1j
-ocr page 2-Lictérae Latìriae
Folio η· 82.
497, Lucretius C a r u s, De rerum natura. Verona, Pau. Friedenper-
ger 28 Sept, 1486. 2o. X, 2o, 82
Type 1. — HC 10282,
BL la: „B, Aezii". HI, 95a: „Castigatus fuit hic codex cum codice Pom-
ponino a reverendo patre domino Sebastiano Priolo, protonotario apos-
tolico ac Sanctissimi domini nostri referendario et secretario, necnon a
Francisco Cerreto Parmensi ejusdem adscripticio. Romae mense Octobris
1492 anno primo pontificatus Alexandri VI". Zie over deze collectie en
over de geschiedenis van dit boek: G, A. Evers, De Lucretius-druk van
1486 in de Utr, U. B. Met facs. (Het Boek V-1916 p. 81—84). Seb. See-
miller merkt in zijn Bibliothecae acad, Ingelstadiensis Incunab. typogr,
1787—92 facs. III p, 57 naar aanleiding van het colophon: „Die vigesimo
octavo septembris Calen, Octobris" op; Notam diei et mensis pariter non
intelligo. Forte ex typographi negligentia omissa est vox tertio Calenfdas),
quamvis haec diei notatio est infrequens".
\
-η Ay^
P/ . 'Λ
Oj>Oni44S LóifWS
mwc/r o^ificf U^t ' e^m ^fi rvrt
/Tfm dih UrneliHs rnt mfftlerH44 i-1 cU Sj^mk - ^smei
30/> -t 'u^rrmf ·' Si dijivifri^ f^reivtvm- y
jmm hmmrm t^md s^ m fo cóf/fh-pi^
cortafi^r tràj^ solo ς^γηνοτι^ AiortÀtif
^ìiffé^rtt/^ νώί eet ra^ (^twréret: it/ii4 re\ w^
ώί» c^fftis ormiUmui nif m^i^ tt^n^fiihfi
τ ftrmus f'ct^ ÌdfmA. oiidih soÌuhi cfm-
n'irne e / Κ tpcUrtL· f^e ίττ^ψοτ ut fts. ■
CIM^a^ tfMTi ^vofceriJ^^ fJMt^vf'*
^tmiiciu^ fpCw^ £Ì%7ìimio rfvenuirùe m,
h:jifret -T IturefidA-s r^^rnvìrìki: o^--
ié^fmTi ondCt sec«fus ifikmyi
■'^ùlAA^wwn^yry.yX^ù · liittìs redep^-d-é^^ -
t£H Μ - ^Ληϋ ννηΖξ ^t -y.y. · /WVf '^^Jfirmdt: /t^
^mmUAtTi ni plf-tm '^slt' Wxìd t'- ^m"
m-uk
Μ' ϋΑΎτΦ·. y^ · XJ^fro^'tlor^n^ Lmy if pr^^ -àU cif^t
Ars: t pnfi ape miii pfea JtiJu
l · i" '-^t > l « > .i
T^cefsarui mdeti poituf ι d^ s ψή^^^ ^ψ
Λ a^umìi^^/fi -ν-η c^ptt fÌÌ^ veieres ìji%e -
'YeH4jenÌi-Ì ^ aè kmcos <e<r di aÌ nm siiunf/
. . / I / / . t.f f f^
hLOvruP Éà reJoètM vUt (UvàM ίίίΌήζ mrvr^,
dvhe -
C'
M· Vifn'^
n:
, m
MTc
r-ÌM.
crefii ΜΟΥs-
fA--rc·
t f^cLcUs :
f^ Kft^ro ^tMcii^'
f-
Intfuii^^oilm
Lihzt ^i'rfU^br Ijnh^t. d/M^ Τ cic&yem^
iici^h^ ^Wf ei^Afi ^mt: fimn. ^oem ^fp/
4 Uuftv ^mUhm. fnitfftm TénJem
ftuhis nJimpt sèi wtecie : Asserii U'^i éué^ff-
ie- ύ(> ώηΐ44\ή^ ^mrii: (ju-fm fst) ztf^rJor ^x- . .
mA ^ncui Afhrìw^^ C'irai /^i^roc^K^^
Smii4^ fhif^J^ {fH^tàci^ m fah Mom^
cocn^omirufus : -rn-m -i " .· hi
fcf^fxL ir^ul^nii-.-xtmyf·
ϋύγΰ su Μ: M<lUf*f et UfJYih'-:^ U^dìj^jj^
iUfai^ffs t suéi ^ίψ jrjutrU.''f'élù k^^^h'if
Ονφμχ 7
kv'^ \ ' Λ
• ;
Atfitcini^ \j(Arro m. ^i^no
r inA6€ct44u^jkfttffts o^vs diluni no s^ieruUs^
locu^: ic de LucrefCo fù memintt·: Ο u^uoUM^
C^xmin^ suUmM Yt4fu s ^{fu^ni increHii^i -
tu? ffrya4 Jalìùr und dù^: xJir^ilÌuf ledi^ -xJvr^tluLi
^ iucrjH^ s^fi^ r^ert^ ^cefkff c^nà, m co ^
^secuh^ -, v^f^mfere/Uet .
vw V r^iA/vmt4e ifta suéUmù -r
htfvicA φί^ηί -
ìra/em. hn^t^tM-: sl^sù- w f iA^twifufi^ Ardorer-/
forfè utiua^TuU ^trmi etiudenJo e^niret Lti -
ùros Je di^rfi^ù^nt nmlhs id^ctdis ι^Μ^νί.
/V e (fwfe cUctrt m^fuk. ruec^se fi-r · nt ^j^ft^ime-
tC^ t^^ wirii. t^ffui mi ^ifntti^'
At · Ci-Z'i^"- de dft)^ nA su Μ: ^^ nuit^aL oÀ M'T^C ■
res 0H tumr^ ^jentrem, ntt 'rj^^nauJtrii· - ^^^
efCiL poh444 -uetmfh^s ^-uenus Αψ ■
(^i>tu6 u/vpctlsTve fOetu^ s^^if!^ mnuififm^Mér^
Mnicire n£n. cv^'fH^ ' w^· lu^htrià.-i'·^ f^ '
ti mhciunévìt: et df Cadi^fntK' semm vffifu
c eeùÌtfsé dùimt m rne^r d^ tuimm, efsfi^rms vum -
iffwi éhu4cH<me ijni^ et ^^'^ηροπί^ι^ι^ l^fif- ti/nru
ajnffic&nfffi ut nati^ dùK xjì'M!
I tutlù4/i · W i i- WVh)L ΟΛ^ ; V0S fèt/?r·
qi^sliLtn aitZf· xffn^tfn , ^/ótifnm Ci v^neriUs
t^ m^f^' Ptmm P^fhi mèe cj^tA imflS
cadùli^ -^^ rrmri cdc^fik, conche iiechL -r ■ id
Templtm. ρΦ^ CiJ^m t^pff^Tf^c^r/^^
Séicrù / ^tmchwn. ei- vvm^di/e ff<it : ^ OYOMAU
fàlùÌ f^Mfim ^fMcne Mp^tiit^^
-XJtmvf ucchr 'k ■
"Vi^wV C^lijtfiH^' '
xjenuf mh^ -
-XjiÌyu'vius
CymriK
LtMlÌi
ìU et c^ffh^-^ ■ ν fmrtJi'uvi
t 'i iiffrU-m φ ^γΐηίΰ ittmé^. 'cé- « ^^
Ule^^rS^i^U Oolufins n^M uA^irf-
xjn «W Η fmif^lÙL suè tiMimn^ et
it trfmriytnifffL ffru^rf'^aod^ hiAfmdu
et caiidtmi, trcéro sPi^ims eiurit: vf-sf^/^ .
\
\
iots cojyu>YrunA>: <!cmuÌafn. "Solts et Utfue jn w^/u. - · «
hW/ lucifh^ aà^ccdfu ffvt^i^ x/^ nticu^· Ηλ- ·
^wm-m- eÙAs "VprUojoms sniimui ^mtM df^kmditi "
Atì- vyÒù con - c ρίίΛ f j>tì nSvhy^ c^etakmUhi rm^lfifUct^η>ι^ ·
/(/ti vurmw (AÌit isù^rt / ^t/iV cjffelen uoeà·: ^
^tffmi^L· · kjc ueridi / hmM6 rMcQckk.
ynftrrii· -w^·· tn aU^ìtù iyjn^Hi cm^MUro^con -
Li-
/^ifymfriis^fnrì*^ u
τ
Λ
Sfm^fTHlh ffrra? i^fi^Ut· f t^ert^^rr^.
ijrUf kumknÀ
f sùjmficduhA/r mohAS rna^uo τ tjf^f
Cs mtTtui po^ r A</ ^T^noWi it/i/f^i -
Uf*^ oUud44^ : et iiiù
-rj^fi^hM^ nu>h*f >Juinkrmi ài^: pwÌ SÌ^ ' *
ytd Mitft i^tfm^· L^ÌAA^ Tnhvedu^
^ ftfTifrp^freH-Iryut^ri^·^: ocifisi^ eet vemh · ^
•Γ· et^rtv AJnmMtit f
^nd/ti» uistt^^ sAhrrtA é^ -f AAAnierf^
^tmii^h^ Ini M^rsT remA^v^ '· t^netìi
%}theim f et smifi^n*^ uìw/uihuHi '
ethitUm r /Pi^ jm^ m^ ^iurUj^ ix^. ^
* ^ oF atSi tZÌt&ru-: AÌ4fu i^fmu: AÌ^r^ mmmru
]JtrrL· · ·
not ^uerim^rrLj^mv Uu^laA·, τηο uÀhkf^ÌfH-
C44>U4^fnffrrg. viiho^ MféimerVfJ^ *
ciis^ru rt ^ùtuf àt CjTvi ttétdtmé i^m -
^uShiff h'é^ifm: oro ( ^^
varine onmr a^^gUMf· '^ du cófu^H^d ^
cof^ (^fuiurit: df^krtf uo fdu^ ψ -
tt'^-nm- fmiftATU-
ut forU* ^jui h^^rM ^vu>fuù àJ^mrL· oirct - · .
dWf St^ ήτγ^Ι^: xfùì^ro^ dU^ uì^Iaì^V
vùUo gj/iumu CcétHT^j' 61-tom ^ 1yrwrh< - "
tó.' \A éf mrninif uir $cia ^U ~
yiymifvU ^ hiftrire con. op^ -
-ocr page 6-. ■ /
lua-ÙtU^S (^^yi /^tM ft^ ^f-^^·^ C^^·^
• ι
« ·
η; (
. ν*'. ·
■ψ.
• ·
·, ν·
• »
ί'Λ
■ ..f
-ocr page 7-* ^ / ' '
i^uifo-iu^: L· o^ co(nmMa «^jM/ f ψ fi^ifUt éomjfCÌMt*^' ^ t^
uii atrf· C^uU u^fnn^ tUìUM/fii / ; y
Τ* Lucred Cari^ojrtac philoiophid antìqiaMìmi
de rerum namra incipit fcriicte^ t^t<L m t^
Eneadugaiitrixtorninudiuuc^uolupms ww^
a ^Jma uenus;ca:;Ii iu|3tciilabenria iìgna
'' Q_uaemar^nauigefumquae j^^^.f-Vauo^^
terras irugiferentis
/^J,-Concelebrasi per ce quonÌa^nget\isomneanimantum · ^ *
ctthuti t/Arrà ipùl·'^ Concìpitunujìtq; exortum lumffi^ fdis; .
w Myrf' Xj, Jp^ tefugiuntuentìite nubila c^li r
yy^of^y^^ui^: ^^duentumq! tuumitibi fuauis dedala tellus
tiA*KrC A/t*^fAΛ^«Λ^/AΛ c" 1 · · Π -f · · 1 "
^ f ' · - pubmittit Horesitibi rident equora pontu
PÌacatum^; nitet ditìiùib miminec^Ium·
^ luat:
\
/ ' A
rtt'j Λί ' Namfimùlasipetiespatefe^aeftuernadiei ^. ^ . .
Etreièratauigetgenitalisaurafàupni ^^ùtdiHÒ
^ Acrixprirnumuolucrestediimuumq^
Significant nutumipercul^ corda tua^ii : ^ ; ' '
Inde fere pecudes periukan/pabula lieta ^ ' —
Et rapidos tranant aranisiita'captji lepore» a m ti
Te icquiti.r cupide quocunqj inducere pergts·
^Deniq? per maria ac montis fl^ubiq^ rapacis
, Frondìferafq; domos auiumican^pofqp uirentis
^ ^ κνΛ H. m. Omnibus incutiens blandum per pedtora amoretn
' Efficismt cupida genaratim feda propagent·
Q^iiae quoniam rerum naturam fola gufcrnas:
Nec fine te quicq dias in luminis oras
Exorituriitpq; fit l^tummeqj amabile <j(uic^* ,
Te ibtiam iludio icribendis uerfibtìs eòe* / ^
Q^ uo s ego de rerum namra ρ angere conot
f A/VéwwJfWf· Meminiadx noftro.quem tu dea tempore iri omni
Omnibus ornatum^oluiftiexcellere rebus.
Q uo magis iccernum da didis diua leporeni ·
Efficeiut intere^ ièra moneta militiai ,
Per maria ac terras omnis fopita quiefcant·
Nain tu foia potes traq^uilia paf e iuuare
Mortalis»quoniam beliifera munera mauors
Λ rmipotens regitangremium qui fepe tuum iè
Γ'ί rnrir.cpt-rrnnvlent^iisiiiiÌncreatTinns^ . "
ciiciu Eterno deuiclus uulnere amoris.
A tqj ita fufpiciepstereti ceruice repofìa
Paicit amòre auidos inhiàns in te de^ifus·
A ttp tuo pendet refupini fpititus ore·
Yci^ ' c
!
tv
%
Λtε
-ocr page 8-ϊ ' f\
Huuc tu diiKt tuo fccubantcm corporc (anelo
Circumfuià fuper fuauis e:; or^ ÌoqueÌas
Funde pecens pÌacidam R|Ìbmanis inclita paccm· .
Nam ncqj cos agere hoc patriai tmipdrc iniquo
Poilumus equo animoinec liicmmi clara ^ropagc
Talibus in rebus communi dcflè ialuti» ^ i^.^èi f
Omnisnaturr per iè eflè diuum/
Umnis emm per le diuum natura necei le elt, - ^ ^ If^é^t/^
Ummortali dffo ftmi|iia cum pace fm^ fi^ m^ jflfi^, \
iSemotaHÌìoftr^^^^
ί Nam priuati dolgrc o|miyp y·* ^ ^
^IpiàfuispoIÌensopibusnihirSipnoilri·-?^*^ l^tf^i
^Hcc bene prcjTieritiscapiturnectangitur ira» ^· ^ .
t^od fuper eij^gacuas auris mijai metnmius 6ί te
Semotum a curs adhibe ueram ad rationem ^
Ne mea dona tibi fìudio diipofta fideli
JntelÌeda prius q iìntiéòr.tempa relinquas·
/ Nam tibi de fumma c^li ratione de^niq; ''
^Α^ΛΪί ' Diffcje^icipiami6Crerump®*^diapanda^^ f
Vnaeomnis natura creetrcsauaetaÌatq>»*^^«^ ·.
Quoue cadem rurfuiS natura perempta refoluit;
Qiie nos matcriem genitalia corpora rebus r·^*^ .
Reddunda in ratione uocare èi femina rerum
Appellare fuemus se heceadem^^-pare
Corpora prima quod ex illis fune omnia primis. -
Lauò inuentorum.
Humana ante oculos fccde cum uita iaceret
s. >
<Hmmn. ·
Λ."
/
Wt»:
ή
KidduTìM :
^^jj^tmis oppreflà graui fubrelligione
capu/acaelirelligionibus oftendebac ^f
j, ì-
J ^
fftrf^y^Mt
ί ntfTtM mrfrtA^
/ /
^JiuJ^ '^Oifintm·.
HorribiÌi Tuper afpectu mortalibus inftans
Primum ^iarus homo mortaÌis-tollere conerà
Efl: oculos aufustprimufqi abfiiìere centra
Qiiem neqj fama deum nec fuimina nec minitanti
^ Murmurc compreilìtc^iumiièd co magisacrem 7
mntat uirtutem animicontringere ut arcta ^
Natura; primusportarumclauflracupcreu^iyw/- f ογιττ^^^-^
Er^o uiuida uis animi peruicittSi extra
Proceifit ionge flammantia moenia mundi '
Atqj omnemimmcnfumperagrauit mente animo^/ . τ ·
-ocr page 9-Vnde reièrt nobis uivilor qtiid pofTit orirì
Quid,neq«eat»finitapdteiìasdcmq?caiq5 >·' '//
i^iaricumiit'Yaeione/atc^ alte termiiiusniErous»
Q^uare reiligio pedibus febiecila uiciilim
ObteritLinnosexicquatuidloriacaJio, Q^jM^^' '
lÌiud in his rebus uereofnG forteΛrearis
Impia te rationis iiiire eÌemenra|uiaróc|? ^ ^ yjiourfihl'
ìndugredi iceieris* quod contra tepius iiÌa „ C^^^fn^
Λ
y
dr
Cmì
t^'itstV'
cnmtw rfÌi^i^ ^Wt SMO'
Al·
Crtnnt
Reiligio peperit fceleroià atq; impia fadla*
Excmpiu rell^ìonis.
Aulide quo ραΛο ttmi^aà uirgitiis aram rrn^ ic^t
IphianeÓgio turparunt iànguine foedq
Puifloresdanaumdeledti prima uirorum^^^imi**^ '
.JJtiifimul in^fuia uirgitieos circamdataco'mptus crmtf
Exutraque pari malarum partE profuia eft»
Et mcciÌum fimul ante araf afìare parentem
Senfit δδ hunc pr<^jpter ferrim celare miniftros
A^edluaifuolacritiiaseffundefeducs/ -
Mufa metu terrai gciiibas iuHjniiIà petebat·
Nec miièr| prodeflè in tali tempore^quibac ,
Quod patrio princcpsdonaretnomine regem*
Nam iubiata ujrum manibu s tremebundac^ ad arp
Dedada eflnon ut iblemni more faaOrum
Periedto poiièt darò comitari hymenieo /
Sed cafta ijicefte nubendi tempore in ipib
Hoftia concideret madatu moeftii parentis*
^xitus ut claii fcelix fauiTùi^ daretur*
^ i^-Malorum tantum reiligio potuitiuadere^^
-vi^ Tutcunct a nobis iam quo quis tempore natum
^ Terriloquis uidus didlis deÌjfiftcre quseres^ -
C^iiippeasferrmm:^ multa tibi iam fingere poUum
Somnia^que uime rationes uertere poilint»
Fortunafqj tuas omnes turbare timore*
Finis doloris·
^^ Et merito:Ìam Γι cercSm faiem eilè uiderent
Erumnarum Homines aliqua ratione uaisreta
Rciligiombus atq? minis obfiftere uatum. . /./i>
^ . Nunc ratio^nuifa dì reftandi nulla facult?.s
mrmtr Aetertias quoniam pcjtìias in morte timeadumi .
De anima*
•«A
: p hr
Uh
' iCTnoratur enirn qux' fit natura animai.
Nlat3 iic:an contra nafcentibos inilnuemr»
Et iimui intcrcat nobiicum morte diirmpta·
An tcnebras orci uiiat uailaiq; Ìacunas*
p . An pecudcs alias diuinitus inilnuet fé*
^ Ennìus ut^iofter ceciiaitiqu'. primus Amoeno
. Detulitcx^iconepcrennifrondecofonam;
Μ
lyiyc ^piàn^^. , Pergcnrisltala^'qu^claracluèct.^f#nmimn/ Clyo
^ /1 γΜ^ ρf^tcrca camen ciìè A chcrufia tempia
α
Ennius a^tcrnts exponit uerfibus ^dens
v^j-io neqi permanent animx neq; corpora noflra*
( Sed quedam'fimulacbra modis pailenria miris* \ > ·
Vnde fibi exortam iemper florcntis Homeri
Commemorat ipetiem, lacrimas efiundcre iàlias
Capiilèt rerum jiaturam cxpander e dicflis^
Quappterbene cum fuperisde rebushabenda
Nobis efl rado folis Junicq^ meatus
i 1 ίla fìant r^tione: & qua ui queque gerantur /
In ternsitum cunipnmis ratione lagaci.
Vnde anima atc|5 animi cotiilet natura uidenduni*
Et qu£E res nobis u^iÌ^i^^s^obuia mentcs * " " ^ ~ "
l'crriiicet morbo anèdis iomnoq;! iepuÌas· j
Cernere ut uideamu r eos audii-eqj corcnam
Mortè obitatquorum tellus ampcditur olla*
ì Nec me aiiimus fallit graicrum obfcura rcperta
ί Difficile inÌuftrare ktinis uerfibus ciTè.
Multa nouis uerbis preièrtim qum fit agoidum
Propter egeilatcm lingua: rerum nouitatem.
Sed tua me uirtus tamen di fperata uoluptas ,.
Suauis arniciciiEiquem uis efferre laborem·
Suadet δί inducit nodtes uigilare fèrenas/
(;j_Lixrentem dic5lisquibus& quo Carmine demum
Clara tuie ροίϊϊm^rcpandore lumina menti^ ^
Res quibus occuitas penitus còmiiière pofiìst ^ ^ ,
Hunc igitur teiTierem-animi tenebra% necefie ciL hrrfort^
Non radii falis ncqj lucida tela diei .
Difcutiantifcd natura Ipeties ratioq^ /
Prindpiun^^usiiinc nobis exordia ίumct· » "/ "γ
Niiiil de nihilo gigni·
ΧΛΫΛ*^
iTKmmt
ìli.
d i>tL·:
Nuilam rem e tiihilo^igni diqinitus uhquam·
Quippeita formVdo mortalis continetomnis»
Quod multa r^rris fieri casloc^ tuentur
Quorum operum cauiasjtiuiia ratione uidere
^ PoiÌuntiaciiGridiuirionuminerentiir»
JCpiL Et cjuo qiioq; modo fiarss/opera fine diuum»
ob res ubi uiderimus nihil pofls creari*
t^armi de nihilo fiereiit:ex omnibus rebus
Omne genus iiaici poiletmihil femine egeret.
E mareprimum homines:e terra poiì?t oriri, m: γΗ qn^né- cféci/n -
Squamigerum genus:SCuoiucreserumperecxÌa. ^
Armenta atqj^li^ pecudes genus omne fèrarum
Inucerto partu eulta ac deferta tenerent*
Nec fi:ud:us idem arboribus cotiftare folerent·
Sedmutarencur:ferreomttesopniapoÌrent·^ ^ ^ .
Q^uì pofletmater rebus confiftere certai* ^ , ^
L^*^^ '/^Atnuncfiminibusquiacertisqupquecrea^tur* f -y β ,
Inde enaicituratqjoras in lumims exit» , _ , f
- ^ - · - ^^ ' Cf fovytoA.
iSù
. .1
I
1
.. j·
<■
>
// Λ
r;
.. t
TI'
!!■
Materies ubi ineflcuiufq;/6Ccorpora prima/ ^fìi
Atq^hac re nequeunt ex omnibus omnia gieni/ V. . t
q_uod ccrtis in rebus ineft fecreta facultal· ■ l· Lofr^^^^^^^
Praeterea cur ue7:e ro^m firumenta calore·
Vitesautumnofijndifuadeicuidemus■ , ,
Si non certa fiio qu^tempore ièmina rerum ''W^ ΤΛ
Q^um coiilluxerunt patefit quodcunqj creaiuh"^
Dum temp^flates adfunt*ói uiuida tellus
Tuto res teneras efiért in luminis oras·
Qiiod fi de nihilo fiercnt fijbito exor^rentur
lacerto ^atio atqj alienis partibus anni»
v^ippe ubi nulla forent primordia:que genitali
Concilio pofÌeiis arceri tempore iniquo.
Nec porro ^(oenàìs rebus fpatio foret ufijs
Scminis/ad coitum:e nihilo fi creicere poflènt·/
Nam fipenc iui^epes fiibito ex infantibusparuis.
E terra^, exortà^iepente arbuiìa falirent»
»^^orum nijiil fieri manifefìum eftpmnia'quando
Paulatim crcfcu;3t:ut par eft Temine certo·
Creiccnieiq^ genus feruantmt nofcere poiìet
rUicque fila de materia grandefcere alic^·
^C^SbmÌ^ ^mQlc/tm f
t'cm r^iHf ; , }'
' . .i. fhHUT^ A
EfrjPtftfnm/ wtwrlf ^fitjM.
U ^
Lii
Huc acccclit uri fii?c certìs imbribus anni
La^rificos nequeatfcetus lubmittere tellus*
Nec porro Ìccrcta cybo natura anim^nt jm
Propagare genus poilit uita^c^ tueru
Vt potius multis communia corpora rebus
f^S ^^^ '· -Multa putes eilè;ut uerbis. dementa uidemus
lii f Qiiam fine prindpiÌsuIlam rem exifìerepofiè·
Οεηίφ (^r homines tantos natura parare
Non potuit pedibus qui pontym puada poiiént
Traniìrc: 8C magnos manibus diueilere montes*
MultaqjuiuendouitaliauinccrelèclaC' ^^
Si non materiesqu^ rebus redditacert^ft
pfìÌroriri. . ,
atendumft ^aéncim^
Semine quando opus eÌl rebus quo qu^crcatic
Aeris in teneras^poilènt Dfcrrier auras. f
Poilremoquoniamincultisprciìare uidemus '
Culta loca ^ manibus meliores rcddere fcetus f
Eflè uidelicet in terris primordia rerum.
Que nos fecundas uertentes uomere glebas
Terraic^ fbÌum fubigentes cimus ad ortus,
ì QLiod fi nulla forcnt.Tioftro fine yfque labore
1 Sponte fuamultofierimcliorauiaeres,
Nihil ad nihiÌum interirc.
Huc accedit uti q^nc in fua corpora rurfum
D!{lòluat'.iat^ra:ne^ ad inihiium inttrimac res.
Nam Ρ qui i mortale;ecunclii partibus eiTLt.
Ex oculis res quacque repente ercpta periret·
^ NuIÌauifòret ufusenittVqu^pardbuseius ^
Diliridiuttip'aterc&nexusexoluerepoiìèt. γΛί^^ι^ Λ /
Quid nunc acterno quia confìant femine quequc ^^
Donec ais obiit quac res'diuerberct i(ilu,
Aut intus penetret per inania diilòluatqt
NuIIius exitium patitur natura jideri*
Prasterca que^ unque ueftuÌìate amouet a:tas ^
Si penitus ^emit coniumcns materiem omnem irfr^twr' a I
Vnde animaic gcnus generatim in lumina uita; .
Reducituenusiàreduilumd^alatelÌus. ^
Vridc alit atcg augrt generatim pabula praibcnsf 13- ty
Vnde mare:ìrigenii.fontes:cxternaq5 longe '
Infinita «tas confampfiiie ante adla dieft]^*
(^iod Γι in eo ipatio atqj i^nte adla «tate fuet^j^
Equibush^crerumconriftitliiniarefe(ita: '
Immortalifuntnaturapfxditaceite^ ^
Haud igitur poflùnt ad nihilum quequc reaettuP^^
Dem^resomniseademuiscaufac^uulgo ^
Conriceret:nécmateriesa:tetnatencret
Inter iè nexus minus aut magis indupedita*
Tiadus enim l^ti iatis efièt cauia ριοίεΛο·
Qiiippe ubi niilia forent aeterno corporciquorum
Concextum uts debcret diiloluere quoque.
Ας nunc inter iè quia nexus prindpiorum
DiiììmiIesconÌlanc^terna(^mjiterieseft / ^
Incolumi retnànent res corporedum iatis adbs
Vis obeat pr^tcxtura cuiutejj reperta.
,ς^ Haud igitur redit ad nihilum res ulia^fed ot^cs ^ ί .
Poftrcmo pereunt imbres/ubi eos pater xther
Ingremium matris terrai precipitauit·
At nitide furgunt fru^esttamiij ujrefcunt
A^oribus;crefcunt iple fGetu9 grauantur*
Hic alitar porro noftrum genus at£^ ferarum*
Hinc Ia:tas urbes pμerum, florere uidemus·
' r Frondiferdc^nouisaui^scanerei.mdikij^filuas·/'
^ f ( Hincièilèptcudes^ngiusperpabulalxta
Corpora dcponuntrSi candens laóleus humor ^
Huberibus manat diftentis*hinc noua proies
Àrtubusinfirmisteneraslafciuaperherbas ^
^ Luditlailcmeromentesperculfanouellas·
ffanr Hanc igitur penrms pereunt quecunque uidentuff /
>^^Quando alikid ex alig reficit natutajnec uUamy^
Rem gigni paritur;nec raorte ad ulta aliena·
Nunc age fis:(^oniam docui non poflè creari
ftrwMW^Jw/ De^ihilomeq5Ìtem,^ni^|yj^reuocan ^fnt^
Nc qua force tamen c^ptes diffidere didlis /
Qiiod nequeunt oculis rerum primordia c^i»
Corpora que non uid^ntur·
Accipeprietereaquecorporatuteneccifccft Ζ'^-Φ
Fiumina fuppcditantmnde^ther fydera pafdti^
Ctiff^'^pf^ debec momli corpore qu^ fimt
-vagì:
"ÌMviii^ti·
h-
i'·
-ferrM
ΛΙμκΙ AI/LO tf/ftà^ '
tJu
Xxj-
Confitcare eilè in rebus:ne$ polle uideri.
Principic uenti uis uerberat incita portus/
Ingentifcp ruit nauis: dC nubiia auièrtc e
Interdum rapido percurren^turbine campoa
5 ί lu^jra^t^ u vfM- Arboribus magnis flefni^monti% fupremos ^
Siluifragis uexat flabrisàta pSrfurit acri
Cum fremituifeuÌtq? minaci murmurc pontus·
Deuento·
Sunt igitur uenti nimirum corpora c^ca^
Qtij mare qup terras qup deniq? nubiia csdi
Verfuntiac fubito uexantia turbine raptant*
< Nec ratione fluunt alia/ftragcmq? ^ppa^nt»
ΐ yt cum mollis aqua: fertur natura repente
Flumine abundanti qùem largis imbribus auget
Montibus ex aitis magtius decurfusaquai:
Fragmina conitiens Ììluarum arbufìaq? tota»
Nec ualidi poilùnt pontes uenicnds aquai
Vim iìibitam tollerare/ita magno turbidus imbri
Molibus incurrit ualiàis cum uiribus amnis /
Datfonitu magno ilraggp uoluirq] fub undis , ^ Jhl· -j
Grandia iàxa:ruit qua quicunqj fìucflibus obiìat· ^
Sic igitur debent uenti quoc^flamina ferri. ^ a
Qiie ueluti uaÌiHum cum flulneii' |)cubaere Αίηφτ ^
Quàlibet in partem téndunt res ante: ruuntq? hWmvt^A^ ^ ^
Impetibus crel|[siinterdum uertice torto
Corripiuntirapidi^^rotanti turbine portanu
Qj^aff et;am atq^ etiam funt uenti corpora c^ca.
(Quando quidem fadis di moribus emula magnis
Amnibus inueniuntur aperto corpore qui funt·
^ De odore colore frigore δί uoce* ^ /,
Q_um porro uarios rerum ientimus odores* Ί ^
Nec tamen ad nares uenientis ce^-nimus miq ^ Ά β^
Hec calidos acfìus tuimurmec frigora quimus
Vfurpare oculisinec uoces cernere luemus. /.
^ue tamen omnia corpo^ conflare n&eileil·
Ìr^atura^quoniam fenfus im'peÌlerc poiiunt»
Tangere enim & tangi nifi corpus nulla poteft res·
Veftes/uefcli&arcfci. /t ^^èrefn
^^^ Deniqj fluólifrago ΓηΓρεηΓχ in littore ueiìes
di/fM-
-XJCr^fT (priora.
mi
V
'/f '
■A
VIA'.
u/)
pttth
iV»
.fnùm^t efh
Vueftunt/eaedem dilpanfe in fole fe arefcunt {^y^tnr ieref^
-ocr page 15-Ac πϋφ quo paifto ftetens ^'thumor aquai = r^Aj^i-
Viiumfinec mrfumguo paclo iìigeric^ftu»
in paruas igitur partes diipargitur humor: 3 il·
Qpis oculi nulla po{iun^ratione uidere· ^ ^ . »
De anulo in digito c^teris t-^^vm^i L· rnÀmIxf ^H^mia^
(^iii edam muk^^oiis redeunribus antiis '
Ar^Ìus in digito fubter tenuatùr habendo·
StilÌicidiiqfcaruslapidem cauatjuncusaratri ^
Fcrrcus oculte decrefdt uomer in aruis*
^ Strataq? iam u^gi pedibus detrita uiarum^
Saxea conrpìcimus:tum pòrtas |)pter/hafena ^
Sigila/ manus dextras?oftendunt attenuati
I. . Sa^pe falut^ti^m taétu prastcrq? meantum»^
Hec igitur niiaui qum iìnt detrita uidemus, ' 3
4 ^ · Sedquecorporadec^dant in tèmpore quoque
jf^ftiujUr jj^^·^,^ pred^t fpetiem natura uidcndi.
Poftremo qua:cunque dies ncituriiqi rebus
PauÌatim tiibuit moderatim creicere cogens /
Nulla poteft oculorum acies contenta tuerì*
Ncc porro quecunque a:uo tnacieqj ièneicunte
Nec marcau^ impendent uefco fak iàxa perefs^»^
Qiud quqsqae amittatit in tempore cernere poileU
Cot poribus c^cis igitur natura gcrit rcs»
Nec tamen undiqj corporea fìipata tenciitur ' 3
Omnia, n^turainanqj eiì in rebus inane*
CJuod tìbi cognoiiè in muitis erit utile rebus*
Ncc filistei ràntem dubitare ÒC quacrcre femper
De iumma rerum dL noilris diHìdare di(5tis«
De inani·
Qiia^ptei* locus cft intadjius inaneiuacanfc^·
Qiiod fi non eiìèt: nulla ratione moueri
Rcs poiicnt.nanc^ ofiìcium quod corporis extat
Oiiicereatq^ obftaretid in omni ^^mpore adeflèc
Omnibus* haud igitior quìcquam procedere poflèc·
Principium quoniam cedendi nulla daret res· J J/ù
At nane per maria ac terras fablimaq; cseli
Multa modis multis uaria ratione mouerì
Ccmimus ante ocuiosique fi non eflet inane
Non tam follicito motu priuata carerent. ^
ί iLiam genita omnino miila ratione fiiifienti
/^M
)
1 t^A^Ari^
IIB
Vndiq^'materies quoniaiif Ìlipata quiefict.
Pnttcrca quis folida: res cfiè putcntur·
Hioc tamcn efiè Ìicet:raro cum corporé cernas
^ In laxis ac ipelunds permaKat aquarum
ff^tMé'Jrì Còpui CtéfuS Liquidus hmnor:5C ubcribus flu'ent omnia gutds /
j T^ . Γ Diiiìpacinci^rpusre^edb'iisomneanimantuni
Crcfcunt arbuftà:^; foctus in tempore futadunt·
CHiod (::ibus in totas ufqj ^radicibus imis
Per trancos ai per ramos diflùnditur omnis*
Inter fepta meantuoces δί clauia domorum
Traniìiolitant rigidum permanat frigus ad oflà·
C^od nifi inaniaj^oiìcnt corpora quechue ^fiWir c^vm
TranfireC'haud uìla fieri rarione nideres·
Deniq; cur alias aiiis prarftare ui^emus
Λ ·: - · .
A ί inaici
.a /
Fondere res rebus nihii'o nnaiorc figurai*
Natii fi tantudctTT|1: in glomere quantum
Corponfei in plurpbotil:tantudem pendere pareft*
Corpor&iOÌTiciuéiquonia prscmcrc omnia deoritmu
Centra autem natura manet fine pondere inanis»
Ergo quod magnum cft a:que Ìeuiulqj uidetur
Nimirnm plus elle fibi declarat ìnanis..
cantra grauius plus in fc cotponSnjtieiTi!
Dedicat, multo uacuum minus intus habere*
Eiì igìtur nimirum id quod ratione fagaci
Quacrimus: admixtum rebus quod inane uocamus· 3 7 ^
"Depiicib^inaqua. ^ ^
Illud in bis rebus ne te deduccre uere
ρ
Poflìc»quod quidam fioaunt prxcurrefc co^or» /· ^
Cedere iquamigeris latices aatentibus aiunt.
Et liquidàs aperire uiasrquia poft loca piiccs
Linquant qu^^offint cedentes confluere unda:·
Sic alias quoq? res inter iè poilè moucri .· ^ ,
E^mbtare locum: qu'is fmt omnia piena» ^ ^ ^
Scilicet id fiiiià tocum ratione receptum eft.
Nam quo iquamigeri poterunt procedere tandem?"
Ni Ìpatium.dederintlaticesr'concedere porro '2 ^^
poteriηηφ quo pifces ire nequibunt^ ^otfrtir
Aut igitur rnotu priuandum eft corpora quoque
Aut elle admixtum dicendum eiì rebus inane, ^
Vnde iiiitium primum capiat res quoque mouendu tw-hì
[M
A- CU
Poftrcmo duo de concurfo corporaiata
Sié cita diiliÌiant nemp^ aer omne necefie eil /· ^ , ^^ · v/
^ /i j Inter corpora^uod fa pofiicStmam^ ^ar^ ii^^hi^ x^^r^ p/A/o
^t is'porro ^uis circum deriiantibus auris
Confluat/haud poterit tamen uno tetrtpore totum
Compieri fpatiuminam^rimum quifq^ neceiìèft
Occupet ille iocumdeindebinniu po0id^antur.
v^iod fi forte aliquis quom corpora 3iiiìiuere·
Tum putat id fieri:quia fe condenieat àer^^rh
Erratnam uacuum tum fit:quo non fuit ante»
Et rcplctur item uacuum:quod conftitit ante*
Nec taii ratione poteft condenÌàrier aer*
Nec fi nam poflet fine inani poflet ορίηφΓ
Ipiè in fe trahere & parris conducere in aurum* nrm
i^^a^pter quis caufando malfa moreris.'
EiTe in rebus inane tamen fàteare necenèft»
Muftac^ prxterea tibi poiTum commemorando
Argumenta fidem diótis contradcie nofìris»
Verum animo fatis base ueiligia parua fagaci
Sunt per qu:^ poflìs cognoicere cheterà tute·
Namqi caSs ut montiua^ perfa^pe ferai
Naribus inueniant iruedys fronde quietes
, /- I CJiim iemeliiiilirer^nLuedigiacertauiai/
yfW Sic aiiad ex alio per te tute ipiè uidere ήγτ^
Talibus in rebus potcris.carcaiqj latebras
^ ^ j ίoiiiiuare of-misi & uernm protraherc in^e.
on^ié^
L·
Φ
y, . _ ì
^-lAih^ (Lcfió C^Tph'AJéyt
' fmò·^
no
À
?
Vfq^ adeo largos hauftus e fontibus magnis
Lingua meo fuauis diti de pecore futidet»
Vt uerear ue tarda prius per membra fenedlus
Serpat:6i in nobisuitai claufìra reibluat
ί ^iam tibi dii qua uis una re uerfibus omnis
Argumentorum fit copia miflà per auris*
Scd nunc ut repetam ccEptum pertexere dùitìs*
Corpus di inane eilè naturam rerum
Omnis ut eftigitur per fe natura duabus
Confìitit iatebustnam corpora {ùnt:5C inane /
HSc in quo (ita iùntiδί qua diuerfa mouentnr»'^^''"^^^
Corpus enim per fe commones deducat effe
d
IU4J
LJB -
Sc^fustcui nifi prima fides fundata uaiebìt /
Haud éVit occulti s de rebu^ qi^o reicrentes ζ^
Confirmare animos qùóquà ratione queamus· ^ ^
Tum porro locus ac ipatium quod inane uocainus ^ '
Si nullum foret haud fita c6rpora poflenc '
Eflè:neq5omninoquoquadiucrranieare/ ^ ■
Idquodiam fuper^tibi paulo ofìendimlante· ójW^^
Tertiam naturam nullam eUc rerum·
/ Prxtcrcanihileilquod poiTisdicereabomni
Corf^relLiuniilumrecretumq^ciìèabinani/ ^ /■ ^
Qiic^ quafi tertia fit rerum natura reperta». /v^ ni
Nam quodcunque erityefle aliquid debebit ad ipfum
• i^mine uel grandi uel paruo deniq? dillii fit·
Cui fi tadlus eric quis leuisiexiguufq^:
Corporum augebit numerum fummsmqi fcquetur*
Sin intadile erk nulla Se parte quod ullam
, Rem prohibere queat per iè tranfire meantem
Scilicethociderituacuumquodinaneuocamus.
Praiterea per iè quodcunque erit:aut iacict quid;
Aut aliis fungi debeba^gentibus ipfum: * ^
^ Au,t erit ut poiì^nt in eo res eiìe geriq;» ^^ ^^^ ■
^ P^ Tacere δί fungi fine corpore nulla potcft res*^/ '
/ NgC;P£gbere locum porro:ncc i«ane uacanfq:» wt
/(ijì/ci :
Tù'·
rerum in numero natura relinqui*
, tWrick jfsiec qux iùb ffenfus cadat ulio tempore nofìrosV
Nec ratione an^mi quam quifq poiÌìt apifc^
Nam quecunque clàcnt;aut his coniuncla duabus
Rebus:ea inuenies:aut horum cucnta uidcbis·
Coiuncilumeftid quod nui^q fine perniciaÌi
feunuy^ti Difcidiopotisefìfeiungife^gregari·
Pondus liti iaxisicalor ignis:Ìiquortìt« aquarum.
Taétus corporibus cunZlisnntadtus igani·
Seruitium contra:paupertas*diuitia:q3: ·
Liber tas:beÌIum:coiicordia, estera- quorum
Aduentu manet incolumis natura:abituq5
Hec ibliti fumusmt par eil euenta uocare.
Tempus icem per fe non eft:ied rebus ab ipfis
Conièquitur iènius tranfa<ihim quid fit in a:uo·
- Τ um quac res inftet quid porro deinde fcquat ar.
Hec per iè qucnq tempus fentire fatendumil»
^ex^^&Hiyp-
Γ
L
lYtfro^^^ ■
%
/ ί //
ο
Scmotum ab rerum mom quiete»
Deni^ tyndaridcn raptam belloqj fub adtas
Tro'uigenas geVitis ut dicunt eilc^idendumft·^
Ne forte bxc per fè cogant nos eeatta fàteri ^^
Qiiando ea feda hominum quorum h^c euenta fucrc
InreuocabiÌis abftuÌerit ia^n pra^terita ^tas*
Natic^ aliud terris aliud regionibus ipHs
Euentum dici poterit quodcun^ erìt ad:um«
Deniq? materies fi rerum nulla fuìfiet»
Nec locus ac fpatìum'res in quo quoque geruntur»
Nunq tyndaridis tormse conflatus amore
Ìgnis alexand ri phrygio fiab pccilore gliicens
Clara acce^^ifiètfisuicertjmina belli. ^
Hec clam «àgifaecus troianus pgama parta imt t^^^
Inflamailct equus no(5lurno gralugenarum· ' ^
Perfpicere ut poiìlt res geftas funditus omnis
Non ita uti corpus per le conflarei'neqj cilc . ^ // -,
Nec ratione:'4iJcre eadem qua conftat inane^^
Sed m«gis ut merito poiTis euenta uocare
tópumatqaodto,^inquoqua:que geruntur^i>f^^ r ^^
Corporafunt porro partimprimordia rerum
Partim concilio que conftatit principiorum.
domut^
Sed que funt rerum primordia nulla poteft uij
* Stringcrevnam Ìblidoii incum ea corporlTdpn:
Et fi diiicile efle ùidetur forii^ quicquam
In rebusi folido reperiti corpore poflè* "
Tfanjitenimfulmencieliperièptadomorurn* A ■ - J-''^ — / '
• Clamo^maduocesiiferrumcandefcitinignc* / ^ j f?Tk κ^-τριψΐ'
DiiTiliunt^fei'roferuentifaxauapor^* d:
Jf^
'i^duf^A^^ Jùy/i
Hii^f
CTum labefadatus rigor auri foluitur xdvi* ^ I W fempZm Lfi^y^^fy^-
É'euyì CTum glacies aeris fiamma deuida liquefcit·
Permanat calor argentum penetrale^ frigus :
Quando utritique manu retinentce potula rite
SenÌìmus infufo lympjfàrum rorc iiiperne»
VÌ^ adco in rebus iòlidi nihii eilè uidetur·
Soiidumeflè
Sed quia rara tamen ratio naturaci feruti»
Co^nig^de paucis dum uerfibus expediamus
E0& ξί que iblidQ alterno corpore coniìcag
itÉ-
Stoha quc fcfum primorJia que eile doccmasi
Vnde o.nnis rerum nunc ccSnftet fumma creataiì
Principio quoniam duplex natura iuk*rurn / ^
Diflìmilis rerum longc cO^JÌlare rcpertaft
Cc^cTtf C^um lociires in quo qucque geruntur:
Efle utrani^ fibì per ié purafìic^ neceilèft*
Nam quocuq? uocat fpadum quod inane uocamm
Corpus ea non eil:qua porro cunc^ tcnct Ce ^
|Corpus:eauacuumt4qtiaqconilat inane*
Sunt igitur folida ac fine inani corpora prima· ^
Practerea quoniam genitiSs in rebus inanes ne ^
Materiem circum folidam conftare nrceflèfli
Nec res ulla poteil ucra ratione probari
Corpore inane filo caclaretatq? intus habgrc:
Si non quod cohibet *oÌidum conftare relinqua®
Id porro nihil efle poteft:nccmareriai Wiii
Condlium quod inane qu^at rerum cohiberc.
Materiesigiturfoìidoqu^corporeconftac f^, r rf
Efièf^^terna poteiìigi^m estera diilbuantur^ ' difm-n^^^
Wd^Tum porro lì nihii^it quod inane uacareu
- OmneforetroÌidummcc concita corpora certa
Eiletquc loca complcrent quccunc]^ tcnerent*
. , Omnc,^guod eftfpattumuacuumconflaret inane* ^ .
Alccrnis igitur nimirum corpus inani /^t/ ^
4 Diftin<ilum.quoniam nec plenum nafÌiter exta^
Λ ] Ncc porro uacuu^/unt ergo corpora certa
^ plirtfl 4 Q^ue ipatium piena poffint diflinguere inani
< j^A Hecncqjdiiiòluiplagisextrinfecusidu
PoiIunt.nec porro penitus penetrata retexis
' ' Nec-rat^one que;jht alia tentata labore.
Id quod tam fupra tibi paulo oftendimus antei
^sIam ηεφ confidi fine inani pofle uidetur
Q_uicqnàmec frat:gimec findi in bina iècandot
Nec capere humorem: ne<mem manabiie fri
Nec penetralem !gnem,H^uiBns omnia conficj
Et quo quiecjiiiq; magis cohibet res intus iiianej
Tarn magis bis rebus penitus tentata labaicit* J Vj V
Ergo fi foTida ac fine inani corpora j^rima ^
Suntiita uti docui fini hec xtema neceflèft,, ζ/mr jy^^
Practerea nec materies astenia fuiilèc» ^
m
Λ
sìIM
ist
itur^
Smè^c"^ DiiloÌui quo
^ Materiesmt fuppe<|tìtet rebus reparatidis»
Sunt igitur folida prìmordia fimplicitate·
Nec ratione qua^unt alia fetuata per ^uum
Ex infinito iam tempore res reparare.
Si riullu fine natura paraiìèt*
Denic^fi^nullumfinemnaturaparaflèt
Frangendis rebusdam corpora materiaeq?
Χ
reduiila forent xuo frangente priore;
Vtnihil ex illisa certo tempore ^oflèt . ·
Conceptum fummum aetatis peruadere fincm*
Nam quid uis citius diilolui poflè uidemus:
Quam ruriusrefici«qua ppter longadiei ì. -
Infinita a:tas ante aóti temporis omnis
-''3
___________________
i Qrtamanettquoniamreficiremquanqueuidemus·,.
I At finita fimulgeneratim tempora rebus*
Stare quibus poiììntixui contingere flor^m·
' De molili natu;airaH^aqìi4^i^d^ti
^ ^ i^ucacceditutiiplidiffiniamatcriai
^oÀCoh^ '(ffjPeyfT Corpora <Jim deaftS^poflìnt tàmé omnia reddi
Molila que fiunt aer aqua terra uapores*
sQtio padto fianttSC qua ui queque generantur.
Admixtum quoniam ièmel eft in rebus inane* J ^
■ ^ ccfitr^ fi moiiia fint primordia rerumi
Vnde queant ualidi filices ferrumcfe crearit /i* tuth^tr^
' Non poterit ratio reddi^namfunditus omnis
Principio fundamenti natura carebit· C
Suntigiturfolidapollentiafimplicitatc.^^^^^^^'^ ^ ' /
i^iorum condenfo rnagis omnia conciliatu
Armari poiTant'uàlidifq? oftendere uires·
Porro fi nulkft frangendis reddita finis »
Corporibus:tamen ex eterno tempore quacquc
J
Ante hac ad tiihilum penituG res quacquc fediflC?m.
De nijiilo quxjdta forent quecunque uidemus· »
At quonìam iìjpra docui nii pofìiè creati ;
De nihiloineq? quod geniajm eft ad nil reuocari: |
Efleimmoi^taliprìttiordiacorporadebent.
. ^....vvT^rnr.f ,. --------fa^motemporepoffinu Y^i^solu^ ru^f^J^ ^
ρ
it-B
Niinc.«tiam iùperare necéilert corpora rebus
QuenaìAmqueantullo tentatapericlo» imi/ /C rn^^^
At quoniam fragili natura predita confìant
Difcrepat xtemum tcmpus potuifle manerc
Innume^alpilib? plagis uexata per a;uum» 4 /
Denic^iafn quotiiam generatitti reddita finis
Crcfcendijrebuffconflat uitamqj tenendi.
Et quid queque queant per iòedera naturai ^ ^
Quid porro nequeàt:iàncitum quandoquidem cxtat· ^
Nec comunicatur quicq ^a^o omnia conÌlant· /ί
adeo uariae uolucres ut in ordine cundae
Oftendunt macul^enerales corpore ineflè f , ψ^ ^
Immobiles materie quoc^ corpus habere ; ^ mUMòu^
Debent nimirum^nam fi primordia rerum
Comitari aliqua poÌTèt\t ratione reuida*
Incertum quoq; iam conftet quid pofiì t orirù
Qiiid nequeat. finita poteftas deniqj cuic^/
Qua nam iit ratione atq^ alte terminus herens* 4
Nec totiens poÌl|t generatim Ìècla rcfèrre
Naturam motus ui<ilum moreic^ parentum* ^
X Tujn porro quoniam eft cxtremumjquQd<$ c^cumen yi^^
Gwporum illius quod noÌÌri cernere fenfus ^C rrpcrVi
Iam nequeunt:idnimirum fine partibusextat·
Et minima conftat naturai^iec fuit unq
PerÌècretummeq^poftheclfeualebit.· ^ / ? ^
■ Alterius)quonfam«funtipfumprimaq5acima. Ai^i^i^fu ^
Inde alias atqj alias fimiles ex ordine partes, ^ ^
Agmine condenfo natura meofporum explent^ '/'cer-^^rH ù
Q^ quoniam per iè nequeant rateare necefleft ^
A^ens «nde queat nulla ratione re;^lli. ^r^-f · /· ; iM Hf^
'^unt igitur folida primordia fimplicitate
Que minimis ftipata coherent partibus ardVc
Non ex illorum conventu conciliatai
Sed magis icterna polÌenna fimplicitate·
Vnde nec^ auelli quicqua nec diminuì iam
Concedit natura referuans fé mina rebus·
Prxtcrea nifi eritminimumiparuiilìma queque /
Corpora conftabunt ex partibus ìnfinitis» ^ ^ "
Quippe ubi dimidix partis pars femper habebit
Dimidiam partemmec res prefiniet ulk·
trrjA
r
ΐ ·
Ergo rerum inter fummam i»inimamqj quS eiji
^r Nil cric ut diftet^nam quS fundituf omtiis ·
Summa iìt infìaita^tatnen paruiiìima qu^ funt
Exinfìnitisconftabuntpambus arque: ^
Quod quoniam tèn reclamat uera:negatqj ο
^ Credere poflè anìmumiuitì:us fàteare neceilcft
Eilè ea que nullis iam predita partibus^xtisiit»
Et minima conflant naturaique*quoniam iunt
Illa quoq; eflè tibi iolida at^ eterna fàtendum.^<^ ·'
Deniq^ fi minimas in partes cundta reiblui
Cogere confueiìèt rerum natura creatrix·
Iam nihiÌ ex illi§,eadem reparare ualeret·
Propterea quia que nullis iunt partibus auiila
Non poflùnt^a que debet genitalis habere
tAoHvm· itAMateriesitiattos connexus pondere^plagas^ i
^«i/ ^ Concurfus:motus:perquasres quoque geruntut*
Contra Heraclitum»
Qtia^pter qui materi^ rerum efie putarunt
Ignemiat^ ex igni fummam confiftere folo·
MagncLsipere a uera lapiì ratione uidentur*
^^rrrmlcnrv
.Λ.
i^ianus^obicuramunguammagismtermanps . r ACó^vné^
Quam de graiis inter graios qui uera requirunt» ρ ^ Jl
Omnia enim ftolidì magis admirantur amanti^/ i&cufW·
In uerfis que iùb uerbis latitantia cernunt·
Veracj conftituunt que belli tangeζe peflunt
Aures»6i lepido que funt forata fonore*
Nam cur tam uari^ res poilènt ellè requiro
Ex uero fi funt igni puroc^ creat^·'^
Nil prodeiTet enim calidum denferier ignem ^
Nec rarefieri fi partes ignis eandem ^
Naturam quamfotushabetfuper ignis habere|it.
Acrior ardor enim conduiflis partibus eflèt»
Languidior porro difiecìiiqf^^peratis· fucini
Amplius hoc fieri nihil eft quod pofie reati^
Talibus in caufisaie dum uariantia rerum
Τ anta^'àccenfis rarifqj ^ ignibus eflct· «(Ìm^W
Id quoc^ fi faciant?admixtum rebus inane
Denferi potprunt ignes rariqj relinqui: , . /
Scd quia multa fibi cernunt contrtitineffi: ccinìfrta/
I · ·
^ÙYÌÒYt
bSro
é é
icmr /11V
j O li
é
-ocr page 24-ilB
//
Et-*ugjijnt in rebus inane inquere purum ^ »«51-
Ardua d«im metuunt amittuut uera ìÀst^i^^i \ //Tf : ,
Nec rurfum ccrnunt exemptum rebus inane a^
Omnia denÌcri'fieriqj ex omnibus unum -
Corpus, ni[Tjl ab fe quod poiìit mittere raptum
Aeftiièr ignis uri lumen iacit utc^ uaporem·
Vt uideas ngn eitipatis parribus efie»
Quod il forte una creduntrationepoteiTe . > ν
T i*.·/ n*^ · ^trf 'A'* Ο,-ρ»
Ignis incoetus itnngi m^lareq; corpus /-
^cilicet ex nulla faccre id fi parte ripareent r^ort^_ ^tiVcCfC-
Occida ad nihilum nimirum funditus ardor - '
Omnis ξι ex iiihilo fient quecunque crefjntur· ^:
Nam quodcunque iìiis mutWatum fiiiibas exit
Continuo hoc mors eft illius quod tuit ante
Proinde aliquod fuperstfe neceiìè ert in.coÌume ollis
Ne tibi res redeant ad nihjlum funditus omnes j
De nihil^renata uireicat copia rerum.
Nunc igitiir quoniam certiiiìma ccrpora quedam
Suor c^e coniièruant naturam femper eandem
Qiiornm abita au't aditutmutatoq; ordine:mutant
Naturam res conuertunt corpora feiè/
Scire licct non eiìc hec ignea ccrpora rerum«> ,
Nii referret enim quedam defccndere: abire
A tq; alio attribui mutane^ ordine quedam
Ì5i tantum ardoris naturam cundta tenerent·
ignis enim fores on;\ni modis quodcunque crearet»
j Verum ut opinor itart funt quedam ccrpora quorum
Ί Concurfustmotus: ordo: politura: figurasi
. Eiiiciunt ignis« nautatoc^ ordine mutant
NaturaiTiinccg funt igni fimàata^tS^uUl ^^
Pra:terea rei que ccrpora mitterepoiTet^ ^ /
Senfibus noftros aiectu tangere^t^^s, aL·^ ^ ^ a^.ltfM ò ^
-i-Dicere porro ièqui r^^m res omnismeq; .ullam ^ρτ^οψ^ r^c^f
Rem ueram io numero re^conftare:fteeignem* -·
CVj . $ V ÌW ^ ^ iy®·^ iac'^ hic^idem:per delirus eiÌe^ii^etuirj.
cU Nam contra iènius ab iènfibus ipiè repugnat* !
Ec kbefaélat eos unde omni^redita pendent. ^ ^
Qvifìii^'t^Jiyì
Svy^'ÌAtr-
.J
ρ
ipfi qumc
^nde hic cognitus eli ipfi qumiominai ignem^ c^
Credit enim fenfus igncm cognofcere uere·..
estera non credit nihilo que clara minus iunt.
C^od mihi cum uanum tt3|pn deiirum cflè
Quo refcremusenimnobiscertiusipfi^^ 7 i" ù * ^
SenfibuseiTèpoteilqm^e^acfalfa^ * ' ^f^Jj^(U^^^
Pr^terea quare quiÌqiSm magis omnia tollapt» «vt^/wm/
Etuelucardoris naturatn Iinquefe Ìplam . ^ '^^-^ifvvKwi ^rmM^^iT/^/K-^v
^ Quam negecefleignisfemmam tàmenefièreiùiquat^ '
^.iKNe^uideturenimdementiadicereutfunque ^pj
'-'^^c^igoem ne^ aerancqj humorem ^,ϊ^ ι ì^yuaa ci /'
Qua^pter qui materiem rerum eilè putarunt Π / Tn-rA j wwr
Ignem;atqiexigniilimmamconiìflerepofìe· ^ rftwt^
Et qui prindpiumgiii^ndis aera rebus
Conilituerem:^ut humorem quicunq? putarunc
Fingere res ipiam per fe terram lÌè creare X / ^
^ OmniaiSC in rerum naturas uertier omnis: ' ^ i v
Magnoopcre a uero longeq; ei;|:ailè uidentur· . ^^ itt^e
Adde etiam qui cotiduplicant pritnordia rerum
Aera iungentes igni: terramc^ liquori»
f Et qui quattuor ex rebus poflc omnia rentur ·
^ Ex igni terra atc^àntiTÌa^crefcefeSC imbri* cmn»<t
^ Centra Empedoclen .
jLioru ay agatin^. i. acragados eu pris eupcdocics é
Mi Infulaquemtriquetristcrraramgeflìthióris.
. Quamfluitans circummagnisanfradibusaequor
Μ - ^ lonium:glancis aÌpergit littus ab undis*
Anguftoq? fretu rapidum mare diuidit uhdis.
Itali:^ terratum oras a iìnibus eius* .
Hic eft uafta carybdis:6C hic aetn£Ea|ninantur
Murmura flamarum ruriùm iè'colIigeVeiras
Faucibus eruptos iterum uis^euomac ignis·
Adca:lumq5teratflamamfulguracurrum» ^
Que cum magna modis multis miranda uidentur
Gentibus humanis regio ;uiiènda:que fertur ;
Rebus opima bonis multa munita uimm ui«.
Nil tamen hoc habuifÌè uiro precìarius in fe; ^ $
Nec fadu magis δί miru:caruq? uidef ♦ (Laus eiSpedo^ w ^
Carmina quin etiam diuini pedoris eius
r Vociferantunà: exponunt praeclara reperta·
fVt uix humana eidcatur ftirpe creatus
Hic tamen: di fupra quos diximus inferiorcs ·
Partibus egregiie multis multot^ minores
.>c
Gucrvn
hntvns cmy
liiiX^
Λ-
itinere
co
• il»
C^iatxjq multa bene ac dvjinitus inucnicntes
Ex ad^ò^an^ cordis refponfiii dedere/
Sand;ius multo certa ratione magif|[ j. ^ , f-r
j Princìpiis tàmen in rerum tecere ruinas. ^.
Et gràuiter magni magno ceiiderjr ibi caiu ! t^tiufu
Pnmani^^otus cxempto rebus inani ^ ^
•jjHPeniqj Sc quod ^nino finem non eiie fecandis^y^^fj^^
Corporibus faciffit neq; p^ujto r^ ■
Nec prorfum in rebus nimi/unj confifìere quiuit· At ^m'yC^
Qusn uideamiis id extremui^cuiui^ cacumen
ΕίÌe:quod ad Ìènfus noilros minimum eiie uidetur· vmntviw
Conicere ut poiìet ex hoc^m cernere non quis ^
Extremum quod habent minimum confiftere rebus»
Huc accedit item quoniam primordia rerum
Molila conftituunc que nos natiua uidemus
EiìeiÓ^; mortali cum corpore funditus ut qui
Dtbeat ad nihiiumiam rerum fumma reuer ti
De nihiioq; renata uigcicerc copia rerum.
Quorum utrunque quid a uero lam diflet habebis·
Delire mimica modis multis:funt atc^ uenena
IpÌa^inter fe»qua re aut congreffa peribunt.
Aut ita difiùgierit» ut temperiate coada
Fulmina^ifluger?atc^ imbrés uentoiq^ uidemus*
Deniq^ quattuor ex rebus iì cunta crcantur:
Atqj ui eas rurium res omnes dilìoluuntur:
C^i magis illa queunt rerum primordia dici
Qttam contra res illorum retroq; pucarii'
Aetcìnis gignuntur cnim mutante^ cosiorem»
Et totam uiter fé naturam tempore ab omni.
uioiiaa^iiiiigcre-afqHmbres tientofc^*
Sin ita forte putas igms terreqt cobire ^ ^
Corpus; δί acreas auras roremc^ liquorum.
M-rr/W' I^^kil in concilio naturam ut mutet eorum;
. ^ Nulla tibi ex illispoterit res eiìecreata« ^
Hcnu ^ c^no ^coffjo., f^lon animas non ex animo cum corporei arbos·
cae^^' Qiuppefuamquiif^ncoetum uariantisacerni
v
rf^
I
!
Naturam οΠεηάίκηιί^ιιΓφ uideBìtur aetr
Cum terra fimul δί quodanv^um rore tnanerc·
At primordia gignlndis ifi rebus opoitct ^
Naturam ciauiellinam caccamq; adhibere
r^-^j^DMrv^ Denumerot nequid quod contra pugnct dC obilet
Quo mmus eile queat ^pne quodcunq? creatur.
^ Quando etiam repetunt « cseIo atqj ianibus eius^
^ . Etprimumfaduntignemieuertereinauf^s
Aeris:hinc igriem gignLtcrrai-ήφ creari
/i-fjy ' Ex igiiùretrocj in terrarn cundla rculrti. f
^ Humorcmprimum.poilaera.deindccaloretn»
j Nec ceilere hec intcr fe mutare meare
1 Ac^loadterr^jmjdeterraadfyderamundi
Quod iàcere haud ullo debent primordia fàilo»
Immutabile enim quiddam iliperare necefle cfl*
Ne res ad nihilum redigantur ft^ditus omnes.
Nam quodcunque fuis mutatum finibus exit:
Continuo hoc mors eft illius quod fuit ante* ^
Qua^pter quoniam qiie paulo diximus ante·
u<rH w In commutatum ueniunt: contee ncceilè ed
Ex aliis ca que nequeant conuertier ufq»
Ne tibi res redeant ad nihilum funditus omnes·
Quin potius tali natura predita quedam
Corpora conftituas: ignem fi fòrte crearinc
Pofle eadem demptis paucis paucii^ tributis
Ordine mutato δί motu facete aeris auram·
Sic alias aliìs rebus mutarier omnes» , ^
Ac manifefìa palam res indicai inquis in auratp
Aeris e terra res omnis creicere alicp .
Et nifi tempeftas indulger tempore fauilo p^fcc ^ γ
Irabribus: h ùìe nymbrorum arbuiìa facillent:
Solc^ fua prò parte fouet tribuitq] calorem:
Crefcere non p(?iììnt fruges arbufta animantes»
Scilicet δί nifi nos cibus aridus S^^ener humor
Adiuuei^iamiiiò iam tempore:uita quoc^ omnis
Omnibus e neruis atq^ ofiìbus exfoluatur»
Adiutamur enim dubio procul atq; alimur nos
Certis ab rebus/certisjaÌix atc^ ali^ res
Nimirumquiarnultimodiscommunia multisi ..
Multarutt\rerum in rebus primordia mixta #
Χ
Λ.
Sunt! i Jco oariiwS mnx res f cbus aiudtur·
Atqi i^dcm magni refert primof dia fepe
Cumqa^as òC quali pofiturl contineantur:
Et quos intcr Ik Ìè dent motus:accipiantq^·
Namjeadem cacÌum mare terras flumina iblem
Conriituunt eadem frugcs arbuila animantis.
Vcrum aliis alio^ coti^mixta mouentur» qi^
C^jaanfe etiàm paiiinìfin uerfibus λ
Multa dementa uides multis communia Bellis· WÌìk μ 'ΦΜ
Qum tamen inter fe ίξ uorfus ac uerba neceileft
Confiteare & re fonitu diilarc fonanti»
Tantum dementa queunt permutato ordine lolo
At^ rorum que funt primotdia plura adhibere
Poilànt»mde queant uarix res quseque creari.
Contra Anaxagoram.
Nunc Anaxagore icrutemur homoeomcrian
Qlìam grsEci memorar, nec noflra dicere lingua
Concedit nobìs partii iermonis egeilas·
Sed tamen ipiam rem facileft exponere uerbis.
Principio reru qxm dicit homoeomerian· (omoiomena
Oiìà uidelicet ^e pauxillis atcp minutis
Ο iTibustiìc δί de pauxillis atq? minutis
Viiceribus uiicus gigni ianguenq? crearii
Sanguinis inter fe multis coeuntibu^ guttis·^ ^ , .
Ex auriqj putat niicis coniilìcre poile Γ
Aurum, δί de tetris tprai concrefccrc paruis»
'// ' Ignibusexignis»humoreninumoribuseilet
Cantera conlimiii fingit ràtiohe putat^»
Nec tamen effe ulla parte idem in rebus inane
Concedit.nec|p corporibus finem intfie iccandis·
QLiareinutraquemihipariterrationeuidetur^,
iIh'avurfìErrare,atq^^illisiuraquoddiximusante. ^f Uη ttU <
I Adde quod imbecilia nimis primordia iìngit»
^ / ^ Si primordia iunt firnili que predita confiant
.t
Λ
1
t
CpXiOi
uot
'fW
ΐ
^ifcu/)
V
T^T-
xf -^ri '
Et pereuntineq; ab exitio res ulla refrenat. ^
Igtiis. an humor an ^raquid horum iàSguis omps iiiut /
Nikiiutopinor,ubiexaxi'uoresiundÌLusornms ^
:a;quo
fi
π li
Nam quid in opprciìii uaii Jo durabit eorum
Vt mortem éfficiat'l^ti fub coetibus ipfis
*fi}/>ryi
-ocr page 29-Tarn moftalis eritig que manifèfla iiiilcmus
Ex oculi| noiìris aliqua ui ciSncla perire. r ^
A t necg recedere ad nihilum res poiìè:ncq> aairnj
4 Crefcere de ni^lo teftor res ante probatas·
\ Pra;terea quoniam dbus aijget corpusiaÌitq?.
Scire iicet nobis uenas di fanguen δί oilà,
Sine cibofemnis commi>^o corpore dicent
Efleiδί habere in fé neruorum corpors pania: ·
Oflàq^tóC omnino uenas pattefqj craoris,
Fiet uti cibus omnis aridus & liquor ipÌè
Ex alienigenis rebus conftare putetur/ r-
Oiìibus: δς neruis:ianifqji Si fanguine m ìxt?.
Prxterea quec^nque e terra corpora creicunti
Si funt in terristerram conftare necefTeft
Ex alienigenis que terris cxoriuntur·
TranfFer item totidem uerbis utare licebit
^ / IniignisXiflamalatetifumufq^icinif^: i
Ai^ft^ Exalienigenis^conftantlignaneceiTeeft· .
Prxterea tellus qux corpora cunc$ alit auget
Ex alienigenis que lignis exoriuntur* ^
Linquitur hic tenuisf^pia quxd^m Ikitandi ;
Id quod Anaxagoras fibi fumiti^ omnibas omnis
R.es putet immixtas rebus latitare:fed illud
Apparere unum cuius fint plurima mixta
Et magis in promptu primacg in fronte locata·
Quod tamen a uera longe ratione repulfumft·
Coueniebattrnim firuges quoq) fepp miaaci^Cmmutas
Robore cum in iaxi^jfrangunturimittere fignum
Sanguinisia^aiiquid noftr^ujE corpore alantur ^^
Qum lapideffi in lapidcrn térimus manate cruoretiu ΐτύττη^τη-'
Confimili ratione herbis quocp f^pe decebat
Et laticés dulcis guttastfimiliq; Capere
A Mitterelaniger^ualesfuntuberelacilis· · ,
ScilicetSCglebisterrarumfepefiqjatis
Flerbarum genera & frugesirondeiqj uideri
Diipàtica:ói in terram latitairc minut^.
Poliremo in iignis cinerem fumumc^ uideri
Cum pra;irac5ta forent ignifqj lateremitiutos·
(^Liorumhi^fiAiquoniammanifefìadocetres· m
Scire licct non eilè in rebus res ita mixtas· ^
φ ■·
Λ ^UTh^
f.·
(r
^oihi e^Uu
(7
Ι.ί.
Verum (emina mulrimodis iomixta latcre
MaiCi^um rerum in rebus'communia debent·
A t ixpè^n magnis fit montiSus inquismt aids
Arboribus uicip^ cacumina iìimma tcrantur y
( Inter fé:uaiidis fuIgereid cQgentibusauftris ^^^ ^
^r^onec coorto fuirerunt|lam^ fiiigpre. ^ ùrmìM ^(^ir^ ■ ^
Sciiicet di non cil lignis tam^ ìnfitus ignis· c^^ortt: <τ r -
Verum feimna iùnt ar&ris multa ferendo. it^opCc fjfinà
Qiiecumfluxere:creantincendiafiluis· \ ^iuL^yt
v^od fi faóla foret fiÌuis abfcondita flamat ,^ ^^ u.» -
Non poiicnt ullum&»p«s celarier ignes. f^r^pt^^ ^ ^
Conficerent uolgo (iluas arbufta cremarent.
lam ne uides igitur paulo quod diximuf- ante
Per magni referre eadem primordia (xpe ·
Cum quibus δΐ quali pofitura contingantur·
Et quos inter iè dent motus:accipiantq?*
A tq^ eadem paulo intet Ce mutata creare
Igftes e Iignis«quo pa<5to uerba quoc^ ipfà
Ituterrepaulomucarisfuntelementis· y
Qj.;m ligna atq? ignes diflincta uoce notemus»
Denic]^ lam quecunque in rebus cernis apertis
Si fieri non poilé putas quintnateriai
Corpora confimili natura preditafingas. ί
Hac ratione tibi pereunt primordia rerum ^
Fiet uti rifu tremulo concuila cachinnent λ · <
Et lacrimis ialfis humecilent ora:gena{q>
Nunc age quod fuper eÌl cognofceiòC clarrùsaude
f Nec rne animi faliit q fint obicura;fed acri
^ Percuriit thyrfo laudis fpes magna meum cor·
Et lìmul incuflit iuauem miin pecitus amorem
Muiàrum. quo nunc in^iilincitus menfe uigenti
Auia pieridum peragroJoc^'nulIius ante
Trita foloiinuat integros accedere forft^is.
A tq? haurire iuuat t^ouos decerpere fiores.
ifiìnfignemqj meo capili petere inde coronam·
J iVnde prius nulli uela^t tempora mu&. /
Primum q, magnis d^et de rebusl^:: ard:is
Relligionum animum nodis exoluere pergo·
Deinde quod obfcura de re tam lucida pango
Càrmina muiàeo contingens cunéb lcpofc«
η-
Ιι^Λ :
Λ
Hh
%
Μ
IO
É
-ocr page 31-Id qaoqj cnim non ab nulla i^tionc uiJemr·
Sed ueluti pueris abjinthtl tetra medcntcs ^
ί ^im dare conanturprius oras pocula circum
Contingunt meilis dulci flauoq? liquore:
Vt puerorum ^cas improuida ludificctur ' =
Labrorum tenus: intcrea pcrpotet amarum
Abfinthi laticem deceptaqj non capiatwr: %
Sed potius tali &6lo recrcata uilefcat.
Sic ego nunc quoniam \\xc ratio pleriinc^ uidetur
Triftior eiTe quibus non eft traviata tÌdcoc^ ÌWrp^
Volgus abhorret ab haciuolui tibi fuaui^oquenri
Carmina pierio^rationem exponere noftram.
Ec quafi mufeo dulci contingcre melle·
Si tibi forte animum tali ratione tenere
Verfibus in noftris poilèm dum Dcrfpicis omnem
4
Naturamrerumtquaconftet cometa figura^ Attrwnct^^ λ;
1 De fine corpornm iblidorum# χ TtoLfj a^itf ^p^rof^'
Sedquoniamdocuiiolidiilimamateriai ^aca^t/^»!/
Corpora perpetuo uolitare inui(ita per xuuin· ^ ~ mfiniT^ : f t^J"·/?
^ Nunc^c lumtnaaudiqusnamfitfiniseoruni, ^ ηΐί^^ίφΛΪ^'
fttdmrmii ifmj^oi^
r0\^ò(f tri yrtp
Seu locus ac fpatium tes:in quo^icquid gcratur
Péruideamus utrum finitum funcfeus omne y ,
Conilet:^ an immenfum paceatjaduf^ profundunuM-
Omne quod eft igitur nulla regione utarum
Finitumft,nimc^ extremum debcbat hi>bere.
Extremum porro nullias pofìè uidetur ^
Eiìèmiiì ultra fit quod finiatiut uidcatur*
Quod non longius hacc ièniùs natura (èquatar·
Nunc extra fummum quoniam nihil eiTe fatendiimpr
Non habet extremum.caret ergo fine modoq;*
Nec reièrt quibus adfifla s regionibus eius·
νίφ adeo quam quifque[poiledit:m omnis Hocmy
Tantundem partis infinitum omne relinquit»
Pr^terea fi iam finitum conftituatur
Omne qnod eil ipatium:fi quis pe^currat ad oras
Vitimus extrcmas:Ìaciatq? uolatile celum/^' ^
Inualidis utrum èimtortion uiribus ire f '^mvnmt^
Quod fijerit miflum maius longcq? mhre/'wtmif jémA-MS
An ^hibere aliquid cenfes obliare^ ροΠεί*
dlJyyiJ^
.tuiUcff^
yn
i
Ili
fif,^^ Altet^trum rateansenimifummarqjncceflècfì· ^
^ C^orisiin utrunque tibi e^ÌiÌgium priccÌuditÌSC cmne
Cogitiutcxemptaconcedas ime patere. ^ . , ? /
Nam fiue eft aiiquid
Q uo minus quo miiìum èfì ucniat finic^ locet ieJ
' Sme foras fcrtur:non efl: a fì^e profedum· ^
Hoc padoufeqwanatq; oras ο£ίωίΐιφ locaris néicw^^
Extrcmas:quxrani quid ta^lo deniq^ fiat·
Fict uri nuiq poiiit coniìilere finis·
Ei-]ugiumqj fuga: prolatet copia ièmper*
Prxcerca fpaiium fummai toiius omne
Vndiq^ fi iacluium certis coniìfterct oris:
Finitumq; forct:iam copia mareriai ι
Vndiq^ pondcribus folidis confluxS ad imum*
Nec res uila gerì fub caeli tcgminc poiTeu
Nec torct omninp c^lum; ne'^umina folis*
Qj-iippe ibi materics omnis cumulata iaceret
Ex uìiinito iam tempore fuhiìdendo·
At nunc nimirum ìrequies dataprincipiorum
Cjrporibasinullaftiquia nihil eiì fùnditus imum /
quare confluere 6C icdes ubi ponere poiìènt·
Scmper in ailìduo m^u rcs quaeque geruntur
Partibus incun<5tis:internaqj fuppeditantur
Ex infinito cito corpora materiai*
Pofìremo ante oculos res iaS finire uidetur.^ . {
Aer diiiepit co!Ìis:3tc]^ aera montes· ^^ ^ iJ^krpi^
Terra:mare»&: contra marejterras terminat omnis»
Omne quidcmueronihileftquodfiniat extra. 'f'hityrih^
Eft igitur natura loci ipatiumcg pr9fundi . f f
QLiod neqj clara fuo percurrere flutnine curÌìi 'l^tmrrtit/ ^
Perpetuo poiTunt xm labentia tra<itu.
Nec prorfum faccre:ut refìet minus i(i remeando·
Viqj adeo paiiìm patet ingens copia rebus
Finibus exemptis in cundias undiq? partis»
ipià modum porro:fibj rerum fumma parate
Ne poifit natur^enetvquia corpus inane ^
EcquodRuacautemftfiniricorporecogit. ]
Vt iic alterius infinita omnia reddat.^, 4/ ^
Aut etiam alcerutrum nifi terminat altcrum eorum
Simplicie natura pateat tamen immoderatum.
Λ
ί.
Ex intmito nexantur percita plagis· ^
Omne gcnus mptus ccetus experiundo
Tandem deueniunt in rales difpoiìturas
Qualib^ ha;c rebus coniìflit fumma creata
Et multos etiam magnos feruata per annos
Ve femel in motus coniedaft conucnientis ■. "
EfGcit ut largis auidum mare fluminis undis ^ ?
integerent amnes. folis terra uapore ^^^ 1
^ ^ ,, Fotamouetfetudummaquagen^animantum
AvFloreat.6: uiuant labenifsactheris^gnes· Ti
v^od nullo facQrentpa(ito|niri material ν
Ex infinito iubiricopiapoiict. Kt ftJ>o7ih ■
Vnde amiilà folent reparare in tempore qupquc^
Nain ueluti priuata cibo natura animantum
Di ffluit amittens co^usiiìc omnia debent
DiiToluifimalac deficit iuppeditare , ■
Materies aliqua rarione auerià uiai»
Nec plag^ poiÌunt extriniècus undiq; iummam
Conferuare omn^qu^e curtfeft conciliata» '
Cudere cnim crebro poilùnt. partem^ morari
D,am ueniant alix ac fuppleri fumma queatnr·
Inter refiiire tamoi coguntur* òC una '-mvérmm
^ Principium rerum fpatium cempui^; fugai
Largiri'ut poiìint a coetu libera iern·
^^are etiam atq^ etiam iub oriri muka neceflè efl#
Et tamen ut plag^ quoc^ poilìnt fuppetere ipfe*
latinità opus eftuisundic^ material· , ^ ^ ^ > y
IsiomeiTonphora.
Illud in bis rebus longe fug|credere metili . ^ ^
/ ·/
l^bucud^
Nec mareniec tellus ne^c^ lucida tempia: ^
Nec mortale genusmec ditium corpora ianda/'
Exiguum poilent horarfilìere tempus.
Nam diipulia Γαο de?^u materialdmotu)
" Copia ferretur magnum per inane foiuta
Siue adeo potius nunq co^icreta creailet ,
Vliam remi^i^iiam cogi difiecita neqmi^ife.
Nam^certe ηεφ confiiio primordia rerum
^^rdineÌ^fuoinecijragadmcnteiocaruntD _
Sed quia muka modis multis mutata per omne " tifò· ^^tfu^rJà^M^it^c^ '
r- . > ν ^ f - ^ - .. ρ -44 / ) VHà'
. L ΛχΛ^ΜΛή i< rfi^f —-
Ό
Λ
^Απ-mK^rn-W ·
A
(^uJm-
A
Ϊ
ΎΙ
(f^
In medium rummae:quod dfeunc orainia niti#
L-iÈ-
.■Φ
^^ /· A-tq^ icJeQ mundi naturam Ìlareifine ulfis
•in-t-A
f'vvr
/
ί Γ P Uyu^ t yi-ùCii I hrUr
r. fi
I(flibu3^'tcrms:neq^quoquai.TipoiIè^eÌbIuì fftfryns
Summa atq^ ima.quod in medium iTnt omnia èttsa»
Ipiìim Γι quicq poile in Ce iìfiere credis^
Et que pondera fiwrt fub ter risjomnia ;mrium
Nitiernntereaqj retro requieicere porta.
Vt per aquss que nunc rerum iìmulachra uidemus
Et fimili ratione animalia iupra uagarì
Contenduntjneqi poilè e terris in loca c^Ii
Recidere infèriora magis q corpora noflra
Sponte fua poiììnt in cacli tempia uolarc ;
Illi qum uideant iòlem nos iydera nocilis
Cernere: δί afonis nobiicum tempora cacli
Diuidere:6i nodes panlis agitare diebus.
0nt·
j, Sed uanus fìolidis hec
/ Amplexi quod habent fem fatimi ^tvnmt^^
Ham medium nihil effe poteft jW·
Iflfioita-deni^^fflBme-tómltA'n^ tm^-noorrrmn» Jhrt^ft
PoflTit^i quicq aaaUÙefe w/tmw (enjpjl4r&réin^
Oviam quauis alia Ipnge rationer^M^'f ' Aif
Omnis cnim Ìocus acipatium quod inane uocaa
Per medium per non medium concedere
Aequis ponderibus motus quacunq? feruntiflfif
Nec quifq locus eft quo corpor^onuener,wnt^
Ponderis amiilà ui poiììnt ilare inani
Nec quod inane autem efl: ullis fubfiilere d^bec
^.Qiiin fua quod natura petit concedere pergat jl / ^-
Ha^ igitur poflunt tali ratione teneri ^ , . ^
Res.inconciiiummediic%idiieuiaae c^tXw^
Pr^terea quoniam non omnia corpora fingunt ^
In medium nitiiièd terrarum atq? liquori^
Et quafi terreno quf corpore contineantur f
Humorem ponti:magnaÌ^ e montibus undas·
Atcontratenuisexponuntartusauras»
Et calidos fimul a medio diflerier ignfs. Jiic ^mtuzun'^·'^'^
Ét iblis ilamam per ca:li cerula pafìi ^ ' !
Quod calor a medio fligiens fibi conligat omnis*
Nec prorilim arboribus iummos fìror.deicere ramos
Pa)ÌÌe:mfi a terris paulatim dnes cibatumi-iU;
cnrìf^
^t-ru-ch
Ne^iolucri ritu flamarum moenia mundi ctl^t^
mm
-ocr page 35-^^ Diffugiant fubito magtiutn per inane fbluta.
fT Έΐηα estera confimili rationc iequancur.
^ ^^^ Ne ue nianc cxli penctralia tempia fuperne
Terrac^ fc pedibus raptim fuÌDducat^òC omnis
Inter permixtas rerum cxiicp ruinas
φ Corpora foluentes abeant f)er inane profundum
1 emporfe ut pundto nihil extet reliquiarum
Defertumprxterlpatium SCprimordiac^ca· .
Nam quecunque pi^ima de parti corporadeefle vrm
Conftitues h^c rebus erit pars ianua I^ti.
Hac fe turba foras dabit omnis materiai.
f-iecfipernoices^aruaperduiilusopelia ^j?
'^eq? altud ex alio cjarefcet ncc tibi Bamj: αί^Λ
Nox iter eripiet:quanda ultima naturai
Peruideas ita res accedent lumina rebus·
Gapitula primi librì·
Probemium· Omnis natura pcrTe eflè diuum.
Lausinuentorum· Finis doloris·
Exemplutn reiliginis* Nihil de nihilo gigni»
Nihil ad nihiluminterirc· Corpora que non uidétut
Deuento· Dcodore:colore:frigore:àuocc#
Veftes uefti 6C arelèi· De anulo in digito δί cxteris*
De inani* De pifcibus in aqua·
Corpus iniSne eflè naturam rerum* ·>
Terriam naturam nullam eiiè rerum.
Solidum eflè» Si nullum finem natura paraÌlct»
De molli natura ut aqua aer 6C caeteris*
Contra Hcraclitum» Contra Eupedoclen.
Contra Anaxagorem*
De fine corporunf folidorum·
Is to meiion phora* ^
T· Lucreti» Cari,poctacantiquiflImidererumnatufa
Libet primus explicit fccliciter.
incipit liber fecundus ciuidem poetac.
Λ
Sarcofeus id eli: iàrcos euilatcs cata fchema·
à
tj /illfUii^
Qpdù
itB-
rrunj.Ό
Suaue mari msgno turbatib^^quora uetìs
E terra magnum altcrius ίpelare laborem·
t
^ , Non quia uexariHuèpiamftiocudauoIuptas. i^^f^^
Sedq.ib„sipfemaliscareas:quiaccrncre fuaucft ^
iiK-^f nìcde Λ ff^U^ ■ Clm Φ<> Per campos inftrucfla tua fine parte perieli^ .
mr^xi^ cfiymtU w Suauc etìSSi belli certamina: magna tueri» ^ , ^ ■ cf^
«tivirtVTM ; ' j (^ulckis eft boHc ^ munita tenere j·}^^^ ^^ t ^
Edita dodrina fapientum tempia lèrena.
ίίτΤΛΤ^
ΡΛ WmwMi ni"lÌt^mfi· niji^ÌÌ Noiiles atq; dies niri pr^QaÉÌ^ labor^ ^
j^^Hi UffIrilfe^'^ fummas emergere opesirerumq^ potiri/
Q,. ^ ^ Ο miièras hominum mentes ο pecilora c^ca
lu'.ZTÌrX r pf Hus», ^
vw
vthif
tinnì cy*rn w»
licGi*'*f Ληίτ
cer
^Ur^ Mr^ ade, naturam latrare/nic ui qui
..^aA^Ì. ^ aUt^ ('mh'pr^ Λώ - - - - ' - » A
i tnifinf
■pulis ut fuppeditentur.
à^^-^^'-'^yi· . Nec domus allento iulget:auroq?renidca ^
^^Afpr
ff
ruiM
/egitur
, , _ iifeil alii
yrHfAr·^ ^ liUf^ fmh'gh-fi· ΛΦ ^ r · r, ii ir'
t^.ki A U rfj, ; - Corpore fciunaus dolor abiit-menteiiruatur
—r^ V ? V rf/ lucundoienruicurafemotamctuq;/
! C^cr ^^ f^'T'^ corpoream ad naturam pauca uidemus
1 TTiVw fiwTT^i·^ ommno qucdemanGcunque doiorem*
■ ^ ■ . , Deliciasquoc^utinraitasfubfternerepoilìnt
c^ t^^wWr ccnf^v^ni Gratìus ìnterdum.ne^ natura ipfa requiret»
fi^W jf fr ^teg- j^Qj^ funt iuuenunriìmulacf a per fcdes
^ 1« -^LaSìpadas igniféras manibus retinentia dextris·
; ^^r. ia^r^M^d^^· Lumina noaurnisepulis ut fuppeditentur.
A ' ^
'rf^wijra^n ccynj^ Qum tamen intér fe proftrati in gramine molli
. r ■ ■ ' ff ^ Propter aquse riuum:rub ramis arbotis alc^
magms^opibus locunde corpora curant·
//«m* il rtwv Mkr^^ Prxfcrtim qum tempeUas arrider: Ói-anni
I, Mmita Φη^ H^oim f^ffirtru f^ff Tempora confpergunt uiridantis floribus herbas*
Neccalid^citiusdeceduntcòrporefebres '^φττζ^κ^
Π
t
ΙΥΎ^γ^ Λ J s
-ocr page 37-i J
Fcfuefequmuidcasbcli'iiìmulacr^dentìs ! /-«Λ-/,./. Γ
c Lrj· · · t-1· Ivi^yt fv]tubikfu^·^
oubiidiismagnisepicuriconAtabilitas ·
^mrit^j·· Ornatasarmisttaftatuas^aflof^ animatasi i^fm i
J > " bfwgi^tammopauid^ mortile^ timores» Ojftftmn^
Tum uacuum tempus iinquunt:curacj iòlutum;
^ Quod Γι ridicala hecludib^qjeiìèuidemus ^vj/CH'
Reueraigux metus hominum:cur«c|? fèsfTa^es:
Nec tnetuunt fonitusmec fera tela» f^tncru^
AudaóterouInterreges rerumq?potentes ./J
xr ^ ri 1 a^nattfi'im'ilW
Veriantur:ne(^ tuigorem reuerentur ab auro* '
Necciarumueftis^ÌendorempurpureaL ,
<^VÌdubitas ^lA omnis fic hxc rationis poteftaÌ? ^ ,
Ommsqumintenebrisprefertimuitalaboret/^'^'^^
' Nam ueluti pueri trepidant: atc^ omnia cxcis Aiw/^ jUr hifhf^
^ Ìntenebrìsmetuùntificnosinlucetimemus ^^
Interdum tiihilo que funt metuenda:magis q S^'m t^M Jmfmif r
Qup pueri in tenebns pauitant:hnguntqj futura^ irmmffuv jiuw, ^
Hunc igitur ti rjm animi tenebrai^ nece0è eft t^nrr^' ·^
Non radìifolisnei^ lucida t^Iadiei ^-^(Λ/γ^ζί· Mti^f^i
Diicucianuied naturae ipetiesiratioc^· ^^
De motuprindpioruSi infinita eilè» Injmmj'^
Nuncagequomotugemtaliamateriai ^
Corporaires uarias gignanttgenitafc^ refoluant»
* Et qua ui Tacere id cogantur:quac^ fiwilis
Reddita mobilitas magnum per inane meandi
Expediam.tifte didis prebere memento»»
Nam certe non inter iè ftipata coherer
MaterÌESiquoniam minui rem cjuamqj uidemus. ^
Et i^^onginquo fluere omniaterminus a:uo· ^iwi
QCHC iwe&tnmf iiéritji-cnrhfy
^flj^rtftwi ^jc^twr rnrnmmr:
ìW ^.f tmfHn".
i
-e
t
t^mp^jiii'nywi^ (vw wc^jii
mmtr· {' m (ϋΐφ-ηή/'. mef (f etw jffj^
ifii^r^ffrmn νιΦτΦ'ί·
• {rnr iftHÀU*fi*nA-*-^Mfmm
■w^tnff
fq? uetuftatem fubducere noftris
Qum tamen iarolomis uideatur fumma manere»
Propterea quia q»^ decedunt corpora cuicp
Vnde abcunt minuunt quo uenere ^mine'donant»
iila ièncrcere:at hec contra floreiceire cogunt*
fi Nec remorantur ibi*Ìic rerum fumma nouatur
' Semper* dC inter iè mortales mutua uiumiu
jtif-f rfWfifrtfi^ tr^Mft
' ' ■ /■ <1
roMor^h ^wjm
i Jf iji^wi (KàwrHf^ Ìé-infni
\ ^h'iCiiCfii^ fi^JÌm^y
^ ÈjmiwMw^' ^iwti^wgefcunt aliiE gentesialix minuunturT^ *
m^nMiv inqj breui fpatio mutantur fa:cla animantum·
1 Et quafi curibres uitai lampada tradun^
h
Wrtiim
Ex oca
'wptnufpwr^'i
-ocr page 38-ili.·
ImumnihileiTe·
Et quo iacilari magis omnia material
Corpora peruideas reminiicere totius imum
Mil eflè in iuma^neqj habere ubi corposa prima
Confìftant^quoniam fpatium fine fine modoc^ft.
Immenfumq; pat«ejin cuncilas undic^ partis
..fi . , Pluribusoflendi^certa ^ratione ^batumeft·
-Kylia Quod quoniam ebnftatnimirum nulla quieseflj
' Reddita corporibus primis per inane profundum·
Sed magis affiduo ιιαποφ exercita motu
Partim inteuiallis magnis confùlta refuitant·
Parsetiambreuibusfpatiisnexanturabidu· ^ ,
^ r r- Λ , C f Exiauis interjiallis coni&eaa refultatit. C "we<A\
n^mrAfy^ Corpora conftituunt,6C cactera,de genere homm*^
Mf v^vfv ^ c^i ; -- Paucuia que p^rro magnum «lafle uaganlari yA^wew^i
. 1 estera diffliunc longqlongeq? recurìant
ϊη masnis interualllis^hec aera rarum
Λ(i-ο rr · i · r f i· i i · r f· .
■ ^ \ ^ ouniciunt nobis δί Iplendida lumina lolis/
Multaq^rartereamagnump^^
ι ConcilÌs rerum que funt reieaamec ufq Λ _
^Jic Uci> cÀfm^^rriff^ ConfocKircctiam motuspotuererecepta · loci vo a rr^
mf^^^; · Oiieiprolisradiisapparent»
Cuius uti memoror rei fimulachrum 8C imago
, Ante oculosièmper nobis ueriàturSiinftat· ^ ^
Ccnt^Pi^^f^^^^·^Contemplat9n€nimfolis lumina^qumcp
f Inièrtimiundantradiós per opaca domorum ^ Knfi
rfh-fi^ fi'»
'i-lfru^ n^ tfse
I /I
Jm^' ------V . - η r . ----
1
Multa miniita modis multis per inaiìic uidebis
Corpora miiceri radiorum lumine in ipfo^
Il
Et uelut xtemo ccrtamÌne ptxlia pfgnas
Edere turmatìm certantìapéc dare paufam »*
Conciliis dC diicidiis ex^cita crcbris* φ
Coniicere ut poÌììs ex hoc primordia rerum ί
Qi^Ie fic in magno iadari femper inani :
Dum taxat rerum magnarum parua potcìl rcs
Exemplare dare δί ueftigìa noticiai, .
he. Hoc etiam magis h|c animum te aduer^'p^r ei^ ^^
Corpora que in iòlis radiìs turbare uidentur /
Quod tales turba; motus quoq; material
Significant claudeftinos c^ecofqj fubeilè*
Multa uidebis enim pÌagis ibi percita carcìs
Commutare uiàm retroq; repulià reuerti·
^ Nunc huc nunc illuc in cun(5las undicj^ partis.
Silicee hìc a principiis ed: omnibus error.
Prima mouentur enim per fé primordia rerum·
Indica que paruo funi corpora conciliatu ^
^ ^ Et qaai proxima funt ad uires principiorum. ci^fj Γ i^u^
Letius illorum csEcis imoulia cieetur· '
efUf-Unrrii
^ jfp^ jinrr md^pr-a^' ■
C^rmrrmf fjmrfnitym^
m^rvìctt^^^ém cxrartioTwn IÌOÌ^'
Sciii^-y
ft^riL γ hmi^
. ^ , Letite illorum cxds impulia cie^tur·
ψ^' (judt ψύ^^Ιψ^^Λ^οηο paulo maiofa laceiTunt.
^/chtA· dw^ Sic a principiis aicendit motus Si exit
Paulatim noftros ad iènfusmt moucantur /
Illa quo(^ in folis que lumine cernere quimus
Nec quibus id faciant plagis apparet aperte·
De celeritate motus^ ^ru^rnr^.
Nunc quae mobilitas Ììt reddita material y
Corporib^ paucis Ìicet bine cognbfcerc memmi ;
^ Primum aurora nouo qum fpargìt lumine te\ras (Vir ah (m c^nt-Af prU^ywi -rucm
Ec^uariasuolucresnemoraauiaperuolitantcs . ^
Aera pertenerum liquidis loca uocibus opplent·
Quam (ubito foleat ibi ortus tempore tali
Conueflire fua^teiùndens omnia luce,
, · Omnibus in promptu manifeilumq^ eÌÌè uidemus
'V^viii^/f'^'^ -yi- uapocis quem fol mitdt lumenq; ièrenum
^ ^ Non per inane meatuacuumiquotardius ire
i Cogitur aereas quod ibi diueberat undas*
' ^ ■} l Sedcomplexameantinter lecunc^globata·
Qiia^ppterXimul inter fé t?ahunturi6i extra
Orticiuntundticoganturtardiusire,.
At que funt folida primordia fimplicitate
■ί.
UfrhM^
#
Ι13·
Q^tn per inane meant uacuum ne crejrere morail
Vuafcns.atcpipfaruisepartìbusunum t ^ra rrmr^Hl·.'
Vnatη tri qqem expere Ìocum fonmxa fèruntur ^gn^tvy^
Debent nimirum pr^cellere mobilitate·
Et multo citius fèrri ^ lumina foiis*
Multiplm^ loci rpacium tranicutrereeoclem
Temporej^quQ folis petJiioÌgant folgura calumi
Nec peried'ari primordia fingula quoque
j^'.^cffmyffmAi^jm''^ Vt uidean^/quaquicquegeiatur cumratione.
At quidam centra hecign^^arimateriaii
/ Naturam non poiìé deum fine numine reddù ( , rl'^
^ . . . Tanto opere humanis ratiombus:ac rnoderate ^
Tempora mutare annorum ciccare»
ó^im trJwtr E^am estera mortalis qu; fuadet adire·
Ipfaqj deducit dux uitas dia uoiuptas·
Et res perucnerisbl^nditum feda ^pagent·
Ne genus occidat humanum:quorum omniacauià
Confìituiilè deos/confmgunt omnibus rebus:
f ym*f· ii^rr-w^
li evmA' ^cnhf^r^ '
I
X
U(j yna-m A imn vh'^O' Hf
X vYmtr itti h^kx- . Magno operef a'ueri· lapfi ratione uidentur.
Cv^^ ff^ ^^ ^«jwiivm/' Nam quis rerum ig norem primordia quj fine
Hoc tamen ex ipfis c^li rationibus auiim
Confirmar^aliisjque ex rebus reddcre multis
Neuijuaq nobis diuinìtus cpl^ creatam
^ Naturam mundi:quamqi^hcc fint pr^dita culpa,
e tibi pofìerius mcmmi fàciemus aperta,
i^tr^i^'m^^^ncvf'rynimf·· Nunc ìd quod fupeixil de motibus expedicmus»
Cc^w^^Morméjim-tnii ""Nibil furfum ferri corpufculorum:
rri'Ip'pr^^ , Sedprpiraaradicib?e^rgcrcco^a.
f^Mf» m^^f Nunc locus eil ut opinor in his illud quoc]^ reb?
-.jH^lmp'd'Ì^ Confirmare tibi nuiiam rem pofle iu^ui
. iitj^f^Ìf^ '^'^Corpoream furfum ferri furfumq? mfarP '
c^ff^. Nec tibi dem timéo Bammarum corpora fraudem.
^Z.tr'^ÌZltZT Surfus enim uerfus gignuntur a|mlna fumunt /. ,
^crtw^^f ^ gj. fyffum it^m fr^ges arbuiìaq^ crefcunt ^nM^
atmi pondera quantum in fe eil qum deorfum cuntfla ferant:
Jwcnrf ^m fsJec qum fubfiliunt ignes ad te<ila domorum»
foa faSeid fineuì ffeaaputandumft,
^l^ff^^-atfii/eAnmif»^ ^ i^od genus € noltro cum miiius corpore languis
jWrww exultans alte fpargitq? cruorcm : '
ffd^' [w uÌdes etiam quanta ui tigna trabefm
Ktcìrri tì^vtf/wr^
nliAre-rnr^^' >
A(\ ^citt^nrV'
fr,·
Ì4f/r« ^mvo
e
m
■me
s'ir
'ϋΫϋφ! Wni^^ ί ■
ufi t fr»^
-ocr page 41-3 1
ζ' Refpuathumoraquicmam quo fnagistirgimus alta
iz&tt ^iif^t^Diredla magna ui muIàpreiTìmus ee^re-alw ·
■"^x— ' Γ 5 · f,» té" /· ' ^
i^nn^ ' Tarn cupicl9 furfum renfouet magis atqj remktit. ^
Plus ut parte foras etriergant exiÌiaotqv *
Nec tamen hec quantum eft in iè dubibitamus opinori'
Quin uacuum per inane deorfum cundla ferantur.
Sic igitur quoq^ debent i^mix poflè per auras
Aerisexpreflèruriùmfucc^derciquag" ·, ^ ^ »
Pondera quantumiwéiM^ttoiiducere pugnent· s^demnm/
Nodlurnafi^ faces cacli fuliitme uolantis»
Nonne uides longos flamarum ducere traélus (Vir·
In quafcunque dedit partes natura meatum
Non cadere in ierram jflellas δί iydera cernisi
Sol etiam fummo de uertice diilìpat omnis
Ardorem in partis 6C lumine conièrit arua.
( In^erras igitur quoc^ folis uergitur ardor·
- - ^^ ---------------' — ---—Jj^ — — ---* * —' — WA »» «b w
Teiras uerfof(^ uolare per imbris fulmina cernis.
Nunchincnuncillincabruptinubibusignes
Concurfanticadit in terras Uis flamea uolg^
lÌlud in bis quoq? te rebus cognofèere habemus
Corpora qum deorfum recilum per inane fèrunturi
Ponderibus |>prHs incerto tempore f&me
Iticertifqjlocisfp^iodepellerepaulum. χ /
Tantum quod mipimutn mutatum dicere ppflis· 'm
De declinatione motus
Quod nifi declinare folerent omniadeorfum:
Imbrss ut guttae caderent per inaile profundum· ^ ^
Nec fòret ofiénflùs natus nec plaga,creata^ Ο ^tùrpi^ :
Principiis ita nihii unq natura creaflètl 0- - ^
Quod fi forte aliquis credit grauiora poteflè
^ /- Corpora:quo citius redumper inane feruntur;
Λ ε \mvo Incidere exujperoleuioribustatc^ ita plagis
Gignere:que pcjiilit genitalis reddere motus*,
Auius àuera longe ratione recedati.
Nam per aquas cadunt atq? aerea quecunque deorium;
Μ vf Hec ^ ponderibus cafus caerare neceflè eft.
Propterea quia corpus aqux naturaquenuis
Aeris haud poiiunt ^que rem quamqae morari..
Sed citius ceduncsgrauioribus exuperatae* η
Atcontra nulli de nulla partemeqj ullo
Tepore inane poteft uacuu fubiìfìererei· c iiì
Qi-xm iìia quodnatura petit concedere pergat»
OKinia^qtfia propterdebert per inane quietum
Acque ponderibus non ^quis cpncita ferrù
Haud ìgitur potiàerunt leuioribus incidere un^ ^
Exu|)ero grauiora;neq; icflus gignere per iè» '
C^i uarient motus per quos natura gerat res*
(^are etiam atqjetiam paulum inclinareneceiliè eft
Corporajnec piiifq minimum:ne fingere motus ήήν^ι^
Obliquos utdeamur: SC id res uera refutet·
Namc^ hoc in promptu manifèftumq? eflè uidemus jt^'.f
Pondera quantum ineft non poiTe ob iqua meare a^ < ^ f·^
Exupero qum predpitant:quod cernere poflìs^
Sed nihil omnino%cila regione uiai ^
Declinare quiseftjquipofìit cernere feiè· ^
Denic^ fi ièmper motus conneiflitur omnis ^^ ^.
E^uetere exoritui^npcr nouus:ordinc certo· Homi rt^· ^^
Ne declinando faciunc primor^ia motus
Principium quoddam:quod fa^foedcra rumpat mrn
ΕΪ infinito ne cau&m cauÌà Ìequatur»
Libera per terras unde h«c animantibus extat*
Vnde eft haec in^ iatis auolià uoiuptas^'
Perquamprogredimtir:quoducitq^queuoluptas» va^f^
Declinamus item motusmec tempore certo:
) Nec regione loci certa: ièd ubypfa tulit mens«.
1 Nam dubio procul bis rebus fuauiq? uoluntas
fu*·.
ί
a
ffiit.CWij^Miiifi
' Principium dat& hinc^per membra ri^antur· A^c^n^^ Jj yd^
Nonne uides etiam pateiàdis tempore puhdto ì^yu^. p^V ^
Carcefibus:non poflè tamen prorumpcre^quoruni
Vim cupidam tam de fubito:quam mens habet ipià»
Omnis enim totum per corpus matcriai
Copia conquiri debet:concita per artus
/ Omnisiut iludiuiii mentis connexa ièquatur.
C Vt uideas initjUm motus a corde creari
1 Ex animic^uoluntateid procedere primum.
inde dari porro per totum corpus èc artus.
Nec fimile eil ut cum impulfi procedimus idu»
Viribus alteriu&magnismagnoi^ coadlu.
Nam tum màtóem totius corporis omnem
Perfpicuum eft nobis inuitis ire rapiq^L ^ ^
Donep caufa refrenauit per membra uoli^as» Μην
lam ne uides igitur quàg uis extrema mufios
J
li
Fallat:ius uitos cogatpfocecÌere Ìapc inj^m
^ Precipiterà rapit:tameneilc#iìieétef (in pecore nortjro
' i ^oddam quod contra pugnate obftarec^ poffiu
Cuius ad arbitrium quct^ copia materiai ♦
Cogitar interdum fledli per membra per artus*
Et proie<5la refrenatur rctroq^ refidet.
Quare in ièminibus quocp idem fateare πεοεΠεΑί*
Eiìè aliam practer plagas Sfonderà caafam ;
J Motibus:undch«cnobisinarapoteftas*
^ De nihilo quoniam fieri nihil poiie uidemus·
Pondus enim prohibet ne plagis omnia fianc
Extcrna quafi uijièd ne res ipla neceiium
Inteiìinum hajjeat cundlis in rebus agenda
Ec deuicfla ^afi cogatur ferre pati que ^w/
Id facitexiguum clinamen principiorum.
Nec regione loci certainec tempore certot
Nec ftipata magis fultum quam materiai
Copia:nec porro maioribus interuallis.
Nam nec^adaugefcitquicquammec deperitindc /
Qua ^pter quo nunc in motu prfcipiorum
Corpora imit: in eodcm antca^a xcate fuere.
^ Conditione: & erunt & crefc^tiui^ ualebunt:
(Quantum cuique datum eft per fòólcra naturai.
Nec rerum fu^mam commutare ulla poteft uis·
Nam nec^ q^p poflìt genus ullum materni
Effùgere ex omni quicquam par£is4Il·βmncs
Vnde cohorta queat noua uis irrumpere: Òi omnem
Naturati! rerum mutare ucrtere motus.
ί llud in bis rebus non cft mir abilejquare
Omnia qum rerum primordia fint in motu
Summa tamen fumma uideatur ilare quiete·
Pra^ter q fi quid ^p rio dat corpore motus ·
ù fùr^d Omnis enim longenoftrisabièntiblisinfra
Primorum natura iacet:qua^ptcrubiipilim
Cernere iam nequeas motus quo(^ ^fu^ere debent
Prefertim qum que poÌTimus cerncre/mèirt·
Sa;pe tamen moty^pacio deduda lo corum.
Nam faipe in colli tondentes pabulalarta
Lanigere raptàt pecudes quo quacj uocates
Λ
/vv αύ (
eiiii
iìertffu/f^^^'
L
Cu mme-
i^Krtif^Uf ìfj crrmvi
fì/yncijoce.'i^
-ocr page 44-J ή··
f
imfflutatit hexhx geminatitcs rorc fccenti<
Et fiiciati agni ludunt blandcq^ c4:Oniièaiit
Omniaique nobis longe coniuià uidentuf·
EtueÌutiinuÌridicandorèconfiftèrècolliV - · -
( Pra;terca magne Icgiones cum loca curÌu
Campof um complent belli iìmuiachra cientes·
FulgurubiadcielumiètuIIittotaq^ dfcum . (Vrr*
Aere rénifeicifteiiustfubter^i uirum ui yfmti^cif- ^ /.
ExciturpedibusÌbnitus:elamor«m;^uocjmontcs λ{/ U-^
fcai/eiedlantuoces ad fydcra mundi. a^ ^^^^^
Etdrcumuolitant equites:mediofq^ repente.
Tràmictunt ualido quatièntes impetyi campos* ^^nfymrtS
Ettameneftquidamlocusaldsmorìtibusmndc ^
Stareuidetur;& in campis coniìfìeircfùlgur* ■
Defigura acomorum.
Nunc age iam deinccps cun(5laru exordÌa rcrui
(^ualia finti^q longe diftaiitiaformis*"^ '
Percipe multigenis φαίτί fint uariata
Non quo multa parum fimili fint pr^dita forma*
Sed quia non uSfgò pària omnibus óMnia coiifì^
Nec mirum^nam qum iit eorum copia tónta:
Ve finis uti docuirnéqfiumma lit ulla* ^
Debent nimirum non omnibus omnia prorium
^ ^ Efle pari filo fimil^^ffeau figura· ^ ■
/Ui^Tllf ^^^ ^^^^^ Pra^terea genus humanum mutieq? natantes
pfifuJ^' Squamigerum pecudesi I^ta arbufìa fer«c^
4
Λ
yter)
Et uari^ uolucres lascantia quaclocaaqìisttóii j
Concelebranttcmim iplàs fontiic^ lacufc^ ttrem/npar
ìiomùi^a Jui^ fiii'u^yi^^ Etfquaperuoganjnemoraauiaperuolitantes« ìXh^^ì^Ìó^
β Q uorum unum quod uis generatim fummere pergei
1 Inuenies tamen inter iè difere figuris^A^gfVr·^
Nec ratione aliaprolescognofcere matrem·
i lSìecmaterpofiètprolem:quodpoiTeu:demus·
Nec minusatq;homincs inter feu^acluire» wn^/cifM-
islam ixpe ante deum nitulus delubra decora
Turi|remas ^pter maiitatus concidit aras
Sanguinis expiri^s calidum de peilore flumen
At rnater uiri^es'ialtus orbata peragrans.
Nam qui^humi pedibusueffigiapreilàbiiulcis
Omnia conuiièns oculis loca: fi qucat uiquam
' Conipicereamiflum foetumiccmplft^ qua:reli«
Λ
^rmt^ /i oemynMi^
ti
Frondifer um nemus adfiflensiS^: crebra rc^ifitiàj'*'
Ad ilabulura defidcrio perfeca iuuencL
Nec tenere falices:atcj|ierba: rorc uigentes*
Flumina que ulla qucunc futrimis Ìabcnda ripis
Obiettare animuttiifubitatjiq? auertere curam*
Nec uiculoruj η aliae fpeties per pabula l^ta
Deriuare queunc animaniicurainq? leuare.
Vfq? adeo quiddam pprium notumqj requirit.
Practerea teneri tremuliscumuòdbushedi -
Cornigerasnofunt matres:agni^ petulci
Balàtum pccudjsùta quod natura repoicic
Ad iua quiique ferfdecurrunt ubera lacftis·
Poftremo quoduis frut^entum non tamcn omné
Qjuidq? fuo genere intei^iìmile efle uidebis»
C^ianik» inteiLcurratqu^damdiftantia fprmis*
Concarumq^ genus parili ratione uidemus
Fingere tclluns gren4im:quamollibusundrs grémittm
Littoris iricurui bibulam pauit «quor harenam·
Q_uare etiam atqj eciam fimili ratipne nccefìfeft -,
Natura quoniam conftant neqj fàda manu font
Vnius ad certam fbrmamprimordia rerum;
Difiìmili inter fé quidam uolitare figura; ' ^
Perfacile eftanimi rationeexoluerc nobiSé'
Q_uarc fulmineis multo penétraUIiusignis;
Qj-iam nofter fluat ^Ìacdis terreftribus artus·
Dicere ^Ώ poflis Cceleftem fulminis ignem
Subtilem m;Jgis e paruis conftare figuraci
Atqj ideo traniìre foraminaque nequit ignis
Noite^ lignis ortus txdac^ creatus. ψ
Pra:terea lumen per cornutranfit:acimbcr /
Refpuiturquarei'niri luminisilla minora ^^^ ' ' 7/
Corporafuntiqde-^uibuseftliquor^in^aquan^
Et quis fubitope? coHum uina uidemus tcÌmn ' ' ^Qnr Cù(m ^ì^ja.
Pernuerer'at contra tardumcondatiir oliiiam·
Aut magis hamatis inter fé plicates
Àutquianimirummaioribusefleicmentis* Γ - . '
^J^cò iit mnonptduaare^cntei^^^ vrrerft^^y ^
IntcrfcpoiliatprimordiaringuÌaqueqtiè
Singula per cuiufc^p foramina permanare* , ■, r
Hacacccditi^timeliislaólifq^liquores
iocundo fcnfu lengua^ tia(ftentur in ore·
A^^ fì^uÌa
ìbA-Ut^·^
r>v
Λ ■'· f
/
ifiiUué
.é
/
Ltf pyCoyy^^ ^^
ttur^C
■ ηο·
^■ùltro·.
fi
f.
icatif
1 J3
DeAbilnthìo /
« Atcontratetraat>fintfnatura:fcci? A^^f^
Qiitauri foedo pertorquent ora iàporcé
Vt fàci!e agnoiqs e leuibus atc^ rotundis
Efle ea que fenfus iocunde tangere poflunt.
Atcontraqu^amaraatc]^arperacunqueuidentur [v^
, HectnagishamatisinterÌènexateneri·
Pf^terea que^fòlere uias refcindere noftr is
SenfibusiintToitUi^ Ìuo perrumpcre corpus·
Omnia poilremo bona icnfibus & mala tailu:
Diffimil^inter iè pugnant perfecla figura.
DeSerraeftridore.
Ne tu forte putes ferrx ftridentis acerbum
^ Horrorem conftare elementis leuibus «que /. ^
Acmui^hielepercordas:organicac]|J^ atfK^f^^
Λ( Nobilibusdigitisexpergefadla figurant.
Neuiimilipenetralepuresprimordiaforma
In nares hominubitqum te^ra cadauera Ìorrènt. ^
EtqumfcenacrocociliciperfuÌàrecenseft. ^
Araq?p^b«osexalat^pterodores. a/^«vncWW
Neuebonos rerum fittiiliconfìarecolores V
Semine conilituastoculos qui palccre poflunt.
Et qui c onpungitmt aciem lacrimarec^ cogunt. -. -
AutfccdaÌpetici^asltturpefcpuidentur. /. .
Omnisenim fetiiìis qucmulcctcunque uideijitu^ fy.
Aut fineprincip^lialiquo leuiore creataeft. ^ '
j^ut contra quaecunque molefta atq? afpera^ronflac
Non aliquo fine n^atcria: iqualore repertaft*
Suntetiamquei^necleui^iureputantur
Eflé:nccgomninbfiexismutt6nibusunca. ^ . ^
Sed magisafegv^tìlis paulum proftantibusii^qu^ ;
Titillarcmagisièniusiqlederepoirint. , ^
Fecula iam quo de genere eft iàpcres. ^ ν Ϋία^α^σ*-^·
Dcnic]^iamcalidosic^es:geliàamq?pruinam: '
Diffimiii tenmta modo conpungere fenfus λ^ο^^^/^
ύ Corporei inditio nobis eft tadus uterque.
ί Tadus enim ta^us proh diuum numina /■
Corpoi^eflè1^us:uel qum res extera fe fe Μ ψ
Aut iuua^iradicns genitalis per uenerje res. ^wdt^
Aut ex ofÌmfla qum turbant corporé in ipiò
Tj^h
■u
Ongn
A/W^ AKd^
^fcictuj
ίί.
m
Seminatconfundunt intcr ig concfta fenfum» , .
Vp ii forte manu quamu^^®rporc ipie 'qnmi m imn ccr^erM
Tutetibipartemtcriasafqjexperiare V ^ ·
Qi^|)pter longe formas dfftare neceiTefì:. *
Prindpiis uarios qux poilint xdere fcnfus»
i Deni^ qu^ nobis durata ac fpi^uidentur:
^ Hecmagishamarisinterièiè^necei&iì:* ^
Et quafi Eàffiis alte compadla teneri.
De adamante férro'fiiicc acre.
In quo iam genere in primis adamantina Ìàxa
Prima acie coniìantndtus contemnere fueta·
Et ualidi filiccs ac dura robora fèrri ·
Aefa(^:qufque clauflris reftantia uoc^ranturi*
Illa quidem debent e^ Ifuibu^at(^ rotundis
Είϊε magis;fli;tódo qu^ corpore liquida conftanit*
Nam^ papaueris hauibs itemft ècilis qùod aqiiaram
Nec retincntur enim iiiter Ìè glomeramina qu^que^
Et perculius item procliue uolubilis extat·
Omnia poftremoque puncilo tempore cerrjìs
JD i/Cifugere ut fumum nebuÌas flamic^ neceffeii
Si minus omnia Ìùnt el^uibus atq; rotutidis·
At non eflè tamen perplexis indupedita.
Paligere uti poilùnt corpus penetrareqj faxa^ ·
^^ » Nec tamen herere inter fe quodcunque uidemus
Senfibuseiìè datum fàcile ut cognoÌcerepoÌìis
Noti e perplexisiÌèd acutis effe elementis·
Defudorefalic)>
Sed quod amara uides eadé que fluuid^ conilat j / /
Sudor uti maris*efl minime mirabile cuiquam/li/^ ^ ^J.
Nam quod fluuidum^a e leuibus atc| rotundis ' ^ ^^^ ^ Kc^tc^
Eftiekuibusatqj rotundisadmixta dolore ^MÌó fi;
Corporamec tamen hccretinetehamatane^-eGatti i^^^ ^ /
Scilicet^globc/atamencumrqualida confteiit
Prouolui fimul ut poflint & ledere fenfus» ^^ « ^ ' -
Uè aqua manna. ' / 7
EtqufdmixtaputesmagisaiparaÌpibuseÌlè
Principiis:undeeftneptuni corpiK acerbunij
ΕΠ: ratio iccernendi ij^riùmc^ tàdendi'^
Humor dulcis ubiper&rras crebrius idem ^^vd^^
PercolaturiutJnfoueamfluat:acmanfuefcat » ' fAtfn'f"^'^.
liT/ijtiiiNeqttk ènim fepararc primordia uiri Lwdud tnnrl· i^^»^^· pf^j^^"^*^
Mi^'
Utnit/Anxm
j
.t
χ Ι Έ.
^^ —- - -----—" — —^ — — — — J^ - ——------------— — η nw ·ι 1 U ^ ^^^
fcfgo fórmarum nouicatem corporwe» augmen»
li^Crm^^C^^^^ Subfequitur.quare non eft ut crederepoiìis
t ^ bile mfiiiitisdiltantia lemma rormis^
^ . C ' ^ jNe quedam cogas immani maximitatc
Ϋ,Κ,Λ^^μ-,ατΤ ^^^ „„„ ροίϊτ probar^
"f Iam tibi barbarica ueftes melibcraq? fuigens
-x} C^nnt^ '-Purpurauheflalicoconcarumteaa colore.
Ccicì^' ^^^^ pauonum rident imbuta pauore lepore·
r
Aipcratquo magìs iif tert is hoffeiccre poflìnt.
• bigurasdismultas·
(j^od quoniam docurp|rgà cone(5tere remquae
Ex hoc apta fidemducac/primordia rerum
FinitaS uariare fìgurarum r^tioneé.
i mod fi non ita lit rurfum iam ièmina quedam
Eiìè infmito debebant corpori^au(5lu·
Nam^^m e^.dei^na cuiufuis in brcuitace ^
Corporis inter^ukum uariare figurae ^ ^
Non poiìunt.4èemar minimis e partibus eflc ^iMéhmn
Corpora primapr^tribus uel paulo pluribus auge*
Nempe ubi eas partis unius corporis omnis
Summa atqj ima locans tranimutas:dextera leuìs·
Omnimodo expertus erisiquam quifq; det ordo
Formarum fpetiem toti^s cotporiseius» yóLùj^
^Λ -ττ^ "^^dBouatìterumiuperaia colore iacerent·
\
L ^^^ ' ' ^^ ! £t coliccmptusiwodor fmyrnae:melÌifqi fapores inir^V
Carmina confimiii ratione oppreilàfilerent.
Na^ aliis aliud prasltantius exoriVemr·
Cedere item retro poflènt in deteriores·
Omnia fic partisi ut diximusij^eiiores ^ ^^ .
Namc^ aliis aliud rctro(|; ut ^rius eiièt ^η^η^ΦτίΜί
Naribus àuribus atc^ oculis orifq? fapcr ί· ^
(^e quoniam noty/unt in rebus redditaiccrca
Finis utrinque tenet fummmam/atearemeceilèft·
Materiem quoc^ infiniris difierrefiguris.
Deniqj ab i^|]aps ad gelidashyemiicp pruinas
Finimmfttrctro^ pan ratione remeniumft·
Omnis enim calor ac irigus mediiqj iepores
Inter utrafque lacentexplentes ordine furnmam»
Ergo finita diilant ratione creata
1 ι
AjScipiti quoniam mucroni utrìnque notantur*
Hinc flamisiillinc rigidis infenfià pruinis· '
In terrasicmina eile· «,
Quod quonia docui perga conneiflere rem quas
Ex hoc apta fidem discìti primordia rerum
Inter fé Ììmili quae funt perfeda figura
Infinita clu^ enim diflantia qum fit , 'ci^^Hr
Formarumfiimajneceiìè eft qu£C fimilés fiùt^mfnittl·
Eflè infinitas:aut fummam material
Finitam conftare id^quod non eflé probam
Verfibus oftendam corpufcula material
Ex infinito iummam rerum ufq? tenete.
Vndic^ procelo plagarum continuato·
Nam quocÌ rara uides magis eilè animalia quedam.
Egegundamq? magis naturam cernis in illis
fnidu
m.
^πί^ίΠΑη'Μ,
ν
teUm/^^on^
— — - — y—
Multa licet ^nera eilè in eotnumerumqi rcpleri :
Sicuri quadripedum:cunxprimis eflè uidemus
In,genere anguijtnanus elephantosnndiajquorum
Mbiibus e multis ualio munitur eburno
Vt p^nitus nequeat penetrari/tanta ièrarum
Vis eil:quarum nós per pauca exempla uidemus*
Sed tieben id quoc^ uti concedam quam libct cilo
Vnica reslquaKlam natiuo corpore fola·
Cui Ììmilis toto terrarum non fit in orbe*
Infinita tamen nifi erit uis material
Vnde ea progigni poflìt concepta crcari ^
Non potcrittneq^ quod fuper eft procreÌccre aiic^*
Quippe & enim iumant oculi finita per omne
Corpora iacflari unius genitalia rei
Vndetubiiqua uìtSC quo patito congreilà coibunt^
Materiae tanto in pelago turbaqj alienai
j, . Nonutopinorhabentrationem concìliandi* ,
VOnf^ Sed quafi nauiragiis magnis rnultifq; cohortis 1
(f Diilecilar^olet magnum mareitrarilra carinas^
4 y Antemnasiproram malos:foniài<^ nai;antis:
dPer terrarum omnis oras fluitantia plauQra
/^ννΛ/Κ^Α ; Ve uideantur inditium mortalibus^l!ant
infidi m aris infidiastuirefcf, dolum^
Vt uitare uetint:nc ue ullo tempore cfedant
Subdola qum ridet placidi pellacia ponti
Sic tibi fi finita femel primordia quedam
113
/
Connitueststeuum debebunt fparfa per omne»i
Dificd:;^e ^ilus diuerlimate>:iai
Ναηξήη concilium ut poilìnt c%^mpulla coìte*
Nec remorari in concilio:nec crefcere adauda·
CJuorum utrumque palarti fieri matiifefta docetres·
j Et res progigni 6C genitas procrefcere pofie*
IEile igitur gener,eiin quo-uis primordfia rerum
Infinita palam eil::unde omnia iùppeditantur·
Nec fuperare queunt motus iète^ exitiales ^sm
Perpetuo: nec^ in a:tcrnum fepelire ialutem·
Nec porro rerum genitales audificiq^
Motus perpetuo poiliint feruare creata.
Sic equo geritur certamÌne principiorum
Ex infinito contradum tempore.bellum '
Nunc hic nunc illic fuperant^^alia rerum·
Et fuperantur item»mifcetur funere uigor
QjLiem pueri tollunt uiièntes luminis oras.
Nec nox ulla diem:neqj no(5tem aurora iècuta eil^
Qu^tré non audieritaiixtos uagitibus egris
PIoratus:mórtis comitcs & funeris atri.
Illud in bis obfignatum quoq? rebus habere
Conuenit.& memori mandatum mente tenere
Nifeil eilé in promptti quorum natura uidetun
Qiiod genere ex uno coniìrtat prin^piorum. ^
• ij · NecquicquamquodaoHpcrmixto^jfèmineconflet»^
•ψ UjccÀm^wj f um w gj. qu^cunque magis uis multas poiììdet in Ìè.
At(^ potéHatc^ta plurima principiorum
In iè le genera ac uarias docet file figuras·
In terra femina infunt.
Principio tellus habet in Ìè corpora prims.
Vnde mare immenium uoluentes frigora fontes
AÌlidue reifiouenc: habet ignes unde oriantur*
Nam muitisiuccenià locis ardent fola terr^»
Eximis uero fùrit i^iiibus impetus arthn^,
Tum porro nitidas fruges arbuftaq^ l^ta
Gentibus humanis habet unde extollere poflìt»
l^bti^ (f
/
\
Vnde etiam^ifei'os:frondes:&: pabula l^ta
Montiuago generi poiTìt prebcre ièrpum*
De matre magna.
Oliare magna deum marerimatcrq; fèrarum I
EcnoilrigenitrixhiEcdidaciìcorpotisuna. f
^ .,'Λ-ί/ί.ί- ·
-ocr page 51-Hanc uetcres graium dodi cecincre poetce
> Sedibus in curm biiugos agkare Ìcoaes.
ij Aeris in fpatio magna^ pendere docaitcs
Teliuremmeq? poift in^rra iiiìcrc tcrram»
Adiunxere ieras: quod gui^ efièra proÌes
OHìciis debet molliri ui(àa parentum»
I Muraliq; caput fummum cinxere corona
Eximis munita locis quod fuilinct urbes*
Quo nunc infigni pex magnas preditatterras
Horrificc fertur diuine matres imago· Μ
Hanc uarie gentes antiquo more facrorum
Ideam uocitant matrem:phrygìaiq] catcruas I
Dant comites:quia primum ex illis fìnit^s edunt
Perterrarum orbes fruges coepiflè creati»
Galles attribtmnquia numen qui uiolarinc
Matris δί ingrati genitoribus inuenti funt
Significare uolunt indignos eiie pucandos
Viuam ptogeniem qui in oras luminis edant·
Tympana tenta: tonant palmis;6C cimbala circum
Concauairauci^nocp minantur cornua cantu.
Et phrygio flimuiat numero catta tibia mentis
Telac^ preportant uiolenti figna furoris
* IngratosammosatcfimpiapedoraujSgi
Conterrere metu que poffint numine dmx*
Ergo qum primum magnas inueda per urbes
^ Munificat tacita mortaiis muta iklutei
1 ^ ^ Aere atqj argento fternuntiteKoraniamirum "cfrctm
miQ^ LargificaftipedÌtantes:'uÌnguntq;roiarum
^ Floribusfmbrantes matrem comitum^ cateruai
Hic armata manus curetas nomine g^^ic^foiH'^
Quos memorant phrygios inter fé Forte cateruas /
Ludunttmnumerumcjexultantranguinefreti· 4 f^
Terrificas capituin quatientes numine criftas·
Di(5leos refèrunt curetas qui louis iUum
Vagitum in creta quondam occultaiìè fèruntur·
A-
ì-nOU/ik lyy f-^y^^
ùuM
fiJfmm fyiiuò fM
Qum pueri circum puerum pernice chorea
'>^<LaL>s Lt p^rmatiinniwierumftarent
hMr Armati in numemm pulfarentXfribiifii^ra·
Ne faturnus eum inalis mandarci adeptus.
Actcrnumc^ cjaret matti fub pedlore uulnus·
ìì^th^à/ Ri^i^rea magnam armati matrem comitantur·
CvSi
Im'ti^'·
l/i
[jptm
/ ■
Γο-ηο Zcvn^i
ò
m
Aut quia fignificant diuam pfedicere:ut armis
Al uirtute uelint patriam dcièndere terfam.
Preiid^^ parent decoriq^; par^atibus eiìè·
Qlic bene δί exmie ^uis diÌpofìa fcmntur»
Longe funt tamen a uera ratione repulià»
τ Το macar-iocukai-apbpartett»
/ Ο Omnis enim per fe diuum natura nece
Immortali a:uo (urna cum pace firuatur.
Semota a noftris rebusTeiuncflaq? longe
Nam priuata dolore omni priuata periclis
Ipfa fuis pollens opibus riihil indiga noftri
Nec bene prò meritis capirur nec^ tangitur ira.
Terra quidem uero caret omni tempore ièniii·
Et quia muitarum potitur primordia rerum
Multa modis multis efiert in lumina iblis^
A Hic fi quis mare neptunum/^reremqj uocar^
j ConflitueÌ fruges δί bacchi mimine abuti^xftntwfw ^
Majuult^laticis ^prium ^ferreuocamem
Concedamus ut hic terrarum diditet οτ^ίηχ
Eilè deum matremtdum uera re tamen ipÌe* «ifir
SaDpe itac^ ex uno tondentes gramina campo
Lanigere pecudes δί equorum duellica proìes
Bucceriid gregesteodem fub tegmine c£eÌì èfMcértp^
Ex unoc^ fitim fedantes flumine aquai.^ ^^^
Diiiimiliuiuuntfpetieretincntdparentiy ^ '
Ρ
Naturam di mores generatim queque mutantur. nmtemrar'
Tanta eflin quouis genere herb^ materiali
Diiiimilis ratio:tanta eft in flumine quoq^,
I Hinc porro quf'muis anìmantem ex omnibus una
Τ Oflà cruor uen^ calor humor uifcera nerui
i Conftituunt:que funt porro diflantia longe
Diflìmili perfetta figura principiorum.
Ti^ porro quecunque igni flamat^ aemantur* ,
Simul prcterea tanjen hec in corporjrtradunc·
ÌCpnrm^^^.
m
Vnde ignem iacere δί lumen fiibmictere poflìnt·
ScintilÌafc^ agere a| late diflei re fauillam. ^^
Cactera confiiniÌt mentis ratione peragrans·
Inuenies igitur muitarum ièmina rerum
Corpora cacIareiSiuarias cohibere figuras.
Deniqj multa uides quibus 6c color δί iàpor una
Religione animum turpi «Stingere pa^to» ^avc
τι
Rcddica iiolorc in primis pÌerac^ dona»
Hcc igitur uariis debent conftare figuris.
Nidor enim penetra^quMicus non it in artus·
Si|:us item furfum^cjtta fapor infinuatur»
Senfibus ut nofcas primis diiierre figuris*
Diflimiles igitur formai glomeramen in unum
Conueniunt:ò<: rcs permixto Temine conftant. f
(^i^defetiampailìmnoftrisinuerribusipfisy . ^ J / ;
Multa dementa uides multiscommunia uerbisJ '
Q^um tamen inter fe uerfus ac uerba necefleft ^
Confiteare aliaex aliis conftare elementis»
Nam quo multa parum communis littera curat·
Aut nulla inter fe duo fintex omnibus idem· ^
Scd quia non uplgo paria omnibus omnia conil^t.
Sic aliis in rebus icem communia multa ^ '
Multarum rerum qum fint primordiaremmlfKf
Diflìmili tamen intcr fe eonfiftere fumma ^
PoiTunttut merito ex aliis conftarefera^iiur;
Humanum genus'SC fruges arbufta^ l^ca·
Nec tamen omnimodis conneól^poile putandumft·
Omnia nam u^Igo fieri portenta uideres.
Semiferas hominum fpeties exiftere: altos '
Interdum ramos ^igni corpore uiuo» ■ '
Multaqj connecflaterreftria membra marinis»
Tum flamam tetro fpirantis ore chimeras
pafcerenaturamper terras omniparentis·
Q_uorum nihd fieri manifeilumftiomnia quatido ntL·
Seminibuscertiscertagenitricecreata !
Conièruare genuscreicentia poilèuidemusj
Scilicet id cerra fieri ratione necefièft·
Nam fua cui(^ cibisex omnibus intus in artus
Corporadifcedunt:connexac^conuementis
Efflciunt motusiàf contra aliena uidemus
R.eiicerein terras naturam: multa<^ ^ris
Corporibus fugiunte corpore percitaplagìs·
Q_ue ηεφ connetti qucuq potueremec^ intra
Vitalis motus confentire atcj imitati· ^ ^
Sed ne forte putes ammalia fola teneri
Legibus his:c^dam ratio difterminatomnis·
Nam ueluti tota natura diiiimiles funt
Inter fe genita res qu^que:Ìta cumc^ necefleft
ìlcLr
^uéXìS
9
Λ ^^
rivOf^J/l
di ^ptmftf^^
em^ Qmm'p^^^
xAtit^a/
ίί&·
Diflimiii coniare figura principiorum·
^/on quo multa parum fimiiiiìnt pr^dita forma»
Sed (^i^d non uSÌgo paria oit^ibus omnia conftenu
Semina ^um porro diilentdifièrre neceÌìelL
Interualla;uias:connexusi ponderaiplagas, /
Concurius: motu^hon animalia folum f ^
Corpore fe iunguntl fed terras ac mare totum
Secernunucaslumc^ a tcrris omnc retentanr·
I^on neceilS^ alba ex albis principiis fieri
Nunc age dida meo^dulci qudìta labore / ^
Perdpe:ne forte hec alba ex albis rearis £ &.M Gy* ^
Princtpiis effe: ante oculos que candida cernis» A" ψλίοι^ aÌÌ^ :
Aijteaque nigrant nigro de (emine nata· ^
Ne ue alium quem uisi que funt imbuta colo rem» f^
Propterea gerere hunc credas quod material
Corppra coniìniili iìnt eius tintila colore·
Nullus enim color eft omnino material
Corporibusnec^ par rebusmecg deniq? diipar
In que corpora fi nullus tibi forte uidetur
Poflè animi iniccilus fieri procul auius erras*
Nam qum cecigcnrfolis qui^^umina nunq
Dcipexere;tamen cognofcant copora tacflu
Exineunre a:uo nullo coniun<5la colore.
Scire licet noftr^ quoc^ menti corpora pofiè
Verti in notitiam nullo circumlita fuco.
Denicj nos ipfi c^cis quecunque tenebris
Tangimushaud ullo ientimus tincìa colore»
Q^uod qudniam uinco fìeriinunc cfiè docebo·
Omnis enim color omnino mutatur Ì?omnis*
Q uod fàcere haud ullo debent primordia pado*
Immutabile enim quèddam fuperare neceifeft:
Ne res ad nihilum redigantur funditus omnes.
Nam quodcunque fuis mutatum finibu;^ exit
Continuo hoc mors^ft illius quod fuit ante.
Colores non eilè ^f
Pfoìnde colore caue contingas Ìèmina rerum ^ γ
Ne tibi res redeant adliihilum funditus omnes· 44 tww
Practerea fi nulla coioiis principia eft
Reddita natura» 6C uariis funt pridita formis. .
E ^uibus omnigenosgignuntuariant^colotes*
Praete^ca magni quod refer^femina quoque ^
li/
, f. vA^ rt'
ο
υ
ί
■■.λ
imnto^
e
yytUiA^
ί
e
5 to^.)^'
/ ί
w
Cum quibus Si qualifeas poÌitura condncaiur»
Et quos inter ièdent me^ accrpiantcp»
PerÌàcile ej^mplo rationem reddere poflìs.
Cur ea que nigro fùerinc paulo ante colore ^
Marmorea fieri poiTunt candore repente,
iVt mare quam magni coinmoruntsqaora uenti
Vertitur in canos candente marmoreflutilus
Dicere enim poflìs mgrum,quod fepe uidemus
Materies ubi permixia eftàllius δί ordo
Principi^mutatusi&: addita demptac^quedam.
Contìnuo id fieri ut ciJens uideatur δί album.
Q^uodfi ceruleis conflarentajquora ponti
SeminibusmulÌopoiìènt albeicere pacilo»
Nam quocunc^ modo perturbesca;rula que iìnt:
Nunq in marmoreum poiTunt migrare colorem.
Sin alio atq^ alio {mt femina tinda colore /
Q^ue maris eflìciuntunum purumc^nitorem.
Vt fepe ex aliis ibrmis uariiiì^ figuris
EfiÌìcitur qupddam quadratum unaq? figura
Conucniebat uri in quadrato cernimus eilè
Difiìmiles formas ita cernere in ^quore ponti.
Aut alio in quo uis uno purocj nitore
Difli miles longe inter iè uarioiqj colores·
Prxterea nihi l ofliciunt obftantc^ figura
λΤ onfué- Difiìmiles quod quadratum minus ei ìe iit extra*
At uarit rerum impediuntpiohibentc^ colores
/ minus eflè uno poilìt rey ota nitore»
1771 UuiÌti'^^'^ porro qu^ ducic itiliciti^mbuamus· it^
Princìpiis rerum non nunqcauià colorii ^ ^ f
Occidit:cx albis quqnjam non albacreantur j^n-vac
Ne|| ffigralluent de nigris/ed uariis ea^fmr
Q^uippe de eni m»multo procliuius exorientur /
Condida de nullo quam nigro nata colore·
Aut alio quo uis qui contra pugnet ^ obftet. ^
Pra;terea quoniam nequeuntfine luce colores ^
EiTèmeqj in lucemexiftunt primordiarerum.
ÌScire licet q fint nullo uelata co We?^
Q^ualisenim caccispoteritcolor eilè tenebrisCjj
Luminequiinipfomutatur:proptereaquod Γ
Rei5ta aut obliqua percuÌfis luce refulget. ^
De colore columbarum· d i i
lA
/
/
/
ii^-
Piuma columbafum quopa<flo in fole uidemr
^u^iitaceruices circi^sollumi^ coronata
Nattii^ ali^ htuti claro fit rubra ρyropo·
Intcrdum quod^ icnfu fitiuti uid^tur ^
Inter ceruleum utf^ mifcere fmaragdos· uìtìÀH
Decaudapauonis
Cauda9 pauonis larga cum lucerepletaeft*
Coniimili mutat ratione obueria colores· <
Q u^quoniamquodam gignuntur luminis i6lu
Scire licet fine eo iieti non poiTe putandum.
Et quoniamplage quoddam genus excipitinÌè
Pupula:qum Ìèatirecoloremdicitur album.
At^ aliuifporro^nigrumqum òi csetcra ièntit.
Nec reii rt ea que tang^uo forte colore.
Pra:dita iuntiuerum quali magisapta figura
iScire licet nih»l principiis opuseil^ colore.
Sed uariis fbrmis uariantes edere ^dus. ^
Pr A terea qugniara non certis cer ia figur
Eft natura coloris, 6C omnia principiorum
Formamenta queunt in quo uis eile nitore·
Cur ea que conftanc ex illis non pariter funt
Omnigenis perfuia coloribus in genejÌe omnii"
) . . ι - Γ f 4 Conueniebatenimcoruosquoq?fepeuolantes
fim^jfi^^''^^^'^ Exalbis album pinnisiadarecolorem.
^ Et nigros fieri nigr^de ièmine cygno s.
Aut alio quo uis uno uarioc^ colore.
Q_uin etiam quanto in partes res quoque minutas
Diilrahitur magis hoc magis eft ut cernere polTis
Euane^ere paulatim flinguic^ colorem. ,
Vt fit tibr in paruas partes difcerpitur aurum.;^ì«. ^
Purpurapoeaitenfq} color clariflimus multo. ^
Filatim qum dirtradum eli difpc^ditur omnis. ' ffTH^tu/, :
'vvnJiU
V
Ρ f
U^U·^
Γ
{
L^try'
Nofcere ut bine poiTis prius omnem efflare colofetn.
ili fe^rKm· αΓ ^ '
IrCnau^·
Particulasi quam delcenduntad femina rerum
Poliremo quoniam non omnia corpora uoccm
Mittere concedasmec^ odorem.propterea fit
Vt non omnibus a^ir<uiifeifonitus di odorcs.
Sic oculis:quóniam non omnia cernere quimus*
Scire licct quedam tam conftare orba colore: J
Q^uam fine odore ullo quedam ibnituc^ remora.
Nec miiius hec animum cognofcere poiìè iàgacem ι
η
Q .amquf funtalSsrebusp^^^^^^ que. Jj
i>eductorteputesloli^Qlutacolore V" r'f r
Corpora prima manerMiam fecreca teporis S cdmhi
Sum ac frigoris omnino calidic^ uapores^ ^ζ^Ι^
Etfonituiterila&tóo:6é4jliaÌeruntur. léumay , e ('»·//
NeciaciuntulIumpÌopriumdecorporeodorem/
< Sicucamaradniblandum($Ìkd^q;liquorem mn ùlmnél^
JJi^Aq fmtim^t nardi fiorem necìar qui naribus^lat ·' *
Cum ^cere inilituas curri primis qu^rere par efl:
Q^uod licet ac poflis reperire in olencis oliui
Naturam.nuIIam:qux^ittat naribus auram·
Q^uam minime ut poilìt mixtos in corpore odores
Μ ConcoóloÌqf Tuo contracilus perdere uiro·
^haoi&yy^ Propterea eundem debent primordia reru m
Non adhibere f^m gignendis rebus odorem·
Nec fonitum/qaéfiiam nihil ab fejnitterc poiTunt i^mic
Nec fiaiili ratione faporem denic^ quenquam :
Nec frigus neqj item calidam tep idum c^ uaporcm· ·
estera quecurr^ ita funt tamen uwnortaÌia coniìtnc i^^iém^
^^^Moliìa:lenta fragroià putricaua corpore raro
Omnia fiataprincipiis ièiuniila neceflèeÌl·
Immonaiia fi uolamus iubiungere rebus -
Fundamenta:quibus nitatur fuma falutis,.
Ne cibi res reddeant ad nibilum funditus omnes·
De iniènfibili iènfi ^ile gigni
Nunc ea que Ìentire uidemus cunquen^ccilèfl
^ Ex iniènÌlMibus tamen omnia confìteare ^ -
^^ PrIncipiisconflare:ne<]^idmanifefta reputant f
Neccontrapugnant improptu cognita qu^ funt*
Sed magis ipfa raanuducunt & credere cogunt:
Ex iniènfibilibus quod dico animalia gigni· ^
Q_uippe uidere Ifcet uìuos exiftere uer^es ;
Stercore de tetro: putorem qum fibi nata eft
IntempeÌìiuiseximbribushumidaLellus· , ,
Prxterea cuncitas in idem res uertere iè fe «^mf^
Vertuntfe fluuii in fi:ondes:&; pabula l^ta
Inpecudes:uertunt;fpecudes neÌlra·
Naturara δί noftro de corpore iàepe ferarum
Augefcuntuires in corpore pennipotentum·?
Er^o omnes natura cibos in corpora uiua
Verticet^hinc fenfus animatum procrear omnes· d i ί ì
Γ
5
/
yfATC jiwfwtt- ca^^ff
<ν·
1 '^.n^tUi^^^
m
-ocr page 58-Il©
Non alia longe ratione:at(^ aricla ligna
Expli(-^n flammas; 66ignis <^mnja uer^^
lam ii^jrdes igitur magni pritMrdia rerum
R eférri in quali iìnt ordine queque locata^
Et commixf a:quibus dent niotus accipiantqj.
Tum porro quid id eft animum qùod percutit ipiìim
uod mouec δζ, uarios ièniùs expromere cogit :
Ex infenfibilibus "ne credas iènfibjle gigni*
Nimirum lapides & ligna & terra quod una
Mixta.tanien nequeunt uitalem reddcre iènfum·
Illud in bis igitur fcedus meminiiTe decebit·
Non ex omnibus omnino quecunquecreantres: ί ζ.
Scnii bile tempio me gigni dicere icnfus ^ W
Sed magni refèrre ea primum quantulaconflent /
Senfi^c que faciunt qua iìnt predita forma
Motibusiordinibustpofituristdenic^ que fin^ Λ
Q^uarum iiihtl rerum in lignis glebifq; uiden^s.
, Et tamen hec qum ijnt quafi putrefarà per imbres
Vcrmiculos pariunt:cjuia corpora materici
A ntiquis ex ordinibus permota nouare
, ConciliantuKÌtà utdebent ammalia gigni.
4 Deinde ex ÌèniiWibus qui ièniibile poiìe crearì
' Conftituunt. porro ex aiiis ièntire fueci
Mollia qum feciunt nam fenfus iungitur omnis
Vifceribusmeruis: uenisjquecunque uidemus
Mollia mortali confiftere corpore creta.
Sed tamen efloìam poiTe hec eterna manere
Nempe tamen debentaut fenfum partis habere· ^
Aut fimilis totis animalibus eflè putari·
Aut nequeant per iè partes fentire necefièft.
Nam(^ alios iènfus raembrorum tefpuit omnis.
Necmanusanobis potiseftfccretameq; ulla
Corporum omnino iènfum pars fola renere, a^
Linquitur ut totis anii^ialibus aiTimulentur /k
Vituii ut poflìnt conlentire undiq^ fenfu
Q^ui poterunt igitur rerum primordia dici ·
Ec Ixii uitare qu^
Atq;animalibus^mortalibusunaeademq> i^r
Quid
tamen ut poflìnt ab eb retu (coitu ) conciliocj
Nihil fàcient preter uolgum turbamq? animàtum·
Scilicct ut nequeant homiiies armcnta fèr^qj
/
/t ec^Ht^ f^'
f^ cH'Af T'V'T^H^^' ^
Ìjvb eijV'hA ■■
À
-ocr page 59-II ■
Inter Ìc (e ullam rem gigncrc conuenìcndo· ^
Siciddemqueièntimusièixtirencctflèeft. λ,
Q_uod il forte fuum dèimtunt corpore fenium^
Atc^ alium capiuntiquid opus fuit attribuì quo J
Detrahitur; dum proctcrea quc d fùgimus ante /
Q^uattenus in pullos animalis ucrcier oua /
Cernimusalituum uermifq^ eflèruere terratn
In tempeftiuusqucm putor ccpi^ ob imBris.® - / ..
Scire licetgigni poiìè ex non fcrifibilibusiènfus* "^·
Q^uod fi force aliquis dicet dumtaxat oriri
PolTeeanoniènfufenfusmutabilicate·
A ut aÌiquo tanq partum quod proditum extra, .tf ^mv-
H aie faiis illud eric planum facete atq? probare
Λ1 Y}i{ Non fieri partumrncc concilio ante coacìo»
Nec quicquam commutari fine conciliaru·
PriadpionequeuntuliiuscorporiseiTe -
Senfujnantcl^iàmgenitaninaturamaaimantu^. '
Nimirum quia maceries dii ieila tenctur
Aerefluminibus terris tcrrac^crcaris.
Nec cOTigrefla modo uiralis conueniente s
Contulit inter fe niotus:quibus omne tuentcs
Acceafi fcnfusanimantum qaanc]^ tuentur·
Pra^tereaqaisanimaatemgfandior ictus: ,, r ,
Q^uam patitur natura repente afligit δί omnis pif -
Corporis atq; animi pergit confundere fenfus·
DiÌlòluuncur enim pofitur^ principioriim...
^ Et penicus motus uitales impediuntur.
('' néJ^ Λ n>xf^ Donec materies omnis concuiia per artus
;r^;yitalisanitp^nodorocorporefoIuit, ,, , y
' Difperfamcp foras per cauaseiicit omnrs· ca v^ ^ mOcuìaA
if-
Fit quoqj uti folcant minus oblato acriter idlu
Relique motus uitalesuincere ikpe'^
Vincerei'S^ ingcnjis plagefedare tumultus·
Ιηφ fuosquicq&m rurius reuocaremeatus.
Et quafi iam Ixti dominantem in^^fyfìte laotum
Difcutere:ac pene amiiTòs accendere fenfus·
Nam quare potius Ixti iam lumine ab ipiò
AduitamggPìntconiedarnentereuerti ^
Q^ua quoUicurfum ^ppc ia iiji ire δί ab ire· d i i ί i
Lift
Prxtcrca quoniam dolor cil ubi tnatcriai
C!^. pora ui quidam per uifcera uiua per artus ^
Solici^afuis trepidantin iecWis intus»
Incp locum quando remigrat fit bianda uoluptas·
Scire licec nullo primordia poffe dolo re
Tentati, nullamq? uoluptatem capere ex iè
Q_uando quidem non funt ex ullisprincipiorum
Corpc ribusiquorum motus nouitate laborent.
Aut/aliquem frudlum capiantdulcedinis almac»
f-lAufigiturdebentullaprarditafenfu» ^i^ji^uÌL·
Denic^utipofTuntÌèndre ammalia queque '
Prindpiisfiiameiliènfustribuenduseorum , · »
Q uidgenushumanumpropriumdequibusaudlumÓ· ψΰΥ*'^^ ·'^
Scrlicec ÓC rifu tremulo conculià cachinnant.
Ec lacrimis fpargunt rorantibus ora genai^.
Mulca^ de rerum mixtura dicere calicnt*
Ec fibi própono que fint primordia quarrunt. vri^pm ' ' ^ r ' fy
Q^uando quidem totis mortalibus ailimulata
Ipià quocfe ex aliis debent cofiftareelementis,/
Inde alia ex aliisaiufq confiilcrei ut auiìs,
Q_uippe ièquar quodcunq^ loqui ridereqj d eces (difccs j
Et iapere.'ex aliis eadem hec facicntibus utìftt. ' ^^^ ..
Q uod il déÌIita hcc furiofac^ cernimusefìè. ^ a^^trrt Ί c^^
Ec ridere potefl: non ex ridentibus audus»
Et fapere &,do(ilisrationcm reddcre dociìis.
Non ex ièminibusfapientibus atc^ deièrtis·
Q^ui minus'eilè queant ea que Ìentire uidemus
jSeminibuspcrmixtacarentibusundiqjfenfui' ^
Fe/viU ^ ( i^€™9ca:leilirumusomnesièmine oriundi,
t Omnibus ille idem pater eft: unde alma liquentis
' Humorum guttasmatercum terra reccpit /
A Fceta parit nitidas fruges arbuftaqj Ixta.
ί Et gentjs humanum parit omnia feda fcfarum*
1 Fabula cum prebet q^iibus omnes corporapafcunt
^ . / Et dulcemducébtuitamprolemqj propagane
{^fi imatti^^^ mffitaJ^ Q_ua propter merito maternum nomen adcpta eil.
^/Cedit item retrQ destraquod fuit ante
%Interras*6Cquodmfei^t&ca:therisoris ni^i -r^ ^r
Id rurilim cacli relatum tempia receptant»
Necficinteremitmorsinresmateriai» , <<
Corpora coniGciat*rcd coiitum difiipat ollisi' c
{κ
//
Inde aliis aliuii coniuiigit δ: cflFcit oftincs
R.esaà conuertant formas ηιαώϋφ colorcs λ ^ ^é^ ^^
Et capiant iènfus puriì^ tempore reddanté C**
Vt noÌcas referre earum primordia rerum,
Cum quibus òi quali pofitusa contineantur»
Et qaos inter iè dent motus accipiantcp·
Neue putas alterna penesreiìdere poteilè
Corporaprima:quod in fummis fluitare uicÌcmus
Rebus:6CinterdumfubkonafdfabitO(^perire·
Q_u^d0etiamreièrtno£lrisinuerribus{pfis
Cum quibus Òi quali fint ordine quequc locata·
Namqj eadem cxlum mare terras flumina iolem
Signiticant. eadem frugesiarbufl^animantis : - 'ΟΦ
Si non omnia fint at mulro maxima pars eil
Confimilis'uerum: pofitura difcrepitanCres·
/ Sic ipfis in rebus itaiammateriei
g Interualla:uias connexus:pondera:pIagas:
G>ncurrus:motus:ordo:pofitura:figur^
Cum pert nutanturimutari res quo^j debent·
Nunc animum nobis adhibe ueram ad rationcm·
Nam tibi uehementes noua res molitur ad aures
Accedere» fiCnoua fé fpetiesoftédere rerum* ^
Sed nec^ tam facilis res ulla eft:^u^ndo ea primum
/ Difficilismagisadcredendumctìrlletàtemq^ V'^h^-
f Nihiladeomagnamnec^ tam mirabile quicquam ^
Q_uod non paulatim miniiant minarier omnes. · ι ·
^ Principio cali clanim purumq; colorem " '
C? uenque in fecohibent pallantia fydera pailini
' Lanalg^ ÓC folis praxlara luce nitorem
Omniaque nunc il primum mortalibuseilènt·
Ex improuifo Γι fint obieda repente*
t^uid magis his rebus poterat mirabile dicit'
Aut minusantequodl'auderent fore credere gentcs;
^ ^ /. Nil ut opinor.ita ha:c fpeties miranda fuiflet*
Ai . xi^n^ Q^uam tibi iam nemo feilìsibciate uidendi
Sulpicere in ca:li:dignatur lucida tempia»
Deiinequapropter nouitate ei^erritus ipfa
/ EKpuere ex animo rationem, f^t^^is acri
Iudicìopcrpende.6c Ìi tibiuera uidentur
k Dede manusvaut Γι feirum eft accingere contra·
[ Q^uicrit enim rationcm sniraus cumfumma loci Ìli
/ !■
'-ww
Hcn '^ucucT/> fhi:^^^
/
t
li^·
InflDÌtaiòris.heccxtràmccniamundù J.^^ j ·
(^.uitl fi^fib^orro quo profpici^rE uic^ uelit mens ^ ^
Atqj^iiiiaiitus libero quo^iatipfe· z&Hit^ f^
^ Omne iniinitum in omnes partes·
Principio nobis incutólasundiqjpartes .
Et lacere ex utroque fuperqj^per omne /^^
Nulla eli finis uti docui, res ipi^er le
^ Vocìlèratun^ eiucet natura profundi·
Nullo iampaòtoucrifìmiÌe elle putanduttiil. jt-^i^^
Vndéc^ijumùorfumipatium-.iàcetinfinitum - .
Seminaq^ ianumero numero fummaq^ profunda <tj é-fnvh a^
MuÌtimodisuolitant alterno percitamotu· . ^
Hunc unum terrarum orbem c^lumc^ creatum
Nilagereillaforistotccrporamateriau
I cchr ί Κ οσρ^^ : - S^f^ì^ì»)
Cum prrcièrtim hic iìt natura fàdus ipià
Sponte luaferte offènfando icmiiia rerum ^
Multimodis tenere incailum fiuftra<^ iada ^(b ytm^f ί
Tandemcoartant eaque coniedarepente ^r.f eciHMnr
Magnarum rerum fierent ex ordine ienipcr :
Térra^mar!s&ca:Iig€nenri:|animantum* /fivrcj.^i
.Ns: 'Q uai-eetiam atq? etiam talis fateare neceficft'^ \
Eilcalios alibi congrcilusmaceriaij >
Q_ualis hic cft auido compicxu cum tenet aì:ther* ìt
Prxtcreaqum materiesell multa parata
Cum locus eft prefto:nec res nec cauià moratur
Vllaigcri debentnimirum di conficri res·
Nunc ài ièminibus Γι tanta eft copia:quantam
Enumerare a:tas animantum non queat omnis·
Vis eadem natura riiouct que (emina rerum
Coniicere in loca qu^l^ueat fimili ratione·
Aiq^ bue fink coniecÀameceiIè eft confìceare
Elle alios aliis terrarum in partibus orbis·
^mrt/ c^ ^^^ hominum ggntes di feda fcrarum. (Foeda
tCò ioìF /^^uc accedit ut in fumma res nulla fit una
' ' VnicaquègÌgnanturi& unica fola qu^crefcat· > ^r
Q uando cuius fi S^cli^ermultac^eodem i^tvTWrtiiir
Sintgenereinptimilanimàlibus:indiccmente ^nn -'-^if^ Mi ^· ;
t^ Inueniileiiìcmontiuagumgenuseilèferarum*
t Sic hominum geminam prolemtfic denic^ matas
ί Squamigerum:pecudes;5C corpora cunda uolantum
ι
//
jmr
1 ] .
Q ua propter Cislum limili radane iàicn Jum eft
l'crrarnc^&folernlun^mi^arcc^rci'aqueruac /) S /
NoneiIèunÌca:ièd numerò magis ir\nui nerafi ; W \
(Quando quidemuìta^depaaus ter m|nus alte' )&ipnm p^^cfuS
7'am manec.hec etiam natiuib corpore conftant.
Q^uàgenasomnequod his gcn(?ratim rcbusabunJans
cognica fiéeneas natura mo^etur ^ ÌHvkr
^ ^ , continuo dominispriuataiuperbiL *
JpA Jfi<i j^i^^^^fa. fc (ponte omnia diiagere expers,
aia Mj^^ Namprohfaodadeuintranquillajpedora^pacc·
/
'Κ r
/
Q_ue placido deguntaeuo multarne^ Ìèrenam
Q_uisregere immenfi fummam quis habere profundi
Indutnanu ualidas potis eft moderantur ha benasi'
Q^uis pariter cxlos omnis conuertere^omnes
lenibus acthmis terrasfufficé ièracis/^
Omnibus km&ìocìs eiÌe^m tempore preQo.^itfÌ^fW ^ ti^Jh^
Nubibusuttenebmsfàciatcacli^ierena' ί " ' ''
Concuciat fonitu cum fulmina mktat δύ a;dis
S^pe fuas difturbeti & in deferta do-edens
Sfuiat exercens telamiquo fepe nocentes
Pfxterit exaniinatqj indignos ίηφ m erentes.
Miidu natij & multos fimilis.
Muitaq? poft mundi tempus genÌtale:diemqj y, ^
Primigenum marìs tarr^ folifqjcohetum»'<i»7^i'fw
Addica corporafuntextrinfecus:additacircum i ^^
Semina que magnum iaculando cotuIit.Ot^i ifH-^ ^^
Vnde mare ÓC terrae poffent augefcere, undc ,, ^^ ^^
A'pparet fpatium c^li domus:altaq^ te(5la
Tolleret a tetris proculi confargerec aer. 'W' ^^ '
i
Λ f
/
^ft^ fi^fl fCiji
ùr>tcu
In
tiMr^
Nam faa cuic^ locis ex omnibus omnia plagis..
Corpora diftribuuntur: ad fua feda recedunc. ^
Hurnor ad humorem: terreno corpore terra /
Crcp;it. & ignem ignes procudunt:^thcra^ther·
Deniq^ ad extremum crefcendi perite finenÌr
Omnia pcrduxit rerum natura creatrix.
Vt fit ubi nihilo iam plus eft quod datur intra
Vitales uenas quam quod flui!>^r^re9edi:·
Omnibus his aetas debet confiilere rebus·
Hic natura fuis refrenat uiribusaudam.
Nam quecunque uides hilari grandefcere ad aucÌlum
Paulatimc^ graius aitatis fcanicrc adulèac
LIG- ·
Piura Tibia Jiùmmunttg de fe corpemmittunt.
dik TifaGile in uenas cibus omnis inditur, dum ^
Non it^funt latae difperià remittant·
Et plusdiipendi iàciant:^ uertitur xtas.
Nam certe fluereatq^ recedere corpora rebus
Mul^/mmus dandum eft:ièdplura accedere debent·
Donec aleicendi iìimmum tetigere cacumen
Inde minutatimùires & roburadultum
Frangit:5C in partem peiorem liqui|ur ^tas»
Q^uippe Sienim quàto ^res ^mpfius augmineadépto
Et quo latior eft in cuncilas undj:^ partes» > /
Plura modo difpergit ^tasjaccorperà ^ittit. ^^^ v. y
Nec iàcile in uenas cibus omnis deditur ei^ nì ^ ^^ .
Nec Ìàtis eft prequam largos exa:fì:uat a^ftus ί'ρτν '
VndequeanttantuiubjoririacfuKpeditare» '
Iure igitur pereunt cum rarefàcila fluendo
Sunti & cum externis fubcumbunt omnia plagis·
, Q^uandoquidem grandi cibus acuodeniqjdeht. , ,
Nec tuditàntia rem ceilànt extrinfecus ullam yrìirtcàrm a, ^ nMt/i />a-
Corpora conficere: plagis infefìa domare.
; I
\ ^u^^^IUM '-fomfeuem mutidurnSComnia pufilianafci·
Sic igitur magni quocj circum mcenia mundi (rrmiH lìaiff
Expugnata dabunt labem putrifc^ ruinas
Omnia.dcbet enim cibus intcgrajcnouando ^
Et fulcire cibus; omnia fufìentare. ^taim
Nec quictjuam quoniam nec uene perpeciuntur
Q uod fatis efì nec^ quantu opus eft natura miniQrat·
lamc^ adeo frada eft ictas efifctacf tellus. ^ 'JiJiMtL
Vixanimaliaparuacreatquecundacreauìt ^
' Sa:cfa»dedit(^ièratumingentiacorporapartu.
ì Haudutopinorimmortalialkclaiupern^ /
Aurea de cìeIo dÌimifit funis in arua.
Nec mare nec fludus piangentis iàxa creàrunt»
[ Sed genuit tellus eadem quenunc alit ex iè»
τ Pr^terea nitidas fruges uin|lac^ larta.
Sponte fua primum moJ:aÌibus ipià creauit*
Ipfa dedit dulces fbc^^s ^pbula asta·
Q ue nunc uix noftro'grandeicunt auila labore.
Conterimufq; boues uiribus agi icolarum
' Conficitnus/fèrisàx arius fuppeditatì· ·» Jhu/ c^^
adeo pareunt foetus augcnt(^ laborci
uMtMl^^
I
É
-ocr page 65-ΓΙ,
lamqi caput quaQàns grandes fuiptrat arator
, Crebri US in caiiùm magi cecidiilé laborem :
ί Etcum tempore temporibus prxientiaconiert^^^pirr''
^ Pret^tistlaud^tfortunasfepeparentis'.'
Triitts item uitiìx uitfiàtor atqj farigat» ueniCt"
Et c repat ant|juum genus.iit pietate repietum
Perfacile anguftis coferatet finibus iEuum.
PaaÌoHr^àfcóó'Q'tye'
7- ·.
ttrMt
ni.^
'^UÙiOI UiiiM
m Q^um minor efièt agri m^d mod& ante uiritiin
Nec ienet omnia paulatim tabeÌccrc ire
Adfcopulumfpatio aetatis defeiTa uecufto,
CapituÌapraecedentis libri Ìlcundi
Prohemium. De motu principiorum ÒL infin'ta cÌTè»
Q ue in folisradiis apparente Deceleritatemotus.
Nihil Turfum ferri corpufculorum;red preila a radicib?
cxurgere corpora» De declinatione motus
De figura acomorum» Deabfinthio,
De ferre ftridore. De adamante Ferro Silice Aere·
De fudore iàlib, Figuras efle multas
In terra ièmina eflè De matre magna
Omnis natura per fe eÌTe diuum
Non neceflario alba ex albis priticipiis fieri
Colores non eilè De colore columbarum
De cauda pauonis De iniènfibili fenfibile gigni
Omne infinitia in oes ptes.^Mudu natu δί m^iltos fimilis
T.Lucreti Cari.de rerum natura liber Ìècundus expÌicit·
Incipit eiulHem poet^e de rerum natura liber tertius·
JSl έ tenebris tantìs tam clarum excollere lumen
Q_ui primus poTuifti injuilrans comoda uit a:
^ Te ièquor ο graiac gentis decus:in<jj tuis nunc
A'^Ujefiy'a. Fiiflapedumponopraenisuelligiaiignis.
r ^ Nonitacertandicupidusjqùepropteramorem
Q^uodteiiiuitarehabeo^quidenimcótédaticuherendo -
^ d^'mhr! Cygnusautquidnamtremulii:.^^^r>ftubushedi
Confimilein curfupoilìnt ócfortiseq^tiis^'
Tu pater es rerum inuentor: tu patrialnobis
Sub peditus pr«cepta;tuifc^ ex in clSte chartis
Florefcris utapes infaidbus omnia limant·
' à
κ
(Xf^ h -cvffrjeu- M'
s de '
-mAt SmUrT'
-ocr page 66-/X3
Omnia nos iticietn diepaicimur aurea dida
A-b^perpetua Ìtmper ma uita.
Namiihiul ac ratio tuarepit uociièrari
Naturam rerum diuina mente coortam
. · ^f /
^rUét macu.'L·^^
Diflùgiunt animi terrorestfiicenia mundi
Difcedunt:totum uideo per inane geri res·
Apparet diuum numen redefc^quietie
Q uas nec^^'concutiuntuentimecnubila nymbis
Aipergunt:ne^ nix aeri concreta pruina
Cana cadens uiolatfempciiin nubibus aether ^
Integer;& large diifuib lumine ridit ;
Omnia iubpeditat porro natura:neq^ ulla
Res animi pacem delibar tempore in ilio·
At contra nuiqapparent acherufia tempia.
Nec teÌlus obftat quando omniadeipiciantur jv^m
Sub pcdibusjquecunque infra per inane geruntur·
His ubi me^busqua:dam diuina^uoluptas
, /' ^ Percipit:atcrrorquodiÌgnatura^tuaui.^^ -
^t yCfMa ! mamfefta patene ex omni parte rcdVa eft. ?
Et quom docui cuncflorum exordia rerum --τΐ t?i
Q_ualia fint & q uariis diflantiaformis
Sponte iìia uolitent alterno partita motu
<^uo ue modo poflìnt res ex his quaeque c reari·
Hafce iècundum res: animi natura fi-wlrur,
meisiam uerfibuseÌlè*
éEt metus ille fbras pr^ceps acheruntis agendu s.
Funditus humanam qui uitam turbar ab imo*
Omnia fuffundans mor tis uigore:n^ulÌam m^r^^
Eilè uoluptatem liquidam puramq? reliquit·
^ Homines mortem maxime timerc
Naqj fepe homines morbos magis efle timendos
Infàmécgfèrunt uitam:quam tartara larci
^Et Ìè Ìciteanimi naturam iànguinis eilè·
Nec prorfum quic/qi&m noftrae rationis egere
Hinclicetaduertasanimumjmagislomnialaudis /,
Autetiamuentiiìfertitaforteuoluntas - ''
labari cau^mtqua^jq^d-res ipfa probetur*
Ex cortes idem patria:Iongec^ fugaci
Confpedluex hominum fondati crimine turpi
Omnibus erumnis afledi denic^ uiuunt.
^(M/ùn ^^^ Et quocunq^ tamen milèri uenere:parentant
f f ^ ,
yntr^
Yt
Ili ■
iìf.
Et nigras macilantpccuclestmanibsrcj^à'uii^
• Inferias mittutit multocj in rebus acerbis
/ Acrius aduertuntanimò^s ilè. religionem. V
Q_uo magis in dubiis homines ipedare pericÌis
Conuenit:aduerfiÌq; in rebusiiofcere qmd CiÌ ^^ui^fit
Nam uere uoces tum demum pedore ab imo
Eiiciuntun eripitur peribna manare* rriivr ^
Deniij auariries honorum casca cupido ·
ί . Q^uemiièros homines cogunttfanfcendcrcfincs
A fc^T^ lurisi'ai interdum focios fterilisat^ miniilros : ^ ,
Nocftesatcgdiesnitipreflant^bore /tUjòy^ '
Ad Ìummas emergere opes hec uulnera uitac
Non minimam^i^artem mortis fbrmidine aluntur·' , -
Turpis enim foì-mac contemptus OC acris iEgeÌlas
Semota ab duÌci ulta ftabilic^ uidètur·
Et quali l^ci portas cuncflarier ante,
Vnde homines dum fé falfo terrore coadi
Effiigiile uolunt longe: longec^ remotf
Sanguine ciuili rem conflant diuitiai<^
Conduplicantauidiicacdem cacde aceumuÌantes·
Crudcles gaudent in triili funere fratres.
Et confanguineum ineufas odcrey:timentcj '
Confimiliratione:ab€odemf2epe timore· . . ^ · / ·
MaceratinuidiaanteoculosilIumeiTepotentem ^^niucie^'.
llium arpedari:claro qui incedit honore»
IpÌife in tenebrie uoluic^noqjqueruntur· a
Intereuntpartimftatim&nominisergo -hLf^^
Et fkpe uicj adeo mortisformidine uitas
Percipit humanos odium lucifc^uidcndaj·
/ Vt fibi concifcant morienti pecore Ìaetum: ^
J Obliti fontemcurarumhabentefìè ti
■ UnK Habentuexarepudoremjiabentnariculaamicitiai ^àe micuiay
. Rumperet&in fumma piotate euertere fuadet* ^
> Nam iam faepe homines patriam canoi^^arentes
^ Prodideruntuitareacherufiaiemplapetentes·
. Nam ueluri pum trepidant:atc^ omnia caccis,
4 IntenebrismetuntificnosinluoEtimemujÌ
^ Interdum nihilo que funt metuei®tóagis q
Q^uepueri in tenebrie pauitantfugiuntq;futura;
H| Nunc igitur tcrrorem animi tenebrafq; neceÌlè eft
' Nonradiifolisrnec^lucidatala diei
. /
ìuìù:
fiv
DiÌcutiant:{èd naturai ipeties'ratioqj*
De anim ì δί anima; natura ίεηίΐΐφ
' pritiiutn animum dici' mente qué fepe uocamus --
in quo confilium uitae regimenc^ uòcatum efl. '
Eile hominis partem nihilominus:ut manus δί
Pestate^ oculi partes animantis totius extant*
^enfutti animi certa non elle in parte locatum
Vprum habitumquendam uitalem corporis eflè:
Harmoniam gmiiquarn^icunt:quod fariatnos
Viuerecum fenfu.nullajn parte mens*
Vtbona^oflk ualj^udo qum dicitur eflè
Corpore,&;non eft:tamenh^c parsiilaualentis»
: Sic aijimusiènium non certa parte rcponunt»
Magno opere in quo mmiumi errare uidentur.
Saepe itaq? in promptu^iòrpusiquod cernitur acgrum
Q^um tamen ex alia I^tamur parte lateSti: ' 'i
Et retro fitiubi contra fit ikpe uiciilinl·
Cum miièr ex animo letatur corpore toto
l Non alio pado q Γι pes qum dofet egri
\ In nullo caput interealif iforte dolore· ^ - ^
^ Pr^terea molli cum fomno dedita membra
Eflùfumc^ iacet fine iènfu corpus kon^um·
Eft aliud tamen in nobis quod tempore in ilio
Multimodis agitatur δί omnis accipit in Ce
Lentie motus; δί curas cordis inanis»
Nuncanimam quoqj ut in membris cognofcere poflis /.
EÌlèmecp harmonia corpus interire Colere /(f jr) f^t η \ 've
Principio fit uti detratto corpore inulto
S«pe tamen nobis in membris uita moretur*
Atc^eadem rurfum cum corpora pauca calore </
!
V/
i. A*-'
/Λ
r-
tHtf.
Nofcere ut bine poiììs non a^quas omnia partes
Corpora habere;neq{ ex acquo fulcire falutem
Sed magis hec uenti que iunt calidiq? uaporis
/Semina:curare in membris ut Ulta moretur·
^ Eft igitur calor ac uentus uitalis in ipib
Corpore:qui nobis HKiÌftfe'Jndos deierit artus·
(^uapropter:quoniameft animi natura reperta f-i\ t ^
^At(^animac:quafi pars hominis reddehaiirnoniatn ^ ^^^ yt^^nàm
iNomen ab organico faltodelatum heliconi
j
s
ili
Siac aimncie ipfi porro tmxare injllain ^
Traniìutó ^prio qa^ cum res nomine egebat
i j;uicquid ideli liabeant tu estera perdpedisfla· ^
/
Animum ÓC animamconiun<5laciìa
Nunc animum atq? anmiam dico coniuéla teneri
Inter fei ati^ unam naturam conficere ex fe.
1 Sed caput eilequafi^ominariincorporetoto
If ConÌilìumtquodnósanimummentem^'uocamus*,
j Idi^iìtum media regione in pedloris heret
Hicexultatenim pauoracmetus^hec locacircun»
La^dtia: mulcet* hic ergo)fmens animufq^ eft·
Cictera pars anim:^ per totum diiììta corpus
Parer: δί ad numen mentis nomenq? mouetur·
idiq^iìbiiblumperfeiàpit&iìbigaudet. ^ /
Q^im neq^ res anirnain neqj corpus cómouet una* aÙv^
Et qoaiì qum caput aut ocuius tentante dolore
Laediturin nobis:non omniconcruciamur
Gorpore»ficammus;nonnunqla;dituripiè ,
Ls^cstiaqi urget qum cactera pars animai
Per membra atq; artus nulla nouitate cietur*
Vcrum ubi uenientimagiscfl commota metumeng
Conientireammamtotam per membra uidemus
SudorefcK itapalioremq^exiilcretoto . \ / / ^^.
Loipore : δί miruìg^nguam uocemc^ aq.onru ' -
Λ.ΤΙ'οτίοψ' ij CaìiigareoculoÉronareaures/fuccidere artus.
Sàverf-
f^ttim·
e
Oiiibus ac neruis difclufis:intus adada
^ · Actamennfequit languor terra^ij c^ petit^
Deniq^ concidere ex animi terrore uidemus
Sa:pe hominesifacile ut qui uisbine nofcere .
EiTeammam cum animo coniuncibim aux cum animi ^^
ο r w cr' '
Percuiiat extra corpus propelht δί icit»
Ha:c eadem ratio naturam animi atq? animai
Corpoream docet eile*ubi enim ^pellere membra
Corripere ex fommo corpus mutarecgu|ltum
Atq5 hominem totum regere ac uerfare uidetur»
Q_uorum nikil fieri fine tadlu poflé uidemus·
f Nec tadìum porro fine corpore. nonne fatendum eil
^ Corporea natura animum coniare animamq^S'
Prxtereapariter fungi ì^mcor|)ore:& una
Conièntire animum nobis in cor^ore cernis·
Si minusofÌendit uitam.uis horridató
■ in-
Suauis tSi in terra trctitès quigignitur ^ftus.
Iqterdumq? quali exurgendi incerta uoluntas·
Er^^!^rpoream naturam animi eiìe necefleil·
Corporeis quoniam telis ίίΐαφ laborat»
Is tibi nunc animus quali fit corpore δί undc
Confl:iterit:pergam ratjpnem redderedidis*
Principio efle aio per^ttkm atcj^ minutis
f^JriUy
ζ ψίί^η
fiirrti
Le:
iQer^
ΐ
n <
.■ V -
ni- !
r-
De nobilitate animi» hì* rat^i
Nil adeo fieri celeri ratione uidetur:
QLiamiì mens fieri |)ponit & inchoat ipÌà*
Ociiius ergo animus q res Ìè perciet ulla.
Ante oculos quorum in promptu natura uidetui*
Aut quod mobile tanto opere eli: confiate rotundis
Per quam ièminibus debetper quam que minutis*
in'homne uti paruo poiTint impulia moueri·^ ^ - „
Namc^ mouetur aqua δί tantillo E>mine Ùv^U /t.f-lMHi-
Qtiippe uolubilibus paruii^ creata figuris»
A t contra mellis conRantior efl: natura.
Et pigri latices magis: òi: cuniitantior iclus·
Herec enitn inter fé magis omnis material
Copia* nimirum qui non tam leuibus extat
Γ γ—ν j Gp^oribusmec^tam fubtilibusati^ rotu^^^
« ^ Uini Nam'^,|)apauerufn aurapoteft furpenfaleuifc^
Cogere:utab iìimmo tibi diffluat altus aceruus
At contra lapidum coniedlum fpicalérpmqj
Niilia poteiì: igitur paruiflìma corpora per quam
Ec leuiilìma funt ita mobilitate fruuntur. ^ 'ilù
At contra quecunque magis cum pendere magno -
Aiperaq; inueniuntuneoftabilita magis iunt·
Nunc igitur quoniam animi natura reperta eii :
Mobilisi egregie per quam conftal^neceflèft
Corporibus paruis^ec Ìeuibusatc^ rotundis*
Q u^ tibi cognita res in multis ο bone rebus
Vtilis inuenietur & oporcuneeluebit
t>
tnr
iud^
r
. i . I nxcquoq^ res enam naturam aeaicaceius
l^tuVA ^ (ΛΙ^ ^ Η « < 1 Q^uam tenui conftetfeturai quaq? loco ìè
I Hxc quoq^ res etiam naturam dedicar eius ^
^uamtenuiconfte€fetura:quaq9locofe '
Contineatparuoiii pellet conglomerari W P^l 5
iìmulatqj hominem Ictifecura quicseft
^lftdepta:atqi animi natura mimxc^ receflit
ni
Nihil ibi libatum de roto corpore ci^nas»
Ad fpeticmuiihil ad pondus:mors omnia prxftat
Vitaiem preterfenfum calidumq? uaporem» ^ ^ - '
4 . ^ Ergo animam totam petparuis efiè neceiìè eÌl ·
A^Mip. ' Semmibusuixampcruenas:pirccra;ncruos.
Q_uatenus omnis ubi e toto iatii corpore ceffitj
Extima membrorum circum ca^fura tamen iè
In eolumen pr^ftat: nec defit ponderis hiÌlim,
Quod genus eil bacchi qum flos euanuiuaut qum
Spif itus unguenti iuaues diffùgit in auras».
Aut aliquo qum iatn fuccus de corpore ceilìu
Nihd oculis tamen eÌìè minor res ipla uidetur,
Prxterea:necg detradlum de ponderequicquam»
- Nimirumiquia multaminutaq; Ìèmina fucos
EfficiuntjSC odoremintoto corporererum·
Tertiam animam efiè mentem*
Quare erià atc^ etia mentis naturam animiecj
Scire licet per quam pauxillis efiè creatam
Seminìbus:quoniam fogiens niliil ponderis aufe
Nec tamen hxc fimplex nobis natura putanda eft»
Teiiuis enim quiedam motibundos deièrit aura
Mixta uapore^uapor porro trahit aere fecum
Nec calor eft quifquam cui non fit mixtus δί aer
. Rara quod eius enim conÌlatnatura:neceiféeft ;
(rjffniiA Aerisincereumprimordia multamoueri ' ^^
lam triplex animi eft igitur natura reperta·
Nec tamen hec iàt funt ad le niìim cundVa creandum·
Nihil horum quoniam recipit mens poflè creare
Senfiferos motus quedam qu^ mente uolutàt·
Q^uartam fine nomine animam*
Q uarta quoc^ his igiturqu^danatura neceilèft
Adtribuatur:eafl: omnino nominis exper s»
Q^ua neq^ mobilius quicquam ηεφ tenuiusextat»
Nec magis e paruis leuibus excretpentis*'^i^
Senfìferos motus que dedit prima per artus» )
Prima fcietur enim paruis perieiila figuris·
Inde calor motus uenti ceca gotefias
0 Accipit inde aer:inde omnia mobuitantur»' ^^
Concutituritum fanguis/perientesuifceraiiiiit
Omnia.poàrfemis datur oiiibus atq; medullis*
Siue uoluptas eil fiueeil contrariusardor·
' V
λ
t
fcryfmf^u^·
/fr
€11
-ocr page 72-Ili.
I Ik^^fJ f^cctemerehucdoleru%pGteÌlpenetrare;nec[;acre
qtnanaretmalumiquando omnia perturbeptur·
f^ùUirr^ Vi^^o ùidE dJfit locus:atq?animai ^t cÌìtfi^
DifTii^iant partes per culmas corporis omnìs
Sed plerumq^ fit in iùmmo.porpore finis
Motibusihanc obrem uitam retinere ualemus.
Nunc
G)nipta m9dis.'uigeant:rationem redderehabentem ^
ί AbÌlrahit inuitum patfii fcrmonis egeftas·
Sed tamenutpotero iummatim attingere tangam
Coniuncflio animi èi animarum#
Inter enìm cur^t pr imordia principiorum
Motibus inter Ìè nihihut fternereunum
Poffitmec (patio fieri diuifa poteftas
Sed quafi multa eius unius corporis extant.
Quod genus in quo uisanimantum uiière uuigo
heìiodor ài quidam calor ac iàpor:6t tamen ex bis
Omnibus eli unum perfè(5lum corporis augmen·
Sic caÌor at<^ aer SC αεηςί ceca poteftas.
Mixta creant unam nSturam mobilis illa tfì"
Vis.inuitam:motus ab fe qu^ diuidit illis*.
fncf^^ ' Senfifer unde oritur primum per uifcera motus.
Nam penitus prorfom latet h^c natura iub eftq^.
Nec magis hac quicqua infra quicqua é in corpe noftro
Aίφ anima eft animas prò porro totius ipià»
<^uod genus in noftris membris δί corpote toto
Mixta latèns animus eft anim^c^ poteftas
E corporibus quia de paruis paucifc^ creataft·
Sic tibi nominis baec expers uis fada minutis
Corporibusilate atqj animae quafi totius ipia»
ProLporroft anima: <3omminatur corporetoto*
Confimili ratione neceiléft uentus & aer
Et calor inter fe uigeant commixta per artus
At^ aliis aliud fub itf magis emineatq^
Vt quiddam fieri uideatur ab omnibus unum
Ne calor ac uentus feorfum feorfumj^oteftas^.
Aeris interim^nt fenÌùmdédudlaq?ÌbIuant^
De uarJbtate animi·
Eft etiam cplor ille animo quem iumit in ira
Q_um fèruefcet Qi exoculis micat a<i'cius ardor :
Eii 6£ frigida multa comes formidinis aura:
/
riUf^
/I
η
(^(KUV vnjr^ ·
t
ili
fi
tì^
ciethorrorem membris δι: cahciratartus»
Eft etiam quocupacad flatus aeris lÌlej
Pedore tranquillo fit qui uultuq^ fcreno· ex,
Sed csclidi plus efl ilÌis quibus aeria corda
Iracundacg facile eflèruefcit iis irS^ /r - ?
Qlio genere in primis uiseft uiolentaleonum·
Peòtoraqui fremita rumpunt plerun^^menccs·
Nec capere irarum fluAus in pecore pofeiiK·
Atuentofamagis ceruo rum frigida mens eft.
Et gelidas citius per uifcer a concitar auras·
Quetremulum faciuntmembriexiftere motum#
ι At natura boum placido magisa^euiuit
wi^Hec mióus irai rtunq iùbdita pS^^
Fumidasgfiiundens caecas caliginis umbras»
^Nec gelidistojpettelisperfixauoporis ^y · ^
Incerutra%fitasceruosf^uofcuÌeones» ^ i f ^./V
SichominLgenuseftì|,isdoarinapolitos QÌ.rf^^
Conftimat paritenquofdam^tamen illa relinquit ·
Natur^uiui^ animi ueiìigiaprima» i
Nec radicitus euelli mala poflè putandumft· 1
Q_uando procliuius hic iras decurrat ad acris'
Ille metu citius paulo teiietunat ille
Tcrtius accipiat quedam clemenrius ^qup»
Lnq;aliis rebus multisdifìièrreneceflèeft .
Naturas hominum uarìasunorcfc^ fequaces· ?
Q^uorum ego nunc nequico c^cas exponere caufas*
Nec reperire figurarum tot nomina quot funt
Principiis:undehec oritur uariantia rerum
Iliud in bis rebus uide^furmare poreflè
Vfq; adeo naturarum ueftigia linqui
Paruula:que nequeat ratio depellere nodis*
VtnihiHmpediatdignamdjtisdegereuitam*
Ha;c igi^ur natura^netur corpore ab omni· j
Ipfaq^ corporé eft cuftosi & caufa faktis·
Nam commuriibos inter iè radicibus herent»
Nec fine pernitie diuelÌi poflè uidentur»
Quod genus eft turis glebis euellere odorem
^aud facile ed q uin intereat natura quoq? eius»
Sic animi atq; anim^naturam corpore toto
' Extrahere haud facile eil quìn omnia diflòluatitur#
Implexisitaprincipiis aborgmeprima ^ eiii
Inter fe confòrti fiunt^ricdita ukx*
Ne^iìbi queque finealcerius ui pofie uidctur
CorpQjils atq^ animi ièorilim ilare potellas*
Sed communibus inter eos conflatur utrìnquc
Motibustaccenfusnobis pei uiicera ièniìis·
Prxterca corpus per iè nec gignitur ung·
Nec creicitmeq^poteil mortem filurare uidetur· Jffj "
Non enim:c,t hiimor aqusedimittit fepe uaporem*
Q^ui datus eilineq; a cauià conuellitur ipiè
. Sedmanet in columismoninquamfic animai ^
Diicidium intef artus perferre reiiciti» i* e//H t
Sed penitus pereuntconuulfi: cunq; putrefcunt·
Ex ineunte xuo fic corpus atq? animai j/· ò^^^
Natura uitaÌis diicunt contagia motus. μ ni tcéu^ ;
Maternis edam membris aluoc^ repoflo
Diicidium nequeat fieri fine peftc maIo(^
Vt uideasiquoniam comunità efì cauià àiutis
Coniundlam quoq^ naturam confiftere eorum· ^
De i^fii corporis & animir
Q^uod fuper eft:iìquis corpus ièntirerefutat
Atc]p animam credit permixtam corpore toto .
Sufcipere hunc motumtquem ieniìim nomicamus.
Vel manifeftas res contra ueras qui& rcpugnat.
Quid fit enim corpus Ìèntire quis afìèret un^
Si non ìpfapalam quod res deditac dociiit nos^
A? dimifla ànima corpus caret undiq^ fenfiit ^
Perdit enim qijod non ^prium fiaiteius in a:uo#
MuÌtac^ pr^tcrea perdit qum expellitur ^uo quis·
Dicere porro oculos nullam rem cernere pofle»
Sed per eos animum ut iòribus fpectare reclufis
Difiiciie eiì/contra qum fènfus ducat eorum^
Senfus enim trahit atq; a^ies detrudit ad ipiàs
Fulgida prelèrtim qum cernere ikpe nequimus
Lumina luminibus:quia nobis prepediuntur·
Q^uod foribus non fìtme^ enim qua ^rSSnus ipfi*
Oi lia fufcipiunt ulium reclufa laborem»
^ Pra:tereafi ρ foribus f^ni»luminanoilra
lam magis exemptis:oculÌs debere uidetuf
Cernere rem animus fiihjatis poftibus ipfis*
lllud in bis rebus nequaq Ìlimere poflis
Democriti quodiàndla uiriièntentiaponit»
Corporisatc^ animiprimordia fingala primis
/tv'Ti;
A
ί
in
Appofita aiternìs uariareac neaejy membra.
Nam qum multo fune anim'^ dementa minora
?_uatn quibus δ: corpus nobis δί uifccra conilanU^
iim numero quo(^ concedunt òc rara per artus - λ-
Diilita font dumtaxatmt hocpermitter e poilìs vr^f^n^n^
Q_^uanculaprimaqueantiiobisimeciìaeiere»
Cohtia Demotìcitu de anfeqo δί ahi^a·
Corp^nòièntire per fé ir|ie animi motu·
Corpora fenfifèros motus in corpore tanta
Intcrualla tenereexorJia prima animai».
NamneqjpuIuerÌs infcerdum ÌèntìmusadheÌùm
Corporemec membris incufiam fidere cretam· .
Necnebuiam nodlumcq^aranitcnuiafila·
^ Obuiai^tìmus;quandoobretimureuntes·
> ^/i^^'^^ec iùperea caput eiuiHem ceddiilè uiètam
Veflemmec plumas auium pappofq^uciantis
olr&nht^
'ά'ή
'Μ
i
A
lUiiif^ J^àttjì^:
Q^ui nimia leuitate cadunt plerunc^ grauatim.
^ni m Nec repente fitum cum fuìs cunc^ animantis ^^
vf Sentimus: nec priua pedum ueftigia queque
Corpore que in nofìro culices δΤ cxtera ponunt»
Viqjadeo priuseft in nobis multa ciendo
Q^uam primordia lèntìfìcantconcuilà animai
Semina corporibusnoftris inmixta per artus»
Et quantis interuallis cudttantia poiÌint
Concufià recoire: diiiìiltare uicifìTtm·
Et magis eft animus uitai clauftra cohercens
Et dominantior ad uitam quis animai.
Nam fine mente animoq^ nequid refidere per artus
Temporis exiguam partem pars ulla animai.
Scd Comes inièquittyr: facile difcedit in auras.
Et gelidos artus in leti frigore linquit.
, /. ^ ,AtmanetinuitacuimensanittMmufq;remanfit·
uauiseilcretumc^rislaceruttdiqjrnembris. ^
Truncusadempta anima circum membrif^remotis
Viuit actbcreas uitalis fuÌcipit auras.
Si non omoìmodis ut magna parte animai.
Priu3tus tamen intuita cuncitatur & hcret.
Vt lacerato oralo circum Γι piipuÌa manfit /.
IacoIunìis:ilatcemcndi:i5uatapoteflas.
^ mcè^c Omntmodoiic totum corrumpas Ìuminis orbem·
Et crrcumcidas aciem folamq? relinquas
[d quoqj eiiim fuie pernitie non fiet ec rum» c i i ii
k-
A t Ìi'tantula pars oculi media illa per sefà cft·
Occidit ex,tempio lumen tenebraeqj ièquuntur*
In d^umis quis aiioquÌH fplendidus órbis '· f-^i^
Hoc aofinaatqj animus iundi funtfoedere icmper.
Attimam natiuam &mortalem eilè·
Nuncage natiuos:aniiiiantibus δί mortales
Elie anìmos animafq? leuis ut nofcere poiiis
Gjnquifita diud|alcic^ reperra labore
Digna tua pc^rgàm diipgnere carmina uita
Tu tac utrunq5 uno Tubiungas nomen eorum»
/jniyy
A tc^ animam uerbi cauià qum dicere pergam
^ Mortaicm eiTedocensanimum quocj d icere credasi
Q_uatenus eil unum inter fé coniundaq? ^scil.
Pi incipio quoniam tenuem confiate minuf is
Corporibus docui: multoq^ minonbus elle
Principas fedam: quam liquiHus humor aquai '
A ut nebala aut fumus^nam longe mo bilicate
Preftat: δί a tenui caufa magis icta mouetur
. C^iippe ubi imaginibus fumi nebukq; moueRcur
Q_uod genus inibmnis fopitiiubi cernimus aita
Exalare uaporealtariarerreq^ fumum ,·
Nam procul hscc dubio nobis fimulachra geruntur·
^ · i.·
vCUs ^tr-nf^
I
Μ
/ n ·
?
i/O^
/
' /
Nunc igitur quaiiatis undic^ uafis
Difrìuere humorein 6C1 jtticem diicedere cernis ^
Et nebula ac fumus quoniam difccdit in auras*
Crede animam quoi^ diffundi multoq; petite
Ocius ac citius diiiofui corpora prim.i
Cum Ìèmel ςχ omnibas^memÌ3rÌs ablata re ccilìt»
Q^uippeetenim corpus quod uasquafi coniìitit elas
Cum cohiberenequitconquaflàtum ex aliqua re
Arateiàdum dettalo ianguine ueni s ^ '
A ere;qui credas poflè hanc cohiberier ullo
Corporequi noilro rarus magis incobibefcit,
. , Anima δί corpus fimul nafci δί crcÌcerc
^ Etfifhulinterire» j.
Κ f^
Prxterea gigni pariter cum corpore ut una
Crefcere fifntimusipariter^ ièncicere mentem*
^ Nam uelut infìtmo pueri icner^^ uagantur
^ Corporc^Ìic animi requituriènteutiatcnus*
inde ubi robuilis adokuic uiribus a<ilas ^i· ^ ^
Confiliiim quoq^ maius ^ audor eft animi liis.
5
ìli
ΡοίΙ ubi iam uaiidis quaiìatam cil uiribus acuì
Corpus:SCobtufiscedderuntuinbsartus ^ ^'f iU 'ti '
Ciaudicat mgeiiium:deIir^Ìinguac^ me
Omnia defìciuntatc^ uno tempore dciunt. /, ' ,
Ergo diiloiui^conuaiitomncm animai
Namramccufumusmaltas'afe^auras» ^
, ). Q_uando c]pjidem gigni pariter pariter^ uidcmus
aT u Creicere:&;,docui fimul ^uo iefla^tiicu.
; / - Hucaccedit::utiuid^muscorpusutiprum^'
oò^M'ìj^ Surdpereimmanismorbosduramqjiaboretiu
Sic animum curasacrisluólumc^ metumc^
deLm^f^
c^f
"VoUirdc Moàcé ^
/
Jr
Q_^regarticipemIeriquoi^conuenitcflè* ^ ^^
(· Qjjomodo criam morbis in corporu^ auius erreu
^ /à'Ji^y^ Sepe animum dementitenim delaèac^^ àtur.
r Interdumq^grauiÌethargofeurinakum · ^ f-f
Aeternumq? foporem oculj^numc| cadenti.
Vnde ηεφ exaudit uocesmec nofcere uultus·
niorum potis eft ad uitam qui reuocantes
Circum ftant lachrimis rorantcs ora gena%^ ^ /
Qj-iare animum quoi^diiTòluineceilecfl.
Q^uando quidem penetrant in eum contagia morbi
\ {slam dolor ac morbus Ixti fabricator uterquejft.
aV Multorum exitio perdodi quam fumusante γ.
^jP ^fA^rf^^tquoniammcntemfanari corpus iiiani^ ^^
" η v^peniqj cor hominum qum^ uimuis pcnetrant yif νιη< ^^
AFris δ^ in uenas difcerfìt dpditus ardor tyi^^ ynfh^^^ ^ \
Coniequiturgrauit^smembrorum.pracpediuntva? /
Crurauacilianti^tardeicitlinguamadctmens
Nant oculixrkmor.finguitusJugia glifcuiit. ^
Etiam ca:tera de genere hoc quecunque ièqu^tur·
entiauiui
y-i
Cur ea funtnill quod uehemens uio
CoticihAf^ Contrahereanimamconfueuitcorpore inipfo·
A t quecunque queuot conturbati inc^ pediri
Significant paulo fi durior infinuarit
. Caui^ fere ut pereant aeuo priuata futuro·
/λ Cjlivn (^ando etiam iubito ui morbi fepe coad us
Ante ocuios aiiquisinoftros ut fuiminis idlu ,
Condditi6iip"amasagit:ingemitactremifartuiJ
λΤ K^èfpir Dii1ipitiextentatncruos:torquetur:anhclat
Inconilanten §C in iadando membra fatigat·
ΛΙ
' Ni^nirum qàia uis morbi diiba<^a per ajrtu s
-ocr page 78-Ub.
Turbatagensanima|n ipumatis in a^quore Ìalfò at ^mwAf^ uO-
Ventorum uali Jis frenefcunt uiribus undc. -^{yr^ru^
Ex^imitur porro gemitustquia membra dolore
Amcàintur.Si omnino quod iemina uods
Eliduntur»&;oreforasglomerataferuntur- f..
Qua quafi confuerunt δί iunt munita uiai ^^ rM η utf^
De{ipienriafit.quuis^nimiatq?animai· f f· ·
Conturbatur δί ut domi diuifa ièorium ^^
DiiÌc(5tatur eodèm illgdiftraéla ueneno·
Inde ubi iam morbi reflexìt cauÌà fedite^
In latebras ater corrupti corporis humor* '
Tum qtiis uacillans primum coniurgit δί omnis
Paulatim redit in fenfus animamq; receptat·
Hec igitur tantis ubi morbis corpore in ipfo
ladtentutimiièrifq? modis dift raita laborent «
Cur eadem credis fine corpore in aere aperto
Cum ualidis uentis setatem degere po ilei'^.^^
Et quoniam mentem fanari corpus ut ^grum ,
^ Cemimus δί fiedli medicinaiti poiTé uidemu s
Idquoqj preiàgit mortjilem uiuere mentem \
Addere cnim partis aut ordine ttaicere equumfi:
Aut aliquid proriìim de fummap*ahere hilum»
Commutare animum quécunque ado r itur óc iiiiìt*
Aut aliam qua uis naturam fìe(itere que rit» '"(Ìkyyi
At^neq5 terra fèrri fibi partis nec tribui uult
> Immortale quod eft quicquam neq? defluere hilum.
Y Nam quod,cunn(Vuis mùtatum finibus exit
Continuo hoc mors eft illiusquod fuit ante*
Ergo animus iìueiEgrefcitmortalia Tigna * ^
Mittiaut^docui: feu fle(5titur a,medicina
Vfq? adeofalferationis uera uidetur
Res occurrere & efiugìum precludere eunti*
Ancipitiq? refutatur conuincere falfum
Dehiq? fepe hominem paulatim terminus ire
-Etmembratim uitaiem deperdere fenfum*
In pedibus primum digitos liuefcere 6c ungues.
Inde pedes cura moriipoil inde per artus
Irealios traólim gelidi uefligia ìxtu
. Scinditur:at^ animo h^c quoniam natura nec uno
Tempore lìàcera exiftit mortalis habenda'ì.
Quod fi forte putas ipfam Ìè pofle per artus
^/UrtiHi^'
/
ί ι V
ΠΙ
Introrfum trahcre: δί partis conduci^re iti unum
AtqjJideociiiiétisfenrumdéductTemembris·
Atlocusilletamai quo copia tanta animai '
Cogitur in iènfu debet maiore uideri,.
Qui quoniam nuf^ eft. nimirum ut dixt mus ante
/. Dilaniata forasdifpergitur^^icerit ergo. 1
Q_uando etiam fi iam libeat concedere tìium
Et dare poflè animam glomerari in corpore eorum:
Lumina qui linquunt moribundi particulatim.
Mortai em tamen eiie animam fateare neceflèft»
Nec reiert utrum pereat^ ifpcrfa per auras
An contrada fuis e partibus obruteicac.
Q_uando hominem totu magisac magis undiqj ÌènÌuf
Dcfiìcjt;6iuitaeminusa«:minusundi<^reftat,
Et quoniam mens eft hominis pars unai lococj
Fixa manet certomelut aures atc^ oculi font
Atqj aiii fenfus qui uitam cunq; gubemant»
Et ueluti manus atc^ oculus nareilie ièoriùm
Secreta ab nobis nequeunt fentire nei^ efle.
f · ^^^^ Sed tamen in pamo linguntur tempore tali
Sic animus per (e non quit fine^rpore* δί ipiò
f. EiTeiiomineiIIiusquafiquodn^eÌÌèuidetur.
cviMcttui Siuealiudquiduìspotiusconnédtiuusei
Fingere>quando quidem connexu corpus adh^et·
Deniq? corporis atc^ animi uiimta poceftas f ì^W^M
iiiter ieconiunda ualent uita9 tóuntur»
Nec fine corpore enim uitalis edere motus ' ,,
Sola poteft animi per iè naturamec autem
CaiUim anima corpus durare de ièniibus uti.
Scilicetauulfysradicibusi utnequitillam ;
OtinOt^hU-
i.
(X'iml·^
Difpicere oculus ipfe remi ièorfum corpore toto ·
Sic anima atq; animus per fe nil poflè uidetur·
Nimirum quia per uenas uifcera mixtim
Per neruos atc^ ofla tenentur corpore ab omni*
fùiL/fu
Nec magnis interualiis primordia poflunt
Libera*diiiòluérc id|poconcIuia mouentur·
Senfiferos motus quos extra corpus in auras
. Aeris:^ut poflùatpoftmortem eiedlamouere.
Proptereaquia non fimili ratione tenentur·
' Corpus enim àtcg animam feritaer/Ìiccohibere
Stc 'cohibere atq^ in eos poterit concludere motus.
Q^uos ante in ni rnis in ipfo corpore agebau
llR.
C^uare etiam atq; edam reioiuto corporis oiiinì
Termine: eied:is extra uitalibus auris t
Diiìòlui ieniùs animi fateare ncceiìèfì:.
Atc^ animam/quoniamconiundamft cauiàduobus ί
i ΟεΓμφ qum corpus nequeae perferre animai ^
jDiicidium:^ando in tetro tabefcatodore* A' iMp^
(^uid dubitas quando ea imo penitus fibiq? coorta <52-«'^ ^ ^^ |
Et manaric uà fumus difiufaanima; uis. chóì/ì·^ ,
A tqj ideo tanta mutatura putte ruma
Conciderit corpus penitustqui^ mota loco Ìunt:
Fundamenta foras manant anim^q^ per artitus
Perqj uiarum omnis flexus in corpore qui iùnt·
At(^foraminamultìmo3isutnoiccrepoiIìs »»
DiÌpercitam animsc naturam exiiTe per artus*
Ecprius eiTefibidiftraiflam corpore in ipfo '
r^ 1 r Γ V· M^Si-J ^ (WìArÙt'
i^uam prolapia toras enatai in aeris auras, ^^
<^uando etiam finis dum uita: uertitur intra
S^pe aliquatamen e caufalabefatita uidetur· *
J[|e anima ac toto folui^ie corpore onarn membra*
Q^uod genus eft animo maleiàétum qum perhibcret
Aut animamliquiiìè ubi iam trepidatur/& omnes
Extremum cupiunt uit^ reprehendere uinclum.
Conquailàtutenimtum mensanim^q? poteftas J' / /■.
Omnisiachocipfocumcorporecohlabeicunt.* dlfiòtpuf^
Vt grauior paulo'poflit diilbluere caufa* - ^ ' V
Q uid dubitas tandem quando extra pèrdita corpus ' !
Imbecilla fòras in aperto tegmine dempto
Non modo non omnem poilitdurare per aeuum/ " !
Sed minimum quod uisnequeatconfiiìeretempus .
Nec iibi enim quiiquam moriens ièndre uid^tur·
Ire foras animam iocolumen de corp ore toto /
Nec prius ad iugulum δί Ìliperas accedere fàuces ;. 1
Vtiènfusaliosim^iiquenquéfuatit /ι^f'
DiiÌoIui:quod fi^ortaÌis noftra foret mens
Non tam iè moriens diiToIui conquer^ tur»
Sed magis ire foras ueileiinqj relinquere utanguìs·
Deni^curatiiminunqmensconfilium^ yvMS ji ^^ ^
Gigniturincapiturautpedibusmanibufue/edimis ^^^
Sedibus & certis regionibus omnibus heret·
Si non certa laca adnafcendum reddita cuiquc
y
\
ili
Sunt:ac ubi qui^uampoilit durare-crcatum j.hy^
Atqj itarnultimodis per totis artubus eilc ^ -
Membrorumutnungexiflatprepofterusoriio . yi'fi^'f^i^
Vfqj adeo ièquitur res rem nec^ fìamma crearì
Fulminib^CfliyuiiinL^ in igni gignieralgor·
Deiènfibus anim^ SCanimi.^
Pr^terea fi immortalis natura anmiain
Et ièntire poteft iècreta^a corpore φί^ο»
Q^uiticp utopinoreafaciundum eilfenfibus audam. i
Nec ratione alia noimet ^ponete nobis
Poiljmus infernas animas Acherunte uQcargi
Picftores itaq^ ξΐ fcriptorum iècla priora ^
Sic animas introduxerunt fenfibus au<ilas»
At ηεφ tórium ocuÌi ηεφ nares nec manus ìpfà
Eife poteil anima: nec]^forfum lingua nec^ aures
Auditum perièpoiTuntfentire necj eiiè.
Et quoniam toto fentimus corpore ineflfe
VitaÌem iènfum βί totum eiìè animale uidemus ^
Si Ìubito mediijm celeri prefcideric iifta ,
Vis aliquaiut ^orfum partem fe cernat utraque i
Difper tita procul dubio quoq^ uis animai
Et difciiìàfimulcum corpore diOÈtìetur^ ^^
Atquodfcinditurδίpartemdifceditinullam f^] ·
Scilicetxternamfibi naturam abunitcne. #
Falciferos memorant currus àbfcindere membra ? '
S«pe ita defubito permixta cacdeca^entis» ' -
- Vt tremere in terra uideatur φ artubus id quod, /. - ' ;
ά tOccidit abicifTum qum menshominis ùis
Mobilitatemalinonquitièntiredolorem· j
Et Ììmilis in pugnx ftudio quod dedita mens eÌÌ;
Corpore cum reliquo pugnam ced^fq^peteftat·
Nec tenetarniilàmleuam cumtegmineficpe < /
Inter equosabftraflerotasfalcefq^rapaces· ■
Ncc cecidiflealiusdextram qum fcan,dii àC inilat. i
Inde aiius conatur adempto furgere crtire;'
Q_um digitos agitar pptermoribundushumipes
Et caput abciiTum calido uiuente ^ trunco /
Seruat humi uoltum uitalem oculofc^ patentes#
Donec reliquias animai reddiditomnes*
, Q uin etiam t&i ίϊ lingua uibrante minanti
Serpentis cauda procero corpore utrunquc
'Μ Τ'·
L.
fZ^yruS
f\ wjy
V
lifc·
SitiiBitum in muÌQs^attis diicindefe fèrro ; ^
Omnia iam iòrfum ceines auèrià rccentì nuo^* ^
ΥοΙπεΓΛ torcart Si t^rram conipcrgere tabp· s/vuivM' tt>yr)/i*ì
Ipiàtii)iècp retro partam petere ore priorem
Volàcris ardentiutmorfupremat idadolorevu W
Omnibus efle igitur totas dicemus in illis
Parriculis animasiafea rarione ièquetur.
Vnam anin:\ant^manimas habuiile in corpore multas.
Ergo diuifa eft eaiqu^ fuit una fitnul cum
Goipore^quappter mortale utrumque putandum eft»
In multas quoniam partes diiciriditur ^que.
Pra:terea fi immortalis natura animai
Conftat: δί in corpus naicentibus infinuatur
Curiupetanteadama^tatemmcminiilènéquimus ^ · > tT
Interiire,é£qua:nunceftnunceirecreatami'^^^''^'^^ ^
Nec ueftigia geilarum rerum ulla tenemus^
Nam fitanto opere animift mutata poteftas
Omnium ut aólarupexciderit retinentia rerum
Non ut opinor id abl^t© iam longius errat,
Q_ua^pter fatearé niceflèil: quac fuit ante
Interillè: di qux nunc eli nunc efle Watam»
Praterea fi iam ^(jJfèifto corporenobis
Inferri iblitaanimiftuiéiata poteftas: ^^ ^^^
Tgm qum gignimuri & uitx cum kmine inimus
Haud ita conueniebatuti cum corporc di una
Cum membris uideatur in ipiò fanguine creiTe:
Sed uelut in càuea per iè fibi uiuere folam:
Conuenit ut iènfu corpus tamen affiuat omnc»
Quare etiamatc^eriam neq? originis efie putandumft
Ex^tisanitìiasnecimiegefoljbs* φι
f ' Namnec^ tanto opere adneclipotuiflèputandumft
PytVin^o^ Corporibusnoftfisextriniècusinfinuatas.
/ ' Q_uod fieri totumcontramanifefladocetres»
Namjqu^ ita conn^xa eft per uenas uifcera neruos
/ Oflàc^iutidencesquequefenfuparticipetitur:
Morbjbusut indicat ^di flringor aquai
Et lapis oppreiTusfubitiscfrugbus Ìiper*
Nec tam context^/qum dnt exjre uidetur p ; /
Inxolumes poflè'SCfoluos exoluere fefe
Omnibus e neruis atq? oflibus articulifq>'
Q^uod fi forte putas extrinfècus infmuatam
I
•OiJ-
Ί ti
/
^lHthanhA Km
■ϊ· -,
^pfnff'^t/
kfvnf^
Src anima atqj animus quis eft integra :recens 4
Corpus eunt tamen in manando diiToluuntu·:^
Dumquafi per cauiai omnisdiduntur martus
Parciculac quibus animi natura creatura
nunc in noftro domina tur corpore nata
Ex illa qu^ tum pentat parcitatper artus.
E^enatali anima no eéparata, Cpfmat^ fnS-Uuj''phui^n^
Q^uappterneq; natali priuatauidetur
Eilè di(z natura anim^jnec igneris expers
Semina prseterea linquntur nec ue animai
Corpore in exanimaquod Γι linquntur infuni
i^Aut erit ut merito immortalis pofiìt haberi
Partibus amiÌlìs;quoniam libata receiÌt*
Sinitaiìncerismembrisablataproiugit ^ /
i ri nTflsy^ Vt nuUas partis nibrpore liquetur ex iè U.cfUóyU^
^'/iJ'^iuCyt cadera recenti iamuiuereuermes. \ ^
Expirant:atc|undejmitnantum copiatatita ^ ί
Exjos δί exanguis timidos perflucftuat artus
Q_uod fi forte animas extrinÌècus infinuari
Vermibusi ÒC priua(]^ fi corpore poflè uenirc
Credismec reputas cur milia multa animar um
Conueniant: unde una receilèrit^hoc tamen eft ut
Q_uerendum uideatur 6C in diicrimen agendum
Vtrum tandem anim^ uenentur (emina quoque
Vermiculorum ipfaq; fibi fabricentur ubi fmt
An quaficorporibusperfedtis infinuenturi*
At neq? cur faciant ipfe quare ue laborent
Dicere fuppeditatmec^ enimfine corpore cumiìint
Solicitx euolitant morbis algoq? fàmèq;»
Corpus enim magis bis uitiis δί fine laborat·
., Εέ mala multa animis contageJpgitur eius»
Sed ramen bis efto quis facile utile corpus
^ d/u^'d^K Cumfubeantat^poflintuia nulla uidetur·
, Haud igitur iàcnunt animai fibi corpora δί artus.
Nec tamen eft ut qui com perie(ilis infinuentur
fk / · Permanere animam nobìs per membra fofcre
Tanto qiiiq? piagis cum corpore fuià peribit
jQ_uod piii^memmdiilòÌuitur;intcritergo,
tj{-j . iDifperdcurergo^ercaulascorporisc3^is. ^Vtfj^Ofifi^ étia^
citÀUn^ Vt in membraatq? artu^ qumducitur omnis#
Diiperitatqjaliam naturamMicitex iè.
'.La,
/ · /
^Srt'hU-
I·· ^
Jivimè
Corporibusmeq^ cniìri potcritnt iubtiliter efie
C^ncxerc. ncq^ cum ienfu contagia fient*
Dcnic^irur acris uiolerida trifte leonum
' Scminum iequitur uuÌpesdolus:& fugaceruos
A patribus datur: δί pai rius pauor incitar artus.
Et iam cantera de genere hoc cur omnia tnembris
Γ7 _ ? »______________^______r. :____.fj___r·^
cijert^^cul·
1- l*f i-· ^ . -Mi
bx ineunte a:uo gencralcunt ingemoqj -
Si non certa^fuò quia ièmine ièminoq?
Vis animi pariter crefcit cum corpote quocp
/ Q^uod fi immortalis foreti 6C mutare folerec
¥ Corporatpermixtisanimantes corporamoribusefiènt.
Yl/CU^4/) Efifugeret canis hircano de feminei fepe
' ' / Cornigeri incurfumceruiitremeretq? perauras
fs f ^Λ, ^ [ Aerisaccipitcrfugiensuenientecolumba.
Deiiperenthominestraperentfetafeciaferarum. ^
^cU fcmy.: Illudenimfaliàierturrationequodagunt
Immortalemanimam mutato corpore fletei.
Qtiod mutaturenimdiiìoluìtur interitergo.-
Traiiciuntur enim partcsiatqj ordine migrante
Q^uare diiÌolui quoc| debent poiTe per artus*
^ . Deniqj ut intercant una cum corpore cund a;.
Sic animas honiinum dicent in corpora Ìemper ■
u / ρ . u Irà:human^tamet^ur;eiapienti " ηύ^τ^^ ·
\iéC {ndóTl^/1/Stultaqueatfierimecprudensijtpucrulius·'^^ \
Si non certa iuoiquii lemine ièmiiMq;^
^^lec tamdodus kque pulÌus:q Ìocìus equinis
^ Scilicetinteneroteneraicerecorporemenrem
Confugient^quod iì iam fit fateare neceiTeft ^
Mortaléforeanirnamiquoniamm^ ^^ ^
T anto opere amittit uitam ϊεηίίαιιφ priorem»
Quo uc tnodo poterit pariter cum corpore quoc]^
I ' Γ , Confirmatacipitumaitatis tangere fìorcm^
Visanimi nifieritconibrs in origine primai'
^^ Q^uid ue foras fibi«ult membris exire fenedusi*
An metuit concluia manere in corpore putrii/.
Etdomus a^atds fpatio ne feiTa uetuflo
1 ■ J Obruatiatnonfuntian^jmmortaliSllapericIa:'
(^mui^t/^ vùnm Deni^connubiaaduencrispartufqjferarum
Xmiyiiitfru
Eflè animas pracfto diridiculum efie uidetur;
Expetoe immortalis mortalia membra;
Ituiumero numero cercare qug^pcrantur
/
-ocr page 85-Ili
Ìntet Ìè quc priW potlflimaq; infinyirmn
non forte ita funt animarum fccdera pacala
VtqueprimauoÌansaduenerituifinuetur ,
Ptlmg^mcj^ inter iè contendant uiribus hiÌum : '
Οεηίφ in ^there non arbor i\on sequore in aito
iSIubes eflè queuntinec pifces uiuere in aruis·
Neccruorinlignismeciaxisiiicusineflè. ^ λ , . /
Cercum^ifpofitumft ubi quicquam crefcat ^ infitf ^uttr^iMa
Sic animi natura nequit fine corpbre oriri· '
Soia: neq? a neruis Sanguine iongius eiTc
Q_uocl fipoflètenìnimulto prius ipfaanimiuis^,
In capite authumerisautimistalabuseÌle qaVJdìM
Poifc óì; innalzi quauis in parte folerct·
Τ andem in eodem Ìiomine:atq; in eodem uaÌè manere
e >uod quoniam noftro quoq? conftat cor pore certum
Difpofitumq; uidetur ubi elle ξΐ crefcere poflìc*
jurtu^
^yj Coendu
Sorfum anima atc| animus tanto magisinficiandum
Totum poire'extraxaipus durare geni^.
^ C^uare corpus ubi intcriitperiiìe ne^ièft
Cò'^CtM'' Conficènteammamdiftracfìamincorporctoto
^ / ! Q^uippcSicnimmortalem aeterno iungereSCuiiap
rofffk^rt' CoiiiiareputareÓi fungimutuapofiè .
Defipeipihquidenim diuerfms eilèputandumft
A ut magis incer fe diiìundum diicrepitanfq?
Q^uam mortale quod eO; immortaliat^pertìemni
lundum in concilio iàluas tollerare proceilas·*^
Prxtereaquecunquemancnt alterna necefièil
Aui; quia funt Ìblido cum corpore/reipucre iólus
iNec penetrare pati Jfibi quic.quam,quodqueat ad artus
iK^nt^ DilÌociareiintuspartus se material» A cu^yt.
Corpora funt quorum naturamofìendimus ante.
Aut ideo durare ^tatem poiTe per omnem
Plagarum^quiafunt expertiaificut inanjcft
Q_uod maoet intadumuie^ ab \àu f/gitur hiÌum·
Aut igituriquia nulla loci fit copia circum
A-
ς.'
yr^/iyL
j
C^uiflocus eft quodiiiùgiantneq^ corpora funtque
Poffiiit incidere ò: ualida diiiòiuere plaga :
-y—Γι fprte ideo magis immortalis habendaed
ιμ4·λ·^ι4 Q^uod in talibus ab rebus munita tenetur ί
/
U
Aut quia non ueniuiit omnino aliena faÌutìs '
Aut quia que uet^nt aliqua ratìone recedunt
Pmia prius g qui^noceaì^t ièntire queamus
Pr^ter egrit enim q quod morbift qutn corp9 egrotat
Aduenic id^Jod cam de rej^us fa;pe futuris
κ Maceretànc^metuttialehabetcurirqjfàtigat:·
j Adde quod ih nìgras lethargi mergitur undas*
^ Nil igiturmors eftadnos ncc^crtinet hilum
Q^uandoquidem natura animi |n^talis habetur
Et uelut ante a<ik> nil tempore feniìmus ^gri·
Ad confligendum uenientibus undic^ poenis·
Omnia cum belli trepido concuiTa tumultu .·
^ , ^Horridac^iemuereiubaltisxtherisauris·
Ni dubio que iucreutr(y]^ad regna cadendum
Omnibushumaniseflettetr^aric^· ^
- . __^ic ubi non erimu^tum corporis at<^ animai . ^^
"^ffn^pu uifcidiumiueritquibusherimusumterapti ^
Scilicethaud nobis quicquamcj^ non erimus tam
Accidere omnino poterit ièniùmc^ mouere
I Non fi terra mari mifcebitur dC mare cacio·
Et fi iam noibro ièntit de corpor^oftq
Diftradlaft animi na^a animaec^ poteilas.
Nil tamen eft ad no^comptuCeee^ contugtocg
PofI: obitum rurfiim qu^ redegerit ut fita nunc eiV*
Atq3 iterum nobis iiierint data lumina uit^.
Pertimeatquicquamtarncnad nosidquoqjfàdlum .
fy^ Interrupta 4mel cum fit repentia ηοΛ^ i%cfhù<^
' ^Etnuncnihiiadnosdenobisattinetatite „ .χ /ίΤ /Wù-
'Quifuimusùam deillisno^ìiffigrtangor, ^φ^ "^^r
Nam qum refpiciasimmenfi temporisomnc
Prxtcritum fpatiumitum motus materiai
Multimodi quam fint fàcilehoca^redere poilìs.
Semina ikpe in eodem ut ^ncìlfc oi^ne pofta·
Nec memori tamen icj.quimus reprehenSere mentc#
' Interenimieaapuit^paufaiuagfq?
Deerrarunt p^m niotus ab fenfibus omnès* J- / " /- '
Dèbec enim mifeii^'ftfortc ^grc^ futurumft (
1
ilB.
. /
p^vyyu^i^
jprocU'uj^A
s
^/ f^ ipièquoc^eiièineocurntemporecÈiimaÌepoliit , ,
^^ Àccideid^quoniam moxeximit elle prohibemjg py'^eUu/^i
Illum cui poiiì'ntincommoda concifiari.
Hec eadem:quibus nunc nos fumus ante fuiilè *
Sdrelicetnobistninileiicinwrcetim ^
NecmiièrisTieriquinoneftporieaieq^hilum ^^c tr^^Wi
Difìièrre;a nullo fuerit iS^empore natus· /
Mortalem uitain mors qum immortalis ^de *jii t* ^
Proinde ubi iè uideas hommem indignarief ìpfum^
ptUfinfU- Poftmortemioreiutaucputescorpore porto
ί ^ Autflamntiisinteriìatmalirueferarum
Scire licec nosinxeruin ibriére atq? fub eflè
Cxcum aliquem cordi ftimuìum. quis neget ipiè
Credere Ce quenquam fibi iènfum in morte futurum.
Non ut opinor enim dat quod ^mittiti δί inde
Nec radiiitius e uita fé tollit δί icit. ^ /·
Sed faciteiTe fui quiddani fuperiililius ipiè. jr^faiU
Vnius enim fibi qum proponit quifqj futurum
Corpus uti uolucres lacerent in morte fo^m : ,
Ipiè iui miièt^ nci^ enim iè diuiditillum» h'
Nec remouet fatis a proie(ito corporei òi illum
Se fmgit fenfuqj fuo contaminat adftans:
Hinc mdignatur fe mortalem eilè creatum·
Ο
^ ^ecuidetyr in ueranullum fore morte aliumfe;
ut'uu^^ Cuipoflìtliiiius^bjijèlugereperemptum^ /
Stanfc^ iacentemlacerari utiue dolore* Μ ν η ut
Nam fi in morte malumft malis moriuq^ fèrarum
Τ ra<iìari non inuenio qui non fit acerbum
ignibus impofitum calidis terrerefe-c·^ flammis.
' Aut in mei e fitum fufiiòcaritatqa rigere
Fngorecum fummogelidicubataequoreiàxi. /. .
^Vrg^iue fuperne obrutum pendere tma&iee^ ^T Cy^^ ^^
^MMjis^tujamnondomusaccipietteletane^uxor (/m M^^cim^^
Ophma; nec dulcesoccurrentofcuk nati ''
Percipt re: ÒC tic ita pe(£lus dulcedinc tangent·
Non poteris faélii^orentibus eflè tuifcK^
Prefidium|tnifcro^iiifere aiiiun?^ omnia^emit
Vnadies|infefta tibi tot premia uitac; ' ^
illud in bis rebus non addunt:ncc tibi ^Srunti .J i f f !"
lam defiderium rerum fuper infit? δζ una
Q_uod bene le uideant animo di(5lif<^ fequani fi ì
i i ^
I/ , .
J
iiM'
fi.tu ν^ίφ^ fvtu
t
Vf fy'A
Τ/Λ^
Il»·
Difiòluant animi mSgtio Ìe angore metuc]^.
J^Tmì quidem ut es tóo ibpitus:iic eris scui / ' .
Q_uodiuper eilco^is priuatis doloribusxgct o^yìct^
I At nos horrifico cbe&àtc^pe bufto r^oftanu
] InÌàdabilitcr deflebimus ietrrnumq?·
' Nulla dics nobis mcErorem e pe(5lore dcmet· .
Illudébhoc igìtur querendumft quod iìfc amari.
Tanto operead iòmnum fi res rcàt atqj quietem*'^
^^Curquifquam alterno poflìttabefcerelucilu/ / ,
Ncc ettamÉiciuntubidiftribiieretenentq; cUfcu^ku^S-·
Ti 'ni'if y Poculafepehomines:6:inumbrantoracoronis·
^Exanimoi^tdica^^
\-\όγτ\ΐλ^ h^t^fvoi iamfticrit»nec]^poftunqreuocareIicebit·
Tang in morte mali cum primis hoc fìt eoram .
Q_uodfitiscxuratmiièrosatc^ arida torrat» tén"^
Autalic cuius defiderium iniìd^t/^
Nec fibi enim quifquam tum fe uitamq? requiret·
Qum pariter mens corpus fopita quiefcunt.
/ Nàmlicetacternumpynosfic eirefoporem/;
Nccdciiderium noftri nos idigit ullum*
Et tamen haud quaq noilros tunc illa per ar tus
Longe ab iènfiferis primordia motibus errant
Q_um correptus homo ex ibmno ìe coliigit ipic
Multo igitur mortem minus ad nos cileputandumil
Si minus eflè pdtefl q quod nihii efiè uidemus*
Maior enim tuib^ difiecitus materici
Coniéquitur le^o nec quifquam expergitus extat»
Frigida quem Temei eft uitai paufa ièquuta»
/T)enic^ fi uocem rerum natura repente
^ Mittat ÒC hoc alicui noftrum fic increpet ipià.
Q_uid tibi tanto opere eil mbrialis quod nimis egrìs [■
ÌLucitibus indulgesC'quid mortem congenus g^fles^ G> tìf^^^
Nam^grati^fuit tibi Ulta ante adlapriorq^ ^
Et non omnia pertufumcongefta quafi in uas
Commodaperfluxereatqjjn^atainteriere. /
jCurnonutplenus uìtacconi^ recedi?·,
(■ Aequo animoc^ capis Ìècuram fluite quie
^ yfì Siue^qug ^(itus cumc^ es periere profufa ^
C
^teyji^
Hém fr^fi/ fiti-
/
lywctuJ;'.^^'
in
Nam tìbì pr^terea quod machìneriinueniamc^
Q^uod placeat nihil eil*eadem funt omnia fcinper·
Si tibi non annif corpus iammarfe&Cartus ^
Confèifli languent eadem tamen omnia reflanu ·
Omnia ii perges uiaendo uii^cere feda»
Acq^etiampotusiinum^fismoricarus, >
(^uidreipondemus fi iultam intendere Ittem
NamràtTi ueram uerbis exponere catfam,
obitum lamentetur miier attipiius ^eqbio
Non merito inclamet magis ài uoce increpetacri · , ì
{^ufèr ab hinc lacrimas baratfe δί co m pefce querelasi j-
^ f' f^Grandiorhicuerofiiamieniórqjqueratur
PfU^ctui /i/bii/Omnia perÌàmd^ui^ri premia marfes*
Sedquiaièmper^es.quodabeftpracfentiatems ν
" Imperièdlftibielapfaftingratac^uita
Et nec opinami morsad caput aftititante ^
Quamiaturacplenuspoiiisdifcederereràm·
Nunc aliena tua tamen ^tate omnia ^ >
^e^uo animo que^àgedurr^agnis concede neceilèil* ^
Inte ut opinor agatiure increpetia^i)j^t€p«. i ^ , ^ ,
Cedit enim rerum nouitate excruià uetuiìas
Semper et ex aliis aliud reparare neceiTe eft
Necquifquam in baratrum nec tartaradeditur atra*
Materie^puseftnecrefcuntpoilerafecla*^
Q ue tamen omnia te uita perfi^nda ièquentur·
^ Nec minus ergo ante hecquam^ecideref adepti]^· ^ (
Sic aliud ex alio nunq defiilet oriri»
Vitac^ mancipio nul i daturi omni bus uiu*5
Reipice item quam nihil ad nos ante a<5ta uetuflas
Temporis «terni fuerit:quam nafcimur ante·
Hoc igitur fpeculum nobis natura futuri j
Temporis exponit poft mortem denic^ noilram ^
Nunq quid ibi horribile apparet num triftc uidetur
Quiquamtam omni fomno fecu^us^extati' ?w ^
■ ^ Q_ueadinfcros^\iicàt'eau!ta:uitìaenè
Atc^ anii^^ùi:tiaquecunqueacherunte ^fundo
E]|odita finlt eiiein uita ij^nt omnia nobis;
Nec miferimpendens magnum time0 acre faxum
Tantalusmt famaft caiià formidine torpens
, Sed magis intuita diuum metus urget inanis·
Mortale^/cafumqj timentquetniù^c^ feratfòrs. fiii
/
fytétrct
- fnoA-
5
V
duroni-
f Λ yviW'f
/
ii%
NectityonuoIucresKieimtacherunteiacentem <
Ne^uid fub magno fcrutentur pecitore quicquam 9
Perpctmmictatempofient reperire profeto
Quallbet immani prò idu corporis extet, u^trt^
Q^ ui non fola nouem diiperiis iugera membris
Optineatifed qui terrai totiusorbem·
Non tamensEtcrnum poterit perferre dolorem '
Nec prebere qbjim proprio de corpore ièmper· ' '
; j^Sedtityus ncfeishic^in amore iacentem
Q^uemuolucrcs lacerante atc^exeftanxiusangor»
Aiitaliaqu^uisfdnduntturpidinecar^ .
Si iyphus in uita quoc^ nobis ante oculos efì·
Η
ri^y'
- ^ ---------- - _
' Imbibiti&Ìèmperuidustriftifq^recedit»
Nam petere imperium quod inane eft : nec datur unqul
j. Atqjfli'eofemperduÉumfuflterrelaborem: wc^
f]htJM ik^ot^ Hoc eft aduerfo nixantem tmdere monte^ < fyé·^
Saxuin^quod tameiiTumno iam uerticeiurfum
Voluitunó^ plani raptim petit arquora campi* Λ
, z^/f ' Deindcanimi ingratanlnaturam pafcere fcmpcr.
C^· Il At<^expIerebonisrebusfaciareq;nunqua*
\ ^ a/ -Q uodiaciiirnobisannorumtemporacircum» ^
li'' /^iA /ruvAij ISlec tamenexplemur uitai frudibi^ unquà» /,
V^loàt' Hocopinorideftà<ilioflorentepuellas ^^
Q^uod memoriiint laticem pcrtufum congerere m uas
(^uo4explcrenulla rationepoteftur* /
Còf berus δί fine iam uero di lucis egeflas
' Tartarus horrifèros eruólans faucibus ^ftus: '
/
^ Q ui neq; funt ufqmec poiiunt eflè profe(5lo·
Sed metus in uita penarum prò makfaétis L·
Eft infignibus infignis fcelerifq^ Éiela 'Uud^
I Career: δί horribilis de iàxo iadus eorum
Ci Verbera: carnifices robunpix agmina tedei
Q_ue tamen δ<: fi abfuntiat mms fibiconfciaifatflif^
Pr^metuens adhibet ftimulos torretq^ ,flage
Nec uidet intem qui termir^as eilè malorum
Poilìtmecqui lit poenarum deniqj finis
Atq? eadem tpet^i*^ magis hec ue in morte graueicanP
Hic acherufi^ultorum dcniqj uita:
Hoc ctiatn tibi tu teinterdum dicere poÌÌs·
ut
jfiuoat^i^ . ' ^
Lumina fis oculis eciam bonus anc|ss rciiquit
• <^uimcIiormuIrisg tu fuit improbe rebus , ^
Indealiimultìrcgesrerumi^potcntes^ ^
Occiderunt magnis qui gcntibus impd(|itànmt· '
IlÌe quoc]p ipfe uiam quff quopdam per^are magnum.
/ Strauitiiterc^deditlegionibus iter peràltum
ί,ίυα^Λ^ Acpe^ibusfal&sdocuitfupérareiucaiias· :
Q^^iyrn^V Et contufitequisinfultans murmura poiiti ■ - ìì i ^ ^ j
, . Lumine adempio animammonbundo editore fogiC'
Λ .__ Scipiadesibelli iulmenCartiiaginis horror '^ j/ ^ .
OifededitterracJgróìndeacfàmulinfimusefe^ ^
Adde repertores doariflaram atq? (epkuitì* Ί -1 - ^ ^ ^
Addo heliconiadum comt^quorum unus homerM Π
Siepàra potiui eàdem aÌiisSpitu^uieceft.
Adde heliconiadum cx>mte|ìquorum unus - .
f iu-^^Deni^democritum poftqnatiira uetuÌlas'»?.^^/^ > > ^-X^OmoiMUS
Admonuit memores motus languefcerè mcsitis '
Sponteiuaktocaputobuiusobtulitipiev^^'i i ' . '' ■
Tu uero dubitabis indignabere obire ^ - j ? --- ; ■
Mortua cui uitaeft fpeianruiuo atq; tìidenti: ' - ì
^ Q_ui iòmno partem maiorefnconteris^a:ui:>^ - ^
^ Et uigilansftertismecibmma cernere ceiTasi.'^^ ' - j
SoÌlicitamq;geris:cailàformidinemcntem# : - ì
^ Nec reperire potes quid fictibi facpe malkqum ^ ^ -
j Ebrius urgcris multis inièris undi<^ curisi ' η^ϋ^ .
i A tq5 animo inceto fluiians errore uag$ris. ι - ■ ì
Si poiìènt homines proinde ac Ìèntire uidentur. ^
Pondus ineÌìè animo quod ie grauicare fàtiget
Et quibus id fiat eaufis quoq; noicere/K unde /
Tanta mali^ianq moIe^tuped:ore conilet .
Haud iia uicam agerent ut nunc plerunqj uidemus* ι
i Q^ufd fibi quiique uelit nefcire: δΐ querereiemper. ;/
Cómutare locum quafi onus diiponere pofìit.
Q^uippeiarisnibilomeliusquifentiateilè* /. . ^ .. ^
Currit-agensitiannossduillamprecipitantcr^^A^^^'i?^.' ρ
- Auxilwm te^isquafiTerreardentibusinftans» . pj^^nri^'^ f^
Ofcitàt exemplo;tetigiticum lumina uili«. fi ili
i
t '
xei^ei ·
fife
Aut abk in fomnuniigrauÌsat^ oblili^ qujctic·
Aut cdamproperaiià urbempotita^ rcuilk·
\HociC(^ilquemodoiugtt::^quftjil^i'icttutfi^ ^ /. .
Etiìigere haud potis eihirigincius heret & adiu , ^^
l^r^tcrcamorbi quia caulaip non teneticger
i bS^uiJeatàatn rebus quiique reliclis,.
^Naturam prin^ÌSìdeatcognoÌccre rtrum·^
^"Aetcraitemporisquonian^umushorac
jn / Ambigimri&tusinquòficnioruiibusomnis ι
Ρ ^^Aclas poli moneml^uj rcfti^cunque manindo. '
Peniqj canto opere it^dubiis trepidare periciis
Quc mala nos iubigic uitai unta ciipidoC
Certe quidemiiniàuitacmortalibus adi/· ,
Necdtuitarilfélumpotequandoobeamus. *
Pr^rerea ueriamuriGidetn at(^ infumus uicp^ i
Ntcnouaui^endo procudituruik uoiuptss*
. ì>eddumobciì:quod jiabfemusidexuperare uiJetuf· f
Catcra;poil aliud qum contigtt illud ii^rem^; cUà^uS
Eci^tisaqua icnetuicai icniper hiantis.
Poii^ qu^in dubioft tbrtuna quatr» uchat ^tas» μ
(^uiduiiceicratnobiscaiiiljuweexiius ineiALÌ'
Nec protfum uitam ducendo denius hiluai Λ^*
1 empore dcjnortis nec deliberare ualcmus·
(^usd minus ci le diu poi hmusioi te pi rmip lif -
Proinde licet quo^ uis uiuendo condefe facia.
Mors eterna tatniSBnihiipjiiinusilÌamaiiebc·
Nec minus illediuiam non ericx^x hodimia .
Lumine:qui finem uicai lecit: δί ille ·
Meuiibu:>atc^ annis qui muitis^cidit ante,
Opitula precedaitis libri cerni·
Prohemium· Homincs mortem maxime timere.
De animi δίsinimxnatura iènfut^· Animu & anima
coniunc^a eilc. De nobilitate animi. Tenia aniniii
die mcntem· C^uartam fine nomin j efie auimam·
Coniundlio animi òCanimaium. De uarieiareaninii.
ContraDemocritu* Deanimo&: anima. Corpus
'nóeiTeièntitire per Te (ine animi motu. Anima t?atiaà
δί mortale die. Anima dC corpP fimul n^ici Si crckc
fe:&rimuliatcrire. Deièniìbus^im^iÒcanuni^ Ue
nàtoli aia nò eé j^ata« Qi^e ad i&ros ducac'ea mtx uiUd
/
T. Luacti. Gtfi.de rcmm natura fecr tcrtius fini
lQcipicdaÌtkmpoct:a:liixr(]uart:u.s. ^
Capitala fequcntis libri quarti·®
*
Sibi iocudiflImÌ4cc:icl qiidaraiucc morcalib^oftédat·
De fimuiachris. De imaginib^. plura fint aialia
Efleitcmmaioraanimalia. Dcnubibòs.. decclcritate
rra<ftus uidetì· Vltra fpeculum cur uideatur imago. Ex ^
tenebris que iìnt in luce ca uideri. Et rurfum ex iuce ea
que funt in tenebris non poflè uideri, Plures imagines
curfiant» Deturribus. De umbra hominis^ aliaruin
mobilium reru·^ De uiiìi. De uero iènili qui cognofcis^
Deiàiib ÌènÌli» De auditis.Corpoream eflè uocem De
uocis imaginib^· Qua uiiìis non tranci: uocem tranarc
Deiàpore· Q^uare aliaexaiiisÌintcótraria. De odore
De animi mota· Q^uare id quod libucrlt ilatim co^te
tnus· De motu membrorum:hoc eft prius oculos ìiu
guàaureseilè natas:^eorù uÌùm deambulado» De io/
mnoqueadmodufìau Defomniis Dereb^ueno-cis.
^ l-j^cif lib: ^-^tus- 'VraMfw ·
Omnia picridumperago locamutlius ante
TritgÌQÌo:uìuat integrosaccedere fontis·
At<j haurireiuiimcj nouos decerpere flores·
Infignemqj meo capiti petere inde coronam·
Vnde prius nulli uelarint tempora muiàe·
Primum quod magnis doceo de rebus:6C ar(flis
Rcligionum animum nodis cxoluere pergo.
Deiiwequod obicura de re tam lucida pandò^p»^
Carminatmufaco contii^ens cuncla lepore.
Id quoc^ enim non ab nulla ratione uidetur*
Nam ucliìti pueris abfinthia te^a mcdcntes
Cum dare conamw:priu$ oras pocula citcum
Continguntmellisdiilciflauoc^ liquore* i U'^-
Vr pucorum aótas improuìda ludificetur·
Labrorum tcnuis;*nterca pcrpotet amarum
Abfmthii laticem;dcccpta qii^e non capiatur. ,
Sed potius uli atacftu recreata ualeicat.
Sic ergo nunc quonign hf c ratio plerun($ uidetur
TriiÌior efle quibu^ traétataktro^
Vulgusabhorret aS hacuolui ubifuaueloquend
v
e
ψοτ
db
tilt
t
Uh'
CtcluK ^
rfTruf^
cipx^
Ci^i
Carmine picrio tatioacm cxponcfe ncfìram.
Et^uaiìmui^o dulci contingere mclle·
i>i tibiiWte animum tali ratione tenere
Verfi'èus in noftris poflenydum percipis omnem
Naturamrerum*acperpre/entisutilitatem· ^et^tvifus
A tq; animi quoniam docui natura quid efìet
^ Etquibusf^rebus cum corpore compra uigerei-
' Q_uoue modo diftradtarediretin'ordia prima·:
Defimuiaduis,
fY^
^ Nuc agere incipià tibi quod uehemeter ad has rcs
Attiaet:eiiè eaqu^ rerum fimulachrauocanus.
Q^u^quafi membrana fummo de corpore rerum
Direptseuolitantultrocitroq^perauras. /n
Ati^eademnobisuigiiantibusobuiamentcs ,
Ί errificant^atcp in fomnìs qum facpe fìguras i,: -
Contuimur miras fimuiacrac^ luce caréntum*, . ^ /
(^u^noshorrificelanguends&pe^pkioporc -
Exderuiit ne forte animas acherunte rtaiinuE
V ^ . l^Ne ue aliquis noftri pJft mortem poiTiC reiinqui , ? .
C crnjurrt/awh fmvU Cum corpus iimul atqj animi natura perempta
In fuadifceilumdederintprimordia.qugque». .
Dico igitur rerum effìgies tenuifq? figuras s
Mittierabrebusiummpde corticeeprum . f ì /
Id licet hinc quis hebeti cognofcere corde» , π ,
Sed quoniam docui cuncilarum exordia rerum
Qualialjnu5£quariisdiiiantiafbrmi3 ?
Sponte iuauoiitcnt alterno percitaiiipta.,
C^uocg modo poflitres ex bis qua^que crearL „
ή Nane agere incipiàm ribi quod aehementer ad has fes
·" Attineteirecaquererumfimulachrauocamus*
Q_ui quafi met^ranx uel cortex nominandaft·
Q_uod ipetiem ^ formam fimilem gerit eius imago
Cuiuicunque^luet de corpore fuftauagari.
Principio quoniam mittunt in rebus apertis
Corpora/res multa; pattim difTufa foliitae
Robor^ceufumum miittm^gneib uaporem
Et partim concexta magis condeni^ ut ohm
' Cumciterisponunttunicasacflatecicad^,
Et uituli cum membranas de corpore fumm'b
Mafccntesmittant;6Citem cum ubrica ferpens
^rmnùì
^irtun
iwW
^c fhmu
ciuci- hu
À
Tfif.
^ Ex^uitiuipiisueilemtnami^peuidcmas
lliorum fpoliis uepres uolitantibus audas;
Q^u^quoniamfiunt:tenuis quoc^debec imago ®
Abr^uscpittifummodecorporerei^m^
AM fslatii air iik cadant magis ab rcbi^s qu^ recedaiit f/'
^ΤήΑ Q^^^n, qup tenuiafuntiofteiidifSulla poteilas; ^ ζτ
Pricièrtim cum fine in fummis corpora rebus
Multa minuta iaci:quqpoffint ordine eomm
Q_uo iuerinn&form^tèruarc figuram,
^ Et multo citius quanto minus indupcdiri a
^ [a 9Uk /^f Pauca queunt: lit fiiit primafrojite locata» ^^
Nam certe iacere reaciergiri multa uidcmus
---——■
Non folum ex aito penitufqj^ut diximus ante
Verum de fummis ipfum ήυοφ iàepe coÌorem·
Et uulgofaciuntid lutea iuiàc^uela»
Et ferrugina cum magnis intenta theatris
c dti/f ^ otf^iirt^: Per malos uulgata trajjeiij trcmentia^ tn-rvtm :
Namcj ibi congeiTum cau^Yubter 6C omnem
Sceualem ipetiem patrum matrumc^ dcorumq^
inficiunt:coguncg fico fluitare colore»
Et quanto circum mage funt in clauftra theatri
Maeniaf tam magnis hpc ititus pcrfulà lepore
Omnia corrident còncepta luce dici.
Ergo lintea de fummo cum torpore fucum «κ ' -i·
Mittunt-efiìgies quoqj debent mittere tenuis,
R.esqu£cque ex fummo qumiaculenturutracquc .
Sunt igitur iam fbrmarum ueftigia certa»
Q_ue uulgo uolitant iubtili pr^ita filo·
Nec iìngulatim poiTìint iècreta uideri.
Pra;terea omnis odor fiimus uapor :atc^ aliiPres
Confimiles ideo diifufx rebus abundant
Ex aÌta:quia dum ueniunt extrinfecus ortac
Scinduntnr per iter flexummec red^ uiarum
Hoftia funt:qua contendunt exire coorta·
A t contra tenuis fummi membrana coloris
Cum mcicunnihil pft quod eam difcerpere poÌTic
In proptum quoniam eft in pr|ina frontelocara·
Deimaginibus.
Porremo fpeculis in aqua fplendorcq? in omni
^^ecuhquc apparetnobis fìmulachraneceflèn
(Quando quidem fimili fpetie funtpracdita rerum /
^e^r^fiucin^:
t
/
ttju^
κ
^cmdlem
ve
iuo
'^rrc^h^
SyvfilL
trm.
Λ
V
ιύ-.-
Ex imaginibns miilìsconiìflcre eorum»
Ν^ή cur illa cadant magis ab rebufc^ rcceàmt^
Nam qi»e tenuia funt oftendirt nulla potcììas·
Suntigiturtenuesiormarumdiiiimiles^.· ί/'· '
Effigi^iieguiatimquascernerenemo
CumpoiIìt:tatiienaÌìiduo crebroq; repuliìi
Rcie^^à^ reddiant fpeculorum ex aequore uiiùtn ; ^ ^^^hk
Nec ratione alia'ìèruari poilè uidentur
Tanto oper^'ut iìmilesfeddantur cuic^ fìgurx»
Nunc age quam tenui natura conftet imago
Percipei in primis quoniam primordia tantum
Sunt infra noilrosfeniusjtantoq; minora
Q^amqujprimumoculi(^ptantnonpoilètucrì ·
Nunc tamen id quoi^ uti conforme exordia rerum
Cun(5larum(quam fint fubtilia percipc paucis»
Qtiamparuaiint ammalia*
Primutìi animaiia funt iam partim tantul^j-um ^evrom uf-^
Tertia pars nulla poiiìt ratione uideri* .
Harum intefìinutn quod uis quale eiTe putandumfì^
Q^uid cordis globusi'^utoculitquid mibra^quid artus
Q_uantulafunti'quid pr^terea primordia qujqueC*
Vnde anima àtc]^ animi conftet natura necei ìumil:
Nonne uides qfmt fubtilia qq; minutai'
Pr^tereaqu^cunquefuodecorporeodorem
Expirant aerem:panacestabfinthia tetra ΐ a-rre^
όΓΑΐΛ^ί.'^ψ. Quappterq^cunq^mliacr^^^
* ' Immemorabile per fpatiumtranfcurrere pofie
Temporis in pundoiprimum q? paruula caufa
' Eft procul a tergo que prouehat atqj ppcllat*
^ Q_uod fuper eft ubi tam uolucri lenitale fèrantur·
Deinde quod ufq? adeo textura pr^dita rara
Mittuntur fàcile ut quauuis penetrare queàt res·
Et quafi permanere per^leris inteìijuailum*
Practerea fi qup penitus corpuicula rerum
^ ^ > ^ Exalto que forasmittunturifolis uti lux·
Ac uaporihec punto cernuntur lapfa,diei
Pertoturn caeliipatium diffundere feiè· ^
^ Perq^uolare more acterrasca^lumc^ rigore*
^^ (iw^Tw fMyiiwÌiÀ qujfuntigitur iam prima fronte parataC·
η
:ί
κ
ie^ 'iOi MnhiÌA
ieKyìtUHS
Cumiaciuntur:5iemiflùm res nulla moratór^
t
Q_uo ueuidcscitius debere δί longius ire^
-ocr page 97-77ϊΐ
Multiplex que loci Ìpatium traiifcufrcrc codem
Temporefquo iòlis peruolgant ίumina cxÌum/ /·
Hoc etiam itiprimis ipecimen uf fcilc uidctur.
Quam celeri mom rerum fituuiachra lèraiìtur*
C^od iìmijjac primum fub ciiuo fplcndor acjuài
Ponitur:e^mplocxlofteliante:jicrena ^
Sydcra reÌpondentin aqua radianza mut'idi·
lam ne uides igiturquam pimdo xempoi^ìmago
Actheris ex oris in terrarumltócidit orasi'
Q uare etiam atc^ etiam mira (àteare ncceflèft.
ÒV "ϋλpor^qu^ièr^antoculosuifumc^laceflant/
Γ Perpetuoc]^ nuant certis iub rebus odores·
f Frigus ut a iluuiisicalor a foleiaeftus ab undis
Aequoru^ ex-eÌbr mèorumlittoracircum
/ ?^Necuari^cefl&ntuocesuoIitareperauras·.
Οεηίφ in os CÌalfi uenit humor fepe faporis*
Gim mare uerfamurfpter/diluta que contra <
Cum tuimur mii^riabfinthi^ungìtaniaror,
Vfc^ adeo omnibus ab rebus res qi^que fluentcr
Fertur: SC in cuncflas'dimittitur undiq? partes·
Nec mora nec requies intcrdatur ulla fluendi /
Perpetuo quoniam fentimus 6C omnia^Ìèmper
Cernere odorati licec fentire fonare»
" Prxterea quoniam manibus tradata figura
In tenebris quaEdam/cognofcitur cÌìe eademq^^
Ce rnitur in luce Si dar ο candore:nccefìèiì:|
Coniìmili cauià tadlummilumc^ moueri.
Nunc igttur fi quadratura tcmptamus SC id nos
Co mmouet in tenebris in luci qu^ poterit res '
Accedere ad fpetiem quadrata nifi cius imago/
EiTe in imaginibusjquaf ptercaufauidetut
Cernendi necp polTc: fine bis res ulla uideri·
Nunc ea^uedico rerum fimulachra feruntur
Vndecj& in cuiKÌlasiaciuntur dedita partis* -
/d r ^ Verum nos ocuÌos quiaiblis cernere quimus^
Prce&rca fit uti fpeCiem quo uertimus omnes
Res ubi caufa contra feriant foftna atq; colore ;
Et quantum quoque ab nobis res abiìttimago
l'^'rnofnrf- Etiicit: Ut uideamus δί ìhter noftere curat·
' N imqammitticurexte^ploprofuditagit<]p
Aera! qui inter iecunque oculoH^ locatus j
ν
Zittirò
ftsiw
Off?
/iOf^^i''
φ
l^n^lt: fim^óY.
' a
■ ^ntcrdA^
-κ yf γ Q .y
bUdUMÒ
MlfTi^fr^rp
ì
-ocr page 98-lifc
irrita per noilrasades perlabitur omnes·
Ec^ualìperterget pupillas atq? ita tranfit c^rn yùr
f Kes qufiEque; δί quanto plus acris ante agitatur
. b · Pro|Sterea fit uri uideamus q procul abfit.
^ · Et noftros ocuios pertergct longior aura· ^
Tarn procukiìe tnagisres quaique remotu uidetur·
Scilicet hpe fuìwme celeri rationc geruntur.
Q_uale iit ut uifleamus δί una quam procul abiìt
liiudin liis rèbus minime rfiirabile habendumft»
Cur ea qup ièriant ocuios fimulaclira uideri
Singulaqumncqueant res ipf^S^iciantur·
Ventus enim quoq^paulatim qum uerberat;6C qum
Particuiam uemi itàdre δί frigoris eius.
At refluii irigu^non primam quamq; iblemus
Sed magis morilimitìeric^ perinde uidemus
Gorpore tum plagas in noitro tanq aiiqu^ res ;
Verberet;at<^ lui dct fenfum corporis extra,
Pr^terea lapi.dem digito contudimu^ipfum -
. Tangimus extremum faxi fummumq? coiorem·
Neclèntimuseum tallujUerum magis ipfam
Duritiem penitus ^i ièntimus in alto·
\^tra Ipeculum cur uidcatur^ t^m^t»
Nunc age cur ultra fpeculum uideatur imago
Percipe^nam certe penitus remota uidetur·
Q^uod genus iila toris qux uere tranipiciun tur ν ^
lanua tum per k iSipecftum prebet apcr tum l^^fj'ethf
iviulta facic que foris ex aedibus ut uideantur·
Ipfo enim duplicigemino^ fitaere uifis,
Primusenim citra poftes qum cernitur aer^i
' Inde fores ipfe dextra leua(^ fequuntur*
Poft^xtraria lux ocuios pertingetjt δί aer
Alterilla foris que uere tranlpiciuntur·
Sic ubi iè primum {peculi proiecic imago Λ DvtihUO/jl·
Dumuenitadnoftrasaciespró'cudi^^git^ ^ ^
Aer^qui inter Ce eunqueil oculofqj locatus»
Et fàcit ut prius Habent omnem ièntirie queamus
Q_ua ipeculu^edubi in fpeculu quoq? iènfim? ipium
Continuo a nobis in eum qu^ iertur imago
Peruenit: & noilros ocuios reietta reuifit^
Atq^alium pra;fe propellens aera uoluit / V .
Etfacitut prius hntquamfeuidemus:eoq3 ^^
Diftare a ipeculo tantum femota uidetur*
"^TìOrSiAfYL
^ffVKfitm
CIA
'^vfnhrrri(Ayil ·
\
1S CIUC.
ήί^ψ _
Ìajc '
'ΛΠΑ
imvr
■ ·!\
-ocr page 99-uu
ψ'
/ pw^ Jns^rM
^ fU ufi' fj^iAf. μΰίκΑή-
^uafc etiam Άίη* ctiam minime mraripafcit tmt/lrkr φ .·
lilis qui reddimtipeculorum ex acquo fcuirum
fitribiA^ Aciebus binis quoniam res confit utrafejuc* ^
Nunc ca qu| i^bis membroram dextera pars èli '
Infpeculis fituc m l^ua uideatwtico quod
Planitiem ad ipeculi ueniens qum oiiendit irna^o
Non conuer titur in colomisifed reda retmriii m
ί / ^ Sic elidimr^uc fi quis prius arida arida q ίις^
^ ρ som c^ef a pcrfona ad Ìudum pilae ué trabiuc
Atqj ea continuo rccilam Γι fronte figuram^
Splendida porro oculi fugitant^iStamc^ tueri.
( ^ Sol etiam cjcat contra fi tendere per gas»
' Propterea quia uismagnaftipfius;6C aite '
, ; Aera per purum grauiter fimulachra feruntur·
Et feriunt oculos turbantia compofituras·
Pr^terea fpiendor quicunque eft accr adurit
S^pe oculos. ideo q» feminapolììdetigms ^
Multa'dolorem oculis quae gignitur irfinuando.
Lurida practerea fiunt qujcunque tuenturi
Arquatirquia iuroris de corpore corum
iia<
"^tmur
trtii'
^ C<^i4Ù0Ì · '
- ^ù7tfmu4> rerùt j^r/^'r
t,
Semina mauuitfluunt iimufachris obuia refusi* '
Mtiltac^ fiint ocuiis in eotum denii^ mixta
Q^uj contage fuapalloribus omnia pingunt^
Ex tenebrie qu^ funt in luce uidcri*/.
V Et rurfumex luce qu^ÌùntintenànsnS p^j^ft/i^-f^.-
Ef tenebris autem funt in luce tSiemur·
Propterea quia qum j^pnor caliginisaer
Ktct in δί oculos prior: poiìèdit apertos
Inféquitur cadens confèljim lucidus acr /
Qui quafi purgateosi^ nigras difcutitumbras/
Aeris illiusmam multis partibus hic eft^
Mobiliòr multisi|minutior magne pollene
<^ui fimul atc]^uiasoculorumluce repleui^
A tq? patefecit quas ante obfedcrat ater^
Continuo rerum umulachr^^^^^untu^ /
(^uefica funt in Ìuce Ìaceflunt^ ut uiijgnusyf
iMiitl·
"^iMrìh
So/rf coprii- cò)^ff ti
Li^r&rts
Seruel elifamgtro fe fe exprimat ij3a7 7
; Fietutanteoculpsfieritquidextermtidé
Nunc fitleuusi^e^ieuo fit mutua dexter·
Plures imagkies cur fiant.
FitqucKg de ipecuio in fpeculu ut tradaoir imago
■Ilii
(^inqueetiamfexfit fieri fimulachta fuerint·
Nem qupunque reiro parte interiore lattbic
Inde tailicn ^uis torφpenitufcρ remota
Omnia pcrflexos a^ditus edu(5taÌicebit|/
Pluribus bec ipeculis uideantur in edibus efie*
Vii^ adeoip^uio in ÌpccuÌum tranflucet imago
Et CLimlpad^(?aeft fit rurfum ut dextera fiat
Inderetrorfo.'^ÌeditSi^conuertiteodem» ^^
Q_uin etiam qu^cunque latufcula funt fpeculorum
Adiimilf lateris flexiira pr^dita noftri
Dextera ea ^pter nobis limulachramittunt.
Autquiade Ipeculo in fpeculum tranffertur imago^
Inde ad nos eliia bis aduolat;aut etiam quod
ew- Circum agithir qum uenit imago^ppterea quod
Fkxa figura docet ipeculi conuer tier ad nos/
Indugredi porropariter fimulachra pedem^
Ponerenobi/q^ credasgefturac^ imitari.
Propterea quia de fpeculi qua parte rccedas
Continuo/incdiieanc illic fimulachra reuerti
^ · ' 1 . ri · Γ ·
Omnia?quando qmdem cogit natura retern
Acrefilire ab rebusad |EC|uos reddita flexus»
Q^uod contra facere in tenebris in luce nequim us· ·
Propterea quia poileripr caliginis acr;
Craiiior iriiequitur:qui cundtaforamina complet·
Obiidit^iaoculorutnnefimulachra
. Poilint ullarum rerum contenta moueri»
Detufribus*
Quadratafq^ procul turris cum cernimus urbis /
Proptea fit uti uideantur fa^pe rotunda: f
Angulus obtutUsiquia longe cernitur ο mnis·
Siue etiam potius non cernitur ac perit eius <
Plaga/h^cad noiiras acies deriuabituri(5tus.
Aera permultum;quia dum fimuÌachra fèruntur
^ Cogjt h^ébeftore ^m crebris ofifeffibus aer h^kfmrfi
H^ubiruHiigitieniumfimulanguiusomnis ν ^
: fir quafi ut ad turrum iàxorum tuentur ^^^
Non tamen Ot coram qt^ funt uerec^ rotunda
iifUY
'TorrmrtL·-
/id xjynir/ifi^..
Sed quafi ad-umbratim paulum fimulacbra uidentur·
De'umbrahomint&i & alioru mobiiiii -
ymbiauideturitem nobisinfole moucri·
' Et uéftigìa noflra fequi geftumi^ imitari*
ν.
ν
efi/ytti
■Yl^
l^fft/fre
liti
! Aera fi credis prìuatum Idtninc ροβε
J InJugredimòtdshominumgeftumq^ Ìeqticntem» «
Τ Nàm nihil eilè pòteft àliud nifilumine caiìus ·
Aer id quod nos unbbràmj^Hibcre fuemus* -
Nimirum quia ter?à loà's ex ordinè c^^
^ Luminepriuattirfoiisqajjcunq^^^
OHìcimuyrepletur item quod lÌquimus fiius»
Propterea fit^ti uideatur qu^ fuit utiibra^^
Corporise regione eadem nos urq^fecuta» '
Semper enim nòua iè radìorum lumina fundunt:
Primac^ difpefeunt qùafi imagincm lana trahatur·
Propterea facile ut ipoliàtur lumine terra·
Et repletur iteni nìgraicg fibi abluit umbras·
ISIec tamen hoc òculos felli concedimushiluni*
Nani quocunque loco Γιε l^uxatqjumbrajtuéri \
illorumcftèademtìejroÌinèluniirieitó'ùe iM
Vmbra4:juéqù| fuit hiòtadém nunc tratireat illucì^ ;
Anpotius fiat pauÌoquÒddixiinus ante·- - '
Hoc animi démum ràtìò Hifcerneredebet»
Nec poflìintoculinaturamftòicere rerum»
Proinde animi uitium hocòcùlis eflìngere noiù
E^ ùiÌu ^ ' ^
^.Q^ua uehinur nani fertur cum ilare uideturi
H^onanet in fìatione ea pmer creditur ire /
Et fìigere ad puppirn'colles campiq; uidentur·
Q^uos agimus pnetér nanem lielifq; uolamus/
Sidera ceTiàre^xthereis affixa cauernis
Cuncfla uidentur: ÒC aflìduo iunt omnia motu»
Q_uando quidera longos obitus exorta rènifcuit
Cum perJnenfa fuo funt c^Ium corpore darò·
5ο1φ pari ratione moueri Sclunauidetur
In fìatione eoque ferri res iudicat ipfa»
Ex^antifc^ procul medio de gurgite montìs
ClaiTibus inter quos liber patetexitusjl ingens
Infula^coniundis tamen ex his una uidetur
A tria ucrfari δί cir^^um curfare columnac »
ΥΓφ adeo fituti pueris uideantur:ubi ipfi,
Diiierunt uertiiuix ut iam credere poffint
Non fupra g 0ruere omnia teda minari*
' lamq; rubrunì tremulis iubar ignibus erigere alte
Cum c^ptat naturaifupra^ extolÌerc montes. g
^nojmin/i
YYÌìi)/^
<
-HtetKiU^
ù
Ύιμ^^ΛΠ^
ivanfy^
I
uUf V^mi:
Ll&i
Q_uos ubi qum fupt;^ Ìbl motitis eÌì^uidetur ;
CoiSmunis ipÌè fuo contingens feruidus igoi^
Vix àbiì int nobis mifiùs bis mille fegittac· ·
Vixcdam curfus quingentosfepe ueruti
Inter eos Ìblemi^ iaccnt itntnàtiia ponti
Acquoratfubilrataaethereis ihgentìbus otis·
Interiedla φ fui7,t terramm milia multa»
uarix retinentgentes & ^clafèrarum.
f Atcommidusaquxdìgitusnonalriorunum
Qui lapides Inter fiftit: per Arata uiarum
Defpeàum prebetfub terrasimpete tanto
A terris quantum cdi patct altus hiatus.
NubiladeipicereóCcaelumuideareuidere ;
Corpora m^anda fub terras abdita ca:lo
Deniqj ubi medio nobis equus acer adheiìt ^ .
Fluminei Ù. in rapidas amnis deÌpeximus'undas r
Statisequi corpus tranfucriùm fcrre uidetur·
Vis & in aduerfum flumen contrudere raptum·
Etquocunjucoculos craiecimus omnia ferri
Etfluere/aciìmili nobiiratione uidej^tur*
Porticus^quali ^uiseftdeniq; df^u
Stanfc^injipcrpetuum paribus fuffultacoiumniy
Longa tamen parte ab iummacum tota uidetur·
Pau&tim trahit angufli faftigia coni
Tecla folo i^gens atcj omnia dextera leuis ;
Donec in obicurum coni conduxit ^acumen.
In pelago nautis ex undis § ortu^in undis
Sol fit uti uideatur obire ^tendere lumen·
Quippe ubi nibil aliudnifi aquam ca^Iumqj tuentur.
Ne leuiter credas labeÉiótari undiqj fenfus.
(ór.
fAÌhfi^
oYtrt
W 'iyruUi oéir€ .
At marisignarisinp9rtu^audauidentur f»^^ ·
NauigiaapluihisfSbas^mtiesundas / ^ · .
Rf/n.^ fipuHAS^m Namqujcunquefupraroremfaìise/itaparseft Mj^L^/Jq^'
I/ Remorum!tedlacit:6Cre(5tafupemaguberna ^ Lh^t ·
Q^updiSerraliquorcobcuntre^dlauidentur ^ "^wt^rfiK.
lubilaportant»
T'em^i^'noiflurno ^^ fplendida fignauidentur.
Lameraduerfumnyml^s*atquierefupem/fc/'
Longe aliam in partenÌaqu^ rat ione fcruntur·
Omnia conuertiifurfum quc lupina reperti·
t / E/flexa prope in fummo fliuitare liquore·
' T empore noilurfplendida figna ui
X .
covTiTmi
Ufi
At iè forte oculo manus uni fubdita fub|ter
Predir eum quodam iènfu iir^ut uideantur
Oiiinia qa^ mitnur fieri tum bina tuendo f
Bina Ìucernarum florentia lumina flammis.
Bioaqjper toias aedis geminare fupeliex
Et duplicis hominum tkcies:ac corpora bina.
Denii^ cum fuaui deuinxit membra fopore
Somousiódin fumma corpus iacet omne cjuiete
Tum uigilare tamen δί; membra moueré
^ yptUcmvur Noftra uidenmr:ut innocfiis caliginec^ca
Cernerecenièmus folem lumenq; dìbinum.
Conclufjq^ioco: c^^elum: mare:iÌumina:montes
Mutare: campos pedibus traniìre uidemusl
Et fonicus audireileuera iilentia montis/
Vndiq^ qum conilenc δί reddere dida tacentcs.
CiEterade genere hoc miranda multa uidemus·
ζ) ujuiolare fidem quafi fenfibus omnia qu^runt.
Ne quicquam. quin pars horum maxima faliit
Propter opinatus animi:quos addimus ipiì
Prouiiisiut fint qu^noniùnt ^nfibus uiià.
Nam nihil cgregiuseft gres cernereaf«!rtas
Ab dubiisanimis quas ab iè protinusaddit*
. I)^uiicigitur contramutuam contendere caufàm
/ Q ui capire ipfe Ìuo intótuit uéfligia refe·
Ec tamen hoc quo(^uticoncedamicire:at id ipfuin
Q^u^ram qtmi in rebus ueri nihil uideritante
Vndefciat quid iitfcire acnefcire uiciflìm/
De uero iènfu qua re cognoicatur .·
Notitiam ueri qu^ res falfiq? crearit
Et dubium certo qu^ res diifer re probaiit/
Inuenies primis ab ienfibus elle creatam
Notitiam ueriuieq; fenfu poflè refelli»
Nam malore fide debet reperirier illud
Sponte fua ueris quod poilìt uincere falÌà*
uid maiore fide poìro q fenfushaberi j
Debeti'an ab fenfu falfo ratio .quo^orta ualebit^ ^ ^^
Dicere eoscontra qua; tota ab iènfi^ortaetó r* ^
Q^ui nifi funt ii^ri ratio quoqj falÌà flt omnisi/
f An poter int oculos aures reprehendere:aii aurcs gii
Htiff
/77 somni^ Q^ritr ^tnif-
rmii jol
mch^
\
ψ
firmm'
(jrefi-nf ^^
C^O
ΤΠί
LIÉ
C Tadusian hunc porro tadutn iàpor arguet onst
A Vi ^ t-K*' y
A η coniutabunt nares oculi quo<;|LUinccntf
Ndn utopinor ita eftpam feorfuincuiquepoteftas
Diuiià eft* fua uis cuique efl. ideoq^ necefieft
Et ^molle fit ^^elidumiferueniue uiderù
Et feorium uarios rerum fentire colores*
Etquecunquecoloribus iint coniunéta neceÌlè efl»
Seorlum item iàpor oris habet uim^ièorfus odores
Nafcunt^fc&;ium ronitus*idg)q5 neceiIè efì;^
>njintalios aiiiconuincejenius.
jJUruÌm^/a
Non po
Nec porro poterunt ipii reprehendere fciè.
Aeque fidesqumdebebitfemperhaberi* 1 ^
Proinde quod in quoque eil bis uifum téporefueru eft·
EtiìnonpoteritratìodìlToIuerecauiàm· ^ ^ /
Cur ea quy fuerint ùiftim quadrata, procul fint ^^yihm,
Vaiarotunda tamen»pra;ilatrationis egentem
^ Rcddere mendoiècauiàm utriufque figurac» v
i Q_uarn manibus infeÌja fuiscmiitcreguoquam»
, 1 ■ / · Etuioiareiidemprimam:6i;conuclkretota
ί '^^^^^''^Fundamentafquibusiiixaturuitaraiurq^
' Non modo enim ratio ruayomni^uitaquoq^ìpià
jKvjCh^'®^/^ i Prj:cipitii^locosuitare:6ic£Etcraqu^fint/ ^ /r
ìgitur uerborum copia · c^f^A st^iuf ifhcu^f^l
Defaliofenfu- '^^^hi.pfh:
Horm^ MÙk '. Deni^utinfabricafiprauaftregulapiima/ .
f Norma^faliaxredisregionibuscxit»· ^'l· '. ,
lilJcÌÌ^ r/iifùif^^ ^/^Etlibeilaaiiqua&^ ..
/ . y Omnia mendoièrieri'atq^obftipanccciTumft.' ^
Obsh^^ TKttÌvifn : p^cubantiaprona fupinaat^^fonatcda
iamrueretut quidam uideanturuelle:ruantq5
Prodita iudiciis fàiiacibus omnia primis»
Sic igitur ratio tibi rerum praua neceilèfl: If
Falfaqì iitiairisquxcunqueab|fenribus ortail*
ηΐ . CfrottcJàL' Nuncaliifenfus^ropadloguifquefuamrem
SentiaghaudquagrathAupofarelicìaeft^ ^'Tì^^^a
Deauditi^
nt mrì^ \ Principio auditurfonusidCuoxomnis in auris;
Ìnfinuata^ruo pepulereubi corpore fenfum»
' Corporeamefleuocem.
Corporea quoc^ enim uocé conftare iatendumil·
mi
ν: t'^· )
Etromtumquin'po&tìmpÌercreEfus -Α^^^ο
Pr^tcrradiùioxfàucesÌàspcfadtij . ^^
Afperiora fbris gradiens arteria clamor ο
uippe per anguilum turba maiore coarta '
Ireibrasubica:pcnrimtprimordiauoajny J- ;
Scilicet expletis quoq^ iatiua redditur oris· / ybd vin^
Haud igitur dubium:quin uoces uef baq? conilcnc
Corporeis e principiisiut ledere poflÌnt.
Nec te i&llit item quod co r poris auferat & quid
Detrahat ex hominum neruis:ac uiribus ipfie
Perpetuus iermo nigrainoiflisad umbram
Auroi^ perducftus ab exjoriente nitore.
Preièrtim fi cum ibmmoft clamore profuiìis·
Ergo corporearnu9cem conilarencceiìèft»
,, ^ìvìStaloquetisqumamittitdccorporepartem^
ϊαη. Nec fimilìpenetrantaurisprimordia fórma
φ
AJ o^ elffrA (né-Ijom
fietu^ ■
s
MtiihK
Cum tuba depreiiògrauitcrfubmurmurfmagic ^ .
Et reuerfa ^tum retro citra barbarabombum it ruoràLt rMuxi HecroafxK éch!
Λ·
Λ
-fi
fK^emiM-A^
•l
^afr^
^Et uaiidisliecetords exTelyconis ^^(ζ^ ~
a Wf Vu^M? Cum liquidam tollunt lÌgubri uoce quxrmm.
Hafce igitur penitus uoces cum corporc noftro
' Exprimamus:rec5toc^ foras emittimus ore,
' 7^-Nobilis articulat neruorum dasdala lingua.
Formatutà^^u^ labrorum prò parte figurat.
AfperitasautemuocisTitabafperitatcìf . .
Principiorumi item leuo leti!\^e creatur ff Uh*^ Ict^^ c^Htu^
1
^ΛϋϊΗΛΤη.
er 1
Λ
Hoc ubi non longum ipatiumibunde illa pro^iibl ^^
Perueniatuox'^^neceiìeiìiuerbaquoi^ipià
Piane exaudiri dircerfii<^ articulatim.
Scruatenim formaturam:ièruatq^ figuram.
A t Γι interpofitum fpatium fit longius xquo/
Aera per multum confundi uerba neceiìèlì·
Et concurbariuocem dum tranfuolat auras»
Ergo fitlonitumm poiTis fentirc^neq? tllam
internoJcereuerborum ièntentiaqu^E fit.
Vfc^ adeo conftifa^enit uox inq^edita.
Pra^terca pe^itum riepeunum,porciet autis
Orpnibus in populo miflum pr^conis ab orci
N*
. ley^U Xf-nt oyt n-tc^^'^'
firhcnUhfrL· '
Ifrm^ forrmfvmrn^
r
^^ yTtij: pJihK^
\
^ · ^ j In multas igitur uoces uox una repente
κ Dififugitin priuastdum^jjjidjt auris
^ kiidT. Ob fignaiis formam uerbis clarumc^ fonorcm «
-Vi»^ un A 7mf^M^ voe?s.
^ortorf&L ·
s
lU
-ocr page 106-Hi,
tua:
Atì^ pars uocum nop auris incidit ipiàs*
Pr^tetlata perii frufìra difiiiiapcrauras \y
Pars foliéis adliià lapìis reied:a fonorem
R.eddi£:6i interdum ihiftratur imagine uerbi·
Deuocilausimagiflibus-· -rrìA^rviAtJ^^.'
Q_ue bone qum uideas rationem reddere poÌsis
Tu te tibiatc^ alii^quo pado per loca fola
Saxa pans iorc^as uerborum ex ordine reddant (
Palantis comites qum montes inter opacos
Q_uerimus: δί magna difperfos uoce ciemus·
Sex etiam aut lèptem loca uìdi reddere uoces*
Vnam cum iaceresfita colies collibus ipfis
;Vcrba.|5'Spulfantcs'itcrabant dida refèrri·
Hec loca capripedes iàtyros/nymphafqj tene^
Finitimi fingunt|6i feunos eilè ioquuntùr·
Q^uorum nodliuago flrepìtu ludoq; iocand
Aflìrmant uuÌgo taciturna filcntia rumpi, ^
Gjrdarumcjionos fieri dulcefc]^qu|EreÌasy j .
^ 'Λ. .TiÉiquasfmditdiaitispuiiàtacanentum·
Ήητ^ scmffirf ggenusagrìcolumlatlfentircere(cupan
^ ^^^^'^^''^Aw/Pineafcmirerieapitisuelaminaquailans
Vnco ikpe labro calamos percurrit hianiis#
Fiftukfiluellremnecefletitindcremufani»
• P&re de genere hgc monflra porrcota loquuntur ;
Nec loca deièrta^ diuis quoc^ forte putentur^
» ^ Sola tenere] ideo iadlantmiraculadidlis,
j ^ , ^ |AutaÌiquarationealiaducutur:utomnc^ ^
h i^YfiM^ Cf tm^ ytimi^ Humanum genus eft auidum nimis amioja rfu :
.fivii^ ' Q_uauifusn0ntranettu0cemtfanatc*
Q_uodiupereftnoneftmirandumquaratìoiie ^
Per loca quàs nequeunt oculi res cernere apcrcas^ ^^
Hec loca peifuoces ueniant aurifq; laceilgnt·
G>nloquium claufis foribus quocg ficpe uidcmus.
Nimirumquiauoxperflexaforaminarerum
In colomis tranfire poteìliìmulachra remittant· rerM^
Perfcinduntur enim nifi reda foramina tranant·
Q_ualia funt uitrei fpeties qua tranolat omnis·
Pra^tereapartisincundlsdiuidituruox ^
' Exalusalixquoniamgignuntur;ubinam ^
rDìiÌ^luitfcmel inmultis exiafrafquafa
^ \ SxpcfoletfcintiilàiuQSÌcfpargereinignis.1
SΛf soh-npulfA/ ίψΓτίτ^ ί^ηύ'
L
iccko .
!Λ ή
ιιιι-
Ergo fepÌentuf loca uocibus ab dita retro
Omnia qu^ circum fuerunt iònitifq? cicntur
Atiìmulachrauiisdireifiisomniatendunt, - e
Vt funt miiià ièmelqua^pter cernere ncmo '
Siepe iìipra potis eft^atuoces accipcre extra· ^
Ectamenipiàquoc^hecdumtranikciauià xJtttnpn
Vox obcundimnatq^ auris conflrià penetrat.
ÌEt ibnitum potius q uerba audiré uidemur.
De fepore
Maiidendoexprimimus^uplenamipongiamaquaì > ζατη^^ yf^f^
S i duis force manu premeac fic^e cxvìt // - / ^
^ oe
^tAAt
r
■ ^ÌÌmì-
fvP ^^^
hi/imechi
rjìtfhnvHA
"XJ^^U! -l· <yUre venPTu/i
ìndequodexprimimus percauias omne palati
Diditur* δί rarae pcr^lexa foramina linguac»
Hec ubi leuia funt. manantes corpora fuei -
Suaaìter attingunt òù fuauiter omnia tracftant»
Hiimidai lingue circum iudantia tempia '
At contra pingiintiènium lacerantq? coorta»
uanto quoque magis fqnt aiperitaterepleta·
Deiade uolupcas eft e^ucoiìne palati
Cum ucre deorfum per fauces pri^cipicaui t
Nulla uoluptas eft dum diditur omnis in artus
Nec refettqui^uamquo uidtu corpus alatur/
Dum modo quod capias concotftum didere poilìs ' ^ Ridere
Artubus'^C flomachiii^dugi Ìéruare tenoiem· k^rm'Jiin».
Q uare alia aliis contraria il nt : a
Nunc aÌiis alius qui fit cibus ut uideamos
Expedeam;quare ue aliis quod trifts ξΐ amara ed
Hoc tamen effe aliis poffit perdulce uideri.
Tantac^is rebus diftantiadifibe^taf^ eft·
I Vjc quod aliis cibus eft:aliis fuat arre uenenum#
< E^ita^utièrpenshominesquetadaiyj^ idlùds.
l Defperitacfefemandpdoconficitipfa· .
Pr«terea nobis ueretrum eil acre ucncnum.
Afe cai capris adipes δί coturnicibus auget·
Id quibus ut fiat reb us cognofccre pofiiSc
Piincipio meminifle decet qu^ diximus ante.
Sentina multimodis in rebus mixta tenere.
Porro omnes queciaque cibu capiuc animàtes
Vtfuntdiflìmiiesextrinfecusaigcneratim giìii
^tYciM 1 ore
s
SoccefhirP
ΙΙΦ
.4
Exrima mcmbror um circum cefiira còcrcet
Proinde fcminibusrconÌlantuarianci^ figutsy
Ser^ina qum porro diflent^liflèrrcneceileiì /
Interuails uiaicp foramina qup^hibemus
Omnibus in mcmbris δί in ore ipfo q^ palato»
Eiie minora igitur quidam maio^debent· /i . éf.·
EflètriquSkaliisVirataneceireft Ufx
Muit^otundamodismultisi'multsngulaqucdam.
Namc^ iigurasiiii ratio ut motuÌqj repofcunt·
Proinde foraminibus debcnt diffèrrefiguriB·
Et uariare uix^proinde attextura coHercec. ^ i^u/· t '
Hocubi quodiuauecft aliis:aliìsfitamarum*
Illicui ^aue eft leuiiTima corpore debent
Contradabilitcrcaulasjffirare palati. ' Λ-
Α t conerà quibus eft cadem re nams acerba r?s mfvi^
Afpen^imorum penerrant hamataqj fauces·
Nunc tacile eft ex bis rebus cognoicere quoque,
Q^uippe ubi cui febris bili fuperante coorta cft·
Aut alia ratione aliqua^uis exciu morbi
Pcrturbatur ibiiam totum corpus: & omnes
G)mmutenturibipofitiir«principiorum ;
Fit prius ad fenfum^qui corpoìra conueniebant
Nunc non conueniant^Sd estera fint magisapta/
(^u^ penetrata queunt iènfumpro^ignereacerbum
Vtra<^ enim funt in mellis commixta iapore.
Id quodnonfuperat ibi Ìkpeolìendimus ante*.
De odore r < .
Nunc age quo pado nares adiecìus odore ^
T'anga^agam^primum res multasefièneceficft
Vnde fluens uoluat uarius^ fludus odoium ^
Et fluere ÓC mitti uolgo ipergi^utandumft.
Verum aliis aÌius & magis et t ànimantibus aptus·'
DiflìmiÌispropter fbrma^ideoq? ^ per auras^
Mellis apes quamuis longe ducunrur odore*
Volturiqjcadauenbus/tum fitTa terarum
Vngula quo tulerit greiium promiilà canum uis
DuciV^C humanum Ìonge grjfenrit odorem*
RomulidarumsrcisJÌEruati^? candidus anfer.
Sic aliis alius nidor natus ad Tua quenquc
Pabula ducit: fiC/a/tetroÈlire ueneno
Cogit/eo(^ modo Ìèruantur feda ferarum.
Hk odor ipfe igicut naris quicunque laceilìt;^
'mlrojri
dliis
/-'•ν
1J Ojuc) ίΛ /ίψτΛ féi
óóoyU
"^(ίίφί^ oJeru
$(XcU. fmrmt.
\
A
-ocr page 109-ίΐιι
Eilaiio utpofìfìt permitti longius alter/
Sedtamen haudqui^ tam Ìonge f^tur corum
Q_uam Ibnitus quam uox/mitto iam dicere quatnris
Q_ue femnt oculorum acies uifu m c^ lacefiuntv '
Erraoundus enim tarde ucnit: ac perit ante
PauÌatim faciÌis dìftradus in aeris auras*
Ex aito primum^quia urx emittitur ex ic. a pere
^ Nani penitus fluere atq^ precedere rebus odorcj-
Signihca^quodfradbmagisredolercuèi^te^
Omnia^quod contrita/quod^igni ^nlaijeiad^^
Deinde uidère licet tnaioribu^reatam
V
Priiicipiis q uox'quaq per Ìàxea ièpta
Non pen€trat.'qu9 uoj^uulgo Ìbnitufcg fèruntiir·
Qj.mc etiam quod olet non tam fàcile effe uidebis
inuciligare in qua fit regione locatum»
RdTigeicit enim cunétando plaga per auras*.
NeccSida adfenfusdecurrunt nuncia rerum.
Err^t fepe canes itaqjjK ueiìigiaquxrunt
Nec tamenhoc folisinodonbusati^ fàporum
in genenS eiVièd item ipeties rerum atc^ colores
Non ita conueniunt ad iènfusomnibus omnes/
iUli ILtl ^UiJUClULUll. AU JLt-lIlUaV/llUULJUa Mliuica^
.'t non fint aliis qiydam magisacrtó uifu.
j ο gallum nodem explandentibus alis /
^ f, Auf oram clara coniuetum uoce uocare»
Nec nequeunt rapidi contraconftarcleones·
inqitueri^iu continuo meminere fugai
^IM^ flint· cyallnfnm itt comnrp'rinj
ν
inqi cueryira continuo meminereiugai
Nimirum^^ iìrnt gallorum ìh corporcqu^dam
Seminaqujcum iiint oculis iamiilà leonum
Pupillas interiòdiunt:acremq5 dolorem
Pr^bent'ut nequeant contra durare fooccs»
Cum tamen h^c notes acies nibil ledere poflìnt»
Autquia non penetraauaut qu9d penctrantibus iilis
Exitus ex oculis liber datu^in remeando tfyMSJt
Ledere ne poiÌnt ex ulla lumina parte· ;
De animilo tu ·
Nunc age quj moucant animiS res accipe;6C undc
Q_ue ueniusueniat in mcntem;perc!pepaucie ,·
Principio noe dico rerum fimàlachra uagart
Malta modis mulris in cugdas undic^ partii'
Tenuia qi^ facile inter ièiuiguntur in auris·
Obuia cum ueniunt;ut aranea bradlca^ aurù
Λ-/
J.
\ . ■ ■ -f-
fJuoA vt^· :
f>rmi^ (JAIU-
-
' Λ
Yi:
/irm^^ ^tfAckdi ij-
-ocr page 110-li-fe
Q_uippe δί enim multo magis hjc funttenuiatextu
Q_uam qu| percipiuat oculfe uiluriK^ laceilunt/
Cor^orisjihec quoniam penetrane per aeraciéntqj
^ Tenuem^niminaturamintusfenfumq^laceilùnc^
^Crtcisa: cc^mi ^/C^ntaùroiitaq^ fcyllarum membra uidemus
^ Cerbercaic]^canumiacie^rimulacra<^eorum/
Q_uorum morte obita tellusampleótitur ofla.
Omnigenum quoniam paflim iimulachraierunturf.
Partim φοηιείμα qMc iluunt aeréin ipfo^
Partimcj uariis ab rebus cunque rcceduni:· , / · ^
I Etqi^conficiuntex horamia^aÌigureÌ ---A^ (^.-^AV
ί Nam certe ex uiuo centauri non fit imago· ^^
! Nulla fuitoiimtalis natura animai, ' ^vi<Tnut4rì
Verum ubi equi atc^ hominis cafu conuenit itTiago
H^refcit facile exjtemplo quod diximus ante
Propt^ fubtilem naturam 6C tenuia texti^; ^ ^
Caeter^ de genere hoc eadem ratione creantur
cum mobiliter lummaleuitate fèruntur
Vtpriusoiiendi^cileunocommouetidcu» ·
Q_ujiibct una animum nobis fubtilis ima^/
ζ Tenuis enim mens eft:4c mite mobilis ipl a /
Hec fieri ut memoro fàcile hinc cognofcere poiiis.
(^uatinushoc jGmileft iili quod mente uidemus
Hyynr ' r^
tu/fm.
Jj^ ^YiTlifVMs^
J
Λ*ΛΡ0
d
^ Atqjoculisifimilifi^r^^neneceflèft. "" ^
' Nuncigiturdocui^am^m^forte leptium /f^·^
' Cernere per fimula^raoculosqujcunqueiaceiTant/
Scire licetmentemfimiliratione moueri»
Per fimulachra leonum/c^tera q^ uidet aeque»
Nec minus atq^ oculiinifi quodièauia cernit
Nec rationc alia qum fomnus membra profudi t
l'Mens animi uigilat nifi q? fimulachra laceiiunt /
F^ceadem noftrosanimos que cumuìgiiamus
Vl^ adco certe ut uideamur cerner^
R.eddita uita iam mors terra potitalV'>. -
Hoc Het^cogit natura;quod ómnes ^^^
G?rporis efltòi fenfus per membra quiefcunt
Nec poflintfalfum ueris conuincere rebus»
Prasterea meminiilè/iacetiknguetc]^ iàpore»
Nec didèntit eum mortìs Iptic^ potituti{/
lampridem quem mens uinum Ìècernere credit-
y^" Q^uodfupetfftnoneftmirumfimulachramoueri
V
ic^u
QvM-rit
Hit
. Brachiaèp in numeruin iaélarccartiera membra*
lamiìtutiafomnisfrìcerehocìiideaturimago^ f^P
Q_uippe ubi prima parit alioq? eft aitera nata ·
Inde ftatu prior hìc gcftum mutaOè uidctur;
Scilicec id fieri celeri rationc putaiìdumft*·
I Tanta eft mobilitas rerum copia tanta;
Tanta^ iènfibili quouis eil tempore in uno
Copia particularum ut poflìt fuppeditarc /
Mukac^ in bis rebus queruntur^multa^ nobis
Clarandum eft piane fi res exponere liabcmus.
Q_uare quodlibuerit ftatim cogitcmt»
Q_^u^itur in^rimis quare quod cuii^ ^i do
Venerit^xxemplo mens cogiteteius in ipiìim·
An ne uoÌuntatem noftramiimulachra tacnturi'
•ν
_f -rf^ljtf*
/
OAAAÌTmLS
&
Ec fiinulac uolum^s nobis occurrit Ìmago.'^ ^ ^
Si mare Γι terrat» cordi^ fi denic^ cailum m^yt ^ Wa
(frfPrinHd
r.
Ο
Conuentus hominumfpompanyconuiuii^ugnas f
Omnia iùbucrbonetreat natura parat^^ YriJm^
Cum prciertim aliiseadem in regione lococ^
LongediflimiÌis animus res cogitat omnis·
Q^uid porro iixnumerum proccdcrelqum fimulachra
Qraimus inifomnis 6C moUia membra mauere^
Mollia mobiliter cum altemis brachia mìttunt»
^ EcTepetuntocuÌisgeftumpedcconucnienti/
^WAdèr}/^ SciÌicetarteuaIentiimuiachra&do(ilauagantur· '
Nocturno fàcerc ut poflent in tempore Ìudòs«
A η magis iliudirit ucrum quia tempore in uno
Conièntimus;id eft qum uoxemittitur una
Tempora multa latent^atio qua: compii efie» ^
Propterea fittiti quouis in temporequequc jM f^^
Pf xfto Mmulachra locós in quifque^parata
f Tantimotilitas^lct rerum c^ia tanta/ --
Hic ulii prima perit alio q^ ^tera nata^
Inde ftatu prior hic geftumimitaflèuidetur.
Et quia tenuia funt nifi quj contendit acute
Grrnere non potis ςΛ animus proinde omhiaique iùnt»
Prxtereapereuntniiiqupxr^pièparauit / - · -
Ipfg parat feiè porroifperatq? fumratn
Vtuideatquod confequitur rem quamque/it ergo -
Nonne uides ocuios etiam cm tenià quj ilmt
Prxtetca pereunt nifi q^e^piè parauit»
ΙΙί.-
Ccmere ceperunt contendere i^atqj parare /
Ncc fine co fieri poflc ut ccrnamus acute / ^
Et timen^in rebus qu(?q?apertisnofcerepoÌlìs
Si noivaduertas animum proinde eilé quafi omni
Tempore iemotum fuerit:iongec|? remotum»
Cur igitur mirum eft animus fi cheterà perdir·^
Pra:tcrea ^ qui^s eli; rebus deditus ipiè
Deinde adopinamur de fi'gnis maxima paruis^
Ac nos in fraucJ^ induijmus fmQra minus ipii· r^r>pCs
Fitquocg ut interdumnosiuppeditetur imago
Eiuidcm generis ièd fbcmina qu^ fuit ante
In manibus uir mn fadtus uideatur adefle·
Aut alia ex alia facies ^tafqj fequatur.
Illud in his rebus uitiumuèhementeri^fÌè^ ^ .
Efliùgere errore multare multare qiy praarictucntur htmfvtr
Lumina ne facias oculorum clara creata» ^mécÌuenf^/
Profpicere ut poflìmus δί ut proferre uiai.
if^
-.K
Η^Ιή^Ούο ^ΎΠ
:òz
Q_uoduemiremuribporatq;obliuiacuran^ -
^i^/mfTvy y^mjTHrProcerospafiùsàdeoueftigiappile xt/^^^
' ^ Surarum ac f^minum pedibus fùndata pÌicanV
Brachiacum porro uaìidis ex apta laccrtis
• Eile manuf^ «iatafcjji utra^ parte miniftras/'
Vt facere ad uitam pofièm^ quc foret ufus /
Csetera de genere hoc inter qu^cunquc preiantur ί
κ Omhiaperuerfaprepoflerafuntratione, ν
^ Nibilideo^i^natumeaincorporeututi f*"^^
Pofiemus:icdqi;pd natum efì idprocreaittftwÌ5^ :
Prius pculos linguam aures efic
^ " O^atqeorumufum'
Ncc fuit ante uidere oculorum lumina nata;
Nec didlis orare prius q lingua croaft.
Scd potius longe lingule pi^ceflit origo^·
SermonenVmulto^eat^ funt prius aiircs·
Q^uam Ibnus eft auditus; δί omnia deniqj membra
Àntefueri ut opino^eorum qfòret ufus*
Haud igitur potile utendi crefcere caufa/
^ At contra conferre manu cemmitia pugnac
Et lacerare artusfcedarecj membra cruore
• Ante fuit multo lucida tela uolarent*
Et uulnusuit^epjrjus natura eoegit/ '
"^mm^ Q_^uamdare^obieóri?niparmaileuaperartcm#
LUI·
SciÌicet Βί ièilìirn corpus mandarcguietj/
Muko antiquus crt ^ ledi moliia lira ta.
Et ièdare Ììtim prius eft ξ pocula nitum.
H^c igitur pofiunt utendi cognita caufa
Credere: ex «fu/qup iunt uitac^ reperta.
f iiia quidem ièorfum lunt omnia: qu^ prius ip^
Nata dedere fuae poft notitiam utiÌitatis*
Q_uo genere iti^rimis iènfus òi membra uidcmus f
^ Q^u^ etiam atq^ etiam procul ciVut credere poilis
.Vtilitatis ob oBÌcium potiiifiè creari,
Illud item non eli mirandum corporis ipià
Q_uod natura cibum qupiticuiuique animanti^·
ί Q^uippe δί enim fluere atcg recedere corpora rebus
Multa modis multis docui^ièd plurima debent
Ex aninialibus:quia funt exercita motu.
Multa que perlfudorem ex alto prefla feruntur»
Multa per hs exhalanturqum languida anhelant,
His igitur rebus rarefcit corpus» δί omnis
Subruituf natura/dolor quamiequitur rem»
^ f Propterea capitur cibus ut iùóulci^t artus
j j j^, Etrccreetuiresintetdatusatq^parentem
dténrhccUtU Per membra acuenas ut amoremob^iuertendù
Humor item difcedit in omnia qu^ loca cunque
Pofcunt humorem gÌomcrata q5 inulta uaporis
Corpora/qup ftomacho pr^bent incendia nofìro·
Diίììρatadueniensliquor:acΓeftringatl·ιtignem
Vrere ne ροίΐϋ caior amplius aridus artus;
Sic igitur tibi anhela fitis de coporc noftro
Abluiturific expletur ieiun|a cupido»
CrccitAT
/
ΙΛΛΤ
·. - ■*
De motu membrorijihoc eil deambulado»
Nunc qui flat uri paiTus proferre queamus
Cum uolumùs uari^q^ datui fit membra moucre.
Acquj res tantum hoc oneris protendere noilrì
s.
i'conMp
Corporis infueritdicam tupercipedióla ;
Dico animo noftro primum fimnlachra meandi
Accedereiatqj animum pulfare ut diximus ante
inde uoluotas fìtfrieqjenim iàc^ereincipitìllam
Rem quis^quanTm'ens pfouiJit quod uelitante y
id ^uod prouidet illius cc?nfl:ai"e imago/'
Ergo anitTius cum ièiè ita commouetmt ueÌitirc
In|? grediièritextemploc^ in corporetoto
Per membm atq^ attus animai diiuta uis efL v^·
Et facile eli: faólum ^tam coniun(5la tcnetur ^ (^^m^vn aI^ìji
inJeVa proporro corpus perit^arq; ita tota flròt
f Paulariin molesprotrudirur atq; mouetun
Pra:terea qum farefcìt quoq^ corpus gC acr nuoi"
Scilicet utdebet qui femper tnobiÌisextat
Per patefàdtaucnit penetrate^ foraminalargiis·
* Ec diipargitnr ad partis ita quafqu^ minutas^^
Corporis^ic igitur rebus fit utrinque duabus
Corporis uthac nanis uelis ucntoq; ièratur* ^ ^ Cori^ ?tmus
Nec tamen illud in bis rebus mirabile confìat·
Tantula quod tantum corpus corpufcula pofTunt*
Gontorquere: di onus totum conucrtere noftrum:
C^uippeòCenimuentusTubtilicorporetenuis V
ruditagens m^nam magno ùoluminenauem· irwtòmTi^
! Et ma^us^nagcrit quanto uis impeto euntem t'^rc^if
cU44 th^inMìm^htc^,gubèrnandum contorquetquolibetunum ^ <\λùrrn^l
^roc / Multac^ per trocleasSCtympana pendere magno
Commouet,atq; ieuifuftollit machina uifu* :
Defomnoquemadmodumfiat .
Nun^^qu^j^iile modis fomnuspermebra quict^c
Irrigct:animi curai fe pecore foluat ^eurns
Suauidicis potius quam muÌtis uerfibus ^dam
.1
Paruus uteftcygni melior canor ille gruum q
Clamor in aetheris djiperiùs nubibus auflti^
ξ Tu mihida tenuisauresanimamqj iàgacem#
Hdfm
^^dorediaa/
Tutimetin culpa qum fis ne cernere poÌììs I
Principio ibmnus fit ubieftcììiìraóìaper artus
Vis animx partimqj foras eied:a recefiit»
Etpartimcontruiàmagis cóceilìtinaltum '
Diilbiuunturenim dumdemum membra fluuntc^ .
Nam dubium non efl animai quin opera fit»
Senius hic in nobis quem qum ibpor impedit efie
Tum nobis animam perturbatam eiièputandutEìft /
Eiei5lamq? forasnon omneminamc^ iaberet
Aeterno corpus perfufum {rigore la;ti ·
Q^uippe ubi nullla latens animai pars remaneret
In membris cinere ut multa latet obrutus ignis.
Vnde reconflari fenfus per membra repente
ΛΙ itu^ao
Χ,Μον·
ν
lilJ
Poiit: ut ex igm tàdlo confurgerc flumma» «^^γ®
Sed q iibus hoc rebus nouitas conf^atur δί undc
Perturbari anima δί corpus langueicerc pofÌit
Expediam: tu iàc ηε uentis uerba profundam
Principo xtema corpus de parte ncceiium cft
Aerìjls quoniam uicinum tangitur auris
Tundier atc^ eius crebro pul&rier icflu.
Propterca ecfore resornnesaut corio Ììjnt
Aut etìam concluifut gallo aut corticc tadlac
Interiorem etiam partem ipirantibus acr
Verberat»'hic idem qum ducitur atqj reflatur* ^
Q_uare utrinque iècus qum corpus uapulet ξζ, qum
Perueniant plage pei^arua foramina nobis
Corporis ad primaspartiselementa^ priaia}
Fit quaiì paulatim nobis per membra ruìtia*
Conturbantur enim pofiturac principiorum
Corporis atc^ animi|ficut pars inde animai
^ Eliciatur^ introrfum pats abdita cedat.
^UiMf- p^s etiam diiìratila per artus non quprit eÌlc
^ Coniun£la inter ί^ηεφ motu mittua fungi
Jf W Inter eniiji facpe δί coótus natura natura uiafc^
Ergo fenfus abit mutatis motibus altab·
Et quoniam non cil quafi quod fufiiiiciat artus
Debile fìt corpus:Ianguelcunt omnia membra; '
BrachiajpafpebriEi^caduntpopÌitcrcgcubanti.
Siepe tamenfubmittunturuiiéfc^reÌbluuny v;»,
f Deinde cibum iequitur lbmnus*quia Ìicpe racit aer /
Hec eadem cibus in uenas dumdiditur omnis
Effìcit: ài multo fbpor ilÌe grauiiìimus extat.
Q^uem fatur aut laflìis capfas qm^Iurima tua (c ,
Corpora conturbant magno contufa labore·
Fit ratione cadem conicctus parte animai.
Altiorat^ fbras eiedus largior eius
Et diuilìor inter ac diilradior intus.
iDefomnio^- ^ «
Et quo quiiqu2 fere ftudio defuncflus adhcrct^
Aut quibus in rebus multam Ìumus ante morad '
Atq; inea ratione fuit contenta magis mens/ / /
In ibmnis cadetti plerunqj uidémurobire· -< u^Sfptu/
Ρ Caufidici caufaa agerc:SCcomponere Ìeges·
\ Indupcratorcs pugnare ac prelia obirc.
A^tff
κ
fOft
^IsàTìir
Khi^
V ^^^
CiMf còckft^ (λΙΙΟ
f
fifìiu^
-ocr page 116-Λδ
Naut^: cóntradum cum tientis degcre uellum
Νσο agere hocau£eti\5C naturam quererc rerum
Sempcr;^ inucntam patriis exponerechartis.
estera Iìc fludiatatq; arces plerunq; uidentur
In fomnis aninios hominum'fruilrata tenere /
Et quicunqpe dies multas ex ordine ludis
Ailiduas dederint operas^lerunc^ uidemus
Cum iam deflitprteeaiènfibus ufurpare·
Rcliquas tamen cfiè uìas in mente patentis
ua poilìnteackm rebus fimulachra^ucnire.
Per multositac^iik dies eadem obferuàntur·
Ante oculos etiam uigilantes ut uideantur
Cernere iài tantis/5C mollia membra mouentis/
Ec cythare liqaidum carmen chordaÌc^ loquentis
Auribus accipere|6i conÌénium cernereeundem
Sc?hentq5 iìmul uarios fplendere deeores
Vr^ adeo magni refèrùncftudìum atqj uoluntas»
Etquibus inrebusconfuerinteiìe operati*
Non homines folum:ièd uero animalia cunda*
^Q^uippe uìdebìsequosfortis qum membra iacebunt
Inibmnisruàderetamenipirarec^ièmper t
I / . Et qua fi de palmis fumraas contendere uiris»
(^Λτη,'τώ' Ρ'ίί'Λ'Μ^ Autquaricarceribuspatefa<5lisfo^^
-vixew-T^Ladant crura tamenfubito uocifq; repente ^λτΜ· -h
óUfK^
^ttrymuTYtÀ^m,
■ MittuntS^; crebro teducunttiaribusauras. )
T^tueftigiafitencantiuuenta fertom / —
\ Eiyergeiàdiqjfequunturinaniaf^^ ^
<rC9ruorumfimuÌata fuga quasfddica cernane: ^ '-•^•(/iM
^ Donecdiicuilfsreddeantterroribusadiè,. -
^ AtconfuetadomicatuÌorumblandapropago
c Difcutere Si corpusde terra corripcreiinftant:.
f. Venatumc^canes in molli facpc quiete
^ ladant crura tamenfubitouocifqi repente
\ MittuntSi crebro reducuntnaribusauras.
' Vt ueftigiii fi tencant iuuenta ferarum
^ Expergefa^ic^fequunturinaniararpe
Proinde quafi ignotas feciii s atc^ ora giantur*
Et quo que^que magis funt afpcra Ìèmimorum /
Tarn magis in Ibmnis eadem ^reneceil^ft.
A t uarix fugiunt uolucres pinnifc^ repente
Solltcitant£uum notturno tempore lucos·
Ν η
rfKM
cmnrvhA
^ vuoi 1SOTM svici
ti
ini.
J?
^^Ìj/toTit·.
rr
f
V\
V
Accipitres fomno in leui fi pr^Iia ppgnas
Edereifunt pcrfcdantes uisjeque uoiantes*
Porro hominummontes magniic^ìiìoiitibus aci^unt.
Magna itidem fxpc in fomnis iaciuntq^ geruntc^. ^
Reges expugnant:capiunturprxlia miicent
^ Toiiunt clamore quafi fi iugulcmur ibidem.
Multi depugnant gemitufq? doloribus ^dunu
Et quali pantherae moriìi lèui ire leon is
Mandantimagnisclamoribusomniacomplent.
Multi de maanis per fomnum rebus loquantur
iudicioq^ fui fidti periscpe fuere» V^fht
Multi mortem obeuntfmulti de montibus altis
Vtquaiì prccipitentad terram corpore tote·
Exterruntur SC ex iòmno quali mentibus capti
Vix ad iè redeunt prò moti corporis arlìu.
Fiumen item fitiens aut fontem propter am^num
Aiìidct,6i totum prope faucibus occupat anincm·
Puri fa:pe iacum propter fe ac delia curta
So mno deuinifli credunt le extollerc ueftcm ■
Totius humorcm iàclatum corporis Ìùndant ^fundui-
Cum Babilonica magnifico iplendore rigantur»
De rebus uenereis ·
Tum quibus xtatisfrctapriraitus infinuantur
Semcn ubiipfa dies membris matura creauic
Conueniunt fimulachra forcs etorporc quequc
Nuncia preclari uoltus puÌchriq;coIoris.
Q u^ ciet iritans loca turgida ièminc multo.
Et quali traniàiilis fepc omnibus rebus pfundant
Fluminis ingentis fiuàus-ueftemq; cruentet. "
Solicitatur idem nobis quod diximus ante,
Semen δ^ uita a;tas cum primum roborat artus.
Namqj alias aliudtescommouctatqj lacefiitj
fEx homine humanum lèmen ciet una hominis uis*
Q_uod fimul atq? fuis eredum fedibus exit·
Per membra atq^ arcus deceditcorpote toto
Inlocaconueniensneruorumeertai'ciet^ /
Continuo partisjgenitalis corporis ipfas ·
iritata tumant loca ièmine.fitq? uolutìtas '
Eiicercid:quofecontenditdiralibido· ^
Incitar iritans loca turgida ièmine multo·
Id qj petit corpus:mens utide eli iàucia amore· h
Ln^
Namq? omncé plenpq^ cadunt ίη uulnus'6! illam Ι^λ^
Emicatin partem fanguismndeicimuf idu·
Et iì cbir munis eft ofiem ruber occu|>at humor·
Sic igitur ueiieris qui telis accipit iclis
Siue puer membrismuliebribus hunc iaculatur/
Seu muÌier totoiadansecorporeamoremv
Vnde fèrìtiir eo tendittgeilit^ cjsioire
Et lacere humorem in corpus e corpore eduiilum·
Namqjuoluptatem pr^Ìagit muta cupido·
Ha:c uenus eflnobis:hinc autemft nomen amoris.
Hinc ill^ primum uencris dulcedinis in cor
Stillauitgutta;6£iucceflìririgidacura* ·
N^flquod
ames pr^ilo ili nulachra tamen flint ^^^ ' tAP^'fr
Iliius de nomen dulce obieruatur ad auris.
jSedfugitarcdecetiìmulachra:6ipabuÌaamorìs» ^
Xbfterrcrc iìbii atc^ alio conuertere mentem. c^ihfneTV'^
Et iacere humorem coniedum in corpora queque»
Nec retinere femel conuerfum unius amore
Et ièruare fibi curam cerramq? dolorem*
? VIcus eni^ uiueicit & inueteraicit alendo· \\t^ .
Inq; dies gefcitiuror atq; erumna grauefcit. f^^^
Lu^U nouisj:onmr|esui,lncrapkgis
7 Ύ [ / VolgUjagaqjuageisuenereanterecentiacures»
Aut alio poiÌìs animi traduccremotus» ,
Nec uenens frudtu caretis qui uita; amorem.
Set potius qu| funt fine pena com moda fumit*
^Nam certa puraftiànismagis inde uoluptas^.
Q_^uam mifcris/^i enim potiundi tempore in ipfo
Fluduat ìncertus erroribus ardor amanmm·
I\[ec confbt quid primum oculis manibufq? fruantur»
Q^ufd petiere premunt arte faciuntqj dolorcm
Corporis:6C dentesinlidunt fepe labellis»
OfcuIa<^ affligunt. quia non efì: pura uoluptas^
Et iìmdi Ìubfuntjqui infìigant ledere id ipfuin»
Qjjo^unque eft rabies'undeìlÌe ha:c germina furgunt· ^^ ^^^^
Sed leuiter p^as frangit uenus inter amorem
Blandaq? refrenat morfusiaijmixta uoluptas.
Namqj in eo fpes eiVunde eft ardoris origo /
Reftingui quoq; poiiè ab eodem corpore flatpam.
(^uod fieri contra totum natura repugnat*
Vnac^ res hxc cft cuius ^plurima habemus
Sì. .
CàrmiviM
\tk
t/M ft
/
ίν-
Ϊν^
/Ity. ^ l O cfl·
fàcrre
Λ·
A·
^ . TammagisardefdtJira^cupiclinepedus.
{ym4ht/r j^^m cibus atqj humor membris aBfufnitur ititus '
Q^e quoniam certas poiìùnt ^faJere partes /
Hoc facile expletur lacicum frugutnq; cupido
Et hominis uero focie pulchroq; colore
Nihil datur in corpus praeter limulachra frucndutiu
Tenuia q uento fpes raptas fepe miièlla »
Vt bibere in fommsfitiensqum quisritùt humor
Non daturiardorem qui membris tingete poHìt·
5ed iatichutti fimulachra petit fruftraq? laborat.
In medioc^ fìtit torrenti fiumine potans ^
Sic in amore uenus fimulachris ludit amantis»
^ Neciatiarequeunt ipecilandocorporacoram
Nec manibus quicquam teneris abradere membris
Poiìuntierrantes lacerti corpore tote·
Denic^ cum membris conlatis flore fruuntur
Aetatis.iam tót pr^Ìàgitgaudia corpus
At meoft uenusmt muliebria conferai arua*
Aiìiguntauid^corpus:uingunt<^iàÌmas; ^ ^ ^
Oris.Òi infpirant preiàntes dentibus ora, ^^ ^^
Nequiquam quoniam nihil inde abradere poflìmc/
Nec penetrare δί abire in corpus corpore toto;
Nam faÌle interdum uelle cer tare uidentur
νίφ adeo cupide^ueneris compagibus h^erent^ ·
Membrafuoluptatis duml^labeias^aiiquefctint.
Tandem ubi fe erupit neruis coieda cupida
Parua fit ardoris uiolenti pauià parumper
Inde redit rabies eadem δί furor illereuiiìt,
Cumfibiquod cupiantipfi contingcrequ5iunt,
** Nec reperire malum id poilìitit qu^ machina uincatit·
dnfret^rìì Vfc^adeaiaiertìtabefcuntù^uerejo^^^
dfL·wf vciVi^ Adde quod aàfummunt neruj^ peruntq; labore·
Adde quod alterius fub nutu tegitur aetas.
^Labitur interea res:& babilonia fiunt·
SSti^
/^Yi/lJpnutM
fi
-ef Qv^ftU'-»
«^· U
Languent offìciatatq^ egrotat|Ìama uigilans/
Vnguenta δί pulchl in pedibus ficyona ridetit·
Sdlicet & grades uiridi cum Juce Ìmaragdi
Auro includuntiteriturq? thàfmalma udiis
A'ilTidue & ueneris iudorem exercita potat^
Et uene parta patruum fleurìtanaderoat^mìtr^ /
Interdum inpaliam atq; uertuns '
ViUiUin^
ϊί¥
ΛΜ,-όΐηίια , cioMjJ
-ocr page 120-ιΐβ-
Eximiauefte&uiifluiconuiuiailudi» /
Pocuk crebra: unguèni:a:corone:lèrtaip3raiitur*
Ne^ukiuamjquoniam medio eie fonte eporutn
Surgìt amari aliquid quod in ipiìs floribus augat
A?auiuyf, ^er^ ΛW Autf t^confciusipieanimusfeforteremprdet
Ìaa/It' · pire· Deudioieagereaetatemluftri%perire·
ί Jh Aut quod ài ambiguo uerbum oculata feliquit· . ,
Q^uod cupido aiiixum cordi inueftit|utignis |
Aut nimìum iacftare oculos alium ue tueri
Q_uod putat/in ^cu ^uultu j q. uidet uefìigia r iiìis·
f^f-m.' Autqueinamoremaleh^cpropriofùmmecg fecundo
Inueniuncur^inaduerfoucroatqjinopifiajic
Prehendere qu^ poffis oculorum lamine aperto^
Innumerabiliaiutmeliusuigiiareiìtante . \\
Q_u3 docui ratione cauere^ ne ialigniaris· i ^^m^ri^
i^am uitare pla^s in amoris ne iaciamur
Non itadifÌiciie duam captum retibus ipiìs
r- - .ir I J iH^r^o s
hxirc'a uaudosuenerei^errumpercnodos*^. . ,
EtìmpIicitusquocjpoiìisinq?peditus ^prwn
EiTugere infeftum nifi tute tibi obuius obfìes
Etpr^^termittas animi uiu'a omnia primum^. ^ ^
Vtque corporis iunteius quamperpetisac ius./Λτ /
Nam rtli'mmrti mm'r-linr r?rri
η faciuiji^ominesplerumqj cupidiiie c^ci
Et ttibuunt ea qup non funt^ommoda ucre·
MuldmociS igitur prauas turp iiqj uidemus -iy
Eflc in deliélis fummoc^ in honore uigere. J/imp
Αίφ aliosalii inridentùeneremqj fuadcnr.
Vtplaceant^quoniam fccdo afflidantur ainore*
eìé-c^^·
rMÌjfym aÌ
m
\
ÌYAMlf^i
óiÀo/^.·
j fr^i'ofi
fliécne
/^ίήίηίΐύο
(jj/ti/^if^ni^ Magna atq; in manisicatliapicxis'plenaqj honoris*
jfThtcnA Balbaloqui n^n oiiit tràulim muta pudenseft·
' ------------^ At flagranKodioSoquacuIa lampadiim fit.
-. - Ifclimoiierdmenion tum fitqum uiuere non quit
LojH^MU, /^iW^4,^PraEmatierhadineuero(l'iammortuatuiìì^
Jam fu- } /Ìtlauima δί manmo iàcer eìlipfaab ia|cho cA· w^y^fé^
jjr^nor «i^ Spula ^enaaciatw^ «''•η/Γ/^ί^Λιτ^^Λο
^YQyrvin/cm Citerà de genere hoclongumeR^dicerecoW· uIìkos<k {ffibrout^
Sed tamen είΐο iam quanto uis oris honore
SAty^
^hiUmi^
i
i
-ocr page 121-U1I
^ ^Cuiucnerismembrisuisomnibuse^hortatuf/
Η c^m^f aÌue^^ Nem^ aÌiaequoq^ nem^ hac iìnesmaximus
s TtT^f h^rfyyvi Nempe eadem fàcit'Si ftfmus iàcere omniahnrpis f
^-^ymt^ tiTUH f Et miièram tetris le fuflic odoribus ipfa, '
Q_uani famóia: iongfiugiant furtimq^ cachinnant*
At lacritnans exclufus amator lumine ikpe
FÌonbus6CÌèrdsopent;pQftis%p€rbos *
Vnguit amaradna»6C ijoribusmifer ofculaf^git·
Q uem fi iam tfiiÌTum tienientem ofìléndcrit aura
Vnamodoìcaurasabeundiquyhac honefìas.
Et meditata dia cadet alte fumpta quterela» '
StuItitiaqjYibi fèdamnetitribuifièiquod illi
PÌus uideat;quam mortali concedere par eiì»
Necueneres noflrashoc falÌit;quo magis ipi^
Omnia fummopere l|osuitae poiì: tenia celant ··
Q_uos retincrc uolunt afcriptofv]^ eile in amore
N^uicquam^c^m tu animo tamen omnia poilès
Protrahere in lucem,atq; omnis inquirere ιίίίι^ IV^^/
EciibdloanimoT^&nonodiofauiciiliiii -
Pnetenmitterc huraanis concedere rebus*
Nec muÌier femper fido iìiiplrat amore,
si^ua: complexa uiri corpus cum corpore iangit /
Et tenefaiTueiis humedlans ofcuia iabris*
Mi facit ex animo iiepe: δί communia querens
Gaudia:foÌÌ!CÌtat ipatium decurrc^amoris»^
Nec ratione alia uoÌucresiarmentaìfereq;!
Et pecudes:6C equiE maribusfubfidere poilènu
Si non ipfa qaod illorum fubatardet abundans
Natura: SCuencrem iailentum Icta retradlant»
Nonne uides quos mutua fepe uoiuptas ^ -·
Vin2\itym uicis communibus extruentur» /
In triuiis quiiì fa'pe canes difcedere aaaends
Cum intcrea ualidis ucncriscompagibus hprent^
^ * ^ Q uodiàcerentnunq nifi mutua gaudianoikut ·
uè iacere in fraudem^ùinéloiq? renere»
. Q uare etiam at'^ etiam ut dico eiì cómunis uoluptas·
^ Et commifcendo cum ièmin^ forte uir ilii
FcEminaìftmuicitrubitauicorripuitq? ^
Diuerfi cupide fummis ex uiribus tendunt, '
Tum fimiles matrum materno femine fiunt:
Vtpatr.buspatrio.icdquosutriurquefigurie hiii ν
vrU/crvrrr»
(rmàL-,
(y^ntf i^crKri^ ìfo
^(Pt^ìfi^ kfrenh
iXulci^
( iiÌhiJù prm^
\y
Lia
s:
\JU
mjfcentes multa parentum
G>rpore de patrio ^ materno languine crcicunc /
Semina fAjm ueneris flimulis exdta per artus
Obuia conflixit conipirans mutuus ardor*
Et neq; utrum fuperauit eorum nec fupatumft /
S^^f ^c^-n* Fitquoc^utinterdumÌìmilesexìftereauorumy
Poiììnt pi féferant prò auorum fa^pe figuras»
Propterea quia multimodis^primordia mukis:
Mixta fup caelant in corpore fepe pareiitis*
patrìbus patres tradunt a ilirpe profeta;
Inde uenus uarid^roducit ibrte figuras
Maiorumc^ refert uoitus: uocefq^ fcomafc^·
Q_uandaquidem nihilo magis certo
Fiunt^quam fàcies corpora membraq? nobis
Et muliebre oritur patrio de femine ièclum* 5 "
Maternoq; mares exiftunt corpore creti» *
^ Semper enim partusduplici de femine conilat»
^in Atqi uetifimileed magisidquodcunquecrcatur
Eius habe^fplus parte ^qua:quod cernere poflìs· .
Siueuirumfobolesfuiiieftmuiicbrisorigo· sìjìm^ì}. ^
_NccdiuinafatumgenitaIumnuminacuiquam f^^^
s
"Appelietur/acutiteriiiueiiereexiiataeuumr ^
C^uod plerumq^ putant SC mult^ ianguine n^ili '
Coniperguntarasadolenti^ altana donis
Vt grauidasreddantuxores femine largo*
Ν tftjuiguam diuum numen fortiil^ fatigant·
Mamftenlcsnimium craiTo lunticmine partim
Et liquido praster iuiìum:tenui<^ uiciilim ,·
Tenuef locis quia non potis efì afìigcre adJiefum
Lignitur exj:empIo & reuocatum credit ab ortu.
Craffius hic porro cum concretusmagìs .xquo
Mittitunutnon tam proÌÌKo prouolat idu
Aut penetrare locos eque nequit:aut p^nctatum
Egre admiicetur muliebri femine femeo» ^
fSm multum harmonia: uenerisdiffcrre uidentur,
A t^ alias alii complent magis:ex aliifq? ^
Suiccipiunt alix pondus m^gis:inque grauefcunt»
Et mult£e fteriles hymeneis ante fuerunt
Pluribusj&nacft^ poflTunt tamenindepucllos
Suicipere: & partu. poiìent ditelcere dulci»
Et quibus ante doni f^cund^ fxpe nequiilent
r
( d fHnitfAfvf
j
ηΐΛ/>η</ο cOfYChM/'
■'Si,
-ocr page 123-.ίν·
Vxores parete inuentaftillis ςαοφ compar
j Natura ut poiXènt gnatis munire fetieclam»
Vfc^ adeo magni referc ut ièmina pofTint ^
Seminibuscommiiccri genitaliter apta /
Crailàq? conueniunt Ìiquidis & liquida crafTis*
At<^ in eo refert:quo uiétu uita c^ìatur. '
Ναηφ aliis rebus concrcÌcunt {emina membìis
A tqj aliis extenuantur t^nti^ uiciÌlìm ·
Et qaibus ipfa modis tradetur blanda dbluptas.
Id quoc^ petmagni refert;nam more ferarum
Q^uadrupedumc^ magis ritu pÌerum^utantur
Concipcre uxore5:quia iìc loca fumere poilìmt
^ é! Pedìoribus poiìdsiublaris (emina lumb^is ··
ne /r^Ui'f^^ ^I^molies opc^funj^motusuxoribushilum.
f NammulierprohibetÌècondpereatqjrepugnat
^c (amìàI) Ciuimbus ipla uiri uenerem fi leta retrasitct»
A tqj espirato cret omni pecore flucìus·
Eiicit enim fultum redta regione αία^φ
Vometis at<^ locisauertit icminis i<ilum.
Idq? fua cauÌà conluerunt (corta mouetì.
Ne compicrentur crebro grauidaq^ feìccrent· · ^
Et fimul ipfa uiris'iiénbs ut concinnior €0èt ;
G>niugibusiquod nihil nofìris òpus effe uidetur»
Nec diuinitus intcrdum ueneriÌqrfagittìs
Deteriore fit ut forma muliercula ametur.
Nam iàcit igfa fuis interdum fceminafà^^is ' ' ^
Morigerif^ftioris^C mundo corpórecùlta.
J^i
^ fhAtuernAL
VtfadieiniueÌca^^iecuttiHegcre uitafn. ψ t
Q_uod Ìuperjcfl: confuetudo concinnat amorem.
Nam leuicer ^uisjquod crebro tuns^iturictu - "
Vincitur inlongo fpatio tamen atcj labefcit^ ' '
Non ne uides edam guttas in faxa cadentis.
Humoris longo in fpatio pertundere faxa/ ' -
T.Lucrcti,C»de rertì primordia natura liber quarti finii
Incipit eiufdé liber quint^de reru primordia natura
(òlfiiut/
Capitula fequentis libri quinti incipiunt
Plus hominibus pfuiÌTé qui fapiétia inucneritiutautÌìor .
tuuat in hoc principio; q cerere liberu hercule* b i t il
ΙιΈ.
Anima fiàtura cfle· Munciu ^ natiuum SC tnortalcm
cfiè. De iblis di luftsi curfu^ Mare ciEÌum terra inte
rituft efiè· A nìmu»! di animam non poi le eflè fine
corpore. Mundum non erte a diis Gonftitutum·
Diuiiìo terrai uel uitìum· Cuiparsnatiua rit:totum
fiaduum eilè* De terra· E)e àqua* De aere iiue
anima· Qe igni δί iòle non potuiflè chemerum gìgni
De lampade δί lucerna no poilè gi^i fcintiila δί fimilia
còriimgigni· Deediftciisquemadmodumintereant
quomodo homini^us intricantuata fitdeorum opinio· '
Q uare natiua omnia dii5laquemadniodum aurum· '
Q uare aeternitas eflè poflit 6C natiuum eilc argentum
&plumbum· Dephceronteiolisfìiio» Origomun
disc omnium rer-u· Q^uéadmodumferrurcpertiifit ^
De iòIis&; Ìuna^ magniuidjne:a^ motueorum:6^quem _
admodum naicuntur· De iolis magnitudine. ^ De j
calore iblis· Democritus de fole» . De luna: curfu·:. \
'De Ida uifio iòlis· Dcielongot&noétebreuù
Delunae lumine·, : De anni temporibus· Pe folis 6C
lunx efìièiflione· ; De poukate reru mundii δί de difpo
Ììrioneearuqu^ it^eo funt» . Decen^^u^^^^ · De.cylla i
De terra* De uoce» ' ' j^g^modum aurpi 1
òC argentum plumbut^ rcpcrtgi|i (ìt· Q^uemad j
fi;:. / :"j:flì ί,νχ.ίχΛΙϋ
Q_uis potis édignu palleti^ pecore carmen
G)ndereiprO;rcrum,maiefl:atir(^repertis$' ι ^
(^uiiùeualetuerbis tantum qui fingere laudcs '
Pro mentiseiuS;poÌS^quitaÌia.nobis i . u
Pecore parta fuo quefita^ premia liquftì', - ^ . : · :
Nemo ut opinor erit tortali corppre cretus·
Nam fic utipÌàpetit màiefbs cognita rerum
Dicendum eft^deus ille fuitideus inclite memmi·
Q_uiprincepsuit^rationem inuenittam quj
Nunc appell?tarfapientia)quiq? per artcm
Flu(5libus ecantisiHtam tantifq; tenebris,
^In tam tranquillo δί tam clara luce Ìocauif· otà^rw
Cu fetenimdiujnafiUorum antiqua, repcrca. Ct>-r.^
Namcj ceres fèrtur frugeslibe^liquoris
VirigenilSione mortalibusinitituiii^^ ^^ t-M^cfm
Ciim tamen bis poflet fine rebus uita mpnerc
C'f»
Μ·
Vt fàmacR aliquasetiam nunc uiuercgctitìs»
At bene non pocerat fine puro peciore uiuù
Q_uo magis hic merito nobis deus eile uideaito
Ex quo nunc etiam per magnas dedita gends ^
Duicia permulcent animos ibiati i uitx*
Herculis andiìarcautem fefàcfla putabis:
Longiusaueramukorationeièrere* « ^
" C^uid ùe meus enim nobis nunc magnus hiatus
Ille leonis abeiletó horrens acjjadws fusi' ^re^MS
Deniq^ quidcre(taurus:lecneaq; pcftis cvM'
Hydra uenenaris poflèt ualiata colubrisi'
Q^uid ue tripeólora ter-gemini uis geriotSif'
Et Oiomedis equi fpirantes naribus ignem^ ;
Tanto opere efficerent nobis ftimphaÌa coÌentes
Ί Vhariabiftonia%pJagas atq^ ifmara proptcrC'
Aurea^ hiiperidum rtruansfulgentia mala '
A iper acerba tuens immani cotpore Ter pens
y :·
Arborib«sampÌexusÌèfpensrquiddcni<^obcffèc^ ^ / λ va.
^ Ο'eanum propterliauspllagicj fonora.'^f^^ f^t^ijm·.
i γι&βηηΛ
SC^M-
V coi
"IJi
Q uo neq? nòfter adit quiiquam nec barbàriis audet^
estera degenere hoc qu^ iùntportenra perempta
Si non iunóta forentquij:andem uiua nocerent
Nil ut opinor ita ad fatiatem terra ferarum Μ f/tA^T»
Nunc etiam fentit δί trepido terrore repÌeta eli;» " f vyy^ .
Per nemora ac montes magnos filuafc^ profurtdas
Q_ue loca uitandi plerumi^ eft noiira poteftas.
Ac nifi purgatumrt pecitus qu^ prxlia tiphis
j Atq^periculafiiHtingratisinfinuandum* '
irynxkif· Q ^antiqumicitldunthominemcupidin^sactefe'
'- I SiÌlicitum cur^e'quanticg perinde timóresi'
Q uid ue fiiperbia ipurcitia:ac peculantia quantas
EiÌciuntcÌadesr'quidluxusdefidiajquiC
Hec igitur qui cuaélà fub^gritex animo(^
Expuieritdidtis^nonarmrstnonnedecebit -
Hunc hominem numero diuum dignaricr efie α
Cum bene prefcrtim multa ac diuinitus ipfis "
f anxmortalibas ρ diuis dare djdta fuerit· ^
Αίφ omnem rerum naturam panderedidis*
Cuius ego ingreiTus ueftigia dum ratìónés
- Pericquor ac doceo didis quo quaftjue creati
Fcedcre fine in eo ^fic durare necci&n '
VvWH f Cf
lalirrcs AfT
, irh-
0
Ncc uaiidas uateant acuì reTcinciefc legcs·
Ani^am naturam efle ^ i-is
^ (^uo genere igLpnmis anima namtarepcrraeil,
• Natiuo primum confiftere corpore creta,
Ncc poiie in columen magnum durare per aai©m»
Sed fimulachra folere in fomnis fallere mentem: .
Cernere qqm uidèàntur eum quem uita reiiquiu Jì'^· - · -
Mundum & natutn δί mortalem eile ■
Q_uod iìiper eftnunc huc rationìs detulit ordo.
Vt mihv mortali confifterc^corpore mundum
Natiuam<^iìmul ratio retunda fic/eiìe· ττΰ'^·
Et quibus ille modis congreiTus material
Fundaric terram:caclum;mare: rydera:folemi
Lunaic^ gl^bum:tum tellure animantes
Extiterint^qux nullo ilnt tempore natiE.
Q uouemodogenushumanumuarianteloquela.
Cc]eperitinterfe»©fti nomina rerum.
^ ^tquìbusillemodijdiuummecusinilruant
Pe(àofa|terrarum qui morbi fandatuetur
Fatala Ìacus Ìucosara^fimulachraqj dìuum. fAyt^
DeÌblis ócluniECurfu '
Pr^terea iòlis curiìis lunfcq^ meatus
Expediam:quauifledatnaturagubcmans. '
, Ne forte hoc intcec£EÌumterramq?reamur
Libera fponte fua curfus luftrare perennis
Morigera ad fruges augendas atq3 animantis»
Neue^lijjua diuum^uolui rationc putenius
Uy" ^ Namurne qui didicere deosiècurum agere a:uum '^d^rn^-
Sitamenintereamiranturquaratione ,
Q^ugquegcri poflintprefertim rebus fnillis '
Q^uc Ìupra caput cethejis cemun tur in oris.
Ruruisinantiquas reièruntur rellgiones
Et dominosacris^ÌciÌcunt omnia poile
Q_uos miièricredunt ignari quid queatcfle
Q^uid naqueat finita poteftas deniqj cuic^
Q_ua nam Γκ ratione at(^ alte terminus h/rens·
Q^^uodfupewft ne teinpromiilìs plurahiouemur.
Mare ca:lunfterra interitura
Principio maria & terras c^lumq? tucre
Q uorum naturam triplice tria corpofa memmi
Tris ipeties tam diilimilis trìa talia ccxta
■Si-
Vna dies d^it exÌtio:muItofc^ peir|nnos
Suilentata tuct moÌes machina mundi» ,
Ncc me animi fallic quam res noua mirac^ mend ^
AcciditexitiumcsÌiterra:€^foturum·
Et quam diffìcile id mihi fit pcrmitteredidis. vi^ìntht'
Vi/yi ' ^ h ° iìt afei in foiitum rem ad portes auribus ante
'rrt/vt NcctamenhancpoiTisoculorumfubdereuiftì
Nec lacere indumanusuiaquamin unica fidei m ^.nffvt.
' Proximaferthumanum in pe^ustcmpiaqj mentis»
Sed tamen eflabor didlis^dabit ipfa fidem res
ForfitaiL 6C grauiter terrarum motibus ortis
Omnia conquaflàri in paruo tempore ccrncs.
is ^ uod procui a nobis fleciht fortuna gubernans
Et ratio potius q res perfuadet ipià.
Succedere horriiòno poflè omnia uicfla fragore
/. San^ius&: multo certa rationemagis quam ^
Thyas quj tripodea phcebi lauree^ proiàtur·^;
Multa tibi expediam djótisjfollatia didis·
R.eÌigione rcfircnatusinejfbrte rearis
Terras δί foÌem 5C carlum mare fydera lunam
Corpore diuino debere scternameare·
ProptereÌi^ putes ritu pars eft gigantum '
Pendere eos poenas immani prò fcelere omnis
Q^ui ratione Ìua difturbent mocnia mundi»
Preclarumcj uelint ca:li reilringere iblem»
Immortalia mortali lermone notantes.
Q_ujprocul ufq? adeo diuino animi laftcnt.'^tft nwtni ^ÌUéfvit '
Inqjdeum numero que iìnt indigna uideri· :
Notitiam potius prebere ut poilè putentur·
Q_uid fit in tali motu fenfuqj remotum·
Q_uippe se enim non eft cuni quo uis corporc ut eile
PoiIe animi natura putetur confiliumq;· ^owUu^ (j:
Sicut in xthere non arbori non a^quore falÌQ
Nubesefièqucunt;ne(^piicesuiuereinaruis ·
Nec cruor in lignismec^ Ìàxis Suor ineflè 1/
^ΫΥ/^ά MCVtit
Certum ac difpofitumft ubi quicquid crefcit dC it£t* *
Animia δί anima no poflè fine corpore cflÈ .
Sic animi natura nequit fine corpore oriri
Sola ncq^ a neruis δί ianguine longius eflè.
Q^uod fi poflèt enim multo prius ipià animi uis
Μ
τμ
In capite authimie^ aut imis calcibus eilè
Poijètacinnifci ^lìis^inpartefoltrct·
Tandenrin eodem humine atq^ in eodem uaie «nanere· ^ ^J
uod cum noftro quoq; conftat corpore/cct tum * * ή ^^
Difpoiìtumq^ uidctur ubi eflè δί creicere poi Iit»
Seorfum anima atc^ animus\tanto magis inficiandum
Totum polle extra corpus/forrramq^ animalem
PutSbus in gÌebis terrarum aut folis in igni
Aut in aqua durare aut al tis a^iherisoris»
Haudigitur conftantdiuino predirà feniu·
Q_uando quidem nequeunt uitaliter elle animata,
Mundum non eÌfe a diis conilii utum '
Illud autem non e il ut po iTis credere ièdes
Eflè deum iàntas in mundi partibus ullis.
Tenuis enim natura deum longeqj remota
Senfibus a noftris animi uixm ente uidetur> ,
. v^uaj'eammanuumtacilumrunugit&iiilum
Taccile nil nobis quod fitcondngere debet*
Tangere enim non quit quodiì tangi non licec ipfum»
Q_uare etiam fedes quoq? noiìr is fedibus eiTe
Dillìmiles debenttenues de corpore ccruni*
Q^ue tibi pofterius largo fertnone probabo*
D^ere porro hominum caufauoluillcparare
Perclaram mundi naturami proptcreaq? 1
] Ad laudabile opus laudare decere»
Aeternumq^ putare àtq^ immortale iutiirum»
Nec fàs eiie deum quod fit ratione uetufb
Gentìbushumanisfundatum perpetuo a:uo ' , /
e (ί· · η ■ «it^^ *** r i l V f If \
OoUicitareiuisillumcxledibusunquam» vi m<
Nec uerbis uexare δί ab uno eucrterc fumma* i-mo
Carcera de genere hoc affingcre addi re rsicmm ì
Deilipereft^quid enim immortalibus atq; beatis
Grada noiìmqueat largir icr emolumenti/ ^
Ve nofìra quicquid caulà gerere aggrcdienturi' '
Q uidue noui potuit tanto polì ante quictos^
In licerc'uc cuperent uitam murate pi io|;cm» ■
Nam gaudere nouis rebus 4^bere uidt^tur
Cui ueteres obiùnt: ièd cui nil acc idit^gri
Tempore inante a6lo cum puÌchre degeret ^cuum»
Q_uid potuit nouitasamorenj accendere tali^
Q_uid ue mali fuerat nobÌ3 non ei le creatisi'
'ViA-AU^'^
Αη credo in tenebris uitaac mjrroreiacebat
Donec diiuxit rerum genitaÌìsorigol^
Natus cnim debet quicunque eft uelie mancre / ^ ''
In uica' donec retinebit blanda uoluptas·
Q_ui nunq uero uitx geftauit amorem
^ Nec fuit in numero quid obeft non eflè creatumC*
. ^ Exemplum porrogignandfrebusSiipia ο
V wf? cfi- Notities hominum diiufum deefl infita primum,
Q_uìd uellent fàcere ut fcirent animoqj uiderenu
Q_uouemodoiJ^nq uis cognita principiorumi'
Q^uidqj in ter (^permutato ordine poÌient«.
Si non ipià dedit rpetiem natura creandi.
Μ ISiamqj ita multimodis multis primordia rerum
Ex infinito iam tempore percita plagis
Ponderìbuic^ iìiis coniìierunt concita fieri· f^VYi
Omnimodifq; coire atc^ omnia pettentare
Q_uqcunque inter ίε|)οίΓιηί congrefìfa creare
Vt non fit mirum fi ùitales difpoiituras ' η
Deciderunt quoc^Si intalisuenere moeilus.
Q uaÌibus hscc rerum geritur nunc fumma nouando
r/ C^uod lam^ rerum ignorem primordia que i int,;
Hoc tamen ex ipfis caelì rationibus aufim
Confirmare aliiicf ex rebus reddere multis
Nequaq nobis diuinitus eiìèparatam
Naturam rerum* tanta Rat pricditaculpa· ^
Diuifìo terrae uel uitium 'ήιιΗ^
Principio quatum caeÌi tegit impetus ί iigrns*
Indeauidam partem montes filuyc^ fcrarum
PoiTederetenentrupesiuail^i^ paludes \
Et mare quod late terrarum dei tìnat oras.
-r^ Inde duas porro prope par tis fèruidus ardor
AiTiduurqjgelicafusmortalibusaurert·^
^ ' Quod fuper ed aruitamenid natura fuaui ,
Sentibus obducatiri uis humana refiftat» ^ ^
Vitai cauià ualido confueta bidenti,
lagemere δί terram preflìsprofcindere aratrls·
Si non ^cundas liertentes uomere glebas
Terrai^ foÌum fubigentes ftimusad ortus ami^i^
Sponte Tua nequeant liquidasexiftere in auras
Et tamen interdum magno quaefita labore
Cum iam per terras frondent at<^ omnia florent»
Aut nimiis torret fèruoribus aetherius 1ÒÌ.
κ
A ut fubfti perimunt imbfes gelid^c^ pruina,
ζ Flabrac^uentprunfuiolento turbine uexanc»
Prkcere^ gcnus horriftrum natura ferarum
^ HumanaE genti in feflum terraq? maric^
Cur alit ati^ augetf'cur anni tempora morbos
^ Adportanti'quare mors immatura uagatur·
Tum porico puer iit ieuis proiedus ab undis
Nauta nudus hi^mi lacet infans indigusomni
Vitali auxilio{ciimprimumin luminis oras
j Nixibus ex aluo matris η a tura profuridit,
Vagituc^locum lugubri compier ut aequum eft '
; Cui tantum in ulta reflet tranfire malorum:
^ At uari^crefcunt pecudes:armenra Ìemqì* ^
rèTrepitacplis opus efl: nec cuiqj adhibendaft ^ ^ " ^
Aln^ nutricis blanda'ac i'nfrada loquela»
Nec uarias qu^runtueiles prò tempore caeli»
J peni^ non armis opus eftmon mccnibus altis*
Q_ui fua tutentunquando omnibus omnia large ^
Tcllusipiàpetiinaturaq^da;daia rerum» pAv^^ ^
Principio quom terrai corpus ξί humor f ή lumJ·
Aurarumc^ leues ànimx calidic^ uapores
E.quibus haic rerum confirtere fumma uidetur#
Omnia natiuo ac mortali corpore conftant
Debet eadem omnis mundi natura putarù-
Cui parsnatiua fit:totum natiuum effe*
Q uippe δί enim quoru partis δί mébrauidetn?
Corpore natiuum mortalibus eiiefiguris*
Hcc ferme mortaÌiacernimusefe^^f6eOt%* n;
Et naturafimuLquapropter maxima mundi
Cum uideam membra ae partis confumpta regignu'
Scire licet caeli quoc^ idem trrricqj fuiile
Principale aliquod tempus:clademqi iùturam
lilud in his rebus ne corripuiiiè reatis
Memini quod terrram ^tq? ignem mortalia ÌùmpJlì
Eflè^nec]^ humorem dubitaui Kauraiq^erire·
Atc^ eadem gigni rurfufc]^ augefcere dixi*
De terra »
Principio pars terrai nonnulla perufla
Solibus adfiduis: multa pulfata pedunrui
Polueris exalatnebulam nubeic^ uolantis. '
Q_iias ualidi toto diipergunt aere uenti·
Parsetiam glebarum addilieniem reuocatur. "^iduul^
Jlf /iw.i ^^^^
<ku>
pMWI'/)
ν
ìmbribus/ ripas radentiaflumina rpdunt.
Prxtereaprò parte iìia quodcunquc alit auget ^
Redditur ut quom dubio procul eiìe uidctur >
Omniparenseadem rerum commune ièpulchrum.
Ergo terra tibi iibatur & audla >
Deaqua
Q_uod iltp efthuore noao mare flumina fbntes
Semper abundare QL iatices manate perennisi
Nil opus efl: uerbis magnus decurfus aquarum
Vndiq; dedarat:redprimumquicquid aquai
Tolliturinfumma qu^ fitutnihii humorabundet
Parn quod ualidi uerrcntes equora ucnti
Dimminuunt radiiiqj retexens a;there us iòL
Partim quod fubter per terras diEditur omnis
Pcrcolatur enim uirtus uiroc^ remanac
Materieshumoris 5£ad caput amnibus omnis
Conucnit, inde fuper terras fluit agmine dulci ^
Q^ua uia fecita femei liquido pede retuiit undas·^
De aereiìue anima
Aera nunc igitur dicam quid corpore toto
Innunerabiliter priuas màtatur néras*
Semper enim quodcunque fluit de rebus id omne
Aeris in magnum fertus mare^qui nifi contra
Corpora retribuat rebus recreatc^ fluentis
Omnia iam rcfoluta forent se in aera uerià ;
^ Haut igitur ceilàt gigni de rebus ^èC in res
Recidere aflìdue/quom fluere omnia conflat·
Deigni&ible ^
Largus item liquidi fbns luminìs ^theris ibi
InrigacafÌidue caelum candore regenti·
Suppeditatqj nouo confeilim I^ine lumen·
Namprimumfulgorisdirperitei^42:^^C*5'''>
Q_uocunq5 accidit idlicet bine cognofcere poflìs / >
Q_uod fimul ac primum nullos fuccedere foli
C^fy^ Corpore radtos inter quafi rumpere lucis·
Ex tempio inferior.pars horum diiperit omnis.
Terraq; inumbratur qua nimhi^cuique ieruntur* ctifficji
Vtnofcasfplendorc nouo res femperegerc ' ■
Vt primum iaótum fulgoris quenque perire·
Nec radone alia res ροίΐε in fole uideri
Perpetuo ui Tuppeditet lucis caput ipÌùm.
De lampade δί lucerna
dic^M-
V.
λίΐ-
Q^um ctiam nocflurna ribi tcmfìria quf funt
Luminàpencjtntes lychni clara·^ coruicis
Fufgurit»us pigucs multa caligine taeci^
Coniìmili proÌerant ratione.ardore miniilro
Suppeditare nouum lumen tremere ignibus infìant.
Inftant. nec loca lux inrer quaii rupta relinquit»
Vfc^adco properanter ab omnibus ignibus eius
Exicium celeri t^leratur origine flamm^ r
Sic igitur iblem lunam fleliafqi purandum r/λ
Ex alio atq; alio lucem iadarc fub ortu·
Et primu quicquid flammais'perdere ièmper
Inuiolabilia h^c nec credas forte uigere*
De^dificiisquemadmodum intercat ·
Denic^ non lapides quoqj uinci cerni ab a:uo/
Nonaltas t^isruerci^óilputrcrcerc /axa^
Nondelubradeum fimulachraq; fcilà fatiici /
J4ec fandtum numen fati procclìere fini s
Poiie.neq?aduerfus natura; focdcra niti.
Denic^ nonmonimenta uirum dilapla uidcmus·
Q_uerere prò porro fibi omm^ fenefccre credas
Non ruere auulfos filices a montibus altis·
Nec u^lidas a:uì uires perièrre pafiqj^
Finitìjfneqj enim caderentauolià repente
Ex infinicoi| tempore pertollerailcnt
Omnia tormenta aetacis priuata fragore j '
Denic^ iam tuere hoc circum fupr^uod onine .
Continetampiexu:tcrram:procrcac ex fé
Omnia:quodquidem mcmorant:recipitqj percmpta»
Totumnaciuumrnatalicorporcconftant. movt.-tii
Nam quodcunque alias exiè resauget alitqj
Deminui debetirecrea ri cum recipit res*
Q_uarenatiua omnia dicat -
Pra;terca fi nulla fuit genitalis erigo
Terrarum Si ca:li ieniperqj iEtcma tìieref
Cur fuprabellum thebanum iunera tfoiae
Non alias ariafqircstenuerepoeta;^' ^^ó^t^^cfyi^f^n^ »
Q_uo tot fadtauirum totiens cecidcrei^nc^fq ,y^"^
AeternisÉimacmonimentisinfitaflorent^
. Verumutopinorhabetnouitatemfumma.recenfc^
Natura mundift* neq^ pridem exordia cccpic·
Q_uare edam quaidam nunc artes expoliuntur·
Nuncctiam augefcunttnunc addita nauigiis funr^
ν
/He/t^S ionhrrs
Mult^'modo organici melicospeperife Ìònores·
Deni(^ natura hasc rerum ratiocj? regertaft
' Nuper/6i hanc primus cum primis i^ repertus :
Nunc egó^m^atrias qui fsoiiim uertere uoces» ^
Q^uod fi forte fìiiilè anteaceadem omnia crcdis
Sed periiìè omnium torrenti iècia uopore* ^
rgr «Aut cWtdiiìè urbis magno uexamine mundi·^^
Aut ex imbribus ailìduis exiilè rapaces
Per terras amnes:ac oppida cc^eruiilè^ ί
Tanto quippe magis uidus fateare neceflèil
Exitium quoq? terrarum ca:liq^ futurum,
Nam cum restantis morbis tantifq? periclis
Tentarentunibi fitriftior incubuiflet
Cauià:darent late cladem magnafq? ruinas·
Nec ratìonealia mortales eiTe uidemur
Inter nos:ni^quod morbis egrefcimus idem»
; ; V A tq? illi quod auita natura remouit»
Q^uare aeternitas efiè poÌìit·
Pr^terea qujcunque manent a:terna neceÌleft
Aut quia funtfolido cum corporereipuerei<5lus·
Nec penetrare pati iibi^uicquà quod queat ^tasCae^
Diiìòciareintus partis ut material,
'ynteich
Hn
Corpora iiinficiuorum naturam oftendimus ante»
Ante ideo durare ^tatem poiìé per omnem
Plagatum:quia iunt expertia ficut inaneiì:. ν ^ ·
QLiodmanetuÌtandumnec^abidufigiturhiium,.
Aut etiamtquia nulla loci (it copia circum»
Q^uo quafi res pofTmt difcedere diiìoluiq;*
Sicut iummarum iumma eil: ^tern^nec^ extra
Qui locuseft quo diilìliant:nei^ coipora funtjqu^
Poiint incidere ualidadiiiòluere plaga*
At neqjiuti doc9Ì:folido cum corpore mundi
Naturaft quotn aàmixtumft in rebus inane* '
Nec tamen eft ut inaneme^ autem corpora defunt
Ex infinito quj poflìnt forte coperta
Corruere hanc rerum uiolento turbine fummgtn*
'Et alia quis clademàmportare perieli.
Ne^orro natura locifpatiun:<^ profondi
Defllcit»e3φargiquopofϊùnt moenia mundi»
Aut alia quaui^poÌÌntuipulfa perire. ^ *
Haud igitur kti preclufa eft ianua caelo» ΐ
•t
hfmt
•Ve
r
«
Ll.^
* ^ Nec foli terr^^nec aids a^quofisimdis*
^tTx/tfu^'A ^óiio iif^ Sedpatet immani^ uaftórefpedathiatul.
'rrurrm.U^ : ^^uare etiam natuua neceflùmil confiteare^ -
I · Hec eaieminccj^ enfm mortaÌi corpore qu^nt
Ex infinito iam tempore adhuc potuiflent
Imniìenfi ualidas aeui contemnere uires :
Deniq? tantopere inter iè cum maxima mundi
Pugnentiiiembraiìequag concita bello..
Nonne uides allquam longi certamine fbiis
Poile dati fmem*uel cum iolét uapor omnis
Omnibus epotis humoribus exuperarint
N'
$>IIis
^tlùmi
^Q_uod facete intendunt necj adhuc conata patrantur ^
Omnia dilluuiare ex alto^urgite ponti*'pifì^ ^rvif
Nequicquam;quom uertentes^quorauenti "Μ^ηΛΗΜί
DÌminuuntradiisietexensacthcreusfoL ^^t^nt^m
.N\
Et ficcare prius confidunt omnia poile
Q_uam liquor incoepti poilitconringere fineni '
CtrryKf- c ' ^^^^^^ fpirantes acquo certamine bellum
^ ' Magnis de rebus inter fé cernere certant» ^
Cum femel in terra fuerit fuperantior ignis ^^
^ Etièmelutiàmaeflhumorregnauitinaruis· n'
' ' IgnisenimfuperauitSCambiensmultaperuiììt»
De^ijètontefolisfilio ·
Auia cum phoetonta rapax uis foli s aequorum
' Aethere raptauit tote terrafq^ per omnisy
' r à r, At pater omnipotens ira tum pereitus acri
/aajìMmmet ^Ha ^ ^Jv^agnanimum ph|etonta repenti fuÌminis iclu
Deturbauit equis in t|rram'.foiq; cadenti
Obuius «ternam fufcepit lampada mundi.
Diried:9fq^redfgitequosiunxitc^trementes· ν ^
Inde iummi par iter recreauit cundla gubt rnans# ^ ^
Scilicet ut ueteres graiiyn^ratum)cecinef e poetae*
Q_uod procul a^erS animis ^ ratione repuifum*
Ignis enim iùpare potfe ubi materiai
Exinfìnitofuntcorporapluracoarta* ^ ^^
Inde cadupt uires aliqua ratione reiuniitiE* -yuei^
Aut pereunt resexufta: torrentibus auris*
Humor item quojam coepitfuperare coortus
Vt fama eft hominum multos quando obruit undÌS ^rots
1 Vnde uSi uis aliqua ratione auerfa receflìt ..
Ex infini to fuerat queamque coorta
Conrtitcrunt imbres δί flumina utm minueruiit*
Sed quibus ilie modis coniciftus ma^enai
Fundarit terram 6C cxhm pontiq^ pYofunda
Soii^lun^ curfus ex ordine j^nam» jrcm^m
Origo mundi δί omnium rerum ·
Nam certe ncqj confilio primordia rerum
' Ordine quoque Tuo fagaci mente Ìocan^nt.
ISlec quos queque darent motus pepigei^e proièdo»
Sed quia multa modis multis primordiaxerum
Ex inibito iam tempore percita plagis
Ponderibufcp fuis coniùerunt concita fèrri·
Omnimodiiq^ coire atc]^ omnia pertentare /
Q upcunque inter fe poilent congrefià creare /
Propterea ii t uti magnum uolgata per acuum
OiTinigenoscoetusSi motus experiundo ~
Tandem conuenisnt eàq^ conuenta repente
Magnarum rerum fìùunt exordia fepe
Terrai m9ris caeii generiicp animantum».
Hic neq} tum iblis rota cerni lumine largo
Alte uoians poterat/nec magni fiderà mundi
Nec mare nec c^lurn:ncc deniq; terra nec aer
Nec fimilis noilris rebus res ulta uideri»
Sed noua tempeftas quaxlam molefq? coorta
Diffagere inde loci par tes coepere parefqj
Cum paribus iungi res & diÌcludere mundum f
Membraq? diuidere 6C magnas difponere partcs
Omnigenis e principiis*diicordia quorum
Interualla uias:connexus ponderai piagasi
Con:urrus:motus turbabat proelia miicens /
Pfopter dsflìmilis Formas uariafq; figuras :
Q uod non omnia fic poterant coniuncìa manere·
Nec motus inter fe fedare conuenientis.
Hoc eli e terris aÌ tum fecernere cxiu m
Et iurfum mare uti iecreto humorc^ pateret.
Seorfus itemipuri fecretic^ ^theris ignes.
Q uippe de enim primum terrai corpora quoque
Propterea quoderàntgrauia SC perplexa coibant
In medio*^^ imas capiebant on^ijia fedes
Q^ Uf quanto magis inter fe perplexa coibantif
Tarn magiseiv'preiTcre ea quji mare:fydera:roÌc!t?/
Luna TI qj eficerent SC magni moenia mundi»-
y
"S
v
^dor-fu"
w
IZ.
Ili
Omniaftiim magishp & leuibusatq^ rorundis
Semioibus.niultoijminoribus funt eleìiìentis
Q^uam celius»iclec>pcr rara foramiiia terra:/
Partibue emmpcns frimas ic fubliulit a; ther.
ipign^fer δί mulcosiecum Ìeuis a bftulit ignis.
Noiialia longe ratione ac fepc uidemus»
Aurea qum primum gementis rotag per iierbas
K^tutina mbcrit radiati lumina foiis.
Exalantc^ lacus;)iebulamfi[uuiifc^ perj^etijlncs·
ϊρβίφ ut interdum tellus fumare udetur ■
Omnia qiK furfum qum conciliantur in aito
Corpore concreto fuaxexuntn^uÌa caium·
Sic igiturfcum le Ìeuis ac difTufiÌisarther
Corpore concreto circundatus undiq^ Tepiìc
Et late difÌufus in omnisundii^ pattis
Omnia fic auido complcxu cxtera iepfit.
De folis Òì luna: magnitudine: δί motu eo^
Etquemadmodum nafcuntur^
Nunc exordiaiìint folis luoa:qj ièquuta*
Inter utrai^ globi quorum ucrcuntur inaris.
Q^ue nec^ terra libi aiciuic j^iaximus a:thcr,
Q_uod net^ tam fuerunt grauii ut deprciTa kdercnt·
Necleuiaut poflentper iumanas labierotas*
Et tamcn inter utraÌque ita fune utcorpora uiua
Vcrièntròi partes ut munditotius cxtent»^ ^
Q^uod genus in nobis quidam licet mQituricme ^
Membra manere'^um iìntea quf: tnoueaiitun ^fryy,^
His igitur rebus retradis terra repente A
Maxima qua nunc Ìe ponti plaga ^uÌa tendit
SuccidittfiCfàlibruHoditgurgiteioflas; V ' ^
Ιηφ dies quanto cùVam magts a:theris a:ilus
Et radiisiolis cogebant undiqi terram
Verberibivs crcbris extrema ad lumina partcm
In medio ut propulÌa fuo condenia coirct y
Tam magis exprefìù^àc corpore fudor
Augebat mare manando campofqj natantis
Et tanto masìs illa fòras elapfauoilbant
Corporei multa uoporis ìaeris?altaq5 caeli
DenÌàbant procul a terris iùlgentia tempia ΐ
Sideba-ìtcampùcrefcebantmontibusaltis.^
Aiceniusinc^ cnim poterantTub fiderà làxa. jh éitcfef
v
rovc
Ι,ί
Nec pariter tantundem oiTines iìiccumberc pettis^
Sic igiturtejrras concreto corpore pendii ^
Conitìritiatc^ omnis mundi quafi li?ìius in imut:^
Confluxic grauis δί fubiedit f und i tus: u t icx·
Indemare:indeaeninde^thcrigniferipiè
^Corporibus liquidis funt omnia pura relidla.
Et leuioraliis alia:5C liquidiflìmus a;ther ®
Atq; leuiiTimus aerias fuper influit aurai^
^ Λ . Necliquidum corpus turbantibusaerisàuras
C tymfcx yVn^ Commifti funtliàt uiolentis omnia uerti ^mm- Ι^ίλτ
Turbinibus fuht inrertis turbare procellis.
IpieTu^gnis certo fert impete labens. jc
Nam modice fluere atqj uno poiììtactheraniiu
Significacpontomarecertoquodfluitaeftu /
Vnamlabendi wnikuaniq^ujq; tenorem.
:Motibusaftrorumnuncqua:fitcauracanamus ;
Principio magnus caeli fiueritur orbis
Ex utraque polum parte premere aera nobis
Dicendum ex utraque tenere cÌaudere utrinqae /
Inde alium Ìupra flucre acq? intendere epdem·
Quo uoluenda micat aetemi iydera mundi.
Aut alium fubter contra quis fubuehat orbem*
Vt fluuius uerfarerotasatcj aùftra uidemus·
Eft ctiam quoc^ uti pofiìt caelum omm^mancre
In ttatione tamen qum lucida iigna ferantur»
Sìue quod incluii rapidi funt acther is aeftus.
.N*
sym/y
S^tes L·^ iti
còfirufmf
■ss
φ
χ
^ft-imivmrs.
ι: ctiiuij pei CÌCii uv^ì.uuiìl iuij ixicuuo
Siue aliunde fluens alicunde extriniècus aer
Verlaó-gcns ignisÌiue ipfi (èrperepofiunt
Q^uo cuiufque cibus uocat atqj inuitat cuntcs»
t iammea per cjlum pafcentis corpora paiiim
Nam quid in hoc mundo fit eorum ponete certum
DifTicile efttfed quid poflìt fiatq; per omne
in uariis mundi^uaria rationc creatii" /
Id doceo.pluriiq; lequor diÌponere caufas
Motibus aftrorumtquj poÌMnt^eiIe per omnem«.
E quibus una tamen fit òi hxc quoq; caufa necefie eft
· r ' r ì r
C^ux uigcat motuttiligni^led quaclit earum ^^^
Pr^cipere hatid quaq fuQt pedetentim progredi^ntcs
Terraq; ut in media muncfi regione quicfcat ì ili
-ocr page 138-• dit-
EuancÌcercpauIatjm6(i<^ecrefareppniIu5 fruò^
Gjiiueniàtaccpaliam naturati! faperhabcre ,
^ Ex1neugtea:uocofiiimdamatcpunitcrapiatTi
Partibus aeriis mundi quibus iniita iuSit»
Pro{^;terea non eft oneri neq; dcprimic auras*
Vt iuacuique homìni nullo iunt pendere mtml:ra
Nec caputeli onericollqiiec deiìic]^ totum
C#rporis in pec jbus pondus ientimus incile /
At qu^cunc^ foris ueniunt iapofìaq? nobis
Pondera funt ledunt permulto j&pe minora*
Vi^ adeo magni retcrt quid quseque queat res·
Sic igitur tellui. non eil aliena repente
Allataat9 aurisaliunde obicdia alienis·
Sed pariter prima concepta ab origine mundi
Grrtaq? pars eiusquafi nobis membra uidctstur*
Pr^terea grandi coiitra concuiìa t cpente ^^ hntfrit
Jcrrafupraqu^fun^coiic^titommamotti ^ se^s^^mh
Q^uodiacerehauduilapofletrationeniiìeilèt ^
Partibus aecri mundi caeio que rei£indta, ^ rtPMnrf^
Nam communibus inter fc radicibus hacnt
Ex ineunte acuo coniuncla atc^ uDÌter aucla*
Nonne uides etiam q magno pondere nobis
Sufìiaeat corpus tenutOunauis animai/ ^^ ^
, Propterea ^dam coni^cfta arq? uniter^pta ciì· ^
Deniq> iam fairu pernice ^oliere co rpus
Q^uis potis enobis nifi uis anirr; χ qua^ mtbra guh errat ^
lam ne uides quantum tcnuis natura ualerè
• ♦ Poilìt:ubieftcomundagtauit^icorpordutacr
G^niunélitei ris δί nobis eli animi uìs»
De folis magnitudine-
Ncc nimio folis maior rota oec trinor srdor
Eflèpoteilnoftris qièiifibus eiTeiii detur*
Nam quibus e fpatiis cunque ignes lumiiia poi lùnt
Allicere δί calidis membris adilare uapoii in·
NifeilSifunteruaÌlis de corpore librant ^
Flammarùm.nih.iÌ ad Ìpeiiem efì contrad:ijor!g{nis
'xi^.-n^ Pei-ueniantnoftros ad iènfus^ loca fulgente 'v^tnr»^ *
Formaquoq^hincfoIisdeÈet illMq] ufdpri*
Nihil a^eo utpoflis plus autminus addcrcuere» ^
Proindi calor quÌom folis lumencp proiufumry^ y^uwt^
Pcmeniuiitnoiìios ad iènfus alloca Ìuigcnt.
ΓΤΓΛ ffPHV
"V
Lunac^iiuc notho fèrtur loca lamine fuilratis.
Siue fup proprio lacUt de coìrpore iucem ;
i^uicquididcilnihìLofeturmaioièfigura* i
Q_uaiii noflris oculis qua cernimus eile uidctur*
Nam prius omnia que longc ièmota tuemur
Aerapermultumipetìeconfuiauidencur. ^
• Q_uam minimum fìlum^quapropter luna nc^cilèiì:
(Quando quidem claram fpetiem certamq? figurane
^ ; ^iebet ut eiioris extremis cunqj notata
f ^^ Q uanty bine nobisuideatur in alto -
Poikemo quoicunqueuides bine iEtheris ignes·
(Quando qu^em quofcunque interi cerninius^^rM^ /
Dum tremor^rus dum cern^tur arder eoriim
Pecparum quiidamintcrdum mutare uioi^ur /
Aictrainiujtram in partem filum quo longius abiìt*
De calore iblis ·
Iliud item non eiì mirandum qua ratìonc
T'antuius ille'qucat tantum fot mittere lumen ; ^
Quod maria ac terras omnisicaslumqj rigando
Compieat;5C calido perfundaccun(fta uapore.
Sene Iscet per quam pauxillo pofie minores
Hiiè uelexìguamaiorcs parte breuic^ ^ ^
Q uantaj^quc funt tanta bine nobis uidentur inulto·
Namlicethincmultipatefaiilumtotkisunum ·
LargiBuum foiitem iìatere atc^ eru^ere luinea
Ex oinni mundo qua fic dementa uaporc
Vndic^ conueniunt òc fic conie(itus eorum
Confiuit exuno capite'hicut proflo^ardor·
Nonne uides etiam q late paruusaquai
Prata riget fons interdum camp9r<^ redundet·
Eli etiam quoc^ uri non magno iblis ab igni
Aera precipitat calidis feruoribus ardor.'
Oportunus ita eftil forte acidoneusaer
Vt queat accendi paruis ardoribus iflus.
Q^uod,genus interdum fegetesilipulamqj uìdemus
Accendete ex una fcintilla incendia pafiìm; *
Forfitan rofea Ìsl alte lampadelucens
Poflideat multum caccis fèruéribus ìgnem.
Cir^umÌe nullo qui fitfulgurenotatus ^
^'^fhfirv^fiivì Aeilireri notiMiturradiorumexaudiatiiilum
JSecratio folisfimplexacrcilapatefcit aI/iV i
CAhi'
ù^hUe ÙaM.
' Μ ηΗκ
V
ytCcÀ
lil··
f
Q^uo ραΛο epanibus egocerotis
Brumalisadeatfluxusiacq^indereuertens ,
Caijtexisut uertai^r^etasad fbliliciajis^
Luna<^ iiienfibus ad fpatium uideat obire·
Anniia Ìbl in quo coniumit tempore curiti ν ^ ^ ^
Nòntìung fitnplcx bis rebus reddita cauiàft» ^ ® 'fJ
Democriti de fole- ' ' ·
Nam fieri uel cumfnmis id pofiè uidetur* ,.
Democriti quodfandtauiriièntentiaponité - !
Q_uanto quoque magis iri terram fiderà propter ^nM^ / ^^
Tanto poiìè minus cum caeli turbine fèrri. :. 7"". ivekro^m -
EuaneÌcere enim r^idas ilÌius & acris
Imminuiiubteruins ideo^ relinquÙ
Paulatim folem cum pofterioribus;Ìgnis
Inferiormultumquodfit^feruidafigna. ■
De lutias curfu ·
Et magis hoc lunatiyquanto demiiìior éius
, ^ CurfusabeiVproculac£EÌo,terrifq^ropinquat:
Tanto poiIè minuscum iignis tendere curilim.
Flaccidior ctiam quanto iam turbine fettur
Infèriongfol tanto magisomniaiìgna ^
Hanc adipifcuntufcircum pr^terqj ferantur»
Propterea fìt ut haec ad fignum quodque reuerti
Mobilius uideatut; ad hanc qua figna reuifunt :
Fit quocjp ut e mundi traniueriis partibus aer
Altemis certo fluere alteri tempore ρoffit·
Q^ui queat xftiuisfolem detruderefignì^
Brumalis ufc^ ad flexus gclidumq^ rigorci
Et (fui reiiciat gelidis frigoris fmbris
Aeftiferas ufqj in partis U, ièruida figna»
Et ratione pari lunam ftelÌafc^ putandumft
Q^uf uoiuuntmagnos in magnis urbibusannos
Aeribus poÌlé altemis e partibus ire* ^ frfi^
Nonne uides etiam diuerfis nubila uentisi
Diueriàs ire in partis inièrna fupernis^
Q^ui minu5 illequeant per magnos iEtheris orbis, ^ '
Aefìibus inter fé diuerfis iìdcta ferrii* ^^
Acuox obruit ingenti calig'xicterras* ν / .
A*trubi deiongo curfuioluet ima caelt S^l ^hnfn^
Impulit\t^fuosefflauitlanguidusignìs ^
Concuiios itere δί labcfadlos aere multo·
fmt Hrrf
-f/iiccidtort*
À
b
ν
Aut quia fub terras curÌumconucrteretogit
Viseademifupra^ terrasj>ertulit orbem
Tempore item certo roie;atnatura|)àr oras
Aechei is auroram clefertj& iuinina paiidit· V^
Aut quia ibiidem fub terras ilie rcucrtcns
A nticipatca;iumradiis accendere temptans* ^
•Aucquiaconucniantìgnes6£Ìciinnatìialta , - --
Confluereardoriscoduerunt tempore cerco* ,..
Q^iy faciunc folis nouaièmper lumina gignù 'Λ ^
Deldauiiioibiis -
Q_uod genus Ida^is iàma eft e montibus altis
Diiperios ignis orientiiumine cerni.
Inde coireglobum quaiì in unum confile orbem·
iNectameniiiudinìiisrebusrairabiiedebet^^ ^
Eik';qaod h^'c ignis tam certo tempore poflìt * .■a. J-I
gemina contìuereSi folis reparare nitorctti Ι
Multa uidemusenim certo qu^ tempore fiunt - ^
Ommbus in rebus florefcunt^ tempore floremriT^ . --
Nec mmus in certo dentes cadereimperatSS : ^^ aW /v
Tempore Se impubem molli pubeicereuefte. ' rl^r^
Ecp^itermoilemmaiisdimicterebarbam· '
Flumìna poflremo:nix:^mbres:nubila uenti
Non nimis inucertis fiunt in partibus anni·
Namqj ubificfueruntcaurarumexordia prima.
Atq; Ita res mundi cccidere ab origine prima»
Coniequae quoc^. iam rerum ex ordine certo»
De die iongo dC nodle breui -
^Crefcerc itemc^ die^ tabelcere noéles. _
Aut quiafol idem fub terrasiatq? fupernc
Imparibus currens anfradìibus ^tlieris oras
Partiti di in partis non a^juas diuidit orbem*
Etquod abaiterutra detraxit parte reponit
Eius inaducrfa tanto plus parte relatus *
Donecad id fignumcxli peruenit:ubi a^ini
Malus nocìurnas exequat lucibus umbras*
Nam medio curfu flatus aquilonis δί auiìri »
Diftinet ^uato ciclum difcrimine metas.
Propter figniferi poijturam tot$us orbis»
An^uaibl in]quo contunditjijc tempora lèrpcns
Ο bÌ iquo terr aa 6C ciclum lumine lullrans*
Vt ratio declarat eorumiqui loca c^li
/MhAhK
ViCii . '
Conficcrt
m.
rrnruui
——
Φΐ'
%
Cùfcijyiti ìiAh4
rs
Vùfch
AT
/4'
/ CU ^yffTWi/h
i-M
nt^ru^ fy0cks ·'
W
Moci f
HOJaa^
f " ■
ì
Lih
Omnia diipofids fignis ornata notarunc·
Aut quia crailior eitccrtis iii partibus aer
-i Subtems ideo trensbium lubar heficat igniV ;
Nec penÉtrare poteft fàcile atq; emerge ad ortus.
Propi^ereanodtes hiberno tempore longe
Ceiiaht dum ueniat radiatum iiiiìgne die i·
Aut etiam ^uia Tic altcrnis partibus anni
Tardi^ius éc citkis conTuerunt confluere ìgnes
Q^ui faciant folem cera defurgere parte.
Propterea fit uti uideantur dictre uerum.
De ìunsc lumine ,
Luna poteft Ìblis radiis perculia niterc·
Ιηφ dies magis iiitnen conuertere nobis
Ad Ipe jem;quantuniToÌis fecedit ab ore·
Doneceum contra pieno bene lumine iulfit·
Atc]^ oriens/obitus eius fuper edita uidit.
Inde minutatim retro quali cotidere lumen
Dcbet- item quanto proprius tam il lis ad ignem
-Wabiturex aliafignorum parte per orbcm
Vt faciunt lunam qui iingunt elle pilai
Coafimilenìicqrfuic^ uiam Ìub iole tenere·
Eft etiam quare proprio cum lumine poilit
Voluier δί uariasfpiendore reddere forma s.
Corpus enim licet eile aiiud quod iertur/^ una
' Labituf omnimodis occurfans ofÌidcnfq?.
Hec potisefì:cerni;quia cailum lumine ilrtur·
Veriaric^ poteft,gloous ut fi torte pifai
Dimidiaex^arte^ca^aitiiutninctìndus. v
Veriàndoc^glebamuaiiantif^'dereiortnaSf. ' 'V
Denicg eam pattern quaccunque eft ignibus auifla»
Ad rpetiem uf^ftit nobis oculoiq; patcntis·
Inde minutatim reiro contorquet δί auic re
Ludi^rami^artcmglomeraminisatqjpilaì ^ ^^^ ^
Vt B^ilonis^haldeam dotflrina refutatis
Aftrologorumartemeontmconuinceretedet· ,
Proinde qcafi id fieri nequeat quod pugnat utergue» tMrm^.-
Aut mimjs ho^fii^tur ampledlitgr ani ί s·' l tu^ ^■f ί
Deniq^ curnequeatfempei^ioualuna creari
Ordine for marum certo: certo certifc^ figurisK,
Inc^dièpriuosaborifti quoque creata ^écrrtri'
Atcg alaiilius raparariin parteilccoc^·
NT
Difficile eft fatio^doc€re:6^ uincereucrbis
Ordiiiecum?^ certo multa creari*. · ·
DeannitempòiTibu^* ° ^
le uer di uenus SC ueneris pricnuntius arte „ -^ùordL
jji PennatusgraditmjsephyrÌLieiligìaproptcr.r
>3 Flora quibusmaterpr$;fpargens ante mai ^ .
*^uniflacoloribusegregìis fiCodoribus opplet·
^ ^ I Indeloci^lèquitur caloraridus &comesuna
ttvfl·^ ^4i/£/ii>^PolIueruntaceresàefiaf&raaquiloniim·
ÓJj'yM Inde autumnus adittgraiitur iìmul cii'chius atnairu
inde alias tempeftatcs uentic^ fequuntur.
(Xt^r fulrm.^ Altitonans uolturnus: δί amer fulmen policns
1 andem brumanipos afìÌèrt pigrumi^ rigorem·
Reddtt hyemsicquitur creditans acceni fc algi»
Q_uominuseftmirum fi certo tempore fuiia ^
^ ή Signitart&certodcÌeturtcmporerurÌus* ^ ^fkt^f^f^^
CÙfU •/•f^r.«A^umtìerepoiìÌnttam certo tempore multa· ..
VfUxh &Ìisitemquo^dere(5tjjsilunax^latebras.
Pluribus e caufis fieri ti pofièputandumiL e
- Nam cur luna quiEat terram Includere poilis
Luminerai a terrisaitum caput obftrucreeii^
Obiiciensca^cumradiisardentrbusorbem ^ \ ^
Tempore codem aliud fatere id non poflè potes >
Corpus quodcaiTumlabamr lamine femper» ^
Sol^ iìjos etiamdimmittere languidus ignis
Tempore cur certo nequeatirecrearec^ lumen»
Cum loca pieceriit fiammis inièt^ per auras
^ue fkciunt ignis intetiligni atc^ periti
Et cur terra queat lunam fpoiiare uiciflim
^ Lamine: & oppreilum folcm fuper ipfa tenere,
' Menftrua dum rigidas c&periabiìiter unjbras
Ί empore eodem atiud nequeatruBSirrcrclunx
Osrpus uel fupra folis petlabier orbem^
Q_^uod radios interrumpatilumencj prof uTum»
Et tamen ipià Tuo fi Fulget luna nitore»
Cur nequeat terra mundi ianguefcere parte» *
Dum loca luminibtis propriis inimica peruexit·
νμ Menflrua dum rigidas compe?iabiliter umbras·
Q^od iupeteft quoniam magni per caerula mui|i
fieri quitquidpoiìèt ratione refolui# f
• De folis luna; eilcdlione
VuU'^iif.
Jffrfi»'
[hfu^ fàiirt^
iiA^im iWrt.
//i/ff
com
Κ
ccrhfs.
U
β
COHt
U6
Solis uri uarias curfus lunxq? meatus
Noicere pofiemi^ ^u^ uis L· cauià tieret
Q*uo uè modo^^^io iumine obire ^ f^^ ^'
Etneq^ opinanristenebris obducere terras
Curri quafi cot^ét Cconniuent)^aperto lumine mrium
Omnia connifunt clara loca candida luce.
« De nouitate rerum mundi
Et de diipoiirione que in eo funt.
Nunc ad mundi nouitatemiSC mollia tcrrac
Arua^nouo ioetu quid primum in luminis oras
Tolleret'in ccrtis credunt committcre uentis·
Principio genus herbarumfuiridcmq; nitorem
Terra dedit circum Collis campofc^ p^r omnis
Florida fulfcrunt uiridanti prata colore.
Arboribufcg datumil uariis exinde per auras
Creicendi'magnum immiiiscertamen babcnis*
Vt piuma atq? pili primum Ìàetie^ crcantur
Q_uadrupcdummerobris δί corpore penipotcntum#
Sic noua tum rellusherbas uirgultac^ primum
SuilulitJnde loci mortalia (ccla creauit»
Multa;modis multisuaria tatione creata.
Nam necp de caelo cecidiile ammalia poilunt.
Nec terrefìria de faliis exiilc lacunis.
, Linquimrutmeritomatemumnomcnadepta
Τ erra fit e terra quom fintcundla creata. f^orAttm
Multaq? nunc etiam exiftuntanimaliatcrris
Imbribus SCcalido folis concreta uapore.
» Q^uo minus efl mirum Γι tum funt piura coorta·
Et maiore noua tellure atq^ ^there adulta
Principio genus alituum uari^c^ uolucres
Oua relinqueb^int exclui^ tempore uemo.
"ΐ y olliculos^ut nunc teretis aeilate cicsdp
Linquunt (ponte iua uicl;um ui^amc^ petcnte;-
7 um tibi terra dedit primum mortalia iècla.
Multas enim calor atc^ humor fuperabat in aruis ·'
H& ubi qif|que loci regio oportuna dabatur.
Creicebant uteri terrai radicibus aptf;
Q^uos ubi tempore maturo patefecerat ^ftas
, infanttpifugienshumoremaurafqjpeten&s fKHfrtri^
ConueScbat ibi natura foramina terra:
i.y t liicum uenis cogebat fùndere apertis
^fò'M
I
-ocr page 145-V-
τίΐΛτ:
Confirnilem laélis fìcut fiutit fòcmina quoque
Cumpeperitdulcirepierurfquodomiiis
Impems in mammasconueruiur ili^lundi : αίττη^,ΐ
Terra cibum pueris'ueilem uapor;herba cubile
Prebebai muita ξΐ molli lanugine abundans»
At nouitas nec ίrigora dura ciebat*
Ncc nimios ^ftusmec magnis uiribus auras*,
Omnia enim parità? creicunc Si robora Ìiimunt»
Q^uare edam atc^ eriam materniun nomen adep ra
Terra tenct merico;quoniam genus ipfa crcauit
Humanum atc^^prope certo tempore fudit
Omne:quoi in magni bachatur montibus paflSra
Aerie iìmul uolucres uariàntibus formis,
Sed quia finem ali^uam pariendi debet haber«
Deftitit ut muÌier ipacio defèflà uetuflò»
Mutat enim mundi naturam totius aepas»
Ex aÌiac^ alius Ììatus excipe omnia debet»
Ncc manet ulla fui fimilis res:omnia migrant. *
Omnia commutar natura:Ócuaterecosit
,, auxCò r · ^ t I 1 f e» - ·
Namqjputrelati acuo debile languer/
Porro ^iud creicit;fiicontédibus exit·
3icigimrmundinaturamtotiusictas "
Mutat: δί cxilio terram flatus excipit after»
Q^Liod potuit ncqucatipoÌTit quod non tuiit ante,
Mukac^ cum tellus edam portcn^ creare
Coacitaft mira iàcit membri% coj^tt^
Anciroginemiaterutrasnec utraiiqu^trunque remota
Orba pedum partim tnanuumì^uatauiciflim»
Multa fine ore etiam fine uultu caeca reperra»
Vinclac^ membrorum per totum corpus adh^iìi
' Nec facere ut poiient quicquaminec cedere quo^*
Ncc uitare malum nec iumere quod uolet ufus·
Creerà de genere hoc monftra ac por tenta creabac
^ N&qi^cquamquoniamiiaturaabflerruitaudum
L ο ^ pptuc captutp «tatis tangere florem»
Hcri^^f Nec reperirecibum ut uingi per ueneris res»
/ Mulcaiuidemus enaTi]rebusconcurreredebew
Vt propagando poffmt procràdcre fèda >
Pahula primum ut fint genitalia deinde per artus* ^
Semina qua poillnt membris manate remiiTis
^'oemina qu$ ut ityruis coniugi poflìt habere
ΙλτΗ
κ
Λ'
ytVLI,
^
^rruis
aLo
c^ììH tfy
^lJUjt^t^
rri^W"
Ili
UìAA^m
Et genus omne quod eft uéteri non femine partim*
Laniger^qi fimul pecudes bugerà iècla ^
Omnia funt hominum tufela HraditaWmmi·.
Nam cupide fugere fèras paremcj Cecutx^ :
Su^tfÓC larga fuo fine pabula parta labore .
^uae d^mus utiÌitaas eorum premia cauià .· ^
' ^ Acquis in horumtribuit natura, necipfa ^
Sponte Tua poiient ut uiuer^ec dare nobis
Vtilitatcm aljquam(quam pateremur eorum
Prefidio nojfhro pafci genus[eile quetutum
Sciiicet hp aliis precide lucroqj iacebant
Indupedita iuisfatalibus omnia uinclis
Donec ad interitum genus id natura redegit*
Decentauris '
Sed neq^ centauri fiierant»ncc tempore in ulio
EÌièqueunt duplici natura Si corpore bino
Exalienigenismembriscompaclapoteilas» .
Hinciiiincpàmis.ut non ite parseiìepotijfet^ ^/Jrtùi4^ l^f^h^
Id licet bine quis hebeti cognoicere corde
Principio circumtribuiaólisimpigerannis λ'
Floret^equuspuerhaudquaq/^peetiamnunc ^
Vberaiti^nimarum in fomnis ladiantia quacret· Tn^ÌmArvf
Poft ubi ^quum ualid^ uires aitate ièr/eda
Membrac]^ deficiunt fugienti languida uita I
Tum denium puerili «uo Morenta iuuentas
t»<» ^ ^ ^ » Officit δί molli ueiHt lanugine malas;»
cHri^Cm ^y, f^e forte ex homine δί ue^eri^o femine equorum
(^onft^i , ConfiericredascentaurospoiTenec^eiIè»
Aut rapidis canibus fuccintas femlmarinis ^
Vrt
'imh.
Mutua qui metuent inter fe gaudia uterque
^ Mifcaqj tum interii/Ìnimantum fèda neceiiéiì;»
7/cr ^fpotuiilè propal^gndoprociuderepiOÌem»
Namquecunque uidesuemuitalibus auris·
Aut doÌus autuirtus autden^5 mobiliras eft
Ex ifieunte xao genus id tura retruàhs» rA'nid^n^
Multaqj fiint nobis ex utilitate fua qu|
Commendata manent tuteÌj tradita noftrx»
Principio genus aere leonum ikuat^ iècla
Tutaft uir tus juolpes dolusjut fuga ceruos f ^
Atìeuis omnia canum fido cum pecore corda.
fj . "
Corporibus icyiias δί cxterà de genere horum
Inter fe quorum diicordia rriembra uidemus·
florefcuncparitennec rctÌ&ra fumunc
Corporibusmecgproficiunt^tatefeneda»
Nec limili uenere ardefcuntme^ moribus imis uprkùi
Conueniuntineq?iunteadem locanda per aYtus*
'X^uippe uidere licet pingueÌcere fepe cicata '
Barbigeras pecudes acre uenenum·
! Detem Cpn>vfrtS.'
• Fiamma qui^m cum corpor^ulua leonum
170C
^fjfUciM- ùTf-
iJi
Tarn ibicat toì?ere:atqju^ere.c^iagenus omnc
Viicerìs in terris quodcunque fanguinìs exteu ì ■ ^
Q^ue fieri potuit triplici cum tempord ut unanp^ ^^
Prima leo. ^oftrema draco,media ipia cjbimera / ^
Ore fèra^tom flaret de corpore flammam*
?|_uare etiam tullure noua caeloc^ recenti
alia qui fingant; potuiiTè animalia gigni» %
Nixiis ii^no nouicatis nomine mani
Multa licet iìmilirationeeffuciat ore»
Aurea tumdicatperterrasfluminafuiga i/iaUp
Fluxiile: δί gcmmis florere arbufta fueue·
Ο
Aut hominem tanto membrorumeflèimpetenatum ν .
Tranimaria alta pedum uifus ut pondeie poiìèt· fffunfrf-
Etmanibustotumcircumfeuertereca^m* ^ , j. . ir
^j^eaq«a4èHuoce ιτ^γίή : f cU' P/nnrt^ /
Nam' quod multa fuere in terris Ìèmina rerum
Tempore quo primum teilus animalia Fudit*
NihiltameneillìgnimixtaspQtuiiIècreari ' ^ ^
Inter (e pecudes copaótaqj membra animantum*
Propterea quia qu^ de terris nunc quoc^ abundanc
Herbarum genera ac fruges arbuilac^ l^ta,,
Non tamen inter fe poiTunt complexa creari. ^
Sed fì^u^que fuo ritu procedi: omnes
Foedere naturai certo diicrimìna feruant»
Etgenus humanum multo fuit illud in aruts
Duriusut decuittellus quod dura creaflet,. *
E maioribus folidijs magis oftus intus·
Fundatum ualidis aptum per uilcera neruis·
Nec facile ex aeftu nec frigore quod capetujf / ,·'
Nec nouitateciBimec labi corporisulla. ^
rviultacj per c^lum folis uokentialufta
^étiiffr- s
^Civuli'l
/
-ocr page 148-ut
ο tyusr
Volgrìuaaò ukam tracilabunt mote fèrarum·
Ο Ο *
Nec r obuÌlus erat curui ntocjerator aratri»
Q#uicquam/nec foìbat ietxo moll^er arua.
Nec^efodere in terr àm uirgulta: oeq; altis ^^
Arboribusuetes decidere falcibus ramos.
Q_uod Γ0Ι atqj imbres dederant quod terra crearant
Sponte iua/fatis id placabat peólorc donum *
GÌandifèras inter curabant corpora qu^rcus.
Plerumq^ióC qu^ nunc Jiyberno tempore cernis.
Arbuta puniceo fieri matura colore
Ρ lurima rum tellus etiam maiore ferebat.
MuItaq;pr^tereanouitastumf!orida mundi .
Fabula dira tulit miftrìsmortaÌibus ampia
At ièdare Ììtim fluuii f ontefqj uocabatat·
^Vtnuncmomibusmis decurfus aquai , .
CL· ''V r J'xm^^^iitientialeclaierarum> ci/ìrtctt^tiAff
Deniq?not4pagis filueftria tempia tenebant s ·
- Nimpharumiquibus aeftibant humore fìuenta iw-
Lubrica^ lunelarg^lauere humida faxa*
Humida iàxa fuper uiridi ftilÌantia mufìo / .
Et partim plano Ìktere at<^ erumpere campo·
Nec-dum refigni fcjlbant tradìaremeq; uti
Pellibus ipoliis corpus uefìire ferarum/
Sed nemora atc^ cauos montes filua^? colebant.
Etfrutices inter condeban^fquàlfda membra
Verbera uentorum uitare^mbrifq? coacli*
Nec commune bonum poterant ^edare-meqj ullis
Moribusinteriefciébantineciegibusf W/h y s .
O_uod(:unqueobtuleratpr^d^foi:tunafitebat. fv^to*
Spdnte iuaffibi qviiique ualere δί uiuere dodiis·
Et uenus in filuis jegefeat Ciungebat}corpora amantum
Conciliabat enim uei mutua quamque cupido·
Vel uioleiiti uiri uis at<^ impenià libido·
Vel pretium glandes atc^ arbuta uel pira leda
Et manuum mira freti uirtute ped umqj|
ConÌJedlabantur filueftria fèda ferarum»
Multai^ uincebant'uitabant pauca lacebris :
S«tigeri%pares fuibus iZueftriEug membra
Nudabanoterras nodurno tempore capti
Circul^ji Ìe foliis acfrondibus inuoluentes·
Nec piangere diem magno folemq; per agros
A
-VO
ν
Ν
' Qiierebantpau'dipalantesnodisinYmbrie.
ScJ taciti rcrpe(ilabàc:romtioq;ièpuIti
Miiliib js iaxis Se magno pohderr,dauac χ ^
Djin rolae a tàcc foltnfcrac^luminacacio,
Aj pjrais quod cnim confuerant cernere Ìcmper
A itenÌD tenebras & lucem tempore gigni ^
'Noneracut fieri poiletmiraiicrun^^ ,
N^de fiidcre he terras aetema teneret
No}^ imperpctuum detracfto lamine foÌis.
* m'igis illudcratcut^e^fj:cla ferarum
Jiiil'ibm miferis faciebat Ìaepe quietem /
(^IffM Etlec\ìq; domo fugiebant faxea tedia. ^
iSpumigeriiuisaduentu ualidii^ leonis.
A tv:^ inxempella cedebant notte paucntes
Η jipii ibus facuis iaHrata cubilia fronde.
Necnimio cumpÌufqnunc mortaliaiècia
Daicia imqucbanc latncnds lumina uit£C.
Viiusenim cum quifque magìsdef>cnfus eorum
Pabula uiua ieris pr^bebat demibus hauft us
Et ncmora ac mentis gemitu filuaiq? replebat
Viua uidcns uiuo Ìèpdiri uifterabutìo.
Acquoseffugiumilruaratcorporeadcib C^^fo
Poitcnustrcmuias fuper ùifcera tetra ♦•cncntes
Palmas horriierisaccibantuodbusorcum
Dcniq? eós uita priuarant uermina ^^ua· ,
Expettis opis ignaros quid uulnea ucllent
At non multa uirum fubfgnis mÌìia duda
Vna diesdabat exitiojnccturbida ponti
Aequora ledebant nauis ad iàxajuiroiq^}/
"C Jsiec temere in caiTum fruflra mare faepe coortum
' 5fuébatleuiter(^minaspotebas^anis.
Nec poterai qaenquam placidi peìlacia ponti
Subd -ila pellicere in fraudem ridentibus undi^*
Improba nauigii ratio cum cacca iacelgt.
1 uin penuria deinde cibi :languentia lac^o
ivlembra dedantJiontranunc rerum còpia mcrfaft
IlÌi prudenter ipfi iibiia:pcuenenum
Vergebant'nudant^(nedi^^(>Ìertius ipfi ·
In-e c^iàs poftq pel|es igncmq? pararunt ,
EtmulicrconÌUndlauiroconceiTitinunum \ '
Cognita funtiprolemi^ ex fe uidcrc creatatn* k
. tv-
>c
kjJenhOuh un(jii
V
JéiUl·-
v v
Λ
Lil··
Λ· ί
Tum gcnus hum^num primum moleÌcef c co€pic· Ρ ^ ^i/kn*
' Ignisenimcurauit:utaiiiararporafiigus ^V^lyi^
Nuji ita iam poileKt caeli £ib tegmine icrr^-
Etuenusinminuituire^puelri^pàrentum . '' Λ^ΧΟ ί
Blanditiis facile ingeniumfregerefuperbum» s*
Tuiic & amicitiem coeperunt iungere habentes ^
Finitiminterfenecl^erenecuiolare γ
Et pucros commcnaarunt:muliebreq3 fìilutn ^ 'fi a y
Vocibus 5£geftuicum balb^ieiìgnificarcnt
Imbecillorum efiè^quumlfe^itier omni ^^irt^iA.'f^
Non tarnen ornili modis poterat Concordia gignù
Sed bona magnaq; pars Ìeruabat foedera calli·
A ut genius humanu iam tum foret omne peremptum ·
Nec poruiflct adhuc perduccre iccla ptopago»
A t uarios lingule fonitus natura fubjgit
Mitrerei ZL utilitas expreflìt nomina rerum·
Non alia longe ratione atq? ipià uidetur > -
- Protrahereadgel"bm pueros infantialingua;
Cum facit ut digito qu^fint prjièntia moniìret»
Sentit enim uim quiique fuam quod pofiitatMJti ·
Coniua nata prius uitulo qwpq frontibus extcnt.
Illis iratus peiit:atq3 infeflus uuirgct. /Γ'
Atcaiulipantherarumicyninic^ieonum ^ ^
Vnguibus a(^edibus iam tum morÌLiq; repugn^t
Vix iam qum^untdentesunguefc^ creati. ^^t^
Alituum prò porro genOis alis omne uidemus ' ■
UtmAi jt ót^ difiytiu 'ì^^'^^^^' tremulum petere auxiliahim·
Proinde parare aÌiquem tum nomina diftribuiiìc
Rebus δϊ inde homines didicillè uòcabuk pritna#
Defuper efl'nam cur hic poflet cuncta notare / _
^ 'K· Vocibus se uarios ibnitwscmitterelingus·"^^ ^
t ; - Tempore eodemaliifàcireid non quifleputentur· j
^.pivit f^i^ix^i^ Practcreafinonaliiquoc^uocibusuli ,
Inter iè iuerantiunde infita noties efl: ^^M: >
Vtilicas/^nde dàb eft.huiiTprìmapoteflas / ♦
ùcllfìt faeere ut fciret animoq^ uidcret /
Cogere itèm plurisunus uicflofqi domare .·
Non potcrat rerum ut pcraiicete nomina uellent·
Nec ratione doce^e ullà ruadcrec|Turdès.
uii iijt opus 6(51ο facil^^eq? enim pateirntar
Ncc ratione ulia φί fcrrcnt amplius auris*
v
CÓ
^tfwnfr ot
ζ ^yrnvì^a: UnnAA snf Illisiratus peiinatq^ infeflusiaurgct.
futfrfJuL·/ * ------------'------------rJ'. · · .· ι
··♦ -Vi
(
• f
Vocis mauditos iónitus ottundere fruiira*
Poilrcmo quid in hac mirabile t.iiitqperàft^ e/? rt^.' #
Si genushumatium cui uox δί lingua uigetor rr/-
Pro uario ièniìi uarias res uoce notar cr,
Cum pecudes mutae:qum deniq; fèda fcrar um
, Dillìirtilis iblcant uoces uariaiqj acre
Cum met^s2^doIor eft:6i:qum iam grmdiagiiicunt
QjLiippe enim licet in rebus cognofccre apcrtis
Inritata canum cum pr imum magna moloiTum
X Moliiaridaprcmunt/durosnudantiadentcs»
^ ^t/^KBÌnixtnga alia fonitu rabieflridÌa mjnatur
Et cum iam latrant óC uocibus omnia compiente
A t catulos biandc'cum lingua lambcrc tcmptant
At ubi eos lacflant pcdibus morfuq? petentes
S^uÌpenfisteneros imitanturdentibus hauilus
LongcaÌio pado cannituuocis adulant.
Et qum d&ièrti baubantur in a;dibus:aut qiim
Plorantis fugiunt iummiiib corpore plagas*
Denìq; non hinnitus item diflerre uidctur ^ ^ {vydnl^
i/^' ' - · interequasiubìequus fiorenti aerate iuaentus
X {'ri pinnigerisacuitcalcaribusiiflusamcris
fr Αή^ Et fremitum patulis fub naribus a:dit ad arma»
Et cum Tic alias concuiTis arti^us hytónit.
Poliremo genus alitu^ uariatq; uolucres
Accipitres atqj oiTifraìigij mergiqj mar iois
Fiudtibus in Mio uidum uitamq^ petentes· -
Longe alias alio iac^nt in tempore uoces ν
Et cum de u idu certant: pr^daq; repugnant
Et partim mutant cum tempeftatibus una
I , Raucifonos cantus cornicum: jècia uetufla·
Coruorumc^ greges:ubi aquam dicuntur imbris
Ρofcere: interdùm uentus auraf^ uocare· >
Ergo Γι uàrios fenfus ammalia cogunt
Multaftamen qum fmt/uarias emittercucKes
Q^uanto mortaiismagisxquum eil tamen potuiflc
Diflìmilisalia atc^ res uoccnotare^
Iliudin bis rebus tacitusnefor^e requiras*
Fulmen detul it in terram mor talibus ignem
Primims:inde,omnis flammarum dedicar arder·;
Multa uidemus enim c^leftibus infita flammis ^
Fulgercicum cicIi donauit piaga uaporis. k i i
diM-
Η
Kiych^
CATfrii/u von^éJi^
'M^Mtffwf ^
»
κ
-ocr page 152-Ιίί.-
Vt ramoiàtamencum uetifcs puHàuadlIans
AciJijatin ramos incumbeij^sarboris ardor/
Exprimitm/ualidisextritus uigibus ignis·
Emicac interdum flammai fèruidus ardor·
Mutua dum inter iè rami ίΙίΓρεΓφ terentur·
Q_uorum utrunc^ dediflè potefì mortalibus tgnctnj
inde cibum eoquere:ac fiamma mollire uaporem ^
Sol docuic, qSbm inutefcefe multa uideaT (^t^^anct^
Verberibns radiorum atc^ aeftu uidla per agros / .
Ιπφ dies magis ijiuidlum ui<iìam(^ priorem ^^
Commutare nouismonÌlrabant rebus igni :
Ingenio qui preflabant: corde uigcbant
Condere cócperunt urbis artemc^ locare / ;
Et pecudes a^ agros diuifcrant deberc ^ «^^ri' /1/ J^ fi^
Pro facie cuiufcg Si uiribus ingenioc]^· .·
Nam facies multumualuic uireic^uagebant·
Poilcriusrcsinuentaftaurum^rcpermm f
Q_uod fàcile & ualidis δ: pulchris depreflìt honorem·
Diuitiorisenimiè(iì:am;plerunqjfecuntur /
C^ua libet/óC fortes & pulchro corpore crcti·
Q_uod fi quis uera uitam ratione gubcrnat|
Diuitixgrandeshominifunt:uiuere parte ν rs ^
Aequo animome^ enimxftumquatp penuriaparui/ Cr
/ A?d claros homines uoluerunt^ti^ potentes
Q Vtfundamento (labili fortuna maneret· j
Et placidrpoflunt opulenti ducere uitam '
Ne<juicquam|quoniam ad fummum fubWere honore
Certantei^ijjiter inieflum f(^ccere uiaì .·
I^^tamjgn'^fummo quai]fultpen deicit icflos»
limia interdumtconternptum in tartara terra v.
Ve fdtius multo iam fit parere quietum
Q uamregere imperio resuelleóc regna tenere, λ'
Proinde-4^ in caflum defcflì iànguine fudent
Anguftum^_g;»iter lucflantes ambitionesv
' Inuidia quoniam ceu fulminefumma u^aporant
Pleruncjpi δί qm funt altis n:,agis jditajcunque
(Quando quidcm fapiunt alieno ex ore petuntqj
ì Re^ex.^uclitis potius/q fenfibus ipfis
I Nec magis id nunc ei^nec^ erit moxtquia fuitante·
i Ergo regibas occiiis fuboierfa ìacebac
<
^ Pnrtinama^cflasfoliorumli/ccptmfuperba
^, Et capidsiumtniiicciammin^iigo^ ^
bwJ Ì^'édpedibusuulgimagnumlucebat honorem·
Nam cupide conculcacur nimis ante metutuiii
Res icac^ad fummam fècem turbafi^ rccidat "fJ^Ì^
I iinperium libi cum hac fummaium quiiquc pettbac.
InJe magiftratumpartim docuere creare / *
< luraqjconrtituereutuellentlegibusuti·
ο . MfWyc^'wiNamgenushumanurndeioiìumuincereaiUum
-i.
f.
iitrmnfe^
/
Ex inimiciis langucbit quo magis ipfum
iSponce lua cecidit fub leges ardtaqj iura
A CI ius ex ira, quod enim ie quiÌque parata t
Vlcifci quam nunc foncciTumrt legibusacquis.
Hanc ob rem eft homincs per taefum ui colere aeuum
\ ^ . Inde metus macular penai^m pernia uitac.·
c ^^rcty/tnCwcam relìte munusatq? iniuria quenquc.
f «Uy
•u I^S
A tq? unde exorca eft ad eam plerunc^ reucrtit.
Nec /àcilis eft placidam ac pa<^tam degere uitam
Uiolac iadlis communia ioedera pacis
Hcii iàilicenim diuum genushumanum
Perpetuo tamen id fore ciam diffidere debet·
i^usppe ubi iè multe per fomnia fepc loquctites
A ut morbo deliralitcs j^traxeX ^g&iiciaatur
^celata in medium:^ ^i^m dc^fì^^ (^ν^ψ/
Nunc quj^uia dcum per maj
Peruulgayt 'δί rànarum compleueritorbfS V vvrùi
i^uicjpiendaq; curarìtiblemnia Ìàcra.
C^uy nunc in magni s florent iacra rebus locifc^
Vndeetiam nunc eli mortalibus infitus bori or»
,Q ui dtlubra deum noua/tota lùicjtat orbi
iCit^Ì^àC fellis cogit celebrare diebus
Nomiiiau difficileil rationem redde uerbis· .
C^uippe &enim iam tum diuom mortalia Ìkch
tgregias animo faciesuigilante uidebant
Et magisioiomnis mirando corporis auiilu· ^
His iguur ienfum tribuebant/propterea quod
M.embra mouerc uidebantur.iipcefcg iuperbas
MitJ^re/pro facie preclara SC uiribas amplis
Aeternamc^ dabant uìtam:quia femper eorum /
Suppeditabatur facies Si forma manebat/ *
Et tamen omnino quod tantis uiribus audtos k ί i i
^rtiru
»
/
e
ki
t
llb ·
^orf< ^ // /
Non temerejlliCuiIa^^ U'^vi
Ft)^cilniicp ideo 1 jng^pralliwrc putabant;
qtod mortis timor haud quenquam uexaretcorum /
Eciimulin iomnisiquia muiia 8C mirauidcbant
EiTiccrei δί nullum capere ipfos inde laborem·
Pfietereacxlirationes ordine certo· «
Et uario antiorum cernebant tempora uertt·
Nec poterant quibus id fierent cognoicere caufis·
Ergo petiugurnfibihabcb^nj omnia diuìs Μ
Tradere: & ilforum nutu facere;omnia Aedi f^C'
Incaelo^quedeumÌèdesStempialocarunt /
Per c^lum uoiuiiquia nox & luna uidetur/
Luna dies δί nox erit nodtisfigna fèuerg
Nod:iuag^cj^fàcescaeIiflammiEq;uoIantcs , v
NubiIia:lol:imbres|nixiuenti: flumina^grandol
Et rapidi fremitusi & murmura magna minarurn·
Ό crenus infcelix humanum/talia diuis
Cum mbuiti&(Ìta:ati^ irasadiunxitacerbas·
C^uantos tum gemitus ipfi iìbiVjuanta^ nobis
} Vulneraiquas la^imaspeperere minoribusnoilrìs·
/ Nec pietas ulh uelatunilì Èepe uideri
* I Vertier adlapàem:atq?omnis accederead aras
I Nec procu^berc humi proilratum: SC pandere palinas
* Ante deumdclubramccarasianguine multo
spargere quadrupedum.nec uotisnedlcre uota.
Sed mage placata poflc omnia mente tueri.
^ Nam qum fufpicimus magni ca;if fìia mundi
Tempia fuperÌlellafqjmiranttbusa^thera fìxum·
Et uenit in mentem folis lun^c^ uiarum
Tunc aliisoppreflàmalis inpedoracura
Illa quoc^ expei"gefa(ftum caput erigere infit·
Ne quj for^ deum nobis immenia poieftas
Sit uano motu que candida fiderà ueriet*
Temptatenimdubiam mentem rationis à^geftas·
Et qux nam fuerit mundi genitalis origo* ^^G-
Et fimul^qu^fit finis quo ad moenia mundi ^^^ ^
Et taciti motushuncpoilìiftferrc laborem
An diuinitus alterna donata falute
' Perpettppoflìntaeuilabentiatraélu ,
Immenfiualidasaeuicontemncreuifcs/ . ^
Praiterca cui noua nimis formidinc diuum yfV77 a '
r
ν
. ■/. / ■ *
. / Contfahiturcui non coiwtóit membra pauorc/ *
^ CJ4 Fulmìae^orribil'icumplagatorrid^cellus '
Contremid magnum pcrcurrunt murmura cadami ♦
/ Nonpopuligenceicjitremuntircgeicpiiiperbi
(''rornj^ Corripiunt diaum percufii memora timore^
xNeqaodobadiniiTumfaeciedidumucruperbac ν ^
PariiarumgraueficfoIuenditempusadaudliÌm /^^ivuA^
Summe etiaoi cum uis uiolenti per mare iienti
^(fiAòr^ InduperatoremclaiTisfuperaetheiauertk/
Cumualidispariterlegionibusatqjelcphantis. ^y r·^
Non diuum pacem uotisad^^^receq^ guii^ & Pri f^^i'lf':
Venforumpauiduspacesanimafc^iccundas^^^
Λ ^ j /I Ne-quiquamiquoijiamuiolento turbine iàepe I
iAj} UACA i^thi CQnreptusnihilQrerturminusaquadalctù
Vfqj adeo res humanasuisabdita quidam
Obterit δί pulchros fafds faeuafq; fecures
Proculcareacludibrio fibi habere uidetur.
Deniqj fub pcdibus tellus cum tota uadilat/
Concuii^q; cadunt urbesidubiicq? minantur
mirum Γι iètcmnuntmortaliaiècla·
^ Acq?poteilatismagnasmirafq?reIinquunt
Jnrebusiùnsdiuum:quecuntaguberqent^ '
Q^ uéacfmoduaurum argentum
tcrru δί plu^bum repertum fit ·
Q^ uod iupenefl ^que auruiferrumq? repertumft
Et iimul argenti pondus plumbiq; poteiìas*
ignis ubi ingentis iiiuas ardore crcmarat
Montibus in magnis:1(èu ca;li fulmine miflb.
Ì:>juequodinterfebeÌlumiìlu€Ìl:regcrentes*^^^ ^^
Hortibusintulerantignemformi4inisergo / δ
Siue quod inducli terrai bonitatc uolebant'
^ Pandi re agrospinguisSCpafcuareddejrWa* ^
di kfrfrt Siue feras mterficere δί detcflere pra^da /
Noin fouea atc^ igni priuis eil uenarier ortum
Q_uam i^epire plagis raltum:can^burq? ciercr,
uicquid id eft qaacunc^)c'caufa flammeus atdor
Horr ibiHs fonitus iiluasexpdciat aliis
A radicibu^SC tcrram percoxerat igni» ^
M^nabatuenisferuentibus in loca terra: ^
Concaua conueniens argenti riùus 6c auri*
Àeris ite U piombi qu^ qum concreta uidcbat k i ì i i
■ /■
-ocr page 156-itti/'
Poflerius ciaro in tcrras fplefidrrc colore.
1 olkbapt nii ido capti leuic^ lepore
Ht i imili fo rmara uidebunt € ile figura
A ^ c η · ■
Atqj lucanarum lue^ant ueltigia cuicjg
Tum penctrabat res poile h«c liqueiàda calore
Q uamlibctinforiTiam&Ìàciédecurrereri.runi· ^
Ltprorium quis in cauta actenuiapoiìe Vrvtf^
Mucronumauciiartigiaprocudendo.
Vtfibitciaparetjtiìluafq^ói^^e^oiitit,
Matcricm·^ ddcrcaeuare ^radcrèHigtià» y fufrt^
Et terebrate ctiam acpcrcudcre perqj forare*
Nec minus argento facere hcc auroc^ parabant*
Q uam ualidi primum oiolcntisuitibuSaeris:
Nt^quiquam, quoniam cedebat uitfta potè ftas·
Nec poverantpariter durum fuffcrrelaborem.
Nam ìuk in precio magisiaurum<^, iacebat
'l'ropt<?r inutilitatem:hebeti mucrone recufum·
Nunc iacetxs:aurum inÌummum fucceilìt honorem·
Sic uoluend^^tas commutar tempora rerum /
Q^uodiuitin precio) ftt/n^llo dcniqjhoncrc^
I^orr ο aliud fuccedit: éJjcontemptibus exit·
Int^ dies magis adpetitur fior ctc^ repertum
jtÌaudibus Cciaudit") miro eft morialisintcrhonore.
Q_uéadmodum ferrum inuentum iiu
, None tibi quo g^cilo ferri natura rcperca
Sitfacileftipftte cognoicerememms·
^ Arma antiqua manus ungues dcntcfq? fticrunt /
Htlapidesàitemfiluarumiragminarani r Δ
Btg^wn^ignes poftq funt cognita primum^ ^ ^ ^ ^
Pollei ius tem uis efl^aerik]^ reperta
Et prior ^ris erat:<^ta ferri cognitus ufus.
C^uo faciiis magis eil namra;& co|»M m^wc.
Aere iolumtcrrxtradlabanttacrecp belli
Miicebantilud:us:&;uulnera fàììajèrcbant X sAA/fk^
Etpecus/atc^agros adimebant nam facile ollis
Oiiiniac|edebant armatis nuda 6C inerma ·'
, lode minutarim proceflìt fei^eus enfis. i
Verfaqytiobprobriumfpecicfìfalcisa^a^ dhd^
. Et ferro yeperoj^umproa^ -
[tiermj^
cWvf-
Krhìint^ Exequataqj crepentcrtaminabelli
Et prius eft armatum in equi confcendere poflris cf>Ots /
Et moderarier hunc frenis dextraq^ uigere·
Sdì;·.
-ocr page 157-ν-
Q^uatn biiugo curru belli tentare pcricla
Et biiugo prius eft ξ bis coniange^e binos.
Et^falciierosarmatumaicenderccurrus. . 4 . * ^ ^
kiebmje^flairfitotorperctéSt^^^ Ìu4-<l>i ta^riftì co^or h^fóf
Lur4$
a'
r
V
Anguimaiius belli docuerunt uutnerap^ni
^ Sutìèfp^: Óc magnas marris curbare cateruas^
Sicaiiiex alio peperitdifcordia triflis
Horribile humanisquo J gentibusefÌètinarmis /
Inq; dies bellis tcrroribus addidit augmen·
Tcmptarunteciam tauros in munere belli
}. j . Experric^fuesÌàeuosfunt mietere in hoilis.
pAV^i Etualidospartimprjièmsiéreleonea
i Cum dudtoribus armatis iaeuiiq; magiilris
moderarierhispoilèntminciiiqj tenere
Ne^qaicquatn/quoniam permixta cacde calentcs
Ί urbabantfpi nullo difcrimine turmas:
Terrificas capitum quahcntes undiq? cr^as·
Nec poterant equitesfremituperterrit'equorum
Pcviìora malcerc tSCfrcnisconuertere inìioftis.
latitata itae ( leae j iacicbant corpora faku/
Vndi^i6C aiuerfum uenientibusorapatebant.
Ec nec opinanti^ aftergodirij>icbant ,
De^ex^c^ dabànt in terram uulnerc uiiilos
Morfibus adik^ ( afìixj ]S ualidis atc^ unguibus unds·
Iac1:abantq} fuos tauri pedibusÌercbant/
Et lacera ad uentres hauribant fubtercquorum/
Cornibusia: terram minicanti mente ruebant.
Et ualidis fotios cjdebat dentibus apri.
Tela irtfraCla fuo tingentes iànguine faeui /
Ια fe fradafuo tingentes iànguinctda /
Permixta% dabant equitum peditum^ riìinas ^ ^
Nam Erafferià ( trafuerfa j fcros exibat détib9^daiidlu$
Iumenta.autpcdibus uentaiereda parebant
Ne qu^uam. quoniam ab nerais iucciià uideres
Concidere^atqi graui terram coniìernerecaiu '
Si quos ante domidomito^efie putabant
Efleruefcere cerncbant in rebus agundis^
Vu!neribus:clamore:fuga;terrore:tumultu· *
Nt'c poterant ullam pattern reducerc corum ) ^^
DifFjgiebat enim uarium genus omnc fcrarum·
Vt imnc faepe boueducj ferro male tna^a^
LlBÀ
' DifTugiunt fera iàcfla fuis cum multa dedcrc
Si fai! ut iacerenttfe^ uix ad^ucor, uc ante
«fc' Non quierint animo prisicntireati^uidere J
C^uam communc maium iucrct Foedumq;iùturum /
Ht ma id poiiis iàdum contendere in omni·
Inuariismundisuariaradonecreatis /
C^ uam certo atq^ uno terrarum nuolibet orbi.
Sed facete id non tum uincendi fpe uoluerunt·
Q^uam dare quod gemercnt hofìfs ipfiqj perire.
Q ui numero diffìdebant atmifc^ uacabant»
tmilis ante fuit ueilistquam textile tegmen
1 extile poiì: ferrumfì:(^ia ferro tela paratur. /
rs . NccrationcaliapoiTunttamleuiagietti rij^
Et facete ante uiros lanam natura coegit /
A ^
Q uam muliebre genu^am longe pr^eilat in arte
fjkrtias multo genus omne uirile·
Agricol^ donec uitio uertere ièueri
V t multeribus id manibus concedcrc uellent.
Atqj ipii paiitcr durum fufierre laborem.
A tq; opere in duro durar^it membra manuÌqj· /. . , /
' Adipe:imcnfationis6iiafitfonisorigo /ilp^'»^
Ipfatuitrerum primum natura cicatrix (crcatrix jf /
' Arboribus quoniambuccas glandefq; caduc^ LeL<c<H
1 empeftiua dabant pullorum examina fùbter /
VnJectiam libitumftflirpis committcreran is·
^ Et noua defodere in tcrram uirgulta per agros
inde aliam atc^ aliam culturam dulcis ageUÌ
T'entabantifruclufqj feros manfueicere terra
Cemebantfindulgendo bj^ndeq; colendo»
Inc^diesmagisifimontemfuccederefiluas v
Cogebantfii^a<^ fuSm concedere cultis· ^
Prata/lacgS riuos/fegetesluinctac^ lacta/
Collibusiac campis'uthaberentatq? olearum
Cacrula diftipguens inter plaga currere poilèt
Per tumulos conuallis campofq^ prrfuià*
Ve nunc ellfe uides uaria diftitfiàa|lepore
^ Omniajcp^pomisintetiltadijlcibusornant
' ' Arbuftirc^ tenent foelicibus o^fita circum* .
AtliquidÌas auium uocesinrjmitarier ore
Ante fuit inulto gleuia carmina cantiu
É
ΛΓ.
ConccÌebrarc hominespoi]éi?t(aurii^iuuarc»
Etzcphiricauaper cakmorui^n fìbila primum
Agrciìis docucre cmAs intìare cicutas*
In jeminutim dukis didicercquirrclas
Tibia quasfunditdigitispuiiatacanintum· ^ ^
' j Per loca pai]orum deferta attoria dia
Sic unum quHquispaukiim protrahiradas ,
In mediam/ratio <ψ» inluminis cr^t oras /
Hxc animos olÌis malcebant atq] iuuabat
sa. Λ//^ Cum fadare tibi/nam tum funt omnia cordi /
Siepe itaqj inter Ce protrati in gramine molli
Propter aquaeriui'iTitrubramisarborisaltx^, ν />/
ìmSJì Non magnis opibus ii^unqle corpora habcbant
Priciertìm qum tcmpeilas rio4cbac Si anni
Tempora pingebantuiridantisfloribusherbas /
Tum loca rum (èrmo tum dulces efle cachinni ι
C jniuerancfagreftis cnim tum muÌà uigcbat·
Tum caput at;^ humeros plexis redimere coronis /
Floribus se foliis laiciuia laeta mouebat.
A tqj extra numerum procedere membra mouentes
Duriter OC duro terram pede pellere matrem*.
Vnde oriebantur rifusdulcefqj cachinni»
Omnia quod noua tum magis hop/SC mira uigebant.
cAlnml
Et uigilaiitibushVic adirane folatia fomno
j. D^v ere multimodis uoces ^ fledere cantus*
fi. fu€ /icAUwof Ec fupra calamos unco percurrere labro.
η Vndi etiam uìgiles nunc hfc acccpta tuentur»
Et nutneris feruare genus didicere neqj hilo
Maiore interea capiunt dulccdine frudlum
Q^uam fiiueftr e genus capiebat tcrrigensttum.
iNam quod adertprarftomifi quid cognouimu5 ante
Suauius iiiprimis placet δί poliereuidt tur· ^
Porteriorq? fere melior res illa reperta
Perdit δί imw^Xfenfus ad priftina quoque*
SicodmmcoepitgÌandi$:ilcillareiicn:a, - ,
Strata cubilia iuntherbis 6c frandibus au(ila
pel les itetu cecidit:ueftis ^ntempta ferina
Q^uam reor inuidia tali nunc cÌìè repertam
Vt ìa:tum infidiis qui geilit pritaus obirct*
Et tamcn inter eos diiìradtatn iànguine multo
1
ν
ν
/
-ocr page 160-llB ■/'
Difpei iOè: ηεφ in iruiilum coiìu^rtcrc quiflc /
Tunctgitur pcilcsnupc aurqOT & purpura curis
Exercerit hominum uitarn beiloqi ihttónt ^
Q uo magis in nobis ut opinor culpa reied it.
Frigus enim nudos fine peàbus excruciabac
^ Terrigenas^at nos nifel la;dic uefte carere ^
Purpurea.atc|aurofignif^uigentibusapta· //i
JDum plebe lata mcnsid quoqj defende pofiir»;;;;-^ C^ ^Ci-m ht^m^ sù- y
fego homiaum genus incaiTum frufìrac^ laborat ^ff^y^^e yofjl^
Sempcr:6C^ris confumit manibus aeuum· 1 -
Ni mirum:quia non cognouit quac fit habendi
Finis. & omnino quo adcrefqt uera uoluptas*
Idi^ minutatim uicam prouexit inaltum·
Et belli magnoscommoHit funditusaeflus·
A t uigiles mundi magnum^eriàtile templum
Sol δί luna fuo luftrans lumine circum
Perdocuerehominesannorumtcmporauertù ^^
Et ciEtera ratìonc gerì rem.atc^ ordine certo/ «t/a
lam ualì3is ieptidegebantturnbus aeuum·
Etdiuiracolcbaturdiflridac^tcÌlus· ^fkfinlf^ ^ ^
Tummareueliuolisflorebatpropterodores <MÌu/tvUf
' AuxiliaS^Ìbiiosiatnpaélofoederehabtbant: .. '
Carminibus: qum ics geilas coepere poetae
' Tradcre.nec multo ^lusfuntckTnenta reperta. ψ^'.-
Propterca quid fit pirius àdtum rcÌjpicere aetas
Moto nequidinifi qua ratio^ ueftigia monArat /
JNauigia^atqj agriculturasi moeniai ìegcs:
^-^v Arma:uiasiueÌies.^acteradegenCTehorum/,
Prima.deiitias quòc^ uitaefimditys omnis fw/W f^
Carmina:pidturas ά όχόβΙα Hgnapolit^ ^oUre /
VTus δί impigrc fìmul experientia mentis
Paulatimdoiùitpedetentumprogredientcs.
Sicunun\quicquidpaulatimprotrah!taél^
In medium;ratio ^^inluminis erìgitoras»
aliiidex alio clareicere corde uidebant
A^us ad fummum donec ucnere cacun;ìea·
T.Lucr^'.Cdc ref u primordia natura liber quinti fìnit
Incipit eiufdcni liber lextus de pr-imordia ren?m natura·
-f
\
-ocr page 161--vi-
(^ui procuratjoné^i&attribuitmudi fibiipium*
Ν ' DediisimmortaiibusÌoliicitudiLicscoiiilituer^;*
^r^-ir/Pètonitm. De fuigure.^ ^tóbusicttimatgnin
iùciTe* DefuÌmine» Ignisei^rofminisnauira.
Fu Itnina ck^aflìoribus nubibus ^ aite qi^^ni. De to
ο c?
^nitribus δί terremotu. Autumno magis tuimina <5t to
nicrua fieri· De nubibus quomodo concreitunc.
Spiraculamundi· Defebrtbus. DeariuT De
terremotu» Q^uare mare mai*^ nó fiat» De aethm De ni
lofluuio* Delacuauernù Cornices ath()>nis
minerup nó eiTè. In fyria quadrupcdes» Cur aqua in pi£
teis urtate frigidior iit. De fonte à;^iamonis In aquà tic
da ardcre« De fon'^ aridi i mare. De lapide magnete. FIu
tré ab oib? reb?. Peftilétia ude creai De peililétia athe·
Primx frugiferos foctus mortalibus/gris^
Diderunt quondà pr^ cl4ro nomine athW.
Et recrcaucrunt uitam legefq; rogarunt.
Et prlmpdederunt iolatia dultia uitac.
Cuin gcnuere uirum tali cum corde repertum
Ο mniaueridico qui quondam ex ore profudiC^
Cuius extincla proptcr diwna reperta
Diuolgata uctus iam ad caelum gloria fertur.
Nam qam uidit hicM uiiflum quj: flagitat ufus·
Omnia iam ferme mortalibuseiìe parata·
Ec prò quo ponfentuitam confiflere tutam·
Diuitias homines Si honore δί laude potentis
A tHaere: atc^ bona gnatorum excolere a. ^
Nec minus elie domi cuiquam tamen anxia cordi
A tq? anim i ingratis uitam uexare qukrelis»
^ Paula atc^ in fellis cogtÌtìuire qu^relis
lyt^-ìkyt.vl· Intelltginbiuiriumfaseftìcereipfum·
Ornmacjuciiliusuitiocorrumpierintus· ^
colata foris commoda cunqueuenirent
Partim quod fluxum pertuiumc^ efié uidebat ,
Ve nulla polTèt ratjione explerier unquam
Partim quod retro quali conlparcare Ìàpore
Omnia ccrnebat qu^cunquereceperat intus.
Veridicis igitur purgauit pecora diclis ^
Et fmcm i^atuit cupB inis atq; timoris ''
Expofaitq? bonum fummum quo tenditnusomncs
Q^uid foret;acc^ uiam monQrauit tramite paruo
v
v
(^ϋπ fi^uirc^e
/
-ocr page 162-liB
Qiia pofiemiis ad i J re^o ©o^tencierc curitu
Q_e;,icl u£ mali florejin rebijs mortalibus paium
Q^uod fuerit naturali uarifq; uolaret^
Seu cafu ieu ui quod fic natura paraiict /
E^quibu^oportis occurri cuiq; decerec^'
Et genus humanum fruiira plcrunq; probauic
Volucre curarum triftisin pe<5loref]u(ilus /
Nam ueluti pueri trcpidantiatq; omnia caeds
lu tcnebrismetuunufic nos in luce timemus
Inctrdamnihiloqu|iuntmetuendamagis φ ν ^
Q^uj pueri in tencbris pauitant fugiuntq? futura, f^f^
Η jnc igitur terrorem animi tcnebrafqj neteileft
Non radiisfolisncc lucida tela dici e
Difcuciantifed natura; fpcties ratioq;»
<^uo magis inc^ptum pergam pertexere diesis.
Et quoniam docui mundi mortalia tempia
^ Eliejiatiuo confiftere corpore cxlum
Ecqu^cunque in eo fiunt fieriq^ nccciìlft ,.
Pk rjqj diflolui que reilant percipe porro
(Quando quidam ièmel iniignem confcendere curmm
Vencorum exucant;'placentur:oinnia rurfum
Q_uy fuerint Hnt placito coaucriafauore
Cxttra qu^ fieri in terris cì^Ioc^ tuentur
Ivlortales pauidis:tan^ pcndcot màtibui iàepe m^ìhbu
Et faciunt animos humilis ibrmidinc diuum
Dcpreilofqi prfemuntad terramipropterc!^ quod
Ignuranria cauiàrum confcrrcdeorum·
' Cogit ad imperium reSj θί concedere regnum#
uorum operum cauiàs nulla rationeuidcre
Poilunt has fieri diuino^umine rentur.
Nam bene qui didiccre deosiecurum agereaeuum·
Si tamen isterea mijantur qua ratione
Q uequegeri poilSnt priefertim rebus in illis
(^up fupra caput aetheriis cernuntur in oris#
Rurfus in ^ntguas reicruntur rcligiones
Et doiiiinos aeris addìTcunt omnia poifc
C^uos m iferi^ crcdunt;!ign^,ri quid quteat cflè·
Q uid^iequeatfinita poieilas ^eniq; cuic^
' Q ua rlam iìt rationc atc^ alte cernimus tpcns
Ò^uo liiagis errantes cacéa ratione ferur tur»
Q^uc iifi lefpuis ex animodongcq? rcmiuis
\
-ocr page 163-Dis indigtia putarc:alicna(^,pacis coriim
Delibata deumJ»tetibinapiiiTaiànda /
iy^'Saè]^ odcruntponquo uit> ari fuipma deum uis
Poiìittuc éxTre penas pccerè inbibat acris.
Sed quia tu te tibi placida cum pace quietus ν
Conltitues magnos irarum uoluere fìetjs> f-Uuthì^
^ Nec deiubra deum placido cum pcdore adib^,
Necde corpore^quj iàndlo fimuliìchra fèrunc
In mences hominum diuina; emnciue formp
Suicipere hec animi ciafnquilla pace^ualebis.
Inde uidere Gcet qualis iam uita ìèquatur,
Q uam quidem ut a nobis rado ucniTimaJoncrc
Tfttci^
politis
VerfibusiSi ratio cadi ipeticfqj,j:encnda*
Sun t cempeftates 5C fulmina cìara canenda
(^lidlacìant 6C qua de caufa cunq^ tcrantur
Netrepidcs caelidiuiiìs paribusamens ,
Vnde uolans ignis peruenerit auc in ufram Cuit^ani^ ^
Vertcrit hincpartem:quo pasfto per loca ièptla
InfinuaritiÓC bine domin^tus ut extulerit ic - ^ · ' ...
(Quorum operumcauià nuilaradone uideré.
Poi Ìuntiac neri diuino numine rentur.'·
Tu mihi fupreme prj^fcripia δί candida callis^
Currenci^atium pracmonl Ira calida moia '
Caliiopcrequies hominum diuumq? uolup ras*
l'educfeut irifiguicapiam cum laude coronam* ' ■
. Detonitru · ri .
Principio tonimi quatiuntur caerula caelk ' ; ■ ^
Proptere^ quia cttcurrunt fublime uolances ' ^ -
ActKefi^ nubescontra pugnanri|)uy^uentii3·
N^ciitenkiifonitusc^lideparteiereiia.
Verum ubicane^ magis denÌofunt àgmine nuBts·
. Tarn magis bine niagno freqpitus fit murmurc fxpe» ^ ' /
Pr^re^neqj tamen condenÌo corpore m^ y^^hff ^^
EiTe queut ^unt lapides ac Ìig)ia:nc<^ auté ^^^ ^
Tarn tcnues q funt n.'bul^:fumi<^ uolances. ^Γ^'
Nam cadere aut bruto debcrenc pendere preito' -
Vt lapidestautut fumus conftare nequirgnt> -mc^ wf /
Nèc cohiberc niucsgelidos ài grandinis imBft^^^
I?ant étìam fanitum patuliiuper cquora tti^i»-^
1"
ìHn
f'
/
-ocr page 164-Ili - ^
Carbafus ut quondam tnagnis ititrnta tbcatris
Dat^regitum matos ÌmurosJ inter Ìaétata trabei^
Interdum pcrfcifià fftéfit p^^ìflantibus auris· ^
Et fragilis^hartarum coaimfdicatur» 'som^
Idc| enim genus in tonitru cognofccrc poi iis·
Autubiruipcniàm ueiìem chartafq; uoluntas
Verberibus uenti uerfaimplangycncq^ per auras·
Fitquoc^énim intcrdum non tam concurrcie nubes
Frontibus aduerfi s poiTinti q de laterc ire
Diuerfo|moturajdentes&cotpdfeHecorpore tra(5lum H^r-'m.
Arìdus unde auris tergct fonus: ille diuqj
Dudturexierintdonecregionibusardis v"
Hoc etiam padlo tonitru concai iàuidentur ν ^ '
Omnia iaepe graui tremof diuolfa repente w
Maxime diiìiluii^ capacis moenia mundu
Cumfubicoualidiuenticolccftaproccila
Nubibusin^e-rfit feietconclufag; ibidem tn^w^»^ .
Turbine ueriantc magis ac magi s undiqi nubem
G)git.^ti fpiiToicaua copore circum»
Poi t ubi commouit uis eius ÓC impctus accr»
1 uiTi^^terricrepo Ìbnitu dat miila fragorcm.
Nec miru:ζumpl£naanim;gHcAìcul»CucίΓιcula^ρarua
Sa;pc ita dat paruftm fonitum diTpIoia repenfe· * ~ ,
Eft etiam ratio qum uenti nubila perilanc - r
Vt foniius faei^t cnim ramola uiàemus -
Nubila faepe modis multisatq? afpcra ie^ri·
Scilicet ut crfbram iìiuam cum fiamina esaurì
Perflan^fonitum frondes ramiq? fragore m*
Fit quoqj;atinterdum ualidi uis incita uenti
Perfcindat nubem perfringais im|5cte redo c
Nam quiipoQìt ibi flatus manifeila doceres* <Lùk
Hicubi leyior eft: inceri qum tamenalta
Arbufla^luensraciirìbus hauritab imis
Sunt mam flut^us per nubila qui quaff murmur
pantinéangendo grauiterijitem ikinaltis
magnocj mari cum frangitur aeiìu/
Fit quo^bi e nube in nuljem uis jncitlic af dens
FulminiJbiCC multo fi forte humore recepit
Igiwnfipii^inuo ^agno clamore trucidar.
V t catóisj^^ens ferrutp e fornacibus olf^
Striditίubiir>gclid^roρroρterdemerfιmusimb j
e;
•φ:
in:
• ·
fffknAs
(
j
\
-ocr page 165-VI
Aridior porro fi nubes accìpit ignem
Vritur ingcndlfonitu fub cenÌà recente ;
Lauri comos ut^er tnontis Aarnnva uagctur
Turbine uentorum cóbutens impere magno
Necres uila ujta magis^ phoebi delphica laurus
Terribili fonitum Ìiammacrepicàtec^matuf-Ccremai^ji
Deniq; iàepe geli multus fragor atc^; ruina ''
Grandibusin magnisfonitum datnubibusalte
Ventus enioi qum conuertit:franguntur in altum
Concreti montes nymborum δί grandine mixta·
De fulgore
Fulget item nube&ignis qum ièmina multa
ExculTere Γ'^,ο concuira:ceu lapidem iì
/. Percucmc lapid^S/aut fèrrum.nam tum quo(^ lumen
éftó/^ E^alit^fclarasflratillasdiifi^atignis.· fx^UM
Sed tonitrum fit uti poft auribus acdpiamus ;
Fulgere quam cernanc ocuÌi:quia femper ad auris
1 ardius adueniuntiq uifum qu^moueantres.
Y Id \ icet h ine et?am cognoicerejcedcre fi qucm
' Λ nte ht ut cernas iélumi q plaga pt r auras
Dct fonitum* iic fulgorem qi^oc^ cernimus ante:
C^uam tonitrum accipimus pariter i|ui mittitur igni
E;; fimil. caufa^'concurfunatuscodem·
Hoc etuim pado uolucri loca luminc tingunt
Nubes; ÒC tremulo tempeftas impete fulgit·
Ventus ubi inuafit nubem dC ueriatus ibidem
, Fecit ut ante cauamdocuifpiilefccre nubem
Iviobiiitate Tua ferueicitmt omnia motu
Per calefaiita uides àdeftem'.piumj^a ucro
Glans eciam longo curiu uoluerilda quit (et
Ergo feruidus hic nubem qum perfci(^ditatram*
Diifipatardoris quafi per uim expreÌìà repente
Semina:que faciunt uiiflantia fulguraiflammafi
Indcfoiìusiequitur'qui tardius adltcit auris
<^uam qu^ perueniont oculorum ad lumina noflra.
Scilicet hoc deniiiis flt nubibus, δί fimul ala ct^ '
Extruiflis aliis alias fuper impete miro ; * ,
Ne\ibi flt fraudiquod nos inftrre uidemus ^ ^
Q^ uam fic lata magis q furiun extridla quod rxtcnt«
^ontemplatorenirricummontibusafiimilata I
^ Beùt'-
Ν.
Co/!·
^rctj-
Λ
UuhiU. fh^^rre^
^rd:ft<r
V
L
-ocr page 166-ai
^ Nubila portabimt ucnti traniurria per auras«.
AÌ ubi per magnos moncis cumulata uiaÌebis
Infupeteilè ains aliaiàtq] ulcere fuperna
* In ilaaone locataxiepulds utidic^ uentis»
Tu poteris magnas moles cognofcere corum
Speiuncafqjuelucfaxispendendbusilrudas ν
Cernere:quas ucnti cum potevate coorca f'^'^Ìh^*
Compicrunt magno indignantur murmurc claufi
Nubibus in caueifc^fèrarum ijorc minantur·
Nunc hincnunc illinc fremìturper nubiiamitcunt
(^uprentefc^ uiam circumuerfantur: ignis
Semina conuoluuntur e nubibus aiq^ ita cogunt
Multai rotante^ cauis flammam ibrnacibus intus·
Doncc diuoifa tulièrunc nube coruici·
De nubibus femina ignita incfijc
Hocctiam fit uti decauià mobdis ille
Dcuoletin terram liquidi calor aureus ignis ;
'ìLTV^ n^D^l Semina quodnubesigfas per multa neceiTeft
cushuT^ Μ/ώ YCondpeie:ut merito lubcantignefqiprofundant.
ΓIffimAvis p Urìt^' coiiiiHarce igiturqum uet^s agens contrufit in unum
eh ^knmdui oihi \ CompreiTitm bcum tegens cxpreiTaprofundunt
c^^i^^df Semina,quefaciuntflamm^fulgurecolores .
mttfK mMf^^ f Fulgititcmiqumraróuntquo^ nubila cdi.
Nam qum uentus eas Icuiter deducit euntis|
At^ivlMiA Diiloluìtc^pdantingratiusillancceileft^
^ Seminalquefàciuntfulgoremtum fine tetro v
Terrore ac ibnis fuIgÌc nullocf tumultu* i ^^^
De fulmine ^
Q^uodfupeteftMturapr^itaconilcnt
. . / - 1 Fulminiijdeclarant iélu inyfta uapore
pM s^L Signamotae^ graufshllantisfulfùris auris·
Ignis enìmfunth^cnouenrifignamec^imbris.
Prajtereiieaccendunt quocp tedia domorum
Et celcri iiamma dominatur in xdibus ipfis-
Ignis óifulminis natura ' '
Hunc tibi Ìubtilem cum primus ignibus ignem
Conftituit natura minutismontibu% λ^,·
Corporibus cui nihil omnino abfiftere poiìt c /
^ Traniìt^nimualidcSlmenperfeptadomorum
M^ Λτ Clamor ut hiccuoces tranfit per iàxa^per aera.
fiuiru zhi^ejhH Et liquidumpundofacitaesintempereóCaurum*
■S -Vi' À
lifU·
/
mi
"VJ .
Corat ìtem uafit intcgtis uina repente
T^ re ·■ ' d^ ^ %
Diflagiant^c^iammimmfacile omnia circum
Conlaxat;raraq|?fàdclatera òmnh tìafis
Aducniens calor eias ut infiniiatiir in ipfum /
Mobilicer ibluens^tliffercpriniordia nini
Q^uod folis uapór xcatem non poflè uidetur
^ Erficeremfcj; adeo tollens femore coruic^o*^
Tanto mobilior uis δί ddminatior hacc eQ·
None ea quo pado gignantut; ÒC impcte tanto
Fianc^ut poQìnt idu difcludere tunis /
Difturbare domos auellere lignaltrabefcg /
Et monumenta uirum commoliriatq^ cierc,
Exanimare hominef|pecudes proiìcrnere paÌTìm ^
C;£tera de gent^hoc qufui facete omnia poflunt.
Expcdiamaiec^mpromiUis plura morabor*
FuÌmina de cralIionb?nubib9 de alte gtgni ;
« Fulmina gigni e craOìsaiteq; putandunft
Nubibus extradis^nam cacio nulla fereno ^
Nec ieuiter deniìs mittuntur nubibus unq*
Namdubioproculhociierimaniféftadacetfrs J
<^uodtunc per totumconcrefcunt aera nubes
Vndiq? uti tenebras omnis adiéruntairelfamurY t^i»
LiquiiIeiSi: inagnascaeli compleflccfiuernas /
Viq? adeo terra nymborum nocfte coorta
Impendant afcrae formidinis ora fupemie
Cum commoliri tempeilas fulmina c^pta^T
Practerea perfcpe niger quoqj per mare nymbus
VtpicisccaclodimiiÌufuImeninundas / ^^^
Sic cadir; fcrtur tenebris proculiSC trahit attom
Fuiminibus grauidam tempeÌMtem/atc^ proccllis.
Ignibusacuentis cum primis ipièrepletus
Int^f^quocgut horrefcantac tedarequiranù
. XìmtiUyi
ο
Λ·
h'rrA4
κ
yirmn Sic igiturft^a noftri^caputei^^ ^^
T'empeilatemaitam*neq;enim caline tanta ^
Obruerentterras nifi inedificata fuprenjic yw^tf
Multaforen^multiscxempi^onubilaiole f I ·
Nectanto poilèrit'opprimere imbri 4 hoc hymi^o^'i^ umiiH 6f>l>nyy^ >
Iti
É
Fultràna abundare ut facerent campofq; natarc*
Si non extrudis foret alte nubibus a:ther·
Hic igitur uentis atc]^ ignibus omnia piena
. Sunt.ideo pailim frcmitus & fulgura fiunt#
Ili
i^uippc ^ enin^fupra docui per multa uaporis
Semina: hlbdere cauas nubes^ multa necefieiì
CorìcipcrQ^xfolis raidijs ardorec^ eorum·
Hoc ubi uentusèas idemi(^u^ cogit in unum
Forte locum quem-uis expreiìit/multa uaporis
Semiiia:fec^ iimul cum eo commifcuit igni ·.
Iniinuatus itìi uortex ueriatur in alto.
Et calidis acuit fulmen fornacibus intus /
Nam duplici rationeaccendituripiciua cum *
Nobilitate calefcit:&e contagibusignis· ^
' ^ -vl^ LAArvh ΙΑΑΛ C^TMA)^i^ni
Pericindit fubito nubemièrturcjp corufcis
Omnia lumùiibus luftrans locus pcrcitusardor#
De tonitribus étC^fremotu ·
» I
Q_uem grauis iafequitur fonitusdiiploià repente
OpprimcteljKcaeli uideantur tempL fuperiiC :
Indetremor terras grauiter pcrteni]^tat:&: altutn
Ivlurmurapercurruntcirlum«nam top fere Kim
Tempciìasconcuiìà trcmitfrcmitus moucntur·.
Q^uodx^oncuflis fequicur grauis itAer/óc uber ·
Omnis ut uidcatur in imbrem uertiei ac ther·
A ίφ ita precipitan^d diluuicnn reuocare.
Ί aotus diicidionubis uentic^ procella
Ivlittitarardenti fonitus cuni'prouolat idu·
f Eli etiam qum uis extrinfecuS incita uenti
' Incidit in ualidam matura culmine nubem·
Q^uam qumpkfcidit^igaemplo c^dit igneus illc
V<frtex«quaTpatÌQ tjpe patrio) uocitam? noiefulm^
Hoc fìt idiim in partis aliasquocunqj tulit uis
Fit quoqj Vit interdum ueiiti uis miiìa fine igni
Igndcat/iamen in Ipatioflongocg meatu
Dum uènit ^yriittens in curfucorpora quidam
Grandiajqu^ nequjEunt pariter penetrareper auras·
Atq? alia ex ipfo conradensaere portat.
Paruu^qu^ iaciuntignem commixta uolindo*
N^ alia longe rationeac plubea facpe ^
^iluMd/es
^tfodio
L
tuibui
Γ . ^
Γ
Γ
^ y ftriAÌcU. Fecunda fit glans in curfu.'qum multa rigoris
kfùeoL- Corpori;dimittensignemconcepitinauris:
^^Fitquoc^jut^fispiagaci^excitetigncm
Frigida wum ucnti pcpulit uis miila /u-ze igni.
VI-
Nimifum.qtu cum uchcmcnti petculiticflu
Confliicre ex ipib poflùnt eìcmcnta uaporis· ,
Et lìmul ex illa/quj tum res^xcipittllum ufv^
Vtlapidem fèrro cun^cacdit^usicuolat ignis·
Necquod frigida uistcrris:hocftutuisdl?
Semina concurrunt calidi fùlgoris ad i(ilum.
^ Sic igitur quo(^ rcs accendi fulmine debec / ^
Oportuna fuit fi forte δί indòmeat flamis.
Nec temere omnino piane uis frigida uenti
EÌlè potcil:ex qua tant^ immiÌTa iupern^ft»
Q^uin prius incurfu^ non accenditur igni
A t tepefàiila tamen ueniat commixta colore
Mobiiitas aucen^ fìt fulminis dCgrauis i(5lus·
At celeri férme perguntuSi fulmina lapiìi y ,
Nubibusipfaquodomninoprius incita iàeuig S^^^
Colligit & magnum conamen iumit cadi·
Inde ubi non potuit nubcs capere impetus auilum
Exprimitur uis:atc]^ ideo uolat impete miro. *
Vtualidis qu^ de tormentis miilà féruntur·
Adde quod e paruis & leutbus eft elemencis·
Nec facileft tali natura obiìQerequicquam·
Inter enim fugit ac ^enetrat p^suraXi&aj^uiafum·
Non igitur multisofÌenfibus inter niorando
Haefitathancobrem uolat impete labens ^
κ
(
■Wrroi
s.
dcTK
\
γ
n;
c ^Ur/
À
Dcinde quod omnino natura podera deorò-ÌJ deorfum j y^/. V e ruUrA
orsvnn^
X
\
Omnia nituntur:cum plaga fit addita uero
Mobilitasduplicatur impetus ille graueÌcit.
Vt uehementius U citius qujcunque morantur
Obuia difcuriat plagis itinere^ fequatur.
Οεηίφ quod longo ucnit impetetfumcredebet
Mobilitatem etiam atqj ctiam cjiy crefcit;eund p*
Ec ualidas auget uires δί roborat idum.
Nam facit/ut qup fint illius femina cunquc ^
E regione locumtjuafi in unum cundla terantur ;
Omnia coniinens in eum uoluentìa curfum
Forfitanex ipfo ueniens trahataere quedam ^
G)rpora:qi;^plà^gisincedun»;mobilitatemi
Incolumis-qu|ucnit per resatcp integra tranÌit;
Multa foramintbusIa^dis:quiatranruiatignis
Multaq; periregittum corpo^^a ^Iminis ipÌà *
Corporibus rerum mccderintqii^ textateaentur liti
/
-ocr page 170-iir
Diflòluk poiTo fadfc afsaurutiiqj repencr,'
Confcrudadt:c paruis quia iai^ minute
Corp'oribus uis eit:&^l^uibifei ex eleicnends·
Q^u^ facile infinuantur OC %nÌìnuata repente·
f Diiloluunt nodos omnis uincla rciaxanu
Àutu;nno magts fulmina dC tonitruaiìerì*
Autu^not^ magis flcllis fulgentibus/alca
Concutitur c^eli domus undic^ totaqj tellus.
Etcum tempora ièfi^ueris;)ifionda pandunu ^
F^gore enim defunt ìgnes uentil^calores
fUuhiA-
i-
iuui: φ
^y^ pi'f^ Defiuntnecjfunt tam denfo cotpore nubes^
Inter utrai^ igitur qum caelt tempora conilant:
Tumuaria:cauÌàeconcurnintfulaiinisomnes.^ ,
Nam fretus ipÌè anni permifcet frigidus aeftum.
Q^uorum utijque opus eÌ^fàbicàda ad fulmina nobis
V/jjt difcordia rerom magnoq; tumultu
Ignibus 6C ucntis furibundus fliSlu^ aer·
I Pnaia calorie cnim pars ed poÌlrema iiquoris·
Tcmpus id cil ucrnum quare pugnare nccelìt ft
DiiTimiles inter le res turbare que mixtas·
Et calot extrcmus primo cum trigore mixtus
Voluitur 'autumni quod fertur nomine tcmpus·
Hic quoc^ confligui?jc hycmesaeftatibus acres· ^ ' ' ·
Proptcrea funt hpc aftninohimitanda , ncrn^e^J^
Nec mirum tUtieos tempore plurima fiuttt y^yv co jur
FulminajtepeftaÌcp ciet turbida caelo^
Ancipiii qupniam bello tutbatur utridì^
Hinc riaminis illinc ucntis humorec^ mixco·
Hoc eft igtiifcri naturam fulminis ipfam
PeripiceraóC'quauifaciatrcm quamque uidercf
Nontyrhcm retro uolue«ucm carmina fruftra
luditiafoccultjdiuum perquirere mend^
Vnde uolan& ignis peruenerit aut in utram ^ se^
Verterle hic partlln:quopa<5lo per loca fepta / . . -
Iniinuarit-fiChincdciminatur utfaculcrSi ef?- ^r^Am ψΜ^ί^
Q^uid uc nocere qucat de cxìo fulminis i<£lus.
Q^uod fi iupiter at<^ alii fulgentia diui ^
^ Terrifico quatiuni fotto cacleftia tempia.
Et iaduriiigncm quoìhquic fé cunqj uoluntas.
Cur quibvis iacautumfcelus adueriab^cunt^ ciL
Non iàciunt iiti flamas ut iulguris ha^t n Uivh
fui»
rvfymuf^ fuùtmrns-
/
J - Pfilorc jpcrfixo documea mortalibus aere.
Ec porius nulla fi^ turpi -iòhfcius iorc rn re
I ' VoluitxurinflammisinnoxMsmqj^editur·
, TurbinecxlefHiubkocorrepcusacignù
Cur^tiam loca fola petunt fruftra^ laboranti"
An cum brachia confuefcuntiìrniant<^ lacertosi' '
\ Interrac^patriscurcaeluipperpeciimturi' ,
; Ο ptundi cur ipiè iìnit:^c^ parcit in hoftisi''
Οεηίφ cur nun^ cacio iacit undiq? puro f
lupiter in terras tulmen|fonitufq; profùndtti' ^
An fimul ac nubes fuccefTore ipfe in haeftutn > V
Defccnditlprope ut hinc Eaeli detenninet iiflus·
In mare qua porro mittit rarionei'quid un Jas
^ <^Arguit:écliquidammolcmcampoi^natantis^
I pra^rcA /jWH^Pr^teygafinuitcaueamusfuIminisiiflum^
Cur dubitar facete ut poiTiimus cernere mifTumC
Si nec opinantisautemuult opprimere ignijf ^
Curtonatexillapartc/utuitarequ^amusC' ^
Cur tenebras antere ftemitus ÓC. murmura concie /
Et fimul in multas partes qui credere poilìs^
Ivlitterean aufis nunq contendere faétum^
Vt fierent idtus und'^Ìub tempore pluresC'
A Et ièpeil numero iàcilum/fiéric^ necejjeit
Vt pluere in multis regionibus SC cadere imbris»
Fulmina fic uno fieri fub tempore multa.
Poftremo cur iànda deum delubr^^fuafc^
Difcutit in féfto pr^claras fulmine fcdes /
Et benejà(5la deum firangit iìmulac hra/fui%
Demit imaginibus uiolento uqluere honorem» λ:
Alta(^ cur pleruncg petit localplurima qup plus ^ ^
' Monubus in fummis ueftigia c^nimus i^nis/
uod fuper eÌ\ facileÌì ex his cognofcere rebus
Prefterasgr^i^uosabrenominitarunt /
In mare qua mufi ueniant ratione fupem^/
Nam fit ut interdum tanvquam demifia columna -
In mare;de caelo deicendatquam freta ci rcur.i
peruefcunt grauker fpirantibuslacita flabris /
Et qufcunqueineo cumfinràeprehcnfatuffultu
Nauigiainfummumueniuntuexatapericlum. ^
ift><4^ tM<s Hoc htubiiiiterdumnon quims incita ucnti ^
^^ch liiii
lYcfhrAi CjrM
i) οοήτη^^^^..
/
-ocr page 172-V
Uh·
In marejdecaelo ta»^ demiflà columna
Paulatiintquafi quid pugno Lr^chiici fupern^
Conis^dlu trudaturyò^^extencj^tur in undas*
Q_uani qum dticidit,hinc prorumpitur in mare uentì
Vis: δί fèruorem mirum concinnat in undis»
Vcrfabundus enim turbo dcfcenditi&; iilam
Deducit pariter lento cum còrpore nubeni·
Q_uam iìmul ac grauidain detàdit ad equora ponti
Ille in aquam fubito totum Ce iattiittiti!&; omne
Excitat insenti Ibnitu mare fcr uere cogcns·
r^. ^ . 1 . 1 ·ι /-e
ritquoc^utmuoiuat/uendge^ubibusipio ìm^ ^f
Vertcx con^dens ex aer^mina nubis
Et quafi demiiTum caelo praeftera mutetur wiishir f
. 1/ ■ Hicubiieinterrasdemifitdiiloiuitqj ^
ψ otili^ |?rofv lA^ Xurbinisimmane»uim prouomit:at(^procelÌaV^ f pron^fivf
Sed quia fit raro omnino montifcj ncceiìeft
Officerei in terris apparet crebYus idem
Proipedu maris in magno caefoqj patenti·
De nubibus ·, ,
Nubila concrefcunti ubi corpora multa uolando
JHloc fuper incaeli ipatio^coire repente: toìerf-
AÌpcriora modis:qu^oiiunt indupcdita
" Exignistamenintcrfecompi'eiìàteneri»
H?cfàciunt premum paruasconfifìere nubes·
Inàe ea comprendunt inter iè concj gi egantur.
Et coniungendo creicunt uentii^ fèruntur
V% adeo^onec tempeilas faeua coorta eft
Fitquocputim^tisuicinacacuminacaelo ^
Q uam iint quoq^ magi^tanto magis edita fumcnt
Aftiduas fulo^ nubes caligine craiTa*
Propterea-guia tum con^unt nubila prìmum:
Ante uidercoculi quam poffint tenua uenti
Portantescogunt ad fumma cacumina montis·
. Hicdemumiituàurfammor coorta
λ; ολ Ti^hf ntA /c/ÌEt condcniati^ artaparere:6i fimul ipfo
/lc^irtf^
Vertice deix)ntis uideatur furgerein aethtàm·
Nàtfdeclaratfurrumuentofapatcrc /.
Res i^/ói rc^nfum mentis qum afcendimus altos. ^θη"^
Pra;terep,peMulta mari quoc^ tollere toto
Corpora naturam declarant littore ueiles -
SuÌpeti^ qumconcipiunt hamorisadiiefum
'\;<ηΛ{ΑΧι»$·η· fvvréo f
Ό or/
VI.
Qjjioàmagisadnubesaugendas multauidentur . ?. ^^^ ^auf·""
Poilequoi^e^libconfui^cìrcinhomineponti·
Nam ratio cuiii fanguiniai^umo^us omnis
Pra^tcrea fiuuiìs ex omniÈus^S^ iìmul ipia
Surgere de^crra nebulas «Ìlumc^ uidemus·
uclutalitus hinc itafurfum expreilàfcruntu;?·
^SuHunduntq? Tua c^lum caligine: & altas
Suflìciunt iiubis paulatitn conueniundo.
^urgct enim iìgniferi fuper accherìs aeftus f
Et quafi denifada fubtexit c^rula tiy mbis
Fit quocg uthunc ueniant in ca^lumextrìnÌècusiiiIi-nc
Corpora^que feciunt nubis aymboft^ uolantis»
Innumerabilem enim numcrum fummaq^profundi
Bile infinitam dotuicnncilaq? uolarcnt»
Corpora mobiÌitete»oilendi;qua<^ repente
inmemorabilcipatium tranfire lolerenc
Haud igitur mirumft fi paruo tempore facpe
1 am magnis montis temgeftas atq^ tcnebrj:
Compcrianc maria ac terrisjimp^fa fup ern^
Vi^i^uando quidem ^er cauea^theris omnis·
iSpiracuIamundi ; »
Et quafi per nsagni drcum Ìpiracula mundi
Exitus introicufq; eletiientis redditur extati
De imbribus ac pluuus ·
Nane agequo paéto pluuiuscrefcat in aids
Nubibus:humor interras&imiilùsutimbcr
Decidat expiidiam.primum iam femina aquai
Multa fimui uincamconfurgcre nubibus ipfis
Oinnibusprebu^paritcr^ Aacrefcere utrunque
Et nubis ut aquam quycunquc m nubibus extat
Vt pàriter nobis corpus cum iagguinecrefciu 4
Sudondem at^humorquicunque^obni^ ftiembrìs μ /i^yw/nii^"
Goncuderintetiammultumquo<^faepemarAium . o-r/n/j.
^CoM^^ Humorem/ueludpendentiauelleralanae·
Ν .
(!Uf7%
κ
ιχ
iììaÌÌI;
Cum fijp^r magnum mare ucnti nubiÌa portante
Confimiii ratione ex omnibus amnibus hum'sr
* 1 ollitur in nubesiquo cum bene fcmina aquarum
Multa modismultisconuere undici ad aucìa%
κ
Conuertxnubes tWtm mieterecertant
DupÌiciter:nam uis ucnticontrudit:&: ipfa ^^
nrmùor. ^Copiamembronimdirbamntorecoadta j .,,
VrgetaCefiiperoprcmitacfecitcffiuereimbfìs» ^
V
κ
%
-ocr page 174-Ufc
Pf SEtereg cum rareicunt quo^'nubila uaids
AutdiÌÌoluuncur iblisfuper i^i calore·
Mittant humorem f^uuiun^ftillante quafi igai
km Tela iuper calido tabeiceir3 multa liqueicac.
K)cd uehcmcns imber fit|ubiuehementerutnnquc
Nubila ui cumulata premuntur/δ: impete uenu '
At retiiiere diu pluaia; longiimq? morati
Confucrunt ubi multa fiènt femina aquarum·
Atqj aliisali^nubesnymbic^ rigantes
Iniuperati^ omtii uulgode parte fèruntur·
Terrac^ cum iùmans humorem tota rehaÌat
Hic ubi folradiistcmpeflatem intus opacam
Aducrià fiilfit nymborum aipargine contra·
Tum color in nigris exiftis nubibus aeo» /of
Cartcra qu^ furfum creÌcunt furfumq? creantuf
Et quj: concreicunt in nubibus omniajprorfura/
Omnia mxiicnti grandqi gelid£e<^ pruina
Elpis magni geli magnumduramenaquai uiiiji /
Et mora^u^ i^uios paiìim refrenat amentis·(r^ i'd^u^
Pertà';ile luamen hcc rep&eaoimoq; uidcre e iAncf-
Omnia quo^(ilo Huant quareue crai^ntui·
Cum bene cognfjTselementisfcdditaquy lune
Deterremotu '
Nunc agequp ratio^femotibusextet hrmi
^ Pcrcip^iJC in primis terrasiaapteiTercaris
Subter \tem §C iuper^uentis undsqj plcnam· '
^ Speluncirmultorqjlacusmultaii^lacuiTas / frt^wic
jnf'^ Ì^remjogerere:óirupesdir^sdÌruptaq?ià^ /
. ^Jy^ultac^lub tergo termi fiumina teda ^
Vndii^ enun fimìle eiTe utres peltulat ipfa» C^^r'rfs
Hts igitur rcpus fubiundis fuppofitifq?
1 erra iuperne tremit magnis concufia rviinis
Subtcr:ubi ingentisfpeluncas fubruit a(5ias> /
i^uippecaiunttoti monte^magnoqi repente
Concullfiatedifcerpunc'indetremores·. ^
Et merito'^uoniam plauilris^concuiTàjtremeÌcunt
/ Tedtafui^m proptermon magno pondere tota· ^
finfny·
R
ymtr
A
Mii ·
coijnoYi^
y
'Φ et
γ fenratosutrincjuerotarHmiubcutitorbes·
uhi
ο
ν
iAAh'Wh it* ^S- c ' hìec Wim^ MÌM'yvHf <(uf
1 ' , ' ^
Fit quo^ ubi in magnas aquas ^fafc^ iacritnas
GlebauetnilarcS: terraptouoluiturineens: ·
Vtiadtcturaquxnuduqucqjtcìariiiuaciilat· '
Etuasinternonqùitconftarc^iÌìhumor t ^
Deftitit in ciubio fìuiilu iadlarcr intus»
Prasccrea uentus cum per Ìoc^ fub caua ccrrac
%Conledus parte ex una procumbit: di urgjt ·
Obnixus magnis fpeluncas uiribus altas
Incumbit:quo uenti prona premic uis /
Tum fupra terram qu^ funtexnndU domorum
Γ 'Xjt -iyi4yik αίΛτη.
hlf
Protradl^^trabesimpedentirlÌ^parat^ / w^ìfr^/ f ne f-*^^
Te metVunt magni naturam credere mundi
Exitiale aliquod tempus cladcmqj manere·
Cumuideant tancum terrarum incumberemolem
Q^uod nifi refpirent uenri^ nuUàrefrcmet |
Rc^nei^ abexitio poffit deprehendere uirti's* tS/15· /
Nunc quia refpirant alternis inc^ graueicunt
Et quafi coniceli redeunt^duntqjrepulfi ^
Sxpius hanc obrem minutatur terra rumatiif» ·
Creata facit;incliti5s cnim retrocp recellat ^
Et recipit prolapfa fuas in pondere feÌes ·
Hac igitur rartioneuacillant omnia tecfVa
Summa magis mediis media imis ima per hilum '
Eft h^c eiufdem quocp magni caulà tremoris
Ventus ubi atqj animac fubito uis maxima qu^tn
Aut cxttinfecus aut ipià tellure coorta
In locafecaua terraconiedtibic^ ^
n^ u/A
mrlrpy^/^
^ SpciuHcas inter magnas tremiCante tumultn
rfii in é)^.· Vefo&und^portatur poft ìncitifcum uis^ , ^
Exagitata foras erumpitur δί fimul altam
EÌffelcns terram magnum concinnat hiamtiv
η
\ \ -l
f ^ox^ar vr
/
In fyria fydone qiliod accidit fuit «gì i ιχγ^
In peioponnefo qua exitus hic animai
Difturbat urbcs δί terremotus abjsrtus *
Multa^ pra^terei ceciderungnoenia magnis
Motibus in tcrri^5C multp per mare pciTum
Subfedere fuis pariter cum ciuibos ^ urbcs· ·
Q^uodnifi prorumpittamen impetus ipie anii^aì·
«Et r^ uis ucnti per crebra forainina terra:
I
Λ
Liì.·
DirperKurmt horroKSCincutÌt inde tretnorem.
Frigus ut in noftros p^enitus qurn ucnit in artus
Con^utit injiitos co^e^s tremere atqj mouere ;
Ancìpiti trepidantigituretrrorc per urbis., ^
Teclarupernctiment;iafeffle—----emkmsts-m^hui^lfirn^
Terree ο Ύ Terree diflbluat --------natura repente. ccawt/i^
tfj^fTìi^^ Idcjfuisconfulàuelitcomplercruinis·
Proinde licet ^uis ciclum terram^reantur
< Incorruptafbreaeternac mandata iàÌuti ^^
AÌ|Ettameninterdunipra:fensuisipià perieli ^
Subdit^: hunc itimulum quadam de parte tìmoris
^ . cT /Ut ^J, Ne pedibus raptim tellus iìibtradla feratur
cùy^o^ . ^ In barathrum remali^ ièquatur prodita Ìumma|c5^
Q_uare mare maius non fìat'
Principio maremirantur non reddere inaius#
^ Naturajquofìttantusdecurfusaquarum
Omnia quo^uenianttex omni flumina parte·
Adde uagosfmbrìs tcmpeilatefc^ uolantes
Omnia que maria ac terras fparguntc^ rigante^·
- Addtfuosfontestamenadmarisomniaiummam
vm^ X^uominusm^^ìmirun^ ^^
-yf^ ftiff. oTrrf^t^ Pra;tcrea fol magnam partem dctrahit acftu·
* Quippeuidemuscnimueftcshumoremadentis
• Escare ruìsradiisardcntibusiblem.
héti at ^peiagfmulta late fub fìrata uidetnus
, proinde licet quis ex unoquoquc loco ΓοΙ
• Humorisparuamdelibet ab xquore partem.
Largitus in canto fpatio t«mcn auferet undis.
Tum pori» uenti quo(^ tiaagnam tollere partem
Humoris poflùnt uertentes gquora uentì /
Vnanodle ^sàmper^euidemus dju^&yrìy^ny^ t tj»
Siccari:molli{<^IuHconcrefcerccruftas»·
Pr^tereadocuì multum quoc^ tollere nubes
Humorem ftiagno conceptum ex fquore ponti.
Et paflim toto terrarum fpi^rgerc in orbi^ /
Cum pluit in terris 6C uenti tiubila portant·
» Poftreiw quoniam raro cum corpore tellus ^
"EihÓdcoijiundaitórasmagisundi^^augG^
Debet/ ut in mare ae terris ueni^humor aquai
■yMt^hvs
't
N
Χ --
/
-ocr page 177-vi.
in tcrra^fi^iiem manare ex cquore iàlib·
Percolacur enim uirus rc£i:oq; rcmanat
Matcries humoris |5C ad caplitamn&us omnis
ConBuitnade iìiper terras re^i^dit agmine dulci
(^ua uia fed:aièmeÌ liquido pede detulit und^s.
De aethn^ ·
Nunc ratio qua: fit per iauces montis at acthn^
Expirent ignes interdutn mrbine tanto
^ Expediam^neq^nim media gnc^d^^
Flammae tempcftasficuluai dominata per agros
Finitimis ad iè conuertìt gentibusora»
Fumidi cum caeli icintiliar^ omnia tempia
Ct rnentes paSaa.comple;^ant cprpora dura/
Q^uid moliretur rerum natura nouarum*
Hifce tibi in rebus latell alteq; uidendum
Et ionge cuHiilas in partis difpièendum^
Vt reminifcaris fummam rerum eiÌe profundam
Et uideas caelum fumma totius unum
Q_uam r^ paruula parsi à: qua muitaefimaconilct·
Isiec ώα pars homo Krr^uota totius unus / ΛττΛ ι
X^uod benepropoiìtunÌÌì piane contueare
/} c /^é^t uideas piane miràri mulu relinquas,
Num quis enim noftrum miracur 11 qais in aKtus
Acccpitcalido febrim feruorecoortamC
Autalium quem uis morbi per membra dolorem·
Obijurgefcit enim fubito pes arripit acer
I Saepe dolor dentes: oculostinuadit in ipibs,
Exiìbitiacer ignis δί urit corpora ièrpens
Q-^mcunque arripuit partem r^e^itqj per artus·
Nirftirumquia fune multarumÌemina rerum
Etfadsh^ctellusniorbicaeium^malpei-c /. -
Vndequeatuisimmeniì procrefcere morbi·
Sic ig'tur toti caelfterr^q? putandumft
Eyiniinito fatis omnia iuppeditare.
Vnde repente queat tellus concailamoufri»
Per que mare dC terras rapidus percurrere turbo·
Ignisabandare aetlhneus flanimefcere caclum.
Id quoq? enim fit: δί ardefcunt cdeiìia tempia
Et iempeftates pluuiac grauiore eoe rm
Sunt*ubi forte ita iè 2(etulerun^ femina aquarumi
St nimiseil ingens ihcendi^bidus atdot /
coorfà
^uÌip*
1
j
■ve
^ ì
J.
Scili:et'6c fl juìus qn! uifustpaximus ci φ /
A r Jor h'omo^iiidctuf di. omtiia de genere omnià 1
Maxima qu^ uidit quiiqu^hec ingentia fingit»
Q_um tamen omnia cumcaelottrraq? mar iqj ^· ^ ^
Φ Nii»l Tuie ad fummam fi^tnxtotius in omnem» s^ wai" t^h^/ oKm.
Nunc tamcR illa modis quibus irritata repente ^ ^
Fiamma foras uafas acthnac fornacibus efflec
Expcdiam.primumtotiusfubcauamontis . ^
Eftnaturaferens illiomfuffultacaue f<rt s\krt4
Omnibus ett porro in fpeluncis uentus &:acr·
Ventus enim tk ubi eft agitando percitus aer·
Hic ubi percaluitcalefècitcp omnia circym ^
Saxa furens qua contigit cerratpq; & ab ollis
Excuffitcalidum flammis uelocibus ignem*
Tollitrc/acredisitafàucibuseiicitalte s . y. -
* Emtm ardorem longelongec^ fauillam firhHj.- l·^
DifiÌerre: 6C craflà uoluit caligine fumum·
Extruitc^fimul mirando pendere iàxa^ '
Nec dubites quin hjc aniinai turbida iit uis·
Pra tereamagna ex parte mare mentis ad eius ^
Φ RaJicesfrangitfludlusxftugìq^i^^ ffcrith
Ex hoc ufqj mire fpcluncsc montis ad altas
^ Pcrucniuntiiibterfàuccshacircfatendumil/^. ,
Et penetrare penitus res cogit aperto
• A tq? etHareìèrasìidepc^ extollere flammamT'
Saxaqj fubiedlare at^^ tollcre nymbos.*^
s^^mo ·ϊηfummofuntuerticecrarcresutipfi ^ ,
. nS^hmf·: Nominitan^nostauces peiSbemus ora.
^ InteniiIè*ne^amorbotieq; forte ucneno ^ ~ .
f^A IUaJ y vmrf· Vtrum genere^aliquid eilè e^ hocquod éontio cmJ-i^/^JtrfK^
Scimus item in multis hoc rebus dicere habemus*
HeluiÌ nil^ ) in «ft^té crefciti campii^ rcdutidat
^ Vnicusintcrrisaegyptitotiusamnis #
Mi
/
\
-ocr page 179-V/.
Is rigacafgyptum mediuirf^raepccalorcm.
Aatquiaiunc^^ftateaquifóncsoftiacontra
Anni cemporceo tquiecesutcìTc fvrruntur·
Et contra Bauium flantes remòrantur;&: undas
Cogentes^urfus rcplent cogunr^ man^rc.
Namdabio procul hpc adaerfo habra icruntur
Fiuminequ^ gelidis ab ftellis axis aguntur ,· "
Illeexaeftikta partii uenitamnis ab auiìro
Inter nigra uirum petcotto ijcla colore
Exoriens pcnitus media ab regione dieù
Eft quoi^ uti poflìt magnus congeftus barena; ^
FiuótibusaduerfisoppiilareÓftia contra fj
Cum marepermt>-tum uentis'ruit intu^ harenam.
Q uo fit uti padlo liber minus cxitus amnis
Et procliuis item fiat minus impetus undis.
^ Fit quoc^ uti pluuiiE ibrfan magis ad caputcitA^
(kffÀ Tempore iiant.quo clefiaflabra aquiÌonum
Nubila coniitiunt ineastanc omnia partis·
Scilicetadmediamregioncmeieiiladici / ^
Cjm conuencrunt ibi|ad altos deni^ mentis
Coniruia* nubes coguntur ηιφ premuntur.
Forfiiafi ^thiopum penitus de montibusalcis -ini^/
Crcicat^ ubi in campos albos decederà«Hgflis nynàues /
^ Tabifitisfubigit radiis fol omnia luilrans. *
. i. Dclacuauemi«
fturmé. h ùf l^mc agc auemantibusqup funtloca cijc^ lacufc^
Expcdiam:quali natura prieditacotiflenu
f wi^h^-f Principio quod auerna uocantur nomi& id ab re
Impoiitum eft;quia iunt auibus contraria cundìis ;
E regione ea quod loca cum uentre uolantes
Remigio oblitac pennarum uela Vemtttutv:. * .
Precipitefc^ cadunt molli ceruicc profujpt
In terramjfi forte ita fert naturalocorum; /. . f. r^
Γ ,'r ■y.^AutinaquamfifortglacusfubiratP jtfubflratP^^aucrni
ζΥΫί^Γ^Ί^ i^islocuseftcumafapud| ^uipermontì_s /·
""" OppleticalidisubifumantfontibUsauà!.'^' /iT
, G)miccsath^isadj^dem
^ mineruj nonefiè ·
' Ed fic ath$neis in mp^busjiarcis in ipio
Vertice palladis ad templum tritonidis aÌLic
Q^uo nun^pcrais appcUuiitcorpota raucx
\ Jf .
i!^ <5 Αλ ■
<
CHfi^
■ A -
Λ
ikvnicif*^^
'.η y^n^^'
^^rteu fvnriuài
(j
ρ
i
-ocr page 180-m
iifc-
Cornicésm'ìn cumiamant^ifariaiipni? /
Viìq^ adco fugitant non iras plliadi/acris
^ Peimigili caulagraisfiit ut efemere poetae· ^
Scd natura loci opus eiiicft ipia fuaptà· ^
^n fyria quadrupedcs ·
InÌyria feiturkem locus cfiefuideri
Qjuadrupedesquoq^quo iìmulac ueltigiaprimu^
} cocicW^^'^^^^'^'^Vg^aiicer uis cogatconeidcreipfa.
Ϊ ^ ■ 4 Manibus Ut il fintdiuis madiata repente·
^ ^ Omnia quj:,naturali ratione gcruntur ;
Ei^quibusìeifiantcaufisapparetorigo. /·
[/ - . laoi.anepotisordregionibuseniè ·η&
Credatur:poft hinc ^nimas acheruntis/n orai /.
Ducereifortedcos iiiauis tnfernareamur. ^ ^aiv^
iiys ccr^
^cy^imHryi
Φ'
Naribusalipedes ut cerni fepe putantur
Ducere de latebris ferpentia faeda fc rarum,
* procui a uera quap fit ratione rcpulfum^
Pere ipefnam nunc ipfa ti^dicere conor. tle-^re^
>
Ν
/
<
f Princ^io hoc dico quod dixi icpe quoq? ante»
Intereacuiufi^ modi rerum eile figuras
Multa cibo§qùp Ìuntuitalij multaq; morbos
Incutere mortem quj poilint acceterare.
Et magis eflèaliis aiias animantibus aptas
Res/ad liitajf rationemoftendimus anje
Propter dtflimilem naturam^iiììmileft^
Texturas^inter fe iejprimaiqj figuras
Multa meantimmita per auras;multa per ipGs
liiiìnuantnaris iafefìa atc^afpcra tadu.
Nec fune multa parum taclu uitanda:ncq; autem
A^ecìu tugienckifaporeq; triftiaqu^ fint
Dtinde ui^e^-c^vTetiq miét^fint homini res
Acritcr iniyio ièniu Ìpurca^q; graueiq?·
/Irév-yu C 'tpM^ uim, ^ «"boribus primum certis grauis umbra tributa^
Tj^s ^ aJeo^àpitis fàcìatut fapedolores.'
' Sìquises^fubteriacuitprofìratueinherbis*
Eft etiam màgnis helicoms montibus arbos
Floris odore hominem retrg-xonfuetanbcare*
idi^ Scilicetheciide^&^exom'niafurgunt. K'rr^
.MuIcarfiodfsVi'jÌtarumfeminarerum. ' ^^
Q^uod p^rmixta gerit telli^s difcretaq^ tradit* '
, Noiturpamc]^ reffiia extinclum lumen wbi acris
Corm^p η Ahi^tim
rn j ^
L
Λ/ί
ν
NiciofeoHènditnarcsconfcyit ibidem'; . ^
Concidere j& primos qui morbo tnitterc iìieuit ;
Caftoreoqj graui mulier ibpita rccumbit·
Etmanibusnitidumtenerisopusefiluitei « »
Tempore eo Γι odorata^ quq,men{lfua foiuit»
Multaq^ prxterea languétia membra per ar(f:ùs
Soluuntàtc^ animam labcfadant fedibus ìntus ;
Deniq^ ii calidis etiam cm6tx relauaris
Pleiifor efflueris folio feruentis aquai
Q_^uam fàcile in medio fit ud de i^pe ruinas
Carbonumc^ grai^is uìs atcp odor iniìnuatur
dh'i^^ Q uam fàcile illecebrum nifi aqua pr^cepimus ante» / . r · /
^cf^ . r Atcummemfi^ómiriuspértexitferuidaferuis f^"·^ /m^u^ c^
cZttviW' ' Tum facitodoruiniplag^matcabilisinftar* ^
^ ' , ^ Nonne uides etiam terra quoqjiulphur in ipib
Signier'SC tetro concreicere odore bitumen·'^
^^ Denic^ ubi argento uenas auricg fequunturi/,
S ^ , Terrai penitus fcrutantes addita fèrro /ticU^
pn^/pyj/^ Λ (^ualisexpiretftuptembulaiùbtcrodores. ^
1 - Q^uidue mali fit ut exilent aurata metalla
/ Q_uas hominum reddunt faaes qualifq; colores·^
liiM Nonne uides audire perire in tempore paruo ^
A^/ Q_uamfoIeantacquamuitae copia defit /Ct d^iT
Q_uosopere^alicohibetuismagnaneceiÌèft#
I-I Nosigiturtelljasjomnis/paeftuataeftus. ^
Expirat^forasinapertaWomptac^caeli/V·. Λ ^ ..jj
Sic SCauernaloca tnali^^ aUi^H.
Mortifèram uim'de terra qu j Ìui^it in auras ;
Vt fpatium caeli quadam de parit ueneni:
(^uoYimulac primum pennis delata fitgles,^
Impedituribicaecocorruptaueneno». ^ . · ·
i Ytcadate regione loci qua dirigit ^^ rorrt^ut hù- tWt' m)
^ ' Reliquias uitafmtmbris ex omnibusaufert
· Q uippe^ternum primo quafi quMà conciet aeftum* ^
- Pofterius fit uri qum iam cecideB? ueneni
'i/t>|c:? fontisjptììbifitquoq^ uita aomenda·
-ÒT" (hrt ' ^ΛΚΐΐντί
Ϋ rufc
/
4
Propterea quod magna mali fit.copia circum.
Fit quoc^ ut interdum uis bare atc^ aeftus auerm
Aera qui inter auis cunqueft ternmcj locatujr
Difcutiatiprope uti focus hinc linquatur inanis#
tn
Cuius ubi é^ regione loci ucnereuolantis
-ocr page 182-Claudicar extemplo pinnarum nifusinams·
Et conamen utrinque iìlarum prodiiur omne»
Hicubi^ixarinequeunt iniìilerequ^alis ν'
Scilicet in terris delabi pendere cogit
Natura:uacuum prope iam per inane iacentes
Diiperghnt animas per caulas corporis omnis· ·
Cur aqua in puteis^aL:ilate frigida iic·
frigidior porro in puteis «ftate fit humor.
Arefcitlquia terra calore^&Jen^fiqua sxmin^ j ι λκα
Forte uaporis habet propere dimittit in auras·
Q^uo magis eft igitur tellus effèta calore^
F it quoqjfrigidior qui in terraft abditus humor.
Frigore qum premitur porro omnis terra coitc^
Etquaficoncreicit)fìt fcilicetin <^«€^undo
Exprimat in puteos fiquem gerit i^ colorem»
De fonteadHammonis
Eft apud Jiammonis fanumjfonsjluce diurna
Frigidus:6i calidusnodurno tempore fertur·
Httic homines fontem nimis admirantur acri
Sole putantXubter tèrras feruefcere partimi
Nox ubi terribili terrajcaligine texit#
Q^uod nimis/iiitièra^longe rationeremotum·
Q^uippe ubi fol nudum contra<5lans corpus aquai j
Non qutentcaiidum fupetaBe reddere parte -
Cumfiiperum lumina tanto ^orefruatur. ^
(^ujcfadhuciugerbm /«(ό* iMjrrf^
PerJ [uere minorem & calido iol dare uaporemr^ ^ τ
Preiertim cum uixpoilit perfepcadomorum
In finuve fugium radiis aroientibus a:flum.
Q_uac .^arioftjgitur- nìmirum terra magis/quod . .
Parua teqet certuni fontem quam estera tellus·
Multa que funtignis prope ièmina cor pus aquai ; v^.
Hoc tibi rorifèris ter ram nox obruit undis ^ ; '
Extemplo foÌiitus frigefcit terra/coitqj ; l·- ^
Hac ratione fit ut tan^comprefia r^ fit Tf^^tmt ftf-
Exprimàt in fontem qut'-femina cunque habet ignis»
Qj ψ calidum faciunt laticis tacflum atq? uaporem·
Inde ubi fol radiis terram dimouitobortis '^o'^oru^j
Etrafeiècitcaiido mifccnteuapore
Rurfusinantiqiras redeuntprimordia ièdes
Ignis:6C in terram fedit calor omnis aquai.
^τ^ΤίνοΎ^ΰί fvymi ·
-foni Uue
' γ'"''
-vi
-^YL^Uu^ Frigushancobrcmricr<^iutIucediurna· , ·
Pr«cercafolisracliisia(ilatig:aquaie · ·
Humor/Sclucemiremulo rai^fcitab aeiiu · ^
Propterea'ìit ud qup femina cunquc habet ighis ζ ^ ^
^ Demittatquafiiaepegelumquo^continetin/te * J v^
T/i-n^ f'^.-^MitdtSiexoluitglademrioftoiq^relaxat. * ·
ηήα^^. In aquam Taedam ardere ' *
Frigidus eftetiam fons fupra qucm fita fepe
Stuppaiadtflammamlconceptoprotinusignu -róicU β^αη/^ ft^J^/
Taedac^ confimili ratione accenfa per undas —L
Conluce^uocunc^ natans inpt Ilitur auris / f
Nimirum quia funt in aqua^er multa uaporfs
Seminaide terralq^neceflèflfunditus ipià
Ignis corpora per totum confurguntire fonte|;i (
Ecfimulexpirareforascxircc^inauras» · ^
Non tam ui]fa tamen calidus queat ut fieri fons· ·
De fontearidiin mare ·
Pr^tcrea difperÌà foras erumpcre cogit
Vis per^quam fubito^furÌumq? ea conciliare /
Q_uod gcnus inde mari|| pajrat fons dulcif^ aquai •^tPTA^
(^uiQ^ScCàjas^ìrcumùlàìmom '
Et multis aÌiis preterrcligionis ^quor ^yf^é^ ·
Vtilitatcmoportunamiuicntibusnautis.· ^^ Tìi^/^'^l^s^U xh^
Q^uod dulcis inter falfas inteuiomit undas, ^ ΐΛ^^ίΐί ■
SicigiturpereumpoÌlunterunperefontcm φ
Et ftatere illa^foras in ftuppam Ìèmina:qu5 qum
»
'N
f
1
Ù
ΙΛ^Υ φ
nu
ζΐΤΗτννΐ^
■χ
Conueniunt aut uidcnda corppra adhj^rcnt.
Ardeicunt facile cxtemplofqiij multa quoq; in ic
Semina habetit ignis ftupppi taedec^ tencntes .
Monneuidelgtiamnodurna adjumina linum
ISIuper ubi extin(5lum amoueas accendiit anffe ·
Q^uam tctigit flammam :taedam^ par|i racione .·
Multac^ praeterea prius ipfg taólu uapore
E minus ardefcunt q comminus imbuat ignis.
Hoc igitur fieri quocg in ilio fonte putandumil· *
De lapide magnete ^
Q_uod fuper eft agcre incipiam'quo^ere fìat
, Naturiè la^n hi<ut fer rum ducere pofiìt» ·
Q_^uam magneta uocant'patrio de nomine graiì /
Iviagnétum quia fit patriis in fftiibus ortus / *
iHunchomines lapidem mirantunqftippecatenam
Sxpe exaneilis redditpendentibusex iè m i i
7·
ti·» ν
^fw^-tv Q^uLtie^enimÌicetmtcrdu npÌure^ui^^^ .
Ordine demiiTo}euiÌ7usÌac5larierha^^ '
Vnusibicoruo depencfitÌìyejLadjiagr^ t^J^rm/
• Ex altoq; alìus lapidis uim cundac^ nefcit· vji^i-U λ. ^ pùla^
V% adeopermanat uì^reualet eius> ^
Hoc genus in rebusfirmandum eft multa priuic^
Ipfms rei rattoncm reddere pofTis·.
Et nimium Ìongis ambagibus eft adcundum
f Q_uo magis attentas aurisi^nimumq; repoÌco»
Fluereab omnibus rebus ·
Pt incipio omnibus ^rebus/qu^uncj^ uidemus .
Perpetuo fluere:ac micis parciq^ neceileft ^^ ,
Corpor^^quae ferianc oculos uiium<^ hcefiat :
Perpetuo(^fluuntcertis ab rebus odores·
Frigus ut deflùìiiusicalor a fole: 6C a:flus ab undis | λ f fi ài uAjjS
, Aequoris^xeibr moerorum littora proptet· Γ
Nec uarii ceflànt fonitus manare per auras.
Οεηίφ mos iàliì uenit minorfaepe faporisr
C t^m mare ueriàmar propter di! utaij contra
Fertur'&incuniitasdimittiturundic^paj^tis· j.
Nec mora nec requies inter datur ull£\ fluéndf ^ fluO^^^i
Perpetuo quoniam Ìèntimusji5C omnia ièmper
Cernere odorari licer òcfentire fonare / v
' Cum tumuntmifèriabfinthia tangitamaror,^ hMyrwyjk yi^nn
^ Vicpadeo omnibus ab rebusres quoque fìuentis iJ^f^i^·
Nunc omnes repetam quam raro corpore imt res^. ^^.
Cómemorare quod in ρ rimo quocpifl-carmine d^ e in ■·
(^uippe 6c enim qq multas hocpartium ad rcs^^ Jj^-j-
Noicerercum primis hanc ad rem protinus ip fam
Q^ua dtìifcere adgredi^r firmare ncceiIciK
J' 1
iSrdAlf^
Nih+l eileinSpromptu nifi corpus mittam inani»
Principio fiout in rpeÌuncisìàxaruperna ^
Sudentjnmore & guttis manantibus fìillcnt, ^
JManatitemnobis e toro corpore fudor» . ^
r Crefcit barba ρίϋφ per omnia membra;per artus
CDiditurinuenascibusoiiinisiauge^aiii:^ /'
Corporis extrcmas'quoq^ ^artis nugg ocu loÌ^ ^ /
Friguskem tranfire per aesicalidumqj uaporem
Sentimuf.fentimus item tranfire ^er aurum
A tqj per argentu qum penula pl^a tenemus»
Deniq; per diiTepta domorum faxea/uoces
^ Peruolitantipermanatodorfi'igufq^uaporc^/
ri'
fgnìs fèrriquoc^ i^im f^rictra^c ftneuit ^ /
Denicg qua circum còlli lorica cwjTiÌ&t c-D?y
Morbida uifc^ fiirìbl cum extrrhfecimiiÌìnuatur
V ^
UAf
Et tempeflatem terra caeloc^ coorta
Ια caelum terra^ remota m re iàcvilìint ^
Q^uando quiciem nihil eil nifi raro corpore
Huc accedit uti non omnia qupaciuntur
Corporacunque ab rebus codem praeditaiènfu:
A tc^eodempaólo rebus fint omnibus apta» / ^^ .
Principio terram ^o excoquit δί facit are ; ^ "i-euu- λ v^: Pl^ ^
χ A^glaciemdiirofuÌtaCaltismontibusalcas
Extindtas niues radifs tabefcerecogìt. * /)
" Deniy cpaliqueTcitinnifpoflta uapore> h Μ'
^nic Λ'/ iiquidum fMies^urumqi reibluit· ( w.
^fMV^ ff AtcoriaóCcarnemtrahitóCcondudtinunum»
Humor aqu^ porro ferrum condurat ab iani /
^ Et coriaSCcarnetnmolIit durata calore
co Barbigerasoleaftercomptjjftpcapellas,
OXif '^riyr^·
c
htriuac ambroiias quali nero neCtar gC nitus 7nh\S ./. fi '
Q^uaniliile/lhominiquod t^rius^^frondeacextct ""^m^rù*^ Infida
^ Deniq^ maricum fii^itatjfùretnnetfomne cl·
Armìmm Vnguentum.namfetigeris*iubiisacri^ucncnumcft v^tti/iTvcnfm^
Q uodnosinterdumtanqrecrcareuidetur-- ..i^UVi s.
Atcontranobis cenum teterrima cum fit / ' ^
, -v j
iiiruwA
Jpi^rctciei cJf^i^u^
SpurcitieseaJem fubjis hjc munda uidetut
w/" oitah^i
u^ro /IV7Ì
Iniàtiabiliter toti ut uolnébiiltyi ibidem.
Η oc etiam fuper eft ipià quam dicere dete
Aggredioriquod dicendum priuseflèuidetur·
Multa foramina cum uariis fitit reddita rebus
Diilimili intcr fenatuta predita debent
EiTc: di habere fuam naturam quoque uiafqj·
ί Q_uippc 5C enim uarii fenfus animantibus iijfunt /
Q_uorum quifque fuam prt>^c rem prj:c!pit4n ic·
Nampehetrarealiofonitusaiioc^faporem y
Ccrnimus|efrucis alio nidores o4orcs ; ·
Scilicet id fieri co|it natura uj^rum ji,
Multimodis uarianfat paulo oflendimus ante /
Ptopter diÌÌimilem naturam textaq^ rerum*
Prop|erea manare aliud per faxa uidetur. " ^
^ Atc^ aliud igni Si aliud trajafire per aurum
Argentoqj ioras. aliud inmfc^ìneare» tn t i i
'^VtvODa,
-ocr page 186-in
0 uÌ^
f^^ flucfc ^ac ipeties ίΐίώ c^alor irc uidetur· t (Jj
r^e A^ aliis aliud citMS|ranimicter€ eadem. '
Scilicet id fieri cogit natuia uiarum '
Mulrimodis uarians ut paulo oftendimus an tc·.
Q_uàpròptcr bine ubi hec confirmata allocata
Omnia conftiterintnobisp^ofla parata;^
(^uodfupetiift fàcile h>ìc ratio reddfmn&omnis ν JL / ' -
Caufà patciiet qu^ fieri per litratum fvrWjf ^n^ arn4 /MpMooA/l·
Principio fluer^Iapide hoc per multa necefièil ^ *
Semina:fiueeftumquidetóataorapÌagis. <L/Mhjh ^"(rt^
Inter qui lapid^fèrrumc^eil^quelocatus· . /. .
HecubiinanÌterTpatiummultuf^uacefcit ^ rn^tff^à' 'V&xùf^
In medio locus exxemplo prim9rdiay?afcrr|t ^
In'uacuun? prolapiaicadunt cortimenta fit ut qui trt> t^'
Anulus ipfe lèquatur eatc^ ita corporc toto*
ClfAT-
Nec resulla magts primoribus jli^mentis iLmhs
In^jpcdita Ìuis arte connexa coh^ret ■ ~
Q^m ualidi ferri naturai firigidus horror
Q^uo minus eft mirum quod dicitur ex elementis
Corpora finequeunt referreplura coorte.
In uacuum fèrri quin antilus ipfe lèquutur ;
Q_uod facit ÒL feqijiiEurdoneò peruenit ad ipiutu /. ^
lam lapidem caccis qui nec compagibus hefit· !. ^
Hoc fit idem cuncftas in partis undej^réicit ν ΛΓ^
Οηηφ locus fiue ex tranuerfo fii^e fuperne ' /. .
Corpora continuo in uacuum uacinaferunibr - τ^λΗ^·^
Q_uippeagitantur enim plagit aÌiundcinec ipià
Sponte fua furfum poirunt confurgere in auras·
Huc accedit item quare q^ii^queat/a^id niagis eflè*
^ Haec quoìj res adiumenro motuc^ iuuaturc
Λ [(à Q^uod fi'^iit frdhte eitauSli rarior aer'^
Fadusjinanitusj^locus magisac uacuatus»
Sat ergo quafi prouehat atc^ propellat.
fSemperenimjcircum pofitus resuerberataer·
Sed tali fi^opeUat tempore ferrum
Part&jÉx unafpatium uacat SCcupitir/e /
Hic tibi qucm memoro per crebra foramina ferri
f Pr^ona&ad partis fubtiliter infinuatus. c
Tr^it ^ impellitquafi aìiem uef^ue uentis* ηΑϋΛτη
Continuo fit ^quipoteft cunque locatus. fyh' ηim
f Denicj^resomnesdeBentiricorporehabcrc '
-i ι
V,
VI-
AcfJ^'quanio quiJcm rare i^ntcorpo^S: acri,\ ^ ^ „
Omnibus eft rebus circuiidatus^appoiiCuic|>
Hic igitur penitus qui in feno g.-'jbkitus aer ^
Soliicitomotufehiperia^tàr/eoq; ο
Vcrber^tahellum dubio prociii ciet intus.·
Scilìcc^eodem fèrtur quo precipkauit
4atii ièmelóc partem in uacuAnconaminaXui^piìt»
. Fit quoi^ ut a lapide^ferri natura recedac /
f A ÌL· i^terdumfuger^fcquiconruetauiciiTim:
Exultareetiamfamàthanaferremdi.
r a vich Et ramentafimul ferri fu^r/intus aenis
Inuenitin Ferroine^ habetquatranet ur ante,
CogiturofìèiifarcigiturpulfarecMefluau ^ ^^ ^
Terreajcpta fuo;quo pacìo acexipuit ab fc ■ ^Off^ (fyi
A tqj per aes agitat fine eo quod facp^rbet · °
• Illui3iahisrebusnflrarimitte2j^aeOu$
Non ualet e lapide hoc alia*simpeÌler«itcmrrs , *
Pondere cnim fretae partim fìant quod genus auram ,
Ac partim raroquia funtcum corpore utacilus
Prouolet intaJlus nequeuntimpellier ufq.
Ligna materiès in quo genere eiìè uidctur
Inter utrafque igitur ferri natura locata
AerisubiaccepicquedamcorpuiculaÌumiìc , Γ ' pL
Impellane utSum magn^fia fìnmine
* Nec\atnen hec ita funt aliarum Errum aliena^
^ Vtmihì multa parum genere ex hoc fuppcdiccntur.
Q_ue memorare quitaminterffiìngiilaritcr^ptaut'. ùiti>fnl -mAkrUs
'■· ^ ^ Saxa uidcprimam fola calefcere calce; /t/m^'n^
r c Glutini'àiatjgies aurius me r j;atur una ìit w fr t^ /
Q^uamlapfaregtifantcom{>^ge,il^ivnamunda· vm^
1 Elicli mntiniis Aiiiirnr
a Uu^ì
Viagemiatices^quaifontibusaudey^ ^ Λ> Λ/' ' /
Mifcerifcumt>ix'neaueatgrauiìs leneoiinum UiH^·0^ùu/ * Uh^i
Furpureufc^ col^ concliiii m^gituriino (UMM'
^Corporecumlaa^/dirumquinonqueatuf^ ^ miiii ^
rnrcfrwt-
A
Kdvten^
ilB
Nonfinepotumfludusfenouamopcramdes ^"-ψ^^ττΐτ^Ί ι,
Non'marc fi totumuelitfuiuere omnibusundis βί- 4/ ' 'Vi
^yhvf ^'^"^''^«'T^fyrePi^'^fln^ ··■- / IMCIuuì
τ ^ ^ η AeiLaqui^lumbo fet uti ni^^r ab albo, t
estera iam ^ulta licet repcrirequid ergo, ^
Νες tibj tam longis opus eft ambagibusuf^
$J V*"*^. Necmetam tnuliamhicópcram confumerepareft,
'^^iiMrtm^U^' ^ f Sedbreuirerpaucisreftatcomprchenderemulta. ^^
(^ey ^ texturp ceciderunt mutua contra;
Vt caua conueniant plenisil^cilliusfilla
Huìuicp inter Ìe iut^ura hjc optima conflat·
Eft etiam quafi ut anellis hamifcj placita^
Inter k quidam poffint copulata teneri* ^ · -
Q_uod magis iiilapide hoi^rro^mjjidetur^
Depeililcntiaundecrcatur · ,
Nunc ratio qux iit raoAis|aut unde repente ^. -
Mortiferatii^iiit chhe coniare coarta njikrv a ^
^ ' Morbidauisjiominum generi pecudumc^cateruis '
Expediamiprimum multarum femina rerum
Eiìe fupradocui qu| fint Aalia nobis
Et contra que iint morbo mortiqj neceÌìèÌì^
/t/f À<Y ^ fiu^ta uolare'ea cum caiu funt forte coarta
^^ ' Etperturbaruntcaelumfitmorbidusaer ,·
y Aff wi/A'tus anis omnis iiiorborumjpefìilitaiq^^
pc/h^f^f , » ^ Autinfusfecusutnubesnebulaecpiuperne ^^^/^yÌrvf/
Per caelum ueniunt;aut ipià Ìàepe coarta γ ^
' De terra iurgui)t:Vbi putorem i^unda nadl^ eft»
/ ^ Itempeftiuisfluuii^jqi^SCfblibusida.
^^ ' Teti^ptariproculapatriaquicunquedomoq? ν Μ'^' Ο^ψ^
. · , ι Adueniunt.ideoquia/a/loήgediίcrφitacres· ^ ^^^
^nhArfnvs· V^_^i'^''^NamqutìbritaqniscaeÌùmdifferréputamus ^
Et quod m^^pto eftJquh mundi claudicar axis*
V if Q uidue duo in ponto eft difere SCgadibusatOi ^
[ S νίφadmgrauirumpetcott^'fecla calore-
fu-n» Q^ quattuor inter (èdiuerfa uidemus
Q^uattuor/^uentis & cadi partibus eflc ^
Tum color Si facies liomìn^^m diftare uìdetur
^ ti / ^Largiteti morbi generatimièiiii tenere. ^^^
ζ ih ^fi^f^'t'^WgftelepIbasmorb^^ . /
ytiguitu^^gyptfin mediai^^^epreterea uf^:
^ co
1
%
1
VI-
Ac dudac tcntantuf grafTis ρ^αΐίφ macheis
Finibusindealusalius^felficusinimicus·
V Partibusacmcmbrisuariis»conqhi3atidaer;A/^t^ «v^n^
Proìndqubrcl
i^quodnob3s force alienum
V ' I . V
i/14-
Miòu.^
C<^mouet.atcp aer inimicus Ìèrpcre coepit
^ V^nubula ac nubes paulatim rejjit. omnc
^^Q^uadfagitas^adimsconlurbas & immutale coadat /
Fitquoc^ utinnoilrumcum uenitdcnic^caìutn
Corrumpattreddit^ fui iìmile atc^ alienum·
Η t^ec igitur fubitur clades noua peftilitafc^
Aut in aquas cadit aut fruges perfedit in ipÌàs·
Aut alios homimpaftuspecudumc^ cibatus.
Aut etiam fuipeiiià ma net uis aere in ipib*
Et cum fpirantfc% mixtas hinc ducimus auras^
^ Illa quoq^ in corpus pariter ibrbere neceflè eft-^
Coniimilirationeuenitbutusquocj^faepc s
Peililitasedampigristalaribusacgros» ^aUm^
Nec refe utrum nos in loca deueniamus
Nobis adjdiuerfa δί caeli mutcmus amidtum, ^ ,
Ancaelum nobis iritro natura corruptum C ^^ U4 p>r
Defèrattautaliquidquod'nonconfueuittiusuti· / ■
Q^uod nos adueniu poffit temptarfincerti, ;
De peftilerttia athenìeniiàm. · ,
Nam penituo ueniens aegypti^inibus ortus Ο υολ./ '' ^^^ \
Aerapermenfusmultumcampofc^natantis ^
Incubuit tandem populo pandionis qranem; oirìmf: 0 ^
Inde cateruatim morbo morti^labantur*
«ί
— — ----------------- ^^
Sudabant etiam fauces intrinfecus aSre ' AÀnr»
Sanguine: ulgeribus uoci« uia ièptacoibat;
^Αίφ animi interpres manabatlingua cruore
^Delilitara malisimotu graais:^era tatflu* *
Inde ub0uces pciflus complerat 64iprum
Morbii uis in cor macilum confluxerat ^gris
Qmnia tum uero uita^ clauftra lababant»
f Spiritus ore fbras tctrum uoluebat odorem*
^ lGncida(| perolcntproicdla c^auera rìttu
/inifm lìf^i 1/i^tiK
Si
"T^tLkhuhf^
iAV^
m-
Αίφ animi prorium uircs tottus δί omnc
Languebat corpus lacti iamjumine in ipÌò.
Intólkrabilibuiq? rtialis ato erat anxius angor
Ailidue coiiiesà gemiι:μ commixta. querela·
Singultuicp frequtnsnoiitem petfxpe dcnicp cLùitrti^:
Co Eripfre aiIidu^|neruos δί membra coa<5lans·
Diiìbiuebat eos defclTós ante fatigansv ^^
Nec nitnÌG'cuiquam poiTès ardore tueri ^
Cotporisin iummo iummamferueÌcerepatVéCaftem^
Sed totiùs tepidum mambus proponere taàum.
Et fimuÌulceribusquafiinuflisomne rubare a^
Corpus:ui per membra Tacer qum diditur ignis· ^
^ Intima pars hohiimueroflagrabat ad ofià»
^ Fiagrabat llomacho fiamma ut fornadbus intus. V
. Niiwi adeo poilis cuiquam lenei tcnueq; membtisji^
Verter^ùtilitatem-aduentumdCfrigoreiemper J^/
Ια fiuuios partim ^li dos ardentia morbo ^
Memtedabunt nuAdum iacientes corpus in undas*
IndderuntipÌb.uenientesbrepatente ; ^irpri^
In fedabiliter&ris arida corporamerfans
Aeguabat multum pernixhumoribusimbrcra* _
J. y Ncc requies erat ^jglla iti aridefedà iacebant ; -τκαΙλ
UVmptn^ pr^cipites pymphis putealibus alte ,
Cor pora-miflabailc tacito medicina timore»
(^uippé]j>at;iéntia cum totiens ardentia mórbis '
Lumina uerfarentoculorum experientia fc mno·
Multaqi pretereamortiscum figna dabaneur· s >1
Per cubata animi mens/in nr^rore metug^ ^hm^
l'rifterupcrciliumiurofusuoitus & acer»
Sollicitae porro plcn^c^ fonoribus aures·
^Afrdi
^i/ytnmit^
sonarli'
't?^· A pedibusqueminutatimfucrcderefrìgus ν ή
Nondubitabatitem^iu|itiiimdenic^te^
/ Còropfft Tl^^y^fi^ ^^
ò yh^ ^ Tenu^oàati ocuIi:caua temporaifrigida pellis ; rUM^ ^
f ^^ Duraq^inhorrciiacet frotis teda meabat :
^i^yif li^m^ ^..cniiiìiorigid^a^dikrturmorteiacebant ; Sim'
Odauacj fere canderti lumine folisi
Y/
Autctiam no^ reddebanClampada ukam :
Q^uorum fiquis ut eft uitarat ί uimalaeti
Viiceribus t^etris^ praiuuie aluì^fl ^
JPoftcriustamcii hunc tabesÌaetum9 nianebat/
Autetiam multùscapidscum iae^c dolore
I . ^rruptusiànguisexplerisnaribusibat / , ,, <
Huchominislrot^uirescorpufc^fluebat· f- , . · - /
P^ofluuium porro cuit/Wianguinisaa^^ cM i·^[ηη^^ ^ ^ '
I Exierac^tamen in neruos hinc morbus artus ij'
I ^ ^^/c^ |£fo^*6:inpartisgenitaIiscorporisi^^^
f^ Et grauiter potum ìntuentes limina laed
51 ^ CviKUyvy Vrsfebat^ferro priuati parte uirili
ÌYry^r^ ^lu I
ΙΛΑΑ
iure-
Et manibus iinejnoiunulli pedibufqimanebant·
In Ulta tamcn 8ί perdcbant lumina partim : /.
V% adeo mortis metus/j s incuÌèrat aer. 0.
A tc|5 etiam quof^m coepere obliuia rerum
Cundarum^ne qua:fQ poflcnt cognoÌcerc ut ipfi /
Multacghutiìi cum inhumaraiacercnt corporaiìipra
Ν
r
yxy_ .
Corporibus tamen alitum g^e^-genus/ati^ ierarii
Haud procql abfiliebat^ut a^em exciS odorem / ■
Autubiguilaratiaftguebatmoft?propinqua κ ,λ
Nec tamen omnino temere illis fàtbi^ulla ^ ^M^a^
Strata uiis annì ponebat in omnibus acgjfre»
Extorquebat enim uicam uis morìbunda membris
Incomitata rapi certabant futpcra uafìa.
Nec ratio remedij^communis otrta dabatur·
• NatnquodaTiiaederStuitalisac.isauras
Voiuere more licere caeli tempia tuen^
Hoc aliis erat exitioflaetumc]^ parabat. ·
lliud in bis rebus miièrandutiiPpere unum ·
Aerumnabile eratiquodubi iequilqueuidebat
ImpÌicitum morbo morti damrptu§ ut eflt t|
Deflìciens'animoffiocfìocutpcordiPiaccbat· .. .
Funerarefpeiilansanimammitebatjliem·/ «M^jty i
Q uippe^enim nullo ceÌTabant tempore apiici|| / ' .
/j Ex^iisafesauidicontagia morbi. ν F * ii^ Jt
· A t^uelin^rimis ojt^abat funere funu^ A
Nam quicunquc fuosmgitabaiitutad acgroi ^
^ Vittiiimiumcupidt)smort'r^timait£s )
» Comparabatautsnodlisf^cÌaferarum
^ -tèi Exibantfiluisdat^uebantpleraq^^orbo. /· Λ .
V \ Λτί^Η-κ^.. Ecinoriebantur^unìprimis fidacaomiis (jiyi(*UH
yn^riJ^
-Kj
%
«
s
fiYti
ì
Γ ■
Uh
/
tóiìibus paulo pcfl turpi fhorte tnaiac^
Deièrtos opisppe1:ii-3 inx^uria tnadìans , ì^^T
Q^ui fueranc ante preilo'contagibus ibant ^^^^^
A Γφ iabore-pudor qucm omni cogcbat obire hirx-
Blandaqj laiìorum ixcx mixta uoce qu|trel^ \ r.
Lanigeras tamcijj pecudes: di bucera fàccia, /
Optimus hoc ladi genus ergo quifq^ iìibibat;
Ιπφ aliis alium populum fepelire fuorum
Certantcslacrimislaflìtóuc^redibant* . /
inde bonam in partem iniecftum^ maioredabanttir " / ^ ^^
Nec poterat quifquam ireperìri quem ne^ morbi? Hi"
Nec mors nec luétus tertì j>taret tempore taÌi»
Pr^terea ideo paftor δί armentarius omnis tW».
Etrobufl^^s item Bif^jmmodcrator aratri ò^^ .
Langucbat-pcnitufc^ caia contruf^ iacebanc
Corporanpaupertàte<&morbo tradita morti ;
Ex^nimis pueris iupcr exanimata parentum
" Corpor^noDiiunq pofles/retroq? uìderey
^ Matribus & patribus natos fuper edere uitam»
Nec minimam partem ex a^Jgris mjroris in urbem ^
/11 ConfluxitleCTa^^ns ciuem conculit acxficolanim '
' ■ {
Ι/Κόι-^Ι^ -
^«^^ii-Confluxitl^ucns quetìi conculit agricolarum
CoDÌafconiieniens.?xomnimorbidamrre /
ί Γ-^^ J7
Ν ί
-Ν f
^ „ ^ Copia'conueniens,;iX omni morbida parte
Omnia condebant loca teclaji^uo^magisaefìus
Coiìicrtofituaceruatimmorsa<^nylabar> 4*
Multa fitim proOrataw i^ per uoluta \
Corpora'iilanos ad aquarum (irata laccbant x
Interclufa anima nimia ab dulcedineaquarum
' V Multaqjperpopolipailimlocapromptauìarcp / ^
^Pótn'^
f
OrvhUftii;
Wfi
ì?·
^^^ corpore membra uideres La^^^ì
{\ . ^ ^^^ corpore memora \
y orriòiS V Horrida poqdore δίpatinis co^aperi(|re· ^
yn mo é^
Corporis illuui^ pellis fuper oilibus yha *
Vifcenbus c^cus prope iam fordecp fepulta.
Omnia deniqj ^ncladeum delubra repkrat
Corpojribus mors ex animis;onerata|c^ paiììm
Cunda cadsìaeribus f a^ioilum tempia manebat :
Hofpitibuslocaqupwompjfranteditiientes. Vy ■
Nec iarn religio dàm nec numina magnif « ^
PendeBatup^nimpr^fcns dolor exuperabat /
Ne^ mo5 ilÌe fepulturp remanebat in utbe.
Ì'yu^ Hu^^us hicpopulus Ìèmper confuerat human·
w^J^Ji^ PcrturbatusenimtGtusrepedabat^Scunus /■ ^ ,
' (^uiTquefuumjpr^Km^iìushuraabau ^y^ ^
Multaqjiubita 6ί paupertas^errida fuàiìt. '
Namc^ iuos coniànguiiieos aliena rogoruiu
Infuper extruc5la ingenti clamorebc^bant»
^ SuWeban&àcesieukocumfa^uinefaepe; #
RMxantes potius q corpora deTerentur>;» <Ufir<rfr,*^.·
f^rtfhyx X^ucreti Carupoetae philofophi^ antiquiffimi ·
De rerum primordia natura ad memmiuoi ·
Libtr fextus ulcimus explicit fceliciter.
Paulus hunc impreffit fridenperger in uerona*
Q^uigenituseft in PatauiaaliE magna:, ,
Ab incarnatione φΓίΠί;Μ€€οςΙχχχνί
Die uigefimo oiilauo Ìèptembris calen*0(iì:obris»
Non te animus fallit graiorum obfcura repcrta:
Difficile inluftrare latinisueriìbuscfle.
Multa nouis uerbis ρ pter egeftaté lingu;^ reruc^
Nouitatémt ipia petit maieilas & ratio cogita rerunf»'
Q_uafn nunc fapientiam appellasi memrmada; tuo *
Hanc e tenebris tantis & tam clarum lumen **
De fumma ca:li ratìone deuj^c^ OC omnem'rerum
Primoriiamnaturamtam clar^ luce Inaili.
Ex quo qu^rque creata foedere fint·
Vnde omnis natura crect res auilet alatq;·
Q_uo ue eadery rurfum natura perempca reioluit.
Hpc msiteriemidC gcnitalia corpora/rebus reddenda
In ratione uocaftii ÓC Ìèmina rerum appellaci·
. Hec eadem ufurparerattòn^tua fideli:
Corpora prima;^ ex jllis funrfmnia primis· .
• · · ·
Sed tua uirtute fuauis amicitiaÈ 6C fpcrata uojuptate
Studioc^ uis mine efferre fuum laborem/ ·
Aureac^ fua didta perpetua femperdigniiìiniàuita»
Vt tibi fua dulcia dona ^^h^us in rebus ' ·
CómuniagiTe falutùcapitiqj inf^n^ peter^coronam#
Intclleda hec prius c^ rint:coiitcmpta relinquas·
Si h^cfint uera ratione fenfuq;: accede ad o^us.
Si auté fint ialfa Si ratio quocgfalfa δί fcnfus :r€Ìinquc. ^
Vnde^ci^s quid fit fcire nefcir* uiciflìm, ·
• Nam nihil egregius efl:q res cernere %dubiis apcrtas·
P^tio enim neminem dccipit ncc decif itur Finis·
··
P-
fh^ùM C^c/fyt 'ctì Càc/irf '^h^nu^: à/'R f·^,·
· wrnS^ Λ frnyvcufrQ àrr^ ·(j-vi^scU (A/riP^i^r ' ' .
Alr^· vt-
ΊΑ-Χ
■min^
: ΚΑλ/.
/ / · /·
V!'. /
1
«i
I
f * J·
-O
ο
-li
χ ir»
Ο _
m··
« ι »
J
c
c
τ i
t
tv
X '
ο
J
ο
f
; Ì
' έ
W'
• T· \
ί ^ -r ■ |
Vi.-: | ||
■l· ■ | |||
■i . |
%
φ
r m
Ί
i-i