-ocr page 1-

Bartholomsi Cepok Veronfenfis iuris ütriufq^ doétorisôC aduocati confiftoriaîis ad»Rdn xpo patremdo^dommum Hermo laum Barbarum Venetü facri pontiElcii Ci uilisqj luris dolorem* amp;nbsp;ciuitatis Ver Sc fancftiffimum prefulctnXlbellus de contra étibus emptionum amp;nbsp;locationumcum pa? diode retrouendendo fimuiatis»

PTIMA M BON OrS

Po(ênióe5 majores noftri Ve rondes i lundis bbcllariis êê exiftimâtes bcultates fuas i eis Temper coUocareôfueue runt-hü ei? certilTimos redditus dominis oï tpenullo cd labcre nulla cum ïmpéfa rec5 ditos reddunt,Q,uod quidem amp;nbsp;fi omnib^ In primis tarnen illis quibus nulla efc agro rum cura conuenit atque conducit ♦ Sed cumomnes iam intellexerint onus grauifgt; fimum empbiteoticum effe cum propter beïlaquediu nobisfuerc tu propter gran? dines Ôlt; alias tempeftates que pluribus angt; nis Veronenfes cóterueriÏLPauci nuncad modum reperiuntur qui fe iuri empbiteo? tico fubicere uellint cum fêpenumero plus dominisreddantquâ percepennuEx quo tnprelèntiarum nulli fere noui contractuf èmpbiceotici eelebraritur Jnoleuit autem in hac Vrbe noftra alius fimilis contrabédi modus uendendhifundum ipfumq^ poftea fiue in continent! ab eodem in perpetuu co ducendi cum pado deretrouendendo.Ec ab bus ut plurimum,quineque uendere neque cöducere cupiunt»{èdcogente necef fitate boe colore pecuniam mutuam querut Vnde cum biiscontrabentef fepiffime eua geTiorum predicatores publice deteftantur acetias nÖnuUiq bone cöfcientie apud om nes exidimantunaliquem obligate fibi boe padlo pborrefcuncPlurimi autem bos con tradus inirc non dubitanuCLua ex rillud euenit utqnq? ubi abftinendumnon abfti neat. amp;nbsp;ubi non eft cauendum inanitur ca? ueantiEt licet apud uiros religiofifTimos de hoe publice predicari conCueuerit nónung tarnen minus reede nónuq minus perfedle ld hen folet.Et fi quandoq? a uiro dodliHi? mo rede ac perfediflime hoc munus abfo? lutum fueritnon tarnen ab omnibus 0lt; p? lertim uiris indodisintclligunturamp;fiab' ains mtclliguntur id ex eorura memoria fa ciiimedeletobliuio » Q^uamobrem hunc

Ubellum debits contradibuscompofuLrin gulos in eo cafus qeuenirecöfucuerunt digt; ftiguendo dCcomeduras plurimas ex qb^ contradus hdicms^fimulatus dó ufuranus prefumatur.dC intelligantur undiq? tadts dili gentius eolligendo ut omnes percipere portint a qmb^ abftinëdü fit,dlt; quos abfqj falutis intentu ualcant celebrare*CLuem li bellum anteg edere uoluerim tibi infenbe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^

dum dlt; ad te mittendum erte putaui ut Ca^ picntia di aüdoritaie tua hac in re mihi iu dexexiftas»Eteniï ciuitates nortre fandif Graus preful dlt; antiftes^dC in omni iure do cliffimus.Nec ung alteri edendum efle een fuimifi prius parte uifus dC corredus- aut 3 probatus extiter it.

IVIS CLVI DAM VEROneri c fis fundum emit centum aureis de/ inde ipfum ucnditori locauit iure liueUifXxvdibris denariorum VeronenGu fecitqj eidemueuditori padumderetrouc dcndo»Ex quo dubitari confueuit apud p? dicatores religiofos amp;nbsp;catholicos uiros amp;nbsp;p ferti in ciuitate Veronerabilèpirtimc hui^ cemodi contradus celebrari confueuerunn fi didus contradus uenditiöis óC locatiöis cum padoderetrouendendofit licitusdn qua quidem materia muite uarie ae diuerfs fentéciereperiumunCLuidam eij dixerut didum contradum efle illicitum Gmulatu 6lt; ufurarium quia non nung ille qui emit amp;nbsp;in continent! locateur pado de retroué dendo non habet nee habere uidetur aîum emendi fed folum percipiendifrudus Gue redditus pecunie fue centum aureorum U5 xxvdibras Gngulis ännis^nec etu uenditor babuit animum uendidi fed potius’fundus fuum pignorandi»ex quofimpliciteramp;ab folute uendere noluitJed folummo cu pac to Ôlt; conditioner^ fibi locctur euj certa pc Gone amp;nbsp;cum pado de retrouendendo.Ex pado enim de retrouendendo prefumitur pignuscontradum utdicit Banper illum textum in.l,crcditon§.G.qui incipitpoft dl uifionemtfEqui po.inpigno*h3»ói tï Bah imLereditons ad hÆ^de pigno.Et ideo idi dicunt q ifte contradus non modo eft iJli? nbsp;nbsp;nbsp;,

citus quia cenfetur Gmulatus fed etiâ ê ufu rarius*Nam quando uenditor aliénât ÔC re manet i n poflértione etiam fi conftituat, fc êptoris nomieportidere eft pfumptio hau disÆt ^uêditio fueritfimulata nifi iteruc?

-ocr page 2-

nerit traditio corporalis ut nc.Bar.iJ.poft côtraÀum inniucolûna in prinsje dona» Ôlt; in.l.ficuL§»fup€ruacuumAqui*rnogt; pig. ul' ypoXoluif.dequo uideaf ^dicâ i tercio cafupricipaliin uigefimaqnta pfumptloc Et fic b mftni fonet de uenditióe»tam uere Shentes uoluerüt ^eff? pignus ut ibi amp;p baf ï.callo uos extra d pignortóC ïx»ad no ftrâ extra de êptiöe 06 uendi^öC per ea que habef bkcmptioneÆ.plus uale.^ agltur g ^fimula.concipi.Etmaxie bec opinio uid tur ucraga cü dicit Io»an»poft Hoftnin.d.c» ad nofträ i nouella experiêtia docuitg» ufu rarii dimifTis 5clhb’ mutui ichoaueruc face re huiufmoi contractus uS contractu côdi tionalë cd pacto de retrouédendo rê;amp; po,-ftea nc for ma contractus ex uiiUi^pacti m dicaretiUu ufurariûxeperût facere bina in ftruméta^Pnmû pup^ êptionis.Secundu ^„ miffionis de reuendedo» Hodie uo oj de bitoré pecunia idigenté ofidere d ufurario ficut facrifta.faciêdo fibi puru inftrumétu5 uêditionis nee uult i eodê jftrumeto uF alio facere patu de retrouédendone pp hoe p fumaf cótractusufurari^.Sy certe hodie 6/ ciüt duo uF triaiftrumeta»Primü uêditiois pure.Secudu locatiÓisIiuellaric» ga êptor locat ré eptâ uéditoruTertiu qnqpf pactd deretroucdendo»Alii dicut,$ dit^otus de retrouedendo é licitus de'iureciuiÜ amp;nbsp;ca nonico amp;nbsp;ét ï foro coïciétie 6c fic de iure di uino quia de iure ciuili pactu de retrouengt; dédo appofitu i cotract u noé reprobatu ut écafusï.Lifedepactis inter épto,amp; tiédi to*amp; ibi nö.pcr do(to»6i n5,Angd»Lad offi cm ï fi €.cömuni»diui.ncc de iur canonico ut pbafin dictckcullo uos de pigno.amp;.c.ad noftra de emp»amp; uédi»amp; dicâ hxinpfump tiöe»Necu ét de iure dmino pactu de retro uendédo uidef eflè reprobatu uppbaflcui tickxx^qxabi du dicif ft attenuate frat’ tu^ uédideritpoflêfriunculâruâ.amp; uoluerit px pinqu^ eius pot redimereg, ille uédiderat Sm autno habueritpximü óC ipfe pciu ad redimédum potuerit iuenirC cóputabunf fruct^ ex eo tpe quo uédiditamp;g- reliquuï eft reddet éptori (icqj rccipiec potetionë fuâ Et hoc maxie ueru et qn deceptio ftuc lefio n eft in ipfa uenditiöe nee m locatmc neejj m pacto de retrouédendo.Nam de iu re dullt amp;nbsp;canonico uéditio amp;nbsp;locatio lufto pretio factanoneftreprobataut probatur m toto titul0fff.0CC.de con.uendi.óC loca.

amp; Infti.èo.amp; éxtra.dc cmp.amp; uendi.SC de locatocum ftmilibus.amp; pactum de retro uendendo factum dummodo nófitftmula turn ÖC pretium iuftum non uidef ete rep batum ab aliquo lure etiam ft fit conuentuï cu uenditionedc locatione eiufdem rei pre cc dé te ut et ca fus ind.qui fundum.rf.de 5 hen.empt.ymo uidetur effe quedam gragt; tiacScliberalitasquia éliberatio aiur liuel licum tendat didfum paeflum adliberatidu uenditorem eundemq3 conductorem a luf liuelli.qui de fui natura erf perpetu^ ut eft cafus no.in.c4.$4.ibi ex natura perpetui Ip uelli m titulo de aliena.feu.0C ibi nö.pcr do ctores in ufibus feudorum.Cuy ergo dictu pactum non tendat ad necem uéditoris fed adeiusgratiam ÔC utilitatem.uidef g? fit p mirfum etiam in foro cofcentie cum lilud idem uellet fibi fieri emptor idemque loca tor fi eilet uéditor amp;nbsp;conductor ar.c.i.i,dif. ubi tex.ficdicit. lus naturale eft quid in lege ÔCeuâgehocontinetur quoquisque lu betur alii facere quod fibi uult fieri 6C prox hibetur alu in ferre ^ fibi nollet fieri.nudc xps ineuangelio.Omnia quecunque uultis ut nobis faciät homines ÔC uos eadem facits illis.biceniï eft lex amp;nbsp;prophete.Et hecopi nio uidetur etiam fundari ÖC iuuari ex com uni opiniôc Ólt; obfèruâtia'ciuicatis Verö ne Namquotitdiecelebrârur Veronehui^ cemodi contractus amp;nbsp;reputanf liciti.Ergo uidetur no pofluntdici illiciet dó ufurarii ut probatur ind.quisftt fugittusrf.apud la beonem ibi quia id facit quod ei publics fa cerelicere arbitratur.ff.de edili.cdic.0C ibi Bar.dicit perillum tex.qgt;,fi gs facit aliqué actum uel contractum qui exiftimetur cöi terlicitiis Contranum taméé iueritatc quia fapit ufurarii prauitatem ex hoc non dicetur ufuranus.óc ibt hoe idem dixi aden do quod hoc eft multum no.pro mercator ribus 6C aliisqui quottidie faciunc multos contractus ufurarios in ueritate dC cómuni ter tenetur in’illo loco qd* non fit ufura g? tales no funt ufurarii eSC noforte^peccant ni ft effent in ignorantia fupina dC non curagt; rent nee uellent iformationem babere ard. necfupina.rf.de iuris dC facti igooran.cSCar. eorum qu^no.bar.in.l.bonoruy.ffde bono. poffe.dc in.l.pen.rflde aduLad quod uideaf quod dicam in.v.cafu principalsT^.nifidp camus quod confuetudo nee tex.in dito.c. ad noftram ex cf emp.dC uendi.ubi ponif


-ocr page 3-

pacfluttî de retrouendendo quàndocuq^ cô tradicere uidef quia ibi n uidcf reprobari côtrad^exeo^cfiêtapppoficû padû de retrouédendoqncûq] fî qa ipfe êptor fuit î doloquia uêditor ibi uolebat recipere pc cuniâ mutuo*ôC no uédere ut pats ibi î prb dûdicw Cû,Bdaic^ ab M.mu tuo recipe uo luiflèt amp;nbsp;emptor ne uideretur ufurari^ ÔC fie ne poflèt poftea ouenin tâqufurari^uo luit ^ did:ns.b.uenderet fibi domos amp;nbsp;oïl» uasixficcui ueritatefieret mutuû uoluit g^mftmfieretdeuenditiôe Ôlt;ficppdolu emptorts eiufdemq^ locatoris reprobat ibl ôdlus.ôCnôpppaôlûde retrouédendo ut ^baf i texabi igitur fraus ôC dolus cm^pa trocinan non ds amp;bDequo tneft abf dt* cêdu utdicetur plene inquitocâupricipalî Et licet ex padlo de retrouédendo res ipCa tes itéUigat obligaca ut dixi.s,n en pp hoc prefumitur côtract? fimulatus ufftati dicâ nec etias obftare uideflt;j dixi fecûdû Bar» ^ côtract^ prefumaf Gmulat^ qn uéditor remanet in poflélTione qa iHud nô pcedic quâdo uéditor ruderet emptori d frubtib^ hoc eni facit cefTare prefumptioné fraudis ardJitibüs.C^de ag.amp; cenfin luxu ut dicic Bar*in»d4»poft côtracluj in pri.tercie colL f£de dona,Ec in.ddXicuL^Zuperuacuum.ff qui.morpig.uel ypoToluiu item nô pcedit quo ad ipm uêditorem dicentem côtraffû tuifTe fimulatû qa nô fufficit ut ex hoc folo poffit uenire côtra faétû fuû ut de f uo pig» da.mad.fi creditoribus.Sî quo ad terciû cre ditoré dicéte côtraélû/mnèfimulatû ut fit 3élus nô piudicet.bn pcederet fecundum bar4Î,dd.poft côtradlû î tercia pfumptione in flun dicdo.^.fupuacuum infi.ôlt; fequitur baLî.Lemptionem in fi.7^.qualitcr probef ♦C.plus uale,q? agi.amp; Francifcbus jabarella in.c.illo nos î fecundo notabili ex de pigno» Alii uero ahf dixerût prout ex.j. dicendis apparebit»q breuitatis câ hicomittuntur»

GO BARTHOLAMEus e CepoUa Veronenfis iun utriufqj doÂor minimus amp;nbsp;Aduocatus cô fiftorialis fie uuric diceremdiftinguendo texcafus principales falua tarnen meliori deliberationecuiuflibetaltcrius amp;nbsp;maxie tbeologici amp;nbsp;fanéte matris ecdefiecui^ opi mom à decifioni femper adbereo Ôlt; nunc me fubitio. Q^uandoq? contract: us didc locationis amp;nbsp;padfi de retrouédendo fuit ce lebratus ex intèruallo poft contract um ué • ditionis.ôC nihil fuitaétum exprefle uelta cite ipfi^ uéditionis tëporc nec ante dittos contrahentes decelebrädo diéloodu loca tionis ÖC padti de retrouédédo* CL nq) fu it actû iter 3 hé tes ex peile ut tacite tempor uéditôis up âte de locando diétâ ré uédltam eidé uéditon cû padto de retrouédendo uel uPtéporediéleuenditionis fuit celebrate* a ét’’ locationis ÔCpaéti cf retrouédédo amp;nbsp;in dcô5étu uêditionis ÔC locationis amp;nbsp;pacfti df retrouéden’ n iterueit uerc fidte F pfûptie haus dolus uel fimulatio uFaliqua lefiofeu deceptio in uédititionelocationeuF padto de retrouédédo nec in aliquo alio ♦ Q,ua doqs in dicTo côtraélu interuenit fraus uel dolus uel fimulatio uerc uel fiéleuel pfûp tiuc ÔC é dceptio due lefio in uéditione loca tione amp;nbsp;i pacto de retrouédédo. nbsp;CLuâdo qj in dicto côtraefu iterueit fraus doP uel fimulatio ex parte utriufqj ohentis ul’ unP tantû fed nulla interueit Icfio in ptio uediti onis locationis Ö^ pacti de retrouendendo

CLuadoqjdubitaf ani diéto contradu dolus ucl fraus uel fimulatio iteruenerin dC iterueit lefio in locatione óC pacto de retro uédédo F i aliq” aut aÜqb^ ex ipis. CLua doq? nô iteruenit dolus fraus fimulatio nec aliqua lefio in pretio uéditionis fèd in alus uF adfunt abc pfnmptioncs dolt fraudis uel fimulationis.

RIMOCASV quâdo contractus locationis dC pach de retrouendé/ do fuit célébrât^ ex iteruallo poft contradlum uenditionis amp;nbsp;mbiÏ fuit aétus expire uF tacite ipius uenditionis tépore nec ante inter diétos otrahentes de diéto contractu locationis dC paéti de retro uédédo amp;nbsp;fine dubio hoc calu 5ctus loca» tionis amp;nbsp;pacti de retrouendendo eft licitus nec poteft dici q fit fimulatus uel ufurarius qa nihil iterueit pp qgt;iudiC3ri poifit q, di dtus 3ctus locatiois ^ padtum de retrouen dendo fuerit illicitus fiFatus uel ufurarius ymo licitus dC $ potius 011 netmerâ gratia de Iiberahtates ex parte locatoris pp didû paétu (f retrouédendo Idem eft dicendum mFtomagis fi babeo fûdum quem emi ucl aliter acquifiui a ticio ÔC poftea ipj locaui fempronio eiqj feci paétû de retrouenden» do.Nam hoc cafu nulli dubiû eft q eft lici» tû qa nô rcperif hoc phibitum in lur ciui 11 aut canonico aut thcologico.irao potius a.u.


-ocr page 4-

dici pot ^ fiat gratia i pi bdudori p ipm lo catorem p pa du d* uendédo^maxiecû non poHitdici ^ fuerit pignus F 9du^fjmulagt; tus ex quo res locata nö fuit ipfiws ccdudo ris fed ipGus locantis tm 'amp; luftu pretiü lo cationis amp;nbsp;parti de uendendo iteruenit »Si auc fuiffet artum de retrouedendo tpe uen ditióis expflc uel tacite uel pfumne qd' qn ftt dicetur i fequêti cafu principal! tune qd iuris fit die utibi dicamÆt in tercio câu prî cipali in.x»prcrumptione*Sedfi interuenif fet ptium iuftum refpertu locationis F p3gt; edi de retrouêdendo uel uCnditionis tm uF in omnibus predirtis quod quando fit dice tur in tercio câu principali infêcuda tercîa ôc quarta prefumptione amp;nbsp;tune fi pretium fuit nuftû refpertu unius côtrartus tm amp;nbsp;fi ne dubio nô erit ncc effe poterit contrartus ufurarius fed fi fuiffet lefio ï tribus pdirtis 5rtibus uel duobus ex eis amp;nbsp;idem etiâ ê diJ cendum»Ex quo ueritatepercipio frurtus F redditus rei mee locate nec aliquid pignus ucrc uel prefumptiue uel firte interueit ÔC hoc fl emptor habuit animus emédi amp;nbsp;uc ditor uendendiquod quando fitdic ut dicâ in prima prefumptione in prin»quia in in certis noncertislocuseftconierture.l.côti nuus»$»^ ita.ftde ^»obl«»alias (ecus» A d q addequod dicam i quarto cafu prîcipali po terit tarnen dici dirtus côtrartus illicit^ qa fl fuit imuftiH precium'ï uenditi5eamp; pachto de retrouendendo ultra uF citra dimidiâ iufti precii tune in eo quo plus iurto amp;nbsp;coi precio res erit empta locata uel pmiiTa de uendendo tenebitur ledens fupplere iuftu preciû uel rcftituere illud plus q? pceperit de firtu uel uêditiôe (eu retrouêdi amp;nbsp;tenez bif et redderc uere firtu futu9^ amp;nbsp;pciû uen ditiontsfeu retrouéditiôis ad iuftû pciu in foro ofde üel refeidere dirtû côtrartû i elec tione ipfius ledentis ét de iure ciutli quanz do utdixi effet decepquot; ultra F citra dimidiâ iufti pcii p»hii.cû ibi no.C.dc refeidé» uen» Etetiam de iurecanoico uteft cafus in»c,c3 delirti ibi qa uerein arbitrio emptoriseft ôc in.c.pe»cüra caufa ibi aut fuppleaf extra de emptio»ôC uendi»quod quidê proceditét 11 eftet lefio in fimplicilocatione tantû fiuc tuentlocatio ad tépus fine liuellaria ï ppcz tuü qa bnficiû dirte legis fecûde ^»d'refin demuèditio.nô (olû»hêt locû î uêditiôe feu éptione fj et i locatiohe amp;nbsp;côdurtione fim piici ut probatur inJ.fi i precio»$» quemad

niodum.ft.locati»amp; in»ti»§.fi quis in fraudé »ft»fi quid in fraudem patroni ÔC ita tenet glo»fi»in»l»fi olei-C.loca. êlt;glo»in4»in uenz ditione»$»i»in»l»fi miori.ff.de bo»aurto»iudi pofli.óc glo.h.in.l.fi ea partione»€»dc ufu» risde fpecuun n.dc emptio»amp; uendi.$.ergo nunc dicendum reftat de rclciéndcn.uendi .%. fed nunquid predirta »lex»Et ita tenet Cy.inJ.legem m prin.'Sdocati amp;nbsp;in dirto ♦c.quemadmodum BaI,in»c»cum caufam el (écundo adfinem exdetefti»Et Ang.ind» maioribus»€»coi utriufqj iudi»^ Anto.de bu»in»ccum dilerti de empt»amp; uen»amp; ita tenent dorto»!n dirta»l»ii,€»de refcin»uen* Item habet locu beneficium dirte.l.ii.êt in locatione ppetua liuellaria feu empbiteotiz ca utjpbaf in.d.c.ad nofträex de rebus ec non alie.arguêdo ibi de feudo ad éphiteofi? Et ita tenet Specu»in»ti.de locatoff.nunc aïi qua»7^.nonagcfimo amp;nbsp;bal.in.d.bii.TV.eff dubium de contrartu emptionis»Et Lodoui cus de Roma in.Kfi quiscum aliter in.viü* colF.in principio'.ffde uerbo.obligatio.Et Io.de Imo»in»c,cum cau(a circa finem extra de emp.amp; locat.öi do Bartolomeus de faliz cc.idem tenet in quodam fuo confilio quod incipit»Super purtoquoquerituran ceeïe fia.quimouetur in primis per glo.in.fex cepto.'T.loca.in Tbfi.frurtus que dicit quod idem iudicatur decôtrartu fimili locatióif qgt;de ipa locatione amp;nbsp;per glo.ï fid dict3»Lfi olei q uuk q?beneficiLidicie.Lfeode habeat locum etiâ i contractu innominato amp;nbsp;idem fellies quod habet locum in emphiteofi feu liuello dirta .l.ii.tenet Antonius debutrio in dirto.c,cum dilerti de emptione ÔC uen« Si habeatur refpertusad ualoremiurisera pbiteotici Etfic attendatur deceptio infpcz ■ rtoualore communi iuris emphiteotici de quo dicâ i ftia pfumptione.amp; ita itelligaf pdirti dortoreStSec^ fi baberef refpert^öC attéderef deceptio ad ucru ualorë rei de q* dicâ plenei»ii.pfuptióe.7igt;.ue^ qa dirtû ê» Na tüc nö habert Iccü bneficiu dirtc.l.ii.C. d* refci.uê.Etiftomö pöt (aluari fpecu.q 3 riu uicffdixifle i titulo de êp.amp; uédi.f»nüc reftat»7b'»quid de conceffione in cmphiteo firn ubi dixit $ dirta lcx»ii.nó habet locu in dirto contrartu cmphiteónco.Et iftud ten’ quod dixi fecundum do.Anto.Sed fi non effet lefio circa uF ultra dimidiam lufti pre cii fed in minori quantitate tue quid iuris fit»dic ut Ldicam in proxima diftinrtionc


-ocr page 5-

amp; pîenèin.ihprerumptîone teren' earns prî cipaiis Æt eft maxima differentia an 3ct^ fitpignoranti’ fimFat^’fiueufurari^ an illi cit’qaquadoêufuranï’ pignoratif F ft mu latus qcqd percipitur defiftu redditu uel fruftibus d? i forte.i.i debito pricipalt opu fan ut 4?bat i.c. illauos ex de pigno.ôcû.c» ad nofti a de emp.amp;l iicÄ i ti.extra de nfu ris de maxie ûc.kôe.itamp;.cxôqueftus ôe.c.cu 5extrade pigÄ inJ.i.amp;»iûlt;r.depig.^ich o fiFibus de nS.gF.ixxx litteris i/Vbo forte dC âplius extra de lure lura.ln tm q^extenuat debitu fortis p folutionê fteftus uel redditus ud p pceptionê fruftuu ipfo iure ut êeaus in Li.£.de diftra,pigno»Et boe tenet glonn diifto.cex litteris de in uerbo forte de âpb^ de lure iurâ»Sed qn contradus' eft fèlûmô lllicitusde non ufurarius uel pignoraticP autfimulatus tûciUud tm g? recipif ultra iuftû preciûeftreftituendûde côtradif rcgt; ducédf uel refddendus ut.d.lÙbcû ibi no» X.d refddcn»uendû de nô.glo.ft. in uerbo deceptionc circa pnncipiû m.c, cu5 diledli deemp»de uendude m.c.per tuas in uerbo î terueni extra de dona. Circa hoc aucé fie concludas, A liquando contradus eft fi mngt; latus fiue»ufurarius.AIiquando eft tantum modo lUicitus ideft a iure non probatus» Nam buiufmodt fimulatio eft a iure ïprogt; fcata î notatis in toto ti.C.plus.nale.qd agi tunde in.d.c.ad noftram de in.d.c.illo uos o fimihbusJtemufuraeft i H ici ta feu rcprogt; fcata utriufq? teftamêd pagina ut eft tex.in »c.quia in omnibus de.c.fup co extra de ufu ris de êt de iure ciuili hodie qa loges nô de»« dignantur facroscanones îmitari ut é texâ aût,deecclefiafti.tbdeibi glo.coIF.ix.ôe no» glodndxuî allcgas de i aût.ad hoe.Cd ufu ris Et in.Li»€»de fumma trint.de ibi p doc» de hoc cafu qn côtractus ê fimulatus uF ufu rarius pot refcindi uel ânullari cû diftincti one qua? pofui Jan quartocafu principalt ad fine de fructo percepti computari debet i forte üt.5.dixi.Siuerocôtractus eft tantu modo illicit us de non fimulatus uel ufurari us ^ e qn côtrahentes babuerut aium uerc de fimpFr otrabedi fed deceptio fiuc lefto î teruenerit i ptio de tue ft lefto eft i dimidia lufti pcii ultra uel citra cotraft us potent r fcindi uel debebtt fuppleri luftu pciu cf iu reciuilidecanonicofeodu beneficiu diets »laude difti»c,cû dilecti Ôe.c.cu cam.Et mul to magis reprobatus eft ifte côtractf î foro

Silcle î quo no eft licitu cotrahentibus fe 5 cipereêc in prectout dream plene in.ii,pgt; fumpnöc nee fructus F redditus p emptogt; ré medio tempore percepti m boe cafu in fortem compucantur necfunt reftituendi de lure ciuili uel canonico quia hoe non mC mini me legiiTe lurecautum.ymo dicta.Kiï uidetur probare Contran urn ex quo folum prouidec quod ftc tn elections ledens uel ? tcjdercconcraccum uel fupplere iuftum pgt; tium.Öe cum tenuerit iplo lure uendttio.de ftc emptor percepent fructus rei fueeos re ft teuere nô tenetquot;.ÔC tacit ad hoc q? no. Bal» î»c.i.tn.ti.de feudo dato inuicem leg.cömis» in ufi.feu.ÔC qgt; n0.Anto.de bu.in.c»adno/ ft ram circa medium ibi tèd ueniente temgt; pore de emp.dc uendi.In foro aut aie amp;nbsp;ftc diuio bene credo q? emptor teneaf reftituc re fructus fiuereddituf uel in fortem corn»« putari pro eo minor i pretio quo res fuerit uendica uel diftracca.Sï ft lefio noné in di mtdia tufti precii tune talis otractusnó eft licitus de lure ciuili uel canonico p dictam ♦l.ii.C.dc refcïden.uendi.amp; per dictum.c» cum dilecti dc.exum caufam deemptio.de uendi.de boc tantum intelligif quod dicif qjlicitüeftoirahentibustcin pcio dccipe re ut.l»i.caufe.§»pe.ff.de mio amp;nbsp;i.l.ttem fi m pcio.$.quêadmodura.ff'.locati»dC fic peti no potent q? refemdaf dictus contractus aut ^fibt fuppeleaf iuftum precium uel qd? tructus reftitueanf aut com pu té f in fortes Item nee in foro confeentiéte iftecötractus ent refemdendus »Credo tarnen quod tc nebiturledês fupple.iuftum pretiü.dCfruc tus reftitucre p eo pluri uel miori quo res eft uêdita uel diftracta ex quo in foro ofcie ut dixi non eft icitum contrahentibus fcgt; dectpere m precio circa dimidtam lufti p^ cii.bt utnotat.Ant.de bu in.c. in ciuitats exira de ufuris dC in.c.quia plengt in fi.5tc pe.colF.de ïmuit.eccF»Ec dicam pleniusin Iccunda prefumptione tercii cafus princi.* palis»7lgt;.de iureaut dimnoetc.

EC VNDO cafu principal! quado f fuit actum inter côtrahentes expf fouel tacite uel pfumptie tempore uenditionis uel ante delocando dictam res uenditam ÖC de faciendo'pactum de retrox uendêdouel temporedicte uenditionis fu fuit eelebratus contractus locations df pa cti de retro uendendo ÔC in dicto pacto lo

a.y»


-ocr page 6-

cattonis uèn3itionis amp;nbsp;parti Sèrctrouen dendohon interucnit fraus uel ftmulauo uel alloua kfio feu deceptio inaliquo.Ec tuncedatn hoe cafu omnes didli contradus fut liciti ét i foro ofcie nee padtö de retrouc dédo cöiuAü cG uéditiÓc 6^ locations eius dé rei i cddit 3dü ufurariu ut illicitü fi nul la fraus dol ^uFfimulatio autlefio fiuc de cepcio iteruenerit ut ^batur inddiX» de paeJtcrempto.amp;uendi Eteft cafusnoXL quod fundûÆtdc oben^erapÆt ita tenet AI bne^ et rofate inJdâi^qui dixit ^ ita de Fa^ cfoobtinuit diets îueftiturâ fiue locations? ualcrc amp;nbsp;hoc no Et tenet glo.magna i terrai ms in.c-coqueftus ex de ufu4 glo*magna cir ca finem ibi no e tame ufura ut fi uedo tibi Kdu Nee obftat tcxtus i dicto.c.ad noftra? ^a ibi pp paélû de retrouendendo tm no reprobatur5Aus*Sed pp fraudem amp;nbsp;do!n emptoris utdtxiXdrcaprïciplö $ tarnen itellige fccûdûeâ que dicâi fequenti cafu prîcipaln CLuSdoatdicaf feuïtelligaf aélû expffêuel tacite uF pfumptiueteporß uéditionis uel Stede padfode retrouédédo dic^expnè dicif adlS quado hoc probari pot manifefté q? ita dixerit 64 expire uolu crituéditor uel ëptonTacite quado inter éptoré amp;nbsp;uéditoré faëf G c de diÂo paélo d* retrouédédo ÔCnô corâ teftthus quia forte ft dixit éptorcôfidêsifideqgt; tibifaciara ex inter uallo’ padfu de retrouédédo uel dixit ex nunc promitto tibi retronendere. Sed nolo quod de hoc flat raentio in inftru^ mento, loeationis uel uenditionis ficut facie batlheronim’ defaluaticis ufurariusquia tepore uenditionis (epiffime no!ebat face-* re pactum exprefle de retrouendendo ne o tractus cenferetur ufurarius ÔC clam pro-* mittebat uenditori amp;uoleat^ uéditorde ipo confiterctur amp;nbsp;comuniter feruabat ft dem promiffamhocautem fcilicet tacitam fl dem fuiHe promiiTam probarc potcrit p côfelTionem uel p telles uel p fenptura? de manu emptoris uF quia emptor fcripiriffet hâcpmiffioné fup libris fuis uel quia etiam ita eilet folitus facere fic folitus cratdidlus Iheronimus p ca que habétur amp;notâf ÎX ü.§.fi quis palam cu.$.fequéti amp;nbsp;in,§4acita amp;nbsp;inJ.cum taciturn .ffdc iurc fif amp;nbsp;inX cûtacitü. ff.de pba.amp;que notanf per ban înJ.fi gencr.ff.de bus' quibus ut indignis licet glo.Io.an in.c.otra eum ante mediû ibi Si conitat tacite ut per oiedlurâ de reguSu

fis in.vi,intellexerit$tacite offars dicaf p niccturas»Nara p piecturas inducitur.po tins actus pfumptiuusq tacitus ut pbatur ln.c.rcqui(iffiextra de teftamc.ôC in.c.illo uos in fine m uerbo prefumitur de pigno» amp;nbsp;in.cad noftram in uerbo patet ÔC ibigl. que cxponit ideft prefumif de emp,amp; ué di.ôC probatur in ains luribus preallegatis amp;nbsp;ad quod facit ^ ftatim dicâ. Prefump tiue autem diccref'aétû quâdo icotinenti poft uenditioné Facta fuiffet locano eu pac to de retrouédendo uel qn poft uédttioné amp;nbsp;locationé in côtinéti fülltet fadlu paduî de retrouédendo Et breuitate eni fpacii p fumif diftu aut faétû ut eft tex.cû gl.finali in fi.ôC ibi per doc.in.kfi uétri.§.fi i bonis.ft de priuik.crediÄeft tex.cûglo.in 7^bo î c5tinentiin.c.officiiextrade elec. Et no p bar.ÔC doc.in.I.poft Sétu.ffdc dona.^.i. 7^, Item pone aliquis ÔC per Cy.in.Lfi qs poft bacin.ii.q,€.dc bonis preferip.ôC per bald »kiiX.de edili.aétio.ôî per eundem Bakin ♦Lper diuerfasX.mâda.ubi dicit q? eu fuent faélapromiffio de retrouédendo î otinéti pfumitur puétum füllte per prius per dicgt; tam.kfi uentri.ad quod adde ^ dicitur i pri ma prefumptione circa pnncipiû. Q,uâ doautemdicaturinptinenti uel ex inters uallo paCf û.d]c ^ hoc eft relinquendura'ar • bitrioiudicantisar.ki.ff.de iurc deli be, ÔC .c.decaufis extra de offudelega.di per gio» fi.in,c.non eft de regular!.Ita tenet Ang, î diéfa.kfi uctri.§,fi.d' priuile.crcdi.0C Lodo ui.de roma in.l.i.§.i.ff.de uerbo.obli. amp;nbsp;qn eft faftum paftu de retrouédédo cades die fic loco fiC corameifdem teftibus pfumitur fuifle faftu in continent! ar.a coïter accidé tibusfecundumbakqui ita dicit notabihf î »kpe.quc incipit m bis.§.mulicr ad fi.fffok ma.ltem quando eft Factum paftum de re.* trouédédo codé die quo eft Facta uédt* pfu matur fadlu in continent! uel ét de co cous turn tpre uenditionis uel an quia una dies no eft longû internal Iura ut probatur kkft ex duobus in principio.fEdeduo.reis.0C ita no.bar.in did;a.t.i.$.i.ffdc uerbo.obli ga»Ec ita uidi alias pfultum per plures dolores i materia noftra fimulationis.Facit ad b’ op time q? no.bakin.ki.i Fi.C.dc ope.libert. ubi dicit q Fit codera die fic loco pref urn if ells fadfum codé contexcu 6C uide ^ no. Inno» fic dodt.in.c.c0fiderauimus extra de elec.ôC uide Ûidra.incôfiüo, ducétefimoquiquags


-ocr page 7-

fimo tüVtiö.quot;Et Hoc maxîmê ucrufi no effet appolita uel defer ip ta horasel^i iftrume^ to neq^ i iftrumeto padh de retrouededo ft cut colter noapponif nee de iure regtanf tabellio apponere tenef luxta no p Cy.in ♦Loptima in.v.q-i.dc oben^ôi comitte^ftb puia.amp; per bal.in.tin pferiptioe tni.coIP. €*ft3 lusut utih.pubj^tfuinjibcoIP.C.dc edicdiadria.tollen.6c in.Lcû ^ponas.€.df iter.m3t.amp; ttlmpator.ff.de ft a. ho.amp; p lo and addit.fpecu.tti.if jftrumcto.editio.^.di ffo.Tt.fi poft îditionë.Etiadditions quel îcipit.Hora diet amp;nbsp;p glo.notabile in.tft ex pluTibus.$.fi,cu ibi nö,ff.dc folu.Nam licet iftrumctu uenditionis pfumatur pcefiffe ÔC iftrumtu paft 1 de retrouédêdo fubfecutu qa ifte ordo nature eft: ut no.bati prima. Cöftitutione Codicis.^.bocigif in.n.colF.i ♦vii.notabili tame pfuma diftû fecudum in ftrumtu pafti de retrouédêdo fuiffe eadem boacofeffuqa ita coiter fieri folet ar.ti.C» ff arbucû ibi nô.p glo.amp; dofto.öC p glo,pe in.tcû dotem.C.de iure do item pfûptîuc îtelligeref aftu tépore uêdttiôis uFâtede retrouédêdo qdofubeftet pföptio ^ ipe uê ditor uerifiFr nö uoluiftet ni ft cu illo pafto de retrouédêdo ut dicâî fequêti cafu prici^ pall in prima 6lt; duodecima pfumptione.

ERCIO CASV PRINCb t pall quando in dido entraftu fra^ uel dolus ucl fimulatio uere uel fi J ffe’uel tacite uel pfumptiue ïtcruenitq?q do fit ftati diceretur amp;nbsp;é deceptio fiue lefio ïuéditione locationc amp;nbsp;pafto peretrouéde do amp;nbsp;tune fine dubio tales côtraftus funt non modoiUidti fed etiam fimulati amp;nbsp;ufu ram tupp dolum amp;nbsp;fraudem ôc fimulatio né tû êt propter ipfam deceptionem feu lo ftonem .ut pbatur expflé p tex.in.c.ad nogt; ftram ibi cü re uera.óC ibi quadoq? a fep teri nio Et ibi quia agitur dolus ÖC fraus extra de emp. óc uendi.amp; i.cillo uos ibi non effc pure uéditas ft pignon obligatasöC ibi ^ .xxii.libr.obliga,coniüfto ibi.xxyi.libr.óC ibi quod ultra furamara receptam bo.fol'.d berêt pfolui extradepig.Et idem dicendu cft etiam de lure diuino ÖC fic in foro congt; feïe de quo iure feu foro nullus debet decipi feu ledi ut probatur in.c.i.ÖC dicam in.ii.pgt; fumptöe.Etdiciturfraus uel dolus uelfimu latio uere iterueniffe quando aftum fuiffet inter partes quod licet inftrumentum lo? queretur de uenditione, nihilomtnus pn? teUigèrëtur effe ptgnus.Sêd emptor uo? luit quâdo mutuauit pecuniâ ^ rcipiés mu tuo.Pignoraret fibi fundum uel domuj ÔC 5 ficrct îftrumentû qualiter uendebat fibi ad hoc ut emptor poffit lucrari fruft^ôC ne q canoné 5 ufurarios ediftum poffet in po fterû conuenin ut bec probantur in difto »c.ad noftram ibi.Cum.b.laicus ab.M. mu? tuura accipere uoluiffet ne per canonem 5 ufurarios ediftû poffet in pofterum côue? niri domos.i.oliuas recepit ab codes titu1o cmptionis cura rc uera contraftus ufurarP ageref amp;nbsp;ibi qa ibi igif traus 6lt; dolus ex? tra de emp.6c uêdi.6c ifta probari poterût nô folû per cöfèffioné partiu fed etiâ p alla iftruraenta Ôlt; pefteffes .Et quod per in ftrumentaôC perteftes^bari poffit fimu latio contraftus fenfit glo.in aût.de fidc in ftrumé.§.fi uero aliquidcolF.yi.0C ts Cy.î.l. optimam in.îii.oppofitione.Cdc contrabê. ôC comttten.ftipula.ôC Bar.ôC doc.in.l.gcnc raliter,€,de n numera.pecu.Et Io.de Imo» in difto.c,ad matenâ de emp.ôC ucndi.lteî dicitur fraus dolus uel fimulatio interuenif fefiftc quando lex uel ffatutu ita fingeret ut puta fiquis diceret fiquis feccrit talem 3 ftum fingaturufurarius uel fimulatus facit adhocglo.in.l.unica.$.accedatin uerbo p? fumatur.C.de rei uxori.aftio.6C quod nô.p glo.Ôc docan.bnon eft uerifimile»ff.$ me? tus caufa 6C in.cis qui fidé extra ff fpon.ltê dicitur fraus ucl dolus uel fimulatio îterue niflc tacite quando tacite aftura eft iter cô? trahentes ci quod licet inftrumentus fieret de uenditiôe tarnen in ueri täte e ffet pign^ uel econtrario lî partes uellêt ^ effs pign’ nihilominusdicerefinîftruméto $ effet uéditio q qn fit dixus.in fccûdo cafu ^xiO preccdenti.ltem dicif fraus dolus uel fimu Îatio interueniffe î côtraftu pfumptic qdo nô côflat ^ fit aftum exprefle uere uel tic? te uel tacite inter ptes ^ contraft^uéditio? niscelcbref eu in TVitateeffet pignus. Sed pfumi ex pluribusprefumptionib^fôCc.Sc quitur prima pfumptio.

T Prima prefumptio eft qn lex p fumitqcôtrahentesnô babuerut animûemédiuel uédendi qêqn tempore uenditiôis uel an fuit diftû uF tra ftatü^nÔ effet uéditio fed pign^ Nâtunc uédicio flati fecuta prefumif limulata.ldeî fl uenditioiutexinteruaUo.Sed uédés pri usdixerat 6C proteftatus fucrat q, nô inten ' a.iin


-ocr page 8-

debat quod diet «énd{tio»amp; fi contingeret ipfum m Futurum uendere intendebat qeF eilet pignusJta fiugulanter dieft Banfeeux dû la.bu.ind.padla nouiflïma.£.dc partis iX ibi per Bal.d doc»0lt;n5.Bar»BaLAng,0^ dodlo» in.lutem quia.§. idem, iuliano.^dc pac.6i bande lo.de lmo.in.I,rici3,§.idem ref p0ditelprimo.ff.de uerbo.obhga.0e Ang. tn.Uij4ii.coiLtn fi.7b4n glo.ibiex bus que peefferunt.ff-.de mduôe bal.m.l.muhum in ♦u.coir.Cdi quis aiteri uel Fibi amp;nbsp;ad hoc un de glo.in.LiterpoQtas i 7vbo quabtas.£.dc trâûcSiaût pdidla ^teftand nôpceffltôC 5(ff:us appart celcbratus ï forma uêditionis lî if partes tradad decelebrâdo aliter (lue jn alia forma phoc nô ^baretur ^dus Omu latus uel fraudulêtus quâdo ut dixi oeff^ us ditionis celcbratus fuit ex iteruallo poft di tftum traftatum pgt; boc lex cû in piures.§* locator oreiÆlocati fecudum.Ang. qui ita no.in.hfi quis cû aIiter.fF.de 7bbo.obIi.Et fubdit quod fi uerba côtraeftus effent ita âbi gua quod pofTent trahi ad multos fènfus interptanda funtfecundûtraftatum quan tû cûq? precedente allegat adboc Innoun.c. Innotuit extra de arbit.quod eft ualde nota dû Et ita tenet lodouicus deromai diftad* fl quis cum aliter Exiitucolûna in fine qui allegat glo.ordinariam in.I.i.m glo.prima adfi.fFde iudi.amp;gr.î.l.ellegantcr inprind uerbo puto.fEde condi. idcbi.amp;d. berede s palam.f.fèd fi notam.fF.de tefta.ltem prefu mitur quodeotrahentes nbabueruntanix mû uercuendêdiamp; emendi quandodebn tor petebat mutuû amp;nbsp;creditor dixitnolo mutuare Sj a te emere uolo cum pafto de retrouédédo adeertum têpus fecûdum Ho ftien ÔC anto.de buJ.c-ad noftray de emp. 06 uendi.Ec de boceftcafusfecundum ingt; tcllecffum Odofre.in.lxmptiôe.C.pP uale. quod agitur ut refert amp;nbsp;tenet ibi BaLin prî cipio qui dicit q?boc êno.dignû Ei idem EoluitGuil.de môte laudu.in clemê.ex grâ di (f ufu.(Slt; eûfequitur ibi m *iii.q.§-cereru5 dü.Francif.sabarel.Et idem tenet Lodouu pontanus in fuo fingulari quod incipit Q_ucro an pafta de retrouendendo ubi di CK q? ubicüqj otracl um facftum cû pad o de retrouendendo precefFit tradat^mutui fe per pfumitur ufurarius Et ideo debet nulP deciarari ÓCfructusreftitui allegatdictum tingobre Odofre.relatum per Ba1.in dicta »UmpdonsdCdic q^itaêt confulmuEt idé

t5 ét Io.de Imo.ï*d»c,ad noftra qui fubdit ^ boc lö pfumif qa originär caufa fuit mutui petiti.ldem quando ^baref quod debitor querebat pccuoiamaccipere mutuo fuper tali pofleflione 0lt; poftea reperif ipfum fe ciffè uêditiöê de iHa pofleflione qua quere batlSa tune prefumif color qfitus de con^ tradu ad cótradü ficut amp;nbsp;alibi de perfona ad perfona ut.ff.ad uclleya.l.mulier.§,fi cus eflët ita dicitdo.PauIus de ca.i cöfilio.cccxx yiiii.in principioamp; allegat no.per Hofti.i •c.ad neftram item nóprefumif anim^ué dendi amp;cmêdi quâdo fuit adû iter partes a pnncipio q didus emptor cogeretur uel obligatuseffet ad locandûipam rem uendi tâ ipli ueditori cum pado de retrouendenx doamp; qarrdid^ uêditor no effet ueditur^ uel quia i inftro uêditiöis dicitur cû pado de retrouédédo fiuc q ipe uenditor no efft uenditurus bee,tarnen nuq tu appoas in inftrumento uenditionis quia déclarai rent inftrumentum eflcfimulatu undefi rigore didi padi etiam in continent! poft ipfam uéditionê uel cade bora uel die fuex rit fada dida locatiodido uéditori de die ta per ipm uendita cû pado de retrouedêx do in code mftruméto loeationis côtéto uF ét in alio iftrumeto fuifTet appoficû padu deretrouédendoprefûmeretur qgt; uêditor n babuiflctanimûuendédi facit ad boeqef dixi in precedenti cafu pricipali circa fine? bec tamé pfumptio tolleretur fi conftars poffet expreffe de cotrario uy ^ uêditor ba buit aium uêdendi amp;nbsp;emptor emêdi maxi me p côfeflioné partis qa pfumptio nô ca dit lup certo fed fuper icetto tm ut p glo. in.l.iinica.§.acccdat in uerbo pCumatur.C. de rei uxo adio.öCin.l.fiuc poffidetis.C.d' proba.Ec fic in i certis nô certis locus eft co iedure.I.cötinuus.$.cü ita.ff.de %.obIi.Ôe î d.pedicris.^.argenns.ff.deauro ôc argento lega.ôC in.l.iïleaut illc.$.cum in ucrbis.fFd legatis.iii.cumfimilibus.Et quia dida pre fumptionôê iuris ôcde lure.fed luris tâcû utnotatdo.Leurêtiusde redulpbis in fuo tradatu de ufu.quem fcripfit fuper.c.côfulx uitextra de ufu.in.lx.q.ôC ly effet pfumptô iuris amp;nbsp;de iure ita q nô poffet admitti pro batio i contrariuy perçus qui ff dé cum ibi nô-de fponfalibus.ôC per no.in aût.fed lam neceffê.£.dedona.antenup.Ôlt; in corpore unde fumif.Et ut uidef fentirc Io.calde.de bononia in quadam fua ^difputanoncl feu


-ocr page 9-

qÔne que incipit Vfuranus qgt; tn nô tèneo qa côtra prefumptionêiurisa iure ïtroduc tâ femper admitnf probatioin côtrarium ni fi ms ftatnat $ nô admittaf ut c glo»nogt; tabiliStLiiiLdbcfraternitatem in glo.fi.Et eft glo.quinquagefima di.ferrû.in gloE.ad finê.Etno.pexdoxffo.in.c»isqui Fidê.Sed î bocn reperif q» lus ftatnat c5trariû quo ni bilommus centra dicta pfiqmptioné luris ÔC de lure admitteref pfumptfoi côtrariû p côfeflionê partis ut no.glo.in aûtdequalû do.§.illud quoq? colF.vn.ÔC eft glo»in»U con traftibus i prin.in uerbo nullo modo.C.de nônumera.pecu«Etno.Ang.ôt do. pau. de caftro md.mter ftipulationê.^d.fi fticbum in fi.prime colFÆde uerbo.oblûôd no. per doom didta aût.fed laj neceftè.ôC î ditfto.c. is qui fidem amp;nbsp;ita fentit glo.in.c.ad noftra in 7^'bo patet de emp.ôC uendi.amp; ibi Anu de bu.qui dicitxjfi côftat qgt; fit uenditio.ôC fie uenditor babuerit animu? uendendi te nebit tails côtraftusôC emptor lucrabitur fru(ftus.ôC h0cten5I0.de Imo.requêdo do» Anto.in.d.c.adnoftr3min7îgt;.in eadé glo. in fuamp; iftud ê uerifiîmû q, bn no.i pratica ut caute procures quod faitem uenditor profiteafq» babuerit animu5 uêdendi magt; xime rndçdo oppofitiôibus êptoris fi hoc ue^ ë qa per talé côfeflionê ul' aliâ fuflicic tem ^bationemapparebit.Et iudicabitur ^ didus côtraftus fuent oino fimulat^negt; q^ pignorattcms neqj ufurariusfy uerus $ fingulariter nô.ôC tenemên ut feias defen-dere êptoré.Et eadé rônc pôt dici econtra qn mftm loqf de uera uêditiôe amp;nbsp;i Ti^tate fuitfimulata.Nâ caurela eftp uenditore ut curet ^ibare fi pôt ^ipfenô babuent aîü5 uendendi nec êptor emédi.Nâ fi probabif uelconfiteâf partes quod neuter babuerit animum uere contrahendi U5 emptor emé di nec uêditor uêdêdi tue idiftide dici pôt ^ iftc côtradius fit fiFatus uel ufurariu s no folû in foro conlciêtie fed êt i foro canonico amp;iudicali quia conftarc dicitur expflè de fimulatione fairem re 1 pfa facit ad boc.l.töi pertotum.€.plus ualereqd^ agi.utdicä ple nius in.iiii.cafu principal! ubi eft uidendu Sed fi probatio uel confeflio fieret folûmô qcf unus tantum contrabentium babuerit animum uere uendendi.fed emptor babuic animu uere emêdi uel ecótra.tunc qd luris fitdicutdicamindi(fto.iiii cafu pr^cipah ubi hoe prolixius examinatur.

SE C V N D A prefumptio .Eft quandointeruenit lefioin uendi.-tionc prima quiares uendita uale bat centum ói fuit uendita plus uel minus prope dimidiamiufti precii.quod quando fit dic ut habetur per glo»amp; docto.in.l4i.C. de rcfciden.uendi amp;nbsp;in.c.cum cau(à5 extra deêp.óC uendi.öc in.c.cumcaufam el.ii.ex de tefti amp;nbsp;licet ex fola paruitate pcii nÓ pre fumatur dolus fufficiens ad refciendum có tractum utcftcafusin.Ldolus.amp; in.kad ré/» fcindêdam.C.de refcinden.uendi Ô^fic nô prefumitur cotraftus fimulat’’ ut nö.Ang» in.kinterpofttas in.fi.C.de tranfact.tn hoc conifieftum cum aliis inducit prefumptióë doli ut eftglo.notabilis in dicta.kdolus in uerbo precii que allegar.kcum bit.§,modus ♦ffde tranfac.ubi boe optime qrbatutfi eim eflèt lef 10 in paruitate precii non contmgê tedimidiaiufti precii tue dciurecfuili effet lidtum.nec null a mala prefumptio idu^ cereturper hoccótra ipfum emptors? nec deberct fuppleri ad iuftum precium quia licitum eft côtrabentibusfe in pcio decipe re ut.kkc3e,§.pe.fflde mino.ubi textusfic di cit.ln precio emptionis amp;nbsp;uêditionis natu raliter licerc côtrabentibus fecircufcnbere Eteft tex.notabilis in.kitem fi in precio.$. quemadmodum.ft.locati ubific diciturad litteramquemadmodum inemendo uêdê do naturaliter encefTuïeft q, pl^ fit mloris emer amp;nbsp;c^mioriffit pFris néder ód iuicêfefe circufcribr Ita i locatióib” amp;nbsp;códudliomb^ quoqj iuris eft.Iter effet 1 icitu de iure canogt; nico utno.glo.fi.ï /fkodcccptione in,c,cu5 dilefti extra deemptioneÓC uêndi.óCglo» fi.in.c.cü ca5 el.n.ex de teft.ód glo.in %bo i uenerut in.c. p tuas ex de dona.óc gloa ciui tare ex deufu.Et ibiboetenet do.Anto.de bu.Et bétur per bakin.d.l.i.caufe.§.pe.ff.de^ mino.Et p Albri.de rofato in»kii.€je regt; fcindê.uêdi.Etfic inforociuili uel canons co nô pôt dici ex puitate peii tantu que no côtingat dimidiamiufti peu q.fit alloua pgt; fumptio doll fraudis uF fimulacionis nec ét pôt agi eu efleftu ad refcidedum 5ftum uF ad fupplendum luftu pcium etia? fi emês fcienter emerit repro miori pcio Ölt; uendi- -tor nö puteteam effe maioris pcii ut ê glo» notabilis in.d.kitem fii pcio.$.queadmox dû m gkfi.fflocati acet fi côcurratcù dicfo pado de retrouédêdo qa padu de retrouêgt; dendo cü fola paruitate uel maioritaie peu


-ocr page 10-

maxie no cotingete dimidiä luŒi peu no Fa cit plumerecôtradHiene fimulatû uel uFu'‘ rariünifialicfinccöiedturega nó repitur textus g hoc dicat,f.ggt; ex fo)a puitate peii i uno tm eötradtu iterueniëtecu padlo d re trouëdêdo pfumaf cötradl^fimulat^ F ufu rariusnecêthocdiciLGadnoftra de emp» amp;nbsp;uëdi4]uia ibi fuitadlu ggt; poft certu tpus poffit retroemere ÔC nó an.Ex quo ïducitur una aha mala pfumptio 5 ipfuj prima ëpz torem ut dicâj.î ^xima prefumptioe g n fubeft gn ê padtum g» gneugj polht retro^ Cmerc uel ufg? ad ccrcutps ut probaf m.L »ii.£.de pacunt empto»ÓC ucd ito. ibi prcciu gneugj uF ïtra certa tépora obtuliftennNec obftatglo4.c.congftusexdeururis ga ubi 7i?bü pcipue abudat ut dicauvx3u pricipa 11 ubi udeas.Nifi dolus dcdiHetcam ödlui ga dolo idudlus FuiCTet uëditor ad uédendu ré qua alias uëditurus no FuifleuNa cotrac tus uêditiois cü fit bone fidei ut Infti »de ac tio.§,adlionüÓlt; no4n.c«cuucnerabilis cxgt; tra de excep-Ex quo dol^dedilTj 04 fibi ca j ipfo lure cotradtus nó téneret ut é texund elegâter in prin.ffldedolo.amp;t ar.x»i»q.ik gf gs epusdn fme amp;nbsp;extra de rep« pcrmu.c.cû . uniuerforum ôd no.glo»fwn pri. inx.cu digt; ledli de emp.amp; ucduuel nifi dolus icideret in cotradlu guia uëditurus erat ft per dol3 emptotisfuitidudtusad minus uendendu* ,Na tune h côtradl^ teneretnÖ pofft refcidi tn poflêtagi ad fuplemëtu refidui lufti p» cii utëcafus in.l.iulianus.f.fi uëditor amp;4.p c0trariu.ff.de aiffio.empti.0d no.glo.Fi.i.d.F. quëadmodû.ffJoca.Ôdglo.î Tvbolicere iffï didla.hin caufe*§.pe,ff,de mino.Sd gloffina lis ï uerbo deceptione in dKff:o.c*cü dileffi de emp.ód uêdi.ód gloand .contradf us.Æ.cx quibus cau»maio.uel nifi taxatu uel limita tu effet pciû a lege uel ftatuto quo cafu no liccret de iureciuili uel canoico aligd ultra accipere ga lex uel ftatutum feruari debet quamuisetiam effet lex dura utXpfpexit »ff.gui ÔC a quibus cü fimilibus nee etiam li ceret i foro cofciëcie.quiaubicuq^ lex uel ca non prouidet fuper certo difponendo fe? cundum aliquam rationem obtinet in fo* ro iudiciali rationabiliter obtinet in foro confeientie fecundum beatum Thomam ut refert 0lt; tenet Florianus'inXex parte beres .§.feruo liberta»ff famiLherecifctrti.öC notât Bal.in autenti.ingreffi.indx.colF » £ ♦ de Facto fandl.eccle Etlhoan.de anania in

»c.primo circa fmë extra de teftamë.ac etia? qui fades côtra côfciëtiâ pcepti uF q?hibiti -cas peccatmortaFr ut ë glo.xxvüi.g.tc. oës ♦§.ex bus in glo.prima uF nifi uëditor uF ëp tor leffus effet minor uF eccFiagatûcëtre ipa fine aiiquo dolo principal! uF icidëti ah teriî’5bëtis effet lefms indiftiffc poffet rcgt; ftitm etiam p leui darano 6c nô p modico uul.icio^ff.dei mte.refti.Et ita no gloan 7V bo heere in.d.bi.caufc,§.pen.'ffde mino.ucl etiam mfi emptor decipiës effet clericus uF platusfiue ccclefiaJicet deceptus nô effet minor gaecclefia minime debjpararelag um.xxvm.q.i.de ludeisôC ita n5.An.de but hc.ptinebatur EncoUiana extra de bus que bûta prelaCne ufenfu capituli amp;i,c.i.ciui täte extra de ufurisg allegatad bocglo.in ^boplus,x,q.ii.hoc iuspotreeffû ôdEc.tua extra de penis^ôC no.bakin aut.ad hoc î pe» eollu circa pruKipium.TF.ifup.qrif de ufu ris.Et u!dearchi.xvi»q.i.Sicupis effe.Etita etiâ tenet beatus Bernardi nus ifuo libello deoeffibus Ôdufuris in.xxxEarticuIo.iî.c.g dicit Si i uëditiôe plus offert g rcs ualeat ec clcfiareciperenôdebîft tantuiuftû pcius amp;nbsp;allegat pdieffa glo.i.c.boc ius porreffû ÔC Archuibi ÔC bakin diëta.U caufe.§.pc.demi no.6C ga ecclefia i fuis acffibus nô dî fraude altguam adhibere ut fn.c.p tuas extra de do na.ôC ^ hocallego textû in.c,i.§.iu titulo de aliéna feudn ufibus feu.ubi pulchre textus fie dicit-Ecclefia eultrix iufticie ÔC auffrix nô patifaliquid côtra iufticiam infcferre uF mouere.Priuat^ ueroobuiat fepeiuftigt; de g bene no.Clerici ôC plan g fepiffime côtranû faciût fub ptextug femp mclior condictoecclefie fieri debeat. De iure St digt; uio ÔC fie in foro o feie credo g nô fit lidtuî 3hentibusfedecipereët circa dimidiam iu fb pdi.ôCëc i cafu ubi nÔdaref reftitucio 6c ohentes effent laci p id g bëtur ind.ôcî euâgelioquogfqj iubef aliis faceregfibi uultfieri ôC^hibef aliiîferrcg fibi noict ben ut eft textus i.dif.c.bumanû genus ÔC dixi.s.drca pricipiû.Sed certû eft g un^ gf g? uellet gfibi uëderef iufto equo ÔC comgt; muni pcio ÔC nullus ueUetiprecio decipi êt citra dimidiâ lufti precii.ga nemo prefu mif laffarcfuû.l.cû deidebitoi pricipio.ff de fpbationibus cû fiFib^.Ergo unufgfgj de bet uelle uéderc iufto ÔC. côi precio ôC nc^ minëdecipereôCmaxiecû mendaciis ÔCp luriis ut dicit beatus Auguftinus ÔC habef


-ocr page 11-

Ixxx.3«rc.quoniâ amp;nbsp;Cafiodorusut habctiir ca-difcquid eft aliud ubi fcribkur in bec7V ba.Negociatoresergo illiabbonfabiles exi ftimantur qui mfticiâdei minime côdderâ tes p iraoderatüî pecunieâbitû polluât m tesfuasp lurns ornâdo magisg pcio tales diccit dûs d têplo dices nolhte facer patres mei domû negotiation! s» Et ad hoc tu de gU notabi lé Lidemp ï ouëtionibusÂde redur* q dieu 2? 1 j lex dicat ^lu Uettu ohentib’ fc dcciperenô tn côuemtbono «iro fed î foro côfeie qhbet dî cHe bonus uir ergo amp;nbsp;c* Et ita tenet bal.per iliam gKquam dicit efle fin gularê indexa eâm ekiui fixx detefti amp;nbsp;ita tenet Anto.d* budicet nibil allegetûcdn ci uita£em,^.uenio ad glxx.de ufuris de quo uideêt p eundë inx.quia pleriqj in fi »ante pexoir»y^.quicus cafus ex de îmuni.ecclc.ÔC ibi pdoefo.ÔC dixi.s.i fineprimi cafus prin etpahs.Sedq pot elfe rô $ i foro ciuili uel canoicoîicitu ë otrabêtib^ fe decipere i pre ciodcficlicitu eftcariusucnderc 5C mil us emer ufqj addimidiâ iufti precii exclufiue amp;nbsp;nô fie i foro □leie Refpôdeo foeû» beatus T borna i fecûda Pc.qdxxvii.articulo primo »Tb.ad primura ergo dicendum q^ lex bugt; mana populo dafi quo funt multi a mrtu te deficiétes nô aût daturfoil's uirtuofis. Et iô lex bumana nô pôt ^bibere qcquid effc côtra uirtutê*fed cis fufficit ut^hibeat ea q deftruut bumanû oiûdûtAlia uero babeat quafi licita nô quia ea approbet fed qa ea n punit Sic ergo bêt quafi licitû penâ nô idu cens fl abfqj fraude uëditô ré fuâ fupuëdat aut ëptor illius emat mfi fit minus exceffuf qa tunelex bumana cogit ad reftituenduj putafialiqsfitdeceptus ultra uel citra digt; midiam iufti preciuSed lex diuina q nô fo lû datur populo fed omibus uirtuofisnibil impumtum relinquit q fit uirtuti 5rium» Vndefecundum dimnâ le ges illicitû repu tatur fl i emptiôe amp;nbsp;uëditiôe non fit cquali tas lufticicobfêruata amp;nbsp;tenef illc*pîus bët recompéfare ei q damnificatus ë fi fit nota biledamnû qiôdicoqaiuftumpciuqnqj nô ë punebuabter determinatum fs magis in quada5 exiftimationeconGftit ita quoi modica additio uel diminutio nô uidef toi lere equal ira té iufticie fit hoc uidetur (equi amp;nbsp;tenet beatus Bernardmus in difto'libeb Îo de côtraëtibus 6c ufuris in ferraôe.xxxi^ articulopnmoxdkôC ad hoc ultimum ad de que dicamJan.Tb.uerum quia diëtum ë

ibi amp;nbsp;fl nô poffet precife dicüS? dubiu eft circa prédira quid fiiftaduocôcurrâtJ’n* mû fcilicet q unus übens nô decipit alium qa quilibetfêiebatôCicelligcbat ualorërei uëdite feodum q nullus eoruî erati neeefti täte côtrahendi ƒ ptcraliq magna egeftatê feu quâcûqj abâ magnas ncccflitacem.0^ ni hilommus res fuit uêdita uP ifolutu data ut aPralienata plus uel minus iufto precio.an hocfitlicitùinforoofcîe uidet qnô pdô iftû,c.humanâgen^*i,dif»fed ut mibi relatu eft beatus Bernardmus dicebat q fic.Ego p bo ex côiûëliôc dua^i reguläre primoXp r gulamd.nemouidetur.ff.de regdurd pexar ta ubi ficdicittex.Nemo uidef fraudar eos q fciût ôCofèntiûtad bMxû donationis.C, de trâfac.ubi dicif qa dolus nô ifortur 5Cc» fcienti de rgulis /uns in.yuubi dicitur feien tl ÖC ofenciëti nô fit buria neqj dolus amp;nbsp;pgt; batur in.bidn fbft.de acftio.emp»amp;.l.b$.itcî ligatur d£*I*qa4*pe.amp; fbfEde edilf xdiëbôC i.kdomû.ff.d' otrabë.emp*amp; boetenet glo» î*l.uëditor*Cde refm.uëdùque dicit q ubi ë ofenfuscûcôfciëtia ibiceftat doIus*ÔCuide q dicam in.yibpfumptione Seodo p abara regulâ.l.donari uideCff.de reg4ur.0C.fEdc dona.ubi dicif donarc uidef quod nullo iure cogëte ocedif ÔC hoc uideftenerc An.« to.de bu.i.c.qa pleriq^ infi.ubi ë cafus ex Æ îmuni.ecr.ubi dicit q quis nô tenetur ad regt; ftitutiôej étiforo ofeie. quado uëdens uel al lenâs lefus eft fagacifTima pfona ita'q ue? nliPe fit qî pl^ no appreciauerit rë de refet duumuoîuerit habere ,p derelicfto.Aliqui addut ôc terciu.f.q il le q dicitur lefus i pcio nô fuer it duftus feuitate métis apta fine p.-fumpta ad fie otrahëdum.ExëpIû ponein luuenibusq leuitate fepiffime ducûf.xxx iiu.dif.quorudam.ibi mento luueîbs dicif qui lüuenibb^ defideriis occupaf amp;nbsp;facit lex fi.§.ftlii au: ibi luueniles.C.de bonifq^ liberis.Nâ licet taP nô ignoret ue^e ualorej reifuenecfiti neceflîtatc oftitut^tamëëi foro ofeie nô ë tutu q daret uel acciperet rë ^ plan P minon pcio q coïter ualerec qa le uitas illafapit quâdâ ignorâtiâ de ët qdâ ne celfitacë iducicitafaciédi ut ^baf indifto .c.quorûdâ ÖC in dicbo.§.libi aût Sj uidi trax dtatû fiue libeUû fanAi Bernardini fonëfis de 3dtib^ 6lt; ufuris î fermôe.xxxiit.articulo .♦iwtcrtia pticula.c.vii.q uidef idë ineffec tu licet breuionbus TbbiS dicere.s.q in foro sfciëtie quis tenetur ad reftitutôeroxt û î


-ocr page 12-

cotrabedo fitmior deceptus ï ditridia luHi r pen'll procedit lefio i uho F pluribus ifte^ dnûTViaig^Sî pcedit ex ignoratia autmetis kuitate aptaCiue pfumptaautexquacuqj alla magna necefTitatcæx t^bus compbedï pot 2 tabs côtrad^ no peed if ex mera gra taôe gratuita tioIûtate.Èt 15 tabs kfio q 0 fiftit i minus emedo aut plus uêdêdo non folu cStra iufticiamêkd ét cantate ôlt;côgt; tra naturale bois pietatê lî ex utriufq^ pris nol ûta te amp;nbsp;ofenfu ta!’ côtradus pcedere ni deatunEt quis beatus Bernardin^’ quatuor pdida efk dixerit'ex quib^ meraô^libra uolûtasnoprefumif fcilicet ignorätiakui tas eggeftas-necefbtasÆamê ego.sdii eße dixi.Egeftaté fub necefTitate tâq fpeciê fub gencre coniûgêsÆgo etiat addo amp;nbsp;quarts fcilicet ^ côtrabés nô inducatur ad côtrabé dura (cili cet pIuriuF minori ppter nimia? affedionem uel comoditatcÆxemplû unrs babetaffèdionéîab’qua reparticulari utî auib^uel Iibris uelfimibb^ utkpecontin gituel quia reffuit maioçz fuo^ ut.bfi i êp^ tione»f£dc mino» ôCddibertus qui foluédo eratfff.de bonis liberto..filt;d.K§.fed fi re? ♦ffinequid i fraudé patro »uel alia de câ.ut J dicam ûxvhprefijptione.Exéplu i comodigt; täte unusuuîtfacereuindariû uF ampliare domû » VF unus babî una poffèffioné amp;nbsp;in medio uF ifinib^ uxïusbabî aliquoscâpos uel domûculaj q fibi nô neceffani fs cômo di ppf uicmitatê.Sepe eim côfines ut.s.iugt; ftâ exiftimationé itereft noftra acqrere ut é textus id.fi cui fundus.ffldc lega.ii. Nam biiscafibus b de iureciuili uF canonico effï Iicitû plusuêdere uel aliter alienare pp eC fedioné uel comoditatéemêtisfiuc accipic tis.tamé i foro côfcîe credo qgt; nô fit licitum qa nô diligo proximià ficut debeo ut pbaf indidaJ.diftindiôe.Etquia lUa affedioF cômoditas nô pmittit illû q cas babs i liera Iibertatecôfiftere.fî poti’ iducit quâdâ ne.« ceffitaté.Muîti eni ppter aikdiones amp;nbsp;cô cordiâ magisipeliiât ad emédû p plun q fi alla neceffîtate affridi eflènt.Subê amp;nbsp;alla ratio nâ fi itereft mea ppter cômoditatê ni cm^ nô debs mihi.uêder illâ cômoditatê uF opportunitatê qeffmeanôfua ficut dici f î ulurano mutuâce.q debs reciperealiqd ul tra fortes premucuata q êaffedailli^cuî mutuata c Ôlt;fi aliqd foluêt ultra effet ufura qa fol uertur de re fua ^ effe nô debet q no contra multos 6C in bac iententia fuit beat’

Bemardinusindidofuoopéré deptradi bus amp;nbsp;ufuris i fermone fXxxyi.articulo prî mo ÔC.c.n.ad fine q aUegat ad boc Scotum î qarto.xv.difq.ii.ôlt; al légat enâ beatû T bo mâ i fecûda kode.q.ii.artlculo.i, ubi dicit qgt; fl emptor multu iuuaf ex re quâ emit amp;nbsp;ilkq uenditnô damnificaf ultra côem ualorê ilbus rei nô ds uêdereeâ utilitatem emptori quia nô ê fuaZs emptoris 1s poffit ci uédere damnû qgt;uêditor patifuendédo illâ ré ultra côêexiftimationé.Subdit t.n q» 11k qmultû iuuaf ex re qua emit ptfpôte amp;nbsp;fua mera libertate aliquîd ultra côes pre tium fuper errogare q ad boneftaté pertu net.quâ fpÔtaneâôC merâlibertatei dubio fubeffe nô p(umo fi aliquid de pdidis qua tuor cocurrit ad q adde q dicâ in fequenti prefumptiôe q ê bene notadû qa multi in ciuitate Vérone côtranum faciûr ÔC maxie qn quis uultemerefûdum fibi côraodû pp uicinitatêdns uulttriplum aut quadrupla plus eo q ualet ÖC êt qn empbiteofis uel li uellarii uolunt a dnis acquirere iura direct ta ÔC fie fe liberare abonere liuellarioquia ubicôiter foluunfquatuor dud. pro bbn domini uolunt,vifaliquando.vüù aliqn.x» amp;nbsp;aliqn ultra.Et male in foro confciétie in quo tenenf uendétes ad reff itutionéillius pluris in quo damnificati non funt.Verum quia didu ê q nôeff licitu contrabentib’ in foro cötcie fe decipcre.ct i pcio.amp; fic qn res uendi uel alicnari ds ucro amp;nbsp;iufto pcio Dubitaf apud multos q dicaf uerfi óC iu/ ft ff precium in foro confciétie Ad boc die» Aut precium é taxatu a lege F ftatuto illud ê ueru Ôlt;iuftû preciiâ neeIs ultra aliquid acci per ét modicü quia kx amp;nbsp;fi dura fit fer uanda eft.l.pfpexit.ff'.qui amp;nbsp;a quibus amp;nbsp;dl xi.s.i7i\uel mfi taxatuÔC éró quia ubi lex figit pedes fuos nö ls ultra trafgredi ut no, g!o,pe.in.l.fi non fuerit.fflp focio amp;nbsp;pbaf ; j.c.dedeat pcccator ex de re.iur.cu fimilib’

Et ad hoe uide q fcripfitdo.Petrusde an ebara.i repetitione*c.Canonü ffaiuta i cengt; tefimauigefimafecüda colF.ï fi.ex d cóftitu» ubi dixit q ad boc ut cópetat benefietü.l.iu ♦£.de refem.uendi,fufticit q lefio fit ultra dimidiâmfti pciiétinuno nummo tin die ta lex fecûdafie figet pedes fuos per glo.in d.fi non fueriufflpro focio.Ec ide ts Bal.in dida.l.ii.in.xii.q»Etidé n5.glo.0C ibi p doc tores in.c.cûcâm ex 4era p.0C ué.Aut pern noeiElimitatuauttaxatumdC iboe pédét


-ocr page 13-

legios amp;nbsp;^pbctc ^3 rès tèpenufnero (3iuergt; fis pensuendueur ♦pfèrtimidiuerfis locis ut Juö^ff.de eo^ cerJoÆt tue (ubdiftmgue Autlo(jmur de reb^ mobil tb^ aut ïmobilü b^ Si loquimurde reb^’ mobilib^ tuedte^ res tantu ualet quaiu cömuniter uédi pot nt.bfi feruus furtiuus in pricipio.Æde eödu furttôCubi gloj uerbo iucnerit boe no. 6C alegatad boeeoeordates^g^ïtellige feienti ÓC ïtel 1 igenti cSditionê remt eft texxum glo» notabilis ind*mortiscaufa e3pim^.§»fi.ft.de dona^cau^monubi perdotnro.ólt; ftatim dic3 item inteUige quantum communiter uêdi poteftnon exiftéti in egeftateneem aliq neceflitate nee i aliqua ieuitatc nee i aliqua nimia affccflioe uFeomoditate ut patetex hiis q dibia funusJtêïtcHigc qtu coiter ué ditur amp;nbsp;uêdi pot tempore 3clus fecundus HofthRayneri»amp; beatu bernardinu ÖC ita tenet BanimLnounteUigif^^Jiui Fratres» ffje mre fif.óC no p doêtd.hii^C.dc refcidé» uêdi. nifi lik qui i pfentiap^n ê uêditur^ ut puta pelles tpre eftiuo 5 eas fcruatur^ uG cj5 ad.byemêrogat^ uF iftigat^ p alm ut ei uêdat Na tue pöt augere pciü fup id ^ con muniter in prefenti uah i tâtû q^fc (cruet ïdemnê ,ppter q, abqui dixerunt q, q mcrgt; ces fuas paratas bab? ut portetadnudinas uenfimiliter fperat lucrum ex mertiu illa rüuenditione.óC iduciturinlocoubi nunc funt ad uêdêdu modo pdiêlo fcilicet iftigagt; tus peibus uidef ^ talis uêditor fe poffit m demnê cófêruare augédo pciû feeGdu beatu Bernardinu ï librode cotraêlib^ amp;uFuris .xxxiiü.articulo bediLqui fubdit g, talis ca fus no ê pdicabilis quia pericuIofus.óC q? in eoeftbabenda ratio penculomm ólt;Iabogt; rif amp;nbsp;expêfarfi quas uêditor fubiflêt traiTcx rêdomerces illas quas bic uêdêdo nófubit i 5 mó pot eas tantü uédere qtü uêderef i lo co nudinas,6e ita êt tenêt dctll ores bcjiauP gati ex de ufurisamp; maxie dns lacoLcbaldc rinid.vii.q.Et q? dixi $ res tâtû uah qtü coï ter uendi pot tem pore côtradt^.nô itelligi tur de die cötraA^ tâtû.fî qtü coiter uendi potuent lila die ÔC ante amp;nbsp;poft ut eft cafus notabilis ^,l.pciareB^.ff.ad.Lfabamp; ibi boe no BarA dodo.ï.bii.ad fuC.de refcindê.uê.Et per eudé bard.l.fi feru^ i prîcipioÆde odi» furti.óc p Angd.l.i lege fabbocê obfu5duï »f.i.ff.ad.LfaUté quod dixi quod res tantuï ualet quantum communiter uendi poteft i telhgc qtum uendi pót.Ccu onere fuoamp;fi nc quia minus coiter uénditur fine oners q cu5 onerc.Exemplö fi pöt uendi fincca« tione amp;nbsp;lideiufTióc non preftita uel fi uen» dl pöt pnti pecunia.uel ad termmum uF fi uêditoraut emptor eft legalis aut locuples uel implicitus debitis ita q? non rcperiftêt emptorem nificerte quätitatis ar.tex» nod »kiii.§.mulier.flfde in diem adieft.

Et notât Bar.fingulariter in.bi.^Zi bercs.ft ad trebebubi omnino uide amp;nbsp;n5»Ang.in*k in lege falcidia boceft obferuandum.ff. ad legem falci.Facic.l.fi quis ftipulatus fit fti ebum aut pampbilû ÔC ibi no.dns Pau. de ca.ff.de 7v.obliga.Et q» no.Bar.in.l.in.l.falci dianö babetur iSlt; iJ.quätitas ôe i.b qrebaf ad.l.fal.Ad q? addeq? dicam i (èqucnti pre/ Fumpri0e.7v.Et pdiàa de re procedût.ltem q? dixi q» res tâtum ualet qtü coiter uendi pót.lntellige qtum coiter .uêdiffimilis res amp;nbsp;uêdi pöt ïforo publi.utê texa.kfeptê ÔC ibi Bar.C.dc erroga.mili.libro.xii.óC pbaf in.c.ibi quê i mercato ex de emptïo.ólt; uen. amp;nbsp;babetur per Bar.amp; doc.idifta.l. pcia repi ff.ad.l.Fal.óC in diftaXfi feruus.ff.de condi. furti.amp; per Anto.de bu.in.c.cum eâm i Tv. adftcundumdemumpbanduex de emp. amp;nbsp;uêdi.Etfi in forobuiufmodi res uêdi no cÖfueuit infpicif qtuj uendi pöt in eo loco uel ca regiöe.Et fi in foro uel illo loco diner fis pciis uendcrentur tune media uia ê elli/ gêda ut ftati dica in cafu Fequenti.ïtem res tm ualet qtum eft cxiftimata in exiftimo cÖis ut pbatur i.l.bii qui amp;nbsp;ibi boe no.bar. .C.dc predi.naui.libro.xi.ltcm res tm ualet qtum eft cxiftimata p duos pitos exiftia/ tores ut no.bar.ölt; ibi per doftores in.l.ii.C de refciden.uen.Si ucro loquimur de rebus immobilibus die q non pöt dari certa doc trina qn fit ue^ óc iuftu preciü nifi b* mö uï fi uendo fudup centü dï cofiderari fi ta turn ualet ucro babito refpeefu ad ei^ qua litatê ÓC'cöditionê amp;nbsp;fruftuu perceptions ut.l.fiquis.€.dc relcidcn.ucdiA i.Efi fun/ dum per fideicommiffum in principio öC ibi glo.i.ffde Icgatis primo amp;nbsp;in.l.pc.ffft* rebus eo9i amp;nbsp;no.glo.B3rA docï.Lii.Cd re Feinden.uendi.Et no.glo.amp;: doc.î.c.cû caufa cl fecudo ex deteftibus.amp; fi coiter uêdent P tato i illo loco pertinêtia uF cÖtrata fcien ti Ói intelligent! qualitatê amp;nbsp;conditions rei uendite ut eft tex.cu glo.nöbili.ï.d.l.mortis ca capimus.$.fi.amp; ibi per doc.ff.de dona.ca monde babef in.I.fi leruus.ff.de côdi.furtû


-ocr page 14-

bi mJ.pretia rëru^Æad.Lfaîcî.Et p Bar.i’n ♦Enon îtelligift^diui fratres^fEde iure Fifci« amp;nbsp;probatur itkfi quis uxori.§.fiftatu.liben amp;nbsp;ibi hoc no^BarÄ AngeÄde furt»ôlt; ibi p Bar ÔC doctores ind,prima,§.fi BeresdK ad trebeböe p e^dé Angeu’JJdege amp;lcid»a hoc obferuädum»§4,ff.ad lege fal.ubi 010 e i3idêdû»Et iftudefletcôeueçi ÔC iftû pciuï debétêt côfiderari ea q dicta funt fupra de reb^ raobilibus ÔC fie no poflét pcife dici q tu coïter podent uédï qa forte ahqdo bui^ modiresuêdûf coïter cêtûaltqdocêtu5 Ôi qnqj^aligdo ocduagîraqnqj tûcjbiisnô effj iîlicuû quocuq? de ilhs pens côcurrétib^ uê deref pprie.Sed tucius edèr q» eligafmedi ugt; pciû ï cafu ppofito de centum (^ i fiFib”« Et fie mediauiatâqtutior cflêteligêda Et ad hoc uide textû qoptime facit Udi fûduj cûfLfequêti que ïcipitlta utomnes iprîcigt; pio.ffmandat! côiucloxdlludex de clcrû cxcomu«mini,Adde tarnen circa pre dicta qgt; plene no,beatus Bernardmus in die to li hello de cotraAibus amp;nbsp;ufudn trigefimoter cio fmoe articulo fecudo i Pa particula capi tulLvlid fine Et pleni^ p eûdëïeodé libro trigefimo qnto fermone articulo primo ôC »c.inEtplemffimei extract!s didti tradlat^ beati Bernard infin titulo ufura tertio ubi ponuf',xiitregule lufti pen.ubi uideri pots nt Aliqui tarn dicût qgt; ï hoc cafu qdo res uc diturmïori pciôqualeatôCab ipfopricip* uenditionis eftaetüq? teneaf emptor loca re dufta re? ucnditâ cû patoto de retrouen dendopiuftoprecioq? nófit pbibitüuel iUicitü rejemereetiä ppe dimidiâ iufti p ciideiureciuili uFcanoniconee etiaiforo cófcïe.ex quo did* $ pP ual? res uëdita f ma net apud uenditorej p füo lurc utilis domt nn CU fakem aliter ipfc nö fuiflct-Vndc nö uidef elfe deceptusinaliquo uenditorex quo penes ipfû remanet omne id ^ plus ua let res uendita iure fuo fcilicet utihs dnn 06 illud ius potuendere ut.bfi.C.de lureêpbi teo»Ad quod addâ q,dica iqntocafu prïci paluT^j.tertio eau ibi credo tarnen quod ma lor prefuptio.Sed certe ifti i hoe nö bene dicunt nee fequitur illud quodplus ualec res uêdita remanet apud uêditoréeüdéque côduâiorem p fuis melioramêtis.Et fic pro iurefuoergo nö lellus quia illud plus non potlibereuêdereficut potui Het finö effet uéditû.fêd cû fuo onere huellario uêderc te net quod ftbi difficilius ent 6€ rnagisdano fum pro boc»biib§«melior»flfde in diem ad lecft.öidixi fupradtem quia teneretur prions dominus denuciare reo emere nollétc fibi tenetur laudemium qd toloneum Gue quïquagefima appellatur foluere utd/uC» de Jure iifcidté qa fi alicnaret dno irreqfito caderet ab oï sure fuo ut dicit dictradJidtem qa pp canonê debito tpe nö folutu caderet a lure fuo cû pp culpâ Iu5 pderet ét illa me lioraméta ut habetur in*dgt;bfi,amp; bbiiX«de iure emphi A inxpotuit ex de locato que nö pcrdcrctfi nö elïêt in dicta uëditiöedtê amitteret ét illud iusredimêdi qn effetcon ceflum ÔCappofitû in iftrumeto locationis Iiuellarie qa tue cenferefede ius emphiteo ticu feu ps lunsemphiteotici ut pbaf inJ» flerilis»§.fi tibi.ftde aclio.empti,Ölt; in.bqul fundum uédiditÆd contrahê.emp. facit ét lex füdi ptem eo.tuVndecu IiueHanus nö folués canonê tempore debito uel alienans irreqfito dno cadere dj a iure fuo êphiteoti co ut^bihamp;Jffijn fi.£tde iure emphu cadet ét ab ifto iure redimendi q eft ps iuris em pbiteotici ut dixi.Secus fi ipm lus redimé^ dl effet conceffum Ói afenptum in ipfo ingt; ftrumento uenditiöis fepcrato ab ipo iftrö locationis liuellarie uel poft inftrumentuj iurisempbiteoticbuel qncuqj i ahoiftrum to ólt; de p fè^quia tune nö pollet dici pars lu risempbiteotici fed quoddä aliud lUs per-* (bnale fepatum a iureemphiteotico*Et lö 15 pp ter culpam cömiflam i n foluêdo cano nem uel abenado caderet a iure emphiteo ticoutJ.biiAfunötncadereta lure reem dl p duiura q eft bn notadu qa fepe in fac to eucnjt.öC doenkoenö tagun Et pJitta p ccduntêtfi inïftrö ucndmonisotineaf do natio de eo q, plus ualeret ipfa res uendita Fm ea q dicä m feptia prelumptione^

E RCIA PRE SVMFTIO Eft quando effet lefio in locatione feuiqtitatehcftus.Et hoc pöcefïè quatuor modis in perfbna odudtöis amp;nbsp;alio rnodo m perfona locatoris.Primo modo ex pcrfönacödu(ftorisqnexcedit fûmâ iufti precii habito refpectu ad qtitatcm pecunie folute pro re uendita eademq^ Iocata»Et ha bitorefpeêluadfruêlus q recipiuntur feu percipi poffunt ex dicta re locaca ÔC ad pof feflionem que fblui dj ex reliuellata» Exé^ plum emi a ticio fundumcentum aureis öi libi locauieundé fundum pro.xxxmdibris m anno Certe ifta eft lefio refpectu pecuïe


-ocr page 15-

mecfolutc-qIlia foluunf coifer inciuitate Verone»xxvJibre denarioru^? re cm pts' ecru ducatisÆcé lefio refpedu frnduû pci plëdolß^ ex dido fudo ualete cétû aureos ul tra.xxvjibras dcnaricpz uel circa fine card cxiftimanone deduAis expefis acete lefio refpeëfu buelli qa licet fiAus mere locatiogt; nis fit iuftus de coïter Verene reputef iu» ft^ qdo fo'uuf fex ^ centenario tame ft fu élus Iblufif de Iiuello fiue empbiteofi amp;nbsp;n de locatioe fipli dî folui ^micri qtitate*ui dchcet îrôeqnqj .pcétenarîoqa iftud ë lit* dû prcciufiéhis lioclh fiueêpbiteofisrNaj qtuad foluêdû b dû de re liuellata opper/« tet nô ex redditibus metiri empbiteofiî ÔC exjdimari penfioné fubti]îtenôlt; ex precio collate reddit us po fît b il es in.xx.ânis copu tarJ»lt;Scin redditibus ex boc computatis agi empbiteofim ut é tex.î auté,denôalienâ.§» quia uero leonis in fine amp;nbsp;autê.ppetua»£»d facto fand.eccle.Et fie pêfio lux ta q recipigt; turexreliuellataefl: lUa q colledain.xx.â nis ultra.xx.ânoscôtinetextimanoné rei li «ellatc ut no glod dida autë.ppetua î 7^bo iuxta amp;nbsp;i dtdo.§.quia Ï^o leonts î fme./l'bo faciêdâ.Et fie ex boc patetqpciû fidus$ ex fimplici locatione ânuatim foluitur per respedu adïposfrudus.Etuidef effeqda tacita uéditio fmcluûdëd pëfio fine fid^ q fokiif ex odu épbiteotico fine liueUario n daf priçipaFrp'refpeduadfrudus fedïre cognitionë domini tâtû ut no barddudô^.iû oppo.£.dc iure empbi.amp; Anto.de bu.i.c. potuit ex de loca,Et ë rô îter fidnm rei locate fimpliciter amp;nbsp;fidum rei liueHa-quot; te.quia liuellarius tenef manumïetere rê liueUatâ fuis expêfis maxie cû detur amp;nbsp;di ca tur in iftrumëto buellarioad mclicrâdû Ôlt; nô peiorâdu ut bëtur î»l.i.ôC fi.€.de iure ëgt;* pbiteo,amp; ët fi refliuellata culpa Iiuellarü uF êt fine cul pa.fed eau fortui to deteriorarC tur nibilominus liuellan^ fine empbitcogt; ta femper tenef ad pëfionë mfi tota rcs pe reat ut.d.l.i.ôé ibi uoÆ.dc iure empbiteogt; tico.Et babetur in.§.adeo Infti.locati.ln ta tû q? liuellariusuerus qnô potuit pcipere frudusaut reditus rei Itueilatei reopêlâtio ne eius ^ minus (oluit q fimplexeödudor ut babetur ï dida lege prima.^.deiureera pbiteoti.ôt î.c.^ptér fterilitatë extra de lo/» ca-ôe ita de ofuetudîe gnâli Verone ob fer^ uaturquod noneft in fimplici colonouel ôdudore q nô tenef fuis iumptibus rë lo/

cata manutencré utbétur ind.côllonus ra pricipio.ffdoca.Et in.l.baden^’.ff.de ufufru du nccët tenef ad foluendum fidum fi n pcepit frudus ex re îoeata ut.1 Jtë queritur $.exercitu 6c.l.expdudo.§.fi uis tepeftatis amp;.f.f5 ôcfi labest ûhfi merces.$.uis ma ior.ff.locati amp;nbsp;m.bfi uno eodem titu.Etba beturi.d.c.ppftefïlitatë amp;nbsp;ad boc uide tex tumcûglo.notabili in autê.denô alienâ.§» quiaueroleonisi.3^.diximus q ïcipit accix pc 7vbu m, tco need i mus colLfecunda amp;nbsp;tex tumeu gldn uerbo pp fortuitos cafus»§.du dûeo.ti.Et ficcû liuellarius grauaretur in altquoyraoi plunbus magis qfimplexcon dudor dî inalio releuari amp;fic q? liucHari^ foluat tm fidû m rône quîqj pro cêtenario ar,I.eu q cum ibi noraris.Ædeiureiura.ubi bëtUr q qui inunograuaturï alio ds relo uarl ôC ecôtra amp;nbsp;facit rcgulax.q fèntit on^ amp;.c.rarioni congruitdereg.iuris in.vixuî fiFibus. Alio mô côtingeretlefio in loca tione feu qtitäte fidus uî quando excedit fummâiufti peu babito refpedu tantûmô ad qtitatem pecunie (blute pro re uëdita ca dëqj locata dequa.s.pofjtû cd exëplû circa pricipiû buP tercie pfumptiôis. Tercio mô otingeret lefio babito refpedu (blu ad frudus uel reddic’q pcipi poHent ex re lo cata.Exëplum poni pôtficut didûefl.sun primo mô lefionis Pôt ët poni aliud exera plu in quo dccipiûtur. Aut ipfi decipiut in ciuuatc Verone emêtes aedemû in otinétt locantes eâdc rë .ut qn res uëdita eademqj locata erat domus.Nâ b ego emeny domui procëtumôcficiuftopcio ôC locaueri iure liuelh eidé uëditori eandem domu p,xxv» libris denano^fic q^côi pcio babito refpe du ad didos cétum ducatos qa dide .xxv* libre b fint côe pciû Verone rei q ë ualorif centû ducatis q? tn üuftû ed ut datî dicef tn certû ë q nô eft ludum babito refpcdti adpenfioncs fineredditus q pcipi* pofléne ex dida domo liuellata quia didû prcciu5 Xxvi.hbraçielïet ët üuftû refpedu Ioc3tiogt; nis fimplicis.Nâ ilia doraus fi tercie pions deberet locari ad tpus nô poffet Iccari mft uqj ad.xxv.libras uF ci rca. amp;nbsp;fie in rône tri û ^p cêtenario Fcirca.Soluëdû ergo b” cafu Xxvi.bbras m anno edi fine dubio lefio rs fpedu redditus uel pêfiôis q pcipi poffent ex didædomo ut dixi. Q, uarto mô pôt contingere lefio babito refpedu (biummô ad penfionem que foiui deberefex, re Imel


-ocr page 16-

■ '4*

lata ut ^ximo eau peedenti qn (bluuntur ♦xXflibredeliuellopra domo uêdita cetu n pro quo pao alu nö locaffent.fed p» maiori qm’ainetidus.xxv»bbra9inó folü ê luftus refpeiftuOmplias locationis ut dixi.fj en# liueUarie qa (1 illa dom^ diretur j cm pbite ofim tertie pfone no pofTet dari ultra.xxy» libras* Q-uintomodo pot congère left o ex parte locâns qdo emiflct re locate p mi non pao g ualercnExemplu emit unus fu dumpcêiuquiualebatcentuÖd gnquagp taEtincótmêti uêditon locauitinperpcgt; tuu eudem fundmxxvJibris denarioruin âno cû paclo deretrouendendo Nam emp tor uidef ede deceptus quia G uere emiffet ex quo lik fùd^ potuifTj alteri locari.xxxy* libns cu diraidiairöe*xxydibr»p centum ducatis eft Icdus i^xiücü dimidia Et ppter boe ê pfumptio q, nö fit uerus oedus êptio niscxquolocauit minorf pcio nö dudt^ne ceditatead boe adde q» dtea i (èquêti pfum ptione»Cóclud tm circa pdrdla q amp;nbsp;quado dicatur ÖC fit mda péfio.Aut uêditio c fa» dlamftopcioaut iiufto.Primocafu funduf uëdit^ qlocaf uêditorhautaUiuenaf aut ft bi iempbiteoGm cöcedtf *Si locatur péüa lufta eft babito refpeddu ad fruedus amp;nbsp;red-« ditus q percipiüturcxeaTï fi liuellatur tue aut kudus reddit kudus côcs fed mrto pi* aut min* qua coïter alic pofleffiones rddüc fi reddit frud* cocs ÔC tüc pêfio iuxta ê ha-« bito refpedu ad ualorê rei q eft fecudu pe-« Cuniam (bluta per emptoré rone qnq? pro centenano fj fi fudus uêditusreddit multo plus uel minus de frudibus ucl redditibus g alle poftbes Exêplum de pluri in molen dmo q êi flumme publico ut puta atbefi $ cotnuniter ualet centum ducatos ucl modicum ultra-Ôt reddit de Gdu fimplicis loca noms omi anno.xLuF qnquaginta minalia frumécuöt fic ultra.xii.p cêtcnario*Exéplu de mïnori ï domib* ucl palaciis q coïter mP turn ualêt p modica pêfione Ioc5t babito refpedu ad ualorê coru ut êtex.inMinah »§,(int aut legatadbi ueluti domus i puïc»s preciolè »C-de bonifqj I1.ÔC ibi BaLquï dicic p ilium textü quod domus preelofe (une quodämodo fteriles.qa nö correfpondenc reddiubus precio doraop^ Na iciuitate Verbe coït i rône tnû p cétenario dom* locâf ^ q^î^? P^o uiliori fl fint dom* pciofe biis duob* cafib* uidef q^ iufta pêfio fit habito ffpudu ad frud*f reddit* qdoedj locanq

(ïpïex.ft G 6^3 lîuelîato tue î molêdîo credo q? n beat rfped* ad reddit* q fût î magna ÿitatcfî ï rôneqnqj p centenario babito refpedu ad ualorê rei utbêtur î.d»§.qa u» Iconis in aüt.de no alienâ.colF.fccûda Et lî molendinum uideatur modicum ualcrc re Epedu quantitatis fidus tarnen iftud ê pp piculum qgt; é in eo ne pcreat ucl détériore tur amp;nbsp;propter magnam impenfam que fit î eomanutenêdo.Vndededucëdo cés expê Cas amp;nbsp;exiftimationes periculinô dicetur î uentatedns perciperetm deGdu.Cû ergo liuellaf didû molcndmûuni ôlt;.î eo trafe-at oë penculû amp;nbsp;ois îpenfa ad eu fpedet ft eut ôC dns emit modico precio propter dic turn penculû ÔC ipenfâm futuram ita dî ët modico pcio liueUari ex quo ut dixi î liuel-lanum tranfit omne penculû amp;nbsp;ïpcnfi ut .Lucû ibi notatis.£*de iure empbiteoGs ÔC dixi.s.fcd î domo credo g» ifta fît iufta pen fio q effet iufta G alteri nô uenditori liuella ref.Q^ue autfitilla dicq,ê ïîla qua coïter tales domos liuellart folitc Gmt ï code loco ut dixi in pcedenti pfumptionc%.ucru5 ^ didura efî de quo dic ut ibi*

Secundo eau qn îiufto pcio tiédit* fît lu dusq nûclocaCamp;eodêmô diftigue» Aut fûdus uêditus reddit frult;ftus’cômunes»Aut n»Si reddufrudus côcs Et tûc in foro citnb t canonico iufta péfio locationis is fi î plus c babitorefpeduad frudus fit iufta pêfio Ïiuelli eftïrône qnq^ p centenariohabito refpedu ad ualorc? rei amp;‘nô ad pecuniam per emptorc5 folutâ G i foro cÔ(cicntie credo qgt; debeat haben rdpedus ad pecuniam folutâ ut dicâ î quito cafu pncipaluSi autcï res nô reddit frudus côcs mGmplici locati onedî baberi refpedusad frudusiliuello dic ut dixi qn fundus eft uenditus iufto p cio*Et pdida clare peedunt qn penfio con fiftit i pecunia.Si autconfifteriti ahis reb* ut uino olco frumento ÔC fimilibus Ô4 tune debet ifpici qtu cóiccr ualet ÔC ualcrecxifti maf illud q^ foluitur p pêfione ÖC ï boe ds êccófidcran fi cödudor tenef portare F co ducere iHû fiduï ad domum locatoris F nö iuxta nota per Bar»dlt; doc*uLltê illa.ff.de o ftitu.pecunia.ólt; p Bal.iffacceptafxikufqj ad fextadecima qftionc.'T.dc ufuris*amp; per Angelum in au ten. ut ex adio inftate dot* ♦§*iliud ucro.colP.fcptimamam fi de iure n teneretur condudor liucllanus conducc-re fidum fuis fumptib* ad domum domi


-ocr page 17-

locatcris amp;nbsp;effet conuentû expHe ^ IwcI lanus tencref i extimatiôe iufti precii ficgt; t^ hicexpêfa deberetaddi amp;nbsp;p hoc tâto pP fidus extimarhldém expenfis portarû amp;nbsp;Î gabebs ôc î alus fiæilibus ^ nota qa aliquï i hoenô aduertût.Aliqui tndicunt ^ï pdic tis cafibus licitû ë hodie plus recipere de fl élu feuliuel lo i monens feu i bbris denario ru g alu Qa in fupenorib^aureis ualebatVc tone align tres libras o dimidia.AIiqn qua tuor nucuo ualet quatuor cû .dimidia.CXn ualebat très librascûdimidia cufitlicitum recipere tm quiqj pro cetenario de fidbu li nelli ut fupra dixi lufta pêfioerat 1 deeë ÔC feptes bbris cû dimidia tm q tue erar qnq^ ducati.Q, n ualebat quatuor libras lufta pë fio erat ï,xx4ibris’qerâtquîq? aurei.Nunc uo cû ducatus'ualeat qtuorbbrascüdimi dia iufta penfioefti.xxjibriscü dimidia q funt hodie quiq^ aurekVnde i efteftu quic quid ualeat aureus fiueeiusexiftimatio ere Rat fiue dccrefcat femp dj fèlui tm i mone tisdefiAu liuelli ^ ualeat quiq?^ducatos ft-liuello in róne eëtum du cat 09z ôC fie qnqj ,p centenario amp;nbsp;iftft eft ueriflimü ëlt; ita te neo.bt ió üftus liueUani fiue ëpbiteotici cc lebrati Verone tpre quo ducatus ualebat q tuor libras ex qbus foluebanf uigintifex li bre^ eëtum ducatis ficut cóitcr nüc foluüf Verone funt illicit! qa ille uigintiqnqj li-« bre erantfex ducati ÓC unü quartum öC ita erat 1 róne,vk6c uniusquarti ^centenario ^ eft bn notâdû p Veronëfes ad q uideaf 010 q ét dlcâ i qnto cafu pricipali amp;nbsp;pci puc inT^ftt lö Veronëfes (eruare uidëf Jtë ali qui dicût q? îdiftîfte Iicitû eft ëptori locarc fuie liuellarerêemptâ ipfi uëditori F alteri ^ maiori fiftu F péfione qn ë paftuî de re trouendendo q fl nô effetNa hoc cafu non uidef plenarie amp;nbsp;cû effeftu trâflatum effe dnium memptorem ex quo uenditor poft certum tpusFquandocuq^ pôtredimereo enim fit in poteftate uenditoris pofte quâ» do redimere uult ré uenditaj amp;nbsp;feliberate a pftatiôe fiëfusfiue liueUi uidefi hoc fieri detenor oditio ëptoris eiufdemqj locatiôis qa dicta res uidet ualere minus ipfi ëptori ôC pfertimfi uendere uelb emptor idemqj locator lus fuû q babét in ipfa re empta ÖC per eu locata,nô eni ita facilit reperiret em ptoré licut reperiret fi n efft pactû ftretro uëdédoÆt fl reperiret minori pcio ipm q-do uéderet oporteret ut expenenda docuit a quabonûë fumereargumëtû.ut pbafm elemtina difpëdio(â i prici pquot; de iudiciis»ôlt; t »c,q fitîprictpio de eleftiôedibro fexto ÔC quadragefimaquarta diftiëliôe mFtis ibi ni fi hic adhone tuarû experimétis approbate amp;i autëtico dequeftore circa pricipiûJbi utiliftimoexipo m^ expimêfo collatione fexta cû fiFibus-Sed certe ifti nô bn fentiût Nam licet res empta cû pa^to de retrouédé domon ita faciliter reperiret emptoréficutt fl eflet empta fine ullo paddo nô tamé ^ptc rca hoc debî miori pcio erni Sj uero cÔmugt; ni 06 lufto pcio Necetiâdebî illudeôfidera riuidelicet q codéprecionô poftet qdoqj uendi quia nô emit caufa ucndcnduô6 fatis fibi eft quod emat rem pro iufto precio^ôC qft habeat frudlus (eu reditus Autfift^ iugt; ftos hoc probatur per argumëtûab abfur/ do.Pone eni g? qserait fûdû amp;nbsp;uëditori lo/ cauit cû pafto de retrouédédo precio ïiufto î damnum uéditoris eiufdéq^ côdudborisôC emptor nûq uédiditneqj animû uédédi ha buit lura fua que habj i dido fûdo empto et locatouFuéditoripfûredcmit poft ccrtu5 tempus abipfo primoemptorc nonne eft? iniquum ôc îiuftû q cû emifTet precio mîo riqualeret uF^q recepiffetfrudt^ ultra iu» ftum cÔc amp;nbsp;ue^d pcifteerte fie qa locupleta refeû laëtura alten^dma nafade oditiôc î debitiÆhoc ët fuadet-l.fcrnus.ff.de fuis ex portâdis ibi beneficio affici hominem itéré homîs»ÔC ibi no.glo.q qlibj debî efte itët^ 06 ut alii profit 06 nô allegat ad hoc iura fagt; citad hoc lex ut uim cû ibi notatisÆdc iu^ fticia ô6 lurc Item hoc in bet lex caritatis dicens* Dili ges proximu tuü ficut te ipfuï ut habetur Mathei.xxikad filip»ó6 facit exgt; tra decima diftiëtióe humanü gen^ q dik^ cfio nô foiû ë feruâda i corde Ô6 proferëda i orefedetiaîëexibédaoper luxta illudlob, tertio.Nondibgam’* uérboneqî ligua.fed opere 06 uentate»Vnde côcludëdo diet pôt ^ 5 rônem naturalem 06 5 legcî ciuilcî 06 caritacis effî rem minori pcio emerc quod etfj côe 06 luftû pciû 06 iocare iiufto ficftu î damnum côdudforis fub hoc ptextu ^ non ita iacilitcr lUud lus rei uédite 06 locate pof fet uëdi 06 qdoq? nô nifi miori precio uédi poftî ,ppter diÀû paftû de retrouédédo ut patetexpduftist.

VA KÏ A prefumptio eft quan-q nbsp;nbsp;nbsp;do côtingit lefto i paclo de ftroué

dendo m quâtitate peu 06 hoc pôt bù


-ocr page 18-

efîcduob^modis Vno môï perfona uêdito ris. A ho i perfona primiemptois eiuCdêqj locatoris De primo pone exêplumcmi fun du5 a tecêtû eumq^ tibi locaui lufto precio amp;nbsp;feci tibi pacflû ^ qncûq? poffis redimer ^ precio centû'ôe uiginti amp;nbsp;fie pro pluri g ego emerî quia fl emi fundu pro centum ÔC poftea Gbi eundé locaui iurdiuclli q pado de rctrouendendo oc quo plus ualet i pe fu dus tpe dicte locationis amp;nbsp;et poft eft mclib ramentu ôciusfpedansipfi liueUario iux »Lfheu ibi notatisÆ^de iure empbuEt dixû fupra in fecuda pfumptiôe ad finé^Si ergo uolo q? ipfe odudlor quado uult retroemer teneaf mihi dare aliquid ultra didos centû ducatos quitus emi'didu fûdum uolo ill cf ultra forte meâamp;iUud plus eft illicitö ut ^b af bc.iUo uos Jbi amp;nbsp;$ ultra fummS rece pt5»lx.folidi deberenf ex de pignon ita t j InnoXcdn ciuitate m fuex de ufuÆt idc uo luit dominé Guil.de mote lauduno ï dem» ex grandi de ufuris quej feqtur ibi cardina lis.§.ceterum in.iÜ.q.Et allegat ad boe Ho» ftï.óc dod.i.c.ad ooft ra ex decrap. amp;nbsp;ucn. Ïmmo pot forte dici ufura ga qcquid acee? dit forti eft ufura ut eft texxö gb in uerbo no pofllt in fine i.hrogafti.^.fi tibhff.fi eer tö peta.ÓC q^baf in.l.fi tibi decêmiliaï pru »ff.de pac.Ét hoe tenet beatus Ambrofi^ut babetur.xiiihqj’ii.pleriq^ ubi dicif quodcu q^ accedit forti ufura ê Hoe idemqibatur ex cócilioagatêfi amp;nbsp;babeturcadem,q.iii.ufura ubi dicitur ufura eft ubi ampli ^ requiritur ggdaturucrbigratiafifolidos decc dede ris 04 amplius qfieris uel dederis frumenti modiö unöamp;fuperaliqd exegerisEt re/-gula illa quiequid accedit forti é ufura qice dit no folum ï mutuo fêdét ubi aliqd exco gitatur in fraudem ufurarum ut eft gl.nota bills in.c.conqueftus in glo.magna ibi amp;nbsp;di citur quiequid forti accedit extra de ufuris» Et idco dixit bofti.in fumma de ufuris.§.fi» Tl’.itq; cotraftus ufurarius detêgitur fi ere/ ditor recipit aliqd ultra fbrté.Ad g uide ^ dicitur i fequcnti prefumptione.De fecudo modo lefionis in paddo de rctrouendendo contingens in perfona primi emptoris ei* demq^ Jocatoris pot poni exemplum. Emi a tefundum pro centum qui ualcbatcétu5 amp;nbsp;quinquaginta uel ultra 04 feci tibi paddij de retrouendendo icotinenti uel ex iterual lo pro cétum tm certe ego fu5 lefus i eo quo ultra Centura ualet fundus.Et propter hoc inducitur pfumptio cotra emptorem q fegt; cit didlum paddu. de rctrouédendo codes p cio ex quo fundus ualebatmulto plus.Non eis eft ucrifirailc q fi uoluiflèm qeffj uer* sdd* emptionis q fibi fcciffes diddü paddu? de retrouendendo qi diddo precio ex quo n crara i neceffitate ucndendi.óc alii no uédi différa illo pcio.fed tm pluri 04 iufto pcio Ad quod adde q dixi i pcedéti.pfumptiöe in quinto mó lefionis.Et banc pfumptiocj beneno»

VI NT A prefumptó eft que cob ligi pot ex bis q ftatim dica qn.f, plus exigitur fiuc pcrcipitur ex uenditioe féconda q fit illud quod foluitur in prima non in pecunia 04 in alia re.Exê/ plum fierai fundum aticio Centura aureis» Ô4fibieurainc0tinentiliucllaui eus paddo de permutando hoc raô us qncunq5 F ufq? ad certum terapus dabit raibi ticius unum Iiucllariu bonump öcambio refpeddu füdt qêtrefpeddu perfone buellarieq fira fibt obligatus facere retrouenditioes diddi fudi Nam fi diddus fundus i primo uenditus no fuiffet fufficiens ut fi ticius uendens n elft idoneus uel fufficiens iiuellarius uel fi ipfe ticius uenditor ideraqj conduddor 64 fungt; dus uenditus effet fufficiens 04 ydoncus 04 uelcm quod in permutatoe ^ cótracambio teneatur mihi dare 04 affignarc fudu unu5 Ö4 liuellarium meliorcm tune effet illicitu Ó4ufuraut4)baturexbisque dixi i prece/ denti prefumptióe.04 ^»batur expreffe ex uérbis beati.lberonimi fuper esechilem.lü yi.ut babetur.iiii.q.iii.putant ubi fic tex. di citPutantqdaufurastmeffei pecunia qcf guldens diuina fcriptura ois effaufert fera per habudantiâ ut plus n recipias q dedifti Et pbatur eade5 queftione.c.fi fenaraueris Ó4»c.pleriq5cum fequenti. Facit ad boe ét optie gl.in.l»rogafti.§.fi tibi i 7vbo n polie ,ff.fi cer.petaf Ô4 glo.ii.in fuin.I.fi tibi deeë milia.ff cf paddis Ö4 fi i paddo de retrouéden doeftctadduquéditoridemqj oduddor te he af dar unü 5câbiû eque bonö licitu elft qa ft difficilius rcpif contracâbiû q pecu/ niatn fiicôtracâbio nihil plus uel melius ï terueniatuel refpeddu fundi uel refpeddu li uellarii non effj illicitu per pdidda»

EXT A prefumptio eft quado in paddo de retrouendendo cötingit lefio in aliqua expenfa que fpec/ rfdarct ad Jpj éptorceudemq^ locatorera*64


-ocr page 19-

ipeuît^ illaexpeGCpctTteta^ ipm prim« uéditorê cûdemq^ códudorem.Exëplu qa in îftruméto parti deretrouendendo artuj amp;nbsp;dirtum eft 2? qdo5qï odurtor rotroeme re uoluerit teneatur folucre oés expenamp;s carta^i ÖC iftrumto^ ut coïter apponere co fueuerûtnotani Vérone amp;nbsp;malc»N5 dein recôiôcétdeofuetudine Vérone Cerna tur 2^ emptor teneatur folucre inftrumentum empnonis quia iftud mftrumtû ad ^batio ncî lunuj fuo9^ ft are débet penes ipm êpgt; toté ut i.c.primo ex de pbatûEt ita ut-s-di/ xi cois côfuetudo ÔC obCeruantiaëq» êptor rei exfoluat expéfas cartap«: fine inftrnmtogt; rujfiuFteasuelea hère. Et exquotrartaf de eius cômodo et debet (entire icomoduî P régula capituliqui fentit de regulis iuris li.yi.^amp;,LCecûdum naturam .fteo. titulo ÔC habetur ind.cû qui inprïcipioÆde iure iugt; râ»Nec ferrendum qs utluc^ uelitampleti Ôlt;onus penit^ fubire reeufet ut nLuntca»§» ^fecundode cadu,tollen,Etita tenet Alb* de rofate ï,l.ditTolutc.€.dc oditionc ex legs uidelicet^ creditortenef foluerc tabeliôi côficiêtl îftrumtû crediti aliénât leçré eos.§» interdirta eu glo.ibuC.de ufuris qui dicit ^ ita uiditcoïter obCeruari.Etidétenctî dirta ♦Leos îfi.qui fubditq PriûfaciuntuCurarii bet gomê(es.Cu ergo êptor idemqj locator uelic q odurtor foluat omêCexpêfâs cartap# ueliftrumctoru»apparet q'nôuult foluerc p inftruméto emptionis lue quod ad ipm fpertaret Ôi ficé pfumptio côtra eu ex quo nuit aliquid ultra forte amp;nbsp;nô uidef et habu ifte animûemêdi ft potius qres ucnditafu ent i effertu Gbi pignorata q eft notadum qa multi m hoc errant ut bic probâf p ea q dixi i precedent! prefumptioneÆt iderac dicendû qdo locator ueliet q côdurtor quâ doeûqî retroemere uelft tencretur foluerc oês expéfas p ipfuméptorem eumdêqî logt; catorem pro gabel la êptionis uel pro pro» fonetis i cafu q, dirta éxpéfa fpertaret i totU uel in pte ipfi empton luxta notata indJe bet.ff,de ediIuedic.ÔC per BaL0C.faly.in ru brica.€.dcrebuscreditisôC pBaLin.Lfi p dium.C.de cdib.art.ôC ego plene feri pQ in dirta.Lds que tarnen lex uidef facere i ôriu dum uult 2 emptor teneaf emptori reftp tuere lUud q folucratêptor pro gabel la ôC pro profonctis ÔC ibi iô eft quia côtrart^ rc Ibluit exculpauêditoris quoniam res uen dita erat morbofa uF uiciofa.hic ueroex uo lütatciitMufqjad pcesSC uolStatc uédito/ nsrefoluitur*

EFT IM A prefumptio eft qdo ref s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ê pro parte uëdita fit pro parte do

nata amp;nbsp;nô Cubé lufta caufa donatie«» onig.argumêto.Lperdiuer(âscû ibi notaris perglo.ôcdoc.C.mandati.ôC tex.cû ibino taris md.ab anaftafio codem titulo. 6lt; ita te net BaLUdiXtdc repudianda hereditate^öi î.Lfi.ibLTcrtio pôtipugnan.C.nc li.potc* ÔC î ohlio fuo quod incipit ad probâdura ôC oftendëdû i fecûdo articulo.amp; fpecula.in ti tulo de ceffione artionis.^.L^* pfumif figt; tnulatus Ad quod optime facit lexcum nir uxori amp;nbsp;ibi nô.ff.de iure dotium qa no eft 7^1 fl mile q? fier it animus donandi ubi eft partum amp;nbsp;ubi ë de redimëdo appofituj ar» Lqui foluit.fEdefolu.eriS fifit dirtum ^ donefob bene merita.ut. j.ftatim dic3 q eft bene notâdû cotra ufurarios amp;inicitoscógt; trartus célébrantes qui ne uideâtur decipc re uëditores in pcio-Faciunt q 1 iftrumeto dicituramp;fiqplusualeret dirta resuendi ta qtScuq^ fitillud plus illud donat dirtus uenditor iuxta ea que babentur pefdorto* in.Lfiquiscumaliter.ft.de uerbo.ob.Et in .Ln.C.de refein.uen.fiC in.Lfi quis donation* nis.fLde ohen.emp.6c p bar.ôC dorto.in.Lfi tibi in principle.ftde partis ÔC p Anto.de bu.ôc dorto.m.c.cû cam exta deemp. 6C uc di.Nâ tab’s cautcla donationis iducit pfupti onem fraudis quia donatio dicif iartatio 64 dilapidatio.Lfilius famiF.in pricipio .fEdc dona.ôC heturûLcôtra iuris.§.fi filius .fEdc partis.Sed nemo pfumit iartare uel dilapt dare fuu.l.cu de in debito.ff.de proba.cum fimilibus.cû noo fubfit iuxta amp;nbsp;légitima eädonädi inucnditore»fed potius necciTix tasex quomagisidigctquam emptor »quia coïter quis uendit poffeffioncf fuas pprer neceftitatem c5 habendi 'pecunia cui poti^ effet facienda donatio qua q ipe ëptori dogt; naret.Nâdonatio’puraôC (implex fitppé Iiberalitatem 6c munificëtiâ ut dicit tex.LL ♦i.in.ii.rcfponfo.ff.de dona.Sj in neceffitatl bus nemo libcraF exiftit.nec exiftere pfuL tur utd.rë legatâ Lfi.fl.de adimdis Icgatls.Ft id donari uidetur q nullo lurc cogëte ocedi tur ut.l.donari uidetur.fl.de reg.iur.fiC.ff.cf dona.prefumitur ergo dirta donatio farta a uêditore fi nö pbetur per emptorë iufta ÔC légitima ca cü i dubio nö prefumatur. ut dirta.l.cü de idebitoi pricipio q poci^ farta


-ocr page 20-

fuerîteb nèceïTitatê gob naèrâ liberal! tatcï 2^ emptor aliter nô emiOet nifi eu didla do n lUone.ôd $ nô donaffet nifi ilîâ pté dona^ tarius emifiettUt no glo^vLab anaftafio î 7bgt; bo coloratâÆ.mandat! amp;nbsp;fie donatio i fraugt; de î fadta elle pfumicur ne uideaf elle deep tus i pcio. Ad $ bn aduertât nocarri ne fine faciles ôlt; prompt! ad fenbêdû didâ claufu^ laj donacionis pknifiimâ i iftrumétis tiédi tionû.Sed iHâ fimpbcêuidelî fi quid pPua letamp;ë.Etidiftiéfe poHut apponerc qailla cîaufula refêrf ad modicû utbêcuriJ/i qs cû aluer.ff.de /Vbo.obh.ôC i.l.ii.de refej.ue* amp;nbsp;Lkfi quis donationis de 5hê.ëp*Et pdiffa ^cedût ettam G i dicta donatione q referf ad magnâ qtitaté fit diéfû 43 bonis mentis amp;nbsp;fetumis uP pro benemeritis que ipedo^ nans recepit ab ipfo donatario qa i dubio b nemen ta nôpfumûfd.fi forte Ô^.l.cafttcn (c.ff»deeaftnpecuLEtnô glo.i.Lfi donatiôc ibi p doelde colla.ÔC p docJ^d.l p diuerûs .«^.mâ.nifi ilia benemerita uel feruitia foc-* tint expreffa uel noiaciî î fpecie qa tue pre fumûf feodû bahq ita no iddllud î qftione quartai fi,£.de facroffanc.eccF.alegat leges acql 1 ^ régi ^»ff.de donatio.Et idê (entit ipe Bai.id.fi donacione./^ffed quid fi patente î auté.ûdefi parcs circa pricipiffCdcioffute ffa.VF mû effet fadla metio merito^ cû iugt; raméto.Nâ tûc êt beredes iurâtis cogerêtur ftare tali iuramto ut î auté.q obtmet cû ibî notatîs.C^dc pba.fccûdû Bal.qm ita nô.ûd» lÆ donatione 7^.fed,qd fi pater.Ex quo tu fumas cautelâ uidelicet^ donâs (pecificec illa benemerita amp;nbsp;feruitia 1 tiret ilîa effe ue ra.quia tûc ftabif illi confeffioni.q lu ram turn nûq apponi facias nifi uera cibi effè af firmêf ne fis atiffor periuriiî perdinoneî anime tue.ôC cÔtrahêciû hoc tamé luramen turn parum q ficeret ubi aliecôiedure uFp fû ptiones côcurrerét que redderent contra dlû fimulatum.ut eft glo.notabilis in.l.cpgt; tione.C.plus ualer q agif quam fequûfibi do(ffo.ôc Francisjabarela ûc.^ noftrâi.iû queftionc extra de empuôd uen.ubi dicit ^ per illâ glo.q côtraffus fimulat^nô ualidat luramêto* Refpôfionê afflgno.Nâ cû de.» ficiataffènP icôtraélufimulato luramétuj adiiludnonextcnditur peridquod babcgt; tur mlege ûnaii X.de non numera. pecu» quodtamëintelligenifi expreffe fueritm ratû oia ÔC fingula m iftruméco contéta ue liera eflc.quia tuncailegando ûraulatione neniret côtraiuramentû.fecus qn fimplicif iuraffèt non contraucnire (ècundum lo.de Ïmo,qui ita notât in.d.c.ad noftram ad fuef emp.ôC u enduite intelhgenifi iuramétum iterueniffétex intcruallo quia tûc ualidarc turdiAus offusarduheum ibi notatis.C.^ metuscaufa.Et facit q notât Bar.ind.nemo pot delegatd.in pricipio*iii.coîumne*%.q»« ro an renuntiatio exceptionis in ft.ubi di gt;nbsp;citqlicjrenûciatioexceptiôis fimFatiomf nô ualeat qn fit in côtinéti fecus fi fiat ex in teruallo peft inftrumétû q dicitur fimulagt; turn p duffarad.n.C.q metus caufa CeterS fi fol um intcruenirct bec prefumptio $ ref ^ pte effet uendita amp;nbsp;pro parte donata ét cum paffo deretrouendendo nô fufficerct ad prefomendum contraffum fimulatura uel ufurarium ita quod poffot refcindi i fo.» ro ciuili uel canonico in quo ftandû ë ferip turisd.cum precib^.C.de probatio.nifi aha indicia concurrerent Sed in foro côfciétie ô^ penitential! ftandû effet ueritatl feodû Bal.qui itaconfuluit in côfilio fuodxiia or dîne mô icipfoCLuidä petariciuf hcir. ubi uidc ÔC nota qa.babui de facto.

CTAVA Prefumptio ét colli g i pÔtex qbufdam uerbis q folêtap poni in pafto de retrouendendo dum dicitur qgt; qncûq? diffus côduffor dagt; bitautfoluetfiff^ rerû uenditarû tencaf diffus locator faccre inftrumentû uédit 10 uîs q ^baiportant ^perceffàtionéfolucn di fiffû p bienniû uF tricnniû nô cadit cm pbitcota (eu liuellarius a iure fuo ut babet ind»ii.£.dc iure empbi.ôc i.c.potuit ex d lo cato.Nâ qn apponitur paffû i cÔtraffu cô tra eius naturâ.ôf fiecôtraffus ë infolitus ë pfumptio fimulatiôis amp;nbsp;fraudis utd.fi quis fub côduionc.que ë lex fpecialiffima.ôC ibi glo.Ôlt; doff.ff.de côdi.infti.ôlt; nô.bal.in.cd » %.quero de quibufdam paffis in ti.de fcugt; do dato inuicë.l.omiffbne î ufibus foudorû amp;nbsp;boeët pbaf in.c.iilo uos ex de pignorû ubi paffu de côputandis redditibus i fortes rcpugnans nature emptionis ÔCpportiona bile naturepign^ fàcit pfumere elle ahum CÔtraff u5 q uerba côtraff us fonët.ôC fie elfe fimulatû ut ibi notât dns Ant.dc bud quar to notabili de doffo.ibi fenbétes. Ex quo dt dicëdû eft qubicûqj appouûturpaffa otra nacurâemptiôis uel ueditionisfiue aiterff fifiscôtraffusaut locatiôis uel condufflôis in dânû uëditoris ciufdcqî côdufforis pfui


-ocr page 21-

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur accrus fimuÏatus.Lqui tedamcntutn SC

Uxu tacitü cu ibi notatis.ff.3c ^ba.ad quod add* lt;J dicâ i fequëti pfuptionc.Auget etiaj bâc pfûptioné illud ucrbu uêdita^j dû dicigt; tur tidus reçi uêdita^i óC nó re^i locatarum I^a liuellarius nö dictf ncdi ppnetas ff uti 1e dominu amp;nbsp;dicif u till tas fruffuS locari i ppetuu.ex qua locations queritur ius utile êtïfupficic 06ffuebbus ut bêtur nl.tfEfï ager ueff nuel êpbiteoticus petaturÄ in di dto.c.potuit de locato» Hec tarnen pfûptic» (bla paß: oparetur pre fern m iUa que uëdif ex uerbouëditaçi.qa illud uerbûpotff apgt; 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ponit i iftrumëtis culpa tabelionis g ex ma

la mëte cötrahëtium g fepiffime.ut ydiotc ignorant fenfuj ócitelleëlu uerbo^i luxta nota id.g,fi nepotes^ffde teftamë.tu»ólt; hab tur p tex nota bilei.cj.circa pricipiü.Scd p pter fimplicesnomims fignificationis igna rofin titulo de noua forma fidehtatis î ufib^ feudoçi^Sed eu aliis pfûptionib^ côiûffa (à tisoperaref quiaficutdicitur ÔC q nô pCût fingulamFtaiuuât ut pbatur id.îftrumëta amp;nbsp;ibi hoc no glo.C-de pbatio.Ita ecôtra ôC que nô nocët fingula ml’ta noeët^ut ibi eadë ratione»

ON A preCuptio eolligif expac.* tis ut claufulis ifolitis î iftrumento appofitis ut no ûhfi gs fub oditiôc ♦fi»de odi iff kde ibi hocno.glo^BalAnge.ôC docfto»ôlt; idëno Baldx^Tb.quero de gbufda pacdis ad fu ti.de ffudo dato îuicêXdmiCôC habef i.cullo uos ex de pig-ôi î.c.ad noftraj ex de emp.amp; uendi Et facit cp dixi i preeex dëti prefûptioneqgt;bene no.côtra ml’tosg conâtur apponere i iftrumëtis mtta pafta extranea amp;nbsp;ifolita ad iHagâduî debitorë $ nô ë idubio faciëdum quia fepenumero ta lia pafta uel claufulc buiusmodi indicant potius ffaudis fufpitionë g otradus ualida tionemcôtra mëcë cötrahëtium Ex quo ifèx ro quod fl locatur dom^’ uëdita 1 pfi uédito» ri pro fidu uini uel olei aurai ter i^ ffuëluf g nô pcipiûtur ex ea cû tales fiftus pftari nô foleâtex domibus.ôt taie pa ftû fit ifoTigt; turn côtra talem locâtemerit pfumëdû Et idë ë dicëdû in fimil ibus g? no.ltej ex hoc î fero g/iiîftrumio effent ifta uerba uedidic ÔC tradidit uer ÔC nô î fraudë ufuraçi ut uidi fepifttnieiiftrumtisg exiftisuerbis iftru mcû magis pfuroeff fufpectû feodu.Bahg ita notât i.l,emptione.7ÎJ.g fi i iftrumto.C. plus ualere g agit p glo. in.d.f fi quis fub

côditionè.ffdecondi^nfti» que fequif lo* de Imodmd,cadnoftr5 circa hnë cui adds 5 dicâ i fine oium pfumptionûtTb» fj circa predidtas pfumptiôes»

ECIMA pfumptio hicpotiffima ci paftode retrouédédo gdo dicgt; tus emptor idëq^ locator uoluUO traftû uéditionis poffediffoluinifi ufep ad certû tpus amp;nbsp;fie nift certo tpre lapfo puta fex annoçifed tm poft (êx annos qncûq? ôC fie refolutio côtraefus n pëdebat a facultate primi uêditoris ab ipo pricipio (s folû poft certû tps quia hoc cafu apparet g prim^cp tor idëqj locator uoluit effe p iUo tpre i lu cro pcipiëdorv fruffuû feu Fiëfuu amp;nbsp;ita effj certus de hocDubitauit en forte $ uéditor îdëqjoduëlornifi illud paftu îterueniffet retroemiflèt diffâ rë uëditâ poft modieuj tpus poftg res fuas pegiffs efi pecunia per éptorë (bluta amp;nbsp;fic ipe uéditor rem fuâ age ret cû modico uel nullo darano ga paru ff fiftu (bluerct ÓC ipeéptor modicu lucrarC f de fua pecuia ex quo ergo uoluit effe ßfeu rus pcerto tpre in pcipiendo fidlu uidef dubitaffe g emptor habuit potius animuj pignoradi g uendendi ÔC g boenô obftâte uoluerit heft û certû amp;nbsp;fecurû p aliquo tpc amp;nbsp;fic ex hoc îfurgit prefumptô fimulatiôis 6c ffaudis ôc hoc pbaC inx«ad noftrâ ibi p mifit ut qncûqj a feptennio ufq^ ad nouen niû daret ex d emp^ôC uë,ÔC ûcdUo uos ibi Etfiatëporecôtraftusufq^ ad duos ânos» ex de pigno»amp; ita uidi ofultu per multos (acroßicanonuinterpretes^ödita tj Hoftn ôc Io*an.ûc.ad noftrâ fup uerbo ad nouëni niuî i nouella amp;nbsp;beatus Bernardinus i fuo traftatu de côtraftibus amp;nbsp;ufuris imxxxix» fermôearticulo.iûc.i.ÔC allcgat ad hoc folû mô Hofti,ôC lo.an.m.d.c.ad noftrâ. S 5 bal. in4C4.7igt;,qro de gbufdâ padtis î ti.de feudo datoiuicë legis cômif in ufi.ff udoBi in hoc referendo al 1095 opiniones aporobat ilIâX g ex hoc padfo de retrouëdendo nô cenfea tur côtraffus fencraticius ga nulla lex F de cretû hocdicit.ô( quia emptio amp;nbsp;uenditio pôt fieri ad certû tpus udutCde padfis if emptorë ÔC uenditorë nifi emptor effj foli tus fenerari Qc i fraudë ufurarû iftrumëta fi mulata côficcre ut bëtur i régula femel ma P de re.iur,in.vi»Ethoc didlû bahpcederet fine dubio qn rëmeâ locate? unii ppetuû cum padlo de emendo poft certû? tempus 6énôante quo cafu nômô ifte contractas U?.

9

-ocr page 22-

nôcc{crcf ufurari^ ibi ymo nulla ufure pgt; füptio ex boe ifurgeret fj Ü emifle pure fûgt; dus 3 ticioôC Gbi no locaHj fî tépore uêditi ôis tea (ibi padû ^ lap^o certo tépore tâtû amp;nbsp;nô âte poiïic retroemerc quo cafu Icq* ur tex.!.d»c.3d nodrâôC i-d.c.iUo nos uelfi eif fej ab unofûdû amp;nbsp;ipfûeidcî îoeinentt lo calîè3 uf feciflej paÂû de locâdo cû pacto de retrouendendo poft certu? tempus bue lapfb certo tépore tm.Et bus duob^ ^ximc caübus negan nô pôt qn i furgat mais pfu ptiootradidûéptoré^jpter diélupaciud* retrouédédo poft certû tép^ amp;nbsp;nô àte ut p baf Ld-cad noftrâ ÔC.c.dlo uosî qb’nonfic lûtiodeillo paeftoünecâut pbauiiprîcP pio bui^ pfûptioms.Et ita itelhgo pdicftos doiftof es q i hoc ofuluerût amp;nbsp;bene ut Cupra dixi.Sed tamé ifta pfûpcio Cola fine abis nô fufficeret ad pbandum côtraciû ufûranum Gd côiûcbi cûabis pfûpnonibus fic.Etitaî telligodietû BaU.dfC44 tide feudo dato iui cesd.cômif amp;nbsp;pbatur exprefte hd^ciUo uos ubi erat dtiftû paAü amp;nbsp;tn quando ocludif diétû 5(ftûenè ufurariû nôft fundat papa ex diefto pabto tm fed ét ex tnb’ aliis côiec tuns (eu pruptionib’’,Prima qa fuitaéïû ^ frutftus pcepti deberét i (bluéda pecuia nûgt; mcrari Secûda qa ultra fûmâ receptâ fexa ginta folidi debeât perfolui^Terna qa prix musille éptoruCuasoPueuerat exercereôC pbatur id.c,ad noftrâ de ëptio.ôC uendi ubi ét fuitappofitû diftû paétude retrouéden do poft certû tépus amp;nbsp;nô âte^Et tamé papa ibi dû côcludit illû ôftû eftè ufurariû nô (è fundat i diAo paélo tâtujbed ét i enormita teprecii q,iuxtadimidiâiufti pci ongebac Ex qbuspfumit éptioné fuifTei dolo ut Frau de qa ibi partes i ueritate fècerunt mutuuî Sed uoluit mutuans qgt; fieret iftruméeuî de uenditione»

Ni DECIMA pfumptio é fimilfs u nbsp;nbsp;pcedén quâdo i pacto de retaouédé

do Fuitdictuî 3 uidelicet q éptor teneatur retrouédere uédicori Fundus uedi tU5 ufq? ad certus tép^ puta,x»uF octo âno amp;nbsp;poft octo.uel deces ânos fitilibertateip fiuspnmi éptorisquod uéditorfitamp;rema neat buellanus ppetuus uel q? poffitcogi ad retrouédédus dictuj fondus uéditû qdo fuifts locat’ F qn n fuiFft locate q p^ didbû f minus fit i hbertate dicdi épions F nier ré emtpâ^fua libéra uel retrouédere primo uenditoi 1 utqbaf per ea q dbU funt i peex derti prumptioe amp;Ld.c,ilîo uos ibi ut fi a tpe cÔtradb^ ex de pigno,6lt; bec i efibéfu tj Hoftidn fumma de i^uris’.§.Fi,7v,i!. ubi di / en qé pfumpt'omaîa crednoré qn uult q fitieius potato an ueltt reFeidûAdde tn pgt; diélis qû effet padû appofltû q p^ certû tépus uel oditione5 beeret uenditori redt gere res p ipfum uenditam fi ipfe uellet q taie paélû ualeret ut ê tcx.nobibs El. fi uir uxoruffde pfcrtp.7^bis amp;nbsp;nô amp;nbsp;ts Bat ad (ul.fuC.de lur.fifcub.x.Etuideq nô.batjn gt;c»f.in ti.de feudis dandis mmuuafttin ufu fèud.Circa q die ut dixi in pcedenti pfum ptiôc qa eft par eadéq rÔ.

VODECIMA pfumptio ftendû aliquos qn quis uenderet fundum mihi amp;nbsp;ego dictû fundus fi bi loca in ppetuû Ólt; fimpbeiter effet appofituî padû de retrouédendo ufqj ad certû tépus tm.puta fep té uel decé annos.Nâ ifti dicût q p pactus de retrouédendo ufq ad certu5 tps tm uidef q ucnditor idéq^ oduélor nô babueritaîusuendendiex quo fperatufqj ad illud tépus retroemere.ôCeadé rÔe uidc tur q ego emptor uere uolueri emere poft q fcci fibi diélura partum ÔC dirtus uendb tor nô erat aliter uéditurus nifi □ dicto pac to.ôlt; qa ex bœ q pacifcit ufq? ad certus té pus apparet q interi uoluerit lucrari frucx tus fm An.dcbu.î.d»c.ad noftrâ ibi qd in dubio ex de ép,amp; uéduq boc ultimus nota do uidef iftd fentirc Ôlt; ifti q funt i bac opi nione dicuntqmelP amp;tutiuscff5appôex re pactus de retrouédédo i ppetum.Et pro bacopiniôefacitqdicâ i uigefimaqnta p. fumptiôe.Abi dicunteo us q maior eft p fumpiio qn appofitum eft pactus de retro uendendo i ppetuus quia uidef maior pre fûptio ex pte uéditoris q uere uoluerit ué dere ex quo uoluft femper efïe in hbertate redimêd» Ôt fie eft ex pte emptoris qa non uidef babuifteuereanimûemédi ex q^cô ceffit uenditori q poffit qncûqs red merc qd dicendum.

Hec qftio decifâ é de iure ciuili qa nô é dria anfiatpartû de retrouédendo ufq?ad certû tépus côpletum uel iperpetuû.ÔC in utroqj cafu é beitû nec ex eo inCurgit aiiq“ mala prefumptio, ur eft cafus exprelfus amp;nbsp;in terminis in fiepe allegata.Lii.C.depac tis inter emptorem ÔC uéditorem ibi pci us quandocunq^ uel intra tempora obtulifte ubi boc notât BaUh.quidicitqd' ex pacto


-ocr page 23-

de retrouendedo codé precio êt lucrSce êpx tore fructus medu téporis etiaan morâ con tractus nô pfumftur fi mulat ^ amp;nbsp;idej de lur canonico ut ^ batur î.d.cad noftrâ de emp* amp;uendi«ÔCî.dx,Uloiiosdc pigno»nâ ibita Îe pactum Hmphciternö reprobaf.Ad qdP uide ^ dixi i decima preCuptione 0( i fecon docafu prkipalLÊc illud idc ego credo i' fo ro consentie quod eft de iure ciutli uel cao nice dictû é ut fupra dixi i prïcipio huP tra ctatus i /V,alii dicut qjdict’’ 5ct^»ólt; ét dixl i fecudo cafu pricipah qa boe fold partus dc retrouédëdo ad tépus uF ippecuu nó iducit ahqma'a prüptinêmaxieprumêtem 5ctu effe ufurariu F ftmFatü ut dixi i dictofeodo cafu principal!»Na fi lex ciuibf ÔC canoka boe pmittJt nó c dandus ilbcttum ne inde iniuriarurn naftaf occafio» Vnde iura naC* cunf »tmeminenne »Gunde ui»6lt;.c.quabÉ ÓC quando el primo ex de 3ccufuamp; facit lex (êoda.Gde in difta uiduitate toÜêJa.óC qa quod bt lege permittente pena nó meretur d»gracbus4€»de adulteriis»ÓCnemo dteitur dapnufaccre mfi qui id facit q? P facere no habet .uubnemo dam nu q eft i penultfma cana.ftde regnlis luris.Sed fi adeftent uet öcurrerêt aliquede pdiftis pfuptiomb’ ÔC maxime lila uidclicetqdo oftat quêditor nócratabter uéditurus mfi cu difto pcó de retrouendendo ad tép^ côplctû uel iperpe tuum quo eau ê pfüptio (imulationis ut di xi i prima pfüptionc amp;nbsp;tune procedit difta ^teftatio qütmaior prcfüptiofimubtöis Uu fraudis an facere paftu de retrouenden do ad tempus côpletû an ad imperpetuu*

Circa quod egoGc diftingo-Aut qrim’^ quo ad pfumendum 5 primum uenditorê óCtuctencoq^ fit mai er prefumptio Gmu lationis facere paftu de retrouêndêdo in p pctuuqadtêpuscöpletu.qa uidetur quod hoc cafu nulle modo uoluerit pfeede néder fs potius pignorarc ex quo uoluit efte per petuo i liber ta te redimêdi »Si eis effet pa-» etu appoitu de retrouédëdo ufq? ad certuï têp^ côpletû uidef q faites poft illud tép^ babuent almu itotu abenädi ÔC abdcädi rë a fe icafu quo ré ueditäj.diftü tps ftroemc re n pofTs.Aut qrim’quoad pfumédü 3 ip fü éptoré q fccit paftü de retrouëdendo ^ tue aut uenditor uoluit noiando paftu d re trouendendo ippetuum qa non aliter crat uéditurus»ÓC tüc nulla uidef effe pfüptio o tra empcorera qa eft credendu ^ nó liben ter faceret’diftu paftS amp;nbsp;q’potius uoluifl? ^ diftum paftum effet ad tempus complex turn cû iftud fitépton fauorabilius ne res ipfa empta ftet femper in fufpéfoqa in du bio qs prefumif uelle qgt;eft Gbi fauorabili* ut pbaf i.bnhfi miles/ftde teftamen»milü Nafinedubio meli^ëdc utih^ÓCfauorabi liusëptori^ip(èfeciatuëditori paftus de retrouëdendo ad tépus côpletû q i ppetuU qa fi facit ad tépus cöpletum pollibile ent ^pdiélu tpsnö redimetamp; fic res uëdita remanebit pleno iureapëptorë»qn nöfuif fet buebata uel remanebit uéditori qn fuit fibi buebata perpetuus liuelianus qeric pp boe fine dubioutilius ëptori Item erft utiliusaliadecaqafiueUs uëdercius qd? habs indifta re p ipfus empta melius 0lt;cl d^ uendef qri elft appofitü ippetuuj.imo multi ÔC q plurimi in ciuitate Veröe cauët fe ab buiufmodi emptionibus6lt; polftbio» nus ÖC hùFiarioçiqn buellani ba bét paelu de retrouendendo imppetuum ut notiffi-mumë in ciuitace Verone»Ec dixi.s*in fcia pfumpcione TV.abi tn dicunt»Etió hoc eau ex pteemptorisqui facit paftus de retro-üëdendo i perpetuus no piumif Irans ymo podus per eumbt gratia uéditori,qa meli^ efts emptorihoc nó facere aut uëditor nole bat i ndi fti nfte paftq bbi fieri de retrouen dendoiperpetuû.Ss rogauitemptoré ut fa ceret (ibi paftu de retrouëdendo imperpc tuü q faltcm uoïebat ad certü tépus copie-tum»Et tune ft fiat pactn ad iperpetuû idej q m cafu pcedëti.C^ nó prefumaf frans ul’ fimulatio ex parte emptons ymo gratia ÔC b be rail tas. Nee ét hoc cafu pfumif frans ut fimulatio ex parte uëditoris ex quo ponut in libertate emptons qfaceretïibi paftus imperpetuü uel adtps Ölt; fic intendebat m effeeftu uendere ÖC ^ uéditio n ftarct m fu fpcn(b fa item poft illud certu tpus q é no-tadum»Ad $ uide ^ dicas m quarto ÔC qn to eäu principal!.Aut uëditor n peciit nift paftûde retrouendendo tps uel alternate uc us in perpetuù uF ad tps nô finiédo ma gis de uno q de alio amp;nbsp;tûc aut éptor nolens âpliare amp;nbsp;facere gratiâ ncndnori et nô pg tend quia forte erat amicus fuus ÔC m telligebat ^ bbentius uellet habere paftu s iperpetuum de retrouendendo amp;nbsp;tûc dice dus éutftati dixi quod nulla mal a prefura ptioex parte utriufqpfemptons amp;nbsp;uëdito ns eft coniedurâda aut éptor facit padum

U un»


-ocr page 24-

derctrouéJencîo iperpetuû ipH ucnditori n pecéti neqj b’defidetâtineq} pp aliq ami ciciâôtqaïu^ptor uoluit quia forte dixit ^ oïo uolebat quod baberet paclû de retro uêdédo ippetuu5 Ôt nô ad tépus côpletû ^ tam euenlet ràro 6lt; tam hoc cafu cû hoc pa» «ffumad ipcrpetiium ludicef potius empgt; ton dâpnofura g illud quod eft ad tempus ut fupradixi ôi fecerit hoc emptor fpontc amp;nbsp;nô ad gratiâ uêditoris judicatê male eHo pfumdû contra emptorem.Etex hoc pfui pollet q? nô babuitammùlibepi g? eilet êp tioicdpotiuspignus.ÔCJk fimulatio quia fl uolutllètemere potius uolutllêt facerepa (ftum de retrouédédo ad tépus g ad iperpo tuumcûfibi hocefletutilius Exbiiscô^ cludoad queftioné pd dâ q» melius Ôlt; tugt; ctus quo ad forma côfientie i dubio fâcere padû de retrouédédo ad répus côpletus g ad iperpetuûÆt modo relata eft ^ fanftus Bernardinus fuper hoccôfukns reipondît q, tuciuseftèt qgt; nöheret pactum deretrogt; uendeodo nifi ufq? ad fopté annos g ego au . diens 0lt; intelligens quâteauétontatis ipfo tuent i hiis que funt de foro cóCcentie maxi me in tota italia qua? fais facris pdicationi bus iHuminaun amp;nbsp;i multis rcduxit Cogita uiqiö potuitmouere eum ad t^andum diftü tépus feptemannorum in paftodex retrouédédo.ÖC licjtaxatio temporisfit ar bitrana ita ^ non poüit in ea reddi uera öC precifa»r0 ut eft glo.in,7v »quadragefimum m clemé.nolentes de beren cis Öc glo.in ?^zlt; boquatuor ingt;Gii.dc refcriptis hbro»vkóC glo4n.l.i»'§*pueritiam inTboo ratu.mftde poftF.Ölt; glo.i.c.i.ï uerbo poflideatq icipit iftud é mirabiie i ti.fi de iueftitura if demp nu 0lt; uailsUG lis onaf i uii.feudorü,tt nö» Bald côclu(ion;bus teudo^i ad finé ubi dicit q; de taxa oib^ tépo^i nul la ró reddi póc ni tl qgt; ita placuit»Liatori.bacit qp nó.lo^am i.c.tèquctiexdc refcriptis in nouella.Etfa» cit quod bétur in.cmö debï de alanguinita te ik aHinvTam ofidetaui quod ró potuit eliè que mouit eü ad taxâdum ad fepté anof Ói nô ultra decé quia decéanni dicuntur 15 gu3 tempus ut probatur m. rubro Ói nigro 'i^^de pretcripdongi temporis decern ik uu gintiannorura»Cum ergouellet uenditor etiam poft lôgû tempus pofte rerroemers rem ueditam uidef elle maior prefuptio quod non babueritanimüuere uendendi quod quando tempus eft breuetnam fi eft

bréueideftnon longum tempus apparerc tur quodfaltim poft illud tempus fi non re ement quod remanebit perfedteipf emp^ ton per ea que ftatim fupra difta funt» Sc cunda ratio poteft eile qa qdo uult uendigt; tor pactum de retrouendendo ufque ad decern annos'uel eft prefumptio quod non habet animum retrocmendi quando potent quia commumter eft uenfimi le g ufqj ad decé 5nos poftit habere potato iSi tacultatê retroemédi Si q nô poils retro emer ufq^ ad decé ânos n éuenfire g pof» fit ét poft.Na ^ui nô pot cétu aureos iuenl re ufq^ ad decern ânos raro cotiget get p^ inuenire poftit ex quo eft longù tps.Eft g* pfumptio qn uenditor uult padtu de retro uendendo uiqj uel ultra.x.ânos nö cp non poftitjallos.x.anosiuenire F recuparepex cuniâiîquia uult de il la pecunia agere fac? ta fua amp;nbsp;^ uultretinerc pecunia emptoris donee fibi placuent di boemaxie ue^éqn uenditor n fuift? duétusneceftitatcad uen dendû fed ƒgt; uoluntate ga forte uolebat fax cere mercantiâde diefta pecunia» Tercia rÔpôtaftignanetiâad hoc quare magis di Mt de foptem ânis g de plunbus uel pauci oribus Nâ côiter in foptem ânis contingic faltim una ubertas feu fertilitas Ôi aliqn m gnqj ut côiter dicif.cû ergo uéd’tor poftit ifopté ânis habere unâ fertibtatéfoquif tj poteritTbifiFr.pillud tps retroemere.Ôi ea-dé rône pôt dici g (ans üt empton.j. lilud tps quando nonlocauitrememptamipfi uendicon ôi uel fins fit ipfi uenditori qcôduxitrem pipfu uenditâ ga i dictis (c pté ânis habebit faite unâ fertihtatem fudi uenditi Ôi fie nô poterit dicere oés reddit^ eilè fertiles ex quo ut dixi faltim in feptem ânis côtingitcôiter una fertilitasquia fic n potent eftè grauatus in rcdjitlb’ nô fern 11 bus di ftenlitas côpenfaf cû fertilitate uti fimili dicif irt.bdi (1 uno i prin»ôi ibi nô.fC iocaci di ix.pp fterilitate? ex de locato.Tu cogita fl aliamelior rôde hocadduci pôt»

ERClAdecima prefumptio é qn abipfoinicio partes egerût $qnx cûqj uenditor reftituet pecuniam perceptâ emptor teneaf reftituere ré fua? Nâ plus apropinquat fimulationi paétu cf reftituendo réôi pciu g paftû g, retrouen datur cum hoc fm preiupponac aliâ uendi tioné preceftàfte.iêd primum nô nâ nô po tes mihi tetrouendere fi primo a me n emi


-ocr page 25-

ft tied reftituefe rem bene pores fecundin .do.Pau.de caftro in confil Jo fuo.œcxWicd' ietpiUn Chnfti nomine amen In câ mota per doJorothea in quartacoluna ubi nibd aHegauTuatpotes ad hoc allegare.Nacu die la ^nufTio de reftituendo re fuS Ôi pre cium bteotra natura contractus êpnôis ÔC uêduionis primo feqf qcf inducereuJief prefumptionê Gmulationis per glo. in.L ft quid fub códitione cum ibi notatis-ff. de co ditionibus inftuamp; pereaque dixi i o diana prefumptione.Etquodfit prêter amp;nbsp;contra naturam contractus patet qma ft uera fuift fet prima uenditio dimidium reinendite fuifiet i éptione crâftatû fi uêditor erar dns ut iJxlauibus.ff.decÓtrabenda emptiöe ÔC ÏJxptionc m priel pio óC ibi no.fteJe aftio* emptôt iteruenit traditio ut.ktraditionib^ »C.de padlisuelaliud loco traditionibus ut côftltutû utd.q? meo ipricipio»flfde acquin pofteftione ÓóJ.ab ëptione pricipio »ff.de pactis uel aliqd eoru de qbus p glo.in.Lith i pricipio i %.animo.ff.de acqui.poff'óe.Et ft feodus eftet uerus 5(tus rtroueditionis pri m’êptomodiciturrej ipfi^ uêditortf ftbi reff ituere ft diceff F tenerf tradere F dare ut.d.Kêptoreî»nâ dominiû ipfius tranffatuj fuit i primû uenditoré ut,d»l.emptorê î prigt; cipioundecââplius reftituere nôtenetur fed pôt 1115 uF alla foluere fi retroemerit rê p ipfû uéditâ ut habef i palegatif iuribus» Ite5 pôt dici q? dut a pmiffio de reftituêdo rê fuâ amp;nbsp;pretun ê ifolita qa ubi ptés uolût ^fiatretrouenditio nôfoîêt apponi ilia 7i» baft ^ba tm pati ff retrouédédo q fût Ceo dum naturaî otractuf.Etiô pp hoccaufaf pfumptio fufpitionis.ut pbaf pcaq dixi.s, i mina pftjptione.llla tam uerba quod emp torteneaf reftituere ré fuâ poffcntiteligi q? aut7Vbû fuaj reférraf ad perfonam emp tons qgt; idubio ê credendum ex quo iftaeft ^miffiofua ÔCcenfèC amp;: per iffnplatalic5 i tertia perfona fmt fen pta arguméto eorum q notât»Bar.i.l.ex facto i pricipio.ffad rregt; beir.amp; ilcum in teftamento.ffide auroÔC •aigétolegatoamp; ind.fi quis titio.fF.de ufufr» aci•e/acit-c.primû i 7bbo nô Gia ex de fpôft» Et q^no.Cy.in.l.quauis infi.Cdecômifôi fecundum hoc nô répugnât nature dictoriî 5dtuuêpcôis ôlt;uêditiôis.Autdictû 7bbû fu as rterf ad pfona primi uëditoris eiufdëqj feodi ëptoris ÔC tûc benerpugnar uidef na tuieëptionisôc uêditionis ppiedicta mû exporamus fuâ ideft ftbi débita? p nigoré ipufts pacti ut exponit glo.ind,i.in uerbo fuûcôfequaf.lEtjcu eo.Et i.keum ducb’’.§ idërnditibcais qui ceffantis i 7^gt;bo fuûcon fequidhpro focio ubi glo.exponii.i. ftbi de»* bitû.Et alibi g’o.cxponit pecunia me an.mi hi débita utëglo,in.Lfi äeme 06 ticiû.ff.fl certû peta.Etglo.i.in.l.ft pecumâ.C.d ne g. ge.ÔC tacit glo.i.l.ftcutu§.diftant i 7bbo met ♦ff.bferuitusuendicef ^pne tn loquendo dcifmeû uel fuû lt;j uendican pôt ut.hfôlû »$.meum,ff.de reiuêditiôe Et nö.glo.in.d.1. ♦i.ff.^cumeo.ltë pôt ët cxponi uerhû Tua? ëeft ^priciteUigaf fubaudiendo quôdâut fubauditalibi GEexponendo textuî i.Luti frui i fine principiuff.fi ufutruëlus petat î 7%'bo ufufructuanus. de ibi glo.dicit quoda amp;nbsp;de hoc eft cafus cû glod %bo dns in.l.co tem fcrrem.§,eâ rem.ff. de pubiica. ÔC tilde ^ ibi n5.Alberi.de ro.amp; uide glo.ind.ei q i ,puinciâ in uerbo defunctuffdî œr.peta-ÔC uide q, ibi no.Bar.qui dicit qcf fi i inftrô F petitionedxitur films ticii qui eft mortu^ fubftentat qa fubaudif quondam ÔC ita tî Specula.i ti.de iftru.edic.§.inftrumëtuî % quidftitacontinef ubi allegatalia lura.ÔC Anto.de bu.i.c.ex pte.B.in fi.pëultimc co lumne extra de forocompe-ÔC Bar.i tracta tu de aUùuionibus fuper uerbo alue’’0lt; no taf paliquos in.craynutius extra de tefta* mëtis.amp; hec funt nocadap îtelhgëtia dicto tu uerborû amp;nbsp;fimiliû.

Q, V A RT A décima prefumptio ad detegëdû contractu fimuUtûf ufurariueftqn pacta appofita m côtractibusclaudicât quia oia facta fuiffent appofita infàuorcm créditons amp;nbsp;nullum effet i fauorë debitoris.Nâ fi uerus fuiift cô tractus nô ê uenfimile q oia pacta fuiffent appofita in fauorem créditons quia non p fumif debitor ueUe lactare fuû.Lcû de ide»« bien i pnn.ff.de pbatio.Et ifta fuit doctria Hofti.infumma ff ufuris.§.fi./^.n»q eft op timaÔCeâtî dns GuilF.de môte lauduno i clemen.ex grâdi de ufuris ubi dicit qfraus pfumif qn pacta appofita claudicant.qafo te oia funtappofita i fauorë créditons eSC ni hilauc parui fauorëdébitons de ita eû feq f ibi.Frâcifc^ 3abarellai.§.cetepc in.uuq.Ec idë notât amp;nbsp;tenet Bsl.in conblio fuo in hac matena fingulan q? incipicad probandura ÔC offendend um contrat à effe fiticiu5 Ôi (îmulatû in ordine meo.ccxxvii.i, nono arz


-ocr page 26-

gurr cto. Ad g, adJeg» dixi Ï udecima pfup tJoneÆt^? bocfecitJ»fi demcism pncipto cum ibi notans per glo.Óó dodio.flF.de aiLigt; tl iis ubi dicitur ÔC notatur g- Sdtusnon do bet claudicare»

ViNTA decima pfuptio fimulatl q onispercipi pot ex parte uêditogt; ris propter rê uêdica nam ccditor dtett epton ego idigeo Centura acre is (i cos michi des uendâ tibi unü de tudis mei s quê lp(ê üoluerd cum pado de retrouendendo naj boe cafu eft pfuptio q, ucditor no baba it animû ucdendi ôi fie ^ uédere nolueric led potius pignorare qa b uereac libero uê dere uellec pio fua neceflitate uel uolunta^ te nó dare.t ekdioné éptori ut acciperet in emptionc quärem uelquêfundum ueliec de lundis fuis yquot; ê pfüptio q? uenderec dete norem amp;nbsp;minus dapnofam amp;nbsp;minus cara ficcoi€cótigitólt; ^’batur indJex qua tutogt; res.£.deadminiftra,tut,amp; M.magis puto.^« ne paHimAdc rebus eo^'.qa nemo pfumi^ tur ladbare fuum didtad.cü de indebito cF ,p baJ pncipio.Ec idemcftdicendum qdouégt; ditor qui baberet raFtos fundos uéderet me liorem puta domü malotifueßi in qua tor.* te educatus eft ôlt; habitat ad qua? prefumigt; tur babereaffedioneamp; g» uerifimiliter eaj non diet uenditurus^x quo babet aha boa que uendi poFlunt.ut ^batur in.l.fi ieptogt; re»flf.de mio.ôc in.l.i.§.fed h rem ibi qua ba.* botpatronus affèdionê uel opportumtans uel cell uF il lie educate fit uel parères fepuU ti.ff.fi quid in fraudé patrom ik in.lJibert^ qui foluendo nô erat Ibi ueluti fi pdia.ff.de boishbertoçiôi irul.îexque tutores Ibi nec uere domû uèdere.C.de admîftra.tuto. uel fl uéderet domû apotece fue fineqcôraodc üiuerenpoftî.Ad g pfuif babreaffediôc pp omoditatèfue artis.pbaf î.d.§.fî 11 rej Ibi aftediôè uF oportunitatis Ôlt; fie nô pfuû tur 2 fâ

uéderetfi baberetaliqd aliud^o

mion dâpno 6c in comodo uédere polh.bc idem eft dicendura in alus fimibbus.

EXTA deeia pßptioifurgitecex pfona uéditons pp pciû qdo-s.ép tor uoluitfoluef pciùiuftû ut pu ta decêôi uéditor dixit nolo recipe nifi qn qgita uF fexagita qa eis tâcû egeo.na tûc e p fûptiu ^noluerit uédereft pignorarefeed dûdo.Pau.peaftropceptoré meûi tôlilio fuo.cccxxvnu^ ici pu In xpi noieamé. Vila putieiôe pditUi feoda colla circa pncipiû*

Et idé fl dû uéditor'peterotoéluag'tafffuo fûdo uédédo cum pafto de retrouendendo eraptor dixiftet fi tu uis mibi uédere fûdû fine pagoderetrouendendo dabotibi cen tû ik uéditor noluit ymo potius uolmt ué' derecû pacio d retrouendédo pro oéluagî ta q libéré p cétû.nâ tunceffî pfumptio ^ nô habuiftèt aiura uëdédi fed potius pigno râdi fmeûdé Pau.in codécôfiho.Et pôtéé rôU ipfenôallegetqaidubio qs pfumir ueile uédere i é fuâ iufto pcio ôi poci ^qgt; ml noris fit pluns uédeie ut.I.ité fi i precio.§* quéadmo-ffiocati-ôi i.Li câe.§.pe.ff de mio, Ôi lôqn quis fponte id g» pluris é minoris uendit.Ôi minus uult q fibi offeraf émala pfumptio qa tûc uideref ueile iaffare fuuj aeperdere utJ.hliuffam.i prî.ffde donatio. qgt; nô eft pfumendû ut.d.Lcu de in debito î prin.ft.de proba.cû fimilibus Ad q? optie facit q? duâ in ftquéti pfumptionc. Hic tn côtulendûeft uterqj uj q? resuédafiuftop ao p parte faite? p idiuifo q tn ualet diélû ueru dk luftû pcium Si hoc mô tolleretur ois fulpicio paruitatis peu.

EClM Afeptima pfumptio ét ori tur ex puitate pcii ex pfbna emp tons ujqn eft icongruitas penfio nis amp;nbsp;élus modicitas fûdi locati ipfi uendi ton nâ hoc iducu pfumptioné ufuraru uel riraubtioms Nô.n.eft uerifimilc aliquera ueile laffare fuû ut.d.Lcû de idebito î prin. Ôlt; maxie feneratore? cupidû amp;nbsp;auarum uc ♦xlvu.diftincx.qm Ôlt;.c. ficut bii amp;.xiiii.q. iiii,c.quiddicâ.Vn cum de fûdo locatolon ge ma,or pêfio ôd fiél^ haben potuifft q p ftaref p ipm uéditoré.feqf q? fundus ipè fi reuera fuiff? ipfius éptoris ip5 nô Iccaffs dicfto h élu. ft qa reuera erat pignoratus ÔC ille fiel us reuera erat ufura qéptor babere debebat n curauiede maion hétu gé ét ufu ra fibi débita babito refpeélu ad pecunia p ipm éptoré folutâ fm Bal.qui ita fingulanf notât m diéto cófilio incipit ad pbandu amp;nbsp;oftendédü cotraftum effe fiélicm in.xi. at ticulo Ad ^ facit qdiélü é i peedéti pfu ptione.Ef prediffisadde que dixii tercia p lumptioc 7b.quintomó.Eadéét pfumptio effet qn quis emiff? fudu miori pcio q uale ret puta centü cü eëtü ualeret 6c quïquagégt; ta ék facit uédicon éptor padfü de retroué dendo p eodé pcio centû»Nâ fi alii uédere uoluiftj nóuendidiffetp cétû Ä quiquagî ta ergo prefumutio é ^ uere nô ement per


-ocr page 27-

p^!cta.amp; maxîe hcc ncç^ cft qn iurelitieUi nôicciiTî ipfum uêditon fed ft bueUaflêt tunc eHet minor fuspitio uel pfupcio in pa dlo deretrouendendoex quo per 1 ibeUatio nemilludqd' plusualet fudus uenditusef ficiturmelioramentumliueliarn iuxta no» tata md fi»£.deiurc empbiteotico.fed fufpl do remanet i i pfa b uel la tione que fit ml no ri poo qalten fieret ut Lupra didû eft. A J q? adele qgt;dixi in quarta pfuptione»7^.dc.fc ado mode lefionis» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1

ECIMA eeftauj pfuptioetofidc^ rari 04 pci pi pot ex parte ipfi? ep tons J^pter re empta q no curauit uellcuederenecdeea iformationê fufcipegt; re dumodo uêditor eâ oduccret iure buelli cû pacto de retrouédédo Geun fit p mhos é ptores i ciuitate Verone»Sieîm éptorbabc ret antmuj emédi uellet prïus uidercrë qua efictêpturusueldcea iformationê babere fi ualetluftû preciû qgt; {bîuitquia nemo pre fumitur tacftarefuuîdicfta.Lcum de indcgt; bito cû fimibbusÆx bocergo q non uidic remuenduânec decaiformattonc curauit prefûptioeft q nô babueritanirnutemêdi fedfolum babuerit animum fidum de fus pecunia pcrcipiendi feodum qtitatem ipft us pecunic fue folute amp;nbsp;nô feodû oditioney tel uendîte amp;nbsp;frutftuû exide pcipiédorum q effe nô débet ut dixi fupra in tertia pCurn ptionc»

ECIMA nona prefumptiocolligi tur ctiâ ex perfona êptorisXquod emercnolueritquando ipfcppria predia uenderet amp;nbsp;buiufmodi côtraftus amp;nbsp;ceret-quia non eft uerifimile q itendat abc na emere q d^pria nÔ Îutiliora uëdidit cum bic fint côtraria.ôC nemo prefumitur vielle ïcônnenti cÔtraria agcreXnam ôlt; ca.ff.de condl .04 demon.cum (y»

IGESIMA prefûptîo eft que plugt; riuî fraudis 04 fimulatiôi( inducit qdo didi contrarius uêditionisôC îoeationis cû pafto de retrouêdédo célébra ti fût clam Ô4 oculte 04 non palâ ut eft te x i clcmcn .ex grandi .71 fitceterum in uerbo ocultc de uturis Ô4 ibi pcrdofto.04 proba tur in.Icge fi.ff.de ntu.nup.04 in.l.nô exifti mo.ff.de adminiftrat. tut.ô4.1.ab anaftafio Ibi.boc nô oculte.04 ibi fi quis autem occFx te.£.mandati 64 ibipcr dodo.04 in.l.data ibifi quidem clamdcftinis 64 domefticis ffaudibus.C.dc donat.ôC per tcx.in.c.ut no ftrum.§.porro 84 ibi glo.in uerbo oculta ex trautecclefiafticabenefitia 64 notatur per Bardn.l.poft côtraftû./^G.quartus cafus Et ibi per dofto .ff.de dona.64per Cy.64 Bal» in lege.ii.£.dc repudianda bereditatc 64 per fpecd.ti.de ceflîôe acftionis.§.i‘7v. terti û fl fadla fit ceffio Ô4 p faly.i.l.fi qs poft bac in prin.î quinta columna.C. de bonis pre fcrip. Ad quod uide q no.do.Pau.de caftro in.l.i.C.de furtis.Et p bac prefumptionefa cit lUud uulgare 64teftimoniû ucritatis.qui male agit odit lucem ut ê tex. cû gl.i.c. con (uluit^ïx de officiodelcga.ô4.xviii.q.ii.peri eulofum 04 tex.cû glo.in uerbo occulte in.b donacio.£.dedona.64rufpicioeft contra i ftruraétû fi occulte eft rogatû fm Inno.i.c» ♦tex de hde mftruméto^i. Vnde pftmitur contra lUum qui occulte côfert bnficiu5 ut ex ut ecclefiaftica bcneftcia.c.ut noftrû. ô£ facittotustitulusextrade clamdefti.d fpô fa.64 id qdicitur.di*. deus opera tenebrarû ut c.cum ex iniundloi prin.cx ff bercticiis Sed qui palâ facit b non Benefaciat i dubio cû quil ibet pfumatur bonus ut.c.i.extra de fcurtmio Ô4.c.fin3li extra de prefumpxuï fi potius prefumitur error q dolus ucl fra* ut pbatur in.d.l.fi.ff.de ritu.nnp. Et pdiffa funt uera nifi ,pbaretur qex aliqua alla câ q fimulatiôts pdicti côtrad^ dâ amp;nbsp;nô palâ célébrât! funt qa i certisnô certis locuseft conie(fture.î.côtinuus.§.cum ita de Tlbo ob bgatio.prediélis adds qfiiftrumentû dm fteterit occulcû pfumifeffè fimulatû Ita dt cit Babnobilif i.l.fraus.ffdclegib’.Allegat ad b* iacobû de are.ita hoc tenéce in.l.fiJie ♦ft.foluma.q nô.

IGESlMAprima prefumptioeft qn in loco ubi agif 64 m quo cele brat^eftcôtradlusde quo quenf* côfueuit fraus 64fimulatioi fimilibus con tracftibus adhiberi.nâ m dubio prefumitur id effeaffum qd in illo loco fieri côfuetuî ê per tex.in.kq fi nolit.§.qui aflidu3.64 per id quod ibi plene notaui.ffde cdili.edic.0C per.l.ft prius.§.i.ffdeaqua p!u.ar.ô4 per.l. generaliter ad hnem.C.defiJeiuCcû fy. Et q hoc fit ueçi tî expreffe Guido de monte laudunoinclem,ex grandi poft mediû de ufuns.ubi dicit q fi qs moraf in loco ubi a fueucrunt exercer! ufure prefumitur ufu-rarius.Allegat.xcviii.diftinc.affros.04 ibi ê glo.que et dicit p illû tex.q ët rÔne puicie pluit côtraaliqué Allegac.xxuù.di.qn ÔC


-ocr page 28-

didG.§.ç[ affidua amp;nbsp;uidc ^itî Jixi ÔC qgt; ét didlüê i iibellomeo d* lm patere milité de cligêdo ubi de natióe (cribiCEt hoe etiâ tj Holb.i fumma de contrahé.êp.f.h/V. illud aut nö.ibi eófuetudo ét ufurarii amp;nbsp;terre in hoc maxie atiêdenda ê.Cqn multi ufurarii (unt i terra amp;nbsp;fic cés o tra here côfueuerunt* IGESIMAfecûda pfûptioêgdo emptor uel ctuenditor eilet eöfa etus fimiles cotradius facere. Naî plumitur cotra aiiquê ex eo ^ ita facere c0gt; fueuit.ut4,nöoês.§»a barbariis.ff.de re mill tan Ôiffq. ie miHes.§.i, ff.de ufu.Ôs.I.uel uni.* I3erfo9i.ffde pigno.adl.o.óC.ff.ad maee.l.itej alias icipir mhanus-^.q? dtcitur eu fimilibuf amp;nbsp;nö.glo»^ ibi dodlo.in.Lcuï allegas*lt;.dc ufunsde inJ.iuhanus.^udem papinianus ,ff.de aff 10. emp.facit .c.femel malusexde rcgulis luris i fexto ÔC ualet argumêtu a coi terlblitisuel cötïgêtibus,ÖC ficabhiisque fieri coïter côfueuerunt ut notglo»in kuC» de atbi.dC ibi per doc^öC glo.in uerbo pro* babilius.c.cu arte ex decelebra.miffa^ Et qf dicitur cófuetus aliqd facere qdo feoilct bis uel ter ut habetur per glo.ólt; dodlo.ï.kiii.ï ft» €.de epifcoaudkamp;.eft glodn autético de te fti,§»quia ucro multi i uerbo fepecolF,viü Et ideo qdàreligiofi dicut amp;nbsp;dant ofiliu ^ quis nó fadat iftos cotradius nifi bis aut ter quia fi quis plures faceret induceretur ma* Ia fufpicio feu prefuptio cotra eu quod ^fe lt;ffotuciuseft.fed tutiffimuj effet nulos un qua facere utifmehuius opens dicetur.ólt; potiffime hee pfüptio peed it quâdo tfti co trsdlus fuiffent eelebrati per profonetas ta tûôc no per ipfos côtrabêtes.Nâ ufurarii nùquaj ipifuos cotradius per (è celebrant fed per mediatores fiue profonetas fuos fen dû Guiir.de monte lauduno i clemê.ex grä di circba mediu de ufurisöd ibi hoc dicitec Francifcus 5abate la in.$.ceterû.iikqueflio* ne fequédo dominû Gui F. ut dicâ et î fequê ti prcfûptione.ôd idê effet quando partes ip fe p le côtraxiflênt mediante aliquo profo* neta qui fit foil tus côtrabêtes îduceread ce lebrâdos fimiles côtradlus fufpedlos ôi ufu tanos p predidla Nas fepifïime huiusmodi côtradlus illicit! ühûtur ex eulpa profoneta rum quioia uelamcta excogitâtÔC partefî ducunt adiUicitos otradl^ celebrâdos.Et 15 tu mercator uF otradlur^ caucas a didlis pro ebnens tâq a uenâo peftifero qa ob modicu lucrû 2 3Î^^ fpetât ex pdlu p ptes célébra

do qrut fép uni^ 5bêtiû amp;nbsp;qdoq^ utriufqj anima perdereamp; alter lus bona côfumerc ôd idêqnnotariusquicôfecit îftrumentuï effet folitus fenbere inftrumêta de côtrac* tibus ufurariis uel fimulatis uel aliter fufpc tis Ôd fraudulofis eadem rationc Ôd pro hoc glodn principio ind.iubemus.£»de pbatio nibus ôd p oibus pdidlis adducitur rô.nam qualitas fadli ex perfona faciétis pfumitur üt.xi.q.iikabfitôd.xxiii.q»iiit.eauindidlaôd ita notât glo.notabilis quïta queftione qn* ta'nôoés in uerbo flagello.ôd ad idê allego glo.notabilcm.xxxviii.diflïc.fi quis grama ticâque dicit pfumi eoipo bonu qababq* bono fuit fadlum. Ita dicamus ecôtra prefu mi malû fl ê ab aliquo malo fadlû,ôdpptc* rea cauedu éab buiufmôi profonetis ôd ta* belliôib” Adde tn ad bâc pfumptionem 5 in fequenti dicef»

IGESIMAtercia pfumptio ôd po tiffimaeflqn effet ufurarïus Ôdc5 fuetus ufurasexercere non tm die tos côtradlus q prefumptio feu côiedlura 3 ahis predidlis F aliiseapi côiundlafacit pre Curai facilif côtradlû lUicitû F fimulatû aut ufurariûutpbaturkcillo uosifuôd ibih’ no glo,ôd doc^cx de pigno.Ôd notât glo.ma gna an fine in.c.côqueftus ex de ufuris ubi dicit q fl î uenditiôe iteruenit modicû pre ciu prefuraitur elle côtradlus i fraude ufura rûamp; preetpueftêptor confueuitexercetc ufuras.Allegat.c.ad noflrâ de emp.ôd uen» ôd didlü.c.illo uosÆtiô PP hoc dicit Hofti» in furama de pigno.f .qn^.iô dico qex q* apparet q? creditor ufurarius erat de facili î terpretaf 5 ipfumalIcgaLkiulian^.§ubidc Ced debuit allegare.§ idé papinianus.ffdc adl,erap,ôd,ffad raaeedffed lubanus.^.^ di cit Ôd.l.nûmis.ff.de legaaii.Ôd.knemo q eff IeX4iuCjeepifaudi»ôd fie facilif pfumitur côtra ufurarios pferri eu occulte ôd fraudu* lenter foleât mire côtradlus F celcbrare. ut èd texa clem.ex gradt de ufuris ôd ibi no» P doc. Vnde dicit Hoftùin.c.ad noflram cF cmp.ôduen»$ cura fit pefTimû gen^ hoïuî de facili pfumif côtra ipfos roaxie cû debi* tores egent ôd creditores habandêt ôd ideo de facili debitor facit qmcquid uultcreditô qa talis prefumptio ê tauorabilis animab^ ipforû ufuranoi^.Ecppterea indubioêfe* quenda 4 fponfa.c.iuuenis Ôd de prefump» illud ôd de homicidio»c.adaudientia5 ôc,C de refcin.uenditionç.kratus ôd»C, de ufuris


-ocr page 29-

J eu aHegascum rimdjb^^amp;ftaetîaT notât Paulus de Iiajarus foîépnis deerctorû Hoeh in quadâ fua difputauoneqjnapjt 5 iflrugt; mtûdebmopponitur^eftururariû in gn ta colûna in.7v»de quarto pater.Ad boc etiâ uideaf q,pleneîcribif p Angde perufioî difputationefua que iapitaftêfif miles m «xxx.colûna cû fequéti.Et q? diciû ê î po de tJ pfûptjone amp;nbsp;tô ufurarii cauti quo ad bc» na têporalia extorquéda fs incauti que ad fptritualiaA Gc quo ad animâ g fuis cautegt; lis quota die «llaqueare querucdidaclemë* ex gi âdtâte fine de ufuris ut eunêt tftas du as ultimas prefûptiones g fût potiffime.fâci unt ggt; «lie g indiget pecunia ÔC uult hbi iuc ri te te pignorare fûdû i plu quod uédat alte n qui nôfit ufurariusnec côfuetus facerc kuiusmodi cûtrac'd^ ÔC ab codé côduci cura pado de retrouededo 6lt; ufurarius podea emit ab ûlo êptori oê lus fuu amp;nbsp;fie cû didi côtraelus uenditionis amp;nbsp;locationis cum pa doderetrouédendonô babuennt princigt; pium neefuerîti initio edebrati p didura ufurariumuel folitûfacerc fimiles3d^ ui» déf cenaredideduc rationefÔC ultime pre fûptiones«ôô hoc uidef uelle GuiP.de môte lauduno i dicta dem.ex grandi circa media de ufuris ubi dicit g? ufurarii nuq ipi fuos 5 dus p fe célébrant fî p mediatores feu pfb netas fuos ita qgt; pignora p très uP qtuor ma n^faciant ptràfireâteg ad fencratorc ueni ant ^ pter fraudes amp;nbsp;ibi eu fegf Frâcifcbuf îabarelai.^.ceteB^i.iiLqrtione.Adqd'adde g? dixi i pcedêti pfûptione*fed fi poffet cögt; itareflue docere de ifta fraude boc fibi non prodeffet ymo fine dubios multomagis pfuêref contradus firaulatus amp;nbsp;ufurari^ g fifuiffent a principio celebrati per ipfura ufurarium uel folitum buiufmodi côtrad^ cxercere ut probatur in.l»ab anaftafio cirgt; ca medium Ibiuel forfitâ.aP perfuppofita5 perfonam.€.mandati amp;nbsp;ibi per dodores ôC »kÔc qui fub ymagme m pnncipio.Cdc di fit ac.pigno.Adde quod dixim precedent tl prelumpttone, nam roalitiis hommura nôê indigendûd.mfundo.ff.de ici uendi tione.ôc quiafraus amp;nbsp;doP cuiq^ patrocina n nô debet.ut eft tex.in.d.c.ad noffram de emptione et uendi.cum fimilibus .et lie eu hdbuentmalum pricipiûnon eft licitum aacui Icienti emere quia emptor eflèt mca dem dampnatus argumentc.c.tua nos ex oe uLuus (X.b.infine ft de fluminibus, hcc tn pfumptio.g fit foîitusfencrari uel pce^ dens.f.g’fit confuetus fl miles côtradus fugt; fpedos facerc côiunda ét cum pado de re trouedendo n facit prcfumcrecôtradû ufu ranum ubi alie male prefumptiones nÔ cô curruntquia ufurarii fepe célébrant côtrac tus ueros amp;nbsp;nôufurariosfêcundû Bal. qui ita notât in.kemptiÔc in fuprincipu.C.pl^ ua’cre adquot; agif p notata per lacobû de are» amp;nbsp;cy.ibi'ÔC per notata in.c.ad noftrâ de êp. ' amp;nbsp;uêdîtione amp;nbsp;in.c.fllo uns d pigno.ÔC idc notât ipe Bal.m.l.mtcrpofitafprima colup naanfiné.lt;r.de trâlàdio.ubi dicitggt;ad re feindendû côtradum rang ufurariû nô fuf fielt probare g? cot ra hés Crat ufurarius nift ét probef fpecifice de illo côtradu. ÔC idej t5 Ang.in.l.ficuti.§.fuperuacuü»f£qui.mo» pig.uel ypo.foluif.Vndc ueri^ loquêdo ÖC fi nô Gpe align tn ufurarii celebrant amp;nbsp;celc brare poffunt ueros côtrad^ nö fimulatos nee ufurarios.Facit ad boc tex.Iobânis gru (óftomi qui habef de penitëtns diftic.m.c, quid ergo Ibi é amp;nbsp;aha ró ubi dicif non pot mal us i ei bus effe mal us (cd bét al iq'^bona» Facit ad boc q? no.Cy.Bal.öC docun.l.i.C.ct ;pba.amp; uideoio $no Ang.in dida difputa tione aftéfis miles i.xxx.columna cu feque ti.Et q^dica in quartocafu prielpali.

IGESlMAquartapfumptio colli gif ex co Cf uenditorr remanfit in poffone rei ucndite ut ^ban uide tur p tcx.cu5 glo.fi.in %bo obicerc in fine ólt;:.1.ficuti.§,fuperuacuü.fIqui.mo.pignus.F ypo.foluitur per.I.fi is qui bonis,ff.deac qui.bereditate 0Cl.ni.fi gs.€.dc naturalib^ l!berisamp; per notata maxie per Cy.i.l.ii.C» de rcpu.bereditate ÔC ita t5 fpecu.in titu.de dona.§.i.'?^.itcm pone aliquis 0lt; Dy.idera t5 i.l.oës.§.lucius.ff.de bis que in frau. ere» quë fegtur Bar.in dido.^.fuperuacuü ante finé amp;nbsp;in.d.I.poft cotradu/b, tertio pfuitur , ff.de dona.Etdixi.s,in prin.buius opens Et ita eti5 tenmt Guido de fu5a.qui dicit qf nö prcfumitur uêdituj quod i patrimonio effedualiter repenf p dida lura ut rcfei c BaLin cófilio de quo.J.dicetur g? tempus re manédi i pofleffione ad hoc ut faciat pfumi relinquêdum ê i arbltrio ludicis q arbitra^-bif exqualltateper^bna9^ex lama loei dC cxaliisgrbationibusuerilimilib” Fm bar. i didad.poft cötractu Ölt; i.d.§.luperuacuu5 Et pdida pfumptio j?ceditêtfi uêditorcó ftituit Ic êptoris noie poffidere luxta nota


-ocr page 30-

pBar.ßi JocHoJ.LquoJ in éo in pncipic.fK de acquir.poCôC inJ.ab empnonc.fi de pagt; dis 6. per AntoJe bu-ÔC docjnx.cûueiflét ex de vefti.fpoliXiQmper véditorfuiti pogt; feflione qa p hoc nô cffigif pfûptio fraudif nifi iteruenerit liera Ô^corporaF tradttiogt;l«û €.dc fufïrdbi fequitur traditio corporalis Kanone ego anigno quia nó 01 Jeiur uerifi nil Ie 9’ ëptor uelbt dlmnerc rem p 1 pm épgt; tam uëditon amp;nbsp;pciu ex quo nemo pfumitur «elle laâate fuûdxû de idebito de pbatiop busmel nifiuêditor refponderet éptonde frudibus qa forte oduxifTet uêditor ahcpgt; tore rem uenditam.boc eimfâceret ceffarc pluptiones fraudis argumèto.I.litibus.C.d* agi uÔ4 cenfitis libro.xuEt dixi fiipra i pria pio bui^opisuel nifi uêdicoraliirefêrua-« lient ufù frudû uukqfqs.Cde doua fepdü Bar.q ita notât ôc i didis iuribus.s.otraifl3 ül’atû qtû eflè debeat re î^Lpoft côtradû ÔC î.^dupuacuû Ôlt; quod dixi qgt;ex poflefTione rei uêdite in qua uëditor remanet cnâ fi c5 Kituicfe ëptortCnomine pofTidere pfumif fimulatio debet inteUigi qdo apparetcaufa propter q fie fecitunLmulier îpricipioÆ» ferum âmotai^ inXG m3nt’’,§.finali.ubi eft expreffûÂqui ÔC a qbus,ôlt; ë cafus expf fus ixdinali de renonriatione in.yi.Sicute^ mm nô ponant dici fada i fraudé creditq^ q nô fût Jd»€.de iurc fifcul ibro.xÆt Geut n pot dici donatio fada metu mortis q nô fit ut.ft.de donaxau{a mortisd4»o fimilib^dra nô pôc dic! ptrad^fimulatus uel ad apparç tiâ tad^ mû fubfitcâ fidiôis pp quâ fidio Pitaf edë fada fêodu Banq ita notâf dicit î sfilioruoqicipit Petrus icole ubl fubdit^ I1C5 uëditor uF donator pod uêditiôë uF do nationem remaneat in pofienione.nô tam. facit pfuttii côtradû eße fidicium amp;nbsp;fimu-lt; latum ÔC ad apparêtiam fadû qa ex ibla pof fethone nôapparetcârimuîationis q debet ante fubhftere»ut pbat i luribus pxime de duët is.ôlt; ica loqtur didad.ficntnf/a puaru ü5»ff.qb’ modis ptggt;F ypoXoIuiClbieîs fab eratcà qa adexdudëdû creditorê crat Gra' ta uëditio Ôi h’allegat ipc creditor G eut di* î donatiôe q n pCuif fida F GFata nid app3gt; rat câ pp q ht tida F fiFata ut nôxt Bar i-d» Lpolt 5düAde dona»ôlt;bal»LLilludifepgt; tiraa qftiôe«£,de fa»fancxccle.Videf ahf di cere circa ptedida dixit enim quad ex eo q ucnditof uel donans remanhe m pofTeffio ne nô uidetur probarifiFatio qa ufqj ad tri ginta ânos pÔt éplor uel donatarius agerc adione perfonali ad réfibi tradédâ ut id-h »£.de annaliexcep.ôlt;.14kC.dc codupccoia cùfimdibus^ergonô prefumif ex pofTeHi one fimulatio Vnde ipefic diftmguit in.d» ♦LiUud.Auteftinftrumentû pmiffiôis ôC nô plu mit expoHêifione fimulatio undd» 4 lÆ.de côdi«pecunia.Aut é inftrumëtum tradicionisdc tunefuntahq oiedurcF cas Gmulahonis uel fraudis ut expofieflionc iunda cuy aliis prefumif fimulatio ut.d.§» fuperuacuûÆt m hcc uidef couenire cura Bar.indido cÔfilio.Petrus îcole*Etë»ôdif feiëtie fm batin didadaUud iter iftiumta ^miflionisditraditiots qapoflèfiionô rs pugnatpminioni fedpmiflio répugnât ue re poßdliöi tradëtis nec cû ea côcurrinVn cû nôcôfonet effeduscû fuaeâ prcfumiffi mulano câe feu tituh mfi tradens peario ac cepiflèt»N3 ppoflÔnem precariaexcludif piûmptto fimulatiôisut habef ind.q mô î prin.de acqmr.poffdïipne ÔCid.ab ëptiôe »f£depadis.SednôeXcIudif pfumptio figt; mulanonis amp;nbsp;fraudisfiF funde ut dido.§. rupuacuu.ôC hoeî effedu fequif.d. Pau. de ca.ï côfilio fuo.cccxxvi.q ïcipit i xpi nomîc amen pfuppofitis bis de quib^.s.qui rndet ad didâ.Lprimâ.C.de fuffi-.quâ Bar.aUegat quia loquif qn perfôneefièntfufpede uel ^bibitc ut.ff.de proba.1.qui teftametum ôC »Ixûquis.$.ticia de legatis.ili.fecus fit nulla fubeffetcâppquâ cÔtrabentes impedirêf ïuicem ptraberc. ■

IGESlMAquîntaprefumpcio rc fultat ex tempore quo uéditio du raun quia per modicû tépus dura uit.Vnde ouenduioncsfbleant fieri ut res perpetuo fine pênes emptoré ÔC pignorati onesquoufq; débita fokiaf ut.l.fi rc5.§.oîs de pignor.adi.Cfedendum c quod ex mogt; dico mteruallo noluerit uendere fî pigno rare. Et iftud optic ^baf infimili pcr.Lplç nq^ de ritu nup.ubi fi mulier que recefft a manco nô multo tpe iterpoito reuerfa ë ce fet idem raatrimonmm.ncccëfeturdiuerx tiiïcaiodiuertcndiÔimatrimontûdilïoluë di ad hoc lex quicq d calore m fine.ff de rc. iur.Ôlt;,xxxiii.q.li.§.diuornutiî4’rob3fcti.k mi.$.^ab ignoto.ffd' manumifliôibusubi qn luit adia principjo q?emptio modico teporç babeat durarc pfumiturcpnofimu Iaia.£tita dxit Bar.per ilium tex.in côfilio qicipit Petrus racole ubl ponit de tripiici


-ocr page 31-

fpecie fimuTatiom's amp;nbsp;iflâ ponît 47 una facit êt ad hoc lex G uentri.§.i bonis Ôlt; ^ ibi nô» pergloéamp;docdc priuilegiiscredi £titac5 fulêdo tenait dominas Paulus de caftro m côGliofuoxccxxvgt;^ incipjt in xpi nomme amedneaufa mota per domina doroteâ.Tv* 1)115 pmilTis.Et aduerte quod iftius GFdtiôif natura bec eft ut debeat hoc expire per pagt; élu agi ut dicit tex,in.d.c.G ab ignoto amp;nbsp;no tar,i.d,fuo côGlio Et ifta dicetur ucra Gmu lacio G qdo hoc exprefïê nô effet adlû p pa dlû fed carné receffum ê a uéditione mira modicû tépus tûcé prefûpta Gmuîatio non uera que fola nô eûèt fufficiensad prefum dam cû effedu 3élû eflè fimulatû p diduî .§.fi ab ignoto Ibi ab initio eÎ5 hoc agi d'bï fs ludtacu aliis prefùptionihusfic p pdidta iura que ita meo luditio debent itelligu Et circa pdiéla adde que dixi i.xii.pfûptione»

IGESIMA fexta pfûptio côphédi tur ex modo recedédi a diAo pélu cmptionislèu uéditionis, quando fcilicet receditur per reftitutioné iftrumto rumicifôçiamp;ficpermodûreceffusa diAo 5dtu nô p modu noue uéditionis quod fiegt; retfia pricipio otrahéces habuiffét animuî faciédi ue^ ptradum facit lex eu bu .§. ma dus de trâfadli.feodû dnm Pau.de caftro in didto oGlio.cccxxv.T^fi.tertia refusât pfûp tio.Hcc pôt fie oGrmart qa iftud ê ifbtituy» rcgulariter eim fit retrouêditio amp;nbsp;non fola rettitutioiftrumétoçi maxîc kifo^i ergo p/« fumêdû ê illicitû p glo.nobilë ûkfiqdé tub eôditionecû ibi notis p BanôC docÆde cô di.infti.ôc p ea que dixtsa nona pfûptiôc In otrariû tam uidef fâcereddabeo cû,Lfegt; quêti qicipit poftq pign«’cûibi no.is per glo-ÔC doe.ffde pacÔd.kfi cyrographuî-Hd* ^bat.amp;»kqùarta ÔC qnta i prîcipioÆde b b» legata ôe4»mortis caufà capimus,$.feya.fElt;f donaxaufa mortis ôeJ.cû côftct.€.que res pignori obligari poffunt amp;.l,crcditficeni ♦Cde remiffione pignorus Ôlt;,kpecunie.€» de folu.cû Gmibbus In quibus habetur qdf fl rcftituitur uel legatur debitori jftrumen turn debiti uel pignons maxime caneelatû uidetur elfe fatta liberatio uel pignus rc? miflum» Sed ad bec lura poteit refpongt; den quod loquantur inhberatione uelrez miffione debiti aut pignons que confueuit non nunquam fieri per reditionem uel le gatum iftrumtoße ut ibi habetur nos loquî mur i nouo otradu éptionB amp;nbsp;uéditionis qui non’côûieuit fieri nifi per noua côtrac tû feu îftrumentû otradli amp;nbsp;nô per fimpli cé reftitutioné iftrumétopi îcifo^ltê incon trariû uidetur écfacerc^kiÆJe dona.ôcd.f uum filii.§.eQ qui cyrographâ-ff-de 1 cgatis primo amp;g]o4n.kiii4n7l?boaiolbl quint^ per traditioné îflrumén.fï.de acq.poifeffio ne de glo.in.^untcrdû in uerbo nuda uolû tas InftiJere.diuuin quib’ dicitur q? fr do nantur uédûtur aut legantur uni inftrumé ta emptionû alicuius rei ipa res uendi dôa ri uel legari uidetunSic eo modo G reftitu unturiltrumécaéptionû foluto prias pcio per prima uéditorem uidetar effe fatta rc trouéditio.Nec uidetur q debeat pfumi ali qua fimulatk^Pôt ad hoc dm q? in dictis lu ribus nô pôt caderc Gfatio uel pignus quia loqulmurin prima donatione uéditiôe ÔC legato nos uero loquimur qn prio pétrie uéditio poftea reduntur iftruméta per que receditur a prima uéditiôe qnô é iblitu fie ri ideo pria uéditio prefuitur GFata ÔC uere tu life pignus ut cef^t bec fufpitionis pregt; fumptio requiritur q fiat noua retrouédi* Pro hoc optie facit lex nihil ta naturale euj ibinotis.ffdcreaunubi dicif qnihiltäna turale é q eo genere unuquodeûqj diflolui q’ ligatum elt.Ad idêmprimu ex de regm iur.i antiquis ubi fic dmt tex.beati lobanis Gnfoftomi.Omnis res p quatcuqj cas nafci tur p eafdédifibluicunPro bocét.kper hec quibufcuq^ modis »ffd reg.iunubi dmf p hec qbufeuqj mois obligamurhifdéioriU aétis liberamunAdhocétgLxxiiikquii.ciï périmas i uerbo inirnic^ ÓC é ét de hoc tex» ind.put quifqyffde foIuA é cafus in.Kh£» qn Iiceat ab éptiôe recedere amp;nbsp;ibi b* uidef (entire Cy.in.vii.ólt; ultima qöne.

Muite al ie pfumptióes fraudis uel fimui lationis reperiunf q faciunt prefumere c5 traélû fiétidu fimulatû uel ufurariu de q-» bus per fpecudn titulo de cedione acHionis »§4.7^.fi uerodubitaf uti^ fit ueraf Gmula ta amp;nbsp;per Cy.Bar.Bakóc doc4»kii»€»d' repu» heieditate amp;nbsp;per Barundicto fuo ofiho ^ ïcipit Petrus icole per Cy.Bal.öC doc,id.em ptionc.C.plus ualere q agitur q qd' fimula te cócipitur amp;nbsp;per eundes Bakin.ktraus.ff delegib^ 0lt; i.kiiufi fub fpeciedt ibi p doe» ♦£.de poftF.öC aliquid per BakdC docund.p diuerfas de in.kab anaflafioÆ» mâdati de p Bakin.kmultût€»fi quis alten uel Gbi de in »kcû allegasGfdc ufuiis dC per doctkkemp


-ocr page 32-

tor.ffJe aqua pÏUtaramp; 'per do.Benediduï de piûbino inXinn§4î ab ignotoÆde niagt; numiHlstiuiIo generali.Etuidetextû no» labilem imkcû uir uxori eu ibi notatisÆ*^ iuredotlum.Öe aide $ notât Bakin.knô du biura in4iuoppofitJone«C.dc legibus .ubi pcnitquotmodisfiat fraus legi ex quib” p (umuntur multc pfuptionesGmulationis 64 fraudis.Ec idem etü ponit dns Petrus de ancha»in repctitionex.canonum ftatuta extra decôftitutionibus imxcviiixôlumna Tbfkiuxta predicfta congrue zc.in ruoconn» 110 Ôlt;txxi»2?îcipitin xpi nomine amen ad corroborationem pdicto^Ætuideetiaî per Bakm^kdeo nobis in fexto notabib.C.d' epi fco.0lt; clerks plene per eûdê in additioni» bus quas fecit ad Speculum in titulo de do natiOtôC per*Tancredum de corneto in fuo opéré in,xhrubrica queftione.xiiii.Et ui ft perdominû Bertolaraeû defaly î.ktk€.nc hce.potc.ôC in.kfiquispoft haeî prîcipioî qnta colûna.C.de bonis pfertp-ÔC per.Al» bri .de rod.kfiiie mce.fEfolu.matn .amp; p A n ge.de aretio infti qbus ex caufts manumit» ti nô licet.§.i fraudé i prima collûna.ôlt; per doc.cano.in.c,illo uos ex de pig.6lt; kead no ftrâ deemp.amp; uédi.amp; in.c.ex liter is extra de lure lurâ.ôt i.c.côqiieftus amp;nbsp;in.c.cû i dyo cefi extra de ufuris amp;nbsp;per Hoftien.î fumma extrade ufuris.§.fi.in pricipio î titulo de pi gnor.f.quibus partis amp;nbsp;in titulo de otrabé, êp.§.ti.7bfi.decôtralt;ftu ad cctraélû.ôC plene perdominû Guidonede monte laudunoî CIemë.ex grâdi.- Et ibi é.per A rch. 5abarck În.f.cete9i.in.iikqueflione 6Ctbi per doft, de ufurisÔlt; per Beatu Bernardinumî tra élatu de côtraftibus amp;nbsp;ufuris infermone ♦xxxvuu.articulo (eodo.c.i-Et per lobanem de capiftrano i fuo libeîlo Guetraftatu de ufuris ubi traftat de ufura paliata fubnomi ne uêditionis fj ille nôcôueniunt materie noftre q ë folûmodo qdo emif uF acqritur res ab uno ÔC codé locaf cû pafto de retro vêdedo amp;nbsp;iÔeas bicomifti.ôC G quis uiderc uellet recurrat ad difta loca amp;nbsp;ad notata ibi p doe.q oia fût bene notâdaquia nô ita alibi coHeftafimul repies. ^Sî circa pdiftas p» fûptiôes poteft i pratica dubitari.qd G î in» ftrumtouêditiôisôc oduftioiscû paélode rctrouédédoeftètappofita bec cl au fui a uift bcî ^’peptesrenûnâtièu renûciaueçit ex ceptiôi fimlatiöis6lt;apparétie öft’ôcnon Gc aftoi uma.quod non poftit excipere qft

Gc non Gt aftum die quod bec uerba fe» leuât.qadéclarant itécionê côtrabentiû q? nô itendût iftû côtraftû efiê fifticiû uel ad apparétiamamp;ftû SedGapparêt legittime câe ^batioms amp;nbsp;indicia tûc qa rône fubfta tic côtraftus^baretur GFat ^.Eadé bec renu ciatiofimulata pfumeretur arguméco.ff-ft noua.ludoli.$.diuerfumfm bar.qui ita nôc in fepe aUegato côfilio q? incipit Petrus ko le i h.Et idé ipe not in.knemo pety^.quero an renûciatio exceptionis.fF.de legatis.i.Et idé not Ôc 15 Car.jabar.ôi lo.de Imoü.c.ad noftrâ de emptiôc amp;nbsp;uen.Et idê dixit etîaj bar.de illa qucrenûciauit exception! doli î faftû aftioni 6c fine câ in.côfilio.cvnkq? in cipit.quidaî petrucius ut dicitur fecit teffca niêcum.ÔC idc ipe tenet in.kfi.§.idemquefi uit.ff,de condiâdebiti.ôC nocur p eundem Bar.6lt; doc.in.d.kdoli.§.diuerfum de noua» amp;nbsp;predifta pcedunt qn difta renûciatio ê fafta i codé iftrô q» dicitur Gmulatû F î alio inftruméto icontinëci poft nifi partes iu» raftent uera efiê oia côtenta ï difto ôtraftu ßC inftrumëco (ècûdû.Bal4n.kG C,de n nu merata pe.ÔC dixi.s i fcptima pfumptione an finê.Secus aût û polÈ exitcruallo talis r nunnatio ficrct qatûc êtfine pdifto mra» méto toUeretur pfumptio Gmulatiôis ut.k ii.cûibi notatisÆ.q^ metus c5,fm Bar.q ita not m difta.knemo pôt.Et p jaba.ôC lo. de Ïmo.tn.d.c.ad noftrâ Ôlt; dixi in difta feptia pfumptione an finê.Exquibus uidctur cô» cludcndû qgt; cû idubio ôftus nô pfumatur Gmulacus fed uerus ut.kfi mant’’ in Gne.fï. qui ßc a quibus ÔC keftude renuncia.m fexto ÖC no.Bar.in difto cofilio.Petr’’ ico'e. Facit lex merito.fF.pro focio amp;nbsp;idë not Baki.c.i.§ G inftrumetuminti,denotiffeudopi.0C idê ipe n kkrogaftu^fi tibi ad Gne.{F.fi certum peta.ubi dicit $ i dubio côtraftus no debet ludican ufurarius ar.kft ea paftione.Cde Uluris ubi dicitur ^ côtradlus i dubio no 1» tftligiturexcederelegicimu môj ufuraru; ÔC argumto.kampliore.§.fi.C.de appek ÓC ex de uluris.c.nauiganti ÔC habetur per ar cbi.xiul.q.in.Gquis.

Et idem 15 Bakin.c.i.in fine in ti.de. feu dis datis meis ualua in uftbus feudo^i.maxi meqn deeötraftuapparet confeftû iftru mencû quia p inftruméto pfumit uti aût» dehde inftrumé£Orum.§. G morianf coft. V11.amp; efttex.cumglo.0t ibi notaf in.kcuï prccibus.£.de proba. Vn qui allegat inftru


-ocr page 33-

mêtû Gmulatum illuJ probarc debet ut in didisiunbus amp;nbsp;probatur inJ^patronusA de proba,amp; Ij fitaUqua prefumptiode pre didis incôtrariumtnindiftincîle prefuif ucrus côtradlus amp;nbsp;nonfimulatus qn îterue niiïet dida rcnunciatio que déclarât itétio nêcôtrabentiumJntelligendoeo mô quo didlum ê/s.quia quis pot ét fi eft ufurarius celebrarc ueros contraA^ ut dixî«s hxxiiif* prefumptionc*Nec obftat buic ^ dix j,s4n nona prefumptionc in fine $ fi in inftrugt; méto funt ifta ucrba uêdidit amp;nbsp;tradidit uc^ re amp;nbsp;n i fraudé ufuranum $ ex iftis 7^bis inftrumétu magis pfumif fupeélu f ? bal» in»Lcmptione«£»plus ualere $ agitur quia ilia uerba nô funt folita poni i inftrumetis utdixijnnona pfumptione* Sed prediéla renuncratiobencfoIetôC côfueuit apponi maxime hoc tépore pp didlâ renuciatio nétranfferturtotumonus pbandi inilluj q uult diccre $ otraélus fitfiÆcius F fimu iatus q poterit phare per côtrarjâ côfefTio nem alterius partis cui eilet ftandum tanq ultime î ipfius côfitcntis preiudicium utp batur i.bde etate.§.i,lbi fidescnî côtra fe ha bebifÆdc iteraef i»Facit optie glo.î.kî con traétibus in prinu uerbo nul lo mÔÆ.de n nu.pecu.ôlt;.lpublia»$.fhftdepofiti»Circa$ uidc $ dixi.ï.i prima pfumptiôe.Ité potex rit pbari pdilucidasfiuc legitias pbatiôes üue pfumptiôes amp;nbsp;îdicia ôC per pbabiles o leéturas ut pbaf bd.tfèd fi marit^ ï fineÆ q amp;nbsp;a qb^ amp;nbsp;î.c.fkde renuâ fexto amp;nbsp;LcJlIo uosi Ttboprefuif amp;ibi plnno.ôC doc. ex de pig»amp; no.p GuilF.de môtelauduno î de më.cx grâdi de ufuris amp;nbsp;ibi p Frâ3ab.î.§» cetcrûbU.ÔCdii.q.ôC per bal.î»Liii.C.pl^ ua 1ère qagif amp;nbsp;LLcos.Cfdc ufuris ÔC patet p ea q dicta funt i oibus precedêtib^pfumpti onib’’amp; q dicâ i quarto amp;nbsp;qnto câu prin»

Q,ue autê fitdilucida amp;nbsp;legitîa pbatio amp;nbsp;q fint pfumptiôes indicia amp;nbsp;pbabilcs c5 ledure Circa hoc die q diludda pbatio digt; cif illa q fit per côiecfturas.î.fi feru^plunu »$*fbff,dele.i.Sccûdum Oldra* amp;nbsp;Benedict tû de plûbinoî.d.lft fi marit^Xegitia pro batiodicifilla'q fit p teftes amp;nbsp;iftrâ ut ê tex» cû gknobili i %bo legitimisLlcu d idebito î pnn,ff.de pba.ôlt; ê gl.î.l.pprietatis.'T.dp baJté diciflegitia'pbatiffca q fit ex ofeffio ne ptisutcg1o*bc.adabolêdam in glodiki uerbo depnfi ;ex de beréticis» CLuc fine pfumptiones amp;nbsp;indicia,Circa .hoc uidc oîo

Guikde monte lau.in dicta cle.ex gradi cir ca mediû.ôC îbl Fran.5ab.in.§,ceteçe i.iii.q, ôC uidc pleniffimci omibus pdictis pfupti onibustO^ue aut fmt pbabilcs côiecture ui de nota in.cji.de renû.in*vi.6lt; tex.in.c.cû î hibito in fi.pricipü ex de dâ.def pon.ôd no.» turin44icetimpator.ffdele.i*ôlt; in,Lcû p/ poncretunff.dc le.üJté poterit pbari p ligt;* libres de codices ronS ipfius eraétis uel uégt; défis fi eft ufurarius amp;nbsp;libros ac fuos Codices ronum amp;nbsp;recogitur ut eft cafus in difta cle.ex grandu$.cetcru de ufuris.de quo^ die utibi per doéloJté poterit pbari fl index pcederet côtra aliqué ta qua ufurarium ut fimulatum côtra ffum faciédum rccipiédo in teftes pfonetas ÔC mediatorcs amp;nbsp;alios eu qbus dicif enmen cômiffum ar.c.qmex de teftibus amp;nbsp;ét precipiat fub pcna q quicura qj aliquid feiat fup hoc ucniat ôC reuclet in publico arguméto exdc iurc iuran.c.ad no-ftrâ feodû dnm Guido.in dicta cle.ex gran di.licetafias fit dubiu.nunqd pfoneta feu mediatorcs poffint effe teftes.De quo per gloun aut.de teftibus.§.pe.in 7tbo.phibc-re colF.vii.ôC per glo.quc uidetur contraria in aut.de fideinftru.§4n his co!la.vi.ôlt; per glo.ôC doc.ï.c.dilatorum ex de teftibus cogé dis amp;nbsp;perglo.pe.amp; ibi per doff.in.c.roma-nadeteftibus.in.vi.amp; per glo.Io.teotonici in.c.fi quis epus in uerbo mediator.i.q.i.Ôlt; perdocin iuribus pallegatis Etper BarJ.l» defèrrc.ff de iurc fif amp;nbsp;per bal.in.komnib^ »Cale teftibus amp;nbsp;per ;Ang.in.l.debî.ff.de edili.edic.ôlt; pAnto.de bu.in.c.nô finem penukamp; ultima columna.extra dearbitrif fie in,c.ex literis in fecûdo notabih in fi pe» colûne extra de trâfac.amp; per dominum do-minicû defanefto gemimano n.c.kde leftk in.vi.Item pbari etiam poterit p argumen ta puta per familiâ.ut eftcafus ibi glo.óC Inno*cum in diocefi extra de ufuris fecüd5 eudé Guiki diéta cle.ex gradide ufu.Et ad uerte in pratica quia 111e qui uult dicere m-ftrumétû fuiffe à effe fimulatü debet.oftc dere caufam fimulatióis feu fidlionis ut no Bar.ï dido cófilio Pctr^.incolc»amp; Bar.ind» poft Straci prima plup.ff.de dona.ubi alle» ad boc4.fi muller i prkffre^iâmotaçi ÓC,d4» fed fi maritus i fi.ff.qui 0^ a quibus amp;.c,fi»d? renu.in.vi*Et idéuult Bakin.l4lludi»vii.q* Ibi uF caufe fimula.C.defa.fanc.ec.óC dixi.s» in.xxiikpfump.ltem agens debet deduccre amp;nbsp;cxprimerefpéra ipfms fimulatióis certa

C.l»


-ocr page 34-

6c daram ut no.BarJ dicüo cofilioPetr^ ni colle 04 idem ’no.BatinJ.ab anaftafto^C» mandati.amp; do^Pau.de ca.i.kiurir^enttu3»§» dolo maloAde pacEt 0 agens uel excipiës de Gmulationc contraiftus non exprefferic caufaetfpecicmrimulationisfeu fiëftonts o fint muite de qbus per Baru.d.oG,debet fuc cuber e utnotaf i dicïlis luribus amp;nbsp;nof eti-* am per Petrum de Anchaan Tuo pfilio»xxu quod incipit in nomine xpi amen. Ad corgt; roboracionem prcdiëlorû quod intelligefi opponatur ab alia parte que petat deci a rari caufam 04 fpém fimulationis 04 non aliter fecudum Bal.04 dominû Bande faly.in digt; dla.Lab anaftafio in ultima coluna.Cman* Credo tame ^ rco fufFiceret opponere qd* libellus eft du bi’’ uarius incertus amp;nbsp;gene^ ralis ficut coiter oppoi foler.Et tutius ê q f opponatur in fpe de incertitudinc caufe amp;nbsp;fpeciei fimulationis 04 q, petafÔ4 dedaref caufa 64 fpecies fimulationis.Si tame oppo nerctur folumodo generaliter exceptio côgt; tra libel lu aftor deberet repHeare qd* difta exceptio ê dubia generalis icerta 64 obfeura amp;nbsp;fic no admittenda p44,§.labcoÆ.dc flui nibus Ô4.C.CÛ officii in fi.ex de p refer ip.64 in cle.fi.deapp.ô4.l.cx duobus.§.ergo G qs %.pôt»f£de iure iurä.64 p Babeade.I.^.Gqs iurauerit.64 babef perdominu? Anto.de fcu.in.c.ex parte decani in*ii.colunaô4 ibi p doe.exde refcrip.quia exceptio generalist certa 04 oblcura non pdeft nifi dedararef ut no.bari.kleefde c5di.ob cam 04 nö.Bar» Ange.ó4doc.in.ktitia textores in principio de le.i.q exceptionê fi ê fafti tencf reus de darare fecus fi effet iuris fimpliciter fecungt; du bal.in.kfi.circa prictpiuy.C.de G de icon. Et ideo tutius ê quod ador petat in fua ré.* plicatione quod reus declarer inquapargt; te libellus fuuseft generalis incertus 64 ob fcurus.ldem poterit pctere iudex ex fuo of* fitio ut no bakkkage cu geminiao i pricipio p lUu tex.C.de trâfae.q oïa bne no Ô4 tenex mti ï pratica ut (cias i hac mafia libllare feu peter 64 exci. 64 articular feu capitula facer

V A RT O uero cafu prici pali.g do i 3du uêditionis 64 locatiois cü pac, de retrouêdédo iterueit fraus dol” F GmFatio ex ptc utri ufqjobentis uel unius tantum fed nul la Ie fio in pretio uenditionis Iocationis64 pa* éti de retrouendendo 64 tune dic fi ex parte utriufque interuenit dolus fraus uel

fimulatio quia forte uéditor n babebat ani mû uendêdi neejj emptor emêdi ucre q? pa tere pot uel per cöfcffionê eorü uF per pre fumptioncs de quibus dixi i precedéti cafu principal! 64 maxie p ca q dicta funt i pria prefumptiöc Ô4 tûenô ê dubiü lt;J cotraft” eritfimulatus uel ufurarius 64 potent refei di de iure ciuili ut.l.emptionc 64 p totu? ti tulû.£,plus ualere quod agifô4 babef per Bar,64 doét.in.I.poft con traftû .ff.de dona» 04 per Bani confilio q, incipit Petrufnicole Ô4 per doc.in.l.p.diuerfas.€,m3datidtc po tentreftidide iure canonico p diftü.c, illo uosex de pignoribus 64 p.c.ad noftrâcx cf emptióe 64 uêdi»cu ibi notis per gk 64 doe» 64 et multomagis refcindi poterit 64 debe* bit in foro ofcicex quo pot refcïdi d* lure ci ui 1164 canoico,Nam ubicuncp lex uF canon guldens fuper certo difponcdo fecûdû ali qua rónem obtiet i foro iudiciall rónabibf obtinet i foro confeie fecûdû beatû T borna ut refert 64 tenet Flomnus î.kex ptc beres ,§.feruolibertatis.ff.Gimilieber»Si uo p'ba* n non poffet uel pfumi ex uiolêta pfump* tione q dolus uel fraus uel fimulatio iterue neritex parte cotrabentiu 64 tn interucit Ô4 tüc ft non poffet agi i foro ciutli uF cano nico qa deficit probatio 64 no ius.k duo fut ticii de tefta.tut.tn i foro ofcie in quo deus refpicit 64 iterrogat cor 64 nö manum ut di cit beatus Auguftmus i nouellis.04 babef per tex.xiiji.q.v.fi quid inucnifti.64 êtex, i clc,exiui i ante pe.colûna,§»quis de 7bbo.fi gni.ubi dicit q abfeöditop« êcognito ad ani mû fibi adminiftratium refpicit fimplicif nö ad manü 64 no»glo»i.in»kiii»in prin.ff.d' dona,inter uirü et uxoré ubi dicit q ad cor refpicit deus fine dubio diftus cÔtraft^effî illicitus fimulatus 04 ufurarius.Nam boe ca fu nö eft dubiü q arabo 3trabêtes faciüc co traconfeiam ex quo in mente gerût unû 64 faciunt aliud.er go eft illicitû amp;nbsp;prohibitû cum ad ueritaté uite pertineat ut id q exte riusagif interioré mentis difpofitioné 64 babitû reprefentcout dicit tex»i dicta elem» exiuv§.cupiétes igitur zc.Q, ui emm côtra côfientiam facit edificat ad genam Idcft ad ignem infernalem ut eft tex.in.cliteras.ex dereftitu,fopli»Ô4glo.in,c.ad aures in lier* bo confcientia extra deetateô4 qualitate, Sed fl fraus dolus ucl fimulatio iterueit ex parte uniufcôtrabêtium tantû.04 tune fub diftingue»Aut interuenitexptc ueditonf


-ocr page 35-

autex parte cm ptons.Si ex parte ueditoris tatu inceruenn dolus fraus uel fimulâtio qa forte no habet î uerirate animu uededi ^ g doütcolligi pôt exhiis-que dixtidiclis pz fûptionibus amp;nbsp;maxieî prima ôf^xyuEt tue aut emptor feiebat mamfefte îtétioné uêdi tons et fie g, G mu la te agebat amp;nbsp;g? nô hébat animuî uere uédédi uei per côfefionê eius uel per alias légitimas prefûptionefôC tûc idê.s.^Diffusnô iudicabitur illicit’’Gmula tus uel ufurariusin forocôtêciofoeiuili uel canonico ex quo extrùma.s.mala itêtio êp tons amp;ucnditoris fimui nöcöeurrunufed î foro ofcientie bene tcnebitur emptor ëtfi babucrit ariimu emédi amp;nbsp;uoluerit potius emere gfimularcagere.hqa nô fanseft tibi uellc mû et bene facias ut dicit.beatus Aro brofius in libro de offidis 6lt; hétur m c» nô fatis in pncipiodxxxvi*difticEteftétad h* argumétû ûU lUa ftipulatione.Æde uerbo* obli.ubi dicitur nô fulFicit abftinere a malo niG fur g» bonû ê amp;nbsp;ibi RabEt ides ego pugt; to qdôuéditor aliter nôeffet uêditurus ÔC peteret de gratia ^ aliqfueJlet cmere.cxêp lu ponc feyus erat obligatus titio ad dâdum fibi cétU5 ÔC forte fub pena uF aliquo iteref fc ÔC uultûbi fatifTacereneinpenä ul’ irergt; ede meurratnee hét modû fatiffatiêdi nifl uêdat unû fundû ut det ipi titio infoluium» Sey’’ uult facere uéditiôë miebi de diëto tu do amp;nbsp;eu a me côducere eu pado de retrouë dëdo,amp;cgofciout titiurfcît^fêy’’nô hab? animû uëdëdi ÔC(cio ^alitermihi nô effî uêditurus uel titio ifolutû datur^qa forte feyus ita dixerat amp;nbsp;pteftatus fuerat ut dixî ♦s J prima prefû ptione»amp; (cio ët ^ facial û bi magna cÔmoditatem ut utilitaté de pnti. ga 1 iberabitur a dido debito de cëtû ôc a pe na ut iteredc.Dico g tails üut^efls illicit’’fl mulat’’ amp;nbsp;ufurari” i foro ofcie»Nâ ,’qdo non pot aid fubueiri nifi aliter ledaf omodi” é neutrû iuuari q grauan alte^ut dicit idë beat’’ Ambro,i libro d' offitiis»6c bëCxiUU q.v.deiq? i pricip\Sic co modo amp;nbsp;mtto ma gisfinpofTufubueireuicio g dicitfe uelle Uëder o m ueritate nolit û poti’’ pignorare nifi nocea mihijpi g facio 3 ofciëtia ex quo fcio illun habreaimu uëdëdi h* facere n de bo ut ibig nö.ga mtti i b’ errauAut ëptor nefciebataimu ÔCitëtiôë uëditorïs gacreeV bat $ habret aimu uëdëdi ucre,et tuc aut é i lata cFpa fi ignorât j oës fciut utJdata ÔC d.late»fl»de,7i?,figLóC idë ga paria fütaligd fcir F fcire debere ut ibi et.l.g te i fuftfi eer tum petaf Ä probatur per uerba Augufti m q babëf uigefimaoAaua,qd ois.$,ex bis ubi Ik dicitur Omne g aliter fit g probatur peccatûê nô tn omne g» fit cû fide bonuj é Îgnorantia que ë exculpa nocet,Aut eft T leuiculpa uel leuiffima g qn fît hëfdndb quibus mo.recôtrabitur obligatio.^pe.in glo»q incipit.hic nôaliudë doium»ÔCtûc 5 Äus eft licitus Ôlt; nô tenef emptor i aliquo uenditori in foro ofeie quia ad hoc ut guis teneaf m foro côfeie maxie ad dämm refti tu,opus cft g fit m dolo tlata eulpa nec fub ficit g fit in leui uel leuidîma fed Golu tûcé iniûgenda fibi penitëtia de negligëtia n de damnoardv»q4idnebnauerunt.Ôlt; ita fingu lariter notât Inno4.c.ficutdignû circa fine ex d* homicidio, A ut ëpcor fuit i nuFa eulpa amp;nbsp;tune fine dubio n tenef i foro ciuili uFea nonico neqji forocôfeie amp;nbsp;ët nulla penitê tiafibieffî iniûgëda p pdicda g ë bn nônx dû.Et ita intelligo gnotat beat’’ Bernardi nus i traftatu de oebbus amp;nbsp;ufuris in fmôe xxxixtarticulo4'i.c4,ubi dicit g fiëptô agri îtëtiôc fimplici lUû emat ÔC pcio luftopat” femper retinere iHû fi uëditor nolucnt ipj redtmere n é ibi ufura ga nulla ibi iterueit rô mutui û fola ëptio pura amp;nbsp;fimpFr g fub dit g in iudicio aie amp;nbsp;fie î foro,côfeie ftâdû ë in bis côfeie côfitëtis fe pura Ôt fimplicej intëtionë habuiflcdn iudicio eb aie cuilibï c credëdû utë texamcXignificafti circa me diû.ôC ibiglo in uerbo credëdû ex de homi cidio»amp; notatur p glo4n.c,tua qualif tibi a ftiterit ex de fpôfbôc nôt.gloJn cle.unica i 2l?bonQualësinfinedcbomicidio,Et ë rô nô eft ucnfimilc g fit imemor fuc falutis.u »q,vii.fancim’’,S5 egoarbitrô g potent ipe ëptor û uoluerit agerc côtra uëdi torë ad re fci.côtraclû tâg Gmulatû armoftroçi id* Ölt; elegant i prin,ff,de dolo Ôt îJ» iulianus»$,fi gs coHudëte.ffde aëb.emp»^ per id g not É il4,Lu7igt;,G hicqro.Cplusualerc g agif 00 hoc eau fincdubioidiftindle tenebifuë ditor i foro côfeie.Sî fi ex pte illius g dicif emptor iteruenit fraus dolus uel fimulatio ga nô habuit animû uere emëdiA intëde» bat in mëte g efft pignus g qn fie patet ex bis g dixi in pcedëti cafuprincipal! m olb” pfumptiôib’’tS5 fi uëditor habuit aiumuëlt; dëdi Ôlt; tûc i foro otétiofo fy.Hoft.ôC Io,am in,c,côfuluit ex de ufuris pôt dici talis ona efus gfi ufurarius Ôlt; z’quot; dnm Laurëtiu3 de

C,Z


-ocr page 36-

roduiAscF florentiaifuo tmâatu Je ufurîs fup x» cofuluit de ufuris qftiôequarta.Pôt did uere fimulat^ amp;nbsp;ufurarius^Sî feodu me deby diftigui qa ex parte uêditoris nô pôt dici atraA^ ufurari^ nec quafi nfurari^ ita' q^straeudebocagipoffit fmeuêditor fei' uerit Que ignorauent mal? itécionê êptorif ex quo ipe uêditor babuit an imû uere amp;nbsp;n fimulate otrabedüCy ex parte optons bene pct dief otradlusCimulatus ita q? uêditor 3 eu agcre pôt ad reamp;îdêdû côtractû fi uolue«* nt adeo q ê in eleAione ipGus uëditoris.an ualeat ul nô ualeat diA^ atrad^ p nota in «d kde elegâter i prîÆde doloôc md.Liuli anus.f .G quis colIudêtCvdde adi.êpÆt ita ï teUigo^ nô.Balded.Lk?Ÿ,fed hicquero.€* plus ualere q agitur qa lie, talis côtradus nô fit tot^ fimulatus refpedu utriufq? ptif tame ex pte êptoris tâtu poterit dici DmFa tus ut ^baf inddunlgêtiu.^.dolo maloï fi» ÔC ibi boe no.do«Paul^.de ca.ff.de padis.Et boe iteUigo ue9i G uêditor ignorauit malam kêtionê êptoris amp;nbsp;fic nÓ fuit i aliquo dolof culpa fecus fi fuifTj qa tuc pp dolü uel etia? culp5 fuâ nô poffet agere 5 éptoré Et ita in telligoqjno.beat^ Bernardin’’idido fuo tradatu de 5dib^ amp;nbsp;ufuns.reodo articulo ♦c.i.ubi dicit feodS Arebi.q lies éptor non babucrit anima emendi.tamc ab ecclefia ex boe cödépnari nô poffct.ln foro aut cófde qtu ad éptoré ïdiftidc talis 5dus ludicad” ê fimulatus amp;nbsp;ufuranus ex quo ipe malam îtétionc babuit ut babef pglo.ï dido.c.con fuluit ex de^ufuris amp;nbsp;patet ex pdidis*qtum aut ad uéditorc idé fi fuiffet uF fcire debuit mala îtétionc êptoris alias fccus ut ex pdic. colFif êtfi nulla lefioiteruenent utdixi qa no fuffictt bnfacere nifi id ex bono fonte h* êbóa uolutatc pGcifcaf ut dic.bea. Ambro» iludeofficiis óC babefdxxxvi.diftic.nófatif in principio amp;nbsp;qa qcqd agant homines in tétioiudicat ornés utdido.c.côfuluit ÔC îbi glo»fi*amp; dodo.de ufuris»amp; qa diuina iudi.lt; cia talia Fortis audiunt qualia ex itimis ^fe ruf fecûdû beatû Gregonu i.xxvulibro mo ralium ôçhabeCxxii.q.v.bumanein prin* Et q didû eft in éptione ôC uéditione idey ê dicédû in datione infolutu fît inaliis fimi b bus contradibus»

Vt autem bec materia clarius îtclligatur comprebendo omnes cafusquiex predict tispercipi poffunttôCexhiisque dixi prix mo calu prïcipali.ÔC m prima prcfûptione

^fimul coUigt debêt.Siebreuif conclu das Aut uterqj côtrahentiû babuit animû uere amp;nô fimuiatecontrahédi qa erapter habu it animû uere eraêdi ôC uéditor uédédi.aut neuter babuit animû uer côtrabédi.qa ille qui dicif uéditor nô babuit animû uédédi nec 11 le q dicif éptor babuit animûemen di aut unus tm babuit animû uere amp;nbsp;non fi mulatccôtrahédi Primo cafu qn uterqj ba^ huitanimû uere cÔtrabédi us emptor emé diÔC uenditor uédendi q qn fitcôftare pôt maximcpcôfeffionc partiû utdixi in pria j^umptione tûc indifcinde dicasq ille cô tradus nô pôt dici fimulatus uel pignorax ticlus fiue ufurarius et fi eGî lefto enormis in côtradu uéditionis amp;nbsp;condudiôis amp;nbsp;in padoderetrouédédo.Etêt fi emptor eflèt folitusfènerari uel fitmles côtradus facere ex quo ipfi ufurarii poll ut celebrarc ueros contradusôC qnq? ipfos uere Ôi. nô Gmula te célébrât ut dicit Bal.in.I. cmptiôe.C. pP ualere quod agitur. Et dixt.'s'.in.xiiu.pfumx ptione quia in incer.nô certis ôicd.otinu^ ♦§.cû ita de uerbo.obli.cum fy.Etdixi.s. in primo câu principali.DifGcile tn entpb^ re in foro côtentiofô q uterq^ babuit aîura uere côtrabendi qn interuenit lefio î côtra dus uel emptor eft folitus feneran uF fimi les contradus facerc.Sed in foro cöfcie faci lisent pbatioquia ftabif ofcïccófitentisfë puramócGmplicéintentionê babuiftè ut s.dixi ÔC qn Icfio iteruenit b n poffit dici co tradus rimulat’’amp; Gdicius.Aut ufurarius poterit tn dici illicit’’ iter q ë dria z’^ca que dixi i primo cafu pricipalt Secundo cafu qn neuter babuit animû uere cótrahédi uï cmédi amp;nbsp;uendendi q patere pot uel p con fefTionéeoruuel p alias côiedurasde qbus in oibus peedentib’’ pfumptiqib^ amp;nbsp;maxie in prima pfumptione i prin,amp; tûc fine du bio côtradus ludicâdus ë fimulatus amp;nbsp;nfu' ran’’ tâ in foro côtéciofo q i foro côfeie ët fi nôinteruenifTetaliqua lefioiiufti pcii nec emptoreftètfolitusfènerariuelfimiles cô tradus Facere.quia i incertis nô certis locus eft cÔiedurc ut dixi. Tercio câu princi pali qn unus tm côtrabétiû babuit animus uere côtrabendi amp;nbsp;tune aut ille folû q dici tur uëditor nô babuit animû uendendi fed èmptorfolû babuit animû emendi.Et tûc fubdiftigue» A ut emptor fciebat manifefte intëtionem illius q dicebaf uelle uëderc q in ueritatenô habebat animû uédendi. A ut


-ocr page 37-

‘goow’l’at 9^13 crcdebat ^ babcrètanimus uendêdtli êptor (ciebat inforo côtétiofo no potent did pdlusfimulatusuel ufurarP ex quoextrema.s^roala itênoêptoris amp;nbsp;uêdito ns lit n côcurç^t Sï in foro cófciétie bene te nebif êptor fi ueroipe ignorabat mala ïtcgt; tioncj uêditorts amp;nbsp;tue aut ipe fuit i lata cul pa.Endem autfuit inleui ud leuifTimaßC tûc fecus.tamê ^ cuipapenitcntia efiTet in iügédaéptori*Autfuitinnur3 culpa amp;tüc in nullotenef.fed ipc êptor potent fi uolu eritagere 5 uêdltore^ ad refcindêdu cótragt; êlu tag fimulatu»ÔC hoc cafu fine dubio»amp; î dillindfetenebif uenditor inforo ofciêcie p predida.Sï fi ex parte lUius gul dicit êp tor interuenent doP fraus uel fimulatio ga nó habuit animu emendi 6C intendebat in mente fua g effet plgnus Sî uenditor habu it animum uendendi amp;nbsp;tune in foro coten? tiofo debet diftinguuga ex parte uenditogt; ns nó pot dici 5dl^ ufurarius nee guafi ufu rarius na g3 eü de hoe agi poflit fiuc uêdiz-tor fciuentfiuc ignorauent mal5 ïtentionê emptons ex quo ipe uenditor habuit aimu ucre amp;nbsp;nó fimulate 5hendided ex pte emp tons bene pot dici ödus Cimulat^ ita g uê dttor o eum agerc pot ad refemdendum co tradû fi uolueric adeo geft in clcctione ipi us uenditoris an ualeat uel nö ualeat didfus 3êlus p nota imd.h^ eleganter in princû ftdedolotNam licet tabs cotradius non fit totus fimulatus refpedlu utriufqj.tamen ex parte emptoris tatuT potertt dici fimulatus uuddjurisgë^.dolo malo cû ibi notis.ffde padlis,Et hoc inteUige ue^i fi uêditor igno rauerit mala intetionem cmptoris.amp;^fic n fuit in aliguo dolo uel culpaTecus fi feiuifß ga tue pp dolû uel culpâ fua nô poflêt ager eötra emptorc5.1n foro aût ofeïe gtu ad êpgt; torem indiftinêlc talis cotradl^ ludicâdus eft fimulatus ôc ufurarius.exquo ipe malaj intentionem habuit.Q,u5tü autemad uen ditorem idemfi fciuituel fore debuit mala itêtioné emptoris aliaffecusetiam fi null a lefio interuenerit» Exhuscol'igi poteft guabter in hacmatenafitformâdus iibelP bi guabter fit articulâdû fiue capituladum tam ex pte emptoris g uenditoris ÓC quid agendü fit in foro cofcie gue omnia bne no ga quotndie bic poffent cotingere ÖC alibi nö na clare diftincta reperies Ad que adds oino g dixu tertio cafu pricipaliin fecuda prefüptione»

VINT0 uero eau pncipali qn dubitaturanindiêlis co tradia bus ïteruenerit dofus fraus uel fimulatio ÖC m damnu uêdnöis intcruenitlefioinuêditiôccôduêliôe amp;nbsp;i paAo de retrouêdendo uel in aliguo uf ali quibusex tpfis.Etin hoefie putoelTe dicen du^Aut Interuenit lefio ï oïb^ prediêlls tri bus cctraêlibusXin uêditióc cöduêlione ÔC padode retrouêdendo.autlefio niterucit in oib’pdiêlisfiLfï in duobus tm.Autîter uenit lefio in uno tm de pdiclis.Primo eau qn mfuen lefioioib^trib^pdiêlis 5êlib^g qn fit dixi plene in z'^ j* óC. grta pfumptio ne amp;nbsp;tue fine dubio pfumâ dolû uel fraudé uelfimulationcfaite reipa ppgredditur côtraêlus illicitus ôi pfumif fimulatus 04 et ufurarius ex quo illa c5currunteu paêlo de retrouêdendo ut pbaf p ea q dixi i âtc diêiis pfumptiomb^ ô4 pea q haben f in.c. adnoftrâexdcemp»64 uendi^dCca'Uo uos de pigno.amp;.c.coqueft^ extra de ufurîs ô4 i â»emptione*€*plus ualerc g agif dieet Cy* z^læoJe areabitenuerit côtrariû de quo êt lan^ dieâ in /^.terciocafugn interuenic lefio 04 i (exto ô4 ultimo cafu prîcipali circa principiû» Secudocafuqn nô internen lefio in omnibus tribus pdidlis fed i duob’ tib U5 in uêditiÔe Ô4 côduftione tm F i uêdi tiôe 64 pacto de retrouêdendo uel ‘locatiôe 04 paftode retrouendendo Ô4 tûc aut inter uenit lefio i côduêlione uel pafto de retro uédendo habito refpedu ad ualorê rei uen dite Ô4 eius frudluû F reddituft Aut babno refpeftu ad naturâbuelli.aut babno refps élu ad pecuniâ folutâ.Si interueit lefio ha^ bito refpedu ad ualorê rei uêdite Ô4 ei^ fru duü uel reddituû.04 tûc idê crederê g î eau pcedentiXgdolus uF fraus uel fimulatio p fumaf interueniffeÔ4 g cÔtraêlusfit illici tus Ô4 pfumaf fimulat’ 64 ufurarius» Exem plû pone emi a te fuduî p» centû g ualebat centû 04 gnguagtnta locaui tibi eundej fun du p fiêlu quinguaginta library qui fiêlus eft ultra luftû petum êt habito reSpeêtu ad ualorcm rei uendite» Aliud exquot;’qn eft lefio in uenditiôe 64 î paêlo de retrouendendo Erai fundû a te p centû gui ualebat centu? 64 quiguaginta Ô4 feci tibi padû d* retroué dendo p centu? Ô4 fexagna 64 hoc eft fine dubio»St ueroidaranû uenditoris interus nit in uenditiôeô4 i oduêtione lefio babno refpetftuad naturâ Imelbdicet non babno


C»Î

-ocr page 38-

refp^clu ad rem uênditam uel cius frucHriis F ad pecunia pemptorem folutam^óC idem dicendü$ïpcedenti,C2gt; pfumaf cotraft^ ufurarius ÔC ûmuIatusÆxemplù emi fudü a te ^ centum g ualet centû quiquagitadn bac uenditiôe eft le Cu s uenditcr i qnquagî ta Deide locsui tîbi ippetuuj eûdcm h'dû pro îiufto pcio habito refpeftu ad natura Îiuelh amp;nbsp;fie ultra quîq^ procétenario q qn c^ pro centenario funt luftû pcium huelli ut dixi Cupra in 5* pfùmpnonc.Sed dubiû eft an ifta qnq? p centenario debeant elle babito refpeeftu ad pecuniâ folutâ p empto rem an ad ualorem rei F ei^ fruAuû» Ex’” ï pdicfto qn Eudus uenditus p centû ualebat centû amp;nbsp;quiquaginta habendo refpedû ad pecunia folutâ crût qnq^ tm fî habendo rc fpcclû ad ualorem fudi uenditi crût fepte? 0 dimidio.Credo qgt; de iure ciuili F canoïco debeathaberirefpedusad ualorem fundi uenditi S? i foro côfcîe credo qd* debeat ha ben refpeeftus ad pecuniâ p emptore? folu ta ut ftati dicam m fimih in câuiequenti ÔC dixi fupra in 5”^ pfumptiôe»Sed fi lefio inf uenit i damnû uenditoris eiuidemq^ cÔdu dboris in uenditiôe uF i locatiôe uel i pacTo de retrouendendo babito rcfpedlu ad ipfâ rem uenditâ uel eius fruddus amp;nbsp;redditus fj babito rCpeddu ad pecunia (bluta (bc^Æx”’ de locatione emi atitio (ûdû p cétû qui ua lebat cêtû ÔC qnquagîta amp;nbsp;eu dé fibi locaui profidtofeptecumdimidio^Nä ifte ûblus eftiuftus babito refpedluadrê emptajôC cius ualorë ac etiâ eius reditus.qa 111e fûd” côiter locaref p illis fepté cû dimidio.Sed pôt dici iniuftus bdfus babito refpeAu ad centû ducatos quos folui pro eroptiôc dibit fundi quia folûmô pro centum ducacis fol uûf quiq) aureide liuello utifra diceCEc dixi fupra in tercia pfumptiôetAIiud exquot;’ eft de lefione in pado d* retrouédédo Emi a ticio fundum pro centum qui ualet centû ôC qulnquaginta ducat.ôC fect fibi pabtum de retrouendendo p centû amp;nbsp;quiquaginta ducat.nâ illi centû Ôi qnquagîta duca.funt îuftû pciû quo ad ualorê fûdi.fed nô quo ad pecunia p me (bluta in emédo dictum fun dû que fuit folu ufqj ad fùmâcétû duca,Et iftiscafibusuidetur quod dibla* penfiofit iufta6clicita40lt;fjcdiblum pablum de re» troue ndendo fit iuftum ÔC licitum quod fie probatur»Nam fi ego emi a ticio fundum pro centum qui uâlet centû quiquagica icô

tinenti efficitur meus înterueniènte tradi-tione abluali uel côftituto fi uendens erat dominus unktraditionibus »C.dc pablis ÔC t^Lquod meo in prin.cû ibi nocatisÆde acq» pofK6lt; per id quod no in»LabéptioneÆde pablis Si ego locarê eûdê fundû alteri q tigt; tio certe iufta penfio eflet ludicanda babito refpeblu ad ualore5 ipfius fudi 6lt; cius frugt; bluuî ÓC nô babito refpeblu ad prerium p quo ego emi quia illud nô eft attendenduî ut habetur indubCtde refeimuendi^ôi in»k fi quos eo.titulo ôC îJ.bereditatûÆad^LfaL côfimilib^Etp hoc facit qdixi fupra îfeo do cafu prifcipali i tertia pfûptione.ôC codé modo fi eûdéfûduî uelem alten uendere.q titio polTem licet uendere p cétû ÔC quinz quanita ÔC fie p co precio quo ualet ipfe fû duslicj egoipmeraeria ticio pro minori amp;nbsp;iniufto pretiouî habef idtluhC^de regt; fcin.uendi Ôb licet fundû quillifimo pretio emeri nô tarnen p hoc terieor alteri pro eogt; dé pcio uéderc uel habito refpeblu ad illud pretium locate Et p hoc uide q» dixifupra ï »xviLprefûptioneXicut e5 fiemeré fundum pro centû amp;nbsp;qnquagîta ducanq ualeret ni fi centû Ô^ uellécû alteri uéderc uel locate nô deberé babere refpectuî ad preciû 2 fol ui fed ad ueraj extimationem ip(ius fundi amp;fic licct fueri deceptus in emédo fundum tam alii locâdo uel uédédo cûdé fûdum de ciperenôpoftum needebeo argumtoglo» nobhôi ^ibictiâ notaf pdnm Pau.de ca. înJ.fi tebonis.C.de lurcdçIiber.ôlt;,Kfi filia in prin.ff.fa.hcr^ÔC facit ad pJicta optimus tcx.î.Lhec uêditio.^b.ff.de Sbé^ép.^.tiuli anusAfi interêptoré.ff.de actio» ép. ÔC.hfi pater.§.pen.fi fundû.ffdc partis dotalibust Sic amp;nbsp;codé modo uidef dicédû qdo tes ép ta locatur néditori amp;nbsp;fibi fit pactû de rétro uédédo4qa licet ifti très ôblus ucndrioca-tio de pactû de retrouédédo côcurrât i una tâtû pfoâ ÔC uno amp;nbsp;codé tpre.tn fût diuer fiutdefe patetEt predicta pcedunt qdo dicti très côiractus deperfe celebrâtur licet uno Ôlt; eodem tempore fuccelliue.fecus for te fi m Uno amp;nbsp;codé octinuéditiodocatio 6^ pactum'de retrouédédo celebrarétur.ut qa dictum fit q, talis uendit cû pacto de locâdo amp;nbsp;euî pacto de retroué Jcdo.n5.oia fût un^ oct^.Cuenditioniscû duob” pactis.ut dixi. fupra in fecûdaprefûptionei finedC ideo tune etiâ fi effet pactû de retrouédédo pro codé pcio p quo emit ÖC effet pactum de


-ocr page 39-

conducéndo pro fîctu Kto refpectu ad peen maj folutà ualerst nee diceretur efie aliqua dcceptlo»C|a cenferef ^ iHud quo plus ualï eflèt mcloramtu ipms ucditionisduxta nogt; U ind.fi.Cde lure empbidtc pdiAa procegt; dunt ubi aliter lt;f confaetudine loet nöcort ftaretfecusfi cófuetudo loei uel patrie m contranuefletficuteft nciuitate Vérone» uideheet ^ refuêdita pgt; miori pcio g ualeac locari .flus huellari oCueun eidë uêdito ri pro flau babi to refpectu ad pecunia folu tam p êp.amp; nö babito refpeefu ad ualorem tei uédite ueleiusfruduû.Nà hoc ca Cu ppÉ cöfuetudinê loei illcF reputabitur luftü pci uï fiA^ 2 ^^ babito refpeiftuad pecuniam p êptorem folutâ»ÔC miuftuï reputabif Q excedit fuma precil bito refpeeftu ad pecuï am p eptoré foluta amp;nbsp;boe debet attédi licet ht luftuî babito refpectu ad ualorêrei uen dite uel eius fructuü argumto.l.femper in ftipula.o ibi notif.ff.de rcgulis luris.Ad^ uide ^ ftatï dica i.^.nifi dicamus.ltê pdicgt; taiteUigas uera (me dubio qdo i uêditione nö fuit lefio ppe dimidia lufti pcii ga nee de iurc ciuili nee de iure canonico gbus lici tü eff cotrabêtib^ fe decipere i pcio ut dixi fupraifeoda prefüptione reputabif 3ffus ilhcitusnec ufurarius.utpbaf in.c.adnogt; ftrâ.lbi que uix dimidia iufti peii eötinge.« bat ex de cp.Sc uêdi in.d.z“ pfuptione.Sed fi effet lefioi uêditione citiadimidiâ iufti p cii tune de lure ciuili amp;nbsp;canonico poffet uê ditor agere cötra emtores uel quod emptor refcindat oêtu uel gfuppleat luftu peitt i eledtöe êptoirs.g d'cepic utêcaPi»d»bii.€« de re(ci.uêdi ÔC i.c,cü caufa ex de êp amp;nbsp;uêdi» öi tune fi emptor eliget fuplere iuftu pre/ cium ï nullo rcmanebit lefio faite p futuro (èd fi eliget reftindere concraftum uêditio nis m confèquêtiam refcidef êt cotraftus locationisóc paêlo de retrouendedo ölt; fic et hoe cafu n remanebit lefus i locatiöe pro tpc futuro nee ét pro pcerito culoca Vuent lulfca refpeeftu ualoris rei utdixi ócfic con cludendo tabs oftus nö reputabif ufurari^ in forociuili uel canonico cu una tam lefio »Cm uenditionc iterucneritutdicâ ftatim i tertio cafu huff diftictionisdtc pdifta funt uera quando fuitfimplex locatio ad certum tempus quo cafubabef refpeêt” i hetuad ualorem rei uendite öc locate ÓC eius fr udtu um.ut betur i.$.qa uero leonis in aut.de nö ahenädis colCutöC dixitsan certia pfupciöe

Sed fi fuiffêt locatio perpétua amp;nbsp;liueUarijB tune deberet haberi refpeetus ad naturaï.Ii uellt queeft q? nö bëatur refpeeftus ad ualo re rei uendite uel eius frudtuü (éd ad röcï qumqj pro cêtenario ualoris dicte rei uêdi te 6c locate ut habetur in.d.§.quia uero leo nis.amp; dixi.s.inï^prefumptione.óC lö uero nenfes erraffe uidêf g ernenn fundü p cc tü ÔC fic p lufto precio ÖC eudê locauerunt iureliuclli ipfi uêdicon p uigitignqj libn dcna.Si pfupponim’’ ducatu fuilfc ualoris quatuor hbra^i ga diÄc uigintiquigj libre nö erät luftu pcium iiuclli quia tuc erant i rönc fex amp;nbsp;unius quarti pro cêtenario (cd debuiffent tuc locate pro uiginti Iibr.tm ÔC fic i rönc quince pro cêtenario ut dixi.s.in tercia prefumptione in fine 6c cadem rönc mine oês errare uidêtur qui fûdû centû au reis emptû pro qumqj amp;nbsp;uiginti libris de nario^î locant iure liuelli cû aureus nue fit ualoris quatuor Iibraçc cû dimidia nâ uidc tur effe iufta penfio quia eft in rône quîqj ducatoçi amp;nbsp;duaçi Iibraß^ cûdimidia.Côftp tuuntcni bodie.xxiidibr.cû dimidia quiq^ aurcos.Ex quo côcluditur ^ bodie iufta pé fio liuelli elle deberet p fûdo cêtu auréola i.xxii.libris cû dimidia tm ôC eadê fimilis a putatio eftfâciêda alibi zquot;’ diucrfitatêualo ris monetär mfi dicam^g, ofuetudo patrie boc exeufee ar.l.femp i ftipulationibus cuj ibi notatis.fr.de reg.iur.prefèrti cû 111a iu/ ftificatio penfionis p liucUo.f.quîq^ peen tenarlo fit introduffa de iure ciuili ut habe tur in.d.§.guia uero leonis in aût.de n allez nâdis amp;nbsp;in autê.pcrpetua.Cde fac.fan.cc,g écanoniîata.x.q.ii.perpetua amp;fic uidetur ^ pcôfuctudinêuelftatutûunius lœi ^c lus côe i illo loco ut.l.oês populi.ffde iuftù cia ÔC iure amp;nbsp;îfti.de iure naturali gen.ôC cM uilu§.i.coniun(fto.f.cx nô feripto codé tuôC cöiunftaXde quibus.ff.de legibus □ ibi no tis.cûfi poffitmutan uel minui F cmêdarî idg de lurecôi êinterdiêtu utpbaf in.l.ff ciude.ff.de lufti.ôc iure ÔC bêtur per doff. î diffis luribus ôCi.§.fed naturalia infti.de lu re naturali gemóCduili-Facitg? bêtur per Cy.ôc doc.in,l.fancimus,£.de nup.ôC i aut» nouiffiraa.C.d inofficiofo teftô.ubi bêfan légitima poffît p ftatutû tolli uF minui.itê ad hoc facit ga côfuetudo exculat qnq? i dc fiffis ut pbaf.iiii.di4Jeniqj.fct ibi hquot; notât gîo.in7i?bocôfuetudinê.ltem pro boc.^ no hai.inJ.pcr diucrlâs in fecûda columna.€»

cq..


-ocr page 40-

mandati qui dint qgt; cofuetudo pôt otradlû approbare ÔC i probare ar.ff.fi cer.pedxerti condtcio»f»ri numosJtem ^'boctex.in.kqs (itfugttiuus^§tapudlabeoneibi quia idfec quod ei publice facere beere arbitrai»tE de edibedic^öC ^ noubi Bar* qui dixit p illuv tcx*q?fi qs facit aliquêadlâ q côifcxtimaf licuùncôti ariu tn ê i uentace qa fapit ufura riâ paruitatê qgt; ex hoc nô dicif ufurari^uc dixhsJpri*huius traedatusdtê^ hoc q not lo,de Imo.i cle.u de clec.ibi amp;nbsp;no»ubi dicic q tollcranf gefta uirtutecôis opinionislî pôftea declarer opinioné côej nô fuiffe m ridicâ q é fingulare Facit q babetur i«Lu€« de te Ch is amp;nbsp;i*kbarbarius*f£deoflFhpcoJté q dicftûeft^s.q lüftû pciu bbhus uel padhi de retrouédendoê i foro ciuili F canonico bagt; bito reCpechu ad ualorê rei uêdite eiufdêqj locate ôCnô ad preciûfolutû qcedit éti fo ro côfeie qn res empta ab uno locaret altegt; ri uel alteri fiert padû de retrouédédo p p ditlha fed G res uêdita locaref eide uendito ri F eidë ficret pachû de retrouedendoxade rej icôtinenti uel aeduj effet an de locando uF reuëdë* ôc uenditor fuitlefus in uenditi onCvCredo q iufta penfio F luftû preciû pa dideretrouëdendofit habito reCpeëlu ad pecuniâ foiutâ ÔC nô ad ualorë rei uendite uel eius frueftuû Sed eft rô quia lî côtraA^ uenditionis lit alius a côtraëlu côduëhiôis ôt pacht de rctrouêdëdo Ôlt; fie qtû ad eorui fubftàtiam Tint fepati amp;nbsp;diuifi tn qtum ad mentë uëditoris eiufdëq^ côducfforis fût cô nexi ÔC dependentes quia uenditor nô fuif fet aliter uenditurus fundû niG emptor eu dem hbi locaflèteû pado deretrouëdendo amp;nbsp;lie tacite uoluit q quicquid ualeat fund^ uenditusultrapreciumfolutû fit meliora-métum ik de lure ipfius uenditoriseiufdëgt; qj conduchonsdtë quia Ci contra chus prim^ Ôe principalis uendttionis fuitiiuftusÔlt;il licicus m toro confcientie quâdo fund^ fuit uenditus minori precio cum in eo non fit licitum conirahentibus fe decipere etiam î precio ut dixi fupra in fecunda prefumpti one ergo omnis penfio uel folutio que hue* ntratione lilius plurisin quo fuit decepe^ uenditor effet iniufta uel illicita ratione de pendenue ût connexitatis quia dependent tiuraÖCconnexorumidem eft: uidendum üé eadem eft natura ut probatur m.k eum actum in pri.lbi plane ft qdcónexum tue* iiuftdenego^getek ibi nöan.c.quato ibi lU coiuffa ë amp;nbsp;^nexa ex,de iudkEt optime p bafin.ktutorë q tuteladbi onexarn róne.CÉ de admixudtë quia cö i pricipali fuerit lefto ergo uidef effeët i omni eo q (equif ex illo feodö natura illppricipalifut probaf idxu pricipaIcs.fEdcrcgaunVnd'fifuit lefto in uëditioneôClocanôe pachude retroucdiat refpectu qtitatis pen foluti preeméda ent lefto ïaccéfforio feodu natura pricipalis aquot; quo depëdet.ergoficut pricipale.Cptiu uëgt;' ditionis ë iliicitu ita Öc ét lUft q feqf ex eo feodu naturâ ilfius pricipaFZpëfio pdicd' pj dû pac»de retrouë.q bn no qa doc.n tägüt

EXTOcafu pricipali qdo inter ueitlefto in uno tâtû uidclicet aut in uëdittöe aut in locatione autipaefto de retrouë.Bt tune fubdiftigue ut dixi in cafu pcedëtuAut lila lefto nô eft prope dimidiâ lufti peii ft mi’’ Aut ë ppe dimidia lufti pcii.aut ë ultra uF circa dimidia ft noc ppe dimidiâ iufti peii amp;. tuc tails obtus in foro ciuili uF canoico n quot;nbsp;reputatur illicit” nee ufurarius qa licitü eft: Ötrabëtibus fe decipe in pcio ut dixks.in fé oda pfùptiôe.Si ueroë lefto ppe dimidia? iufti pc!hólt; tucdic idem q dicef ,n fequen ti eau qtu ad prefumëdu côtraftû fimulatu uel ufurariumamp; qdo dicaf effe ppe dl mi* dia iufti pcii dicefifra» Ss ft leftoeffet ul tra uel citra dimidiam iufti preciiin pfona uëditoriseiufdëq^ oduëhons.óC tuc dift” o traëlus in quo ë lefto ë ilicit” quanta ad hoe utpoffitpcti otradü refcmdiuF fuppleri iuftum pciu ut dicdad,iii.CJerefin.uen,óC »d c cü caufa extra de ëp.6lt; uen.Sed qtu ad boe ut 3cdus dicatur fimtilatus pignoratius fiue ufurarius amp;nbsp;ftc q fruchus peepti cópu* tëf i forte i foro ciuil i uel caonico uel cöfci êtie,Subdiftingue.aut boc unu tâtû inter* uemufdefto i uëditione folü*ólt; nô fuit appo fteû padude retrouë.neeë ëptor.folit” fe neran nee ë aliqua aha mala pfuptiOtAut i teruenerût duo.fdefio unica i pcio uideftej i uno tâtû 3ftuói paftü de retrouë»Aut in fuérüc tna.f.lefto pact ft de retrouëden’ÖC q ëptor fit folitus feneraruAut interuene* runt plura q illa tria qa ierât ahq alie pfüp tiones de qbus plene dixus.in tertio ca(u pricipali Si interuenitiHud unü tâtû.fdeCio m uenditione uel in alm 5c'tu tâtû.Ck uidef q plumaf fimulatio quia ex puitate pen p fuinif fraus Na ik celfto qpter modicft pn urn pfumif ftmulata utnö*ind»p diuerlas


-ocr page 41-

«£.w^'^ pus Qtitas pcü cargumétuî Joli Ut.ixûbih§.modlis,fl.de tranfaeße napper glofln.cad nefträ î udbo th raid la e x de êp tio.óCjjcndi.Tutamêtcneas indifiinde cj Setus iftc nó pot all quo mô pfurai uel dp ci ûmulatus uel ufurarius ex puitate peu in uno 5lt;flîu tâtû qtûcûqj cflet ultra uel circa dimidiâ lufli pciiut ƒ baf iJ.iterpofitas.C» de ti âfâÆubi ^ari uidetur g? ad dolum ar gucdunôfuflicit^îjarequalitaté cae pncigt; palis forfaj quiaerat magna amp;nbsp;pecunia ma dica data cftô4 p^pcereadicit ibi Ang.q? nô uidetur fufficerc ƒ bare exigut täte peu ad o cludedû ncceffano odtu fimulatû.Et ƒ hoc allcgotex.^cuglofln'?^bo pcii tn.Ldo!us.£» de re(cin.uen.ôlt;ata tenet ét Cy.fecûdû Ïa.d' arcd.kêptione m.ui.q.C.plus ualereq» agir ßC iftcf cft ueriflîmû amp;nbsp;fine aliquo duhio p predida ôC apparefeit et ex bus q ftatim 4icëtur.lfto tamêcafbfi uéditor uel coduc» tor eflet lefus circa uel ultra dimidiâ lufti p cil côpeterct fibi bencficiû didedduC Je ré (cm^uendi.ôC .c» eu câ ex de cmp.amp; uéaux-taibi no Si T^o.î^uéç^t duo tm.f.lefio uica î pretio ÔC padû de retrouédédo amp;nbsp;tûcqoid prefumédû.Certe in hocadhuc tub ludice liscft. Vndcinhocdiligctereft aduerté dum.qa una dauis huius opiscôfiftiH bac dubitatione 'quotidi?na.amp; dodïunt uarit* Repio entra g plurimos Icgû amp;nbsp;canononû iiemces tenere ^ad prefumendû cotraduj fimulatû hue pignoratitiû amp;nbsp;ufurarius fuF ficiunt ifta duo tâtû.f.padû de rtrouédédo amp;nbsp;enorrnitas fiue paruitas precii ÔCdicunt ^ de bocécafus in.c.ad noftrâ extra de cp» amp;nbsp;uendbi qgt; patet ex eo.ubi ille tex,bec duo tâtû fufficere uelle uidctur.ïtes al légatur æ hoc glo.or.Bemardi.c.coqftus extra de ufu ris q lie itellexit'dtdû,c.3d noftrâ Dicit enî ilia glo fic qgt; fi nenditio eft fada minus lu^ fto ptioôcfadû padû de retrouédédo qd* prefumitur pignusprecipue«Si ëptor ufu rari^ cfb^a didio pcipue mcludit lté fi ép tor nô é ufurarP ficut dicif î didiôe maxic utéglo.ord.î.illd' adfi.ff.ad.Lacq.ôlt; glo.i.c ad abo'edâ ex de bills pioiteroru de quo 7b bo maxie uf pcipue diccfJJté bocét uidegt; tur tenere Inno4.c.ad noftrâ d* éptiôe ÔC ué ditioediébquot; uidef tenerc Archi.xiiii.q.nu plenqpldé uu^f et tenere lo.an.i.d.c.ad no ftrâ Idé ét boc tenet An.de bu.q dicit qd* fo la punas peu amp;nbsp;folû padû de retrouédédo nô faciat plumi Sdu3 fimulatû tarnen Cimt ludaî^enéfaciant pfumereodû ftmu’aruj maxie fi captor ofueuît exercere ufuras ut dicit glo.m dido»c.côqueftus ex de ufuns» lté iftâ opi.uî ^ ifta duo padû de retroué dendo ôc puitas precii faeüt prefumere 3c turn fimulatû Tenet ét AJbri.d ro.î.l.cmp* »C.plus ualere qgt;agif»q dicit qgt; fi rede m/ fpiciaf bocclare,c.ad noftrâ de emp.^ ué. nâ dicif ibi q^ ex eo folum ^ res erat longe maioris pciiSc padû de retrouendédo pfu mif côtradus pignoratîcius amp;nbsp;die ét ibi $ ita de fado obtinuit corâ magis puis ÖC $ lia no.in dido.c.ad noftrâ ÔCc.illo uos de pigno.p bernardû Inno.ôC Hoft. amp;nbsp;Coffre dû infumma depignortinfi.ôc Spectagit de ufuriSfTb.fin aut qa ex indiciis ôC cÔiec turis fit pbatio lté iftam opy.tenet et ÏoJe Imo4 dido»c*ad noftrâ Si fubdit ^ ifta eft cois opy,Poftremo banc parte tenuit reue rend^m xpo pater dominus Io.de caftellio ne epus-uicentinus in ledura i preal legato »c.ad noftrâ Ôttotum eolegiû mediolanéfc ôi papienfe idem tenuerc uifa opy.pdida dommi epi uteentini.Et ita ét reperio con.* fultû per dominû Signorinû de homedeis de mcdiolano.q confiliu icipit.In dei noie améCertoipfê lobânes de homedeis egés pecunia cuicofiliofê fubferipfêrûtdns Begt; nedidus de plöbino.d.Raph.ful.d. T bade us de ujcomercato.d.pfdocirausde comité hus.d.Iobâncs francifeusdecapitibus lifte J.Heinricus de alanio.d. Alexâder ÔC.d.Be ncdidus de dodoribus Reperui ét bis con fuluifle.d.A n.de rofellis.Et licct pdidoruî audoritas fit maxima.tn ego c5pio multof alios doc.ét maxie audoritatis teuere Sri u j U5 ^ ifta duo ttn fimul lu da. G puitas pcii amp;nbsp;padû de retrouédendo nô faciât pfume re côtradum fimulatû.Et ifta fuit opy.lac. deare.quéfequif Cy.in.hcmptione in.iitû ♦q.Cplus ualere q? agif.qui dicût i efledu qjcôtrariaopy.non prebaf me,ad noftrâ deemp.ßc ué.nec m.c.illo uos de pigno.qa ibi erât alla adminiculafeu pfumptôes naj î.c.ilio un s erat padû qgt;budus percept! m fortem cûpuienf amp;qgt; ultra fummâ recepgt; tâ.lx.foUbluéturôC erat in poteftate empotons qn deberetur res recuperan amp;nbsp;i.c.ad ' noftrâ debe bat a liquid reddi.sjatû pqd* uidebaf ufura amp;nbsp;q trudus debebant i formte côputari ^ é contra naturam emptioms fed ifta duo nô pbantur in.d.c.ad noftram nec ei non conuemunt ut not. cciam lo.an.

c.v.


-ocr page 42-

in.dxalîo nos amp;nbsp;iflam’opi.tenrt bslJn.àh emptioneX^plu ualereg? a^if ÔCî.c.ijntû de teuJacoiuicê legis omtfLrie m ufiJcu» Ltcù iftacpi-Cy.uidef trâfire lo.anJn,C4l lo uos fup lus aHegatexEt bâc opijêqf êc domin* petrus deancb.bd.cad noftram 04 eâ cenec Car.florétinus î.d.c. illo uos qdigt; cic le boccôtuluifïc î qôe fadli buifôi.CXui dam recepit a ntio certâ gts taré pecuie mu * tuo puta cêiû de ^ dits cétû leot uêdttioné tittode pdio ualoris ducentop^. Deîde p alu ud iftrm pmiUir titius retrouedere folucn fibi centû dicit fe oful uifiè ^ ex hoc nô po terat pfumi 5ctû leneratitium ex quo non fueratappolitû padtu de fruAibus i fortem pputandis quo caû procederet.c.iBo uos de ptg.bt bâc Cniam tenet egregius doctor 04 i matena ulurarum fûmus tnterpres domtz nus Laurênus de rodulbs de florêna in fuo clegâti 04 coptofo tradatu de ufuris in.q.lx, ubi refèrt^ egregius doctor amp;nbsp;magn’ pra (illeus dominus fuus dominus Laurentius de pynu.diccbati dicto.c.dlo uosi practica feiuari ^ 111a tria reqrâtur.f.padtu derc» treuedédo dCparuitas preen^ q êptorfit fohtusfènerar» uel fimdes illicitos äetusia cere.înhacétopy.uidef fuifledomi” Pau* decalt’îfuo aüiio.ccc.xxvi.çf icipit Ïn xpi noieamê.ln caufa raota p domina dorotbea in.n,coUûna,ubi dieit nec appareât bic iHc côiedlure q faciût pfumerc3ctû pignorati cium.f.^ rclmulto plus ualebat diqif fuit appofitu pactum de retrouedédo amp;nbsp;q» eméf erat ufurarius lêcudu ea que notâf amp;nbsp;babc tur i.d.c dlo uos ÔC üd.c.ad noftt 5 Et idé do* Paulusî codé ofiboï.v.collûna i pvi.fubiun git Coif aût doc.dicût q^fuffitiût très pfup tides ad ^ban 5ctû firafatu F fiAitiû-Et ali» qui dicucfufficere duas cf quo no,i.l.êptiöc »€.pP ualere q, agitur Et fie do.pau.i effeç tu uult q? licet ahq uelit qdue pfûptiôcs ta tûfufticiât.Coif tndiccf qtres pdidcreq tâf F l'ilefuffitûc.amp;feodû iftâ opy.uidi et o fultû p mftos pdariffimos doc.câonift;as,Ec iftâ opp.femp tenui 04 aUegâdo Ö4 ofulêdo 43 ueriori 04 nticët tcneo Ô4 fi cafus occurët ita ofulêdû Ö4 ludicadû elTc céfeo qcqd dica tur p doe.s.p pria pte dedudlos.Q,uia bec opi.q têo nômô auvtontanb^ plurimif64 q,maxis admuaf.fj êtplurib” ^babibbus ix potioi thus rônibus comprobatur a r.tex. ♦x?cdif.§.decretalisubj ita fcribitur quo eni qwisque magis roue u-nfur eo maions auc»

torkatts eius elle «identur 54 per tex» »ix.diCc.ego foF.in fl.lbi uel ^cbabdes rôneS 04 p id q? ibi nota* tn glc.u.ô4 li raulte rocs ï medio adduct polTunt pro fecûda opi.quâ teneotn ne uideartradatus môî excederc nônullaftm ex plurimis referâ.Et prîo qn »lia duo tm interuencrût.Cparuttas peu ÔC padlû de retrouédendo q, côtraëlus nô pfu matur pignorancius fimu’ams uF ufurari^ probaf fte ex forma cow acius non apparet q? fit Gmulatus uel ufurarius.crgo boc dice renô dtbemus ar.capituli dlo uos cû glo. î uerbo ex forma de pigno.34 ar.c.in ciuitatc cû glo.î uerbo ex forma ex de ubiris. Se» cûdo qa î dubio ftandû eft îftrô nec prefu mif indubiofimulatusuel ufurarius ut.l» citm precibuî.C.de proba.Ecdixi.s-poft p fumptionesî 7V.fed côtra pdidlas pfumpti oncs.lbi ex qbus uidef» Tercio quia boc n reperif lurc cautû uj q, paruttas precii folû tn uno côtraebu coniundla cû padlo de retrouendendo faciat prefumere côtradluj fimulatum leu i fraudera ufuraçd celebracu nifiinteruencrintalic prefumptiones uel côiecture.ut quia emptor fit Iblitus fenera» ri uel altos côtraélus buiufmôi fufpeëlos F i'll icitos faccre ut pbaf bc.tllo uos 04 î.c.ad nodrâ fepiffime ailegatis Et dixî fupra in »Îi.prefumptionecirca prin.uF qa fuit aclû de frudlibusiforte computâdisut dicif tn ♦d.callouos uclaltefimilesdequibus plenc uidiraust.s.in.ti.câu principali.cû ergo non reperiatur rare cautû ut qdfola paruitas p cii Ö4 padlû de retrouédendo fufftciât ergo hoc dici nodebet ut pbatur in.L preuarica tióis.§.fi.flCde puaricat 04 .xxxtq.ultima.c. fi.in prin.fi4.xx11i.d1ftrac.preterca.lb1 nufq nifinos fallat ’opy.legiiTras.64.xxx.q.iiii.c. quid autem ïbi nulla aueftoritate repentur probibitûô4 in.c.ii.Ibi cum nunqinucnia tur cautû in iure extra ne lede uaeâte. Facit ad boc glo.in uerbo légitimas in auté.de re ft 1.04 ea q pit i.xi.raêfc.$.fi.i fi.gl.coïla.qrta cura fy. Q^uarto boc etiara probatur Na deiurecanonicoduotin iura reperiuntur ex quibus uidetur proban an ô4 qn prefu matur cotradlus limulatus 64 in fraude ufu rarum cclebratus uï.tjllo uos de pigno.Ölt; »c,ad noftra de emp.04 uen.In quibus fe fu» dant doc,oês qui tenet ôriam op y. Sed i lia capitula icquirût aliaspfemptioties q pdi tftas duas ut ftram dicä i inteledlu didoru capitulorum ergo.fi4c. Q^uinto hoc eua


-ocr page 43-

öfirmaf an^loritatc AccunUJoWC j* re firin.uêdi,q dicit fola puitas ^ii nó fuffp ci c ad pfumendü dolu amp;nbsp;fic fraude uf fimu lationé p.dd.dolusXedcôjûdta cû ahis fie ut ♦Leu hù.§.modus»fl»de trärac,6lt; fic Îoqtur m plurali numero dum dicit cu ahuamp; fic faite alieduc pfumpnones reqrûtur anhubi nu tnerus.ff.de teff ibus amp;»lJi.f£ad trebeF.amp;.c» plura,hs elocutioderc.iurd.viffacitad hoc Icxinffrâcû gîodi.C.de probattoÆx' quo uideturcuiKlodendû quod falrm très pre fumptionesreqranturad hoc ut pfumatur dolus uelfimulario uidehcet paruttas peu amp;nbsp;due ahe»f padhû de retrouedendo amp;nbsp;una aha puta qued fit folitus fenerari uel aligna aha ut dixi.s.m tertio arguméto. Sexto dico ggt; ,p hac opy-eft cafus in.d-c.ad noftra heet allegetur p multos incôtranu induccn doipî aliter qîduxerit Cydeodù la.dearea ♦d.).cmpnôe.€.plus ualere q, agif nâ ibi di cif q, mar.rndit.a.bJaico tuemptionis dngt; mos Ôi ohuas cûreuera otraffus ufuranus ageretur qff patet ex eo q- creditor,s.mar« debitori.fb.prcmiffit ut qncûq? in fepeen^ nio ufq^ ad nouenniû daretdx une.aureoç» quix dîmidiâ iuftipcn congebât domos eius reftitueret amp;nbsp;olîuas nam ibiuulttex. dum dicit qff patet ex eo q ex illis uerbis p fumif côtralt;ffus fimulatus amp;nbsp;in fraude ufu rarum celebratus.Sed exillis uerbis très p fûptiones oriûf ad minus amp;nbsp;non due tâtuj utftatioftêda.crgo ibi cft cafus adliteram ^ ilia opy. Q,uod aût ibi très prefutiôes oriâtur paterna una ê pamitas peu dû digt; atqcFuix dimidiâ peu côtmgebat de qua plena dixi s in (coda pfûptionc cû quatuor Cêquentibus Alla ê prefumptio padlum de retrouédêdo ut patet ibi dû dicit Promiflit ut qnoq5 ufque ad nouenniu5 daret.lx.unc» aureorum domos eius reftitueret amp;nbsp;ohuas Et de bac dixi plcne 2 in.xii.prefumptione Tertia prefumptio é amp;nbsp;potiffima uidelicet q mar.n teneaf reftitucrc domos amp;nbsp;ohuas ulque ad feptêniumipfiuenditori qui ibi appellaf debitor quia in ueritateê debitor quo contrat us ë pignoratitinsf mulat’ amp;nbsp;ufuranus Ôlt; fic i effeffu quod.ucnditor non poffit retroemerc ufque ad feptenmum fed poft fic,ut dixi etiam (upra in fecunda pfügt; ptionepoft principium nam ex illo padto infui git una mala prefumptio fimulationis amp;nbsp;contraffus ufurarti ut plene fcripfi fugt; pra m decima prefumptionc ubi eft uidcn

dum .Poflet etiam did qd* quarta pfuptio ëtoriaturexdidis uerbisdû dicit domos eius reftitueret 04 oliuas pp uerbum ei’ óC uerbü reftitueret.Sed de hac dlcendum eft ut dixi.s4n»xiii.p(umptiöc ubi oio uideas ne boe bis idem repetaf.Cû itaq? in dido »c.ad noftra Inno.papa tercius dicat qcon^ tradus prefuîtur fimulatus ÔC ufurariusëx bis que dicûf ibi.ôC ibi faite ponucur très p fumptiones uebemetes amp;nbsp;ët quarta que bj ahqd fufpitiÔis.D icedum ê ÔC côcludendû q ibi no.probaf q due tm pfumptiôes fuf ficiât»f.pacftû de retrouendendo amp;nbsp;puitas pcii.ymo faite très reqrûtur.ficut ibi iterue nerût.Etex bis apparctucrus itelledlus ad di(ftû.c.ad noftrâ que puto effe z^iffimû.Et ex hoc mô reële itelhgcndo nihil facit pro opi,côtraria ymo probat manifefte opy. g s tenui. Ex bis ët infero unâ côcfufionei notabilë amp;nbsp;uenflimâ q ad pfumëdû côtragt; ëlû pignoraticiû uelfimulacû feu ufurariS due plum pu des tm nô fufficiût fs très faite requirûtur.hë ex boeëtiferro q ifla pfum tio q,emptor fit folitus fenerari h fit uebe mens coniûffa ët cû paffo de retrouëdëdo tm nô facit pfumere côtraëlu fimulatuî ut dixi ët in.xxnii.pi-efumptionc ad finë.Nec prediëlis contradiciuc^llo nos de pignodbi ex duobus tn ôlt;c.ubi papa Inno.tercius uigt; def uelle q ex duobus tm pfumatur côtrac tus fimulatus quia ibi ët mteruemt paffuî de retrouendendo de quo nô dubttabatur poftea pptereadicitqcxduobusnôtâtu5 que in paffo fucruntexplTa.fiq fi uff us cÔ putenf in(brtë»ÔC q ultra fummâ recepta ♦Ix.foldi de béant pfolui cÔtra emptorem p fumif uebe me mer quafi dicàt ille fût duc prefumptionesqucanfole fufficerent hoc ibi non dicitur led côiûde cû pafto fi emp tiodifphceretcmptori bene fufficiunt pre fer tim cû emptor ufuras confueuerit exer.« cere amp;nbsp;hoc uult htera ibi dû dicit que i pac tofuerûtexpffa q htreraprefupponitq p diclû paftû qeft fufpeëiû ut dixi.s. in x. ôlt;.xi.prefumpnôe iteruemt cu5 diëfis alns duobus prefumptiomb^ amp;nbsp;fic q diële duc pfumptiones 0 diffo paffo fufpeefto q eft tercia mala prefumptio bene fufflciùt ad p fumendû contrat ùfimulatu.Ex qbus ap^ paret q nô pbaf ex diëto.c.illo uosqduc tâtü pfumptiôes fufficiant fed très faite re quirantur.Etex hoc babes ët inrellectû dic tix.illouosnecëgr4n,c»oqft’ ex de ufuris


-ocr page 44-

q aîlcgatur pro opyxontran’a tolUt opy*q teiico.Nani dick ibi glocmagnadbi no tn c ufura q: no eft uwra fi uedo tibi fundus iugt; fto prttioea.buuqncuq^ tibifoîuCrë precis-uni qf fund’ ad me reuertatur «tX.de pacgt; tis inter eraptoremamp; ucnditorê.Lreoda Et in cafu ifto Ulclucraf frudus alias fi ê mogt; dicu pciu plum if 5cI’ efTe in fraudé ufura riû ut extra de eptione amp;nbsp;uenJx.ad noftra amp;nbsp;pcipuefieptor ofueuit exercerc ufur s ut ex de pig^idloxuUo uos Ifta funt uerba glo.i diftox.coqftus q pofluntintelligi dû dicit Precipue fi eptor confueuit exercerc ufuras.q? illud^bu precipue bahudetficut diciturde TVbomaxieqd* qnq^ babudat ut eft glo4n.bfi.in 7^bo maxie.£»de tefta-ma numidione.ÔC habef p Bardn aue.ad repri mêdû.'^.maxîe di p Flor.bbiJlud ad 6» pri cipu dbad.taclt;jbn5 fmo cofueuit fenerari uel lUicitosSftusfacere no facile prefumif fraus uel fimulatio Ec maxime fi e ft pet fogt; na q ignoramt ius ficut font fimplices bois-nés mftici iKlmulietesuelfimilesin qbus nopfornif baudisofiliuargumto glo.no--tafcilis in.bcu ailegascirca prîcipiû glo.ibi amp;nbsp;maxie lus ignoratibus amp;nbsp;ibi boc no. Bab in quart a col ûna i priapio.C.deururis qcf nod pratica ucdeducas de pbes êptorê eile rufticû uelfimpliceî boiêrfimilëut toi laf in eofofpitiofraudis Aliomôpôtrefponft ri ad glo.pdi(ftâ.C45queft’dcuforis.êt intel Ifgcdo ücrbû pcipue g? ibi nô babûdet ut di cit glo,bd.binud.ff.ad»bacqbuideîicet g? itel ligaf.c.s.ad noftraamp;.c,illo nos allegata p ea mdelicet gdo alic pfomptionefocurrut cuj puitate peu amp;nbsp;paeboderetrouédêdo utfta-tim dm fopra i inteledu didc^îcapitulo ruî.quia gbfènip dî îteUigi feodû.bg aîFat uel féodû lura que allegat ut no.bar.in.bnô (ôlu.§.li liberationis circa mediù.ff.ft liber. legata.dC RaEfubbbpatron’.ftld' ^ba.6t do. Signorelus i oGlio fuo ^icipit Chrifti falua tons noie îuocato circa medm Ôlt; pferti o ali ter itelligédo glo.diccret 3 tex.quê al légat ft eutdiccret in cafo noftro fi îtcUigeref put iacet de nô fecûdû iura que allegat ut patet ex prcduftis.Tcrtio môrnderi poftjad.d. glo,d.c.3qft? et itell igédo eâ put lacî.ÔC ut i teniguntdoc.q eâ allegat p opyona.uideli cet q? 111a gLeû reuerétia ica iteUefta nô dice rec ucrû qa nô pbaref aliquo lure ymomo iura q ipaallegatpbâtSriû ut.s.deciarauu

Exhuïitaqj apparetquod fecuda opy.

de qua.s.quâ teneo uj q» Îfta duo tmXpuî^ tas preen ÔC paftû ft retrouendendo nÔ fof ficiuntadfaciédu pfu mere contra dû fimu lamra Ôi uforariuê uenflima iniunbus dC rombus côprobata.ôC adiuuaf et auftonta tibusde eâ fequendâ ta in confolendo q in îudicâdo ftmper efle putaui amp;nbsp;preferti eu ♦d.Laurentius de pynu magn’ praftic’ di cat iftamopy.feruari in pradtica ut refer t exceUensdoeftordominus Laurentius d ro dulfis deflorétia i foo trafta. de ufons blx. .q.dC.s dixi ac êtcû.d.Pau.dc ca.in conftho fuo.cccxxviibdicat q comuniter do(fto.boc tenêt de maxie eu in re dubia debeamus in meliorem ptem iterptari uteft tex.ix.efto te mi(èricûrdes.amp; ibi nô ex de re.iunÔC nô glo.î /^.uenftmilif i.c.nauiganti ex de ufo* ris.Facit.bmeTito.fbpro fbcio eu fy. Et pdic ta pcedunt qn due cm prefomptiones iter uenerût.Cpuit3s peu paftû p retrouédédo ÔC q» emptor fit folitus fenerari tûc nun qd pfomaf côtraftus pignoraticius ftmulatus de uforarius ôC uidef q fie p.c.ad noftram ex de emp.ôt uê.dc per.c.illo uos de pigno. Contrariû ts cy.fm laJe are-ind. emptiôe in.iiii.q.C.plus ualereq agiturqui dicunt qgt; ilia capitula boc nô pbânt quia ibi erant aliaadminicula feu abe pfumptiôes.Nâ dic tij-CiHo uos loqf qn erat in poteftatc emp toris rdcedendi acôtraftu hic autë loqmur econtra qn êm pôtateuendi toris ad tépus uel iperpetuûrecedendi a côtraftu per pa (ftû de retrouendendo fibi abemptore fem Item ibi emptor habebatcoputare Fruftus rei empte ï precio.i.î forte foluta q» é contra naturâ emptionis Si ideo ibi dicif q Fuit pi gnus.ltê In.c.ad noftram debebat aliqd red di ultra precium datû per q uidebafuFura amp;nbsp;q fruftus debebant in forcé coputari q eft 5 naturâ uenditionis ut ditftû eftîVndc abaadminiculafeu prefumptiôes erant ad uiam prefumptioms dcfimulationis Eicien dam fecundum la.cFare.ÔCCy.ibtCin.l.ép tione*Sed diéladuo nô pbanfin.d.c.adno ftram utdixi.s.fecudu5 Io.an4n.d.c.ino uct ÔC bene.Et dicta opy.Cy.uidetur pofte boc mô probari pfupponédo q paruitas precii nôcontingat dimidiâiufti peu arguédo fie Ex puitate peu nô mdbf q oriaf neconri pouit aliqua mala pfomptio quia de lur ci uili ÔC canonico hcitû é contrabentibus fe decipempcio utefttex.bbicâe.$.pe.de mi no.^.bité fi i pcto.§.quemadmodu .ff. loca.


-ocr page 45-

amp;x.cuc3ex dccmp^Si uc.ut dixi in fecuda pCumptione.Silicitüédeiureciuili amp;nbsp;cagt; nonicodecide in pcio nö tagedo dimidiam lufti peilt ergo mdef ^nÖ poftitonn aliq malapfumpdo qa qgt; htlpmittéte pena n meref .uttlgrach^tCtde adutneclex debet pbere eâm deliquédi utUu bÆ^dc ÏdiCtui* tohneideiiuriai^nalxaf oecafiounde naß eûtur uttLmeminerïtt^tunde ui 0lt;tamp;quahf éi quädoekhex de accu.Eodëmô ex pad^o de recrouêdêdo no uidef $ debeat ifurgere alloua mala prefûptioexquo illud paruin nö ê pbatû a iure ymo approbatû ut ë tex» LbiiX de paedter ép.öt uc.Et dixi s i priru bm^ tra(ftatus*Vnde heet fit una mala pfup tioqjtS^qs fit folitusfènerari utdixi fupraï ►xxjuö»„xxiii,pfüptionc tamnomdef qlt;f furtidat piuda cü paëïode retrouêdêJo ÔC pukatepciiexquoilla duo nôfûtphibita nee a lure reprobata ut dixi qa lila tm q» fit foliiUsfenerarieft ipbatiature ÓCiliafola nö fufficit ut dixi itd.xxiii.pfupnone ifttu tamêi bactq^encasfinedubio önü.uideli^ ut qgt; 111a tria padu de retmuededo Ói pub tas pcibót q? emptor fit folitus fènerari uel fimiles 5ëius fimufanonis cclebrare furïict ut de lure ad prefumendu oAu pignoratif tiü fimulatü tic ufurarin? öC dtcas q boe a p^ te pbaf kd.cad noftrade cmp»6lt; uêduubi extex.apparet^tres prefüptiöes fufficmt Idêét pbaf irtd.cullo uos ex de pignoXeo dû ea que dixi s p inteUedn dielo^ capita loç^.ôC ira tenet coiter legifte amp;nbsp;canoiltc ut patet ex bus que»d.fut s i.q.an 111a duo tâi3 (ufficüc.uide licet paëlû de retrouédendo amp;nbsp;puitas precihSc de boe nö eft dubitandu qa na êuiidi (êruan in pranca ÔC benerNec ob,bu!clnie qnö.Cy.feodü la.de are.kl.ëpf tione,£»pl5 ualereqagif dudicitqd' iftud nonpbaturi,c.adnoltra qaibi nödicitur q) alle prefumptiones iteruenerit ultra eas cie quibussdixi in intellecfVu illius.c.ut.s. diëlüë Nee ét ob.dü dicit Cy.q kciUo uos ibi ét itcruenenint alle prefuraptiones qi ibi papa fe fundat in tnb^ tm pi duptionb bus ut dixi s in itelledu d-cilio uos.Nec p Cfditanq s fadûeftdûdixi qlicitöell 5 bentibusfedeciped' lureciuihóC canons co amp;nbsp;padtu de retrouendëdo nö eft repro/ batum ymo pbatu ?, lure ergo illa duo a lu re permifta ómul iunfta cü una mala pre/ fumptione.uidelicet q fit folitus fenetari nö dtbent nocere qa i nden pot qtu ad p/ nitaté peii q illud perdit quantum act boe ut nö poffinureCemdi contraftus perd.i i € de refcin.uë.Sed quatu ad boe ut pfuraatur dolus dico q ex puitate peii que nö obligat dimidiä iufti pen dolus bene prefumitur r gulanter ubi cöcurrunt abc prefumptiöes ut.l.cü bi.§.modus,lEdetranrac.amp; eft texo glo4nd.dolus.€»de refcin.uëdklïfine aliis prefumptiombus nö pfumatur ut eft tex» cu gloun eadcm»bdolus.Itë qtum ad paft« d retrouendëdo eo.mö rndetunquia h il ld regulariter fit a iure permif utd.ii.C.d pac» inter emp.amp; uenxü fy.tn iHud peedit qdo nulla al la mala pfumptio cöcurrit.Sed ubi al le male prefumptiöes nerueniunt amp;nbsp;tue ét paftum de retrouëdëdo q de ft eft licit« inducit mala prefuraptionëutpbatur kde» ad nofträ de emp.ÔC uë.Et dixi plene.s.in xn.prefumptione.öCp boe allege glo4n3» #l»dolus,£.derelcin.uen.qa 6lt; ficut q nö p funtfingula mul ta muant, ka econtra amp;nbsp;qn nö nocentfingula multa nocenr.ut dixi in ix.prefumptione in fine. Pro boc l.iftrâ cum glo.ii.3c q,ibi no.C.de proba.6c q nö. gIo.ÔC dec.in.c.cû cam ex de proba.ôC gl.fi« in iun.c.preterea ex detefti.Facit ad bec tj no.bar.in.l,i.§.idëcornelio,fEde qöibus ÔC bal.i.I.fi quis ex argentariis.§.ii.§.iiii.nö.lK deeden.ôC q n0.Nic.de neapoli in.l.ii.ff.d' cxcu.cu.Ex prediftis ego îfero plures cÖelu fiones.Prim l eft quod ille due tin prefum/ ptiôes,fparuitas precii amp;nbsp;paftû d retroué dendo nô fufficiût ad prefumendû otraftS fimulatû ÔC boc eft entra multos. Secûda côclufio.l'q iftatria.f. paftû de retrouéden do puitas precii ÔC quod emptor fît fol It il s Feneran faciunt prefumere cÔtraft« fimula ^^ pîgnoratidû 6C ufurariû.ôC boc eft otra la.de are.ÔC Cy.ôc eâ tj exprefte glo.in.c.cô queftus ex de ufuris ÔC earn t5 côiter doc. le gifte ÔC canonifte» Tercia cÔclufio q ex bis tribus.f.pafto de retrouendendo ÔC qÆ ufqj ad certû tempus non pofTit retroemer ÔC ex paruitate precii prefumif contraft^ fimulatus pignoraticms ÔC ufurari’^ ÔC ifte eft proprie cafus in.c.ad noftram de ëp. ÔC uen.fecunduî îtdleftuï quëcgotenui.s.

} Q^uarta condufroeft quodex iftistri/ bus prefumitur côtraftus fimulatus pigno raticiusôC ufurarius.f.ex pafta de retrouë dendo ÔC ex pafto quod fruftus percepti in fortem computentur.ôC ex tercio pafto quodukrafumtnajreceptâaliquid debeat


-ocr page 46-

per violentem retroemerè pèrfoluiAuxta ea que plenedixis in.inu prefumptione amp;nbsp;nie eft proprie cafus ï.d.c.illo uoslbi ex duob^ taméde pignounteUigendo q? ibi ec iteruencrat paólum de retrouendendo ut patet ibi in htera óf s dixi ÓC ftatim ét dice tur. chuinta pclufio q?exduob’ tm pre fumptiombus nuq prefumi debet 3dlusfigt; mulatus^qa hoe nö repen tur luncautuj ÔC diduxullo uos Ibi ex duobus tn odicit bugt; Jccoclufiom qa dicit ex duobus tn q i pao to fucrût explTa amp;nbsp;fic in padlo de retrouen dendo Vnde ibi prefupponitiuerbo in pac to quod ena interuenit partît de rctrouêdc do fit fie ibi erant très fa Item pfumptîoncs» fit eo^mô nô ob*c»ad noftram ibi qgt; pj ex eo quia in'iUis uerbis côprebë dûtur très pfûp tioncs»s»partû de retrouendendo puitas pgt; cinôt ^ ufq? ad certû têpus non poffit retro emere fit ill a eft uenflima fit optima côclugt; Go ut patet ex predirtis fit ex haccôclufiôe

Sexta côciuGo qgt; ifta duo tm,s»q frurtus pcepti debeant in forte côputari fit q ultra fuma receptâ aliquid debeat pfolui G ne pac to deretrouendendo nô fufficiunt ad iudicâ dum portos (itfimulat^ fine pignoratitP fitufurariusÔtbocq?batur tndxallo uos»

Septima côclufio ê ^ ifta duo»s.partum de retrouédédo fit ^ qsfitfolitus fenerari nôfuffitiûtadpfumédu otrartû fimulatuj ut ët dixi s imxxnvpluptiôe ad fu Ortagt; ua oclufio étex pdirtis feqtur q eft uerhlb ma.s. j puiras peu fit q» qs fit foîitus fenera ri fine partode retrouendedo nôfufficiunt ad pfumëdu otrartum fimula turn' (lue pp gnoratitium» Nona côclufio eft q excep tis cafibus de qbus s LüJiidiiiociufione nô repio q? fit a lure determinatû ex quot pfô ptionibus ludican debeat 5rtus fimulatus fiue pignoratittus fit ufurarius fit ex ifta fo qtur alla» Deci'a oclufio fit ultima q? ex ci P pdictos cû nô fit determiatû a iure expfgt; fe quot pfûptiones fufficiât q» ë aibitrariu, ex qb’ fit quot pfûptiôib’ ludicari ffbeato rt ^ fimFaP fit aliqdo ex tribus tm fit aliqdo ex prib^ mdicari debebit 3rt^ fimfat^ ifpec ta côditiôe pfonarû fit qbtate farti fit câe fit qlitate pfùptionû *qa una ë maior altéra fit *’^^S*^ Ppôderat ut pj ex hiis q dixi pleniP (ime ^xxvupfûtiôib^ fit bec côclufio proba tur anäquadcallqd iudicâdû nôeft expfgt; le determinatû a iure tûc ftaf abitrio ludi cis bue ludi-âtis qui ifpertis predirtis^ ivv

dicarc d? ut éft cafus inx^Je câis in fu6t ibi not ex deoffudeF.ôt in.ki.§.i.ffde iure degt; Ihôt iJJ.§.cxpillatores»ffdeeffrartorib^ fi^ cxpillatoribuscûfu

E R V M quia in iito libello noftro fepiffime bita eft mêtio de parut tat^te precii feu de degt; ceptione in precio auti uendi tione antin locaiioneaut in parto de retro uendendomeceffarium eft ut deelaremus quomodo fit qualiter intelligatur effe ifta paruitas precii leu deceptio in precio ad bocut prefumatur contrartus fimuIat^.Et certe eft mirandum quod doemon exami nauerunt prefertim cumiftud fit unum principale fundamentum in mafia fimuîa tionis ac etiam non fit fine magna dubitati one fit quotidie boc in farto eueniat S? ego qui banc materiam pro uiribus explicare î boc trartatu conftitui etiam hune articula plcn’us attingendum elle putauhôt in pri mis uideturdicendum quod ifta paruitas precii feu deceptio in precio'debeat effe in dimidia iufti precii perduûC,derefcin»uë» fit per.c.cum dilcrti fitxxum caufâ extrad emp.ôt uenquiaq.dimidiamiufti precii li cicum eft tam de iurxiuili q canonicocon-trabentibuslèdecipereut plene dixiXin (ecunda prdumptione fit in.q.prccedëti fit ifta uidetur effe una opy.que probari uidc turin*c.adnoftram.Ibi quc.uix dimidiara iufti precii contingebat de cmp»ôt uen Jngt;. telligendo uixdmullo mô ut ibi nô, fit per doc,fit maxime per lo.de 1 mob A lia opi,po teft eolligi ex.dx,adnoftram»uî qgt; ilia pargt; uitas precii feu deceptio in precio fufficiât qucë ^pedimidiâ iufti precii qa dicifibi uix dimidiâ iufti pcii ou gebat B ë q» puitaf peu n ë dimidia iufti peu qa uix cÔtict 1113 dd 111a nô eft deceptio fj uixillâ continet dimidiâ iufti pcii qaq»uix fit tm fit ut hab turin.kuixcertisexcaufis.ff,de ludùôt in» cdhdecogna.fpirituali libro,vi,ôtper glo» xii.q,ii»boc buiusplacitûôt habetur in capi tulo fit fi xpus in principio extra de iur iu rando. Et fecundum iftam opi.pone exë plum.Rcs ualebat Centura fuit uendita pro,xxv,bicnon fuit deceptô in dimidia m fti precii fed uixdiraid^am iufti preiicôtigt; gitôt iftc intellertus uidetur effe ucrior qtum ad tex.dirtix* ad noftram, Tercia opy,pôt colhgi ex his que babentur in,k fi


-ocr page 47-

9

lt;öcietatcX§» arbitropj ï^tûeVaXtmJe G ner? uc cûXfèquêtùff»^ fociocù bus que tbi no tâtur per i)ar amp;»doGÔlt; p doew qntauabs ex de iure iurâdo in qbus babef $. ad hcc ucpofTit petireduno adarbitriûboni uni reqrif q^enormJsleGo’interuenit.Et dieu tur enormis Icfiofêcundum bar»î.d»$»arbi tre^ gdo êexceffus i.vupte p tex4.d»c»arbi troßc côiûêta.bundeïi neme ôcJ/equêti nî cui dubio ptes focietatisdebeantefleequa^ les ut4.fi nô fuennt.ffpro focio amp;nbsp;arbitra-tor uni focio adiudicauerit unâ pté alu du-as de tota uF uni tnêtêalii lémiflèm Fadlao putationc^eperif fècûdû bar^xcefTus nifi in.yi.parte tonus amp;nbsp;uult ibi tex.qjpoflit pe ti redutio ad arbitriû boni uiri ôlt; {écudum iftâopi.bar.uidef qd tuncdicaf cfièenor mitas uel parut tas pcii aut lefio (eu decep tio i pcio quâdo é lefio î.yi.parte totius»

Ciuartaopi.êtcolligi pôtex.d.Kundefl neruecu,l.{cquéti.fK^ focio fecudum opi« ddrancifci de ait ergon s de aretio Ôlt; îd.fi qs arbitratu.ftd'uerbo.ob.ôc lo.d Imo.ibi ôCî repetitione.c.qnta uaîis ex de lurc lurando amp;nbsp;omniû modernoçi qui tenent q quâtum ad petendâ redult;dionéad arbitriû boni uiri requiritur qfit lefio faltim in tertia pte amp;nbsp;nô fufficit inyï.ut dicit Bar.q? hoc pbaf in.dJ.fi nerue cû.bfe,q icipit qd enunas fa f ê dueft q in dubioptes focietatis debent cf Te equales pd.bfi nÔ fuerit.fE ƒgt; foSed fada côputatione in.d.tqd eni nô repif excefi’ î.yi.ut dicit habfed in tertia an ibi arbitrator adiudicauJtuni focio duo milia alteri, miiie.lllefociuscui mille tm fuerut adiuica ta debebat habere dimidiam^ôC fie mille ÔC qngétosqui funtdimidiatrium milium eu ergo adiudicauerit arbitrator uni focio mil le tm cum deberet adiudicare mille ÔC quin genres patet quod ipfefuit lefusin tercia Obi débita quia quingcnti funtde mille ôc quingentis in hoc bartolus errauit in faci-cndocomputationemquia bar.babuit ref-pedû ad totâ fûmam focioruî.s.ad fummâ triuîmilium emus refpedu quingenti fût ♦vi.ps fëd in hoc errauit ut dixi.qa lefio nô eftnifirefpedu ptis foen lefi non aûtref-pedu pris q alten focio debebaf unde qtu admâ5 arbitramêti tenêdueffe uidef qad hoc ut polTit peti redudio ad arbitnu boni uin reqraf q faite fit lefio i tertia pte ei us q lefio dbbaf Et ex bus eqpâdo iltâ lefiôc feu decepticéifcioilli queiducitpfumpd oné fimulationis dicéduj effet qad hoc ut poflit prefumi côtrad^fimulatus pigno.ôC ufurariusreqratur q lefio feu enormitas F deceptio i prccio ut faltem i tercia parte lU fti precikEt pro iHaopy.facit quia gloubci côqueftus extra de ufuris dicit mc^f le lefio nem qn modicû é preciû»Ôlt; modicû dicif et qn eil tercia ut i.l.noraiationûX.d decu» lux. CLuitaopyêcxolligi pôt ex gîodic ti.cxôqueftusque dicit q tune diesee(Te ic-fio qn prcciû ë modicû led modica parsdi cif edè aliqn quarta ut probatur ind.fiqs î fuo.€.de inofti.tefta.ergo uidef pofte dici qfufficiatqfitlefioiquarta parte tm»

Sexta amp;nbsp;ultima opy.colligif ex bis que habentur p glo.nÔbiIë Inftude côtraben» emp4.§.prefium4n %.di(Tinîer!t que inci-pitetiaî inique que fingulariter uult quod qn dicatur precium iuftum uel ïiuftuî fta turarbitrioiudicisqui indexarbitrabif ft qualitatem caufê perfonarum Ôi rei débite fie condemnationis uel abfblutionis quia î paupereparuaquâtitas dicitur magna ut ♦14Uicitas.§.ne tenuifeum glo.fEde oftupfi» fccit quod nô.glo.inaut.preterea.€.un um 6C ux.ôlt; quod no.bar.in.l.fi conftante i prb »fEfolu.matri.ôC hoc uidetur teuere î mafia a bitramenti bal.in.Tcum antea in.iiii.col» ^.item eft confidcrandûÆ.de arbitris ubi dicit q magna ôC parua quantitas dici f re-fpeiftu perfbnarum amp;nbsp;caufê al légat nota in aut.quod locum.€,dccolla.amp;ita tîctexpf Ce dominus Ang.de aretio in.l.i.^.fiquis an ♦ff.a qui.appF.nonlj.ôC dodo.de Imo.in.dx. quintaualis in.v.q.principab ad fi.ôC domt nus Bartholo.de faly in.l.fiÆ.de côtraben. emp idem ibi Cy.in4i.q4ecundum la.de are.ôlt; petrum amp;nbsp;fecundum iftam opy.uidi temper iudicare in materiaredudlioms ai arbitnû boni uin.Et credo q ifta opy fit fc quenda fine dubio incafu noftro. Et pria ratio fit quia nô reperitur expfte a iure limita ta quâtitas quâdo dicatur lefio in pcio ad hoc ut prefuraatur côtraftus fimulatus ergo ftandura eft arbitrio iudicis pcr.c. dé caufis in fi.extra de offi.dele.ôC per»l»ï.§.i»ff de luredelibxum fy.ôlt; licet.c. ad noftram de emp.ôC uë.dicatquixdimidia lufti peu contingebat nô tarnen negat idem efle quâ do fuiflèt amp;nbsp;poûi miori qtitate.Secûda rô eft quia gF.Ôrdmaria in.c.côqueft^extra de ufuris loqturdepciomodicoôC modicum pteciuradicitur quâdo res ualetmuko pluf


-ocr page 48-

ut dicit glo»G»inJ»per diucrßs.C.träda.Sed illeglo.non declarant quandoóc quomodo intelbgaturillud multü plus nel illud mo dicü pciû ólt; lö intclligendu ê g? fit arbitrio iudicjs per pdicla» Tertia rô eft nam lefio dicif effe ubi é modieus pciu amp;nbsp;modicü p^ cium mtclligif aliqdo tertiaaligdo quarta pars ab^do dimidia.ut pater ex bhs q dufta (unt.s.ergofêquif qiferitarbitnum in ca fu noftro»amp; boe tenuit Old'Xq, lex loques demodico mtelhgaf indubio arbitrio luz diciSiPacitad boe lex baeften^Æde ufufn6C 2 babef bede ap.ex de appeP» Sed dubi tan poftet qliter ludex in boe debat arbitra ri puto ^ debet ifpicere qlitatê perfonaru? rei cauft ÓC otradt^ ut dixt fupra feodü bab hdtbcö anteaX.de arbitris *amp; q, fit Faciêda magna difterrétia inter artum prime uen ditionis ölt; contralt;ftus location{s*amp; ultima côtraiftum pacfti de retrouédêdo,Nâ in pac to de rctrouêdêdo fi eft lefio ét in minima parte uidelicet qgt;emptor uelit ut uéditor q do retroemit foluat aliquid plusq babue^ rit uêdedoabipfo primo emptore.Credo c^ intcUigatur efte lefio fufficiés ad iducêdum unas prefumptioné fimulationis utpatet ex biis q dixiimiiii.v.óC.vbpfumptionc»

Et p boe allego tex^imcdUo uos ex de pig* ubtdicif quodCubnomine uenditionisqx da terre fuerunt pignori obligate p »xxiib libr is amp;nbsp;fuit aeftum q ultra fumas reccptam ♦lx.foïidi deberent perfolui amp;nbsp;qgt; ppter boe prefumitur cotra emptores amp;nbsp;tu illiJxdoli di fût tres libre amp;nbsp;tref libre refpedu.xxiiu Iibr39i fûteirea otftauâ parté.Vnde ille tex» pbat q qdo in padfo de retrouédédo eftlcgt;gt; fio ét m odaua parte illa fufticit ad idneen? damunamala pfumpoonem fimulationis Eodem modo puto cÆ dicendum qua do é lefio in locatione feu betu qa fi de lure amp;nbsp;^ fuetudinefolui debeatamp;foluüturqnqj p centenario amp;nbsp;fundus locef fex p centcnagt; rio.0lt; m rationc cêtenarii q tue diceref ef fé lefio fufficiens ad prefumeda fmPatióé q do ê cöiütfta en aliis prefûptiôib” feodü ca q ♦d.fut.s.Ss qdo eftet lefio i prima uêditio-ne puto ^ maior reqraf q in locatione ueï paÂo de rctrouêdêdo.^ maxie qdo cadem res hberaref eidem uêditori quia tue nöda pnificatur i tam uéditor qdo ré uéditâ códu citexquo ipa uti fruif p ptio luftolocatio nis nôtamé dico p pp boe idiftÏéle polbt ede lefio i uêditióe^S 5 ^ maior lefio reqraf f ad iducédam mals pfuptlonê G mulattos ni^Et ad B uid' q dixiXi feuJa pfüp*adfb

Et pro clarion intelligentia ex pdidlis clicio fex cóclufiones» Prima conclufio é generalis quodarbitranumeft Ideft arbigt; trio ludicis feu bom uirt quando dicatur Ic fio (èu dcceptio in precio ita quod ex ca in furgat una mala prefumptio fimulationis o traeftus» Secunda conclufio eft quod i pa tfto de retrouendendo ludex debs arbitrari efte lefionem feu dcccptiones m precio re fpeedu fimulationis contract us prefuméde quando eft dcceptio feu lefio in oftaua par te amp;nbsp;etiam in minori» Tercia cóclufio $ quando promifta eft pcnfio ultra id quod de lure communi amp;nbsp;ex confuetudine debe tur iudex arbitrari poffieq itclligatur efte lefio (èu dcceptio m precio ad prefumédu contraftum fimulatum» Q^uarta conclu fio eft quod in prima uenditione dicaf efte precium iniuftum amp;nbsp;fic lefio in precio qua turn ad inducendam prefumptionem fimu lationis arbitrio iudicis(èu boni uiri non ï minima quantitate fed in tercia uF dimidia uel prope dimidiameôi maxime quando uenditor immediate conduxit rem per ips uendita amp;nbsp;bocinfpedla qualitatc perfoua^^ rei amp;nbsp;comraftus amp;nbsp;caufe amp;nbsp;inCpccta cofue tudinc loci» CL uinta conclufio quod ubi eft lefio etiam in uenditione in dimidia I'u ftiprecii index debet indiftinftc arbitrari q^ ilia fitfufficiens lefio (èu dcceptioî pcio amp;nbsp;refpeffu fimulationis coritraAus.Et iftc eft cafus in.c.ad noffras de empttone ólt; ué ditionedbi queuix dimidiam iufti precii □ tingebaut,Secundum unum intelleélum î telligcndo ibi uixamp;non (èu nullo modo proutabqui intclliguntÓC iftud nullâ bét dubitationem» Sexta amp;nbsp;ultima conclufio eft quod non folumubi eft lefio in dimidia lufti prccii fed etiam quando eft propc dp midiamiufti precihetiam inuenditiöcdï ludex arbitrari efte lefionem feu deception ncmin precio quantum ad inducendum unam prefumptionem fimulationis ut eft cafus in diêto*c.ad noftram in %bo uix,ln teibgendo q illud uerbum uix rion ffet nc gatiuc ut dixi fupra quantum ad intelleélû dKfti.c»Et bec omnia funt bene notanda ta in theorica q in pratica amp;nbsp;maxime quia do élores boe non dedarafitmec etiam tägunt Ôlt; utilia fut.Et p boe fit expedite ifte ftxc^ caP pricipalisfeqf ultimo pricipabs cafus-


-ocr page 49-

LTIMO earn pneipali qm in o tradu non interuenit dolus fra us uel fi mulatto necaliqua lefio uel deceptio i prctio uenditiogt; nia locationisuel padode retrouendendo Sj adfuntaUe pfuptiones udotedure doli fraudis uel finiulationis.de quitus plenc di xi fupra in tertio cafu pricipah.Er i hoc eft dicendftaut loqmur in foro cotetiolo* auc ï loro ofcie^Si loqmur in foro contentiofo ÔC tue eu non rcpiatur iurecautu q amp;nbsp;quot p fumptiones fufliciat erit arbitrarium amp;ar'' bitrio tudicis reliquedu.uc dixusa nonaôC décima acluCiöe i peedeti eau principal ùSi ucro loqraur in foro eöfeie amp;nbsp;tunc credo ^ fit reliquedu hoc ét arbitrio iudicatis feu a feffons^qa in ambigu is abfofutuno debet efle ludmum.Sed oCcie iudicantis ê omittc dum,ut dicic beatus Gregorius Andree ta.» rcntino epo amp;nbsp;habetur trigefima quarta dû habuifle ÖC habetur inJ.L§4.f£dc iur.de]ib râdi.amp;i»c.decaîsex deoffi.dels.in,c.no eft in gJo,finali ex de regularibus q index uel iifeflor débet aiaduerterc in primisfi pot côprehédere q obetes habuerit aimu emêgt; dl ÖC uédêdi uel nö Si comprebendet ut ex iftimabit p cireuftatias q habuerit anima uerc cmendi 0^ ucndendi ludicec 5dum fu iflc ucru amp;nbsp;nö fimulatü uel ufurariü relingt; quendo tamé frmper ld eorü côtrabëtiû cö fdeutdicitglo.penultimain.c.nauiglc.i ex de ufuris .Facit capitulum mulien extra de iurelurï.q poftea tudicabitur p eu q fex creto^i ë cognitor Nam cofcientia omnipo/ téti deo nö pöt oef tari ut dicit tex.in.C4 ciui täte in fueode titulo de ufuris.quia ipfe eft ferutator cordium amp;nbsp;cognitor (ecretorum» ut in capitule tua nos in hne.extra de fymo ma.óc trigefima fee un da diftind.crubefcüt ÖC fecüdaqueftionc quinta confuluifti.Ec notât glo4n.l.fecunda.ff.de interroga,adiogt; Et abfconditorum cft cognitor ut dicic tcxtus in clcmentina exiui4. quarauis m ultima carta de ucrborumfignificatione. Et eft tcxtus fecunda queftcone prima de usomnipotens.ôC quia ipfum non latet pc cantisqualitas neq? pecâtis affedtus.uigefi ma quarta queftione terua deus q amp;nbsp;notât glo.finalis in.d.c.in cimtate.Sed fi coprebs dct uf exiftimabit p circûftâtias q nô babu ent animum ucndendi.uel etiam unusex bus non habuerit animum 6lt; tûc ludicet Setu fimfatû ÔC ufurariû feodu ea q dixUu

pra in quarto cafu principal! amp;nbsp;hoc maxie uei^ eft qn emptor effet cöfuctusfenerarif Emiles contractus facere.per ca que dixi in penultima amp;nbsp;ultima prefumptionc.Etnul lus faltem iforo ofeie uelpenitcnciali dicat fe habuifle ammuemêdl uel uêdcndi eu ft habuerit F n habuifle cótraclumfimu’atuï uel ufurariucelcbrandi cu i ueritate hab tie ' nt quia ft p hecemtet ludiciura amp;nbsp;potefta i hoc feculo ludiciis uel ofeftoris q corda hommum ignorat.tamc in futuru non eut tabit domtnt ludiciu q eft ferutator cordiQ amp;nbsp;fecretoru cognitor amp;nbsp;qucnSlaict pecca ti quahtas neqj peccantis affectus ut diet ft eft.s.Sed ^fedo qcuqj (âlutê aie Cue defp de rarer fine (crupulo confciéticuiucrcquc nt abftineat penitus ab huiufmoi eötracti b ” Negan enfm no poteft quin i huiu(mo di contradibus fit a hquod dubi5 faltem in foro confcientie an emptor otraxeriti frau demufurarü.Etancötractusfint illiciti ut patet per ea que dicta funt in ifto traftatu amp;nbsp;hoc propter periculum aïe ut probaf in di(to»c4n cimtate extrade ufuris.Bonaru5 quippe mentiû eft ét ibi culpas fuas agnogt; feete ubi culpa no eft ut eft tex.v'.duad dus ad finem.Ec quia plerumqj ubi culpa nö c câefTetimerefolentconfciëtie timoratc q in uia dei quodcuq^ deuiu expaueftunt. ut dicic tex.i clemëtina exiui.$4.de 7^.(ig.ôC c tex4n«c.c01iliu de obferuatione ieiunioruJ Facit ad hoc textus in.l.cum proponasdbi non autem omnis fcrupulus auferatunEt quod ibi no.Cy.C.dc iterdi.ma.inter pupil lu ÔC tutorë.Nâ qngt; aliq dicut fe dubitrae ubi n ë dubitadu Et ÓC15 tutior uia ë elï gëda ut hcallcf circa mediuex de clericoex comunicato miniftrate-Et ita dicit glo .nox bif i dicto.c4nciuitatein uerbo nifi dubift ÔC gf. i ictoxmauiganti ï zb.uerifimilif du bitatur codétitulo»Etad hoc accedat q diC tex.in dl ta clèm.exiui.§.nos itaqj i quinta columnambi dicif q in bis queaiefalutcm refpiciut ad euitados graues remorfus.pars fecunor ë tenenda pfertim cü nö folum q malü eife dignoicif fj ët omne q fpem alii bét fit a ulris perfectis fpaliter euitandum ut dicit textus in dicta eleraé. exiuu§. cueg ânui rcdditus amp;nbsp;ab illis pfertim cötractib^ ê abftinédumi qbus adfunt dicte pfumpti ones uel alique exeis.Et ad boe uidc Inno» ï.d.c.inciuïtatci fine ibl per doc.de ufuris» Nam hoc cuems ë ergo fequendu ut dixi óC


-ocr page 50-

maxiccu htiiusmoJi p«?!^ inucti amp;nbsp;khoati fuerûtab ufurariis g dimilTis adtibusmu/ tui ne uideaf ufurani lucnerut hue modus nel 1 ami s amp;nbsp;ufurc paliatc.qa Prio 6ciut 5cgt; tö pure éptiöis.Seodo faciut pdlu locations ciusde rebTertio faciut paAu deretrouédê do fepdü Hoftiêfamp; lo.and^d.c.ad noftra ex tf êp*ÓC uê»utdixbs4 pricipio hui^ traedat^ nee luuan qs uelit ciuitatis uF loei cofuctu-* dme ga nó tm fpeetädu ê $ ucrone ut alibi fa dû ê q fieri dbbatarddiej i htflCd ofFu pu amp; Lexu caufâ ex de eledi» Veru quia mFti amp;nbsp;ifinio pene 3d’’ hui^mói celebratl fut i dub ueróeacêt quottidie eelebraf q fine fcâJalo ut fimfati amp;nbsp;feneratitii mime refcidi poHettCredo _q? bonu eö^dtul ftatu tü fieri ^ oês hui’’mói Sd” eelebrati nóï ^bêt dumo n effet maifefte i fraude ufura ßi eelebrati,ÔC q? cés 15 eelebrati reduceréf ad luftum preciura ^ q^ de cetero null’’pof fit huiufmodi 3dus celebrarbficut infimil i ftatutü fuit de decimis i confilio lateranéfi têporealex5dri papetereii» Anno domini

miîerimocentcnmodxxvîiî'i.ut babef p Ïo» an.óc doc4XtCum apoftolica extra de his q flut a prda.fine eofenfu capituli ÔC p eudë Ïo,an4x.ftatuto de decimis Iibro fexco i no ueIla,Tolleratenïeccclefia qnqjet crimen pp fcandalu ut4iii*diflin»deniqj amp;nbsp;prima qönefeptima quociens\óó,viii.q, prima or , dinationis ôlt;,xxiiûqueftiôc tercia ipfa pic tas amp;x»nó poteft Similiter tolierat rations multitudiniSfUt quiquagefima diftindiÓC ut conffitueretur ÖC habetur in iuribus fu-» penus aUegatis

Explicit follemnis tradatusde fimulati onecôtradus editus per famoHimu utriu( q? iuris dodorem dominum Bartholomo urn cepollam ueronenfem» •

Franeifebuf de fando petro Imprefit PapieAnno^M.GCCCtLXXkltDietXiiii» marcis



Ts *^

^ ÜTflüCHT


-ocr page 51-

-ocr page 52-

-ocr page 53-

-ocr page 54-

-ocr page 55-