ irrita hacemea ^Msaceufatio.neq^etia tantiUum a:ftimationituæ ' ^^iSiimprobus:nulla gloria,nulla exiffimatio,nul 1 ^ina tua effe poteft,qui alios à bonarü artium ftu* 1 iii,'»'’^s,vanisadionibusdcludis,ac Rempublicam \ u ?^®fiko,ttullo fadoegregio iuuas,ftdpeüimiscr» i lij '15impies. Atquinuncadmirädos mores tuos no* | ^'^ftentmus,primocerebru offers.hoe qUale quale fit, | ; Îl^întoperè pendendum, non mukulaborotfed quia 111 teftimoniomorofuhabere te fatcris,no* \ 2 .’l®M’*5ïtt hac in parte detradû iri : Slt; paffim nó 1 J®!«» inuumeffe creditor, quiequid vulgo iadatuna 1 r^'lmónemograuiterpopuli rumore accufatur.nili 1 J'«'cdiocriaccufationedignusfit.R.euerafifanoce-1 J°Pdhuseflcs,at(^ in occulta Viuere,iuxtafymbolü | '^gt;Vüludk s,uun q là inanem amb itioné,pudend a men* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G g i dada,

-ocr page 250-

tît MEDICINAE VETERIS dicia.vetboruman)pulJas,fcurrih'fatcs,ôCco:ircniio!iis rabiera in publscuin compcndiofilTimo hbeHuIo effun* derc p^otuiiresJgirur manifeflum cil,quam âpre fym-’’’ lum hocapplicai!eiis,quum in priiicjpufnau!is,multi5gt; Vtiais.annis Verfarusjinhilabud tuo incommolo, qu’^n per dep ra U a ta iudicia.inmdiam, æmulafionem,nepers fid^amreportariy. Quaproprer animo conftefnatosVi» tibfviuerepropofuifti. ô Pedro, femper tui fimilisf5, gloriofus nimirum amp;nbsp;mendax. Etenim cohortando^^ nominis obfcuriratcm,iniquiirimam rationeglof“**. Vbiqjcaptas, namquis Principumautilluftriumif»*^ nutu,vnqu3mancxif,SCnon rotum hominem P^'^j^L trio poireditt'vrg paflimac vbiq,’incrccs tuas.fatwi^^ ma vocabula,oleum amp;nbsp;de turn, tartarumSC caluffli'P' ritus Slt; Iiquores,carbones 8C cretam exponas, Sia*?*? igni mifceas.Quandoautem feculum noftrumejruï* ’ omnium difcipJinarum atq; artium omnium forKquot;,. fimum, video MaronescompJures, Mcceenatesp^'^^ r fimos:In ilJorum numcro.propterimperitiam, iffloquot;^quot; titiarn effe non potes:ln horum,quia ad rem nuncatt^i tiorcs,amp;: a Mufis alieniorcs.nó tampronytccel^*^^’ ignotum aut inexploratum ,ad fingularemamic'''^^ admittunt,vel commeritofauoreprofequuntur-^^^ .^ pla vbiqjfunt obuia-Proinde li doincilicc tibinotquot;^’' quinamagercvitatnpropofuifles.omninódomi’^”' nere, hoc eil, in filendo oportuit, fie equidem tutu“ viuitur. At tu tranquillitatc minime contentus,in^** naslaudescôtumeliofusjoptimaquæqjin vimpen^“^ torfifti:R.eâè Simonidem dixiffelcgo.propterJoqua'j-tatemfæpc,propterfi]entiumnunquâpœnitci)tiafU'‘ correptü. (^are nó folitudinem acpaccra, fed cii°quot;^ Vitam terra maricgfcquutus,contentionesquacun(5lt;’‘'^ afione maluifti^itaqB guu per maks artes, minusq»^

-ocr page 251-

D E F E N S 1 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n5

Wabas fucccdcrer, tandem tua improbitatecoéreitus, ^^Uiicauhsuiedum ad aulas, prod ire esaufus. Sicetiâ ^‘iguftâiatq’alqscelebiib’ locts.iiifamiæ nota proferi^ ' ^Xquod Cülonicfequoqj apud indytum Senatum con i 'quot;»uni erat,priuatæ vitæ ftudium caUidc extoUis,ac Niati perfidia,bonorum Virorû hdemineufas, quç çCiceronisautoritate Kcipub.aciuftitiçfundamen . J^’Wquis ignorât Philofophos fandioris vitç ^^‘^»sfemper foUtudinem ama{l*e,ac turbas frequen-uMinaffe, vt mens quietidedua, cœleftia diuinaqj C'et.amp;icontempletur ardentius. Hincinfuper Py-^,S®dcihominumfrequentiam vitantcs,in folitudine ' i?^'^'^‘^'^^’^tis,habitare confueucrunt. Platon ici quo^ iijj^Stoicün temploç21ocis,6lt;porticibus Vcrfaban^ i^’''^îdmoniti anguftioris habitaculi fanditate,au^ ! J^-Hieronymo, nihil aliud quamdeVirtucibusco#

J'quot;'t.Sic Platovt Philofophiæ vacare poffit, Acado ^?’'yillamproculab vrbedclegit. Sicomnes piëta* \i^’®®^“^ ncgligentes,domi maneregaudent,ho*

1 W^^^ercia cauentes. At quid ifta ad tesf qui ideo

1 K^^fc cogeris,quod nullus, inter bonos, locusho* fJ^teUdus fit : amp;nbsp;fi for tè a lias,in alicuius pr incipis )illl/®'’f^^®pbisfueris,eum teexhibuifti»vt repulfam ^l(A?^®^®‘ic’ïore inde abad’fis. Hinc illa aniini tui \ mccror,amp;pudor anteadæ vitç: Attamen 1 ^lùn ’®’^ immodicum lingua: fibi placentis faftü 1 gt;^gt;'''‘^'’‘^^'^'^^ potuifti, quando mathematic« fapt* 1 kin ’’'‘“^ipes» veftr i nimi^ï ordinis homines exadius ^^'«orbisangulosm fe defccndcrc,fecumhabi* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f® P^d^^ metiri norunt, quam noftrum qnif«

1 w'^'^y'’quot;“®'®® conatibus, contra ius,ÓC çquum ^^“'^»vbiTyrannoBt voce,credo Galeni profeb 1 “Migis.Hïcdum Tyrann! nomen Slt; duscondi*

Gg 5 iiones

-ocr page 252-

214 MEDICTNAE VETERTS n'ones mecum verfo, quæ pofilïï/n^ funr,omnibusfioi^ rendus,crudelis» ac fulptciendus videri,omnibus pro Voluntafe imperare.cædes amp;ƒ cruces inferremiagnapuf purarorumcomitanfiujn turba incederc.amp;proviolenta niaiellafe in publico ambularciCunAa depopularh i-mpJacabilem effe, quemép diierimine iiuJlo lacerai re,eius ca lam ifafcni in proprias dclinas conuerrere. VxoresaJienas inuiras duccr-c.pucKas violate,perv/m coarQisa'ciuibus m imicis régna re, otnné ctuddiM'^ cxercere,vitam pefliniam arq^nequiffima agefe,^'»!“''' fi Orcus in tarraro no triplex, fed mulroacapirunii^^’ berus. Nunc quomodo hui-ufmodi ry ran ica euro hu®'’' j nifafeacbcncuolcntia medica conucnianf,(quxi»^^' tremis etiam maJis vfep ad experimenfum pioceUy i difficulratem aJicuiusaffedus coéreendam) nosrr'^ ƒ prd commemoratis facinoribus ruis faris erpreÆ®?^ 1 8ê iudex vtrincÿ ex xquitste cognofcenst pio»“''^'^^ /. repotefi,

CAPVT LXï. QVAM PPCRO PAMA, V^^' H tute,gencre,ic Prognoüicn nobilnßt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l ’

E'Xhis nimirum caufts Fedro non nifi fckdi^ugt;^’^ igne^vt did foletprobatis, exdiaerfis re^a^^. / lt;nbsp;enribus fe adeandi poteüatem elle volaitiVi^^''^ /( dusprogeniem incafactalius viuendiradonettii!^^^^^^ 1 ^ atq^ adiones vulgo tradadt: Terciusreramit^op^ 1 p3uperiemCquiaminHlran[emvtdii)alIeg3[. û^rrr«' 1^ co conueniunt omnes,prxt'raâum te äcimpadeni^'^^' 1 j fe. T^am primo quad ex langt aquis oiisad teadueuu^^ 1 tespertinet, magna te arde}tonemdeclaras:l^lt;^^°^^, 1 l Virtarem admiratas,fed vertus Hul tam conUdetdam^ ƒ inania fimida deteüatus, videre talemonfl^^gdbiP^}^^’ I. confpedoAliidire ünguli cogérant, acitbimet^^^^^'^ Iß

-ocr page 253-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;B E F E H S I œ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎÎ?

^i^fi^famajmalo omnium Velocilïimo, tantum excitàti» ^Poftorepto medico agnouerunt : mox noris pkrifey Wiis,acfcekribus hinc indc panausgt;fraudibuscg Mis, eaufaqjintègre cognita, vii gis, n.ô vetbis di* Mæftimarunt. Et funtalioqui vniuerfa de Hunga«’ ’quot;Memis,PolQnisgt;Danis,£lt; alqs.teftimcnia tua om» ‘'’»furda ac incredibilia, quæque rnibi non minus» ^cramberecoâanaufeam mouent. Quin reipon* *gt;5niie eum te elïe coniidis,adcuius medicationcm, ^Europa conueniattquot; Legimus Tito Liuio glorio* ^''fuiamp;ïHifpanos GalSosq; ab extremis orbis huis ^snabues aliqaot.iUiusaudiendi defyderiojn Italiam ■ Ï'*'i8c. Legimus ApoHoniumPhilofophumjmaximo

M.multa Indiç regna penetraiïe.ac tandé ad Biach’

1 Mperueniffe, vt Hiarcha, inter paucos dilcipulos, | ’''Wa,demotibusfyderum,acdicrumcurl'u,doceiv | ’quot;'bttdiïet. Tu ne ita præluces, ôC omnes medicos Vu* 1 Mvt ad te ceu numé aliquod omnis mudi natio con 1 Wautomnimodammultórummothorurafalutem 1 j'^tnuur? óridkulum caput,ó columen.ia quoom^ 1 ^WinxEducia mdinata recumbit.Sed hoc igno» \ 'quot;'’^Mviçiuobilemftemmate fuo fpoIiare.óCparti 1 j ’iotibusgloriam.periniuriamprçripere.Equidem l MiscenVendusdolu frequenter mutarc,proculi pa 1 i^^tubduccre,nihil habere incultuintegrüautplelt; \ M'^uituTrafonicumpraafe ferre,deprincipibusac | Mailbus malta glcriofè cominifet» Sc apud eofdé,ü \ j® 0CMfio,fefeaudacter ingérer e.impudenter int re* 1 Wmentiri,fucos facere pximo.minas fpargcre,ma* 1 ^ic omnibus, faftumMaximi oftentare, æs alienum 1 ^«c,inanitet fed couBdenter promittere, Sé qum-1 ^ Vipiam hutufmodi funt v k lu les .N æ tu homo fin* |^«qjvinuerfisiftis nobilitat’, ipfo Cu dr o nobdior 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eris.

-ocr page 254-

12(5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDTCINAE VETERIS j eris.lContfi veró,fi virtus folanobilcsfacits“'^'’ jj Vitium fugere,amp; fapientiaprimajftulfitiac^’’“' ^ Virtusftimuluseft ac calcar,ad decusaliquodexi ^.^^ publico fuffragio comparandum.aut folida®g 10 . conkdandam (liquidem hæc virtutem,non VirfU5|^j riam fequitur) cris tuvilior Alga, amp;ex4nh®’P ignobilior, C^id eftigitur, quod nobilitatctu^t ^ ris,8C non magis virturibus,honeftisq; laboribusn tefcerecupiasj'quid criftas crigist' quidcrei^nf^ ^^,j midis inflas fermonibus vtremf Certè M0^®*^’^^|,p eftatqj vnica virtus: Hac quandodeftitueris.t'rr‘ ^ lis,nec probus dici mereris, Acquamuis, tuaftf® ^ amp;nbsp;gentilitatem à PlumisCopinor leuibus)d«oU^^ b maiores infuper,auos,proauosq’ longè répétasW^ rcuoluas, ta hip progenieac fanguine natura, i® ‘j^jj liarifato, SCaftris bené faucntibus.adeiufraodi^ .jf^j

11

Hine quis,qualis, ac quanti fiaBciidusfisliqui“‘’ r^^j ret.nimi^s cruncus ficulnus.SC inutile ligiiû. generi ac naralitqs adempturn eft, virtuubus '’?‘'^ refarcirioportuit,qualiailJuftria exempla Hefiodo, Socrate, Pla to ne, Hippocrate, Anft^f^/ßj, mofthene, Tullio Hoftilio, Tarquinio Prifcojl^* .^j|,Q, tone. Cicerone, Marone : ac ætate iioftra, LfO'’ g^^ Manardo, Curtio, Montano, Syluio, Vefalio»^“. ■ Gefnero,Matthiolo,Fernclio, amp;nbsp;plerifq;a]iisp'’æ’ j. doârinacxcellcntibus virisconfpicimus.Ne’’’‘’'S ^j nunemiratur, fi parciffimus verboçi, quum argu eruditus ncqucas: SC eft alioqui fraudulenti,prooi ^^ acimpoftoris virulenti, hoe commune ^rg”®’^quot;^” L fama conftans : non ingenui, integri, ac liberi 11^ ^^^ quod tak natura,lcgc,cducatione,iudicio^’f“°* ^ u^

-ocr page 255-

D E F E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nr

^tquiJonglasprouchor in tenobiJi'fädo.quam autego P^tar3m,aut fu mcrearis,quando ver ira te telle,ex men-“^ÓsSi^faftibusconfuruses. lamquod continua didia^ ' J^’^cprognofticis tuisfcquitur.paucilfimisexpediam» / ^*cdoórina,inter omnesHippocratisoperas,piçflaii '^rniiatigincorruptiffima.ab omnibus dodisæHima^ ^’iiuam ru caducis, vmbratilibus,atqj incertilTimis e-, ’’•'ibustamccoferre auluses:quafi veröprefagia tua, ) J’^nemo hominum fine fraude exper tus eft.aut probat ^’utconfirmauit,exemplar natiuæ indolis rus,Vel p» ^J$ Voluntatis cenferi indubitatódebeant. Reuet a'fi 1 ^dlargumentari.autprobabiliter faite dcpraHigijs iWagijsdicere volebam)differere,(nam demouftra* ?®«vtdc tenó requiro,ita nee requifitas adferre póf* ^gt;^ullusfim. Sedo vatem vcridicum,qui nunquam in *’”^iiiiistuisfalfus es,nifiquandofcmper ægristuam /'f’mimplorantibusjincoluraitatemac vitam promi-('^atcalamitatem SCmortempropinaueris. Soient ij ^*prognofticantes,autaducrla,autprofpcra præ^ ^^^c: verum tu improborû hominum,ad impofturant ' /.^quot;ificinamauaritiicfontibusexercitatorummore, L^ptonuncias vniuerfa.vfqj tarnen menttendo. Pro* /'Potcft,quando Marcodurum profedtus,Pythiam jp'’‘l»mcófiln tui participera effe voluifti, fcilicet Vt ?\’niirimoconfilio,vaticiniatua,dc Pallandii(cuius ?’raemini)morboólt;cuentuadiutaret,cuiufraodi e» Aoiifultationis pœnas diras pependit Saul rex,pri« [j '^fgum,cap.28. Gaue autera tibi,dura fimiles dolos khS*^’*’® fi*^gt;lc™ raercedera recipias, Hunc ergo Va* 11,^ j prognoften adrairentur,ac deæ irapudentiæ vo* j^J^feciirenosarbitrcraur. Si falfa tibi obqcio, redde {j'önem, teqjipfum vindica : aut fi reticcs,cuidubium ^f^'^U^) quill culpam agnofcas^ Sed quid ego plura Hü de te

-ocr page 256-

228 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ME DI CI N AB VETERIS

de re commemoi o ƒ cui fciiicet Apollo vcMinmc^\ nam,luppiter genus,. Pallas fapientiara, Venus dccoto Mercuriuseloquentiam concept.Atqui ruifusimpo'‘^ tunearcants ruisdoiftasauresoncras, 2lt; vclut aillera feioloresobftrepis., ænigmata Sph ingis proponent’ liquore Phaefontco, amp;alqscommeraor3tis,dignusil'i niagiMjsluppirer fulmine fuo concutiaf, dummeju*^ mina, præter medicina: rarionalis vfumSé intelkci^ nobis vfurpanda,commeodas. In ilHs tenebriSili“**^ dia tua denuo nudaucro, 0lt; me molertia,auditorc^æ^ dio,8C temaioriodioacinuidia affeccro. PorrogWi' quan turn,au t opinion is, au t hon,cftæfaina:.cïrfl^i5p ftis,fis côfequutus, orationemea hadenus vtcuiKBoH^ dilPe me arbitror, vt non opus fit prolixins repeteiïgt;‘^ fuut illa nune lippis ac ronloribus, Vt dici folet, no'^, ma,quibusmaioribus tuispræluxidi, Vt fipriusnon®® fuerinr,deque pater tuus tonfor acbalneatonioiu^»’^^ mcraorixfuxprincipiurauiciperepolfint.

CAPVT LXII. QVAM IMPVOENTER'5^^ uit£ iaóiet innoceutUm ^edro^

QVod continenter de vitæ tuæ innocenté, vc^ menterdubito.llultiriæ ne an arrogriHi.’-'''’''’“'^ endum fir. Plato initium fapicnti^.impcrifixiu’^^ê*’ tioné fcripfit, quod qui negligit,conhdentespri®^gt;'quot; Hidemiferos.reddit. Etcap.k Prouerb.legimuspniquot;-^^ pium fapienti®, timorem Domini die. Er amplius»^)^ mor domini,difciplina ac fapientia eft. Tu ver0nclt;5i*^ binotuses, neqj timorédomini habere viderisquaido teipfumfupraaliosextollas, damnas quod ignoras,nc* fciés Oedipus in proprqs gd rede, quid mali fiat,adeo.5 inuidens,quenqeoperriglt;ftc,qu0 tununqpollis.ltafir, Vi tutipfiusignarus,de aliéna dodriaa, de abfolutiirimJ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pro*

-ocr page 257-

D E T E N s I o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x:?

pflïioncjpctulanrcr ac fernere pronuSc(cs.Vtina',mi' '^iHudproforibus rempli Delphici fcriptumora* • ^iii lublndccogitalies, ■yvM^z erjoturö/j,plus baud dubiè J^J^deremus rnodcftiæipluspbilofophiæcbrüliana:: /quot;l^riçinuidiæqj minustSC Vite's noftras ex alien is la» fjbusjiôextuisjcxpéderesîldfaciût pclara amp;’ ad vir-^nataingénia, i hre üb eft virtMiumÜifatis nomine plainseelebrata,ad (aluré via.SCindiuiduabomini '^ipuèdoâocomes,quaquicûqjpriuant quiq; edafs» quot;quot;înt,tran fue r fos a g i t au d a cia li mu 1 a e fn per b ia. N üc iipotcs dqudtea, quantoperc ipfum te fallus,in 5«ife-ndis virtutibus,amp; iuftificandis operibustuist pirainalieniscorripiendis viens ac næuisiniquiC« ^''s.Nam omnem vitx ruædtligcntiain.abfqiic lean* ’^iCurn pudorc,gloria, Óf timore Dei, art a tem tranü'* I'i’docortimemoras, vt tuta cofifcientia creator!altif-“’’».quocunq,’ tempore fiftendus,ad extremö iudicium, '’'’^Gliriftifidelibus omnibus, in æterna tabernacula ''ipiaris. Mox fophiftam medicum,ÓL alios tibiob^ Ç'^rantesdiffimilium virtutum incufas,qui Archi» j^ imi ta t i, vefp a ig con fuetud ine obftrep un t. Cerss , ''’diaqualis fit, 2lt;eófdentia qualis,ipfe noris,amp;g Ijƒ'quot;’'bmiliarirer vixerunt, 6f facmora tua abundè te^ “'uriNecego te iudicare Volo, ncc debeo:iudic3bit . ^dente cófcien tia V'e^i Deus:tametfi multa fub hu«* . Miptcxtulateat vitia,qualia funtfimulatapictas.fi J^'igio.iinpoftura: qtidiane:gbus omnibus gloriofus .''Jbbore,erudit’abl’q5ftudqs,piusabfq^ Virtute,bre^ ®frniedicusexcellentiirim’,abfq51ïmpliciü cognitióe äths veræ opibus agnofci conatuses.Ifta licet erimi» /roaximo Vacent,minimè tarnen reprehcnfioneiga te^ gt;®oiiiü optimum,elïe vifp.bonum,non videri, nó fuolt;* ‘’^balculo probari, fed aliorum iudictis,quævt.plus

Hh z

obtis«

-ocr page 258-

ÎÎO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D I C I N AE VETERIS

obtinent Verkatisjita fidei quamplunmiim.Sed vuils’quot; tu,5C nos omnes fic Viueremus, quafi eras morituri: vt nam confeienria nullomorfupeccari fauda.autpœ’J'j metuperculfa quiefcat : Nemo aurem facile dix«.«»'j i'll teHexerif,quan rus thefaurus fit cofcientia bona* S^, non video quomodo tails eik qucar, in ranta tuiCef“'' tate, proximorum necibus ÔC maligna proximo!unia^ cufatione:hoc vnumigitur dico, vt quifquisfcme!«‘ feceritjita amp;nbsp;meter, De vefpisaccrabronibusiiili’'’ fpondeo, quum nih il tale in nobis competat: Non«* te priores lacelîmimus, fed tua te fadia pungunU^ ^ ranr ægrorum linguæ, ac mortuorum coguati d«*' omnibus deuouenr»

CAPVT LXHI. QyAMQ.VE IMPVDENTER f^ cunixdc uanagloriie contemptumprie fe feratyiMril' fimia cr ambitiofißimui tedro.

VNde nemini noft^t mtru, fi per fraudes tuas^ê.^^ÿ quia fob benedidio Domini verè diuit«R’^ rcsvirtutepartæ diu durant. Nos item Craffos .^ cullos, Crœfosac Mydas contemnimus, feicm^^^j,# lias non femper optimis, fed pro fortunæluxuus« • bitrio,etiam indigniscótingere,amp;frequenterquot;’^^u^ malioccafionemeffe. Qua prop ter medioerns’s tenti, non modo in confcquendoçücorporûaâiû^^jii^ Verum infuper corundem tegendo?« necclTiwte^ .^^j^; cum æter næ falu tis por turn, omnia confilia no*» .^jj gamus. Interim neeg régulas, neeg pofitiones quot;'^ jji metimur (quod tu inepte torques) fed vanitat£®yj.^jj{ ridemus,camelum faltantem confpicientes, aum ^ doccs,difcisnunquam. Quisfimiliternonriaea lï^i textu didionem,qua dicis tediurno viâuconten , j, minime dç futur is foUicitumt' Pic ®*’ß® nbsp;nbsp;jpfophi^

-ocr page 259-

k D E F E N S I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïjl

chriftiana fiducia,ita vitam nißituis,cur ojjr'cm ciucm noftram opulen tiffimam, cuius nomini |^ “Matera parco, in matrimonn naflam iUaqueare (ji^“Cünqtus es:* Scilicet Impigerextremescurritmercator

? '^^’^ ”’‘*’ ‘^ pauperiem fugiens, per [axa, per ignés: t^jWimilipcrtinacia haneprædam infequut’, vtin J®tuosiiobilisditiffimaï^puella incideret. Deinde ^ '^ füllt opera tua bellica, ex Marte tuo natat* quæ i?;*wum fecretionesî’quç audiones magnorum ope» LpUæ arcana: innen tiones ingen ti ære redimendæ ƒ ^iij^*cotjinia quando extra medicinæ limites conflit ij^J'Ufiiiecmecorumeognitio vehementer oblcdat, Hy ÎS^te plnribus defino, ad oilentationem,ea,non Pj'fitate.inleris.Nçtu vulturnimium notus.quàm Vt Jderc pollis fanis hominibus tequæftônon fa du 134 -L^sartibus.fi potuilTcs. Vitra Sauromatasfugerc t|i'‘'bet,vtglacialemoccannmquoticsaliquiddemoa J^’udent, Qui Curios fimulanr.acBacchanalia vis^ ii(j''“‘Pccuniæcon temprores videri Vûlunr.dumau^ iJ?^roetabefeunt. Qui verôabfolutiffima rerum to^*'’9fdoârinaerudiri volet, i nullo mortaliueam Pf^Miusacplenius,quàm D.Georgio Agricola pcr^ jj, ^fnemotia dignilîimoconfcquetur, vt iftis cento* . “^Fedronicis haudquaquam opus fucrit. At quoi J'ubfeciuitur.prorfus fufpicicndum.vbi dignitatem , ’^miiuUertisobferuant Dodores, Nobiles, Prima* ^^•irpcsiac proprio ftipendio tibi militant Magidri ,^gt;Apothecarii,Tonfores,Sc eiufdem farinæcom* Jts« Affurgite ergo nunc omnes,de via decedite.re* 3® hominem alienis pedibus ingredieniem.atque

''’pecunia viditantem, nimirum quem alunt Remportant equi. ferunt in humeris nobiles, adorant p* 'Uatelliies vhronei latera ftipant, famuli fequunf, Hh 5 ægri

-ocr page 260-

nt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M E D 1 C Ï N AE VETERIS

æç^ri omnes vr Dcum ahei umin medendo exopM”, V'crum.ómodcftiam, omnem hcnorcni.faftufflownf contemnit: tifulos ac dignirates nuuqiïamambntr« d i o,mcmor illi’, vrego inrerprefor, Superbis Deusif fiftitjhumihbusdargrafiam. Jmo audini,quidicereu cum ira à Dodorarus fadigfo abhorruiffe, vt fcc!c»es» quim Medicus falurari maluerit. Nemoignufe^ tet, vfque adeó ppruerfum inrra fe dcfcendiik.VtHW® petrus Icclcftam conditioneni, quam a-Iiorumdcff®'’* gniheam prædicationem : Suas, inquam,verasdo^^s» quam vuigi æftimationem.ae foi tunæfauoremerpf''* derir. Modeftiam fi ex médita ta animi moderatioîie*^ fcótafrijLTudaridas es, PJumaJe, Vf qui propiiamwd»* Ïé vereeundècxponrstfiii minus,viruperandus.qu*^quot;'?quot; rèvulpem dinirnubs. llJud aüt omnium minime talcrandum autdiflïmulandtbqucd fccieftinomen»f* dico nomini prçfuJcriSjiguominiofifTima'appeH^^f”^’ fufpendiofæpèdignam ]audatiffim«profciriomeop3^ rans. Etcnrmquicunqjeiufcemodtartibusamp;^nommib gaudct,nthiJhonorts,iiihiI Ja udiSjiiihiJpremfl merend tur tcum non virtutr auf Vtilifatnfed plane vifijsnep^'* nicieipublicænafi fint, Quarc fuo te iure obpfo^^ medtea profcribere.amp;JceuprarpoilcrumaJumnde^^g^ nein perpetuamnotamfignareporeft.Pi^teresVin ïmpudens fomnium cft,quod de Gencrofo Comité pione narras: Namficconfueuiftr fcmperpercgrmgt;5'' tt teftimonrjs , quum famiJiaribus verè nequcas. ^o quis credere hæc pofeft, quando Canonieafum Cnquot;^ fluen fixante pauculos armos IbJlicifcpericris.Aequuni porró fucrit accedenribus annrs,muJtx artisexereita^ fioni hdcique honores Öl' conditiones ampJas offert quod omnibusrn omnifeiennaß: gencreaccidiGVfqun

-ocr page 261-

6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I 0» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;_ 2ÎJ

Jongo rermnvfu exercifanores, eó honoratiores, cï''’“^^ prænitisinui'tarî foJent. Sic in kaJia.ficin ^?/i) fic in Gei mama proftffores dodrina, artiumq; H^^atccomnicadat» Hberaliffimo ftipendioalliciun-^'''^icifcm iniliriæ dudorcs egregn,de quorum virru» Wa.ac belli gerendi pedtia, Celebris fa ma eft, ma-J^reftudiofead res neceflarias requirutur.Sic quiez “yfpam in foto orbe rarum auf prædarum, magna Wiicipes viri follicitant.Quaproptcr aut dodrinuli (^quot;'iiegledam.aut conditionem oblatamcmentitam ^'i^fedo. Qyareage honorem fchematehieroglyphi«: , ®übisdepingc,.Slt; fortunam pariter in rota tieUnea«« (.quot;'odende.cui frequenter honos» vu aks, qui virtutis wertur, Forrunææftuarias vices quisignorarfve 3Vaga fit, volubilis, caduca, momcntanea,leuis,va# . ^oHafedccerta confiRensun mortalium vitas ludes, Alicvnumauoirat, eftdem eras déprimât: hodie res C^itjcras aduerfæcontingant, amp;nbsp;veluf æftu quoda 'Mdeorfum viceshumanas iaditet, adeó vt nihil in C®®ftrisfitperpetuum. Verum ifta potiffimumca«s ^^forwita ac temerècócupita, non in illa,quxr3-,.^'Wri Deo gubernantcgeruntunqualia numero /*''0iQitaté,conftantiam,fortitudinem,eniditionera» ;/quot;f''tiam,pudorein,in tegritatem,indicium,iuftitiam /‘'Jifororefn,fidemincorruptam,eloquentiam,verii' i^'''’gt;,pictatem,inquibus folida félicitas pofitaeffedeo ^}Etquamuisper naturæ corruptelam,atqjanimi no ’^teitatera, fluxiles contemptilesqj fortunx viciffi* ƒ'''«, nempe opes,imperia, voluptares,honores fufpi l■’’''*s,q^çfæpè indignis con tiugunt,5lt; cupiditarem in» 3tpotius quam explçant, haud qua quam pro veris .’Ikifapicntibus agnofcunturrliquidem hi nulla for» ’^rautatioiie, nuilo cuentu, nulla for tis humane ia?

tlura

-ocr page 262-

:»4 MEDTCINAE VETERIS

(Sura mouctur, fi velfradus iUabaturorbiSjimpaniduffl ferientrutnæ: quó fit vtomntnó iftosmalæfortunæh®* mines, aut infortunatosdicer£nondebeainus,qi!aniiii’ provulgari opinione, bonæ Fortuna: non appeneB®f' Tu igitur fi prudenter veram felicitatcin ab impro^ hoceft,quam Deus ad beate inftiruendam vitamn^ p fouendam infolentiam hominidedit, dqudicarepoC fes,afq^ animo tuo moderafus,nihiIannpIius,ficuf^L mu lanter dicis, prætcr honeftum viræ alimentu.amp;^pj ditioni tuæ parem moderarioné, ambiuiffes, fruftf’' fortunam ceuaifïionibus tuisçmulamcriminarcri^ ^^ ftra indtilcs honores aucuparcris. Ynde fapkiitdlt;* legantermihi cecinfile videtur Lyricus nofter Auream quifquis mtdiocriMtm riiUgitjtutM caret obfeleti

SordibiK tei^iycaretinuidcnda

Sordiiut aula, Et infers idem,

Rebus angujhs animofus^atq;

Eortis appare,fd^ienter idemi Contrahes uento nimium [ecundo

Turgidauela.

Porró vtinam promiffis dines fchemata Hicrog'lquot; ca tua,in honorem explicaifes.

CAPVT LXIIIL AENIGMATISAT AD c^entationm in uulgw Eedre.

SEdccee rurfus çnigmata, vt verfiTimo nomineA^ nigmatiftes obfcunlTimus dicimerearis. Mam^f euneg rem omnibus cognitam cfle voluut,earnquim^ deliffimè atqj apertiflïmè proponunr. Similiter tefe^' fe oportuir,fi prodeffe, nonobeffe.-fiiuuarenoiilidc^ fi m^fifeftarc,nó obfcurareftudiu tuum conatus full‘d

-ocr page 263-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N s I o, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254

«unccótranaomnja. Quapropten'mportuSusani^ i^tuusproditunSC malitiaqua fcriptulum tuum ve-j'‘gt;iterisdctegitur. Quotufquifqj enim eft inter do* ^^ttwin,qui fchema hieroglyphicum vnquam nomt* i^audiucrit,tantum abeft, quo tu tendas inteHigat.

'fgt;in germanieè fcribeus,in vulgus has verborum Aias effundis, amp;omnia feeren tibus pol luis aquis, ^'ni querens, in media luce .• quibusquid infaniustquot; .'’inconueiuentius^ Eadem infania ca:co fpeculum .^•^•l«» autfimiarn purpura vefti. Atqui vt impcritio^ K^portenta tu3eIucidentur,SC fublimia oracula pa* ’'»feïendum Aegyptios animaliu figuras effigiesqj, j^^om Vice(quatum inuentores haberi volucrunt) i^'''paire,Slt; antiquiffimis monumentis memoria: hu* Ji^Winendae caufa infculpfiffe, quas non in budem, jJ^contumeliam vertebanr. Itaqjper anguillam,ini' '’ai:per Hippopotami vngulas deorfum vergentes, P^f’quot;»nacinuifum: per cokimbum.ingratum in patré: ’'^•^■pitrem.rem celer iter expcditam:per fcarabeura 'gt;s«!‘(wjoMoj4gt;o/)vocatu, Solisformam:per fcarabcü L^ue exoculatum,hominem lethall febre folari* t f^^^s extindum : per oculum addito fceptro,regis . ^rum:pcr imaginem manibus carentem.ludi* .• 'oculis orbam, iudieq præfidcm : per puerulüm pi* jJoUtoinfidentem.orientem Solem:per Gallumfu-w'''’'''^‘” Aefculapiicffi(Suni,matutinuin tempus SC ^jf^ortumappetentem: per ranas torno infculptas ad ,,J'c«npalmæ,Vernæ tempeftatis fymbolum interpre* jntur.Etfic per alias notas ac charadcres,aliam atqj tJ®.85*ftlt;^tionein indicabât,quæipfis hieroglyph!* lusf‘quot;Ï^^S'’®'''’^® ^’^^^^“^“’^’ ^^ ^°^ æuo peculiar!* tku ^^ ^'‘^^?° confilio, fumma fide cxploratis,prinlt; f’niiecretiflïma quæqj Uteris concredutur. Hinc igi* li turdi-

-ocr page 264-

ij« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MEDIC INÄE VETERIS

fur dujinarc nobis hccf, quibus modis tu fortem rot« ïnfidenrcm.ôCûnepennis vahitem docere nos voluehs. Cerrè magmfica dodrina Acgypfns,no!i Latmis,netlij Germantscekbraiida. Quidigituit* lbüne,quôvir[us tua te Vocar.J pede faun-o,Graiidfalaiurusmcritüçrprç* / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niJa,quid ftast' Aegyptios introduc, Vf fuo fehematefr cro honorem tiW conuenientem exhibeanf. qui nunqw anatic vl/ius hominis amicitianiJdehocanthato^iV/HnJ fequut'',adraifi/h,ga do mi Jafere,benè viuereexidifflJ^»

CAPVT LXV. Q^VANDO LATEfîTER DOMI. uiuetidiM,amp; ^Httntoperèfibi amian Fedro.

CErtè felicitatis alicuius Jocohabeijdûegoquiiii-’® cenfeo, non cuiuis ad arbitr/mquod eß feré hW'

tem exponere, fed ita res tuas cûmataradelibaiii^quot;'^ côponere,vt cjuando velir,3i quibas vclu,domiÉi'igt;^’^ ùi humili fo/mna fxpc tianquiHuas magni,y‘^^‘^^

pocta dixity

Çrede ntihi benè qui latuit^beiiè uixitfCy^ tntra

Fortunam debet quifq^ mufiefe fuam.

hacymahorum bominumcon('üetadînênonl3oiogt;lt;'^(^

paaco^omninoprobo:Namhocüiiucundâ3cKi'^‘'-''^' f illad pcricaliplénum ÔConeroCum^quareinpn^ii^'^

diocricatem ampledordaxta confiUum HefioJb ^ ni Jü Tro^iu^ttvopi/U.«a^nvop HOiÂÛi^, hoc eH,

f^eq; nullis fis amicus,neq^ mukis,

VndeiHudfiredlèmemini Catulii,

Siuitare uoks aferba quondam,

Et trifles afumicauercmorfus,

Fludi tefaciasnim.sfiodalem,

Gaudeb/s minus, er minus dolebis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Iicircopiiusdeligeuduaj,quàmdiligendun3.1dvbilhi' ƒ | diofè cam ludicio tasâuajfincÿ rebus dubijs câprobatan j ijl

-ocr page 265-

(J. , ^ D E T E N S 1 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;257 )i^p’’’lt;ïw’spotius,qu5m rakmamtenm rdinquend^ jj,/ogt;cumantfqm'amkitias immorfalescffcoporfere j^^^funt. Muka præfentes alliciunt continguntep, j^^f^aninit feutenria fucceduntomnia.autdum offi* toJ^^^^'^^^ns mutuisfibi fubfcruiunt :qnæ quidem “etudojex kui occafione refcinditur, at amkitia l)|-/*'^*'^futccontrada, vinculum tarn pofens amp;nbsp;præ^ c^meft.vt nulla fortunæ aducr Iitate, nulla annorum '^‘'lullo locorû utcrualloobliterari quear. Hk dum ^'foquæal.âsapud Arikotekm legi,amicitiam fui, ..'’•nelïeamickiæakerius : plane adducor exiguâ tui j jii “^ffle,3tq;ideonullâapud altos. Hoc aut potifl'imiî l^'tonigo,Quicuncpfui amanseft.id vnumanteocuiS ?*®priinis habet, ex honefto vitacgcnere,famamillk j ^äpod omnes in tegros viros fibi conciliate, omnes [■/'’f-fencsaudire atep obfcruarc,dodos vcnerari,nuk ^'Icreos, nemini feconhdenter ^tmakgnèpropos ''ifapiéteraâionesinftifuere,veritatcmamare:brc-(j'!^’'doâainaitemfidelkcr cxcfcerei Ifta fit, Vf idem 'wiiiie inuidia laudê inueniat, amp;quamplurimos ii^''^''bianjkosdeuMiciaf. Nunc quandoiftæ virtutes j^.‘®®®iMueuiantur,fcd Vitia plane coHtr3ria,minimè jr^fiad teamandum pauciflimireperiantur,vtquî ’°°®inuni,6{ amorepaucorum dignushaberis.

*^yT LXVI. HIPPOCRATIS SENTENTIAM

«cbf Frdro medidnf utolatorimaltdiciKyZS' imprudens tenig-nuticos interitm fui augur eü.

QVàinaptè Hippocratis fentêtiam ad vfum tuum»' ƒÔtra equorum domitores Galenicos, amp;nbsp;corundé ^'fdnorummagiftios.atqueadcô omnes çmulos tuos ^«tasjipfa Veritas lu ci ignara manifeHinimè cuincir, H î quia

-ocr page 266-

Z^8 M E D I CI N AE VETERIS ^.^ quia præcipfranrerarqj ïrreuerenter peflïmasacW” mèdubiasmedicationes argrisimpcras, amp;artcajw^ tiffimam illotismanibus tradandam fufcipisJii qu^’H^ non temerèaudes.cum tuis myfterrjs.ac pudendis ribusj'vt ficut fuperius aperte monftraui.iion med^ j’ fed medicina: violator 2lt; prophanator exiftas,VuK2^^ tem Hippocrates nihiJ temerè, nihil negligenten*’ te tentari, necç inconfultequicquamcomprobar'’“!^ paruis muldsinterdum accumula tif,magnusinüc‘'. dionüaceruus,ex ignaui3,Slt;contemptunoftrowj • bus poffea difficulter fuccurritur, quo vitio ni^‘ .^ perniciohus in humano corpore comniittipott“’^ . ex leuiufculo errore, ingens morbus,ex gtauiorigt; ipfa,aut faltem morbi diuturna afflidio expeâan^P^^ ferédaqj fit,6,Epidemion.Similiter quid per Hel*®^-tharos inferrevoles nefeio. Scio (vtin metaphor fiftamus) Aegyprips, cantharos flue fcarabcos *^^^ cultu veneratos fuiffe, animatam folis,qui gr^^^ * dicitur,effigieputantes.Aiuntetiam folaresradios rabco inimicos effe, quibus fi vehementiusinip^'^ * ftatim cæcum fieri ac commori. Tu igitur taieifl''*'jp proponens,amp;a Sole accantharo nomen fingo’^’j^,^ tium opinor ipfe tibi vaticinaris. Nam que!nid'^'’[,^jj Solis radqfcarabeos obcxcantSlt; moxperinniquot;'’ quoegab Apolline medicina* inucntore,quegr?c^‘l j ^3î6aiU,id eft, Solcm appelJant, obfeuraberis bi^“'p jd nulla memoria amplius apudpofteros fit futurs-ƒ alioqui w3’afo? græcis infame vocabulum, quod IsW fcarabeus dicif, animal afpedu tetru.odore tetnus, ^^ nitu teterrimum. Nafeitur in cxcrcmcntis,hoc e W' mantiuinffercoribus,in rifdem viuit,verfatur,obl^ ’ deliciatur,nigro fere colore lucct. Quid raantibus cogitari,ncduni dici infamius» 9«*“ ‘^‘’quot;^

-ocr page 267-

D E F E N s I o.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2Îgt; iiiinatiuspoteft^proindeeo^ifiiiaturam fequaris,malilt; j ^afuseris.putiduseris,horrciidus,obftreperus,infidio-j feliiieptèlaboriofus, odio pleiius, vindtâæ cupidiffi* j '^siamp;cùtn nulliomniliómortaliüprodcflequeasjaliis V ^Oüisviristragœdiammoueas. Sed hincabHeliocans j '’uris,adGaleniLueernarios canesdefleéÜs.quibusfa* '''yerbis nosprouocas,.vt caninam facudiana tuamdelt;

• '’’'«teiloueraus.Quid enjm in vniuerfum tentaftialiud, -Jivicxcrcere m^edicentianihennes imitatus,qui poft» ' 'funifetnel corium vnlt;ftumdeguftarinr,haudf3cilèin« ’^abfterrentur : Identidem tu quum femel malcdicus,.

■ ’»nquarn vlliushoneftatisautbeneuolentiæ meminiC« ’»mpliospotuifti^ Proinde velut illead vomitumrea ‘«titur, ita tu ad probra amp;nbsp;flagitia temper detegenda ‘‘‘ïberis..

CAPVT LXVri. FEDRONIS IMP ROB A mjledtcentia ueritate ret««ditKr..

r\Vos igitur tu improbè canes Lueernarios appela xlas,viri medici laudati fuut,aedigniquib” midult; i 'W matulamporrigas, Vtpoteimmortalitatemlu^

1 ''’quot;Muispromerentes,qui Vt te fuosqj ægros feruenr, 1 ’'’'^ifiemlibrumcumlumine pofcunt, êlt;animumftu-j jj^iebusq} honeftisexpoliunt : quando tibituisqjpub

• ^'^'itneft.inmedios dormire dics,2lt; adftrepitü cytha« ''^«ffatum ducere cura.aut cum domina meretr ice turgt; ^w.ceu cants immundus.viuere. Cæterùm vis ne pau*

1 ’’naniieftius lueernarios illos depingamfEnimuero q

1 ^gnaanimi intentioncrateg indefatigabili inquiren-^Veiitatisftudiointetdiu nodueghocagut, vt ft quid . '’^medicina obCcurum,ambiguum,ieiun«,ignoratum,

1 ^'‘''itouerfunt.autminuscxplicatum attendant tinue*

1 Tfttjexponant.illuftrent, ad corporis tuend! curant ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li 5 di(ç;

-ocr page 268-

?4Ö M E D I C I N AE VETERIS,^ diq^nccclTrtatem: Natura: inluper in rcgeiidisjHimïn* tibusdudum rationemqj,5lt; quomodoHafuixarsfub^ fermât, quos frudus proférât, quid pcllitautnoFollir, excclleiitifciciitia perfequeiites: nullumdiemjmóho^ ram nullam prartermittentes, qua nólincam.vtinpro^ uerbio eft.ducant, aliquid abditiffimarum rerumadJi^ feant, Solonis fapicntiffimi græci fcntcntiæmeniorcs, qui fenefcensplura didicit : Ad quas conicqucndasciS peculiari hiftiudu omnes iiiclincmui,attefi-antehocip* ium Ariftotele Philofophorum Principc-primo actff* tio Ethïcorum,SL communi hominumfcnfu.artaiiictt co longe adhuc ardentius impeUimur, quó animusajl optima quæq; difcendifitcupientior, acpencdchomgt;' nibusægrismerendi fiagrantior. Sednefcio.aninvlb hominum generc,in vlla piofclïioncCabfK inuidia-^W'’' omnis æmulatio)mag(s nccelTaiioaux vtiiiter.qwffl*quot; medico amp;nbsp;medicina,qnæars longa eft vira: noUtirt®®’ parata,Hippocratis vt veriffimoUta doâilTiinoteftiæ'^' nio,ad totiusorbisordmcs,ad omnem fexü, adonweffl Ktatem pertinens, requiratur. Ad cuius perfedwat® uemo pei ucnit,qui non perpétua ac contincntimt^** tatione.cummultis lueernis, cumqjmultookovigil^f’ ingenium exerceat,rcrum arcana contempletur,3f?f^ ps proueutus laborib’' pares perfcrutetur: yndet^n'^^* prüfen tes fa nos Si argros artem follicitè faâitâdchW® ad pofteros,operas fuas communicando,emoluracntuiïi peruemre queat, Conuenit autem adeoqj a bis miHtJquot;' nis,apudclariffimos viros prarftatilfimos Philofophos pari ter ac medicos, confentientibus vbiqjanimis.reet'’ pfumeft,prædidasdifciplinas a nemine pleniusamp;ve* rins tradi, quam ab qs, quos tu maligniffimè traducisjt' rides, ac contemnis: quofeÿ in hune diem nosceuduces ©p timos fequentes, eorundem operas diui na vcrfimus manu

-ocr page 269-

Hj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E F E N S I Oi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»41

5s ??'^'^^™us £lt;noAurna. Nunc optnor vidcrepof^ feil'“^*'°*’f‘’5 ^æ^^5 fis,aut maligno iudido^agireris» i|5^5jgt;gt;it Galenî equifones, quales Jucernarq canes, (8(^i*“^^opotius latratu, qaam vlloniorfu infequeris lt;nbsp;“quot;ent alioqui tinjidiores fern per vehementius la* ^n/ ƒ ? ™P‘’g*Hs ac calcibuseniteris, dum acriter pu* jj^gt;w)(cet vtfolus in fterquilinio tuoemi'neas,6lt;da» di^Mas.canis ineptns tantum non in lapidemfeui-^.'.Miiie me parumper tibi caput demulcere Fedro, tJ'®P®*‘*’gt;’nfangendi tangendic^ alicni vkei is.Sv ide Iju^ialTumis. Diefodes.vbiin cute Integra, hoedt, ^jj^Mrina,neuus vel-Vitium inuenietui ƒ vbi defor* j^Hi forma egregia,aut vultu Veneris^ vbi in fpleu ba^^^ o^fcurltai^'Qu« ^qualis-innocentumeire v’^^S“^““®^ Qyi’^ vfpiamtutum,fiinnocentiaha-tJkrimjiiofj^qu^poena inculpatist’quando fingula, 5. ^ipfa iudice,integra, exnaturædudu, in medici* lt;r‘’’‘^*g,”'of’^“ntur. Quid igitur mordicus Galeni ^isU ■ * ^^æ'”^*’ ‘^^‘-’dilt;^i fummi myffjsimpetis^quid çQ^icibus, machinulisfeneis doJofisacuIeatis, in nfnc odium inuidiofè excitans, comparas ƒ quid Dg^j ‘’'Ihdiraarumartium fectatoresoprimosalJatrasf iert^^**’*”^“*'rocdicandi vmbram promittens, ve* ijiij '’^**’^®^ deftrueiw (quafi veró remedia quxda Hof ’V'^”^ ^^‘^^f^quot;f nouam)cuius3nimum, velut.cœ* ^ ®14trinam,otnuia pene vitia contaminarunt :cu-J®Hfcicn tiara hauddubiè veUicant anteaâç vitæ ne» L^’nioncs. Proinde o nines minas ruas non pluris fe“*? ^•I'’^^’’ nueem viciofam: atqj naturæ tuæ illumt-(jj.^iundamenta, qua: furiofus preceptor tuusPara-0*^^.^^*^l^tum ÔC infpirationem tartaream pofuit, iijj'’’'’8*5Ç^*®3ratK,quàni didioneminextricabilibus '5c*rcuadaraa;j^ayt excitatem muhistenebrisob* uolu=*

-ocr page 270-

uoJufam.'ßquidein lumen naruræ verum.à rebusipïisi oriturjquandoficeascognofcimus.qucmadmodumfe^ fe nobis verè offerunt: Id aurera fif.a lenfib’noftrisiScd quumhoc ipfum prorfus a vobis alienilîimûcft.proffl' prè quid, vel quantumiJlis tribuédum fif.intenigl®*'^’

CAPVT LXVIII. LVMEN PARACELSICVM quale ßt,ZT eiufiem,ac Fedrotii5,in plerifq;^Vgt;.efuti' tio,cumpia ad uirtutes hertatiom.

ESt ergo Paracelficum Lumen, quod tu in fa nus ^b eodemmuruafti, non a Deo, aut natura profedun’; non abhominibusedodum:quod hinc conftare Üq^ arbitror:namconfufè Varieqj de eoprodit, nunci“'**^ autorem Deumfaciens, nunc angelum.nunc magnum’ Mundum, nunc Cabalam.nunc eueftra (quæ in’“!“'^ fpeculis.cryftallis, vnguibusfeoftentare,dorraieigt;''^^ ac vigilantibus Vt fpedra apparere, ÔCres omnesj^®^^ re autumat)nunc Serpen tes,nunc Magia (cuifoHwö^^ borum cognitionem affert)nuncccelura,fyder3)Ip*'^** tus, fiue horum fabros ac præfides eiufdem autoresw®* ftituens, lilaquandomecumexamino,nópofiura3Jiu‘^’ per fidem meampronunciare.qua'm quodpictatca^f dodrinainfignis vir,_p.Eraftus3Jn altera difp*'^[^^’^'® fuarum parte, ÖC alp prudentiffimi viri een rent) ^b/™' mundis fpiritibus vna' cum impudcntiirimis nugi^ hominum perniciem, a' nebulonum omnium pcllM dimanaffe. Semper enim isebriofusinhoccertaffiédc' fcédit comitatus Achate fuo, quemhi capuloenfiscon^ tedum circumfercbaf,vti fupcrius,cxprobatis tcüiiws confirmauimus.Erit itacj lumen hoc veftrum,impudc*' tiffimum mendacium,rartareæ tenebræ.Cacodæmonis opus,pqsac veritatem fequentib''omninófugienduni. Made igitur virtute quifquis es veteris medicina: Üu^ diofus,

-ocr page 271-

Î45

D E r E N s Ï o*

ffob ’ |. '‘’^^^fifuræfi.ae malèferiati Fcdronisum«: tisi p ^.”*^te contempta, veterem Medicina mub kot ' ^’P^'' vniuerfam Èuropam,excukam com-’®pï®3erc. Decetenim ingenuos animos, iJ” bené ad publicam vtilitatem ac necefliratem, Ç^fam traditameg recipere,prouehere,extollere, ëC j|.*'’®'^^ua:ad hominis vitam pertineat. Ergo in-1 ^jp“Pfdro, Vociferare quan tu voies amp;nbsp;pores,paric-'.^’’ipc,clamita,iura,periura,inuoca dcas deosig fu^ ^®®s^ infernos, Saturnum, louem, Solem, Martern* ^^’:unum,PIutonem:Iunoncminfuper,Venerem,Mi» ^''’®’P*’oferpinam:NosfoIam veritatcagnofcimus* ) jn^gilfima; vfurpatæ artis profelTioni vim Icgis infiö M1'''°^.^’”^“^*® acquïcfctwus.quibus patronis innixi, Hul”*®bidiccm formidamus aut reeufamus. Etcertè L^Ç'^殓*®ct t® plane mutum,qua'm itaargutu fuif» ^'’* lt;n toto opufeulo nihil prærer impudentiamatqj iL^infaniam oftendifti, eni neeg Melampus,nifito-tj '‘Pilioriugertel’eboro, mederi pofsit. Ergo fatius h^^f^totetibi relinquendura,doncc nobis corrodent tj^’fodentem ex faccharo liquorem.vcl dulccm iu-itk^ex vitriolo fpiritum clicias,qiiibus(modó el«» ; J'^us inefficacior quam vt ad fanam menté reduci v^^potentiacauteria, ad malum radicitijseuellen«» Vf^^ficiamusï Autfi neh«cqmdcm fuffecerintdg-i(|.yroad offa vfqj penctremus, fi forte Vel ftultitia, ;; ’‘’hnta tua iftismachiniscedat. Nunedemuexcufa» L^intturus»curin Sophiftasafperior,amp;cônatçna*î t^odeftiç,8cnoftrçimportunitatiscaufamdicis,ni» lt;(K^’’®’^ prior læfus,acpr£ctermodûexacerbatus,tan« ltC°’’^®?fis»inodeftiam paululumnegligere, SC ma«» flkf ^‘“rfolentlam retundcre: (quisenimferatho-’'‘’’pc re ilium 0 Nam furor fit patientia fæpius læfæ* 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;kk Iraq;

-ocr page 272-

Ï44 MEDÏCINAE VETERIS ^^ Iraqj ncmo fecus quam oporteat atrociusPluW^ ^ droiiis refponfummtcrprctetur. Paulusvasdet ^^^ ad Philippenfescap 4. modeftiamuoftramotnniba* minibus notameffe vult, nonmodóamicis,(cdeti

ftibus. Hîcfi maxime dicas,nos noftriimmo^^^* afperum calamum comeruiffe, nunquamtarnen

re ip*’

(tametfi fraudes ruas,impofturas tuas,proaigio^“* -^ mata,ac perniciofa mendacia tua, apud quoldam*' ^ credulos fubinde iraprob3uerimusacd3miiaueri^jj^j ld verum effe monftrabis, quia te chriftianuinalni ^ tolerauimus, fperantes tcmeritatememendaiipd' ’ uj omnibus interim conuitiis libcri. Quapropter .^.^ tuam in nos prouocauerimus,iniuriam tarnen wd3 ^^. mæartipubJicècoHtumeliofam,neqj tefacete.nf^ ciufdéprofeiroresacciperedecuit,quando fic f^SSb tius,quamnosproftituis.Purgacrimina.fcripwn j^ argue^purga de te cóceptas hominum fufpiein*^.^jj5, ga calumnias, ne fi diffimulaueris, agnofcere VN^ . ^ Interimpn prudeutiseg fuerat.commiilos erm^^^p^ ncilè fieftrophas tuas appelJem) corrigera,dc^'JjL^ uitere, SC ita aceufationes non-ras dcdinare*ydU“^ gens mehor efficiaristhas autem patienter fdlt;quot;® jpm temanimumvincendo manifeftes. Verumnf^’^j^i horum, qui in ahoç^næuis nimiumoeuJatust^P ufj for es,in proprqs autem flagitiofiscotumcJijstaiP Lq cæcior,dum non animaduerras neminemnifi’ ^jj Ledi potiifimum. Et nune vtinam temet intueati’gt;^^p,, lera tas operas expendas, 5lt; quot qs iplisfrequed^' punè vane'qjdeccperisreminifcaris.non patiënte j longamdicercs.noninde furoremcocitarihngcf^^’ ^ reuera pcenam meritis tuis condignamcoufircrerH^ contorta hadenusin nos makdiiftacomeruifle teat f eeres»vt qui laten tes fiku tesqi malcdkcu tij f«*““yp

-ocr page 273-

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n E T E N s Ï o'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......Ï4y

’*'’^tr03dortrivoluifti,qu3ndofub vnïusaut alterius /’fioiie.inomnemprofefl’ionemïmmaniffimèfiewts, /'’''Us^quicquid toopalatoingratüeft.Quapropter ''’niPóriÊcuniatc^ltnperatoBzpriuilegia.quxprocul quot;“•»in Uboi^i ac virtutumpræmia,Slt; fouedis difcipli* ’Mudqs.ab illishonoriticétiffimè funtinuctaamp;con« %(vt ingenia videlicet ad colendasartes magisac-,''’lerentur)conuellis,6lt;pernoftræaccufatiortisinui« '’'’'linmaledicétiamerumpis. Sedage,tollantur illa, ^«Wtriotao,quidin Republica aliud, quàmconfus ^'J'mordinüjóChominumbarbariem videbimusflmo pVirtutemampleftetur.praemiafi tollas: vclutreiHè ’^'tluuenalis.lta«^ fapiétcv illorum illuftriautoritate, quot;Wanami perdurante folenniconfuctudine, de pro^ quot;'.'quot;ionibus publicis,deqjearundemgradibus,interue* ’'''’'tc/^cademtarumfufficientc examine fancitumeft, ^dmodura apud loftinianum in L.M agifter q. G.de j^^'^ö’usltb.io.fcriptülegimus. At tu ccuapcr fyb ^finguUbenè inftituta\aftarclaborans,huc atqj ^quot;^'etnerc irruis,ad viuos teftes»viua exempla,venta«

\ j’^^'ttftitid.fidqs placet,nos prouocas, interim men* Ij l?l’i%lniqui publicifauorisinlimulans'.quali vero e* ’Miarbitrosaut indices ego,meiq} fimilesrcfugia* j^W coftat tota didionis meç feric, me nihibquam ^Mognaatatua^àratione aliéna, cumprçftantiffimogt Wopho^8lt; medicorum conlenCu,ex diametro pug* ^U apemiiïe» 8lt; a^liones tuas improbifsimè exerci* l ^'quot;‘^^ftishiftoiqs,viuiscg teftibusoftendiffe, quib* 1 ^quot;ihus^aotispariter ac ignotis indubitatamftdefaci* 1 ^Muidde te Veniiendum.aut qualtsrefponfio aut ex# 1 ^^üuiterecipienda fit : velqualis Vir, apud hommes j '?'S’fos,iudicandus,qui ex codemore caUdum 2lt; frigi-, ’'*'ü,dulce 2lt; amarumeffundas. V ndeid effeciftigt;vt nee

Kk i vera

-ocr page 274-

14« MEDIC RN-AE V E T E RI S

Vera dicenti ,quod tibi rcligioelh quis vnquim crederc Velit.Tollat igitur re,qiw non nouit, nam fcionunquJni notorumquempiam viium bonum id fadurura.adeocquot; nim ex maleuamp;len tiffimo a tqj vamffimo calamo tuoin* notnifH, vt ómnes vewtatis amanfes tevelutviperifi^ giantjóCvenenum peftilentilïimum odcrint. Proinde« adhuc aliquid in te probitatis.fi virtutis qmppiam.aiit animi virilis,prodi in theatrum medicu.mifedrojpro^ grederein confpedum integri viri R.heiienfis,pfdf™ pcdi,os ori.calamum calamo couferue^ fi potesanx«' daciorn fordibusablue.atcgabimpudentiirimiscalum' nqs vindic3,vt tandem mente incontaminatus,aninioi purus,óC laniori dodrina corredus,benèmei£ar*sdf ptoxtmis,vt tandem in beatorum confortiunirf^ cipiaris: quod tibi largiridignetur,pergra-tiam omnipotens pater, in filiofuolc-

. • nbsp;nbsp;' iu Chrifto Domino noftro Amen,

f I N I S. icllt;gt;

Errdtti hiß': re^itué Mte le^lioHém Eclogf.Uterd tl ftl'o ^ verf.^. pro üuUit lege tiónne. folio z.fide i,utrfu |6» dWaMW.^^ Mrf»i6, ho5.foliü4.ß:icZ,uerfu 3fdifcuiiuM,

-ocr page 275-

^CLOGAFEDRO. SCRIPTA AD

®OCTISSIMVKÏ ÂEDICVM. D. 6ÈR.*

NARD VM CRONENBVRG VM.

Autore Petro Reidano Dauentrienfi.

u . y * ’ Per fon«, quot;enaleas. Z

r . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aegon.

U t^î«i^i(gK uiridi/olut proieUtu in antrof ^^‘totoftpenderefinens de rupe capeïlâfi ^'^ifs inter foUces^ubi Khentu obemt ', ^“lt;iir«ndinit(M creber^i palu^ribm uluit^

i En nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Menai. ^Wrprftnÿf exailof finibta Aegont ifo'orcoUesy^ jlorida rurn nU^uif ^^w irgutiif inflaui parler auenit. ^’“^’■o^ deuajùt dgro^ycamposéli ferocefj ^'i^fnlitricem cogens inbeUacaterudin, \ ^^m[centes cuiits modo preteritberbM, ^‘^^amp;fegetint,i'efecdnddlt;li farracolonu. y^ fecudes ferro graffittur atroci, igricoùtfdrmentorum'qi md^^ros, ^•taitoi em fubitis cdptdi incurßbiti urbesj ^n« infundd quie proditione ruerunt^ •^ inteoculos îdchymoflt;ec£dK imdgo»

Aegon.

Merton i«tlignam,gwoci te ferdmonfirdfugdrunbf J'$™tgegt;’Hnt pjt((û5 mutdre pendtesz

''i«« iabiK pecorum legeséfi mdgiùrK, *^]) nmentd cdfis fuberdnt leäißimd ueßris, ^titiplw« Cfdt tidrij^i leguminis hortM.

Menai, j ^!i»4«ojlr«î wrnmil« iwH’amp;ifftgeßp?»

Kft

Aegon,

Î5i«r^'

-ocr page 276-

1

Bdrixrui c^ fegetes^en c^tti fet'dpr£lid duif Egerunt mi feras,en ^«gy confeuimus d^oh lam furor est Mortis,noslri foldtid rurts, Ïmpid ficrileg! pr£ddtd^i militis uxer.

Sed toleraudd dnimo fors eü tdmendlferd forth Si r^ud dies pofit tdntos lenire dolores, Aegon.

Tu quibuf intercd fillis tud tempord curisi Ndm fcio te,AUt herbdf folitum,dut decerpere forcer Atque inferrehumili,fcro fub uej^ere tedo, Herbdrum uigiliferutuntem inddgine uires, Cum fim£ dttondent uirgultd tenelïd edpeU^t Menai.

Hue inter iunäus nemoroft edeumind frgos Afiduus uenio contentuspdupere fortes Et de lunipero f mantes urgeo lymphds, Aegon.

Kirabdr tdntd tibi quidferrugine fontem ImmotÜds labor in jludijs pr^texcret ingensr Dumfrets infldtis caUdumcarbonibus ignem, Menah

No« finis effe tui fitnilis fdlibus^s ioetsep^f

Vt récréés unimum cum morddcibus dgrum: ^tepj ego mirdbar tud quid pdUoribus ord Ïmmodids labor in fludijs pratexeret ingens, 'Dulda continuas ueterumdumtempora libris, Aegon.

At quis te docuitfic clieuiffe liquores Q^efo, per angujlos uitreo de uafecanalesf ó Menal.

si quando magud fuccedo moenibus urbis, ^irekmannum rar is infigniterartibus duUunt AUoquorjZ^ uideo nature arcana fequentem,

-ocr page 277-

nttworat Juf)

. Aegon.

”’^* ^’‘quot;/’^^JPuiderif

^''f Oh *”**^ f^Ao^m pafcere pingues b''''Mick r*^ ^^‘^i^^^duüuntdicerc c^rmen,, «‘w»q«t t(»Ii4 cunntj. ^^'^^ßmes fului te compuUt aitri.

. SfMilof . Menât ' b*^ ^^' quot;’^ ^’'‘*’^‘^ ““^ ^ cupidot, i S'bif«^**“*** ^Mor«»» indiget «P»-^’’biji ■ ''^’’*c epumme curdßtig^it-ï'f’ten?’^*'' f“ffquot;^f‘f marmore fedest ^^’■'iiiï ’*”’^^® congc^Hm eej^ite culmeiir ^^l^^^^^''^ ^‘**‘^’'^^'^ rfdfiftbrfgfßiWquot;

^''*lt;115'^°' ’‘^*’**‘* dineere moK^'t

*^li *** ^^^i^ irrumperefertif.

*’^» ’“f'*’ ’»‘elt;licMïAolt;iodgt;«M lt;lt;d o’'’^3 ^b ”*’^'*^^'‘ 1“* prowfurt apertami ^«i^’*? ^^'‘'’^ no^ro fermone d^turimt^ Siitif'^*’’’'^P «nriwgeret ut\

*'*’^fl '*^^*’^'^ ’‘^*’‘* P'^^Oge«*« fjp uirorunh, lt;io^io myjïerw pedore claudunt.

^Tb • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aegon.

S^ifliN ’quot;”°’f’.*'°‘^“Ï bitte,profwl c^e proffit ^*'quot;«F P^®!quot;^*^ dodosqibonosclinotdtliS.. A.;t ’’‘’’‘^ ‘*^® f^Sc midenteSt.

Si ' l^’'^^’^’A^^^«iiicifïe Menalcrf* ^Hi^*^ quot;**‘^®‘ tf nwris inutile pondut. ^F« b ’'‘^^^ pï^cit»ttï quicunc^ fequuntur^ ‘‘‘’‘*’»[«4 dona tuli^et in ipfum

0tn«i4

-ocr page 278-

Qntnidynecquicqudmreliquif' ’' dedffet^ Prcfeâurit nihil potim commercie Unique,

Menai.

Pardia h^ec medico tarnen obijdendii memento. SenßbMoro ttia qutedicam uerba réponds, iudidumq; aUudmulto pr£clarius Aegon^ De Vedrone feres,nobis reuerenterhabendo, N«pcr ego Rheni feceffus inter amoenos Errabam^uitreo tellus c^ roremadebat.

Grata falutabant orientas lumina SoUf^ Dulce uiatorifolamen mane uolucres: Cum ueniens ex urbe domum Tedronts habebat Scriptum,quodmodicofibi forte redemerat £ret lUe mei Corydon cuHosgregis atq; minijler. Froh,me qui rapuit mirantem fingula Franco, Nee pladdam requiem dedit admiratio membra: Somnia mirum hominem cernendum fepèreportantj M.oenibta his,quantos, nefca fuccejferit,ho^es, Q«em fefe ore ferons,quam forti pedore Fedro, Ueu quibia iUe fuit fatis iadatta,cr ufquè Qjdm faufo magnos euulfit Apolline morbos, Et quotfein uita terras lufiraffe canebat, Quotqi homines une premerent qui crure Charonta liauigium,faluos Stygia de Halle reduxit: Et rebus Chymids ad opemqs potentibus herbis, Q^of defferatos alij tarnen effeferebant.

' Aegon.

Hoc etiarn capras pa fentes inter zy heedos

Q«/ ¥edro chdrUimandatiß crederef^e^t tie fui ftmilem toto uix orbe uidebit) Teutomi qua Rhcnm fecat urui rapucibui undii, e^uidem ch4rtis,pretiofM trimmuf hor^j

-ocr page 279-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®„quot;^ ’’’“^^ «HKitiff IiiïgW'f»

l^ftifr ^“^’’”'”'^^ï/’quot;‘i^'‘°^’

1 ■'\l(r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tonMie^n.

i 4 “®'gt;ei'4ïjdi(niodcJlirf doilof, VÄquot;»»? *”^;’*‘*^‘‘’ ditur^e^eÇudYumi I^«4c^r”*^^^ ^”®^* premendo, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;udubili'S orbes.

Xu, , Menai, u’i’iiiij ^ ^‘^®’‘flt;lt; tf profundii l^?'^«tfU*’'’*’’* ”°’’’'’’ P^^ ultimo orb^t *^ïd- **° ‘^‘’’’‘^^'’^ ^^^‘(^ istpiore wuiti

’ ‘'^'t^Uy ttii «rpcrc tuium en^ P“^*** ownt p4r^ bestes

;%!^^^hoxMpc{lorinonßnti ^^r^ docuert modemlet

rfi^óUrw»» carmine quenilMfnf

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 P“‘^’’ '^ dfp«I/ïw db ore:

\ truin'-** ‘'^’’*°’'d‘lt;ci rodere Kero, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nesuioUrefepultoSt

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’■‘‘I’tdo^«oï dtriifuroYtt

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Oï wßruet le^uetf

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ’*'''^J^«0ïplt;{(:i{Dj«y(jjf,Jf{)j

11

-ocr page 280-

lîippocrdte^yp^ietdi pro uelii ùidtict drmii.

Menai.

Cur dit hdud Mufdi ilium crudij^e modeß^it^ Nuïld putMigitur ledronem adijffe Lycea, in quibui Aonides concentibùi ietherdreplenli

Aegon.

NonputCyndmefi ego tepducis aduerte docebo. Non huncin fdcrii ^\uf£ neuere Lyeen, Nee quifqudm^meruit qui in cadres lerdGearunt. Sed tarnen intered Plumbimo nomine didum Gymndßum,toto nullum quonotim orbeedj Infi gui coluit ßudio Kodochem,ibidem ^greghit morumgrauium uitieq; mdgider Gymnaßj rexit latdi Grobidnuihabendf^ Qui mihi reflgt;ondit fuper hoe Pedronerogdiitij. Quad fibi difeipubs nunqudmmelioribut audo Vuceredendrit uidorid Itcfd triumphos: QuimPedro fuit hiciQr nefeio quis fuit alter, Nodud cui cldrumffeculo dedit ddditd nomen^ Ki duo perpétua repetebant ledd,tenerent Otid dum reliques plumoß mollid Icdi. Pr£cipuo hxe urßt prxcepta labere magißer in ßmam euemerent feurrU'd uerba bonorum, pyeprimerentdlios dodos calamoq^ßylo(p, Efßerrent'p faas ad Olympicafydera caufds, Vt uendrentur populärem redius auram: lUinerent tenuifua ßda illußria charta, j Splendida pro ferrent uanß mendicia Unguis,, Karius er uerameurarent edereuoeem, Vt nullum ßmitemßbigeßis eßeputarent. Sapé ßequentarent aulas, er brnina Kegnm, lllic ut melius uanißima quaq; uiderent. Spumantes pateras haurirent femper^er aura:.

lti^‘

-ocr page 281-

uijeerä pleno, ^Nt«’ ’”'' '^° quot;0p'’‘‘t’M0dHl4«4sW AUeMj ’^^S^W RodoebcKi gsjl^jMeHrfle***

Menai.

?fe t quot;^‘«‘«wGrobiMieMberos i %'J j‘‘’«‘{ocHitRodocbeoM,er ‘8«’» 1 ‘quot;‘“’■«»»(l’ecKlodttiiucidiM nomen?

Aegon, % J^f»Mbmbwi b^bnere cM i ^''4i^’?^™^'^ eilnoti)?inw t^^‘^^gt; ' ^l‘•'gt;ti t .^“’^^’'ol’wni«,^^^^^^)^^» * t^a • ‘”’‘^^’‘^^'”^mßieitdte^eHW^

4 H ƒ '*^*^’P^)’o,Li«g«rf^ mend^x ^‘ toMpuj in omne eboretef, Nsîj???^ ’nodnUntKr carmi/M pledïrw-piritj' 4 ^“’’^ bïepiit nnmirtrf fontw, ?W 7***”^*’*/*^ *^®”^^ nbsp;nbsp;ppremnW-

1 M?'’‘’^^HoItoo«Wejlt;l5 pneUx, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;°'^'i^ ^æ'^ mœnid migniit

?’'amp;ti( ''^^’''^^ fontej odiop redufity t l|«(lo'‘Ï^Ï***^‘*’^ßdnQuorum. ^ftiii,'^ quot;Ï“'”’* '^r^inco bibit,dlter eodéW I^^wdixinw« dnte,le«lt;lt;«ttgt; l’lt;lt;«Hre Idcunie-, Sfon'quot;^ ^**”* ”*’” libère liceret, 1 f'l’niü?*^^*’'^ ^*’'w«M ex omnib«ï orw, Hil “^‘^’^'^«‘‘nexit.mxn^î: »^^111 nbsp;nbsp;nbsp;^'*'^ ^^“^“^ ’'*‘^*^‘^ Epbeeboï,

prgentii rfb orW, 1 *’*‘r 4; 1 '^^ ’‘‘f“” ’'«^ tolt; qnmnt.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''' 'iquot;«t »«werof(« ÇJ- (fcccU eiienif

-ocr page 282-

quot;ßdlthicd itermenft uenlunt hue ^equord CimMt Et qui Sdxonicum procul hitte remoutiitur ad AÏbi^i Tantui dd eximij cA Grobiditi limind curfiu^ T^ifcit ibi objeurds urta btigUMq^ iuuentM, QUdf tibi nutte retuUtnumen utnerdtd 'Dedrutn.

Menai.

lÄird mihi ndrrdfffcheld fie hicc floret ut olim Cecropite ueterum uiguerunt tmpore Athénien Scilicet externis proeul è regionibui ingens Hue ruit,^ flequitur Grobidnum turbd Hdgiürumt Aü ideo cdrpit Fedro fortune uetuBoSy Ho^rd quad £tdtem quonddm latuêre priorem Phurmdcd dodd-,recens qua lam Purdcelfm in durdf Aetherts eduxit,lcrutdtor dcumine poUftts. TdUdpofleritMßeundo ferd Gdleno No« dcceptd refert,Chymicos quid diceré fum0S EÜ opus,hoc idem nunc reUdurduit GT duxity Vnde fdlutiferum ßbriedmur plurimd in ufumf Dum toties rutilus forndcibui ignis dnheldt» Aegon.

o nihil hocrefert^hdbet er ßd dond uctufldSf Ree igitur medico non extirpdndd recente Vt Idbor-, ut fludium eH flummum Eedronts^O' drdor, Quts benèreüituet fldflds in pri^ind tares, Hduferit dnte nifi ueterum preceptd medendiï Aeui fufficiet minimè folertid noflri.

Cdptus dmore uelitfi quis turnen hec quo^ f^e^Cj Jngenqs expromptd nouismedicdmifid luudo, Vtq^ dlios tdeeum libros,dic quefo Kendlcdf Abflrufo quifnum pofitos in uifcere morbos ^J^onflrduit flgnts diuinius dlter db iÜo, Quis melius docuit comprendere mente Gdleno^ Ergo fuis quicunque probant dppldufibiü ilium

-ocr page 283-

l ^'•»'t K^’?**^* folennf Î gr^cM luios

1 l^tot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parenteWi

n'‘^«n’^Ï«lt;’«WMre»««lt;rt«tp«^lt;’-^“1« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t‘i«tlt;lt; fuperii

11*^ A» ■^^*^J^‘lt;ii^p»wper CZ*’'‘*** '^W^/^ *^^ ^®^'^ ^“’’^‘* bonoï’WW,

pSfe ***'“‘^2®’’Knh« Croneburgiu^i^gy^

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pf^ceUenî Eebtbiw rfyte*

1 '^'S** quot;°^°hntcritor urn gratis WÏ^ k’sT’^i’M««referendd MWdkrf e^f

1 '''*fiij)j^'^^''^’*’’”’*T®’‘‘*^®*'^ forte»»-

'^ *'i’’’iHmgrlt;t«iorM bonorem

1 ^'ioiie^^*’')’‘^«Ilt;‘tlt;lt; prontef«P^^^

V '^|iiii'^’'®f’^ nimiHm conf de colors

1 '’*w*’*?°‘^''»quot;‘‘*’i^‘‘‘^^lt;J^ IdngHent.

1M^ “T®* femRodoebee,minor«»

1 H»9it^^’®^‘*^*2rlt;lt;«cy,Jèni0q; uerenda.

*^Ho '^'*”f’’’^‘^Ï«i/»»»t^«lt;ererec«r4f,

1 W^^'’^’^®’5“‘®^«dfn*ontweepit*

i 1 ^jquot;*,®ppocr aten PdrdcelfttJjCr eit«

1 i ^^fe Jl^'”f“^ bretótdte pdtf «teXr Hi,/^*”quot;’‘^‘*’«pfo gf^tt honoré, 1 ^'''itit'd^° ^*’'‘* **fi”g«egt;'oindnihwï tiitß^^ \ nbsp;nbsp;nbsp;1/' ^®t”*^° «MltMm f«hltmK,Mt tim

1 ^''krep'’’*^'”^^*^^^®’'”«® cruribui optes^

inM '‘’j^g‘‘tc«««Khrt expert nbsp;nbsp;.

t ''^ble*^-^^*”’^ petuUntiKï ord refol«itgt; ^»oii ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«eperw «therw durât

^°^ »Hæfdm ductre uitdini '”^**'*' ^‘*’’*’’o’nineoo'»fï dcutunt ‘*ï'*‘I‘lt;}lt;(Mtferpfny EpiddwriiM n)^ t««»t«n

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Crimn4

-ocr page 284-

Criming fi'entnebono pro nomine YrMeo ferénd^i Lceferunt alilt;iu0ne priai te crimine^quare Doilores peta ergo pios ius prteteramp; £qaam^

‘Menal.

Si medicos, A egon,uerbis lacerdrit amaris: fiamq^efrtebor enim)non bis iniurid parad Eü illata uiris 'Doéloribuf.attamen iüi }gnofcas,fi fortè dolor coUeäus ab £gris Acrid diüârit calamo conuitia f£uo. üefeio qit£ titubdnte anima non fponte,f€daltis Espagnata mdlis,odio langaoris iniqui. Si mens c£ca fuit commotd,ç^ bile furenti Errauitß forte dolor:tum lingua locuta e^, Quorum poenituit [edatampoßea mentem. lion uefanus adegit amor,non liuor inique. Ne feribendi ipfiueniat tdm dira eupido.

Aegon.

Kaud ißo pofßunt Rodochei diHa colord rgt;efendi,potiui uerumßteare üAenalca. Confulo ut expurget multam per phamaca bilem, Hduigio Anticyrasuel conueniente fequatur. Siedne uaniloquis potuit uox improba uerbn Tamdirosuornuiffeiocos^reiecerit anus Tot quaq^coiigeßosnoilesq^diesq^laboresi i i Siccine dodiloqui fpementur fcripta Galeni? Ab freinas crudcle premetur litera diues Et poterunt baurire aures, nee parcere bonori Einguafuo,meritumq;operisferuaredecoremi Hoe opus £ternum ruetjOr tot,dogmata clard Contemnet tam lingua nocens, tam,perfidui errorl naßer Apollo ueta, Muߣprobibete Pelafg£, Veßer enim medicis bic uixit miles in armis Veßer erat dociUsfrenndd per drua magißert nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

1

-ocr page 285-

‘ ^’'I^iiito^*^'*** P®*’‘‘’»œ«w rdntitiw ord

» ' W Ï““® defsruêrê ptiiorew-^ÏtfJi ’ ^^^'‘‘^ redolenti {iitccrfre jrontim | nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'f ®^Ù tnedico mdl4 lingud nocert^

i ^^i^ ƒ ^^'’^^ ^‘^lè,corrigefM»t(]; ÇolebdH

1 \i^”“/***^®^ ^o”»^ ff® Çdlu^rh

\ Scr dorcjiï ^ nomind ÇyluAf:

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomenJ

j ^jotitw/i q«dnda armentd uoclt;t^^i-

Aegon»

^^%)' *^®’^’^’’* cognopere Mowi«^ tlt;lt;Htw* '^S ƒ *^'‘^'‘quot;w pdMcM, er finguld pdnium *'%ti^''’ '’*'^' ^^^^ ^^^ ÏKcKrtd«* roUtVy ^'''^^«dnt tH me nKnc uocc Ueejpw.

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Menai.

\^'**’’®^ «efortè bqMfMtÆi« oißt '’''^V^'^**’*r**‘^*^®‘^® nigrMtibiiitimbriii ^'ï'^Ho^”^^ '**”^’quot;‘‘'^’^^’‘ ^oKdittM rfdfert» ! ^^^finumteUin-bdlantecorondt.

S ^®^®quot;*

'^•iioii^^t*®^!“*®** CroneburgiM in 4rcW ^ pHbepentibtM dnnùy

1 ^'*’tk'quot;'''^’***‘* Ï“‘’^P^‘*^ inKWjcIino^*

\ ^ .?'''^'^‘”'‘'^''æ[’t«pKcgt;' iwpig*’' ‘^^^ l ^’^fek'^quot;*''”'^^ ‘**^ eilj^Hd me ^KOtJ; poj^im i ^11111(5***^^ ***'^‘”' «oliwreperord «irorWI^ | '''‘4,1 „ ^'l’’'”pioflcxK imidgibuf objlttgt;

l ^^tos*” 1^”^ f^perabo molejlj hbomm _1__^«3- tot diferiminrf ram

rialxit

-ocr page 286-

faillit hoc pido uirtuti a^uefcere pulchrif^ QH.im mi(èrum fmper degens inglorim ^ui trtt idente laborifera nunquam tentare quid alti »h Vt ßeiunt homïnes-,quos fœde ignMuetj^Ut ?uci dégénérés,or ponders nexia terne. Ergo jludens omni fe cura exercet, Gr urgent Eropofitum,uigilat noUumi ad lumints ignes» EuceGr difcutiant aima redeunte foporem lAatutiniauium celfo fub culmine cantut.

Et rara meminit libris decedere,feffos Eingat equos Phoebus nifi gurgite merfus ibero. Tantus amor laudum,noÇc£ndi tanta cupido eß Dumq; hoc a^eâatfudore Ueliconia Tempe, Vngula quadrupeds quibus undam nota reclufitt Sepè pedes teneros per fcrupea faxa uolutos Obfita per dums,limo[aqs pafcua he fit. At proeul aêrio refidens in uertice monts, CaÜiopea errare fuum cum uidit alumnum: Perge alacer,dixit,laudum ßc difce mereri Pr£mia,qu£ tibifeda dabunt longißima uitie» Et ne cede mais,fed contra audentior ito, Atque ita difcepuer uerum Croneburge laboren Virtutemq^tus te dextera nofrapertchs Defenfum dabit,Gr magna biter premia ducet-Poßquam defundm fueris fudoribus ißs, Arce manet no fra uindura corona capiüos. tamf tibi monßrabo iter,or facra oßia pandam, Conj^eHum ut citius pofs attingere noßrumt Edocuitf uiam qu£ redo tramite duxit. Dijßcilem tarnen inuentu flos multus obumbrat, Prondibis er denfis Ueliconia laurus opacat. lHe autem ueterum uefligia certa fequutiK. Ingentes animos fublimi in pedore verfat.

-ocr page 287-

cKt præÎK* ß'^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

1J*^ ’»^ ^^^^ ”**”^“‘lt;’’* ßjcifftft'i cruentOf P'l^te (c '^**’^’2‘lt;«detqj infignibM lt;in»Wgt;

1’’’f« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irritiK durd^

S iiStiMjpMgn^mtjj U^cj?**’« l^fi«? ***?^'’^ **^^ Pegj/ïs undd fu^urrdi Sco„r '^ * ’“t*' ‘*°l^tlt;i per agroh

Xi ! ‘® quot;“‘«^‘‘ ‘‘cJoleKcrdt £td^t nl% “’'* quot;quot;^‘f Pdi-fidJsue M«pe K^tiT ^°^^””^ ^'‘“‘^‘‘* pU«f«» 'WooL^^ “'”*’ ’’’°’’® cI’O’'®^» (‘'«dej * °^^' ‘^’””'iw dffurrexerdi ontnist Nmt 7* ‘*°‘^'’^f‘”'^“'‘‘'^® UtorHi«, ^^«^«wit«tberduirtut. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

M‘'«t'HwARCEfdcrdCRONEBVRGECOR^ r^tt»**** ^*^** »quot;edimitniM tempord l£t£. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!

P'’'flt;[ T^*'° •^”® ^wmise ercde,pdren W Xi, '‘“’'*'’^ p«ero,Do(ïli}?imc,f)omeu»

S»tt ’’®^**/’‘'inj^irantibuijolitn

**'^lt;k'quot;’’ dffore tempiw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

lSii(^^‘‘°^ “^ in A R C E perennid crines p»M, J^^f «t in bis V E R N A R E uiretis

Pf^b nbsp;** ^'‘ ® E R N A R DI nomine àiÜUi

%t J“” ƒ B R N A B1S ^ore peritoï. |X« *?*’'’‘^*^*^^ «f^iit ApoHo, NW ^'T' »gt;’dni«,berbd«q; ßlubre^

’ ‘J'*'0ï^;lt;egrwdttertere morbos» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

Xde'u ^^ 2*'‘‘td mdgw Fedroms abuß.

ik'*'*'’‘*’*^»’’*f pHngeré dc«tM. 1 ‘^oncilidtw dmicos:

' «xiej f d«fio5 Dryddd^4i f ^gt;'lt;‘^Ïgt;

Mtn LM^fe»

-ocr page 288-

LudertfZT denM motdrecdcuminä (^ueratt» Infonuêre caudygemitum^; dedere cauernte Rheni,qui euj^ut èflduentibiM extuUt ur.dn, Trondofe^i notuns infrgi cortice uerfui, Sdpiw dd noftrum dixit cantdbitis Amnem, tluétibm or madidum rurfu^ caput abdidit altis-.

Aegoïi.

ïRorumfemper eeleberrima gloria uiuetf Vt totum lat li orbem drcumuolet alii. Donee in occafum rofeo uoluentur ab ortu Sydera,donee erunt Idtica Aganippidos undies inuidia tri^i rumpantur ut ilid tAomo.

Men al.

Trfw Sotduricomui curru permenfui Olympum Sufeitat è eelfis maiores montibui umbrae, Ohfeuratq; ignés jieUaram Luna minores. Si libet ergo meisfuceede penatibus Aegon HÎeubidegoinopcmfiib paupere culmine uitam^ Sunt lixatamihimediocribus oudßuif.is, Cerea uimineis haheo qaeq^ pruna caniAris,

Aegon.

Sicupit hdc tecumréquiefam node,uirenti frondefuper,tunicis funt poma recondita nojlra Caüanea cr molles,quas hic. coenabimus ambo, iam quid rore madent uduecum floribus herba: Atqi tegunt altos nodurnd crepufcula montes.

HAE C Dodor Croneburge tibi cecinêre Menaient Atq; Aegon,pelago dum feuit aquofiu Orion,

C^ue mihi luliaci M.ons Principis otiafecit, Viuere ß pokern minus infeUeibus anniSi Bellacq; cumprlt;edis ceffarent,dtqi timorés, Inwda nee tacito con^edum cura dolort nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^„aà

-ocr page 289-

n 'quot;’’cL ^^‘^^°^ ne^uictj^utimduccrefietlKr f ^’'o«eR^^'”^ ’’’fliores carmitM Idudes i'’quot;'''lii i» ”*^^^ ‘'^'°^ legere zy celebrdre iuMVeif

licerett

' ?^«i(tf ^^^^^ '^^'^^ carpitur anxia curKf r?Ngt; ^^fffocabik paffu enelioribui Mniy ' ^^^''iiprohibebunt^Mreuerti.

-ocr page 290-

INDEX LOCVPLETISSIMVS

RERVM AC VERBORVM HVIVS OPERES.


ACademidi noArtU ridet fC' dro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fol.iS

Adio corporalis cum mente diuiiitt nihil communient nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6i

tdionum noxa du£ funt di^erenti£ prim£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

ttdnmi Bodenllein Pnrncelfic£ impôts flur£ (ptatuor 1^6.15-7,158


A.


106.107.108 i^uotnoio aim dijfemnt

alternntin tertin ßeultM O'^ix^ proprietnte

alterntio humoris genenntis rar' bum

alteratricisßcultntii mnn ^^ alui deiedio


adnmtis Lonicerusßipendintus Pran amnntu fui pr£chrs uirintes •^'/ j cofordinnus Miedicus 158 atmeitiauerurefemdinSfot^^^ ddnmia prtmtts humnnigeneris pit'' ' ' - • f


rens quicquid in orbe creatum fuit intellexit, er eorundem uiquot;


hvaAven^ apud PhUo^of^hes ^ nnatome Gnleniridetur,efi‘^‘’'^^


titr


45.45


res omnes nouit

dér celeriter et prompte corpus nolt;

flrum dlterdt

tgrotnutium hoflesyndtur£ inimici,

fepè eorum minifiri funt

eedutis cnior fj^iritus cr humores fo

räseuoent

£ttttisprifc£cumnodrdcollntio 15 dgricoU dreumf^eduSf or ignnuus 19

dlexi Pbdrmdea

dlexi Phnrmneorum UKy in ueneno'

fisaffedibiu

dlternntid qu£ inteUignt Pedro 106 dlimentd chylum gignunt

dheruntidy çy-qu£ in ijsebferududu


dnimnlium fdnguinéorüfifi^^^^^ nes ex fanguine migtsgmt^^’'' tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

dnimantium Amlogii ’^ dnimMtiumuit£Cituflt;t

dnimn dnimofd Gnleno dnimnlisßcultdtis fei(h^^'‘^^ '


dnimdUum ddionumnortp'' plices nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^1

dnimd quidmedico nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

dnim£ jicultntes très inmiis^‘r

gnnntur, rttunlu, «iwl'’gt; ^’^ mnla

dmma torn db indtmis difclut^ «r ferentid

enixd“


-ocr page 291-

^‘^'^^liirpèsuno calorecoU' ^^MUoteU sr '^ ’'oüre immortalité unie ^^nmodo cognofcatur 65 f^gt;^fub^ntia ßue effen' ^^denoi^oratur 7z ^’^(^ partes, naturahs, fentif \^Meïligens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7z

^^^(! partes ßecundä preßen' ’*1 fhiloßphos, quas fub' ''^i'ißdibusq; difclufit GalC' i * '‘d ^iritus inuißbiles qua' ^•■liiWPrfrrfcdp 54 ' ^duu^aut potentie diuinUa'

'P#hftpf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61

'’'»tl« corporis temperature

' W«r,teJte Galeno 95 jMurPutonum ßx primane 'Wte, quibé alie omnes

^^''fnentesmotusqui 95 Z . '°^-^'''jnuluia er detesiatio i y J ^'^^ri inßituta non negligen' ^^antemnenda 118 ^^^S’^tifaus quidßt H2 ^(•twwiK perfecutor eA fui or

50

^^■^'utimamiuires 1S5 '^fnw»« monarchie Paracel' ^^* 151 ^*'1« in Platonem fuiinde in-

E X

furgit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109

ars quatcnus.,cr quemedo fortune

pre ferenda per exempta, demon ßratur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«9

arterie cordis motum emulatur 69 artes ad humanitatem pertinentes ßc traüari debent, ut d difcenti' bus inteUigantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zj

artes omnes ex notione ßnis innen' te funt

artes omnes liberates demi difeun' tur,preterquam Medicina 192 artis medice antiquißimaprincipia

Ii certitude 20 conßantia,diU' turnitas ibid, tnuentores. Ne-ceßitas, Preßantia n Artis medice partes,.differentie,ffnis ir

afclcpiadis error, in purgantiu me' dicamentorum ßcultatibus SZ attaaricisßcultatis munus 7 $ augußani Senatus nobite inßitutum,.

in examinandis PharmacopeUjs 21

auri chemici paradi ptures funt pro* miffores,quam artifices

auri effentia Pedroni

aurum er eius effentia idem funt 185 aurum potabile Chemici mentiun' tur

aurum refolutum precipue ßcul'

tates,in prolonganda uite 18 Ç author Pedroni patmam offert, fi Mm 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tier a

-ocr page 292-

INDEX.


confeientids bonorum uirorum one-rat Icdro, ipfc interim plenty fcelej^ißimjeuanitdtii I jo confilijs multis in rebut mugnis uten dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117

ceiitentd praeter naturum, in corpo-ribut noRrii eudcudtionem po-fiulant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no

contenta quie diedntur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110

contrdriorum contraria funt remé

dia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.58.105.10 y

Cornelius Agrippa de triplici magia feripßt er commentaria, in ar-tembreueRaymundiLuüij 109 coraUiumper Chemiam refolui pote^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1S4

corpora apud medicos tripUcia, [a-lubria^infalubrid er neutra 7 corporis curandi natura perjßieien'd da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yz

corporis partes duplices funt^ßmid lares ßue ßmpUceSi er inßrU' mentalesßue compoßta yo.87 corporis partes fingul£ proprium alimentum adidunt 7 y

corpus tonflt;xTOf}.i. temperatum 48 corpus intemperatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid,

corpus nodrum continuis alteratie* nibus obnoxium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14

corpus nodrum propria fedesf^iri-tuseß, e^uibaßs fundamentum et primum ed indrumentum ani-W£,eiits(ßß,cultatum 61

cor jfiritm uitalis fons, talaris w-nati eußos, arteriarum iniw, pulfuumorigo ^9-J^ coruitaprincipium tj »lil^^^^ '^' Kfxcamp;i ueteribiu ^•’iei^tiSTG' nojlris t^ua tiocenW 4^

DEleterialt;lu£

Demofhenes er Citetoo'^^^ tores optimi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’

damones er homines ex toiem b”'' bo conßdunt Varatelfa 0 diuitU non femper optmis couth' gtem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!^

dolores uchementes CJ coiltiiii‘gt;''t' resUbeßdant , ^’ domi manere Philofophi erpdi^^^ ßudioß debent ^^^

E.

ELementa aliter ^quot;^^ fUtuuntPeric^K^

Eltmenta calida aut fï^,“! ' , gunt, fed opérante W ^r '* ’ iuxtdParacelfijlxis ^’ elementa communia elementa corporalia fmhjdott]' fentia fua jfiritus Paroed^o 55 elementa duodetim Paratclßpi increata yer £t erna nbsp;nbsp;54.194

elementa nonßeiunt ouaUtatch^ot complexiones : fei metal^ca n ipßs pronafcentia 1^ tlcrtctS'

-ocr page 293-

I N D '^0i««0« funt corpora Purdeeb J“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

«wiltd propria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

^»wuprimdrum qudUtdtam no-wab«« uoedntur , cr itlorum «^wlis miflurd, temperies, uel ’«Jlimtcmperdtnentum appeüa-*•gt;■, c«ii« nouent dijjirenti* con l fc««it«r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46

'^fqiMtuor exnibilo,folo «er-1 il Dei creUd funt db initio, a-i P^inos tarnen purd çr imper-1 quot;»Ih Non bdbentur 46.$$ | AbijsinterfepermiPionemcon-’ '«tis omnid fimplicipima gene-


E X

elementorum nomînd Udru, dptii


Pdrdcclfum tVTiXiX®®


ST 46


effentid Gr^cii Sv Jilt;^ dicitur, er quid fignet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185

eudcudtidorum humoru utiUtdi no eudcudtionumwiltd funt generd 112 eudcudtionimmultx dijfcreniu no


eutßird VdrdcclÇo exerementd c[U£ ßnt


î4î no


W,GroccidMHt


4^


excrementorum inßiedliohibtw qui morbi dignofeuntur 145 elementorum principes qualitativ but reßgt;ondentibMi, omnia ßm-^ plicia corpora,in hoc orbe,con-dita funt: zr omnia nature ope-


^tiijuituor bominentoriente, ''”gt;lt;iti(rdtnf«dmrecfd«nt 196 '**’’Uj5«gHU continent creat«-' ’* «Hone pr/dit« cr ijs cd-


raperdgKUtwr


47


excrementorum triplex diuipo 97 exercitij nimij incommoda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$7

expultricisjèicultatnmuntn nbsp;nbsp;nbsp;76

F.


i ”*1« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$5

^Wtum eS, quibiM ex bis, T^ Acult« animofa Galeno 77 h^dfit uid, adfaluté, apud JL ïarultds animalis in cerebro, ^'•«cclpJU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid»

**’U fwnt rerum matrices Para-



/'Ifwïedroni $5.195

''quot;Witirium qudlitdtum cognitio

’1’wttnus, er qudre Medico, ne-«Sigrid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 $

Mit lt;puituor funt omnium red


NdturdlM in ice in orc, Vital is in


corde conßituitur


75


Quomodo pmul conucniant o*


dlpcidntwr


75


^cwltiW naturdis altrix difla ordi-ne prima eiltuitatisfecundaiani» malw tertidtbamm trium fun-


’umprincipid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8i

’^nti uocdbulo turpitcr dbuti-wîirdcdfuscumfuw 54.195


flionesjcy dignitates ftcuhds ^uidpt picHltlt;«r«itiecindtrix Un


75 7»

78 jic«l-


-ocr page 294-

Ï N D ßcultätd Munte très nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75.114

Edrum fingularum funilionunt dignitates ^ir generationes 74 Qjtomodo trifrriiim Ixddtur 114 ïlhefe conferuMd^ intuendu ud^ letudine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114

ßeuUdtes tres principes corpus no^ ßrügubernMes 67, 68.70.

114

ßeuUdtis dnimdUs fedes^ er in^rU' mentunteB: cerebrum 77 Eiuj'dem funóliones ibid, ßcultdtis ndturdlKfundiones 7 ^ ßeuUdtK fine funéîionis ndturdlis

tres pdrtes præcipuse 74 ßcultdtis.uitdlis fundiones^ 76.

77

£ius neeeßitds nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77

ßcultdtum/ubjldntid er fdlubriids

inquibusconfi^dt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112

ßmd femper tuendd in profit.

Eins tuend£ conferudnd£qi edu-fd,pleri(ß omnid in dißerimen po fuerunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inpr£ß.

ßmr integritds uiro probo opes funt in£ßimdbiles in prießt, febris urdentis fymptcmdtdPdthoggt; nomied nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

fedrodceufdt erimprobdt collegii

dc cofultdtioncs medicorum.iS, 116

Aliorum bozorum uircrum cat ßd.iti.'4o;iCEdl} 'pße inte; in- ; ’?-

E X.

nus fcele^ißimr MuUdtis 5ç„ 150. IJ4.164.170.181.210-218.250

Alter Lucidnus 8 Idem drtem fenßbus äppreben, denddm docere ße ßeribit $4 Ari^otelem, EiKopbnüim, Ludouicu Viuem repu^it 191. l94i97-’99

arthriticus, er ilucmoit (i‘'^^* tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uSa:?

Afello compdrdtur bomM^r gine teâo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65

Auxilid fud ebrijii mirMbi iw piè compdrdt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^

Cbdwcleonte mutibOior 5^ Coditionem mediedm, äpai Af* chiepifcopum Treuirenßai^c^' ptdns^Ut ßmeliciis ttulturnbiß. tur

Contdgiofd putrildÿlit [x^ ^^' ldmdndr£ndtunrnreßert tgt;° ßedro contrd Deum bldßßtwüi 1-iy4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Contemnit Diofcoï\^lt;^ ’ ™' nium, Gdlenum, V cW’'®®^'’ dicos Gr£ccSjA.rdbes dt^wL'^’ tinos S. 15. i^- 5?' '‘^• ’99 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ ..

Cur medicindm ueterertlupit* rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.4o

Cur non omîtes pact 151.1^0-

-ocr page 295-

Ï N D («•(MUfl^iwof undi^l; ad fe con j^mesaimittat ' li6 ^itrnidtü terras Ud^ctur 191 gt;55

Mrmm Galeni posticu Cha^ oiuocdt 54 Eï occulta Matlienidtice mor^ krum zy remediorum genera ‘gwm't 198 ^Isnicos uocat canes lucerna' quot;« 259 ^^mniiVueda Archie^ifco' pi olm Colonienßs teümonio ^iudtur 5ï *^gt;'lt;icIitM lt;ruÓTivop imitaturz y ^'ffocratem^Galenum, er om» ''‘^iucteres if^ernatur in pras^i

^ipporrdt« ƒmtëtia peßime ai' “““r 258 '^orißas ^ Chymtuticos lu-

Vintißimimendacißper uegt; '^^^'^orianarrationem', in 'Dn. ^iitrto i Bergw epipopo Lco-*^^»gmtur 149 ’WednutiK 167.171 '’lionlw Q- uettris ÏAedicin£

«ntmiptor 200. amp;nbsp;alibi ^i^dij^imè 'Tntonwm ç^Suf' Hincd ^rißngcnfem,in magia lt;*»‘««prod»«-t t, ** Eriücipfctn j ArchiepißcopO'

quot;E, X.

mm, Ccmltim acnebiïiumau-Us uerfatur, cr charta cß,ße te^ ßtißeante nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216

Inßcitiamßuam in morbis curan-^ dis,occulte ultionidiuina impiê attribuit amp;nbsp;Deum ipßum accu-fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ISIU54IS9

fedro intrépide Coloni£ uidniscj;

locts non M.edicinam, ßed Car-nißeinam exercuit i yo.

D. loannem Echtium Colonien' ßem, er D, loannem 'Vuiernm lAedicum luliacenßem uirulen' ter lacefferenon erubuit,in pr£* ßtio.

lure nebulonis uccabulum mê' rétur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly.152.147

Librum de Podagra, c^ medici' na SophiUica premittit 52 Ligni z^ thermarum ußum,Me' dicornm coeieße propbyladictï improbèuocat ï9lt;l2i Ludouici genèrofi ac dodißimi Comitis à Vuittichßein tedimo' nio mendaciter abutitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51

ïdemmorbummentitur 565.

166.171

HaturâpaucHoiiuta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217

Uihil cum lapide VirgUiano c^ munè habet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148

Eins arrogdutia iJi ^y-HS. Iyipy23y8.196.229.i26

Hn 2 Uohif

-ocr page 296-

! N D

Noamp;â temporum äârorum^ amp;nbsp;neuorum morborum ignorants obijdt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54-57

fedro non auro dignut,[ed Into de plumba nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i8y

tiauiu pr£ß:igidtor iS^JVO KuUiui notitidm, aut umicitidm expetiuit 219. attamen opU' lentMuir^nesaßuprocdtur 251 Nullum ferium jludium unquam in Gitleno legendo pofuit i S 8 oh mdldf artes Auguüdt atque alibi profenbitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52,225

Omniaelementaperuertit z8 Opwm,pillularum minutißima' rum specie opfert, nomine fierce’ rismurK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.187

Opum er bonorum contemptor 218

Phlebotomiam ermedidnam om ntm nofiram contemnit 55.58 Vhyfiologiam noBram, AnatO' men, Vatbologiam, Leptologiam Mterum, er Analogiam irridet 35

Philotheorut £slim.wdii{ 215 purgationes medicos appernatur 109

Pontificum t^ imperatorum pri uilegia, in fouendis difdpUnif, conueUit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.171

Pythiamconfuluit uj Qudemfi in medicatione dr-^

dnomatihlt;if«^^”’^'^^ Abbatifiom Nfl«^'lt;W'quot;’W' rit

fedro qualis uir nbsp;nbsp;nbsp;ï?-)*^- 37-Tt

84.86.i28.i5O.i7gt;-«78.i8o. 19 9.211.215.22l.223-^^4-227-

229,259 245

qttomodo,G’i^«ii»iirWliM confecutus fit ’^

Qÿomodolatèrtuolueiil quot;’ (yupmodo ddfonotnmtut^'^^' ducendus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^9''^°

Quos Tyranni uott wt'®?^*

Se apud Galenicos equipen«^' eufat ƒ'’ Pi.Solenandrum uonèSclri^^^'’ eufans, ipfe Solxcifii wtp^JÏ*' mus '41 Sopbifios medicos dccuPit ifr» cuius ipfe in primis eUtninsu^ Tria bominiSymorborsf”^^quot;/^ rum, er rerum oiW*quot;quot;’' P'^.”'^ initia, ceuuniuerfdW^'^'^ confiituit M.ercurim,Plt;^^f^''‘'^^ Salem ^^.i^xM^ Veterem medicina diertnd^

tat 29'quot;0 P beopbrafiob KohentóiitP^' ptis,et Chemiets diut'iiSjitf^ motus 15* Hbforis ü balntatoris fliiu ^'^^

-ocr page 297-

^^'^■‘^ttei^iksltillorig-in meiü^ '^^^üihafuK 159.1^2.155 .•'•^■gt;75

^^itgrofttttUtK-ufttf Z17 7«TtSrw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111

^(«quot;{cientid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;229

^•^^Mdulentit apud Secrc-^^nii{(nnebtrg 155 ■,^^^fKumofamorf 140 '^^curpMeißimiament i^y ‘^’^^(dÿtomen et patrio, in pr£gt; zi6 *’® itiieatio, ad Archiepißco-f i^^^^^ColonienfemyCofutatur 28 ’*i dmenta fuut rerum ma' J-quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55 r9Ï

'^10, c^uoidurim aduerfo' '^^^^arefponderit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220-

^|»w» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;226

^“fe f«™ furtum e^lclan' '’'*'gt;«», çy cruce dignum ex h^’ D« . '76 tiafdem in medicatione

'’««K VaUddif uirino billig per ^■'ftiitrumperferipta 161. '^^■1^5.164

y«fó« nbsp;nbsp;nbsp;2^.26.57.115

''liwnttoife/li^itwe i« D.Vuit' *te«giHir 169.170 ^«4«ri)?i'««» commentum de CwniKigc, 4t(^ VedronKcU' fulfil irthrididii nobihf uiriKat •ktiVwIfjkei/ 150.152

E X.

ïmptritite er ignauia oeddit Tegt; onnem PaUandium uirum nobi-Icm xyz.it^ improba afutia 24.164.168

Bin'S UbeÜM quid contineat 2 5 fedronu magnalio er myßeria 12,

54. »O9.iz7.i5ï iïi.iïïj84v 188.198.217.226

Eim medicatie contra maïefcia 16 $■. A\endacia manifefa 51.

151.142.14^.149,152. Aiagia firizoo

fedroni microcofmui cR fubieda medicin£ materia, er ex magno mundo, dliui iegritudin€s,ac mC' dicamma petendo 191.192 Bit» miniflri 218, Bins modesha 218.252

Biemo ueramamicitiacoluitzt^ Nttßi« honorotui loeui,inter hot nos,relidlM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zz^

Bins nobUitas, geneatogia, con^ uerfatio,er innocentia 217, 22$.Z26Ji8

Ei«s obfeura didic er ncniÿnoto l^A^^.Zys

Bt quareijs utatur 129 Eiw occulta matbefis qu£ 198. 201. Ortmridicului 29. Pan^ chymagogon i86.PeregrinatiO' net nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128

Quare eat in narijs regionibut fufeeperit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;189

Bin 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exdetn

-ocr page 298-

Ï N - D E X.'

ElfJo» muUis infefi^ funt 14 t.

200

En« PhyfiologijtiX^rff^giaziy.

fedronti regia archyte^onice 200 Scurrilu medicatio in muliere » 'Duljèldorpiana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154 Scurrility, z^ fuorum mproba uanity 161.162. c^fe^uen-tiby nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Symbolum dufdem Xft9« amp;(w-(fa^juiue tibi 221.216 Tota didio contumelijr, edium' nijs j er cauiüationibui plena

'De'Pedroné ArchiepifcopiTre» uirenfis indicium,ac cenfura i S 9 InledronenuUufpudor 142.155. 129 félicitât folida in quibut rebut con' ßdat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254

font acidut inpago Spa 121 fortuna in nobit non omnino aj^er^ nanda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iS fortune £^uari£ uicet funt, qu£ à fapientibut contemnuntur 2}j His jrußra crimmatur ïedro 254

G.

D Gabrielis PaUepij y\utinen-, fis dodißimi Medici tedi' monium, dethermarum Lucent fium utUitate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123

Gallenia hemini ptr«^ii»éamp; ,. fiendis difcipliiymeiicisntccf farias prehibent 192 Calenici lucernarij canes appe^i ■ iledrone 259.241 Galeno eßieientit caufoeßentuld incognita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^

Galcnut de naturalt^irituantÜ^^^ iiidetnr locutut

Galenus Hippocratem fiAu^^^

Galenits Metbodi artifix iilcbt'^' fimits nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^

Galenus ufitata nomM »lo^^^^ femper uoluit

Generationis noßr£ proxit^^ *** teria morboru,e:}' wW''**'*’ ^^

H.

114

HeUoeätharißs«^^^ bieroglyphicdfchemati ’^ hieronymi Euerttein ‘P^^^fii fatoria totiits nominefcripta,lt;id^^‘^'^ ^^g nitPaïlandij ï V,, hippocratem contentnerf^^^^ ^^ bilts cd arrogantie hippocrates cr Galenits ino ^^ r£,cr!Cicdicoruntliinnne hippocrates libres fies ei i^^i^ nescompofiit ^ nbsp;nbsp;nbsp;.

hippocratis aurea fintdia,ni 1 merè in arte

-ocr page 299-

L i N D '’*^i^S'tntentia, degeneratio' ^ Weritu fingulorum ania kgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.56

. ^^^! fola Greets KedicinÄ ^

J'’^iilts uiri loitmii P^ÜM' Z^tirone occifi,per D.’Vuiei ^^

^uiffcldorpi^næ focmiitie ^quot;gt;1 per ^edronem traädta ■^''irrutio 146

^^ *’0' VirgiUus Poêta fummi ' ^^^^'ertudr.teritM m-fnet 14 ^‘^nkifux ignorantie pero' quot;’^ittitttabiiifrtq ly ^^goiw nihil molcjldin mens t^w Unguis-i^^Wfto animus

in ^r^ß.

66

'1^^^^ ^xlt;^^^^!^ilß^ ^i ^'Sgt;erntio ex principijs ele^ , ‘'^^im lt;iualitatibiis rejjpon'

Vquot; '^^•^S ,^*'nlt;p)-i(jnpix

^cenfuctudo duornodo ad' i*^ .

iiCMo 1« fuinmo calidus^ i^^ilUy^igidUfyßcClS 4S

diabolus Paracelfa confia Çhneodemlmbû

^^gtUsetßpiritibuseßco' ^IWaxa:el[o

E X

homo ex emnibus cempoßtutfideo inteUigentia conßequitur omnia Paracelßo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54

hemo microcoßnus cur didus 19ï homo non ex temperamentisßmpU' citer creatus iudicandus ed, fed exprtepoUctibushumoribus 48 homo primo uitee ßilt;e die ealidißi' musyuhimoßigidißimus nbsp;nbsp;nbsp;60

homo quis ßanguineusybilioßusypi' tuitofis,melancholicus

homo quemodo dicendus ealidusßmt midusyßigidusyßccus

homo quemodo clementum Paracel* fißls

homo foins rationis particeps 78 honorij imperatons lexiS.lib.l,,* deEpifcopiscrclericis 214 humidum primigenium aut radicale impure fœcudo femine inhtiretye» Icmentoru mißionss expers, cuius fubßantia coeleßis ac diuina $ 8 Ah Hippocrate font inßti calorif dicitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58

humores elementa quoqs uocantur

Hippocrati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ 49

humoreï eodem tempore ex Chyli partibus prodeunt 82 humores incraßantia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108

humores morborum caufefunt yS.

79.106.110

humores prater naturd, expeUendi funt,per loca conferentie 110 humo'

-ocr page 300-

Lorum generatio 79.81.6-7 humores quatuor generation's noa jïrte,morborum, et interitusma' teria funtyficundum Hippoc. 5-0 humores quatuor nobts funt inter partes ßmilares, er communia

natur Veiro


iS.ios

Si

tio

er (luomodo fiat

107

108

humor ferafm in renes er ueficarn profunditur humorum euacuadorum utilitas 110 humorum expulfio dicitur euacua-110 110 humorum praparatio duplex^ um corporis^ altera euacuandorumf humorum praparationés non con^ temnenlt;Le humorum prlt;epirdtioffiue di^eüio

noneüconcoilio

«07


E X. humorum fedesfegre^ati ti hyemis frigus caloronelmtiusra cumfianguinea-f^i’^'»*'»^^ pellit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

T Ecur infito 'f^iritui alimintiiff^ 1 betabfolutißmiM nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;keur naturaliumficultiitK'''’^^^^ narumprincipium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ieeur principium ficulut»^ ’’'* ’

ignis apudParacelfum ’ ignem ccelum uocant, iJ ^P^ tinentem, er quot;'^’^^‘’''‘^''Ljii» uifibUem omnia corru'^r^^^ Paracclfisle ^^^^. ignis calor nihil com^ inanitio multorum «^ ^j

innoeentia omnis inuP^^'^ ^/ intempéries frigide igt;fi^^'^ fif dijscedunt,quMCil''^ß Qffir'i

D. kannis Cratonis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 itMrmPM'ir p O.hMrAEchtid fmlPP^f^ M ria^Fedrone ^i L D.ïoannes Lchtiitf e^r.'^i | ? calumnijs Fedrerii ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» 145.144 lt;4 y ,

D.kannis Echtijlaiuinffr'^, iaannes PaUandijuiri neb'^ ^j


-ocr page 301-

’ND ruiD.VMierodepnptd 161 H'loriWï Vuieri Uii^ de^enditur coutru FedroNem 170 ’•W Oporini narr aio nc cenfu' 1^1 «iu Pincdfi 204.106 “nwrHaliment«»» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.82

*'iwrH o^ium in genenndo Çm' 1 pine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.79

1 '’PïibtH Putrurebd putros demor' l tui corpus dromdtibui condiri

voluit

E X.

Ungua'Pciracclfo non loeluiturf fed

fpiritlM

$4


ludouici generop e^ dodifimi Co-mitis d Vuittig^hein tedmonio wenddeiter ahutitur Fedro 51 lumeu PdrdccI/ïcuw, cr eiiK ortm

TdrtdreiK,er inipudentij^imum commentum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.241

tumints ndtur^ ues i4s ortus t^i M.

MAgid injimii cH, Wdnd,im* pid, or in lege Domini

'•i:mdi genus ini^ui^mum quod gt;7

I k;noncftunum,cr eii« pdr-

probibitd


UI


WdreioMM b^retici trey errores il Wdrgdretdjïlid D.Heldi ^«omodo d

Pedrone mediedtrf


50

1)5

ttï

Tpbiiofopbici« irtdiiM eft fucus

*Mm optino iureinFedroné ', ,'^'’cendd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116

^‘'•NiddeSicdrijï, in perditos

H»ftroj,er Fedronem ufur

D. Martelli« Epipopi MoHdßcrien

159


Jïï Medicus

w^tbejtï ucrrt ejuxs difriplinxs corn-

201


prcbètidxt

watrK pnguis omnes bnmorcs pxr»

ticipxt

49


mlt;«ttb£eiVHoljfiheelepißol(lt; del d«*

U6


toron


ßi

medici PardboUni etixm circuitoret

I^^IMU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156

woedti

114

'^Wtdiuerfiw Fedronemin» medici prdjluntißimi cw ignitdPd-

1 l''W”'dd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127 rdceljtcd, ceu pbdntdpdt omit-^'s«limentMm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85 tuut ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12

51 Ui

'G««(icijiculti« er «ft«, lt;l«i- medicdiniiid pngulx proprium bu-'’wlt;t'«oHgt;Kconuetiidt 119 moremdttrdbunt ^^ ufm d Etirone contonni- mediedtio foclix er infoelix ^’f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59 m wcdifdtionibi«,^«« conditiones

Oo

obfer

-ocr page 302-

I N oifei-Uiind£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.188

Diedicdtio propriè diHit lU medici car ofitdtum fæpè ^nem non aßet^udntur 14.13.. 16 medici cur Rojn^d perCdtonemCen ßorinuniy ledrone iudice, pro' fcripti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

medici er Chyrurgi qudks effe de bednt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214

medici er medicaßridifßerentid 20 medici igndui confutantur 21 medicdmentd corporn.cdußd inuer niiattur-, non corpin mediedmen torumgrutid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18S

mediedmëtd uiolentdj^iritut indni' unt,er uitdm dijßoluunt nbsp;nbsp;113

medicind defenfionem fui poßuldt in pr£ß.

medicind ejl donum j^iritui ßm^i-, D. Pduli te^imonio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50

medicind nojlrd cur rdtiondliser dogmdtiedßt dppeUatd , 3 medicind noRn ImperdtoreSi Re-ges,Pfihcipegt;,erc.utuntur 11 mediciitdm noßrum c^nouerunt E-Zechidi Rex : Celebrduit elogio Rccleßdßicm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

Lim memineruM Pfdlmagrd' phm,L'ddngeliߣ, D.Hierony' mm-Coluit D,LucM:Profeßiui eil DAdcobmin Syrid:SS.Cof-mit,Ddmidnmf Pdnthdleon)er. ^leritßpijuiri ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

D E X.

Edudemfdcrd uelu^A'^^^ letdtes inteüexerunt • ^ medicind qudre A Deo cretid 5 medicind initid in preßte 0nglt;’' .5 i. Defenfto 1.14S medicind: pdrtes i^nintp, “^

Liui trid inllrumentdy «i'^“’’ Medicdmenidy chyrurgi quot;^ mcdicin£ uerie,uerd inHitui^ ‘^ medicieti qudittdprdwd ii^o^^' niiyßprd dlios Profffeta^^' ßiiJdtd,.

medicK uern non fuit iniurw l^i^

medico futuro^peregrimtioKti'^ primii funt neceffdrie ƒ * medico imprima curdniuyitt^^^^^^'

rijs medicaüonibtu moriieiO' fdm toUdt

medico lt;iu£cognituneceßirii ^')^ 240

medicorum apud Ronunei ^quot;quot;quot;^ ßldrid lt;«

medicorum cotlegiorun^'^^^ tos utilitdS..

Lor undent dißidend» coOi’Ï“'’' rumcdufe

medicorum in morientibus exa^i'

tio,per exempld dlidruirtiu PJ' medicos qunles urbe pulßnios een* fueritCdteCenferinu( IJJ medicus qudlis. uir eße debeit 13

117,168.20

Wamp;l»

-ocr page 303-

T 'N D

•dfflrcféüfwïhhw nouitdtefud

cowmcidiit«; e^efolet ^mtidiiured

^54

^im condtus, non ums lad' tel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141

'‘’II lüw'iM «Ä, nec cum ea, ddio ‘’rpordlK communiedt 61 1 '‘■’«rijpotetM Pdrdcelßßis $ y.

1 '55

I*^ ^ritw, rfpiiii FcJronfw 1 146

^4 Secretirius gener0ߣ D«. ♦Keufitbcrgb, morte ßexdgin' ' *lt; lt;iireiî ßorenis emptd, d lef ^wtenrniwr 159. Ho

*‘igt;fwi« homo, dpud Vdracel'

^‘fwjide f«4m «im medicam ' ^''iMq;cdM«t Ui i '^[i inprimw außeredd 9 7 Whtdoeii« Httde cognoßcd' Mi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

j) '* »mtatK prider naturam ^^i“ ^«rantur 106 ”'*''J)irio put pmptomat« 97 ^^p''flt;Ur0/imp lires nbsp;nbsp;nbsp;88 '’ iùiiniquippi^m inepe dixit ‘^jjpocratts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly 1 çJ'’'‘g«li[Kafjmptomatapro-

1 * t^Hium fimiUri«m er W'

ßrumentdridrum ciuii benè mè^*'

dicetur

88

I« morfe« multd cafunon ratione

iS

nwrborum cdufie duplicesy antecc' dentes net internee : er externt ßueprocdtdrilic£ 7,86,91, 95.1©!

morborumedußt non ad ußmebe^ micorum, ßed chemica ndßngU' ■ lorum horninm er a^eduum ndturds conuertenda 188 morborum contagioßoru prima in^

tenUo

«Î

morboritn ccntrirwrum genera-

tio

$6

'^oramtiondUi medicatio lo y. 188

m9rlgt;or«m curandorum cempen--

diop metbodiM

lo;

morborum ÎHdiedndorMm modi«, et

ratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144

morborwrn Nomina tn|inie4 88

orgdnicum, commune nbsp;nbsp;nbsp;58,

morborum /imilarium partium er

compoßtarum diuißc, aedijfe-

rf«ttlt;e

88

morbos curare nemo pote^,fme il*

liw-tZTcdufdrumnoMid 88.

meri^w exmerbo «dfeitHr 88 0 o 2 morbui


-ocr page 304-

IND morbiK^uid

morbus fimibrii ç^ orgiuiicui 87 mors Ari^ioteU

mors fingulis ex £^»0 oppetédj. 14 mortis caufa

morbi grduißimi propter peccaU fiunt

motus zy quies corpus nollrum ab teranty ac morborum caufefunt 9^

multi nouitatis ßudiofi 2? myllerium magnum quid Puracelfo t94

N.

NAtumli ßcultdti quomodo

fuccurrendum II y tiaturaUum adionum nox£ lt;97 natura potens f^pè falutarem cu^ rationeminuenit 18 natura quid Ariüoteli 61 natur£ admirabUia, cf diuina opera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65

natur£ multiplex appeUatio 621 naucleri gnari.,cr ignari opera 19 nemoßnecaufe ac morbi cognitio

nebene medicatur ^9.9^ nérui motrices ex poderiori parte

cerebri oriuntur ntrui[enfiles ex priori parte cer-t-bri oriuntur nouitatis multi ßudiofi nurenbergici Senatus prudentia, in

pharmacopolqs redèinüituen-

E 3t.

dis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“

nutritio, eiq^ [ubfirlttitts potof^'i quatuor

nutritioniquatuor potentii jin^r cultates [ubferuiunt 7^ 0.

O^fcuritas infemontfi^f^ improbatur l^r'^j Occafio [ortuita in morbis bi^ quaquam aß'ernandtt '^ Occafio inmorbispreceps *^ Operis pr£[entis tres fiopipsins^quot; rij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io'ßr

PAracelfica plen^i uioM‘' ma funt, zy htab ^i^'

Paracelfici quidam panittnM di,ab incaptis deßHoxf ^^

Paracelfi expérimenta pit ’^ [unt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?

paracelfi horrendi (J ''quot;P^. niones,decreationebe”’'''“^^^ paracelfi turnen naturi , paracelfi patroni ueri[ti^ ^^^ [antur^

paracelfifiarum fortunate,ptf^^^ rationem,curatiunculeeontei» nende nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^

paracelfifiarum ßuäus uiua juut

iS4

Lorum impia arrogatu^ ^ w^ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W'»'

-ocr page 305-

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï N D 196.89 ^^hßjrum elfcur£uoccs 8y ^'■'^ow'ji«m rerum principidf .^^’^“Ipbur^ercuriui 12.54. ‘5i9r

lif^ cnwiion worterKm cK-^^(iuntpromittunt 89 i Jnlt; bief apud illos increatx

W)Crftcr«lt;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12

^’W inuenitur fub fok, quoi ^’'ntribiK ijlKconfeHumftt: ^•NMiiem dijiinilè fepurdteqi . /fctttr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89

^^^^S^^curfugiendi 160 ^W « alim(tis,qudtuor hu^ Jfo^ugencrari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81

^‘* curfeUs Gerntitnii Me-^^ fuum fenbere uoluerit ^ietlementii cr coruprin* ^‘f^np’^fme iudicat 54. ^‘^^prorftu h^retied, amp;■

, ‘^’'«Wwd^ feripfit 211,242 **f''f«ï (Imcntd omnid incor-^^inuüifZr Udmeffe, (congt; _ ^^fnpturam)dlßrmdt 90 ’^Ifuttyredro infuniunt 89 ^*'l/i« tedronis preceptor 241 Wtüir ^lentißimw, uelut ** ^ed^imu de eo hißarijs Oquot;

[ Wworum hominum tefliß-**towlgt;«4 edoeetur 202.205.

204. erfequent, pdrucelfui in Deum defderdm[cri-pturi bld^phcmut'.diaboïos pr£* ceptores dgnefcif.Eunuchusfu-if.pereuffor in curcerem detru-fat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.242 parjcelfws Mercurio fuo dßigndt, qu£dqu£ funt propru nbsp;nbsp;nbsp;5 ^ Maß in plerifq^ impiißimuf de-eufdtor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89 Mott^rofdt opimones dc aßra, ßeüis,^elemsntts habet 90, 242

Myßeriummagnum increatum, er ex eodem, omnia creata [cri-bit

paracetfui natiuum nomen muta-uit

Houarum ae obßurarum uecu autor

paraceÏfiKnouam M.cdicinam,noua corporum principia, er interi-tu^jcx metaüicn ac miner aUbui, monßroßs uerbiicomminifcitur 196

tiouas uoces, er portentofdfo-pinioner, ad obfcurandam uetc-rem Medicina excegitauit 187 philo[ophi£ imperitM, er liberaUü artium ignare,aduerfia nature arcana,Meßen, er ipfum Deum procadter infurgit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;196

prima Medicina initia démoliri ten

O o ) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tUMÜ

-ocr page 306-

I N D Uuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 ^

fäUaßigndti ^Uit tem conueni' uni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SS

Sulphun tribuit, qux aèritfunt puracelfui temerè de ^olidè nippon erutts doUrindm euertere, Ari^ fiotelcm conueUerc , Galenum infultare,cr uetera emnes dam nare aufm eÜ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 y.

i^é

pan quaq; corpora alimentumß' bi proprium trahit s^ partes corporisdupliees Sy ddßimilares nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87

ßmUares qua,er earum temper ramentum

partibusßmilaribus er compoßtis morbi fimilares , iy compoßti ßunt

partium effentia in triplid fubßan-tia confiait, fpirituafa,cariwßt, folida

partium in utero, po^l conceptum, fo rmationum caufa so patientiaßepius Ufa ßtßuror 220 ’nt'nlt;alt;rfA.di^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

quot;fritpig nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107

peregrinationes er alienarum terrarum ßequentationes nuUtma* gw difeipUme aut profeßioni, quam Medice neeeßarie 192

penculi plus ßepe À Medico, ^uam

•E X.

^toibo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, V

peßdens contagium ßUto ^itUiu

alterat, er mortis eÜ o(lt;^^r

philofophia ucraspiiHo^^^'^^ '’^ pharmacopolarum quortuii^t’^'’''''

peritiaimprobatur ^' pblcbotomia humores in utuisps^

cantes cuacuat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!'^

phlebotomite utilitasin ^hit^^ '’

er alijs injlammationibiu quot;^ phyfica dodrina ex quibus b^^^

propagata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

priam natura dedit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

pituitte naturalisfedes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”

plantte ßngults ßa ßßtfi quot;^

^^2

plate er Arilleteles PfciV“?'''

15

fummi

plenitudinis,ad uafa,pericuU 1quot; ut

plénitude ad uires plénitude humorum infl^

iii

111

plenitude impura

pUuritidis [ymptomatt ^^^ *‘'‘1' fa: ia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^

poßeritas melius ^UM pn^tnst'

tos controuer/tas wnuiuti w primigeniumhumidum 5’ principes er rerum publicar'uÿi' bernatores decet males üt^i' costs' imperitosPharmacopf' bu ei'

-ocr page 307-

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T N D' E

^^ttreere,^ p:,„irc 21

mum omnium tria Paragt; quot;^'’ ac Vedroni, fal, fulphur,

54.89 ^’‘‘»corumpr^llantia, in arte

«7

^uAitates prinijef Cleunmtd uecan^

tur

quaUtates quatuor principes qualitates fecund^yer tertiie quietis diuturttlt;e incommoda

48

47

47

9*

quot;^W «feüus cxffutis cogno' 144 cogaitio mcdicis omnino

^^\]irii,iicdijjiciüima nbsp;nbsp;nbsp;145

^11 weil difatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14 j

’quot;Hu ipirticuiaria qu£ dican' ^^yamp;([iiomodojiant lU Y^^xus,!^ earum narij fuccef '*gt;« woi,^Komodo e^entiaU-''''füllt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yl

^''niwi»5«xd4 légitima, qua-I Hilltgitim« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu

RAbuhe forenfes funt occults

Keipub. pefies 17 Rationatrix JÀcultas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.78 rationisparticepsfolusbemo 78

8i

renumpofitM

ti

'’^^ofajïo

94

iMütej

47.48

replctionts inndturalii morbi mul^ 95 rej^onfwnis Autors caufe. inpr£' ßt.

retcntricisfrcultatM munus 7 Sgt;7i^' S,

SAlamandrit natura, ejuamex' primit pernidc fua Tedro

ZIO

Sanari omnes,per Medicamjimpcp

Y ^iilitjtfj elmctares nun ^^Ajolutè commifceri pof-''^^^(i[emper contrario modo 46 ^’(«elementdriie 53 ^(«jjrim.H t4nq«4m tempee '•'gt;'1111 principü,©quot; uelut ele^ '‘’'ijbotniiiKtn^; naturalia inb *'^)'onflit«erMnf Hippoerdtfï lm»»«, deinde onnes Medici,

fibile

‘Ï


[MguinK er Uilts cemp^rdtio 51 fingtuf er fernen mâtru^ ex quniu^ or elementiSjcibiS ypotibuiCli in-

fim conHituuntur

49


fmguts nonunum,fei ex contra-rijs et dijferentibus partibui-co‘

$0. SI

'’''h’iiPitriicdfMni etFedronem

fanguts emnts bKmom p^rticip^t fanguis participât bilem utramq^t

orpitwtm


49 pMgMM


-ocr page 308-

IND E X.


ftnguu ijuo toco ferofo tenaiqi huif tidpes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pt

more perfund^tur 80 ßgnaapiid Medicos tripHdnjj»' fangunquomodoinuniuerfumcor^ bria, infdubrin, neutre 9% pasydifiribuitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;So 100.10/


fanitJf ex uero temperamento con-psitt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p6

pnitM pmilibui conferuntur^mont

pgnorum notitie, Mediciium re^s fi :ere Holenti ntiximè eünec^'

firilt;( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W3

bicontrari/scurantur 10 fimUares partes que nbsp;nbsp;nbsp;po.t7

fanitatis or morborum caufe, ex Earum temperamemuiii (7


quatuor elements, in corporis bus nodiris extfunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 y

fipientes fluduantcm fortunée ca-

fum rejpuunt

205


fol dux, princeps, cr aidt’'^^’'

17

mundi

D,So.lenander nomine SoloitPii' drone tradudlm 'it

fapientijc initium Platoni, crSalo-

moni

228

D Solenandri hi^oridde tt^^^ rio Rennenburgicoiji'i^'d fcarabeoru cultusapudArgyptios, folitudinislain ‘‘^ creiusuocispgnificatio 298 fomniimmoderatineiui ’^ fernen edlexcrementumaliinentimu fophiHe nomen quidfi^'^t‘fi^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61 nbsp;/piritus Dei quibusirnlgt;2’'i‘^i'‘^‘^

fernen etp ex elementispt, tarnen ex /piritus animalisgaerd^ diuino principio roburfuum ac= /piritus eUba/iSj fundti«^^'^^ cipit, continetqs in fenaturam, primum ittHnaifi'^^a

/piritum uitalem, qtinnatu ca- _ lortt» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4 ^intufteruitaoutlief^jftb

■Cr-ilhusficult.itff ^^ff

fernen quornodo naturte rationê re- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;'quot;quot;

unum,

dpiat

6lt;S

nonduo.tK^;

pdhs fenium lt;y camtiets num exprabram /piritus Galeno quid

lt;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^9 /piritus Hippocrati quid

Eiufdemelogia 1^9.180 /piritus humanicorponf fentiendi proprium dndlrumentum piritus in corpore/lilgt;iW'‘‘

it ÿtid a

cerebrum

7S

firpente/f ^flirper /rigidifunie, tUf mefinaturaldculorls fu/it par

tree ua^, or dernji fundlionef,^^'

^7

-ocr page 309-

INDEX.

^incot^ort tres fuut, MtU' filuMtiuiMimalii 67 ^’^infitut fw iantitui ^bihs ^^iMturlt;ilis «.’v nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68

^^eneritio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6S

I^wimfer alios, or dine primus 68 oitinet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68

pwgö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s^v

^jKidAnSoteß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6j

r^“f msyitc poteHiK 6 j. 6 6 ^ Mtafo autor til animalis

K “* ^tntratio,zr neceßitas 6 9 r‘“ïTiirtOTFdronw 128 p“’*it4te, inter alios, ordine ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68

^'^‘quot;*''itrii(»trfi(JÏ;re«tu 71 '^’'^InionM «jfeilm patefiicit

^^iiupUciafunt 96 y^'^l'mma genera tria, er

; Rwtije

'’lt;M ^Komodo,^ p4tbem4te j^’^‘*‘ff^lt;‘»f, ercoind'

I] ^t4 i^Mmoio morbus, er ^^f“ intern£ caufte uocari pof-^Mi( ^Komodo particula-

tim,in ftngulis corporis partit bus,accidant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

fymptomatu caufe,morbi funt 98 fymptomatnm, in corporis affedi^ , bits conßßentium, quatuor funt differenti£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97

fymptomatum magnitude, ex mor^ borum natura, er magnitudine nafdtur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98

fymptomatumgrauiumcaufe- 98

T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -r

d,mperamcsta ab dementis nafcuntur, non autan ex humoribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84

Temp er at ara quid Arißoteli,,cr Galena nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48

temperierum differênti£,ey exceft fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j 46

temperies intcmperat£ 46.47 temperies temperatifima 46 terra nullum fudum edit Paracel-fo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S5

theodofij tmperatoris laus, er in^ jlituendarum Academiarum di' ligentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214

theologia diuinarum artium facra-tifima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

thermarum apud ueteres er recen^ ' tiaresdignitAS,ufus,uires uo.

121

tha marum frcultates fingubtim exponerediffdle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uj

thermarum Cermanicaru uires per Pp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dodifi-

-ocr page 310-

uigUiarum multam infottw« ‘ ttinu in q«tgt;- aUrumfuri^igt;''^r quagies extin^u ^utrit, w miarn roborans ' ' air bonus (^un , . 't uires in omni morbo esn prinwj

uande _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

uires ojfendutflmprintiif^P^^ giep dolores, cr ui^Hf^””^^ alui fupeiflut tuacutdfb^^^ maxime fyncopa uirpradens quis uirtusfolanobilesjic^ ^ ui fus unumlt;iuod^i fnibad inf^ renutritur

uilalem fteukatem robot^^, ' uitalisfcultasprinetfi^^^ quot;^ uiteeuerfecaufe uiuentium omnium uitt,(^l'‘^ tatiams cauSd 7 uiuentium tres differing f^^^ plediuntur Philoflf^^ ^^^ uniones er gemma cin'il’^ 'f folui per Chemhof^^'*'' ^^^ uomitionis utUitat - ,. uomitas uentricali motiti t} «1

do^ißimos Medicos, exploratie 124

drone


59


tkemtamm Lucenfium efpeäuscom probati yper G.D.Gabriele tak lopiuntycr Solenandrum 1:5 ibermarum uerus ufus quampluri-mos ajfedlus iuuat 122.125 tbermarum ufut contemnitur alC' tbermis finguhs ßu£ infant aires 122 D .Thomas Eraflas infignis Philo' fophasyer Medicus do^ifimus, fchol£ Heydelbergenfis profep for, Paracelfum fais eoloribus depinxitjC^ eius.horrendam dO' ârinam egregiè confutauit^4. 190,205

tinäarx nomen multiplex, apud Pa racelftflos, er uniuerfalem cu~-randi potesiatem, apud eofdem.

obtinent tyranni conditionet

iS9

li4

niant

ny

ƒ Enacaua 145 y Venenoßs affcflibui ake' rautia er conportiintiit fubuO' nerit^t dia in dfeuro inteere ne^tyi aerit-itfemper odiopt 2) ucritatem pripi rbdofophi, feeun^

dunt Dcum ycolindam,rebni^ 0'nmbM anteponencUm uolue^

t44

urinarum inffleâio JW^'** ^‘’^^ fendis ajfeMas utHibti^ quot;** ccjfaria Medico, G'lt;}«^^lt;gt;^‘^

urinis iadicandis ^iWW tribun^ dam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'-^^

runt!


-ocr page 311-

-ocr page 312-



-ocr page 313-

fyRGANTIVM MEDICAMEN-

ORVM VSITATORVM, ET PILVLARVM,

IN MINORI PONDERE.

farticuUrn diuijîoi

'^'”'»i«eha^lent» tr^dita, A/edicûpMr^are voientilxa diligenter fXitminanda, ^Hia vtilù.ac in primis nece^ria, cum i^ni~ hujdam ttotam dignit.

^^^tftnium D». Godejridum Gropperum, metropolitans: Ecdcß^ “ oidenßs Canonicum Prefliyterum, Decanum ad gradua mariiez ^^belaßicum Diui GereonKfUtriußlue iurii Dolorem clarißimum,

'^utore Bernardo Deßennio Cronenbur^»

^io JJoäore Adedico^

-ocr page 314-

3MA0TaïM M v nj^'^,':?.gt; '

MV^tÆi /dîq T3 ,M7K0TA 3 H 3 lt;1 Z f; 4 I ^ 0 » ^^


■»ri''




*\*? i s/tMib*-


. ,f'u'quot;!'^qnt3 «f’

.i^u-sstl ;RTVT1^:'j‘

Ïrjr-.t.v'iwi






-ocr page 315-

ET PIETATe/Ét'DOCTRINA ^EVERENDO D N. GODEFRIDO GROPPERO, ME. UOPOLITANAE ECCLEs’lAE COLONIENSIS ^i’icnico'Pre^yttrc’.'Decdttû dd^rndm tAdrietSchohtfiico D.Ge^ ftomsii^!iißano,utriuf;ii iura Doil.cdeberrimo cre-Domi'

no [m multn nominibm obferuändo lierndrdui Qronot-burgimfeUcitdtem perpetUdm o^tdt.

l^anfa in pur^dtorijs fncJicamini^’ 1 biis caution indußnayprdemeditatio, “I exerdtatio: Quantum tudictum^dtque j exdimen non in cor um tantum ponden ^^^ ribus y fed fecundum cuiuf^ hemints j ^ifwam, (etatem, anttïtempMyre^ionem^ con^etu^ ^^%lt;i(:ris niutationem:,humorumac morborum ua^ '^^^'‘t^m^uiuendirationemj'exümy at^} in primai corfi

( ^'^'’^I^rumgubcrnantii uirtufis di[crimeny medici» ^ttdè exercere uolent^ßt necejfarium J^^eueren ^^^i^lt; ^ prijci ddi^enüßime tradiderunt^podl-t» '^^^irdt^iosè obferuarunty ußis g^aotidtanui iu/iè

1 ^jitmamtfi^uidem nibduiribius noßris dèmoliendis ^'jihüus, nihil morte propin^wu^ eßepote/l ca^ ^o uioknter, enormiter, intempejltue^i euacu' ^tnn (luodfomachumfibuèrtat, cordü robur dtß ^tfßirifiis exhauriatyin^enium labeß^ef,humo^ ’^ ^^fiiiddytorminafUerti^-inem^ naufeam,calórem

t immof

-ocr page 316-

E P I s T o L A

iMmoJict/m^fitiM uehcmentefn,roßoneiti itKeßinoniiii pttriae^ininJu/ft calorefft fnutet, uifcerauuiuerßioff fenclaf:,(:^ quod execratidufft pariter ac deploranJuat uenityßepe inter buiußnodißtfiptoinata, conudßiy n^fft yjyficopàin perniciojatn y dyfenteriam ktjkni, ealoris innati extindhonenty ^ hydropiiperimM! occaßonefn adßrat : (Juiufftiodi exempla cam tu bac d^epubl. turn ali^t plerißplocis,ßiiellem,mil(are‘' cenßrepoßim.'Porro h^ec offtnia eà committiintit^^’' herii/S;,quó fnini/s in eiußnodi neßrioshomieda!an^ ffiaducrtunt pnneipes^çyy quibus rerumgubernai-da traditaßintiquandopaßim, ç^ ubiçp edocyntld'^^p ueratri utrun^ ^enusjathyridefn;, coIchiM^'^{*[^^^ chafnceleafn, tithymahoruffißteciestacinternoiia^' perta,’..^iti/ftoniumypiduererft aqueeßr(f!gt;opi‘i^’^ ßmiha deleteria letaliaß dißcrimine nuUep^^P^ erronesdnpubheis in^perßrispernicioßßi^^‘^^^^ ces tuto exponeneesjac ma^no diiiidentes. ^quot;' . e^’oßdor^, aut Zdeus olim ^rauiter pmifct t^^^ linqnentes^ qudm conuenietes, cutiißequentery ddi^enter;,diihßperpetidlt;ff^‘^quot; ,^ j mere nelßißlrdßclurum fne cxißitnauhßp‘^d'[^ praßatißitnis experientißiffiisß fficdicis ^‘’^ß^^^ 1

-ocr page 317-

B E D Ï C A: T. o K V A?

^^iioiwüoribit^,^ Icmoribus inJup^Y tnc^can^

\ ^^iii^ratißcarer^dum normam cxa^lißtfnS,,inßn^ ?ilor«« cdtharticoruin pondcnhi^ mmutißimii ufinç ' b^iisb.'ibzMtyCuiindubitato^dere S^ueant: ^cun^_ 13«Cf«« mortalibtia,in nccGßitatCjoßc.iidcrcm,qui'^

'^'^’‘’fotißimüm uiris ßalutcm fuam^inTchus dubij$^cof j quot;“«(inf, wußiam error ulhis, uel ßahetn leußimtis^ quot;'inniioßiie r capiendo p^r^atorio,contin^attNß 1 ['i^MUcompoJif/o«»;« ßcriptürlt;tiacpropinandiußu^^ \S^loT«m euacuandorum portionem^ determinato ^''^imyebprehendit^utßeile exiji dc prompte pru^ '’ifidih^cnrujj medico,(ptantü cun^ (etati lt;lt;^ ce^w^ 1 ^%pnmrihit5,ßecunduin x^ttianem conueni^t^di^'-' Hw.. Cum autem ante paucos menßci^Uiiabeß''.

^‘^^lt;iuiiletudinetua,uir clanß.me ï^edicontereris, \ ^^^^nvßmodiargumentojeriui inter noi Jerma \^'^^^^(Uir, dixiß alias nirtutem uires^ granit er effi \ 5^tuactMtione oßen^as ßtißß. : ac proindeßingnla^ \ ^ medicdtncnforu exbibendorum, ßummam^ ddt' \ Äm, inmedicis reiituTebus, ne tjuid ßrte per in^ ^ ‘•’«nulli boininu obérant, ^uod w^irpetnfinoxdm,

‘*^biw pudorent ne poemtenfw parère poßitJ-tac^

\ Wojpublicce ufilitdtis edit'd, banc operamfußept, \ ^j^cipimo nominii fui uuß^icio edenddm conjlifui, y Minarett um H. tu« oj^cium me ^t^urum ^ero, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 ƒ C4

-ocr page 318-

P . ■* ^ P f STT'0'L’Ä [p^^^^^^^^^^^^P^urfmiSyfu/hhco bcno^conftildfuri y P ^y^fif Ïntc^erriffiahido/es (ua,(^omiiihtf ^j ^^enuPs dût^js^ lt;^xpoßta heneuûiefiiàffKièt^fdm^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^d^,- Óf/ps cffiffi UNO (Cf inferpnmarief

do^Aamp;XTÊZ'^'

f/or nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;co?!^/ropi‘ilt;‘^^'^^ etiüfdêdotd/^^^

- °^r ^^properantem(püiam

^ero. ^^^^^^^^peri‘re/»rM/w^//r^//fc^tjr/lt;e^iid ^^ ^‘^/^e/ffort^/'r/u/^-/ffr^ a/y^/u/a'rei^-7/!àff//rpr,f^ L fi/fm/, Pr/^fr^pA- 7^/Mee/^rf G^Pe^Ca^ h 7^^a7expre/ffa^ a'PaPe////^-^/}p/a//^'}//////^, az/PP / Zfe^Z/ ƒ

-ocr page 319-

£ DEDICATOR Ï A;

^^‘^f^fnaittorc c/l omni populo. Qjnd Dn. Go»' ^^^^^fi^ffff^ttTem^ctmi^opera^fhfiriapßiki J^°t l^ont. J^omani, z^ no/lro ieuo Gre^oriu^ ( 0 J ' ^°^ß'^^^^'^ ß^^lt;^^^c'f^gt; f^f^^ Romte utitur.. ^ ^•^^troclum iurccojultum fapientia doélri^^ 1 ^^P^^^ßitentpatruum etiarn tuHy^uißorente ietat ßß’^o omnmm lucduy eßextinäu^^ Sedhtec, lt;^ 1 ^ ^ ^tto omnia, utpote mulw nota ac te/lata^nc

^’■’ ftte^dum m^enuéy^Ufe in te tuit^Jaudari-^ut^ ^^gt; ^^Wcrattitigo,^uißiam exßimet.Qj^ndoi^i ß^^^^ P^tronetny propugnatorem^ ç^ ueritatis ßßretn mihi dek^erim^ aduerßarium nullumßy'-: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nullumformidandum mihicenßeo. Qwre

^, ^hunc mok qutdem ptßUum^at ma^nü in Te^ ' ß'^^^imej^uorem meum compledlcntem^beni' ^^^^ß'^ queejo fujeipeßquidem mhil tam per fe bu' s ^^'fit mettant apud pkbeios,quod non charu^ra^ .fl^^ß ab animo tntegro proueniat^ ld quu i •ß^tihabeaturyprorfu^ con^do hoc munufculum i^^ßnonafpemandumi Jedmittentis potins a^

^ ^^ontemplandü ejJèjdonec maiora tunpj meri'' ^'amp;^^°^a oßero,quodfaite fiturum^modo ^qrratna ^^bfcuni^l^h0.j. fit^experieris. k^ak^ac nine dm

. ^bcißun^^ Qolania: ex adthua naßris pridie: 1 Gdendo^ Martial i^nno kdiitn

buntanie M.D, L^d^Hk

-ocr page 320-

•AIHOTAO ia3C y '•»O.nQUuQ .lt;n«’\olt;\i;ww‘ W-ioto$'’'''quot;’ ' r «3Vit\,.Anî\inVttJçt«5lt;\o uùn'’.w')t»gt;^«'’^quot;''Ç^''' '^ ^U1 v^’i“ 0 0^31 ClVtOtt *0 vW^WüA ‘i''^ ^ . lt;

»rwï^iu Wxo51 iun«

X.) tV-iiAV.5^ ,^^?)’lt;'A‘Cjï^- gavial WW?»® ®^j,,y; i:vvMiV?,4i :jtgt; v*c? ■ci’Awï?. 'i’^V^'-'^^'''''^quot;^. .^j •.

v i ïvXutV^üin j*-.m‘J»W|j^i'‘«’'^ ' ' ’vi,p.-j3ïr.A^\^'- Wbc^^vc’

4»^

-CV4.ó'.,iu«wtr.\i4ab^■^?v

»«?*?ƒ’

54 - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' .Ü^'Vi'iiAAW*. Wi' '''i igt;'l'**'’'*’'

‘V



-ocr page 321-

SENEDICTA LAXATIVA NV

Turbit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2

facchari nbsp;nbsp;nbsp;y fingubrum drachm, decent,

Fzulæ *^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 fingulorndrach*

R-ofarum R.ubrarum Ç quineg, / hermodadylorum

ßaryophyHorum Spic« närdi zingiberis croci

•nacropiperis ^momi Sem^petrofelini f^lis gemmx «rdamomi

ç fingubrum drachmam

‘ ynam.

f 'uads ^^Y Garni

\Fœniculi

cèîS^

r S^anorum foil's 3

’’gt; Rielle fiifficicntijfiat Elcduariuin.

(| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^nnotditia^ tier?”' ‘■^^Pofitionern hïc tr anfcripfi,qu£e habet fpe^

( “UVnciasfex,minus drach.vnam. Saccharum in!» iU^^ quot;°” numero,

‘5 puri hifpanici efto dupla portio, hoc eft.vnei« B duodc!»

-ocr page 322-

t PVRGANTTVM MED-ICAMENT.

duodcdm.In vniucrfuni,aromaï3,md amp;nbsp;facchariïcan* ftituunt vncias nouendecim,drachmas daas.

Diuifione ingrediétium catharncorum fada,peridcnv poirdas, verbi gratia, per decern drachmas TurbUiha’’ diuidédoin nouendecim virciasSCdrachmasduasiUioi drachmasin fcrupulos.atque hos ingranarfiefing®“ Viicia huins medfeamenti recipit Turbit drachniai” mediam,granum Vnum plus minus :Diacridtj.E-“ ?’' hcrmodaóïylorum.finguJorum grana.xvf. Corrupt”'* mè refertur à ViJJanouano in Antidotarioäuo:^^“'^'' di codex ignaniiïimcad finem pondera negJexit. Daw^ nirnio menfium fluxu laborantibus, addiro baromam copiofè ferofumv humorem per vriiw®““ cit. Hæc annotare, prêterea.quæaliâsin Commeo'^ rqs noftris expofniraus, volui.

Hie femel in vniuerfum omnes hanc atquefr?®^''^ purgatarias compofitiones parautes moncn‘i^’^/^*, feo,ytfempcrin catharticis Scammonium recip'^‘’\ bus, diacridium fubftituant ; lieer aliter lâcobusi} ' ums Parifienfis medicus pr,æftantiffimus,amp;^Anfoii'® Mu fa apud Ferrarienfes olim profeiTor eekbern/^^ iudicarint, vtqui crudum exipfa planta,quaniw^ cecodum vfur pare malucrjnt. Ego autem fos^' uj fior.tutius fucco codo,quam crudovtima/«’’'quot; -quibushoconcrisincumbit, faciariuxra do5^^^æ exercitatorum medico?« iudicu.R.ondoIêfius'’’^“!^^ Monpeflulanus pro faccharo legebat A gariet’ aclarilfimo Medico Theodora BirckminnoW^^quot;^, ' quod fane mironniûpituitam abundatius eduetf^ miftura voluerit; Iraquedofis propinandarmoduso^ fixpendatur. Saxifragæfcilicetalbæ.quampb’g'f donxus cap.Sy.ét Mafthiolus/n Diokor.hblt;4^^P^^^^ AbutKlè prouenit circa JBonnanï,£üprap3gu/«

-ocr page 323-

P ARTICULA RT s DTVISIO’

drini Cap. 4^7*

diacrid'nJacchari ana drachm.oiSo. Cinnamomi* Mi Spies,faxifrags,polypodnqaerc ini Anadrach» ^s quatuor. Garyophyllovum, zingiberis, fpicæ cel-1 ’'tt,piperis nigri 8lt; longi, cardamomi, attiomi ana

^'cfpecies ingïediuntur, V nciæ fcx, 8lt; drachma vnat ^îtchaium inter illas non numeratur, 1 Mishtfpanici fmt vnlt;iæ duodcciin.

1 ^'Ktuna totalis vneiae nouendccim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

1 ^Mifiodiacridppcr eakdetnhat.Excmpli gratia, pi’tiidndtachmx oélopartiuntur invncias nouent 1 t''gt;’n:moxdrachmæm lcriptulos,hirurfusin grana: 1 v ^®gratis diuidantur per vncias nouendccim.

“« lt;lMlibct vncia continet diacridq fet iptulum vnö, j ^Mquineg plus minus.

CdthoficoH Nïcóïai T^rlt;xpoßti.

’^ ^a« raundatx,Caffix hftulx pur gatx, ^imarlndoTum ana vncias duas. ^l^cubarbarijftorum violarum, polypody quercini» ^tm.Anifi anavnciamvnam. ^lYcvrrhizatratç,penidiarum,candi,quatuor fern, tointnunium fvigidotum mundatorum a corlicc 'ïtudiachmasduas.

vx^nnofdrio.

^Mcmtcripturamlcgoapudlacobum Manlium,Lu« 'J'ftAkpovhecaTiorü,^ Guinverium,nifi quodhicini* quot;“ Vacias odo,cr o du abus ponat. Fet nclius plur imum

B » £lt;pou*

^1

-ocr page 324-

amp; ponderibus,ôlt; rebus ipfis variai. Biafauolusncgle*. x*rg^ycyrrhi2am,pciiidias,caiidum,potidcraq;adp3r' tem quartam contraxit. Diuerfalcâiohabcturinvciu* ftis præpofitiexcmplaribus.ex Sennæ.caff'æitannrln* darum ana Vneqs odo. 5lt;c. Ego aurempræfentemJ^'' cundum longam officinarumcoufuetudinem,rcnncüi Datur tutiflïmè.conft'anfibusartatibusabvnciavna.w fefcuufiani. Bononiæin fcbiibusfa-pcpropiiMH'’^'^''” fit folutiuum domefticum. Adulefcentulo dracJi^^^ fcx,cum duobus ferupuEsR-henbarbari, in dupbdl^''' tiaua,aJiascxhibui.

Coti/èélio Hameeb /^lt;iior Z^cfuci-

Ç4 myrobalanorumcitrinarum vnciasqu^tuoi'

i Chebularum7\

PuIpxCoJocyuthidos / Ana drach.o-^^^

Rad.polypodq quercini'

Abfinthq-^

Thynni S Ana vnciam Vnam.

Semite«'

Florum violarum drach.qm'ndecim.

Epithami vnciasduas Anifi, Rofarum Ruhr. Sem-fœnicultiin^

dracht

m as fcx.

fuccifilmt terra: Jibramvnam ,,p

Prunorum vngar. dulcium numeto palTuIarumcnucIeataruni vnciasie^ fj Jufundautur omnia in fuff, quanfit.aqu^e3ici)iquot; Vitra to ftridi oriheq.S^ obturetur oseius,petdie 4

quetdeindeebu/iiant ebuJEtione viiaA eoEntu j^^^^

-ocr page 325-

PARTlCVLARtS DlVISIO.» ' y Irttalicolaturadifloluantur.

CaiTiacfiftulæmundæ vnciæ quatuor.

Tamar Indorum vnciæ quinqj.

Manna: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnciæ duæ.

^’ipoftlaorumcolaturam expen.de,numiuftumpon» quot;^I’töpfoticedefuper zaccharilib.Vnam,óCmcdiamï

Coquantur ad meUis crafiniem,

Voftremó admifce fcanamoncæ præparatæ , fine diacridq feorfum exacte tritivneia , £lt; mediana, cura fequentibuspulueribus, fine codeur a.

i MYrobal.Citrinarum,Chebulavum,lndarum Ana

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vneiam mediamt

■ Btllicicarum,Emblicarum, l^benbarbarUSem.

| Fumi terra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ana dr ach. ires.

Kuift,Spies nar di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ana drachm, duas.

i ^itutadrachmisduabus,adaureosduos.

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• “ i^nnotatio.

^,'5iwea,mjxaliaslib.4. de Compofimedicamentorû ^’^'^semiuper raddere volui. Amoldus ViUanoua«

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corapoi.quadantenus in Traót.fuum Epi lep*

1 ''^'Cpofuit,cap.ii. Brafauolusnefcioquaofcitan^ l'^^Mahoorum drachmas,pro vncqs,(cripfit •. Si-1W drei amp;nem,vnciampro media pofuk Eerneiius V^’öHïeïeriptura plane difcordat. Guinterius mitio i '?'’gt;«»«,at in coiatura diffoluit Cadix vnc. quinque: ' i'^tWosomittitïMannxnon duas,fed ttcsvnciw i ^'-Tandem myrobaianos omnes,R.heubarbaïum,öc 1 ^aUmari« finguloru femuncia compkftitur,con-1‘^Wteliqua. AnutiusMediomatricus Medicus a* V^vntoktabili.fcammoneifiue diactidq Cvtpote ca-' ''’iicibvc in primis neceftar q^ne meminit quv enr.

Wh loc is, nun pauca ex me is labor ibus, in lau em 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bi Ïuamgt;

-ocr page 326-

•« PVRGANTrVM MPDICAMENT.

fuam, fuppreßb vfq? nomine, conuerrir, quod v/ro liï^ genuo indignum facinus cft. IRa fuut admonciida.nuk Ja caJumn/andioccafione.fed veritadspropagsndxüa dio,quod omniaatoritsti præponendura venir : quaiiq iiTferca imperifos amp;nbsp;cæcuriéres Jibranos pofiusjqua/n v/ros dodiffimos accufare maJim.

Separandi iaâisi (cro dhierfg rstionesXjaknofaaób Vndectiidiuerfx fequurçfunrfacuifarcs,adcüVf«uiK OAymeJ,4. de ratioue viamp;as acutvram, ad iiendaioal^ num indideritiauneverómeUis plasm in usi^dübindi klcm,iaxta différentes medendi Ïcopos, ßeatvidetaas, earn alt}slocis,tam commenta Aphori[.^4.lib.s- Q^a feparatum a héle abft^ coagula. Serum Gmplex eiden Vfurpatumlib.de Alimentis.ï.lego. Cxterümhoclocif , exMefuesdécréta, feramomnitià cafeiexperseffedt^ bet,cui ü parum facchari,aut oxymeUtis addiOih'^'i quinque dierum conferuationem integraa K0'^ *®' probo.

Seri quant kas fintUbri vigintftGeatfxpè perkaldfef cimus. Propinaui ego frequenetr tutiü. tobaGioribus nbsp;nbsp;nbsp;,

Vnamvnciam,prodaü,ÓC vitra. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

JDm C’ar^aff^um .^teolt F/orcfi(i^igt;

^ Sp-diadragagantifrigidi Vnciamvn^'^' H CamiumCydoniorum vneiasdaas- P Zingiberisalbidrach.vnd medul.cattainiVRciatft nbsp;nbsp;f ƒ

Tarbit Eleâi drach.daas, (mediata,

diacridq drachmas quinqj,

Mannx Granatx,mel.R.ofaticoI.ana,dra€h.ttes,

facchari vicias quindedm,

i^nz/ofatM.

CompoGtio iffa comprehédit Specierum vnclasduas, I Si mediaa, ln vatuerfum autem cutarcliquisemnibu! 1,

VndiS ]

-ocr page 327-

PARTICVLARTS DlVlSIO*

’’nciasviginti.drachmasduas.

WiopurgantiumHatpcr totidem Vncias acdracht

W. Sic fingula vncia habebit cartami grana Vndecim ^med.Turbit grana fex. iattidn grana quatuordccim Slt; mediumplus minus, ^«nelio ita mutarepheuir.

i mcduUxfcni. enki.i.cartami»

1. ^oiarumrubrarum

*bglycyrrhizx ana drachmas duas.

i Cinnamomi

' Ïurpethi vnciamvnami bigridq vnciam mediana.

. hethariaibi aqua R.ofaramfölutilibram Vnam. i/'quot;''fioncfaamp;a,huius vncia quaeuisadmittit medullas ^’Wi fingulórum grana duodecim amp;nbsp;fextä partem-’'quot;tvnias. hcrmodadylorum Turpethi fcriptulum ^lquot;quot;» grana quatuor, 8lt; tertiam par tem vnius.

DiaTh(xnicumlSdc[ult;e, ,J’'^^oïum purgatQrutiv ab offibus 8C interiorila-

1 ^'''tiukiummaiurorurn nbsp;nbsp;nbsp;partes centum.

partes t^uinquagintav ^^^al, mundatarum par tes ttiginta.

quot;^^ partestrigintaquinqj.

^ne« paticsduodecim-

l ?'^^«is ,pipcris longi, fok llutx ficcorura. emna-\ !^'iTOacis,lvgirialüts,aniü,fceniculi,dauer,galangæ \ ^kattesduas.femisJomnia inpulucrem tenuiffimö Aïaiuï,5lt;per anguftum cribrum difcutiantur ,ÔC *^ivig; qjiatrtitate excipiantut».

-ocr page 328-

g PVRGÄNTfVzVI MEOrCAAlENl'-

^^/inofat/0,

^. Hîçfunt SpecicrumVnacumamygdafis(quxdukes clTe debent expurgate) Viicïæ duodccim,ac drachmx fex.-DupJa autem melh'scxpurgaufifporno. Eron»i?’ tur Ïibræduæ, atqjfcfcuntia. Guintenus Andernach vir aJ/oqui dariinmus, in meUis aiïïgnado pondcrek^

, rè pJerunqj'eft halJucinatus, quod experienfia edoc^f-Porrqdadyloru habenfunper partesponderaiidap^^^ tes centuin,/d eft, vnciarduödeenn, corn dim/dö-’Pf”'' dioru vncixl'ext dtachmxdvx. In viiiucrfomco®,^?^' eiebuseruiit Vndæquniquagiuta feptem. Divifjoh^^ Turbit, 5C Scamonea: fi feorfum per pattes nitoatuf fiue vncias y?. Singula admittit Tarijit gr^mtd^i^'^^ rex,ac paruin plas: Scammon^ grana duodccim, dium ; Redundant tarnen in diuiüone.fepcemgf^'’^, dimidiam, la exemplar! Colonicuri,quad fm£Ç^‘'^^^^° nbsp;nbsp;, 3C confenfu meo (qaaiuumaisnomenpecülildmiT'if pohraphus affigner) editamcR, perperamlcgit^dVC^ lati ia pJerilqj alqslocis,mellisduplam Datur,fi^atoreMe[uc,ab aureis tribasadfeptcm,idcl{, àdrachmis quatuor acmediaraddrachmssdecéSimc^ diam:[edreucrah3ecdoüseRimmodica,vfucomaiuid Suffidaut igitur drachmx Ïex,niü in coatum^^‘^'^^ nbsp;nbsp;, ^ ' alioqui corporibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ i Scammonium'cMidumfif Sdbene tritumiqiiwhauddu« f / biè aromatumacdaäylorum miilura,Sdpenidiûiâkn^ * fore corrigitur dus vehemen tia.

Dia Prufiorum A^/eoiai i^/cxaffii.eap.it?

Legatar alibh ; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^WlOMlO. tdic prima damaCcena muza, id eRtmedijfaportsfanto. / ♦ Inpondéré Rorum violarum variât Autorcs,quia Pn^

poGtas

-ocr page 329-

PARTICVLARIS DIVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;? f^tusnieusaccipit fcfcuntiam. Alexandr inusac My^ 5Pfusvnciammediam5 Brafauolus integram:cui nos poibimus,ceu mcdiocricatcmfeiuanti.

! quot;‘fuinDiaprimo Solutinoficuihbct übræcompofi^

• ''‘''isiiidantur drachma: feptera fcammonq (ego ta:« ^’'’diagtidium vtpotepr£eparatumaccorredura,tu»

1 J*^'$ïeddenspharmacü accipi malirn,ficut initio mo:«

1 ’’*)ittncöngula vncia habebic drachmam mediam.óC j amp;’ha quinc^.Cxterum vt artem aliotum hominum in-' quot;quot;^tiapromoueamjplacuit fubfcrihere EleAuarium i '’^Pumis (olidum, Autore loanne Vernelio Iib.fuo7» l ^'thodi

1 ptunadulcia numero decem.

, ^'^^UïiViolç.mcrcuriaUs.helxincs Ana man.vnûpolî» ^'‘iiiquercini,Sem,Cartamigt;rad.altheaï,vuarüpurga2*

I '’quot;WiglYCYrrhizæ Anavnciamfemiff.foliorum Sen« ''^'öundatorum Vneias decem, Coquantut libris '''''^^aqua:,adduasgt;torculari expreffis adde facchari 'J®'i^'biamvnam.mediam, Coquantur rurfumlen« '^'^'t.adEleóuar.folidi confiftentiarn : Sub hnem aflt; \ j'^^^uluer.aromaticiroCati maiorisdrach.ttes.Con . c^quot;'^quot;tuï tabeUxpondéré vnciæ medix.Totacompo»

1 b^^dreiter vacias viginti. Dotes cir citer triginta»

1 ?W het ad vtramqj bilem purgandum,üüngulac ^^Atachraxtres diacridq mitceantur, Dofts eft à '^btaaribusad vnciam mediam.

Did Sentue TdSuIdfuirt meum,

1 IthvAx c\c£ix vnc lam v tram » ^ttnsEpitaamüttia florum cor dialiura Ana drach# i ''’^yvram. SericicombuftbgXycyrrhizxrafxjCirrna* '‘'’^htaacis,tpicxnardi, garYOphyWorurrr Arragra*

, Wdeewa» Eikbori rtigri,lapidis\azuUïotu Ana 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C dracht

-ocr page 330-

lO PVIIGANTIVM MEDtCAMENT. drachmam vnam. diaci idhdrachmasfex. facchan»’* »i libras duas. Hoc difioluaturaq. fumar. amp;nbsp;bona^j Deinde admifcefpecies arte puJueratas.ac funded-óluai ium.canendo nidorcm^ne fpecies vicientur. Habet fpecierum ingrediétium \aici3sduas,drachni3‘ fcxcuin dimidia : facchari libras duas: Ergo ad fini;'*’’ Jam drachmam fpecierum, faccharihabet vnuaiHTquot;'*’ fcriptulosduosboniponderis.

In vniuerfum funt vnciæviginti fex, drachmasi« media. Itaque fingula vncia continet Scnuxgr^'^^^ ptcudecimac femiiïembo.pond.

Diacridp grana tredecim,ac paulóplus.EIlebon'.ci'lJ’ pidislazuliana grana duo bo.pond.

Si veró Saccharumomittatur»tunc drachma vnafp^ cierum recipit drachmam nrediam Sennx: EUd’^f atquelapid, lazuliana grauaduo bo.pond. Dwlt;*’’^p grana quindecim. In penuria lap,lazuli dupliek***'' * lebori quantitas,ö^ Sericumomittatur.

Porró officinse noftræparatura habentpulucrcni , Dia SennæBrafauoîi Ferrarienfis Medici, quem‘''•*‘quot; pfitlibellofuo,de Suff.fiuefpeciebus hoemodo.

jDia SentJie Brafauch,

Çi foliorum Sennæjtartarialbi ana viiciasdinis. Garyophylloriî,cinnamomi,galangæ,amylii**^°^^^^ mas duas : Diacrydq drachmas très,fiat omnimnpu** , uis, Ingredientiaconftituunt vnciasquinque,drach« mas tres. Dmihonc fada ,quA’cp drachma fpecierum continet Sennæae Tartari lingulorum feript.vnum, grana duo, amp;nbsp;tertiam partem vnius grant; Diacridij grana quatuor,(S^parum plus.

Dût 'Durhit cam l^beub^rbaro.

$4 Turbit gummoftac bont ca ris notas oftendentisv»

-ocr page 331-

ÎÂRTteVLARTS RTVISTO. ciamvnam,acmediam:R.heubarbarieleâiffîmidrach« mas (ex. Zingiberis drach. très.

i ÿitæuatdijtnaftich.aiüfi Ana drach.vnam. ûaeridn drachmasfex.Saccharialbi vncias fedecim. wctm Eleâ.tabulatum.

•^nnotatio.

l ^■Uftt.lutotumcomprehenditcunifaccharovucias no«

| Mecim.draeh.l'ex. Quâdoigiiur diuîfiocatharticoçs

1 ’dtdieii[,per hoc pondus:vncia quxUbet habet Tur-

1 ^tdrich. mediarn,grana oAo: Rheubarbarudiacridt^

1 ^quot;gulotura plus minus gr ana nouendecim.

' W qui drachmas tantum quatuor diacridp,element

■ 'mtequidempurgatione,fubftituant. Sunt qui Rheu* ^ibaittintermittantgt;magis phlegmagogon volcntes. ^ttïbetimalignitaSjapudprudentes 14.horisjaftis rc* ' ^Wf mulftipfuüone caftigatur:deinde ficcatuin mc^ ^'tanicntûtccipitur,Auicen.lib.4.fcn.i.traél.i.C3p,59. ^'i'bù,ma{Hchx,zingibcris'portiones equates accipit, ^Mcctc^tacchati tabazet ad pondus omnium.Mefue ^^^prioautorixatehlqZezar oftédit compofitionc i ’i^iUçartibus decêTurbit;Zingiberispattibus quin-

I '5’ficcharivigvutiî cômoda {anèfxngulo^ptoporivo* I quot;^' ’liera £ubmde admiCcuit maftiches drachmas très: ^^dsiliaaddit,pro diuerfis indicationibus.Vingit alla ^mphtcVdlauonanus in Antidotario tuo» atqj alla in^ ''‘PtibAotaguanam Aniidotat.cap.xz.quâtranfcriput

1 *iewnàetBenediâ?lib.x. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

' '’'totÇuoEleâ.uariorum.crocum tarnen omit rens, Vrac-1 '^twadhuc dmertam Vigoniuslibroodauo.capit37» 1 ^0^ primo loco kriptam vtualem ïetinemus in Rc-HVColomenft» Interim Medicis qua£uis viurpare ht me Ithebit,Phlegma go gon eft medicamentum po*

-ocr page 332-

U PVRGÄNTIVM MEDICAMENT.

tenter, St^efficacitcr aquofa pituitofa^cducésifiaame* diamviidam propinetur, eleduarq iolidiformï.ntöt ego fupra tradidi. ClemenrinusJib.t.cum vino cyao' niorumparaf,exquo Cordusdia Turbitmaiusniuw ' fe Videntur, line Rbcubarbaro, fedprodrachniisdis* cridij aezingiberis quatuor, 11 Ie tres fcripfir.

Ifta adhuc, prêter olim a' me in Commentarijs fcripN» addenda putaui.

Eleéluctrium Ele/coph MefuÆ.

^ fcammonea: An tiochenæ Optima,TurbitalI’^’’j’ drachmas fex. GaryophilJoruni,cinnamomigt; ’'*'’?* beris,myrobaI.cmblicarum,nucismofchatx,polj'pO'Jl Ana drachmas duas,ÓC femiff.Saccharialbivnchslt^' Conficiatur f. q.melJis expumati,quod elIedebctJ'”^ luto, cum eo,faccharo, vnciæ feptem. Daturaba“^^ duobus ad tres.

i^ftNoiaüo.

Iftud Eleduarium admittit aroniatum tres vnews;^ drachmas tres.Si nunc Sacchariaccipimusvntias*'^’ inelJis veró feptem aefemiflem: Tuucerirquadrep meJIisateg facchariportio,adfpecies. Diuid£H‘I‘’W fcammonium amp;nbsp;Turbit ana drachmas fc*»I’'’’’^L fedecim cum mediaCnamdrachmasin yniiKi“*® , ceu minutias oraitto)Sic vncia vna huius meiüw®*®* ti continet Scammonq.ac Turbit Ana fcriptuluwvo® granum vnuni Si medium : Rcfultantin totunigr2”^ quinqj,cumdimidio. Emblicasnon diuifijpropt*:*^®^' nutum pondus,quoad totum.

lacobo Syluio inter inufurpata habetur,Älpoteßalio* qui omitti,quando habemusludum minus. Ego tand* fæpcfœliciter incoJicis affcdibus, ex pituita putti«» flaiibusqj contradis vtor,^d drachmas fer^dofimau'' ge“^

-ocr page 333-

VARTICVLARIS DIVISÏO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iy

^'’'^inrobuftioribusadoéio.autdecem» klcBuariumcx'Pjyllio ^^ß^^^*

1 \ fuccotutnbugloffædomefticæiS^ fyluefttis» Endi-

^’'^■3nifi,foliicui.fennæ ana vnciammcdiam capilio* 'Menais Manip.vnum.

1 Mfumx terra: crudi nbsp;nbsp;nbsp;vncias tres.

1 v'’ndrachmas quatuor tfpicæ nar di drachmas duas.

l quot;^vuiusdicimacetationemfemelefferueant,moxin»

1 *5^ftotumviolarum viridium vclficcaru vncias trest i TchamiVncias duasbulliant paulifper»deinde eolen y^^expiimanturtPofteadiffoluantut Pfyllifeminis vn ’ ^'^Uesdxpè fpathula mouendo, ad integrum dicm,lt* Mhoias {ermentando’.deindemuccilago tota cali* Pyxçtimatur.

^^dpehuius decofti cum muccilaginc ptyHq libras Ç^ttoï: Adde facchari albi librasduas.amp;C femiffemt y^iiqVnciastrcs,femiff. faciliter continué mouety '^/■^Wntuv.Deinde infper ge pul .Tr och.dia Rhodó» '^ßb^^o’iiOjR.hauedfeeni ana vneiam vnamtTroch. 11 “'■'bais vneiammediam. Dofrseftàdtachmistri-

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K^nnotaih,

' î^nUt otium CoionieuVe Ep khami dua^ vncias ma ^quot;quot;P^ttomiftt.Brafauoius magna incuvia^aut trau* i V^'^®cuipa m pondéré violatum drachmas pro ' K^’^’?^®^'*'^» KtpofteaCcammonAvnciasrresacïe« b^®''’'^oictabïlicrrorctcticuii»mexcmpIariVcnc*

' Ä’^^^’^'^AummTïochifcis exRheubarbaro Me* ' hb'^'^^^'^P^^oï^ drachmas quatuor : Moxin Tr och. loeris,ipicx, croci. arp^U. tr acachanti ana vaam

C 5 drach*

-ocr page 334-

14 PVRG'ÄNTIVM MEDICAMENT. , drachma omifif. Hine confiât quantum in huiufmodf reb’, viris docSifL ejercitatjfrimi'sqjUmpentieaccidat. Ifta baud quaquam prætercunda filentio cxiftimaubSf poft editionem Commentariorum meorumiadpubl^ cam ncccHiratcm,hfc apponere volui. Mauardustuto ad integram vneiam propmat,fiefW lacobusSyluius Brafiuolusa drachmisfex autoctoad decern,abfque vUo incommodo: Hicaurcm,ficuti/ili* mi Jibus,prçmedita turn follicitumqj Medicumrequito.

Eld^Harium ex SoldanelLi D.HebdàMcii^ Bonomenßs 'Pneceptork' oli/n o/do mcf/ierid.

Çi Folliculorum Sennç, Tar tari albi.R-adlridfs/r^ malim fuccicrudi)po]ypodiiqucrcini Anadracb.tf^^ Turbit vnciam mediamt SoIdaneJlædrach.fW'' Sem,luniperi,R.heubarbari Ana drachmastf^s-Diacridq drachmam vnain; Ligni aJotSjCHin^nwniij Zingiberis Ana drach.viiam SCmediam.’ Nardi fpica: drach. mediarn : facchariTabarzetdilTo-luti in aquis Cichori] amp;nbsp;Veronicç-Iibramviianigt;WKiaJ quatuor, paretur Ekduarium folidum.

f^tmotatio^ ‘

Specierum habet vnciam quatuor.duas drach^î^* Sacchari vncias fedccim. Sic quæJibet vndahuius,tegt; cipit aromatum fefquidrachmam, amp;nbsp;grana duodecim; Turbit grana duodecimo SoJdanelIægranadeccmrdiacridhgrana tria.

Sennæ,tartar/,fucciIreos,PoJipodi},R.hcubarbariAna grana nouem.

i^bud Florefitüi^£ FPediers edebret j ç^' Pulueris foldamcUx vuiciasduas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sued

-ocr page 335-

PARTICVLÀRIS DIVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VJ

’aureoscrudi vnciamvnam.

^quot;giberis, macis, cinnamomi Ana drachmam Vnam« lii^nvncqs quatuor fic dimidiamellis hifpaiiici opti* JihatEleâuarium.

‘cvnciameUis media fufeipit foldaneliædrachmas Mucci Iridis drachmam vnam.

Pcckrumfingularum Anagrana fcptcmSC femif. ^leâuarium exfucco Roprum l^icohi t^lc^ xandrini cap, 509. de Gompoßtione Ade^ dicaffienforuftt,

J ‘accharialbiffimi,fucci Rofarum Rubrarum Ana «amvnanijVncias quatuor,. Santalorum omnium ^ôa fcA drachmas. Spodq drach.tres: diacridq drach. •lodecim. Camphoræfcriptulum vnum. Tempera ad ‘’fnuniEleduarq,fyrupo fado,ex eodem faccharo,6C ‘'iccoR.ofaruni.

f^nnotatia.

■ J^trpccicrum drachmas triginta treSjSf fciiptuliî quot;^hoc eft.vnciasquatuoirfcripIosquatuor.’Hisad* p^’nirfucdrafale,.st facchari Anavnciasfedecim. ^^^'giturdiuifioperdrachmasduodecimdiacridfijóC ^*‘v«cias triginta fex,in vniucrfum.’ficquçlibct huius Wofitionisvnciacótiner diacridq fcriptulumvnö'. ?^hincmaiiifeftêapparet, Præpofitummalè fcriptU'* f^tiuosdiacridq,pro vnciafinguïa computaffe. Qno* ‘'^® autem diacridium eff corredum,amp;amp]iuspo# 'âcoâuiâemendatum.minimè eius vfuserit formi* ^quot;dusuepaflim media vncia prodofi vfurpatur.

Eleéluarium Rofaium Meßice, lucckofarum rubrarum eompletaru lib. quatuor* ’«harilabarzet libram vnam,2tmediam.

Mannæ

-ocr page 336-

16 PVRCANTIVAI WEDICAHENT.

Manna: puræaereeentis nbsp;nbsp;nbsp;mdasfex.

Scammoneæ Andochenæ vncîam viian^S^mediani.

Coquantur omin'a,fupra/gncin,donccnicJJis habeant fpilïifudmem : Tune admifee

Troch. cxfpodio Mefua: vnefamvnam.

Galhæmofchafæ ctiamMefuæ. crociaiiadrach.duaS' Troch.ex Berberis ipfius Autoris drachmasquafucr. Datur addrachmasquinc^.

c^/inofudo,

Exmediohoe debiliüscü,qudm fupid affignatam^i^ colai,qaia vncia fingula admittit tantùmdiactidd^t^' na nouem ac Cemis : öi faperfunt adhucdiuidendagti' naqua^jcumdimtdio. Braiauolusdrach.ferprodoS offci t, Ego (ubinde plures, ad odio via fecuriiliaif,di dencatum cfthaudaipernabUexstisjhiBi^^' 1 niiimum m bilious humoribus habeo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y jBleéluarium Jfiduw fffimrs Afe^^i/ei,

^‘^^ drachmas centuta.

^^^g^b^^'^^S’g^i^yophyllorüm.cnwsaia' ^‘•^^^damomimuciimoich.Anadrach.iepiem. , ' .cammoux drachmas duodecim, cum mcUedefpu^ ' matocorihciatur. Daturadaureostresddelf/dt'ie^^^' 1 quatuor Öd femUTem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Cordusoh’m drachmas fex Tuibi%SC tantundem hc^ cnaripotuihquemerrorem nos alias correxiaus. Std

v^i^r'^‘‘^^ ^^^^cam admißjre,in opere noua,de j ^^fe\i Alloua medicinaf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ^■^^^‘^’^ ^^b^ut vetuUiüima caff/gatUTimaq/a' ^^'^^^^ e/l'e,exdiutffonetioffr3patebiri e'alauolus exhiber drachmas ode,decern, dua^

decóU

-ocr page 337-

PARTICVLARIS DIVISTO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

^edm.'At mihi vim illius, ex ingrcdientiufti cathartic Corum pondéré bene expcndenti,Eæ dofes iqaiorcs iu» Jicanrur, quam vt corpora noftratiu tutó fuffcrrc que^« JntHtalicaauteminciufmodi reperiuntur tolerafiora. Wellis hoc loco erunt librç tres médicinales,drachma lt;lU3fuordecim,prætcr faccharum.Simulomnia mida, '?’ipheritportiocumdimidia, Porrô vneia media hu '“icompofitioniscum melle, habet Turbitgrana fedc-2«b9ni pond, Scammonitigrana quatuor cum femifle Setiampondcris.

J^sinfuper feruamus in pulucre,quumfitgratiffimi ^Poris,adeó vt çgri palatum nullum offendat.Frequen j^'propino pueris, virginibus, amp;nbsp;delicatulis : Interim ‘’meharialiquid admifcco,fecundum hominum arbi^ ’”®m. SiquisTabulatumrcquirar,accipiantur faccha« Jitachm« fex,ad drachmam vnam fpecierum. laco* ^ylutjcodexin Indomaiori Mefuespeffimèfacchari» Miorum Ana vncias Viginti,pro drachmis,legit. ^‘^ Colocyntbidos fccundum ^^ctium, Cap,u3t

Montana

^ ^PacColocynthidïfe drachmas viginti ^“læaffatæ, agarici, ammon iaci thy miamatis,fcämogt;ä ?iCQrt,radicumelleborinigri, ftoechados,hypcrici, ,''’Vnciasduas. myrrhæ,fagapeni,croci,ariftoloch»

1 j''ß5c,triiim'piperum,cinnamomi,opopanacis,cafto-’^trofdini Ana vneiam mediam. Meilis quan« Mufficit. Commode excipiturfexlibrismcllis,du« 1 huius pondère, ^'gra exhibitio drachme quatuor, media très,mini« ^®u«,cuin melcirato.

K^nno'

-ocr page 338-

18


fVRGÄNTTVM MEDICAMEITT.


• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K^nnotatio»

Hæc hicra interpret« Gornario,habet fpederd Vncia'j triginta fex.id cft,h'bras tresrDupIu igiturmcllisjunt Jibr^fej.Summa vero rotius compofinonisconftarvn cqs centum amp;o(So : Fada diui'fionecatharticoium,pef eafdem vneias,.fingula coueiner ColöcyuthidosgiM» Vndecim, pauJo ampbus : feiJJæ.fcamniotiij.agariiÀfb lebori A na grana odo.öC très partes viii’giaiihKJiJ»' dant in diuilione Vilius gräm' triginta■quadrantesrhu« phorbrj grana quatuor cum tribus quadraiuibusgtaHi Vnius ; Aloes, poJypodti,cptfh3mi ana gratia quatuor:

A mmoniaci,ftocchados, bdebij ana grana nouempau^ Io minustEr fie omnium purgantiumeruntgrana qua' draginta tr-ia,ad vneiammediam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Pöteft pars tertiaparari, quum rarus fiteius yfi»^®® nifi-in chromeis ac rebcHibus morbis pituitdis ™fbn cholicisq; expetatur. Ne igitur temporis Ä æf'^ ‘^^ ôuram facrant Phurmacopoia:, conlUtuni mcu'^ ‘'^ quantur.

Ego in i up er vnc iam Vna m au t al ter a m prædidtpuiue’ ris feorfum cum oxymeJite fcilbtico compii’g°'^5 malFa couferuari iubeo;Nani Vehcinentemi«^^''^' ƒ acrimoniamparit mcdicamcn,fibibatur. Q“^P'^'^f' earn etfi vtibfiïmâjiti didis affedihusjph'riqjalpcn'^n-tUGmalunrq/pilülarum forma deuorare,quitus ob« n perandumcxiftimo. SciJJamhicomitfO,Vtqu«dimCi* Jimèpuluercrur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. a

Species piJufarum Vniuerfæ/intermi/Ta faills f^™| tîrachmæducenta:,fepru3ginT3 duæ.Fada noncdiuino’ ne,pcrtofideniïdrachma finguia rctiiiet Coiocynt i-dos grana quatuor, cum fere dimidio : Agar'^M®' montaci, fcammonq, EJIcbori mgri, Hocdusos

-ocr page 339-

■PARTI CV LA RIS Öl VIS 10? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï5 j^'ngrana tria,cum medio bo.pon.Epithami,Èuphörlt; h’®’g'^’*’u® Viium.ôC tresquartasgraiti.'Polypodq, ^^llii,aioéAna grana tria, medium, paulóampIius:Sa-hciii.opopanacis,artftoloch. longç Ana grani vnius ’''Ruinas boni pond. Quo t ies ver ó oxymely te maffa

1 .,Wigitur,ponderisaliquid ingredientibusadimi* P^'’üqmdemoxymel vt plurimum quartam par te fpc4 k ^'quot;umoccupat.

1 ïu/ttM paßauant cum T^lyeubarbaro apud

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noßros l^ludUs, lriorum vioïaram,borragtnis ana fcriptulosduos

1 Smeris, fpic«nardi anadrachmamvnam, 1 hi’*'ritit,aniü ana drachmas duas.

1 h''^’^idq drachmas tres,

i Watbariéleaiffimi drachjex. I^^itoptimi vueiamvnam.

I p®tAlexandrinæ vneiasduas.

'''''niniuni puluis fubiilitfimè er tbratus.

1 „ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^nnot^fio,-

tgt;Wvnttm:f3aa diuifione. drachma Ûngula rc^ n^'^Uciidqetanaquatuor fit medium, pauloplusî Attanbaii grauanouemt Turbit grattaduodecimi

l hquot;’'ïttïiptulunivnum)gvanaquatuor.

\ ^^^intobuftis, à drachma Vita, ad (efquidrachmam» \ 'Ï^i iummurndrachm.duarum: Xttarnen vnafaits 1 Wupurgat. Atqj ifta de catharticorum prtua* \ ?fQnAere»iu hnguVa compohtiouc exvftente,ac vith \ '^^excrentCjdiccrc volui, quitus tun tores ÔCimpert* \ 'J®’^s tneduos admoneo, quantum corundem hngufa \ ’‘''quot;hictvput,ncirtortcmprotaïute,Vertcnumpro A.n« \ W»doüatjpttï,ganüum nefetentes neeexpendet^s

-ocr page 340-

10 PVRGÄNTIVM MEDICAMENT., offerant. Er Temper præftat hîc timidiorenb îJ’™ ^°”^ fidentioremefle; Nam paucis minor quaiKit3S,mu ns maiorobfuiriTamerfi vtrobiqj ddinquip*cM“^quot;.z® nifta quandrasuiuHo ca lam o. fed in rarionaK ac ar» ciofa comeduia confiffit. Vehementes enitn « e»” mes purgationes morbos intendunt, vires labefadan » fpiritus dilTipanr, ÔCfrpè Rcuilfimafymptonutapar unt : Eft igitur in nulla medicinx partepericulumgf uius: Quarc virum prüden tem,folIicitum,8(eKilt;^' turn poftular, vt fingulari præmeditarione,obRi'J^ canonibus,ad eiufmodi operasperueniamus ■^''“^ obrjciatur.fera pcenitenria,dumerroremferws^S‘^ feentesnoftra infamia.ægrotanttumdifcrimii’crfU mur, Arqj vrind tales camificesin R.ep.iwiba*g‘'^' rem, Sed fruftra hæc opto, fruftrà doleo,qu3iidoiir^^ Veram medicinam tueatur, nemo intercedabpauj ^^^ miclademhancdomefticamintelltgant.'Cuiulf”®“ Paracel fiftis,Medic3ftris,Hefonibus,oberroiiibu5,'^[^f foribus, ac paffim confidenter magis,qua’ni “pir® quxuis chemica,amp; Antimonica Purgatoria ’‘’'‘^‘’jj^ tib’, manifefta exempla vhdcnius, quos vrinaffl«**'®^ corrigat.aut publicumediäum puniat. Veoj'’* ^ fequenter ad diuifionem pilularum, quibus ^«“^^^^,1 ciicstn impctuofior cd cu^cimnciorum corp^^^^ di{[o^^ tia,quiadiutius vcntriculo inhærcnr,piiulquJquot;^ j^ uan turr amp;nbsp;agant, à remotioribus par obus afwa» Violentius, Accédant i taqj beneuoli hue ac cordât mi num a ma tores,non viola cores.

PilulfC ex t^^arico Afeß^gt;

^ Agaricidrachmas tres. RadicislridiSj^alTij 3^f|^ drachmam vnam. Turbir drachmas quintp. quot;*p® ^ cræ drachmas quatuor.Colocynthidos,farcocoiJir ^^

-ocr page 341-

PARTICVLARIS DIVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

ûrachmasduas. Myrrhæ drachraam vnam.

«cip£R.obub,ideft,fapa.Dadrachmasduas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I»

^nnofatio,

^’nd in viituerfum commonitos Medicos cupio om* ’'SJpudMefuen,piluIarumdofes effeiinmodicas:fi^ Wcmpicrækçaddrachm.vnamïacmediam: Aliæ ad 1 ’^petuenimu.lnterim Ion go vfu obfetuatum,drach» d^^Vnam fufficere:Si verô in contumacia adftr idaqj. ’'^'iohybetnoeg tempore, corpora incidant ar tern fa« i, j**gt; 9^0 videlicet humores nimis coadi fuerintï 1 *''weandemdofim,p3ucisgranis,aut falls gemmæ, 1 '^'^Uctidti.aut troch.Alhandal,aut fimili aculeo, iu-''Unnoris expurgandi qualitatem 8lt; quancitatem, '''^Quere. Attamen à valenter pur gant thus femper

’‘O^'^’^ corporis diffoluamus.naturam '’^''quot;iannjs.morbü augeamus, grauia fymptomataac* '’'^’nans,2lt; Ixpè mortem pro falute,intempefto præ-^^®üc6pharmaco,infcramus. Ifta nee fine dolore,in '^'tntibus,rccordor,nee fine pudote refero. Hodo* ^ï^'''thi(ci ex Agarico cum falegemmx patati.non 1 ''“Soiin gibe ris accipiantut ;quod monuit ctiäLu« \ ^‘'’’«.Sdhefaurus Aromatariotum, Pro Colocyn« 1 ^Miochifci albandal fubftituantur. Anutius amp;nbsp;1 ^Intaius propria autoritate maftichenaddunt. Di*

''^^ Catharticorum eft huiufmoditdrachma ynaad* ^'dtlurbit grana quindecimjamp; quadranté tolocyn ^os.fiueTroch.alhandal.fatcocoUx ana grana fex,

l ^loampliust Agaricigrananouê,paulóminusïHic-

i 4^^’'*grattaduodecimbon.pond.

\ ^xa ^.continentis eafdcmrepo(uit,aquomutuauit ' 'Hibsus de gradibus • cap ,50. fed hier æ dofim congc-^U^/arignana ex medio pondus Metuxauget» in 0 5 picra

-ocr page 342-

Ä PVRGA^TiVM MEDICAMENT, ■picra errorem committens.myrrham negligcns.lomf 'fles Concorregrus Tradi.z.cap. ^.fcillam, pro Colocyaf i ,thide,conilituit,atcy pondéré difcrepat.

Pi/u/at e,'^^re^iitiult;e Afc/ues, I

!) »i

1^ MYrobal,-citrinaram.R.auedkeniAnadrach,daii Saccicapator'q,abfYnthi) Anadracb,daa3, i Scammoneçprxparatæ drachmas quinep. JJ MYrobal.cbcbnlaram,lndarum,agarici,colocYath. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ j

Polypodq quercini Anadrach-duas. Tarbitboni,aloés Anadtacb.(ex. mattichx, rofarum rub. fallsgemmæ,epithymi,nd^ 11| zingiberis Anadrach.vnam. Eleâ.rofarumqaant.fuff.vt compingantut,

Da a drachma vna,ad aarcum mum,

i-^fifiotatio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f j

Alias in recenfendis doiibus quorundam higtcd^^’^^^^ aliter iudicauimus: I^uncautemmaioriinitoexotaitie , y veferem (ententiam matauimus,prxfertimaccelt;itoK ; autoritate Fernelq eadem pondera tradentis. Suctieu^ . patorq SCabdothq effe debent in fpiffati. ReU^^^^*^ nbsp;nbsp;; ? manifeila.Eupatorium Mefuxhanddubiè,6it‘gt;^^^^^ nbsp;nbsp;t '

dimus. Itaque miror DifpenfatoriamtwSroet^^^ ''® nbsp;nbsp;1

mine male editum Gratiolam indifferenter Viotpitc, ] « quamingens veriufq^dtdiferimen:aimirumh^^J’^^^' \ teile aluam maucc,iccurlabefadat: lUapurgandivitt^ 1 lt;nbsp;nullam edit,Si vilcusroborat. Quare mallenen Ag^^ rati penaria aat ignorantia, Eupatoriain aoSfUiB va^ .L gare Quailkraur üjbUituere , quad Nhtthiolns n to IJJ quarto, cap.}7gt; Diolcoridis appingit AaicettiixniU' ƒ ^

-ocr page 343-

kp ^.ARTICVLARIS OIVISIO.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^V wrtehic errors Cordo primumgt;deindè dPuchfio puseft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

U^^ipturamdiuifione fatfla quælibetdrachma h^ '^yrobal.cttrin. Kauedfeeniana grana quinque,^ ’^[nifetn^o.pond.feammon.præpar. grana. lexoC pJ''^plus:Chebul.lndariim,agarici,colocYn.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^”® grana-duo parum plus :

1 “it,aloes Ana grana oào. Quandomaffa cumElc» '^Mefuxeonheitur.tunG abfqjdubiaprçdiâæ dilt;* ^quot;iaUquid decedit, præfertim fi multum illiusacs’ 1'l^’itur. Dicit autem Brafauolusquodhiccfledebe-iMofati vneias quatuor ;lucci ver0 recentbvneias '^^tuSiccre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v

I l^iWiT ex lt;^lcc CT ISdaJlicbc l^rcrpoßti^ bp Motsvneiam vnam:maftichc vneiammediam'.

' p'’YophyUorum,rofar.rub. Ana drach.vnam.-' V’^d,diacridq nbsp;nbsp;nbsp;Ana feriptulos duos. quot;'fttur tucco focniculi vcTabfinthq»in maffatn»

^nnotatio,

b^^^rccenfuit Brafauolus in examine catapotioru:

1 l^tttCordusin Difpenfatorioluo. ViUanouanus r,quot;''fttipfrt,ninnruex Aloes vneia media, maftiches \ '^^HduibusOicet peffimo err ore vneias duas,ftc terb 1 ^ tq habeant exempiaria j garyophyUorum.rota* Miacbmavnazctoci.diacridq Analcriptulovno» '’'Ws de S. Amandoeatdem repofuit,(ed pro crocO SSitne legit Turbit. Guilhelmus Placcntmus ex SWs tr ibus Aloes, Slt; vna maftiches cum fucco to* ^iformat, Serapionem imitatus cap. 17. Travat.’7, ^ ‘'^^^5 variât Montagnana in Antidotal io fuo,capU b^i^Smo.

weiries vtoftti (equenti doamp;t ina par ant.

Aloes

-ocr page 344-

] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24 PVRGANTIVM M EorCAJdENT.

^ A loês optima vnci3s duss: madichx yneiim fnui Ducndlj, drachm, i^nam. cum fucco caulium.

' Sed fanè non probo, quoniam corrigcnubusiiecelh^ rrjsdediruunrur.

Pr/u/iec^ureifT^Eo/aiA/jrej^i/EPi^ : lulls f/uwero. ^7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

çt Aloes ffaax,diacridri Ana drach.quinque. I Rofarum Rub. Sem.apij Ana drach.duas,amp;^ fenis» 1. Anih,hxuicult Ana drachm. vnamfemilïeagt; Crocbinreriorum Colocyiith. hiêrxpicrxanadradi, Vnam: Compreb endantur a qua infuhonis tracadontf» 11^

Pro Colocynthide furnantur TrochifciAlhandd^^^' 11 fauolus fecundo lib. Hippoc.de acuforum i'!Stiiilt;i’‘^‘^'^ I angin x fcripht maßte bes drach, vnam, medianrl^‘‘^^‘^ 1 cenfet Prçpohfus. Fcr nel tus bieram omittitimsHichfH 11 cum feminibus anih, fœntcult coniuugit. ka veile61» 1 ^ cuicy eß,nec voto viuitur vno. Diuißo Catbatncoruia 1 ^ hc har, Quxlibet drachma tonus huius malixtehpfi 1 Aloës,diacrtdqanagraua.14.0^ quadrantébo-poiid-lif ƒ ^ per fuut camé tria grana diutdenda. GlolhtotPFr^ I banc quantitate diacridij nimiarn credit.Eg‘gt;^‘i^‘’^ nbsp;nbsp;ƒ p

nor eumnon bené calculum poCuilTe. Quia oon ^f®P^*^ a ij neceffe eß,inregram drachmam pilularumptopn^^^^/ 1 h Poteßenim doüsjpro fcopis certis,mtnui! Colotpdhi^ J a elos,hterçptcrxanagrana duo,3^rrieuteinplusajinin' ^

Pélulip i^:^areree i..^Ui{:euUie,

9a Pulaeris hierx picrx Galeni vnciarn vnam.

^aß^hx^myrob, Citrinarum Ana vnciarn vnam,

Aloèshepaticx Vnciasduas.

FormenturpiluJ^cuin Syiupo exttoechade.

-ocr page 345-

PARTICVLARIS DIVISIO. t^nnofdtio. ij F^“^’'«ipïunt AIocs,quam pilulæ hiéræ fimpUcis, t,^!*’*®'flt;Sibusefficaciorescenfentur» Confiftunt r(ikp’^*’’f“0f5 Diuifione Fada pulucrispicræ.my!« la ^°^^’'’”?^^^ ‘^‘’^‘^*’”’’ purgantiumcotinctma* ^^s grana leptem amp;nbsp;medium.

ty

I ^ilulis t^cIeph.vi^infs.A'hfucs admonifio. j^K^nserror in exemplar ibus Colonicnfibus commit jj^fll.dum ad hnem primarum tredecimaromatum» ’i^HtnaCfic 5 pro f.)legitur.Corrigatur igitur menda ^' 'normis ; amp;nbsp;mirum hadenuseiufeemodi multas - quot;’nimaduerfas.cùm ifte libellus tanquam facrofan* ''‘’•inofficinisteratur.

Allaite ex ßdellio Adaiores Mcfult;£4. i|u®^«llii drachmas duodecim:ameosdrach.tres. ^ûbal.cepularum.lndarum.belliricarum.emblicaçi» ^p''Um vlloru, charabe ana drach. duas, amp;nbsp;femilTem. J^datur bdellium fucco foliorum porri.ac formetur Dautur adrachmis duabusgt;ad aureos duos.

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K^nnotatio.

il^'nuofermoneldem feribit minores:atq^infuper j ^’feiiiuentasrattamépræfcriptas vfuinoftroprç-?'''®inasdelcgimus,lacobo Syluio medicoclariff.in ''’'isiiifuperprobatas, amp;nbsp;Gordo: Licet ifte loco Ve-/'“fumfiinpliciterauellanasaduftas pofuerit. Kba-| jf^'^dAlmanforem,cap.8o,dch9morrhoidibusaliam | ^^Mh, Serapioncap.de Antidotis. 17. tres contutv ^'‘^diaautem magnam fcruat affinitatem cum pri* JMefucs. Variât Tali.io.Prad.fuxï Similiter Mon^ j^»nacap,zo. Antidotar q.

“lil hk dicendum ampliusgt;nifi VtprobdeHio.myrs * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ë rlu

-ocr page 346-

Kt Pr^'RGANTrVM MEDIC AMES T. rha ckâilTima fubftituatur.'Pro Vcnerfis,ßiic(vtCoP dus^aucllaius aduftis,Radix aJ/qua adftringciisuióaa« tem Acori, quæ acus ac caJfadi ix cft.'auf radix diftor^ tæ,auf pediuesfiueconchuJæ marina: ex oris Hifpam^ ci maris VlyflîponiciaduetfîÇjquasinfimiJi affcduA®* cenna lib.5.fcn.2i.trad.3.cap,4.commfnd3t.'iieq;AW^ UC in Compofir. fuis improbat: Auf Radix:AruogW* fa:,aut Equifetbaur gJandium calices fine eu pu Jr A Jæ finguJa hæc baud imparcs edunt in his pijufovirt^« Difpen fa tori Colon iéfi magis placuirRhcubarbarum Jcuirer folium, DeJigat diligcns ex his, quod opoawii medici exercitatiiudiciovidebitur. Apud CJnuaciium de medicina vetcriac noua ad line error eft dura duch' mas duas lingulorum omilir.

Pihili^ ex Benedicta B^icoicat^h xaftJri/ih

CompoGtio primo loco intégré eft tranfenpfs.^; .lt;■ i DrachmafinguJapulucrisadmittit Jir^fi^ u Turbir grana tredecimpauló minus: n Diacrid^f ezulx, hermodadylorum Ana gta/u 4% ^ j quadrantem,pauló amplius. j

Pilule Cvee^e /^/jd^tv h^, 9,ad ^//Ht)!^'

Jorc/»y cap. Primos

Çi Pulucrispicrx drachmas decent.

ColocYiithidxCbuiüslüco Troch.aihaiidal)drachmis ■ tresdcriptülam Viiam.

Diacridq drachmas daas,SCfemiffem.

Tarbit,{loechados Anadrach.qaaiq}. Conheiatur Madapum fyrupo cxdocchade,

Shudofesdeeem,

-ocr page 347-

TARTlCVLA^ïS DIVIS 10.

^^nnotJfio^

ty

PoSshçc omninofonnUanda: nam fingula,drachmas ^Jis.racdiam.ac gram quinque pilulirum habet. Seri^ pf'tcafderaValefcus libro primo, capite primo, vncias t'ucnota.|. pro drachmis, öc,5. pulueris picræ,eÂorc | Mimo,

1 %ifioiiigrcdietitiumfic inftituenda.

I Actiesviiiuerfx fuut drachmse vigintiquinque,fcri-\ Wduo,ac médius : Sic fin gul a drachma habebit co-\ Wnthidosgrana oâo,paulo minus.

1 ^‘3aidii grain fcxthidi ponder is. TurWt grana vn^ l^imbo.pond.

l ötaiauolushasPilulas velut tormina inferiort ventri

I ^‘UcoKlt;âas tuiasqj probat, cuius nullam rationem

1 ^'‘tpictaR.haziscodemlibro,cäp.64.accipienda, qui

l {^iinnoftïisCommentartis pofuimus;fed proxylo^

1 Whmdj^bftituc lignum alocs:pro carpobalfamo.cu^

1 Valerius Gordus errat in ponder ibus : fiquidem

\ ^tttlu8lt; grana fex,pro drachma: Aloes veró dracht

\ '''’^Ïex,ïctiptulosduos,ptovneqsduabuspinxit.

I In ptlHlvtó ex Colocyntbida^fiuc Nitre

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Konnotation

1 ^'tcexamunnlibus magna offer tut var ietas,quia pri

'1 ^‘’''V^-utot quatuor locisea(demtcccntet,nimirum

i ^toptimo.Cap.u.iuxtavethonem D.GuintetqdeHelt;

1 *ittavtia: Ampliuscap. eiufdem.is.deGomitiali: 8lt;

1 '^dcpatalyfv.acquattodecuratione podagraepituito^ 1 ‘^''«^vbuslocis,pïima,tertva,quamcompofttio cou!«

1 'quot;tttißcft, Tantum in ter tia additur bdellium: Secun*

cap .9.

-ocr page 348-

tS PVRGÀNTIVM MEDICAMENT.

cap. 9. ternam feripruram imita tus c^gt;(YP? ,, liumapponif gummi. Cærerùm AnutiusineMeuio tricus Medicus,ceu Jumenccœloprouoc3turu5gt; J macopœiam nouam nobis dedirUn AU^ impio^^^ æ“ ex ngltriscommentarnsfuffuratus,nulla vnquatn .1 ta meimentione, conUrmSionem haruin oP®” ƒƒH! tegram,ex media vaftitate,feruatamprædæ3t'‘W ^. tur, quoniam imfquam fie legitur apud Traîna»“®’ eut ipfe fcripfit.lmô exemphria grçco1atitia taraJ“ apud Henneum Petrum Bafileæ excufa prorfus^^ ‘ didionem oftendunt, qualem Mefue repoluit m lt;^“ Epilepfia::Quareearn hic fubferipfimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ç^ AJoës, coIocynthidos,fcammonti,bdelltj,f“^Y nigri corredi, gummiaiabici Ana partem vna®; “ phorbq, baurach fiuc ni tri Alcxandrini Ana parte® diam.Excipianturfuccocaulium, i^ddiüo^

Per partes 1'11 telligodrachmas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Procolocynthidel'ubftituanfmaiori fecorilFy®® ' alhandal:pro feammonio, diacridium, cadet» ranot®; Nitrum verum fir,aut in eiuspenuria tartaro®'^“' Breuiter nunc diuifionem fpccierumapponaingt;9“æ^^ vniuerfum drachmas inteUigendo feptem t ^quot;’^^j^ itaqg drachma continet Aloes Ôë iequentiui»^”^^' na odo, dimidium boni pond. Euphorbii,iiiih^''^^ fuccedanq Ana grana 4.bo.pondgt;

'Pilullt;e coinmuncf Rha:^a,4gt;lt;^dgt;^Itn4itJofcn

Cap^ de Residential

92 Aloés Vnciammediam.

Croei ûrientalis,inyrrhæ purüT. ana dracli.duas.

Konnotation

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Myrrni

-ocr page 349-

., P^RTICVLARIS DIVISTO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29

Wha hoc Joco cJcctißifna fit, modocfficaciam, vc* pcarumdoresexpetaijius. Vino aJbopaffimcom* 'quot;’guntur.quanquam'alnmah'nt fucco Iimonum, vel l'quot;forura. Auicenna mailichen,rormentillam^ac bo* ' “quot;’armenumacero fer Jotummifcet: Sunt qui idem fa '’•’taq.Endiuiæ ^ Rofarum,quod magno æflu ac Io* ?pf«caJidisnonfuerit a lienum. Aloe lauari non de-' Eçdcm ßrafauolo dicijfur ex tribus: Helideus Bo-’quot;icnfismcdicusconcinnatcxaloê, Rheubarbaro, óC S’hcoæquali pondère. In quibufdamnoftratiumoffi* ^’’'^parainur ex aloês, Rheubarbari ana vncia médiat Ahmyrrhæ ana drachmis duabus,SC vocantur Pilm

'’tribus,cum Rheubarbaro.

T^ilulo: ex Cyno^loßa Afeßi^,.

jv .^Îyrrhæeleâiir.drach.fex : Thuris drach.quinep. j ^I’Sera.hyofcyami Anadrach.quatuor.

(|j??***^’'thmani vna 8Cmedtam:R.adium cynoglofla: 'Rquatuorcumdimidia.

i ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^nnotatio,

H^tfsFcrnel/us adiungit caftorei quantum croci,ad r ^m fecuritatem,quod probb.

poç^“’’3tur fucco cynogloß«, authuius inopia,Syru» ^*F’P®“®tte fimplici. Conferunt non folum ad de-'5 “^’^’^codas ac fiftendas, verum infuper in i{ f^^aöedyfenreriaad fcriptulum Vnum,in tempo* lt;'-onftant ex drachmis viginti quinqj fpecierum: %'^^ *8““fper idem pondus fiat Narcoticorumdi« jTj^^”^ ‘^’t’cüma admiitit opq. Sem. hyofcyami ana ^’”4**-® ’5 femistrad.cynogloir« grana vndecim ••tBr ‘gentium pondus eft æqualecum narco* Wm^*^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;® addatur,tutior erit vfus.

pefitiuue Pr«püfiti ingredfuntur drachma: vi* * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ $ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ginti

-ocr page 350-

5© PVRGANTIVM MEDICAMENT, ginti’nouem: fada narcodcorum dtu{fionc,cxtotiJeW drachmisilingula habebir cyMügloirr.opii.ScmJiyob' cyami ana gram odoSC quadranié. Mefuessutemdo* •ârina erit rennenda, proprer croci bonam quantifate, cuius etiam beneficiooperaq^ mclius in capureu3po»t mcdicamen,fomnumq5 conciliât.

'Pilulce aduerßts Epilepßam Seraßon.

^ Colocynthidos.ftoechados.caftoreianadrach-i'w* Sp.hieræ picræ vneiam media ni. Conficiantui''“® Sccamabin fcillirico.

De Anridotiscap.17. coiuinna d iff tone tres 3ppoiw“'' tur, fed inter has, prima mihi Vila eft mag is method*' ca,5lt;ad promiiTa effieax.SinguJa drachma compté ditcolocynth. ftoechad.ana gram oßo bo,pond hicr£edrach.med.grana4.

Ttlulce ex Eupatorio utaiores Mßo^gt; çz Myrobal. citrinarum, fucci Eupatorq Mt^^ “ fynthq Ana drachmas tres: Rheubarbaridradinn tresSCfemilT.Mafticlixdrach.Vnam. Croci df‘'’‘^|^ mediam. Aloésoptimx drach-quintp. Conhef gt;1 Endiuia:. Dantur duabus drachmis.

lt;^nnotatio.

Habentin vnmerfum fpecierumdrachm nou^^“,,, ^^ Purgantium diuifio fi fiat per drach.totidemïQü^ij^^' vnwerfi pulueris recipit myrob. citrinaru^w*’® g ÖC bo. pond. Ivhcubarbari grana Vndecimmii'USg vnum: Aloes grana fedecimpaulô minus Effies* funrad fcopumfuum,quampiJula:exR.heubarb3r d^ilulie ex Euphorbio Edefu^-

Jji Euphorbii,colocynth,3garici,bdenii/ag3pe«^’‘r

-ocr page 351-

, PÂRTÎCVLARIS DIVISIO. • Ît J’ffimasduas .• Aloes drachmas quinto. Formetur 5quot;3cutnfuccoporri.

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^nnotatio^

J’ Colocynth, conftituc Troch. alhandal, nam per fc pJataeft exitiofa, grauibuscg torfionibus inteftina j’^f|Jcians:ltaqj mitigautibus opus habet,quemadmo» jji” in eius troch.dicemus,

« iPiluIæprudciifcmaccircumfpecSum Medicumpo-.p'tquiaVehementer educunt, præfertim quando ^Ihabenteffrenem vim ea^icohibêstldcirco magis J'’gt;idjdus eft vfus,nifi fortè in morbis rebeUibus.ho*’ ^^’'ibusrobuftis.articulorum doloribus pituitofis Ion® h Coiififtuntexdrachmisquindccim.puluerum.

P^’per eafdem dinifione,drachma qnæJibetaccipit ^“Phorbij, Tioch. aIhandaLagartci,.bdeIItj,fagapeni ''’I^anaodetalots grana viginti.

ViliiLefoctiJx maiorcs Adeßi^e^ i|.^’gapeni,ammoniaci,opopanacis,bdelln,colocyn l^’^)rutæagrcftts,3locs,cpithamiana drach.quinq,’. ^^'quot;odadlylorum, aifcebramana drachm, .duastfeam^ jji quot;'^drach-tres; Cinnamomidpicx nardi.croci.ca» j.^iiadrachm,vnam : Turbit drach,4. Zingiberfs ^’^**«»01vnam,mediam:

Pjr •'^’^'’9 fcf’Ptulosduos. Diffoluantur gummi aqua f*^cdiui,Slt; Hat mafla. Dan tur drachmx dux.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^nnotetfiot jJ’dületiovaldèprobantur.indiflecandaSCcuacuan» ÿtuita crafla.

R-adicem EzuFa: minoris prépara* hit - ^^'^‘^‘^^‘‘inlaLtcdijlci. Succusporrifitper fub. lil)J^\^”’P^‘^3fus;qu3nquamfine co parad queant,mo* l^*^*^itusacdtligeusiit artifex.

Compos

-ocr page 352-

5t PVRGANTIVM MEDICAMENT.

Compofino fora habet drachmas quiiK]uaginta fcpte, amp;nbsp;fcriptulum medium, i'n vniuerfum: Diuifio hat per totidemdrachmas,êC fcriptulum : Drachma igitui to* dus capit Sagapeni,ammouiaci,opopaiiacis,bdcHij« Troch.alhandahrutæ agreft.aloés, epithamianagraiia quinqj bo.pond. Relinquuntur diuidendx tres partes VuiusgranirHermodadyli.ezuIçana grana duobo.po-Scammont) grana tria,5chorum triens. Turbit grana 4. PauIopIustEuphorbijtrcsoiSonas

Vilius grani,ac pauló amplius.

Tilul^fimt terra i^uicenna hb. 4.fèn.7J^P'

7. Je CuraScabieL

^ Myrob.citrinarum,chebularum,nigrarunifiiif^'’' darum Ana drachmas quinque. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Aloes cicotrinæ drachjeptem : Scammonc^®'^® drachmas quinqj.Dantur ad fcriptulos quatuot-^^nnotatio^

Emyrobalanis nucleieximuntur,demdetcrafïufol^JC* coSCexiccato, maffa formatur: quanquara ego w^l'® cum fyrupo fumariæ vniri, cuius rationeminf“®®^ redixi.Iifdcm vtilitcr vrimur in Scorbutto^rf*’?quot;“^ tatione virtutis retentricis, ac concoftricish^‘',‘^P. tius,quam euacuationetquia virtutedebilifal'r^''''^^'^’ erit corroborari, quam euacuari. Diuifione haan m* gredientibus,drachma recipit myrabal.citrinarUjChc» bularum,nigrarum, fcammonq codi Ana grana vnde* cim: Aloes grana quindecim SC femiff.bo.pond. Sive-ro fucco fumarix maifa ter humedetunaliquid ponden priftino deccdit,quod obfcruandum erit,

'Pilula ex FJiera Galeui, .

Si Aloes illotæ drachmas centum» Çniut*

-ocr page 353-

PARTICVLARIS DIVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

Cinnamomi.xylobalfami aut ligni aloes,afari, fpicæ '''gt;fdi,croci,maftichxanadrach.fcx.

t^nnotatio.

j '^TOpinguntur fucco abfin thq : quia fi ex mene,3Ut Sy-j '’'poabfnuhtiexcipiunturmultumconfuetædofidecc» i quot;'fccftneccirum.’lfaquehæcdumvfusrequiritaugea^ . ’*.velfuccopotius,quam alio liquore crarto, mafia for quot;''tur. Atcghxc eft ilia pura,quam Romx Galeni xta^ ^Ä noftra,omnes préparant, vtpore crafTosac vifcolt;« ''gt;sfuccosbilisflauæSlt; pituitæ ipfius Ventriculi tuni^ ^''Mcmcferaicis Venis inhérentes dilTecando.ôC deter* Moeducens ; Qvapropter Galenus nofter præftan^ ^itnumhoemedieamentuad prædidos affeduscen:# ‘quot;lib.7.decurandis morbis. Sit autemcinnamomum ’^'niffimum,aut in eiuspenuria,optimæ cafiæ(quain

( '''•»etnercatorumaftu SC diligêtia habemus) duplum. ' ^dhunemodumetiam Paulus Aeginetalib.7,cap,n,SC

‘Wdusin annotationibus Melues.

TiluliC Hier ce cum t^^arico^

i j^^'’'gt;cantur,quoties hierae fupraferiptæ tantundem MiTroch.cum fale gemma: mifcetur.

'^iluhe ex HermodaSlylis maiores Adeßice^ Hermodadylorum,aloës,myrob.citrinarura, Tur*

'tgt;colocynthidæ,bdellq,fagapeni Ana drachmas fcx.

! rWei.iarcocollæ,Euphorbr),opopanacis,rutæ agre« Mn ana drachmas tres:Croci drachmam vnam,me* '^m.Confice cum fucco caulium.

Konnotation jlfffiincrisprocolocynth.fupponcrc Troch.alhandal. ^dHummolleac recens fit. Sunt qui Euphorbium Vt ''‘olentiffimum purgatorium réfugiant. Vfus earum

F habe*

-ocr page 354-

54 'PVRGANTJVM WEDTCAMESTT.

habetur,ad VeteresartfcuJorum dolores,amp;■ cerebrifiP gidos affetSus porens.Er po limit alioqiii omirtijiii pif» fentia piluJarum fœtidarum, quæ magis caftigatæex fpcciebus exilïuut,amp; minus haben t iherinodaäylorunii cuius radices græcis medicis, vt Diolcoridi.Iib.ó.ap. y. Paulo.^. cap.48. Actio.15- cap.y7.atque virisiuaite exerciratis letales haben tur. Sed hanc iortaffe nori'll adimit aromatum miftio: fiue quod apud nos/icct in vfu recipianr, fiue foli mutatione arcfcantàniut tentur. Vulgus Germanieum Zeitlofs,quodfanècut chicum Diofcor.habctur.ficur alibi ofbendinius. Certc ftomacho aduerfari cuincç fubuertere coniperÿ mus. Viuuerfacompofitio exfexagima vna, amp;nbsp;drach» ma media,confiftir.Fadïa cxhisdiinfionc,drachm3VJU« quicqj complcditur hei mod. aloês myiüb.citihuM Tut bir, Ti och.alhandal.bdellq,f3gapeni3nagfa/niéxi pauló minus: iarcocolla:, euphorbij, opopanaus, lUtx agrelïis a na grana tria ttriüi pondais,

PiluliP InJiT FJa/i/:,fccufic/ufn Alcfucfi-Çi Myrobal.nigrarum, cUebori nigripolypodijaiia drachmas quinque ; Epithami, ffoechados ana diady , masfex: garyophyllorum ' drachmam main. , Agarici, lapidis lazuli loti, colocynthida:(bui‘i^ ] Troch.albandal) (alis Indi ana vnciam incdiaw« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l

Succicupatorijilptcx anadrachmasduas.

tîierxpicrçdrach.duodecim:tiatmaÜacamfaccoiipi). f Dantur à drach. duabus ad aureos duos,ideil,di:achf Bias tres. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;

K-^fnnotatio,

Elleborüsnigerprxparatustihnamqualitatemacrea), /1 qua neruosac Vauriculum gtaaita oÜendere poffin / ^ Eih immodiccyclimpindcuici yfLnpciuigt;qlt;^^^^^dmci' ’ ^ quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;damaiamp; nbsp;nbsp;'

-ocr page 355-

PARTIC-VLARTS DIVIS! 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎÎ

'''inimcdicaftri magna fuaUcentia faciunt, conuulfio?» '”iiiacmortéparit,vimaxiraanaturæ illata,tefte Hip« Pociäte,multisfententiis,inprimisautem initio quinti ^phorifniorum.dum air, Conuulfio ex elleboro letalis i'^'Praparatur fecundum Mefuen melle dccoctionis 1 'j®2tumpa({arum,autvinodnlci,aut fapa,aut iuregal«

i ®irura,vclcarius reeëntis, autoxymelite : Alqaliter i ’•‘lignameiusviminfringere conantur. Vfus tarnen lWarisobtinuit,vt viginti quatuor horis acetocon«

1 ^^'Undemdeexicce.tur moderate,

| '“Agarico malim Troch. cum zingibere correfios l’^pi. De lotionelapidis lazuli in ein idem piluUscx« \

1 psliidilocogt;falgemmx ponatur.

1 ^’idiuifionem veniamus,quæ eft huiurmodi.

1 Äet drachma piluknum in totum recipit myroba«

1 ’’''Wgtarum.elleboti nigrijpolypodiiana grana quin«

1 ^?''Ppithami,ftoechados ana grana fex: Agarici.lapi«

I rWloti.colocynthidæ,laus gemma: ana grana

1 pejpat^pdéniait grana duo : hieræ pierx grana

1 Tj^imdn lumma, vna drachma for titer (oluentium \ 0’^‘ï gi^»^ duodecim: Ei lerntet foluentium grana lOT«»vnum: Cortigentium Veto grana nouem.

I p^ccompofitio arris plena, quia Itngulotum ingre-1 ''Wium tot funt grana,in vna drachma,quot funt

1 *'‘dun$urtotadi(Slione.

Tilulcc ex Lipide Lir^uli Mcf idr.

Upidulazuliabluii drachm.lex. Ml^mnpolypodq nbsp;nbsp;Ana vneiam \ nam,

. ^I'Woacx, eUeboti higri, falls Indr Ana drachmas 1 ’^i^ktarifeau

-ocr page 356-

5« PVRGANTJVzM MEDICAMENT.

Agarici drachmas oüo: garyophyllo^amfians dracht mas c]uataor:Hserx picrxdrachmasqaindecim.Coii“ üce ÜJCCoEndiüix.Da duasdrachmas.

t^fino^aüo.

Prtmoloannis Güinterplapfusrcfluucndastaepichi' mi,polypodq,ag3rtcipoiiderc dimidioadcmptoiScri^ ' bitcaim Mefucana drach.céto.lpl'c veróquatuor.M' i qaehaiufmodi vidumiUifrequens cd,duntpaulópolk nbsp;nbsp;/ progaryophylL SC anifi drachmis tribus, quatuorpo' nbsp;nbsp;h nit. Mir or autem ida in viro alioqui dodidimoacotaf L JacilTimo. Porro dofts Mdax enormis c{l,3(peticüio^ j^ £a,proinde formidanda,imó vitanda.Suntetiam vehc’ j f mentiores in purganda amp;turbanda melancholia,quim nbsp;nbsp;11

pUülç Indç.Montanas medicus his non vtebatur,quod nbsp;1 exidimaret lapidem lazuli nigram bilem nouedocti^ | cui LeonhardusFuchHus fubicribit, in Paradoxisfuis» Attamen Galenus vimei deicdoriamtribuit,amp;Ttab j lianas lib.i.cap.17- Manardas lib.}. Epid.). Alexander nbsp;nbsp;j ।

BenediduSf Mattbiolas,Ferr€rius,Curtiu^vitiotnnes nbsp;nbsp;1

dodiffimi: Imoante hos Au^icenna contidenteratrabi^ nbsp;nbsp;l

Hartes : S^ ViHanoaanas in cara tremoris cordisptopi^ l trantablatumacprxparatam,caialmodidoâridi^’^^ I ’ adiangam. Medici in comitata Tyrolenfi,pto^j'P',^^ l lazuli vtantar Mclochite, qui cyanei coloris^^P' ^‘^ nbsp;nbsp;1 ridem vergen tis,cuias vedigium vidi in nioniJgt;»/P'’“ I. D,loannemEchtium : Sed btcanimaduerteiadiciutn Matthiolinodrl,viriclariiTimilib,i.Epidola9gt; ^^f'“’ Sellonius in publica ledioneaderebat VulgaremTotf

choGarn ede ver urn lapidem lazuli, cuiuscontranua 1 contenditLeainus Lemniaslib.z.capóo.deoccaltisnal ƒ gt;nbsp;turx miracalis. Proindenemo velim nafatashancin l Cyaneo vim curioGus meditetur, gaia pleraqjfmc taf I ƒ tioneffolaexpericntia comprobantcliuntlt;Etquanqaj 1 ^

-ocr page 357-

, PARTICVLARIS DIVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S7

Wmodi aids in commentarqs meis mcdicisoften'’

''Hin,tarnen nunc ita Vuggerente argamento :quæro 'quot;focculto naturæ inftinftu, murium acfeliumaliqui

animal in cubiculo, aut loco vlloconclufo A'ftcanac mox hotte fibi peculiar iter infcnfum,nul-

l quot;’'«inaprodente, adette intcUigunt. Talcscgoalh i^.türn Colonixjum alibi noui familiar itcr.lmo cur jpnumfettucas, amp;nbsp;arida quæqj allicit,at oleo oblita ’ ?Suitintaâa?Cur idcmbafylicon noftrumrepeUitJ

»7*item Vitis in braiTiexconhnio confiralangueCcit . ''‘^moriturï' Tandem

1 Cur a(^ui[4mcgt;gniK,corniccTO nodua,mifuugt;n ^or«iK,ntMrnneUpb4S,uirtMteï improbi« odit?

^Hfeongrum murent, lupum clt;tnn,lt;ttq; camclum

1 v, Qüt£cjm«)CMrftcgenero/ï ederenefanda?

1 ^®'quidam àbutYro,quidâ ab olco,vino:quidâ à pi-^«»icarnibusalqabhorrent^ Et quis naturæperv ®'Magator, omnes omnium arcanorum caufas expli 1 ^''''Ceceïimdchac antipathiaatepetiamfYmpathia

J f^tinter alios Vilnius lib.to.cap.74. Rurfus.17.ca. 1 |■™•t'gt;.cap.9 amp;x4,cap.i.atq5alqslocis‘.Simlliter Con I ?®tinus Cxfar ,lib.i s. cap.t. Inter rcccntioresloannes I '’''ÿüsEpift,3v8lt; 54. MifcclVi. Ac fingularidiligent '^^tacaftotius. Itac^ neminimlrumvideri debet,fila^ ’''iiiulihancin atrabile purganda vittutem edat,eti« ‘'^nulla tuidens r at io adiun gi queat. Dicebat Eallo« ' ^^ medicus xtate noftra prxftantiff.Lazuli»8lt;Elle* 1 '“'^'lerlribitionerumeta nigra protrudcreiSennam ve» 1 '^'nelufoiudiAedphlegmatica atc^lchor est Attamen t ?'^m\imaduei te n ti v tr o£cß ex ea humor es deqei eon« •

''* Scd de Iris fat is.

-ocr page 358-

5§ nbsp;nbsp;nbsp;PVRG ANTIVM W EDICAAIIïNT-Lauatur Cyaneusmoreal/oru’n lapidoforumacWf'f ftriumtPrimó teritutabfoliiiiß7me,moxaquaautcitrf cics mutata MeCux abluitur,deindeaqu-rofsrum^^ ' quod mahmbuglofla: decies, vt ei vis quidam ad wf lancholicosafFediusprarß-efur : Af inreieafingulis o donibusficcerur. Diofcoi idcsvelutcadniiahuari , cuif. Nunc ad diLHlioncm. Drachma pilulaiunico» net lazuli loti grana fex; Epithami»poJypodnanag^^ na otflorfcamonq, cJlcbori nigri, faiis Inch (iue gc»””^ ana gratia duo cum diniidioragaricigrana odot»'^ ^ pkrægranaquindccim. OiniftitamépolTuiiGquu a bemusindas hisprxftantiores ; ôc'præterfeafflû»*»'^ melanogoga recipiunt, iulhore pondéré,cum pluno corrigentibus.

Ttluï^e Ludf maiores Me[ïi^^

Çi R.ofarum,violarü,abfynthii,colocynthida:,f“^^^f^ cubcbcjcalamiarom.nucismofch.fpicx, cpithr^‘’ pobalfamt,xyIobalfami,fczefeos,Sem.R.ufa:,ico®'^ thi,afari,maftichx,garyophyJIorum,ciniiamonii)3*i^^’ facniculi,apn,cafia;,croci, macisana drach.duas.fflF bal.citrinarö, chcbularumdndarum.beJJincaruin; ^^^^^ bkcaru,R.auedfceni ana viiciam mediam: Ag3f‘'y^^^. næana drach.quinejj: Euphragiædrachinasi^' g,/ cicotrinæ pondus omnium,feiheet vnciasV»“« drachm,duas.Danturà drach.duab.ad tres, ,

k^tiHotado^

Meminerts loco CoJocynthid. reponere troch-a a» dal:pro carpobalfamo,grana paradyfi.quócelcffo^ tusin capuf feratur:pro lylobalfamoJtgnu aloes, r næ Alexandr.purilMnr. Parar.idebent,ÓCcontinua diebus vfurpari, pro cerebri S^oculorum confortation,^ ideoc^magnam euacuationem nonmolwiuur» J'^^^

-ocr page 359-

TARTICW AKTS DIVTSTO; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

’Wempblcgmagogas eas facerc volet, addat coccias: Wquot;chola5»ogas,aureas adinifccat, vtbenènaonuit Ma-Mus. Bralauolo ólt; Kondoletio parum probantur, '\Waeotum iadicio pilulsc ex qs couftaie debent, qu« hm»quantitate,plnrimum præftant, quod hic negle# , ^'htvidctur.ltaqjmagts ïoboïattt,quàmeducunt, nift i ’^'Mumpotentiaadiuucntur,quod hauddubièetudilit l ’’quot;itnManardurntelpexiffe arbittor. Nunccofuetum l’Gütern obteiuans, addam cathatticorum diuifionemî | ^t(ubàuâ.a,quxlibet drachma habet colocynthidos, 1 ^'iibu,Èpitharni fingulorum drachmam mediam,2lt; ■ '’num pat tcm medn gr anitrayr obal.omnium,R aued» ' '‘tttiana granum vnumac paulo plus: Agaricijlennâ:

1 hi^ianaduo'Aloêsfcïiptulumvnum.

TtlwIiC lyldßicbcy Petri lt;^fponenß^

1 ^ Maftiches drachm,4. Agaïtei Eleifbff.drach.txest

1 •'^tstieâædiùc’n.dcccm. Conheiuutur tuccoaltilix.

f^tinotatio, ^’^metnoïat ^ponenhs cognominatus Conciliator ^^^ h.m additiouibuS'Mefuæ, de xgritudmtbus ho^ ' ^’^Acpeiitceeaidemadfinemcapitisu.Viancifcus 1 “'P’ietnontiü.NeciilueruntBrafauoi’ in examine ca I '‘Mo^jôC Syluiusin Mef. Cordus ithuper componit I nbsp;nbsp;tx mahtchx vneqs duabus: A,gar ici vneia y

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vna. Si media.

^«Wq noftii tolent iequsntes.quas Vocant pilulas Wa.

■ l.A^'^^^dïachmasieptemt Agat.troch.drach.tres, Wthatdiachm. 4,Coropingantut vino.

1 te ^^’^V'de Caputpurgqs,m Soda frigida ,aliarutti ' v^^*''^'^^’^lgt;ltacKolas recipientium, Si agaricini-M'tas Matthaeus de gradibus commen.primi cap dn k ^lïmjïAd MmantoxCjSCßertrucius iraamp;.i. Seä r

-ocr page 360-

40 PVRGANTIVM MEDICAMENT- ^ cap.iJaudat.Diuerfæinfuper JegunrubapudMo'’^^^,^ nanam tii Anfidofario AJfiiia quid fit nonduminuci TepotuiiCertè SyluiusacCordusformantnialft® co arfemifi«,vel fyrupoexlïocchade. Prima fedP® habet aromafum drach.feptendecim. Fadadiuin^ ’ fingula recipir agarid grana decern amp;C medium^’'® drachmara mediam, grana quinqj plus minus. ad plura Vocatæ comprehendunt in vniuerlumdt^^, mas quatuordecim: Sic drachma purgantiumd’ retinet drachmara dimidiam. Agarici trouii.giandi'-decira. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

PtlnliC ex Afezereo Aicfucs, çz Foliorum mezereonisinfuforumacetoamp;^exiewto' rum drachmas quinep, myrob.chebuJarum drach. tres, Citrinarum drach.quatuor.

Confice cum Tereniabin Slt; tamar ludis diW‘^^'^^^^'’ Endiuite.

i^nnotatio.

QuxUbet drachma admittit mczerconisgtana vig^ quinqj: myrobal. chebuJarum grana quindccife;«n* narum grana viginti'. Earum vfus mühisinclt;^‘^‘^'^^^^ ruseft, quia vfurpantibus molcftx, babctnu^^r^^ alia fvtioratquamuis Hippocratis confiliohauduiUH''' peftiuè yfurparipofruntdicenris, Entremis niorbisex« trema exquifirè remedia optima funrtmodôægriiolw rare queans

Pih/Itr ex Opüpdnaco AteJu^.

^ OpopanaciSihermodaâyi-fagapenitbdcllqiattnaty / niaci,colocynth.ana drachmas quinq?- , . I Ciod, caflord, myrrbx, zyugibcris, pipct^^^ ”'g« ƒ' 1 longifCaüx,mytobal.dtrinaïum,bdîiiicdü’^gt;btDblb carum

-ocr page 361-

PARTICVLARIS DTVTSIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

tarum anadrach.viiam. fcamonn drach.duas. Turbit dtachquatuor. Aloësdrach.duodccim. Gummi infun* Iaiuuraqu3,fme fucco caulium,8lt; formetur maffa.

Ditur à drachma vna,ad aureum vnum,cum aqua cha*

Mryos.

i^nnotatio.

'ncuranda paralyfil dem codera titulo pilulas, ex loan* quot;’üo.depingitjfedrebusquibufdara variai 8lt; ponderi* 'quot;i^fiquidem in locum colocynthidos Veniunt T roch. ’'Wal,pondéré ad (cfquidrachmam audo:pro cafl'ia ^’'iiuptiff.tapfialegitur,filt; drachma media fcamonio

1 *lt;tcdit:Prxterca vbi (upr à funt Turbit drachma: qua* 1 Htfe feptem leguntur : Moes decem.pro duodccim*.

^quot;lupcr harmel additfuccumeucumcrisafinini, amp;nbsp;Eu*

. P''0ïbium:Tandemagarici drachma duæapponuntur.

i ^WnuaUb.s.fumma.i.tra6i,9. infpeciebus omnibus

1 ^ôuenit,ptæterquàm caffia,quo etiara loco tapham ha*

‘ ^^^.5lt;inquibufdara ponderibus varietas. Bertrucius ^^®tistorturaac Arthriiide, MefucnaUegat,fed my* '‘^ttos Indas adiungit,quod 8lt; Cordus obfcruat. ■ ^^pto aloes drachmasduodccim, feptemlegere 1 ^Ittitiucfcio quo vfus exemplari.Manarduscommen* I “^baaniculorum doloribusà pituita Ego autem omit I ''quot;disiudico,quumalias longè tutiores8lt;præftantio-'^hinhmilibus humoribus expurgandis » habeamus. ^ttèh fmgulabcnè examinemus,potiores habentur. Wxextlermodaüylis, Conti à quando fœtidæ plü*

\''Rcipiaut cotrefforia^ôC her modaétylorum vfus non ’‘^i^laudeiurdta raaiori ratione iftx hermodaétilicis ^''’tfeiuntur. Votroquantumuis robot e ac virtutc fœ* , '^1« ^opopanaceæ pares fere æftimen tut, at tarnen di* '^'^^111^5 y tï^çlt;;^ exatnipanti, plura has ipfas cotrigen*

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lia, quant

-ocr page 362-

4« nbsp;nbsp;nbsp;PVR G A NT I VM MEDICAMENT^

tia,qua'.-n fœtidas obtînere côftabif.Si^proiiiile fccuriolt; reseire fa teri oportet: Idem fentieiirquicuiiqjiiobifcuin ingredïentiumdiuifionemf3Ctant.Idquuml.upràfaciâ ûi alqs fit,iiulie indem in his fieri æquumeft.quo reso^ nines diJucidioreseuadant. Totaitaquecompofiiiopi' lularum Mefucs.exopopanacohabet fpecicrumdiach' mas quinquaginta octo. Qnælibet igiturdrachmarc^ cipit opopanaci's.hcrmodadïyJorum.Sagapeiu’jbdfnrj» ammoniactjcolocynthidic Ana grana quinquCibo»« pond.myrobaLciuïuaruni« belln icarum,efnbhc3iuai Ana granum vu um bon. pond, fcanionq grana duoamp; pauxHlum: Turbit grana quatuor pauló plus. Abcs grana düodccim.fcmill.ôtf pauxillum,

'Ptfulit exs-^'^f^^'f^^i^ myroh^Pr^ep, 9^ Qu«’q.ucmyrobalanorum,aganci,di4cndij,w^''’* cynthidos.fenna: ana Viiciam mcdiam. Tnrbif,anifi,focnicuh',maftïch,Iapidis lazuli ana drach« mas duas.femi'fl'.Sf grana quinqueialoêsvnciainViiani» hat maffa fucco abfimhn,aut fomicult».

i^lnnotado, Hæc eft dcfcriptio, apud Præpofitum mcuuijdiucifaiiJ Vulgatisexemplaiibusrinquibusloco vneixm^^^ betur drachma vna ac media. Guinrenushf'cdraclb mam mediam Jcgir,quemadmodum Cordus:acciic3 “’ uem drachmas duas»grana quinque,SC fancfccunus. Montagnanaexqfdem rebus, varia to poudere.de Ani* ddoris cap,20, Myrepfus fcJt.32. diftiud.^.aJiasparat hoemodo.

^ Quinque myrob3Janorum,3garici,diacridiigt;cüIc^ cynthrd. fennæana drachmasduas, iemifl.Epithami, Turbif,aiiifi, maftichæ, Japidis Lifzi,ideft,viridisAna diachmam vnam, grana fedecim .• Khcubaibsii exa^ , quot;nbsp;gium -

-ocr page 363-

, TARTICVLARIS' DTVISIÓ? 4Î

y Vnum: Aînés flau« vnciam mediam : fucci fœiù* ^‘iquod lans eft. Has propter fecuruStem amp;nbsp;con tem- lt;

con* cati-

J''iunt.Nosveróomittimus,in prefentia A ’^uibuscoformes finit,fi lapide lazuli negligamus.

l''ilul^ ex Rheuharbaro Z^eßtaepriorest c R-heubarbaridrachmas tres.

L^glycyr-rhiz» Sé abfintht)»maftich« ana drachm, »)•?■ ^^y^^habcitrinainm drach.tres amp;nbsp;femüK Sem. pocniculi ana drachmam mediam. jj’th.dia Rliodon Mefuæ drach.tres.ôC femiiT. ?fæpicræ(Galeni fcilicet)drachmas dccem. ‘^'Pf aqua fccniculi. Da drachmas duas»

ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y^nnoïcitio^ t°‘^usinhistraiifcribciidisponit Sem.apq.focniculi )jWrumdrach.tres,femiff.fedmalègt;iudicio meo, ÔC j^fownes codices oftendunt.Trochifci dia Rhodên tHo’''^'”'æf^'^'P^“*^Ç’^P^'^ MefuenrHierapicra Galeni | ,^/’'ftxrebus,prçter Aloen : nam quæ ab ipfo Auto* ^jj^''lt;iitaréceiiretur lib.5. de Antidoris, vtramqj bilé, P(j^%,flatuscraffos cerebri,vétriculi, amp;nbsp;reliqui cor* Pit?**®*?^*”» ptorfus hoc loco eliminanda, quume* J^RHinijeuphorbium, agaricu-m, ac diacridium ma* JVïantitate, huic compofitioni minimè conuenien-J’«at, PorróquanquamMefueaquaföenicuiiexci*

1 .Mtquealq fucconon purato:Ego tarnen malim mei ^*’^^“®^**clt;:‘’f®“iculipaululumebulliédumgt; U^^hiscompingendammaflam ; ld nifi bat, omni* «ih' “^’^ lapidis.diufcula mora ac rtpobtionc,ac*

’ Vq “^’8”°^ ^go expertus moncre poffum, ?« lanè amp;nbsp;dementes comperiuntur affedibus ab

^te narratis, pondéré fer ip tu lor urn quatuor, quia j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ G 2 fingu-

-ocr page 364-

44 PVKGA.lJri'VIÄ MEDICAAÎENT.

\ fiijguh drachma admit tit Rheubaibari grain ffpfem amp;f mcdium:myr^|B].cifrinai ü granaodo,ineJiuiiJ,bo. poll d, h J er «r g ra mFwgi ntiqumey.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pilular ex IZôc^b^trb. Afeßes alter it,

i^ R.auedfceni drach.feptem ; Ammoniac/, fagapfn/i bdcUq Ana drach.decern; iacex drach odo. Opopiai-cis,mczereonis, gummi ana drach.4. Turbitdt3cb.degt; cé. Spicx,polq,alocsana drach.quinc^'.maflicbxdticb’ mas duas.'myrob.c/fr/narumdrach.decem.'Ganini/vi-no diJToIue.ôCformapiJnJas.

i^nnotatio, TR.ariffimcparantur,quia multashabentlachrymisfct^ tidas, St plurimum mezereonis, R.ccipiunt(pecieruni drachmas nonaginra quatuor. Sic drachma continf^ rauedfeenigrana quatuor cum medio ttriâipond. Ammoniaci, fagapeni, bdellq.Turbit, myrob. dtnaa' rum ana grana fex,ac paul0plusiopopanacis,mc2cito‘ nis ana grana duo,(emi(r.bo.pond.

Pilula: èx Sa^apeno poßeriores Meßit.

^ Sagapeni,ammoniaci,bdellq,opopana£isanadtach. duasßemiff. Sem.ap'ti,am€0s,Kutxagreflis,alt;gt;‘lgt;ß^ ‘ drach. vnam.Acori,l€pidq,calaminthx,foln,c‘‘'^^'^^’^* 1 poli),cotti, falls gemmx ana draeb.media: Abtsdracn. nbsp;nbsp;1

fex.Colocynth,drach.quincy fac malfam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11

Pro lepidio haud in feieter fernen nattartq iupponitai, , quando faeuhaïes vtricÿ tributas cum rationeerpendb I must Siquis etiam pro folio,nardifpicamfablUtuat,! 1 1 malehcio abfoluitur. Centaurq minoris flores etuna il in vicem colocynth. Troebifeieiufdem recipiuntur. ß Mefueinfupcralias expauciorib^^ingredictitibns com 1 (

-ocr page 365-

PARTICVLARIS DIVISIÓ.


45


5itoit,fedhas,propter fœtidas,omittimus.Serapio tra» ä»t.7.cap.i7. A.ntidotorum, quatuor Sagapenititulo j ®mmemorat, quarum prima eft AuicennæUb.s.fum* \’»ïptima,tTaft.9. Seconda Serapioniscumfupratcrilt;« 3'ïMeines in rebus conuenit, variât autem ponder ib’: IHqaatduxaliéna: funt. Manardo nunquimvfurpa* ’ '^fucrunt.Brafauolo (ecunda Metues probatur, quam hue ttanftuli, ac maffamconficit meUe rofato.aut l’^ïopraffq. Anutio Medico Mediomatrico card vins P''ihetrimusacficquens habetur, in vteri dolor ib’,ac | ';'^quot;hum (uppreflione, amp;nbsp;in Kchiade, podagra, ac iun# , ^’ïtumquocuneg aneciu ex pituitalenta craffaqjfa« Mo.At Rondektio clariffimo Medico Moupciluk’ l Mdoioribus colicis.dorfi, óC coftai unr commendan ■ ^ Sedhienon prxtereundum,quod Anutiusdicat i MasSagapenicis elle tutiores: Mihiid examinanti 1 'Mvetuincreditutjtametfi Sagapenicarumfingula Mnia,in(peciebus,vitra grana decern colocynthk Mbeaf.lnterim cogitandutn,fcctidas recipereher» Mtvkin,eiuVam,fcammonium,tuïbtt, qux non 1e*

Sagapenkis. Imo quod vehemenuus cft,fin-1 nbsp;nbsp;nbsp;cdiachmamcontinereeuphorbqcir citer gra»

1 fMedm. Hinc manifeftum ftt hanc purgantiü do* \ *J’?'’^^wudinc pur ga tor ior urn gr ana de cem eolo c yï^’ 1 Caperare. Acceditpilulasex Sagapeno plura a* , Mhcoïtigemij^obtinetexNam vnaquxeg drachma '^Moénmittamus, ÔCbdelliû inhgniter lenioiefuo t '^'i'^th.actimon.iamcaftigantia^grana tedecim cum 1 Mdiohabct.Contrafoetidaïumdrachma.atomatum 1 S'“® grana quinque pauló minus temittem tuUipn» ' v'®®^^*ülnc rutae agreftis, quod drachmarum quincg ' appouitur t Vloeit inter cotrigentia aromata

M«atc voiuerimusJtc drachma vna fœtidatunaha* , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x bebit

-ocr page 366-

4^ PVRGANTIVM JHEDtCAMEUt bebif corngcntium grana dccem. Nunc ttaqjquandó Sagapenicas fœtidis mitiares cfleoftenderimus.fcqui» mr Anutium in raagno ei rore verfari Qiwpropfer n» bisquoqj tunuscJemenciuseg ex Sa ga peno.quamfen' das vfurparc»tum in mernorans 3ff«ftibusgt;fum in eiw' dismenßbuss etiam aceciLone aloes, cuius grana duO' decim.öCpencmediuiibprodrachniafpeJcrunihodo« co rccipiunfur ; in fœtidis ranfùm qumep grana,Vfan^ reaindicauimusJamaddiuifionemperuciiiOjinquaco* gitandum» Mefnes compofinonem habere fpecierora drachmas Viginti nouem. ka finguÏa drachma renn« fagapeni,ammoniaci,opopaiiac(s,bdeIJti Anagrana quatuor cum dimidiofermé: CoJocynthidosgranade^ cemcumquadranrejpauJópIus.BrafauoJusgumnhfuf co porri diiroluitjatq; eodem maffam cornpingiti^'’'^*’ fubfcribo.

J^tluJieex SdreocoHa AÏefuce, çt SarcocoJJædrachm.rres. Turbit vncianifflediaifi. Colücynthidos,zingibcrisana drach^vnamA’fnediam-5alis gemmæ drachmam viiam.

i^nnotado.

Idem cap. fimplicium purgannum dcSsrcoco]^^^^^ pinginautoreHalij fenis. VaJefcus/ntoIeraf*““'’“ , bit ad drachmas dccem, amp;nbsp;fa Ns gemmæad ynaw^uxij« Hts Manardus Ferrarienlis «unquam vfuseft,n«VJ* lum vtentem nouit. Sanc quum purgantia mukaca* demq; vehemenda, folo zingiberc pauco caftigi^ha# bcat,iureóf noscum Sylum earti vfumreformidamus. Specierum in toto fun t drachme vtidecim' Fadta diui' fione,fingula drachmaadmirtit [arcocoUxgrsMiedi' cim,pauJópius;TurbitfcriptuIum vnu.grana duopan# io minus.' Colocynthidis grana odo,pa«lùplus: lans ° - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;geraraî

-ocr page 367-

PARTICVLARIS DlVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

fcinma: grana quinque boni pond.

quot;^jUûcoHæpræparatiouemin ladle afinæWcprçtcrco» •tiiahanc in præpatandis pilulis nourequiiimuSxfed 'intimi in medicamentis ocuTarqs.

J^tluUßnc (luibui ejje nolo l^rcepoßtk

I Moesablutas drachmas quatuordecim:

I Ä*«^ myrobaknorum, R-hcub^arbari, maftichæ, ab^ l^'Mdofaruna,violai urn, fenna:,agarici,cufcutae Ana ’^hmam.vnam. Scammoneæbenè tritæ Ôlt;pulueras ' '^ifächmaslexcumdiraidia. Temperentur fucco fœ* 'quot;^nliS(comniifccantur, vt puluis feamoneæ per pan«» '‘’‘'ncuniruccofitexprcffus:fifcy tania lucci quantitas, j ^^tufficiat confedlioni pilukrumiaut (eorfumuita ^*’'iünea,reliquis,iuxt3 artem,addatur,.

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^nnotatio\,

quot;^itinark afferit autorem Matthäum de gradibu# ''Wevifus debilitate, at ego eo loei non inuenio.Fcr# ^imywbaLbelltt^.icas 8lt; emblicas omifrt,alioqui tc-'quot;quot;integram fcriptmam. Guinterius lapfu nefcio 'JSendq tantum drachmam mediam legit. Poffunt (/'''»otnittidn pilularum lucis pr«tentia»nc pharma-'^f'''htnultis compofitionibus nó neceffarqs,8lt; fum* ’'’'quot;»Unutilibus oneremus. Compofttionis autemfu* ^^kript«drachma vna retinet Ccamonq grana vnde* ^^temisbon.pond. Aloësgranavigintiquinque, '''i^^pks;mYrQb,omuium,fennæ,agaticiana granum ''‘''®»8lt; medium ampli ponderis.

'PiIuIcE ßomachide Nlefncslt;^.

\ Ïntbiidrachmas decemimaftichm drachmas 4.

’ ^quot;^itumdtach.tïes. Aloêsbonxad pondus omnium. Wtclutco abhnthq,

^^nno

-ocr page 368-

4S PVRGANTIVM MEDICAMENT. *~^/iifofatio.

Idem in Ann'dorariofuofex coiinnuo ordinc achtub enumcrarQuamego rranfcripfi numero quartohabf« tur: Habet hæc fpccicrum drachmas trigin ta quatuor? Sic cuihbet drachme fribuunrurturbitgraiiafepff'’’' deetm amp;femis, bon, pond. Aloesdrachma ma.

Syluiopropinanfura'drachnria.adfefqutdiacli. Ferne' lioplacuit feriptura quinta, vtporc tutiffima.qo^?»’; tecibû vtUiter vfurpari poteft.ad roboi3nàôai3giigt;^^^ expurgandum.Dei/gatquifqjfecundumranoncM^'’ Vtiiioremfcopomedicoe.xiftimarit. Hadenuspurgan* tiummedicaminum, SCpiluiarum vfuahum diuifioneSi aedofes plerafq;oil’endi;qucni iaborem minimèniedi* cisingenuis ingratum fore nnhtperfualuml'i^beo, ir qui hacrafioné ipHs ûmal, SCeadem vfarpsiuibascon^ fulcrcamifcr volait quibus adiungam Tiochilco^^^' bandai Mefaxgt;qaoram fabinde vins cü, Sed(li^^^^^^ rièapud multos aurores fcribuntur,iudicauilenicHen* rentiam mcam,in pondéré colocyiuhidosthociocopp’ ponendam.Sicautcmlego apud Meiaea.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jrrocâiJct\^/)a/K/aL

^ Pulpæ colocynthidos albx, lenis, mundx3g'^^‘’‘^ drachmas decern. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Incidantai: forBce,3at inciforio minutiß.,^ fricentur 1 Vnciavaaolei R^oùti. Deindeaccipemacoiis^^^^^^ f thand, gummiarabici, bdeUd^aq. i^ofarufflinfulorum ad 4-dies Ana drachmas fex,Excipiatar ColocynibHi conciradCtrita,aliqaa parte muccoiis illo:i:g^mmii!m, ac formentur inde TrochUciin vmbra ficcandi: Poüci iteram fubtiïiilimè pulaerentar, ac denuo coruidcia glutino permifeeâtur, SCliant Ttoeb. Idqjhat tertio,3C f quarto.

-ocr page 369-

’ PARTICVLARIS DIVISIO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

I Qh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^nnotado, ƒ

^iij-^°^^'^^°*’®™ Cordi, fnOifpenütorioruo cafti» ’I'ïth ®?*’“*’9U2t magno error c vndascolocyn tb. pro Uf **?®^“*^’ Ïnfupcr quantumuis Colonienfe Di-^(H’f®’^*’’®**‘*®®f**J’^cr*pf®gt;''*ï’Êtiacobus Manlius, liht.p ‘”'^s Aromatariorumanre ilium idem cenfue« L‘,^8° tarnen adhuc cumantiquo Mefue,ac Syluio, Uto^®’* ^^V'’^’^^^^ vfque iudico:quia ifti Trochifei iL^®^*^®P^f fi^P’^opinantur, fed vt aliarumpilu^ ji^ ®itorporem, in contumacibus inucteratfsiç affedi* j^ piuiuJumexcitent}cell aculei,paucogranorû pon« ibvï quot;’‘^’‘^^“turiSunt enim Vchemétiffimi, amp;nbsp;primas: iA**“'^’®ôïtUMJçlt;iunt,inteftinacg grauibustortio-'’sexcruciant. katg minorem doßm prorfus fuadeo, j^ftrtim fi gummium genera ficcafuerint: Secuseft, ' “’’tïtataaqüa rofacea fint, nam fic malignitascolo^ ^ynthidos plurimuminfringitur,cüm quantitas fine moles gummium macéra tioncaugetur.

Adhibeatur itaqj judicium,ne temeri# tas vbiqj fufpeda,letalem noxam pariat.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FINIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^^

7NDEX

-ocr page 370-

INDEX PVRGANTIVM MED!'

CAMENTORVM, ET RERVM EO PCRTI-j ttentium pradpuarumt

(4


ADfeebram ' quot;nbsp;fel. )I Antipathie admiranda ais


ColchicumTyiofconOi


57 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.

Anutim Mediomatricut me die ut no

Idem refeUitur ,j^ zS Kalè indicat defieukatibut pi-lularumfcxtidarum ff- Sagape-


ConfeHio Hamteb

Eiui componenii ddtttrfiWjPO'^


Cordierrorin Gratiolt ,, Upihdit Coccijï D.


li

14


niwum


4^,46


DU C^rth^mam nbsp;nbsp;nbsp;f

Cathirticoïimiiiff^


BEtlt^üaLax4tiu4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Catbarticorum ingrédient tiumdiuifie, ff-défit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z Brapaoli lapfm^in Lieóluarioyex

i’fyüio

C.

15.14

CArpoldlfatm locOfgriind Pa-radyp ponuntur 59 Catharticum Imperiale

5 ibid.

1, Pur^ntium diuißa ïn Cathartids feamenium recipient tibui, diao idium fubßituendum

Z

Catholicon J. Défit 4 Colocy.ithidit locOf Troebifei Al-band-tlponendi Z^.i^-îS-îh

Diapheenfion ,; - ƒ CatharüeoriOttdiiiilittCl^^I^

Dia prunorum fin^ex ff f^ uum,Dofet

Dia Senna tabulatim Morif^ ^

uifie

la

Dia Orafauoli

10.

Catbartieorum diuilie

10

Dia Turbit cumAheubariert

10

Catbartieorum diuifw

II

Componendidiuerftt^)C!‘K''^‘^ 11

Difiicnfatorium Cotonienfefine e» toris confilio impreßum ^ Eiufdem errer in Ele^l, «c^l^'


-ocr page 371-

'*“ gt;5 'np!a[i! Aggregating il. Ac-M^ng. U


I N D E X.


tales hibentur Hiêra Cokeyntbidox

Dofis


54’ 17 18


1 pkiJiMriHmElcfcopb It

1 Cdtbsrticorum ingredien

1 j,^di«i)5o,Dopx 11


«i/îb

Etws pnlwerw up« Hiêræ picr« Mefi« uirts


1^ 18 45


quot;union-ex prun« fólid«m Fer lL?i 9. Dofts ^MimexPftaio

^numex ScUdneHa


9 »5

gt;4 14-1S


T AcoH S^kij codex in Indo nuid* 1 ri deprauatißim» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

loan nes Guinterii^ noUtur 8 Ioannis Guinterij grawij^mms error '


^‘itiinicorum ingredientiS di-

*^ri«m exfucco Rofarum Ni-‘^*U»»ndgt;’. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IÇ

hWBeirtww diutjio, er dopx


in EkStwrio indo


rs


Etufdem UpfiMjinpiklH lipide


Ld^^wU


56


''^^'^’’”'*P^‘**’’^^''Pæ


IÇ «5


Idem in ponderibiis Cntbartico-♦ rttwfkqitenterUbitMr 56 L.

T Aflis Àfero feparundi dinerf«


rdtioneî


■^quot;quot;dumlndammint«

16

^i

17

J^'binicorum diuipo

18

^ jicidtds, er ex eo fympto-

54

, ^trotio

55

F.


tod. Lapidis Idi^iiti «fus, apud Medicos, 'in difcriwen woedtwr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56

Eiufdem ficiiltds, in purganda dtrlt;tlgt;ile,it«toru teflimonio ^7


rolenfei Lapis Welocbitc


56

56


De eodé,M(tnbiolt lttdici«milgt;.


1 Lolijloco,nlt;irdi(^ic4t«tAf«p» ^ Cyaneilaudtio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58

l * ponitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44 Lapis Torebo/tus Petro BeUonio


mETmoJdfliloru rddieeï gvlt;e-*1 cKmcdici5,(tcnoftrK U


eft Merits lapis Uxuli^ijuam opi-«ionem refeUit Leuiniw Lcm4 »ins 5*5

H t Lepi*


-ocr page 372-

T N D

Le^id^ Icco, fernen na^urtij fubfi' tuitur uiv 44 ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M ‘ j

MEdic^ntium grauißimi er' rares y in propinandts - purgitionibus 19.20

NUriloco quidfubsïituendum tS

‘ P.

PÜularumficultM 10

Pdulxrum dofes, apud lief' uei^in gencrefunt immodic£ 21 Piluh ex Agitrico ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20

Dofs 21, Cätharticorum in' gredientium diuifto « $ 21 Viluhe Aggregating nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22

Dofs z^ Catharticorumdiuifo 25

Piluheex Alccz^mdfuhe 25 pilule durex v unî! ^i’-'H . Catharticorumdiuifo ': 24 Piluhe A^aieret, nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;-b ’ H

Catbarticorum diuifo

Pilul£ Aelephanginarum admoni' , Ho y \. ,^^ PiluLeex'BdeUio

Dofs, er ear urn dinerftot ; 2 y fUuUexBenediüa ; p 2^

Catbarticorum ingredientui diquot; uifo 4

tühU Coceite

E X.

Dofs,er Ciübstrtiamm^ 16.17

PiïuliexColocynthUi 17 Catharticorumdiuifi 28 tnpüulasex Colocyntbidefmetii^ tro Annotatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*7

Pilulx communes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^

Pilu. ex Cynoglofa Heft 29 vires 29. Uarcoticonmiit' gredientium diuifto,er itl^fccundum Pripofttum 50 - diuifto tiiarcoticorun 50 Piluheaduerfmepilepfim 50

Catbarticorum diuifto 50

PiluU ex BupatorioDofs eod. Catharticorimdi’ uifo ,Q-.^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50

Pil, ex Eupborbio ''^° vfiu,Catharticonmamp;n^^o 51

Pilulcfaccide y. T)ofts,uires}l

Catharticorumdiuifto )2

PUuUfumiterrie 5^ •j DofsyCathetrueenat^^

Pil.exRermodadlylie ^^

Vires 54 clt;rtl«rtW™*^ uifo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54

Pilubrum HermodaSylorian^^odb darhm,cr opopanacarunt,intcr

, fe,comparati» ' ’4i 42

Pilubeex hiera Galeni 55 facultas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55

PiluU hiert cum agarico 55 PiluUmdte ‘A, Défis,Catbarti-

r#r#itl

4

-ocr page 373-

^enUuilio ^^nhpideLazuU

Mgt;s toiim.


ÏT jy


Cathirticorum


t. X. corumdiuido

PiluU ex tribui ‘ ' CumRheubarlaro


47.48

29

29


. ^!'i,^:ultiS .^^itiUicorumJduifio j '^l/ulbches


56.57

58

58.59

59

59

40


1 ^exi,\(^treo \ nbsp;nbsp;nbsp;40

^^■iamp;Cathartieorli diuißo 40

Opopitn^fo

''’l'fiVir«


Pleraqiffme ratione,l»la experien' ’ tia comprobantur 57 PuluM PajJauant cum Rhtuiarbaro 19 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'W

Catharticori diuifiCfCr'DoJjt 19 S.

ÇAlùindi loco, falgemm£poni^


tur


55


40

41

4i

59


Sarcocoll£prlt;epitrlt;itio Vf' ^7


Saxifrage alba


Tc-ius loco Radix pimpineihefic-


ca ponitur


4Z^ Sennarum frcultid in purgando ^7


®t^»«^ generibus myroba' SuccinumfeäueM er arida attrahit

■ ^«eodon. vires, Catbarti' '^


idem Bafilycon ndlrum auerft'


tur


Î7


Iç^^xRheubarbaro

)j.^^»umiiidfio

f '^S4g4pcno

^'w«, Catbarticorm d^ 45 i^^^^e«rumdiuißo''‘


TRochifd klbanditl virtf

Turbetiemendatio


4’ lï


VEnereorum loco, quid pO' nenduinpUuUi ex Edel' À\lu'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26

X.

rlobalfami loco,lignum é' lees ponitur 59



Ï I N I S.


H 5

ERRA-

-ocr page 374-

^^ ^r^ PX/OJ^/S o PERIS.

, ^ quot;^riornM^erMfaginam, alter lineamifiJicat.

Ta prafatione Patina 2. Etnea i. delenuper. linea vltif^^^^.

/, t/.dt^no/êat ti.caueat 6. ^.aalam foltoe. /it.tamtH. l''f' tor. Et pro ^»tcen»a .^i»ice»na. ifl tó-feUctl^ /f.ffrtt^'^' /o.lucro/ammedjcinam. j^.e^-vera 2f./}.fides. giam (p'litt.g.prtmi) ep-li»..2}.rarae. ^g. to.//incite-/g.cm ^1''^' lt;^tceret^/eeae. t/2. tg. arenalarttmpartij t/f. ^.dijl/imili. l^'‘^'‘ . Mtella. t./^./o.tegt;tè /4f.ag. Pararee. t^^-lt/jpe/taLa. Hlf'^^' féj. to. cauter^. //o./o.integroltlgt;r0. igo. f.teHem. lif.t-gfi' fterationet. /gót/.fermaj/e. /g^. fo.dele mm. tj/t.^ peritm.ig^' 2. damnare. /tt^.2.ßtnt 2of .6.primo eoó. t.vacal/em til^^ familtaram, zejr.hn.ig.praßantt/Jima /.^. tg. ojfert. 7rc£ßi* If^e li^fe^lo^a.

ERRATA PAVCÄ POSTERIORIS OPÈRISj

, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ficrellituuiliur.

Vriornumeruf peginem, pocleriorlineemiitÜctft.

7n dedicatoria, fiec. ƒ. lin. ^. dicendi^^

s6. i.^Me lt;^ Itn.j. Hßorta. 4t. 21. drachmù. g4. li».fgt;'quot;^^-f*j!‘t^ ottmet.. ü •

i ( nbsp;nbsp;nbsp;Eiijua/ant alia,prudensleHarfactie reHuiteripftttï.

-ocr page 375-

-ocr page 376-