ijο /x^i f /> mt^m -

7i6i

mM

ί·χ·. ίΜϊτιτυυτ

ArOSlrN;·:^ ; Λ;^-·

CAROLldeMAETS

ThtologU in Academid Vhraje^ma Profeforis,

S γ L· V Α

QUiESTIONUM

I Ν S I G Ν I υ M,

^hihlogiam, qAntiquitates, Thihfofhkm

('ιβηηηι yero TheologiamJ^eBantmm»
Quarum quiedam in prjefatione recenfentur.

Ex Officina, JoH an Ν is a Waesberge,
ANNO CID IO C L.

1> R ^ F Α τ I ο

D

Ε C Τ Ο R Ε

, IR quidam doitusfcripfit adpetfus me traaatrm cui
titulus eit Libertoj Chnfiiana ctrca ufum capiUitii di-
^fenfa,&quidem eo finc ut vindicaret fex iuas difpu-
! tationes de coma, quas partim adverfus me, partim
adyerfas alios ediderat. Traftatui poftea appendi-
cem addidit, quia cum putaret, fefecopias meas o-
mnes quibus dilputaiiones ejus exceperam, [prior
^ - — —-- enim in me irtuit] internecione deleviile , aliquas,
prefle plane intaftas deprehendit. Ut autem mitabar cum ptimum m
'Iputationes ejus inciderem , fic quoque miratusfumcumtraaatum
jam mentionem feci appendicemque perluftrarem. Nam di-
ejus tales font , ut fepe lis in quos incurnt , impingac
W de quo ne quidem per fomnium cogitarunt. Deinde iifdem illis
aifputarionibus ita ratiocinatur , ut non tantum

. ------- ------------- , — ----- --------- adveriariis fuis non

latisfedat, verum etiam in plurima paradoxa incidat. Deniqueetiam
ooc nbi negotii fumiliile videtur uc per latus adverfatiorum fuotum,
jp diataxcs lynodomm nofiratium circa ufuin capilloium incurreret.

'3ttatus vero ejus &appendix,diiputationibus llmiles funt. ISiain ptaeter-
^uam quod animofe fe merito impegil!fe?adverfariis iuis allerit, quac ipfis
*niea attribuerat.nihilo felicius intaticciaando ie gerit, & pluribus lefe ab-
^^'"^"^tibus impiicat [neque enim aliter fieri poteft, quin dato uno abiutdo
plura alia] contrariamque diataxibus Synodocum iententiam de-
lio* pefgit. Adeo ut, ficutijuftami^aui^ habui, examinandi diTputa-
"esipflu5,prffiiertimqaameipefl:aDt,(quamvisetiamfepius aliosquos
Ρ ®ter tne ad pugnam laceiHt, defendenm ) lic eiiam mejuftam caulam
^DUillejudicem, ut inipiiustraftatum&appendicem inquirerem. Tur-
Pe enim futurum eile exiftimavi 1ϊ nominis mei exiftimaticnem , prxfei-
ttia ^ vetitatem oppugnatam negligerem : eamque a viro dodo , in
'^P""'nduci,(namtriumphunidecrevit opinionibus iuis quas verita-
pateret. Ita aatem verfatus ium in excutiendo tam tradlatu
qua ^^ppendice.utnihil quod ullius fit momenti praetermiferim. Et
a me ita viroάοΛο tefponfum elFe, ut facile fenlurus fit.adverfatium
quem debellatum credebat (facile enim cred.mus qux lada vehmus) non
rantu^mdebellatumnonefie,(difputationemenim de capillis beUum vo-
«tjledetiamfemeteoredaaumeire.utfibi denovopr^iio , & quidem

(*) X prio·

TufAtio ad leBorem.

pnonfflagisacricdgitandamiic, li viftoria.n ds qiiagloriatur,il triutn,
phumquem decrevit,coniequi velir. Triftis mihi eft & perquatn acerba
h«ccutn viro doilo concertario, fed necellltatis duca lex eit Ipii li voluif-
fet quiefcere, Ucuiilat, auc .1 hoc non placaillec perfonis patcere, errores
eorum.fi quos notailet, redarguete ροΐαίίΓοί. At vero.mihi qui ab ipfo.no-
minemeoikpiusexprellb.provocatas iuijneceditasrefpondendi impofita
fuit.ne videlicet veritari deeile, nominifq; mei prodigus eile viderer^affinif-
que cenferecerroribus tantum non puerilibas. Adeout fperetri omnes ae-
quos rerum£eftimatores,prae(ertim vero Synodos noftrates.quaru diataxes
defendi & deiendo.faftu meum approbaturas. Ait quidem vir Cl.priefatione
quatn tractatui fuo prxfixit. Nihilfibi uiiquam magisprater anrmi fentm-
tiam accidije, qmm quodbtUo capiUari, quo^femper detefiatus t,fifuerit
intrkatus ,verum divinituisfe eot§ quidtm{ut fperat) cum aliquo tccUfie
bom,protraBumfuiiTeut cred3,tnonlevibui argumtntii duci.. Sed primo
nefcio quo paito ipii bjilum illud.qaod vocat, tantopere difphcere potue-
tit.cutn pailim novocum balloram femina fpargat, ad verfariis impingendo,
qu£e non dicunt & paradoxa paradoxis cumulando. Deinde nefcio quotno-
do dicere poffit quod credat ie no tantum di vinims excitatu ied etia protta·
dum fuifle utfe immifceret bello quod vocac, quia bella fingit qu» nufqui
funt.&adverfariisfuisfxpenameroimpingicquodnadicunt. NampriEter-
quatnquodcontrov-erfiamortatnaitquamegoortam non Ctedo;nec ipie
probare poteft ortam elTe.pairiin Trailatu fuo Poitnenandro attribuit quod
ftatuat nutritionem comx virilis eila ita contra naturam ac fcelera illa
quaerecinfenturRom.i .v.id 17. Quod itafalfum eft ut nihil fapra.Sicu·
tiameofteniumefthujus op0riscap.4. Quamvisnec meufn nec Poime-

nandrifueritprobareidiPoimenandronQnaflenum, fed viti doftiab il!o
id aiiertum fuifle, quod caraen nufquam tentat. Eidem impingLt qaod ut
comam ptolixam contra legem natur« efle doceat, paillm vocem naturts
aPaulo i.Cor.Hi.ufurpatamproarguinentoadducat, idque tam iecure
& nulla addita ratione Cut altetum ex altero feqaatur, ac fi duohsec vocabu-
laeflentprorfusasquipollentia.fedpanfaliicate^utcap. y.hujus operis vi·
derelicet.EjufdemcontitnatiseftquodaPoirn. aiiertuin ait , quod mulie·
tem partem aliquam capillotum detedamgerere fit capite intefto elle ,
cap. 5 5. Borftio adicribit.quod dicat vifufn comam fumtnittere eile contra
ordinem natur» quem tamen & beftiie obfervent. Qujd pr^cedentibus
vefiusnoneft,utprobocap.6. Rev.CoHegaemeoGifb. Voetio quem in
Poitn. transfortmt.ttibuithoc enthytnema, ufuscoraieprolixieeft conrra
νεί fupra naturam, ergo illidtus. Videcap.S. Mihi affiagit quodconcedam
honeftace in communi confideratatn efle «ftimanda ex more qui lit tegala
d-scon.quod ab omni veritate ahenumeft, v.c.io.Item quod ilatuam abicii^
fioaein exttemitatuna partisalicujuscapillorum eilc rafucam cap. j 7,Et ut
paucisabfolvain, (namlongumforetqudecunquehujus genetis fant com-

me^

fr^tio ad Le^orem.

ftefnorare)advetiariisfuistribuit qaod ftatuant licitum efle transgredi &
'lolare pr;«ceptutn de attondenda coma non tantum materialiter fed etiam
lorimliter.quodfalfumeileoiiendo cap.i4.& 35. Fieri poteft ut errore
*"entis, ie in adverfarioru.ii fcriptis h«c & alia iis fimilia notafie putet, ve-
fum tamen ert: ipfum hjEc adverfanis fuis tribuere pr«ter omne meritum,
'^!"· Huc accedic quod bellum quod gerit non eo fpedtet ut libertas
I confetvetur.verum utiicentiiejanua aperiamr.Nam prajtetquam
' ™d!uxuneni capillorum vinlium & muliebrium quam damnavere Syno-
' "'^ftfates propugnar, talia profert, ex quibus, fi admittdntut honeftati
naturali non leve peticulum immineat. Nam traftatus fui pag. i ο η.^ηεβα·
'Ν COMMUNi consiReratam mort qui βί regula decori αβι·
'"''ί/Α Indeautem fequitur non tantafTi vitisubi idmoris eft, intonfis
i^^iiieribus rafis licitum efle capillis, verutn etiam uttifque petmiilum , ubi
? 'nofis eit (ficuti id in quibufdam gentibus moris eile notum eft) ut nudi
& in propatulo conjugio utantur. Imo vero ut id fiat ne-
^flariutn elle. Nam pag. 17 5. ait nuUam rem ratione dicori morahs εββ ιη·
^'fferentem. Non exiftimo virum doftum cum hsc effunderet, penculo-
manarentconfequentias vidifle: verum tamen cum ex inde
isquantur.arbitror non immeriio nos tum propter h:Ec tum proptec ea quie
anteaattulimus, dubitare pollean divinitus ad bellumhoc ptotcadlus fue·
fit. Deniquenercio quid boniecclefi^ fe atculifle putet primum thefes
fcribando, deinde libertatem fuam cum appendice edendo. Niii forfan in-
terbona eccleilic numeret, fratribus fententias impingere quas non agno-
icunt.irruete in thefes in vicina Academia difputatas, non fujDprefTo aufto-
'■isnomine, Synodorum diataxes piasluxare , &varia paradoxa ipargere.
Sed paucos invenmtn iri puto qui hxc inter bona Ecdefix numerent. Si
aiiud inteliexit vir dodus quando de bono Ecclefise loqoitur.ubi videbijtur,
mentem fuam nobis aperiet.Ut aute videamus quomodo ad bellum, quod
^ocat, divinitus & quidem cum aliquo bono ecclefiie ptotradus fuerit, Oc-
'^ψοηετη re/.eft intricandi fe bello.uti loquitur.capillari nos latere noluit.ln-
enim eam dediile virutn quendam in dignitate conftituium a quo foli-
citaretur ut fentennam fuam fuper eo argumento confignaret fcripto, cui
tamen id ciTnnifim negaverit, indicaco confilw CL Polyandri [quodtum com·
^odumprodierat). ^ia tdfibt ea modsrattom acprudmtiafcriptum vide-
iritaii,fforte,qtiorundamantmi,eo ferleSio mitigan & res tota
^/^^»-rofilent'w\quodmKumhuic malaremedtum cenferet] componi acfefe-
linpojjet. Sednon petiic, utputo vir ille in dignitate conftitutus quifquis
tandemfuerit.uc VitCl.fratribusfuisquodnon dicunt impingeret, τιο·
minaquei\locum,adperpetuamerrorum plufquam puerilium, quos ipfis
tribuit memonam.thefibus fuis inferet: nec ut in modeftiam incurreret;nec
fi petiviflet.audiendusfuillet. Deindequantumhic videte poiTum.petiuo-
ms viri hujas in dignitate conftituti habita non fuit ratio. Adeoque quasn

i") 3 vir

Pufath a^Le^orem.

doaus commefflorat, vix occafio dici meretur, nifi fotte ut loqu^ntnf
in adlu fignato. Forfan hoc vidit, atque propterea ncbis veram oc-
caiionem , qua ad hoc bellum divinitus protraftus iuerit, enarrare voluit
nimirum diiqiiifitiones Academicas,& concionem vernaculo idiomate edi
tam. hxt&mrciNon multopcfiiS dtfquifitionibus Academicii tS ccncione
■vernaculo idiomate emiffa ceriamen wjlauratum vidi. Jdquodme ά priori
fmtentid nonnihilabduxit, acpermovit adcaufam hancfaitem infeculiaret
nseos ufusaccuratiud ccgmfcendam. Percurri itaquequiscunque de ea uL
tro citroque fcYipta admanua me(l·spervenerant, iS quidmihi de tii videre-
tur in diffutatwnes aliquot canjeci quoi difcipuiis meispublica sv^ifTtiQH de-
fe.nάendai dedi. Vetum dum ita loquitur,juftiffimam caufam me habniile
tantum non clamat difquifitionam mearum Academicarum inchoanda-
rum atquepertexendarum. Si enim fibi licitum cenfuit, a priori iententia
qua quiefcere conftituerat decedere, atque fefe implicare bello quod dete.
iiaretur.obdifquifitiones Academicas & concionem vernaculo idiomatc
editam (quamvis in iis nulla ipfius mentio fafta fuiiiet ) certe multo
magismihilicitumfuit ordiri difquifitiones Academicas poftquam ncn
tanmm AudlOrEpiftolas de coma[notumeftqua lenitate idfadum lit] ve·
rum etiam alius & quidem vetnaculo idiomate, in Poimenandfum, cujus
libellum una cum collegis approbaveram, incurniTec: & eafdem pertexere
poftquam Dialogifta, adverius difquifitiones meas inchoatas virulentam
iatyram (cnpfillet, & vir doaus [antequam abfolutai eflent] diiputationes
fuas tum adverfuin alios tum adverius me edidiflet.Ipfe fponte ad bellum
quod vocat advolavit, ego vero non nili neceffitate adaftus fcribere c»pi,8£
poflquacaEpiiTem.in iniUtutO perrexi.Sed difpar.dicetforte vir doftus.fcri.
ptionis.fu^ meieq; eft ratio. (^ia ipfe prsefctipferit difcipulis fuis dii^uta·
iiopes,«e^«/[fic enim loquiturji*· e^ EcckfiarumgubernaculK admoveren·
iurlquorum perDei gratiam tnfignis provetm efi\vei if/β hi^e n^Hc^^iitifir-

retirentur, -vel comijjasftbtanimas per imprudenttam eis lUaqueartnt; Ego
vero Kg.iio-nftUn (hoc enim fibi velle videtur) pattocin arer. Sed -n ίφα
hic in folutu non accipimus.Nego enim a me ullas protrufas aut

defenfasfuiilejaffirmoaute virum doftum alios accufante fefe

in multas indaiile.Ut autem me verum dicere appateat aliquas ex mulds in
tnedium proferam. Stacuit ergo inter alia, iegem naturas aiiatn eilc a ]ege

modeftia.prudenuie & jedificationis proximi. Vide hujus opetis c.i o.Ada·
mo non fuifle datam legem reddendi debiti conjugalis.necadgenerationc
ipfi.ii perftidflet in innocentia.libenfve ejuslegeopus iuturum fuiile j ue
necadedendura.bibendu.dormiendum. c.i2.Tegerenuditate poftquam
per peccatum probrofa fafta fuit, non eile legis natur^: ibid. Utnec elee-
morynam dare indigeti.fi habeas undedes.ibid.quidquid occafione peccad
neceilarium faaum fuit.non eilelegis natur». ibid. Honeftatem natutalera
(qu« nihil aliud quam decorum excernum eft,)quod fana ratio didat, nbn

debcre

*Trafati0 ad LeBoreml

aebere ccdere utilitati publicae aut neceflitati privat^gfavi. AdeQutFran-
cilcam Janium,at quantum Virum ! qui dixerat, honefiatem nahiralem
cedetedebereutilitatipublicie&neceflitati privatie gravi, infra faniores
inter gentiles detrudac. cap.14. Miniftrosecclefiarum iniis quas prxfcripta
nonlunt.normameileadquamfeecdelia cui prsefunt, componere de-
eat. cap.iS.Indigenasadexemplumpaucotumexttaneorum in iis qu.^
pr«lcnpta nonfuntfe geretedebece. ibid. Opottere ut ecclefiaunaaliam
equatur in iis qu^ prasfcripta non runt.ibid.Honeftatem in comtnnni con-
laeratam tnorea^ftimari qui fit tegula decori. c. 2.0. Judicium rationis redae
quoa terininatnr adprudentiamoeconomicam ac civilem non terminari ad
oneitunigm turpecap.n. non prohibere Apoftoium i.Cor. 11, nuttitio-
re r^®® virilis fub ratione peccati fed detrimenti tantum cap. 3 o. Exfta-
'^ctis literis confilia & monita prudentiai divina quae non obligent.cap.
ApoRolicamconftitutionemi.Cot.ii.de modoorandi & prophe-
andieiTehumanamcap. 33. Ignorantiam invincibilem & involuntariam
j^™ non excuiate a peccato cap. 36.N0I0 ut mihi ledot fidem temere adhi-
oeat: fcriptum meum cum iis quje ipfe edidit conferat: nullus autem dubi-
° quai dico vera eile ilt deprehenfurus. Fateor me docete praeceptum
Apoftolide tonfura viri!i,& nutritionecoma; muliebris elle ηό temporariu
led petpetuum, ita tamen ut cafus neceffitatis excipiendus iit.ied qu« hic
''^iyols^Ui NuUa certe.Nam fententia mea non tantum rationibus ex icriptu-
ra defumtis nititur.fed etiam pfaeftantifrimorum Theologotum auaoritate
comprobatut.Hieronymus.fi modo auitot eft comment. in i .Cor. 11 .gentes
quod dat Apoilolas de coma prjeceptum non cuftodiviiTe ait.quia ill» a na-
^ura deciderant.Adeoq; id perpetuum ηό tcmporarium eile nos docet. Vi-
«eri quoque hac de re idem Pater poteft in Comment. in Ezech. cap. 44.
Auguflinys iib. de opere Monachorum totus meus eft. Videri quoque
Potefteademdere Epiib76.Mactjrin i.Cor.ii. EtFrancifcusjunius in
^om.ad Deut.iz.&notis ad Cantic.Salomonis.c.4.vf i.difettepro me fen-
®ntiam dicut.nec tame ab ullo propterea nifi iorte a viro dofto y^tto-nfiim
c^fati fuerunt. Deniq; diataxes Synodorum noftratium mihi favent.Alios
Pf«tet hoice producere poilem , ied id neceilariam non arbittor.
ySia hi fufficiant, [fi auftoritatibus humanis pugnandum fit]ad removen-
a me ^^κνυτι^ίβ» fuipicione Opera; pretium fadurus fuifiec vir doftus
^^'^'"onfitSt aliquot mearum fyllabu texuillet, utledkotquas&qualesese
poflet; nam omnibus non eft tantuotii ut integros tradatus
leftote "l"^"doqmdem id non fecitnihil mihi reftat, quam ut rogem
n cui non vacat diatriben meam, atque hoc quod nunc edo opus e-
oivere, Ut adeat pag. hujus fcripii 261. ibique videat quid fentiam de ton·
luracapiuorumvirilmm&porropetleoatthefes meas deufu capiiiot-um
mul.ebnum.quasinferuireVponfo meo ad append.cem viri dodi cap. 55.
7.nimitum ut cognoicat an uilam nedum>(s.<».'&i'<'<« ("titur

eniuj

Tufath ad LeBorem,

enim vir doftus plurali numeto) deprehendere poilit. Quod ίΐ veto qnif-
quam fit cui tantum eft otii, ut penitius confideret quae inter virum do-
ftum & rne controverfa funt, eum etiam atque etiam cro, ut tum Diatti-
bem meam tum fcriptumhcc pedegat , & cum theiibus & traftatu viri
dofti quem Ιώ6ηα^τη Chnfiianam defenfam vocat conferat Etenim fi id
iiat, non dubito, quin.modo a partium ftudiis alienus fit, depreheniurus fit
ΓίΟη mihi fed viro dofto ^^βίνοΊ^κ/Λ labetn convenire.Prcmittitquidem vir
dodus titulo traftatus fui perquam i^ic\oio,defen/iOnemlibertatiiChrifiia·
t!ie. Sed quod promittit non pra:ftat. Quia a me ea oppugnatanon fuit.L
mo tantum abeft ut libertatem Chtiilianam defendetit, ut eam alibi , ni-
mirum cum contra Fr. Junium.qnem adduxeram.de honeftate naturali di·
iputat, ut etiam cum de fafto R, D. Junii paftoris Delphenfiscirca viros in-
fulse Formofa? agit, plus quam oportebac contraxerit, & liepms nimium
dilatarir. Sed hifce miilis adalia tranfeo. Objicitmihi virdoduSquodfo·
ius hodie moletn belli.qaod vocat,fuftineam, & tergivetfationibus rem ge-
ram. Inquit enim eadem illa 'ptxianont.Difputationesillascon-veUendaifibi
fumfit v'trdoRus {qutfenemu<s totam\iUiua belltmoiem hodie fuflmei)fed
na ut, quodpace fllius dixerim, tergiverfationibus quam aperto marte rem
gerereprahabuent. Sed ha:c, perquam inania funt.Nam quantum ad pri-
mum, ftant mecum prseter Coliegas mcos, Synodi noftrates quarum ]udi-
cia de vanitatibus capillaribus defendo ipfe vero evertit, dum contendit A-
poftoH conftitutionem i.Cor.i i.(qaalola dilputatio decapillis,utait,niti·
tur) non tantum humanam elle.ied etiam talem ut ea non fnb ratione pec-
cati five iiUciti, ied tantum fub ratione incommodi nutritio comje viri-
lis prohibeatur; ac porro docet honeftatem in commani confidetatam niti
more qui fit regula decori.adeoque oftendic k credere quod.fi mos tulerit,
m vinintonfisraulierisrafiscapitibusincedant, idhoneftum& decorum
fitfucutum. Sedefto, ruftineamegofolus belli illins molem quid in eo
mali ? Nam cuilibet Chriftiano impoiitum eft, ut ίϊ vel ab omnibus defere-
retur, ventatem, cujus pretioiiiTima eil pofleillo, tueatur. Deindefi verum
eft quod ait,jam pares fomus. Nam quem dabit mihi qui poftquam adver-
fum me fcribere, Ciepit contrame arma moverit ? quantum ad alterum.pu-
to tergiverfationes quas mihi impingit ejufmodi fuille, ut argumentorum
vimin lis agnovetit. Verius de ipfo dicam (quod tamen pace illius diftum
velim) tergiverfationibus ipfum quamaperto marte rem gerere praehabuif-
fe. Namtergiverfantiseft, adverrariistribuerequodnon fentiunt , quod,.
tamen fedulo facit vir doftus. Tergivcriantiseft cum refpondere nequeas,
arripere nec cogitatum nec didum ab adverfario ac fi dvnXip/i fctiptum ef-
fet. Qiiod ii annotare vellem omnia loca, in quibus vir doftus jus naiur»
abfolutum quod Poim. tnbuit in negotio capillari, & falfo tribuir, ut i me
oftenfum & Poimsnandri liter« adcalcem hujus operis typis defcripta:do-

ccbunt.in mediamprofertuttergiVerranones meas quas vocac diilblvar,

rebuf

Frafatio dd LeHorem

"tebufque fuis affliftis & difperatis fuccurrat, niminm prolixus eilem. Ve-
tum medicerejudicabitquifquisrantuimipiifts appendicem legerit. Kam
^"^^otiiqaecoinparetjusillud naturKquod Poimenandro tribuir. Nec
lufficit viro do<ao mihi haec objecifle fed etiam graviora impingit, duin in-

Verum ut im-

merito tnihi tergiverfationes iinponit,fic etiam pr«ter meritufn tneum me
huce onerat. Opiniones meas intrepide propcno, Odi enim τιΓ?

"'Χ»"!!. Necratio eftquareeasoccultetn; funtenim ianae, eaiquecontra
»«um doftum tutatus fum & tutari pefgam.fi rurfusin me icripferit,& por-
to m fctipta ejus omnia (nifiquid gravius incidat) qualiacunque fint inqui-
'videbo utcum ea adverfus tergiVetfationes meas quas vocat.tam fa-
e defenfurus iit, acegoretudi qux contra difpntationesmeasdecapiilis
p^^a^m tamen piaeraque intafta teliquit) in medium protulir. Forte
«ntiet alind efle triumphum caufae fux decernere , aliud vero quid
fmmpho dignum praeftate. Inctuftate me alienas opiniones fer-
Vide dicit fed non probat. Fateot rae fispenumero defendille Poi*
^enand.& Borftium.fed quis ptoptereadicet me ipfornm opiniones incru-
«lare? defendi vitosillos , quia iplls a vico dofto injuriamfieriarbitra-

pac. Fateocquoquememitigationem quandam.quibusfdamquasi Foim.
sncommodius prolataerant.attulifle. Sed id charitatis effe arbitrabar,& ex-
emplo viri doih id feci.qui diitum quoddam BeZse,quamvis ipfi de mente
ejus non conftaret, fibi mitigandum duxit.cuitt Poimenand mihi quid fen-
iiret per literas fignificaflet. Dimidium cauiae etiam me fibi tradidiflt.adeo·
queinmediocurfumedefeciile commemorat, & de tragoediis excitatis
«onnihil nobis nacrat. £t dtmidmm inquit caufa, idefi negoiium capiUi
^uhebrfi, rn quo maxima tragxdia ab iii quos tuendos jtbtputavit fueruni
^^citatis intaiium re/inqu!t. Laudandua certefi ingtnue acpalam {quod in
''^'mo eumfacere arbitror)ejm erroresrepudiarequam tautus dtjiimula-
fe maluiget. Interim tanU momenti expugnata artt, de mtegra viHoria
optime fperare debemus, adquam confequendam covtendtt hic mtus
Sed primum plane commentitium eit. Et commentitium efle ipfe
"gnofcit priefatione fiia in append)cem,& porro ipfa appendice tota. Alte-
''^tn quod ait de tragcediis excitatis ab iis quos defendedos furceperim me
non tangit: ipfi quos notat, viderint. Intenm ajo gravem hanc efle accu(a-
^ioi^rn & minime convenienrem ei cui vulnens fanandi quam jcwdtndi
WiSfeiar.Ptasterirehicnon poiliim ,ηοη obicure fignificare
ria I?' fuam de capilhs muliebribus Synodis noAris elle contra-

noftra™ ^^^ tradidille ait, damnatum e<t diataxjbus Synodorum

fere etiai^ capillis muliebnbus.Libuit viro doilo prgter ea quje priecer-
fp σ · "r*^'^ diflerere.de gtavitate materise a fe tradadae quain re ita

»e getit, ut aavetlanos fuos non leviter pecftringat. j^uem (Jaborm) Ά^ψύ

η puu.

frxfatio ad LtSiorem»

futaveritinrenihihoccupari \utfunt fafiidiofa hominunj ingenia] na if
hmdmecum fentit. Ελ entm huic οΛχΓίΒ,α'} ejus auiioribus,fuh)e3afuerunt
fun^amenta quibui femelαώηίβι!, nec modus nec finis erii Jcrupuloriim.
quodtumdemum fentkt ecclefia [avertAt omen Deus) cum quomodo eis
medealur raiionem noninveniet. Nitn quamvis verum fit tta£t nionetn na·
gotii capUlaris non eiTe db re nihili, qaia pertinet ad confciendarutn intor-
madonem; falfum tam:n ell quod de fcrupalis nunquam finiendis air. Da-
monftratumhocoportuit, nonautetn abfque ulla probanone adverfadis
objiciendutnerat. Scio aatem viruin doftuin etiamii omnes nervos inten-
dat, nunqaam idpcobaturum.Qu jd fequitucnefcio qualefit. Depilis ergo,
ait, hic minimum certamen efi,de jwe divmo bumano, naturali,gentium,
de necejfartis, 13 indifferentibus, praceptis iS confiliis , atque ahis τώιΐ!
maximiponderis occafione quafiionM Ι6νιβιηια confliilamur,qu(e quam /ate
(e extendant, norunt qui in rebus thi^ologicis βηβιι fubados habent. ut mant-
fe/tohicvidere fit f"T?n fmnD ficut montes pendenteU

ptlo. Quodadagiiv!Ce]udieorum Rabbinisufurparifokt. Quamvis eniin
verum fitquoddicitde pilis hicminimumcettatnen efle , de rebns aliis
quam pluritnis agi ; nefcio tamenxui bono id afferatur. Qijod ii velit pro·
batum dare ex adverfanorum fundamentisfcrupulos fine modo & fine
nafcituros, nullam hic fpeciem acgumentationis video. Quod ίϊ vero hoc
attulerit , ut probet a difputatione de pilis eile abftinendum , ipfe icri-
ptum fuum damnabit, mii fotte fibi foli fas elTe putat hiice de rebus ifpu-
tare, reliquis veto filendum ; quod tamen non admitto. Quod li aliud fibi
voluerit ipfe ubi vifum etic, fignificabir. Solicitum quoque fe oftendit
dejudicio hoftiumde religione noftra. Ait enim Ne dicam,max 'tmam
quoque cautionem βββ , ne noSra culpa vera reltgio fannis ig [udibrius ho-
fliumfuorum exponaiur,idqucdhicpenculo non caret. Jam enim Komam
pervenitfumor illius dogmatis, ac nova harefeas nomine ibi traducitur,
quodfac/!eprolatis qua iUincfcriptie fmt ItteriSyleiiorum oculisfubmerem,
ηίβ vulneris fmandiquam fcindendi confilmmrnihipotius uideretur. Sed
hac folicitudine hicnihilopuserat.Namquamvisconcedam nonelIecom·
lnictendumutnoftracu]pareI^giofannis & ludibnus hoftiutn exponatur,
nego tamenculpamillammihi adfcribi polle, me aucetnhoc cum rado-
nenegare fctiptum naeum docebit. Inao vero ifti culpas vicinum eile vi-
rutn doilum mihi petfuadeoi Nam non paucas opiniones ridiculas praeter
rei veritatem adverlanis obtrudere conatur.atque hoc paito fannas & ludi-
bria hofbum veriratis adverfus rehgionem noftram provocat- Qaod ait de
rumore Romam perlato, facile credo. Sedfimmocille virodoifcoadeo di-
fplicet, cur ipfe.ut deauilore Epiftolas de coma. de rcriptoreconfilii, & de
Dialogiilanihii dicam.thefes de ufu capillorum conlcripfit curretutata·
rurn defenfionera molitus eft? dicet focte faa eile (ana, orrhodnxa mea ve-
ro ialia non efle. Athocipfinon concedo. Deindeiiadeometutndum

eft

FufatloadLe^^orem.

eftjudiciamRomanenfiuin,jamnefaseritcafusconrcienti^ , dtca quos
judiciaeruditofumvariarepoflunt.attingere.atque in alterutram parttm
determinare. Qjod fiautem virdoέi:ustantlfacitJudida&rumotesRo-
tnanεnflum me fjbi aflentientem ncn habec. Denique folent RLiTianenies
leftucam aliorum m oculis cernere, cum ipi non fentiant isabem quam in
ocolis fuis citcumferunt. Nam plena omnia apud ipfos font fentennis quse
inter fe adverfis ftontibos puenanr. Qucd patet ex diverfis Ί homiila·
rum, Scotiftaram, Occamiftarum &c. fedis. Fr^teto acres qu^mter ipfos

nuncfervintdeeratia&libeioatbitrioconteinitnej ; quarem telies lunt

l-landtia^cBfabamia.multiqtieiibriibidemediti. Utautem facile credo
qaodaitdeliterisRomamiffis.fic etiam ctedo vito doao animum ncn
^eefle fanandi vulneris, fi quod eftex negotio capillan, fed faitum iplius a-
nimo contraritim elle unicuique patet. Quianon tanram attribuendo ad-
verfar-·

f Ιί'^ί· ^ <3uod non dicunt vulnus prarter t
ua defendatadverfus adverfarium, prioti

deoque vuinus vulneri addit. Deniquemealiofqueetiam monendos

Ait enim, AuBorem iUum quccum age, & rehquos eidtm caufa affi-
"es hcc unumprecor utficubi deprehendermt {ieprehenjuros autem reotjfe
"^el erraβe injudicand/), velin agendo modum non.tenuijje \utrumq\ autem
"Utnanum efi^ retorfum -vela dare malint quam fefe ac alios mgrato hoc liti·
Ι,'ο inutditer ^ etnc. tTrdyxia xfs ϊκκλιιιτίας ukeriusfatigare. bed hxc admo-
nitio, qua fpettat ettorem in judicandoadmiilum.ex animo prafjudiciis oc-
cupato ptokaa eft. Exiftimatenim vu doitus iefuaspartes & paucorum
Siiotum ita detendille , meas vero ita ·3ίΒϊχίί1ε .uttnihi receptui canen-
euin fit. Sed hanc ejus periuafiunemfaUam efle,videbunr,nt arbitror, quot-
^Qot mea cum fctiptis iplius contuierint.Quocitca caufam non video qua-
*e vela retrotfum dare debeam. An autem aiii five Borftius [r.am Poim. an-
ε lelquiannuni obiit] five Synodi exiftimaturi llnt fe in judicando errafle,
^goquidem nefcio .Si tamen conjefturam facere licer, exiitimo illos nullo
°jf.°"fturosiddequovirdoausnondefperat. Nam prietetquam quod
• ' ^^fifimilenon lit e//fiillosde re capillari fententiam fuain ptonun-
it 'fifmis eam talis ftarecomperiilenr, putoame viro dodo
^^ relponfutn eile.ut judicaturi fint nihil fuperefle quare vela retotium da-
^J^^f^^umiit. Parsveroillaadmonitionis.quieagitde modo in agendo
jte d ad me non pettinet. Quodfentio denegotio capillari mode-

inter°D^fi apud nos ullae tragaedia exoitae funt.i efcio ullum

ecclefiaft ^^ Ultrajeftinos viros doaiiliinos & collegas meos in miniTietio
tem mover° diverfum hic a me fentiat, nedum qui mihi li-

■ ·, ^'^"•^®''"efibimonendumcenruerit. Quamvisncntantum con-
uQnmusmeis.kdMiamdifpmationibusdecapillis fcrefemper ahqui eo-
mterfuerint Qaid coUegae mei in profenione Theologfca de me ien-
«ennt, iph approbatione fua, qua muniendam cenfuemnt Diatriben meam

(-) ζ . de

?r£famadLe£iorem.
de capillis iatisfuperque oiienduat. Alii itaque qui hic modi in agindo
nonobfetvati mfimaiantut [riitJvidebitat]con(iderencnum quid admi-
iennt cujus ipfos pcenitere debeat. Qgodaitde litigio quo ego me ahi-
que fe.e» ίττχγχίΰ-ήΐς ί»κλΐ)(^/ίίί fatigent ferendum non eft.Antea dicenterrt
audivimus ίρΓαιη quodnon levibus ducamr argumentis fe divmitus ad
bcUum capillare protradtum fuifle , & quiditn cum aiiqua (uc fperat)
Ecclefiic bono. Hic vero omnes alios diverfum S fe iencientes fefe litigio
decapillisinutilitec&nullocum Ecclefiie botio fatigare ait. Sapetciliutn
hocaliquod fapere videtar, vei faltem (ut mitius loquir) nimiam fui admi-
rationem Me quod attinet, quamvis triumphos non mediter, nec magni-
fice de meis fentiam, me tamen pro veritate ftetille, & quidem non inutili··
ter, fed cum aliquo Ecdefisebono.plane confido. Qaincum vero ad alios,
prsefertini Synodos,qaae varias variis tempotibus diataxes contraiuxuriem
capillorum virilium & muliebrium edidere, eamque coercendam qua pu-
blicis quaprivatis admonitionibus,&cenfuris cenfuere.etiam pcftquam Au.
&ot Epift. de cottta fententiam fuatn djxiflet,& Scriptor confilii fupta me-
morati in medium profiliiflet; nefcio utrum fperare poffic vir doftus, ie
impetratutum ut ctedant fe mutilitet (ζ τί? ix.x.XiQlcei fele tali-

bus fatigafle. Quod fi videbitur ipfi, tenrate poterit uttum diataxes fuas
de capillis retraitare velinr. Egofane noninutiles nec Sx. W dyaSS
■x?5 £κκλϋ(^(5ί5 fed utiles, & la·' άγχύ -mi 'inKXtiQleii illas dutaxes conditas
elleplanecredo,&credamdonecmihicontrai:iamdemonn:retur, nam id
hatbenus fecifle virum doibum, quidquid ilbi perfnadeat, ego quidem non
video, necutcpinor videbuntalii quibusaliquidfalit laeva fub parte ma·
milte, aut fakem prejudiciis occupati non funt: fi modo quae ego de ca-
pillis edidi & nunc edo, cum fcriptis tum aliorutn tum viri dofti conferanr.
Non monebo hic auitotem quocum ago, ut ficubi deprehenderit ie erraife
in judicando, vel in agendo peccaile, ut retorfum vela dare rnaHc quam
iefs ac alios ingrato hoc litigio inutiliter κκ iud^SSiHi Ιακλ^^ίαζ ulterius
fatrgare: ejus enim prudenciae & pietatis eile debet, ut, fi iefe in judicand»
crrafle vel in agendo peccaiTe fentiat, ultro &judicium muter & deliitufn
in agendo admillum corrigat. Monebo tamen ledores meos.quandoqui·'
dem praefatione fua, nuncbelli nunc litigii mentionem facit, atque hxc ta-
lia funt ut iacile cujufquam aures teneriores offendere poffint, ne haec ita
interpretentur quafi aoimorum alfqaod intet me & ipfum fit divor-
tiam. Aperte & fincere profiteor me ipfi ex animo benevelle ,& of-
ficiis cum ipfo certare paratum eile , nec admirtam , ut propter fen-
tentiatum quarundatn incer ipfum & me diflidium, charitas quatn ipil
debeoevanefcat.autpereat. Fieri qutdem poteft ut in qusedam

occurrant.quaeacnusdifla viditipoietunt, ied noverunt omnes qui ho-
riim iacrorum rudes non funt, vix fieri pofle quin in ejuimodi concertatio-
Qibus literariis aliquapdo OMUO acnus animetur, nefine^gentim agamm

nrj

ΐνφηο ad LeBorem^

ati vit doaus ait Ttadatus lui p. 68. mbiiprotmm objiaatur.nos aereifije-

Videbic ledor hic agi.
I>e legenatura.

I>eorigmefigniiicAtiomverhorum*
"Defitu aqutie quem nunc ohtinet.
T>e frovidentia Dei.
De eo quod efl fiiprd mturAm.
T>e vmetate trdceptomm legis mtur£.
Delegedebiti cenjugalis ,edendi, bibendiinflatu irmocen-
tU.

Belegetegendanudaaiispofipeccatum, u^mveHmm, &

dmdArum eleemofymrum,
T^e tehus PAradifu

inventiomferramentorum.

^ehoneflate naturdid'politica.

rationetotiusphyfici&pArtis*
I>e jure gentmmi
^econfuetudine'·

De csnnjmione ohje&iva &juhk^iivA»
Defhilojophta.

Demclinatione naturali.

Oe

Tufatlo adLeBorew.
Dep rudentia circa ceconomica (j^· ρ ο litica.
J)e commodo & incommodo.

Oeufupikorum apttd C0rmthios,ζ^ habitucmίedorum,pHe'

rΰrum & faeminarum apudeofdem.
Oepileu ^cdotisminiflrorum.
Ve necejfams ^ indifferentibfii'
Deconfilui divmis,an obligent ?
De voce γνΰμ,ις 7. cap.i. adCorinthm,
De conflitutiombus Ecclefiadicis Apofiobritm viz.an hama·

n&fuerinO
D e "jaria ratione indifferentmm.
Oecircumfi&nuis aSiionum hitmamrtim.
T)e contemtu.

Deince(?iimulierisddde)cteramvm.

Oefignis dignitatis naturalibu5,arbitrAms, (^peraccidcns' ψ^·^
Be varietate confiitutiomm EccleCiaHicarum>
DefcAndalo· ■ Adi.

An^ ^uomodo dici /^ueat necejptatemfrangere legem;
Oe ceremoniis.
t>e ojficio judkum,
Oeignorantid invincibili.
De rertimpoffejjione.
VeorMioneproignorantiis»
Deeo quodnonft exfide'.
OefacrificuslegaHbus.
De novitatumfiudio in cultu corporis,
J)e lege modefltiH hum^tatis φ Λdiβcittionisprθximh an λ-
lia fit Alegenatura^

Defubje^ihnemtdierisgemtm^ Et de multis aliis.

Scriptumhocantebtennium& quodexcurnt, [excipio refponium ad

appendicem viri dodij paratum habui Quod citias non prodierit, in can-
fa iuit aliquot menlium mea ab urbe abientia, cui caufam dedit refor^

fna-

)3

Τϊφί'ιο ad LeSiorem.

Buicodacenhs eccieilaitica, aa qllafii una cafil aliise-
tardio/ •'^^'ceffic typochetatum, etiam in aliis occupatorum

cudi m"^' inreger eft,& amplius ex quo opus hoc ex-

"leum n""^' ·autem id,ne quis ignavi» deputet.quod icnptum hcc
laudem"""'^ lucem videat, quamvis alioqui non ijtn intet eos,qui

i^ovienim vulgatum illud :
illud att f iupeteft precor ledlorein, cui tantum ctii eft , ut

fuunj S^·^» ^ deindejudicet, & quae bene dixifle videbor in ufum

ambaaib"' dodturn.fi iibi refpondendum duxerit, ut iine

aliquid e'^^ ' verborum -τιαίτηιλν,μΆη (vetbis ej us utor) id faciar,nec
ut patp pro me^aut contta ipfum attuli, ficco pede tranfeat,

fy^j '■^Poilit.numjuftetriumphumCquamvis brabeutes non iit) caufx
p{m '^'^^^etit. Nam quidquid eorum praetermiferit.fug^amjquie ad ttium-
anhelanti non convenit, interprctabor.

S Y L-

V

FoL 1

QJJ^ Ά S Τ I Ο Ν υ Μ

ι Ν S I G Ν I U Μ.

CAPUT Primum,
Α τ u s controverfiA de capiilU 'virilihmprouta 'vtro

7 octafwnem huic fcripto dedit yformatiisfuit. Rationes qut-

tur^ eum reSisformatum negatumfuit. Gratuiatw viri doHi retundi-
t '") caftigatur. Prima rationum diBarum vmdicatur. ^pproba-

^io librorum. De Cl. Foetio, JuBore, Ό. Βοφο. D. Poimenandro. Dhfunaio
^jungen^orum. Statua controverjta ά viro άοίίο,ϊρβ id confitente , ex parte
'^^^^''formatus quam α Poimenandroformatmfuerat.Sef2tentiaPoimen.de
, AuSlorh de termino capiUorum virilium. Γerba quibtti Poimenan·

^^ftatum controverfiaformavit ά viro doilopraterita, t3aliquidab eo ar-
^^ptum ex fequentibta quce magii oppOrtuna iiiui videbantur , nec idfideliter
yprejfum. Cl.Spanhernii querela. AdA,.locasx Poimenandri refpondetur.Ju-
fiKium ClSpanhemii defcripth sxotmm ejotericis.

U Μ veifarer in diatribe mea de capillis,

in tradatione priraie quseftionis textualis partc 3,
exaniinanclas duxi viri ctijufdam doffi diiputati-
ones de comajpriefertim quantum ad ea quje me
concernunt. Etenim in iis nomen meum pailim
exprefsum ^ meque fiepe numero, (ut de aliis
nunc nihil dicam) immerito reprehenfum vide-

j ο' omnia autem in ftatum coiitroverfue. prout a viro illo

Ϊ Ο eumque rede formatum ab ipfo, negavi.

prol^^^^ ortaftt non tfapndem controverfta: coniA vmbs

iliicit^"·^ (^r^tnmm contegendum requiraturperfi & natura fudfit

11 Qui^^"^ tamen controverfiam ea de re ortam non exiftimarem.'
bis ambTeuli ^^ nimium generalibus iititur. 111. Quia utitur ver-

γγι,^Γ^ u r j^ nonnemine defenfum fuit, prolixas virorum
comas ob fcandalum Huod hodie pariunt, non efse fugiendas. Ra-

tio-

1 SriVA αυ yE S f I ο Ν ϋ Μ

tiones hx exhibentur thef, j .& 2 .partis didae, Thefts 1 .fic fonaf.

Examinatis argumentis Audoris Epift. de coma, pergimus ad
„ difputationes quafdam de eadem materia , quae ante aliquot men-
sj fes prodiere, quia in illis multa occurrunt qug me fpedtantj & fine
j, caufaci quam defendo, pr^judicio prseteriri nequeunt : tantique
„ funtD.Marefio^ut bong fidei facro p.83.Vltrajedinos Theol.Pro-
„ fefsores,iis protritos efle dicat. Nos inquiro quo affedu hoc dicat
j,(nam notafunt fcriptaquf nuper emifit) tantum judicium ejus
„ conimeraoro. Grditur ergo Audor difputationum illamm a foi-
,, matione ftatus controver%.Nain difputat.fua prima thef.zSic ait:
Verum orta efi non ita pridem controverfiaj Α η coma virilis pro-
lixior quam ad cranium contegendum requiratur, item pars comg
muliebris juxta genas dependens per fe & natura Tua fit illicita. Ex
qua qu^ftione & ali^ miilt^ foleicunt, Sed male ftatum qu^fiio-
„ nis (quantum ad capillos viriles dc quibus hic agimus) proponit,
i, Nam nec Synodi noitrates r nec D.Voetiusin Thefibus de Excelfis
„ Mundi. aut in judicio fuo de capillis , quod infertum eft libello
Poimenandri de coraa Abfalomi, ullibi, quantum mihi conftat
i, quippiam dicunt, unde audbor hic occafionem arripere potuerit s
,, formandi ftatum controverfif, prout eum format. Videantur ca-
,, nones Synodorum fupra a me addudi , confulantur Thefes D.

Voetii , infpiciatur judicium ipfius & verum efse quod difo
« patebit.Prgterea nec ego uipiam dixijcomam virilem prolixiorem
3, quam ad cranium c6tegendum reqtiiratur,per fe & natura fua eisq
illicitam. Infpiciatledordifputationes measadlocum i.Cor.u.v,
„ 14.15. non tantum eas qu^ editf funt poftquam audor hic, qua
« cum hic agimus fuas in lucem dedit j fed etiam quas antea publici
jj juris fcci: infyiciat quoquejudicium meum de negotio,capillari ,
,, quod etiam Poimenander libello fuo de coma Abfalomi inferuitj
„ & comperieta me nunquam aisertum fuifse quod audor hic pro
« ftatu controverfig ledori obtrudit. Edidit D.Borftius concionem
ji de coma: fed nec in ea ftatus ille controveriig invenitur.Dicet for-
„ te Audor hic ie refpicere D. Poimenandrum» Refp.Poimenander
j, in libello fuo de coma Abfalomi aliter a viro dodo ftatum cotro-
i, verfif capillaris formandum fuifse docet, potuifset hoc colligere
>i vir doclus ex titulo libelli Poimenandri. Nam is perfpicue ofien-«,

jidit

ι Ν S I G Ν I ϋ Μ. 5

dit ihtum controver% fic formandum fuifle, vid. fmtne licitf nec
jjneefFuf^illgvirommcomf ^υξηυηοαριιά multosobtinent ? Vt
hoc darius pateat titulum libelli iliius hic Belgico idiomate adfcri-
„ bam. Is ergo talis eft: aijfaloniiS^ap? of tiifcourii bac? inne οηΐ>«Γβίδϊ
" h^^' ^^^ ^^ toitte bUegcritie ijap? troffm/of af*

« Dauaenbe Sapi-lotften/ ϊιίε in onfe ttjbt ijan ali εείερ mansS cntc Mionm
" "' ^^^ f®"®®'^ ac^tECiiencften 0eli?a0&En too?iJen: seffcit

j^^^JJ^^^^^autTamenfpieEcfeins&e/tuf^^ Abfalom, Timotheus,
"pj·"'^ Prifcilla. 11. Etiam pr§fatio fatis clare docet quid
" t de coma fcribenti coniilii fuerit & quo libellus ejus

» ^'^dat. Addudis enim Hollandicarum c^uarundam Synodorum
Giata^bus circa capillos, demonftrat difputationem futuram de
aicxvientibus illis virorum & mulierum comis quas fynodi ϋΐξ da-
^^i^unt. n I. Clariilim.e ftatus controverfi^ prout ab ipib Poime-
» nandro formatur lib. de coma Abfolomi pag. 34. aliter viro dodo
*» eum formandum fuifle, evincit. Sic enim ibi Poimenander loqui-
jj tur. atnsaenbc onjs becfcijil.' icft mepne batttt aaec in 6e<laet/of Ijug*
>ϊ t»entJae0fcSe |iap? feoffcljfn of fiap? trofTen/ Ijansmlie of trugcnbi locftm
„ toantooojm 1 ac&ter/of ter ^Hm in lioolt/ \jan inatiii of b^autnm^Et
« fiat ^et Beletnt/geftocl^i/of epeen fja^? i$f/5foo?ioofi jp tooo? ttn «ffft^ifien
» menfc$e of niet >. ifi niet aifoo a6falomHcft fcBse nren/ entie ja»
Abfalom. 3|a/Timotheus tatisilimcccitmfiaetbanonifbctfciiti.
Verba hgc ita manifefta funt ut nutliis fubterfugio fit locus. i v.
>» quod Poimenander immediate poft verba jam recita-

' ilerte dicit non pofse eandem omnibus nutricndorum capillo-
"^mincnfuram ftatui :quia omnibus eadem capitis firmitas no eft.
"mamh^^'^^ iunt. (Dnt^outtat :nDel Abfalom, toaiit anterjai/ of pc.

rtppitptt Γ ijooli toat iangc? / of fto?tct t?ac0|^t 1 taec en fean

''Sh r UjattoefcfterijibaH

ζΐοΐ' italoquitur,perfpicue oftedit/e non

lixic^e^i^'^^ iententiam qua ftatuitur, eomam virilem pro-

tura fua^ 'ju^.m ad cranium conte^endum requiratur, per fe & na-

„ tationem'efse^iT· ·

non tangunt!ftd of ^-«OfTen/ qu? cranmm

, r^-,,,Α Γ ru· · ^ videtvirumillum eruditumverbishil-

>> ce mdicafse/ibi impugnare propofitum capillos illos.qui notabili-

Α 2

ter

STLVA ίΐ^υ Μ S ΐ I Ο Ν υ Μ.
ter infra cranium defcendunt,& capiti nullum adjumentum adfei·-
„ re pofsunt ? Quis enim putct illum voluifse quotidie forfices ίοη-*
„foram efse fubeundas ? quod necefsario ftatuendum efset il"
lumvelle , niii modo quem indicavi verba ipilus interprete-
muT. vXiquet idem ex eo quod idem Poimeiiander, judicium tum
Voetii tum meum de negotio caipillari libeilo fuo , cui utrumque
inferiiit, fibi placere demonftravit: nec tantum libello, fed etiam
epiftoUs fuper ea re ad nos mifsis. At quomodo lioc fadum fuif-
fet, fi mifsa quaEftione principali, ad minus prineipalem aliquam
refpondifsemus ? quomodo prefsiorem determinationem a nobis
non poiluiafset ? Nam iitrumque illud judicium agit tantum de
nutritione capillorum ( de virilibus nunc loquor ) a Synodis non
pauds.damnata, vi. Queftus eil Poimenander mihiperliteras fta-
tum quaeftionis ab antagoniftis non attingi. At vero antagonift^
ipfius, ipfi hoc impegere, quod terminos cranio & capillis eafdem
ftatuat, videlicet quo caufam fuam magis plaufibiiem, adverfarii,
li fieri pofset, ridiculam redderent. Deniquej efto, judicaverit vir
ilie nutritiohem . comarum virilium prcecife terminis cranii (quod
tamen ipfum minime ftatuifse crcdo) circumfcribendam , an inde
fequetur hanc efse prindpalem controverilam quam tradat (quo-
7. ad capillos viriles) in libello fuo ? Certe reclamat titulus & tota li-
j, belliferies.Accefsoria quidem, modo hoc ftatuerit, at non princi-
palis vocari poterit. Solent viri eruditi in determinatione cafyam
„ con-fcientiiE, ubi materia tra<aationis tale quid requirit, poftq^am
5, rerum exenfsus notabiles oftenderunt,termmum in quo iiibilften-
j, dum arbitrantur, indicare, ut eo melius confcientiis corfulant. Et
nonnunquam, quoniam maximi quod licitum eft difficiiis fope eil
„ determinatio , quod t-utius eil, ei quod dubium videri poteft prs-
„ fenint. Neque tamen propterea dcterminationem termini illius ,
j, cafus quem ttraftant, principalem partem ftatuunt: neqtie eo no-
j, mine folent ab aliis iligillari, cachinnirque & iannis excipi, qiiales
diagolifta, nec non confilii illius fine confilio infelix faber, artpro-
„ xeneta, plurimas efFudit. Notum eft quid Taffinus, trad. de ebri-r
„ etate, de prxhibitionibus noftratium ftatuat,neque tamen.piOpte-
5j rea irrifus fuit. Adhiec non in genere.dicendum fuerat audori ,
aj quocum hic agimusj controYeriiam efse ortam: nec, plurali nume-

Λ,ΓΟ

I Ν S I G Ν I υ Μ. f

3> ro efterendum thef. j. difp. άιάχ : Γι enim vera eft pars aiErmans
)} habent qui eam tuentiir &c. Sed oftendendum a quo aut quibus
3} orta fit iila controverfia ^ quinam fmt qui affirmativam controver-
» (ix onx partem tueantur: ne reliquis quos itnpugnat , quod non
5, dicunt, affingci-e velle videatur. Thefes 2. h^c erat.
„ Prxterea ambigue dicitur in pofitione ftatus controverfis , non
V ita pridem ortam controverfiam: An coma virilis prolixior quam
" ad cranium contegendum requiratur, item pars com^ muliebris,
„ juxta genus dependens per fe & fua natura fit illicita ? Nam dupli-
" fe & mturafua aaionem aliquam illicitam efse dici potelK

>>Primo€nima0l;ioaliqmperfe &nauira fuailiidtadick^^^ , qux

j) mtrinfece mala eft,adeo ut nunquam honeftari poffit. Sic per fe &
«lua natura illicitum dicitur odium Dei, mendacium, & alia hiice
fimilia: quia nunquam hxc & iis fimiliahoneftari queunt. Deinde
» adio aliqua per fe & mmrafm illicita dici poteft, qujE quidem in
» genere indifterens eft, at in ίpecie mala eft : id eft turpis eft non
Μ tantum ex circumftantiis perfonarum, locorum & temporumj led
3» etiam ex objedo & fine fuo. Sic ocdlio innocentis, quξ fit aiido-
„ ritate privata &vindid£e cupidiae , per fe & natura fua mala eft.
5, Attamen occifio innocentis honeftari poteft, ut liqnet ex iis qua:
33 haaenus a rae difputatafunt. Ex circumftantiis vcro, tempore A-
5>poftoloramtantum mak erat comeilio ciborum legc caeremo^ai-
>3 ali vetitorum, ubi coram infirmis fieret. Anibiguitas hxc in for-
33 matione ftatus controverfise removenda fuerat, ne qmfpiam iu-
» fpicaretur controvcrfiam efse de quo nulla eft. Nam neminem no-
Yi qui ftatuat, ufum prolixse viiOrum c^efariei, priori modo per fc
„ & natura fua eise iilicitum. Denique minus plene quoque dicitiir
3>controverfiamort?mefse : Ancomavinlisprolixior &c.perle &
„ natura fua iiUcita fit. Nam illi qui notabiliter prolixam virorum
33 cafanem damnant, eam etiam, licet per fe indifFerens efset, pro-
»pterfcandalumquoclplurimispeream creatur (atteltantibus id
» plurimis Synodis , quibus certe vulnera ecclefiarum iuarum inco-

«gmtaeflenonpotuere , nifi ipfas de rebus fibi ignotis locutas d^e
j, dicere quis velit) reaigiendam efte contendunt; eoatranum Ita-
3> tuente confilii fepius memorati audore.. Exiftimabam ego b?c e-
jufmodi efte ut per ea patere poffet, ftatum contiOvei-fi? a viro do-

A 3

6 SriVA QJJ Μ S τ 1 ο υ Μ

6to male fbrmatum efse. Sed fpe mea decidi. Natn libellum mihi op-
pofuit quem lihertatem Chniiimitm vocat, quo examen thefium iu-
arum a me inftitutum impugnat. Et primo quidem ilatum contro-
yerfixa fe formatum vindicare nititur. pa:g, i. Sic autem orditur:
<iAu'clor (juafiionum textualium dd i.Cor.11.z/. 14.15. qu^eiiioms pnmd
parte }. uhi meoi de comA dijfutmones ad^artes vocai j fnmo me mctle
iidtum controverfiie, qmntnm AdcAptllos ^inUs, de qmbm mquit agmnf,
aitproponere. Vhi pnmam quaro m iiAtum controverft^ reBe k mefor-
nMtitm concedat, quantum ad capillos muliehes attmet ? Idenim velle
videtur^cum fe de comA vinliy tfuod dicit,mtelligerefignificAt.

Quodfi ita, eiffgvAtulor mthi vm doSl·^ ftltem hac in farte a/fenfrm. Sin

minni, & nunc fe tmtttm de virilibw agere^ non de muUehnbwy ideo fe de
hifce m neutramfartem pronunaare velle mnmt, fateor efus verba enim
fenfumferrepojfet ipfe fe quandopUcuerit expUcabit. Refp. In ipfo iimi-
ne impingit vir dodrus. Dixi male ab ipio ftatum quxftionis for-
matum qmnmm ad capUos vinles ·, hinc colligit, aut me agnofcere
bene ab ipfo formatum qmadcaptllos muhehres: aut me de iis in neu-
tram partem pronunciare voluifle. Coniiderare debuifset,mihi lo-
cum dicendi de capillis muliebribus tum non fuifse. Quxftio enim
prima textualis inftituta tantum erat de capillis virilibus. Deinde
videre potuiiTet fi voluiflet inter rationes quibus probavi male ab
eo ftatum controvcrfif efse formatum j efle nonnullas j qiisE tam id
probant de capillis muliebribus quam de virilibus. & denique quid
fentiam de capillis muliebribus plene habere potuifiet ex quseft.
text. tertia & quarta. Periit emo five gratulatio viri dodi de afsen-
fu meo , iive fufpicio de inhibitione fententia; mese circa capillos
muliebres. Sedhifce miffis videamus quomodo rationes quibus
maleftatumcontroverilf ab iproformatum contendi , enervare
ftudeat. Qj^ntum ergo ad primam : controveri^m quam ortam
dicitjCl. Voetio,mihi,D.Borftio,& denique Poimenandro attribuit-
Voetio & mihi lit qui fitii Itqmdo (ut ait) e cmfa. Poimena7idrinoffr4m
fecimpUi cum ejm trΛξl·Λtum citrA ullitm hmitdtionem approbavimus. Bor-
ftio quia conc.fug hbmm fe ficutum AperteprofiteturJPoi·'

menandrojquia controverfiam quam ortam ait vir doduSjdetermi-
navit. Refp. i, Quantum ad Cl. Voetium & me, non dubito quin
omnes Profefsores quibus libri vifitandi ofleruntur diauri fmt, fibi

niriiis

ϊ Ν S ι G Ν I υ Μ. η

«imis duram legem a viro άοάο figi. Qmd enim iniqums quam e-
«m qui approbat librum aliquem,obligare velle ad defenfionem o-
mnium qu^ Ijbro illo continetur ? facillime enim fieri poteft, ut is
^m iber pra;lertim exoterico dicendi genere fcriptus, examinandus
eu" ^^^' Γ incommodius didum occurrat, exiftimet, ad fan-
nibitaf premendum, fedmitigationecommodaad-

utiio pofse. Deinde etiam accidere poteft,

icrib ^^^^'^^^^^"^'ii^umoccurratj idnonanimadvertat. Nam ut
icrinta y^ ^liquando excidunt, quje poftea ^ re melius perpenia
nern ? ^^^· etiam legentesjperperam di<5ta,iive per diftradio-
fgj^· ^^^^^tionum, iive per feilinationemj aliquando fugiunt, prse-
ru · niultum tribuunt orthodoxix & eruditioni eorum quo-
2 ^ y legunt , & animo ad legendum benevolo accedunt.
Iple vir dodirus quafi ad fe rediens libert.pag. 76". litem Poime-
tiri fton noBr^mfed aliemm ejfe dictt, At quomodo ea aliena dici

2 C · ^pprobatione tra<9:atus Poimenandriani noftram fecimus.

3 · iitiam Profefsores Clariffimi apud quos vivit vir do(5lus appro-
aise comperientur libros, & quidem fme ulk limitatione,quos ta-

ϊΓ^'^/γ^·'^ quoadfmgulaquaeiniisoccurrunt , defendendos
^on lulcipient. 4. Approbatione noftra fignificamus Poimenan-
rn^"^ 'v-anitates capiilares confentanee verbo Dei, & doftrinie com"·
j.. Ecdefiarum noftrarum oppugnafse. Vltra ii extendatur, inji^-
^'^mnobis fieri didmus. Legatur ipfa approbatio, & conferantiir
ta ^ noftra de vanitatibus illis libello Poimenandri infer-

^atuif^^ fi Poimenander non ftatuerit , id quod vir dodus ipfum
ad nos^^ ^^ etiam controverfia quam vir dodus ortam ait^
tum ad^R"^"·^^^'^ ^ autem id ftatuerit. mox dirqxiiretur. Q^n-
^Arum Ρ · is aperte profitetur loco a viro dofto indicato fe

f^noT effe fccutum, Immo.addit fe nunquam cogitafse,

%o Β pofset. Sed hoc pro me facit.Nara inde col-

conteSi vidifse.quod vir dodus aPoimenandro afsertum

mus Praf ' mirum noneise finos id videre non potui-

removlS^^·'^^^ doaus Borftium ie ab opinione Poimenan--

ftus de difsenfu α Aamifcet hic qu^dam vir do-

lan ^ '-A-Voetii, Poimenandri & Borftii in negotio capil-

^^n;fedeapra:tcreo,quianihilfaciuntad probandum contromfi-

3m

g s YLv Α ίΐ_υ Μ s 11 ο Ή υ u

am oftam efse quam vir dodus ortam afseruit, Reftat ut ad Poime-
nandrura defcendamus, & videamus num ipfi controverfia, quam
ortara dicit vir doftus, attribui poffit. Ait ergo vir dodus. SecundA
€tUm ratio cur viro doiio videor iiamm confroverβ£pe^ψeram formajje, in
eo eii·, ήΗΐΛ eum allter formdvit PomcnAnder. <tAt nec confiquentiit, nec
mteceiensy mfi ex pdrte verum efi. Confeqiientia ut dixi laborat, ejuid
fierifoteji utperpemm Potmenmder, ego autem recie flAtumformAverim.
Id quodfaBum lU demoniiro. Stdtum quafitonif ver^is nuduy cUris , &
fgmfcantihuiy&qm neutrifArti ^r^judtcmm facUnt profont oportef,^^
td'u fmt, Pomenmdn ? Verb.gr, eum fuhjeB:iim de qm agit vocat UJilbe/
biiegentie ijayi ii;of]Eii/ fiap? δο^εη/ / toijt cpgEfeiafEne ijieffen.

Refp.I.Non hxc eft fecunda ratio mea fed pars primje. 2.Non quje-
ritur hoc loco de claritate & perfpicuitate verbomm, quibus ufus fit
vir doftus in proponeftdo flatu controverilse quam ortam ait : fed
an Poimenander moverit controverfiam ifta^ qiiam vir dodus ortam
affirmat. 3. Qi^am clara & perfpicua fint viri do6ti verba quibus uti-
tur in Iprmando ftatii controνεί'Γΐξ poftea videbitur.4.Ia verbis qui-
bus Poimenander ftatum controvcriig quam fibi tfaftandam fumit, ·
proponit^nibil eft quod vir doilos merito carpere poffit.Talia enim
iiint:, ut belgics lingu^ gnaris notiffinia fint:, & accommodata rei de
quafibi Peimenander agendum duxerat. 5. Non ufus eilPoime-
nander omiiibus illis verbis in formationc ftatlis controverfix qua:
vir dodiis hic cumulat. Se ά ait vir eruditus : Si htc modus formanda
cojttroverJiafUcet , lihertAtem fibi fimet Adverfa.nm comoi i^uM de-
fendtt m ipfi dtj^uuttoms Itmine vocAndt honefiiti j decoras ^ mAjeffAtiS
fleriAs &c. qutA eAstAles ejfe Arhitratm. Refp, i .Poimenander non tan-'
tum claris verbis utitun fed etiam talibus quse neutri parti prsejudi-
c!,um faciant. Verba quibus utitur Poimenander in formatione ita-
tiis CGntroverfiiE exprefsa inyeniet ieS:or thefi prima fupra recitata.
z. Ex VAtione inquit vtn doili· fequftur & ipfum male fiAtum qu^fiionis
formAjfe, Aliter enim eum formAvit, tjUAm PoimenAnder , cum & ca' \
fiim neceffitAtis exceperit , & himeros & tergum limitem CApiUomnt -
fecerit. qu^ff. text. I. Thef. i. PoimenAnder Autem hic tAlepeccatum■
tuAt, qtiale revera nullA neceJJitAte potefi excufAn , & limttem cafillorU0
fiprA ipfas AHrespromoveAt. Refp. fruftra fe fatigat vir dodus. Nam i·
etiamfi ego ftatum controyerfig male formafsem, inde non fequitttr

vi'

Ι Ν S I (? Ν 1 υ Μ. 9

Jrum dodutn eumbene formaiTe. a.Male formafle dixi vimm do-
Um Itatum controverfi^ : quia controverfum dicit quod ego con-
^/erti non credo : Nam neminem nominabit quidquid moliatur,
1 uixent·: comnm mrdem ^roltxiorem qium ai crdmtmiohtegendunl·
perp & natura fua ejfe illiciiam. Ego vero quseftione mea
tale quid de quo controveriia eil: reliqua quieitio-
1 us lequentibus evolvo. 3. Difputavit Poimenander de prolixis
br" ^.^pillis quos neceffitas non imperat, ut liquet ex titulo li-
fynodorum quas requitur, & formatione itatus contiO-
Poimenander crediditfine peccato olim Na-
... nutrivirse. tradatus fui p. 168. adeoque docuit ca-

vi d prolixos intrinieca malitia non laborare id eft ut

1 ^^ ® loquitur, /'erfi & aafuu fu-a tllicttos non efse. 5 .Videtur vir
^ octus iignificare efse aliquara neceffitatem quas peccatum excufa-
>oiiit: quod abfurdum. 6. Qnx iit fententia mea de termino ca-
^iorum virilium , non debet petere leftor es iis qua: dicit vir do-
, ( ut qui male fententiam meamrefert) fed ex meis. Ade-
« er|o qu^ft.text. i.part. i. thef. & <|Π3είι:. i. thef. 4. 5.

^ Hadenus audivimus virum dodum de confequentia mea difse-
Videamus nunc quid adverfus antecedens afferat. Inquit
^fS^· -Dm antecedens virl doBi {nemfe Poimenmdrum ahterac ego[λ-
^^ ^tum quAiiionis formajfe )nonnifiex pArteverumeJfes /dttidepro^
^ttu poflqium iisverhis quiejAm Andivtmus eum ιηνοΐνιβεΐ verms
5 fvolvijfet^moxquafi ferecollfgenSiperfpcmUtisgratUfubjtciti ηΟ'
qu&^^ TAHTxiMeftde comts (bantie iocfen of iai^i tcoffm)

Us Ν ο Ν Τ Α Ν G u Ν τ, «J contrAdico, & demonffraha

fatetur?r^ & fcrfpmr<e. Refp. ι. bene habet quod vir dodus
verf ^ι·^*^^? ^^ Parte Verum efse quodftatum contro-
partfΊ1 rormarit quam Poimenander. Sed non explicat qua in
nic tace μformarit quam Poimenander. z. Quia vir dodus
pme afe f ^ eft. ExiTdmo itaque cum fatetur fe ex

eum νείΓ f ' ac Poimenander fecit,

conititutioieLm^Sii"'^ pr^teriifse quod Poimenander ia
ΓπηΛ ^ . r . ^^^"^ti^overfiaEjfignismmaremeappoiitis , (ut

conftareteo ftatum comroyerfi^' flrmari) eKpreiTitV&ampuifse

"" ^ ali- ■

Β

3® S Τ L F J ρ^υ Μ S r I 0 Ν U Μ

aliquid exiisqux poftea fequuatur quod idm magis opportunum :
videbatur. 3. Nego Poimenandrum verbis quibus ftatum contro- j
verftae expreffit, eum verius involvirse quam evolvifse. Provoco. j
ad omnes qui belgicjE lingux gnari & a partium ftudiis alieni funt. '
A.Nego quoque Poimenandrum verbis: JliaEC onjtfliifpupti.tf ΒΪΙεεηί '·

SanDc locften of j&au? trofTcn bir tt ijirfen pannc nkt m catclten / ftatum - .t

controverfisE explicarejcum prioribus magis concifa & obicurafint.
Vnde fadum ut auaor confilii adverfus thrichopriftas (quos vocat)
p.i.p.34. proptcr ambiguitatem quam iis contineri putabat,occafi-
onem fumferit, ea exagitandi & irridendi.Continent ergo compen- ί
diariam quandam repetitionem, non totiiis fed partis cujufdam fta- ·
tus controverfise antea fbrmati ; ut ex collatione eorum cum prf ce-
dentibus.liquet. Solet autem brevitas obfcuritatem parere.
rmturh^cm(]mt vit doSlus^ cum iis veriis quihus ego fiatum quaiiioms
formdvi, & mvenientur fene !«7»λί|« ex verbis Poimenandn defimtA»
Refp. i.Non debebant qughabetvir dodus in formatione ftatus
qugftionis conferri cumhiicc, fedcum prfcedentibus quibusPoi-
menander ftatum quseftionis expreffit ^ a"quibus vir dodus pluri-
mum receffit. z.Ne quidem, fi quse nobis promit vir dodus in for-
matione ftatus controverfiie , conferantur cum iis ad quae fe refpe-
• xifle ait, invenientur/fwf jnde defumta. Nam ut alia omit-
tam in iis non comparet 'Qperfi & naturafua, quod viro dodo , (ut
in progreiTu apparebit) tantundem valet ac intnnfece, 2. Pro verbis
tie iie fierffen panne ntet tn raftcn/ fubftituit: quam ad cranium conte-
gendum requiratur. Si boni difputatoris oificio fungi voiuiiret fta-
tum controver% verbis PoimenandrL propofuiilet, Audiat quaefo
Cl.SpanhemraminExercit. de gratia univerfali pag. 871. adverfa-
rium fuum hoc raodo compellantem: Ofm cateroqmn fuitMmodum
vel occupatum^ velmorofumfmjfe virutn doBu,m,quem fmcas lineAs de^
fcnhere vd defcnbendas curarefigmt y.ut Argumentum meumintegmm ,
leiiorirepfdfentAret, qmle indtffutAmne meA exfrejfum. Si ettAm cori'
irahere voluit, cur qudfo aUas voces , pihiiituit fro meis , qua illis haud
qmqmm aqutfollent ? Nam fi vir illi dodiC merito queftus eft, ad-
veriikrium aut ipfa fua verba non dercripfiiie, aut asquipollentibus
non eiTe ufum, meritiffime queri potelt Poimenander, virum do-
<^um omiMe omnia quibus itatura controverfise format, quse ta-

mcu

! .Ν S I (Ρ Ν I υ Μ. t,

inen ηοη adeo muita fnnt· & ampuiiTe, qu^ poftea fequuntur, ut
«ui magis opportunamec tamen ea fideiiter expreffiflb. Nec jnvat
wum doaum quod ait fe verba Poimenandri in linguam latinam
vertere non potuifle iibert.pag.3 · poterat,fi ipfi tmti fuit Poi~
^^^^"'i^^^efutarejeabelgico idiomate repr3efentare.& omitte-
F^^j^ ^nmirAfm, quodinPoimenandrononcomparet. Per-
i ^'f^ltieh^c femel ρ er incogitantum Potmenandro excidijfe futa, repe-
^ imo Atrocifmis verbts exAggerAt m οΗεη."

ΚείΓ η-^· ^V· 4·

■j^utmtrumfit hoc λ viro άοβο ne^AripotmJfff.
jjyj . · ^obare nan potuit vir dodus ex verbis Poim^andri qui-
ieo iormatione itatus controverfiaij iifque qux immediatc

^^quuntur ^ controverfiam efse ortam quam ortam dicit: nimiruni
frfrr^"™^ prolixior qMm ad crAnium contegendum reqtiiratur

ζοΓ ^ iUicitafit. 2.Non potuit Poirnenander repetere

^ tea quotl an^gjj ^^^^^ dixerat. 3. paffim inculcare Poimenandrum
quidem verhis atrociiTimis (quidquid miretur vir dodus) cpmam
Vmletn prolixiorem quam ad cranium contegendum requiratur
per fe & natura fua illicitam efse, mihi nondum liquet. 4. Loca quai
mdicat vir doftus difp.7. perluftravifed ea non efficient,
t credam quodnos credere vult. Primus illorum exftatpag. yp.

agitur de comis virilibus, de quibus nunc difputamus,
^ de muliebribus , nec amplius dicitur quam quod muliebribus
^at® hnt.non ad faciem ied craniurn tegendum. Aiter occurrit pag.
nand i^i eft quod virum doaum juvet. Duplex ibi Poimc-

vix cr ^^^ ^xtremum circa capillos dari. Nimiae brevitatis quando
iiiqiie^d ^^^ contegitur, & nimix prolixitatis, quando in humeros
^ .^P^^dent, medium inter hxc ftatuit capillos quibus crani-
^ fovetur. At quis hinc colligat rede^dixiise virum do-
tius i loquitur.ortam efse ? Contrarium po-

ad cr '^^""«dam. Si enim comam datam agnofcitPoimenapder
te tantum tegendum fed etiam fovendum, male au-

οοεκεΐα"^ Pifiertim ubi frigus intefum eit, ubi coma terminis ejus
rem quam ad'^'^"^'^ Poimenandrum non itatuifse comam prolixio-
'^^"^'^"^contegendumrequiritur Per fedcmturafu^
theV ? ^^"i^^locusVemnobisindicat virdoausarp. &
^i^ei.indxcatisreperiturpag.^o, ipj.Sed i.pr^ftitiiseteuma viro

Β ζ

ϊ, S r L Ρ Α ^U Μ S τ ι ο Ν υ Μ

dodo fuifse omifsum , quamvis per fe confiderentur nec cuH^
prfcedentibus conferatur, nec benigniorc interpretatione emollia-
tiir , ίρΓι non nihil prodefse videatur. Nam diligenter hunc locuili
cum praEcedentibus conferenti;, manifefte patebit, virum doduiH
mifsaqu^ftione quam fibi tra^landam fumfit Poimenander,ampuif-·
fe foJtiiionem cujufdam dubii occafione qu^ftionis illius moti. l4
autem inofficiofum efse nemOjiit opinor,negabit. Conferantur ea
qu^ habentur pag. ipo.&: i^i, cum iisqugdicuntur pag. I(J2. tra-
datus Poimenandnani. z.Quidquidhic eft afperitatis iacik com-
moda interpretatione mitigari poteft. Quid ni enim fentiemus
Poimenandrum dicentem, Limites quos natura origini capillo·-
rum affignavit, nutritione eorundem citra contumeliam creatoris
tranfiri non pofse, id demum verum efse arbitratum efse, ύ notabi"
liter id fiat» & porro ubi nulla neceflitas urget ? Hanc mitigatio-
nem virdodius Poimenandrouegare non poteft» i. Quia Poime-
nander Pag.34. hac cum mitigatioiie quod ait intelligendum docet.
Ait enim, want flnbtc^ of gemant i>et iiajc toat langer of toat ftojtEi; 0?
f!jn Soofi iJjarsgt/ ijaei; cn iftan siinen tegei SEUiaeciit Ιυεεδεη/ bftoijii
ii ttm toat lUEfcJHEt I0 toan Soofiie aijs tJ-aniJtrc. Huc quoque facixint ju^
dida noitra de negotio capillari quse Poimenander traaatui fuo in-
feruit & probavit.a.quia vir dodus fimili mitigatione diiluni quod
dam BeziE lenivit. ut videbitur cap.zS. 3, quia benignam interpre-
tationera ipfum fcribendi genus quod fccutus eit Poimenander, ni-
mirumexotericum & populare, jurG fuo pofcere omnes iequi re-
rum aertimatoEes judicabixnt. Audiatur hic Cl. Spanhemius· pag.

exerdtationum fuarum de gratia univerfali ita difserens. e^
u/u, inquit, vexanday Φ" viri m^ximi velut vd/fiQTmiTit. qu£dmm > vams
fidiculis exagitmd^fmt ί Si quid etiam humanitus tlhs quandoijue conti-
gent y ut qmdam illomm verhd.mmm videmtur conctlidripoffe, an talU
adeo operofi ingerere, no efitllos virosyqiunl·
eorumfamam tueri vel vindicare ? Et cur non mere didadica & agoni-
ftica illomm fcripta.potins confulmtMr, uhi ^d Imeam conmdmntnr, &
nodum Hnngmt I Infcnftis diis maximt etUtn viri Ubenus qmndoque
Iflqui falent , prttfertim nondum circo agoniilico^uper armmeMo Aliquo
inclufu Nota fcnpta veterum ante Pelagium, & exortiH ftiper argimen*
tis ab eo.-moth cQntroverfiai. Quamprocliveforet, lou ex eorum fcnptis
excerpere^ &illosomnes VQh^ii fatrgnQs f4cm ? /mopafiores omnes

/ Ν S I (? Μ ι υ Μ.

Λ> / (Τ iV Λ V/ ir^.

ψοηΐί fxamlonehommeshorunturnepeccent, utcredmt, &f4utem
jmm Oferentur, eofcjue feriirm^unt ^m hoc nQnfacmnt. Notum , Inter-
^fifj z^nflotelis diiitnmerei mtergenus dacendi Mdgtfinfm ik^TteAKs*
^ βΑ^ίί^^Χ^ν ψ^οηιηι Ulud^oful&n eii, tfiiid AcctiVAtum, qHomm ulti^
^^CLemens iAlexmdnriHS Stromatum y.VocAt is^u-ne^Ksv, contradt-
' " f^ ^lsfTie^ieif. Cur non tdem diiimgittfojfit mScholis

accedit quodPoimenandcr mihi queftus fit fibi ab
^^veriarus attribui quod minime fentiat. Quartus loxus quem indi-
isνΓ^"^ Difp. &Thef. memoratis inveniturpag.1518. Sednec
duih ^.'^'^um juvat. Nam i. non utitur Poimenander ibi verbis
"s vir doftus ilatum controverfiie formavit 1 nec talibus qu»
^quipolleant. i. Si quid hic incommodius didum videbitur mi-
adhibita niteicet, nimirum fiPoimenandrum ftatuamus
e tocutum de ordinariji circa capillos cura adhibenda, noii vero ea
neceffitas poftujai. Prxfertim cum ipfe Poimenander laudet
^xetnplum Caroli V. p. 147. & 15)2. qui capillos fuos ufque ad me-
"letatem aurium dimittebat: & oftodedm illis theiibus quibus fum-
«}am fcripti fui paraenetici compleditur, nihjl eorum habeat, quibus
^r doftus in formatione ftatiis eontroverfiie ufus eft. Alia loca difp.

thel. quasindicatvkdodus noiiaddudt: innuit tamen per
^tiam alia eiTew Verum quandoquidem (ut formula ipfms utar libert.

^Sif·) ^n ienehfs mic4re non Ifht f Qz^xxtQnho 3 donecipre in-

K r u

■fy, ■ r " Uuereia t

f^qunas tpfi debita. ΜαϊΑα viri dotti, quo jemcru..'- .

pom^et. Ccmfaratia ΙαίηαηοΓητη Ρο,τη. α vno doBo wfij uta
S^mta ratio prafugnatur. Nebula Pomenandfo objeBa , fr"^'

vntur. In 0b[iCtmUm retorquemta·, Verachas & erMo Poirnerianari. Λΐ·

^^ra comparatio inter Pomifiaos <5 Poijn a viro do0io adhtbita. i>esta

β } ratio.

ι ίErgo ad examen quo vir dodus rationes meas quibus theC

' i.probavi Poimenandrumdocerealiteripfiftatumcontro-

veriia2,quam fecitjformandum fuifse,ad partes vocat.Ratio-
nes illiE feptem numeroerant. Primam & fecundam earum virdo-
d:us non attingit: adeoque oftendit eas folidiores efle quam ut iis
dentem infigat. De tertia , quce fumta erat a verbis quibus
Poimenander ftatum controverfise expreffit , fecutus virum do-
aumcap. priEcedenti" egi. Atque ibi oftendi vimm doaum
jfateri, ftatum controverfii?, fe ex parte aliter formafle , quam
Poimenander fecerat : & porro ipfum miiso ftatu controverfix (fi
modo controverfia vocanda eft quaeftio pradica ad inftitutionem
populi tradata) pro ut a Poim. formatus fuerat, ex fequentibus ar-
ripuifse aliquidquod magisoportunum iftui ndebatur. Quarta
(quam primam vocat vir do6tus) petita fuit a verbis qus itnmediate
fequuntur ea quibus Poim. ftatum controverfise propofuit. Ea enim
talia funt ut Poimenandrum plane removeant ζ fententia quam ipii
tribuit vir dodus. Nam iis diferte fatetur omnibus eandem menui-
ram capillorum non poise ftatui. Audiamus nunc quid vir doilus
ad eam reponat. VerbaPoimenandri funt: <S>nti>out battdeiatfaloitv
tawnt antier^ of pEmant ^tt op fijn Ifooft iiiat lange? ijcefi of toat fto?*
tci: lj?aes&t/l>ae?m itan grenenresfiop semaecfittoertim/tiBlnjijicb-aenr
toat tomfeEE batt j^oofbc aiif baubtre. Refpondet vir do(5tus , ίοηβ"

deran velim PoimenAndrum ihi lQqui'de comis qiu funt in capite Op
(ijn &oofi / at fecus loqui eum de ca^IUs qui cr*nmm non Ungunt illos e-
mm frorfiis illicitos fntAt. Refp. J. Si Poimenander vofce cranii hic
ufus fuiiset forte aliquid coloris haberet haic exceptio; at nunc voce
capitis cujus pars cranium eft ufum fuiise videmus. z. Q^d il dicat
vir doftus voceni op Poim. idem valere quod iiobm op : ^ ipfi pro-
bandum ent, & porro ftatuendum,concedere quidetn Poim· capillis
in vertice capitis nafcentibus, non poise eandem in omnibus nieniu-'
ram ftatui, pofse vero iis qui a vertice recedunt, Q^d nunquam fe

fte^

I Ν S 1 G Ν I ν Μ, Μ

ftatuere Poimenander admittet. j. De capillis cranium non tan-

fentibus, quorum hic meminit vir dodus, mox dieetur. 4. Mutat
ic vir dodus verba quibus ufus eft in formando ftatu controver-
fis. Nam pro, perfe & naturA ftu tUtatumy habet prorfus illicitum.
At poteil aliquid prorfus efle illicitum,quod tamen intrinfeca ma-
litia non laborat,quomodo tamen fumit liferfe & ηΛίΗταβΛίΙΙια-
η- Vitio mU,; nnnd latine reddens verbaPoi-

1 adjumentum adterre pouuuui au XI

ttus: α^ί ^J^JS wdet ? Refp. Omnes quotquot a partium ________

feirh ^ confiderant fignificationem vocum belgicarum loc
qiiibus Poimenanderlocoilloutitun&porro ad-
Vertuntadeaquf fequentur. Vtautem vir dodus probet illud
uum, quis videt ? repetit loca illa Poimenandri fuperiori capite
gaminata, adeoque nihil folidi affert. Pr^tereo ergo hafce ipiius
cum^^^^K ipfi relinquo. Omittendum tamen non eft quod
ille nobis reponit, quaent in quo con^fiat defcenfus

OdUt^ nimirum, au m eo ut cAveatur ne captihhumem in-

CRO ? quomodo

re hie vide'^^^""^ quieftionis formavi. Et quidenis fibi triumpha-
pforC Γ/*

dere' id ^* ru^ interrogata fed ad argumenta teneor refpon-
nec ^«ι^^ virdoduslib. pag.55. adeoque

ini «^.«ft , Kir viri do^ plane imagina-

viuui iiui pnvuegii lumii vir ' .

mihinegarepoteft.2:Trmmphushicvinaoaiplaneimagina-

is eftA natus eft ex incuria ipfms. Q^d fi enim perlegere non
..eglexifset qu^ qusft. text. z. thcf. 4.·) .^.7· tradoj huic qusltiooi

&exfuitationiinde nata:,locusnullu&fuifsst. ' .

Katio

ϊ6

S n^ ^ ilV MS τ I ο Ν υ Μ

Ratlo quare fentirem Poinienandrum cum ait pag. 34. difpiUd·-
tionemefe de comιs \^mtit^a■glίat'km Cfifa^imfftH ψα crmmm non
tmgmt, non dicere quod vir dodus eum dixifse ait: fcilicet fo-,
mA vmkmqiM prolixiore^qmm ad cunmm tegendumreqtiiraturpef
„fe& ηΛίατΛ fua tlluium ejfe, hxc erat, nimimm quia alioqui feque-
,, retur. Poimenandrum voluifse forfices tonforum quotidie cfse
^Tubeundas, quod abfurdum judicabam. Refpondetvir dodus:
Non βatuendum ejfe tllu.m hoc velLe, iicet ld ex ejus fententiA

fequatur. Refp. hoc non voluifse Poimenandrum fatis fdo: adeo
aixtern pariim providum fuifse, ut iententiamamplea:eretur eX
qviailludreqneretur,nec probavit vir dodus, nec mihi uilo modo
probabik videtur: nec puto quempiara fore qui virum illum
noveritj cui id probabiie videri poffit. Nam operofo confequen'
tiarum fyrmate opus noneft ut quis videatj quod vir dodus
iequi ait ex fententia quara impingit Poiraenandro. Imo vero etia
deterius ex fentcntia Poimenandri fequi ait: nimirum fabrtcan-'
dum iniirumentttm, quo ejfceritur ut comaprafcnptHmfihi k Deo ter-
mmttmperpetuo ohfervAret. Hoc efl: procufandam (id enim velle
vimm dodum exiftimo ) ilve vulfuram, ixve detradlionem cutis
cranii ne capilli amplius fuccrefcant. Refp. notum eft ex cujus of-
ficina hsec prodeant. Verum tum demum vir dodus &r alteriile
a quo hxc habet, iisfefe ledorefque fuos deliciis pafcat, ubi pro-
baverit fe merito attribuere Poimenandro, abfurdam illam fen-
tentiamundetaliaconfequuntur. Qu^mdiu autem id non fe-
cerit, etiam hoc abfurdum priori longe gravius,inter caufas erit 1
cur credam fenteiitiam iilam unde abfurdum iilud fequiturj mini-
rae eise Poimenandri- Pergit: sy^n quU α,τί-χΛ exopnione Potmejian-
■drifeqmntur negAndum eii eum docmfie qtia docmtyfcnpjipe fcrip·'
β(. Re^. Nondum probavit vir do6lus Poimenandrum docuifie
&icripmse quas ipfum docuifse & fcripiifse ait. z. Pcr literas quas
admededit lo.Septeb. i64<SPoimenadermihiqueftus eft,verbis
fuis alienum fenfum aiEngi, atque ilbi vim fieri. Vtri magis cre-
dendum virone dodo, an Poimenandro optimo iuorum verbo^
rum interpreti ? Si hoc non fufficiat viro dodo, fme dubio (fi qmd
fidei mereri judicabit Poimenandrum de cujus veracitate hadre-
nus nemo dubitayit) Aifficiet repetita i|la querimonia per Hteras

ad

I Ν S I G Ν t υ Μ.

aimei^. feb.i647.datas. Vbiinter alia(namlongumforetfmgu^

la defcribere) bxc habet: Qmd vero Λίψι mdevoh f^rgmt, mtcr nos
ψο^Λ fiatum quaiitoms nonfms convemre, mera & putda e/ϊ ca^mnt^,
qmmfex Argumenns ex meo dUlogo fumftU fattsfuperque refuuHh f^rte

fftenta «■«■τα^τκζυα^, ^ ' Λ J ^

tentisim fra noiirA, & »*»irxv*rt»» contra.parUs Mverjai jen-

ipeStu 'm)lihello meo qmglaaem freghmo veldtero loco rs
■ '^^^'^^^''^yohfcurmsvelfecunuslocittusvideAr ( qmdvelmaxmis
^ Am veteribus quam ntoderms contmgere folet) QuonUm vix cogttA-
J^tUh noy mfinunoHrofovere um inijuosfratres, qmfutrum dtfia, ad
* ipcmonem domus Deifacientia (quafemfer velme tacente ,ferMnos
47· '^uitrA nnicus fcopus fmt mimHerii noHn) um ftnipre mterpretaren-
^Oelpotms contrA ix. ^r^eeptum ulumnUrentur. Ttmlusentmhhelli
tou dtjputarioms fenes , fitts oiiendunt me non pugnare conti a. deco-
nec contrd medtcomm axiomatAt nec contra naturalemjinodefiuin &
honeiitm cApnii ormtum,fedtAntum contrd tilAm vaniutem v4nitAtum,
<mAglonam c^Hxnt in igmmma τ. m cdtu efxmmAto, centrA exprejfum.
tUum textum qnem tAm ferio enacleAfii: rideAntur tnprimis i8. ift^
* ψί > quihusfententUm meAm hreviler explicm , in diferUtione meA:
JOI. ^^'i.&c.prAfertim thefz.&. 6. Quidais vir dodej An non
sc docentte Poimenandro injuriam facere, cum ipfiattribuis fen-
ve^^^"^ haec abfurdafluunt j adeoque male te dixifse contro-
o*^ * quarn ortam efse negavi: & merito me addudum
dri per abfurdas quas dat confequentias,ut poimenan-

enim hic tibi reftat»fi te errafse fateri nolis,

^urum te -.P^^^^^nandriindubium voces: quodtamen non fa-
^«cabr V 4, Oequitatisfuifset, quandoquidem

quaitj ad r · ? fententia quam tribuis poimenandro ante-
verba fu ^ »^P™ icriberes, vel ex ipfo met petere, quomodo
tibi difEcile*^^ ^^^ meliore partem interpretari; quod

® Λοη fuifQPt.nti^niam vix alio malagmate tibi opus erat.

,8 SYLVA^UMSriONVM,

ΉηψΜηΐίΥνΑββ y quUex quolihet errore[βψαίΗΥ αΐψίίΐ djkrdi. Re/f"
T. Difpar eft ratio, nam conftat Lutheranos docere & tueri dogmi
tibiquitatis corporis Chrifti. Vnde ex abfurditatibus inde fluentibusj
coliigi non poteft illad eos non credere ; at nondum probavit vif
aodus nec probabit, fententiam quam tribuit Poimenandro t(sC
Poimenandri; Imo vero negat Poimenander eam efse fuam. Vii'
de recle colligitur ex abfurditatibus inde fiuentibus eam Poii
menandro non efse tribuendam, quia vix cadit in virum cui fa-
iium cerebrum eft; nedum in talem qualis eft Poimenander. 2. Ma-
le concluderet vir doftus nullum hominem unqiiam errafse, Qma
plurimi dantur homines ex quorum di(ais& fcriptis conftatquod
doceanttaliaunde abfurdititates fequuntur. At ex diftis aut icriptis
Poimenandri non conftat,quod fententiam jquam ipft yir dodus at-
tribuit, amplexus fit»

Quinta mea ratio qua probabam aliter Poimenandrum ftatum
controverfiac conftituiiie ac vir dodus fedt, defumta erat ab appro-
batione Poim, qua judicium Cl. Voetii & meum de capillis appro-
bavit, non tamum libello fuo, fed etiam epiftolis fuper ea re ad nos
miffis; quod credibile ηό fit ipfum fasaurum fuifsejfi mifsa quaiftio·
ne prindpaliad minusprincipalealiqua refpondifsemus. Rcfpondet
vir dodus, Non hduife Poimenandrum ^uod mtfafrmdfaiis quaftioms
'vosinfimukreti ijuUquafiionemproponit tis verhorum nebuiii tnvolut&r»t
Tinde fententUm ejpisdepracifo cApHomm termino nemofojfet odorAri»
Refp. I. NebuliE ilise iunt in phantafia viri dodi^ non in verbis qui-
bus Poimenander ftatum quasftionispag. 34· proponit, i.Poime·-
aander nullum praecifum nutritionis capillorum terminum pofuit >
ut quem ob caufas variare poiTe concedit pag. 34. Nec pofuiife eum
virdodus fafsus eft diip. i.thef. ii. 3. Siqusftionem iis verbo-
rum nebulis involutam proponit Poimenander, unde nemo Τεπά'
entiam ejus de prjecifo capillorum termino odorari pofl'et,venia no-
bis danda fuit, qui eam odorari non potuimus: at mirandum virum
do6tum tam odora vi eise ut odorari potuerit > quod nemo odorari
poflet. pergk : Mirum-cpntdem eit Pomenandrum fententUm veiirAffi
jtta contrarUm. ahfilute approbAre potuifeat inde nan/equitur eum in ff
ipjk confinttre.Kcfy. i, Sipra:judicio vir dodus occupatus non efset>
& asqmtatem illam quam ad emolliendam Bez« iementiam attuliii

foK

I Ν S I G Ν I υ Μ. 59

Poimenandro ηοη denegaret, nihil hic quod mirafctur inveniret.
2.· Si Poimenander fententiam noftram fuae contrariam abfblute
approbavit, oportet aut eum contra confcientiam egiffe, aut ex im-
;>entiaeflelapfum; quia iententiam noftram nullis verborumne^
Jiilis inyolvimus, ied verbis perfpicuis,& fignificantibus expreflam
ipriiignificavimus. At contra confcientiam egifse, ne quidem, ( ut
opinor) ipfe vij. dodus dixerit. Nota enim eft Poimenandri integrL
tas, hx imperitia vero in re adeo clara & manifefta lapfum efse, ne-
mo, ut exiftiino, crediderit, cui dotes ingenii Poim. cognitae funt.
^^itur ergo id quod vir dodus fequi negat, nimirum Poimenan-
in re ipfa de qua fermo eft nobifcum convenire. Addit: l^atft
f<^ntificn S, Scnpturam verho frobmt, qmm Umen fcimt fuis errori-
^^ndverfnrii non ferfonashic ( quodfemel prAfifcme momtum volo )
^tiwperfinii , fid confiquentUm mm confeiiuentu comfaro. Refp. Poi-
^enander aut fcivit fententiam noftram quam ipfi fignificavimus
eise contrariam, aut nefcivit. Si fcivit comparat vir do^rus hic
^rlonas cum perfonis: id eft oftendit Poimenandrum verbo appro-
Dafse quodtatnen fententias fuse contrarium fciret, ficuti pontificii
verbo approbant S. Scripturam , quam tamen erroribus fuis adver-
iari norunt; & fic Poimenandro grandem injuriam facit: aut ii ne-
lcmt (quod velle videtur) ipfum quod vel pueri intelligant,intelle-
^lse negat. Nam ut-diftum, fententiam noftram verbis perfpicuis
^ "gnificantibus expreffimus & ipfi fignificavimus. En quo con-
«ntionis ardore prolabatur vir doctus!

"^ea ratio qua probabam virum doctum aliter ilatum con-
jij^ Jf . ^/ormafse ac Poimenandrum j fumta erat a querela Poime-
fpond ^^^^ Hteras quefti ftatum controverfiae non attingi. Re-
* fententUm fibt im^oniyquod

tUm R Γ ^^ tllitis cjuereU ad rei ventAtem mllam ejfe confequen-
ftaen ^l^^ndoPoimenanderqueftuseilftatumcontroyer-

tioverf^''^^"?'^"'^^^·^^^^^ non tantum de modo tractandi, con-
notandu"^' ^^ formatione ftatus controverfiae. C^d

rum pium' ■^^^^'^^"^^^liumamtate&charitateeftjjudicarevi-
nnpiii^ nunquam in dubium vocata fuit, aliquid

queitum hbx falfo attnbui, quod tamen vere attribuatur. Quod fe-
cundo notandum ; & not^ fine dubio lector qui merita viri illius

C 1 in-

SYLVA Ο^υ B S Τ ι Ο Ή υ u

infignis in eccleliamDei novit, miratus non tantum pueriles errore'
ά viro dodo ipfi attribui, verum etiam bonam ipiius fidera in quae".
ftionem vocari.

Septima mea ratlo qua probabam Poimenandrum aliter ftatum
quaeilionis,quam virum doaum,formafle,erat;quialicet Poimenan".
der fenfiflet, nutritionem capilorum virilium prsecife terminis cranii
(quod tamen non crederem ) circumfcribendam, minime tamen fe-
queretur hancefleprincipalem controverilam quam traftat. Quia
reciamat titulus libri & tota libelli feries. Addidique acceilbriam^ji
(fitamen id ftatuit poimenander) vocaripofle.Reipondet vir dodus.
Prafufpoitit virdoB:us duplicem ejfe controverfiam & pnncifnlem defcrihi
vewis tUts ψΜ in fronte hbelli pomenmdri invemmtur , qu<tque ipfipr f
mo loco ex Potmenmdro ciuvif: & mmtis frinctpAlem hAtic qmm eqp ρο"
βύ. Quodβ mAxime verum efet, mhilhoc contra mefacit qui deprinci'·
pAli Aut mmus prmctpAlt nulium verhtmfecL Refp. i. Non prxhippo"
no efse duplicem controverfiam, fed fub conditione dico, fi fenfe-
rit Poimenander quod vir dodus eum fentire ait, eam futuram non
principalem controveriiam' fed accefsoriam. Conditionatam e-
nunciationem vir doftus mutatin abfolutam. 2. Imo nunc dicoii
fenferit Poimenander id quodipfi a Poimenandro attribuitur,id noil
controverfiam aut principalem aut minus principalem dici debere.
Qj^niam nihil aliud erit, quam folutio cujufdam dubii, emergentis
εχ decifione quxftionis quam fibi traiSandam iumferat Poimenan-
der s ut capi praecedenti planum feci. Multum hoc facit contra vir
rum dodum; i» quia fic ita cotivincitur indiftinde locutus fiiifse,&
iic agendo ledorem feducere (loquor non dc intentione viri dodi ^
feddeeffeduthefium ipfius) aniraifque imperitiorum ingenerare
hanc opinionem, nimirum hoc unum agi a Poimenandro & aliis, ut
capilli viriles terminis cranii coerceantur, cum hoc non agatur^ fed
aliud. videlicet ut vanitas illa capiilaris quam Tynodi noftrates dam-
navere, refroenetur &evitetur. Pergit: Neque cAtifAme^incommo-'
dAretynAmβνε^ηηαρ^ΙββνεAeceJforumrejiitAtiQnemmeretur. Reip. i.
Incommodaretpropter rationem jam didam. a.Sentsmiailla quam
vir dodus Poimenandro tribuit, antequam ipfe Difp. fuas de coraa
fcriberet, k quibufdam fatis acriter refutata erat; ncc erat qui eam
^efcnderet; «juianeraoeamprofuaagiiofcebat, Qmd ergo opus

erat

I Ν S J Θ Ν I υ Μ.
mtrefutationeipfius? Αη bellacem fefine adverfariooftende-
re voluit ? aut affliao affliaionem addere ? pergit: iy^f verum non
efi quod ilMuit vir do^us^mica entm hic untum efi conmverfi^^ver^is
diverfjs enunmUjfnmo generdibus ttfque obfcuns & intncAtts0 ψ^^
eo modoprof ofita ne centroverfiA qmdemfnnt j dande cUnonbus qmbtis
dtiim^eqmdauBorfihtvelitindicatur. Hoc vel tnde patet, quiAeA
Ad Antecedemkm lucem iis mmedUtefuhjicit. Ea. ergo fotius qnAm tlU
fehgendA ermt, ad iiamm qu^^ionis diluade & diiimBeformAndum.
Reip. I. Verumnefitnecnequodaico, ex priEcedenti cap. ha~
ben poteft, ubi auiaquidbic vir doctus ex p. 5. Hbert. fu§ repetit,
refutatum eft.i. Si verba illa quibus Poimenander ftatura contro-
verriaefeproponere profitetur ne controverfa quidemfunt; in
fumima rei conientit vir doctus cum Poimenandro. Addit porro
quod Vtr doBus Pomemndrum tta fiatmjfe eredere nonpotefijnon effict-
et quo mims aculis noHris credAmus. lu fcrtpfit, alrter[enftfsefi crede^
rem, puurem me ejm integritAti tnjurUmfacere. Refp. I · Etiam vsr
■ doctus videt i. Com. dictum: JSTon mifit me Chrifius AdΰΑρΰζ,Αη-
dum^Qc I .loan. 3.18. Λ^ί diligAmus verlo neque ImgMj nec tamen ih-
de concludet,aut Apoftolum non fmfsemifsum ad baptizandums
autverbo &lingua nonefse diligendum.Novit quippe ad inteili-
gentiam eorum qusE ab aliis dicuntur aut icribuntur,etiam oculos
mentis aperiendos efse, quos circa dicta Poimenandri claufos ba-

^mt. 2. AliterfenfifsePoimenandrumatqueetiamnumfentire,

qnam eum fcripfifse exiftimas , & antea ex thefibus meis haberc
, , ----------—«notes. An

— nutit ue ruuiiciieiitjiw — ^ j..

n^s fenfifti^exfpeftabo. Nupei enimke dicentem audivimus;^ quc
reU fotncrmdn ad ret venUtem non vAlere confequentum. _

,, Dixi eade illathefiprimaquam bicvindko. ^od foleant viri
ο eruditi in determinationibus caftmm cofdetis,uH materia traCta-
- tionis tale quid requirit,poftqua exceiTus rerum notabiles oltede-

rum>tcrminum in quo fubfiftedum arbitratur.indicare,ut eo meli-

us cofcientits c6fulant,& nonunqua quonia maximi quod hatum
eft dfficilis faepe eft determinatio^quod tutius eft, ei quod dubmm

vi deri poteft pr?fcrat.Ncq; tame proptereadeterminatione tcrmi-

niillius cafus que traaat.principalc parte ftatuant:Neq;eo

it SYLV Α jiu MSri ο NU Μ

ab aliis fugiilari cachinnifque & fannis excipi, quales dialogifta»
„ nec non confilii illius fme confilio infoelix faber an proxeneta plii-
„ rimas eifudit. Exemplumque Taffini in medium adduxi. Hinc vif
dodus occalione extra oleas vagandi arripit. Ait itaq; i .Negopenes

t/iros eritditos ejfe terminumfigere f uhi ηΗΐίητηfiguntficrA literifi, aH(
qaodiffi arbitrantur^ro lege nxtmjigentmm , imo divina diis impone^ j
re. Refp. Nihil hoc contra me facit, nam quod viris cruditisfaS i
efle negat vir dodus, fas efle non dico. pergit. 2. Nego determmA" I
tionem Poimenmdri non ulem· ep ut dubiA vtderi nonpofsif: Refp. \
hoc praecedenti fimiie. Nam nec ego hic dico determinationeni ί
Poimenandri talem eile,ut dubia videri non poiTit. pergit: j. Ne'· ·
go hmc determinAtionem ttttiorem εββ, & per eAm confcienms confnlh
& rogo tefer veritatem vir doBeβ talem ejfe putAs cur eam nonβε^ίίε-
rh ? curab eAfaUm difentis ? fimn eii cm· non fers monenpoptdunt·
ChrifiUnum, ne in eam imf ingat ? Etfine non eil· tuu iiia determma··
tio, nefyper eam confcienms confuHtitr, ψα fer eampracepta non di-· i
cam h<ΓβΛi■dκrί»fed prorβus fukndtttumporuhiltonerAntui'. Refp. i. i
verum dicit vir dodus, ii Poimenander fenilt, quod ipfe eum fen- ^
ilife afiirmat. Atid verura eflejatn negatum fuit. 2, Nonfequor
determinationem quam vir dodus Poimenandro tribuit, Quiaorf"
turdβίΛ ut vir dodus ait importabiliseft, adeoque nec tuta. 3. Si
per determinationem hanc quam Poimenandro adfcribit vir do- ,
dus confcientise onerantur prxcepto non fed nAturAβα^*

importabili; necefsariam monitionem viri dodifuiiTe nemojudi- j
cabit, nifi qui populum Chriilianum inranire credit. 4. Si πεοεΓ- --
farium judicavit vir dodus ut populus Chriftianus monetur ne in
fe fufdperet, quod natura βπα importabile eft, cur non Belgico
idiomateeum monuit? eo enimidiomatc Poim.fcripferat. Nam
quota pars populi Chriftiani eft, qux latinifermonis gnara eft: 6C
ad quam thefes qu£e in coliegio ventilatur(paudores enim eiTe fo-
lent) perveniunt ? 5. Longe utilius feciflet vir dodus fi fententiam
fuam explicuiflet^nuin afsentiatur Synodorum noftratum decretis
drca capillos. At hoc non fecit. Nam fumma difputationum c
jus de capillis hgc vefiium nuL· ceruforma Chnflumsρνφη·'
pu eSi, tu nec cA^iUorum v. PoljAnd.p.^2. In utnjqite tamen Itx hti'
miUtatis^ modefiiay prudema adtficattoms proxmt οίβεϊ'

I Ν S I ο Ν 1 υ Μ.

"f^ndAefi, fUmquitrAnfgredttur, ηοη hviter Deo dtfflieere, confclenth
^ Udere ,fratrem infirmHtn fro quo Chniius eii mortms judtCAndus eft,
FP^ P· 15 · Nullum autem hic, ut nec aliti, indicium compa-

dodus legem tUam ίίαίηιίίΐαώ, frudentu fpmtmUs ,
^ proximi ,νχ^ζή ab iis contra quos fpodi diataxesillas

^^capi is condiderunt. Q^niam autem id ab ipib prKtermifsum
Ch' ^^ ^^ ^andem aliquando explicet. Nimirum ut fi populus
^.T} confenfum viri dodi cum fynodis videat, eo libentius
gmere^^ diataxes illas fequuntur, (quia verbo Deo con-

dos audiat: fi vero difsentiat, folidifque rationibus fyno-

r k doceat, idem ille populus Chnftianus monitus a viro do-·
as^· Γ ftia fe privari non patiatur.Imo ipf? fynodi diataxes iu-
iibertate fua populum Chriftianum ipoliet. ^.C^od
de lannis & cacbinnis quos unus & alter plurimos in Poime-
arum efiudit, vir doftusfilentio praeterit, adeoque male eos fe-
se tacitus confitetur. Hac de re ergo ubi videbitur populum Chri-
wanummoneat.

Caput III.

qua prohabatur virum doSum peccaje informande
gf*'^''* ^omrover/ta , vindicatur. Le&ori aviro doBo errandi occafio ob]eBa.

perlatus denovahierefi. Jjjumit vir doBuiquod mn datur.
conS^^"'^^^^ OuHje/mus FryneprimusmoverittS agitavent

^nmef"^ (^o^usortamdixit.ViridodicontradiHio. locui Gul.

dim ^^fculum ex nimio rigore arcadiSiafcriptorum incommo'

doiio rer^^'^' auBoris de menfura capiUorum virilium moleaviro

avirc do^^f' ^^ ^^^ veritate exhtbita. Viridodi incuria notata. Boxhornitts
'Uiberaln^'^'^duHus, Βοΐβινί &ΐάviro do3oβί'^'· hberalitai

Ecunda ratio qu^ probabam- virum doiiium peccafse in
^^ proppnendo ftatu controverfise inde Tumta erat, quod ver-
fiam,& pofte™^^^^"^^^^^^^^ utitur. Vt quiaitortam controvcr-
^ΑηΙ,ΐΑΐεηΤαΤ^^'''' mukitudinis inquit. Si, emm vera eftfArs^ φ-

bus controverfia iWaT.^ ρ

contf^rr. r . ' ^ qmnam fint qui affirmativam iHms

oSll f^-Fy''"^"^· ^^^ito autemhocamevirodoao

cum paffira non tantum Poime-

T-ion

nan-

,4 s Y LF Α A£ sri 0 Ν ϋ Μ

nandrum,fed etiam Borftium & me & quidt m expreffis nomimbiii
fingulorum, in tliefibus fuis carpat, ledori errandi occafionem objr
cit, nimirum quodnon tantum, Poimeiiander,verum etiam BorftiuS
Sc ego fentiamus comam mnlem pyoltxioremqm qua ad crmium contr
^^endtfw refiirAturferJe & naturx fiu iUtcitAm efe quod a veritatii
alienum eft. 2. Quia me docuit vir dodus prsefatione fua quam U'
bello fiio quem liherutem ChrifiUmm 8cc. vocat, prsefixit ^ Romd0
fervemjfe rmtorem tUius novi dogmittis,\\oc eft controverfix quam or-
tam dicit, & novA hdrefeos nomme ibi traduci, Q^d fi enim ita reS
habet, ut ait, atque utfefaale froUtis qu<e ilimc fcnpuJunt literis, U'
Eionm ocnlis Jhljeiiurum dicit, ηίβ vulneris fMAndi qmm fcindendi,con'
Jtlmm fihi- fottm videretnr ·, an noti videt fe.cum controveriiam ortarn
dicit & plurali numero utituncum ait iSienim verAeiipdrsaffirmjtnSt
habent qm eam tuentur &:c. non tantum Poimenandrum fed etiam a-
lios. quos nominarc nequit, frnms& ludibrtis hoiimm Cuommoh"
}edfle,&: efficifse ut veu reltgio fmnis & litdthms hofimm exponeretur /
Nam quanto plures alicujus novi dogmatis inilmulantur, tanto for'
tius clamant Romanenles ηονΛτη hxreftm efse ortam. Audiamui
nunc quid ad fui defeniionem vir doiaus afterat. Ait ergo i tot<im il·^
Um qiiinfiionempdrum ejfe necejfarUm, ubi de re ίρβ conBar, nequefth
Anmim fmfse fcnhendihtftorumfeddifiutAtiones theologtcas. Refp. r- ·
xjuerimoniam meaitj fuiise necefsariam ex didisliquet. 2. Afsumit
vif dodus iion probat de.reipiaconftare. Poitncnanderfibi vim ϋ-
eri damat. eumipriaviro dodo tribuiturjid de quohic conftare ait·
Borftiutn ipfe vir dodus alibi a fententia Poimenandri removet. E'
go quantum abfim ab eo,de quo conftare aitjoitendo quaeft.text. i·
p.i.thef. i.^..&qufft.text. 2.thef.4.&feq.aliquot, j. Etiamfivii
doctus hiftoriam non confcriberet, ipfi tamen committendum noi^
erat, ut modo loquendi quo utitur, aliis errandi maleque de me, ^
nonnullis aiiis fufpicandioccafionemobjkeret. Nam nonarbitroi
hoc inter indiftferentia eum relaturum* 4. Mirum eft eum hac excit'
fatione uti voluifse.Nam finguUs fere poftea thefibus,auctorum a^'

^««Α. tnrktviiiM^i Χ,ΤΛ** ολλλΙ^

I Ν S I G Ν τ ν Μ.

■ί iV ΰ i ir iv * V/ ^ΓΛ.

^cretjut conftare pofset a quibus contiOverfiajquattvortam ait,mo-
a eiset, Pergit: In gratumtAmenvin doBiper quemnonl^cete£em-
ψi^»(^»t, euamhac in^ru qitodrenmrn adfiriham. Refp. I. Slviro
joctoplacmfset, per me ipfilicuifsetvelabipfatheriumdecoma
uTr^''^ ^^^ ^^^ ^ invitatus iiiit, nec laceiTitus

Pofiquam tamen fibi fcribendum duxit. cenfeo ego &
conu'^^^^' rationes fuperius allatas, non dicendum fuifse

overuam ortam efse,tion nominato eo aut iis a quibus orta ef-
hXZ ■ efferendum fuifse : β νετΑ eiipars djflmans ,

virod ^^· 2. Non quierkur quid nunc fit faciendum

Gocto, fed quid antea nimirum cum diiputationes de coma fcri-
^^ret factum opormerit. Sed videamus quid fentiat & adfcribat.
^ ^rgo j^ cenfire conttoverfiam huncprmo motam & agitdt/imfmfe m
mu α Guljelmo Pryne> ad qmm rem iffi nohts teiiishcuples φ fof-
P -Keip. I. Ergoobverfabaturanimoviridocticum dicereti-owiro-
p β verd eiipars affirmans hahntqm eam tuentur.Scc.-

^uiljelmus Pryne. At quare eum non nominavit,prout poftea alios
•^os carpitPprefertim cum moris fit ut qui controverriam aliqua tra-
^ ctaturi funt. Γι ullorum utiq; illorum nomina indicent, qui contro-
veriia: originem dederunt. a.Si credimus vko docto nec mota nec a-
gitatafuit controverfu a Guil. Pryne ^quam ortam dixit, nimirum r
comti νιήΪΜprohxior qmm ad cranmm contegendum .requirAtur, per
nAturafuailhciufit:. Nam libert.pag.. 13.inquit: Neque enm
eHm com^ modum prxjcripfit ( Guil, Pryne ).,quem htc (Poim.) mculcAt,
'■^"denter nArret yfApAm Benediihm nonum pecuUdn quAdAm

m tllms perfecutmts^Am^Ajli funtjub^r^
chieptjcofo Gulfelmo LAud. (Tmks lihello eii. (Nevv difcoveni.oUhe

pfelatstyranny^c.) hurum emm effigterumnulUenqti^comAmJt^frA

deionfi exhiheAt.imo nuL· eft quamres ^erfeBtm tegAtM eA qua
reM^nutGulfelmumPryne,. Itaqire coiitrovcrfia a Guljelmo Fry-
ne in Anglia mota & agitata eft tefte viro άο^ο,ψ^ tamen telte eo-
dem a Guljelmo Pryne in Analia nec mota nec agitata foit. QH?re
fc ipfum coirigens pag.i 3.inquit. B^c mtur ( Gul. Vt^nt)hujus con^

SYLVA ρ^υΜΒΫΙΟΝϋΜ

troverftAfrima & rudtA, Jljfeiies ea qm Pomenmderfuperaddidit, ΙΪ'
neAmenta dedtt: refragante tamen Gul.Prynejqui quξ difputat de CO'
mis magna teftium nube probare nititur. Concludit tamen vir do- ^
ilus : Hahemus primum (fe ipfo teiie AttBorem hujni contrdverfia '
o^ngltA Gtd. Pryne. Refp. Quam male fequatur hasc conciufio cf '
prjemiffis, liquet ex iis quae jam dida funt. Negantem enim audivi"
mus virum dodum, Gul. Pryne movifse & agitafse controverfiani'"
quam ortam dixit. At inquit Gul. Pryne , ut ait vir doftus ( hoc e'

..i^xi^L Ιαξ traCtationis clse, qmd comA vmlisproltxior qtum ad aures con"
tegendasrefiiraturper fe & mturA fuAilhcuaftt. z. Non dicit fe tra^
dere docftrmam quam antca nemo tradidifset. Nam paffim pro fen-
tentia fua non tantum fcripturasj fed etiam patres, aliofque fcripto'
res adducit. Sed hoc vult, videlicet, qviod nemo quantum fciret^pe-
culiaritradatuantefedecapillis egiiset. cujusipfe ductutn fequi .
pofset, ut nemo dicere pofset, eum aliena pro iuis venditare. pergit·'
QmdenimflurAlt numero utendum fuifse vir doBus negat^cum dtcerernt
habcnt quidem qui eam tuentur &c. Id ita defirum hanc opinionett*
pdtefacitf ut Fomenmdro comes qHariitur y quipiltem dudem ntmeru^
cum eo coniiitUAt m iL· defendenL·, mo uttotAin Utehrds fe conjtciAty aC
ftneqmdemPoimenAndneJfet, aut unquAmfmfet, Refp. Siitaeftvif
dode ut ais , habeo quod volo, te male plurali numero efle ufum >
cum ais : hai^nt qm eAtn tuentur (kc. 2. Nihil opus erat ut Poimenan'
, dro comitem qu.s:reres,quoniam ipfi tribuis quod ipfe fe fentire ηδ"
gat ·, & quamvis fenfiiiet, te comitem quidem ipfi qufrmfse..fedin-'
venire non potuifse, ex iis quse de Guil. Pryne dida funt, patuit. γ
Si Poimenander movit controvcrfiam quam ortam dixiili,(quod ta^
men non probas, & Poimenander ipfe negat) per me licet ut fe
latebras abdat, iane ego eatn in lucem nunquam fum revocaturuS'
Sed tu vir dode videne, fi pergas fratrum tuorum dida mitius coiti^
moda, & quidem in exoterico dicendi genere ufurpata, ad ranguin^
ufque premere, optimi quique de te conquerantur. NotA inquit Ci-
Spanhemius Exercitat. de gratia Vniveriali pag. 40. Scnpu veterui^
ante PeUgium , & exortAs fuper Argumentis al· eo motis controverfi^^'
jQmmfrocUve foret, lou ex mumfmptis (xcerpere» & illos omnes PelK

I Ν S ΙΟΝ / υ Μ.

fatromsfdcere ? Imo pafiores pmnes,cjUoUes ex Atnlone hommes hor-
Untury nepeccent^ m credant, & ftktem fuA operentur , eofqueperiinn-
gunt qm hoc nonfatiunt ? Vel ne fi incidas forte in contenfioliores, &
cedere nefcios, eos iftKac agendi radone . dam incommodius difto-
rum veniam non inveniunt, eo adigas. ut ferio de errore defenden-
do cogitent.atque ita aut fchifma aut hsrefm aliquam fufcites. Se-
quitur: <i>4aum mtur eii de menfura com^ PomenandnanA, cmjt fen·'
tenmm mn άο^ι ful^ttuens , qm comam untum ad tergum ac humeros
defiuentem dumn^t, Proha ent coma vetens HolUndi k CUnfi. Boxhor^

nio nohis exhiUu, neque entm fer tergum luxm'Ut,nequefer fcApulas vo^
^^tAt, fe^ aures & cervtcemfilummodo tegit. Prohi ettam qm eam hodte-
imitantuT licet,ules , & editts Uhellis exagiUU & mdtgn^musmodis
fnennt hdm. F. G. cum m ordmem Utronum rehtiftmt > qm qmd mres
c^y ificum opera amtferunt, ctcMnces fuds ohducha, coma 4hfcondmf,quod

fchemattaBorff

ioplacmt ut illud retulent in conaonein fnAtn. pag· 2.9*
circAfinem. Refp. i. Imo aaumeft de tliefibus nri doai de coma,ut
qui fibi confutandam duxit cotroverfiam quam ortam dicit, nec ta-
men orta fuit. Plures enim mihi funt Poimenandn ( ut nunc praEte-
ream argumenta qu$ex ipfius libello adduxi quibtifque probayi
controverfiam ab eo motam non fuiiTe, quam vir doaus ortam di-
cit) negationes & quenmoniie, fibi per finiftram verborum fuorum
interpretationem & calumniam impingi querentis id quod nun-

quamfenfit,quamvindo(aiobftinat$aftirmaiiones. i. Vtantea,

iic etiam nunc fententiam meam de menfura capillorum virilium
doaus male refert. Nam certe quaeft. text. i. p. i. tbcf. i. & 6.
^amno capillos viriles, humeris invoiitantes auttergum aagellan-
^^'J^^^lic^t ubi neceffitas nori eft qtise eos pofcat: fed quxft.text.a.
thei.4.5. ^ r^^^ ^ jnale conduierit me

tantum capiUos vkiks humeris involitantes auttergum flagellantes
damnare. SummatKefmm harumeft: i. Capillos vinles eouique
nutriendosjUt cutis capitis cervidique honefte tegatur. a.Non poi-
ie prxcife eundem omnibus terminum aut menfuram nutnendi aut
tondeiidx capillos prsfcribu propter diverfam aetatum, complexio-
num, ^ilpofitionum,locorum & temporum jrationem. 3. Quidqwd
capillorum a hmitibus quibus Deus locum originis eorum circum-
icripfits. notabiUter recedit, nec facit ad utilitatem geftantis, led po-

D 2

ι8 SilVAQJUMSTlONVM |

tius ei incommodat illicitum eiTe. 4. Confiderare quenque deberi)
qtiibus fit viribus , quie natura loci in quo & cceli fub quo vivit, ut.
modum nutririoni capillorum ilatuat^ ne videlicet neceffitateHi ·
prolixioris capillitii ubi nulla eil, fingat, aut ubi jxifta eft ^ fcrupub
tton neceiTano fefe torqueat, fibique incommodum accerfat. [
Confuetudinem gentis in qua vivimus ^ quoad nutritioncm capillo" 1
rum non efle iequendam, nifi conftet talem efle qua; facris literis 2i [
redx i-ationi non repugnet. Hxc legifle oportuerat virum doduin
ut fententiam meam de menfura capillorum virilium apte referret J'
«ec mihi quod non dico, affingeret. Aut fi legit, (legifse autem li"
quere arbitror ex libert. p.32.ubi qu^ft.text.z.thcf^. citat,ut etiani
ex epilogo libertatis , ubi quoque difp, hanc ckat ) meminiise i
(nam diilimulatione enim uium, quod tamen mihi impingere ηοΠ
reformidat, non dicam) ne falfa pro veris narraret. 3. Frivolum eft
quod vir doclus mihi objicit CL Boxhornium affinemmeum. naiU
quamvis ipfe a me diflentiret, nihil eo melior cayfa viri doai foret^
nec mea deterior, modo ratio pro me militet. 4. Nec ego nego pro-
bos eflTe pofle qui comam veteris illius Hollandi imitantur. Naiii
quamvis peccarent eum imitando, inde tamen non fequitur ex albo
.proborum eile expimgendos. Neque enim omne peccatum probi-
tatem aufert. Nam alioqui nemo mortalium probus eiTet. 5. Bor" '
ilius non negat eos qui imitantur comam vetens Hollandi, proboS
eiie poiTe. Nec eos m Utronum ordinem refert (nam notum eft quid
illa phrafis fibi velit) fed monet, ut a prolixo capillitio abftineamusi
quia tale latronibus familiare eft.quibus nos etiam hac in parte diifi'"
miles efl^e oporteat. Si quid porro loco Borftii quem indicat vir do"
ftus occurrit,quod ipii acerbius didum videtunper me licctjUt ea d^
re eum moneat, Neq; enim mihi iibet omnia quf hinc inde corradtt
aliorum di0l:a,excutere.Vnde 6. etia prsetereojalios quos prgter Boi'
ilium yir dodus hic fuggiliat,ut quorum ne nomina quide recenfet'
Pane fe ahUtum ait vir dod:us cAVilii de mmerofluralt vicefmgU^
hrk k fe ufurpato. Dicitque fojfem rejpondere me i7l·telίeχιJfe Poimenan"
drum & illos ψά fcnfttimtUudApprohAmnt, Pofeff-eos cjuifecmdu^
ipftm fenfi ecclefm fuoi reformare conattfunt, Ucet eum f uhUcis JcYifti^
non defendennt. Vemmjit untcus PoimenAnder qm iiia excogttanfj fetf'
fentciuonthil veut, fiommm mmemJ^kulk m tilum

cuf

I Ν S Ι ο Ν I ν Μ. if

Quodfrequentifimum efi inficris literu. Ethuc adducit
loca quxdam foripturiE, nec non Homeri, Pindad, Euripidis, Vir-
gi 11. Kelp. I. An caviilus fit nec ne quem vir dodus cavillum vocat,
? PJ^iEcedentibus haberi poteft. 2. Si dicat fe intellexiiTe Poimenan-
fibiinjuriamfaaam clamabit. 3. Sieos quili-
iniuriT f^A' ^PP^-^^arunt, intellexifse fe refpondeatj etiam ii iibi
ciaie 1 f ^ 4. Si refpexifse fe afErmet ad eos

^nt · n/ ^^^ iecundum fenfa, Poimenandri reformare conati
coman ' '/neminem notum,qui ecclefiam ruam docuerit,
(e φ ' ^ frohxiorem qmm ad cran lum contegenditm reqmr/itur, fer
id t ^f tUicitAm : nec puto virum dodum quempiam qui

Vir d"novifse. 5. Liberaliier nobifcum agere velle videtur
^ ottus cum per modum concedentis inquit: T/erumfi imuus Poi-
enander qut ifi^ excomantfinfentque, fed fub fpecie liberalitatis fibi
^ ' H^od ipfi jam dudum negatum fuit,nimirum Poimenandrum
isCj coniAtn •vmlem prolixmrem qtiAm adcrAnmm contegendum , re-

quiratur per fi & natura jua ejfe Uluitmv. 6\ non diffitemur multa e-
ftailagaramexemplapofse dari ί fed i. nulla poteft efseenallage
numen pluralis pro rmgularj, ubi ne iinus qiiidem nominari potcft.
j^· ^t^ainii mius hic nominari pofset, nimirum Poimenander, Enal- ,
a-ge tamen hic adhibenda non fuit. Qma innoxianon eft, ut ex iis
mitio hujus capitis dida funt patet.

S r L F J j^U Ai S r I ο Ν υ Μ

lErtia ratio qua a me probatum fuit quseft. tex.i.p.3.tlief.2';·
Ϊ virum dodum male ftatum controveriix, quam ortam naf'.

____ί fat, formafle , erat, quia phrafisper fe & natura fm, qua utt'

nir in proponendo ftatu controverfif, ambigua eft. Probavi aute^
ambiguam efse j quiaduplicker j^er/e & κΛίΜΓΛ^^Λ aftionem illici^
tam efse dici poteft. Quoniam primo adio aliqua fer β & namf^^
βϋΛ illicita dicitur,qu^ intrin|ece mala eft, adeo ut nunqiiam hone',"
ftari poflk. Qw)modo odium Dei & mendacium & alia hifce iimi'"
ViTLferβ€ & nattiraβπΛ illicita dicuntur. Secundo vero adio aliqua//'''
βε & mturA fm illicita dici poteft, qu3e quidem m genere eft indifte'
rens, at in ipecie mala eft, id eft turpis eft, non tantum ex circuiti·'

ftantiis perlonarum, locorum & temporum, fed etiam ex objed^'

& fine. Q^modo occifio innocentis quae fit audoritate privata, ^
vindid9'cupidine per fe & naturafua mala eft: cvim tamen occifii?
innocentis honeftari poiiit. Ambiguitatem hanc in formatione fta'
tus controverfif removendam fuifse dixi, ne quiiquam fufpicaretui
controverfiam efse de quo luilla eil. Qupniam neminem noveraiii»
qui ftatueret ufum prolixg virorum cgfariei priori modo per ie & na',
tura fua efse illicitum. Quid ad haEC vir doftus? Ait 1.βgrAtuUnfi^

hi cofifinfim meum m eo quodρΐ^ναβη hanc eodemmodo ηαο tpfi , expH"

cem, utipAtere Ait confirenti dif^iiUtiomsejitspnma thefin 12. cum h^
mea, & 7. tttdem mea. Refp. qusftio eft de fhx^Chperfe & mtiiraβ<'*
illicitum efse. At eane quidemcomparetthef.12. difp.i.viridodi'
2. βεβΙΐΜίίΙΐο magis grAtuUnMt, quodficum odmm Det& βηιιΐιχ
trmfice maU ejfe i nec mquam fioneiiAnfoffe affirmemy cujm contrArit*i^\
noniUpridem edttopuUiceβσιξΐο k quopAtn depnfumfit. Refp. i.
cgomihigratulorhacinrevmdofti niecum& cum collegis md^:
efAsvotav, 2 · Edito fcripto contrarium ejus quod dico defenfuf'/
fuit ; Sedubi idnobisianotuit , nobis difpUcere ζηά.οή ^ύ'^
ptiillius per literas teftatifumus. Quinimo contraria nos cfs^t
in fententia, qua privatim qua publice, data occafione, fiepius figni":
ficavimus. ? .Ait fi mtrart, quodnegem me novife quempUmqut HAtU^
»βιmρroίίX£ caβArίef Jf>rionιnodoperβ& ηΛίανΑβηΛ εββ illtcitum y hof '
cft intriniece malum. Refp- Et ego mirabor virum dodum mirarij
donecidoneasfufadmiratiomscaufasdederit. Namquas dat tak^
nonfunt. AltQnim menovi^eidohjeBumdh auBore didogi^. iV

nc^

I Ν S I G Ν ^ υ Μ.

^fc me quicmum cum et refponderem , ^odihlfailtm oportuent, confra-
Reip. I. Affirmat dialogifta , tenere pfilos , quos vocat, fuh
prolixis capillts mtrmfecam Utere mahtumSc^ aliud ipium velle quara
idquodarbitraturvir dodus , antecedentia & confequentia (meo
quidem) judicio docent. Inde enim (ηϊΓι admodum fallor) haberi
poteft, eum impingere adverfariis, quod fentiant prolixum capdu-

tium,improbitatemproducere,tonfumveiOtollere,vitufque ani-

moWntibusmederi. Adeat locum , cui libitum eft, viruientos

iarcafmosquosevomit,co£nofcere. 2. Efto objecerit dialogifta

^uod vultvirdoaus ; an proptereaidvcmmeft? Anproptereami-

dialogiftae rcfponderem.offido defuifse videar, detettum
fatum vidit vir doaus thefi auam hic impugnat, nec non thel. 7. 4·
Peto^virodoaout.autex dialogiftaqu^rat unde didicerit piiios
quos vocat docere ufum prolix^ cxfariei efse tntnnfice malum; imo
toget eu m ut vel unum nominet qui id ftatuat; aut fi ille id nolit aut
-----------____1:_______ππί italentiat.

i<Jgct eu m ut vel unum nominet qui m it^u^at, auv. ............

«equeat, virdoaus aliquem eorum quosimpugnat, qui itafentiat,
1Π medium adducat. Nam quod Poimenandrum ita fentire ait, mox
cfse oftendetur. i.lno^Xitiforro antermmus htc e penmjjima
^(^iogiit Sc ΙίοΙαβϊοα fetitus viro htmamorlbm literis inmitrito , temere
mentem ve>iit, ut eum adverfims,nufqmmfihiafudeos le^iim impin-
rem^ i^^i^fw z^myiMit/e'. Sed agefdes rei βί fenes μΆο-

tempus veritatem mmtfeiiet,Kt{f. i. At jam often-
cis quo loquitur vir doaus fenfu fcbolaiti-

oftende^^ ^^ dialogiftaquieri. 2.Etiamfiextaret,ipilnon mihi
ratur e hauferit, Qiwd fi.tanien,judidum meum qu;E-

^toolophir^otl^

theologi9notuseft)ignoraret,& penitus bumanioribus lit..-
nutritum, non impuHum ab aUis,ad fcribendum de capillis accelsii-
fe. 4. Si dialogiftaita rudis eftTheologi? Scholaftic? ut vir dottus

SYLFAil^U Μ StlON υ Μ
vult rem qu^fupra vires ejus erat,aggrefsus eft,cum de capillis q^if '
tenus moraliterfpeftanturi iibi fcribendum duxit. Neque
fuificit cognitio humaniorum literarum:fed imprimis requiritur n"'
titia philoibphif moralis, theologicEque fcholafticie. 5. η vir do'
«ftus gratiam a dialogifta fit reportaturus,quem theologie icholafti'^?
ita rudem efsc didt, ut terminum illum nefdverit, nifi eum legiis^'' ■
in adverfariorum librisj ipfe viderit. potuifset eum ii voluifset prae'
terire, nec ipfi hane notam infcitias inurere,quoniam (ut antea mO'
nui) aliud fibi voluiise dialogiftaj quam quod ipij tribuit vir
plane videtur. }. Inquit: Sed m non res }pfa efi aptd Poimenandrurn·
certe. Nam crinesdimtjfos^ ex eorumfeccatorumgenere iiatnit, quar^* '
cenfentur ΚοηΐΛ.ιβ^ζη. utofenfum nobis difp. l.thef, an iL· unfi^
honeflaripojfe concedet uir doBiis ? non facfet, fat fcio, ut ψά menddciii^'
inter iL· qua honeitari nonpojiunf, retulent; quodenim %el tpfe vel di^
(7ion enim memini) difpArem hicgradum efe 4tt,mhtltlliprodeftiCum tn^'
gis & minus non vanentJpeciem. Refp. i .non oftendit vir doftus dirp'
fuae i. thef. 6. quod fe oftendiise ait. Dixit eo loco Poimenandruif
ftatuere virutn comam fummittere efse contra legem natur^;,que0·'
admodumfceleraUlaquae recenfeuturRom.i. :i6.27. Etutrdido β'
dem, faceret indicavit libeLPoim. pag. i 7. Sed ibi non invenio, n^^'
ulUus alius, fat fdo, id quod vult aPoim.afsertum.Agit ibi Poim. cl^
fignificatione vods «Vsi^i inloco Paulino. Dickque eam loco
figniiicarcjferifum communem: judicmmβιηα rationis ·, vim & ordtne^
Deiquo Agitmrehus k fe condms. Deriyatumque ejus, fimili feni"^,
fumiRom.i.26'.27. ait. At quibus fidiculis vir dodus hinc extof^'
queat Poim. ftatuere crines dimifsosefse ex eorum peccatorutngC'
nerequjerecenfenturRom.i.25.27. SatTdojnuJlis ipiumhoccofl'
fecuturum. Nam tale erit ejus argumentum: qui didt vocem ψό^ίϋ^
I.Cor.11. i4.rignificarefinfHm comfnmem^udimm fma rationis: vit
& ordinem Dei quo Agit in rebus k fe conditts, derivAtumque ejus
quoque finfufumi Kom. 1. v. 27. Is ftatuit dimifsos capillos εΓίξ
ex eorum peccatorum genere quie recenfentur Rom. 1.26.27. Se**
primum dicit Poimenander: Ergo & alterum. At quis concedat vii"
do(fto majorem hujus fyllogifmi Pfaliiifima enim eft. Nam quamvi^
«trobique vox ^t/Viiasiignificet judido Poim. fenjhm cammmem,

dmmfinarafmisi minime tamen venitacltpcccataiiiigedamii^^

/ G Ν I υ Μ.

I Ν S

"us ille commxims, &judicium fan«rationisRom. i. 27.
l.Cor. II. 14.15. cfse ejufdemgeneris. AUoqui enimftamendum
erit ottinia peccata quse damnat fenius communis, judiciumve ia-
nx rationis, efse ejufdem generisj adeoque vel omnia efie aftionum
qux nullo modo honeilari pofsunt; id eft ex eorum gcnere que re-
cenfentur Rom.1.26. 27, vel nulla talia dari. a. Thomas Commeiit.
inEpift. ad Rom.c.i.v.26.27. locum X. Cor. ii.v.14. adfert, & per

.......v..u.i7. locum i.^or. ii.v.14. aatert ,cvper

eum quid natura Apoftolo fit, explicat, neq; tamen (opmor ) dicet
vir doaus autfenfifse eum, peccata qus recenfenturRom. 1.16.27.
ejuldem generis efse cum nutritione capillorum vinliuni: aiit pro-
fcandum eum qui yerbaejus eo torferit. 3. Chryioftomus ad i.Cor.

V, 14. exiftimavit vocem ibidem eaftdem figmficationein
quam Rom. i. i6. 27. obtinet , aii ergo emm il-
^ltatukutribiquede peccatis ejufdenvgenerisaoi? 4. Iplevirda-
«us liberat. Poim. ab errore quem ipfi impingit,difp.lu^ i .thci. 12.
i^egtmHf aitffAcipie comAm in vinsfroltxam habere intrmfecAm mah-
timhfrom ilUphrAfis λ Theologis ufurpAtur. Et poft qusedam. Mejuf-
tnodi mxkm mn eii [uhmmere crinem. Id enm in quodaw ίαβι Dem
jtifit.puu tn mz.irMsmm.6.<^. fatente ( ψι enm negarepojfet) foimc
nmdro p. 242.296. dicet fine dubio Poim.fibi'ipri contradicere r
fed contradiaio hec non in fcriptisPoim.fed pliantaru vin doai eit.
5· Abfurde qiiserit: an peccata dc quibusRom. i, 1^,17. honeitan
ioffint. Nam nemo.ut opinonqui lanse mentis efset,unquam lenM
jeccatumullumhoneftari pofse. Quia impHcat peccatum else &
««^ϋεααιη efse. 6. Q^od addit, de gradu difpari, omittam donec iplt
locus in mentem veniat,ubi hoc legerit. 4. ait.^woi AdtmUperfe&

^^^iurAp,^ ^^^ talu fimt ex objeiio&fne , expedtU

rmo eH, ^^ negAndum ulUm Sionem ex namrafua indiferentem effe.
NtilU entm lu fe fe libera eii, ex fine & ohjetio nonpojfitfien ma,U,
I. videat ieaor diftinaionem quam dedi thef.2. utnovent
qua de reKic fit fermo.2. Negatur cofequcntia. Demus enim vemm
clse nuUam efse aaionem ita inditferentera , quin ex objeao & hne
mala hen po^t, ^n inde fequitur nullam efse maiam quin ex obje-
ao & hne talis fit ? Similis fariiie cft quod addit: Idem dico degenerc

nlttirA mdgerenw non.f>oteii fi*^ nM
mheffefedtAntimferacctdcns. Refp. i. Sihoc verumHoino perac-

- ^ £ cidens

54 SriVA ρ^ν Μ s τι ο Ν υ Μ

cidcns taiitum homo eft ^ & brutum per accidens brutum. Rati^j !
quia animalitas fefe indiftereiitcr habet ad hominem & brutum. Di'
ilinguendum eft inter naturam adionis genericam &: fpecificam. 2'
fcquitur ex fententia viri docli, homicidium non alia ratione malun»
efle, quam efum eiborum lege vetitorum tempore Apoiloloruin·
Quia juxta virum dodum tantum per accidens malum eft. Narn oC'
cifiohominishoneftari poteft. At quis theologomm ita fenfit ? <,·
Quserit vir dodus un cotnamfrohxAin hicfahemjecimdo modo ferfe& .
naturafua illtcttAm efeputem (tJAm de pritno inquit negavt)β ηοη, nihii
ψιοά ad remfacit me attuiijfe Att,cim dpiimB-w AdquAftionem qua contro·* ~
Tjertimr non pojfit ApflicAri,fi fic, jAm me judicAre dicit, de fine, quem fhi
qm^ue in Agendo proponit, fltfoi efl tribimAl Dei καξίίογνΰτχ οοηβεβη'
dere. Refp. Telum imbelle iine idu.Nam i. Agnofco lubens me fta-
tuere ufum prolixie coma: virili$,adhibita limitatione quam in thefi'
bus meis addidi,iecundo modo per fe & naturafua eile malum,& no
tantum ratione fcandali ut tu cenfcs; quavis phrafi/^frβε dc nAiurAβί*
propter ambiguitatem quam evolvi,me ufum non memiiierim.cuin
quid fentiendum iit prolixis virorum comis, determinarem. Periit'
itaque primum dilemmatis membrum. 2. Finis eft vel operis vel
operantis. Poteft^utcm in una eademque adione finis operis malu5
efle , operantis vero bonus. Et contra finis operis bonus, operantis
veromalus. Poteft enim quis furari, ut paupcri indigenti iiibveni'
at^ mentiri ut perfecutionem a cervice innoxiorum avertat,legere fa'
cras literas iit hserefes propugnet j orare in facris coetibus, ut hypo-
crita cum ilt, pius videatur. Sexcenta ejufmodi proferre ροΑ^ηι·
Q^ndoquidem ergo finis eftveloperis vel operantisj & operis po-
teft efle malus , ctiamfi operantis fbrte talis non fit, non fequitUi
me cum ftatuo comam prolixam quam damno ex fine malam efse t
judicare de fine quem fibi quifque in agendo proponit, & fic tribu·',
nal Dei confceiidere. Nam ioquor de fine operis, ( quidquid fit de
fine operantis) quipotiffimum fpedatur, ut Scholaftici docent,
quum aftionem ex objedo & fine vel bonam vel malam efse ftatu"
iint. 3. Si quifquis adionem ex objcao & fine malam ftatuit, mo^
judicare cenrendus eft, de fine quem quifque in agendo piOpoiituJi*
habet, atque adeo tribunal Dei ^^^γν/ίπι C0nicendere,non amplinS
injufta hominis occifio, adulterium, furtum ςχ objeaio & iine majf

INSIGNIU Μ. 5Ϊ

dici debebuht. At quis theologis perfuadeat,iit judkium yiri dodi
nic lcquantur ? perik ergo etiam akerum dilemmatis membrum.
Ahos ergo vir doftus fibi quxrat arietes,quibus mea concutiat.

Katio quarta qua probavi peccatum fuifse in formando ftatu
fi^m oT^ ^'■atjquod mhius plene vir doaus dixerk,controver-
" tlftt ? N*^^ * ^^ 'VtnlispYolixior Scc.perfe & naturaβια ilUct-
''xam' · (verhafii.ntqmytisufiisfim) qui notabilker proli-

" •^«iariem damnant, eam etiam licet per fe indiflerens

Γ tib' ' ^candalum quod plurimis per eam creatur (atteftan-

" piurimis fynodis , quibus certe vuliiera ecclefiarum fua-
^ ignota efse non potaere, nifi ipfas de rebus fibi ignotis locu-
as eise dicere quis velit) refugiendam efse contendujit, contrari-
''"^^^ente conlilii fgpius memorati audore. Refpondet vk do-
«us, Cwe mmm flene tUtid&c. α vtro doiio interpofitum eit. St
< imtnr Coetera. plena erk oratio, nempe , qmm ad cranmm conte-
^ndumreqmrdtur, Hac non ferunt glofemd ^ nouhtliter. Refp. i.

aulo ante tbefi eadem, verba quibus vir dodus ftatum contro-
vcrli^s formavk, plene allata fuerant, adco ut nihil necefe efset ut
hic omniarepeterern, pr^fertim cum Ulud indicaret, qugdam
eiiacran ? 2. Minus plene quoque vir doaus hic rerba mea quae
paulo ante attuli, adduck,& quidem nuila appofita nota,per quam
^iri pofsct quoedam defiderari. Quod mirandum xd tum ab eo fa-
' t ^^ Λ ^^ omiiTionis & quidem per notam indicatie , accufa-
Γ» m ' ^^^^ contrarium ftatuente confiiii fepius

'' quf tamen nullo modo omkti debuerant, ut

fto (T^ i"ationis continetur qua probo minus plene a viro do-
^^'^'^ontroverfiam ortam efse j sy^ncama vmhs prolixtor &c.
rii ■ · β'^^ίίΜΪίΛfit. Nullum bic gloi^ema verbo-
mift ^ trado, fed doceo in formando ftatu controvcrfix o-'

nodo minime omktendum fuerat,tum propter fy-

itaqueu^ propter fcriptore confilii commemorati. quod

non eft ^^ glofsemate ait, nibil nifi effugium eft. 4. C^^ftio
dodus informando^tatuconttoverfiiEyerbis,φαηρ]
Non ί iedan iis utidcbiicrit/

S ^«^«nft^ coniidorAdat: i^Nec-

Ε ζ fi

SYLVA J^UMSriONVM
Jcl ulkm fynodiim fancmiTe , fruftra ergo id afiertur. Dico tamei^
"ynodos multas luxuriem illam capillorum quae nunc apud multo^'
obdnet, refugicndam efle fancivifse , viro dodo tamen in thefibu5
fuis f quamvis populum Chriftianum iis moncndum duceret libert»
Chrift.pag.i2. in principio ,) fub generalibus terminis, legis huml·
iifafis , modeflia yprudenttaffirittiAlis &cadificattontsproximt perpetUi>
delitefcente.pergit, 3. Nec.adfecmdamj^ff/f»» peecatipef fe
Xmziuzpemnereiiatmt. Refp. I.determinavit SynodusTranfifula''
jia, nutritiQnem comarum prolixarum virilium , non tantum ratio'^
ne fcandali fugiendam. atque adeo fecundo modo per ie & naturi ^
fua efle mala. Nam quefti funt deputati fynodi illius nomine fynodi
de publica fcriptione D. N. pro ufura & eoma, in SynodoZuythol"
landica habita "Woerd^ aniio 1544, eoruraque querimonise habiti
fuit ratio. At nufquam duxit D. N. comam ( nam de ufuranuiic ni-
hil dico ) prolixam geftare licitum efse, ubi fcandalum dat', fed ali"
quoties mpnuit eise fequendam & confiKtudinem eo'

rum inter quos viYimus; Vide hac de re quaeft. Tcxt. primiB conti^
nuat. thef. 10.2. 4. Ait Necde vulneribus intrinfecis pitA malo fin^
fententiamfihiunfiamfumj^t.fcitum efl. Oeoccaitis non jndicAtEccleft^'
Reip. i.Etiam de vulneribus intnnfecisicnunxiAm. fuam dixit ίγηο"
dus Zuythollandka, habita Goudae anno i64o.art. 5 5. Vanitates e"
nim externas quas ibi damnat, (inter quas quoque recenfetur abu'"
fus capillorum vifiliuin & muliebrium)in:dkialevium immundano·'
jrumque cordium vocat. 2. Neque prohibitum ne dc mrmfech
vulneribus alterius judicemiis, modo ne id temere fiat. Matt·
7.V.15.1(^.17.18.19.20.& 12.V.33. 3. Aliud eft de intrinfeciszYm^
de ofi-a/m judicare. Quia quse homini intrmfecA funt, perfigna, ut

geftus, verba, fada, maBifeftafieripofsunt. 4. Qupdfi yir doduS

ientiatdci»m«j'ei'/.fvulnerib.us non efee judicandum, quia deoC"

cultis non eft judkandum, neminem pro impio, pro infideli, pr^

mendace habere poterit, ratio eft quiaimpietas. infidelkas. menda'

ckas funtvuln^ra, quamvis ie per frudus fuos fefe pro'

da^t. 5. | C^d re^ondendum fit .ad id quoddkk vir dodus d^

F Ε tnalo, ex iis quae prxicefsere, haberi poteA. 5. ΡΜεοτ ύί νί^

do^us comapl· vimm ϊμ not^hiV^QtproHxam ejfe fojfe.^ »t fcmdaluif*

r.j Λ ^ imQmjio^ibilj.d^termmMiQmhrmt^

- - pi

I Ν S I & Ν J υ Μ. - 37

CApillmm & mumionis rei per fe indifferentis in nm pcr fe ma-
^^"^nonmintisfcmdAlum&majusfemulum eii. Refp. i. Fateturvir
doaus comam virorum ita noMter prolixam efse pofse, ut fcan-
dalurn generet j Sed ψ^^ο ex eo,An prolixitas ffla comae fcandaium
|eneratura iit per fe an per acddens ? fi prius dicat, mique fateri de-
ΓώϊΓ' S" ^^^^ per ie illicitum efse, atque adeo ad nos tran-

nec tarn ^^ ^ quxro an fentiat, viris, ubi cefsat ratio fcandaii
perind urget, licitum efse intonfis eise capillis

rafisa ^ ^^ "^^lieribus ? item utrum femiat ^ mulieribus licitum efse
^Onfis efse capitibus. Quod fi hoc aiErmaverir vir doctusjaf-
^ mayerit quod hactenusanullotheologo, nedum fynodo affirma-
ffl^^ > quamvis id aiTertum fit α viro humdmorihm litetis innu-·

Λ J' ^· coma virorum ita notabiliter prolixa eise potefcut fcan-
^^wm generet, quaero iibi fubfiftendum, ne fcandalum prolixitatc
^apilloruxn generetur.At fiiethic vir doftus.Q^pdfiloqueretur for-
capitali pundo nobifcum c6vemret,videlicet effuias illas viro-
rum comas qux hodie quibufdaminufu funt.efle deponendas. Sy-
nodi emm eas fcandalofas efie cenfent ut oftendi prolatis earum dia-
taxibus quaeft. text. i. continuat. Thefi lo. 3. Reponit bic vir do»
crambem luam recoaram, boc eft determinationem qi\am Poi-
ena^ro affiiigit,atqiitafefeinlatebras abdit.quibus fe tutum cre-
1 -4- Q^to quid fentiat vir doftus de determinatione Cl.Polyandri
damnantis capillos 1. adfcititios ad omatum aiTumtos.
partt^ irontem^eaas,oculos,atquealiquaronafi mendque

isiemb ^ defumtis i. a fcandalo. 2. anatura

memh iiloram : inquit enim acfi turfia & mhonefiA corponsfid

ρ ^^ judiciuin ejus de comg & veilmm ufu & abufu

in ip e ' ^' principii eft notabiliterproiixas co mas γί-

ioquitur in^iflTpreritiEmJ.Si de indiffereRtia in generc

jS STLFA j^U^SriOMUM

mverfii, ad nos Accedety & gmditm mFirum hac qmque mparfe Mgey'
Refp. I. Qmd ego fentiam de virorum cjefarie notabiiiteir prolix^'
ubinulla gravis neceffitas eam poftulat, luculente oftendi quf^'
Text. primse parte prima, ejufque continuatione & hoc ipfo capi'^''
planum facio. Vellem gaudia viri dodi efle quam cumulatiffima'
fcd rpero non xgrc iaturum eum, fi ab ipfo diflentiam in capite mi'
nime fundamentali, quandoquidem ipfi vifumeft, nontantum^
niejfed etiam ab aliis diflentire. doleo certe hanc incidifse/e^

mihi ea imputanda non eft. novit vir doftus fe priore in me dc qui"'
dem nomine mco i^pius expreflo ( cum aliquam diu ititermifs^ fuii'
fent & quievifscnt Difp. me^ de capillis)impetum fecifse.& fic mi'
hi fcribendi neceifitatcm quodammodo impofuifse; quandoquidei''
virum doiftumrem acutetigifse non judicabam. i.Nefcio quonaii'
fundamento nitatur conjeclura viri dodi de qualoquitur, ipfe^'
bi libebit me ea de re certiorem reddet.

C Α Ρ U Τ V.

<iecifi0 negoin capiiUarM eti^ e^ Jj^o Pauiinopei^

pojsifi Judicium cmSoris, Pomenandrt. CL Rivetiiocus. Viri άοίίι tri'
pidatio. tria ejufdem argumentafolvmtur. Rejponfto ejufdem adargumentul^

ψΐΰάάατη auHorii ditn&crhivve·^. De folutioneviri doBi adloeaalia, praU^
Faulinum, ^ Ρoimen. addu0ia, non ediSa i iS τcaiom qmre edita nonjit. Sp^^
viridoSi. . . ;

Ergo ad thefin mcam tertiam quai hxc eft. Sed mlfso fti'
Ρ tu controveifisE ad alia progrediamur. Ait ergo vir do'

---S dus eadem diiputatione totam deciilonem controverli35

3,capillaris pendere e fenfu di(5ti Paulini i.Cor.i 1.14.15.^1 ego ho<^
j, ei concedendum efse iiego. Qimmvis enim verillimum.rit, pofiti>'
,, quod hic locus damnat prolixam illa virorum c^fariem de qua.dh.

fputatio eft,prolixam illam virorum csfariem efse illicitam,etiain'
3, Γι nullus alius locus in facris literis fe ofFerret, quo eadem illa veri'
tas probari pofset,nego tamen ?tiamii eviaum fpret (qupd t;amei»
,, meo jiidicio nunquam fiet) locum illum ηοη dicere , qupd ettiJ?
jj dicere credimusVconcedendufn efse, falfum efse quodafseritui''
jjYidelicetprolijiamillaniYiroruai c^fariem ef&e Ulicitam. IdeH»

CCil'

ϊ Μ SIGNIU Μ. 39

Ji cenfet D. Poimenander, cujus verba truncatahic aflferutitm'. Sic
" enim loquitur pag, 41. hic lociis fundamentalis eft in bac difputa-
.^tione, & veluticardoinquo difputatiohecyolvitur: quodfipof-
„ tim probare. locum illum pro me facere, vici, fin minus, alias me
Ek hu^^^T^ oportet. Oftendit quippe Poimenander ver-

pro fc^^^ f » etiamfi evidum foret, locum illum

!! ?tum v^d^ ' ^^ tamen de vidoria non defpcvare. Hinc fa-
" ^ £· ^^ ^^us, ut non tantum ex hoc locoj fed etiam aliunde^ the-
' probare iluduerit. Quando ergo ait locum illum funda-
' ^^'^efse: Itera eum efse quafi cardinem in quo difputatio
f ^olvitur, nibil aliud ftbi voluit;, quam hunc locum fuo j udicio
ε sz Dalmanvtm Rr nrprinnnm , & ad Quem f?pius ϊπ difputatione

»lumlitnatura. 2. Qutdfit comatumelse. 3.
jjfingulisillorummfequentibus agit. Q^ntum ad primura vanas
jj vocis naturas interpretationes enumerat, pl^rafque rejicit, paucu-
sJas approbat. Yideamus autem quam folide, Primo ait D- Poime-
nandrum dicere naturam fignificare legem natur®, & alserere. h
vir comam fummittat id efse contra lege iiatur?. item contra vel
i> fupra vel praeter naturalem ufum capillorum virilium. Poimenan-
dro jungit. Borftium. Addit pr^terea dialogiftam aiierere eiie qui
*· dicat comam prolixam intrinfecam habere malitia. Ipfe vero pro-
3J bare nititur 1 .No efle neceirarium ut natura hoc loco fignificetle-
geni naturje. 2.non poffe natura eodem loco fignificare legem na.

3;male dici proHxas virorum comas intrinfeca malmam. Pri-
mumhcprobni· ----ρίίαιπΓι natura alibiiigmhcatle

^aieciiciprohxasvirommtuuidsiii'·^""---""

-------------probat quia non fequitur,etiamri natura alibi fignificat le-

gem naturae , idco neccfsariohoc loco naturamitaaccipienctam.
»>2- Qiua non quscLinqvie quoque modo contra vel praeter natu-

j, ram, aut naturalem ufum alicuius rei funt, ilUcita funt.

Adbaec vir Cl. ait I. Μφ iiatu conmverfia λΛ du vtr dottus

thefVP/ocred^tur.acpnmum Adtdmioddmdifp,i-thef. 4. touhu-

Pis qu^fin dcctfto, noHro jHdicio, pendet efenfr diHiPAulmi i.Cor.11.

14.15. Nem td mtht concedendum ejfe , & dlA etum hca reperm m-

^^if) ([H£ robore non CArcant, Idem Cmttre PomenmdrHm addK j

- verbit

sriFj jiuMsrioK^UM

'z^erba k ine imncdtaAffermiiiyScc, Reip.planeita cenfeo etum alii
ioca repcriri, es quibus deciiiO. controverfia» capiHaris peti ροίί''^'
M.e autem.re<ae ientire. qu|ft. te^t. i. pirt.i, ejufque continuati^'
ne demoiiAratiim efle confido. Addidi quoque PoimenandrurH''
demmecumjudicare;meritoautem me id addidiiTe mox patebi|^
Pergit: Rejpi. McAm fenteMUm hicpropoftdi ideo adjeci noftro jtiill'
cioC^ adjecerAmmMS.mecenferenullimiocHmm S. Itteris oecurrd^
ψη de eadem re AgAti de qua htc iApoiiolm^ Hoc brevitatts cmpi otnij'',
fedfententiml· nonmute, Refp. i. Sejntentiam meam fententif vif
docli oppofui, ut qiiam loco paulo ante indicato probaveram.t.F^'
cile cjredo adjedum fuifse in Μ S. quod adjediim ait, fcd quam r^'
fteadjedtumfueritquiritur, praeiertim cum fciret vir dodus nO^
tantum Poimenaiidrura/ed & me ex aliis locis facrarum literaruH"
ad qu^ nihil refpoiidit, decifioncm hujus controverfiie petiviise. V,.
In rae iltum non eft ut fententiara tnam mutes. exiftimo tameH^
ine talia in medium efsc adduda, ( quse nullo modo ignorare po'
tuifti, licet eaprxterieris, atque etiamnum praitereas) quare ienteii'
tiatn tuammutare debeas.4. Addit. z.VerbA PoimenxndneatenusΟ'"
Uvif qmtenus idem mecum fentit, Ναυπ, qujt me οηΐίββ0 ait, ϊλΙια β^^'
ut tupiddtionem qnidem nAiSon^ innaant, .circumfptcientk βbi
tum de aIus cAtifept£prdfidhs,βforte contmgat hmc loctmβΐι de tnanf
hus excHthβedeu^n emmfi eviBtimforet lo^um tllumproβ nonfAcere, t^'
vnen de νιΒογΐΑ ηοη defperAVf, quod Λββήί vtr doBus^nec Potmenander
Mcity necego credo, Refp. idemcum viro do<5loPoim. fentireinrc^^
qua qufftio;eft,nunquam pfobabk vir do6i:us.nec ego credo. 2. W''
Kileratcur trepidaret PoiEnenander. Nunquamenim crediditf^'
rc, prgfertim interreformatos Theologos, quos adverfarios expcf'
turus efset, ut qui redargueret populari fcripto, vanitatcs quas a Sf
nodisnoftris ydamnatasfciret, Et iocus Paulinus qug potiffimUi''
nkitur in oppugnandis illis vankatibus, ka manifefte ipii favet ^^
Ciarifs. Riyetus inter alia, in epiftola quadam gallico idiomate co^'
fcripta, de fenfu loci illius dicat: CeB honfeuje k Ufemme

:grandschey^^/

comme Λΐ vouloit renoncer a fon privilege, fe rendre efferf^J

^ aisertuiu xui., ....λ... . , ^ ^
Bum f verhis loci de quo agimus pofiertorihtis, etiamfi evi-

fperAie ' PdHlinumprofi nonfacercyfe tamen dcuiciortA non de"
t .'^'.4'Poimenandrumid dicere quoadfenfum etiam inde pro-
. ^ ^'delicet, quod Poimenander non tantum ex loco PauIwo , fed
,· id cft ex aliis fcriptura lods thefm fumprobare iiudm-'

Uquetexpag. i($4.&feqq. aliquot libeili ipfius de Abfalorai
^oma. Abfurdiffimusemm fuifsetPoim. fi ex folo didoPaulino
entemiam fuam probari pofse putafset, & tamen eam etiam ex a-
is icnpturae lods confirmare ftuduifset. Ha:c ratio talem tr

i^to fo in quo mA dtfpmAtto vohttur. Nibil dijpuuion relM e^tqua
fi tueAtur, Refp. a.d i. mifquam didtPoim. hunc solum locum else

fttndamentalem, autTotuMFUNDAMENTUMhujascontroverh?, pe-

«go prima viri dodi confequetia. pofsunt enim unius ejuidem-

queconu-overfiepluresefselocifundamentales .ficuti unms cjuU

demque^dtecuplures lapides fundamentales eise queunt. JNec
mox cormit caput aliquod doarin? ubi locus aliquis , qui tunda-
mentalis efse creditur de manibus excutitur, fi modo alii non deimt
quibus id firmetur: ficmi quoque mox aedificium non corruit, ii u-

nusfundamentaliumlapidum tollatur.modoaliinondeimt qui xd

fuitiiieant, Adz.nondixitPoim.locumhuncefsesoLUM aut um-

cuMcardmem inquoxoTAhec difputatio volvitur. Concidit exgo
etiamalteraviridoaiconfequemia. Namunius januae plures else
poisunt & plxrumque funt cardines, in quorum fmgulis janu?

ianuatota
yol-