1-

-ir

It Vil^

'1; ^

liTR. OUn-STUDENTENEONDS.

#

e.

s p e,c i M e n a c A d E M I C

inaugurale

d e

F

TA ALIMENTOR
DEPULSION

Q^U O D,

ANNUENTE SUMMO NUMINE,

EX AUCT ORITAT E RECTORZS MAGNJFICI,

EWALDI HOLLEBEE

S. S. THEOLO.GIAE DOCTORI S, HUJUSOUE FACU LTATIS
IN ACAD. LUGD, BATAV. PROFESSORIS ORDINARII,

n e c n o n

«'senatus academici Coufenfu, ^
NoUlisfimae facultatis medicae Decreto^

PRO GRADU DOCTORATUS,

Summisque in Medicina Honoribus ac Privllegiis rite
& legitime confequendis,

PuhUco examini fuhnitm

anus b leuland,

g o u d a n u s.
Ad diem xxi. Junii mdcclxxx. H. L. O. S.

L U G D U N I BATAVORUM,

THEODORUM HAAK, et Soc.

Apud e t >17

JACOBUM^ DOUZY.3

V I R I S

ERUDITIONE MERITIS AC MUNERUM

GRAVITATE CELEBERRIMIS,

MEDICINAE IN ACADEMIA L U G D U N O-
BATAVA PROFESSOillBUS,

GUALTHERO van DOEVEREN,
EDUARDO SANDIFOPvT.
JOHANNI DAVIDI HAIIN,
NIC. GEORG. OOSTERDYK,

PROMOTORI ET PRAECEPTORIBUS
AESTUMATISSIMIS,

CORNELIO BLEULAND.

CHIRURGO ET OBSTETRICATORI INTER GOU-
DANOS EXPERTISSIMO DEXTERRIMO,
PATRUO SEMPER VENERANDO,

s a c R U m.

Pas. I

S P E C I M E N A C A D E M I C tJ M
I N A U G U R A L E

D :E

DIFFICILI AUT IMPEDI-

TA ALIMENTORUM
DEPULSIONE.

I N T R 0 D U C T I 0,

^^nter omnes Corporis Humani fundiones, quibus ad
I ^^ ^^ Sanitatis perfexSae durationem indigemus,
non infimum certe locum illa meretur, qua alimenta
^^^^^ ore mafticata ac degludca verfus \'cntnculum ulterius
propelluntur: hac integra, ex ingeftis cibis potibusque chylus, fan-
guis, aliique humores praeparantur, diluuntur ab acrimonia pofluni:
defendi; vitiata vero, tota aniraalis oeconomia turbatur, fidiuab
ofScio defiftat, adeo atrocia exoriuntur rymptomata, ut in certam cor-
poris ruinam cedant.

■I

a SPECIMEN ACADEMICUM

Dolendum itaque quam maxime eft, toties in ea via, quam transfre
deglutita debent, ut in ventriculum pervenir» queant, oriri mcrbos,
qui vel difficilem reddant illum tranfitum , vel plane intercipiant,
adeoque vel injucundam, moleflam, morbofam vitam pofl fe trahant,
vel inevirabilera, poft diriffima fymptomata & fummam corporis eraa-
ciaiionem , mortem producant. Saepius animum meum percufiit,
meamque attentionem excitavit, dirus illeMorbus, (im Dyfphagme
iQxxDljficlUs autmpeditae Alimentorum depul/ionis nommQ ^ apud Me-
dicos- traclatur, qui & frequentius a multis noHra aetate, quam olim,
dari perhibetur, cujusque varia exempk mihi adhucdum Tyroni, du-
rante Vita Academica, videre contigit: fed nunquam fortius ille nie

aflecit, inque fui fpecialorem contemplationem quafi traxit, quam

poflquam, per folitam venerandi Praeceptoris van doeveren er-
ga me benevolentiam , contigic mihi ejusdem in Foemina quadam
Leidenfi memoratu digniffimum Cafum anno praeterito obfervare, in
quo violentiffima vidi fymptomata, quorum ratio quidei^ ante mor-
lem in impedita alTumtorum via latere potuit cognofci, cadaveris au-
tem feftio adeo fingularem exhibuit a ftatu naturali deviationem, ut
jion incongruum duxerim, pro Inaugurali Specirnine Academico, cru-
deliffimum hujus riiferae morbum, ad virium mearum rationem , ex-
ponere, & Figuris morbofi Oefophagi ac degenerationis adjacentis
glandulae, illuftrare: fimul adjiciens Obfervationem, quam poftea in
Infante quinque circiter annorum Anatomicis exercitiis deflinaro dete-
xi, eaque occafione nonnulla confcribere de memorato ifto Morbo,
cujus naturam & caufes fic mihi perquam illtiflravit uterque cafus
Aiiatomico-pathologicus, qui favente fortuna fingulari mihi contigit.

Hoc tamen m ordine fiat, animus e-fi: partis, de cujus Laefione

agam.

1-NAUGURALE. ti

ag^m, naturalem praemictere ftatum: nullus autem dubitans, quin
cuivis haecce legenti faepius fub oculis fuerint accuratiffiniae ac pro-
lixae variorum Audorum Qa) Oefophagi defcriptiones, hac in parte
brevitati quantum pofllm ftudebo, & concinne ejus fitura, nexum,
fabricam & ufum exhibebo, ut fic facilis fiac tranfitus ad morbofe con-
llituti confiderationem.

CAPUT PRIMUM.

DESCRIJPTIO ST^TUS OESOP H^G I iST^TUR^ C, 1$,

s. I.

^f^efophagus efl: canalis cilyndricus, membranaceo mufculofus, h.
pharynge, infra & pone cartilaginem cricoideam exortus, defcendens
r«fl:a deorfum intra afperam arreriam atque vertebras, ad quintam au-
tem dorfalium parumper verfus dextrum latus recedcns, ut magnae
arteriae liberum fpatium conciliet, ad nonam autem iterum medium
dorfura occupans perforat diaphragma, & fuperiori ventriculi orificio
five finifiro, quod cardia dicitur, terminatur.

5. 11.

(ffl) Vid. Cd. V. GEUNs Comnmt. ds Imped. Depulfionein JS. Harkm. T07n.XL
Ubl non tantum Oefophagi foufturam naturalem acciiratiffime ciefcripfit, fed eniitne-
•xavit quoque varios Auftores, qui ex profeffo de e<} egerunt, pag. 9. ^ feq. vid-,
Cl. KAHUYS eodem Tom. p. 182; nieretur quoque iDprirais confuli aALLE-
aus in £km, PJnfiolog, Tam. Vl. Libr.xviir. SeSt. 4. p.^j.

A s

4 S P E C I M E N A C A D E M r C U M.

S-. I I.

Componiturex vcriis Tunicis, quariim primaeflexternacelluloraconr-
pafta , quaereliquas continendo, &oerophagura vercebris atqueafperae
aneriae fatis firmiter adnexum tenendo, infervit: fecunda eft mufcularis
cx duplici fibrarum flraco conflata, quarum aliaeiongitudinales-, oefo-
phagum breviorem reddunr, cireulare&aliae contrahendo oefophago de-
iinancur: tertia eftnerveo-vafculofa, cui adjacent innumerae glandulae-'
ofculis fuis in interiorem tubi fuperficiem hiantibus mucum excernen-
tes, uti & exhalantes ibidem arteriae fuam lympham efFundunt, ficque
viam continuo lubricain fervant, ut.faciliretur alimentorum ingerendo-

rum tranfitVTS : quarra eft intima , nontiullis miiica villofa di<9:a, quae eft

alba tenax infenfilis, fimilis illi; quae oris & cutis externae fuperfi-
ciem obtegit,quaeque interiorem oefophagi fuperficiem terminar, ar-
que- cum modo dictb fucco raucofo nerveae fenfilitatem modSrat,
atque vim nocivam fiimulantium & acrium infringtt.

s- 11 r.

Vafa arreriofa accipitab oefophageis fuperiore atque inferiore: Baccr
a coeliaca & phrenids oritur, illa ex prima intercofialium provenit.

Sanguinem refluum vehunt venae totidem : fuperior in venara fine
pari terminatur, inferiar in ftomachicara coronariam fefe evacuac,

I Y.

Praeter haec vafa fanguifera etiam multa habet Lymphatica, inpri-
jnis in ejus §xterioie.fuperficie, quae etiam variis glandulis. congloba-

tis

1-NAUGURALE. ti

ds cm^itur, ad quas illa accedunt, priusquam in duftusn thoraclcuiB
terminentur,

.

Nervi, qui etiam fatis copiofe per huncce canalem diftribuuntur-,
ex ramis inprimis odavi paris ipfis, & a laryngeo recurrente, proveniunc.

S' V L

tJfus oefophagi-cuivis notiffimus eft, quare de hoe verba facere
non duco necefle, praeterquam quod etiam ex ipfa denominatione
pateac; oefophagus enim eft vox graeca compofita ex 6la fero

quod alimentum rignificat.

S. V I L

Haec de Oefophagi' namrali ftatu Breviter memorata fufficiantr cxx-
Jus integritas in omnes vitae fondiones maximura habet influxum, nul-
la enim alia verfus ventriculum via eft, qua talia pofTec accipere,-
<5iialia quotidie ad nutritionem aeque ac incrementum in junioribus,
ad reparationem continuo motu: perditarum partium in adultis, conco-
quere, digerere & in chylum convertere necefiario debet. Si haec
ergo via praecludatur, ceffat digeftionis & concoc5lionis aftio, deficit:
ehylas, vacua redduntur inteflina, vafa laftea collabuntur, duftus-
thoracicus< lac venae fubclaviae infundendum non accipit, fanguifica-
tio ceiTat, fecretionum fons plane exhauritur, & cito de tota humanai

Kiachina aa:um eft.-

5. Vill.

6 SPECIMEN ACADEMICUM

§. VIII.

Non obftante hac utilicate fumma oeropliagi in oeconomia hiima-
m, hocce organon, cui plurimam fanitatis & protraflae vitae partem
debemus, non raro tamen inevitabilis & praematurae quafi mortis exfi-
flitcaura, & licet providum, omniaque in falutem noilram vertens nu-
MEN, tutiffimam ilii conceiFeric fedem, ac talem dederic fabricam, uc
contra leviores laefiones fefe facile poffic defendere; multas tamen ex
ipfa partis natura praedifponentes, plurimas ex ufu occafionales pro-
fluere caufas, quae ejus adionem vel difficilem reddere, vel plane

impedire poffum, ratlo docet, & confirmac triftis experientia.

Hasce caufas defcribere & obfervationibus vel ex Audloribus allatis,
vel a fide dignis Viris mccum communicatis, vel a me ipfo vifis,
confirmare aniraus efl in fequentibus.

5. IX.

Ad ipfara itaque tradlationem pathologicam & prafticam nrorbi De»
pulfionis alimentorum Impeditae tranfiens, in hac materia pertraftan-
da fequentem obfervabo ordincra, ut

Brevi tabeila morbi initium, decurfum ac finem fira narraturus;

2,0. Examinem illas caufas, quae vel direfte, vel per fua efi^efta,
oefophagi aaionem quovis modo iaedentes depulfionem ciborum diffi-
^ilem reddere vel impedire poffunt;

3®. Ex hisce praefentibus vel praegreffis , atque concomitantibu^
elFedllbus & fymptomatibus in morbi indolis ccgnitionem inquiram.;

4°. Re-

I N A U G U R A L E. 7

4®. Regulas prognolHcas ex malignitate vel benignicate haruni
omnium vel ominofas vel fauftas eliciam; & tandem.

50. Subjungam varias curandi methodos, varietati caufae cohfti-
tuentis accommodacas, quae in tdfli hoc morbo a Medicis, pleruraque
autem proh dolor! infauflo cum fucceflii, adhibitae fuerunt.

Quibus 6°. fuperaddam illas Hiftorias Anatomico-pathologicas hii-
jus morbi, quaruni mentionem jam feci in Introdudione.

caput secundum.

GENERALIS MORBI DESCRIPTIQ.

s.

_mpedita alimentorum per oefophagum Depulfio efl: morbus ple-
ruraque fallax, in initio levis & vix morbi nomen mereri vifus; im
progrefTu vero, quoad effedla fefe clarius manifeftans, quoad caufaS'
proximae indoJem vero fere femper Medico dubium relinquens.

Efl: quafi hofcisqui per inlldias atque latebras fubdole irre-
pens, fuas copias tacite & paulatim adaugec, donec tantas acquiE-
verit vires , «t quibusvis auxiliis, fero nimis allatis , pertinaciter
refiftat, ac tandem obfefTae provinciae plenariam mducac ruinara.
Antequam enim ulia adfit mali perceptio, faepe caufa formalis jana
adeft, hac autem evoluta, aegri immineiltis periculi dubia incipiunc
fentire figna, ita tamen, ut nondum videant necefficatem ab Arte
auxilium petendi, fenfim tamen fenflmque, cum increscence morba-

t S P E C I M E N A C A D E M i C U M

fo conditione incommodi incrementum percipiunt, donec cogautur
urgentibus fymptomatibus ad Medicum confugere, a quo cunc fruftra
faeffe auxilium imploranc.

Fixa jam adeft mali fedes, msnifeflum eil obHaculum, quousque
admicruritur fatis fadle alimenta, ultra -quod autem vel neutiquam,,
vel vix nifi cum adhibita vi niagnis moliminibus protruduntur!
Quandoque juvat prona corporis inclinatio .per aliquod terapus; quaiv
doque ope tubi in oefopliagum immiffi ingerenda afTumuntur,
vel inftrumento Qi?) huic operi adaptato propelluntur; alias pruden-
ter & tarde diglutiendo malum diu absque magna moleflia ferunc
alii, qualem novifoeminam hac in urbe, quae jam per criginta annos

coafta fuic folidos .cibos in minima fecare fruflula fubtiliffime
madicare, ac parvis fimul dofibus deglutire, ne cum anxietatibus rna-

gnis rejiciantur, fana tamen hac fub diaeta & hilaris vivic: dantur

etiam, qul fola fluidorum alTumtione, difficuker quidem, tamen diui

-vicam protrahunt, fic ut in hisce malum -tempus Yitae deiiinatum n.C'

.quaquam videatur minuer-e«

S. I I-

Saepiffime tameri malum ica increscic, ufc haec omnia nihil juvertt,
fed plenaria capacitatis fiat abolitio, tunc oriuntur infignes anxieta-
«s ad quaevis degluciendi CQnaraina, & frequencer cum murmure gar-

gari-

(3) Vid. Cl. v. geuns JSi. Harkm. L. c. p. ng ^ 120.
\b) Vid. phil. SALMUTH. Obf. Med.' Chir. Centur. 3. Obf.,i6. p- ii.p.
ubi poft febriin diuturnam oefophngi torpor remanfit, ita ut ope digiti vel bacilli
cibos propcllere coaclus effft a.egQr > vid. etiam st. v.j>. wiiii. Obf. rar. 2.

Obf 2 j. ■

1 N A U G U R A L E. 9

'garizantis ingerenda multo conimixta mnco rejiciuntur. Haec fympto-
mata in nonnullis definunt pro tempore, donec fame incitati iterum
cibos afliiraere tentent, quando eadem reno\^tur tragoedia: in aliis
etiam perdurant fymptomata, quamvis ab aftione tubus qiiiescat: pa-
tiunturaegri anxietates intolerabiles; vexantur flatibus dolorificis, tor-
iquentur ingenti fame , & defatigancur tid incredibilem quandoque
copiam muci, nunc tenacioris nunc tenuioris , excreatione , ema-
ciatur corpus ad fpeciem fceleti usque , ita , ut praeter offeam
cratem cutimque parum remanere videatur, debilitatur quam maxi-
me totum corpus; humores non reparantur a chylo, & vitiie aftione,
acrimoniam contrahunc; oriuntur leipothjnniae, afphyxiae, & tri-
ftiffima vita, propter exhauHiGs nutritionis foDKS, atrophica tandeni
morte terminatur.

5. iiir

Defcripta modo rxitione morhus procedit, fi oriatur a caufJs obfcii-
ris in initio levibus & fere imperceptibilibus, quae lente increscendo
niiferas hasce fequelas producunt. Qaandoque vero cito & violen-
ter hominem aggredicur, & in fummum vitae perrculum ab inicio
jam ftatim conjicit, fi producatur a talibus cauffis, quae fubito &
violenter agunt, quas etiam inpoHerum recenfebimus.

s. IV.

Hae cauffae faepe tales funt, ut indolem fuam jam fiatim claiius

monftrent, & fi occafio apto loco arripitur, dextrae Medicinae non-
nunquam aufcultent, ac permi^tant, uc aegri plenarie in priftinam fa-

B nita-

10 S P E C I M E N A c A D E M I C U M

iiitatem reflitnanmr: aliquando aucem, licet tollantur, inparte, quam
occupaverunt, talem relinquunt conditionem, ut miferi in modo me-
moratum chronicum malum incidant homines, dum etiam exflant
cxempla, ubi vitam inopinanter cum fubitanea morte commntav&-
runc

En, Benevole Leclor, ablblutam Morbi Ililloriam prout fefe di-
veriimode habeat, transeo ad Caufas.

CAPUT TERTIUM.

K^XHIBENS C^US^S IMPEDITAE VILIMENTORUM
DEPULSIQNIS FROKIMAM ET RKMOTAL

s. I.

_Proxima alimentorum impeditae Depulfionis Caufa confifti!: in ira-
minuta aiit plane abolita oefophagi capacitate, produda a diverfiffi-
mis conditionibus in ipfo vel extra illum haerentibus, quae fic diverll-
mode quidem ejus adionem laedunc, omnes tamen eumdem fimilemvQ
praeftant efFeftum.

I I,

Haec eftnoflri morbi caufa, uti vocant, proxima, quae ut prodi^
catur, neceffe efl: fiac nonnullarum conditionum concurfus, quarum

aliae

(a) Vid. boje^rhavii defcript. Morbi atroc.

1-NAUGURALE. ti

aliae corpus ita disponunt, ut in hunc morbum quafi pronum ruat,
aliae vero occafionem fubminiflrant, qua fic, uc ferainio in corpore
latenti accedente debita ac conveniente conditione, qua in aftum de-
ducatur, hic enascatur morbus. Priores conditiones dicuntur Semi-
nia, caufae proegumenae vel praedisponences , pofleriores procatar-
ticae caufae five occafionales: utriusque gcneris praecipuas nunc con-
fiderabimus.

S- III.

Phalangem ducant: Caufae Praedisponentes, quarum notabiliores*
func fequentes.

Morbofafibrarum Rigiditas, cujus fontes aDivo boermavio qa')
ejusque clariflimo Commentatore, tam ample funt expliciti, ut ul-
teriore examine neutiquara indigeanc, Hac fit, ut nimis lente circu-
lencur humores per fua vafa, ftagnent in recepraculis, acrimoniam in-
duanr, ficqae variis inconimodis anfara fubpeditent : & fi in -fibris
ipfius oefopbagi adfit haec caufa, fequunturfacile liarum torpor, abo-
iicio contraclilitacis, ac indilToIubiiis fere tandem induratio.

2°. Contrarium folidorum vitium non raro fimilibr.s prorfus efFefli-
bus anfam praebet.

3°. Aetas fenilis; quatenus communem fontem confiituit tardioris
circulationis, obftrucliotium varii generis, folidorum rigidicatis* nior-
bofae, ac refolutionum fibrarum mufcularium, unde modo memorata
mala profluunt.

4'°.

■ (a) Vid. Aphor. Cap. de Fibr, Rigid.

B s

I® S P E C I M E N A C A D E M I C U M

Sexuin ucruraque liuic morbo recipiendo apmm ftatuimus-. Cl^
riflimus mauchart (^a") putat, fexum mafculinum prae foemini-
no dispofitionem ad bunc morbum alere, dum alii Auftores contra-
riam opinionem arapledluntur. Utramque fexum morbo hoc affligt,.
annales medici comprobant; utrum autem mafculinus prae fexu fequio'-
ri in luinc morbum magis proclivis fit, aliis dijudicandum rclinquo,
qunm res ardua nimis mihi fit accuratam obfervationum computatio.-
nem inire. Ego autem puto, in fexu viriii praevalere nonnulhs con-
ditiones, quibus proniores funt in hunc morbum a caufis ex nimia ri-
giditate fibrarujn oriundis, dum iterum in foeminino etiam frequ-en-
ter oriatur ab aliis conditionibus,, quae in fexum virilem non ita ia».
cidere poffunt.

5°.. Inter praedispGnentes cauflas qiiam maxime merentur recenferi
valida & ingrata animi pathemata, quae viam aperiunt fpafmodicis-
quarumcumque partium affed:ionibus, quibus in confenfum rapitur
oefop^iagus, circulatio turbatur, humoi-es corrumpuntur, ftagnanc,
acres fmnt, & alicubi deponuntur: inprimis autem huc faciunt pa--
themata trifliora, ut moeror diuturnus, ira atque livor (a,).

6°.. Potuum aquoforum ut & fpirituoforum abufus: hi enim in~
durationibus, excoriationibus, inflammationibus anfam praebent, illi
laxitatem morbofam fibris inducunt, dum uterque variis dyscrafiiS hu-
moruiB viam aperit.

Inter hafce caufas, reponi. debent vaiiae Cacochymiae, quae-

ad

(n) In Diifert. egregia de Struma Oefophagi in Tom. II. Differt. Chir. Cl.

Ji A L L E R I.

(a) Vid. A. DE HA.EK ds Deglutitme vsl. deglutltorum injavum yentricuU difpnji^
impeditis p. 25.. ,

1-NAUGURALE. ti

ad vaforam glandularumque obftraaioncs producendas non parum
fuam fymbolam conferunt: inprimis luic faciunt cacochjn-nia fcro-
phulofa, rachitica, venerea; revocanda hiic etiam acrimonia can-
crofa, iive adfit ex haereditaria labe, five ex infedione contrahatur, fi-
ve ex cauus occafionaiibas proveniat; omnes enim hae aeque ad oefo-
phagum, ejusque adjacentes partes giandulofas, quam ad alia depo-
ni polFunt organa.

8°. Inter caufas, quae recipiendo hunc marbum corpusadaptant, me-
moraridebet lentahumorum Spiffitudo, quae ab abundante in fanguine
materia terreftri & folidorum torpore producitur, unde fere in omni-
bus fenum cadaveribus, tam vaforum, quam variarum partium mufcu-
lofarum tendinofarum ac merabranofarum, aiFiiicadones aliaeve indii-
mtiones inveniuntur»

S I V.

Hae funt Cauffae noilri morbi fic diclae proegumenae, nunc illaf^
quae Procatarfticae vocantur, enumerare aggrediemur: inter qua^

1°. Loco recenfebuntur varii ipilus oefophagi morbi praegrefli vel
praefentes, quo inprimis pertinent inflammatio, fuppuratio, abfces--
fus, induratio, excoriatio, fpafmus diuturnus, paralyfis, expanfi€>
lacciformis, concrecio, degeneratio quaecumque atque ruptura.

Adjacentium partium variarum varke affediones, v. g. Pul-

monum aliorumque organorum peftoris, Aortae, Diaphiajnatis, Fkw
patis, Glandularum dorfalium &c.; quae quovis modo agentes oefo'--
phagi aftionem turbant, fequentur.

3°. Illa demque, quae forinfecus admota nocent, confiderabimus-

14 SPECIMEN ACADEMICUM

S. V.

Oefopbagi Inflammationem anguftiam cavi ejus producere pofle cer-
tum eft, adfunc enim, tenfio & cumorparcium praecernaturalis,praecerea
dolor immanis blandiflimorum eciam afTumtionem non ferc, ad quae-
visdegluciendi eonamina au(51us, ita uc sd ipfius falivae, eciam vel blan-
diffimi olei olivarum adcaclum fpafmi exoriantur dolorifici admodum.
Si in abfcefTum abeat inilamraatio, donec rumpacur, hujus mole faepe
penitus clauditur, fic Clar. Promotor mecum communicavit, feGronin-
gae vidiile dyfphagiam lethalem a colleiflione puris inter fpinae verte-
brarum corpora atque inferiorera pharyngis fuperioremque oefopha-
gi partcm : non raro aucem fit, ut ea in Indurationem terminetur , unde

fibrarum inertia atque ineptitudo ad propellendum id, quod debet
ingeri, incraffiitio parietum, concretio pariecum inter fe vel cum ad-
jacencibus partibus, quibus fieri poteilT:, ut (vita fub mukis meferiis
per aliquod tempus protrafta) tota fubftantia tunicarum oefophagi
degenerec, exedatur, imo & perforecur.

Licec morbus ille rarius occurrat, ejusque percraclatio forte ideoab
omnibus fcre Syftematicis fit omifla, inflammationem tamen veram in
Oefophago oriri pofl^e, calesque pofl: fe relinquere fequelas, non tan-
tum a priori ex magno nervorum vaforumque numero, quibus in-
ftrufta haec pars efi:, &ex vioientiffimis ac frequentibus occafionali-
bus , quibus expofita efi:, caufis evincitur; fed etiam experienda omne
de hujus rei veritate dubium tollit; quum fide digniffimo Praecepco-
ris van doeveren teflimoniomihi confi:et, quater fibi hanc inflam-
mationem occurrifi^e, fcilicec bis Groningae femel in Viro & femel in
Foemina, & tocies Lugduni Batavorum; in Foemina gravida hoc mor-

bo

1-NAUGURALE. ti

bo correpta, iddemque in alia: qiias copiofa V. S. &a]iis, quae re-
quirebantur, anciphlogifticis remediis ita in^fanitatem rellituic, ut
omnes vita frui perrexerinc, eaque, quae gravida erac, apco partus
tempore fanum pepereric infantem. Memini, me ipfum ance aliquoc
annos, poftquam Fratri cariffimo fcarlatina febre maligna exfiinfto
concinuo adfticeram, inflammacione in faucibus correpcum fuilTe, co-
mitancibus dolore acerrimo, febre continua acuta cum delirio fitis
valido, dum plenarie eram privatus potencia nixum deglucicionis
edendi: 'abibac malum hoc in fuppuracionem, ita, uc abfceffus for-
macus doloris quidem ac febris affcrrec remiffionem, fed omnium
aeque poculencorum ac efculencorum cranficum impedirec: rupco au-
tem eo, & eruftaca magna puris quancicace, fenOm fenfimque pri-

itinum oefophagus recuperavic vigorem, quo & adhucdum laete gau-
deo C^)' auceni femper ica felicibus nobis efie licec, calis

enim abfceffas faepe aliam fibi quaeric viam, ac perforac cunicas
oefophagi, ica uc exceriora verfus'rumpatur; vel, quod frequen-
tius fic, abic in induraciones indiflolubiles, fcirrhofas, ipfamve gan-
graenam: & licec talis abfcefTus felicicer rumpacur, acque maceries
purulenta evacuetur per os, fieri tamen potefi:, ut aperturae fadae
remaneanc, auc cicacrices majores formencur, quae viam quodammo-
do primo anguftanc, deinde aucem concinua afllimcorum irricacione
increfcanc, & plenariam candem producant obturacionera canalis ad
vicam adeo neceflarii.

Excoriaciones internae tunicae vel a decidente crufi:a aphchofa

(quod

(a) Conf. Obf. quae invenitiir fimilis apud st. v. c. wiel 01>J. 25. Tm. u

S P E C I ]M E N A C A D E IM I C U M

(quod faepius fit), vel h defeftu niud viarn lubricantis, vel ab in-
geflis nimia raole, fcabritie, fervore, rofione, aufteritate aut acri-
tate peccantibus produdae fimilia pofFunt praeftare efFedla.

Spasmum diuturnura Depulfionem ciborum impoffibilera reddere
polTe, nemo dubitabit, qui modo obfervarit, quam difficile fit, foe-
niinis hyftericis in paroxysmo reraedia exhibere, proprer validam,
quae tunc locuni habet, oefophagi condlriftionem, tam vehementem,
iit longo etiam pofi: paroxysmum tempore de fenfu globi in faucibus
haerentis conquerantur. Afliimtio liquidorum in liydrophobia cor-
reptis videtur propter eamdem inprimis caufam nullacenus admic-
ti (^). Exflant etiam obfervationes fpasmorum oefophagi diutur-

norum , quae viam alimentis vcrfus ventriculum praecludunt
ClarilTunus Praeceptor n. g. oosterdyk in Praeledionibus Praifli-

cis de morbis oefophagi agens nobiscura coranuinicavit, fe vidifle ta-

lem oefophagi fpasmum duodecim dies durantem fine aliqua remifiione.

Contrarium huic recenfendum vitium , fcilicet Aroniam & paralyfin
fibrarum muscularem ocfophagi tunicam confl:ituentium, Veteresjam
defcripferunt: Clariffimus j. freind in liiHoria Medicinae (r} fcri-
pfit, illa, quae ab Arabe avenzoar didto dicuntur de Gulae re-
laxatione aut interclufione, ex qua fequitur alimenta devorandi im-
potentia, nova effe, neque a Graecis aut Arabibus ullo modo ex-
plicita: quod tamen falfum efTe, patet ex traftatu Clariffimi van

geuns

(a) Vid. ii. ridley Obf. p. 117.

(&) Vid, Medical Effays and Obf. of Edinbiirg 71 t. Olfi%. ztmmeemann
in Aftis Helvet. Tom. 2. p. 94- ^ aliW: conf. CI. sauvagesii Dyfphaglas
Spec, 1, 2 & 9. in Nofol. Meth. Tom. 2. p. 78, 79, 81.
Vid. Operuin T. 3. p. 249.

i ;N A G U R A L E. 17

^cseuns C^) » perhibuic hocce vicium a galeno jam obfer-
vatum fuifle. Hoc aucem vitium diverfimode noftram caufam proxi-
^iiam producere poceft, id efl: vel collapfu parietum ad fe invicem,
unde aliquando fic, iic folida pondere fuo obftaculum hoc fupererit at-
-que propria gravicate defcendQnt, ubi ^fluida, quae leviora funt, re-
«iire coguntur, qualesObfervationes a fabricio fiildano, ballo-
JNio, aliisquecaptae apud schejrighium fanis copiofe recenfen-
tur: vel & aiio modo noflrum morbumproducere potefl; exfiat nimi-
rum Obfyrvatlo oefophagi, cujus inferior pars non tantum erat col-
lapfa, fed etiam a fuperiore parte in faccum alimenta retinentem relaxa-
ta:ita comprimebatur, ut tota via eflet incercepta atque occlufa (c}.

"Recenfendae quoque hicfunt quaecnmque ipfius fubftantiae oefopha-
gi degenerationes fcirrhofae, carcinomatofae ahaeque: tah's oefopha-
gi morbofi infpedionem inihi benevole conceffit aefturaatiffimus Prae-
ceptor e. sandifort: nimiriim erat gula ex hominis adulci, impo-
tentia diglutiendi defundi, cadavere difie6;a; in vivente, quoddeglu-
tiebat haefit circa ventriculum & redibat in os cum fpuma: in prae-
parato oefophago & per longitudinem fecto apparebant parietes foIL-
to craffiores atque indurati, & tota interna fubftantia videbacur dege-
nerata in tuniorem obJongam fcirrhofKm inaequabiiem, tubi capacita-
tera penitus delentem. Imo exftat obfervatio oefophagi adeo degene-
rati, ut feclione cadaveris impotencia alimcnca etiara Jiquida verfus
ventriculura depeilendi defuncti, inveniretur tota ipfius fubiUntia de-

ge-

(fl) m. Harlera. Tom. XI. p. 27.

(b) in Chyio!ogi;i lTi.ft. Medica ..Cap. 5. f. 10 & n. 250. fiqq

(c) Vid. Medicai EJJa^s and Ohjerv, .voi. §. zo. cf. VA N GiiUjNs p.

i8 SPECIMEN ACADEMICUM

generata in maflam tenaceni vifcidam atque putridam coloris obfcure
bruni >

Non incongruimi fore duco huc raram obfervationem conferre, a
Doift. GRASHUIS cura Acackmia Caefarea N. C. (^) commonicatam
quae mirabilem quoque a flatu naturali aberrationem exhibec. De
virgineagit, quae» poftquam per feptem menfes diriffima impeditae
alinienrorum Depulfionis fymptomata pafla fuerac, tandem placide ex-
fph-avit, in cujus oefopbago variae & tam fingulares occurrebant de-
generationes, uc operae pretium fit anatomiam ejus ex Adlis de-
fumtam hic adjungere. „ Integumentis difle(ftis & elevato fterno,
pulraones omnino naturales confpiciebantur, nifi quod hinc et inde
maculae purpureae apparerent, quafi fanguine congruniato infardiae;
nusquam pleurae adhaerebant, vel ullo modoerant adnatae;. corfanum

erat & naturali fimile; in medio pecl:oris aliqua quidem induratio
fentiebatur, ad latus & dorfum cendens, juxta corpora vertebrarum,
nondum autem pecuHare corpus inturaefcens; feparabatur pulmo fi-
nifter paulo magis ab ejus vafis & partibus contiguis fimul cum aspe-
ra arteria,ut oefophagus nudus oculo adpareret: haftenus autem ni-
hil obfervad poterat, nifi quod Oefophagus circa medietatem pefto-
ris praeternaturaliter amplificatus videbatur, & quo ad tadtum durus
maxime verfus latus finifirum. Ipfo tandem parva iucifione aperto
oefophago, ftatim exiit fanguis coagulatus, huncque remotum, fia-
tim fanguinolenta & ichorofa materies excipiebat, magna in copia;
Oefophagi membranae nunc inftar digiti minoris craflae videbantur. Di-

gitus

(a) Vid. the Monthley Revieuw for Noveniber I779. feu Vol. LXI. p. 391,
ib) Aa. Phyf. Med. Tom. JV. Obf. 73.

I N A U G U R A L E. axj

gitus incra fkdlurn foramen inmifTus ofFendebac durum quoddam &
carnofura tuberculum, polleriori parti oefophago non folum adnexunr,
fed etiam lirmiter affixara corporibus vertebrarura a cujus latere infe-
rius alterum fimile aderat: digito circumquaque converfo a dextro
oefophagi latere magna quafi fpeJunca inveniebatur , ovi anferini
magnitudinis, quo loco tunicae vslde teuues erant, inferius naturalis
erat raagnitudinis et capaciiatis; idem autem magis dilTeftus ad 3on-
gitudinem quatuor circiter pollicum ejus erac crafTiriei, ut antea di-
ftus durus, infuper & callofus fere aibicantis coloris; haec durities
obliqiie juxra .corpora vertebrarum ad earumdem partera poflicam
pergebat: inter oefophagum & vercebras porro haerebanc carunculae
multae, quae fanguinem fundebant quando feparabatur oefophagus a
vertebris; qui ibidem loci firmiter fpinae adhaerebac

Nec inutile erit, quoniam in antea memoratis Commentationibus
Aflorum Harlemenfium adduci nondum potuit, adduxifie Obfervatio-
nem de Viro fame confumto ab Olleam oefophagi anguftiam, quam
nuperius defcripfit Q. j. d. metzger (^a). Laborabat Auriga Celfifi^'
Comitis Beiithem. ex abufu fpirituoforum angufiatione oefophagi, ica
ut folidi cibi defcendere non poflent, pergebat adhuc in hifce utendis
contra conGIium fui Medici, donec lefto affixus emaciatus ac debilita-
tus moreretur. Examine cadaveris anatomico apparebat oefophagi
traftus, qui asperae arteriae fubjacet, anguftacus, contrriiftus, & in
offeam fubfiantiam induratus; pcr longitudinera ctiara difcifTus nihil
naturalis fabricae monfirabat, fed tunicae ita erant degcneratae in ut
maffam irregularem organicam exhiberent.

Tan-

(a; Vid. ejus Jdverfay. Med. Vol. I. p. 175. Traj. ad Mofam 1774 ed.

C 2

20 S P E CIM E N ACADEMICUM

Tandemncer caufas in ipfo oerophago haerentes memorari de-
'benc Concredones parietum cum adjacentibus partibus eoruraque Ru-
pturae, quas in eodeni fubjefto fimul adfuiiTe, & lethalem Dyfphs-
giam produxille, docuic feftio cadaveris, cujus defcriptionem ad cal-
cem hujus Difrercationis addere lubet, imde ue major capi poffi£
utiiicas, neccflarium duxi praemittere morbi Hidoriam, qualem di-
ligenter dum aegrotaret Foemina, quae morbmn illum habebat, no^
tandi habiii oceafionem.

Ceterum, qui diftarum fimiliumve Caudirmn ampliorem expofitio-
nem defiderabic, adire poterit uberrimos iilarum fontes, quos ape-
ruerunt Viri Clariffimi jam nominati ant. de haen, m, v. geuns^

P. NAHUIS, (luibus addi poflunt hallerus C^), 'i RlLLEi^.us
aliique.

5. V I L

In clafle caufarum iii adjacentibus partibus haerentium , inpri-
mis in cenfum venire debenc variae ventriculi, hepatis, diaphragma-
tis, pulmonum & glandularurn-dorfalium tiifeftiones, nec non aort-ae
aneurysmata, & fpinae incurvationes, aliaque vicia..

5. VIII.

Inter Ventrieali affeftiones, quae huic malo generando fuam fym-

- bolam

(a) Ekm. Phyftol. Tom. vi. p. 100, 101.

(i) In Diff. fingul. de Far.ie leth. ex Callofa Oris Ventric. anguftia., vid. Opufc.
Med. ejiis Tom. l. p. 1. ut & h4LX.eri C«. DiJ. PraSt. T. ill. 31-

I N A U G U R A L E. axj

bolam conferiinc, memorari inprimis- meretui* inSaraitiaEio, quacenus
producit rpasmos oefophagi violentillimos, & fi ad fuperius orificiiim
locum habeat facile fiippurarionera & cicatricem, imo & frequennis-
fime ejus callofam producit induradonem, quae Eoties kchalis ja®
GbftTvata- eit C'^)»

Eadem mala produci pftfTunc ab aciio ford in ventriculi cavo
praedonifnante, acque frequentius- eruiflaco, quale iocum habuic in
juvene quodam, quem vidit Glariffinius van boeveren erud^an-
t^m raateriem acritate oleo vitrioli quaftfimilem, cum rsrra efferves-
centem, atque vernicem tabiilae, in quam forte illa elTundebaturr
derodencem: qui etiam Audicoribus aarravit, fe in.homine moibo ni»
gro laborante obfervasfe atrabilariam materiem vomitu rejedlam adeo*
acidam, ut dentes roderet, & ftanneae matulae, in quam erudaba-
tur, fundum macula alba inficeret, velufi ab acidis-corrodentibus
fieri folet. Talis certe auflerae acidaeque ae#mourae efFeftum ad Dy-^
l|)hagiam producsndum mukum contribuere poiTe, nemo negabit.

Hcparinilammacum etiam fingukus difficillimi acque pertinaciffimae
ocfophagi conftri-dLiones faepe CGncoraitantur; vei & fi hujus visce-
ris finistcr lobiis induretur , vel mole increscat quavis de- caufa>
hic fua compreiliona icer affumendis praecludere poreftCi'): quod-
& facit Diaphrngma, fi bboret fimilibus modo mernoratis-malis, vel

fi.forci ivl conftringaturi

Pul-

(fi) Vid. de hac trillerum in Disput; citsta: daft: quoqvie gyser ^lr-
geiu. 1770. ds eadeai Cardiae Callolitate Diirertationem cdidit, quam citMt Cl. km-:
SCHES i. c;

(&) V. iiOEGA Gjn de Sed. & Cauf. Morb. Ep. XXVIII. 17^

C 3

SPECIMEN ACADEMICUM

Pulmones vaiio modo raorbofe conftimti, non folara compriraen-
do, fed etiara, propcer arftam condgaiiatem, cura oefephago con-
crescendo, vel morbofam, quam induerunt conftitunonera ei commu-
nicatido, ad producendum noHrum morbuni conferre videntur, uti ex
H AENii obfervationibus &Cafu a nobisallato conckdi potefl:('i'},
Frequentiffime vero omn-ium parcium adjacendum peccant Glandu-
lae oefophagi conglobatae (c), atque Vefalianae hftrum induratio-
nes & praeternaturale incrementum faepius quam aliae caufae no-
ftrum morbum producunt, uti plurima doceat obfervata. <^uando-
que tamen & alia corpora glandulofa oefophago adjacentia tumore
& induratione tali peccant: fic in utraque Figura, quam delineandam
curavi, & ad calcem hujus Dillercationis appofui, adfuit glandulae
talis morbofa magnicudo: in adultae nempe Foeminae oefophago,
ille tumor, qui infra glanduiam thyroideam oefophago adjacet (Fig. I
^IL gg^)^ videtur nil aliud efTe, nifi glandula conglobata inpraeter-
naturalem molem aufla; dum alter tumor, iqui in juniori corpore ad
idivifionem arteriae asperae apparet ( Fig. IV & V. videtur ex
Vefalianis efTe, propter locum, qaem occupat, & quia nonnullae
aliae hujus generis rainores taraen, a ftatu naturali aberraverant:
Quae obfervatio non abfimilis tulpiana®, quae glandulas aspe-
rae arteriae accumbentes morbofas exhibet (dy Quidquid fii:, ex
hisce figuris fnkera patet, hasce glandulas pofTe indurari, mole au-

geri.

(a) ant. de haen tr^s^. clt. pag. ii, ,

(b) Vid. infra Cap. VI. Ohf. i.

(c) Vid, H.-iLLEKUM Elem. Phyf. T. I. p. 139. ^ feq. ^ T. 3-
^51. cf. autem inpr. de hifce ci. vasi" geuk-s h c. p. 64.

Obf Med. L. 1. Ohf 44. ■

1-NAUGURALE. ti

geri, oefopliagum comprimere, atque lethalem Dysphagiam pro-
ducere.

Porro incer bas partes adjacentes numeramus i\5rtam, quae roli?-
mine aulla, uti in aneurysmatibus fit, adjacenteai oefophagum certo
certius debet in aftione turbare (^a).

Quascunque peftoris partes, de generatione & induratione corrur
ptas, oefophagum ita comprimere & anguftare pofTe, facile quilibeE
agnofcet, qui attente legerit efFeftus Steatomatis iftius, quod in 111.
Comitis S. Albani cadavere invenit & defcripfit faeculi nostri & Aca-
demiae Leidenfis ornamentum boerhavius Tbymi glandu-
lae indurationem pofle nonnunquam etiam Dysphagiae anfam dare,
patet ex obfervationibus, quas in elaboratiirniio fuo Commentario,
qai praemium Societatis Harlemenfis reportavit, adduxit Clar. van
CEUws Qc). Pericardium intus contentis expanfum oefophagum quo-
que ita afiicere pofi^e, patuit raihi in cadavere Juvenis 20 circiter an»
norum, quod hac hieme diflecui, & cuius Hiiloriam Anatomicam ad
calcem DilTertationis tertia Obfervatiorje addidi.

Spinae incurvationem raro ad tantum procedeye gradum, ut h?nc
cibi per oefophagum defcendere non poffinc credimus quidem , at-
ramen incorvatio illa non parum contribuit ad majorem ciborum vel
potiium fervidoriim, gelidorum, afperorum, auftcrorum, acriujn,
fcabrorum fimiliumque allifionem, &attritum, ad parietum oefopbag,i

late-

la) Talis obfervatio exftat in Hift, Jead. reg.fclerd. Parlf. anni i-jo-o. p. 278. &
spucl morgagk. l. C. Ep. XVlil. §. 22.
• C i) V. ^trocts Msrhi Efi. slt.
{c) L. c.pag. 15. ^

H S P E C I M E N A C A D E M I C U M

latera; adeoque mali noirri inicia faccre & progTefTum -promovere
haud parum polTe videair. Lujcationeni fpinae difficilem Depulfio-
nem producere quoque pofle, videtur coucludendurn ex galeni
Iqco, quem cltavit s.wiejenius (a).

J. I X.

Enumeratis jam Caufis noftri morbi occafionalibus, quae ex ipfo
oefophago vel partibus adjacentibus profluunt, recenfendae nunc illae
funt, quae in remotiori parte haerenres Nervorura fyflenia ita affi-
ciunt, ut canalis cibarii fiat anguflatio. Sic obfervata ell impedita ali-
^ientorum Depulfio a materia viscida tenaci ventriculos cerebri obfi-
dente C^)» .fiebant aliarum partiura fpaHicae conflriaiones &

etiam oefophagi, ita ut.inde penitus obturaretur. j. j. wepjerus (c)
obfemvitdeglutitionem impeditam ab hemicramXg winclerus (<5?)
.poll apople^riara.: in S. N. etiam certifTirae haefit illa caufa Dyspha-
giae moralis, quam rosinus lentiliujs allegac(^): erat nem-
,pe Foemina, quae omnia efculenta & potulenta prompte poterat de-
glutire, excepta Hoftia confecrata, quara , licec adhiberetur vis uc
verfus ventricul|im defcenderec, femper revomuit.

(a) Comment. ad J]ih. b o e r ii. Tum. II. p. 6^7.
(S) Vid. EONET. ^nat. PraSi. L. i. Seit. i^. Obf. 15.
.(O Obf. Med. PraU. p. Hl-

(^d) tid WEPfKRi Hili. JpopleBic. Ohf. 13. p. 4(54.
C?) Vld. Ephcm, Jcad. Nat. Curhf Cent. 7. Obf:6j. p. I.3.5'

1-NAUGURALE. ti

X.

!nt«r illa, quae forinfecus admota nocent, inprimis referri debec
abufus nonnullarum Rerura non naturalium; praecipus huc pertinenc
Cibi & Potus acriores, aromatici, ut & glaciales, Qa) qui dera-
dendo mucum, rodendo internam tunicam, atque conHringendo fibras
mufculares, adeo pofTunt angudare tubi capacitatem, ut idencidem
major deglutendi oriatur difficultas; idera hoc a nimis fervide degluti-
tis exfpeftari debet. Inprimis autera noftro malo producendo multum
conferre obfervantur Potus Spirituofi acidi, aufteri, qui non folum
meniorata modoacritate mala in oefophago producunt, fed etiam flui-
da ita coiTumpunt, ut praecipue fyflema glandulofura hinc patiatur;
fere femper enim in cadaveribus illorum bibaculorum, qui fpiritu Ju-
niperi vei Vini fuam vitam fuftentari pofTe credunt, & his etiam fere
folis aluntur, ventriculum valde contradlum, naturali multo minore
capacitate praeditum; &glandulas raefenterii obllruftas atque indura-
cas inveniraus: eadera ergo ratione oefophagus conftringi, & glandu^
lae huic adjacentes pofTunt indurari, ut harum potentiarura nocentium
concurfu noHer Morbus producatur: queraadmoduni prae ceteris do-
cuitexemplum ifiud Aurigae Benthemenfis fupra (pag. 19.) adduftum.
Inter rerum non naturalium abufus referri hic debet nimia Tabaci
fumigatio, quae fui aniatoribus (^quidquid .Noflratiura multi fibi &
aliis obtrudere cupiant) certilTime plura damna, quam emolumenta,
profert: in illis enim, qui falivam, ob irricauonera glandularum hanc

fe-

(3) Qaos raucltatem infaaabilem proJuxt.fre fcribit st. v. d. -vviel l. c.
T. L ObJ. 27.

D

S P E C I M E N A C A D E M I C U M

fecernendum, copiofius in os affluentem, condnuo excernunt, priva-
tur Corpus humoread mafticationera , degluticionem & concoftionem
valde necefTario: in iisautem, qui falivam hanc fumo mixcam dcglu-
tiunt, acritate, qua inepra fit ad munera fua peragenda, variis modis
jiocet, rodit tunicas, obturat vaforum exhalantium ofcula, exficcan
partes internas,-& in infuetis fyftema nervofum ita turbat, uc vene-
ni effeda ab hifce deliciis prima vice gudatis experiantur, quae & in
affuetis non plane cefiant, licet mitiora. Praeterea accedit huc, quod,
dum de ficcitate oris & excoriacione faucium conqueruntur, convi-
vae remedium quaerant in proverbio ore vinofo hene fumatur: repe-
titur hoc faepius, utuntur faepe vino crudo, inprirais rubro aufte-

ro , ftrenue fua procula deplent, ut abluantur partes exficcatae & ari-
" dae fauces reficiantuf, dum fuo danino faepius pollea experiantur,

quod hoc in „ accenfis igniha ignis erat,

Porro hic recenferi debent Corpora heterogenea deglutita, nicle vel
acritate nociva, quoruni ergo nonnulla haerent in oefophago, & ob-
turant canalem, ita, ut cita infequatur fuffocatio, nifi apta infi:ituta
medendi ratione, five per remedia, five per infi^rumenta chirurgi-
ca, educatur hoftis: alia apicibus fuis fefe tunicis infigunt easque vio-
lenter atterunt, laedunt, pungunt, rodunt, inflammant, imo & perfo-
rant nonnumquam, inprimis fi accedat fortior fibrarum ad fenfum mo-
lefii & praeternaturaiis (limuli contraftio: qualis eciam perfaepe rae-
luendus a violentis remediis emeticis propinacis, aut ab applicacione
inftrumencorum propellencium , in quorum itaque ufu fumma requi-
ritur prudentia, & plerumque palliando & exfpeclando certius tutius-
que medela affertur, quam nimia fedulitace multa agitando, trudendo j
propellendo.

Eva-

1-NAUGURALE. ti

Evacuationes foHtae fupprefliie ad noftruni Morbum generanduni
mukum faciunt, inprimis Menfiura, Haemorrhoidumque: hinc enim
faepe fiunc congefriones & ftagnationes humorum particulares; quod
dum ad alias partes fieri quotidiana obfervatio docec, non eH: cur ne-
gemus fieri ad Gulam.

Perfpirabilis fi fupprimatur materies, fieri quoque potefl:, tit orian-
tur obftrudiones in glandulis ipiius oefophagi vel ei adjacentibus,
ipfisve ejus parietibus & organis vicinis, quae aliquando func perti-
naces, & in ipfas indurationes indilFolubiles abeunt. Hocce anno die
12. Aprilis vidi Foeminam Frifiacam triginta novem annorum, quae
per totam vitam profpera ufa erat valetudine , (fed quinque fa-
iiis infandbus gaudens filiam fuam natu majorem fexdecim annorum,
ex fupprefBone menfium deglutitione impedira iaborantem, anno prae-
terito e vivis raptam retulit,) ipfa elapfo tunc dimidio anno ma-
gnum fubierat frigus, pofi: quod fentiebac difEcilem alimentorum in
vencriculum defcenfura: refifl:entia, quae iter ingerendorum retarda-
bat, erat prope cardiam, & fenfim major evadebac ac moleftior*
AChirurgo quodam auxilium petiic, qui rnali caufam derivabata muco
tcnaci obfidente ventriculi orificium, & ideo praefcripfic vomicoriuni)
pofl: cujus aflumtionem juffic, ut aegrota ingereret ingentem quantica-
teni aquae tepidae: confilium hoc in ufum fuic vocatum , fed fine
optato eventu; cum naufea enim oriebantur infignes anxietates circa
praecordia, & parum ingefiae aquae evacuari potuit, licec ventricu-
lus faepius convelleretur. Ab hocce Viro ejusque medicamentis ergo
nulium folaraen accipiens pro tempore fefe fato fuo tradidit: increfcenti-
bus vero raoleftiis in afTumtione alimentorum, ufa fuit confilio vei Ve-

D 2 tU'

T?

28 S P E C I M E N A C A D E M f C U M

tulae vei Medicaflri (permde efl: utrum hominum genusfuerit, utrum-
que enim Medicinae peftis eft;} hoc confilium confillebat in .eo, ur
aliquoties de die allumeret dofin certam Spincus Juniperi amari. Quod
reraediura, drcam potius vcnentim in hoc cafa, ukra quatuordeci-ni
dies continuavit, maximo cum fuo detrimento, nam inde mrJuni ira
increvit, ut jam in miferrimam redadla fit coniitlonem, fic ut omni-
' bus folidis iter jam penitus denegecur, imo lac dulce vel jufculum te-

nue faepius haereat ad obftaculam, & ciim muco tenaci redire coga-
tur, aliquando tamen fine multa moleftia tranfeat in ventrieulum: ha-
bitus Corporis jam valde macilentus eO:, vexatur fubinde anxietati-
bus circapedus & dolorlbus ad cardiam, etiamfi nulk conamina per-

ficiat adingerendura cibum: menfes ipfi regulariter, fed parce, flaunt,

1 ' alvus eftclaufa, puifusbonus, refpiratio fiitis beneetiara peragitur. Men-

l

fe Aprilis ad incitas fere redafta confijium tandem rationalis Medici
fumfit, qui caufara mali in induratione cardia^; ponens, pofl: infauftam
facftam prognofin, praefcripfit diaetam tenuem, eupeptam & euchy-

lij:

j | «laiu, u. x^.i.jj

fed, uti facile erat praevidere, nimis fero, quum paucos pofl: dies
patrios lares repetens, apud fuos brevi mortua (it. Patet hoc ca-
fu, probabiiiter refrigerium nimium fuifle caufara perfpirationis fup-
prefiae atque repulfionis & flagnatioms humorum acrium ad hafce
partes; & videtur quoque verofimile fi haee Aegrota in initio maii
ad idoneum confugiflet Medicum, quod forfan in fanicatem potuiflet
reflitui; dum, poft: imprudemem ufum vomitorii, atque nocivara as-
fumptionera fpiritus Juniperi ad peffimura ftatum jam delata fuerit,
priusquam juftam medebm quaefiverit aut experta fuerit:. quod fre-

quear

H

■ i 1

I N A U G U R A L E. axj

quentiflime fieri in hoc morbo, merico querentes audimus Praifli-
cos, ad quos dura fero nimis accedunt aegri plerumque etiam

Sero Medictna paraturt

caput quartum.

DEPVLSIONIS IMPEDITJE SICMPTOMATA ET
DIAGNOSIN PROPONENS.

^ymptomata, quae in crudeliffirao hoc morbo occurrunt, noti mi-
Eus* triilia quam gravia funt: illa, quae a caufa pro:sima (Cap, III.

1.) dependent, ut plurimum inter fe conveniunt; obfervantup
tamen in uno, quae in alio aegro nan occurrunt,^ ficque a fe inviceni
difterunt: quae differentia, non ita ab ipfomorbo dependet, fed po-
tius debet quaeri tn diverfitate cauflarum occafionalium , aliarumve
conditionum accidemalium, uti aetatis, temperiei, fexus ac vitae
generis

s. I L

Gencralia autem fymptomata, atque oranem depulfionem impedi^-
tam concomitantia, fant fenfus difficilis cujusdam obilaculi, quafi tra-
bis, in quadam oefophagi parte, fuperiore, media vel inferiore, quo-
usque alimenta perveniunc, ubique fiftuntur in fuo progre^Tu verfus;
very.riculum. Solet quidem hujus mali lentum increraicntum. efle,,

D a m

30 SPECIMEN ACADEMICUM

in inino vix fanitatem laedens, in fine autem violenter hominem cru-
cians (cf- Cap. II.) nifi fic cafus aciuus, v. g. infiamniatio, catar-
rhus, fpasnius, vel fi producatur ab heterogeneo quodam corpore
in oefophago haerente. Aequo tamen pa{runonprogreditur,auteadem
violentia agit, fed aliquando adeil' mali remiffio, paulo pofi: exacer-
batio nova: eaeque remiffiones & exacerbationes fymptomatfs illias
funt longiores vel breviores,, pro varietate caufarum & accrdentalium
conditionum, quae in aegrorante adfunt. F.^mes folet intoJerabih'3
efle;'fauces obfidentur faepe muco fpiffiore, qui etiam magna quan-
titate evacuatur, inprimis eo tempore, quo aegri aliquid ingerere
tentant, aut jam ingefferunt; eniaciatur corpus, cacochymicum fic

& cacheaicum ; omnes funcliones debilitantur & langucnt, faraes de-
iinit, & atrophica tandem mors morbum terminat. Rara fic mala

eradicatio. Haec funt generaha fymptomata, quae confiiancer in omni

oefophagi anguflatione morbofa adfunc.

s. I I I.

Sunt tamen & alia, quae dependent a varia conditione morbofa,
quae in caufa efi:, uc oefophagi capacicas minuacur: horum autem in-
Kuraera feries efi;, & diverfitas adeo magna, ut in finguh's aegrotis
alia atque alia occurranc. Quum ergo eorum enumeratio deberec con-
fifl:ere in compilatione verborum variorum Auftorum, &: repetitione
illorum, quae in Cafibus a me obfervacis notata funt, nec non in
Cap. Il.jamfunt memoraca; hifce inhaerere longiusnolo, ne attencione
& patiencia Lefloris abuti velle videar, & quia fcopus meus efl: Spe-
ciiiien Academicum, non vero Librum confcribere: unica ergo tan-

tum

I N A U G U R A L E. axj

tum obfervatione acfdiia, ad Diagnofin noflri morbi exhibendam tran-
fibo; Cl. Praeceptor oosterdyk mecum coramunicavic, fefe in
Vetula, dyfphagia cum febre remitrente laborante, obfervafle Aphchas
aibas,. copiofas, facile taraen foiubiles, praegrefla jam diu aivi con-
ftipatione percinaci admodum, quae unde originem traxerunt, du-
bmm efl; forte ex cacochymia per inediam diuturuam orta.

S. I V.

CognofciturMorbus exj)raefente difficultatis fenfu, in quadam oefo-
phagi parre, ad propellenda aliinenta; ex regurgitatione frequenti in-
gerendorum per os & nares; ex copiofiore folico muci in os affluxu;
& ex emaciatione corporis.

Ex hifce %nis praefentibus facile pofTumus concludere, adefle De-
pullionem alimentorum impeditam. Utinam eorum caufae tam facile
eruipoflent! fed contrarium femper locum habere, omnes, qui tali-
bus aegris adfliterunc, dolent Medici. Aliquando quidem in colloy
li in fuperiori quadam parte haerent, fefe oculis vel taclu perquiri &
cognofci permitcunt; faepifrime autem fomes magis inferiora verfus
haeret in pedore reconditus, & actentiffimos quoque Medicos fallic,
quod in Cadaverum difleftionibus (^quae tamen propter nefandam vuL-
gi fuperftitionem a eonfanguineis plurimis in cafibus negacur} patet.^
Si autem cultro anatomico tale cadaver traditur, tunc quandoque oc-
currunt quaedam conditiones morbofae, de quibus, dum vivi adhiic
erant aegroti, nunquam Medentes cogicaveranc, aut cogicare pote-
rant. Quid ergo in tantis rerum tenebris efl: agendum? Non licet, me
quidem judice, Medico in hifce plane quiefcere, & miferos illos

mor-

S P E C I M E N A C A D E M I C U M

Mortales fuae forti relinquere, fed oportet, ut fedulo inquirac, an
ex cauCls praegreffis vel fymptomatibus praefentibus, fi non ad cer-
tara, ad probabilern faltem fomitis hujus tnorbi indolisque cognitio-
nem pervenire poflit, eaque forfan occafionem acquirere auxiliura
qaalecunque ipfis procurandi,

S. V.

In acutis cadbus res faepe fatis clara efl. SIc v. g. inOaramatio
ex violentiffimis, quibus comitancur doloribus, ex febre acuca con-
tinua praefente, ex praegreffis cauffis infiamniationi generandae-aptis,
faiis facile cognofei pocefl:. Spasmus ex caufis praegreffis eosproducere
folicis, aut inprimis ex manifeflis remiffionibus & exacerbationibus,

debet cognofci: hae in omnibus cafibus, & a quibusvis caufis oriun-
dis, adeffie quidem obfervantur, fi autem a folo fpasmo morbus oria-
tur, lucida adfunt intervalla, ita quandoque, iit pro tempore ab
omnibus molefliis liberi fint aegrotantes, & nulla adfint morbofae
conditionis figna; pro tempore iterum deinde tam validas oefophagi
conflricliones fubeatit, ut, eum anxietatibus atque doloribus, iter ab
ore verfus ventriculum penitus claufum tlt. Si a Corpore heteroge-
neo deglutito, atque in tubo haerente, malum on'atur, ex narratio-
nibus ipfius aegrotantis vel adfentium, atque exploratione ope ftili
balenacei faepe cerco caufa & fedes morbi inquid pocefl;.

S V L

In illis autem cafibus, ubi a levibus primordiis orius morbus efl,

Me-

I N A U G U R A L E. axj

Medicum plerumque caufii latet, & qunndoque etiam efl: difrinaa
impoffibile an praefens Dyfphagia induradoni oerophagi ipfius, an
compreffioni glandularum aliarunive partium adjacentium, an paralyfl
debeat adfcribi; quum aliquando nulla horum morborum certa figna
in vivis occurrant, ubi tamen, fi cadaver examinatur, aliquando una
yel akera, aliquando plures, imo quoque omnes memoratae condi-
tiones occurrunt.

Juflam tamen habemus caufam , cur credamus adefTe Paralyfia
Tnurcularium oefophagi fibrarum, li fauces ad conlpecLum funt palii-
,jdae atque collapfae. Aiiquando autem, cum oculos fugir mali fedes
p"ofundior, figna petenda func ex aetare fenili. qnae, propter
quotidie decrefcentem vim vitalem, quam maxime difponit ad par-

tium mufculofarum rcfolutiones; probabile efc, malum a paralyfi
oriri, fi praegreffi func morbi, qui etiam in aliis partibus talem ccn-
ditionem relinquunt; 3°. praegreflae evacuationes majores, five ni-
mia copia fanguis fit detradius, five alii humores copiofius, quam
par efi:, effluxerinc, quorum autem omnium nimia feminis jaftura
plurimum facit ad hanc aiTeaionem; 4°. fignum paralyfis eil defcen-
fus facilior folidorum quam fiuidorum.

Si raitem fentitur locus, quousque perveniunt, ubique remaneni
alimenra, absque reje^lioiie, Lunc coi!j.ei51;urara Sacci in oefophaga
foriTiati facere licebic.

Ab oeiophagi ipfitis Induratione malum oriri crcdimus, vel a Tu-
moribus in eo formatis illud excitari, fi lO- tales praegreiTae func
caufae, quae hofce generare pofTunt, v. g. arrofiones tunicae inter-
nae, inflummationes, abfcefiiis & aliae, de quibus antea vidimus,
ao. Si adfic aetas fenilis cum univcrfali fulidorum Rigiditate, praeci-

£ piie

34 S P E C I IM E N A C A D E M I C U jM

pue fi malum incidat in fLibjeda, quae dedita funt vel antea fuerunt
abufui potuum fpiricuororuin, acriorum aromacicorum, cum forii tabaci
fumigatione, vel etiam in hominibus, qui potus aquofos & cibos fer-
vide deglutire amant. 3°. Denique, fi inllrumcnto exploratorio firraa
opporiitur reiifcentia.

Induratas gLindulas dcnotant in nofiro morbo 1°. Temperamen-
tura laxum pituitofum frigidum. Atrophia, quam etiam aliarura
gkndularnra , praefertira conglobatarum , comitantur turaorcs.
3"'. i\]orbi CatharrhaJes frequenter praegreffi, quorum recidivae mi-
nima de caufa concipiuntur in difpofitis , & fic facilis occafio humori-
bus ftagnandi in fuis glandalis inde nafcitur. Sedes mali: quae
eft vcl in collo adlaryngcm, vel in thorace ad drvifionem afperae ar-
teriae in Bronchia, vel ad locura illura ubi Thymus in junloribtis
confpicitu-r, vel etiam ad flinerius vcntriculi orificium; quale fpeci-
iTien in Phyfiologico Mufeo CI. Praeceptoris van i>oeveren fer-
vatur: quo & reduci potefl ille turaor glandulofus, in noflra Obfer-
vatione I. Cap. VIL raeraorandus, quem exhibet Figura IIl adnexne
Tabulae. 5°. Rcfifleatiam hoc in cafu non tancam oHeadit inilru-
mentum, quod ad explorationem immittitur, quara ubi oefophagus
ipfe induratus eft: fed hoc quafi montiecilum fuperfcandit, & uitra
obftaculum protrufura facile penetrat verfus inferiora, hinc etiam,
quando malam nondura ad ma.Timum gradum progrefTum eft, percipi-
tur fenfus quafi lateraliter juxta oefophagi parietem defcenderenc alimen-
ta. 6°. Probabilitacem maximam, oefophagum ab adjacentibus glan-
dulis comprimi, petimusex eo, quod Cacochymia hafce obftrudliones
etiam in aliis, quae vifui fefe praebent, partibusproducens, in corpore
praefens fit, qualis eftftruraofaj rhachitica, cancrofa, fimiiisve.

Alia

INAUGURALE. , 35

Alia mala adjacendiim partium v. g. x^^ome arieurysmnta, Pulrao-
num vida, morbi Hepacis, Diaphragmatis aliorLiraque organorum va-
rii, ex propriis fibi fignis ciebent cognofci, quae, dum in omnibus
Prafticorum SyHemadbus enumerantur, nDiha repeunione noxi ia-
digent.

Quantio malum valde complicatum efi:, figna folent efie adeo con-
fufli, ut ex Iiifce nihil cerd Medico concludere liceat: & pierumque
quidera res fefe ita habet, faltem in fex Aegrorantibus, quos hoc
morbo laborantes vidi, nunquam cerra, hanc vel illam condidonera
morbofam praefentem indicantia, figna me vidiiTe memini.

c a p u t q u i n t u m.

MQRBI DTSPHJGIJE PROGNOSIN SISTENS.

s. i.

lP^rogno(;s confiilit in fequentibus. Dyfphagk Morbus in gene-
re eO: periculofiffiraus, rariffirae fanationem, aliquando palliadonem
admittens, ut plurimum autem in longum protradus lenta morte tcr-
roinatur.

Sunt autera gradus in periculo pro diverfitate atque gradu caufae
conftituentis diverfi: dantur enim caufae, quae certam producunt ine-
vitabilemque mortem; dantur, quae licet non quidem poffint fana«
ri, tamen, fi refte tradlentur, vitam non deftruunt; pofTunt etiam
adelfe tales caufae, quae, minori pertinacia atque.penculo fi:ipatae,

E 2 ju-

46 S P E C I IM E N A C A D E M I C U jM

|ubent, ut non omnem fanationis fpem abjidamus. Videamus bre-
viter de fingulis.

s. IL

Lethalem eventum praedicere debemus i^. Si malum onarur ab
ocfophagi parciumve adjacentium fcirrhofa Induratione; haec enim
ecrto non aufcukat refolventibus remediis : faltem noftris inregionibus
plurimi Medici atque Chirurgi tefcantur, fe in vero fcirrho nunquam a
rcfolventibus, licec fortioribus, remediis, tales efFeftus vidille, quales
nonnulli de iis fcribunt. Steatomata in peftore certiusquoque, & fine
iillo dubio, huc fpe(5lant. Neque curari morbus poteft, fi oritur
ab Excrefcentiis fungofis vel carcinamatofis in cavo oefophagi, de die
enim in diem talis caufa in pejus ruet, donec claufo penicus tubo
mors diu exfpeftata infequatur. 3°. Idem periculum adefi:, fi Spina
dor.fi adeo fit incurvata, ut hujus angulus parietes oefophagi ad fe in-
Vicem compTimat, aliudve ejusdem vit?ium Dyfphagiam producat.
40. Aneurysoia magnae arteriae dyfphagiamproducens raro finit, ut in
longumprotrahatur, fed faepius cito, femper certo, interficit aillidum
hominem. Lethalem eventum declarare pofIurau&, fi oncur morbus a
callofa oris ventriculi induratione, quod malum frequentiffimum efle
patuit ex Aiic^loribus fupra citatis pag, ai. (^). 6®. Fatum lethale
eft, fi via ciborum per talem praecludacur Saccum, qualem Brifio-
lienfis Medicus ludlo w obfervavit & antea. citavimus e"x aftis Me-
dicorum Londinenfium (^). 7°. A pofi;eriore concludere licet, in com-

pli-

(a) Vid. etiam cl, va n g^euns /. c. pAg.
{k) Vid. Cap. IIL |i V. pag. i/.

I N A tr G U R A L E. tr

plicatione illa rnaloruiTf', quam in Foemina illa , cujus tnorbuni
obfervavi, inque Cap. VII defcribara, fimillbusve, nuliara fanadoncn»
locmii habere pofie, quaecumque eriam adhibeantur remedi».

II t

Morbus diu poreft perfcrri atque tolerabilior reddi aegris & pal^
liari, fiatonia vel paralyfis fibrarara oefophagi mufcularium impedit,
quo minus rire peragacur deglntitio: fi enim neque ftimulo remedio-
rum roborantium neque eleib-ico poffimus prodefTe, habemus inflru-
nienca, quibus prorrudere vel injlcere pofiunius faDmag^nam alimen-
taris materiae quantitatem, ut vita fuftentari poffit. Nec dubitari pot-
efl, quin diftarum antea caufarum noftri morbi variae fint, quae pos-
fint lente procedere, aut ab idoneis remediis ira corrigi, ut per an-
nosdurcnt: qualia exempla varia exflant in Commentario faepe memo-
rato cl. van geuns, & quidera fpeciatim illa obfervatio, quam ei
fuppedicavi!: docl:. stins-tra, de Foemina quinquagenaria, topica,
ut videtur, ulceratione labornnte (d). In pigritia fibrarum oefophagj
ab incipiente rigidicacc haud parum valere poteruni: rcfalventia, dif
iuentia, emolIiciKia, firaihave remediao:

S. r

Non anrem femper fpem radicalis fanationis abjici oiiinem debere-,

patet-exinde, quod poffint adefle caufie minori progrefTa, violentia

&

(.^j.) Yid.^Ma Ilarknisnf. T. Xl. p. j66:

48 S P E C I IM E N A C A D E M I C U jM

& pertinacia praeditae, qiiae fanatlonera quandoque adraittiint, nam
rublatis caufis tolli etiam efFofla poterunt. Sic v. g. fanabile malurtj
efl, Si oriatur ab Inflammatione, novimus enim, oranis panis in-
flamraationcm, fi in opcabilcm abeat refolutioncm, irao eciamfi fup-
puratioae fafia abfccfri.im formet, fanari adhucdum polTc; idque ini
ratio docet, ita & experientia confirraac. a'^. Si oriatur raorbus a
fpaftica oefophagi, cardiae, vel diaphragraatis Conftriftione, fanari
quoque potcric: ita taraen , ut prudentiffirae fic cavenduni etiam a le»
viffimis occafionalibus caufis, ko recidiva concipiatur; quod fatis cico
fii:. Sanabile quoqHe nialum efl, fi ab non infanabili plane In-,
tumefcenda glandularum in collo jacentium oefophagas comprimatur;
hacc enim cum iaternorura remediorum ope, tum applicatione cataplas-
tnatis vel empladri refolvencis, frequenter & fere quotidie tolli fjle:,
nec tolli cerce omnino refpuet, ubi compreffio fuperioris partis oefo-
phagi ab ea excir-atur. 4°. Sanationis fpera habemus, fi adfit taiis
oefophagi, vel glandularum, vel vifccrum,, aliorumve organorum adja-
centium obftrudlio, induratio, aliave comprirasr.s cefophagum affeiflio,
quae non fit indolis fcirrhofae, & refolutionem ex fuanatura admlttit.
Videmus enim, aliarum partium raurculofarum ac glandulofariim in-
durationes refoivi poile ope reracdiorum refolventium, uti funt fuc-
cusCicutae, ADtimoniata, Mercurialia, Gumrai feruiacea, Aqua raa-
rina, Extradla amara (^), quae in hifce cafibus adhiberi fequence
Cap. apparebit. Sic in Infante ex pertinaci acido ventriculi valde ema-
ciata, duro ventris tuiiiore cum manifefiiis mefen-tericarum glandu-

larum

(a) Vid. AB, Marlm. T. XI. p. 112. p^is-

1-NAUGURALE. ti

laruni indurationibus laborance, Bilcin anlraalem cum Syr. Cichorei
tanco cum eiTectu exhibul, uc, quae ex inedia morkurae fpeciera re-
ferebat, puellula brevi Eempore perfe(5le fana fic reddita, & habitus
corporis ejus ita (ic inutatus, ut jam mulra pinguedineniceat. Cum
autem adefle poffioc indurationes glandularam oefophago adjacen-
tium, quae ejusdem funt indoh"s, fequicur, quod hifce in cafibus a
remediis refoiventibus terapefl;iv'e adhibitis idem exfpeciare h"cear.

Tandem fanari pocerit oefophagi obcuratia, fi producatur aCorpo-
re heterogeneo degUuico, & accedat .llatim ChirurgUs dexcer, qui
pro raticne Ganveniente iilud ulterius in ventriculum propeliai: vel
extrahac furfum.

c a p u t s e x t u m.

DE CURJTIOjXE depulsionis alimentorum *
impeditae.

S- 1.

_ J^ilL'^^-'^^- ad fcihandum O^^fphagiae morbum voeatus fn omni
Aegrotante nec poteft nec debec eodem procedere modo, fed diver-
firaode agendani ipfi eft, prout varia conflitutio corporis, raorbi dw-
rario, fymptomatum numerus &. violentia, caufarum diverfitasy vf-
rium ratio, aliaeve accidentales condiriones poftulabunt. Stamimus
autem, ne omnium illorum Indicantium examine in jiimium extenda-
tur hoc Caput:, in omnibus in generc. Curam fec^uentibus iniicatio-

nibus

4'0 S P E -C I M E N A C A D E M I C U M

.nibus abfolvi pofle, ica uc nimc hacc, nunc illa vel rJcera, in Acgr©-
tis adhibeatur. K Jubei: m tollatur Caufa DepuIGonis alinientorum
impedicEe proxima; .I^. Uc, fi non poffit haec tolli, mali progres-
fus prohibsaCLir, &: corporis vires raftencentur i III^. Ut fympcoma-
ta molefla& urgentia mitsgentur. & Yica, quanidiu ficri Artc poteil.,
.-conrervctur,

s. I L

'Prinifa Indlcadoni fatisflc , il reraovoantur caufa; renlotae angii'
ilationera oefophagi nimiara producentes: quum autem hae adniodum
fint diverfae, diverfa quoque requiricur mcdendi methodus ut fpar-
tam nancifcamur: quem in finem in hac §. breviter hafce exponam,
quacenus accommodari poffinc ad varias iltas Dyfphagiac fpecics,
quas in ultima Cap. V. vidimus non omni fanationis fpe de-
ftiiui. Quum vero ab Auftoribus ancea laudatis haec res fedulitacc
accuration^ ni^gna fuerit tradata, -B. L. a me non mivka exfpe^fla-
bit, quae eorura laboribus adjici pofiinc, & brevitacem me ample-
xura fuiffe, facile cxcufabit.

A.) Si ab Infip.ramadone oefophagi angudia producatur, aniiphlogi-
flica toca cura elTe debet, modo ne raiia a'dhibeanrur, quae direcle
parti affeclae applicata fEo fiimtalo nocenc,c]uarc nitrafa, acida, faH-
na, in aliis inflammationibus tam iuilia, hic interne non poffunc in
ufum vocari. Verum poft venaefeftiones in brachlo, pro incenficate
.infiaramacionis acque confticucione aegrotancis, audafter repetitas,
xonveniunc illa, quae dilaunt, .demulcent, humeftant & fenfilitacera
afreftae pards moderar.t, uti funt Linftus, Decocla, julnpia muci-
i3ginofli,& lenitqr refrigerancia: quum aucem iaepiu« fiat., ut nulla pe^

nitus

INAUGURAtE. 41

nitus medicamenta ingerere poffint aegrotantes, in externis remediis
folamen quaerere debemus, inter quae potiffimum conveniunt Cata-
plasmata emollientia & refolventia dorfo applicata, ad illum locum,
ubi dolor fentitur, vel Fomenta auc Emplaftra eodem fcopo infer-
vientia. Si autem occafio fit inftituendi Balneum calidum totius cor-
poris, capite excepto, nullum fcopo melius refpondens, quam hoc,
putaverira remedium; aperiuntur enim ejus efEcacia pori inhalantes,
humores diluuntur, & rofolvuntur fpafticae quarumcumque partium
conftridliones. Si autem huic non datur aptus inllituendi locus, per
Clysmata diluentia, refolventia, faponacea idem praellare conabimur »
quae tum etiam primario conducenc, quando, propter fumraam Oefo-
phagi inflammati fenfilitatem, nulla, vel non fufficientia, ingeri po-

terunc Remedia Antiphlogiftica. Sed omnibus hifce absque fucceflii
tentatis, Veficatorium in ufum vocandum eft, & ad dorfum applican-
dum, ut hoc vi fua refolvente ac revellente idem praeftet ac in aliis
inflammationibus internis, in quibus falutares fuos efFeftus toties
exferuifre obfervatum eil Prafticis non nimium meticulofis & male
prudentibus.

Siciie haec omnia nihil juvent, & ad Suppurationem inflammatio
tranfeat, quod ex remittentibus quodammodo febre atque dolore, &
pcrmanente (fi non audlo^ anguftationis fenfu, cognofcitur, omnia
conveniunt, quae ad maturatlonem atque rupturara abfcelTus aliquid
conferre polTunt. Ubi ruptus fuerit abfcefllis, & pus ex corpore eli-
minatum, in id laborandum eft, ut ulcus cuFetur: interim quoque
Ipasmi, pro quoium majore vel minore efficacia etiam dysphagia gra-
da raultura differt, compefcantur talibus remediis, quae illis opponi
iblcnt, adjuii(^i:is firaul, quae ulcus depurant, & ad ejus confolida-

F tio.

42 S P E C I M E N A C A D E M I C U M

tionera faciunc. Communicavic mecum Celeb. oosterdyk, fefe
in tali cafu cum fucceiTu exhibuifTe Mixcurara anodynam & fubadflriil-
gencerti fequentem in paroxysmo, Aquat Naphae I ij. TinB,
Crdd 3 Laad. pm\ gr. j. MtlL Rofacei 3 iij. M. fubinde
ad ■pt.rvum cochrcarculum anbmendam; & extra paroxysiTAim exhibe-
batur fequens remedium , Mell. Rofac. S i/5. Gunm Arah. 31.
J}i'jyr'fh. Ekci. 9 i. Vort. Peruv. ElsB. 3 iij. Sp', Rofar. rnhr. q. f.
M. fiac Eledluarium accurare Biixtum, cujus omni hora, vel quovrs
bihorio, parvum cochlearculum afTumi debebst.

Si verb exitus InfKimmacionis faerit in Indurationem, inuita moliri
hon debemos, ne absqije fruiflti aegri.s plus incoramodi & noxae quam
^rfloltimetiti atFcramus: fed emoHiSntibus arque humeftantibus pro-
greiTui nVali iilius |>rofpicienduni eft, cavendo fedulo ab omnibus ca-
iidiS, acVibus, ftimulantibus, adftringencibiis, frigidis, gelidis, quae
affeclam patcem irVirando facile ad callofam, fcirrhofam, litio caacro-
fam Indolertj morbi prbducendam contribuerent.

B.) Spaftica oefophagi Cbnftriflio pertinax faepe & curatu difficilis eft
tmpedicae Depulfionis caufa, & eo quidem frequentior, quo fenHbi-
lior eft tubi altmentaris cota fubftancia ffbrofa admodum & nervofa,
quoque ideo raagis plerisque oefophagi afFeCtibus fefe uc fympEoma
adjungit.^ Ut haec fanetur, tolli debent caufae, quae fpasmum pro-
duxerant quod pft> eorUm diverficace vario modo tencari debere
J>er fe patet. Caecerum ab Opiatis, Ancihyftericis, Fomencis, Ca-
japlasmatibus & fimilibus (j») praecipiium auxiliutn exfpeaamus^

c^ura

(0) Yid.>f3. JJarlem. T.XI. p. 1IJ.& 16$.

I N A U G U R A L E. axj

duin in plenaria praeclullone, ad qualeracurnque corporis nuaitio-
acm fuggerendam, Clysmata nutFientia non funt omictenda.

C.) SiroilimodoprQcedendum eftineura Paralyreos oefDphagi: fol-
licite praeterea inquirendae funt ejus eaufae, & eogtiitae hje quo-
Tis meJioremodo corrigendae, dum per ftimulantia Roborantia (^),
intus affumta atque extus applicata, nee nonper ftimulum eledlricum,
oefaphagi priflinus tonus inflaurandus eft; impotentiae autcm cibos
ingerendi interim fuccurrinius In.n:ruraenco idonco alimenta propel-,
kndo adaptato (^).

D.) Si vero malum oriatur ab Indurationibasipfius Oefopbagi vel ad-'
Jacendum Glandularum, ad remcdia , quae hifce refolvendis apta re-
perta funt, confugiendum efl. Hoc fcopo laudantur ExtracHia refolvera^
tia, inter quae fuccus Cicutae infpinutus priraum tenet locum: Gura-
ini ferulacea etiam in ufum vocari pofilint: laudem merentur quoque
Salia alcalina (c), quae non tantum vi refolvente conveniunt, fed
ctiam ad temperandum acidum quod in debili aegrotantium ventri-
cuio generatur, & cardialgias moleftas ac flatus dolorificos excitac.
Efiicacilliraam autem refolventem vim invenimus tn remediis Mercu-
mlibus atque Antimonialibus, vario modo praeparatis: fateor, non >
nullos, inter quos expert. Chirurgum (.'-/) titsing, non multum
ufui Mercurii favere, imo putare potius illum nocivum effe; Mercurii
tamen propinationem tutam atque utikm iavenerunt alii Obfervatores,

eam-

(a) Vid. Harkm. T. XI. p, no.

(b) Vid. hisr. capivaccii Prax. L. I. Cap. 53- & mauchart Vi
cit. 25-

(c) Vid. v. GEUNS l c. p, 115 & 170.

(d) Vid. Verdsfik. He^ik. p. 577 ad 584

F £

44 SPECIMEN ACADEMICUM

earaque aeque in Oefophagi ac aliarum partium pertinacibus indura-
tionibus fatis certo profuifTe, fua experientia demonftrarunt (^a^ Hinc
combinatio variorum illorum Refolventium laudari merecur, qualera
Celeb. V. DOEVEREN in Juvene,ex hac caufadepulflonemimpeditam
habente, cum fuccelTu adhibuit, fcilicet Mercurium cum fucco in-
fpiffato Cicutae & Sulphure aurat. Antim. Majorem adhucdum
efficaciam exfpedlat cl. plenckios ab ufuMercurii vivicum Gummi
Arabico foluti , & forma liquida praefcripti, qui edam in Aegra

noftra

(ffl) Vid. Med. EJfays of Edmburg Tom. I. Art. 6. haller Elem Phyf. T.'L
p. 89. & T. VI. p. lor. v. g£uns in Harkm. T. XL p. 112—14. ka-

KUYS ib. p. 231. SANDII-ORX Biblioth. Phyfic. Med. t. ix. p. 243.

(t) Vid. Obfervationem apud v. geuks l. c. p. 160. Placuit eidem Praecepto-
li mecum communicare, non femel deinceps ab eodem vel flmiii Remedio iLfigne
levamen fe not^ffe, mihiqne occafionem nuper praebuit fequentem inftituendi
ObfervatioHem. „ Virgo quaedam quadraginta quinque snnorum, cui menfes per
annuHJ fluere ceflTaverant, denuo parva fanguinis quantitate per genitaiia eva-
cuata, fluxum nullum poftea patiebatur: dein vero verfus finein anni 1779. cor-
Tipiebatur fenfu difficilis alimcntorum defcenfus prope cardiam, qui fenfim adau-
gebatur. Soliti fui Medici tum confilio utebatur per aliquod tempus: fed quia
malum non fatis cito ceflabat (fieri uti in hoc morbo frequenter folet) adiit Me-
dicaftrum, & quidem Tiieologum, curationis medicae corporis fcientiain, non nii-
rus quam animae curae, fibi arrogantem, qui aegrotanti pollicebatur, fe intra bre-
ve tempus iftius mali fanationem perafturum efie. Praefcripfit eo fcopo incogni-
tos Pulveres aiiquot, ut partitis vicibus illos affHmeret; eventus autem non adeo
fauftus fuit, quam proffliffum, nam poft ^umtos nonnullos eorum correpta fuit
Ancllla noftra anxietatibus violentiffimis & vomitu dolorifico, quae fymptom£ta
per quatiior horas & ultra durabant, quamobrem, & quia malum in oefophago ne-
quaquam minuebatur, refiduis rcdditis pulveribus, atque folutis iis, quibus uf»
fuerat, huncce homincm reliquit, & meliore confiiio ufa adiit ante aliquot hebdo-
madas memoratum Celeberrimum Praeceptorem, ejusque confilio, cuin Dyfphagiae
ievamine & habitus corporis emendatione,-nunc utitur fequentibus remediis pro
refolvendis glandulis: I^» Siicc. infp. Cicut. verae S vj. Calomel. 3 f3. Stilph.
Jntim. Jurat. 5 j. M./. pil. JSf. CZX., quarum fumat-mane & vefpera duas pilu-
liB: & quoniam malum non raro sugeri cernebatur a conftriclione oefophagi fpas-

ffiodica

1-NAUGURALE. ti

noftra fuit adhibitus (^). Externae etiam fridiones Mercuriales opti-
mo cum fuccenu adhiberi polTunt (^).

E.) Si ab aliis adjacentium Partium morbis non inllinabilibus ocfo-
pbagi anguftia producatur, ud Pulmonum, Aortae, Diaphragmatis,
Hepatis &c. pro varia eorum indole, & diagnofi, quam rationalis de
illis format Medicus, cura etiam varia erit inftituenda.

F.) Si a Corpore heterogeneo deglutito atque in oefophago hae-
rente via intercipiatur verfus ventriculum, convenit venam fecare, ii
metus adfit inftantis vel praefentis inflammationis, haufluque repetito
Aquae, aliusve potus, aut &OIei, tentari,num verfus ventriculum, ope
talis vehiculi, deferri poffic: quod fi non fuccedac, Ars Chirurgica in auxi-
lium erit vocanda, ut illudapto modo extrahatur: & fi non ftatimpofilt
extrahi, debet yerfus ventriculum protrudi methodo, quae exhibecur
cum deltneatione inftrumenti in Adis Edinburgenfibus (t-). Si autem

nec

roodica illuc! comitante, nec non dolorofa ejusdem organi afFeflione , fimul data
Aegrotae fuit Mixtura haec omni bihorio , vei pro re nata urgente neces-
fitate, cochleatim affumenda, pro mitigandis hlfce querelis: MeliJJ'.

jiq. Rutcie aa f iv. Pji/y. Cajior. gr. viij. Laud. liq. Syd. gtt. xi].- Syr. Af

temif.^ j. M. Ciijus falutaris, qualem nuperrime nunciavit, ut iilterius depre-
hendatur efFeflus qiiam maxime exopto. „ Vereiidum autein efl, ne & haec Aegro
ta plerorumque fequutura fit exemplum, nec exrpedlatura lentum curationis even-
tum, licque, licet levamen habeat , ad alium Medsntem fe conferat, priusqaam
prudente fatisque diu protraclo Remediorum rsfu malum fuperari poffit.

(а) De quo tamen conf. Cl. a. p. kahuys in ^fif. Harl. T. XI. p. 232.

(б) Vid. iDEM c. p. 234. ut & CI. Praeceptor SAifDiFORT in N-itimr erk
Cemesk, Bibl. p. 245. & feqq.

(c) Vid. Medical EJfays'Tom. I. J. 16. conf. Commenc. hac fuper re exp.
jjEViN in Memoir. de yjcad. R. de Chirurg. Tom. I. & cl. GUATTAjNi in Eoi.

F 3

56 S P E C I M E N A C A D E M I C U M

nec una, nec alia, cperatlo cautlfnme inftituendam efle jam

fupra inculcavi pag. 26.) facceirum habeat, fdenuo muhum boni prae-
ftabic copiora afTumtio Olei lini vel olivarum aliusve blandi liquoris,
ut rekxetur tubus & lubricus fiat, atque fic ulterius defcendere poffic
Corpuseiinhaerens (^7).

I I L

Ut Secundae Indicatiom !•) fatisflac, caved umed a cauHs oc«
cafionalibus, quae antea malo annim praebueriint. Ne afFediae erga
partes irritcntur, & malum in pejus ruat,abftinendum erit a cibis duriori-
bus , asperis, fervidis, frigidis, valde acidis, auderis, ah omnibus
jicribus, fimilibusve, a vino rubro auflero, a fpiritibus deftillatis^
a fumo tabacl, a refrigerio, abufu potuum aquoforuni, ab animi pa-
♦lematibus, aliisque antca memoratis. Sed conveniunt leniacefolvea-
tia, mucilaginofa, alvum leniter moventia, & evacuationes folitas re-
gulariter & pro ratione virium promoventia; dum in hifce morbi
conditionibus praeftat cavere a iJimuIantibus aut di(fiis Refolventi-
bus fortioribijs, quippe Aegris magis nocituris quam profuturis.
Denique & Diaeta ex fluidis, tenuibus jusculls, alivsque blandis ali-
mentis, & lafi:e ac laaiciniis, quae fine majore difficultate at-
tricLi depcIJi, a ventriculo debili facile digeri, & fub parva mole
multum liquoris nutritii praebere pOilunt, niultum hic conferre pos-
fumus.

5. IV.

Op. Tora. n. nec non bavv6 ap. lentfrink Gensesk. Tydfcbrift iV. Ded
^ag- 53- ex pimial de Medictia Tom. XXXI.

{^s) Vid. SAaDiFORT BMoth. Toin. VIL -p. 250. 6c feqT^

I N A tJ 0 U R A L E. 47

I V.

Terdae Indicationi (§.1.} ratisfadendum efl:, oCcurrendo fympto
niatibus fingulis pro varia corum indole, unde certa, oinnibusque
Aegrotis congrua, hic regula non poteil exhiberi. Doloribus &
anxijetatibus occurrimus nuicilaginofis, anodynis & anti/pasmodicis.
Vidi fic, quando hifce paroxysmis loborabant, egregiuni cfFeclura a
Pulvere Caflorei cum Oculis Cancroru-m: optimum autem efl, ut Ecco-
proticis alvus laxa tencatur ad praecavendas has anxietates. Vires
fuilinendae funt diaeta eupepta & euchyma cx lafte , jufculis car-
nium macilcntarum atque ovis forbilibus; raedicamcntis roborantibus,
cardiacis non flimulantibus, inter quae Cortici Peruviano, mollibus
tamen obvolvendo remediis, primaria laus competere videtur; ne-
que vituperandae funt Aquae Martiales cum ladle, debito fub regi-
niine potae. Si autem via penitus lic occlufa, & nihil ingeri per -fu-
periora pofTic, unicum remedium, quod fuperefr, confifdt in appH-
catione Clysmatum nutrientium qus nimis negliguntur, aut

faepe male fltno pudore, aliave de caufa, quemadmodura a noftia
Aegrota, phne refpuuntur in talibus cafibus, quum cerro faepe
mukum boni ab hifce exfpeclari pollet

(a) Methodo, qiismproponitCl. maUchaet InDifr.de Stnms oefvphani§. 25.
(fc) Vid. M0RG.4GN. (k SSd. {5- Cavf. Morb. Ep. ^n. AM. XXVil. &
thil.ler. Diff'. de ufu nutrkiuium, quae qiioqiie in ejus Opufcuiis

Mcd. &. Philol, in\'enitur.

CAPUT

48 SPECIMEN ACADEMICUM

caput septimum.

CONTJNENS OBSERVATIONUM PR0''PRIARUM TRIGAM,
NEC NON FIGURARUM EX P O S IT 10 NE M.

Ohfervatlo I.

^V^J^ ulier trigefiraum & odlavum annum agens, habitus corporis
modici, temperiei cholericae, fex infiuKura macer, quorura bis.-ge-
mellos pepererar, bis unicum enixa fuerat, profpera fere femper va-
letudine fruens, anno 1777. incepit queri de fummis in ventriculo
doloribus> ingrato derafionis fenfu fefe manifedantibus, & ad tranfi-
-tum cibi potusve valde exacerbatis. Cujus mali folatium a Celeber-
rimo Medico quaefivit & tum feliciter quoque obtinuit; per aliquod
tempus libera difficilibus hifce fymptomatibus manens.

Anni vero proxime fubfequentis menfe Junio, obftaculum bolo
per oefophagum propellendo, ad palmae fupra cardram alcicudinem
percipere coepit, & cibos in ventriculum inodo trnnficuros faepemul-
to muco mixtos rejicere; in genere quidem omnia difficulcer tranfibant
folida, fed inprimis tamen farinaceis, ut pani & fabis (quas eo an-
ni tempore copiofe coraedere folebat}, ukeriorera defcenfura negabat
obftaculum. Malo hoc fenfim adauflo moleftias jam tunc fummas
patiebatur, ita uc iterura ad eumdem Medicum confugeret, qui re-
folventibus remediis aftionem tubi alimencarii tancopere emendavic,
ut, fine magnis conaminibus, facile cibos airumere& ad officinam di-
geftoriam transferre pofler. "

Ejusdem

I N A U G U R A L E. axj

' Ejusdem iterum anni autumno noftra alio morbo aGgrotavit: cu-
jusnam autem ille fuerit indolis, mihi non conflat, quum alius tunc
Medici confilio fueric ufa, & ipfa Foemina ejus fymptomatum fuerit
immemor, hoc tantum ffbi in memoriam revocans, quod pofl: ejus
fanationem per aliquod tempus oefophagus promptius fuo oflicio fun-
■gebatur, mulco facilius cibos verfus ventriculum ire permittens, ita
ut moleftum malum penitus eradicatura cfle crederet.

Verum poftea capuc icerum efferre priftinura malum coepit, &
majores Miferae creare mokflias, Jta ut, poftquam ejusdcm Me-
dici confilio line fruftu fatis diu fuerat ufa, jam tertia vice fefe
Clariffimo Praeceptori, qui hanc Obfervationem faciendi mihi anfara
fuppeditavic, obtulerir. Multo deterior quam olim nunc erac Aegro-
tantis ftatus: nulla enini nunc fupererac folidos cibos depellendi fa-
cultas , continua cum multo humore fpumofo mucofo afluratoruni
regurgitatio, pofl: praegreiTas fummas anxietMes, cum folids fignis,
quae Dyfphagiae facilem fidebanc diagnofin. Unde praeter remedia
nonnulla, ex urgente indicatione ipG praefcripta, neceiTe erat Aegrae
fuadere, ut folita fua corporinon proficua , maloque fuo potius adver-
fa, omitteret alimenta, atqiie ufu ladis jufculorumque carnis tenuiumi
cum farinaceis mollibus coelorum vires iSc vitam fuRentare tentaret.

Quamvls maxime de-bilitata, tot& cam diu fymptomaiibus prella, val-
de cacochymica jam fada parvam vel nullam fanationis fpem relin-
quere jam tum videbatur. Indicationem tamen fecundam, anrea propo-
fitam, fequiplaciiit, & tum ope dl^lae Diaetae, tum Refolventiura re-
mediorum tentare , num vita Aegrotantis , quamdiu liceret, pro-
trahi polFec. Itaque praefcriptae in his rerum anguftiis fuerunt par-
yae PiluJ^e ex fuQco infpiilato Cicuta^!, Sulphure Anarnonii aurato,

G talique

50 S P E C I M E N A C A D E M I C U M

lalique Calaraelae dofi, ut: falivatio a Merciirialis remedii ufu haud
facile raetuenda eflc't, jufilimque, ut vel integras, vel ladle aut jufcufo
folutas, deglucirei: illas Pikilas, & fic elfedlum, ut in corpore renneren-
tar,atque vencnculi cavum acLingere , ejusq.ue acdoneni fubire eaepos-
feiit. InterpoGca quandoque , prout fymptomara & querelie disfta-
bant , fuere analeptica, leniccr cardiaca, antifpasmodica , paliiando
pocius quam morbum fanando dcflinata.

Licuit mihi ab hoctempore cuin cl. Praeceptoris venia Acgram no-
ftram coram exammare, domi fuae vifitare, deque ejus ftatu faepius
rcnunciare & fermones cum Eo conferre. DicTxi fub diaeta, & de-,
bite memoratis adhibitis remediis, aliquamdiu fatis manferunt vege-
tae vir.es ad tercium usque menfis Martii diem, a quo tempore vio-
lencia mali ffiaximopere increvit, & m pejus abierunt quaecumque
morbi fymptomaca: tunc nempe multo aere didentus ventriculus ma-
gnas creabat anxietates, inque flatuum eruftatione acerbiflimos pro-
ducebac dolores; invadebat & tunc fimul febris cum pulfu parvo val-
de concra6lo & univeriali corporis fumma debilitate; fi quid ingerere
conaretur, lioc jam tranfitum difficilem in eollo offendebat, quo in
loco antea nullum perceperat anguflacionis fenfum: praeter hunc au-
tem, etiamfi quiefceret ab aflione tubus, continuo ibi loci aderat pres-
fionis fcnfus, quem a rauco infpiiTato acque in oefophago haerente
produci illa, credebat, dum extus ad oculum vel tactum nullus detegi
poterat tumor.

Proxime infequentibus diebus omnia remittebant .fyraptomaca, vi»
res erant confl:antiores, fed fames infignis aegram vexabat: unde ad
folidostibos appecitu ferebatur, & fumfit fruftulum panis, quod ma^
gnis moliminibiis & corpore prono deglutiro coafta fuit. Unde non

tantum

INAUGURA LE. 51

tantum inaximopere fuit fatigata, fed partibus affeiais tantam quoqqa
inculic virn, ut poft meridiem cum copiofo muco etiam quamdam
fanguiiiis quantitatem evomeret, poilque vomitum febre ac aninii de-
liquio corriperetur: utebatur porro refolventibus, inprimis prudens
ufus fiebat Cicutae cum Calomek & Sulphure aurato Antimonii. Mer-
curius deinde, ob difficilem Depulfionem, praefcribebatur juxta raetho-
duni Plenckii cura G. Arab. & Syr. Artem. Oninia autem haec neque
falivationem, neque optatum levamen, multo minus fanationem exhi-
buerunt, ita ut fenfim illa alTumere repudiaret, rooleitiaeque Inde
uatae cogerentabeorum ufu fere abllinere. S^nfim itaque adeo fuerunc
imminuLae hujus foeminae vires, uc ex fola debilitate in quafi animi
deliqulo verfaretur, neque fere loqui , neque fefe movere poten.s;,
coropos tamen raentis & rerum peraclarura confcia, per inediae ef-
ilcaciam in fceletum quafi vivura redadla fuerit.

Simul ac nunc laflis aliusve fluidi paulo majorem fumeret copiam
ftatim iliud revomuit, commixtum particuiis grifei coloris, odoris ob-
fcuri, fubacidi, qui odor in rejeilomuco,,cui & interdum intermixtus
eratfanguis, magis percipiebatur manifenius, & cafeo corruptoiimilis
fi quid airuratorura parva fimal quantitate ingereret, hoc pervenie-
bat nequaquam ad ventriculuni, fed reftabat ad locum affechim, ibi-
que fummos cruciatus excitabat, cam anxietatum & deliquioruni coUr
tinuo incremento: omnia denique mortem inftare certifllmam indica-
bant, quam clysraatibus nutrientibus, quantum fieri poflet, differre
tentatum fiiit; fed eorum applicationem repudiabat Aegrota, mortem
praeferens miferrimae vitae conditioni. Dolor interim quoque per
lotum corpus erat diffufus, inprimis vero in femore dextro tam dolo-
rifica fuic fenfilitas, ut adiaaum integumentorum fine clamore non

G 2 ferr££

5® S P E G I M E N A C A D E M I C U M

ferrec mifera, dum exmnfecus nihil appareret, nifi quod raagis effa
emaciatum qiiam finiftrum femur.

Perrexic nunc continuo erufrare materiem cafeo corrupto (imilem ,
cum dolore magno & foecore molefto, puransque pulmonum fuorum
fubftantiam fic, excreari hifce ipfiffimis verbis morcem infiancem ind^
eabac, Ik voel dat ik myn long reeds uytfpwA^e: nihil nunc amplius
afTumens, cum kviufcula febre, per triduum adhuc jacuic, fpecie
■niorcuae vivens, donec die 14°. Aprilis 1779 placide exfpirarec.

Dic i50.,Aprilis vefpera, trigefima fexca circiter pofi; morcem ho-
ra , cadaver cxaminans eum clariiTimo praeceptore variis-
que Sociis, inveni in colli dexcra parce, fupra claviculam, cai-o-

cidem incer & afperam arceriam^ induFacam Glandulam, habentem
cartilagineam fcre duritiem, circiterqu& ovi cohimbini magnitudinem
/. & U' g-)• hinc usque ad feptimam dorfi , a fuperioribus
numerando, vercebram oefophagus flaccidus erac, collapfus, fed ukra
folitani dimenfionem dilacacus {ky. hanc aucem circa vercebram no*
va decegebacur duricies & infpilTado, quae ipfum occupare oefopha-
'gum apparebac (<('}.

Gum pulmonem dextmm, a pofleriore parce quodammodo pleui
Tae accretum, manu finiftrorfum reclinare conabar, vi illa, utut le*
vi, folvebacur adh^efio non tancummodo, fcd laceracio fiebat, & ex
foramine fic fafto raox erumpebac materics^ albo - cinerea, fpifla, gru*
mofa, lac corrupcum odor& & habicu plane refi:rens. Praefenciam
vomicae illo in pulmone rufpicans per faflam aperturam immitcebam
digitum , & revera inveniebam faccum medio in lobo , amplum,
di6to magmate replecum. Deinde prudentei* digicum volvens revol^-
ivensque, ue de excenfione ejus facci judicarem-, alcerum ofFendo fora*

mea

I N A U G U R A L E.

men k} & per qwod incrans digitus ipfiffiraara niateriem of--

fendit. Sublato pofl: haec pulmone vidi, quernadmodum ex didis
praevifum erat, patulam ex oefophago in incmnbentem pulraonem
fuifle viam: neque recenter facla videbatur haec communicatio, quum
margines diciam apcrturam cingentes eflent valde fcabri, inaequabi-
les, incrallaci, & viderentur etiam efTe gangrienofi.

Infra hanc degenerationem oefophagus, parum inflexus, ad longi-
tudinem trium fere digicorum transverforum (//) eamdem fervabac
duritiem, & ibidem tantopere- per tunicaram fpiffitudinem diminu-
tam habebat fuam capackarem', iit calamum fcriptorium vix trans-
micterec. Ulcerius vero raalura non extendebatur, prope cardiara
■etenim nullus tumor, nulla induracio, nihilque a flatu naturali alie-
num apparuit, nifi infolita tubi oefophagei, quemadmodum reliquarum
«dam parcium, flacciditas Qm'),

Praeterea & hoc notandum, pulmonis^ dextri fuperiorem partem
liic & illic exhibuifl^e pun61a albida, ejusdem coloris ac erat materk
in ipfo pulmonis facco praeternaturali concenta:- inferior ejus pajs
riihil viciofi exhibebac, praeter levem ad pleuram adhaefionem. Sini-
fter piilmo' integep erat fanusque, & ab omni-morbofo nexu immu-
rsis. Tandem in^ cavo thoracis & pericardii infignis aquae foetentisp
fufcique coloris, quamicas .erat confpicua;

In cardia nihil notabile inveniraus. Neque vencricyli parietes eranr
iiidufati, fed in ejus curvatura fupcriore, inter cardiam & pylorum
ad finiftram magis quam dextram partem, habebat ghndulam indaratam,
fuperius raemorata non raxilto minorem, ejusdemque duritiei ac €oIori;s
Xvi^' Pig^ UL'): adjaceban: & huic corpufcula graniformia etiam du-
i*a. Caeterum ventriculus erat extenuatus & membranae pellucidae

G 3 ilroilis.

54 S P E C I M E N A C A D E M I C U M

iiniilis, adeoque fragilis, ut fine laceratione a digitis aut volfclla ard-
pi vel cra6lari vix poflec, & concinebat aqiiam turbidam bruni co-
loris. Incedina omnia tenuia & crafla in naturali fitu pofita, icidem-
^aevalde excenuata, cominebant fcybala duriffima nigra: veficula fel-
lis, uci in inedia exfiindlis fieri foiet, magna erat, & bile turgidifli'
ma: hepar autcm, & caecera organa, quae in abdomine concineban-
tur, namralicer confiicuta erant quoad mechanismum, fed valde flac-
cida, extenuata & mollia.

Totum denique Corpus valde emaciatum & quidem inprimis dex-
trum femur: in difleftarum parcium vafis vix ullus obfervabatur fan-
guis, ita uc fedllo hujus cadaveris fere incruenta fuerit.

Partes morbofas delineanJas curavi in Figuris liuic Difiertationi ad-
•Siexis, inque fingularis rei fidem easdem in Jiquorc Ipiriiuofo confer-
vandas efie putavi.

Exquibuspatet, Aegram noflram,, duraiite mifcra fua viia, non tan-
lum vera D}'fphagia laborafre, fed jetiam, ex concrecione morbofa
Pulmonis, affeGlione peripneutnonica & infequente vomica : unde
fanguinis excreatio, variae maceriae & fpeciatim cremoraceae rejedio:,
muka alia memoraca fympcomaca explicari facile queunt.

Ohfervano IL

n cadavere, Infamis quinquennis Cquod pro anatomicis exercitiis
acceperam, fed de cujus hiiloria morbi mortem praegredientis nihil
refcire potui, adeoque nihil etiam exponere queo) aperto Thorace,
vafa ejus praeparandi fcopo , paulo fupra cordisbafin, juxca latus dex-
wum afperae arteriae (i^g'. //^, ^O P^rcipiebam tumorem quemdam

durum^

INAUGURALE. 55'

durum, qui tancopere vciTus anteriora prominebat, ut divifio venae
cavae fuperioris inde valde comprimeretur & fupra tumorem eum eflec
dill-nfa, magis quam naturaliter effe folet, Pulmo dexcer variis lo-
cis induratjonibus laborabat, cujus etiam portio reli6!a ell: in objefto,
quod in Spiritu Vini conferva ). A parte anreriore autem quura ni-
hil amplius ccnfpici polTer, esimebam omnia vifcera thoracica: tum^
quoque a pofteriore idem apparuit tumor comprimens pro parce oefo-
phagum (vid. Fig. V, d^ non autem omnis hinc intercipieba-
tur a faucibus ad ventriculum via, nec Dyfphagiae eiFedlus in vita la-
flintis adfuifle videbatar, quoniam habitus corporis magnarn emacfa-
tionem non monftrabat.

Adduxi autem hanc Obfervationem , ur inde patcat fuccefiivus ille
molertae Depulfionis gradiis, induratae enim talis glandulae raoles
identidem, perdurantibus caufis mali, major fieri folet : fi ergo haecr
glandula in refpiratione (nam dexter pulmo fnde plurimum comprl-
.inebatur) & circulatione turbas non tantas excicaflet, & infans hicce
aliquod tempus adhucdum vixiflet , probabile efl, quod capaciras
oefophagi magis magisque inde inminuca & Dyfphagia tandcm pro-
dudta fuiflet^

Ohfervailo III.

\ j iceat mihi ex propriis raeis Oblervationrbus Anatomfco-pathoro-
gicis etiam fequenrem hic apponere, quae ad illuflrandum morbum,.
quem in hac DiiTertatione traclavi, mihi qaoque aliquid conferre pos-
fe videtur. Juvenis viginti circiter annorum elapfa hieme moriebatnr
anxietattbus validis fammis ad praecordia doloribus. Aperto ca-
fJaveris thorace Pulmones, muko magis quam natiirfaliter verfus late-

r . . m

s> S P E C I M E N A C A :D E M I e u M

ra erant. repreffi per Tumorera magnum in medio pedlore appareR-
,tem, extus habentem forraam mafiue pinguedinofae, ingentis magni-
tudinis. Ukeriore. vero examine apparait, illum efie pericardiiim val-
de degeneratum, quod ad balln cordis erac adffiodum durum , & pres-
fiotii digitorum non cedens. Juxta hunc tuniorem manum verfus in-
ferlora ducens, pcrcepi amplum ficcum propendentem inter Pulmo-
nes, usque ad fpinam dorfi: quo aperto, efHuxit quantitas magna ma-
teriae fpifTae purulentae., coloris fubflavi viridefcentis, inodorae poe-
nitus. Cordis exterior fuperficies obdufta erat membrana, ex infpis-
fatopure conftante, inferente etiam fe in,£er fibras. Pulmones natura-
liter erant conftituti, fed.verfus coflas reprefli. Jnferior pars Oefopha-

,gi, cum fuperiore Ventriculi, ruberrimum habebant colorem ibi lo-
ei, ubi faccus his incubuerac , inflaramationem pailae videbancur.:

inferior ventriculi pars biliofa materie valde tinda erat, & cavum ejus
atque inteftinorum tenuium cibis & chylo vacuum erat, dum in craffis
fcybala quaedam duriora, pauca tamen, confpiciebantur. .

Dohii, rae nihil de decurfu morbi ejusque fymptomatibus fcire po-
tmiTe, nifi quod anxietatibus fummis, & magnis circa praecordia do-
loribus, ante mortem Defunctus adfeftus fit: videtur tamen Goncluden-
dum ex cadaveris infpeclione, in vivente aegroto depulfionem alimen-
torum impeditam & interceptam ex difta caufa fuilTe, fi adtendamus
ad preffionem raechanicam facci purulenti, & ad ejus effedla, fcilicec
dnfiammationem partis comprelfae & abfentiam materiae alimentaris ,in
yentricijlo atqye jn.tefiinis tenuibus.

FIG.

I N A U G U P». A L E. 57

Figurarum expUcatlo.

fiG. I. Jl^j^epraefentat Laryngera, Asperam arceriam, Oefopha-
gum morbofura, arteriam Aorcani, aliasque partes ab
anteriore.
a Epiglottis.
hb Cornua offis Hyoidis.
e Cartilago Thyreoideae.
d Gkndulae Thyreoideae pars»
e Afpera arteria.

ff Bronchia elevata cum afpera arceria.
g Glandula indurata oefophagum in collo premens.
h Oefophagi pars fuperior dilatata ukra folitum.
il Foramen oefophagi praeternarurale cum vomica Pulmo-

nis dextri coramunicans.-
k Tumor indurati oefophagi.
11 Pars oefophagi indurata, callofa, coardtata.
m Pars oefophagi immutata.
nn Orificium arteriae Aortae in fuo arcu abfciflaei
0 Arteria fubclavia finiftra.
pp Aorta defcendens.
qq Nervus ocflavi paris finifleri
FIG. 11. Exhibet Pharyngem, Oefophagum, ceterasque Flg.L par-
tes a polleriore.
aj hh^ d^ tf, ff^ g, //, kj //, m, o, pp^ qq. Eae*
dem partes, quae in Figura prima, a pofteriore de]i>
neatae.

II cc- Pha-

SB SPECIMEN ACADEMICUM

cc Pharyngis pars pofterior.

g* Locus, in quo glandula indurata inprimis oefophagum
comprimebat.

nn Porcio Venae innominatie reli(5la celiulofae induratae te^
naci inhaerens, quae etiam firmiffime aortam cum oefo-
pbagi tumore conneclebat.

fig. III. Delineatam fiftit Glandulam ventriculi induratam pag, 53.

memoratam, cum membranarum ejusdem portione.

fig IV. Arteria afpera & Oefophagus cum accurabente turaore in-
duratae Glandulae, invento in caJavere Infancis quin-
quennis, ut anterius confpicuae funt hae partes.

aa Oefophagus.

h Aspera arteria. \

cc Bronchia.

d Indurata Glandula oefophagum a latere & poflica parte
premens.

e Indurata portio Pulmonis dextri.

FiG. V. Earumdem Partium a pofleriore delineatio.

aa^ h^ cc, d, e, eaedem partes a pofteriore ac in Fig. IV,
f Locus, ubi Glandula indurata (^d) oefophago accum-
bit, eumque premendo apta eft.

f HE-

T H E

I.

Sccretionem hilis e fangiiim per venam portarum adduSio fieri fla-
tuo,

I I.

Prima infplrationis caufa quaeri dehere videtur in intercepta per fu-
niculum umhilicalem circulatione.

\ I I.

Humores fecreti quales -excernuntur non praeexfijlunt in fanguine,

Liquore amnii foetum etiam nutriri pojfe, videtur prohahile.

V.

Attritum fanguinis vivi ad vafa viva continui caloris caufam in cor-
pore humano ejfe puto.

V 1.

Dentes^non fum ojfa.

V I I.

Frigus hiemale non videtur majorem ojjlhus fragilitatem conciliare.

VIII.

Qjdfuh aquis pereunt non moriuntur propter nimiam ejus ingurgi-
tationem.

I X.

Medicamenta adfringentia etiam ultra primas vias operari pojfe vi-
dentur.

X.

Quemadmodum congeffiones a fpasmis^ fc & fpasmi a congejiimihm
oriumur.

X I.

X I.

Atonia fpasmum faepe mfequimr; fpasmum autem ah atonla oriri^
fion adeo ptohahilis eft fententia.

X I L

Ad confervandam fanitatem ufus medicamentorum faepius nocet^ pro'
deffe tamen aliquando poteft.

X I I L

In morhis fanandis diaeta congruens magis aliquando asgrotantlbus
conducit, quam ufus medicamentoruni.

XIV.

Idem morhus a diverfijfimls ^ imo & contrariis, caufis oriri potef..

X V.

Ergo indicationes curatoriae, quae a caufis petuntur, cptlmae funt.

X V L

Ex crufta infiammatorki in fanguinz eduBo jola non tuto judicatur dt
iteranda venae feStione.

XVII.

Sitis in fehre male foU humorum tenuium dijjipatiom Pi-ihuimr.

XVIII.

In varioUs infttitiis indoles numerus puftularim non dependet a
quaUtate vel quantitate puris adhihiti ad operationem.

X rx.

Ouihiis alvus ftri&a efi ex inteftinorum dehiUtate non conducit fenz.'
per ufus fortiorum purgantium.

X X.

ISimia ahftinentia faepe pejores morhos poteft producere, quam ni-
mia repletio.