Ad Iac. Palaeologi librum, cui titulus est, defensio verae sententiae de magistratu politico, &c. : Pro Racouiensibus responsio.

IN RESPONS! OKEM PRO RACOVI-ENSIBVS AVCTORIS PRÆ-EATIO AD IPSVM PALÆ-OLOGVM‘

^^0 N J»te«t«i,I««te pJ^oJo^e.rain W tiWfro ®^ ioujevfîbw refl)ondendifrouincilt;unßu.Jciperemf^uin tibi tinßmodo nouumlt;icäderetßedetilt;imtemeYAYiumygt;ide. retur,milt;fUf»ehetnenterM(Ufares .qui abste neDeYbo

^üid^mlialinui teatmtotendere,lt;3- inaUenam meJfemQlUod rtiunQ jdurn immittm aufm eßem, ld (jnod mihi ipß, quot;vt 'veYuinjdteAYy tni-* ''^(^MQdimmodo'vtdetuY.pYxßYtiYn ewneonßdsYOy tpiii näme^ofim^ qui turn Pakoîo»o tanto Tiro, tanttuiue crxidùwne, atep eloquenua pok •«leitf^tanddi con'}Yedi,amp; manum conferere non dubitem, Vee fanc V meumfi^um pYobare ipfe poßem, niß rehgionis negotium non fri, v«i/elt;I^xxbbà amfdam iuvis ejfit.yt euHibet aduerfus eox.^ui -uerdm

; justitcmjiJitsPij; ihHoectMWj^uitLW DniueYß religio continetur^aut cow, ’••llere,(H)t Idbefa^nre quoejuo modo tentant,diumis^ Armù pugnare, ip» fßßrtiter reßßere Jemper licuerit. maxime DerOyfi f er ßeciemße-'»tiijiue prudentes ßue imprudentes,tarn impiumfacinw ag^ediAtUYt \ fij^iodte litre tue ttduer/iw ^couienjes nuper édite facers,mihi quidem \ ^^fifiß''^n eßßemcp omnibw pß,(]ui modo rejfonßonem hanc ms-* \ «npirleaere orauÄti non fueriMt,^erfuafum iri plane eeßdo.Uue acee-i dif,(juod*^ÄCOiiienfe5 ißi,ßue '^couießs toett«,(juem tupeti5,at(p of, \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonampliusextat ,TelitdbodiemutdtiweU ,amp;inaliam

i ^uodummodo frmam 'igt; :rßi5,'vt agnefei non meat, «tique ob earn ipfam \ U'iJTuntuquidemrum kruisQvt aicitur'^ Ju^dtiw fuiße Tidelt;tre ,ego \ ■'’•ronutto modo aliens,fed,qu« innocentiumbominum fror^w cornu* *»lt;tiiwijintjxda, curare, net qitodaljorumfrofrÿ munerb erlt;tt,i»»»® * y txdnßulijfe

lritn^ul^e,ßdJeßrtdmpiene cau/ßtm ds/en({ena!tgt;fgt;J‘‘P^j,-if‘. cipoßim. Etß enim -vhat adhuc Gregorius Pduhn ‘^'“' quot;.ß', (ontraßntentidtuam S^co!iie»ßum nomineconfirifti,‘^^^ß tror,nonß,ßd coetum ilium eim ß ri^ti i(u^loremii^‘lt;gt;ßß' . tered,-igt;taud70,itaprie e^eßats,amp; famrliaris cur‘e gt;'‘^^TL^^^^^ terarumßudß iampridemahenm eyiß^{ii‘^,t^^ß'‘^^‘ aE. tevtitur , ^ Q^uodhucmaximepsrtinet')tdntopr4''^^’.^ß perpétua'uitio laboratj vt deßiierandumomnino wdedi^*^)’ .J reß)ondeat,calamum Dm^uarn in manut eßeßimßnrWfi' ne eordatumwum, amp;nbsp;doFlumhominem, rum,necß^niterlaborauit, reßonßone tua adjiriptioii^^f^ cß, amp;nbsp;maledi^is inceßts,at^proßindis Qndm,igt;iC‘^^quot;’^*'^.ß tarn, Deßnum eum ^ indo^jßimumßriptorem ncmiinfb ß atip otioßum ventrem appends') vtmaximepmmmi^^^Jiß ßoltim ea,quie ab ipßo vere,amp;pießunt ßripti,fedeädeß‘ß ßamam, amp;nbsp;exißlimationem a tuéßphifmatü, et nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k*

me erit,aßerere,ac vindicare, I^am quadevo,qui,tibi^^ßß dicirettepcßtim,tecum dimicaturusjnhanchdrenadß’['^ß ßis, nullimirum vtderi debet, qui, quanta iußitiie, amp;nbsp;^^‘j .ß ßleat, animaduerterit, prießrtim vero, i um depietäte, dt ’ ß tur,vbi iußitiä,^^ veritate, propria amp;ßummdprdpctß ^^lt; continetur,quem cauß'amßiam dtßrturum,minime créai» .1 tum e^i exemplum pueri Dauidis,qui^^antem GoIm«^ ß pri^dio/retia, quamuü nudia propemodum,^ iuß‘'i' ’ß armis vndiq;ßptus, amp;minßceinßru^us, non modoeß»!ß'ß rum etiamßacile vicit,atq;proßrauit, ^iritaberisfott^ß^d^t vm nomen te celare igt;oluerim,S'ediniuria idriteßet,Quia^’^‘ ^^^ minis mei vel ignoratio in hoc certamine noßro ebeffipfteßy Kß frodeßei Non enimvtriuis noßriimpugna cum homilieipßvß ßdcum illiusßneetia, Nee minus tibi tua dßendere,amp;^■^’^ß heebit ignotanti,quamßieti nomen meum. Neeveroe^eß''.y notum nomen tuum,eà paraticr ad te oppugnandum ero,gt;iißß- ' Idolo^i nominealiquaß dmata iuteiaciendimihifdcultät-'i^v) turn iri dicamus, vt ^exempli caußa ) quadverè ■naMi^i'Vi

JUK^dlwii'{J)ilin religions niß Dstn^la et ant?qMld gu-edam co^itet (yS fit dtxmmßtq; loq^uiUur.S'edme amp;nbsp;ah hoCylt;^ dh dlijs omnibus tem^ {'triturimJj)ero,neigt;!lopdFio imparicoditionemscumpugnaturuseffs '^idetre. Ego quidem nomen fuum, id est au^iorem libri illiuf^ contri q^cmjcrifturnsfum, ignoraße mallem, arque in caßtm fententia, in btteririjsdifceptationibuSymultb autemmagis in ijs, qux ad religionem ftriment,nomma difeeptantium cum alijs omnibus, turn alteriits alteri i^noti inuicemeffeprießare,quam cognita.Sic enim mutuis cotumelijSf fnbrisßnßonibus extra caufjam, immo cotra ipfam cau/Jam indulgc-diminordaturoccaßo , nee abcuius exißimationem Ixdendipericumm fibnur. Quid^qubd fiepius contingit,alterutrius partis fintentiam enß ^t^tJJi^qug-uel ipfaper fie omnino, nelprauè intebe^ia, Del ab aduer-fine mfverbis kuiter deformata, aut argumentis (reEle ns, an fecus') ^''^^diofiireddita, poßitauElorem infortunarum, à^ capitis diferimen idducere( Qualis certe eElea degerendo in Eccleßamagißratußnten-. ^k,qnmitu imouonus,immo ex :uiiis impugnatione, feu contraria: feU'-^ iWM defenfone, quamuis alia de re,hoc eJi de bello,tibi cum laconic-fibwsfradpua controuerfa effet,titulunt tuo bbro quafjii, Quare fte h(gt;mnemchrißianiimpraßare~igt;oluißes, non debuerasfakem in ipfoli bnededonomen abcuius aduerfarij apponere.quinpotnis,neidlo modo ^fponer!tur,quam dibgetißime curandu tibifuerat, Non enim ignoras, ^ttdmneceljeft,^ ipfreges, in quorumanu iiita ,necifq; noßra imperi ^m Pens pofniße dicipoteji,illi Jententiafnt infenß. Neq; itéré minus fti^tuiUudaduerfu$ id, quodtuprior ea de refcripfiras, exaraiudtb^ ft:rexcutcre,etrefeUere tua reßonßonepetuißesß et ^coui^um, tt Gregorij Pauli nominibus pepereißes,nee minus ei cauße, quam opti firniße arbitrAris,opitidatus eßes,ßne loci quidcm,aut regio ms,y bl ea ^'^ß° ‘tgitatafußet, yUam msntionemfecißes. Quod cum abterfa-^^titefußenideamus, handfand iniuriä coplures bonos uiros in eam fixtentiavenißeintelbgo,-nttu non tarn veritatis defendenda’,diuineeiij ßria^itp hominumfalutis propagadaßudio ad eam feriptionem im~ fß^i,quaminuidtam tuis aduerranjs concibandigibiq; iHcrummcom-medo, et ruina commodum aliquod, amp;ßabibtatem quamdam compa-nndßc baud knißima aciducius fuerk.Qua tarnen ego in re nihil aßr

P RAE PATIO. .^/O,^ wo, cumßeri pqßi,igt;t fne inc agit ana ineuifi^gt;^^^^,LjtiUgt;^''.[ rioriiin^ublicdncii inaderis. In eo f)ro/eFîôifi i^, f‘^ Lw'’*j ’ frojfoßtumßiit, inco^itans fui/^i dut potins «oK^’ly ^uodßntentidm tuarn de bedo d chri^MÛ homigt;igt;quot;’‘^ô ‘^^^^‘.^ domindntur,p!dnè dcceptdm eße debere exffiii»^^’^''''\^f, deniesfuerint,earn nonadmodum (Jjoefrtefirtinttff»^ turi. Qua de re d/icjiiidJortdße dpertius in ipfi ^^■^'^” ‘^’j0iigt;^^'^^ tur, non itd tarnen explicate, vt resipßpofhdttttt, x^t ^f^ß^,, euro, quam vt aduer/àriorumßntentiam diuinisor^cu n ^i^^r eße, tuam vero ab ÿs minim in modurn dißentire, ort^ ^^^^^p^ frincipibus caros,te autem yßem inurßum redders völlig- ^j^' in eo ipßpecceße,quodt!bi non iniuriâ lt;ßripttiitifar^gt;j^' ri licet. Id de te certoßdtuere quilibet omninopote^d^^. j^^f ßueeorumfiripto nonpauca aß/n^ere,quemaamoditxij‘‘ ^sigt; ßdciemui,aliterque, ac deceat,non raro eorummentexitx ^ plerumq;,quibuf rationibus tuamßntentianr opP dant, non re^eperdpere. Quodßipßvelin dis,velinßc ris tßimonß interpretanda alicubifortes ,ß\ meritô reprehenß,idfaneminimviderinon debet.llt;!^xgt;“[‘^ßß i/lorum adeôßrequenter laberis, vt nima opero/umfxnx^ ^/ , eiujmodi errata tua uel indicare. Quad certè nee fed enimßint, qu^ ad rem nonfaciant.Nonpaued tarnen,l^^'^^c^ß_ gemiis,vt hac rationepoßrnt rudes lectores tuisßt adhibenda, ^ tu ipß de tuis qurbu/dam qUVtf jpja,^^.^ cretaßmodo idßeripcte^,dliquddo tandem dubitateP^n^^ßy,; nam^ tuam,et^)liim non ad chnßi reÿtumQl«^^‘^^^^^] liendnm, vtßacisßedconßrmandum,^“ ‘tfttpbtß'^^dufX ^, quod tepnuatimmulto l/bentiùs, quam publiée moxPßßifß, contra chrißiana prlt;ecepfa peccaße dtcas'^ßI’ß^^ß-ß cu!ßet,reriim,ciim tu,libro ißo edendo,publiée et chrßoßdentes, adeo'qp ipßim chnßiim armafurnppjr.^^ptß^ mctuedtimßt,ne caupß,quam,etiamßtui hbrUnßdpde rat,potßimnm deßendis,amp;pro qua tarn acritcrpu^”^’!^^^ ßauorabilis ifdmodu videatur, ^proptereaquiahuix^^^

rum i« modumfAuetf nulgà etiam -igt;eh(:rmnter frobetur,tantum patro-»««iiEÏu, ijs etiamprobari incipiat, qui à msrito ha^enm aduerjantur^ I’uic milopuhhcè obuiam eunaim fuit, amp;nbsp;tuns in errors psrnidoßßj, ^Oionfimundoßue error,ßue ajtiis palam traducendus. Mitto, quod fxi^U4 aimodumßes eß,l)ominem, qui ita aßeueranter, ac conßdenter

Îotjuüurj’t tu fads,amp;alios, qui aliter,ac ipfe,ßentiüt,flt;.ripto edito tan^ U zumfueritate docere,et obnirgare inßjtuat, quantumuis placidé atep «mice tnmttum,fuarum opinionumfalßtatem imquam agnuurum,^, qu«iim dixerit, autJcripferit,damnaturum.Tecum tarnen in hac ad li~ tnim tuum rßonßone mea perpetuo loqui l]bet,cum,igt;t me anirno in te \ mniuononeße,quarationepoßum,omnibusdeelarem,tumigt;ero,-vtcon. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

\ leiiclu nbsp;nbsp;eterejedreprebenßonibus tantum re dar guère , amp;nbsp;rations, A «t^ueAitÄteconuirtcere. Quod ßcubinihlommuste graums pu^ U ^u^^ne,miiCAbit,ßero, tequus acprudens leUor/ic Ißumipjum om-mmi^mere ,idque non altqua animt mei impotentia ,fedjumma rei,

\ 1 lt;uiu$t««J?(iterefrel)e»lt;Iero, mdignitate fieri,Te quidemcontumcUa af '' \ km,-rtnuidpfi,lt;D‘ caußa:,quam a^umsfum,Kalde inutile foret ßc

* «con^lio meo, Kt dix?, nique pro pof to -vehementer abhorrer, De-weu)enim,quem(tdmodum in JpCtc cMiJfit it te quam maxime dißideo,fic kinwtui quàw dußmiUimus eße,qui non Gregorium modo Paulum, gt;amp;e»mh,contumelqsoneras,fed 'm^ouienfes illos omnes idem-iulem4cerb}J?imc jnueben^.O' tantumnon debaccharis, Non eïi hoc TikolojeQmibi «ede') dignumgranitate tua, non éruditions,non re-\ turniiju,non denique chrißiani nominisprofeßione. Nec porro quid-A qu4men,quod,nondicrtmif/öx aduerjariox tuoï,/èd4lioxquofuis non \ flwt/lupdoxbominex afentemia tua ample^enda, etiamß verißima A 'J^«)«quèreuoc4rej)o7?it,4tque jndi^nj/?imimodj, quitus uduer^tri« ? \ ei «tipB^teque nduer^w lüox tueris. Qiu re nthil mags propofito tuo A U'modoeiu5,qu4m'veritlt;item dïuinlt;tme/?ecoHtendi5, propn^ntio titi ' \ «TdieR*)contï47iumeJ?e poten. lyeddebocipfeKtderw. Nos nd id, ^, ' quod nobis propoyiturn en ,4cced4mus, 0* quern ordinem,tibi pro ^-louleƒlb^wïeßlodendo,ƒeru4turi y!mus,4nteomni£ibreuiterexpondmu5.

^ I'Timum igitur, quidqiiid in expojitione /ententi« tu« de teHore-t ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prebenden dît

PRAEFATIÖ. .Jr freTjendenJitre^te a ^comen/îliis dibiumfusritfijumii^^ijr^ inter DOS a^itur,max}mèpertinedt,a re^onjionihits tuii'f‘J^f‘^ necnonfDh optts fuerit, con/irmab/min. Deindefrs:cifi‘^J .!ii no re^èin il/orumpripto rjprehsndris,exfgt;lu^ittni’‘gt;'‘ J gitd^^non omniajaltem potiora,qult;e a te pro conJirmiXp. J t^ aduerfariorum refutanda D^ia; co»i^^,alt;dl^r f' mH!,ac refel/emia. Po^remo injfgniora quidam iittin^ereidinodum non fueritj/îne inpriore tuofid^y^J^ y^eriore hoc^quo aduerfus ^couießs prim idudtuix’'^’ fateßiciemus, Qpoßtidoßnis hitic noßr^e in quatuor partes tota dßutatio diuidetur. In ƒ dis nudumfere alid'^rdineßquemur pneter t“^ ’^ ij tuorumq; adueßiriorumßripta nobisfupp^^quot;^* .^ tim apparere incipiet. lamque i^^^'^-

‘ fiüum Cbrijtui conciondtHr cr introdHeit •ntEcclejiam CbnJit«.orm, er ab

‘ «MinliitrtaÀ ebnfti dodrina cr Apojlolorwn edit. Sed «os(,boc eft.fcriptm

1 Qbnjii ucïbd per mcunm waUinterpretatur ere. Quart cumvmbratua p^kologi er-Wmas, ounfaKam propofitionemiftam efe,probate cotendis. nbsp;nbsp;nbsp;yor.

' tetut. Videlicet, vtdictorum Cbrifti» amp;lt;nbsp;apoftoiorum nomme 1 nonquidemqutefibet ipforumdiftainteffigantut ,fed ea, quæ 1 advita: noftræ inftitutionem pertinent, de quibus fine dubio in 1 ^niuerfaquxftioncagitur. lis enimmaPe interpretatis, fine per intutiam.fiucquomodocumquc idffat,hdfus Cbriftus omnino inincituï. Quandoquidem is verum Cbriftumnonbabet, qui tins, amp;: ipfius apoftoiorumprxcepta,qult;cDeipratceptafuut,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pd obfcruatiowandatorumDei. Ltlobannesait' '®’^» 7.19,

\ nbsp;nbsp;^ “'‘‘^’^d''^o^piiw,qMonwwco^n9ttimMcuwJiwndat4eiwobferua« iiob. z, j,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a WW»

ww. QuiSicitJeno^e eum^ (^mandata eim non eu^oiH ritoiin eonone^i. Verùm quomodo ChriiH mandataf jÿ?^ ïs,qui ea ignorât, amp;nbsp;Chrifti, atque apoftolomm vff ^.jj)'' dcndis malè interpretatur:’ lam Paulus alibi fit ^•^ ^ jjA'', tpres, 4* *®» non itadidici^K Chrijlum, fitarnen iüum audifiis,^^

t^ ueritoi inlefu, deponere uos feoundum prijiinam conucr^^^^^ jfv^ l}ominem,8Cc. Ex quibus verbis, quemadmodum ex a«'’ -^ iufdem apoftoli,amp;aliorum, quorum fcripta extant, f^l^'jji.'^ eft,Chriftum tune fciri,cum eins prarcepta tenentur, ® ij^ remfiftfiChriftuminduci, quotiefcumq; eiiis,autapo ƒ. dida, quæ ad vitæ noftræ inftitutionem pertineant, tJ^jii';

, . fenferint,accipiuntur,amp; explanantur. Quamobretni” ygt; P(i.(eo ogi pee- pjpgjjyjcas,cum,qs enumerandis,quibus ChriiH cogquot; ƒ aatum. jineatur, præceptorum eins nullam tacis mentionew« ^^ ƒ cognofcendis potilTimùm ea confiftit, amp;nbsp;interim muli^ jj!: moras.quæ ad Chriftum quidem aliquo modo pertu» \i men ad earn, qua opus eft, Chrifti cognitionem pagt;^^j:' aut nihil attinent.qualiafunt,Vbi,quando,ex quibusi® ^ fus, quibuscum conuixcrit. Quar omnia, 6lt;lii$fiw!*y* cognitionem fecundum carnem refpiciunt, oiiusr«*^ propriacarnaliumludæorum,8teorum,quid$finiih5 ^■'. fenda eft. Namq; q, qui fpirituales funt fach, vt de fc J; a for. s, ig, Ïibus,hoc cft de qs,qui veram Chrifti cognitioiiemhabti'.p tur Paulus,non ampliùs Chriftum fecundum carnemnf ^y\ Nam quid (obfecro) necefte eft, eum,qui lefum Dei ciusdexteräeuedumin cælis viuere, dominum, SiChn ., eft regem ab ipfofadum,amp; viuorü,acmortuorumiud^ t-ftitutum cognouerit,hunc(inquam)nofle, eundemWquot;^; thlccmæ in ludæa natum fuilfc.cum imperio Romaiio C' p; Odauianus, qui primus Auguftus didus eft, pratelfet,^? j. uidis ftirpe genus fecundum carncm duxifte, cumq; GïW^ •• minibus,intcr quos etiam educatus fucrat,plurimùmcoi'“’\; 6Caliaciufmoditquot; NumquididcircohatcnoiiüTcncccflcH^ de Chrifto prædidafuilfent,nequeisChriftus,fiuc,vt‘h, cantius dicamus, óxv^os effepofsit, in quo eanonfucHf^jy (^ut^rimumnonomjiia hsc itaprædidafuerunt,videos*'4

tgt;1{ÎM^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5;

fare nemo pofsit. Deinde ifte, quem diximus. îam ca ddefu no-»lit. qu» là x^'SS tantum conueniunt, amp;nbsp;ex quibus vere fit, vt Ïc-îiufitChriftusDei,ideftrcxilleætcrnus,qucmDEVS olim fc i^turumpopulofuopromifcrat. Caetera, quæ modo reccnfu-wius.in eo etiarn, qui Chriftus Dei non effet, accidiffe potcrant, tantum abclt,vt ca Chriftum efficiant,amp; proinde ad veram Chri ^iieognitionempertineant. Quodfieorum tarnen in Icfu Chri-Whiftoriafitmentio, admaiorem rei confirmationem idfit, vt folieer, eum omnes notas habuiffc conftet,quae vcnturo Chrifto idiuims vatibus, amp;ipfoDeo attribute fuerant. Inter quas5C tftï.faltcm ex parte, fatis expreffae erant, non quia per fe ipfae ad Chriftum conftituendum alicuius momenti effent, fed vt habc-Icnthomincs carnales, fiuc animales venturi Chrifti inde ab cius enuindiciaquædamcarnalia,amp;ipforumfenfuicöfentanea,qui- *' fos ad ipfuin vcrè poftmoduin coqnofcendum, 8lt; ampledcn-tl'un quafi manu duccrentur. Sed ad propofitum reuertamur* Noneftigitur falfa, vt tibi videtur, prior propofitio eius argu-» Wenti, quod tu aduerfarqs afcribis, quia is fiâum Chriftum non «wluat,qui ca illi tribuit,quae tu enumerafti.Nift cnim eius man-datorumvcracognitio,quamtuomittis,8lt;quæin capropofiti-onccontinetur,rctineatur, idcftnifi Chrifto eaipfapræcepta tribuantur, amp;nbsp;tamquam ab ipfo data agnofeantur» quæ verè ipfe

!dcdit,numquamvcrus Chriftus habebitur. Affumptio etiam,fi-w altéra propofitio cius a te, vt diximus, confiai, amp;'. aduerfarqs afoipti,lcdrcftè tarnen alioqui(nifi quôd,vt mox apparebit, ip-famalTumptioncmnonredèexplicas)conclufiargumentiverif. fmaeft. Nempe te aliter Chrifti didainterpretari, quàmipfe Chriftus,Slt; apoftoli fenfer int. Nam quod ais,ea difta non ad pu blicas,fcdadpriuatas perfonas pertinere, id nihil adeampropo-htionem falfitatis conuincendam pertinct. Quamuis cnim ea di-daadpriuatas tantum perfonas fpedare concederemus, exqs tarnen fatis aperte probar etur, non lieer c Chriftianis bclla gerc-K.amp;aliafaccrc, qua tu cuilibet priuato concedis, fiue id deinde iubcntc,autintcruenicntemagiftratuintelligas,fiucminùs.Præ-. .

; terci,uifiextrarcmlocutusfuifse viderivelles, necefse efset,vt ïductfarq idto potilsitnqm afser crcnt,te Chrifti difta peruersè

* ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a Q inierprctari.

4- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P-f^^jquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ./■ intcrprctari, quod ca,qua? illc indefinite de omnibus® (V adpriuatas tantum perfonas referenda efscaffim^^J^ hoe idem nunc di cere non quidem aduerfariorum a»“ u’e j^' falfi c5uinccre veile, fed illud ipfum fimpliciter negaf^' jn tc rcprchcndcrent, amp;nbsp;propter quod maxime affumpy^' jam veram elfe contenderenr. Itaque in cum errorew' jur quern illis obrjeis, quod fcilicet ca, qua? dicunt, pf^K^è’ rent. Sediam video, cur italocutusfueris. Nimiruim ƒ vt oftcndas,te, cum bellum gerere Chriftianisnonpem“ ^^; dô,fcdetiam mandas, amp;nbsp;alia ciufmodifacis,nonproF^'î trariainftitutainftitutis Chrifti, amp;nbsp;apoftolorum^ff ^-Chrifti,amp; apoftolorum didra, quæ ab aduerfarijs dût“ Ij^.' publicas, fed adpriuatasperfonas refpiciant. Atqui-^ -e qui tecum fentiunt, contraria infrituta inftitutis CMgt;i'' ftolorum cdatis, id, quamuis a te in eius argumentiai^^' explicatum, affumptionis illius tarnen pars nullomo ^^« bet, aut poteft , cumpars eius fit, quodconcludcnduiu « ob cam rem,fi in affumptione illa,fiuc minore argumtj'u fitionc ponatur,fit'ea propofitio non folùmvnumexd» f5 tremis, amp;nbsp;medium ( vt vocant ) terminum, quemadwo ^^; eft, contentura, fed pattern etiamalteriuscxtremi.quoU'^t: , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fimumeft.amp;contraomncsdialcdicasprarccptiones.Qï / w- ^jj^ß gß aduerfarijs ipfis, non autem a tc factum fuiffeƒ PF’ res, non ideo tarnen a culpaliberareris, qui tamfoedun» A mentatione neftenda ipforum err orem vel non aramadu^ , vel filcntio prorfus praftcrqfles. Mkto, quodnehacqu''* '^^, tione aduerfariorum affumptionem falfamefseprobafl^ : vt didurn cft, concedi tibi poirit,ca, quar ipfi ex facris lU'^^ earn probandam teftimonia citant, ad priuatas, non uuK® u/ blicas perfonasreferri debere, ncctamenfequatur.inil' j. gcrerc, amp;nbsp;alia id genus,de quibus inter vos controutrli^ ^ minibus chriftianis interdidanon fuiffe. quemadmodu® quæinfradicentur, apertiusconftabit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fn' CAPVT n. Sediam.argumentoifto.quodtuRacouicnfibusfellüJy^ fti,omifso,ad’cagt;quæ aduerfus fcriptum tuum vereabipus*,. fucrunt,adqj tuas refponfiones veniamus, Nam ip^c^dt^^ •

dammodo rediens, Curtefiftum Chridum inducere affirment (quod, vt diximus, ab aliéna diftorum Chrifti, amp;nbsp;apoftolorum imerpretatione diftinftc,8lt; feparatimtibi obiiciunt)tandeni ex^ ponis, etrefellerc conaris. Dixeras enim in expofitionefenten-tixtuxdebello.Chriftum ante mortem quidem agnumfuifee, poft mortem autem Iconcm. Hoc aiunt ipR nihil aliud effe. quimduplicemhftumqjChriftuminduccrc, hbiq; contrarium. Hic tu exclamas, non te, fed fact a Biblia nufquam non exprefsis verbis ea dicere,vndc ifta fententia eolligitur, Acq; ad id proban-dum Si bic, amp;nbsp;alibi per multa congeris. in coque es totus.vt de-roonftres, alium fuiffc lefum Chriftü a mortuis excitatum, quant Guérit ante mortem, in co pracfer tint, quod antea qui dr humilis, bi iniuriarum patiens fuit,nec ininticos fuos vlcifccbatur.poftca

i verb krox 8Ctert ibilis fadus, dehoftibus fuis graues ac dignas l peeuasfumpftt.necproptcreaduplicent effe Chriftum, aut ftbi 1 nbsp;nbsp;contrarium, fed duplicent eius conditionenteffe, amp;nbsp;v num at que

\ nindcmCbriftum diuerfts temporibus contraria tuhffc,Yitupe-l nbsp;nbsp;tia, Si honores. Verùm animaduer tere debucras, aduerfanos

1 taos exiftimaffe, te in argumentatione, feuratiocinaiione tu a, l nbsp;nbsp;qux pro exceptione adipforum argumenta effe poifit, ca volu-

.1 blediccrc, quae adpropofitam quaeftionemfacerent. ï^ift enint itamutatam Chrifti conditionem poft mortem fuifse dicerc vc-

• 1 turn verbis, turn fui ipftus exemplo dediftet, immutata hier int \ nbsp;nbsp;aieo,vt, quod antcficrtvetuerat,poftea, vt hat, permitervt, aut i nbsp;nbsp;nbsp;etiamiuftcril, nihil agis. Atqui,ftidftgnihcarttvcïbatua,curn. ' \ nbsp;nbsp;ais,Chriftum ante mortem agnum, poft v er o iconcm tu die, qtus ’ \ nbsp;nbsp;nonvidet, merito ca a tuis aduerfarqs r epr ehenfa fume, teq, du-• \ nbsp;nbsp;plicemChriftum, 8t ftbi contrarium, ideoque hetum inducere, • \ quimodb vuum, modo aliud pracipiat, SC caeleftem difciplinam

' übmfuam.quam, dum in terris verfaretur ,hominibus propo-' i luit, poftquam in exits eft, in allant quandamterreftremmuta-

’ \ 'ictuï Hueautempotifsimùm aduerfarios mos refpexifte, in-\ nbsp;nbsp;nbsp;dteitea verba,qux cöcluAentesdicuntpag.59. Cum ergo ijle Cbrijlus

' \ nbsp;nbsp;nbsp;«ont« ditcr docent nunc [uos bojles uincere, quAin iUe «crus cum fuis Apojlolis

„ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a iq «fl«t

effet, vt ad próp b fitum non fäccrct.rationcni tarnt!’'’’ ^/ dcntur, dum oftcndcrc conantur, Chriftum ctiampOi^^^^p.. mi tem amp;nbsp;placidum fuilTc.fuofque ininlicosingratP® ^|j^' | Sic enim brcuiter refpondent. Primùm negant, CW*, jj^ mortem ex agno leonemfadumfuifse. Deinde, ctia ^^gt; effet,hoC nihil ad immutända eiuspræcepta pertinfK” ,,;;' Pofferius hoc fic elcgantiffimè probant.

Chriffus, qui poft refurrcdionemexagnoleofit »^|^,r^ nos bellum gercre,6lt; inimicos noftros vlcifci, expeda ,;-eft,vt amp;nbsp;ipfi refurgamus. Interim autem, ficut illegt; ant” 1^ furgeret, agnus fuit, amp;nbsp;fe macrari pcrmifit, ita amp;nbsp;‘’^^^^ rf'’ 1 amp;nbsp;nosmadtari finamuspotiùs,quàm vt nos iplósvibra ^ -cifcamur. JKtqiad hoc tu nihil prorfus refpondes.qu'n. ;1' quodrcfpondcas,nihilinuenirepotueris. Prins autem ^ uerlus probationes tuas non male, vt arbitrer,tuent confirmant. Nam, quodex Apocalypfi probate nityf'’’^;lt;' ftum,qui prius agnus fuerat,poftquam refurrexit,leone lt;ftum, Primùm aiunt,tcnonintelligerc,quofcnfuChin ratione illaLeonominctur. Nonenim, quiaexagno* jjj» carnalem aliquem gladium fumpferit, amp;nbsp;hoftes fiios tm ' ^^^^ rit, fed quia Satanam, Sf mortemdeuicit,poftrefurrei^ ;, leo eft didlus. ld quod ex ipfis verbis patct. Vicif^™J^ jje# 1 rädix Deluid aperire l!brum,Gr folumfeptem ßgMculd ern^^, p, fententia paullo inferius repetitur, amp;nbsp;explicatin'las ver 1 ^ gnM es dccipcre ltbrum,C^ apenreßgnaculd eins, quoniäm oeeifw ^b mißi nos Deo inßnguine tno ex omni tribn, O~ lingua, O'pofiiie,lt;^’' ^ CZ feeißi nos Deo noßro reges,er facerdot es,er regtutbimusfuferfeir^^ quibus apparet, non de alia leonis illius Dauidici viaona T^ fermonem fuiffe, quam de ca, quam fangiüne fuo adeptus t ' qua fcilicet Satanam, Sd mortem deuicit. Namque, vtKnp eft, pet mortem abolcuit eum,qui morris habebat imperium. ■ eft Diabolum. Atque non abftmili ratione etiarnaitenw’* leo dici poterat, co quod in Dei forma exiftens diumas vires t’ merit in dæmonum expulfionc, mortuorurri refulcitationti* omnium morborum dcpulfionc, tumimpcrio, cuiefdereopf^ 'tuit inanimata fcrociaq; ekmenta, vt ventos, Si aquas.Sieti^^

ipforum verbahabenc prædida pagina ÿg* qn» tu, vt alibi dice-mus.prorfusnon intclligis. Deinde affirmant, in Apoca.Chri-ftum iam regnantem agnum vidorem vocari,amp; gloriam Dco.a-înoq; tribui, amp;nbsp;thronum. quæ omnia ex his locis manifefte pro-baiitur. cap. 5 j^ 1;. cap. 17 ƒ 14.8lt; cap.iî ^ », amp;nbsp;3. Et fane miruin rft.cunrChriftusin cavaticinationetricies plus minus agnus no mmetur, femel autem tantum leo, te ex Leonis appellatione ar-gumentumeiusfcueritatisduxilTepotiùs, quàmex A gui, man-fuctudinis,8lt;cum exagnolconem efse factum, ibidem probari, tamconfidenter affirnrafse. Quid quôd manfuetudinis,aut feue-ntïtis rationem in appeUationibus illis habitam non fuifsc, id ûtis oftendit, quôd Agno iratribuitur, vt patet ex cap. 6 / lô ? Qll''iquôd neidquidem verumeft.quodtuafseris. vnde con-f’ïreputas,eum, qui agnus anteafuiflet, leonempolfcafaâum cf-ff.Chriftum videlicet ibipriùs agnum,dcindclconcmvocari,vt in fine paginé »6. amp;nbsp;initio ly-difertèfcribis^ Nam manifefte leo PdîæoIogiU plus vocatur. nempe cap. S ƒ J. cum agnus nufquam antea, fed ppu. Quente vcrfu priinùm nominctur. Ncque verô opuseftadca l Tdponderc.quæinrefponfronetuaproexplanationecompluri-I nmlocorum Apoc. in quibus Chriftus agnus etiamnum voca-'w.quafiparaphraftem agendo,fcribis. Satis eft enim oftendiffe, Chriftü alia rationc, quàm tu putas, inibi femel leonem appeUa-i nbsp;nbsp;tu fuiffe. £x quo quidquid in explanationc ilia tua aduer fus ca,

1 Wmodoamedittafunt, continetur, prorfus corruit, atq; dif-1 ‘oluitur. Adduntprætereaaduerfarq tui, Chriftum naturS non I mutaffe, ctiamfi commutata habcat probra ingloriam. Quod 1 frofedó fatis efse poteft pro refponfione ad ca omnia,quar tu la-I tiffimè perfequeris,vt Chrifti conditionem adeo mutatam fuiffe 1 doceas, vt ko ex agno faftus fuiffe dici ^offit. Non enim poft 1 fdurreftionem minùs natura mitis minusue placidus Chriftus 1 h«us eft,quàm ante fuiffet, nedum vt faeuus amp;nbsp;ferox ex pacifico 1 ^manfucto euaferit, quemadmodum agni, amp;nbsp;leonis tranflatio-1 nesiftæpræfeferre videntur, etiamftnonmod»fummumimpe-hum, quod antea nonhabucrat,poftea fit adeptus, verumetiam

, noftcsfuos,quodantcanonfeccrat,pofteafitvltus, Nam,cum l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adhuc

adhuc in terris agerct, nondumciusinimicorunn ^,{'^ t uenerant, quó poftca peruenerunt, vt omnino PT^jjjjtiit j dicandaefsent. (^landoquidcmfcclusinudominu^^^^,^ , ', i quodq; aliagrauiflimamultavclarguebat»velin ipfuni Chrilhim reqciendi.vtq; fiiper ^’'^^^’’^^^ruiJi!*? ante perfectum, Slt; confummatum fuit, quàm poft ^jpi?, recrionem ipfum ab eins apoftolis fibipr»dicatum»^^|,j? J dominum, acregem, Deo mirandisidoperibujinf .^-p fadis atteftante, declaratum, nihilominusrffu^ba^.ƒ’ Cerunt. Quod vel ex eo patet,quod ipforum P‘®*®%,1(Üf/. cidiumHierofolymitanum, eorumq;, quiextantï t^.^,^ ^z fuerunt, per orbem terrarum difperfio, nonantea«^^'’ plane ipfos Chrifti iugum poft apoftoloruin prxdK^ iecilse, feu ferre noluiTse,conftaret. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^jif

Adhæc, qua.’ hadenus a nobis aduerfus didum**®y। Chriftus,qui antemortem agnüs crat,leo poftearau%^q Racouiennum mente,amp; ipfo fcripto relata,Slt; expn^ ^^.^, nihil fimilitcr a te refpondetur. Nam qua’ de locoiüogt; ƒ^ fbil, 2, tf, foriMDnejfèterc. amp;nbsp;de Satana a Chrifto fuperato Kf’“^ Ijponfionc haberi non pofsunt, cum inde apparcatd^ orum neementem pcrcepiftc,nec verba curare,vtinlf jib jus laboris noftri parte planum faciemus.Eam tan£gt;*''|jjip^ in re corum rcfponfionis partem atcingis,in qua,»«®?^ dium prolatis,Chriftum etiam poft refurredionem.* ^ poteftatem in hoftes fuos dementemacinitcm fu»^’^ ftrare conantur,Slt; quidquid lue ab illis diâtur,hoCfl’£‘'Lf’ te côtineri autumas^Chri/tm multos fuos bofes tietm^Ergo Chriftus non eH ultus fuos hofta. (^od a''^^”’'*’? j^r^' infeitia’ damnas,atq; adhuncmodumrcfellereinftitaispƒ . Kofes chrifti panitendo ex pdleu pirata incendia, fichant f*’'®''^ƒ horreum Dei erat reponendum, Sedhocguidimpcditncrchiia~9fgt;^ ^^ quam cribro bene difeuftiftet frumentum conijeeret, is ^ui uentihht^f^ in ignem inextinguibUem { nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ij'

Verum, Palæologe, aduerfariorum argumentivisno eft, quod Chrilhis rcfipifcentes hoftes fuos in gratiam r^ Vt tu in enthymemate ifto ex eorum verbis formando ea*^

vidcris, Sedin co,cjuodhomicidis fuis,dia poft refurreftionem, vernam vitro obtulerit, ^ poteftatem in gratiam fecum r cdeun-di fecerit. Quamuis enim rcccptionis in gratiam tantummodo memmerint, id fine dubio breuitati confulcntcs fecevunt » vt co* dem tempore non fidam ühm veniæ oblationem fuifte, led ex » -uimo tacum, amp;nbsp;non oblatam modo, fed ctiam r^ ipfa ^æ*. J veniamfignihcarent.Quod ctiam fatis perfpicuü eft ex uns ip o* tumverbis.quæ ftatimfequuntur pagina 58. Et edndem gratum owm- . iMubiqdlidæK er gcntibi« in nominefuo fr^dicarÜMj^it. Legantur vci PetriChriftiapoftoIi.SC propterea dus nomine ipfiushomKi-disadpcenitentiamagendaminuitantis. AitemmjpciM ra ara, ^f^ovu/mj. H»

\ wJ Äm fandum cr injium negajtis, er peujl« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^

\ tunuobi5.aMtoreinucrö«itlt;eintcrfeaJlis,quemDciMf«fci « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ernoftis

\ wtnosteiiesfHim«. Et in fide nominis euw bunc ,^«em uos u deti^ , ^ w \ conpniitnomeneiiw ,crfid«4«*«per cumeft dedttmte^am fanitatem \ ifiaminconfbeft« omnium uejlrum. Et nunc fratres feto, quia per ignoranttam 1 H^jicut er principes «eJlri.Dciw autem,qua: pra:nunciauit per os omnium 1 nbsp;nbsp;popbetarumpati ebriftuwfuum, impleuit fic. Panitcwwi igitur,er conuer-

tMini,«HcUant«rp€ccata«eJlra,8Cc. Potmtnevnacumdecentequa _ dam^tauitatemitiusioqui,auteffic^ws eos

^\ospo(uit. Deindevevo,nc de veniadcfpeYaient,quidcpndad iWexpartealiquaexenfandumafferripotcïat,attuut. Ac pq^ l'ttmol’pemccrtamvenix, 8C veceptionis ingi atrampropo uit. ï-quidem v idet c non queo ,quomo do fe mitiot em,aut dement 10 ^tmiuisboftibus prtebere potuerit CUtiftus, quam pratbuit, fpioimipffs inter ieftovibus fuis tam placidé ,tamq;oenigne ege« intquoïum etiam teffpifeentiam quadraginta perpetuis annis ex Ytftauetit.Totenira,annosatqeo amp\iùs,ab eins morte.adHic

3Ö. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P.^'1{Sgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ƒ1

îllis, nee alqs împeenîténtibus, vt ais, poftrefurreffi®®'gt;■ quam pepercitjic ante rckirrcCtioncm quidem,qu3fflW’ ,^;' fentias, idfecifte, vel fcribitur, vel verifimilc cft. Ct^t^^-^r tequammoreretur, pattern rogaret,vt interfcdorib«$'''i J? tuclt;e ïj. 34« feereheauftamaddidit, ^«M,inquit,«cft(««tg«!ilpoW^quot;“\/ j^florumj. v. cet caulTam, ob qua per Petrum apoftoluni cifdempofiï'* ^-fpem veniæ fecit, amp;nbsp;propter quam, vt omnem element' , i. Tim. *. y- Chriftus oftendcret, fui mifertum fuifte, ait Paulus.vtl’^^;

telligas,eadem prorfus ratione ignofccndi hoftibus fm$’ iffe Chriftumpoftmortem,qua ante vfus fucrat.necbC !•gt; tibus magis ante, quàm poft mortem,ab ipfo ignotub** .y vides,germanam aduerfariorum enthymematis aUb^FL'-quæ elfe debuerat, ChrijiM^poftedqiidmiimortuisrej'tim^^^^i^.-:' . iloribui fuis uenidm obtuht^Si veriftimam cfte,amp; rcftininib’^'^;' cludi, quodipfi volunt. nempe Chriftum poft morte® ^-j-leonem non effe facftumjd eft manfuetudincm,amp; dewci' ; ga fuos hoftes nó depoftiifle, qua ante illis oftendeiats'^ y loco iram,ferociaq; fumpfifTe, vt tu affirmas.non autf® ' ^' ter,chriftü non effe vltum fuos hoftes,quemadmodu® rudiledorifacienscosloquentesinducis.quafiillibi’v'.,'.' Palaol, teebM. gcnt,Chriftü poft mortem dehoftib? fuisiuftaspair®'“^-quod aliquädo tandem fa(ftüfuiffe,ipfalucc eft clarius-t ^.■ pagina 58,negate videntur,a Chrifto etiäpofttefurreffi®''' quas vltiones (vt ipfi loqufitur) fadas fuifte,tarnenMi^^^p endn cft, vt ad eas vltiones referatur, quas malta mâlutf’'ù’ patientia vnà cum aperta amp;nbsp;eóftante veniæ ptoini-Hioned ^ da non anteceiTerit,quemadmodum ex ipforum verbis pe f; urn eft. Quare iam fatis conftare potcft, id verum cw’^ ƒ; initio diximus, te aduerfarijs tuis multa affingcre, coru®jf^. tem fæpe aliter, ac deceat, intetpretati, ca minime perop‘ ;^ quæ ab ipfis vel pro fe, vel contra te in medium afferuui* hæc ex ijs, quæ infra dicentur, adhuc apcrtiiis conftabiii't^|j^.j ■

Iam veró abunde patere arbitror, tedcaRacotuin priore tuo fcripto reprehenfum fiuffc, quodaffirmaueU^ ^ ftumpoftmortemleoncmexagnofadüfuifle,ncctccori ^y । iedioncs tuis rdponfionibus attigiffejicdum, vt dcbuci''gt;^' ^

Tifimikcft, cum, vt diétum fuit, 8lt; duplicem, amp;nbsp;fibi contrarium Chriftuminducat. Numquid, non poffe nos ex Chrifti,dumhic viuerct,humilitate,atq;paticntia documenta fumere iniurias no bis illatas patienter ferendi, amp;nbsp;omnemfpiritus elationem vitan-ü, cum nuire in cælis viuens die non ampliùshumilis amp;nbsp;manfuc-tus,fcdferox 8( iniuriarumin^atiens fit ? Sedncquehoc, vt o-ftendimus, verum eft, nee, fi efkt, quidquam ad rem facer et,cum dia bt conditio Chriftiin cel o regnantis,8lt; noftr urn in terris ad-buc(ub cruce eius voluntatc gementium, Chriftumq;, SC cius fa-öaumtari debeamus, non, cum longe alius faftus eft, atq; nos fi-mus,kd,cum talis fuit,quales nos Irodie fum9 uUudfeientes, nos, rnfiquemadmodum olim is inlroc ft atu noftr o iniurias omnes pa tmifsime tulit, fic aduerfus cos, qui nos quantalibet iniuria affe «Tim, mites amp;nbsp;Irumiles fimus, ad cumftatum, in quo ipfc nunc tft,minime peruenturos. quinetiam eo perueniendi viam potifsi mambanc cfte,vt amp;nbsp;iniuriis afficiamur, amp;nbsp;afdigamur, amp;nbsp;perfecu

\ rhvoreft id, quodipfcChriftus drxit, -Non ejb difcipnliw fupra wetg.!- MJtb. 10.14. \ SiTuk^roneftfeïui«w4oïdominofuo. Siwcperfecutifunt,cr uosperfequeaaoban.iï. »0. A tw. Ldicmmlraicdicens, Apoftolos alloquitur,tamcnrauoncs.

A quas lui difti affert, aperte demouftrant, non ad ipfos apoftolos A tamum,vtetiampleraqralia,fcdad omnes Cbriftianosilludper-A tmcTc,cnmncmo Chriftvanus nonbtCbrifti difcipulus,nemo 'A rwbrCbninkvuus. Vcrrunidfinedubiotibivis(Namficip-

\ kpagma m. SC dcinccpsteexplicas^noneReaClrriftiperfona, '■ \ dumbic ager et, exemplum pr o magtftraübus fumendumxum is

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b ü drum

*2* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pyrj{.? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj(gt;' dium exercer, Sé fceleratos homines, fibiq; rebelss P^;' uerèvlcifcitur, ficeius exemplo magiftratibus IiC£gt;^ terficere, atq; holles fuos grauiter vlcifci. ji^

At vide, quàm grauiter erres, præfertim fi cft,quin velis)huius rationis vi pnuatishominibus^^ tus audoritate Bella gercre.Sc iniurias fuas vindien’^L ƒ cludendum effe vis. nam de hoc potißimum inter te. ^ ƒ enfes controuertitur, vt ex ipfo priore fcripto t“®’“'^ mum iftam agni Chrifti in Iconem mutationemexCOgK^ nifeftum eft. Primum enim non ciufdem couditionis*“ j^ji^* Chriftus perdit, atq; vkifcitur,amp;q, quoshodican«? !ƒ interfici, 8C in quos vindicari Chriftiexemplo^bip^Uji^ tendis. Illi enim perditæ Ipei homines funtjaniniiqiü^P.j^? veró plerumq; vel commilTa fcelera deteftantes, ac WL^' aut certè ita præ fe ferentes, vel de quibus adhuc teft, vt ex hoftibus amici fiant. Hueaccedit, qudd«®®^ Chriftus hominum corda, 8lt; idcirco qui pro defpÇ'^® fint, facile intelligit. at magiftratus, quomodo aH*!“. L: Iperato habendum effe, ftatuere poterit, cum vix ^“^‘quot;’/Ljcr'’ rede noueritt’Deinde confiderandü eftjCliriftüiiigl^^^^rjji; do errarc nó polTc, quippe in quem nullanecignoratiO’ .^ƒ tia cadcrepofsit, 8C cui nemo, nih fumma cuminiuna ® ,; contumax effe qucat.At veró ciuilismagiftratus vel o ’^j|j^ tia,vel ob malitiam iniuria aliquem gladio ferireP®‘. bella aut fufcipere,autdefendere,ci“i fieri pofsit,vtquisgt;r.. mo illi hollis,autcótumax fit. AlioquicfiCexempngJ’^jli^ii ges bellüinuicem gererent, neuter ipforfierrare pogt;« ’ ,;ƒ alter altcrius hollis effet, vtriq; alterum tarnquamho ^^ Chrilli exemplo vlcifci, aeperdere liccrct.qnomW..^.^p'. excogitari potell. cum neceffe omnino fit,altcruti um ^ ^^^ care, eum fcilicet, qui iniullam cauffamhabeat.nam't'^j^^^ llam habeat cauffam, id nempe fieri nulle modo pote • ^^^ banc candem fententiam dici poffent. fed hæcpauca * nbsp;nbsp;^.

non quidem vt ciuili magiffratui (ne hïc quifquamca gladium exerere non licere,fed vt Chrilli in cælo c^niraH*’^. plum ad nollros magillratus ea ratione, qua a te quot;V ’^j^jj^jai

T^ÎM^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.

rommodari poffe, apparent. Quare iam vkeriùs progrediamur. îae enim, ciuiU magiftratui ideir co amp;nbsp;fontes intcrficcrc, ^ mmboftibus Bella ger ere lieer c,quódchriftusfcilicet,poftquam nugiftratus faftus eft, 8lt; peccatores perdat, atq; e medio tollat, 5(cuminimicis fuis bella gerat, quidhoc(rogo)ad priuatos Chri I ftianos, quitus interdiftum eft non modo, ne occidant,fedetiam ntcontumclia quemquam afficiant, quibufq; mandatum fuit, vt 1 Ixnc faciant inimicis fuis ? Num illis concedetur, iubente magi-Ibatu.Dco non obcdirc,8C homines interficere, aut magiftratus audoritate, amp;nbsp;poteftate contra Chrifti piaeceptum ad vkifeen- , i I dis proprias iniurias abuti» Inuenict fine dubio magiftratus ali-ospvstcr vetos Chriftianos, quibeUigerare non dubitabunt, ^ busbabebit, ft ipfe vel ex officio, vel alio quopiam accufante,iu ws-quiiniuriis alios afficiunt,animaducrtere iure pofsit,quam-«Bmterimtj.qwiniuriafunt affect 1(1 ta Chrifto iubente)taceant, Si damnum potlus patiâtur, quam alter i vllaratioue malum, aut pwloAumcréent.Imitabitur magiftratus Chriftum, ft Chrifti «cmplobellagercre, amp;C vlcifcihoftes voluerit. Ïs cnimbellum Budais iuratishoftibus fuis, quiq; fe inter fecerant,illaturus, ine-''^'V'^indicaturus, non Chriftianos delcgit, fcdldololatras,V c-brihmum, amp;T itum. in quorum exercitu vniuerfo ne vnus qui-«mChriftianus fuiffdegitur. Quod certe muko aliter fuiffet,ft C-btiftus poft mortem exemple fuo iuftumheUum (a chr iftianis 1 Videlicet militibus gerendum) approbate voluiffet, vt tu pagaS. fttibis, Quos enimmagis decerevidebatur Chrifti iniut ias vlei \ id. quam ipfos Chriftianos, aut quodbehum magis vel iuftum, 'detiampiumexcogitaripoteft, quamid, quod pro dominiue tegului, atqadeo fummibenefaftoris , quiptofevitarnipfam Vmluàerit,honore,SC gloria aduer fus teterrimos SC immamfsi-' ^ quot;aashoftes lukipiatur ,qui per fummum fcelus cum innocentifsi *'aum{upplicio,ac motte omnium maxime dcteftabiliaffecerint, ^dtïe datoremfpr euer int, atq-, teiccetint » Quid quod Chti-ft'B.ïeternus noftet ac caeleftis dominus. Si t ex eft, cuiushono-it«.^ gloria iphusDei gloria continetur ^ Cum igitur in omni-\in\ipbs Chriftianis conuenientifsima 8C iuftifsimabelligerandi tïuïïa,noriChriftianotü,fcdl.dQlolattatum opera vti Chr iftus b iq voluerit.

Concludcndum e/l, nullumcHeramluHiim bellum.q-^’quot;^' ftianiimpopuliimdeceat, amp;debcre ciuilemmagillr3tii®'quot;u in re CJiri/fiim imitari velir, non ex veris CIiriftianis,W«J^i hominibus fibi exercitum comparare, tantum abc/h '^lt;j exemple chri/fianos homines ad bellum gerendumaA^^' polTit, aut debeat.

lamqi tandem, vt arbitrer, intelligipofell, ex®**' quæ Racouicnlês tue fermte obiecerât (quidquidfuW'’'^' fpondens) vcrilTimum ene prius illiid, videlicet dupli«quot;^^ ^um quendam Chriftum ibi defcribi, b modó, quï diob ^ vis, eum peil mortem ex agno leonem elle faftum, ad/''’'’T, tam inibi quæhionem de belle a Chrihianis gerendo ab^ tiene pertinent,Nmic ad al ter urn deueniamiis,amp;:,quód(fnj^' tuum aliéna inhituta ab ijs, quæ Chri/fusiplc tradidir,'^’; aduerfus relponfiones tuas tueaniur, ÄrcdiffiraeabiHö'^’* fuillê, demonftremus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

CXP V T Ulf nbsp;nbsp;nbsp;QvOniamigitur Racouienfcs,vf oiienderent.idd^^o’^ j

fcriptum aUeiu inflituta lis.qux Chriüiisipfe tradidïwquot;‘'gt; j cere,quia Chriftus üiospadficos, 8Chumiles effe 1 malum mal o rependere, aut vim vi repeUere, adeuvimf^^^, ƒ giüratum quidein faasiniurias cos vldfcipermimt.dii^'^ / ptumtuumecontrario, Chriflianos bclla quidemgeterer^ 1 aedehere vehe, in ipfiCq; hominesinterficcrc.apudmigil^^^-^ / verd ius fuum fecundü leges quantouis eum aduerhrijnülol^ I fequi, Q^ioniam.inquam, vthocRacouienfesoHettdcraamp;^l^ 1 fills Chrim dida, atq;prxceptapotirsimiimpro{ulcrc,lt;l^^'' j bentur Matthäi cap, f. videndum eü, qiiomodo tuprxdH^^ 1 flimonia diluerc tentes. Duphei igitur ad id via viens. Pri'^ I negas,ea omnia pra-cepta ad omnes ChrUUanospcrtincrd^ 1 podolis tantum, amp;: verbi minidris data fuiffe ais. Deindd'^ ƒ aliam eoriim fententiam ede, quàm aduerfartj puteni, iKC^^ ƒ di, qux fcripto til o refragetur, demondrarc aggredensßf’^. I fus duplici rationc. Nam amp;:generatim omnia HcinterprctJ^ / ede vis, vt tu,v fententia: non officiant, Sifingulatimvinquot;”!^ / que examinans,vel ex verbisipfis, vel ex aliis coniedlurisi»^^ 1 cxjlds tiio fcripto aduerfan,planum faccreconaris, h^f^ 1

lüum vidcamus.quibus rationibus, aut indiens, fine argument is probes,ca prçcepta folis apoftolis,amp;: verbi miniftris data a Chri ftofuiiTc.

In initio igitur cxplanationis illius tuæ in quinótum, fextum, ftfeptimumcapitaMatthæi,pag.videlicet 100,amp; 101. hoepri-nrum indicium affers, quód apud ipfum Matthæum, fed paullo darius (vt tibi quidein videtur) apud Lucam fcriptum eft, Chri fniniaddifcipulos fuos fermonem fuum conuertiffe. «t intciligcre^ fw(inquis) oratioiiem ad Afojiolos, miniliros fcilicct uerbi Dei dirigerez

Hic,antcquam aliud dicanaus.monendus eft lector,te pro con- ’Pdheologi cY'^ ^rdoid fumcre, de quo vehementer dubitatur, immo, quod fal- Yor, ‘“'neiÏc,plnribus inodis euinci poteft,Lucam videlicet cap. 0, e-Menicodem tempore habita Chrifti concionem narrare,quain ^«tth»us cap. 5. exponere incipit.cum tarnen diuerfas has duas foncioncs fuiffe, plane diuerfæ vtrobique circumftantiæ aperte '^'’Ccant, amp;nbsp;quæ a Luca narratin', multó poft fuiffe habitam, to-''usbiftoriæapudvtrumque cuangeliftam fcriesoirciid-.it. Ex juoilludnccclfario confequitur, cumChriftus eamconcionem •^wit, quant Matthäus exponit, amp;de qua nominatim nobis a-grndunieft, Apoftolos nodum ab ipfo conftitutos fuilfc,tantum ’^.vtadfolos Apoftolos orationem fuam dirigere potuerit. ycrumtainen,vtcxceptionis tuæ vanitas euidentiiisappareat, ’hbimus tibi, vtrumq; euangeliftam eundem prorfus Iclu Ghri-fbfermonem exponere voluiffe, id quod etiam (quando fortaf-fgt;s vulgo opinio iftarecepta eft) inreliqua vniuerfadifputatione pcite femper poncmus. Atq; iam aliis rationibus ea, quæ hoc 'oto dicis, refellcre aggredior.

haq;primùm, iudicio mco, in eo fallcris,quôd in ipfo narra-tionis quafi veftibulo Lucç verba tibi magis fancre credis,quàm , quot;httha:i,cum immo contrarium cenferi debcat; Mattheus emm i “tót aperte, Chriftum difcipulos, qui ad ipfum accefferant, do-

^It. Lucas verb tantummodo ait,ipfum,eleuatis oculis in di-'dpulos,dixi(fe,BeatipaKpcres,amp;c. Matthæus feribit, lefum, cum vididctturbas, afcendilte in montem. Lucas veró narrat, vniuer hmturbamquæfuffe,vteumtangcrct. Quisigitur non videt, K verbis Lucæ Chrifti fermonis recitationem antecedentibus

multo magis dubitari po (Te, ne Chriftus, licèt difdf®*‘’’ ^ retur, ad turbas tarnen quoq; verba fua dirigere volu^'V ex Matthäi, præfertim cum in initio cap. fequentis^’^ j* ea verba,C«wt autem impk^et omnid uerbd^ui in duwpofuii' de fatis oftendit, quamuis, Matthæo attcftante,Chr’’Ü^|;lt; pulos fuos docere inftituiflet.voluilTe tarnen, contre ‘i'”’^ tias,vt reliquus etiampopulus,qui circumftans owW^Llt; ba audiebat,ex illis dodrinam fibi falutarcmhaurirep^^^' pe quæ ad omnes, qui ipfum fequi vellent, ex æQ^'^F? .lt; Curcnimalioquipopuli omnia audientis Lucasmfi’i' lt;nbsp;Pd lt;eooguip i j.j(pgj P ^j^ j^Qjj j^ jppg jj^^ aperte ais, Chriftumt'*’^. ;; _ con rarw, dirent, doftrinam fuam propofuifle ♦ Quod idem f^^-j( eras in illis verbis, Audijlis, inquit, uos duodecimii^äpu^. ^p' uos onnes, SCc. Sed quid dicoC’Nonne ipfe Matthäus ^'^ tilTimè fcribit, Chriftum in ea concione ipfas ^. jf;ifi^ Chrifti enim vniuerfo fermone expofito,illico admng^ rft,cum confumndijet lefus uerbd h£c, admirdbdntur turbi[itf^ j^jijf Erdt enin docens eos,ficut potejidtem hdbens,cr aonjiei^^ ^^^jp*, nomen Eos, quod xylods in græco eft, turbas rff^*^^tj(iiiigt;®,. dere pofTunt, præfertim cum in græco TurbænoU ^j^^ijjF in latino,fed mafeulini fint generis,numeroq; P^^^n^ni’'^ giuerfatio tibi relinquatur,enunciatæ fuerint.^m“- ,[ƒ; Pdheoloÿiudi- Et tarnen tu (nefcio qua fronte, nullo t^^'tè ƒ di^^f^ fiimi deßderd'' M«nillud difcipulos referte pofsit, eadem Maft ’ fjjiif^J.

tur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tans pag, nS.poft vocem hac ipfts de tuo 3tl‘^’’*’rdacfgt;'*^ 1'

ba illa, docens,fdlicet difcipulos fuos. Itane vero ^””P * jjf(ftè,i*'^ ri imponere ftudes, 8i facri fcriptoris ''^’'ba,quæ jjjr;’''^ Pdheologi dU' co fermone a Chrifto dodas fiiilTc.aiûtitaadœta jj^fje’ ddx inpofturd, rumpere, vt folos difcipulos fuos Chriftuin doc nbsp;nbsp;piiü’

dcantur, nihil plane crubefcis J* Ethæcvoloc J fponfione ad primum iftud indicium tuum- . «ifdpol«’^; ^dïifologi ld' Secundo refpodeo, te non kuiter l’^tiq“’ ^juifti’^’';-pfus. mine eo in loco apoftolos tantum, 8C verbi V^^tfr

gi pûtes. PlurimienimeratdifcipuliChriftip ytpat^^y nam ex difcipulis Apoftolos Chriftus F^^^g*^’'^.^[jjpfoft^jtti ij, needum aln, præter diiodcciniillos, fuct^’

f ‘’g^ti-Nam fcptuagintaillos poftea creates fuine,teftis .'quot;^“^^5“‘’“*^iocap«‘o. Atq; idem panter teftatur, cum L«c. 0, if.

'riftus coin fermonem habuit, non illos duodecim modo, fed turbam Chrifti difcipuloriim.hoc eft ingentem corum numerum Wniiffc. feu niauis reliques dilcipulos, quibus, quiapræ illis du-odecim vulgäres difcipuli dicipoterant.ox^ïJ.feuTurbæ no-^enaccommodet. Cumigitur vterq; euangelillaDifcipnloruni ‘unpiieiter meutionem faciat, non funt illi duodecim dumtaxat nndligcndi, qui foli, vt dictum eft, apoftoli, Sé verbi miniftri e-rant. Alioqui, contra manifeftam veritatem, nullos alios difci--pulos pra’ter illos duodecim Chriftü habuiffe, vel certè ibi præ-'entesfuifle,fequeretur. Qiiódfivelis, Difcipulorumnomine quot;^^^oXHj.'folos Apoftolo$ftgniftcari,refpondeo,vel id nufquam Mumfuiffe, nifi, vbi ex prïveedentibus de ipfts folis fermonern tffeconftabat, vel, fi alicubi præterea fadum fuit, nihil effe, cur biequotjudemfaftum fuiffe ftatuamus, nifi plerifq; aliiÿ inlocis. immo ferè vbiq; id fiat, prcfcrtim quód, fi vllo in loco par urn vei '■ifimile eft, idfaftumfuillc, certè mc eft, vbi id narratur, quod pTJffcntibusalrisdifcipulis tune fieri contigit, cumvix duode-dm illi ab aliis felcfti effent,imme cum a Matthæo eius fcledio-Uisnondum mentio aliqua fada fuiffet. Qui Matthæus tarnen,c-ft’m poftquam eius rei apertam mentionem fecit,cum de apofto bsillisloquitur, fimplici Difcipulorum nomine non eft content« l tus. fedaddit Duodecim, fine Vndecim,vt cap.10.^1. cap. xo, I l^i7.cap.x6.)^zo.SC cap, 18.5^té.atq; idipfumalicubifacit,vbi ■ I minime erat opus, Sé ex ante didis conftabat, de duodecim illis tdefermonem,vt cap.n. ƒ., Patetigitur,exeo,quódChriftus i I folos difcipulos allocutus fit,no fequi,cum folis apoftolis,8d ver biDeiminiftris ipfum fuiffe loeutu. Difcipuli Chrifti ab euaiv geliftis,vt nominis ipfius notatio poftulat, q omnes appeUantur, «luieius difciplinx adhærebant, prî^fertim fi id palàmpræ fc ferrent,adeo vt etiam ab ipfo, id eft, ab fis, qui iam eius difcipuli e-rant,baptizarentur,vt çolligi poteft exloh. cap. 4. ƒ i,quamuis vcrboDElannunciandodeftinati abipfononfuiffent. NamSé lofephus ab Arimathæa, qui non tantum verbo Dei annunciate lob. 19« do ab ipfo deftinatus non er at, fed neq; etiam palam eius difcipli-

næ adha’rebat, difcipulus Chrifti appellatur.ƒ ï*’^|,fjiiogt;^ »7« tus, cui vifum Chriftus reftituerat, ait ludæb jjuJdb’',/ (juni er uos uultis div; difcipuli fieri i Qijod certè niw Jp,.0ƒ‘^.• Numquid SC vos eins dodirinam amplcdn vullis* ^^,^,, fpondent ipfi.T« illiia difcipuli ßs, nosiuiem llt;wp^rLptiiS''' reor, ne in re apertiflima pluribus confirmanda’ t u^j dear. Quare iam huicfecundæ rcfponfionifineui*

Tertio rcfpondeo, ctiamfi tibi concederttu' ’rj,j)[j^^lt; folos apoftolos,8lt; verbi Dei minidros orationtW^ujpi^^. vt exteri tune vel audirent, vel intelligerent, c^^ p(r[igt;’‘’j continuo fequi, id, quod tune cos doccbat,adalio i.^j^fpy luifle. Quinimmo, cumperfpicuum £11,11011?^“ ^. in perpetuo eo fermonedixit Chriftus, ad vitægt; ^ jeS^ tutionem,amp;corredlioncmattincre,nonquidem f^jp.''‘' fed aliorfi, vt ea præfertim magna ex parte hint, ‘l‘?^j(|i»'\; tinentur, vbi tu in explanatione tua pag. is?- ’P^’''d(|ii(l*® / ba ilia, aypocntit eijee primtim ,SCc. ad Apoftolos qj“, fÿiji''^. ad Scribas, amp;nbsp;Pharifæos torqueri, nullo mododuw jj,i!-., detur, quin, fi folis Apoftolis cum locutuin £“'quot;‘^''‘’^,„1, ƒgt; ca docuerit, quæ illi deinde carteros docerc, non an .^i!lt;^,j tantùm præftare deberent.Nec fane verifimilc cftgt;^ juli 1^ quæ in concione ilia Chriftus dixit, ipfis Apoftom’^pc^. allocutus efiet, accommodari polTcnttam longo n^f ^j^dt!'^ publicc,amp;; in tanta frequentia,ad ipfos dumtaxatin* .J?'^ urn vfum fuifte, amp;nbsp;nonpotius fummam quandanft^ ^pd’^ «æ euangelicæ eis propofuifte, ac tradidinc,qua? y ° jpJü *j entes pertincret, quibus, amp;nbsp;eorumfimihbusipli^“^^pdJ'*^ nus fuum exequentes, earn vel annunciate, ucl in i®*^ jjjiï^^ gerepoflent. Nam, vt caeteramultaomittam.amp; j^', dicam, quæ quindo cap. fcripta funt, in quo eao'’’'‘'^|,;i^’^ quæ ad inftitutam difputationem attinent, ‘l“’^.^.jXü quin vidcat,præceptumilluddcdiuortiis,quamuis^ ^ apoftoli tencrentur, non propter ipfos præcipue, t ’jpl(^.• illue vagaturi elfent.Sd per vniuerfum orbcin devxore' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e-'fl'’-'

«eandis operam datent, quos ipû ad cam normam Chrifti nomi ncmftituercnt^ infi for taffe velimus, eo prxcepto Chriftum A-foftolos priuatiinmonere voluiffe, ne ad cuangelium prædican-’lum profeduri, cum vxoribus, quas iam turn, cum ipfe loquer c-tuv.babetent, vtfe illisfiberatent, diuortiumfacerent, quod Si Firnis incommodum effet cas fecum ducere, amp;nbsp;graue lofas domi , Tcfmquere, neue eamfatis iuftam cauffam effe putarent, eut iff as imitterc.aerepudiate poffent. Qua mentis Chrifti interpréta tie c^ujin coaftafit,nemo no vidct .ideoq; a nobis cuilibetfegenti pnffrefutandarefinquetur. Qtiidvcróiffudeoderncapitcst’ Si

1 ’Tjoofj'ns wwntK tuwm ad altare, 8(c.Quid item iffud, quod fequitur » 1 tfio confenticns aduerptrio tuo,8C c. (ffmodo pr optie, vt tu fere facis, I ''on Aut cm metaphor ice ea verba accipienda funt)quid,inquam? nomieaAeos,quidomidcgunt,amp;. negotqs fxcufaribus impfican tut.omnino pertinent, ad ipfos vei o apoftofos, qui 8lt; per egti-tontur, amp;nbsp;amudanis commet eqs afienifsimi funt,vix,aut ne vix Swàcm? Sedprahat tuiipfmsteftimonqstecouuincere. Sunt , , nbsp;nbsp;n..

wmfiac verba tua in initio pag.n6. necejje cp «t non etd wt« mores fer , J *oCbri[iidiTigatur,quodcftpriMatorum,fcddddoa;rin(ein(litutioncm,qult;£ 1 *•* ’ A doaoram ez mwjtroruw.Et pag. 119. modum expficäs, quo Ghth ftwhitfuam dofttinam proponit, ais,Bt t«rbk quidem ut andiant, di

1 nbsp;nbsp;VifuHs autewut alios mjfituant. Si igitur fermo Chrifti non ad vitae

\ nbsp;wChtiftus difeipufis proponit, v t iph afios inftituant, ptofe-do eamux in fetmonehoc dedit ,pt æcepta,etiamfi ipfos fofos A Çofiofos aff oquutus effet, non ad t efotmandos ipforum motes. bAaddofttinamiffis dandam, quamafqs ptoponetent, omnina Vnimeteut, Cettum igitur effe debet, indicium.Jiue atgumen-^m iffud tuum pt imum,quo v ter i s ad oft endendfl ,fof 0 sapofto-fes omnibus iffis Chrifti praeceptis, qua: ptadvdio cap,5. Mat-tWi extant, afiofqiDci verbi miniftros tenet uquodfchicet cum

1 foils difcipufisfocutus tunc Chriftus fuiffefegatut ,vei pfaue co-\ nuntiticium effe, vei non ciufmodi, vt adiquidmomenti habere ïo^sk. StA vam aà a\u tius v ei ar ^umenta, 8(. ï ationes tuas v eni-imus,

Siecanioloco tationem affet s exipffsptums CVtiffivetbis C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àeÇumçtwn»

dcÇümptim,3tlt;âipdupercsjlgt;iritu,8Cc. PrimumemW i ^ , de pccuniarum,feu fortune bonorum (vt ipfelo*P täte accipis pag. «o». Deinde pag, »02. fic awn’O’^Ajj^' Ös amp;nbsp;populum, amp;nbsp;paftores agnosnominaflcs)S»^F’ d ƒ fes,Gr dgni,hoc eü,populM moneretur pauperßtri,cuiiH^^ jV gt;nbsp;hoc eü,fuospdllores dleret ? C«)« enim nuttin militetfuiijtiff'^’^i^^ tenetur milites diere ,nece[liett: populum propria po^idere. ^^r hlt;ec minißrorum eü uerbi, 8C c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .. '[(f^'

Inhac tua mirum quam acuta argumentationctnp”^ w;? care videris. Priinum, quódde qua, feu cuiusge^Lijstte Chriftus loquatur, noninteUigis. Deinde,quódwo ƒ id eft præceptionem credis effe eam,quf non eft.Poft^^’^j:: ft tarnen monitio eft, qualis ea fît, non percipis. Deq^’ Jis difpiciendumerit,

Putasigitur, vtde primo peccato videamus,'^'‘,^;' fortune bonorum pauper täte loqui. Sed nonne in f*''^M[lt;^ pertèlcgis, quam paupertatcmintelligat» NeqjeniW j,;,“ ftmpliciter dixit, fed Pauperes fpiritu, ideft, QS*”®?Llt;J^ ti, aut ventofi, quiq; fpiritum(nam ne latini quideffl»’®i^ af.deletto ti fpiritus fignificationeabhorrent)humilematqucexilc%|C' tiili comm. ?. hoe eft animo non fuut elati,fed feipfos demittunt.S^’ ^r Kisrebuftan-- fcrioresfibiefic videntur, aut certèpro talibuskgjj''’^.^ tu/mfiducilt;e.,ac nim tu verbum Spiritu non ad paupertatis genus figt;irïtin Pompe verbo Pauperes conftruis, aut omnino coniungis.fwp [?!■ ianis accefit, tem ftmpliciter, Si ob earn rem propriè, amp;nbsp;fecundum^iJiji^ tftnontte rati- quentifsimam fignificationem intelligis, ideft, vt“ jjiy^ ene belli eo^'- fortune bonorum, paupertatem tarnen, quæ fpirituco ^^^ tareitt ,fed ui' id eft voluntariè. Hæc enim verba tuafuntprædiftapag- ^^ vi^ ia fibi ui' cuntur dutem pauperes, feu pauperes jfiritu, dejiituti fortum toOi’Lƒ derentur, tariè,fiue ut it a fis finnus ne abneges, quam nofii ueritatem Dei, 5** g;^^ peremefie/firitu. Sientapudtacobum cap.z. Cïieb.cap.io.lc^^’^'.^ dlijs, Sic. In quibus verbis fanè videris tuam iftain interpt*' .^ nem duobus illis diuinis teftimonqs confirmare veile. pofterioreteftimonio,nempeeius cap, ƒ 34. qucmloCuW j oio intelligis,nee Pauperis, nee Spiritus nomen eft fcript® ç^ priorc vero extat quidemPaupcrisnonKn,fediioiiSpnt’‘quot;'j.;)

rtm fufpicor, quid, iis teftimonüs citandis, tibi volucris. Nimi '^m, de co geliere pauperum, quod tu hîcintclligis, ibi meutio-Jinnticri. oedaliter omniiioloqueiidum tibifucrat,qucmadmo- p^ï^gfo^i« nS dumomnes aiiimaduerfuros fpero. Adde, quod inpoltcriore ,-44^4^^ lt;|uidcm loco iftorum pauper urn fit mentio (fiquidem tuum illud nbsp;nbsp;nbsp;gj^^,

‘ol«ntn«uonPlanèfuafpoiitc,fiue Quiaficipfi per fe omnino ve l'nt.iirterprctor, fed Aequo animo, 8C libenter, aut etiam, cum ^™dio)At inpriorequis idem affirmare audeat, vbi adlacobi Itopum id neceffarium non eft, fed fatis eft, cos, de quibus loqui-M pauperes 8( contemptos eifc, fine id ipfi aequo animo ferant, wenon :* Cur autcm nomen Pauperes apud Matthacum fimpli-'««. quod ad ipfam paupertatem attinet, amp;nbsp;,ppriè acceperis.in J^tti. vtapparet, fuit, quodapud LucamPauperes fimplicitcr ^tur. nam te id probe animaduertiffe, oftendunt ea tua verba, f*P*K$,fe»p^uptresI^iritu. Scd interim fortaffe non fatis animad-quot;'ftifti.apud eundem Lucam, eodemloco beatos dici,qui efuri-H fimpliciter, vt de cibi inopia,amp; propria efurie fermo efie vi-’'ïtur,cmn tarnen apud Matthafumde alio efuriei, feu famis gc-®'f«Ghriftumlocutum fuiffe conftet. Beati (inquit)^ui efuriunt^^y PWwJlitwm. Quamobrem, ficut illis apudLucam verbis, Beatt, V'^pnuit, addendum ex Matthæo eft , iuß:iti((m, vt non de panis, ““dbi, led de iulutiæ fame verba fieri inteUigamus, ita amp;nbsp;illis, ^^ipauperej addendü eft, j^iritu. vt non de fortunæ bonorum, fed ^'fpiritus, ideft animi elationis paupertate Chriftum locutum Me fciamus, Nee verb huic noftræ rationi obftat, quod apud Mam deinde in antithefibus illis dicitur,Vlt;e nabis iiuitÓM,^uilt;i b^-^«(feurecipitii) confobtiontm wf/lram^vnde perfpicuum efiepofsit, 'Kuide veris amp;nbsp;propriis diuitiis , fic de vcra amp;nbsp;propria pauper-^teChriftum agere. Nam in iifdem antithefibus dicitur etiam, ’^aobiï, quif^wrati cjhs, quw epmetft.vbi de vera Sv propria faturi-'ïteChriftus loqui videtur, cum tarnen, vt ex Matthæo planum 'films,uonde vera amp;nbsp;propria fame loquatur. Quamquamnon

Mq; faturatos cos Chriftus appellate potuit, qui fat fibi iu KW habere videntur, eamq; non appetunt, cuius fame deinde fgt;entur,diuitcs quoq; potuit illos vocare, qui adeo clati funt ■Ko, vt fe alios omnes inferiores ducant, amp;nbsp;propterea felicifsi CU] nu fibi

22* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ -^ ^‘f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ideJ'f

mi fibi efie videantur. prêter quani confolationeni’ iucunditatem, non cft.quód aliam fpcrare pofsint-ter Luc5,Slt; Matthæum nulla fit prorfus difcrepano ^ tó plane conueniSt. Non difsimulabo tarnen, antequai” ^^/, feamus, me interpretationem, quam fequor, corin’'

. pduperesßnritUyqux græcé habent.oz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

alacriùs( vt ita dicam)ftcuturü,fi fcriptfi effet oi ^“’^^J non adiuncro videlicet articulo nomini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^-ft ƒ

eri poteft, vt vox Trfw^oi ,feuPauperes idemhicngni ƒ ^ Humiles. Hebrad enim amp;nbsp;Pauperem, 8lt; Humilcni '’^^ (^* dem, vel certè paullulum immutato nomine apPj^cyjP^ effet, rede omnino articnlus nomini wviva^t' a« ^^/\ vtPfal.jj. ingræcavcrfione ƒ i9.jwd7ow$Ta7r€f»«wJ’*^(j^4 0-0. Exquolocopra?tereaintelligipoteft(idquodeigt;^ii^jgt;, bufdam aliis conftat) Spiritus nomen eo fenfu. M“‘jj/''‘ locoipfumaccipimus.infacrislitterisvfurpari. 0^ rum argumentationis tuar peccatum explicemiis. .^^^/^

Dicebam, te in ea argumentatione pro præcepWi^.j^ ^ quod non eft. Non enim, vt ex verbis ipfispatet,d''in,^jii.^ Rus, Bedti pMpcrcsfjnritu, alicui pracipit, vt pauper fP d^’^ tantummodo, qui talis fuerit,eum beatum effepræ“^ ,[,''^ admodum, cum deinde ait, Beatt, qui lurent, nemini pr’^ W geat, fed tantfimodo, fi quis lugeat, (ea nimirumaeta ^s facile erat intelligere)hunc beatum effe pronunciat. tur ibi mandat Chriftus, vt pecuniam fuam omnem y J^ at, 8C fuafponte pauper fiat. Sed fi contigcrit,vt^^P ÿP^. uangelium pecuniis priuetur,bono eum animo elle i'® j.^' dô(vt tu quidemin tua argumentatione fumis) P®”, pif* paupertate loquitur bonorum, amp;nbsp;pecunia?, fedetiaW’^ paupertatem, non autem alacritatem tantum adpaapt ^ opus fuerit,fuftinendam intelligit. quadcrcmoxvia«’ qui, nifi ii, quibus Chriftus loquitur, in ill’s verbis, S( ;ƒ ^iritu, iubeantur reipfa pauperes effe, diffoluitur pc”i^’ mentatio tua,nec vlla caufla eft,quamobrcmadfolos’F SC verbi Dei miniftros eum idcirco verba direxiffe''*•ƒ ’(ƒlt; pon ipfi paftores tantum,fed populus quoq; pauper cb ■ ƒ

wet populus,vnde paftor es alerct. quod tamen.vt tïbî videtur, 6enomuino neceffe eft.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poftrcmuininargumcntationc tua peccatum erat.quodft ta \ gt;neniiiChrifti verbis monitio erat,feu præceptio,qualis ea effet, \ Ooureftèinipfaexplicabatur. Idautemverumeffedicinius,ctv '1 Wide pecunix pauper täte Chriftus omnino loqueretur.

' i uiimmoncret.aut præciperet Chriftus,vt.re ipfa pauperes effent '1 iigt;lt;\uos ahoquebatur ,amp; propterea, ff quahouahaberent,ea pro* ’ 1 tous abiieerent, quemadmodü in tua argumentatione ffunitur» \l fedtautuminodo,vt omnia potiùs relinquere parati effent,quam ’ l i hilft o accepto inftituto vmquam deftcer e. Cuius rei nunumlo 4 œp\etius,aui ffrmius teftimonium,vel argumentum volo, quàm 11 quot;nipfius verbafupra citata. in quibus duos locos exlacris litte p^^^gjog^^ te, !\ tu ptofetens, vbitorum mentio ftat, qui pauperes fpiritu lint, ß.^,^g,jj^f „^^cy 1 \ dtetum ex üs facis caput 10 • ad HA. Ibi emm nulli cornmemo- róppuw pro d unthr,qui vltrobonafuaabieciffent, fed tantum qui direptio-' nbsp;nbsp;fert,

\ dustaptafuiftebona, non autem ab ipffs vltr o abiefta, dedarat, 11 H A baue cauffam fupra dicebam, aduerbium V oluntarie in il txp\icaüouetuavcrborumChriftinihilaliud,meoiudicio,ffgni tl beate ,quaui Aequo animo, Sélibenter, aut etiarn, cum gaudio, H «on autem Plane fua fponte. Nam alioqui nihil adrem facet et H bouille. Et certè, nihPauperemfpiritu eo modo, quo nos fell tmus,interptetemuY, 84 pecunia: pauper tatem ea appellat ione (\ omiiiuo (ignihcari velimus, nulla conuenientior interpretatio A «co^tati poteft, quam, ffP auper em fpiritu eum effe di camus, n nbsp;nbsp;nbsp;etiamff multam pecuniamhabeat,ff tarnen eins fpir itumfpe-

A «es,qua eapars eft innobis gt;nbsp;qua confulto eligimus, 84 de rebus A adv na: noftta inftitutum pertinentibus deliberamus, pauper A eeufeti debet, id eft, cam pccuniam nonhaber e, quippe qui earn A iiQiumet, nee tant ifaciat, quin cam r elinquere, ffopusfuerit, |\ ffrapet bt pavams,neq ad vitte fute inftitutum cam per tinerefta* A tuât, Etheutifte, quamuisbouis afftuens, pauper tamenfpiritu 1 \ dieipoteft.ita, qui diuitiasnonhabens, eas appétit, fpiritupau-ï«d\ci non debet, Sedhaechadenus.Nametfimultó pluratu« '^ \ bil at ^tmentationi obhei p otuiffent, tarnen namis mnita ca, qu»

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adiWam

54« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fyf^S^ , ;j((it;.

aaillamconuenendam atculimus,cuipiainforwgt;5is ^^^ (j/^ runt, præfertim cum vnico verboidpræftarip°'^‘quot;^|,egt;''' doquidem, quiequid hoe loco Chriftum de fo’’^'?'^jyjM paupertatcpræcepiflecontendas, id omnibus, 4'?^»^ ehe velint.ab ipfo præceptuni fuifTeJatearisnecclie^ji/ cap. 14.. ad finem idem Chriftus, turbas aHoqucns.

nem ex ipfis fuum difcipulum elle pofie, nifi omiMW gt;nbsp;derer, renunciaffet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(j,„[3iit

• Tertio loco argumentum profers his verbis («ƒ pag. 106. Sc in initio 107.) Mutatio etum perfoni ex

^num cglorum, InfecundAm, ^eati eftis. decldrAt ,fernionc^'' ' poftolos priefentes pertinere,fcd quem Ad Alios qui fucee^^*^^ ^S ,^ ßolico deduct G“ trArisfcrrinccc^ef^ct. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. f^ffi*^;

Hoc tuum argumentum iam fatis dilutum dn” ^lt; ad primum. Vbi oftendimus, non modó prêter Al ^^^.j os difcipulos,Sé turbam ipfam præfentem,amp; C^’'*''jjM/ entern fuiffe, verùm etiam Chrifti fermonem ad on«’ jUjjt-'^ direftum fuifle. Vt quidquid Chrihus in ea co^^^jpipR^J ninoad eos omnespertincat, qui eins difcipii”quot;-'” jj yiH^ lint. Siquidem, vt oftendimus,difcipulus Chri**’^« » ïpfum dedarat, quifquis Chrifti difciplinam ”®KLj)(ii$' ƒ

Quarto ex eo argumentari videris, quod ait ^ ^ jjioi'j flis lux mundi, Sic. quafi hinc manifefte appareat, a f jjjbsi^'j^ ba fieri,qui dodrina Euangelii cæ ter is præliiC'-'’'^ erb’quot;” f' meminifte debueras, alibi eos etiam, qui tuit’dbn fi fandè, 8C innocenter vivant, luminaria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V

lari. Paulus enim ad Philippenfes fcribens fic eos ^^p-^,f fAdte fine murmurAtionibiK, amp;nbsp;diÇceptAtionibM, utfdb n,f lij Dei inculpAti in medio nAtionis prAUA: O”ptruerf^i^ osjHquot;^' luminAriA inmundo. Annonipfc Chriftus, curcos,4“ ^a*ƒ tur, lucem mundi appeUaftet,aperteindicat, ‘^“® L(,jf’r ƒ it. Sic luceAt lux uefirA corAm hominibui, ut uideAut ‘^P^’^p^^t^i^'y rificent putrem ueftrum, qui in ctelis efi i Cui cófeut'‘’”5 ,j^^jj,/,ï|^^. verfAtionem ueftrAm inter gcutes hubentes bonAm, ut i» to, T^^^^di^p uobis, tumquum de mAlefiAHoribus, ex bonis operibiitjio^^^^ ç^ïi^ ^ fOftDeum mdieuifitAtionis, NóigiturdelucedoCm ‘

hocloco, fcddelucebonorumoperumloquitur Chriftus, quam tuquoq;agnofcis. propter quam.vt cxPaulo oftendimus. mun-dilumiiwria homines ea præditi appellantur, amp;nbsp;ex qua lola, vt ■ lt;x Petro liquet, is finis confequitur, propter quem monet Chri-fiuscos.quibusloquitur, vt, poftquam lucendodeftinatifnGgt; lunt, vnde lux mundi vocantur, luccre etiam coram hominibus velint. qui finis illuftratio, amp;nbsp;äplificatio eft diuinæ gloria;. Qua-rcnihil cogebat, hoc loco lucem dodrinæ, id eft Alios viam la-lutis verbodocendi cum luce bonorum opcrum, ideftScientix nus viæ, amp;nbsp;per earn inceffus coniungcre, vt tufacis. qui pag. m. hafcribis, Sicutautem bond uitd miniftrißne dodrinttregni cælorum caret I««■.amp;c. Qiiod multo aliter fe habet. Nam bona vita fine minU firi. fine vnius de populo per fe,amp; ab Euangelii pra:dicatione le-F^rata, luce non caret. Immo.vt Pauli, amp;nbsp;Chr ifti verba nos do-

ftnt.ipfaeft,quæmaxime lucet. præfertim veroinüshomini-^“s, qui cateris præfunt,amp; tamquam in editiore quodam amp;nbsp;ma-S's confpicuo loco funt pofiti, cuiufmodi certè funt verbi mini-*'u. Et tu ipfe in fine pag.antecedentis ais, miniftros verbi debe- p^IæologiK dut ^'boiùvitâ lucere,vt lucent bonâ doftrinâ. Et pag, m. fie Chri peip/iwn regel' eloquentem inducis,ob bac eduÇam uolo,ut und cum bond dodrindluce^ Ht, aut inepte ^I«xbonorum operÜ ueßrorum. Atq; etiam in prioreferipto pag. 9. loquitur, “^Ctua verba leguntur. Minijlrorum enirn erat prlt;elucere populo , luce ’K'^Hationijlegisdiuina;. Quod h, cum ais, bonam miniftrorumvi-^înifincdodrinaregni cælorumluce carere, ea verba,/inedoftrt-'“'^g’uciflorum/vtquidem vidctur)pro eo,quodeft Gumdoftri-’w mala amp;nbsp;regno cælorum contraria, vel non confentanea, dixi-’’'(quamquamfic vnumdiceres , aliud ageres , id enirn fcilicct F'ffuaderc curas,bonam vitam in iis,qui non docent, lucem non i ''æ,fcu luce carere, vt ad eos verba Chrifti nS pertinere probes)

Ff'tnumdico,vix,acne vixquideminueniri pofte, qui bene vi-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'?^'^ doceat,quamuis multi inueniantur,qui bene docent,

I malèviuunt. Namquomodo poterit is bene viuere,qui artem l 'it viuendi non tcncat,aut,ft tenet,aliis earn inuideat Nonne, l ^^’'hntfalutisdocere præftantifsimum factum eft, 8C inter bona l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g’’ata numcrandum,ficearn dedocere turpifsimurn,

^^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'f'^K^' . .-AIM

igitur belle vîücrc poteft quis,amp; fimul maKdoóiiW J^ ere. Deinde, etiamfi aliqua ratione fieri poffet.vtiü^ju^^ i ceret, qui bene viueret,dico tamen, earn bonam **^j(!,^ carituram. Non minus enim móuentur homines '’J. [Lniij'. ' dodrina bonaad viamfalutis capeflendam.

mum videtur effe verum, cum vtrumq; fimul wmuD®^^ men,cum ea mala doftriua, que ab homilie verêpro'’ j^iji-iiumquam in Dei,Chriftiq; mandatis,.quibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p,i;''.

docemür, peruertendis verfatura fit (alioqui pr®*”'? j»ii^^ tune etiam fine dubio ad veram probitatem, amp;nbsp;po^® ƒ' lutisingrediendambonum illius hominis exerapl»®^') permouebit. Sed quid ampliùs laboro, vt oftennam, ^f tam per fc.amp; ab Euangclii prædicatione feparatawi ^ ftris lucere, fiue efficere, vt lux illorum luceat, cumt ^^ƒgt; ter fupra recitata verba tuafiepaguu.fcribas:’ ^“S/’^ «ero Kimftros regni delorum dirigcitur toto, oratio, ^ui nonj^-^ ^f^ legem debent, ut luceat lux illorum coram hominibuf, idßt '^’'“^j(t!lt;*^ bui, fed etiam alios docere, Sic. H!c profelt;fió, cum dicas,f ^Jiv doccre, manifeftum eft, te in ipfis verbi Dei miniftris ^^^^ rum operum, de qua ante locutus fueras, a doAri*’^^],jj(,C. tamen hoc loco lucem non appcllas, feparatamco» V^ïieologïinco etiam tu ipfe tibi parum conftans alibi, id eft'-LijHj fantia. fti verborum paraphrafi lucem corum, a

batur,bona opera interprctaris,nullaprorfus bon j^igj'^ dia mentionc.Patet igitur,vt ad rem redcamus,non ^^^^^ l bi miniftros Chriftum verba fua conucrtilTe, cuin ’’'\jiiigt;lt; mundi, fed ad eos omnes, qui feientiâ diuinæ volui0ii'\ cæteris exemplo fuo ad æterne falutis viam

Idem autem dieft urn volo de verbis illis, Vose^^f'^afóf '^*^^ non verbi miniftris tantum, fed omnibus Chrini i ^u^ iienirc affirmo, quod verum effe intelliget, $ƒ 14. Lucæ tantummodo femel legcrit, quidquid p*J® ^iilt;’' ne tua dicas, vt ca apoftolis, quatenus apoftoli lui* gt;nbsp;-^|(,jiF Quindo loco, Chrifti vniuerfum fermonem ’ jj^ilii'^ ftros regni cælorumpertinere, ex illis verbis pro Qt^idKtcmfeceritfÇ^'dQcuerit^^ç,Verwens ^^^^^^^^ ^i^^

î^ ^1 M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l-j.

fkfevibis inline pag.m, 8C feq. initio, Keent cr Jócuerit •. ^«u mint-, (hti rcgmcilorum leges dab^t, id ita loquitnr. Nam prindtw loqnereturp tem-Imdiccrct quifolucrit, quifeemt. Itaq; putas, ex eo, quód üs verbis vfus cft Chriftus, quibus id continetur, quod fimul totumadfoi los verbi miniftros pertinct.ipbs etiarn folis eum locutum fuiffe, ipertè conftare. Nam alioqui.b pviuatis loquutus effet,earn par-I Umtantùmdixiffet, qua: ad cos pertineret. Haneq; mam argu-♦ l mentationem adhuc clarius cxpbcas pauUo poft bis v erbis, Tan-[ 1 Uw,mquam,diccret •. feccrit cr folucnt J! priurttis daturt« eßet mandata. D e-i 1 itdc.iisadieftis.quac inrefpouftoue adlupcrius argumentum re-’ l citauimus, cum ad ApoJtolos 8Cc. ita coududis ,proin condwdendwm cft. f 1 ‘dtosquiïtDcomittMnturminiJlri ut daccant er eolant Bedepamftotuwbune *1 jemtoncmftiimdicit'. ßccerit CT doeucriO pertincre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

gt; 1 Equidcm.Palsologe, inbac tota argumentationetuaacu-f 1 manuumdebdero, praecipuc verb cum ais, Si Cbriftus pviuatis * 1 daturuscllctmandata,diiffuvumtantümrecerit. amp;foIuevit,neG ♦\ 3A4itUTurafdbcctDocucrit,amp; aliter docuer it. Quaff verb vel * 1 »OS contendamus, Gbr iftum folis pr iuatis mandata dediffe, vel ♦ 1 Wtdlebtdt pviuatis dedit, extevisnon dediffe. Quid enimvetat, ' 1 «Fomiuus vtrffque amp;nbsp;pviuatis, amp;nbsp;miniftvis ffmul pvaecepta dave ^ 1 Votuerit.atq; duo dixev it,quibus vtvoiq; cciplexus iucvit,quam-H U'^aiabnos vtvumq;, adaltevos veto vnum eovyim tantum per-^ \ Watï aut quid opus eft adboc, vt demonftvetuv , eum pviuatis t \ it4Æe mandata (boe enim a nobis quaevituv^ipffs.folis dediffe.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Act tuiminquies, vim avgumentationis tute in co effe, quód,

11 ^mduiftus duo ffmulconiunxevitduuulqi conrunftavequiffe-q\ bblaceïe.amp;L'DoccvCjrtemqtSolucYe.Sé Alitev doceve,idquodin ,latis inteUigi poteft.Gbvifti formonem ad fiuacujuuceeuiuuunïuiffc.necadipfos vllaratfonepevtinevc. ffclpondco pnmum,tc non ita explicite loqui. SC vniuevlam. ^Imammenti tui in co videri ftatuiffe, quódff pviuatis datums 1 Met Gbviftc) mandata,vnius tantum ex illis duobus ,e\ulqt con-\ trammeutionemfociffet. Quodate minus recce couclulum effe, I \ bm^eruonffvatumeft. quot;Deinde,te in co lalfom effe affirmotquód, \ VW^qutaGludrus coniundiuapatticulaDt vins inerit, duo il j \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;la ffmul

la fimul conhm^a ab ipfo rcquifita fuilTe. Q“’quot;^ fed*^/ raró ea particula non verba, interquæpomt“ ’ foi!lt;\, coniungit. nimirum quia aliquid, quod in alitées jjfii^W^ vel fententiæ parte cxprefliim eft, tacite ’’^P^ÎÎ^'t fiitn^f-,» fini finit obuia. Vnde.falt;îhim eft, vtviilgotr^iditi' :jfilt; eulam EtinterdüproAut vfurpari. Et ranchos fuilTc apertifsimum eft. Namqj ait Chriftus. Qÿquot;^jÿif#“^ ^^c mândutis iß:is minimis, er docuerit fie homines, ww«^“‘’ jpe'. cielorum. lamenimex verbofeem^quodinfubKT •^„(ri'' . verbofolumt finc dubio opponit,atq; ex ipfa cxpiïquot;* jj^pf^ par et, acconfitendum tibi eft,SoluereaChriftorf° ^ vfurpatum fuifte.Quod fi verum eft,vt profcóó d ■ ^f^ effe debet, particulam Et hoe loco non iHa duo v^ j’|.f|]j ƒ pofita eft, in y nam fententiam conhuigendi copulandi, amp;nbsp;fub vno verbo comprehendendi vim j,. tito videlicet tacitè pronomine Qui, hoc pafto, docueritfic homines, atq; perinde efte, acfi diAuinfuiflct’^jjiÿ-rit, aut docuerit fichomines. Alioquin fequerctur. ^' mul iSCnonfaciat, 8C non facere doceatviium exil' |^[j|,; mandatis, non fuifte Chrifti verbis comprehenfum-*^. jj/ res ipfa nos moncat, nihil aliud dicere Chriftum volui ^^^i fine quis non fecerit, hue non facere docuerit vnuw ei' ƒ Dei mandatis,futurum iftum minimum in regno cuflof®,^ teipfum vix negaturum crediderim. Nam ctfiRegnu®' ^^ Euang Jii pratHicationem interpretaris, tarnen certuw ’^^, fo, vt vidimus, tefte, in iis, qui Euangclium prædiwul'^pc nam vitam, amp;fanam doerrinam a Chrifto fimul tcquirigt;^_^. urn, vt ipfe in principio pag, m. affirmas,eosminiftrosclt;^^^j a ui bona vita carent, quamuis bonamdoftriiiamlubquot;‘''’_', ici illis, qui alterutro funt priuati. Quapropterineriti’'f^|.

terutro iftorum careat, minimus in Euangelio pratdic® \'^ poteft. Ncq;enimverbum MinimushoclocoinfuapmP^ gnificacione accipiendum eft, fed idem cenfendumgt; ƒ 1»■* |^ didum fuifrer,quemadmodfi ex oppofito in antithefi verbot gnus perfpicuum eft.Minimum autem, nonParuumdixit^ Jius, alludens ad id,quod dixerat,«««m de illis minimismtnitns L

n '^''*^j'^^^°dammodö animaduertis, fed, dum Minimum pro Pdl/oI. fJtof» debueras, contra facis, 8c Magnum pfo Maximo diftum effe fcribis. Quódfiis , qui vel bona vita, vel fanadoftrina caret, minimus, hoc eft, vt docuimus, paruus »’ptædicando Euangelio dici poteft, ccrtc,nifi tunos fallis,qui-t“mq;vnum ex illis mandatis non fecerit, paruus erit in Euange ™ pradicatione. Vis enim eum, qui talis eft, bona vita carere.

■tenim pag. 113, pronuncias, c^ui minimci legis, qu£ fdcilidjunt obfer^ 'M*“,lt;!fffrif,))wg(ior(Mn etidm de^ertor ejjè conuinci poteji. Sed quid dice-'’'usdeeo, quiiana dodrina careat ♦ Num parum liquet, iftum, ‘pamfi boiiain vitam eum haberepoffe velimus, tarnen Euange-'wmiuiftrando planeineptum effe, amp;nbsp;propterea nö paruummo-'‘“dinre, fed minimum etiam redè vocari poffe » Atqui nequa S'^ïirifanam dodrinam, id cft falutarem, is habere dicetur, qui *d vnumex minimis Dei mandatis, docendo, peruertat, illudq; ''’hciat,populum moncat. Nam, vt aitIacobus,Qui in vno pee Idc.x.10. ^t, faftus cft omnium reus. Itaqj, vt ad propofitum reuerta-'»w,fatis apparct, Chriftum voluiffe dicere amp;nbsp;eum, qui foluat ^quot;um de minimis Dei mandatis, amp;nbsp;eum, qui fic doceat homines, minimum, id eft,paruum,vocatum iri in regno cælorum,etiam-«Kgnum cælorum id effet, quod tu pu tas. nifi forte dicamus, ^Sequidem vera effe, fed hoc locoaChriftodiftanonfuiffe. Qljodquamfit vcrifimile, iudiçabunt omnes. præfertimcum, ft itares fe haberet, non folùm ea, quæ SC verifsima erant, Slt; eius pfopofito maxime confeiitanea, rcticuifTct, verum etiam, ca re-ücendo.falfaeffeindicaffet. Nam, fi tantumdixiffet. eumpar-uum vocatum iri in regno cælorum, qui 8lt; non fecilTet, amp;nbsp;fimul ilios, iicfaccrent, docuiffet, eer te nonmalè concludi potuiffet, fum, qui in alterutro dumtaxat iftorum peccaffet, in regno eæ-lonim minime paruum futurum.

Sed dices fortafle, quæ differui de verbis illis,Q«ï trgo [ohmt^ C’iiocwfrit/!cl’o«ii«fï,admittipoffe, nifi fequerenturin antithefi verbailla, Quinutcmfcccrit, Oquot; documt, quibusinterpretatiomea particule Et accommodari non poteft. Si enim Chriftus dixiffet, Quifecerit, amp;nbsp;qui docuerit, magnus vocabitur in regno cælo-rum, faffum dixiffet. Nam fine dubio non fatis eft docuiffe. »ai d in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo que

m fimul docuens. _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ , ncin'’'V

RefpondcOjChriftum fermonis breuitati. *5°. j^fii^jÿ riter ftuduiffe.vtq; antithcfis hæc degäter rupeno” |.^j,ÿ^ derer, curaffe. Gumq; duo hominum genera,qagt;W*|^,ijï’'j iam effent, aut futuri effent, alloqueretur, vnuni eo ƒ faciendi onus tantummodo incumbebat, alterui»lt;^ , ^^ facere, amp;nbsp;docere debcbant, cum, fi plenè duin fuiffer. Qui autem fi docendi munus habcat, cuerit.fin minus, fecerit, vt hanc verborumprobxrt^^^ dam vitaret, dixit concise quidem, fedvenufte, ^' j,5,ü?Jj lt;5“ docuerit,^tqi eodem tempore verbis antccedentisi'’ ^i. gofolumt, er docueritfic homines,y t in antithefibus nd i ^^^jjif^^^ vnguem rclpondit, auditort ea addenda rdinquens,^ ^^ didas cauflas,tamquamindubitata,ipfeoiniferat. SLt3l^, auditoribus cum manifeftüflt^ miniftros verbiDdi’^q docerc,fed facere etiam, quantumuis miniina, Det® ^,’' bere, populum autem facere dumtaxat, non Chrito nos antca fecimus, per fc ipfe fupplcrc potuit ^ pji'

Sed vereor, ne iam longiorcs, quam par fit, viflC^n’^ÿfiJ terpretationenoftra verborum Chrifti confinnanda P ƒ cum vnico verbo ad argumentum tuum refpóderepol$* gantes, cum Chriftus ita locutus eft, rationemauditoi“ _,fÿS. iffe, quippe qui obiter ifta dixcrit, calumniam depo'^^j ƒ quam fibi propter multa,quæ mox didurus erat, debat, nempe quod Icgem foluere,5lt; abrogate lÿiil: tantum abeffe, vtipfeidfadurus venerit, vtquifquiï'^ jJ feu didis id vmquam,vel minima quidem ex parte,tentaU j, fententia nullius pretii futurus fit in regno Dei. qui auto • tra fecerit, magni æftimandus fit in eo regno. Vndcappar'. ;^ ftraquæri, ad quofnam eorum, qui ibipræfentes effent '^ , verba illapertinercnt,cum pars inftituti fermonis non lint tius ad fe purgandum,quàm ad auditores docendosa Cbn '^ da, 8c accommodata fucrint. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., p

Sexto 8i. vltimo loco fub finem pag. 196. camlefu Chnl i,^ jnilitudinem, feu comparationem cxplanans, qua in extrtno^

tonoone.quid de ijs omnino cenfendum cfléf, qui, Ipfmspræcc^ ptisauditis, ea exequercntur,denionftrare voluit^aaea verba, eé fluuiiijSic, fic annotas. H/«c patet eum totum fermoncm direHum T ii Afojlolos. Ndin def:enfiit plutiilt;e irruptio fluminum _, flatus uentorum^ (mKotio turbinum,tribul(itiones fignifleant quasfert minifter,Si.C. Si hu ins ï“æ argumentationis errores,tiirpefq; fallacias oftendere velim, quot;‘•nKprofeftófimlongus. Quare fatiserit earn tui ipfius verbis ^iiifcftèrefcllcrc. Addis enimillico.er unacumminijiro populus^do' Pdl^olo^usfe-^ «nwm ninijlri compleitens. Si igitur, te ipfo tefte,non minhtcr tan- refdUt ’“m.fedpopulusquoqjminiitridodrinamcompleftensiftistrb * wationibus eft obnoxius, quomodo ex ipfis tribulationibus to ’'f'’ifernionem ad Apoftolos diredü effe, 8C fic ad miniftros taib pertinere, argumentari audes ? Hadcnuseaexponere,acrefutarelibuit,quaf a te in medium quot;bta, veletiamindicatafuerunt, ex quibus probari credas, fer-quot;tonem a Chrifto, vtMatthæus narrat, in monte habitumnon 1** älios pertinere, quam ad apoftolos, amp;nbsp;verbi Dei miniftros.

f * * '’A^ll^mIKAIO 11 Vl**-* ***'-'* vABW! Vö V 111 IVl^l 111 lUO) 11 kjll n.^I C fpero.benignus lector. Maximi enim momenti intota ip-pWftione, ac difputatione eft reftè cognofcere, ad quos is wifti vuiuerfus fermo pertineat. (^andoquidem aduerfarii '• vt diftum eft, (nee quidem immentó) ex co fermone potio-^^'us fententiæ argumenta eliciunt. Qiiodtuanimaduertcns, *°tis viribus multó aliter.atq; ipfi facifit.accipiendum, amp;nbsp;inter-pft^dumeffe, doccre conaris. Et idcirco locorum, quosilU Potifsimiim fibi fauere arbitrantur, examinationenonconten-*''s. orationem illam vniucrfam,in qua pleraq; funt.quae nihil ad ^'nifaciunt,cxplanarcvoluifti, idq; duplici modo magna ex par ’'^' Nam partem illam, inquaaliquid difficultatisefteputafti.nó ^oarmentario tantùm, vt rcliqua omnia. fed paraphrafi quo que aftrare voluifti, Quamquam,modó id euinceres, de quo huc-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^dlolos videlicet verbi miniftros Chrifti verba l '^tuidacffc.vno iftu aduerfariorumfententiæ validiorafunda i ';°'^^^^bffcs.Quamobrem nobisnonmediocriterlaboran | j^'^quot;'p ’''^’^'^g'^*nenta,amp;rationes, quibusiddemonftraripof-| ötutimasjiülül momenti ad cam rem habere planum facer em». l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quineuara,

Quînetiàm, antequam aliud agamus, monitosW ^^ lumus, in totailla Chrifti condone quædani pauO^T^^^i gis apoftolis, quam cæteris Ghrifti difcipulis conwW^ tur. Quale cftilludcap. j. j^u. Stcetiimpcrjeiiuiidl^oif'^ fueruManteuos. Hieenimomnino videturcumApollon ƒ loqui, qui prophetis in Dei verbo miniftrando Iucf’^ ^' ' Verùm, vt diximus', hoe quidem fic videtur .ffdnoquot;“ ƒ•• vt fupra oftendimus, iudubitatum cft, Chriftiiiniio‘'‘”,jf tantum,fed difcipulosfuos omnes allocutumfiiillé-aü^^ phetarfi exempla,qui perfecutionem a populo fuft*na''^i‘' fsimèaccómodantur, Sicutenimilli,ficifti,vtDclt;’n’4y'-rent, quàm hominibusy a populo fuo, a »quo animo ferredebebant, idq; eomagis, Çquot;’“'i']?' iftorum comparandi non erant. Si enimDei vatesip* v; mi avilifsimaplebe,vtDeo obediant.perfecutioncnip ƒ■ Eiter contemni,ac reiici non recufanr,quantó magiï^ J,/ entii, quinullo fingulari munere fibi a Deoiniund’^?; num vulgo funt feparati ^ Fuerunt igiturhi pofti^^j^iln'^ dem quia illis in munere diuinæ voluntatis aiuwnc’?'*'^f5i‘^ tint, fed quia non folum tempore (quo pado fimpl^l»''. quifpiam verba ilia, ante moj,interpretaretur.nam fcriptum eft. HÆc emm fadebantprophetii pares coruin') “ J^J|ni’( res fuerunt, verùm etiam cos, tamquam duces,amp; f^Ùn^’^. res quofdam, in hominum iniuriis patienter fegt;'‘^quot; ^ ^jd*’ fibiq; ea in re præcedentes imitari debent. Nam fS®'^'^ nc eos etiam, qui verbi Dei miniftri non erant, ad ?”■ (jp'^ hortandi vtitur auefor epiftolæ adHebræosadtiiif|^ ƒ ', xcmplum videlicet afferens antiquorum prophetan* ^,,s^^ is modis a populo, ciufq; principibus delufi, vexan » ^ti^, interfedi fuerunt, variifq; calamitatibus adt n“T |j h*quot;'. fifterent, habuerunt. De antiquis enim fuifte audtorem illum, amp;nbsp;vetus facra hiftorianos ’ j^piP ,ƒ teft, Sc tu ipfc confitcris, feu potuis contendis quot;’P]’|j(..lt;‘X. ’ pto pag. 6. in fine. Accedit có, quód, cum Chi » quot;nbsp;piti-’'ù afferre vellet corum, qui ante cos, qnos ^HoqucMt^^psE^

effent,neceffehabuit prophetarum exemplum adduccre, Nainq- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l

iftis fobs, nee præterea aliis, idcoutigilïc, aut verifimile erat, aut cute in facra legebatur hiftoria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

Adfolosprctcrcaapoftolos eaChrifticoncionis verba per« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

bnerevidentur, quælcguntur cap. v.-jJ-e. 'NeddteptnftumcaKtHw, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

5(c.Non prxdicandumenim Euangdium effe indignis, amp;nbsp;in vc- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

1 ntîtemdiuinamcôtumacibus, omnino diccrevidetur Chriftus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

L Mc^uiEuangcliipra-’dicatio propria eft apoftolorum,8e eorum, I ’piiUisfuccefferunt. Verùm animaduertendum eft, dupbeem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

I tffeEmngeluprxdicationem, publicam, amp;nbsp;priuatam. Publica nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

\ ipoftolorum, 8C eorum, qui ill is fuccefferunt', eft propria. Pri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

'1 'lîtavcrù eft communis omnium Chriftiauorum. Devtraq;au- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

11 nbsp;^mlocutumfuiffe Chriftum, rationes, quas fui praecepti after t, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

• \ nbsp;'I'lxinvtraq;locumhabent, fatis demonftrant, aut certe, cur ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

• 1 nbsp;idlidm cius verba r eftringi debeant, nullam cauffam efte, aper« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

' 1 nbsp;'lt;dotent. Hike duobus inChrifti condone loeis nobis occur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ft

♦ \ f'olis tantum eftet locutus, tarnen fatis habemus, vniuerfum eins î 1 fumonemadeam dtfciplinam pertincre, qua ex ter os iph inftit« ? I mdebebant, nonautem pr iuatim ad mores ipforum Apoftolo-H Winftituendos. Quodadeóverumeft.vtipfeeirciteftimonï« f \ tttidateidentidem coadus fueris. Vt metuendum ht, nehæc no f \ biilegcuSitibi, quod contra fentias , falfó af er ibi clamites, te nt« ' l hliliudfenftfteaffirmans,quam Chriftumad Apoftolostantùm f\ ''«baduexifte,nonautemadalios epuoqiprxctptadlanon per-ƒ 1 tintte, atq,vt ld pr obes ,ipfa verba tuanon pauca in medium af-^\ ^'^^ SedtotadcrefaciVeomnesiudicabunt. Nobis quidem,te 4\ ii^rScïcrc, Sé contendere, quod nos refeUereftuduimus ,non P \ minus pcïïuafumeft, quam teipfum verft at is vicompulfumpa-'''^'^^'bacinrecouftantemfvt etiaminaliis nonPaucis') idem, rA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afterimus, St cotendimus, pluribus inlods cöhrmafte.

/A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e fha

ilia aducrßfiomm apod Matthæum dilncrcMt^s-^'* ƒ niuidocerc.eaomniiio itainterpretandaeircjncft“'“^, ,[K fragentur, idq^. vt diximus, duplici via.quarumvi'af J^j« neratim oftendas, altera, vt nngulatim. Acprimiii” agamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zX

Vnico igitur arguincnto, quamquaniatenufquS'’’^^ ƒ ' nimaduerterim) aperte explicate, probarc conari$gt;'^' quæ Chrifrus apudMattliæumpræceptadat,tuæ''^quot;'^jÿ^ uerfari non polTe. qua:eft, Licerc homini chriftiai®' i^:^ tus aiufboritate Bella gerere, amp;nbsp;eins opemIccmduinl^'.^^ fus qucnicuinque ad vindicandas quafcumq: iniurisï''' ^ij ' rare. Argumentum tale eft. Chriftusineaconcioiif »jjjj.'J per Mofem latæ in iis, qua? ad mores,amp; vitiapertind’'^,-' didit, multô minus aliquid ex ca detraxit, aut nunquot;' -r' lex diuina per Mofem lata nee Belka gerere audontatp^/^ tus, nee eins opem fecundum leges, ad priuatasetiainlt;'''.^ cifcendas, cuiquam aduerfum quemquam implo«i'^'^ bat. Ergo Chriftus in ea concione nihil dixit,vndt»’®^^ auftoritate licèt interueniente, nee Bella gerere, ntef^.^ iurias omnes ex Icgum prælcripto cuilicictaducrfiquot;’'!'lui) vindicare, nonlicereapparcat. Affumptio,fcuinin^'^ ijl*' gumentationis propofitio nulla proBatione indig^.^jfJ^ cumex facrishiftoriis confter, ante Chriftuni, vtrun’^^^ didis Dei populo facere licuifte. Quamquain.fi lt;1‘'*\'® wi* fem percurrat(qiiæ verahuius rei probatio eft) nihil,«* jif quo concra’’ium luaderi queat. Propofitioncm vcrcgt; ^' rem propolitioncm,in qua tota vis argumentationisd^^j^^ muleis modis confirmarc conaris. quos hïc co ordinfgt;‘l ^' Jponfione tua cxplicati,vel indicati funt,aliammeliort^/ dum, feu certam viam SC rationem hac in parteneglig'^quot;’^' ponemus, SC figillatimrationest argumentatua,Dquot;^ iiente, refutabimus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,igf'

Primo igitur, vt probes,Chrifti mentem incacend^ ƒ fuific Mofis Icgcm vlla ex parte fupplcrc,velemendarc-f lt;’ quæ ante data præcepta Chriftus dixit, confidcrandap'^ ^’ - liift ibundituerà it^iM uefira plui, ^uÀm Scrib4riiw, Ç' ?b4ri[4irgt;^^'

^'tut,quv!d, vtfupra'demonftratumfnit, nonad Apoftolos tan-^'«tt.fedadomnes difcipulos fuos, id eft ad cos omnes. quieum Vo vevitatis magiftro agnofeebant.eiufq; difciplinac fefe addice-W.ftaverba direxit Chriftus, eofq;docercinftituit.lnquibus «m^uscumifta tua recitationis Legis iuftitia minime bitura tbi,ftquitur,de caChriftumlocutumnon fuiffe. At incomes,De t\watvgo iuftitialoquutus cft,cum ex Cïeteris tribus,quas enume^ tauimus,vnaa Chrifto in fuis requirinon pottier ft, rcliquç vero da» m Scribis, Si Pharftxis nulla ex parte effent ^ Refpondeot Vnmüm,noiiincumcffc explicate, de qua iuftitialoeutus fueyit Cwiiius,ftddoccre, vt equidemfeci, non de ealocutumfuiffe, dt qaa tu affeuer as. D einde nego, in Scribis ,Slt;Phar ifaeis nullam V‘«um iuftitia: legalis fuiffe. Ncq;emm, quiapraui, 8C peruerff «Heat, Sc progenies vipcrarum ab ipfo Chrifto appellat eutur, Vquot;ft’ turn mail effcnt,bonaloqui nonpoffent, vtexlods ate in

'A ’?“'W titatis apparet (namP aulus non de Sctibis,amp;Pbarvl?e- TaUot Upp«, #\ v’''v'^^'^'^'^'-'^''’^^ff'-^'-^'^^»^'^^’*^'^'^'^^'$’sedelLuda:is.hosautem.a- ^^^^^ ^^ Çy '^^Vi,quantura.uispeccaffentgt;xamcniuftftiainLegisfectatosfti-quot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e q ' i^S

Chrifto ipfo tefte, cHent, idcirco nihil prorfuseom® ^j quæ Lex iubebat. Immo multa cos.quæ Lex iuberct,f' i.. indicat parabolaPharifei, Si. publicaniaChriftoexp^ .^ j, 18, in qua fine dubio Pharifæorum fuperbiamnotate'0 ;gt; quod multa facerent in Lege præfcripta.proptcrcafc t' ^^ amp;nbsp;iufti onmino fibi effe videbantur. Vt enim ciufmo^i , fibi confidentes ipforum erroris admoneret.atq; redatg ' lt;nbsp;am parabolam Chriftum dixifle, docent euangelilwyff jv cedentia. Nee porró in earn parabolam PharifæiPf‘‘’Lpj! finsinduxiffet, aut illi, quæ tribuit, tribuiffet,ninex j^^. multi eiufmodi inuenti fuiffent.Atq; de legali iuft*“^’' -^^ mandatorü conferuatione,qup etiaminScribis,amp; jKii^ qua cx parte effet, Chriftum fuifTe ! o cut urn, ipfe ^“L^eequot; cofitcris, dum poftea in Paraphrafi ad hunemodunt W ^y ba explicas pag. 202. Hocenim nabis dico,nifiiujiiM

ejl, in obfcrudtione Icgis Gr prophetiiru^exce^erit iu^iM i‘*^^P'^^(fi^ Gr ?hdrifjei, qui,lt;iu£ maximopere laudantur 4 legeGrprophetii^^^^:^ attingunt, minimorum funt obferuMtißimiGruenditit fexe/Htilei fjjjj'v t^rwm obf:rudtores, non eftis in caUße regnum mgreßtri. Et 'quot;fj^jfff ptoin finepag.n. amp;L feq.initio ais, exiftisChnfti*^’ »t' re, Apoftolos non fuiffe ab ipfo ad miniftcrium ''°?|jjiijb^ obfcruatione diuinarum legum foluti effent, qui w“’“^'^ bas, 5lt; Pharifæos fuperaffent, non effent ingreffuriint^if lorum.Et pag. prftcrcaiój,^ 166. alia tua verba I^^^x. bus confiât,te iuftitiam iftam Scribarum, amp;nbsp;Ph’d'’^^’ jfpif^« gis iuftitiam referte. Idemcolligitur ex quibufda« '^^^ pag. 174.178. 8C 260. Etdeniq;pag. 241. ipfecontcndi5gt;^Jif’ afferi,inScribis inueniri iuftitiam,amado amicos^on^j|),5,‘ do corpore, nonpeierando, 8C aliafnniliafacicndogt;‘ uÿ,)’ lt;iendo. Veriim, quod tu imprudens, vi vcritatisitfrijpifli^ uerfus teipfum tam fæpe, tam apertè fcripfifti. ita f”’ijtif^ bere, 8i Chriftum, vt didum eft, in iis verbis dcƒ ^^jjfflt gtffe,intelliget quifquisanimaduerterit,ea

pter fibi dicenda (quo euidfo, concidit vniuerfa3t? ^ÿ tua^fedpropter iam didaprolata fuiffe,Nam(qigt;lt;””‘l 5

Î,ïtis latims codiclbus aliter legitur) nciflit eaverba Chriûus cfi ptscedentibus per didionem 7«?, fiue Enim, quæ non modo ad fupcriorarelationem haberijed eorum rationem quarndam red' «il.plané arguit. Dixerat autem Chriftus, cum, qui foluiflet v-»um ex minimis Legis mandatis, 8lt; fie homines docuiffet, futurum minimum in regno cçlorum.qui autem feciflet,?lt; docuifiet. quot;lagnum in eo regno futurum. In quibus verbis perfpicuum eft ^gi de confer u at io ne, amp;nbsp;non tantum de dodrinajeu r ecitationc.

vttueam vocas, mandatorum Legis. Quoniam vero quifpiam ’gt;lïiiccrc Chrifto potuiffet, ac dicere,Q.uid ais quot;i Annonipfi Seri ^^ÂPharifæi nonnulla Legis madatanon conferuant ? Refpon ’l't Chriftus, Longè fallens amice, fi exemplum Scribarum, 8C phïrifeorum fequendum putas. Maiorem enim iuftitiam,quani ’quot;Scribis, amp;nbsp;Pharifæis reperiatur, in eo effe oportet, qui inre-g'wtnca’lorumingrefi'urus fit. Quæ omnia eorum verborum oc ^ïfione dixit, quibus fibi viam ad ea, qua? poftea fequuntur, præ' ^fptadandapræmuniuerat. Nempeeorum, Nolftcputdre,t^uonidm “'Hfolwe legcm, Slt;c. Namqn vt fatis conftat, his verbis iis volu-'toccurrere.quxfibilVlofislegimox quædam addituro obiici potuilïcnt.atqj auditorum de ipfius dodrina dubitationem præ-''?niendo, dociles fiinul eos, atq; attentos reddere, Itaq; prædi-dt,8éantca monet,fenonvenifre ad foluendam,feu potins deftru '■dam, amp;nbsp;cuertendamfin græco enim eft, KaTaXütrai) id cft abro gandam Legern, quemadmodum fortaffe quifpiam alioqui didu-fusfuiffet. Non enim eam abrogaturus, fed inwlcturus, hoe eft 1 ptrfefturus venerat. Qiiod amp;nbsp;verifsimum eft. (^id enim in lege (morali videlicet) per Mo fern lata damnauit Chriftus, aut abro 1 gauit.quamuisillinonpaucaaddiderit» Numquid,cumLex (c-1 Tempil cauffa)dixiffet, Nc octidfto,ipfe prarceptumhoe fuftulit, amp;nbsp;| otcidi pofte dixit ? Tantum abeft, vt hoc fecerit, vtimmo, ne i-| fifti quidem temcre quemquam fratri fuo poffe, voluerit, eine' 1 wnnicium faccre. atq; ita legem pleniorem (vt ita dicam) reddi-1 oit.eaniq^abfoluit. Sedhæc obiter hoc loco. Naminferiùshac | derelatinsdiftercndifefeofferct commodior occafio. Hæceo 1 tantum didafunt,quó cognofcatur, verba i\h,l^iß dbundduerit, amp;C I Con ad ca, qua: mox dicenda er ant, fed ad ante dida refpicere.vn

de fit, vt id, quod quS’ris.neqj tu argumentatione ta t 4 lo modo probarepotuens, neq; alius quifpiam F®” ^^; Etenim, ni fallor, aliquanto melius, quàm w^^^'^^’^Lkj»- I tia tua de Chrifti præceptis illis ex prædiÆs quis poftet,fi ea nô propter antecedentia,fedpropttta . tia dicta fuiftent, vt tibi videtur. Id quod amp;nbsp;inculttSgt; ^ ^ ùs explicas pag. 2x0, atq; ex eo fententiam tuamdciU'-*' . in iis,quæ fequntur, præceptis dandis confirmare coings ctiam in priore fcripto feceras, pag. j^- amp;nbsp;alibi quo^' Cætera,quæ vt argumentationis tuæ vitia retegerentu • tuifte, quilibet ingeniofus ledfor facile animaduertet. uitaticonfulentes,omittendaduximus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„f^

Secundo loco, vt confirmes, non id cgifte Chtm^ ■ .• 5 Ceptis illis dandis, vtlegiMofisaliquidadderet, .^t* ( Scribarum,amp; Pharifæorum commenta pciiccrfLoi”®^^ ta„antequamea diligentiùs examines, hugulatiinpo^^^.,;; (id quonpag. »9. facere inftituis) quæpræternuda »jj^p^

Qua tarnen de re nihil prorfus confiât, nee tu ah*1?“ jfje^'■• bandum in medium affers. Quinimmo id plane raU^ ,; tant verba ilia Chrifti vbiqj repetita. Ego co,poftquam ipfa Legis verbarccitauit, abipio^ ‘ n^v nifsimum faciunt,Chriftumpraeceptafuanon q«*quot; L^j;.’ rum,amp; Pharifæorum commentis,fed iph Legi °FP?'j^nor,:-infra fuo loco,Et tarnen non fokim præcepta Chr« * ^r' feendo fratri, ciue conuiciando præcepto Legis ^^ ,\ do manifefte addita, reieAioneminterpretationisoffi ^^^, Pharifeorum efle ais, fed, cum de prarcepto iHo Leggt; gt;nbsp;;; Chabert, verba facis, audes affirmare, ex Chrifti futum fuifle illi commentum a Scribis. amp;nbsp;P^’J j?’\ V«?^ Quodßquis cum uliqudrem non hubuerit,m«chuf nonejl t« f*j.0(leÿ ex quibufnam Chrifti verbis id pa tetr' C^hd amp 1“ juif pdlteologUf dut dixit Chriftus, quod alibi non dixerit î^ Itanc 1 a^(jü fidlitur,dut fdl tarn aperta vel iple hallucinaris, velaliisimponcic ^ iere conntur, tua amp;: curas,amp; fperas f Scd quid dicam de co,quo ‘f .. ƒ non peierandiferibis,nonquidemloco prapcuCW/» »,ƒ

wifiCJiS. AiMiderrfBt AUtm Scribe ç^YhArifiei, buic Icgi pMemiHdm: sei fn-foteDomino cd quaiunucfis, propter wrAwentd (pœjiebAnt defutmofu flt;riuirutcnibli,juper donAAltAris,Çuper uiHimAS oblAtAf,luceUo proprio coir-ffafslit diximns. Et in margme adferiptum cit, SmbArdm corrupted bleats ddurAiKCHto. Equidem fatis mirari non queo. quod tarn irn-lucmor, aut iacutioEis filer is, ne quidgrauius dicam,vt ifta ferp rèris. Noiiigitur vel legifti, vel mcmiuifti verba ilia capite 50. p^^ol. lappa» Num. ill iplo ferèinitio» quae ex hebraeoverbum de verbofiC verti polTuiit, vir.p uoturii nouent lebo««, ant inraKcrit iurAmentum ad id gindum li^amcnto an imam ƒnam,non poHwct «erbS fuHw. Scenndtun omiie, qnod «wttxoreplt;o,facirt. Qiiidais» numtibividetur ,cumChriftus ’quot;^uit, Iterum AuH^K, quid didam e^ dtitit^uis. Non perinrabw. reddes dn^ t™ Domino inrawenta tud, partem iUam, redd« antem, amp;c. effe addita-gt;’'tntumScribarum, amp;nbsp;PharifæorumadlcgemDeide per uno, ''«bplbrumcorruptelam legis de iuramento, cum in ipfa Mobs ^^f «pars extet. copiofms etiam, SC efficacius ab ipfo expreffa, ^wimaChrifto reUta^’Certe auftoritati tuæ,dumnimium fidis, FJrumconfulis,teq;non Icuis faltem indiUgentiae crimine in fa-^fisquxftionibus, 8C teftimoniis traftandis apud ipfum Deum

^^fniiigis. Quid quod ipfe tibi plane contrarius pag. «0. id eft PaliêoIogiMpH weipfo loco, de quo agimus, totum hoc, Non periurdbd, reddes dn*’ contrurWt ♦t»Domino inramenta tna, verbum Legis effe, diferte confiteris ?

Scdiamdcaliisprteceptis videamus, propter quæ ,aliquam fîrandicauffam tibi datafuiffe, dici poteft. Et in praecepto qui-donChriftide nondimittenda vxore, ft ipftus verba perpendan-tor, non Mobs legem reformaffe, fed Scribarum, 8C Pharifaeo-rum commenta fefpuiffe videtur. inquit enim. DifluweJlantem, Qÿcumque dimiferitKXorcmfuam,deteilibelli«nrcp«dij. Egoantem, SCc. Neq; enim erant hæc ipfa omnino vcrbalcgis.vt Deut. 24. patet. ^binonitabmpliciter loquitur Mofes, fed requirere ftmul videur , vt vxorem dimiffurus in ea feeditatem aliquâ inuenerit, aut tcrtealit|uideiufmodi in ea deprehenderit, propter quodftbi mC' rito minus grata fit. Quare concludi fortaffc poteft, a Scribis, 8C rhrbais ita bmplicitcrLegis verbaexpofttafuiffe, vtfcilicet «defequeretur, propter quameumq; cauffamlicerevxorem di-toitUK. Kite auumnon quidem ate,fed aincdiclalum,vt,quid quid

fO’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^'^S' .•rtcfioi’i

quid mägis hac in re tuam caulTam iuuare poteft» *” ngjee’'’ ratur, amp;: diligenter examinetur. NamhÏetuiwP'? j ras.Chnitumipfa Legis verba recitafrc.Sicenin’’quot; ‘jgjT initio tua verba habent, Q_uicunque dimi[mt ^^°'^^'' repudij, uerbum Icgis. linie addebant Scriba: O~ pbdri^i^' ^J f-jij.^ res licet dimittere qiidcunque ex edu^ajnodo id fidt ddto^^ç^i^i^^ teaffirmare, verbumLcgisefieilIud,cuiChriftusquot; jj^^ git, Ego dutern dico uobii,8Cc. Ex quo, vtanteattigun®^,^-1 turjpfum non afTuta commenta Scribaruin,amp; Ipuere, fed ipfa Legis verba reformate. ,, , ^jyflï^

Quid ergo,tua,quæ locum non habet,amp; ul’* *P animaduerfione omifia, ad ea, quæ a nobis animad“** ujif fpondebimus♦ Dico, quamuis verumfit,Leg’5^,.j^^. plane effe, quæ Chrifrus récitât, ex qs tarnen, quæ^^Jti* cuum efle, ipfum hoc loco non modo idrefpuett’T. il': modi verbis colligi potuifTet, fed illudctiam,quodc^t ^ verbis colligebatur. ex quibiis manifcftuincft.M^ ‘'^'ltgt;T,* fc,vtpropteraliquamfœditatemineainuentam.' jj^^ repudiate polfet, nee aliud præterea requifiuifff.w“’^v fcripto,ciq; in manus dato libello repudrj. quod rei®', (juf^ flus,non ob aliquä feediratem in vxore inuentam,«“® .ƒ tantum cam dimitti poife, concedit. Nam Faditau^ pud Mofcin aliud etiam præter ipfum ftuprum,autH fignificari, contra quam tu putas, infra dcmonftral’iP*'\,gt;'

Sequitur, vt de præcepto ill o agamus, 0«d«”’f'^‘’jjli;T Nam bic quoqi Chriftus no ipfam Legern reforwaK ƒ ^^ interpretationes terjeere videtut. Lcx enim, vt Exoo*' [,iF »4, Leuit. cap. 24. }^. 20,8lt; Deut. capj?.^.:i. appâter,f' -jè' verba habet, Ocnlum pro oculo, dentem pro dente, non tame ^.jj^ i re priuatis ait, vt Chriftus prædida verba ’UU’rpretaJ,^^^ cum, qs recitatis, illico addat, Ego dutem dico uobis, liestf;'^^-;-amp; quæ fequuntur. ex quibus conftat ipfum priuatis P'^^P re. Quocircaftatuendum vidctur,C]iriitum,ctfiipft*’'.^ih' gis verba récitât, fimul tarnen cum eisinterpretationes^ j ƒ rum populi intciJigcre, quibus, non autem ipfi Legi,ƒ Lj J pta opponat. quæ interpretationes hoe Joco ciufmoi ^ ^

^odLex de magiftratu dixiffet. cui mandat, vt eurer, oeukun p: w o.dentem pro deute dari.ad priuatos traherctur adcü,vt cu-quot;'bet priuato per fe id excqui beeret,

Rclpondco,y t paullo ante feci.Chrifti verba non iftas inter? pretatiônes tantùni,fcd fententiam wfms Legis reformare.Siqub dernex verbis Legis apparct, bcuiffe priuatis. oculum pro ocu-, b.dentempdeute bbi dari, a magiftratu petere. quod non con? «dit Chriftus, quemadmodum infra fuo loco aduerfus opinio-nemhac de re tuam difputabimus.

Reftat prxceptum illud,Diligcs proximum tKK)n,8Cc.ïn quo malt; ior.quamin cæteris, difficultas ebe videtur, cumin ipfa Lege ea parsnufquanrlcgatur, Ht odio babebis inimicum tuuw. Quinimmo Le wn.cap.ij.vbi preceptum diligendi proximum datur,mandetur i fwl,ne quis iniuriarum memor fit, easue vlcifcatur, amp;nbsp;alibi ^xodi xk 4. 1 ptscipiatur, vtb quisbouem, aut afmum inimici fui errantem 1 inuencrit, omnino iUireducat, 8:,b viderit aftnum dus, qui fe o-1 diobabetfuccumbeutem lub onerc, cum non deferat,fed ipfi au-\ xilictur, Quamobremplane dicendum videtur. bic Chriftum 11 uonde verbis ipfius Legis, fed de additamentis Scribarü,8lt; Phall tibtoTumJeupopulimagiftrorumagere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

4 Veriimanimaducrtendumprimóeft,ficripo(fe,vtveYbaiL 11 h. odiolMbcbir inimicumt»uw,fcripta inLege olim extarent,quamgt; ■/1 uhliodic nonkoantur, quemadmodum neq; illud de Ghrifto,^^ A Vr«M uoc4bitur,fcriptum apud prophetas hodU extat,cum tarnen

\ tdiuuTMatthaeus,idaprophetisdiftumfuine.Quodhdixevis, *tnonnullicontendunt, ctlamft verbaiUa, aut fimhiaapud pro- M^tt . x. xj, ;\ pbetasnonleguutur,tarnen fententiam omnino legi, ego quoq;

1 \ dicam, etiamh nonlegitur in ipfalcgc, odio babebw inimicum t »um, ^ \ twienhorum v erborum fententiam omnino Icghh in quem fen-Wpotilsimtrm nomendnimicibodoco accipiendumftt, r eete iattWigatur. Neque enim in bis verbis , Diliges proximum tuum ,0quot; nbsp;nbsp;,

«iilubcbisimmicumtuum ,voxdnimicus cumftmpheiter hgmheat, 51 qaioiwhabeat, feu quemlibet inimienm, fed, vt ex v erbis ipfrs V \ ^Ppatet.eum.qui opponitur pr oximo, P r oximus autem bic, vt iawhegc, ismtelhgitur,qui ex eodeineh populo,id cftlfrac-

* \ . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç * lauerat

làùcràtFiÜû populi tui, voelt poftcaProximu^*^-tclligitur, præccptailla de afino, 8C boucinimicive® -|ÿ no deferendis ad propofitfi non facere,cinn ibi luimig ^.^ ficet,qui odio habet, quamuis ex populo IfracÜtico W’ ■ eum, qui fit alienus ab Ifraclis republica, quemo^oW •, litis IicuilTc, poften docebimus. Deinde fuperioribus duobus præceptisdixi. VerbaenimC ^'J ftatim fubiungit, eiuunodi funt, vt plane multuinJ Mofaicæ. In qua nufquam mandatum populo ^ pro lædcntibus, amp;nbsp;infedantibus fe, vtbeneprecaren^j centibus fibi. atque,vt vno verbo dicam, iufsi non^ gere inimicos fuos, id eft hoftes, amp;nbsp;ab Ifraelis repubu Quibus de rebus omnibus infra vberiusdifputabitur' i/

Eft autem, antequam vlteriiis progrediamurA^ tendum, etiamfi in quouis ex tribus proximcexan^^ quæ non fecus, atq; tria illa priiis excuffa, inP°P“ j'^'i' Deipræcepta, perfonabant, Chriftusnequaquami“^' ïftet, vt Mofaicam Icgem vlla ex parte reformaret. ‘ ^^ ƒ’ quippc quæ legisdiuinæ falfæinterpretationesew#'’^^(i^' non tarnen continuo idem de reliquis tribus did pP'‘^'j!^ fcqui, Chriftum in vniuerfo eo fermone nihil pro# Îcæ addidiffe, fed tantfimodo Scribarum, amp;PhariwO ,? illi commenta fuftulifte. Namq; diligenter fop. .|^Lyngt;*’ difcrimen hoc inter vtraq; hæcdidacftejquôô). fimplex integrumq; Icgis verbum refertur,in hu *ƒ” ex eo, quod in lege fcriptum eft, omittitur, quO“ ? j^lt; non crat, vt in dido de dando libello repudii.cantoquot;'^''^ pta dimittendæ vxoris,vel aliquid verbis Icgisaudit ^^. poftremo capars. Et odio hAbcbii inimcumtuunhip^’^^'' ^^^'\ momenti, vel deniq;, quamuis nuda Icgis wbarcap'^,'«^ lex tarnen non recitatur,cx quo fit, vtaliamfcntcnti2.|^f4'. habere vidcantur, quàm vcrcinipfalegehabeant.’*' ^^'^ cuenire videmus, Oculum prooculo,deittcmproi(nU- y .jr^^ dem ipfius legis funt, fed non tarnen tota lex. qnæ * J! retur, apparcret, didumipfum, quodperfepro'^_^^f(i' iniurias fuas pari ratione vindicandi Jibcrtailt;®^®quot;‘‘ ^'

tar, S: earn, qui iniuria affeeit, duo iurc(vt loquuntur)retaliandi. iniplalege ad magiftratumreferri debere, cuius efr talionis pœ^ Kimci.quialtcrummutilaucrit.vcl aliaratione eins corpus læfc^ tit, iufligerc, atq; irrogare. Hoe autem inter hæc, £lt; ilia difta di ferimeneuidenter fuis verbis notalfe videtur ipfe dominuslefus, Quiinillis femper priùs dixent, Difrum eft antiquis, in his verb lempcr.Diftumeft, fimplicitcr prxfatus fuerit. Nimirum for-lafsisvtintclligcretur , in illis de ipfa lege diuina veteribus lata iifoi.inhis verb de co quidem fimiliter agi,quod tamquamDei ptçceptum in medio populi auditum aliquando fuer at, ex terum 1 nbsp;Wribus illis non fucrat diftum. nee verum amp;nbsp;germanum auti-r

Tertio loco pro argumeuto, quod Cbr iftus non MoRs Icgem lt;nbsp;ex parte mutare, fedinterpretationcs Scribarum, amp;nbsp;Pharis («otummeo fermone damnare voluerit, ca verba ipfius Chrifti çetpendb.qux in pr^cepto de libello repudti traftando alibi di^ Kit^dduritUm cordis ucjlri. itemep iUa, quæ ftatimfequuntur, pennir

tweft^uidjït ad duritiam cordis «e|lri. NamPatruw «cjlrorum dici debuißet, [««fxpefacit. PatribnscniniloquutuscjlMofesjionipfis- Cur vero ita ïetipfcris,iddocct,quodde poftcrioribus fcr ibis pagaw-hoemo io, ttillud,quoddicit twbis mdulfit, intcrprctib'.tsfcilicct Scrïbk erpbarif«? K,cumlc2cs tulerit Mofes non illis quibw ctwn loquebatur lefus Cbrijlnsjcd co-nm«uioribu5. Visigitur, cum ibi Chriftus idem reipfa doccat, , quodlik docuit,quia dixerit, cordis Vejiri, nonPatrum ucjlroruin,Slt;, ff l fenwfitVobis,nonautem wioribus neflris, fatis Gonftarc, Cbrittum «'oudeipfalcgc MoRs, qua: non illis ipRs, quibuscumloqucba-tutJeipatribus, amp;nbsp;maioribus ipforum data fucrat, verba face-ïti verum de interpretatione Scribar um,£lt; Pbar iRv orumloqui.

fieri non poteft.Palxologc, vtbceferio ,aut, quiddiceres, tu^jitansfcripfcris .Quid enimbomine non plane rneb indignius, ‘ quimnefcire, Rcontigcrit, cumpopulo, natione,gcnteuc aliqua 1 ’'erW fieri. Vos, 8lt;V eRra fxpius dici, non illos ipfos, qui pvœ-k Rutes funt,RgniRcando,fed vel patres, 8lt; maiores corum,vel ip-\ Ruwngemist quemadmodumSlt;.Nos,8lt;Noftrafacilcdieentip-\ 1'1 nouquidemfeipfos quiloquuntur, fed vel patres fuos , Sf rua

iores, vel tnum gdiu s intclli gejites. Populus cm ^^^^j^,: tamquam vnus quilpiam, confiderantur, qui to j^j^fütij.' ex quo cHe cœperunt, vixerit, vndc amp;nbsp;ortus, as fenedus, amp;nbsp;intentus illis apud bonos aurores, un .jjij' gaii quotidianoq; fermone pafsim tribuuntur. -y“'’ jjj VÇ præter frequentifsimum loquendi vfitm cxcmpl^‘1 .■'j.^rt' modo probatos feriptores inquauisÜHg?’’’*, ^ gj^’gt; que lcgifti,rccordarc,amp; exempla nbi vbiq; prffto5' ’^^j^ ; multis moror î* Lege ipfa facta Biblia.ipfiusnoiuw .^^ pta, Chrifti ipfius vetba recordarc dehaciplättJ^ pulo Ifraelitico a Mofe tradita, S^ fine dubio puot ' . ,^ fe. Idem cnim Chriftus alibi ludps, qui *^“”^*^'?'r’^,ÿ#'*' ïdhxn. 7.19. xx. dixit, lionne t^oyfes dédit uobii Legern,crnemoexuobisJ*^*^^;

paullo poft, Proptered ^\oyfct dédit uobii circümaßon^ ‘ ^.■ longiùs abeoî' cum in hoc ipfo loco legatur

ftum paullo ante dixiftc,Q»t(/ uobii pnecepit que, cum de Mofe ludçis verba faceret, ait, liitt«4

a ßdinfolitudinecumdngelo,quiloquebdtureiinmonteSini,lt;:^‘ h _j ^''^'^ * nbsp;nbsp;nbsp;ftrii, qui dccepituerbd uitte ddre uobii. Neqjluclo'iu*^“ . ^^jj^ü.

ad poftcros quoq; eorum prefentes pertinct, 'Pquot;^^’rY^n^;’ ter cenfetur, vt in Lege Mofis contingere vidcnius. U -j^ •am,cum maioribus tantùm id darum but. Propter«« m ftus, cum ludçi dixiflent,fuos patres mauducalTcinaiinsi ^^, lobdu. 6.32. to, fient feriptum erat,Pa»f)n dédit eii dece!o mdniutite^''^', '^, amen dico uobii, non Moyfes dédit uobii panem de eilo. ^^’quot;'^'j'^'^_^p;;, men patres dumtaxat ipfornmintclligcret. Quomodov gt;nbsp;repotnifti, Cum Chriftusdixit ludçis dcMofcpt^X* .quot;^,_j tere, Sic. id intelligendnmcftc, interpretibus ^^’^'^‘■Îj^g-, Pharifeis, cumipfe velis,ca verba accipiendaefeacn k v. iffet, Étiamfi permififTct vobis dimittere, amp;c. Sic ante, in extrema videlicet pag. u4- feripferas,'^ ordino text urn : Moyfei etiamfi ob duritidm cordii uejiripttmijiÿdii ^ .^ diare uxores ueßroi, quamuii ob edufam,dttdmendb initio non''■*”^, j^. etiam tuç explanationis inter aliashâccaulîaiuaffetM“” ^^ ftus dixerit Vobis, interpretibus fcilicet Scnbis, Cvr®«', ^

Rim Mofcs non illis, quibufeum loqueba'tur, fed eorum maior i-busleges tulilTct. Atquihæc duo nulla ratione coherent, aut fi-JTiiilftarc queüt,tantum abcit, vt vnum altcrius cauffa cHc pofsit. Namfi Chrifti verba ita explananda funt, ac fi dixivfet. Et iamb Mofes vobis pcrmifilTet,amp;c, profedo nomen Mofes iplura Mo-fcntfimpliciter fignificat, pronomen autem Vobis ad patres, feu TOiores, vel advniuerfam,poftquamlegem Mofes tulit, gentem rdertur, atq; ca de re eft fermo,quc ver è fafta non fucrit. At ve* tóhmtelli?endumcft,Mofem, interpretibus Scribis, amp;Phari-füs.pennihlfc, amp;c illis ipbs dumtaxat.quibuscum Chriftus lo-S'ickatur.ccrtè Mobs nomine non ipfe Mofes per fe inteUigitur, W «matenus illius verba Senbe, amp;nbsp;Pharifçi interpretabantur,

1 proiwmenautcmVobis non ad patres, feu maiorespertinct,nec - ■ nbsp;nbsp;nbsp;quot;

[ ai jentem vmuerfam poft Mobs kgcmlatam, fed ad eos ipfos 1 tanwmmodo. quos alloquebatur Chriftus.atq; ea de re verba ft-I vut,quever'efafta fucrit. Praetereaquomodo verbahtvevera l tilt polïunt, Mofes .interpretibus fcilicet Scribis, amp;Pharifæis, f \ volnsadcluritiacordis veftripermibt dimittere vxores^ Num-lt; \ quiÜpbScriba, amp;nbsp;Pharifçi vel propter duritam cordis iUorum gt;nbsp;\ itaNlofcminicrpretabätur,vel ob eamdem duritiam ab ipfo Mo-M fe ifom, quam ipb populo obtrudebant, Icgem latam fuiftc affir-11 mahntï Poftremó, au non animaduertifti.Chriftumea verba V \ iptabbarbcis dixifte, qui eum, anliceret vxoremdimittere.ten-^1 nrulo.mtevrogaucrant.vt Matthaeus, amp;nbsp;Marcus aperte teftan- ^^^^j^ nbsp;nbsp;.^

ÿ \ '4*i^c.Sedfcfellitte nimirumingens memoria tua.Nam.fi id de PaUol. UppW y 1 quot;'icTecordatus fuiftes, numquara ea v erba, Mofes permifit uobis,in-

^ 1 ^oprct\bus fcilicet Scribis, 8C Pbanbeis, inteUigendadixiftes, gt;nbsp;1 Chriftus cumpopulo, nonautem cumipfis tantumPhari-11 \ ^slocutus eftet. Non igitur de Scribarum. SCPharifacorum

\ Wpretatione in illis verbis egit Chriftus. fed de ipfaMobsle-i \ Ï?’ finadercuemo vmquamdubitarepoterit. quiapudvtrum-^ \ ft'^^uiïugcliftamlocumipfumvelofcitanterlegcrit. Cummani ^J \ Eiwcxcorumvtrbisbt .a ChriftointerrogatosfuiftePhari-lt; \ «os, quid in ipfalcgc Mohs (criptum ehetjdq; eos dixiSc, amp;nbsp;h' \ \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S nbsp;nbsp;nbsp;i q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^^^^^

mul ex ipfis verbis Legis aduerfus Chrifti de dinntten , feutentiam argumentari voluilTe, Chrilhiinauteiniw*’* gt;.., j idLegcm dicere.quodipfiputabant, lêdtaincn fus W^f •..■ nonobeiTe docuifle,quippcquod,vtexantiquifsinioDc'' to intelligi poterat, pennifsio quædam ad tempus, nongt;“ ■ ta ac perpétua Dei voluntas fuilfet. Sediamachisbtjs \ co. alibicnimdetotaealegeaccuratius videndumen^ ' ; hilaliud quærebamus, nifi, vt oftenderemus.ineaChn . Pharifeis difputatione nihil clTe, cur inpreceptoiftoufj^ , mittenda vxore ChriftumnonipfamMofislcgcinrefoi''’ ■■,■ Scribarum,amp; Pbanfeorum intcrpretanicnta rciiccicvo camus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . .V

H V CVS QV E depriore partealtcriustuc eft, quateftimonia ex cap. ?• Matthæi ab aduerlariis’^ probarent, te inftituta contraria Chrifti inibtutis pf'’^ diluere conaris, amp;, nifi vehementer feUimur, abuiwf”^' monftratum, nihil effe çorum, quæ protulifti.quod*!'®^.«’ habcat fuadendi, Chriftum in toto co fcrmoncnulb^f^ji^ fislegem immutare voluilTe, fed Scribarum, amp;P^ . ^jifr ti'im commenta reiieere. Nunc de altera dufdem te agendum eft, feu de altero modo, quo fcilicet, 'P'®'\rf ptorum vim fingulatim pcrpendendo,euincere ''*^’/. ^p'' nihil aduerfus feutentiam tuam, quód bellum a eiibl^'^j^tt lo, iubente prt^fertim magiftratu,gcri rcdèpofsit.Q‘'‘’ pr bet homini chriftiano iniurias fjbi illatas per magift''^ (pÿgt;, care liceat, nihil inquam, aduerftis hanc fententia®^ jÿ^ Chrifti in fe continerc. Cumq; fententia bra ‘^“P’‘^^'^d'' ” affertioncs complccratur,fepararim de vtraq; vide^“ uF lis igitur de priuatis iniuriis per magiftratum vindij ramus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;.(jj^':.

Itaq; aduerfus alTertionem tuam, quódeuiuisd’f’^. mini magiftratus opem ad fuas iniurias vldfccndas^ „ ccat, attulerant aducrlarii tui ca, quæ Chriftusdiot; ^^ gis verbis illis agit, Oculumpro oculo,dait£mpro(lcntc, 'jjjb^ illis inanifeftum elfe, Chriftum fuispræcepiTe, '^*'’’ j/f^ | pibus,Slt; corporis plaças,aeperpefijones,^ boiW^ïy^p/

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^JMyt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;474 'mntutein, feu labores omnes ferrent æquo animo potins* vt inalum pro malo reddcrent,fiue id per fc.fiue per indices

^Cerent. Et quidem in eo, quod maxillam dexteram percutien* ’gt; alteram quoq; præbendam effe ait, carnis ipfius perpefsioncs ’'onvindicaudas, fignificaffc. dumautem præcipit, vt tunicam Vollere volenti dimittatur amp;nbsp;pallium, bonoru iaduram non regt; ^«ndam, fi alioqui fieri non pofsit, vt ab vltione abfiineamus, foaraffe, cum verb poftremo iubet, vt, fi quis ad milliare v* quot;am conficiendum ab aliquo adigatur. eat cum illo amp;nbsp;alia duo, “ores omnes, amp;nbsp;oncra fibi impofitapotiùsperfercnda, quàm ^mrixa, amp;nbsp;iurgio detrectanda, docuiffe. Atq; in bis Omnibus, quot;f admagiftratum quidem, fi prædidta ineSmoda fequi debeant* '■°''fugiciiclum effe, Chriftumfatis aperte dixifTe, cumpræceptb quot;quot;tsfuas verbis illis Legis, Qculvm pro oculo, amp;c.oppofuerit, quæ quot;onpriuatam vindiftam, fed per indices permittebant, amp;nbsp;fimili-fo cumea verba dixcrit,Ei,q«i Kc/it tecumiudicio foiacaJcrc^amp;c.Hcc, 1 ’quot;4quot;am.omnia a tuis aduerfariis did a font,caq; leguntur pag.62, Y^ lain verb confiderandum eft, quid tu ad bæc contra feri-l P'^ris, amp;nbsp;quo pado tam manifefta lefo Gbrifti mandata obfeura I '''‘Vclpotiùsinquinare, aeperuerteretentaueris,

| Etprimum quidem (quamquambocadfingulorumpræce-\ potum examinâtloncm minime pertinerc videtur) non vno in | *®co,dum ca fingulatim examinas, admones, Chrifti bare prçcc-| pu non magiftratui, fed priuatis data fuiffe.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Atqui iftud valere poteft ad oftendendum, magiftratus ciui-11 nbsp;nbsp;7gladium geftantes in republica ebriftiana Gbrifti præcc^ 1 ptis non tolli,non autem ad cuitandum,nc priuatis magiftratuin I iniurias vindicandi caufia adiré interdicatur. Nam tu ad v-

^fumq/iftam tuamexceptioucnivalere vis, amp;nbsp;foplushæcduo, Woinnino difringuenda font, confondis, amp;nbsp;de vno agens, alte ’^nimifces. Eftoigitur. PriuatistâtùmdcderitChriftusman ®3tahæc fua. Qiud turn » lambic de priuatis agimus,amp; quid il-lisfacere liceat,quærimus,anmagiftratuinfcilicetpro fevlci-C'gt;dis adiré pofsint.de ipfois interim magiftrat9 officio,(quod, ^t'smpartcipfanonaceufante,exercer! potcft)numfcilicet,b 9“^aceufauerit, lus redder debeat, neene, ne verbum quidem facientes.

facientcs. Itaq; faceffat hoe loco exceptio iW tu ' jlijfi''' I Sed ais dcinde,cum perfpicuumfitjMoicæl'^gj.jy^ yiif'' | lam pro oculo, dentem pro dente, eo fênfü inagifttatm^^ .(j^punii' | am cxcquerctur, neq; aut faruire vellet in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|

linquere mala, fed Iccundum peccati inagnituoinf ^^(f' 1 næ exercere, Chriftus autem legem liane prinatos (,|)(^ I certè non, nc priuati magiftratum adeantAquot; ocu‘ l- jpint’* elcntcm pro dente répétant, fed ne ipfi priuato ^quot;^ ' j[,plt;lt;^, fiiasrctalient, amp;fibi,quodmagiftratuiiniunftum ' ^^.f fum elfe cxiftiment.Chnltum præcipere volui“tf ^^jj^r jnodiim, vt ex iis, quæ pag. 144. fcripfiûi, colligé'’*-1 ad rem Chrifti verba facere, oftendere conans. j^v^

Sed animaduertendum tibi er at, cum Chri^ 'ùiiK ba recitet, fefeqj illis opponar, dicens, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

tiamfi tibi concedatur,priuatis tâtüm dedilfe iUum p ^if^ de co tarnen cum cgilfe oportere, quod vi Icgis, magifl-ratui lat an priuatis licebat, Nulli autem ^“'^loX teft, quin Icgis illius vi priuatis licuerit oculnmpw® ƒ’ tem pro dente,magiftratum adcundo,rcpctcrc. ^d legibus, quibus magiftratui iniuriarü peenapraferf“* jylt; ipfo iure continctur, vt iniuriam accipienti cam Py^y ;ftratus opeperfequi liceat. Quarc, liocipfumtol**\^' •ftuin vetuilfe, quiequid lex illa concederct, indubit^ .u^ bet. Neq;enim, vt tuarbitraris, legemiHanimagim’^;' •ad priuatos trahendam non elfe, potifsimiim docetc'' ^p-r vt didum eft, quemadmodum ipfius verba dcmonUr^^i' cipuè egit,vt dicra fua ipfis icgis verbis opponeret.qquot;f yt ba vt antca dixi, non plane negauerim, ex Cliriftilofl“ ^jiJ do eolligi polfe, perperam in populo explicata,8^ vt fcilicctpriuato cuiq; iniurias fuasperfcipfumviiwit- ^ ret. Verumtamen eiufmodi funt, quæ fubiungitChnlt?^/ cepta, vt,quemadmodum in Icgis verbis fecitandiJ^*! ft^ gern, amp;prauamillius interpretationemcoinpledivül“ j^ praceptis fuis amp;nbsp;huius reiedfionem, amp;nbsp;illius, quods^F .|^,; rum ius attinct.moderationcm comprclicnderccum''^ .ƒ perte conftet,Quandoquidem vuiuersè ne nialo gt;’t^’^^^^^

lummam miunarum tolcrantiam, omni prorfus femotavin-OKtaJuic vltione, præfcribit, amp;nbsp;deiiiq; difertè, ne per indices id ‘ wicuretur.monet.

Sedoperæpretium eft videre, quo modo tu Chrifti verba in '’ngulis, que modo recenfuimusjuterpreteris. Cum igitur Chri ÎWsait Nonrc/îJlcrcnidlo(vtmultaverba tua.quæ pa?.i44- adfi-quot;un,8Cdeiiicepslcguniur.paucifsimis complelt;ftamur)breuiter witaaccipienda efte dicis,vt bue magiftratus iple fit, qui te iniu-’^uafficiat.fiue priuatus, magiftratu aut confentiente, aut te non 'mdicantc, idpatienter feras, neq; retabare iniuriam velis.

Ergo primùm.fitibi crcdendumcft,Scribarum,8lt; Pharifæ-oruminterpretationes, quibus, non autem ipfi Legi Chnftutn ; dicta fua opponere contendis,id ferebant fcibcct,vt qudibet pri-1 uatusmafflliratui regiere iure poftet iniuriafe afticienti, amp;nbsp;iUi 1 ^icifsminiuriam faccre, feq: vicifci. Scd vnde id babes aut 1 «pomodoiftudvbo pacto verftimfte videri poteft,cum verba ib ' ^quot;iftegismanifeftè de iniurqspriuatorum priuato arbitrio iUa-tisamagiftratuvindicandisloquantur , nonautem vbo prorfus ’Wildodeüsmiuriis,quas magiftratusinmunerefuo excquendo Pewatis mfert,ab ipfis priuatis fuo proprio iure vkifcendis in ca ^^agatur^ ï^amquidpotuiftent Scriba:, ScPbariiæitantæ in ^tgeüia interpretandabcentiae ,fcu potius impudentiæ fuæ præ-i twet; Quamquam fatis eft, vtinnuimus,teidnumquampro-L Eatunimede, quodinifta tua expfanatione fumis, nee opus eft, | 'tanobiscontrariumprobetur. Scd quid dicemus, cumiama 1 aobis ofteniumfucrit, Gbriftumnon quidem Scribarum,8lt;Pba rfeoruminterpretationesrefebere, fedipfam Mofisiegcmrc-buTOTcC GumenimLexmagiftratui mandet, vtocuium pro wuia, dentem pro dente r eduendum cur et, quid ad bums man-

wïnmtiqws reeftere audeat, Slt; pari iniuriaiUum afficeve^ quid ïontthocaddoceudum.ironUcerehomini priuato , etiarub fc-fuui.umLe^cma\ioquiidïa£i;v\ruscamp;t,Vuas iniurias proprio t^ \ 'Vi'^dimwwc rctaiiare, adquaraVeuteutiam iorradc, vt diximus, ^* 1 ’quot;V^VaioLc^is verba trahebantur, idq^perperamfveri.moucre ^' 1 ^oluilCbnftus? CertebarcparsmCbriftr verbis indceda re-W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Vurquiurr/

5'®‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 r-

linquicur.fi cxplanationcm tuam fequi vcpmw.5»»“^* Chrifto dedfum effe docct,quod ad inagiftratui rdiffcwüi tinet, cum vel ipfc cft, qui iniuria affidt, vclpnuatoiniu * denti confentic. Qiiid cnim.fi neutrumfit.flc^iù,lt;)“',*™J, dturincöiït’oco, vbiadmagiftratumdecurrerepolS''^’^^ ü non leges modo, fedmagiftratum quoquefibifeut''^f'\‘^, fdat.amp;Ji fc priuato arbitrio vldfd ncgligat,atq;tuii(. ^^^^, modo, quant iam acccpit.iniuriain nümquam relardrf 1quot; ^_, ri'im ctiain nouas fît accepturus ;” Non dubiumcft^iiK'quot;’ . pluribus tuoruin fcriptorum lods intclligi poK^'F'^^jjip' ró cxfw-vcrbis,quæ Jeguntur inpriore Icripfopag-^’^; ciufinodidi/fjculratibusconftitutoiniuriasfuaspeN^''' -, J permittas.Quod tarnen cum cbrifn verbismajufd«^ J vt vifum dt hnipJidrcr,nemaJo refidatur.prxdpit^^^ 1 nomen Malo ad magißratum malum dumtaxat, üuff^ 1 hominem, qui, maiomagi/lratua/rentientejiiiuriusfl''^ j vis.quis hoc (iisprxCcrtim pcrpenfis, quxpauHoioK^fi l tihi vmquam concedet f Q^xnam tanta cftaudoritsi^!'^ j ha indemnité prolata pro arbitratu tuo ad ca tantùaX^ 1 quepiacitis tuis non aduerfentur f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., u 1

^ Ar emm ais(vt video) Chrifti verba omnino rc^^i’^^^ f re. necita vniuersè, vt fonant, acdpiendacffe.alieqüM^' J tur, neqi vIUmaïo,neq; vUa ratione refiliendum elk.aiti^. j 8: Diabolo, quiprofedio amp;maluseil-,amp; omnium,qdm^'‘'', I caput, reürtere omnino iubeamur, S^inalishomiiubusi'O^'.'^j ratione rcfiHerepofsimus. Atq;hueadde,qufinpnoreK^ j P^^ P^g- f^deguntur. vbimulta recenres,quibusmalorcèi^' I nee tarnen ea facereprohiber! videmur. dequibusexplic3‘‘‘^ I Jio loeo agemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. I

Hxetua ratio nullius momenticenferidebet,cumapf^'^' j mumhe, de quo malo ChriHus loquatur,amp;quidkefiiku^''’^^ I ho figniiicarc voluerit. Ex co enim, quódde verbisilUsl^'^ j git, Oeuiüm pro oae/o, dentem pro dente, de malo homilie cumloi^^ j Peliflendi verbo illacas ab ipfo iniurias vleifci, aut n, q“^^^'’ 1 f^iniunam retaharepoint, adhibita, repeUere, ^’g‘‘‘^^lt; ƒ

A ide, nemo cft, qui non vidcat.atqjin hune fcnfimi dus verba in-; i dchiutc, ob camq;rcin vniuersc, vt fonant, accipienda ede dici-‘ l mus, nonautem. vt eufacis. fine vllanecefsicate reftringenda. 4 Q^arcfimiliter fine vlb vclneeefsitate, vcl ctiam leui caulTatôt A vcrbaRiudis.vt.quid hic Malus,quidueRcfifterc fignificct,intcU gt;1 ligatur. n.cniodeftc fatis(fortafsis quia non, vt tu, græci nati funt)quafi aduerlànis infultans.eis ignorationcm fenfus iftoruni ^ | verborum obiieis, Si ais, Aportolos græcc fcripfiffe, non latine. , | Scd(crt Deo gratia ) non défunt inter cos.qui cum illis fentiunt, | Hui liquid fit Græcis à 7roi,Hjo%amp; quidiildemai’iiStiya/ fignificct, optimènorunt,

1 Verùmdenuoreftridbionemiftamtuam plané amp;nbsp;tueri.SCpro-4 tiare tibifortafsc videris ea rationc, quia, cumChriflus aporto-4 t'i.5lt; verbi Dciminillris præceptadet, qui elt; magillratibus , 8lt; , 1 nbsp;nbsp;priitatis inuiftfutun craiit, neceffe eh, vt odium ^ magiftratus, i | tlt; priuatorum aduerfus eum fit,au, ne malo redhat, hoc loco ' | Pæcipitur. Sic cnim ex verbis tuis pag. 149. eolligeve quis poP /1 fft.Namtunöitaretnexplicas.8^,fi tua verba fpedentur,adeos j 1 f'ilos. qui concionantur, hoe eft ad ipfos tantum apoholos, Si 1 *trbiDciininiftros argumentatio tua pertinet, Qiiod fancinc-4 Ftumvidcridcbet.quafiquçrcretur,quando 111 iftis tantum Chri j 1 Wprpceptoloens effet, no autcm(quod tarnen plane fit)in quem 4 faifuni, ctiamfi aduerfus opinionem tuam ad omnes priuatos id 4 pisceptum pertineret, Chrifti verba accipienda effent.

4 Cartenuntota iftafiue tua,fiuc pro te mea argumentatio vel . l weodilToluitur,quódate probatumnon fuit.Ckriftum folis a-j | poftolis, amp;; verbi Dei miniftris praecepta dare . imino quod eins 4 Tdeontrariuma me fupra, dum tua argumenta rcfeHo, fatis.vt 1 îrbitror, oftenfum fuit. Ex quo id pretcrea inteUigi debet, 111-l hlcffe, quod ais, hæc, quae Chriftus prçcipit, fieri deberc pro-1 per iuditiam regni, hoc eft, cum iuftitia regni, nifi ita fiat, vidc-4 ’mrauoftraimpotentiaviolari. Sicenimhabent verba tua ca-3 d™ pag. 149. in fine, Nam ft non folis apoftolis ,amp; verbi mini-f \ f'V^^quot;tiftusmandata dedit, fed omnibus difeipulis. amp;nbsp;leftato-’ I 1 ^^'^’ quot;®”^^,curluftipam regni ita interpreteris, vt ad apo , j ftoiojtantum,8i verbiminiftrosreferripofsit, atq;,vt alibifa-2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis, ad

cis gt;nbsp;ad folam Euangelü prædicationem id r«^ï?yi(ii»'\ dubio, quidquid ad ius cæleftis regni pertinet, J^fUiif'^ ius certèimpotentiâfuà violât, quicuinqjChriitt” jinii* fus, Chriftum non imitatur, amp;nbsp;in co potifsim“*”® j^il cuius exemplar is nobis propofitus eft, tione, nee publica , neepriuata rependamus. quamferiptum extat, ea, quæhîc mandat Chrilhgt;ï\ jjif^^ fieri debere, cum iuftitia regni, nifiitafiat, videatw tia noftra violari. Adde,quód ne in ipfis quidem »P® j;fgt;* que verbi miniftris id perpetuum eft, vt amp;nbsp;magiftf^®/ ƒ' torum odium crgaillos caufe, quamCvttuloqu^f j^^; nantur, coniunAum fit. Siquidem fieri poteft, 5w ^lt;'. vt ciufmodi homines vel magiftratü, vel pop'*^®“®’-if?x aut certc non repugnantemhabeant, vel ctiani tarnen Euangelü caufla, quod prædicant, a fd^^^f ^j^f.lZ pefsimè habeantur,^ omni iniuriarum gencre affiö^j (/'' (rogo) illis tune faciendum ex Chrifti prxfcriptof^^i-' firationem illam tuamattendimus, vclhunccafu^'^ip, Chriftusnon comprchendir, vel potiustacitefxcIuW’ ƒ ftolis ipfis, amp;nbsp;verbi Dei miniftris, fi quid talc eis aeû^ j ? fcrtim, fi ad magiftratum confugiendi facultas eo jpatiumnon daretur, feipfos, fipoftent, priuatinivlO ^^^g fit. Atq; ita cos ex ouibus,quas inter luposmittcbatgt;i''^jj|)^ fos, aut faltcm canes, vbi opus fuiftet, fieri voluit. ^‘^ jj? poftolis quidem ipfis, verbiq; miniftris interpretatiOA.,. dio ifta tua accommodari poteft, non eft, cur ^^‘^®P5.fd/ verborum Chrifti allato, tjuædenonrefiftendomaloW^^ f pit, ad Euangelü tantum caufiamreferri debere wntf® jX'' xcmplum porto eft,cum Chriftusprecipit.vtfiquisvtn j^^v fcqui, tollat crucemfuam. Tametfi hoe quoq; folis^P®® y ftum fuüfe veile videris. Atqui non animaduertis, t® gt;nbsp;fimilcloco noftro nonelTc. Ibienimmanifeftè 'deiisapf'^ Chriftfifequi velint,amp;idcirco meritó CrucisfucnonuiW; nomen alioquin etiam,amp; per fc,mala,tamquainpcenas,iy y ex vi tranflationis fignificat) afflidioncs tantum,quatf ‘‘j Euangelü cauflam fuftinentur, inteHigipoftunt. Hicvtf',^

r M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;. takapparct, fedvniuersè.malo nonrefiftendumefre.prfcipitur* Sequitur, vt de præcepto illo agamus, Si quis te pereufÇerit 'm i(xtnmmmUdm,pr£beiUiz^älterem. Nonpotuil Chriftuseuiden-tiùs. aut fignificantiùs omiiem prorfus vindidam, fiue vltionem iuterdiccre, quàm iubendo, vt malam cedenti, alteram prçbea-mus, Hoccniin omni vltionis gencri plane contrariumeHe, nemo eft, quin videat.

Hictumultus es, vt probes, Chrifti verba nequaquam fim-pliciter.vt fonant, accipienda effe. Alioquin erraffet Paulus,quii inosverberatus, nonprebuitSitergus. ErraffetipfeChriftus, 8(fuamipfius legem plane viol affet, qui, percuffus vnam in ma- loh, iS, zx, lam, alteram non obtulit pulfandam. Hec fcribuntur atepag. ' •5i.8(rcpetuntur pag. xjo.SC xji.SC pag. 3x1,8c 3xx. 8C in priore quo-' qucfcriptoeadcmdixcraspag.36. Atq; in his omnibus loos vel ' tacite,vel aperte aduer fariis obiicis,quôd Chrifti verba hec mor 1 nbsp;nbsp;nbsp;dicusretineant, fententiam negligant, ex ipfius Chrifti, amp;nbsp;Apo-1 nbsp;nbsp;nbsp;fwlorumfaftis eliciendam,quf interpretamenta funt verborum 1 Chrifti.

Atqui non opus erat, vt hac in re tantopere laborares, atq; ntatione aduerfarios tuos in inuidiamvocare curares, quafi il-hiftanegent, velintq;, Chrifti verba omnino, vt fonant, intelli-Jmda elle, neq;,quid vel ipfe Chriftus,vel Apoftoli ea in re fece-pm, animaduertant, aut etiam curent. Fatentur aduerfarii tui. W$fttafponte,Chrifti verba paullo aliter accipienda effe,ac pri’ mafrontefefe legenti offerant,8C ob earn rem potifsimumfaten-tm,quia8(Pauli,8C Chrifti ipfius fadum optime noucrunt,eaq;, ndeect, obferuarunt, etiamfi eorum, vtpote quæ in hac quæfti-ottSC notifsima,8C (vt italoquar) decantatifsimaefsent, nullam mentionem fecerint. Relegc,quc ipfi in fua ad te refponfione pag. ‘’•Sc lt;3. hac de refcripferunt.SC me verifsimaloqui conhteberis.

I ^’ttenimhacipforum verba in extrema pag. 6x, vbide Chrifto I 'quot;'ermo. Etomnijio non «indicandum e^e[uos docet,nonocuhmpro oculo^ 1 y'^ulum pro ntdlo rcddcndHin, [cd fotiw qMw hoe jidt, Cf aha iniuru patten-l ‘^’WfabnomineaItcriusmaxiWiCol)Kcrtend(e intclligttjCCc. Vides,ad-11 “w arios tuos fic Chrifti verba interpretari, non vt malam per-1 I wtieiitiomnino altera prxbenda fit, quemadmodum verba ipfa-; 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g in F’æ

lt;4- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pyres' _ præ fc feront, fed vt potius alia iniuria accipiatun. lt;I“’'^. 3i’æ iam accepta eft, vindicetur. nbsp;nbsp;lu quo igitur (“*'p p;'j iffentiuntinChriftiverbis interpretandisKacouic®$ ;, ologo f Ncmpeinco, quódilli, tropica iftalocution’ ;. (fi tarnen tropica locutio appelläda eft, nam, qnæ 3«“' ‘ ■ præccdcntibus, exq; fubiecra materia omninofrefe'^ • fimpliciter cæteroquin, amp;nbsp;vniuersè Chrifti verba3cnp“,v.; emnem prorfus vjndicra, fme vitionem in illisdamwquot;''lt; Palæologus verôdcpriuatatâtùin vindida Chriftum Pi . tendit. Sed animaduerte.Palsologe, quàmtua ’'“'ff^^-.' ni illorum interpretatio præftet. Primùmtu Chriftiv. ftringis, quæ indefinite prolata funt, illi vcioindeliii'iHj.;: indefinite quoq; accipiunt. Deinde,quod tu vlla necefsitate facis (non debent autem proferentisvu ,,.•. jntelligi, ac fonant, ni fi euidens neceftitas id poftuW'J j^-z fus omnem rationem, vt mox docebimus.

tînt, necclTariô quodammodo faciunt. Nam.cumCftS,,:. b is M o la i cæ 1 cgis, Oculum pro oculo,daitem pro dent(,i ■' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,^

blica vindidainanifeftè agitiir, fitadidaopponat,!^^* «utom dico itobis, ^onrefifterc malo. Sed,fiquis te pmi^cnt,^^“ ..^ dubitatumefredebet,eius verba fimiliter de publica vu’ ''■ ƒ rc. qua prohibita, confequens plané eft, vtpriuataquo^f^ bita cenfeatur, Non autem vllo modo eft verifnnii^vt q , ta ipfa vindida agant, publica’ nullam mentionem facial' Chriftus vnum propofuilTe, aliud conclufifte, feu ^lt;^'^'’®* pofitione,de alio in conclufionc ineptè, acridiculèlo®®^^. appareat. Nam, quæ tu ad interpretationcmiftamtiiani ‘ mandam,adq; probandum.Chriftum priuatis priuat»i' , blicam vindidam, interdixilTc, in medium afters, nihuia’ dafunt,quemadmodum alibi infiaanobisdeinonfrrabira'’,'|^j(, Nunc vnum examinandum eft, qued aduerlariorum

pretationi obiecifti.vel potiiis, quo exipfaadiicrlariorgt;quot;’’^jj. pretatione corum de pradénte quæftioncfcntcntiam,atlt;l’'‘ ipfam interpretationem cuerti pofte, exiftimafti. Sui’if''’ ftatim fubiiciam, verba tua pag. ^3«. Quodßchri^nttiinc'\ .. IMl^m^ nee paulm non nertendo ter^iK, non peccdifit, (^ tnituti Him ^j

*indiccnt«r, quod nufqudmferibitur, [equitur ut quidefertfuM iniuriM ddmci-^ gijlrdtum, Kt ilU «indiert, non peccdt, poji(^udin non pecedt ü ^«t «t non recigt; futwifcOtt imunsmaon obuertit dlterdm wdldw.

Acute fanè. Atqui hac eadem ratione interpretatio tua euer tetur, amp;, priuatos priuatam vindiäam exercere poffe. cótra tu-unipfius fementiam concludetur. Nam.fi proche ei e:r dlterdm ,tan tînt vim habet legis, quantamNetibiillatam iniuriam priuato gt;rbitrio viiidiccs, led magiftratui-n adi. fequitur , vt, quoniam ^briftus, non prachendo alteram malam,non peccauit. is fimili^ i *w iion peccet, qui iniuriam Gbi illatam, priuato arbitrio vindi-\ ^t,ncc magiftracum adir. Nonne vides, ifta argumentationc l ^aducrfus quamaimq; iUorum Chrifti verborum interpreta-

1 ^’'cipit,nihil dicentem, velfadis fuis preceptafuamutantem, ' 1 ^abrogantem fieri ^ An non agnofeis, te m argumentando ter- Pftlæologi ■ I ^'»(«(quos vocant)mutare, 3i in æquiuoco, vt loquuntur,ver« nbsp;nbsp;nbsp;fftw.

f 1 ^'gt; a verbis ad rem tranfeuntem. Cum enim ais, tantam uim bdbet bÿ -.otuertc er alteram, q«antani,8lt;c, tune ipfailla verba, Obuerte O* sl ‘'‘frw.intcHigis. Gum verb ais, pojltjwam nonpcccdtisfiui ,S!Ccnon M ^»wit alteram,tune rem ipfam inteUigis, qua verbis illis propric f ■ “2'quot;bcari folet, ipfumq; faftum alter am mal am obuertendi cum n '*«bisde altera mala obuertenda confundis. Neccniindicunt 1^1 ’duerfariitui,idem elfe fadum obuertendi alteram tnalam,amp; nó f 1 defcrendi ad magiftratum iniurias, vt vindicentur. fed dicunt, ^1 '’«baillaChrifti de altera mala obuertendaita accipi debere, vt M “»«sintcrdidum cenfeatur Chrifti difcipulis,non tantum priua (1 ''^wbitrio/cdnc ad magiftratum quidem deferendo, fuas iniuri-fl ^vindicate, Spero,teiamargumentationis tuæfallaciam,ine-n Bitodinem, atq; inutilitatem probeagnouiffe. qu» profedó in 1 i'tantodifputatorc vixvllaveniadighxfunt. Quare nihil ad-M j®' Wd‘ùs,fed ad ca verba excutienda me conuer tam,quç pr c-f 1 ^'^i»tuxargumcntationi ftatim adiungis.

À1 Namq; in üs adhuc aduerfariis aliquid ohiicis in cxplanatio-ƒ1 nciUorumChrifti verborum. Ais enim, DeJiptt dutem fcriptor bic Tl “‘'quot;f'*gt;lt;tnominemaxill« intelÜ^icrucesÇZmortes, cMmnerbaCbrtjhperJi-M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ïjUnti»

fixant in rebui ciuilibui. 1« crimimbus fmXamp;c.Nolim dcbco, amp;nbsp;ab initio pollicitiis fum, tealiquo malfdi^L-• ncq; hoc præfertim loco, vbi de iniuriis minime rtol'^jjli^ ritur, qiiain ifti Icnptori conuicio tuo facis, injuria® .^ p in te conuicio vindicarc. Scd certè, vtcr vcfti üm W'j f' cabit cordatuslcdor. Priinumtuillumcadicentf® jj^fj iion dicit Qiiandoquidem hæcfunt illiiis verba pag-^^.-fwnes feu cruces m carnefub nomine mdxiüte c^dends intflîÿ' , lum de mortibs» nihil dicerc,fed de pcrpcfsionibus,amp;P^-?( poris tantumloqui, quas ipfepafsiones, fcucruccsi ^V minat.Qiiod non minimi eft moment! propter ca, dis.dequibuspoftea videbimus. Vides item,ilîiquot;!’j|j|P' nemaxillæ fimpliciter, quod ineptèdiftum fwllftdj^^^ ne maxillæ cædendæ eas pcrpefsioncs, SC plagas y jj,?''''.-ligi.dixiftc. Quod tarnen nihil moror, cum tu inut .(|,.'|^ carpendi occafionem non arripias. DeindeeumdtW^'-non modo contra omne ius, fed contra tcipf«ingt; Ó^areprehendis. Quidenimf Annonrcailintf®^,^’;. maxillæ cædendæ nomineperpcfsioncs.amp;plaga^ijiif telligiï’Nonne malamqui cædit, iscorpusipfumJ^jj,^; git tquot; Quis igitur fine fumma iuiuriacum denpcie ^Jç. Icripfent ;■ Contra vero quis rifum contincrelt;l*®^|,j|iilt; centem, fub maxillæ cædendæ nomine res ciuheS' j^i-iF mina intelligenda efte, cum ipfum malam cadeif vtcerteeft, cum idiniuria , Si contra leges fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j},‘'^

nullo fjafto pertineat ç* Præterea nonne P‘-'^*P'y|-0|o‘!quot;';-'-ftumhîede criminibus, no aurem de cn»libuslt;^® j^Xlt; propter verba illa kgis, Oculum pro oculo,dentonP^^.^^^^iif / fit * Qyæ legis verba nemo tamhebeseft. *1*“* podi^.'/ nibus , non autem de ciuihbus caufsis agere- r (^^^ intulit Chriftus, Ego autem dicouabis, ^o’'''^ff^^\(^dy^^\y quis negareaudeat aderiminapertineref .

bus difputamus, Si t^uis te percufferit,amp;.C. P^^r^pij/jdipt^'j;'’ 'Pttlteoïogiau- pendent. Et tarnen audes tu affirmarc,verbatgt; ,|.^3i.^^ ■ | dada. rebus ciuihbus,de quibus hoc loco nihil t””'’”’ pj^rJ®'^'' | quidem, quod attinet ad id.quod dicebamuSj te nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Qiiod autcm contra tcipfum, tuaq; ipfius difra id facias, a-nimaducrtet quifquis memincrit, te vniuerfuin Chriftifermo-ixmadapoftolos, ^ verbi Deiminifttos pertincre veile, idque hoe loco potifsimum, vt fcilicct cuincas, non de magiftratu non gt;dcundohïc verba fieri, led de fis non vindicandis , quæ propter Euangelii prædicationcin.ant certe publicam profefsionem quis 4ipfomagiftratu, vel a priuatis, magiftratu annuente, aut non Ttpugnantc.pcrpetttur. ld cnim.cxplanans fuperiora verba,Non ^ijlcTtmalo (adquæ fixe, de quibus nunc agimus omnino referri, idfauèdcinonftrat, quodper aducrlatiuamparticulam Sedcum gt;1115 neduntur) aperte fenbis. præfertim ver o pag.i49.iuillis ''trbis, In omnibiK enim hu contionibiK lef« Cbrifti mteUigere oportet,odium fffCTWii^ijlrittiK C^ pritintonm ergdte CAU^x , q«ani conctonaris cr qwam 1 'wikxiMesgratiam Vbi illud obiter notandumeft, quod deinde 1 ’idishocpado. Caufa emm^fa eft quæ odium coneftat bomiiiumt Cuiin 1 fuinmklef« cbrijliw nos omnia, q«« bom cr probi uiri folent,ferre.Ergo 1 »ibilampliiisEuangehi cauffa perferendurn cffcChrillusdocu-, it.ciuamboniSCprobi viriferrefolentïquot; Quid? Anfortaffedu-1 l»umaliquodcadcrefuturumerat » Numquid in mentem alieni gt;'enircpotcrat,eos,qui Yirtntem,^ probitatemeximiamaut ipfi 1 ff o ft er eut ar, aut etiam alios docerent,quales fine dubio ii funt.

ViEuangelii cauffa affliguntur,improbos amp;nbsp;malos effe poffe,id dl nihil referte, vtrùmiiboni amp;nbsp;probi, au vero improbiSC mali «fat.quos cæteris omnibus virtute,ac probitate anteceUcre délire confiât ^ Cur igitur tot verba Chriftus, ipfis docendis, fe-tit.fi tantum id eos monere voluit,vtbonos 8lt; probos viros imi tJtenturf EnqualcChrifticuangelfumnobis fingis,quodab ipfa rhilofophorum difciplma inbominc inftituendo fuperetur. In plülofophorum enim fere omnium preceptis multafunt eximia, Sécommunem hominum virtutem , ac probitatcm fuperantia, SUïetiamh quis non fecerit, non tarnen improbus.aut malus di-Wur. InChriftiautemcuangclio ea tantum pratcipi vis,quebo-l mStprohi viti facere folent, idq; tune etiam, cum de ipfa Euan-1 gdiieauffa afferenda agitur, amp;nbsp;propaganda. Eelt enim in verbis 1 tuis non eft dictio Tantum, aut alia fimilis, hoe tarnen te fentire, I tuinexvcrboruinipforum, qua: rccitauimus,pcrlpicua propter h vfum

vfùin loquendi fententia, turn ex iis, quæ moxfubiidS^rf ^ Ais cnim.LcgdntKr omniapriptd qu£ extant Apojiolom,lt;[gt;^r^^-interprétés uerborum ^ uolnntatis lept ebrißi, omnia co tmieic i)?'^^^, turtle nosoccaponem demits hopibus ueritatis^auertedip '^^^^‘i^,'^^^pf. re pen cognitione ucritatis propter proteruiam C^ animinoftniii'p ' , Itaqj, fi tibi credimus, modó apoftoli. Si verbi Dei nigt;quot;'H^ term Si animi impotentes non efient.iatis habebatChili ^^. non per fe, aeperpetuó ab illis requirebat/ed propter W j|,, plinæ propagationein,amp; tune demuin.cum de hotniniw^,., ritatis cognittonemperducendis, fiueinca confimunM^jj tur.Nam certèhæc tuorum vcrboriimfententiaeffcviw iamadpropofitum reuertamur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;./jj?

Palaologus Pe” Perfpicuum eb igitur, te in eo tibi aduerfari, waipP j_^{ ippnm repeUit. £1^ refellere.dum vis Chriftum in illis verbis fubmalæ*^“^« nomine non crimina, fed ciuilcs res infelligcrc, pere contendas, eum de iis iniuriis, quæ Euangeliieau gt;nbsp;fine magiftratu.fiuc priuato,cui magiftratus non repliée j^n. Dei minifrris inferuntur, fcrmoneminiîitiiilîc. qufP^yi,iqiie mina funt, non autem res ciuiles. Quid, quodcuinaquot; ^a fateris,Chriftum hocpræcepto priuatam iniuriarum '' |i prohibuilfe, turn veró (eadem fcilicct pag. îji.)h»c*f * ante feripferas e' Si qnis unam malam, inquit,cieciderit, obm^^^' ,^^, CZ alteram, gnis non uidet collationem inpnuatam elpepcnttntif-p^y^^f^ potins quam priuatam iniuriam uindices ui priuata, peras «oK.tw«’“?’^j ƒ.■ tulipipriorcm,nec uelis malam iïli c£dere qui malam tibi addit Ç^^ijç.-; nopenpus. Hueufq; funt verba tua. Ergo ipfeconfittri^’j^”^. borum Chrifti omnino eife,.ne vi priuatainiuriævinœ^ ^ Pal£ologiis ad- Num igitur,tcipfo indicé, Chrifti verba in caufsiso*quot;quot;^ uerpus peippurn fiftunt ^ Numquidiniuriæ crimina,feu deli(fïianp”'‘“’''jjiiiii' fententiapert. Sed vidcamus, quomodo probes. Chriftuminedt ^

bu.s non agere. Addis enim ad finem praedicü^P’g-’’'’ ’‘^^j m criminiblis enim ippe dixit: Omnes qui acceperintgladinm^'^'T i^ii» rint (priuati ciim 'pnt gladio') à mutgiUratupcribunt. Non eH«“ j^yii' hæc tua verba hic diligentius cxamincinus,amp;tuaad nbsp;nbsp;,|j]^

ba additamenta, fiuc interpretationes partimfab'æ i('r j iftas, paruin non dnhndasjfedipnui Chriflivertof^* j/ '

rentes cxcutiamus. Concedamus Huic hoe loco, Chnftumea di-xiiïe, qua; tu illi adlcribis. Q^ud hoe ad illud.quod quæris^Chri tos alibi dixit, cum, qui, priuacus cum ut gladio, aliquem occi-4crit,amagiftratuoccifumiri,feu mauis ctiam oeeidi debere. Ello. Quid turn polka ^ Nü propterca hie dieere non potuit,ac iubci e, vt corporis plaças, amp;nbsp;perpefsioncs ab improbis homini-bus patienter feramus.vt feriptor noikr ait.amp;C de criminibus lo-quit’ Primùmenim nee de ipfa morte hie agi, vt dictum eft, in biskriptoris verbis affirmatur,nec Tub Accipicndi gladium ver-bo,cui tu verbum Occidendi, hoe ipfumfentiens.addidifti, om-niacrimiua iutelligere potuit Chriftu’s , vt verba lUa demöfträt, gldio,fuic,vttuintcrprctaris, amagijtratuperifcit. Non petit enim ïmagiftratu, quicumq; crimen ah quod, feu dehétum commifcr-

1 veheriptorem iftum mortem quoqu pafsionibus.S: crucibus in | nbsp;nbsp;eatnenomiiüdis,intcllexific , vel Chriftum Accipicndi gladium 1 'arbo omniacrimina, feu dclicta fignificaffe, numquid répugnât l bu inter fe. Dels eta aliorum in fc patienter ferre, ik Eî, qui deli , 1 qat,gladio pereundum ehe ^ An non magiftratus ipfe nihilomi ' \ nusddiquentemplcdcre poterit C Earn (vt video)per te, difd-* \ rlinamq;tuam, quant Chrifti difeiplina: loco nobis obtruderc ipuas.nonlicebit mitem atq; elementem efte, miuriarumq; pati-

| tntem, k nedumvt peccct is, qui pet magiftratum iniurias fuas ''1 vlcifcitur, is peccabit, qui non vlcifcitur. amp;nbsp;iuiuriàlæfus vitro

\ ’’'îÿftratum non adit, atq; in le delinquentem non defett, cumq; ^ i îJ’^^io puniri non curât. Certebuiufmodi placita vix credidc-* l timinvllabarbarorumveligione reperiri. lu multi s fané locis,

’' l ftimatcligio extinfta elle videtur .hoc tarnen ctiamnum obtinet. . 1 vt ,quamuis iniurias hbi illatas priuato arbitrio non vindicare ’^ 1 tutpc.aededecoris plénum elfe ducant.multo tarnen turpius, 8C u\ ^ciceovis magis plenum cenfeant, atq; adeo flagitiofum elfe fta-

'’'’®' .magiftratus opem ad cas vindicandas implorare. Quod ^'''quot;deirto ht.vt affuefeant homines priuato arbitrio fuas iniu-’‘'^’''^C'^ci.idenim.h verumfateri velint, fenthmt 5lt; ii quoque,

lt; 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b n bed

Sfd docct hoc nimirum ipfa ratio, Aut omnino c n/‘ iniurias, aut, fi vindicandæ funt, id perlcip^tf-*quot;f, aliiini fieri debere. Vilifsimi enim ac turpilsKW ^^^^i' teutis feiliect fimul atq; igiiaui neutrum iftoruin 3 nbsp;nbsp;nbsp;^^

autpolTc. Sedhæchaaenus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ai!'/(«i*^'*'v

Nunc de Chrifti precepto illo agendumaigt;^ï j0^^ tudido contendere, e^ tunicum tuam toUere,dimitte eiC^f^^ '“ ppiii? fer te indicia quoq; fins fugienda elTc docct ^^5**’^^o(‘fç cet (hue eniin omnia referuntur) quam, vt malum ^pi^^. tur. Qiiod ne vllo modo fiat, id quoq;

etiain iniuRè nos iniuria afficiendi occafionempttu ^i^^jii'''^ ftca lat nis cxplicabimus. Meminiffe enim oporteti ^.j^plt;^, bahcc, Sf que fcquuntur, vfque ad alia verba Lfgi^^^ wwm tumn,8lt;.c. ad ea Legis verba addita fuiire,autftf‘ j^jjii^ do pertincre, Oculum pro oculo,dentem pro dente,in quiu ƒ ^^ retaliandis agitur. Sed tu appendices effe ’’^“’^^P'^jJff'lf, gis de vindida,fiue coniunaa quidam Icgi de talions ^.Æ pag. 144.amp; pag. ij6, Venitn bene habet,quod dum^.p-jii'^ feu talionis lege ampliùs Chriftumloqui necas, vt^ j[£^ quibufdam tuis eins verboruin explanationmus ipliquot; ^‘ jjJ'i éludas, interim aperte fateris, infuperioribusdef^f^j j^ fuifie. Quod fi veruin eff, quomodo fuperiora dh''^ x!’ tepercujJ'erit,S(.c. ad ciuiles caufias,nonautemadenimquot; h^f re contendis equot; Numquid lex talionis,feu vindijsquot;quot;’ ÿiiti' na, fed ad ciuiles cauffas pertinet equot; lam veró fi dus kg' \^ terpretationis ipfius, quam Chriftusattulcrat. lioCilt;P j^f nandum efr nobis præceptum, vnà cum duobusfequLi’^ pendixeft,amp;coniundlumquiddam,videndumdbgquot;' pz tu hæc cum illa nedas, atq; coniungas. Propterfaiaro»quot; do cacxplancs,confidcremus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. ^c

Tria igitur dicis elle hæc legi de talionc coniunda-îudiciis,Àlterumdcvi, Tertiumdemutuo. EtdciuûiCquot;^ dem ais effe hoc primum. Et, e^td unit tecum in iuUdocontentd Cuius didi Icntcntiam hacrationeinquiris. Ais.induft.® quentibus nullam mentionem iudicii fieri, quodplanfiquot; putas, in hoc aliquid fubefte, quodin illis nonfit. Idaut^

P^lM^f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6i, verbum ipfurn Contendendi in iudicio declarer, nihil aliud effe Poteft, nift, quod in Gquentibus de re agatur, quæ ex volùntate Pwdcit eins, abs quo petitur, inhoc verô deea, quæpendcat ex ^i^uaobligatione. Sic enim eolligitur ex iis, quçferibis pag. 158. t autcin.quid hoe fit, explicare pofsis.inquemfenfuinïn iudi-

’'s.Chrifturrtfupraiudicii,8lt;iudicis fecifle mentionenï in iis Ottatis, ill quibus Humana indicia locum non habent. fed ad ip-''Us Dei indicium cauffa defertur. De hoc igitur iudicio eum hïc ''nilitcrloqui vis, Quod fi verum eft, de obligatione etiam eum 'oquineceffe eft, quæ fit non fecundum homines, fed fecundum ^«uni. Qiiæ verb erit ifta d Nempe ea, cum quis, duas tunicas ^^''ens, diuino iure obligatus eft alteram non habenti dare. Iraq;

prifti verba, Ei, c^ui uult teewm in iudicio contendere, cr tunicum tuim tol ^lïdhimcmodum ex fenfu tuo cxplananda funt. Pauperi, feu ''*quot;'cani nö habenti, cum tu duas habeas, qui te ad Dei indicium, ’''litribunal fifterc poteft, teq; ea ratione cogcre, vt fibi alteram l’'duabus tunicis concédas, dimitte amp;nbsp;pallium, id eft potins pal .

1 ''’îgt;nexplicationem,8Cprimùmid,quodpoftremolocodidlum 1 ^•confidercmus. Nam, fi ad eleemofynam ,vt inquis, hæc Chri Pfæcepta pertinent, quomodo ea ad legem vindidæ, feu tali-^”'5 accommodari queunt, etiamfi, vt tibi placet, appendices ^tóm, amp;nbsp;coniunda quædam effent ^ Quid commune habet e-^'^ofyiia, ca præfertim, quam dare diuino iure cogimur, cum . quot;quot;uriis priuato arbitrio (vt ipfe interpretaris) non vindicandis, ^ftetahandis ^ Cui enim iniuria fada fuit, is nemini quidquam ™«,i!uino ipfi ab eo,qui iniuriam fccit,multàm debetur .quern nbsp;nbsp;,

'“«ur, fedipfe, quodDeus dateiubet, indigentidebere dici Pottft. f^idd fi de cleemofynaquadam, feuliberalitate tantum

pturnde initiriisnon vlndicaudisaligna ration-^^,(1'' forte poflet, feu cuin illo couiungi. Hoeniinitu®rƒ; admodum iuri noltro in iniuriis non vindicandiS^’ (.^jjigt; dum, amp;nbsp;akeri de co, quod noftrum eit ccdcud“®’ jji?; clccmofynaiisctiam, quibus vtdetur, nihil c^ff^ j ^'''. ita de iure noftro quodainmodo cedendum gt;nbsp;^ æ^id Ifrum ek, concedendum. Sed aliud cleeniofynæ §‘ Jdgt; dixi. non video, quomodo huepertincrepofsit- ‘’' Jiï' . que obligatio aliqua dandi adfucrit, euanelcctoffli’' ƒ non vindicandas relatio, amp;nbsp;omnispariter l’æ^^‘’-',/f'\ tio. Atqui,vt vidimus, certum eft,dcifto d^^æ°'yL'f*/ primo hoe præcepto agi, fi cxçlanationcnituawh^,|ip;_ Nihil autem dico,quód fatis ipfe fateris,de dccinol)' u-u hoepræeepto non agi, cum didum quoddam dît ƒ jdy is. Qiudenim eleemofynæ cum iudiciis? Dein®’j|,i»‘^^ plo confirmas, verbum Volo pro Pofliim intcrF^^i^^, nedum id fieri hoc loco deberef Etenimincxplaiw^l^.' bailla. Et, quiuult,ita omnino accipiuntur,acfidiJ‘'^gt;’. qui po tek. Quäquam hoc non fatis eft, nifi vcrbi^.jjKi«'’,'-quot; amp;nbsp;Poteft fimul fignificct. Ex loco cnim ipfo ptTosV®'quot;’-. de re hie perpetuo agi,quomodo fcilicet al terms ■'quot;.Jt!’'. ti, aut fado,quod nobis detrimentofum apparcat.mr jj#: beamus. amp;tualjbi,quamuishicid requirerenonw.j^^ titione illius, qui tunicam non habet, mcntioncnift^' j|ji^ delicct2O7, amp;nbsp;234, atq; etiam pag. in- Vcriimnumlt;l'quot; ƒ, Sudicio contendere velle dici poteft, qui nihil aUnil’O tcperar,quotuabundas, ipfe carets’ Deus bone, qn^. Ïoge,tiobis Chriftumfacis, qui nonquidemdoceat,» ta quodammodo foluendaproponat.'Sphingcniamp;i' te vero Oedipum, qui folus ea foluercpolsis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^ƒ

Nam quidde interprctationctua diccmiiscinsvtf\|i,' rontendere, quodin græco eft «ffflNVa/f Quainmirées’^ dediuino tribunalihicagi velis, 8(1 verbum

illudreferas, dequofupraChriftus femellocutusN^itj Xerzt,QninK,qui temere irafdtur fratri fuo, reut mt iuUd» ' y^ j ƒ ^ juit, Chrifti quoq; auditor« nou acutifsimos modél n (d*'

ttiimmctnoiiacne.vthæcpercipcrepôffent. Atinquîes,non in co folo loco a Chrifto eins iudicii rcipfaanteamentionem fa-ftamfuifle, teq; id latis indicaffe, cum non tantum dixeris, Chri-ftumfiiprafccineineiitionemiudicii.fedetiamiudicis.Nonenirri into loco difertcmeinioiudicis fit, fed in illo, nefortetmidttedi^ «fffarii« iidi«. Vcriun eft. Non animadnerteram. Sic enim ad fi-ncmquoq; pag. 159. fcribis, Nam contendere tecum uidetur copgnijicätti itaj^Ho ilium Rent erit iudicio^ amp;nbsp;iHud; Et tradet te aduerfarit« tudict. Et Intim adiungis, ciuÇdem enimpgnijiedti epe oportet hæc omnia •. fi^duerfm-K^ttdajiudiciM,career, minijler,exactor,0quot; quo utium refertur oportet omnia

, «ftm. Reftequidem, quodattinetadeumlocft.vbiiftorurnom-i Bium, pixterquam iudicii, fit mentio, ft inibi indicium nomina-I Wfuiffet, At veto,quod ebdemetiamreferri debeat, ft quid in I ’Otoco fermone de indicio fubeundo a Chrifto dicitur,nonrecto

1 nbsp;nbsp;nbsp;dtdiftum. prafertim vbi commodifsimc alio referri poteft, idq; I '’onquidemnouaSe tranflatiliafignificationeafcita,vtininter-4 puationc ifta tua fieri neceffe eft, fedppna atq; vfitata retenta.
4 nbsp;nbsp;nbsp;Quidenimprohibet, quominus verbum Kpösvai, fiuelniudicio 4 ^ontcudtirchocloco propria amp;nbsp;vfitata figmftcationc accipias,8C '• ’ihumanaiudiciareferas, vtfierietiarnvides i.Cor.6.j^.i,8é6^

W omnino, tuft qnod ea fignificatio tuæ fententiæ plurimùm ’M, 8( iulocis plcrifq; fact arum litterarum inter pretädis nihil Whabes,modo tuis placitis, fi tua interpretatio admittatur, *dhueant,vcl nou aduerfentur, Hoc autemnon iniuria a me db'

t1 v'^®quot;f‘t«bitur(fpcro) quifquis meamhanc refpofioncmlegerit. ri t 'quot;'^ocipfoloco explanando,ita nihil penfi habuifti,vt tibi ip-t*J quot;^?P‘“^’'®’'Co*'ft’tf’'’sgt;atq;adeo planeaduerfatusfucris. Pri- pd.l£ólogiKpbi

^»nteiiim, vt iam vidimus, cum primo dixiffes, Chrifti diftum ipp adnerfat«» /I “Oticludiciis effe.delude vnà cum fequentibus ad eleemofynam nbsp;nbsp;nbsp;. •

A V”’quot;^’’^*i'’^’ftbqua!: cum ludiciis nihil commune habet. Quan-I ^idemludiciorum fimphei nomine non D ci iudiciu,ad quod ƒ1 ^“Cuiftiverbapertraherc conaris, fedhumanatantùmindicia ƒ\ ’®*^ntur. Deinde, quæ in illis Chrifti verbis.E^o conjentient, M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dienntur, quæq;hîc ad dininum indicium refers,

1 ’^^^''^ i”hocis de indiciis humanis aceipis. Legantur ea,quç ƒ.1 wiaupig. m^ ux,u^,uj, xjjj 8^ xp, §( cpc in priore quoq; fcripto dixçrai

dixeras.funtq; in principio. medio, amp;nbsp;fine pag.j/.^/L S'' etiam pafsim ex illis Chrifti verbis inagiftratum#^ J^ahetuiriiiS. firmari affirmas, quamuis id deinde in poftenore^^

dubium relinquas. Legantur,inquam, loei præ^'r’''^’^ bis tuis conferantur, que paullo ante recitauimus.quot;'^ -j; ba illa Chrifti ad diuinum indicium,vt vidimus, 'f^^f^ ,. ^ dio cxplanationis tua: eins loei, quempræmanit»'^ ^j^z Prf(^ofo?i jucS confirmandæ tibi tam paruin conftitiiTe, ncmodt’l'quot;' /tantw. ^j,). miraturus non fit. Sed aliæ quoque in eadem^^ .

frantiæ tuæ inox a nobis retegentur. Monendus ]edfor,ne fuperiora quidein ilia Chrifti verba,K«’^^' modiefic,vtad confirmationem explanationisW''^p;, rum, in iudido contendere, mererentur in teftimonium^ , ; flînillismanifeftè ludicii nomine diuinum iudin‘® j' tur. Quod non ita eft, etiamfi,id verum efte ab ini”® • i^' vidcamur. Etfi enim non dubium eft, quin ChriffUJ'^J^^pcv re voluerit, cum, de quo loquebatur, futurum •■f''®^fltif” umo, tarnen id ex fententia potiiis eins colligiturgt;f_^((! verbis. Sit^uidem. cum dixit dceo, qui fratri tfin^jjjjt.c« reiM erit indicia, adillud, quod ante ex Legis mente'^^,j(i* nino refpexit, Qui occideritrent erit iudido. EtperiW 'jj ÿ; xiftet. Non folùm ipfa cædes reum oceidentemcorfw ^, gnu in qui pccnas det, verum etiam ipfa ira, fiueo®quot; jjÿ. fratrem temere fufeeptum idem facerc débet, ’^^^^LeJ' cum dixit, rent erit iudido, ludicii nomine non ccrtuin Ktf dicium, quod ipfe modo intelligcrct, fignibeare volui ^]^_,-Kills is, de quo loquebatur, futurus effet, ledintegw®' lie id nimirum voluit diccre, lure iftum peenas “^Tn.^f tus fuent fernere fratri fuo, non fecus arq; iHunn 9'quot; ƒ occiderit. Atq; tu ipfe non abfimilem corum vcrboiuw tationcm es fecutus, cum initio pag, »«. ita loipwintt ficut cicdes ipfa ignominiofißma cade À Mägißratu ordimrioe^if p edium in fratrem conceptum, leuem aut nullam ob caufrimfr ‘f“’'’2[,iuf examinandum er puniendum. Sunt cnimhæc tua verba line ^ plicatio f.ntentiæ Chrifti dceo, qui reinerefratnira n ^ tjam fcquentia deinceps verba tua declarant, qmbus ^h^

qnoq; Chrifti fententias pari rationc explicas, atq; codem modo ad magiftratum omina refers. Quarc lam vidcre potes incon- ^^l^oïogUn-ftantiamtuam, cum deinde verbaiUa,reiw erit iudicio, de Dei iudi- con^dutid. cioaccipis, Adefi autem verumeft , te inproximè citato loco, vbi tota illa pars Chrifti fermonis tibi explananda er at,ad magi-ftratuin, non autem ad Dei indicium eins verba retuliffe (quem-admodum intdliget, qui prêter fupra fcripta verba ca legerit, qua pag. U2, abillis verbis, Ctetcrum indicium, Concilium, Sic. v!que idhiicmcius partis explanandæ feripfifti) adeo , inquam, verum tft, vt in ipfo fine anfus fis dicerc, Chriftum ibi fuis verbis magi* firatum conftituerc. Etenim fie in fine pag,u3, amp;nbsp;fcq. initio ten-ptum extat. Cum awton MagiJlrlt;itiM nomina jint, iudicium.,Concilium,TTrin-

quot;pi,fc(]«it«r Icpim C.hrijlmn hu[uU uerbis magiftrdtum con^:itucre. idem 'l'gt;oqucaperte dixerasin priore fcripto pag. 35. in ipfo initio.

HM ibidem paullo poft his verbis confirmaueras, Naw ƒ Chriüa '•’‘•fiodi^licHipènt, exercerez]; w^glddij Wdlum e^c cognoui^et, non dixif^it, f^xiwcriti«(Jino. Sed nihili æftimandæ videntur, quas recenfu-’^sinconftantiætuæ. præ ilia, quod hune ipfum locum,vbi fei “Settle danda tunica, amp;nbsp;pallie agitur, alibi magiftratus mention ^'’pcontincrevis, amp;nbsp;de magiftratu adeundo in eo verba fieri, a-^vth5cmagiftratumftatüi velis. Hoe autem verifsimum elfe 'Ptchendet, quicumq; üs leftis, quæ bic fcribis, ea legerit, qutç ï’J'M-fcripfifti.vbi tandem itacócludis, Stdtiiitnrigitur indicium p^l^ologi in-r *^Jiïlrdtu3 boe diélo, noiieMcrtifwr.Nam quod pag. i6i. fcribis,ex hoe cenlidntid.

cum in co ludicii nomen legatur, Icgitimum magiftratum ‘’toi.quamuis incodciudicio Deiagatur, vnde aduerfus id, WSimodo, amp;nbsp;antea dictum a me eft, concludi poisic, te ne-

1 H^aquam in eo tibi non fatis conftare, quód vbi de Dei iudicio a-1 S'vdis, ibidem magiftratum confirmari affirmes, hoe, inquam, I '’0quot;video , quo iure a te dicatur. Etenim fi ludicii, aut ludicis ^cnamp;hîc, amp;nbsp;alibi inlocis,dcquibusfupra difputatumeft, . Judicium, vel Deumiudieemfignificat,quidhccadhumana j^’^cia, amp;nbsp;homines indices, id eft quot;magiftratus confirmandos îf ka^^ ^°^ P’'optcrca ifta confirmari dici poftunt, quia ahoqui ' fut Deo accommodata carum rcrum nomina, quas ipfe non Pprobaftet, idq; vcrifimilc noneft? Atquinonfucrunt Deo regt; i rum

rum aliquarum nomina accommodatagt; cumiuoö y lt;|lie judicium tributü fuit, fed maximepropnènæf“^',,;. diâa, qui vents index eft, amp;.' a quo, vcl apudqu®*^^i,;. exercentur. Vt ludicis,amp; ludicii nomen, feu fmr penera Cve loquuntur) analoga, quæpriæùinu^/' ;.' de de hominibus prçdicentur,amp; non ab bominibiu^^iS'-fed a Deo fumpta, hominibus accommodentur. V' yf nihilprorfus ex appellationibusludicis.amp;luaic'i'^^j^^j^-Chrilio Deo tributisadconfirmaudos ni^giftr^w^’u^-indicia clici poteh. Sedprobandtim efr;vtquidemW ƒ quodhominibus quoqjia’ccademtribuantur.id^quot;' ' ptis minime aducrlari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A^\

lUud preterea animaduertendumeft (namamp;ßff^ jj^ iudicii,amp; iudicis mu tatione confequitur) tc.quodh'^’^ fynam refers, alibi ad reftitutionem rerumal,btafgt;'®^|i'' tralcges retentarum non obfeure referre. VtinW^Jf P^gquot;^°7' '^^^ Chrifti verba.dc quibus agimus,itarcû®^^ tecum Utigare uelit in iudicio, quod ilii abftuleris tunicum ,lt;^lt;^ ^isfi^^ te uelit tunicam tudm,potiui quam ut ob earn rem uenid^ m '“‘^'^.QÜ^' à indicé,non [olum tunicam fed etiam toga offerendam fjp pff(* y Ini’ nlicologatttci~- difsimilis eft, immo contraria paraphrafis cxplan3t'^,p(i^ nat ,ftbiqidd' planatioHc didum fuerat, non de humanisiudiciiJ.^.,^«^ uerfitur^ dicio hic agi. In paraphrafi verb nonmodo Dei i

mcmoraturjedca dicuntur,que dchumanisiudiciis*f jff fti accipienda c!Te,cuidentcr demonftrant. In expia®**. ^ emofyna facienda,quod ad Dei indicium taiitùmp«® ^^ ftumloqui affirmatur. At in paraphrafi, de nablata/^ jiH fermonem effe, traditur. qua de re homines iudic^do fententiam mutafti, amp;nbsp;ab ilia abftrufa amp;nbsp;mirabili 0P'?JjjJ(r quodhiede dinino iudicio agatur, rccclsilh, rciierfus cs,qnam antea fecutus ftieras.popubrcmamp;o' jji»» pofitä,quüd de humanis irdicus hic verba fiant.

ximus,anreqiiam loci cxplanationem aegrederere,«'*^/ agi confeiTus fucras, idq; non feme!, feo primo

fit, cjui Dd ludicium vd intelligat.vcl ca appellatîone contînerî putct. Quiiietiant in priore feripto pag.n. chrilh verba in cum-demprorbfenfumacceperas, quem in Paraphrafi fecutus cs.Eù enimiUapertinerc dixeras, nc patiamur trahi in indicium ab co, cuiabftulimusfua. Scdqnamuis,quod ad genus iudicii pertinct, de quo Chriftus agat, recrè fententiam tuam vel mutaueris, vel

tepetieris, ineo tarnen (vt Icilicct huius loei fcopulum onmino vitarcs)in dctcrius es lapfus, quód, cum aliquando fatcreris, hïc nadere agi,qua: faltcm aliqua ex parte voluntaria eft.nune de ea, qua plane eftneceffaria, agi velis. Nam ft, quia clecmofynailla « co,qui duas tunicas habet,ei,qui nullam habet, præftanda co-Hm Dco,iphufq; iudicio aliquidncccfsitatis habere videtur,id-dreo de ea Chriftum loqui non potmfic,oftcndimus, nec,de lege 'iVioniscxequendaloqucntem, eins mentioneminferre, multo n'îgisiddicendum eft de rci ablatæ reftitutione,quç Si diuino,8C \wimanoiuredebetur,neecüiniuriis nonretaliädis aliquidpror-ïw commune habet. nbsp;Verum neq; in hac, neqünillafententia, quatenus vtrobique aliquam obligatioucm ex parte illius , a quo ^^ lt;® ®2‘ƒ«* ?titur,effevis,fatis cóftans fuiftildenim alicubiveritate viftus ipfc negare vider is,SCaduer fus tcipfum ca diers, qua: ab adaerfa-«« tuis dicendafuer ant .Etenim pag.ióo .hæ c tua verba leguntur ^y ®‘®^Jr Ïgt;tin4c cum dUU -.tunicam tuaw tollere,oj'tcndit nos tot um iiw in tun ie am babe- ‘H'^ ’‘'r ‘ » «,willuw autem cum qui uult nos t unicf caupt in iiw trabere, quod autem e^ct 'Wiiiiiciam,quod pojfet adiudicare alij id quod me um eft toto iuretPrimum Wim.cumhæc dicis. manifehum eft,te fententiam,quant poftre-wùamplcftivifus cs,planè deftruere,quodattinet adfadti,ac pc-huoms genus, de quo tudicandumht. N am qui, pr opter ea hbi dnitumeam, ab alio petit, quad iUe tunicam hbi abftuliffet ffte mim, vt vidimus,fafti fpeciem in Paraphrah déformas) is cevtè i imunicaiUamultum tutus habet,idq; in omni iudicio. alter veró, 1 iquopetituY,nihtl. Atquiinmodó recitatis verbis tuis, cum, a p^i^oiQ^j^c,^ y qimell,quitunicampctat,totumiusineamhabere vis. Delude {bfiindiaae-''«10,cur hoc vcbs,?dt er tu s quo qt lent entte tua id fuudt tu setter- ' nwtit hbquùd petitio rei hic ht,que petenti aliquo lut c debeatur .Gum uuntdicitÇLhriftus.tMtiicain tuam toUere.ojlendit (inquis) nos totam iiw w tunicam babere. Quamuis enîm, cumha: c dicis, adhumana iudi-

^^- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^î^j* ,g,x.

cia verba tua referas, tarnen ratio ipfa, quam ver affers, illndiiidicimn cöpleclitur onïnino. u®‘l“®^‘'’x qualecumqj id tandem elÏet, atq; eó vox ’^^“quot;^'quot;‘’«icJ#'*''/ in eo ipfo ludicio, non autem in alio quopiami j||ujiigt;‘^ quemadmodum etiam ex ipfis verbis tuis apP^^’• jjiituf“'^ qui tunica? caulÏa vult noshiiustfahcteJinulluin’^:gt; habere. Nam quis eft, qui nón inteHigat, iftuub * feu iudicii refpecru, in quod nos vult trahere. nu * jü/. inrunicam, quæ noftraed;’ Hincapparct,veine ^^^»^ hïc non agi, vel certè non de danda ex duabus ^^“ ,■ [Dijk' ', qui nullam habet. Indiuino enimiudiciouoncius ||C. habet, fed ilhus, qui non habet. Nonigiturmeo* j^j^^ir crit tunica, fed aliéna, vel teipfo teftc,qui uonnio tis, fed etiam difertis Verbis alicubi exprimis. pag- ƒ '^ ais, Hanc moliitioncm lefu Chriüi, qu£ pertinet ad tem verba ad Chrifti dicrum illud refers, I^^®.^*’’’Gj„lt;lt;^^. tuo, Si.c.)iüe fenptor coniungit, cum monitione ChriAi, (hæc veró ad locum nohrum accómodas)«t^“'^^,ii(r^ tiicum, dent cr pdllium potMi^qudm ut iüe cogdtut indigo ^’quot;Ljaiif^ tunicam adfe pertinere dicat,cr iudex Deta contra nón danta^^ m gratis pauperuw ,feratfententiam. Et inox. Non^f'' expeti uindidam per indices, fed monet, ut qui intulit pud fe id quod alq dare tenetur,tamquam alicnum,curet uterqi,'', ,^(gt;' dem repetis pag.23;. his verbis, Cbriftits monet ebtinent, uel quod conuitiati fint alqt, nelquodretinentaliet^^’^^^i^r^ diXimils') ne expedent experiri difcrimen iudiciorum,f(dMi^f^ ^^^.^ rian: funt paft, accédant ad iudicem expojlulatum^redticanttd^quot; ^^^^^ runt m gratiam, illc petendo ueniam, ifle reddendo aliéna. Vi i- ’ j^jjif mei diferrè affirmare, coram Deo indicé non noftniin» num elfe id, quod nobis bupereft, alii deefr. , ji^,

Qirarc iam ihæ tuæ exotics ac fpiilofiorcs^'! [j|,jp'^ Chriiti verborum interpretariones relinquendæ lunt Jogc, atq; ca ampledenda, quæ, vt coinnlunior, ir^F jjjefr* quæq; ex tui ipfius diÆs colligi póteii. Nam I*’*/5''^j|ii5gt;'^ vt fupra olfendimus, fcribis, hic de magidratu, CÜs agi, cum eo coniungatur, quod alibi confitcris, m F

kerciftum in tunicij abs quo cft, qui earn auferre velit, certe vc-nmlocicxphnationem facile habebimus. Quæeft, Potius tunics tux,quam quis abs te imultcaccipcre Velit,paUium.fiuc to-gîmaddendam elfe, quàm cum ipfius damno ius tuum apud iudi-Cempcrfcqucndum. Atque ita hæc vera appendix, (vt tit cam ippcllas) crit ad legem talionis, non autem didtum quoddä cum tanullopadocohærens. Neq; opus fuerit dminarc aut potius fomniarc, eurn, abs quo eft, qui tunicam pctat, vel duas tunicas ^abuiffc.cum alter nullam habcret,vel alteri pruts tunicam abftu ^111«. neq; verbum kfl vitSat fimpliciter pofitum, vbi de cuiufplam i ''oluntatecontendendiiniudicio agitur,nullavel necefsitate co-1 S'’'tc. vel cxemplo fortaffe fuadente, ad Dei iudicium refetetur* 1 quot;ecdeuiq; verbum Velle pro Pofte, aut pro Pofte fimul, 8C veile I recipiendum nono exemple erit, aut Velle tollere, fuie accipcrc \ pfoPetere interpretandum, vt in explanationibus tuis fieri ne-

«Hc eft, fed omnia planifsima crunt, atq; perfpicua,nec vlli ver-to vis aliqua äfferetur, aut inufitata fignificatio tribüetur.

•foantvcrbaillaaccommodabis, Vult tecum in iudició contendere, ex 'plibusmanifeftum eft, iftunï, qui tunicam alter lus habere vult, rliquodiusineahabefe. ld quodexplahatlovcftraplanènegat. inqua etiam prêter ld, quod in verbis Chrifti eft.verbo Tollere, fut Accipcrc aducrblumlniuftè additur.

Rcfpondco,nihil impedire.quomlnus is, quinullumius in rem ibquamhabeat.tarnen prudens feiens velit de ca cum domino,8C bftopolfcftorc in iudicio contendere, vt quotidiana experientta plus Vans nos docet, amp;nbsp;Idcirco Chriftum, qui id optime norat, fuos moncre voluifte, vt, fiquando in eiufmodi hominern inci-'liffcnt,qui,quodipforumomnino fuiffet, ipfisauferre vellet, i ftumfiidiuridica viâ tentarct, concederent tarnen id, quöd illc velletauferre, 8lt;, fi opus effet, aliquid etiam ampUus datent po-1 ''U5quàm indicium ipfum,n?dum quidpiam aliud experitentur, 1 ’U(\uofcilicet is lux temcritatis datet panas (crat enim antiquis l h^bunemete litigantibus grauls pana couftituta) atq; ea rati-1 ontiniuriam fibfab co heram vindicarent. Quamquam, etiamft 1 temcrelitigantibus ac dolose in iudiciis agentibus nulla tune pee 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i iij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;na legibus

70- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V Ji ^S , J^^^2 na legibus conflituta fuinet,tamcn Chrifti roonitio^^i^'j'^ ret, quamuis de non vindkandis iniuriisagaW’''. j)iii’’^ locum habere putanda eft, non cum fimpliciKi'l“'’^fiil'^ dendainius vocatur, fed cum, fiiniuscatur.apP’^^f/^* vt, qui noftra capcrc voluit, per iudicem conden®^ ^çlf-atur. nempe ob earn caudam, quod eainrc^noW^’j^ij!/^ ipfis vim aliquam afferre voluerit. Nee veró '’’'quot;‘'^^'j^iiÇ cafum, quam ad fuperiorem, accominodaripor-'i.^^jpi/ voluerit nobifeum in iudicio contendere. ^^ ^‘’’’’'ijßflti’’/ veile contendere in iudicio,qui manifeftamokH A præbet fc apud iudicem conjucniendi, nccilli vU’î f^Ä juriam ab fe acceptam vindicadi rationem fiipcrf*^ ^^jii*^ iudicem adiré. Adde,, quod folent ifti, qui aliéna ƒ P.^fii^' • atq; ob earn rem a vi non abhinent, conquerentidf’P j,';^ j ria dicere, Si quid habes aduerfum me, inius^’f **’^^flt;ÿ a Theodoro Beza hoc ipfo loco annotatum fuit.p^ ,^^ ^ non incömodè ïS f!igt;.ovl}a-oi K^i6i?vaf pro 7« ^‘^®'!^’^^Ä didum videri, atq; hoc padro locus vcrtiiEi.quiaW ,Jq vocari vclit. Summa hæc eft, agi hic deiniuriiîi'\jC'', dis,autretaliandis. Qyareadhocipfumomnino\^jj(^^ referri debent, atq; eo hbentiùs, fiper magifhatu®* .gt; ©qui heuifle appareat.Huc enim pertinent verbal^^r oculo, dentem pra dente, quorum occafionehæca Chnn j^iÿZ Quocirca non immerito in explanatione noftra adue ^.^ ftè verbo T ollendi,fnie Accipiendi additum f“*f’f’'?jjfi(t^' eo, quod iniuriâ fiat adeô, vt per magifiratum viquot;®, |^;J/ Eotifsimùm fermonem efle. Quininuno, ne addiqui“ j^x ium illud, dici potefi, cum alienum fua fponte

pere, (inquit enim, cr [nuit] tunicam tuM tollere) netno^^^^4 queat. Atq; ex his tâdem probatum eh, merito hune- ^ ab aduerfariis obiedum fuine,in coq; difertè, contra f^ 8C dogma tuum,a GhriHo vindidam ctiamperinagii* petendam prohiberi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jtquot;

Nunc.de fequente Chrifri præcepto videndumfquot;'1, liter tibi ab aduerfariis obiedum fuit,vt probarent.ni ' ‘ ƒ perpetiendü ab altero potitis, quam v t ih cumiiuun^^,^

i^^îM JT, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'m, magiftratumvindicemus. Etfi enim ex fiipra di(ïlis fatis id,quod *okbamus, Si opus erat, effeftum clt, nee obfcurè indicatum fi-tnul.ac probatum, quo Icnfu (co fcilicet, quemtui aduerfarii Ie-fluuntur)Chriftus idpræccptuindederit.tamcnquiatücxco.SC icqucntcfupcriorisiiiterpretationerntuam cóhrmari putas.non aks re erit nou de ipfo modó, fed de fequente quoq;, quantum fat funit, explicate.

Ais igitur, vtrumq; eiufmodi effe, vt in ipfis de re agatur.quç pcudcatexvolütateciu.s,abs quopctitur,amp; proptcrea invtroq; partem ilhm de contendendo m ludicio prætcrmiflam fuiffc,quç «dupcriorepofitaindicat, fuperiusdeeo agcre.inquoaliquao-kligatioeius.aquo petitur, contincatur.

‘ft.8k,tui ipfius verbis,ac ratione aUata, conclufum,totum ius in tunicacumhabuiffe, abs quo ea petebatur, vel potius aufereba-1 tur, nullum autem ilium, qui tunica: caufTa altcrum in ius tra-1 here volebat. Non igitur eapars in fuperiore addita in his | ideirco practermiffa eft, quód mill o de obligatione aliqua, in 1 hisdereprorfusvoluntaria ferma effet. vbiq;cnimdc re plane

t'oncontingit.diftingucretur, non quidem quo iutclligeretur.di« uerfamvtriufq;effcrationem,amp;i diuerfumdevtroq;ftatucnduin «He.vtriufq; enimcadem eft ratio. Si de vtroque idem ftatui vult

1 fitcris. Certeminùsetiam conftans fuifti. Primumenim, vt vi-Pdl^oIogf itt' diinus,duobus inlocis,nenipc pag. 144, amp;nbsp;'gt;6-didumquoddani con)llt;tnti4,

1 d.ntür.Eleemofyul dare,amp; V im fibi ad dadum adhiberi p Qood 71 ‘quot;''’quot;puguarc coutendas, quis tarnen prie ter te eleemofynam il* h i ™ ^rpdhftet.iu qua vis aliqua iuurueniat? Quod quant abfur-

72’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^î^j* jX

dum fit, tu ipfc întclligens, atq; in co perfeucranSi'' utif’ fyna hie agatur, in explanationc ipfa verborumii'i'\ 7.(0' bis antea repetitæ, quod didum effet de vigt;pfquot;'f“^^ Lje^p ciaffi, amp;nbsp;tcipfum plane refellere non dubitauifti- ^^mX pag. 161, Angdriare : nox hiec pcut mult£ alid: figm^^^^^^^’L^ proumcidm 'Rorndnorum, niero^olym£. Eft dutan G'‘*”'‘*''^'\jj^ftf' ad dmdntemretrdximm uocem. Non examino auteindilig^' |,||(i^ ba tua. lllud tantum abs te feire velim, vndchabc^’V y ganarcjiuc «-v'y«?^'«lt;A' amp;nbsp;amantis (vt ais) amp;nbsp;odid'^'^j^^fj/ lacris littcris duobus tantum in loeis, vt arbitror.i^ . lt;ƒ, gitur, hie, amp;nbsp;in eo loco, vbi Si Matthæus, amp;nbsp;Mar^$^'(iigt;\ Udtth. 17.32. iHo Cyreneo loqufitur, qui ad mox crucifigendi ^*’^1’;. Mlt;*r. v. xj. baiulandameftadadus. Vbi,vtipfcllatimpoftûip’^ ^py verba confitcris/inc dubio odii cih Alibi veto «tra ^^ ;?^ ras vel ipfum verbum non legitur, vel fi autapud gi^^/’ pud latinos vfpia legitur, id fine dubio in cadcml^’j; j,-gt;’^ Nam Si ipfius origo, 8C quædam alia coniugatav^y x , na, quæ alicubi leguntur, earn perpetuam effe fdl£ologiK [e^ quidquid fit,vidcs,quàm fis varius. Si quamapcrtt'd^^qiic ipfum réfutât, tes, qui modo de vi hic agi, modo illud ipfum ^,

Î0 vis ilia intclligi potcrat,hoc loco amantis cffcan'^^i.j ƒ_ de (quod latis mirari non queo) in cxplaiiationcp^'^-dj;. dicis, (quod Si antea attigimus) non poffchîccu«gt;‘bjjiA fecum catur vnum milliare,dc ca re cum co,abs qa®P.j|j|ii^'' contendere,ob eamq; rem partem illamlue pgt;'a’tf'''’”y^[/ neccontentionisin iudicio mentionem fadam d*^: ^^^ Paraphrafi pag. Î07. hunclocumitareddis, dd unum milidre per iudicem, quod tu dd tdntundem iMeriso^^ ^^. tdre eum uel duo milidrid, potim qudm ut udK cum co iudicio « ufifi^ PdUologutfibi quæfobfccro) inconffantiaelb fibæcnoncfrt' P^^^jfCrf centrariiK. quam ei,quod pnus dixcras magis contrariücxcogiP tute ipfc deinde fcripfifti f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j$'(,

Sed iam verborfi Chrifti fententiam noscxplan.’i’'.^,»r modo hoc cum fuperioribus cohærcat, dicamus. M^js^’j pins dictum cd, de iniuriis non rctaliandis, aut vindij magiftratum quidem. Pratcipit igitur ChriflWi vtquot;^ *'

vimattulcrit.Sf cocgerit,feu vim afferre Si cogère volucrît, vt fecum ad vini milliare camus,potiùs,quàm vt iniuriambanc vlcb kamur,camus cum illo etiâ ad duo milliaria. V Icifci autem quis ciufmodi iniuriam vel per fc,vel per magiftratum poteft. Qiiare demagiftratu non adeundo hïc quoque tacite fit mentio,Slt; ad in-flitutum fermonem Chrifti verba rectifsime accommodantur.

i At inquies ( vt apparet ) Quid dc fequente præcepto dices ? Ab te pct ent i duto, Cr wolcntcm abs te inutuari ne Auerferis. Nam quid hic 1 deiniuriis non vindicandis, quidue de magiftratu non adeundo 1 diftum effe,comminifci poteris?Nonne,cum in hoc didlo ne vm-1 braquidemiftarumrerum apparcat,fatis conrtat.infuperioribus 1 quoq nullam ipfarum habitam fuiffe rationem ?

'I fioraiftaomnia ad verba illa.Audijbs,^«^ diftum e4, Ocidaw pro ocu-■ \ lo,iifntctn pro dente,referenda effe. in quibus nulli dubium clTc poteft 1'1 delete talionis agi, amp;nbsp;porró, vt nobis quidem videtur, Slt; fupra H abuiidedcmóftrauimus,de magiftratu verba fieri, cui camlcgcm f| «equendi cura incumbebat. Qua autem ratione referri debeant, amp;nbsp;qua: in ipfis dicta fint,ex quibus relatio illa apparent, fatis iam «plicatumfuit. Quod fi in poftremohoe dido nihil eft ciufmo« H dl,quod vel adlegem talionis, vel ad magiftratum referri pofsit, || nemini mirum id videri debet, cum non,perinde ac caetera,ex an-ƒ1 tetedentibus pendcat,cum illifue connexum fit. Non eft enimhic ,ƒ! conlunftiuafermonis particula aliqua.quæ in ahis omnibus Icgi-‘ƒ1 tur. Nempe quianon ita cum illis cohæret,nec ita adillud,quod ƒ 1 propofituin fuerat, referendum eft, quemadmodum illa inter fe JI coherent,amp;eüreferendafunt. Eft igitur hoc additamentum quoddam,fiue (vtatequoqsredèdidumhacin parte fuit) ap-ƒ1 pendix quædam ad legcm de talione a priuato homine in caufia ƒ1 propria, ne magiftratus quidem ope, (vt quidem ego inter pre-ƒ1 tor ) excquendam. Atque ad hunc modum, appendicem effe, oftendo. Præceperat Chriftus, variis fadi fpeciebus propo-

• 1 fitis,nc vUuminiuriarum genus vlcifci,aut retaliate audetemus. Nmicoccafioncs quoq;, nc iniuria aliqua afficiamur, atq;ita 1'1 Puiculum nos aliqua ratione vlcifccndi adducamur, deui-yl tandasclTcdocet. Vultq;,fiquisaliquidanobispetat,quodfa-

ccre, ciue dare polsimus, potins, quam vC, rempaii^; do, illum contra nos irritemus, anfamq; nosimunî’'’^,;;. ue nos Cedendo, fiuc vi id, quod petierat, rapere ten ,^* ad id, quod faccre reeufamus, nos adigendo, vtins’®^^^ exemplis cueniebat, illi præbeamus, potiiis, inq“^’W. in hafee difficultatcs coniiciamus, amp;nbsp;pencuIumiByj; vindicandi vllum fubeamus.vt nihil omnino anobisp, ^ ƒ re, aut faccre reeufemus. NullaigiturhïcindigcntiJ'* j^jf tis cius, qui petit, ratio habetur, vt fatis indicatLuC^’ ,,►’ fetenti fimplicitcr, fedomnipetentiicripfit. Siucigitiquot; ^^(j' non egeat is, qui petit, quicumque tandem fucrit,®quot;“^ potins feihect, quàrn in fuperiorailla difaiminain^';^:'', Nec veró aliter, ac nos dicamus, Chrifti verbaacöp’^ Si. indigentiæ, atq; egeftatis illius,qui petit, cum ratioquot; p^-ifle(quamuis ita tibi vidcatur)doccnt vllo modo eumdem Lucam, Et prout uultb^ut faciant uobKbowiMi,^^^ ^!^^' lisßmiliter. Non enim,quia hæc verba illico confcqn^quot; jj^d^ co,vcluti eolophonem, ea addidit Lucas, vttuarbitt^cc!*' paratum præceptum continent cum prsccdentibiB'Löi)-fentiens. cuiuspræcepti dandi, feu commémorait“ ^ÿ? fto caufla,fiue occafio fuerit,cx Matthæo cognofetquot;“%ƒ' jllius mentionem facit cap. 7. ƒ12, non autemexLut.'(pî quidem Matthams, vt palam eft, fermonem illum Cbtquot;^# pe qui prüfens, cum cum habuit, fuifict) miro ƒ ac diligenter exponit. Quod non facit Lucas, qui0*^quot; /^ dammodo, 5lt; imperfedè Chrifti verba récitât,‘^’tj^pf’' commémorât, quæMatthæus, tamquamnonncceiWf ^^^ termiferat. qualcs fuut antithefes iHæbeatitatum.Qü'’'quot;^ certum eft, Matthæi narrationi in cliciendislcnfisveibo ; fti ex antecedentibus. Si confequcntibus,flandunrcu^jj5ii quàrn Lucæ, qui latis habuit plcraq; eorum, quæChrut ^ recenfere, Si præcepta atq; fententias ipfas exponcre.t'^jp ordine, quo a Chrhfo didfæ fuerant, non admoduminB ƒ citus. Præterea, vt verum fit, verba ilia. Et pront ““^'quot;’'’(.jjujr a Luca,tamquam colophoncm,præcedentibusaddituiU' tarnen feuteutia, quam nos prlt;vccdcncibu5fnbdleanir‘quot;'‘p,t

_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7 5*. flccncccITc cd, villus îndigentiæ, aut egedatis rationemhabitam biilfe.Siquidcnt Cliriftus,vt occaftoncs iniuriarum vitentur. ni-I'il aptius moncre potuit, quant, vt aliis faciantus id,quod nobis fierivclimus. ^lodpræccptumibi etram, vbi nulla egeftasab vtrauis parte eft, inodo defiderium, amp;nbsp;voluntas adfit, locum inquire poteft. Atq; hac volumus fatis elle pro refponfionc adea etiam, qua hac cadent de re a te dicuntur pag. 237, filt; ij8.

SVPRA oftenluntcftanobis.nifallor, te,dumpriuatis CAPVT VI» iniurias fuas per magiftratum vlcifci conccdis,fcupotiusqui-Wdaminlocisprccipis,contrarium inftitutum Chrifti inftitu-tisiiiEcclefiant inducere, amp;nbsp;mcrito eO nomine a Racouienfibus

ïEpreheiifumfuifle.necaliquidjVt iis refpöderes,quc ipfi ex Mat' i ''ixiquinâo capite deprompferant.in medium attuliffctquod te I ïChrifti hac in parte violatis preceptis vindicate queat .Sequitur t «ordinenobis propofito, vt, quid adearefpondcas, videamus, | S“’' 'idem aduerfarii tui ex eodem loco protulerunt, vt te in I Mlo chriftiano populo concedendo, vel potiùs præcipiendo, I tontrarium pariter inftitutum Chrifti iiiftitutis in Ecdcfiam in-lt;lutcredctnonftrarcjit. '

Quamquam autem, qua: fupta examinata funt, præcepta Chri l'inon vindiftam modó per magiftratumexpetendam, fedbcl-bmquoq;nobisintcrdicerc vidcantur,funt tarnen,quæ fequun-tutincofermone, ad belli funeftam facem in Ecclefia plane ex-tinguendam magis propria, magifq; accommodata. Nam inquit ^briftus, AMdiftts, i^uid did urn cd, 'DÜiges firoximum tuum, cr odio babe-bi mimicum tuum. Ego dutem dico nabis, DÜigite inimicos uedras, benedid-^ •‘d«o«f«ti6«lt; HOS, bcncfdcite iis, ejui oderunt nas, cr ordte pro pcrfeqHcntt-Koquot;cdlumnidHtibHs nas, SCc. Équidem nefcio,an,fibellum Chri-busdifertis verbis inter dixiffet,baud efficaciùs, quant lus precc' Fbsfccit.tantampeilemafuorum animisauerterecuraflet. Int' ’’'operfuafusfum, multoplus,his preceptis dandis,eumfignifi-tïffe, quant fi, ne bellum vlla vmquam ratione a fuis gereretur, 1 ’’niidaffet. Neq;cnim, cumhæc præcepit, ne malum modo pro 1 ^slorcpenderetur, aut vis vi repeUeretur, cauit, quod amp;nbsp;antea I “ttiit,^ tamtuntdemvalet,acfibeHumquis difcrtc intcrdice-1 tq,verum etiam,vt amp;nbsp;amore.SC beueficiis quofuis inimicos fuos 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k n difeipuU

difdpuH fui profequerentur, atq; afficc«nf,^j^,’'^. Primum enim generatim inimicos diligendosf ^If j dum fuum Legis dido opponit, qu»nonininw_f’’^-(gt;j^. inum diligere iiibet. Deinde inimicoruin fpcCiv5 ,^^, JiiK quid cum omnibus faciendum fit/ingulatim præ nim inimici, quiimprecationibus tantum nos irop i^p^ bene precandum ciTe ftatuit. Sunt, qui intcrioreo ^^^pj^ quantur, nosqj animo penitus auerfentur. his ^f%(iii^^/ vult. Suntdeniq;,quiipfisfadisnoslacdant.amp;P^^jH^.. tur. Iftis omnium pefsimis ac nocentifsimis “’'’’'^^ji|iJ‘’’'lt; beneficiornm nos præfrarc iubet. quod eft Deump' ^.|jjs('^ cuius in manu funt omnia,quiq; nö folùm huiumft^j.^fü^.j inodis eos afficere poteft,quæ nullo pado in **°^'^’ jJijl^ te, fed ipfum etiam eorum cor inutare valet, amp;f^ àS •gt; efficere. His præceptis addit Chriftus præmium»® ^ƒ nem, curitapræcipiat. Inquitenim.

edii e{l,quifolcm fuum oriri fucitfuper mulos, cr bonos,G^r ^i' er miuUos. Si enim diligitis eos,qui uos diligunt,quint wfr^w^,^ƒ Ç er pubUcuni boefadunt i Et, ß falutdueritis fratres «f^’'®^^^'^(St’/ plius fdcitis i nonne er publicdni hoefddunt i E^ote

pdter ucücr, qui dl in c^Us, perfedus ed. Præmium hæC pjjJfl’\ feruantibus non obfcurè Chriftus proponit, liera, ideftæterna vita, atq; immortalitatedoirin.‘i],^-^ dum imitatione fuiftent, quod pro ratione affect gt;nbsp;lt;^'. à ji^ pta a fuis feruari debeant, addens alioqui futurum, v^'Lpca ris hominibus, amp;nbsp;ab ipfis in populo peccatoribus. qquot;^ ƒ cani erant, non diftent, 8C propterea nullam ampÜo''^ jit illi, mcrcedem reportaturi fint. Non futurum ig'*^^’y* leftem illam hæreditatem, ad mercedemiHam, q’*®5' ^ copiofam rcpofita efte in cælis ab initio dixerat.afpi''^^ß jv^ Qikandoquidem noua hæc erat merces a Deo propos ^ in lege Mofis nulla fit aperta mentio. Quare noua etisquot; .^^ dira re, atq; innocentia prêter earn, quam Mofis lf^pf^' ad earn eöfequendam opus erat. Hæc,qup nosbreuM^^' ximus late explicantur a uefano illo,vt ru eumappely ■^jf-/ rc(quo tamenjiacpotif5iniiiminparte,niliilmihicof® fgt;’’

polTc videur) a png. 66, vfq; ad pag. 70. vbi aduerflis te, aq; alios Chriftihje clanlsiina amp;nbsp;diuinifsima precepta humanis comnien tisobfcuvarc tentantes, amp;nbsp;reuerahominibus potiiis, quàmDeo obediendumefTe ftatuentes, fic tandem mcritó exclamat, O homi'

«wn cfdtitcm, qu£ cimÇuii qu£rit, cxqu£[mt Chri^i^ZZ [uti meo bond non «tiet,cm pro cdriic er terr£ piigiÜo certat. Chriiti^iritum expert, Cr eg-1«« ccntuplo man« terra non uidet, cr tarnen fe omnia uidere putat, GT Chri^ ioertdere^eq;Cbrifttanuni er filium Dei ejJè,cMni nihil horum nc per umbram yMmbateat. Nihil potuit verius dici.vt infra dicendis clarins pa ubit. Quamquam non O hominam egeitatem, qug cwm,^z, vt in tuo I'brocditiim elf, fed 0 hominis egeitatem, qui enm, 8Cc.omnino legen dumeffe, amp;nbsp;ita fcriptum ab audore fuifie, latini fermonis ratio, I ^Ksipfaapertedocct. Nunc videndum eft,quid tu contra feri k pftris.

Quantum igitur, refponfioncm tuam accurate pcrlegendo, ^^uipotui,duobus modis hæcChriftipræceptaeindereten-^gt; Primiim afferendo, nihil hïc Chriftum præcepifie, quod ^ofaitidemantea non præcepiftet, fed tantummodo Mofaicae ^inhac, vt in reliquis partibus, veram interpretationema fiinimentis Scribarum, amp;nbsp;Pharifeorum vindicaffe.Deinde ipfo-^uipraeceptorum vim explicando, eaq; ita accipiendo, vt, qui-^fdam funul belli interpretationibus adhibitis, fententiætuæ ®'bilrepugnare videantur.

Quamuis autem aduerfarii tui,ctiamfi illudprimum tibi con-Ctduetur, putent nihilominus, ex his Chrifti præceptis contra Itntcntiamtuam difputari pofte, fiue enim Chriftus hïc cumPha I pfeicisbruis pugnet, hue fua dida Mohs dictis opponat, firma, I ^rataeaeffedebereaiunt, quæipfe tam clarè præcipit, tarnen 1 »imaduertendum eft, hand temerè tibi iftud concedendum efte. | Nam, vt fupra vidimus , tu, eo concefto, ita argumentât is, aut 1 tfUeargumentaripotes. SiChriftushïc nihil præcepit,quod I Mofes antea non præcepiftet, fub Mofe vert) licuit Dei populo 1 Mare cumhoftibus,eofq; delete,idem quoque licebit fub Chri-11 i^’''“*^4'*'lt;^ ^æc eins præcepta aliter præ fc ferre videantur.

T'çi autem ratio ne vteris adpropofitionemhuius argumen-tationh probandam. Nam Si quibufdam argumentis,ac teftimo-k iq mis

mis alIatiSjdcmonfl rarc quæris,nulla ex parteMonsl'Sjj, p ad virtutes,amp; viciapertinet, a Chrifro vmquanitapr^^ immutatani fuilTc, amp;.' hæc cadem quæ hoc loco Chnlt'' .ƒ pit, in Moiis lege contincri,quæq; a Chrifro pro Iu3i® ,?ƒ ptionum cofirmatione dicuntur, in Molaicalegdo®' 15^ ollcndere conaris. De priore via non cit hïc agw;*^ jjtf!’’ enimdetotare pleniiis difTerenduin erit.cunireflèa ‘|^py riis tuis tibi obiedum fuifie docebimus, qiiodMolcn’^j.^|gt;' fto, amp;nbsp;Legern cum Euangelio mifccas,atq; confundJS' j^f^ altera via agemus, amp;nbsp;quæ Chriftus hic præcipit, a nbsp;‘Lr^

pta non fuiüc.nec rationes fuorum præccptorumaCiy' ^ taseamdem vim in Mofislegeobtinerc,adca,quctiiC‘’‘ y. refpondendo, planum faciemus. Quo fado, horiin'P^‘ ƒ rum explicationes, amp;nbsp;belli hmul interpretationestuas-C^' ex duobus modis erat, quibus ipfaeludcre tentas, rd' grediemur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ()^

Primum igitur.vt offendas, Mofem nonminiWj^jUjii'’ ffum, prccepifle inimicorum dilccfioncm.inexplan.#’m^ ad finem pagaai, ita fcribis, Proximo auté cfl,iiuisq;,lt;imiciir^^‘* anut, iudtem, Samaritans, cr aUtu quiuisconditittiDcoiutitolY* \\^ faam,qui noüro fubfidio indigere cognofcitur,SCc. Itaq;, Ciim i» *7 jjf’ fis fcriptum fit,'Diliges proximum tuum,infers deinde, a^o^^jif omnia,qucde inimicorum diledione fubiungit Chrill''5’ cepto mandata fuifie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Scd quis tibi credct vmquam.in lege Mofis Proxi®''\j.T' quemuis hominem ad imagmem Dei conditum, qiiantiquot;”“^' micum.fignificarir’NamipfumProxiinifincyqnomcin’^iir eet, propinquiratem aliquam, vel focietatem, attpamiof^f ter eos efie debere, quorum alter altcrius fitproximus,^ yi iufmodi, vt non inter quofiibet homines fit. Ad difni'^y enim aliquorum hominum, quinonefientproximijod'' ƒ quos ea coniundionon reperiretur, nomen Proxinns ; vfurpatumfuifie,planenecefieefi.Cumigitnrinpopulel \^ co vniuerfo altcrius cum altero fumma cflctnecclsituflod ƒ qui omiics eiufdem Dei cultorcs,coruiTidemqifacroniii'p^^ pes efieut, omnefqj feledliabipfoDcoinpcculiawnfibljui^i

wm, K a ceteris etmélis nationibus circumcifione, Si aUis pk-T'fqiritibus diftincti.aefeparati fuiffent, qui deniq; vnatantum itfpublica iifdcin onuiino inititutis, amp;nbsp;legibus viuens effent, ipfi Wr fe proximi in lege Mofis omîtes appeUati funt, licèt alioqui ïnuatx ininiicitiæ inter ipfos intercederent, quæ appeUatio rc-'quishominibus, qui vno gentium nomine omnes appeUaban^ 'ƒgt;amp; vnus populus effe cenfebätur, ipforumlfr a elitär urn refpe^

1 ^.commune omnibus poftcafaftumert. Itaq; nunePjoximi ' 1 Winomine. abufu tarnen quodam (namq;,vt lupra atfigimus, ' 1 Wnipfum diftindionem quamdam omnino indicat) quemli-^'tbommem intcUigimus, etiamfi alioquin a nobis alienifsimus f't.adfignificandam nimirum necefsitudinem,ac comundionem,

lima eft,vtPratrum quoq; nomine omnes appcllaripofsint,non ^cusatqjfraelitæ omnes, etiam ante Chriftum,fratres appella- , buitur, quo tarnen nomine nufquam Ifraelitarum refpedu cos, ‘I'iitx co populo non effent,tunc temporis appeUatos fuiffe inuc-®'o.Quamobrcin,cum in lege Mofis dicitur, Diliges proxinuwnttf ‘’''ijicut tcipfum,quamuis hoc idem prxeeptum a Chrifto datum, feuconftrmatuProximi nomine omnes prorffis homines copie-, ftitur,tarnenibiadfolosiffaelitas ca appeUatio pertinct. Quod 1 ''dexipfiusLcgis verbis valde perfpicuum eft.Sic enim iUiclcri-k ïtumextat. Ne Hlcifcaris,neue fis ininriarmnmemor erga f hos populi tui, 1 Cdiligcs proximum tuum.pcut teipfum. Nemo cnimnonvidet,Proxi-1 inumhicappeUari cum, qui ex codem populo fit, a quo acceptas 1 i'quot;urias ad vlcifcendum non mcminifle,fcd cum.täquam feipfum

^sre, quihbetlVraelita iubetur. Qtiocirca meritó a Tigurinis ^®ÏÏ^^‘''^P^’‘ï‘Cula ante verbumDiliges per aduerfatiuamScd TcMnieft. Eainenimparticulamapudhebrsos frequenter ad-'^‘Wumeunvutthabevejnemo çft, quii^lQaU Yçrùmquidipfts

Chrifti verbis apertïus,quibus,fiue Lcgis verba, Ï’wf ^^^’ Si. Pharifeoruminterprétamenta recirct,planumöti^; Ïnimicoopponi^ Ncq;enim vel tacite, vel aperte ait «i^/ Proximi nomine in ip la Lege inimieü quoq; contineri-^p' mo non obfeurè fatetur,aliuin quidem effeproximuniif‘ ; intelligebat,ab inimico. non tarnen,ft fe audirc vellend “^j. gcndü,hunc vero odio habendum,fcd inimicumquoÇ’quot;^' mandum efie.Quare iam vides,tuâ vocis Proximiinterf’ ^. nein, vt fcilicet id nomen ad quemuis hominempertine’ gt;1 ad Mofis Icgem attinct, fuftineri non pofle. njp''

Sed inquies,Quomodo negate potes, Proximi app^ y in Mofis lege inimicum etiam conneri, aut quomodoaWj^ Chriftfi ipfum inter proximfi,Sf inimicum exlegisme^p xiire,tu,qui paullo ante faflùs es, Proxiinfillraclitisui^ÿ' fe,quicumq; ex eodem populo cflct,quantumiiisiniiiiK^j||i‘'

Animaduertendum cft,vt antea indicauinius.dupJi*^'^^. gc vocis Inimici,cuiufuis Ifraelitc relpcdu,fignificatilt;”^^j(, gt;nbsp;niri. Aliquandoenimeumfignificar, quiverèinim^^ciiü pro inimico haberi poterat, id eft aduerfus quern ®®’'^. ^^’' animumgerere licebat, amp;nbsp;cum eo, tamquamcumiw'®.^' petuó agere. quales inimicifæpifsimè inipfaLegenoquot;’^;;;-qui fcilicet ab Ifraelis republica alieni, ciq; infcnficraiit'\t do veró eum fignificat, qui, licèr Ifraelita eflet.cumeoW , 'uatæ fimultates exercebantur. Hunc quidem dicopr^’^L; Lcgis proximum diligcndi fub Proximi nomineconip'“.|]|; fuilTe. Illum veró minimè. Nam, vt fupra oftcndiW^’ ƒ præcepto pro eodem accipitur Proximus tuus, tui. Atq; de eo inimico, qui Proximi appcHationenonf^ henditur, potifsimiim Chriftum locutum fuilTc, P^'yiü’ quódaltcrum alteri opponi, ipfe, vt diximus, verbist p. pertè confirmât, illud præterea demonftrat, qiiodinff’ ƒ. fdlutMeritis fratres ueUros tantum, quid ampUuffacitisi Exq^^d ', cumlnimici nomine illum intcllcxifle, quifratriopponi ^j|.;. qui Fratris n'omen, vt antca monuimus,omnibusUrat fe commune crat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jji^ 1

locos, in quibus deinde, ctiam citra proxtmimentionem, idem prxcipiputas.quodhlca Chriffo præcipitur. Ais enimalibi,id tftadhncin pag.134. de Mofe loqucns,Non odcnîjnqHic.ns Jrati cm t«-km in corde tuo, non queres ultioncm, nec mcmer eris irdurie duium tuorum, ^wdtS; dili^itf wnmicos Mcftroj,er alibi alia. Ncq; enim animaduertis, mcMofemdelfraelitis inter fe tantum loqui.amp; tarnen cius verba Valeologuf hot îpcrtifsimafunt.cum amp;nbsp;fratres , SC ciucs nominet. quinetiam tu lucinatur,Gr fe ipfeautefcripferas, Mofemdeciuiumiuiuriiscondonandis non ipfi^wt réfutât. faucamandaffe, atq; ad id probädum modo recitata verba illico fubicccras.Qiiomodo igitur hoc Mohs prçceptum idem dr cum Chrifti illo, Diligitc mimicos ue^ros, quod.non tantùm eines inimi-cos, flue a quibus iniuriam acceperimus, fed quofuis peregrinos, «tf extraneos, licet nobis infenfifsimos, compleditur îquot; Nam «podais, alibi alia ciufmodi a Mofe mandata fuiffe, credo,te cos locos inteUigere, quorum fupramcntio.neinfcdmus, in quibus iu lgt;ctMofcs,yt,fi quisafinum.autbouemiiiimidfuicrrantemin-» Exo, ïj. 4. ' »cnerit, illi reducendumcurct, amp;, fi afmum viderit illius, qui fe odioprofcquitur, fub onere fuccumbentem, cum ne deferat, fed llliauxilictur, Verumquis non videt, in bis præceptisde inimi ds, flue odio habentibus ex ipfo populo tantum agi lt;nbsp;Et fané an-'cChriftum, quidquid de charitate, aut ddediiope, quidquid de inwriarumobliujone in facris littcris iuffum,aut prxeeptumfu-«.popuUipfius, cui id mandabatur, limites non execdebat, nec 2dcxtnncosiniinicos vllo modopertinebat. Nec veto aliter eft 3Ccipicnda monitio ilia Solomonis,Si e[unlt;it,(iui te edit, ciba ilium pi kroner, ti. 10. ''‘jgt;lititrit,potiieumaquii. Quin ex ipfis monitionis verbis apparet, 'it co nos odio habente loqui Solomoncm, quieiufdemnobi-feumregionis, amp;nbsp;loci fit, cuius f^cilicct amp;nbsp;cibi, amp;nbsp;potionis indi-^mtiam ipfi animaduertcre, amp;nbsp;ftatimIcuarc pofsimus. Quam-

, ^uaniifta Solomonis monitio noneft pro præcepto D ci haben-oi,quimfi quis contempfifTet, pee lias daturus effet. Scd, vt rc-

1 «Ôioremreddendum pertinet fimul,amp; cautiorem,atq; ad fui ip-1 *quot;'’commodum prudentiorem. quemadinodum ctiam docerc 1 pofbiit fequentia verba. Sic enim prundf tu inefnelii fuper caput cm, O' 1 WMUreto ti6i. Acfidixiffet. Quainuis hæc in Lege non man-

dentur, fi tarnen ca feceris, præterquam quodefftg.^^of^^ eüTe dici poteris, 8C pcrfedlo hominedignum. w^pf’’ tuo maximè expetendam vltionem fûmes, Si 3D'P , beneficentiæ, atq; dementiæ præmium reportabis.

Cæterùm, antequain vlteriùsprogrcdiamur.il pf(gt;', prædidrS Mofaicæ legis mandatis obferuandumcft’lljid pi in ipfis. ne quis oi^nino priuato arbitrio vim«^f^d^ fa natura docct,atq/conccdir. quod tarnen fieri,''y ^ii»'',, Chridus plané vetat. Scd præcipitur tantummodO’ [(if, antea acceptée,cum iam non amplius præ iracimdisp yoSf, fentem iniuriam animus éeftuat,ac feruet faiiguis,ob o jÿ .iis,qui eas accepit,obuerfcntur,amp;S in nicmoriamr£“*^’^';j cas vlcifci amp;nbsp;velit, amp;nbsp;curet. Hoe enim ad commué y* tius rcipublicæ pertinebat. In qua ægrè. aut potigs*quot; pax,atq; Concordia conferuata fuifict, nifi iiiiunarugt;’'^gt;‘^| ca locum habuinct,præmcditata vero vltioindcextfj ^^ fet. Paccautem,^ concordia ex aliqua republics pclfum cunt, 5C tota rcfpublica tadem plane cócidiii’^jjtA Veiaim, ficu t acceptarum iniuriarium obliuio ab amp;gt;ƒ j^ob''* 1 funt rcpublica,ipn rcipublicc cd vtilifsiina,itacasin''‘Ljrf/ fci,nec vindicarc,quas ab extraneis quis fiue publié’ ' ^jir 1 tim acceperit, rcipublicc pcrniciofifsima cenfendsd'' ^ ca ratione, vt ipfa rcfpublica ab exteris contcmn3tu»A0i(' facile eius imperium inuadendi. atq; occupandi S^O)quot; ^ j

enim, non vindicandis exterorum in feiniuriis,ciucs^ jj^p^ amp;nbsp;adhodium impetum fudmendum,acpropull'ai'^’‘'’‘’|,^: tantum abed, vt ipfi fuos fines producendi fpem ali^J® gt;nbsp;pofsint. Quaproprcr,cum Deus per Mofem Ï^’f^^ jdir cam conditucret, cuiusfumma félicitas in terreni feruatione,ac propagatione futuracrat,nó modóvtinn* ., quas ab exteris hommibus accepilTcnt, obliuifccrenwr»” ^i^, Jsit, fedinter cætcraferuatælegispræmiailludetiamproPf^j, teult, ï6.7. .Vt, fi inimici aduerfus ipfos infurrexident, cæfi cornière'' ,lt; Dewt, »8, 7’ ipfos. quod certè injurias inimicorum vindicari jure P“'quot; aperte docet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p

Non cd igitut, vtadremrcdeamus.inÏcgeMofisïnimico-Tumhominum, ideft hoftium dileftio mandata, immo, cum, vt óue$ interfcament, atqnniuriarum mutuó obliuifcantur.inea pr^cipiatur, amp;nbsp;ex altera parte propter ipfamferuatamLegem '''micoräproprio gladio facta tardes promittatur.iatis cölfat, ^ftcmLegis fuiffe.vt exteros inimicos.fmehoftes odiffelicerct, gt;nbsp;’^idcirco refte a Chrifto. nontäquam Scribarnm,8lt; Pharilæo- gt;nbsp;quot;quot;ninterpvetamentum, fiue additamentum, fedtamquam ex ip-bbege mauans, antiquis dictum fuiffe, affirmari potuit,0(ito bit-^te inimkomtHimt. quod ipfe in repubbea a fe conftituenda mini i *®tretincri voluit,quippe quod ei nocentifsimum futurum effet. [ ’^leamfunditus dcleturum. NuUacnimeft Chriftirefpublica. | '*bodiumaliquodlocumhabet erga quofuishomines,quauis dc. 1 oaffa. Ea Rquidem vniuerfa in amore, SC charitate erga omnea | hommes potifsimumhmdataeft. Habet quidemamp;iplafuos ho-

»1 llcs.eumquibuscontinenterhellagerit,fedhinonfunt homines, '’MtS Olim (inquitPaulus) nobis coUidScttio ddncrfi« pngwinem,Oquot; edr- Ef^fp ^’ ”• »mjtddduerfus fïincipdtiKjddncrp« potefl:dtes,dd«crfus mundt redores tene' h’irüfcuii«pcnlijdducrfns piritMdlid ncquitiif in c^leftibiK. Hi funthoftes Mri.diquibus aharatione,aliisq; armis.quam cumhominibus huifolcat.nobis pugnadum cft.ldcivco rtatimfubiungit apofto bs, Proptered dccipite uniwerfdm dnndturdw Dei, ut pofsitis reJiScrc in die *do,ü' omnibus perddasß'dre, Stdte crgofuccindilumbos ueflros in ucritdte, O’mdutiloYicftm iuftiti«, er edkedti pedes in prlt;epdrdtione Eudngelij pdcis.ln owbiKCumêtes fcutmn fidei,in quo pot ent is omnid teU mdli igned extingucre. ltgilcampilutisdjlïlt;mite,cr glddiuin jpiritus, quod cft uerbum Dei. Perfpi-tuumigitur exPaulo cft, chrirtianx rcipublicæ hoftes nonhomi: t'ts.fcdda:monas,feu malos fpiritus eftc,ncc ilh cumhominibus, bicum dxnronibus beUigerandum eftc.nonarmiscarnalibus, bifpiïituahbus.Quod contra inlfraditica amp;nbsp;Mofaica republic ^5 fuit, in qua cumhominibus, tamquam evun veris hoftib», car-1 'nlibus armisbeUandum erat,aut certèbcllari iurè potcrat,vt ex y bftoviafucva,iu qua admodü fr equentia eiufee rei exemplafunt, \ ^V^Ue couftat. Que autemhuius differentie cauffa fit,partim ex 1 ”sgt;q«»paulloantcdiximus,fatisintelligi poteft, partim ex iis, 1 H'Mf iafta diceivda funt, pleniùs mteUigetur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

» 1 ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ff 'N-*

Neevefóéft, quèddicas (idcnimpag.’49‘*^ ^piJi^ i. non minus in hac.quàmîniHa republica.pnuawau j,i/ lum cumhominibusgercreinrerdidum in vtraqiieidliccre.Sclicuific. Nam Pauli ve) Da,i Ipjji'^ hac in re perpetuo fieri a Chriftianis velir, oftenau” i^^j.^}.» cum hominibus beUa gcrenda non effe dedarant.^” p|^[((^ cant, nobis cum fanguine, Si came pugnamnond ^:j^'iilt;’; cum ais, fub Lege,Dei mandato, bcllageftafuiflfgt;''‘_^^,j;!', quid Dei mandati nomine inteUigas. Nam fi. ^®. ^jl^’ Lege légitimé belligeratum eft, exprcfseidjamp;^oj'y.ij^jjlti mandatum fuiffevis, primiim, exfacrahiftodaw» ^jF parebit. deinde fequetur, fub Euangélio qüóqu«®*?® ^' bellari pofte, quam fi Deus id exprefsè, ac nornin^^*'’’

Qu ó d fi fub Lege latis a Deo ma ndatum fe “^ “^ ’ uA’^ gererentur.cum principes populi, amp;nbsp;reges nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï-^

iuftu, atque audoritate bella aduerfus boires fu^^T'^^^jiifO^' propterea fub Euangélio qnoq; fans a Deo mandarb ’(^tij^i rctur, cum id iubct magiftratus, quia Deo,vtr3iii'' jjp^ conftitutus, amp;. ordinatus eft. Refpondeo, ûh’cflÇj^ candum eft,quid fit Dei mandato bella gcrere,nunilt;l® ^^j^ JX fis (ex tua qui dem ipfius fententia) futurum, quin gt;’’^ Jij.^ bella cumhoftibusgerantur. Nam, cum bella non a'■'s^yló' priuatim, fed a populo vniuerfo, amp;nbsp;publicè Contran .j,.quot; piâturinecalia(vt quidem iis, qui tecum fcntiunt.placf ^^ magiftratus,quàm vniuerfi populi audoritas fit (PoP“ .j ƒ* aiunt,magiftratui fuam audoritatem conccdirXcitcJ ^^ magiftratus audoritatefit, Deimandatofieridcanws-^.^^ Deo mandante bella fufcipientur,nifi, fiquando popuW^ [)(,{(!' retur,(?é pars vna, cumq; éa magiftratus bellum fufeipt^^^jri. altera veró vellet,amp;,quod vellet, facerct. Quamquam, i^^^ quf bellfi vult, id inuita altera, magiftratu ctiamiplor^^^ yj gererepoteft, apparet multó maiorem 8C potentiorein'.yji' rum, quiequid maior amp;nbsp;potentior pars populi fia^u.in j/ uerfo populo ftatutumfuifte, cenfendumeft. Quodfini ^^^^f partem populi potiorem iudicandam efte, cum qua wag ^

rfl.dko.vcl iicccffe cffe,vt magiftratus folus toti populo oppoui pofsit,amp; illi inerito præualcat (vt nos quidcm,prçfertim verô in moiiarchia, cenfemus) vel nihili æftimandum, quôd cum magi-ftratu minor atq; imbeciUior populi pars coniunda fit. Siqui-dem ca per fc nullo numéro habetur,K populi maior ac potenti-or pars pro vniuerfo populo eft. Atqui neminem ex vobis effe ar titrer,qui, fi hohes iniufte in nos impetum faciât, agros noftros populcntur.ac vaftent,ad murum etiam vrbis propiùs accédant, tamq;inuadcre, amp;nbsp;capcre tentent, etiamfi magiftratus, vt arma tapiaiitur.non iubeat,immo capi vctet, non cenfeat, a populo v-muerfo arma capi iurè pofte, 8C contra hoftes bellum geri. Iraq;

«Vectra (opinor) ipforum fententia apparet, magiftratum fo-hmtoti populo non præualere. Q^are nec etiammaiori amp;nbsp;po-

1 Wiori parti præualebit, quæ, vt diximus, pro toto populo eft. j Quinimino, vt populus vniuerfus, fic maior amp;C potentior pars

* 1 Uiagiftratui præualebit, amp;nbsp;audoritatem magiftratui conceftam 11 quot;pnet, ac fibi vindicabit. C^uid igitur in bcllo cum hoftibus ge-^ | irndo inter id,quodpriuata audoritatc,amp; id, quod Dei manda* ■ | togeritur, diftingucre oportet, fi nullum geri priuata audorita-('I tepoteftCvtcertènullumpoteft, fiid, quodeaipfaaudoritatc, V | lt;luanimagiftratus habet, geritur, neciuaquam priuata audorita-f | t^gdtumeftedicetur. omniaenimeaipfaaudoritate, quamma-

U Nccveródixeris,te eamdiftindioneminbello, quolaeefsi-i 1 'quot;us.nonautem, quo repeUimus hoftem, adhibuifte, me autem, i 1 nun ex fententia veftra populum vniuerfum foli magiftratui prp-^ | Uilere oftendi, exemple vfumeftehoftesbello, atq; armis repel-» | Wi. Primumcniminipfis verbis tuis predida pag. 249. de ini-i 1 nticisvkifcendisapertafitmcntio.quodfanèidbellumcomplc-1'1 ditur.quodeos repcUendi caufta fufeipitur. Deinde non vi-V1 deo, cur minus inbello inferendo, quam in dcfcndendo,populus || I magiftratui præualere debeat, ft modo belli inferendi ( numano »1 moreloquor)iuftaftt caufta. Nam,ftnullafueritiufta caufta,ne t 1 «ngiftratui quidcmipft,vt bellum inferat, vos concefturos exi-

I f”n’4*’‘‘™’'Y‘'*^®P®’‘^P*C“umcft,incotcnonleuitcrcrrarc,qui, Pitlæologè cr* I I quot;“Ihdiftiudioneadlübita, idemtidemrepetis,magiftratftDeum ror.

effe in tcrra.SC.quidquid illc fieri iuflerit.Dei maw® .^^ vcró aut magirtratus numquaminiuftumbcllutnwwïjjj^ aut D E v S iniufta Bella vmquam gén mandet. Nm ' ^^^ magi^and quidem, fi iiiftam cauiramnon habcat.bcU“’ƒ: fufccpcrit,iniuftum élTc.at populo iuftum forc. '”®“i’L’J^' tu mandatuni fucrit, vix crediderim, quemquamf®’? njf' tibi concédât, Slt; populo manifeftar niagifti'arusiniun^^pi;' ftrumiurèefieponeconfiteatur. Sienimiftndiubc'w ^^^ do admilTum fucrit, nulla caufiaeft, cur in omnibus nutti non debear. nee vlla erit tanta iniquitas, q“’®*^f'' magiftratu mandante, impune apud ipfnm Daim p^^^-qucat, immo vero nondebeat,fi quidquid magiftratus’j.;.^ Dei iiifTu populo eße debet,nulla iuftitic,autiniuftiof^ï .,^'^‘ iubetur,ratione habita. Itanulla difiindio.quodaclp'''^,^tii^ tinet, inter Deum', Sé magiftratum in mandandocn^’j^jji/ de magiftratu quærftur, vllum locum habitura

4. «9. bedire oportet Deo wdgis, qudmhominibtif,c^uam tarnen ado*■ j}, ,. ip. magiftratum apoftolosvfurpafte, Sé fecutosfuinèpsï' jjfH^

Vtigitur adpropofitü rcuertamur.Dico.fiiufbn ƒ''' bello lacefiendi,idq; magiftratus faccre ncg!igar,aiu^b,;;''-’ nolit, pofte populum, refumptaquodammodoauu^’^jf-^ bellum illud gerere, fi modo cidem populo licet tf'''^^lilt;?’ hoftem bello repellerc, etiafi idfaccre magiftratus‘^ W aut plane nolit.Qiiäobrcm exemplum,quod a me rem omnino pcrtinerct,vt tu non nifi de laccffcndo W^t lócutus fuiftes. Nam, fi quis aut te,aut certèpierogi!t j|^ tecum fentiunt, inteHigcre vel it populo permitterf» ^^^■’ bello hoftem laceflentem, etiammagiftratuipfo c®quot;^^(lt;’’', repcilat, confideret, veftris belli gerendi chriflian®P*’L()!i''^ eeßionibus fadum efte,vt contra ipfum magiftratum ^(f* mine gaudens populusarma capcrenondiibitaiicrit,’ modó aftentienitbus,amp; approb5tibus,vcrnm etiam mSi(.[,i' atq; impellentibus, amp;nbsp;librii prætcrea editis.id Sé pofc ^j^-fieri, publicè contcftantibus,ac contendenribus. quot;Ï^tm^W corum, quæ dico, orbisipfc rerrarum,quihæcficriauf 1, * certißi-nä famâ accepit,fcd teftespotißinuimfuntdi»’’'* f» (

mx proumdæ, Gallia, amp;nbsp;Germania inferior, qua? dulli fangui* quot;e lain diu madent, atq; redundant, eo quod perluafum fit, ex ccr t's quibufdam caufsis populo, feu populi parti aduerfus dominum S( priiicipem fuum bellum gercre liccre. Itaq; hac ætate nd lira ab iis, qui chriftianos fe effe præ cæteris iactant, per fpeciem Ariftiaiw religionis afferendæ, id fieri vidimus,.quodbarbari ïtc^effcratibomines facere exhorrefcunt,vt fcilicet contra pro« pries reges arma ferant. Et tarnen (fi Deo placet) eos, qui ob prsdidam cauffam fiue in ipfa acie, fiue alibi ceciderunt, Si ob-

» A ^^^^'^A’^’ll^’^irnadato.bellagererclicuiftc. Nam,ftDeiman drum magiftratus iuftum, at que auôioiutatcm inbeUo gerendq

♦ \ ^«vis.Pvimïunnibilaveritatemagisalienumdicipotuit,cum '• \ • ?“‘'^^^realiquaindifterente agatur (etenimresindifterentes, •. 1 dounemagifttava,tamquam ftipkDeus rulsifikt,betidebcut) \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' fed

fed de rc,quæ per Ce mala cft,amp;: Chrifti P’^^‘’^P^,„b£l'^\i'' inde vel falfó.vel inepte in gercndis adiierf’ h®' Liu^'^ mandato prjuata audoritas oppojntur,cuin ,(( tingerc nonpo(Te,vt priuata aujfloritat^qi”'yJj qü«®?^' to opponatur,cumhoftibus belli geretur » ^“^ ’’-^if^?^^quot; lus, noniubente magiftratu, facit, priuata aucron jjf dumeft, nihil elTc^cur ex ipfa fententia ve^ao audoritate cumhoftibus bella geri, fi modo alio9‘^jnif^,; audoritate id fieri poteft,fummo iure non pofsJt* p^jifl^Çf mandati nomine fmgularcm amp;nbsp;apertam nem intelligis,nihil hoe ad quæftionein qui non minus fub Euangelio,quàm fub L^^’y jijii^.;;' fiat, fingularitcr, amp;C exprefsèmonuerit, faci£'’“‘”^|^|l)?^ neget. Sedccrtè,fi chriftianuspopulustuncdeim''? ^^ debet, cum a Deo fingulariter ea de re moncf-'J'’ Lj ^^^ nullum vmquam bellum a populo chriftiano g j.'j3/'''’'|j|i

His.qua: iam antea diflerueram, vt tota rei ’’*mw£®^^ ïlludaddo, fub Lege non idcirco cumhoftibitó'’^^li^' quiaficmagiftratusiuberet, quafi ahoquinidneum .^ji’’, quippe quod Deus in lege fua homicidia fieri vetur ‘LiV^y ta comitti in bello necefie eft. Neque cnimpotdli^ l^'f'^ fieri iubere, quod Deus vetuerit.Quemadlnodu^l■’®^^J^l!^., pli caulTa) habet audoritatem magiftratus iubendi ’'j jgt;’', 1 fianr,cum ea exprefsè in Dei lege interdida fiterM .jjir?' 1 'Lcgebellare licebat, 8C bellando hollc5)ntcrfifcu'’‘ï,^p;'^ ptum illud non occidendi ad hoftes non porrigi.'’’®.|.^|,(f, Deus ipfe declarauerat, qui inter ceterahoftiumoC^* jj:? fupra monuimus,fcruatæ Legis præmium populo ’^æ jttl^. idq; resipfa fecum omninoferebat.yr.pofiquanieisb) ƒ nam hæreditatem, ac polfcfsionemafsignauerat.quï'quot; ' lando adepti fuilTent, terrenis quoq; armis earn defen i^' cuius rei confirmationem vide,quid lephrhes Ammon' ^; gi hac de re dicendum mandaucrit ludic, cap.« ƒ n.K’^j^j; cünon dcalsignatafibipolfefsione defendenda, fedw -uadcnda agebatur, tune iuftifsimä aliquam caulfam-vf f ^.;gt; pis iniuriae vlcifcendæ, amp;nbsp;bello hoftcmlacclTcnunu'c^^^y'

P 5lt;Ï JÏ X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.

îtoomandi, fubeffe oportebat, vt ex verbis cîufdemîephtæ eb-ocmlocofacis intelligi potcft,dum rationem reddit,cur Ifraelitç Ainorrhaiorumtcrramoccupaftcnt, abinuadendis autemEdo-minrum, amp;nbsp;Moabitarum regionibus abftinuiffçnt, Quinetiam iplumDauidcm Dei vnäum, ac regem , fupremumq; magiftra- 1. Sdmn. 23.ƒ» turn,non modo Saule adhuc viuentc,fed etiam poft mortem eins, nbsp;nbsp;nbsp;er 4.

plenum fcilicct iam regni, atq; imperii ius habentem, cum de tu» z. S^m, 5.19» tandis ftnibus, amp;nbsp;vrbibus,quas hoftis oppugnabat, deq; hoftibus infolcfccntibus ,belloque prouocantibus reprimendis agerctur, tjuidtamen fibi faciendum effet,Dcum cófuluiffe legimus, quam-uistu, id vmquam faftum fuiffe,negate non verearis priore fcri-ptotuo pag. 4. Non igitur ex magiftratus audtoritate,fed ex Dei wnccffu,ac voluntate iusheiligeradi fub Lege pendebat. Quem beiconceffum, ac voluntatem fub Euangelio plane ceffaffe turn Chrifti verba, de quibus controuerfamur, aperte docent, turn I '■«ipfafatisperfe monet. Cum enim hominibus, qui fub Euan 1 ïdiofuturifunt, hoe eft chriftianis nullam terrenä poffefsionem 1 Deus afsignauerit,fed eos, terra prorfus pofthabita,carlum inqui ^^^^^ 1 tue iufferic,quid cauffæ eft, cur contra fuumipfiuscxpreffumSC ’ ^* ^* i| wtiquifsimum humani fanguinis non fundendi mandatum chri-1 ftiauishominibus bella gercre, amp;nbsp;homines occidere permittat ♦ Satis (arbitrer) probatum cft, quæ Chriftus de inimicorum ^iledionc præcipit, a Moft præcepta non fuiffe, ad eaq; teftimo quot;larefponfum, quæ tu contra attuleras. Confequens eft , vt ra-

''oncs coiifidcrcmus.quibus Chriftus fua hac de rc præcepta con ^nnauit, num, vt tibi videtur, eæ non ininùs fub Legc,quàm fub Euaugelio locum habcant.

Duæ omnino videntur effe rationes, quibus Chriftus ad om tóum inimicorum hominum dilcftionem fuis præcipiendam fc wouerinrofitetur. Vna, quoditadeceat Deifilios, cum ipfe De

•«omnibus fuis immicis bene faciat. Altéra, quôd alioqui null a inter ipfüs, amp;nbsp;improbos homineshac in re differentia futura cf-fet. cum improbi quoq; homines amicos, èC fratres fuos bcnciio butiâ compleftantur.

, Quodad priorem attinet, cum Deus non minusfub Lege, Hquot;’nifubEuangelio, omnibus hominibus, quantumuis inimi/ m cis

cis fuis, 8C foletn fuum exoriri faccret, amp;nbsp;pluuins ..^djHi'. illa Dei beneficia, qua? Chriftus commémorât,. . ‘j^jj«^ tur, fi hæcfufficicns cauifa exiftimanda eft, tliligcre debcamus, fub Lege quoqucinimicos o* '^^ujl/^’' i. Nam fub ipfii etiam Lege filii Dei vocabantur inQ*“ ,

V eriim animaduertendum efr primiim, fi ^™'ji^p^ ? ad Legis tcmpora\accommodäda eft, nondebertta^^^uf,^ fraelitici limites excederc.Quidquid enim iö^^^’* ^ii ad alterum relationem habeat, fempcr ad altcrunit t ^^,, fertur,non auçeriî vmquam ad extrancum.niü '‘'quot;’*'jj}j^!lt; vel nominatim extraneï mentio fadba fiierit.Q“3'^’ jjJjjl^^v ge fcriptum fuifTet, Diligite inimicos veftros,amp;'ü' |js,gt;^ tris veftri cæleftis, qui folem liium oriri facit ^“E^ ^fL? nos, SCc. hoe nihil aliud fibi voluiffet, quàm f^'*‘^''j^P^jj) veftro non amicos tantum, fedinimicos quo‘lt;quot;^'’^’;j' ter vefter, quem imitari debetis, non eostaiitùint’'f SiiL benefieüs afneit, qui boni, 8lt; iufti funt, fed nwlos^* ^,01, flos. Quæ interpretatio noftra ex eo confinnatunigrj,^ redè animaduertat,bonorum,amp;malorum.iuftoru'’’’ piÇ rum in Lege difcrimen ad cos tantùm,qui fub 'Pf’ tinebat, non autcmadrcliquasgentes,queprorlus'quot;\ jiitiT, bebantur, amp;nbsp;quarum probitatis,autmalitiaf,iiift''^ff’^,j ftitiæ nulla in verbis Legis indcfinitèprolatishs t^K’’',^ Propterea Paulus oftendcre volens,ca,quæ dchoifl’.)|jj^ generatim aheubi Dauid diffeniiflct.ad ludcos °'’’'” ,#1.^^ . «p. re, ait, Scimmdutem, quoniam, qu^cumqueLfx^?“'^pti jC^' loquitur. Deinde confiderandum eft,filios quidc^^j^f^^ fuifte cos quoq;gt; qui fub Lege crant, non tarnen •■^“ |jo.''^ neq; ita propriè, vt ii appcllantur,qui funt dem illi his comparati, non.filii,fcd ferm dicnntur.n .j,.^ t;. TüonenimdcccpiftKj^iritumferuitattsiterumddm(Mn,[c^^^^^‘^^\flt;!

diioptionis ßliorum. Qui idem Paulus toto fere cap- ^‘I'l-riif’^'» Galatas nihil aliud agit, quàm vtoftendat,fubLeg j.|ibj tamquamferuos fuifle,fubEuangclio veroamp;fib’J^^ ÿif^ Legat, qui volct,caput ilhidab ipfo initio vlqi ad y ' gt;•

P^ÎM^T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çl,

1)^M. vfq; ad )^ 2, fcquentis cap,amp; rcm ita fehabere plané intelli-^ct- Mitto teftimonia alia complura, quæ ex nom feederis feri-pus proferri poffent, ex quibus apparet.diuinam iftam( vt ita di-cam)filiationem, quant fub Euangeliohabemus, a Chrifto pri-mùmiiiDeipopuluminueftamfuilTc. Cuiusrei prætcrca argumentum eft, quód ipfe dominus lefus frater nofter, tamquam in-audito quodam prins atq; inufitato inter angelos, nedum in populo nomine, filius Dei eft appeUatus. Vide Luc. 1.52, amp;nbsp;Hco. «. 5. Atq;hue etiam pertinet vaticinatio illa apud Hofcam cap. t. ^ ».Et mt in loco, uhi dicebutur cis,Non popubn mcM uos, diectureis^viUj Dei «MWi}, Et certe.qui redrè veteris,ac nouifcederis dderimenper-1 (tpcrit,hac de re nullo inodo dubitare poterit, vt infra aliquan-l' 1 locxphcatius differemus. Cum igitur non ita verè, ac perfedè ;' 1 WiiDcieffedeberent homines fub Lege, vt fub Euangelio, non PI potuithsc filiationis diuinæratiotantamvimfubLege, quan-31 Um fub Euangelio habere.fed, quemadmodum fub Lege impcr-p| ftdèfthiDeifuturicrant,ficimpcrfedèquoq;Deumimitarifa-(' 1 ^'5 trat, Atquihsc Dei (vt fic loquar) virtus, omnibus tam ami is’l ^'Squaminimicisbene faciendi inter ipfius perfedas qualitates, f' | ^w proprietates numerari debet, vt ex Chrifti verbis pcrfpicu-f 1 '’nteft,qup mox recitabimus. Qiiarc,vt hac in partefilii illi Dei, f| ‘pifubLegeviuebant, Deumimitarentur, neceffe nonerat. At *' I ''trófub Euangelio, fub quo perfecre, quatenus mortalis condi-f’ I ’'opatitur,Dei ftlii effe debemus.perfeftam etiam hanc Dei vir-^ 1 tuttin vt imitemur, neceffe eft, Propterca coronidem illam Ghri lt;nbsp;1 ft“spr»ccpto,ac rationibus hifce fuis impofuit,tftote ergo K05 per-^ 1 Mbpciit pdter Hefter, qHi eft in CfcIWjperfcdiK eft.

^ 1 Sequitur altera ratio, quia fcilicet, ft amicos tantum, amp;nbsp;fra-^' | 'ttsdiligeremus,nihilù preftantioreshac inremalis hominibus ♦' 1 tlftmus, qui amp;nbsp;ipft amicos, 8lt; fratrcs diligunt. Qiur ratio nulla gt;nbsp;I täuffaeffe videtur, cur non idem pofsit fub Lege,quod lub Euan ^j 1 ?dio,cumnaalihomines etiäfub Lcge,vt exipfts Chrifti verbis, ^ I ^umrationem hanc cxplicat, clarè liquct, amicos, SC fratt es di-v 1 ''?,«cut.

* 1 t .}^t’umtamcn,vtappareat,rationcmiftamnoneas viresLa* ^ 1 huilTefub Lege, quas fub Euangelio, id perpendendum eft, quod m n ^^

ex iis, qùæ pauHo ante diximus, colligi potcft.iwn _i ,fii^ gctantamiuftitiæ,acprobitatisperfeâionemrcci‘quot;‘,j|jjjiir tam fub Euangelio. Nihil enim, vtinquitscript® ji^^jil''^ adpcrfedlum adduxit Lex. Sedqucmadmodumgt;^'ujiJif',, bram tantiimhabuit Lex ftiturorumbonoruinJiC*' |j)[{i^ tiim futur» cuangclicæ pcrfedionis habuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.(pf^

dubio iuftiti»,ac probitatis diuina quidam pc^^Y ^ poifif'' alioquin homines in iis ipfis,quæ recte fadunt, fi ^‘^'ùÿiJf'', peremus. Satis eft enim ad humanam iiiftitiæ, 25P . jijt*'; fedionem, qualcm Lex polhilabat, maloshomiigt;f^*L fi£;i-^ do ncquaquam imitari. Nee vero amicos.Séftstres ^j^j ex iis eir, quæ redè fada dicuntur. Ncc,fi niali qw^ ^iP homines, quales publicani crant, idfaciunt, iddff? jji^’ malus eir, quin idem faciar. Immo complwrcshoquot;’!*’jj^j#ï^ amp;nbsp;vbiq; inuenti funt, qui ipfis amicis, amp;nbsp;fratribusw’^jjjnifidt' erunt, tantumq; abeft, vt cos amaucrint, vt etiawp^ j.fir»' rint, adcó vt manus quoque. Cainum imitant es, Neeporró rationis Chrifti confirmatio illa,5W)«i’i‘’'^|j jni' nullam mercedem deberi iis, qui amicos, amp;nbsp;fratrfï’'’jgj.^?‘ cat.vndc colligi pofsit,nihil boni cos facerc.quiidp^*Qjjjjftti. enim, omni prorfus mercedeiftos indigiiosefle.va'^ ao®' fed alia maiorc, quam ob cam rem fuit digui niabalio«!®^;^ nes,qui idem faciunt,indignos potifsimùm ca nictff®’^|jjiuri piofam fibi obedientibus in cælis repofitamclîc.antcaff^^j)-erat. Qiiapropter concludcndumcft,rationcmhanCv j^: ram a domino lefu allatam non idem potuilTc lub L^’^a-Jt Euangelio. Euangelium cnimhomines ctelcftiilh*” gnos plané requirit, cum Lex fatis haberet, fi

gni homines client. Præterea confiderandumeft, Cnr» .^, de ca mcrcedc loqui, quæ ex pado, fed de ea, quæ ®’F • Ji« risdignitatedebetur, aut deberi videtur. Quocirca.tt' '. eins verbis colligi poflet, iis, qui amicos, amp;nbsp;fratresanu _^^j, lam mercedem deberi,non tarnen inde fcqueretur,ifio$^'^ hil boni agerc.Nó enim omnia bona opera per fc!pfii“'?’\,i aut videntur ali qua mer cede , fed ea demum, quæ admo®quot;'„ cellcntia funt, Slt; opcrantis obligationcmexccdum.Ca't'' ,11

mfuntvulgaria, velciufmodi,vtca quilibet pr^ftare omnino debeat, quale eft amare fratres.SC arnicas fuos,ea non per fe ipfu, bedex pafto tantum mercede digna effe poffunt. Hue illud acce-dit.quod in priorc quoq; ratione examinanda diximus .videlicet, etiamfi hçc ratio locum fub Lege habitura fuilTct,n5 tarnen præ-teptum de inimicis diligendis ffraelitici populi fines egreffürum. ^odadeo verumeft, vt ne turn quidem, cum Chriftus locutus fifi pro co tempore cos fines præccptumjllud excefferit. Quain-quot;iscuim, vt ante differuimus, ciufmodi verbis Chriftus vfus fuc-

'it.qux omnino.ficorumvim, ac proprietatem fpcdcs,quof-^Hiqjiiiimicos ab Uraclis ctiam rcpublica alienifsimos complc-ttercntur.dcquibuspotifsimùinpræccptadare Chriftus voie-'’«,id tarnen Chrifti verbis amp;nbsp;bic, èC alibi fepe contingit, quod pophetarum de ipfo prfdiâionibus cuenire folct.vt fcilicet du-piieerafenfum habcant, V num primo ad tempus.idq; fecund urn *i'quam ipforum verborum vbratam figniheationem, Altcrum *ffó deinde in perpetuum, qui verborum propriæ figniftcationi 'quot;’Jiisconfentaneus eft. Antequa per lefu Chrifti apoftolos Gert ’'bus ftdei hoftium apertum fuilfet, Chrifti præcepta, non fecus 1 ’tpræcepta Mohs, intra Ifraeliticæ reipublic« fines contineban l 'quot;t.quibufeumq; tandem verbis illa concepta effent,nih nomina 1 ^''quot;Gcntiuin mentio effet fact a, aut Gentium quoq; in eins ver-| bis ratioucm habit am fuiffe, aliunde aperte conharct. Iraq; pro 1 to tempore Inimicorum noftrorum nomine ii quidem intellige-1 bantur, qui inimico animo contra nos effent, non tarnen omnes, | fedexpopulo dumtaxat. Sic enim, vt alibi didum fuit,ea vox in . | wge.cum quid ergainimicum fieri iubetur, accipifolet. eaq; ni-bilomiiius tarnen voci Proximi opponipotuit. EthenimhêeC ''oxVroximus in Lege quemlibet ex populo propriè fignificat. 'Wn fieri poteft,vt cömuni vfuloquendi iafaclumeffct.vt non ^ttplius tam late patcret, fed eum tantummodo figniftcaret, qui lobisvel amicitia, vel cognatione coniundlus effet. Idquod re-'’ttafadum e(fe,fatis aperte indicat Chrifti fequentia verba,que, 'ï'tsproximus fit, quodammodo declarantia, cos, quos amarc pt^eceptum illud, Diligej proximum tuurn, autiubebat, aut certè iu-

94 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^5^f nbsp;nbsp;, ^JeW^

honune, licèr, vc alibi monuimus» in Legej5i*’’Pj^^frci)^‘ ƒ mone omnes Ifraelitæcomprehenderentur.ni^ (iqiiïi’'|4i tarnen ex vfu loquendi cognati intdligebannH’' Cfiip^^' Gentibus quoq; pcenitentia in remifisionern Pj^^.qti'quot;quot; f ’ fti nomen prædicata eft, amp;nbsp;vna Ifraelitarum. Si, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'i^

blica fada.tunc Ghrifti præcepta,quæ indcfiiiit'$’^’,[(S.^.. verbis concepta fuerant, ad omnes peræquèW”. ^.jjïff ’ Ifraelitas pertinere,amp; de omnibus prorfus iniwiC'^' ^^ fa fonant, eum locutum fuiHe, intelledum cft. uco’''*'«

Quare non cir, quód quis dicat,pcr ca, dicuntur,ea conuclli,quc fupra affirmauimus.atqA .^iF^^ Chriftumfcilicetlnimicorum nomine hoftespo^* ï*^ JexilTe, Fratrum veró.SC Proximorum omnes lu^^ que antea diximus, vera funt fecüdum poftenorcni^y^^,/^^ fenfum, fecüdum quem hodic nobis Chrifti '^‘■’^^^. ^jofC tanda. Qiiifenfus non ex loquendi vfu aliquo,q“gt;^ V/ij Jo obtineret, fed ex proprietate verborum eoü'g'f^ 'ji^ïA rum autem propnetas ex Legis vRi petenda cft. ^^‘LedH'*',, proximumdiligcre lubct, Proximi nomine, qn^ jjfu^^ ficndimus.qucmlibctcx populo intclligit. Vcriiinp*’^fJ|if' liiprpdicationem Gentibus coceflam omneshoming’ j|,(F fint, ex vnocodemq;populo eflecenfentur. Qjjo«' ^[,lt;1^ Fratris contingit, cum quidLex crga fratrem tierin'^ ^^ V 1 iis precipuè apparet,que fcripta funt Dcut.cap.«-'*’'quot; ^j^j^^ ea,quf alibi crga ipfos inimicos facienda præccptaui'’^’ ƒ’ très fimplicitcr fieri iubentur. Ex quo id intcrea quod a nobis eöfianter aiferitur, quidqiiidLcxdcau*? jjJp micis præcipit, id non ad alios inimicos, quàm fr’^'’^'((ƒ populo pertinere. Quæ tarnen Lcx,fialiquandoiniiw^lî^ ximo opponit, vt hoc loco fadum cR, tuncinimici ”^’' oü’ item intelligi nccelfc cft. Nam etiam fine oppofitionol inmicusinLcyc frcqucntifsimèlioftcmfgiuhcar. ij5gt;

Atcnim( dixcritquifpia)fi prior illclenfusCIirifti*^ (,(1 tempus fubcrat.illud euer titur,quod a te antea coiillit«J''f.|y' Chriitum in his praxeptis dandis non Scribarum, amp;™^ ,lt; fpip CQmmciJta rcüçcre, Rd fuadx^aif fis Legis didis of^ji)

1 TeNam quomodo Legis diftis fua difta opponit Chriftus,ft Lcx ( l Proximi nomine quemlibet ex populo complefHitur, ipfe veró* ( | priore illo fenfu, quamuis ad tempus, eo nomine amicos tantùm ! \ ^lt;oggt;wtos intelligcbatï’ An non hinc,tc ipfo telle,apparet.chri j 1 ftum non Legis ipfius.fed receptarum tune temporis interpreta-,1 tionumrationem habuiflc*

j 1 inimicis præcepto, ficut in duobus aliis.de vxore non dimitten-, l da,dcq; iniuriis non vindieandis, feu retaliandis, potuerit Chrigt;

| ihis.dum Legern abfolucre,ac perficere intelligit,eius quoq; falfa 11 interpretamentareiieere voluiffe,amp; proptereadiftafuanontain , | Wis didis.qudm iis, qux, tamquam Legis præeepta, vulgo iagt; ' 1 dabantur,his tribus in loeis oppoluiffe. Nam prçter eins rei pro-, l pnaindicia.que in fingulis iftis præeeptis dandis apparere,antea ,1 eftendb id omnibus commune extare monui,quód, cumGhrigt; , | ftusprxceptarecitat.quibusfua opponit, non ait, vtinreliquis , | tribus, Didum eft antiquis, fed, Antiquorum mentione omifTa, ,1 f''nplicitcrinquit,Didlumeft. Extatauteminhoeprxeeptode d dJigeudo proximo, quodChriftus récitât, cuiqjfuadidaoppa-, 1 quot;’t,aliud proprium indicium præter id,quod fupra commemo-, i tauimus.nontamLegisipfius,quàm peruulgatæ inpopuloprç-j | ttptionis rationem habitam fui{rc,quód ca verba Legis omittun 51 Kpt« tcipfum. quç fane magnum pondus habere videntur. Nee , 1 tarnen, fecundum ilium etiam priorem fenfum, in poftremo hoe i 1 F^epto dando non fuerat a Chrifto aliquid dunne ipfi legi ad-

1 ditum. Quadoquidem tanto plus eft inimicos ex populo fuo ita , 1 diligerc, vt odio te habentibus bene facias , tibi maledicentibus , 1 bene diras, pro te infedantibus, amp;nbsp;calumniantibus Deum oreS, ( 1 H^^admodum præcipit Chriftus, quam eofdem inimicos non , 1 'Rifci.qucmadmoduraLexpræcipiebat, quanto plus eft, aUcui , 1 belief,leere,quam non male faccre. Adde,quod Lex,cum de ini-, 1 ’’''cidiledione aliquid prçcipit.Inimici nomine cum quidem im 1 tclligcre potuit. qui odio habere pergcret, non tarnen eum inteb j 1 wit, qui iniuriis, ac contumchis altcrum etiamnum incelTcrct, , i Wjttialiquandoincefsiffet. Nonenim, nepræfentes inturiae , 1 '^''Wreneur, fednepræteriwrum quifquaqi manor effet, ia

1 Lgp mandatum fuerat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Neeverd

Nee vern efr, quod quis obiiciat, imino i'nL^f ’ ,-jr præceptum fuiffe, ne quis inimico mniefaciar, ^^^^^jA*:^ faciat, eó quöd Içriptum fit, Diliges proximum jed^’ Proximi nomine quemlibet ex populo fignificirigt;i3j'’^jji(i‘’, fuerit,quamuis inimicum, id eft eiufmodi, quinos*®]'^''^; rit. Namq; fcienduin eft, non ita accipienda illa,peut te ipfum,vt omnia compledâtur.quæ quisüw ^^ Alioqui numquam aliquid mal i proximo intentare 1 ^^ cuilTet. Quod tarnen contraeft. Hocenim, vtfuF'^Li^^' proprium eft Euangelii, nbsp;nbsp;Nam fub Lege vim vi '■^Pyjflei’^

foliim magiftratus amftoritate, fedetiampriuatoau’^F^;. bat. Quodcum exmultisaliis,qucinipfaLcgf$f'’'P^\|iii' , fpicuum eft, turn exeo patet, quóüfiircmpcrfodi£Ht*;%j' lis or turn adeó verbcrarelicebat, vt, etiamfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''i,

mortuus fuiflet, tarnen pereuftor reus fanguinisquot;*’quot;; jojH*; igitur verba illa,jicMf teipfum,cLd id accommodanda.ut^ jin'' mo erat, amp;nbsp;ad alia, fi qua funt eiufdem generis, amp;nbsp;p'^^ ',fi(ii‘’ lud perinde accipiendum.ac fi didum fuiflet, Ne fo^ op’, riarum a proximo tuo acceptarum. Sed, que’^^^^^^tnitt’', res, nc quis iniurias a te acceptas vlcifcererur, fleet'’ jpp'. tibi a proximo tuo iniurias ne vlcifcitor. Non auit nbsp;nbsp;jqp

pretandum, vt non modó nihil omnino proximo fibi fieri nollct, verum etiam omnia prorfus fiant,qiiæ^|,f|,[i!'^ cri vellet, adeo vt amp;nbsp;odio habenti bene facerc. Sin»“ piJ^ nedicerc,8Cproperfequcntedeniq;,accalumniante o® quilibetex Legis præferipto debeat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. roi^^

fuiftc,prcceptis illis bouem reducendi, amp;nbsp;afinumfuW^ j^uj;: tincri. Iftacnim, 8C fiqua eiufmodi funt aliapræeepta,^^ arum obliuionem pertinent. Nemo enimfereeft.qt»® ^.^p rantem domino reducendum non curet, autaflnnmalJjflP onere fuccumbentem, fi poteft, non fubleuet, nifl bo$’’.yj),i)gt; eins fit,quem odio profequatur. Quinetiamlicc,»‘' ' if ficia eiufmodi funt, vt iis ipfis, quibus malè volumi«4 ^^ iniurias, quas accepimus, aliquando vlcifciinat'*'”'’^ facile præftentur, nifiimpotentisomninoacdcgcncns

mus.Qiiüd fi quis Solomonis didtahuc afferatdam oftenfum eft, ca.iiontamquainexMofiskgenaanantia, fçdtamquaniabipfo ^^’ ”• Solomone fapienter excogitata, accipienda effe.

Demóftratum eft anobis (vt quidem credimus) neutram ex illisrationibus a Chrifto allatis fub Lege earn vimhabuiffe,quam fubEuaiigclio habet. Nunevidendumeftde ipfarum rationum tonfirmatione quadam tua, quæ tertiæ rationis loco effe poteft, tiuampag.163. his verbis explicas. Si enim dilcciio,ciudm iubet lex duindi diwicos t4«tuin, non etidm ad hohes pertinent, t^uod dijermm eßet inter le-înn Dfi er icgcin non Dei fed bominum ?

Hæc ratio nullius momenti exiftimanda eft, triplici de cauf-^ Primum quia leges , quamuis ab hominibuslatæ , non tarnen 'pforumhominum cenfendæ fuut, fed ipfius Dei, quädo cum Dei 1 ^oluntate confentiunt, qualcs funt pleræquç duodecim tabula-‘ ^’^hges. ex quibus ius ciuilc Romanorum dcriuatum eft.Tunc 1 ''''’TiDeus eft,qui per eos homines,ctiamfi oculis omnium id mi-1 quot;^f appâter,leges dat mundo, Atque hoc idem tu ipfe parum ti

“'couftauscontra Racouienfes vrgespag. 290, Deinde non hm-'P'drolo^inpa-P^'dter, ucc perpetuo verum eft, debcre inter hominum, §C Dei rumJtbt ceftot j^diferimen effe. Quid cnim ft homines, natura, ac ratione pt. quapiam in re illud idem plane præcepermt, quod Deus ip ‘'Ptscepit, aut præcepturus fuiffet ♦ Quod fané faftum perfæ-P^'lfe.omncs cognofccnt,qui Dei legem a Mofe latam cum aliis “onünum legibus conferre volucrint. NccenimDeilexiuftn-S'^iisque præferibit.diuinius aliquidamp; perfeftiushabere debet, H'^imhumana ratio pratferibendum effe, cognofcere potucrit, P’'pfutimfi adhominem verediuinum ac perfeftum reddendum J^^ïtauon fuerit. vt certe de Mofaicakge affirmari poffç, vm-“’■^■acccremoniæ, quibus tota refer ta eft,quarumq; ne ipfe qui-

Decalogus eft expers (nam dieiSabbati obfcruationemad ^'diraspertiiicre Paulus locupktifsimus eft teftis)apcrtèdcmó- ^® ’ *• ’'7’ ”W. Nam ne in Lege quidem ipfa cuangclica , quæ tota diuina i ‘^i amp;nbsp;exhominibus angelos quodammodo cfficerc quxrit, om-I ^' prorfus præcepta eiufmodi funt, vt nulla vmquamhumana 1 nbsp;'^qi o dpi am illorum exaóie comprehenfum fuerit. Poffremó,

1 ^ctfiDeiLexpcr M.ofcmlatanonpra:cipit,vtinimicis quan-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n documcu

0'8. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïgt;\/t^S' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ-

Hocumqite poflumiis, behc faciamus, non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;çlt;

eo, quod erga inimicos fieri debet, nullum inw 'P manas leges, vt arbitror, difcrimen apparct. 011®“ .^,j^ ' vt vidimus, in ea exprelTe mandatur, ne accepta^” /^ a fuis ciuibus quisquam mcmor efle velit, neue odio lt;p j^J cxillisprofcqui. quodhominum communes acp^®Nj;i#; (de bis cnimloquitur ratio tua) numquam fortade la^' .( Atq; h»C,quæ de Dci,hominumq; legis difcrimineW^/ fcruimus,fatis funt pro refponfione ad ca quoq;,uuæ ƒ (.^j, ƒ one inter Dcipopulum, amp;quot;nbsp;Dei non populum dein i Nam, quad Dei populum alios diligere,vt ipfeDeus o j|^ re ais, ad idinpriore ex Chrifti rationibusexamin® refponfum fuit.

Cæterùm illudinfupcr pro refponfionead argugt;n ^ rationibus duelum, quibus vel Chriftusipfefuapi^^^.X firniat, vel ea confirmarc aliquis pofict, confiderMU^j^^' hil impedire, quoniinus cc rationes fub Lege cainaeni (,i'ii^ re plane debucrint, quam fub Euangclio, nectamf®^i®' id eft contra id, quod ipfæ ornnino fuadebant, ali^jtoiquot;*^ turn, ac prætcrmilfum in Dei præceptis fiierit. Vd’ ^if' usnonmodó rcrum omnium perfedionem ad CW' qjiii: referuare,amp;l,quidquid fub Mofe præcefsit.adûbratio*^j^ÿj ». Cor. to. n, damefte eorum, qua?pofteafieridcbcbant,verni«d’,)|^.,v adumbratione, tamquam adumbratione, vinaali^l^'’ ^ ca poftmodum argumento effent,illam vcrè adulai. non autem rem ipfam fuiftcjSf merito aliquandocclw ^^p^v dum eftfidq; ad rein noftram maxime pertinct) logo, qui legem æternam, amp;nbsp;ad mores tantumpertme^e. plefti debuerat, vmbratileiljud ac ccreinonialcpiæ‘-v^|j/’ feruationis feptimi diei inclufum fuerit. ‘luo^P’’® ƒ ^HiS^'’'. porc vitium exiftimandum eft. vt fcilicctaliquando' .^^p tisintelligi poffet, non co conftliodatamfuifleaDeo^^v calogi legem, vt vndiquaque perfeda, amp;omniexpa'\^(,ir tifsima in perpetuum cenferi debcret. Eadem ratio t^, Dei operum, quæ vcl iam finem habucrunt, vcl ha ' J.if* Namamp;privfenshocfivculum, quatcnusaDeoCouita ^r

Wumtypus quidam cft fæculi futuri, fed etiam in co . tamquain typo,vitiaquædam animaducrterclicet, vt vel hinç comiccre pofeimus.illudnon perpetuo duraturum.Ncc tarnen iure Deum îcnifarc quilquam poteft.quód aliquidfeccrit, aut condiderit Vitiofumatque imperfectum. Nam cum id non præ negligentia, Jut impcritia, fiue impotentia ab co faCtum fucrit, fed confulto, i Wqueinpræftantifsimumaliquemfinem, ca, qua: vitia in rc,atci{ tnipcrfcctioncs (vt ita dicam) alioqui per fe fuut, Dei ipfius fach 1 nuis,autcondentisrefpeCtu ,rci virtutes, ac perfeCtioncsqux-1 lt;11'11 exiftimari debent. Atque hæc de Chrifîi præceptorum ra-I tiQiiibus fatis, fuperq; effe poffunt.

1 nbsp;nbsp;nbsp;lam vero cum demonftratum fuerit,tc, quin præcepta Chri-\ ftidciiiimicis diligendis bellum omnino interdicaut.nequaquam | «rationc negare poffe,quodcadem precepta tub Lege clTent,fub | lt;|M tarnen fcilicet beUardicebat, fiquidem falfum elf,cadem prç-1 teptafub Lege fuiffe, an corumdem præceptorum, amp;nbsp;ipfius belli | Wpretationibus tuis id, quod quæris, çfficere pofsis,deinccps ’ 1 quot;idendum eft.

' 1 , lgitur,vtcxiis que pag. igt;o,8lt; i5i.fcribis,colligerc potui,duo ' 1 'nmedium affcrs,quibus probari fperas,pra:cepta Chr ifti de ini-f | wicis diligendis non earn vim habere , vt hoftes numquam nobis ^| mtcrficcrcliccat. qua tarnen, vt videbimus, amp;nbsp;verba tua præ fe f | $nunt,ad vuum tantummodo rcdigi poffunt. Primum ais, cum M 1^01110malus Deiiuffu occiditur, hoe elfe amare, bene faccrc,$C d 1 «toto corde diligcrc. Pro conceffo enimhicfumis,hominem 11 lualum,quimagiftratus auCtoritatc , fiuc bclligcrando, fiue alia f* \ tatioue occiditur, Dei iuftu occidi. Itaq; vide\is omnino veile i | togt;icludcre,occidendis magiftratus audoritatc malisjiominib», ^ | «piales Dei populi hoftes fuut, nihil fieri aduerfus id, quod man-k | diuitChriftus, vt inimicos diligamus, amcmus,eifq;Denc facia-f 1 mus. nempe quia tune ctiam, cum iftos occidimus, inimici a no» ^'1 hsdiliguntur, amantur,eifq;bene fit. Vcrùm,quam nndidi ra-pl tioncmadiungis,ca te aliuddiccre voluilTe,oftcndit. Etenim pro P1 tatioue cius,quod dixcras, affûts, fummum declarari erga Deum ^ 1 amorcin, cum in omnibus illi obcditur,in quibus illc noftram re-H ^mritobedientiam, Sedquidhocadid,dequo quærituv, Præ-

(aam Deus mbet, iam viciai) fed allai,deamoremii^l^ ƒ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urn, dumhofies interfiduntur, probare, poflquam,ƒ

amorem,benebcia,atqi ex toto cordediIeâionen,,ho6âiigt;^,J ƒ aciendis, prxflari fimulprobatum effe, velperpcraia.rd^^ 1 extra rem (nerdo quo pado) tibiperfuaferas f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., /

raf^eo/amuM^ . ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex parte faltem guodamoio^ /

nils figeas, tuig; didi rationem mutans, o/rendcre cotans, ƒ eum vindicatiniurias. furnmam erga hommes demonßnreßß ƒ ritatem. d^am,cum Deusimpium diuturliitatevitcadpaß^^, 1 dam conceffa abutentem pumdidproptereaabipfóitridio^ 1 is, guimalus e/f, amp;peiorfiar, amp;pergat nocerebonis. y^^.^\ 1 Xaab,24, 2i. fcimquatii eiusreiteflimonium, ûibiids,Decifftai,a/a’âp^^ 1 pmpterc/etfos. Aepo/fmodumficinfers, Sie/ed0rii»ie.nß^rnirr^ 1 Zur ma/a tempora,ß/f/am impß lie terra, quorum eaußdra/atetpenp^ I muautur,deigt;et quoq;e/etforum eau/ä,utßiiuißa»t,uecperea/itei/0itp^^ I forum bomiuum er t/eeurtarfffunieruf er u^ Metari. Traque, vtapß ' i nos qnogr DeJ€xcmpiT0,guodpro rationeaffers,di3rita[ein^ f

P^lM^f. Joh warn crgahomines^dum malos interficimus.demonftrare ais.cu-iusrationis tantamvimeffe, exiftimare vidcris, vt non tantum pofsimus, fedetiamdebeamus malos homines interheere, nullo

pr»tcrca Dei iuffu expeftato » quemadmodum, vt diximus, bic concluderedebucras. nifi.vt quçdam ex fubfcquentibus tuis verbis ofteiidunt,verbum Debet in modo recitatis itaintelligcndum ^.vt non quidem ad nos refer atur,tamquam ft didum effet,Dc-wtanobis, fed fimplicitcr eft accipiendum, amp;nbsp;pro Aequum, feu Vît eft interpretandum. vt fcilicet eius, quod ipfe Deus facit, e*

| ^dueras. Atq; hoc tandemiUud erit,quod priore loco a te alla' \ ''«nfuit,vt,fi redè.quid, occidendis hoftibus,fiat,8i,quid Chri-

1 fn»iufferit, inteUigatur, bellum eius præceptis de inimicis dili-1 Rendis non aduerfari démontrés.

| .. ^tquibîcquoq;,Paleolcige,prçftigiasfacis.Cumenim Chri quot;PdlaologM . | Pfxcepta de ddeftione ipus inimicis,ac malis hominibus pre- J)rlt;e)bgilt;M fu-I feixhaeant, ratio tua earn potifsimùm dileftionem vrgct, quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eik ' 1 ^ids,8( bonis hominibus prçftatur,Nam quod ais, Dcum,dum

1 Wdrduos, due etiam quod adDeum attinet,rifupotiùs,quàm Pakologiu ri ' 1 fdponftone dignum eft, Nimis acuta fané quædameharitashæc dicwli«, 1 pderi debet, malum hominem occidere, nepeior fiat, quafivero , 1 ^per occidenti (homini præfertim) conftet, ilium, ft vixerit, ' 1 f^'otemeuafurum, immo quaft fieri facile non pofsit,vt isvitam ’ 1 ''’'™dct,amp;bonus fiat,^ proptereanon fummum odiumhomi-,

1 Rniiuftafncauffa) afc occifum deelaretur,dumeifparium ad . \ ^-‘quot;tentiam agendam preripit,amp;,quantum in fe eft, lalutem pla 1 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''^'^- ^*^’vt vno eodemq; tempore amp;nbsp;corpus, 8é a-, '^ | ^ibiusinterimere, turc diciqueat. quo nihil feeleratiusex^ ■ 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n iq cogitari

’02» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Pyf^S' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^|,^

cogitari vmquam potent. Mitto, quód.fi certuroo» ii^.’ iftum, malum hominem, h vixifTet, pciorem€113^1quot;' ^^ prodefTe poteft.miinis malum fuifie tune, cum eftmo'' per ipfum nulla ex parte ftetcrit, quin pefsimus

Sed ia,quid illud alterum fit, quod ex verbis tuisCÇ'^ fit,vidcamus. Sic igitur Ghrilti præceptainterprétait'^,ƒ' vt tune demum locum habeant,nifi Deus aliter iuffen''^^^ ^? dos quidem elfe inimicos, fed non plus, quamiubcat*^'’ p.jii*’ hue redigendum id etiam eft, quod priore loco ^i^^ilj fl, vt verba tua præ le ferunt,amorcm ilium,qiicni.d'’'”p,if:' mines occiduntur,ergaproximum dedarari affirmas, ^^f nOn feparas,ncc fine Dei iuflu tanti momenti effi vis’' [niff^ malos a nobis citra Clirifti præceptorum contemptif' \ƒ• hei pofte, demonftret. Illud cnim tandem quærciwii!'’||jjj^ quando Deus,vt hominesmali occidantur,iubcat. ^|[f;fgt;\ lieget, vmquam iuberi a Deo, vt chriftianihomines ’ ubii' quamuis pefsimos, occidant, quomodo quafotin I Nam hoc loco id non explicas. Numquid, *tpa“'|^iigt;^‘ centem fccimus, amp;^ ipfe alibi fæpc dftputas, ex iMguiJ^j pee', ritate id colliges,quafi, quidquid magiftratu audot' jf^ fo iubente fieri,dicendum fitCAtqui pnmùm.muh*' AjjïÇ habere, fupra oftendimus. Deinde hîc ciufmodi^ jn^ quibus aliud plane requirere videaris, quammagi'quot; nbsp;nbsp;nbsp;‘

ritatem,fi Dei iuftus illc adfuturus fit.Adhunccnim bisprædida pag. ijt. iidmquAUKmagidrMfgliii^'^^^^^d^..

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem nongeQet, attamen lex dimna iubet, mdgi^rdtum omnesldmcos cr inimicos') diligere,nifi ubi Dens ut dliterp^ ^^ j,]jr.

_ udiubet. Igitur, te ipfo tefte, non laris eft, magint^ Fdllt;e0logufßbi gcftare,vtpræceptum deinimicisdiligcndisnonco aduerfatur. nbsp;nbsp;jdcirco ex magiftratus audoritate, aduerfus W’l^^fjfeft’,^

cis affirmas, Dei iuftum non colhgitur, fednece ^Kfnis,*^ vt Deus, noua lege lata, aliter fieri lubeat, ^taffit^ip nil ^. nbsp;nbsp;nbsp;biscontrateipfumconcluditur,fimalihomines nf^.x

con rnnits. j^Qj^ p^^j^ ^^-^^ magiftratum audorcin habere Jed n jj^ji^ Deo noua lex de inimicis non amandis, feu denla j|u(X^ occideudis feratur, Nam, fi malos homines oca ^T

P M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÎÔ^, prk:ccpto per fe minime repugnarc coiUcndis.cur prætcrea in v-nwcrlaratiocinationc tua Dei iulTum requiris» Sinauteni per fe repugnarc concedis, iamego reftè ex fuperiore régula tua, vtid iurèfiat, magiilratus audoritâtem non fatis effe, aduerfus teip-funifumargumentatus.tu veto cur amoris.qui.malishominibus occidendis, crga proximum dcclarctur, mentionem facis, atque earationc.etiamfi mali homines occidantur, Chrifti tarnen præ-(epto non contraueniri.ais ♦ Cur denique (h fortaffe id nec di-cere,neccurare te affirmes) nonfatis-habes Dei iuffum vrgere^ Sedcertè, nifi quidquid a te de bello dicitur, ante recitatis verbis tuis cuerti velis, nccelTc eft, cum nulla noua Dei lex fuerit lata. Hua vdiiiimicos nondiligere) vel hohes occidere iubeamur, vt, occidendis auftoritatc magiftratus hoftibus noftris, amorema oobis erga ipfos hohes dedarari, non dicas modó, vt quidem fa-cere vidcris, vcrùm etiamvrgcas, atque contendas. Quo, fi con feltó rifum audientibus moucre velles, haudfcio, au nihil ad id

Atque hec tandem fatis effe volumus, vt hohes bello occide-tequantumuis magiftratu audlorc.quod a te Chrihianis non con tediturtâtùm, fed etiam preceptum effe affirmatur,Chrihi præ-^eptis.quibus inimicos diligere iubemur,plane aduerfari intclli-For, quidquid a te (quod hue priuatiin per tineat) in r cfponfi-ouetuaadRacouienfium fcriptum in contrariam partem difpu-^tumfucrit. Qiiocircanosiam idabüdeprçhitihearbitramur, ‘juodab initio polliciti fumus, atque planum feciffe, ca, quæ ab Jduerfariis tuis ex Matthei. 5. cap. eötrafententiamtuam de vin *l'caudis per magiftratum iniuriis,dequebelloeinsaudoritate ?treudo prolata tehimonia fucrant, contra quam ipfe aduerfus 1 tosferipferis, iurc optimo fuiffe prolata, ex iisque perfpicuum 1 tffe, fententiam tuam inhituta, qua: Chrihi inhitutis contraria I ^unt.inEcclchaminducerc. Quod quamquamaliis etiam cum I 'cftinioniis,tumrationibus ab iifdem aduerfariis tuis confirma-1 ‘turcft.nccrcdfcateadpleraqucrefponfum, ea tarnen in præfen 1 tiJomittemus, fatis effe rati de prædidis apud Matthæum tchi-. I mouiisdiffcruiffc.in quibus tota propemodum vis ihius difputa-J tionisincffevidetur.

QV O NIA M vcró aduerfarii tui, fenpro, ’!’?’’ y tuam de bello complcxus fueras,id etiam potifsiin“®**^ quodnouum reftamentum cumvetere, feu Lcgcmoiin^^ lio confunderct, aut potius euangeliü Chrifti lege Mo“ ,’jKj •vmbris, virilitatem pucritia abolcret, id quod ^P®^,f/ Ó:um, amp;f redlifsimè ab illis rcprclienfum fuiife mihi^tjrf fidcrandum cft, ecquid tu ad ca refpoudeudo, n^æ'f f firmandum attulerant.cöntra afferas. Videntur autew''^/ tibi obiiciunt,non propterea obiecifle, quia fenteno»^|^ la omnino difrinfho inter vêtus,amp; nouum teftamfnt^ 'p .amp; Euangelium, Mofem denique, amp;nbsp;Chriftum co” j’^'^fsf'' quia in iis, de quibus quæritur, id eft in praccptis tincntibus,nuUum prorfus inter Mofem, amp;nbsp;Chriftw»® j^ ronftitui debere, ex tua fententianeceftarió coUi^tuy^j^ verifsimum efte non negas. Itaq; videndum eft, Ç‘’'^ '* \j;,'-‘'' •men iftud probandum pertinere fint arbitrati, 9”^*^?’^^ ad illud iiTiprobandum,tibi refpondendum elle cep'^^^

Primùm igitur aduerfarii tui, vt vniucrsè,atq;igt;’® ^ jjtQT bent,inter Mofis,Slt; Chrifti preceptn difcrimenalilt;l''” ƒ;' ceptorum autem, quemadmodum amp;: Legis, amp;nbsp;'” j-jfiS^ cuiufuis rei fiinilis fimplici nomine ea tantum, 9”æ, .rjjK ftät,in totahacdilputatione intdligo^verbainaCh’'* ^^ non femel repetita, Audiftis quia didtm ed antiquis, uobii, Sic. Ex quibus peripicuum effe contendunt,ƒ” qua præcepta dedifte diuerfa a præceptis, que Mofe^’ Z rat. Nam inprioreverborum eiusparte,cuiP^^^rf’jjmH* nit, ipfa Mofis præcepta contineri, ccrtifsimumeiie‘^^|;j;.j tribus de caufsis. Primùm propter vocem AnriepM^ bio prifcos illos fignificat,quibus Lcx data fuerat. D^fai’ non in præfente, Dici, fedin prætcrito tempore, affirmatur. Poftremó, quia citat ibi Chriftusexprd Mofis. Atq; hæc ab ipfis fcripta funt pag. 60,S^ 61. ^^^^

Quod ad primum attinct,in rcfponfione ad ipfe facis,aduerfariorum obiedionern pag.^^o- ^^ ((dpl^lj Antiquis non referre populü.cui Joquebatur Mqi^gt; ^^ quam inftituebant Scriba, Slt; PJiarióvi. amp;nbsp;ftatim ad '

p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ lof.

acitur,nip AbunSduerît iujiitid ueflu, plti[lt;lMW Scrihdrum cr Pharifaoruntt lt;^^«jUâtur : Audijiis quid di^um cil Antique, nonne etidm cacciuident^fentcn-turn 1(4 ejp comprehendendämi Audijiis quad did umßt dntiqub dieram a Scriba ü'ïhAnÇdti^quibiK fcilicct trddebant fudw iuftitidm,zr inftitutd hominum, ^A^itiAmneifoliicnteSyCrdbrogantes erdnolentese^efubieàii Italoquc-tis.quafi inter omnes conftet, voeem AntiqinsJ'iuc.vt efr in græ-co,UdfX«'o's plebcm aut antiques dierfi fignificarc pofle. quod tarnenomnino aliter fc habet. Sedprius animaduertendum eft, temferiptis tuis quatuor modis earn voceni interpretatum fu^ iffe. Primum enim voce Vetcribuseamreddis priore fcripto tuo, pagina 34. Poftcriore verb, pagina 118. prelbyteros amp;nbsp;fepio^ '■«lüue fenatum earn fignificarc ais. quod deinde alibi,præfertiin ''cróinparaphrafiillatua.idcmtidemrcpetis. Atquihïc duobus äliismodis, vt vidimus, camipterpretaris. nam Sé plcbcm,quarn ii'ftituebantScribæ, 8é Pharifæi ab ipfa referri diers,Sé mox An-t'^uisdierum pro ca (nefcio quomodo) fubftituis. quam poftre-’^3inintcrprctationem pag. quoq; 119, SC 247, commémoras. Sic •jsaccidcrcfolet,quicontra manifeftamveritatempugnant, vt ^fMotogiwul^ *^fi!icetniilloloco confidant, interfeipfipugnantia loquantur, tbpUxudrietdi, *’lt;l;dicantnon modô,quæ deridendos ipfos omnibus præbeant, ‘’‘‘Ï ridic«l4. 'ttumetiam id, quod maxime ftabilire quærunt,cuertant, quod äutcin ciiertcre conantur, ftabiliant. Etenim. fi prima illa tua in-tfvpretatio admittatur, nonne nccelTarió fequitur,eam voeem in tumfenfum accipiendam effe, in quem ab aduerfariis tuis accipi- p^i^oiomn^fè, tur^ quos tarnen ante di er a pag. 220. ob voculam vnam non in- ip^y^ rcMlés, tdledam (nam iftam te veile diccre, fatis conftat) in Chrifti ver- ^iducrßriorim ’ispcrcipicndisca-coseficclamas. Quidenim aliud Vetcrum diétum confirm «mplici nomine apud probatos audio res fignificatumvmquam ,„^f. tfî.prçterPrifcos,fjuc cos,qui fupcrioribus ætatibus fucreï’ Aut 'biapiideofdeminucnics, Vetcrum fimplici appcllationcfignifi-tïri velfenatum, vel plebcm,vel deniq; antiquos dicrum çquot; Qiiid Forró de Icamda interpretatione di cemus, quam poti fsimiim Ic-H^ividcris t* Cur vnum faltc)n,fi non ex ficrisrcx profanis litte-

tu exemplum non prefers, vbi Antiqui, fuie o» àfx^îe» idem fit, , , mcon^ •IMSeniores, fiucSenatvsï’ Qiiæida tanta tua audior.itas elf, quot;^ f^^^^i^ ''hlouaac fume inauditadicenti, nulla ctiam ratione allata,cre- quot;

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c!i debeat ? Num nt alter cs Pythagoras, qui vero uAw^^^

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;guilt,omnes tuidifcipuhV Qju^d /i Jenatu w voxüglnK^f',^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modo pJebem ßgoihcarcpote{i,vthabet tertia Wferpft't®*’

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atquot; Nam, etiamüPIebis nomine non cam populi pareen^ •,

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tritiis,vcleam,quxipH l'enatui opponitur.teiuccllip^crdici';^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomen ipüimproprièfigmücat.fcdvniuerfumpopaluma'^^^

U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fréquentera latino vetereinterprète, finevn^fit,iiueUntp^'^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inficris h tiens fatfium ePb, non tarnen, fiea vos fcincaeiny^

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cabit, plebcm Cignificarepoterit, ncq;cnim fciiatiiiià»(^^y '

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pttlns continetnr, fed exigna dus pars. Quüdlifottîlt;iia!tts i

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iaondixiffcPlcbem fimpUciccr, fed Plcbcm, quaminlh^'^'^ '

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scrihx, amp;' Pharifxi, qnafi non totamplebcin, idtdpygt;P^^~^j

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teîîcxcris, fed exiguatn idamparcem,quxaScribis,S:^_^ -

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;infritncrctur, Primàm, quàmUfalociitioacomnvati^^'f^. i

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vin abhorreat, omnesindicabunt. Deinde non fenata'^I

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fedreliqnum etiampopuluminiliiucbantScriba,1

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex us, qiiæ poüea dicentur, conflabit, Iinmo relieainff'f^ 1

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tanto, quam fenacum, ab iphs iiMtutum fuilfc, ver»^ /

quato renqnus populus rudior erat,Si inHitutionisif^'^-'... 1 quant fenatus.Sed rurfus. quomodo. Ûea voxAnn^l^, / fignibcac, antiquos dicrum fignißcarepoteß, vequart^^^L^-1 ^^^^^fertmterpretatioPNumquidom^^^^^^ c/i fcnes,ex fenaeu lunt, autfaltcm omneslcnacores.fei’^'.^-h vehs, qnemadmodum, quia a fenio fenatorcsfmtdi^'bi rum nomme Icnatus mteHigi poted, fie Antiquos

dicipofle, cur eins ici te/HmoiiiumaUquodiionp^^p.. Curita obfeurus^tamquam Apollo aliquisDelphicufd^'^'' is quad neipon fis dandis elfe affedlas flam verb f vtde^^^. tetpi etationc agamus) quis, velfando, audiuit v/nquint’ . qu ont tn, ■ feu 7^/1 àeocaiej.f nomine plebetit, antpopulutn {^ Paf^icofogi /,(..■ ^^ Cerec fieri non poreff, quin tibi ea vefbaimpriideiinA f/lff. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogicanti,arque aliudplaneagcnriexeidciint. Cuiufrae^f

cum ver ira rem impugnanribus cuciiiniir, titnciuftuinPci'y^ am animaduerrere ficer. Sed quiddcpo/lrcma tuainttil'^'^f onefenriendum fEgo iancnonmcmi/ii,iiie vcHoLiiia/t^y^. sb a/fis Jeefium obEcuade, vbifimp/id7àpipp(«figt;p^ffd^f

ï^tiquidicrum. feu grandæui fignificcntar. lUud equidem affir-Wcaufim.infacrislittcris.id clt in nouo tcftaincnto,non modo

bufmodilocum no extare.fed 15 açxcuÿ nomen femper Prifeum, ftuquodLatini propric Antiquum dicunt fignificarc. Qqi La-lt;mi numquam (quod feiam) antiquos dicrum ( vt quidem in vuL ?«icditione loquitur Daniel, fiquidcm poterant ad verbum ii oM?.««*.?, ûîniçlisloci aliter verti.neq; enim Antiquxis apudLatinos idem pbuèeft,quod l^''ny apud Ghaldços. quäuis inde fortaffe deri-««ur)fcu grädauos ûmpliciter Antiquos appellat .nifi veterem Wisteftamenti Interpretern prolatinitatisbono auctorcha-^nws, qui idnonnumquam inhiftorialobi au fus eft faccre.aut ftitc.cum Antiquos ita, vt id nomen fubftantiui(quod vocant) Tamims vimhabcat, vtnoftro in loco fit, nominant, numquam bimincs grandsuos inteUigunt.

Itaque apparct, nullam ex tuis interpretationibus verbo ipfi (Wnire prêter primam,quç cadem eft cum aduerfariorum in-''7«tttionc,quam inpugnandam fufcepifti,vt que fententic tue •’imisaduerfctur, eamq; funditus cuertat. Scd, et iamb aliqua ex îdiquis tribus ipfi verbo accommodari poffct,non tarnen, com-^mi iuterpretatione reiefta, ea admittenda effet, cum propter ^.quùd communis interpretatio magis propriam, ac frequentift froi vocabuli figniftcationcm fcquitur, tua verb infolcntiorcm, ' ’^inufq; propriam,tum maxime,quia locus ipfe nullam ex iftis tu-‘ binterpretationibus, quamuis vocabuli vis cam alioqui ferret. ‘ piivllomodo potcft,nifi fortaffe cam, quæ plcbema Scribis, 8lt; rhariisis inftitutam voce Antiquis referri vult,quæ, vt ineptif-' f«na,qusq; tibi incogitanti, vt dixi,atq; adeb.vt arbitror,inuito

nionbus tantum, fiuefenatui.aut antiquis dicrum ca dicebantur, lt;iuccos,quosa11oquebatur,fuiffedida,audific ait ChriftusïNon-’'ttoti populo ca dufta fucrät ^ Nä que diftinétio ilia tua eft inter fanores.S; populum, quod fenioribus quidem ea dicerentur.po? ^lusautcm interim audirett’Quona vd argumento,vcl teftimo-»loprobas, Senbas.^ Pharifitos (iftos cnim cos fuifle, a quibus «iiecrcntur omnino vis) tunc.cum Mobs Legem recitabant.SC nplicabaiu.non popukunjicct prxfentem amp;nbsp;audientein.kd L* o q mores

loS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ranis'

nior«, feu fêintor« Mntùm allociifosfih/Tc ƒ Nam wpsg. 4 cum,nfsidcntibu s lciiioribus,Scribæ,amp;' Pharifæi Icgcmiaffl}’«* Pdl^olozi in^ tarentur, turbam, 8i popuJuin audiuiiîe fcribis. Scâqiud^i«^*’’ ^*'” '^'^’ paruin conn-ails,pag. 207. ex cathedra, vbitexpoj* ’ audiencibus fenioribus, Rgerctur, ca dicta faiffeiisf Now*^ ipfc(ü modo CO in loco plulnuâ figuratèJocutusnonfîJp^S-j^ di fertc ais.plcbcm a Scribis.a Pharifeis inihrutam fuiiîfr-5; ^, pkbi quideni.id cil (vt tibi hoc coiiccdainiis)popiiJo, wlt;^‘f’,, 1 inc.Chrin-um dixinc,vcrifiinilccfr,cuin ipliimpopulunldf'*^ 1 puli partem,que prefenscrat, vcJ tciplo renc,al(otjiiwru''’j, , verbis iJIis fuis apparerpredida pagina«8,A«i/9te,wîw^ nbsp;nbsp;l

dm difeipuli md, aigueadeo uos omnes guiddtcliMfit iScribii,5kû^' .^ 1 ipfi populo ca dida ftuïfe.intcllixillcr Chrifrus. non al^^jj,, l Audiß-is.quod didbuin cd vobis,Vel furipJiciferAudiftM“quot;^^, i dï-um eft, fme dubio dixiHcr. Indubitatuin igitiir lam.fiueiphim vcrbum.fiucfcntcntiain Ipedcs,exfutfiquot;'^^|; 1 ïnterpretationibus vocis Anriquisad'nirtiponc,rt^^‘’”’'^^nfi ' (imam ac receptiGimam cius ver bi explaU2tiodeni,gfiquot;^‘^Àjj 1 ma interpretarione rua plane confirmas, omniiiolt;w'’!'.'fjj),z i effe, vt fcificet Antiquorum nomine Veterei.ß’uP»’® ^-pj 1 gantur,vudeplanum nat.ChriÆum devercribusLegi^P^ji,/ i reformandis, non autem de recentibus Scribarum, a”® nbsp;nbsp;nbsp;1

rum intcrprctaincntis rciieiendis agere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uf-iJii''^ '

Sequitur altéra aducriariorum tuorum ratio, ^f^rtf^nt ' non inpræfenteDici.ied in præccrito temporeDiäui^’^^^^^f, 1 Chriftus. Adhocquidtu re/pondeas, nóinuenio.^f^5; 1 /ponfionedignißimum crar. Nam, cum Purgèrent1 Pharifæi populum doccrc,Si fubindc üatisdiebusbe^'^^^r^^^, 1 Jo redtarene, atque cxplanarcnt, certè, fi de rccitationtlt;‘ J^^^it 1 planatione ifta loqui vohufTet Chrihus, non l'entptigt; ' ^ j^ft 1 Didnin eft, fed dicitur femel faltem, atqueiceriim ^'^^^ ' dico,quia fortafsis prêter Hebrxi fermonis lt;^on^'‘’^®j'[jj/jÏ5J preteritum pro pre fente tempore fæpe v furpat,valdcu d 1 lern ctiam alioqui (vt quidem tibi videtur) locutnanedKi, \ in quo pretcrito tetripOrepro pre fente idem Chrifl'j^'^^^^ p 1 ttati. if. t, rit, cum ait, Super c4thcdramJ!gt;lo}'Jifedt7utitSerilgt;^crpliarild,igt;‘ ,( nbsp;1

quot;f* ^1 M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TO0*

Wno videtur dubitandum.quin Sederunt pro Sedent didum fiw crit, vel, quemadniodurn ibi, etfi Scriba:, amp;nbsp;Phankei federe per-gereiit.fcumauisidemtidemadhucfedcrcntin Mofiscathedra, Urnen a Chrifto dictum eft Sederunt, noh autenl Sedent, fi hoc ww,etfipctgerent iidem populuin docere, amp;nbsp;adhuC fubinde id hecrent, non tarnen Dicitur, fed Didum eft, Chriftus dixerit. y uum potuit chriftus co in loco feme! figura ilia fermonis, fine ’Wilino vti, nullum enim pcriculum erat, ne fatis mentem fu-’quot;'«plicaffet, cum ftatim ea verba adiundurus eftet, omnia ergo, ^“‘'“wqwdixerint «obw,{crKatc,cr facitc,Slt;c. ex quibuS apparct, cum ' 'f'^dhuCprxfcntcloqui, amp;nbsp;quæ idemtidem fieret, ac facienda ' ?''At in loco noftrO SC nimis fçpe eam locutionem vfurpaffet, ' *ojttianifeftum erat periCulum, ne in aliumfcnfum,quàm ipfe ' bM«t 1 eins verba acciperentur, vt reipfa comprobatum eft. 1 ^’^iogt;qu0d lilud Sederunt cnlphafim quamdam habere videtur, 1 .^pto Sedent diduin.aut alia fignificationc,quàm ipfius prç-1 ^''temporis. Perinde eft enim,iudicio meo, ac fi Chriftus di-i jj^ ^b OcCuparunt Scriba. amp;nbsp;Pharifaci Mofis cathedram,fefeqï 1 /^wUöcarunt. Qui ló^ucndi tarnen modus per Ic, non qui-i ^quot;3“’®^ preteritum tempus pro præfente vfurpetur, fed progt; ' ito '’^^quot;^^ ’'^* naturam,8lt; verbörum propria vim afnonis conti ■ jjP'O'iemdefignat, aded vt ad prefens quoq; tempus id, quod 1 jj'^bpertineat.qua rei natura,ac propria vi carent iUa verba. 1 tç “‘''lt;:ftgt; que effedum quidcm eius, quod dictum fuit. adhuc * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ’“^ pcï'iude e(Tc, acfi adhuc idem diccrctur, non ne-

1 P^^terùmaàionis ipfius continuatloncmnullafigniftcant. , Jl ^quot;'-Ittcrtia ratio, quodin vna parte Chrifti verborum, cui 1 fij*^®Ppónit, ipfaverba Legis rccitantur. Quod tu ipfe fate*. ^®‘'dponfionc ad tertiam,quam facis,aduerfariorum obiedi-i ''111»’^^’^*^*^'’^ verbis,Citatur quidem in baclufticMrum coUationc aic/i* }J™*quot;'ttóHo)ttldq; alibi quoq; cöcedis. Sed ais,citari vna cum VtA*'^P‘^’'diccs Scribarum, Si Phârifæorum, quibus fcilicet fua oi,(’?JPohcrcvoluit Chriftus i nonautemipfi Mofis textui.

'i ki • .^*^3“it, non vt ipfiim abrogaret, fed vt, vel fic, fuam ' Atq.'^P’^^^®$”^’f‘5)vanam Scriba famp;Phanfasi colligèrent.

’f^®» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P QIS' , f i.

, f . fistcxtuachriftoótari.affïrmarcaudcs.vrnonvcritwnsf^‘® rateo.ogi au- pggquot; 2ji^ ca verba fenbere, (}iiibtif(verbis Mofis)«f fen^wf^''^^ ^quot;^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^‘ß“* Sr«^lt;f O” Phdrifei fuM coniungebant appendices, quafi verö w^?

Jifta id Jeftorem moncat. qui tarnen Chrifti fatum fermout»quot;^ citat, ex quo id nequaquam intcJIigi potefr. Nam quas afff”“ CCS Crogo) Scribarum, Si. PJiarifæoruin citat ChriKusinpi^^ pris Legis recitandis de non occidendo, de non madwndO' nonpeicrando t'immo etiam in ilIisLcgis verbis commemp'^ dis, quæ ad vxoris dimiJsionem, 5C ad ralionisJcgcmpcttint''^' quamuis non intégré ea comemorer f Q^ia tora derecxplK®quot;ï’ efta nobis fupra cap. 4. An non ccrtifsimiimc/l.ncfomniarJip’' dem po fie, ilium alibi appendices Scribarum, amp;nbsp;Pliariftornnir^ citarc, præterquam inpræcepto de proximo diligcndo.fiwj^ t» propterea folius lue exemplum proponisf Quoû tarnt«' ab ipfo fuine,nullo modo alTeucrari pote/f.enmfapars,£tfgt; j bebis inimicum tuum, non appendix Scrjbariim,amp;Pl)arifri«'iin’gt; “ vclpronunciatum jpfius Legis, quodhodienonfxtcf,''d^^'''' ' Legis ipfifsima mens cenferi pofsit,vt ante diftum fwfdfï«^’“^ ‘ pofterius inter ca, quæ alibi a nobis dilpiitata funt. vdt^^° '®^ confiât, quad Lex,ne a filiis populi üii acceptasinnif'^^™''*^ recordarentur,prçcipiebat.Vndeintclligipoferat,coriini,‘îgt;'‘t’^ codem populo non crût, quofq; fub Inimicinomiaepot^n^ in verbis iîlis,Et odio habebis inindeu tuum,vt fupra demonilt^uw'*''' ' intelîigereoportet,i{iorum,inquam,iniurias recordariÂf^^^^ ' cos odio habere,lfracïitis a Lege permiffum fuiffe. Qiiamobd^ futiJis plané eü ina tua ad banc aduerfariorum tertiam nw»^' ' refponüo. Etidcirco,cum ne vnam quidem extribusHHsf^ ' rationibus lahefaéiarepotucris, ncaum vtomncs.ciaci^^^^'’'’^ ' du/n nccciîc habebas,cuertcris, certum effepotefr, id verifsilt;^^‘^ effe, quod illi carum vi concluferant, in priorefcilicetprtt^^’^ horum Cbrifiiipla Mofsprxccpta contincri, quihusinpo»^^^ J ore fua diéia opponit. Nam, qux tu adcontrariumprob»^^^ 1 in medium affer.s, nuUms momenti exUbmari debent, vtpi»‘‘'^ 1 poft videbimus.Prius enim tuorum aduerfariorum fentciiMd' 1 busprxterea rationibus a nobis eü conbrinanda, fine tua convf^ 1 ienda, quarum duasipfa Chrifti verba,dequibus3§iair,iio^ ƒ

^ ^ î ^ ^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut»

tas, quamtvcs ilhs ab ipbs RacouienGbus abatas, Tuppeditant* IHM ver o aliunde petenda cft.

Duatum i^tur priorum vna er it, quod, b Cbr iftus non de içùs tantum Mobs prçccptis,{cd de interpretamentis ûmulScri-Wm.ScPharifacorum agerc voimdet, ipforum Scribarum, Slt; l Hutifeorum nomen non reticuiffct.necnmpiicitcr, idq^perpe-l tuo,vtheit,dixidet Difttieft,Ved femel faltemDiftum eit aScri-1 ^is,Slt;PHarif«is. Nee enimrcuercntia,aut timore aliquo fortaf-l biaftumcorumnominibus Chriftumparcerc voluiffe, creden-1 ium eft, c^uos nominatim cum paullo ante iuftitia: ad intrandum 1 »Tt^umcxlorummiiwsaptaedamnauerat.tum verdpofteaa- Mitth. tj. «» i wiuvfcpcincrepuit,atq;obiurgauit,Slt;cumdelegeDcifuisman Ki^y, q^ i teab ipfu irritafafta di(fcruit,tunc in os quoq eos repreben-i ^nc,acvituperare non dubitauit. Nec vero fatis cos nominale* 1 tot^indicaffe, ipfos eos effe, a quibus ca diccrentur, quæ difta

1 'h^AiiuunAhiidc ait.propterea exiftimari poteft,quód ipforuni 1 ^ftteamentionem feciffet in illis verbis, Nipabundaucrit iupitia ucpr4 1 t’l«i,^ii4)nScribaruin,crPbarifæorum,Cf'c.Nam,vt castéra omittam,ca 1 '«ba, vtfupradifputatumeft, nonadfequentia, fcdadantccc-1 itittiarcfcrridebcnt.

Wteraratio eft, quad ft Chriftus, vt tibi videtur, ca,quç an-^uisAidafuiffeaffirmât, ab iis, quibus loquebatur, dum dice-'''quot;tuv,auditac{fedicere voluiffct,nonHK.oult;raTï,oTi lt;^^s6’lt;, fiue Au ^®s, c^uoddiftum eft,fed’iKo'Jo-aTi, oTiîy^iÔH,bue audillis, cum ^'««m eft, fine dubio apud Mattbcum fcr iptum legeremus , Hcc 'gt;quot;Rivcrba,Audiftis, quoddiftum eft,numquam aliud ftgnificarc 1 loatuiit, m,jm Adaurcs vettras pcruênit, id eft Accepiftis, di-* l ^wtafuiftejifcviiomodo,nifipefsimèloquivclimus,hacloqucn 1 inatione vti potcrimus, cum quempiam aliquidtune,cum dice-l ’«“t. audiuifte, fignificare volumus.

1 Tertia, qua rcftat ratio, omnino fnadet, Chriftumltocloco i ’’'^^ïScribarum,amp; Pharifæorum Legis interpretamenta aliqua, 1 ^ipfam Legern in fyna go ga exponerent (nam hue a te Chri-

1 ƒ ''«ba trahuntur) minime reiieere voluifle. Etfi enimChri-j^^^^^ lï. «4. | ?^’\tmodó dicebamus, illos grauitcr alibi aceufat, quód man-1 “toiuisDcimaudataiïritafcciffent. (QuareScingredivokn-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibus

tibuÄ cos daudcrc regnum ccloriun,amp; cauendumei*^•j^ii' oruin dodrina dixit) ac præterca alicubi corum di^°‘^|^. j|i3(f' tlct.vt cum dicebat, nihil elTe, fi quis per tcmpIunVytPS ffjl' £d multum, fi per aurum rempli, aut per donum, tare effet, iuraffet, tarnen nufquam eos eo nomine 'ffi^(jproli' quèd ipfam Icgem Mofis popujum docentes,aut ^® tentes, Mofis verba fais fine interpretamentis, fiucau® , ^,jjf/ peruerterent, atque corrumperent. Quin potiiis apf^^^jif, bam, amp;nbsp;difcipulosfuosmonet, vt eafaciant onmi‘gt;’‘l‘'^ j[„pt3' amp;nbsp;Pharifæi in cathedra Mofis fedentes doccrent. feci''’(^j^^iii men opera corum faccrenolint. Ex quo fatisconflat/ ’[fs/ ipfam Mofis legem populo in fynagoga exponcreut)ea lt;nbsp;-^ erat,tradaffe,atque ob cam rem ffatim addit chd^JP^’P'.ffxtH’ er nonfadunt. Quod quanam rationc dicere potuinetJ'' jt,/ mentis ipfius Chrifti hoe loco, de quo difputaniu5»’'”'^Llcgiï onefequitur, amp;ipfe conffanter affirmas, iHitotP^æ^Lj^fnt' Mofaiccprcccptafuisappendicibus,dumearn pnWi^^Sfo»' aut recitarent, deprauare, amp;nbsp;tantum non fundingf^f jofuiii fueuiffentr’ Nam, quam tu ad hunenoduin loluf®® pjjnfe-Chrifti verborum explanationcm alicubi attulifri.t’^jifliij. riiis alio loco, Deo volcntc, plane ineptam effe df®? A^sra'

Sediam videamus, ccquidtu contra afferas, tionibus oftcndereconcris.Chriftuinhocloco ”*^5/^*^^)(K|iif'' fis præceptis fua oppofuiffc, vel cum Mofis iuftidy ^|^^j|j/ Tis)lliam contuliffe. Primiim ad vtriimq,‘probaiiduw ^^ ne vteris, quôdiamfatispræfatus fuiffet, fedeiußm^ i jj tu alibi intcrprctaris,dciuftitiarccitationis Lcgii'bO'' Phari fatorum difputaturum, eamq; corrcdunim gt;« « ^j,/ mß^bundauerit iujiitia ueßra pluf, quÀm Scribartiw,^'^^^^^^^'^'^ \ fit trahit is in regnum cnelomm. Atque hanc rationem ^’'’’^“^ jupi!' plurimiim confidas,i'demtidemin tuisfçriptisrÇÇ'^^'®’”’^ Jjl cas, hue dicens effe referendû vniuerfum Ghrifti Icrmom . nos ad earn penitus conucllcndamlatiscffcctcdimus W’4 initio cap. 4. differuimus, ad quem locum lc(?ïorfmrtquot; ^

fontrarianon effe.demonftrare aggrederis. Tune cnïm(;nquis) oppoiicrenturdidadidis, fh cumMofcspriiiatisdicat,Non oc-ddes, Non machaberis, Sic, Chriftus (iifdem prjuatis fcilicct) dkeret, 0ccide,Mccchare, ^c. vel, cum Mofes magiftratui di-Mt,Ociilumpro ociilo,5lt;c.Chriftus(uenape eidem magiftratui) dicerct,NonocuIumpro oculo, amp;c. QuodcumChriftusnon bciat, omnino perperam dici ais, eum fua difta Mofis dnfris op^ ponere.

Hjetua ratio, quæ fcripta eft pag, 221. non modó tuam cauf-^nSiuuat,fed etiam, vt poftea videbimus, alias rationes tuas, ^proindeipfam caulTaminfigniter labefadat. Non iuuat certe J2»flamtuam. quia, quidquideius vi concludas. nihil de re ipfa, 'dde verbis tantum cgeris, amp;nbsp;aduerfarios tiios non quidem ma-'Wilfe, fed non bene, quodfentiebant, verbis cxprefsilTc, obti

‘ wentiainter vos quæftio eft. Sendunt autem aduerfarii tui, Wtnmdedifleprxcepta non quidem contraria preceptis Mo '^dedab illis diuerfa^ diuerfa, inquam, quatenus iis perfediora^ '^afolutiorafunt. Perfediorem enim multó atque abfolutio-®'^charitatem, patientiam,diledionem prïefcribunt,atq; pro-p'unt.quam illa præferipferint. Haecque ex ipforum aduçrfa-f ’orum verbis apertifsime conftant pag. 61, §lt;78. Nam, hoe e-.Jdo.idhabent, quod quærunt.Nolunt enim,te ex eo, quod lub °^^^^’’^’ftncnt,argumentari poflc,idem lub Chrifto liccre. v'äfwttUaprorfus inter vtriufque moralia præcepta interfit, Slt; ^wifti præcepta nihil ampliùsiubeant,quàmMofis præcepta “'krint, Nee tarnen interea verbis vtuntur,quibus aliud dicant, J'^fentiunt. Neque enim ex co,quod affirmant,Chriftum fua daMofisdidisopponere , colhgi redè potcft, cos afferere, ‘’’■iftipræceptaMofispræceptiselTc contraria. Namquis eft, ‘^'nefciat multiplicem vfum, amp;nbsp;fignificationem verbi Oppo-M^ Opponitur rei alicui nó id taquot;ntùm,quod cum ea pugnat, ^illudetiam, quod cum ea confertur, atque ea ratione (vtip-t ,^® verbum propriè notat;cx altera parte ponitur. pradertim ft ’W confertur, tamquampræftantius aliquid.atquc eius rei, “^ïw confertur, loco reponendum,cöferatur,Quoniam igi-

tur fcntiune, vt dit^lum eft, aduerfarii tui, Chriftii»W ^/ pta cum Mofis præceptis coiiferrc,caq;, tamquannlli^P j^jj ora, illorum loco populo feruanda proponcre, idcirw ÿ, Mofis didis cum opponerc,proprièloqucndo,dicf''0'° ^,10 At enim dices,aducrfariospi ætereaaddidiiïc, dm j^jn fis legem corrigerc. Quid ni, quamuis contraria ptW^j-^jy/ dederit ï' Satis eft enim, vt Chriftus Mofis legenicorrw'j.|^^jj redici polsit.cum perfediora mandatadedilÏe,amp;leg*'“j jp' deeffe , docuiftc. Cui enim aliquid deeft jdrcdninüoi’ . j, pellari poteft, donee id, quod deeft, ci addatur, arque*» .^j, fiat. Si. porró corrigatur. præfertim fi, antequamiUud.*!* p^^ hucdccrat, addererur, iam pro re vndiqucabfolutaacp ^ habebatur,idq; ipfum prj fe fcrebat.Eiufmodi autfwe»' ,^ fis ante Chriftum. qua nihil abfolutius, autperfediuSW’’* j credebatur, quæq; täquam talis data fui de videri po**^ ?''^rfc cum contra fe habere Chriftum docuiftc, amp;nbsp;aliquidmul'Y^jj ftius atq; abfolutius attulifte, tui aduerfarii fentiant gt;^^ j-gP fignificandum earn legcm, tamquam non idhabenten^^* jti liccri videbatur, ca.ratione a Chrifto corrcifrainf''’y pjn dixcrunt. Addc quód Chriftus plane Legcm corrigi*’''® ca,quaf vel tacite,vel aperte a Lcgcpermittcbantui.ip'^^P (.,•/ fimè vetat, ilcc vlla ratione fiib Euangelio permittendau'^’u, fpicuèdocet. Arquiidomninofentiunt, atquecontenaigt;''^|j uerfarii tui.Quarc iam vidcs,tametfi verumeft.quoddto'’ p^ fti precepta Mofis preceptis contraria non efte.ncquealitf' tiunt aduerfarii tui, tarnen ipfos neque contra veritatem»• L contra fiiam ipforfi fententiam locutos fuifte, cum Chri“''Lj dl dra Mofis diet is opponcre,Lcgemq,- corrigerc affirmargt;''S., circa aliud ipfis obiieere dcbcs.hcosmalèlocutosfuifreol re velis,quàm id,quodhocloco de Chriftipræccptis,qiw“* fis legi non aduerfentur, difputafti.

Nam,fi idobiicias, quod deinde in hactnarationeexp»^jj, da fubiungis, Chriftum, cum,exempli caufta,nc fratricon*quot;^ mur,præcipit,id dicerc,quod fieri necefte eft, fi legcm de noquot; J cidendo ( a Mofc fcilicct latam ) obferuare cupimus, amp;i»”^ non modó contranwn Jegi Mofis, fed ne diuerfwœ qu*^‘''^j^ij

P ^1 M yf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11^,

^ftiiis Chriftum attulifle dicas,quant MofeS attulerît, fed tan* ^quot;nimodociusmenteminterprctatumfuilTe, Refpondeo, tchîc Pfincipium (vt loquuntur) peterc. Nam de hoc potifsimùm di* Watur, vtrùmChrihi præcepta interpretamenta, an verô ad* ’«tamenta fine adMofis Icgcm.Tui autem aduerfarü additamen* ^aefie affirmant, atq; eiufinodi additamenta.vt amp;nbsp;fuadifta diftis “wfisoppofuiffe, amp;nbsp;Legern correxiffe Chriftus iurc dici pofsit, H^tinadmodLim,qucM.ofis diftis lubiungit,8C fuis prarfatur vbiquot; “lue,verba illa,Ego dutem dico uobis, manifeftè oftendunt.

Sedaddis,Chriftum numquam leges Mofis correxiffe, vcl ex w conffare, quod cas vbiq; coluit,amp; obferuandas efte mandauit, Harctuaratioredèconclufafuiftet, fi Chriftus nihil aliud,quàin ^ofisleges feruandas prçcepiftet. Scd cum,etfi cas feruandas do-» ^“it,nontamej)folasdixerit,verùm multaprçtereaprçceptade* ’^fit.negarenon potes, quin cas corrcxcrit,quatciius,vt apte dw ’''^us,eas perfecit, amp;nbsp;multa, quæ illæ,aut tacite,aut apertè per-'p'ftebant,fieri vetuit. Ncq; enim,cum quis leges aliquas feruatt-'*’sdicit,corum,quar permittuntur,fcd eorum,quæ iubentur.ra* ''oiicm habet.Itaq; potuit Chriftus prccipere,vt Mofis leges fer* ••ïreiitur, Sé fimul tarnen cauere præceptis fuis, ne aliqua fièrent, ÿ'sillæ fieri permittercnt,modù id,quod ipfæ inherent, ratum, hiinimqjperpetuó maueret.

Exprædidhs patet rcfponfioadid, quod ab initio dixcras, /»riftumhic profcffumfuilfcjfe Legern foluerc non vciuffc,8C ne *®täquidcm vnum,aut apieem Legis folutum iri. Etfi enim Chri ^smuItaLegi addidit, non tarnen Legern foluit,id eft,vt ipfe ex eauloeülocutionem interpretaris,Legern abrogauit,fed,quem* i^dmodum alibi fupra a nobis didum elf,cam perfecit,^ quodam i^odo pleniorcm reddidit, quod 8c fe fa durum codem loco pro* hffiis fiierar, inquiens, non vcnilTc fe, vt folucret Legern, fed vt ijnpleret,hoc eft perficeret, idq;, quod illi adhuc dcerat,adderct. Nccfanèalüshïc verbis vti opus eft,quàm iis ipfis,quc tu impru-jensaduerfusteipfumin fuperiore ratione afferenda vtcris, tune Wliect Chriftum ex fententia adnerfariorum tuorum Icgem Mo-1 «foluturum fuifte,fi, cum Mofes dicat,Non occidcs,Non mee* | wallens,ipfi fentirent, Chriftum ç contrario dixific, Occidito.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Machator, fine, Occidere, ac machari tibipermittitur- i^iuti

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cumhocipâ miiümè fentiant, hnmo (quoiverumeffec^iP'’^

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chridi verbis valdepcrlpicuum eft) curnhifeeint'chi^tndto’^'

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mis fuispermili/ïé, quàm Mofés ICrachtis permiùffettpt^’^^^^^^'''

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tendant, quid e{i,cur ilhs, quod ChrinumLegerniblüiwai^^quot;’’

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autdicerevelint.tnbuas.atq;affingas,

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed adhuc habcs, vnde oftendere te poffe fpetes, l

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diäa {ha Moûsditff is non oppofuiffe, Nam pag nbsp;nbsp;‘’^‘^''^^^^ 1

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ui petebât,(j[uidfdciciiclumfibi ejfet^tuitdmtetenumadipfcti^»^^ 1

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proposât^udm uerbdMoßs.Si adhanc tuam rationem tek”^^‘^^^ l

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnia hic congerere velim,qu»poffem,lôgiormuîto^j^ 1

j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prxCensinffitutumrequirat. Paucaigitur qucdamrc‘P°‘'‘*^ I

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eaq; ad duo capita reuocabo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Pnmiim igitur dico, Cbriffum.cum petenti.gttiißgt;'^, 1 dum effet, vt vitam xtemainpofsideret, Mofisverbaprop° 1 idnon ob earn cauffam feciffe, quad Ici licet nihil pf^f^^Apo^ / qui vita xternam adepturi effent, planerequircret, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

fis legem feruarent, fed ea ratione viam ad alia gu^i^'^fpo aai / era tradenda tibi fremcre voluiffe.Patet hoe ex eoiplt;'‘gt;‘‘’ '^,. / verbis tuis in margine adferiptus eff.Mar.i^.capdbi^A^iy 1 nis Chriffus ab initio dixiffet, Siuis 4â//àamf/fgredi,f(i^'gt;f^ 1 men deinde, cum adolefcens ille affirmaffet, femandatai‘gt;^’ \^ Z Chriffusipiê, quxnam effent, ab eo rogatus expofucrat’^ ƒ Moüslegerecitaucrat,aiuuentutefua feruaffe, addiditi^^^ ƒ Si uit perfeäuf eJJc,udJe,ucnde ^Ute babes, cr ddpdupenéia, cr6^yiy ƒ fuwineae/o, cruemfe^uereme. Atq;hincapparet, tenonlp^'^^^ ƒ PaI^olo$i ia-» pCum effe, cum dixiJii, Chriffum iüi nihil aliudpropofuiquot;^’^ , 1 pfiff* verbaMofis. Noninitium Chriffiverborumdnmtaxati^ 1 dium, fed finis quoq; fpedrandus tibi erat. Debuerafpadült i 1 tem ifilim imitari, qui, quamuis audiuiffet a Chri/io, f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

vitam ingredi, debere ipfum ea mandata fern are, gnx fci^^^ 1 fuiffeputabat, ramen hoc non contentus, denuo rogauit,nai^j.^ 1 quid adhuc fibi deeffepomnino iëntiens non nihilprteter^^ ^^ 1 turum Chri/ium, quippe qui nondum rem to ram aperui/x^' nbsp;nbsp;1

certèid, quodChriffusaddidir, cumadinterrogatio/iem/i^^^’ ƒ quàm id, quod ante dixerar, accommodatum fuir, propter J^‘- ƒ

P M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.

fauri in cælo inentióneïn.qui vitam çtemâ aperte dcclarat.quod inpriovercfponfione vitæ mentio non perindefaciebat,cum Vi-tæ nomine in facris litteris, etiam tamquam præmii, vita longa, Si féliciter inter mortales tranfada fçpifsimc fignificctur,tum ve tóeiufmodi eft, vt nee de eo in lege Mofis aliquid diCatur (nam ''bi, quæfo, Mofes,vt omnia bona vendantur,amp; pauperibus den ^r, præcipit) nee, fi rede intelligatur, fingulare præeeptum fit quot;Ü adolefcenti a Chrifto datum, fed omnibus Chriftianis com-^une.NamalibidixitipfeChriftuS, Omnw ex «obn(turbx autem LWc. 14. jj, 1 puebatur) qui non renuncidt omnibus, qu£ po^idet, non poteH c^fo mout I '‘f'iffdus. Et hæc volumus fatis efle pro refponfionis noftræ ad [ ’'^^ionemtuampriorecapite.

I MuieftapudLucacap. lö.anobis fati sfiat,^ aliisfimul,fiquï Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^''’^*^^®gt; bJico » quamuis verifsimum fit, Chriftum

I U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^^^Mofis legem, de qua loquimur,Continet,mul

! dif • v f^^gt;fi''etbaipfaDecalogi, 8ê fenfum, inquem in Mofis t ^f ^ accipiebantur, fpedemus, tarnen,fi fpiritualem quem-« Jcr ^''^™gt;4uemexChriftidifciplinapræceptisillis Mofaicis 1 1« pofl’umus,attendamus, quidquid Chriftus prpce-1 vqj ^^alogiprccepta,vt pafsim hödie in CateChifmis (quos 1 f;j''''^quot; ^’ '''''‘-^‘-''™‘'’', reuocari pofte. Nam amp;nbsp;Chriftus ipfe ad 1 lut ^^1^?'^ ^^ non adulterando, mandatum illud, ne mulierem, 1 Xiod^*'*?®altcrius vxorem concupifcamus, reuocauit, amp;nbsp;eiuf-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adultcrium e(re,ftatuit, quamuis in Mofis difci

I aliter effet,quippe qui vel id ipfum, quod Chriftus 1 ibit F‘'’''ufquam præcepiffet,vcl inter cupiditatem iftam,8lt; a-1 ’itef '?'’''^3nifefte diftinxiffet. Cum igitur Chriftus vitam fpe* l ’•ïn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui Decalogi praecepta feruaucrit, fi vitam æter-

1 ÿJ*'^' ö**’^ uihil aliud reuera amplius requirit,tunc intelli-t ’t^um fentire, vt ea præcepta ita accipiantur, vt eti-! iHiQ P’'æccpta, quemadmodumfanèpoffunt, complcdan-K V^'^'^^^'^ ^^ *‘'I0CÔ apud Lucam non ipfa fmgularia prp-Ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^t fit apud Matthsum. vbi ad altcrum hoc

\ ^^ddiio n ^^''^^’^ noftræ confusere, vt vidimus, non eft opus, I “^^â^fietaliapr^ccptacomemofantur, diledionisDei.

nS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pyf^.?

amp; proximj. ad quæ, omnia fmgularia precepts, que Mofema Chrifto tradita fucrint,reuocanponcif''“’quot;'^j,7 audebit. Multo plura, vt ante monuimus,pro refpofiouf tionem tuam nos afferre potuiffe fcimus. Sed hæcpaucaii'P fentiafatiscrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Afjo*

At deniq; ad idem probandum, duin ad tertiam aduf ^ rum obiedionem, quant ipfe facis.refpondes, cadem P^?7fjtf’ Chriftum nihil fecilTe, aut dixifle vmquam, quod non « ^^^ trem facientem. amp;nbsp;non audiret pattern dicentem. ^?®'|\jlequot; ter nihil aliud,Chrillo audientc,diceret,nifiid.quouii’ ^i|]jf3 fis fcriptumextabat.vel aduerfarii tui vclint.Chriftu®® m«/ tre habuifTe, fed ex proprio capite finxilTe ca P* ^^^P^ j wS' fis præceptis eum oppofuifTc contendunt. Nam. qW ’ ^ decipi feriptorem refpöfionis Racouienfiuin, dum^^S i^ni. vnius fignificati clTc vbiquc in fa cris litter is exilWt^^^jeP quamobremid a te diAumhierit. non video. NoneW® jjyfr pretatione verbi Legis hie vllo inodo agit ul', nxi o'’’.spiel' borum fignificatione controuerfia remota, a(reritu^.||j.j; di' jfto.Chrilfumin illis fuis præceptis dandis aliud Si ^ ^^[35 cere voluifle, quam Mofes in fuis, quae ibi ipfe d’U a prob’quot;.' autdixcrit, aut diccre voluerit. D ebner as autenit''JcaW^ duin, quod Chriftus nihil dixerit vmquam,niü, q“°“tj„|iij(f centem audiuilTct, alium locum citareprætereum. ne adferiptus eft lohan. y. 19. Ibi enim non de dicendo ,^ ^^^ ciendo tantum eft fermo. Quód fi idemdedidhs. ƒ° j^pte^ Chrifti cenfendum elfe dixcris, non negauerim. fed fusfenfu. Quemadmodumigitur,quódChriftusuu’i^ i^p'iC'’ fi quod viderct pattern facientem,nihil aliud fig™quot;‘'^jti«»f’l ftum nihil feciflc, cuius faciendi mandatum, amp;nbsp;P?’’^j^ij) ijy tre non acccpiffet, non autem (vt tu interpretari vi j^jdet,* pater alia rationc, quàm per ipfuin non façcret, aut j^id' quód Chriftus nihil diceret, nih quod pattern di«gt;’':^^jjjfjti^ non id fignificatfcilicet, eum nihil dixifte, q^odpa^*; .^jett^ nc, quàm per ipfumnondiceret, autdixiffet, (vtƒ'quot; ujdift'^ eft te fentire, nifi extra rem loeutus effe veins) fed^“'* jmCJi” ina!:d.itum,amp; poteftatem a patrcnonhabuftfeC’^^^^'jpjiî'®

^^ J M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lip,

mmchtcni inillis verbisapud lohannem reftirsime expofuifle, prætcr omnes loei dreumftantias, quæ id manifeftè confirmanr, ‘Itinonftrantaperte, quæ illico iu.hiun^it,T?dtcremmdiligitßUum,^:r loh, f, 2», ‘^uiemonlirät tt,(iu£ ipfefdeit. er mdiord hii demonftrdbit d operd, ut uos ^mnini. Nam Videre patrem facientem, amp;nbsp;Sibi a parte dcmongt; ftrari opera, pro eodem Chriftinn dixilTe, ex co, quod in bis fu-periorum verborum ratio quædâ redditunmanifellum eft. De-J’^oiiftrari autem fibi opera a patrc,idem plané effe,ac Patrem ftgt; ®’mandarc, amp;nbsp;concedere, vt opera faciat, docent verba illa, Et quot;'■‘Ion bis demonjirdbit à operd, ut uos miremini.

Hæcerant,qiiehocloco aducrfnsfentcntiamRacouïcnfium, S“«dGhriftu5 in co fermone apud Matth, cap.;, fua dida Mo fis '‘'amp;soppofuerit,Legemq;correxerit, a te allata fuerant, Cæte-^qu» alibi ad idem ferè, quod hïc dicis, confirmandum affers, '“pracap.4. fatis diligenter a me confutata funt.Quód fiqua ad-* ^tfuperfunt, ca nö incommodé aliis in locis infra cxcuticntuf. y^tanien, antequam aliud agamus,id omnino examinandum vi-'*'gt;r.quod priore fcripto pag. »7. fcribis, Chriftü videlicet nuC-vocari,aut dici Icgiflatorcm. Nam vel ex hoc fortaflc pro-^fipoffe credis, cum nulla praecepta a præceptis Mofis diuerla ƒ ‘fff* quippe qui ( vt pag. 21. repetis) vt appellatus non eft, fic pictiamlegiflator fuerit, fedlcgis Dei vindex, 8i obfcuriorum ^j^oriiinpcrmanifeftioraintcrprcs. Quæ tarnen argumentatio ^jbeifsimaefledeprehenditur. cum ex eo, quodpotius in ipfo viiumquodq; nominari foleat, nee neceffe fit, vt ex omnibus, ÿ»quispotifsimwnfacit, nomen inueniat. Chriftus.quamuis f^’Üator verè fiierit,quia tarnen non ad leges ferendas,fed adfer-^j'dumpræcipuè venerat, non Legiflatoris, fed Scruatoris no-vocatus fuit, præfertim cumiam aliqua moralis lex a Mofe ’hhiiffct, quam ipfe reuera non refixit,aut abrogauit præceptis Mimmo earn confirmauit,fcd fimul tarnen complcuit, atq; pcr-'dt. Q^apropter meritó didfum eft,Legern quidem per Mofem lob. 1. 17. ’t^mfuiffe, gratiam autem, amp;nbsp;veritatem per Chriftum extitiffe. ^Metiam ne ipfe quidem Mo fes fortaflc vfquam diferté legifla-''quot;fftappellatus. Qiiod fi, cum negas, Chriftum Icgiflatorcm ®catum,aut diftunt fuiflc,u9n de ipfifsimo nomine tantum Le-giftatoris

^?* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r^1{.Ç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n

giflatoris agis, fed (vt quidem debes, amp;nbsp;vcrifimileen ) v^ ÿ. idem fignificantia, vnum,aut plura tuo fermone comple^^, que idem intelligis, qiiod antca pag, n, feripferas, iionleg*gt;^ j, ftum vmqua ad populum aliquas leges tulifle, Primumb^ j ^( queadmodum fallaxeft argumentum. Satis enimeft iurèaffirmari pofsit, Chriftum quidam precepifte.q^æ' ;/ non præceperat, id ita fe habere aliis teftimomis compro‘’?j|j tiamfi nufquam fcriptum extaret (verbi gratia) Chriw^ ^^ Pdlteologi ld- tuliirc,aut fimilc aliud quidpiam.Deinde dico,te memoriw^ pfm. nbsp;nbsp;nbsp;non recordatum fuifle, cum ifta feriberes, eomm Fault v^

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum,licèt vulgatifsimorum. Alter dlterim onerd fortdit- ^r^^Jn^

®‘‘’ ^‘ ’’ teif^cm ebri/it.nee item illorum, lis,qui [me lege trat, », Cor, 9» ’♦ ç^^^^cum fine lege'Deo non e^em, fed in lege c^emChrijli.SiceiV^'^^\[.

inpoftremis verbis omnes latini vetufti codices, ’t^*^“^^ Äionem plane agnofcitSyriacus interpres, quatnlt;iuï’’^’^nc demgræcorumcodicumvulgata ledio ab hac interpi'^^f^.j,,, abhorret.Nam Slt; Erafmus, amp;nbsp;Tigurini, amp;nbsp;ejuidamaw^ j^gt; aAX é'wo/xos X?t^5gt; 3d hunc modum verterunt, fed

Pdheolo. quin- fi.Quid quód tu ipfe in hac refponfione tua qui’Hæ^'’'.èinnui^' quies eddem 'm vtaliud agens obferuaui,aut aperte dicis,autnonobi(“, „^ refbi dduerfar Chriftum lcgem,feu leges tulifte f Primumenim t”Liji*' tur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fic fcriptum eü.Atquifipoftremo illo tempore priudtm «^»’'*‘r ’ ^jitf

ridi non poterit fne culpd trangreffarum^d fe ldtdrwm,legdm,Sic. H^j^ji verbis apparet,te fentire, Chriftum.de quo erat .„viquot; aliquas leges tulifle,fedeas tulifte leges,gupprinatamom ^ didarn interdicunt. quo nihil verius dici potuil, cuma» • jj,. ftum non omnis priuata vindida interdiaa ^^*’/Î.^VL’i^ pra difputata funt,apertum efte poteft. lâ veró “f“ a Chrifto lans,pag. ijz. adhunc modum legiturdp^ ftti, qui leges quM ipfepriudtis de dit primus obferuMit,e:^fd^^^ ^^ jjjH/ ftrdtus,non obferudt,quoniam ^\dgijlrdtibus hos ipfe leges nontu d * de in extrema pag. ifi. es verba habentur. Et blt;feeS(fXC .^^j,}/ tu à chrifto omnibus Chriftianis. Nihil reÆùs dici potetat, q jjj, ritatis legem aliquam a Chrifto fuifte latam.Quädoqm ^ ritas eft nouum illud mandatum Chrifti, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’M‘’'^

Fneognitum, vrgent aduerfarii tui, SC (quidquid tu alibi contra dicas)folumpotcftquæftioncm,feu quæliiones veftras deciderc. amp;nbsp;aduerfum te fententiam ferre.Sed deinde iterum ad finem pag.

%.fic fcribis, Quid mim hic pr£texcs ^ Chrijium i cum iUe nullus leges tu' Im'tncdcffdaïddmlt;igijlrdtiim,niß cum peenitetfucinoroßumfudnoris. Tria inhistuis verbis notäda funt. Et priora quidem duo ad id ipfuin Putincnt,adquodprobandum ipfa verba attuli.Poftremum ve-f«ad controuerfiain, vtrùm Chriftus aliquid noui præceperit, onmino fpedat. Vnum igitur eibquód fatis innuis.Chrilhim a-«lt;piasleges tuliffe, cum ais, illum nullas tulifle leges, ne accéda-’’'usadniagiftratum, nifi 8lt;c. Alterum, quod aperte confitcris, *'*'’»tuliffc legem quamdam, ne fcilicet accedamus ad magiftra-^’‘«'.cumfecinorofumpeenitet facinoris. Tertiunreft, quód, quot;occonfitendo, confiteris fimul, Chriftum aliquid præcepific, WMofesnufquamprarcepit. Namvbi(quæfo)iftudpræcc-P^winapudMofcminuenies, ne iniuriâ læfus, fi lædentem peenb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P çf’'ibadmagiftratum accedat i Quare, ctiamfi nullam latæ a ’^“^ ^^^‘' '^ quot;■'ftolegis mentionem fecifies, tarnen ad te in ipfa controuer-Y^ms occafione hæc omnia dicuntur,rcuincendum fatis effet.

'weri, præceptum illud a Chriffo fuiffe datum. Puto autem, '*wiute viftum ideo 8C bic, amp;nbsp;fuperiore loco, vbi reipfa earn-^lentcntiam fcripferas,Fercndi legem verbo vfum fuiffe,quód ,'dercs,præceptum iftud nouum plane effe,amp; eiufmodi, vt Chri 1“sgt;cumilluddabat, legem ferre merito dici poffet. Poftremd ramp;*7$. in ipfo initio hme tua verba leguntur. Qjidrc nos, utfeiutis, ^.^quot;’ylüuK 'm UM Dei 'EcclepaÇumus, dif^'erimus : quod nos mundatu Chri-^ ^ÿ^wZ!' exopulumurßeundum literdm,Çed obßeruare conämur ßcundum ° quot;Utetn er meutern Chrißi,diligentißime cößderuto e^ dudu orddonis Chri f ’^cxcmploj gwod exhibuit Chrißus in obferudtione le^um, dfe Utartem er ^’. iWidiorumdidorttTOCr fddorum C.hrißi,e^ Apoßolorum. Quidti-/‘^‘^‘’’^♦Numquid contra teipfum adhuc, Chriftum IcgHlato-perfeuerabis, qui ita diferte pluribusinlocis f{[J“^‘^“gt;n leges tuliffe s! Certe,ft de fimplici aliquo coque con-^^.^^^ interprété locutus fuiffes, numquam, æ§^^^^uastuliffet,eitribuiffes. Sedtätavisveritatiseft.

net, pro fimplici propheta, amp;nbsp;Mofaicæ legis interpreten'^ tarnen ci hune honorem déferré, quod leges tulerit, impf coaäusfueris. Nuncadrcliquapergamus. , ,14

POST QV A M aduerfarii tui huis fe vniuersèatqj j nitè probaffe lperabant,inter Chrifti, amp;nbsp;Mofis ptpeeptaa H difcrimen effc, ad certa amp;nbsp;fingularia deinde ipfa vtriufq; P jj pta defcendunt, amp;, cxcmplis prolatis, in compluribus a ^ ^ alteris differre, demonftrare aggrediuntur. Quorumcxe l^ rum iam potiorem aliquant partem fupra, dum alwü’ff tis diligenter examinauimus, atq; corum pra'cipu^srepy,,^.,^ nes tuas refutauimus. Quare hïc de duobus tantum vi ^ ƒ amp;, quid tu contra afferas, perpcndemus,atq; vbi opium ^^,|.^ diéla refcllemus. Nam etfi de vtroq; etiamiftorum, P'^^ty ven') de priorc, de quo mox aiffuri lumus,non nihilwiinf turn fuit,tamenmultis partibus plura,quam,quefucre ‘ ea,quæ dicenda adhuc fuperfunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jj^m

Prius igitur exemplum erit,quôd Mo fes oblcuts*^’!* Jirv pter duritiem cordis illorü populo diuortium permits '^’^^jb flus autem non nifi propter adultcrium, illudPlt;^''initm' -jptiquot; aduerfariis tuis fcripta leguntur pag.6i. a te autem ind‘' vlo' obiedioneipforumfcxta,pag.ïï$. Vbiinrcfponfionc*^^ fem ob leucs culpas,aut proprer aliam cauffam.quämu ‘ a Chrifto allatam diuortium, fiue vxoris repudiump^f^f^^ytf'

Quoniam veró videbas,quàm aperte tibi aduerlam ^^^^^^^f ba illa Chrifti,Mojfeï adduritiem cordis ue^ripermißt uobß quot;”jj quJi’' res uejlrM, ais neceffe ede, vt Chriftus aliuddiccrcvomi'^i^j^^ verba ipfa præ fe ferant. cum nufquam extet apudMo tia dimittendi vxores quamuis ob cauffam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^f’

Hoc, Palæologe, nihil eft. Nam, etiamfi verba vt fonant,non tarnen, neceflario fequetur, Chriftus] “'^'^jjiffii”’ fe permifliim fuifte, vt vxores dimitterentur q^^^’^^^jfilfcf^ fed tantummodo fequetur, Mofem, tefte Chrifto, Pf^^j^iOi'!' ob multas cauffas vxores dimittere licerct. Hancew .^jfjefl' nino habent indefinitæ ciufmodi enunciationcs. ^^mm^.^^guri amaccipi pofsint, vtperindcfit,acfi vniuerfalibusver ^

V ,. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12;.

‘'«ciaimittcre vxorcm, ac fi addat.Ob quamuis eaufTam.quem» ’^odwmfiipracap.4. diAuinfuit. Verum, vtdiximus, modù ’omultascaufTas vxorcmdimittere liceat, verifsima nihilomï-quot;usent, amp;nbsp;proprijs verbis concepta enunciarioifta, ctiamfmoii ’’'’quamuis caufTam id faccre liceat. Nam fi (exempli caufRi) aU-'imsdiceret, tefentire, populo chrittiano licere bclla gererc.vc-^f^y^roprièloqucretur, quäuis nö femper, neq; ob quameumq; ’‘'Uuatnidei licere fentias, fed tune demum, cum cauffa iufta fuc-‘’•quodcum (vt tibi quidem videtur) multis modis coutingcre r'’'sit,rcdè indefinitis verbis enunciationem fnam ille concepiß ’^’ Igitur.fi probatum fucrit ( vt poftmodfi bet) a Mofe ob mul-,5 Causas permiffum fuifTe vxorem dimittere, iain apparebit,ui» ’‘•’ffe,cur dubitari pofsit, quin Chrirtus vere.ac propriè locu-^^fuerit.cuindixitjMofcmluda'is pcrmifilTc.vt vxoresfuas di* , 'herent, aut aliter, quam præ fe ferant, verba eius accipienda ^•'tiamfi vel nonappareat,ob quamuis caufTam idwofem pcr-^ ’ 'ft. vel etiam.ob aliquas cauflas non permififTc, conftet. Nee Jörhanfei ipfi,cum ca verba dixcrunt, Qnifi ergo i^oyfes mMdd^ lAdttl). 19.7. jj wrilMumrepudii,^diniiftcrcf(quod ita fe habere Chriftus eon-

mare videtur) ob quamuis caufTam vxorcm dimittere,a Mofe 1 ^'?’',f‘’‘”'f“*f^^gt;dieercvolucrüt,qucmadmodum tu infinc pag, 1 ^' '’'nbisTcd ob aliquas.Hoe enim nö ad id iplum confirmSdum, I quot;quo plane fe dubitare Chriftum inter rogantes ortende vaut,ex \ felr ^^^'*’*^’’^’®enim ineptos.aut infidiofos fe prodidiffent, 1 ''’Cliriftircfponfioni obiccerunt. qui fimpliciter ncgauerat,v* 1 p’”'fmdimittere licere, amp;nbsp;qiiod Deus coniunxerat, ab homine

’Pjmarinondebere, affirmaucrat. Acfi dicerent, Quomodo er-1 «'’mcumhabebit præceptumMofis, quirepudnlibellum vxori | 'mittcndæ dari mandauit, fi verum ert, quod ais, vxorem dimit I fffnonliccre t' Cum enim ob vnam tantum rtupri caufTam id li I ^^cgt;vtdeindeexplicuit,fentirct Chrirtus,redfe,non licere,fim-1 n'citer dicere potuit. Hinc apud Marcum,amp; Lucam,nulla nee „, 1 ^c. nee poft cxceptioncaddita,negatpræcisè Chrirtus, licere £„c 16 ’s \ f,''7™‘^™’^’-’”'’’gt;Slt;ahamducerc. Vndcillorumerroriocca-1 k f '^.’ 9“*’ “^ propter adulterium quidem,id licere voluut.

®®funt igitur(nifi aliud afferas)Chrifti verba aliter,ac fonant. q q accipienda

accipieuda. S^, cum dicat, Mo fern permififTc ludæîs.ƒ '^? dimitterent, id ob multas caulTas licuifle,eft inteHi^cnd^-^ mo, fi nihil præterea quærendum eft, quant,vt Chriltorfi orum dictum confirmauerit, fatis eft,eumvoluiiledicc/Cij . feob nonnullas caulTas répudia permifiafuifle.quadereW ipfo aliter ftatuatur,quin inter ipfius,8C Mofis præceptaeæ difcrimcn apparcat, nullo padto negaripoteft. . ^

Sedoperæpretiumeft videre,quomodotuChnft*^ \|, terpretanda eftefentias, 5lt; quomodo, aMofeipfoobfoIï®fjj pri cauftam répudia permifta fmlTt^dcinonltrare teates. Igi extrema pag. 134. fic fcribis. Ad hunc dutem modum fes etidmft ob duritidm cordis ueftri permififfit uobisrepudUre '*®’^?\ Ijc quamuis ob edufdm, dttdmen db initio nonitd erdt, amp;c. Subiungi» quatuor cauftas, quare ita ordines textum. quanimp'’*®^,^ tertiam fupra refutauimus. Quamquam quidattinetp'’^ j^jz fellere, cum ca verba, i^ifi dbundduerit, amp;c. J. Matthäi WP’^ ^pj. pta fint, ea veró, de quorum hïcinterpretatione qu^i® .’/^z tet9t illa Chriftus difcipulis fuis, hec veró Pharifeis®’'^^fJt, gnofcis,vt arbitror,turpem lapfum tuum,cumvcrbaiP ^r^jj^j neque eodem tempore, neque iifdem didla vtraqueftu**^ potuifte.fatis aperte doceat. Qtiod veró ad tertiamc^u U tinet, ea, vt ante monuimus, interpretationemiftaffltiW ^ deftruit. Nam, fi ob earn cauftam,quód Chriftusnon^ -^..^^^^j, veftris dixit,fed Vobis, eum non de co, quodMofo^ j^^jyt, maioribus eorum, nonautemiisipfis.quibuscum 10^11 nbsp;^,

leges tulcrat, fed de co, quod Scribæ, amp;nbsp;Pharifæiƒ•gt;“*■ gJaJ verbafaccrenecefteeft, certè nonEtiamfi

Mofem ipfum omnino referendum eftet,fedPermim^tiP ^^, bahabent, Icgendum eft, vt fcilicct ad Scribas, feratur, qui rcipfa vxores dimittere permittebant. ^j^ffaJe' tamquama Mofe traditum, populo (vttibividetuOo ^5 bant, propterea ipfum Mofem id fecifte chriftus interpretibus fcihcctC vt ipfe loqueris)Scribis, amp;nbsp;* ^’^’^[Jqfläquot;’ que vidcs,quàm no modo tuo moreparum tibi ‘^^^ .’j^orii''J' ctiam a tcipfo quodammodo abalicnatus videare, ^“^ pfijiSj quæ inuieem repugnant,alterum ad alterius confirms nbsp;nbsp;^^i

Sedde fecuncla,8C quarta eau (Ta videamus. In quitus illud pri- P^heologlfec^ mum a te peccatum citquód vnicam cauflam in duas inepté difle- catum. cuifti. Sic enim dicere debueras. Cum amp;nbsp;Deus ab initio, ipfo Chrifto tefte, amp;nbsp;chriftus poftea ob ftupri caufiam repudium per-mifcrit,atq; ob hanc folam caufiam Mo fes repudiü permittat,ne-teffeeftfaterijMofeminrepudio permittendo nihil fecifie,quod Chrilhis vllarationeimprobarepofsit,fiueDei ordinationem, f'ueid, quodipfe conftituit, confiderare velimus, Sed Chriftus imcrobat id, quod de Mofe repudium permittente præ fe ferunt 'puus verba illa, ï^ofes ad duriticim cordK uejiri permißt uobis dimitterc U' ^omut^rti^. Igitur hec verba aliter,ac fonant.funt accipienda,nec quot;'telligendumeft.Mofem permififie,8lt;c. led, Etiamfi Mofesper-'’quot;f'ffet,amp;:c, Adhunemodum, inquam,te vnicam hanc cauflam f^plicare oportebat, non autem ex ea duas facere, Vnam, quod Chriftus ob ftuprum repudium permittat,^ hanc folam cauflam ^'ofes bene intelleâus in legibus datis adferat, Alter am,quod De-^gt;'diehic ipfo Chrifto, ab initio ob ftupri cauflam matrimoni-®Qifrolui pofie voluerit,8lt; hanc folam cauflam Mofes inter le-

I ^1^’Ppofiierit. Nee enim fatis eft,alterutrü, fed vtrumq; verum j ^oportet. Nam, fi vel Deus ab initio, vel Chriftus poftea ob

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;repudium nö permififlct, fatis habuiflet Chriftus

1 u permifsionem iftaimprobandam. Deinde in eo errafti, | “'Ivtrobiq; id plane retices,fine quo argumentationis tuç nul- °* 1 j ?^^ftgt; ^^ quo nonexplicato, quid tibi velis, vix quifquam in- *’’‘* 1 Eu nbsp;nbsp;• ^'’^‘‘^“ autem,Chriftum id improbare, quod Mofitri-

l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lamveroiftatuafiuevnica.fiueduplexcauflaeo

| ° Wamento nititur, quod Mofes ob ftuprum dumtaxat di-\ lio”n'”P''”’*fcrit, Qiiodfanèineptèfadumcenferidebct,cum | (ƒ quot;nbsp;^'P^um fit, de quo potifsimum controuertitur, cuiufque 1 dij'^''’?“”' ”c ex Chrifti verbis illis probari pofsit,idcirco inau-\ ,^^'’''ft^'^eoruminterpretationcm comment uses. Verumta-\ d^'“’4wdquid,vt id probes, a te didum fuerit, falfum efle fun-\ ((|S^^”’*ft“ddemonftrabitur, corruet illico vniuerfumhoc i I)« M^T ^'quot;*”'’ ^ ^™“^ 'o'^ caufia cades, ac fateri necefie habe-\ feiB . ”°” confentire cum Chrifto, qui manifefte ob folum

Scd, ^ntequ^m id demonfirarcagvredior, cspcrpm^^^^^'^' bet, qua- i/i expheauefa quarts tux veworum ChriiiiintcTp''^'^''' tionis cauda fcripüfii. Aisigitur, EtiOud[in cMfitea,utitlt;tlt;!rili'^‘'* textum] guod cum iefm Chriflm narret,(^tianam ratione ordi/utim[inrit^^‘'. nitio matrintonium, flupri caufarn inter lila qute Dem ordinanit ad mitriir^t^ diJJblutioitem redtet,c[tMmfold)K Mofern, appofuiffe inter leges nidcmiti. Hn^ i tua verba cam fetitentiam continent, qux 3did,quodipfispi'o!^^‘ l re quarts,infigniter iabefadiat,^ falfaeH, Sddciiiq;cumco,f^^ i p^uUo ante dixeras, cuidenter pugnat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Quid enim tuxipftus interpretationi, quamhisverbis^lt;tiii' I firmare ftudes, magiscontrarium videripotefi, qu3mDcua3!gt; 1 initio non üupri caufhm tatum, fed alias quoq; causas ad insist' 1 moniuin dilToluendum có{iitni{Te,vttuhicfatisapertèdidS'^ti 1 non earn interpréta tionem, quamuis eiufmodi,qax nlutnI^ 1 ntoucre pofsit, iddreo coinmentus es, ne Chnliusfateriridra' 1 tur,a Mofe ob alias prêter flupri cauiTam vxovesdimirtertptr' 1 mUTum FiiilTc3 Atqui, ft Deus ipfe id feccrat, quidcauHardb ttii 1 Pdheoh^ld' i^ofes faccrenonpotuertt d Hlcfanè, miPalxologt,tairtr^ ^ I pfus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fSlaprus,vtdubitan nonpofsit, quin aliudagereSiCuinha’Cxi'i' 1

beres. A t dices fortaffe, verbum oräinauit in verbis tuisoii”i'^gt; / queüatimfequunrur.aiimatrimoniidiJJblutionem,coniatigciidiinit'lt;^'' ƒ effe, fed cum ip fis priora ilia ,Jfuprieaufam, veJpoaeriasiBud.'^ ƒ tet,coniungideberc. Certè,fiita res fehabet, excufandustaiars ƒ ego fum, etiamfi te acriter reprehenderim, nullaenimdHiii’^^“’ ƒ inter id verbum, amp;nbsp;fcquentia appofita ell. Tu verd accufawf^’ ƒ non dicam, quad non appofueris, nam id typographi operarrif 1 vitiumeffepoted, fed quod ita fine cauiTaverborumordiprfrquot; 1 oratiotieinuerteriSjSd tibifoilimputandumed,fifenfu^df^^ I tuo malto ip fisaccommodatior, ex verbis tuiseheiarurag^ nbsp;nbsp;I

eras enim fic verba tua ordinäre, inter/Sa, ^//xDe//sorii//!ai//[/gt;p I caufam aS matrimon//S/fointionem recitet, Sic. Quamqiiamnimitquot;quot; I ea verba,aSmatr/mon//S/^/ntionem, cum cpteriscoJixrerevidmit^' 1 nid ea cum verbo orSinauit cotiiuganfur. Noluiramen,ptirierp' I cum alias duriisimas verborumdruAtrasin ruis fcriptis om^p / uauerim, hatte dtlsimuJarc, h forte ea ex fenfuruoin rty^^ 1

Verumtamen die, te obfecro, qua ratione probas. Chriftum ^pri caulfem inter ilia, quæ Deus ordinauit ad matrimonii dif^ fobtionem recitade ^ Legat, quifquis fit,locum ipfum,iiemo e-’'it.qui,tcfalfadicere, plane nonagnofcat. Nam ne veftigium H^idcmelufcc rei in Chrifti verbis apparet. Quod enim pag. ijï* 2is,nouconftare Chrifti rationem, nifi (quæ fequuntur funt ipfa ''ubatua) ßcut lt;j^u£ Dcim coniunxit homo dijium non debet : Ra ([ux Dci« ^priciwp dipunxit,homo copuUre non tentet, Iftud,inquam, primiim «onfatiseft. Hlc enim non foliim, ftupri cauffam ad matrimonii diffolutiouein a Deo ordinatam fuifte.Chriftum dicentem facis.

W (vtquidemverbatua præ fc ferunt) inter alia, quæ Deus ad ’’latrimonii diffolutionem ordinauit, earn cauftam ipfum récita-ï«affirmas.8i fic, alias ctiam cauffas prçter cauffam ftupri Deum ’dmatrimoniumdiftoluendum conftituiffe, a Chrifto affirmari ’is. Deinde falfum eft id, quod in ratiocinatione ifta tacite fu-quot;»tw. Debuiffe feiheet Chriftum, quemadmodum diuino tefti-’’’o'siodiftum fuum de non dimittenda vxorc confirmauit,fic c-

^J’inviiainillain cauffam vxorem dimittendi confirmarc, quant ■pf'^pi'obaturus effet. In illo enim propterea diuino teftimonio 'quot;^fus.quia alioquin oftendcre non potuiffet,Mofem ad duriti-tordis illorum populo vxores dimittere permififfe, non au-'^i^.quiaficabinitio effet. Inhocautemipfe, tamquam audlo-sjUtemHabens, loquitur, nee alio præterea Dei tertimonio in-%tt. cuin fatis.fuper q; a Deo cius verbis teftimonium vcritatis '^'’n^datumfui{fct,8C idemtidemdarctur. Poftremó.dumita,

’ ^Ojem non dimittere,8lt; V xorem propter ftuprum dimittere, Wattinct adDei inftitutionem, amp;nbsp;voluntatem, paria effe vis.

l ^in tarnen illudpræceptum fit, hoc autem permiffum. Quarc \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^t diftum^ft,hominem copulate non debcre,quç De-

I ^'’upricauffadifiunxit. Nihil enim propter ftuprum difiunxit \ ^'''’’ftd.difuingipoffe^tantummodo concefsit. Scdtu,fcilicet, \ faquot;7 ’^^P'^quot;^æ‘’’ propter ftuprum ipfi viro manifeftum in Mo-1 ftat ^ mandatum effe exiftimafti, quemadmodum ex iis con-I fca’?'æ'S”^’^P^§-“*- Verumvtdiximusdd non mandatum, 1 ““PWIfemtantummodofoit.

Reftat vltimum.quod verbis, quibushactuainqua^ ^pi/ famcxplicas,obiidebanws. Nampaulloanteebp'/’' üjiiJ' fdlteologm Ïn' ^n2ntia.dixi{ii,cum2is,Abinitio ordiMtiÀDcoiigt;dtrbi!ongt;ifl^ji^f yieem repugnS f^Q ^^ répudia uxor is, uemmdurd ez ferred ^etäte emergei^i^!^^^r{ ^j^i(igt;' tidfcribU, ^li intulit mentionem ob undm cdufdm,jiuprum fcilicet. Mofo ’?. ^^jjjljiH affirmas,is fuit,qui de repudiaiida vxorc ob vnamW j^ pfiJ mentionem fecit, cum antca. præfertim ab initio oi t“® ^ matrimonii,nulla eins rei mentio fada effet.Atquiho^*^ Aiÿi' tro (quod aiiint) cum co pugnat, quodinhacquartaca ^jjj bis, Chriftumcumnarraret, quanamratione‘’’'‘quot;quot;’’pdUflf'' ab initio matrimonium, ffupri cauffam inter ilia, q^'æ ^^ dinauitad matrimonii diffolutionemrecitaffe. Qü^ ‘^^^Ii^ tia ex iis verbis cuidentius apparet,quæ fratim fubi) lAofem dppofui^e inter leges uidemus. Exquibus fob’s lati^jorti”^^^ lue fentire, etiä ante Mo fern cam cauffam dimittenoi'' . jfcir titiffc,Slt; cam folam ex aliis nonnullisMofeminfub'^l jjfXb nuiffe. id quod cum co cofentit.quodpag.m.fcnpl*!^*’ ^^t/n”’ Rum fic loquentem facis. Ante Utoßs tdmen tempord bcP’’, ffHt Deus coniugium dißbluendum non permitterct nißßupri tdntdtd'^^i’^ ejudmutsob cdußm. nifi quod tecum ipfe iterum pugnan^’' * ^jel Pdheologusßequot; imè,anteMofem Deüno nifi ob ffuprum,hîc vcrànogt;'^ ^^^^j^' eumpugndt, alias etiâcauffas matrimonium dirimi poffe, pernufi^ ‘’..j(:'gt;

Sed iam,quomodo probcs,Mofêni ob ffupri tant“® ^^i diuortium pcrmififfc,difpiciamus. PermittitMofo'f^^^j^jutJ cap. 24. Deut.apparct, vxorem propter aliquam ^®*'^ („(|gt;igt;' inuenta dimittere. Tu Alicuius fceditatisnomineihift ^^^ cuIariumintcIJigideberc affirmas, idqjadhunemod“ E^ inftituis. Mofesait, fi quisdimifcritpropteraliquani ff^j^^ in ca inuentam vxorem fuam,eam pollutam,amp; abomni2 .jj Htff.J. ijGTc, dameffecoram Deo,idquod(inquis)apudHier^a®H extat, vbiaitDeus.ciufmodimulicrempollutam.att» * ^

tam effe. Sed pollutam effe, abominabilcm effe, ^°^^? effc,nihilaliudcff, quam fuipeda.Sf infamem effeapuü jjnJ deffupro. Igitur feeditatem aliquain vxorcinucnire.nj.^|^ effe poteft, quàm aliquas amp;nbsp;non inanes ffupri habere,Sicemm ex 11$apertecolbgitur.qufpag.ipA » p

P 5lt;I M^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;up.

’am attende,obfecro, amp;nbsp;quam grauiter.ac multipliciter in hac '»aargumentationc crrcs.agnofcc.Pnmùm no omnis repudiata 'xor hue apudMofcm.fiucapudHiercmiä polluta efle dicitur.fed «demum, quo altcri viro nupferit. alioquin altcri cä duccre non licuiffet. Vcram tu in Mofis verbis rccitädis cam partem, in qua defecundisnuptiis fit mcntio,aftute omittis, quamuis deinde in- ^° tpie verba ilia, prior joritiKjTctineas.quæ fine parte ilia cum præ- quot;nbsp;ttdentibusnoncohærent. Erat autem ciufmodi mulier polluta aonfimpliciter Slt; per fe, fed priori viro.Nequeenimferibit Mo fes,eamabominabilcmfaftam effe coramDeo.vt tu. veterem iiy terpretemfecutus,eum fcribentem facis.fed ait,rem abominabi- Pdlæologi U-i ktncorälehouaeffe, ft prior mantus earn iterurn ad fe recipiat, |,p^j. 1 ^ pro vxore babeat. vt cuilibet bebrxum codieem confulentr 1 tonftare poter it. Deinde, ft pollutioifta exiplafccditatcinea 1 wlierc muentaproféra effet, fcqueretur, ciufmodi feeditate a 1 ^itoreperta, illico, etiamantc rcpudium,cam mulicrcmilh pol-1 tatamhiffe,amp; propterca ab ipfo earn pro vxore ampliùs haberi 1 uonpotuifte. quod tarnen falfum eft. Nemo enim propter quan-1 Umlibct feeditatem m vxore inuentam earn repudiate necefte ba 1 bebat. Prêterea quidcauftx eft. cut affirmes, ft polluta ciufmo-1 dimulicr crat,ucceffe effe, vt ca fufpeaa, ^ infamis apud virum 1 deftupro fuerit, SC fee diras, quam in ea vit r epernffet. aliqu« amp;nbsp;1 aoumanes'eoniefturae effent ftupri admifsi^ Quis cnim tibi con 1 tefoit, nulla alia ratione mulier em pollutant fub lege Moffs effc \ poruiffe,quampropter ftuprinoninancmfufpicronem» Ncce-1 wm.tiNlofts verba cumiis,qua: apudHieremiamleguntur,con-\ iun^as, aliud de mullere Ifta didfum repcries, quam, earn pollu-1 tam die,non autem, v t tu affirmas, pollutam effe ,abommabilem \ ^l^r,contaminatamcffc. De AbominabilipauUo ante vidimus, 1 ^tanHamtuicrtorisoftendimus. DcContamlnataidemdicl-\ ^v«,\\amcadcmratiouclticquoque eslapfus. Icgiftlenimapud \ ^iuemiamln veter e tranffationc,^^ urn quid non pollutlt;i,e7 contdirina' \ MwulierilU’ MqulbebraravcrbaÇvtîranclfcus Vatablusea 1 '■'^riVTctarur'i ffeWbeur ,Rr, nen p oHucndo pobuctuT terru ilU « Itaque \ '•'^s.amp;vtttatmvetlaumPollucndtlbl fcrlptum effc, Slt; illud nó \ ^^’'»dlerem,fedad.tetïamïeïeYïl»tftbdqueprïetcreave\cxMo

fe, vcl ex Hieremîa elici pone, quàm, ciufmodi jipfl tam elfe, amp;nbsp;propterearem abominakm effe coraw ^^’quai“ or vir eain itemm adfcrecipiat, tcrramq;pollutuinigt;'’ jjiiJ fieri contiiigar. Nectamenprædidis tuis in 3rg“”’^M-jj(|i/ nedenda peccatis conteiitus fuifti, fcdilludetiain!gt;“ ' finit verba,quç apudHteremiamle2untur,aufus tp^t^’^'^f^ ,L iif'”' pere, ea vcrbafcilicctdetuoaddendo, c^obiddntcriP^'^ ^’^.ÿii' pe vt mulierem quoque illam propter fornicationesgt;‘’^^Jÿjii atam fiulïc.incauto Icftori apparcret. Nec interiinc0i^^j|z quàm ineptè fimilitudo ilia explicata fuifiet.fi eavefba^ ^^ fient. Cumcnimfinc vllo dubio pro eo.qnodin^t^^ *. j^fpr^' nis priore parte eft Virum alium duccrc(vttu,vete^'^’'^y)ri’ tem imitatus, imperitè loqucntemHiercmiamfacii)gt;“‘’^fj!iiiJ alteri nubere,in altera parte fit Fornicatam efle cu®?®*^(iiiigt;'' multis (non autem Tuis, vt ipfe ficribis) quis non vid^’ litudo conftet, quemadmodumnonidcireo mulier’**^ * jj^ ra fucrat, quód alteri viro nupfilTct, quippe quæ po» ^Lal'f^ nupfilTet.fic neceffie eftc.vt nequaquam eo in loeorcW^ j^jtJ dis idcirco a Domino repudiata fuilTc dicatur, qu‘’‘_ jijjiii^ dfict cum amatoribus multis Zquot; Præterca, fi ea verba.^ ^^^,11/ repudiata, apud Hieremia legerentur.quid tibiopusfuJi ^.’ ^fj lierem illam propter ftupri non inanes conieflurasapf' ^fijiJ repudiatam fiiiffie probates, ad id confugere, quüdcant‘'^||^j|j[ii Iuta,amp; cötaminata inibi efie dicereturï’ Nonne ex ali^a j^^fz dinis parte pcrfpicuum fiiifiêt.eam ob ftuprum fop^'^’p minfi fic a priore viro, quemadmodumIfraelis relpublica^ j^ proprerca quia cum amatoribus multisfomicatacHtti r ra fueratï’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptiott^

Certifsimum igitur dfiepoteft, nonfolnmarguw® ^q!, ifta tua id non effici,quod opinaris.Mofein ddelicet.n^^^jpfji-ftupri vnam caufTam diuortium permifiire.veriimctiain. j^jt diximus, te in ea cxplicanda grauiter admodum,acinu i jji lapfum fuilfie.Et lanè.quod ad ipfiam totius argumentano ^ attinet. Fceditatis alicuius nomineapudMofein, aai® ^.jj^jz tantum aliquas, cafiq; non inanes conieduras inrcHigf'^’. ,, ;!i lum cenfieri debet, quandoquidem alia milita, quæ ^®^dC

™icreïnucnïii pofTunt, quæ hïc comincmorarc non cft nccefTc. Rfertim cumfatis ftierit, vt ex ipfnis Mofis verbis apparet.c-wfmodi biffe faditatem illam,vt ea rqulier in viri fui oculis gra-bmiioniiiueniffet. Nee prætereaaliamdimifsionis cauffamfu-*‘'ï:gt;ügnificare ibi fortaffe voluit Mofcs.nifi quód.poftquam con-^«niflent, viro vxor non placuifiet. Vt, quæ de feditate aliqua diidc commémorât, exempli caulTa commémorer, non autem H^ïvcldimittendicauflam, vel rationem, cur vxor viro minus PjïCuiffet.ad feeditatem aliquam in ea rcpel'tam reftringcre velit. '-tftcTigurini eum locum ita verterunt, vt fi inuemat in ca. rem aU-?«faddn’.Nam.fi fceditatis tätum alicuius rationem habere Mo-*«5 voliüffet.verifimilc admodum eft,eum nullam prorfus menti-^nemfafturumfuiffedenoninuenta gratia in oculis viri, amp;nbsp;ad ‘’wnemodumdidurura, Si vir vxorem acceperit. camq; habue-*’t.amp;,quiafeeditatem aliquam in ca inuencrit, fcripferit ei, 8Cc. [“«liciwn.vt Vatablus monet,efthïc fententia abfoluta,fcd de* “tthieverfusconiunoix’umfequentibus verbis, non potcrit frior^ ^C') Sed cuia, quafi aliud agens ( vt quidcm ego fentio) permit* bepopulo voluit vxores, quæ iufta quauis de cauffa minus gra-^^fffeut, dimittcre,proptercanon ita locutus cft,fcd,quód vxor 'Jviri oculis gratiam non inucni{ret,difcrtc commcmorauit,ad* ^wqjrocauflpcxemplo fceditatis in ipfa inuentp mentioncm,vt, ^rtumm iuftam effe debere, oftenderet. Quod quia non ita aper-^quot;m erat, idcirco hand ftultc ambigebant Pharifæi, vel fe ambi* 1ÿKf'mulabant,vtrùmquamuis ob caufiam vxorem dimittere li-

^^ftt. Stulti autem plane fuilTcnt,fi ex ipfius Mofis verbis ob ffu-Pd tantum indicia id licuiffeconffitifTet, aut eöftare potuiffet. amp;nbsp;’''eptus ipfeChriftus videri pofict,qui queftionis corum vanita* *tin, amp;nbsp;in Mofis verbis intclligendisipforum ruditatem aperte quot;on redarguiffet. Vtigiturconcludamus , cum Fceditatis ali-lt;^ius nomine non ftupri tantum aliquæ,eæq; haud inanes conic-^turæ apudMofemintelligantur, fed alia non pauca,quemadmo gnomenipfum declarat,quinetiam non ad folam aliquam fee Wem ipfius verba reftringenda fint, fatis confiare poteft, non pfopter ftupri folam caufiam, fed propter alias multas Mofem Wes dimittere permififie, Chriftique verba, dum ait.MoJes pd* ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ij vnißt

tnißt uob^ limitiere uxmsticjira^, vt foliant. accipienlt;13 el»’® ^^.jijj rationepoifc. nedum fvt tibi videtur)debere

ac fi dictum fuiffet, Etilt;unfiMofes vobispcrmififl^t’^^' ^^ fi quis mirabiïem iO-am tiü verborum Chrifti ’”^*^*^7 plane ineptam, ac i'idiculain effe agnofcere velif. curt^’j” uj^ apudMarcumlegat in initio capuo.Cuni eniraiWin““’^ ^f rum interrogatione non habeantur illa verba,Qi’a’’’æj° gp fam, nec Chrilhis in refponlione aliquid dicat,vndecoJ‘'S'P ji fit, cum Pharifæos reprehendere voluifie, quódpf’^J^vjfjjf-' lam Mofis adquamuis cautTam pertraherent, Icafiwp'*®' gct.vxorcmdimittereliccrc, cum tarnen exMofeptoK.,^ aliquant faltcm caufiam id licuiffc conftarct, nulJunnbi ^ inuenire poteft interpretatio ifta tua. Itaque nouoPquot;^^'’^. alioquin ea infolens, SC fortafTe fine vllo cxcmplo/’fgt;° ^(6 amp;nbsp;exempla,quæ affcrs.loco noftro fimilia non efTcjdcW^' .j^j} ld tantummodo addidiiTe fatis fuerit, teiprumpaull0‘‘quot;f]‘’,^p!.gt; cadem pag. 134. in cuius fine interpretationem iftani f’^’^fjlii care inftituix, nec vllam vcîmutaræ fententi«. vfl^i’^favtr' verborum expTanatiom fignificationem das.longfa^f ‘ jjo ba cxplanaffe, amp;, vt fonant.ca accepilTc,nifi quód '^AfingiS'. fis permifsionem ad cafum fufpicionis violatithon’'^ ^ Sic enim /raçacjiçasiKÓÓS ca interpretaris, Ad uitdndttinii*^'' ^j] cordis,fat adßgnißcMdÜ cordis tieftri impllt;icdbilitAt(m,indulßi‘‘'gt;^^gt; q^j dädi libcîli répudij fdculutt m,cum uioldtithori uobis obrepß^p''^ ^^fii' fafto, quidam fubiicis,quæ ad hunts intcrprctatioi'’-''-®,;^. ß tionem, amp;nbsp;cxplicationem pertinent. Deindeaddista^^i hunc autemmodum ordino text urn : Mo fes etidmfi ob duritiim,^^-^ iefi tantam tuaminconftantiam fatis mirari nonpoffu®’5®^ orationis filo, tam quant vnicam interpretationem, Claris tâtopereinter fe diiierfas. lam veró priorilla^“ p^fpi’' tatio cum reftridione illa nulló pado fuftincri poteft. *^(jDii» urn enim efr, Chriftum, fi eins verba, vt foliant, acfipi‘^'’j||j. ƒ Mofis permifsionem non approbare, idquetu, vtfup''’, turn fuit, in poftcriore interpretatione confirmanda Mû ,^(i fa contendis, vt ca ratione euincas,Chriftiverba alitcrgt;*.|rƒ' ferre videantur.accipienda efie. cum fcilicetCvtquidemO^j^^it

fuadim cft)ïn hac dimittendae vxons cauffa nihil prorfus Chrifti praeceptum a Mofis permifsione difcrepct. Qijod quam longe a veritate abhorreat, abunde me demonftraffe confido, amp;nbsp;ob cam Km planum feciflc.fummâiniunâ ate Ra coni en fes fuiflerepre-benfos, quod exemplum hoc ad te falfitatis conuincendum attu-liffent.qui inter Mofis Icgcm, amp;nbsp;Chrifti præcepta in ciufmodi rebus nullum difcrimencoaftituas. Quareiamdcalteroexem' plovidcamus.

ALTERVM exemplumdiucrfitatisinter Chriftum, amp;nbsp;CAPVT IX, WofeminmoraUbus præceptis, quod inter ea, quæ a Racouien-bbus allata fucrunt, a tuis rcprchcnfionibus defendendum aper* ^e.acnominatim fufccpimus,iUud clhQnód Mofes peicrationcs hntiim vetat, Chriftus ver» ctïam iuramenta omnia.vt ex ipfius Ktbispatet, inquibusEfteft, Nonnontanturridicerciubemur, ^f^- ^ ïï» ^-qmdquid præterea addatur,a Malö efleaffirmatur,8c propte-’^r^piisillicitum. idquodalacoboquoqjeiufdem Chrirti apo-ï**^« ^ ’*» 1 bolo traditur. Hæc ab ipfis dida funt pag. «Si. Qnc tu in refpon-bmicadfcptimam,quamfacis, eorum obiedionem.pag, 2x7. rc-I Allere inftituis, Obicctioncm autem breuiter ex eorum fententia | bis verbis explicas, iMruwcntd penftittit lex ï^ofis, Chriftiu non permittit.

| “mquepro rcfpófioncaffcrs.adduo referri poflunt. Vuumeft, | quodnufquam Mofes iurare iubcat* Altcrüm,quód Mofes de iu-I Kmento^niagillratu deferente.præftando,Chriftus veró de iure-1 Wrandoloquatur, quod fua fpontc priuatus iurarc velit. Nam, 1 bqmdlncpræterea dicis, id, tamquam vel obiter a te didum,vel 9quot;’’reliqua orationenon confentiens, amp;nbsp;alibi latins, atq; aperti-ösa tfexpofitum, multó commodius feparatim poftmodum' ex-Kitictur, Dc priorcigitur rcfponfionc, feu rcfponfionis parte

Dicis,Mofcmnufquamiufsifle,vt iurarctur.Sed quid hoe ad Km, Aduerfarii tui nondicunt, Mofem iufsiffc,fed permififfe iu-Kmenta, vel te ipfo tefte, vt vidimus, in corum obiedbionc for-^«ida.Vide igitur.quam feedefis lapfus.SC quam tibi adnerferis,. Pdkologi« ü-tnt quis me calumniari fufpicetur, cum dico, te pro refponfio- bitur^G^pbi ai ^'Waduerfariorum obiedionem afferre,nufquam Mofem lufsif «erptwr, »''tiurarctur.hjefunt ipfa verba tua pag.xx8. poft recitationem

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r iq quorumdam

*H‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^^^Squot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .^,ür quorumdam verborum Legis ad iuramenta pertmep i^^ in ucrhli niifqudm iubetur iurdri, SCc. Et rurfus infra, Df »ƒ ^ ÿllJ lege Exod. zz,Leuit. y, E)cut.6,io, ubinufqudm iubetiirittrifh^^'^^^C^ poft i ta cöcludis.Fa/pm igitur eft^qued lex t^oßs iub«^^ rca quomodo audes affirmare, nufquam legem Mow i ƒ iurctur,idq; ex a tcprolatis lotis concludcre,cu.'n,’‘'f'gy,io rebit, nou omnes locos. in quibus de iureiurandoapa ^^^ agitur,pro tulens quot;i Immo veró cum m aliquo ipfom ®gt;jK/. tulifti,vt iurctur.præcipiatur f Sic enim habetur Exo.ur.|(. p. si dederit quK proximo fuo aßnum, nut bouem,dtit pecKif^y^ ^^“^ fridm dd cuftodicndnm,G~ [ipfd] moridtur, dut debilitcW,d‘it ^^^^^^ ^ d' ftidente, iuiiurdndum tehouif erit inter iftos duos, Sie. Vbi ntwo .j^ det, ad inueniendam verifaçcm, amp;C lites coponendas wo fe, vt iuretur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;.|„jt'

Quod ad alteram refponfionem,feu refpoufionijp^^■^. J; tinet, quomodo (quæfo te) probabis vinquam, Mo»^ ^jai iureiurando tantum a magiftratu delato accipi debert' uj id probandü nihil prorfus a te affertur, nih quód 3“y^cïef* dam tua, de qua ante non femel diximus, plané ba fcribis ad nnem pag. prædidfæ 227, }td dutem dicit ^'t-jj aiifl' proponétefcilicet mdgißrdtu,nome domini Dei tui in udmiin,^^^' ’ .’pfui modo verba Legis, quæ nullam prorfus magiftratuSWt” j fadunt, ex tuo capite fupplere,amp; de magiftratujoquö®'’ p^j. audcas, ne minima quidem ratiuncula allata,cur idatew • ^^^ tercapag.feq. ea verba fcribis, Deiurdmentodutemle^ti^'’ $,Deut. 6,10, ubi nufqüdm iubetur iurdri, fed cim iurdndun efr^^^f ijf tdrum cdufd,dd inueniendam ueritdtem cordm mdgijirdtu,per Ï^rjfi^ demonfratur. In quibus verbis te non audacem mod(),vtin F^ oribus, verum etiainplanèfalfum prodis. Ineoenimau«''^ es,quód cum in nullo ex a te citatis locis magiftratus iusiquot; . j, defcrcirtis mentio fiat, nee porró, nifi in primo, vllacxttquot;' u cia,quód ea iuramenta a magiftratu deferenda eireoMamcP. ^ affirmare,ibi de iurandocoram magiftratu agi. Idemdico ‘ quod confequenter ais, in pr-ædidis locis de iureiurando pf^j^ ritarum return caufta adhibendo verba fieri. Nufquam tiquot;'’'^ KhfiinprimQ corumlocorum,apparet, lam vcrdhicoipfo^

'w.qiiüd aflens, de iuramento rerum prætcntaruhl cauffa corant Miftratu præftando in illis locis verba fieri, cum in fecundo.id nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[^ fftiLeuit. cap. $. dc alio genere iuramenti manifeftè agatur. Seri- H**» ptumeft enim ibi ƒ .4 ƒ1 ipfa hebræa verba attenderis,ad hfic mo-

A«t inmti^p iurduerit profetendo Idbiis, ut mdlè fdeint,ud ut bene fdch ‘tiRfKnJum omnid, qu£ proferet homo iurdndo,cr dbfconditum fuerit db ipfa, *,M[po/lcii] [cierit,eir peceduit m unum ex ijlii,con^tebitur,qult;)d peceduerit ^^'^Te^Ltdiiucetfdcrijicium pro delidofuo lehou£,SfLc. Nemo tarn cæ* tus effe poteft.qui in his Verbis de iuramentis fuper re futura ide-'''lue amagiftratu non dclatis, agi non videat.Nam magiftratus, 'bpfe pag. 227. fateris, non fuper rebus futuris, fed fuper præte-^uisiuramenta deferre folet. vt alia manifefta indicia omittam. '’tquibus.ibi dc iuramentis plane voluntariis priuatorum verba «n, aperte eolligitur. Video enim, quid refponfurus fis, vel po-^'us.quarationeid, quod tibi hoe loco a me obiiCitur.non oilu-‘'quot;lam, fedrifu excipiendum, fis arbitraturus. Dices enim, me, S’'i te falfum effe dixer im,verèfalfum efle,qui crcdidcrim,locum ^teLeuit, cap. $. citatum cum elfe, quem protuli ^ 4. cum is fit ®gt;pfo capitis initio, vbi ex antiqui interpretis tranflatione fcri* eft, si peecduerit dnimd, O' dudierit uocem iurdntis, fine ddiurdntis, *c Vnde etiam conftare diccs,non in primo tantum,vt ego af* urmabam,fedinfeCundo quoqueloco magiftratus iusiurandum 'quot;per re preterita deferentis aperta indicia effc.

1 Adhæcduo,Palæologe,figillatimrefponfumaccipc. Pri-numdicojfi iftum, non autem, quern ego protulcram, locum co I ’ Leuit, cap. citare voluifti, non me falliim fuiffe, qui,vt iam co-1 jaofeere potuifti, amp;nbsp;mox melius cognofees, dc te id, quod ve-1 turn eft, hac in parte fum opinatus,SC,fi verum confitendum mi-1 Weft, pro certo habui, fed te non leuiter erraffe, 8C mihi errandi, I '«eft mentem tuam non percipiendi, quantum in te fuit, iuftifsi-1 quot;’îmeauffamdediffe, Nam quis vmquam, nifi de tua mente ali-1 ''quot;lt;leconftaret,diuinarepoffet,tc,cum caput illud $. Leuit, citas, 1 '-ftuam in quo iurisiurandi priuatorum fiat mentio,cam capi-1 aspartem inteUieerc, vbi eiufmodi iusiurandum no nominatur, 1 aoiiautcm cam,vbi eius fit aperta commemoratio ^ Nulla enim j ejuramento alicuius priuati hominis in primis iftis eius cap. verbis

, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . verbisfitmentio, fcdtantummodoiiidios.iéumagii’' jr

ferefentiunt interprétés) adiurantis priuatumhomin' ’ cat, quid de aliauare viderit, aut cognitum habuerit.

At enimtu Si. hiepag. xt?,amp;ruprapag..4samp;''j;-’l,,K Pdlaologi ld' dem ciTe adiuran, quod hbi lufiuradum dcfei

pfu^. bi gratia) cum Caiapbas (nonautem Annas, vt tuff« ^pd, Hdtt.ï6. 6j, Chriüo,Adiurote perDeum uittum,ut diciUnobiSjptueiCorij ''^^^wi*^ ac fi dixiflet (funt ipfa verba tua) lurd per Devm

' ' nbsp;nbsp;' 3iit,Adiurouos per'Dominwn,utkgdtHrepifioldh£cownibii(p^^^^l^i\^’

illud, Adiuro uos, nihil aliud effe, quam lurdwcnto x’^^'^'^'^’^'.ÿiM Et fi prlt;efi:ns ejjet, dixifiit: lurdte mihi per dominum, (luodhdncip!^^^^ j)lt fis dliis, Igitur,fi hcc dodrina tua vera cft, cum demoin' ^^jjji Mar. y. 7. Chriftodiccbaf.Adwrotcper Dfjw«,nf ntetor^KWdfmf« ^t' xilTet. lura mihi per Deum, quùd me non torqufbf'' ^^p(i U’' phefiludæiilli exorciftæ,tentantes nomen dominiW“^ ƒ^j,;/** Ado. tç. JJ. nominarc, qui malos fpiritushabebât,dicebant,A(li“«)jj,,r3',‘ lefum, quem Paulus prlt;edicdt, nihil aliud dicere volebaiit.^^jj,füll'’ nobis per leftim.quem Paulus prédicat. Quid fol’ll j^jajlf us,aut ineptius excogitari poteft f Nam qiusnon vw^ ’ . ^ cis Adiurarc per Deum, Adiurarc per Iefum,fiuc (if*'r t nil' o^wtamp;Pquot;lop Ixa-oùp, nihil aliud cne,quàm ObteftaripctUt ^^ tchari per lefum f Quod tu ipfe agnofeis in Cum obtefidtio per nomen Dei fpedesfit iurdmenti,SiC. Namq ^ obteftationem per nomen Dei eflefpecicmiuramci'« '■ nbsp;.jl

quam id tibi vmquam concedet, nec, fi verum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JjijU^’

remfacerct. Noncnimhîcquæritur.anisiurct.quio jjjjj fed is.quem ille obteftatur. Qiiamquam apparenteJ“^ j^dii Tdl^ologi Id^ feribendis, lapfum cfTe, Si luramenti, pro Delati ƒ''^ r/ pCff^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuramenti, fcripfifle. V eriim ne delati quidcm.aut deter nbsp;nbsp;j^j

menti fpeciem obteftationem per Dei nomen efle.ab vi 0 ^ lè cóccdctiir. Significat quidem aliquädo verbum of k'?^ ^^ x/'^u iusiurandüexigere, feu curarc,autpcterc,vtquisiurf ^^^j. fertim in graeca teftamenti veteris interpretatione.quo n^^^^ re latinusunterprcs dixit. Verum id non eftperpetuum t 1 ^^^ buslods a te citatis ca fignificatio ncutiquaadmittenoad^j

Hullo modo, quod ad pr iorem attinct, verifimile fit, Caiapham nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

''oluiiïc, vt Chriftus iuraret, fedtantummodo vt.quoniam nihil Ufpondebat. ad refpondendum obteftatione ülapcrDeumvi-ücutem adigcretur. quod etiani eucutus comprobauit. Ncque c-Wiurauit Chriftus, fcdfimplicitcr refpondit.Tutiixijli. Ex quo mam intcUigi par eft, Caiaphæ verba non id cffe,quod tu ais, lu* ’«ferDeum uiMwm,/î t»jî$ Cbrtjlu-s dut nonps. namque adhçc verba non

Çotuiftet Chriftus rcfpondcrc,TMdixiJh. Sedtunimirumeaver- PdUoIogi te-1 ouitacoucepifti, vt ad iufturandi exadionem melius accommo- cbiw.

1 ^ripoffent. Nam ipfa quoque verba Caiaphæ rccitans,addidi-l ^hietuo adfinem duo ilia verba, dut minimè. Et fane, fi Caiaphas | «Auranduma Chrifto exegiftet,plane verifimile eft,ilium aliter, 1 iciccrt,locuturumfuiffc,amp;. non modù,vt tu fecifti.poftrema fixa 1 '«baconcepturum, verum etiam didurum.Adiuro te,vt nobis 1 imspcvDciiviuum/antufisChriftusDcifilms,necuc, Quod \ ï«mde ftuftet,acft dixiftct,Dicnobis, iureiuraudo per Deum 1 ''iuuRiinterpoftto, an tu fts,8Cc. non autem,vt fecit, Adiuro te per 1 b«««i«cnte«i,ttt die« nobis ƒ tu es CbriJlui fdnu Dei. Qiiod ft tarnen ad 1 iwainenti delationemreferri poffet, nihil aliud, vt ipfe ex parte 1 tonfinnas.cftet.quamluraperDeumviucntcm.tcnobisdiéiu-1 wm,antuamp;s Chriftus hhusDei. cuius iurisiurandi petitio, ftuc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'’ 1 ttidioprotfus ineptafuiftet. Qnid enim attinct,cum id quand-\ 'w.vtquifpiaminprtefentiaaUquid, nee ne ftt,dicat, ab eo pete-1 ^«dtucexiocre, vtidfe difturum iurct, cumexigiab eo pofsit,vt \ '^'^gt;mtcïpofttoiuramcnto,dicat * pra:fertimft,vt verum dicat, \ tpstituT, Nam, quiiuraucrit ,fealiquid, nee ne ftt, difturum, \ Vtwnisquidemerit ,niftdixerit.Vcdnoncrit periurus , etiamft \ hlüimdixerit, non enim, fe veritatem dictururn iurautt,fed tan-\ ^'tmmodo ah quid aftirmaturum,aut ne^aturum, hdae c tu ipfe for \ \iSe cum fentires, aut eer te aliquam ineptitudinem crus exafti

\ quot;ttisiurandi animaduerter es ,aftute v erbum Dieendi in tua inter- paIxoIoqJ \ Vtttatioucomiftfti,ncfcihcetviderctuTCaiaphasexig^ereaChri tw. \ Kvtiwetïcdiaurum,.anftt. èCe. quod,vt demonftraturnfuit, \ fWe ineptum eftet, fcd v t iur et ,an ftt ,8Cc. Quaquamhaud fcio, \ ^^^V'^dprobatumnuWuinferiptorcmloeutto iftainueniatur,amp;C \ ^^titc,anahquidftt,proluïeh\ïandotuwpofttodicerc,anah-

quid fit.accipiatur.IIIudcertum eft, cum verbum ^f*'?®»«!*f^ K»?« iurifiurandi petitionem fignificat, non folere requin*quot; randum ilkid fuper præfentibus, aut præteritis rebus, qu«*®^ raturi poteftate non funt.idquefinedeterminatione.vu^r negatiua,an affirmatiua (vt loquuntur) eo iureiurandocow^^ liendi debeat, vtCaiaphæ verba interpretarinecefleen, gt;^ burn ê^ofK/Xw ibi ad iurifiurSdi petitionem aut exadionemn debet, fed fuper rebus futuris, quæ ex iuraturi voluntatepf ,|(^ ant, idq; cum determinatione certa alicuius rei, quamis.q'^^l^j iurandum exigit, fibi, iureiurando interpofito, pw*^^’* j,j quemadmodum grecar teftainenti veteris interprctatio ^^ pla docerepoifunt. vt Gen. cap. 24. j^’j, ^ ^^quot;^’^

6. Efdr. lo.-j^’f.ëi aliis in locis. Et hare quidem, quodat prioreinexduobusillislocis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jjtfH'

Quod veró attinet adpofteriorem, nullo mo^quot; .^j„ifj, dumeft, Paulum iuramento adigere voluilfe Theus®. ^^^^} præfertim abfentes, id eft ab illis exegifte, vtiurarent, ^^noU effe epiftolam illam omnibus fratribus, cum a P’'®'^jjj,Plt;B*' autem abfentibus, iuramenta exigi folcant. Nainqquot;quot;^,cnièJ lum,fiprefensfuiffet,didurum,Iurate mihiperDofiquot; banc epiftolam legctis aliis,multis modis in condifj . jM« dis. Primum, quód tamquam vates, aut diuinusanq ^^ p; rtMcuMi, nbsp;nbsp;certo affirmas, de quo Humana ratione nihil eóftitu* E° |icipƒ

indc,quia minime credendum eft.prpfentem quoquf: 1 r^ Dominum obteftatione Paulum contentumfuturu*®^ n,t*^ 5lt;temcrc iufiurandum fuper refutura.ideftvbi.vf LiM*'!. ingens periuriipericulum eft, a chriftianishoini”* incidant in periurium(vt tibi placet) ciufmodi ’“'^®?’ yjj/ii*? nnim interaida fuerunt,exadurum fuiffe.Pofti'*^'***’’^ fi verum effet, Paulum, fi præfens fuiffet, iufnu'a** lonicenfibus fuiffe exadurum,tamen id nihil ad r^n p^j^yid” enim quæritur,quid Paulus præfens fadurus nui et, g,^ W^ fens fccerit, SC vtrùm verba illa .Adiaro «osper D* j^^J, {^3^^,^ cics quædam iurifiurandicxigendifit,qucmadnio nbsp;nbsp;pif r

mas. Nam, fl dixerisCvt omnino veile videris)nco lumprarfenteinaTheffalonicenfibusjufiuraiiduiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(

Win, ticceilario fequi.vt abfciis id, quod tanfuindem valent, exe-soit,hic te l urfus nô vno modo ridiculum prodidcris.Primùm, lt;]uia milita præfentesfaccre polTumus.quæ abfeiites non modo ipfa, fed ne corum quidem paria pofTiimus præftarc, aut, ft polTu wus, non folemus. Cuiufmodi profeftô eft iurifiurandi exadio, Suænequeipfa, neque id, quod tantumdem valeat, a nobis, durn 3bfumus, fieri poteft, aut certe non folet. Deinde, fi redè con-dufa effet ratio ifta tua, fequeretur, modum iuramenti exigendi inter prefentes quidem efic,vt apcrtè,ac difcrtis verbis iufiuran-win ipfmn exigeretur, inter abfeiites vero per eiufmodi obtefta-îionem,quavfuseftPaulus, Curigitur Caiaphas, cumpræfens ^0, a Chrifto apertis verbis iufiurandum non exegit, fi (vt tu ’Î“idemaffirmas)iuramentum quoddam Chrifto deferre voluit, felfimplici ilia obteftatione cius,qua Paulus cum Theffaloniceu f'busvfus eft, pcrfimüi contentus fuit î*

Scdiamniniisdiuinhocprioreadcxceptioncs tuasrefpon-wnismeç capiteimmoror,quafiininitio c^uindi Leuit.cap.ver-quot; wmaliquod feriptû fit,quod verbo grçco oçK/Ju,fme î^ojK/'^w pla •'''■efpondeat. cum tarnen ibi fit nomen hebræum nS^jqi^’od m-pincntu,vel execrationcm fignificat,feu maledidfionem. Cumq; ’uramenti fignificatio ibi locum habere non pofsit,amp;,h poftet,ad fropofitum nonfaccret, cumnondeiuramento aliquo iudicis, *“t magiftratus,fed priuati qu^raturfnifi fortaffe Mofes,qucm tu 'dlicet,vtfupra vidimus, imitari volucris,lapfus eft,^ luramen-» Ögt;pro Iuramenti delati,fcripfit) maledidionis ctiain fimplicis fi-pwücatio adremnonfaciat, nam aliquid qua?rimus,quod(vtti-liquidem vidcripofsit) iurifiurandi exigendi vimhabeat, re-ftat,vt velimusjbi execrationis fieri mentionem. Sed execratio, quamuis propiusadobteftationemaccedat.quetibivimiurifiu’ landi deferendi,vel exigendi habere vidctur,tarnen multo minus «iam,quam obteftatio,earn vim habere dicenda eft. Non igitur, ifttuputafti,agitur eo in loco de iureiurando, quodhomini pri-quot;atoamagiftratu deferatur, fed de execratione,quæ a indicé,vel ^orä indice alicui priuato homini vel nominatim, vcl gcncralib» *«rbis (vt ita dicam) impingatur, nifi dixerit, quidquid quapi-anidere aut viderit ipfc, aut alja ratione cognouerit. amp;nbsp;ait Mo-f li fcs,

fes, eum, qui execrationem iftam audiuerit,nec tarnen. quML ea derc viderit, aut cognoucrit, teftatusfuent.porraturuffl quitatem fuam,nifi videlicet dcliAum fuum ea rationc.qiU'n^^^ bi poftmodum præferibit, expiauerit. Q^is hiciuramento lato locus eße poteft,cum manifeftè de difsiinulatioiie«tuWi fimplici reticentiaagatur:’ Inquitenim, l^fiïndicMmt,^^-babes apudSolomonemProuer. cap. 29.'^.14- vbüdcninoi ^55lt; legitur. Nam fcriptumeftibi ad verbum,parwew/ äit dnimdm fudm, exeerdtionem dudiet,Z7‘non indiedbit. Si in jusiurandum a magiftratu delatum fuiffe inteHigerctur.dd'^ j illius priuati aut in co effet, quódiurarc noliüffet.autiiico.'i iuratus veritatem nondixifret,5lt; ficpcriurusfuinet.Siiu'Sr^.f^^ luiffct, nec Mofesfunpliciterdixiiïet,Ni^infaf’'ifgt;^™?'jp bum eins delidum fuiffet, ac contumacia,quæ nonfacraO®jjj quo,fed peena quapiam a magiftratu inflida fuiffet exp'^'r' ræ periurus fuiffet, nec verifimile eft, ciufmodi publico petiun per re præterita, ac plane comperta, amp;nbsp;idcirco prorlus vo .^^j rio, quodq; aut cum proximi damno coniundum ,aut^’ ^ dicundo impedimentoeft, cxpiationcmaliquampcrH’W^ cia conftitutam fuiffe, nec, ft fuiffet conftituta, eade®® *^ ^ ca, gup periurio priuato. inuoluntario,amp; per obÜuionf']^? ^^ fo. à ex quo necius publicum vmquamlæditur,amp;aliq'’woPj^^ ximo Confulitur,conftituta fuit. Atquiiftius,dequoag’®“’’' ■ lido, amp;huic, de quo modó diximus, periurio vnaeademQ’^'f atio conftitutaeft, vtpaulloinfracodemcapitcapparct. .

Ex iis, quæ haAcnus dida funt, facileintclligipoteM ..j redè a me tibi obiedum fucrit, quód falfo dixeris, mcobe^ quindo capite de iurciurando agi returnpreteritarumcaul ram magiftratu præftando, eó quiaibi omninodealioiusuu gencre agatur.etiamft caput illudcitando,eius initiumintt“^ j^ ri.s, cum non nift in eo initio tacitè magiftratus mentioMt nullum prorfu.s nec prcftüdum,nec preftitum iuramcntunicu morari,dcmóftratum fuit.vbi vetó iurisiurädifitapertaw^ ' ibi magiftratus fvel te ipfo iudice) non commemorctiH'.A^' bus futuns, non autem præteritis agatur. InteHigipto'®“^* teft, me minimè hlfuin fuiffe inpercipiendo, quainnamciuW'

Portern citare intdlexiffcs, fed, vt tantô magis error tuus patchc-’^«t.ciim eius rei iuftam cauffanahaberem, in eo a principio quo-^3inmodo couniucre voluifle. Et hæc fatis fint pro refponfione ädpriorem exceptionem tuam.quamego fcilicet pro te aduerfus gt;^ns ipfius obieftiones attuleram. Altera exceptio a me pro te îlhtacrat, quód.ciim tu non quartum, fed primum eius.^ Leuit. wp.verfum citare volueris.non eft,cur tibi obiiciä, quodin pri-nio tantùmlocorum.quos in teftimonium adduxifti,iurisiur andi indicia appareant return prêteritarum cauffa coram magitoatu 1 pneftandi, cum in hoc quoq; loco, qui ex quatuor a te citatis fe-1 fundus crat, magiftratus prarteritae rei gratia iuramentum defe-1 tmtis fatis aperta indicia extent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r c

1 €iumcft.Nam,ctiamfi no quartum, fed primum eius capitis ver-\ bin citare volueris,tarnen non minus errafti,quamfi quartum ci-\ taffes.cum, vt demonftratum eft. tametfi amp;nbsp;magiftratus,amp; prae« ' tmtïveiibimentiofiat,tarnendeiureiurando coram magiftra-tupreftido nullum pt orfus co inloco indicium extet.immo ma-quot;Ma appareant indicia,de elufmodiiurciurädo nullo modo po-MeibiaNtofeverbafieri. Atq;ita,vtfpero,perfpicuumcft,ea* «Pitibiinpoftcrioribus locis lUis in teftimonium pro fententia tuaadducendisobiccetam, optimoiureamcobieaafuiffc. bed kmc iniuriatibiin teftimoniis iftis. Sdfuperioribus profeten-bsSCuimiamaudaciam.Sd falfitatem obieci(fe,inillifq; omni us itiureiurando agi a magiftt atu defer endo, num pt opter ca ex ill's tdicictur, iur amenta,de quibus Mofe s lo qui tut ,omnia a magi-I'tatudeferritJ quail veto in iftis foils loeis Niofes de iuveiurando kuatur.quitarnenpretetea SC Cap. 6,Ecult. 8lt; toto fete cap.30. «'Mii.de iutamento agit, quibus adde y* .4 • C^P -5 • ^wit .ft emident ^quot;noueumlocum, ieduutyumcap. aftevre voluifti. Scd SC alibi kaffe de coloquitüv. bn tribus autem iftis locis non mode nub \l’''quot;%'lbatusiusiUYandumdefctentisfttmentio,(edinfeCundo, ^itttyodeiureiutando,quodquisnonquidemcotammagiftva-tquot;ibd alibi Uta (ponte iurauer it. manifefte agitur , vt iam de tet-'kWum eft,Sc paulin poft de fecundo oftendetut. Pvaeteteu ™^Mo(em nu(quam de alio iutamentolocutum^uifte.mb^

co, quod a ma gift ra tu deferatur, num continuo fem inter priuatos in priuatis caufsis iuramenta nonpci ^j^y' fic enim,cum te id fatis probafle fperares, tädem conc “ ijufi*' trema pag.zzS. Valfum igitur eR,quod lex t/ießs inbedtiuriri ^t Ai^‘ HdtK edußs mter priudtos pemittdt iuramentd. Numquid,vt 2 miftum elfte dicatur, neceffe cft,vt id exprcffumfoerit.» ^^yc» eft, non fuiffe interdidum ft Num fortafsis aduerfem j^ji^ bicfalfitatisdamnas, dixerant, camperiniftioncruii fg, j^ exprefTam fuifle ft Atqui illi.cam ob cauflam ‘“‘’^“^QjKf^ permifla fuifle.dixcrant, quod non fucrant interdis, jyfï' permifsionis.immo ne commemorationis quidcmipw M mentorum in lege Mofis difertè nullam menrionem reCf ad hunc modum, vt fupra diéla pag. 62. apparet, sic omnid iurdmentd Chrißui ipß fuis uetdt,nc omnino iurent. W^r ^y^ tdntum uetdbdntiirßb legc/ion iurdmentd. Quódfi tuexeo ,jiiil»’ Racouienfes affirmaucrint, iuramenta lub Le^^''^^'?. lires ’’^ Mofem iuramenta permififtc (SC quidemrede; ^^^ ^ijïfdi^^^ cis,cur cadem ratione, vt Lex iuramenta priuatapetn^j-jmtvf' tur, non fatis habes, quod ea iuramenta ab jpß‘”“'^'L Jat”’ tita ft Cur præterea, vt difertè eiuspermifsionisuic'’ jpriif' certè, vtipfapriuata iuramenta aperte a Mofccommf^jjipJf tibi ipfi contrarius omnino requirere videris ft ^‘^'’^^’•j[efl,lt;l^ bi concederctur, Mofem nufquampriuata iuramenta ’ j^j^si''^ a magiftratu delata non fucrint, commemorafte, ^’^^ ^jplii'''! gensdifcrimen,quodadpriuataiuramentaattineb^ .jj^vtio amp;nbsp;Chriftum apparerct, quódhiccacxprcfsèvctui ft^'jjjjni,’' minimè. Quamquam non modo non vetuit MofoP{’ ^j^pfj^ menta, fed eorum etiam (quod tu plané negate vidyu,^ yir mcminit,caqi fe permittere eodem temport ap'f^^^^^pjjiiil^ mus fupra, quid feripferit Leuit. cap. ^ ƒ. 4- *ƒ*”®quot; Jebtf^ p uati iurifiurädi mentionem fecit,verum etiam ’^’^”'’jjÿ|jilt;l^ cuit, cum vel per obliuioncmnonfcruati, tamquania ^J fti, expiationemconftituit. lam veróNum. cap«?®' yjf.fif ’'^ ’git» quàm de votis, amp;nbsp;iuramentis, quæ quifpiani *l j^xef** mulicr voucrit, SC quibus fefead aliquidfaciendumo ,jjfii^ (^æ iuramenta fanepriuata funt, fupcrij refutura a .jjj.yjitigt;

lurantis farta, non autem a magiftratu fupcr re preterita ddata* Îiadfovmain ab ipfo traditam concepta.de quibus tantum Mo-Îcmlocutüfuiffe ais. Nec vero eiufmodi priuataiuramentapræ-dido loco commemorare fatis habuit Moles,fed etiam.a quibus, î((|uandoferuari debeant. difertè docuit, amp;nbsp;porrô caapertifsigt; 'ne permifit. Verùmbæc ipfa iuramenta ea funt, quæ nomina-tim vetuit Chriftus. Sed tu fcilicet credebas, dirtum iUud, Reddes totemDowino t«ramentlt;t tiw, cui præcepta fua de iureiur audo Chri-

i fwsopponit.additamentumeffe Scribarum, 8lt;Pharifacorum, 1 tam tarnen, vt fupra docuimus, totidem fere verbis, fed efficaci-\ m. S( apertms id ab ipfo Mok diftum fucrit eodem cap, 50, Nu-1 gt;’'nj5. Atque ex bis tandem perfpicuumeft, neutram ex Ulis \ tationibus, quibushoe loco inter Mofem, 8C G-hriftumin iura* \ Wisinterdicendis,aut permittendis nullum difcrimen elfe,ad-1 MusRacouienfes probate te poke fperabas, alicuius momenti 1 ''^k^ nihil aliud, üs adducendis, te effeciffe, nih quod tuorum 1 ’^uerfariorumfententiamnonmediocriter confirmafti.

1 toappeUas, quamque indodam effe affirmas, dilui poffe for tafle \ ttedidifti, Vnum, quod Moksmfuislcgibus,vbi de iuramenta 1 ^uitur.periuriumvetet. Alterum,quódibidemferiócauea-1 ''‘bnclupcY re vanaiurctur. Nam, poftquamea,quædciureiu-1 h4oExod. io,Leuit, 19, amp;nbsp;Deut. $, fcripta funt,recitafti,SC nuf-1 Wamberi, vt iurarctur, dixifti,illico addis, «tique dutem penuri-1 ”» probibetur ö* cauetur ferio nc fuper re uana iuretur, pag. zx8,Vbi pauV 1 Jointe manifefta indicia apparent, te inbifee duobus (ft tarnen» 1 'tpofteadicemus.pro duobus ca accipis)nó minimum momen-i t'^madrefpondendum aduerfariis ponere.Nam,loco Exo. 2o,rc-l ^4ato,ftatimfubiicis, cUriustNonpeierdtw in nomine wico,nec pollues no 1 *''nDci tui Lmit; 19. averti!«, Non ujurpabis nomen Dei tui fr ujlrd, quid non 1 ‘’^ mpunitut, qm fupcr re uana nomen ei ut dj^umpferit.

1 , OilP^ ^d prius dirtum attinet, non video , quid illud ad rem 1 Wt,cumaducrfarutui non folùm,ne per fomnium quidem vi-j Wteat aut dixiffe,aut cogitaflc, Mofem periuria permittere» ^“«hiiK difcrimen apparereveUnt inter ipfum, ^ Ghriilum.

14.4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^'Ï^J' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. jjoJ^f qui pcriuria vctct, fed difertis verbis, vt vidimus, nbsp;nbsp;nbsp;(^ji.S^ fub Lege vetitas fuifie, affirment, in eo demurninter quot;nbsp;nbsp;nbsp;,5/ Chriftum difcrimen apcrtifsimc ffatucntes, quodilUf^ -jf)/ nes tantum vctuerit. non autem iuramcnta, bic ffj(,lt;* tiones modo,fed iuramenta quoque fuis omniiio inter 'zijlij ante dida pag. 61. liquidó apparet. Quatnquam, 4“® j-j^ periuria vetct,id non ex iplius verbis colligiwr.fcdex f^ amp;nbsp;ex eo, quód Mofis legem periuria vetantem iUiF nonmutat, fed tantummodo iuramentorumintcrdidi''’ ^ iungit. tantum abeft, vtquifquamfufpicari po^sit.*®^^' ftum a Mofe differre, quód periuria vetuerit, quciUepf'’^

Quod veró ad alterum didü pertinet,fi modó a te. t^^d a priorediuerfum, prolatumfuit,proptereaiddixi(i‘-’''* ^ inde intclligi poffet, priuata iuramenta, maiore fältel' f*M) Mofe quoque interdida fuiffe. quippc quæ (vttibi vid^r r^^jiie plerumq; fiant fuper re vana, ideft (quemadmoduni interpretaris) non neceffaria, fiue non eiufmodi, doconfirmaridebeat. Namhoctcfentirc,cumper;r''^jjjatt’ eft, ne plane oüt/t^j 7rfos tvros (quoddicitur) locutus^*' ij Je ƒ tum illud vehementer fiiadet.quód pag. n?. harctiO*? ^inf^ tur, Mafum enim cü cr periculi plenum^idquoditiieSlJtiC^^^^^ jjeV^ mentum quad außt,ult;inlt;i opera apponere,Grc. Vbi apparet,ap^'jfih'' na opera iurarc, idem effe, acSine necefsitateiurarc. id fentis, falleris fine dubio, cum hebræa vox ii^l^ 7 ƒ W.^^ cis a te allatis vêtus interpres modo In vanum.modóf |j ƒ dó Super re vana reddidit, numquam (nió vehementer ’ gnificet Sine nccefsitate,fed femper falfitatem aliquaw. ^^^^jX latini propriè Vanitatem vocant, declarer. Vt, qu^®^.pitf^^ vetus interpres, vti diximus, interdum fecit, common* .(C^i' perpetuó verti pofsit. Quandoquidcmh^CvoxFriiftr^i^oil^ doncis linguæ latinæaudoribus confiât, nonlncaßu ƒ fed Falfó etiä,fcu Fallaciter fignificat,nonautemviuq''’ Jp^ eredam) Sine necefsitate. Vocein autem ^Wi '^^^^’l niii^'j fó fignificare poffe.ex co percipi facile potcft,quód ver ' ƒ mendacium, feu falfitatem fignificare deprebenditur,yt ^ / tiofufeipiesrumorem ^“^i;; (pro quo vetus interpres redeß^quot; jiq'

wij) id eft,vt Vatablus cxplanat.Ncßs author faß rumorls contra pra-»«am t«nm ; dût jingM in corde tuo, unde ilUui fama Udi poßit, uel, Nc adm. phiriimoremfdlptm. Et Dcut. $. jo. Nee rel^ondebis contra proximum tu-^ »Mtcóimownm ÿ^’^yj. vbi ^'^Ü pro falfitate,feu mendacio pofituin fuiffe,inter omnes confTat,amp;: vetitum ibi efle. ne aduerfns proxi-wmn quifpiant falfum, aut mendax teftimonium dicat. Eft igitur mlocis ateprolatis Legis pra’ceptum, atq; fentcntia,ne quis per Domini nomen falfo, aut incaflinniurct. fed.fi fuper re præteri-'ï.sutprafente eiufmodi iufiurandum adhibeatur.fit ca res vera, ^’wranti comperta. Sin fuper re futura, quam fcilicet iurans fc bfturumpromittat.fiat omnino id.quodpromiffum eft. non au-tem, nequis fine nccefsitatourct. Scd tu ipfe fortaffe non aliter f'gt;itis, amp;nbsp;pro eodemferehabes apudMofemPeicrare, amp;nbsp;Super iftvanaiurare. Libuit tarnen, vt pleniùs tibi refponderem, hæc pîticadixiffe. præfertim cum fciam,olim non defuifle.nce fortaf f^Miedeeife viros eruditos,qui In vanum iurarc,apudMofem proeoacccperintiquod eft Sine necefsitateiurare. Inter quosçft Wes Pagninus,vir in hebræa lingua dodifsimus vulgo exiftL ’’ßtus.

Itaq; vides,te nihilhodoco attuliffe, vnde condudi pofsir, '’'dclocutos fuifte Racouienfes, qui nihil aliud affirmant, atque tontendunt, nifi hanc inter Mofem,8lt; Chriftumdifferentiam ef-^'gt;qu0dille iuramentanon vetuerit, fed tantum pcriuria,hic ve-Ifo vetuerit. Quod fane maximi momenti eft. Nam hinc necefta-

'^'0ftquitur,fubLege omne iufiurandum,modo fine periurio,iu-Wrelicuiffe,lub Euangclio verb, ctia citra pcriurium, iurarc non fee.fuafponte fcilicet, amp;nbsp;fine aliquanecefsitatc, vt verbaipfi-^)Chriftiindicant, qui prcceptumfuum de non iurando voluntatis iuramentis in Lege permifsis manifefte opponit. Quare nul-bcauffaerat, cur tu amp;nbsp;hie, SC alibi tantopcre vrgcres, fub Euan-^Hio, vcl magiftratu ipfo iubente, vcl ob aliquam aliam necefsi-ttemiurarelicerc, quafi aduerfarii tui vel id negent, vcl negate ’'eceffe habcant. C^od negate neceffe nonhabeant, fatis,vt arbi-tor, a nobis demonftratum eft. Quod veto non negauerint, id ^luiaadpræfcntem difputationem propriènon pertinet, aliolo-foinfra, Deo voient«, planum faciemus. Nunc ea examinanda t font»

•H^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• oncio'’‘’'

Chrifti apud Matthæum, vbi pluribus deiuremranao ^ r'j, neenonin tuaparaphrafi.atq; alioquodaminloco^ ^^.^jjc amp;nbsp;aliquantô efariûs, quàm hie feceris, iam differueias, Mofem, amp;nbsp;Chriftum hac in re plane conuenire oftw*“^ j,,^?

Quantum igitur,ea, quæ de haciurifiurandimatcna»^(. jd fententia verborum Chrifti iuramenta vetantisap^’f' |.|£-pag. 144. itemq; pag. 2o;,SC 206. fciapfifri.fepiiis.^cdi^'Squot;^^,.,/? gendo,cumq;iis,quar amp;nbsp;alibi priùs,amp; hiepoiftadidAW^unf do,acconiungcndo,afrequi potuifnon eiiimadmoduwp j{ eft reftèpercipere, quidtibi velis) tribus modispræf'-Ljr/ quibus hadenus egiinus,oftendere conarisjntcr ftuin in præceptis ad iufiurandum pertinentibus niuu gt;nbsp;^j„j re. Primum, quia in illis Chrifti verbis, 'HoUte'^?\lili‘ mens fit,quædain iuramenta,qua: a Scribis,amp; Phariw*^ ^^ ebant, magni æftimanda efte, docere, SCperiurii reuw ^^^^^^jj inoncrc,fi quis in eiufmodi iuramentis mentiretur. P^'^juraa' Chriftus non fimpliciter dicat.non iurandum cire/ed*® nbsp;jj,

dum,nepeieretur. Poftremo, quia Chriftusnonfuj*'’J.jpjejt fed fuper incerta iufiurandum adhibere vetet. Atqat^. Qjnr ïpfis verbis tuis ad vnum caput reuocari poffunt. qooi^ ’ ujj ftumihfuailla concione, quodadiuramentaattinet.®®* (dj agere, quàm vt periuria, periuriiq; pericula vitentur.o*’ jjj^-vt iuramenta tollantur.prpfertim ea, quæ permitteb^nt# ge, lamq; de his omnibus fingulatim, atq; ordine

Ais, Chriftum, cum præcipit dicens.No/iïe iuriri, y' jjpft voluifte, perperamaScribis, amp;Pharifesaffirmari,'gt;^l cælum,per terrain, per Hierofolymam, per caput fou® 7^-(j/ nihil iftud eftt^adeo vt.fi quis ita iurando, peieraffet,?ƒ ^prf men reus non efTetfuturus. Et, ne quis me tibialiqiiid*' ^_j( arbitretur,tua ipfius verba Inc defcriberelibet. Nanipquot;‘p_^_^,lt;, ais,Hinc inteUigi potejl. duid fit.Oolite iunre «eq; per cdu, quot;^^’^^^jfiijâ Keqj per Rierofolyma, uclutifcilicetßper hgciur4ttmfuerit,(yt'^^ v jjff iurari cr peierdri in nomen Dei.Et pag. 227, cieterd iurdmenti«gt;^^ z^^fp bdtur per c£lum,per terrd,per Hierofolymfper caput prapriu,eti^n,^. u^

P MX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.7.

l^S tractationis, pagin' iundis præfertimns, quae ante fcripra ^t^ntur pag. no. Atque idem ferine fcripfifti aa huem pag. 141.

pagina205, amp;nbsp;106. Sed primùm die, quæfo te, vndenamappa-bt,ciufinodi iuramenta,Per cælü.Per terra,amp;C. nihiU apud Seri lgt;as,8(Pharifæosfuiffe7Nonnc,vt ex üs confiât,que pluribus in brisfcripfifti, præfertim verô pag, 142, iftud inde aperte cobigi txiftimas,quódChriftus apud Mattheü alibi Scribas,amp; Pharifç* Mibb, 23,18. ûsrcprchciidit,quidicebant,fiquis iuraffet per templum, nihil

1 laffetpcr altarc, nihil cffe,ft vero per donü,quod effet tuper aba-1 Tc,(imilitcr deberc 7 Atqui bic nihil audio eorum,dc quibus que* l Timus.neque enimvel cæli,velterræ, velHicrofolymæ,velca-l pitispropriivllafitmenrio. Immodiccs. Namcodemlocoiu-1 Tifiurandi per cælumftt aperta mentio . amp;nbsp;docet Chriftus, eum, 1 lt;\uipct cxlumiurat, per tbronum Dei iurarc,8C per eum, qui fc-1 inh^er illum.Vndc faftum eft ,vt hue manifeftè rcfpicicns,prC’ \ ôiaApag,i4i,dixeris,Scribas,amp;.Pharifæosaftirmaffe,iurarc per \ «Iwn,per templum, per altarcnihil effe . id quodetiamrepetis 1 pa^. 205,quaftcxChriftiverbis ibidem perfpicuumftt, Scribas, 1 ^Pbarifeosdocuiffe,lufturandumper c»lumnihil effe. At ego

^TO,mu\tù vcnhmdius effe.non proptereaiurifiurandipcr cæ-WaChrifto eo\oco mentionemfieri, quód Scriba, ScPbavi-fciukwamp;urandummhvU faccrent^obicciffet emmiUisboe cyuo-lt;ptdifcrtc, vt de iureiurädo per tcmplum,6C per akare obiecit) Wn cxcmplo fatis manifefto reprcbenfiouemfiram conhrma-«t. Mfidiccïct. Quemadmodumis, qui per cxkim hu at, per y miwat, cuius cxlutn eft foUum,quiquc in ado feder,id eft per \ btum., be, qui per tempium iur at ,per eum iurat, qui in co babi-\ bt,8c,eçaip^Y avaruiurat, per ca iurat, quae in ea funt. Et quoni \ ^«texempia, r erum apud auditor es aut certarum, aut non plane \ bcutaYuvn ,iisque ,quar urn caufta after untur ,minus obfcur arum \ 'Wiamp;foicnt,8Cdebent,necefteeft, apudScribas, ScPbarifae-\ ^autcenum, aut non plane incer turn fuifte,cum,qui per caelum 1 büßet ,per ipfumDeumiurarc, tantum ab eft , vt lufturandum

\ '^4irib\lcftcaftirmarcnt.ltaquc,qv\antusftt error tuus,animaA PaUobgi er-1 '^uure pores, qui praedi^lo loco idfcriptum efte putafti, vnAe‘ ror. 1 ^t»scorm\wimint,clli^ipareft, t n Quod

Î4-^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. mein»

Qiiód fi nort ex ipfis Chrifti verbis cö loco, A fimili(quod vocantXolbgcre velis, Scribas,amp;Pl’aii iuranduin per cælum iiihili æftimafle, qucmadmoduim p dum per templum iiihili æftimabant.vt alia,qucrefpo®*\ ^ fem, oinittam, dico, argumentum iliudno« reâ^cond“ jjjyf iffe, inde apparcre, Primiim, quód illi hac in re, vt iplf ^ ^ j; ait, vcrcftulti,acca’cicrant,qui iuramentaper aurumtöT^ per donum, quod in ara fuifict, pluris faciebant, q**^.^Ljl per ipfum templum , per ipfam aram facra effent. Dciiw^’j^^j, eiufmodi iuramenta Icruari omnino debere, docebantiQquot;^ ,,, mento per cælum facto multó infe/iora erant. Qu^K“*^* jjj, re quidem, nedum a fimili, diicffo argumento, quidquanii quæ perfpicuum eft Scribas, 8C Pharifæos docuiffe , r jirf ramenta attinet, de ipforum non aperta fententia conftitui potcif. Nam quód tu rationem quamdam ^’'‘■‘’W videris,qua id,quod Scribæ,SC Pharifæi in lis etiain,q“^‘ ‘i-jj. fa in facra hiftoria non funt,dc vnoqiioq; iurifjurandig*®^^’^/ tirent, inueftigari pofsit, nempe quód, vbi nee Dei noi”'''' m tè appofitum fuilTet, necipforum lucrum effet,caiuf^- .^ji/ nia pro niliiloducercnt. de hac, inquam, rationetua^“ pyj modius agemus, SC. Deo adiutore, ridiculumiffudc®’^quot;'^ tuum retegemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plpfP

lam veró, ctiamfi indubitatum effet, apudScribas,(y fæosiuramenta illa. Per cælum. Per terram,niliilifuifcquot;°^fj(, men continu» fequeretur, Chriffó errorem iffumredai^x cum de iurciurando agit,vcl folùm,vel etiampracipufP'’®P jü turn fuiffc,quia fcllicct vetet, ne quisearationeiuret. ud potifsimiim agens, id interim cadcin opera moncrep®^^ Chriffus f Cerre potuit. idquc fine dubio fecit, fi modot’u puserat. Nam.aliudipfi propofitumfuiffe,exipriusverbiS . manifeffum cft,vt talpa cæcior is dici mento pofsir,qniho*^ . videat. Etenim, cum anteadixiffet, Audijiii,quiddillumcp'‘^'^^^ Non penurdbif. reddes Mtem Domino iurdmentntua, quis non vi^f’ ^^ polfea illico addit. Ego ante dico «o6w,No/Krlt;treo)nmno,quis,in‘l ^^j non perfpicuè cernit, id omnino Chriffó propofitum eWi lUfaudo luos vel plané abïlerreat,velfaltcni dehortctur»'gt;‘’Jjyj

J^.Vt luramcntorum quorumdam vim, arque præfVautiam in-^ quot;’^nitam declaretï’quis item non plane pcrlpicit, verbum omnin» ’»ifum fcquentibus coniungendum efie, fed abfolutè accipien-vt quibufcumquc verbis conceptum iufiurandum in iis re-quot;s, de quitus Chriftus agebat. complcdatur, quæ ver o fcquuii ™bnc^«f per c^ium, amp;C. neque perterram, Sic. exempla efie » Quæ '’«:niplafateor admodum vcrifimile cffe.immo fatis aperte con* quot;’rt.eorumiuramentorumfuifie. quæ vulgaria,amp;: in frequente Populi vfu cfient (adeó vt, quemadmodum fieri folet, quamuis pado fpemenda forent, vulgó tarnen pro nihilo duceren-’quot;barque adeo pro iuramentis minime haberentur, conniuen-^quot;quot;sfimulCfiitaplacet) veletiam idipfum docentibus Scribis, V^rifæis) vt fcilicet tantó magis a cæteris grauioribus amp;nbsp;pla

1 quot;'tonfefsis iuramentis abftinendum efie,auditores inteUigerent. ^ïque cxcmpla tantummodo efie, amp;nbsp;tu ipfe fa ter is, qui Chri-^^mhoc loco eorum etiam iuramentorum, Per templum, Per quot;bgt;P.ratioucm habuifie vis, amp;nbsp;fcquentia verba aperte docent, in ®quot;gt;lgt;usmonct Chrifius,vt fit fermo nofter Eft cft,Non nö. Quæ y^haprofe^^^pj-æt-cr priorailla,apertifsimè dcmonfträt,Ghri quot;'»1111011 quidem moncre voluific,omnino iurandfi non efie neq; pu«lununeque per terram,nec per alia eiufmodi, hac fpe, quód 'quot;iaiido,fi pcieras,non committas periuriumlcge vindicandum, ^'tiipag, zo6.fcribis, fed ab omnibus iuramentis , id eft quibuf-I^qucverbis conceptis (vt quidem nos fentimus) de iis tarnen ’'hus,dc quibus Ïoquebatur.fuos abftinere iufsifie. Sed non ad-quot;lodutn labor andum nobiseftinhac prima tuaChriftficum Mo-quot;prorfus cóciliaiidi ratione rcfellcnda , cum non modo ea ipfis *ubis, vt fatis demonftratum eft, nullo pafto conueniat,fed eti-^rcliquis duabus aduerietur, vt deinceps oftendemus. cum ta-^uitu non tamquam diuerfas , fed tamquam plane eófentientes, ®quot;no,tamqu3mrationem vnam,omncs tres fimul attuleris.

Ad alteram igitur perträficns.dico,tc affirmare,idcirco,chri- . bma Mofe non dilTentire.quód Chriftus non fimpliciter vetet quot;»amenta, fed, ne peicretur, iurandum non efie dicat. quod, vt l'Dividetur,Mofisdilt;fi:o nonaduerfatur, qui iurandum quidem ^»b ftd a penurio cauendum dixit. Sic enimhabent verba tua

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pag, 159. Lcx Heit : iurahis per nomen Dei tni,l'einonpdemW H^jui

raueris puniam te per mdgijlratum meum, qiiem in 'Eccleßii (ÿt»^ “’• .^jj. Heit : ut non peieres ne iures omnino. Hac autan duo nonitduef^o’^^' rdto,fedcauetonepeieres. EtfUtnonpeieresnciurato. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^j

Hïcpnmimi vides, extui ipfius verbisea,quæi*’P'^* (J.jj|, rationedixifti,falfitatis conuinci, Chriftiq; incittemi®y® jj. lis.No« iurare omnino,Sic. non quidem fuifre,docere,neqiJ'’PJ, lum, per terrain, amp;nbsp;per alia eiufmodi iurarct Pubhactp^’i^jj, çtiamfi peieraflet, tarnen in periuriumlegepunieBüi'nij^^^iiij currinet,fed,vt periurium caueretur, predpere, nconini ^ iuraret. Sunt autcin hæc duo non folùin inter fe ^*“^!’.| j 01O' Pallt;eologut,du ctianirepugnantiacxiftimada.quatenusfcilicctpnui***“^^ uariat,aduer[a- dóperiuriirationem habeas, amp;caueas,nepeieres,ïuf^tt turßbi. permittere videtur, pofrerms autein hoe, ne in pen®’ .^j(!' aliquando incidas, omnino,ne iures,vetat. Atqjhiiic nbsp;nbsp;^^j,,/

Palteologiridi- P3’'et, quàin, ridiculene potuis, anconfidenter J* diW'”^^Vl cula conRden~ edt,ha.’c duo non hbi aduerfari,Iurato,fed caueneP^'^'ïj^.atl' fi^^ non peieres, ne iurato. QuidenimmagisvcrboiHi’’“ gpirJ' uerfaripoteft,quainNeiuratoï’Annoniftaduoprlt;’r ^^jjeii' x, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ria funt Jquot; Nec veró cauna,cur diduin fuerit Ne iurat°’ nbsp;nbsp;-jiK

am rationem eum habuilTe apparet, qui dixit Iurato.tn ^^fö tiam iham tollit, fed tantum minuit, (^æcumquef®®^^^,!#* caufiafucFit,ccrtifsimumeft, eum,quidixitNcinrato,gt; g^rf ta ipfa vetuifie, qui veró dixit Iurato, etiamfi addident’ peieres, caueto, tarnen ipfa iuramenta difertè permin' j^^^^pfp fi fortafsis ad id nunc cöfiigcre velis,vt dicas.Chnftnm i^j/ ceptum, fedconßlium dedilfe, præterquam ‘lgt;to^*i*J'*-Wj^ perte fcripfifti,non défunt etiam loei manifefti,vbi,' ijje non confilium dediiTe,fed prccepifle,ipfe confiteris,qnai ^ pag. 229. uerum eü,priuatis m edußa priudtd,cr udM Cf incerta Vf ßum prohibere iuramenta de futur is euentibus,ne labdntur i« P^^,**^ JjeJt^ Tertia tua ratio Chriftum cum Mofe plane conçu® ^^ fe videbatur,quód Mofes tantummodo in rebus cci tis * ta permiferit, Chriftus autem in incertis dutaxat '^^t’'^' jfoliiquot;* Çhriftum in rebus plane certis iuramentano vetuine,quot; pfiP' sperre fçribjs,fed rationibus etiam cwinccrc fummopetc j,5.

J^^IM^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^1,

dis. Loci, vbi id affirmas, vnà cum cxaminatione rat ionum tua-lum proferentur. Nunc multa priùs confidcranda funt, quæ ifti tusaffcrtioniobiicipoffunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Primo loco confiderandum eff, ctiamfi affertio ifta tua vera effct,tamenadhucinfigiie difcrimcu inter wofern,amp; Chriftum ex-titururn. cum Mofes,vt fupra demouftratum fuit,manifeftè per-ïi^itut iuramenta fuper rebus futuris,ob eamque eau (lam incer-tis.Chriftus auteur, vt inhacipfatua alTertionc dicitur,ea vetu-t^s eadem ipfa iuramenta de rebus futuris Chriftum inter-quæ per Mofem concedebantur, ex eo, vt diftum fuit, a-i ^nifsimumeft,quód Chriftus præcepta fua de non iurando ifti 1 ^®''cefsioniopponit. idquodtuipfenonnegas,quippequi,vt 1 '!^''’ius,concefsionem iftam additamentum Scribarum,amp;Pha-1 ' i°’'umadMofisIegem effe credideras,vel potiùs fomniaueras. \ n,/ ^^'^^fi^ 'ion negare, quin Chriftus ea ipfa iuramenta vetet, \ ^T^' ^^’^'^‘^'quot;’’'ouc commemorantur,id eft de rebus futuris,8lt; \ bi, ^.^^'''^putafti) votaconcipiebätur, cum ex multis aliis ver- ' 1 m '*’*‘^^quot;^ ^’^ i^ï^s perfpicuum eft, quæ leguntur pag. «?. Qux \ ,,f''’'”*i‘^f^ pwtortw« f«ijjè, cr de futuris euentibus in c^uibus mcludebdn--1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ^'^ enim verbis ca iuramenta exponcre voluifti,

\ i[[æ^. P^is,8(Pharifæis,nonautemabipfoMofepermiffafu-\ ïij/^'^'^^^^^s, a Chrifto autem interdira, quemadmodum ex \ if,ç^'^’^^*^^'^us, amp;nbsp;confequentibus verbis patet. atque e regions \ tlt;,'''”®*^^®’'’uniin margine adferiptum eft,cfcri)lus q«« iMramcrt-1 Hf.'quot;'^’amquam,vt hoe obiter dicam,in cote lapfum effe pla- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

1 Par ^‘^’'^'^’ffuodputaueris, votaiureiurando addito conce-| ^ijj^'^^Ci cum difertè Mofes inter votum, amp;nbsp;iufiurandum illud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;W“*»

1 5(^j”'S^^^ gt;nbsp;4^0 quifpiam feipfum ad aliquid faciendum obftrirt-\ ^*’ Opinetiam fufpicor, ea,quæ, iureiurando interpofito,fe \ Ikoquot;^ *Ï“‘^ poUicebatur, de quibus co loco agit Mofes, ipü \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Video enim, cumvotacómemorantur,

\ Vo^ ®”'’”*’^*^'iïehouïc in ipfo initio mentionem faftam effe,aft \ tnn'5’'’'V‘'^P’tu«nfucrit, cum autem altera iUa obftridio.quç l 1(U^' ^*'^^^*^do fiebat, commemoratur,nunquam Domini, feu \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Neeverôhuicnoftræfententiæ ob-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chiiftuj,legis illius (unamam quamdam çxplicans,d»-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xentj

xerit, ReJ^ef dutem Tiowino lurdmentd tud, quafihincapfrttfü■ iuramentaillaiis.quc Deo promittebanturgt;adhibitafui^’' •( que confideraiidum eft, cum in quolibctiureiurandoDci'” z^æ fcerct,per quem iurabaturdpü etiam Domino perfolutan“^ ramenta, retfrèdici potuiflc,cumid, quodquis,iureiur2^^ hibito,polIicitusfuerat,prlt;eRabatur,quamuisidperfc2dV^j[ Deum non pertineret. lam enim, poftquamiufiuranduW'^^jHj interpofitum, Dei ( vt ficloquar) intererat, vtpollidw® .j vana non redderetur. alioquin ipfius gloria, amp;nbsp;maiefty ’ ||^ teftis, ^C vindex eius rei appellatus fuillct, quodammodo^L ^ rata, atq; imminuta foret. Sed hæc otf» Tra^sj'yflA vtpy J idcirco de ipfis nihil planè ftatuo, nifi quod omnino Mofem eo in loco aliud efle votum, aliud Obligationen ramento. Nunc ad alia tranfeamus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jjjii'

Nam fccundo loco animaduertendum eft, afferdon 15 tuam,quód chriftus iuramenta de rebus certisnonint*^ jjfji pugnare cum eo,quod non vno in loco ais.Chriftiun^Vgpiii-' fdheologui fe- periculum vitetur,nullarationeiurandum,fiuc,oni®'' j«^-flt;w« pu^ndt, randum efle, dixiftc. Sunt enim, vt vidimus, hæc **®*^jjClf 139. chriftm dicit-.ut non peieres ne iures omnino, itemq;ha'C4“^ i^j.ii* PM er ïdcobuf dicant cauendum e^fe ab omni iurameiiti petten ) P»' ^ ipfoinitio. amp;mox,cuimpericuli (incidendiinpfriurin’’Aüi* cdufd, illi indicant omnino iurandum non effi. Et infra eadeni P^^ J''’' j^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ChriftM ob id dicat nulla ratione effè iurandum ne peieretur. N^nn jjfiir

deo tediccre, Immo cum Chriftus ob id iuramenta''‘'f^' cidatur in periurium, fatis conftare pofte,cumcaiur^^jClit* vetare, vbi nullum periurii eft periculum, Primiiindiéö.^'' flus omnia iuramenta vetuit, fiue, vtipfefatcris, omnf’ ti genus, etiamft idcirco id fecerit, ne in periurium ^1*“^ tarnen noftrum efte,non quidem ftatucre,quando fit periculum,fcd Chrifti precepto parère, amp;itanulMfj(£f di genus iurarc, quamcumque tandem ob cauftamipn’ i^ÿC pent, præfertim, cum vixvlla res nobis fit adeoced^^^^jCOi'^ affirmanda labi nulla ratione pofsimus. Nam fep^“’’’ji,irf'^ tingerc videmus,vt in rebus ipfis præteritis,autprælf”^^..(^‘ rtheè decipiamur, amp;.' pro certißimis, tarn quam in ^u* ^ jil*’”

P^ÎMquot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1)-;. limits, aut fimus, multa habeamus, quæ tarnen non funt, memo* tianos,aut fenfibus ipfis plane faliétibus.nbbifque imponétibus. Deinde dico,tetibiipfirefponfionem iftameripuiflc.cumcxpli-cans, quaratione ex Chrifti mente in inrando pcriurii periculum Pdl£oïoguf w-fit,multo aliter loqueris,amp; ais,pcriurii periculuminiurciuran- riÂsÇeipÇumre» do effc,nonquidem runedcmum,cum rcs eft incerta,fed tunc eti- nbsp;nbsp;nbsp;feUit, am,ciimrcscftcerta,quia nimirum poteftlinguaaffuefeeread iurandum,amp; ita prolabi,vt iuret etiam fuper re incerta,vt appa* tet ex illis verbis tuis pag. 138. ES igitur malum ^ incommodum id quad f^jiM non fó,i«rdre cßc,d»t non eße.Non quod malum fit iufurandum fed quo-

•turn pcricKium eft ne ad iurandum affuefcat lingua G^ prolabatur ut iuret, e^e ^t non efe id quad incert urn oil ft necne^z^incidatnolcnsin periunum. Hoc WonpmculKra^ie cafu inddasm legis defacramento uiolationem, icfui chri~ fl® iiocdt indium.

Itaque tertio loco dico, affertioiicm tuam a te ipfo manifeflc p^d^ofo^tw fe-rdutari,cum,vt modo oftendimus, etiam Riper re certa ne sure- ipfum réfutât. ''”‘,Chriftuin vetuiffe affirmas.quamuis cnim id a te difertis verlui! expreffum non fuer it, tarnen ex ipla fententia aperte colligi* tut. 411Ç fine dubio ea eft,quamuos paulloantc expofuimus. Idq; fumextotaoratione conftat, turn ex primis illis verbis cuiden* 'ft apparel,Efl igitur malum Gf inconmodum id quod eii^aut non eft ,iurare 'iff ,11« non eJjc.Nain verba illa,id quod eh^aut non cft,nullo modo fun-piicitcr, vt fonant, accipi poffunt, quafi aliquid excogitari que-3t.CjUodnec fit,nec non fit. Scd nimirum idem fibi voluut ea ver-fgt;agt;ac fidixiffes, id quod fcitur (a iurantcfcilicet) cflc,aut feitur nontffc. Atq;,tehoc omnino fentire, prêter rationem manife -ftam, demonttrant fuperiora alia verba tua,in quibus tuam iftam iffertionem, quod Chriftus in rebus certis iurare non vetuerit, îdliucapertiùsrcfcllis.Aisenimpag.n?-VtigitnrpcriunuMjMitrtKr . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-I ^ntiUnfftquipcriurij agaturcorammagifraturentfmloquendo.agendoj^ra- . ^^^ ^^r\-1 ftmdo priKdUK cum priuato negotia, iUud examinctur fres,de quafermoeii, ipjumrcje i . I itijîtjdMtdiiter. ^tf quidem itaft,ita efedicatur,f ita non eil,ita non efe di-I ‘««r. Malum cnim eft cr periculi plenum,id quod ita eft, (ta epedteere Oquot; iu-1 ’’imentum quod itupt, «diw opera appoiierc, CT id quod ita non eft, ita non cf|c 1 fcaf er c|uod itanon fit,iuramcnto confrmare. y idcs,tc lue aperte Cliri-

* I ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v fum

fum comprehendat, cum quis examinans, vtnimres.deq“’ 17'0 eft, fit, neene, reperit efle,autreperitiionefic,amp;itî2 ' ^^ mentaetiamfuperrebus certispertineat. Videsitem.^^ hæc verba, Id, quoditaeft,idemfignificareatq;,Id,qiioic’'

idem valere,quod Jd,qiiod,cxaminando,repertum eft iwi’lt;; fc. quemadmodû diximus, in anis ante redtatis verbis tins' clTe, id quod e{l,Mtnon eüj ae fi didum foret,ld,quodfeitureW fcitur non efTc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_, p

Quarto loco confiderandum cenfeo, te,cum affirmas, ^ ^^ flum in rebus certis iuramenta non prohibere, amp;nbsp;iddreotJ^' i'nittere,aut tibi ipfi alia fatione plané aduerfari, aut, quw’ j PaUologut dut ramctaattinct,minus pcrmififTc wofern veile,quamCbriftiquot;'’' fibi aduerfätur:, quod fane cum per fe ndiculum eft, turn idipRim coiiucUftP^ dut TÎdiculuf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ni tu tntic vitikne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rntpric nnlllltnV’iüt‘'5

fus, quod tu totis viribus conftabilire nitcris, nullumviM‘^ cft,ßmulque id diferimen inter præccpta Alofis, amp;nbsp;Chrifti deiureiuraiidoc ipfum refeUit, gj quis cnirn ea animaduerterit,quæ feribis pag«“7t'^»^’‘*'^^p ^uod probdre debit,tcplane ncgare,Mofempriuata iuramentapenmttf''‘^’'quot;'r qu^rit. Ja certarum, aut incertarum rerum, fuper quibusiurt®’'quot;^j^^ ant,diftindlione adhibita. Quid enimattinebat verb3LcglS-''‘’‘ magifi-ratusnullafitmcntio, de iuramentis magiftratndddcquot;' te præftandis accipere, eóque tuis additamentis omnlnof*^”’'’ ii, per Mofcm, etiarn non deferentemagiftratu, fuper rebus co ^ iurare Iiciii(rf,cxifnman'cs C” Qiiid item ad huncmodumconiF d ere ï' Fuif im igitur eit, quad lex Mops iubedt iumri er quoi Ïn friuAH*^ fis inter priudtos permitidt iurdmenta. An non lue aperte ncgaSiMo'ti® id pcrmirtere,quodChrifium alibi permittcntcmfadstNuHiquot;® enimhïcdifcrimen appofitum elfe vides inter rescertas,amp;inc‘f* tas, fed fimpliciter, falfuni eile dici, a Mofe priuata iuramosj perinitti. Quocirca, cumftatim addasea verba, Cmpiuficm/*

lefoi Chriftia, dicens priuatis non e^fe iurdndum fuis iierbis, liinc quoqiptt' Pdl^olo2Ui fibi Q’icuum eft,te fiipcriorc,quain diccbamus',ratioiietibiplaiièalt;l aduerfdtur ucrfari,quippe qui hocloco,Chri/lum ipfumpriuataiuramenO ' nbsp;nbsp;jndiilindtè intcrdicerc,atq,- ita etiarn fuper re certa, non deftren'

te magiftratu, nequisiuret, prohiberealfirincs. Nec fanèfulpb cari po/rum,qiioinodoincon/fantia5hafcetiias,arq;incptiasex' (dß/t

(ufavc audeas.nedüpofsis.nifi forte dicas,tc,vbicumq; ais.Chri-^m non vetare,quin in rebus certis iufnirandum adhibeatur.dc iureiurando a magiftratu defcrendo loqui, Vcrum, te hue con-fugere non poffe, tdne planum het, cum rationes,quibus fenten-tiam tuam confirmas, expendemus.

ftum apud Matthäum iuramenta fuper rebus incertis interdice- Paltfolo^i ilid4 K.hocnonconuenire cum co,quod alibi dicis,amp; nos pro prima iuKicem dij^idc-« pofterioribus rationibus recenfuimus, quibus, chriftum a MO' tu, fe in praceptis de iureiurando nihil differ re,perfuadere conaris.

Nam, 11, cum Chriftus dixit, Non iumre omnino, Sic. id ei propofi-turn fuit, vt moneret, non effe iurandum per cœlum,neq; per ter-ram,ncq;per alia fimilia mb fpc, quód, etiamfi pcierarctur, non indderetur in periurii peenam, non modo non id egit Chriftus, Vt iuramenta fuper incer tis rebus vetaret, fedneq; id vllo modo ïnisverbis complexus eftmee porró aliud ex eius verbis elici po-i ïdhquain,quomodocumq; peierctur, in periurii peenam incidi. l fo neqddetiatn plané eolligitur, nifi ea, per quæiurctur, ccelo, | tcrr»,8( aliis,quïE ibi enumerantur,fmt fimilia,in quibus fcilicet | tacite, finon cxprefsè,Dei mentio fiat.

1 Sediarn videndum eft, quibus rationibus adduftus fucris,vt | Jffirmarenondubitaueris, Chriftum nón vetare, quininre eer-1 tainter priuatos iuretur,atque eodem tempore loei proferendi, l vbi idomnino affirmas. Duæautemvidentur effe rationes, quç l teadhoc impulcmnt, quamuis tu cas non explices, amp;nbsp;tamquam | vnamafferas. de quibus feparatim deinceps agemus.

| iuramenta vetet, nifi,ne in periurm incidatur,fcquitur,eum tune | iurarc non prohibere, cum nullum periurii periculum eft,quem-\ admodum in rebus certifsimis cuenire eóftat. Namharefunt ver-1 batua in fine pag, 139. amp;nbsp;feq. initio, Cum certißimM es rent eße awt non 1 tjfc,iurarc foterw. Ron nut eßeß eft, aut non e^e finon eft, quam«« Chriftui 1 Crucobi« dicant caMendum eße afc omni iurdmenti genere. Non enim perieu'-1 luw dl ut ineidat in perturium, cuius periculi uitdnii cdufd, iüi iudicdnt omni-1 ’'oiurandumnon eße. Et aliquantô inferius, uioldtor uerborum Chrifi c-1 »jtimabitwr K,qMt certißimu-s de re q«a de lotjuitnr, iurdtpne fericulo feriur^i

Cum chrißM oh id diedt nuUd rdtione cjje iurdttdum n( r*^’'L[at3lt;:l'^’'^f

Hæc tua ratio iam a nobis tui ïpfius verbis re j ^jurF'’ ftendimus, quoniodo iftudperiurii pcriculuß*» jjjj3(fir®'’^ nonabfit. Si.propterquodiuramentaChrift»^^ pß^vt^*“/quot; ipfcalibi interpretcris. que interpretatio ^*ï’ ^ndiiinf, mentis,etiarn fuper rebus quantumuis certis, aW ^ -j^quiiH'' Chriftumpræcepinedemonfi-ret. Exeoetiamamp;m ‘^jjj,jiii« la videtur hæc ratio tua, quod fupradiireruiwwS’ j^j^ft? tam certum reperiri pofTe, in quo affirmaudonubo ‘ ^jgijif^ repofsimus. Vide, quæ afiertionituæfecitndo, .^.5^ ante obiecimus . nam ad ca Si te,Si alios ledores KMC ^^^^^ aliam preterea ob caunam nihili pendenda eft ratio i ^^^^ videlicet in ca pro cócelTo fumas id, quod nee '^^J,°”™rt- noöl’' efle cöftat,ncc a te alibi probatum fuit, immo feluMflC . ^ju, fcurèdeprehendi poteft, Chriftumfcilicet non alia dö j^ft ramenta vetuiffe, nifi, vt periurii periculuin vitaretur r poftmodum videndum erit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z-fnO'

Altera ratio tua, quam tu tarnen, vt diximus, ca”'^^rSi re confundis, vel certe pro qua confirmanda fuperiof. ^^^j^m ciufmodi efr, vtincaformanda, atq;explicaiidaingd”. .j^ prorfus quffiuilTc videare, Quod quamfeliciter,amp;c'‘^LjinJ tentia tibi fuccelferitunox videbimus. Ais igitur, cu»^ |^ præcipir, vt fit fermo noircr Eit eft,Nonnonihïcrelatio*'L(f beri adaliquem, qui interrogat de re qiiapiam,fit,nccnc-. j fpondcre debemus id,quod res eft,elfe viaelicet,autnonc vt res,de qua quæritur,eft,aut non eft. Niincfac, (inqais) . nem cfie, qui quærat. certe nihil coget,vt dicasremclfcaa .^ elfe. Fac rurfus, cum ille quærit, te incertum elfe,fitaaf^’*^ minimè. quis dubitat, quin tibi neutrum refpondendunigt;agt;Jj( viro bono , nemendaciumdicat, fummopcrefitcauenduii'’ i tarnen Chriftus dicit, vt refpondeas rem elfe, aut non elft gt;*1^ idem lacobusfacit» Sicut igitur,cumaut abstedcrenonlt;P^ tur, auttu decaincertuses, taccrepotes,amp;necremeiïeX ,^ non elfe, dicerc cogcris, etiamfi amp;nbsp;Chriftus,amp;lacobus,vt*f utrum dicas, moneant, ira ctiam, cum certifsimus•esdeK»“’ƒ nonfit, poterlsiurare rem elfc,fieft, SCnonefic^fiuoneH.öf'L

SChriftus, 8lt; lacobus.ab omni iuramcnti genere cauendum ef-Micain, cum hoe ab illis nonnifi ob periurii periculum vitan-Qiimdicatur,hïc autem nullum fit pcicrandi periculum. Hæc eft 3lt;iniiräda,fcilicet,illa ratio tua,vt ex iis perfpicuum eft^que fcri-pfiftipagu?,amp;140. Nam,epilogoquodammodovtens,fic ais, Osdramf 'i^tdhi frAuiddmittitur,fi minus fmm qult;im Chrijlus dicM,tAccM~ 9itcKm4Ktnort c^u£rmsdtit inccrtutibires reß:, ciu£ubs te qu£ritur. Ciun tbiflw dicat «t mm Mt neges, ZX molutor uerborum Chrißi exißimubitur ist l^ccrt^imui de re c[uu de loquitur, iurut fine perlculo periurij i Cum Chrißm jHddicat nudArutione efewrundum ne peieretur.^t ftatim,alio quodam pïclocamdcnirationemexplicans, eamque fimul confirmas, ad^ 'uiigis, SicKt enim ßeri pote^,tit is qui cum negotium hubes^minus petut quum

I ^^ijhii poil «Iet ; luferi poteß ut plus exigut quum Chrißt Z^ Ucobipermit-•‘tmindatum ,nosdebere dicererem eße uut non eße. c^uure f ibi minuere U^ j ‘tttacffidojbicliceWt uddereiurundo. Atque inhac potifsimum expli^ I wtwi’c, ac confirmationc tua libet fufpicari,te tibi ipfi vehemen 1 ^’■placuiffc. Sed iam, qualis fit vniuerfahæcratiocinatiotua, ! «curate, aebremter fimul, quoad fieri poterit, difpiciendum no I Biseft, lain veto, cum inhac ipfaratione tua explicanda pluri-1 •’lurnmomenti in eo ponere videaris, quodChriftus ideo iurarc I yaucrit.vt periurii periculum vitaretur,Primùm,quicquid a no \ “ishacderecontrafententiamtuamfupradifputatumfuit,hue 1 Optimeaccommodari poteft , amp;nbsp;ex eo folo tota argumentatio 1 tuahbefaäari. tametfi illud, quod de Chrifti mente afferis in iu-! mentis interdicendis,nihil te iuuare pofte,tunc multo apertius 1 conftabit, cumnonmodo id aliter accipi debere, quam tu putes E ^uodiamextuiipfius verbis demonftratum a nobis eft) verrim I ctiam.fimpliciter dictum, falfum efte, apparebit. quod poftmo-I dum.Deovolente, faftumiri plane confido. Deinde animaduer 1 tendumeft, in ifta argumentatione duo a te fumi, quæ extui ipfi-I us verbis falfa efte conuincuntur. Vnum eft, quod Chriftus, eti-! Winemo fit, qui quærat, tarnen, vt dicamus, res fit, nee ne, di-I fereommno videatur. Alterum, quódidipfum dicat, etiamfide t tCcpKidc quæritur, incerti fimus. Atquitu ipfe in ipfo explican 5 datu$ argumentationis initio vtrumquerefellis, Sic enim pag.

1 'ï9. fcribis, Ad illmn igitur qui qu£rit referri debet fermo,ut ß ille qu£rut,ßt i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v in res

res nec ne, tudicat id i^tlodret eü, e^e dut non e(fe,ßcut ipßdUt tä^*’J^ ß neutrum ide ^u^rit,tu neutrum reßpondedi. Numquid non vi^l^ïL fer tè affirmarc,chrifti lermonem ad illum referri debcrc,»f“^, rit, amp;nbsp;fatis aperte diccre.Chniii verba id ponere, vt fit, q^C rat,amp;tandem exhisdidis concludere,finihilquaratuWiilquot;'^ fpódendum efre,ncdum vt neceiTe fit aliquid refpondcrefAquot; Pdldtologm fu' hoe prinsinud,quod tefiimeredicebamus,planèrefiitat,m, wnipßut diflü nitusaduerfatur;’ NonneprætereainmoduproIatiS'-'^,^, refutdt. nbsp;nbsp;nbsp;is, Chrifti mentem exponens, ais, cum de re qu»ritur.fif’''j,(j

dicendum ede, non quidem alterutrum omniiio, fed id, q*jjj. eft^ V criim qiiomodo dicere potent quis id,quod res £^gt; Pd!lt;eologut fe^ *^“V 4'-ionïodo curare poterit,vt dicat,fiincertuscft,S^^^^j||' ipfumfdlfitdtis *’■“”’ ’’‘^® ^’f» 3quot; “O” ^*t ^ Ergo,tc ipfo tefte,felfumeftp°quot;‘Uf’ courguit- Iud,quod,rationcm tuam explicando,fuinebas.ldq; «lt;’'''1^ poft euidentius teftaris, dum ipfum chrifti didumaw^e* in mæ rationis explicationc exponis, Si maxime vi^;

nim hec verba tua, quamuit Chrißuicri4cobuidiclt;aajalt;itf^^^ dut eße rent dut non e^è,piüd dut eü dut non fiï.Nam,vt ^bpf’ |. jutü'

it,ciimoinninofitneceftc,vt quflibctres,dequaqii’''^' .’yeiH „ , , aut non fit, cerrè,nifi meptißnne JocutusclTc vdis/'^ä^ dj!' d ao ogutdu ^jj^ fy^^ß-j^^^^^^^^^^^^^^e^,non,vtpræfe feruntaf^'P^’ interpretari,ac fi dixiftes, Si aut feiueris rem e/Tejautfi^^i^^ u i contra- gfpj. „j^^ eiufmodi verba hoc fenfu a te proferri f^'^'Y^Æ.;/1 ^‘^^' tea oftenfum eft. Etenim, fi dicas,caperinde accipiew^^^F quam fididumfuiftc^Prout ilia aut eft,aut non c/i’,neq,^[(ir terpreta tionem didio Si vllo modo patitur, ncctii ^'^’jjii^ fit eiufmodi verba protulifti. Sed, cumiddicerevob ’’ f élione Si, fed Sieuf, vt in fuperioribus tuis verbis vidi”’^ es. Praeterca, cum Chriftus, dum fvt tu quidemputaa} ^^ quauis re dicendum efte, fit, necne fit, codem bmuJ tetaf ^^^t dubio præcipiat, vtidfimpliciterdicatur, nuUoiurciui^f^jjj;) hibito, varium quippe eritpræceptum iftud,fi tua 3rg^'^ J redèconclufa eft. Nam autis, qui dere,fit,necnefit,au ■ ^_^ÿ( , id compertum habet, auf non habet. Sinon habet, ia® ’ j^f l vis, nihil dicere debet. Sin autem habepiain ipfecontet^ ^^^t fi iurciurandoconfirmareheere, remeÜe,feiln”quot;

ftoheft. ItaqUeper te nullus crit præceptô Chriftilocus. Hîc non video, quidrefponderepofsis, nifi for taffe dicas, te tria ge-Uerarerum facere, incertarum, ccrtarum,amp; Gertifsiniarum.Sc in incertis quidcin,ac certifsimis Chrifti præceptum locum nô ha-bere.in iis verô.qu» certæ funt,ei locum plané effe, 8^ propterea hciufmodi rébus, affirmandum quidem, aut negandum, fed ta-'iicnfineiureiurando, Ob eamq; cauffam te, vbi contra,aut præ-kr id,quod Chriftus prçcipere videatur.iurarelicere contendis, nonpofitiuo (quodvocant) fed fuperlatiuo nomine vfum fuiffe, cunireicertitudinem'illam ( vt ficloquamur ) propter quam id 'wreuis,declarare voluifti,SC modó,cit)n m-tißimuies,amp;c. modo,

1 •f.’iaico'ttjlimi« dcre, 8lt;c. dixiffe.nó autem vmquam Gertus.Quod J 'iemdices te optime feruaffe, cum,de Paulo, qui iuraffet, verba t ^^dens,dixifti,gra!n)?ima»n er perpw/ïJJtJiMmßbi edußam mgreßusN idcre I lot« (arbitror) Palæologe,vtrum a me Victoria,au potiùs verb j '’squçfatur, qui pro te fepius aduerfum memetipfum ea afferam, i H'^w tu nreliora fortaffe non inuenics,Verumtamen.fi forte rc-

1 Wifiohxcpro te mea vel tibi arridet, vel etiam ca ipfa eft,quam f ^MUliffes, amp;nbsp;mentem tuam in ea redè fum affecutus, animad-1 quot;“neredebes.diftindionemiftamrerumcertarü, amp;nbsp;certifsima-11 f'‘quot;nniinisfubtilcineffe. Nam etfivfus obtinuit, vt alie^uidccr-• 1 ^®.aliquidvcro certifsimum dicatur,amp; itares vna alia certior 11 ’PPd!ctur,tamen reuera eo,quod certum eft,nihil certius effe po i 1 ''^* Quemadmodum co, quod verum eft, nihil verius poteft in-.1 '”:quot;ni,amp;:tarnenvfusobtinuit, vtaliudalio veriuseffedicatur.

1 ’’wgt;pcquiaamp;Vcri,amp; Certi nominibus minus proprie fæpevti-11 ’'’»h amp;nbsp;id verum, aut certum effe dicimus, quod ita effe videtur» j 1 Wnuis, au reuera fit, non bene fciatur,id eft aliquo modo dubi-’«ur, Cumquærimus, analiquid certum apudeum fit,qui de re f l ^piam affirmatunis, aut negaturus eft, id nimirum quaerimus, 4 ‘®B«dcre,fit,nccne,nihildubitet. Hac (vt itadicam)certitu-| \ ^'^bnhumanishifce rebus, quæ amp;nbsp;effe poffunt, amp;nbsp;non effe, vix 11 pbmaior inueniri poteft. quandoquidem, vt fupra didum eft, H v 1 ’pf’ ’'^“^“^o falluntur. Qui hoc pado rem certain non 11 '^Duerit.is noniurare modó,fed nc affirmare quidem,aut negate j | ™teer poterit. Et fanè/i vera eft régula ilia tua, tunc iur ar » M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poffe.

ido. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ■^^S'. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,^

porte, cum nullum oft pcriurii pcriculum,non video, Wlt;!'quot;“' ejuam magis fine iurciurando, quam cumiureiurando affin'”''’ aut negate liccat. Nam profcdló , vbi nullum mendadiwl*. culum, ibi nc periurii quidem periculum effepoteft. Aftquot;' autem, autnegarialiquid iurcpolïc, vbimcndadilitpciquot;quot;^ tibi quidem dicere non licet, qui pag. 139. ca verba fcripfcnS'^,^j ficut pcriuriumjtd mendacium crfalfum dicere cauendumejimlxiii^' , etiam vides, te, non minùs a mendacio, quàma penup^^^ dum erte, dixiffe. Quarc ex tua ipfius doârina,quidquid ter affirmarc, aut negare licebit, id etiain iurciurando ço» ri iurè poterit. Itaque, teipfo indicé, diftinflioiHarWO®^ ^ rum, amp;nbsp;certifsimarum, inquaruin aiterisaffirmarcqui^^fjl ncgarc,non tamen iurarc, in altcris veto iurarc quoqueƒ fa cenfenda eft. amp;nbsp;proindc id verum cenferi dcbcr,quod tf^^j fi redè conclufa fit argumentatio tua, Chrifti iurct, fed tantummodo aiat, aut negct,nullumlocungt;'' ^^^^jp, Sed quid dicemus, qu()d omnino vis, in Chrifti '^tr nemhaberialicuius,qui quærat,vtrùmresfit,anno»^ ppat- j men ca de re nullum prorfus indicium in chrifti Certè, fi antecedentia verba fpedare velimus, poniö ^jj' fum referenda eft præceprio Chrifti, cum quisfi^r .j^jj^^ I piam affirmaturus, aut negaturuseft. InLcgiscM®*.*^ ƒƒ 1 bus præcipuè fua didta opponir, deiurciurando v’ Q^iiif' j quis feipfnm fua (ponte ad aliquid faciendum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

tiam tu ipfe. hue fortarte refpiciciis, in tua paraphé ry I Chrifti verba, Suautemfermauefl:erEfleß,i^onnon,hisy(^quot;,^j^ I plexus cxplanas, Q^arefîtfermauefter,ßquidfdeere«ol^^m eß'^ I cere noies nonfaciam. Qind quæfô iftæc cxplanatio, euWf- f |jp[, | pdUologuiUd- onehac,quam 111 argumentationetua fequeris,coming 1 riuf’ Primiim ibi manifehède rc futura agitur, cumhicûfr h j,; 1 aut præterita agatur. Dcindcfquodadpropofiruni i'OI ximèpertiner) fatisapparet, ibi nullamrationem51'^'lt;3/ j beri. Qua de rc ne vJIa dubitario fupereftet,Chrifti '^'^^^,( I ba cxplanans, fieeum Joquentem facis, Q£odemwfrd^^ßf l futaß nota inramentum additur, bon um non est, 8dC. Vp»^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

vota, nemme quærente,id eft interrogante, fieri fok-Et tarnenhk,vt diximus,in Chrifti fermone quærentis om.

nmo rationemhaberi vis. quæ duo fanc inuicem prorfus repu- , . |nant.Huc acccdit,quód in argumentatione hactua Chrifti ver-buta accipis,ac ff dixiffet,Quod eft, dicite effe. quod non eft,db^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ dtenoneffe. quaff Ghriftus potius monere voluerit, vt quifque id. quod verum eft,dicat,qnàm,vt a iurando abftincat. Gum ta*

•nen conftet, eum de inreinrando potifsimum agere. Immo ere-didcrim, Chriftumhocloco nullam veritatis, aut mendacii ra-tioncmhabuiffc, fed tantum monere yoluifle,vt»fi quid affirma-ïe velis, fimpliciter affirmes, ff quid negare, ffmplidtcr neges.

j H^emadmodumffquentiaverbafatisconfirmant, Quodautcmhii | «tundiititit« eji/Mitlo ejl. Nó arbitrer tarnen, verba græca ad hune | '^oduminterpungenda effc,va?,va«.oü, ou. quaff prins va? ff gnificet l 'i.quod affirmarevelis, 8lt; prinsou id, quod velis negare , fine. | ^tTheodorusBezavult) pcrinde cenferi debeat, ac ff prins vai, | ^'priusoj cumvoceû A070S ,quæpræcefsit,rcpetito articulo, 1 ïóiungcretur,8C ó AÓ^os 0 va? idem fit,quod ferme affirmans, à Xo-1 'Vos ó ou idem, quod ferme negans. Quamuisenim idem Beza tc-\ ^ttur.omnes codices (quos fcilicet ipfe vidiffet) diftindionem 1 inter vtrunque vaï, amp;nbsp;vtrumque ou habniffe, tarnen ego iftarum

1 ’quot;terpunftionum, quatumuïs magno confenfu in exemplaribus, ' 1 «tiarn antiquifsimis, extantium, nullam propemodum rationem

1 lotus aliquis aveteribus acceptus fucrit. Caeterum fcimus om--1 nes, ab initio iftarum diftindionum vfumno admodum frequen '1 tem, aut certe non admodum diligentem, St aliqnando fortaffe

1 nullum Ruffe, Deinde verô, pront vnlgô loci explicabantur,ad-1 ditasvbiquefuiffe interpuncriones. Eaipfafententia,feu potins 1 camexplicüdi modus,quem bic effe fufpicatur Beza, eft quidem, 1 vtipfeanîmaduertit, inlacobi verbis.Sedlacobus, prçterquam 1 Hnód articulum vtrobique præpofnit, qui aliquis ad iftum eins 1 fœtentiæ explicandæ modum omnino requiri videtur,dixit eti-: 1 amÏT«(/'t 0uüü To vai,amp;c.id eft Sit antem veftrumEtiam,amp;c.non i i ïutcm,£s»/tb Xo^^os v/jwp vai,Stc. id eft Sit antemferme vefter E-'1 ïiam,8lt;c. vtChriftusloquitur. Inter quos dues loquendimo-M nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x dos,

^^^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ^ Î^ J' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Z,

dos,quantum (quodattinctad propofitumnoftrum)inf'Ll nemo non vidct. tametfi vêtus interpres vtrobiqtie, Sit^i^^'i mo ueßer, legit, cui etiain Syriaca editio adfripulatur, ElHg'f quidem cadem, qua? Chrifti, lacobi verboruinfcntent)a(H“'^^ a domino ac magidro fuoipfaetiam verba magna ex ps^^?^ tuatum fuilTc apparct) vt, fi quid affirmare veliinus. fimpi'O ‘ affirmemus.fi quidnegare, fimpliciterncgemus,fcdraniei’“'“ fus nonnihil vtrobique eft earn cxplicädi modus. Dclacobi do vidimus. Ghrifti autem modus bic cR, vt dicat. nortro (quod ad illud pertinct, de quo agebatur) nihilalw ‘ dcbere,quàm folam amrinationem, autnegationem. Vtrm'r autem, amp;nbsp;affirmationis, Si negationis vocesduasfimulw™^^ git non modi') propter clegantiamquädam.acproprietatciS^^^ monis, fed fortaßis etiam, vt oftendat, li cc re S.’ fspius. u ^ Lanteraliquid vel affirmare,vel negare, dummodoiufiiquot;''’quot; .. non addatur.Sermonis autem elegatiam.amp;proprietatcmq dam, fi fententia illa cxplicari debeat, fine geminatione vo . iffarum vix,aut nc vix quidem rctincripofle.animadii^fR^iijj quis vtrobique alteram ex illis vocibus fubtraxcrit,amp; ’, p^^ fic loqucntein fecerit. Sit autem fermo veffer lum eadem vtrobique geminatione cumfimpliciawgt;''’’‘ p^^ amp;nbsp;negationis fignificatione vfumfuiffe, vidcmus,atlt;P’^,^lt;^^ *, Cor, 1,17. A«t((iuc Num) qu£ cogito/ecudum camem cogito,utfit d{gt;ui’’'‘'^° ^ xai TÔ OU sv', id eft Etiam, amp;nbsp;Non ;quot; fiue,vt vetus interpres Eft, amp;nbsp;Non rquot; Nam,fiue is interpres aliter Icgerit.qu^ gt;^^.jj, omnibus græcis codicibuslcgatur,quibus Syriaca edmo nbsp;nbsp;j

tit.fiue non legerit,quæ ftatim fubiicit apoftolus,etiam 1 li aliter fcntifit.hunc iftorum verborum Is^“^“® ^quot;. ^jj^mi Inquit emm,Fidelisautem DeiM, quidfermonofierjqM^uiQ^f« ’ fuit Vil,MÛ ov, id eft Etiam,amp; Non.Et tarnen potcrat ‘^^^^^jjij pter particulam itai citra fermonis clegantiæ.aut PF®Pquot; duram in prioribus verbis, vt in poftcrioribusrecit, 8.^ nationeabftinere. Nee prætercundiimcft,apiidrau ^f^ji lum vocibus illis geminatis vtrifquepræpofitum ‘^S‘.’''. j^ü perinde haberi. ac ft non fuiffet vii vrgeatur, abus fane potent eoruin verborwn « ® *■ ^

T lt;Î{1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16;.

dum vt inloco noftro, vbi nullus cft, aliquîs artkulus pro appo ûtohabcri dcbeat.Ex quibus intclligi poteft.fi apud Paulum, qui ^aliter loquipoterat, immo codeminloco eib locutus,amp;fie lo tutus eft, vt aliudquidpiam.fi eius verba mordicus retineantur, ^cnfiffe dici pofsit, ca geminatio cum fenfum, quem nos in Chri-ftiverbiscflccontcndimus , fine dubio habet, mul to magis apud Chriftumhabere, qui vix aliter loqui potcrat, 8lt; ita locutus eft. vt cius verba sgrè admodum aliam interpretationem fint admif fora. Eft igitur loens Pauli ad Chrifti verba interpretanda ac^ coinmodatilsimus, nee aliudhac in re inter ipfum, 8lt; Chriftum intereft.uifi quodChriftus alterutrum,affirmare fcilicet.aut negate,Paulus verù vtrumque fignificare voluit. V nde fadnm eft, vt inPauli verbis coniundiua particula legatur, in Chrifti verq minime.

Sediamnimis diu prêter inftitutûnoftrum inrefeUenda tua Chrifti vcrboruminterpretationc,noftraq; confirmanda verfa-mur. Quidcuim^ Fac, interpretationem tuam verifsimam, 8lt; ^Fpofitifsirnameffe. Numquid rectèconclufapropterea fnerit ratiotua^ Nullo prorfus modo. Nam,etiamfi Chriftus.fi verba dusattenderentur,iufsiftet,vt omnino quacumque de re, de qua foilicet agerctur,aut fermo effet (fic enim nifi plane defipuiffe vb dcrivelis, fupplendaefttibiinterpretatio tua) diceremus, earn sut efte, aut non elle, quis non perfpicuè videret, ita accipienda effe Chrifti verba, Vt amp;nbsp;effet, qui de re quærcret, aut interrogate , nee ne effet. Si nos, quomodo r es fe haber et, optime fcir c* musf Quid cnim abfurdius dici poteft, quàm Chriftum præci-pne,vt,nemiuc hect nec quaerentc.ncc interrogante,dc omni re, de quaagatur,aut verba fiant,etiamfi nihil certi de ea habeamus, 1 tarnen cam effe, aut non effe dicamus ^ Nam vnde ( quacfo te ) in 1 argumentatione tua affumis, cum vel non eft, qui quxrat, vel rcs 1 apudnos incerta eft, Chrifti præceptoifti, quod ex cius verbis 1 toUigi poffe vis, nullum locum effe, nifi ex manifefta ingenteque l tórditate ifta,quc alioquin in ipfo precepto effets At vero quid t ibfurdiinco vides,fiChrirtuspræcipiat,vt in rc,quamuis nobis 1 tompertifsima,affirmanda,aut neganda nullum iufiurandum ad-1 ïdeamusi Nonnetqipfe. vtlupravidimus,ipfa Chrifti verba 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X q cxplanans,

104- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P-^^s* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j cxplanans. maluni cffc, amp;nbsp;periculi plenu dixifti,altquidcft.lt;l“'’“ fit, vel aliquid non clTc, quod non fit, iumurando appol’W ®^ firmare tquot; Nonne pentulum cllc f vt tuis verbis prolatis olk» ^^ mus) tu ipfe affitmafti, ne quis iurando adeo iurare etiam in rebus incer tis iuret, amp;nbsp;ita in periurium facile pro» ^' tur ïquot; Quibus adde ea verba tua,quæ leguntur ibidempauHo3quot; *^’ P^g’ *^®* Q«lt;rrc malunt eü amp;• periculofum ,dl[crtioni,ßne 5wt«iWP^ fais tranfigi inter homines non potekßurämentum dddere,lt;tbslt;jiio lt;j^^' fdcile.dbftinere,mdxme cum mcertd funt iUdßnt,M nonjint,ie^i^^^^^°\ uerfid eh. Ex quibus omnibus apparct, te in omnibus rebus mandis, aut negandis non fine periculo iufiurandiimaddi.c® teri,SC propterca, te ipfo tefte, non modo nihil abfurdimW^ in Chrifti præcepto, A eummandaffe velimus, vtinrcbiiS‘t^ certißimis aiurado abftincamus,verum etüfummao^'^L id ab eo fadlum fuilTc,conftituruimNam,fidicas,Cliriftip''L^L ifto indiftindc. vt verba fonât,accepto,.iuraméca ctiarnW ^^,,,-corä magiftratibus preitanda funt,amp; præteréa iuraméta‘1''* j^j priuata,quc apoftolum Paulum feciffe conftat,damnari.^u^ admodum abfurda cenferi debet. Hoc nihil eft. Dumun’ ^^j^ id abfurdum non fit,de quo querimus, facis id eft adai^^^jj}/ onem tuamconucMcndam. Quandoquidem tu, cuw»^'. ^ tionis tup vi,Chrifti verbis iuramëta fuper rebuscertib'æ . „j interdici, contendis.priuataetiamiuramentainteHlgi^^jijjyi qui nufquä magiftratus vllammcntioncm facias,imnioe)^ ^i^^^^ verbis interdum vtaris, qu» ad ea iuraincnta,quæ deferen giftratu fiunt, nullo modo accommodari pofte videntuM^f lia funriUa pag.Ho. w, qui certißimm de re quddcloqniturßuf'i^’^ .^^j, max is qui cum negotium hubes,. Qi læ verba de priuatis fermo £C negotiis„ amp;nbsp;porro de priuatis iuranicntisateagi, ni3ni f^ faciunt.id quod etiam ex ilIoexemplopatetPaiiliapoftoli’^ tis, quodpaullo ante ad fententiam tuam confirmandam 3 jj, ras. Si quidem non coram magiftratu,fed priuatini in^'l^quot;^' raiiic Paulus.. Quamquamnon défunt,qui Pauli verbal ij, dum continerenolint, quibus tarnen ego non aflentior. jz gis tu quidem pag. 14«. Giiriftum non de iuramends coi^^di giftratu pr^ftandisJed de alijs loquiftdq; repetJspag'H^ * -^

Îgt;^ÎM^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16^,

iftud a te additur, non vt idipfum confirmes, quod fmgularitcr prias dixeras, licerc iurare fuper re compertifsima, fed id, quod viiiuersè anteanonoblcurc tuis verbis complexus fueras,Chri-fti verba non ita interpretanda efie, vt omnia iuramenta interdi-tcre voluerit. idq; a te eo libentiùs fit, quod cxiftimas.aduerfari-ostuosiuramenta, etiam deferente magiftratu præftanda, pror^ fus tollere. Nimirumvt id fæpius inculces, quo cos in publicam inuidiam vocare te poffe fperas, Sed hac de re alibi. Ca:terum,te Priuata etia iuramenta in rebus certifsimis minime a chrifto pro-fiberi, credere, prster ea, quæ dia a fünf, id fatis demonftrat, Huudnon vno in loco Chrifti verba ad res futuras tantum,aut e* 1 tiam ad vanas alioquin amp;nbsp;incertas accommodas, vt pag. 206,127, Sénj.apparct. lamq;,vt fpero,tandem vides,quantum inter duo ähmterfit, quæ paria elle putafti. Nunc igitur quid tibi videtur ûcacuta ilia confirmatione, quam argumentationi tup poftremô 1 ^dis.jîibiminHere ücettdcendo,hic licebit.4ddcre iurMdo i Numquidea-\ ^‘i® rat io effet additionis, quæ detradlionis, cum hanc fenfus 1 jpfe communis omnino fuafiirus effet, illam verô nihil if cum, 1 ®ifiminucrctur tacendo, Chriftus abfurdifsima præcepiffe con--1 Pincerctur, mû veró adderetur iurando, nihil plané abfurdi inde I fequeretur ^ Adde, quod iufiurandum affirmationi,aut negatio- -pcd^ologi | quot;iadhibitum, non rcdè a te additamentum ad Chrifti præcepti- j-rftum, | 011cm appellatur.cum Chriftus difertis verbis illudvetet, Addi-1 öineiitumccn(éri poffet/iChriftus ea tantum verba dixiffet, Sit I ««femio«ejïerEa.eff,No« non. Nunc,quando in eademmonitione 1 paullo ante dixit, Non iurdre omnino,8i.c, amp;nbsp;hïc ftatini fubiicir,QHod I nrtcw te«tendatiiM cs% n Haio eft, fi quis iuret,non quidem fe addere I verbis Chrifti,fed aperte contrauenire, fateatur,nccefse eft.. Ve-* | lum.dum tu ita loqueris, SC additamentum illud vocas,quod re-I liera non eft, id plane confir mas , quod Si hîc, amp;nbsp;alibi fupra affe-1 ’w.quodq,vvtmodô,amp;ante vidimus, intotahac caulfatibi plu-I bmumobeft.tc fcilicetomnino velle,a Chrifto in rebus certifsi-1 '’iispriuataiuramencanontolli.Nam,cumvbiq;cötendas,chri« 1 fiam de priuatis tantum iuramentisprçcepta dare,nonautem de 1 lis. quæ coram magiftratu præftari debent, certè,cum ais, inre-1 twcertifsimis, iurando, Chrifti verbis addi lieer cgt;nccefte eft,vt x iq priuata

priuata iiiramcnta in rebus certifsimis liccrcdicas. Ql!’'’'\u jn hac,quam ego argumcutationis tuæ confirmationemapp^ • non tantum, vt rcs certifsima fit, fed præterea, vt quifpW cum tibi fit negotium, iufiurandum a te exigat, requins. 9quot;^ men de re anrea mentionein non feccras.Qiiocirca arbitror^ addidiffe in confirmatione ifta, non quod line co, id eft I® ^ te (modi') res certifsima fit) iurarenon conccdasdcdvtamp;ft^ cafu, etiam inter priuatos, iurare licere cuinceres. q

Vidimus de tribus illis tins rationibus, quibus deffloquot; ^j^ polTe fperabas, Chrifti præcepta deiureiurandoaMofisl%^, nil différé. Superçft, vt de eo agamus, ad quod, tam^uaw put quoddam,ex ipfis verbis tuis,que pluribus in lotis kg!'^ reuocari poffunt. hoc eft,Nihil aliud Chriito propoßw® jj? quàm caucre, ne in periurium quifquam incideret,non au» rameuta tollere, ea præfertim,que fub Lege permifta

Iff a tua Chriffi mentis inpræceptisdenoniurandû ‘.j^ înterpretatio non modo vera, fed ne vcrifimilis ft'''‘*‘%ifii debet.Nam perfacile eff animaduertere.eain nequeip^quot;^ ^ ^ys verbis,nec rationi cofentaneam effc. Verbis quiden”“’”//jjlIÜ nec aliquid dicat Chriffus de cauendo periurio,amp;y,,S ex ipfius Legis mete, non autem, vt tu putabas, exSf' ‘ Pharifæorum additamcntisprolatis verbis. Reddol”“ .jj^y iurdmentdtuci, fua didba opponat. In quibus verbis, vt lupf’ ^ijj^ eff, aperte iuramenta fuper rebus futuris permittebantur’ conffat,Chriftum iuramenta quedam difertèfuftuli»t«^‘^ fe conceffa fucrant, Nec vero ex poffremis illis Cbrquot; * a^ QKod autem hts abundantiiK eü, a malo eü, colligi vllo modo p ]j^( fum periurii cauendi potifsimam rationem habuilk.quiJ . jy ca verba nihil aliud figuificent, quàm affirmationi, ’quot;^‘!^Lr(V îufiurâdum adiungcre pcriculi plenum cffc,amp; ad penunu i^j^, perans, vt tu ca interpretaris pag. 137,138,amp; 206. Nam qui s 6. cro) qui vel leuifsimèin bonarumlittcrarumftudiis crit,immo qui ipfo fenfu communi non careat,tibi qu am, AI iquid a malo effe, fignificarc,Aliquid elle plenum P )^. li,St )ta,pro cauffa antécédente, eaqj certa fubfequfns,i ^ , turn çuentum a te fubffitui,pacicEur i'' Nonne infantes ifu ^^

hint,pri’pofitioncmA,velpotius Ex (nam’* cftingrarcocodi- VaUotogi t«gt; ft,nonautcm liwo, vt tu præ incuria fcripfifü ) motum deloco curi4^ (vtaiunt) non autemmotum ad locum fignificare, amp;nbsp;proptcrea Anulo, fiue Ex mal o nullo modo fignificare poffe Ad maiü tendens, vt CU affirmas, fed neceffe effe, vt A mal o proficifcens figni- '^'^^‘^ologi ü-ficeeï Profeftó caeci ipfi (adcó in fignis eft ac manifeftus) lapfuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pftw.

Wctuum videbunt. Qvii tarnen non folus dh Nam, vt modó pdifologi er-«uiuimus, huic crrori illum adiungis, quód ex re eer ta incertam nbsp;nbsp;nbsp;ror,

ncis.Tolcrabilius fanè aliquant« fuiflet,fi dixilTes.Ghriftum di-tfcevoluine, cum quis quidpiam affirmât, aut negat, ft lufturan-dumaddat, iftuminmalumaliquod incurrere. Sicenim ab ipfts

1 ^ctbislatinis non plane reccfsiffes.Nunc,quando pro Malo Ma-bpericulumetiam fubftituis, adeó interpretationetua a verbis

1 ^usvid.-atur. Nam,quod pag.ij8.ais, videri græcam voeem in-| Mum dilcrimnia fignificare, id eft (vt interpretari neceffe eft) | f^Ma.nemo (arbitror) nift exempla protulerls, id nbi credi-\ wrus fuerit. Sed aliud adhuc turpe erratum, m quo etiam om- pakolo^t« o* | p'iotibiipfiaduerfaris, ininterpretationetuadeprehenditur. rlt;it,Grßbi4i | Monmaut nomë grçcum 12 TvevqS mafculini generis effe vis,aut «erptwr. 1 quot;^tri.Simafculini,quomodo (quefo) id nomen ita accipcre po-| *'sgt;vtrem periculi plenam'fignificctï’ an non,quemdam aliquem 1 yfigt;gnificet,ncceffe eft» Nonne tu ipfe id confitcris,cum pag.i4J« l «afcribisi Càm ecotrario 7rovHpo5 perfonamreferatno ron.Si veró neu-| ''■''primumtibi aduerfaris,quidicas,hunclocumillieffeftmi-1 W,Libera nos a malo.Nam in eo loco mafculini generis nomé iftud 1 ^is. Sic enim in cxplanationc tua fcribis,pagina 174- Etw nos ïn-| ^Cü!iiitentationen;. QuidßinduHi tamfumiai t-iberanos Amalo. Eftigt-l MfBtatioidem ijHodmaiiM,amp;c. Deinde nullo, vt opinor, exemplo | Wétiatua nititur.Non enim ft (verbi gratia)T3 xaKo/j.Ïo ä'YaSop. I ^aliaeiufmodi quædam dicuntur nomine fubftantiuo,aut certè 1 Wtatiui vimbabence, id circold ttovhçoi' quoq; codem modo di-I Öumaliquando fuifte, affirmari poteft. præfertim in nouo tefta-1 Wto,fivox,dequaquæritur, ad nomen S irovajo’s vim fimiliter 1 fibifantiui habens referri pofsit,vt liÏc certè poteft. In teftamen-110 «lim nouo nomen iftud 0 7i«VHjo\ fubftantiuè (vt ita dicam)

vfurpari, planum fadunt hæc teftimonia Matth.«. 3^*9» y^. ƒ 13, amp;nbsp;14,8C cap. ï. ƒ »8. vt teftimonia alia omittam»«!“^*. j^f fi, quod ad vocem ipfam attinet, dubia funt, tarnen conn^ ^ omnes, in iis quoq; ro/i 7roVHjo;/,non au tem Ia ttowijJ/) noiw'i ^ ^^^ tu ipfc de duobus id fat er is. De vno modo vidimus, M^W .^ J.iberd nos à,7^à^ov ttoukj S,De altero flip ra vifum eft.Mat. fiftcreici TTOVHjï. A nomine enim § 7roVHfo5 ibi vocemï»'’'’®''’''!“ .jj uari.pag, 143. aperte fcribis. Eft igitur in loco noftro.vdt^'f tefte,perfoncmentio,nonrei, atquelx-ÏSTrüVHf» efle(quoip'“,^ quédi modo vtitur etia Iohannes apoftolus) nihil aliud eft.lt;i Ex maligno jllo ortum ducere, hoe eft (vtipfepradida p^;_.^ lop -JTovK^ó/j intcrpretaris) ex diabolo. Qaiare.cum Chriftuslt;^^ quicquidfimpliciaffirmationi,autnegationiadditur,t’‘T^‘’”f, fiue a Malo, yel potiiis ex Malo efte, nihil aliud fibi*“^f’ïL iufiurandum in iis cafibus,quos ipfe intelligebat,a diaboloWamp;^ ri, feu diabolico (vt ita dicam) fpiritui confentaneunid«^ lt;nbsp;enim propriè in ciufmodi locutionibus vispræpofitionbb^^^^ folet, vt in illis apud lohanncm, cum in m angelica lif''-^''''’’, ■ incpiftolis,Efte ex Deo, Efte ex diabolo , fine ex Af'’'*’' ''^ quot;^ Quód ft dicas, non aliam ob cauftam fuggeri a diaboloAf*^®^ reiuremus, nifi, vtin periurium incidamiis,Dico,nlt;’”“’’’f’. la efte iftius rei cauftam ,vt paullo poft explicabimus.ltacli'''® ’ ex Chrifti verbis nullo modo eolligi pofte,eum,dû iurarevfW' illud vnum curafte,nc in periurium quisindderet.Qsta*®®?^ eins verbis, nifi ca aliquantulum, ratione duce, cxempliH«‘® riorum hominum admoniti,atq; eiusmentem cxiis,qi®^®“^ dunt, rede colligentcs, molhamus qnodammodo .actewnquot;'' muSjOmnia prorfus iuramenta,fiue a magiftratudelata, find'' alioqui grauifsima fimul amp;nbsp;certifsima adhibenda,interdid3d ’ eolligi po fte confiât, quemadmodum multi, iis, quæ modôlt;^ mus, autfpretis, aut non animaduerfis, collegerunt. Etfifi® vt didium efi, Chrifius ab initio ad legem de iuramentfsftpff'^ turis,atq; ob id incertis rebus fua verba accomodat,tarnenill» quod deinde addit, præceptum, Sit lUitemfermautßwEÜ^^''^ præfeutes quoq,-, immo præfentespotifsimùm, id eft res,de qui' bus, fint,aut fucrint, nee ne, jam feiri potefi, omnino coipp^on-' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur.

tur. lam veró,fi rationem ipfam fpeftemuSjfatis perfpiamm ciTc poteft, Chrifto non hanc folam cauffam interdicendi iuramema fuiffe, ne fcilicet in periurjum incidatur,fed hanc quoq;,eamquc, (vtego quidemarbitror) potiorem,nc vilcfcat apudiios Dei au-óohtas, atq; maicftasjacue nobis vidcatur,tamquam cum fodali quopiam noiirojta cum ipfo Deo nos agere pofte, eum teftem i-demtidem appellantes eorum, quæ nobis credi volumus, qua»' tumuis leuia lint, nee vllo teftimonio digna, nedum tali ac tanto tdlimomo.Brcuitcr,nc nos aliter,quam l’umma cum reucrentia, 2ctremorequodam, tamquamconditorem, ac dominum no' ftrum, vitæ, necifque noftræ fempitemp poteftatem habentem, W vel nominate quidem audeamus. Qua.' caufta omnia iura-'’^ctacópledtitur,ftue fuper rebus futuris,fiue fuper rebus præte»

i ’^'tis. fiuc fuper certis, fme fuper incertis, modó rcs fmt leues, 8C 1 *oluntariumiufiurandum. Nam,vt fupra diximus, de volunta-\ ’'«iuramentisChriftumloqui, ex eo inteUigi poteft,quód ver-1 ^makgide voluntariis iuramentis loqucnti,caque permittenti 1 ^^''ifeftèopponit. Ïuramentaautemde rebus grauibus necin-| pgt;'iSiin quibus Deus teftis,Slt; vindex etiamappellctur.aChri-1 J'^noninterdici, ScPauli apoftoli in eiufmodi rebus interdum

1 'Nantis exempla docent, SC res ipfa monet. cum nulla caufta fit, ^‘ °’'’ *‘ ^’’ | nbsp;nbsp;nbsp;^QeDeum veritatj.s tcftcm,ac mcndacii vindiccm aduocare «.,. ”■’’’

| |j®'''iceat,iiTimo, culj^liquando nondebeat. Noncfteniinno- ‘‘P-^’ • 1 d”‘'sfempercumhominibus integerrimis ,'’l^verèchriftianis. *’ | nbsp;”« amp;nbsp;Deus ipfe interdum iurat per femetipum. nempe quia

| j. '’diominibus, quorum pier jq; ii non funt, qui effe debcrcnt,il-\ ni^'^^^’Qso^i^i^^iter eftet,amp;omnes veriChriftidifcipulieftc-1 A^^i^onvideo, quomodo iuriiura»do alicui locus efle poftet, \ ï?'L?^“®’‘^*^*^*^“”^ ^ft tarnen, cum in rebus futuris iufiurandum \ v^ c ^’^‘''^^’:^’’» id eft, cum rem aliquam fafturos nos elfe, aut \ int inrciurando co»firmamus,fi id iure fieri pofsit,ita i tur''E'^^^’^^^ ^^^' i'-’ii’-'’'^'i^^’'Ti, vt ad rem prafentem refera-\ qu • ^ ‘^ftjinteHigendum efic,nos non de futur o.euentu,fcd nc-i t«i^'^’^”'^‘^^^ro animo, ^ confilio noftro , fed de co , quod | Üco^™iuramus,verè in animo habemus,afleuerare,Soli cniin 1 nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;quinee mutaripoteft, 8lt; in cuius manu funt omnes futuri

eucntus,dciis,quæ nondum funt,quæq; iple racruruM ^j^jj fturus cft, afTeucrare licet. Iraq;, vt tandem conclu«^® ^’.^^j. contra quant tu patas, inter Mofcin, amp;nbsp;Chriftum. quo nbsp;nbsp;jj,

mentapertinet, difcrimen efl-, quodMofesdummoflO**®^^ rctur.nufquam per Dei nomen iurare vetat.Chnilusaut ^ ’ amfi nec vllum periurium cómittatur, nee vllutn pen'll*’ rienJum, ne iuretur, interdicit. Quodtarnenitaintdug^^ cft, fi voluntarium futurum fit iufiuradum, amp;nbsp;de i'^^quot;*quot;*’' ÿii grauibus, vt Deus reftis veritatis aduocari mereatur. nf ..^ jpfe dixit, Non iurare omnino, tarnen vox Omnino, vtlufS’ J turn fuit, non ita accipienda cft, vt omniaprorfus ’“f’®^* cft de quibufeumque rebus, fiue voluntaria, fine minus w hendat,fcdomneiufiurandi genus in üs rebus, de quiw^ loquebatur. Quodfatis oftedunt fcquentia verba.«fï«ff‘’^ amp;C. neque (ierterram.S(c. quæ plane conftat 87ri|»7‘»’/'5“‘^ .01/ quæ antecedunt. Perinde cft enim,ac fi dixiftet, Noniu’’’ iiino.id eft neq; per cælum, S^c. neq; per terrain, amp;c.

Ex iis,quf Inicufque a nobis dilputatafiint.liqui^^/’^j^i^} arbitramur,meritó a Racouienfibus tuo debcllofcnF*‘’° jjj, illa tria fuiffe.Primum,quód fiftum Chrifturnintroito*^^.^^ retur. Deinde,quod aliéna inftituta a Chrifti inftiiud^’quot; ‘p^ traria induceret. Poftremó,quód Mofcin cum thrift® derct, atq; adeo per Mofem,ac Legern Chriftum, atqjEquot;^ urn abolcret, quidquid tu contra attuleris, quod cxaiwquot;^^* i acrcfponfione dignumvideatur.

Et quoniam ad hcc tria capitaprfcipuas ftrèomneï’^ fariorum tuorum reprehenfiones reuocaiiiinus, cafq;. vfƒ jj, cft, a tuis rcfponfionibus vindicauimus, prima huiusnOHi^fj^ 1 fputatioms parti iam nos fatisfecifie exiftimamus. Si^ïquot;^ 1 menomilTumanobisfuerit,quod,adhancpatternpropufp'p I nere, videri pofsit, id in aliis tribus non incommodé wp^^jj/ I tur. Iam cnimnimishæc pars excreuit, cuietiampropte* jj.jj l quarum cum ipfa connexionem mul ca fortafte dedimus,lt;p'f * referuanda crant.

Sequitur ex ordine, quem ab initio nobis ipfi praffcripfimus, vepræcipua quædamexplicentur, quæate non rcere in Ra-couienfiumfcripto pratter non pauca, de quibus in fuperiore re-fpoiifionis noftræ parte agere quodammodo neceffe habuimus, Kprehciifafuerunt. Non rede autemreprehenfaea potifsimum sppello, quæ a te vel tacite, vel aperte falfo obieda aduerfarii» tuis fuerint.

Triainipfo refponfionis tupnitio.pagina libri tui 83.Raco-quot;wifiumfcripto vniuerse obiicis, Primum eft.finem id non pre-^f3re,quodprincipiumpromittit. Alterum, nihil ibi efle, quod ['texfacrisdidiSjaut fenflbus colledum. Tertium, fcriptume-wfmodi effe,vt arte,amp; lege carcat,amp; propterca incertum fit,quo tendat.

St fl nihil hie eft, quod(fi quis prefer tim ca legerit,quæ a nobis ^Wefcripta funt) vlla rehitatione indigerc videatur,tarnen quia ’'onparum graues he criminationes tue videri poffiit, Dico, pri-”'3111 falfam, aut certe vanam effe, ex co conftare,quód principi-^■^feripti Racouienfiü très illas,de quibus fupra egimus, repre-Renfloues fcripti tui proponit,quas omncs,vt vidimus,ipfi dein-''eexplicant.ac perfequuntur. Quod fi in his ipfis ad finem vfque | ’'on perfiftunt, fed eorum occafioiie, antequam feriptum abfol-I ^ant, de aliis quibufdam agunt, quae tarnen eódem pertinere vi-\ Z^tur, quid (quarfo) hoe rcfert,dummodo id aliquando præftU 1 '’quot;'t.quodpoUiciti fuerantf Qiiamquam non video,quomodo 1 U^ '^^*^ optime initio non refpondeat, cum ab illis verbis, Nou | jb '“'’'f’'^‘’ e^ ijfos toto cxlo errare^t^ui nunc obtrudere uolunt Ecdeßte Chri'‘ l iV^” ^°j ’ ^^’ ^'^æ ^'’”* pag.78. vfque ad finem ipfum de tribus

’S^ton, qua; in principio propofita fucranc, vt cui-^‘’ttlegemi facile apparebit,

^y^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 valuin'

I r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Secunda porro criminati'o tuaeiufmodi eft, vt nier ^

^aUologm cd' nia merito nominari pofsit. Neque cnMaitnais»*quot;™?. jgP uiêfium fcripto cfTc.qiiod fit ex facris aut difliSjaut W -^ ledlum, id potifsimiim tibi vis, quodab aduerfano^tWi^ poffctiteftimonia facra, quç ab ipfis citantur,ncC '^‘^^^’P^^ijn. têtiâ corn did a eöfirmarejed nihil ipfos vel exverbis, « ^' tentia facrorum fcriptorfi ad ca,que dicunt, confirmandaa curaffe,vt déclarât verba illa tua,quc ftatim fequutur,swp«^^ tur c^jc ndrrdtio,qu£ ßt dilata iurato audit or io,no ncruoßüj^dW^’’^'^ fentientibuianimiifufeepta. lain vcrô.quàmhocmanifcftèralt»'^^^ intelliget, quifquiscorum fcriptumlegcnt, Nam,pi'æt^^ quod ab ipfo refpondcndi,quod faciunt,initio, ideftabw* bis,Noj nero contrdrium,8Cc.ptig.$7. non priùs facra teftiaio*''?Lj ferendi finem faciunt,quàm ca omnia,quæ in totiusfenptH^ argumento, SC propofitione quadam tuo fcripto obiccerai’'^ fis conHnnaucrint, in ipfis etiain examinandis, amp;nbsp;fcus ad id, quod propofucrant, accommodandis fanéqu’® ^ ofi, ac diligentes funr. præfertim veró in iis, in quibiis«’®‘”. , eft. nempe in iis, quæ ex Matthæi cap. j. petita finit. 4^5“ L tua calumnia eó magis vituperanda eft,quod tuiscs,qui^'‘’‘ï ^^ tifsime ex tuo capitc vel inayditas fentétias fundis, vdl’^°”

audoritate, nccratione,necexemplo allato, vtiiifupï’f’®”^^ difputationibus iani fæpius vifum cft,amp; infra etiain,vt fpf^*’’ monftrabitur, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Reftat tertiuin crimen,quód Racouienftum fcriptunwt/ arte, SC fine lege, SC ob id incertum, quo tendat. Mirorf#’ iftud Racouicnfium fcripto obiieere aufum fnifle. Priinumd'quot; (vt de lege,feu rationc,oC arte,qua in fcribédo vfi fint Raco«^ fes, nihil dicam. qua tarnen non carere eorum fcriptiim.facib'*’' ftendi poftet ) apertifsimum eft, quó tendat, vel teipfotefte,*!® nufquam deinde (quod fciam) in tota refponfione tua Racowd’ fium vel meutern, vel vllis in verbis fentétiamindubium voC3Sgt; fed confidenter, Sé quid fibi propofitum habeant, amp;nbsp;quid vbi^' lentiant, te nofteprofiteris.quamuishaudraro opinionctuadt' cipiariSf Idautem velexcopatet, quüdpleruinque,dunie^j,quot;”

j-n . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17,

warecitas, vt poftea refellas, non ipforum verba, vt in eoruni ^nptolegiuitiir,profers,fcdea pro arbitratu auges,ininuis.mu-ï^s.hiigis dcniq{,tamquanl is fcilicet,qui non ininiis illorum fcri-P^ifCopum, atq; fenfus omîtes noueris, quain, ft tu ipfe illud con-

Qivd.qu0d.tibi cótrarius,hïc ftatim fubiids hæc ver- p^Udlogutpbi ''^'^^ '” P’‘*”dpio nos ßdum CbriJiu Mroducerejin^itutA edere cötrdrid contrarie, 1« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dlid^u^logotrddufluutperdlf^Mot ucr[M.ll£Cdutëfitm~

ƒ ‘’i^ntatiows e(]c uidetur (Hwe enim totn tenders ucß:rd cognoÇcitur ordtio) ^P’pnnnpio.Kc. Vides, te affirmare, quo tota oratio Racoui* '' Win tendat, cognoCci. Hocautemannoniddifertè refellat, 1 J^odais, fcriptum Racouienftum, quó tendat, incertum efle. ti-1 “''PÜiudicanduinrclinquo. Deinde miror, te alteri obiiecre, 1 Wtuum eft proprium. Legi ego multorum fcripta, fed num* 1 ^quot;^•^(quodrecordari pofsim) inaliquodincidi.quodtamcon* ^.atqueincertè fcriptum effet, quàm eft iftud tuum,quo Raco

1 'utfibusrefpondes. ludicabit de vtroque cordatus lector. Tot 1 /?''oti. m quibus tibi ipft (faltem in fpeciem) aducrfaris, fatis /ändere poffunt, quàm incerta fttferiptiótua. Nihil autemdi-®delocutioiiis ,fcntentiarum, argumentationum, refponfto-'’'’'gt;placitorumdeniquctuorum cxplicationis obleuritate, amp;nbsp;1 Wexitatc quadam.quæ omniaincertifsimareddereaptaeft.

' ^’$igt;ni ii fint futuri, quantumuis acuti, qui plerumque, quid tibi ''’^lis.reftèpercipiant. Scdiamadaliaprogrediamur.

1 Wrint. amp;nbsp;addis, Sub jinem ordtionis uejir£ dicitis : Ad PdUologi urgU“ 1 *'«ii^Mrcggt;ondcWt«r.Sed (ludndoï Cum tempus dn«««»« dd reßtondendum i ■'i’Kfritiï;

1 ^fingula argumenta tua. fed ita tarnen refponftonem fuam tem-F^fant.vtex eafacilè omnia diffoluantur, quemadmodum ex iis.

1 Basantedifferuimus, intclligi poteft. Nam, quodipforum ver* “kaffers, quibus fe ad argumenta tua non refpondcre ipft confi-*'tHtur, turpiter ea in re es lapfus , cum in ipfo eorum fcripto, _ . . . WYtwcumrefpöftonetuaeditumcft,eavcrbaminimèlegan-^-

tur. quæ fi tarnen verè in corum fcripto tibi tradito «O®^ tis hinc coniici potcft, quam verum fit id, quod tui libw», jp difertè profitetur, Racouienfiiim fcriptumibi haben, n® fius auftore conferiptum, bona fide editum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

Pag-94« ais, Leonis cognomen datum Chrifto w^^^w* fungi ('nempe ab aduerfariis tuis) cum dido illo, Qÿ«*.. ^t. wrf Dei ejjet, 8Cc. dut (inquis) cum illo : cum hollis Amdtus tgt;~l'^'^^^^y bUtth. u, îp. Dicis enim, vel potiùsdicerç vis, Primùm.iftaduo

dem re non loqui, cum illud ad gefta ante Chrifti mortewpjjj neat, hoc vero ad id, quod Chriftus egerit contraprinoj*^ ui regni poft mortem,Deinde, cum neutro ipforumU®^^ nomen Chrifto a fçriptura tributum plane conuenirfcOX’^ eus nec propter ca ,t]uc ante mortem gefterit.neeproptf^ contra principem noui regni poft mortem egerit, fit a ij ƒ AUi leo appeliatus,fed refpedu ciuium malorum,quinolufO regnare fuper fc,quos ipfe ante fe occidi iufsit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^i3

Sunt hïc Palæologc plurima tua errata. Sedhod® ^ü. tantum agemus,quév in Racouienfibus reprehendcini^ jj^f fti. Neque enim, vt in fuperiorc pelponfionisnofti^T’ j jfr; nrus,vel meutern corum percepifti,vel verba attentquot;'’ jjui que cos reprehendendi vllam cauftam habuifti. jfliJ non percepifti, namilli, cum deChrifto,tamquaw^^®?’ yjfi fecerunt,nullä rationem habucrunt alicuius appellation' gt;H|^j, ïpfa fçriptura Chrifto tribueret. Sed tantum oftenuf^d^ runt, Chriftum non poft mortem fohim, fedetiamantel .j, leonem fuifte,amp; vtraque appeUationem, amp;^ Aggt;'igt;^ • Kiiii’^‘ mul eodem tempore cóucnine,non autem ex agno,qui3n ^^p temeflet, leonem poft fadumfuifte, vt ex verbis tuis aper^^^j, ligebatur. Vbi etiam illud eft obferiiandü.quód tuipte.ca -j, mum hac de re locutus es, nullam appcllationis alicuius,q cræ litteræ Chrifto tribuant, fed rei ipfius tantummo o nem habes. vt ex iis patet.que pag.8. Icguntur. y®7®F‘’^ rum non attendifti, In quibus nulla appcllationisahcuiU ii,, fto in facris litteris attribiitæ fit mentio, fed b'^P’i^^l^'^'^ ^(UiÜ Chriftum agnum illum ab ipfis leonem agnofci, amp;nbsp;a|)paruifle,quemadmodum extrema pag. j8, d pag. 59. n ..j,

fît. Nullam poftremó caulfam cos reprehëdendihabuifti, cum Minprctatio illa tua eins appdlationis.quam fcriptpra Chrifto ™uit, cum cum leoiiem appellat, nullo pafto fuftineri poffit. Quaiidoquidemin co Apocalypfis loco,in quo vno aperte Chri- P®^’ ^’ *’ fws Ico nominatur,8C quem vnü ipfe a fiers, null a prorfus fit men 110 eius viftorix, quam obtinuerit contra eines illos malos, qui ^lucrant ipfum regnare fuper fe,immo apparet,de alia visoria quot;i verba fieri,deea,inquam,vidl:oria,quam Chriftus,fanguinem 'iiumfuiidëdo.aduerfus mor tem. amp;nbsp;Satanam amp;nbsp;fibi,amp; nobis pe-pcrit.quemadinodumfupcrioris partis cap.x. demonftratumfu-

i quot;• Atque hac ratione, quia fcilicet Satanam, amp;nbsp;mortem deuice-’gt;t.aducrfariitui, eum Iconcm apparuiffe, affirmauerant. quam-

1 Wam virtutis diuinæ vim exeruiflet, vt ipfa-quoque inanima, l Rumble enct,cius impeno cederc coafta fuifient. hucque locum 1 ’quot;um, oju, cum in paying Dei ej^t, amp;c. non obfcur è accommodaue-

| W. Bedde altero loco illo, Cum fortis armdtiK, Sic. nc verbü qui- £,^f, „ j,, 1 utmiiieorumfcripto habetur, amp;ri cum quoque adhoc idem rc-

1 witio explicate inlhtuis. Quoniam enim aduerfarii tui affirma-1 “^rant, chriftum tune demum vlturum effe hoftes fuos,cum eos 1 quot;'Çtfriiumigncmabicgabit, non autemhoc gratis,amp;mediatio-1 ’’istepote, i. Primiimais,fiChrifiuspoftremoillotëporefinc 1 ^ulpatranfgrcflarum a fe latarum legum vlcifci fuas, Slt; luorum ■ I ùiiuriaspoterit, certè non ampliùs priuatum illum ene, fed ma-■ 1 ^Ihatum. Quod fimagiftratuseft, nunc etiam licet ei omnium ' 1 Wrias vlcifci, nö folùm aliorum,fed etiam fuas fibi illatas olim» ' I ^nipriuatus effet.

, 1 Wuor terminis (quod aiunt)fyllogilmumconftituereï’ Sic e- Pdïæologui pef » 1 ’quot;•nreipfaargumentavis, Qnienmq; potcftiuvefuas,amp; Riorum JïmèargKwen-quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iniurias utw,

^7^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ■gt;^K'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -fti

iniurias per G vlcifd, is magiftratus eft. CliriAiis P^i^^L fuas, Si. fuorum iniurias vlcifci. Ergo Chriftuseftma^w” An non vides,te pro Poteft præfentis tcmporis,qiiodiipf^F^^ fitione eft, in aftumptione Poterit, quod futuri ffttcniporgt;?’j[j ponerc :* Neque cnim arbitror, te vcl præ incuria, vd’®^ quadam fermonis figura, cum ea verba fcripfifti, ccrtciv« r priudtui cR, Eft pro Erit fcripfifle. Nam nihil prorfusaaf' j^ cit,qu0d extremo illo tempore chriftus magiftratusfu^jjf cum iamipfi aducrfarii tui velint, tunc a Chrifto dehoni*’ clignas panas fumptum iri. Nee vero hcc eó ame diciiiir'*,'’’tj), Chriftum nunc magiftratü efte, negare vclini (quodwaxi ^ lirmo,atq;, vt mox apparebit, etiam contendo) led ’^®’^lt;lt; tationistupfummumvitium oftendam. Præterea.qao® ^

Racouienfium verbis eolligis, Chriftum nunciureho^^ vlcifci non pofte, cum ipfi manifeftè non de co,quod 0«^^ cere iuré pofsit,fcd de eo, quod faciat,5d fadurusfit.H ‘ ƒ, Numquid nemo non facit id,quod iuré poteftfAtquiflt;^^.S' Deum ipfum mul ta non facere, quæ tarnen iurefac^ft [jl,iif væ nobis, nih id ita eflet. Nemo noftrûm fempita®’^*’ ^^,^ peen is ab ipfo non afficerctur, aut certè ab ætenw^

deretur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.j,^

2. Quare quod deinde addis.Declpltiir dutemIcriptori^'^L^ï itium tempui reijcit hdne dditi i Chrifto magifiratutfdcubai ^'' ‘Ki^lgt;' fles de mi unis illdtis,ßne uitio,poteftatem, cum cbrijb^dlittr^^fd^ tudnt,8ic. hoc.inquam, p fe nihil plané eft,cum fenpW®^ Chriftum iam adiiftc.hoc cft acccpilTc magiftratum.ia*’'^jf jiJ-fuos vlcifci iurépofTe.Sed nondum id fieri ab ipfo dkaf' jfi quia teftimonia, quæ deinde profers, vt probes, Chu® .^/h magiftratum adiifTe, iamq^ hoftes deiniuriisiJIatishu'^'^j^pj^ dfeendipoteftatem adeptum fuific, eiufmodi funt, qua i ^j, iam ab eo fadéum effe, probare videatur, Animaducrt«i jn* cum fcriptor ifte inpoftrcmumillud tempus Chrifti^'^ ftibus vlrionem reiicit, cum de omniuinhofiium vinous ƒ deq; ea vltionc, cuius fimuJatque indicia apparucrint,uu.)j)' pillispccnitcntiçlocus.nullavcniælpcserit. Dehac^u ƒ, I enchjC quæntur,qusr feiheet orntjem clemcntiam, jü^ 1

’«teerte omnern (vt ita dicam) conniuentiam excludat. league, ««m Chriftus ante ilium extremum diem, tametfi nonnullos ex feholtibus vlcifcitur,tarnen dementem fc,vcniam refipifcenti' Usoffgt;;rcndo,Slt; lenein, vltiôncmdifïcrendo,præbeat,8lt; pr^te-tcaadeóconniiicat.vt plerofq; ex fuis perpetuis hoftibus non vl-tifeatunapparet eum.quamuis magiftratus iam fa dus fuerit.ta-toen placidam 8lt; mi tem natur am fuam non depöfuilTe. SC porro «crtumclfcdebet, exChrifti fadis, amp;C perfonapro hoe tempore «ullunl argumetum duci poffe ad earn {enteiltiant Confirmadam, Hüodhoininibus chriftianis fuös hohes, belligerando, interfice-toliccat, iiimlocontrarium potius inde colligendum effe. Hue toimtotahæc difputatio referenda eft. Rede igitur RacOuien-fa.qiii iiondumChrifti vltiöiiistempus veniffe affirmant,fed in

1 Mremumdicmillamreiiciunt. Nam(vtinquitPetrus) Do- 2. toiiius interim patienter agit erga nos, nolens quemquam per ire,

1 ^ciomnesadpcenitetiam venire. Hæc Dominus gloriæ facit,8C 1 ^osldbcet vilifsimi homuncioncs omnes holles noftros,nifi fta-1 'itotefipilcant, perdere nobis liccre volumus, idque exemplo e-1 ’«mipiius Domini confirmare nos non pudet/ Qiiamquam ve-\ ’'for(quidqnidde Chrifto,quód magillratus fit, a te affirmetur) I ’f poft excidium Hierofolymitanum Chrifto magihratum non 1 «oiiccdcrc, nifi futurum tunc,cum hohes fuos, qui intra ipfa ca-I ftra Chriftianorum funt, vlcifcctur, quemadmodum olim eos, I 'i'-imracaftra erant,vltus eh.vtca indicate videntur,que fcri-1 ptoïtelcgfitur pag.99. Vbi inter excidium Hierofolymitanum, 1 ^poftrematempora Chrihum in hoftibus fuis vlcifccndis otio-1 fcmphnêftatucre vidcris, Qitódfi ita fentis,ƒ tras vehementer, 1 ^nicumipfumerrorem incidis,quemaduerfariis obiicis. Nam 1 tovcrèiscs,qui non animaducrtis,ctiam ante poftremaillatem-I pora.Chriftum vlcifcëdorum hoftium fuorum potehatem ade-1 ptora foiffe, qu» non quadragintS illis tantum annis durauit,qui 1 dusrefurredionem funt confecuti, nee finem tune habuit, cum . 1 Mtuseft malos illos ciucs,ludæos fcilicet, qui nolucrunt, vt re-, I gillet fuperipfos,fed ad confummationevfque fæculi perpetuo , 1 Vanuit, amp;nbsp;duraturueft, quamuis extremis temponbus potifsi^ J toumpateficridebeat.

5. SedpoAremo ad finem prædidæpag. 99- w^öqnoM®'”^!^ do id,quodex Racouicnfiuin verbis aperte coHiginn’ity^^ gratis, 8C mediationis (quam vocant) lefu Chrifti vfqw’ ^^^^ ilrema illa tempora duraturum. Vis enim, mauifcftiimcfc *^ pus iftud, ante poftrema etiam tempora, fineinhabuilfe«®^®^ vt fatis ex antecedentibus tuis verbis confiât, anteipluinb“ folymæ excidium, amp;nbsp;ludaicægentis difsipationem. E»*“^ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem, Racouienfes ideo Chriflum etiamnum me^üf*”^ *’ ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicere,quia7rajaxXxT05nofterapudPatretnappenfwr,pi't^L cos omnino Paraeletum pro Mediatore fuincre. Etquan’^.^j tu nee fatis te cxplicas, necaliquid eorum, quæhocloco^^^^ probas,quippe de quibus alio tempore te didurumais.W ^^j, hæc aliquid dieam, quantum fcilicct fatis elfe putauctoJ uienfes a tua reprehenfionedefcndcndos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d‘'^

Dico igitur, gratia? tempus poft Chriftum ^.’ThefJ'. 1.8, vfquetemporaduraturum,cumChriftusvenictfictiwî^.^^^^j^ rus de üs, qui Euangelio non obediunt, neeampIuisF‘'.(|,jniii' ad veniam peccatorum confequendamlccus erit. omnibus pcenitentiamagétibus,quantuiniiisanteaigt;''Ljjj qui lerofis, peccatorum remifsio conccditur.præfcrW’' njjjjci^ priùslcfii Chrifticognitionénonhabucrint.EthfC' . j^ir? fti gratia illa,quam Racouiéfes intclligunt. nefiquot;’®'’ _(pir,ï: tWf» *4« 4^. flus enim ipfe fuit,qui dixit, oportuifcvt Chn^^P^^pjn^ prædicarctur in nomine eins peenitetia, amp;nbsp;remifoe» p^^j^jÿ, per omnes genres, falt;fto initio ab HicrofolyW*® • Jientfquot;* Vit- i. n. nbsp;nbsp;extitiffegratiam Dei falutarem omnibus hoinini » ^^p^fjn

nos, vt fobriè,iuftè,acpiè viuamusinpræfente (Vtu 1 ,(011' tes beatam illam fpem, amp;nbsp;aduentum lefu ^*’^! '’ „odpeil^ cet ca gratia cxtitit, quiquc tandem rc implebitgt; q nbsp;nbsp;nbsp;jjjtio''’

fui nomine promifit. Hoc Chrifti gratia? kuif»*'’^ quoque eiufdem Chrifti tempus ideo (vtputo) . ^aP' Fom. 8. ï4. peUarunt, quia feriptura teftatur, eum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;olÏc3‘*G

pro lis intcrpellet. Ex quibus aperte confiât, mediumintcr nos, 5lt; Deum tantifperfuLuru'u, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;juffen' |

id a ”^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^os id, quod a Deo petîmus, S^ expeilamus. Row, 8,

v ndc pertpicuum clt.totum hoe tépus Chrifti mediationis temps rede nominari paffe, quidquid Ts TrajaaAHT» nomen Chri-Kopoftrefurreftionemtributum fignificet.quó,vehementer er- ^‘‘**®“Ä* et*

gt; piitabas omnino aducrfarios tuos refpexiffe, quafi veró a- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*’®*'’ liundc de ifta Chrifti mediatione, quæ ad poftremum vfque tem Ps dura^a fit,non multó clariùs appareret. Quæ cum ita fe ha-P3nt,quid Racouiêfium fententiæ obefle poteft,quód, alia qua-dämratione Chrifti gratis, amp;nbsp;mediationis tempus finem multo

i ^gt;tehabuiffe,dici pofsit^Sdmus amp;nbsp;nos facris littcris edofti(nec ^icouienfes negant)alterum iftum Chrifti aduentum.alterumc^ Judicium, quod,vrbe Hierofolyma excindenda, ludaieaque na-

1 pteft. Verihn hoe non impedit, quominus, quemadmodum 1 '^erns eins aduentus, verumque indicium adhuc expedadum eft, | f'Cttiam adhuc verse gratis, ac mediationis ipfius tempus per-1 P^uuduret.

| commune habet, qua fit, vt Chriftus ex placido 8lt; miti, qui ante | mortemcrat, rigidus plane ac feucrus, fimulatque refurrexit,fa-1 dus fucrit, 8lt; ftatim fuorumhoftium vltor, is, qui eis bene facc-| reyroque eis orare folebat. Immo, dinerfum prorfus eos fenti-1 ï£,iftuddeinonftrat,cum, non ante poftrema tempora pheidum | îcmitem animurn a Chrifto depofitum iri, velint, nee ante ver è, | icplenè dehoftibus fuisdignas peenas eum effe fumpturü.Num-| quamnegarüt aduerfarii tui, Chriftum in quibuldam dinerfum I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 nbsp;nbsp;1) quodammodo

quodammodo a fcipfo pro temporum, Só conditionisW .j ne amp;nbsp;fui(re,amp; futurum elle,fed non in iis,.nequeeo t^wpo'^^”j,|3. tu affirmas.Nam,ficut diuerfitatem.quam iph copW^^jj cris litteris hauftam ede vident, ita, quain tu SC afferis, S minime ex fandis feripturis depromptam effe ^g'’'’'’quot;^”^'. ^toS

Sed adhuc graui calumnia miferos premis,cum adfinemp/ né, ad hune modum feribis,^ Sub lege/w^uit, béai Mnt i^^^^^^-'^^J^

w«, OBprfct^o. Vbi animaduertédum eft. praTcr verbum ïnquiti 'afcilicct omnia.quæ Racouienfiumfcriptoreni dicentem facis» ^‘ioillo litterarum charaâcre notataelîc.qui, ipfa aliéna verba *'fecitarc,indicet. Nulquam enim verba iRa in ipforum fcripto ^gt;tur,fcdne fententia quidem. Quid igitur attinet,ftatim,vt ^ds,(ubiicere, At^MÏ hoe ejiconfulto mjdnire.\binam mlege Mofis hoee/t I^ipum? Quod cum fatis effe non videretur, adferiptumeft in ^’^ginc, Qdlumnid mMifejld inDeiiegcm. Itaque calumniari, quod .'*’n.hac in reeft proprium, cadem ipfa in re iis, quos calumnia^ ^'’•ïttributum videmus. Qiiod quid fit, piis.SC cordatis hoini-®us iudicandum relinquo,

Obiicisaduerüiriorumf-triptori, quod omiunononinteUi- ix. ^’'diftumiUudPauli, Lex pxidgogM nobler fuit dd Chrijium , lefto- Gal. 3,24. l'J'xiue adfcholia tua in epiftolam ad Galatas reiicis , quafi veró ^®«aiftatua omnium iam manibus terätur. Expeftandum au-^*idiTctur, donee ea in lucem faltem prodirent, nee antea tb ?’'d'poudcudum. Verumtamen illud interea affirmare aufim, ^couienfium fcriptorem,non omnino locum illum non intcllb S''’^'4^inrcdc plane in eo fentire,quód ex eo probari exiftimat, ^^^hrifti difciplina vite noftræ inftitutionem noftram petedam

gt; fed quia Chrifti difciplina multó perfedior eft, quam lex I ®f'Si ^ nos Chrifti difcipuli fumus. Sciendum eft enim, Pau-quot;quot;i.vbicumquefidem Chrifti Legiopponit,fidei Chrifti appel-^hone Chrifti præceptorum obedientiam comprehenderc, cum ’'''^oChrifto confideredici pofsit, nifi cafaciat, qua: ipfe præ-''pit- Fiduciam enim, feu confidentiam fides ifta omnino decla* ^’hvtlocutioncs illæ, Fides in Chriftum, Credere in Chriftum ï^^ter aha multa, multoquc ccrtiora argumenta , qua: hoc loco 'Ware non eft neceffe, fatis aperte docent. Qiiinctiam, quam-'“Chrifti fides nihil aliud effet,quàm Credcre,Iefum efte Chri-'quot;i'.vt tu fine dubio arbitraris,tarnen hæc ipfa fides chrifti præ-lt; ^fptoruni obedientiam coplederetur.Nemo enim fucrit,qui cre ’blcfum effe Chriftum, id eft regem æternum a Deo humano ^'»«ti datum, quo duce, 8C adiutore pofsiinus 8lt; Satanam, 84 ’’'oi'teinipfamvincerc,acfupcrare, ætemamque vitam, amp;nbsp;felici-

rarem confequî, quin ipfi obtempérer, ciusqucnianaaral^ exequatur. Gum igitur ait Paulus,Legempa’dagog“'quot;“®^'^'^ fiüHc ad Chriftum(nonauteminChrifto, vttuvétciemintfr pretem fecutus locum récitas) atque Chrifti

cedentibus, amp;C fubfequentibus manifeftum efr, Clinlb f' . tclligat, nihil aliudhbi vult, quam, Chriftitüfeiphmp“^ Mofis legem amplius nobis lpedandamnonclfe,öniï“ .^ vnde adhuc inftitutio noftra petenda fit.Iphs ftirutis tamdiu puer tenctur,quamdiu eo peruenw® , ^^^^.j, pædagogi inftitutio perduccre debet. Sedpoftqusmco^^,^^, tumfucrit,is fub pædagogi difciplinanoneftampha^ '^ ^^,j(. éliorem vitf rationé ætatique fuæ cóuenientioreny^ ,,t( i bet, quamuis pleraque eorum, quæapædagogoûi yf«3'^ puerilis ætatis funt propria, adhucilli icruandannr- Q ^p. I multó faciliiis, amp;nbsp;abfolutiüs, quain antea,feruarepof|^{i 1 circa non eft,cur quis miretur,fub Chrifti difciph'’3’^^(jjpr3'' 1 Mofis Icgifuccencrit,multa feruandaeftc,quf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

cipiebätur, immo ca omnia,quæ eins temporis,amp;'P“^^|,jfjX 1 Dei populi ætatis propria non cranr. Si fimul f^ûo^^cj jjoo^' 1 queabfolutiùs, quâm fub ipfa Mofis lege fieret, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

Vnde fa drum eft, vt Paulus,per fide fnempe ChrW « jj^rpf' I ralem videlicet Mofis) non inodo non toJb^fedftao’^^^jj fJif' I

Reprehendispag.2jr.cumdem/criptorem,qnod ^.^pjif^ I ftum charitatem, amp;nbsp;patientiam doccre, '^®^^”’.*^0flil3f’^f \ tiam,^odium.blafphemiæqueinlegesDeiperM^ ^j^-fi^' I fum infimulas. ArquibaudpauJlo aliterIoqtuf“’'’P,^,p3X \ Ait enim, Chriftum multóperfediorem t^J’^”^^*^^^’^!*’^ j am docuifTe, quam Mofem, fub quo impatienfiæ- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

fuit, vt pag.6i. cuilibet legenri conftarepoterft. oe gjifi^ I Docere idem eife, quod Permittere, quemadmo ç^^^J^^^fid I dum loqueris fquamquam ne fie quidem feriptons .gÿli^^ l primis)amp;', quidpro reprehen/îonis tuæ rationed i remus. Ncgas igitur, Mofem impafientiani, ouiuniq^,^Jf l tere, quia ccrrum/îr,cum apriuatis fcquircrcomeru .^di i gis diuiuæex toto corde,ex totaanima,ex„ / ficuna, Si homines. Si addis, CmiaKtem oWKèdtiff)^ nbsp;nbsp;nbsp;st ƒ

Wh sildufttWl, l/!gt;i e^igitur ijl o. perfe£tio char it dt is, cjuiw pYlt;et ermißt Mofes amp;nbsp;iJdidit Ifps Ckj^ltfs i Cum üle dient,ex toto corde, lt;tnimd,uiribiK,fortitu^ diw (((«dndiiw Drum öquot; proximw»«.

mùm enirn in co todè laberis, quod ais, Mo fern dixilTc, proximfi ?niicoïogi Ia»-imanduineffc ex toto corde,anima,viribus,fortitudinc. Nam id fp«. Mofcsnufquain dixit, qui nihil ampliùs præcepit, quam vt quiC-!iucproxiinum,vtfeipfum,amaret. quodquid figniftcct,amp; quo-modo perfeftam charitatcm minime declarer, alibi iam odendi-dimus.idque ex co etiam intelligi potcft,quód ad perfeebam cha« ïitatcm,amp; qualis ca eft,quam Chriftus prçccpit,non fatis eft pro-^imum.lkut feipfum, amare,rcd etiam plus,quàm.feipfum,arna-ff cum oportet. animas enim noftras pro fratribus ponere ^Acmus,i.loh.ï.t7. Deinde non intelligis, quid fit Amare ex ^nlneolo^er-'

\ ’'''Vtpl.is anuri non pofsit, cum tarnen certum fit, idem locuti-1 ^'libusillis fignificari, ac fi diceretur Amare ex animo, in idque 1 ^ötisviribus incumbere. vt SC verba ipfa præ ie ferunt,amp; exem-| P'jnonpauca aperte docent. Prætereanon animaduertis, vimi p^ikolajii' faU i 'quot;’b'sdifputationis in eo effe.vtrùm eadem mandaucrit De- litur-1 ^'^pcr Mofem, qux per Chriftum mandauit, non autem, vtrùm | 'p'peffedè Mofis mandata feruanda effent,vt feruSda funt man-i ^tîChrifti. Hocdico, quia ex argumentatione tua nihil aliud 1 ^?quot;cludipoteft,nifilegem,quamDeus per Mofem dederat, per-1 ’'ftiïsimèferuandam fuiffe. vt ipfa tua verba demonftrant, cum | ^'h Mofeinapriuatis requirere obferuationemlegisdiuinæ ex 1 ^’tocorde, ex tota anima Sic. Quare,cum aduerfarii tui dicant, l 'quot;lege diuina per Mofem fata noucamcharicatcm,amp; patientiam 1 Ï'ïceptam fuiffe, quam poftea Chriftus praccepit, hoe tantum l ''^Argumentatione tuaefficietur,iftamminorem charitatem,at-1 ^5paticntiam, quamlex Mofis prxcipiebat, non minus perfe-1 {''feruandam fuiffe, quam maiorem illam a Chrifto prpceptam. i 'dquod aduerfarii tihi facile concèdent. Sed, vt vides, hoe ni-i quot;'lïdrcmfacit,necaliquidagis,nifi probes,idemprorfusinlegc 1 ^ofis, quod ad charitatem ipfam,amp; patientiam attinetgt;manda-

ne infpeciem quïdein.faccre porcris.Namque,vtai“ jijjiffl«’ charit^atem illam erj^a proximumex toto corde, nbsp;• ^

lege mandatani fLu(Ïe,apparct(hïc veröde clwritateej^ murn agitur) nee charitas erga Dcum.quantuinuis P'^^^^jorii''^ mädata fuiffet, aliud præterea coinpledi potcrat. 4“’ jj,iil‘'^ quæDciis præcepcrat, plane diligentemabfolwtaw^ wationem,

Aflerftur in Racoufenfium feripto, vt nipra vil ^^^^^ jji^ Euangelio non licereob Icucs caufTas vxoremdiiw*:^ ^j^jlii' ne ob graues quidem, nifi propter adulteriumrCiiw^^’ fub Lege cHet. Adquodprobanduin Pauli ex quo, ne propter ipfam qui dé rcligionis diuerfita^ |'(li dimittere licere, confiât, cum taincn fiib LegcobuH^p^i^^ gionem vxoris repudiumeiTet. Hïc tuSCindiIig?na2fgt; ^j:^ tiæ fcripti au do rem damnas, vtex üs confiât,quæ fcribis.8C ais,idco fub Euangelio difpariaproptertej^ jj^ iugianondfrimi, quia iam præputiatæ gentes, fi elle Chriftum,Dcum habent,amp; cum It raelisrcpubh^^uQiiö tur- Qiiarc,.fi contigerit, vnum ex duobus confug^ ^J cumcifis credcre, lefum effe Chriftum, etiamfiaï^'^jdb^^ non tarnen is, qui credit, non efl ex populo Dei. Sc 5 polVe rem facit ^ Nonne coniugatus ifte ex populo Da Jä^t^'l tarnenmatrimonium iflucLimpliiis non co“^*^^’’‘^’^üj|irf’t' fc, fi vir fit, vxorem dimittendi poteftatem habeie* pnn nihil elTe, quodpoftmodum addis,nufquam fum Chrifrum.fi quis non naturaludcuspcr dams fadirs effet, coadum fuiffe vxorcm,qu» ludæa |j dclcrere.Nam SC fatiseft ad Racoufenfium rationc® dam, cum illam defercre potuiffe, nee ipfi ^nè **K‘^'’fJj^.^’ Paf^eorogHtRx- difparfa ob religioncmconiugia omnino couießbttt quid, id ipfis more tuo affingis. Sfe enim fe habent iplor ^ ji^ dam affinait, ^’’ 'P‘fuln^ ^^f^“^^ infidèles ferre iubet,fi ccfentinnc cobibitir^l ^^puF fuit, ubi dtuortium ab leues edufia fui t, C^ob diuerfdW ’l™^'*’”^j.|||]i^^ non autem (vt tu ex tuo capite in fexta, quam racist ,^jgt; diene pag, uf, ca formarc voluifli) Pduhis non ‘'quot;^^j^ monin inter fidelem cz infidelcm initd^qute^cfes infit dnnai C'' 1 (P

' I weredis, Racouienfes hanc differentiam inter Legem,amp; Euan nbsp;nbsp;, ?^ ^*

I Sdium ftatuere, quod fub Lege ludæo hornini alienigenam fibi ’^^ . J, ^ 1 Mum in matrimonio habefe non lieer et, fub Euangelio autem 1 “«at, fed etiam.id verum effe, concedis, 8C rationem affcrs,qua-I ’ddita fit. cum tarnen nee Racouienfes iddicant, nee id verum

1 Mipofsit, Quaiidoquidem ctiamfub Lege ludæus homo ali-'“'ÿuæ per matrimonium iungi poterat,modó alienigcna leho-'^^’flÜtumagnofccrct, filt;M.ofislegifefubiiceret. Itafub Euaii Ê^fiopoteft ludæus homo alienigenç in matrimonium copulari, Mo alienigcna crcdat,ïefum effe Chriftum,amp; fefe Chrifti difci P'“ip addicat. atq; hac in parte idem fub Euangelio preifat Chri-

' bifides,quodfub Lege circumcifio,amp; alia quibusludaici nomi-ï'bprofefsio continebatur. Cætcrùm,quôd rationem affers,cur '“ter ludaeum,S( nonludæü diuulfiones matrimoniorum fièrent’ lab Lege, non autem inter fidelem, amp;nbsp;infidelem fub Euangelio,

' Mfcilicct nullum periculum er at, ne infidelis infidelem ad cul-* t“alieiiorum deorum tr3heret,quemadmodum erat, ne ludpus a “011 ludæo trahcretur,id a te non folùm,quod ad rationem atti-

' “«, contra omnem rationem,omnemque cxperientiam dicitur, *t alibi oftendemvis,fed didum ipfum aut plane falfum cft,aut ni-

' bil ad rem facit. Nam, fi ludæi nomine natura ludeum inteUigis, ' blfumeft, inter naturâludæum, amp;nbsp;nonnaturâludæum matri-“louium confiftere non potuiffe, modo non naturaludæus, po-foaludæus effet facrus, vt pauHo ante dictum eft. Sin autem lu-

■ dsi nomine non natura Iudæum,ied quocumque modo ludæum ' 1 intdligis,id etiam (vt tibi ipfi placet) nô crat pcrpetuü,fed tune ' 1 «mumveruraerat,hab initio contradi matrimonii iam diner-aa hw5

fitas ifta rcHgïonïs in vtroque fuifict. Nam, ficafupcruei'lfl'^' nonconcedis, co cafii matrimonium omnino dirimi debui^ Quód fi dicas.te eum cafum tantummodo iijteIlcxi(re,cum^'F fo initio vnus ludarus eft, alter veró miniinè, SCitaclTcpcM' rant.Primiim nullam hïc differentiam inter Legern,amp;Euai^** um oftendere potcris. numquam enim probabis, inatrimoiu“ inter fidelem,amp;infidelemab initio contraäum,fiineodön*^.j rcligionis permaneant, diriminondebere. Deinde,ctian»'' probates,hoe nihil ad rem faccrct,cumPauliprfceptuin,f^fl aduerfarii tui differentia inter Legem, amp;nbsp;Euangeliumcolliez non ad iftum cafum, fed ad eum pertineat, cum ex duobuï^ delibus ab initio in matrimonio coniundisvnusfidelisfit.’ ‘ infideli permanente, vt tu ipfc,cumpoffremó vrgcs.iuifq’^^^^,,-, gi,matrimonium ab initio inter duos nonludafoscontiw’^ alter eorumludæusfaduseffet, omninodiffolui dcbuiai-’ confiteris modo, verum etiam fatis aperte conteudis. ^..^ X11. Obiicis non obfcurèaduerfariistuis,quódncgcnt!i^p;j^^j.| ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;giftratu iubente,iuramcntum pr£ftare.quæ,vt ftatim *^“‘^^01/

'Pallt;eologtu ca- calumnia cenfenda eff. V enim, antequam id ira ^*^^”.^1)11» lumniatur, dam,ne ego ipfe calumniari vidcar,indicandi funt Ïlt;’®’p^j^jji perfpicuum eff, te id, quod dixi, aduerfariis obiicete« ^^ enim pag.ix7, formata fcptima,quam ipfe fiaruis,aa^''

* obicftionc,his verbis, iuramtntdpernittithxiAoßs, tit, in rcfponfione deinde, cum oftendere vdlc^’^^æ^^jV

; Chriftus vetet, ca verba inter alia feribis, in(lt; f«quot;” ?“‘‘^/''i,))y giftratu iuramenta ftebant^zr de pr téter it ii rebui Gr ad formant co^^f ^^ ^Kj, giftratu,non ad arbitrium eorum qui iurabant proprium,iiirawtt « • ^^^[,1 bus aper turn eft,te id quærcre,vt probcs,iuram0gt;»2'’’ g ^ delataaChriftointerdicla non fiii(fe.Atquir'!hilrai'ceP|^f,^, nifi plane ftatueres,aducrfarios veile, ifta qnoquea ip -fla fuiffc. immojjifi, cum dicunt, Chriftum ’“ß'”^ y‘j A’“!^ mittere, ea iuramenta potifsimiim cos inteHexiflc '^^ '‘ .^^jlj^ inde id apcrtiiis docct conclufio ilia tua pag. »9« ^“^‘*, ^f,l(fi*' e^ iefum chriftum negare, ne coram magiftratu, ipft '«^^quot;^^ “g^^pf vef^ tern quam nouimuf,ita uerum e^l:,8i.c. Nam quid 'ifQjidfO' iUa, falfum eft,quàm aduerfarios tuos ita fentircAd ^^p^’gt;

J^Ecy^tijf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i§7.

Kï’ Præterea, fi quÏs ea legerit, quæ fcribis bac de re pag,i4i,vbi Mtum laboras, vt probcs,liccre magiftratui iuramenta deferre, ''(jueparendum effe, fi iubeat, vt iuretur, nihil dubitabit.quinid potifsimum agas, vt contrariani, quam effe pûtes, aduerfario-Wfententiam refellas. Verum, ex quibus ipforum verbis cam toUegifti? Numquid ex illis, quæ fcripta funt pag. 6’ ;' sic omtua 'Winimta Cbrijiiw ipÇeÇuis uetat, ne omnino iurent, 8(. aliis, quæ in earn-^fententiam paullo poft repetuntur f At qui, cum ipfi vniuer ’doquantur, nee aliis ferè verbis, quam iis ipfis, quæ Chriftus iixit, vtautur, debent quoque corum verba vniuersc, amp;nbsp;genera-^ accipi, nee aliter intclligi.atque Chrifti verba intelligantur. ''t(|uibus, etiamfi de priuatis tantum iuramentis eum agerc con-^Æmus .tarnen magnum inter ipfum ,8i Mofem ea in re difcri-•»mapparet, vt alibi fupra anobis oftenfum fuit, idque Racoui-

1 wfibusfacis eft. Numquid ex illis,quæ ibidem dieunt,Fincm om 1 ‘''scontrouerfiæ fub Lege inter Ifraelitas iuramentum fiiiffc, ex l lt;iwbusapparcre fortaffc quis dixcrit, eos veile diccrc,hoc fub E- .

| ’oumeffet * Ccrtè fententia illa ex epiftola ad Heb. defumpta Het, 1 »oiudcontrouerfias tantum refer tur.quccoram magiftratuin-| ''rpriuatosfunt.fedadomnes aliaspriuatas controuerfias,in | ’iuibus quiefcit altera pars, fi altera id, quod affirmât, aut negat* | «rtiurando interpofuG confirmet.Quin locus ipfeeius epiftolæ 1 ’quot;dicat.de plane voluntariis iuramentis præcipüè fententiam il-

!’maccipidebere, non autem ab alio dclatis. De Dei enimipfius Wiurando ibi agitur, quo fe Abrahamum multiplicaturum, amp;nbsp;Wicitaturficonfirmauit. cuius rei occafione dicitur. hominibus oiniiis coiitrouerfiæ finem ad rei confirmationemiufiurandum ’'^•Qiiamobrcm.quamuis concedatur,Racouicnfes voluiffc di-^'rejub Euangclio fententiam iftam non ampliùs locum habe-f^nwii tarnen iuramenta, quæ magiftratus deferat, tollentur. Sa bs«iim,fupcrque verum erit .non ampliùs omnis controuerfiæ Wiiufiurandum effe,ft omnia voluntaria iuramenta,quæin pfiuatiscontrouerftisadhiberifolent, interdira effe ftatuatur.

Sediam video, ex quibus aduerfariorum verbis te id colle-^ilîcjdiduvnsfts, quod ego illis atefalfo obiici,affirmo.Nempc

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aa, n çxiUi»

ex illis câdcfti pag. éi. E^Idnè iuramentorum forenßumlU^tKnßi(^(f^‘‘ tcrit, cum er ipf t iudicia,fcu lites indicibles pus interdid^fint,ut, SiC. Sic C' nim puto Icgcndum efle.non autem, interdiétb,iit, (SuC.qucinadino-dum editum cft. Hîcpnmùjn dico, hæc verbi ia interprat' da effe. acfi dicium fiulict, Et Canèipfonim etium foreniuimiu' ramentorum, SCc, Nihil enitn aliud diccre voluiffeRiCouicnlit

vidcntur,quain,etiamü vniuerfali Chri(ii,Sihcobimindi(oflt;r retiüa iuramenta non toUantur, quippe cum Cbrilhis, udcaius fententiarn lacobi verba hunt accommodanda, deprnwsfflt^' niëtisprorfus agere vidcatur, tarnen nihilomitwsipbsctdnd^' renübus inramentisnidlnm locum futurum,cum litespUshotd' j nihushodicfintinterdidix. Sedfac deinde,aduerfariostuosld’' ƒ niTe, omnia forenfia iuramenta a Chrifloinrerdidiafiiilfc.Dité 1 forenfium iuramentorum appeUatione eosnequaguamesi“^^' I ^enta intellexiffc, dequibus hodocoagimus. Agimusenit^^^ ƒ tis luramentis. qux magiUratus ad veritatem depreherdoKba ƒ . lu^riipfeiubet. At forenfia idaiuramenta ea fuut,‘ji^P^^’^^ 1 ccnant.fi quisa litigando abRincat. Sicenim ipfonimK^^o^‘^'^' / hurn verba démontrant. In litibusporró nullum fortafsisiufi^‘ ƒ randum omnino iurari magifiratus ipfe iubet. Altemtn^iiKt 1 ^^^^^^^^fterutriuspartiscommodaiiif^ / tadeferuntur. Quocirca fine vlla velmagitratus, relyentatd 1 tpfiusiniuriapars, cuius interet, vtiuretur, curare,‘^^''^''‘ï^‘'^' 1 P^^^^' ^^’■’Pf^lPji-’e enim beiie{icio,iurique fuo renundandip'-^' 1 ^^^^^^^^^^^^^' S‘’^^ögèaliudet,cummagitratusipf^^^^^r^'’' / ^^’^ nbsp;nbsp;^^‘^^^(^^ dicitur) iubet, vtiuramentnprxlietiir,fgt;^'’'' 1 samodum in criminibus euenirefolet,quo cafanófineipfiaf^ / gitratus, atqueadeo ipfius veritatis offcnfioneis, quimruredp 1 junus, a iurando abtincrepotet. neino enimiiirareiubemfiß^' 1 vel iam de re tetatus fueric,vel tetamrus fît. Quodfiqubid^ ƒ randum prxtare non vult, curetiamatctimoniodicendoi’'^ / abtinetc' Verumdeliuiufmodiiuramentis,vtdiâumel},l^^‘^ / uienfium verba nullo modp accipipolfunr, feddeiisfuntemiy' 1

'S‘ECV1^Jgt;^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igp.

iuramcnta deïcftantur.quæ magiftratus propter litigStium per-waciam deferre quodammodo compellitur. quæ etiam a Chri-ftointerdidafuiffe, affirmarc videntur. Suiit cniineiufmodiiu-nméta.fiquis penitius rcmintrofpcxcrit.voluiitaria, amp;nbsp;ad quæ prsftaiida.aut deferenda nihil,nifi priuatorum voluntas mouet. Quódfitarnen ex voluntariis necenaria aliquo modo herent, 8C magiftratus ipfe omnino iuberet.vt præftarentur.alioquin is,qui iwarciiollet, inhgni aliqua iniuria afheiendus effet,tune credide* Wego,chriftianum hominem iurarepolTe.nec multo aliter fen-ftre videntur ipfi Racouienfes loco prcdióio.lbi enim non ipfum Fh«atum,qui,magiftratu deferente, iuret, reprehendunt, aut damnant, fediplum magiftratum potiùs, qui nullam grauiorem ob fauftain,quant vt vel litigätibus morem gerat, vel fcipfuni a mo-Hialiberet, temere iuramcnta defert.

, 'aitacuidens,vt infam diluerc minime fit necefie, Dixerant ipfi. Qiriftum docuilte, non effe vindicandum vllo modo nec per fc, 1 quot;x per indices, cum tarnen inlege Mo fis vindiftalicitafuiffct,

1 'umpaguïg.his verbis complexus es,Mops uindi^am permittit,Chri-\ h««diftlt;iwnonperjwttit. Ex quo eolligis, ipfos affirmare , Chri-| ftumprohiberepublicamvindidam.ne hat a iudicc,amp; chriftum, 1 omnino nulla ratione ehe vindicanda a indicé mala,deccrnere.vc patet ex fine prædiftæ pag. 119.8lt; feq. initio, ex quibus locis nos

gt;pfa verba tua hïc defcripfimus. lam quata eft hæc calumnia,cum p^laologl cd. apertifsimum fit, ipfos de priuatis agere, quibus interdidum fu- nbsp;nbsp;I«ni,iM.

«TcaChrifto volunt,neue per fe ipfos,neue per indices fuas iniu-has vindicent ! quid enimhoc ad vindidâ publicam omnino tol-lendamt’ Nam quid vetat (vtalibiiamdifputatumanobis eft) quominusmagiftratus ex officio,addc vel alio quopiü,qui Chri-ftiverusdifcipulusnon fit, aceufante, in criminaanimaduertatt’ Hicenim non ipfimagiftratui,fed priuatis prpceptadantnr,quos per magiftratu fuas iniurias vlcifci poffe,Chrifto non réclamante,contendis, Racouienfes veró plane negant. Qiiid de ipfo ma-?,iftratuipfifcntiant, poftca videndum erit. nec, fi quid alibi di-wiit, quódipfi magiftratui, fi chriftianus effe velit, in malchcos - , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a a iq vindicate

vindicareoinnïno adimefevidcatur, propréVeac^ ^abes*“-’'’^ ca ipforum verba trahenda funt, qua: quàin longnsim tentia abfuut.

2. Verùm non Paris habuides, nifi aliain quöquc ‘ j^jdf. priori attexuifles, quæ multó etiam, quam dia, j^mpri' Obiicis enini eodcin tempore aduerfäriis tuiSjqn«^ jßbivo^ uatam vindidam concedere affirment. Nam quid a lu ^^^^^^^^ hint verba ma, cum,aduerfus illos difputans,ais/iaHuW^^^|^.^f femvindidanipriuatam concedere ^ Sedquomodö æ æ^ty rees aufus, cumipfi difertis verbisiftudipfiwn*’^g^’”’’‘’jgß(in illos dicentes facis f Sic enim in eorum fcripto Icgiwi a .^^^^ pag. éz.Oculum pro oculo,dentcm pro dente Mofes uindicemdutn o^ ’^^ per indices ,nulldm enim uindiUdm priudtdm upiudm prf[cri^lt;'^gt;^^ P ^ÿ Chrijlits dutem nindiUdm legdlcmreprimit ; amp;.C. Potcrantnt^h^jj negare, aMofepriuatam vindidam concedi,cumnoni verbisexprefferint, fed etiammanifeftè vrferint,atque |„ derint ^ Adhunc enim modum ratiocinantur.

in Lege priuatam vindidam prpferibit.aut permittit,i» r. ^ dices tantûm. At Chriftus legalem vindidam repnimf' ^.^j^. Chriftus ne per indices quidem vindida a fuis expeti vu ' uj que apparet, quid fibi voluerint,cum antca dixeriint, ’” 7 ^ fis vindidam licitamfuiffe, vndeeoscalumniandi oCC«* ,j arripuifti. Non enim priuatam, fed per indices «petWquot;*;.^ dam mtellcxernnr. Apparet etiam, quid ea ipforumvetW . ficent, Chriftum vindidam legalemreprimere, quartiHad t riorem calumniam ffruendain anfam præbuerunt. Nequ^ ,^^ji fimpliciter, amp;nbsp;abfolutè legalem vindidam, fedquatcnosp'™quot;‘ mfi earn quærerepoterant, a Chrifto reprimidicerevolut' ^.^ Cæterûm, quodaiunt, Mofemnufquam vllam priuatamvin^.^ dam permififfe, ita interpretandum eft, vt amp;nbsp;de proprio *'® j da cornin verba accipiamus,cnm poft accepta iiiiui iam 2l)‘]'^^| temporis fpatium elapfum eft,amp; ad cos tantum non viciiez*’ qui ex codent populo erant, id pertinere inteUigamus. .

i. Indodifsimum in ipfo pag. 2?î. initio vocas Racouicnn feriptorê, qui prcceptum, fine adbortationëillam Chrifti»*'^^ uerfariQ noftro rcconciljemur,cum dufdem précepte de da?^

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ Squot;Ecrl^Tgt;^gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tpr»

etiam paBio ei,qui nofträ tunicam aecipçre velit.hoc modo co«-wiixerit.inquiens, Chriftum non folùm fuaderc, vt cum aduer-wio reconciliemur, fed etiam ei,cui nihildebeamus.omnia uo-ftrarelinquamus potiiis, quàm iudicio cum eo experiamur. Ais «nim, Chrifti monitionem de dando pallio ad dilutes pprtinere, qui. fi quis pauper ab eis tunicam petat.pallium quoque däre de-tent potius,quam propter non data tunicam coram Deo indice turn paupere contendere, quod nihil cum inpnitioiic de fe aduer wioreconciliando commune habet, qua? ad eum pertinet. qui fonuiciatus fuerat proximo Rio. Non laborabo, vc, etiamh hie 'fcrbomm Chrifti fenfus eflet ,eoniungi tarnen duas hafee moni-tioiics potuilfe.oftendam.fcd tantum prêter ea,que fupra dHRu^ *Jtafunt, cum oftenfum eft, te pefsime monitionem illam de pab I'o6ndo interpretari,ncc tibi ipfi ea in r.e vUaratione conftarc» ^frbatua,quorum priùs métionem non fcceram,aÇeram,in quip p^ffologuv’ Je* “«steipfiimrefellens aduerfanoru interpretationem aperte con fp^jt^ rffeilem Was. Eafuntadfinempag. 14S. vbi, cum dixiifes, ft quis bona AduerfArior u/m Mrarapiat, eiqiie rapinæ magiftratus confentiat, nihil nobis fententiAm £o^ ‘^perciTc,!! noftrarecuperate velimus, quàm inuaforem inuade-r pfinAt, ■'fgt;noftraquercpcicre,oculumpro oculo, Slt;c. illico addis, Atfar ‘quot;‘5lt;JJct«m (jieitheji« Chrifti(^,ut pAÜiß, qued rAptum eH AddAf etiAm tunicAm, ?•“»« hoc fAciAf,çr priuAtA AuthoritAte per urn tuA repetds. Vides,te hip MonitionemChrifti de paUiodado ad eum, cui propria bona «b Pgt;3ntur,rcferre,id eft ad eum,qui nihil vUo iure debeat,vt aduer-^äfiituifaciüt,nonautemaddiuitem,aquopauperpetat,quidi' “ino iure petenti dare cogitur,Et tarnen in initio pag. n4. ftoli-lt;lutn corum feriptoré appellate non dubitas. velpotiuseius fto-

Witatem admirari,quia fcilicet dixerit, iftum.aquo eft, qui tuni- ^AUolog^eon-lt;ainacciperevelit,nihilillidebete. 2. Nihil autemdico,quod fidentiA. icviptoremiftumcalumniaris, cum ais, iplumputarc, iftas duas PAlA;ologw cd-•I'oiiitioiies de cadem re loqui, Slt; vnam efte legem. Nam vnuf-H«ifque per fe id facile animaduertet.

Pcrgisautem.amp; pag. 135- in vndccima, quam aduer farioruni bcis,obieftione cos affirmantes inducis,non liccre per iufturan -^umeoramindicéfuabonatecuperare. Hæc(quidquidilli hac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■

Octefentiant) manifcftacalqmuia Çeufei)da clbcinn ill corn fcri- ” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-•

ptoidnufquamlcgatur/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Rurfus ‘«’niiv

XVI, Rurfus pag.1^4. obiedionem decimänonam adiicrfan formans, eos affirmantes facis, proptercanoiipoflequctnP magiftratum fimuI.SC Dei filium effe.quód rnagiftratus.oc ^^^ amicos.SC inimicós,neutros diligat,cumDci filw^*^’?’*'! fiii Pal£ologi cd- que. Hæc quoque calumnia centenda eft. Nuiquamenim ’ lumnia. corum fcripto aduerfarii dicfit, prefer tim veró eo inloco, q ex ferieiftarumiquasiUis tribuis.obicflionuinperfpi^^^“® ^j^' intelligere. Is eft a fine pag. 66. vfque ad prindpium P’^’^’^jji femper depriuatis,quidfaceredebeat, vtfint filii Dei,numfl .^^ de magiftratus officio eft fcrmo.necporróinagifti'^tusv p fit mentio, nifi quatenus , priuato homini fepcr magiiti'‘'’t^ ■(,, gt;nbsp;cifci non licere, affirmatur. Nee fanè vel de magiftratuso vel de magiftratu gerendo, an videlicet homini lt;^hrifoano^ gercre liceat, ne verbum quidem in eorum fcripto habet» finem pag. 71^ vbi demumhis de rebus difputatio incipit' ^^^

XVII. Dixerant aduerfarii, cum, qui feperiudicesvlcilüt“ habiturum mercedem illam centupli in cælis üs repofio.^^^^ fcricordes,amp;benigni fucrint, cfiilli talioncmhïcpcriu '^‘ tortam antepofuerir.Nam neebinam fanè mercedem y^ßirt' teft. Hictu pag. 258.eos acriterreprehendis, amp;ais,''quot;'^ jji dunt tam phändtica didd i Deinde, vt oftendas, homiliesP’^’j^^uur vnam mercedem habere pofrc,primùni ais,cum,quioratgt;e fynam facit, Sc iciuilat eo modo.quo debet,habiturumne cedes, vnam orationis.alteram ieiunii,tertiam elecuwfy*’’^m^j Pdlaologut wc nihil ineptius dici poterat, cum de merccdeduplictq''^'” Jr ptut. nbsp;nbsp;nbsp;eiufdemque rei caufta quis accepturus fit, m,anifeftèag3m ' ju

tarnen rurfus infra ad idem cöfirmädum ais, nos tot mer cælo paratas habituros,qiiot in nobis criint virtuKspro nemhabentes a Deo. Scd hie deinde aliud cxcmpIumW « ^ bi pro eodem opcre duplicem mcrccdcm,prclcntcin, ä j^iU accipi, te demonftrare pofte confidis. amp;nbsp;i^omplurapoi ^^^n, congeris, vt probes,duasiftasmercedesdari. ^‘^‘^9“?-’'%aii' dem h»c omnia rquot; Nam certè nihil omnino ad rem doquidemin aduerfariorummcnrepercipienda,ctf^3ni p^^i^ Pdl£ologut hal tisdilucidcexplicant, mirabilitercshalllucinatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rj

’duerfentur adeó, vt quemadmodum ibidem ipfe adiicit, fi quis ’elit vnum amare.ncccffc fit,vt alterum odio habeat.quales hint Öeus,8( Mammona. de quibus, concludens, ibidem ait, Non pote-(^isDcaferuire, C' Md»imo«lt;c. Hanc, quam diximus , Racouienfium mentem ipfe fortaffe tandem aliquo modo fentiens, pag. 261.0-f endcre conaris, ei, qui fe ipfe non vlcifcatur, fed ad magiftra-hminiurias fuas deferat, mercedem apud ipfum Deum repofi-hmeffe.propterea quia ea in re Dei vicariü magiftratum,^ por tdipfum Deum veneretur. Nam Jblcini« (inquis) dUociui huddre cos, ^ni ojfen/ï À no^ris mMeipijs, non cos ipjl pulfMt,fed nobts corum dommis pul-Mosdeferunt. Sed vt cæteramulta omittam, quæ hoc loco ti-birefponderi polTent,dico,oportuiffe te,cum hæc fcriberes,me-gt;uiniiïc, Deum non modó non veile, vt quis per fe iniurias fuas vlcilcatur, fed nee etiam vt ad ipfum earum vkifcendarum gratia accedat , nedum ad ipfius quofcumque vicarios. Vult enim

(ipfo Chriftotefte, aemonitore) vtprolis,quinosmaximis MdfiE ^ 44« iniuriis affecerint, amp;nbsp;afficere pergant, fe oremus, non autem a-pud fe, nos vlcifcendi cauffa, expoftulemus. Qua de re mox vi-b b dendum

194» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. • 'draP'’' dendum crir. Hue acccdit,quód non femper is,tjni adit, vt fuasiniurias vindicet, ciufmodieft, । Liun^ modum alioqui fibi futurum putet,fi ipfeper fe casvld nbsp;nbsp;^ ita, cum alia ratione fibi optime profpicere polïet, '’’^§Lj„t3t, tarnen adeat.a feque per fcipfum vlcifcendo luafpontca nbsp;nbsp;j, Immo paucifsiini erunt, ex iis, quibus per te ad n^g'^jj quiJ cederc licebit,qui idcirco magiftratus opemnonimploie vel feipfos vindicandiipfi vires non habeant,vel,ft id^d* ^j,

Mt IllVVillIllUUUIIl puiljliuuuill JU IIUI lUlUI UIU w» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .»fP

re nul la prorfus ilbs pro adito magilhatu merccsdebcriP ^^^ cum,non vtDeum mmagifTratu, (lucctiamipUnnmag''’^^ venerarentur, fed vt propriæ libidini fatisfacerent, «'” ^( que fuis côfulerent, ad magiftratum iniurias vcróillisapudipfumDeummercesex ipfiuspromino ^ ^ qui non folùm per feipfos, fed ne per magiftratum qu’^^^jii/ tarnenaltcrutrum commode facere posent, acceptarumi^ arum peenas repetierunt, arqucitadcbitoribusfuisownt^^^^lj turn ex animo condonarunt, ac remiferunt, vt Dcus'J‘’^ . ^^ M4tb. 6.14, vult, fi nobis quoque ab ipfo omnia débita noftra ^''^’’'^jfii , remitti velimus, 8c fic corpora noftra propter pec^t’ .^ obnoxia ab interitu, ac corruptione vindicari, Sé beau'® talitate donari.qua nuUa smplior merççsneçogitari*!®®®*

Scribis pag. ï6ï, in Racouicnfium fcripto connncn,M0 obfcruantibus legcm Dei proponere mercedemterrain næam. quod non vno modo, falfiim elfe, demonftrarcco® . Sé ex parte demonftras, fed fine vlla caufta. Nequeenim id ^^ pto Racouicnfium continetur.Itaquehacin re,fi minus calu’’'’'^ am, at certè lapfum tuum infignem animaduerterelicet. R^I^, jpforum fcriptum, vt vnà cum fcriptis tins cditum cftSimf' rifsima loqui comperies. Immo ibi pag. 6;, Sé 7-. terrain0^quot;,'. an poftefsionem Dei populi fub Lege fuifte,fcriptum iniicnW'' li a Deo traditam, non autem mercedem. Mercedem vcrui'j' jpfam Cbananæam terrain, fed terrenas benedidioncsapud'”'' fern Legern feruantibus vbique promiftas fuifte, exiiSjquSf^s ^S, fenpta funt, manifeftó deprebendes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

•S'E c rK Ti^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^^^

gt; Scdiamdercprchenfionc quadamtuavidédum cfl^quæ ma- XIX, Ani laue momenti ccnfer i debet. Tui enim aduerfarii, vt pro-brent.iwii liccre homini chriftiano per magiftratum fuarum in-iuriarum vindidam expetere, pag. 70. hoc etiam argumento vh fucrant, quod ne per Deum quidem ipfum earn expetere liceret. ' idque ex co eóftare putabant,quód quilibet Chriftianus pro iis, aquibus iniuria afficitur, Deum orarc debet. Hoc tu reprehen dis, tamquam non rede conclufum, vtque id pcrfuadeas,duo fads. Primùmexcmplis.tchimoniifquc ex facris litteris prolatis, oftcudere conaris, hominem pium amp;nbsp;chriftianum poffe a Deo ''indidam acceptarum iniuriarum poftulare. Deinde aduerfa-liorum rationem,qua contr arium demonftrari poffe fperant,to lis viribus conueUcre nitcris.

«pod narratur in Apocalyps de animabus illisinterfcdorum Apoc,6,i», propter fermonem Dei, qua; clamabant voce magna, dicentes, �(«o domine pfidiw Oquot; uerm non iudicoi, ?:r uijtdica^ fdnguinem nojirum ^lt;ijs, cluihibitdnt ïn terrd i Verùm quis tam cæcus eft.vt non vidc-^beoinloco profopopceiamefle, induciq; in vifione illa animas gt;ftis ad cum modum clamantes, vt fignificetur, Deum non obli-Aci afHictionum fuorum, Si quamuis diu expedfet, amp;nbsp;vindidla ’oiiocëtisfanguinis ab huius mundi principibus fufi multum dif frrat,tarnen aliquâdo futurum, vt méritas peenas de illis fumat i Aiinonlegimus, Deum dixide Caino, fanguinemfratris eius A- Gen. 4.10, l’chsadfeclamarc;’ Quidhocaliud eft, quamCainum propter ^fuinfraternum fanguinem dignum fuiffc,qui a Deo puniretur, idquee Dei memoria nequaquam excidifTe« Vide Heb. u. ƒ 4, Si lt;3p.i2.^24.Sedaddis,fcriptumencdciproChrifto,quódtra- t. Pet.2.23. toet, feu committcret7iÜ£KA'Kt(o-ip,ideft vindictamei, quiiuftè ludicat. Nonita fcriptumcft,Palæologe. Non eft enim apud

Petrum verbumltóïKA'KHo-f/j, vt tu (ne quidgrauius dicam) ni- Pdlteologicon'‘ Asconfidenteraffirmas. Sedferiptum eft ibi, 'na.^iJ^t/'on«KlaK^I fidentid, Wi /iKûüMs.Nam h dicas,aliquid omnino fubaudiendum effc,nec Audfubaudiri poffe, nifi 'Tiw £it(/'iKHo-ip, Primùm dico, te debuid feriptafuerc, no autem verbum iUiid de tuo

‘i«rc,Slt; ita addere,Yt uenio futurus fit,qui,h tibi fidem adhibe-bb i) at, non

^9^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ '^^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;',fl

at, non omnino fit Crcdituriis.ita plane fcriptum efre.pfæ’^'^î' cum poft verbum EKeAzKHo-»^ ftatimfubjuiigas,dfbcwwfTj quafi nil inquirendumprjeterea relinquatur, nifi,qw^*, u Ih Ahhit/î apud Petrum fignificct,amp;de qua vindiÄaapofto*^ quatur. Deinde nego, ncceftc elle verbum illud fubaudirc-^ . ctfi nonnulli ex interprctibus latinis id fubaudiendumpuW^J alii fuerunt,qui aliter çxiftimarût(amp; redè quidem iudido'”^^ SC locum ita conuerterunt,Caufdm uiro comcnidbd(,Sic. fw«»*^ jp ftellio fecit, Sed rem iuftè iudiedturo committebdt. Et fanè ex vu '^ lis, tS K^lvovh /iKcuw,, id eft luftè iudicanti, fatis apparet, y^j^ dicerc volui (Tc, non quidem Chriftum a Deo petiilTe, vt k fceretur(quod tarnen tibi apertum efte videtur)fed WP“^^^^ cauffe cognitionem, atque indicium Deo reliquifTe.acp^'^ .(( fe. Hanc enim vim verbum TTafa^/i/'M/jK habere polie . 0f'^, (opinor)quiignoret.id quod etiam ex locis illis «’telfó’P J Rom. i, 24,26, amp;nbsp;28. in quibus omnibus Caftcllio vcrbi'quot;^.jjj, J^Milj Permifit interpretatuseft, aucrorem imitatus dlt;^ |,jj, marumillarum annotationum, quæ in Vatabli(vt yo^ota* is Icguntur, qui adprimum ex prædidis tribus locis »^^.j^iti uit, ldeß:permifitiUoscupiditdtibt(icordium,8Cc. Quocirca^,'^^j^,^,^ bi darctur, omnino in Petri verbis liibaudicndum C^^LncH tripMQii tarnen aliud intelligi necefte clTct.quàm rafte, vt feipfum aliqua ratione vlcifceretiir’, fed vindieÖ ^ pcrmififlc,id cft illi curam reliquifte vlcifccndorum arljg ^^^j, le, ft quidem dignos,in quos vindicaretur. illosittdgt;c« '■■;-;'■ bi id, quod Dei proprium crat arrogafle. Mirificèaute p Petri locum illuftrat id, quod fcriptum ^^^P^^^^’-^Lcff^' tileifentes,dileéli, fed ddte le)cum ir^e.Scriptum eß enim, Uibiut^ j j’iijjn, tribudm, dicit Dondnus, Vbi perfpicuum cft, Paulummln ^^^^^j. telligcre, quam neminem ftbi arrogare dcberc,vt q**^®'^ jJiiii' cifcatur.id enim Dei ipftus proprium elle, nonautem, t 5 ^ji elleDeum.vt ipfe vlcifci vclit.Nam quomodo a^S°“5® Qui^ eo, quod ftatim addit » SiigUureßunct inimictts/^jgis''quot; cJiim commune habet hoc cum illot' Imrno vero, qæ nbsp;nbsp;» ^yii

didç defidcrio,acpctitioni aduerfari poteft,quàm oeuf lu datio î’ Quidporro magis abfurdü,aut potiùsiinpowPjiJjîjiA

Shnftum, qui pro fuis inter fedoribus pattern or abat, vtiUis LMc.îj.34. 'ÿ'ofccrct,eumdcm ab codem petüffe vt in iftos ipfos,aut eorum

''fniles vindicaret nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

Sedquiddicemus, quod ad hanevindidarpetitionem illa ip-■'usChrifti verba trahis , üoUteputlt;ire,lt;iuitiegoeiccufMurMÇunuosa- lob. 3.45. Mfdtron. eft ^«i Accu^mi uos,]:Aoyfcs,in c^uo nosfjperdtis. Si. item jllaï'Ett’ Lnc. 9. y. ‘’ifulHcrcm cfaiblisuejirisexcutitein tejimoniumfttper iüos. Si denique

*“’ • ^goH^imoniu/mferbibeo deillo,(^u(gt;doferAeiusmdlci[uitt. Quaris ^°®-'7-7‘ f''ini quonamtendant ifta,amp; aliaeiufmodi,nifihuc,Chrirtum,6c

3poftolos futures telles cor5 Deo contra ludeos violatoresLe-gis. Deus bone quid monftri hoc eft f* Primùm enim quid (oble-Oro) commune habet,quod Chriftus,8lt; apoftoli futuri fuu telles foramDeo contra ludæos violatores Legis cum petitione vin-

i ^id«aDco iniuriarum ab hominibus acceptarum t’ Annonpo-''ft quis de altcrius in fc iniuriis teftari coram indice,qui rei veri-*’tcm vel ipfenolTe, vel ahis eóftare omnino vclit,amp; tarnen non

1 Mo ab ipfo iudice vindida nó pollulare, verum etiam veniam 1 froco, qui fc iniuria affecic,pcterc» Scd quid dico ^ quafi vero is, 1 ‘l’‘i violatarumlegi'i aduerfus quempiam tehimoniu fcrat,conti-1 '’nèdefuis iniurjis tclletur,amp; no infinitis ahis modis violari pof-1 *'’'tlcgcscitraipfius teftimoniumeadc refcrentis iniuriam. Vt 1 S“idcmhm contigerat, vbi ludæi fexcentis prpterea modis leges 1 ^winasviolauer^citraChrilli ipfius,amp;apollolorum priuatam 1 quot;liuriam. dcquibus omnibus hïc agi Chrilli verba fatis demon-1 ^t,qui vniuersê de malis ipforum operibus loquitur. Deinde I ‘pïratione (rogo) ex Chrilli verbis eolligi vis, ipfum futurum 1 ‘fHemcoramDeo aduerfusludæos, cum, quod attinet ad prio-1 ’■finex duobus locis, in quibus de feipfo verba facit, dicat.U non 1 ^cufareillos,fedMofemeffe,qui cos aceufett’ Certèhinc poti-1 ^scoutrariüeolligi debet.Namqui,cum tarnen pofsit,non accu 1 ’^t.liaudverifimilc ell.in ca ipfa aceufatione cum teile futurum, 1 prsfertimfua fpontc,quemadmodum illa vindiere petitio omni-1 ^orequirit. lam vero,quid de altcro loco dicemus, vbi de feipfo 1 '-lirilius loquitur:' Ait Çhriilus,fe tcllimonium pcrhiberc,id eft 1 ^fftatum, amp;nbsp;planum facere, mundi opera effe mala. quid hoc ad 1 rotiheandumfuo tempore coram Deo de malis ipfius mundi 0-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b b iq peribus ♦

bebo, verbo futuri temporis, vttu (nequidiniquiusdetect“' am) fortaffe memoria lapfus fcripfihi, fed, Tcihmoniumpn'i' beo,tempore præfente. Quid ctiam (quæfo) ad teftimonin® t rédum ab apoftolis coram Deo contra ludxos violatoresw? pertinerc poteft, quód illi iufsi fuiffent, fi qui ipfosEuangdi“ prædicantes recipercnoluificnt,ex eorum vrbedücedcntfSiP“^ uerem etiam,qui ipforum pedibus adhæfiflet,in teftimonin®^ iierfus illos excutereï' Ncque enim hoc facientes,fe aliquidtt turos contra eos coram Deo, fignificaturierantapoftoli,'‘ perte conteftaturi,fe nihil prorfus cum illis cömune inpo*“ habituros,tamquam indignis, qui diuinorum miniftroruR

les ipfi erant, vel vmbrain quidem amplius afpicercnt. ^^^ At podi'emó.tamquam ad facram (opinor) andwraw-^ cum illum confugifti,vbi ait Chriftiis.Deum fine dubio vlturumeledos luos,qui ad ipfum die,ac node damant, yi^^jj cniin,ex hoc fatis aperte colligi polfe. Dei elcdos afsidu^gt;

petere, vt vlcifci iniurias velir, quas a malishominib'^' |j, dem accipuit. Verùm non fic res fe habet. Non eniœlt;^^ y^j, di adDeum, vt puniat eos, qui ipfos lædunt, atqueopfj^jj^ fed tantummodo, vt ipfos ab illis liberet, actueatur.ff^“ jj, fine vllis infligcndis panis fieri poteft, amp;nbsp;fæpifsime f*®?njyiii Hoc fibi voluerunt apoftoli,cum vno confenfu voccw^ -fuftulerunt, cuinque funt precati, vt in minas intueretutf . qui ipfos terri tabant, amp;nbsp;tamquä ii,qui principes in duitatt , ipfos afdigcndi potefratem habebant. id quod déclarant H ^^ tia verba, Ef da ferait tuii cum omni fiducie ( vel potius hbi^ 'jj^ uerbum tuum. Nec vero, quia Chriftus dicat, Deum vl^^jy^ fuos eledos, propterea concludendum eir, dedos (vttii ris)ad Deum clamaiïc pro vindid?a,PotefteniniDcusplf re,quàm ipfi petant, 110 quia id ipfi vel dcfiderarcquid«®\jj|^ fed quia fic impii,qui eos vexabant,amp; affligebant, comcn j, amp;nbsp;vt ipfe Deus,quantopcrcfuorum opprefsionem aboni^^^^^ fo(q; caros habeat,omnibus demonftret.Sedtufcilicet^^ .^, tibi laborandum effet,imprudenteinledorcminterimdtö; dum ipfius Chrifti verba récitas,cum illis admifecs de t»* p^.J

nota,qua a ceteris intemofeantur, adhibîtâ) duo îlla verba,Pro vindida. Itaque, dummodo, quod quæris, quacumque tandem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-,

putas. Quid, quod verbum IkJ^ihew, 8lt; tHtZ'iRHcr/s apud græcos.fi- ft^ ‘f^^^ tutetiam apud latinos Vindico, amp;nbsp;Vindida baud rard nihil ali- fu^npit.

I'd, quamdefenfionem, autlibcrationem declarant ♦ Vidua ilia L#f«»8.j, äChrifto ibidem paullo ante induda iudici illi ncquain dicebat» ’V'ljus-o/i ^i it^'o T»avTilt;/'/«ou p.8,id eft Deféde,feu Libera me ab ad* ''edario meo. Et index fecumipfe, ERtPiKMo-wdcuTii, id eft Defen-* dîin,feuLiberaboipfam. Vbietiamanimaduertendum eft, quo fenfu verbumîRcPiKîîp hîc feriptum fuit, codem prorfus nomen 'ii/'wi/j paullo poft in verbis, de quibus quærimus, feriptum ^iffe. quandoquidem adparabolamiftamviduæ, 5lt; indicisea dauifeftarnhabcntrelationem. Atque hare fatis efle pofluntad P''iorem tuæ reprehenfionis partent refutandam.

1 Nsimus, vtrùmhæc duo inter fe répugnent, Orare Deumpro 1 quot;quot;niicis,amp; Petere a Deo vindidam contra inimicos,vt a te pag. I '^^'ipfa quaeftio exponitur, conftituendum ante omnia videtur, | ^idvtrumque fignificet. Et pofterius fanè fatis apertfi eft.Nam 1 ‘ftercaDeo vindidam contra inimicos,nihil aliud efle affirma-| ftpofTumus,quant Rogare Deunt,vt velit iniurias,quas a noftris | P'iinicis acccpimus,vlcifci,id eft inimicos noftros pro grauitate | 'niuriarum,quibusnos afFccerunt,punirc.amp; fimul,fi opus fuerit, , 1 nosabiUis alTerere, atque defenderc. Atque hoc idem te intelli-■ | 8ftc. potifsimamque huius precationis partent in eo ftatuere, vt i 1 Deusinimicos noftros vlcifcatur, fuperiora exempla einfee rei ; 1 bteredebas ) atein medium allataperfpicuê docent. Inpriore , | cliquaobfcuvitas videtur inefle. Multa enim orare Deunt poffu* , | iiiuspro aliquo. na amp;bona multa funt, quibus indigcre quis po-, 1 trft. Verumtamen, cum vniuerse, amp;nbsp;indiftindè dicatur , Orare

| Deumpro mimicis, confentaneunt efle videtur,vt iftud idem fit, , | ’efidiflumeffet, Orare Deunt, vtinimicis noftris eaontniabo^ ; lïlargiri velit,quibus illi opus habent.Hoc co potifsimùm dico, ;, quód tu, quantum ex verbis tuis eolligi poteft,prcces pro inimi-

200. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^oc(an'lt; tis fit Deum precarJ, vt illis parcat. QM^nifl“^‘*^Ljvldllt;^ eftjVt apparcatjion pofie a Deo peti'.vt inimicosno qnclÜ'’'^ tur, tarnen quia tu (vt poftea planum fiet) irtf/^po'L ^dgt;7 nonpcrfittis,amp;, cum dc vindilt;fta Contra inimicos^ .^ Jj^viH' agcrc dcbercsgt;de co,cuius gratia hac de te ‘1“.jutff-?*' didaper magiftratum expetenda læpiüsagis.S«*^^^ faultily orum argument, quod difibluendum fufeepift^j “* (nefcio quoniodo) pertranfis, ne incautus, ä in . c‘ j-jÿƒ minime verfatus lector a te circumueniri vlla ’'3*^*?*^f monendum cum eflc cenfinmus, Orate Deiuupt® etiam complcdi,quàm Deum rogare,vt illis P‘*'^P^‘ enim fimul comprehêdit bonorum omnium, quibusi ijj vt Deus ca illis latgiri velit. qucmadmoduni.vtnobisc caremus, largiatur, aut petimus, aut Cettè dcfidetainus- nbsp;nbsp;^^ | nos ipfi inimicis noftris belle facete debemus, non mo ^jj ccre,cur non fimilitcr.fi Deus pro illis orandusnobisc .^^j? gate debemus', vt non modó illis parcat, fed etijmi'’^’'LpiU Cum igienr Orate Deum pro inimicis.petitionéptöif j-^jgrillon veniæ fantiim eorum,quæ in nos inluftèadmiK’’“ / jj^ Ilium quoque bonorum compledatur, Petere autem j^jß aDeo contrainimicos, pctitioncmaDcoipfotunip , ^^ pro iniuriis,quas nobis feccrunt.potifsimùnicôpren® ‘ ita ftolidus futurus efr.qui hæc duo inter fe tcp«gn3nt*^’quot;^i/ contraria clTc non animadaertat.amp;.cum

cis Deum oremus, præceperit, nobis, fi Clirifto obedie ‘ |^ vclimus,vindidam a Deo contra inimicos nequacjiismff • cere,non plane intelligat ;' Attamen videamus, bus, quibufue argumentis, ea contraria non elfe, deinoiun pofie, fperadi.

Primum multa exempla affers alioru Chrifti p'^i'^F^'',,), quæ cum quibufdam aliis,quæ vel wfe fecit.vcl fieri iufflt»'“ j poftoli ipfius fecetunt, vel fieri iulletiint, pngnare vidci^ ’ lis effe contraria, amp;nbsp;tarnen non fuut. amp;nbsp;ais, qua tarioncinU ciliantur, cadem hæc Conciliari pofie. Scdinterimiftorum ciliandi rationem non cxplicas,ncdum vt codem modo«^ que conciliari pofie doccas.Sc idcirco infirmifsimuin, ^1^

dixiffijeddis. Nihil cnimreinanctamplius, nifimultaeffe, qu» contraria Ghrifli præceptis effe videntur, ^ tarnen non funt. id quod per fc nullam vim habet, alioquin hac ratione condudcre.» tur,nihilinucniri polTc »qnodChriftipræceptisaduerfetur. amp;nbsp;itaquidqui'd vnicuique libérer,id omne citra Chrifti præcepto-rum eötemptionem fieri etiam pofTet. Nec veto eft,quod dicas, teifta, qua? pro cxemplis attuhlti, conciliandi modum ideo nec explicalTc, nec ad ea, de quibus quæritur.concilianda accommo dalTc, quia id per fe omnibus fit manifeftum. Nam, vt ftatim ogt;‘ ltendain(quamquamhoc labore lupcriedcre meritô pofiem) nihil his cum illis comune eft, emippe quod ilia neinfpeciemqui-dcmfibiaducvfcntur.

1 Ante omnia afters exemplum illud,Quód Chriftus,qui pre- j^^^ff/j. j, «. tepcrat, tie quis inimico fuo diceret Fatue , ipfe inimicis fuis di- ,^_ ,7. wCæci.amp;ftulti. Hicprimuminfignis eft aftutiatua, qui, cum p4æol.4jl«tw.

i Chriftusineo prxeepto dando nullam, nec taciturn, nec apcr-1 hin, mimici noftri mentionem feciftet,tu tarnen eum de inimico 1 loquëtem facias, nimirum vt cxcplum facilius ad id,de quo quç-1 fitur, accómodes, amp;nbsp;quod tibi de perfonarum diuerfttate obii-1 dpoftemetuis, aliqua ex parte declines.Sedfruftra omnino, aut I wte fine vlla necefsitate id facis. Etenim, quamuis tibi conce-I ^3tur, nullam me effe perfonarum diuer fitatem, tarnen alia: di-1 «erfitatesfunt, qux, ifta duo inter fe minime pugnare , demon-1 fttant. Sedeft tarnen fimulipfa perfonaramdiuerfttas. Chrifti 1 f'hmpræceptum de fratv e loquitur, vt ex antecedentibus patet.

l quemadmodumcxrationibus,quas,cur ipfi inimicidiligédifint, 1 poftmodum affert,pcrfpicuum efte poteft. Sedfac (vt dixi) nul-\ hnaprorfus effe perfonarum diuerntatem. An non in co diuer-1 htas eft, quodprtveeptum de iis conuicüs agit gt;nbsp;qux præ ira, aut l '^ilo in alterumiaciutur,vt antecedentia omnia docent, fadum.

'1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CC faLms

falutis defiderJo profcArum cft, adeó vt, non conuiciatus fuito fedacriter rcprchcndiffe, Chriliusdicendusfit ^ NonacinW; quôdpræccptumdeFatui, feu Stulti appellationetemcrc alten tributa accipicnduin eft, fadum autenïnihil prorfus tcmcritit^ habuit, fed ôC fuo tempore, Slt; meritifsimó Chriftus ScribasA Pharifeos amp;nbsp;ftultos,8lt; cæcos appcllauit f Nam.detemereco»' uiciante, Chriftum, cumpræceptum illud dedit, locutumfui^ cumfermonis ftruftura, tuin ratio apertededarat. Cunieitquot;'’ antea præceperit, ne quis fratri fuo reinereiralcatur (ficcnin’quot;’ omnibus grecis codicibus,8lt; in Syriaca interprctationtlcgiw SC ftatim deinde præcepta addiderit,ne cidem quis Raca,aut tue dicat, apparet aduerbium Temere ^tto xoiva vbiquercpet‘‘ dum effe.Quod fi minus hoc admittatur,ratio tarnen tacite audiendum elfe docet. Nam,fi,vt quis inirafcendo fr^^P^jL quat, requiritur, vttemereidfaciat.certèidcm requiren^,ff^ elfe omnino videtur in ipfo fatuo appellando, quod etiain ^^ iram fieri poteft. Non enim, de publico tantumcontd^^^^ji Chriftum, apparet, quodgrauius quidpiam, quamir^to' ^.^.^ pofsit, fed ipfiiis verba eiufmodi funt, vt illud 9“°*}'*^^° „ffa/ um comprehendant, quod, nemine præfente, aut (a^quot;^^’ (.jpB trem iaciatur. lam veró qiiomodo conciIiationesiftï$P ,L iftius,amp; fadfi Chrifti ad ea, de quibiis quærimusiacconaw^^ffj,, vmquam, vbi de iifdem perfonis, iifdeinque rebus, ^ -^^jisi bique rationeagiturï'Id quod SC per fepatet abunde, quæ deinceps dicentur, apertius fiet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ju*

Kdttt. f. 47. geel addis, Chriftum dixiflc,SaIiitateinimicosƒ« '^j^jjjiK L«c.to. 4. meneumdemdixifte,Neminemperviamfalutaueritis, jj, », lob, -^^ w, Dem eius apoftolum addidifte, Et,fi falutaiieritis,pai ^pf^ tis pcccatorum,quç illi admiferunt.Hoc,PalfoIoge,ni ’i ^ facit,cum pneceptiones illæ de non falutando minime a^^ ^^^^^j cos non falutandos pertineant, neq; ad id non facienaun »^^ antea iuflum fuerat, vllo modo fpedarc poffe viacantur^ujiic ftoli,qui vnà cum ceteris iufsi fuerat inimicos f^ltitatc,»^)^ j^ni rei contrarium facere videri poterant.fi,ne a cœpto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it

Euangeliumprædicatumibant, aliquarationcauoca ^^^^^j^ (ouc retardarentur, neminem inter cundura/iucamR^^^iiii

niihicunl falutäuiffent. Non enim propten odium aliquod, quo præceptum illud falutädi etiam inimicos refpicere certum crat, abiis,qui ipfis obuiamfiebant, falutandis abftinuiffent. Ex quo ftiamapparet, inimicorum falutationem,quam pr»ccpit Chri-ftus,nó cxternam,8lt; qualis ea erat, quam poftea euntibuS annun-datum Dei regnum interdixit, aquaerga amicifsimosipfos in-terdum, cum aliud fcilicet agendum eft, fine vlla culpa abftinerc poffumus, fed interiorem falutationem effe. Huc accedit, quod fatis apparct, verba illa, Newmcm per uiAmfalut Merits, figuratum SC prouerbialcm loquendi modum continere, quafi dixiffet Chri-ftus,Hoc vnum agite, vt redla ad Euangelium prædicandum ea-tis. Videx,Reg.4. ^29. amp;nbsp;que ibi Vatablus annotauit. Numfor-tïffevis, Chriftum, cum iufsit, vt pro inimicis oremus,prouer-biali nefcio quaratione locutum fuifie, vt non ipfum orare, fed ïliquidaiiud pr«ceperit,quod cum vindiftæ eötra inimicos pc-btione minime pugnet t’Profer mirabilemiftamtuam interpre-dtionem, 8( nos fimul (fi potes) doce, ita Chrifti verba accipi-'gt;ida efle, vt Orate idem fit, quod Deuouetc, feu Dira impreca-^iiii.quemadmodum te conari nó cmniiio iniuria tibi ab aduer-briisobiedumfuerat. Nee veró Iohannes, cum præcipit, ne ii blutentur, qui doctrinam ab euangelica difcrepantem nobis an-’'unciant,aliquiddicit,quodpræccpto defalutädis inimicis con-^nriumvideri queat,cum ifti eorum inimicorum numero.quos 'quot;præcepto illo intellexit Chriftus,nullo modo cenfeantur,im-

•»o cum fieri pofsit, vt alioquin amicifsimifint. Sienimdixeris, ’3gt;itómagis id, quod quæris, te obtenturum, Nam, ft amici ipfi

'Werdum falutandi non fuut, multó minus tune falutandi erunt ^mid, quamuis præceptum fit, vt falutentur, Quarc fimiliter *’’:gt;'ipotcft,vtquamuispræccptumi fît, vt proinimicis oremus, ^mcncotingat aliquando, vt pro ipfis minime orare debcamus, “illoc, inquam, hïc dixcris, quod infra latiùs explicas,Refpon-^fDo,iamtehaudobfcurè confiteri, vtquispofsitaDco vindi-«3ni contra iuimicos petere,necefic cffe,vt pro iis amplius ora-^nondcbcat, amp;nbsp;itate agnofcere. quantum inter fe repugnct illa ‘‘'W,quæ tu contraria elfe negabas. Sed profedfó,fi turn demum ^Utovindidain contra iuimicos petere licet, cum pro ipfis am-

204- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; P.gt;f^lt;f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.... pliu5 orandumnoncffeconfrat, vix vmqunmficf» ƒ 1 y’ * Ncque enim præceptü vllumhabcmusdcHonpr^“^’'“ '’ quis pcccat ad mortem, fi tarnen illud P’'æC^P‘-“'”/ ’ j j IX, tiiis admonitio. fruftra oraturum effe, qui pi'o eiufinodi 1 orauerit. lamquotusquifquecrit, quipcccaiiteni3“æ° ^ deprehendere pofsit » Immo quis erit, qui,DeQipiopo“P’ faciente, id agnofcere queat 7' Ncque enim, cum Iohannes a ^, non dicerc,vt pro pcccato,quod fit ad morcem. T''y°^”’' n caHe dicendus efr, irtos, qui ad mortem pcccanwbaliis.*!“* pçccant ad mortem, dignofcipofic. Sed hoc idem elUunigt; quodanteadixcrat, Si quis vidiiTet fratremfuumpeccatei p ca turn non ad mortem,amp; pctiilfct ehe enim ex Hot *®'^'.jjj/pe tifmo verbum Petet eo loco interprctandüeft)^t“™®^J^ urn fcilicet) elTc vitam, fi, inquam, pro eo rogaiïet.qi'’^ quidem,fed non ad mortem. Voluit enim Iohannes '’®‘’ .|^/ orandum pro fratribus adhortari, fimul admonere, ne j. mur,ft aliquando, pro co rogantes,qui peccat, vtpeus ^^ ignofccre,SC pœnitentiam cöcedcre, cuentum y°E'^”‘’jjj5,pro trarium experiremur. id enim propterca contingm v^ jL^. quo precati fumus, ad mortem peccabat.Itaque terea videtur, vt, cum pro aliquo, qui peccet.

fumus, cum ea conditione precemur, Si quidem non peccet. Vteumque tandem fit.ctiamfi ihi pee«quot;^ ■ • jjiii tem non folùm a quouis facillimè agnofci polTcnt, WP Hj-^^fj fimi etiam cfTent, amp;, pro iis ne quifquam rogare^quot;“‘^'^‘^ ’ jiniin Iohannesintcrdicerct.tamcn dicojhudadpropoirtWquot;* non iaAurum. Non enim, vt pro ipfis omnino non ’’Pamp;^jjj^ iuberet apoftolus, fed tantummodo nc rogaretur, *^'J.^^, confequerentur, SC fuorum peccatorum plenam remi si uj quemadmodum ex ipfius verbis perfpicuum efr. B^qu modo fequitur, pofie nos contra iftos, fiinimici noun m^jj didiamaDeo petere, Adhuc enim pro ipfis ex Chnhmi ^^j Deum precari amp;nbsp;pofrumus,SC debemus.vt illis.tamquain ,^'|^j,, folem fuum oriri facit etiam fuper iniuftos.altcriusgeiK y/ na concédât, quæ prccatio cum vindidæpetitionepror gnat. Sediam alia tua exempla examinemu^. pff3

^Ecr-Nî)yf, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loy.

Pcrgiscnim, SCaiSjChrifturndixifie, Ne malcdixcriris ini- Wdttfe.j. 44, micis veftris, amp;nbsp;tarnen legimus Paulum malcdixiflefummo fa- Ad-. îj. 4, terdoti hofti kio,amp; Elymæ niago, Vbi ctiam addis, Chriftum nbsp;nbsp;nbsp;»j. 10,

ipfurahoftes fuosdiaboli filios appellafie . Ad primum Pau- , , li fadum dico primùm. non conftarc cum rede fccifle.qui ctiam tx parte ibidem feipfum corrigercvidctur,quatenus fcilicetis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

wi maledixerat, fummus facerdos erat. Deinde hîc idem affir-nio,quodfuprade Chrilto ipfo ca:cos,amp; ftultos Scribas,amp; Pha b'««)« appellante affirmaui.Etenim Paulus,fi non peccauit,non odio duelus, nec, tamquam inimico, fummo facerdoti inalcdi-îtit.lcdftudio diuinæ gloriæ incenfus, amp;nbsp;tamquamci, qui graui îeprchcnfioiicdignus erat. quemfimul monendum cenfuit. futu ’M,nifirefipifceret,vteumDeus puniret. Porro,quodadE' lymammagum attinet, neque is inimicus Pauli erat, fedDei, SC gt;pcitifsimumcft,diuinç gloriæ vindicanda: ftudio,amp; falutis Ser I« Pauli proconfulis procurandæ defiderio inttamma turn Pau-^tantoperepefsimum ilium hominem obiurgafle. De Çhri-^^0 verô.quod inimicos fuos obiurgauerit, fatis fupra refpôfum f“'t. Eftautemhîc, antcquamaliuddicamus.animaducrtêdum, ■’oiifuiffea Chrifto mandatum, ne inimicis malcdicamus,co fen ^''.quohæeduoate allata Pauli exempla vnàcum de Chrifto ’Ppciidice te exiftimafte oftendunt, Ex quo,perpcram ca a te al-btafuiffe,intclligi poteft. Præcipit Chriftus, vt deuonentibus quot;osbenedicamus. Concedo,quodde deuouentibus dixit,ad

1®'nnes inimicos generatim train deberc. Sed videndum cft, quid 'olocofit Benedicere, quodfacerc iubemur, vt quid fit Maledi-''gt;■lt;:. quod ex ciufdempræcepti vifacere vetamur, intelligerc Pofsimus. lam ver o cum ex vfitata in facris littcris eius verbi fi-§''ificatione, turn ex oppofito Deuouendi verbo fatis conftat, “tiicdicerc ibi nihil aliud effe, quam Bene precari, Slt; idcirco il-bdMalcdicerc, quod bic vetatur, nihil effe aliud, quàmlmpre-J^fimala,nonautem Obiurgare,vt tufalfó exiftimafti,qui Pau- PafiCal, error» quot;(exemplicaufta)verba,quibusElymam magum obiurgat, man “’toiftodenonmalediccndo contrauenire yideri ais. Præcipit Wr tacitè eo loco Chriftus, non quidem, ne inimicos noftros wiurgemus, fed ne illis mala imprecemur .cui præcepto Paulus

20^.’- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P-^^^ . ËlynU’tii'

iicque in üs, qua? fumino facerdori, nequcin lU, «Fæ ^j^jmga-xit, contrauenifle vidcri poteft.cum vtrobiquepi æte ^^j^ij, tioncm nulla mali alicuius imprecatio, fed denunaa i nbsp;nbsp;nbsp;^^

apparent. ctfitunon Icuierrore,Deumadvotarau ^j^j illum cæcum reddidifle, affirmarc es aufus.

Pauli exempla, iliaque Chrifti, cum Scribas, ^.^™* Vg,^ tuai” puit, aliofque inimicos fuos obiurgauit, aliquidcau ‘ juji» iuuare pofle, cenfenda lunt, necelfe eft, vr dicas,tunc,cu -j. da a Deo contra inimicos petitur, Dei gloria’, 3“*’P’'®'^fj(Ü lutis ftudio id fieri pofle. quod petitionein iftam alioqm.^j præcepto aduerfiantem non excufct modó.fedetiam '’“ ^ faciat. Atqui,fi ifiud femper fieri poteft,Chriftipi‘a'Ccpt ^^^^^^ quam erit locus,id eft nemo vmquam pro inimicis fuis nbsp;-^,

rare necelfe habebit. Semper enim Dei gloriæ.autpw*’®^, tis ftudio ab ea precatione abftinerc potent. Quodfn® fed aliquando idfieripoteft, videnduin eft, quando. . (^„1, apparebit, raró admodum id fieri pofte, adeó vt adquæ'“ j[, cuius caufta dehifce omnibus difputamus, vixpertin^^, Quxrimus enim præcipuè, non vtrùm aliquis dari i^wlk cum homini chriftiano per magiftratum kuis iniuri^ y- jijt, ceat, fed vtrùm id femper, aut certèferè femper lieert; ft ^ vt tu eodem tempore,amp;: orari Dcum pofte pro inimiüSA‘^ |ï contra ipfos peti vindidam, oftendcreconeris, vep^w'^tg videbiinus. amp;nbsp;fanè non modo, vt id oftendas,res ipfa o®®”JiJ ftulat, fed etiam verba ipfa tua id Hagi tare videntur. ft’®^j/ aliud eft, ifta duo, vt tu fatis aperte contendis, nonedef®.'’ ^( ria, quamfimuleodem tempore confifterepofte» Qü®, ^j nullum ex iain examinatis exemplis tuisadpropofitunn^ videatur,aim in nullo eorum eodem tempore duo illa,q^f traria videbantur, inueniri apparent, immo non inueniftj^.^ ftet. Nequc enim eodem tempore, quo ChriftusScribas,*^ j^ rifeos aliosue inimicos kios obiurgabat, eofdem fimul nol’” j iurgabat. ncqueapoftoli ,cum neminem falutabantffitan’^ rcipla fiebat) inimicos eodem tempore falutabant. Sedneob lus,cum fummum facerdotcm,aut EÏymam magum obiui^’u J eiwe maledicebat,eodem tempope neutrum obiurgabat,n«t^'

Nam quid dicatn de alio exemplo, qnod deinde addis, non quidem, vtfuperiora, alicuius Ghrifti præcepti, cuius contrari« Um fieri iure poffe videatur, fed duorum Cin ifii fadorum. qn^ fortaffe idipfum probarc, quod quæris.tibi vifa funt^ Ais enim, Chriftum.quirogauitDeumpatrépro fuishoftibus.vt iUis par-terct,cumdcm dedaratum iudicem viuoruin,amp; inortuorü man» daffefuis miniftris, vt inimicos fuos illos in tartara proiiecrenu Equidem miror,te exemplum iltud attulilfc,vbi non folùm non eodem tempore, fed nee eadem vel rerum, vel perfonarum con-ditioncmaiicntc,Chriftus ntaduo fecit. Ex quo potiùs id plane p^f^oï^^,.« fis Conuellitur.quodtu eöfirmare ftudes. Apparet enim ex co,Chri- /pfifjjjyXtit, fium.cumadhuctalis elfet, qualcs nos fumus, oraffe Deum pro * inimicis fuis, non autem ab ipfo contra illos vindidam pctnlfe, quippc(|uód vindicarcinimicos fuos fine per fe,fiue per aliü prc-feiti couditioni fu» nullo modo conueniret, fed expedandum fffet,donee, mutata conditione,non folùm, ex viatorc (vt theo-bginoftriloquuntur) incola, verùm etiam ex priuato ( vt tu lo» queris) magiftratus effet fadus. Itaque amp;nbsp;nos fimilitcr, dum 8lt; viatores, amp;. priuati fumus, orare Chrirti exemplo pro inimicis dcbemus,nonautemaDeo contra ipfos vindidâpoffulare,quod prafenti couditioni noftræ penitus aduerfatur,

Superioribus excmplis expofitis, ab argumento aduerfari* lt;»■«111(110(010 quo pado) ad thefimipfam (vttibi quidem videri poteft)pcrtranfis, amp;nbsp;exiis, quæPaulus, quodadciuilcs cauffas attiiiet Corintliiis m5dauit,liccre fua in iudicio repctcrc demon« ftrare conaris. quod neque etiam id verè eft,dc quo liïc prccipuè qusritur. Aliud enim eff fua in iudicio repetcre,aliud verb Suas »fiurias per magiftratum vlcifci. De quibus alio loco agendum ‘fit. (^id, quod eodem tempore cadem rationeliccrehomini Ariftiano ciuileinmagiftratu gerere concludist’ Nam quid hoc Pdlaologm m-3drem, pr»fertim cum ne aduerfani quidem id negent f quern- f,jj ad rem lo^ 3diiiodum paullo poft videbimus. Et tarnen, tamquam fi in pro- ^laturf pofitaquæftione aliquo modo perftitiffes, ita in initio pag. î68. foncludiSjEr^o dÜô tendit Qratio w^n à Chriß:0, çr aUo uindiiid, qMm m-tnndan»

'20^- _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' p.yr^.? '

tdnddm zy cMenddm didi chriftiit. Nam cum ex eo, 4uüu ?'^ p^j inimids iiibcmur, aduerfarii tui cóndufiffent. nonfäfnma kontra hiimicos vindidam pctcrelionlicere,fcdcti3milon_p^|^ fc iios iniurias noftras, fiucper nos ipfos, fiueper magiftraW' dfd,quamuis tu hïc de vindida a Deo peteuda durntaxatdap' tationem inftituifTeS, tarnen ferri poiTes.ueq; omninoapropw' to aberraffeSjfi ex iufTa precatione ifta vindidapcr expetedam non tolli, demonfttare aggreffuS fuifles. quodtai”' (vt didum ef r) non fecifti. vcriiin extra rem de fimplici ftw“^ reruin per magiftratum repetitione, deque duili inagiftraw? rendo lêrmoncm intulifti. Sed rurfus inifta tua condufi^j-'p figni lapfii plane extra rem locutus es. Gum enim dicere de ƒ fcs.alió tendereorationem, ideft precatiöneniaCliriftoiu J_, SC alió vindidam , quam quis per magiftratum expetit.p^ • vindida vindidam, quam cauendam, amp;nbsp;vitaiidani didt ' ftus,commcmorafti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jJ

lani veró, cum ipfe fortafie animaduerteres^ te non® rem fatis locutum fuifte, alia exempla afferre inftituis/^^, i appareat,pofte codem tempore orari Deum pro alilt;l®gt;^ g, ei pcenas inftigi. Primum exemplum eft, Ex Paulipi^^ j, raiidum efte Deum ab Ecdefia, vt fuum lumen impeft'’’^'’' büS,vtfaluciltur, hoceft,vtin Ècclefiamrecipiantur.

11011 foliimChriftus iubet, vt, fifraterpeccansnoliicdt® , Ecclefiam, fit illi ficut ethnicus,Slt; publicanus, fed ipfe libi moiiet, eiufmodi hominem tollelidum efte de medio t fiæ,Slt;eiicielidumex virtutedomininoftrilefuClirifti'S,‘’jij 1e exêplum eft iftud, Cum in priore parte de iis agatuf »I“'^^ Ecclcfiamfunt,iil poftcriore veró deiis.qui adhuefuntin*^ ^, fia ï’ ibi pro üs oretur, qui veritarem nondum cognoucm®,, ad ipfius cOgnitionem perueniant, hïc veró ii puiiiantunf]® -gnitam veritatem iam profefsi, earn poftea fpernun^fteCö^l^ üspræfcripto,ac dignitate vitam inftituuntf Vide,qua.’M^ feede faepius labaris, có quód iniquifsimani cauftam defen® fufeeperis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^

Sed aliud exemplum ftatim fubiicis, quo prpceacntiï*L^ cornghaut compenfari pofte,fortafte exiftimafti.Ais t»i’’'j„iii

lurapræcipcrc.vt cum maledicis ne cibus quidcm fumatur. cunt Urnen amp;nbsp;Paulus, amp;nbsp;Ecclcfia femper Deunt oraucrint pro makeleis, amp;nbsp;facinorofis, vt feruarentur. Veriini hïc primùnt inco* Kprehendendus es,qiiod nullum teftimoniumprokrs,quo com firmetur , Paulum, amp;nbsp;Ecclefiam femper orafTe Deunt pro male--dicis, amp;facinorofis, vt feruarentur. tametfihoe, fi reftè intelli-gmir,faciletibi concedi poteh.. Deinde nihil hoc ad ilhid, de tfuo ambigitur,. Nam quidfimile habet Orare Deunt pro ntale-óieo, Sk facinorolo, vtfcilicetconuertatur, amp;nbsp;ita feruetur (hc enim intelligendunt eft illud, quod in hoc exemplo, nullo tefti-Uonio allato , affirmas, fi tibi concedi debet ) amp;nbsp;tarnen interim, dummakdicus , amp;nbsp;facinorofuseffe perdurât, necibumquident aimeofuinere.cunt eo,quód quis Deunt pro inimico fuo prece-Ur, amp;nbsp;interim ab eodem Deo petat, vt vindicet in iftunt ininti-cuinfuuntiniurias,quas ab co accepitf Nam quis non videt,hæc iuofefe inuicem deftruerc,illa vero duo optime conuenire. Etfi «lint,necibum quidentfuinere cum homiliemakdico , peenant-ipfiusmaledici effe , ftatuere videris, tarnen nec verè peena illius «fcndaeft,fedpotiùs cautioaliorunt,ne,vt monetPaulus,paul- i.Cor. j. 6. lulumfcrnicnti totam niaffant fermentet, immo ipfius etiantbeneficium, vt fcillcet quentadmodum idemPaulus ait, pudefiat, 2, Tbe^. j. 14. atqueea ratione fui erroris admoncatur, amp;nbsp;refipifcat,nec,fi eins pœnaeffet,hoc precibus pro ipfo repugnaret.Vbi feiendum cif, aliud effe orare pro inimicis, aliud pro feeleffishominibus, fiuc

Spro iis, qui inpeccatis ptrfeuerant. Pr0 hontinibus fcelerofis 0-rarcquident polTunius nonmodo, vt conuertantur,fed'etiant vt,-dumadhuc fcelcrofi funt, illis Deus bona alia huius vitæ conce-derevelit. Sed hoc pofterius nec facere iubemur, nifi quatenus idadeosconuertendos pertinere pofsif, nec, fi id admodum diligenter faciinus, fatis laudandi fumus. Vidémur enim, vt Dei ofores, accontemptorcs feliccs,arque beati in hac vita fint,dcfi-d'erarc. At ininiicorü longe alia eft ratio. Nam,etiamfinon pof-fet quis nonfceleftus-cfiejquihomini verè chriftiano effet inimi-eus, tarnen nequaquam noftrunt effet de nobis ipfis indicium ferre, amp;, fi quis nos odio haberet,continuo apud noS coiiftitue-R, ilium feeîeftum effe,quafi indubitatum foret,nos verè chriftk (1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d'd anosxffe.-

210. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P

anosclTc, Quanto igitur minus id nobis concedi debet,cum fieri pofsit,amp; quotidic fieri videam^.vt homines aJioquiinfigniptO' bitate præditi, verc diriffianis hominibuspræignorâtiato«”quot; fenfifsimi 7' Vnum Pauli apoftoli, anteqiiamChriftilcfuvcr^ni cognitionem Jiaberct.excmpJum pro omnibuseiTepotcIl Pi^’ terca, quamuiscerti/simum e/Tet, omnesinimicosno/frosfed^'' ratos homines cfie,tamcn ad reprimendum in nobis viudidauquot;.' natum quodammodo ingens defiderium, de odium, quodnow* ip forum amor contra eos, qui nobis infenfi funt, natural*® nobis excitât cxtinguêdum,redè eft non modo, vtproiftw.^“^ lefcumque illi tandem fint, Deum oremus, vt cos conuerraf, ‘ etiam diligentes in eo fimus, vt in precibus nofirisad urn illis ea omnia huius vitæ bona precemur,quc nobisipW^ I ni re cupimus. ne id, quod pro aJiis (celcroüs hominA“®^ I pietatis, amp;diuinægloriæirudiopriftermittimus,pto'^yj,^ I diamp;x cupiditate. odioque in animis noilris latciifc, ^quot;°^^ nbsp;nbsp;I

læpius faUenre faccre prætermittamus. Pofircmàton^^^j^ I dum arbitronpoenam idarn hominis maledici(h tunH’;''^^ ^^^ I pana exiflimanda cd) quod nemo cum eo necibuffl^quot;“^^ j-^^ ƒ piaf, non e/Tepcenam voJuntariam, id eftquamproif^f^'. i^ / illi Ecdefia inftigat,fed nccefiariam,ncmpe,quamPaNHi* ^^^^ 1 pi lefu Chrifli apoHolus EcdefixprxPeripfenc, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

iphus Chritti eötemptionenon poPsitEcclcfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

tennittere. Ex quo fcquitur, per hnguhrclcgem ar®“T^ I depuniendo ea rationehommemaledicogeneraliilli^^ÿy^j,i / neminem a nobisincommodo aliquo afficiédam effeiub^^’i / parte derogarhSed nulla lex neque a Chriflo.nequeab ahlt;l ^ / dus apoflolis lata eft, per quam legi iam abipPo Chridopf^^^.^^ I garx de orando pro inimidsita derogetur, vtcentraipl'^^^^^ l didam a Deo pctcrepoPsimus. HocipPePentiens.visponquot;^^ 1 dum,htcpropriam legem latam efte,qux commuailt;kroÿ^'^ / quàmredè, poftea videro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. f

Paulus ex aliorum ccetuexpelliiuPsit,qiiod exemplum anti^^ I cite commemoraueras,alia rationeadpropoPiCum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

i?Ecr^Nr)Â. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.

«ai^tói oübit rei« ent lègii Dà de amddo proximo. Si Anubat reiieere eum «Ecdcpii, («t uos dicitis') non debebdt. Verum in ifto tuo dilemmate ■lihilreftèatccöcluditur.Nequccnini vel dicunt aduerfarii tui ((|uod tarnen tn audader affirmas) vel ex coruni verbis,fentétia-quot; Paheologi du-Uecolligipoteft ,Paulum, fi facinorofumiUum Corinthium a- dax cdlunint^. inabat.nondcbuiffe exEcdefiaipfurh eiieefc. Nonenimcuma-* more,quo hominem ilium adhuc complc(3:eretur,aut complcdi deberet, pugnat eiedio ifta ex Ecclcfia. quippe quæ eidem ipfi. qui enciebatur, admodumvtilis tandem, aut certè noninutilis futuraelTct. Eó enim inter alia eiedio iftatendebat, vt ifte, fen-fucalamitatis fuæ permotus.aliquando refipifceret,amp; iiiEcclc^ fix, atque adeo ipfius Chrifti vlnas itcrumfefe reciperet. MittO lefponfionem, quam ipforum aduerfariorum nomine tute for-mafti, aliud videlicet munus publics perfonæ effe, qualem Paulus gerebat, aliud priuatæ, quæ refponfió 8C optima eft, nee a te '''crepodeaattingitur, amp;adilludvenio, quodprædidi exempli «ccahoue addis. Videris enim tibi,hïc omnino rationem inue-iiifre,quademonftres,Orarc pró aliquoDeümnonpugnare cum pvouocatione Dei ad vindidam contra eumdem.

Confideremus (obfecro) quamfeliciter tam arduumlncepquot; tumtibifuccedat. Aisigiturpag. zés, SiquisPauliætatepec-*: caiis.exipfius Pauli præcepto a verbi Dei miniftro coramom* ».Tim,?, »0. i'ibus reprehenfus, rcfipifccre noluiffet, fine dubio miniftrum vnàcum ecclcfia pro eo Deum orare deftiturum non fuiffc,amp; ta* men interim omnes fimUl collcdos cum audoritate, amp;nbsp;virtutc domininoftrilcfu Chrifti cum ex ecclcfia fuiffe eieduros, Sata* nxq;tradituros ad interitum carilis,vt effet tamquam ethnicus, amp;nbsp;pubheanus.Et ftatim adiungis,Sed ß hocfdUnm fui^ct, dixi^ent ißi tonijidtrfs ;Vbtd!nor)rdte)n;K ? Ad quid ordreDeu pro eo. Mt Deui 'mterfuoi

I liptereHclit.qwon tu inter tuos hdbere non nis ? Vehementer fallit te opi iiiotua,fihcc ex animo dicis.Nee enim dló modo verifimileeft, I tambardos aduerfarios tuos futuros,vt ifta vel fomniaturi qui-1 dem effent. Num putas, cos non inteUeduros , aliud plane effe 1 id,quod ifti Deum orarent, aliud veró.quod ipfi facerc nolknt^ I Oraffent enimDeum,vt inter fuos habere vellet iftum,quem ip* 1 ficiicerentjfcdnon qualem ipfi eücerent.minimèrefipifcentcm* dd q verum

^^\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p 'ddreof*

verüfir-ïefipi fern tem, iel eft, fi vmquam rc/ipuiw^’ urn fiinul rogaflent, vt ipfe ifti pœnitentiam da rtf gt;nbsp;'' 4 upp fçere pollet, concederet, quando hæc in fua ip^r“® ®‘ j|„{ agirent,fcdinipfiustantum. Hæc,inquam,aduenanKi’ j dinc dubio incelledluri fuificijt, ob camquccauflamnfM j credendum eft, cos eiufmodiiftorum factura '^^^^^’'■'’Lppof reprehenfuros fuifle,etiamfi pcrfirafifsiinuinhabuilk®’ p^j feeodem tempore pro eo Peum orari, cótxaquein a ’P^^^iQ, vindida peterctur. Nam tu perpcram omniiio ex inofar tèid deinde colli gis, quod tibi, vt dixiinus,d£(rionfti an ni ^ pofueras, Orarepro aliquo Dcura,SdDeuinprouocarea diAam contra eurndem non effe contraria. Neqw/®®’”^, ifto velprouocatur Deus ad vindidaqi,yel fimpliatcr o ■ nedum vt vtrumque firaul fiat. Simpliciter quidem non ƒ , fed oratur tantum,vtiftius itamifcreri vclit,vtciconce a^ polsitrefipifccrc.Nullo autcmpacftoproiiocaturadvjn n .^ lt;um miniftcr, amp;nbsp;ccclefia quicquidnialüftiunhabcrcvchn^’^.^ ftatim audoritatc fibi tradita illi infligant. quod w®^quot;’ 1,0., ^tum eft, malum ei cenferi non debet, cum adipfms W „Kj., num, amp;nbsp;falutem omnino fpedet. Vides,quam male tioi n ,^^ rit, quod exequendum fufeepcras. uempequia nimm®’'' eras, amp;nbsp;cadum terræ (quod aiunt) mifecre tentaueras. .

lam quod ais.aduerfarios tuos putare,non poffeh^ “ mul confifterc.Amare aliquem, amp;nbsp;Punirceurndem, idtxca 1 nia videri debet, amp;nbsp;nihil ad rem facit. Norunt aduertóiuWt pinor) vt cæteri omnes, iftaduo adeo non effecontraria, v pc alterum alterius fit caufla. Nee vero aliter exiflimarcopus pent. Quidenime’ Numfortafteis,quicontrainimicojli®^ Deo vinduftam petit,prp amorc,quoinimicos tuos prolcqwt -id facit;’ Hæc tua mirabilis charitas eadem eft cum ea, deqn’' libi egimus, cum vis, interficiendis iniinieis.Chriftipræcepquot;quot; feruari,quo inimicosdiligcre iubemur. Itaimpoftorillciu®' mus, qui homicida fuit ab initio,te miferèdecepit, vtipfahoW cidia, quæ commemorata tantum animus hominis non c®'' rams plane abhorret,fummæ a Chrifto mandate manfiiftndn®’ ac benignitatispræftationem elle arbitreris,, Sed finge (fipht^

'^È CPN T)-T. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ir

■»m.,!quivindi(S?ïnaDco contrainimicos fuos polhdct.prar fiimio amove, quo cos complcciatur, id faccre, num propterea codemtépore pro illis orare Deumpoterit^NuUo modo.Nam ttfihoc quoque ex amorc proficifcitur, funt tarnen hæc duoa-moris effeda ita inter fc repugnantia, vt fimul codem tempore «mfifterencqucant. Caftigare aliquem (vt huic rei accommo-ditifsimo tui ipfius exemplo v-tar) fummæ diledionis effedum tffe poteft. Poteft eiufdem quoque diledtionis effedum effe, ali-lt;pein prorfus non caftigare. Num iderreo poterit quis eodein tempore eumdem,qui deliquerit amp;nbsp;caftigare,8C prorlus non ca^ ftigave^ Non fanè. Ita amp;nbsp;orare Deum pro mimicis fuis,SC contra inimicos luos aDeo vindidam petere, ctiamfi vtrumque ab iniinicorumdilccT:ione proficifci poffet, tarnen nuUa ratione ft-gt;aukodcmtempore cóftftcrequcant. lam cnim demonftratuin tft,in vno cius plane contrarium poftulari, quod in aftero petite. Itaque videre potes, tuamiftam rationem, quod amare j Slt; Jiuiire, diligcre, SC caftigare non fint contraria, quamtantopc-tevrgcsjioclocofntilemprorfus, atque inanemefle.

Verumtarné vidcamus, quomodo ex ca id,quodquæris,con-dudipofte fperes. Ka igitur cxpoftta,ftcdeinde infers. Qunreß fi^gcHirc poteft mlt;in!K Oquot; pw uitio contrâdiHimis poteft tUum cedere, quem fïcordc 4m4t,poterit er os Deo obpe^uentis pró co orare ut pluiKptit,pro quó fojiKidt er ante ludicem 'Deum C^ dnte mdgiprdtum {uiedrium Dei) ca w.’-lt;Wat, nódum pro oc«Io,m4ntt)n pro mdnu, (ientera pro dcfitc/ntmam pro dnimd,cju£ ’quot;que,per ïniuridm zrpdudtmdbßulit. In hac argumentatione duplex pakologitV' «fterror,feupotiùsteebnatua.Priortechnaeft,quodprccati- ebutdw^kx; oiicm pro eoexponens,contra quê vindida poftulatur,oris tan« tóm mentionem facis, vtfcilicctiftorum duorum repugnantia ’i'iiuisapparent, neque enimteicaexcæcatumefiearoitror, vt ’'oncemas, precationem a Chrifto pro inimicis iulfam non ore tantiim, fed corde etiam ftmul fieri debere, immo. vt ore fiat,ni-tóopus cftc. Altera tua techna, vt camdem repugnantiam oc-tultes,iii eiufdem precationis explicationc eft.dum wistutplmti p-lt;f' quafi verù precatiopro inimicis, quamChriftusmandaurt, quot;ihil aliud fit, quam orare, vt falui fiant, id eft vitam æternam a-dipifeantur. Verùm,longé aliter rem fe haberc, iam a nobis dc-i

monfträtum eft, dum non iftud modó, fedncinuaqt““^'’'^^, efie oftendimus,quod tu alibi fæpe concedis,orarc videwf ^^^ vim,vt illis parcat,quod certè plus cft,quarn otarc,vt lalHU^ f|]j nifi iitud Parcere ita interpretcris, vt ad folamainortc ïU abfolutioncm illud rcifringas, quod tarnennemofaedè f'?'^.-^ celTerit. Quandoquidem Parcere fimpliciterprolatunilig'”^^ cat Non punire,fiuc A puniendo abftinere, cumdcpaiceiwo linquentibus eft ferma. Quocirca, nifi quis a puniendoabW*,^ at, licet leuiiis multo, quam pro dehetj merito puniat,pep^ tarnen fimpliciter dici nonpoterit.Quamquanineficquidt» ^^ pugnantiam, qu» inter duas iftasprecationes, leupoftubt*’:' eft, fatis occultare potuifti,cum tuipfein vindiâæpoftuwo ^ anima: pro anima, quæ reddi poftuletur, mentionem f^^*’^' quidem necefte habuifti.fi veram vindidam cotra inimicos’ o peti pofte volebas. Quid enim magis quodammodoad''^ tur petitioni, vt quis in vitam æternam feruetur, quam f f'^ vt, cum fcelus aliquod infigne perpetrauerit, ( quäle homicidium efr ) amp;nbsp;alterum occiderit, ipfe oeddaturf ^‘^ qui hominem ita occidit,vt ipfe ex lege occidendusu^^ïf' fimul mortem eft commeritus,quam effugerenó poterit'’’quot;.^j; turè refipifcat,atque ex animo ad Dei mifericordiamconiag lam quiseft, quidealtero, quideliquerit,affirmarepofs*t* • quam, eum maturè refipuiffe, ad Deiquemifericordiamf^ mo eófugifte, quidquid illum per longum etiam temporis T urn facientem vidcatd nedum vt id de nomicidaaffirmanpo ^.æ qui ftatim rapitur ad fupplicium. Si. vix verbis panitentia am, amp;nbsp;iiiDei mifericordiafiduciam oftendcrepoteft jdeÿ-iftam vindida,amp; talionis panam a Deo,amp;' magiftratupenr ■ fe velis. Neque enim lex dehnquentis pccnitentiæ,amp; dinin’' fericordiæ implorationis vllam rarionem habet. Sedfinf'f, pcenircat, fiuenon paniteat, fiueDei mifericördiaminip® flue non imploret,pœnam illi infÏigi,amp;,fi alterum occidep'’ fumoccidi prorfusiubet. Qiiamobrem iamapparet,quagt;’’.^ rum appofitè,immo quam planè iniuria tuæ ifti argument'' ^ verba iHa adiunxeris. Videtifne qua iudicabdtis oppo^fa erfonW' p cofow or confentienM f Qua in re illud etiam aniinaduertfquot; ^

gt;9 E C ru 1)~^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21^, eft, te intotahac difputationc tacite C id quod intcrdum etiam, vtiam obfcruatum eft,apertc facis) ab aduerfariorum argumcu-to, quoddiffoluendum propofueras, vel ad thefim ipfam tuain confirmandamtranfirc, vel ita aduerfarioruin argumentum in-terpretari,acfifimpliciter dixilTent,Quiadcbemuspro inimicis orare,hincfcqui,nos non poiTe per magiftratiim iniurias noftras vlcifci. Quod etli illi dixcrütJic tarnen fimul argumentati fuut, vtex co,quod orare debeamus pro inimicis noftris.confequi ne-ceffario dicant, non poffe nos contra ipfos vindidtam a Deo populäre, Ex hoe autem aduerfus fententiam tiiam concludi pofie 2ffirmeiit,neabipfis quidem hominibus earn peterelicerc.nec tu diter ipforum argumentationem ab initio accipis. Sed deinde confondishje omnia, ac præterea modo probarc inftituis.ppHe quempiä amari fimul a nobis, amp;nbsp;puni ri, modo per magiftratum Vindiftampetipoffe, contendis,fme charitatis offenfionejnodo fe,non temper debere nos inimicos noftros diligere, am pro ci^ quot;rare,modo plus Dcum,quàmproximum,amandum clTe moues, 1 Mc^ alia inulta huic difputationi admifccs,quæ eius propria noq f«nt,nec ad argumétum aduerfariorum dilToluendum pertinent, 1 ttiamfi tibi coutrarium videatur , qui ad difputationis finem in | «trema pag. 171. ilia verba feribas, vidais iam quoi di^olutioncs offe-1 t«nobi picraÜblid dd uejlrum drgumentum i Quare non eft, cur hoc 1 locoadea.quæ adhucreftant, refpondeam, cumomniaveleu l pcrtiiieant, vt probes, pofle fine veræ amp;nbsp;legitimæ charitatis of fcnfione panas per magifrratum de priuatis lumi, vel eô, vt 0-fteudas, Dei amorem amori proximi anteponendum effe,8C tem 1 pus effe aliquando, cum , (ita Deo inbente) nec amare inimicos, » »ec pro eis orare debcamus.de quibus cômodiùs for taffe in pro-j ximahuius meæ refponfionis parte agi poffet, Attamen,quia Ra j couienfes fine dubio cum ex amore, quo inimicos profequi dc-5 bemus, turn ex eo, quod orare pro eis iubemur, nullo præterea ƒ dio argumento indc dudo, cOlligunt, nonliccre contra ipfos ƒ vindidam per magiftratum expeterc,idcirco tamquam’de tertia ^ Quadamhuius, in qua adhuc fumus, rcprehenfionis tux parte,de I lufce duobus, quæ viium cenferi poffunt, breuiter agemus.

2l6. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^Î ^.9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' • ■ ; cepiflé, vroinncs nöftros,quantumuis caros.non tantum min» €os,præ ipfo,odio habeamus, hoc eft, neplusnoft ®?^p® ’ quàm verirarcin Dei in Chrifto, qnàm iufhtiamregni. M ad hune modum concludis prædidâpag. 27’- AWi« iÿttirlt;^^«r^ ximim tuum, hoftem tuum,tnimicum tuum^fednon (iluflt;lui'nD('M,lt;lti^gt;‘’^^^ ritatem Dâ, quant ordinationem Gci, quant iufeiciam Dd, qii£ Kuittiu oi» perm,uittdicari malefaHa^ut repurgata uita pr flatte a tttalis quitte i^ W fut botti,8Cc.Si hæc tua argumentatio redè conclufa dhinu 0 nino fequitur, quod alibi quoq; ex tuis verbis colligi oftécuwii gt;nbsp;amp;nbsp;te in chriftianam rcligioneminftituta quedaminduce)edet ^ rat, quæ ne athei quidem ipfi impia effe non fuit faifuri. W® ad rem locutus es, nulli dubium effe potefi, quin ex rationct concludi neeeffe fit, non licere homini chriftiano acceptas)® rias difsimulare,nedum eas ex animo condonare.Etenim, jP ptereacasper magiffratum vindicare licet, quia DeunipW ’ quàm proximum facere debemus,certè {êquitur.nonUce)«''quot;-do, fed etiam oportcre id facere. Itaque nemo, magiffratum vindicandam acceperit, eamque adm^'’^. . non detulcrit,amp; vindicandam curauerit,nongrauite]Pp^‘-^ ^’ Italie animo efferato es Palæologe, vthæc ferio fcr*P que chriffianos homines derer tores effe multis, qui nullam veram cognitionem habentes, iniurias fuas iiec per fe. ’m^ r magiffratum vindicarunt, ob eamque rem manfuetudinis.ît1 clementiælaudeapud omnes maximedorucrunt/ ratione ex chriffiana republica omncmferine.manfuetud)iu atque cicmétiam exterminas;’ Nam,cum vbique legibus C® fiti ne priuatus aliquis per fe iniurias fùas vlcifci'audeat;amp;■ '' feentibus graues fmt pœnæ conffitutæ, fcd,fi quis velitmas'’' dicare iniurias, ad magiffratum accedere debear, quinara® fuetudini, aut clcmentiæ locus crit, frnemo accedereno)iclt;’^ tur ; quis crit vmquam, qui redtè arftimansdixerit,eumcle®‘ tem,aut manfuetumfuiffe,quinon€a ratione fe vltusfueiir, P cum ipfius certo damno,aut periculo coififtaeffett Addeq® fl refte a te conclufum eff , non folùm iniurias noftras, md’ '^^^ mm etiam, quin amp;nbsp;omnia deliffapcr magiffratumvindican j^ ^u;c adnofframnotitiam peruencrint» aquacumque tandje

S'EC TN jy^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2if.

acommiffa fucrinc, deferre debemus, adeo vt ^ nofmetipfos* liquid ex lege puniedum occulte admiferimus,prodere.8i pubU (è accufare cogamur, vtquc puniamur, curare,etiamfi capitale tffctdelidumnoftrunii8lt;, nos turpi morte a magiftratu affectum in, plane conftaret. Nam, fiDeum pluris facere,quàm nos ipfos debemus, vt certè debemus, 8C Dei gloria poftulat, vt ma-bfadaper magiftratum vindiCentur, amp;nbsp;a nobis vindicari euren tur.ipfaquoque malcfactanoftra, vt per magiftratum vindiceiv tut, quxcumque tandem illa fucrint, curandumnobis eft. idque , ’»magis.quó grauiora crunt,amp; digniora,quæ impunita non re-iinquanturdain qualem carniheinam ex ebriftiana r eligione no-1 quot;obisreddis.' Certè lofephus, qui Mariam übi defponfam, pri-| tfquam conueniffent.grauidam effe deprchendit,ne fcelüs,quod 1 tilamadmififfe pro certo habebat, palam fieret,amp; ipfa ex lege pu 1 quot;irctur, earn dam repudiate cogitabat, tantum abeft,vt punien-1 'lamadmagiftratum deferre vellet, quod, cum vir iuftus effet, c- Mrftib. 1.1?. | junfeciffe, lacra hiftoria teftatur. Et tarnen non folùm fcelus( vt 1 ’Pfcfinedubio crcdebat)eiufmodi erat, cui per Dei legem grauif oc^t, », xu | uuiafuiffetdécréta pcena,fcd etiam quo,vel certè cuius occafio-\ t'tgrauilsimam G bi iniuriam facè am fuiffe, lofephus videbat. Vi-\ des, tem contrario prorfus modofehabere, quàmtuexiftimes. | Iioccft,ilium appellari iuftum, qui fuas, Deiqueipfius graues 1 iniurias ad magiftratum non dcfert, amp;, quantum in fc eft, ne pu-1 »iantur, curat. Nee fané quemquam, qui aliter faciat, non vitu-1 petaudum effe arbitrer, idque fub ipfa Lege, vt ex ifto lofephi 1 «cmplo patct, ita putatum fuiffe, mihi per fuadco,nifi ficubi no* 1 nunatimin Lege, vt deliiiquentes aceufarentur, 8C defetrentur, 1 tonftituuimfuiffet.vt in idololatriæ peccato fadum effe coftat. Dewt.ij. 1 Hocipfum principes ipfi, Si rcfpublicæ, quorum maxime inter-1 $ft,vtdeliclapuuiantur,probe noucrunt. amp;nbsp;idcirco.quibufdam | «ceptis deliftis, quæ ad ipforum iniuriam propriè fpedant, vt l Idololatria ad ipfius Dei iniuriam, qui legem tuletat, propriè i fpedabat,nulla occulta déliera admagiftratum deferenda effe | finducrunt. necvmquamaliqucminiurias, quas àCCepiffet, pu-1 quot;iendas per magiftratum curare coegerunt. quonihil iniquius 1 fxcoguan pofte videtur, cogère fcilicet quempiam, vt immitis ce acf»uus

ac fæuus fif, auf «rtè, vt fe verè mitem ac placidum elle, dofert non pofsit, Qiiamobrem, quod ais, iuftitianiDei poftula«.*t malimalèpereant, amp;nbsp;malèfaAa vindiccnrur,veriinieliqinütni, fi veiflè intclligatur,fed nó tarnen ex eo feqiiitur, vnuniqiicmqiif priuatum.vt id fiat, curare deberc,præfcrtiin vbi aliapoteftd« caufTa, cur id curet, quemadmodum in proprijs iniuriis vin * candis contingit. Scd ii demuin illud curare debent, qui ip»*®' üitiæ Dei exequende funt propofiti.Pergis autem,amp;' tuKiniinicis^bcntfdciiisiUi^, omnitempore. Siilutdiüos,f(dfitcmp’.iii^ quo mandatur tibi, nc dixerii iUi auc, iam kx communif eej^t, ubUcxp^^ lätd eü, SCc. Iam hïcapparet,quantum a propofita quæftiow^^, feefTeris. Quatrebatur, quomodo Drum orarepromiaiiiiy, a Deo contra ipfos vindidam petere fimul confilicrcpoquot;^^^ Hïc vero dicitur, aliquando tempus effe, cum ncAiicq”'^^ j lis dici debeat, amp;nbsp;communem Icgem ce/ïare, vbi proprianfj erit. Atqui vel iftud nihil cir, vel falfum fimul aqueridie““, cenferi debet. Si enim tune demum proprianilegfinlaW®’.f । intelligis de non orando pro inimicis, cum peccant ad , vt verba tua, quæpoftea addis, demonfirant, qua derefjuli ante faris accurate egimus, quid hoc ad rem facit/ N3gt;quot;?®'' , larn quoque, id verum elfe, facile concèdent, ne gtsadmimicos, quamadamicospertinet. Sequetume«®’ cum inimici nos iniuria a ffidunt, cefiandum elfe ab orandopf® eis, SCpropterea nihil efiTe, quod impediat, quominuseon“®Î iurias per magiftratum vindicarc polsimus flmmo Chrilhtf 1 ^^ fertè dicir, tune eflê pro ipCiS orandum, cumnosladuiit./inf’®.'' 1 ninaa/Iïcjunr. Quod fi forte omnes, qui nos iniuria afficump'' I mortempeccare vis. Siproptereaproidisomnibusmmin^^'^ I randum efiTe intcIligis,Primùm ifiud non modo per fç, fed«»®'’ 1 ex eo,quod modo diximus,Chridum iii(siffe,vtproidisorci^^’ I falüfsimum effe apparet. Deinde plané ridiculum ed,te uteri’ I gern quamdam communem extare,que pro intmicisorarcne!gt;'‘ i beat, fedpropriam intercalegem latameffetCpiaidhcercYd^' j mur, ft idam propriam legem cos omnes earnscomplcdird^ ƒ qux communis compleéîitur, veprodfibtcvcllencadccl'r l dçiis omnibus,qui iniuria nos afficint,propria diplex locigt;^'^‘'^ I

tam Communis Icx.quam illam effc oportet a Chrifto latam, de 'ftis tantum nominatim verba facit. Gertè iftarum duarum Ic-gum non vna communis, altera propria eft, fed vtraque eft com '’'unis, amp;nbsp;altera altcri penitus aduerfatur. Idem ferme dico de Præcepto amandi inimicos, cifque bene faciendi. Nam, ft legem wuccommunem inter dum(vt fonant verba tua_)ceftare vis pro-ïterpropriam legem latam, explicacafus, in quibus cclTet,amp; vi-•Ifbis, iftud nihil ad propofitam quæftionem facere,idque ab ad* ^erfariis facile tibi cöcelfum iri. Sed ft iftam propriam legem ita 'Utelligis, vtfemper locum habeat, cum de vindicandis malcfa-ftis agitur.quia fcilicet tune de Dei iuftitia agatur,quc omnibus 'fbus anteponenda ftt, iam amp;nbsp;falfum id elfe oftendimus, nee dici foteftlex iftapropria,quippcquæ, vbicumqueferèalterailla communis locum habuer it, locum amp;nbsp;ip fa habitur a ftt, fed com-'quot;unis ipfaquoque, amp;nbsp;alteri plane contraria exiftimari debet.

At que hcc tandem fatis elfe poterunt advniuerfam tuamre-îtehenhonem diluendam, ac demonftrandum, te nullo iure, vt ofleiidercs.aduerfariorum argumentum pluribus modis ate dif* folutumfuiffe, tamquam in huius difputationis epilogo in fine fîg.î7i, amp;nbsp;27^. initio ca prima verba feripftfle. lAlfum enirn eü ht e-•quot;»»i» «indidatn petcre non po(Jc pro c^uo ordre debemiK Ç^ iüi benefdeere,^ UiwfiUtarc.Hoc enirn, vt vidimus,ate(præfertimft ad idem tempus, vtquidem neceffe eft, omnia referantur) imllo prorfus modo demonftratum eft. Cætera, quæ, falfacffe, deinde in eodem Suafiepilogo affirmas,nihil moror, tum quia ad rem nö faciunt, ’umveró quia partim ex iis, quæ aduerfarii tui dicunt, minime confequuntur, partim ab ipfts nufquam difertè affirmantur, eti-”»amp; tu, tamquam ex ipforum argumento neceffario manantia, euomnia commémorés.

Obneisaduerfariis tuis prædi(9;âpag. î7--quoddicant,ma- XX. giftratum mifericordem efie non pofte, quin ftt futurus iniuftus iu alteram partem, magiftratum autem mifericordem efte debe-’t. amp;nbsp;addis, Ntf HOS hoc unim iindequnc^ue prodit is, nos nihil feire Z^ÇenÇu ’ ’tmwiipuKiitos eJJè. Hîc,Palæologe,inftgnis calomnialatet. nam îpertaconuicianihilifacio. Tantumdoleo,quódtantó grauius ptccaftj, atque, vt om«® videbuut, ea in tcipfum redundare di-c e q ci poftunt.

Plt;iïlt;eologi cd- cipolTunr. Calumniaigiturineoeft, quodhïcRaww .j-^^ lumnid. ceiitcsfacis, magiftratum iuiunumeficoporccrc. Na®, j^ ricors efle debet, SC mifericors efle nonpoteft. qui” i” ”” jjy nccelTariumprofedó eft, vt iniiiftus fit. Sed quoniodocx L,. rum verbis colligis.magiftratum mifcricordem efledebert’^^ enim fcribunt ilU pag.70. si 4 Deo uindiHäm exacterein ‘‘^“^rr^iti licet,quomodo uindiedre apud mdgijlrdtum Ucebit i cum Vcmfd C^ •^ l^' C iuftu^, lAdgiftrdttK ueró neutiquarn mifericors effepoterit^ß»lfgt;'P. ^ pdrtieffeuclit. Certèex his verbis contrariumpotiusaperff ligitur. A d hunc enim modum argumentantur aducrfarii W ^ nonlicet vindidam a Deo pctere,qui mifericors fummo 1® quato minus a magiftratu petere liccbit, qui mifericors cl ^^ debet ï' Mifcricordem autem magiftratum efle non debere/ ^^^^ demóftrant,quód oporteat magiftratum omnino niftunic ^'^^^ iuftus autem alteri parti erit,fi mifericors fucrit.Itaqucapp . Racouienfcsnonaffirmarefolum, fed etiam contendere.'quot; ’^ ftratum iuftum efle debere, tantum abeft, vt.iniuftuni tere, dicant, vt tu eos reipfa diccntes faciebas. Etfanèra/^^^^ fdJaologuffu- *’“'” eft, te hacin re ita fupinum fuifle, vt nee verbaip»”“ pinus. tenderis, neementem perceperis,apertifsimamqueco®'quot; , mentationem minime animaduerteris,Quid,quód ca,que “i j couienfium dicfum refutandum deinde attulifti,nihilpro”quot;^.j^ Pdlæologui ni- rem faciunt, cum neque id réfutent,quod illi dixerant, nequei bil dd rcj«/olt; quodtueosdixifleputauerasï' Ea enim omnia hue tendant. \ quitur. probent.magiftratum neutri parti efle iniurium,fi,vt fuum v® que reddatur,curat,8lt; idcirco aliquid ab vnajamquamnonip'^ us, auferriiubet, 8C alteri dari,cuius eft reuera. Nametfihoe’ id refutandum percinere videtur,quod reipfa Racouicnfesdit' tes facis,magiftratum fcilicet iniuftum efle oportere, ramen, üquot;^^ rationem, quare iddixiflent, nonrefittes,quippequinecinW’ giftratu mifericordiam vnà cum perfecta iuftitia efle poflc, 1^ vt magiftratus mifericors fit,non oportere, probes, nihil verf'' gis, amp;nbsp;incaflum multa verba fundis. Nam, te iHudnequaqüjquot; rcfcllerc, quod ipfi reuera dixerunt ( quamquam ctiamfircftquot;'' res, id non tibi, fed cafui potiùs tribuédum effet) exeo intclli? poteft, quad in nullo ex cxcmplis a te allatis aliquod miferi®'' diæ vefrigium apparet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’'’’

S E C VN TJ-A, hm demonftratum eft,quantum aduerfarii tui in eo ponant, nbsp;nbsp;XXI.

Ruod a Deo viadidam petcre non liceat.vt hac ratione, ne a ma-Riftratuquidein earn peterelicerc, oftendant. Vt igitur id promeut,non folùm palt;T.7o. vt vifum fuit,ab co argumentum ducht, Ruód pro inimiçis'Deum orare debeamus, fed etiam ibidem ab ttcmplo ex facris litteris petito argumentantur, vbilacobus,Slt; Iohannes apoftoh vindidam a Deo petere cupientes contra eos, ^j^j., ^ ^^^ «luiChriftumhofpitio recipere noluerant, reprefsi fuut a Chri^ fto, amp;nbsp;obiurgati. Hic tu aduerfarios reprehcndis,Slt; pag.2S1.ais, Hallomodoexhocfequi,apoftolos nondcbuillc fuas opes repe* teteapudmagiftratum, quas rapuiffent iniqui.quafi veto hoc tl-‘ Mfit, quod ex pr^edido exeinplo ipfi concludunt. cum tarnen ' Hcilludquidem ut,quod ex eo,quodinde concludunt,confirtna* ' te demum quorum. Quandoquidern aliud eft fua per magiftra-' Wmrepctcrc,aliudvindida, ideft vltionem iniuriarum per ma-‘ Rifttatumexpetere. Docendumtibi fuerat,defiderium illud du-' otumfratrurnnonpertinuiffe advindidæ petitionemaDeo. Sé ' Itaiurèaduerfariostuosreprehendiffes.

‘1 i. Scdfortaffe id te præftitiffe putas, cum paullo ante ais, ideo Honreciumfuiffeiftorum apoftolorumdeffderium, quia vole-

1 W audoritateftbi conceffa addeftrudionem vti, cum tarnen I taadsdificationemiUis a Chrifto data fuiffet. Ex hoe enim (fi 1 14vcïumeft') non obfcurè eolligitur, non de vindida aDeo pe-1 tenda, fed de audoritatis iam conceffa: abufu ibi adum fuiffe. V«urni^'omodo probas.chriftumtantam audoritatemiam A-poftolisdediffe. vtignemetiamde cxlo ad homines perdendos l lt;iuaudofumque iphs \ibmffct,dcuocavc poffent ^ ld ego fau'e.vel l a^uidhwule nufquamlego .Quaproptev.cum duo üh apoftoh. \ OAriftumtewogantes dic^nt. Domine nis dtcdmiK,«t ignw defcendat de . I «lo,©- confumat iUos? non eft intcUigédumjUos a Chrifto petiide, , | M RU concéder et .vt poteftatem.eptam iamhabehant ,ea in re v-. | Urentuv.vei cumrogaffe.numiuheret.aut vellet id fieri, fed per-A inAee(le,achdixi(feht,Permittis ne nobis, aut mandas, vt Dc-,1 'imoremus.vtignemdecxlomittat.quiiftosconfumat. Vel, A lubeUe, aut p er mittis, einfee r ei nunc data nobis poteftate, vt i* , nbsp;nbsp;^aernde cxlo deuocemus ad vkifccndana iniur iam.qua ifti te af

^^2’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ^ QIS' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •lt;

fidunf rquot; Quodreipfajdeineü^acft vindidamaDeoipop'^^^ fent. Nee veró E,Uas, quem imitari apoiïodiM ftatc iam übi concéda ignem de cxla deuoca/fe, dicfnu^“^’‘^ predbus id a Deo obtinuifTe. EtfieniminipfahiUoriap’^^^^ non fit aperça mentio, tarnen verba illa,DcfcenJdt tionis vimbaberecenlcnda ümt.Qnód li,cumfcriptumquot;i:gt;_^^'^^ dem Eliam Achabo dixiffc, Viuitlebo!iiiDeiii]friielis,ii!Ciii:iiV‘ fto,ß er it anitif hi; ros, er plunia, niß iuxt.toris meiuerbs,pTeccsiJt de re Eliam adhibuiffeinteUigendumcü, nonaiiceitt.pottit^^^ jam bbi tradita id eikalïc, vt lacobus telhtur, cum f^ï”^»ƒ । cum müla prorfus bat mentio, quinimmo exfermomsht proprietateita accipi verbapofsint,vciiiffum omniaodcü^ ’ multb magis id inrdligcnduin eft,vbi dus verba,tamlt;iaainß cantedufia, aepipipodunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;nbsp;1

:^. Sed aha prxterea ratione aduerfarioruiri ex, argumentationem reprehendis. Ais eniin.caußam, q“®“quot;^ 1 redpere nohiincnt, non tand ftnïTe, vtiddreodaoffl^r deüderio ilJos perdedi tenen debuiffenc. Ei mos f^^^^-^ ' inquit^oluerit nos redpere^excutite puluerem de pedibus uejiris ^^^J^g, qua im habitant, in te)htt:onium,quod nihil quad ad illosperttnenß^ ' ^ ' 'Nondicitur,perditeil!osi(os. Hic prinwm obiter incoO^^ notanda dh Nam, vt fiipra vidimus, alibi, id eapag--^^:^'‘ ptum ihud Chrihi apoflohs dattiin, vtpulum’mdép«“®“ ' ciifcrcnt in te/ifnionium, 8lc. ita interpretaris, Apoholos futur os teiies coram Deo contra ludxos '^‘° nbsp;nbsp;'

resLegis. Htcverùtettirnoniumintelligis.quùdnihd^. ‘^^ tiolis cffet,quodad illos pertincret.vt8( nosantea.eoti^^^ pretationem illam tuam, Chrihi verba inteUigeda edt ®^^quot;,j||, Ptdteologi la- Deinde veró animadnertendum eft, te in eo lapfun elhgt; 1^^'^ ' ppis. exemple, de apoholisipfis, qui vindiciamcupiebanigt; n®® I pris, agipufas, cum tarnen deChriüoipfo/ionreccpwsS ^ 1 nulla ipforum apoftolorum ratione habita.Qiiodamp; crepario 0/Tendit, cum ait, fe non venilfe, vtboininssptf .^ 1 fed vt feruaret. Ad ipfum enim vJcifeedumnouent Chn * l earn cogirationem duos inos fratrès deuenifle.vfig'd ^^^.^^ l «di o/pi taies tiJos iiotnines côfu/npturus deuocarctuf '^f, 1

'y p. c rrc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22;.

tdixcris, ft itères fe habeat, exemplum ad rem noftram accom-®odatumnoncile,Nos enimde vindidlaloqui pro fe ipfo expe-^tt. exemplum ver o de vindiftaproalio dehderata,Refponde^ “O.immo tantó accommodatius effe, id eil ad id probandum, H^odRacouienfes quaerunt, aptius, quanto tolerabilius eft pro ^''ogt;quampro feipfo, vindidlam contra quempiam a Deo pete-’'quemadmodum ex iis intelligi poteft,quæ non multo ante de ^Oi^uodinter inimicos noftros, quod ad orandum pro ipfis at-' pquot;et, amp;nbsp;alios fcelcftos homines interfit, difputatum a nobis ell, ‘Oftrano (atque hoc præcipuc ad reprehenfjonem tu am refel-' *^’'dam pertinet) confiderandumeft, exemplum ifiud non tam

Copter fadum ipfum.quàm propter Chrifti verba, vt etiam ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r

‘ ’«»fit.fine dubio ab aduerfariis tuis aUatumfuilfe. Neque enim ‘ ^'^viftus difcipulos iUos propterea obiurgat, quód vindictam ‘ ^wisgrauem ob lenem caufTam expaeterent.id quod neq; ex ver- ^ ' “’s. neque ex fententia ipfius eolligi potclt,kd fimpliciter, quod

^vindiftamexpeterent. SC ratio, quam adiungit, non minus ‘ *''Rtauioribus,quam inleuioribus caufsis locum habet.Non ne-' ' W tarnen verba ipfius non ad oranem vindidam excludédam, ' f'dadcapitalem pertincre. de qua potifsimum, quod apud chri-' ^danos locum habere non poisit, hïc difputant Racouienfes. ' ‘l'’tgt;nadmodum ex verbis illis apparet.quæ ilatim poft allatum, ' ^’'plicatumque exemplum addunt, Et i/Hpilicct criint fïlij Dei perden ' *gt;«âw« quai cbrijluïferMaUm ueniti'Vnde cóftat te calumniari.cum Pakoïogi ca^ ' H»So.obieftionem (quamvocas) ipforumu. tuis verbis, vt iMmçM, ' Ws, conftngens,cx prædido exemplo eos ita concludentes in-’ ducis, Ergo non lieft fe coram magijlrat« ojferre, er petcrefna rapta a prlt;e-1 “imibiK. C^iidenim,ft iam illi predones de fcclcreftuehoc,ftue a« 1 lioftmili, ita vt eis pcena ampliiis augeri non pofsit,conuidi fu-I 'tint » Quid, fi predones ipft euaferint,bona tarnen, quæ rapu-1 ttant, magiftratus ope recuperari pofsint ^ Quid deniquc, ft, 1 lt;|ttantumuis aceufati, 8lt; conuidi, nihil omnino panarum fint 1 dturi prêter ipfam return raptarum reftitutionem, idque vel i fropter infignem miniméque dubiam magiftratus dementiam, i velquia illius loei leges, dummodoraptareftituantur, nullam 1 p«namraptoribu5 décernant, vel quiaidmcius voluntate poft-

224.', nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ^ I^ ƒ ' turn crte velint, quï rapinam paflus fuerit, ifque ca reftitutione contentus futurus fit, vclquaincumquealiamobcauflam^ Au non vides, fieri pofle.vtquisfua aprædonibusrapta Cöramnö« giftratu petat, amp;nbsp;ramen nulli capitale periculum Greet,neewp? talem vnidicfam, immo ne vindidamquidenivllamcontraali-quem expetat f Falfó igitur.amp;f percaIunii]iam,vtdiêumeft,W coui enfibus tribuifii, quód ex exemplo illo, ex quo ipfmihilnili vindidamfmaximè capitalcm)per magifiratum expetcrenonn' cere concludere voluut, eolligi pofiedicant,nonJiccrccoraia inagiftratu fe offerte, amp;nbsp;fua a prædonibus rapta repetcre.

Aduerfarii tui, vtprobateur, Clirüiumæternumregeln,^ facerdotem elfe in Eedefia abfque fucceffore, pag,7ï-dput7^' piftolæ ad Heb. citaucrant, vbi inter alia dicitur, Chriftum W' bere facerdotium aTTapdêxTo;', quam græc'am vocemdixcrann' pfi id fignificare,id efr Sine fucceffore. 1. Hóe til pag *^' ’'‘T'* bendis amp;,' aduerfarios rogas, vt addifcant.antcquamloquanwr-amp; non obfcurè fquod alibi fæpc feefs) ignorationemlin^f?? cæ illis obiicis. amp;nbsp;tarnen nee, quid aliud fignificet cagrïea’^®5’ doces, amp;nbsp;interim,illudipkim.quod aduerfarii dicunt,^«’''§’’gt;'' ficarc,fhtis apertèconcedis. Étenimturpilapfu, dninrep™’^quot;' dere Racouienfes in animo babes eins rei cauffa, qiiôdcxæteriio facerdotio, SC regn o Cbrilfi, in quo fuccclforibus'ndncftlo^^ non recrèid, quod volunt, eolligant, nee, quid fit fmefucOTO^^ cfre,redèpcrcipiant, cos reprehendis, quod Chrifrum regem, facerdotem cfTedicant, qui fucceffore eai'eat. Nam quid atwn de ipfa voce km^âèaTof] verba facere, cum ccrtiftimumfitA idcmfignificarc,quod,fi latinèdicipoffer,fignificaretlntrafnn ' file, id eff ciufmodi, vradalium non rranfmirtaturf Qiiodqm aliud efr, quàm in co non dari fuccefforem f QuidigiturtiDi^ cum grpearum litterarfi infeitiam tuis aduerfarib afcribisf’Ko® ne tu ipfê,cx loco illo,Cbriffum nullum fuccefforemhabere,co Jigi poise, demonffras, cumpag. 287. ita fetibisf î^uhmiÿtnT ‘ betfuccejjbrem.guonidm itungudm moritur.fuccefförMemMur erKortm repulfo. Quarnquam antceedenria verba, ad quæiffa refer)i bear, quæ font ilia, ErgoiHttM^ de guoibiâgtt,amp;c.3aeô funtqpo^ graph' culpa (vt arbitror) dcprauata,vtfttisiJiteUiginf^'

Verum ex alüs verbis tuis, quæ poftea rceitabimus, te id fentire, «juoddiximus, valde perfoicuum erit. Hic autem animaduerten-dumeft, te dicere voluiffe, cum Chriftus numquam moriatur, certum efle poffe, eum nullum habere fucceflbrem, cum eer turn fitjplùm nee repulfum fuilTe.ncc rcpcllcndum fore,fucceflbr au* tem aut mortuo.aut repulfo dctur .Qiiod quàm rede a te expref-fuin fucrit, cæteri iudicabunt. Certè, nifi hoc pacro ex ingenio verba tuafuppleamus,atqueinterprctemur,incptifsimc locutus ciïevideri poteris,qui ex eofolo, quad Chriftus nö ampliùs mo* riatur, concludis, cum nullum habere fucceflbrem, 8C tarnen ingt; tercaipfe fateris, non mortuo tantum, fed repulfo quoque fuc-edforemdari. Fateris igitur.Chriftum nullum habere fucceflb-rcm.Idque fine dubio ex loco ab aduerfariis citato probari con-tedis.vt inox apertiîis conftabit. Quid igitur tibi vis ^ Cur ad-quot;erfarios laios ob idipfum SC reprehédis,amp; fimul irridesï’ At di-tfs.lnhocipfos reprehëdo,quód non intclligunt,quid fit,Chri-ftumnonhabere fuccelTorcm,8lt; qualcm vim hæc verba habeant. «m lioc,Palæologc,longè aliud eft,nee cum co,quod tux repre* Wionis initio dicebas, vllo modo confentit.

I- Sedvidcamus.cur aduerfariis obiicias,quód non intelligant, 3^0 fenfu diftum fuerit.Chriftum fucceflbrem non habcrc,Nam ’quot;qais cadem pag. ^87. non ob id nullum batet Icgatum in f«a ^ccleßd, Gquot; ^wrccoHciüet Deo hommeJ, ut ex jilijs irx^Midt jilios dmorK Dei, Oquot; ex nwit-‘fijjpriflcipts hiiitif mundi,redddnt mdneipid regni Qhrißi.Z^ qui regdt popw-^p»ßkItgibm ? Et mox. EÜ igitur regnum e^ Sdcerdotium lefu Chri^i «^ajafexlo/), qHomam nee in dlidm tribim, nee in dlidmfdmiUam ,nec in dli-«• perfonaw, uel ob mortem ut Dduidii Gr Adronis, uel ob repulfam ut Sdulii ^Üi, qmm in ïefu Chrijlifdmilix Dduidlcx, tribm 1 udd,^erfondm,hoc fdcer' 0011 um er rc^nuTO conieHum à Deo patre cft,|ed non eft hoe regnum Gr Sdeer-ionum ü:7raf(xSaïo/j rdtione legdtorum GT miniftrorum, qui pro domino dgdt, Quafi veró negetur a Racouicnfibus, Chriftum fuos legatos , 8C winiftros, qui pro ipfo agant, in Ecclcfia habere. Sed aliud cft ffleregem, autfacerdotem, aliudlegatum, aut miniftrum. Halbent mundani ipfi reges (nam hïc de regno potifsimum quæ-htur) fuos legatos,qui régis legati dicuntur. non tarnen fuut ip-«reges, lia Chriftus fuos legatos in Ecclcfia habet, non tarnen

'216. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* P ^^ IIS' - - • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I funt ipfiEccIcfif re ^cs.qnis vero efthodic, aut vmquam «1*4 ^ fc Chrifti eccleliæ regem mcritó nominare queat. Iinmo quisf exipfis regibus, qui ChriRi nomenprohrentur, qucm.ficedti Chrifti regem appeJlarc vcHsuioij fitidfVgcrrimèlatui'usr’n'’' pegantigitur hoe loco Racouienfcs, vel legatos (uosChrHw® in Ècclelia habere, vel in ipfa Eccleha inuenin poiïc.quialioqW fint rcges.fêdnegqt.vlhim inuenin,aut eiTepoire.quiiplinsEft^ fiæ fit rex præter vnum lefumNazareiiuin, qui CbnUus propte rea cR appeUatus. Sed dices. Quorfum hæc, cumhîc qu^ramij ,vtrum nomo chrilhanus magiRratum ciuilcm gererc po»lt;f’ Kefpondeo, non idhocloco quæri, Icdillud, vtiùm quifquâW EccJefiæ rcx fiue ex toto,Rue etiam ex parte præter ipfumwn RumeRepoRit, vtpoReadocebimus, amp;, curhaedereaRaCO“' cnfibDSjdilpuratumfuerit, oRcndeiniis.Nuiic, teeorummentf” ponpercepiRe, cofquehne cauRa reprehendine, indiçare6('^ Rabui.

5. IRudfanèmiratusfum,tetamfacileaduerrariisconfel'b^f’ 1 ex co cpiR. ad Heb. loco probari, ChriRi lefu regnuin

^op eRc,cum ibi de faccrdotio rantùin agatur.Qiiod cW®^'‘^”’ I eorum,quos aducrfus te defendédos fufcepi, reprehefll’«’*’^^®!'' 1 junAum vidcatur, tarnen reticcnduinuonccnfiii,ncketo'’gt;'’’® 1 in eurndem errorçm ffi tarnen error eR) vobifcumincidilkipu' l taret. Nee veró opuseR, vthacdcrcaliuddicain, caqueinme-* I dnim afferam, quæadte, amp;:RJosexcufaiidospcrtincrcpoirenf. I XXIIh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QuoniamRacouienfe.spag. 76.dixerant,intfiramentono' l

110 niRquam ne vnum quidem verbum extare de forforibus.çat' \ ceribus, crucibus, SC fiagcUis, quorutafdheecinEedeMaS ( eRc dcbcret,cx quo concludipofkiperabant,iRa omnia ex£cde j fiaextcrminandaeRê, tupag. »90. Riorum obieAonem ij. üib I gens, cos affirmantesfacis, Rludex teRamento vetere 11011 flfe 1 recipiendum a chriRianis.cuiusmentioiiiiJlaRariniioiio. i. V- 1 fci non animaduertis rei, de qua agitur, circuinRaiifias, qiiæi/i I cauRâ Rint,vtnon polsit,nccporro debeat ex ipforumarguinfii I tatione vniuerfâlis iRa propofitio cócinnari. Jdcirco ciiim.cu/n 1 prxdiamp;arum revum in tcüamentonouo nulls hat mentio,non 1 fuut UU ab E^edeü^ rççipiendu, quia in teüamtfito iiquq de HS) f

‘^ Il c r?^'î)X^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H^,

lt;Hiæad Ecclcfiæ gnbernationem pertinef,verba fiüht,quia Chrt fti ccclelia leges fiias a legibus fynagôgæ Mofaicæ dilnndns habet , quia deuique mul ta in teftameuto nouo de Ecdefia di cun-tur.qus cum ilhs rebus non bene conucnirc videntur.Hæc curd to iunfta, quod carum nulla metio inibi fuerit fada, id efficiunt, quodiftud per fc tfficcrc forfitan no potuiffet. Atque eorum ont niumrationem in argumetatione fua concludcnda Racouienfes habuilTe.confitcbicuV quifquis vel ofeitanter ea pcrlegerit, quae iiiconimlcriptoproximc anteecdunti

2. Quamquain no video, cur vniucrfalis propofitio ilia, qUant tuaduerfariis falfo per errorem afcribis.fi rede intelligatur,taiv Yaligologi er-topere fitreptchendenda. Multa enim funt, quæ in nouo tefta- ror.

gt;iieiito continentur quident, fed non explicate, amp;nbsp;difertè.verùm Vel lub inuolucro quorumdam verborum quodammodo latent» vel ex fententia aliorum manifefta neceffario proficifcuntur, vel txtotiusdodrinæ rationc aperte eolliguntur. Quidquid igituf heque explicate, amp;nbsp;difertè,ncc vlio praetcrea ex prædidis rhodiS innouo teftamento cóntilictuf ,quamuis id in tertamento vetere ftriptum fit, non tarnen a chr illiana ccclefia omnino cfr recipien lt;lum, id eft nihil cogit, vt ea, ft nolit, illud recipiat. Si ad hunc hiodumpropofttioncm iftam interpretemur , non credidcrim, «in ab homilie verè chriftiano falfttatis condemnari poffe. Mö Jniniffe autem debemus eins, qued a me fupra nö vno in loco di-fputatumfuit, leges morales veteris tertamenti, fub nouo tefta-iTiciitonulla ex parte ceffaffe.adeó vt ca omnia qua? in vetefe tc-Iftamcnto de moribus præcepta funt, ca quoque in nouo præce-ptafucrint, quamuis aliquantó plura,6lt; perfediora ftnt noni te-■ftamenti mandata, quam veteris.Quocirca,cum aliquid in vete.' te teftamento preceptum inuenitur ,quod ad mores propriè per-tineat, etiamft illud in nouo teftamento expreffum non fuerit, tarnen fcruari debet ab homine chriftiano, qui earn rationem v-niaerfe teftamenti noui dodrinæ effe nouit,vt pluS ctiam,quàm in vetere teftamento mandatum fuiffet,prcftari iil moribus velit, HiiKapparct,quomodo,Slt; quatenus non inutile nobis futurum fit vetus teftamentum, etiamft hiftoriar^, 8(. vaticinationes om-nc$,qu« iiobis cognitu Ytilifsim«: funtjnde expungerentur.quç

- ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff i) tarnen

-20. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P -^^ ^f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r tarnen omnino, quamuis moralia plané inutilia forenn çon tf* uandæeflent, SC propter illasipfum vêtus teftainentum.quo^ vbique ferèalterutras cum præceptis, autraonitionibusa wo res pertinentibus admiftas habet.Iraquc nullo prorfuspauor dèconcludiSjCumpag.ïÿi.ais.fbqilidquidiioncIrinnoiiotE mento, etiamfi in veterc fit, tollendüm eft.tolli debercipwwte^ Ramentum vêtus totum. Ilia eniin propofitio,qiiociimque»n^ demfenfu, qui plane ineptus acridiculus nonfiuenuiiciata rit, ad ea tantum referenda cft, quæ ad præcepta pertinent, q® bus fublatis, adhuc vaticinationcs, 8C hiftoriæ

totum ferme volumen occupant. Exemplum potro. *]“% |], inde affers de legibus non côtrahendi matrimonii in quibu gradibus cognationis, aut afFinitatis,meæ amp;nbsp;fententiat,ap ^^ pofitionis illius interpretationi nihil obefr. Ad mores fww^ ^^§^'^ pertinent, amp;nbsp;adhoneftatem, quam, vt didumfuit.iw.^^ maiorem fub nouo, qult;am fub vctere teftamentoefledecct-''^^^ circo,quamuis eædem leges in noui teftamenti fcriptis wpf^ .‘^ non fmt, tarnen pro exprefsis habentur. Nam,fi f^T* j^up lius, quam ipfa humana ratio in quibufdam cognatis.a‘'^ .^^ bus mulieribus fibi matrimonio iiingcndiseffeaninia®^ ’^ teftamento vetere habita ratio fuit,Sv proptercainte^, jj coniundfiones hip fuerunt,multô magis ciufdem turpiw®quot; nouo teftamento efthabenda ratio, amp;nbsp;idcirco coniunamp;ow

Ïænontolcrandæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r^,

Commodifsimam aduerfarios tuos reprehendcndioC nem tibi nadus efte videris, quia dixerint.Cliriltumprsc^^ vt fui de mundo exirent. Itaque pag.jio.ais,nufquamleggt;“' L fiiiffc Chriftianis, vt de mundo fugerent.Hoc enim (inqui^çiL fum occiderc zr uita prièrenti priudre. Et hatim adiungis, iftc u^fdniu, c}ui quad nufqudm ext at citât, cr quod aliter dicituriWi “ gat pro chrifti dido. i. Venim quam futilis eft ifta tua ttp'’® ^ fio ! Quis enim tarn parum exercitatus eftinledioncteftaW . noui, qui nefciat, huic voci Mundi plurcs notiones fubiiû ap^^ apoftolos, SC cuangcliftasf Duæ autem font præcipuæ. cum ipfos homines, commue conuidum fignificat, Altot’; ^^^ homines impios,aut carnales, eorumuc ftudia, aut cogitai'

^ECrN'D^'T, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22ç.

Khgnat. Priorc notione dixit Paulus Gorintlüis ca verba, Afi- i. Qor,fgt;^o, olt;iinilt;:hmtiidimundoexire. qucmlocum videris adredarguendos îduerfarios tuos tacite attulifie. Atqui ipfi non hac notione,fçd poftcriore vocem Mundi in fuis verbis extulcrunt, vt plus fatis Jpcrtumeft. lain, fi id quæris, vt locus proferatur, vbi difertè faiptum extet, oportere nos de mundo exirc, valde iniquum te probes, præfertim cum aducrün ii tui non verba citent, fed fen-tentiam vrgeant. Quodipfe probe nofii,qui non verborum,fed fcntciitie in ipfis reprehendendis rationem habuifti,cum id,quod ipfidixcrant Exire de mundo,tu, vt rcfellercs, recitans, Fygcrc demundo, dixeris. Quo grauior lapfus tuus videtur, cum non fidteologiU' verba ipfa,fed meutern aduerfariorum fpedaucris,8lt; tarnen,quo nbsp;nbsp;nbsp;fps,

fenfu vocem Mundi vfur pauerint,non animaduertcris,quamuis tu ipfe codein loco, eodem, quo ipfi. fenfu earn vocem extulcris. Etcnimpaulio ante dixeras,omnibus Chriftianispreceptumfu-iffe, vt putarent, fc mortuos effe mundo, Ex quibus verbis tuis

2deô præterca aduerfariorum diÄumconfirmatur.vt tneritó te- fdlxolo^ti fe^ ’pfuin refutaffe dici pofsis. Nam profedó, qui putat, fe mortu- ipfwm refutAt. umetTemundo,is (quantum in fe eft) de mundo exit. NonnePau-bisdicit,fibicrucifixum,e(femundum, amp;nbsp;femundof Quidhoc Gal. 6. 14, ^uxfo)aliudeft, quamexiredemundo f Nainfi, vtipfeais,is txit, feu fugit de mundo, qui feipfum occidit, amp;nbsp;vita præfentc pi iiiat, Mundi fcilicet voce in priorem illum fenfum accepta,vt Mundus homines ipfos, eorumue conuidum fignificet, cur non dicetur is de mundo exiffe, qui hominibus impiis, atquc carna-bbus, vel potins eorum ftudiis, atq; cogitationibus mortuus fit, J^undi voce poftcriore fenfu illo vfurpataï’Nonne idem Paulus uit,lefumChriftum dediffefe pro peccatis noftris , vt nos eripe Gal. ». 4, tetex præfente fæculo nequam ^ Eripi ex feculo, 8C Exirede mundo nonne idem funtf An non aduerfarii tui hpc eadem pror-fisintellexcrunt,qui ad feipfos cxplicandos adhüc modum pag.

* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;los, maxime Paulum, îftapræceptadedifte.adcücftfnuoliiiti.vt

fupcruacancum fit illud refellerc. quafi veró chriftasperosapO' ftolorum fuorumlocutus nonfuerit.vel ipfi,cum ciuliaodipef' ccpta dederunt, ex fuo ipforum fenfu, propnaq; audöritatclmt Jofc-t^. 39. locuti. Quid, quód Chriftus ipfe teftatus eft, feapoftolosfuoJgt; qui exemplar quodämodo inplcrifq; omnibascæfcrôrunlChn-’ ƒ ri difcipulorum funt, de mundo fdegifie C qaod fa ipfcalibiift Pdf^eofoMi p' «’t«rprctaris,vtquæhiedids,refellerc exiftimari debcas. Sict' bi contramin. ”''” ^’^ F^2* ’®®» 1^*^ ^Kt^do[uos Apopolosdicit Chrijiiiicr?Mliti!iopilt;' , Hos fuipèjquonidmdb omnibus mundi er cdrniijruiiibtii fubm{ïi,pigt;^w^ mmDeoutfrttélibM piirituf 'incumbxmu^. Vbi faHè.amp;iïosaniiinclole' paratos elTe deberc,ideoque de mundo exirc, amp;nbsp;chriftinplin”'“ curafte, cótra quàm hïc fcribas, Slt;. fentias, nonobfcurèaffirmât'

Gum tu inter alia,que inpriore fer ip to tuo attukrasadpr'’' bandum,hominem chriftianum non modó pofte,fed etiamint^ dum dcbcrc arma contra hoftes capcre, non feme! repetüfe^' here nos, nifi virtu tis defertores efte velimus, tutarinos,no®f*

que, quorum eu ram nobis Deus commendaiTet, hucw«^‘’” fentemianrinam(Pauli, vt viderur) dcrorfilTes, quooifl®, I“«' rum curam non habent, iniidelibiis lunt détériorés, de^'æ“’^ libi accuratius agemus,Cum,inquam.hæc fcripfiffes/iwecow gitur, te proditionis,amp; aflorgiæ cos infimularc.quimilloniodo Bella camatibus a mi is gerere volunt.adticrfariituifubfii'eniluf rcfponfiönis.fêrmönc ad Chriftum contierfö, malta dicunt.qi? bis paucis fummarim comprehendi poffunt, la te Chrilk W, probra iaduntur. Nam fi ifti verè argumentaatar, ta maxi^ proditor.ÓC aftorgusftiifti.qui odio habere parentes,cofgucw' ferere.abnegare vxorem,amp; liberos propter nomé taum nifsHn; quin SC Uosiplbs abnegare.odioq;habere,atq;adcxtrcmiimoni amp;nbsp;animamperdere.vt nbi viuamus.voluilb. Hæc autemdicölt;' res, vt patet.oftendere volucrunt, tion quidcrti Chriftumaltof' giam aliquam præcepine, fed maximal« præcepturamfuilbi'' vera eflet argumétatio tua. i. Attamen tapermanifeftäcallin'' niam ipbs obiieis, quod Chriftum aftorgiam docere dicant.at? adeó ipforum duflis contraipfos vtcris, qui tant opcrehoftii'quot;' dikdioiiem ex Chrifti difciplma vrgeât, hos autemadbunf®®

(lomtur, üquot; commenddt hommbui Qhrijiiiinis Chrijlm, cum dicit patrem,ma.' _ -. -^^ -ç »Km,amp;c. amp;nbsp;in rcfponfjone multum laboras, vt probes,Chriftinn fuos dilcxilTc.quafi id negent aduerfarii. Deinde addis.Chriftum quidemvçlle, vt, cumamor erga nos,noftraquc non poteit emn coamore conuenire, quo Deus vult, fe, lua, ^S; fuos anjari,aucr-femur amprem noftri,SC Dei amorem fequaniur.non tarnen hoC tffeaftorgiamintroducerc, fed veram ftorgen ftatuere. Deunt

que,vtdecct, præ cæteri? omnibus amandum proponcre, Ita- ^‘^ , ^'’^'*^ ^^' que imprudei)s contra teipfumargumentaris,Nam hoc illudelï, i^^'^l^^ feipfwm quodaduerfarii tui intellexerunt, proptcrea feiheet non effe (vç ^gKWcntatKr. hbividebantur) aftorgos, Si proditores illos, qui, vt fe, fuaquç defendant, arma non capiunt,nec hoftes intcrficiunt,quia multi» pfxftantiore'amore,ac ftdelitate, quant ea fit, quant fibi,fuifquc debent, addufti id faciunt, nempe eâ. quae ipfi Deo debetur, qui Jet os Chrifti fuis inimicis bene faciendum efi'e monuit, coCque imandos, nobifque id mandatum effe voluit, nec ymquam po-fi«a, vt pro nobis, noftrifque defendendis arma capcremus, ho-fttfqucinterficeremus (quod cum mädato ifto omnino pugnat) *tliufsit,vcl vllaratione permifit.Quemadmodum nec aftorgi, I’ccproditoresfinitilli, qui omniafua,fequeipfos fpernunt,8C odiohabent, vtChrifto fçruiant, eiufque euangclio obediant, Quamqnain hocipfum, amaremimicos fuos,eifquebcne facere pfæcipua pars eft eins feruitii, quod Chnfto dcbcmus,8lt; Euan-gcliiobcdientiæ , cftquedifcipulorum Chrifti maxime propria Sé peculiaris quidam nota,

2. Quænam eft igitur altera lue mirabilis calumnia tua, cum ?.i.ïxologi c^-îis, Racouienfes antichriftianifmi, amp;nbsp;gentilifmi mandatum effe lumnia, dicerc,ntinùs estera omnia amare, quant Deum ipfum ’ In quo illudperpendédunteft,quigt;d,ne plané calumniari vidcrcris,dum tärecenfes,quoruntamor ntinoris faciendus fit,quàm antor ip,-fiusDei, verfutèfintul,atqueridiculcinimicosinteripfanumcr . . .

tas,quos fcilicet Racouienfes plus , quànt Deum ipfum,amari a ^ ‘^° °^ ^r* nobis vcllét.quafi verô inimici ex numéro earum return fint,qup ^“ *^ *^' ‘^'^ **' adeunobisfunt cars,vt periculum effe vidcatur,ncquando pr;e ill)SDcuntçpntemnamus,quemadmodumfæpcprtvIiberis,yxo-

-252 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* P^f^S'

X X Vh Sediam eó ventum cft,vt ex iis reprehcnftonibu$,quasnobtf diluendas efle putauimus,vna tantummodo reliqua fit, quatma-ioris momenti ipla fola, quàm cæteræ omnes.clTcvidcri quat. quippe quam tu plus,quim esteras omncs, vrgeas, amp;nbsp;ex qualo-la ( vt ita dicam) titulum libro tu o facere volncns. Eamantcin idcirco omnium poftremam dilucndam mihi lumpfi, quodnuf , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lis certis locis tuæ rcfponfionis contineatur, fed per vuinerli®

fcriptum quodammodo va2ctur,6C ad extremuinpotifsimi®’ teinculcctur. Ea eii, quoa turpirer, aciniferèdecipiannnW' couienfes, qui nolint, vlla ratione homini chriftiano licei e oui' Icm magiftratum gcrcrc. De veritatehuius reprehenfonisw hi exaftè inquirendum non cd, cum non hie fit difputationis'^' dræ feopus. Siquidem,vt fupra demondratum fuit,iioii de®’ gidratus officio ed quædio vedra , fed depriuatorum. nef ƒ opus fuerat aliam diiputationem de magidratu indituerep^f^ hanc, Vtrùm tanta fit magidràtus audoritas, vt coiuM«‘'J“^ , concedente, pofsit quifque Chridi difcipulusiurebfn“^|^|^ re,amp; hodes beHando interficere.aut vim vi ’'^P^^^^^’?. -“i^fij,, \ iniuriarum pernas ab inimicis expetcrc.cofqiic vldto^’L ‘, I lioquin hæc omnia homini chridiano interdidafucrintd am. 1 qua funt ex idis, quæ velimus etiam fine magiftratus’“.•Pquot;' nbsp;1

fieri a quolibet priuato cJiridiano homme iiirèpofle»^“’“'^“ 1 fó) attinet de magidratu qucrcrefOuamobrcni id tantumJg * I Primum vt odendam, non id fentire Racouienfes, quodtu 1 prehenfio indicar, amp;nbsp;idcirco ca in parte rcprchcnfioncm m f minus veram ede demondrem. Deinde vtgrauidimamqW' 1 dam criminationem, quam cumipfa reprcncnfionccom®b ' I accurate diluam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ 1

Dico igitur, non cam effe Racouïenfmm mentem» vt 1 nem chridianumaciuiJi magidratu gerendo penitus exclu » J vclint. Qiiod tarnen te exidimadè, complûtes tuæ reipom®^ 1 loei, iudicio mco. perlpicuè docent. Qiiamquam, vtcumq“f 1 corum verba interpretatus fucris, non erat hxcres^]^’”f‘^Lp I tereunda , fed,quid Racouienfes in fuo feripto deou’^S^f,, I turcripfcrint,diligenterperpcndcdiim,vtfiqua foJ'C^quot;^‘‘”!^^ji f

ideftnonvcra opinio deipforum fententiain retanti moment* inkgentium animis haereat, caftirpitus, ft fieri pofsit, inde eucl-ktur.ltaque affirmo,a Racouienftbus non ncgari chriftiano ho-ftimi ciuilein magiftratum gerere liccrc.euinqiie fummum etiani regem,amp;monarcham efte poffe. Sedhæeduo negant ipfi.Vnum e^. Ecclcfiæ chriftian» regem alium effe poffe pr æter ipfum le-km Chriftum, Alterum, eum, qui chriftianus effe velit, huma* num fanguinem fundere poffe, ftue priuatus ftt, ftue etiam magi-«ratum gerat. P ofterius hoc an verè ab ipfts diftum fuerit,nec ''e,iioneftmcumiudicare.nec fanè eft, quód deveritatehuius Wftionis hoc loco folliciti ftmus,cum,vt diftum fuit, ea ad di-1 fputatioiiem ab initio inter vos inftitutam non itapertineat,vt fine eins Cognitione tota de re deeïdi, Slt; optime diiudicari non pofsit, Prius autem illud, vt verifsimum eft, ftc etiam ad difpu-Utionem veftram maxime pertinet, vt ftatim planum faciemus. ’• Dieet enim aliquis. Quid attinebat, Racouienfes in fuo fcri-pto vrgcre, neminem pratter Chriftum ipfum chriftian» cccle-fi« regeln effe poffe ïquot; Nam quis eft, qui aliter fentiatï’ autquid hndem hoe, vt intelligamus ,homini priuato , qui chriftianus rffe velit,nccbcllum gerere licere,ncc fuas iniurias vlcifci,ctiam-fiaudontate magiftratus id facere pofsit ï* Nullus quidem eft, Huilieget, neminem prater Chriftum ipfum chriftianat ccclcftæ ramquam eccleftaffic enim intclligimus)regem effe poffe,fedta-n'entató maiorem id vrgedi cauffamhabent Racouiéfes. Quan-noquidem ex eo id probare volunt, quod maxime contendunt. Nam, ft eedefte chriftianc nullus terrenus rex datur, fed tantum' niodo caleftis Chriftus ,primùm id neceffario fequitur, eccleft-^mchriftianam,in terris licèt degétem,terrenum tarnen rcgnuin noiihabere,Slt; proinde chriftianorum poffefsionem, Sc bona non terrena,fedcæleftiaeffe. Ex quo confequitur ,hominem thriftianum pro iftis terrenis omnibus conferuandis nihil laborarc debere, amp;nbsp;indignum plane effe, vt pro ipfts defendendis, in-rtr quæ propria ipftus vita numeranda eft, vlli mortalium damnum aliquod,aut perniciem afferre curct. præfertim cum hæc a« noquiii homini chriftiano penitus fuerint interdira. Deinde, n chriftiana çeelefta, quatenus cedefta Chrifti eft, neminem, nift

^H* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PA^î^s^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.

Chriftum » pro rege agnofeit. fatis inteUigi poteft . nullam« tantam in terris poreftarein, quæ homiiii diriftiano id conce^^ repofsit, quad Chriftus ipfe negauit, vel cuius auaoritaU chriftianus homo facere pofsit, quodalioquinfaccre pro® p. tur. Qiiocirca.cum Chriftus homini chriftiano priuatov® ftam interdixerit, non poteft magiftratus vllus eidem maiida ‘’ aut pennittere, vt fc vlcifcatur. nee, ft is alioquin vlcifdlu-''^^ iurias non poteft, fua auftoritatc efficere, vtpofsit. Hinev« ^ illaRacouicnfium in extrema pag. 69. îiocia^uChrijH^^'^'^’ hd iuffu lAiigifiratuf'.hoc in gratiam Chrijii^iHud mgriHUm Ma^i^ratiK. ^^^^ fdniK mente, non dicofide, tellid portentduerd c'^'e credet i Et illicoca' ba adiungunt alibi a nobis recitata, 0 howinamcfcitäe«,iji*‘ fud qu£rit, ed qiixfunt Chri^i, e:^fud m eo bond non tedet, cam P’'lt;’«’ƒ'’’^ terne pugillo certat,amp; c. que verba, vt antecedeutia ad pofttr'^t cffedlum, fic ipfa ad priorem refpiciunt, quos ex co, quo ^^^^^ ïliana ecclcfia nullum regem præterChriftum agnofcat.w’ ‘ diximus. Proptereaigitur pag. 7b ca verbaRacouicfnim'^ tur, InEccleßd enim Chrilii,ut folm Chrißm eR E.ex,qui ”«®®'quot;’?*^”'j^n:» pugnduit, uel contrd hoftes dimieduit : itd nee fuis ilium ^^‘^^‘^‘^gt;r‘ i^^.j^^ tiicdtionereliüd, Siç, 8C paullo poR,Quodfiergo ^‘lt;’‘‘'‘^^“l^^.'‘^t(d(l^,gt; (qudles erdnt typici dnte Chrifitim) uel fdcerdotem introducere rf •quot; r am Chrifti (de politijs enim nihil loquimur') is proculdubio cM**^^J,j{ cerdotioque[polidt,cum h^c non amplius m unum dliqué trinjemh^ ' .||^ tam ftupidus effe poteft, vt ex his Racouienfium verbis»0 telligat, ipfos negare, non quidem hominem chriftianuw® ftratum, aut regem efte pofte, led ipfius Chrifti ccclcnæt«§Jj Chrïftiueineo regnofucceftbrem vllumdari?’ Imnvcro.H alibi aut dicunt, aut dicere videntur, chriftianuin hominem giftratum efte non pofte,id ita intelligcndum cft,vthomi™^ ^^ ftiano non liccat talem efte magiftratum, qualcs fuutpUn^'^^jp lii, id eft qui ea faciat,quæ cæterifaciunt, caque fibi lieer«‘^ met, quæ cæteris licita eftecreduntur, atqueidpræcipigt;em‘’F tet.fe humanum fanguinem fundere pofte,Hoc ipfos f«'quot; ƒ j cent aperte hæcillorum verba pag. 74. PdrereîitdÿjlroUitd-A^^^ iubentur e^r timere lAdgifirdtum,non aui emgerere dut cim o^eßr”^'’^ jji iieat dliquoi morti ueldeeoUet fontes. Vides quarationch!cR3rc ^.^

^^ P. C rN'D.yT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S5)',

fcsirgcnt, aut potius negate vidcahtur , chriftianumhominem magiltratum gercre polTe. nempe quia nolunt, ei licerequcm-quam morci addiceve, amp;nbsp;fontes decollare. Nee veró aliter fenti-ïedcbcmus,quia pag.76. ea ipforum verba lcgantur,Veruin chrijli^ woMirOj^Mi oun ei if debet, mundu/m, urÇos,lupos,Çues regere ut nein licet, it A ttumJîmaxirnè uelit,non poteü. quafi hic manifeftum fit,cos affirma-K,nulle modo chriftianohomini liccre alios homines regere,8lt; ûcmagiftratumeffe. Namque diligenter animaduertendum eft, ws verbum Licet hoc loco (ft modo fic ipfi fcripferunt) nouo Saodam fenfu vfurpaffe, vt fcilicet idem fignificet, ac fi dixiffent Non videtur confentaneum, fic enim allegoria etiam, qua vtun-tur, poftulare omnino videtur, non autem vt id fignificet. quod 1 fignificare folet, id cft Non iure conceditur. Planum autem hoe fit ex co, quod nulli dubium effe poteft, alio fenfu hïc ab ipfis di-öumfuiffe,nonlicerechriftiano uiro mundumregere, alio vc-To, cum non pofte. Atqui,chriftianum hominem non pofte hiun dum regere, apudipfos nihil eft aliud, quam, iure id fieri ab ipfo Tioii polfe, Igitur ,nó lieere cidem mundum regere,aliud fine du-fiio fignificat,quam cum non pofte iurè mundü regerc.Nam,non poffechriftianum hominem mundum regere , idem Racouieufi-fins fignificarc,quod iurè id ab ipfo fieri non pofte, ex rationibus tonftat, quibus illud confirmare ftudent, oftendentes, fi id face-Ttvclit,adcailli effedeueniendum, quæ Chriftus nobis interdi-Ttit.quafidicant. Poftet quidemhomo chriftianus mundum re-gtte,fi in co regimine Chrifti praecepta negligere vellet, fed quoniamnuUo iure homini chriftiano Chrifti prpcepta ncglige-«conceditur, proptcrea minime poteft homo chriftianus iurè tnundum regere, itaque, dum aiunt,vt viro chriftiano mundum '■fgere non licet, fic, etiamfi maxime velit, cum non pofte, nihil ïliuddicere voluut, nifi, quemadmodum minime confentaneum videtur, vt vir chriftianus, qui ouis cft, mundum,id eftlupos,8lt; aliasbeftias impuras atque immanes regat, fic etiam ipsâ experi-tntiieompertumiri, id fine Chrifti præceptorum contemptio-Hepræftari nou pofte. Non tarnen negant Racouienfes, fi quis Chriftianus inueutus fuerit,qui citra violationem mandatorum Chriftiidpr»ftarequeat, quillifte iurèmundumregere pofsit.

Neccnimlpfum regimen per fe vIJo mode vitupérant, fed pro-' pter mundi malitiam, non autem propteripfius rcgiminiiiutu-ram non vident, quomodo, eo retinendo, pofsit quis fimiil verf Chrifti difdpuli officium retinerc. neeporro quamuis diflentap neum vidcatur, vt ouis Jupos regat, ilIifuepræfit.idciicoJiomi' iiemchriffianum perdîtes ipfos atq; profligatifsimos homind regere, nfqucpræcffciurcpoffe, autnegant, aut in dubjumreBO' canr.fi cæteroquin omnia fint confentaiica,amp; CJirifi praxepw nulla vis fiat, Hæc eff omnino Racouicnfiuin mens hoc loco-quo tarnen iudicio meo nullus eff in toto eorum feriptomagd aptus ad perfuadendum, ipfos lenfiffe,non Jicereliomini chri/hquot; ano ciuilcm magiff ratum gerere inter non chriffianos. Jdfinal difertèdicere videntur, quia (vt didum eff) in verboLicere V' üirpando,noua quadamipfi Jicentiafuntvfi. Qiiilotus/inen effet, ego fanè facile credidiffem, cos in vn/uerfo co fermenf- i quem demagiffratu liabuerfit,niliil aliud Icnfiffc, quamid, çiw 1 ïn ipfo initio dixcrunt, amp;■ quaff totiusdilputationisfu/niiH''’ 1 quamdampropofuerüt, neminem videlicet, vt Cxpiiisdixi'!^^^lt; 1 Cliriffi ccclefix, tamquam ccclefiæ, regem effcpo((£gt;p'^^'^^^^'' 1 numipfum Chriffum. Ex quo tarnen loco id de ffacouKufiunt l mente eolligipoffê videtur, nihil effe, qiiod prohibt^f gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Chriffianum populi aut chriffiani, autnon maliamp;■ perueru rf' 1 gern, ac magiffratum effe,non quidem ,fi diriffianuspopulusW, 1

Pdl^ologica^- 2. Hincautem perfpicipoteft^quSta ütilla calnmnia,quaIHUW Imntud, nbsp;nbsp;nbsp;demagittratu difputationisoccafioneaducrfarios prêtais, dum

ad finem pag,284. ita fcribis,uideminiin hoe ten^ere^futtaona^ tugladu ex orbe Chrifliano, cogantur Chrifliani homines, ^uiedufiishakii.',quot; uos folos recurrere. amp;pag.sti. Cur igitur uos innidere lademmitilüs ^f^ illud mini/1 erium gladif, quod Deus uoluit effe dignius neftro ;Et denial p^S' , 32o.Sedi/iihomines modofuo cerebeliopitiffneiant,CS‘curentdcfimiKJgfr^' I turn glad ff ut ad ipfos cognofeend^ omnes Chriflianorum lites doualt/aMl^' 1 rum curant quid crunde C^ quomodo dicatur, Italie cóUdentcrinnoret^ 1 tes homines in iniurrifsimam iniiidiam, tamquam fiiuHiHii^^ff I fet, vocare tentas f Nam quomodo cuiquain viderideipfff^' 1 quoddias, poteH, enm, Ytd€mon{lratiim.fuit,/iecipfidiri^'^ ƒ

Dumnomincmciuilemmagiftranim gercrc. hecchriftianopo--pulo preeffe poffe negët ^ Sedfacnegare. Nonne cademratione ’'^ït»fc,qui chriftianos fe effc,aut certè effe veile profitétur, ma-gittratumciuilemgererepofse ?’ Quomodo igitur hue videntur teudcre, vt adipfos folos in ciuilibus caufsis a chriftianis homi* nibus dccurratur^ Et/i hóe non eft magiftratum ciuilcm gerere, quomodo aliis negare pofTunt id, quod fibi pernaittunt ^ Quod nalhsnonnegant de caufsis ciuilibus cognofecre,quomodo fpe-ïwepoffunt.vt ad ipfos folos carum cognitio deuoluatur;’Quid porro dicemus, cum ais, videri ipfos aliis inuidcre gladii mini-atrium,quod Deus voluit effe dignius ipforum minilterio.quod ''trbieft^ Nam quid aliud hoc fibi vult,quam cos videri cupere, 'tipfi gladii minifteriumhabcant, quodalios non fine animi fui ’uoieHiahabere vident,aut certè non poffe pati,vt alii gladii mi-quot;iftcriumhabeant, amp;nbsp;ita fe honoratiores fint ♦ Verùmquomo-“^0 hocvideri poteft, fiamp; gladii minifrerium, quatenusaverbi Hinifterio diftinguitur, illos alios haberç poffe non negant, nee 1 fcwagis.quam alios,illud habere poffe affirmant » immo.quate-quot;usilïudaliis adimunt.multó magis fibi ipfis adimunt,quatcnus l ''tró concedunt, fibi ipfis minime concedunt ï* Certum eft enim, | ^t dixi,cos nulla rationc concedere,vt quis Ecclefiæ dominetur | prêtervnumChriftum, amp;nbsp;proptcrea negare,in Ecclefia, tam-| quamEcclefia,vllos efte gubernatores,aut magiftratus,fed apo-1 ftolos tantum, prophetas, dodï:ores,8lt; paftores. vt legitur pag.

71. Vnde fatis conftarc poteft, ipfos nihil dubitare.quin ecclefi-afticaminifteria a minifteriis ciuilibus fint feparata adeó, vt qui tcclcfiafticum miniftcrium habcat,ciuilc habere nequcat.Ex quo confequitur, cum ipfi verbi miniftcrium habeant, quod procul dubio ecclefiafticum miniftcrium eft,cos fibi ipft ipfis nulla rati-one concederc, vt ciuile miniftcrium habere pofsint. Quocirca noneft, quod fperent, ex ipforum dodrina de magiftratu ciuili. ctiamfi recepta effet, ad fe gladii poteftatem deuolutum iri, nifi prins verbi minifterium deponant, quod non dubito, fi ii fuut, quos fe effe profitcntur,amp; me credere charitas iubet,quin multó plurisfaciant,quàmtotius terrarum orbis imperium.

Hac fuut, qua a te in Racouienfmm fcripto minus re etc rc-' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g g iq prehenf^

prchenfa fuifTe, docere volui. Aliamultainiuiuatcinillijrf' prehenduntur, fcdquia velleuiora füllt, vel deiisfortaffcconi' modius infra agctur,idcirco prætcrinirtenda hoc loco effedm ^ ad tcrtiam rcfponfioms noUræ partem tranfeundum.

IN tua.PalæoIogc.acl Racouienfium feriptum rcfponfion^ femel, nee kuiter conqueßus es, quódipfi in co feripto^^ tioncs,SC argnmeta feripturæ audorirate innixa.qwibwl^®^ tiam tiiam de bcllo a chriftiano homilie gerendo confirni3n‘''’‘’^ nihil ferèrefpondinent.quamuis illudaduerfusfentenwn’^quot; _ fcripto fimihter expofitam ex profclfo confcripfiircnf' obrem,tamctfi hpc tua querela,qiiemadmodum in fop«”®'’ E^ te arrigimus iniuka videri pofsir,tamen, nc conquemwi^wf ib vllam cauffam habeas, aut certè nemihiid vlIopadooW' vmquam pofsis, quod illis obiecifti, vtab ipfoinitiopolt;«9 . l fifm, hac tertia mcæ rcfponfionis parte, fi non omnia, po” j. faltcm, quæ tu ad lententiam illam tuam confirinandamatr I ki, refutareconfrirui. Enirar certè, amp;nbsp;fpcro,DeoaciiuroR 1 inanem opérant, amp;nbsp;laborem no/rrum effe futurum. Nec. I ifta refiitare conabor,fed ca etiam qua’ ad alterum c^Pquot;.,'f^ j tionis veRræ, de quo in pofrerioribus feript/s expheahus U I tatiinl cß, nominatim pertinent, id cßad confirmandum J . I hominichrißianoper magißratum fuasiniunas vicifei. »P^ 1 niiim depriore capite, deinde depoßerioreagemus. j nonnuHa iam ex ruis argumentis,arque rationibusad 1 Caput Ipeeßantibus in fuperioribus difputationibusrclpoo ij|^ I hie ad ea refpondere non erit neceßc,prxfertim veto ad» ^ .^ pia,qua’ex veterts tdATmenu teßimonhs aut tacite, aut af’

ifduttaruere. nameC iamfatis oftenfum cflyChriftuitï præceptà dcdiflc a Mofis præceptis diner fa, ^lt; hac cadem de re in proxi-•naddeftpoftremahuius operis parte nonnihil diceinus^diiin.ce indifcrimiiieLegis, amp;nbsp;Euangdii afcopo mulcum aberrate,plU* »uinfaccrcconabiinur. Ad cas tantum rationes refpondebimus, ‘luibusprobaricredis, in iisipfisnominatim, de quibus contra-Verfamur, nullum inter Mofcin, amp;nbsp;Chriftum difctimen clTe, amp;nbsp;Chriftum, vel quod ad bellum gerendum, vel quod ad forenfia Indicia attinet.corum, quæ M ofes antea ftatucrat, fiue Rib Lege blÏa, permifTaue crant,nihil mutafTe,rationes intcrea, quibus ge-*'cratim Chrifti præcepta a Mofis præceptis non differrc,ncc a-^uiddiuerfum a Mofe Chriftum mandaffe, demonftrare tentas, timquamcas. de quibus vel fatis iam difputatum fucrit, vei po-ftcadifputandum fit, minime attingentes.

I. Prima ratio, quæ fefe nobis diluendam offert, qua probari c APV T *• kortaffe credis.non poffe tâtùm, fed etiam deberc hominem chrii fiiaiiumbclluminiuftciUatumfuftinere,eacft, quamex iis, quæ ;p , •’j 2ntca difputaucras,eo!ligis,amp; tamquamprcludii cuiufdam con* dufioncin, antcpropofitamquæftionemexplicas pag, lt;. Aise-*

1 Hacratio nullius eft pondcris. Virtus enim ifta.ïuftitiaque 1 publica chriftianæ virtuti, diuinæque iuftitiæ pofthabenda eft.

^tchriftiana virtus, vt fupra di^um fuit, eft, fc, fuaque omnià ’'ontanti facere, vt pro iis conferuandis eniquam damnum ali-Suod,aut pernicics afferatur, vt euenire neceffe eft in geredo cuin boftebelloproiistutandis, quæ is inuadcre tentât. Slt; breuiter fbriftianavirtus eft, iniuriam patienter ferre potiiis, quàm fefe ^Haratione vlciici, Sedmundus , amp;nbsp;cum co hac inpartePalæ-ologus liane pro virtute veranondum agnofcit. immo earn non ‘ toiitcinnit modo, atque dcridet. fed etiam,tamquam infigne vi-! hun,damnat,atque reprehendit. OranduseftDcus,vtamp; tibi, » illis meuternilluftret.Sf a terrena prudentia ad fapientiam cc-' bftem vosaliquandotraducat, nouofque homines faciat. Iam ) *€ródiuina iuftitia onuiino poftulat.vr.quando Deus n^bis cæ?

Icftium ætemorumque bonorum fpem fccit, hæcterrenï*'!^''* caduca pro nihilo habcamus.præfertîm ipfius cauffa. Qj«**'’. maxime tune agitur, cumde obedientia agitur, quafiHip**^' debeat, nee vlla re magis eins gloria a nobis ainplificatiir. Ï*?! eiuspræceptorumçonferuatione. potifsimum veró ,ügt;''f'. conferuemus, ei que obediamus, non tantum alia noftraoi^‘’ fed ipfam quoque vitam noftram nihili æftimemusTrædp'V-j tem Deus.quemadmodum fæpius dicluin eft, vtinimidsi«’*^'^j bene faciamus.tanrum abeft,vr eos aut cædcrc,aut iiitertio'''‘\j iilbcUo furtinendo fit, nobis pcrmilTuiq^elTe volucrit. neJ*quot;quot;' ab ipfo mandatum fucrit, vt fcilicct nos nofiraque tuteniui‘»f|j, rum curam in fc vniuerfam reiici voluit, amp;nbsp;hacinrepridp^f

jujilVUiam 111 lu viiiiiciiaUIlCllUi V UlLH L» Uk UaL Jü I V |.jj nbsp;nbsp;nbsp;.,.^J

dei, atque obedientia’ noftræ erga fepublica Sé manifdiaii*“ \

11. Sequitur ratio quædam ex Iohannis Baptifræ verbisey“ pta,qui interrogatus a militibus.quidipfi facere deberét.rtrj dit, Ne lt;juem conçutiatis, ne quem ca[umniemini,amp;'contentitßlt;^(S^f,“^, ne ft ris. Exhocenim refponfo apparercais,lohsriiKir,i‘‘^.^quot;^ nus militia approbafle, in quo ad defenfionem imperii ad rcpcllendum, atq; inuadendum hofiem, amp;nbsp;cædenduiu»’“*^^^

*.*V*V*«WV*I14 Ui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ak.lt;.C|.7La,^CIlUl C1ILUI « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Spiritu fattclo plenm^adhuc ex utero matrisfua:, amp;nbsp;(juo nutiorniilkif^ natos muiter tem, nip unus Rex ifrael leps Chrifius. Hxc a te fetipW Kp turpag.n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' zj^,

Perfacilè dißoluitur tota ifia argumentatio tua,/iclt;”'’j^, rctur.etiamfi euangelica difciplina multa non permittat.ç'^ i galis difciplina permittebat, tarnen Iohannis Bapd^æ^^^^ui non fuifie aliquid mutare corunl, que fub Lege erst, ‘l“*^)? j boe munus ipfius Icfu Chri/h proprium effet, quiprimus o nbsp;nbsp;1 urn cxleffcm quamdam dodrinammultó, qiiàiMea.qK^^ui^ 1 fum in Dei populo fuerat.pcrfeA'orcin mundo traditurusf I quam ante ipfius prædicationemipfietiamlohanni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 cognitam fuiffe, eredendumeü, tantumabe/r, vt1 caredebuerit. Eratquidemmagnus Iohannes, amp;'Ip'ƒ nbsp;nbsp;nbsp;1

fto cæleftis regni crat particeps.adco vt minimus eius regni ipfo lAMh, u.ii. maior effet, Breuitcr.etiamfi Iohannes ipfe per fe dininæ voluntatis fub Euangelio feientifsimus fuiffet, tarnen non ipfius, fed Chrifti erat hominum mentes noua atque admirabili Euangelii doftrina iliuminarc. Nam, vt ait Euangelifta,Noji ent iUe lux,8ic. loh, Cum igitur milites interrogaffent lohanncm, quid facere debe-rent,fatishabuit is, qui viamtantummodo paraturus Domino venerat,moncreeos,vt ex Lcgis prarfcripto viuerent,prcfcrtim cumdcætemç falutis via nihil interrogaffent, fed tantum dixif-feut, Et nos qidJ fdeiewM ? etiamfi tu fcripferis cos petiiffe, vt viam ^“^- ’• *• falutis fibi aperiret.Qiia in re mirabili techna vfus efle videris,8lt; PitkoI.tccbtM, Viam falutis dixiffe, vt imprudens leftor æternam falutem intcl-ligeret, quemadmodum vfus loquendi fub Euangelio poftulat, amp;nbsp;interim tarnen tu falfitatis ccnuinci nonpolfes.fed, fi quis tibi obiiceret, nullam falutis mentionem fieri apud euangeliftam,re-fpouderes.verum id quidem effe, fed te fententiam non verba rc-

I tuliffe, Ex pracedentibus autem manifeftum effe, interrogatio-1 nem iftam ad minas Iohannis refpicer c, qui ventur am iram orn-1 nibus, nifi rcfipifccrent, minabatur, amp;nbsp;omnem arborem non fe-1 rentemfrudum cxdendam, amp;nbsp;in ignem mittendam efle dicebat, 1 Quocirca, cum milites, poftquam alii interrogaffent, QHuf ergo I fwemutf interrogant ipfi,Et nos quid fdeiemM ? certum effe poffe.cos j viu cum aliis interrogaffe, quid fibi faciendum effet, vt ab ira il-1 11, amp;nbsp;clade futura feruarentur. teque de huius falutis vialocu-tumfuiffe. Concedatur iftudtibi. Sedinterimfallacia, quæ in verbis tuis fubeft, animaduertatur, amp;nbsp;firmum, ratumque fit,mi-

1 litcs iftos nequaquam de via æternæ falutis interrogaffe. Nam neefanè de vita æterna,deque tarn amplo Deoobediétibus præ--miopropofito quidquam aperte loeutus eftlohänes. Qirare neC ctiamcapræccptaattigit,quæ ad vitam æternam côtendentium propria funt.Nihil autem dico,quód, cum cuangelifta milites fe-paratim a reliquo populo interrogantes inducat, amp;nbsp;illos public canis quodammodo pares facial, qui Si ipfi feparatim interro-gant, fatis intelligi potcft, genus vitæ militate non minùs peri-culofum, nee magis Deo probatum fuiffe,quàm publicanorum.

®4-2. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u

qui vix fine Dei offenfione fuum vitæ genus retincrc vlbmO potcrant. Quamquam, fi milites id facerent,quod militibusgt; prccepit lohänes,nullum perieulum effet, nc militia cos adv fti mandata violanda adigcret. Qiiamuis cnim(vt tu quoqueo feruafti)cum Iohannes illis precipit,nc aliquem concutiant.“ de hoftibus,fcdde aliis,qui holies non crant,loquicciifendus * ’ videntur tarnen ea verba ita vniuerse concepta fuiffe, vt po* fuo tempore , quemadmodum prophetarum verba folcwd aliter, ac fonant,accipi poffcnt ,amp; idcirco,neholies quidcinip fos concutiendos effe,^ porro militiamiplam planeabiici t re, intelligerctur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

111. Sed eodem loco fimul addis,amp; lohSnein,^ Chrift«(qd?^^ quam de lohane id aperte non explicas) tributum approbam ‘’ quod Romanis pendebatur pro alendo milite intraludara^ tra ipfam ludæam, nc fcilicet rebellaret. De lohanne, vtdic fuit, curandum non eft. Quod ad Chriftum attinet, f^*^^°'^.L, paullohebetiorem efle, ncc viderc, quomodo Chriftus.tn turn approbando, id eft illud ( vt tibi quidem videtur) Ro)”'’”' ’ feu Cæfari foluendo, 5lt;, vt foluerctur, dignuincffe ^f®’”^,^ militiam in fuis approbet, vel etiam permittat. Priwu'” ^ baud verifimile eft, vniuerfum ludeæ tributum pacist^P®' ^^^ iendo in ea prouincia militi feruiffc. Quinimmo crediutJ''^'j.^|], tempore haud fane magnam eius partem in eum vfum cou« * ^^^ fuiffe.Deindc,etiamfimilitumftipcndiatotumtributuma “.^ pfiffcnt,tamen,poftquam tributum exaeffum erat,pecunia vi ris fiebat, amp;, cum militibus ftipcndiafolucbantur, ^“^“J^jf eadem ipfa pecunia foluerentur, quam populus publicanis ^ fet, tarnen pcrinde crat, ac fi cxipfius Cæfaris rhefauropem , fuiffet deprompta. idque affirmo verum futurum tributum iftud vniuerfum nominatim admilirem aléduin un ‘ impcratum, nifi velimus, nihil prorfus pecuniarum, prater dcæ rributi pecuniam, Cæfarcmhabuiffe, vndeciusproui^lt; militibus ftipendia folucrct, eamque pecuniam ™]^°”]f i^j alios vfus, pra’tcrquamalcndi milites,potuiffeconuertfSt '^^ poftremó.ita effe, vt modo dixi,nó folum tributum illud viua juin nominatim propter alendos milites impcratum foinf’^

ftiam fule co tributo militem in ca prouincïa a Cæfare aü non potuiffe, numproptcreamilitiam approbat is, qui eiufmodi tri-butumioluit, autloluendum ede dicit S' Rcgibus,ac principibuK foluitributaiinperata debcnt,quamcumque tandem ob eau (Tam illaimpcrent. Sicut enim ipfis parèredebemus iniis omnibus, qua: Dei mandatis non aduerfantur, luie ipfiboni fint, fiue mali, itaiifdem tributa pendere omnino debemus, cum tributum pen-dere per fe nulla ratione diuinis preceptis repugnct,fiue bene, five malèiplico tributo vtantur. Debitum eft enim omnino tri-®^’”’*^*’^*^^ Uturn principi,vt Paulus doeet, Sé eft tamquamæsalienumno ftrum cum ipfo principe. Quare ea pecunia, quam ad tributum pendendum exponimus , etiam antequam tributum pendamus, iioftra cenfenda non eft, fed ipfius principis. Bona enim noftra iutclliguntur, dedufto tere alicno. Prætcrea quæro abs te, quid faccre, aut dicere Chriftus debuiffet aliter,quàm dixit, aut fecit, fimilitiamminime pr'obaffet. Numquid vel ipfe tributum non pendere, vel, ne alii penderent, fuadere debuiflet C” Atqui hoe nihil planefuilTet. nam vel nihilominus earn pecunia princeps ex-torfiffet, vel illi armata manu fuiffet refiftendum, amp;nbsp;ita in illud jpfum incidendum, cuius vitandi cauffa tributum negatum effet, inimo in tantó maius malum,quantó grauius eft committere de-lidum, quam non impedire, ne committatur, Sé regi, ac princi-

1 dicimus,bellum gerere, feu militate homini chriftiano non lice-te, non de rege, aut principe, feu magiftratu, fed de priuato lo-quimur. Quapropter, etiamfi Chriftus, dum vel ipfe tributum (vttibi placet) ad alendum militem foluit, vel, vt foluatur, aliis pracipit, videri poffet confentire, vt is , cui tributum foluitur (magiftratusfcilicet) bellum gerere, Sé militiainftituere poffet, nee tarnen chriftianus nonclTe, aut effe defiliere,tarnen non ideir co priuatohomini concederet, vtbcllare, vel militate poffet, Sé nihilominus chriftianus effe. Hue accedit,qut)d non omnia, quæ chriftiano homini facere non licet, fuut per fe ipfa mala, Sé repre hcnfionc digna. Alioqui nullo pacro multa, vt fecit,per Mofem concefsiffet Deus, quæ per Chriftum interdixit, vt quidem nos fentimus, Sé fupra fatis oftendimus, Quocirca, quamuis apud hh ij nos

nos dubium non fit,quin priuatus homo,fi bellum g®’’’*^’’” ^o litet (nifi fortafTe eiufmodi militia cfict, quæ terrori t^Wi do incutiédo infecuiret)a Chrifti regno excludcndus ut, fi alioqui iuftum fit bellum, iuftaque militia, amp;nbsp;ab oinni aliéna, non dicetur ifte ex fencentia noltra inalum aliquo mittere, aut reprehenfione dignus ede, nifi ^ttat^ftisiuu ; pro Chrifti difcipulo venditare vellet.^

luit,vt Chriftus, quacumque fibi oblata occafione,nuut*‘ ^^j bellum rcprelienderct, vel minimèfe appfol’^reofiendeif • ^^ fatis fuit,etiam precepta dedifie.quibus ifta fuis iutei “ nbsp;nbsp;np

rito dici poftet, amp;nbsp;nihil deinde aut dicere, aut facere,vu nbsp;nbsp;^j^j

geretur, milites, 8C bellatores ipfius difcipulos, amp;nbsp;regui ,^^f|,^ participes efte pofte,præfertim cum pro eo tempore,qu nbsp;nbsp;.,

ris verfatus eft, tamctfi cæleftem illam fuam ïio«ri'’’®£y|yjj« expofuit, tarnen non ita aperte earn explicauit,vtpou cælum afcenfum per apoftolos fuos fecit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.. (,i|i^

IV. Exiis,quæhadî:enusdifputatafunt, refponfioa ’^^^„jui poteft, quod dicis, aut dicere vis, Cum Chrifto nulls ^.^.^ juj præterea occafio data fuerit loquendi de bello,autdenu .^^^yj de iure armorum, amp;, prædidis occafionibus fibi nbsp;nbsp;nbsp;jjinrequot;

vifum eft,fe gefterit,amp; potius ifta omnia approbaueuM j^ prehenderit,concludcndum omnino efte,fi de ’P^'^quot; '^ jjom' fito quæftio propofita fuiftet, ipfum fuifte

d;is liccre. Namque ex fupra didis patet, tt^t^fuiflet .jjjIq/ ones aliquas de iftis rebus loquendi, nee Chriftum a iqi ^ rum fuo fado, aut dido comprobafte, Pgt;'æ^‘^f“,”’jY’Ljjjfiii* cuiquam ea licere indicauerit,multó autem minus di f allait nee vllam cauftam fuifte,cur,etiamfi ifta nulla ^ædi^'t’^* da cenfuiftet,tarnen vel ab iis faciendis.aut didendi^qu .i-, fecit, abftinere debuiftet, velifta reprehendere, aut «^ F^-^ Cæterùm, quid Iohannes, cum publicanis, amp;nbsp;-f„rujfigt;gt;'' rit, quæ dixit,eadem fibi propofita quæftione, '^îT° „obisf'’quot; fet ( nam de lohanne qiioque idem vrges ) laboradui ,jir efte,ex ante didis intelligi poteft. Quare, fi quid præ ju^

* menti ex iis, quæ dixerit, aut non dixerir Iohannes, fuerit, non erit, quad aliquid ampliùs refpondcamus. ƒ£

. nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TE^Tl^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21^,

V. At vei u pcrgens,pag,i4. duorum exemplum affers,qui arma traclarent, quorum cuangelica hiftoria meminit , amp;nbsp;cos laudat. liec tarnen, vt arma deponerent, vUus Apoftolorum cos monu-iffelcgitur. i. Vnüexemplumeft eëturionisillius,cuiuspuerum Martb. 8. Chriltus fanauit. ^Mcm (ais) Afide tnfsfummè commendat. fed (^uodgefid- Luc, 7, mmi, e^ proKommis militdret (pedfuru^ßquh dutrebelldret,dut impref-ponem in Komdud C(tflrd,fdceret') non uituperdt.Exemplum hoc vel ex eo nullius poiideris cenferi debet,quod centurio ifte Ethnicus erat, needum ad Ethnicos Euangelii prædicatio trandata fuerat, nee ylliEthnico Chriftus ipfe vmqua viamfalutis annunciauit.Que igitur cauffa erat, cur Chriftus eius militiam vituperaret, quad vero tune temporis Ethuici quoque regiu cæleftis capaces habe-tfntur,amp; periculum eftet, ne populus, audiens iftius in fe fidem a i Chrifto vehementer commendari,iam ipfum cæleftis regni par-tteipem effe crcderet,8lt; propterea,illius exemplo,eius regni par

1 nfi illum Chriftus a fide in fe fumme commendat,non tarnen id-I hrco.iiiDeiregnumiamillumingreffumfuiftc,affirmât,fed tan-I tnmmodo.ca in re eum admiratus, Ifraelitarum incredulitatem 1 itótenotandi, ac vituperandi occafionem naftus eft, amp;fimul 1 ^!«dicendi,futurum,vt Gentes in cælefte regnum afcifcerentur, | hraelitæ veto inde in imas tenebras eiieerentur. Nee vero,eti-1 ’nificacenturionis fidcs inhominelfraclita fuifict, is tarnen vel I quot;ondignus.qui a Chrifto laudarctur, vel iam cæleftis regni par-^'ttps fuiftet. Quandoquidemfides ifta,quamuis laude dignifsi-”^3. non tarnen ea fides erat,quæ Dei filios per Chriftumefficit. ^f4ue enim ex eo, quod centurio illecrederct, lefumChriftum di^na vi præditum efte adeó,vt abfens quoque cgrotos folo luf-nfanare poffet, continuo fequitur,illum ei fidem in falutis æter-quot;æ via iamhabuiffe, aut omnino habiturum fuifte,eique per om' ^'^obtemperaturum. Nam, quod ais, Apoftolorum neminem wumcenturionem raonuifte,vt arma deponeret, quid (quæfo) l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Numcubifaltemlegis,viuum centurionem iftum

1 ' 'e. eum Apoftoli Euangelium ipfis quoque Gentibus prædi-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Define aliquandoPalæoioge ineptire. amp;tibi Pakologiu

I nbsp;nbsp;w ^ominibus,nö autem cum truncis, amp;nbsp;ftipitibus(vt tu in ex- nbsp;nbsp;nbsp;pti«.

trema pag. 311, aduerfarios mos appellas) rem effe inW ‘^i^ gi ta. Quod fi hare de Cornelio centurione dixifc ais,Petrum non coegineiHum.vt cenwrionismunusacT ^ non tam ineptèlocntus cfles. lam veró nihil neccueWJh quot;^^j cogere Cornelium munus illud centurionis deponcic, -j munus ipfum centurionis omnino, amp;nbsp;per fefquod præfertim tempore, vt tunc erat, non putauerim) rj^j, ceptis repugnalTet. Sed fatis fuit (ad hoc fcilicct, vt euwP. j^ ptifmum Ecclefiæ aggregädum ccnfcrct)ex fpiriwsun o illi cælitus demi do animaduertincdllum predication!'“æ ^ adiunxide,amp;Chriftolefu fefeobcdientcmpræbcredccr ^ Nam, quid port baptifmum Cornelius fecent,non narrat in munere illo perfeucrafle legirur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• »

2. Altcrum exemplum eft lofephi ab Arimathca,^«f'^‘^^’quot;’'^^^(j/ quis) Romdnui erat,}Kd£tif gente, qui confultor i« fendtu de uit^ -pJeX Pdl^otogi U' ^inum, Cr miles enter KomMus deies uerfubatur. Turpis, itqnc ”’“ Ln pfus multiplex. Ï^P^ûs tuns eft lue Palçologe.Primùm enim credidiftUw ^J M4r. ij. 4ï. iftuni militem fuifte, nempe quia in vulgata latina ^^'fquot;pmo* L«c, 23. jo, Marcum,amp; Lucam legifti,eum fuifte decurionem. Sc“.1 ,j„on do non animaduertifti, apud Latinos Decurioncs appd'^j^j,j, cos modó,qui equeftribus decern militibus præfunt.fcd ^^^^ pales fenatores quoque f Num fortafte,nouo Si ««“ . *^ jjio plo, eamdemvocemduplicifenfu, eodem temportvturp ^^ fuiftc,cxiftimaftie’Cur tu id fecifti,quod in Racouiéfibusp’S^ reprchendis ;quot; Cur, inquam, exemplaria græca(bowopf^^ timgræcus) nonconfuluifti f Ingræcisenimcodicibuspf quod in latinis eft Decurio, vtrobique goüAtuÎKs lcg’f“'\‘l'’^j,ij, nullo modo militarem decurione fignificarcpoteli.Scdqui co r' Confuluiftitu omnino græcaexemplaria,vtexcoapp quod cofulrorem in fenatu lofcphum fuifte ais,vbi nomen Ibi fine dubio exprimcre voluifti. atqueita deinde inaliunicf rem lapfus es, quod, eumdem lofephum Si militem,8i con a ^ rem fimul in fenatu fuifte,ex facra hiftoria colligi pwt2^|j.’®'''jj|, men nihil,quod hue pertineat,dc co ampliùs dicatur.niucun’^ ifte Soux£u7àjù,fiue,vt latinus interpres vertit, Decurion^.

cóiunxifti, amp;ïofephum,tamquam diucrfis appcllationibus.iron dccurionem tantum, fedBouxwltw quoque nominatum fuifie fo-mniafti. non animaduertens interea, quam parum vcriftmile fit, ludxum hominem,diuitcm,amp;: grauem in ipfo ludæorum fenatu ^.i^fff;, i^. ^7, confultorem, fiue fenatorem, militem inter Romanas acies (vt jj^y.,._ ^j, ipfeloqucris ) verfatum fuilfe, amp;nbsp;decern tantum equitibus præ-fuiffc, vt nomen ipfum Decurionis indicat, quamuis nou define, qui intégra’ turma? decurionem præfuiffe velint.

Vl. Condudistädem.SC pag-i;, ais,quæ fupra dixeras.chrifti-îno hominifatis elfe debere, adintelligcndum fcilicet, id ver um de, quodeontendis, præfertimeum Chriftus nufquam aut in Hum, aut in militiam, aut in arma inueftus fuiffe Icgatur. cum tarnen inter hac omnia viuer etur eo tempore,amp; de iis defenden-dis agei ctur.que aliéna erant,amp; Romani inuafcrat, amp;nbsp;ludci con-traludaos pro Romanis militarent. quod {^is)grauwe quiddam e/f. îwm id quod proponitwr ; An liceM feilicct Chrijiidno Domini ^imUtdre militie «mpimptiî dtmii «t defenddt fuurn uitdm, Çudi opes pubUedi cr priudtd,f,Çudm Iiirrtrffem publicdmcr priudtdm, fudmpdcempublicdm Z^priudtdm contrd ^fsmiMdtreuolentescrmperedlicM. Quódfi (inquis) iUa a Christo teprehenfa non funt, multó minus hpc reprehendi debent.

Siquis ealegat, qua fcribis, Si. hiftoria illius temporis co-Suitionemnonhabeat,credetfortalfe, Chriftiatateinillisre-gionibus, in quibus ipfe verfabatur, id eft in Ïudaa, amp;nbsp;Galilaa j oumiaarmis perftrepuiffe,amp; bellaperpetuó gefta fuifie. na quid ïliud eftinter bella, amp;nbsp;arma viui, quodtune ibi faftum fuifie ais, 1 »illbella continenter geri, amp;nbsp;vndique arma perfonare ;* Quod 1 tarnenfalfifsimum cfic,omnes norunt,qui corumtemporumhi-l ftoria: prorfus non fint ignari.Credet fimiliter,fi quis tibi fidem I ïdlübuerit, milites, qui in ïudaa alebantur, ferèomnesludaos | ™iflc. Qiiodtarnenmilii imllomodofit veriflmile.imrnocredi-l derim.perpaucos fuifie ludaos milites,qui tunc ibi fub Romano 1 unperio ftipendiafacerent. Cum enim.vt ipfe ais,potins contra | gt;pfos ludaos,quàm externos aliquos hoftes, milites in illa pro-| tiincia alerétur, credendum omnino eft.exceptis admodum pau-1 ds, de quorum etiam fids minime dubitanduin aliqua fmgulari I dccaufia vidcretur,nullos ludaos fuifie. Et fane,iüfi is Lu cc lo-

24S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^(S.

eus cHet de militibus ad lohannem Bapri/iain acadentibtójUM ludæos fuifle necefleeft, vix vlltini ludæum in ca militiï 1 ’ aufus efiern affirmare. Qiiæ cumita fehabeant, qui“®P^''™ Chriftum velin bella, quarnulla erant, vel in fflilitiaæ»'■ ^” iiiuehi.quf ab iis,ad quos eins prædicatio pertinebat.vix tract? banturf An no fine vlla vcl necefsitate vel cauifa fe Romano ft. fidi fufpedum plane reddidinet,qu0didcirco militem iimi't™' fe debercdixilfet.vt, præfidio militari amoto,vel fui into Iltis rebellarcpofient,vel ipfe ludçæ dominatumoccuparf^tï' fertim cum propter nomen Mefsiæ, id di Regis. qtiodipt® renuebat, iamfufpedus haudomninoiniuriaefleponetf oM ’ vt fiipradidumeft, Chrifto fuitadfuosdifcipulosabcllo.2 morumque tracRatione deterrendos, illis præcipere, v^i”quot;® bene faccrent, amp;nbsp;alia ciufmodi mandata dare, quibusgt;qu2^®..^ uis iufta ab iis non abftinendi caufta elfe vidcatur, cfficaciusi^ interdicuntur, quam, fi quisnominatiminipfainucherctur. VJI. Addis poftremó Chrifti exemplfi,qui,ficuti anteanm’^ fuerat, armis carnalibus, poftquam in cxlum afcendit.»^ fuum recuperauerit. coque explicato.cpilogum adiimg'^® umhadenus ditftorum.cx quibus, amp;nbsp;exiis pratfertim-^^ ftus, dum hïc clTct.fe fadurum comminatus cftjconclf“®’ * ftum bellum iuftum approbauifie, arma pro iuüitiæ “den to geftanda efte, cenfuifle,amp; armis perfequendos oo^»*!*“ j ^, auferre tentarét, vel ablata reftitucre nollcnt,fuo excmplong’

A d reliqua omnia,preterquam ad ipfus Chriüikiiü^’ dó refponfum cft. Ad Chrifti verófadum, qiiatcnusdewnt^^ macibus ludæis, fupremam poteftatemadeptus,dignasptw fumpfit, fatis refpondimus primæ partis cap. 2. Quatenuyf antca.fe id fadurum,quod fecit.minatus cft, quid atrinet reifC^^ dercf Nam ccrtc.fi exipfafadi excciitioncnilnladtiiamjmtc tiarn ftabilicndam cliccrepotes.vtprcdidoIocomedcmontJ j confido.mulró miniisexcoinminarionecIicies.Q^amquamii^ I pauca füllt,gup in vniuerfo ifto fado longèaliter fchabent,at I narres, vnde, multó miniis etiam te eo adiuuari, eon/ïarcpot)5 1 quam hucufque conftiterit, Sed ca, ü opus videbifun inJfÇ“‘^^ 1

2^0, Icrerponnonis noftr« parte explicanda referuamus. Quod vc-ró in epilogoifto,plus colligêdo.quàm antea fparferas,ais chri-ftum non fuiffe vfqu5 vocatum, aut dictum legiflatorem, amp;nbsp;nuf-quam kgi, aliquid illum in Dei lege per Molêm lata immutafTe, ex quo,ft verum effet,cauffa tua mirum in modum iuuari viderc-tur. urn ad hoe pluribus in locis refponfum eft, prxfcrtim ver o primç partis cap.7, adfinem. Et iamhuius partis initio prædixi, mcadea,quæ vel tacite, vel aperte ex veterc teftamento argumenta protulifles,nihil ampliùs hoc loco refponfurum.

IIX. Sequitur mirabilis quidam argumentatio tua,quae,fiquis ïnimum aduertat, intégras quinque paginas,8C eo ampliùs occu pat. Incipit enim pag. 18, ab illis verbis, Sed in exemple Chrijii, Slt;.c^ amp;nbsp;durât vfquead verba illa,Scdü)Krcdeo, 8Cc, pagina zj. In qua argumentatione explicanda praeter errores alios nonpaucos, 1 quorum pars aliqua fortaffe infra a nobis indicabitur, ita teip-mmimpheas, vt, quidtibi velis, ipfe prorfus nefcire videaris, I quemadmodum quilibet facile animaduertet. Primum enim ais, \ aliquando euenire, vt miniftri verbi fiant miniftri gladii a Deo. 1 Deinde oftendis exPaulo.minifteriumgladiiaDeo efle, 8Cma-\ giftratui gladium geftanti omnes parère debere. Hinc infers, ft \ quisminifter vcrbiadminifteriumgladiiaDeovocetur, debere i illumparêre. alioqui aut cogitabit, minifterium gladii non elfe | minifterium Dei, aut putabit, fe, quamuis magiftratui gladium j geftanti obedire debeat,poffe tarnen Deo ipfum a minifterio ver« m adminifterium gladii vocanti minime obedire. Atquehïce-xemplis aliorum munerum, ad quæ Deus homines vocat, qui, ft nonparuerint, peccant, oftendis, polfe Deum ad gladii munus, quodab ipfo proficifcitur, miniftrum verbi vocare, iftumque, nifi obediat, peccaturum, nifi vehmus verbi miniftrum fingula-realiquodDeonon obcdiendipriuilcgium habere, quod tarnen I contrà omnino efle, Pauli verba demonftrare ais,quibus ab obli 1 gationeobediendi magiftratui gladium geftätinemo prorfus e-\ ximitur. Igitur(inquis)fi minifter verbi a gladii miniftro ad ge-1 ftandum gladium ob commodum reipublicae fine verbi minifte-I rii impedimeuto vocatus fucrit, obedire debet. Quamobrem t (infers) multo magis Deo ipfum ad gladii minifterium vocanti '1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii parendum

^^°* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pyr^sgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;.

parenduin illi erit. Quod fi (poftremo ais) miniver verbi aapi' triam fuffetandam a gladii miniitro vocatus,obe4irf debet.f» fciciendum (tua ipfius verba recito) erit duibut, (^uibiidMur-S^^''^^'^ fuorum non habentfunt mfidelibiis détériorés, Z^ quift WgißrätnigejiMii^ dium, iubenti non parent, iuße fecundum leges Dei occidendi[ud, neßme^r C^ frujird Wgijlrdtus gladium geftare uideatur i

Ell tibi quampaucilsimis verbis potui comprehenfacxpli' catio tua tarn admirabilis argumentationis. Cuius explicate' nis.amp;i ipfius argumentationis turpifsima vitia,tainquainea.lt;l«* per hanc earum fynopfim quamdam omnibus patere po!wnfgt; non eft.cur amplius explicare curemus. Sed tantummoao, quo* niam, fi qua vis in argumcntationeifra c(r,ca vniuerfam eoo*»' fiftit.quod magiftratui gladium geftanti omnes parèredebewi* quamquam ad hoc per ea, quæ fupra difputata lunt, abuquot;® fponfum eft, tarnen non abs re erit hoc quoque loco eadcinat * aliquid dicerc.

I. ?gitur ex mente ipforum Racouienfium in corum ^F pluribus in locis, præfertim veró pag. 74. amp;nbsp;7^. apcgt;’^^'^^pj^ pofita, atque adeo ipforum nomine dico, amp;nbsp;vnà cumP^^ ®.’ ’J* tro,Iuda, amp;nbsp;aIiisfacrisfcriptoribuspalamproficcor,ffl3B'

*0, tui fiue gladium geftanti,fiue minus,fi aliquid fieri ®’ mine chriftiano omnino parenduin elfe non iccus, atque 11 ipfeiiiberct, dummodoid, quodiubet, Dcipra’ceptisiawp Chriftum,apoftolofqucilliusnobis traditisminimeaduei « vfqueadco,vtneipfi quidem virænofrræ, vt magiftratui 0 ^^^^ amus.parcendum nobis fit.fiueis bonus fit/iuenialus.liur^^.^ nus, fiuc iuftusprinceps, fiuefidclis,fiucinfideli5.Atvcro, quidiubeat,quodprædi(flisdiuinisprcceptiscôtrarium it ^.^ vniuerfa fcriptura, ratione, hominum confenfu appro an egt; ,

tu, pdMUlHUC |.H VlltCUI , ^^llctHKUUH^UV Iiiv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^j

obediendum effe, etiamfi altoquin ( vt vno verbo dicam ; mundusperiturusefret. Quoqrca,quidquid a llies ai pifsimeaemagiftratudifputas,quiquihufdamClin ip.. comprchcnfusnonfucrit.dequeobedicntia.qufilli e e ^^^^ topcrc vrges, id omne fupcruacancfi in hacqucuionee gt;nbsp;Jiomini chnniauo, qui prjuatæ cojiditionisfttjuocntc,

einsinhuius cap. initio didafuere, fatis refponfumeffe videtur, ».T;,„.5. j. ' I tarnen confidcrandumpræterea arbitrer,quo fenfu,amp;: qua de re 1 ï^ens,ea verba fcripferit Paulus, ex quibus ihafententia eolligi I videtur. LoquebaturPaulusdc viduis,quc paullo ante dixerat» \ fifilios, aut nepotes haberent, addifcerent primum pictatem e-1 xercere in proprium familiam. quo fine dubio refpiciens, ait de-1 inde, cam viduam fidem abnegaffe,8lt; infideli deteriorem effe.quç

1 nbsp;nbsp;dicat, omnmo folucndaeffe vedigaba non folùm propter iram, Row.t3.$,er 7» 1 1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii q fed

^^2’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^'K^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r Id-

fed ctiam proprer conrcicntiam,amp;: Romani ex veffigalw® tl one colligèrent vires,amp;armaaddcfendendumiinpenum.”’ ' »lifeftuniefle.hune Pauli fenfum fiiific.Ktƒ (inquisp3g-’4)I^ t(utquiuiialiui,lt;luiPilatoin magiftratu fuccefsit, iußifet ut onnes emd^^ wani fumerent arma, Z^ far ent ad manu adrepeUenduwCt occidenin» ^ femji aliter reiici ex moenibitt non poffet-, quod ipfe Paulus inter allot,ut f^''^ ret fuo magiftratui, dccepijfet armd er pro manibus jini^et, inuaffetiliK^ repuU^et hoftem, ne fuo magifratui mfdelitcrfuam opera nauarct erP«»^ obedient effet, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«

1. Ad hanc argumentationem mam iam fan’s refponfu»f per ca, quæ ante differuimus, Nam,fi, vt demonftratum fui(.‘' approbatione tributi pendedi non fequitur mihfiæ approbatiüi ctiamfi omnino propter alêdum militem tributum pendereWf’ multó minus ex eo, quód quis tributum pendi debere diat ƒ vcftigal folui,quod militi alêdo inferuiat.fequetur.iftumipfquot;’^ fifueritiuflus, militem futurum, amp;nbsp;arma contra hote fuwpf“ rum.Non enim omnia omnibus conceduntunautidemomn’®“. licet. 2. Verumtamenverbaargumétationistuerecitarf’'®“’ vtinipfis ea.perpendnntur yßdlüerreiiciexmcenibutnonpofet. n-exiftis verbis colligi po teilte ipfum non tanti facere ®’8 tus mandatum de capiendis armis ad rcpcllédumhoftem-'''^ , per ifli mädato parendum fit,fed tune demum,cum aliter, q^' armis, repellihoftis non poteft. Qiiódfidicas, tuaiftaverw’ verbum Occidendi tantummodo, quod anteceiferat, référé» effe, vt fententia illorum fit, tunedemum ab lis, qui vrbemdc' fendunt, occidendum effe hoftem, fi aliter reiici amcenibus»» pofsir, rogo, cur iftam quafi modcrationem,^ diftindionem'' occidendis hoftibus adhiberi velis. Nonne, quia mandatum Dt extat, Ne occidito, SC pluris Dei mandatum fieri deberefci»* quam magifbratus iuiTum, qui fortaflè iiifsit, vt boftesom»»' occiderentur,velfaltem nullius moderationis,autdifiindio»i^ dum iuberet, vt arma contra hoftem capcrentur, uecmenii»»' necrationemhabuitr'Atqui, fi ita cft, vtdiuinummandatumd^ non occidendo, quidquid iuiTeritmagifbratus, adbuevigereve lis, ciufque rationem habendam effe ftatuas,ab occidendo ho»» ne bofte plane abftinendum ent. In co enimraandatobomid®

tim plane intcrdicitur.Nam,ft dicas propterca occidcrehoftem liccre, quia ex lacra veteris teftamenti hiltoria coiiftat, mandatum illiid ad hoftes non porrigi, iam confiteberis ipfe, almnde. qium ex magiftratus anaoritate, pendere, vt hoftes interficerc liceat. Deinde, ft veteris teftamenti exempla attendenda eftent, amp;nbsp;ex temporis, ac iuris illius rat ione de occidendis hoftibus fta-tuendum, nihil iftatua modcratione, aut diftinâione opus effet. Nonenimiub vetereteftamento tune demum hoftes inpredio occidere licebat, cum aliter vinei , aut repelli non potcrant, fed omnino eos oceidcre iurè quilque poterat, nift aliter expreffe a Deo mandatum fuiffet. Ex quibus omnibus apparet, te tibi ipft p^léiologiif fibi nonconftantem, ae teipfum refeUentem, ftatuerc, nee magiftra- non confiât,er tusiuffumdiuinapraeeeptapriuatis data tollere,nee amplius te^ feipfumrefeUit ftamenti veteris ius, atque exempla, quod ad hoftes interfteien-tlos attinet, attendenda eße.

1 tinnata,huiufmodieft. Apoftoli Petrus,amp; Paulus optimi Chri I fti gloria' affertores difertè præeipiunt,vt magiftratui omnes o-I bediant, nee vllam mentioné faeiunt exeeptionis alieuius, quam 1 ftctrit Chriftus in aliqua parte legis diurne in parendo magiftra \ tuigladiumgcftanti.Ergo Chriftus nullamlegemtulitdebello, I Jut de armis, fed omnia ad legis Dei olim per Mofem lat a præ-feriptum Integra reliquit.

t. Adargumentationem iftamfierefpondeo. Vt eertum effet, Chrifti difcipulos non debere arma eoiitra hoftes eapere, etiamlt; fi magiftratus id iuberet, quamuis, magiftratu iubente, olim fub Mofaicalege arma eontra hoftes eapi deberent, nihil opus fuit, vel ipfumChriftum difertè, amp;nbsp;nominatim præeipere, nemagi-ftratui hac in parte obtemperaretur, vel, ft hoe ipfe præeepiflct, dus apoftolos, dum, vt magiftratui obtemperetur,præeipiunt, iftius exeeptionis mentionem faeere, aut alibi vfpiam earn eom-•nemorare. Satis enim fuit, vt non femel diftum eft, Chriftum (tH'od amp;nbsp;fecit) præcipere, vt inimieis bene ficret,amp; alia mandats dare , ex quibus iniurias fuas nullo modo vlcifei licere, aper* turn effet,pra:fcrtim cum ius arma contra hoftes capiendi fub ip ii iq fa leg«

271. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;igt;^^s‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fa lege Mofis non ex magiftratus audoritäte,fed ex ration« vw' uerfe illius religionis, amp;nbsp;ex antiquifsimo acmaiiifefto Dei co«* ceffupenderet. Quocirca,religionisrationefubChiiftie^' gelio mutata, S^ concefsione illa diuina, nouo præcepto dato, reuocata, quid atrinebat magiftratus vilain rationenihabcre' Itaque apoftoli præcipiunt,vt magiftratui omnes obedianr.iw la vfquam mentione fada, ne id fiat, cuin iubet, vtarma conir hoftes capiantur, quia certum eft, eiufinodi praeceptum fcinft ita accipiendum fuifte, vt interim propter magiftratusman a Dei mandata non negligantur,fed hæcillis pcrpetuóantepoi^^ tur. 2. Quinimmo,cumtantoperevrgentapoftoli,vtin‘ia ftratibus obtemperetur,eifque,quantumuis mails, minime ftatur,nouum fimul Chrlfti mandatum de fummainiuria^*''!^, tientia, ac tolerantia non obfcurèinculcant, amp;inarmiscaf ^ dis fub Euangelio non idem licere fignificant, quodw^ cuit. Neque enim crediderim ego, fub lege Mofaica D®^L. lo non licuifte,cum alienigenæ tyranni alicuius fe™*“*^Çi^j|iii rentur, fefe armis,fi potuiftent,in libertatem vindicate,'''T|jj, tyrannum interficcre,prpfcrrim fi tyraminsille ipfos ad * j^jj leges violandasadigerevoluiftet, HiftorialibFiIudi«m j exemplis id doccre poteft, potifsimum veró exemplo f’“’”^-fecit Ehud,amp; lael vxor Heber Kençi,quorum illeEgm*!f^j;j-abitarum regem,bare veró Sifcram ‘ducem cxerdruslawquot; jj, nanæorumregis, quilfraclispopulumfcruitutcprcmeW lointercmcrunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjO

Gerte hodie, cius, quod olim fub Legeliceret, o^*’^”^^ contra alienigenas modo, qui per vim imperium o^^“P^jj|,tf' ffd cotra proprios amp;nbsp;naturales reges, vtfe indiuini jji» -’tem ƒ opulus vindicet, arma ab ipfo capipofte, '‘^^^P^jjtil’''^

^emu5« Atquihocpernegantapoftoli, dumpo*^V ,j(' ferè vik, nbsp;nbsp;r,^^ bo'’fi5j bue mails neutlquam refiftendum'^,

omnibus, u. apert'édocent, vitampotiusipfamd cipiunt, amp;nbsp;fatu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dominantur, tentan

dam, quam aliquia. foscapienda.etiamfialioquia««’^ dum arma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lege Deoprobatam ftniTeeo ƒ

ma Viderctur, amp;nbsp;fub Moiu 6 ƒ ,• mamftraW«f? tuituraabcft,vtpr»«ptwncJ»’F™quot;'quot;®S' („,✓

Confirment, quæ in annis capiendis fut lege Mofis fieri, aut po-terant, aut etiamdebebant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’

Xi, Adapoftoloruin fa ft a poftmodum venis, iSt pag. iS, amp;nbsp;19. Paulifaftum narras, quo omnino probari exiftimas, tanti apo- ■^‘^•*gt;’ ftoli exêplo liccre homini chriftiano armis fefe cum inimicorum pernicie dcfendcre.Quod fadum cum a te fidehter,quod ad pro-pofitam quaeftionem attinet, exponatur, hk illud repetere 11011 tft iicceffe.ledfatis eft oftédcre,quàm Pauli exemplum illud Ion* grab co abfit, quod quærimus. Cum enim nee Paulum ipfuni ïnnafumplifle apparent, nee milites, qui eum ad Felicem præfi-lt;lcmdcduccbant,quemquam,vt ipfum defenderent, inccrfecifle, Jut vulneraffc, aut pereufsiffe contigerit, quid tandem ex fado , iftoadidprobandum, quod quæris, eliccre potes f At enim ais. ficoniurati illi, feeum aliis acccptis,Paulum adorti fuiflent.fme 'lubio, milites, qui ipfum deducebant, pro eo defendendo, con* tra iftospugiiaturos fuiffe. Quiacti^m inquis,ExiJliinoPaw!«m eb nonRonidiiwm inter Rowdna conjlitKtunt lt;lt;rm(lt;,Romdnw i(fnm defendentibuff ontMpciirioi ludiCos, ne omnino proditor fui cr Çoeiomm uiderctur,ßbi non ^ffuturuttifnijif.

1. Nonanimaduertis Palæologc, quam fruftra tecum bias rationes deputes. Nam,quodadmilites attinet,quidquid illifecif-fent,nulla prorfus Pauli culpa fuiffet, qui, fe eo præfidio arma* Ti.ncquaquamcurauerat (quodtarnen tu,nonleui fanè errore.e- p^lgologier-’ urn curaffe affirmas pag. 213. idque non obfcurè repetis pag.2?9.) ypÿ, fed tautummodo per fororis filium adolcfccntcm tribune infidi-as übi paratas fignificari volucrat.quas infidias vitandi cauffa fa-tis fuiffet, fi tribunus eum numquam ad populum produxiffet, fedcaftris inclufum teuere per rexi fier. nee fanè aliud adolefccns ilk atribuno petierat, nifi, ne poftero dic,id 1 icèt ludæis rogan-tibus, Paulum ad populum produccret. Deinde, cum Paulus Dei fpiritum ducem fuarum adionum haberet. cuentus rei om* ninoconfideranduseft,non autem id,quodeuenirepotuifiet.

Dei autcmconfilio fine dubio fadumeft , vt coniurati illiPau* u lum adorti non fuerint, nee vllum pericuïü Pauli cauffa aliqucm 4 cadendiextiterit. Scd nee vliopadoeratverifimile aliter futu-4 rum,cum coniurati illi homines minime nulitares vix numcrum ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quadraginta

quadraginta excédèrent, milites veró ad Paulicuftodiam. deduceretur.adhibin quadringenti feptuaginta cfTent. P/Ü ^^f, quod vix fada erat coniuratio.cum Paulus deduiftus ctiamfi Paulus ipfe curafiet.vtpraffidio illo militum aim« neceuentus,fedid,quod cuenire potui Het,fpeftandume' f n^j, rum vtruinque,vt oftcndimuSjfallum eft,tarnen nulla ration ^ ci poflet, Paulum in pcriculü milites illos adduxilTe fui caufla cædendi, fed tantummodo coniuratos illos ab m penitus abiterrere voluifle. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. |.j[)

2. Nam quid dicam de eo , quod ipfum Paulum, n cumadorti eflent.fadurum fuilfe cxiRimasf Q3”‘’tionc{4 |^| fo te) non defuiffet fibi Paulus, id eft, vt interpretari ipfe quoque armis inimicos fuos repuliffetf Numfortailea tus erat Paulus, amp;nbsp;apoftoli arma geftare confueuerant » i j; arma ex manibus alicuius ex illis militibus extorturuscrat) . ipfe pugnaret, nee, vt ais, fui ipfius, amp;nbsp;focionimproditor' returf Sed quomodo vel id fieri potcrat,vcl armatuinf«*ï‘ ? lum, credendum eft, cumipfe vindusduceretiiradpræ''^ Paheologi tneo Gerte de Pauli vinculis cogitare tibi non fuccurrit,cuin* y^^, gitantia, nbsp;nbsp;beres.alioquin a tuisiftis mirabilibus coieduris ablnnm' ‘^ Yj-rum quid præterea infulfius, quam pro fadoponcreid,^ai conieduris tantum eolligi dicatur,amp; eiufinodi conied«’'' ’J^^ non dicam incertifsimæ fint, fed ne conicelure quidemapf , ^ mercantur, quippe qua: potius rationes fint, quitus in o® i Ó:i fpecie, vbi, an arma capere liceat, dubitariqucat.tevnP r ^eras f Aii non idcirco arma cötra holtes inuadetes ^^P'? L, k. Si dcbere credis,quia, qui aliter facit amp;nbsp;fui,amp;fuorüdt/ ^ aeproditor fitf Qyidigitur attinuit,vt probares,arma col ^^ ftes capi ab homine chriftiano iurè polfe.hiftoriam narrare» de,Paulum, ficafus quidam incidiffet,arma aduerfusinnj^ fuos fumpturumfuine, nulla præterea alia conieJura wa^ concludatur,nifi hac, quod alioqui fui ipfius,amp; fociorump . tor vifus fuilfet f lam ratio ifta quanti æftimanda fit,exii^ i ligi poteir.que 5lt; paullo ante, amp;nbsp;ab initio difputata fünf. ^ la prorfus caulTa fucrit hiftoriam iftam commemorandi.t^ abeft, vt ea,tamquam Pauli fadum tuam fententiam conn*^

in medium afferri potuerit. Et tarnen tu ad fincm argumentai-' onis tuæ mdc duftæ, in extrema pa g. 19. hæc verba fcribere non dubitafti,Mibi pÎ4»è uHiim hoc v^uli fn^um pim ualere dcbere,dpud Chri-^imumbomincm^qui^nomnium quorumuis hominum mccrtiC[entente. Qua Pul^ologi coth in re quàm coufidenter te generis, nemo facile dixerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fideniM,

Xli, Poftremô.antequamadearefpôdeas.quçtuçfentêtiç op-poni pofte videntur, ftatim poft modo recitata verba tua,ex tri-Us.quæ ab adüerfariis concedi exiftimas,eam confirmarc cona-lis. Ais cnim, illos concedere videri, licerehomini chriftiano cxcubias agere, tributa, quibus alitur miles, foluere, amp;. alium, quifuiloco militer, amp;nbsp;geftet arma, conduccre.

1. De tributorum folutione, fupra fatis explicatum eft. 2. De excubiis verô,quænam aduerfariorum tuorum fententia aut ali-quando fuerit, aut etiamnum fit, non aufml affirmare. Hoc tantum dicam , me credere, eos minime tibi conceffuros, cxcubias illas homini chriftiano agere licere, quæ, nifi interficerc, aut fe-rirehoftes liceat, nullæ fmt futuræ. Quod tu quoque cum fufpi catuseffes, aggreffus es demonftrarc, nihil impedire ,quominus chriftianohomini cxcubias agereliceat. Itaquepag.ji. ais, malum efte non porte vigilare ad meeniapro defenfionepatric,quin fimul malum fit, malum dcClinarc. Scd hoc non eft. Igitur ne il-Iludquidcm.Et quafi aliquod dubium efiet,ne homini chriftiano malunidcclinarcliceret,Ghrifti ipfius, amp;nbsp;apoftolorumPetri,Slt; Paulicxemplis id confirmare voluifti.quibus expofitis, Si argu-mentationetu,' ''onclufa, addis. Ad quid enirn diceremM : Ne nos indU' cas ni *tnt4tion( w,jf(J liberd nos à mdlo,ßprudentes amp;nbsp;feientespudere debe^ mnn. in iiuLi tueidaini« ? Qius vmquam credidifiet, ex precatione dominicain qua petimus a Deo,vr fiC nobis noftrorum in fc de-liâorumvcniam det, vt nos iis , qui in nos deliqüerint, veniarn damus,argumentum duci pofte ad probandum,nobis licere eos, qui innos delinquunt,id eft hoftes noftros vlcifci ^Hoc primus, vtarbitror, tu nos Palæologe docuifti, quidormiens id vides, quodalü vigilantes ne fufpicantur quidem. Scd ad rem. Decli-nare malum vtique licet,ted non cum Dei mandatorum content ptione. Aliter, vt mortem faltcm,fi non alla minora mala, vitagt; remus,amp; idolis facrificare,§lt; Chrifto maledicere,eumque abne-kk gare

gare liccretj mmo Slt; Dcum ipfum.amp;: ftulti fuefu^ fentô’t*’^ tarnen præ ceterisfidelibus ex facrarumjmorip®?f vniuerfa Ecclefia commendantur) quosmifer’^” 'dfiinof* voluifie conitar, quàm aliquid iftorum faccre- ^.^, fequif'f’ tins eft.quam vel minimum Dei mandatum tranig’‘ nonpone nositamalumdeclinare, vtinterimali4 jj^nidtquot;* datum tranfgrediamur.Quocirca.etiamfi tibi co^^- i^^jjiiaff. ede Vigilare, ne inmalumaliquodincidas, amp;Ma ^.^,1100’ tarnen certifsimum erit, non pofTe quemquamita v’g jpJaiui” malum aliquod incidat, vt interca diuinum aliq”0 j.0p3' tranfgrediatur. Ex quo confequitur.illas exeubias» ^ l j,0/ triæ defenfione.fiue pro qnacumque re alia,agere cn jIuj^Qj/ mini non licere, quæ cum hoftium plagia, aut îundæ, id eft, quæ eô tendant, vel ex quibus facile con |^^p vt hoftes cædâtur,aut interficiantur. Et quia, niu«cu modi fint, vt ex iis facile hoftium plagæ,aut inreritusco ^^^ tur, nihil inde clicere potes ad fententiam mam ^°* . ‘•^pia. propterea futilis atq; inanis redditur vniuerfaargunieW^|^^-^ 5. Reftat tertium de aliquo pecunia coducendo, 4“*Pf jQ|igt; litet. Hoc iurèfieri pofte, crediderim aduerfarios omni* refturos, dummodo rede intelligatur. Vt fcilicet conclue ^.^^ non fit voluntaria, neepropriè condudio,fedpecunia’ 101^^.^ magiftratu imperata, qua alius conduci pofsit, quipio ƒ tet,ideft idfaciat, quodtufacercreeufas. Namiftudidei’’ ^^ quod imperatumtributum penderc. quod, quamcuinque n ƒ ob cauftam imperatum afummo magiftratu fuerimionmoduS homine chriftianopendi pofte, fed etiam omnino deberejuf’ oftenfum fuit,nec tarnen inde vllo modo fequi,vtcafacereho ni chriftiano liceat,propter que tributum illi fuerit impcratu®'

Ab argumentis,^ rationibus pro ma fententia afferendiss“ obieda, fine obiediones quafdamaduerfarioruin(vteæintui fcripti marginibus appellantur)id eft eorum,qui tecum noiifC' tiunt, diluendas pertranfis,quas nee propofiti, nec inunerism«* cft a tuis refponfionibus vindicate. Tantum, fi quid, dumre' fpondes, didum a te fuerit, quod mam fententiam conbmiai^' ppévter ea, quæantea attulifti, vim aliquam habere vidcanmiA quemadi!’'’

^ilemid^-nodumpropofitum fuit. diligenter refutare conabor. XIU. Igicurexrefponfionctuaad quinftam obiedionem pag» 4^1 amp;nbsp;43-hoc argumentum pro fententia tuaclici poteft. Omnes ChrilHani,tamboni,quammali,populus Dei funt.ficut erat pO' palus Ifraeliticus.Ergo potcrit Chriftianorum magiftratus vnà turn populo chriftiano iurè bellum gerere pro tuédis ftnibus im-pcrii lui,non fecus atque id iurè facere potcrat vnà cum ipfo po-' pulo magiftratus populi Ifräelitici.

Hoc argumentum duplici ratione potifsimum non rcftc con-' clufumcft. Primùmenimfalfum cenferi debet,omnes Chridia-nos, fiue bonos, hue malos, perinde Dei populumeffe, vt popu-luslfraeliticus erat.lfraeliticus enimpopulus vniucrfus non nomine tantum, fed reipfa Dei populus crat. Suüm enim populum ipfe Deus eum millies appellat, amp;nbsp;filium adeó fuum primogeui- Exo. 4. x»* turn vocat, quam.uis ( vt ipfe ais) effet maxima pars malus. At nufquamreperies, omnes ChrilHanos,bonos,Slt; malos,Deipo-pulüapudfacros fcriptores vocari,nedum vt ipfeDeus eos vo-eet.11 enim demum inter eos,qui Chriftiani nominantur,ex Dei populo fuut,qui ipfi per Chriftum obediüt atq; eóftdunt, ob idq; noumalifuut Chriftiani. nam Si. chriftiani verè ifti funt. Cæte-ti, vt nomine tantum funt chriftiani, hc ex Dei populo non funt reuera, V ocat quidem Petrus apoftolus eos,ad quos fcribit,Dei populum.veriim,nö ad malos, led ad bonos Chriftianos fe fcri- ’• P^h x. lo.

1 here, ipfe teftatur, cum ait, ab illis Chriftum diligi, atque in eum ’• *• tredi. Deinde, vtlfraclitici populi exemplo iuftèbellageri pof-fint ab aliquo populo pro tutandis ftnibus,non fatis eft,eum Dei populumeffe,fedneceffe eft præterea,vt eiaDeo regioilla, cuius fines tutari vclit,earnq; ftbi confcruare,donata fuerit,8lt;,tam-quam propria poffefsio,data,vt terra Chanaan ipfi populo Ifra-elitico fuerat, Chriftianus populus nullam hk in terris regio-nern habet propriam,ftbique a Deo afsignatam,fedperpctuó pe-regrinus eft, amp;nbsp;in terra aliéna. Quare non eft, quod quis dicat, eum vel debere, vel pofte arma capere pro ftnibus fins tutandis. quos hk nullos habet.Cplum petit populus ilre,qucmadmoduin olimlfracliticus populus terram Chanaan pctebat. Hæc eft il-liaDeopoffefsio afsignata, Prohacfibi conferuanda, 8lt; reipfa kk q pkne

2lt;^o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;P 3^5* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_

plenèpofsidendabclUgcrandumini eft,amp;quibufeumquee ^^^^ oi quauis ratione cripere conaiitibus fortitcr refiftcndum. ^j^ y t alibi didum fuit.nec ifti funt homines,nee humains anm lum iftud geritur, fed dæmones funt, amp;nbsp;cupiditates ma a'n non nifi diuinis armis fuperari, ac vind poflunt. ^^^ XIV. In refponfione ad obiedionem feprimam pag. 4^ ' tiocinaris.Cwm pdxeüfruihu belli, Chriftianuf licercßbipi^'^^^[ P’' fruüu fcilicet belli,Gr beüo exorto fugiet { ut m bonii fcilicetßt ‘***^’' p^j. lis ueró dmicitia defertor^ At ubi n^m erit chAritäs pubUcii,ubi muwtu diliges proximum tuumpeut te ipfum i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cjjj

Quamquam ad vniuerfam hanc ratiodnationem tuam per fuperiora refponfum effe videtur.tamen quædam pau£ magispropriehuefpedent, addenda cenfui. i. .^*^®’L^ cum pax frudus eft belli, id plané ex aeddente fieri, non ^^^^ vllo inodo ex natura rei, cum natura pax bellum anteceo«^^^^ lum autem ipfampacem funditus cuertat, atque aboleat. confiât, vix pacem belli frudum dicipolfe, aut “^Lx 2- nbsp;nbsp;Quod ais de homilie chrifhano, qui putet libi “^‘fj^jj^

frui, qua: belli fît frudus, amp;nbsp;interim bello exorto fugiat-' j^jj Culé a te didum eft. quafi homo chriftianus, cum pax £ » ^ opera pace fruatur, 8(. a pace fruenda honefta aliqua '^^''L ^^ ju ftinere pofsit, amp;nbsp;non neceifano vnà cum aliis, nifi^f’J“ , i-^ Deum, amp;nbsp;homines peccare velit, ei pacis frudus qui (^locirca futile plané illud cft, quod addis, non debet c e ’ in bonis amicus fit,in mails defertorem effe.hoc enim a £ ^ tinet, qui fua fponte aliquorum amici fiunt, vt eorum ^^^^ antur. Praterca iftæc humana iuftitia eft, mi diuma p£ P_.^^.^ anteferri debet, qup, vt fupra cxpofitum fuit, ab Jq. ano priuatæ conditionis bellum geri nondebere, '”^'” cct, 3. Idem dicode publica charitate, quamvrges. p^^^^p^j^ publica charitas non tanti clTe debet, q“^quot;’^t^^‘^'-^nni finies' qui per Chriftum iubet, vtiniuriarum omniu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„„j.

4. Sed quid dicam , qudd Dei mandatum de dibg^quot;3“ mum, ficut feipfum, ad bellum gerendum, amp;nbsp;hofics m dos aceSmodas f Quis tui ingenii acumen non admn c »r^

lertinicummandata dileétioiftahodje ad hoftes ipfos porrigalt; tur.quos.ficut nos ipfos diligerc debemus,quippe qui amp;nbsp;ipfiPro ximi nomine cenfeantur ^ Ergo, fi tibi credimus, proximum in-tcrficiemus, vtmandato de proximo diliaendofatisfaciamus.

Quis tamftupidus cft,quihcc duo fimul colilrcrc non pofie, nou plane agnofcat ï:quot; Nequeenim, fi quis arma aduerfus inuadentcs hoftes capere, eofque interficere negligat, fuorum proximorum interfcâor dici poteft.etiamfi certifsimum eflêt.nifi id facial,fu-* turum, vthoftis eines omnes trucidet, vnde concludi debeat, i^ hum efiugere non pofie, quin proximos occidat.aut hoftes arma capiendo, aut eines ab iis abrtinendo. preftare aute hoftes, quàm eines occidere, Quädoquidem tune demum is,qui homicidium, cum poflet,non prohibuit,particeps illius homicidii dici poteft, h id nulla cum iuris,amp; diuinarum legum offeniione facere potu-it. At ft vel minima ex parte ius lædcndum, ant diuina pr^cepta ncgligëdafnerunt, tunc nullo prorfus pafto illius homicidii re* Us dicendus eft.Quod ft nos ipfos interfici permiitere potins de* hemus, quàm vefminimum peccatum admitterc, minimumue Bei mandatum tranfgredi, cur, vtaliiinterficiantur.permittere non poffumus, amp;nbsp;debemus potiùs,quàm ipft quemquam interft* cere, quodgranifsimum peccatum eft, amp;nbsp;cum diuino mandate luanifeftèpugnat Non funt facienda mala , vt eueniantbona, Koin.j.g, wulto minùs, ne eueniant mala. Deo eft enra ifta tota relinquen daeuitandorum malorum,cum idanobis,nifialiquod malum perpetremus, fieri non poteft. Nee vmquamhomo chriftianus in anguftias iftas coniicitur, vt aliquid mali perpetrare ei ftt ne* ceffe. fed femper in eius poteftate eft nihil prorfus mali admitte* re,nccvllumex dininis mandatis negligere, ft , vti debet, pluris iuftithm,S(Deninipfumfacercvelit, quàm çæteraomnia. Ex quo intelligi par eft, quàm præpofterè iife gerant, qui arma aduerfus eos, qui dominantur, capiunt, vt (quemadmodum aiunt ipft)Dei cultum,ac religionem tueantur. V t enim Deum eolere

| pofsint,Deum, quantum in ipfts eft, dedecorant, amp;nbsp;ftultc ipftus l Dei aperta mandata contemnunt. quaft veto quifquam fit, qui 1 nobis, vt Deum colcre pofsimus, eripercqueat, dummodo om-1 niapotiùs perpeti,quàm Dei eultum abiieere parati fimus.Qnis kk iq verô

veró Dei cultus ptæftâtior, quàin vitam ipfani négligerai 3tqult; profundere, vt ne minima quidem in re contra facias,acDeush-cri iufsit ï* Si igitur is, qui tibi in terris dominatur, prorlusiu-bet aliquid,quod Dei mandatis aduerfetur,morercpotiiis,qtiani illi obtempères, Slt; ita Deum maxime coles, non aiitcin arinis vim, quam tibi facere conatur, rcpcllere tenta. bind eninnion quidem Dei eukum defendere ck, fed fuamipfius vitam,aliaqne huiusmundi bona conferuare veile.

Verùm ad te redeo, qui, tamquam id, quod contendis, ia® planifsimum feceris, hoe loco in cos, qui arma capere, amp;nbsp;inlub tantes holtes repellerc,atquc interficcre reeufant, non fecusinue heris, ac fi pefsimi omnium hominum forent,eofquc pag. 4^-*’^' farios, prodi tores,dcfertores,infidos appellas.fed amp;nbsp;aiitca qnæ que, pag. videlicet 32. eiufmodi homines impios prorfus, amp;nbsp;din kiano nomine indignes elfe dixeras. Mifer nefcis, cuius fpirW fis. Ergo homines innocentifsimos,qui ipfi mori malunt.qua® alios damno afficcre, quique fua fponte, vt Deo obediant, tam' quam ones, atque agni funt, quos lupus inuadat,bos,inquani.w iltorum turpium fcelerum inhmularc non vereberis fVidcQ“'“ agas.Nam profe(kó,uifi rcfipifcis,graues pcenas iftarum bhlpw miarum in Dei cultorcs ipfi Deo dabis, Qiiid enim ampliosco» iiiciorum in illos iacere polTcs, fi tibi con(raret,cospra-igiiama-Sf timiditatea bclligerando abltincre f Nunc.quandocertiiind fe potek, nec ipfe. nifi omnem prorfuspudoremexuere vclis.m negate fis aufurus, plerofque fakem ex ipfis,quomiiiusarma W' piant, non nifi religrone teneri,etiamfi in maximo errorc veria' rentunnonne planè imineritó turpifsimis ikis nominibus cosap pcllaresf Refipifce igitur aliquando, amp;nbsp;bellum eomodo, quo potcs,cum faillis Dei gercre define.

XV. Dum obietkionem, quam facis, aduerfäriorum décimant diluerc conaris, huiufmodi argumentationem pro fententia tua nedis pag. fi.Chriftus, cum iamin ludæorum manus tradenduJ l,«e, 22,3^. effet.monuit difcipulos fuos, vt nó ampliiïs, ficut anrea iulfcrati fme gladio effent, fed gladium, vendita tunica, emerent. nempf quia amp;; ipfum pater deferturuserat, amp;nbsp;ipfeillos. Igitur idem montre cenfendus ek, vt, Deoprecibus, ^pcenitcnnaphcatoi

gladio aduerfus hoftemnos annernus/aim iJmagïftratu« ïubed H.«c tiia argumentatio non vna de caufia ineprè conclufa elf. Primiïm enim tiguratum fermonem Chrifti non intclHgis.qui ni liil aliud monere vult,quam fummum periculum impendcrc.At-•^uehoc loco libet ex bibliis, qua/ Vatabli vocant, aureolam ad thrifti verba annotationem, qualcs ferè funt in illis bibliis, de-Icribere. que fic habet,Hac l^irAbold pgm^cAt chnß:tK impédêre mdgnum fmculum, ut ß ^«w pr£ßdijs bumanis uti uoluißet, nihil confultius ßdem po-^‘^ilßi,lt;iudm ßbi pdrdreglddium,ud uendito pdllio,ß dliundc non pojßet. Hac-tenusannocatio. Pater autem,inhuncfenfum Chrifti verba ac-dpienda effe, quia alioqui, fi, vt tu putas, vcrè monuiftet Chri-^T’difcipülos, vt fefe armarct, id eft,vt tu interpretaris, légitima

Kia fibi parurent,an non prorfus inanis fuiftet monitio ifta^ quænam légitima præfidia fibi parare poterant,cum magi-Dratumfibiinfenfumhaberent, immo magiftratus potifsimiim isciïet, a quo illis metuendum eratj' Num voluit Chriftus,vt fui-difcipuli contra ipfummagiftratumarmis fefe defenderent, SC Wiegitimumpræfidiumefle ftatuit 'i Certèexinterpretatio- . , nbsp;nbsp;nbsp;, Hctuaiftudomnino confequitur. quod,quàmfit abfurdum,8lt; lis-contrarium,quxalicubi inhacdifputationeipfe fcripfifti,quiuis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘t'(* ^

fclèiudicabit. llludctiam,quod,duobusgladiisadifcipulis o--'’ upp^ »fr-ftcnfis, vel indicatis, dixit Chriftus , Sdtii eft, demonftrat, aliud Chriftumfcnfifle, quamipfa verba fonent. quodquia difcipuli i'on intellcxerant, nee, vt intelligerent, multùm intcrerat, pro-ptcrea itarefpondit Chriftus, 8lt; anfam vlreriiisquærendi illis præcidit. Interim tarnen, fe aliud diccre voluiftc, quàm illi exi-ftimaffent, docet. Nam, fi reuera de gladio ipfo fibi comparan-do, quemadmodum illi putabant, locutus fuiftet Chriftus.num-lt;luam dixiffet,duos glamos eftc fatis,cum illi multó plures eftent ^ vnicuique ex ipfis, qui gladium non haberet, vt, vendita tuni-fa,ciimetneret, ea Chrifti verba pra’Cepiftent. Deinde non vi-dcs,cxipfis verbis tuis,Chrifti præceptum iftud tune demum lo lt;umhaberc,cumquis ab ipfo Chrifto deferitur. Atqui nemo af fitmarepoteft, etiamfi hoftem videat, aut fentiat in fe irructem, 3Chrifto fedefertumfuifte.Viuit enim hodie perpetuó,^ regnat Chriftus, nee amplius, vt tune fecit, qd tempus mQritur,amp; fuos deferit.

62^1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^S’.

deferit, Qtrafe nullum argumentum ex j/löpra'ccpfoduüfd-' teft adarmahodie a Chrifti difcipuUs contraho/kscapienda. Er, qui, cumpriuatusfit, ea capif,nccabipfoDeo iJIaiamanm fibi adgefl-andum, iisque feriendum fraditahabenfatisoftcndit, vel fe arbirrari. Ciirido ie cura: non die, vd Chriihpralidioff parum confidere*

X vi. Addis pr3edid:o loco, charitatem inter Chrifrimosmi' nimè fimulatmt effe debere, vt Paulusprxcipit. Ex quo ffqap tur, charitatem hominis chriihani inpatriamfuamnondebtre efbehmiilatam.Quidautem (inquis)ßm(latum magisqu.imteniporitmß renis omtiem Jpeciem amoris in patriam^cum forte iieccße non eil, deebrjre,^ tempeflate exorta nolle fiimere arma, CZ fi fninni, nolle Hb uibr^reinbo^if' fed uerfari in militia ueluti infenfibilif triinciti,q!ii piiblicis nulitnon cemie'-“ tur, nee auertere malum publicum coneturi

Hæcratio tua abundcRipra confutata eü,cumdmritiàl^' blicx Dei ipCius charitatem anteferendam ciTe diximas. dl'-'^ß iufmodi rationibus tuis aliquid vmquam efficies, niü priasadn-monia aduerfariorum diluens,dóccas, lub EuangdiofP^'^ \^' titum non elle, ne holles armis repeUamus, etiamfi idhaeipO' rum pernicie heilnequeat. Prxterea animaduertendma tffgt;™’' minem chriliiaiium,quemadmodum,vt didum e(l,nulh!nintf-rispoirefsionem habet, ficetiam reuera nullam hiep^trhmht' Heb, ij, 14. here, ^lon enim (ait fcriptörille diuinus) habemish!cci«it.itei«Ff*‘’' nentem,fe'quot;d futuram inguirimut. Quarenon cli, quodadbo'timc'f chriliianum attiuet, hccpatrie charitas admodum vrgendlf^quot; fi propter patrix falutemiusaliqua ex parte violari podcriß^^ tur.atque, vtpatriam feruemus,nihil non fieri debeat, quodi^'^ tafTe concedi pofTet, ft ver am lue patriam haberemus.SantiS'^ ab homine chrilfiano pro patria ca omnia facienda, qaxbba^ legibus, vnde omne i us nobis petendum ell, mlnimè aaiiemlt;^^ Nee vlla ferè inter patriam,aliofque locos differentia cólnta ^ daeli. nifiquód, fi extera omnia prorfus fint paria, quid prp cxterislocis patrip concedcrelicebit. Ahoqidf^^^ fieri potcrit, vthomo chrifHanusalialocapatrix fixant^ debeat, amp;nbsp;prx illis patriam contemnere. ld quod homin'f tico vix, autpotinsnullopado conceditur, ^'■‘‘FP‘^‘l^quot;^^ij[i

cnaritatc nullam maioremhabeat.tamqua is, qui patriam iftarn, dcqualoquimur, pro verapatriaagnofeit, adeôvt præillafuas ipfnis voluptates.ac commoda omniajamam denique, 8c vitam ipfam ncgligere, vt æquum, fie gloriofum fibi efle exiftimet. At nomo Chriitianus, qui cælumipfum pro patria habet, SC cuius roXîliu/xa, quemadmodumPaulusait, in cælis eft, fæpifsime vel pbil. ;. lo. tniniinûcx hominibus diuinis SC cælcftibus, hoc eft ex fuis veris ciuibus. quantumuis alioqui extraneum,vniuerfe terrene patrie meritoanteponct. fe autem ipfum, fuaq; non propter terrenam patriain, fed propter cælcftein, vbi opus fucrit, plané defpicict. a.SimiÜtudo.fiue exeinplum,quodaddis de fuccurédo.nc nauis didoluatur, quodque nouæ cuiufdain rationis loco elfe poteft, adeô uugatorium eft, vt nihil fupra. Nam quomodo probas id, quoditiconftanter affirmas,fihomini chriftiano licet fuccurre-ic.ncnauis,quæ,carinâ refutâ,fubmergitur, penitus diffoluatur, «idem licere contra nauem exurcrc volentes cum eorü detrimen to opem ferret Certè cius,quod in pofteriore parte exempli im-i pedire poteft , quominus homo chriftianus opem ferat, hoc eft 1 aliorumdetrimenti, nullane vmbraquidem in priore parte ap-\ parct. Quocirca valde mirum videri debet, te nihilominus ifta P-tî-foIogi mi | duo paria facere aufumfuifle. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M^uddcM.

1 «ptohoftéabfterrendum repente arma a populo capiantur, cui | harmatumcodemconfilio,dequo plane conftet,chriftianusho-| tnofefcadiungat,nonvideo,curdamnandusfit, Poteft etiamfi-

1 fri, vthonto chriftianus arma,magiftratu iubente,fumat,publi-\ ceanteaproteftatus,fe iis hoftem iam iam vrbem inuadétem mi-

1 nimèpcrcuftiirum, fed tantummodo, quatenus cæteroquinlicu-l nit,feipfum,aliofque defenfurum,idque fatis magiftratui effevi-

1 dcatur. Nam, fi id prüftet,quod dixit, reprehendendus non vi-| detur. prsfertim, fi ex eo, quód anna fumât,certum fit,eum non

1 negligeret, Nec enim temere hornini chriftiano vitæ pericula a-l deunda fuut,ipfiufque iadura facienda,fed tue demum, cum Dei

z66, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .

gloria, próximique falus id poftulat. H»câutemi arwƒm «i chriftiano concedo, quód non ipfa annamanibus c . iis aliqucm ferircilli interdicitur.nceporro eorumco ' ' do, qui ne ad canes quidem, aut lupos. alwfue feras bcltnsp o fua vita tutanda fcricndasgladium fecum habere fuilment, tarnen iidem innocétifsimas pecudes ad fc ca rum carmbusa dos iugulare, aut iugulandas curare non dubitent. »upenti femper vitanda eft, tainquam ea, quæ rcligioni, fenfiin,nifi diligcntifsimè caucatur,riiinam ftruit. Prcltatta perpetuo inermem eiÏe, amp;nbsp;fe fiuehominum, hue fera ƒ mo™ Dusiniuriis exponcre, quamarmis ad homines ftriendosv tione abuti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

X V11. Pergis aufcm,amp; pag. p,amp;;3,fi redèmentemnojF ccpi, itaargumentaris. Vthoftis, quinoftras»desingre*“-^.^ xori, 5C filiabus virginibus vim facere tentât, deterreatur,^ malo inferendo defiftat, licet obiurgare,inclamarc operr, ü^j^^ adfcifcere, de iniuria, quæ tibi infertur, doccrc,amp; wrb3?f^ re. Ergo 8C manum admoucre, 8C verberibusiniuria»”'' ^^^ s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tem repellcre, 8lt;, fi verbera non profint, ad ferrum tanop .^^^^

fugerelicebit, Vt au tem coniècutionemiftam probes, a*^ ^^ rum omnium eamdemrationemefle. Quód h arma ad lepe . dum,id cft,nifi aliter ab iniuria faciéda dcfiftcrc nolit, h’” “ ’ amp;nbsp;occidendum hoftem capienda non fiint,ne malo etiam aliquid iftorum faciendum crit.nam vbiq; malo re i * nbsp;nbsp;1

Relpondeoprimum,caufiam, fiucrationem.curhoms ^^^ I bis occidendus, aut feriendus non fit, non cam folam elle, lt;1^ i malo refiftere non debeamus, vel, vt apertiùsloquar, wne' I 2^, folopræcepto,nemalorefiifamuSjColbgiJioircmanobise^^^ 1 dcndum,autferiëdum nonene,fedexaliisctiam,inquorun’'[^ 1 bis non perinde ludere, amp;nbsp;cauillari potes, arque in ibis \ J^’^^' 17,. bemurenim, vt vnum tantum commemorem, nuUomodc ( Jujji pro malo reddere. Qqi ca omnia facit, quibushoft'S^j^ I iuria inferéda deterreri pofsir,nectarnen intcreaeum venf . | rit, vel feriendum curat, nihil mali pro malo reddit. ^^.\^'J^ I vtiniuriamnonpatiatur , arma ad occidendum, autfer»''^. , I Jwftcmcapit,profedó, non diçammaJiim pro malo redd'f-^j 1

^uod multo plus cft, ad euitandum malum prior ipfc malum in-* quot;nbsp;rerrc ftudst. Deinde,etiamft nullum prçterea præceptü extaret, Hifi illudde non rcfiftcndo mal o, dico, illum, qui omnia tentât, viidehoftisabiniuriainferendadeterreri pofsit, nifi illi manus aßerat.aut affcrêdas curct, nihil aduerfus præceptum illud com-mittcre, nee malo rcfiftcrc ca ratione, quam Chriftus fine dubio iiitcllexit. qui, vt alibi docuimus, co præcepto non omnem refi-ftentiam, quæ malo homini fiat, fed earn, quæ vltionem, feu vin didamconiunftamhabeat, interdicerc voluit.Itaque ex vipttC «ptiiUius refrè cóeludetur, non licere hoftem armis repeller c, i hoceft cuin,nifi aliter ab iniuria abftincre velit,fcrire,atq; inter-' fitere, nee idcirco tarnen fcquetur, eum obiurgare,clamare,ter-1 Toremilliincutcre, Sé eiufmodi alia facercnonlicere. illaenim vindidam, fiuc vltionem continent, hæc verb minime. Non neceffe auteur fuit ea omnia fingulatim, diligenterque examinait. quæ tu homini chriftiano licere pro conceffo fumis. Nam fads eft, exfacris litteris regulamftatuiffe, qua non de iis tantum» lédde aliis eiufmodi omnibus, quæ excogitari polTunt, iudicari

| queat.Ereb,Homini chriftiano malumpro maloreddere,fcquc 1 vlhratione vlcifcinonlicerc.Quæhuic regular nonaduerfabun | tur,ea omnia concefta erunt nobis. Qiiæ verb cum ea non cou-| ucnient,prorfus interdira cenfebuntur.

| Xlix. Sequitur eadempagina 53. mirabilis quædamrefponfio 1 tua adteftimonia aduerfanorum, quæ pro fententiæ tuæ confit 1 mationehabendaeft. Aisenim, Etiamfi extaret præceptum ali-1 quoda Chrifto datum de non fumendis armis, tarnen non debe-1 le præceptum iftud plus ftabilitatis, aut ponderis habere, fiue. 1 Vt tuloqueris,maius effe,quàm præceptum a Deo datum de Sab 1 bahdieferuando. Scd, Chrifto ipfo docente, præceptumiftud 1 Dei tune locum non habet, cum de feruanda anima agitur, Er-jonec Chrifti præceptum,fi quod effet, de non capiendis armis, \ tune locum habere cenfendum foret,cum de animis feruandis a-geretur, vt fcilicet agitur , cumhoftis nos, noftraque inuadere conatur,

Atqui, Palæologe, fi reftè argumentatus es, vbicumque de anima feruanda agetur, nullus diufnis præceptis erit locus. Ita-11 q H“«

26S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P.^^S'

que ipfa etiam idoIa.Deó pofthabito,colcrc,vt cetera omirram. tune licebit, immo veró opus ent, cuin alioquin anima aliqui peritura fuerit, id eft aliquis mortem obiturus fit. Quinctiam. fi Chrifti verba ex ipfius fadis interpretanda funt, non necefe ent de vita alicuius agi, fed, dummodo de fanitate agatur, tatis erit. Nam,vt,in dieSabbati homini alteram maiium aridamha-benti earn fanam reddere fibi licere, demonftraret Chrilhis.ö verba de diciSabbati obferuatione dixit.QualemigiturDeicu* turn argumentatione ifta tua nobis obtrudis.qualeinueDcinian datorum conferuationem clïc debere ftatuis,fi nec Dcum colerf-ncc eius mandata feruare tune debemus, cum, fi id fiat, de vita-aut fanitate alicui periclitandum eft ï’ Itane, quafi per nniicul^ quofdam, vniuerfamreligioncmfubrueretentas^ NamquiW' y t non videas,Chriftum,cum ægrotos in die Sabbati fanarct,» bil fecifte, quod verbis Legis de fabbato feruado refteinterpn tatis aduerfaretur,nec ilium exceptionem aliquäadpra’Cfpt“^ illud attulifle, cum dixit, licere Sabbatis animam feruare. de eiufmodi operibus id præceptum minime loquerctur.'l’‘’” ne ipfi ludæi, qui, vt, ipfe ais,pra’Ccptum iinid admoduwWFV ftitiosè feruabant, fuum tarnen vnufqiiifqucafinum, amp;• ®°y^|j’ qui inputcum decidinet,protinus die Sabbati extrahebant.' . rumfanèeft, te, qui tam acriter contendis, Chriftuin .quo præcepta attinet. Legis fimplicem interpretem fuifle, pto Legis de Sabbato feruando plus, quàm interpretem, fÿ amp;nbsp;exceptionem quamdamilli adiunxiffe, affirmarc. Na*”- ’ terpretis nomen tam latè patere velis, vt ifta etiam compte 1 dat, quibus de eo, quod interpretandum eft, ^®5’'^*™f’” n eau Ha erit, cur non concédas, Chriftum, quamuis fimplicc ^^ gis interpretem,pr^ceptis Legis quedam addidiffe. quo ta in vniuerfa difputatione audadcr negas. Quandoquidem , modó cadem ratio eft detradionis, quæadditamenti.le m . plus præcepti audboritatem conucllcre videtur is, qui ei a iq^ detrahir, quàmqui addit, immo, quidetrahit,aliquaexp præceptum verclabefadfat, qui verb addit, potius i 11 nbsp;nbsp;.^u

confirmât. Itaque, te non fatis tibi ipb hacin re con titi e. iniuria dici pofte crediderim. Prattereadic,qu»iote,qi ^

turn putas, aduerfarios tuns sxiftimarc, Chriftum legem tuliiTe de nou capiendis armisîquot; Numquid non animaduertisjpfos contendere, cum eiufmodi legem tuliffe, qua aperte interdicatur ,nc arma ad feriendos, amp;nbsp;occidendos hoftes capiantur, tunc etiam, turn maxime nos lædunt, amp;nbsp;vitam er ipere conantur ^ Quomo-do autem, fi eiufmodi lex lata effet, poffet ei accommodari exceptio ifta, Nifi fi de feruandis animis agatur, cum iftius falutis ra-tionemhaberi non debere, in ipfalege expreffè cautumfuiffet ^ Qjiamquam fatis elTet,lcgem Chrifti extare, quæ fimpliciter ve-tarct, ne arma contra inuadenteshoftes caperentur. Semper e-nim, cum hoftes nos inuadunt, de falute periclitamur. C^am-obrem, fi exceptio ifta admittenda effet, tota lex fubuerteretur, [ nee ei vllus locus effe poffet. Et tu fine dubio ifta exceptione tua efficcre vis, vt, etiamft lex de non fumendis armis a Chrifto lata 1 eilet .tarnen contra inuadentes hoftes eas femper fumere non li-| terct fohim, fed etiain opus effet, Poftrerho,quid tu præceptum i feruaudi fabbati, quod vmbratile,SC tcmporariumcrat,cumfo-| bdis amp;nbsp;fempiternis Chrifti mandatis confers, amp;, fi quid ex eo a 1 Chrifto detradum fuerit, a nobis de ipfius Chrifti mandatis ali-| quideademratione detrahi poffe,concludis ^ Quidtirnos Chri | ftoexa-quas, immo veto anteponis, amp;nbsp;earndem auctontatem, 1 quam ille in Mofaicis legibus habuit, nobis in ipfius legibus tri-1 buisf An nefeis, Chriftumtantó Mofe præftantiorem effe,quan Heb.j.j. Crc. l tupraftâtior eft is,qui domum aliquam extruxit,quàm ipfa do-| mus.amp;filius.quàmfcruus,amp; is,quidomuiprepofitus eft, quàm, | is.quiinipfadomofamulatur»

| nbsp;nbsp;:• lam, quôd ex iis, quæ fupra dixeras , hîc eolligis, Chriftum

l dixiffe, vt quidam animæ omnino feruentur, vnde concludis, fi 1 hoedepriuatis rebus, amp;nbsp;priuatis hominibus dixit, multi) magis 1 de magiftratu, amp;nbsp;patria idem difturum fui ffe, ne diligentiùs hu-1 lus tuæargumentationisfutilitatemexplicemus, fatis cft,often-l dille, te pefsimè tantam iftam curam,quæ a nobis animarumfer-l uandarumhaberi debcat, ex Chrifti verbis coUegiffe. ex quibus 1 nullo modo concludi poteft, vel minimum quidem Dei manda-1 turn pofte infringi, tunc etiam cum de anima feruandaagitur.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-p^^j'

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ri nonpofTunt üneperditione illarum 3nim3rüm,ciuas,Yt férues

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mus, nobis mandatum non eü, deberenosponusli3Spcrim,

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam, vt illxpereant, permittere, hoc, inquam, a teineptifsiaic

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;condu/iim fuit,cum nee vUx ünt animæ,quas,C(eterispolih2bi-

tis,o;nnino feruare dcbeamus,fed oinnesnobis,cum id line alien ius diuini mandati violationchcripotcihferuande fint.Sequim-uisUeus non iuiferit, vt omnino quafdam animas ferueimis, n-menper Chriftum mandauerit,vt nullas omnino perdamus.Ex quo tit, vt priuati homines, quibus gladius a Deo datus iioiicll ad perdendoseos, qui male fadunt, fi Chritio, Deoque obedite veUnt, vel cum totius mundi falute,ns vnam quidem,cainqnem' nimam animam perdere vlla ratione pofsint,

Hxcerant ferè,quxmihiaduerCusca,que inprioremoEcri' j pto ad tuam de bello a ehritiianis hominibusgerendo lenteiui' / am contirmandam attuleras, dicipolTe videbantur. Animusin’ 1 tem eratea quoque refutare, qux in potieriore fcriptoadidaa 1 probandum vel tacitè,vel apertedixitii, Sednihilmihiliucpet’ I tinens in eo animaduertiiTe fuin vitiis, quodpriuata refaatione I indigeac, quodque vel a teiaminpriorefcriptodiilhnnttonfn' 1 siTet, vel a me in fuperioribus dilputationibus abundeconfutï' 1 turn non fuerit. Quare ad alterum vniuerfp difputationisopat 1 veniendum eü, amp;, quam vim ea argumenta habcant, quibus,nn- 1 didlam acceptaruin iniuriarum homini chriCriano expetereope ƒ magiUratuslicere,oliendereconatuses,diligenterinlpiciêdum. ƒ CAPVT II. lam verd, antequam aliudagamus,animaduertendumefi,tl / non vno in loco, vt fupra ex parte vifum eibaduerfanis obUcc' 1 re, quod omnia indicia Chriflianis interdira eße velint, amp;lio I per indices repetere nulla ratione illis concédant. Quadtamcii ƒ ^go ipfos Tentire.non putanerim.fed tunc demum ilia chriliiani.'i ƒ hominihaudquaquampermitterc, cum vindiâxexpetieiouem ƒ qnoquo modo coninnciamhabent.qnemadmodum fatisconih- ƒ re videtur ex eo,quodpag. 02. cum dixißent,indicia,Ecu htesiu' ƒ diciales piis interdidlas edc, illico addunt verba ilia, ut/htiacrip ƒ pi c/m/li uer^/s 0?“ Apofioliet/am audtemui. Chrifti enim verba, vtalr ƒ bi a nobis dcmonflratum fuit, de non rctalianda iniuria eniniM ƒ i^glt;-^i^If Hec aliter aduerfarU CM ca v bique accipnintJcdEaupcr, 1

vindiflam per Judices expetedä iis interdidS-effe, aiuht. vt patet txillis.quç modo recitatis verbis ftatim fubiiciüt,Po/l bre nee «j«-dicidu t^z «Uo modo p/K per pr,jÏHc per i«dicej doet t,Séc.Et pag. 63. Ad h£c txprepiï «erb« «indifta per indices expeleda «etat.Nam ciim dicit:Si (luis uclit ttcumiKdieio coteiidcre, S^c. Pag.vero 6$.in ipfo initio fit loquutur* Deinde nero CZ boe expéde quid ej?et ad renijpra-ciperc «t altera mAxHlÂ obuer tit, «tfcilicet ^iuius ç[Mam pro um à lAAgijirutu puniretur Aceufdtus, er dare ^zr[irio [idlUüdd momentum,ut jidtimiUudrefeteret per l^dgijirdtuycu eins nbsp;nbsp;nbsp;.e ' i

mfjiniacr Kindiiüagrauiore. 8C pag. 69. Mercedem quoijae iHw repo/itain i« totli$(n5 ap«d \udices[\ [e ulci^cÄtur per cos^toties inséminât,ne pr£ bar terreur M11111« obliMiJeatur. Et Jilij quidem huius peculi hdiic pr£cipud eße reputdutes, ^uw de illa calejli nibil [dunt nee cogitAt,nihili fdciunt Hld centupU mercedem, fbr« f/bmantes, [i talionein per Indices extortam receperint. Et denique pag. 70. Summa uero hæcpf. Si à Deo «i«diflam cxpetere in dduerprios non licet,quornodo uindicare apud Magißratum licebit ? Ex quibus omnibus

1 Racouiehum verbis apparet,eos non modó Chrifti præceptum, \ 3U0 fuam de litibus iudicialibus fententiam confirmare it vident, l itaaccipere, vt tune locum habeat, cum de vindida, amp;nbsp;talione 1 agitur, verum etia nihil aliud vrgere,nifi homini chriftiano vin-1 diftam, feu talionem per magiftratum expetcre non liccre. quar | htisduperque effe videntur ad demonftrandum,ipforum fenten-1 him de litibus forcnfibus cam effe, quam fupra diximus, ncc ne-1 ^ati ab ipfis, tune poffe chrillianum hominem fua per magiftra-l tuin repctcre,cum id fine vltionc,8c poena aliqua alicui infligen-I lt;laficripotcft, Nam.quódeinsquoqueChriftipræceptimemi-1 •icrunt, quod eft apud Lucam de non repetédis fibi ablatis ab eo, tue, 6.30» l quiabftuht, amp;nbsp;ad indicia illud quoque rctulerunt. in quo tarnen I nullius vltionis,aut talionis repetendæ fit mentio, feiendum eft* i gt;pfosChrifti verba de rebus violenter, aut certe per manifeftam 1 ^alitiam ablatis accepiffe, vel teipfo tefte, vt perfpicuum eft ex 1 ns, quæ fcribis pag. 137, amp;nbsp;238. quod ipforum verba fanè docent.

1 quæ fic habent pag. 65. in fine, Et ddhuc apud tucarn dpertè dicit-,res db~ l ^dlt; ab aduerfario nonrepetendM. Cert'e per indices intelligit,(iuodfub lege li-1 C“it. Nim p non liccrct per teipfum repetere, quanto mdgis per indices,clUibM

1 MdufrprijmalicwpatffaciendaforctjCrcuincocontcndfndMW. Atqui, cum ,, . ' | « rebus per violentiam, aut manifeftam malitiam ablatis repe-tendis

272- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î\A}{.Ÿ

tendis agitur, tuncnccelTe cft ferè, vt de vitioneriniu*» ^^P®' agatur illius, qui abftulit. Atq; hue necefiario referenda lunt couienfiuni verba, quæ, concIudentes.ftatimfuWiûiæt.Non^, ergo licit am pijs prouocationem ad iudiccs, quod fub Ugefing^^^'^ haat,of ■■ hic chrijim docet. Quod veró attinet ad Apoftoli verba,ratensip fe, ibi de iiiiuria,amp; fraude agi,vt ex iis apparet, quæfcnwspj »61,8Ci6z. quodüinèindicarcvidctur aperte ea,quæponino u ab apoftoio fubiiciiuitur.Sed uos imuriam fAcitis,^'ß'Audotii. Çi'’ quam tu ira Pauli monitionem illain accipis,vt non antigan^ amp;nbsp;fuis per iniuriam, amp;nbsp;fraudem fibi ablatis per magilh3W'n^_ petêdis, fed ab alieiiis magiftratus ope rapiendis Coi ’nt™®^ terrerevelit. ImmoexPauli verbis return fuarum per miun^ ablatarum apudmagiftratumrepetitionem confirmai ivcc deris. qua de repoitea videbimus. Aduerfarios autcni tuos ^^^^ li verba ad vltionem per magiftratum expetendam retun ƒgt;' conftarepoteft, quódpag.64.corumverborumfententiar tatâ, ftatim fubiungunt, Et aliat uïtionern Deo commend^^^)^^ cui homini, docet. Cæterùm, quód fupra diÆa pag. 02. no'' .^ dicunt,lites iudiciales piis interdiifèas effe.fed ob earn can ^^ ramentorum forenfium nullum vfum futurum aiunt, vu 1 jj^ Ipicuumelfe viderur,omnes prorfus iudiciales litespüf® das elfe, ipfos cenfuilfe, Confiderandum cft,eius,quodrr‘^ tins euenire folet,habitä ab illis fuilfe rationem. Vix eniw fertim in certis quibufdam regionibus ) fuuni per indices rep ^ amp;nbsp;litigaripolfevidetur,quinfimul aduerfe parti aliw“^? .^ oris mali periculum creetur.Non igitur dubito,quin fes non omnes iudiciales lites,omnemuc fuaruin returnp^ ces repetitionem Chriftianis interdici cxiHiment, fed« ^^ j tum,quf vltionem quamdam fecum coniunclamhabcant'^.^^ fj tarnen omnes interdidas elfe velintfid quod vt eredam,a ^^^^^ prorfus nequeo) ego id tantum,quod iamptidem dixi,dc er dum mihi fufeepi. His ad hunc modum explicatif, «unea pro contraria fententia argumenta veniamus. ffnoÄ’-

I. Primiim igitur pag. 37. per magiftratummalo reninPjj^ nequaquam id lefu prohibcntc,ex eo oftenderc fus dix.it iQbnoxim erit indicia,Si. alibi ait,t^ww«w (lt;^^^‘^^ '^ ^

intern de tuo Et acenfa) de malo, amp;nbsp;ilia epoque verba promlit.nc , quinJo trd«t te lt;tducrfdrius iudid, Poft quæ verba addis, Eo pertinent ^dttn, J, ié» O'{f^i«'ntilt;((videlicet poft præceptum illud Non reßjiere Malo'jne pd' tumur trdbi in iudiäum db eo, cuidbßuUmui[ud,ne cogdmur iudicio confedo fadere er fud zr noßrd,'E.t ne ab iHo expedemm uocari ïn iiK,cui onui dliquod contre iiK impofwimus ; Ne cogdmur per iudicem eddem qu£ dlijs 'mtuUmui mdU nduflun referre. Hadenus verba tua.Ex quibus fine dubio,quem« admodü ex pluribus pofterioris tuifcriptilocis apparet,8C quæ in marginehoc loco adfcripta funt,demonftrant,id potifsimùnl probate in animo habes.Chriftum indicia non abrogate,fed apgt; probate, i. Et quamquam in prima refponfionis noftra’ parte Cap.j.fatis dilputatum eft,locorum, quos hic citas (prêter ilium tejlimonimnperbibe de mdlo') vel te ipfo tefte,eum fenfum elle, vt hu-manaSe ciuilia indicia iis minime confirmentur,tarnen quia nos caaChriftoapprobari vitro concedimus.tamquamfiidrede a ic, iis citandis,probatum fuiffet ,dicimus, iftud nihil ad rem face« rc.EtficnimChriftu.s politica indicia approbat,id eft fuis didis ciuikin magiftratum confirmât, non tarnen ei, qui iniuriam paf-fus eft,ope magiftratus vindidam expetere,atquc ea ratione Ma« lorefiftetepermittit. Sedtantum ipfi magiftratui,vel ex officio, vel fl is tarnen qui læfus eft,accufet,aut alius quifpiam déférât,in tunt vindicate concedit, qui alteri iniuriam fecit. 2. Nec verô, cumait,nf qMadotradnt te dduerfdrim iHdict^eius,quod fieri ab homilie chriftiano iurc pofsit, fed eins , quod a quouis homine fieri con-tingat, rationem habuit. 3. Cum autem ait, teßmonium perhibe de ’’ulojetiamfi corammagiftratuvtcrqueeffet(fi modo pontifex il le magiftratus, qualcm hoc loco intclligete debemus, cenfendus tft) nou tarnen magiftratus rationem aliquam habuit Chriftus, cum ad cum modum ei,qui fe pcrcuffetat,rcfpondit. quafi dicere voluerit, Hïc coram magiftratu me aceufa, fi malè locutus fum. Nam quomodo aceufationi loens effe poterat,fi cum ipfo magi« ftratu ea verba fecerat Chriftus, propter quæ illeipfumcæcidc-rati Nonne perfpicuum eft, Teftimonium perhibe demalo,eo in loco nihil alind cfic,quam,Doce,cur malè firn locutusï’Nam-

Docendi vim, præfertimapud cumdem cuangeliftam, alibi quoque YCïbo /Aajiujft^ inefle,quod verbum in Vulgata editio« mm neeft

274- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pyfs^s' K |

V ne eft Perhibere tcftimonmm, inter alios demonftrat locus ifc ^ ’^*^‘ tionpoteämundiKodißeuo5,meiiutemodit,quiac^ot(jlimoniiMpMio^ | iüo, quad opera eim maU funt. Ibi enim fine dubio Teftimonium ptp hibeo idem valet, quod Doceo, Si demonftro. nain (implexof fuis mails operibus lefu teftimonium parui fecifiet mundus.n® Pcillt;eologi con- ftmul, idita fchabere,Icfusapcrtèoftendifrct. Proptcrcaiucf' ßdentu. nbsp;nbsp;qua ^olc®» cofidetia amp;nbsp;hic.amp;l pag. i;;.amp;zi6,Si 243.tamqtüabipllt;’

Chrifto didum, verbum Accufandi eius verbis adtnifeuiftiJquot;’' J mo pro verboPerhibendi teftimonium fubfticuifti. vtfciliC‘’f’ accufare coram magiftratu per Chriftum liccre.confirniarcs,»* hil interim animaduertens, non de qualibet accufacioiic liicij“^ falgologi inco j-j, fed de ea tantum, quæfui vlcifccndi gratia inftituitur. qua gnantia, eer tenon fuilTct ifta, cum Chriftus fuum ilium pcrcufforcni^ quo accufari debuiffet.nce vlla ratione læfilTer.nec ipfi peçcui * ri Iffiftc vifus effet,fed dumtaxat fummo facerdoti fuperbfiuuu refpondiffe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

11, Quoniam, vt fupra monuimus,cx iis,quæ Paulus prioffƒ Corinthios epiftola cap. 6. fcribit, colligcrc vidcrisjicerfc ' ^ ftiano homini per magiftratum res fuas fibi per iniuriani»’*^ repetere, nee vllamdiftindionemadhibes, anideumpecuU’ detriméto auferentis fiat, ricc ne, fine vtrùm cum vltioncWM id fit coniundum.an fecus,opcræpretium erit olkndcrc.cx^ li verbis nihil tale eolligi poffe.Pag. igitur 161. breuiter ais, Jum eo in loco nihil aiiud agere, nifi vt eos reprelicndat, qui ena iniudiciopetebant,amp; fuis rebus fraudarc alios tenta ƒ Pergens autem in initio pag. «62. hæc verba fcribis, uerboru Pauli,qMbai légitima iAdgißratm er légitima iuris dicendißtn^l^ fr agio Pauli confrmatur,er diciturfua dcfendere,nc allem iHa ^^P^^^’^^,^^, iuriam debcant, er per legitimum Magißratim fibi addicere, querere amp;nbsp;I gereUcere chriftiano homini. lam vero finge, fenfum li eum effe, quem fupra dixeras, quomodo (quaffo) fdUologidudd marc, Paulum hæc dicerc f Nam qua: conclufio fucr^fta fi^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licet aliéna in iudicio petere, ä fuis rebus alios ’''^““o; ryil'

fuainiudicio , neperiniuriam rapiantur,defendere,a ’ ^^ diccreper legitimum magiftratum licebit.Certèhacca t oncficconcludercpoterimus. Nonlicet extra judiciums

Tapere, vel rapta retinere. Ergo fua extra iudicium, ne rapian-tur, defeiidcre, amp;nbsp;rapta repetere licebit. Quamquam tu,vt vidimus, non quidem ex Pauli verbis id,quod quaeris, cöfequi ais, fed ( vt nimirum de audacia tua multd euidentius conftar et)in c-ius verbis id dici affirmas. Præterea, qua rationc defendere po-tes,Paulum ibi non quidemlites illas fimpliciter detcftari,feda-lienain iudicio petentes damnare,cum ea verba dicat» Quire non «wgis mi«rMjn rfccipitw ? Qurfre non migis frduiem fdtimini ? Hinc enim apparet.eum veile potius, vt quis 8d iniuriam,amp; fraudem fibi fi-nifuftineat, quam, vt litiget. Itaque neceffe eft, iftum, quem a litigando dchortari vult, inhafee difficultates coieftum effe, aut tertè coniici poffe,vt aut litiget, aut iniuriam, fraudemque path i ïtur. Hocautem neutiquam de co dici poteft, qui aliéna petit, fed de co dici neceffe eft, a quo aliquid vel petitur, vel aufertur. Hoc ipfe animaduertens, conatus cs verba Pauliita interpre-1 tari, vt non ad rem præfentem, fed ad id, quod fieri, nefeio quo I modo, poffet, accommodentur. Sic enim ais, Qui cum inter duo mit • 1 UconHitutus ,perdere[udbondGrriifierc dUend ,potiiti fud feriere deberet^ 1 quam dlictw rnpere, oWitiK legum cM^idudrum cum periculum nullum pt «t 1 feridtfud,condturrdpercdlicnd. Atqui hoc tuocommento nihil ali-1 udagis,quamoftendis, Paulum de iftiufmodihomine in prædi-1 dis verbis loqui non poffe , cum tu hominem iftum in nullo pe-1 riculo effe dicas perdendi fua, 8lt; Pauli verba, vt paullo ante di-1 dum eft,de eo manifefte agät,qui iniuriam acciperc, amp;nbsp;fraudem 1 patipofsic,amp;fic fuis bonis periclitetur. Prætereavix vmquam 1 contingcre poterit, vt quis inter hæc duo mala fit conftitutus, 1 vtvel aliéna rapcre, vel fua perderecogatur^Vnufquifquecnim 1 inciuiliac priuata vita (nam extra hos fines faltemvagari Pauli 1 oratio non debet)fi velit,vel fua cofcruare poffe videtur,etiamft 1 aliéna non rapiat, vel nullo modo, nc aliéna quidem rapiendo, 1 fuaconferuare. Quocirca ridicula plane iftatua verborumPau TdUologutri' liinterpretatio cenferi debet. At enim (dices) Paulus eaverba ijic«titS, addit, Scd uos miuridfdcitis,crfrduddtis,ç:r hoepdtribw. ex quibus ap-paret, eum non de iis loqui, qui in periculo effent perdendi fua, feddeiis, quialns, quodfuum crat,eriperent. Refpondeo, Pau-lumdcvtvifquelocutumfuiffe, nam vtrique inCorinthiorum

ccclcCi2 crant. amp;nbsp;quia ad vtrofqüc fimuJ H'i’ibcbsi'tpt'of'tcrc^in' fer ipfosminimè ddiinxiffe, fed, tanniuam vimm quempiimbo' minenytotum illud eccleüc Corinchiorum corpus conlidcnibc-^S^^^y ÿ^ ^^ ^i^f^icüa effent .qui iniuriain.Scfnudtmnoa quidem ni iudicio, ffdpriuatim fratribus hccret, amp;rurfus,lt;fii, neiniuriam. nbsp;nbsp;rraiidem paterentur, adiuJiccsdccurrcretic, V'

troCqu^mca sppellatione complclt;^ens, hos primùm reprehen aitaponolus,dicie. fatiuseffe, vtdainnoafficiautur.qtdmvt cum trat! ibus htigent. deinde illos, tacite a minore diiûosr^' mcnto.acriterincrepat. Ac G diceret. SiUHinter vosdignifunc reprenenone, qui nonpotiùs damnuin equo animo feruntquin magisalteri illi ex vobisrepreho aenailimt, qui damno fratresaffiduntdEt dmè vebcmciitercd pan i e is, po ffquam inter vos non tantum iniuriarum impin' nites i^periuntur, fed etiam ip fis fratribus inferentes iniunim-Qf^‘^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ffecößtcbitur(credo)quifquisrcmipf^i

^^ ' ^/Ï^’^^^P^S'^^^gt;^^i7-fcribis,hoctuumarmtmenruin aperteconigitur adprobandum, licerebominicbrUUanodtC' rum einiquitate coram magiflratuaceufarc. Cuiaiinquci«^'^^ pi ouocare.eidem deiniquieatealterum corammadliratuacai-ebridianolicetpronocarc. Ïgnurhomnu in fano altern dciniquitatecorainmagidrataaccufarclicct-^^^^^pii3rgumentipropoütionem probes, ais, proiiocaU' onem niJnl ahud effe, quàm aceufationem adfupcriiis iudicium „ P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loqueris) deiniquitate iudicis.Affumptioiiê verd PM-

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;confirmas, qui Cæfarem appcllauit. Äfferspra-tern

jy . ^^^ ^^^ ^^S^f^entatio pluribus de caulsisniliiliefifacienda ^rimum enim illud animaduertendum cff,etiamfi probates,pol'

uicnûum^ntëtiam, guam nos deft ndendam fiifcepimus,probi' ^/n m. Potefi cnün den, vr qujsaJtcnïi^jnïgujt-are/nad/njpi'

TE^TUf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2n-j.

ftiltum defevat.SC tarnen nullam interim vindiflam expetat.nul-lumque iUi peviculum crect. Exemplum ex iis peti poteft, que a-libi fupra de rebus fuis a predombus ablatis per magiftratum rc-petendis difputauimus. Et fanciniftainiquitatis aceufatione, 4uä tu prouocationi ineffe vis, nee vindida expetitur,nec alicui vllum pcriculum creatur. vt mox videbimus. Nam quid deinde tft,quodais,prouocationem nihil aliud,quàm aceufationem elfe îdlupcnus iudicium de iniquitate iudicis ç’ Eft quidem prouo-catio inftituta, vt, ft quis a iudice contrafe iniquam fententiam latamcffe arbitretur , ea vt reuoectur, curare pofsit,non tarnen, verèac propriè loquendo,index ifte in prouocatione coram fu-pcriore iudice iniquitatis aceufatur, ncc contra ipfum iudicium aliquodiiiftituitur. Sed id tantum qucritur,nc cius fententi» ite-lur, amp;, vt caufta coram alio tribunal! cognofcatur. Euentus au-tem prouocationis id manifefte oftendit. Nam, etiamft a fuperi*

1 oreiudice infcriorisfententiareuocetur,8C refcindatur,non ta-1 men inferior iudex ob cam rem vlla rationc punitur, aut vllü ex | »a re damnum fentit. Cum iudexob fentétiam inique latam,ftue 1 dolo malo , ftue per imprudétiam id fecerit, aceufatur, amp;nbsp;puni-| tur,nonpcr prouocationem ad fuperioremiudicem illudfit,nce | ( nifi fortaffc,cum de ipftus dolo agitur) donee prouocationi eft 1 locus, fed contra ipfum indieem, qui iniquam fententiam tulit, | »oininatim iudicium inftituitur, cum iam cius fententia in rem | mdicatamtranftit.exqualæfumquisfecnefentiat. H^eduma VAheoio^erri | te non animaduertuntur, in turpe erratum es lapfus, prouocati- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn,

| onem inquiés nihil aliud effe,quàm aceufationem ad fuperius iu-| diciumde iniquitate iudicis.Ex quo apparet,argument! tui pró-1 pofitioncmnonmodó ateprobatamnonfuilfc.fedetiamfalfam | effe. praefertim, quatenus ea ad propofttam quxftionem de vin-1 dicandis per magiftratum iniuriis pertinere pofsir.

1 probatetentafti. Quarc, quod addifputationemipfamattinet, | caprofalfahabcri poteft. Namquidhabet commune Pauliap-1 pellatio cum prouocationc,dc qua in tuo arguméto agitur ‘^ Ne-l qucenimPaulus de iudicis alicuius iniquitate conqueritur,tanv 1 quam iniquam fententiam contra fc tulerit.quippe cum uulla ad-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mm iq hue

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^lt;llJ'

huefcntentia in eius caußä a quoquam lara fui/Tef. Sedranrum' S z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modo, tamquam minu5 competentes iudices, cos, qui fibipro'

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;po/iti erant, reiieit.SCvnum Cæftrempro competente/ibiiui'

I PdltCologui âe~ ce ugnofeit, eumque appellat. Sed tu nimirum, verbiAppcUaii' 1 apitur, nbsp;nbsp;nbsp;di ambigui täte deceptus,inter appeUationem, S( appeUationenJ

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non diûinxifii. Appellat is, qui iententix iam a iudicc inieriO'

’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;relatç, tamquam iniquç.ttarenon vult.SCaiudiceiiiperioieaul-

fam fuam cogno/ci petit. amp;: dehacappeUatione, feu prouorarf oneloquiturargumentum tuum. AppcIIatisetiam.quianteiU' dicium cceptum, non a übi propofito indice, tamquamfbirn'' nus competente, fed ab alio quopiam causam fuam vult cogoO'' fci,adquempropriècauflpcognitionempertincrecontend3r.i-''’ hxc fuit appeUatio Pauli, cum Cxfarcm appeUamt, Propc^^^^^ antequam ca verba protuUffet, C^firan appeUo, üclocucusiacrU’ ^gt; ^igt; 10, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^^ tribunal Ctefarii flo. ibi oportet me iudicari. Nee veró Paulus, f*^

exrarem appellauit, fua fpoiite idfecit, idaeübiprxcipatp^ pofuit, vtiniquum indicium vitaret, nedumvtdeiniqintatd'^' dieem aliquem accuraret, fed (vt ipfe 8i eoEteris /imuJ,5.'i'''ê‘^^ j^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;id infiindiu fpiritus famfH fadium eii, vt ea ratione Paulus Ro'

' ^^' quot;’ nbsp;nbsp;nbsp;mam perduccretur, arqueibi,qucmadmodum dominuslefusib*

prxdixerat,de ipCo le/u tcÆaretur, idque fub iniquis iudiób^'^’ vt cuentusmanifeüè comprobauit.eorum enimiu/fu tandenlik' terfedius cli. Et certè, fi Paula fuum ipfius commodumpropo' ütum fuiffetihaud veriCimilc effeum Cxfarem 3ppellafuruml’'‘ iffe, hac enim ratione viderepoterat, fe a Feüo refponfumiH^^ accepturum, quodaccepit, CxfaremappeUafli,adClt;efara!tibi!,amp;!fgt;^ Adl ze nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;futurum, vtliberaretur. quad aUoquinfacilèEeripaffe appâte'

Quid autem eü, quod ais, Apoffolosad ffperiustribanu prouocaife, cum dicerent, D eo magis obedire oportere, qui’’ Palxologi fy^ hominibusf An non hic error eünulla prorfus exciffatione è' ror, gnusfOenullo enim iudicio loquuntur Apoflolorum verba,fd tantiim de imperia./Vt non modo prouacationis, fiucappdff tianis, de qua loquitur, argumentatio tua, nullum in ipfom^ verbisiudieiü extet, fedne altcnus quidemillius, dcquapaaa^

ante egimus,amp; ita nihil penitus ad id, de quo arguméti tui affum-ptioloquitur,exemplum iftud Apoftolorum pertineat.

Atqui, Palxologe, infigniter hac in rehaUudnaris. Neque Pdl^ologiw bl cnimPaulus aliquid minatur. amp;nbsp;eius verba, ex quibus tu eum ludMtKr, niinaricolligis,aliô,quàm,quô tu putas, referuntur. Sunt autem caverba Aft.ió.^ 37- Cumenim Paulus,amp; Silas Philippis, poft-quam magiftratuum iuffu virgis exb fuiffent, in carcerem con-

1 iedi effent, mifcrunt magiftratus lidores ad carceris euftodem, iubentes, vteosdimitteret. QviodaudiensPaulus,etfiiamdiui-

1 naopcvnacumSilaliberatuserat,ftceisdixit, Cxfos nos publice in-I dcmiutos bomincs Romanos mifcrunt in curcercm,Gr nunc occulte nos eijeiunti 1 Nonita, fed Mcniantif/i, er nos cijewnt. Vbi ( quæfo ) hîc minæ appa-1 tent.prçfcrtimdefercndiiniuriam ad fuperiorem magiftratum?

1 quam infontcs,libcrari, vt ipforum innocentia patefieret, ne afi-1 oquilcfu Chrifti nomen, cuius ipfilegati erant, male audiret, 8C 1 euingclicæ pra:dicationis curfus per ipfos inftitutus ea rationc 1 impediretur. quod vt faciliùs obtincret, iniuriam fibi, 8C focio 1 fadam commemorauit, amp;, quod ciucs Romani effent, addidit.

1 de vero.propterea quod ciucs Romani effent,hand kuiter fe cr-1 taffe,animaduertiffent, omnino,vt errorem fuum aliqua ex par* 1 te emendarent, id, quod pctitum a Paulo fucrat, ipfi fua fponte 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feciffent.

fecinent. pfitfertim, enm citra Pauli ipfius delanoncniƒ F ‘’^ ri magiftratui omnia, quæ geftaerant.patefadumiri.aanio vcnfimile effet, qui ciuibus Romanis grauem fadäiniunami' vlla rationefvt ita dicam) corredam non plané impunitanK relidurus. NuIIæigitur prorfusfunthïcPaulimins gt;nbsp;Imf^f ba,fiue fentétiam fpcctcs^quainuis tu, ne tibi vfquam !'*ƒ quot;’F Paheologi con^ tefisdifsimilis.fatisconfidentcrPauIuin, feiniurianifiww ta fdcntiJ, dclatumm, comminantem facias.

V. Verùm quid dicemus de tua ilia argunlentatione, quæ F’S; 246. continetur ;' Ais cnim,Siproinfdäo coldpho,ßpro wrßsmiii^^ - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prouirionUcet c(diudiccm(iccedcrtChrijlMnohomini,neclic£bitChrßi^'’^^ ■ ■ Willi inhis caußs,iudicio prlt;eßdcre. Q_uodeitim non lint pctmnoidi'^^^‘ dere, Zi^ßigerct Indexß nullm ad iudicem decedere paßet.

Gerte, cum iam fæpifsimc,qualia fmt argumentatua.«!^ ti fimus,non amplius mirari debemus,tcita pucrilitcr argui”‘quot;' tari. r. Primum enim, quód affirmas, nonliccrereddetf' -quod petcrenonîiccat,quis vmquam tibiiffudconccdct,qf‘'’'’‘ uerit, Deum poffe eos, qui iniuria nos Isdimt, vlcilci, fu'” ^^' men nobis a Deo contra ipfos vindidampeterenonliccau '^ ’ nobis fupra, quidquid tu aduerfus liane certifsimam veritatf^ Pdlteol. dutfe.' attuleris,demonftratum efr r* Præterea,annon ipfepag.W^y ipßm refeUit, ’H. aperte fateris, per Chriffipræceptanobispræcitanicnc'’'' ant dbfurdi^i' am decurrendi ad magiftratum,fi eum, qui nos læferit,facnwrn wddicit,cr'm innosadmifsipceniteat;’ Quidigitur, fiiffcnihilominusano' coipfopeccdt, bis accufatus fucrit, 8( in vindicraamagiftratu contraeump' quad dduerfd' tenda nos ipfiperfiftamus, numquid propter eins pccnitentia» rijsobijcit. nonpoteritmagiffratusineum vindicate ^ Sé, cumnospeff^' mus, Só rnfrè co ram Deo nonpofsimus aduerfus iftum iniuriï. qua nos affecit, vlcionem a magiftratu petere, ipfequoquei^’ ftratus peccabit, neciuftè coram Deopoteritabiifonobisft' * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flæ iniuric pcenas fumere,cumque pro merito vlcifci/ profit'''

fi ita rem fe habere vclis,tu is cs,qui magiftratus gladiuin geftan-tis audio riratem]abefaclas,eamqucotiofamatqucinutilcnirw' dis. Vixeniminuenietur,quomodo eamexerccrepofsit.fio'’'' nesimpunèhabiturifunt, qiios admifsi facinorispefnitcat.w cft, vt jplcp;ig,2;j, tua verba interpretans, quiablcodciiib^'

cant per pœmtentiam,Parce mihi. Hue accedit,quód magiftra-tus eum puniens.qui in altcrum iniurius fuit,non illi tantùm,qui iniuriam accepit, fc drei publiez quoque fuum reddit, cuius maxime intcreft neminem iniuria affici, amp;nbsp;iniuria afficientes puni-ri. Quare,etiamfi alioquin ventsima effet,tarnen inanis prorfus bicforct régula iftatua, Quod non licet petere,non licet redde-re. ncquepropterea fequeretur^iniuriaafficientemvindicaria ! magiftratu non poffe, quamuis is ipfe, qui iniuria affectus eft, id i non pofsit petere , nifi ipfam quoque rempublicam ea petitione 1 interdici conharet, Mitto quod, vt tibi pag-^vn 8C alibi placere 1 apparet, ipfius Dei in facinorofis puniendis cauffa agitur, nee e-1 orum punitio fine numinis diuini offenfione negligi poteft. Ita-1 que(tcindicé) ipfiDeo, dum facinorofi puniuntur, fuum quo-I dammodo redditur, non modó priuato læfo, 8lt; rcipublicæ.

1 nbsp;nbsp;2. lam,quod deinde addis,inquiés, Frigerrt ïudexfi nuUm dd iudicem \ dccricrc pejier, non femel, vt arbitror, a nobis fupra confutatum 1 eft. eum, vt ibi diximus, nihil impediat, quominus index ex offi 1 cio punire fontes pofsit. Nee verb, fi is, qui iniuriam accepit, ip-1 fe accufare non potefr,amp; fui vlcifcëdi gratia ad magiftratum ac-1 cedcre, vtue accedatur, curare, idcirco alii innumcrabiles accu-1 fare non poffunt in iis omnibus iudiciis, quæ publica dicuntur, ^'^^^ lu^inidni 1 quamuis in ipfis de prinata iniuria agatur. qualia fuut de adulte- j^p^y, mjUtut. 1 Tiis,dcficarns, de vi.de veneheiis, aliaid genus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lit.4'cdp.Klü 1 Vl. Sequitur mirificum quoddam argumentum, quod eolligi- ' '^^^^^^ ‘ 1 tur ex iis, quæ ferib is pag. 248. in fine refponfionis ad aducrfari-

1 orumobiecrionemi^Ais enim,ipfum Chriftuminiuriæ aceufaf- loP.iS.ij, I fcillum,qui fecoram pontihec cæcidilTet.quôdfcilicet fine cau-i nbsp;nbsp;ffaidfecilTct. Nam(inquis)cKrmeclt;Edwcft.pnecdHpciedK. Quodfi j Cliriftus ipfe magifter noftér, Slt; exemplar , ad quod nos confor • maredebemus, de iniuria aceufanit, cur nobis idem facer e non liceat f

Equidemnefcio, anmerito reprehendendus hm, quihuiuf-moditua argumenta commemorem. Qius enim vmquampraeter te vel fomiiiaffetquidcm.chriftum accufare, qniadicatalicui . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

coram magiftratu (h tarnen magiftratus erat.ad quemfcilicet e-juireicognitio fpedarct) fe propter aliqua verba, quæ dixiffet,

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nn percutienti.

pcrcutientî, Si bénelocutus üim, cur me cxdisf Numqnn^^^ paefèo, arque iftinimodi verbis accuféicioinüituifoktf Annou admonitio, Si reprebenüo potiùs cêÇenda efl vnà ciini fn cxff^' iuchciali quadain deFenfioae coniimeia d Nonneis.^uicumpcP ^['quot;^rat.vnns c mmiUris Hiilis inagittratus erat, vilde ab ipi^miquot; '^ideripoterat, vtnnlhisaccurationilocusef' in animo Chridus liabuiffet.iihiui ^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^^riPimile erat, magidratumilhimiiiiquiisi'

murn Siipjiinfenüisimum ipPms aceufationem futcepturum, d' cpiçius rewiturnm, praefertim contra minidmm üium, quiai' ^ ^m ui canna idPecerat, propter quod aceufaretur, Addcqaal vtmodo, dianterubmonuimus,haiid verifimilccd.adinasilin nm iitum, hoceft adfummum facerdotem,eiurmodicaiiiaraiii p^dpexfidem, qiliqueabiproiiidicesile' vr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pnuatorum ins reddere conüieuillc.

‘r j^P^S’^^^-dcnuoargumentaris.amp;ais.Silicetniidfi qix uo enr o mutua ,^erare tempore cofifiiMo, inter me cri/ium cm ren / , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘^ ^^‘^^P^^^^euriiondcèeoJperareeti^u^mii'ipcruinfinial'd'

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-gt; P^etceeJ/umadDeum, Poce/l,jv[((£ipiratnm,uiedriumDeireeupc»rc!

P^‘^^^gt;'guinentatio, Si duarumreruin, tamquimli' (^oilatto. Quad verd, cum maruo datum red ’ ^^^^ j^^^^^ifsimo qindem darnno is, quiacceperar, aifi i ^^gt;qticmadmodumgrauiPsimo isaffici folct, excuiusmaui' abiplo ablata magiPtratus operecuperatur. Nema q^'am graues raptoribiis fint conlHtutxpanapne' ct ip ^lumrerumraptarum reftitutionem,prxfertimverigt;hac xtate noltra, in qua plerifquc in locis vel propter fimpUcHsimi esque admodum lema furta homines,magiPratuiulleiicc, fufpea untiir. Qnodfi tarnen coneigerie, per vim rapta, magütraeaf ^P^l^^^ ^^Pfords dainno recuperaripoife, einfcereicaulfaal magmratum accedere licere, vt alibi didlum fuir, S' ipfe cdcedA nee aduer/anitui negante IIX. Supra vdfum e/fteiniuriaspermagifratum vlcifcilicerü ex c^ argumenta tuin fuitic, quad Chridus apud Marrliaumef '''^/P^dicat, ne^uando tetradatadxer/dndfidd/ei Adquodbreui/ii' mejelpondimus, ChriHumibinondeco, qnodhcridebcatii^

dceo. qiiod fieri contingat, verba facére. Nuric aba ratïoneéx vniuerraadmonitione iUa arguinentaris.Pag. enimiji. ais,Chri ftuincoloco indicalTe, offenfofemper licitum effe acceffum ad wagiftratum, cum non moneat offenfum, vt parcat, nee ad iudi-fem accedat, fed offendétem, vt acceleret fatisfacere pro iniuria illata.

Hac tua argumetatio ex fimplici coniedura duda, nihili eft aeftimanda, amp;nbsp;fallacifsima eft coniedura ifta. Quandoquidem 1'011, vbicumque aliquid dici conuenienter potuilfet, ibi etiam dictumeft, quamuis verifsimumfit. Scd neceffe eft, vt dici non folùm potuerit,fed etiam debuerit.Qnid.quód nullo pado con-feiitancum erat, vt Chriftus co loco offenlümmoneret, ne ad iu dicemaccederet ^ Nam ibi de iis tantum agebatur , quæ ad præ' teptumnon occidendi aliquo modo pertinerent, Si proptcrea non de offenfo, fed de offendéte verba fieri debebant.pr æfertim,' cum de offenfo infra proprio loco agendum effet, vbi videlicet delcgetalionisfcrmofuturuscrat.nectradationcsiftasconfun nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..

deredecebat. Quod tu minime vel animaduertcns,vel certè co- Plt;lt;Wlt;gt;wg»M»w gitans, ineptam iftätuam conieduram ex Chrifti verbis duxifti. git^intw«

Chriftus apudLucam monet, vt fratri offendenti. fi eum iniuriç LKc.n.j.cr 4 nobis fada peemteat, ignofcamus, Ergo, fi cum non peeniteat, poterimus non iguofccrc,amp; proinde ad magiftratum iniurie no-lira: vindicandæ cauffa acccderc. Atque eadem pag, amp;nbsp;pag. fcq. affirmas,lianc effekgem charitatis latä a Chrifto omnibus Chri ftianis,Yt tune demum ab vlcifcenda per magiftratü iniuria abs-tincamus, cum facinorofum admifsi in nos facinoris peemtet.

HicPalæologc grauitcr es lapfus. qui non animaduerteris. Prfkologi U quofenfu Chriftus apudLucam dicat, ignofcendum, fiuc, vt ibi fp«» fenptum eft, dimittendum effe fratri peenitenti. Non enim de nonviiidicandataifti^iru iniuria ibi agit Chriftus, fed etiam, idq; PT«cipuè, de non reiiciendo aliquem, tamquam minime verum fiatrem,omnino loquitur. quemadmodum Matthäi locus cap. '-•qui Lucçloco,vt ex antecedétibus apparet,finc dubio refpoib det,manifeftum facit. Sic enim apudMatthæumChriftus lo-quitur, si peccdMerit in te pater tHiWjMddf, çr corripe euw inter te, cr ipftn» nu n fok”*

folum, si te duiiicntjuerdtuf esß-atrem tuum. En tibi,quid potibuMt^ fit apudLuampanitenti fratriignofecre, üuedimittcrc.nai^' peillunipro vero fratreagnofcere, quianteanonerat,idtfilt;f^ peccatum fuum effe defierat Siquidem iüa apud Mstthxim yf^-oa, si te audimt,lucratui esfratrem tuum, non tatnconfecutieffcdiiSp quam officii admonent. Perindedienim, acfidifram foret,di te audierit, dim opera tuâ fadum fit, vt frater tuns vcrèdenno extiterit,eum cöplediere.nec ampUiis iili negotium faceffcdi^^'

^^_^ m a apud Lucam,Si peecauerit in tefrater tuns, increpa Sfquot;' ^}ß poemtentiitm e^erttjdem prorfus déclarât,quod illa apudMi!' thxum,Sipeceduerit in teßdiertuuf, udde, er corripe eum intcrtc,crif/!^ folum. Si tedudierit, fjc neceffe efi, vt, que vtrobiqueüatim inferu«' tur, amp;imperfedlum fermonem conciudunt,eamdem fententhiti contineant, Si idcirco idem re ipfa fit apudLucarn DimittciUb quod apudMattlipum Lucratusesfratrem tnum.Fatcorigiiur, ii quisin nosiniurius fuerit, amp;, a nobispriaatim monitus, nolit peccatum fuum confiteri, amp;nbsp;emendare, nosnonmodd posited etiarn deberc iili non dimittere, vt a contrario fenlu ex Cbriiu verbis apud Lucarn eolligipotefl, id eff, vtexMatthxohijiirt, non debercnos eumpro vero fratreagnofcere. Sedquidhden-^jl^^^^^^dmirum, quod ibidem apud eumdeni Mattbxum dilucideChriffus expUcar. Monendusefiifleiterum, adhibito adhucyno,aut altero teffe. quod fi ne rum quidein refipuento clefixillius loeires totapatefacienda eff. Cuifi Ulemoreni^e rerenoluent, turn nobis, tamquammembrum a reliquocorpore feparatum, efi habendus. SChoc efiIili non dimittere. Quo' circa tantum abefi, vt ex domini lefu verbis apudLucarn eollip pofsit ,nos poffe ad ciuilem magifiratum eum deferre, qui, cum nosiniuria affecerit, refipifcerenolit, amp;illumpuniendumcura' re,eaquerationeiniuriam nobis ab eo fadia/n farcire,vt fi,qutm-admodum fieri decet, Matthxus interpres adhibeatur, inde out / inno eolligi debeat, in non remietenda iniuria nonpoffenos yb I teridsprogredi, quain, vteum, qui nos iniuria affedr, ad ecck' / ham deferamus, amp;', fipeccatum fuum agnofcere reçufetprofra- I tre amplidsnon habeamus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 1

aiiquam onciuæ.condouationcm accomodas ab ea eödonatione feparatam, c^uæ ilU (vt ita dicam) non-eödonationi opponitur, de qua apud Matthæum agitur. Certum enim effe debet, Chri-ftumcondonationem iftamfuis verbis complexuni fuiffe, deque eapotifsimùm egiffe. Alioquifequeretur, nos nuUo modo com donarciniurias poffe, aut faltem debere, nib iniuria afficientem panitcat. quodSC falfifsimum eft, 8C a te ipfo, vt ftatim videbi-luus, negatum. Nam quód in initio pag. 155. non obfcur è inter Condonationem,quæ corde ftt,8lt; cam,quam extrinfecam recon-ediationem appellas, diftinguere videris, Si tacite verba Cbrifti apud Lucam ad extrinfecam tantummodo iftam reconciliatio-nemrefers, quaft Chriftus offendentis poenitentiam non ad cordis intcriorem, fed ad externam condonationem concedendam Tcquirat.quamexternam cödonationem in eo potifsimum con-fiftevc vis,ne offenfus,fui vlcifcendi gratia,ad magiftratum acce-* dit,totum,inquam,iftudnullarationcadmitti poteft. Primum enim Cbrifti verba gcncralia fuut. Si indiftinftè prolata. nee de tuaiftadiftinftione quidquamalicubi apparet. Inquit enimftm-plicitcr,idq; bis, Dimitte illi. que verba fine dubio omnem condonationem compleduntur. Deinde diftinctio ifta tuarationi minime eft confentanea, duplici de cauffa.

Vna cauffa eft,quód nemo ex corde remittit,qui extrinfecus nonreconciliatur, ca præfertimratione,quam ipfe boe loco in-tclligis.id eft,qui a magiftratu adeundo contra offendentem non abftinct.queniadmodum,vt manifeftifsimas huiufee rei rationes omittam, ex eo ipfo loco apparet, vbi Chriftus monet, vt vnuf-Quifque fratri fuo ex corde iniurias condonet,quem tu ad diftin-ttionem iftamtuam confirmandam attulifti. Is eft in extremo i3. Câp.Mattbæi. Etenimin parabola illa,ex qua Chriftus monitv onemfuam deriuat, cuique ipfam accommodât,feruus ille con-fcruumfuum fibi pauxiUulum pecunia? præ illa,quam ipfi dominus fibi ab eo debitam condonauerat, debentem in carcerem eónei curauit, nee inde exire permifit, donee debitum folueret, quod audiens dominus, condonationem fuam reuocauit,iftum-que fcruum tortoribus tradidit,vfquequo id omne,quod fibi dc-bebat, exolucret, Et Chriftus ftatim addit, Sic er piter meia CfrlejUs nn üj facia .

28^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T'^rr^.?

fddet uobi^, fi non remifeVitii unufquifquejratri fuó de coritbui ta'^ni. Ex quo perfpicuum eft.feruum iJknn non rcmifinê ex corde. ViiJc veroidcoUigicur, nifi ex eo,quód fadis nis fuumeft perfecutus, Si externam, fiue extrinfeeam iftam wam reconciliationemnon præftititC’Immo ikiid eft Ex cordc, fiue Ex animo non remittere, f adis fcilicet ius fuum perfcqui. Iraqueis,quicx corde condo-nat,ei opponitur, qui externis fadis nonreconciliatur.apparu eniin iftum, fi dicat fe iniuriam condonare, ex animo non loqui. tantum abeft, vt ex corde fada condonatio ab externa reconci' S'dlifol, error, liationediftinguatur.amp;ab ca feiungipofsit.vttugrauifsimotr-rore fatis aperte affirmas. Nec veró eft gt;nbsp;quod dicas, iftum, qui offenfus eft, ab externa, quam tu intelligis, reconciliationc, ni.i offendentempcenitcat, abftinere(ipfatua verba adferibam) nu’ fropter fe, fed propter difciphnam, (ludm tenentur tucri omes. Hie ciiin P4«eoI, error, adhuc grauiùs, id eft periculofiùs erras. Nam, fi iftud verumclti non modo poterit offenfus offendentem iftum accufirc, arque, vtin eum per magiftratum vindicetur,curare, ledetiamomnino debcbit. quo, vt alibi diximus.nihiliniquiuscxcogitaripotJf'

Altéra cauffa,cur diftindio ifta tuareiicidcbeat,cft,quódcxci lèquitur, licerc quidem eum,qui nos offenderit, ad maginratum dcfcrre,fcdnon,fi priùs eum fui facinorispceniteat.Cuiustamc^ diuerfitatis nulla ratio reddi poteft. præfertim, fi tibi ipficon-ftare velis.Si cnim idcirco licet offenfo offendentem 2^™*’'p' publica difciplinaconferuetur, certè, cumdepulicadi opj^ conferuanda non minus in eo puniendo agatur, quem quot;^*quot; pceniteat, quàm co, quem minime pcenitcat, nullaintei vtr que, quod ad ipfos aceufandi poteftatem attinet, dmetentia ^^ debet. Nam quid ( obfecro ) facinorofi pcenitentia,i e gt;nbsp;^ ipfo, quem fuo facinore maximelæfit,veniçpetitio pon tri bere poteft ad legalem vindidam reprimendam f Gerte nu Docere nos hoc debet id, quod in Ifraelis populo ex diuina ^ per Mofcmlata fiebat, Sdiureciuili Romanorum, ''^^'J u. receptum eft.Sub lege quidem Mofaica non inodo vcniæu ratio ab eo, qui maxime læfusfuerat, fedneipfa qui cm ^ ,^ impetratio aliquid proderat, quominus de dclinqucntep ■ *f ^a lege couftitutfv fwnçrcniurr atquehocidemhodicuiu ^^^

lotis Et.Idemquc crediderim in pubUcis iudiciis.de quitus paid-lo antelocutifumus,iure ciuili couftitutumeffe. Qtiamuis enim ci, qui iniuriam accepit.fatisfadum fucrit,non tarnen r eipublicç «ft fatisfaftum. Vhi veto eft ilia tanta Dei iuftitia.quam tanto-pcre alibi vrges, vt mali male perçant,Slt; vindicentur malefafta, net,tuur ca de re agitur.proximi dilcftionis vlla ratio habeatur, vt Icgiturlibri tui pag. X71. ft fold delinquentis pcenitentiâ.id eft veniæ petitione, ftcri vis, vt is, contra quem deliftum conunif-fumeft.uonpolsit curarc,vt delinquens puniatur^Nee verb bçc 1 ideirco a rne dicuntur, quia in co te reprebendain.quód velis, a-\ liquando admagiftratum accepta: iniuriae vindicande caufta ac-1 tedere nonliccrc.in quo etiamte vebeméter laudo.fcdvt often-\ dam.tciprunrhacratione axiomatatuaquædam,contra qupfu-I pradifputatumeft, conudlcrc,amp; doceam,nullam diftinaionem \ ateadhiberireftè pofte inter eum.aquo veniam petit is,qui ip-1 famoffendit,amp; cum, a quo non petit,quodattinet adaceufatio-1 nein tor am magiftratumftituendam , 8C, quando omnino con-1 cedis, altcrum aceufare non debere , alteri quoque accubare non 1 l'cere,concedcndum tibi efte, demonftrem.

1 elicitur. Paulus monet,vt a Ghriftianis ebriftianus magiftratus *• Cor.fi. 1 touftituatur in Ecclcfta,qui querelas audiat Cbriftianorum,qui 1 ab alüs Ghriftianis rapinis,amp; fraudibus offenh fucrint,iifque ius 1 teddat. Igitur,Paulo auäore,cbriftiano bomini accepta: per ra-I pinam, autfraudeminiurix vindidam per magiftratum expete-1 re licet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ' 1 nbsp;nbsp;nbsp;Duobus potirsimum modis oftendi poteft,ifta tua argumen-1 tationenibil effici, quodRacouicnfium fententiæ repugnet.Prb ' mum cnim,etiamft, vt fupra difputatum fuit, dubium efte non vi-deatur, quin in iis litibus, de quibus co in loco Paulus loquitur, de fraude vindicanda ageretur, non tarnen in ciufmodi caufsis a ebriftianis bominibus indicium ferri, fimpliciterlaudat Paulus, fedcomparatè, Siquidem, vt ante oftendimus, damnat omnino Paulus tales liccs,prefertiin inter Cbriftianos, amp;nbsp;potius iniuriam , amp;nbsp;fraudem patienter ferendam efte docet, quam harum return caufta litigandum. Itaque eius fententia eft, Si quis nihilo-minus

^^.^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^K^' J Afline«

minus pati huunam, Sc fraudem nolit, arque a üt’^^” ^finite, re, præftare fairem fub iudicibus chriftianis amp;nbsp;ßueuu^^ ' a _ quam fub infidelibus. Arque idcirco rede a Racowen lu ptorepag. 64,amp; 77.didum fuerar,proprer impatiétes cii bus in ipfa ecclefia deligendis Paulum locutun fuiHequot; nbsp;nbsp;‘• •

animaduertendum eft, cum de fraude,aut rapina.quam qm f fus fît, iudicabir in ecclefia Chrifti chriftianus iudex, eunniHj^^ tentia ferenda chrnrianc æquitaris,arquc clenientiæhnespn ^ j rirurum nó effe, amp;nbsp;fatis habiturum, fi is,qui rapiniautfrau fecerar, qitod vi, aut dolo altcri abftulerat,id vniuerfumrc■ 1 at. neque id for taffe perpetuô, fed turn demum, fi ex ca if j tione fumma reftituentis inopia,quæ ante ablationem no®^^ j confecutura non fit, cum interim is, cui reftituendum fucni’f mode vitam tranfigere queat, etiamfi aut parrem,aut totunit am id, quod fuum erar,non recuperauerit. Aliam præfff^^P^, nam fraudis, aut rapinæ nomine indexifte neutiquamreu'quot; get. Ex quo fequitur, adorem nihil tentaffe, quodChriftif. cepto, quod extare Racouienfes contendunt. de non violet' per magiftratum iniuria,vllo modo aduerfetur, amp;^ propteff^T forum hac de re fententiæ repugnare cenfendum fit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Xi. Ex fupradidispatetrefpôfio adid,quod pag37^’f^^ ” fti præcepto Matth. 18. colligiy, de quo antea egimus, vDinwr dus prcfcribitur agendi cum fratre,qui in nos peccauerit.n* cum Chriftus dicat, fi ihe alioqui refipifcerc nolit, defcrcndiu effe ad ecclcfiam, Ergo ( incluis) uindiccire licet perEcrl(ß‘i^gt;lt;i‘“^t nos non licet.

Patet, inquam, ex fupra didis ad tuam iham argumentsn nem refponfio, cum certum fit, ecclcfiam non vindicaturam iquot;^ iuriam alicuius ad fc dclatam vlla rationc,quf cum Chrifti^ ceptis de iniuriis non retaliandis plane non confentiat, led»® tummodo curaturam, vt is, qui iniuriamfecit.tuindemiimtJ' refarciat, fi id fine eius magno malo fieri pofsit. Sed quid dief ' quafi veto in ea Chrihi prpfcriptionealiquidinfit,quodadini“ rias ahqua ratione vindicädas vllo modo pertineat. Gcrtiim enim, Chriftum,cum agendi modum cumeOjquiinnosddiqit rit,pr»fcribendo, nullam prorfus rationem iniurianoftra**

dicand« habuiffe. fed tantummodo, vt ilk refipifcerec.nos ver o charitatis officia illi præftaremus,8C interim ecckfia,fi opus effet, perpurgaretur, curaffe. Nam quantus eft error ille tuus,qui verbis,quæ prædifto loco ftatim addis,continetur ! Ea fuut, Df foTCOTtnd(iEccic/i4mfrdtcü(S, quiculpdmcr offenfxmnon poierdt conco' ^Mfre. Dupliciter omnino hïc erras Palæologe.Primùm, quod, P4koï. error vi fatis aperte antea feceras, his verbis tacite affirmas, de modo duplex, acccptaniiniuriam vlcifccndiin Chrifti præceptione agi. Deinde, quó.d,d«m exprefsè hïc eins rei rationem affers, ex præceptione permifsionem facis.

Prius erratum vel ea Chrifti verba fatis coarguunt.Si te dudi~ trit Auerdtus cs^dtmntuum. ex quibus apparet, Chriftum, vt di-ximus, admonitione fua curare, non vt offenfo fatisfiat, fedvt offendens offcnfi opera, ac diligentia refipifcat. Nee verb muta-

I turhic Chrifti admonitionis finis, cum offendcntem,qui priua-tim moniius refipifcere non vult, ad ecclefiam tadem deferri iu-

1 qui,vel eo folo,qucmoffëdit,vcl altero præterea,duobusue aliis 1 monentibus, non mouetur.mouebitur fortafte, fi tota ecclefiae-1 urn moneat.ipfaque hortante,rcfipifcet.Quod fi non faciat, non | tarnen quidquam fieri vult Chriftus,quo vel is,qui offenfus fuit. | iniuriam fuam vlcifcatur, vel ipfe offendens a refipifcendo rctra-1 liatur. Nam quis futurus eft,qui,grauifsimâaliquâ iniuriâ accc-| ptâ, fefe probe vindicatum effe exiftimet,fi is, qui ei iniuriam fe-\ cit, pro alieno ab ecclefia habcatur* Vbi etiam obferuandnm eft, 1 Chriftum nó ipfi eeelefiæ difertè prçcipere, vt iniuriofum iftum I nonreftpifcentem afui confortione fcparet,atque excludat,qua. \ fihancpcenam, quaaliqua ratione iniuria vindicetur, amp;nbsp;ei, qui 1 earn accepit, fatisfiat, ifti infligi velit,fed ad ipfum offenfum ver-1 bafuadirigere, ac diccre,/it tthi,pcut ctbnici«,O“ pubUednui. Ex quo 1 tertum effe poteft,potiùs offenfum admoneri.vt fupra etiam fa-1 dumfucrat, quid eins officii fit,quam aliquid eeelefiæ contra of 1 fcndentcinexequendumpræfcribi, lam verb nulla commodior, 1 aut aptior ad iftum ab errore fuo retrahendum, adque refipifcen I tiaminuitandumratio excogitari pofle videtur, quam, fi tantif-1 pcr,dum refipifcat,a reliquorum focietate feparctur,amp; interim, 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 0 vt Paulus

2^0, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^S^S'

*. thef.h t}gt; vt Paulus monct, non pro inimico habcatur, fed, vt frafer, mo-ncatur. Nam, vt ibidem Paulus indicat, facile ipfumpudebic Ä,' tandem, fifanabiJisfuerit, adpriftinammentisfanitatemreuo^ cabitur. Vide, quidtuipfe, quiJiocJoco, vinA'cariini/hun,/-Paheolozu/S no Armas, non omninotibi conftans hac de re feripferispag.:.').«! omninohicon Antio» ^ totaetiampag. 282. Ethxcqiiidem,quodattnietadfri

Alterum tuum erratum ex eo manifeftè coarguitur, qu^ Chrifti verba in vniuerfa dia monitionenonpernnttcntia/u'if» fed præcipientia. Vade, amp;nbsp;corripe,Adhibc tecum, DiceefW’* Sittibi, amp;C. Quocirca, etiamfiifte,quiiniuriaaffc(ïiuscftt‘'‘' ; pam (vt tu loqueris^ amp;nbsp;offenfim optimeconcoqueret,fataait'* gt;nbsp;omnia facienda eftent, quæ ibi Chriftus monet, amp;nbsp;iifeniinW ' nus iniuriafeafficientem ad ccdcfiamdeferredeberet,nifipri^ vel fibi foli, velalteri fecum,duobusuemoncntibus3ufcuJfaw/' Perperam igitur didhim a te eft, deferre ad ccclcfiam duslvil'^' qui offenfarn concoquerenon poftet, qiia/iei, qinconcoquttt poftet, vel deferre non licerct, vel certè deferendi [iullaiiccdgt;‘' tasinenmberee.

Xll. Eadem pag. z-^g. ad hnem h%c tua verba leguatur, Siho^ Petro non cedere Anam^, id quad Ananiat donaner^t, IMitetiam (»»«quot;* cedereraptoriabfque iure fuum pallium. Arque idem repccispag.ra'

Vix dicipotcfi,qiiam infu/fa fith^cargiimctatio tua.qaotif'-e tnanifedi errores, ac fallacix in ea contineantur. Pri/nù/nin^ Paloot, error, vehementer erras, quod ais,Petrum quiddä Ananix non cefsiw' Ad, f,}j ç^c. cum in ipfahidoria nihil aliud dicatur, nifiPetrum Ananixei^i grain fsimumpeccatum acriter exprobraffe, qui venditiptxiU' tamcpiam integrum pretium,partem tantummodo quamdaW'' pedcs Apodolorum deponens, fpiritui famdo, vel potins fpd'' turn fanmim métitus effet,eique dixiffe,nonhominibns,fedDt^ ipfum mentitum fuiffe. Non igitur repetiit, feu non cefsitf'^ piam Petrus Anania:, nequeia curauit, vtintegrum vending ipfo prediipretium in Apoflolorum,SiEcclefix manusdeuei^' ret. fed tantum, vt eins ingens fceluspatc{ierct,ncaliquisinn‘^ Ecclefix initiis cum fpiritu fandio quodammodoluaere,ielt;p pro co, qui non effet:, Ecclcfiic, tuque adeo ipfi Deo vendit^

aHucfcerct. Deinde in co erras,quod affirmas, Anahiam aliquid P^UoL dotuffepræter id, quoddedit. Credis cnim.eumprædii venditi integrum pretium donafie. quod tarnen aliter fc habet.Namquc aliud eft donate,aliud fe donate profiteri, Ananias integrum ven diti prædii pretium donate quidem fc profeffus eft, nontamen donauit. Atque eins peccatum non in tetinendo eo, quod iain donaffet, fed in profttendo,fc id donate,quod non do nabat,fuit. Propterca verbum »olt;rdgt;»^«lt;9ai, quo bis in ea hiftoria vtitur Lucas, potius Seponëdi verbo vtrobique interptetädum eft, quàm Fraudandi, amp;nbsp;legendum potins Sepofuit de pretio, SC Seponere de pretio, vt doctilsimis viris vifum eft,propria amp;nbsp;fimplici verbi fignificationeretenta, quamFraudauit depretio,amp; Ftaudare depretio, vt veteriinterpreti placuit, tranfiatitiaamp; figurata,licit vfitata, fignificatione afcita. Syriacus quidem interpres pri-ordoco verbo, quod fimpliciter accipere, feu tollere fignificat, pofteriore vetó,vcrbo,quod abfcondcre déclarât, vfus eft. Non fiiit autem pttedidbus tuus error filentio prætereundus,vt tanto

1 magis alter appareret, quem ante notauimus, ex quo folo mani-feftæ vanitatis tua argumentatio conuincitur, id eft, Petrum ab

I Anania nihil rcpetii!Te,fiuc illi non cefsiffc,cuidcntiùs conftarct, i nbsp;nbsp;cum aliquid ab eo repctendi,fiue illi non cedendi nullum ius,aut

1 caulfamhaberct. H.ocdico,quiaalioquinhaudignoro,quómi-| nor ipfius Anani» aliquid dandi obligatio fuiffet, eó magis ab ip | fo ad raptorem argumentum ducere te reebè potuiffe, | Verùmfae , Ananiam integrum venditæ poffefsionis preti-1 umEcclefiç donaffe,amp; Petrü ex eo nihil ei cedere voluüTc.Non-1 neconfidcrandumeft, qua ratione id factum fucritf Quomodo 1 igitur non cefsit Petrus Ananiæ rcliquum illius pretiiïNum firn i pliciteridrepetcndoC’ Atqui hoc nihil ad rem facit. Nemoeft 1 nbsp;nbsp;enimqui ncget,licetc a raptorc ea,quæ rapuit, fimpliciter rcpc-

1 tcrc.Num per vim ipfe exigcndo,amp; auferendo. At primumhoc | nbsp;nbsp;manifeftè falfum eft, cum nee ipfe Petrus illi vllam vim adhibue-

| Tit, nee verifimile fit,pretium illud integrum ab Ecclefiavm-1 quam receptum fuiffe. vt nihil dicam, quod inhiftoriaeius rei 1 nullafit mentio. Deinde, fi per vimPetrus ipfe earn pecuniam j nbsp;nbsp;abftulit, certè, fi eius fadum in exemplum trahere velis, 3lt; rede

^2^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?gt;-4'V

argutnentationem tuam concludere, pótenmus a nos ipli a ra-ptore noftra, quæ rapuit,per vim aiiferregt; quödtarnen ncrinon pofie, ipfe concedis, fed per magiftratum id fieri vis- Numquid fortaffe Petrus magiftratum aliquem adiit, amp;nbsp;eins opein ad pretium illud integrum confequendum implorauit^ Scdqucni,ro-go,cum ibi nullus nomineturfDeum fortedices. Sedvndcilni colligitur f Num ex eo, quód Ananias repenteconcidit, at^ue expirauit f Quafi veró Deus Ananiam interimcre, Pctroadlt propter integrum prædii illius pretium confequendum raiWquot; mè confugiente, non potuerit, aut quafi ex Ananiæ morte» Ó:um fit, vt pretium illud integrum ad Apoftolorum manuspn uenerit. Qtiid, quód ipfe tibi illud fubterfugium eripuifti gt;nbsp;W» paullo poftpag. 277. dixifti, DeumPetri fafluin approbalk• Nam boeprofedió fignificat, non quidem Deum aliquid feoli^ vndc Petri ad ipfum confugiétis petitioni fatisfaflum fiieritj ipfum Petrum id feciffe,qiiod volcbat, Deü autein ipfius fed“quot;' Ananiæ morte comprobaffe. Sedfacrurfus, Petrum Dei op'quot; ad confequendum pretium illud imploraffe (quo tarnen nihil*quot; cptius,aut abfurdius dici poteft) quid inde fcquetnr i Certf “*' bil aliud, quàm nos pofie Deiopcmimplorare, vtearcciipcf‘' mus, quæ raptor nobis abftulerir. At non idcirco concedetuf nobis contra raptorem ciuilis magiftratus opempetere. Naw-fi di cas,Petrum ideo ad Deum confugilTe.quiaDcns ipfetantufl in ea cauffa index elfe poterat, ad ciuilcm magiftratumalioqiuquot; accclTurü, ft ciuilis aliquis magiftratus fuiffet,quiiusineacaul reddere potui ffet, hoe ad excipiendum quidem fortafte alqu'quot; valere poteft,fed ad probandum,prorfjs nihil. Nimis enimfequot; gèpetitum eft, amp;nbsp;non probabili aliqua coniedura, venimim'quot; dumtaxat quadam opinionenititur, adcó vtiftudnonconiifd' fit, fed diuinare veile. Quocirca ex eo nullo modo effici pot‘quot;' perinde Cenfendum effe, ac ft Petrus ad ciuilcm magiftratum^ cefsiffet, amp;nbsp;proinde Petri exemplo nobis ad ciuilcm magiftrat“ accedere liccre.ncdum,vt ciufdem exemplo accepta? iniurip' didam per ciuilem magiftratum nobis expetcre liccat, modum probandum tibi eft,ft Petri, amp;nbsp;Ananiæ hiftoriami»quot; quamattulifti, ad rempertinere velis. Itaquetandem vides’' niud^

niuertam argumentationem tuam,vti prjdixeram.infulfam om-nino.atque erroris plenam effe.

Xi11. At vero nihil tibifecifie vidcbare,nifi Racouienfes fuo-mtt gladio (quod aiuut) iugularc tentaffes. Nam, cum iph pag. 7'.dixiffcnt. per excommunicationem, quant Chriftum in Ec-defta conftituifle voluut, homineinuïöntor tori,fed Satanæ tra-di.noncxaliquapolitia, fed e cælo excludi, non denique tent-porali inorti.fedæternæ addici, tu pag. 184,amp; 285. ex hoc ita re-ipla argumentaris. Si hommi chriftiano verbi magiftratum e-iufmodi gerere licet,quo anima vineïtur, ttagellatur, occiditur, ^ non corpus terrena vita, led anima vita æterna priuatur, Ergo chriftiano hominilicebit ad iftum magiftratum accedere,8lt;, lui iuris conferuandi caufia, ab eo petere, vt in eos, qui id meriti fucrint, iftam poteftatcm exerceat. Quamobrem,fi quis iniuri-am paffus fucrit, iurc porcrit curare, vt is, qui fc iniuria affecit,

, nifi peccatum fuum emédet, excommunicetur,id eft tortori Diabolo tradatur,amp; æterna morte occidatur. quandoquidem,qui

1 in peccato perfeuerat, meritus eft, vt excómunicctur. Quod ft 1 ita res fc habet, multó magis hornini chriftiano licebit ad gladii I magiftratum accedere, vt ipfe fua répétât, is verô qui abftulit, ft 1 obedire nolit,tradatur lidori,amp; tamdiu in car cere teneatur,dogt; 1 nee reddat vltimum quadrantem. Quandoquidem hæc fine du-1 bio illisfunt minora , amp;nbsp;in his minus læditur proximus, 8C ip fa 1 charitas, quant in illis. propter quant proximi, amp;nbsp;charitatis læ-1 nbsp;fionemnon dubium eft,quin Racouienfes hæc fieri pofte negent. I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hcc argumentatio tua ex aduerfariorum didis deriuata non I refte cóclufaeft.idq; quatuor potifsimùnt de caufsis. Vnaeft, I nbsp;nbsp;qudd.quamuis aduerfarii tui, cunt de excôntunicatione loquun-1 tur,iis verbis vtantur,quæfupra comntentorauimus,nontamcn 1 intcUigendum eft,ipfos fcntirc,pcr ipfam excommunicationem, 1 hue iphus excommunicationis vim hominem æternæ morti ad-1 dici, vclctiam aliaficri, quæ ibi dicuntur, fedtantummodo, per 1 excommunicationem declarari,aliqucm eterne morti addidum 1 effc,amp; in illa ntala incidiffe. Nee fanè inter ipfos Romans ecclc-1 hæ thcologos deeffe arbitror, qui de excommunicatione ita feit-1 tiant, quamuis cafdem locutioues, quibus vfi fuut Racouienfes, I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 0 iq inipfius

2194* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^t^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•

in ipfius vî explicanda Sf ipfi vfurpent. Illud certum eftgt;f®^’ç^^ a Romana ccclcfia defducrunt, omnes ita fentire, amp;nbsp;tamena ^ ^ ïüfmodilocutionibus non abftincre. necidquidcmimuria^^Jji^ foliim cnimin facris litteris vfitatum eft.vt verba iió rf“*?'^ ’ quam propric defignant, fed cius rei dcdarationemfignil’C'^ veriim etiam, cum de iis agitur, quæ ab excoinmunicationc longe abfunt, nempe de fententiis a indicé ferendis, (eft ƒ ^^ communicatio fententia quædam lata ) proprium do videtur ifta loqucndi figura vti. Hinc lulhficareprolu ^ pronunciare, feu dedarare, 6C ex altera parte Iinpiihcarc ( '^^^^ nim propriè fonat vox hebræa) pro Impium dedarare,kup nunciarc. vt Deut.îj.ƒ i, amp;nbsp;Prouer.17. ƒ ij. Qijincdamwco^^ fo, quod in Lege cuangelicæ excommunicationiplanerd _^ dcrevidetur, id cft in(eparandis leprofis areliquo popæ^^,j,j phrafiperpetuo vtitur fcriptura. Toto cnim cap. Lt’UitJ^|^æ ea de re agitur,pro co,quod eft Sacerdos euin po“Utum,k“ taminatum deelarabit, aut pronunciabit.fcrjptunicftinnf . _ codicc Sacerdos cum polluct,fen contaminabit.quodctidl^^^ nfque in locis a vetcre latino interprété retentumeft. 'ƒ. ' ’ • 2^ 27,8i. 30. Quemadmodum ex altera parte ibidem tur Mundare proMundumpronunciare. Quid, quod, ûj^j|^ ipfa cxcommunicatione agitur,cademlocutiovfurpatur.

VidttJ}, 18,18. illud, quiccumqucdUigducritis, nihil aliud efle videtur,_ p^f cumqucligataeftepronunciaueritis. Quod ft minus nd lob, 20,2j. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;datur,Certc verba ilia,gwonon rffi««critft(pcccata)rffff4'quot;'^’ ^.pjj

vtplerifqueplacet, fignificant, quodC^oruinpcccatar^^ efle pronüciaueritis,Sèc. quod ad excommunicationem .^^^j modaripofle,ncmo ncgauerit.Id fancplerofquefcnm f’*^ ppt demoftrat, quodlocusifte, tamquafuperiori r^fP®”! ^j fjtiJ nibuslatinis codicibusin margine aunotatns fuit. v( conftat, te iniuria Racouienfibus obiccifie, idquetantop ^,^ facis, a pag, 281. vfquc ad pag. 287. exaggerafle, amp;nbsp;repetiifle, quod per ipfam excommunicationem.’*“”q-^f^fjiit' velint. Etquamuis fortafle, cum eornm verba id præ ^ ^ dici pofsit, te ealumniatum non fnifle, infignis tarnen m ^^^ P4/lt;eof, error, fuit error tuus, quod ex confuctudinc loquendi ipgt;ai n ^

Tumlittcrarumcaintcrpretatusnonfueris. Atquehæc, quod attinct ad primam ex illis quatuor caufsis* quæ fola fatis effe po-teft ad vniuerfam argumentationem tuam diffoluendam. Sed ta. nicii de reliquis videamus.

71. afferunt. nempe in cxcommunicationc locum eiïe refipifcen-tiæ, qui nullus clt,cum quis a ciuili magiftratu punitur. Ex quo ttiam fuperior cauffa coiifirmatur, SC apparct mamfenè, Raco-uienfes, cum dixcrunt, per excommunicationem animam occi-di,nihil aliud fenfiffc,quam declarari,fi is,qui excommunicatur, in co ftatu perfeucraucrit, animam cius perditum iri, aded vt nc plane quidem iam occifam effe declarari vclint. Ridiculum au- P4l^ologiM rilt; temprorfusilludcft,quodpag.x86.ais, quodexcommunicatia. dicKliM,

1 animæ iplius, non autem ab excommunicationis natura profici. 1 fci. Ridiculum, inquam. omnino eft iftud,ft alioqui, per excom-1 municationem verè animam occidi,ponatur,Nam,fi excommu. I nicatio iam plane hominis animam occidiffet, vt ciuilis gladius 1 corpus occidit,quid vel animp natura,cum anima nulla effet, vel 1 temporis beneficium prodeffet tquot; Igitur,h cius,qui excommuni. I catur,anima,ctiamfi earn occidi velimus,reuiuifccrc potcft,cer-I turn effe debet, per excommunicationem nö ita occidi animam,^ 1 quemadmodum per cimlemgladiü occiditur corpus, quare non 1 rnirum ctlcc,h priuato homini id curare concéder etur, hoc ver o 1 minime. Nam quod ais,cum,qui excommunicatus fuerit,fi paul-1 lopoftmoriatur,Racouienfium iudicio in Tartara præcipitari, I nbsp;nbsp;idque fcilicet vi excomunicationis fieri, non ita ff habet, femper

I enim refipifcere poteft. Qiiarc, non quia excommunicatus fu-1 nbsp;nbsp;it, led quia non refipuit, in Tartara detruditur , amp;nbsp;omnino cius

1 animaintcrimitur. Poteft autemis,qui excommunicatur,ft ve-I lit, vel in ipfa excommunicationis fententia ferenda reftpiiecre, 1 nbsp;amp;nbsp;ita animam fuam omnino conferuare.Quodlongc aliter cft in

i üs, qui a ciuili magiftratu morti addicuntur. corpora enim fua 1 nullo pafto ipft fcruarc poffunt. Et ita inter vtramq; rem apcr-l tifsimadifferentiaeft, eaque maximi momenti, vt nuUarationc 1 nbsp;nbsp;ah vna ad alteram per fimilitudinçm aremnétum dwçi queat. ne-

29(^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^S'

dum vt, quia earum altera, que minus detrimenti proximojB^“ turaeft, tentaripoteft,multó magis alteram tentare liceat.'i'^^ argumcntatione tua, fi ea admittenda effet, omnino icqucifi^;

Sequitur tertia cauffa,quæ ex iis colligipoteff.quclupraü''' fcruimus, oftendcntes,delatioiies,quæfiuntadccclcfiani.quot;ogt;'C'’ tendere, vt is, qui defertur, puniatur,S^ multó minus, vt dcUt*’f fuas iniurias vlcifcatur,aut,quod fuum cft,répétât,neeroW^‘ nas,fed neceffarias effe. Quocirca falfum eff id,quod in argu'”'’ tatione tua a(rumis,amp;,tamquamcxRacouienfiumfcnKntiaff2 ücifcens, pag, 184. his verbis fcribis, Lieere dmjUämm huiusmodi (verbi Dei) mdgiftrdtum decedere, com^ttericrfitere pw ’ ut fibi redddtur de iure quodf uerit per uim dbldtum ,crßnon ßerit rf» .^^ occiddtur iUe morte £ternd. Hoc, inquain, prorfusfalfum cft, cun’ eo ad cccleüam deferendo,qui, ff reffpifcere nolit, excominu candus eff, nihil iftorum a deferente quæratur,fed tantumn’'’^, Chriffi præcepto obtemperetur.quod alio refpicit,quàiii,'^ ferentiifii fatisfiat. Eo enim refpicitpotifsimum, quema dum alibi dief urn fuit, vt is,qui defertur, vel renpifcat, vc e\ fius Chriffi cœtu eiiciatur, amp;nbsp;excludatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^gt;[3/

quid ea in re agitur, quod ad deferentis commodiini, c\ ƒ ^^^p ftionem pertinere queat,id totum ex accidete eft,amp; iden eo lahocloco eins ratio eff habenda, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, „ßj

Reftat quarta cauffa.Ea autem eff, quod falfum enn “jji^z in argumentatione tua pro conceffo fumitur,aut certe, ^^j tur,neceffe eff,Racouienfes idcirco negare,homini c in ’^^j^, ciuilem magiffratum fuarum iniuriarum vlcifceudai ug ^^^^^ cedere lieere, qiiia hoc contra chriffianam charitaton j-^^j,. traque Chriffi præccpta de dilcefione omnium,^ a ‘^^^ Hj quemadmodum ex iis collioitur, quæ fcribis ffatim p f • ante recitataverbatua. amp;cx verbisiHispag.^Sy.onf’^.’jj. tic, hlt;ec funt contrd ebdritdtem. exque iis, quæ ibidem con ^^ nbsp;nbsp;,j^,

fputas.vbi tandem pag.iSó.ita çôcIudis,QS^A ^^J”^^ ejlfpof^’ ftidnd eße non potent, ne uioletur chdritdi, nec iüud eddem ’’‘*'‘’j^^^ cfr.C’'”' quonidm mugis per iüud uioldtur chdritds. Falfum, inqua J. .jj,jgcn^ iffa nec fola,nec potifsima ratio fit, cur ^5^®'!itù:fto intfr*^ Potißimaenimratio eff, quiaidnominatim a*^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

dum fuit,cum de Legis præcepto agit, Oculumpro oculo/entern pro dcnte.vt fupra fatis demonftratum elf. Quocirca, etiamfi in ex-communicatione pcrfequenda plus læderetur proximus, quam in ciuiU magiftratu vlcifcendæ iniuri» caufla adeundo , Slt; nihil præterea elkt, quod fuadere non videretur,fi illud coceffum eft, hoe quoque conceffum effe debere, tarnen nihil ratio ifta contra aduerfarios tuos valeret, qui non rationibus, fed exprelfo Ghri-fti mandato nituntur. contra quod nullæ rationes quidqua pof-i fuut, nee vllo inodo licet,etiam ( vt leguleii loquuntur ) ex maioi titaterationis, ab eins concefsione,quod nulla ratione fucrit in^ terdidum, adeoneefsionemeius, quod plané interdidum fuir, 2rgumentari.

Spcro,mc id fatis præftiti{fc,quodpollicitus fueram,^ non ' mdiligentcr caexaminaffe, quætototuolibro attulifti ad pro-1 bandum, licere homini chrilhano per magiftratum iniurias fuas 1 vlcifei, amp;nbsp;pcenas ab aduerfario expetere. nec alicuius momenti neffe.demonftraffe. Cumque nihil prætereainhac tertiameæ

\ Q^ W, Palæolo gc,quot hadenus, tecum difputando,certifsi \ Oma errata tua oftederimus, animaduerterit,vix fieri pofte exi | ftimabit,vt aliqua adhuepatefiaciendareftent. Et tarnen tot ad-huc fuperfunt, vt fi omniahic congerere vclim,eaque vnicuique

l Quarc,vtabipfo initio fuinpollicitus, infignioratantummodc» t quidam colligain, 3lt; patefaciam. Infigniora autem ea appcllo, 1 quæ vel crafsiora funt gt;nbsp;licèt minus periculofa, vel maioris mo-p p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;menti

menticfle videntur, 8Z fàcîlèincauto'leâoriperiilclcin3ll3an. ^ogo autem te, nc velhoc fatfium men ægrè feras, vclniniismci jpfins opimoneid a me fieri exfifimçs. Nam nee tibi iiocereaai' snusefi, ^, me hominem eurngue vulgärem elfe, atgueiddreo non tantum er rare, fed fxpe etiam,acgrauiter errarepaffe, fuif Perfpecium habeo.Sed,cum mul tos elfe auimaducrterim,guiii' bi in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facrarum cognitione plurimiim tribuunt, adeèrt, quicguid dereligionis noflrxplacitisa tedidum fucrit,fidl( ! dt^ ipiant, amp;nbsp;inter ea, gure a te affirmantur,pleraquc mibieffe si' deantur non modo fyjiâ, fedetiam vehementerpernido fa, quo' ^';‘'^^‘^hbro tuo,contra guern calamum arripui, nonfcmimtiui i 1 ^^'^^^^j^^’^^P^^^^^^^^^iogueipfäsiion paucas confeucris, r ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^elxderem, fed vtahisopem fcrrem,audori[a' em t am tuam minuêdam hac radoneene cenfiii, paratasagaJ

_ e o. dlt;tiienimnulhimpericulumefi,ncaudaritasmcaalid‘ Jmponar,guippe gute nulla fit, ófporrà vix vJla eau fa effe ridt' aeur,cui id facias, meguehacin re gnodammodo imicens, tamé ^^’ ^^fij dum te reprehendo, temcreip/c,gu!rrcpre/itn' ■ lone cligna fuerint, elfutiero, temeritarismetepcenasliiatn.Std lam ex reJiguisinfigniora gnatda errata tua enumerate, digaim paua si/nis verbispotero, in apertumproducereinfirua.

P,j^^P^^‘^^^^^Npto,pag.s, lefu ChrifiinomenDeierdt/i' PuZ,eoZo^uf iZe ^^ nobihta/fe. Px qu o apparet, quam exi/irer de Chrido lean' C^^oexiider ^^’ ‘J^^ntum ilh adimas, quafi verd lefus Chri/hisPcc/efaa /ew/f, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lanicon/irucfiam inuenerit, Si non ipfê earn conifruxeric, arpe ^‘^d te, ,g mndauerjt. quod tarnen difertè latisipfemertefraturi/ujirieM

aerPetnif, erfi^per ha/icpetram ^diiffeaZa eee/diammeam. Bratquideat ^firifii aduentum Deiecciefia,iêdnon cadem,i/iixAff po/tea. Itaquenonprioremiiiamnobiiirauit/efiis Ciiriinis,fe‘^ anamip/e, f^eo mandante, formauit, quam, vr vides, fiametutf appeiJae. guippe cuius non modo dominusfit fietus, fdee/d'

ru/ne/fnï/i/7,qiiod£1(^11/27Zit, omnüqiiepcr/e/ïifJiC/jrj/iu^ ^^‘^cond,d/t.^cre22a2r.

tl iDcpifciutt« fx fratribus Ifraelitici pop»Ii,«t awJirftur d popuïo.ü’ abs qtóo moncrctwr populiis de Koluntate Dei, q«i« crat «t ipfum lefam pro Rege accise rent, eil« d«ftu)nfcqMerentMr,)}5erarcntc(KC per ip/iiwlcfu duftum er au/picia libertatem, quam perdiderant, recuperatm iri ,rcccptiM non eji à populo ; ut antem melius fufeipcretur, pranunctiM mijfw crat Iohannes.

Quatuor (ni fallor)in hifee verbis errata tua deprehendun-tur. i. Priinum lUudcft, haue Dei de lefu voluiitatem fuiffe, vt ipfc lefus eiufiriodi rex populi effet, cuius aufpieüs ex Romano-rum Icruitute populus eximeretur, amp;nbsp;quem ante ipfius mortem pro terreno fuo rege populus agnofecret. Hunc autem errorem non vno in loco libri tui modó apertiùs, modo obfeur iùs incul-cas. Ex quo, vt cætera omittam, id confequitur, vellefumpo-1 nbsp;nbsp;puli Dci regem haftenus reuera non fuiffe,vel,fi reuera lefus rex

populi Dci aut eft,aut fuit, ex accidente quodammodo,quod ad 1 regnandi faltcm rationem attinct, id factum effe, non autem ex 1 Dci propofito immutabili. Quorum vtrumque quàm non mo-1 dufallum,kdpcrmcioRimfic ,noneft hicdemonftrandilocus. 1 Satis erit per ea, quæ mox dicentur, errorem iffum tuum mam-l feftè coargucre.

| monuiffcpopulum, fc effe regem iffiufmodi. Idenimnumquam l fccit. quod tàmen fæpifsime fcciffet, fi ea voluntas Dei fuiffet. I nbsp;nbsp;nbsp;arque, vtidfaccreconfucucrit, omninoferunt verba tua. Nam

t vbi nam feriptum eff, lefum dixiffc, fe a Deo miffum effe, vt po-\ puluinlfraeliticum ex RomanorüferuituteliberaretC aut quan* \ do vmquamlefus,fc hîc in terris, præiertim ante mortem fuarn, 1 terrenaratione fuper populum ex Dci volütate regnare debere, 1 prat fe tulit^ Dices, vt ex fcquentibus verbis tuis aperte colligi-| nbsp;nbsp;nbsp;tur,hoe ab ipfo fadum effe, vbicumque docuit,fe effe Chriftum.

1 Chriftus enim nihil aliudeft, quàm Rex. Hæc ratio nihil valet. 1 Nâ rex quidem erat lefus a Deo fuper populum cónftitutus, non I nbsp;nbsp;nbsp;tarnen vt terrenaratione regnaret, fed cælefti.quoddemum poft

ipfuis mortem Slt; fieri debcbat,8lt; reipfa factumeft, quemadmo-dum ex pluribus facrarumlitterarum teftimoniis apparet, præ* fertiin vero ex eo,quod fcriptum eft Petrum populo dixiffc,Hanc ItfuinrcfupitaMitDtuSjCKtirsnos own« tejlcïfKmm. Dextera igitur'Deivxdl ASi,t,ji^

tdtm, ?^f^irituifdnâi promißione dccepu d pdtre, e^uiit^^^^^’^i' .‘ ^^^. uidetis, er audit is. Non enim Dduid dfeendit in cdlos. didi‘^lt;‘‘^'quot; ^'gt; ’^ Dominus domino mco ,fcde d dexteris meis, donee pond inmicoitiioip ^^^ pedum tuorwm.Certißime ergo fciat omnis domus Israel,lt;}in^^ 'V'quot;*ï'dnbi Oquot; ChrißumfedtDeus hunclefum,quemuoscrueißxißd-^*. '’^''n,, vellet lefiis, cum fc Chriftum eÜe dicebat. amp;,qi'S'^ rex fuper populum conftitutus fuiffet. Hoc tu ipft 5” ^^ f inaduertensjiancfcilicet regnandi rationem,quainl3ûæ 1 , lefu poft mortem tribuunt,a terrena valde diuerfam cht.”o _ regnum, id eft diuerfum ab co, quod ci ante mortem oMaw patre fuerat.Iefum poft mortem,amp;per mortem accepiWco afti. vt exiisperipicuum eft, quæferibis in initio pag-*^»^ ? nem pag. 91. Qua de re infra pluribus agemus. Praeterca, eti fl Icfus nonumquam, fe Chriftum efie, vel dixcrit.vcl iierit,non tarnen apcrtc,ac difertis verbis ca de re populum nuit.quippe qua? aliter,quàm verbis,patcfacicnda,aconwn^ ^°gt; da foret. Immo legimus, ipfum lefum ante mortem dilcm ^^ fuis feuereinterminatum elfe, ne vlli diccrent, ipmm elle ’ ftum. 5. Quare vixdicipoteft,quantum a fcopo abeircs.« F tins, quàm turpiter hallucineris, cuin eadem pagina 7- aisgt; docendof verbis videlicet)fe elfe Chriftum, fuo eue permm officio vifum fuiffe,8lt; nihil aliud ante mortem tarn fedulo om bus inculeafte, quàm, quod ipfe effet Chriftus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

4 Tertium erratum tuum eft, quód ais, lohannem miuum ïffe, vt lefus pro rege,qui populo libcrtatcm,quampcrdidcra ^ reftitueret, mcliiisfufeiperctur, Quodprofedoneceffedet, ei rei lefus a Deo deftinatus fuiffet, Miffus enim fuit vt de ipfo teftaretur. Atqui nihil tale de lefu teftatus eft 10 « nes. Ex feruitute quidem eius opc populum eximendum,» m bertatem vindicandumeffe, reipfaeftteftatus, Venimalia gt;nbsp;ifta feruitus, iftaquc libcrtas, quàm tu hoc loco fine dubio uit ligis. Peccati ea feruitus fuit,ex qua per Icfumpopulus exinit* dus crat, amp;nbsp;in Ipiritus libertatem vindicandus.idqucipfequfT deinde pag.8. agnofcis in illis verbis, cuius operdß popultutTluw^f^^^ pißet, condondtionempeeedtorummpetrdredDeopotuißet. Itaque 1 bat Iohannes, ilium effe Dei agnum, qui mundi pcccatuni au ^^^

iir^^T^r, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501.

ret, arqueipfuin cum effe. qui fpiritulanfto baptizaret. De ter-rcnaautcmlcfu regnandirationc, deque populo e Romanorum feruitute eius opeliberando, ne verbum quidem Iohannes fecif-felegitur. Nam,quod de ipfofimiliter ais.docuiffeilium,lefum ciTeChrifrum, hoeprimùm, vt diximus, nihil ad rem facit. Deinde neque ex profelïo,ncquc omnino aperte id dicebat lohänes, led intcrrogatus,an ipfe eflet Chriftus,negabat,feque ante Chri- lob. t. 20. ftummiffumfuifleaiebat. $. Quocirca hiequoqueturpiter er- 3.28. ras.cum ais,lohanem,docëdo, lefum effe Chriftum, officio fuo perfunctum fuiffe,vifum cffe,amp; nihil ante lefu mortem tam fedu-lu omnibus ineukaffe.quàm ipfumlefum effe Chriftum. Quam-uis cnimlohanncs multa de lefu diligenter teftaretur,quæ Chri-

, üifuturaerant propria, tarnen id plerofquc latebat, nec ipfe vel Chrifti nomen ipfum vrgebat, vel de lefu regnodifertis verbis 1 docebat. quod tarnen ad rationem tuam concludendam neceffa-I rio requiritur.

1 nbsp;nbsp;6. Quattum erratum, quod ex fuprarecitatis verbis tuis, iis 1 nsfertim, qua: fequuntur, adiunclis, fatis aperte colligitur,eft. 1 Nonfolùm voluntatem Dei fuifte, vt Chriftus hic in terris ante i mortem fupcrlfraeliticumpopulumregnar et, ciciue libertatem, 1 quant paullo ante perdiderat, reftitueret, nec folum ea de re po-I pulum ab ipfolefu admonitum fuiffe, fed etiam, vt id populum l moneret, potifsimum, ac praecipuè lefum a Deo fuiffe miffum. I Nam, hbo cv er urn eft, igitur, cumlefus apud Marcum, 8cLu- Mdr.1.38. i tam ait, fe propter ea cgr effum effe, amp;nbsp;miffum fuiffe,vt prædica- l„c. ^.. ^, I Tct,8(recnumDcieuangclizarct, iddicerevoluitfcilicet,fca \ Deo fuiffe miffum, vt omnibus palam denunciaret, fc effe illum, 1 quirexlfraclisaDco interris conftitutus ex Romanorum ferui-i tute populumliberaturus effet, Et quia non modo apud vtrum-1 que euangeliftam ibidem dicitur, lefum amp;. in Capernaum, amp;nbsp;in 1 tdiquaClalilæaidfeciffe, ad quodfe miffum effe dixerat, verum

l «iamex pluribus aliis locis eolligitur ,eum amp;nbsp;inludea,8C in Ga- Mattb. 3 1 Wxa.idqueinfingulis vrbibus, ac vicis prtedicaffe, amp;nbsp;cuangelm Luc.8.1 1 tegniannunciaffe, apoftolofquefuosadDeiregnum prædican- 9. 1 dummiffffe, neceffe eft, vt vniuerfam illam regionem eo rumore 1 impkuerit.ffferegemagnouiffent, propediem futurum, vtipff-

usducruRotnanorumiugumexcuterepoffent. ArquiJiin'' fehaberet, quomodo non ftatim opprelTus fuiffet ï' quornoƒgt; inquam, cum locorum præfedi tuliflent ^ Nonne ludæi, quU ipfo ferè eius prædicationis initio illi infenfi fuerunt, vtquec»; pcrdercnt,quæficrunt,ciufce rei moduin.atque rationem inff^ Matih. z6. f% ptu habuiflent 7’ Si. tamenredantur Mattliæus,amp;Mardis cuan^ er 60. gcliftæ.ciim iam in ludæorum manus lefus traditus fuilTct.quï'

fiiflc principes facerdotum, feniores,amp; vniuerfum conlclÏuin»'^ per falfos teftes lefum interimeret, amp;nbsp;tefrimonium cxmiiltis^ ftibus fibi confentaneum inuenire non potuiiïc. Nam quidop® fuiflet falfis teftibus,aut quoinodo redes non conucnilTciitJi f* blicè Icfus fe pro eo rege iacrafrct,qucm tu dicisAquot; rcipublicd^ turn fe mutaturu dixiffet^ Accuiarunt quidem ludci lefum, q»’'“ dicerct, feChriftum, id eft regem elfe, nequeidipfeaiitcor’1^ pontifice, aut coram præfide neganit. fed non proptcrcavclp’^ pulum lefus peruertebat, vel Gatfari tributafoluenda clTc^ bat,vtamp; ludæi illi obiiciebanr, 5lt; omnino verum fiiiirct,liM’ lern regem dixidet, qualemtu opinaris.,Liquet autem.Pibt“quot; præfidcm,lefum innocentem efie cenfuine. Ex quo apparct.fZ intcllexiifc, ac deprebendiffe alio (enfu, qiiàm ludæi dicerent.‘ tu illorum bac in parte fimilis,affirmas, nonnegatumfuiues fu,fe ludæorum regem effe. quæ tarnen fimplcxappellation apud ipfum fuit, vr veritus fit, ne forte Cæfarem fibi redderet, fi lefum abfobiiifct.amp; ob earn cauffam cum tandem » dæis crucifigcndum tradiderit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Sequitur ridiculus quidam error tuns pag.u. Ibi cnim æs,^ uum diledlionis genus lefu Chrifti fuiffe erga difcipulos luo^' cos multisdifcriminibus obiieeret, quemadmodum ipfeaf^'j nouo amoris geilere periculis, amp;nbsp;morti expofitusfuilfet. Œ'.^ quàm reefè a te didfum fuerit.aliorum crit indicium. Sedibdj^ affirmas, boe effe illudgenus diledfionis, dequanouuinmJi*’ turn Cbriftus fedifcipulis fuis dare dixit,vt ipfifcilicetlcÄ' rent, fient ipfe eos dilcxiffct. Ergo, ft veraloqueris, Chrilb fcipuli ex ipfius Cbrifti mandate alii alios difcriminibiisob^ te debebant, atque ea ratione potifsimiimnouo illi mutua®^ dtioms ad ipfius imitationem Gliriffi pr.reepto fatisfaceren^

In hoc cogiiowimiw ebaritatem, quoniani lUc animam fuam pro nobis pofuit, CZ nosdebemi« profratribus animas ponere. Non igitur fratres diferimini-

i bus obiieieudo, led pro iphs moriendo, Chriftum imitari debc-t baut cius difcipuli, ciufque de mutua dilectione nono mandat o 1 htisfacere.

1 numCæfarifolueretrihutumiieeret,ante feptem 8lt; decern an« 1 uosluAxos liberos hu de. V erùm in pofteriore feripto pag. t7x. 1 iRirmas, cum Chriftus longiorem illam cöcionem,de qua apud 1 Matthxum.habuit (quod inter vtrumque ex prxdlftis tempo-1 ribus faftum fuit ) ludæam iampridem Romanorum prouinci-

1 amitude ficram ad minimum ab annis viginti .Quare neceffe eft, PaUologus fibi i vel, Qux antcadixeras, falfacft'e,veltd verum non e(ïc,quodpo- non conjldt, i fteaulxifti.

\ In fine pag.n. 8lt; initio t4.ftcfcribis,le[iw auton CbriJlus interpel- y, \ Utui ut folueret tributuTO,quo ulebatur miles cr finis er peregrine mtrdludæ-

1 tmcontra\udtcaYn,nerebellaret,per('oliiit. Hocus au tem, vnde id pro-1 bari exiftimas,cft fine dubio apud Niattheum cap .t7 .circafinem, \ Scdfalfus es opinione tua. non enim de tr ibuto ibi agitur ,quo a« \ Itretur miles,fcd de dimidio heli Sanftuai ii, tpuod ex Hegis pr ç-\ feripto dfraelitte cenftti pendebant, vt habetur Rxo. 10.-^ n. idqj \ vel ex eo pater, quod nihil aliud ibi dicitur ,nifi,eos,epui didr ach-.1 maaccipiebaut,venilfc adP etrura,eique dixiffe, Mdgijler uejler non A foluit didruebmu ? tautumdem enim valebat dimidium fteb SanftuaT A ni. quod didrachmüipft Deo dari,fiue offerri dicebatur ,vt præ« A dido loco inCege appar et. Sedidcir co fortafsis de tribute ali-A quo,quod Vrincipipender etur ,ibi agi er edidifti,quiamox Chrv A bus ait, Quid tibi uidetur Simon l Rege s terr de a quibus decipiunt tributd,U€l A t^umi bic. Cum tarnenhxcipfa, ^ fec^uentiaQnifti verba a-

304- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1P~^^Sgt;

perte doccant de cenfu.qni Deo folueretur, ibi adum fuifîc. Sic enima fimiliargumentatur Chrirtus. Regesterr»tribun, aut cenfum non a fi lus, fed ab alienis exigunt. Ergo Deus quoq;iion a fiJiis, fed ab alienis cenfum exigit. Ex quo fequitur, nos,qui li-lii Dei Eimus, effe liberos ab hoc cenfu foluendo. Ad fe enim, SC Petrum fine dubio totum fermonem accommodât,vt exfcquen-tibus verbisapertum cir, vtautemnon fcMddlizcinmcos,luisisse Quod fi alia ratione Chrüh verba cxplicétur,nihil dicetur,quod cum explicationenodra, quamaliorumquoqueefle credimus, comparatum,frigidifsimum non fit,immo plane falliimatq;inc* ptum elfe non conhet. vt infra, duin fuoloco cxplicariontinw-’ am examinabimus, aperte coniici potent.

V K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vt fupra viliim eft, in initio pag. lö. amp;f ad finem pag. «. 3iA

Ïefum Chriftum per mortem nouiim regnum quæfii/Te, amp;'reV' j piife. Videndumc/fautem, quidNouiregninomineintelliga^- j Nam, üdiuerfam regnandi rarionemabeaintclligis,qiiaà/gt;f^ I mortem regnarc debucrat, qua/i antea terrena ratione regnare ƒ debuilfet, pohea veró cadeifi, vel non terrena tantum, fcdcffini 1 ca leih regnauerit, iam hoe ex üs, qua ante diipurata fünf, f^' / fum e/ïêapparet, cum fatis ofiendimiis, nee verum, nee verifina j Je effe, ChriRum ïefum, vt terrena ratione ante mortem regna- 1 ret, a Deo miffum fniffe, Quod fi Nom regni nominenonaiatt / fam regnandi rationem, fed regnum fupernouumpopular,nem f pefuper Gentesintelligis, hoe fimiUterfalfnmelle, exiis,ip^' I ante differuimus, aligna ex parte eonfiarepoteil. Cum cnim,vt 1 vifum fnit,Iefusmiffusnonfniffet, vtreipfa ante mortem reg' I num aliguod ad!niniürarct,ctiamfi per mortem regnum Genti' ƒ um poffen adeptus effet, non tarnen per mortem nouum régnait j acquihuiffe dreipoffet,eum antea nullum haberct. Nam,fiasc' I ris, deffinationeludxorum regnum antea babuiffe,refpondebe, ƒ deffinatione pariter ante mortem Gentium regnum Hlid^ni'^ ƒ fuiffe, vt exinnumeris veteris teffamenti locis manifeftum^- 1 QTc. Nee veroipfaiuraludaiciregni, quodPetro apoüolo, vtridi' 1 mus, teffe,po ff mortem obtinuit(nulla enim adlmCiCumPetn^^ 1 ea verba dixit. Gentium ratio ab ipfobabebatur) anteinort^ 1 aliter habere potuit, guàm fub conditione, ft Deipatris mand'' I

1 Gentium regnum adeptum fume, llludenim reuera non antea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ eftadeptus,quamdus euangelium, poft ipfius mortem ab apo- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ftolisprsdicatum,publicealudsisreieftumfuit. Vtexiisin- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ teUigi poteft, qus fcribitPauIus ad Rom. cap. n. amp;nbsp;ex alüs diui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ uisteftimouiis. Sed id apertiùs demonftrandi nunc tempus effe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*■

\ femettuadiftarefellens fatis aperte conftteris,dum ad banc rem Pallt;eologiw[«-1 pavabolam illamipftuslefuaccommodas, de qua-Luc» cap.i^» ipJwwTefeÏKt«

201 eium de eo efl term o, qiif jam aceepto regpo, lufsitprodud, Ä ante Te occidi minneos fuos, quiiptiiin füget fcregiiarcnoh' ^^^Jd^- ^^tamparabollepartempotifsinniinhucpertiiicre vis, vt ex iis (tö^t, qux Icgunpr libri tuipag. S, so, gd, â'çd. :. Aup ^jP^quot;^ ‘^^tdis paM, quam mtgatorius fitUlc tuus duplex Cbriiii

^‘^gtium aceemis, vnde Chridi ex agno in leoncin mutatioac^ / ^‘^“^‘{^’^ ‘^^’^ certèad eum accommodadi, qiixtanrsi / ‘tccctfusreuera nullus fuit. Veeiiimcx / Lis a,Z'vcle'rf‘‘‘'l %'^ ‘^^px'».gt; s^ t^^^^f^^^^^^dlpcralios.rcgm/uiaccipiendign' /

' ^?^~^ ?^ accelsit, fed a populo, cuiusipfeciuiserat./dit ^^^Stntjuam regionem, hocedin cxluin, ibiemiumh' / regnum^adquodiamdedinatushicrst, vlrufnn'-^'r’^'^r^^^’^ ^^^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aceepto, eos ex populo feueredt

pro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“^^^‘^lP^^^^^^gnarenoluerant,idednonmodtleum

Ltiom,,„o7cTcLquot;sl,?quot;^Pquot;^^^^ rauerant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^*^^ttraid,amp;., quantummipfisfucrat,e[iamcu'

torum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fabohm

lts ad jïhimtuuindupÏJcéChfill-iadrignuin CLim’ ^f^podenorcm tune^iat’ ^fi anteaua ^!P^^^^.^^^^^^^‘^^t. NamexMattba’oapcrtiTsimiiin Qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;venerunt, inuïtati e/Tent, iam regem ilhun,

dUos qui ' f ^^^^^^^,^^0 fuo, mifsiscxcrcitibusfuis.perdidiirt fatemin^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^^antesinterfecerant, eorumgiicdui-

^^^^^^^dpfadamatde ludæorumdmmact-^ano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ac difsipatione, obidqucdeHierol'oIvnti

^d regim ’^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuide, quo non inodù poderiorem Chrifd

„ r t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y ß/^^■^^^.^‘^’^^dipramrcgnirecuperarioncmcoiiuncri

Pa^o ogtufe^ cituum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’pbe, tcipfumrefutans.mifsionemilIamcxU’

tpfiim réfutât. ^.^ nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;^^'^^^^^nntur.poiteriorcmaccdïiimadrcgnumdfc

(lui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^fdtiptum eti pag.ió. Depoferion accefmttirc^mi»,

’^^‘„^=’^‘^f^ibitur:mifis exerdtibiufuisperdidit homdduültt, rum '^Apparet igitur, vel teipFo teReficcd' ?Lquot;^^^^ (quemtu appeUas) Chri/ti ad rcomim Ibnm.

ratum fuiflc tum,cum inuitati omnes ad nuptias vencrutammo antcquain inuitarcntur. Ex quo certum effe debet, per earn parabola: partem iitum pofteriorcm Chrifti ad regnum acceflum tniiiimèfignihcari.

S:daims ibidem grauis error tuusdeprehenditur. Namfrc IX fehabent verba tua,HHnc aceeßum ad regnum amp;nbsp;pojieriorem cz priorem nuptiai appeUanr EiungdiJl-æ. Et priorem ejuidem cara nuUiw ex inidtatw acee dere ad nuptias «eilet, pojiertorem nero cum muituti omnet propcrarcnt,tta «t ws fada J-Merit m foribiK a mukitHdine ingredientium, er bi primi ingrejsi do-«mm nuptiarum [Miit,qMi«ioIentiorcJ crawdaciores erantomnibut, Apud nullum enim ex cuangeliftis iftius inuitatorum ad nuptias pro-perationis. nee vis inforibus faftæ, neealiorum, quæ adiungis, Pakologt« cuS l vlla fit mentio. fed fuut fomnia tua,quæ pro euangeliftarum te- gejij^jj pad pom 1 ftimouiisaffers. Verumquiddico, apud nullum ex cuangeliftis niaaljirtgit. 1 iftatua commenta lcoi,cum folus Matthasus parabolam inuita-1 torum ad nuptias exponat ^ Lucas quidem inuitatorum par abo me. 14.16. l lam narratjmptiarum tarnen nullam mentionem facit, fed ceenae 1 tantum. Et tarnen tu Euangcliftas nominas. Sed concedatur fa 1 netibi ifte figitratus loquendimodus ,vt, quodvnustantùme-1 nangdifta fcripferit, ab cuangeliftis fcriptum fuifte dicatur gt;nbsp;nee \ nbsp;nbsp;inter tua errata a nobis numer etur.

1 nbsp;nbsp;tertjuiw^^tua verba recito^wt dccUraret populo Je fuifje à Deo mjlitutum 1 Lrcdcmrcgiu. Quod quam a veritate alienum bt, ii omnes ani-l maduertent, qui meminerint, ipfum Gbriftumlefum,fe ad quae-1 dam facienda venifte.faepius aftirmafte ,idemq; eius apoftoloste-\ ftatos budc,que nullo pafte ifta declarationc comprebenfafunt. \ ptdcrtimapud te,qui eamita accipcre videris.vt nö late pateat, \ fed \d tantum figniftcet.accomplcftatur, quod verba ipfafonanc \ Wpicianiur biloci,M.attb.cap. 5. ]^ gt;7» cap. 9. y- u, cap.18, ■jï' u, 8C \ nbsp;nbsp;tap.xo.')5'e8,M.ar.cap,i.'^s8,Luc.cap.4'')ï'’^gt;8lt;cap.ti.'^ 49,lob. \ nbsp;nbsp;cap.9.-^ 19,cap. 10. )gt;io, 8lt; cap.ix. ^ 46, amp;nbsp;47,i,T\m. cap.t, ^i5, \ Ucb,cap.9.'iï'», 2lt;i.lob,cap.-5,'^5,Slt;S,SCcap,$,’^io, Exquibus \ locis, amp;nbsp;alüs ftmftibus fatis couftare poteft, Gbriftumlcfum ad \ abudetiam venifte, quam ad dcdarandum,fc bxredem regmin-\ ftbuturaaLcofuifte. 2. Annontulpfepag.7.confiteïis,lefum \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qq q Gbriftwn

P‘ilteoloPui a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ^lt;y

ipfum refclUt. J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minum fuiffe a Deo tamquam prophetam ƒ Arqui vi'

' ua profet^o eftprophetæ munus, quam popuJo dfclararc. krC' gm næredem a Deo inftitutum eÙè,etinmCi id veriflimura fir. ^gt; Chriftu/n.tafnquampropJicfajnjpræfritj/fcpag.«.

emceps narras,ab ifia^ dedaratione longé Innt dincrfs.^^uJJ-P^S-^nfcribiSylefum ChriÜum legesdiuimsrc' proprium naumisprophetarum finfie. Quidc' bet ** nbsp;nbsp;nbsp;diumas repurgare cum dedarationeilia commuachi'

1 ^^^^ ^'^^^'^^Munerededarationisidiusmunusdiai-aurern ^^P^[S^'^^^ftim omnino contincri,dicat t' Nihd nerit n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taturn abdr,vt leCus chridus ad nihil aliud vt'

Quotahxreditatem,amp;re' ƒ '^'^’ Ïfquot;^^didquidem reuera vencrit, fine 1 ^igipoted ^ ^^^^’^^^^^^•Q'^^antcadifputatafuntfdicilèiad- ƒ en S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^' ^^^’ ^^^^^^^^ minatiun 'fuiffe, fearmis expalfurum Need nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^i‘«Pofddebant,amp;übirefiituereaolebani. r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intdligas. Sedquanamrationed!' auinnnn- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^quot;^ ^’^^^^ ^^ regnarenolebantf Quafi verd, ,

ß^.J’^^^’^^^g^miignorcerc reçu fat,ipfeilliusregnum 1 per virn pofsideat, maximeautem. ftiamalium regem agnofcar. I ^^^puaxifactebant, qui tune temporis Cafarem pro rege 1 ^gpofedrant, amp;nbsp;null um alium prêter Cæfarem fe regem habere I ^irmabant. Arquehincapparet, quam futileilludht,quoelais, / X lam a nobis reprehenfum efi, lefum regnum fuum recuperalfe. I Propterea enim ifiam recuperationam comméruscs, quia Chri- l fit regnum a ludæis iniuûè deren turn fuiife exi/ljmahi, e quonim 1 manibus vj,arque armis per Romanos iUud Chrifus extorferit 1 In finepag,aó, S' ièq. initio Chrifliprxceptum de obuerceii' i da aleera mala dexterampercutienri, a fiqua funt eiufmodi, in 1

Pi 'a‘'^^^^^^d:aris,yedicasC/iriifumplusprxcepiire,quamferire' / »»ümßßt '^^^^’ ^^'^fdff^semm/è/rre/rn/r/7/udChn/iüm/peâa/ièappjret,^Hdidf / f^^‘^’^‘^e-aroresdie/rur:lm^eeeitKpetafurte^/Mmêgt;f)peerer. Nihil indigne / ^rmar‘^^^ ^^^^^^P^^^^^' Pi'^^ckfum CJiri/tum vcracifsimumNllmphd- /

fimummcrcatorum mendadumatqueimpoftorumfimnemfa- . . .„„ Cerc audcs, amp;nbsp;eadem arte in fuis praeceptis dandis, qua iUi in fuis

mcrcibus védédis folét,vtétem^ Tune a Dei filio iniqua præcipi »»4«Jf^lt;f«P‘. vel diccre, vel certè dicere viderinon exhorrefcis ^ An non vi- «‘•'’'’r-i«’’-c Hides, quätafeneftra ad omnemChriftidifciplinamindubiumre-uocandam,atquc adeo fubuertendam patefiat,fi eum alicubi plus pv«cipcre perfuafumfuerit,quàm reuera fieri velit ^ Non igituf iuiquumpetiit Chriftus,vt a;quumimpetraret,cummalamdcx-teram percutienti alteram quoque prtebendam effe dixit, fed, vt alibi differuimus, quemadmodum ex antccedentibus, exque lub-

1 iefta materia apparet, tune demü prxcepto fuo locum effe vult, 1 turn alioquin neceffe effet, iam fibi inflidam malae dexteræ pla-\ ^amaliquarationevlcifci,

l vaticiuationcmillamEfaiæ,amp;. Mitbcc opponant de conuerten-l disgladiis in voracrcs.amp;lauccas in fakes, Tu pag. ?8. refpödens, 1 ais, argumentum iftudnoneffe ad propofitum, quonim (inquis) 1 fententiaufai« co pertinet, ut pgnijicctur, cum ßluc! bowinis mißrit Angeles 1 fuos ut außrant de regno ßo omnia ßandaUcz omnes facientes iniquitatew, \ ratUumfore itfum armorum^urn nnlli erunt (dij carnw cr (dij ßuntiK inter quos i nbsp;nbsp;btUumgerietnceejfe Jed omnes eruntfilijDei. Errores,quibaftenus in

l tuis verbis continentur Çquæ enimdicis nee cum propbetarum, l uec cum Cbrifti meute confentmt') quia tibi cum abis quibufdam \ ftouantiquis tantum, fedrecentioribus quoque Cbriftianis fuut 1 nbsp;Communes, bo c lo co a me non attingentur. V er ùm p er gens ai s,

1 Sed antequam iUud tempus «eniat, oportercgladium non conuerti in falccm,nec 1 bneeas m iiomcres,qitomodo enim dicere poßeti tune crit p praipns adc((eti C 1 nbsp;nbsp;nonlcuabit gens cotra gentem gladiuin,ü non difeent ultra bellum,in futurum

\ fiampTafens quod promitlit extarct. Quaff veró vel Efaiasnunclo-1 nbsp;nbsp;quatur, amp;nbsp;vaticinetur, aut fait cm poft Cbriftum exbibitumdo -

1 cutus,Si vaticinatus fuerit.velEfaic diftum ad ipffusEfaiç tem-\ pora ab ibis, qui amp;nbsp;illius, 8lt; Micbeæ verba tibi opponunt, ac-1 coramodetur, aut accommodadum fft,ff ad r emloqui v elint. An 1 non apertifsimum eft, Efaiam, amp;nbsp;Miebeam muftis feeufts ante \ Cbriftum cxtitiffe,amp;C vaticinates fuiffe, 8lt; adeatemporaab iftis \ aduerfarus tuisvtriufqi vatkinationem accommodari,qup poft \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b'd ^b Gbïiftwn

^ro. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T’-./j^^.?

Chriftum exhibitum fuerunr , itavr ojniiinocxipforuincth’ff interpretationc,quæ tuam fententiam de bcJlo a Cliridianisge' rendo prorfus conudhr, vterque vates derefutura, non aurem præfente loquatnr i Vix fanè crediderim, puenlius.aut turpitó erratum hoc ruo aliud inueniri pohe.

X ’IT nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ad hnem pag.40, affirmas,prx’ceptuni circumcifionis.à'a^

ha cnifinodi.quctuJcgahaappeffas^-ïroptcrqua’/amquainjna^ ceria quadam,præputiatia Dei populo feparabaiitiir,non a Iiïu ChriffOjiéJa Deopatrelefu Chriffi iublata fui/Te a prepuriato-PaUol chrUH ’'“™^’“'’''c’‘i^-Hocmanifeffó falfum eü.Si porró dicentem diri glorié odio ex~ ^^ 8^®’'''f °^'® excæcarn prodit. Neque enim rei fumma indi^' * c£catiK ' *''^^ ahtermcloquipermittit. Quid enimfNonneapudPaulum ad Ephehos fcribentemco ipibin Joco, vbimaccriæ.quamfu Epbeft.tf, nbsp;nbsp;ipfê commémoras, ff t mcntio,hæc verba Jeguntur,’ tiuncäiiictmf

Chriflojefu uos,qui aliquando er at is longè^fadi eflis propt infanguinc Cbniii-Ipfe enim eüpaxnoflra,guifecit utrague mum, crmedium purietemnucene fblucnsjnimicitiatm camefua, legcm madatorum indecrcti5CHacuMS,utiiiix 1 condat in femetipfo in untern nouu hominem^faciens paccm,(y rcconcilut atr.iji I in u/io corpore Deo per crucem,interficiens inimicitiof in femetipfo. Quis tam ƒ bardos eft, qui,hxc legens, Chrido tribui non intellignt dteutn' 1 ciüonis, ahorumq; ceremonialiumprxccptonim aoolinontm, I atq; ea ratione Gcntium,acludxorum conmnódonemi'Qpódft / hxc eadem Dciim Chridi patrem feciffe, alibi fcriptumcli, gdi I hocad remfadt^Nam quiseü,quineget,omnia,qiicChriilus(c- I cit,aDeo patte per ipüim fada fuiffe, Nectumodo, Deumpi' I trem ida fediTeais, fed difertè, Chrifluirtfcciffenegas. j ytlefuChrifiiipfiiisteftintoninmcludaSyqilicoramPibto j ^ '*^’3ö, 3pcrtèprofeffiise{f,regnutnfunmnoneifedchocmiindo,SiO' l ftendas, ex boe minimè probari, Cbrifi rcgniim mundana.iddl I terrena ratione bic in terris non adminiftrari,ais,ChriftumnihiI I aliiiddiccre voluiife,quant, fc nö fuiffe dcclaratnmrci’emabbo' 1 minibus, bocedab ipfis ludxis, quorum rex erat, feJaDeop3' I tre. idque fcribispag.43, amp;nbsp;44. atque idem in poUcriorelcrip«^ I repetis, pag. 230. Sequentibusautem Chriiii verbis interpret^' 1 tionem tuam plané cóbrmari exiHimas,dum inquit,Stexhoct’''’'’' 1 Jp effet re^num mettm^miniffrifneideeertitmit^ tanontrddcrffPidttif' t^'^^ / nin /

fiirn, Wm/i^cf pciJim pd'i’ct (ideft, filcfus rcxab ipfisludæîs fuif» fet dcclaratus) «niwti drcumjlcti^cnt iüum }udtcijui,qui defenderent nt in Indforum boJhHm ucniret potc^ at cm,^c dutçm dcclardtum fui^eKegcm à Deo fdtre ,amp;C.

1. lliatuaratiocinatio prorfus inepta eft, amp;nbsp;Chrifti verba,que tibifauercopinavis.camaxime tibi aduerfantur,commuucmquc antecedétis ipfius Chrifti difti interpretationem verifsimam ef-fcdemóftrant,tuam ver o falfitatis manifeftècoarguunt. Si enim lefus rex bk in terris terrena ratione regnaturus vel ab homini-bus,vclaDcodcclaratusfuiffet, certc, vt ipfe ait, eius miniftrl certaffent pro ipfo,ne tradcretur ludccis,amp;: ab ipfis,fiuc ipforum operainterficeretur. Hare enim cum terreno regno hïc in terris adminiftrando ornnino pugnant. Quamuis igitur Deus ipfe tan-tumlcfum filium fuum terrenü regem declaralTct, tarnen vel per i homines,vel per ipfos angelos,fi opus fuiffet, eludæorum mani* 1 bus lefus creptus effet.Nec verb neceffe eft,vt, fi quis humano au | xiho adregnum aliquod obtinendü vti velic,ab vllis hominibus, | Ucduin ab sis ipfis,quorumrcxeffe quaerit, anten rex dedarctur, l vtfeufus ipfe communis docct, amp;nbsp;tot exempla oftedunt eorum, 1 qui armato milite regnum aliquod fibi a nullis hominibus antea 1 cóceffum occuparunt. Nu tl am autem rationem Chriftum in fu-l is verbis eius rei habuiffe.quod ab ipfis ludcis rex dcclaratus non l fuiffet, velidfatisoffendit, quodait, miniftrosfuos.fifuumre-1 gnumdeboemundo effet,curaturos,neludæis tradcretur .Nam i quid opus fuiffet curare,ne ludcis tradcretur,ff ipff ludcieumre-1 gem dedaraffent ^ Itaq; potius dicere debuiffet, non quxffturos l lud?cos,vt ipfum perderent. a. Nam,q'.tódtu,hocfentiens,ita 1 Chrifti verba interpretaris, vtdicerevoluerit ,fuosïudæos, id 1 eft illos, qui ipfum regem dedaraffent, defenfuros, ne veniret in 1 poteftatemaliorumludæorumhoftiura, id adeb frigidum eft,a-t deóque ipffs Chrifti verbis indefinite prolatis répugnât, immo 1 fciplumeuidentcrrefellit.acdeftvuit.vtledoremcadereleuiter 1 monuiffe fft fatis. Catevum, ne quis falfó me tibi afcribere pu-1 tet,quód ex verbis Chrifti nolis eolligi, vel ratione adminiftran-1 diregniipffusnoneffe mundanam, velinhocmundoilludnon 1 admuuftran, cable fubiieiam, quae condudens feribis prxdiäa \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pag.44*

^12« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^S' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

pag, 44.Verba igitur(inquis) ilUfonant: unde habumtlefus dn^^mn^ ' à. Deo fdlicet patre GT non ab homimbni , non autcm de re^'daimitt/irMeu, aut de loco ubi regnet.

XIV, Sed quid illud eft, quodibidem antea dixeras, Deum inno' ftium mami lefum CJiriduin deférere voluißc, quia volcbat, vt , implercntur di^a prophetarum ^ quad Deus ipk ad prophete- / rum didia fuam voluntatem accommoder,amp; 110»ipfaproplirt^' 1 rum didia ex Dei voluntatependeant, ipfiufque voluntas »«f; ( Non enim id a tefigurata aliqua loqucdi rarione didmnfiur.'f nbsp;nbsp;ƒ

maxime propria. Cum enim vidcas, quara vehementer fenten' / tix tuæ,quod Deus lelum mihi^et, vf,hïcin terris exi/tens/uf'' 1 populum regnaretjfiueabipfopopuloproregcagnorccrftut' prophetarum de ChrüîoprædiÆones répugnent,conaris,quai' tùmpotes, perraadere, duplicem quarndam voluntatem niP“’ fuiffe. 8c voluifTe quidernDeum, vtChrillus,lûciutcrrisiai' nens,populi regnum obtineret,rcdtameu volaille etiam, vtp^^ phetamm didia impîerêtur,qux Chrihum in manu hoftiuiade' ^^'^ ferebant.ItaqucexlehouaDeonotiro Yeroatlt;l''‘ f^^‘^ipolt;:(^^^t^louem hdium ilium Gêtium, velpotiàspœtai^ facit deum facts, qui fæpe fatis quibufdam cédât, amp;nbsp;contraiuamipd' ' nbsp;nbsp;' us voluntatem idveUt, quodipfa ferunt.

XVII. J. Scribispag. 48. poüIulianiimperatoris tempora ortamta iffebeUuminterimperatoresArrianos, SiHomoüfianos.ftta' men poft ilia tempora nô legi tur,alios imperatores eodemtera-pore fuilfe, inter quos iflud de religione difsidium e(let,pra'tlt;‘ Valentinianumpattern, amp;nbsp;Valentem fratres.quoruntbicJ^ttr anus, nie verb Homoufianus erat,itemq; Valenrinianuinfiliatf; quialiquandiu Arrianus,amp;maiorem Theodofnim.qutperpeta» Homoarianus fuit, quihus omnibus intermiflus quodaimaO' do futt Gratianus, qui Homoufianus fuiffe traditur. intttquel tarnen bellum aliquod extitüfenon narrant hiüorici. 2. 1^^ potenautem turpisav/s-opHcc'a ida tibi vllomodo codonari, earn ibidem adalium maioris mometi errorem {labiliendana^ ' hibeas, amp;exbello, quodinter Arrianos, amp;Homonfianosii”' peratores ortum fherit,inferas,fYnodos ecclcfiadicas,qaa’ai'^ quitus cauerune, nc chridiani militarent,hucrcfpexille, nt quot;’ƒ

Cet Clniftiani fuæ fadionisfub imperatorc côtrariæ opinionis arma fumerêt,non autemfenfiffe.nó licere Chriftianis, eo quód chriftiani effent,militare, amp;nbsp;arma ti adarc. Et hæc quidem errata tua ex üs felegimus.qux in priore tuo fcripto animaduerti-mus. Quæ deinccps notabimus,ex pofterioris fcripti erratis fe-Iccla erunt.

1. Igitur pag. 87. affirmas, Apoftolos delohanne credidiffe, c- XliX. um effe Eliam fecundùm perfonam. Ïd quod tarnen nufquam a-pudeuangeliftasnecfcriptumeft,necindicatum. Immoexeo, ^uódapudMatthxum, 8C Marcumlegitur,Apoftolos interro- Mattb.17. to. gaffe Chriftum, quid illud effet, quod Scribæ dicebant, Eliam ^^’9''*’ venturum effe, 8C ex Chrifti refponfione, qua cos docuit,Eliam iamveniffe, quod(inquit Matthæus)deIoanneBaptiftaeumdi-xiffe illi intellexerunt,exbis,inquam,perfpicuum eft,Apoftolos autcadelohanneBaptifta,quodElias aliquaratione dicipoffet, necogitaffe quidem. 2. Nam,quodibidemais,ïefum Chriftum, «luaff Apoftolos fcilicct ab ipforum« err or e retrahentem,dictum prophète non ad Eliæ perfonam,fed ad officium pertinere dixif fe, idmanifefto falfumeft. Quinimmo ex Chrifti verbis , nih id nimis abfurdum vifumforet, facile potuiffent Apoftoli fufpica-ri.loanncmBaptiftamfecundum perfonam Eliam fuiffe.Simpli citer enim, Eliam iam veniffe dixerat.

Pag. 89. ad finem ais, lefum Chriftum poft mortem, amp;nbsp;re fur nbsp;nbsp;XlX.

reftionemfuiffe paftorem duorum ouilium. Hoccumipftusle-fuChriftiverbismanifeftèpugnat, Is enimait. Etlt;tlilt;«owes babeo, lob.to.ió, qudt non füllt ex boe owilt .cr iU^w oporict me adduccre, er Mocemmeam audi-ent, er f et WWW oude, Miitu paftor. Vnius igitur, non duorum ouili-umlcfus Chriftus paftor poft refurreftionem eft fadus , licèt v-num iftud ouile ex duobus,quorum,dum feparata erât,ipfe num-quarn funulpaftor fuit,quodammodo connatumfuerit. Te au-tem fentire, vt verba tua fonant, etiam poftquam corum paftor eft faftus, duo ouilia per manftffe, ex iis, qua: infra dicenda lunt, facile apparebit, Nee ver o eft’, quoddicas, ouile effe vnumnon Tationeouium,fedratione paftoris, vt ex iis couiici poteft.quae fcribis in initio pag. 289. Nam Chrifti verba difertè vnum ouile, amp;nbsp;vnum paftor cm feparatim nominant, £lt; vtrumque futurum pradicunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Yr Exils

XX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex ils, qua? feribis pag. 94. aperte colligitur.teaffirmare,

fortis (SatanIciUcct, ais) fuerit iudicatus,ego traham omnia ad nie Ïpfum. i. Quod tarnen nufquam fcriptuni cft.2.Quineti3mnon reftè a te coniunguntur duo illi loei Matth. ». ƒ 29gt;amp;Ioh..:.^ ji (nam amp;nbsp;vterqj fimul in margine adferiptus eft) cuminpriore de re ia gefta.in poftcriore vero de re mox futura agatur.vt qni-Übet leges aniniaduertet. 3. (^uid,quód in duobus ilhs lodsncC fimul,nec feparatim hoftis armati Ä fortis fit mention' Nainque apud Matthæum Fortis tantumcommemoratur. apudlohaU' nem vero nihil prorfus ea de re dicitur.q,.(^iid,qu0anc vfquam quidemr’Tantiim enim apud Lucam cap. ». j^ ». fortisarmatus nominatur, nulla Hollis fada mentione. $. Atpofiremoint® grauiter erras (vnde etiam fit, vt didum ipfum de Forti armato nullo modo rede cxplices)quód fimilitudinempro metaphors feu tranfiatione accipis. Nam is fortis armatus non crat Satan» ?aïa:ologM ïn fed ei Satanas afsimilatus eH. Vide quot errores (tot fdlicrtl^ Chrifti dialis rè quot funt ipfa verba) paucilsimis tuis verbis contincantur,«. trailandii nimi quam négligés,vel potiùsnimiùmaudaxinfacrorufcriptoiuin» 3tque adeó ipfius lefu Chrifii didis tradadis meritó dicipo»^ ' V er urn tot erratis tuis non cótentus, hoe quoque adiungi, quod ibidem non obfcurè SatanamPrineipein noui regm npK las, contra quem lefus Chrifius aliquid poft mortem egentJ que ex ipfius Chrifti verbis omnino colligis.Namcuiusn^i’' gni fuit Satanas poft Chrifti mortem princeps fSiiinc, ^1 fti ♦'Si fui dicas, id palam falfumeft. Tantum enim abeu ƒ t tanas poft Chrifti mortem regnumaliquodnouumfitaae^ ’ vtfuoprincipatu magna ex parte exutus fuerit, amp;nbsp;foras cic Sin autem Chrifti, Dico, ex ipfius verbis, cum Satanammui huius prineipem appellet, id eolligi non pofte. Mundi c””” pellatione nullo pado nouum aliquod Chrifti regnum intc 5 poteft. fed vel hommes carnalcs intelligere necefteeftqnb carnales Hint,Chrifti regnum nee vetus,nec nouum elle po 1 poftquamvero fpiritualcs funt fadi,eorumSatanasnul om princeps eft,vel intelligêdi funt homines vniuerse acgenei. ^^ potifsiniiimautemlud««i (hi enim Mundi nomine ngnmc^

P^deuangeliftas folcnt)qui fanè nouum Chrifti regnum dici nc-H^icuut. nonautcm Gentiles aut foli.aut præcipuc.quos, vt con-“ci poteft, tu nouum Chrifti regnum appcllas, quod poft mor-ftinadcptusfiieiit. Qvpmquam ne hoe quidem recréa te fieri, fupra fatis demonftratum fuit.

ft «icit Leo de tribK inda,radix (boe eft reßdum execute) Da«idw, «t dperidt Iitr«)n crfolHatfeptctnpÿMculd cim. Addc ex Plt;t«[o,cr pojlquam aperuit [iif Colo^. ». fw Iifcrum crud, quoniam crat contrdriiK nabis, Mirificus omnino es Palxologe in facris litteris interpretandis,carumque locis con-ferendis, ac coniungendis. Nam, modo vel vmbra aliqua ftmili-tudinis appareat, ftatim tü locos, tamquam eadem de reloquen-. tes, fnnul neftis, atque conglutinas. Quamquamhic ne leuifsi-maquidem vmbra alicuius ftmilitudinis confpicitur.Nam quid prorfus commune habet locus illc Apocalypfis cumPauliloco • i. In Apocalypfi libri fitmentio , Âpudraulum autemchiro-graphi, 2. In Apocalypfi de eo, quod faelum in cælo fuerit, A-PudPaulumveró de eo, quod in terra fit faólum, eft fermo. 3.

Ibidc co agitur, quod poft Chrifti refurredionem, 8C in cæloS alcenfuin extiterit, Hïc veró de eo,quod in eius morte extitit.4. Ibi id c5mcmoratur,quod Chriftus fecerit, Hïc autem id, quod a Deo patre eft fadum. Non enim, Chriftum cruci chirogra-phum illud affixifie, ait Paulus, vttibividetur,fed Deum. s- l™ Apocalypfi denique de noua quadam fcriptura,aut certè non an-teChriftum,fcd per ipfum Chriftum publicata agitur,ApudPau lum vero de vetere, etiam ante Chriftum, iam publicato fcripto verba hunt, Quis eft autem, qui, fi animum aduertat, non per-fpiciat, Paulum loqui depopulilfraelitici obligationcincerc-monialibus præceptis feruandis,quam Deus per Chriftum fuftu Üt^ Veriiin. iftuc Apocalypfis locü pertinere nulla ratione pof-fc,confiât. Alibi autem aliquanto exadins de co Pauli loco infra agemus. vnde, quam modo diximus,cius veram fententiam effe, planifsimum fict.

Pag. 98. adfacultatemaditi(vttuloqueris) aChrifiomagi XXIÏIr ftratus,adquc vlcifcendi hoftes de iiuuriis illatis finc vitio pote-ftatem quadam ipfius Chrifti verba refers, qua: apud Matthæ-

^^^ »ïS. 28, uni fic fe habent, Awim dico Uobis,f!int quidamdebicjiMibuf,quinone»quot; fiabunt mortem, donee uideant filium hominif uenientem in reÿgt;o[’gt;^' , .

1. Fcedèhoclocolapfus csPalsologe.cuni apertumfit.Cw* fti verba ifta ad fuam in monte transfigurationem, magnwf’quot;^ queillam fuæ gloriæ patefadionem tribus ex fuisdifapulijt^ hibitain(quod ante iftius facultatis,amp;potefratis tempus i^ttu eft) referéda efie.Id enim vel ex eo liquet.quód ftatim eius tran^ figurationis narratio fubfequitur, tépore etiam app ^'f° ’ inter verba illa,amp;ipfam intercefsit. idquenonmodóapudi 3^ thæum, fed apud Marcum quoque, Si Lucam. qui tionem iftamita aufpicatus eft,F4d«m eßautempojibteu^bap^ esoUo ,crajj'umpßt ,8ic. Vndeperfpicuumomninoencvi c » proximè antecedentium Chrifti verborum euentum^tquee.'^ cutionemea narratione contineri.Non polfe autemCm im ‘, ba ad id referri,quod tu affirmas,id fatis dcnionftrat.quud^F^^ omnes euangeliftas, qui ea recitant, confrancer Icgitur, {«»»• hicftantibuf, fiue, dliquihicgantes. Nam, fi gt;tlintellexiffet^‘’.j ais, fine dubio Multi, aut tale quid dixiffet,non autem ^'j^|.jßj PdUol. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2. Hocipfeanimaduertens, non versus«c^^ uerbdcorrum^ V®’’'^3, dum ca recitas, corrumpere. Si pro Quidam, qu^ pud Matthæum, Multi fubftitucre, atque fupponere.

X X l v. Afferis pag. 99. Chriftum poftremis temponbusno’ ^^^^ pturum vindilt;ffam (tuis verbis vtor) ab hoffibus, qui “ jj^jj Ecclefiam, fed ab iis, qui, cum intra caffra Chrifti ^. .j'jjj3ni. inuenientur profefsi Chriftum, faffis autem peccati mi 1 nbsp;nbsp;^^

l. Hec tua aftertio compluribus facrarum ^.’‘^’^^’’’’y'^-jiiiatlie né aduerfatur,ex quibus manifeftum eft,Chriftum vltu ^^.^_(. de illis omnibus faltem pccnas fumpturii,qui 2^P,^’'^^0obf/ dicationem diuinitus inftitutam refipifcere, amp;nbsp;ipii C « gt;. nbsp;nbsp;•„

direnoluerint, oblatamquefibipereiuscuangelium _.^jj^3 tionem relpuerint.quorumingcns numerusexti a ’ j-^j/ns Temper fuifte,omnino deprehendetur. Ex locis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;le

duos tantummodolncnotabimus, quos veritatis À jp , ƒ;, lt;ffor confulere potent. li funt Aft. 17. ƒ Paheologu^ pd- Sic. Quid, quod tu ipfetibi par um conftans pag-7 rumfibicofidt, fjo hlt;vcde Chrifto verba fcribis f Quin erpojirewoto^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k,

bit,re^nuin fHum, non folum ab alienis fed et’am à domejiicK minui fbi ohtem-ftnntibmferuii ctr poenig damnabit mortis, Vides , te Wc, quod attinet ad Chr-fh indicium poftrem tempore exercendum, nullam ju-, ter alic..os, Si domefticos differentiam conftituere. Superiore autem loco lt;quot;’0 diftinguendum effe ais, vt in priore quidem ludi-cio Chriftu alienos tâtùin virus fucrit, in porteriore veró folos domefticos vlturus fit. Qua de re jterum aliquid dicendum nobis erit.

ipp dwMx ? de Euangelii dodrina accipis. eaquepag.m. ad hune M^ub. 6. zj. modum explicas, Hoc e{l,p tu in tenebrù es e::r doceris non dodrinam lucis fed bominun er tenebraruw, nonne Jnpliccj erunt tux tenebne^nonfimplicesd

’ Hæc tua Chrifti verborum interpretatio , atque explicatio inepta prorfus cenferidebet. Primum quia ex antecedétibus.SC fubfcquentibus patet, Chriftum de hominis animo,ac frudio lo-qui, vt plcrique omnes animaduertcrunt, nee yUa ratione, fi ex-planatio ma admittatur, fit hæc pars cum reliquo eins fermone

l dodrinaEuangeliifit, idridiculum plane cft,cumChriftus pri- p^I^ologtwri* 1 natos,ac fmgulos non obfcurè moneat,fi quis velit corpus fuum dicnlus.

1 haque additamentarefpucïit,ea ipfius Chrifti verba répugnent, 1 qu» leguntur apud eurndem Matthäum in initio cap. xï, vbi di-1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rr in fettè

)*^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P ^lt;!{^

fertè Chriflus twhx, 8C diCcipulis fais prxclpit, vtomnia uP «enr, 8i kaant, t^ux Scribx, S^Pbarifxiipftsdixennc.Qüoni' am, inquam, hoe videbas, propterea pag. quot;6. totis viribus coloris odendere, Chrinum defola redtatione ipforum Lc^Js ver' borum,SC prophetarum locutum fui(fc,aim ait,Scribas^amp; Phi-rifxosin cathedra Mohs fedcre. Erat etibn (ais)inosi»fyndgo^iS(' niorum confeenderefcribdi cr Phdrißeospulpitamfcu cathedrdm,criiider((igt; tare dut Mofen (ideü Icgem Moßs) dut udtum feriptd'.dfindetlefcendmCif' fidentes, dutßdntes in cortu pdrtem qudm recitduerdnt interpretdri. Edcinii-cdt LucdrAdl. y, fidddM cup, 2^. Mdtthtei, Super cdthedrdin.

j. Triplex hic erratum tuumdeprehenditur. Primumenimin eo crras,^ quódnon inteUigis, quid htSederein cathedraMofHi ^^^^Pj^^^^^^^^^^y^^^^^^^^iocutionemeffeanimaduertis, fedvo' cem Cachedramproprieaccipis. (quidcnimaUoquipuIpitifca 1 ^^^^^^drx, quam Scriba, Sc Pharifxi confeenderent, in exphns' / r^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgt;ttinebat f^quafi vero Scribx,^Pliari' / ixi m Mohs cathedra fcdUfc did nequeant, nih veramaliquant / cathedram eolcenderint, amp;nbsp;non manifehum fit, Catbedramqii' / que ea(edere,in Chrifli verbis docendimunusfipnificarc,fiueij I herct fl.wdo,hue fedendo, hue cathedram aliquam verant afccit' 1 dendo, hue æquum locum vnà cum audicntibiisferiiaiido. Mit- / to katern,nee tibierratiloco duco,quod,ctiamfi Chriliusdere- / ra cathedralocutus effet, non tamé continuo fequeretur, in earn / oenbas, ex Pharifaeos afeendiffe, immo vix in cathedram afceii- / ditur, quodque,hinidatuahuechathedra, vt tu cam appellat, / nue luggcflo Lex, aut vatuin feripta redtabantur tantum,phat / i^Vi ’a^'^ ^^’ '^ quot;^^^ ^^^^^^do, fed/landofaâumfuife. amp;'taiKB / Lhriftusnon fohim Cathedram nommât, quæidcirco ficvoca' f tur, quia ni ea fedetur, veriim etiam difertè fedendiin ea meatia’ I

nem Fadt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

2, Secundo erras,quiaipforumPharifa’orumnninusfiii/li'ais / dcgcmMofis,auc vatuin feripta in fpnagoga recitarc. qundph' l nèfalfum cfl. iieque eiiim Pharifd, tamquam Pharifxi, alique i proprio muiierein fpiiagoga fungebâtur. Sedeamen, tamqinf i Thanfei, hios di/cipulos, Si ieda tores habehanc, qui tune re/U' / forfs maximaparspopuH cranp quibusiph Mofsiegeminter' / prèr,dgt;infîttgt; /

firctabantviv, 8C in Dei voluntatc cognofcenda, quemadmodum oïimMofesvniuerfo populo,præibant.ae duces erant.Pvoptcr quam cauffam, eos federe in M.ofis cathedra, dixit Glu iftus.

3, Tertio erras, quad Scribarum, amp;Pharifæorummoremi-ftum aliquant Mohs, aut prophetarum e fuperiore loco partem pvxlcgcndi, deinde verb pari cum exteris loco in fynagogis in-terprctandi,cx iis indicari putas, quæ feribitLucas Aft. cap.n. h 111a addantur, qux funt apud Matthæum cap.ij.Swper catbedrant, SCc. Lucas enim nihil aliud indicat, nih, in fynagogis Legern, SC prophctaslegi confueuiffe, quod etiamh cum iis,quç apud Mat» thaeum fcriptafunt,coniügatur, tarnen nihil præterea enicietur, quimScribas, 8lt;Pharifæos infynagogis Legern, amp;nbsp;prophetas 1 legere folitos fuiffe. Nam,quod deinde leparatim codent in loco 1 partent, quam rccitauerant, interpretarentur, de hoc nihil dici-1 tur, nee eins rei vllum ibi veftigium apparet. Immo, quod Lu-1 nbsp;casait, poll left lonem Legis, amp;nbsp;prophetarum mihfie principes 1 fynagogcadPaulum,8lt;.Barnabamrogatum,vt,h quid habet ent i uiccndunt,quo populumcoltortarcntur,dicercttt,fatisapetteo' 1 hendit, port Legis, amp;nbsp;prophetarumleftioitem, nullam fepara-1 tam eorumexplanationem infynagogis auditi cofueuiffe. Qua. 1 te non folum in tertimontis pro opinione tua citandis ,fed in ipfa 1 opinione, quant de antiquo illo more Itabes, te vehementer de-1 nbsp;nbsp;cepuuttiuirte apparet.

i 4. Cxterum ex ante rccitatis verbis, ac fententia tua couftat» 1 teilt 111 a cathedra,quam Scribas, Slt;P Iran bros infynagoga cou-\ feendiffe vis, nibil aliud ab iphs praeleftum fuiffe , couftituere, 1 quant ipfaLegis vetba,aut propltetatü.id quodapertius feqv.cn-. \ tibus ibidem verbis meuk as. Ais enim, Igitnr nibil conjucuerant pr«-\ legere,nijiipjijlmalcgnej' uatuwipTOpliciaucTbajSCc. Atvero inpara-1 phraftillatuapag,xo7.itafetiptum eft, Audijlh etiamdiftum 4Scïi-1 bis a vbariCais, in ftmagoga ex cathedra, tibi legitur lex populo Cf propheta«^ \ Turn [ententi« audientibm fenioribtw 1 Proximum tuuw amato CZ iniwicum tw-1 umoderis.At egouobU dico,8(.c.ltaquettecefïc eft, authtc,auttbite \ vehemetet errafte, cum verba illa,cz iniwiciwntmwn oderis,nonmo-\ do nonhntipftfsimaLegis, aut vatumftmplicia verba, fcd,ftttbi \ Cvedrmus,merumScnbaïum, Slt;Plwifa:oYuntcontntentura,at.

5^0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^S'

queadMofis Icgcm additamentumfucrit. Sednimirumvolu/r Pal£ologni fi-- Dcus.vt ex ipfis verbis tuis contra te ipfunieuinccrctiirdcnteti-ipfum refeUit. sm ilJam, odio habebis mimicum tUumi eiufillodi efle, vtidipluin ont-nino in Lege, aut prophetis icriptum extarc,nieritó dicipoßif, Só porró,te ipfo teile, Chriftum Matth.cap. y. ipfani Lcgein.aut propJictas refonnaiTc conilarct.

XXVII. i. Sed quid dicani, quód eadenl pag. né, cum viderez, fenffiitif tup de interpretatione verborunl GhriHi, Super edthedrM.S^CM-mis officcre, quód Chriftus nihil ibi dicat deprauis Scribarum, amp;Pharif»orum Lcgis interpretationibus, quascauendas dl« moneat, in expJanatione quadaparaphraÜicacoruiii verbom« iüudidem de tuo addere non dubifafti, amp;nbsp;ita eum dicentemftü-m^ f xundum autem opera,dut interpretutionei itloruni,noliteftteere. Naquot;' vnde addiramétum iftud tuum, aut interlgt;retationesiTloriim,exfüa' i fuses ï' Nihilenim in iphusChrifti verbis de iilaciuïmfiifcap' / paref. Dices(vt exiis, quxmox fabiicis,coniicipotc(i)Esio' / Mätth. t$. é, ^^ ^^^^’ ^^^ Chrifius 3^irmat, Scribas, 8(. Pharifxosftia midt' / I,\4r 7 13 ' nbsp;^^^^^^^’^'^^^^^t^^irritumfeciffe. Vervim,annon(atiüsetid3' /

eiusverbainterpretari,vtnulïoadditamento fit opus':'2.Prxté I rca locus ille minimè ad rem facit. Aliud cil enimlegcmDcidi' 1 tcrpretari, aliud proprias traditiones docere. ^. Adde,cpiódis 1 locus de vna quadam tantummodo Scribarum,8cPbarifxouiiti I Pd!£ologicon^ traditione, deq^vuoDei mandate locpiitur,neCcolïigiiadcpO' I fidentid. tefi,Scribas,8i Pharifpos propter traditionesfuasmandataDo 1 dedruxiffe, vetu, fmgulari numero nimis audadcr in plurale« I conuerfo,ibidem Chrifiumloquenteminducis.Sedinpritnab« I iuslaborisnoftriparte ad eiufmodilocos, qui pro tuaintcrpri' 1 tatione confirmanda afferri po(fent,farisrefponfum cit, ƒ XXIJX. Pag. 120.de iis verba faciens,qux Cbrmus Matth.cap;, Mquot; I fis prxcepta tradiando, concionatus eÜ, ita fcribis, Hiccmtif*' 1 fiolis ada in prindpio, quo leftu chrifitu ini/t propbeticum tnumisamplionbf 1 uerbis explicate funt prafmtibin Scrib/i tpjii Cr pharifais 1 Icfu Chri/io- nbsp;nbsp;nbsp;/

Afiror, te ilia fcripfiffe, cum nufquam Icgatur, lefum Chn' / Aum, prxfcntibusScribis, Sc Pharifxis, ea,quxiiiillaconcioi« ƒ dixit, iiift minima ex parte, docuiffe, tantum abeft,vt amphoU' / bus verbis coram Ulis eacxplicaüerit. Sedhoeforcaffeprrtd /

Mir ab 11c commentum omnino illud tuum eft, quodlegitur pag, 142, amp;nbsp;145. amp;nbsp;repetitum ex parte iiiuenitur pag. «7. 8lt; pag. «8. Ais eniin,Scribas, 8lt;Pharifæos,quodadiuramenta attinet, duo populum docuiffe, Vnum, iuramentailla, Per caelum gt;nbsp;P er tcmplum, Per altare nihil effe,fi non obkruaretur iur amentum, proptea quod Lex de Dci nomme Io quere tur , hic verô nullum effet Dei nomen, Alterum, quod, fiquis iur affet per aurumtem« pli. vel per donum.equod effet fuper altare,reus effet pcriurii.nifi tantumdem folucret. Slt; pag. ^^7. ais, idea Senbas,amp; Phanfeos iuramenta iftiufmodi appr obaffe, quia he non poterat populus pcicrarefme certolucro Scribarum, SlPharifreorum, Nonfpero.mepoffe omnia errata explicate, que hoc tu 0 com« XXIX.

1 nbsp;nbsp;rare per altarcfnamin iureiurandoPer crelum.vt alibi vidimus, 1 falfus es opinione tua) nihil effc ftatuerent, ea effet, quod in his i nbsp;nbsp;iuramentis nulla Dei nominis mentio ficret.Nam hxc eadem ra«

1 meniuramenta cos magnifeciffe, cum ex Chrifti verbis manife- (^c, I nbsp;nbsp;hum eft, turn ipfe,vt vidimus, vehementer affirmas. 2. Deinde

1 nbsp;nbsp;nullo pafto eft veriftmile, Scribas, amp;nbsp;Pharifeos id conftituiffe, 1 nbsp;nbsp;nbsp;quod dicis, debete cum, qui iuraffet iuramenta ifta, fi petiurus 1 nbsp;nbsp;nbsp;effe nollct, foluer e tantumdem, quantum erat illud, per quod iu« I taffet. Namnullaprorfusciusteiratioapparcbat, quam tarnen A nbsp;nbsp;nbsp;tu, iis iuramentis approbatis, id eft , vt fetuati debetent, confti» 1 nbsp;nbsp;nbsp;tuto, manifeftam.ac neceffariam tuide dieete videtis in illis vet« 1 bis pag. 117. Approbdut Scnbcc ü’ÇbdnÇæi iurAmeuta priuettorummAxime l nbsp;nbsp;nbsp;iUi.quibiwpcï aurum templi, per dom quæ crant in altariDei^iurabatur. itx \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuimpcicraïe no poter at populiw fine certolucro Scribartvm ejZPbarifæorunt, 1 Cut veto'; An nonpotuiffetquis, ft ea iuramenta non fetuaffet, 1 nbsp;nbsp;nbsp;petiurus amp;nbsp;effe, St fimulhaber i, 8C tarnen non cogi ad tantum^ \ nbsp;nbsp;nbsp;demfoluendum.quätumilludeffet,pet quodiuraffet^Nam«F^^ \ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc dini Ulo Córnmiitic habet t Niimfortaffe,cutnqins(cx:m' a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^jgratia)per aiirurn tépli iurabat, ümuletiarnpronuttebat, lt;f. nbsp;nbsp;ƒ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nih iiifmrandumferaaüct,tantiiindem rohiturum, quand diet U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;auruni ilIuddCertèin ipfius iurihurandi verbis.cuinstnininitia u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^ ^^^' ‘'‘)^^^ formam quamdam tradis, idneutiquam contint' i K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;batur. Adhimc etiirn modum iuimraudum conceptumfuiffeais, nbsp;ƒ K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘‘^^^’^fgt;tr nihilfdre^aut me hoc perfeiHurum. Etfanè.fiinip ƒ ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«T ’':‘S^^^'^^^‘^^^ ^‘^ (tomprehenCum fuiffet, nihil fuUTct opus,rt K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pi^arpfçj jppj con{iitucrcnr,d€bcreilhimiuramentutn K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-^ tiare.amp;,fi nö {eriianet.niüperiuriireusciTe vellet,illudgt; t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t t „ ^^'^‘^.'quot;'‘'^‘^“^^''V^IIgt;^olLlcrct.qLlcmadlnodumcosfecllïcexycr■ g ‘t^ooguißhi )^tuisprxdic.pag. 1^2. 8i 141. fatisaperteeolligitur.Exquoo K ‘trum confiât, ^timappaj-ctjtc tibi ipE aduerfarijaut certèparuin conHare,qui g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ein epag. zzy. vt virum eii,ais, nonpotuilTeiliumpeierarchnt K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttet to ucro Scribaruni, amp;Pharifteorum, amp;nbsp;iddrcoipHvduI' K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ tui amenta approbalTc. Nam, fifola approbatie iuraintii' g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 per istipla efficiebat, nihilattinebatea derenominatiinta' g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iierc_. nee vrrum efl, id a Scribarum, Si Pharifxorum conHituti-K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oneprofeäum fuUTe, vt tua verba pree fe ferre videntur. p Prx ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^^^^ nbsp;nbsp;omni verifimilitudine longè abed, conditutum hiilfe,n ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gi'^pcr au rum temph iuradet, ndi periurii reus ede vellet,taii V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;urn emfohieret. Namqueomninocredenduinedevidetunau-^“‘r ^fquot;^P“ tantifuide, quanti nullius, aut paucifsimorum vut' t-depoifunt. ex quo faâum elfet, vr,dnmScribir, nimium lucri captadent, nihil lucriferèliabuidenr. d’ tic acccait, quod ht er um ex folutionc eins, quod valuidet doim, quod diper altarifuid’ec,nonScrjbis,S'

•^naritfisdedfacerdotibusaccelsiiret.quainre proFeâdaiitcs;i) veJiemeiieerfallor,aiittuturpiterlapdises. p. Podremdvtabi Jionnulla errata in hoc commento, in ciudjue explicandiratiout ^a reticeam, ineo valdereprehcndenduses, quddtuorumdi' ctorum, ne minima quidcm ex parte, nulliun oinni/io volexh' Pytf^eofooi con- ^■^^^’ ^^^ ^^pt'ofanis iciiptoribus redimonium citas, niillam ra' fidentia. ‘^tönern, nullum argumentum aders, «S'tibimodd dicenti, rani' quam landbidimo cuipiam oraculo, ddem vis adJuberi.

î5^r^'Jlt;rx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51^,

ÄJgi^Mti« tributixm petcret interrogans fuos ; dis putbus Reges terruc dccipi-lt;^nttribut«m,Aƒîlijsnep^i5,lt;^nlt;^l)^tIienisf Hoc eft, à ciuibiK fuis, dit À prouin- Mdtth. »7.^4« tiJib:«? Et cumreJj^ondtlJcntjdbdltents.ErgOj induit, überijMnt pij ?Hoccjl, ij^ ciMfsnonfoluunttribMtKinctHibus. Ndm Romdni eines db onini tributo crdut Iiberi. Innnit dHtcinlwtlæos Crgcntespdulô pojl «nins fore duiUtii dues, zr «nun gent cm dit cri non debere tributd foluere. Hoc ejl ,iMdgiJtrdti« connerps dd |idcni non de pure MdgijlrdtiMglddü Cr minijlros Dei eße.

Quia, quid effet lUud didr achnaum, quod Chrittus foliût.vt alibi ofteudimus, non affecutus fuifti, propterea Chrifti verbo-Tum co loco fententiam nulla ex parte percepifti, aique ea dixi-fii,qua:nec verafunt, nec vcrifimilia, aliisque pra:terea errori-bus hune tuü errorem,8lt; eos, qui inde proheifeütur, cumulafti.

1. Primùrn igitur, quod ais, ibi magiftratum Romanum tribu-tumpetiiffe, ex eo, falfum effe, necelîario confequitur, quod, vt fupra difputatum fuit, didrachmum illudnon rcipublicæ, fed beo,non ex imperatorum recete iuffu,fcd ex Dei ipbus antiquo

I decretopendebatur. Vbietiamanimaduertédumeft, didrachmi I exaftores illos Capernai fuiffe, hoc eft in Galilæa. cuius regio-1 nis, imperatoris Romani conceffu, tunc temporis Herodes An-I nbsp;nbsp;nbsp;tipas religione ludæus tetrarcha erat, ideóque princeps, ac do-

I minus.necverifimileeft, fiquidtributiexearegioneimperator 1 accipiebat, vt id fuo nomine a priuatis exigi curaret, fed ab ipfo \ nbsp;nbsp;Herode acciperet,cuitributorumipfis priuatis proprio arbitra

1 tu imperandorum curam relinqueret. 2, Scd quid eft, quod de-1 indefiliosin Chrifti verbis Giuesfuos,AUçno5vero Prouinci 1 ales interpretaris ^ Quis te aUegoricas interpretationes fine vl-\ lancccfsitateinducerevfpiamdocuit^ Nam quid cauffe erat, I nbsp;nbsp;nbsp;cur Chriftus iftam fermonis obfeur itatem.prçfertim cumPetro

i difcipulofuo loqucns,affcftarct,Slt; ciucs Ciues non appeUaret^ 1 nbsp;nbsp;nbsp;An non fatis, fuperque obfeur itatis in eo fuiffet, quód,vt paullo

i nbsp;nbsp;nbsp;cos intcllcxiffet 7’ Ex quo etiam apertius fit, priorcm iftam aUe-

1 nbsp;nbsp;nbsp;goriam tuam.vt Pilii reçutnfint ipforum,id eft(vide bic nouant

l nbsp;nbsp;nbsp;aliam fermonis figuram) primär nu vrbis ciues,admitti non pof-

1 fe. neq; emm in eodem verbo bis allcgoria vti conceffum eft, nifi 1 nbsp;nbsp;nbsp;fiquis confulto itafoquiYelit,vt a nçn)ine inteUigi queat. 5- Ad

bxc, vt verum fît, quodaïs. Romanos dues ab omnitributofu-idc liberos, non tarnen fequitur in omnibus, autplerifqueimft' rUs, 8c regnis idem obferuatum fuiffe, vt dotninantis, autpnao palis vrbis eines ab omni tributo conferendo effent immunes-quemadmodum ChriRi verba omnino fignificant, ftinterpren-tio ifta tiia allcgorica admittatur. Prxterea hc, Clmlhimfib-omm regum appellatione,ipl'orn dues fignificare voluiffe, quid hoc ad rem ,Nam quódais, Chriftum innuiffc,Iiida’os,amp; Gen' tespaullopoft vnins foreciuitatisdues,Hiudcommuncludxo-

J um Gentium duitatis ins non verum, fed allcgoricumdi- , Atqai reges (Ci modo verum eft, quod dids)iionall£goticos,led i veros dues fnos a tributispendendisiminunescffe voluut, its-^^‘^i‘^^ ’ ^^ hiterpretationem tuam ainpkâamur, Idb ^^tiodnatio. ^. Deniquenulla rationefieripoteft,U sdintellexerit, quod tu opinaris, aunnondum, vtip efateris, ludæi, Sf Gentes vnius duitatis dues effent, d Chrv usiam at gumentationem fuam locum reip fa habere ofiedent.

‘-^'^^^^^^ ietmab illo didrachmo foluendo liberum e eiigiuncauerit, cum ait, Vtauton/io/ifcaniia/izemieseas, ajJeSle ^P^.^^^^^'^^^^^^^s^sffct,Nos quidem ab hacpecuiim folub c^/^^^^^^^^^^’.^’.^P^^P^^teaidfacerciure omittere poffemus.

ed tarnen, ne iRis fimus offendiculo, redbe eff vt cam fohiercuou ^^^S^S^^^^S- Vadeigitur,amp;c. d. Qpid, quod plane falfum eft id quod affirmare es au fits, Romanos dues ab omni tributo fuili hberos d quinimmo proprium duium Romanorum crat tribun in aerarium conferee ff id au tern velex co intclUgipotcff guild vt optimis linguae}atinae,Romanteque hiRorixauâoribusph-^^^^^^^ ttibutum a tribubus, vel tribus a tributo diâa'finît, f^ cenni enim R ome a fingulis ciuibus tributimpecunia exigebatur, ^hæctributum cRappeUata. QuodctüpropterexteriiisprX' dis ditatum ^rarium aliquando fferidefftum cff/iontamenpro-pterealex vllacRlata, neReipub. deinceps Romanis ciuibusen butum aliquod imperaret. neddm certum lit, Pub imperator/' / bus dues Romanos ab omni tributo pendcndofuiffeimmune.i- / Quodcum ita lit, vides, quanta inrerpretationis tue verborum / Girj/fi/itineptitudo, z- Scdneilliidquidcniiaudandumefr- /

giftratus gladii,amp; Deiminiftros cffe ï’ Quis ad bare rifum teuer ç paliCoIogiK ri- ’ pofsitt’ Vluribus autem, plane ridiculam explicationemiftam dictdiu.

1 prior refp0dercm,nifi amp;nbsp;iam fatis inhifee tuis verbis examinan-1 nbsp;nbsp;dis immorati effemus,Slt; pcriculum effet, necalumniator aliequis

| rcprehcnfioncm noftram probationis tux , eius , quod probate | intcUigis, negationem effe interpretaretur,fi, erroremtuum in-| dicaffe nö cótenti, vehemêtiùs ea in re te exagitare pergeremus.

1 «obistbcpMrosinterr.i,8lt;c.itemqueillorum,Neinopotcftd«obiudomi.-j^^(.(.fj ^ ig.

1 us.Putas enim,Chriftü non fimplicitcr prxcipere.nc ii,ad quos l loqucbatur,thefauros ftbi in terra congerät,nec fimpliciter mo-1 nbsp;nbsp;ncre,nonpoffe illos Deo fimul,8c Mammonx,id cft terrenis dh

1 witiisferuirc,fedvtrumq; comparatc ab eo dici.Itaque pag.177-\ hcChriftumloqucnteminducis , StudctcreburteniporalibiK , pdphw i ffiritualibiK. Tbefaurixate in terra, fed pliw in cœlo. Et pag. 178. he vel 1 nbsp;nbsp;nbsp;Chriftum dicentem facis.'vel ipfe, vt tibi videtur, ex eius mente

1 ratiocinaris, Quarc/i jlwdcs inDctimejfc dines, primumlocum daenr« cœ-l nbsp;nbsp;nbsp;IcJliumreturn,ftenndum locum da tcrrcjlrium jlitdio G“ labori.lta Cf Mammo-

1 nbsp;nbsp;nbsp;Hf feruies C Deo Oquot; babebis tbefauros in terra O~ in calo ,fi mammonam c«-

1 raHctisproptctDcum,er terram coluetis propter eoelum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pataol. Cbtiflt

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quidcft Chriftiverba,interpretando,pcruertere,fihoc non uerba peruer

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fût Chti/lusdifcrtcpra-'cipit, nonetTethefaunzandiimintcf' K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J a, monetquejionpoiTe queinquam Dco, amp;MsmmoncIcruii'C, ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S^tu tarnen aisdUum ricprxcjpientcm.acinoncntem vclIc,Yiin t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terra qnoque thefaurizetur, necnegarc, quinamp;Dco, ScMsm-J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;monç remire quisporsit. Ç^idnon audebisjn ChrUiiprfeeptis, 3Cmonitionibi^corrumpendis, cum hæcauDs fucris;’ Nam,6 vnicnm laltem Chnflî verbum prntuHires, ex quo mirabilis Un etus mentis expheatio tua vel leuirsimè quidem indicaretunfet' i aiiquo modopoiTes. Nunc autem, cum nonmodù ciusmen' ^^i’ba interprereris, fed nihil alibi velabiplb, oüendas, quodinterpretationemidam tuam m ^ Y^'^^ ^^^^^^’^ninqucpraeeerea exaliis facristeflimonii/ ’^‘^''‘^^P^^‘^^^‘^nuincatur, amp;nbsp;Chridiitn, vt ipfa verbad)' ^^^^f^^l^^^^fed fimpliciter locutumfuilfe condet,lull’ ^y.^-J,^^^^^.^*'^^^ctuaaudaciapotefl, QuidenimdAniioU

^' ’ ^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nbsp;nbsp;^^^ omiteam) hæefunt verba Pauli apodoli fHaienmii'

^^^ ^^^f^^‘^^^^^'^dscontend erimus. QuiMMnnol/Mri/ii/ifri/o^ , et /(/ in rc/itarionem, er ia^ueum^ er de/idm'ii muda mutida, cr/iohua,^''-^ »om/iefi»mterdügt;n,crpcM,iem. NumguidaliamCliriiH ^^ ^^^^.^^^^P^^^^tionem quanimus, fiinodo ca vlJainterpre autem tua ida audacia eomamsaiJpandi 1 , ^^'^^ ^^^^ ^ömodisin/êruit,fSil cartiinoftrai mirum inmü' ND ^^-^‘l^'^^P^^lpicuücifepore/},vndceaprodcifearur dpi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^' yt: ex modo rccitatisPauli verbisintcl/i^

^^'.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^orbaca rationc,qua tuPacis,interprera'dac/fedt)’

quamhominesi/iinteritu/n,acpcrditioncai ergere t dt-aque mem’nugar fint, quad ais, po/TenosMam' monam cm ai e propter Dciim, cum Pauluspdaiiè homines a Jr ni tus qmm lundis abiperrear. quippe quarum cura plena lit Am' sm accertilsimipericulf Sienirn de cura tän/ni diuiriarunipropter jplas dim t/as loeit tus eilet Paulus,non pcriculi, fedpra’lA' tjsma/i ment/onem feciilet. necdixiilct,eos, quidiuites lierivm Jnnnn tetatJonem,Siiaqueum i/icidere, AdiamincidilA. QlJ'^' / pubdaprertiislmum cx/plius ChriPi verbis eif,nullopadopnlf 1 diujt/arum curant cum Dei Ancero cu/tuconiungi,idqi/epetÂ / hiliqm ilium perP/adepe cupaljcp IVlmiiwnj ne qiuspittaret' f /

^yyTlt;î{T^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;327,;

pofTecodemtempore amp;nbsp;Deo,amp; diuitiis fcruire,qmmit;sDeu!u interim diuitiis anteponere in animo haberet. Hoc aperte do-cetduorum dominorum fimilitudo, amp;nbsp;verba fignificant.qmbus in ea cxplicanda ipfe Chriftus vtitur, dum ait, neceffe effe, vt y.-iius ex duobus dominis odio habeatur,alter veró diligatur,virus Tetineatur, alter veró coirtcinnatur. Siuc igitur priinum.fiue fe-» cundum locum diuitiarum curæ tribuere velimus, ea nul la rati-one cunrDei feruitio fimul effe poteft. 2. Quamquam tu alicu-bi iis verbis vtcris, vt, modo Dei feruitium non abiiciatur,diuitiarum curs primum locum tribui poffe,conccderc videaris. ita te fpiritus ifte mundanus inuafit.atq; occupauit,ita te falfa Cirri-fti mentis interpretatio, iuftifsimo Dei iudicio, errare compcl-. lit. Prædiftâ enim pag, 177. Iraec tua verba extant, Sit igitwr diuiti-\ urum tcwpoMliuïn jludium, pd nonpne ßjiritiwÜum curd, Qu is ex his v er-i bis earn fentetiam.quam modo diximus,non cliciat ♦ None Sine p^jæ^j ^ij, fie. i prxeipua fpiritualium cura dicendumomnino tibi fuerat, ft tibi ^^^ ^^ ^^„(1^.

1 nbsp;nbsp;nbsp;3. Vcrum hanc ipfam de Chrifti mente fententiam tuam non pal^eologiw fe«*

1 los duos dominos, quibus neminem feruire poffe, ait Chriftus, modi s rcƒcllif.

l contrarias leges, amp;nbsp;mores habere conftteris. Ex quo ipfe fte in-l fers, CÙm cnim jludet uni obtcnipcrarc, cogitur alteruw deferere, cr cum cu^ \ fit bute parère,faccre non poteS, quin akenfit mini« obfequens. ltaquc,tc I ipfoindice, nullomodo diuitiis feruire poffumus, quinDei fer-l uitiumrclinquamus.quippcquùdduoftnt dominreontrarias le-1 ges, Si moreshabentes. Qua: ratio nouprarcipuum modo vtri-l nique feruitium fquod ne duorum quidem cofentientium domi-1 norum fortafte dari poterit) fed vnius quoque præcipuum,alte-l nus verd fecundarium penitus cxcludit.Dcinde eâdem pag.per-\ gens ais, duorumdominorum ftmilitudinem aChrifto aUatam 1 ficfuo propoftto ab ipfo accommodari,vt velit diccre,eos,qui-l buscum loquebatur, non poffe duabus rebus diuerfts intendere 1 ânimum,Euangelio,8C viftuiquotidiano. Etftatimfubiieis, Ita l Petru« non eft æqiium,tnqi(it,nos dercknquereucrbuinDci,ezniiritP:rarc men- ^^ ^ 1 fj.Aepoftmodum ibidem ita concludis,H,lt;«ic9bcit«j]àwDç!(s man- ’ *** 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4lt;«U

^2ö. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^a^s'

data curd EudngcliiApoftolis, ipfe fufcepit curdm meufdrum, lt;^f^ “^l»^ ^^'' cu^ er aconomus eorum. Si igitur Chriftuscos,quoidocer, nc QUO' tidiani quidem fui vitfiiis curam habere vult, fed cam vniucrüm Deo cojnmendare,quomodo fais verbis diuinarumtemporah-urn üiidiiim ilUs permittit,dummodo fpiritnalimn maiorem en-ram habeant / Et fanè, emn omnino velis, Chrilhim Ïo\b3p0' üoUs.SC verbi Dei mimftris eo in loco prxcepta dediiTe,riiios^ inc, amp;nbsp;alibi, préeCerrimvero in priore fcripto, pag. é, à'm hoc codem po/feriore, pag. toi, 8lt; tot. vispropriorumhononimcu' ram relinquere, amp;nbsp;voluntarièpaupereseffe deberc.niirumdt.ti adeó tui ipfius oblitum effe, vt Uldem Chriüiprxceptis figniti' cari velis,thefaurizadum qnidem effein terra,led ita vtplustht-faurizetur in cplo, SC dinitiarum terrenarum curam propter De- I um, amp;nbsp;propter cxlum habendam effe. Sed leganturdeniejue el, 1 que in Paraphraü fcripfifli in illa verba, l^cinopoted duobiis Jowiit, I

P^S‘ ^^^’ ^^'1gt; ^gt; teipfuinrententiaminamtuam,qui.idib 1 Cbrifins M.ammonampropter Deunt curariveUt, iuuditus lt;^' 1 uertere, apertifsimè conttabit^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

XXXIL Pag.t84. hxetua verba exrant,hocregnum (Dei) duplic(«l^'gt;h‘ 1 it iufiitidin : u/idm in ludxA tantum ante mortem ChriflieondonationnfeeeM- / rum per reßpifeentiam animi: alteram in non lud^is, pcrimputatioiiemiußiti^ 1 Palxologi îneu per fidem, utrohiepue tarnen fides, fed hic cum maiorcui. Exquibus spent I ria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;collighur, te {entire, pofi: Chridimortem (quamquamprxiii' I

curia tta loqueris, vt id ante Chrilii mortem faamp;im effcomninn I diccre videaris) non-Iudxis, fine GentiUbusper folamddanb' I ne animi reûpircentia imputatam fuilTeiurtitiain. DHHngunt'l nim manifefle ludxorum ante Chriflimortem iullitiainabhigt;; I qux pofbea non-Iudæis concefTa fuit, hacpotifsimiim ratione-1 quod illa per animi refipiCccntiam, hxc verb perfidem dareter-1 Nam, fl ad vtramque adipifeendam animi refipifcentiamrcfif I fttam fni{Te,dicerc voluiiTcs,fcdibimaiorem,velmagispreeip“^’ I quamhic, certe, quemadmodumdixifli, vtrobiquefml{efidc!!lt;-1 fedbic cum maiore vi, fie etiam idud nullo modo rctidimes- ƒ i. Hxc opinio tua non folnm falfa efl,Sf facrislietcrisconni I ria, fed etiamplane perniciofa, Imputatioiuiiitixnihilalad‘'ß quàin remua o peccatorum, feu pcccatorfi ( vtficdixerim)i'‘'' ƒ impuni /

quod pronunciauerit, illos effe beatos,quorum remiffe hint ini- ppl. 31, u.crc, quitates, amp;nbsp;beatum illum. cui Dominus peccatum non imputa-« uit. Ex quo confequitur.fi Gentilibus iuftitia imputata fuit,eti-amfi animo non rcfipuiffent, remiifa.fiue non imputata illis fuif-fe peccata,quamuis in ipfis peccatis dcgentibus,amp; de vita emen« danda nihildum curantibus. Qua fententia nefcio an nulla fee-* dior,aut deteftabilior excogitari pofsit.cum vel ipfi fenfui com-muni patcat, nihil magis peccatorum condonationi adipifeendç aducrfari.quam, ne animo quidem a peccando dehftcrc,nihilquG

magis Dei reftitudini, veræque iuftitiae contrarium effe, quam. vtiUi ignofcat, qui improbus effe per git, amp;nbsp;nullarationerefipi« feit. Sacrx porto litteræ manifeftè docent, ludæis, etiam poft Chtifti refurreftionem, peccatorum remifsionem fine prçceden-te peenitentianon contigiffe.Nam quid (obfecro)eft illud^ Poeni- ^^^ ^ ^^ tcti4m dgite,er fcaptketur Mnufq«i|qKe Mcjlrum m nomine lept Cbrijli in remif-

1 nbsp;nbsp;Jionem peccatorum. Quid item illud* Pocnitemini igitHr,er conuerti- ^^ ^

' winijUtdclcanturpeccatducJlra. Ét ne quis cauffetur,haec Chtifti in- ’ terfeftoribus tantum, hue iis, qui in eius necem confpirauerant,

' Lcm cxaltduit dexterâ fui ad dandampcenitentiam lfraeli,cr remifsionem pee« ^^' ^’?’*

‘ peenitentia minime iuftitiæ imputationem adeptas effe,nullum-quebacinreinter ipfas, Scludaeos difevimen fuiffe ,id oftendit, quodferiptum eft Aft. «. ƒ 18.Ergo cr Gentibt» pcciiitcntiamdcditDc« ‘ nbsp;nbsp;iK aduitam. Nam vbiiuftitiae imputatio,hoc eft, vtdiximus,pec-

To non eft peccatorum remifsio,ibine vita quidem effe vllo modo poteft .Stipendia enim peccati mors.Non minus autem Gen- Row, 6,13.

3'^^- ... , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pjf^sgt; ■

am piibhce commendatam ab ipRus Îeüi apoüolis faute. Hph^ ^“^/^c^^' 9^od Paulus ait, fc SipiibUcè, Ü'per domos docuiHe C^ït, teiiificantem ludæis, atque Gentilibus in DeurnpcemtentdmiSi Edcmni dominum noUrumJelum Cbriflum. Fuitaatembecin' ^‘^^y^^ ^’^ualitasin coniequendapeccatoramrc' mifsione perpcenitentiana fatis a chrUio cxpreHa,cam ait, Off)quot;

• H- 46. niarn fie feriptam eü, o-fic oportebat Chriliunpati, cr refir^ereamertmi tertia du, O priedican in nonnne eius pamitenttdi«, crrentißioncmpccrde' rum in omnes^entes,incipicntièiis ah Hierofolyma. Suinmam qaidem prp nbsp;nbsp;, dicattmiis, qux Gentibus contigu, pcenitentiam faille, apercé i •^^gt; ’7- 30. nbsp;nbsp;docet Paulus, cum, Athenis in Arcopago verba faciês.iater ex- ƒ i^^^ ^‘^^^^^’ ^^ tempora guidem ignorantia de/pieiens DempiKacanni/adai 1 . omimbus, nt omnes unique poenitenttam agantSednihil aptias ad ca om- , ma, qcixbueufquea nobisdidfa funt, conhrmandaeaoracione / Ad’. z6. tf e^c n^^ j j ’ ^^^^ dominus leCus ad Paulum habuit. de qua ipH ^5 ^^^. ^^^^^^^odum. Donim{ia/demdixit,EgofiimIcf!is,qi/ntic» -^td exurge,amp;fiafiper pedes tu os. ad hoe eniiti apparu/ti'/gt;i,«t reit J ttuam te mtuifirum, ertefiemeorum, e^uacuidifit, creoran!,^iul’a{appjrdsgt; tiet, eripicnstejiepopulo,^^Gentibuf, in^umegonunem/tta tc,aperirexa oseorum, uteouertatur eteucètésadlucem, crdepoteßateSatanaadDean, ^^‘tedpia^)imifiionempeccatorum, erfortetninterfintlosperfdeiii,^e/ * E,.!^”’^ ^cibusdominileüi verbisea adiunge, qua-Paulusiple * ‘S^ ^^dcit, Vude,rex Agrippa,nou fuiinercda/usea/e^iiufio/d.feJi/f, ^cti/uut Damafiei pnmum, crHierofiprmis, crinomne/nregioneinledaa, dquot; ^'^^ébufanuu;!ciaèam,utpcenitcutianiagcrent,creünucrtercnturadDeagt;ii, ‘^'^‘tpceniteutiie operafiacientes. Nam expradiStisdominilcfu eer-js perlpicuum efl.non minus Gentibus,quàm luda’is.pcciiiceii-

tism prxdicatam fuilTe.camque cum bdein jpjfum dominum P' Jum comundtam, adpeccatorum remirsionem. Sed, inpceniccti ^{^J’S^^’dapraedicahonis fummam conditiirc,Pauli verba apet-^^docent. quibus ipfepro cxccutioncverboriun lefu Chriftiim ml altud Fe feefije commemorar, quàm, vt omnespcriiitciitiaicc ^S^^^^^t.pubffeè/nonui/Jè. Perpccjiitenriâigiturpotifsiinùcn, tam Gentibus,quàm Indivis,pof! Chridi rcfurredlionempecca-to rum remiFsio concedebarur.tantum abed, vt dncpa/iitditia, fine annm redpifeen fia, vt tu cam appelas, Gcnfibiisiud'tia-iat-

' Jsutatio Contingcret, quæ /vt diximus, nihil aliud reipPa, quam peccatorum rcmifsio cft. Sciendum eft enim, fidem illamÇncm-pe in Chrirtum, fine in Deum per Chriftum) cui facræ litteræ id tribuunt.vt per earn nobis iuftitia imputetur.a panitentia fepa-rarinonpofle, cumChriftus, hue Deus per ipfum, perquecius miniftros peenitentiam præceperit, 2lt; non nih poenitentiama-gentibusquidquampollicitus fucrit. 2. Quamobremgrauis præterea eft error tuns, qui putes cam fidem a panitentia feiun-» gi poffc.Quamuis cnim vtriufque feparatim alicubifiat mentio, tarnen non ideo id fit,quod fides in Chriftum feparari a pceniten nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tia pohit, fed vt feiatur, qualifnam ea panitentia effe debeat, ni-miriim qualem Chriftus praefcripfit. atque etiam quia in Chri-ftumfides caufta cft, vt panitentiam illam agamus, in caque ad extremumvfqueperfeucrare pofsimus. Propterca Paulus,cum Athenis in Areopago, vt vidimus, dixiftet, Deum omnibus ho^ minibus vbique denunciarc, vt panitentiam agerent, ftatim ilia verba adiecit ,EÓ quod Jhtwit fiiem^in quo iudicuturM e^ orbem in «quitate. Aft. 17, ji^ in«!ro,qMcni àe/tntHit,fidem prlt;fbens omnibiKjfußitans cum a mortuK, Vides manifefte id, quod præcipuè Gentibus Deus prædicari voluit, panitentiam fuiffe, cui tarnen Chrifti cognitio, 8C ob id fides adiungitur.nempe quiahuius voluntatis diuine ipfa plenifsh mam ftdem facit, adque ci perpetuo paredum facill ime homines adducit.Kic auté error tuus inde neceflario proftcifeitur, quod, quid fit fides in Chriftum, quidue credere, lelum effe Chriftum, plane ignoras. Sed non eft hie ea de re vberiùs difputandilocuS»

CÙmpag.itS.aduerfario, idcftRacouienfiumfcriptore^yt XXXni. tucumloquenteminducis)adapoftolicafcriptaprouocante,tu

Ivicifsim prouoces ad fcripta prophctica,duo hinc errorestui fa tis aperte eolliguntur. 1. Vnus eft,de quo prins agemus , quod apoftohea cum propheticis fcriptis non confentire tacite affirmas. Erft enim hoc, quod ad propofitam ibi quaeftionemattî-net,firecï:ècxplicatum fucrit, nullo prorfus pafto perperamdi-ftum cenferi debet, videlicet, fi intelligatur,aliam efferationem humançbeatitatis,quam prophete pro eo tempore populo pró-pofuerunt, amp;nbsp;fcriptis fuis complexi fuut, aliam vero earn, quam apoftoU fuis fcriptis configuaruut, id cft aliud prophetas, aliud tt q verd

ivero apoftolos Dei nominehominibuspra'Ccpine.l'^^'^j velint, tarnen tibi perperam did um exiftimari debet. 9'1'Fr p|j velis,nec Chriftum, nee apoftolos Icgillatores fuine, b| » Dei (perMofem fcilicetiamantcalat»)vindices.oiobk rum locorum per loca manifeftiora interprètes. Sicenim i ipfa verba tua priore fcripto,pag. n. cademque fenfenna« tuis verbis omnino colligitur. immp,nifi apoftolica (enpw ^^^ cere velis, ea ex yniuerfa, quam libro tiio comprehennis es, . 4lrina tua, necelTarió ejidtur. Certum eft autem, tales quoq prophetas fuifle.ob eamquerem.fnei verum eft,quod deapo lis affirmas, cum propheticis fcriptis fcripta apoftolica mf çeptis dandis plané confentire, neceffe eff.

2, Alter tuus error eft, quód fcripta prophetica aponoli^s teponenda cenfes, amp;nbsp;non bis, fedillisftandumcffevis. txq^ fonfequitur, apoftolica fcripta nonnullacontincrc, quæaaui tenda non fint,aut certè fufpeda merit o effe pofsint. quippe q non, vt fcripta prophetica,Ipiritu fando didante, editanim quemadmodum etiam fatis intelligi poteft ex ipfis verbis tms^^ Ais enim, Et ego ad fcripta prophetica [ pro«ofo], qua disante jfirilt;ilt;l üo funt tedita. quafi vero fcripta apoftolica, ad quæ P''°*'°^^ L prins feccras adnerfarium tuurn, minimé ipiritu fanno w^ ’ édita fucrint. Qui tuus error qualis.quantufque fit. a nobis ^^ MS hoe loco non explicabitur, fed vnicuique iudicandum re quetur. Nam, quódibidem addis.Oquot;i» quihm cSuita£tcrM,e^^ bus verbisfimilitcr, quemadmodumapertumeft,teanirm ' in propheticis fcriptis vitam «tcrnam-eire,ficnonaamo ©bfcurumeft, te negare,in apoftoheis fcriptis eftevjtam a’ nam, quorum vtrumque eoiènfu,quoatcdida,aiitiii ' funt, plane falfum eft, hac de re, inquam, inferius aliquidexf capusdicemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. -

Cum iis, quos modo notauimus, crronbusnnsiHcini ^ in modum confentic, qui pag, 2x2, amp;nbsp;pag. 22?. continetur. v bis primæ partis cap. y.indicatuscft, Apcrtèenim,ü« 1 que dodrinæ fides adifiganir, ex prædidis loeis colligitur ftumnihildixiffe,quod Deusanteaaliarationcnondixe” ’^^ quæ Deus ante Chriftum majidaucrahaÇhnftPP^*’’’quot;^^^

l fuut, Defcendi de cxlo. Èxiui a patre, Sé ciufmodi alia nonpau- tob. fi. 58.

\ nbsp;nbsp;Ï)eiincoufpicuiimagoappeUatur.exprcfîaqueîormafubftantiç Col.i.M.

1 illius, quodinipfobabipare fcriptumeft omnem plenitudmem lub.i.i. 1 nbsp;nbsp;diuinitatiscorporaliter,quóddenique,vtaliapameinnumera- Col.x. 9.

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 iq ïttKi

3H» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^'Ji.p

Îinn audite,HCC autem pauca tefTimonia ad rem tam maniîcfM tjusmquc û guis lieget, is, fe chriltianumnulio modo eße, fnei' tur neccflc eü, contirmandam minimeattuliffem, niß ijui'dim 'verba tua.guæ antea retuUmus, te ca de re dubitare,üifpicioiii'^ cupiarn iniiccrcpoiTc.aiiimaduertifrem. Nam,fiiirmitcrcredisgt; leruni Chriftum verea Deo miffum, veréqueDeinomincloCU' tum^iüej quidbicattinet commcinorare.Deumpstremmdo-rem domino noflrolefu ChrOio effe. Quantóiiis enim mmorcai ' ^*^ P^^J^ Cbridum effe veUs, tarnen quidguiddixit ChriftiH' dixUTe cenfendus eü. amp;nbsp;propterea,qiiod3mixl

, quam ChrUiusdicendihaberet,nnlbprorin ^ lus (vtita dicam) diuina:patern^quemaioritatisratiocfthi'

mSdi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quud fdlicet aperte confier, dirifioaDt»

ill nd r^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^C popuium fuum alutd quidqua doceret, gaim duid ’^r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'dispopulus diuinitiis doélns fucrat. Verèn

Pxhor ^^r ^ f^‘'^^^^^^^^'» lt;Jtiiidaffirmareaudcat,immorcróacs Cbrifiiisipfe amp;nbsp;verbis cotrarium tefrarusSh prêter id,quodantiauiRisdt' tramur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quod ex iisapcrtirsimumelSiirh-

^‘^^‘^ vei non pofsit, vclnonfolatii ^^^^'dauit,aut permifit, vlla ex parte vinqnammutJ' vei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P‘ tor hnius diefiipars finnmä velimpietatet^

ririfut ^^^^^'^'^ ^ded iScpræ fefert, amp;nbsp;reuera continet, verdik' ^'^ ^tnm d annonpotefiDeusadtempd . '^perpetuurndNum forta/Te inconfians,3d / , nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^' fiquot;^' le/nel voluit, perpetud etiamnon vehn /

ÇH nrud tune dennim verumefiépo/fit, fi, cumaliquidpn' / mum voluit Deus, tdetiamperpetuum foredecreuifiér. débita i ^^^^^ ^^dendum erit, A/ioguiDeo minus, quamJio/ninièustot^ 1 cederemus,quos certum e/tpodenulJa inconfiantipaiirmiitjl^' 1 Jjcacis nota, mu/ta adtépus tantum velde. Slrurfuscidcmiilad' fli^l'CJJim,, ex^uamaxdmèj/ipepCeteraapparet, jpfume/Hr^ ' caaA /

Clin, Si fummum omniumrcrum dominum,5C Cuiicla pro arbi-traiu.arqueimpcrio fuo vegere,ac moderari. Poftcrior autem eiwidem didipars plané faUa eft, amp;nbsp;fallitatefuaprioris falfita-tem aperte coarguit. Certifsimumeft enim, malta a Deo prins vel mandata, vel permi (Ta fuiffe, qaæ pofteaab ipfo mutata, aut i tenocatafucrunt. Et, nc longiùs abeam, præfertim cum tu cane- ■ ges,quæ manifeftifsimafunt,Slt;,ipfumpopulumHcbræum a cc-temoiiialibus præceptisliberatumfuiflc, minime concédas, qüa tarnen in requantoperefaUaris, pofteavidebimus, ne longiùs i** gitur abeam, dico, teipfum conhteri,antc cbrifti mortem cxDci t lege non licuiffe praputiatis coniungi populo Dei, nifi circum-1 aderentur, poft mortem veto licuiffe, vt ex iis apertum cft,quæ ’

fetibis priore fcripto pag.40. Ex quo confequitur,ex eadem Dei • j lege non licuiffeludçis anteChrifti mortë cum praeputiatis ma-1 trimoniacontrahcrc,poft ver 0 licuiffe .vt ipfe fateris pag.zï6.Et 1 f xc, quod attinet ad Dei maudatorum immutationem. Qiiod 1 vero periiuct ad permifsionum rcuocationem,illud facis.inper-1 que eft, vude etiam er vor is conuinci manifeftó potes,quèd,vt a-i libiobfcruauimus, pag. 151, amp;nbsp;155- ca fcnbiS, ex quitus omnino I bxcfcutcntia eliciturranteChriftum permiffum fuiffe, vt qudi-1 bet eum, qui fc iniuria afreciffet.ctiamfr pceniteiUjiam ageret,per 1 luagiftratumvlcifcevctur, poft Gbr.ftumverominime, quippe ' 1 quibanccharitatislegcmipfetulevit, ne quis accedatadmagi-

' V Reftatquartum,quodcrat,Deumeuidentcr deeveuiffe , vt, •q que ante Cbrifti aduétum populumfuum docuiffet, prorfus im-' V trvitabftiapermanerct, adeo vt ne adiici quidemipfrs quidqua in ' 1 nbsp;sternum poftet, quod non minus falfum, quam veliqua tv ia,ccn-

A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fatis

antiquatae ffe furpicaretur.niri prius aliud ab iph eóftitaerM ^i^^oAilprxt^adeiisferuandisipfeloaiasfitt^^

J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^pi^lo (exfuonimirumcapi[e)müti!3

yoluit.Quidmuodpoffamd^-moralia fuiu) xteriia effe, Sltamentis auaderealibi’^‘^r^ ChriHumnullopadio fedtïecomendis 1 teTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^'^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cH, Cerd, quidquid,n .

1 ^°^J^^^‘^3idoIegiDeidicinir,idnonip!di3t daxeirêr vil ^^J^^^^^P^^j^’^^^^^31icetpopuIusipf£pei l'eita3U iiidicari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^næquidquam adiieeret, lainque tandem à' /

exiisau^r *^^^^^^^^^^*^^3tdeairertionibusiIIistuis,aa’i ' ™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inde cófcquiuccclTe cd,nd ,

iis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erroritao valdcaffinisdiillc.qmd

^^^^ icnibispag. jgUur crp^idufamMUf dlu/emeuJarf. HiZ^nimman7a^‘^^^^^^ eü, tefentire, Paulumimn fmoulariman nbsp;nbsp;S^^^^^nhominem fuiffenuUa diainarum rerun,

k^acere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;certè,cam yells, fitpadiw

’ ^-^ ^^^^^riltiapoftolosnuUopropcmoduin nil ^^fo habeas, u ex Chridi nomen probtcnribusviekbiltomnc!, ÇUHuda/co^/nfu excarcatinonfuennt.

^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^dpotiusdicerevis, expanfaperChridun,

Dei beiiedidtionead omnesgenrespra^punatas, coiidiri/fenir' ^däft alreraparsnoJiiiffeccredere, lefant €ÏieUhriltum.maxmèeuf» (lpfa rua verba redtoja/damqlêrpmcr kem ac pars ere^ere wiens rraberet pariem creJenran alenlu/m aftenm ^ rum ; cuiusperleuh eaufa tHuu^ows marrlmo/uurufa mrer Julees, crxiaJr laos^ebaw.

Hic rio/i video C quod3^ aJ/bï/upra lud/caunnusj q!!Oino^‘' 3duer/üsrationem, ip/ainq; adeb experjenda/u/iongrauiurf''' ^es. Nam qiigcaudh e/f,cur,/ï aleer ex duobus co/iïugat'iSjqui/i'' ‘^ü’usiioufujllcr^picjlca/ei'riuii ad aikum a/joru/u^eorum/'l' ■ terq^^^ /

terquam vniuslehoux, trahere potuiffet.vt ipfe amp;nbsp;conHtcris,Slt; plane conintuis. SC facræ littery teftaiitur.cur, inquam. alter ex diiobus cöiugatis, qui chriftianus non cfCct.fcd idolorum cultor adidolafuacolcnda altcrum pertrahere nullo modo potuerit * Nam, fi dicas.non poffe eum,qui femel idola rcliquerit.ad ea co. léda amplius reuerti, boe fortaffe verum videri poffet, fi de inte. riorc dumtaxat cultu fermo effet. Nunc, quando idem lue præ-ftat exterior, quod interior cultus, amp;nbsp;de vtrocumquc eft fermo, fatendumeft, poffe eum,qui idola colenda non effe agnouerit,ab corumque cultu fc penitus feparauerit, ad ea tarnen colenda itc-rum reuerti, SC quapiam, licet iniufta, de cauffa id facerc, quod ipfe minime probet.Quod vtinam 8C noftro,8C antiquioribus fç-culis non tam frequenter ipfà experientiacomprobatumfuiffet» Quamquam nihil prohiber,eum,qui femel veritatem agnouerit, iterum mendacio hdem adiungcrc. Multa enimfunt,quçnos ex» 1 nbsp;nbsp;excandi vim habent.inter quç omnium fer è fapientium teftimo-

1 nbsp;nbsp;nmmuherum amor præcipuumlocum obtinet. GenfetPaulus, t. Cor.7. *lt;•

l imminente perfeartione, fatius effe cçlibem viuere,ne forte com i mois cura, amp;nbsp;amor a refto curfu nos auocet, aut fegnes ac timi-

1 àosindiuinaobedientia,Euangcliiq; profefsione efficiat. Quot l hodic vidimus, ac videmus inter cos, qui Ghrlfti nomen proh-1 nbsp;nbsp;nbsp;tentur,qui,vt coniugi placcant,idola a quibus aliqua rationcfe-i mel defeiucrant, rurfus colunt,acvcneranturï Adde,quodPau. 1 li fentetia de non dirimëdis hdchum amp;nbsp;inhdelium coniugiis non 1 modo locum habere cenfenda eft, vbi fideles prins infidèles fue-\ nbsp;nbsp;nbsp;rant, fed etiam vbi perpetuo fucrint fideles. Itaquc erediderim# 1 nbsp;nbsp;nbsp;h contingeret,vt ex duobus matr imonio copulatis alter ex fide. 1 nbsp;nbsp;nbsp;libus natus femper in hde perfeuerafVet,alter veto poft matrimo 1 nbsp;nbsp;nbsp;mum a hde defeiniffet, ft v nd habitat econfentir ent, alterumab 1 nbsp;nbsp;nbsp;alter o dimittedum non effe. Quod ft co cedatur ,iam ceffat cauf-1 nbsp;nbsp;nbsp;fa ilia nullius pcriculi, ne hdchsab iuhdeh ad aliorft dcorum cub 1 turn trahatur,quod fcilicct is,qui feme! idolarcliqucvit.ad ea am 1 pirns colendaredire non pofsit. hie enimhdelisnumquamidola 1 nbsp;nbsp;nbsp;reliquit. neque vlla inter iftum. Si cum,quinatusludxus fucrit, 1 quodadhancrcmatiinet, differ emiaconftituipoteft.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;b\emini, me in prima hums difputationis noftrx parte nonx' \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v v femel

5|S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pyf’ï^s'

{find te rcprelicndinc.quód quidam ad ciuilcs auflaspertiner« diceres, non aiitcin ad crimina, in quibus tarnen de delictis age* batur, nee fatis mirari potui fie.eur i ta loquereris. At iiüc video, vnde factum fit.vt ita locutus fueris. Pag.enim:46'3is.lgt;»aatf’« ciuile eß omne iuf prieterquam de cdpite. Sed vnde qiixfo iftudtuunif-nunciatum deprópfüti ;quot; Nam luris ciuilis nomen propriffunv ptum omne ius fignificat, quod proprium alicuiusciuitatisfft. ^,cum ita fimpliciter pronunciatur,KaT s^oxH/j ius ciuile Roina-norumdeclarat. Et quamquam, proprièloqucndo,idius,quod Romanorum eft proprium, eo nomine intelligatur, tarnen vfuJ obtinuit,vt omne ius, quo Romani vtuntur,ea appcllatione pk rumque fignificetur, fiue id ex peculiaribus popult Romani inl'n tutis proficifcatur, fme ex alterius cuiufpiam populi, vel etiam ex ipfius nature, amp;nbsp;gentium pheitis fumptum fuctit. Hac igi' turnominis luris ciuilis notione,quæ apudbonos audoresfrequenter extat, illud ius quoque comprehenditur, quodad ipb crimina,adeóque ad capitales caulTas pertinct. necenimmir.'’^ (verbi gratia) iuris ciuilis Romanorum pars eft lex Cornelia de ïnjiit. lib. 4.ti- ficariis, quæ, vt inquit luftinianus, homicidas vltoicfcrroper-tulo. De publi. fequitur, quàm Icx Falcidia, qua, vt idem ait, legatis modusim-iud.et lib.1.tit, pofitus eft. Eft tarnen alia in communi loquendi vfuA' apudmi De /e^e ïalc, mis probatos aurores non quidem Iuris ciuilis, vt arbitror,fed

Cauffarum ciuiliumfignificatio.vtCaufrarumciuiliumappcIb' tione ea? omnes cauffe intelligantur, in quibus de nullodclido præcipuè agatur, fiue id capitale fit, fuie minus. Qinbus Caulîa: criminales,feu Crimina opponuntur, cafque caulTas fignificant, in quibus de aliquo delido, quantumuis leui, præcipuèagitur. Ïtaque vides, SC fecundum hanc, amp;nbsp;fecundùm illamfignihcatio-nemtepefsimè vbique]ocutumfuine,8dhicciuTmodinotionfnt Jiuicvociluri ciuili fubeficaffirmafle,quæabomnicumloqucn* tium, turn feribentium confuetudine maximèabhorret.

XXXIIX, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Trdnflulitadfcdnepiispa^. z^o.^Enotbum(Deus^HM/'fianan*

mutdret animum. i. Hoe ex tuo,vel alio humano capiteconfidu cir. Haudpaullo aliter audlor epift. ad Heb. cuiusharc funt verW. Heb. H. f. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi^( Enoch tranßatM efl,ne uideret Wörtern ,Z:rnon inuenifbatur, lt;ligt;i^ ^^^''‘^‘

den. sgt; i4gt; nbsp;nbsp;nbsp;tuht iHnrn ncus.diitc tranßationem enim ipßin teflinofw hfluit,ßii^K^S^^‘^'.

tui conlcntit egregius (anè,qua?nuis non plane claïsïcus,diuina- EcHe. 44- *gt;• p ïumreriunfcriptorlefusSirachi lilius. Nonigitur.ncmaUtia 4?’*^lt;' t animum eius immutaret, vt tu comminifceris, fed quia Deo ca- ’ rus crat, tranflatus eft Enochus a Deo, Slt; a morte conferuatus. quacouferuatione nihil crat opus.fiidDcus cauere voluiffct,ne tnochi inalitia eius animum immutaret. Satis enim fuiffet, ft cuminhac mortali vita ampliùs effe non permififfet. nee tu pro-fed« ad iddedarädum, quod co loco intelligis.vllaaliare opus habes.a.Nce por rd kuiter culpandus cs,qui Enochi exemplum ibiattukris, vbi de morte tantum aDeo immiffa quæntur.cum Enochus non modo, vt ipfe fatcris, ad Deum tranflatus fucrit. 'verumetia, vt plane diuinus fcriptor ilk teftatur, idcirco tranf. htus fucrit. nc mortem vidcret.

Pag. i56. ais,leges omnes virtutis, amp;nbsp;vitii didatas aDeo pa X XXIX. tre noliro non pertinere ad magiftratus , qua magiftratus funt. Kim (inquis) non cjpnt Utæ in homines fed in Deum. Eft enim magijlrati« Leus in terri. Cum intern lex non fit Uti injto bomini fed ininftw bomimbut, uidcreturDcum pojfe iniujlum eße ,Ji leges inftiti« pro ipfo Deo continendo in ojjicio effent Utæ, 8Cc.

Hicfan'e.Pakologe.vidcris ftudio importuné magiftratihus affentandi itaabreptü fuiffe.vt exidimationis de iudicio, eöftan-tiaq; tua nullam rationem habueris. i. Primumenim.quodatti- Pilæologi innet ad iudicium, quid magis abfurdum excogitari poteft, quam, dicium depde-magiftratum ita deum in terra effc,conftituere, vt in muncre fuo ratur. excquedo errare nequeat, Slt; ne ab ipfo quidemDeo, qua magiftratus eft, ei leges imponi pofsint ^ tumque (vt vnovcrbodi-cam) ipüfsimumDeum faccre ^ Eft quidem magiftratus deus in terra, quatenus fupremam inter homines poteftatemhabet, ipft-ufgi Dei vicarius eft .ex quo ht.vt ei hue iufto,hue iniufto rchftc-re nullo modo liccat, nec eius mandata negligere , nih ca diuinç patefafta: voluntati, prxccpiifquc nobis ab ipfo Deo datis ad-uerfentur. Sed, quoi pro ipfo magiftratvr in officio continem do nulls luftiua: leges a Deo data: fucrint,idvcró SCper fema-niïcft'efalfumeft,amp;Ctuipfe( a.vt deinde de inconftantiatuaaga- p^licologi in« musyiuscontrarium paullo poft fatevi coaftus fuifti. ac dixifti. conftlt;tntilt;i. Vropofuit tAWen Deus fnw HicATtjSjne prokbereiUitr qpwfdam udminiitrAndi in NX ill vis

præfcriptioncssiuftitiH tibi ’P^gUlratu in officia cöduendo.aliipia ratione.ijvx P^t. (^i^‘jjj^.j .‘^‘^y^^(:3i:ur,rcd fatdis reuera,biplanèriMi pofsis, velis, in eo faltem inconflantix crimen vaan nou nullas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P’'^^^ amileras, vt probarcs, a Deo

^ifre,quiafcT^^^^ P^‘^’'‘'gt;^'gt;gdtr:i[Li in officia conrincndolams lts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnagidracus Dcusfi[,videretiirip!cDe'

^äm certè p'^ß^quot;^*^^^^^gt; inquam, rationem podcamhiUfacis. ^^giflratibi^’^t ^^^J’^^^^ lt;^taincitur, Dcuin vicariis fuis, idell fidife, ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admini/trandipræfcriptioncspropo I

tieretur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘'^^^^^•^^^oauhCummasUfratus Deus lit, yP ƒ

dfceremur fib' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vti affirmaueras, nos nomd

ipfe enim^Kt Rexamp; ^^' -^ ^ feras Chriiius films Dei dicinir, ficais, ld Dei^füCefpfg ^ ^‘^^(/fwuf nofier^pod morrédec/tiriitn! cum potc/itùfr ^ëdo ipfitf^ jep^^ ^^onouo er reviens ex/ongapcre^wtione: Nos ai/tiriire ter nos, Sc chr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^t cetera errata tua, quatinhaca tdquot;’

pote que loner ' ^^ ‘y^erétia condituta continêtur.reticea/n, rt ^dmodum difputationem requirant, illud vnum, gneJ

^iis,exp}icair^ ^^‘quot;-^^^^^t-amur, vndeßat.vteoperaeaU' dixide. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vacant) cauifae/ficiétein

rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;credere, lefum ede Chridum, dlio

film e/Te Chr a ^^*°.^^^ f^ feipfo comp}eâitur,fed qui credit,Ie-quitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.’!^’ d^ï^Piccredit,inud.fiucilJadatitnconfc'

^P yf'^^^f^'^f^rnodrpre/pó/ianisp3rte,f3/sigt;at( obiedium fvi/Te, quad diccrent, terra' dit-

i^^^^^^f’^ruaatibus/egemDeifiti/repropo/itsi»-J^^^'”^n,quod eosdicercaiebas,fairum e/Tea teexpartedemoit nran a/firmauimus. Jdocenim facts in i/Us verbis ex Pau/odt-' ^^^-/^^^{e^e bierd/iasiamaonexproffiifiane. Venimqupdt'^ sbtdem de tu o fubijcis admodum peruersèdidfa. Aisc/ii/n, fett eü b,ereriitata,/èdpf'emi^/b//it. Qiia/i/üpraatett Pauu NicJtpc ïncer/tereditate/Uj Sdpremji/i'iopetn düßßt^^^

fet, ^ quafi, quidquid leruatc legis Mofaica: merccs eft.heredf-tatis quoquc (vt tu loqueris) elle neceffe fit. i. Au nou manife-ftè Paulus inillis verbis hereditatem cumpromifsione couiuu-git, cum ex eo , quód hereditas ex promifsione peudcat, earn cX Lege elfe negatt’ 2. Aunoutuipfe pag. x6o. inter hereditatem, VdlicoiogiifpH 8é mercedem aperte diftinguis ^ 3. Quomodo autem, terram adwerptur. Chananxam hereditatisehe, prorfus negarecs aufus.cumhere- Lenit. 10. 24. daas difertè in facris litteris appeUetur ^ Sed ftatim addis, ita ut ppjj ,jj nonniji impij earn attigcrirtt. 4. Quàm rede hoc ex ante didis coufe- ^^,(,_ „_ g. quatur.aUorumerit indicium. 5. At, quàm verum fit, ipfe fen-tentiam feres,qui illico fubiicis, Vnde prêter duos ob nonferMatd« leges Dei,perint oniiics ad «num ci^iin dejerto 4Deo. Nam,ft violatores dl-ninarumlegum in deferto perierunt, quomodo foli impii Cha-nauxamterramattigerunt? 6. Idfaltemextefcire vclim.quo-P‘lt;llt;oïog'M K‘ modo ex eo, quód nou uifi impii cam attigerint, inféras, legum ippunrefeUit.

, Dei violatorcs indeferto perudc. Hxc duo fanc vel inter fe om-1 uino repugnant, vel certè alccrum ex altero concludi nuUo mo-i do poteft.

l Qwamquam enim ex iis omnibus,quêe inhac tua cumRacouien-1 fbus difputatione fcripfifti, perfpicuum eft , te difcrimenLegis. 1 bi Euaugclii minime int eiliger e, amp;nbsp;pafsim vbique fententix tu« 1 ptopria amp;nbsp;darifsima veftigia apparent, tarnen id apertifsimè, 1 nbsp;nbsp;tamquam fuo loco, iis verbis conftgnatum eft, quibus nomina-

1 tim, quamnam inter Lcgem,8cLuangelium difterentiam conftb 1 tuas,explicarc voluifti. Sic enim fcribis pag.x64,amp;. 265.Ego difcri-1 nbsp;nbsp;nbsp;wen legis er Emngelij diud cjjè non Hitelligo,niji in uoedtione prteputUtoru ad

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ecclcpdm,ut illi pTæputiati fcilicet ejfent liberi cr non peut iudæi fub iugo legis

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tffcuinciJioniSjSabbatoïunijpuriJicattonunijÇr Cifteror urn facer do tij Aaronici,

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fowiTem Deo,fed cetera trant confornna’. ut fcilicet uterque populiw coUoca-

\ vet j^ts fuMinunoDco.crinunwmlefunifquiïectptusproCbrijlo .liberabat \ homines iucntuYaira,cïcdeTet. ;nunalegeuirtutisOquot; uitlpmunopræmioui» 1 nbsp;nbsp;nbsp;te lt;tcmc,in una obedientia ergaDeuw,«! uno wet« geben««,poft banc uitaw

\ nbsp;nbsp;nbsp;tont uur et MT. ïUiUuw Atfcïiwen,inq«4W,'mKtnio, inter bos duos populoj.boc

f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ha funt,aux adm^ dihgentias agamus.quxdam examinin'

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eain rentres quidam l^P-‘^^gt;lt;^dx ientenne tuxpermat^f

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;edam aliquanto datif, quot;^^^'^^^^^^^

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mitm imtur.cuni

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponas, iden nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^“^f^nLegis,amp;Euageln explicandumpro' g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcrat,duorum t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^ CbrHhEuangdiodit-g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ChriAurn exhibita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G catilium poi g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pulos nomine LeaifS^’^^^*^^ ^^P^‘^^^- lt;iuosetiam duospo' g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ter hat duos populos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^gt^Ju videns utcelligcrc.cum ais,» ,

g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jetikt, ntum T Z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoc demde cameo pusmat, quod fat' ,

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stuis^''^' ^bidirertisuerbisdaocLigehadiucri

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Par^^ ^quot;■cumcihonis.akcrumprxputi.ExqnoiF- /

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fre ininfisTud^^ejuoqueEuangelium tribuerc. Igitur,teipld/

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aa ffelinm^^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^quot;^'^^^ couGdcrandum e{i,Lcx^£- /

Sdio differ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hidporum rerpeâu.LcxabEuin- /

‘ ^’ ^P^i^^^^um, fipropofica de Legis, dlEuai^dn . dim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ ^up^io dccidéda eff non au tem de differentia tamài« /

tara agendum. Nainiiocclipotiüsvtriiildicuin' I ^‘'^,?.2,.^“’^^Po^ea videbimus,romniaffi, quàinLeeis,^'P' /

_,. ^^^^ quot;nbsp;dilcrimcn exponerc. Sed tarnen, quid de differentia dt' f i^mpopulorntn fcribas, videannis, atq; hacratione üinullêH' f

■diis,vt ^idimus,prxputiatos vacates fuiffeadEcckfiami^ / tarnen elient liberi, Sd non, ffcutliidxi, dib iugo iegis ciraimdd' / tgt;his,Sabbatoriim,piififfcationum,ddexterorum lâcerdothAa- i

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ytiJCJ.SdGcvjs,ludposi/iisomnibusIèraandis,eria/iipoff(/tii',

^v (tuifif^ queris, Pi xdidia enimpag. 2S(i. licais. uiterba'r, iu^ujr/, ibfuEiu^' / gel/abor erut di/ènmàifffuoffillud(circumCidoiiis)frarferuMtù,^^^^ / td(prcnueh^//^efP,^us, cgt;'i^i^ffaâ/c»çt/mffiaf/a(ffce^^^ '

C puri^Ciitiofijs yatioiic tota «cypibat ur.V idcs,te hïc Sabbatorum.aur, fréter punficatioues^cætcrovum.quæ ad facerdotium Aaroiii-enm pertinent, nullam mentionem faccrc,additis ctiam vocibus illis,Sola,amp;Tota,qucfme dubio præter circumcifionem.amp; pu-riheationis rationem carter a omina penitus excludunt. 7. Qui-netiaminiifdemipfrs anterecitatis verbis nequaquamtibicon- palctologi’w-ftas, amp;nbsp;hac de re tertio quodam modo loqueris. Nam in corum con} ram ia, fine, vt apparet, difevimen illud duorum populorum in eo tan* turn fuifle vis.quùdludæi effent fecundum carnem circumciden’ di.prxputiati non effent. Quod fidicas,tehoclocopcr circum-cifionem fecundum carnem vniuerfam legem Mofaicam intelle* Xiffe, quemadmodum nonraró Paulum feciffe,apertum eft,Re*

\ ielcibumaçnofcit,amp; ipfas idolis facribeatas dapes, modo idbne ^ Cor.3.7gt;crc. \ alterius offendiculo bat,comedi poffe concedit. quæ tarnen vnà

1 ^\crc,VtfubLegefoliscircumcibspaTsinDei populo cffet,fub \ nbsp;tuangclio verd etiam praeputiatis. ^ fub Lege quidem debuiffe \ omnes,qui partent inDei populo Itaberêt,quidquid in ipfa Mo-\ bslege mandatum erat,feruar e,at fub Euangelio cos tantum,qui \ «xludaico but populo, reliquosaceremonialibus, fqux vocare \ folcmus) eiufdcmlegis mandatisliberos effe. Cçteïùna,quodat* \ tUKtadmotaVia prxcepta Ç fub q^uibus ca quo que for taffe com* \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pYeltend,iSa

prchendis, qux iudicÏalia appelhnrur) omniaabomnibus.nulii re addi ta. aut imminuta. vt in ea lege faipta funt.feruari deberp nee vllam prxterea inter Legein.^Euangdiiim diffaentiamè' ue in prxceptis. fiuein promiCsis conditui debere.

Hxc tua de Legis, 8C Euangeliidifcrimine fententia daphd tatione reiicienda eil, Primùm, quia magnum diferiméin co tbr ^^^^dn quo nullum eft. Deinde.quia nullum agnofcit.vbiclimv ximum. 6. ^3iti(vt prias depriore rationeagamus)pl3nè{il' Juin cd. quod ais. etiam fab Euangelio. amp;nbsp;poliprapudacorunt voeationem ludxos Icge drcumcifionis.Sabbatorum,puri6a' tionum, amp;nbsp;reliquorum Aaronici facerdotii teneri. Ex Paulie' 1 mm verbis manifedum ed.ida omnia non quidem aprapudaic I ^^ tu priorc fcripro in extrema pas. 40. loweriJgt; e a udxoram fablata fuide. Nee fane apraputiatorumhunie-. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tt^^^tturerripoterant. quxiis numquamimpofitafueranc.Itt-

Bpbet. i. 14. qae. cum Paalus.adEphefjos fcribens.ait, Chridum,vtll'rachs ^'^^r Gantes vnum Faceret.legcm mandatorumin decre-^tsaboleuia^idnon Gentium, fedlfraelispopulircfpeâucua aixide.necedced. Quid enim attinebatlegem idam Gentiumr^ tione abolere. ided ealege Gentesliberare, quxnumguamipl}t Jata taerat. Breuiter.d ea lexabrogata fait, vtPaulusdiferrèai' tn mat. ea ncmaxi quidem teneri vUomodopolTunt. Etcerd' yt G^tes,amp; ludci vnum lièrent,aut vtrifque.autneutrislexiftt tttpoderum amponenda erat.Apparetenim.Pauhim nondcfnH' piici quadamidorumpopulorum vnitateloqui, vtfcilicet vtet-que populus Dei populus edet, fed omnimodam vnitatem intel' ‘^xeopotifsimumproficifeatur, guciddeleg‘ ■er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^^t-ujusabolitioneipfosludxosrefor/natosH''

ide. noiios homines fadlos, ip fa Pauli verba aperte tdlmitun ■ enim.Levein maadatoru ùideeredseuaeM/ir.ut t/aeseeadtifify^i 1^ 111111111 leoueuii buiffàxiff yAeeiei^spaeem. ^c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11 aujju.

andern lege tenentur.certè eaus abolirione nihil inipfsnouatuf-ndt. Idemapodo/us.adColod'enfesliaceademdcrefcrihens.d ''‘^‘^ quibus planum faciat, non Genrilibus, fedludmi t^^m ‘1111'ogatam fuidê. Sic enim ait, El sei, oi^fx^ il d’en ae/idd, c^pricpitlio earnd»eylrxj eü/i/iMi^eMiteüfsifeAeK’'^ ■

Hioinnùidi'^A, Hadenus dceo manifcftè loquiturPaulus, quod Deus per Chriftum cum Geutilibus fecit. Deinde add it, Del du q«od ^duerp« nos erat chirogrAfhum per decretd, quod erAt contrArinm, nobis^ amp;c. Hoc verb no minus manifefte ad ipfos ludços pertinet,quorum ex numéro Paul us er at. 8lt;idcirco Nobis dixit, nonautem Vobis, vtantealocutusfuerat. Nee aliudfibivultapoftolus, quam, cum populus Tudaicus, legem Mobs vniuerfam fe ferua- ^’^o» ^‘^* ^ turum Deo promittens, quafi proprio chirographo ad ceremo-nialia prçcepta feruanda ei fe obftrinxiffet, Deum ab ifta obliga-tionc per Chriftum populumiftummanifefteexemiffe,8lt; chiro-graphumproptercadcieuiffe. ac deletumoftcntaffe,vt creditorcs fold, cum debitores fuos palam obligatione foluere volunt. de qua per ipforum fyngrapha bbi ab iphs traditam aperte con-ftabat. Quomodo verb {yngrapha,fcu chirographum iftud Gen tibus contrariu effe poterat,cum Gentiles non modb numquam décréta ilia,id eft ceremonialia præceptafe feruaturos promiftf-lent, ft due que ctiamvjla alia ratione ad ea prieceptaconferuan daobftridi effent ^ Deerctorum emmnominehk omninoPau

I deinde concludens ait, Nemo ergo «os iudicet in cibo, aut in pot«, aut in i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parte dici fcjli, aut neoinciitue, aut fabbatorugt;n,qMa; funt umbrafuturoruw,cor«

1 nbsp;nbsp;nbsp;pus auton CbriJli.Nam,ftIudæi ipft,quife hire feruare promiferant,

,1 caque feruare debebant, Deibenignitatefunt ab ea obligatione li. il nbsp;nbsp;berati.qua ratione poter it quis Gentiles ad ea feruanda adigerei

•1 nbsp;nbsp;nbsp;8é, Petrum reprebendens dicit,Si t«,cuini«dæi«ps,gentiliteY «i«n,CZ Gal.

»1 nbsp;nbsp;nbsp;noniudaicc, quomodo Gentes cogniüd.u^arc i Atque ex hoe adColoff.

tl loco (bquis caderc fortafte dubitat) quiditeminepiftolaadE-»1 nbsp;nbsp;nbsp;phes. ftgniffeet lex illa mandatorum in decretis, perfpicuum eft.

•.1 nbsp;nbsp;nbsp;Quamquam in co ipfo loco apertifsimum indicium extat, cer c-»1 monialiaLegis prxcepta ealcge fignihcari.cumibi, vt vidimus, A afiirmctur ,eama Chrifto abolitam fuiffc.moraliaenimLegis A pracepta, v t alibi fupra difputatum fuit, Chriftus nequaquam « nbsp;nbsp;abrogauit. Appcllaniur autem ceremonialiapræceptaDeere-d nbsp;nbsp;ta,huc,vtgracavoxhabet,Dogmata, quiauonhahentprtece-H ceptaifta originemanatura, vclraüone ipfa,ncqjus,tamquam G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xx fundamento

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nindamcnto sliquo, nicuntur adcó, vt conueUincquc^nt. fcJcx g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fola voluntateprxcipientis omniiiopendent, amp;nbsp;proptcra fid i^exeiufdem voluntate tollütur.Verbum cnimgrxciim /'num, K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vnde nomen J^yfiLa formatur,Sibi viderijc-u CenCere ligniHat. K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Itaqueeaprxcepta, quxideodata fuere, quiificccnluitis, qm K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^^^pit.ücquenu viCum efl,re(liè dogmata nomiiantur.PotU' K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiTem multo plura, immo ferèindnita afferre, vt demonCtr^rcni, K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ceremonialia prxcepta ipfis ludxis abrogata fiiiire,amp; nihil o^ti' K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nino, bacetiaminparte, interipfos, amp;nbsp;GentilesintcrclTc. Sed g nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bpepauca adveritaiem iftam conbrmandam in prxdetitia fans c- i K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.^^^^^’ß^^'^^^^'^contigerit, vtlibrumtuumDeduobiispopU' ƒ K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hs, cuius pagans, SC 28^. mentionem facis, amp;nbsp;ad quem feripti ki' ƒ K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;couienfiuin auciorem reUcis (quem tarnen Ubnimnumquampii' / K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^y,,^^^^^’^bitror) viaere,aclegerepofsim, tune for' / K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^.^^^^^*^’^^^^'^gt;^quütoinerroreverfcris,iiidu' ƒ / nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^smispopsulisfub Chrifto diUinguendisplanum facereco' ƒ K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^^'^^ddam,nihil, iudiciomeo,perperamm3gisdi- I K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^'^^^’fl^cidjVtrupramonuimus, arcaffirmatundao 1 9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^,‘^quot;S^^^^’^^^'^'^'9uodprxdicabatnrab apodolis.quos 1 ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^quot;t^c mortem elegerat, Alecrum, quodpradica' / ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^^.^^‘^^’^ciusrociieledUaledu ChriUo, poilquamafcdi' / 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cplum,amp;bocvocatum fuifTepreputiiaprxpuciatispO' I F nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pu is, quorum intercrar, illud verd circumcifionis, quiidluaX' ƒ isnunciaretur. quemadmodumpag.28c). difertèreribis.NihiLin- 1

CoI.i, j,^ %“^^^^^S'sperperam,iudiciomeo,dicipoteit.Vniuseninir3n- 1 is. if cuangelU lePu Chridi, quod omnicreaturx, qaxfub cdo I Rom. I. ,ö. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nnunejatum^ dierir, quodque tam ad Gentes, quam adhidr' 1

j^if^^^^^^^^^^’^^f^^^^^^^isprimiïm, deinde Gentibusa/iiiu/iciari / y^oeret,noui tedamenti facrxlitterx mentionem faduimd'fe' / ■ 4-*4‘ b^s ipfe Chridus apertè tedatus cd, futurum, vtiUudeuaiigdi' 1 ^ 'V» um,quodip{êludxjs,cuminmundoedèt,annunciabae,ofn!iilgt;itr i gentibus, amp;nbsp;in vniuerfum mundum annundaretur. Quidm foUquot; / lu/Ti) igdur ais, duo ede, autfuidcledi Chridi euanne/iar'Nuo!' / i, Cer, T, n. quid, vt Paulus inquit, diui/iisedCbridusf Scddices, Paufiquot;^ / uiiertis verbis inter euangedum circumcidonis, d^earngdiai^ 1 prrp‘'^ /

præputii diftînguere,cuni, ad Calatas fcribens,id hune modum G^l. «. 7» loquitur, Scd cconird cum iudijjè«-t,^«èd creditum cft «libi cttingelium præ-p«tij,pc«t Petro «rcB*n«jïo»iK, Sic. Hic autem folus locus Cft, vnde line dubio, iftam dupliccm euangelii lefu Chrifti appeUationem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z

olim vfurpatam fuiffe.demöftrare te poffe credidifti. atque aded in eo fortaffe non iftius appeUationis tantum, fed ipfius quo que de duobus euangeliis opinionistuæpotifsimum fundamentum pofuifti. 8, Atqui vix dicipoteft, quamturpiterWclapfusfu-ci is.Quis eft enim,qui nefciat,Euangelii nomine fepeapudeum-dcmPaulum Euangelii prædicationem fignificari, iiuc, verbum Pradicandi,aut nomcnPrædicationis nomini illi adiunftü fub-audiri debere ^ Nam in ipfo ftatim eius epiftolaruminitio,id eft 1. cap.epift. ad Rom. ƒ i. id manifeftè deprehenditur. Quid enim enimaliudeft ibi fegregdh« in ciwn^diMin Dei, quamSegregatus ad prædicandumEuangeliumDeiî’Gui in eadem epiftolahos duos locos adde, cap. u ƒ 9,8lt; cap. 15. ƒ 19. atque ex reliquis epiftolis de multishos paucos a me feleftos adiügc,i.Cor .4. ƒ 15,8e cap.9.

i nbsp;nbsp;nbsp;’•^iï,8e cap.4.ƒ i5,i.Theff.ï. ^4,x.Tim.i.^ 8. Itaque nemini du-

1 bium effe poteft, quin,cumPaulus in epiftola ad Gal,ait,fibi cre-1 ditum fuiffe cuügcliumpra’putii.fi cut Petro circumciftonis.no-1 nbsp;nbsp;minaPreputii, amp;nbsp;Gircumcifionis non cum nudo nomine Euan-

l gclii.fcu cum co,quod id nomé per fe propriè figuihcat,fcd cum 1 nomine ftmulPrædicationis,quodfubaudiatur .feucumEuan* l gdii prædicatione, qua: ibi eo nomine bgniheetur, reftifsimè 1 nbsp;nbsp;nbsp;coniungi pofte, vt nihil aliudfit co inloco, quoi credituweft mibic-

1 Uitigeliuin præputij, (ïcut Petro cireuweijïonii, quàm,vt in annotationi-1 nbsp;nbsp;nbsp;busBibliorumVatablilegitur, delegatammibi cjjèprouincwin prædi-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;candi EMangclium apwd Gcntcs,qHciiiadiiiod« Petro apud Ind^os.V erùmboG

1 nbsp;nbsp;nbsp;non folùm fieri refte pofte,fed etiä debere , docent aperte verba

1 confequentia.Hlico enim per parcntl-ieftm,tamquamantccedcn’ 1 nbsp;nbsp;nbsp;tia fua verba explanans,fubhcit Paulus,qMt enim operate eft Petro in

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apojlolatuin circumciponw, operate eft er mibi inter Gentes. Ex quibus

1 nbsp;nbsp;nbsp;verbis pcrfpicuum eft ,in pr oximè ancecedcntibus,nihil aliud db

i ftum fuifte , quamPaulo creditam fuifte a Deo praedicationem \ Euangeliiinter Gentes, feu praiputiatoSjquemadmodumPetvo 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x x q inter

14-^, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^^s

inter dreumdfos. Ecûariinaddfc, Et,ctancoffilt;^l^i^gróiMjpt data eü gt;nihiAacobu^,GrCephai,cr Iohannes,qui uidebanturcohKna(ji(,écx-tras dederant mihi, cr Barnabo' focictatis, ut nos 'm Gentes, ipßanten tn dr' cumeifionem. QutV verba fimiJiter idempJanum faciunr. acfnnul oftendunt, nullam præterea differcnfiam inter Paulum, ßanU' bamque, 8C Jacobum, Petrum, fine Ccpliam, lohaimemquc m Euangclio prxdicando fuiffe, niü, quód ilU Gentibus. hi veto ludxis illudannunciabant, Vuum igitur amp;nbsp;idem Icfu Chriiu C' uangelium 8C Gentibus, amp;' ludxisannundatum fuit, nonsincm duo diucriä, vt ipfe falfó arbitrtuis. quod tamen mum amp;iidem euangelium,quatenus Getibusannundabatur, euaugdiumprr putii, quatenui veró Iudæis,cuangclium drcumcifiouisappdb-ri potuit, quamquam,vt diximu5,in ilhsPauIi verbisEusuadit nomen non ipCum Euangelium, fed Euaiigdiipi'cdicstioncom' nino fignificat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Ç. Sediam tempusefi,vt deakera cauffa agamus,propterciaim 1 de dilcrimjneLegis, 8i Euangdii fententiam tuant re'ueiendtm 1 effe diximus. Ea erat, quad nullum fententia tua inter Legern,dé I Euangelium diferimen agnofeit, vbi ekmaximum. Qiiodsnte' l quam expiieemus, rdendum ek, in bacdilputatione, Legisno' 1 mine vetusipfum fadus, quodperMofem, EuangeUi verono' I uum,quodper lefum Chrikum Deus cum populo fuo fauxidU' ƒ gnikeari.Et quoniam vtriurqs feederis dupfuntpartes,vn3man- I datorum,altérapromifsionum.hîcdemandatispotifsimùmdi' I fputatur.quamquam depromifsionibus ûmulpropterfummam, j quam ipke cum mandatis conuenientiamhabent, necelknoigt- j tur. Tu igitur inter veteris,amp;noui faderismoralia mandata,de I quibuspræcipuè quxritur, nullumprorfusdiferimenconftit“' ƒ is, necporro inter vtriufque feederispromika vllam diffetentu l am agnofeis. Cum tamen valde multàm inter vtraejue intf' ' l De moraUbus mandatis vifumek fatis in prima huiusrefplt;^'' I onis nokreparte. amp;nbsp;(ni fallor)perfpicuè demonkratumm^ 1 Eu Cbrikiplurima moralia mandata multo abfolutiora,éxP^^ ƒ fediioraene,quàmMoks de iifdem rébus. Hicigitur depm'^b ƒ fis breuieer agemus, atque okendemus, logé altéra ab alterte ^^ ƒ ferre, vthaectiam ratione, mandata quogueipfa moraUd) ^ ƒ

Tum feruatorum potifsimum promifsiones funt premia, altera ab alteris plurimum diftare conftct,

Priinùm ipjtur,vt id, quod diximus.ita fe habere, in vniuer-fumdcmöftrcmus,eum locum afferimus, qui eft in epift, ad Heb. de Chrifto, Nhhc dut cm mdius [ortitiK c^l minijlerLim, (ytuntb G^ mdiorii Heb. U^imenti mediator eft,guad in mdiorib »$ rfpromi)?iomfc«-s fMcitum fft. Ac deinde in eadem cpjft. illum,vbi dicitur,Legê nihil ad per fedum ^’« adduxiffe, fed id fecifte introdudionem, feu mauis inuedionem meliorisfpei.per quantaccedimus adDeum. Legis enimnomine,vt (quemadmodumdiftum eft) nos in præfente difputatione facimus.totum antiquum feedus ibi amftor ille manifefte intelli-git. qnod alibi quoque facit, præfertim vero in ipfo cap.io.initi-tio.in illis verbis,vmbrüenim bähens Lex fuiurorum fconorum,8lt;C.Qui locus prxterea idipfum, qnod fupra didlos duos confirmare di-ximus, manifefte probat, idque eôaptiùs, quod, quidquid bonorum habuit Lex, id vmbram præ futuris bonis , quae fcilicct E-uangelium allaturum erat, fuifie dicit, vcl futur orum bonorum in altera ilia vita Legem vmbram tantum habuifte, Euangelium veroipfameorum imaginemexhibuifle, non obfeure affirmât. Hac cnim aperte oftenQunt,non folùm,quæ promiffa fucrunt in Euangclio bona, alia fuifie ab iis, quæ promittebantur in Lege, I fedetiam longe alia, queadmodum longe aliud eft corpus,quant [ nbsp;nbsp;vinbra, vel etiam ipfa rci effigies, quant vmbra quædam. Quod

1 quamquamexeo quoq;colligi poterat, quod in pr ioribus duo-I buslocis affirmatum fuerat,meliora efic promilla noui,quant vc 1 terisfœderis,amp;,per Euägclium meliorem fpein inuedam fuifie, 1 nbsp;nbsp;quant per Legem, præfertim, ft locorum fimul ipforum circunt-

\ ftantiæredèperpendantur ,tamenidexpoftremi huius verbis, \ atque fententia aliquanto clariùs, amp;nbsp;faciliùs percipitur, I Verùm ad ipfarum return vtrobique promiffarum differen-1 tiam explicandam accedamus. Non eft autent opus lue rem dili-1 genter pertraftarc. Sedfatis eft, inter vtraque promifia certum 1 aliquod idque inftgne difcrimen efie, oftendere. Atqui certum I idquevalde infigne difcrimen inter veteris,amp; nouifcederis pro-1 nbsp;nbsp;nbsp;mifia efie, id cuidenter demonftrat,quód in veteris federis pro-

1 mifsis nulla æternæ vitæ fit mentio, in noui vero ca potifsimum 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xx jq commento-

commetnoratur.atque inculcatur.ita vt ipfa fola vfrf,a öm ' no promifia fruffe videatur. Quod de noui fcEderispgt;'0™’5'’' ^^ ferimus, adcó manifefrum eR, adcóqueinter omnesConnan^^ fupcruacaneumfit eius rei teftimoniaproferre. Quodautc veteris fccderispromißionibusaffirmainus.etfimultihoaifl* fcio qua ratioiic) id eóftanter negant, verifsimum tarnen c c prehendet, quifquis vniuerfam JcgeinMofis accuratepir^Sj^ rit, præfertim veroiii iislocis, vbiipfeexprofelTo,amp; noin»^ tim ipfas promifsioncs explicat.atq; enumerat.vt Exo.iï.ff''’ 26, Deut. 7, amp;nbsp;28. Ibi eiiim iiulla prorfus ratione vitaaicrnai ter cætera promifTa bona recenfetur, fedhuius vitæ comme rum tantummodo fit mctio.Et tarnen,fi ea adillins fccucrispf mifsioncs pertinuifiet, non modo difertèiniftislocisfmcduei Commemorata effet, verum etiam,tainqiiain idbonum.qno Ïum cæteris fiinul omnibus maxime præftat, mul to dilige^““ quam reliqua omnia,expofita,atq; inculcatafuiffct. Etfanc lt;ïj Jbla ratio, quæ huius loei valdc propria eft, fatis elle deberd • demonftrandum, inter veteris fcederispromitTa vitania’tcri» nonnumerari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^j

Vt tarnen hac de reapertius conftet, confiderandumcf’ multis noui teftameti locis pcrfpicuuni cire,vitâctern3m,flgt;* uis multó antea humano generi a Deo deftinatam, arque e tam,a Chrifto lefu tarne omnium primo Dei ipfiusnomine e . bispatcfadram,S,’ promiffam fuiffe.Primümeiiim PauIuM , motheumferibens, ait,Dei gratiam datam quidcmfuine'’‘’ .j in Chrifto lefu ante tempora fæcularia.fcd patefedam Juminationem feruatorisnoftri lefu Chrifti,^«i(inqujt)®9^ (juidem mortem, ilhiminduit dutem uitdm, Cf incorruptionem pcrWi^ Et ad Titumferibens, ea verbaprotuUt, inj^emuitatetntA^^ promißt, ejui non mentitur,Dem ante tempord ftcculdrid, '’'‘''quot;A^^^LmJ teporibm fuit uerbum fuum inprædiedtione, quitcreditdcSlnnhi’^^^ . apertius dici potcrat,vt intelligeretuf, non ante fniflenD^^^'^, tefacram vire æternæ fpem,quàm per lefu Chrifti euangdn f ^ dicationem quot;i At deinde Iohannes apoftolus in ipfo P’’’^^|^ cpiftolæ initio fic fcriptum reliquit, Quod fuit db initio,lt;liioii‘* mm, ^uod uidimm oculis noßri{,lt;iuod perffeximm, Cf nunut i'°l^^^‘'^^^^

«trant Je werto uitæ (er «itd nt4nife)l4t4 eft. O' uiJinm?, O’ tcjldmur, o un-nancümiK nobis nitnrn lt;ctern3, quic ernt npiid P.itrcmjO dppdrait nobis) quod uidimiis, 0 audiuimus. Sic. Hic manifeftè Iohannes,de lefu Chrifto, déchue eins prædicatione verba faciens, ait, per hæc vitam xter-nanr,c|ua: priùs apudDeum Iatebat,übi,8lt; abis appavuilTc.Idcm eiufdemepift. cap.x.^ 1;.itafcribit.Et breeftrepromißio,quantipfe pollicitus eft nobis,uitatn «eternam. Nam,de ¥ iho,hoc eft de IcRv Chri-fto,vel dePatre,hoc eft de Deo per iptum¥ilium,feulelum Chri ftum promittéte loqui apoftolum.manifeftum faciunt verba au-tecedentia, Si in uobis pcnn.tnprit,qitod audijbis ab Initio, O’ uos inïiUo, O' inPitrcntanebitis.Ex quibusetiamaperte conftat.deEuägeUi præ-dicationeibifermonemeffe. QrtódftanteChriftum,eiufquee*

1 ram eius vita: promifsionem eidem populo , vt ex verbo Nobis \ apparct, factam adle Vu Chrifti tempora retuliffctlohanes,eam' 1 que Euaugehi prædicationi aVeripbffet, PræteVea in Vacris noui 1 nbsp;nbsp;fccdcrislitteris diVerte fcriptumlegitur, Vitam aeternam» quant 1. lob. 5. n.

\ dedn nobisDeus,inDciftlioeVVe,VitamæternamdonumDei 1^0111.6,13. l nbsp;nbsp;tide, quod is nobis per lefum Chriftum dedit.Vnius veriDei,2lt; yob. 17, j.

\ quc,vt vulgó SCcreditur ,8Ciaftatur ,veteves idospcr Videmni \ WurnChriftum, quiventurus erat, iuftiftcatos Vuifte dicamus. \ nbsp;nbsp;nbsp;quo tarnen nihil abVurdius, aut a veritate magis alienum dici,vel.

\ excogitaripotuit. cumdeVus Chriftus, quatenus , antequamna-\ VcereiuT,pïomiftus Vuit,noninipVo antiquo Veedcre per NdoVent 1 nbsp;nbsp;VcihoctVancitü Vdclroc enimloquimur) led in noui Voeder is pro-

\ nbsp;nbsp;nbsp;tuifto Vuerit comprelrcnVus,8lt;. nullo pacto ad iftud antiquum Vee-

\ dus.VedadnouumprorVus pertineat,vctcres auteur, vt léVus ipÇç \ communis aperte docct,uonhde nouiVcederis,quodpronriftunr \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantuut

efat j f^veteris, qUodentprx(M uldue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fueratpercuiTuiri, conCematione ,ilh'

auidpm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« Deo can faerint. ld quodnoa mctiat

derciii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^dlongèaliuderat Mes iüa.ciuïmcTe'

fua, feu^^Müum. quodiiumquamadddendapca'ati confidentia fee lt;^oiifequchdam iufsifuntfaccre. Verùm pcrfuafio, amp;^-‘^^^‘^ '^ ^^° collocabatit,ccrt3^c Hek n. g. ratorem. aueinj nbsp;nbsp;nbsp;^^quxreatium eumdem cHcremunc'

ennonpoteü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inepip,adHcbrxosddesMcquati'

iUiomîtes, ethmdeicriptacü. quaamp;veteres , Deo funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mofem fancitum feedus, iuliicora!^

odendatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;nbsp;^^^^^^^•”'^^^de laboranduai.ft /

mèa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fdem in venturum Chrilhmmini' /

^aconnnunierroréhacd^!''^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Sanv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;partedifcedas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Mofem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in référé fadere, quodpet /

Sum^nób ^^'^^; QP!^^‘^-SnonnuIIaexiis,quea^^^^^^ / risidoróm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* quot;^ vniuerfis veteris tdiamentilitK' /

kuiter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fl^i time erant, faâumfuiife, non kgi,hand 1

rèdom'f ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quad idem dominus Icfusnonobfcu' 1

tidans ca verba dixit, Serutaimiifer/hturiis, nauii'H / Cf-fWaffu/K, çu^te/immmmperbieit 1 ^‘^^^’^^^dtam Aa^eatd. Exquibiisnonfolùm / f o, ^et^^^^p Ddreos qmdem exi/fimaifc, vitam xtemaminMo' f f^^P l^{^f^^fcfiptiscontineri,ide/teamiUispromi/fant i 11qui imbi mandata fcriiaücnc, rem tarnen aliter fchahui/lê’ / yeram etiam,qLiidomnino de vetcre, noiioque feedere, quodad i v^am xteniam attinet, flatni debcar, facileperdpieur. Nempe, f

^[^^^ ^^^ffi3m in verere feedere, vtdidlumeli,pro/ni/fa/ni!nn / mine» nee in illiiis feederis Icriptis earn con tineri, niliquateani / m i/lïs ohmpromi/liis,acprenunciatus fuit Chridus, dequeipii’ / lila tehantur. ad quem hodieire oporeer, Hquis viram xreran^ 1

nihil alind cft.quain ab ipfo veile doccri,8lt; porro ilU eSfidere.ei-que obedire.quibus rebus fumma totius nom faderis plane con-tinetur.

10. Atqnehincpcrfpicuumeffcpotcft, quain turpiter crrauc-Tis.qui.vtfupraindicauimus.pag.iiS.dixeris.in propheticis fcri-ptis elTc vitam æternam, idque ita dixeris, vt in fcriptis apofto-liciseam effe, negare videaris. Tuaenim verba manifeftè quo-dammodo cum Icfu Chrifti verbis pugnant, qui, vt vidimus,di-xit,luda:os putaffe, fe vitamæternaminferipturis habere, nam feripturarum nomine Chriftum prophetica fcripta complexum fui{rc,nerno negare aufit. Neque enim fimpliciter dixiffet Chri-ftus, ludæos id putaffe, ff id verum fuiffet. Sed quia falfum erat, quemadmodum fequentia quoque verba declarant,idcirco ad e-uminodum fme dubio cftlocutus. Ncc vero dubium eff (idque omnibus locum ipfum infpicientibus apparebit) quin,cum affir-mas.iu propheticis fcriptis vitam æternameffe,atque eodé tempore cam in fcriptis apoftolicis effe negare vidcris, nihil aliud fentias,quam diuina præcepta,quibus fer uädis vita æterna com-parctur,fiuc illahuius vitamin quibus cterna vita confiftat,id eft, qua in quocumque fuerint,is vitam æternam adepturus fit.hac, inquain, omnia ex propheticis fcriptis, tamquam ex fonte, petenda, Si hauriendaeffe potiùs,quàmcx fcriptis apoftolicis,quae tamquâ riuuli quidam inde deriuati exiftimari debeät. que quam longea veritate abhorrcant,ex iis,quæ paullo ante differuimus, i nbsp;nbsp;nbsp;inteUigipoffearbitramur. Cæterùm,ctfiafferimus, vitameter-l nbsp;nbsp;namin vetere ftederepromiffamnonfuiffe, fedpromiffum iftud 1 nouifcederis effe proprium, non tarnen propterea eos, quilùb 1 nbsp;nbsp;nbsp;antique fadere Deo conhii fuut, eiquc paruerunt,ab aterna vi-1 ticxcludimus. Nihil enim impedit, quominus Deus plus illis 1 nbsp;nbsp;nbsp;præftct,qaàm promifcrit. Meminiffe autem oportet,Dei popu-1 lumfiibLegcpuero heredi afsimilari. Atqui puer heres,quanta 1 fit.qux übfobuênit hereditas, nondum intclligit. Nam Si idem, vt Paulus, apud quemifta comparatiolegieur, ait,quamuis omnium fit dominus, interim tarnen nihil differt a feruo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

quod in Lege vira »fema promiflà non fuen’r, inEmngeUovc-' ró fucrit, quæ fane ingens cenferi debet, intens quoqueniterV'' triufque fadens mandata differentia neceflanó msmuic. Quan-doquidem plane sbfurduin fui fferiifdeininandstis tam diÜctcn' tesmercedes adiungere, 3C non tantam inter mandata, cjuatciias ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^lo patitur.differcntiain effe.qnantua] inter prO'

'''^»^^i^li^promiffa riint,talia etiam mandataeffea^p-reat. Qu^P^opter, cum veteris fcederispromiffaadhuiusvitx commoda, terrenanaque felicitatein omniareferrentnr,necYb tra numanx conditionis limites extenderentnr, confentaneara *^^^^gt;^^^‘^data quoq; eiufdemgeneris effent, amp;partimadcor' pons ipnus cal turn pertincrent,partim in animo excolendo tb Iminana ratio, nffi corrupta fnerit, didarepo' te y minimeprogrederentur. amp;, quemadmodumproinilfailb maiorc ex parte non veram aliquam amp;folidam,fedadutnbr3t3i» quamdam atqnnanem felicitatein cötinebant.ficdeaiit.cxiaan' atispkraqne effe, quæ adumbratam tantiim, amp;nbsp;inanem gtiam-ßm luititiam prn’fcriberent. At veró,ciitnpromiffanouifadt' ris, luius vitx commodis fpretis, creleffembeatitatetn noslpe' tare lubeant,^ S^ humanam condirionem omnino exupereni,cé' ^^^^^^^ P'^^\^ (mt, mandata eiufmodi effe, vt, corporis curanc' ^e a, lommis animum fiipraid, quodhumanaratioperfed' ^reat, excolerent, arqueperficerent. amp;qaëadmodumliti

^^^^’^ P^o^dis ac folidam felicitatein compledunnir, I '^ ^'^^ dccuit, nihilpenitus in mandatis ede, quodad veram ld' ^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dn nobis efficiendam nonpertineret. Hinci'

gitur racrum eff, vtnon modo ceremonialia omnia veterisfirde tis mandata, nono fcedere lanciendo,tamquam vmbra quadant p ^^a luce adueniente, cuanuerint fquodprofeâôadvtriu/iiut teedens maximum dircrimenindicandumfatiscffedeberecjve ^^^^ ^tjamiplä moralia praecepta, vt, exemplisipfisallatisifupra cemon/fratum ffiit,muled abfolutjora,acperfcâiorarcddiraiii-en/it. -iVecverd, cum tanta amp;' inpromi/sis, Si in mandatisintti' Vetus, aiouumquefcedus a nobis differentia ilatuitnr, aligaa ts ijs,quæ ^ouj fcederispropria eile dicimus, in ipfs ctiani annp' 1

Ï)co obedientibus danda effet, fnbobfcuras fignificationes exta-te non confitemur. Immo,nihil ita noui fcederis proprium effe, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

affinnainus, quin eius indicium aliquod in veter eteftamento ap-parcat. Nam , vt Erafmi viri (meo quidem iudicio) diuinarum return fcientifsiini.atquehoc noftro,fuperioribufque multis fæ-culisplane incompatabilis verbahïc adferibam, qm«™«ett«tejfa- ïnepift w««!« Wditum fucrit «mkdjdc uclidi prog^mnapma pbilojbpbite cuan^t'Iicæ,maxime ^^j^.^ ‘ . „ tongrMfbat, ut nibil adferret Cbrijltw, cuit« non cliqua nel umbra, ucl feinttUa j^^^n r [et ^ô fr£ccj?ifpt in ueteris tc/lamcnti KbriSjquô propenjlor eßet omnium jtdes ad rem p^^- ^^^-^^ j^jj^ noiiomninofubitamatqucincxpeflatam.Igitur quiequid Cbri/liwpraJlititjpro- (jy^g^ Quan mijpurn eft perorum uatum oraculis, adumbratum eft pgurh, cr carptim etiam nbsp;nbsp;nbsp;^^ of rebat

exprejpm cftjUfluti fubinde promicantibus binc/tque bmepintinuUs aliquot, * nbsp;nbsp;^^^ nbsp;nbsp;nbsp;*

qwcluccm ilUmpoft crupturamorbiportenderent. Atquehoc tampræ-dato tanti viri teftimonio locum hune çoncludere volumus,fu-fiùsfortaffc aliquando, atque exaftius.Deo volente.de Legis,Slt; Euangdii, feu de veteris, amp;nbsp;noui fcederis difcrimine por o rei am-

l V erum, ne, quù id te fentire ftatueretur, foils confecutionibus 1 perpetno agendum effet,difcrtis verbis earn fententiam ex parte 1 inrefpófione tua fcriptam extare voluifti. Sic enimlegitur pag. 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176. Ergo non licet nojlra,abjquciurcalqsrapientibi«,conccdcrc. i. Quis

1 veto vmquam inchriftiana religione ciufmodi décréta locum l habere pofte cogitaffet, qux propter corum iniquitatem , atque 1 immanitatem quamdam ne in ipfis quidem ethnicis r ebufpubli-1 cis locum fint habitur a

1 a. Scd operæpretium eft videre, qua ratione tam iniquum dè-1 cretum confirmes. Igitur poft modo recitata verba tuaftatim 1 fubiicis,pojlquim ex re don.-itrf,non licuit dliquid nut fubtrabere AniUiicCjUut donate er non integrum dateEcclcRjc ,pliMenim eft noprurn quodpopdemi« 1 qua quod nobis pro dono ojfertur. Si inhis verbis de eolôqucris,quod 1 nbsp;nbsp;nbsp;ipfe Ananias lure faccre non potucrit, Primum, quid attinet do-; nationis métionem faccrc,cum nulla prorfus donationis reiram. donata:, feu partis cius, quam Ananias facere in animo habcref hieahiftoriamcniiohat^ D dude, quid hoc adrenal Nequee-

nim quxriiw htc.^uid raptori facere non licc^tXcd d, qui rapp • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nam patimr. Sin auttm deeo loqiicris.qaodaliiscumAnsiù

facere non licncrit, quem locum hîcfiibmâio habere peteli' Quod veró addonationem arrinet:, non quidemnor.pocuiiÏccx re ab Anania donata aliquid ipd Ananiedonari.amp;i non inreennn id,quod Ananias donauerat, Ecclcbxdari, fedEcclebamipl.m ex co, quod hbi Ananias donauerat, ipfi Ananix aliquiddonarc non potuiiTe, dicendum, amp;nbsp;demonllrandmn tibi fnerat.* Quod fi fortafTeSubtrabendi verbum ad Ananiam refers,Donandi rC' ro ad alium quempiam, vt,Ananiam quidem minimeinrè fiibtrï' i vero quempiam minimeiurèipfi Ananix donarepo- 1 tuine,dicerevolucris,quamquam,quidqnidfenferis, malèomiii- ƒ no fententiarn tuam expreiferis, pefsimè tarnen, vromnesani' / idain tuam exprefsifb. aepra-tereaind / iota du o vida fimul côiunxiüi, que feparatim in dnobiis aliisiita / expobtis ammaduerfa Fuere. Nam amp;nbsp;plane extra remdeeoesh- / qiiutus, quodAnanix Facere nonlicncrit, Si, enm deipfaEccl(- / na, qux Ananix, id quodipFc ex re iam donara Fnbtrahebat, do' / f'^'-'erc debuiiFes,dcaIio qnopiain verbi I recnti. Adde,quod, crû veriFsimum eÛ, non JicniHecuipiimihi / ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^lt;^deûxdonauerat, vclpotiùs Fedomre f

aliquidipFi Ananic donare, d'nö inteprum Ec' / ^^^y^dare, tarnen hoc ex ipFahifloria non liquet, ex qua Fob i“ 1 vntuerlam hoc loco didbi tuiconßrmatiojicmpetis. p Ardae 1 ^J.^^J'^^^^^^^^P^^‘^ QH^reJilicuitPetrononeetiereAnanic,/jMcJAie I licetó etiarn eninb no cedere raptor/aif^ne lurefiempJÜ/s* 1 txplico deinFignibushuius tuxargumétarionis vims' / partis p ode riorc capite abunde odciifa fuut / f^ptrpcram, autcertèineptèadhunctnodumcxiiire 1 dicds in ferre. Anrea enimnö de co,quod ]icuerir,Feddcco,gued ' non lieucrit, adum fuir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

^^'Pta yaFume/f, re inter prins IcFu Chriüiiudicium,gired ^ deiheet^exddenddHiero/o/pma exercuir, amp;'po/fcrius, quad vb / timis réporihus exerciturus eif,hocdj7crimc/i confl/nierequed / m pnoretjuidem ho/ies canrum, qui extra ipûiis cafira mt/r, d' / tusEicnt^inpo/ieriore verd cos tantum, qui, intra/pFusradn /

fc continentes, operatifucrint iniquitatem, fit vlturus. Sic cniin te fentire, ex iis aperte confiât, quælcguntur pag. 99. Vbietiain acerbcadmodühuiufccrci occafionc contra Racouienfiuin fcri-ptorenr inueheris, inquiens , cmcnidin autem h^cfcriptor ijie nonfecer-wtjob hoe in innitos CJquot; fados errores fordidiS ignordntix indices fe ^ ditos 'm-diicit. 1. Atquitu ipfcalibihxcnonfecernis, amp;, tibi ipfimanifc-ftècontrarius, de priorc iudicio agens,pofiquam dixiffes,Gbri- 'PdÏ£ologusfbi ftuinprimùinomniuminimicos fuos, quinolucrât ipfumrégna- contrdriuf. Te fuper fe, interfici iufsifie, in extrema pag. 177. fiatim adiungis, Deinde infidclcs difpenptores in partes dißecuit CZ abieeit à fe. Ex quibus verbis perfpicuum efi,tc aflcrcre,in priore iudicio nó in eos tantum, qui extra cafira Chrifii crant, fed in eos quoque, qui intra ipfacaftra dcgebant,ab ipfo Chrifio animaduerfumfuifie. Rur-fus iu poficriorc,non in eos tantùm,qui intra ipfius cafira erunt, fed iu eos quoque, qui extra fucrint, animaduerfururn effc Chr i-ftum, fatis aperte, vt alibi diximus, in iis verbis affirmas,qu« illt; lico fcquuntur , Qnin er poßremo tempore repurgabit regnumfnuw , non folumab alicntsfcd ctiain adomeßicisminiKf bi obtempcrantibus Cr poems dam nabitmortfi. Immo ex bis verbis nonineptè, vt arbitror,collige-re quis pofsit, te in ca fententia effe, vt pofferius Chrifii iudici-wmaduerfus domefticos quidem, fme cos, qui intra ipfius cafira

\ nbsp;nbsp;nbsp;«runt, cxcrcendum fit, fed pnecipuè tarnen,amp; magis propric ad-

1 uerfus alienos, fme eos, qui extra cafira fucrint. aut certè, vt de 1 bis magis conffare vidcatur, quamde illis. Sic enirn omnino ff-\ gniftcare videntur verbailla, nonfolum ab aljcnisfed etiarn à domeßieis, 1 atquebxc ciuslocutionis vis effe folct. Verùm, quod attinct ad 1 nbsp;nbsp;nbsp;pofferius indicium, fupra fatis inconfiantia, errorque tuus fuo

1 nbsp;nbsp;nbsp;loco indicatus a nobis fuit. Hocautem loco de iis,quce ad prins

1 nbsp;nbsp;nbsp;indiciumpertinent,diffcrcndü videtur,8lt; non folum ex co,quod

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tibi ipfiaduerfcris, fed alia etiarn ratione demonfirandum, te in

erroreverfari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;. Etfanhenm ais, Chriffum in priorc iudicio in difpenfato-' res illos infidèles animaduertiffe, non video, quomodo id cui-

quam.qni faux mentis fuerit, probaturus ffs, Certè in ca Chri- ^’^fib. i fti parabola, adqnamtercfpexiffeneceffe eff, feruusillc, quem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï

j dominus fuper familiam fuam conffituerat, vt illis daret ciburn i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y y in in tempore.

-^^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• f m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r quemadmoduffl

m f empöre. ipfius Chnfti mimftrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;am fuß

exeopatet, quod vniuerfumlermonemillß»*'^ , difcipulis habuit. ad eos autem, quibufeum loque a gt;nbsp;‘ F rabolam pertinere, amp;nbsp;eorum monendorum gratia i am fto didam fuiffe, apcrtius eft, quàm vt negari vllo mo^JR^ Sedquidhacratiocinationecftopiisï’NonneiUf^Py'^ ® ,. minus ille manifefte ipfe Chriftus eftÆrgo ^?“A’ °'^!’quot;*ïht fuper familiain fuam conftitutus, vt ipfius dn nnmmi te i necefle eft . At qui, in priore fuo iudicio Chriftum ncmincmtx fuis miniftris in partes dilTecuifie,autlegiinus,autven imicc -Quamquam ego propter fcquétia verba(vtalüquoqj en nun / j nihildubito, quinverbumc/'rXoTo/j.t;^coinlocononqui cmin partes diflecare,fiue in duas partes fecare, vt verbum pi optie i' gnificat.fedpenitus feparare declarer. Sednequchacctiam, iic vlla aliapœna quemquam ex fuis miniftris in priore illoiudiao Chriftus affecifierraditur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r •

Quid autem diccmus,quód in iudicio ifto.eiufque ordmeex' plicando adhuc multipliciter labcris ïquot; j. Primiim enim falluni eft, quod ais, Chriftum in ifto iudicio primiim omnium dirai o vt ante fe adducerétur inimici fui,quiipfumfuper feregnareniv luerat.eofque interfici iufsiftc. In eo enim loco,in quo folo apuu euangeUftas de intcrftciendis iftis inimicis agitur, amp;nbsp;querntulc' gi iubes, in parabola, inquam,illa,qiiam Chriftum dixiffe,narrat Lucas, homo ille nobilis, qui Chriftus eft, accepto regno, ante' quam fuos illos inimicos interfici antefeiufsiftet,iam femosfu' os vocari iufférat.quibus pecuniam.cum peregrè ad qucrendnin fibi regnum abiturus effet, ad negotiandum dederac, arque col pro mcritis aut prcmio,aut pcena affecerat.quod line dubio part totius illius iudicii fuit, 4. Ex quo deinde fcquitur, ibi raiera (ctfi fupra alicubi idemtecum fcnfiffe videamur)de priore Cnn' fti iudicio non agi, cum,vtpaullo ante diftitm fuit, incoindiO'’ de folis apertis inimicis fuis Chriftus peenas fumpferit,nccprï' tcrca vllapræmia, aut certenonca, qusibiintclligipolfiuit^' 1 eo iudicio fidelibus, vtinibiappcllantur, acbonisicriiisfuß“‘' derir. 5-. Adde. qu(gt;d homo ille nobilis, rex facrus, poftquan”' ; nimicos illos fuos ante fe adduci, atque interfici iufsit, mlul’^

çliùs fecifTelegitur. amp;nbsp;tarnen tu confidenter, vt foles.non dubi- ^Al£ologi coH’ tas affirmare, poft fupplicium iftudde luis inimicis fumptum, e- ß^entii» um, id eft Chriftum, mhdclcs difpenfatores in partes diffecuiffe, quafi fiC fcriptum eodem loco extet.cutn tarnen eins rei ibi nulla fiat mentio.l'ed in altera tantum ilia par abolagt;quç apud Matthäum extat, id a domino in fcruum, quern familiæ fuc præfecerat, factumfuiftelegatur.aut potiùslcgi videatur. 6. Hue poftre-mó accedir, quod, ft parabolam iftam cum ea, que eft apud Lu-cam.coniungedameffe vclimus, amp;nbsp;vtrobique de eodem tempore, codemque Chrifti indicio a^ijrihil eftgt;cur fupplicium de inimicis ante panas de inftdcli difpenlatorc fumptum fuiffe,omni-noftatuamus, non autem poftca. An non potiùs contra fieri debet , cum indicium de feruis, quibus pecuniam ad neootiandum data fuerat, ante inimicorum fupplicium fuiffelegamus ♦ Nam profefto ex co coniicerelicet, de domefticis prius.deinde de alb

i Alibi iam dixi, me vereri, ne tu, quidquid de Chrifto poft XLV-1 nbsp;nbsp;mortem magiftratu fafro dicas, ei reipfahoc tempore, quod in-

\ nbsp;nbsp;ter prins,5lt; pofterius cius indicium inter cedit, magiftratum adi«^

\ mas, id eft cum otiofum conftituas. Me autem non male o pina-\ tumfuiftc,ca demonftvant,qup fenbis pag.^vS, vbi ais, Chriftum 1 nbsp;nbsp;nbsp;muneris ftbi poft mor tern delati neminem r diquifte fucceftorem,

\ nbsp;nbsp;nbsp;fins prouinciam patre in fe rccipicntc. à in eiufdem pag. fine, 8lt;.

1 hq. initio affirmas, Chriftum curam. tegni Deo patri commen-1 daffe,quoadftbiomniafuerintfubieda. Sedpag.qnoquexSo.iu A ipfo initio leguntur de Chrifto hive verba tua,pro pojleriore (mu-1 nbsp;nbsp;nbsp;nere) cutando nullum wijit, «juomaw fatis crat pater Detn^ui banc curam fu-i pcpcratinÇe^olum.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quamquamha: c tua de Chrifti regno, eiufque regni cura,fv , nbsp;nbsp;nbsp;utadminiftrationc fententia adeb SC euidenter falVa, amp;nbsp;inftgnitcT \ nbsp;nbsp;nbsp;inepta,aut certe tibi ipfi contraria eft. vt ad err or era tuum pate-\ nbsp;nbsp;nbsp;facicndum.ftc tc fentire oftidiffc, plus fatis videri debcat, tarnen \ nbsp;nbsp;nbsp;quiaeaftmul SC maxime deteftabihs eft (quippe quae omnis chrv \ ftianae pietatis ruinam facihime fecum affer at, inque Chriftum, 1 nbsp;nbsp;nbsp;acL cum ipfum ptane ftp iniuria) Slt; iam quorumdam animos oc-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tupare

^00, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^i^S

* cuparc capit, operxpretium crit.quàm breuifsimè fieri potent, erroremiftum aha prfftandore ipfiufquc reipropria ratione de-tegcre.

ï. Dico igitur,fententiam iftam tuam,q»ódCbrifiiishodierf' gnum iuuin ipfe nou adininihret, vei ex vno Jibro ApoaJj^W jnanifehæ faJfitatis conuinci. in quo ferme viuiicrfo, maxiniè'f-•ro a fine primi cap.vfque ad quartiinitium, induciturïefiisdn-Uns cede fix fux curam gerens, ramque, quam Sf in cxlo, amp;i'gt; terra habet, potefiatem exercens. Cum enim.vtfummo confei^’ fuabantiqujfiiniis facrarumnoiii tcfiamentilirtcrariii/itcrfjo tibus, rerumq; ecclefiafiicaru/n fcriproribus traditumeft, sfto^ qux in co hbro narratur, iinperante Domitiano, ob idquepoK tiierofolymitanum excidium contigerit, non efi, qiiód qiiisf^’ quæ de Chrhlo ibi dicuntur,ad illud tépus omnino referédaeW ' cötcndat,qnod Hicrofolymx excidium, Si. ficpriasipfinsChn' Bi iudicium antecefsit. Hoe tu fine dubio proipicicn5,oinniu^ ' veteru autoritäre fpreta,librum iBum ante defolatam Hieroio' lymam fcriptum effe vis. adeo vt, quxin co de Babylonisraiu^ i prædicuntur, ad eins vrbis defolationem referas, vt exiispat(tgt; quæ Jeguntur adifinem pag. }2o. 2. Qui infignis valdc tuns ct' ' ror eft, nonmodo quia in rebus hiBoricis vetcrum Si tempen’ 1 de quo agitur, proximoruin ancroritati Bandiun cf, veriimen' 1 am quiaplurima deBabyloneiUa dicuntur, qua:nuilomodoHi vrbem Micro folymorumaccommodari poffunt. Si inter exm 1 ra, quadiamhaberet, velhabitura ante fuumexcidiumefetft' 1 gnum fupcr reges tcrrx, quod ex vino ire fcortationiseiushibf fent,autbibiturx effent omnesgentes, quodcumiUafcortatifi^'i iffent, aut fcortaturi effent reges tcrrx,ciuodimccomburêdaef 1 fct, quod non enct futura amplius, quod deniq;,antequam caaC'l ret, diccretin corde fuo, Sefcorejeina, crttitluattottßim,cr!tiilti»i^l uidclgt;o. Prxterea indubitatum eite debet, vifoncmiBam.fn^'fl

poilexciCarnHicrofoIymain, at ccrtèpauciCsiinisaiimsaMca'' tigifTc, vt feptem illarum eccldtarurn, no tainquam phaertt^ tiuin.Ccd tamqiiam iarndadm-n exidcntiLim,amp;Nicol3itaru.iiI'‘(' t refis mentio inter alia aperte dcmonflrat. Atqui fins appst‘^' I tot, tantaquein ea vifione, täquam anteBabylonisHiiusmin^ 1

futura, aut prædida, aut oftcnfa fuiffe, vt null o modo tambreui téporisfpatio fieri potuerint. nee fanè, quomodo fadafucrint, oftendivllaratioue poteft. Eft igitur, vt pra:diximus,valde in-f'^nishic error tuus,qui putes,Babylonis nomine in vaticinati-one illa Hierofolymam fignificari. in quem errorem (ita grams, ïcmanifeftus eft) nullo paft o incidiffeS, nifi Chrifto poft Hiero« fülyma’ cxcidium regni fui curam adimcr es.Ex hac enim feuten-fiatuaomnino fcquitur, lobauni vifionem illam, in qua Chrifti i^t?,num fuum adminiftrantis fit mentio,ante Hierofolymp exci-Üiumapparuiffe. Quod ft ita effet .fieri non poftet, quin in cava-ficinatione cxcidium iftud prediftum fuiftet. At ,nifi Babylon ibi Hierofolymam figuificct, non eft, vbi, id prædiftüm in ea fuifte,

1 nbsp;fe eft,condudendum omnino tibifuer at,non ante Hier ofolymç , , • ■ 1 vaftationem, fed poft,lohanni apparuiffe vifum illud. cumfatis

1 wanifeftum fit, ea, qux de Babylone ibi pr^dicuntur ,nulla rati-I nbsp;one ad vrbemHierofolymam accommodari pofte. Ex quo , vt ' 1 diftumeft, plane confequitur, Ghriftum etiampoft Hicrofoly-' 1 nritanum cxcidium regnu fuum per fe ipfum adminiftr aftc, cum

^ 1 ), Sequitur,vt,quàm inepta, aut eertè tibi ipfi contraria fentc-' 1 fia tua fit, videamus,vndc eins quo que falfitas liquidó conftab it.

V ^amautreuera CfiriftoanteHierofolymæ excidium fuiregni '1 curam concedis, aut nonconcedis. Sinonconcedis, quomodo caveraeSe poffunt, qua: multis inlocis tantopere vrges, atque

1 conteudis deCbrifto, quod poft mortem, cum iamregnum, ad 1 ‘fuodaccipiendumvenerat, nouo regno addito,cftct adeptus,ex A '' ^?}^oleo fit faftus, quodgladii poteftatem,tamquam magiftra-'\ ‘d'b,exercuerit,quodinimicosfuos, qui ipfumfuper feregnare

\ nbsp;nbsp;''olucrant, adduci, amp;nbsp;ante fe interfici iuffer it,8C alia eiufmodi,de \ nbsp;nbsp;quibus fupra vidimus ,qute praefentem omnino ipfius dar ifti fui 1 Y%ni curam declarant Ï Sinautem darifto ante excifamHiero* 1 nbsp;nbsp;ld\ymam.vtïatis patetgt;fui regni curam concedis, quid caufte eft» 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 z cur pofte»

3aimamp;s, e^mquepatriüio cim coirjntndsfkdiasf °^^J^^.PP^ÿ^^^^^^^pi1saliquoabi^t Chriftvs, vadert' °^dminiürSdo ipfe fufficcre nonpofsit, velita sliauibnt

^Nam non ita tcamentem cffccredideriia, ^^^^}^'^^ ”1°’ f“wn efTedicas.Quod fi ChrUiusuoniliepd non pofs^ï nïwJ’T® ^“quot;^ Pquot;quot; ^quot; 'Pv’” admimferandopareire occupatiombus impcdiear, iidciuft n ^'^igdat, incptirsiiniimfanèellvelcogitare, j^^P'^^^^^^^S^^curampatricommendaffe.prx' r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^ ^^ verbum quidemin diuinislitrerisextet.

j ’^idum aliquó abirenonpotiuiïe,vndefuo re^i^ nonpofsit, idfancdcmoii' fiuvê^ h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum hincabiretjn cxlumprolt'

^‘^quam, cxhim,quodocuUsnoihisnonapp^' amp;fupraomncsafpedabilesca’loscfr' ‘ teflatnr *‘^ftP^^^^‘^^^^P^(^^^^f^^(tn”!fPcendHre,Pauliisaper[f ^‘^^ diibio Omnium remotifsinnisanobisef' ^- ’^.^^^P^^^^^^^^^^diusipfercgnuinrinimhïcinrcrtiaf ^^fl^^^^^i')ßdminiftrarc,qin lociisran-dinn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^dem faccrenonpofsitfOiiamauamadoflenden'

^^^ remotum a nobislocum, vnde Chriflusre-finir, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adminifirareipfcnonqucat.fatisc/l.Cbri'

f ^^P ^^ 31iquando corpore a nobis ab fcntêilludadminidraf A * nbsp;nbsp;^'^'^ ^^’'P^^i'alem pratfendam ad hoc, vtilludipfeadmiiU'

requiri. Po te fia te enim plane dniinaipfcon' ^^^inécefiê efi. Atqui eiufinodipotcflasnullisloquot; fiasn f^^“^^'quot;^^^d‘gt; 3quot;f^ terminaripotefi. Ha-ccadempott' bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;md/as efie alias tantas occupatinncs.qni

^^quot;quot;us, fill regniadminifiradone nentiquam depofita, va' C/ ^-^^^^P^P^' ^• 'P3mctfi nihil in lui fins excogitariporch, quim regni fin curam abneere, vtaliis rebus vaccr. hlcenr i Ar^^ . ^^'’mpequitlluni, vtinfrapatcbir,quiefecrcdit'as rean^^'^J^-^^^’^^^ frartaficaHquispro tediccre, Chrilmquideq /bant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r ^^'”'quot;'^rare, ficdillud, quod incahishaber. noupd /

hiniftvave. Quod tarnen quàm ridicule dictum cenfendum effet, cam ex üs, quæ difta fuut, perfpici potcft,tuna per fe quifque fa-cilèiudicabic. præfertim.cum regnum.quodhabet in cclis Chri-ftus,adcius, quod in terris habet, gubernationcm omninofpe-det.vtquchocadminiftrare qucat. illud ei aDeopatredatum lucrit, CæterùiUjVt viuere, hc perpetuó vigilare Chriftum, ne^ ’gt;'0(opinor) negauerit, qui memincrit de co ab aurore cpift, ad Heb. fcriptuin effe, quód pofsit ad plenum feruare eos , qui per ^ç^_ ^, ^ ipfumacccdunt ad Deurn,femper vinens, vt int er pellet pro eis, plcraque alla apud cumdem fcriptorem leger it, quæ chr iftû in

\ nbsp;nbsp;alt, oportuiffe, vt Chriftus per omnia fratribus ftmilis heret , vt ^^^^ ^ ^^^

\ non pofsit afticifenfuinftrmiratumnoftrarum,fed per omnia ft- * * l militer pcriclitatumcitrapeccaturn. Quocirca monet,vt cum jg^ | nbsp;nbsp;Mudaadthronumgr atie accedamus mifericordiam confecutu-

l Tl, àgratiâinuenturi ad opportunum auxilium.Hinc enimma-1 nifeftumcft,Chriftum,quatenus cft faccrdos,ahquidrcucraage-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bei Vim v Idendum cft ,ccqrnd tu aSevas ad pr obadftm.Cbr 1-

ilum Deo patri regui fin curam commenda/Te, idreipfa apudte èfi, Chrifio quiefcen tc,Deum patrem eius rcgnuni 2dmmliT2H' dum fufecpißc. namq; hac rarione apertius acÖitic de ftlfirarehu-Jus tup fèntenric conftabic.Affen autem,quod Deus pater Chri' Pptl. no, t. fio dixcrit, Sede adextris meis,donecpoiMmiiiiinicostuos,Sic.Nïm,C^ni ïn his verbis Chrifius apatre federe fjtiuffus.idejuc,douce ipkei omnes inimicos üibieceric, hinccredisdenwuihm. Chridum

. quiefcere, 8C inccrini Deum patrem illius regnum adminitmre. i lam veró (vthocprimiim dicarn) cum, vtipfcomuinocon~ ccdcrc videris, CJiri/his aliquado regnum fuumperfeipfumid' minittraucrit,nec,vt ante ofiendimus, vlia esuda tic, euripfeda fponteab eo adminifirando cefiauerit, reliquum profeCtóefr, d cum ab adminiftrationeifra ceffaffe velis, vr cum DeuspsteraJ tempus quodammodo exault;florauerit,id eü aut vires,sutiwnus fuiipfius regni adminiffrandiilU ademerit. 4. quo nihilabüudi-us dicipoffe exidimauerim. y. Verùm, quando ita rem fchabe' re.inteuigebas.haud fatis rcélè locutus cs,cum dixidi.Chrifium fui regni curam Deo patri commendaffe. Hoc enim uon obteu' i rè fignificat, Cbriüum fua fponte eó dcuenilfe, vt vcluoUct, vel / non ampïiùspoffet fuum regnum adminiflrare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

Credis igitur,vt ad rem redeamus,Scdeadextristiteis,dofice,amp;e. 1 nihil aliudefie, quam Deipatrisiuffum, vt Chridusquiefest, du I ipfeeiusregnum adminifirat, Pag.cnim28o, verborumidorum I fententiam ad bunc modum rcddis,ojaefeetu Cffedc.E^oefterdper- I ficiant. 6. Atquiprimùm verbum Sedere,quSuis fimplicitcrpro- 1 latum, per traflationem metonymicam non femperquiefeered' ƒ fnibeat,fedinterdum etiam regnare,Siins dicere.Deindein ver- I is idisnon fimpUcitcrprolatum fuit, fed vnàciimilIis,AdcX' I trismeis, bue, vtinbebrxo codicelegitur, Addexteramrneam- ƒ quodprofedio non quietem,fed fupremampodilium,qui delocutus eff, audioritatem, 3epoteftatem déclarât. Apcrtifsiiua c- ƒ nim tranfiatio eff ab eo, quod reges terrx faccre confueucrunt- 1 qui eum, quempoff feprimuingradum audioritatis, Sipotefb' tis babere volunt.addexteram bbiafsidereiubciit. nam folent^ i Jioqui reges imperium fuum fedendoexercere. Itaquctanru’^ abdf, vt ex verbis iflis quies a Deapatre Chrido mandatacollt gipofsi^gt;

gi pofsit.vt üs omnino.fummx fecundum ipfum D cum auftori-tatis,amp; poteftatis exercêdæ munus illi aDeo mandatum fuiffe, f’gniftectur, Quodfiquisintelligerevelit, quid fit Sedere a dex« tns.fiueaddcxteram alicuius,quidu e fignificet, Chriftum aDei i 'itxtris, flue ad Dei dexteram federe, hos locos præcipuè infpi-dat, Eccli.ii. ƒ «, Matth. 20.^ xt, amp;nbsp;cap.x6.)ÿ- 64, Luc.xj. j^ 69, Aft. i. ^ 54, Ephes. gt;. ^ 20, Heb. t. ^ 3,8C cap.8. ^ 2,1. Pet. j. ƒ «♦ I bxhis cnim,8lt; fimilibus locis fine dubio inteUiget, ea locutione Inullo modo Chrifti quietem, fedfummameiuspræfentemque

ïuftoritatem, acpotehatemfigniftcari. Necveroaliquemmo-wredebet,quod Deus,cum federe a dextris fuis Chriftum iubet, tl verba adiuugat, Donce ponam, amp;c. quafi Ghriftus ipfe nihil in* '«reainfubigendisinimicisfuis agere debeat. Sicenimloquitur Deus, non vt Chriftum ab agendo excludat, fed vt oftendat au* doritatem,8lt; poteftatem, quam Chriftus ipfe in inimicis fuis fi-tifubiieiendis excrcere debet, a fe profeet am effe, fcque eum futurum, qui per ipfum Chriftum cius inimicos illi fubiiciat. Hutus rei, qui antecefsit, typus,hanc ipfifsimam veritatem effe,om ttino declarat. Dauid enim, dum fibi fubiieerentur inimici fui, ttö modó interea otiofus non fuit, fed ipfemet omnia,Deo adhb’ tore, peregit,perque ipfum illi Deus omnes eius inimicos fubie- ^ p_^^. f. f» ^^^‘ Qncmadmodum igitur Dauid, poftquam illi a Domino di-dum fuit, Sc Je a dextro ineis, donee, 8Cc. a regno fuo adminiftrando noCetfauit,immo ex eo tempore maxime lUud adminiftrare cœ-

, P't, fic inteUigendum eft, Chriftum, poftquam idem ipfi a Deo 1 patrediftum fuit, non folùm a fuo regno adminifträdo non cef-1 Me, fed tunc maxime illud adminiftrare ccepiffe.Chriftum por 1 to, dum ipfi omnia fubiiciuntur, non quiefeere, fed ipfum effe, I SU'poteftate fibi a Dco conceffa id faciat,perfpicuc docetPau-

I quot;oftra vilia transfiguraturum, vt gloriofo ipfius corpori con- 1’^ttip. j. 21, 1 formiareddantur, idque ipfum fafturum pro ca efficacitate,qua

‘tunifiï,donee, Kc. probare coneris, Chriftum quiefeere, nee per ' nbsp;nbsp;“ tegnum fuum adminiftrare, vcl id, teipfo indice,oftendere po-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^66, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^ fils',

Mär te ^^^’ 'i^^^^Chdüas, fimulatquehincabUt.adextrisDdfedit, fi-Aél t ' ^^* bique apatre verba ifta didaudiuit, vtMarcus, SiPemisnon ' ' ^i'’ nbsp;nbsp;nbsp;ob feure teüantur. Quamquam Catis ed, id anic Hieroklymo'

rum excidium fadum fuiffe, vt diuinorum feriptorum alia tetU i monia pafsim docent. Siquideni,vtdidiuinfui[,tuipCean[cilInJ tempus, podquam a mortuis reüirrexit, Chrido lui regniadmi-nidrationem attribuis, auc certè nullopado, cum quicuiffo.con Pa!.eoia9tti d ^^^‘^’ ^^ ^^^^ apparet, teidorum verboruin, sdciidcxtriiiiin!, ipfum refeSir ^^‘ ^‘^^^^P^^^^done tua tibiipd aduerfari,a[q;idrcfelkre.quod antea vehementerprobaueras. I}lud,quicquidtuhacdcreien' j tias, certifsimum ede debet, Chridumpod luum in c!rluin aften fum,amp;dc podquam a dextris Dei ab ipfo Deo federe eftiuffas, donee ei omnes inimicos rubiiciat,regnutn fuumperfcipfumad-mmidrade. quemadmodum non fohim Apocalypfisliber,vrair tea diximus, planifsimum facit, fedhidoria quoqueadoruma' podolicorum, maximèin ijs, qua’ adPauhim apodohimperd' ^bunde odendit. Vt nihil dicam decompluribuseiiifdem Pauli, Sf ahorum apodolorum in fuis epidolis tedimoiiiis,amp;ip dus Chridi apud euangelidasprardidlionibus, amp;pollicirauoni-dus, qux idem apertifsimècondrmant.

-^tumus erathuius fententiæ tux,quad Chridushodiequie dest.necipfe regni fuicuramhabcat, ingcnteinimpiecaeeni,d' dmul maximam,quam fecum airerr,pcrniciem plurAuscxp/ia-J'c. Secliam modus huierdpondoninodrxadliibendnsclLlra-que^ris erit, dpauca quidam hac dc re dixerimus. Dicoigi tup jdeo maxime impiam iententiam idani cua/n e/fe. fuc, rrai tcl(^urus dim, in Deum, Chridumqueciusdjmmèiiiiuriodn!, quodSf Dei opusprxdantiisimum,in quo diprema cniscrglt;iln‘ ^^tmmgenus bonitas, aebenedeêda elucet,plane rollir, d'Ci'^;

honorem, 31 gloriam, qux, vtprxcipua.depropriaeiusdn saimir. JVam in quo f obiecroj ranram erga dominesbenigind'/ ^f'P'. ^^hbera/iratem oJiendirDeus, quaneamineo, quèdliun^'/ ^{M dedi JVazareno, qui Cdridusdicitur, quemquea/iorumlf ' zninum cx/e/fi quadam rarionein terris viuentium, arqueefefi ^o rmmorca/iratem contendenrium dueem, ac principes/py (onfijtu/f^ fantam notedatena dedïc,rfeinimodidominespef'/

çctuù in bac mortali vita ab omnibus Satanx,SC mundi inftdüs, atque iniuriistutos reddere, ac vindicate queat^ Quid potto ip ftChrifto vel conucnientius, vel honotificentius.quam, in exhs Jnanentem, ecciebam iuam.qux in tettis desit, tegete,8lt; gubet-Wc, ab ipfaque iugitet 8C adotati debete, in fuis necefsitati-bus cohdeutet inuocati poffel Atqui bxc ceffant omnia,fi Chti-ftoboc tempote fui tegni pet feipfum adminifttatio non conce-ditur, ipfumque quiefecte ftatuitut. Quinimmo neq; etiam Ghti ftus,feuDeipopuIitcxipfeeftteueta,ftDei populumnonre-^it. Hinepetfpicuumeif,quantpctniciofafitfentetiatua.Nanti hChriftum nonbabcmus. \mmo,k lefus ibeNazatenus iam te-ueraChtiftus no eft, vana eft fides noftta, amp;nbsp;vana omnis teUgio noftta. qui ideo Chtiftiani appeUamut, quod Cbtiftum, feu te-gembabeamus,qui ex Dei v oluntate nos iuftifsim'e,ac fapientif' hme tegat, nofttique petpetuam cutant getat, donee tandem ip-bus opera plane felices euadamus. Atque hundefum iUumNa-

l apoftobs edodifuntus. Quamobtem 8C ipfe,8lt; iUi infrgnes int-\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poftores. amp;nbsp;faifatii fuetunt.fvid vetum non eft. SC idcitco nulla

1 provins eorunt diftis bdes adbibeti, neepoteft, nec debet. Hue 1 accedit, quod, etiamft, quidquid cxtetoquinldus, ciufque apo-I ftolidixerunt, vetifsima efte ctedamus, nib tarnen ctedimus, Ie-1 nbsp;nbsp;nbsp;fum ipfumNazatenum,qui eadem mala expertus eft ,quibus nos

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obnoxii funtus, ciufque opent in itccefsitatibus noft tis baud fru-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftraanobis implotati, fummo ac ptxcipuo inbrntitatisnofttae

l lukimcnto deftituimut, quodDeus optimus 8( fapientifsimus 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adnos inter tot angaftias.'SC ealamitates confolandos, 8lt; robo-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;randos excogitauit. aeptoinde vix,aut ne vix quident teCtunt c*

' '. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nangclicxpictatiscutfum teuere polfumus.feddeatftaillafale-

1 bam, Sc te minime cunt ebe oftendifte, cui de rebus facti s aliquid z z uq affirmanti

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^68, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;p^^sgt;

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;affirmanti fides temere adhiberi qucaf. Quare, etfi mutaadhuc

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuperfii/it inüÿûa errata, quibus hbruni tuum referfita, taincii

■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jncfinem te exagitandi fadam, ü modograuißi/num,euinque

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multiphccm quëdam errorem tiiu/n, qui paßim m ruis hila tal

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ptis deprehenditur, priiis indicaiiero,8( palam traduxero. M^

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum efteinm,quomodo,cum tautopere in Chriffipræceptisin'

| nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terpretandis a Racouienfibus dilïentias, amp;nbsp;compJura, qiiæilli.

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;homini chriftiano facere, miniinèlicereaiunt, tüeumSiiüüfi'

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cere poffe,amp;debere contendas, ipCos tarnen RacomefesFrams

appeUare, 8( tamquam cuiniis, qui eiufdemeccic/iætecum/inr, agere non dabites. Nam amp;C ahenbi diFertis verbis idprodteris. veluti cumin ipFo pag, 27^, initio ücais, QUtrrenos,utfciittis,ïitobii ^udmuisinundDeiEcclcßafutntii,differimui, amp;C. r. Numquid(ro^o) ii in vna Dei eccïcfia aut fuut, aut eife dicipoffunt, qui aliialias Dei mandata minime tenere arbitrantur, atque ea velfaccrc,vel non facere affirmant, vndc amp;nbsp;Dei obedientiapereat,amp;proximi charitas, vbi maximeoporteret, ibiminiisretineaturFQuisau 1 tem erit,qui,cum audiat, te Racouiéfespro fratribus, eiuldcmq; l tecum eccleCix Deimembris agnoFcere, non arbitretur,easin / sis Faltern, de quibus inter vos apcrta diFputatio non cü, ffcuni I Fentire,præFertim Fi aUcuius in reUgionemomentiea effecóiieff I Itaque, Fi Fcriptis tuis tides eff adhibenda ( vt cxtera omittam} 1 RacouienFes, Chriffum hodie quieFcerc,necregnum Fuum per Fe l ipfum adminiffra re, amp;nbsp;propter ca in precibus nodris eurn frufira ƒ inuocari,vna tecum ffatuere,credendam nobiscd.Quodtamen j falFiFsimum effe, ipFemet probenoffi. quippe qui nullosidiusitn j pietatiscapitalioreshofiesexperiaris, quamcos, quiexcoca' ƒ tu Funtreliqui. Quoties igitur RacouienFesFratresvocas,£i!te f Pdlxologi cd~ eiu Fdem cum ipüs eccleFix effe prx te fers, to tics cos grauifsimè lumnid cum in- calumniaris, nee(vt leuffsimè dicam) quid loquaris, Fatiscogi' cogctdutM con- t^s. Scd (quod turpiusadbuc eff) tcipFuminterea nefariorum, l iunffa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;proditorum, deFertorum, infidorum, impiorum deniquepror' 1

fus, Sf ebriffiano nomine indignorum bominum fraerem, atque ' conForrem facis. Etenim bxcomnia, vt alibidiximus,prioris fcripti tuipag. sz, amp;40, iis tribuis,quinulla rationeaduerfuSbo ffes patriam inuadences arma capere, eifque, cum Fuoruin licit Falute

fîlutf.perniciemafferrcvoluut. Tales autem Racouienfesefré, tuprofedo ignorare non potcs,qui nihil aliud agis, quam vt cos ^•ftopropofitodeterrcas.

Agnofce igitur inftgnem faltem vel inconftantiam.vel fimu- Pahologut dut htionemtuam, cum Racouienfes Fratres appellas, amp;nbsp;in eadem ßmuldt^dutphi tecum Dciecclcfia effe ais. Nemo certeerit præter teipfum,qui, nonconpdt, “Jältenitrum ex iftis vitiis, vel potiiis in vtrumque fimul tc tur-Pilsinielapfum efle, non plane agnofcat, præfertim, fi animad-“trtcrit,c[uot, quantafqueinipfa quoque rcfponfionc, feu pofte-t*5re ferpto tuo fignihcationes dederis animi tui a Racouienh^ ™«lieni,tamquam ab iis, qui a veritatis,amp; falutis via longe ab-™tgt; Potifsimùm veto, fi ca confidcrauerit, aut faltem Icgerit, suisdeipfis fcribis pag.319, his verbis, ita eniosridenthomines^ amp;nbsp;^e^ftipuid fanderdterrie mirdntur,ueprispultis,meptis febricitantium fom-^ifprttndcre ïe'u chripi,pn(lipimi uiri, prudentißimi prophétie, oculatißi^ ^^ommisjortißimi duis, argutißimi or at or is, opulentißimi Regis décréta co It^to À uobis, quod Hid non queratis mt eiligere, eo impq nos, quod qult;e pultè ^(‘^fpeordidm dißblutas conecpißis animo opiniones, 0! gratiam Chrißi de-pMerenon uultis,pd iüarum Chripmr facitis autorem, abs quibus opinionibiK t^tw» AbeU chripus,quant urn uos à ueritatis Euangclica: uia.t^ec conuicia ho-*”«iw in pfum Chripum prouolt!untur,ßcd in capite ueftro repdent, quoniam '-'’i'ijrum pro capite habere non uultis,pd repdere m ueßra ignorantia cupitis, ''^^PpptueritatisEuangelicie ßapientia. Hæcfcripta funt a te non in ’“4^'0 difputationis ardore, nec,cum R acouicnfium mentê non-'*ï^htisexploratamhabercs.fedfedatè, acquière, amp;nbsp;ciun iam, Stquot;dRacouicnfes fentirent, ex corum ad tuum fcriptum refpon-° optime nolTe pofles,amp; porto,te nofie,plané credcres. Nee fo-“!”• qua diftum eft ratione,amp; tempore hæc a te fcripta funt,fed 't'ämfponteédita, amp;, antequamederentur, in aliquot annos,vt ^P^ret, prefia, vt nulla penitus tam feedi erroris tibi exeufatio 'quot;^quatur, Quamquam fatis eft, vt omni prorfus venia indi-s^Hsimus vidcarc,te in eo feripto hæc de Racouienfibus dixifte, fo ^^^’X'*^'^ admodum terre pondéra efte, fuaq; ftulta amp;nbsp;incpta , oiniaChrifto affingcre,eius autem vera décréta vt intelligant, jj^oquærere, impios effe,^ a veritatis euâgelicæ via multùm a-''t.Cliriftiquot;idcniq; procapitehaberenoîle,fedinfiiaignoraii-tiapermanerç

tiapcrmahcre veile,conftäter affirmafle. in qnocojanfeïl“?*® paginas in vna teaun Dei ccclefia elTe dixeras. Sed^ fa quo^i« liic defcribere operæpretium fucrir.quæ ibidem deüldcmin i pag.gt;i’),amp;fcq. inirio Icripfifti adhunc modum, Dieft«’gt;lt;”®‘!r* troduccre in orbem Chrijlianum uclleabiedo ChrilloiCruo5i^noritiilt;ligt;^“ amp;nbsp;guisßt lAofes, Chriftus, Apoftoli, EuM^eUum, Lex, Lux,tcii(bri,^niM^ Chrifti, patientU ChrijlidM, ferma cruds, edmis repdguld, uiudidtiftfß'quot;* Chriftimdnddtum. Haedddifeetisß, 8ic. Quid ampliiisdeliomim gt;* ethnicis, amp;nbsp;Dei, Chriftique cognitionis plane expertibusdicerf potuilTes ♦ Hos tu tarnen homines fine vnà tecum,fiue cum quo* uis alio in vna Dei ecclefia eiTediccre non dubitabis^Veromiaw fatis fuperque multiplex ihe grauifsimufq; error tuns indicatus a nobis,paLimq; traauduseft. Quod co potißimiimfeci,ncqu« fortafte, tins verbis indudus, Racouienfes, eofiie.quiciiinilm fenri unt, ex eadem tecum ecclefia au t eftc, aut fuifle kifpicctur.il-lofque impiarum, de quibus inter vos non controuerntur, quai toto libro tuo dineminafti,opinionuin. Si fententiarum tinriun participes efte cenfear. fed teipfum (idquodillis vehementer op tandum fuerat)rcm aliter omnino fe habere,teftimoniumdcoil' fe, intelligat. Nee fanè abfque Dei iufto iudicio fartum cifvt tu, dum Racouienfes, quanta maxima potes, iniuriaafficcrecoiari vidcris, fummo, quo poteras, beneficio cos afteceris.inuidiaque ifta,in quam apudpios omnes tui culpa incurnfTepotcrat.quou eiufdem ecclefiæ tecum efie crcderentur,tuipfeeoscxolueris,aC Ïiberaueris.

Qpiod fupei'eft, Paltvologc, nihil dubito, quin meamtere-’ pr'ehcndcndi,increpandiqueïibcrtarcm,quain vniiicrfaipfarc'' ip5fione,maximè veró in poftrema hac cius parte perpewó fini vfus, ægrèadmodumlaturus fis, Scdmeminiiredcbes.inilijrc' media (vt illc ait) quæ vulneribus adhibentur, tam Eicere dolo* rem ,quàm,quæ funt falutaria.Si antiqua vulnera tua, quibusro* tus opplctus es, adhuc fanabiliafunt, nos profeâodulmodi remédia iis adhibuimus,quibus fanari pofte videâtur.Tu modóme-dicamenta noftra ne fpcrnito,neue abiicito. Cumquenihil aliul (Deuseft teftis) mihipronofitumfuerit, quam, vtnon aliisnn' turn, fed tl bi quo que, ft fieri poftet, ahqua ratione prodefe hunclw'

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Siv^^r^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377» laboremmèum, qùalifcumque is tandem fit, in meliorem Ï^maccipe. meejuead immortalitatemDeibencficioperft-’'’».qu« eft in Chriftumlcfum, afsiduè contendentem, fi quo Mo vicifsimiuuare potesgt; iuua.

^^^’■ïi.nopn.aliter, atqueipfi $, 10. permuka 35.20. omnes, S^i 38.12. confidentes, omittenda Hic tarnen loens in plerifqHC excin-flaibusonoidatèlegitwr, 50.2. ad magiftratui, nee ne, refiftcndum Sa.y.ipfis.nequis 93.4. quod 98.20. aut prætermiffum 100. ».poftmedum io8.3ï.Dicitur 109.4. ftc m. 23. Audiftis ny.y.præcipit^ 129.22. reperiffet 137.9. mrifiuvandi er ftc «bi-3« I39.29.accedat,quæ 156.3. oftendimus 161. i4.Ab boe «erft« inneeps pcrtotamfetjHCiitetnpag. ou cum accent« gr mi ac«tt loco pepitts Icgi-gt;w 168.10. eft, quant 180.2. quo 202.10. Dele omnibus 205. 34ifti iio.36.PaHl!tó 221.9, i’Hïctu 225.20. 2. Sedvideamus -’-7.6. Atquchorum 233.9.Pofteriushoc^‘'teitè ab ipfis nega-tam fucrit 14. P rins autem iUud, v t reftifsimè negatum eft 236. 36.ipfinecciiriftiaiium 237.29.fibiipfis 24o.32.tradituruserat ^.2i,8C3ï.lud3eat 244.io.86iampræcepta 254.9. accipien wmeftc 272.7.videntur 34.1.Primvim 274.11.hicquaeri 278. i^-iaiicium 285.1.0^011^ condonatioiiem 3O3,23.pcregriniH ^•itneciftius 3O9.i5.M.icha'æ Crfic deinceps 3i2.3i.hiftorici. ^ïniieMaximo,qui,Gratiaiio interempco,imperium occupa-’“'gt; «pique,V alêtiniano adhuc Arrianis faueiite,Homouftanum *Pïoftffu^cft,nihil attinet dicerc.is eiiim Tyrani potins, quant Ouatons locum obtinct. 2.Non 313.9.velfcriptumeft,vel

317.1. -bit regnum 324.6. 4.Præterea-332.13.apo-Ws 337.25.vbi ftdelis prins mhdclis fucrit,fed ctiam,vbi per Wfeeritfiddis 345.26.rcpreheiidcns ,dixit 351.33. fancito . i^-id.perfpicicns inPr«fationepag.s.Mer,6,lt;tliter,atq«cip(c 1 btuioya opetarum errata epuihbst perßej actie dncnd^hit^