TWEEDE BOECK

t)ER RYM-OEFFENINGEN
VAN ^

J. DE DECKER,

VERVATTENDE

I

SYNE PUNTDICHTEN,

YERDEEtT IN TWEE BOECKEN.

Aan den Léfer.

Ergy voortvaert, Lefer.of dieper intreed, hoor
my eensß>reken\hier worden tt aengebodeneeit
deelkurte rijmenonder den titel van Pimtdig-
ten; de Grieken en Latynen doopen defulke wet
den name van Epigrammata, foo veelgefeyt als
Opfchrifien^mdies-mUedathunneheelden-igyaffleden^gebou-
ixeny é'c.fooiet ivat in 't korte 'i 'zy in rijm ofprofeplachten m
't voorhoofdtedragen^meerendeeh tot lofßreckendevan hunne
godenjjelden en doorluchtige mannen: doch alfoo 'tgemeen leven
niet ßo vrugthaer en is in deugden al'singebreken·^ en diifdanige
tiijfevan jchrifvenallengskens ueelmeer gebruykt isgeixorden
om defete berijden als om gene te roemen , en dienvolgens door
den bank meer laekt als looft-, meer kyft alskuß-, meer fleekt als
ftreeltifoo vinde ick bequamer den titel van Punt-dichten als den
ia-ß-en naein van Opßhriften^en te meer noch om dat defe dichten
[geleek als al mat punt heeft) aen 't ende meeß fiber ρ z-ijn , en
voornaemelijk in den ßaert het angelken ν oer en of immers behoo-
ren te voerenfixaer met fy de gebreken ofquadegebruycken pric-
kelen. Ikfeggeäegebreken^ Lefer, nfetdeperfoonen, en verfoeke
datgy't ook foo verfluit·,τοαη t dit\s de voorn aemfie reden ivaer-
ovi ik u hier aenjpreeke: ivy hebben 't hierßechs op de menfchelyke
uerdorventheyd, niet op demenfchen-, op defeden in 't gemeen ,
niet op iemand in 'tbefonder, en dat onder verßerdeen ( om alle
floffe tot aenfloot te ixeeren) ty ons ongebruykelicke namen , ja
veeltij ds onder een vagum tndtviduum ^eenen Iemand-, teken
"wete felve niet tvien: degene dan, die7ny hierfoudè viillen doen
Jpelen op defen ofgemn , op Pieter of Paulws ^foudeßch Jelven
groffhlick bedriegen, en my groot ongelijck doen; iijtverfekert,
Lefer, dat ick niemanden me'enenoch hier noch elders^ niemand
die leeft ^ oockniet met gedachten ^ 'tennmre fomtijds my fel-
ven. Doch bier en word niet al omgelaekt, hier nmrd ook ge-
looft-,niet altijdjockmaeroock veeltijds ernß gejproken.ja meer
mißchien als de regelen van't ambachtfchynen te lij den dan ick
"Jolgeviynenature^ heel goedjoks en hen ick niet, van Marliael-

Η a fcht

Acn den Leier.

fcbe vityligberlen hen ik dooclvyand, en hebhe veel liever datgy
leert als \agt:evenix!elnadien hxc facra vix alircr conftent,i»
tiefe dingenfodanig van aard z,yn , datfe eenigßnsfelve belach-
lijk fchynen , ivaimeer feganfch met belachlijki en vertvonen-Jo
hebbe ikmi)ne nature tot tixee of dryxnael itat gemoeids aenge-
daen , en de felve een liieyntg laten afiwingen·, 'tivelkjnifjchien
met feeneninelStoifcb en is ofCatoniJch; %vaer in ik niet temin
viijne penne foo hebbe£ewat/gt,dat ik ook Cato felve tot dittoo-
neehvclderve beroepen. En wat denßijlbelangt-, defer dingeny
indien hy nu en dan ivat rundgaet ojfcherpien laet dat (ik bid's
u]ntttdei: ha te lij ken name vanroiiof fchamper niet nnerden
uytgemelen φη$ ampt vereyfcht iet fulks;anders taß een?rediker
dcfcylenaen, anderseen Puntdicbtfchrijver. Is't dat ook defe
mjnc Pant-dichten foo puntig en aerdig alom niet enßuytenals
den aerdeens Punt-dichts isvereyfchendc , denk dat alleßoffe
daer van niet even vatfaem en is. Maer hoe? wwe Plint dichten?
fultgy mogelijk figgen : en ße tk hier niet een goed deel ontleent
den vreemden talen ? jagy toch , Lefer;eengoed deel is s'er,die
iktnaer in een Kederduyt fch klecdhebbe geßeken: doch indien
ik dat (gelijk ik hope] niet heel onhebbelijk gedaen en hebbe , en
't rijm ofdiiht altoos ten minßent mijne is;fo laet toe dat fe niet
voor, maer onder de ??} ij η e pafferen: want nietweynig zynd'er
ook diegeheelijk mijne zijn , foo wel ten aenßen van hchaem als
klecd^vanßuffe als furme: dat ik hl ren daerm^ne Moedertale
met wat vreemd fuutibelprenge, enfalhaer [hope ik) niet tot
fchandeßrecken-,noih ti miffchien onfmakelijk vallen;wiliemand
dit leenen noemen Jaet hein ook foo leenen·, 'k en fal 't niet laken.
Endellfk, Lefer , en vind niet vreemd dat ik in ^nigeeygene
namen den Latijnfchen Vucatif of Roeper behoude·., cb^erminatie
of uytganginEdunktmyinduJdanige gelegentheydjhfhter en
vloeyender alsdiein Vs ,ook bequamer omr oependegeval dier
namen af te beelden, en nietfoo vreeriid van den aerd onfer tiyt ■
fpr.-tke.' En dit is't, Lefer, dat ik u eerß hadde tefeggtn;nu en
houd ik tl met, vaer nu vry voort, en onder 't lejen duyd alles
ten ecede, en ν η er wel,

EER'

Fol.i

Ε Ε Ii S Τ Ε Β Ο Ε C

DER PUNTDICHTEN.

yJatt den Lefer.

MYii' kortheydialmen lichc voor tracgheycl duydcn
willen:

Maer, Lefer, korc te zyn acht dat zoo weynig niet,
'K en broey > als veledoen, geen' langeen iórtegrillen:
MiiTchien ook fotte wel, doch korre, zoo gy zier.

z. Aan den zeiven.

GY, die dit leeft, gelooft dar ik u ftraffcn zal

Van af joniljprijft gy niet;vandwaeiheid,pnjfl:gy 'tall.

5 . Aan de Dichteren.

"^Erfchoontmy foo mijn Digt nageeft riekt nogverfland:
Mijn hoofdjwanncer ik dicht, ruft feldcn op mijn hand.

Op Pojjciaen.

At deugd, wat wijiheyd geld, verftaet gy , Ponciaen,
Soo't gelden van een ding door U derven word ver-
ftaen.

Schmp-dicht en Pu»i-dic!jt.

Ε En Schimp· digt word te regt met Punt- digt vergeleken;
' Dit word iii^dat verbreyd , dat kort in'dit vervat.
Datdientgepuntalsdit, foo't fnel en wel wilileken.
Dit dient, zoo 't bijten wil, getand te zijn als dat.

6. Op denge(onden ongefonden Galiio.

GEfontheydblaefluop, 'tluk maektu ftout vanaerd:
Beft vaert gy , Gallio, wanneer gy qualijk vaert.

Η 3 Op

2 Ε Ε R S Γ Ε Β O Ε e Κ

7. Ο/) Gellta,

Ύ S 't Hat de fulcke iich in Simony verloopen ,
Die iet watgeeftelijcks ofkoopcn of verkoopeu:
Ghy, diedemin yerkoopt, ichoeytdanopSimonsIccfl,
Want, Gellia, de min isnict als enckel geeft.

8. Op den koelbiddenden Ouintus.

Hy rabbelt in u bed op uwen rug gelegen

^ Wae heen ; en klaegt gy noch dat gy foo tracg gevoel

Van's Hemels Tegen krygt ? die, Quinte ,Godesiegcn
Soo koel en traeg vcribckt, God hoort hem traeg en koel»

9. AenMomus.

OM dat ik met myn' pen doorOrijk de quade ftreken ,
Stryktgymy dapper door, d'uw' (ducht gy) mogen
't zyn:

Ducht, Mome, niet Γ00 feer: want als ik de gebreken
Ga gifpen, d'eerfte roe is altyd voor de myn'.

10. Homerus.

IS't waerheid 't geen ons word voor waerheid aengedient,
Hec licht en iäegtgy noyc; maer uwe gedichten fieti 't.

Geneef-konß en Rechts-geleertheyd.

Aer 't dar wy na natuur en maet te leven wiilen,
En na den reden-toom ons' luften deden gaan ;
Waer 'tdac wy wijflelijkons pynigden t'ontflacn
Van ydel pleyt-geraesen fotte kinder-twiften ·,
Eerlang waer Bartolus verfleten en verrot,
Hippocraces eerlang gegeten van de mot.

11. OpGaufus.

VAn kaken zijrgy ichrael en teer van halsen hand ;
Gy zijc ook vet en grof j maer, Gaurc, vau verftand.

Avond

DER, PUNT-DICHTEK. 5

1 ^, Avünd üf Morgen-ßerre.

VErr' laet fich Venus noyt van Phxbus'fyde leydeii'
AI volgt, al treed hy voor, fy houd hem in 't geficht.
Is Venus daer om hoog niet van de Son te icheyden ,
Hoe mag de dant dan hier ibö· vluchtig fijn voor 't licht ?

14. Hernehmtin^e^ tegemdemenfih^lykevermetèlhtyci. v»J

GY, dieu'tmeten derft van's Werelds bol verhieten ,
En van een' hand vol ftofs ter nauwer nood bcilactj
Neemt van u fel ven eerft, vermetele, de mae.t ^ ^ ,
En ftoft dai: vaa uw' Aerd en feker tïemel-meten.: j, - f
Indien gy dwergen nauufeJven meten kond * ' ' ,
Vermeet gy u dcmaet van dat onmeetbaar iroiid ?

15. ' De Winde». ■' ·

VAn 't Ooften komt ous droog, van't Weiten vochtig
wcêr, ' . . y. r

Defoclte van hetKruys, de koelte van den Beiri",": fc

.i; ■■ ·ί (i.i ■ iJ'il

ld, ry-Op Galathea en Córjdott. i ■'ril,''

NU gy het')a-woord hebcvan Galathee ^etrockeni". ^
Nu danfl;,nu dertelt gy: il^düchti^y flacht
Die, Corydon, fijn ook fcerfpringsen föeVójjIyefj
Alshunhunn' hoorneiieerftuytpuylenbuyten'tvel,

Homflim elvile efl, culcin^us nirntis m {^J*

Sen. ad LrniV.

r.' ;o 'Λ'

■ ''V ■ Ά ni li,·" ■ 1';-.-JJ :K üfi''ij

^7· OpPlancmui,, ■ νίπυπίη.,

GY fpiegclt,kernt en toyt,en'fijtgelijkdevroüwcii 1'
Staeg even net, Plancijn, om hals,om handen voet/
Dat doet my niet veel nets van uw gemoed vertrouwen.
Een lichaem al te net cnhuyft geen net gemoed.

Η 4 Fortuyn

4 Ε Ε R S Τ Ε Β Ó Ε C Κ

3 8. Fortuyn helpt deßoute.

''"T^Luk en een' fchoone vrouw fijn bey van eenen aerd :
J- Een traeg en flap gefel is by hen weynig waerd=

1 ■ ) 1
ip. Pttrarqba. ^

TTW Laura lefendc 'k en weet naa (ik belij't)
Of gy den Lauwer-hoed of Laura waerder zijt.

2Q. 't Lichaem der Aerde.

MYn water ismijn bloed,mijn' vlieten fijn mijn' aercn j
Mijn'fteenen mijn gebeenc, mijn' kruydcren mijn
hairen. '

De vier Deelen der Aerde.

%l. Europa.

IN ftaetinkrygs-beftier , inkonftenallerhand»
Heb ik myη iuftcrcn noyt boven my geleden.
Mijn' gouden glory-iuchc heeft Afiën vermant,
'T woefl; Libiën verwoeft , America vertreden:
Dus ben , dus word ik daa niet onbequaem g?iey t
Pekiccnile van begrip , de grootfte van beleyd.

OMy rampi^llge ! dieeercyds heb gebloncken.
Die eetii gcblonckeu heb van '$ Hemels helder
woord,

Lig nu in eenen nacht van dwalingen verfmoort,
En in onwetenhcyd en beeflrigheyd verfoncken.
Het geeilelijke licht heeft als de Son gedaen
Het wilde my ecrffc op, my ookeerftondergaen.

Afr/Cft

DER PUNT^DICHTEN. j

ij. Jßica.

MYn flin-fiek ongefiiert en kan de dolle lüften
Der holle gierigheyd nietkceren van miju' kuften,
AI ben ikoveral offand-woeftijnof woud ,
Al word ik van den Kreeft en van den Bock gebraden,
Ja iwerc gerooR als pek, noch weer noch vindie paden
O f binnen door mijn fand, of buy ten door mijn fout.

24. America.

DAt ik voor 'r vierde deel der wereld word gegrocr,
Dar flond , dat ilaec my noch op vryheyd goud en
bloed:

'T wiier beter onberucht en onberoerat gebleven,
Als fuik' een' roem gekocht voor vryheyd, goud en levQn.
Ik heb Euroop met goud en filver (onder maet
Tot berilens toe vervult; maar, leyder ! t>ie: veria«.

15. Geeßel^ke Zodiak.

01 Dat d' Apoftel-rey myn' Hcmel-teeken-ry ,
Myn' Son-baen het geloof,myn Son-licht Chriiluszy.

. Tie Pallasvan Phydias, tegen Epiciireen en Atheißen.

God heeft fijn beeld fooyaft in 't voorhoofd vandedin-
gen

Als Phydias· het fijn in Pallas fchild geprent.
Soo 'tbeelde wierd gewcert, de Wereld wierd gekheud;
Dat wel gemaekt gebou fou flujf in duygen fpringcn.

Men fiet hem aigemaeltfn water, locht en vuur,
Inaerde, dier en plant: diedomrnerals een verken
Cc^n' Godheyd in natuur wil voelen noch bemerken,
Verdient niet dat hy voel of deel heb aan natuur.

Η 5· Wenfib

ΙΟ EERSTE BOECK

χη. Wenfch.

® wenicli rijkdom nog gebrek:ik wenfche ipaed cn vroeg
Te weynig noch te veel j genoeg is my genoeg.

iS. Op Galla.

OCh ofgy leelijker, of Galla, kuyfchcrwierd:
Een acrdig hocrken is een forgclijkgediert.

19. Schadelykekoppelwge.

De boom omhelft van 'cklim quyntibnder jeugd en bla-
ren :

Let, Jongman , let hier op ; foo gy u niet en hoed
Voor d'armen van een' hoer , gy fult niet beter vaien.

Een hoer, rerwylfe kuften ketelt fachten foet,
Schiet fchandelijk vergif door fenuwen en aêren ,
Ja brengt de mot in bloed , in goeden naeni en goed.

ΐ 50. Verantmcordifigevoor deFortuyne.

Ortuyn doet elk gelijk, fchenkt elk bey fuur en foct ·,
Hoop leytfe by gebrek, en vrees by overvloed.

3 ï. Bom ßimttwn bomvi. ^Tgoed is Ί hoogßegocd.

ELk fweet, elk y vert flaeg in pley ters op te loopen ;
Waerom ? de goederen acht elk fijn hoogitegoed.
Men roept den Medicijn als ons de iiekccn nopeo;

En dat 's ons' tweede forg, te weten voor ons bloed:
Maer,och ! de Prediker komt leil, komt ongeropenj
Want leit beforgt de roenfch fijn beflc deel 't gemoed.

31. Pool-Sabbatb aen d' Onderpolige.

Uw Jaar heeft maer een' dag,een' nacht en heeft'et maer:
Gy viert den fevenften dan eens om fcven Jaer.

Ory

DER Ρ υ Ν T-D I C Η Τ Ε Ν. y

5 3. T^yy Sabbat hen.

De Sabbath word by ons, by Toon en Sarafijnen
Nu in Saturnus, Son en Venus-dag verdeelr. -
De Jode koos met rechrSaturnus-dag voor fijnen,

Óm dat hy bleek van huydfchynt uyt dien grijs gcteelt:
Ook iloot 'et dar de Turk een voeder veler vrouwen
Den Sabbath Venus dagals Venus-foon toewees :
Maer dat wy Chrifteuen den Son-dag heylig houwen ,
Is } om dat Chriilus doen mijn licht, mijn Son verrees,

34. Pulvis&imbraßmus.HoratJib./[.oei. j.

Am de Cbriß-geloovige.

HOewel wy fchaduwen en ftof fijn hier beneden,
De fchaduw van de dood dient daerom niet gevreeft.
Ons' leden fijn uyt ftof, maer ook des Heeren leden ,
Ons' gceften ichaduwen, maer van Gods klaren geeft.

35. Op Sext US m\ld' roover.

GY dunktmy, Sexte, milden feer goed gecfs te zyn : -
Op dat gy geven blijft, neemt gy een ander' 't zyn.

36. Eerlijk Man,

SOo fchaersheyd de waerdy der dingen rijfen doet,
SooiseeneerlijckManeenonwaerdeerlijkgoed. j . ■

37. Nieuvj'tgheyd.

UYt malle Nieuwigheyd en trok ik noyt vermaken,
Op oudheyd fiifen fot en heb ik noyc gebout:
'K en fweer by oud noch nieu .· de waerheyd is mynbakcH,
Wat waer is, - is my lief, het zy dan nieu oi oud.

38. Of Iemand.

Ε En dubbel onverftand heeft over u gebied: :

Eenweec-nietzytgy,vriend,cngycn weet'er niet.

ΙΟ EERSTE BOECK

39. op Lesbia.

GY drinkt (omdoor'ts^efigcdenluftdesfmaekste wet-
ten)

Den wijn uyt fijn kriftal dat klaer en helder blinkt ·,
Γη zijt hem weer gewent in fil ver af te iptten ;

Gypiildan, Leibia, noch dierder als gy drinkt.

40. Op Gaïk.

Gy fwetfl: veel van uw hair·, uw hair isfchoonenblond,
Maer, Galla , niet gegtoeyt op uwen eygen grond.

41. Arithmetyke vermeerdering en deeling.

H^Aerom doet Meerdering ter flinker' hand haer' treden,

Ter rechter' Deeling gaen gcdeclt en ovcrfchot ?
Of waerorn mag dees op , die loepen na beneden ?

Die is gebrek,dees deugd; die paft den menfch,decs God.

41· OpRußjn-

SOo uytonwetenheyd een heetgeloofontftaet.
't Uw is dan heet, Rufijn, totinden hoogftengraet.

In Ludovki Xl. diBum.
4 5 · Nefcit rcgiiare, qui nefcit dißiniulare

SPeel,SraetS'man , met de mom naei eyfch van plaets en
tyêo:

Maekdatgy u met vlyt na tyden feden vlijd.
Op dat de tycn fich naer uwe feden vlyen ,
Vly, vly voorfichtelijkuw'iedenn^deftrijd.

44. Lofvan Quintina.

QUintine, loofde ik u , gy kreegt lioch trorfer hooft!;
' t Hoofd is u trots genoeg, dus dient gy niet gelooft.

Jijds

DER PUNT-DICHTEN. 9

^,5·. Tijcis gejlnchte.

De Tijd brengt waerheyd voort, Je waerheyd haet-cn-
nijd:

De haec dan by gevolg ichijnt kindskind van den tijd.

46. Tyd-verdryf.

Ε dagen vallen lang , lang dunken ons de nachten ,
Op langen loop van jaer , van maenden word gemort:
Wy (beken Tijd-verdrijfinydelbeyd; en achten
Wy lötten als wy zijn ons leven iioch te kort ?

47. Chiroi}.

Achilles, om metkonfl: hetwapen-fpel t'hanteren ,
Sou in fijn'kmdichen tijd het Icer-kind fijn geweeft
Van Chiron een gedrocht menfch boven, onder beefl j
Dus fufcde poc'iy : maer fchijntdit niet te leeren ,

Dat in den krijg geweld met reden dient gcpaert ?
Oi liever dar de krijg de redelijke geeften
Eenideels van reden bloot, en menfcber. doetveibeeften j
Ofimmers menfchen paft van beeftelijken aerd ?

48. Op Immd.

GY bouwt een nieuw vertrek, en zijt vaft fwak en oud:
Wat ial'tu zijn , een huysofgrafftê, dat gy bout?

49. Op Polla averechts Catholijk.

Ls iemand uw Geloof wat nau komt onderfoeken,
Gy fnorkt van Catholijk als waermen Polla, doof.
üw'Liefde is Catholijk, en veyl aen alle broeken: »
Maer ik vereyfch in u een Catholijk Geloof.

jo. Spiegel van Mopfus.

WAerom doch moet die fot ftaeg aen uw' zijde zijn ?
Of, Mopfe, rpiegeltgyuw'fotheydindeiijn'?

Jéi

ίΟ EER Ε Β O Ε C Κ

ν

^ 1. Joiiselknde.^

Τ^Λ Ε Satan hebbeiifle tien gocuciiJoB outclragen

Siin goed, lijn' kinderen, fijn gacfcn wackcrlijf;
Liet hem ccn ccnig ding, maer, och 1 om hem fijn plagcT:
Te dubbelen, en wa: ? eeiujuaed-hoofd vaneen wijr

Ji· Süt cn qtiaccL Op Damiae·!.

Oyt zal LI ongeluk nooir ongemak begeven ,
'T zy dat men of op die of'cander leven fier.
Sorzytgy, Damiaen, g'en dcugrdan voor diclevcn,
Quacd zyt gy, Dannaen, dies ook voor 'cander uier.

5 3. Esns godlopfcngrafjcbrift.

Y ftierf, als ofhy geen herleven had verwnchr;
Hy leefde, als ofhy noit om ilerven had gedaclu.

54· Beefl'tsTXijs.

Voorgaande knacgcmet druk,'taanilaandc placgcmet
^ duchren;

Terwijl nnsgiftren kruyfl:, en morgen forgen doet,
Trekt meniche dwaeflelijk van heden ganich geen' vrugten'
Beeft nuttigt wijfl'elijk het tegenwoordig goed.

5 5- Scneca.

"'W' fpreuken mogen fchier voor puntdichten bellaen -
y Want warenfc ge voet, men ioufe fien foo gaen.

56. Kon'mgOav'uL

117 En goed Poëet te zijn , dat wil heel feldcn vallen ;

Een goed Man is een goed, dat heden feldiiiam heet i
Maer een goed Prins te zijn, dat 's feldzaam boven allen :
Gy nochtans waertgoed Man,goed Prinfic , goed Pocet

Of

DER DICHT-PUNTEN. li

f7. Op Profus,

Gy fegt: een' goede faek derf fich voor 't ligt vertoonen ;
Een qiiade dient haer vuyl met decken te verfchoonen:
Maer foo 't gebloote quacd niet deur en mag voor goed,
Och,hoed u, Prote, dan voor 't hchcen van den hoed.

58. Menfcb.

GY vaerde 'c leven aen met kermen en gefacht:
'c Begin was u geen' vreugd:waerom dan't end gevrugt?

S')· Purgatte.

T) Urgeer-drank fuyvert wel, maar ilijt ons ook van
binnen:

Hy werkt op 'c ingewand , gelijk de loog op't linnen.
<5o. Jn Calvmn qtiendam mahgmm,

UW voorhoofd is van kuyf, van locken iljn uw' ooren»
Uw achterhoofd van bos geplondert eu beroofc;
Dus van ter zijden kael, van achteren, van voren,
Wat reil u boven meerontvallen als uw hoofd ?

Ä i ■ Diili/a.

Et Hoerken Dalila, nam Samfon hert en hair !
Van fulke Dahlen en is ons' eeuw niet klaer.

6i. OpPironelk.

Y fronfneuft, fijt en foey t en ftaeg en allerwegen:
^ Wat ftinkt u , Pironell ? 't wanCchickelijk gelaet
Var. all wat my ontmoet op Borfe, martenftraet,
Mifnoegt my wonderlijk, ftacc my tot walgens tegea.
Inwaerheyd, Pironell, gy dunkt my wonder teer:
Maer lufb u dat t'ontgaen ? foo ipiegelt nimmermeer.

hWld'

ΙΟ EERSTE BOECK

<5 j. Aiildhcydcn Recbtvaerdigbeyd,

yNdiengy wilcrcchc Mild en recht Réchcvaerdigzijn ι
Armen'ι uw, geef aen de Rijken't fijn

64. Schadinve der Deugd.

Al voIiTcde Lofde Deus^d op all haer'wandel-paden ,
Gelijk deichaduw 'cliji al vvacr het heenen vlied :
Dc grootfe Deugd nochtans derf dien lakey verfmaden?
£n acht waerachrig lijfden Lof haerTchaduw niet.

6 5. Goude Tijd.

DOen van hetCoud ofniet ofluttel wierd gehouden ,
Waerom of doen de Tijd den by-naem droeg van GoU"
den ?

Μ Ε Y-G R O Ε Τ.

6ί». Aen Aiilus Chirurgijn.

De ichorftefuyveren in Mey-maend nieren bloed:
De Mey uw' Oegflmaend kom:; weeft, Aule y weefl:
gegroet.

Bomo Pantofbagus.

67. Eet all.

GEenZec, geen Aerd-gcwas voldoet ons' lekkerney,
Kortom geenelement:fo 't (foraen ons doet weten)
In ons' fclfftandigheyd verandert wat wy eten >
Help Hemel! watChimeers, war monfteren fijn wy ί

68. Op eate lichte*

Tj W Schoenen fijn gekorkt, gepluymt is uwen hoed:
Gy zijt een lichte Pop van hoofde tot den voet.

Wat

DER ρ υ NT-DICHTEN. ι7

69. Wat uur fs'tl

T^ Ε Jeugd veroudert haèft, dedoodis 's levens buuri
-Iv^Ach ! 'tiiurontfnapcdéu meiifch, terwijl hy Vraegt}
wat uur? ' ,

70. Menfch is Jager , V/ßiher , Vogelaer.

I Ck vlieg naer hoogcn lof,ik jaeg nae geld met hoopeü j

Ik vifch na wetènfchapfoo vlijtig als ik mag:
Maer> och I terwijl ik't all al feffeiis wil beloopen.
Beloopt de «acht der dood niyns levens korten dag.

71· Ckrißusvcnit t viditt, vidi. '

Y quam ter wereld in , doorfag des werelds aerd i
Vermeefterde dedood , envocrweer Hemclwaerc.

71, Tfooß der Wandelaren.

"^TOyt voer Triprolemus ten Hemel op te wagen

En Caftor wierd ioo hoog te Paerdc niet gedragen.
De weg ten Hemel is een eng een bultig pad ,
Bequaem voor Wandelaers,le nauw voor Ros en Rad

η%. Kercken.

Schoon dat'er maer een' Kerk vooc waerc door mag
gaen,

Maer een' is uyt den grond van 't waere woord ontftaen:
Wat Kerke derf fig thans die eenige niet noemen,
Niet roemen van dien grond,en haren grond vcrbloemeni

74' Op Geber Aleumiß,

Atuur paiïeert in kond uw' vier-konil metiigvoud:
Goud maekt natuur van damp, gy, Geber, damp van
Goud

I O'ordt

14 EERSTEBOEG^K

7 S, D 'orde 'Van 't gtiTdèn Vila.

ΤΛ Ε goede Phiips verhief, ^dc KerckeGods ten beilen ,
^ Eerit van bet gulden VJics de orde , foo men leeft.
Thans plukt fyn Erfgenaemde vruchtvan'tgulde Weftenj
Ditisgcen' ordcdan > een voorlpel is 'c geweefl.

η 6. Op Tullus.

T^ Ε buytten, die gy 's daegs op Borgers haelt en Boeren ,
Vcripeelt , verlpilc gy 's nachts "ïn kaerten , wyn en
Hoeren ;

En inoeft: dar paft een' man van Ridderlyken aerd:
Ikftae'tu, Tulle, toe, gy zyt den hals-band wacrd.

77. Of) Imnnd,

iNdien't gewilde goud foodrinkbaerwaer als wyn ,
Wat wacr dan, Meuge-veel, uw' raaeg een' rycke myni

78. Koopman.

τλΕ klucht des Koopmans ftaetby Plautus (foo ik meen)
Naaftaen des Beufelaers ; ook paft dat paerby een.

79. Έοηηα honum fragile cß. Ovicl.de artelib. i.

Aen AmarilUi.

WAnneeru, Amarill, uw'wangen frifch als rooien
Uw fpiegel-glas vertoont,wagt u voor hoovaerdy;
Gedenk hoe krank die glans, hoe bros dat aerdig
blofen,

En hoegelyk uw fchoon uw' ichoonen fpiegcl zy.

8o» Op de Maend-mme vatt Phyllis.

T^Eminvan Phyllisftaer geen Sonnc-jaer teduuren:

Want Phyllis volgt dé Maen,dic trekt haerallermeeft
Haer' min is maendelyk : 't licht maen-licht drukt fyn'
kuuren

In 't lichaem niet alleen,'t maekt haer ook ylot van geeft.

Am-

DER Ρ υ NT-DI CHT Ε Ν.

8 [. Aenfekeren foo voorßchttgen als dapperen Heere.

Deugd kan binnen u Fortuyns lichtvaerdigheyd, ^
De wysheyd het geval ,de hoop de vrees verwinnen.
Fortuyn is't 5 die u volgt; de wysheyd, dieuleyd;
Geen vrees, behalven Gods, is meefter van uw'finnen.
Volgdaer uw Vorfi: u roept: 'k fied'overhandbercyd
Voor Leyders als gy volgt, voor volgers als gy leyd. .

Op Antrmius. '

I^W flatig ampt, Ancroon, cn uw' verweende kleercn
En können uw' wacrdy geen hair by my vermeeren:
Al blinkt een F.zel fchoon in purper offacyn ,
Een Ezel laet daerom geen botte beeft tezyn.

Sg. AenUimnd.

V

54, JEfcuiap'iut Dry kop.

DRyvoudis 'taengeficht van allen Mcdicyn j
'Tichynrnacriet Duyvels, Gods cn Menichclyks t*
iwcmen:

Op'teerflepols-gepcyl fchynthyecn God tezyn;
Een'mcnfchelykcn trek fal fyn gelaet hernemen,
Als hy den fieken vindgcieten by de vier:
Maer als hy loon verioekt j 'c is, Satan, ga van hier.

55. Op Iemand.

SOekt gy een' jonge Vrou nu grys en oud van jaren ?
Ey , leer ecrfl,'befte Man, uw' Letrer-kunÓ: vcrftaan:
hdeclinabilecornu·. roept Prifciaen :
Ook weyniggtyicrdcniyn dat gevaer ontvaren.

I 1 Pyramus

ΙΟ EERSTE BOECK

85. Pyramits aenThifbe.

Ε En muur een wrcedemuuricheydu, myn lief, van my ;
Hoe ver fijn wy van een ! hclaes ! hoe na fijn wy!

87. '/ Celoove is uyt het Gehoor , de

Liefde uyt het Geßcht.

^EIijk de dempen 't oog van 's Hemels licht verfteken,

Sofcheydoiisook van God ons acrdiche domme fin:
Godsaenfigtfiermennoic, men hoort hem feldeii fprekenj
Dusis'tCeloovckleen , en och I de Min noch min.

88. Catechifmus.

BIdfeven dingen,Menich,wilcgy behouden zijn ,
Volbrengc'er tweemael vijf, gcloofc'er een dozijn.

89. Oe Dood,

De Dood der boofen (chrik der vromen tocverlaet,
Is aller quaden end, of een onendelijk quacd.

90. Smalle en breede weg.

Na 't eeuwig Vaderland , na't wijde rijk van Vrede
Heet ons 't gewijde Woord door enge wegen gaeu,
Ten zy de Smalle baen ons leyde tot de Breede ,

De Breede Icyd gewis ons tot de Smalle baen.

91. Befnydenis en Doop.

QY wilde, Jefu, beygedoopt fijnen befneden ;

Gy , iuyverfte, «ochtansen hoefde geen van twccn
Lacs! tot uytfuyvering van mijn' oniuyverheden

Sijn beydc niet genoeg, cu hoeyc ik dan maer een ?

Ke^adfn.

DER ρ υ NT-DICHTEN. ι7

91. Eegaden,

fjEt lieven neem de Man, de Vrouw't believen waer
Want fy is 't hert van hem, en hy het hoofd van hacr.:

Opfekere» voorßander
9j. der Salique ivet.

ΤΛΕ Wetvan'tLely-rijkis (roeptgy) waerd geprefen ;

Het heerlchen eyfcht een' man, de ipinrok fta van kant:
£n bloed gy laec uw Wiji uw' voogd en meeflier weien >
En jont haer 'c huys 't bewind, op ftraet de rechterhand.

91· Op Langa.

Ε Paepiche Langa met een hevig' Gomarifl:
Sich vindende gepaart,· beftond aldus te kallen :
Opdatwy, lief, onrgaendeftormen vanden twift»
Leeft fachtelijk met my , hard (al ik u niet vallen j
Alleenlijk fta my toe de vryheyd van den wil»
Wy füllen om de reft niet treden in gefchil.

9f. Gy Liegt,

Agt u of Hoveling of Hopman toe tcblafcn
^ Eenonbelchaefr^^//igi: die lader imcrttcieer.
Maerwaerom rekent gy , zegt, eervergetedwafen,

Gy /yf^iioolchandelijk ,dic 't liegen acht vooreer;

Balnea^ vhta ·> Venus.

ΤΛ Oor Venus, wijn en bad word ons het lijfgemat:
'T word iomtijts ook vcrquikt door Ycnus,wijn cn bad.

ί i Of

i8 Ε Ε R S Τ Ε Β Ο Ε C Js:

97- Ο/* Jemand.

Η Et vaflien vviJcIcn ons de Vaderen bclaflcii,

Op dat ons vleeich den geeil:,ons gecflcn Godontfieii:
Gy boud in tegendeel niet volle Tafels vailcn,

Op dat de geeft het vleeich cu't vleefch uw luden
dien,

pS, Hof-keder.

MEnklimtby trappen op langs Hoffelykeleêr;
Maer die aen c'dalen komc, ploft veeltyds TefFens ncci:.

99· HooffcheGnatho Ί ofChame/eon.

•pv Ie fynen acrd ten Hoof niet aerdig fchicken kan
■'-'Nacrelks vernuft en aerd, die is geen aerdig Man.

ICO. Nobilitasfolaeßatque unita v/rtus. luvenal.Sat.^.
iègt: men moet op Deugd en niet op bloed vertrou-
wen :

'T is bloed nogtans,geen Deugd,dat myn vertrouwen voed:
Bloed (feg ik) is 't, geen Deugd, waer op ik heb te Bouwen:
Neen, neen ; mijn' Deugd is 't niet: maer, Chriflc > 'c is
uw' bloed.

101, Va ße Sterren.

IJ Et Aerdrijk hangt of ftact, maer fijne Dieren gaen:
Den Hemel draey t of gaet, maer fyne Vieren itaen.

'Τ* Voegt wel dar ons geficht op 's Hemels acnfigt fpcclt;

Hy is 'er om verciert met lichten, wy met oogen ,
Die van denHcmcl ruym d'een helft bereykcn mogen,
Maer van den aerd-bol nau een duyfendite gedeelt.
En hangen wy dan noch (niet een van onie finnen
Ten Hemel fcndendc) footot het Aerdrykacn }
Helaes ! ons kindfch verftand word klaer hieruytver-
üaen,

Die Moeders fchoot veel meer als Vaders aenficht minnen.

God

DER PUNT-D ICKTEN.

103. God,

O

104. '/ Vaderland.

Ν Oyt is'er wijs gemoed, noit moedig hert gebannen-,
Der vromen Vaderland is alle duyn en dal:
Alom is Deugde wel: recht deugdelijke Mannen
Sijn nergens ballingen, boofwichten over al. '

10 ^. Dulcepropatria imri. Hor at.

Is foetvoor 'c Vaderland iïch in de dood te geven j
Noch foeter evenwel voor 't Vaderland te leven.

ïO6. Graf-fchrift van t. Vives.

■pj Ε dood gereet om hem den jongften ftoot te geven
Sprak dus mer hecfche keel eer fy iyn' oogen floot;
Uw lichaem doode ik wel ,maer uw gerucht fal leven:
Want, Vives , cegens dat is mijn vermogen dood.

107. Aen Titiaën.

GY dorftopeenPenneel ,onsaIlhetgeen beloven
Dat aerdig onder niaen > dataerdig is daerboven;
En hebt de Moeder- maegd met haren Soon gemacit 5
Waer in gy , Titiaen , ten vollen hebt betaclt.

108. Fran^oyi Draek^

■^Ermaerde Draek,bekend aen 'tandcrend der baren,
Gefien van 's werelds een' en 's werelds ander zy ;
DeSterrenfüllen u (foo tongefwijgt) vermaeren,

En d'cen en d'ander Pool ilacg fchateren van dy.
Schrijf, grooie Draek, fchrijf vry op Hercules Pilaren:
Noch vorder, Hercules, nochgrooterikals gy.

I 4 Soute

ΙΟ EERSTE BOECK

109. Soute Zee.

JJ[Ec Sour baert drinckens ]uft,clc Zee is enckel Sour j
Is 't vreemd dan datie veel van ioete ftroomen houd ?

110. Op Cled ia.

ALsgyuwlecIijk ipel uw vuyle Venus treken
Voor d'oogen , Clodia, van tuygen kond verflekcn,
Dan (dunkt u) gaetgyklaer: maer hoegy't keert of
wend ,

Twci tuygen fijn altijd uw kelijk fpel ontrent,

ï 11. Aen Fablaen Baflaerd.

Ε Vader die u teelde, en ibcht u niet te maken
■*''^Maer fich eenweynigsken met ipelen tevermakcn;
Indien men op de gunfl: niet op de gifc en iïet,
Uvy Vader, Fabiaen, en gaf u 't leven niet,

111. Gelclfucht.

WAer agtmen thans fijn goed niet wacrder als fijn leven ?

Wie neemt fijn goud niet bet als fijn'geiontheydi
wacr ?

De nienfch van ik en weet wat dommen droes gedreven

Gaért niet op dat hy leef, hy leeft op dat hy gaêr.

IÏ3. Op Iemand.

Μ En feyt weldat natuur genoeg aen weynig heyt:
iMacrjfnoode menfchjvan d'uw' en agt ik't niet gefcy t

H 3. Aen Calla verouderde Maegd.

TK ièy 't u, Galla, wel dat ons de Jeugd ontglyd :

Gebruykfe (riep ik ilaeg) eer fy u komt t'ontloopen.
Gy hebt'et niet geacht voor gy en waertfe quijt:
Nu wordiè te vergeefs bejammert en herropen.

Nu fpijt, nu deert'et u dat gy ter rechter tijd
(^een' feeft gewilt en hebt, nu met gewild en xijt.

LeandsYi

DER ρ υ NT-DICHTEN. ι7

11 Leanders tvenfch.

LEanHer, als hy eens fou mct fijn' Heropaeren >

Ell miJdcu in den vloed door 'c woeden van het melr

Sich mat vond en vermant, ο (riep hy) boofe baeren ;

Spaerc fpaerc my flechts in 't gaen, macr flindmy als
ik keer.

1! 6, Prekers en Spelers.

De Preker beeld ons af een Heraclitus wefen i
Een' Democrijc vertoont deSpder los en licht;

Ellendig fchijn ik dien , uytfinnig ichijn ik defen :

Dees telt mijn' dwa ingen, die peyltic by dc wicht.

117. Strot en Strop,

' Verwert met fijnen Strot all endelijk in Stroppen

Watuadefteel-kunftbelt, 't moet all de leer eens
op:

Maer menig Strot ontflipt; men ialfc noch wel iloppen :
Een dieven-flroc ('tgaet vail) fluyt felderi londci
Strop.

118. Aen de Medicynsen Rechtsgeleerde,

UYt ons geftcen, Galeen, trekt gy gewin en prijs:
Gy zijt, Juitiniaeu , dooroaie iothcydwijs.

Op Céfar Borgia; tegem

119. Nko/aes Machiavel.

ALs gy de PriniTen leert na Cxfars regel leveo ,
Gy vormtfe, Nicolaes, op eenen hupfchen leciV;

Waer 'tu wel mogelijk bequamer ftael te geven ,
Indien gy ftrooperen ofrooversonderweeft ?

I ( ' Van

EERSTEBOECK

Vm Eutelidas tweeden Narcißus.

ΐίΟ. By Plutarch. in 't if. boek der Tafel-redenen.

ALs eens Eurelidas in iedige rivier

Syn' blonde locken Tagen purper-roode wangen ,
I-iy düchi fich arme knecht foo fris, foo fraey,fo fier,
Dar hy door cyge-min betooverc en bevangen

Voorecrftaer.'t blaken Hoog , daer naer aen'tquijnen
quam,

'Τ welk hem gefondheyd, moedenaerdig blos benam.

III. Op Iemand.

GY laet uw' Dochters gaen tot kamers en tooneelen >
Al waer men niet en hoort als ongewafien kout;
Alwaer men niet en fiet als parten van bordeelen :
Is 'c vreemd dan datmen teelt tot uwent eermen trout?

111. Terra di Lavoro.

CAmpaniëngewcfl van luft weleer beromt,
Van waer ofu de naem van laRenarbeydkomt?

Vcrkovpt all ixatgy hebt, en geve 't den Armen, Matth. 15,

I s 5. Tegen de ryke Vreden,

DEcs ftrcngc letter t aft u , wreed gebroed , aen 't leven :
Wat fvraegt gy) wil degceft?wat ofdie praet bedied ?
'Tgeen dat gy niet en wilt: de geeft praet hier van geve» :
Den Armen deelt hy 'tall, gy , fnoodegieren, nier.

ylpotheoßs ofvergodinge van
114. Bacchus.

De wijn brengt waerhcyd voort, doorbreekt den miil
van'tveynfen;
Deborft, die nuchter floot, weetdroncken van geen Hot.
De Rijnfche druyf doorgrond bcy nieren en gcpeynfen,
Lcy t hert en herflen bloot .· is Bacchus dan geen God ?

Sfiegtl'

DER PUNT-DLCHTEN. ij

115. Spiegelbeeld.

UW Beeld, wanneer gy lage, Ichijnt foetelijk te vleycn?
'T Jooft tranen , alsgy weent:wijkt af, wanneer
gy vlied:

Het fliiymert, als gy flaepc: het antwoord op uw fchreycn,
Uw lachen, flapcn, doen; maerop uw praten niet.

11(5. HouTvelyk-liefde.

Jy^En lieft daer boven heet, al wort'er niet getrout .-
Al troutmen hier om leeg, men lieh'er echter kout,

13.7. Op Foiis.

I^Ugy uw'wederhelft ten gravefiet gevaren ,
*-^Soo volg dcTortel-duyi, die weet van geen herparen j

Dus iprak ik Fotis toe : waer op iy weer aldiis :
Indien 't den Vrouwen voegt de vogels na te treden »
Waerom dan , befte man, meer op den aerd en feden
Der Tortelduyf gelet als op die van dcmufch ?

118. Tegen de gitlßgheyil y uytJheegnis.

SOo wie fich by den drank van onmaet laet verwinnen ,
Blijft van zijn tong geen voogd , geen meefter van iiju'
nnnen;

Lapt uytdat niet en iluytofniet en luydfoo't hoort:
Alsfoberheyd verhuyft, fomoet ook fchaemtc voort.

119. Op Iemand.

Eel proeft een' fwacke maeg , hoewelie weynig teert:
Gy zijt ook weynig wijs, al hebt gy veel geleert.

I ·

130. Charklea en Miteas.

^Y dunkt Charideadoec haren dichter ichynen
Soo geeftrijk en geleert als Venus Soon den fijnen :
Maer wie van beydenipantin 'tbeufelen dekrooft
Die van Charidea, ofdie van Ycnus Soon ?

O2

ΙΟ EERSTE BOECK

IJl. op den ouden Moranus.

WEet Jat gy, foo 't u luft te worden man met eeren ,

Veel keren moec, Moracn , nog meer verkeren
moer.

Maer hoe ter deugd geraekt door keren en verleeren ?

Uw' hüoge jaren fijn tor geen van beydcn goed,

ly-, OplemaiulAßrologtnnludiciarium,

Et boek , in 't weik het lot van kleenen ftaet en grooten ,
is op alleen voor God , voormenfchen geeft gefloten,
Gy dan , die fpreken derft van elksaenftaende loc,
Slaet ftouc en onbelchaemt uw' tong in 't ampt van God.
Gypoogr ons· nakend loc ons uyt de Maen te toogen ,
En voelt niet eens wat maen uuytwaft boven d'oogen,
Gy raefkalc wonder veel van Steenbok, Ram en Stier ,
Maer tafteens naer uw hoofd j wac zijtgy voor een dier ?

133. OevijfShmen.

De dienaren van wil en welluftalle vijf,
Sijnfconsofhinderlijkofnutin hunn bedrijf?

i}4. 'TGeßchte.

»"Τ" Gciicht, zoo 'c niet en word vooriïchtelijk belcyd *
. Hoe't verder Jeyd van hu VS, hoe't ons ook meer ver-
ieyd.

135. . 'T Gehoor.

De wellufb desgeluydsis vlugcigen gelwind i
Sy komt gelyk de wind, zygact gelijk dc wind.

De Reuk.

OTuflchcn oog en mondicherpfinnig Reuken-vat,
Gy fmaekt na vleeich en geeft,gy hebt van beydcn wat.

De

DER ρ υ NT-DICHTEN. ι7

157. De Sinaek-,

j^Oe iemand uyt den Smaek meer wcllufl:poogt t'onf-
faên,

"'^e Smaek en ecens lufi: hcm dierder füllen ftaen.

i}8. 'T Gevoel.

Gevoel verfpreyi: en imertcn wellufl door de leén ;
Ach! fmerc door altemaelenwelluftnau door een.

χ 3 9. Voormerpfe/e» derf. Sinnen.

Al warmen Siet en Hoort en Riekt en Voek en Sttiaekc,
Doet acn met luft oflaft, bejcoinmert of vermaekt.

140. Gevoel en Smaek.

VEeloogen derven'tligt.'tgeluyd ook ieer veel ooren j
Veel neufen geeft de lugt noch onluft noch vermaek.
Waerom en heeft noit dier Gevoel noch Smack verlo-
ren ?

'Τ Gevoel behoed de foort, d'ondceligc de Smaek.

141, Bände en Doove.

WAerommagdeesvanoog, die wacker fijn van oor?
Dccs hoort met lïjn geligt, diefietmct fijn gehoor.

M^· V/eefchenGeeßt

ALs Godhetvleeichgemaektenmaekfelhad gegeven,

Verfag hy 't eerftdaer na van levcndigcn Geeft.
Sou 't vleeich hierom den geeft dus hecrich wel wc*
derftreven,
Om dat het ouder is en eer als hy geweeft i

14?· 't Her te.

^ Aerom heeft God het Hert in 't flinker deel gcftelt i ■
" OmdathctHertcmeeftna fliukfcheluftenhelt.

Winter-

16 EERSTE BOE CK

j 44. Winter Sonneßand, aen Ponticus atbeiß.

WAnnecr deSon den Kreeft ten verileu heeic bcgevcn
£11, Potuice, de menich dit droef en duy fter leven :
DeSon en fl:aernietfl:il,ryfchijnt fleclits flil teftaen;
Demcnfch gacc niet te niet, hy ichijnt ilcgts te vergaen.

145.. AiiJ god.

/^Od fwecrt dat hy dc dood des iondaers niet begeert:
^Jls 't dat de Mis- god nu fijn' dienaers doet vcrimagten,

GeJijk dc fcvcndcder Hcnricken ons leert.
Wie ibu de Mis-god dan voor geenen ongod agren ?

Oftoont de Mis-god figin mcnichen-moord ioo mild ,
War ofde Duyveldau van lukken god vcrichilc ?

145. God-menfche.

l^Eel dêvcellê GodsSooiiom my van leette vrycii:
God heefchyfig in doen, Menich fig vertoont in lyên.

Favct Fortuna wuis.
147. Op Faußus.

IN fuipe mantelen iwier: Fauilus door dc Stad,
Die noyt heel veel veriogtoyt wt-ynig heeft geweten:
En Mus, die ioo veel weet, die ioo veel letters at,
Steekt in een'grauwen tok , moet delven wil liy eten.
'T geluk is blind, helaes! 'ten kent nog deugd nog kunft;
Ach i 't is van Vrouwen acrd, het draegt den fotten gunft.

Verhoop allixiatgy hebt 1 en geve U den Annen ^ Maith.i')·
34S. . Op^Feßus.

Gy zijt by 't cerite deel van defen text gebleven ,
Maer , Fcfte , 't lelie dcfl belecidy al te mal.
Cyhcbt'etall verkocht , gyhcbt'ctall gigeven,

Macr Venus oiden Buyk; den Aimcn niét met all.

0/

DER PUNT-DICHTEN. 27

149. OpCrifptis.

"\tEii fcheld u voor Therfijtom uw'mis-ilelde Jeden;
^ 'Tis (ken ik) Crifpc, cjuaed ,al fijiifenicctcichooii:
Maer fco gy foo rnifmaekt vaii leden waerc als zedeu'»'
Therficcs waer by ucen aefdigen Adoon.

150. Op Jppianus.

VEel gelds heefc Appiaen , veel heefc hy te verwachten j
Een Ezel als hy is 't en bact hem niet een' beet,
Nietceiiengoeden beet: hy wilden Ezel flachten ,

Die fil ver draegt en goud, cn niet als gras en eet.

i j· i. Op ekpurpere Vaderen.

^Ydie van top tot teen dc Roomfche Vaders fiet

In't roodicharlaken pronken,
Hunn' hoen en tabberden en fijn (geloofc'et) niet

Van purper-fap doordronken :
Sy fijn of rood van 't bloed geperft uyc Chriftus leen ;

Ot fchaemrood om de vlecken ,
Delemten, lafterencnfchandelijckefeên , .

Dermeeftcrs, diefcdccken.

X^r. . Voorßchtige Eenvotidigheyd. ·

LEef als de loofe Slang, leef als het Duy fken plag,
Op dat gy niemand krenkt; u niemand krenken mag,

155. Atlas.

Od is de grootc Spil van 's werelds grooten Bal:
^Alldraegt,all draeyt'etGod, eu in hemdraeyt'ctAlI,

S^mpathiat

EERSTEBOEK

Sjmpathla,

j ƒ4· 'JuvQnaln^

'Y vraegt my, Juvcnael, acn wat voor koord of keten
TDe groven aerdbol hangt in'tmidden der Planeten:
Ik vraeg u wederom wat keten, JuveiiaeU
'TftaelaendenSeyl-fteenknoopt, den Seyl-fteen aen her
ftael.

Voorts vraegt gy door wat kracht de feven loiTe vieren
*T onmetelijke rad der vaile tcgen-fwieren
Maer ieg niy, Juvenael, (op dat ik ook wat leer)
Wat kragt de naelJe ftacg doet iwicren na den Beir.
Dcgrootc Schepper heeft den aerdbol en den bollen ,
Die vol van glans en gloed rondom hem henen rollen,
Een' heymelijke kracht (mijnsoordeels) ingefaeyt,
Waerdoord'eend'ander'draegt , waer door d'ecn d'au-
der' draeyt.

Op Rufinus.

GY fijt altijd deurrooktvan vreemde muskus-luchten;
Ey,feg my eens,Rufijn, hoe komt dit,of waer deur ?
Uw' altijd foete lucht doet my wat anders duchten.

Die altijd geurig riekt , is van geen goeden geur,

3^6. -i^enfimm'ige Poé ten.

GY, die ftaeg op den lof van Vörden , van Vorftinncn,
Van aerdfche goden fweet en kackende godinnen ,
Weet dat gy 't naefte pad tot loon betreed en eer.
'Twasoitcen' nuttekunihia's werelds wind tcfeylcn ^
Noit orber tcgens ilroom te roeyen van de feylen.
Al hectmenCato wijs, noch wifle Gnathomecr.

15 7. Toom voor 'i Vleefcb.

SOo 't Vleefch u wederftreeft, verbind u aen de Vrou :
Men toomt dat welig pacrd beft door den band der trou.

Of-

DER PUNT-DIC HTEN. 47

ί ƒ 8. Opd'Hißorie van PhU'ifs de Commines.

Dit Boek een klecnTooneel, waerop twee Vo/len ipc-
leri

Door hebfucht tegciis een te bitter opgcliïii;,
Vertoont dat menigmael in dulle krijgs- krakcelen

De Leeu min äls de Vos, geweld min geld als Jift.

ï 5 9. Óp Gaur US.

CYn woorden munt by ii, enfchoon' belofren gaven ,
Soo geefikbet als gy > en met veel ruymcr' hand.
All wat Afturiën kan uyt fijn' mijnen graven ,

All wat de rijke Taeg kan ïpoelen uyt fijn iand,
All wat in haeren fchoot de Roede baren houwen ,

All wat in fijnen neftde gulde Phenix heeft,
En all wat Tyrus kan in haeren ketel (touwen,
Geef ik u even foo , gel^kgy, Gaure , geeft.

ί éo. ƒ« utraque fortutia probus.

'^Sy dat ons 'tlos Geluk nu medeloop , nu tegen ;

Nü vloey , hu weder ebbe j een man foo vroom als
vroed

Vind flof tot deugd in beyde; en weet by beurt te plegen
In Voorfpoed matigheyd > geduld in Tegenfpoed.

161. ^TLieven, aen Lieven V. K.

j^Ec Lieven isüyt God , iëgt Jan in fijne Brievtfi:

Ook Lieit'et all wat leeft, ja 't leven felf is Lieven.
Het Lieven moet de breuk des Echteti bands verhoên.
Het Lieven dekt en heelt miiTeggen en mifdoen.
Het Lieven heeft GodsSoon uyt 's Vaders ichoot gedreven j
Ja 'c luRe hem thecr ons heyl re Lieven als fijn leven.
'T Gelooi is fonder fucht tot Lieven dood en doof
HerLicvcn is de vonk en 't leven van 't Geloofd

Κ nn

44 EERSTE BOEFv

j 6 2.. Van Pallas en degeroapende Venus.

^Ls Pallas Venus iag met lchild cn pantler pralen ,
Ο, ricpie , die onsnueen rechter wijCen kon.
Wat eer , vermetele (fprak Venus) foud gy halen

Op 's harnas van de geen' die u al naekt Terwon ?

165. Aen fekerenfoo deugd ahgehh ijken Prinffe.

C'^Ypoogt hctrechtnietminalsNumaop te bouwen.·
f Maer , PriniTc, Numa trof een'geldeloofen tijd,
'T is ieldiaem dar gy deugd aen rijkdom weet te trouwen ,
En iïjnde bet gegeid als Crefus i Numa fijt.

1^4. Van, aen. Op.

BY puntdicht- (chrijvercn word veel gewags gemaekt
V^nVan, van Aen, van Op. Van\Q&n,Aen looft,O/) laekt.
165. Op fekerett, Hermes.

UW klappen heeft geen flot, 't is lot en ongefouten ;
Gy, Hermes , fijt nochtans een Hermes in den aerd;
Soo iemand vraegt waerom ? niet om uw aerdig kouten ,·
Maerom uw'liandigheydruym drymael hangens
wacrd.

ι6ίί. Vryheyd.

' Oprccht gemoed is vry , is falig en verheven :

Het on-oprecht; is flaef ook midden in 't bevel,
De Deugd alleen de Deugd doet vry en vrolijk leven :
Hy leeft gelijk hy wil, die niet cn wil als wel,

li7. Simons Navolger,

DIc in den tempel Gods als God wordaengebeden,
Die keyibren verbant, en koningen bevecht,
Speelt diegefell nietfraey den aller knechten kncgt ?
Tracht hy den tred niet fijn van Simon na tc treden ?
Ja Simon treed hy na , ikken't, 'ken loochen 'tnict,
Macr Simon tooveraer, niet hem die Cephas hier,

op

D Ë R Ρ U Ν T-D ί C Η Τ Ε N. ς i

ï^S. op Marilla.

"t 7"An Adel is Maril ^ van wegen 's Moeders bloed >
® Geenfinsjdic moeftwei ecrderfwijiieii voedfter we-
ien.

Of van haers Vaders zy ?die was een gcld-iïek bloed *
Een woeckeraer, een dirf, een egel aller wecien.
Waerom dan is Marill van adel afgedaelc ?
Om datfcipoedig koopt, maer fpadelijk betaclc.

i<<9. Val Eva.

J^Eel feldcn fwijmt deSon, het Maen-lichtnu en dan :
'De Vrou was ook een val veel rceder als dc Man.

170 i SchepfiUtge der Vromve^

^Ls Mofeskortelijk de wonderen doorliep ,

Die elk op fijnen dag die wijfe Godhey d ichiep >
Die 'talloptalen wigc, op mate wrogt en regel;
BeRoot hy met dit flot als met een' gulden tegel,
[Gedfag bet aenvoor goed) elk dagelijks bedrijf:
Maer liet'et inde pen na'tfcheppen van het wijf,

171. Waerdigh^d der Vrcutve.

De Vrou (ioo Mofès ichrijfc) wierd uytdenMangclcha-
pen:

Ja Man en Vrou word een (fegt Chriilusjdoor de
rrou:

Soodan Gods geeft ier goeds geieyt heeft door fijn' knapen
Of van of tot den Man, dacllaetook op de Vrou.

171. In'tfiveetuixisaenfch^ns.

jQ Ie ons het tijdelijk met Cweeten eten heet,

Die ial ons 't eeuwig brood niet geven fonder fwecr.

K% ' - ■ ' Hand-

32 EERSTE Β Ö Ε Κ

17 3 · Hau ά'-νύξϊ eken.

ALsik 11 yt hout offteeneen nutgebou verheven
Uyr iijde, wol of vlas een goed gewaed geweven
Uy t graen een noodig voer gekneed fie voor den buyk:
Soo kan ik in mijn' ziel niet laten lof te fingen
Hem, die ons handen fchiep bequaem tot alle dingen >
Eu bey de iloften gaf en ingaf het gcbruyk.

174. OpdegeblanchetteGellia.

UW'fchildery en iweemt met allen niet na dy ;
Gy jGelliä, nochtans fweemcnaer uw fchildery.

Tegens de M'mne hinfl van

175. liüfj. Aetidenfeiven,·

SEg, fïnrijke Poëet, waer waren uwe finnen »
Als gy de kui'ifte fchreef t van fpelcn , ftreelen , minnen 1
Een' kunftdie in gebriiykgeweeft is eergy waert,
Die niet uyt regels vloeyt, maer uyt der dingen aerd ;
Een' kunft die kemelcn , een kunft die verkens weten.
Waerom ook niet geleert hoe flapen, d rinken , eten ?
Te recht verloort gy dan des Keyfcrs goede gunft,
Die d'iniprack der natuur infcherpen woud door kunft.

176. Konß.

God heeft der dingen fchoot de konften ingeplant;
Op dat de menfch of hand ftaeg oefFen of verftand.

Ne futor ultra crepidam.
\ηη. OpPublia.

DEnkt gy met uw begrijp door faken heen te dringen ,
Die'c Mannelijk vernuft noch noit heeft achterhaalt ?
Soodenckc 't vercken vry mufijk tcleeren fingen j

Soodenke 'tEzel-dierte malen met dcnacld.
Geloof my, Publia , de Schepper alier dingen
Heeic ieders dings begrijp in fijn' natuur bepaelt.

ffOogen

DER PUNT-DIC HTEN. 47

ί 7 S. d'Oogen van den Staet.

T^ Ε Wet en Godsdienfl: fijn verknocht door nauwen banti:
• Deesbuygtder boofcn geeil;,die bind der boofep hand,

ly^. Tegensde Vorßen-moorders,

VErgrijptfich,mcuich,uw' hand,verloopt figuwc voer,
Snyat,(raijc vanuwech (fegtChrillus] uw'gebreken: ^
Soo uwer oogen een uw lichaem dolen doet,
'T yerleydende geficht 15 noodig uytgefteken.
All wat verdorven is dient uyt dient afgefiiecn ;
'T hoofd uytgcfcyt (roept Arts en Prediker) alleen.

180. Emblema y ad Prsciicatores.

Λ Leer de Boon van 't licht ons van het licht vermanen ,
Elk recht elk ilrektfichuyt, elk vleugel-klapt om't
ieerfl:.

Gefällten van Gods licht, volgt volgt den aerd der hanen;
Op dat gy IT) y beweegt, beweegt u fel ven eerffc.

181. OUta ^ Leef-regel.

r\ Ie traeg tot ouderdom cn fterven tragt te komen,'
Mag noch in medicijn noch fpljs onmatig fijn :
Want medicijn verftikt gelijk als fpijs genomen

Maer fpijs verquikt het hert genut als medicijn.

Iδ 1. OttderfihejdtufJchenWijfin enSotten.

Gemoed eens wijfcn mansen weet van geen bewegen;
J· Geen voorfpoedmaekt hem trots,geen tegeofpoedvcr-
llegen :

Een fot in tegendeel is niet als ebb cn vloed ;
Hy ftoit heel ibout in voor, hy fufc in tcgenfpocd.

Κ } ' Aen

54 EERSTE Β O Ε C Κ

i 8 3. Aen fekereduor luchtige Vröwwe.

'Enmaeli: het flcrflijk fchoon , op dat het Tafercel
■ De verven leven doe, die op de kafceii fterven.
In verfen mael ik u , mijn' pen is mijn pinceel :
Op flatfee bloey in ine ,dac dorren mögt in verven :
■Hoewel u niemand kan afmalen net en wel
In verfen als Apoll, in verven als Apel.

184, Aendefelvc.

JN uw fchoon aenfïcht fchijnt dedeu^d fooklaer te blaken,

Als Son in Hemel blaekc, ais in de Son het licht.
Air uw' aenfchouweren kond gy tot minnaers maken :
'T viert all of uwe deugd, of uw fchoon aengefichr.

185. Aendefelve.

GY , foo Pythagoras gewis gaet in fijn' vonden ,
Huyil l^allas, Venus thaus en Juno binnen dy.
Dry deugden wordenti'er in u alleen gevonden ;

Daer nochtans felden een' van dryen woont in dry.

iSó. Aendejelve.

Λ Ls ik u roem , 'k en weet van vleyen noch verbloemen
Geen' die meer roems verdient, geen' die min roems
begeert.

Rocmweerdigfijtgy meeft , dogminil vermaekr met roe-
men ;

Eu dit 's van all' uw' roem in u meeft: roemens weerd.

igy. Van hare Dochter, aende fehe.

■pv Ε feden worden noit geichildert noch geineden j

^ En evenwel verbeeld ditaerdig beeld uw' ieden.

188. Am hare Dochter.

GY hebt bey moeders aerd,cn moeders aerdigheyd;
Meer ieg ik van u niet, dat 's al genoeg geieyd.

op

DER ρ UN T-D ICKTEN. 35

189. op Poppi/ia.

OM voor mijn' kinderen een' fchuts-heer re verwerven,

(Dus pochc Poppilia) heb ik my weer herhout:
Maerdacen was 'c haer nier-'tbed viel haer al ce koud;
Detroeuelingdesmansen kon dedanc nier derven.

Haer' kin'ders iijnd'er nu cerft dubbel qnalijk an ,
En heel { och armen !) heel van heul ontbloot en hoeder;
Aen d'een' zy vii^den ί y een Sciefmoer voor een Mpeder ,
Aen d'ander' in de placcs eens Vaders een Ty ran,

Omietu/it Punfimnt qut mifcuu utileduki. Hordt.in arte.
ï^o. Op Pomponïa.

T)Omponia, die winfl met ioet omhelfen doet;
Α Bereykc het hoogde fraey , ly mengelt nut met loet.

Ga Uicus, in dubio eß, Italicufnc vocer. Aiidven Ub. l.
191. Lues venerea > Vemis-ßekte,

' America (Γ00 luyd de faem) geboren :

iV. Wie is 'c dan die my Franich of Napelich hcetcn
ial?

Ikhcbbe ganich Euroop, ganlch Aficn dooriworen,

Ook 'c ander vierendeeUmec regt danheerik 'tall.

Iy I. 0[> d'onbeßhaemde en dertele bruydvan Fronto.

MYn maegdom word u gaefcn iuy ver toegebracht;
'K en wil ook, lief, van u geen ander facit maken :
SprakFronto tot fijn' Bruyd den eerileubruyiois-iiacht,
En willendedaer op omhelien en genaken :

Wech , riepiè , tre te rug, 'k cn raed u niet loo koen j
Uwprocf-ftuk, jonge laf, en lult gy hierniecdoen.

Κ 4 ' Scbaduiv"

EERSTE BOE CK

193. Scbadww-mhu

WAnneer het lichaem volgt, de fchaduwtijt aen 't vlug-
ten ; '

Macr volgt in tegendeel, als 't lijfden rtiggc-bied.
Der Vrouwen loiTemin heeft cvcn fulcke kluchten ·
Sy vlieden, fcogy volgt; fy volgen , foogy vlied.

194. Van Gorgonius en Rußllus.
^Orgoniusis ^rijsj Rufillus"blond van hair:
^Maet 't grijs is eygen góed, het blond gekogte wacr.

195. Op Bar hoordeel,

■r\ At rijkdom , onvcrftand en onveriochte jeugd

Doen wanen dat de deugd de welluil: wijkt in weerde 5
Sulksblijkt in Paris klaer, die boven Pallas dengd
En Junoos Majeflcy t Vrou Venus vreugd waerdeVrde
En wees den appel toeeeneaigerechce hoer.
Gelijk als KoningsSoon j als jongeling en bocro

19 ί. Op Imand averechts mild.

GY fend den rijken wilt en vogels vet van leden ,
En laet den gragen buyk der armen ongefufli.
Indien gy recht en wel uw' giften wilt beiteden ,
.Soo icnd den artsen fpijs, den rijckaerd etens luit.

179. Ηΰτηο PavoneStuhior,

ΤΛ Ε paeu , die moedig troft op 't glimmen harcr veren ,

Als fy haer'voeten iïet, laet varen haer braveren ,
Och, waere Menfchfoowijs/Tbegin, hetmidden , 'tend
Sijns levens , 't ftinkt hem all, waèr hy fijn aenfigt wend:
Sijn incredeinhcclichtisvuyl, is vol verderven ;
Sijn affcheyd is vol pijns; fijn leven is maer fterven
En echter heeft hy 't herttottrotiennoytteHaeu:
'ÏSiduuktu} dandtMenich nietiotteralsde Paeu i

Van

DER PUNT-DIC HTEN. 47

198. Van de Deugd, ivonderfpreuh.

ΤΛΕ Deugd iippdtuilchep twee gebreken'tmiddcl-pad :
"r 'T ging betet)roo 't gclarck twee Deugden tuiTchen-trad.

199. Rbetorijke en Dialeéiijke.

1 TEliprekcn leert de die , dedeie welbewijiep :
VV Dees is der wijien fchild, die 'c harnas der fchijn-wij-
ien:

Die pocyert en blanker,'t welk defe en mijd en weert:
Dc deie is enkel iour, die op den imaekgelouten:
Dees geefc de waerheyd licht, die kanfe duyikr kouten:
f Wijsmaekcdie , defe wijs , die Uftig j dees geleerd,
f ferfuadet. >

200. liefde.

■pv Ie op eens anders vuy 1 V niet op fijn eygen fiet,

Is wel voor and'ren wijs > maer voor fich iel ven niet.

Probkma over de fli'affe
aoi. van Thuis.

^^Aerom moefl: Thaïs doch met blooten rugge boeren,
^ 'T geen iy van voren had met boriVcn buyk mifdaeiii
Of heefrmen haer aldus van achteren doen groeten ,
Qp dat de ftrafeens recht de fonde na iou gaen i.

loi. Op Nomentanus.

W7"/\er toe d<?g,Nomentaen,vecI by uw'ziel gefworen,
Die niet^et all en houd van ziel of ziels gebruyk f
Een vercken fijt gy flechs voor keel en buyk geboren:

Dus,wiltgy fijn gelooft,(oo fweer by keel en buyk.

lO 5. Troofl, aen Iemand

IS'cnufoo quacd, mijn Vriend> ioo quaed als oycvoor
defen ?

ïy 1 grijp een weynig mocds, 't fal haeft weer beter weien.
Ons lot en loopt noy t lang op eenen iel ven voet;
Het goede volgt hetquaed, het quadeftaeg het goed.

Κ 5 Adams

3δ eerste β ο eck

204. Adamsval^ asn Adam»

TJW afval onderwierp den Prekers ons gemoed ,
Dcu Placdcraers ons lijf, den Pleyteren ons goed.

2.0 5*. Levetis luß.

ELk wenfcht hoe arm en krank hier lang tc mogen le-
ven,

Dat is (na mijn begrijp) elk wenfcht de lange dood,
Noode en ongeerne laec d'ellendige Irus 't leven ;

Dat *s hy verlaecongcerne en noode fijnen nood.

206. O Homo Cacluca res&futi/is. Bucban. PJal. 59.

SOoHsraclijc herieefde , by ichreydcganfche vlieten ;
Herleefde Democrijc hy fchertfte ipade en vroeg.
Hoewel een Democrijr aen mik te kort iou fchiecen j

Op dat hy na dcneyich ons' fotterny beloeg:
En om ons' iammeren met tranen t'overgieten ,

En waren, Heraclijt, uw' oogen niet genoeg.

107. Ν af HKS Ν uwen , 'Tpud is God.

; Geld geld nu meer als d'eer,'t Goud wordals God ge-
imeekt:

Men juychtalspluto pleyt; men dutals plato prekt.

l)e Zcervover aen dengrcoten
aoS. Alexander.

SOo gy den nacm verdient van edelmoedig Vorft,
Soo word ]k tcgcns recht voor roover uytgekreten.
O darmen naer ons' daên ons' namen voegen doril;
Een roo\ erken m 't kleen een diefken foud ik heeten :
Macrgy , die heerop buyrgantfch Afiën beftoot,
Ecnftrooperbyde groseenkncvclaer in 'tgtoot.

D ER ρ υ Ν T-D I C Η Τ Ε Ν.

χηρ. Ορ Feßus,

Op fijner buren ichäboutFeilus fijn'profijten :
En alfmcn hem vermaenc ilch trouwclijk te quijten,
Ciy fijcmy (legt hy flux) teueufwijsen te vies;
Want noiren wint hier d'een ofd'ander lijd verlies ;
Soo ('welt des Arlien bors by gichten en graveelen ,
Des Paus by 't vagevier , des pley ters by krakeclen.
Waer minde krijgsheld oyt den vrede van fijn Jand ?
Wiewenfchtom'cerf befitfijn' vriend nier onder't fand ?
Ja fel ve kan Natuur noyt tot hacr wit geraken,
Noyr maken iet dat deugt of moet etrfl iet ontmaken.
'K en doe dan (fluyt hy)niet dat vreemd is van natuur ,
Als ik mijn voordeelloek tot Icha van mijn'gebaut.

210. Prinjfen.

jTAEhiftom *t oud geloof eens wederom t'hcrftellen
IV Wet (roeptgy) ons rappier, raaekt ons voor klach-
ten doof.

'TisjpriniTen Juft (ik ken't) die u de piek doet vellen :
Maer luit tot eygen lof, niet tot hec oud geloof.

i 11 · j4en de Gods-geleerde.

£)E Vorften krijgen wel, fydoen ook prys verkrijgen : ^ >
De vrede komt noch eens, al koijit hy vry wat laec. *'
Maer Kerk-gerchilberoktonftcrfFelijke krijgen ;

Datichrijfdatkijf-gevegcen heeft nog end nogmaet.
Dit leert ons 't heftig gift der tonge twiften kennen,
Eu hoe veel minder iioods van piecken is als pennen.

. Ό e Deugd in't midden.

IN 't midden tufTchen fes Planeren , Phcebe, fteekt
Uw' Deugd doorlugtiguyr,die'call verquiktcnqucekt.

^ .. Am

44 EERSTE BOEFv

21 j. AendeSon.

»TT Groot aerd-roi>d,Phoebe>moct yqor't uw in groothey4
iwichren,

Daer gy onendelijk veel kleeiidcr fcbijnt als fy.

0 , rchjjiidy, grootlle Srer en HooH-licht aller ligren ,
My klcenc' worm fop kleen, hoe kleen dan fchijn ik dy ?

114. Bruylofts gedicht.

TJOewelgy zijcoelijk inaerd, inaerdig wefen ,

In deugd , in goederen , in jeugd en edeldom :
Gy nochtans, Bruydegom, ioud (agc ik) waerdig wefen
Nog waerdpr Bruyd, gy, Bruyd, npgwaerdcr Bruy-
degom.

1 τ 5. Op't beeld van Savonarola.

Υ Oor vvaer|ieyds waerdigheyd (fpijt den dry-kroondcfi
kop,

Spijt bannen, blixemen en bulderen en baflen)
Waegtgy , Savonarol , het leven in pen'ilrop ,

De beenderen in 't vier , en in den Arnus q'aiTchen.

Op 't Symholum van Viglius Zuichemus.

tl 6. Vita Mortalimn vigilia,

COo leven waken is , gelijk van Zuichem fchreef;
Hoe meer dan dat ik ilaep,hoe min dan dat ik leer

117. Muiter qua ft vir 0 mollhr,

J-jOewel Galeen de Yrou veel maliTer agtte weien

Van lichaemalsde Man,hoewel ook Varro meent'
Dit Mtilier iou fijn uyr MoUior gerefen :

Nograns is d'ecrile Vrou ontftacn uyt's Mansgc-
Wnt.

Op

ÖER PÜNT-DICHTEN. 41

ii8. OpBaßa.

IΚ hoorde Baiïa lefl met haren Man krakeclen ;

Ten leiten (prak de pop: voor my, ik foeke vrê ;
Voogd wilt gy iijn , nii)n Lief, en ik denmeefler fpeleii:
Waer toedandusgetwiil; dat gy wik, wil ik me.

219. Kleene Wereld.

I^At wonder is 't dat Mcnfch van hoven rot beneden
Het wonderlijk gebou der wereld weet c'ontleden,
Die 't wonderlijk gebou der wereld in fijn leen ,
Ja 'c heerlijk beeld vertoont des grooten Gods in 't klccn?

zio, Cornu cop/£,

"^An hoornen (is 'tniet vreemd ?) raag niemand iprcken
• hooren:

Daer veler heyl nochtans uyt hoornen wwd geboren,
Wat vintmen menig' flap' of ongeiouten bloed,
Die door fijn' Bruyd deti Hoorn gewint van over-
vloed ?

IXI. Valentie Min.

Ε Min begint van 't oog , en daelt langs mond en kin ,
Toe datie nederichietiii 'c center van de min.

xxi. TjV/.

r\ETijdis't, diedoorfteen, doorftaelenyferbijt:

Τ wijkt all, hoe hecht en hard* voor't fey Hen van den -
tijd.

115. Aen d'Hebreen.

^Yfet d= wet in top,· 't Geloof verheffen wy;

^Wy zijn tot weldoen traeg; tot wcl-gelooven gy.

2.2-4· Aen de Gods-geleerde.

tjw weren, foo gy 't dekt, is (dunkc my) wcynig waefd;
^ Aen

41 EERSTEBOECK

^e» de Stneti-lieden,
En 't uwc iiiet met all,is 'c dat ghy 't openbacrt.

ii^. Aen denheefer.

f^^ En ander fcheppevry in lang gedieht bevallen;
-* Kort is 't dac mct lult mijn tijd-verdriet verkort:
Want, Lcfcr , niet alleen in puntdicht, maar in allen j
Λ1 wat of fchoon , of foet, of goed is, dat is kort.

Zii» · Aen Iemand,

WAer 't dat van Carfars ryk 'r gebied u waergegeven ,
Of van Mceceeiis geluk enrykdom het geniet:
Oniè eeuw {on menigten van Maroos fien herleven:

Wear geen Ma;cecnenfchinkc,daar fingt ook Ma»
rO niet.

117, Onroomfcb. Oplemandi.

Gods ware kerk genet van Roomens vuyle grillen
Die hebt gy met de naam van Onroomich doopen wil-
len :

En, goede knecht, gy meent gy roemtfe dus wel fijn :
Maar die u Onduytfch hiet, iou die uw vriend ook zy η ^

1x8. Aen den hoogdravenden

Dichter Tribcmiaen.
^Oo wie uw' rymery dicht onder d'oogen fict,

Vind rijm , Triboniaen, macr rijm en anders niet-
Gy derft u wonderlijk van uwen ftijl bedanken ,
Ja roemt van Maroos geeft, als gy met fchorreklanken j
Met wind van inorkery uw' holle vaerien vult:
Maer hoor, Triboniaen , gy fpreekt niet, maer gy brult

lip. LevendeßemmeenGefcbriji,

"C En levende is wel 'c woord , 'r gefchrifr een doode klank:
Lank leeft nograns 't gerchnit,de woorden nicc foo lank.

V(/»r

DER PUNT-DIC HTEN. 47

z^ ο. Voor de daed der Rootnfcbe Lucyctia.

f^Erwijl Lucrecia 'c verborgen itaelalftil

In haeren boefem wrong, ach! fprakie rood bekreten j
Tot die vervloekte daed en quam noyc item van wil i
Mijn lichaem is bevlekt, maer iuyver mijn geweten.
Ik fal myn fiel en bloed des tuygen laten fijn ,
Myn bloed by mynenman , myn fieleby Jupijii.
α 31. Ttgen de daed derfelve.

COou, Lucrctia> des ichenders daed beviel,
Soo kond gy uyt uw' dood noch loon noch lof verwer-
ven :

OffoomiiTchien 't gemoed fichonbefocdelthiel;
Wat dulheyd was 't de khuld eens anders te befterven ?
Uw'daed dan was , Lucrces , noch lofFelijk noch goedi
Gy fneuvelt (hoemen 't neemt) of ichuldigoi verwoed.
23 χ, W(quadefedengoede Ivetten.

GOd ftelde raenfch een' wet ook voor fijn overtreden:
Die eerfte goede wet ging voorde quade ieden.

253. Op eene ajbceldinge van Prms Mauritz.
Tl Ier fpeelt, Neerlanders, 't beeld des Veldheers voor uw
oogen,

Die't groot Madritfch geweld brak op een krank cn
k een;

Dienoytte doen en had met bloed of breke-been ,
Maer Parmas, Spinolas is in den fchild gevlogen
Die u de ilaverny der vreemden heeft ontrogen,
En van hetSpaenfche jok uw' halien vry gefirecn ;
Die 'tampt van oorlogs-hoofd niet in een deel alleen
Maer loffelijk in all's bedient heeft en geplogen.
'T is feldiaem als een Held fich op van all's verftact:
De Roomiche Fabius wasafgericht op raed ,
De Soon van Antigoon op poort cn veft-verkrachten >
De man van Peneloop op oorlogs-liftigheyd :
Maer Mauritz op van all's,op raed,op kloek beleyd,
Op treken, op on tiet, verovering en flachten.

iovts

44 EERSTE BOEFv

x}4. Jovisojnntaplèna, Virg.Eclog.i^,

Gods oog ontlooptmcn niet,hoe ver men loopten fweeic,
Gücj word door nicmands lift bedrogen noch befpoc.'
G i)d, God is overal > en äll is 't vol van God:
'T lecä all 'c is all door bem , äll watc'er is en lecfr.

3.5 5. Howwelijk tujjchen Air de én Water.

Al watt'er fpeeU of reclc, teelt of in veld of vloed j
Der hal ven wilde God die twee in een vergaren ;
En voegde, op dat de menich na wenfche wierd gevoed»
Het Aerdrijk als een Bruyd in d'armen van de Baren.
De Baren weder op en om den vailen grond :
Aldus wierd veld en vloed verèenigt in een Rond.

136. Boom.

'TT Laeu Voor-jaermaektmy groen,deheete Somer vael;
De vochten Herrcb ft grijs, de koude Winter kael.

157, Onderfcek.

^Ch of de Prieileren; cn Prinflen wilden vragen ,

Gelijk als Chriftus eergevraegt heeft aen defijti',
Wi«·, fegtmen-, dat ik ben? elk fou figbecer dragen»
£lk trachten rnatiger uictmagtiger te zijn.

llle crucempretiumfcelerts tiilit, bic diadema*
Juven. Sat. 15.
138. Uoevcfi-trooß.

Λ Lwocd Gods gramichapfeljs'isnochtanstraeg te voet;
Jl\Dus foo iy alle quaed ten nauften wil beloopcn ,

Wanneergenaektfe 'c mijn? maerGod^ten hoogdengoeijr
Doet een gering vergrijp ons npit te dier bekoopen.
Een' felve boevery geeft ook geen' felven loon :
Dien helpt fy in dtn baft, den dcfen in de kroon,

iTtnc

D Ε R ρ υ Ν T~D ί C Η τ Ε Ν. 45

Hmc ill<£ lachrim<e.

α 3 9 · ^P ie^tjand.

' ΊΓ En weet niecof uw' zuchc tot jeiusbond-genootcii
iV Of tot iïjn' Bruyd de Kcrk zoo groot isalsgy pract:
Dit weet ik dat de Kerk gekufl word van de grooten j
En darmen door de Kerk nu tot hcc kuilen gaec.

240. 'T Vrugthare-werk der (hyßerniße.

Enfeytdatmenfche worddoorSonen menlch gewon-
nen :

Nogtans gefchied dat werk meed buy ten 't ligt der Sonnen,

Op deverbrandein'nmeve'irfen van
2.4Ï. PkusMirnndula. Ai Politiaéngevclgt,

T) Rins Picus menigmael befprongen en gecjuelt
^ Van 'c vliegende gedrogt dat Venus fteedsvericlt,
Miil endelijk geduld , en wil nier langer fwigteii:
Hy grijpt hunn' wapenen , Pijlkoker , boog en ichigtcn i
En doetiê tTaem gehoopt in iellc vlam vergaen ;
En valt voorts onvervaert de naekte kekers aen,
En wringt hun flaende voets de koord om hals en haifdcn,
En gaet heceenevierin 't andere verbranden.
O dwafe ftokerkens, wat porde u dog Γοο digc
Den Prini der Muien (elfte vliegen in 't gefigt ?

2.4X. lül. Scaltger aenßjTie Tbamnantia.

'S ^^ö^® Thaumantia ten Hemel floeg haerpogcn ?
^ Hv heeft 'er vrolijk ligt en leven uytgefogen :

De koren-aerder Maegd kreeg levendiger fchiju:
Het vierig Leeuwen-hert trok hert uy t die gefigten.
Ach ! ioogy'tHemel-ligt vermeerdert door uw'ligten;
Wacrom vermindert gy daer mede , ο Wierde , 't mijn ?

Τ. Oe

a6 eerste boek

i;tf 243. Defelvenen defelve.

D Roo^,droog,Thauraantia,met uw'vierflralendeoogen
Mijn' weeuende oogen eens , die ilaeg vol vvacer
ilacn;

Maer och ! niet al te lang: gy foudie in plaets van droogen
Veriengen (ducht ik) cn tot ailchen doen vergaen.

244. Oe felve aen de felve.

MYn licht t'onvreden op de duyilre wintet-dagen
Sat treurig en bedrukt,en als ik quam te vragen
Waer met, of hoemen beft moge weeren haer gecjuijn ?
Geboodfe my deSon na 't Noorderdeel tc trecken :
Gy moeftdaii (feyd ik) cerlljmijn Son,nw aenfichtdeckenj
Dat vrceil (y , of fy waent dat Sons genoeg tc zijn.

245, Όefelve aen Marfil Picinns.

i O felfeen ichooncn Hemel waert,

Olaetmyeenenblas van 't ieldiaem heylerlangen:
Die drymael 't borgerfciiap des Hemels hebt aenvacrd.
Endrymael, ichoone, fijt in Godes ichootontfangen:
Te weten doen gy 'c merg uy t uwen Plaro ioogt,
En van den Hemel ileegt, en weer ten Hemel toogt.

2,4(5. De felve aen Xenophon.

IN war gelit fal ik u , grooteman , doengaen ,
Dien Pallas heeft geleert by pen en degen fwanken ?
Verheien fing ik beft:uw' dappre wapen-daên,
Of woorden vloeyende van ioete Netilat klancken ?
Sy dienen bey geroemt, bey hand en tong verbrcyd j
Gy feydc 't geen gy deed, gy dede 't geen gy feyd.

2.47. Tnunnnri.

T^ Ε Wet-verftandige fijn veeltijds Wcttcn-brekers;
^ Onmatig is den Artz; de Prekers veel maer fprekcrs. -

Aen

DER PUNT-DIC HTEN. 47

24^. Α en Jemand.

i|^ErkIaer, ontdek en biecht uw' faken, feercn, fondcn ,

DenPleyrer, Plaeileraer eii Preker nackten vry.
Vriend, Γοο gy dele dry wilt houden ongeichonden ,
Dar 's lichaem , fiel en goed, en veyns niet voor die dry.

Venter, piuma , Venus ^ laudemfugiendafequenti.
Hermol. Sarb. tnprafat.

Χ47. OpLivinus.

GY ftaet naer hoogen naem, maer hoe ? gy rept geen
handen,

En wijkt van uw gemak en welluft niet een' voer.
De kaers en kan, Livijn, niet blincken Tonder branden:
Is 't dat gy lichten wilt, weet dat gy lijden moet.

Calamitasviirtutisoccafio. Senec, deprovid.
zfo. Vrucht der befieckinge , aen de Befocbte.

■pvie troetel-kinderen die noit in kruys en vielen,
^ Meent gy,Gods kinderen, dat God de fulcke fpaert ?
Neen, neen: uw oorlogs-hoofd miftrout die lafie zielen;

'T kruys is te mannelijk, hyacht'et hun niet waerd.
De Deugd blinkt alfle blaekt; klinkt al/Te word geilagcn 1

Word tot haer nut geploegt, wanneerfe word geplaegt,
Het Land dat dragen lal moet fchup en ploeg verdragen,
Vcrdraegt ook,Broeders, wat, opdat gy vruchten draegt.

2.5· I. Op Mar 'tllui Sekt iß.

GY wilt de Saligheyd aen uw' vergaring binden ,
En kettert, bantcndocmtalldie daer vrcenad van
fijn.

'Tisraiery, Marull, alom heeft God fijn'vrinden :
UytallcChtiftenen leeft Chriftus hier de fijn'

L X Aen

41 EERSTEBOECK

Aendenfdven,

Enfolir wy verccnr re iïcn (oo veel oneens geiiiiden ?
Wel acn, ik weet u raeti: legafuw' h,ucl gemoed i
D'onbuychcüjkc-^et p isonbequaem tor binden.

Is 't dar gy binden wih, weet dac gy buygen moet,

In weiiik fiet toe.
155. Aen mijne Lands lieden.

HOeweldeVrede hansm velden lagr en vloeden ,
H'iewcl on·;' Ackeren verladen Uaen van vriigc >
Hoewel wy ademi η in onbeimctic lugt :
Laer ons niet dertelcu , nog lieefc den Hemel roeden :

Geloofr my j Lsuds-gcnont, God hoeft om ons tc flacn j
Om ons rcgcefi'elcn niet buyten ons te gaen.

1S4·. Nihilnb omtjipane beatum. Horai.cd. i 6,ίώ. χ.
En goed Man beeft gebrek ( dus gaet'et veel) van goed ;
Een moedig Man van geelt; een gecftig Man van moed,

iCf. Op (Jji^intia.

Oor (cboon word Qii'n ia an velen aengebeden :
S'is (kenik) langen blank j cn heeft voor't oog veel
fchijns ,

Maer binnen weynig fdioons: want in die groore leden
Steckt nier een koren iuuts, ipeelt niet een drop afijns.

Nitimiir i» vetiturr femper , cupimufque negata.
Ovid. lih, 3 . Ainor Hleg. 4,

Op Tullus

r^ Y jankt na Weduwen, na Vlac<rJen, Hoeren,Vrouwenj

Kil ·. Tulle, 11 w Wiif illeen bli)fc van u ongekuft :
War's dit voor keccery ? of waer voor ialmen't houwen >
Datudeiuftalleen, dievryftaet, nictcnluft?

GraJ'

DER PUNT-DICHTEN. 45,

Graf-fchnftvan Dido.

Y hebt twee Mans bcfogr, macr, Diclo , bcy bezugt;
^ Gy vlugcalsdefefterft, gy rterfc alsgccne vlugc. '

Op den Zeefl g
tuffchen den Turk en Venetiaert.
£58. In den '^are l 0(6.

O F fchoon fint Marcus Leeu war mak fchijnt of gedwoc,
En boeken vleugelen voor wapens voertcn vlimmcn :
Hy weecnog ans, als'cnaeiit, aignjflelijk te grimmen ,
Ja vetten roofin 'tdiep te va ren van He zee :
'c Bleek korts, als hy met bus en fabel (cherp van fnê
HerOtromaniche boort ftoutherngdorft b klimmen ,
En lijken tonder ral nac'rbleeke rijk derichimmen

Afzenden in 'r gefigt der Byfanrijnlche ree.
Ni) magdeGhrilte kiel voortaen d'^EgceCche baren
En'r Klidde^aiidfche meir mee min gevaers bevaren:

Ja foo maer alti mer de MachömcrCche maen ('chen ,
Hacr' hoornen voelen moge van fuik' een' fwijm YerraC-
Sy (oude niet alleen verge'en meer re waflen ,
Maer all haer zee gelag (ien ki impencn vergacn.

Grnf-fchy't{tv<in Het'· Bttrb/irus.
Γ\ Ie woeftaert,diea!om de woe '.heyt bragi aen't vlugten»
Leye van dit grafbeftulpr, dies bey de talen Tugren ,
Du klacr Veneetlche iigr heeft Roomen nytgedaan:
Nicc fchoondcr kond'et op , nier (choouder ondcrgaeii.

ióo. Op yert anut.

SOu ik een Edelman gelijkeen Ezel werken !
Sulx ((egi (>y ) foueen' fmetin mijnen adel zijn :
En niettemin, Verraen , gy (uypt wel als een Verken}
Of dunkt een Ezel u min edel als een fwij» ?

L j op.

44 EERSTE BOEFv

261. op eens Vorßen af beeldinge.

^^P dat gy, Schilder, moo^t de treckcii der natuur
^^ Van dees' doorluchten Voril recht in fijn beeld vct-
roogen;

Maelc Pallas op fijn hooi J, op fijnen mont Mercuur,

Mars op fijn aengeficht, en Venus in fijn'oogcn.

Mmento

Parcerefubjeêtis, é'debellarefuperbos. Virg. JEneid. ö.

261. 0/iGrafeem Votßen.

GY hebtjfagtmoedig Prins, d'ootmocdigheyd gefpaert;
Och had gy ook getragt den hoogmoed te verdervens
Macr gy die levendebyna een heylig waert,

Hoe kondegy ontgaen een Martelaer tefterven ?

a.65. Op QjiifituscnOrus.

Τ Eftmael liet Quintus fich rot Mii-geloof bewegen»

En Orus korts daer acn:dog 't had geen een waerom :
De^e Apoftact heeft trek na 't Roomich fatioen gekregen
Om fijne nieuwigheyd ,die om fijn'ouderdom.

2 64. Wrake Gods. Uyt Euripidesby Stobaus,

DIerchelmerijeftaegaen fchelmery verhecht,
En ilacg c'ontdnycken meent Gods wrekendegcrechr.
Bedriegt fich , weet geen' ftaet geen' rekening te maken :
Want als· de wrake Gods eens komen fal t'ontwaken,·
En eenmael 't Reken-boek der oude (chulden Iluyt,
Sal iy hem all' de fijn' doen boeten tot een' duyc.

God,

Τ ]W'grooiheyd,grootfle Geeft,kan geen Euclidomvacn;
^ Geen Aritlorcl uw' hoedanigheyd verftaen.

Aen

DER PUNT-DIC HTEN. 47

Iii AenChrißus.

r-\ Gy der zielen Son! gy hebe den loon der ionden
^ De dood al ilervcnde vcrmeeftert ja gedood:
En wy (o wonder !) fijn geneien door uW wonden ,

Gefegcnt door uw' kruys , verreien door uw' dood·

1 ó 7. Tegen Epicurus.

ALs gy de Sonne fie: de ziele der natuur
All watt'er fïer by beurt van licht verfien en vuur:
A!s gy haerop en neer en af en aen fiet ryden >
En rij(eii fiec daer uyt de dagen cn getijden :
Als gy Geilernte,Maen,Lochr, Aerde,Vier, en Ylict >
Of is u dat re veel ? Als gy u felven iiet:
Als gy van top tot teen loo konftelijk uw' leden
Geichikt fict tot het annpt 't welk ieder moet betreden :
Alsgy in ieder fiet behoorlijk cal en maet,
Cieraed by orbet fict en orber by cieraed :
Alsgy uw herte, maeg,(macr loop niet eens na binnen)
Als gy de faken fict foo geedig tot de finnen
De finnen wederom Reuk,Smaek,Gehoor,Geficht,
Soo konflig fiet gepafb to: geur, gehiyd en licht >
Gevoel tot all de reft: Als gy met welgevallen
Dit alles (feg ik) fiet, en fiec nochtans in allen
Gods gocdheyd , mogcntheyd en diepe wijsheyd nicc»
Soo fijt gy, botte beeft, niet waerdig dat gy't fiec.

ió8. Voor Ep'tcuruSé

Q Emak en Welluft zijn , het hoogfte goed des mcnfchco:
Regt hebt gy , Epicuur , hy kan niet hoogers wenfchcn,
Hier ben ik't eens met u: maer ioo gy Menfch alhier
Niet aen cn fiec als Menfch, maer iirapelijk als Dier.

L 4

eerste β ο ε c κ

269. OpBibinus. ,

BIbyn heefc all den dagdeii bek aen pijp of kan ,
En ipilc in kot pi kcoeg ( ο kanker der gefinnen 1)
Veel meer aen bier en rook als hy verdienen kan:
Watbaer'cc"Verkendat? (roepthy) wctdefinnen;
Dat (rocmrhy) pailcen'Man vanonverfufcenaerd ,
Soodoerdetcgt-rafpook, die is hy dubbel waerd.

α 70. LofderSolhey^. Aen Erajmus,

Y zijt'et nier alleen , die's werelds focheydpreefl;;
Hetprijil: dieibtheydook, all wacdiei'ocheyd leeil»

2.71. OpFlaviaen.

J^ Erfcgy noch even ftijf van uwen Adel fnappen ,

En fnoeven op uw'könft j die niet deii niinften treek
Van konft noch Adel hebt, en inuw'iulpc lappen

Niet waerders,Flaviaen,als dermen draegt cn drek!
Sog konfl: en wetenfchap in fnorken waar gelegen ,

Bcilond den Edeldom in 't vegen van de kan ,
In'tfpelen metdeichijf, iu't pronken met den degen >
Gy waert een wel geleerd, een dapper Edelman.

iyx. Paus en Luther.

T-v EPaiisfendahcmetna d'ElyfefcheTuynen
^ Een Zielken achfoftien voor rcdclijcken koop:
MaerLuthermilderMandan 'c hoofd van alle kruyneu

Vrijd van het Vagevier om niet den ganfchen hoop^
173. Scbaduiü'Vrier.rlfchap.

fp Erwijl de Sonne ftraelt door wolkeloofe lucht,
-■· Laet lig de Tchaduw by of een ons' zijde vinden ·,

Maer vlucht Γ00 dra de Son voor damp of nevel vlucht.
Als ons 'tgeluckbeflraelt, ontbreken ons geen Vrinden:
Maer als ons fchade-miftofdamp van ramp ontmoet,
ütrax doet de icha4uvy-vriend gelijk de ichaduw doet.

Op

DER PUNT-DIC HTEN. 47

j.74. OpdeF/mie.

'ηρ Gebrek word mildgelaekc,de deugde ichaers geroemt
^ Derhalvcn word de Faem niec cjiialijk quacd genoemu

i 7 ƒ. Op de dood eens Kinds.

WÄt lot hcefc u benijd uw' Vader t'overleven ?

Wat onweer, aerdig kind , ilocg uwen bloeiTem
neer ?

Die leven my ioo foet (co luftig; by uw leven

En is my naer uw' dood geen luffcgeen leven meer,

i-jé. Aen Augußinus.

Ν neem geen' moeyten acn om GodesSoon t'aenrchou-
X.J yyen:

Hyisu, Vader, by aen elcken hoek en oord.
En neem geen' moeyten aen op dat gy Pauins hoort:
Met Paulus tuit gy haeil daer boven bruyloic houwen.
En neem geen' moeyten acn op dat gy Roomen iiet ι
'T is noodeloos: gy vind in Roomen Roomen niet.

lyj. OpDavus. Aen Cnfftaeti.

D At elk van Davus Deugd dus fnoeft met vollen mondé,
' Met oorlof, Caffiaen , en dient niet veel geacht :
Hy loopt niet buyten maet, maer 't fchort hem aen
demagt:

De zonde wijkt van hem, niet Davus van de ionde:

Degeld-tKJod toomt hem in : maer 't is een eerlijk
man,

Die eerlijk leeft en wel, ook als hy qualijk kan.

In mceßariis natura mn deficit.

17S. Aen Florianus.

Τ iW prachtig kleed (ik ken't) kan wind en koude keercn
V^ Maer ik ben ook gedekt,en trek ook nut van 't mijn.
De Fcttix 1 Floriaen , fteekt in zijn' gulde veren

Nier wemier als de Vink of't Musken in de iïjn'.

h 5 P/afffe.

EERSTE BOE CK

279. plante.

Λ LI 't geen my laefc cn vocd klimt opwaerts nyt den
* gronci:

Ik eermet mijncii voet, ik ila op mijnen mond.

2.80. Venus.

ΤΛ Ε min ai·; Zee doet niet als fwellen,niet als iwigten :
^ Ook Venus isuyt Zee gefproten, fooikmeen.
S'is licht; ook Venus is niet een der vafte lichten}
De Kchte Venus is der wandel-lichten een.

iS j. Op een' vtarinere Venus.

JK ben die Vernis iblf, die voormaels fchooneibn

Den fchooncn appel won:
'T vermaek van fulcken roem doet my 't vermaek vergeten

Van drinckenen van eten.
Dies ichijn ik dood en koud : want Tonder wijn cn brood
Is Venus koud en dood.

aSi. X^anPhylHu

Λ Ls Phyllis left hacr' Man wat methaer' minn fagjoc-
ken;

Sy heeft'et (en met rcciu) fich heftig acngetrocken.

Schoon ik u (riepfe) minn,het moeder-ampt vertrouw
'K en wil u 't ampt daerom niet locilaen van de
Vrouw.

185. Tegen s d'Echt-fchoiderst

STaet gv na's werelds val ? loo fmijcdeileên in'c (and :
LufFu't verdrrfder ftecn ? verdelg haer' huylgcfiimen:
Soekt gy der huyfèn val ? gy difni den Echten band
Te fcheuren, wilt gy recht en aen den grond beginnen.
Dus moet en huys en ftad en wereld gaen te niet,
Oiall wateebreckt dient uyt's Werelds cuy η gewied.

Deugd

DER PUNT-DIC HTEN. 47

^84. Deugd.

!"> Ε Deugd ey fcht dacd,-de praec heefc weinig te beduiden:
JL/Geloove, Liefdeen Hoop zijn dingen, geen' gduydcn.
185. Op Iemand.

Gy vrijcde deugd ίο'tfchijnc, niaerwijdin't hercuw'
trouwe ( dier:

Haer' Dicnfl-maegd d'Eere toe dat trots dat moedig
Waerinik (en roet regt) de Minnaers wijfcr houwe

Der kuyiche Pcneloop ,· die volgden vol van vier
De Kamenieren na ter liefde van de Vrouwe:

Maergy Mevrouwde deugd ilcchs om hacr' Kamenier.

S/aepenDoocl.

HOewel wy in den ilaep een' wijl geftorven fchijnen ;
Geen levens deel nochtans, dat ik voor foeter acht.
Hoe kan de Dood het bert ioo bits en bitter pijnen ,

Nadien deSlaep doods beeld foofoec is en foo iagt ?
iSy. , De Mam.

Μ En houd u, Cynthia, voor Water-Koningin:
'Tbladisnuomgekeert, gy hebt hetaerdrijk in.

iS8. Op de NieuneêrlandfcheVvlkp/aiUiiige.

NIeu Nederland naer eyfch deu r arbeyd en bcbou t
Sou (meentmen) vrugtrijk fijn bynaer aen alle kanren.
'Tiswel eenswaerd verlogc; en dacrom falnu 'tOud
Wat van fijn' borgery in 't Nieuwe gaen verplanten:

Soo heefc oud Roomcn ook fijn' borgers menigmael
Door fijn gebied gezaey t en uyt fijn' veft gedrongen;

Wacrom het ook tot nog voecifappen van fijn' tael
Naliet op Spaenfchc , Franiche en Italiaenfche rongen.

God maek debouwereu ten bouwe loo bequaem ,
£n wil dees' Plantery met wafdom foo verrijken j

Dat vry in ietwat meer als in den blootennacm
't Nieu Nederland voortacu het Oude mag gelijken.

Oi>

EERSTE Β O Ε C Κ

2-Γ>9, Op Ruf US.

JJOewel gy ziel cnlijf van gcldiiichc laet verheeren $
Gy will tics niettemin vour Man van cer paiTeeren :
Macr, Ruffe, iiichr cot eer en heef u noyt gequelt ;
'T geld was uw iiociwit oii: gy zijt een Man van gcid.

£90. Van Ρ er da , uyt MartiacL

Λ LsPorciaveritondde Dood van haren Man ,

£n door haer vrienden iich van yier vond verfteken :
Hoe? ricple , zijtgy iot ? diertervcn wil, diekan ;
Dit 's immers klaer giMiotgaen Vadersdacd gebleken ;
En ftickcnde daer op aen kolen uyt den haerd ,
Gaet (ippakie) weygert nu ecn moedig hert het fwaerd.

291, 'j Ouyveh Anagramma,

Λίίίββλ(3)4. Ui», Δί'λ®- Gexücld^ Bedrog,

TAEDuyvel als ecn Leeuw zoekt wien hymag vcrflindenj
^ Ecn moorder was hy oyt, ecn moorder is hy noch.
Hywectiïgook , als 'tnaut, in't VoiTenvel re winden ;
Waer gecn geweld en geW.j c^^er befigt hy bedrog.

ip 1. Vergelijck'wge tu'ffcken Goed en Eere.

GOedgccfrde goede God den Mcnich in overvloed ;
Macr d'eer lioud hy aen fich: Eer is dan meer als Goed.

295. WceyL/fivk.

Echo, die mijn' ftem my weer nad'ooren fchiec,
*^Wat heeft hy die zijn geld ftaeg opfluyr,noit genier? Niei-,
'T ging veeltijds (meen ik) zoo by die veel fchy ven telden,
Dat zy hunn' iucht tot goud met lucht tot God verfcl-
dcn. Seiden,

Maekt God den fulcken ook zijn Hemelrijk gemeen >
Die boven hem yet viert of troecelc hier beneêii ? i\een.

Men

DER PUNT-DICHTEN. 57

Men vinc'ci-die nochtans ftuiui'buydcls , buyckcn ,kclen,
Vee! nifer zijii focgedaen als God of zijn' bevelen. Vekn.
Ell iuu 'c daii ieker gaeii dar God verimyren fal
All 5 war hem niet en eert niet liefheeft boven all ? yl//.
Soo lüopr. her Hemelrijk foo vol niet als wy meenen.
Maer 'c is genoeg gekout: vacr wel. Ik wandel henen.

Wavdel heuert.

De vijf klink-Letterefi.

A. E. I. O. U.

Rond-legflerén van konft, klankrijke Speelgenooten ,
Gy ichijlnofuytgciachof uyr geklaggefproten:
Maer leven is v^;l druks, dus . ineen ik-) uytgeklag:
Men hoort u merckelijk in Wee 1 in Och ! en Ach I

De iieoen deelen der Reden.

"^T//c;« wijflde faken aen:iFi/0/-<^toonr ons warfc maken,
• En beeld ons 't werken uyt en 't lijden van de faken:
'/ Deelnemeiide^edee/t neemt wat vanbeyden c'faem ,
Te weten tijd van woord , geflachten val van naem :
De Voornaetn ilrekt voor naem:het Bjivoord wijft ons tijden
Plaets, wijfe en omfland aen van werken en van lijden:
De Koppeling offcheyd of fehakelt als een koord
Woord aen Woord, iiaem aen naem ,Voorfetihißi->zcm acn
woord :

De Tuffbentveyping toont der tochten woefte krachten:
Het Ledsken 't verfchil derdryerley geflachten.
Dces negen deelen zijn 't, waeruytde Reden rijd:,
Daer all wac reden heeft, zijn reden mee bcwijft. -λ

Op Porphyrius.

CChoon men(chcen lacchend dier, en gy een menfchezijt;
Alcijd uochtans, Pgrfvr, en is 't geen lachens tijd.

Op

58 EERSTE Β O ECK

Op Iemand,

Gy klaegr Hat u uw' korts heel tragelijk begeeft:
Macr, vrjend, dcfchuldisuw', gy toeft haer tebelcefc;
Gy difcht haer oeftersaenen Icckerny van fwijnen}
Gy vult haer iladigop mee puyk van fiiße wijnen :
S'cn drinkt niet als door ineeu getempert druy venvogt:
Sy ru(l by u deurrookt van rode en amber-logc
In fachte vederen op pui pre Ledekantcn.
Hoe ? daer uw' korts by u foo wel aen alle kanten ,
Soo dertel word onthaelt, wacr 't niet belachens waerd
Dat iy iich elders gaf, en liet foo milden waerd ?

298. Simïlisgaudetfimili.

' En is niet vreemd dat Mars met Venus is vermaekt:
Want Mars verhuurt fijn lijt gewapent, Venus uaekr.

Medicament α per contraria fimt. Ariß. 1. lithic. 3.

299. Van den Sondvloeden Jongflen dag.

De wereld had wel eer van doen een' kouden vloed ,
Tot koeling van haer' heete en vuyle minneperten.
S'eyicht nu in tegendeel een vier een' heetcn gloed ;
Door dien de Liefde koelt, ja dood vrieft in ons' herten.
Soo worden ftrijdigedoor ftrijdige venriant;
De hitte door de kou , de koude door den brand.

300. Hitte 1 Koude Vochtigheyd t Droogte.

1_T Oewel wy ondereen niet anders doen als twiftcn :
Ons twiilen evenwel en baert geen ongeval.
Uytonfenilrijd ontftaet de vrede van den Al. ·
Och of de Vorften ookalioo te (trijden willen!

Ottj^eween

DER PUNT-DIC HTEN. 47

Ongemeen onge<tcht.

501. Woneier-red en,

' ητ Gebrek is feer gemeen, en nogtans feer begeert:
Α De Deugd thans ongemeen , en nochtans onge-cert.

301. Opeen Houiuelijk titjjchen hames en Sufanm.

SOo verre clefe Twee in 't echtelijk verfamen
Sooioeten lieflijk fijn van feden als van namen:
Soo brengen fy veel ruil:, veel vrede en vreugde t'faem:
Want d'cen' heet Lelybloem, d'ander Aeugenacm.

503. '/ Hendeken Sapphyrus van Lipßus.

^ An 'tkoilelijkgefteentheb ikdennaem gekregen ;
Ook voedde Neerland noit Γοο koftelijken beeil,
Soo geeilig van gelaet, foo hups en fraey van geeft,
Geeft die van s'menfclien geeil: niet wijd en ichi jnt gelegen :
Ook heb ik wat van menfch.-als menfche drink ik wijn.
En word ook als een raenfch geplaegt van 't Flcrccijn.
304. Syivorm.

Ikfelf ('tluydieldfaem ) ipin den draed mijns levens af,
Mijn'kunftekoilmy 'tlijfj mijn garen word mijn graf»

3 O f. Van Pomp ejus, en ßjne Sotten; uyt Martiael.

"C Uroopen Afiën beftulptiijn'Sonen beyde ;

Sijngrafis Libiën , lbo graf hem vaten kan.
Was 'c vreemd dat figfijn aich'theel Aerdrijkdoor vcc-
rpreyde?

Een deel was al te kleen voor fuiken grooten Man.
3 O ί. Voor den C^libaeU Aen de Geiroude,

WEe hun (fegt Salomon)die van geen houwen houden:
MaerPaiilus houd voorgoed den ongehouden ftact.
Wee onfer volgt de crou, -wee my den ongetrcuden :
Onsisccn enkel dan , uw wee een dubbel quaed.

Tegw

EERSTE Β O Ε C Κ

307, ' Tegen den Ccclibaet.

C Choon Paulus goede leer hem goed was in fijn' dagen:

De wijde Verft nochtans roept hier niet qualijk 5 Ίχεε*
ÜGor dien dik ccn alleen niecmagcigistedragen

't Wecj't welk gcmackelijk gedragen word van twee«

Vitaproßcifcensab ipfamentehojnini eßjucundiffima.
Ar iß. 10. Eth. 7.

^üS. ylenPoniiciis,

die tot befcliouwingen de ziel ioo ganicli begeeft,
Dat hy voor allen iuftfchijnt doof te zijn van leden j
^ Die (dunktu)datnierioetniet menichelijkenleeft:
Macr, Pontice ,gy niiil:, de mcnich begaeic met reden
Leeft, als liy grocyt, als plant,· leeft,als hy voelt,j^lsbeeil;
Maer als hy redeneert, al s Mcniche ja als Geeft,

jop. Op iemand.

G·* Y deelt en wederdeelt, en klieft een hair in vyven :
^ Dat uw geiprek,(bo 't hoorc,nietafgedaen en word i
ilebr gy de konhcyd dan des tijds niet tóe te ichryven :

De tijd is lang genoeg , maek flechs uw temen kort,

} I ©. Aen fekeren verouderden Vriend.

^ Y waert in volle jeugd, doen ik eerfl leerde klappen

Nu ben ik jongeling, gy oud en kreupel nu;
My fal den ouder haefl, haeil ü de dood betrappen ;
Onfeker is mijn loc, gewis en feker 'c uw^

Mams movenda cum Minerva.

^ir. Aen iemandi

Τ Κ faeg u haefl gered , waer 't dat gy bad cn dede ·
Wacht op uw beddcjvriend,gceo'vruchten van uw'bede.

Op

DER PUNT-DIGHTEN.

312. op Sandoval.

ALs Sandoval alom mer al te groeten yver
Sijn" Lands-geiioten looft, fijn' vyand overal
Art'ongeregcltlaeckcj beWijft: fig Sandoval
Goed Borger, ick beken 't, riiaar quaed Hiilory-fchryvcr,

513. God en Nature doen niét te vergeefs.

J-J Oewelghy van de Son alleen gevoelt de vonken:
Het mindere geflernc doet nograns meer als pronckeni:
Want dat in 't Uufwerck isKet minfts rad van all',
Dat is de kleenfte Ster in defen grooten Ä1.

314. Siti/ver offer.

T^ Ε Wereld is de Kerk, her kruys-hout het Onraer ;
Het OiFerlam Gods Soon Gods Soon ook QfFcracr.

31 f · Tijdsgeiveld.

ETijdverflind'ctalUall kan 'tdic Grijfaerd breken »
All velt, all wroet hy'torn, nierifs'cr dat hy mijd.
Jeugd,vreugde,blos en blond 't vervalt al door den tijd.
Wai raag ik van iookleeneen teere dingen fpreken ?

AH watt'er magtigs wordbefchenen van de Maea
Moet alles metter tijd voortijds geweld befwijken, '
Hecht ilael en fteen aen een; bout Staten, Steden, Rijcken j
Daer rijil daer ftaet hiér niet om eeuwig te beftaen.

Homoporno ftm/Iis.

Y menfchen ilorten neêr gelijk dc früy ten doen:
D'een fneuvelt rijp cn grijs,en d'ander wrang en groen.

Samenfpraek tuJchen'tUchaem en de fcheydende SieU.

^»7· '·· '-i '' 'tLighaem.
' ΙΓ Lieteéos om uweri't wil mijn' moeder d' aesdc varen:
■ ^ Μ De

EERSTE BOE CK

Oe Siele.

En ik uytfinnige mijn'vader God om dy;
Na moerik wederom tot mijnen vader vaereu

(Hy vordert my rot iich) en tor uw'moeder gy :
Tot dar (wanneer het weer eens rijd word van vergaren^
> My Godhercrouraenu en'caerdrijk uaeniny.

^jg. O'Urederduod.

HEc fy dar flervens uur of craeg of tydig koomt,
Quaet doet hy dicfe wenfclir , cjuaec doet by dieiè
fchroomr.
519. Ae-t'tBoekskeit.

[^Y füllen u miiTchicn, klecnBoeksken overleven ;

'T beurt veeltijds dat de foon voor fijnen vader
vacrr.

Doch leef gy na mijn'dood offterit gy bymijnleverii
Ik heb (des ben ik wis) iet fterffeiijksgebaert.

310, jirtci longa, vi fa brevis,

Aen de Mu fen.

DRymael dry SuOcren , vaert wel, ik laer u varen :
Ik heb aen uw vervolg 'c ganfch voorjacr van mijn'
jaren

Befleed , en evenwel mijn' lüften noyr geboet,
U noyt van bijds omhelft, maer flechs van ver gegroet.
Al droeg ik u ook op mijn' herbften fomer-tijden ,
Noch waer ik uwen top niet machtig te befchrijdcn :
Derhal ven word'er rijd dat ik mijn' treden fchort :
Uw' wegen fijn te lang, ons leven is tc Kort.

311. Aen de Sehe.

WEch, dorre Mufen , wech : by u is niet ten beften:
Al lang genoeg uw jok gedragen met geduld
Gy fchenkt uw' dienaers (lechs een hoofd voimuyic-neilen,
En ('t welk nog harder drukt) een' buydcl fondci
bult.

D£Ji

DER ρ υ NT-DI CHT Ε Ν. Sj

Puntdichten

τ W E e d ε β ο'ε κ.

-f. Somen-opgaji^.

DË Vorii der lichten rijft,en mee fijn' gulde ftralen

Verguld,verligt hy 't all,lugc Hemel, veld en vloed:
Hy doer den hoogcn moed der mindrefterrcn dalen ,
En dooft haer' filvren glans in lijnen gouden gloed.

s., Anders.

Α Urore had heel de lugr beftroyt met rooleblaren > ' ,"
't Groen aerdrijk lagalom van ochtend-dau beipreycfj'
AlsTitan korts daeiraen quam beuren uyt dé baren ^ .. . .
Dat aengefigt vol glans,vol goed, wl raajefteyt.ji

3. · Anders. ■ ·■'

Au, duy fterriis eri damp^ii köude nevels hingen |

Nog over veld éii vee;maer als des werelds Lanlp
't Hoofd opftak üyt de kim ,ftrax blonken alle dingen, .'
Strax ftoven iii de vlucht dan, duyftcrnis en damp>

4. ■ ■ ' .ßiders. ■ '

TErwijl vrou;Venui'iick'in purper gingver^eeden '
En in de rooien dook; quam Phoebus uyt het zoüc
Op gulde raderen hoovaerdig aengereden , yl.

En heeft haer' purp ren 'rok gtioomc met Vicrig

goud.

TWEEDE BOECK

5. Anders.

ALs Titan uyt den iclioot fou van vrou Tethis icheyên ¹
■ Trad Tithons bruyd voor uyt, om d'overichooiic
baen

Des fchoonen bruydegoms eerbiedig te befpreycn ,

Metpurpren roofen glans cn gloeyendcn faiFraen,

6. Anders,

SOo ras de Sonne rees en dag gaf aen de Wereld,
Rees met de ichoone Son des Werelds fchoonheyd iriê:

'Xbedout gewaed des velds wierd (laende voets bcpercld>
Oegauiche luctxc verguld, verfilverc all de zee.

7. Anders.

Μ En fel), vogel, vifch en vee lag van den flaep bedolven.

Men hoorde geen geruys door aerde, logt noch zee:

Maeralsdegroote tortsquam rijfenuytde golven ,

Strax rees het alk met haermenfch, vogel, vifch cn vee,

8. Onderfcheyd iufjm Son en vier.

ON"! vier, onsfackelenen aengeflckedampen ,
Om datie ginedig fijn , fijn hel aen ons gcificht:

DeSonin tegendeel dé vorftvan's Hemels lampen

• 'i^igc liiet om dar hy gIoeyt,hy gloey tom dat hy licht.

9. Onder fcheyd tuffen Kening en lyren.

De Konino; houd voor wer wat billick is en rede;
De W-ecdaerd wil fijn' wil doen gacn voor wit en

- - wet. . i (

'Tbevel van dien befwaert veel min alsdeies bede:
Dcfeacht gebed gebod, die fin gcböd gebed.

10. Oe vyf Wonden.

De wonden Chrifti fijn eer plaeflreren als wonden .·
Sijn' Wonden mceftcrcn de feeren onfcr fondcn.

Of

DER PUNT-DIC HTEN. 47

■βΒΒ·

ti. OpSextillus. ,

T) Ε tijden (klacgt $cxtill) cn neeringcn verflachten:

Sijn'wooningcn nochtans gewaden cn gerechten ^
En duncketi_my dacrom te ilechter niet te fijn i
Sijn' tafeis dragen niet als hoender-bout en wijn :
Sijn' hutten wifl'eh hy in huyfen als kaiteelen j
Sijn leem in louter goud , fijn' wollen iti iluwcelen.
Indien de tijd verllecht, gelijk hy kraeyt cn krijt, . h. ί
Wacrcm en ftelt hy niet lijn' tccring na den tijd ?

12. Reden.

God heeftons wel begacft met redelijkegeeften, ~
En van de heeften ons gefcheyden door dat lot:
Maerdie door Reden wil te boven gaen de beerten,
Die buyge nederig fijn'Reden onder God,

IJ. Vrek en Qu^^ goed.

r\ Ε Vrek, terwijl hylcefc, houd niet met al van geven :
Maer komt eerft na /1 jn' dood een' ander nut te fijn."
De Quiftgoed lapt'et all door'c keelgat by fijn leven :

Dees leeft dan (namydunktj die ilcrfc gelijk een
fwijn.

i^. Op Marianus,

INdien 't geluk uw'bors niet beten had doen fwellen
Als,Mariaen,demijn'; indien gy deken beet
En teuge dien gy nut meen; halen op uw fweet»
Dc noodeloofelorgen iou uw herc niet quellen,

De malle minne-fmertu niet eens gaen aen 'tvel:
Maer weet gy waer' t u deert ? her gaet u al te wel.

Μ j Op

6C tweede BOEK

ï 5. opfekeren Herder.

OF gyuw' kudde kent, of gy hacr voor de monden
Der wolven hoed, foo 't hoort,en weet ik niet lo licti
Ditimmers weetik wel, dat gy vee] meer gevonden

Word aen der rijcken dilch als voor der armen bec|.

ï6. OpDaßus.

De dommeDaiïus pronktthans in goud en iy':
Ach ί in foo fchoonen lijft zoo fnood'cen' fchildery J

Frocul α love^ α fulmineprocuL

37. Aen Aulus.

T^Ervorften gunftis ioet.maer wien?denoribedagtcn :
■ Een wel verzocht veritand gelijktfeby dcnwind,
pfiieverby het vier (dus, Aule , wilt u wagreii)

'Twelkglinfterr in 'c verfehlet, macr van naby vet-
ilind.

18. Homo homini Deus^

Sljn'ichuldenai re doen, en ticken 'c fijnte geven,
Dat 's (ken ik) als een menich , dat 's na dc reden leven;
Maer hy,die van fijn goed een goed en ruftigdeel
Tot trooil en onderftand der armen derf hefteden ,
leeft (diinkt my) als een God in mcufchclijkcleden ,·

Dan iulckcr Goden lacs! en fietons' eeuw niet veel.

AifS

DER PUNT-DIC HTEN. 47

i^. AeHÄmillus,

IK foudc wel iet meer als biooteii noodrufr willen ;
En waerom ioud' ik niet fmacr niet (gelooft'ec vry)
Om in fluweel, Amill, te proncken of in iy',
Nietom inkarofkoecsde ftraten te bedrillen;
Niet om mijn'dert'len derft uyr louter goud teftillen ;
Niet om mijn' tafelen cc laén mcr Icckerny ;
Niet om den hoop gekift rc houden aen d'een zy ;
Nier om oiitydeli jk rc Tparcn oi tc ipillen ;

Sulks allepafthet graeu.het volksken grof van bloed»
'T welk deugd noch eere trekr van lijnen overvloed,
'T welk noyt fijn hertevoeh van hoogen geeft gedreven.
Indien ik yet wat meer als blooten noodruft wil,
'T is my alleen te doen om mild te fijn> Amill;
Ik wcnichc flechs om veeJ, om veel te können geven.

2.0. Jaermarfvan Pytbagoras.

TyTAn bloote kijckeren , van koopers en verkoopets
* Sey eer Py thagoras de Jaer-mart tc beftaen.
Hoe ? wift de Jaer-matt doen van ftelers nog van ftroopers?
'Tfchijntneeoiwant anderfins by hadfe'! bygedaen,

Audoên. aen Savellus opßjmn verbeterden

i I. Griehjche» Cbtyfoßomus.

Ε* Ens plag Chry foftomus hier in het vleclch tc Icveti}
' Maer in fijn'groote fiel enfchriften leeft hy nu;
Het werfte word Natuur met reden toegeichteven,
Het tweede leven God, het derde Icvcu u.

Μ 4 De

Τ W Ε Ε D Ε Β O Ε Κ

Defelve aen Ρ. Sidney.
i t. vanßjne Arcadia.

GY hebt (foo tuygruw" vrou) verfcheydcndc van biet
Uw' ibere Arcadia verwcfcnaco den vonken.
Is 't datie ftcrven moet om datfe 't minne-vier
Oiitn:eek;r,fo moelH'e niet verbrand fijn , maer verdronken^
Doch hoe uw vonnis vak ; de vrucht van uw verftand
Sal nimmer wacrdig fijn verdroncken noch verbrand.

a ^. Sannazarius aen zijne Veßut.

^Laecns , ρ Vesbia, op mij»'ellende uw'oogen :

Ik brande, en uyc irijn'vlam ontipringt een' tracn-
rivier.

'K moet Nijl en ^tna fijn , vcrvloeycn en »erdroogen :
Vier,droog mijn' tranen op,δ tranen) dooft mijn vicro

Op 't Spreekwoord dijficilia qudi pulchra.

14. Heliodusgevolgt by Erflßn. in Adag.

Γ\ Ε weg tot boevery vale kort, valt foet en breed ;
Lu gectt den wandelaer vermaek voor matte leden.
De Deugd-baen (ik beken •t;valtlang,valteng en wrccd>
Et» word niet fonder fweet niet ionder eelt betreden:
Maer als gy nu een'wijiin elkgevordert fijt.
Word gene fcherpenimal > worddcfelachten wijd.

i ^. Aen fekeren Rif eken

''X' lichtvaerdige geluk verwiflelt licht van loop :
Datgeeflelt u mee vrpes , dat troetelt my met hoop,

iö. i^öw quaed tot erger.

TA Ie om dekorts t'ontgacn by Wondcn-hcelcrs gaet,
^ SchouwtScylla wel,maer lalCharybdis nietontvaren;
Pieom gcichil t'onrgaen met Pieyters fich beraed ,

Toogt waternood (och arm!) c'ontfpringen in de ba-
ren.

m

DÉR PÜNT-DIGHTEN.

De Spartaenfche moede)'.

3t 7. Marulliis gevqlgt

EEo' dappere Spartinn verftaende dw haer Soon
Was fchildcloos gevjoon,
Soud met haer' cyge vuy ft hcm na den hclfchcn vloed ,

Én fprack mec grammen moed :
Vaer heen, verloochenaerder vaderlandiche fcên ,
Verbaftcrde , vaer heen.

2.8. Van (fe Bïuyd Vfi» O lus.

Ats Oios cn fijn^ Bruyd in d'cerflre weelde lagen ,
En hy fig mannelijck (fijns oordeels) had gedragen ?
Ick wachte ( fprak hy) lief, hier uyt cen' dapper' Soon ,
Een' Soon, died'eer fal fijnder wederfijdsgeflachcen.
Ey (Iprackie) ioete vriend , wil niet ί'οο veel verwachten :
't Waer voorioo klecnen werck een al te grootcn loon.

2.9. Op Q^intillus,

/^Hy die vafl-griifer word, en word ghy noch niet wijfêri
vJ Want fchoon het hairnog deel van 't lijfen fy nog lid;
'r Schort u nochtans al diep .· 't verderf dat ftael en yier
In'trosuytflaet, Quintill, dat ilaetu uyt in't wit.

}0. Tegejis de Spotvogels·, uyt Philemon bj Stohatn.

GEen ipel, geen ftem-accoort kan't oor oyt fachtcr
ilreelen

Als fpottery gefpift op die den dooven (peelen i
Waut als men jok of fchimp geen' gramichap waerd
en acht,

Defchimper blijtt bcichaemt, de fchimp-fcheut fonder
kracht.

ji. Pradltamenta.

SElfftandigheyd bevat of houd in hacr behoed
So veelToevallighecn, als Phsebus Muien doer.

Μ 5 Voorbeeld

70 τ w ε ε ρ ε β o Ε κ

Vüorbeeldvan Matighejd.
T^ EnsFottebackcrsSooneen machtig Vorflgewordeis
-^StofTeerciefijnendilchmet goud en leem in orden,
3En ileldc 'taerden vat by 't gulden ingelidj-
En vraegdemen waerom ? (bo was fijn antwoord dit;
Ik , die nu blink in 't goud,ben uyr den leem geiprocen:
Die gtootcr word van kleen (peel niec te feer den grooteni
Maer matig wijiielijk en mengel onder een
Sijn tegenwoordig groot met fijn voörleden kleeti.

3). Mhine-kunß.

LEefi: iemand van de Min op 'c minnen onbeflcpeii
InNaibos Minne-kunft, hy blijft'er in verwcrt.
De min word door natuur en nieidoor konit begrepen;

Door 't oor en boorcfe niet,iy vaerc door 't Oog in 'ε
liert.

34· - Tege}ideSchipvaert.tiytPropertius.

C"^ Aet, kromme kielen, gaer des levens licht ontvaren.
J Ouskonilekoilons 't lijf:cnjuyftalshad dedood
Nier machj^ genoeg te land , wy foeckenfein de baren;

En hebben door vernuft fortuyns geweld vergroot.
35. Lofder Schipvaert.

jUY, die Op 't eerfte vlot het lij fheeft derven wagen,

En hecfrnict min verdient aen'tihenfchelijkgeiïagta
^Isdiedeo eerflcn Os heeft in den ploeg geflagen ,

Oft^rfl: het meulen- rat heeft in gebruyk gcbragt.
Dc plocg heeft ons veel vruchts verfchaft tot onfen beften,

Nochtans nietalle vruchtaen on(èn difch vereert:
Het Schi ρ met all 't gewas van Ooften en vanWeftcn,

Van Noord van Zuyder-oord ons' tafel geftofi-eerc.
Nu , Lefcrs, oordeelt eens met fuchteloofe fielen,

Wat is t dar ons van tween het meefte voordeel doet,
Hetmafloi meulen-fcyl, dekouteren ofkielen ,

Het ploegen van het veld jOPt ploegen vau den vloed?

Verfe-

.0

D Ε R ρ υ Ν T-D ί C Η τ Ε Ν,

jö. Verfekeraers.

^ En weet «au offe fijn voor arm of rijk tc houwen ,
Die hope cn hoopen gelds d'ontrpuwe ïce vertrouwen.

)7. Op Pol/a.

DAer is geen fwaerer jok , roept Pollaganfche dagen,
Als'r houwelijkfe jok ; ihaer (éker't ismaer jok:
Want Ichoonfe 's daegs aldus loppr jammeren en klagen,
'S nagts gaetfc rond cn ièyt, dacr is geen foeter jok,

58. OpPtwn/cus.

Lukdraegt den gecken gunft, deiotten mackt'er rijk:
'T blijkt, Pennice, genoeg aen uen uws gelijk.

iVów habe at matrom ^tibi quajunSla recumbity
Dkendigenus, luveml. Sat. 6·

5 9, Aen Iemand.

GYfoekt een wijfin 'cGrieci en in Latijn doorleert;
Die in figuur en wijfeheel fpits fyllogifeerr.·
Die haer' gefprecken kan met Retorijcke trecken
Trots een' Demofthenes ftofFeren en deurfpecken :
Die ganlch den ronden ¹ Ring der konften heeft doorrent: '
Die aü wat weecbaer is ten vollen weet en kent:
Die 't gecnen vrageren aen antwoord laet ontbreken:
Die fix met mannen kan van alleftofFen fpreken.
Viel my een wijf foo wijs foo redelijk te lot >
Ik mangelde met u, al waerookd'uweibr.
40. Op Bibo.

De witte Waerheyd leyt in fwerten kuy!gefcholcn,
Plag eertijds Democrijt te krijten door deScholen:
Maet leyt (foo 'tfpreckwoordfeyt) de waerheyd iu den
wijn,

Gy, Bibo, fockt'er na, en fult eens vinder fijn.

: Recbtf-

1  Encyclopa:dia.

JZ Ί Ε Ε D Ε Β Ο Έ Κ

41- E^chtjgeleerde,

"TvERcchcigelecrdefijn nietielden recht-verkeerde,
Verkceren ook den fin niet Telden van het recht;
Men Iioudfe niertemin tcrccbtevogr geleerde ,
Die fco gelecrdeiijk op wind: fijn afgerecht.

42. Maria piainnter.

VAn Eva quam ons 'cgiit, her tegengift van dy:
Een' Sach te waert gy ons, een' Harde Moeder iy.

4?. i De Mae».

jjT^E naeftenabuurichap der fteriFelijcke dingen

En voegt (dunkt my) de Maen ioo wonder cju^lijk
niet :

DieSrerre iswi/felfiek cn vol veranderingen ,

£n foo 15 ook all 't geen dat onder haer geichied.

44· OpThrafo.

' J'Rappieris'tambachrs-tuygwacronik ben bedreven ;
Dat's (roemcgy)ailnnijn'eer, dat's all'mijn'hoo-
vaerdy.

Ik ilae 't u , Thrafo, roe; gy weet'cr met te leven

Indien niet in dc vuylt, ten minften op de zy\

4f. Jlen Jmmd.

T\Ten gy uw'meerdcr'waent,dien kuilgy fchierde voeten:
^ Dien gy uw' minder wacpt,en wilcgy nau eens groeten.

VVy fijn hier wc! ('t is waer) wat ongelijk van lot j
Maer alle niettemin uyt eencn tronk gehouwen ,
All nytcen kley gekneed ; reclitfchapehorllcn houwen

Hunn' minder' voor een' menfch, hunn' meerder

voor geen'God-

Ash

DER ρ υ NT-DI CHT Ε Ν. Sj

4(5. Aendegexva^endeVenm.

TJ Oe Paphia ? hoc diis alom in 't ftael bellagen ?

Hoedusgefchild, gelanfl", gcvedercengefwaerd ?
Der wapenen beleyd is u niec opgedragen :

De foete koppelkunil vocgt uwen loeten aerd,
'Κ cH Ichiec geen harnas aen ora doodelijk te ftryên >

Maerfiegcfejop dat god Mars den dullen ftrijd vermy;
Die flux fich vjyen ial tot vriendelijcker vryen,
Als hy bey wapenen en Venus vind in niy.

/}7. MarsenVenus.

Ars is wel ilrafen ftrcng, vroii Venus facht en foet:
Maer meer fchaedVcnus nackt, als Marsgewapent doet.

48· Graf-ßhrijtvan L.Valla.

NU Vallabinnen,'t rijck der ichimmen fit vcrfteken,
Schroomt Pluto Roomfche tael na 't oud fatiocn tc
Γρ reken :

Ligt gaf hem Tupiter een plactsken binnen 't fijn;
Maer 't fjfcen vrceft hy ook van 'c hemeUchc Latijn*

40· O/) fekerenfoomildett behvcr

rtls kar igen gever.
TT voegt datmen milder fy in geven als beloven ;

Gemerktons maer ccn' tong,twee handen fijn gejont:
Maer uw' beloften gacn uw' giften ver te bovon j

Recht ofghy bandeloos en dobbel waert van mond.

Op

7(? TWEEDE BÖECK:

^o. op Iemand.

T^ Atgy flampampren fwelgtall wat üw^kcleluil·.

^ Dat hébtg)· van Lucull; 'k wil dacfoo quaed niecagten;'

Dacgy alt'uiw vertuyfchr dathebrgy vaiiAuguft:
Van Maro »dargy liegt: van Cato, dacgy nachten
Ja ganfche nachten iic met beken fnuyr in "t nat ;
Maer dacgy hoornen draegc,van wien dog hebt gy dar ?

ji. Varl de dochter vnn Marius.

ALs Icftmael Marius fijn''dochter onderftond
Defucht totfuyverheydmeryvcr in te preken :
Waer meugt gy (riep de maegd) my 'thooid me kom^iK
breken ?

Uw' leer 'na mijn begrijp) en heeft nog flot nog grond.
Kijk hoemy vrou Natuur den boefcm hoogt en rondd
En die doet niet om niet, gelijk de wij fe fp reken .·
Ach! VanhaerheyligwitNature te verfleken , !

Waer meer als kecrery, wacr fchadc, fchand en fond.
'T is waer, gelijk gy icgt, fint Paulus heeft geichreven
Dat weldoen all de geen', diciich tot houwen geven,

Dochberer, diciïch fpeenten afhoud van den man :
Maer'teer de \iiencmybefl:i by'c weldoen wil ik 't hou-
wen

(Het weldoen fik vertrovi't) en fal my nier berouwen)
En laten beter doen de geen' die beter kan. ?

Oplemand. ; ^ ; ι -

W Anneer ik u iet vrae^ ook van geringe faken ,
'Ken trek nau ccnig woord uit uw'vcrwaende kaken;
Of füod'er antwoord volgt, s'is feer gemackc ea
traeg:

Gy waent u al re wijs, wanneer ik u iet vraeg.
VnnCatullus.

FYn is Carull van iTf.m, glad van kin, flap van knien :
'Τ is Ycel, indien de man behoorlijk is Ycrjfien.

Smniif'

DER PUNT-DIC HTEN. 47

Summtfqu0 negatum fiarediuJ.Mca?t.

^4. Jen Ruf US.

•j^ vlucht van üW geluk kan niet veel hooger ftygen j
^ Dus let wel op uw fbuk , eii derielc niet te ftout:
Want dar niet hooger kan moet noodig nederfygen.

De mecltegunft de·; lots dient,RufFejiiiinil: vertrour.
Die 'smorgcns ieg^mijn' fiel,war kan uw' wecldeftooren?

Gy hebt volop van goud, van koren, oeft en wijn y
Dus eet cn drinkt geruft; (al op den avond hooren ,
Gy dwafc, defe nacht ialu delaecftezijn.

ƒ GeluktvenfchiTige aen denfel -f« over 't ver Hes
zyner goederen.

GEluk,mijn vriend,geluk. Fortuyn heeft tj ontladen y
En uwen nek gevrijd »an 'r jvik van haer gebied.
U is een goed ontrukt, dat ftofgecfr tot veel cjuaden :

Een' afgod neemt u God een'afgod , anders niet.

Prohiema.

WAerom doch of de man, als 't wijf fïch niet re pluys
En draegt, twee hoornen draegt \ hy is het hoofd ran
'thuys.

5 7 · Laßeraers en Pluymßryckers

^ Wert is de fiieeu plag Anaxagofas te iwcrcn:
Van Anaiagoren heeftonic tijd fijn deel.
Dc Vos fprak tot derave: hoe ineewit fijn uw'veren !
En och ! wat voed onfeeeuw der fulcker νο.^Γεη veel t

fS. Odcruntpeccare bomvirtutis amore.

jNdien door luft tot goed de s^oede 't quadc lact, ■

Soo moet dan nu 'r getal der goeden wtrynig weftn.
Dc deugd is ioo gelcegt.de boosheyd foo gerefen ·

Datquacd voorgoed paiTeeiCjcn goed voor louter quaccf.

Pi

75 Ί-^^ Ε Ε D Ε Β O Ε Κ

5 9. Of) GaUYus.

GY fijt tx"yiot eil wijs: hoe komt dat overeen ?
Eeiifdeels ilecljs,Gaure,vvijsihoeiott?van top tot teen„

fio. GterigemU'fheyd. OpLuctaen,

tj Ν wilt foo grooten roem niet van uw' tnildbeyd dragen,
Gy llachc den aiigelaer; die (pilt wat lockebrood,
Om overvloed van vifch te lichten in fijn boot.
Uw' «rif ren, Luciaen , fijn niet als loofe lagen .·.

GygpefcjOm tienmael meer te krijgen inbciït;
Eu ichietnoycduyten uyt, ofdalersfijn uw wit.

6i. Schadelijke vryheyd. Op Martaen.

OEvryheyd is uquaed ; gy deugtnietonbenepen:
Bedwang mackt u geichik: tot faken van belang.
De ton cn doet geen nut 'c en fy geperft van reepen ;

Gy mede, Mariaen,niet goeds als door bedwang,

dl. Fctlix en Feftus.

j^Eflgrontii uw geluk byFcelixnietgewêen:;
OokFeitus, l'aule.maektvan u gecn'grootefeeft,

6}. Op Feßus.

Δ Isgvmy ,Fcfl:c>ruuyt,endapper hebt gefchoren»
Ikbcn my fel ven nacil; ruyrgy my flaegin d'ooren :
Wel weed: u ielven »aefi , maer kom my nader niet;
Waerom?cenquaedgcbuurenisgeen kleen verdriet,

^4· fekerenjoo rij eken ah ixyfen en milden Heere.

Ν Α tuur heeft u gejonr een facht cn ioct verftand ,
Gy weet dat foer verftand door koniteo te volbouweu.
Het lot verielt uw' deugd met gaven allerhand
Die weet gy weer aen konften aen verftand te trouwen.
Den armen weite doen,datkomt u van het lot,
'T wel willen van dc deugd, en allebey van God.

zien

DER PUNT-DIC HTEN. 47

65. Aenhmand.

TJ We een' helft heeft uw wijf,die hebt gy i^aèn verhuwenj

Eu d'ander'helft isuw' , wat is in u dan'r mijn ?
Gy oiiderfchrijfc nochtans: hymy den heden tinxien:

Maer dienaud'nwefijt,hoeliondgymijne fijn?

66. OpLigurinUs.

AL"! feker Chiromant uw' handen had bekeken ,
Vriend (iprak hy) van geluk en valt hier niet te ipre-
ken;

Weet dact'et binnen'sjaers met u fal fijn gedaen.
Gy , dicuw'erfgeiiaem niets laten woud tefpillen,
Hebt binnen't aer all't uw door keel gejaegt en billen:

Wat dunkt u, Ligurijn , was dat heel mis getaên ?

67. Opliene.

DAtuwcffên uw' leen geleken, wenfchte ikwei:
En och ofgy lbo wit van ziel waert als van vel.

(SiJ. ylntixoordop den brief derfelve.

SN^ecwirii uw papier , uw brict oi inhoud (werc:
'T papier fwcemt naer uw'huyd, het inhoud naer uw
hcrr.

ip. Op Qufirti//a.

OUartüIatrtuwcloos hscr' bcygetroudemans,
- Hcsf: all den weduw-tijd zich kuys en fris gehoU%ven ;
Doch min voor ': cjuaed beducht als voor een luttel
fchands;

S'fη doril foo goeden lar.d geen vrugtbaer facd vertrouwen:
Of menig rou gefel wel hadde pfoegcns fin,
Geen ploeg, doen 'c ledig lag, geen' fpadc mocht'er in.

PUili·

^S τ W E EDE BOEK

70. Pufttdichtjchrijvers

ONs Puntdicht fchrijveren beraetnt'et na vermogen
Uyr allen boom Mercuur te draeyen glad en fijn.
Ik wey in woorden alseen Paracels in drooggen ;

De dingen fijn fijn wie, de bloote woorden 't mijn.

Op dc

■^i. Vemleu(ie verhintemfje der vrye vertenigde
Nederlatulen.

Α en de felve.
Qu£ conjun^a valent.

NU heeft deLeeu weer klem in fijnenkheugekregen ;
Nu voelt hy weer fijn' krachtin haren (land herllelc.
En fijnen bundel weer van ftijver band gekuclr.
Soo, vry Vereenigt Land , blijft eeuwig eens genegen ;
Soo fal uw' vryheyd u rot heyl gedij'nen Tegen ;
Soo fult gy cn ter zee ftaeg bloeyen en te veld j
Soo ial noyt blinde liit, noyt openbaer geweld ,
Ü fcheyden door bedrog , u fchenden door den degen ·
Gy hebt wel eer om winft op vyanden behaelc
Den Hemel dank geièyt, geviert, gefcgeprael t j
Op , op , bedankt hem nu met herte , fiel en finnen :

Toont dat u d'Ecndracht is een dier,een waerdig goed
En dat gynoytgewin geacht en hebtióoioet,
Alson) 't genot van haer u felven te vcrwinncB,

Am

DER ρ υ NT-DI CHT Ε Ν. Sj

η χ, Aendefehe.

Λ Fgunfle, fucht totbaet, begeerte tot gebied ,

En konden op 'c gemoed der Grieken met gewinnen;
Sou langde dertlePcrs hiin dreygde tcverflinnen ,
En met fijn' wapenen hunn' veilingen beftiet :
Maerals de vreefe nu van buyten hen verliet,
Srrax ftonden nijd en trots en tweedracht op van binnen,
O geeflen Tonder klem i 6 licht verrukte finnen ,

Slechswijsgeweefluytnood,maervanufelven niet! ,
Gv vry vereenigtLand van buyten-vrees onrllagcn
Sulc uw' verfekertheyd op (lerkcr beenen dragen.

Ach ! die in veyjigheyd of vry heyd van den damp
Der derccl heyd foo haeft gev.^t fijn en verwonnen,
En fijn geen' vryheyd waerd: doorluchte fiden kennen
Soo matig in geluk, als moedig fijn in ramp.

7 5. Beeld van Eendracht. Uyt Bartas vertaalt.

VOor my , 'k en kan niet fien hoe iemand van de Wijfcn
Ons een volmaekrer beeld fou wecen acn te wijfen
Van eenen ftaet ganlch vry van tweefpalt en gekijf >
Ais'c wel geichikr geftel der leden van ojwiijf.
Op 'c lijden van een lid treurt ftrax de refl der leden :
De neus co poogt in 'r ampt der voeten niet te treden ,
De voet ook niet in 'tamptdat tot den neusgehoort;
'i Koofd voert den degen noyt, de handen noy t het woord;
Maer fonder hunnen flaetdoor tweedracht te beroeren,
1ς elk van hun bereyd vrywi llig uyt te voeren
Het ampt hem opgeleyt van's Hemels oppermacht j
.Het fy dau hoog of leeg, doorluchtig of veracht.

Tootfr

«4 TWEED E BOECK

74. Toonverfchil.

W'Y weten nu niermeerd'cen d'ander' toe te geven j
Verdraegfaemheyd vervalt, en vrede-luft verkoelt.
Dc Bas word loo verleegt, den Altiis ioo verheven ,

Dat nau de Middcl-toon van d'ooren word sevoelr.

O

lUßorie.

Geichicht'boekdoetmetluilen met j^emak ontfan-
gen,

'Tgeen ons d'ervarentheydmetarbeyd greft en ftrijd.
Ycriochtheyd leert ons noyt foo veel in ccnen l-ingcn,
Als wel 'tHiftoryboekineencn korten tijd.

De feven Plnmtm,
Saturnus.

T^Tep-dcnkende Saturn , vorfi: van den goudcatij j,

Man νίπι Vrou Mnemoii jne; hoewel gy dor van (pieren;,
Van leden koud en droog, en norts van fcden ίϊκ ;
Gy iïjtnochtausgehuyft naeftacn de vafte vieren :
£n uwe loode kar dooriweefc de goude fchacr
Dci teckens tweemael (es in tweemacl viifricn jaï'.

77. Jupiur.

I^Eylrijcke Jupiter, verdrijver aller qualen ;

Gy fijt, en wel te recht, uws vaders naeftcu buur :
Terwijl gy draeyende fijn' bittere natuur
En wrangen aerd verfoet met uw' gefonde ftralen,
Jaegtgyuw' tinnekoets langs gulden wagcn-fpoo:
In ics-paer jaren tijds dcfcs-paer bcoldeo ^oor.

Mers,

D ER ρ υ Ν T-D I C Η Τ Ε Ν.

7S. Mars.

CTacg drijft de woêcuie Mars fijn'gleéndepacrden acn ,
cJüm Laeit hetend te ficn van fijp'beilemde tochten :

Maei d'ovcrinclle vaert van fijn' vcrftaelde raên
Ltryt foü veel kromten af, en breekt op Γ00 veel bocli ren ;
Dat Creièsdryraacliclieercjcn Bacchus drymacl inijd>
Eer hy eens iiee] iu 'c runddeTeeken-ry doorrijd.

79. De Son,

ί Λ Gy des Wsrelds fiel, gy Vader van de dagen,
Gy aller hchteu Prins /gy , goude Phocbe , gy
Doorrent den ganfchen ring der Ikelden vicrmael dry
In niaenden drymael vier met uwen gouden wagen,

Gy lijt'et, dicgeiwiudcn ionder ftil te (keu
U w' dag en jaer-reys fpoey c door 's Hemels blauwe paden »
Die met des Hemels koets, dees op uw' eyge raden >

Dees willig, die door dwang,dees Ooft, die Weftwacrt
aen.

80. Venus,

■^Rou Venus ioet van aerd, die'tal! alom bevrucht,
^ Die altijd fit omringt op haren roofenwagen
Van ichoonheyd, jeugd en vreugd, vanipel, van troctel-
fucht,

Ontiluyt en fluyt by beurt de purpre deur derdagen:
Doen fchoon zy op of neer , of voor ofachter rent, t.
Haer' duyfkens blijven ftecdsder Sterren Prinsonticxit.

8r. Mercurius.

^Lfoo fal Hermes ook die taelman rijk van reden ,
Die fticrman gauw ter hand , die loofen handeiaci > '
Die lierman, diegciant, die kloccke konftenaer, ·
Ten naeftcn by ccn jaer tot fijnen tocht beftedcn ;

Want fchoon hy rlug tc voctllaeg vlicheltginscn wccrs
Der lichten Vorft nochtans verlaechy nimmermeer.

Ν j

8i T-WEEDEBOECK

8i. BeMane,

^Orftinnevan de zee, wat hebt gy vreemde (Ireken/
^ Als gy uw' bruydegorn op 't vcrtfte fijt ontweken ,

Toont gy u van fijn vier ten hoogden vol en fwaer ;
En als hy u omarm t, gy dunkt ons min te blaken:
Met dus uw liefby beurt t'ontwijcken en te naken,

Doorrent gy cwalefmael den dwers-rieni in een jaer.

83. Vroedivijf.

»•J^ Is veel voor menfche wel ter wereld in te komen ;

Macr wel weer uyc te gaen,heeft ook niet wey nig anj
Een Vroedwijfdient'cr wel tot dat bedrijf genomen,
M.icr evenwel tot dit noch al veel vroeder man,

84. Klachteder Beeßen over den Menfche.

W At port u,menich, op ons te woeden foo vermeten >
'Tis(roeptgy) maer een beeil,als gy uw'heerichappy
Soo beeftig over ons misbruykc tot tiranny:
Maer, grootemeefl-er, (eg, is 't u Γ00 fchoon vergeten ,
Dat gy cn wy in Dier al van een' maegfcbap fijn ?
Waerom ook ons vcrfchil nier groot en ichijnt te vallen :
|a fweem t gy niet na twee de vuy lile van ons allen

Van buytennaden aep , vanbinnen nacr het Iwijn I

S5. 'tSchaep.

' Schaep levert melk en mcfl: en inaren ionder tal;

'tSchaft tIccs en vlies cn wol; 't Schaep heeft cn
geeft'ctaik
86. T/reßas.

OM dat Tireiïas verftqnd dat Venus-ioet
Veel fmakelijcker valt den vrouwen als den mannen»
Wierd Juno foogeftoort, dat fy dien armen bloed
Berooft heeft van geiicht of van het licht verbannen.
Ik gifle dat Mevrou de waerheyd van dat woord
VVcl mogelijkloo Iicfgevoelt bad alsgehooir.

Smrte

DER PUNT-DIC HTEN. 47

87. SmerteenWelluß.

^AtWelluflprickclcoyc fooioecclijk ons'herten ,

Djeiiiccofvoorofnaeraen Smcrceiiis vcrkDOchr? f
Een' ioete Wcllufi: is 't, die om voorgaendcSmertcn,
£en'bittere, die om aenftaeude word gekocht. .

2 S. , Oudevdm en duoä.,

Ε Lex wenfchisdac hy mag een'hoogen Ouder halen;
Waer regens elk de dood ten hoogften vloekt en vlied;
Een Ouderdom nochtans is vol verdriètsen qualen ,
De Dood in tegendeel het ende van verdriec.

X9. Op den oudtn Linus,

SAturnuswordgefeyd vanfat tefijngeiaert:
'T waer cenmael, Line , tijd dat gy Saturnus waert.

yo. Opdenfehev.

De goede Linus leefi: als Paulus onsgebied :
Want Linus heeft'et wijf gelijk als had hy 'tniet.

91. OpFlaviaen.

GY roemt u , Flaviaen, een' edelman te iïjn »
En laftertgy uw' gichr dieadelijcke pijn ,
Pijn die den edcldom byna fchijnc ingeichapen,
Die all wat edel heet paft als rapier eti wapen;
Die in paleyfen woont, die'tiietcn-dakverfmaed ,
En meer met Keyieren als Boeren ommegaet^
Die Telden bedelaers gewoon isteverfellen,
Maer iïch by Fockers houd die 't goud by tonnen tellen/
Die onder purper duykt, die lecker drinkt en eet,
£n machtiger deurgaensnaer amber riekt als fweet? i .
Al iagik noy tiet hoogs noch edels in uw'daden ,
Soo hoffelijk een'quaed doet my nochtans geraden
Dat gy noch al een vonk van adel draegt in 't bloed,
Of uyt een edel ey ten minften fijt gebroed.

Ν 4 Jrefß

«4 TWEED E BOECK

pi. Tr ooft am den [elven.

-· S 't nu Γοο quaed met u ioo quaed als oyt voor deicn ?

Wel weet dan , dat gy weer niet ver en iïjc van wel :
Dc (merten , Flaviaen , iijn dus van aerd en weien ,
Noy t Hijp^een' felle lang, noyt pijnt een' lange fel.

Wat ymus voegt, dat fchejd de Hippel.

9 ^. Ae» Tigellinui.

Ρ En houwelijkgeboutopeiickei'oogenlufl:
-'^Of vli^efchciijk vertnaekftaetlosenals op fielten;

Want airmen Tigillijn ,hctnieu heeft afgekuft ,
Dan komt de min iii haet en afkeer te verfmcicen.

Dus var dien ftaet op deugd meer als op ichoonheyd acn»
Op dat de wulpiche min in lieide mag vergaen.

Op den Godloufe» hoeve Mopjus^
r^Anneermen (preekt van God of vanfijn' hoogewegen t
Roept Mopfus, die doch God en Godidienft houd
voor fpot;

Acn dingen boven ons en is ons niet gelegen:

Recht heeft hy \ want de hel gehoort hem, dac 's fijn
lot.

gS, Opdenfilveti.

•pl Ε fottcn achten u een wijs' en dapper man ;
^ Dq wijfe f Mop ie, fot .· wat (duukt u) fijt gy dan?

Opdenfelven

Α Ls Mopfus fijnen knecht had leflmael uytgekrctea

Voor aller narren Voril: 'k en keur dat voor geen'fmaed
(Wasd'antwoord van den knecht) want, Heerc, gynaoet
weten.

Benikdcr narren vorfl, gy fijt mijn onderfaet.

DER ρ υ NT-DI CHT Ε Ν. Sj

Opdettjelvett.

Soo 't vol js (als gy roepi) van narren allerwecg;
Üw'kapeuis dan 00k van lulck gebroedmei: kcg.

98. Opdenfehen,

WAnncergy lachen wil:, ofluft hebt door de grillen
Der narren of boufons t'onrgacii uw rijd-verdriet,
Wae hoeft gy vor ce gaen > of , Μορίε , veel re Ipillen ?
Siecgy iiieciiars genoeg als gy ulelvcn iiec >

99. Tydige Suchten.

r\Ie wel en tijdelijk fijn' iiichten wil hefteden ,
Beiuchte nimmermeer toekomend noch verleden
Beluchte (!eg ik) geen als tegenwoordigquacd :
Sooi'ucht hy\iiec ce vroeg, fou fuchthy niet celaer.

100· Op Dento.

Y koopt all wat natuur ons raer·; of fcldfaems teelt,
Gy koopt all wnt de kunil in marmer ons verbeeld j
Gykoopta 1 wat oyt Goltz in koper heettgeüeken ;
Gy koopt wat Holbeen oyt heeft op penneelgeilfken j,
Kortom gy koopt'et all: maervoor des jaers verloop
Sal 't (wed ik; Denco, vvcer all veyl itaenof tekoop.

loi. AenGryllus.

Soo lang gy j Grylle, menfch, dat's, nuchter fijtcn ichran-
der,

Sult gy ten hoof of nier of luttel waerdig fijn :
Dus, Gry Ik, bid Fortuyn dat fy u doch verander .
Of iu een'rijken bok, of in een fuipe fwijn.

i

I ο i Ko ringen en Propheten.

En Koning uyt ίΐ)η land word noyt erkent voor hoofdj
-'Noycin fijn land Propheet geleden noch gelooit.

Ν 5 Prcfbe-

$6 τ w ε ε d ε β o ε κ

10}. Propheten e» Poeten.

De fiel van een' Propliee: is vol van 's Hemelsklaer-
heyci j

Ook flcekt u) cen Poccietfeidfaems, ik bclij'c:
Wanr van den volgenden (preekteen Prophete wacrheyJ
En cell Poëce liegt van den voorleden tijd =

104. Va?!ßch [elven,

■ρ Lk feyt dat in mijn rijm geen Poëfy cn fleekt,

En elk feyt waer,waeroni?om dat hetwaerheyd Tpreckt,

lOf. Kerkdief.

Icmceruyt lufl als nood iijn' macg opvult en dcrmen,
En meer acn malle pracht als aen de kou verkleed ,
Is meer als enckeidief: want hy ontllcelr den armen
All wat liy aen fijn vleefch onmatclijk hefteed.

I o5. Aet}fekeren Prince.

Opfekerboekhem toege-eygent.

J^ïedef'; bladeren met gulden int bcichrevcn

ü aenbied of vereert, defelve , Prince ,bied
Uw' hoogheyd (dunkt myj aen iet hoogers als fijn leven ν
Wanrdat'svergaHckclijk, maerdeic bladersniet.

167. OpVayus.

IK vraegdc Varus lefl waerom hy ruftigquant
Met een gerimpelt vel focht in de tiüu te treden ,
En ipottelijk den ploeg te drijven door den ftrand ?
Scrax brogt hy lip aen oor , en gaf my defe reden :

Men ipit een goudrijk land,al gecfc'ct vrugt nog iruyc
Weet dat hacr' teiTche, vriend, min rimpelt als haer'
^ huyd.

0/

D Ε R ρ υ Ν T-D I C Η Τ Ε Ν. S/

ιο8. Ορ Po/yfemus.

GYgaec ons, Polyfecm, voor halve menichenfchelden,
Om dar gy lang en fwacr, wy kortkens fijn cn licht:
Ik könne dar gy meer als ik loud mogen gelden,

Als meniche wierd verkocht by d'ell of by dc wïchr.

109. f^orßelijckegrootmeedi^heyd.

^Rootmocdig is de Vorft , die ieder 't fijn vericbafr ,
VjJNoyt deugd tefchaersen loont, noytquaed tcftrcngcn
ilraft.

110. ^enfekere doorluchtige Vrounve.

STandvailigheyd van fiel in all war u ontmoet
Toont ons uw fterk verftand > dat nimmer wcec van fuf-
fen:

Datflacigegelaet, dat moedige gemoed , '

Kan geencrley geval opbla.fen noch verbluffen.
Uw' wijd beruchte deugd kan my van vleijery >
Ook hooger fprekende, ten vollen ("preken vry. " ^

111. Aen de fehe. ■''

't datmen deugd door dicht kon gieren of vcrlich-
ten, f '

Ik fónge t'uwen roem noch menig duyfend lied.
üw' deugden geven glansen glory aen mijn' dichten,

Mijn' dichten klecn van klaiik aen uwe deugden Dict.

III. Treur fpel. ' ^ '

ALs moedwil cn geweld met opgeblafc treden
Doen dreunen onder fich des werelds ipeehoooeel,
En oordeelt dan van 't ipel na 't eerile noch nac 'c tweede»
Maerichorc uw oordcel op totaen het vijfde deel.

Op

88 TWEEDE BOEK

113. op Gaurus Canonik.

TJEt boek der Wijiheyd word (wie kan dien hoon verdou'
wen ?)

Voor Apocrijph «gehouwen :
Dacrnochtans, Gaure , >f)· , die (bt iij: en verkeerd,
Voor Canonijk paiTeert.

114. Laßer-ivrake.

^Ls gy gefchoHen word en met de tong geileken ,

Ais iemands laftermond uw' faem iteJt als ten roof}
Soo wacht u lafleren met lafteren te wreken ;

Maer ichik uw leven fulcx j dar niemand hem gelooi.

115. ' VoyßenWet.

jQ Ε ilrafword by den Vorft fomwijlen afgebeden,

De Wet in tegendeel ftaet flijf en onverfec:.
Sy Weegtalleende fuut, Hy ook d'omftandigheden :
De Wee is ecu ftreng Vorft, de Vorit een' fachte Wei.

116. Deelen der Aerde.

tN vier gedeelten word her Aerden-rondgekioven i
■•■Ookfijn' Godfdienftighcydin vierderley gelooven,

117. Stand der Aerde.

Swaerlijvjg Aerdrijk fit, foo 'rgaec na Nafoos fingen ;
Het iiaet, foo Salomen ons hier de waerheyd icyc:
Macr IS 't (gcjijk het is) de grondvcft aller dingen,

'T en ftaetdan noch 't en fit; wat doet'ec dan ? het
leyt.

DER Ρ UN T-D ICH TE Ν.

II?. Vijf Zonen of Aerd gordels.V/rg.

gevolgt in i. Georg,

DEn Aerdbol hangt omgort van vijf icerbreedc banden ,
Van welcke 'tSonne-vier den eenen ftacgdcetbranden:
Twee mind'religgend'cr cer fijdertuytgeftrekc.
Van ys en regenen gedurig overdekt :
l>ocli tuiiclien Hees' twec koude en uytcrftcgeweften
En 't beere middeloord, hccfrGod (denmenfch ten beften^
En tor een foet vertrek voor 'c fterffelijk geflacht)
Van matige natuur twee Gordels ingewrachc.

ï 19. Van dTmvoonJers der v/jj Zontn.

D'Tnwoonderen der beydc in maet beftaendeZonen
Houd Ariftotclcs voor burgerlijkflen befl:
Die in den beeren riem ol in de koude woonen,

Sijn ioo onhaiidelbaer en woeft als hunn gewed.

120. V Heufchte en onbeufchte Vier,

GEen Dier foo iicufch als Menfch, als hy na reden Iccic:
Als hy van reden wijkt, geen Dier foo onbclecft.

iit. Aen Mar iaën.

^Lechs voor den blooten nood gerechten toe icruflen

Is (oo proiijrelijkalsheylfaem en gciond:
Pen honger itaet ons vry wat minder als de luftcn, ·
En , Mariacn, de niacg Γ00 dier niet als de mond.

iii. OpFeßus.

r S nu mijn geld gereed' (dus koom ik t'elkcn vragen)

En t'elken legt gy, ja'c: maer, lieve, ièg eens, neen 't:
Want, Ecfte, ca tny dunkt, gy fteekt vol hooffche ilagen';
Gy raccnt noytdacgy icgt, gyiegt uoycdatgy inecut.

Over

«4 TWEED E BOECK

11 j. Over de dood eens dapperen G eneefmeeßers.

•y Erwijl gy door de konfl de dood leert wederftaen«
En't twacke leven poogt meer krachts en duurs te gever!:
Doet 11 der Parken hand bey konden kracht vcrgaen ,
En drijft de ichaer verfloortdoor 't garen van uw leven.
Soo wierd gy ook , Afcleep, tei wijl gy door de konil
Dedoon herleven deed , uy t 's levens licht gebonft,

114. Het dertiende bedrijf van Hercules.

•^E tcugeicnde tongen trotsheyd van een wijf
Dat IS van Hercules het derthiende bedrijf.

Gratior eßpulchyo veniens e corpore virttis.
I Ij·. Tegau de Schüonbcyd,

HOe komtdat Eerbaerhcyd of fuyverheyd van feden
In ichoone meer bevalt als in misniaektc leden ?
Om dat die ichoone deugd in ichoonheyd van geftalc
Heel ièldfaem is of raer; en alle raer bevaici

TER G Ε D Λ C Η Τ Ε Ν I S S E.
Vm den dapperen Zeeheld lom van Galen, jldmirael

der Hollandfche idiote op de AdiddelUndfcke Zee.
izö. racatuvivolitant per niare »avit£.

jP 't Middcllaudfche Sout te moeten voor fijn' oogeti
Sieniworvenginscn weer een'Brirfchen tyger-neft: '
En kon van Galen niet vcriwelgcn noch gedoogen ;
pM Waerom hy ook de Straet ftracx veegde van die peil ■
'T is wacr dat hem (oramp I) dat edelmoedig vegen

Ten kefte van fijn been ja van fijn leven ftaet;
Waer dacr voor heeft hy weer den naem alom verkregcu
Van GeclTel van den Brit, van Beilem van de Straet.

DER PUNT-DIC HTEN. 47

117. Aen Aldiiu

Gy dian twee meefteren, waer van gy niet geniet'
Want, Aide, d'eencu heeic ,,end'andergceftunief.

1. Op Vi« ouden Ponticus.

GYdie noytwclen deed aen i«mandalluw leven ,
Wanneer doch fult gy eens van hebben fijn veriacd ?
Τ werd (fegt gy) na mijn'dooddenarmenali gegeven:
Maer 't weldoen, Poniicc, komt na dcdood le lact.

19. Op e!en felvtr,.

IΕ dood trekt Ponticus in haercn fwcrtcn fchoot;
Maer doet fijn toeiliggeld verryicu van de dood.

150. Mi/i) negü occbi, ^tna nelcuore.

1Ε kondc Nyl is my ten oogen ingevloed ;

Degloed ,dieiEtnaknaegt,isop mijn hertgevlogcn:

Geen vloed, die magtig is te matigen dien gloed.

Geen gloed ook, die dien vloed van tranen kan verdroegen.

Ach ! gloed en vloed noyt eens in alles wat fy doen,

Staeg tegenscen , fijn 'ceens integcnsmy tc woên,

\

Ν

131. Op Muciasn.

WAt moed (feg Muciaen) doetu foo moedig treden?
Wat wacn-wind blacft u op ? fchoongy in lot, ii: le-
den ·,

Ja felfin wetenfchap wat meer fijt als gemeen ;
De Son gcüjckewel rijft niet voor u alken.

15 ζ. Op Qumtus Ram!β, der dm Sone ß'jm Vader i.'
^ Elijkofalle boom juyft opfchoot in twee tacken,
^^Soo wiltgy ook all 't heel llechs in twee deelen hacken:
Maec iijn d'afdeelingen alleen tweeledig goed ,
Wat deel dan, Quiiuc, feg, komt u van's vaders
goed ?

' Van

ϊτί^ TWEEDE BOECK

j 3 j. Varj Gellius.

•r\ Ε rijcke Gellius als hy fijn' felle gichten
-*^Bywylen vliegen voelcdoorhaiuleii voer-gcwrichten ,
Och ''roept ly) wat ali ramps heeft dit kort leven ui I
Och ot ik flerven mögt, een iachc en falig fterven
Dat waere mijn' gewin , och mocht ik dat verwerven.

Ja(iegt fijn erfgenaem)datwaerookmijngewin.

j j Jircaaum fOlitkuTV. Reden van Stact.

Λ L lang genoeg gejokt: van hier tzepunte grillen;

Wee h Qu uiten , Gelliën , gy weegt my veel cclichrt
Der Alexanders lof, der Hedors, der Achillen ,

Sal van nu voort alleende fVof fijn van mijn dicht:
'K wil mijnen ftijl voortacn vry hooger laten (tijgen :

Dusipiak ik tot niy ielfnocn onl.mgs ja noch flus;
Wanneer der Muien een', die van geen' dulie krijgen

Noch rrommel-toonen houd,my wederiprak aldus:
Ey , wilt uw rijm aen roem van groote meefiets iparen j

Lact u hunn mal gewoel (00 veel met waerdig fijn i
Vcrgacp n aen gteji' fchijn van titels oftiaren ,

Maer fehlet uw' oogcn-ftrael eens agter de gordijn,
Gy fult die mecflersdacr niet meer als menfchen vinden ,
Ja li>oodcr mogelijk als iemand van "t gemeen:
Ofmcent gy dat hunn groc>t en machtig onderwinden

Meergrond^ en reden heeft als nw gering en kleen?
Dc tochten die een' Voril en verckenhocder drij\ en

Sijn al vancengewicht:dacr wijven week van moed
Om kampen met dc tong, dacr kinderen om kijven,

Daer (telt een Vorft ccn land in brand om cn iu
bloed.

Dus boud u ah voorlieeo by 't gifpen van defeden ;

Men ichaft door helden-lof 11 cch»itof tot roof en
moord ;

Dicprijien wil, prijs God, daerineibrak fy hacf' reden
En ik mijn voorfteJ ai, cn voer aldus weer

DER PUNT-DIC HTEN. 47

OpFlaviaen.
Λ L fijt gy ruyg gejokc, al yoed gy lange tuycen i

Kael fijt gy evenwel; maer hoor ecus,weetgy waèr ?
Vai) binnen ίϊje gy kael, niet, Flaviaen, van buyten ;

'Τ fchort u aen hcrffenen , nict, Flaviaen, aen hair.

0])denfelven.
j^Oogy uw' ampten wiir cn hooffche waerdighcden

Metachtbacrheydbekleedeu i
Soofteeku, Flaviaen, in purper of fluweel,
En fpreek niet al te veel.

137. Opfekerenonbarmhertigen,

Λ Ls d'armen hunnen nood u naekt voor oogeu leggen,
Hoe mag het u van ' t hert ioo hard hun af te feggen ?
Gy roept wel dat de Wet hun 't bedélen verbied ;
VVy weten 't: maer de Wet verbied u 'c geven uier.

138. Sara. .

DTe haercn Man haer* Mey t thans geven fou te leen,
Een' iulcke Saer voorwaer is raer of ongemeen.

Ε 3 9, Aen Gaurims,

GY hebt ('t is waer)Gaurijn, meer dalers als ik blanken·
Maer hebt dat nog uw' hand nog uw veriland tc danc-
ken i

Maer wel uws vaders deugd, die 't voor u heeft vergaert.
Dus laet u niet te veel van uw' gefchiktheyd hooren i
Weet dat gy met de tefch op fi jde fijt geboren,
Ja wacrt al heel verfien eer gy ten halven waert.

140. Leerlingen van Pytbagoras.

"VWAt dê Pythagoras foo feer de vis-vangft laken ?
" Waerom verdroot'et hem dat ergens wierdgcvift ?
Hy hielfe voor de fijn', dicnoyt offelden Ipraken j
Enallc visisitom, dies ook Pythagorift.

TWEEDE BOE Κ

I4T. Of) Ctil/anus.

NU ben ik weder wijs, nu (iegrgy) wecrbedaert:
Ik loochen'r,Culiaen,want gynoyt wijs en waerr.

141. Opdenfelven^

COo liegen, Culiaen , foo ganfche dagen fuypen,
Soo rafery van geeft of diergelijcke liuypen ,

De trecken in 't gemeen fijn van een bracf Pcëcc,·
Soo fijt gy , Culiaen , dc braeffte dien ik weer.

143. Dim vitmttflultï ν'ιΰα-,ίη contrariacurrunt.
Hor.Sat. 1.

J-JOewel her racdfaem fy het Bygeloof te weeren ;

Noch kanmen echter wel te fuy ver reformeeren ^
Men kan wel al te wijd afwijcken van parry :
Her midden houd de deugd , uiet d'ecn of d'ander-zy.
De gene , die 'tgebrek van vrekheyd mijden willen
Als fy re verre gaen , vervallen tot verfpillen.
Wijs is hy die in all'shetveyUg midden houd ,
EnopCharybdis let, terwijl liyScyllaichout.

ï 44. Van den kuyfchen Verinus.

Erijn van fekre quael tot ftervens toe gemat,
^ Quael die door Venus-vfeugd alleen moeit iijn ycrdrc·
ven ,

Wou liever ilcrvcn gacn ('t welk nochtans wordge-
icbat

Derfonden loon te fijn) als door de fonden leven.

145. Verjjuft en Vlijt.

ΓλΟογ vlijr word oiis vernuft geilepener en wijièr;

Geileten word'et ook door al te ftacgen vlij t:
Vlijt flijpt en ilijt den geeft, gelijk de wetfteen 't yfer

Al flijtende vcrfcherpt, al ichcrpende retflijc.

^ Slaep

β

DER PUNT-DICHTEN. 95;

τ46. Slaep en Venus.

Sie ick u nicc te rcchc voor doods gciuflcrs aen,
O Venus hoogde luil, Slaep hoogfte ruft van allen ?
Een bedde word gefpreyd voor bey die foece quacn ;
DieJigt: ook.ial toe Slacp oi Venus ligc vervallen:
'T ligt haecen luyeSlaep en vuyle Venus tneeft:
Slaepc blud dcsnicnfches moed, en Venus fijnen geeft»

yJardworuj.

willen Acrdc cn Mcnfch als door den Hemel
dringen

Symetliaerfteylgebergc, hy met fijn hoogen moed:
En wat is d' Aerdedoch ? het grond-(op aller dingen ;
En wat de menfch? de Worm, die daer inleyc en wroec.

148. op Camilla.

CA mille left te iel op haeren Man gebeten
Riep onder allen dus: wat wilt ghy u vermeten ?
Mijn naekte lijf alleen is veel te goed voor dy,
'Tmagwefen (fprackdc Man) maar'c hoofd heb icK
'erby.

£49. Echtgenoten.

''-r Ganfchhuys valcu tenäu, wanneer ghy twiftig fijt:
Maer komt gy overeen, een bed is fchier te wijd»

ifo. Miitigheyden doet naiuüregeengevield. , ·

»T· Hecfc vrou Natuur geluft met weljüfl: te vcrfocten
·*· 'Twelck, 't welk ly eiken fin te iaflleyt of gebied}
En Matigheyd en trapt hacr'wetten niét met voeten *
Sy ftckdcn luilen maet, maer fy vcrnicltrc niet,

O 7, ' Geiijck

5?6 TWEEDE BOE CK

151, Gehjk dejiOsvoor debyl.

TT Et mager Osken word in 'c vette gras gedreven ;

Maer 't wcyd ficli voor de bijl (och armen!) vcteii
groor:

De menfche treed ook dus de wey in van dit Jeveii;

Want hoe hy verder wcyd , hoe naerderaen dcdood.
Ons winnen is verlies; foo veel ons jaren grocijen »
Soo veel necnueven ook ons teeder leven af:
'T iy dat wy oud of jong in 't dorren fijn of bloeyen .
W.y Ipoeyen van de wieggeftadig naer het graf.

1 fX. Opeen ongeßadigeSchoons.

Schoon gy loo ftatig fijt als fchoon van mond en oogen ;
Uw' finnen evenwel fijn vlotcèr als de vloed.
Gy huyiveft ik en %veet wat heymelijk vermogen

Der Son in uw gcficht, der Macn in uw gemoed.

i f 5. Α en fekcreii Stoicus,

Die t'eenemael de fiel van tochten wil ontkleeden ,
Ontkleed de reden ook van 'c wit van hacr bewint:
Want fonder toch ten , vrind", fou r'n de fiel d'e reden

Soo nut fijn , als in' t fchip de (lierman Tonder wind.

if4. Opdevfelven.

Y fijt foo ftuurfch gemond,gcvoorhoofd en gekaekt,
Dat ik nau peynicii kan hoe gy u vader maekt.

15 f. 0[) Procil/us.

T^ Ε Spinne trekt uytdau van roofen hacrfenijncn j

En hoe een dronkaerd meer de volheyd heeft van wijnen
Een lafteraer meer tongs, een' hoer meer Ichoonheycis
heeft;

Hoe dat fy elk in 't fijn fich leelijcker vergrypèn :
Alfoo ook gy, Procill (ik moet u ook eens nijpen)
Hoe gy geleerder fijc, hoe gy verkeerder lecfc.

Üé

DER PUNT-DIC HTEN. 47

j 5 ί. Oe vier hiergetyden.

T^E Lcntekleed ^ct veld in purper, groen en blacu.

De Somer körnt all 'c land met j^ulde granen doflen.
De vochten Herbil: oncblooc»lcn wiju^acrd van fijn'trolTen.
De Winter regept Inecu, en druppelt rijm voor daeu.

157. Anders.

"^Et nieuwe bloemen hult vrou Venus eerft haer' locken:
Daer na ciert Ceres 't hair met aren blond van kuyi ;
Tot dat iich Bacchus kroont met wijngerdblad en
druyf:

Dan winc de Winter 't veld en wind het in fijn' vloeken.
138. Anders

ΤΛ Ε Son doet in den Stier d'aenftaende {ruyten bloeyen,
£n groeyen in den Leeu , en in de Wage fnoeyen:
En alilc wijder wijkt de cortien van den Beir ,
Dan fjieelt de vorft den vorft, dan word de Winter
heer.

15-9. DcTofcaeuJcbe Maegd.

pEn'Fiorentynichemaegd niet machtig door de vlucht
Haer'Schetidercn t'ontgaenjontfpronghun indegolven:
En drymael uytden flroom herlevertaendclucht.
Heeft drymacl weer in ftroom het moedig hoofd gedolven-
De kuyfche Roomfche vrou ftorf mannelijk,ik ken 'tj
Doch eens en noch onteert, dees drymael ongefchend.

I 60. Op Rnhyllus. '

UW rym is raiidcloos, uw' tanden afgefletcn ;
En niettemin gy bad: als waert gyVel getand ;
Op dat gy ons, Rabyll, die 't byten hebt vergeten ,

Ten minften keffende vertoont uw hondich ver-
dund. j .

O ? op

Τ \V Ε Ε D Ε Β O Ε C Κ

i6f. OpGntiricus,

I^EnwiI u,Gaurice, vanLuthetybctichten ;
■ Uw'rrochiaen nochtans die acbt'ec voor veriierr^
£n fegc) gy hoereiijacgc cii jankt na venus nichten

Soo hittig als een Paus,gy iuypt ftceds dat gy fwicrt :
'T en luil' u noyt van God als vloeckende te fpreken ;

Noyt (leekt gy uwen neus in ichiilc of Teftament:
VVanc dit fijn door den band de teekenen en ilrcken,
Waerby die herder beilfijn' gaeve fchapen kenr.

i6r. Martiaelop Cmna.

? 'T' Is (fegt gy , Cinna) nietdaergy om fmeektcn vicyt -
EuiiTct, Cinna,niet,'ten wordunietontfeyt.

Oef ehe aen twee lieve Gebroeders.

WAert dat gy Tukken lot voor uwer beyden een',
Als 'c Broeder- paer gepaert uy: Leda, mögt verwer-
ven j

Men fou een' fchooncn ilryd fien ryfen tuiTchcn
tween:

Wantbeyde ioud gy d'een voor d'ander willen fterven ;
En roepen overhand , ik ik ikl d'eerile fijn ;
Slijt, broeder , flijt geruft uw' jaren cn de mijn'.

Oefclve aan Quintus. '

MYn' boekskensfbudgy wel gegeven,Quinte,willen :
Ily Trophonflaenfe veyl, my refl'er geen'met alJ.
Hoei (iegtgy) foude ik geld aen fulckc vodden ipillen
Soo mal enquiü: ik noit; cn ikgctfnoytioomaL

Defelve opCiciltaan,

Y fchaft ons titelen, die na geen iout en imaken ,
. Eneyichc (hoe kan hetgaen?) een fouten geurig rijm.
Csciliaen , gy wilt Hymecichen honig maken ,

En bied Athcenfche bie flcchs Coificaenichcn tijm.

' Be

DER PUNT-DICHTEN. 95;

Oefeive op Fahulla,

"T^ Hair, dat Fabiille kogt,is (fegt jafwcertfe) 't haer:
Wat dunkt u,Leier,ieg-,neemt gy 't ook aen voor waar?

Oefelve van MuciusScavola.

VU'

Α dat fijn'rechterhand gcmifi: had, engetlagen

Een'ander'voor den'Vorft, gaf hyfe flux ten vier:
wreede wonderen kon vyand niet verdragen :
Hy riep:wecrhoud den rnan,en Icyd hem flux van hier.
Die hand, die Mucius in felle vlam doril blaken ,

En dorftefelfPorcenn niet fien in vlam vergaen. )
Dus fijn 't haer'miiTmgen die haer beroemder maken ; " .
En hadfe niet gemift, fy hadde mingedaeii. '·'

. ' ■ *

16S. De/e/ve van Antonius Primus.

ANtonius gcieyltdoor 's levens woeftebaren

Nu viermael vijfrh'ieli jaer fneeft fti'lcii iónderiloot.
Sic: wel geruft te rug na fijn' verloope jaren 5 ,

Treed welgemoecHernoepdena^rdercnde dood.^ r
Noytiil'er dagnoytSon hem over 't hooid gedreven »

Die den herdenckendenonlufl: ofquellluggeeft, ./n
Dusleelthy meer als ecns:wanc, Yri<;^]dcn vorig leyen
Nadenckenmet (Vermaek, dat^'s^iwieemael fachc
geleeft.

: \ 1 , · - . ·

Dè ß/ve opGellia.

i^Aerom oi Gellia geen''als Eunuchcq'niint)

Omdat(efpelensmceraIstclciisisgc'finc.^ J,'

Η ' - ■ ■

Ve

ϊτί^ TWEEDE BOECK

170. Oefelve op ^slia,

^ Hy laet u , Ca:lia , van Parrhen, Duytfchen , Ruilen
^ En Cappadbcers kuiTen.'

Gliy laet ^gyptenaer noch geelen Indiaen

Noyt treurig buytenftaen.
'Taeiikloppen is Alaen noch oock gevilde Joden

Tot uwent niet verboden.
Wat fchijut'cr, Cxlia, dat u een Roomfche Maegd
Geen Room ich vetfoek behaegt i '
Batava auris.

'71. Qp Marthel,

GEnoeggeniartiaclt -, (laek, Martiael, uw kaken 5
Öns Holland heeft genoeg ν^ή uwen Roomfchen drek
Schoongroote letter-lien van u wat wanders maken :

Ickfwcere met Mureetgy hebt een'vuyienbeek.
Mijn Batavieren heeft geen' ooren voor het kouten

Van een' Γ00 ftirickciiden foo ongewaifichen mond.
Ja, Martiael, gyflinktjuyftdaer gyίιίί^εΓουιεη.-
ϋ w fout maekt rotte ieén, liw fout is ongeioiid.

171. 'Ί Geregt.

]Γ\ Eboofheyd,die verhard voor ftael en wijkt noch ftrop-

peri; ' ' ' ■ ■ ■■ ' · - ·
En fal om vier of rad nietafftaen vanhetquacd:
'T Gerecht heb flechs den hals té kerven ofte ftoppen ;
't Riekt eenigfins na wreed all wat daer boven gaet.

175. Vtdeis eafapc commit tt, qu£ßtpe vindicmtur,

Ssn,\. deClent.
T^ Ε Vorft en is niet wijs, die 't wreek-fwaerd altijd voert:

De vader is niet wijs 5 dieflaegde roede roert:'
Als Vorft en vädei· noyt van ftrafFcn af en laten ,
Dees maekt fijn' kinderen ,* die maekt fijn onderfaten
(Neemt dit, gy Vaderen, gyVorften, neemt dit waer)
Meer boos in 't heymelijck, als vroom in 'tópenbacr.

DER PUNT-DIGHTEN. iqi

ïy4,. Op Mancinus.

EEnyfrekiR-, Man^ijn, berge uw gewoekert goed:
Wae is van beyden weekit uw kiil ofuw gemoed ?

175. Op Bibo.

Λ Ls Bibo dick en dicht van Bacchus fit beftoven ,
■^'Ken heb mjr (riipt hy ftaeg) lioyc vollen biiyk gr^
fchaemt,

Natuur is immers volw^n ouderen tot boven,,

En die Nature volgt, leeft die niet als betacm: ?

176. AenBnffa.

^ Eleertheyd geld wel wat in treffelijke faken ;
> Maer in de wulp<che min weegt ons de ichoonheyd
meeft.

'T voornaemfte wit der min is, BaiTa , fieiicn raken;
En dateyichtmeer iet fchojns van lichaem als van geeft.

177- Lof der Hand.

Ε menfche word van beeft in velen overtroffen :
- Nochtans als ick de Hand dat konflri jck deel bemerck ,
Dat werktuyg foobecjuaém tot allerhande ftofFen ,

Soo geeftig afgerecht op allerhande werck ;
Soo merk ik dat geen Dier foo mild van geert en reden

Verfien is, als dat Dier, 't welk God vcrfag van hand:
Gemerckt de wi jsheyd Gods in ieder Dier de ieden
Gevormt heeft na de maec van ieder Diers veritand.

17 S. Vïderunt prhnos nrß^enteafecula mxchos.

Juven. Sat.6.
^ Erwijl Satnrnus (ataen 't roer der goude rijden y
; Was'[('meèntmcn) ongehoort eens anders bed t'ont-
wijden.

Maer alsdefilverc eeuw quam onder fijnen Soon ,
Wierd fchoonheyd minder kuyich en kuysheyd min-
der fchoon.

' o 5 Op

102 Τ \V Ε Ε D Ε Β O £ C K

179· OpCoracimis.

At gy u bijy ccn 't hof van Roomen hebt begeven
Dac's COC uw voordeel niec,indien gy 't wel bevroed:
Gemerkt gy , Coracijn , foo vuyl een fwijn van leven ,

Soo loos cn boos een wolf van acrd fijt en gemoed;
Dat gygewiflelijk, indien gy waert gebleven ,
Eerlange waerc geraektaen eenen rooden hoed.

»So. Spaerfaemheyd. üytMemndey.

J^Ic vooreen dag of vier gaec fwerven door de baren

Veriorgc voor ibo veel tijds iijn' knapfakiccr hy fchcyd.
Waerom ook deigelijcx voor ioo veel quade jaren ,
Als menich berey ken mag, geen teergeld opgeley t ?

1SI. Op fekeyen ï'f^aemvij!.

Y, die de goeden wilc in dryen onderfclicen ,
^^Sijt (chorft > beroy t cn ioc, en hebt van dry en gcein

I ü 1. Tegen den felveti.

NAture poogt altijd iet mannelijcx re maken,
Gemerkt iy altijd poogcvolmaektheyds wit te raken,
Maer (fegtgy) vormt een' vrou als fy niet bet en kan.'
Narnrewiliiocluans de Soort in weien houwen ;
En icg eens, raiebol, hoe kanie Tonder vrouwen ?

Derhalven vornufe 'c wijffoo greetig als den man.

De Gravida.

TK wenfche (fprak ik leil tot iekere bevruchcc)

Dat u uw pacxken maggemackeiyk oncgaen.
Och of het (fprakie) mogc;maeró,mijn vriend,ikduchte,
, Niet ioo gcmackelykals ikhethebontfacn.^

NulU

DER PUNT-DICHTEN. 95;

Nulla eßjincera voh^ptas.

Sollicitumque diquid Utis intervenit. Ovid. Meta,
Lib. 7.

ÏS4. AenRullm.

\Y7lcrd RuIIns rorden flaet, waernacr hy ilaet, verheven,
Hy ioude (fbo hy meeiic; geruften vrolijk leven :
Maer, Rulle, 'i isgemiit :gy kcnt dit leveu nier. .
Die leven (hoe gy 'tmackt) cn laetgeen vol vermaken ,
Geen' vollen vrede toe : maer menge in alle iiken

Dc roofen van vermaek met doornen van verdriet.

1S)-. Onderfcheydtußcben Wijihcyd en Gekenheyd.

ÏJEt weten is wel fchoon : maer doen gaet boven weten.
Die veel en grondigweet, is waeid geleerd geheeteii:
Maer die fijn' tijden mect,fijn' tochten houd in toom,
Sijn' daden wel beleyd , iulk een is wijs en vroom.

i8<;. ylenden Spiegel.^

» y Bewegen gaf Apell noytaen fijn' fchildery ;

Noyc Phy'diasaen fteen : gy doet dan meer als ly.

187. Spiegel en Echo.

ΓΛ Ε Spiegel volgt ons doen ,vrou Echo onfen pract:
■ Sy isnietalsgeluyd ; hyis nietalsgelaet.

iS8. Cato cnGnatbo.

GY Cato poogt dep Vorft door wetten te befiioedcn :
Gy Gnatho fpreekt hem vry van aller wetten band.
Gy Cato fijt om hals , geraektde Votftacn't woeden,·

Gy Gnatho lij veloos, geraekt hy tot verftand.

Heau-

104 Τ \V Ε Ε D F. Β O Ε C Κ

j 89. HeautoJiif inortmeiws.

^luckig is een geeft, hy is vaii 't lijf ontflagcn ;
Geluckis ook cenideels is onvernuitiff beeft.
De menfch ellendigDief dräegtbeyde lijfeii geeftj
Draegcbey in lijf en geeildeprickels va» fijn' plagen ;
Gemerkt hy fijnen nood en jammerlijcken f^aec
Bey in fijn lichaem voelt en m fiju' nel vcrftaer.

■i'<)0. VanBnßus,

,Erijckc Baffusis verlegen met fïjn fchijven.
Waer fal ik (kermt de vrek) met mijnen gelde blijven I
Want hondeik'r in de kas > foowint'er nier een'duyt; >
Enfet ik 'tom een winll van vijf ren hondert nyt 9
'Tword ligt (och! och! ik fchrik) my dieftclijk ontdragen;
Beleg ik 't aen een fchip , bet hangt aen lofle vlagen :
Bcfleed ik 't aen een huys , het loopt gevaer van vier :
Aen wcyland ; ook al quaed , dat is nu veel te dier.
Hoor , Bafle , 'k weet u raed , waer toe dit ydcl kermen
Leg uwen rijkdom aen ren nutte van den armen ,·
Dat 's geef hem mildclijk op woeker aen den geen',
Die nimmermeer bedriegt, en honderd geeft voor een.

j 91. In Epkurldcgregeporcos..

Κ Ort (roept de grij(e) kort is't leven , dat wy leven :
De jeugd fchcld Venus-vreugd voor korc en vlug tc
voet.

Deskvensluft is kort, kort Venus-lufl van leven ;

Die beyde weynig acht, is (na mijnoordeel) rroed,

j 01, Tegen 't Spreckivoord:

S'00 ge Ie φ , foogeßorven^

^ En treurig flerven volgt een leven vol genucht .·
Soo't leven crnftis was > hecftervenis maer klucht.

De

DER Ρ,υ NT-D ICH Τ Ε Ν. lo^

j ρ j. Ve Heere kaßijdbem dien hy lieft heeft.

Hebr. cap. ix.verf. 6.

De Kinder-lceraer wil in een gefchickt verfland
Oi kloeken leerling de feylen nier verdragen,
Die hy verdraegt (Γοο 'c ichijnc ? of duld in eencn tragen.
Soo plaegt de Landman ook het vette korenland
Somwijlen met den ploeg, rnaer noyc den dorren ftrand.
Is 'c wonder dan dat God fijn' geeflelen en ilagen
Minfl aen de lenden fpaerc van die hem meeft behagen t

En ioniti jds hun den lad doet voelen van fijn'h.and ?
Hy, diedefijneiachten leeriaem fiet van moede,
Doet door dien goeden grond bywijlcn't kouter gaen»
Op datt'er goed gewas Tou meugen uycontftaen :
Maeropeen'wereldich' flaeftcbruycken ploeg oi roede,·
En waere (weet hy wel) niet eens de pijnewaerd ;
Sijn hert is hard als ileen > iijn'aerdequaedvanaerd.

Èxcellem fenftle Udit fenfutn»

JC14. Aen Sabellus, '

OP dat de lüften bet den finnen fmaken mogen ,
Herhaeltfe niet te dik, maertoom uw'tochtcnin.
Onmatig licht, Sabell, baert ichemering van oogen.
Onmatig fin-yermaek verdoovingc van fin.

ijf. Op Marianus.

IJ Er oy in ilaet-dienn: waert en kofl: gy niet beklijven i
Nu fijt ghy rijk en vet, en hebt genoeg waer van:
Maerwaercgy, Mariaen, vanlandvanfandcnichijvcn
Soo heerlijk niet vcrilcu , gy waecc een eerlijk man.

Oh

ioö TWEEDE Β O Ε C Κ

I9Ö. Op äenfelven,

IJ Oewcl dc fchraepfuchc heeft verdorven all de reftc

Der leden van uw gild:
Die (mein ick) evenwel is, Mariaen, dc befte
Diemeeft vaou verfchilt.

197. Op den felven.

Tx Atiku Laud-dicfnOemi en kond ghy niet verteeren:
Maer, lieve, neem dat woord van myniet öp voor
blaem:

lek ben wat plat en plomp, ik weet van geen hoveren ;

En noemdaerom elck ding naec fijnen rechten naem,

198. Op denjelven.

WAt wilt ghy van uw' eer veel roeren, rafcn, roemen?
'T waer u veel nutter niet als;iet daer van gefey t ;
Uw' eere fweemt naer een', dien ick my ichaem tc noemen»
Maer die hoe meer geroert hoe vuyler luchr veripreyd ·

199. /}enfekeren jongen He eye.

OSchoone jongeSpruitioo fchoon' een 'ilammc waerd-
O beyder oud'ien hoop, en beyder welgevallen :
, Klaer voorbeeld bey van deugd en adelijcken aerd,
Van Weynigen gevolgt, hoewel gemint van allen :

Hebt ghy dat hoog gemoed uy t Vaders facd gevat ?
Of uy t uws moeders fog ? ick gis uy t dit en dat.

100. Horifon der fiele.

fien noch vier noch lucht twee opper-clcmcnten
Maer 't neder-pacr alleen, te weren veld en vliet.
Oock weten wy wat menfch, wat beeilen fijn, wat planten:
VVätGod, wat geeften fijn en weten wy hier niet.

op

D Ε R ρ υ Ν T-D I C Η Τ Ε Ν. 107

i ο τ. Ορ JiiU»^ den derden,

De naem van Jupirer was wel aen u befleed,
Ghydeed den kerterenuw' blixem-ichichten voelen:
Gy had als Jupiter ook uwen Ganymeed,
Als Venus uwen brand niet machtig was tc koelen:
En, ofhet velen fchoon der Ondergoden fpect,
Verhieic als Jupiter ook uwen Ganymced.

toz. Uecht gebruyck dis Goeds.

GEbruykuwgoed Γο mildalsofgyftondop'cfcheydenj
Soo ipaerfaem desgelijcx als bad gy lang te beyden:
Soo wieditbeyde weet,enbey betrachten wilt,
Sal nagelegcntheyd bey ipaerfaem fijn en mild.

10j. - OpCirinusZeeroover.

Aen Ammiaen.

τ S't niet een bitter fpijt, dat tegcns klip of fand
■*· Het roofichip van Cirijnaeniplintersis geflagen ,
En evenwel die dief niet waerd van 't land gedragen

Op kifle, berd ofbalk behouden is geland ?
Ey hoor eens, Ammiaen , jen wilt u dies nier ftooren:
Die als van kindsbeen aen tot hangen (chijntgefchikr,
"T beurt iclden, ioo ghy weer, dat die in 'c water ilikt ?
Hy is den itroom ontgaen om in een ilrop te fmooren.

X04. Min. '

Ε Mio is(meentmen) blind; cn nochtans word de Min
Geboren uy: het oog of uy t den Tienden fin.

lO^. Remeduitn amorf s.

Δ Lsghyuwatte ieer van Min-Iufl: voelt bcietcii,

Soo breek wat van uw eten ,
Wat van uw drinckenaf: want fonder wijnen brood
I s Yenus koud cn dood.

Ojö

ÏÖ8 tweede B Ö E C K

aoii. Of) Rufm,

OMdatikjuyfl als gy van hooide tot den voeten
Niet 111 'c fluweel en blink οί onbecaelc fattijn ,
Hoe ? laet gy daeroin af uw' ouden vriend te groeten ?

ΜΙμι kleed is ilecht, ikkén 't :fnaer, Rufe,'t ishèc
mijn.

207. Op den felveH.

DAc bieren daermijn pen uw' lernten en gebreken
Soo wat in 't honderd raekt,dat,Rufe,dunkt u vrem J,
Dat laekt, dat laftert gy, dat noemt gy fchampcr (preken -
Gry flacht dei) kinderen, gy krabt hem, die ukemu

ao8. Philippe y cogUa te hominem effe.

De Kroon , al blinktie fchoon , en kan geen hoofd-pijfs
ftillen:

DeSrafen heelt geengicht-,meiiileygert op den Troon
De menfchheyd nietverby;al iitm'cr hoog en ichoon,
Men iltt'er als'alom, tc weten, op twee billen.

^09. Kleedsgebruyk. AenMarinus.

"r\EkIeeder pracht, Marijn, is wePt livreyder gecken :
Maer weet ook dat het klècd wai; meer moec doen als
decken : .

'Τ moet noodig fijn geichikt nacr ouder, fexe, ftaet >
En daerom in een' Vorft niet bloot fijn van cieraed.
Gods mildheyd heeft de ftof der fulpen en iättijnen
Verordent tot gebruyk der menfchen , niet derfwijncn 5
En die na maec en ftaet fich aenilelt xa fijn'drachc
Kan van die ftof't genot wel nemen iondér pracht.
2.10. öpPanfa,

Ä L wat gy, Panfa, fotsofiondigs hebt bedreven ,
Datichrijftgy't Noodlottoe, cnichüyft de fchulJop
God.

Maer ieg, watftelde God tot ri'chtfnoer van uw leven,
Sijn heymelijk befluyt ofopenbaer gebod ?

DER PUNT-DICHTE Ν. lo,^

tu. Aen derijcke doch verouderde Jullta.

TjrOedik uw'borie fwek, hoe mild uw'ackersdragen^^
JTJ De Minnaers evenwel en volgen u uiet feer:

Maer had gy twintig min , of twintig jaren meer ,
Ik wifl'er , Tullia , die 't met u wilden wagen.

Hoe laet het c'uwent is j het dunkt hun poch te vroeg j
Gy iijc hun en al i' oud, en noch niet oud genoeg.

i, 12,. 0|> Severus Krijgsman.

GY flroopt ioo wel, Sevéer, op vrienden als vyahdeh:
Schoon gy een dapper fijt , gyfijc geen goed Soldaec,
De wachthond die den Wolf wel ruftig bied de tanden ,

Maer ook de kudde flind, wat is die goed of cjuacd ?

115. Goud-bergen.

I

TJEt goudrijk land is weeft , hard, dor en onbeplant;
'T goudgierige gemoed aerd naer het goudtijk land;

214. Prometheus,

PRómétheus eeuwelijk aen Caucafus geboeyt
Voelt fijne lever ilaeg van bek en klaeu verbreken;
Waerom hy nu fijn kunft en hemel- reys verfoeyt,
Én't fackel-licht vervloekt aen 't Sonne-vier ontfteken.
De forge knaegten plaegt niet ielden 'c ingewand
DerWijfen , die te hoog doen rijiènhuri verftand«

2,15. Geldsgerief,

'T" Gemunt metael het Geld neemt meer veranderingen

Α Als een Vertumnusaen;'t verkeert in alle dingen i
'T verkeert in dekiel, dak, in voeder voor den buyk:
'T Geld in natuur maer ccn word alles in gebruyk.

ρ Aen

HO TWEEDE Β O Ε C Κ

ζΐ6· Aeneenen al ie milden,

Ρ Ν wik niet; milder fijn als bors ofkas kan lijden ,·

Maer ftcl uw' mildheyd aen na mate van uw goed ,
Of anders komcghy u den middel aftefuijdcn

Van lang ce können doen, het geen ghy geernc docr^
217. O/) Vretilluspreker.

Al leert Fretillus rech r, hy leeft nochtans verkeert;
Gefond is hy van leer, van leven ongebonden :
En als hy word verfocht te leven als hy leert,
lek trecke (fegt hy) 's jaers een loon van honderd ponden ;
Waer voor ik leer en preek: maer om iH^ch tienmae!
meer

En deed ick, Broeders, niet 't geen ick u preek cn leer.

2.18. Opdenfehen.

INdiende poort, Fretillj waer door men gaet ten leven ,
Sog eng is als ghy leert, ofallleword befchreven i
Weet datfe dan voor α vry wijder dient gemaekt;
Gemerkt ghy foo veel vets aen bälge gaêrt cn fyén
Uy t all uw' bruyloften, banketten, gafleryen ,

Dat ick' geen'raed en iie Hoeghy d'er deurgcrackr,

Smm cuii^uepulchrum. Cic. Tufc. ψαβ, lik 5.

2.19. Aen Iemand,

Hy acht uwsbtiurmans wijf een' welgemaekt perfoon'
^ £n d' uw' bevalt hem· heil: "c fijn d-unckt elck dan niet
fchoon.

I'.o. Koewen.

Oud Roomen heeft de zee met vloten overmant,
En 'taerdrijk wijd en fijd met wapens afgcloopen ?
De poort des Hemelrijcxdoen nochonaengerand
Die brak de goude deugd der oude leeraers open:

Maer 't NieujOp dat het ook iet meefterlijcks beilond S
Set fijnen ilcylen tred recht na den helichen gcoiid.

DER Ρ UN T^D ICH TE Ν. iii

j, ι I. op Gnatho.

WAt warer mond en maeg mcefl: heylfaero was cn nur»
Stond leilmacl in gcichil: die ileycrc voordebckeu,
Die vool-den regenbak , cen derdc voor den put:

Waer medc GnatHo loeg, en Iprak: ik acht of rekcn

Hec beftedat voor'tmael der vingeren befprengt,
Het llechtile däc op 't mael word in den wijn ge-
mengt,

Iii. Puntdicht.

Ρ En Puntdicht magmén by een' i'choone vrou gelijckcn.
Die om hacr' aerdiglicyd en fchoohKcyd word ge-
meen.*

Maer eens gemeen gemackt,hacrichoongaèt heuen ftrijt-
ken ·,

En is Γοο walgelijk, als wenfchclijk voorheen.

115. Aen den L efer.

W' Elijk een' vrou gegrenft dicht aen dc vijftig jareii

^Sich na veel barmgen onnut gevoelt tot baren :

Soo voel ik ook' den geeft tên naeftehby onnut, »
En na vcelrijmens fcliier van rijm-luftuytgcpUt,

214. ÓpGallio.

GY fwoert.doen ik u left die penningen vèrtröudé,
Datfulcx u immermeèracn my verplichten foude.
Nu foo gy, Gallio, my ook voor immerrneet
Aen u verplichten wilt, ibogeef my 'tmijnewccr»'

115. In quendam Tbrafoiietn.

QY hebt aliccnc waer die waerdig is geprcfen ;

Gy hebt alleen een' hand van ongemeen bedrijf:

Gy hebt alleen een'tong die fielen kan belefen :

Alleen verftand in 't hoofd ,· alleen een hert in 'c lijf. ·

Kortom en met een woord (om niet te lang te wefen)
G^ hcbt'et all alleen, behalven, ilechs hec wijH

Pi. - Bruj-

112 TWEEDE Β O Ε C IC

1 χύ. Briiylojs-gedichtaen ΊηΙΓια.

GY fult van daeg'tobjcótvan 's Bruygoms/lenden ίιπ,,
Maer, Tiillia , te nacht 't fubjeft fijn van fijn' min.

la;- Of fekerejj berifper.

jj^Ad maer een tal van vijf (icgt Mofes) deugen willen

Uyt ίου veel honderden,noch iou Gomorrha fliaen :
Έη wcnfchr gy , Mome , dan om viji of fevcn grillen
Soo menig Iccrfaem vaecs in vier te fien vergaen ?

iiS. Optlenfelven.

""JK ' ' " waerdig is gevrijt;

' Κ fie , Mome , niet in u dat waerdig is benijd.

119. HeracUtus enDemöcritus.

J^Efotterny en ramp des menichen wierd voor deien
Van deien ftaeg befpot, van genen ftaeg bcfucht.
Demenfchfal altijd fot, altijdrampfalig weien;

Weihalven altijd fijn de ftot van klacht en klucht.

2.50. Democritus.

TJOewel ter. naeilenby ons leven anders niet
Als fmerten hertenleet van top en is tot teencn;
Noch vint'er Democrijt meer gek-fpel als verdriet,
Meer ftoftot lachen in , als Heraclijt tot wecncn.

Wy fijn welwaerd befchreyt, maer ruym ioo waei'
beipot,

Waerom ? om dat wy min ellendig fijn als fot.

Ain

DER PUNT-DICHTEN. 95;

151. Aen Sint Antonis.

C^y pleegt, Antonis, eer de iwijnen te beichiidden,

Nu hoed gy Monicken, nuvoed gy Kloofter-kuddcn j
Gedrochten bey van balg al even gropt en gracg ,
Bey even luy en vuyl, bey even vei en iraeg ,
Bey even plomp van feên , bey even ftonip van finnen ,
Bey even onbeichofc van buyten en van binnen ,
Daer reft maer een verfchil, dat 's dat gy dir gebroed
lil plaecs vaneeckelen met hoender-bouien voed.

Ve vier tochtigheden.
aji. ΊΒίοειί.

IK aerd na Lenreen Locht, en doe als lente-rooien
De lippen , daer ik heericb , en kaken aerdig blofen:
Mijn volk is fwaer van vlecfch, van herren onbefwaert;
'Tis fris en vrolijk volk , een volk van Jo vis aerd.

ζ 5}. De Gal.

De Somer , 'tVicr en ik fijn eens van aerd en (eden :
Λ1! wat ikoverheer is doren ichrael van leden ,
Isvolcxken geel van huyd, lucht, wackcr, haeil lepaerd ,
ïstwiftcuwocl-iiekyolk, rechtvolk van Mavorsaerd,

154. De Melancholye.

DEn aerd van Aerde en Herbfl acht elk my ingegoten 5
Ook voekmen in den Herbftmijn'heerfchappy ver-
groocen:

Mijn volk is mager , bruyn. fwaermocdig, licht vervaerr,
Diepfinnig,ileegen ililen vanSacumus aerd.

^ Ρ 5 Phlegma'

ÏÏ4 Τ W Ε Ε D Ε Β O Ε C Κ

ij 5· 't Phlegma.

MEt Water heb ik noyt, met Winter noy t geilredeii ^
Wy dry fijn tTamen eens in twee hoedanigheden: '
Mijn volk is blank en bol, traeg,dom enonvermaerd ,
is volk als Cynthia wat ^oud en koel van aerd,

15 (5. Op den gemerkten Ihraßamts.

^ Υ droorrit nkt als van ilaen , van kerven en van ftooten j
^Snuyft niet als bloed en brand; ipreekt nergens van fop
mild

Ais van uw' ridderfchap en ridderlijcken ichild :
Macr mochtmen , Thrafiaen , u eens den rug ontblooten
Die ridderlijke mond wicrd u wel haeil geinoert; " '
Gemerkt dan blijcken fou wat wapen dat gy voert.

137. Op Pont Η ianus.

COodeuruw huyideurnoyt ietquacdscn moet pafferen ;

■ Gelijk de Versken leeren ,

Die ik'er boven lees ,· waer langs , Pontiliaen,
pf gy dan in fulc gaen ?

a}8. \tGoud.

Η Et on^gefielde Goud vermceftert fiel en reden:
Het maekt, hoe iwacr van wicht, ons licht van hoofd
en feden:

'T vcriT:omt,hoe dom cn ftom ,de redenrijkilc tacl:
Het onbederflijk Goud bederft'et akemael.

SoHf

DER PUNT-DICHTEN. 95;