/
I> E
\
\
möns
Ex recenßone
G E R A R D I Β L A S I î, M. D. & P. Ρ,
Monflra qu£dam nova ò" rarìora ex recm-
tioruìn fcripìs addidït.
E DI Τ IO NOVISSIMA.
Iconibiis illuilrata.
A M s τ E L q^D A M I,
Sutnptibus Andrene Frisii. ciò Io c lxv.
IKONOLOÖIS0H
INSTiTUUT DEfl,
RIJKSUNîVERSIÎiEIT
UTRECHT
Nobilißimo Clariffimoque
Domino
^mico ac Fautori fuo fummo y
Ibrutn quem vides de Mon stris,
tibi datum dicatumque imus,
amicorum integerrime, ac juve-
num prœclariffime Theodore,
^tqnc utinara (ex peótore hoc votum) ma-
jus aliquod,tuoque ingenio, ac virtutibus
îïiagis dignum nrfhnus ! Sed quiddicam >
feftinat fe tibi aperire animo tuoiniî-
nuare aninnus meus 3 à^uo munus hoc per
ie haud magnum,omne fuum pondus acci-
^ 3 piat
-ocr page 4-piat necclTe eft. Hk namque palam pro-
fiteor quanti & te ^ & amorem quem
non femel erga me teftatus es , faciam.
Anego non magni facerem viriutem>
fcientiam , humanitatem , tam feliciter
in te maturefcentes, uc earum priminae
jam habeant pleniiïïmce meffis initar> pu-
dori tuo non parcam , ne defîm officio
meo: virtutem tuam te celare in te vir-
tus eft^eam fi quando occafio detur non
propalare mihi daretur crimini. Et quis
taceat in juvene nulla juvenilis i^tatis ar-
gumenta , nulla voluptatis inquinamen-
ta^ nulla levitatis veftigia inveniri? Sed
quid ago ì an vitiorum fuga te magnum
prc^dicem ì non eft, non efl: iis locus in eo
peitore , quod vere virtutes totum oc-
cupaverc^. Amor ille laboris in rebus
honeilis expellit ignaviacn, levitatem non
admittit illa morum graviras , libidinem
fugat alia & meliot mukös adjuvandt li-
bido ^ quo facit fublimis illa tua, &c ad-
mira^
înirabilis cum variamm^ tum vel maxime
ψ^τΗΐη tfÄdedicarum fcientia: admirabilis,
inquam,quis enim non admiretur te an-
no iEtatis decimo odâvo ad prima latini-
tatis rudimenta admiiTum , bienni) fpa-
tio ita %oman^ Lingua perfeâ:ionem ,
& principia Çr^ecanic^ attigiile , ut illâ
promptifsimè fcribere & loqui 3 banc o-
tiosfe interpretari poiTes : quis non prae-
dicet 5 te altero anno ita Philofophice prœ-
cept^ imbibiffe, ut i^tatem in ea triviiTe
videreris : quis non ftupeat eundem te
ad Medicinie adyta ita fubito admiffum,
ut non tantum cum veteribus ejus my-
flis in theoria paria facere , fed in praxi
tam mirabilia prœftare videamus , ut ne-
mo concipere poffit in quo Medicorum
Parnaflb fomniaveris j ut ile repente
fummus Archiater prodires. Plebs te
veneratur , magnaies colunt ^ Princi-
pes expetunt vigind quinque annorum
juvenem, quia vident, intelligunt, au-
diunt te fupra vulgarem artis modum, noa
empyricà quàdam felicitate ^fed folida ac
bene fondata methodo > faniratam edere
miracula. Non texam hìc catalogum eo-
rum^qui à defperato valetudinis ftatu refti-
tutam fanitatem fuam tibi referunt acce-
ptam, nec enim tu ifto genere laudiseges,
nec ego volo ad particulariaob certas ra-
tiones defcendcre. Sufficit mihi, fi omni-
bus perfpeóta &c quamplurimis percepta
humanitas tua,quam tertio loco pofiieram,
œquo animo admittat hoc meum obfe-
quium, quo, ut initiodicebam, nihil aliud
intendo, quam magis intime infinuare me
animo tuo, quo, te fupra vulgarem fortem
per hxc quiE dixi Medicai artis miracula
quotidie magis atque magis accrefcente,
amor tuus erga me non imminuarur, quan-
doquidem meus licet ex amicitiâ in ve-
uerationem vertendus ibmper augebitur.
i , ■
-ocr page 7-Raftatùs îiujus Authoreni, imo travatura
ipfum multis commendare velie , fupervaca-
neum omninò cenfemus , Soli hoc effet lucem
velie addere. Quis enim vel leviter in Medi-
cinâ & Phyfiologiâ verfatus, qui fummi Viri
Fortumi Liceti fummo acumine fcripta opera,
fi non in totum s fairem ex parte, viderit, legerit, perpende-
fit? Quis non admiratur maximi hujus Philofophi eruditio-
'lem , &;in inquifitione rerum naturalium ^què ac prseterna-
turalium diligentiam fingularem ? Ardua pleraque funt qu^e
indagare, examinare, illuftrare aggreiTùs eft. Teftatur id in-
ter alia prsefens de Monßris traitatus, in quo fufam eam ma-
teriam de eorum caufis, difFerenriis, qu^eque eo ullo modo
fpeilant, & ad cujus debitam traftationem cxemplorum in-
gens requiritur numerus , mira adeò brevitate proponic, ut,
fì non tam moles, quam rerum eo exliibicarum exccllentia &
copia fpeitetur , volumen reftius appellari mereatur. Hunc
femel atque ircrum cypis defcripcum tertiae editioni adorna-
re confultum quod judicaverimus, prcCter celebritatem no-
minis Aulhoris uriìr, quàm maximè exemplariùm ultimo,
nempè anno cid io c. xxxiv. Ψαΐανη edirorum,defedus,
& quod priEcipuum , viciofa admodum omnium eorum qu£e
«aberi pofluiit, impreffio. Eloqui non poiTum , non dicam
quot tjfpographorum mendis fcateant, fed quot vitiis elo-
quentiae Romanse regulis omni modo contrariis , unde in-
numeris locis non niiÌ fummâ cura difficultate, & praeviâ fuf-
iìcienri rerum tradatarum cognitione fenfum verum elice-
re licet. Omiiîà plurima, fuperflua multa, varia transpofi-
ta. H^c itaque cura Bibliopolas fuit , corrigendo, demen-
do, addendo , esemplar omnibus modis abfolutum exhi-
bere, ne impofterum quid fit, LeStor amice, quod à le-
itione utiliillmi non minus quam jucundiillmi hujus fcripti
te detineat. Ad hoc obtinendum mulcum quoque confer-
re videbatur, & Charafterum ad operis hujus impreiïîo-
nem adhibitorum diveriìtas , &: Indicis abfoluriiîîmi curio-
ià difpofitio. Literarum hinc exaitum à Typographo ob-
iervari diicrimen fedulò curavit, poftquam in primis tribus
phileris confuiìonem à me admonitus annotaverat. Indi-
cem quoque , quem in prioribus edicionibus capita fola re-
fpicere comperiebatur, unde neceiìàriò integrum f^epè ca-
put 5 aut fakem maximam ejus partem , perlegere coadus
fuit Leétor , antequam ipfi occurreret id , in quod inquixe-
bat j ita difpofuit, ut jam fingulis paginis iìt accommo-
datus. Et cùm ad hiilori^ fidem maximum contribuât tra-
deiitis authoritasj placuit eriam hk Catalogum operi adji-
cere Virorum eorum , quorum mentionem elaboratiilimd
hoc fuo tradatu facere voluit Lketus nofter. Hìec ubi ad
editionem hanc perficiendam , magno labore , nec minori
fumptu , fic adornavit Bibliopola , juvenis literatiifimus,
fuo non minus quam aliorum commodo ftudia promovere
fumraoperè allaborans , utpote quibus eum omni tempore
maxime deleftatum probè ipfe novi , quo majorem fidem
apud te LeBor hiimaniffìme ·, mererentur, fiquidem
quid vitii adhuc continerent 5 convenienter emendarentur,
Recenfioni meiE fubjicerem amicè rogavit. Defiderio ejus
làoneftte, contrariari inhibuit jam à teneris contrada fami-
liaritasj
-ocr page 9-liaritas, ne quid de iniìro ftudin promovendi ardore, maxi-
lïîè fi Medica fuerinc , dicam. Quid à me prsefticum fit,
non neceflè hìc adducete , ne alienis fuperbire velie vi-
dear, fuiFecerit urriufque noftri operi opus limatum pro-
bèque policum tibi hìc exponi. Nec Recenfioni tantum,
tui in gratiam , vacavi , ied & auétuarii loco recentiori-
t>us temporibus obfervata quiedam fub finem operis adjeci.
Seieära ea funt, fimplici quandoque ftylo propofita, non-
nunquam 3c iconibus iìluftrata , ab iis , qu£e Licetus no-
fter magno numero exhiber , plané diftinda , hìc enim fi-
milia fiquidem adjicere animus fuiiTet, nx Appendix libri
molem ìongè fuperaOer. Defumpra omnia ex Authorum fi-
de dignillìmorum operibus, ut funt : Obfervationes medica
2)«'· Nicolai Tulpii^ Exconfulis^ & Senatoris Jmflelodamenßs,
in Collegium Ordinum Hollandi^e & Weflfriß^ deputati, &c.
Hiftoria Naturalis, & Medica Indis Orientalis "D^^'-JacobiBon-
tu apudlndos Archiatri^oh materÌ2Eexcellentiam&: affinitatem
jundta Hiftori^e naturali Indice Occidentalis T>^'^-GuiljelmiTi'
fonis, quondam llluftrißmi 'D»'· Joannis Mauritiì.Trin-
cipis NaJJovÌ£^&c. Archiatri^ rime ΨraBici Amßelodamenßs
6- Collega Medici ibidem TrafeB. Hiftorise Anatomicse ra-
riores Thoma Bartholini , 'ProfeJJbris Regit apud Haß
nienßs honorarii, &c. Obfervationes Medico-PhyficiK Î)«'".
Tetri Barelli, C^^edici Galli. Specimina Anatomica
Ludovici de Bils à Coppensdamme , Bonem ère. Domini &c.
Lux denique è tenebris afFulfa ex vifcerum monftrofi partùs
enucleatione Anthonii Everardi, Tra5iici ^iedtobur-
genßs. Unicum , idque omnium ultimum in rerum nacu-
ralium xqiiè ac prseternaturalium inveftigacione induftcia^ fin-
gulari Ti"'· Eduardi d Sypeflein , qtiondam dißcipuli mei dilì-
gentißmi, nunc Tragici apud Ultra^eHenfis Exprieiitißmii
Ornici ßnceri, pr^cipuè acceptum ferimus.
l: F
Hacc funt, Benevole Le Bor-i quas te fcire neceflàrium duxi,
antequam de editione hac judicium feras ? de chartae enim ty-
porumque nitore, multa hìc adferre fuperfluum foret, quid
opus verbis , ubi rerum teftimonia adfunt. Vale interim, la-
boreque noftro utere.
INDEX
-ocr page 11-INDEX
Aperìens ^ropofitum^ utilitatem j ac divißo^
neM totius Operis.
LIBER PRIMUS,
In quo agitur de Monftris generatim.
Cap. L
Of}ßn 'varia ßgnificatio ; qua prepria eft, ac noßri inflitutt»
detegitftr.
Cap. il. Monßri etymologia vulgaris y quaft res eventmas
monflret·, confutaiur ; vera propria proponttur.
Cap. III. De Monßrorttm Htimanorum reali exiftentia.
Cap. IV. Redis exißentia Monflrornm irrationalium mtfi-
-—« ram non egredientinm patefit.
V. Oftenditur in ßirpibus etiam re vera MonÏÏra contingere»
ap. VI De Monlìrorum caußis generatim ejuot yCjuaiiiie fint.
cap. VII. MonÌìrorftmcaMjfii^naÌisgeneratim ^mttiplex,<^Miequeßt.
Cap. Vili, De Monßrorum caajfa formait generatim, ^notuplex, ^ticetjue ßt»
Cap. IX. De Monfhoram caaßa effeilricegeneratim, ejmtttplex , qmqueßu.
Cap. X. De Mo^ßrorum caußa efeliricegeneratim, quotnplex, quaqtteßt.
Cap. ΧΙ. Propria Monßrigeneratim accepti deßnitioinveiiigatur.
Cap. XII. inventa Monßrideßnittoexplicatiir.
M
Gap. XIII. Monßri divißo infnas fpecies frpremas multiplex affertur ^ fed aptior
eligitHr,
LIBER.
-ocr page 12-I Ν D E Χ
In quo fpeciatim agitur de Monftris Humanis.
Attescens d'iBìs dicenday ò" dkendorum oràinempromulgans. -
Ο Rigo, ξ^ cmjjk Äionßrorum humanortim communis qua, C^ qmtfiplexeße
valeat.
Cap. II. MofißreYurn in humana fpecie mtitilorum redis exiiientia ex HiHo-
ricis elicitur.
Cap. III. Origo , G? frima caujfa moKÌìri uniformis mmili edncitur ex propriiS
materia defeäa.
Cap. IV. Secmàa caujfa, & origo Moniîri mutili oHenditur effe ex debilitatey
ae defetia virtmis formatricis^
Cap. V. Tenia caaffa, origo Moniìri mutili ftatfiitur in angaUia meri, ac loci
fœtfîm comimntis.
Cap. VI ^arta mmiliMonßri cafiffa,Ç^ origo ad materia ineptitudincm redigitnr.
Cap. VII· Quinta Monßri mmili cauffa^ & origo esi ex parente itidem trmco.
Cap. Vili. Sexta catiffa, ξ^ origo Monßri mmüi admorbum fœtus attinere dicitm.
Cap ■ IX. Monßra mmtla ex imaginationis pAxentum vi exoriri no» poffe^
Cap. X. Monßri miformis excédent is realis exiiì ernia ex hiitoricis item compro-
bat tir, (taßa»
Cap. XI. Monßri excedentis natura, ζ^ cauffa prima elicitur ex parent um ρ han-
Cap. XII. Secmda canjfa, ξ^ origo Monßri excedemis in materia nimio excejß
effe perhibetHr,
Cap ΧΠΙ. iVö« omnia Λίοηβτα excedentia ex mateïiicredmdantia exoriri ·, fed
alicjiia excedentium fui cauffam tertio loco in una materine penuria obtinere.
Cap.XÏ V. Quarta cafiffa, Gf origo Monßri excedemis infiiperfcetatione collocatore
Cap. XV. ^jiinta cauffa, ζ^ origo_Monßri excedemis refolvitur in iter&tam effu'
jtonem materni feminis in uterum citra fuperfoetattonem.
Cap.XVI. Sexta caußa, Gf erigo Monftri excedemis peninet ad anguBiam uteri»
Cap. XVÌI. Septima cauffa i & origo Monftri excedemis exparemibns monßroßs
elicitur.
Cap. XVIII. Otlava erigo, φ caujfa Monßri excedemis in vitio nmricationis
conßiiere perhibetur^
Cap. XIX- Nona ratio , cauffa Äionftri excedemis monftratur in animipaße-
nibm parentes afficientibfis ; exerdiAtio cum Q^ïà^no , βί Parseo.
Cap.
-ocr page 13-C A ρ I τ υ M.
Cap. χχ. Deeiffta caujfa, ζ^ origo Moußri excedenüs in violenta materni corptt-
fts concH(ßone reponiinr»
Cap. XXI, Ufidecima cmßa, ξ^ origo Monßri excedentis refertur ad morbHtn
fœtus.
Cap. XXII. Menßrorum ancipitis nafura fubfißentia redis demonßratur,
^ap. XXIII. Monflri anapitis origo, caaffa commmis infinuamr i ermturqm
pitna ex materiei diverf<e defeUn,acÈxceffft.
Cap^XXI V, Secmda MonBri ancipitis origo, if caußa ex uteri anguUia, ξ£de'^
f^iÌH virtutis formatricis explicatm.
Cap. Χχ V. Tertia Monßri ancipitis origo, caußa in morbo fœt us, & fnperfœ»
^'^tione detegitur-
XX VI. ^arta Monflri ancipitis origo, catiffa refertur in materia ine-^
pitudinem, iteratam materni femim's , ξ^ fangmnis effluxionernad mertim,
^^tra fiiperfœtationem.
Cap. χχ V11 ^ ^ififa Monßri ancipitis origo, ξ^ caußk depromitHr exparentum
corpore Alonfirofo.
Cap, XXVIII. Sexta Monßri ancipitis origo ^ ζ^ caußa ex vehementi parenttim
^fnaginatione. vitio nmricationis in fcettt eniideatur.
Cap. XXlX^ Monßri ancipitis origo, cauß'a feptima reponitHr in arte, peccata
■^'^tHYee imitante, ac nonßne ai*xilio Naturile operante.
Cap. XXχ ^ Monßri di formi s exiftentia ex hiiloricis promulgatm.
Cap. XXXOe Monflridifformis mtara, f^caujßs j prima^ueillius origo reßl-
vitnr in mdam uteri conformationem.
Cap. XXX ι ƒ. s-ecfinda Monßri dißormis origo^ & caußafpeEiat ad malum ßtum
placentae nuncupata; : cujus η fus explicatur.
Cap. ΣΧΧIII. Tertia di^trmts Monßri cauffa, origo ex mola depromitHr.
Cap. XXXll·^, .^ana Monflri difformis origo, öf caujfa osiendirur ex motu.
Cap. XXXΓ. ^inta Monßri difformis origo, ξ^ caußa ßatuitar imbeciliitas fa^
cfdtatis difcretricis,
Sexta origo, ζ^ cmßa Monflri dijformis ad nimtam materite vifci'
ditatem redioitur.
Cap, XXXrit
Monßra informia, débitant membrorum figaram »on retimmia^.
reipf^ in-vmiri.
Cap. JiXXj^iII Dg Monßrorum informinm origine, & caaß'a ; qnaprimum de
^ dacttur ex imhecillitate facultatis formatricis,
v.ap. XXXIX, SecHnda Monßri informis origo, caujfa ex angnHia uteri colli'·
gitnv. .
Cap. XL, Tertia tnformiftm monßrorum caaffa, C^ erigo in motu i»ordinatorepo<.
mtar.
Cäp..
-ocr page 14-Cap. XLî. ^αΠΛ infumis Monßri origô, caußk depromìtur eii mola, (sf
f Lacerna, tumore meri, concitrrente vtrt Ht is formatrici s imbecillitate, ac mate-
teriófjmptttudifie.
Cap. XLll. ^tfita informis Monßriorigo, φ' çmjja ex imâgînmio»epmntum
vehemem i expltcamr.
Cap. XLiil. Sexta tnformis Μοηβγί caußk y ^ origo in monßrofο parente detf"
gnur.
Cap. XLIV. Septtma informis Monflri origo , ^ caußa refertar ad menflrmmm
fliiXHm tempore conceptüs.
Cap. X LV. Monßri er.ormis exiHe»tiapateßt.
Cap. XL VI. Monßra enormia^ & emnino monßra non effe infantes candidos è
parentibus ort osnecviciffim ./Ethìopum more nigros e candidis:
Ç^ de colore Aodromedae.
Cap. XLVII. Monflri enormis origo , ξβ canffa prima effe in tmaginationeparenm
tumperhibetur : ξβ multa de aureo crure Pythagoras conßderantHr.
Cap. XLVIII. Secmda Monßri enormis aureo femore catiffa, origo reponìtur
in exhalatione ignea de corpore vivent is effluente.
Cap. XLÎX. Tenta Monflri enormis aareo femore catiffa , ξβ origo refolvitm in
morbitm regium.
Cap. L. ^arta Monflri enormiterpiloßcatiffa, origo excraffìtie, (äfttUgi"^
nnm copia extrttditur ; uhiplara de cordepilofo Ariftomenis.
Cap, LI - ^inta, Monflri enormiter pilofi origo, ξβ canjfa ex parente parit er pilo»
fo petenda eil.
Cap. LU. Sexta Monflri enormiter Upidefcentis origo, & canffa ex intemperie^
ac materia: meptitudine dedticitttr^
Cap. LUI. Monßri miiltiformis in eadem fpecie fnbfiiìentia patefit j uhi decapi-
le vmli , mnlteris corpori affixo ι ξβ de Hermapbroditis mira qniedam expia*
■nantm.
Cap. LI V. Monflri multiformis in eadem fpecie, muHeris nempe virile caput ha*
bentìs oriqo , cr cauffa prima ex heierogeneapminis natura educitur j defemi*
nis vulgo tn maf culo s mutati s ι (β de mafculis effeminatis.
Cap. LV. SecHnda cauffa ejufdemmonßrt maltiformis, ζβ origo eXCHtitur ex de-
feEÌM (èmims m^fculei.
Cap. LVI. Tenta Monßri multiformis in eadem fpecie origo , ζβ catiffa refertur
ad parent um imaginationem.
Cap LVil. Quarta origo , <2f cauffa Monflri mulciformis in eadem fpecie adpa-
rentts conflmilem n^turam attimi.
Cap· L V III, Mon]ira multifurmia ^diverfus animalium fpectes in ccdem ge'
nere proxtrnoreferemta , non effe flgmsnt^if (ed in reiim natura reperirti
C A ρ I τ υ M.
Cap.LiX. Μοφί multiforntis diverfas animaUum fpecies in eodem genere pro»
ximoreferentis, caußa, & erigo frima depromitnr ex apparentia^
^^ip· LX. Secmda catijfat & origo Monßri ^ mnttiphcis fpeciei ammalia referent
fis, ex imbecillitategenetantis pendere demonßratur.
Cap LXI. Tenia οαπβα, erigo Monflri multiform animalium fpecie elicitar
ex degenerata ßminis anima in natmam alienam.
^^P· LXII, Quarta Monfiri maltiformis varias animalinm fpecies referenti^
origo, cAnJfa eruitur exmdteriali fœtus principio.
LXIII. ^inta Monßri humani brutalem eßigiem habemis origo ζ^ canjfa'
ex vin m is ale» fis vitto- elicitur,
LXIV, Sext a hominis monßrose ferinas partes habentis origo y (S cattjfa in
^It'mentaris materia vitto reperitnr.
LX V. Septima caajfa, & origo Monßri hamani ferinam effigiem habentis ex
»ioriioelimnr.
^^P· LX VI. Odiava caußa , origo Monßri humaniy brmoram effigiem in mem»
^"s habentis, ex imaginatione parentum deßmitfir,
^3p-LXVII. Nonacaußa, (S origo Aionßri varias animali»m effigies habentis
'^gnofcitm ex parentibtis monßrofis,
LXVIIL Decima caajja , origo Monßri partes Babentis Brworttm mem^
bra^ Çâhumana referentes, explicatar exfeminum miflione, ac nef aria venere.
Cap. LXIX. Dtibitationes propnfuam theoriam urgentes dilmntttr, (ä prima
edaEia ex Ariilotele, alicttbi negante monßrum fieri ex animalibits dtvurfs
fpeciei.
Cap> LXX. yìÌieradtibitatio Μ-^ΐΛΧι^ΏΛ^ζ^ Locretîana dìluitHrinegam qmd
ejfe nobis commmecamferis y ξ^ plantis adÌMvicem {nam Caftronìanam ver-
bis temere fuffultam, non aatem rationibm innixam , late difeußimas in opeKe
^e Feriis Altricis Animse, difputat. xxv.& xxvi.
C^P· LXXI. Tertia dubitatio viri eximii negantis ex variis fpeciebtM poß
^uid uni tantum parenti congenenm nafci : Exercitaìio cum acutijfmo'
Delrio.
Cap. LXXII. BiiiinEle magis explìcatttr origo humam monßri ex fera naßentis»
Cap.LXXIli. J^ndecima cauffa, & origo Monßri y varies fpeciei anirmltftm
partes habefitis, ex cacodcemonis opera elicitftr.
Cap. LXXIV. Monfira mubiformia fmjje conßriiSia ex partibm referentihm
animantia diverfi generis.
Gap. LXXV. Monßri humani membra vHiorttm· animalittm habentis orig9, ö?
cauffa prima in apparentiam refertur.
Cap»LXXVl. Secmda Monfira diver fi generis origo * 0 caffßk ex imbecHlkaîe
'uirtHÙs gemrantis colligitm^.
Wertm
-ocr page 16-INDEX
Cap. LXXVII. Tertia Λίοηβή diverßgenei origo , ^ cdfißa in déilitateformti'
tncis refomtnr.
Cap. LXX Vili, ^arta caujfa, & origo Mo»flri multigenei ex imbecillitate vir-
tun s feparatricis deduci tur.
Cap. LXXIX. ^tnta cat/JJa , ß? erigo Jidonßri multigenei refertmadß:minis
degenerattenem'
Cap LXXX. Stxta caußa Moaßri poligenii materi'£ ifieptitudo ejje osienditur.
Cap. LXXXL Septtma caußa , Ö* origo Moneti multigenet dejnmiinr ex debili-'
tate vtrtmis aient is fœt um.
Cap, LXXXIi. Optava caußa, ^erigo Monßridiverßgenii ex inepto partium
alimento edmitur.
Cap. LXXXllI. Nona caußa, origo Monßri multigenii ex morbo fœtus ad-
àucftuf.
Cap- LXXXIV. Decima caußa, ξ^ origo Monßri multtgemi ex parentum imagi'
η anone hauritur.
Cap. LXXXV. Undecima caup, ^ origo Monßri diverfi generis ad parentes
moHflrofis refertur.
Cap. LXXXVl. Duodecima caftjfa, erigo Monßri poligenii habetur iti fimi·
num permissione.
Cap, LXXX VII. Decima tertia caußa origini s Medufsei capitis in evo gallina.
Cap. LXXX Vili. Deama quarta caußa ^ ξβ erigo Mon[iri multtgemi ad viw
mail Dxmoms refertur.
Cap. L XXX ί X. A^onflri cacod<emonis effigiem referenti s exiiîentia patefit.
Cap. C χ. Monftri cacodamonis eßjgiem habentis erigo, ζ^ caußa prima defumi-
îur ex parentum imaginatione.
Cap. XCI. Monftri Dcsmemformis altera caußa, ξ^ origo explicatur ex caußis
prius adduEìis.
Cap. XCII. Peroratio totius operis.
FOR-
-ocr page 17-Vag. I
In fuos Libros de
gy^ ζ/? admirabïUum noßratis hujus Orbis
. eventmm conditio, ut hominemrerum in-
' different er omnium fcientiam connato impuU
' fu, internoque affedtu nun quam non defide^
rantem, peculiari quadam vi ab alßs quibusque fcibilì-
bus ad fui ipforum meditationem aUiciant non folum^
verum etiam attrahant, rapiantque : §lmm igitur
inter univerfa fub cœlo degentia monfirof£ animantes
maxima raritate fummam fui admirationempariant in
mortalium animis-y non ab re communi iamcupiditate
flagrant ubique homines Monftrorum effentiam inter-
no(cere. Sed eorum quicumque ad hac ufque tempora
de Monßris contemplationem mundo invulgarunt, plu-
rimi nudas Monflrorum hißorias texer efat habuerunt-,
alij fubtìlior e s quidem ifed admodumpauci eorumdem
aliquot differentias i & leviores cauffas jejunènimimn
tetigerunt, d nemine adhuc Monflrorum attributis om-
nibus exa^ie declaratis i utpropterea eximia hac Thy-
ßologt£ feges etiamnum inculta, &ferè deferta, nos ad
fui culturam accuratiorem acrioribus dudum ßimulü
excitaverit. ^a quidem in fpeculatione licet omnia
Monflrorum attribut a perfequi decreverimus 5 quia
tamen ex rei natura precipue cauffas^ originem-^ & dif-
ferent ias eorum explicare inflituimusjprimum quidem
A gene-
-ocr page 18-generai im monßrorum omnium communem naturam
confiderantesy deinde vero fpeciaî'm eadem attrïhutà in
homine monßroß, velut in ceterarumfpecierum régula^
manifeHaîuri\ froinde univerßim meditationem De
Monftrorum cauiìis, natura, & differentiis infiriptam^
in duos librospartivi oper£pretium duximus, eorumque
primufn communirnonflrorumgeneri'^alterumvero man-
ßris humanisjpeciatim dicare voluimus ^ in hactheoria
iinam rei naturamjugiter intuentes^^'Arißotelimagi'·
ßrofemper adhérentes, Alatone, Hippoer at e, Galeno,
at que Avicenna nequaquam negleBis. T>ijßcilemfciome
nuncfubire provinciam·^ Sed qmm e afit Monßrorum ad
perfeBas animantes habitudo^ qu^ privationis ad habi-
tum·^ obliqui ad reEium-^ ac omnino laßcujußvis operis ad
a 3. de an, abßolutum··, fropterca ut <* Arißotelis obfervatione■ipri^^
''' vationis natura intime dignoßci nequit nißper habittim^
^ ίƒ. ae an. cui opponi dicitur 5 ir reStum obUqttißcitiffime ^ index
eonßituitur j omnesque norunt, obUßones atque operum
peccata non niß ab y s piene cognofci, qui abßolutorum eß-
ßentiam, & attribut a prius non ignor αν er int : ita plane
qu£cunque à nobis in hoc opere De Monftrorum cauiîis,
naturai & differen tiis exarataßnt non exaBeinec facile
ab üs intelligi ν alebunt j qui priuslibrum De perfecta
conftitutione hominis in utero ßuperioribus annisin-
vulgatum non leöfitaverint{tn eo enim plurima] aBafunt
fundamenta, & explicataprincipia dicendorum inpr£-
ßenti volumine. Tu ^)ivinafapienti£ Mater admirabi-
Iis j cujus hodie lata mirißcam NativitatemfacroßanBa
célébrât Ecclefìa, in hac ardua contemplât ione mihi
ßientiam Verität is à fimmoT)eo impetra obßecro^ Virgo
^ei genitrix incomparabilis. Rem igitur in tuo nomine
älacer aggredior.
FOR^
-ocr page 19-• 3
genuensis
Ώ E
Natura, & differentiis,
L I Β E R Ρ R I M U S,
In quo agitur de Monftris generatim.
Monßri varia figntfic at io, qua propria eß\ ac nofiri
inflituti detegitur.
Uiecunque raro contingentiacommu-
nem rerum fui generis ordinem, ac le-
gem magno exceiTu cum fumma ho-
minum admiratione tranfgrediuntur;
ea, ilve in bonorum, iìveinmalorum
ferie contineantur, publico fapientum
confenfu Monftra nuncupari confuevere : fic virivir-
tutibus heroicis mirè prseftantes j quafi humanam
fupergreiìì naturam propè ad Divinam
fic ex adverfo ferinis vitiis homines turpiilimè fœ-
dati, quafi belluarum conditioneminduentes huma-
nam penitus exuerint i fic mulieres eximia corporis
auc pulchritudine admirabiles, aut enormi deformi-
tate abominabiles , Monftrorum nomine palîîm à
Scriptoribus appellantur. Sed cetera metaphoricè,
A a arque
-ocr page 20-4 Fort.Lie. de Monflrorum Caujßsy
atque communiter} phyiìcèverò, ac proprie mon-
ftra dicuntur, qux in fubcseleftium animantium ge-
nere non fponte genita membrorum conftitutionem
Monftnpfo. perfeitx progenitorum ilruiflurse turpiter diiHmilem,
Γ"" ' ac eorum naturse minimè confentaneam fortira fue-
runtiuc puellus expes, puella biceps, cinocephalus,
centaurusj &alia id generis : Quîe fiquidem enormia
in rebus inanimis raro contingunt, fuariim cauiïàrum
natiiram non referenda, fed alieni generis eiîèntias
oftema, non miré pra^fefercntia j ut militum digladiantium , ac
ieonum imagines in nubibusaliquando apparentes 5
eapotiusportenta, prodigia, &oftenta, quamverè
monftra nuncupavero. Quseautem animantes unius
naturae in fuo genere perfeftam conftitutionem ha-
bentes exfeminadiverik admodum fpeciei enafcun-
tur, ut rana, vel ferpens ex mulieris utero exiens,
puellus albus ex iEthiope genitus, ac viciiïïm ex pa-
rentibus albis puella nigra, & iìmiliahis, verè mon-
ftra non funt, fed quali monftra· utdocuitnosegrc-
^^^a^ fflon-giè Plato in Cratylo j Îiquidem originem monftro-
mMfirà°ïu£B fam habere poiTunt, non aurem fubftantiami quip-
pe fimpliciter vifaintuentium mentes in admiratio-
nem non rapiunt. Qu^ item diiïïmilium fpecierum
membra obtinere videntur viv^entia ex parentibus li-
bi confimilibus orta, ut qui vivere dicuntur in Africa
homines monocuîi, unipedes , & acephali, verè
monftra non funt, etii veris monftris fimiliaiint, ac
vuigimon-vuîgo monftra nuncupentur : fed vulgi errorem ar-
guir non rara, nec paren tibusdiftimilibus, at ex con-
fimilibus , & quotidiana eorum ibi generatio citra
ullam incolarum admirationem. Qusedemum parvo
exceftli à natura parentum viventia dégénérant, ut
gibbi homines, claudi, macrocephali, & id generis,
NaturaDifferentßs. Lìb.1. f
monftra mihinon funt,cui nec rarofiuntjnecadmi-
rationem ullam incudunt. Reiiquum eft igitur ut
Monftra,quorum contemplationem hoc opere ag-verèmonftra
gredimur, proprijlîlmè dida, iiiic animantia, fpecia-
tim humani aliquid habentia , inufiratse ftrudurse,
fuis genitoribus valdè diiîimilia5&: raro contingen-
tiaiUthomo trimanus , equsepullushumano capite,
natus ex muliere femicanis , 6c id generis aliapluri-
"p 13· ma 5 quorum difFerentias f infra promulgabimus.
Monßri etymologia 'vulgaris, quap res eventuras mon·
firent^ confutatur : njera^ & propria froponitur.
d
Icuntur autemhaec proprie Monftra, non quia
_ ' iînt talia ut hominibus monftrent, res e ventu-
re Diu. ras3 quodcum vulgo iìbi perfuaiìfle videtur * m.Tul-
lius i fiquidem in primis pleraque Horum vidimus, ad
qu2e in iis regionibus ubi nata » & alta fuere, nihil in-
fuetum, aut iniigne bonum, aut malum eft confequu-
tum, quod ab illis unquam prjemonftrari potuerit. wonthami
f g^^Phyi. Deinde vero monftra quumiint Ariftoteli, relu-
\ de gen. fiante nemine, peccata, & tefiones natura non reiìrè
"■"•^· operantisi profedò fi phyficè quid portenderepof-^'lri;^^^
funt, ea non nifi malorum fignaeflèvalebunt :
verò nosagnovimusgenitoresantea vitaminfumma
inopia duriter agentes, è natoiìbi monftro, nullam
perpeiîà regione ηoxam, egeftatis malum fugaiìè, pe-
cunia non modica in filio monftrando à videntibus
undique ilbi comparata. Deinceps autem naturalia
iìgna quœcunque neceflàrio funt eorum, qux ab ipiìs Signa phyikai
monftraridicuntur, vel cauftk, vel efteélus : ceterum
monftra
-ocr page 22-6 Fort. Lie. de Monfirorunt Caußsy
Moiiilra non raonftra non indicant futura quia fint eorum effe-
ra quia fint dtus ; quippe nulla caiifla eft fecundum tempus fuo ef-
Sâus""" feélu pofterior j una excepta finali j eventa vero po-
^ç^^^^g'i^p^.tiifimum mala, qu:2 à monftris fignificari dicuntur,
feeÌifaus""'^'"^" poiììint conftitui monftrorum fines ^ quia finis
Futura maiaeflentiaconfiftit in bono ^Quin&abfoIutè auxmon^ " a phyf-
cur non «nt - ^ ^ t. aj,
fines mon- itrorum exottum lequuntur, eorura fines elle non va-
Fin iTJÎÎficK, lent > quoniamfinis perficiteaomnia, quseadfinem
ÎÎrfkîumûr difigu^tur i monftra vero eventis non perficiuntur,
eventis. q^j^ f^p^ ïntereunt monftra prius quam illa eve-
niant, qu£e ab ipfis monilrata credunturj plerique
enim monftrofi partus exorti ftatim, vel paullò poft
emoriuntur: & profetò b Ariftoteles Êmpedocli
negans in prima viventium conftitutione multa ge-
nita fuiiîe monftra, temere in unum concurrentibus
varioriim animantium partibus j illi non inficiatur, fi
qux monftra exorianrur ex diverfi generis menibris
malèconfarcinata, ea ftacim emori, nec diu in vita
Monftra non fe^y-ari. Neoue verò monftra cenfeti dcbent futuro-
elle raußas . ^ . ^ nr· η ^ · J 1
fuiuroram. TU m ttutt tia veluti fijorum eÎTectuum j liquidem nul-
lam a£tivitatem, cauflìeve rationem obtinent mon-
ftra in res futuras, quasindicareputantur, tum quia
plerumquecorrumpuntur monftra multò priusquam
ea nafcantur, quorum indiciaeftè ftatuuntur ; tum
quia monftra procul abelìe polTunt abiis, quorum
caulTx dicuntureiTe j quum omnis aftiophy-
fica per naturalem ^contadumobeatur 5 tumdemum^^^de
quia nihil in fé habent monftra i quofuturorumcauf-ac 1/.
fx ftatui poftint : quid enim ruftici puellus biceps
mox exortumin RepublicadiilìdiumefficiendoprìE-
monftret ? Denique vero fi monftra fignafiint, quum
phyfica figna futurorum eiTe nequeant j erunt Divi-
na : & certe plerique infignes viri opinantur à Deo
fura-
.-''■i-i·- ■
η
Natura ì&l^ifferent US. Lib.I. 7
fummo procrear! monftrajUt hommines moneat futu- A' folo Deo
X2t calamitatis : Ego quidem ut credo poiTe Deum omnia mon-
optimum, & omnia monftrorum genera mirabiliter^"·
procreare,& iis creacisutiad monendos hominesde
futuris, ac imminentibus serumnis j ita non arbitra-
mur, qii£e reiprahucufquenatafuntmonftrajabuno
Deo in hunc finemprodiiiTejtumquiain Afric^sfo- Non à Deo
litudinibus multa ex brutis exoriuntur monil:ra,ubi"Ìt"
nulli degunt homines, quibus eventura miferiaulia"'°"^"·
priEfignificetur-.tum quia frequentia funt monftro-
rum exempìa apud iniideles , qui prodigiis à vero
Deo, quem non agnofcunt, neque colunt, non retra-
huntur à malis imminentibus : tum quia in facris lit-
terisnullumà Deo monftrumprocreatumlegimus in
hoc genere, licet multa olim prodigia fecerit : tum
demum quia pleraque monftra ex nefaria venere ori-
ginem ducunt,cujus minifteriopiaculumiitaiïerere
Deumoptimumuti ad monendos homines. Monftra
ìgitur appellantur, non quia fmr figna hominibus ul- Monftri veri
lo pafto monftrantia reseventuras 5 fed quia viciiÏÏm
ejufmodi funcj quie ob fui novitatem,acenormita-
tem quamprimum vifa cum admiratione, atque ftu-
poreabunoquoque unicuiquealteri monftrantur : ea
cft enim hominum conditio pecularis inter ceteras,
ut ubi quis aliquid iniìgniter enorme confpexerit,
ftatim cuivis obvio, ^ut propinquo illudmirabundus
oftendatj & abfente homine, cui illud monftrare
queat, miris modis animo excrucietur donec alterum
inveniat, cui monftrumcommonftret:adeògeftit na-
tura hominis quod rarum novit, alteri monftrare.
s Fort. Lie. de Monßrorum Cauffisy
iDi Monßrorum Humanorum reali exiflentia.
MOnftrain rerum natura verè confiÌì:ere,nec eiîè
purahominumfigmentajnon aliunde quàraex
hiftorijsjClariiîImorum virorum teftimonijs, & expe-
rimentis comprobari poteft. Multa quidemfidailib
monftrorum nomine circumferri novimus } at om-
nia monftraeflè Poëtarum commenta, aliorumve ho-
minum mendacia putandum eft nemini·, ilquidem
RuefFo natus eft homo carens brachijs à nativitarej^iib i.c.s
pedibus ea omnia faciens, quae ceceri manibus effi-
ciunr. Et in agro Veienti puer natus eft unimanus
& biceps. Quorum bas ipfe protulit effigies.
Rerum exi-
ftentia uc
coroprobetur.
w
Naturai & T^iffercntus. Lib. I. 9
^ Virgilius puerum iinimaniim ortiim
eiTe fcribit; & puellara genitam altera manu caren-
leÏÏa'^ tera. ^ Realdus aiuem Columbus ilhiilris anatomi-
eus alios, inquit, fecui, quibus brachia ab ortu de-
erant: alios, quibus deeranc crura. Prieterea corpus
integrum intuitus fum, cui dimidiumalterius cohse-
rebac. Auriculas inftar brutorum in liominibus. Et
nonnullis interpoiitis fubdit, Monftrum mihiobla-
tum eft Patavij diiTecandum, erat infans femeftris
- i mas 5 ut alij mares funt, cui alius imperfcftus infantu-
lus in anteriore parte incumbebatj cruribus, brachijs,
dorfo 5 abdominis parte, pene, medioque collo : vi-
debatur autem caput huiusimperfeétipuelli in thora-
cem perfeftioris intrufum. Hoc monftrum vixitali-
quandiu. Si quis imperfeftam illam appendicem, &
pondus inutileattigiiletjillejquem integrum omnium
membrorum dixinius , ftatim perfentiicere animad-
vertebatur. Hoc itaque monftrum, ubi diem fuam
obijt,egoreinovitatealîe£tus libenterfecui: quieau-
tem obfervavi, hsec ferme funt: Jn imperfeftonon- ·
nulla inteftina aderant, ex quorum unius portione
tum veilcaj tum anus conftruebantur : nulluni ibi ade-
rat jecur, neque cor, ncque cerebrum : fed ren per-
magnus, quem ego hepatis penè munere fungi fum
opuiatus : nam ab extremo jecore perfeäri infantis
craiià vena, duraque ad inftar arterise deducebatur ad
renem illuminfigneni; atqueinde venie alise complu-
res paffim diftribuebantur: at ab arteria dextraaxilla-
riperfedipuelÌi arteriaortumducebat, qu:Epoftmo-
dum per univerfam par tem monftri imperfeftioris
deducebatur. Item à nervis dextri brachi] cxibant,
qui per reliquum corpus imperfedli homunculi diiîe-
minabantur. atque haftenus de monftro Patavino vir
î ο Fort. Lie. de Monflrorum Cauffis,
cgregius. Alius vifus eft, è cujus umbilico promi-
nebat caput humanum, in has effigies.
Phlegontis ^autemTralliani, CœfarisLiberti, ejuf-'^J'J·
demquè fcriproris antiqui teftimonio, Ad Neronem long««,
allatus eft infans quadriceps, refpondentibus propor-
tione edam cererismembris, Arhenis pr£efe£to Thra-
fyllo, natuseil&aliiiseaputhabensèiìniftroenatum
Jiumero. Cornelij Gallicani uxor Romse infantem
partu ediditcapite Anubidis, Rom^ quidam bicipi-
temabortuedidit fcetum,qui Arufpicum juiïïiin Ti-
berini amnem eil abjeftus. Divi ^ Auguftini teftimo-
nio, poft Babylonici edifici] diffipationem diverlì ge-
neris hominum monftra produftafunt. Apudloan-
A»no Mundi, jiem Gualtherium «Belgam ex Rubeaquenfehabemusy°'^ ^
pueros«'!!·· poi
i/15 deci.
Dei c. 8.
à
Naturai é' T^ifferentns. Lib. I. 11
pueros ingenuos Arimini iineoculis, & abfqnenafo
genicos. In Piceno infantemmanibusaborru, pedi-
bufque carenrem. Arretij puerum natum eiìe uni-
manum. Sinueilàe alium à nativitare altera caruiiìe·
nianu. Priverni quoque puellam fine manuenatam.
Rciras iridem ancillam puerum una crbatum minu
peperifle. Alia natum habuir line foramine naturse,
quohtimor emittituf In V'cientipuerum natumeiìè
ticipirem. T hcani Sidicini alium quatuor manibus,
totidcmque pedihus, bincque membro femineo or-
tumrcferc eaam Jaùus /Obicqucns.
Eidem Chroniftae Terracinse pueri trigemini edici
funt. Cerae quadrupèdes , Sc quadrumanes infan-
tes orti. Amicerni puellus tres pedes abortu habuit.
Β 2 Puerum
377^.
3 774'
3792.
3S03,
3872.
3873.
3792'
3 800.
3803.
3823.
3 S30.
12 Fori. Lie. de Monßrorum Caußs^
Anno niun-puemm ancülapepcritquatuorpedcsj manusj ocu-
losj aurefqiietocidemhabentemcumdupliciobfcœ-
noi qui ArufpicumjuiTucrematusefl:, cineremoxin
mare dejefto. Puella etiam quatuor pedes ab utero
383 2. matris eduxit. Frufinone ancilla puero bicipiti ma-
5838. ter extitit. Puer tnmanus, ac tripes ortus eil alibi.
3870. Puella biceps, quatuor pedes habensjtotidemque ma-
3871. nus 3 &: duplicatum feminse fexum, ex alvo materna
381«?. fine vita exivit.' Amiterni etiam lulio Obfequenti
^puer tribus pedibus, & una manu exortus eft. ibi-·?
dem alter tripes enatus dicitur.
i
|!ii
"ili:
'1,1;,,·
I |1
Nuriìas gemini ex muliere nati, puella in tcgris mem-
bris omnibus 5 puer vero podice ad anteriorem re-
gionem
-ocr page 29-13
Naturaià'Tiifferentns. Lïb.I.
gionemtranfpoiîcoinempe aparté priore alvo ita hi-
antCjUt nudum inteftinum confpiceretur; idem pofte-
riore parte folidus natusj qui voce miiîàdiemobijt.
. îii'o/cl:!«^^!!! Gualtheriiis ex ^ Aliano , ' Volaterrano , &
^^ Rubeaquenfe memorat Matem Italise accolam pu-
beteniishominem, reliquaequumretuliiïèi licet
lianus arbitretur primum equitem fuiiîè , non verè
centaurum. Tarquinijs genitumeffeporcumore, &
capite hiimano. ConiimilemonilrumpofteaSinuei^
f^ ortum non femel. Cerse autem Suem humanas
manus , & pedes habiiifle. Proximis menfibus in
Agro Patavino mulier felem partu edidit, e cujus par-
te pofteriore humana crura pendula prominebantj
Β
14 Fort. Lie. de Monßrorum Caujßs^
cujus hiftoriam infra latius commodioriloco referc-
mus. Plucarclms referc ^ fe vidiiTe centaurum ex
equa natum, fupernè adcervicem ufque , &manus
humana forma, reliquas partes equinas haben tem.
Aiinseque 'filiamafininacrura, ceteras partes huma-
nzs, eafdemquepulcherrimas obtmuiiTe. Ariftoreies
ipfepuerum non difHcetur jam ortuni capite arieris,
aut bovis ·, vitulum capite pueri. Quin Sc apertè con-
fiteturpuerisetiam quibufdamgenitalis poftremum,
& raeatumquaexcrementum veficas tran fit, non eo-
dem retendiflej ied infra meatum illum traaiegifìe ·,
quamobremeosdemißlsclunibus mingere 5 qui tedi-
bus paullò inpartemfuperioremretraits, videntur
àlongeiìmul&maris habere genitale, &:femin:E ja-
cobus »RuefFusinfantemfevidifleafièricortumiine
manibus,aliumquepedibuscarentem. loan. Baptifta
β Porta coniìtetur mukös fevidiilequadrimanos, &:
quadrupèdes, varijfque formis: fedNeapolifpecia-
tim vivum puefum, ex cujus pectore alius puer foras
exibat integer, retenco folum in pectore ρ rio ris ca-
pite·, quicohserebantiimul in ventre. Raby Ρ Moy-
fes teftacur quodam anno mulieres in Sicilia peperiiie
pueros deformes, ac plurimos bicipites. Paufanias
itemrefert mulieres aerate fua parca edidiiìe monitra
minotauro longè horribiliora. Suntitaquemonftro-
Cx fpücies plurimie in humano genere.
k In coli-
vi.fep iap.
l ParalIcU
2.9.
m 4. de
gei), aa.
cap. ψ.
η S üb.
de con-
cept,
cap. 3,
0 2. iVfag,
cap, 17.
p Aphor.
li
I
-ocr page 31-15
Natur a& T^ìfferentìis, Lib. /.
CAP. I V.
Realis exiflentia monHrorum ìrrationalmm naturam
non egredientium pateßt.
S Ed &in brutorum animanrium ferie monftrorum
eafdem propemodum concigiiTe diiFereiitas lir-
terarum monumenris prodidereferiptores varij j Po-^igy'^/'^™*
lydori enira Virgili] obfervatione iues nati funt ali^
quando fine auribus. Muius tripes genitus. Magno
^ Alberto hircus ortus eft pedes tantum anteriores ha-
bensj iifquegradiens, pofteriore parte corporis folum^p·^·
non verrens. jiEliano '^^.gyptij ternis aliquandoc n.deani-
pedibus Accipitrem apud fe vifum ajunc. A pion li, de animal».
Gruem bicipirem, aliamque avemquadricipitem me-''^^· ^· ^®·
morat. -^lianus vidic BoYem quinque pedes baben>
tem, & vitulum, cui pes ab humero dependebat j ab-
folutus quidem , fed ad greiTum inutilis. ^gyptij
ferunt agnum. pedibus oftonis ; & eauda geminaeflè
natum j ac eumdemfuiffebicipitem. Licet ^lianus
hocfabulofumputet, quodhumano fermonelocutus
eflè dicatur. Apud Clazomenios Suem alatum exor-
turn fuiiïèauditum eft. Ne huc afFeram teilimonium
Empedoclis ab Ariftotele citatum, & ab TEliano'i z. Pbyf.-
ita ièribente, Empedocles phyficus de animalium^^^'
proprietate fcribens, autor eft nafciqusedambigene-
ra, in unum fcilicet corpus natura duplici coalita i Ted
ejus verfusaudiamus,
y î Multa genus duplex referunt ammalia membris^
>5 Ψβδίοτβ^νβΙεαρϊΐβ-^αηΐ alio^ßc utvideatur
3j Ante viri^ retroque bovisforma^ aut vkeverfa:
5, In pecore humane quondam 'veßigiaform^
ìy Infint 3 & pécaris himano in corporc contra,
Quanii
-ocr page 32-i 6 Fort. Lie. de Monftrorum Caußs,
Quam Tententiani non damnat Philofophiis. Im-
j vero ipfemet Ariiloteles " non negar ovem na-
m
tam eiïè capice bovis : Ted conficerur animalia orca
mulris capicibiis , & pluribus pedibus qiiameorum
fpeciem deceret : ac Ipeciatim oviparorum galHnas,
&columbaspeperiiïèpullosmonftrificos corpore, &
capite uno, cruribus quaternis, al is tocidem. Conra-
di Lycofthenis teftimonio, M D L H. menfeFe-
bruario in domo Ludovici Dheit^ij felis domeftica
inter reliquos fœcus numerofos, enixa eil catellum vi-
vum, monocephalon, bicorporem,0(5lipedem, urriuf-
que fexus, corporibus invicem complexis, ßcin unum
caput coëuntibus, fie ut fe mutuo ofculanrium fpe-
ciem re Ferren t. Idemque moxaddit, Anno Domini
M D LIV. CatusBaiìIeieraihidomeilicus, quum
quaruoruno partu catulos edidiflèt, poftquam poft
odtiduum in proiluentem projiciendos mandaiTcm,
in venit ancilla unu m ex bis pedibus horrendis, ac qua-
li in fpiram variis reflexibus converfis. Poft biennium
autem tres catulos uno partu edidit circa ventrem,
non umbilici vinculo conjunitos, fed revera in matris
utero unitos, quos tarnen partus dolore enecatosin-
venimus. Ejufdem relatu, M D LIL Bon nee in-
ferioris Germanise, haud ignobilis, atque ad Rhenum
quatuor miliaribus Colonia Agrippina fiti oppidi,
XVII. Calend.Junii biceps vitulus, duobus fcili-
cet corporibus, capitibus, caudis , fed tribus tantum
oculis natus eft. Horumque monftrorum effigieshas
appinxit.
ι
Sed
-ocr page 33-Natura i & ^)ifferentßs. Lib. 1. 17
Sed & hodic Patavii in Collegio Ravennati fe-
lis inter muitos catulos unumpeperitbipcdem, qui
çarebat cruribus anterioribiisv & habebat oris ori-
ficium propè gulam·, obtinebatque quadratas au-
î"es : Vivus ortus eft, fed brevi mortuus, quia carens
pedibus,ad mammam repere nequivit, utfratres;
quare fame perijt. Vidi ego recens mortuum. Ait-
que Ariftoteles vifum jam eile ferpentemduobus ca-
piribus. Confpeeramque fuiiîê capram cornu in cru-
re gerenrem. Meatum etiam alimenti ficçi coaluifle
C qui-
de
gen,
an.
C.4..
}
ï s Fort. Lie. de Monßrorum Caußs,
quibufdambeftijsj fcilicetovibus, &nonnullisalijSi
nam & vaccam fuiiïePerinthiaccepic, cui cibi excre-
mencum extenuatum per veficam tranimittebatur,
diiîèftiisque anus denuo properè coalefcebat, nec re-
fecando evincere vitium poterant. Subtili /Scaligero /J^ ì.àe
canis bipes ortus eil: ; anaticula uno crure nixa. rifl!com.
RuciFo in Helvetijs g equa à tauro fubaélapullum ^ y. de
peperit equinis tantum pedibus, forma vero crini-
bus 5 & cauda bovi fimilem. In Gallia vero equa à
cervo fubada pullum edidic poilerioriparteequaeii-
milem, quem nullus alius equus curfu sequarepotuit;
ipfumque Ludovicus Rex à poiïèiïbre dono accepit.
Älianus bovem quinque pedibus praeditum vidir.
Rhafes tricipitem canem afpexit. Gualtherij relatu
Anno Mundi, agnus Tufculì natus eft cum ubere laitanti. Equu-
3755· leus Reate quinque pedibus ortus. Alium iìmilem
3763. poftea inLucanisgenitumaiIèveratj &:aliuminBru-
376Ö, tijs. Pulii gallinacei nati cum ternis pedibus. Sueiïài
37Ó7. Livio etiam natus eftagnus biceps. Aculo agnus bi-
37Ö9. cepscumquinquepedibus. MulustripesReatenatus.
3789. Anguis quadrupes vifus. Calatiienatuseftaiìnustri-
3S38. pes. Gallus gallinaceusquinque pedibus inventus.
3841. Saturie vitulus biceps natus. Alterin Gallia. InLu-
3861. canis duo agni equinis pedibus nati, alter fiminino
3873. capite. Pullus gallinaceus quadripes. Bos recens
Anno chrifti natus initio belli Romani contra Perfas confpeilus
573. eft, ex cujus cervice duo capita eminebant. Ex ovo
12ÓS. provenit anfer monftrofus, quemfe vidilTerefert AI-
126p. bertus cum duplici collo, quaternis pedibus & alisj
Ï 270. dorfo uno, ut videretur anfer unus alium deferens;
1435. fed non diu vixit. Caliiì^ natus eft vitulus cum duo-
ι45·6. buscaniniscapitibus, atquedentibus, & feptempe-
3490. dibus vitulinis ; capicum autem majus quidem in
loco.
I . I
Ir
Natura yó'T^tffer ent ih. Lib.I. 19
loco fuo, minus vero ad caudam fitum erat. Ex Arsna-
libus Dominicanorum Colmarienfìum Chriftiani Ü r-
ftifiifide & induftria editis, habeimisinTham forum
fuiiìèpulliculum quatuor pedes habentem ex ovo gaî-
lini£. Wy le in Turgavise oppido vitulus biceps natus
eft. Alter poftea in Sabinis. Pontanus teftem citar,
quiaffirmavit allatum fibi arietera exenteratura, qui
priEcordia, & inteftina geminata obtinuerit. In Sunt-
goise pago Lanfer, natus efl: poreus uno capite, qua-
tuor auribusj duabus Unguis,οβτο pedibus,corpore
à capite ad umbilicumuno,ad pofteriores partes ge-
mino. Laurentius Pignorius, hiiloricie veritatis, &
antiquitatis cultor eximius, in fuis notis ad Alciati
,, emblemata fcribic, Locuftse anno Domini M D
5, L II. die X V III. Augufti Infubriam & Venetiam
3Î depopulatsefunt: id veròquoad annumadeò verum
5, eft, ut ambigere non liceat. Prseibat porroillarum
3, agmen (ut traditumeft} monftrum, quod nos hic
s, appingendum curavimus, cum locuftse imagine,
55 ut rei memoria perennet, videantque Providen-
„ tÌ£E Divina hoftes, fyntaxim Dei Opt. Max. in pœ-
,5 nis etiam infligendis , ad quas non iìne mente &
3, confilio prodit fapientiffimum illud Numen. Et
„ hujufmodi parergo ufi funt rune temporis Phry-
3, giones (utiego non femel animadverci) in au-
33 Iseis exornandis.
1496.
Pintura vero talis eft, fupervolans monftro fuillo, de
quo nuperrimè.
In
C 2
-ocr page 36-In pago Argentinenfi Sugenheim anferin ovoin-
ventus duplice capite, collo uno, quaternis pedibus,
quorum duo erant in alarum loco 5 podex geminus.
Ibidem fus ortus anferinis pedibus, Cracovia viculus
biceps natus. In Helvetiorem oppidoTella, in alvo
leporis inventus lepufculus quatuor auriculis, & o£to
pedibus, quorum quatuor in dorfo eminebant, alii
fuo loco fì-abant. In Sardinia, qua nofte Carolus
Quintus in Africamfoluturus venerar, natus eftvitu-
lus biceps. Alius poilea ortuspropèFribergum. In
Thuringia vitulus natus eil iextipes mailàm carnis è
latere dependentem geftans, Bernx, & Bailler vifus
equu-
Ϊ499·
1533.
154^·
15 5 ϊ.
21
Natur a i & ^ifferentìis. Lib. I.
cquuleus quinis pedibiis. Apud Rauracos circulator
bovemquinque pedes habentemcircumducebat. In if/i.
Gallia gallinai pulii comperti fune quatuor alis, toti-
dem pedibus % aft uno capite praediti : Parsei ^ teftimo-
nioj Metisin Lotharingia, in hofpitio, cui Sanéli Spi-
ritus imago proiniìgni eft,fus nephrendum peperic
odonis cruribus, quaternis auribus, &: capire canino
praedirum : poÌleriora corporum à ventre deorfum
tanquam gemelloruni diftinfta erant^ anteriora fur-
fum unita 5 duas in ore linguas habebat cum dentibus
quaternis in fuperioris maxillse, totidemque in infe-
rioris lateribus : Haud fatis expreila erat fexus diftin-
£tio, ita ut mafne, an femina id monftrum eflèt di-
gnofcere nemo poflèt: unica enim fub cauda rima:
iingula quseque corporum pofteriora fifla, & aperta
erant. Par^Eo etiam Anno Domini millefimo quin- 1573.
genteiìmo feptuageiimo tertioj in Zezanse Ü rbis fub-
urbio, loco qui dicitur campus Benediftus, in asdibus
Ioannis Poleti, falis menforis, natus eft agnus, hac
qua cernis effigie : editus in lucem mox interijt i nec
vitse, nifi exiguo motu, ulla iìgna dedit : fub auribus
ofculum ipfi vifebatur, lampetric ofculo fimile. Ve-
netiis anno millefimo quingentefimo feptuagefimo 1575.
quinto, ortum monftrum fub uno capite duo catel-
larum corporacontinens. Alibi ferpensvifus duplici
capite in has effigies.
li.
a.
Eo-
C 3
-ocr page 38-15 7 7. Eodem ^ ancore in eodem pago Blandio Melodii- ^^
ni ortus eftagnus triceps ; medium caput reliquis craf-
llus erat j balante uno reliqua pariter balabant capita.
Id monftrum fibivifumaffirmavit Joannes Beilange-
1624. rius. In mea domo, Patavii, anno millefimo quin-
gentefimo vigeiîmo quarto, famula priEpinguem gal-
iinam mihideplumans excoquendam, reperk in ejus
pedibus utrifque quinque digitos cum fuis unguibus
diilinilos.
Fort. Lie, de Monßrorum Caußs^
i4.
eap. Ii,
Ita ergo certiillmum eft in brutorum animalium fe-
rie multa reperir! monftra.
Naturai &^ifferentns. L'è.Ι. ^ì
Oflendìtur inflirpibus etìam revera monfira c ont Inger e,
QUuminterhomineSj&intcranimantiaratione
carenila liquidò jam conilet Naturarti multo-
rum gencrum monfrra procreare mira facie , mem-
bri fque,
«^Lucret, Orba pedum partim, manuum vìduata vìcìffinh
'Multa fine ore etiam^ fine'üultu c£careperta-i
VinBaque ^nembrorum per totum corpus adh^fiu ;
in ftirpium genere quoque coniìmilia peccata, lapfui^
que naturse contingere apertiffimè videntur j licet
ti.dean.multò rariuSi & hoc, quia pianta ^ iìmplicioremcurinpiantis
i.6. _ . - ο ι· · η tnonftrarari-
naturam lortitEe, mmoraque,&:ruaioramitrumentaoraq-.àm in
corporis j in fui conftitutione generanti naturie
gnam peccandi occafionem adimuntj faciiius enim
eil er rare in pangendis operibus variarurh partium
magno artificio invicem connexarum, uti iunt ani- errare in ^
malium membra ; fed paucas plantarum partes re£tè SaX
componere non eil ira difficile j quocirca in plantisubur^'""^^'
multò pauciora quam inanimalibusmonilra contin-
gunt Î aliqua tarnen in iis etiam exoriuntur: Inpri-
^.phyf.mis etenim doftore AriÌlotele habemus in ilirpi-
bus 5 perinde atque in animalibus, monftra neceilàriò
contingere, dum adverfum veteres ait > fi ab initio te-
mere concurrentibus rerum principiis fiebant bovi-
gena viriprora in animalibus, oportuifiè in plantis
etiam confimilia monftra fieri vitigena oleoprora.
Sed apertius reipfa fieri alibi docet monftra in planta-
de rum fructibus, utin animalibus inquiens, d Monfira
Γ' multimembria raro admodum fiunt in iis, quccfìngu-
los par turiti fed crebrius in iis quorum partus e β nu-
merofusy
-ocr page 40-24 Fort. Lie, de Monftrorum Caußs^
mero fus y &pr£cipue in avium genere ^earumque potijß-
?num in gallinis 5 ïts enim partus numero fus, non modo
qui) dßep è parianti ut columb£·, verum etiam-, quòdmuÌ-
Columbi tos fimul conceptus intra β continent, & temporibus
fepe parere. ^^. ^^ίγι^;ggf^iy^a etiam pafiuntplura·^ cohérent enim
conceptus y quoniam in propinquo alter alteri eH··, qua-
Varia ftirpi- modo int er dum fr u6fus arborum complures, Ac reve-
xeTenfencÏ' ra 111 ficubus, ΐπ pcrficis ; in prunis ralia noonunquam
vidimus monftrorum genera ·, vidimus & in limo-
nibus. Petrus Bertèllius bibliopola mihi familiaris
in pepone monftrum hujufmodi confpexiiïe feconfi-
terur, Profper Alpinus eximius plaiitarum naturse
perfcrutatorh^cdemonftrorum natura confcribenti
mihi teftatus eft, obfervaiTe fe in fru6tu cucumeris
mirè monftrofam deformitatem ·, & in folijs trache-
lij vulgaris, virgse aureae, ac ulmi ; & in folijs > flori-
bufque rofarum i 5c in floribus bliti rubri, & ama-
ranthi : mifirque diebus elapfis ex horto medicinali
ipicam Indici frumenti, cui à latere adnati vifeban-
tur veluti cseparum cortices albi, craiîl, yifcidam
fubftantiam habentes , nigra capillamenta, furvam-
que fuliginem intra fe continentes. Gualtherius ex
Rubcaquenfe Sigibertum autorem aiFert, cui arbo-
ris, qu£e dicitur Sambucus, flores, grana, & fruftus
in flores, grana, &friiftus vitis transformancur j pr;£-
clarè fané monftrum fambuci uvasferentis. Ferran-
tes « împeratus in fuo Muf^o carduum monftro-
fum Ce habuiiìe fcribit, qui miriiìcè cornucopiae
imaginem pr^feferebat. Frumenta in arboribus
nata teftatus eft ^Plinius, & Livius. In Germa-
nia propè AlberfchwilerjUon longè à Landavio op-
pido , uv^ in vindemia inventie funt barbatse , qux
ρ ri rail ni ad Ludovicum Bayaris ducem elc£torem
dono
eiS li.na,
Hift.c.i-
* lib. 18.
cap.18,
Natura y & T>ìfferent§s, L'tb. I. 2$
dono miilkjanno Domini M D XLI. deinde ve-
ro à Ferdinando Rege, ac Imperli Principibus in Co-
mitijs Spirenfibus miraculiloco confpediSjibidem-
que ab HenricoZiogtherjinilgnipidore, ad vivum
* li. deinlìunc modum expreiìk-, ut ait ^^Lycofthenes. Qui
Cf.'^^rnox addit. In Germania propè pagum Malfch non
procul à Spira, Imperiali oppido, in Fincaquadam
culmus quindecim fpicarunij fuis ariftis egregiè or-
nararum, ablque ul!a fatione inventus eil. Quo-
rum imagines hae funt.
In fungis etiamjquos infimum vegetalium gradum
obtinuiflè cenfeo, monftra interdum nafci autoreft
D Porta
-ocr page 42-2 6 Fort. Lie. de Monflrorum Cdujfßs,
Ψ ort a ƒ in Tua fcribens afrerri NeapoHm ex Ve-f ubio, .
ßivto monte lapides fungiferosj& Surrentum ex
getOì Se AbeU 'mi ex Ψarΐhenìo:, & in ApuUa ex Garga-
no -o qui lapides terr^ dodranre operti fungos reftibili
fœcunditace gignuntjqui feptem diebus perficiunt, &
fexies anno demetiimrur; nafcunturque fungi ex bis
petris aliquando non pileati, fed turiones, utafparagi,
& in ramos divifi. Theophraßns ^Terebinthumme-|^^^ijJ=
morat in olcajFiatum. Laurus item aliquando genita cap. 25.
e ft in platano, quercu, & cerafo 5 ficus, 6c platanus,
palma in lauroj iuglansj& cerafus in falice, ut cum'P/i-
nio, ^ ac Theophraßo « Scaligera & Torta teftantur. ^;^· ^^
Taufani£ in Arcadkis ex una eadem radice ilex, i'''·^?·^·
& olea enatae funt. Ψ lutar chus in opufculo de TythÌ£ ». λ de'
oracuUs ait fub Sicilienfem Athenieniium calamita-
tem aureas glandes de palma defluxiiìe. Non carent piaï^ti
igitur monftrorum differentiis plantarum genera.
T>e Monßrorum caujßs generatim quot^ quoquefint.
A bent profe£lò monftra, ut quivis alius efFedtus
naturce, quatuor fumma cauiìàrum genera 5
cauffas. materiam, formam, eiFedlricem cauiìam, atq ue fina-
Nararaom-. · « .
nia effick cxiem: matenamquidem, quianaturaliterexmhiloni-
^tena,. hil fieri potefì-j & quicquid natura molitur, fi ve idfub-
flantia fuerii, fiveaccidens, nonnifiexprœexiftente
fubjeéto, ut ex materiali principio, eificit, Arißote-ll:j^^'
/(fautore. Habent etiara monftra, ceteraque omnia «3.'
naturacopera, cauflàmformalem j quia eorumà natu-
ra conftitutio, quse generatioeft, Ariftoteleo ^moni-é ^ ph/·
Naturx ope- tu, idcifco natura ttuncupatur, quia eft via in naturam''
œam hient pr^cipuam, quiE forma effe conitituitur ab eodem
Natura^ & Tììfferentijs. Lìb. I. 27
vpwcpj.j|j ^ habuitautemhoc rerumnaturaÌium se- Genc«ric»
&J, · n- · -r cur natura dt-
""=«'t.j.neratio ad diirerentiam conititutionis rerum artm-cawr.
. ^ · . . ^ (■. Natura prs-
ciolarum , quia operano arcis non lemper eara ror-ci|ua forma
mam aiïèquitur, ad cujus adeptionem ab artifice di- 1rs no«
rigitur; quocirca denominationem ab ea forma non q^TtuTimea-
habet j fed ab artifice Γ0Ι0 denominatur, à quo nun- «mformam.
. ^ , V · « « i ■ · Opera-
quam non provenir : lic piane operatio Medici non »0 unde de-
J- . ~ j j · . ^ . ~ notnincrur.
lanatio, led medicatio nuncupatur^ non enim lem- Natura fem-,
per fanat medicus operans femper aurem raedetur. οοπ4«'ίΓΓ
At generatio rerum naturalium, quia eil via in for-
manijquam iemper quoquopaftoconfequituri quiE-
quenaturaeil precipua reigenerandss·, proptereana-
tura nuncuparur : Quxcumque igitur à naturafiunt,
omnia ruamobfinent formalemcauiïàmi monftraer-
go formalis cauiìàe non funrexpertia, quum à natura ^uiiam fa.
gijnantur. Jmmò veró&effc£trice»nineceirarió cauf- caufla tffc-
iam habere oportet qu^cunque quovifmodo pro-Îseaiorers
ducunturj fiquidem nihil fitufpiam, quod abaliquo ΜαιαίίΓηΐΐ-
efficiente non procreetur j nullufque reperitur effe-
itus abfque agente cauiìa: Quumetenimeifeftio cu- ^otor quia.
Λ r> ' r - · r· ^^ V ,, r ί A -n Natura fem-
• s phyf.julque rei mutano licsmutatio vero nuXvàin^Mrtjtûteii'iM agir pro-
i piiyf, fine motore, quod abfolutè definitumeil eiìeprinci- Nihil fruftra,
pium primum unde motus quilibet proficifcitur-,
propterea effedus omnes ab aliqua eiFeftrice cauila
pendere necefle eil. Sed quorum natura eil autor, ea
finalem cauiTam etiam obtinere illud manifeilum
j^»· cai.cuique reddit, quod natura ex ^^r^fii^é'/ii decreto
^^phyf. nihil agit fruilra : fed omnia, quscumque produ-
H ■ cit 5 propter determinatum procreai finem. Mon-
tra igitur, quum fiot eifedus naturasi omnia ob-
tinuere cauiìàrum genera, materialem5 formalem)
eificientem , atque finalem. De quibus fingilla-
tim agendum eil nobis, & primùm quidem gene-
D % rat im Î
-ocr page 44-1
2 8 Fort. Lie. de Monflrorum Caußs,
ratim, deinde vero etiam fpeciatim, Ariftoteleam
ƒ methodum feerantibus j qu^ à communibiis ,
confufis ad fpecialia, & diilin6ta progredì confueFÏt.
Monflrorum caufafinalïsgeneratim qu9tupìe^y
quaque fit.
^fonßrafunî A ^^^ rcriim noilratium Natiira parensj cujus
effeausnaiu- cfi^itus monilra funt omnia, decreto Arifto-
telcoj^qiuun femper aîicuius finis gratia prseilet^» î.phyo
quodciinque operatur 5 quippe qux nihil ufquam fru- y^tsc S
ftra ^efficit: quemadmodum in procreatone ilibcse-^ i.
animantium nulluni iibifinemaliumconic-?!"·
nevivcntium qucnduH! proponitj nifi perennem confervationem ''
spcics i ge- fpecieieorum, qu^ ob materi^e participationem in in-
KnrTV"^- dividuo sperpetua eiïènequeunt: quo fine potiturge-' 2 de an.
gl«,quoque i^gj-^ns unumquodque,procreando aliud fibiümilea.^dégen.
in fpecie aut eiîèntiali, & accidentali fimulj qu^fi-^·"^·*'
gura dicitur j confiftitque in proportione partium
corporis, quod notavit »^orphyrius: auc fairem in
eiTenriali: &in hac aut fpecialiffimajautfiibalternajfpecil. '^^
qu^ genus etiam nuncupatur: Ita piane quum Mon-
iìra fpecies fint viventium noilratium i nullum alium
in fai procreationefinem obtineredebentnifi fpeciei
eeoeriseiTen-generantium as terni tate m : atributa enim cuiufque
SdeiS^^ generis elìèntialia fingulis aptantur fpeciebus^ Ari-^
•imÎs f & ftotele dolore. Sed ifie finis totius generis anima-antep.c?.
«mmuKs. forum mortalium, ut communis eft tum perfedis, «ρίΓ''
tum etiam viventibus monilrofis; monftrorum finis
, proximus, ac proprius eiTe non potefljerit igitur com-
munis, atque remotus. At vero finis proprius, ac
proximus, quo à perfeclis animantibus raonilra dif-
cer«
-ocr page 45-Natura i & Tìifferentiis. Lib. I. 25?
cernuntur, alius efl: j nempè animantiiim perfeilo- Finisanima^.
r- · η ri · η -ι· · r ■
rumnms proprius eit procreare libi limilia m ipecie aorumpro-
tum fecundùm formam, qux animam refpicit ; tum
etiam fecundùm materiam; quieinfigura, &in mem-
brorum corporis conftitutione, atque organizatione
confiftit : organizatio enim quum fit difpofitio, cor-
pus apparans ad animam, qua; propterea definitur
[ Mean.at^usprimus corporis naturalis ^ organici, ad mate-
riamviventium refertur. Quumautem monftra fint ad ani-
errata naturac in operatione Tua impedita: nepoffit fi-
nem hunc totum integre confequi: non vakns eifi-
cere quod vellet, natura eadem vult, ac efficit quod
valet 5 procreatque in eadem fpecie fubftantiali fibi
fimile animatum, fed in membrorum conilitutione
fibi diiììmile. Quare finis proprius in eeneratione Monfeont®
rt . η r · proprius».
monitrorum, ac proximus elt conlervare perpetuità-
tem unius fpeciei eiìèntialis generantium in indivi-
duis diifimilis conformationis i quum finis perfedo-
rum animantium fit confervare perennitatem fpeciei
& fecundùm formam, & fecundùm materiam, five
fpeciei eilèntialisfimul, & accidentalis : In eo enim
folo monilrorum finis àfineperfeéìrorum animantium
diiìldet Î quod monftrorumfinis efl: portio finis per-
feélorum animatorum ·, fiquidem peccatum natura Pcccatum na-
n · η ' · r tur« monftra.;
monltra generantis elt, quia non integrum nnem con- generands.in
fequitu r fibi propofitum, & à fe defideratum j fed alte-
ram iilius partem j perfeétiorem quidem, ac magis
eilentialem, nim ir um formam fpecificam, & animam,
& in ea fpeciei fubftantialis ieternitatem j non adepta
evidenrioriparte,qu^conftitutaeil infimili confor-
matione corporis. Ut ex bis appareat non efiècum
vulgo fimpliciter affèrendumj Naturam in monftro-
rum procreatione fuo fine fruftrari i totali quidem
D j fine
-ocr page 46-30 Fort.Lk. deMonßrorum Caußsi
finefruftrari videtur quoquo pado, quiaunamillius
partem non aflèquitur , qu£E fenfui eil cvidentior j
quod vulgo impofuit -, at revera non fruftratur fuo
finc; quia illius partem eflentialem, acpotioremaiïe-
quitur natura monftra progignens. Ita ergo finis mon-
ftrorura eft confervare fpeciem eflentialem fuorum
genitorum in materia dilïimiliter organizata.
T>eMonflrôriim çaujfa formait generatimi quo'
tuplex, qti£queßt.
Vlfa finali monftrorum cauiTa, par eft ut adcon-
templationem formaiis accedamus. quum hae
cauflie plerumque in unum coincidant a ^r'ifloteli
Quo faitumeft ut, quemadmodum de fine dudum o- si.
ftenfum eft, monftra ctiam obtineant duplicem cauf-
Îâm formalem. remotam, & proximam Eft autcm
remota monftrorum forma communis & aliis in eo-
dem genere degentibus j quum enim ab hAriftOtele^ »·
inter cauflàs remotas, &proximas difcrimen illudef-''^'
fentiale pofitum fit, quod omnis cauiîà proxima eft
propriafolius ejus eiFe£bus cauftà, cui proximadici-
tur ί at remota eft communis etiam aîijs effeiVibusin
eodem genere contentisi quumque id unicuique cauf-
farum generi aptetur- propterea quando monftra funt
peccata naturai in genere vivencium-monftrorum
forma remota communis erit forma cunftisaniman-
tibus, atque adeò forma proxima viventium quate-
nus viventia funt ^ ea vero ad aures Arijìotelìs eft in
genere '^fubftantix fita, & omninoanimaj qu^defi-^
Dita eft eiìe a6tus primus corporis naturalis organi-
ci. Forma igicur monftrorum remota eft anima, qux
com-
Forma cum
Ünecoincidit.
Monftrorutn
forma du-
plex^
Difcrimen
caufl'iE proxi-
m» à remota.
Gauffaproxi-
ma quid ha-
beac eflen-
tisle.
Monftra in
quo genere
lint.
Kat ητα-,ύ Different lis. Lib.L 31
communis eft viventibus ctiam perfeétis , qux fpe- mon-
rt * ^ ftrorutn re-
ciem conitituunt monltro congeneam : dividitur e- motaqu®.
nim animatum fubcsleile in monftrofum , & bené
conformatum, Sed animam eile monftronim for-
mam remotam illud edam aperte demonftrat, quod
anima deiinitur eile aftiis corporis naturalis organi-
^ ci j quo litam effe materiam monftrorum remotam
e mox ^oftendemus j adeo eoim fefe mutuò « refpiciunc
materia & forma , ut materiam remotam perficiens
a£tus nequeat effe nifi forma remota. Cetérum fpe- ^ρϊί/οΓ
cifica, & proxima monftrorum forma, viventia noftra
in effe monftri conftituens, nulla eft alia, quam ma-
la corporis conftitutio, deformifque membrorum or-
ganizatio, & omnino vitiata partium eonformatioi
tsl*"^^· quandoquidem ί Ar iß ot eli monftra formaliter funt
aa.S®'"· peccata, & errata naturse gencranìis: Modo natura
eenerans monftra errare ac peccare nequit in formafoma mon-
η · ■ r ■ ^ · ilri remota.
monftri remota: quum etenimealitammaj & anima
iìt natura una, & iìmilaris, ilve iìmplex ; iìmplicia
vero , una vel aiìequantur omnmo, vel penitus
non aiìèquantur cauiïàe produétrices j nec ea partim,
aiïèqui valeant, partim non ailèqui: fi natura gene-
rans in conftitutione viventis animam confequatur,
iam vivens procréât nullo errore in animai produzio-
ne: fin autem animam procreare nequeat 3 planèhaud
gignet viventem fubftantiam j quare nec monftro-
iam. Quum igitur natura monftrum procreane con-
ftituat vivens, cujus forma eft anima, quxvifaeftei^
fe monftri forma remota ·, jam conftat naturam in
monftri exortu non errare circa formam ejus remo-
tam. Sed error naturis in monftri procreatione con-
fiftit poft animationem materia in ejus organizatio-
ne i fiquidem natura generans animantia noftratia in
fubf»
-ocr page 48-1
3 2 Fort.Lk. de MonflrorumCaußs ^
Error naturas fubditam fibi materiam, praeter animam, qusefubftan^
genmnTs in tialìs forma iiuncupatiir, miram accidentalem con-
quofit. ftruit formami qua^ multiplicem membrorum vari-
orum ilruiluram, nexum, figuram, molemque cora-
pleibitur: in qua conformatione variis modispotefl:
varii errorcs natura peccarc aliter efficiens ac efîîcere deberet ad-
naturae in - i ·ι f · · · r λ · Γ
monftri ori-mirabilcm Iiancanimaticorpotis rabricamjliVC numc-
rum, autmolem partium diminuendo, adaugendove;
iive membra tranfponendo è naturali fede 5 iìve ijs de-
bitam figuram, aut connexionem non attribuendo}
iive partium fubftantiamin alienam commutando : de
quibus erroribus ^poftea iìgiilatim fuiius
diorilocoagemus. Quumitaquenaturagenerans ani-ΐί^
mantianoftratiain nulla re alia peccare valeat non re-
ite operans, prsterquam in partium organizatione ;
Monftwrum quumquc monftraiìnt formalicematuras peccata; jani
fica quid fit. evidenseftformampropriam, & fpecificam monilro-
rum nihil eiTe aliud quam vitiatam membrorum cor-
poris fub c^Io viventis conformationem.
T>e Monßrorum caujja materiali generatimi quo- I
tuplex i quoqueßt.
MonÌlrorum forma tranfeundum nuncnobis
_ eil ad eorum cauiìàm materialem. Porrò ma-
SÏÏmï' terialis monilrorum cauflà generatim, ut aliarum re-
piex. rum omnium corporearum fub c^lo degentium > λ A- ®
riftotele autore, duplex eil Î altera remota, Sccommu-
nisì altera vero proxima, & propria: Quodvelexeo
elicere poiTu mus, quia quum materia eflèntialem re-
Relativa p^'fpeaum habeat adformam έ Ariilotelisdecretoj
demque viro quot modis unum relativorum dicitur,
tott-
a
8. meta.
II.
Natura i & 7)ìff€rent^s. Lih. 1. 35
totidem dicatur & alterum: quando nupervifum eil
monftrorum formamduplicem extare, aliamquidem
remotam, aliam vero proximamj geminam quoque
materiam monftrorum eiìe neceiìeeft, remocam pari-
ter, U proximam : Inter hujufmodi vero cauiìàs, uc
f'^Ppi·^ dudum ''vidimusj pofitum illud eft eiTentiale difcri-
' i sc^o.menab ^Jrißotele·^ quod cauiTàproxima eft propria
folius ejus effeilus cauiìa, cui proxima dicitur i aft re-
mota eft communis etiam aliis in eodem genere poil-
tis : quum igitur monftra fmt peccata natursein ge-
nere animatorum cgntingentia ^ idcirco materia mon-
ftrorum remota communis erit materia cundis ani-
mantibus fubcasleftibus , atque adeò materia proxi-
ma viventium noftratium, quarenus viventia fiint in
de genere fubftantise ; unde, ut verbis fArißotekts u-
^''■'^^tar 5 corpus naturale organicum conftitui debet mon-
ftrorum materia remota j materia namque proxima
generis evadit materia remota fpeciei. Materia ve-
ro monftrorum proxima eft ipfum corpus animatum,
feu vivens fubcj^lefte j id enim nullius alterius rei prse-
terquam monftrorum maceria eft j ut cuivis induzio-
ne per omnia materialia compertum fieri poteft : qua-
re monftri cauiïà materialis propria, & pfoxima ge-
neratim eft corpus vivens fubcxlefte. Quod inde
quoque demonftracur apertè, quia quum monftri ra-
tio in mala conformatione confiftere viià fit> orga-
nizatio vero à natura fiat operante in conceptumjam
fafbum: quum s Arsotele dodore conceptus fit cor-
pus vivens ì Quippe quod fit ubi excrementum femi-
nin receperit àfemine maris principium, quo anima-
tum eft : quod principium nil nifi anima eiìè poteft,
quiE vitsE principium eft ^ Arinoteli : profedò mate-
ria vitiatse organizationis fiifceptiva, & proinde ma-
fi teria
Caiifla rem«
ta quid habc-
aceffentiak,
Materia
monftri re~
mota qua!.
Materia pro-
xima generis
eft remota
fpeciei. M a-
teria proxi-
ma monflri
qux.
Organizatia
fit poft con-
ceptionem.
Conceptus
quando. Se
quomodo
iiat.
? 1
de
aii.
^P. 3.
Anima viìse
cauifi.
i. de
«n.
.37.
t.35.
teria monftrorum proxima neccilario eft corpus vi-
vens fubcaelefte : Subcaelefte inquam, quìa monftra
fune ortuÌ5& interitui obnoxiaj cujufmodi non eft
c^lum : corpus vivens, quia in folis viventibus pro-
pria monftra contingunt 5 quum in ceteris inanimis
prodigia,& oftenta, portcntaque contingerc valeanc
inpierifque monftris fimilia,ie<ï non vere monftra:
vivens inquam abfolutè, quia quum organizatio cor-
poris hu mani fiat non foKim in utero, & primis die-
bus, quando ' Arißoteli conceptus vivens vitamia.degcR
ftirpis, unicam habet animam vegetalem i & proce-^"''^^^'''
dente tempore, quando infuper fufcepit fentienrem,
Organizatio poftcafic aoimal Î verum etiam extra utcrum dum
Sc etiam in a- Γ ^ . r - \
dijko vivente rationalem habens animam homo alitur ; liquidem
extra matris . . · r i η · ο
alvttm. ahmentum convertitur m partium lubltantiam, & ea-
rumconfigurationem recipit : quumque natura errans
in conformatione membrorum femper monftrum
eonfticuat, iive peccet in organizatione prima, dum
fœtus folam. habet animam vegetalem 5 iive in media,
dum etiam fcniîcricem obtinens animal eft; five in
ultima, dum homo natus eft j uü nos docuit etiam
^ Kyirifloteles i quod infra Matius apparebit: pro-^^·^^^'^
pterea monilri materia proxima eeneratim non eft cap."3. °
r1^ -1 τ r λΙ c.·
vegetans iolum, non animal tantum, non homo 5 led is.
Monftra in corpus vivcns fubcj^lefte univcrsè funaotum. Idipfum
teuiis,&ftu·- ^ . |vj η · Γ Λ-F .
fibit,. ex co Item dare dcmonitratur , quia non lolum in
humana natura monftra contingunt, verùm etiam in
brutis,&in ftirpibus : quod '^^fupralatius apparuit, »»cap/·
Sic ergo monftrorum materia proxima eft corpus
ri^aterìaut à fubcœlefte vivens gencratim. Infuper autem quum
gì ρ,οΓ" materia propriè àphyfiologo non nifi per »iom^z.mllf'^^'
prie
Potcntiano·
icitM habicu. tum cognofcitur , materia enim potentia eft ^ AriAlfS'^-
. cognofci valeat j namque potentia non nifi per habi-
-ocr page 51-Natura^&^ìfferenìm. Lih.L 35
\ ßotell·, cui ί aduseftabfolutèratiocognofcendi, & ^Materiaefi
intelligendi : iì materia monilrorum proxima nihil Aâus eil ra-
aliud eft, quam id in quo inefl: eorumdem forma 5 fcendi.
ΪΚΐ quodmonuit 1 Arißoteles aiTcrens materiam fimpli-
t4. cjj-gj. uniufcujufque id eiTe , in quo veluc in fubjedo "ubjS
iniidet forma, ceu natura potior in viliori : profedò
quum forma propria monftri dudum vifa fit nihil
aliud eile quàm deformis organizatio, malaque mem-
brorum corporis conformatio : quumque organiza-
tio 5 conformatioquc deformis forma fit inexiftens,
non quidem in anima viventis j non in corpore uc
eil quid ab anima contradiftinilum 5 quia oculus,
aut pes animam non habens sequivocè oculus , aut
^ Mean. pes eft Arißotel't perindeaclapideus5 vel piârusj
4·. degen. fed mala organizatio quum fit in toto compofito ex
anima, & corpore organico j conftare liquidò jam
poteft materiam monilrorum proximam nihil efile
aliud quam corpus ftibcselefte vivens. Ceterum quia
corpus fiibcaeleile vivens trifariam confiderari po-
teft , primo quidem ut animatum eft, atqueomni-
no ratione anim^ 5 deinde vero ut corporeum quid
eft s feu ratione corporis j deinceps autem ut ter·· «πο.
tium quid eil ex anima, & corpore ^què conftitu-
tum. Materia monftri proxima Phyfiologo non eft
vivens quoad animam j nam corpus vivens ratione
animx malè conformatum monftrum eft metaphori-
cè j ac poëticum ; ilii enim vitiofos homines ab Her-
cule inreremptosj monftra ab eo edomita concinunt : quidteiM.
Nos autem hic agimus de monftris natura ad Phy-
ficum attinentibus. Neque vero materia monftrorum
proxima eft totum vivens , ut tertium quid ex anima
& corpore ^què conftitutum j quia id monftrum
eft integrum, non autem monftri pars materialis,
E 2 fi
-ocr page 52-3 6 Fort. Lk. de Monflrorum Cauffls,
il monftri formam obtinuerit : fin minus, jam nihil
habet monftri j & eil vivensperfeétum. Reliquum eil
igicur ut monilri materiam proximam dicamus effe vi-
vens fubca^leÌle quoad fuum corpus animœ fubjedum,
Monftri ma- ac potius corpus viventis fubcaeleilis, quàm corpus
vivensfubcxlefte. Cujus ea ratio eil,anteatadai quia
in hoc folo proprièineilmonitri forma eiìentialis pro-
xima i quum enim forma haec monilrorum eiïèntialis,
eademque proxima, fit malamembrorumconforma-
tio i membraque fint partes corporis viventis, / Ari-f^^ ^^
ßotele dodtorej propterea monilrorum materia pro-cap. i/
xima ml nifi corpus animati fubçieleilis eiîb dicenda
Monitra qu» eil. Addo itcrum monilrorum alia oririab initio in
ftemm'qua:alvo materna fimul cum organizatione fœtus, alia
in utero, utcrum adultis jam animalibus ob malam
organizationem alimento indiram in monilri naturam
degenerantibus, obfervatione ' Arißotelis quum au- ' vide in
tem adultum animal monilrofam formam non induat ^Te gen.
nifi in fuis membris quatenus funt partes corporele
fubjacentes animée; atque in alvo matris non organi-
zerurnifi conceptus, in quo ineil anima ut forma, quoi
fibi prasparat, & architeäratur corpus, formatqueidor
neumad operationes vitx reftè obeundas j ut « alibi
fufè demonilravimus 5 planè manifeilò jam conilat
materiam monilrorum proximam non eiTe animamvka.
viventis 5 non ilUus corpus ut abanimacontradiilin-
élum, non ipfum vivens totuni utiequè ex anima &c
corpore conilitutum, non idem vivens ut animatum i
fed vivens idem fubcseleile ut corporeum quid, five
animans mortale quoad corpus, iive clarius corpus
animantis morcalis animamin fe habens.
De
tcna proxi-
ma quas.
. de
Natura t à'Differentîis. Lïb.L 3 7
^e Monßrorum cauffa effeBrke gêneratmiy
quotupleXi quieque fit.
Upereft, poil: aliamm explicationem, nunc mani- eSdsX
ifeftanda monftrorum cauiTa efficiens generarim.
S'
feftanda monftrorum cauiTa efficiens generarim.
Suncautemin efFeétrice monftrorum caufla esedem ««"ensejuf-
• r, ■ 1. Λτ. · 1 rej muU
agentis proxmii,&: remotidifFerentise: ie^^F^^^^^^S'/^icauf
nonnulla alise ; quia proximum efficiens fubdividitur fe effeûrices·
in primarium, coadiuvane, fecundarium, & inftru-
mentale. Porro cauflàe monftrorum cfFedrices remo-
tae duse funtj prima quidem eft Deus Optimus emi-
nenter cum agentibus omnibus naturalibus ad eo-
rum efFedlus omnes producendos, funftionefque o-
beundas nunquam non concurrcnsj à quo propte-
rea rebus omnibus pendere effe, & vivere, bis qui-
dem clarius, his autem obfcurius, pro uniufcujufque
capacitate j docet Ârïfloteles. Secunda vero mon-
■ ΙΟο,
ftrorum cauiTa eiFc£lrix remota eft cselefte corpus, acmonftro-
* - - rum cauua»
quod motu fuo perenni, & luminis opera phyficè
gubernat omnia efficientia noftratiaj quod novit,
meteo, monuitquc nos idem ^ Arifloteles alicubi ftatuens
neceflarium fuiiTe mundum hunc inferiorem conti-
guum exfare fupernis lationibus, ut omnis hujusvir-
tus gubernetur inde. Proximum vero efficiens inftru-
. mentale monftrorum generationi deferviens eft ca- i^ffidens.
I · 1- r» 1 V Secundanutn·
lor maternorum vifcerum. Secundarium vero mon- effidcns.
ftrorum efficiens eft matris uterus. Coadiuvans mon- caufla.
ftrorum efficiens, quod in eorum generatione prima- Jë"
rio agenti cooperatur 5 eft matris anima. Primarium
vero monftrorum efficiens adhuc fubdivitur in prin-
cipiuni quod agit, in Scholis adxquatum dicitur,
E. I &:eiì
-ocr page 54-3 S Fort, Lie. de Monflrorum Caußs,
rœcutidkas eft feminïs portio magis fpiritiiofa} unde fpermati
unde remini, ^· _ ^ . λ j ί · j
Eifidcns fœcunditas meli, ^ Ariftoteko dogmate5
nionftrorum ... · · . . η ^
immeducum, pnücipium quo ptimo adœquatum emciens agit, & «ρ. j-
& principale, ^^ aiiima femifiis, illi à pareiitibus indita, quatenus
eft facultas organorum corporis viventis conftitutiva,
non quidem abfolutè j fcd impedita ne iinem iibi
propoiitum intégré confequatur : fecus enim vis or-
ganizatrix non impedita femper animantis membra
fine ullo errore conftituit ; at errat in eorum confor-
matione folùm , quando aliqua ex cauiïà impeditur
quo minus valeat munus fuum re6tè obire, ac pro-
poiîto fibi fine intégré potiri. Sic ergo efficiens pro-
ximum monftrorum generatim eft virtus formativa,
conftitutiraque , five organizativa partium corporis
viventis , reiîdens ut anima, & forma in parte fpi-
rittiofa feminis, illi à parentibus indita in ilio mu ne-
re obeundo impedita; quiEvirtus in animanteetiam
adulto remanet nutrimento membrorum conforma-
tionem communicatura ; ut ^ alibi fusé à nobis eft^^ü-d»
demonftratum. Impedimenta vero huic virtuti mem- hum.''"'
brorum viventis corporis conformatrici multa, mul-
tifariamqueadveniuntàmultiscauiîîs ; quas " infraiiib.2,
commodiori loco, agences de fpeciali cujufque dif-
ferentias monftrorum cauiTa eifedrice , ac origine 3
latè coniîderabimus.
Trojiria Monflri generatim accepti definiti»
inveßigatur.
EX haétenus allatis monftrorum cauiïïs nunc no-
bis proxim^e omnes funt feligendse , quibus
aptam monftri generatim accepti deiinitionem con-
à
Natura i érl^îffer ent Us. Lïb. I. 39
texere valeamus, intimam ejus eiTentiam, prius quam cauira^com-
ad fpecierum conrcmplationem delcendamus, intro- îmc in deÄ-
fpeduri : feligendae funt autem cauflk monftrorum .S''
proprio, quia communes, & remotse procul abiuntofeÏm"^^^^^
adefinirionej quse défini tum à quocumque alio di-
I.poft {terminare debet, ^ Arißoteleo prcecepto. Quum^"^'
^■phyr. autem eodem autore ^ definitio quasvis ex genere
mer. proxïmo rei defîniendsc j ac tot difFcrentüs eiïèntiali-
7.meca. contcxi debeat, quarum Ci unaquaeque feorfum
fit re definienda communior, omnes tamen iimul
conjunftseilli iequipolleant j quumque -ifr^^/é'/i
etiam ad inveftiganda rerum attributa latentia qu;^-
cumque in definitionibus aflùmenda funt, miriiìcè
«i i. poft. conférât una d Divifioj neeeiìarium nobis profe£tò
ï^mlr!'· fuerif abditiorerti monilri definitionem divifionisfe"'''""'
^ · ^AJULa« __. . li ' j C
auxilio indagare. Porro monftra vel in accidentium nido m-JàZ
genere aliquo, vel inter fubftantias collocanda funt : Öra
ea vero non eiìè accidentia id apertuni facit, quòd
corpora funt vitam babentia, & animata ; quse om- viventiaom-
• - r 1 η · 1 Λ · η Ί fubftaii-
«i.dean. nia menerei ubiranti£e ab « Armotele reponuntur. u^fuiìr.
■^•Β.&Φ. A V , η · Subftantia:
At vera lubitantiarum corporearum , qu^ omnes corporea: o-
Afifloteü cx materia & forma conftitu-uoturj alise pX"^/"™'
funt fubftantise non folùm ex parte materias j verìim
etiam ex parte formte, ut homoj leoj & id generis aliaj Purè oibiian-
quae propterea purè fubftantiar, ac maxime fubftantise
Subttand«.
re£tè dieuntur : alias vero fubftanti^ funt folùm ex [fTattri^?"
parte materias, non item ex parte formée j ut domus^^^^p»^;^
navis, ftatua, quas conftituuntur in eiìe per figuram,
quameiîe accidentalem qualitatem nemo non novittuanwr»
itnPra.ex t Ariflotele-^ cui talia fieri ^ fimpliciter, & eile
^ i.^phy"; fubftantias aperte decretum eft ; licet minus fubftan-
^ tias eile i alibi confiteatur. Quum itaque Monftra
conftitLiaHtur in eflè per miram deformitatem, qu^
item:
DO»
accideu-
40 Fort. Lie. de Monflrorum Caujßs^
Monftra^fub- item ad qualitatem quartas fpeciei redigi confuevitj
non purè, ac maximè fubftantise, fed erunt iubftan-
ti^ ratione materiae folius, ut navis, domus, & ila-
tua, formamaccidentalemobtinentiai quam eiïe mi-
ram,& abominabilem deformitateminmembrorum
conftitutione ^ antea novimus. Quoniam vero hu-
jufcemodi viventia infigniter enormia poflùnt vel
frequenter, feu etiam femper ι vel raro exoriri : mon-
Raro condn- ftra cx cotum genctc non funt, quse femper, & fre-
quenter eveniunt, fed raro admoduni contingunt:
quod & ^ Arifioteles perfpicuè nos docuit, & ratio
convinciti qu2e iiquidemfrequenter,aut femper ac-
Frequentiacidunt, nullaHi vidcntibus ittcutiunt admirationem,
non mira, fed ^ . ^ , . . ^
rara. quse ncceflario ubique provenit ex monltrorum in-
fpeitioncj illaitaqueraronafcuntur. Quia vero raro
contingentium alia fiunt ex primario naturse inftitu-
tOi alia non : certumcuivis efle oportet monftra non
M on ftra non fieri ex primario natura inftituto \ quia natura prima-
rx'Tnftïmario bonuni, »« pulchrum, & perfedtum, fibique
omnino » confimile procreare intendit non fol ùm in
fpecie fubftantialijfed etiam accidentali; quum ex
adverfò monftra fmt natura parentum iingulorum
diiììmilia, imperfeéla, & mirè deformia. Sed qu^ non
fiunt ex primario naturç inftituto,adhuc in duplici dif-
ferentia verfantur; nam alia fiunt omnino praeter na-
turam ; alia vero ex fecundario naturse inftituto : Qux
priEter naturam fiunt, ea funt quçcumque proveniunt
ab efficiente violentiam naturse inferente ì vel abeo,
Qna fiunc quod natura quomodocumque copulatum fuerit,
™n "quow- Horum in adionibus natura cooperante : Qi^x
''Sin: fiunt ex fecundario naturse inftituto, à natura
ex fiunt impedita ne poilìt optato m finem omni ex parte
mwJuìtti- confequi : ubi enim natura efficere nequit opus per-
flantiœ fune
non ratione
idrm®.
A. cap. C.
/ 4..de gen,
an.c.4..
ex
naturx
duco.
m i.phyf,
t.8i.
» 2..de an.
c. 34.· ìi-
c. magn.
mor:C,io.
I
-ocr page 57-Natura ^ & ^)ifferenî§s Ltb. I. 41
eiHcere nequkopiis perfeitiiïïraum, quodveîlet;
» î. phyf.ficit imperfectum quodpoteft : Immò vero & hoc oa-veL^
ε· turae commune cum arte video, ut non potens face- cit quod po"
pjgP^y^· re quod vellet, efEciat utraque quod poteft. Scio'i^ja non
pleroique cum "Thilopono monftra iimpliciter
ferere prêter naturam 5 quibus non eile aiTentiendum
ex eo patet, quoniam à natura fiunt, eaque non fo-
lum univerfali, ut exiiHmavit Joannes Grammati-
cus ^ Ted etiam à particularifuorum gcnitorum, licet
impedita ne poiîit opus in fuo genere perfediilimu m,
ac iibi ilmiilimum procreare. Quareconftituendum®''^ «^^'^"^""-
Γ _ dano nsiur»
elt monltra neri ex fecundario naturae initituto pro- inftitu:o.
pter aliquod impedimentum, ob quod quura ne-
queat illa perfedum, & pulchrum vivens conftitu ere j
potius quam nihil efficere, vult deforme monftrum.
procreare ; fi non in membrorum conformatione, fai-
tem in eiìèntia, & forma fubftantiali fibi coniìmile.
Monftri ergo definitionem eiìèntialem jam ex his te-
xere poiTumus aiìèrentes Monftrum eflè fubcselefte
vivens membrorum enormi conftitutione videntibus
horrorem cum admiratione incutiens,rarò admodum
nafcens, ex fecundario naturse inftitutogenicum pro-
pter aliquod impedimentum in principiis fu^ confor-
mation i5.
Innienta Monfiri definith expUcatur
Ad exaâram vero eiìènti^ monftrofiedignotio-
nem operse pretium eft allatam definitionem
particulatimmagis ex Ariflotelea doélrinamanifefta-flantis quid
re. Monftri fané genusproximum, quod Torphjirìo^''^^'^^''
F '»in
-ocr page 58-4Z Fort. Lie. de Monßrorum Caußsy
"in definitione fubftantise definiti materiam pro-^capde
priam explicare debet, nihil aliud eft quam fubcsele-
fte vivens j à quo genere tum caeleilia corpora, in qui-
bus nulla deformitas, nullaque ineft partium mala
conformarlo Î tum inanimata omnia excluduntur·, in
quibus etil monftrorum imagines aliquando repe-
riantur 5 ut in nubibus centauri ·, vera tarnen monftra
unquam fieri non poffunt. Includitur autem in hoc
genere monftri non folùm humana fpecies, bruto-
rumque animalium genus , verùm etiam ftirpium
univerfa natura j quae tres numerantur viventis fub-
cieleftis fijpremi^ fpecies : In plantis autem perinde
atque in animalibus monftra contingere apertè col-
ligas ex ^fuperioribus. Eft itaque monftrum gene-^
ratim fubc^elefte vivens. Cui quidem generi ftatim
adjefta eft in definitione differentia eflèntialis à fpe-
cifica monftri forma defumpta: materia enimproxi-
maquum eiîentialem , & immediatam habeat habi-
tudinemad formam, immediate illam fibi uniri po-
ftulat i confiftit autem monftri forma fpecifica in
membrorum corporis enormi conformatione, hor-
rorem, & admirationem,ob rei novitatem, viden-
tibus incutiente ; Qua differentia procul arcentur à
monftrorum numero tum gibbi homineSj& claudi,
& fedigiti nafcentes, qui frequenter oriuntut} non
minus quam nigra uva exorta ex vite C a ρ ν e ο al-
bam ferre folita ex '^Arìfiotele·, quique fine
autadmirationevifuntur :tum quoque poreus, rana,
ferpens, elephas, quibus mulieres fuere matres, &
Icpus ab equa edicus, & puella candida ex sthiopi-
bus parentibus orta, & viciiìim nigra ex candidisi
quia in horum viventium corporibus nulla deformi-
ias extitit j malave conformatio, nullaque configura-
Monftri ge-
nus ptoxi-
mum.
Calo nulla
deform ìms.
Inanimata
non fune verè
monftra.
Amplitudo
generis raon-
itrorum.
Differentia
monftri fpe-
cificaàforma
dedußa.
Materia quse
immediate Ti-
bi uniri for-
3nam poftulat
Monftra qu^
non fin: licer
aaiialèconftru-
£la ; & paren-
tibus diffimi-
tjaineiTentia,
Natura-i &l^ìjferent'ùs. ' Lib. 1. 43
tio videntibus horrorem, aut admirationem afFerens -,
'quamvis horum origo ex parenribus adeò difllmilis ^^ngo^
fy/j'<=ra-naturae monftrofa fuerit : quare Ψ lato fcitiillmè q-^^e
non abfolutè monftra, fed quaiì, monftra, & veluti"''"
monftra nuncupavit vitulum ab equo genicum , &
equum à bove orcum. Idipfum cenfeas de leone
ab ove genito, cujus hiftoriam retulit ^CìbIìus in
^ anciquis fuis leftionibus. Ceterum nos hic monftra
propriiiÏÏmè dida deiìnimus, non autem res quomo-
documque monftrofas Eft itaque Monftrum vivens
fubcseìefte membrorum vitiara conftitutione viden^
tes in horrorem, Se admirationem illieo rapiens,
raro adraodum enafcens. Ac vero quia definitionis
ƒ i.pbyf.perfed£e munus eft f Arißotelis prirfcripto diftin-
^ ^· euere in fmeula, nempe rum fmeula definiti attri-™«.
Ρ rr · ì' j'fL·· n.^ r j c · Locus^njì.
buta eilentiaha diirincleexplicare ·, tum rem dennuuuftratus.
tam à fingulis aliis difterminare j proprerea in mon-
ftri definitione haud fatis eft genere proximo mate-
riam propriam, & difierentia priori formam illius
exprefllftèj verum ulterius oportet formali differen-
ti^ duas alias adjungere, quarum altera exprimât
monftrorum caui^m finalem , altera effeftricemj
quo poftìt integra monftrorum eflentiacomprehen-
di. Ac fané finalis cauifa monftri generatim per id
infmuatur, quod monftrum fieri dicirur ex fecun-
^ vdcan. (^ario naturce inftituto ; quum enim ex s Aî^ifiotelis
^^dege;. obfervatione haud uno in loco, agentia cunâra natu- aÄu™
ralia, & fpeciatim viventia noftratia omnes operarlo-
nes fuas in eum finem dirigant, ut pro fus cujufque
naturse captu azternitatem aifequantur , cujus parti-
cipatione Deo fummo fimilia quoquopaélo fiuntj
peculiari tamen ratione viventia caduca nequeuntia
fefe in individuo perpetuare, per generation e m fo-
F a bolis
m ο lì"
eorum
-Ί
44 Fort. Lie. de Monßrorum CauJJìsy
Mortalia ut bolis fibi fimilis omni ftudent ingenio sternitatem
aflequaiuur, m fpecie confequi, eaque fibi & in eflencialij & in
accidentali forma confìmillima 5 quod eil primarium
, agentis inftitutum in generatione fobolis : ubiautem
* nequeat, quod primario intendit, fempiternitatera
fpeciei fpecialiflim^ per confimilis omnino indivi-
% dui generationem adipifci ; fecundario quodam in-
ilituto efficiens quod efficere poteft , fefe vergit ad
11 confervationem aut generis propinquioris, aut etiam
fuac fpeciei quomodocumque in individuo, fi in con-
I formatione corporis dilîlmili, faltem in identicate
I fpeciei fecundum fubftantialem formam non vario,
Cauiìà denique monftrorum eiFeftrix, qux impedi-
vit ne agens fubcaelefte generane proìem fibi confi-
milem ad amuifim procrearci, fed coadumfueritvi-
I tiata membrorum conftitutione monftrum genera-
I re , Vitium eil in aliquo principio corum, qux ani-
I mantis conformationi funt neceiTaria ; live id iìc ma-
I terix inopia, five copia, five prava difpofitio, ûve
I inilrumentorum ineptitudojiìve Primarii agentis im-
* · becillitas, five cooperantis afFedio vehementior, li-
ve quid aliud 5 atque ideo fcitè ^ Arifioteles mon-
ilra fanxit alicubi eiìè oblseiìones quafdam, fìveprse-
varicationes, &:excurfus naturse, ac omnino pecca-sz.
ejus efficientis, quod propter aliquid agir. Et fané
«m defini- pgj· duas difFcrcntias poilremas mon (Ira propriè
tionem ex- ί , ^ . . ^ , λ
cuidimter à dicla diitm^uuntur ab lis, quae vulgo monilra exi-
monftrorum ^ ΐτ- Λ ··
cœtu. Itimantur j quum habentia monltrorum imagmem,
vere tamen monftra non exiilant ; atque hujufmodi
funt fi qui funt 'Pigmei, Cyclopes, GiganteSi Mono-',
f odes , Tritones , Syren£ , Satyri , Cinocephalì-i ^^p 7.
AcepJdali faciem in peftore obtinentes (de quibus.?:^!'''·
^^/Augußmum/i^ ^ Tlimumi Jodocum I Hondium^^^^
Levimnü'^'"
-ocr page 61-Nam-a, & T^ifferentiis. Lib. I.
Levinum Hulßum-i & Gualtherum Ralegh teftimo-
nium perhibuiiïe nos dudum obfervavimus in opere
Γ$^''·^·ηοίΐΓθ Vita) & alia multa ßve in mari, Ììvein
terra viventia, ex parentibus eamfpecicm, & mem-
brorum conftitutionem naturaliter habentibus in
Africa 3 in Aßci j & fpeciatim apud Indos originem
ducentia ; nullametenim hxcvulgi monftra obtinent
monftri conditionem, una excepta membrorum ftru-
fturamonilrorumconftitutionem semulante 5 nam &
in fuis regionibus frequentiffimè, immò veròquoti-
die nafcuntur, ut apud nos homines perfetti; nul-
lamque incolis admirationem , nullumque inferunt
horrorem 5 ac fiunt ex primario natura inftituto, ut
parentes in fpecieperomniaconiìmili perpetueritur,-
nec in eorum conformatione ullum reperiturvitium
impediens organizanria principia. Ita ergo tota veri
monftri generatim accepti eiïêntiaquoadfingulasfui
partes & cauiTas ea definitione mirificè comprehen-
ditur, qua conftitutum eft Monftram eiìe vivens fub-
caslefte membrorum vitiataconftitutionevidentibus
horrorem cum admiratione aiFerens , raro admo-
dum nafcens, genitum ex fecundario naturce infti-
tuto propter aliquod impedimentum in cauilìs fu£e
originis, ~
Monflri divifio in fuas fpecies fupremas multiplex affer-
tur, fed a;pttor eltgitur.
HAftenus de Monftrorum eauiììs generatim :
comminus aggredì nunc oportet ad iìngulas
eorum difterentias , feu fpecies j hae au tem Divifio-^''"
F îiis>
Monftrorunii
4Ö Fort.Lk. deMonflrorum CaußSi
nis opera funt primùm inveniendse, mox iïgillatim
E tribus fon-expiicanda^, atque in fuas quaequecauilasreferendse,
tibus monttri i ->· . -» T.
dmûoinfpe-Tna vero quum line m monirro, penes qu£e in va-
cies, . ~ . . . rt ·
rias fpecies partiti poteit, materia proxima, tem-
mOTiiTdu-^ P^^ originis, & forma eiTentialis : Quando materia
piexdivifio. rnonftri proxima dudum vifa eft eile fubcselefte vi-
vens, ilve corpus viventis noftratis ; penes eam du-
Priraa. plcx dìviiìo monftri fieri poreft : prima quidem rnon-
ftri diviilo eft in tria fupremagenera, funt mon-
ftrum Vegetativum, feniitivum, & intelle£tivum;
iiquidem totidem funt fubcseleftium viventium fu-
premae ipecies, planta, brutum animal, & homo.
Expiodicur. Verum quoniam homo ita eft rerum omnium men-
fura 5 ut in ejus origine theoria noftratium viventium
reliquorum apte contineatur j &quia in analogis fat
eft fcientifico notitiam habere dcprsecipuo5 in quo
Quia ratea Cetera omnia virtute dignofcuntur : propterea quum,
ήΓω^,ίΐΓ^'ΐη monftrorum genere humanaprincipem fibi locum
humani. ycndicent j de humanis monftris foeciatim agere
X η primo â" _ 1··/* ^
naiogaco nof. yQÎçj^^çs ^ patum ab aliata divilione adjumenti hau^
valemus : alias itaque monftri divifiones confu-
fio feeunda. lamus. Altera vero divifio monftri à materiali prin-
cipio petita erit provarietate membrorum corporis,
in quibus conformatio vitiari poteft : penes quam
licet folius humanse natura omnia monftra recen-
feri valeant, ut homines monftrofocapite, pectore,
Expiodicur. brachijs, ventre, cruribus, & id generis 5 minus ta-
rnen apta eftmetdodo fcientificse, quiaquum plures
parteseamdem fpeciem malse conformationis habere
^i^/gWfl^poiTint, cogeremur inuriliter eafdem monftrorum
Äia^ origines, & cauilàs in variis partibus repetere. Qua-
Monftr'idivi-re nobis ufui non funt monftri div^ifiones à materia
petit as j ad alias ergo accedamus. Porro tempus ori-
ginis
Katurdi&Tyijferentys. Lib. I. 47
« 4. de ginis monftrorum duplex obfervatur ab ^ Arißotele j
S3Ä4. quippe aliqua monflra fiunt à natura extra uterum Mon^aex.
r /III η · 1 ν r matris u-
maternum j lie Atbietas quoldam prius bene for-wiumfaaa.
matos in monitra degeneraiTe teftatur Priecepror
eximius ; aliofque item faciem humanam in vulcum
^cap.ig. diverii animalis commutaiïe j qua de re latius ^in-
fra cum Arijfotele traitabimus : fic expoiitum in- e^po.
'lib., 8. fan tem fadum quadrupedem judicat Cardanus
«fubüi. ecJucatumque in fylvis, ferarum indulgentia ferinos cardano,
cum lafte induiiîè mores, vultus, ungues, &cau-
dam emifiiTè ; taleque monftrum in Mifnia captum j
& ejüfcemodi etiam cJ^/si^w/^/^i'r/i £evo duos, ma-
fculum & feminam homines quadrupedes in Ger- «wiiturcar-
1 Ν A Λ · · ^ danus,
manite nemore captos multo antea fubjungic Car-
danus icvà tamen aiîèntifi nequco, quia Magni etiam
Xl^^"·^' Alberti hx ferx fuere de Simiarum ge-
s cap i.'nere in multis partibus humanam figuram referen-
tium ; nam homini caudam è iylveftri viftu enafci
probabile non eil:. Nèc fimiliter verum
ï^epubf in propofito aiFertur ex « Tlatone de GlaucoTox^z"^
marinofcilicet fuiiïèhominempifcacorem,cu-
jus poileriora membra in pifcem mutata fune 5 veteri-
bus corporis partibus partim fradtis, partim contritis,
& à fludibus penitus obtruncatis, ut cuivis magis
beftise iimilis fit, quam qualis natura erat : nam me-
ra eil fabula hœc, non hiiloria Glauci ; novimus enim .
y/zi^öw/apologos eiîèufitâtiores. Verum tamen ha-
bemus è facra pagina f Nabuchodonofor Regem ab Nabuchodo-
, •o /' · t nofor feram-
hominibus ejectum leptem annis nemora cum be- utinduerec.
ftiis habitaiîè, fœnum bovis inftar comediiTe, capil-
los ejus in fimilitudinem aquilarum crevifle, & un-
gues illius quafi avium : fed hoc fupra naturse me-
tas dici poteftfuiiîe miraculum 5 adeòut Athlet £ foli>
&
-ocr page 64-ψ 8 Fort Lk.de MonfirorumCaiiJßSi
& alii homines ab ^ Arifiûteie commemorati
tra uterum degentes ex perfeétis viventibus in mon-c. 3;
ftra degeneraverint nulla dubitatione puris naturse
viribus 5 quum certo conftec longè plurima in utero
Rejiaiciir ter. matris monftra procreari. Ceterum hx dux mon-
tia moDÌlri η - . ^ . . r /-
divifio. itrorum fpecies nimis conrufam, & communem eo-
con^fam™'rundem theoriam nobis exhibent; qùumexquifitam
^eoriani fa-pj-Qp^^j.- argunignti defideremus in hoc opere. A
SumXt^'^^"'^^ igitur eiTentialis varietate monftrorum fpe-
wSefo/'^^^^ omnes pr^cipuas hauriamus; ficetenimfcienti-
mx. " °'"iìca magis divifio fueritj fiquidem adus eft, qui fe-
& parat J & diftinguit, apud ^ ArifiotelempotiiTi-^ 7·«»«..
MorXÌm u- mumquc aftus eiìentialis fpecificas difFerentias con-
mformequod flij-yjj. Q^uni autem eflèntialis monftrorum forma
Mdtiforme fit vitiata, infucta, & mira membrorum corporis com-
Monftrum poficio Î penes eam primo dividitur monftrum in uni-
TÌedens. formcjacMuItiforme i monftrum uniforme illudeft,
Äme. q^otl habet partes referentes membra viventis uni-
us fpeciei ^ Monftrum vero multiforme conftat ex
partibus membra viventium diverfsefpecieisemulan-
tibus. Subdividitur autem hoc utruraque genus mon-
ftri proprie difti varias in fpecies ·, nam monftrum
uniforme aut eft mutilum, ut infans abfque cruribus
orcus, abfque brachiis; auceft excedens, ut puella
biceps ; aut eft monftrum ancipitis natura, ut infans
duplici capite fine pedibus ; aut eft monftrum diffor-
me, ut infans habens membra tranfpofita, oculos in
pectore, manum in collo, tefticulos intra ventrem
reconditos·, aut eft monftrum informe, ut infans ro-
ìtìforme. tundus i Hìppocratis aut eft monftrum enorme, uti a.fea.
infans femilapideus. Monftrum vero multiforme ^p"'·
fubdividitur m illud, quod conftat ex partibus vario-
in«dem™e-rum indivìduorumίπ eadernfpecie, ut mulier virili
Natura-i & ^ifferentììs. Lib, I. 49
capite; arque in illiid, quod coagmentamr ex parti-
bus membra vi ventili m diverfe fpeciei in eodem.
- κ r r ■ ■ inaiveifafps-
genere propmquo rererentibus, ut mlans lemicaniSj ae.
centaurus, minotaurus ; & in id, quod conftat ex
partibus membra viventium diverfi generis propin-
qui ccmulantibusj ut puer anferinis pedibus, & alarus,
& faciem Habens ranalem , ex humanis membris &
avium ìimperfeftiorumve animancium partibus con-
ftitutus: acdenique monftrum multiformeconirare
poterie ex membris referentibus partes viventium in
vario genere penitus ; ut homo femid^mon ex mulie- semid^mon.
re natus. D^nion enim aiTumpto corpore vivens eft
^quivocè, utfusè demonftravimus in libris iÌOe
^jj'b.i.c. ^/fa. Decem itaque fune fupremie monftrorum fpe-
cies, ex formse illorum fpecifìcie varietate deduéìiE,
nimirum monftmm uniforme truncum, excedens, Monftrorum
. . . 1. · r· » Λ 1 · fpecies omnes
ancipitis natur^e, difforme, mrorme, enorme, Multi- ad decem re-
forme conftans ex partibus diverfa viventium in ea-
demfpecieindividuorum membra referentibus, con-
ftitutum ex partibus diverfas viventium in eodem
genere proximofpecies semulantibus, coniarcinatum
ex partibus diverfi generis proximi. Se coagmentatum
ex partibus diverfi generis omnino naturam semulan-
tibus. Atque hxc de Monfirorum Cauffis^ natura &
diferentiis generatim difta fint fatis.
Finis primi Libri.
FOR.
-ocr page 66-5Θ
D E
In quo fpeciatim dgitur de Mmßrts humants.
prìì:fatio
Attexens diâ:is dicenda, & dicendomm
ordinem promulgans.
XpUcatis in fuperiori contemplatione
; cauffis, natura, c^ difFerentiis mon·'
\ ßrorum generatim > or do natura poßu-
lat y ut ad e adem attribut a in ßnguUs
monflrorum generibus apertenda nunc
aggrediamur. Verum quoniam qu^'
cumque in plantarum, & brutorum animalium mon-
flris confiderari poffiint y e adem illußrioradepropofita^
& locupletiora Junt in monßris humanis-, propterea
opene pretium fore arbitramurißexprofejfoiprima'
rioque inßituto de his fpeciatim agamus j originem Ho-
minis monßrqß^ & c auf am communem in primis adetm-
tes-, iUius differentiasmoxpgiüatimpatefacientesac
unamquamque dcmumin fuas caujfas immédiat as ex rei
natura refilventeseamethodoyUtuniuscujufqueJpeciei
féorfum primo exißentiam ^ ^ dudum lev iter taBamex^ i.
hißo^·^
UN
Katurai & Differmtüs. Lib. 11. ft
hiß or tets,fufius comprobemus ; àeinde η; ero gener at tö-
nern propriam ex fuis caufjis proximis deducamus^ rei
lib. I. naturamfimper confulentes j &propoßtum ^ antea or-
dinem in iis different iis inveßigandis obßrvantes.
OrigOi & cau(fa monßrorum humanorum communis
qu£, 0- quotuplex effe valeat.
,Uum totj taliaque fint principia ad humani
corporis fabricam iedificandam concurrentia,
quoc qualiaque vidimus in opere ^ e perfecta conßi-
tutione hominis in Utero^ femina parentum, eorum-
dem animsejimaginationes, maternus fanguisjute-
rus jintelligentiie, cselunij Deus Opti mus ^ ut cértum
eft unicuique, ubi ea omni labe caruerint, hominem
perfeftum conftituerej ita ubi eorum aliquod, vel
plura quomodocunque vitiata fuerint, humanum ge-
nus in varias monftrorum fpecies plané déformant.
Ac de monftrorum generatone fpeciatim aéturos, il-
lud in primis, quotupîex, quseque fit eorum commu-
nis origo, & cauiîa, explicare oportet. Qua quidem Monftrorun
in re triplicem abfolute putamus fieri poflemonftro-^StiS
rum procreationem ; unam quidem fupranaturalem
à fummo Deo in poenam perpetrati fceleris homi-
nes deformante ·, quod legimus in facra pagina Ma-
^"Oir^.bttchodonofir ^Regi con ti gifle : alteram vero infra infra natu,
naturam, à Diamone malo illudente fenfus huma-''
nos; ut accidit maleficio transformatis; tertiam au-
tem mere phyficam, ob aliquod vitiiim,ac impedi-
mentum in principijs naturalibus humanorum corpo-
rum conformationi deftinatis. Noftri muneris non
G 2 eft
-ocr page 68-fa Fort. Lie. de Monßrorum Caußs^
pEHgjrarex-efl; ncouc miraculofam, neqiie illuiîone à malo dx-
ttrcma. mon€ fi£bam monftrorum originem perfcrutari > age-
Monftromtn auceiti folùm dc naturali. Monftra vero quum
quatuor cau-i^·^ phviica ecneratione Quatuor obtineanccauiia-
ferum genera. r J O J- ^ „ .
rum genera 5 una tantummodo cauiia emciens repe-
Gauffa^ff"- ritur 5 quiE eadem numero monftris omnibus com-
mums''''eir; munïs eiîe poteft : Quum etenim monftri formaeiTen-
busmoniliis. tialis una fit corporis figura, & conformatio 5 certum
cuivis eil non unam communem monftris omnibus
eile figuram, Se conformationem j quando alia fune
quadrupedia, fine pedibus alia ; alia brachiorum ex-
Monftra non pcrcia, duplicï alia capite, alia bicorpora, & ai ia con-
foÌmTa""'" formarionum aliariim. Materia vero, monftri com-
«mTmnium unacftfi-ibca^leftc vivens,quasnon individui,
-"""'^r^^^'.ied generis habet unitatem: monftri vero humani
maceria omncs monftrorum fpecies recipiens nec ipfa
efc una numero,nec fpeciejied genere folùm 5 nani
pleraque monftra humanorum hommes fiint 5 alia ex
congreiFu hominisnefario cum belluisorta, quapiam
ex partehumanameffigiemreferentia , beftiaiiunt 5 a-
Gauffa Analisiia ièmibeftlalcs homines 5 ut ^ infra patebit. Cauf- ^ c^ms
omnium non fa item monftri finalis non eftunafpecie, fedgenere
tantum 5 immò vero duplex 5 confervatio alias folius
fpecieieflèntialis, alias unius generis j &vitiEopera-
tio. Una cauftà eflìciens monftris omnibus commu-
nis eft tum Deus Optimus, tum Intelligentia motrix,
Erücauff""^"'^ ctiam c^EÌum. At vero Deus Optimus cauifaeft
remotiffima, & communiftìma fupernaturalis, & fu-
pernaturaliter j ac eminenter concurrens cum omni-
bus agentibus infra fe pofitis ad quorumlibet eiFe-
produdionem 5 ut monuit aliquando ^i^ri-
ßoteleSi aiîèrens à Numinefupraextimam latiOTiem,
ubi neque tempus-, neque motus, neque locus, neque
corpus
c i.CxU
t, 100. ,
Natura i&Differenüü. Lik. II. 5 3
corpus, ncque vacuum eil, beatiiïlmam, Îîbi fuffi»
cientiillmam viram vivente, rebus omnibus aliis
pendere e]iiè,& vivere, hisquidem cìarius, bis aurem
obfcurius : cum ceteris autem agentibus Deumfum-
mum non phyficè, fed eminenter concurrere dixi-
mus, quiafine motu concurrit 5 omnis autem ^^adio AppiiyGc-a
P®fr-ca.de , 'r 1 ^ η a · η ι· i r cilcummotu
^-aione. phyiica velmotus elt ^Ariltotehi vel non line mo-
'•^.'"''^■tu. Inteìligentia vero infra Deum niotrix caufla eil
item poil Deum maximè communis, & remotiiîlma in,cuigencia
omnium efFeftuum corporeorum 5 aqua veluti àprin-
ƒ vEude- cipio & ca:ìum ƒ Ariftoteli·^ & rota natura dependet
j^^.meta.'phylicè ; xquia per motum à fe in cseleili corpore
s i 'phy.fàéÌra cunfta corpora confervat, &moderatur, ge-
'c.t.zii. nerabiiia vero etiam producit. Cselum item eilcaui^ cxiumm fit.
Γ · -t η · monftrorum
fa terno loco remota, &: commumum eventuumcaufia.
fubc^leilium ^phyfica, & phyficè agens j quia &
corpus eil mobile, & non fine motuoperatur ; quod
alibi ^ àozmtìà^m Arifloteles inquiens neceiTarium Cielum noti ·
fuiiìe mundum hunc inferiorem continuum extare tu.
fupernis lationibus, ut omnis hujus mundi virtus gu-
bernetur inde. Verum quoniam decreto k Αήβο-
teils cauiîk communes, acque remota non pariunt
^^'exquifitampropoiìtifcientiam jproptereahisomiills^
isi^'^^'f·'· ^^ propinquas monilrorum fmgulorum cauiTas acce-
damus, à quibus illorum diiFerenti^e fingul^ prove--
niunt.
'1.meteo,
•^äp.z.
G. Β·
CMonßrorum in bumana Jpecie mut Horum redis
exiflentia ex hiflorkis elkitur.
Ν
E quis autem arbitretur inventas in prsece- «cap.i?.
_ denti libro monftrorum difFerentias eiîè qui-
dem intelledu excogirabiles, at revera nunquam
omnes in rerum naturafuiirejacpraEferrimnunquam
inhumano generecompertaseile,aut inveniripoiîè;
licet olim pleraque illoruraexemplaex hiftoricis ^at-
tulerimus ; opersE pretium, immo veriusneceflarium
duximusnunc diftindè magisfingulariumfpecierum
nionftrofse figurx in hommibus realem exiftentiam
comprobare ex monftris ortis maxime poftadventum
Ghrifti Domini i nam fuperiorum plurima nata funt
ante Divini Verbi încarnationem. Sic ergo à monftris
mutilis exordio fumptofpecialemhanc theoriamag-
grediamur. Porro in Monftrorum mutilorum genere
CteßasGmdms InTerßcts aiTerit Roxanem Cambyfis
uxorem peperiiîè puerum capire carentem : cui Ma-
gi dicebant , hanc prodigii iìgnijfìcationem eflè,
nullum regni fucceflbrem à Cambyfe reliftum iri.
Dein loannes ^Gualtherms diligens Chronifta ex Ru- c tom.î
Anno (y ρ aquenfe multa recenfuit inquiens, In pago TD irli- chronî.
3492. ßorf natus eft puellus corpore quidembenè compa-
έΐο, cui tarnen brachia, pedefque ob naturae defedum
non conveniebant; dexcra enim ma^ius quumomni-
no deeiïèt ; eo loco, quo pollex eiïè folet , carnofus
tumor inftar verticuli, aut nucis parvœ emincbat ·, fi-
, niftraeautem manus pars dimidia in tres tantum digi-
tos, fed pïanè conjunftoSj ut pedes quoque in totidem
digitos defmebanc : Educatus autem non tantum ci-
bum
54
Matura^ & Différentes. Lïb. IL ff
bum potumque monftroiîs manibus capere i fed nu-
merare pecuniam, fubducere rationes, eafdemque
eleganriifimis litterarum charafteribus rationum li-
bro aiîîgnarepotuirj quemadmodum alia omnia, qux
alias manuum auxilio ab hominibus fieri folent : Vi-
xic ultra fexaginta annos vividus, ac obefo corpore
fcnex. Infans edam in ceterisbcnèdiftinitis 1503.
membris natus eil, auribus tarnen, oculis, acnaribus
omnino carens , folumque oris hiatum obtinens in
facie. Alius/iP/Vim^i-r^^ fine capite ortus. Puellus 1525.
alibi poftea exoritur , qui brachiis penitus orbatus, 15 28.
reliqua corporis forma re6tifiîma fruebatur j pedibus,
quum ad vigefimum aetatis annum pèrveniiîèt, vice
inanuum miré utebatur, accipiendo , fecando , ori
inferendo, nee non ctiam alea, & chartis colludendo,
ipj^ç Hunc fe LutetU vidifle à^^arms confitctur qua-
dragenarium -, quadrato corpore, omnia quie mani-
bus perfici folent, munia obeuntem 5 humeri enim
trunco, & capite, colloque vibrato fecurim in palum
oppofitum tam certo, & valido idu, quam manu qui-
vis alius vir ejacuîabatur j aurigae flagellum tanta vi
diftringebat, utaëre validius percuiTo refonaretj ce-
terum pedibus edebat, bibebat, chartis luforiis, &
taliscölludebat. Tandem latro, &ficarius deprehen-
fus ex furca Ìlrangulatus rots affixus cft. Infelici na-
tura benigna parens brachia, manufqiie tradere no-
lueratj ne iurta, &c^des patraret; in qusetamen vi-
tia feu fiderum , temperamentive inclinatione i feu
potiys mala ediicatione-turpiter collapfus , méritas
infamis vitas pœnas capite luit. Ejus hanc effigiem
ancea vidmuus.
In eadem fpecie monftri mulier ejufdem agili-
tatis Tar£o, & aliis yifa eft, quse manibus omtiino
carens, arrepta pede plumalitteras non tantum ele-
gantiiîlmè pingere ; fed tradare colum, nere, nume-
I $ 31. rare pecuniara,acfubtililTimaqui^que pedumdigitis
conficere poruit. t^Auguß^ Vinddkorum '^^t.ù
quoque teftimonio mulier primo peperit caput hu-ii''·:^·^·®^
manum membranis involutum ^ mox bipedem fer-
pentem,€ui Lucij pifcis caput, corpus ranse, pedes
&caudalacerr£E; tertio porcellum. In villa iVf^rte
non procul ab oppido Wurtzenfi ad Moldam iito, na-
tus eil infans fme pedibus Joht etiam fFincelß te-/j;^·
fìimonio.
54
My-
-ocr page 73-Myfen^ ortus eli infans divifo in fronte craneo,
unicocrure, finelabijs, orislocoexiguumhaben\fo-
ramen, reliquo truncatus corpore. In ditione Prin-
cipis Palatini Eleftoris, in pago Horcshan, in valle
Zellina infans muliebri fexu ortum habuit monftro-
fo afpeâru, fine oculis, carens auribus, aperto, & la-
to ore, corpore ubique lacero, acinplerifquemem-
bris excoriato fimili. Widensbachi, quod parùm
àSchleuiinga diftat, Fincclij quoque relatu, mon-
ftrum natum eft ex muliere, quod infantem abfque
pedibus referebat, eorum loco habens demiiïàm cu-
fpidenii à femoribusetiamcufpides prominentes ob-
tinens in hanc effigiem.
Anto Dora,"
1551
H
Romx
-ocr page 74-Komse anno Domini millefimo quingentefimo
cxftuagefimo quinto, vifus eft vir trigefimum fecun-
dum natus annum, coxis, &· cruribus, pedibus-
que infantis nuper nati partes conilmiles magnitu-
dine non acquantibus , iupernis membris debitam
^tati molem obtinentibus. In Mifnia infans natus
eil abfque capite, oculorum effigie in pectore
cxpreiTa, Fincelij relatu. Baiìleie infans natus eft
mafculus, carens auribus, earum loco Habens duo
tantum foramina, lìc tarnen claufa, ut nihil in-
de audire potuerit : vixit oâ:o menfes. Ibidem
poftea infans etiam natus corpore fatis quidem be-
ne compado, fed fine collo, monftrofa piane fa-
cie>
1585.
Î556.
3 J 5 7-
$8
Natura i & ^tfferentßs. Lìb. 11. f^
eie, oculis infolitie magnitudinis, quafi in fronte
litis : fuperior capitis pars il li omnino deerac : in
occipitio foraraen erat fatis ampìum ? ex quo fan-
guinis aliquantulum fluebat j ftatim ab ortu occi-
dit. Parseo referente, qui fe id nionftrum Lutetia
vidiiîè teftatur , puer novem annos natus in Par-
pavilla pago, fex à Guiiio oppido müiaribus, Pe-
tro Renardo 5 Matre Marqueta genitus eft, cui
duo tantum digiti in dextra manu erant ; brachi-
um haud invenuftè à fummo humero ad cubitum
ufque deformatum j fed inde ad extremos duos di-
gitos valdè deforme vifebatur : cruribus carebat ;
quamquam à nate dextra pedis imperfeâra quiKdam
velut figura quatuor ranquam digitis diftinita pro-
ferre ie videbatur : à finiilrse vero natis medio duo
digiti profiliebant j quorum unus genitali virili
haud erat abiìmiiis. Puellam ortam fine brachijs,
qux pedibus omnia propemodum officia muliebria
peragebat, nos Patavij habuimus non ita pridem
à circulatore per orbem à fpe£taculo propofitam.
1564,
H ζ
Romx
-ocr page 76-6© Fort. Lie, de Mmflrorum Caußs^
Romx anno M D LXXX V. vifa eft oarennis pu^
ella decora fade, ceteris membris belUifimè forma-
ta, Gui ab origine deerant crura, & coxarum partes
inferiores. Rêvera igitur funt monftra mutila.
CAR V.
OrigOi & prima caujfamonflriuniformtsmutilieduct-
tur ex propria materi£ defe diu.
MOnftra in humano genere uniformia mutila
non funtpümiliones, quos vulgo nuncupanc
Pygm^os: tum quia hi fréquentés funt, Scexpufil-
lis parentibus orti naturam non referunt fuofineul-
k ex parte fruftrata'm ι tum quia nullam deformita-
tem
Pygmei cuf
non fint
®jenftr3.
Naturai & T>ìfferenììis. Lïb. IJ. 6ï
tem habent, nee vitium in cauiÏÏs fuis : fed hionftra J;!®!'«^»
mutila funt, quibus cum turpitudine infigni aliqua
pars deeftj vel adeft im minuta : Horumoriginemre-
fèrunt omnes in purum materia defeftum^ neculte-
rius aiFerunt yin fapientes, cujus materici defeilu,
êcquomodotalisdefeiluscontingatin materia, con-
fuiam nimium, ac rudem propoiiti doärrinam exhi-
bentes : quum effedtum non refolvant in cauiîàm pri- '
mam î quod nesocium iniunxit naturali Philofopho Effeaus m
^ ^ * quaam caui-
t. a Ariftoteles j quserere namquepoiTumusqusE, quo-famfintrefoi-
^®· modo j & cur deficiat materia in conftitutione foetus
aliqua determinata parte mutili. Nos hic diftinguen-
dum putamus aliud enim eft monftrum mutilum,
cui deeft magna pars corporis,
^· ^ Hippocraticus, expes pueila, vir fine brachiis, & ca-
put membranis involutum partueditumab Augufta-
na muliere j aliud eil monftrum cui deficit non ita ma-
gna portio corporis , ut monoculus ìnfans » unima-
nus , auribus, nafove ab origine carens : Profe£lò
ut exos ille fœtus
ex defeûu
tnaterix
monftrum magno truncatum membro nafcitur
per ex defe£lu maceri^E, nonquidem cuiufcumque,
ied illius determinata:, quse illarum partium confti-cujus,
tutioni proprie dicata eft à natura 5 primam, fuiorigi-
nem habens ex eo , quod fuperabundavit partibus
ejufdem ordinis in corpore parenrum ·, fcilicet in-
fansexos in fui conftitutione non habuit in femine
parentum eam portionem craiTam, quseortumduce-
re folet ex alimento redundante nutricatui paterno-
rum, ac maternorum oiHum: defecit autem eapor-oefiW^r
J . . , . . . . ^ poflu deier-
tio lemmis parentum, vel quia nutncationi luorum minataporda
oiììumobaliquod Vitium nihil fuperabundaverit 5 vel
quia fuperabundans materia ineptafueritob fuicraf-
fitudinem, qu^e in venasardiillmas regrederetur, per
H 3 quas>
-ocr page 78-6ζ Fort.Lîc. de Monßrorum CaußSi
quas ad ulcitnam feminis prolificiofficinam perveni-
re poiTeti vel quoniam adceftesdelata in fernen per-
feftum commutari nequiverit, feu fua, feu teftium
culpa; vel quoniam ab aliquo feu calore uteri nimio
diflipata , feu frigore ambienris concreta ; vel quia
in alium ufum confumptafueric, reliquafeminis, &
iiifanscarensfanguinis fubilatttia bené fe habente. Conilmiliter
de orciim hL'iine coxis, & cruribus illa ferè femipuella genita fuit
ex defeäru partis crailîoris genituriEparentum, men-
ilruique fanguinis, qu£e ortum habere debuic ex ali-
mento fuperabundante nutricatui crurium, & coxa-
rum genitorum. Idem judicium eilo de viro, & de
infantisabf-P"^^'^ fine bracHijs j mutili enim ortus eil ex defeélu
«uVi'^oÎt illius particularis 5 qu^àpartibus ejufdem
generis in corpore parentum effluere debebat, ortum
ducens ex alimento earum nutricatui fuperabundan-
te : fecus enim natura, qu^E de poiïïbilibus eificit quod
pS^'XÎ'"" nielius ieft, non monilrum, fed hominem perfeftse
quod melius^.Qj^f-Qj-j^^j-jQi^is generare debuiiîet minoris quanti-i'po^t.'
elt, de pom- _ , f χ , ^^
bilibus, fatis cum omnium membrorum apta proportione.
Ss h,TO-Caput autem illud membranis involutum, quod ab
lutum quam m η ι· ι· /r· ·ι·
naturam ha- Äusultanamullere partuedirum amrmatur, minipu-
^"capuc fine rum caput non eft} quia caput fine corde, achepatc
^""^"dfuVi-PÌ^yficè vivere non poteft multùm temporis, necin
utero; pars autem omnis formata eft vivens d Ari- fnÌJ"
itoteli: fed in ea mole cor, & hepar etiam fuere, a-
liaque principalia vifccra 5 licet facies totani mate-
riam extrinfecus in formam capitis occuparet j reli-
que autem partes deerant in monftro, deficiente ma-
teria fpermatica, & fanguinea, ex qua determinatè
generar! debebantj utpote originem trahens abeo,
quod redundare confuevit nutricatuiearumdem par-
tium in corpore parentum : defecit autem, quia con-
nana.
utero
¥Ìt.
j
Natura, & T>tfferent'üs. Lib.Il. 61
fumptacftinortumrpontaneumferpentis, quem mu-
lier illa poft capitis monftrumpeperifledicitur; & in
conftitutionem animalis alterius bruti, quod poft fer-
pcntem edidit in has effigies.
Abire autem parentumfeminaexmalafivefua,
ve uteri qualitate in materiam , ex qua ferpentes in utero muüe.
^ \ r η -ris ferpfnies
cii,^^ Utero fponte nalcantur, novum non elt, eo experi-gigniquomo>
mento comprobatum , quod «Paraeus à ƒ Levino''"·
recepir in hanc fententiam fcribente, Superioribus
annis me ufa eft medico mulier qusedam infularis,
quseexcongreiîùcum nauta quum concepiiTet, cele-
riter illi adeo alvus intumuitj ut ad prsefcriptum à
natura
-ocr page 80-64. Fart. Lie. de Monßrorum Cauffîsy
ί
natura ufque terminum geftando oneri non videre-
turfuiFe£tura: nono menfe exaito obftetricem accer-
iitj moxque poil validos conatus,&: enixus,excliiiic
primo informem carnis concretionem, duabus utrim*
que anfis in brachiorum îôngitudinem , & modum
exporredis prseditam , & à vitali quodam principio
fe fpongiarum 5 & urticarum more motitantem , ac
paìpitantemì poftmodum delapfus ab utero ferpens
eftroilroadunco, longo} teretiquecollo , oculis vi-
brantibusj cauda acuminata, eximiaque pedumagi-
litatCi qui ortus fremitu, iibilifque totum cubicu-
lum impie vit in omnem fe partem proripiens, ut late-
bram nancifceretur j fcd ipfum moxunanimi impetu
fafto quse aderant mulieres pulvinis conjedis fufFo-
carunt : tandem mifeila multo labore frafta fœtum
maiculum peperit adeò male mulcatum, êc excarni-
ficatum ab eo ferpente, ut ftatim baptizatus interierit.
. Monftrum autem uniforme minori portione truncum,
ut puerunimanus, femipes, monoculusjnafmdigus,
auricaptus. Sc idgeneris, oritur ex defedu materice,
qu£E fuam originem traxit à refiduo alimenti fupera-
bundante nutricatui confîmilium partium in corpore
parentumi fecus enim ii materia menftrui, velfemi-
lionexqua.nis, undccumquc à parentis corpore prodiret, apta
effet ex qua in utero virtute feminis unaquseque fœtus
Ji« particula conftituereturjnunquam ex defeftu materise
Moîamira:
forma.
cjnqiie por- gfjgj. £χ qua ίπ utcro virtute feminis unaquseque fœtus
none femitiis i- _ .
aur menilfui
fieri quam- * ^ . - ^
cunque par-monftrum mutilumorieturjpotimme truncum parte
temicems. p^ßjj^^ Ut inanu, auribus, nafoi nam poterat fœtus à
Ιί'
natura, ubique depoiîibilibusefficientequod melius
eil, paullo minor conftitui corpore toto, ex alijs parti-
bus defumpra portiuncula materise in deiicientis
membri conftitutionem. Quod latius explica vimus in
opere de g perfeda-conftitutione hominis in utero, g «ρ-
ì^aturayò'^tjferentjjs. Ltb. iL 6 5
Secunda cauffa ^ & Origo monflri mutili oflenditur ejfe
€x dehUitate·^ ac defe£iu ν ir tut isformatricis.
MOnftrum idem uniforme aliquo membro mu-
tilum 5 ut puer unimanus, unipes, monocu-
lus, naiicarens, aurindigeiis, pratter maceriie illarum
partium proprice defeéiium , ab aliqua ex propofitis
caußis provenientem, fieri etiara potefl: ob imbecilli-
tatem virtutis formatricis eorumdem membrorum :
ii etenim pars illa feminis parentum fpirituofa, cui
vim conilitutivam fœtus incile vidimus , imbecillâ
fueritjreliquas partes efformare poterie,prêtereas, .
quie monftrodéfunt; determinate vero potius has
quam alias eiFormare définit ob imbecillitatcmrnul-utmonftrum
tiplici de caufla : una quidem eft, quia portio
nis parentum fpirituofa, cui propriè talium membro-
rum efformatio demandata eftjquum habeat origi-
nis fu^ materiam à confimilibus generantium mem-
bris; fiquapiam exallatis cauiììs in tota feminis maf-
ia fœrum conftituente non reperiatur, vim ea mafia
non habebit eas partes in fœtu generandi j utpote
carens temperamento fimili,quo earum partium na-
turam conilituat : Qnse caufla bellè ad efficientis
defe£tum redigitur, ut prior ad inopiam materise.
Altera vero efl:, quia in mafia fpirituofa feminis ea
portio, ad quam ejufcemodi membrorum efibrmatio
pertinet, fit vel nimio calore uteri difibluta, & ener-
vata j vel nimio ambientis frigore proprio calore pri-
gen. vata, à quo fœcunditatem habebat « Arifioteli j al ijs
''p.3. partibus feminis intaélìs j vel etiam quia non uìti-i«^^«·
mum feminis complemèntum in teftibus habuerit 5
I vel
-ocr page 82-β é Fort. Lie, de Monßrorum CanJJÌs,
vel demum quiaolimàpartibus confimilibus in pa-
rente, quarum nutricatui fuperabundavit, vi tertix
codionis non adepta fueric exaftum illarum partium
temperamentum,quo ad coniimiles infœtu procre-
andas indiger ceu neceÎîàrio penitus inftrumento. ld
autem Vitium iimul ineiïe debet cum paterni, turn e-
tiam materni feminis illi portiunculae, quse à confi-
milibus parentum membris materialem originem
ducentes, confimilium membrorum foetus conftitu-
tófcLentioniànaturadeilinantur :Quod quia raro admodum
terius Vitium eontingic , ideo frequenter monftra non oriuntur,
iorrigere pof- ^ . ^ ... f. · ^
ft, paterno femme materni vitiafsepenumero corrigente,
atque non rarò viciilÌm materno fpermate paternce ge-
nitura: defedum fupplentc. Tertiam cauiTam referc
^ Arißoteles in caloris, quo fernen pollet, exceiTum,
aut defe6tum inquiens, Inefl hic calor in excremento
feminali^ tant am y talemc[uehabensmotionemi & αδΪί··
onem, quanta modicè ad quamvis corporispartemac-
commodetìir. M^odfiveldvfieit, velexceàit, rem.> qua
ft:^ aut deterioremefficit-i autlafam^ & mane am. At-
que hac fanèratione ortumreormonftrofumpuerum,
quem anno MD LXXIII. Ψ arms t Lute-
ti£ viditnovemannosnatum, in ^arpavilla pago,
fex à Guißo miliaribus , Tetro Renardo , & matte
Marqueta genirum; cui. tantum duo digiti indextra
manu erant 5 brachium haud invenuilè à fummo hu-
mero ad cubitum ufque deformatum; at inde ad extre-
mos duos digitos deforme valdè vifebatur: cruribus
carebat 5 quamquam à natedextra pedis imperfe£la
quiedam voluti figura quatuor tanquam digitis diftin-
âa proferre fe videbatur: àfiniftr^ vero natis medio
duo digiti profiliebant, quorum unus genitali virili
küuderat abfimilis. Cujus hiEC erat effigies ,
Ter-
b 2, àt
gen. an.
cap. 4..
c lib. î4.·
cap, 6.
Tertia caujja^& orìgomonflri mutili ßatuiturinan-
gußia ut erti ac locifœt um continent is.
S Ed trunca etiam hominum corpora quibufdam
partibus oriuntur nullo materiae defeftu, nulla-
que virtuds agentis imbecillitate, ob folam uteri,
membranieve fœtum ambientis anguftiam in ea regi-
one, qusE conftiruendsE partis in conceptu locus eiïè
deberet: ii namque uterus quapiara in parte fui nimis
coardetur, aut ob aliquem tumorem fcyrrhofum >
I ζ five
Naturai & ^>iffmnüjs. Lik, Il 67
6% Fort. Lie. de Monflrorum Caußs,
nimis coaritetur , aut ob aliquem tumorem fcyr-
«te- rhofum, fiye in fua fubftantia natum, ilve in tunicis
intra eum fitis, & embrio circumpoiltis : five in
vifceribus extra iitrum degentibus, fed illi propin-
quis exortum, à quo comprimatur : aut ob nimi^
arftam ventris adiiridionem ftudiosè à muliere fa-
biani, feu cpnceptus occultandi cauCa, feu quavis
aiiaratione : aut ob placentae nuncupatas, aut mois
eum fœtus conjundae immodicum incrementum:
aut quia duo fint foetus magni, plurefve duobus in
utero : nequeunte materia in iis anguftiis locum ha-
bere 3 in quo determinata pars illa foetus generetur j
vel confumitur in halitus , vel in humores diffluitj.
vel in membranas fœtum ambiences, five placentam,
fìve in alias partes coniimilis naturae alio loco am-
pliori genitas commutatur ; vel demum intra vici-
ïiarum partium cavitates, ac laxiorem fubftantiam
introducitur j fœtu anatura mutilo iis membris, qui-
bus in ampio loco conftituendis ea materia deftinata
fuerat : Et hac fané ratione foetus expes, auricaptus,
abfque brachiis, nafindigus conftrui poteftj ac rune
maxime, quum duo, vel plures conceptus juftsemolis
fuerini: in utero.
ram angu-
ôaïues.
mutili monßri e auffa ò origo ad materia
ineptitudinem re digit ur.
SI quando autem utero exiftente iàtis ampio, &
expedito 5 virtuteque formatrice valida, & inte-
gra·, quin & materia dcbitx quantitatis ; aliqua ta-
rnen materiiE poriio inepta fueiitj qu£eaoimeturj&
ia
-ocr page 85-Natur a ·>&Τ> inerenti]s. Lìh.Il. 6 ρ
in fubftantiam viventem convertacur ^ aut qxix ani-
mata determinaci membri iìguram induat , five
quia ultimas difpofitiones 3 ac tempcramentum ne-
ceiTarium ad animam , vitamque, aut membri figu-
ram fubeundam non habueric : five quia talesdifpo-
iìtionesjac huiufrnodi temperamencum, obaliquam
inremperiem fibi quomodocumque ab ambiente cor-
pore impaftam, amiferic : quando aétus aitivorum
S Arißoteleo ^ decreto non fiunt nifi in patiente difpo-
fito, & in propria uniufcujufque materia, qux non
niiì perukimas difpoiltionesdeterminaturadunum-
quodque, ex fe indeterminata exiftens ad omnia?
proinde ceteris materia^ portionibus benè fe kaben-
tibus monftrum in utero conftituicur fine ilio mem-
bro j cui conftituendo pars illa materi^e inepta fecun-
dùm naturam ideo deftinata erat, quoniam ab ejuf-
dem generis membro parentis fuatnoriginem, & per
eam confìmile temperamentum temperatur£è partis
gignendx Habens, in co ultimam ad ejus naturam
induendam propeniÌonem obtinere debebat. Hac de
eauflà unoculus infans oriri poceric line alterius ve-
fìigio, unipes, unimanus j immò vero etiam carens
infigni mole corporis, ut captus brachijs, & cruri-
bus, coxifquo.
Ir.eptitudi-
nìs materisì
lœtui cauiÎÂ
Aitus aaivo.
rum in pati-
ente difpofito
fieri.
Materia exfe
indetertnina-f^
ta, ut deter-
minetur.
Materia ine-
ptitudo ut ÌÌE
monftrorum
caufla.
Si
Fort. Lk. de Monfirorum Caußs y
§liùnta monflrï mutili caujja, & origo efl ex
parente itidem trunco.
POrro il parentes ambo truncatifuerinteademali-
qua fuorumcorporum parte ab origine 5 atquea-
deò in genere monftricontineanturîneceiîàriôprolcm
cuT.&^uan-monftrofam fufcipient eadempartecarentenii quip-
00 ex mon- , . .n/v ·
ftrofis conceptui nec a pâtre pro veniet pars illaefficiens
S ΗΐίΓηαί- ipintuofa feminisjCüï dicata eil ej iifmodi membri con-
camur. formatioj nec à marre maceria eidem parti conftituen-
dx neceiTaria: Quodrcaex duobusunoculis, autuni-
manisì
70
Naturai&Tìifferentys. Lib.lL 71
manis j aut cruricaptis, brachiisve carentibus partus
omnes enafcentiir neceiìàriò monftroiì, monoculi,
unimani, crurindigi, brachijfve capti. Si ergo carenti
brachijs illi iìcario Lutetia ftrangiilato nupta fuiflèt
•H. mulier illajquse^iPizri^ireftimonio vifaetiamLii/^i·//^
fuit non ita pridem fine brachijs or ta; ex tali conj ugio
non nifi proies brachiorum exors exoriri potuiiìec.
li
do lilii '·—
; ttìonflrofi o·-
. ' riantur».
Ar
Sin autem utrique parentum ejufdem membri
mutilatio pofl:ortum morbi alicujus ßevitiacontige-
ritjnon erit necefiàrium exillis monilrofam paritef ffp^'^®"!«®'
fobolem procreari j poterit monftrofa tarnen ex illis^^' ÎÂ^
iddem foboles provenire ob cauiìamnupcrallatam: °
Ar
-ocr page 88-72 Fort.Lk,äeMonßrorumCaiißs<,
At vero non erit hoc neceflàrium, quia fieri mutilatio
potuic in parentum corpore quando jam ad eorum
teiìes, & ad venaspropè ventrem pervenerit materia
feminalis cum fanguinea, qu£E fuperabundaverat olim
nutricatui earum partium , quibus poftea parentes
orbati fuere j tunc enimex mutilis parentibus integra
Taurusca-potcftcxorirì foboles 5 quo nomine h Arißoteles ali-^idegen-
ftratus quo- ' , . ni· - \ η ■ an, c,4..,
modo vaccam cubi vcrc diccre potuit taurumacaltratione vaccam
vidam eiB- impleviiTe; Cune enim vafaejaculantia inter teftesSc
penemmediataurusillefemineplenaobtinere potuit,
quod velexeétis teftibus in uterum femin^e jaculari va-
Canis caftra- luit, &: ex illa prolemintegramfufcipere: Tale quid
^LJuT'"" enim cani cuidam contìgiiTe olim audivimus ïTapyrio
prsEcIariE indolis viro; canem fcilicet Vene-
ris cedro percitum, dum femellamfuigenerisadcoi-
cuminfeftaretur, invitis catellie dominis j intra vai vse
cujufdam anguilias comprehenfum medium, ac vi de-
tentum forcipe ilatim ab hero catelli tefticulos ampu-
tacum 5 & illieo dimiiTum, à cailratione cum obvia ilbi
cane venerem non detreftante corpus mifcuiiìe. Sin
autem uni tantum ex parentibus membrumaliquod
defuerit, fi quidem femina fitcarens aliqua parte, prae-
fertim non fpermatica, vel exutroque genere partium
conftituta, neceflàriò fœtus enafcetur monilrumea-
dem parta truncum j quiamateriaillius membricon-
ilitutioni apta non nifi à matre integra inefi: fuam
PMwnnm fe-originem ab ejus parte confimili obtinens , neque
huic defedai confulere poterit mafculi fernen, quiaid
"ein materiam carnofarum partium illi membronecef-
fafiarum concedere non valet. At vero fi pater fue-
rit homo aliqua parte mutilus, is ex feminaintegra
poterit quidem monfirum asquè truncum procreare j
at non neceflàriò mutilam prolem fufcipiet, quia ubi
deiì-
.qucac defe-
Äutn mater·
MX matenœ.
Naturai & Tìifferentus. Lih. 7/. 73
deficit fpiritiìoia pars paterni feminis illius membri Feminacui
formatioiii deiHnaca,pr^fto effe poteft à conilmili mal'culi drfe-
parte materni corporis marerialem generarionem ha-
bens feminei fpermatis fpirituofaportio, quxin ejus
membri conformatione fuppleat defeftum patrisj
an.taJ'j-qua ratione ^ Ar iflot eie s alibi monuit ex Ixfis pa-
rentibus interdum laìfosjinterdum non iasfosfilios
provenire. Ita ergo ex coitu cum monftro murilo
monftrumconiìmilegeneratur.
Sext a caujja, & orìgo monflri mut Ut ad morhum
fœtus attinere dicitur.
Ρ
Oftremo loco monilrofus partus ab integris pa-
_ rentibus edi poterie, nulla vel deficiente, vel
inepta materia j nulla continentis Uterianguftia i nul-
laque virtutis formatricis imbecillitatejubi fœtus
integer eiFormatus in utero aliquem morbum patia-
tur,quo integra illius aliqua pars abfumatur:UtMonftrumiu
, . ii-t-TT r · 1· vi morbi ori-
enim hommes adulti luis Venere£e veneficio plerique atur.
nares amittunt, ac virile membrumj utque fpliace-
lifmo integris brachijs aliquando vel cruribuspri-
vantur ; utque nimio frigore nonnulli pedibus trun-
cantur ; ut aliis membris ferro amputantur, igneve
confumunturi qui omnes obdu£ta vulneri, ulcerive
cicatrice, monftra mutilata nobisapparent-, ita fané
tenerrimum fœtus corpuiculum in utero aliqua parte
detruncari valet, iìve adurente inflammatione con-
fumpto pede, five corrodente humore aliquoexefa
manujfivefphacelifmoabfumptavirga, five quomo-
documque aliter alia parte detratta ^ qui morbus à m-
li' f'^· tura, ^ Hipperati medicatrice, mox quaqua ratione
Κ curatusj
-ocr page 90-Fort. Lie. de Monflrorum Caujfis
curatus, obduftacorporifœtus cicatrice, relinquitur
puellus truncus, qui fuo tempore nafcitur monftmm
€0 membro deftitutum. Raro autem contingit exoriri
ejufcemodi monilrum, quia raro contingit fœtumin
utero teneliumadeò gravi morbo affici, & non interi-
mi, ied ab amifîb vi morbi membro integro obduéla
corpori cicatrice convalefcere. Sic igitur ex vi morbi
oriunturpleraque monftra mutila;
Monflra mutila ex imaginatìonisparentum vi
exoriri non fojje,
Eque vero pìerifque aliis aflentimus, quibus
omnia cujufque fpeciei monftra , atque adeò
5 vi vehementioris phantafise paren tum ena-
fcuntur : Quum enim phantaiia quantumvis intenfa
vim non habeat detrahendi quidquam materiei ge-
nerandi conceptus: nec virtuti generatrici: nec for-
matrici feminis : nec loci amplitudini, uterumnimis
quàmpar iltanguftando : nec ianitati fœtus, morbuni
membrorum confumptorem procreando: fed folùm
valeat figuras, & colores partium variare vehemens
imaginatio : liquidòjampatetnullumabeamonftrum
muti! um poiîe procreari : at omnia in eo genere fieri
à cauflls antea propofitis cum feorfumacceptis, tum
etiam multò magis fi pluresin unumconvenerint, five
in cade m parte , five in pluribus : fiquidem trunci
moniìrofè à natura homines funtfimul pluribus mem-
bris carentes : quorum uno uteri anguftia deftitui
poiTunt, altero vi morbi privari, altero defedu ma^
tenae orbari, altero -imbecillitate agentis cauife fpo-
liari : & ita de aliis. Itaergo ex tot cauflls phyficè, na-
fcuntur
muti
Naturai & Τ)îfferentm. Lib. îl. 75-
fcuntur omnia monftra mutila : quorum originem
Clariiîimi viri indifferenter referunt in unu m materiei
defedum.
Monßri Uniformis excedentis redis exißentm ex
h iß or^ s item comprobatur.
AT in eodem genere monftriuniformis ex adver-
fo multa reipia comperiti monftra in aliqua par-
te aut fecundùm numerum,aut fecundùm moîem mi-
rabiliter excedenria, iifdem hiftoricis confirmaripo- dsì.
398'
601,
teftj Vi2.m^\xç^2^xài:,\xnàtm JoannemGualtherium in-
fans duplici capite arms eft. Quin etiam Theodoßo
imperante, Arcadia , & Honorio Co(f. in crientali
plaga in caftello Emam ΨαΙ(βίη£ί natus eil puer ab
umbilico deorfum unum corpus obtinens , furfum
bicorporeus , duo Habens peiiora, duo capita pro-
prijs pollentia fenfibus adeò difcreta, ut altero co-
medentcjac bibente, alterum abftineret monftrica-
put 5 altero vigilante, aìrerumfomnusoppreiTumde-
tineretj licet nonnunquam iimul dormirenc, iìmul
colluderent invicem; fed inter fe aliquando rixa-
bantuts feque invicem percutiebant. Vixit mon-
ftrum ferèbiennium; &alterfemipuer alterimortuo
quatriduum fupervixit. Hujus monftri teftimonium
^e'J^^· perhibuit Ί). Augußinus luculentiffimum.
Confiantinopoli puer natus eft quatuor pedes Ha-
bens. Alter duos vertices à nativitate obtinuit. In
Thracia pariter natum infantem quatuor pedes ba-
bentem populi viderunt. Alterum ibidem duo ca-
pita gerentem 5 quorum uterque ferro concifus eft.
tìanrico TVr^iö imperante in confinio Normmni^i
Κ ζ ac
1044.
-ocr page 92-η 6 Fort.Lìc.de MonßrorumCauJßis-i
ac Brìtannìie portentum vifum eil in una, vel potius
in duabus miilieribusj eranc duo capita, & quatuor
brachia, ceteragerainaufqueadurnbiîicum : inferius
lìngula omnia, comedebat, ridebac, loquebatur una,
dum altera interim abftineretj ileret, atque taceret ·,
ore gemino comedebatur, fed uno meatu venter eji-
ciebat; uni defunte, fupervixit altera penè triennio
mortuam portans, denique pondéré molis, & nidore
cada veris occubuit. Hiftoriamtexuere quoque Vm-
centms ex Gìiillerrìno , & Matthaus Ψ almer ms, üb,
quaravis tempus nativiratis varium reddanc. Con-"^'^·
10^3. fiantad lacum Acronium nari fune duo infantes,
mafculus & femina, duobus capitibus,quatuor bra-
chiis, totidemque pedibus, membris omnibus abfo-
lutis, fed conjundis corporibus imo ventre circa um-
bilicum. Homines alibi poftea nati bicipites. In
Anglia ortus eil puer geminus à clune ufque ad fu-
periores partes ita divifus ut duo haberet capita, duo
corpora integra ad renes cum fuis brachiis, qui tri-
duum fupervixit. Monftrumetiam Namuti exortum
efì: infantem bicipitem referens tam fexuduplicem,
13 IO. quàm ceteris partibus, fola corporis compage Jfìm-
plicem. Novi ex K^'ìmalibus ^omìnìcanorum Col··
marienßum mxùÎQÎQm in Sclecißat peperiflè puerum
cum duobus capitibus. Trithemius in Chronico
Spanheimenfiad annum 12 3^· Hoc anno quifuit....
Ivarì Abbatis in V^X-^Gebrad natuseil: puer mafculus
biceps monftrofus vaidè , vixitque menfibus fex &
q. diebus, cujus duo erant capita à parte pofteriori fibi
oppofita, unum vero corpus, duo ventres confuii,
«Se infcrius mirabiliter in unum redafti, pedes duo.
ί 104.
1112.
1118.
1297.
Anno Domi-
si.
I9i.
la
-ocr page 93-Natura j & T>ijferent'üs, Lik IL 77
131 In agro Florentino puer natus bicorpòri effigie,
geminis capitibus, quaternis manibus, circa geni-
tales partes ita connexus 5 ut in duos tantummodo
pedes terminaretur j à partu matris paucos dies vixif-
Te perhibetur : de quo ^Francifcus TetrarchaLyrico- ^ 4. re«.
r. -γ. - rj memorand,
rum Italorum lummus memmit, ailerens, ejuldem
monftri effigiem Florentin in Hofpitaliad fcalasex-
culptam, epigramma fequens infcriptum habere.
Hac Petrus Paulufque j unofubcorporebinty
,5 Fabricanatura mirajacemushumo.
5, Cmquejmmfuità'manuum^fuit onsopufq^Ue-,
„ yeßc£ 3 aft tmurn ^ventris opufque fuit :
Κ 3 53 Junxere'
5»
-ocr page 94-7 8 Fort LicJeMonflrorum Caujßs,
y, Junxere extreme partes nos corporis ambos
p-, êluas neut er ßmul^ ér die at ut er quefuas.
5j Neutra ex parte pedes j capitaexutraquefuermt
5, Bina-jfed è medio corpore plant a fuit.
55 Binafuit medio, qUiS corpore planta deorfum
j 5 Ψ en deifat s ßirfum quinta erat una m anus,
55 Non vero nobis musfomnufque, cihufque^
55 Nec rifas nobis y fletus & unus erat :
55 Somno membra dab at unus, ride bat & alt er^
55 Sugebatque unus flens quoque & alter erat.
^,Ιη Fiorentina natosnosfiuminis Arni
55 Valle de dit Ψ atri £ j nos pia cura Tatris.
55 Inde altii & Sacro parit er de font e levati^
55 Viximus ambo decem bis totidemque dies.
,iMtiidnuncì:^tΫmnxim^quidnunc]zì^\lίmζ\μζ.bifrontê
y^tJMirarisì Sty gì] terna quid ora Canis?
ììEt quid Geryonis tria corpora ? fcilicet unum
55 Nos corpus 5 binas nos animafque lege.
De hoc etiam monftro Kornmannus libro fuo-i^ Mi-
raculis vivorum. In pago î^allist Arni fuperioris no-
mine Tertanio monftrum exortum eiì: duos puellos
uno umbilico ad inviceni junitos habenss cuiabuno
latere&g€niraliaerant membra 5 & bina quoque pen-
debant invalida crura 5 ab altero vero latere crus fo-
lum exibat imperfeélum 5 fuitque monftrum. hephe-
1389. merum. Alibi natus eil in Italia infans fub uno ca-
pite quatuor brachia5 totidemque crura divaricane;
cui vira exiguo tempore dura vit · de quo & Ambro-
Anno Olli, ßns c Ψar£us 5 & Joanncs Riolanus Fil. teftimo-
nmm perhibuere. Puella biceps in Boioaria Aquilo-
nari inter Danubium^ atque Akmannum fluvios in
Î413. Sanderfdorf nata eil in mola pagi, quce & quaterna
bra-
c li. 241C·
d de mon-
ftr. Lut.
cap. 8.
Naturai&T>iferentüs. Lìb.ll. 79
brachia, bis geminas manus, & totidem pedes habuic.
In agro Ticeno exortus eftinfansdentibusfex, & fa-
cic infolitae magnitudinis. Berna puellaortaeftuno
capite, duabus pofteriorbus corporis partibus, toti- 1472.
demque pudendis. 147 $.
In Veronenß agro infantes feminje dux mtx funt
binis genitalibus 5 duplici ventre quaternis brachiis,
fed fibi dorfo abimishumeris, utinquit Ψαηεη8^ ad
nates iifque arétillìmè cohserentesj quod monftrum
parentes diu multumque perltaliieurbes, qua^ftum
inde fibi comparantes cireumtulere.
8ο Fort. Lie. de Monßrorum Cauffls^
In pago Rorbachio non procul ab Heydelberga
Ψαν£ί etiam relatu,gemini utriufquefexus obver-
ils tergoribus annexis orti funt. Biceps infans Ψα-
tavß natus eft, in quo prseternaturseluxurietn nihil
aliquoquin fuic fœdum afpe6tu. Romîb gemini or-
1493. ti funtifimulque uno corpore conjundtijadverfis
incer fe manibusjac facies qui pauculos vixerunc
dies. Berheldi£ in dicione Principis Palatini Ele-
ftoris nati funt gemini pe£toribus fibi aifixis, unico
umbilici dependenris vinculo conftriibi. Germanise
in oppido ad fylvam Hïrc'miam iìto, infans duobus
capicibus j quatuor manibus,& duobus pedibus na-
1486
tus
-ocr page 97-Kanirai& Différentes. Lib. IL si
tus eft. Propè Wormatiam ad dextram Rheni par- 14.9^.
tem in villa Βϊνβαά^ο^2ί iiîaeft Inter Wormatiam
& Benfhâim, mulier quidam enixa eil duas puellas
corporibus intégras, fed in vertice fronte tenus in-
feparabiliter connexas, Se fefe mutuo infpicientes 5
'J^b.j.p. eas ^ CManflerm Maguntî£ fe in fua Cojmographia
fcribit vidifle fexennesi cogebanrur fimul incedere,
fimul cubare,acfurgere ; & quum una procederet,
altera retrocedebat : naii utriufque fefe ferè contin-
gebant : oculi vero non in diredum, fed in latera tan-
tum torqueri poterant. Vixerunt ad annum deci-
mum ·, quo tempore, quum una defundta refecaretur
à fuperftite, viva haec aut ex accepto in capite vul-
nere, autpotius ex vulneris fœtore Scputrefadlione
corrupta in cerebro, paullò poft etiam diem obiic
extremum ; cujus imaginem paullò fupra vidimus.
In ditione Werâemberga monftrum feminei fexus 149S·
ortum eft duplici capite, quaternis brachiis, ρεβτοΓε,
ac ventre uno, pedibus duobus. In agri Tigurini pa-
go Goffaw apud Helvetios mulier honefta mafculos
duos duobus capitibusjunoquidem corpore,umbi- 1403·
liei vinculo conjunitos, quatuor manibus, & qua-
ternis pedibus enixa eft. ColmarÌ£ Imperialis Alfa- ^ fi^·
ti£ oppidiad lllumfluvium fitinatus eft infans virili
fexu, ex cujus pectore aliud integri hominis, ejuf-
demque fexus corpus omnibus membris abfolutum
ad genuaufque propendebat,folo capite in alio cor-
pore infixo. In Germania vifus eft juftiE vir setatis, ifió.
cui aliud caput ex umbilico exertum prominebatj
quod in morem fuperioris etiam cibum aiTumebat:
Hujusmemineruntitidem Jijrö^i/j f Rueffiis^^ Arn- 1515?.
brqßus s, Taraus. Janus Vitalis Taìiormìtanus in
^noTeratoriztone de monftro ifto,è cujus pedore pro-
L pendebat
{ lib, de
iiotnil,
■^Ollcc
5 ab,
cap. 'î··
82 Fort. Lie. de Mon (fror um Caußs,
pendebat collo tenus abdico capite alter infans air,
Ecce oritiir, dìBti horrefio^prope curva caverna
, Ora plier mentis mens haud ignara ^eorum
Troìinus ergo ingenstelluriscrevit acervus
TolÌitur ex ima gramen compage revulfum
Mox riùt abrupto cumulo 5 mirantur ariß^^
Miranîurglei}£, C)priostum terra capillos
Recepii j aurati dudnmpatuere cylindri
Nec monflrisßmiles pavidis^ crejcitque tuenda
O dus, truncum fub pe£îore librat inanem
Egrejfuspuer, ér fine nominepettore corpus
Imminet, huic coUum caput eß^ & brachiaparva
j Ψτο manibusßmt, terga polum fpeöfare videntur.
Ex
Naturai & T>ifferentßs. Lib. IL 83
Ex Sabaudia in Belvetiam migravic quidam jufta 1525.
secate , integra forma , membris bene compaélis3 ex
cujus tarnen venrriculo prazterea aliud hominis cor-
pus ita propendebatjut caput tocum ,arquc bracliia
foia deeilent : circumtulic vir bonus hanc molem ma-
gno hominum undique confluentium fpeâracuîo, &
admiratione 5 per regiones diverfas ex corpore mira-
bili quseftum faciens.
In Hirtcini£ fylv£ quodam pago non procui à
Kniebis ÎÎiÎ2.m monftrofus natus eil vjriii iexu , in 1529,
cujus corpufculo circa pedtus aliud pr^Etereacorpus
membris omnibus abfoiutis . propendebat ad genua
ufque, folo capite in alio corpore te<Sbo. Pervenir 1531.
hoc monftrum ad virilem ^tatem pererrans orbem.
Propè Elfelingam Neccariïidxm eil in fan s uno ca-
pite 3 quatuor aures 5 quaterna bracliia, bifgemina
crura, totidemquepedes obtinens 5 cujus & Jovianm
fontanus t & Ψαν^^ etiam meminiilè videntur,
non geminato aurium ordine. In Hel'veti£ pago
• Gojfaw 5 propè ^ Groningam orius eil infans duo-
bus capitibus, ternis brachiis, totidemque pedibus,
Theani SidiciniRueß relatu natus eil infans, mani-
bus quatuor, pedibufqiie totidem, capite & ventre
uno, binoque membro femineo
In oppido Seckingeni propè Bafileam ad Rheni 1^34,.
ripam iito,gemini natifuntconjunilis lateribus, qui
propter matris graviter parturientis anguflias ni-
mium compreiil, fere oppreiìlnon diu vixerunt. Ere- 3 ^ j
mopyrgi Marchine urbe, notante Finceiio-, natus eÌl
infans ita in corpore circumilua, & laxa carnis mole,
ut militari fago Germanico indutus appareret. In îfjîS,
i3gro Tigurino natus eil infans ei piane fmiilis, qui in
Helvetiis etiara, in pago Gojfaw ante fexennium
L 2 ortus
-ocr page 100-8ο Fort. Lie. de Monßrorum Cauffls^
ortus eft, uno corpore fcilicec 3 duobus capitibus, tri-
1538. bus manibusjtotidemquepedibus. Nacus eft homo,
& ad perfeftam viri ftaturam excrevit, capite, ac hu-
meris tantummodo geminus, ita ut caput alterum
ante, alterum retro profpiceret, mira inter ie iimili-
tudine j barbis etiam, & oculis fefe mutuo referen-
tibus ; idem erat utrifque cibi appetitus, voxfimil-
îima; idem uxoris, quam monftrum habebat, defî-
deriumi eadem excernendi cupiditas : annum : exce-
debat trigefimum.
Simile monftrum in Βαν aria confpeftum eft;
fuiç mulier viginti fex annorum, duobus capitibus,
Naturai& Differenißs. Lib.ll 8>
quorum unum faris deforme erat i hsc dum mendici
habitu oftiatim iibi vifbum quaereret, ne gravidx con-
limilia monilra id admirantes parerent, dato viatico
juiîa eil è finibus abire. Fœtum natum vidit Haßa 154,0.
geminis capitibus reflexis in doriì-im j quorum fefe
facies obverfe invicem minaci vulcu confpexerunt.
Friburgi Myforim editi gemelli totius thoracis an- 15.1,1.
terioris cohisfu invicem junétis. Textoris uxor in
CMifni£ Friburgo in vico Francißano gemello? pe-
pericanterioribus corporis partibus in mutuo com-
pi exu co njunftos. In Ducatu Wirtembergenß nati 1542.
funt gemini coalitu pedloris ad umbilicum ufque
connexi. Schauffi£ Rehetiorum ortse funt infantes 1543.
dux uno folido corpore à collo ad umbilicum ui^
quejumbilici fubtus vinculo propendente i ceterum
capitibus geminis, quaternis brachiis, tòtidemque
pedibus monftrum pollebat. In pago Rinach non
procul à Baßlea Rauracorum Ì mulier geminos edi-
dit concretis corporibus duobus fupra umbilicum,
quaternis brachiis ; qus tamen corpora à lumbis in
duos pedes conjunéta deiinebant ; fuit Monftrum à
Munflero defcriptum, & poftea quoque à Stumpfio.
ÎçJ''· 14. Mediolanii referente i Cardano, pueila biceps orta
'ί·77.· efl: j reliqiiis membris unum corpus referentibus j
nam bina crura, bina brachia, vulva una fuit : Sed
quum Gabriel Cuneus Chirurgus mortuam diiîè-
eaviiîèt, primo quidem gulaminteriorem (funt qui
Meri vocant^ &:cum ea ventriculum invenit dupli-
cem ; qui tamen in fundo coibant 5 ibi etenim pylo-
rus unus ; nihilominus ex eo inteftina gemina exo-
riebantur, ut illorum uterque ordo duplicatus eilèr,
uno excepto reéto, in quem unum coibant omnia, qui
ad unum anum terminabatur : erant autem fœces in
L 3 a m"
-ocr page 102-86 Fort. Lie de Monßromm Cdußs,
ambobus inteftinorum paribus : Pulmones gemini
vitèbantur, atquehiniìlìa ex parteinunum coibantj
Cor paullò ahius quam in aliis eile folet ^ litteram
grsecam referens bifidum fciiicet; Ted ramen in una
fede 5 anuterque ventriculus luperiorineoeiìèt, non
exploravit : Jecur craiTum ^ \^aìdè oblongum, fed abf-
que lobis : Spina dorfi duplicata j diilabatque una
ab altera digiri magnitudine , unaquasque ilio fub-
dita capiti j & ufque ad c^us, quod fibi in diretto e-
rat , ferebatur . Dentes inferiores anteriores qua-
tuor , fuperiores duos habuit, fed magnos, & infe-
rioribus duriores j qui tamèn dentium duriciem non
exquiiitè prasfeferebant. Renes erant duplicati :ure-
teres, & veiica minime. Orta eft menfe nono & ab-
foluta, & corpulenta: verum in ipfo exortu ob erro-,
rem obtorto collo uniusab obftetrice idem diesjca-
demque hora fuie , qua tenebras morris , & vit^
hujus lucem experta eft. Manifeftum efl igituridem
in Iiis conringere , quod in fructibus : duas tentavit
natura creare puellas ; in ipfo exortu principalium.
membrorum collifa acque conftrida funt omnia
pfieter caput : omnia igitur principalia prêter cere-
brum,in unum coiverunt ; fuerunc tarnen potentia
duo 5 qua: autem pofterius creata funt jvelut uterus,
brachià j & extrema, ab uno tantum principio, & tan-
quam in uno fœtu funt abfolura . Heydelberg£ a-
pud Neccarum flumen orti funt infantes duo con-
15 44 jundi 5 & mafculi, duobus corporibus ventre con-
glutinatis, duobus, capiribus, quatuor manibus, &
pedibus quaternis 5 vixerunt fefquidiem : diifeÖO
j 5 4.0. monftri cadavere, cor unum extitiiìè vifum. In A-
chen oppido Saxonia ad Âibim duo infantes femo-
dbus latere tenus concreti vili funt qua crura fub-
neä:un·*
-ocr page 103-Natura yù IDìfferentys. Lik II. 87
necluntur cox^j eo fitu, ut dexcer finiiïra manu hu-
mero dextro al terms incumberet, fin iiier dextram
thoraci aiterius transverfim prietenderet. Lovamj i 5 47·
gemelli nati diftinftis corporibus uni adhaerentibus
capiti. ^ ΨαΓ£Ϊ obfervatione mulier Lutetia fexto
graviditatis menfe fœtum peperit geminum caput,
bina brachia, & quatuor habentem crura 5 in cujus
mortui cadavere diiîcdo cor unicum repertum fuit.
In ditione Abbatis Urßni, pago Riedenß, propè
Kattffburen SueviiS oppidum ^ fabri uxor gemellas 0-
mnibus partibus abfolutas, fed ventre ad Collum uf-
que conjunftas peperit. Mildelfloni in Angüa natus
eftinfans duobus corporibus, atque capitibus, qua-
tuor manibus 5 unico ventre, umbilico> & alvo ad
ejicienda excrementa: ab una parte corporis duobus
pedibus jufta proportione formatis : ab altera unico
pede tantum ; fed ex duobus conflato jac novem di-
gitis munito. Joannes ^ Riolanus Fil. in tratâatu de
monflroLutetiano teftatur in nonproculab
Oxonia natum eiîe monftrum biceps, quatuor mani-
bus donatum, fed ventre unitum,& partibus infe-
rioribus unicum. Ex iftis gemellis uno vigilante,
alter dormiebatj dum hic Isram faciem oilenderet,
ille triftis , & mœftus apparebat j quindecim dies
vixerej fed alter unico die alteri fupervixit! Memo-
rabilis eft j fubjungit vir ^ dodus, hiftoria monftri
'^.sço. cujufdam in Northumbria orti,quod ventre cohse-
rebat 5 gemino capite, quaternis manibus 3 fed infe-
riores partes communes habebat.
^ Circa h^c tempora, inquit Rerum Scoticanm
-&S^ll\Iiißoriographus i monftrum novi generis in Sco-
^î^hiftV tia natum eft, inferiore quidem corporis parte maris?
nec quicquam à communi hominum forma difcre-
pans?,
κ üb. Λ
15 50.
IjfZ,
Cap. 6,
H'ea.
8ο Fort. Lie. de Monßrorum Cauffls^
pans 5 umbilicLim vero fupra, trunco corporis, ac re-
iiquis omnibus membris geminis, &: ad ufiim & fpe-
ciem difcretis: Id Rex diUgenter&educandum, &
erudiendum curavit , ac maxime in muficis: qua in
re mirabiliter profecit : quin & varias linguas edidi-
citj & varijs voluntatibus duo corpora fecum difcor-
dia diiïentiebant j ac interim litigabantjquum aliud
alteri pîaceret; interim velutin commune confulta-
bant. Illudetiam in eo memorabile, quod quum in-
fernè crurajlumbive oifenderentur,utrumque corpus
communiter dolorem fentiret j quum vero fupernè
pungeretur, aut alioqui Isederetur , ad alterum cor-
pus tantum doloris fenfus perveniret: quod difcrimen
in morte fuit magis perfpicuum : nam quum alte-
rum corpus complures ante alterum dies extinftum
fuiilet ; quod fuperftes fuit, dimidio fui computre-
fcente 5 paullatim contabuit. Vixit id monftrum
annos viginti o£lo , ac deœiîit adminiftrante rem
Scoticam loanne Trorege. Hac de re fcribimus, ait,
eo confidentius , quod adhuc fuperfint homines ho-
neilicomplures,qui h^c viderint. In HaßaGerma-
ni£ 5 Witzenhaiifiie , infans mafculus biceps, collo
duplici ί corpore infero bené comparto exort'Us eft.
Conradi Lycoßhenis teftimonio , Geneva apud
Allobroges , monftrum , quale hic fubjeftum vides,
ex Galla quadam muliere , Genev£ tu ne habitante,
natum eft : quod materi£e redundanris indicium fuit :
Id monftrum binas habuit facies, hoc eftbifrons e-
rat, qualem lanum pinxit antiquiras : quod utrim-
que pendet infìatum, inteftina funt ex dorfo prode-
untia : quod autem ex ventris inferiore parte pen-
det, idjecur eft ,ex feminse vulva prolapium: mon-
ftrum hoc utrumque habet fexum, ad dextram mas
eft,
-ocr page 105-Naturai &^iferentijs. Lib.IL 8p
eil, ad liEvam femina : ad vivum expreillt Gafpar
CHaferìm piitor, qui tum ibidem cum multis aliis
aderat. Eidem Lycoflheni·) apud amœnum iliud &
ambidofum Anttöchï£ fuburbanum, vifurelatuque
horrendum natum eft Conflantu Imferatorü tem-
poribus monftrum, infans fcilicet ere gemino, den-
tibus cum binis, & barba5 quatuor oculis, breviffimis
duabus auriculis in has effigies.
Herbeslebit in Ì'hurmgi£ pago gemellai mtx
funt ventre concreto, ac fafcia carnea in unum quafi
colligatx , medio corpore Te mutuis ampl'exibus
retinentes, qtiaepaucaspoftlipias obierunt. In
nia pago Ziehefl^ non longè à Timauw natus eit
M infans
I 5 5 3
8ο Fort. Lie. de Monßrorum Cauffls^
1 5 5 5. infans duo habens capita. " Ψ ar aus autem Lutetia » '
Ï 570. in vico Grav'dlierorum ex Ψetro Germano^ & Ma-
thea Petronilla natos effe ait duos infantes perineo
ad nates conjundtos , communem umbilicum in
loco fexus obtinentes : fexum illis diftindum fuiiïè
aiîèrens.
Anco »fu. Addit in Viabani Parœcia, qua Cmrnutum Lute^
ita itu r 5 in pagu Io Parvarum Β or dar um, Cy^ria·
mm Girandam Jacobi Mereatoris agricolae uxorem
peperifle gemellas ad nates jundas ; quibus unicum
fiïit commune femineum pudendum j unicum ab-
domen j
MaUira^òTiìfferentijs. Lìh.lL pi
domen j & in ejus medio unicum umbiìicum : cete-
rum duo peétora, quaterna brachia, fed terna crura
monftro fuiiìèi illudque pauculos fupervixiiTe dies.
In infula obfcuri ì^cms, Ferrarienß ditione, ortum 1 5 79·
eft ex muliere monftrum uno capite, cui ad occipi-
tium fruftum grande carnis dependebat : in ore du^
lingua, acuta latiori iniidebat : uno colloj duobus
pcäoribus in unum jundis : ex anteriori parte duas
mammas exerens : ex altera nullas ; quaternis bra-
chiis bine inde pendentibus : epigaftriis paullò infra
umbiìicum disjunftis : fexu femineo diftindo utri^
que ventri à natura conceiìb. Dodiiìlmus Rìolams
filiiis difertumedidit opufculum. ^e monflronato 1605.
Lutetiai quod eoagmentatuni fuie ex duabus puel-
lis amplexu mutuo,fternojóc ventre ad umbiìicum
ufque coiìjun£tis ; in quibus diiTedis repertum eft
cor, &jecurunum. Noviiìimè autem nos Patavii
puellum quadrimum vidimus^ circuraferri capite i6ii,
maximo, nullam ferè cum pufillo corpore propor-
tionem habente. vyimiterni Rueffo natus eft puer
tribus pedibus.
Reperiuntur itaque in natura rerum monftra uni-
formi excedentia tum in difcreta, tum in continua
membrorum quanticate.
8ο Fort. Lie. de Monßrorum Cauffls^
tjMonßriexcedentis natura j ér cauffa prima eli-
citur ex ^arentum phantaßa.
Onftra vero in humano genere uniformia ex-
cedentia non funt vaftsemolis Gigantes pro-
portionatam corporis, ac membroriim reiìram con-
formationem habentes ; quippe in eoriim origine
Monftraquid niillus adcftcrror ullius cauiìk naturalis 5 quum Arì-
flotele -^doibore monftra generatim iìnt naturai pec-" ipjjj'l;
cara, & oblsefiones ob vitiumin aliquo principio exde|en.a»·
iisjquas viventium generationem quomodocumque"^'^'
promovent. Sed monilraexcedentia uniformia funt
homi-
-ocr page 109-Nâtura^ÙT)ijferent§s, Lib. 11,
hominesj multò plura , vel multò majora qncedam
tantummodo membra obtinenres quam unius indi-
viduiperfedinaturapoftuletj & reiiquarum corporis
partium proportio requirat ^ iìc monftrum exce- fiat.
Ìj^j^^^dens Cardani ^reftimonio in Tjaphne urbe regio-
nis Antiockia Conflantìi temporenatumefti infans
fuit enim ore duplici, duobus dentibus , quaternis
oculis, duabus exiguis auribus, barbaque prasditus;
iìc in Brìtannia eidem ortus eil infans, cujus geni-
talia genitalibus inferra erant,crura commiila, ut in
duo redirent j cetera duorum, caput, brachia, venter,
sequè ex adverfo poiìti : ile puer biceps 5 mulier bi-
frons ; fie omnes illi, quorum exempla quamplurima
Ub!^^;''dudumretulimus : quibus ex T).Auguflin'^Ta-
rai quoque obfervatione, adjicimus fuo tempore
natum in Oriente infantcm,qui à ventre furfum du-
plicia omnia membra obtinebat,deorfum vero iìra-
pllcia : duo namque habuifle capita, quatuor oculos,
pedus duplex,manus quatuor j cetera reliquoruni
infantium fimilem extitiiiè, & aliquamdiu vixiiTcj».
Quum autem hujufmodi monftrorum excedentium,
plures cauiBe naturales eiTe valeanc 5 inrereasprimum
locum Thantafi^ dabimus ; quse monilris mutilis
' "p.s.efficiendis inepta « nuperrimè vifa eft: Neque
poteft Thantaßa omnia excedentium monftrorum ρΐ««."" ""
genera procreare : fed ea tantummodo, in quibusζ^Γ^α«.
funt geminatie partes, qu^ tarnen fimul jundae mem- p«"«?'^^'^
brumnoneiïiciant maius quamdeceatproportionem Phantafia
·'. ^· . ~ ^ ^ .j non poteil
ceterarum partium unius integri iœrus : liquidem niwemm
phantafia ut materiam imminuere, fic neque illam
poteft adaugere : quum autem vaîeat formam acci-
dentalem partibus indere ad libitum : jam poterie
cum virtute difcretrice, ordinatrice, ac formatrice
M 3 par-
-ocr page 110-Fort.Lk. de Monßrorim Caußs y
partium fœtus operans minifterio fpirituum bifron-
t€m fœtum more Jani conftituere, utpropterea fci-
tilîîmèfeminam illam bifrontem BavartiS^rindpes
oftiatim vidumiibi qu^ritantem dato viatico à fini-
bus abire juilèrint, ne illius confpedtu gravidae mu-
lieres confimilia monftra parerent.
Poterit etiam quadrupes , ac biceps puelia nafci
divifamateriacapiticonftituendoaptainduas partes,
coniimilifpeiìrroà phantafia indito altè fpiritibus vir-
omne tutì formatrici defervientibus i adeò geftit omnis na-
coïfti- tura generans rem fibi ƒ confimilem conftituere.
Secmida cmiffa^ÒOrìgomonflri excedentis in
ηιαΐ6Η£ nimio excejfu eße perhihetur.
Agens
ijeftit,
mile
niei'c.
f i mage,
mor.c, 10 ·
Ed longè communiorexcedentium monftrorura
_ i cauiTa eft materici exceiTus , nulla diftindlrione
piMikbiceps fQjys inpi-opoiìco ab omnibus decantatus: Nos au-
cujus mate- ί.Ί . ni- λ-
ne^exceffu rcm cumita exphcamus, quia puella biceps cauliam
obtinuit redundantiam illius materiae determinata^,
cui foli demandata erat à natura capitis conftitutio^
hœc autera eft portio illa craiîîor utriufquefeminis,
& fanguinis,quiE ortum habuit ex alimento fupera-
biindante nutricationi capitis parcntum : quse mate·*
ria fi à difcretrice virtute feminis, aut aliqua alia
cauftà di^idatur , feorfum induens formam capitis,
bicipitem Fcètum conftituit j fin autemin unàramal?·
fam conjun£la maneat jfœtui caput indet non nume-
ro geminato , fed improportionata magnitudine
monftrofum. Sic puer trimanus, triave geftanscru-
ra 5 foetusque quadrupes conftitutus eft-ex redun-
dantia
S
Natura, ér 'Differenti]s. L'è. II. 95
dantiaillius materia tum fanguineie, tumfeminaîis
qu2Ê in parencibus ortum habuit ex alimento fuper-
abundante nutricatui partium earumdem.
Secus enim iî undequmque à parentuni corpore .
defluxa maceria in utero apta eiTec, ex qua fingu];i;
partes embryonis progignerencur 5 jam nunquam ob
exceiîùm materiae fieret puellus trimanus, aut biceps,
auc quadrupesi fieri enim deberet pauliò major in-
fans toto corpore nullam nionilrofam obtinens tur-
pitudinem, ànaturade poillbilibus femperquod me-
Ì'nÌiTc eft efficiente : qu:£ omnia late ^ fuperius , & ^
i.po- c alibi. Ita ergo monilrum excedens ilve in conti-cx«dens
i •'^äp.j·. . , , · . conftitueno.
3. nua, üve m dilcreta membrorum quantitate, ontur qu®.
^^nftTó.' ex abundantia materia defluxse àpartibus parentum
'Quc,c.n.gjyfdem ordinis cum ijs, qux in monftro excedere
confpiciuntur,
Nm omnia monßra excedentia ex materis redundantîîI·
exoriri ·, fed aliqua excedentiiimJiii cauffam tertio
laco in ìma materiiCpenuria obtimre,^
ORiripoiTe monftrumexcedens eitra materia^ re-
dundantiam plerifque difficile videri potent j
fed monftra excedentia nafci ob unam materia pe-
nuriam, cundis fortaiîè falfum, ac primo aipeduin
Phyliologia monftrum apparebiti Utrumque tarnen
verum effe intimé rei naturam intuenti conftabit a-
pertè : Ac primùm quidem ea ratione, quia monftrum
bicorporeum fub uno capite adeò magnum ut duo-
rum juftsemolis capitum magnitudinem sequet 5 quin
& Riolmi monftrum gemeilarum uno corde , dia-
phrag-
Monftnim-
cxcedens ut
ex materi£e
penuria na—
Icacur^
96 Fort. Lk. de Monflrorum Catißs,
phragmate, ac jecore magno, quaii ex duobus con-
ilituto} pectore, ac imo ventre conjundtarum, ab ex-
undan tia materiae non exortum fuiiïè ideo dicendum,
quia gemellorum origo monftrofa noneft,ncque in
redundantis materi^e culpam referenda eil ; fed ma-
teria nihil excedens ίί in duas vel plures partes qua-
vis de caiiiîà, in utero fcindatur, plures uno ixxtus
conftituet ; ut alibi demonftratum eft, dum
Ψerfeδίa hominisconformatione ^gQ^tmus. Secundum
vero ea"ratio probat, quia materia duobus fœtibus
conftituendis infiifHciens unum monftroie nimium
excedentem conftituere poteft. Ac fané aliquando
inftituens natura in utero geminorum procreatio-
nemjeamqueagreÎÎâjubiformatisquibuÎdampartibus
materiam poftea fufficientem non habeat pro dupli-
ci corpore conftituendo, feuea fit in utero confum-
pta , feu ad ipfum aliqua ex cauiïà non perveneritj
quod vellet eificere non valensjnaturaefficit quod va-
let, reiiduum materia in unius corporis formam ge-
mellorum partibus antea formatisadjungit ,&;mon-
ftrum excedens conftituitjobdefeftum materia ne-
ceilarix gemellorum generationi primario intentie
à natura, & dudum inchoativ. Jurarem ita ortum fuif-
fe monftrum excedens & Mediolanenfe à Cuneo dit·
i^Qdcmii·, èz'vaMorthumbria ortum, & Anglicanaàvio^
& Viabanefe , & pleraque alia ; quorum fuperius
hiilorias adduximus nunc tibi relegendas. Ita ergo
fiunt etiam monftra excedentia ob unius materia
defeóliim.
cap.
Naturai érDìfferent^s^ Lik II. 5?7
êluartâ caujja, ò' origo monßri excedenîis m
fuperfœtatione coUocatur,
RArò fuperfœtationem contingere experimento
comprobatur ; eam vero rari eventus illìus,
quod monilrum dicimus , à Phyfiologo conilitui
pofle, difficile non eil ratione convincere. Fierienim^^
poteftfuperfœtatioprimo geftationis tempore; tunc
autem virile fernen ad priorem conceptum fi appli-
ceturjin eo novam partem conftituere potefl: ea re-
gione , qua contigeric pr^eexiftenti fœtui copulari ; uonUmm
iicexortum fuiilè veriiimile eft infantem, è ClljUSVen-ex parente
tre caput alterius hominis exerebatur. Fieri quoque
fuperfœtatio valet fecundo, vel tertio menie gravi-
ditatis ; tune enim fecundo fœtu jugiter crefcente,
quum in utero pleno is locum non habeat ab alio
grandioriconceptuvacuum, inquemadolefcat ; nee
duriorem uteri fubftantiam perfodere queatjin tener-
rimum gemelli corpus fenfim abdomine difcifib, ali-
qua iui parte pénétrât, illique in unum monftrum co-
pulatur. Ita genitum fuiiTe hominem illum adultum,
è cujus abdomme puellus pro ftatura corporis longè
minoris ^tatis abdito capite collotenus prominebat,
mihi probabile eft 5 namgemellorumuno, &:eodeni
tempore conceptorum non eftadeodifpar magnitu-
do, ut dum unus vigefimumagitaetatis annum, alter
vix dicimum attingentis magnitudinem referat : ge-
mellos autem omnes eodem congreiTu fatossequali,
aut parum admoduminjequali magnitudine compe-
quomodo fie-
valeac.
5) 8 Fort. Lie. de Monfîrorum Cmißs,
riri certum eft unicuique, iive difcretos abinvicem,
five conjun£bos in monftri formam conilderaverit :
ut apparet in monftro Lutetiano Riolmi^ èc aliis
quampîurimis. Ceterum fenioris fœtus majorem mo-
lem adaugere potuic nurricationis modus ; namfolus
ille coraedens appenfoilbi non nifi refiduumfubmi-
niftrabar : quare hic alimenti penuria non tantum
adaugeri valebat : ut in propcfito locum habeat tri-
tum illud à vulgo proverbium: qui aliena manu ci-
bum porrigente comedit, raro nutrimenti copia
fuiFocatur. Verùm & alia longé faciliori ratione
hujufmodimonftrum per fuperfœtationem, ilnehac
violenta prioris puelli perforatione fieri potuit ; nem-
pe faéla fuperfœtatione primis illis diebus poft an-
teriorem conceptum j tune enim fafto illi priori con-
ceptui fuperinduftus alter nullo negocio, propter
utriufque materÌ2e mollitiem ac vifciditatem, con-
gîutinatur ; fortèque contingit ut malèfitamulierc,
vel quomodocunque aliter caput minoris, aut aliam
quamvis partem cum alio membro majoris puelli
monftrosè natura conjungere cogatur. Sic ergo vi
fuperfœtationis monftrum excedens oritur conjunfto
pofteriori conceptu cum priori, vel perforatione.
Tel adh£efu,ita
^lmnta caujßi & origo monßri excedentis rejolvitur in
iter at am efftifionem materni feminis in ute-
rum citra fuperfœtationêm.
QUando fuperfoeratio non fit nifi per novam mu- s^p'Jj^®«^^
lieris gravidae cum mafculo miftionem, acper
conce'ptum à primo penirus diitinerum : licet fecun-
dus illi poftea copulari valeatjquia tamen citra com ^ dÎ^X^f^'
oreffionem à mare fad.im poceiì: mulier in fcipfam ipfam ftmc«
r r^ 1 . 11 ■ -^r eftundere,
femen eiFundere, ut m po)lutionecontmgit live no-
cturna, five diurna: profetò fi gravidamuìierpaul-
io poil concepcum iterum, five dormiens, live vigi-
N 2 lans
Js[aturaié'T>ifferenfìjs, Ltb,Il
100 Fört. Lk, de Monflrorum Cmßs^
lans venereorum imaginatione intra uterum fernen
eifuderit , menilruumque fanguinera ; nullo nego-
cio poteft in hanc materiam extrinfecus adhseren-
tem priori conceptui vis mafculeifeminisinillofer-
Sfcundus vata iterym operari, & fecundumconceptum confti-
fSmkt' tuere ; qui priori adjun6tus cum ilio fenfimadolefcat
raLofiac. in monftrum exccdens uniforme.
Sexta câuj[a, ér orìgo monßri excedentìs per-
tinet ad anmßiam uteri.
A
τ vero edam provenire monftraexcedentia ob
^unam uteri anguftiam rationi confentaneum
Monftrum eil: : ubi fcilicet natura gemellos inceperitconftitue-
ex"uiTri an- Γ€ , habeus ad eorumgenerationem idoneam, &fuf-
materiam , citra ullum exceiTum, autde-
fédum , virefque robuftas : fi locus j in quo talis ma-
teria continetur j anguftusextiterit, exduobus fit u-
num corpus in imaginem monftri excedentis : Angu-
i"f?5ibus ^^^^ ^^^ monftrorum excedentium ortui
cauffis per., occafioncm tribuens variis de cauflis exoriri poteft,
deat. , , . . . .
nam vel adventitiaextumoreintrauterumejuscavi-
tatem aliqua ex parte occupante j five uteri fiibftantiae
tumor adh^reac, five membrana fœtum involventi,
fi VC etiam placenta fœtuifiibftrat^ : autliic tumor eil
extra uterum in vicinis membris ejus culpa uterum
nimis comprimentibus : fed & ar6ta ventris inferi
conftridione fafciis, aut vefbium muliebrium ftru-
ftura uterus nimium anguftari poterit, & inde mon-
ftrum exoriri. Hanc fané ob cauflamarseter alia plura,
manfirum Riolani genitum fuiiîè mihi verifimile
eftjquodduplicis puella^ corpora in unum àfterno
Natura-i&^tfferenttjs. Lik II. loi
adumbilicumjun£tacoritinebat,uno corde, uno dia-
phragmate, acunojecore quidem; fcd quorum quod-
vis magnitudinem duorum juftiE molis adsquarer:
quum cereras partes omnesdifcretas habueric i^qua-
lis, &:proporcionatxinterfequantitans.
Sept ima c auffa ,ÒOrigo monfiri exc e dentis ex
parentibus monflrofis eUcitar.
ADeò fatagic noftratium rerumquarumcumque
natura femetipfam in fpecie faìtem perpetua-
re j ut hac ratione lì qui parentes ambo fuerint in ea-
dem fpecie monftri excedentis, nullo negocio jam
polììnt foboìem monftrofam pariter ortui dare : dum»
modo ex eo fint monftrorum genere, cui à natura in-
terdica non iìt procreandi funftio : ile profetò ex
ambobus bicipiribus biceps enafcetur : fed tamen saperfetKio
t /-r· . η ■ · -1 ucmonfttum
hoc neceilarium non eli, quia ex eorum capitibus éfficiat.
omnibus adeò exigua materia femini communi-
cari poceft ut uni conftituendo capiti puelli fuffi-
ciat, duplici non fufficiat : Se hoc tum quia ex uno
tantummodo capite ad telles feminaria materia tranf-
mitti valet : tum maximè quia unus parentis ventri-
culus duobus capitibus non adeò uberem tanfmittic
alimoniam,ut illorum nutricatui magna portio uti-
Jis alimenti fuperabundet, qu^ ad telles delata, &
in fernen abfolutum verfa, indequein uterumefFufa^
ibi plurium capitum conllitutioni fuificere valeat.
Sin autem alteri Ioli ex parentibus contigerit natu-
ra monllrofa excedens, rarius adhuc ex eorum con-
grelfu monftrum ejufdem generis,ob eafdem cauf.
fas enafcetur. Ita fané oriri poteritpuellustrimanusj.
I O 2 Fort. Lie de Monßronm Caußs,
auc tripes, tricepsve à parentibusconiîmilibus, ut
ex fedigitis fedigitus enafcitur5 non tarnen femper,
ac neceiîàriô ; quod obfervailè monuimus Arißotelem
Exi«nsin-«aiicubi dicentemex Isefis parentibus interdum Ise-l^'Î
terdumlafos, \ r · · an.c.3.
interdum fos, interdum non \xios iiiios exorin.
non lœfos
oriri.
Octava origo, & cauffa monßri excedenùs in vitto
nutrie at ionis confißere perhïbetur.
NUtricationis unius culpa monftrofamhomines
in exceilli induere naturam Arißoteles , ex-
perimentum, & ratio docet ·, « Arißoteles quidem 4. j«
alicubi Çi2XMtv\'s>egenerareqitoàpatitur·^ necßipe*c.{.
ratur-i aut defeBu facultatis ejus., quod coquit^ & ma-
'vet·, aut copia frigiditateque ejus., quodconcoquitur^
ér dißinguitur·, quumenimpartemfuperetipartimnon
fiiperet 5 facit muttiforme quod conßituitur., ut Athlet a-
rum nonnuUis per ufum cibi nimium accidit j quum
enim per copiam paßus natura nequeat fuperare , ut
proportione augeat ^formamque jervet eamdem , diver-
ße efficiunturpartes& adeòinterdum·, ut nihilofere
/r/Ä^/j· évadant. Expcrimentum autemoften-
doutefficiat. dit nobis in puero quadrimo, cujus caput ingens e-
rat adcò, ut magnitudinem reliquarum partium mo-
les nulla fermé proportione fuperantem haberet a-
taSirnii-tdulcorum hominum duo magna capita fimul junda
excedentem 5 teftimonio namque patris, qui eum
menfibus elapfis circumferebac vilendum, ad ftipem
inde iìbi corradendam,audivimusillum ab ortu na-
tura capite parvo ceteris membris proportionato ;
fed in dies puello caput mirè creviiTe, corpore reli-
quoconfuecam in aliis augmenti celeritatem, feu
Natura j & T)ifferentys. Lïb. IL 103
verius tarditatem recipiente, nulla tam celeri ac
magno capitis incremento febre, deftillatione, fen-
fuum Isefione, autaliavitseoifenfamoleftaturinfans,
fed fanus folummodo jacerecogitur puiillo corpore,
adeò vaftam capitis molem non ita facile fuftine-
re ac regere valente : Quare nos arbitramur cum A'
rtßotele ceterispartibus corporis debitam nutrimen-
ti quantitatem in fui fubiiantiam con ver tenti bus, u-
num caput nimiam alimenti copiam in fui naturam
commutare 5 quacunque ex cauila eo tanta pabuli Adcapuc-.
tendat ubertas, live a capite veluti a magna cucurbi- m« materia
1 , - . . 1- 1 \ · copia tendat.
tuia trahatur, fi ve in caput non ita validum a parti-
bus infernis quod eis luperabundat tranfmittatur :
quie quidem alimentaris materies à propria capitis
natura in fui fubftantiam pernutricationem vertitur,
unde nulla fymptomara, nullique morbi exoriuntur
in puero 5 fed tamen vitians proportionem capitis in
magnitudine cum corporereliquo puerum monftro-
fum conftituit. Ratio demum nobis apertilìimè fùa-
det, quod buie puero jam nato contigit; puellis in
utero matris adhuc exiftentibus eodem piane modo
contingere poiìè: fic ergoquavis de cauiìa in utero
ad aliquam fœtus particulam, nullo parenturn vitio,
ubi major alimenti ubertas pervenent, aliis membris
decenti mole nutrimenti fruentibus, eaque pars to-
tamhujufmodi pabuli maflam in fe con verterit: pro-
portionem fuam cum refiduo corpore deftruere po-
tei!: ea pars in maximam adauda quantitatem, ac
monftrum uniforme in exceilu conftituere : atque
hac ratione oriri potuit puer maximo capite, ingenti
manu, immani pede,naribus3velaunbus,vel oculis
fupracujufcunquehominis adulti quantitatem mon-
ftrosè grandibus j nullo pcnitus intercedente morbo.
Cap.
-ocr page 120-1 οφ Fort. Lie. de Monßrorum Caußsy
Kona ratio, & cauffa monjìri excedentis mo?tßratur
in animi pajßonibus parentes aßicientibus :
exercitatio cum Cardano, & Farseo.
ANimi pailìones vchementiores , feu ad feniì-
tricem , feu edam ad intelleàrncem animarn
acrineanc, potiiììmùm in matre gravida poiïê mon-
cetvSTn cauilàm exiftere , probabile fatis eft j quum
aSionibus enim animai partes inferiores omnes à fuperioribus
fuis a nobi- . J ■ , . . * , J
lioribus gu- m eodem vivente ad proprias operationes obeundas
faernari.
Visinfcmine
formatrix ut
operetur.
* 1, a. c.
90· iO®
14· Ç-Ô;·
66.
gubernenturjqijodiinealimento eiïènon poteftjUü à
nobis explicatumeft in opere ^DeVita··^ quumquein ^
Temine degens virtus formatrix concepruum utatur
minifterio caloris iibi aillduè à matre per fpiritus com-
municati 5 profeftò iimulacra rerum qusecumque ve-
hemencia fuerint in animo, & fpiricu materno (^utro-
que hoc ad foetus organizationem cum paterni femi-
nis virtute cooperante^ poterunt in concepru conii-
miles imagines eiFormarCjOb rationes alibi allatasin
opere perfeBa conßitutione hominis in utero-·, fed -»cap.itf.
monftrum excedens uniforme nunquam conilitue-
revalebunt, nifi vel geminatis membris, ut ^ dudum^cap.u·
Paren tum
monftra ex- oftendimus,vel quum gemelli conceptifuerint, quos
mÏvaL?' varié in unum monftrum copulent ; nam fola parentis
cogitatio, folaque imago rei vifa^ in fpiricuum fub-
ftantia refidens, ubi conceptus unicus extiterit, ex eo
monftrum efficere non poteftuniforme,nequeexce-
dens in mole, neque deficiensj quia talis imago in ma-
tris animo,aut fpiritu fubftantiam fœtusullaex par-
te nec augere, nec diminuere poteft; quos autem con-
ceptus in vicem cohxrentes inconfimilemimaginem
cfformare poteft: atque hacfanè racione Mogmtinum
Naturai&T)ìferentijs. Lib. IL 105
monftrum effingipotuiile cenfemus cum folertiiiimo
Cardano^ qui alicubi hanc protulit hiftoriam. In
Mogîmtïno quoque noftris temporibus accidiiîè con-
Hac ut dux mulieres 5 quarum altera pr^egnans eiTet,
in vicem colloquerentur j currens aliaiupervenitjqua:
loquentium capita invicem collific j quiE gravida e-
ratadum pareret 3 figna timoris in infantibus expreC-
iit ; ilquidemduas puellas peperit, è fumma fronte
ufque ad nafum jundas in facie j llc ut non nifi obli-
qué ipedare poÜènt.
Supervixit hoc monftrum tamcn ufque ad annum
decimum : Altera mortua > atque ab alia vivente ex-
'ubtij.
io6 Fort ^ Lic.de Monfir or um CauJJis,
ciia, qux fupererat Sc ipfa mortna eft; feu timore,
feu pcdore , feu animi moleilia , quam mifera
dum altera segroraret contabefceiis fufceperac , in-
certum eil. (Ta7'£us opinatur eam obiiile pro-^^'^""^'
cap. 2..
prer inflito plagas divulfificas malignirarem) Cer-
tius illud eft quod à multis quîeficum eil fspiüs,
pr^gnantium afFeftus fœtus , qui in utero funr,
poiìe vitiare 5 unde tot maculce in infantibus vini,
fuilÌie cutisj punicorum malorum, ae talium : Nam
quum mater Harum puellarum concuiTà , timore
iraaginem colliiì capitis retineret, capita puellarum
in unum coierunt i neque enim id concuilione fola
faétum credibile , quamquam non parùm ad hoc
contulerit 5 qùoniam fsepms mulieres magis cafu
collidunt ventrem, quam tune, quum caput il-
lacolliiitj nec tarnen gemini una coëunt : nam fi
modo concuffio cauiìa hujus fuit, non jam capitis ,
fed dum caput alliditur, dorfi, vel ventris. H^c ad
verbum Cardanus. In quibus pleraque habebaC
fubtiliffimus Scatìger exercitationis incitamenta?
fednegocium fortè detreftavit ; quia de propofitis
Cardanus no- Cardano confentiebat. Nos ramen illud in primis
priori mortua fuperilitem ab ea excifam, nec timore,
nec pedore , nec animi moleilia brevi extinélam
fuiiTe damus·, quippe inde illse paffiones adeò vehe-
mentes ipfi non contigerunt j ut eam neci tradere
Parieu) nota-potuerint : Nec Ψατ^ο concedimusipfamforori fuse
PlagCB quas non diuiupervixiiìe propter milito plagse divuliìii-
malignitatem ; tum quia medici opera inflite
plaga: maligniE non funt, ut hoililes à telo venena-
to 5 tum quia rationabile eil à perito medico talem
Piagseutàfeitionem adarcendum fanguinis iìuxum peraitam
J'fto'"iuiiìc candenti ferro , quo nulla inferri, fed fi quas
NäUira-^trl^ifferentys. Lth.lL 107
fortè fubeiTet à pr^scifa parte deberet maîignitas, &
poiîèt omnis auferri. Arbitramur itaque per ilîam
conjundionem capituiTij per quam mutuus erat prœ-
cipuormn membrorum iitriurque puelliE confenfus,
ab ^egrotantis corpore halitus, & fpiritus morbifîcos
in alcerius membra prascipua transfufos eiîè morbi
conilmiiis in fuperilite procrcatores j quxpropcerea
codem morbo mox interierir. Quin & ea decauiîà
interiiiîepocuitjquiacumraiicommunicationejcaui^
ùz. morbiiica:, fororis conjun6tione deftituta foror
privata erat auxilio , quo per mutuam confpiratio-
nem alrcrurrum corpus ab alterutrogaudereconfue-
verat j novimus enirn affuetorum adjumentorum^^;^"®;^^"*
privationem morbos, & mortem inferre confuevif-
^ Λ- rr- ■ 1 morbos , &
le 5 quot lupprems menfibus , quot alluetis nœmor-morbem in-
rhoidum,narium, &fonticulorumiluxionibus defti-
tuti dilabuntur celeriter in morbos mortaìes ? mi-
rum cur à Cardano Scaliger non poftulaverit in tan-
tas fubtiliratis occafione , qua rarione, quove modo
pra^gnantium imaginationes , & aiFcftus animi con-
lìmilium rerum imagines in corpore fœtus effor-
ment: & cur ipfe Tuo è fœcundo penu rantam fubti-
litarem ledoribus omnibus cupientiiTimis more fuo
non porrexerit: nos depropofito mentis noftrse co-
^cap 2ff,gitata nuper tetigimus 5 ièdlatius in libro « De Con-
flit ut ione fœtus explicavimus. lilud prseterea diftin-
guend«m erat Card ano iwhi'^h de tempore, quo con- Monftriex-
tigit materni capitis collifio, fi enim ftatim à conce-gotaril""'
ptu, & ante organizationem geniellarum in utero,
anteque formationem capitum difcretorum prx-
gnans capite allifa fuit 5 id certe fieri poruit, ut poftea
matris anima , & fpiritus cooperans virtuti feminis
formatrici monftrum effingeret, ac materiei gemellis
Ü % con-
-ocr page 124-I ο § Fort. Lk. de Monßrorum Caußs,
eonftituendis fufficienti fimilem imaginem imperti-
retur. Id ipfum cenieas ii mater capitis collifionem
paiîa eil in ipfo articulo conformationis eapitum
puellarum in utero, At vero fi contigerit uldmis
graviditatis temporibus, ac omnino jam efformatis
puellis ab invicem difcretis , caput maternum cum
Farentum muUeris fibî colloqucntis capite collidi, jam pura
phiincaiia , . · i_î*r··
quando ne- imagQ in animo, ipirituque materno haud potis tuie
?ûTcongfu£ disjunftà gemellarum capita in unum conglutina-
re. Sed hoc longè aliam habet rationem ^ quae no»
bis ex rei natura nunc eft indaganda.
υ
decima cauffa& origo monßri excedenth, in vio-
lenta materni corporis concujfione reponitur.
Bi gemellis in utero Jam formatis , iifque di-
_ ftinéla omnino corpora obtinentibus , pofte-
MtlXrmaiì "Òtì geilationis tempore capitibus jaut quavisalia
M^opuien- parte corporis, ob matris percuffionem copulati con-
tigerit : hoc certe monftrum haud aliam originem,
& cauiTam habere poteritjnifi quia gemella capita
in utero è regione fi bi invicem oppofita,& propè
fita fuerint, ψιχ in magna illa materni corporis con-
cuiìione ipfa quoque invicem collifa fuerint, &con-
fricatione excoriata^ fanguiniique glutine nudata
externa cute partes fefe contingentes ac jugiter cre-
fcentes facile coaluere 5 vidimus enim fepè, dum Bo-
fiorài fiudiis operam navaremus, eximium praece-
ptorem Taliacotium nares hominum prsecifas re-
(ìs. , & Jabia
cuna ut
''IXresva-f^'^"^"^"^ ptius cxcoriatc cicatrices nafi,'deinde bra-
ri^utinunû chü partcm dccorticatam nafo ad unionem coapta-
rcj
«oharsanc,..
-ocr page 125-iSlaturai&THferentßs. Lib.lL lop
fC, ac fuere ad plufculos dies. Quin &arborum va-
riarum partes decortiCatie, ac invicem ligatse coëurit
in unum corpus glutine fucci alimentarisadeas par-
tes ab utraque arbore defluentis. Nec tarnen obeft
Cardani oppofitio de muüeribus > qu^ fepè cafu
magis colliduntur , quam illa Moguntina^ in quibus
tarnen gemini non una coëunt 5 fiquidem in primis
haud probat vir egregius gravidas geminos utero ge-
ftantes veliementius collifas geminos copulatos non
peperiiTe. Deinde vero conftituimus hoc ideò in-
ter monftra nobis connumerari, quia raro çontingit;'^^^^^"®''''^
δζ quo rariùs accidit eò magis monftri naturam ob-
tinere : fac nobis eft cauiTam attuliiTe, à qua talis ef-
fe£i:us proficiici valeat : Immò vero cauiîâm mon-
ftrorum indeterminatam , & raram neceiïè eft eile.
Deinceps autem gemelli non femper eamdem fer-
vant in utero pofitionem, ut ex concuiTu materni cor-
poris conglutinari valeant in monftrum. Denique^^^^·^«;^®^
negamus viro fubtili cauiîàm conjunftionis
lorum in monftrofam forraam eÌTe non poilè ventris, ficiac rnagis.
& dorfi materni colliiionem , non autem capitis3 aucTenaïs!'
nam iimul cum capitis violenta, &vehementicolli-
iîone totum corpus, & qu^ in materno corpore con-
tinenturgemeîiorum corpufcula in vicem validé con-
cuti neceiTe eft 5 ac magis in coliifione capitis, quam
ventris , aut dori! 5 quia capitis dura fubftantia mi-
nimè cedens , fed i£tui refiftens, violonter percuila
retrocedit 5 fecumque retrahit corpus univerfumjat
venter , & dorfum pb mollitiem cedens i£tui colli-
iionem perpeti poteft etiam vehementem, corpore
leliquo quiefcente, nec agitatis in utero gemellis.
O s
C A P;
-ocr page 126-11 ο Fort. Lie. de Monflrorum Cäußs,
Undecima caujja & origo monfiri excedentis
refertur ad morbiim fœtus.
CEterum alia eidem monftro , citra materni cor-
poris colliiìonem , percuiîîonemve ullam , o-
rigo eiïè potuic ; nempe fi gemellorum corpora in u-
feSiTSi^ero prius diftinda vel ambo , vcl eorum alterum
fronte tenus , defluxaineumlocum , aut ibi genita,
ut fît , materia quapiam erodente, exefum fuerit;
communicaco corroiìvo humore vicino capiti alte-
rius 'ì nullo negocio tenella utriufquecutis confumi-
tur; capita vero propinqua, fefeque contingentia
excoriata facilè conglutinantur : Quare confumpto
borum^edr.^ natuta (λ Hippocrati morborum medicatrice) ilio»|.Epid·
«rrix. humore noxio , indu£taque partibus undiquc cica-
trice , gemellse conglutinata in monftrum ex utero
ί . prodiere : cui origo vülgo relata efl: in materni capi-
■ tis ad alterum allillonem , quiaforfè contigerit ma-
trem eas utero geren tem capite collidi j quumtamen
hac etiam de cauiTa citra ullam capitis colliiìonem
ejufcemodi monftrum illa parere potuerit. Ab hac
itidem cauila in eodem genere pleraque alia mon-
tra excedentia^exoriri potuerunt j fiquidem ge-
mellorum fœtuum & pe£bora, & latera, &tergora,
& brachia , & crura, & nates aliaque membraficpri-
mùm, excoriari, fuborta in ils inilammatione, acde-
inde uniri 5 fedatoque morbo conjunära monftrum
demum conftituere 5 cujufmodi multas hiftoriasdu-
dum recenfuimis. Sic igitur ex tot cauifis phyiicè
generantur monilra uniformia excedentiaj quorum
moniìrutn
cxcedens.
Natura,&T)tfferentijs. Lib. IL 111
originem plerique omnes indifferenter in unam re-
ferunt materia redundantiam.
Monflrorum ancìpìtìs natur^e fiibßßentm
realis äemonßratur.
AT vera praeter deiicientia, Scexcedentia mon-
ilra in uniforraium genere nonnulla fuere a-
lia naturai cujusdam aticipicis 5 quas fcilicec in u-
na parte mutilam , in alia excedentem fortita funt
Anno Diii.
»555.
Chroa.
Γοη,ρ^ quantitatem 3 quandoquidem « G^^^Z/i'm/ Chroni-
animadverfione in pago Frejfwerck , non pro-
cul ab Adorffio Voitlandia oppido', natus eft infans
biceps, quacernis manibus j totidemque pedibus : fed
j carens utroque fexuj in cujus loco umbilicumhabe-
bat : mater illi fuit uxor fabriferrarij. ^ Tarai quo-
que obfervatione in ponte Sao , ad Andes ορρϊάηΐο,
prodierunt in lucem gemella feminsc membris omni- i ^72·
bus perfe£t^ , nifi quod alterutrius manus fìniftra
quatuor tantum digitis diftinéta erat ; cohserebant
autera anterioribus partibus àmentoufqueadumbi-
lieum i qui urriufque unicus, item cor erat 5 hepar in
lobos quatuor divifum : vixit monftrum femihoram.
Afiud eumdem ^ autorem monftrum aliud infpexi-
rrius i ancipitis naturie infans erat duplici capite, fed
finiftro carens brachio in hanceiigiem.
Ch
Rueffü^ '
-ocr page 128-Î12 Fort. Lie de Monflrorum Caußs^
d Rueffo \Xi Veïenti agro puer natus eftunimanus/^'^'^? '' ^
& biceps. Eidem in Anglia non procul ab Oxonia
MDL IL natus eil partus diiobus capitibus, bra-
chijs quatuor, manibus totidem, ventre uno, mem-
bro muliebri, fede una : ex una parte pedes trani^
veriì duo erant,ex altera unus tantum,ritèexpor-
reârus, forma duorum pedum digitos Habens decemj
Horum alter diebus quindecim , alter vero uno fu-
pervixit : Lacrymarunt hoc tempore raro. Alter
ex hislastus admodum,alterautem fomniculofus &
rriftis extitit : viginti digitos transverfos erat lon-
gitude, & latitudo ipforum. His fimile natum eft
monftrum Cutilmniy ditioüQTißortenßi^nnoOo-
mini
I
J
-ocr page 129-Natura fer ent îjs. Lìb. II. 115
mini. M DC X. XI Martij, Patrc Majo Carbonai io
matre GeneveraMafî^xizùs xvi.annorum.
Venetiìs millier Hebrsea monftrum peperiiTe fertur ex
duobus infantibus ad nates copulatis, iitroque fexu 1617.
carentibus, &: unico umbilico gaudentibus : rale quid
orcum eft etiam Gßnu<e, monftrum fuit infans perfe-
dusj cui alter imperfe£tus inferiori ventre conjundus
adhcerebat corpore longèminor,alterocrure carens,
captus oculis 5 nihil omnino laärans : ambo ilmul me-
junt. De quo monilro recens naromihitalemepiftolä
i'cripfic olim AuguflinusTincetusGenuenfisMedicus.
Ρ Per-
-ocr page 130-8ο Fort. Lie. de Monßrorum Cauffls^
Periii. &Excellentiir D. Obfervandiff!
AUGUSTINUS PINCETUS
CMedkm Genuenßs. S. T>.
OCcapone novi cujufdam monßri novijßme hic
apud nos Genuas nati 3 ad te panca Jcribere
plaçait de illïiis hißoriaVir Eccellentiffime, tmim
de ipfo judicium expe^ans. Pellegrina tixor Baptiftse
Coli ore ti die duodecima CHartij anni mille fimi fex'
centefimi decimi feptimi-, in Parœcia Sandi Bartholo-
mxi de Cofta in dit ione Genuenfi, duos filios pe-
perit ßmul invicem jun^ìos in 'ventre inferiori ^ a"
lijs partibits ab invicem dißun^is ; ambo funt ma-
finii Î unus efi altero dupla major : ò- minor mancus
efi uno entre-, in aliis partìbus e fi bene eonformatus,
niß quod oculos non habet apert os. Baptizati fue^
runt ut duo corpora unus appellatus efi Joannes
Baptifta & alter Lazarus ; Parentes eorum fiunt o-
ptime Jani, & ante kos genuerunt alios filios bene
formatas·. autem mirabile reddit hoc monfirum
illud efi-, quod unus folus lacfugit-, & amba nutrì--
mtnr ac vivunt ^ & dum major fiigit lac, obferva-
tur minori lac pervenire ufque ad labiay quibus i-
pfum lamberepergit', quam rem ego vidi-, & obfer-
vaWi Dictint hos duos filiss eodem tempore foras
emittere excrementum urin£. Cupio te mihi aliquid
hac de re fcribere, yak. Genux. die xix. CMart^.
M T)C XVIL
Katura, & T^ifferentßs. Lib. IL ΙΪ5
Cui viro refponfum tune ego dedi in hac fententiam,
ΨεήΙΙ. & ExcellentiJJ'. Ί). Obfervandif.
ρ
ji^îica die am de Monßro re cens nato ißic apud
vos j ν ir egregie, te remittens ad ea, qu£ vulga-
vimus denatura monflrt ancifitis expUcatalibro i i.
capite xxy. & fequentibus : puto enim effe monflrum
anceps à me ibi defcriptum. Si foret ambobus unus
ν entriculus ^ facile uno laBante filo ^ viver ent & ale-
rentur ambo j minori e communi ßomacho non
d'tfficulter ad ο s r egurgitar et fubßantia materni la-
Bis , quam ille mancus feti lambii, feu veluti rumi-
nât 5 ne deßitueretur illa priori nutrimenti digefiione-i
quam in ore ferì monuit Avicennas : fi etiam, habe-
rent commune jecur , ut habuerunt du£ femelL· Rio-
lani in monßro Luretias nato anno millefimofixe ent eß- 1605,
ma quinto·) ambo fimul urinam redder e poJTent apud eos,
quiputant urinam excrementum effe coBionis illius^ qu£
celebratur in flomacho, dicent e s urinar/ifiparari dfan-
guine , peraBa jam e a coBione nutrimenti ·, quam
obimus in hepate. Aliorum monflri attributorum
caujfas habere poteris vir egregie ex ijs , qu£ nos
de mö7ïflri ancipitis 7iaìura Ute differuimtis in edito
libello. Ψοΐββ autem hoc monßrum diu vivere
F 2 quem-
-ocr page 132-ï 16 Fort. Lie, de Monfirorum Caujjts^
^lemadmodum diu vixit homo monßrofus ille·^ cui e pe-
core prominebät caput infantis intra fr acordiarecon-
diti-, nec non viceverfa illius alterius^ cui è pecore col-
lotenus abdito capite propendebat infans integer mire
pcndulus. Verum ìnJpeBione firuBiir£ partium con-
junBarum conje£fari melius caujfa poterìt in vivente
monßro·, qu£ ut ex nuda relatione(atisapertanonpo~
tuit haberi^ ßc ex anatorae cadaveris apertiffimepaffet
int neri. Vale vir eximie & me tui ßudiofum ama.
Tatavii. CakndisAprilis M DC XVII.
Hoc idem Monftrum ego poftea non femel vidi
Venetijs & Tatavii quadrimum? cujus oftentatio-
ne genitores ejus errones per orbem ilbi vidtum
comparabant, à fpeâratoribus iibi ftipem erogan-
1614. tes. Anno Domini milleiìmo fexcenteiìmo decimo
quarto 111. Kal [unij. horadieivigefîmacirciter,in
Villa Torcetti propè Cö/o«/>oppidum ex rufticispa-
rentibus orti fuere gemelli monftrofè conjuniti velu^
ti per tertium abdomen} quorum alter mafculusfuit
bene conforrnatus j alterius non fuit fexusdifl:in£tus>
fed ejus vice cavitas quiedamad ufquegenuaproten-
debatur, iìgnum potius diftinftionis coxarum, quam,
feminei fexus : coxie, cruraque in unum jungeban-
tur , ut referre viderentur truncos duos plantarum
coalefcentes : loco pedum tres habuit carnofas propa-
gines prominentes, in extremitate fciiìàs adinftar fer-
me unguium Suis, aut Ovis. Obierunt à nativitate.
Horum duorimi monftrorum hse fuerunt imagines.
ί
- -
Naturai&^ìfferentjs. Lìh.Il. 117
Rueffo puer Amiterni natus efl: uno brachio , fed
pedibus tribus in hanc eiEgiem.
Tarai
-ocr page 134-ï I s Fort. Lk de Monßrorum Caujßis,
15 óp. Ψ ar ißt vero reîacu, anno Domini mìllellmo quingen-
teilmofexageiìmonono. Turonenßs qusedam mulier
gemellos peperic unico capite con junilos, & fe mu-
tuo compleilentes : horumadipilim fceleton mifit
Renatus Ciretus , tota Turonenß regione famatillì-
i54,<>. mus. Et multò prius eidem autori,anno Domini
milleiìmo quingenteùmo quadragefimo fexto, mu-
lier Lutetia fexto graviditatis menfe, fœtum peperit,
geminum caput, bina brachia,&quaternacruraha-
bentem. Cujus monftri cadaver quum diiTecuiiïet,
unicum cor reperit. Ex quo fcire licet, unicum eum
infantem extitiiìè.
Matura y&l}ìfferent§s. Lik. IL jïp
Mönßri âncipîtis erìgo , & caujfa communis m^
finmtur \ eruiturque prima ex materiei
diverßs defedtuy ac excejfu.
Onftrum ancipitem naturamobtinens, quoef bonari ^n^
_&: excedentis, & deiÌ€Ìentis in varijs fui cor-
poris parribus imaginem referc, plares agnofcic o-
riginis fu3E cauflas j quas ex traditis aiïèqui difficile
non eritj iîmplicium etenim natura compoiìrorum*
eiïèntias manifeftant : complicando igituï exceden-
tis j ac deiicientis iHoßftri primordia 3 & generatio-
Ί'
i»
I
12ο Fort, Lk. de Monßrorum Caußs,
nes j quaecumque feie invicem compatiuntur,nullo
negocio cauiîàs monftra naturae ancipitis proximè Prima ex-
conftituentes habere poterimus : Et fané prima ta-^''""^'
lium origo eiïè poteil ex aburidantia materia defti-
nat£e conftitutioni unius membri, & defedu mate-
ria, natura dicatse origini alterius : fic profetò exor-
tus eft puellus biceps altero carens brachioj cujus i-
maginem iinehiilorianobis depinxit Tarsus, cujuf-
que imagini attexuit hiftoriam Rueffus^ aiîèrens in
Veientï agro puerum natum eile unimanum , &
bicipitem ; il modo is ille iderri fuerit, de quo Ψ α-
ν mis : fcilicet iì parentum feminis , & fanguinisea
portio , quie ab alimento fuperabundante nutrica-
tioni capitis originem traxitj uterumadierit ea uber-
tate, qua duobus capitibus in fœtu conftituendis
fuiEciat 5 ea vero portio , quae à genitorum altero
brachio ex ultimi alimenti fuperabundantia oriri
confuevit, aptaque eft conftituendo coniimili bra-
chio in conceptu, in uterum non irrepferit ; iivequia
parentum illi brachio nihil fuperabundaverit ali-
menti ex quo tale fernen, talifquefanguiseffici po-
tuerit, unde brachiumpuelliconftitueretur : live illa
materia obftruélis venis ad teftes,ac uterum deferri
nequivefit: iìve quia contralta intemperie aliqua di-
ipoiìtionem amiferit, qua in femen , & fanguinem
brachio puelli conftituendo aptum nata erat com-
mutari : live quia calore partium confumpta fuerit:
tunc fané conceptus expers fiet illius brachii, & bi-
ceps j fi materia capiti conftituendo apta in duas par-
tes intra uterum quacumquedecauilàdividatur :fe-
cus enim unam in mailam cohserens unicum efficiet
caput, majus quam par fit, pro ceterorum membro-
rum proportione : atque ita fiet monftrum a^iceps : feu
biceps
-ocr page 137-Matura, & T^ïferentijs. Lth. Il· 111
CAP. XXIV.
Secunda monßrt ancipìtis origo, ò caujja ex uteri
angufliaiér äefeBu virtutis for-
matricis explicatur.
A
•Cip.r.
τ vero monftrum anceps exoriri etiam poteft
ob uteri anguftiam, & defe£tum virtutis for-
matricis fimul convenientibus : quibus enimfeminis
uterus anguftior aliquaex λ antea relatis cauiïîscon-
tigeric 3 quam ut in eqcommodè gemelli continean-
tur, & augeantur : fi portio feminis halituofa ex ali-
qua parte parentum determinata materiam fusz ori-
ginis trahens , cum 'reliquo femine aduterum non
confluxerit, aut in parva nimis quantitate confluxe-
rit : inde ianè monftrum ancipitis naturai generabi-
tur j uteri anguftia copulante gemellos, & formatri-
cis imbecillitate aliquorum membrorum conftitu-
tionem praetermittente. Sic profetò monftrum in
Cap.ai. ponte S^o ad Andes oppidulo dudum ex ^ Ψατ£Θ
relatum exoriri potuit : nempe feminis utriufque pars
craiHor, & materni fanguinis portio tanta fiiit, ut ge-
mellorum conftitutioni fuiHceret : fed fpirituofa fper-
matis portio duplici cordi j &:abfoluto digitorum nu-
mero conftituendo pares vires non habuit, feuob
alias caulìàs, feu quia portio illafeminis fpirituofior
à digitis parentum priorem materiam fuse generatio-
nis hauriensj in uterum quacumque occafione non ir-
repferit j quare concurrente uteri anguftia gemellse
cohserentes uno corde 5 ac digito capt?ein iìniftra ma-
nu originem facile habuere.
Tertia
-ocr page 138-ï%i Fort. Lic.deMonßrorum Cauffis^
Tertia. monßri ancìpitìs orïgo y é: cauffa m morbo
fœtus^ ér fùperfœtatione detegitur.
Ν codem genere monftri ancipitis pleràque oriri
etiara poiTunc exfuperfœtatione, aemaximèprio-
ns conceptus œgritudine iîmul cpnvenienribus j ubi
enim fiiperfœiationem gravidas perpeti contigerit,
& novum conceptum priftino quavis rationecohcEr
rercj arque alterius embryi particùlam aliquàtn vi
morbi fanabilis abfumi: tune fane monftrum exo-
rietur ancipitis natures j defîciens quidemaliquapar-
ticula vi morbi confumpta, iîve nimium emaciata
nutricatum debitum ilbi ad vitse muniaobeunda, &
adaliarum pardum proportionem incrementum ha-
bere nequiveric: five corrodentis alicujus humoris
malignirate penitus exefa fuerit: exundans autemé-
vadet idem monftrum ob fuperfœtationem, quapo-
ilerior conceptus priftino copulatus, & coagmenca-
tusviventesduosunitinmonftrofam figuram. Immo
veròetiam fola fuperfœratione citra ullum interven-
tummorbi, monftrum ancipitis natura; generari po-
terie, fi. pofterior conceptus priori copulatus, vel
prior, vel uterque ab origine jTuaquopiam membro
caruerit quacumque alia excaufta.
i'
CAP,
-ocr page 139-Naturai&T)lfferentßs. Lib.ll. 123
CAP. XXVI.
Quarta monßri ancìpitis origo, é^ caujfa refertur in
materia ineptitudmem-^ ac itérât am materni Jemi-
nis j & fanguinis ejfluxionem aà ut er um
citra fuperfœtationem.
Sin autemgravidamuliercitra venerisaflum, Γ0Ϊ0
imaginationis venereorum ftimulo incenfa , vel
edam ob feminis abundantiam iìve dormiens, five
vigilans, iterum feminis portionem, ac menftrui fan-
guinis intra uterum effundat ea ratione, uthsec ma-
teria pr^exiilenti conccptui qiiomodociimque ag-
glurinetur, atque cohsereat 5 jam poterie vi ieminis
paterni adhuc in primo concepru exiftentis, fpirituo-
fa pars fcminei feminis adjuca novelli fœtus partes
animare, atque conftituere aut omnes, autaliquas,
pro materise quantitate , ac aptitudine ·, fiquidem
omnes integri fœtus partes efiormare poiîèt 5 mon-
ftro excedenti occaiìonem daret ; quod in ancipiti
genere collocareturaliquapriftini concépcus materiae
portio inepra, qu^ alicujus membrinaturamindue-
re non potuerit: atque ita eo membro fpolianscon-
ceptum, defedu exceiTui adje£to, ancipitis naturiE
monftrum enafci oporteret ; fin autem fcetus pofte-
rior priori additus aiiquo membro defticuerecurj li-
ve ob materia illius partis conftitutioni à natura
deftinatSE ineptitudinem, five ob ejufdem niateri^E
abfentiam, monftrum itidem ancipitis naturai pro-
crearet aliqua parte redundans, aliqua deiìciens, ut
puerum tripedem unimanumj vel unicipitem infra
bicorporeum altero crure carentem j & id generis.
ï 2 φ Fort. Lie. de Monßrorum Caußs,
§lmnta monfirï andpitis origo^ & c auffa depromitur
ex parentum corpore monfirofo.
SI vero parentes ambo aiicipitis natursemonftrofa
corpora feu à nadvitate, feu ob segritudinem ba-
buerinCj adeo ut venerem agere, ac ex a£tu venereo
prolem fufcipere valeantj procul dubio fœcus procre-
are poterunt ancipites cumin eadem,turaetiamin
diverfa monftrorum fpecie: in eademfanè, fi paren-
tes in Goniìmili monftri fpecie contineantur: fiqui-
dem ex trimanis unipedibus trimanus unipes orie-
îur : in diveria vero, fi parentes ancipitem monftri na-
turam diverße fpeciei obtinuerinc: namexunoculo,
& tripede genitore, acanatre unimana, &o£todigita
monftrum enafci poterit unoculum tripes , unima-
num & odtodigiros in manu habens ; ii ex omnibus
parentum membris materia feminalis ad foetus confti-
tutionem ccncurrere contigerit : fed fieri etiam po-
teil uc varietur monftri fpecies in fœtu, quia ob ali-
quod impedimentum ex iis , qux fupra enumerata
funt, aut quse partes in uno parentefuntjfuppleanü
defeftum earum, qu^ in altero non exiftunü, uberem
feminarij principi) copiam exhibentes : aut quse par-
tes in utroque funt generante,nihil tranfmittantad
uterum pro conftitutione partium foetus fibi coniï-
milium.
Natura i&T>'iffermîijs. Lïb. IL 12f
Sext a monflrï anâphis origo^é" caujfaex vebementi
parentum imaginâthîte^ & vitio nutrieâtionis
in fœtu enucieatur.
VEliemens quoque imagìnatio parentum , ac
fpeciatim feniin^e, ob rationes allatas in libro
"Cap.is. ^ Humani conceptus conßitutione , monilri anci»
pitis originem promovere poteft ; nimirum ii mu-
îier gemeîlis concipiendis materiam fufficientem in
utero habuerit, vircutemque utrique conceptui ef-
formando idoneam^ vehemens imaginatie gemello-
rum in una quapiam parte corporis copulatorum, fi
adjundam habuerit in fœtu alicujus membri atro-
phiam, facilè jam tibi producere poterit ex gemi-
nis turpiter in unum jun^tis monftrum anceps, tabe-
fa£tam obrinens particulam quampiam, reliquarum
magnitudininullum proportionis fignum correfpon-
dens 5 obtinentem.
Monßri andpitis origo, è' caujja fepima reponitur
in arte peccata natura imitante^ ac non fine
auxilio natura operante.
ARtem etiam eiïè ancipitismonftriconficiendi, Phy^icu
mirum fortaiïe videbitur alicui, &ad noftrum còmeraph
inftitutum minimè pertinens, qui Phyiìologiam tra-
6tamusinhoc opere. Veriìm quoniam Philofophum
naturalem decet omnia natura opera eontemplari, feu
et 3 foli·?-
-ocr page 142-126 Fort. Lie. de Monßrorum Caiißs^
foîitariè operecur , feu alteri cuipiam efficienti co-
operetur : quando ars, fi aliqua eft monilra effin-
Ars monftra ìt-rr η
r.onefficit fi-gere Valens, hoc ipmni line opera naturse prseita-
ne opera na-^^ Hcqueatίπιπιό vefò quiim OHgo monftrorum
à natura prsecipuè pendeat. artis autem operatio
iìt folùm applicare aiti va paffivis naturalibus: jam
phyiìci muneris eft monftra in viventium genere
artis minifterio fadta coniìderare. Porro artis be-
Ars ut mon- neficio, feu verius maleficio, viventia monftra ef-
^Arsm'oitftra fingi poiìè prìmìim obfervamus in ftirpibus^ fiqui-
agricolse variarum arborum infigione, colli-
wmhoraini-gationeve, quo magis unìrse ftirpesfpecie invicem
diiTideant, eo ex ijs conjundis vivens monftrofam
magis naturam obcinebic. Deinde vero in mentem
fu bit folertiffimum praeceptorem Talìacotium per
infitionem confuevifle curtas aures, & nares, cur-
taque iabia curare 5 brachio primùm partibus illisex-
coriatis conjunfto ; quod poterat nullo negocio in-
durla cicatrice ijs partibus , conjun£tum relinquere
in monftrofam effigiem : ut apparet ex ejus difertif.
fimo iibelio. Non dilïïmiîi plané ratione faétum eft,
466. ut Anno Domini quadringentefimo fexagefimo fex-
to, referente ^ Jordane ^ Cufpinìano , in Gallialli'X^'
duo juvenes fulmine taéli aduftione in unum con-""^"''
cretis corporibus inventi fint. Scd & homines adu-
ftione pedum, manuumque, aut capitis, male curatos
monftrofam effigiem prssfeferentes plurimosconfpe-
ximus. Non ergo mirum fit, fi ambulones aliquot
provi'ncias peragranres raonftra mirifica oftenfuri
ad lucrumjCa prius fibi confecerintpuellorum cor-
- pora,miris modis aliqua ex parte , potiffimum car-
nofayut dorfo, natibus,& brachijs,decorticata, in-
vicemque colligata, &à natura per transfufum fan-
guinem
-ocr page 143-Matura i&^iffer enti] s. Lìb. 11. 127
guìnem,acnutncationeminunum coagmentari per-
miifai alia quapiam parte amputata, ad horridiorem
monftri afpeitum. Averruncet Deus, & feverèpu-
niant Principes taies fycophantas. Sed etiam fine
ullo fcelere ob chirurgorum aliquorum impeririam,
atque aliquando ob segrotantium negligentiam^,
membra corporis vulnerata, excoriata, è naturali
loco dimota j ad priftinum ftatum haud probè refti-
tuta monilrofam hominis formam repra^fentant.
ìrlxc autem extra uterum monftra gignuntur, quse-
cumque artis miniiterio conftituuntur. Tot igitur,
ac taies fune, & bis alias coniìmiles unicuique ex
fupcrioribus dedu£tu faciles origines, Sccauiìaspro-
prix monilrorum humanorum ancipìcis naturai.
Jam ergo ad alias monftrorum fpecies in eodera ge-
nere patefaciendas accedamus.
Monflri difformis exißentia ex htflorìcis
fromulgatur.
Ulta in eadem uniformium ferie fuere mon-
_ partes denaturali fede tranfpofitas tur-
«jj.^ piter babentia 5 qux difformia nobis appellare li-Annoom.
ì'^^oeuib. buit. Namque Venetijs ^ Ψβΐνο luflinìano hiftorico
iniìgni, Rubeaquenfe i Giialtherkque autoribus,
puer editus eil corpore plurivariara fciflb j qui ,
pr;2ter multa fœdiora relatu , genitale membrum
habuit vertici adnatum j atque ob cam rem non 14,87.
"^f-'ca! 3! placuit in apertuni referri, b C<eUj Rkodigini teili-
monio natum eil in patrii foli vico, nomine Sar-
z^ano i magnitudinis inuiitatas monilrum 5 infans 1514,
1 ζ s Fort. Lie. de Monßrorum Caußs^
fuit biceps ; multa in eo mira ; quadrimeftris magni-
tudo , membra omnia cum proceritate refponfum
habentia, Sc amuflltata·, facies utraque iimilitudinis
propè indifcretsE ; in capicibus crines aliquanto lon-
giores, ac nigricantes j incer utrumque caput ex col-
Jimitiohumerorum tertia manus exerebatur, fed qu^
aures longitudine non excederet, nec integra viie-
batur omnino : Quia vero non folùm ob exceiTum
geminatorum capitum 5 fed ob tranfpofitionem ter-
tias manus inter colla , vifenda res erat, mitti pla-
cuit ad Hifpanorum T>ucem, qui in proximo vica-
ria Regis fungebatur poteftate : Id autem ut citra
putredinis notam poflèt obiri j exenterare praemor-
tuum neceiTe fuit: inibì ergo mirum aliud j cor qui-
dem Ìimplex, ut aflblet ; at jecur duplex, ficuti & lienj
nam in vifcere hocvifamquandoque duplicationem
credimus (^ArìfioteU > verum in hoc, hujufque generis
raonftris mira quidem, fed naturalis tamen aperitis^^
rerum ratio afferri folet.
Natura j & ^>iffer entijs, L'é, IL 129
R
In Ψ loa Voitlandiië oppido, Rubeaquenßs tefSii-
monio infans natus eil, in quo neque dorfum, ne- 1547.
que venter apparuic ; inteftina circa pedus ex aper-
to corpore longé dependebant j caput verfus pe-
des inclinavit î umbilicus fuit in mola dextrse ti-
bi^ ; caput acuminatum fait ad iimilitudinem cida-
ris, aut t'mx, in hanc eifigiem.
Lune-
-ocr page 146-15© Fort, Lie, de Monßrorum Caußsy
15 5 Luneburgt ortus eft infans ore diiïortoj unde fm^
gua fîiîàj quaiî duplex, cxerebatur. Simile monftrum
1 5 5 3.ibidem· triennio poil exortum eit StetmiyVMtoxG
î: 5 5 4. FincelìOi in fuburbio monilrum enatiim eil, cui capi-
tis îocomaiïà informis erar, mobilis,utexca.ovilla5
Îoco unius auricute braehium ila bac j loco facieicin-
cinnus fimilispiîis felimsj Sc lupipifcisova, per quis
inferius lucebant ocelli vitrei, &renidentes 5 oscon-
traéliiîimo erat foramine, fine labiisjnafus quoque mi'·
nutiiîimuserat 5 abfque colio j alterumbraciiium éla-
îere prominebat : fed neque pectoris, ncque dorfì eifi-
gies aderatj lineola folùm notabatur rachi j nullus erat
i^mniîio fescus: brachia-^ & longa crura continuo ri^
Natura 'Différentes.' Lïb. 11. 151
gebant oflè fine junârurisj cubitis, & poplitibus : ma-
nus, & imi pedes erant molles, Scpenduliranquam
bisfra£tij fimiles unguibuscurvis,
mortuum mater peperit, licet in utero viveret. Cu-
jus imago initio capitis vifa eft cum monftro ίί^Γ^ίΐ-
nenfe. AmbrofiusΨaraus confitetur VilL· Franca in
Vafconia ortam efîè puellam iine capite, Iiabentem
aures in fcapulis retro, nafum inter easin fpina, qui
probofcidem parvam referretj oculos in Iiumerisre-
trorfum afpicientes ; & linguam furfumexertamj un-
de Collum provenire debuiiîèt : cujus monftri cffi-
giem à Font mio Agenenfi Medico, qui fe id vidiiîê
iffb & affirmabat, acceptam ^ loannes Altinm Do»
flbor Medicus 'Ï'arao tradidic hujufmodi.
■lo:
-ocr page 148-13 2 Fort.Lîc.de MonßrorumCäuffiSi
Sed & tefîimonio TMegonth Tralliani Cafarir
Liberti multò prius infans ortus eft caput Habens
è finiftro enatum humero.
1624. Annno Domini milleiìmo fexcenteiîmovigeiîmo
quarto die xii. julij, Firmi ^qnx civitas efl: Italia in
dum Urbi Prsfedus tOki 05iavius Ri"
par olia Genuenßs ^ exorta eft puelìa toto corpore
bené organizata, excepto capite, quodeft afpedu
fœdiflimum j nam videtur in occipite velut oculus
obfcurus : alter oculus viiìtur elatus in capite fupra
futuram coronalem, referens oculum humanum3&
paullò majorem, fed fine palpebris, &: abfque ci-
liis, quorum vice funt capilli capitis, Monftrumid
habet fròntem rugofara, fub qua utrimque fpedan-
tur parvse qusedam cavitates, ubi debebant naturali»
ter eile oculi. In media facie j ad locum nafi, erum-
pit fmilum carnisj quod pendet veluti membrum
virile e licet mihi videatur potius pyri carnei lìgu-
lam ^emulati ) & eft aliquantulum craffiufculum in
apice Î ubi fpedatur etiam quoddam foramen : quod
carneum fruftum, velut appendix quiedam, à vul-
tu monftri pendulum ièparatur omnino prseterquam
in radice: fub hoc ieu nafo, feu pyro, feu probof-
cide, reiìdet quidam rubea pellis quaii figurse qua^
drangularis j & utrimque in ea fpeftan tur oculi duo,
velut oculi gallinie. Ab ortu ilatim puella monftro-
fa facro fonte baptizata fuit : & prius interiit, ac
fepukur^ mandata, quàm ejus erigo vulgaretur. E-
go (^fcribit Riparolia^ ad primum nuncium, eam cu-
ravi exhumandam, ut balfamo condiretur : fed in-
veni jam illi mures confumpfiÌTe vultum, & fermé
totum caput. Quidam Piiìror, qui monftrum & vi-
vum j. δδ mortuum afpexit, ejus imaginem pinxit:
qu£e
-ocr page 149-Natura i&T^ifferentijs. Lib. IL
qusE cum ferie fadi , tune Romx tranfmifla 5 ad
Eminentiilinium ac Reverendiilïmum SacrseRoma-
ÎÎÇ Ecclefiae Cardinalem Francifcum Barberimm San-
£biiïlmi Domini noftri Urbani OBavi nepotem,
nunc demum ex Urbe Roma Ψataviumvdi^^ fuit
ab eximio Equité Caßiano à Tuteo ejufdem Cardi-
nalis pincerna ad Clariiïïmum Virum Laurentìum
Ψignormm', qui mihi noftro volumine dedit inie-
rendam, cum hiftoria nuper fide relata ex autogra-
pho Rip ar oliano. Monftri vero ejufdem, ut pidor
ille, fic & nos triplicem damus figuram , ut ροίΐίηε
Ι s φ Port. Lk. de Mmflrôrum Caußs,
pars anterior, pofterior, & latcraüs, in quibusad-
func partes à naturali fîtu, Scfedcj arque figura pror-
üis abjunilse.
Huic monftro iimillimam faciei effigiem obti-
net aliud, quod habuit caput Jani bifrontis-^ &
utraque facies loco naii membrum virile ; quod
altera quoque fortita eil cum teftibus in loco men-
ti : ad radices portentoii naü parte inferiori utra-
que facies pariter habuit geminos oculos j altero
vultu aures longè infra locum naturalem, altero il-
las ad federn naturalem obtinente: incerruman maf-
culeo fexu natum, an femineo : certum eil orrum
paullò ante quam Rex Gallio fuperiori feculo cum
exercitu non ita fauftis aufpicijs in Itallam veniiìèt.
Imaginem nuperrimè tranfmifit Tatavhm ex Urbe
Roma vir eruditiilimus eques Caßanus à Tuteo^ fcri-
bens eam dedu6tam fuiflè ex icone Leonardi V'mcßy
fervato in Mufseo Eminentiiîîmi & Reverendiiîîmi
Cardinalis Francifci Barberini, qui pi£turam emiü
una cum alijs plerifque rebus cximij fculptoris, ae
pidtoris VUlamena, non ita pridem vita defundti.
Monilri vero effigies talis erat.
Näiura j & Ί)φτβηΐΐρ. Lih. II. ι $ 5
rcipiâ
Îîal>entîàv qu£E Difformia nuncupavimw.
-ocr page 152-13 6 Fort. Lie, de Monfironm Catißs,
T>e Monfiri difforms natura ö' caußs-.y prima-
que illius origo refolvitur in malam
uteri conformationem.
MOnftri difformis ob partium è naturali fede
tranfpoiirionem, ac fpeciatim puelli caput ex-
erentis ex humero iiniftro cauilà, & origo eft ex uteri
inala conformatione : quia fcilicet eapars uteri, qu^
capiti puelli naturalem locum prsebere debebat, ali-
quo duriori tumore quomodocumque repleta, five
is in ejus fubftantia iniìderet, five intra illam in con-
tenta membrana fœtum ambiente, five extra ipfam
in aliqua parte obdominis interiori propè uterum fi-
fa: nequeunte enim parte illa materi^e, quse confti-
tuendo capiti dicata eft à natura, relique maiìÈecon-
ceptus in eo loco adjungi, quo deberetjeum aliene
corpore minimè cedente repletum inveniens, cogi-
tur in vicinas quantum poteft fedes decumbere : ibi-
que propriam formam capitis à vi formatrice adipi-
fcens, importuno in loco collocato capite monftrum
difforme conftituit.
Natura^&^iferentys. Lìh.lL 137
Secunda monflri difformis origo^ ÒOauJfafpeStat ad
malum fitum placenta nuncupata : cujus
ufus expUcatur.
E Idem monftroruiu generi confimiliter origi-
nem prsebere poterit moles illa carneaplacenrie wacenta me-
referens imaginem, & uterini jecoris bellè ufura gig'natLir,
obtinens in gravidarum utero, ex menftruo fangui- gS"'
ne fenfim ab orificijs vaforum effluente, & con-S^^J^^.^
crefcente genita; uteri fundo, & fuperiori parti ad -
nexa ; in qua maternus ianguis fœtui nutriendo ul-
teriori elaboratione aptior efficiturj quod fcitè pri-
mus omnium anatomicorum obfervavit Arantius:
nempe fi placenta hxc majorem in magnitudinem
intumefcat, majorenique duritiem contrahat, quam
par fît5 & alienum à natura fitum, quacumque ex
cauiìa Ìbrtiatur; tunc locum occupans debitum ali-
cui parti formandi conceptus, eam à naturali fede
pellens orientem, ac proinde obfummam mollitiem
duriori corpori concedentem, membrorum natura-
lem fitum vitiac, monftrumque difforme conilituit.
Atque hac ratione ortum habere potuit monilrum
ore diftorto , partibufque turpiter nimium hianti-
bus, ac fciiììs, tranfpofitifque ; interpofito nempe
duriori placenta corpore, ac molliores iilas de fibi
debitis locis expellente; cujufmodimonftradudum
notavimus Nurß^eySLC Stefmi genita.
A p.
-ocr page 154-ï IS Fort. Lie. de Monßrorum Caujpi,
Tertia difformìs monßr'tcmffa,& ortgo
ex mola depromiiur.
Ν' On difllmileni coniîmili monftrorum fpeciei
_ caiìiTani, & generationem tribuifîe poterie &
Mouqmci,& ^ camca fubilantia nonnunquam in utero mu-
f^iieris ex viciato femine genitaiiicontigericeamfive
per fuperfœtationempoilconceptum, ilve antecon-
ceptum, five fimul edam procreari ;ipfaenimpoteft
tum mole fua nimia, tura duriticfua pervicaci, tum
moru fuo iîîcondito, & inordinato , tum pendere
fuo gravivarias partium fœtus tranfpofitioneseffice-
re monftrofas, nunc diftorquendo membra eorum
pulfu ad vicinas fedes ; nunc fcindendo partes ^ nunc
ad loca remotiora illas pellendo; nunc in alia mem-
bra veîut intrudendo: & hac fané rationeprocreari
potuit monftrum iine capite oculos habens in pecto-
re à f^r^i? relatum; fcilicet à magna, &duramola
comprimente pulfa j&intrufa materia capitis confti-
turioni deftinatà in regionem thoracis,.
M^arta monßri difformìs ortgo ^éf caujfa
oßenditur ex motti.
Dliformium monftrorum origini cauiTamexhi-
bere poterit etiam motus materia, quiedeter-
minatarum partium fœtus conftitutioni dicata eil à
natura 5 ubi etenim iive à flatibus in utero genitis, fi-
ve à percuiîione ventris gravidarum, five ab earum
aionftrum ^^^^ i ßvc à vcliemcnti aliquo alio carumdem motu
conceptus aliqua portio de priftino locoj
unde orta
Ut monftrum
difforme
ciac.
M Otis s ut
snonilrum
Natura, Lib, lì'. 1J9
iîtuque naturali violenter divellatur 3 & in alienam
federn transferatur, ibi non cognatis iìbi membris
vcluti per iniìtionem adh^refcens, monilrunimem-
brorum turpi tranfpoiìtione difForme in effe conili-
tuit. Sic piane dixerim oIÌm enata fuiflè manftra
30. quampluraj quorum fupra " memoravimus hiftorias.
Muinta monflri difformh ortgo à· cauffa ßatuiiur
imbecìUìtas facultatis difiretricìs,
/tfoniam partes omnes utriufque feminis, &
^^materni ianguinus, ex quibufque parentum
membris materiamiibi abeorumnutricationis fuper-
abundantiis fiauriences, dum in utero ad primam
conceptus conftitutionem conveniunt, fimul i'^u-^. Neccffit^^
num confunduntur j ac exaöriiïimè permifcentur ; faetrids m
neceflè eft in femine prseter vim formatricem mem-
brorumj adeffe quoque aliara facultatem, qu^ru-
dis, atque confufae illius maiTse partes fînguîas difcer-
natj & quafque fuis locis applicec, qui à natura de-
bentur iis membris, quorum conftitutioni iîgilla-
tim partes illie infervire debent : uti latius à nobis
oftenfum «ft in opere λ T^e humani fœtus conflitu-
tione : Si vero contigerit in femine vim quidem for-
matricem robuftam eiïè, at facultatem feparatricem,
difcretricemque partium materise conceptus, ilve
ob ineptitudinem inftrumenti proprij, five ob vitium
temperamenti, quo nititur, adeò imbecillam efle, ut monftra dit-
^ . f 1 · r formia. pro-·
nequeat proprium munus adimplere : tune vis ror- ducac.
matrix valida infirmam feparatricem habens adjun-
£i:am, & munerc fuo non fundam, ocipfamque, in
S % con-
-ocr page 156-î^o Fort. Lk. de Monßrorum Cauffìs, ì
confuiìs illis àbfque ordine partibus varia membra
effingit, quorum ese naturali fua propcniìone capa-
ces exiftunt, non obtento eorum iitu naturali : quo-
circa monftrum partium convenientem fitum,&or-
dinem Inter fe non habentium difforme generatur :
cujufmodi generationem inter cetera obtinere po-
tuit Stet'mi monftrum.
Sext a origoió* cau£a monflri difformis ad nìmiam
mat er ice vifcidìtatem redigitur.
S
In autem cum formatrice facultate difcretrix in
. ^femine virtus valida fatis extiterit, quantum
feiditas ut " poftulat naturalis, & ordinaria materici, quam fubi-
d^ffÌmeToii- gere debet, conilitutio : at vero in mailà conceptus
ftituar. aliqua partìcula, five redundans, ilve non redundans,
fuerit tenaci adeò lentore alicui particulse diverfo à
fibi confentaneo loco fitx jundajut inde nulla vi,
neque valida facultate re velli )& in convenientem iì-
Agemiipurc bi rcgioncm transferri valeat: tunc virtus formatrix
nece filiate membrum ex ea formans, ad quod iila materia deter-
«perenìiir. j^ii^^^f^jjj ^ ^ naturalem habet propenfionem, diffor-
me monftrum eiïingerecogitur : virtus enim partium
viventis formativa eft agens merè naturale ; agen-
tia vero purè phyfica ubicumque locorum materiam
difpoiìtam compererint, munere fuo ex neceilìtate
funguntur, iliique materici debitamformam concili-
ant : & profeäro hac ratione òrtum fuifle potuit Sar-
zanì monftrum tertiam manum inter duo colla reti-
nens : & alia quoque in hoc genere plurima.
Naturai&Dìfferentìjs. Lik IL 141
Monflra informia débit am membrorum figuram non
r et inent ia reipfa inv entri.
i
Nforme illud monilrum appellamus, cujus vel
_ toti corporij vel alicui parti prsecipuae, confpicu^-
que non ineft figura naturalis, Ted alia ab ea longè
dillîdens. FuiiTe vero & in hoc genere monftra hu-
^ <le mor- mana conftac apertiflìmè apud Hippocratem
^ntigenis uxorem perperifle fatetur carnofum pue-
rum, exoiìèm totum, craiTum, & rotundum ; qui
niembris, & prsecipuis corporis partibus diftinitus,
magnitudinem quatuor digitorum non excedebac.
Multò poft ex Rubeaquenßs, &- Gualtherij Chroni-
βίβ relatu in Saxonia infans natuseft borrendo afpe- ^
contufis, laceratis, atque laxatis membris om-
nibus: capite oblonge,&quaii Turcicopileo infigni-
Éo. Tundorfij quoque fìguli uxor monftrum peperit 1556.
horrendum : erat autem à vertice ad hypochondria
hominis figura, ore tamen prominente ad inilarca-
nis: facie torva : ab umbilico vero deftitutum reli-
liquis partibus corporis humani, defcendit in for-
mam pyramidalem, in cufpide referons fimilitudi-
nem caudse Suis inflexse 5 in doriì autem fpina umbi-
]ici alia imago prastenfa erat : ereÖra tamen inftar cau-
d^: fexus nullus omnino apparebat, non mafculi,
non feminiE,non androgyni. In agro Ticeno Jaco-
toncep' ^^ ^ teftimonio narus eft infans abfque bra-
'■'''•3.' chijs, à genitalibus itidem definens in conum quafì
pyramidis, nullis coxis, tibiis, aut pedibus-.erat
autem fexu mafculino, ceteras partes intégré forma-
4 6 Fort. Lie, de Monßrorum Cauffis^
tas obtinens. Bafilea vero Gualtherto infans adeò
fciiîîs,& apertis naribus ortus cft, uc inde illiuscc-
rebrum facillimè fit confpedum.
Divo t KAugußino apud Hipponem natus eil: Iio-
mo quafi lunacas habens plantas, & in eis binos'ï'^-
tantumniodo digitos, fîmiles & manus. Non funt
itaque figmenra monftra informia naturalem cor-
poris rocius, vel partium aliquarum convenientem
iîguram non habentia.
^ CAP.
-ocr page 159-Natura dì fer enti]s. Lib. IL
T}e monfirorum informium orìgine^ & cmijfa j ψια
prìmum deducitur ex imbecilUtate
facultaìis formairicis.
AT vero monitrum informe, quod in eo totani
fui naturani conftìrutam habet, utaliquapor-
rlo corporis figuram maximè alienam gerat à natu-
rali, alias obtinuit hx generationis cauiTas: qua-ίί^Τη^ΰΤίΙ
rum primam eiTeputaraus virtutis formatricis
cillitatem: quum enim ad hanc virturem folam,
maximè perrineat effingere iìngularum partium fi-
guras : ubi quae in feminis ea portione reiidet, cui
priEcisè alicujus membri determinati conformatio
desinata eft à natura, ita debilis cxtiterit, five ob
caloris inopiam, Uve ob fpmtuum, quibus innititur,
intemperiem, fi ve ob aliam quamcumque cauflàm,
tunc fané parti fibi eiFormanda^ naturalem, ac debi-
tam fuiE fpeciei iìguram non inprimens , monftrum
confiait informe. Et fané de caloris exceiìli, & de-
^oi^ff fedu in propofito memìnit ^ Jrißouks alicubi fcri-
bens, Ineß hic calor in excremento femìndi tan^
tam, taîemque habens motionem, quanta modtà ad
quamvis corporis partem accommodetur. ^^dß vel
deficiti velexcediti rem-y quafit-^ aiitdeterioremeffi-
citi ä'^^t Infami ér mane am. Sic ^ Hippocratkus il-
v^ '^'^ ie puellus ex uxore rotundus totus ena-
tiiseft.
CA2-
-ocr page 160-14 6 Fort. Lie, de Monßrorum Cauffis^
CAP. XXXIX.
Secunda monfiri inform is origo, & cauffa ex
angußia uteri colligitur.
Uic informi monftrorum generi procreando
__fatis dici non poteft quantum uteri conférât
anguftia, undecumque illa dependeat iive à natu-
rali matricis exilitate, ilve à ventris aiFedata con-
ßJ^^'^^^l^-ftridionej comprelìlonevCi fiveà vicinarum partium,
derevaiear. aut utcriduto tumorc j iìvc à multitudine fœtuum
ilmul conceptorum : quum. etenim crefcens indies
embryo locum amplumnon habeat, in quo pro ra-
tione fui augmenri partes omnes corporis extendere
commodè valeat j prominentiores ob fuse fubftan-
ti^ mollitiem anguftise loci facilè cedentes, variis,
mirifque modis in feipfas contorquentur, Scad con-
tinentis loci figuram turpicer conformantur ; quam
informitatem diu in utero fuilinentes, habitualem
reddit cauiîa, confervans illammulto tempore} unde
monftra enafcuntur turpi diftorfione informia. Sic^Lib.2+.
cxortum dixeris puerum pedibus manibufque
rè diftortum à " Tamo^ ^^Riieffo defcriptum.
C A P. X L.
Tertia informtum monßrorum caujja^&origo in
motu inordinato reponitur.
OB materise fœtus in utero degen tis teneritudi-
nem cum vifciditate conjunäam fieri quoque
poteft ut quacumque de cauiTa membrum aliquod
infantis inordinato, ac vehementi motu cieatur, pars
ea corporis miré in monftrofam figuram diftorquea-
tur 5 five materna culpa enormes corporis agitatio-
nes
H
Katura, ù differènti]si Lìb. li. 14 S
nes fiant, ut in validioribus choreis, & falrationi-
bus 5 fu^e ab externo aliquo motore gravida violenter
concutiatUFï five termerè fœtus ipfemet in alvo
fponte moveatur : & eo fané magis monftro infor-
mi vehementior motus originem prsbere poterit, fi
motum fieri contigeric in anguilo niraium utero.
Sic profetò genitum dixeris infantem illum adeò
fciiîîs, & apertis naribus, ut per eas cerebrum infpi-
cienti manifeftè pateretj intrufis nimirum intra na-
res puelli digitis, & poil digitulos etiam manibus
integris, odorandi meatus mirè fenfim fine fenfuin
monftrofam informitatem diducentibus.
^arta informi s monßri origo, & caujfa de^remitur
ex mola-i & f lacent atumor eque uteri ^ concur-
rente virtutis formatricis imhecillitates ac
materi£ ineptitudine.
S Ed informitas illa maxima, quse obfervata fuit
in puello habente partes ab umbilico infra in py-
ramidalem figuram definentes, nullamquemembro-
rum humanorum imaginem prsefeferentes, plures
habuit in unum concurrentes cauiTas monftrificas;
nimirum virtute illarum partium formatrice debili
fuam funftionem intermittente ^ rudique, ac inepta
illa materia bine à dura mola, illinc ab excrefcente
placenta, & tertio ex latere à tumore uteri compreffà
in conum pyramidis ; cujus cufpis acutior ab anguilla
loci in fuilliE caudse fimilitudinem contorta efiè po-
tuit. Quie quidem cauiÌ^ ut difficili negotio in unum
coëunt; ita monilrorum origini adfcribi optimè pof-
funtj quorum natura ed ut raro admodum proveniant.
Τ Cap.
-ocr page 162-146 Feri. Lie. de Monflrorum Caußs,
^^inta informìs monflrï origo, ér caujfa ex magìna-
ùone ^arenUim vehementi explicattir.
Eterum aliquas etìam monftrofas informitates
là vehementi parcntum imaginatione> potiill-
numque matris, feu vigilanris, feu dormiencis ,em-
bryj corpufculo praefercim organizacionis tempore
imprimi pofle, nihil eil quod prohibeat fatis-, Sieò
minus j quo facilius eil vigenti, urgentiquephanra-
ÜX fpeârro conceptus aìicujus membri figuram di-
ftorquere, atque à naturalieonftitiitiene turpiter va-
riare, quam partis alicujus âut magnitudinem ad-
augere, auc numerum geminare, auc iîtum permu-
tare: At vero Sc λ alibi fufè demonftravimus ima- <» De
ginationis generantium iìmulachra vehementioraSn"ft.cS
facilè poiTe in embryj fubftantiamalieniffimarumre- ^^·
rum imagines, ac figuras infculpere 5 quse theoria
inde huc nobis transferenda non eft. Ica ergo fie-
ri poteftut vifì monftri confimilis à parentibus, vel
etiam per fomnium, fimuìachro imaginationi eo-
rum alte defixo; indeque fpiritibus , ac virtuti for-
mativa: impreiTo confimilis figura in membris em-
bryj generetur.
Sext a informìs monßri caujfa ^ cr orìgo in mon-
ßrofo parente detegitur.
s
In autem parentum aliquis, aut ambo monfiro-
fam inforraitatem in corpore, five ortu, five
Natura ié'i:>ìffirentp. Lih. IL 147
poft ortum à morbo concraxerint j nse ipiî filios fibi
coniîmiles, atque adeò monftrofos procreare pote-
runCî non quidem femper, quia unius informicati
parens alter confulere poterir, fi auc non ambo infor-
mes exticerint, aut non eadem corporis parte, auc
non longè à concubiru vi morbi in raleminformita-
tem inciderintj adeò ut feminis ante informicatem
geniti aliqufd habcantfcetuiconilicuendofufHciens.
Sin minus, ex monftrpiîs parencibus informes iri-
dem filij procreabuntur : mire namque pertinax eft
cujufque natura viventis in generanda fobole iìbi
quantum fieri poteft quamiìmillima : Quin &lapfam
parentum eiìèntiam in generatione filiorum errare
non eft dijfficile.
Septìma ìnformls monflri orìgo ^ & cau£^a refertur ai
menflruorum fluxum tempore conceptus.
QUum autem parentes liberorum procr^atio-
ni menftruse purgacionis tempore-öperam da-r
re voluerint, monftrorum generationi fefe obno-
xios redduntjvel è facrarumlitterarumteftimonio;
,^;'i>H.fiquidem nobifcum & " Ψ arms apud ^ Efdram
Trophetam fe legiiTe coniìtetur , mulieres, qua:
fluentibus menfibus viro fe mifcuerint, monftra
^ parituras : c SoUnus etiam in fiio Tolyhifiorko ex
"Democrito Thyfico aiîêric muîieris profluvia men-
flrualia non parvis fpeiìrata documentis inter mon-
ftriiìca meritò numerari ; cujus ea ratio eft, quia
tunc menftruo prims partium fœtus conftiturioni.
apte î ut puta ex refiduo ultimi alimenti membrorum
Τ 2 omnium
-ocr page 164-ίφ-Β Fort.Lk. de Monftrorum Caußs )
omnium parentisexorto,commiftum eilmenftrüum
alimentare, nondum vi tertisecoftionisulrimamdi-
fpofitionem adeptum ad induendum natiiramcujuf-
que membri determinatè : quare exillanienilruiutri-
ufque confuilone non nifi monftrum informe poteft
exoriri.Sic fané ortum dixero Rueffi monilrunijóc alia.
CAP. Χ L V.
Monflri enormìs exißentia fateßt.
Umana corpora, eorumve membra, qiiibus
__nihil défit, nihilque fuperfit ; nec ficus, autfi-
gurs^ ullum adfit erratum j fed in fola fubftantia or-
dinarium naturse curfum non fervantia, & videnti-
bus admirationem parientia,ca nobis Rnorm'mmon-
fira cognominantur, quorum tres tantum difFerentias
videre Hcuit apud auftores, prioris exemplum eil ve-
tuiliiîîmum illud Tythagor^ , cui femur awreum
extitiiìe credidit antiquitas ? ^T>iogenes enim Laer- «ub s,
tius aiìèrit famam eife nudatum Tythagora femur
aliquando aureum apparuiiïe : de cujus cauiïls fuo
loco làtius. ^ o^/i^wii hujus rei aiìèrtorem facic
Arißotelem dicens, Arißoteles dicit à Crotoniatis^ ^'^·^'
Ψythagoram■ Apoll'mem Hyperboreum cognominari,
hxc addit ille Nicomachides^ quod aliquando ea-
dem die & eadam hora vifus fit à muleis & in Meta-
ponilo, & in ludis Crotone furgerc : ubi Tythagoras
etiam alterum femur aureum oftendic. Dicit idem il-
le quod NeJJumßtivium tranfiens appellatus fiti &
multos aithancappellationem audiviflè. Alteriusex-
emplarecentioraiunti & primumà ^ Cardano Άάάηοί.-
tur, afìèverante Conßanüj tempore in urbe T>aphne
regi-
-ocr page 165-Natura, & Tiïfferentijs. Lïb. 11. \ 49
AnìhìochÌ£ natum infantera barbatum pretér
alia monftrofa. Secundum proponitur à ^T>amajce-
no, qui teftatur vifamiibipuellani corpore toto inftar
Urfi villofam in agri ψ if ani o'p'pìàoTetrafandia ge-
nitam. 'Realdus item Columbus infignis anatomicus
ait fé vidifie Hifpanum quemdam piïisrefertiiîîmum
in omnicorporis parte, pr^eterquam in facie5& ma-
nuum parte j ut in prima figura hujus imaginis apparet.
, Vidiiìe ait ctiam Veßalem eoniîmiîitcr pilofam'.
Rubeaquenfi , & Gaaltherio pariter , ^Martino
§luarto Tontifice ex illuftri quadam femina natus
eft puer villofus, & in fpeciemurfiunguiculisarma-
tus; quo monftrifico partu permotimatronasnecef-
farij, omnes urforum imagines, qtiie fortè in ejus do-
T z. m&
^ Maiol.
^'er.cinic.
coilo.5.
' l>b. 13,
150 Fort. Lie, Je Monßrorum Caußs,
mo fuerunt; deieri iiiiîere ; manifefto argumentorc-
cepriE ab ea imaginationis in conceptu. Suevam
mulierem peperiiîb infancem ad inilar Urfi pilofum'
teftantur duo Magni Upfalenfes Epifiopit confen-
ü^nitDelrio. Sed & in facra pagina legimus Î
filium Ifaac hominem fuiile pilofum ; quem ut semu-
laretur lacob materno impulfu pelliculas hœdorucir-
cumdedit manibus, & colli nuda porrexit j&à pâtre
ta£tu putatus eit Efau. Tertise difÎerentiae monftri^.^^^^.
enormis duo exempla recentiiîîma proponunturà 4 ^ό^
cobo Aiigufio g Thuano in hanc fentenciam , An-''"''''^
lîo 15 82. res incidic quo magis mira, eo minus fi-
dei apud pofteros habitura, niii eertiillmis veritatis
teftimonijs niteretur^quam quia pro comperto ha-
bemus j hoc loco, ne in dubium olimrevocetur j am-
plius aiTeri offici] noftri & inftituti eiTe duxi. Mu-
lier qusedam jâgendici Senonum^ quse Celtiche no-
ftrae metropolis eil Archiepifcopali dignitate orna-
ta , Coliimba Charria nomine Ludovico Car itati
Sartori nupta, quum adannum trigefimumo£tavum
valetudine integra per ven iiTet, ncque âdhuc ute-
rum geftaiE^t, certiiïïma habuit concepti fœtus in-
dicia, menftruis purgationibus non jam ut antea
Signa gravi-fl-atis tcmporibus crumpcntibus frequenti Uteri
tatis cernili- . ^ · r· η i. ^it
ma. motu jam manifello, ac tumore lumborum &abdo-
minis paullatim fuccrefcente, mammifque laétetur-
genribus : tandem decurfo ilarae geilationis curri-
culo, graveis puerperi] labores, & alvi torminaexpe-
riri coepit, urina adaliquod dies iuppreiîà,qu2e po-
ftea c-urrente veluti alveo magna vi erupic, profufo
ilio ichore non tamex veiìciemeatu jquàmexmulie-
bribus loculis fcaturiente, & tunica difrupta una
cum feroiìs recrementis fanguiniscoadiquafirhom-
bus
-ocr page 167-Naturaò Differenti]s. Lìb. IL 151
bus emerfit : ex eo marnmse concidere vìix ; & mo-
tus infantis aut ignavus, aut nulius, ac labores mu-
lieris tolerabiliores fuere; qiiae à ludibrio illius fœ-
tura: totum triennium in lefto decubuit. Temper de
valetudine adverfa, de duritie, de tumore, detor-
minibus alvi? ac de inutili ilio pondéré, quod per
fe mobile pro vario geilanìis motu, modo in hanc,
modòin iliam pattern procumbebat,quamdiu vixit,
conquefta. Quum rideretur à vicinis, ut erat fatis
lepido ingenio, refpondere folita erat, fore ut fœ-
tus, quem utero geflabatjcum parentisexitio ali-
quando prodiret: Fato poft vigefimumoftavumge-
ftationis illius annum funto diiìèftoabdomine, ute-
rus rugofus apparuit, & verfìcolor, radtu durus, ac
veluti teftaceus j feiìoque rurfus eo vix tandam re-
nitente ad novaculse aciem., portentofa molegypfea
educlus foetus benèconformatis memb'risjaceodem
prorfus quo ceteri pofitu, de cetero pene ìapideusjdi'uTinuS!
ita tamen ut oiìà capitis quaii cornea interlucerentj
partes autem internée, vifcera,eor, cerebrum natu-
ralem habitum fervabant ; nifi quod ultra modum
induruerant, non tamen utexteniie. Hodie adhuc
corpufculum illud-^^W/ri à prEEtereuntibus mira-
culi inftar vifitur, expers putredinÌ5,& teredinis..
De eo fcripfere Joannes Aliboßus Augiißodonenßsj
qui poftea Henrìci ^Imrti K^rchìatrus fuit-iL· Simo
^rovencherius LigonenßSi prseftantes Medici, cauf-
fas concretionis, & poft extindum fœtum duritiei
contraétaî: quum potius putrefieri debuiiîet, exar-
terimati ;quas rerum naturalium peritis ampliusdi-
fcutiendas relinquit Hiftoricus. Hujus infantis fe-
milapidei lapidefcentis teftimonium etiani perhi-
buere ^ Laurentius celebrati-nominis anatomicus
' ' , ^ êluer-
Fort. Lie.de Mofißrorum Caujjìst
§lmrcetanus ' Jathrochymicus inilgnis, ^ Bonami-'^^ffl
eus egregius Philofophus, & novilîimè omnium
^ÄVi^f^j Medicus eximius. Subjungit autem aliud ci- ^^
in hoc genere monilrum T'z&^^tî^/s inquiens, tan-ÎnSr.c.
tum addam huic gemellum ferè naturai miraculum''-
proximus annis Lutetia in illuflrifllma femina vi-
fum j fed poft quinquennium feu medicamentis, feu
ferramentis fruftillatim eduétus fœtus fuit, eum-
dem procul dubio exitum j ii diutius in utero hsefiiîèt,
habiturus ; quippe qui jam lapidefcere incipiebat.
Monfira enormia^ & omn'mo monflra non ejje infan-
tes e andidos exparentibus^_/Ethioptbus ortos-^nec
vicijßm z.^thÌOpum more nigros ex ean-
didis j & de colore Andromedie.
Ad hoc genus monftri funt, qui cenfeant redi-
gendos eiTe fœtus albos ex genitoribus ^thio-
Îon Tflb orfos, & viciiTim nigredinem ^thiopicam ha-
fflonftw bentes ex candidis natos ·, quam fententiam tueri vi-
Nec ^thio- J , ^ ^ , a Lib M"
pesexaibis. dctuF doŒilîimus ^ Tar^us', nam de monftris agens «p./.'
vi parentum imaginationis conformatis, puellie vil-
lofiE à Damafceno vif^ duo alia h^ec actexit exempla
inquiens, proditum ab Heliodoro legimus Terfinam
iiyEthîopÏ£ Reginam ex Htdafpe marito pariter JE.-
thiope fiiiam fufcepiiïè albo colore infignem, quod
quum in viri amplexibuSjCx quibus gravida evaiìt,
eiTet, fìxis oculis, intentoque animo in oppoiîtam
puîchris Andromeda imaginem fe cönverfiiïèt: &
paucis de puella pilofa interpofitis fubdit, Narrant
tlippocratem hac cauilàrum explicatione principem
quam-
Filios albos
Natura,&T>iffermî§s. Lib. IL 153
quandam mulierem, quas alba ex marito pariter albo
prolem ^thiopis inftar nigram ob id fufceperat,
quod concumbens oculis obverfantem ^tliiopis
imaginem fortiter, & aillduè animo comprehendiiler,
adulteri] fufpicione expîicuiiïè. Hxc vir iniìgnis : cui
ut conientio fola vi phantaiìie pofie parentes albos ni-
gram prolem fufcipere, acviciiIÌm.^>hiopesalbam5
Ψα "ì^que danius ex Alatone ^ hujufmodi originem eiTe Monilnim
monilrofam,&fobolem veluti monftrum; non tarnen XcuiSrlÎ
dabimus albam filiam, licet ex ^thiopibus ortam,
aut nigram ex albis genitoribus, eflc monftrum j quia
videntes fenon rapit in admirationem, nihilque in
fuo corp©re abfolutè confiderato, ac non in relatione
ad parentes, obtinet monftroii : monftrum enim iub- r^nf °awbìu.
ilantia eft, & abfolutum quid, ac perfemonftrum,
non per comparationem ad aliud : Ncque vero fola
raritas originis eam puellam inter monftra reponeti
iìquidem multa raro fiunt, quae monftra non funt; ^sdy^amas
& nec fola raritas monftrum conftituit; ut ' dudum non conih-
novimus ex monftri deiìnitione. Deinde vero ut re-'""'
cipimus exemplum Hippocratis, itaexemplum Ter-
Jtn^ìC^^ ex Hidafpe marito in ^thiopia candidam
filiam peperitfolo AndromediS intuitu, non belle du-
xit vir eximius in argumentum 5 fiquidem Heliodo- lïeliodorus
ri nomine hiftoria infcripta reipfa mera eft Poèt^ eus, feci poeta
fabula: quod unicuique conftabit illud opus totum"'^'
legentij etfi enim folata orationeconfcriptumiìtj
methodo tamen poëtica res fingit, non faftasnarrat
Heliodorus^ unde poeta, non hiftoricus praecepto
Arifloteleo ^ dicendus eft. Nec minus poeta fuit
' 3. Achilles * Statins, cui Andromeda item candida
«iiium pingitur. f Manilio etiam ex poetica libertate κΑη-
dromeda
V nivea
-ocr page 170-4 6 Fort. Lie, de Monßrorum Cauffis^
■---7ipvea cervice recl'mis
Molliter ïpfafu£ cufios eß Jola figura.
Multò verifimilius apud Ovidium s SapphoThao-g Epi«·
Éùù'iT^^ fuam nigredinem excufans fcribir,
Candida non fum, ptacuit Cepheia Ψerfeθ
K^ndromede patriif fufca colore fu^e,
Unde Tetrarcha in Tritimpho Amoris bellè miitua-
tus lepidilîlmè concinit,
Ψ erfeo era ftmo % e volli faper come
t^ndromeda gli piacque in Etiopia
Vergine bruna i begli occhi, e le chiome.
petrarchxio- Qusc fentcntia plerifquediificultatemparit,eòquod
foppe civi- Terfeus Andromedam Joppe, in maritima urbe Ψ a-
Syriacaom- l£ßin£i non in (^yEthiopia fcopulo devin dam à Ce-
JlffimS- ^^ Hberaveric : fie teftantur ^ Solinus, « Tômponius.^ feiân"^'
Hieronymust ^ Tltnius, ^&c f» Boceaiius Nos apudA.^'cof-
autores duas eodem nomine Jopp£ civitates mari-
timas legimus, alterain in Palseftina omnium
us Orbis urbium antiquiiïîmam 5 utpote ^ Solino
& ΨΓΐΜΟτιηίο, diluvium univerfalc conditam: cu-capii·.'
jus oHm Ρ Contarenoruni primus cornes fuie, in ex-Tiib!//
tind:^ conjurationis praemium à vidua Cypri Re-
gina titulo recepto , Georgius vir magni animi, ac ν^η^ί!'^'
Regino perneceflarius, ejus fi.icceiïbribus natu ma-
joribus in sternum eadem dignitate decorandis :in-
ter quos nunc ampliffimum Senat or em Venetum·^ &
Equitem Io. Thomam virum integrirate, ac pruden-
tia fummè confpicuum, veneramur : Alreram vero
Joppe in zy^thiopia, relatu T.Omdij 1 NafoniSi\^^-l;,.
CUj aman.
t^ndromeden Terfeus nigris portavit ab Indis.
Veteres ènim ^yEthiopia?n Indiie nomine appelîa-
èant : & utrobique Andromedam fcripcores alij ma-
rine
Matura i&T^ifferentßs. Lib. 11. 155
rinse belîuiE dicuntexpofitam, & à T^rfeo liberatam.
Si quidem Tetrarcha Ovidio confenferie, nilii! ha-
bet difficultatis ejus aiìertio ; ccniuit cmm jindro-
medam in <i_/Ethìopici maris oppido faxo aìligarara
^erfeo placuiiîè : fin autem cum Solino& alijs An-
dromedam in Sjria expofitam crediderit : bifariam
eju5 carmina dubitatione liberantur^ primo quidem
il vertamus particulam in in particulam di legenres
t^ndromeda gli piacque d* Etiopia.
Deinde vero Ter vara litrera contextusaiìèrentes poe-
tam (:^thiop̣ meminifle, non tanquam loci, ubi
Herfens Andromeden viderit, amaveric, à Ceto libe-
raveric 5 fed tanquam regionis, in qua nigerrima in-^^f^-^Jf.;
ter omnes accolas Andromeda videretur ; licet ocu- eiuddatur.
los pulchros, non rubentibus venulis fœdatos, &
capillos longosj non breviores,ut ti/Ethiopia femi-
nx habent, obtineret ; qui fenfus evidens in codice
vulgato 3 evidentior fiet, fi fic interpungatur,
^erfeo era l*uno ; e 'volli faper come
Andromeda gli piacciue -i in Etiopia
Vergine bruna i begli occhi, e le chiome.
Ac certè K^ndromeda erta ex Cepheo, & Caffiope
Regibus zyEthiopÌ£ nigra Phyiìoìogocenfebitur, a-
lioquin enim ex nigris parentibus quavis de cauffà
candida extitiiTetiquum id aut privilegium Regum
t:^thiopi£ natis datum eiîè oporteret (quod non-
nullos opinatos memini j qui propterea Taffo fuc-
cenfebant, quafi rei hujus ignarus miraculo, aut
materna imaginationi Clorinda Regibus ^yEthiopi-
hus nata: candorem adfcripferit) aut fpeftro aìbse
virginis parentis phantafise altèdefixo contigifiè ne-
cefle eiTet: quorum neutrum latuiflè Ψerßnam^ξ>ζ.
HidaCpem probabile eft ; atque adeò ab illa candidam
^ V 2 Cha^.
17 6 Fort. Lie. de Monfirorum Cauffls,
ChartcUam expoiitam fuifle veriilniile non eft.Quutn
autem Taleß'ma fit ç^/Ethjopi^ contermina ^ in eafa-
cilè ^Qtmt Cepheus ditionem oppidi habuiiTci at-
que ibi veluc in temperatiori loco fervidioribus an-
ni diebus habitaflè j vel facrificia ilatis temporibus
ad aras, quas vetuftiiîîmas Cephei Thinei fuifle
refert ex ""Tomponio ί Boccaims, peragendi cauf-
fa illuc ad^enire, ac diutulècum tota Regiaperma-^^^jj-^^"'
nere confuevilìè. Eo loci SoUnus ^ Se Tomponius ito.c^l·
Saxum eiTè fcribit Andromeda ^ fervataque imma-
nia belluas niarinse oiìà 5 quse inde Romam transla-
ta M. Scauro (i^Edili memorat ' Tlinius. Sed h«c '
obiter, Satnobis fitex iEthiopibus ortam candidam '
puellam , & viciiìim ex candidis parentibus atram,
de qua ex Galeno ^ Avicenna^ Magno » Alberto'*^^'·^'^
MajoluSi X licet monftrosè genitas, ac veluti mon-^ ^
Ara 3 verè tamen monftra non extitiilè ; ac proinde à s dkr «-
nobis, qui de monftris propriè diäris agimus, non"''"^'^'
de quaiì monftris, nee de fola generatione monftro-
fa, inter monftra referri non debuiflè. Idem judi-
cium feras de Leone ex Ove nato j cujus meminit C^-
Ims y Rhodìginus inquiens, In Co infula,
di6iìi apud veterem autorem fidei integra, & gravita-
tis non diluta legimus monflrifica, ér ideo mira pract-
puè 3 ut vix ηοηβεία videantur, & de ingeniorum Gra-
da afflatuprodurlaratione : degrege Oviario Nicippi
Overd non rifu natura Jgnum^d Leonem peperiße.
Trodigiale ìd, ut eratì vifum miiltis j fiquidem Nicip-
po tyrannidem portendit^ quam mox is eßconfecutus-,
quum edito moiißro privatum adhuc ageret. Ac ut
daraus ex ove leonem oriri , monftrofum eiìè par-
tum 5 leonem natum monftrum eile non dabimus.
Sed & apud ^i^lianum in varia hiftorialegimus
hoc
-ocr page 173-Katura',ό'differenti]s. Lìb. IL i$f
hoc idem in hxc verba, Coi diami ^ in pafcuis Nicip-
pi Tiranni ovem peperiffe-. peperijje vero nonagnum^
nec agnam^fed leonem : atque id Nicippo, qui ttimpri-
vat am adhuc vit am agebat ^ futur am tyrannidem por-
tendijje. Confimilis eft origo monftrofa rei non mon-
ftrofe; de qua in Annatibus Colmarienßbus ^ ubi
legimus, MCCLXXVI. In Tmt^olupadomeßicape-
perit duos lupos ruf os, duos vel tres albos^ & tres catulos
maculofos, generum diverforum. Non alia plané ra-
cione 5 ut admonet alicubi ^ ^Arifloteles-y fieri po-
teH ut quis licet injufie agat, injuflus tarnen non
pt : nam concumbere cum mulier e quis pojfet nonigna-
rus qua cum rem habeat: non tarnen ex eleBionis
principio fed ex affeBu idfaceret : qui fane injuß'e qtii-
dem agit: non tarnen efi injußus ißcut ne que fur^ licet
furatus ßt : neque adulter licet adulterium commiferit,
fimili modo etiam dealijs. Ex his itaque patet ad au-
res etiam Arißotelis monftrofè fieri pofle id , quod
reipfa monftrum non eft; monftrofamque genera-
tionem efle valere viventis minimè monftroiì : vere
tarnen inter monftra numerabitur tum illa mulier-
cula, à capite ufque ad mammas nigra, infra vero
ufque ad pedes alba ; de qua Thiloflratus in vita
Apollonys ^quam vifam ceteri veluti portentum
extimuere : tum etiam vir ille bicolor 3 cujus medie-
tas ex equilibrio fummè foret nigra, reliqua portio
albedinem pr^ferret eximiamj ad cujus hominis ita
coloribus diftindti à Ψtolomi£o Lagt ^_/^gjptijs in
theatro propoiiti intuitum 5 ut ait ^C^liuSi par-
tim fufius riferunt, partim ut monftrijßcum quiddam
a ver fati fu η t.
V 5 Ca m
-ocr page 174-î 5 8 Fort. Lie, de Monflronm CanßSi
^lonflri enormis ortgo, & caujfa ^rima perhibetur
ejje in imagïnatione par ent um j & muh a de aureo
crure Pythagorse conßderantur.
E Norme vero monftrum pr^fcrtim, quodin ^y-
Grus aurcum
ïychagorx
v|i apoiogus ^^thazora obfervavic antiquitasjquem'ferunt aïi-
quando nudacum femur aureum habere vifum-.ii
modo id incer apologos referendum non eftjautpo-
tius allegoricam, quam naturalem cauiTam habuiiïè
Alle or e ^^^π eil j fignìficare fiquidem volentes
p/^'fj'^^'^'prifci fapientes Tßhagoram m via morum, & fa-
• pienriie
-ocr page 175-Natura i ér dlferentijs. Lib. IL 1S9
pientiic ncquicquam errare, fed bcnè incedere, femur
aureum illi icitiillmè attribuerunc : namquc ΨΙαΐο-
'^ydem^^^^^ legimus aiïèrentem apuâ Scytliasm/f/ir/^-
mos 5 optimojque %nros ejje , qui in fui capitis ojß-
bîis mirum multum continent : qtiodque inagis efl
rîim 5 fuis ex capitibus de aurati s bibunt : & h£c intro- vams deau-
fpiciunt-i verticem-i frontemque fuam manibiis attoi-'^''"'
Cri-lentes. Et ^ alibi ex Heßodo ftatirenteni hominiim p^i^i
primum genus aureum dici, non ex auro produ-^Y^.*^"'^"'"
étum, fed bonum, & pulchrum ; conjedura hinc fa-
£la, quod idem nos, heu quàm à priicis illis dégéné-
rés ! ferreum genus eiîe dicic : aureos vero, & bonos
ipfe folos fapientes conftituit, quaîem Tythagoram
maximè coluit anriquitas : quem proptereanon ine-
prèfanxic aureo crure incedere. Sed fi hujus cauiïàm
phyficam aiTigniire lieeat, eam primo aiFeremus pa- Aurei fernes.
rentum imaginationem : il enim fola phantailse vipaf-
firn videmus in natorum vultrbus, alijfque membris "uni'l
fuill^ 5 vini rubri, nigri j aliarumque rerum imaginem
depiftam : quid ni macre Tjthagor£ vel vini flavi au-
reum colorem referentis, vel aurese akerius cujufque
rei defiderio flagrante, pueri fui femur aureo colore
pingere potuit? Eàndem fané cauiìàm habuiiìc 'Da-
mafceno fcribitur puella villofa, quam ex eo quod ma-
ter in ipfo excepti conceptique feminis articulo in
Divijoannts Camelina pellç induri iìguram ex le£H
oppoiìtis fulcrisjfeu verius in EcGÌefiapendentemj
, acrius eflet intuita ; ut aperte teftaturex Tetr. Hip.
"^l'if' Sylv. <^Majotus. Et profetò eadem ratione fola vi
^^^col" vehementioris parentum imaginationis aliquando
ex ^thiopibus parentibus fœtus albus enatus eiÌTj,
ac viciflim ex candidis ^thiops.
C'A Fi.
ma naturalis
i6o fort. Lie,dêMmftrorumCauffisy
CAP. XLVIIL
Secunda monßri enormis aureo femore cauffa orìgo
reponiìur in exhalationem ìgneam de cor'
pore viventi^ effltientem.
A Lia vero infuper aurei femoris Tythagora
que adeò monftri enormis origo, & cauiìa na-
turalis conftitui poteft exhalatio ignea, & craiìa ex
eo membro quum nudaretur confricato emergens,
ipfumque ambiens in auri fpeciemi qualis eft inrer
meteora Phyficis relatus ignis ilie fatuus non urens,
qui aliquando ambulantes homines infequitur : &
fané profiiire quandoque ignes hujufmodi ex ani-
mantium corporibus non femel obfervatum eft :
Ignes exhu- CseIìus ctcnim Rhodizinus " in fuis antiquis legioni-
manocorpo- , .. - ·* . ^ "P'J*
ie mirè ^to-bus, Twer^ equum notât ejusextitifle natura: uccre
faientes. jf^ammigare videretur. Ioachinus etiam ^ Fortius\Ì^^Ì
Ringelbergius confirmât fiEpenumero pernigri equi
Collum fe manumfurfum,ac deorfum in tenebrie du-
xiiìè, & undique ignium fcintiilas erumpere con-
ipexifle. Theodorici pater ex toto corpore quoque ^^
fcintiilas dicitur profudiffè. '\ApulejuSy & Va-so-
ler ius Maximus teftantur Servio Tullio GÙ^^m tum^-^^j^j, ,.
puerulo dormienti flammam circa verticem emicuif-^
fe. Quin & ex Lucij Marij Ducis duorum exercituum w. c 43·
capite concionantis fiamma eluxit. « Cardani etiam
relatu quidam monachus Carmelita id per annos tre-
decim perpetuos paiTus eil,ut quotics capitium re-
ducebat ad occiput, fcintillseignis è capilliserumpe-
rent ; atque ea de cauilà ad convivia frequenter vo- ^
caretur. ƒ Virgilitis etiam id Afconio contigifle
& Lavinia memorai ^ Afcanio quidem.
Cum
-ocr page 177-Natura i ö-l^iferenttjs. Lik IL 161
Cum fubitum^ dictuque orïtur mirabile monßrtm j
Namque manus int er mœfiorumque ora parentum^
Ecce levis fummo de 'vertice njijus lüli
Funder e lumen apex, taEiiique innoxia molli
Lambere fiamma comas, & circum tempora pafci.
Nos pavidi trepidare metuicrinemque flagrantem
Excutere^ & fan5îos reßinguere fontibtis ignés.
Lavini^e vero, dum 5 pofterius concinit,
' ' Ψreterea caflis adolet dum altariat£dis.
Et juxta genitorem aßat Lavinia virgo»
Vi fa f nef as ) longis comprendere crinibus ignem,
Atque omnem ornatumfiamma crepitante 'cremari\
Regalefque accenfa comas 5 accenfa coronam
Inßgnem gemmis 5 tum fumida lum 'me fulvo
Inveivi j ac totis Vulcanum fpargere teêîis.
Id vero horrendum^ ac vifu mirabile ferri.
Alexandrinus Medicus ^ Thilalthei teftimonio af-
feverat à vertebra coxse in laborante coxendice i-
gncm exiluiÌTcj oculofque infpicientis combuffiffè.
At vero ego pluries audivi à Joßpho^iZtxQyiCidxim
juvenis ìxxsinfiila Corßca Medicinam faceret j Fran'
cifco Guido lurifperito, artificiofse memoriie mon-
ftro memorabili, nullique hominum comparabili,
familiariter ufumj quem faepenumero, dumnudus
in le£to recumberec, cafu brachia friârione manu-
um lievigantem, flammas evidencius excutere con-
fueviiìe, quam fi aridx truncùm hederse virentis lau-
ri baculo vehementiiìimo, concitatiiïïmoque niftì
attriviilèt. Quinimmo dum iP^j agerem publicus
Philofophus iiiperioribus annis ab Antonio Cian-
fio Bibliopola Tifano audivi fe bis, dum fubucu-
lam nuncupatam cxuerec ar£tiorem, flammas è dor-
fo,& brachijs cum crepitucfflaiTè,itautuniverfa fa-
X milia
-ocr page 178-102. Fort. Lk.äe MonßrorumCaußs^^j
fores non indoibus ejus nepos ampliiîîmo teftxmonio
mihi retulic. Sic ergo Pythagorae contigiile potuic
ut dum nudareturjfridione femorisconfertimex a-
pertis poris flammulenta exhalatio prodiens aureo
colore membrum iilud inficere videretiir.
C XLIX.
^Tertia fnonßri enormis aureo femore caujfa, ó' origo
refolvitur in mof bum regium.
POtuic etiam Py thagora^ femur aureum aftantibus
apparuiiïejquia ineam partem quavis decaujp.
< fa flav^ bilis portio decubuerit, ifteritiam , mor-
bumque regium particularem in eomembro procre-
ans 5 novimus etenim arquato ilio morbo affeétos
aureo colore mirificè cute tenus infe£tos effe ; ac ci-
tta ullam eryfipelatis pr^efentiam folu^modo tin-
gi : Quod autem ceteris paflìm toto corpore ab ol>
ilrudione fellei meatusflavus, aureufque color inna-
fciturjquid nìΨßthagor^ foli femori contingere po-
tuit? aureas vero illas glandes « Ψ lut archi teftimo- p^P^^f
nio è palma defluxas, putaverim eiìè fruftus palmse ' ^
ob nimiam niaturitatem flavefcentes in lapidofam
fubitantiam commutatosi fungos enim, Scftirpium
frondes, frudus, & ftipites nonnumquam lapide-
feere,notum eil viris mirabilium naturse ftudiofisj
jAwe^gian-flavos autcm palmarum fruftus lapidefcentesinfub-
ma phy ficè ftantiam aureiE confimilem permutati neminem la-
te^ecenfeo.
C A P.
rtiiiia priefens miraretur. Hoc idem frequentiiïïnio
rrphfncr^'iîî more pofirum fuiiiè Maximo Aquilano medico
cruris auri
PyihagoriE.
cruns auKijjnfjgni ψctTiis Lupius intcr TifaniGymmß Profef-
Natura y &differ entijs. Lik IL lé^
^^arta monßri enormiter plofi caujja, & origo
ex craßtie, ò· fuliginum copia extrudi-
tur} ubiplura de corde ftlofo.
A
Τ vero monftri ob corporis villoÎî,autbarbas
_ precocis enormitatem origo , & caufla alia
ex conditione materia: deduci poterie ; quum enim
videamus infantes molliiîlmis pilis cute tenus ena-
fci ; fed evidentiiîîmè in capite, fuperciliis, & palpe-
^^3.hiftor. bris î quod obfervat etiam * Arißoteles j ubi mate-
ria illa fuliginofa in materno fanguine plurimum^nf^«'^®^'®·
abundaveric, ex quo fœtui corpus conftituitur 5 ra-
tioni confonum efl: multò pluribus, & craffioribus
longioribufque confueto more totum corpufculum
infantis enafcentis pilis conveiliri:il enim homoin-
trinfecus monftrum enorme fieri potuit pilofo cor*
de; quum in eo vifcere nullus à natura pilus enafci
confueverit ; profeito quum monftrofa enormitate
ob folam exuperantiam excrementoik fuliginis in
humano corde pili multi aliquando generari po-
tuerint j quid ni ab eadem cauiTa fœtus humanus,
cujus cuti naturaliter pili, etfiob tenuitatem, ac bre-
vitatem caecutientibus infenfibiles, enafcuntur; to-
to corpore pilofo, vel etiam vulcu barbato,eviden-
tibus ob crafficiem,longitudinem,ac multitudinem
velleribus, exoriri poterit ? pilorum enim abundan-
tiam, &hirfutiem provenire ab excrementorum co-
pia, quam, ut eifeärus cauiTam fuam indicar, mO- Homines
^Arißoteles: Sedplerofque hommes corde pi-'^^f
ideali-Jq^q extitiiTe, vel c obfervatione monent
X 2 da.
-ocr page 180-164 Fort. Lie. de Monftrorum Cauffts,
clariiïîmi fcriptores j Calio c enim Rhodigino feri- « Lib. i.
bunt aurores Gr£ci Hermogenem ^ cujus de Rheto-"^ ' '
ricalibri extant, cor habuiiTehirfutie,ac magnitudi-
ne extra mortalium reliquorum rationem infigne. Id
ipfum fere de Leonida in Tarallelis aiferit Ψ lut ατ-
έ hus d ex Ariftidis primo ΨετβεατΗΜ rerum j nem- ^
pe quum Ψβτβ in Gr£ciam adduxiiîent innumera-
bilem hominum exercitum, miiliis eil Leonidas à
Spartanis cum trecentis militibus : isjingruente
prandentibus barbarorum multitudine , iis confpe-
<Stis, dixit ad fuos ; fic prandete ut cœnacuri apud
inferos ; fa£toque in barbares impetu, multis con-
jfixus hailis in ipfum Xerxem contendit, cique dia-
dema avellìt: mortui cor barbarus fecansjhirfutum
reperir. « Tlinius item Ariflomenem Meßenium, qui ^
tercentum occidit Laced<emonios , memorac con-
vulneratum, & captum femel per cavernam Lato-
miarum evafiflè, anguftos vulptium aditus fecutumj
iterum caprum, fopitis cuftodibus fomno ad ignes
advolutum lora cum corpore exuilîiîè : tertio capto
Lacedamonios pedtus diiîècuiiîè, hirfutumque cor
repertum fuiiîe. Si ergo enafcuntur homines hirfu-
to corde ex fuliginofo cxcremento non purgato, &
lentore nimio cordi adherente j quid ni fieri poilic
infans in utero pilofus,atque edam barbatus, fuli-
ginum copia vel per univerfum corpus difperfa, vel
ad faciem delata?
Leonid«
ü:udo.
Cap:
-ocr page 181-Natura, & T>ïfferentys. Lïb. 11. 165
§lmnta monßri enormïter piloß orìgo^ò' caujfa
ex parente ρ ar iter pilofo petenda eß.
EX pilofis parentibus vel utrifque, vel uno fìlios
hirfutos exoriri probabile fatis eft^ quum Tem-
per natura ftudeat effedus fuis cauilîs coniìniiles pro-
creare 5 quam veritatem mirificè comprobat pilofus
infans ex muliere glabra ab urfo compreiìa editus;
cujus hiftoriam ex Delrïo Saxone Grammatico
Joanne i & Olao Magno y utroque Upfalenß Epifio-
pOiììcct alibi taftam, hic brevibus repetere necef-
iarium duximus : nempe in Succia puellam eximiie
pulchritudiniSj ancillis comitatam, quam extra op-
pidum ad recreandum animum exiviiìèt, ab urfo mi-
XX magnitudinis ancillis confternatis, amplexam,
raptamque, & molliter unguibus receptamjad fpe-
cum in nemore abditum delatam fuifle 5 atque in
fummo timore ab urfo amante ad concubitum ex-
petitam, bruto commiftam, à quo carnibus crudisgj^^^^™
quotidie venatu captis enutriebatur, utero geiìaf-x^r'"
fe, ac partu edidiiTe monftruni pilofum membris hu-
manisj quem infantem, à venatoribus interfedo
urfo, ad patriam delatum patris nomine urfum ap-
pellavit : ille autem parentis necem inultam non
paflìis eil 5 adolefcens enim venatores illos intere-
mit : Poftea vero ex acceptauxorefiliumgenuit no-
mine Tregehm Spracbaleg^ìi^io genitus eft
Suemnìs T>anorumRegispater. Ita ergo fatis conftat
ex pilofo parente hirfutum fìlium poiìè procreati.
Cap;
-ocr page 182-16 6 Fort. Lie, de Monßrorum Cauffis^
^ Sext a monflri enormiter lapidefcenùs origo^ &
caujfa ex intemperie, ac materia
ineptitudine dediicitiir.
M
Onftrum autem illud fœtus in utero materno
_ enormiter lapidefcentis aliam profedò nul-
lam cauiîàm habere potuit, quam eam ex qua in hu-
pueri lapide- mano corporc lapides procreantur, five in renibus fì-
fcenus ongo, . ^^ .r .
ve in velica, live m jecore,llve in alio vilcere ; liu-
deÏÏmTapi-j^ii^odi vcrò cauiTa gemina eft nempe materia craf-
terrenarumque partium uberatate afïlu-
ens 5 calor feuetiam frigiditas excedens 5 calor e-
nim refolvens tenuiores partes in halitus, craiïiores
in tophaceam fubftanriam indurar ·, iic plerifque à
renum calore nimio creantur lapides; ut ex terras lu-
to ab igne in fornace lateres : frigus etiam nimium
exprimens partes tenuiores, craiTas item cogitinla-
Fiigoreutia-pidiofam durìtìem i fic novi Gem/ie bis è genibus e-
pides nantin - , O
humano cor- ductam tophaceam fubftantiam Catherine cuidam
vetul^, cujus hiftoriam in Dodiiîîmo fuo
Confultatione CMedi^a libro attexuic folertiiîîmus,
idemque, dum viveret, mihi obfervatiffimus ^^r-
tholomaus Turriams in hanc fententiam, HocaU'
no CMT> C. Catherina noßra atatis fme nonage-
ßmo^abßeßus in utroque gern habet 5 quorum alter à
Dominico Licella Chirurgo noßro légitima occafione
ßBusy pro humore materiam non ßoiumgypßeam ^ ßd
fere lapideam in frußula divifam, marmoris rupti
fragmenta refer entern, protiilit ; qua materia adeo te'
naciter adharebat^ ut ope volßelL· fuerit paullatimß-
jungenda.
-ocr page 183-Haturâyà'Tiiff'erentijs. Lih. IL 167
jungmâa in qua fané vetuîa, & in qua parce corporis
non niii ab intemperie impeniè frigida in craiiam,
& vifcidam materia^ agente , hujufmodi lapidea
fubftantia generari pocuit. Sic planè femilapidei
puelli, quorum fuperius hiiloriss attexuimus, non
aliunde orcum habuere, quàm ex materia feu femi-
naria,feu raenilruali,feu ut etiam utraque nimium
vifcida, &: crafla, terren^que fobftanti^ participe^
in quam vcl impenfè calida uteri intempéries agens,
ejus partes fubtiliores dilTIpaverit inhalicus, craf-
liores vero aduflerit in tophum î vel frigidior fìve
uteri eiufdem conftitutio, five aëris eò quomodo-
cumque ingreffi conilmiliteroperans,partes tenuio-
res expreileritj & craffiores indurueric in lapideam
J+.deaii.confifl:enriam. Quod enim à difertiiïimo ^ Bona-
mko aiFertur eorum fœtuum ita difpofitam fuiiîè
materiam ut mortua femina concrefceret, & exicns
ex utero lapidefceret, hiilrorix non refpondet ; nam
alter Thuam fœtus è marre viva lapidefcens edu£hïs
eft ope chirurgica, qui durus in utero fentiebatur:
alter vero Aliboßj non modo lapideus ipfe fuit per
vigenti & οΛο annos à conceptu in utero manens
durus, & gravis j verùm etiam uterus teftaceus com-
pertus eft: indicium non ab aëre folo, fedab in-
temperie uteri frigida faxeam duritiem fœtui com-
municatam fuiflè. Novimus plerafque materias in-
tra vifcera terr^molliorem fubftantiam naftas, qux.
feeuri facilè fecantur ; aeri expofitas protinus in du-
riiïïmos lapides commutari : concedimus item viro
fubtili pituitam gypfeam ex capite in dentem extrin-
fecus illapfam, ta6bo aere, ftatim dentis duritiem
accepiflè 5 at confiteri non poiTumus ita repente à
folo aëre infantes illos monftrofos bpidofam. diì-
ritiem.
-ocr page 184-1 β 8 Fort. Lie. de Monflrorum Caußs,
ritiem contraxiiïe ; quando experimento confiât eos
illam nondum aëre ta£to intra uterum habuiiïe.
Ceterùm humana corpora ob folam ambientis aëris
intemperiem lapidefcere autor eft ab experimento
do£tus c Amßoteles-y κΑά Lydis metalla inquit a-
pud Pergamum e xi fient ia y qu^ ante a Crœfus con-
fecerati bello quodam exorto ^ opifices confugiffè fe*
runt i qui obfiruBo Ulm loci ofiio fiiffocati finti
pofleaque longo temporis intervallo metallis adopera
tis, ν afa, quìbus pro manus abluendi opportunità-
te utebantur, in lapides converfa inventa ftiijfe j
amphora, ò· ν afa reliqua. hujufmodi, quocumque
liquore piena fueranty ma cumhominum cadaveri-
bus preterea in lapides converfa vulgo produntur.
Monflri multiformis in eadem fpecie fubßftentia paté'
fit', ubi de capite virili mulieris corpori affixo j é' de
hermaphroditis mira quidam explanantur.
SUnt nihlominus in monftrorum genere viventia
illa reponenda, qux membris confiant diverfiE
natu rie cum deformitate raro contingentia j quse pro-
pterea multiformia nuncupantur. Inhocautemcœ-
tu ea primùm fefe nobis ofFerunt, quse membra ob-
tinent in eadem fpecie diverfum fexum referentiai
qu^ monftra duas habent diiFerentias ; in prima
quidem fpecie mulieres ponendiE funt barbato ca-
pire-, faperiori enim serate hujufmodi tulit,& aluit
Germania monflrum, caput habens à femineo diflan-
tiiTimum, virile prorfum, capilUs crailìs brevibus,
^ nigris5 barba ipiiTa, craiTa,nigra, promiiîàj facie
torofa,
-ocr page 185-Naturai &T)iffermt§S, Lib.ll. 169
torofa, uno verbo, totaSc fummèmafcuîea jfedrc-
liquo corpore femineo,molli fcilicet, glabro, can-
dido 5 mammis in pedtore turgentibus , abdomi-
necoxifque; magnitudine femineisj nullo membri,
fexusve mafcuÌei veftigioj pudendo uno femineo.
Talem fuifle Venerem, cuius fìmulachrum barbar um
%
cap^g^"'· apud Cyprios memorat ^ Macrobms. In altera fpe-
cie monftrorum plerique viri clariiìlmi reponunt
omnes hermaphroditos. Nos non audemus omnes
hermaphroditos intermonftracollocare, tumobeo-
1 . i r· omnes
rum frequentiam, tum quia plerique nullumpriefe-
ferunt narurse peccatum j in quo monftri naturam fu-
^ P^·^ pra Λ coniîftere vidimus. Et certè ii utriufque fe-
minis, paterni fcilicec, ac materni vis ira vigeat, ut
in organizatione conceptus utrumque fuum fexum
intégré conftituat ; quomodo natura generane pec-
care dicenda eft, fi fibi fimiie utraque perfeftè pro-
créât? certè omnes uno jam concinunt orePhilofo-
phi, generare iìbi iìmile efle perfeftiiììmum opus na-
jMeaii. turjg. h jiY^ißQf^igß^^Q vìm gcncrandi fobolem iìbi
coniìmilem felis perfeftis animantibus conceiïlt :
Quare inter monftra non refero cunétoshermaphro-
3^^^ 7.c.ditos, ailentiente Tlmio^ ^ qui eos in prodigijs ha-
bitosjfuaverò tempeftate in delicijs haberi monuit:
fpeciatimque illos androgynos monftra efle non di-
xero 5 quos in t_Africa ex K^riflotele admonet eiìe
^ÌiV'''· ^li^ìus ^ dextra mamma virili, iiniftramuliebri, vi-
cibus inter fe coëuntes. Et qusefo qux deformitas
eft in corpore habente utrumque fexum, eumque
completum, & naturali fedo? Quam notam im-
perfeftionis, quodv^e peccatum admifit natura, aut
qua ratione impedita fuit, dumprocrearet herma-
ÏÎcT phroditumillunijqui teftimonio ^ Montui viro nupic-
Y rat
monßrai noa
effe.
Î70 Lk. de Monßrorum CauJJis^
mt, ex eoque filios, & filias fufceperat 5 &c fuas ancil-
lulas comprimere, ac in illis generare folebat ? pec-
cavie non certè natura, dum alieram androgynam
conftituit, quas anno Domini M D LXI. in Sco-
tid herili iAìx uterum implevit : Peccavic certè an-
drogynatum prior, illicita fibi ancillarum venere
utens : tum hxc pofterior fuse cuftodise commiiìàm
heram conftuprare aufa. Sed androgynos illos
monftra exiftimo, quibus neuter fexus obexilitatem
perfe£tus eft : aut quibus alter longè à naturali fuo
loco tranfpofitus eft rprioris generis ìlludmonftrum
fuit, de quo hiftoriara. texuic Columbus f illuftris/^λ.ϊ'
anatomicus inquiens, femina erat TEthiopica ,
earum quas Cìngaras vocant Longobardi: Iiasc ne-
que agere, nèque pati commodèpoterat · nam uter-
que fexus imperfeftus illi contigerac fuo magno
malo : penis namque minimi digiti longicudin^m,
craiìitudinemque non excedebat : vulvse autem fo-
ramen adeò anguftum erat, ut minimi digiti apicem
vix intromitteret : optabat mifera ut hunc illi penem
ferro evellerem : quippe quem fibi impedimento efle
diceret, dum cum viro coire exoptabat: optabat e-
ìiim ut vulvse foramen illi amplificarem ; ut viro fe-
rendo idonea eilet : ego vero, qui horum vaforum
difcrimen intueri faepius cupiebam, verbis detinui.
Hxc ille. Duo autem alia, quie refert androgyno-
rum exempìa, mihi ob rationes allatas proprie mon-
^jJrogynutnftfa ποη funt. Sed pofterioris generis monftruman^
^uaiefi^ drogynum illud eft, quod habet uteri foramen in po-
dice : quemadmodum enim g fupra vidimus. Nur-s
ßje natum fuiiïepuerum , cui podex nullus eratin po-4- ^e^^
ftica parte :fed apertus vifpbatur in anteriori corpo-JTn fin·
regione : Et quemadmodum ex ^ ^rifiotek
acce-
-ocr page 187-Natura^ & ^Différentes. Lìh.II. 171
âccepiraus tum jecur in iiniilïis, & iienemin dextris
vifura eile locis permutatis : tum pueris quibufdam
genitalis pojftremum meatum quaexcrementum
veficse traniîc, non eodem tetendiiie : aft infra mea-
tum illuni traniègiiîe ; ac propterea ilîos demiilîs clu-
nibus mingere , qui teftibus paulo in fuperioreni
partem retraftis, videntur longé diilans iîmul &
maris habere genitale, & femina^: tum vaccam fuif-
fe Ψ er int hicm. cibi excrementum exten uatum pec
veficam tranfmittebatur : dilTeilufque anus propere
coalefcebat, nec refecando evincere vitium pote-
rant, fcilicet refto inteftino finienteà prima confti-
tutione vaccini fœtus cum collo veficsein oftiumma-
tricis: Quin ut noviilîmè retulit m.ù\xIacobusZaba-
relldi Simplicium Leétor in patrio Ly ceo clariiîimus,
famukm habuit ipfe, quie carebat ani foramine, ac
nullum toto fu^e vit^ tempore alvi excrementum e-
miiit j fed urinas mingebat craflas ac turbulentas in
magna copia; idque poft mortem ejus mulierculx,
qux ad feneftutem vixit incolumis,audiflè fe tefta-
tur à propria matre, infigni matrona, & leftiilima fe-
minajut inquam ancilla h^c iine podice alviexcre-
menta per urinamexcernebat; quid ni fieri poiEt her-
raaphroditus, cujus fexus muliebris foramen habeat
vel in podice, vel illi copulatum ? hujufmodi certè
fuifle duos illos oportuit,quorum hiftorias texuic
de 'Phlegon TraUianus inquiens j » T>orotheus Medicus in
Cg^f' commentariosfiios retulit Alexandrise m ^gypto Ci-pome!
nxdum peperiffe-.fœtumque condkum mir acuii cauffa'^^^^
afjervari. Jn Germania cjuoque in exercituRomanoy uc parere
r-T^ ^ ·!·«« ^ ^ ^ ·ι· · potuenc.
^^mT.Curtihus Mancias duxit ,Jervusmmtιspepe~
rit:^^i^Q1^'ι^Conontpr£ßde,Kom2ίÇlJo\\λÇιQ^2Xm-
nìnOi&ί P.Cornelio Scipione CoJfSciXicQt hi parere &
y 2 antea
-ocr page 188-17 2 Fort. Lie. de Monfirorum Cauffls,
antea conciperepotuerunt, qui hermaphroditî erant
monftrosè uteri meatutnoccultum in podice, vel po-
tius cum podice conjunftum obtinenres ab ortu: Ab
his parum fané abfuit hermaphrodicusille, qui Co-
limbi Anatomici relatu foramen habebat vulv^
confimile, fed non penetrans, inter anum, & teftes,
ubi feélio fieri confuevit adeducendum veficie lapi-
dem. Sunt itaque monftra multiplicia in eadem fpe-
cie diverfie natur^e partes obtinentia.
Monflri multiformis in eadem fpecie, mulieris nempe
virile caput h ab ent is erigo ^ ò" c auffa prima ex
het erogene a feminis natura educitur-, & de
feminis vulgo in mafculos mutatis.
ér de mafculis effeminatis.
Multiforme illud monftrum, quod in eadem
fpecie fub virili, & mirè barbato capite gla-
brum, molle, ac piane femineum corpus geftabat,
cum mammis, fexu, &: alijs partibus muliebribus,
nullaque alia fub capite mafculeaj maximè oriri
potuit eò quia virile fernen, quod capiti conftituen-
do, & eiFormando ex paterno capite materiam hau-
fit, pollens viribus paterno capiti fimillimum probè-
fuo munere fundum in conceptu genuerit ; at vero
paterni feminis portio è corpore reliquo materiam
adepta,& alijs infra collum partibus effbrmandis
deftinata, vires languidiores obtinuerit (feu inopia,
feu temperamenti difcraÌÌa ) quam ut potuerit ma-
fculeum buftum conftituere : atque adeò femineum
truncum virili capitiattexuerit in monftrum,in quo
Cer-
-ocr page 189-Natura i &l^iff'erenììjs. Lìb. II. 173
Cerviceìn capiti -voluit natura virili
Jüngere femine am ^geminafqiie indue ere formas ;
quia non potuerit mafcuium integrum, iic inceptum
perficere. Sed neque jurarem hocmonftrumeiìe in-
trinfecus androgynum: cujufmodi puella£,ac nupras^^^'
ill^ fuere plures? quie virili membro emiiTo in ma—anqueam.
c.^i'·'^ fculos vulgo commutata dicuntur: de quibus ce-
leberrimi fcripcores luculentiiììmum teftimonium
perhibent : ilquidem Tlinius ^ alicubi fcribit. Ex
feminis mut ari in mares ^non eß fabulofum. Inveni-
mus in Annalibus P. Licinio Craiîb, G. Caiîlo Longi-
no Coir Cailìnipuerumfaöfum ex Virginefub paren'
îïbus ^ jujfuque Arufpicum deportatum in infulam de·
fertam. Licinius Mutianus prodidit t'uifìim afe Ar-
gis Arefcontem, cui nomen Arefcufe/fó^i, ntipfiffe
etiam^ mox barbam^ & militatem provenijfe y uxo-
remque duxijje. EjufdemJortis & Smyrnas puerum k
fi vif um. Ipfe in Africa vidi mutatum in marem nu-
ptiarumdie L.Collitium Civem Tifdriranum. -P//«·
j nianum hoc teftimonium comprobat t^gellius m
NoSiibus Atticis inquiens. Libitum tamen eß in
loco hoc miraculorum notare id etiam-i quod Plinius
Secundus} vir in temporibus £tatis fu £-^ingenß t di-
gnitatifyue gratia, auEioritate magna pr£ditiis non
audìffèi neqtie legiffe^ fed fcire fefe^ atque vidiffe fin
libro Naturalis hiftoriœ VIL fcripßt. Verba igitur
hac-iqu£ infra pofuiiipßus fiint ex eo libro fmnpta-y
qua profetò faciunt, ftt neque refpuenda, neque ri-
' denda ßt notifßma illa veteram poet arum de Casneida
Cieneo cantilena, refertque ftatim verba Ψ1ιη§
nuper aliata, fed pofteriora paruni immutata fie,
Ejufdem fortis ér Smjmxpuerum à fevifum. Ipfein
Africa vidi mutatum in marem dienuptiarum Xj.Qoî-
Mulicres ut
iios rr;U'
174 Fort. Lie. de Monfirorum Cauffls,
iìcium ctvem Tifdritaïuim : vivebatque quum prode-
rem h £c. H u η c I ocu m ΨΙϊη§ co η fir ma t in fu is A η η o-
tarionibus T^alechampìus ita, Fontano Cajetana mU"
Uercula pifcatoris per annos XIK uxor, repente vir
fa^ta efl. Idemcontigit jEmììix conjugi Antoni] Spen-
fae, cìvts Ebulani anno XII. poßquam nupfirat : fexu
mutato ea duxit uxorem-, èr liberos fußuüt. Idem
& alteri muliercuL· accidit^ quum jam Jèmelpeperif·
fet, temporibus Ferdinandi primi Neapolicanorum
Regis. Baptifla Fulgoßus '=olim GenuenßumT>ux in-'
clycusj Valerß dar us aemulator, agens de
rebus mirabilibusj infic. Miranda quoque res /etate no-
fira contigit Neapoli, regnante Ferdinando primo :
nam quum Ludo vicus Guarna Salernicanus civis quin-
queßUas ßfiepijjet-, quarum natu majoribus duahusy
a/teriFra.nGtCcXyCzro\x alteri erat nomen:pofleaquam
ad quintumdecimum annum pervenerunt^ ambabus ge-
nitalia membra in marium morem erupere ; mutato-
que habitu pro maribus habitißnti Francifcusj é*
Carolus nuncupati. Item Ebuli fub eodem Regepuel-
l£yqu£jam quatuor annos viro tradita^ cum e ο cubuit^
ßve ex confrkationeyßve ob aliam caujfam, qua igno-
ta fit, effraBis membranis, qu£ ut mulier videretur,
eßciebantiVirilia membra prodier unt j domumque re-
verfa injudiciodotem repetivit ν ir or um numero po~
flea habita. Albertus Magnus etiam huic rei iîdetn
facere videtur ^ a In quodam etiam nofiri^}^^";
temporis nato teßiculi intra ρ elle m contenti erant ßi-
perius^ ita quod prominent ia e or um repneßentabat duo
labra vulva muliebris j &ßffura videbatur effe in me-
dio claußa per pellem \ & quum putaretur effepuellaà
parentibuSi & deberet effe ßffura ut habilitaretur ad
Bültum yincißoneßaEia ^profilierunt tefiiculi^ & virga^
'Ó'
-ocr page 191-Maturay&l^ìfferentijs. Lìb. II. 175
& poflea duxit uxorem^ò' genuit ex e a plures film.
Sed haec non eft murario fexus feminei in mafcu-
Ìeumjqua deagimus ;at mafculei latentis explicatio.
.eveûca in Thilologm ® fcribit bis confentien^
tia. Mos Komx'uìdimus AXtyi^nàùtemporibusinfan-
tes geminosßmul conjun£ìòs, adverßs int erfi vultibus
ac manibus in eodern corpore 5 qui tarnen parum vi-
xerunt: Nec longe poß duo fucceffere prodigia, qu£
fidem omnem excedunt. T>uarum virginum altera
ex canis concubitu femkanem peperit : altera nuptia-
rum dieifiibito erupto genitali vir marito apparuit.
Ut er que igitur cafus ad eundem Ψ ont ificem expiât io^
nis gr at ia meofr atre Mario conciliante relatus^ & Mi"
fiotaurum quondam monflrum^ ér Plinij nierba credi'*
bilia fecere L. Colïïtium/"^ kìt\c2^faBum ex femi-
na marem infmili die fi vidijfi tefiantis.
In Biblioteca etiam Angelica plures habùntur
j, Script or es de mut at ione puellarum in mafculos^ßiX"
3, ta hißori£ naturalis veritatem comprobata-i & de
5, androgynis, vel hermaphroditis 3 quorum omnium
5, multa recitantur exempL· : viget autem nunc eX"
3, emplum Komiz ad Turrim Sanguineam,//^ vulgo·
„ vocitatam, de Aromararij filio, qui exfemina circi-
5, ter mmftruoriim eruptionem anno £tatis XIII. fa·^
5, Bus e β mafculus ; qmmgenitalia·, qua infeminis, ut
„ ajunt Medici, ér Anatomißd, intus maner e (olente
„ ordine inverfo, exierint ì hic in baptißnate Annz
5, fub nomine femineo nuncupatus^ atque ad XIII.
5.J £taììs ufque annum ^ femineumretinuit veflitum^
5, nunc vero mafculoveflitu indut ììs, idem r et inet no^
„ men ? imberbïs tarnen, ac mir um in modum corpulen-
tus·, & ohe fus., tertium ac vigefimum annum agens^
Hunc fe vidiiTe nuper mihi teftatus eft eruditus.
L. Ti.
>5
176 Fort. Lk^deMonflrommCaußsi
L. 'Pignorius dum Rom£ eiîèc annis non ita muî-
tis. Ac noviffimè legere potui ex AnnaUbus Col-
mar knfibus M C C C XI. muïierem propè Ber-
narìim^^L· decem annis viro cohabitaife ; & quum
à viro cognofci non poflet jjudido fpirituali à con-^
juge feparatam fuiile : c^^i Romam proficifcens an-
no Jubil^ei, Bonomie à Chirurgo icinditur in vulvaj
è quo vulnere virga virilis cum teiliculis egredi-
tur: domum revertitur-, uxorem ducit ; opera ru-
ilica facit Î cum uxore congreditor légitimé acfuffi-
cienter. Ceterum in propoiìto vulgati plufium Me-
dicorum fententiiE non lubfcribo de cauflà mirabi-
lis huius mutationis nuper rada j non enim vulgo
aiTentiri poÌTum aflèrenci collum uteri foras in vir-
gam profilire, Scteiles abditos exeri : tum quia col-
lum uteri nullam cum pene habet magnitudinis j aut
figurse proportionem : tum quia collum veiìcie propè
vulvam in uteri collo implantatum, non longè à prse-
putio novi mafculi conipiceretur: tum quia teftes
nullo fcroto integerenturj quiim extra uterum iìnt, in
corpore femineo, quod oculata fide nos docuic ana-
tomes. Quare dicendum,androgynos abdirumfe-
xum mafculeum per uteri foramen exerentes ilio
occlufo ex feminis in viros vulgo commutati : at
nobis occultum fexum exerere, & priilini foramen
novo implentes fermé obliterare. Nec alia ratione
mafculus viciilìm feraineam naturam induere po-
tuit, quam quod hermaphroditus occultum femi-
nse fexum exeruerit, aperto imo ventre : cujus hi-
ftoriain non unicam attulit Aufonius. iEpig,öS.
Val le banse res nota-, & 'vix credenda poetisi
55 S ed qua de vera fromitur hißoria.
„ Fe-
-ocr page 193-Naturaiò'dìferentijs. Lié. IL tyr
Femïneam in (peciem convertit mafculus aies.
j, 'Pavaque depavο confiitit anteoculos.
3, Ctm6ii admirûntur monfirum-y fedmollior agna
,, Aflitit in tenerum de grege νerfa marem.
§luid fiolidi âd fpeciem not£ novitatis habetis ?
An vos Nafonis carmina non legnisi
Csenea convertit proies Saturnia Confus,
Ambîguoque fuit corpore Tireilas :
Vidit femivirum fons Salmacis Hermaphroditum
Vidit nubentum Plinius Androgynum.
Nec fatis antiquum quod Campana in Benevento.
5, üniis Epheborum virgo repente fuit.
j. Nolo tarnen veteris documenta arcej]erefam£.
„ Jßcce ego ßm faSius femina de pueroy
Secundi cauffa ejufdem monßri mültiformisy ÒOrtgo
excutitur ex defeSfu feminis mafculei.
IDem vero monftrum in eademfpecie multiforme
fieri quoque potuit ob defeétum paterni feminis
quoad illam partem, qux à membris mafculeis in-
fra caput exiftentibus materiam,primamque fui ori-
ginem fumere confuevit j & ejufdem conditionis, ac
naturie membra in fœtu eiformare; quippe fernen à
ΓοΙο patris capite materiamjortumque deducens vi-
ribus integris mafculep capiti eiïbrmando in conce-
ptu fufficere potuit ; fed aiiarum partium conftitutio-
nem, conformationemve feminei feminis parti fpi-
rituofsE relinquens, licet eamin operando gubernet,
vel neceflàriò ei quomodocumque agenti coopere-
tur, ad mafculearum tamen partium procreationem
Ζ attol-
3î
5Î
35
jj
SJ
j>
5Î
178 Fort. Lie. de Monßrorum Caußs,
attollere non poteftj undc monftrum enafcitur, in
quo conftruendo natura mafculeo capiti buftum
muliebre conjunxit,ac tumidas induxit mammas,
cundis emollitis membris inferioribus ; ut propte-
rea defierit in feminam mafeulus barbatus fupernè:
Conlîmili plané ratione haud raro fa£tus fuit oppo-
ilco modo infans, folo fexu mafeulus, in corpore
molli, ac plané femineo j quia femen mafeuleum
è paternis genitalibus primordialem materiam Ha-
bens, ijfque formandis in fœtu deflinatum, viribus
pollens, conceptui fexu m mafeuleum indiditj cui
reliquum femineum corpus atrexuit, ob imbecilli-
tatem, ac penuriam reliquarum partium feminis,
quse à refiduo corpore patris primogeniam naturam.
obtinuere ; in quam originem lepidiiìimè Poeta lu-
iìt inquiens,
Τ) um dubitai Matura marem ^faceret nepuellam^
Faöius es d pulcher penè pttella puer.
Tertia monflri miiltiformis in eadem fpecie origo, ò*
cäujja refertur adparentum imaginationem.
V Ehernen s quoque parentum imaginatio mul-
tiplici huic in eadem fpecie monftro cauiïàm
originis exhiberepoteft, fpeàrro nimirum monftro-
fo eiufdemfpecieiphantafise parentum alte impa£iro,
& inde fpiritibusimpreiTo, quicumquc in feminefoe-
tum organizaturo comperiuntur 5 atque animse fe-
minis, virtutique formatrici communicato ; fiqui-
dem talis imago facile corpufculo fœtus imprimi
poteritjac monilrum multiforme in humanafpecie
noe-
-ocr page 195-Natura ié'dlferenîijs. Lik II. 179
conilituere : fi enim parentum phantafia poteft in
humano conceptu fruibuum, bmtorum animanti-
um, vini, &; aliorutn inanimatorum imagines pro-
creare, qusE tanroperè diiïïdenc ab humana fubilan-
tiaj quid ni parentum imaginatio monilrof^ figurée
formam in eadem fpede multiplicem,marcuIeo ca-
piti feraineum corpus fubjiciens, efformare poterit ?
^mrta origo^ & cauffa monßri umformts in eadem.
Jpecie ad parentis conßmilem naturam attinet.
SI quis autem parentum monftrofam figuramha-
buerit in eadem fpecie multiplicem, nse conii-
mile fibi monftrum, fi fobolem fufcipiat, generare
valebitj adeò fatagit omnium quarumcumque re-
rum natura confimilem fibi effedum procreare : ac
certè fi Germanicum illud monflrum quifpiam mari-
tus fiibadum impleviiîèt, nullo negocio monftrum
eiufdem naturae filium fufcepiiïèt j haud quidem ne-
ceiTario j quia fi paternum femen validum fuiiîet,
viribufque maternumfiiperaiïet 5 mafculus perfe£tus
inde genitus videreturj ac monftrofe matris femine
mafculeo femini prevalente, inde nil nifi monftrum
pariter in eadem fpecie multiforme oriri valeret.
Ita ergo pluribus de cauiils exoriuntur monftra in
eadem fpecie multiformia. Reliquum eft modo ut
ad multiformia monftra, diverfas aniraalium fpecies
referentia, deven;amus, ante omnia illorum realem
exiftentiam exhiftoricishaurienres.
Ζ 2 Mon-
-ocr page 196-18 ο Fort. Lie. de Monftrorum Caußs^
CAP. LVIII.
Monflra muluformla ^ diverfas animaltumfpeciesifi
eodem gemreproximo referentiai non effeßgmen-
tdi [ed in rerum natura reperivi,
Multò fanèplura legunturapudaudoresmon-
ftra in humanorum ferie conditura ex parti-
bus rairificè referentibus diffimilia, variaque,nimi-
rum membra viventium diverfas fpecrei,acejufdem
generis proximi ; genus autem idem proximum ap-
pellamus animai terreftre greilibile perfete natu-
turas j iìquidem ante omnia * CHajolus Epifcopus
in opere fuo Dierum Canicularium, & ante illum
Fulgofìus ille olim Genua ^ux inclytus, aiïèritFm-
finone orcum fuiiïè agnum humane capite C. t^ure-
liOi ò" Ψ. Sulpitio Cojf. Belluina capita hominibus
fuiilè confitetur idem ^ Epifiopus: ac fpeciatim e- ^ coiiod.
quino capite compertos homìnes teftatur
nus ζψΜά Ramußum. Narrat Tetrus T>amianus Jr-
chiepifcopus Ravennasy & Cardinalis^ Robertum Gal-
lonm Regem propinquam iibi copulaviiîè in uxc
rem j ex eaque fufcepifle filium anierinum per om-
nia Collum, & caput habentem, C. Lycofiheni^ in
agro Conflantienß mulier humano capite leonem pe-
peric. Eidem autori, in Germmia ^o^h Lauffen-
burgum oppidum in finibus Helvetiorum ad Rhe-
7mmfluvium fitum, natus eft infans manibus ac pe-
dibus anfernis, borrendo capite, in bas effigies.
Vin-
-ocr page 197-Raturai&l^îfferenîjs, Lìb. IL ιΒκ
fincentms « aÌTerit actate fua delatum eiTe Regk
«p.126. FrancL· Ludovico monftrum ,nempe hominem ca-
capite. ^ CHajolus Epfcopus luUo Ca fari
"p· fuiflè equum humanis anrerioribus pedibus ; neque
alium dorfò excepiiìè legit z^uà Suetonìumi ^lutar-
chum, Tlmkm j Solinum, aflerentes mira illum cele-
rirate ex Italia m Belgas profeftum.
C Lycoflhenis relatu, in Kyilbania ignobilis mn-
liercula monftrum bis gemini corporis eft enixa^
Ζ averii&
-ocr page 198-ï8a Fûrt.Lic,de MorißrommCaußs^
averiîs vulcibus, & corporibus fibi cohaerens : ante
quidem effigies hominis integra, corporifque mem-
brorum coriftitutione diftindta, retro vero facies ca-
li is , fimiliter corporis, & membrorum proprietate
integra,
Guaiîherh quoque chroniftae ex Rubeaqusnfe
circa finem imperi] Lot bar ij C^eßris, qui fuie
Saxonia diiXi mulier partum edidit fpecie homi-
nis, & canis corporibus integerrimè conjunélis,
dorfo connexis, ac dorfi fpina foìidiffimè conglu-
tinatis.
Anno Dai.
854.
Porca
-ocr page 199-Natura'Differenti]S. Lib. IL 183
Porca enixa fœtum edidit humana facie. Idem 1011.
genus monftri paucos poft annos exortum. Henrico 191 s.
imperante fus fœta porcum peperit humano capite. 1055·
In Taroecia Legtenfi matre iuenatus eft porcellus 1109^
habens faciem hominis. Ψατ£Ϊ ® relatu & Lyco- 1110.
flhenis in Eburonum quodam pago lus nephrendem 1118.
edidit facie, pedibus, manibufque humanis; reli- 1126.
liquo autem corpore fuem referentem. In Gallia
coniimile monftrum enatum.
In ƒ Rathfladio oppido in t^lpihus Nortcis-i
Taurum incoia vocat , infans cornutus na- 1233·
tus eft. Monftrum aliud in agro Veronenfi editum.
' Lib.24.
ap.12.
1 s 4 Fort. Lk. de Monßrorum Cauffts,
AM^piiî. ψ^γ,^ι g etiam obfervatione : fuie aucem cquic par-·^^·'·^''"
tus quadrupes humano capite, ad cujus murmur, va-
gitum , & confufum humanse vocis fonitum accur-
rens ruris illius accola, & novo attonitus fpedtaculo,
exedo ingenti gladio monftrum occidit : quam ob
cauiîàm ad judicium traâ:us,& demonftroli partus
origine, deque occidendi cauilìs interrogatus, hor-
^^74· rore, atque abominatione rei tantum fe feciiîè re-
^2-97· fpondit: quo auditojudices fufpicionem omnemde-
pofuerunc. In faftis Tiominicanorum Colmartert'
ßum ,natus eil puer propè Lauff'enberg Habens ma-
nus & pedes anferis, & caput monftrorum per om-
nia . Ibidem legirur paullò poft in Columbaria
cquum fuiiîe, qui formam in ie m ui ie ris, marlfque
comprehendit. Albert'mus MuJJatus Ψαΐανίηηε Hi-
fiorkus , niiper ΜίΓ Cod. receniîtus , & Notis per-
fiiritauco!' P^i^^is illuftratus ab eruditiflîmo Felke Oßo ^ ait.
rura'^poft' Per hos dies, f menfe fcilicet Majo Anni 1315.} ia
VII. Cœf.Ru- Torcilîo Colonia Veronenfi ex equa prodigium infi-
gne exortum eft , fœtus fcilicet vàvus, quadrupes
equini corporis cum cervice,& capitehumansefigu-
ra , quem cùm balbutientem borrendo vagitu vir
agreftis,in cujus tugurioeditus erat,confpexiiìet, rura-
li iìmplicitate conterritus harpe continuò mutilavit,
prsefixo capite in pali acie fecus acceilìim tugurij ad
tranfeuntium fpedaculum : qui infinuatione ali-
quorum ad curiam evocatus, atque de generatione,
& iìngulis inquifitus, curve fic repentè ipfum neca-
verit j nihil praefumptione dignum, nifi quod metus
folius invafione id fecerit, in ilio compertum eft.
amota cujufque alcerius delidi fufpicione, quod
iìc in patulum monftrum edidiilet ,cui rem occulta-
viiTe tempus, & locus faculcatemobtulerant.
Roma
-ocr page 201-IS
Naturai &^)lfferent§s, Lib, IL
Roma puella innupta filium femicanem peperit,
'dë^e^'g qui umbilico furfum verfus,humanam, inde vero
J-Z+'^iiedeorfumcanis exquifitam haberet effigiem, idmon-
"fl-rnm me^\\ot2Xii s * Volaterranus y ^ Cardams ^ ^Ta-
Scriptum Volaterranus in Commentarys Orba-
nis reliquit, fub Ψίο hujus nominis III. Pontifiee
Maximo, in Hetrur'ta puellam quamdam, quod
cum cane adamato ftupri confuetudinem habuiiîèt,
gravidam eiïè fadam, ac femicanem fœtumedi-
diiîè, hoc eft pedibus, manibus ac auribus caninis,
A a cetera
varie. -
ftrum memoranti
ram,èc alij plures
i8ó Fort.Lk.de Monßr§rum Cauffls^
cetera vero hominem j remque expiationis gracia
ad Poncificem fuiiïèdalatam.
Memoria proditum eil, relatu hlagy fuh in
1543. Mifcellane'iSt Avenimefalutis ImmanGe
leiimo quingcntefimo quadrageiimo tertio ex fimili
concubitii edicum efle monftrum , humano quidem
capire praedinim, fed auricuîis , collo, brachijs,
manibus, veretro, partibufque alijs quibufdamcani-
nis : puerperam vero faiìam eiîè fe à cane initam,
ideoque raox pridie CaÌendarum Augufti jefìu Fran-
eìfci Gallorum Regis una cum cane amaiìo, vindi-
cibus flammis facinus expiaiìè.
. Cracoṿ in fuburbana villa, cui Nigr/e nomen
1,444. eiîj ii^^îieî'pyelîu^^'^^^iit collo, &auribus leporinis:
diduito ridu fpirantem : uno grandiore inteftino
totum ventrem occupante : ceteris membris huma-
nam iìguram habentibus.
Anno Domini millefimo ducenteiìmo trigefimo
^ tertio ut antea notabamus, in Rathfladio oppdo in
Alpibus , quas Taunm incoia vocar, infans.
cornutus natiis eil j vagitus atque ploratus ejusqua-
tuordecim ante dies quam ederetur, auditus : Hsec
Lycoßhenes. At Ψ lut ar chus Taradoxorum libro fe-
cimdo re fere txArißotelej Arißonymum Epheßum^
S\'mmT>emoflratii mulieres exofum, afinam inijiîèi
quse fuo tempore filiam peperic formoiiilimam,
Onofielm nomine, quod fonat, afijiinis cruribus
pr^ditam 3 in bas effigies.
Naturadiferentijs. Lib. IL is/
Ad oppidum Bitterfelâ vituîus in agro repertus
eft oculis, naribus, & auribus humanis : vertice ton-
fo, & miniato ; riftu, & pedore vitulino : cruribus
anterioribus vitulinis, pofterionbus humanis, & brö-
vibus admodum : ièd utrifquc deiînentibus partim
in ungulas vitulinas, partim in humanos digitos, qui
ungu isfuberant, & feparatim propendebant. Anno
milleiìmo quingentefimo quinquageiìmo primo, in
Marchia villa l^ammenwalde^ propè Wtßock, co-
loni cujufdam conjux monftrum edidit à F/sî-^Z/î? ita
defcriptum, infans toto corpore fuit fpadiceo colo-
Iffl.
x$s Fort. Lic.deMonßrorum CaußSi
ïQ capite cornuto, oculis craiìlsjprominentibus,
carcns nafo, patulo ore, quod longitudine fpithamiE
diftcntum erat 5 in cujus medio lingua candida emi-
nuic & quadrata, colli expers, caput enim fcapulis
accreveratj corpus totum inilatum, & rugofumj
brachia in lumbis hseferunt; pedes longè tenuiiìì-
ATinoDfii. mi: ab umbilico autem fpecies laxi inteftini depen-
Î 5 544 debat ad pedes. In villa Tomerania Rekouw^Yicìnz,
Rudìo ad oßium Viadrh equi pullus natus efl: capi-
te horrendo , oculorumloco macuìse fuere fubrufej
aures pendulae, quales funtcanum fagaciumjinfimis
auriculis cuti accretis jos erat monftrofum labris in-
flexis,ut du£e tudiculse compofìtie,unde ladarinon
poterat : collum erat tortum, & ilnuofum, diftin-
dis coloribus veluti catenis variatum ; juba im-
plexa, piena plegmatibus : eo hinniente putabatur
hinnire magnus caballus : accedentibiis nobilibus
toto corpore movebatur, terram pulfabat, vel ut in ^
rabiem verfus, Se quaii impetum in ipfos fadlurus,
eredtus ftabat hinnitu terribilis : cives, aut colonos.
ferre poterat, ijs acceiTum liberum permittens : cu-
tis erat afp^rior, & villofa:in locum caud^ altacri-
fta erigebatur, etiam mortuo pullo : pes imus an-
terior unus erat humanus? alter nullus erat, fed
tantum tibia manca, pedes pofteriores erant equi-
^5 5 5· ni: extindus in tritio fepultus. In Tomeranne
njìlla Roffauwi^oipèTaffelwalck fita,femina mon-
ilrum edidit horrendum? corpus erat vitulinumj
caput glabrum, ac rotundum inftar globi, ad iìmise
limilitudinem j mentum hirfutumj prominens lin-
gua 5 pedes anteriores abfquc ungulis,folis globu-
lis rotundis 5 pofteriores bovilli 5 cauda fine nodis,
i-f jd. oiTea, & omnino immobilis. Baßlea Rauracorum
pullus
-ocr page 205-Naturàiò'T>ìfferentìjs.Lib.IL 189
pullus natus efl: crudeli afpedu j corpore quidem
fatis benè compafto, fed capite hirfuto, canem,
aut catcum magis, vel fimiam, quàtn hominem re-
ferente : vixit femihoram circiter. In pago Cleis-
dorft non procul à Β amber ga , in prsedio viduse
nobilis, Fincelio autore, vacca enixa eft monilrum
pedibus quatuor vitulinis ; capire humano, virili,
atra barba, geminis auribus humanis, modicis ca-
^Lib.i4. pillis 5 peftore humano, & mammofo. Parse! quo-
que teftimonio BruxeU^e in sedibus Jodoci l)ik-
peert, Vico PVarmoesbroeck fus fex peperit ne-
phrendes, quorum primus monftrum erat capite,
facie, anterioribus pedibus, & omoplatis hominem
referens, reliquo toto corpore nephrendem : nam
&genitalia femina; fuis habebat j ceterorum more
fuilla ubera fugebat : fed fecundo fui ortus die à
plebe monftri diritate incitata cum matre confof-
fus eft. Horum monftrorum hu^ufmodi fuerunc
effigies.
Aa 3 Alberîï
-ocr page 206-Alberti Magni temporibus in villa quadam vacca
viculum femihominem peperit 5 pagani concurfu fa-
6to paftorem quafi tanti fceleris confcium in judi-
cium rapuerunt mox cum vacca comburendum : fed
opportune adfuit Magnus Albertus-^ cuipropter A-
fironomic£ artis multiplicem experientiam credide-
xuntnon humano aliquo federe, fed ftellarumcert^
conftitutionis efficacia id generis monftrum editum
fuiiìe. ^'Thtarchus adolefcencem paftoralemmemo-»i°sjrm-
rat, qui iìbi monftravic equ^ partum, fupernè ad cer-
vices ufque, & manus humana forma ; reliquas par-
tes equinas habentemi in morem liominum recens
nato-
-ocr page 207-Natura i&D if er 6ηΐψ. Lìb. IL ipi
• Paraikt. flatorum vagientem. Idem in Ariflotelis <> Tarado-
xorum libro fecundo^ quem defideramus, legit afi^
nam peperiiîe puellam fGrmofiiîîmam,fedaiininis
cruribus pr^ediratn. t Cislß Rhodigini obfervatio-
, 3 ne apud Sybarim capella infantem peperit humana
MeS" fade, caprinis cruribus ,acveluti fatyrum. Ex Ψο^
JiJ»,^. ' ' Udoro 'i Virgilio legimus ,ex Livio' Fabio con-
t î 'de'^fule, ex Valerio f Maximo^ &: ex Rueffo 'puerum.
c^'ir^· narum cum elephanti capite, in hanc effigiem.
Tarnet reîàtu, monffrum in Italia peperit miiìier
Hebrieaj quoderatinfans ore leonino,intufqueeo
dentibus duobus candidioribus, &aIio quodam oiïè
pedorigallinaceo non abfxmilijdeformatum pofîfcrius
ad
-ocr page 208-192 Fort. Lk. de Monflrorum Cauffs^
ad regionem, ubi alias cauda propendere folet, paul-
1Ò tarnen fuperius, habebat charaderem inftar veru-
c^, ceteris omnibus erat homini ad naturaeleges nato
conforme j vivumque feptimanas quinque manebat.
In ditione Kovarienfi ex muliere vetula natum
proditur monftrum cruribus, & pedibus bovinis,
refìduo corpore humano ; fed feptem habens bra-
chia, totidemque capita uni bufto affida j uno capi-
tum auriculas hircinas j & oculum unicum habente,
illuraque in medio frontis ad inftar Cyclopum. Puel-
lam natam leonina facie teftatur Tarsus.
Hero-
Natura, & l^ifferenUjs. Lib. II. 19 3
Heroiotus in Melpomene fcribit j Herculem in
antro quamdam invenifle virginem andpitis nacu-
rs, humaoiE, ac Terpentins ; iupernè quidem femo-
rum tenus, feminam ; inferiusautem viperam j eam
confpicatum Herculemadmiratum interro-
gafle nuncubi fuas equas errabundas vidiiïèt ; iilam-
que refpondiiiej fe quidem illas habere fed non
prius reddituram ei, quam cum ipfa coWi&t ·, Her^
culem pro ea mercede cum femina concubuiiîe.
Huic fimile monftrum natum dicit Thiloflratus ex
Ψallade^c Vulcano^ Erichthönum nomine. NoviG-
iìmèanno Domini milleiimo fexcentefimo vigefimo
nonojmenfe fuliojin ΜΐΐοηθΨαΐανίηα, propèoppi-
dum Montïjfîlkis^ in Villa, cut nomen, Âmolara-
diema i \α%οτ bubulci T)ommi Bernardi Grifalconi
fut mihi teftatus eft in fcriptis clariflimus Lauren-
tius TìgnormSi &: voce conteftatus eruditione pro-
bitateque fpeftabilis Martinus Sandellius^^ti^Qnt
puellam, & exiguo tempore intercedente mox eni-
xa eft monftrum, quod erat integer felis, cui à par-
te poftica dependebant duo integra crura cum par-
tibus coxarum hominis i quam humanam appendi-
cem catus retro poft fe trahebat: Monftrum hoc in
Urbem Tatavinam delatum, projeftum fuit in
v'mm Medoacumiìhìqyit demerfum j cujus ea fuit
effigies, junda cum icone monftri fuillijde quofu-
perius.
Conftat igitur revera fieri aliquando in natura
partus, membra obtinentes diverfarum fpecicrum
animalium perfediorum partes reprsfentantia.
Fort. Lk. deMonßrorum Caußsi
Monßri multìformìs dìuerfas anìmalium fp e eie s in eo^
dem genere proximo cauffa^ ò' origo pri*
nmm depromitur ex apparentìa.
AT vero monftri multiformis diverf^e fpeciei a-»
nimalium perfedorum membra referentie o-
rigoeftè multiplicicauiìàj ceterum in primis illudob-
otnÌ^uTgo ^^rvatum volumus , non omnia, qu^ecumque in hoc
appar^ntia. gçm^Q monftra videntiir y verè monftra exiftere i Γι»
quidem
-ocr page 211-Nattira, é' Uifferenîijs. Ltb. II. 195
qiiidem ut, t^rißoiek dod:ore, ferarum partus
nonnunquatn caput habent,haud vere humanuinj
fed tarnen huraano iimiie: iic exiftimandum eil mu-
lieres edere poiTe fœtus, qui capite, aut alia quapiam
corporis parte varia brutorum animaliura membra
référant : Hinc piane j Phyilognomi varios hominum pM^s
mores, & inclinationes conjeftantur ijs aifedtibus, hominum
acpailìonibusconfimiles, quibus ejufmodi bruta ob- Simiütudo
noxia eiTe confpiciunturj quod apertiiTimè conilat^ÂTab"
ex ipfomet x^rtßotele in Thyßognomkis. Verum
ea iîmilitudo, qua? multitudini pierumque de identi-
tate imponete confuevit; virorum doitorum judi-
cio, quorum interefl: rerum exiftentiam, non ap-
parentiam folùm inrernofcerea ab identitate fepa-
rari debet. Si qua ergo mulier fœtum ediderit, cu-
jus caput canis, aiit bovis referac imaginem, ille
haud protinus inter monilra reponendus eft j nec
puer dicendus verè cinocephalus, auc bovillo capi-
te 3 fed humano ad ferini effigiem inclinante. Idem
prorfus efto judicium de plerifque belluarum filijs,
quorum capica humana, vel alterius fpeciei eile vi-
dentur. Qnod enim fcribitur ab ^ il/irifiotekiM- duì^'«··"·
^3/. ' numquodque generansfubca^leilein animantiumfe-
rie vivens, generare fobolem fibi confimilem, huic
fententiiE minime refragatur; tum quia idaifertum soIuüg,
eil de fîmilirudiiiCj feu potius identitate fpeciei eiTen-
tialis, & formie interioris, quam fubilantialem nun-
cupantj non autem de fimiiitudine fpeciei accidenta-
lis 5 exteriorifque formas, quam ßguram dicimus, &
imaginem; de qua nunc agimus: quod utrumque
t.j'-^^^^ti.îegirnus ex ^ Ärißotele : t\xm. quia ibifolis viventi-
bus perfeétis, ac non mutilis hoc attribuic ^ κ^ηβο"
'''Ρ·3?" teksi^it generent viventia fibi confimilia:Ceterum
Β b 2 qiias
gnomi
mores
196 Fort. Lie. de Monßrorum Caußs,
qux fibi diffimilia procréant, id haben tob aîiquod
impedimencum j quo prohibentur ne poiîînc fuum
finem intégré confequi ; agentia vero impedita re-
ferenda funt ad imperfe£ba, 6c mutila j quippe illis
deeft virtutis robur, quo tale fuperent impedimen-
tum. Sic ergo pleraque monilris coniimilia non
bené vulgo inter verè monftra collocantur.
Secunâa caitjfa, & origo monflri multipücis fpeciet
ammalia referent is, ex imbeciUitate gene-
rantis pendere demonflratur.
A
Ltera vero cauiîà monftrofi partus animalium
__varias fpecies pr^efeferentis in parentibus
eomprehenfa ex Arißotele pulchrè haberi poteil;
Generands cui virtus generantis aliquando robuilaefl:, aliquan-'^·
wtus ut va- autem imbecilla, & fecundum varies imbecillita-
tis gradus diiFerenter afFeéta: Q^um itaque gene-
rans homo fimul iit vivens, animal, homo,mafcu-
lus (exempli gratia} Lucretius^ Sc tali figura, con-
formationeque corporis conftitutus; ab iftis om-
nibus attributis, & formis eilèntialibus proprias fi-
giliatim vires obtinentibus in unum jun£tis confla-
ruruniverfavis generantisinfecompledtens omnium
propolitorura vircutes omnes 5 quorum vis etiam lìn-
gula in aftu generation is, alijs quacumque ex cauiîà
ociantibus, operari poteil. Quamobrem Lucretius
ille,ubi virture polleat, optimè Tubigens materiam
femin2e, feu fœtus, ex ea générât vivens animal, &
hominem mafculum fi bi etiara in exteriori figura
confimilem: ubi autem primum gradumimbecilli-
latis coiitraxerit in virture configuratrice ? atque
adeò
-ocr page 213-' Naturai&T>îferenti]s. Lib.ll. 107
adeò vircus individui langueat indiyiduum hic
^^ cap. de cum Torphyrto ^ fumo ex collccbione omnium ac-
cidentium^ ita omninomarerieidominans ho-
minem mafculum procréât,fed tamen in figura non
iibi omnino confimilem: ubi vero majorem adhuc
obtineat imbecillitatem, & cum individui virtute
proilratum iic edam robur ad fexum artinens, tunc
homo Lucretkis nec iìbi iimilem in figura, nec ma-
rem 5 fed hominem feminam iìbi diiìimilem procréât:
fed ubi cum virtute fexusimbeciila vis individui va-
lida conjungitur, à Li^ii-m/o gignetur femioa iibi
coniimilis in externa corporis, ac faciei figura : ve-
rum fpeciatim dejeitain Lucretiano femine virtute
ipeciei, fœrum conftituet ille non homini fed ani-
mali confimilem vel in parte aliqua, vel in toto etiam
corpore : atque hinc oriuntur ex mulieribus virtute
mafculi hominis imbecilla monftrofi partus vario-
rum animaliumnaturam prsefeferenres, modo vilio-
runi, modo nobiliorum, prout virtus generatrix ma-
jorem, vel minorem contraxerit imbecillitatem -, ac
modo in una parce corporis, modo in alia·, modo in
pluribus, modo in paucioribus ^ prout modolanguec
virtus in una particulafeminis determinatum mem-
brum fœtus apta conftituere, modo in alia 5 modo
in pluribus, modo in paucioribus5 undecumque il-
iam imbecillitatem contraxerit, five ante ortum fe-
minis in ea parte determinata, ex cujus refiduo ali-
mento primordialem materiam habet; five in teili-
bus, dum femen efficitur : five poft ferîiinis ortum in
utero mulieris. Infuper autem fi adhuc debiliorexti-
terit virtus agentis , eo quod jaceat enervata virtus
individui, fexus, fpeciei, ac proximi gèneris 5 ac fpe-
ciatim ü langueat virtus animalisprodudiva,abillo^
198 Fort.Lic.de Monßrorum Caußs,
ρ
generante nee îiomo,nec animali iìmile,fedvivens
quoddam generabitur carnis frufturarude, nomine
mola: & hac fané ratione procreatum dixero mon-
ftrumillud,quod hoc anno M DC XXX.die xxv.
Maij vefpere natumeÌì:/?<?;^^jiibiproxener^cujuf·
d^m WKor,in Ψ/ateaSciarra nuncnpata,quumduas
cdidiiìet moIas,peperic magno cruciata animalj cujus
caputj&pedes anteriores bufonem referebantjreliqua
pars corporis repraefenrabat pifcem illum, quem Fe-
Jlushmgxûzczmi^linius ^ Soleam, Venetus Pafferem, Jpf^o.
vel Folium nominar 3 quam hiftoriamex Urbe Roma
nuper habitam mihi coramunicavic eruditus Vigno-
rius. Sin ulterius etiam Lucrettj virrus generatrix in
debilitate provehitur,jam nihil omnino generatine
homo, fed infœcundum femen fterilis eiFundit. Mon-
ftra itaque varia generantur in humana fpecie vario-
rum brutorum effigiem habentia, ob generantis ie-
minis imbecillitateni dejefta virtutefpeciei,qu3Ein-
firma nonpoteft partum parenti fimilem eiingere;
quum illi adjunflra virtus animalis vivida conceptui
iiguram animalis impeifeftioris inderà vaìeat j fiqui-
dem omne agens Arißotele " doélore agit quatenus ' 5·
eft aétu : agens autem imbecillum quum ièhabeat[ad
validum ut id quodpotentiaeft,adidquod eilad'Uj
quippe robur omne agendieftab a£tujpropterea de-
bile agens robufto cedit in operando. Propoiitam
Robur omne yero thcoriam infinuavit aperte nobis
agendi ab ,· , . ι· „ ·· χ r- ■ ^ . probi. ι3·
aauea. alicubi dicens monltra exoriri a lemme corrupto m&i+·
utero 5 corruptum autem femen alienam habere na-
turam à generante5 ac proinde illius feminis opera
non gigni ilmilia ei animanti, à quo effluxit : corru-
ptum autem femen non intelligit putrefaiVumi fed
illud ,m quo langueat virtus fpeciei, vigeat fola ge-
nerica :
Natura i &'^ifferentìjs. Lìb. IL 1P9
nerica : licet ex corriipto per putrefadionemfsmîne
in utero fpontè nafcantur aliquando ranaî, fer-
pentes 5 quas à mulieribus partu éditas monilra vuL enaicaiur.
gus appellat. Generans igitur homo vi fui feminis
quomodocumque corrupti monitrofos partus, eos
non ut fuam prolem agnofcit ; fed ut alienam répudi-
ât i quia genericamnaturani, ut putanon fibi propri-
am j fed alijs communem animalibus, alienam fibi o-
pinatur. Ita ergo cauiïà monftrofi partus plerumque
una eft imbecillitas virtutis generantis in mafculeo ^
femine refidentis : qux quidem imbecillitas, ut fre-
quentiilimè provenit ab exilitate caloris naturalis
ΐ^η femine degentis j quam folam refpexiiìe videtur
ibi Arifioteles^ hujufmodi fernen, à quo monftra
producuntur, corruptum appellans, atque putre-
fcens ; quum putredo, mifti corruptio fit extindio
'AMetco. caloris interni apud « eumdem autorem :ita pende-
re poteft ab ejufdem feminis quacumque intempe-
rie : iìquidem virium robur qualitas eft, naturale
temperamentum confequens ; quam eo quomodo-
cumque vitiato labefaer^ri neceiìè eft,,
Tertm caujfa & orìgo monflri multiformi anìmalium
fpeck elicìtur ex degenerata feminis ani^
ma in naturam alienam,
UBi autem feminis roburnon folìim remitti coe^
tigerit, fed eiìèntiam,ac formam variari, &
in aliam fpeciem vel fecundùm totum, velfecun-
dùm partes degenerare 5 hinc nullo negocio mon-
ftrofì partus, Scvari^ animalium fpecies referen·^
tiai
-ocr page 216-200 Fort. Lie. de Monflrorum CaufflSi
tia monftra contingere valebunt. Acfanè poiTe in
alienam fpecieni femina mutari, apertiifimè conftat
in ftirpibus, nam hand femel fata frumenta in lo-
lium degenerarunt, & frequenti fi m è in filiginem,
ac viciiTira filigo in fmmentum commutatur Co-'^l^^^^'
lunielL·^ ^ ΨΙιηϊο^ ac ^ TortiS : fic lolium viciiTimJ f-
fatum vertitur in triticum ; & linum in lolium i
lium itidem in hordeum Theophraßo zutor^ t zclhilci
ΨθΓί£ "obfervatione. Q^od autem ftiφium femi-'ilf;,i7
nibus interra contingicj id ipfum animalium fper-
niatibus in utero feminarum contingere pofle pro-
babile eil; nam KArißoteleo /decreto, &
nko theoremate, utero, & matre animai utitur,ut^=^ ì;
humo pianta: quinimmo terra non mulierem con-^ "
ceptu, partuquej fed terram mulier viciffimimita-"
tur, utpote natura priorem. Ubi ergo mafculi fe-
rnen in utero feminse quavis de cauflà degenerave-
rit à priftina natura, ejus anima in aliam fpeciem
commutata ."iìquidem totum femen hujufmodi mu-
tationem perpeiTum fuerit, homo integrum animai
diverfiE fpeciei, non monftrum, fedvelutimonftrum,
ut ait Ψ lato in , monftrofa generatione pro-
creabit : iìc mulier illa ex legitifno concubitu ilmium,
iìc altera fuem i iìc alia urfum, iìc alia leporem pa-
rere potuit. Sin autem feminis aliqua portio tan-
tum degeneraverit in viIioremnaturam,acomnino
mutata fuerit in alienam fpeciem ; iiquidem à rdi-
quo fpermate fegregata fuerit, duo animalia diver-
ix ipeciei ex eo femina pariet : ita mulier illa poft
humanum caput membranis involutum parere po-
tuit ferpentem, ac tertio fuem : quanto enim pro-
pinquioreft ^ fuilli corporis natura corporese homi-Se^ïil-
num fubftantise, tanto minus difficilis eft hujus in
cam
cap.,
meta,
ο,
in Me-
nedemo,
Natura i Lib. IL zöi
eani commutatio: ita edam altera infanrem parere
qui vit , cujus dorfo inhasrebat homicida ierpeiis:
ex Rubeaquenfe liquidem habemus anno Domini
M C D XCIV. Cracoṿ mulierem quamdam
in platea, qu£e à S. Spiritu nomen habet, infantem
exaniniem peperiOè, cujus dorfo ferpens vivens in-
hazrebet arrodens, ac depafcens cadaver infantis. At
vero fi feminis mutata portio in diilîmilemfpeciem
adhieferit immutatse plane, ab utrifque una junäris
monftrum fieri valebit, partes habens varia diver-
forum animalium membra referentesj iic mulier in-
fantemparerepotuitcanino, bovillojac elephantino
capite : fie mulier qusevis alia citra crimen nefarix
veneris monftrum varias animalium diveriàe ipeciei
partes referens partu edere valuic : Id ipfum aileras
de monftro ex feminis brutorum animantium orto,
cui caput, alia ve pars aliqua diverfas fpeciei anima-
lium membra semularetur. Ceterum de hac viven-
tium degenerandi poteilatein aliamfpeciemànobis
âiib.4. agitur in opere T>e fpontaneo 'vivent'mm ortu.
Ita ergo monftra multiformia, ex partibus diver-
fx fpeciei animalium membra rcferentibus con-
ftituta,originisfua2 cauflàm in paternofeminehabe-
re poiTunt,cujus aliqua, vel plures partesdegenera-
verint à natura priftina, 5c in aìienam fpeciem com-
mutatiefuerinti undecumqueillisadvenerit commu-
tationis occafio j partes inquam illie feminis dégéné-
rant determinatie, quibus à conilmiliparte parentis
originalem materiam habentibus decreta erat à na-
tura certarum illarum partium procreatio in fœtu,
quse monftrofam naturam partui formaliterindunt.
Non alia fané ratione in artibus obartificisimperi-
tiam peccata, & monftra fieri obfervabat Ar'^ote-
Cc les\
-ocr page 218-IO 1 Fort. Lie. de monflrorum Cauffis,
lesj iqux contingere novimiis edam vitio inftru-J^^g-Phyfic^
menti, quo artifexindiget,acutitur ad operandum: '
eft autemartifex imperitus à perito artifice degene-
rans 5 eft item inftrumentum ineptum à propria in-
ftrumenti natura degenerans.
^arta monflri ìmiltìforrais varias anìmalìum
Species referentis origo ; caujfa eruitur
ex materiali fœtus principio.
MOnftrofî ejufdem partus varias animalium
fpccies diveriis partibus referentis alla cauiïà
itidem in parentibus fine culpa exiftens dodore aî
rißotele una eft materici mala difpofitio, quam A-"-^·^"''
verroës materise inobedientiam appellavit : quum
cnim abfolutè a£tus aârivorum non fiant perfeftè ni-
fi in patiente bené difpofito ^ Arißoteiis ob fer va-
tione j quumque omne quod recipitur per modum'^^'
recipientis recipiatur j proculdubio ubi agens vali-
dumjminimèque à natura priftinadegenerans, ma-
teriani optime difpofitam fortitum fueritj ex illa ef-
feftum iibi numeris omnibus quam fimillimum ef-
formabit fecundum natur£etumgeneric2e,tumfpeci-
iica: jtum etiam individualis attributa omnia: finau-
tem idem agens materiam ineptam aliqua ratione
oiFenderit 5 ac fpeciatim fufceptioni accidentiumin-
dividualium ; nee eam omnino fähigere valeat ·, exea
generabit quid ilbi fimile in eilentia fpecifica, non au-
tem in figura exterioris individui. Si vero major
adhuc exrirerit materiie ineptitudoj mafculus exeo
feminam conilituet. Ex materia vero adhuc ineptio-
non habente difpofitiones exad-as ad atributa
naturx
-ocr page 219-Naturâ-tér Cijferentßs. Lib. II. 203
natura^ fpecificasj fi quidem tota materisE moles hu-
jufmodi fueric, ea non apta recipere parentum ima-
ginem ipecificam, alien am induet j fic femina ex ma-
fculo ejufdem fpeciei monftiOÌb partu edere poterie
animal integrum diverfe fpeciei, ut mulier elephan-
tum, ferpentem, fimium, Sc id generis : fmautem
aliqua tantum materia portio carueriteadifpofitio-
nCjqua opus eit ad for mam hominis fubeundam?
habuerit autem eam, qu^ fuίïïcicadinduendamφe-
ciem animalis j prout majorem, aut minorem eam
difpoiltionem na£ta fueric 5 eo vel perfedioris, vel
imperfee:ioris animalis naturam, ßcfpeciem induet
illud membrumsquod ex eaportione materia deter-
minatè fietjiic homo capite anubidisjiîc infans ore
leporino enafci poterie. At fi multiplices iìntin ma-
teria conceptus portiones varijs membris conftituen-
dis à natura deilinatse, qu^e non habeant difpofitio-
nem proximam ad formam fpeciei ejufdem cum ge-
nerante 3 fed tantum remotam ad naturam animalis,
eamque multiplicem j ex ea maiTa monftrumexorie-
tur multas partes habens variorum generùm anima-
lium membra referentes ; unaquaque portione ma-
teria pro varia fui difpoiìcione ab eodem agente va-
rias formas in fe recipiente 5 quod frequentiiììmum
eft in natura : nam fimul ab eodem calore Solis lucum
induratur, cera liquefcit, capilli dealbantur car-
nes mulierum denigrantur, ob unammateriç variam
difpofitionem Ariflotele dottore. Sic ortum eflè
potuit Romanum monflrum fuperius tantum , cujus'®·
nuperrimè diilinä-iorem habuimus hiftoriam hujui^
modi, nimirum hoc anno M DC XXX. die xxv.
Maij. hora dici xxi 11. tranfa^ra, in platea Sc'mrr^
nancupatajconjuxproxenetsecujufdamj muliernon
Ce ζ de-
-ocr page 220-2©φ Fort. Lie. de Monflrorum Caußs^
deformis, mariti bené formati, quîepridem duos fi-
lios .ediderat nunc optima fanitate fruentes, poil
unius aut aîterius mol^e partum acerbiiïïmis dolori-
bus cruciata, bolis quibuidam theriacas achyacinthi
à Medico refe£tas monftrum peperit multiformem
ab humana rpeciemreferensjnimirumcapite canino,
cum ore, ac pedibus anterioribus bufonis j coxis, ac
tibijs in lìnum unitis fcu colligatis veluti quadam
cauda pifiìs Raja yCoXo^ totius corporis infra Col-
lum fuit vcluti pifds Lingulaae^ quam Soleam vel
Ψα]^βτβΜ Ψ Unius appellat: corporis mafia mul tu m
confufa terminabatur quadam divifione, copulaba-
turquc prsedida cauda ; in cujus fine aderat oculus
veluti Torpedinis, pofitum hoc monftrum in cati-
no aqua repenti pleno, pedibus anterioribus motita-
barur,ac lì fai vari natando niteretui ; domefticae
mulieres quibufdam bacillis acutîs monftrum pun-
gentes fubmergentefque fuiFocarunt. Ceterum ex
materia, qu^e majorem quoque praediflis obtineat i-
ricptitudinem ad fubeundara parentum Ìpeciem, fe-
rnen vividum molam efFormabit, rude carnis fru-
ftum, nullius animaliseffigiem referens. Exineptiili-
madenique materia efficiens cauilaquantumvisrobu-
fta nullum vivens procreare poterit;undefterilisfe^
mina conjugium reddet infœcundum 5 matcrianam-
que fœtui maximè à marre ineft.lneptitudoigitur ma-
terici, quam agens haud poteft ad libitum formare,
cauilà eil" etiamutabhominibus generenturinfantes
raonftrofi, varias partes ferinis fimiles habentes: Sic
plane idem artifex in matcriam difpofitam pulchrè
for raam ilmillimam ei, quam mente gerir, pro crea bit·,
fed ex materia contumaci, atque inepta, ut expor-
phyrite, figuras rudes non effingere non poterit. Ad
banc
-ocr page 221-Natura, &Tììfferentìjs, Lib. IL 20 f
hancfanè GauiìàmrecuìiiTemonftra videnturetiam fa-
erse paginae-, quandoquidem vel Ψ ar mis ^ηοόίΓαιίϋ
αρ^;^· i^pud Efäram ' Prophet am legit miilieres quiefluen-
tibus meniibus viro ie commiicueruntj monilra pa-
rituras.
Qjiùnta monflri kumani brutalem effigiem habentls
origo, &cauj]a ex virtutis aient k vit io elicitur,
iRopofitae monftrorum hiimanorum ferinam i-
maginem habcntium cauiïk inaliquoparencunl
vitio confiftuntj ceterum aliam eorundem cauiîàiri
ex vicio nutricacionis in ipiis nionftris exiftente co-
anoicimus 5 quse poriseit monftrumconilituere non
ìblùm in utero conceptum humanuni deformans,
verum etiam jam natos homines antea perfeitosin
ferinam effigiem conformans. Si enim vis alens, cu-
jus proprium eil aiîimilare alimentum concoftumj
& partibus humanis jam applicatum. Tuo munerehoc
fpeciali fungi non valeat j procul dubio membrorum
humanam formam prius habentium conilitutionem
viriabic , induda quomodocumque ferina effigie:
ïc'af^ theoriara docuit apertiÜlmè nos ^ Ariftoteles.
''Et revera qux fuperius de vi formatrice conceptus
ratio aliata eft, locum habet eumdem in viaflìmila-
trice nutrimenti, feu conciliatrice nutrimento for-
mam humanam 5 fi enim ob debilitatem vis formati-
va conceptus humanam effigiem in aliqua materiae
parte moliri non valens, alterius animalis iiguram
cogitur efficere ; quid ni languida ctiam vis in ηutri-
catione affimilarrix alimenti > quae iìguram par-
tis prisexiftentis nutrimento communicaredeberet,
C c 3 fuum:
-ocr page 222-2oS Fort. Lie. de Monßrorum Caußs,
fuurti munus perficere non valens j animalisalterius
vilioris in aliquibus partibus hominis enutriti effin-
gat,& hac racione monftrum humaniimferinaspar-
tes habens in efie conilituat?
Sexta hominis monflrose fermas partes habentìs origo^
& caujfa in aliment avis materi£ vitio reperitur.
E Idem monftrorum generi cauiïam, &:originem
prsebet cum in utero , tum etiam extra uterum
macerise alimentaris ineptitudo ad humanam for-
mam alicujus partis recipiendam, nullo exiftente vi-
tio in facultate nutriente ; quippequum omnis forma
recipi debeac in materia ^ difpoiîta, & omne
recipitur haud nifi permodum recipientis redpia-
tur j fané fi qu^edam portio alimenti jam alicui parti
human se agglutinata difpofitionem non habeat ad
fubeundam naturalem illius particulse fìguram, ab
agente anima nutritiva caloris naturalis iifa mini-
fterio figuram animalisalterius, ad quam obtinueric
majorem propenfionem,obtinebitiunde fiet mon-
flrum humanum ferina membra obtinens, in utero
quidem, fi tale quid eveniat in nutricatuembryonis.
extra uterum vero, fi contigerit hoc hominiadulto,
qu^ duse monilrorum cauflkfi quando concurrant:
in aliquo, tunc promptius monfì:rura, quo de agimus
efficient. Ac fané taliuni monftrorum originem re-
tulic Arìfioìeks in duas cauiïàs noviiìimè allatas,
nempe in dcbilitatem virtutis nutricntis fœtum, qua:
appofitum alimentum nequeat ita benè fpecieij ac
naturai humaniE affimilare 5 atquein materiasalimen-
taris ineptirudinem, qux ad amufìim nequeat àvir-
tute
-ocr page 223-Naturai&differentîjs. Lib. IL 207
tute nutritiva fœtus in humanam eifigiem con forma-
ri ; de quibus ilmul ediflèrit in hanc fententiam Ari-
ìt'^lf'^-fioteleSy ^Dégénérât auîem quod patitur necftîpe-
ratur, aut defe Bu faculîatis ejus ^ quodcoquit, S^mo"
veti aut copia·, frigìditaìeque ejus-, qiiodconcoquituri
& dìflinguttur : Ê^m enir/i partim fiiperet, partim
nonJùperetifacit multiforme quodconfiituiturs ut ath-
letarum nonnullis per ufim cibi nimium accidit quum
enim per copiam pafius natura nequeat fuperare, ut
proportione augeat^ formamque fervet eamdem^ divér'
βε efficiuntur partes y & adeo interdum -^utnihHofere
ßmilesprimis evadaìit. Ita ergo geniti in utero fœtus
primum parenti fimilis, ob nutrimenti nimiam abun-
dantiam, vel etiam ineptitudinem, nequeuntenurri-
toria virtute illud exaftè fubigere, vitiatur figura
priftina i unde monftrum enafcitur. Quod etenim Or-
tis extra uterum degentibus, &c adultis hominibus
aliquando ab alimento evenit ; id ipfum intra ute-
rum viventibus, & recens natis multò molliorem
fubftantiam habentibus, ab eodem polle contingere
probabile eft. Porro in adultis murata nimium ra-
tione vi6tus, murari etiam effigiemfacieiexhumana
in monilrofam ferina firailem, teftatur & Arißoteles
in Athletis, ut nuper vidimus, & Marctis Tolusin fe-
ipfo, patruoj & patre j nam ex ejus hißori£ Scyîhi-
CiS prafatione ^ à lo. Baptißa Ramvjìo defcripra,
~coliegimus Nicolmm^ Maffeum-i ^ Marcum ΨοΙο3
mbiles Venetos din apud ^ςτιΓ/^-^ί commoratos, eo-
rumque viftui aiTuetos, domum denique reverfos
Tartarica facie, non multùm à ferina diiìimili,parum>
aut nihil humanae confimili, à nemine fuorum cogni-
tos fuiiïe. Sed & ratio huic fententi^ adftipulatur
c\^identer 5 quum enim cerco experimento confteE
puel-^
-ocr page 224-"208 Port. Lie. äe MenjiroriimCauJßs^
puellos altos la£te bovilio, aut equino, aut canino,
mores, ac propenfiones animo conilmiles induere af-
feftionibus animalis nutrientis 5 quumque alimen-
tum longè magis immutare valcat corpus nutriti,
quàmillius animum; quid ni ex alimenticonditione
jugiter in tenellum corpus embryonis agente,fœ-
tus aliqua parte adeò mutètur, ut ferinam effigiem
feniim adeptus monilrofam induat imaginem ? Cul-
pa igitur alimenti feu quantitate, feu qualitate pec-
cantisj monftramultiformia eiEci potuerunt.
Septìma caujja, & orìgo monftrì humani ferinam
effigiem habentìs ex morbo elicitur.
IN humano etiamgenere monftrofe figurse vario-
rum animalium effigiem varijspartibus referentes
nulla parentum,aut nutricationis culpa, ied fola vi
morbi aliquando exoriunturj materia morbificafa-
ciem, manus, pedefveinfantis etiamnumin utero de-
gentis in turpem bellum figuram deformante. Quod
Vitium adultis etiam hominibus contingere poflè
novit Arißoteles^ docuit experimentum, confirma-
vit ratio i Arißotsles quidem aperte aiTerens in
propofito, ^ ΨτοχίηΐΐΐΤ4 buie efi morbus, quemfaty- * 4.. de
rlam appellamus etenim in eopr£ abundant ta flux io-^^'.f.'
nis y aut flatus crudi in partesfaciei de cumb ent is -i fa-
cies animalis diverß^ & fatyri apparet. Experimen-
tum vero, quia paûîm à Medicis obfervatum habe-
mus, eÌephantiafi morbo correptis hominibus faciem
exhumanain ferinam mire deformar!. Ratio demum,
quia manuuni, pedumque digiti tenerrimi puel-
lorum in utero degentium humore aliquo exedente
Natura ^ & djfferentijs. Lib. I L zo^
poiTunt excoriari,ac in unum jungi, &: contrafta ci-
catrice in formam anferini pedis,anatinxve manus,
cohserenre membranuîa, deformari : fie in ambuftis
adulcis aliquando videmus mentuni cum pe£tore
membranofa fubftantia turpiter copulari. Quid ni
ergo etiam infanris in alvo materna commoranris
molliiîmum corpus habenris,ob morbum aliquem
elephantiaii, ac fatyriaii coniimilem, facies in feri-
nam deformari poruerit ob materiam praeter natu-
ramad vultum tranfmiiîam ? vel fola quantitate pec-
cantem ? hujufmodi autem figuram femper deinde
retinent infantes etiam ab eo morbo liberati, tumea
materia nutrimenti inftar illis partibus agglutinataj
tum quia fìgurx ab ortu partibusaltè defìxx, funt in-
délébiles : quamobrem puelli poftea enafcuntur fa-
cie caninaE,vitulin2E,auc equina^ confimili: fed fpe-
ciatim OS leporinum in fœtu effingitur fiflb five ab
erodentibus humoribus, iìve aliunde labro fuperiori,
&citra unionem utraque parte cicatricemìnduente.
Poterunt autem hujufcemodi monftra iìc & in utero
primùm gigni, & extra urerum proftremò fierij u-
trobique urgente caufla eorum procreatrice.
Οείανα cauffa, & orìgo monfiri humant, brutorum
effigiem in membrìs habentis, ex imagì-
natione farentum defumitur.
V
Ulgata pra^tereaefthominum, multa varioruni
animalium membra in fuo corpore monftrosè
à natura referentium, cauÌTa parentum imaginatio,
non vulgato ab alijs modo » quo talis imaginatio ea
flitiuTu- monitra pariat ; quem nos fusé alibi ^ explicavimus,
Dd hic
-ocr page 226-î I ο Fort. Lîc. de Monßrorum Caußsi
hic nobis minimè refcribendum, tibi vero maxime
relegendum. Profetò quemadmodum plerumque
ufu venit, ut qu^ gravida vehementius concupivericj
vel edam timuerit,exhorrueritve,ilIorum figna^Sc
imagines aperciflîmèinfœtu confpiciantur; fie plané
fieri poteft ( quod Pater etiam obfervavit in fuo Dia-
logo De fraHantiay & tifu genitalium ) ut mater
utero gerens vitulinum caput, aut pedes edere defi-
deraverit vehementi appetitu j & natura ejus effi-
giem puero latenter impreiTerit, qui proinde homo
nafcatur capite anubidis, aut vitulins pedibus. Ac
veluti mulier alba venerem agens fub albo viro ma-
gna fui verecundia abiEthiope procul irridentevifa
fœtum nigerrimum de candido conjuge fubftulit j
quemadmodum & illa, quas cum viro candido jun(5ta
^-thiopis imaginem intuendo ^thiopem alba conce-
piilè, & peperiiTe dicitur h Hippocratis ingenio à cri- ^Jf^J^
mine adulcerij liberata, cui crediderunt fola imagi-"p.7.
nationis vi ex albis ortum fuiflènigrum. Nec non
viciilim ficuti mulier nigra de nigro in ^thiopia con»
cipiens albam hominis imaginem fa'pius intuens, par-
tum candidum edere potuit. Quin etiara utoves la-
coi? infpeftu virgarum fub aquis demerfarum fœtus
modo unicoloresj modo difcolores pro-virgarum
imagine parturiebant : ac demum ut mulier adulte-
ro fubdira, viri adventum anxiè timens jfilios adul-
terinos marito fimillimos procreare folet ; quidniob
imagmes variarum ferarum, monftrofaque idola pa-
rentum phantafise quavis de cauilà five in vigilia, fi-
ve infomnis obverfantes nafcantur pueri ferinispar-
tibus deformati ? quidni ßmiliter ob imaginem hu-
Mianam brutorum phantafiae prsefertim veneris, con-
ccptufve, aut formationis tempore obverfantem»
ani-
-ocr page 227-Matura i&differentijs. Ltb. II. 211
animaiîique feu timore, feu fpe, feu odio, feu qua vis
virtute imaginationis parere ferse poflmc etiani fœ-
tus partes animalium alterius fpeciei, arque hominis
etiam iiguram pr^feferentes ? Forro iî verum fuiflèc
Apulemm-i^ anteillum Lucimum prseftigijsinaiîni
formam commutatos, fub ea fpecie cum muliere
venerem exercuiiïèj uxoremque Milonis Hypatini
ΨαιηρΜΙεη in avem prseiligiosè itidem eiFormatam ad
amafìos tranfvolaiîè, ut verum eiïè teftaturacutiiïï-
^i^nveftig. mus CafalpimiSy^iL ex ^ VïncentiQ « Majolus^ mu-
0 ^T^ec. lierem veneficam in quadam infula unum è nau-
«ûier.c?-tis iliuc appuliîsin aiînum miré deformaÎTe ; quo in-
?ic. col- terdiu ad vehenda onera, noftu vero ad libidinem
'q.a.
abutereturj quid ni ex tali concubitu mulier conci-
piens fœtum edere poiïèc monftrificumexhumanis,
& ferinis membris fœdè confarcinatum,alterius, vel
utriufque coëuntis phantaila fpeitro ferino altè de-
pida ? etfî vero utriufque parentis phantaila mon-
Îlrofopartui cauiîàmexibere valet 5 hoc tamenmagis
materniej quam paternae phantafiae adfcribendum
eft, tum quia pater in aftu veneris id folùm prieftare
poteftjfeminaverò etiam poil congreflum totocon-
ceptionis, & formationis tempore ; tum quia mulie-
res vehementiores habent imaginationes 5 ut bellè
haud minus quàra verè vulgo dici confueverir, mu- Muiier aus
lieres auc effliftim amare,aut crudeliterodiiîè,me-SuiiTnu
diocriter non affici 5 fed quia poteft hxc imaginatio
vehemens in fonino fieri, nulla parentum animadver-
iîone : proptereaevenitut ab imagine objedinimium
phantafiam parentis laceiTeate monftrum exoriatur,
nec parens fciat fe unquam hujufmodi fpedtrum in
memoria habuifie : & quia qux in fomnis phantafiie
obverfantur fpe(itra, plerumque chimerica funt ex di-
D d î verfnTi -
lo,
î I ζ Fort. Lie. de Monflromm Cattffls,
verfiffimorum animalium partibus turpiter confida·
proinde nulluni eft tam Iiorribile, ac multiforme
monftrum, cui fola imaginatio cauÌTam fuppeditare
nequeat : Ted monftra brutali figura horrida gigne-
re parereque mulieres, ex eventu compertiflimum
eile poreftj quo fuperioribus annis matrona Sicula
quum utero gerens mirabunda confpexiiTet in manu
pifcatoris ingentera aftacum nuper è mari captumj
tempore partus cum humano fœtu fimul & aftacum
marinum peperit, marino nilprorfiis diiîlmilem;
quam hiftoriam teilis oculatus non itapridem mihi
retulit T). Francifcus Maria 'DeÌmomco ^ Sicuhts
Tirepanitanus Clericus Regularis , vir fpedatse do-
ftrinse, ac integerrimse fidei ; qui & mulierem novitj
& ex ea natu m aftacum perfpexit.
Nona c auffa ^ & origo monßri varias animalitm e ff·'
gies halentis agnofcitur exparentibus monftrofis.
SI qui vero monftfofi homines in hoc genere
plura membra brutorum partibus fimilia obti-
nentes ita conformati fuerint, ut cum muliere feu pa-
riter monftrofa, feu non monftrofa congredi valeant,
& eam implere : profefto ex eo congreiTu mulier
monftrum confimile partu edere vale bit jadeò natu-
ra geftit fibi fimilem eifentiam procreare :atque hu-
jufmodi monftra plurima nafci, hac ratione dicuntur
in Africa, & in India : talia certè fune ea, quae tum
Beatus Odoriciis fe vidiiîè teftatur plura in viridario
ab Indis pafci humana facie bruta: tum ab O^y^-
fonenßbus in InfuU ad meridiem confpefti Cinoce- ^ ^^ ^^
phali : λ Jrißoteles Qnìm confiteturex diverfis fpecie- gen/an>
bus''^·^'
-ocr page 229-Uaturdiö'Tyifferentßs. Ltb. Ij. 213
bus exorra monftra poiTe fibi conilmilem, arque
adeò monftrofam procreare fobolem.
CAP. LXVIIL
Tiecma canjja^ & origo monfiri partes h ab ent ïs bru^
forum membra^ & humana referent es exp lient ur
ex feminummißioney acne far la 'venere.
Nfuper autem quum ex hiftorijs, &ex Arlflotele
ipfo habeamus mulieres beftijs nonnunquam coë-
untibus fuccumbere j mafculofque homines cum
belluis corpore mifcere : hinc fané fieri poteft ut à
mulieribus infantes edantur ferino capite, alijfque
membris belluam referentes 5 & beftiarum hinnuîi
nafcantur humanis partibus monftrofi, non aliunde
quam à parentibus fuorum membrorum figuras ade-
pti ; & ex varise fpeciei feminum commiflione ortum
«p-T. ' habentes. Ac fané it^imomc» Arìflotelis^ ^ coëunt
animalia generis ejufdem fecundum naturam ; fed ea
etiam quorum genus diverfum quidem fed natura non
muit urn dißet ; β modo par magnitudofit, ò tempora
a quem graviditatis : raro id βΐ, fed tarnenfieri & in
canìbus^ & in vulpibus ^ &in lupis certum eß: canes
etiam Indici ex bellua quadamßmiliy & cane gene-
rantur : nec non m avtbus falacioribus idem fieri 'vi-
fum eßi ut perdicibus gailinis. Slmn etiam adun-
corum accipitres fpecie diverficoireputantur : idemque
in nonnullis alßs avibus evenire animadverfum eß.
In marinis nihil adhuc exploratum habemus dignum
memoratu'y qui tafnen Phinobati appellantur, gigni
creduntur exfquatina.^ò'raja. Adh£c quodde Africa
in proverbio efly femper aliquid novi Mùczmafferrey
propterea dicitur quod diverfa etiam genera co 'èanti
i
" 1. de
gen. an.
î 14 Fort. Lie. de Monflrorum Caußs,
nam ob aquapenuriamterriSïllïusyveletiamaltemge-
na libidine copulantur, q^uum in loca fauciffima rigua
congregenìur. Sed qmm cetera ßc orta rurfus inter
β coëant i generareque pojjînt : genus unum mulorum
ßerile efi j qîtippe quod ne que ßcum, ncque cumalijs
jun£ium generet. Hxc Arißoteles. Qui quum fta-
tuat diveriì generis animalia coire, ac prolem fufci-
pere; dummodoneceorum natura multùm diftet, nec
magnitudo iìt valdè difpar, nec tempus graviditatis
inacquale admodùm : non de monftrofo partu ; fed
de novis animalium fpeciebus 3 ut de Mulis ediiTerit :
iìn autem natura coëuntium animalium valdè diiïî-
deat, & magnitudo iic non parum difpar, gravidita-
tifque tempus evidentur insequale 5 raro quidem pro-
lem fufcipìent, fed eam frequentilllmè fufcipienc
monilroiàm varljs partibus diverfitatem naturai pa-
rentum referentem : dixi frequentiifimè, quia non-
nunquam fecus evenifle fufpicamur exeoquodaflè-
rit Calius In Co inßula, rarum diäru, apud veterem
autorem fidei integriE fe legiiìè de grege oviario
Nicippi ovem non ritu nacurie agnum, fed Iconem
peperiiTe,· nimirum anteacompreiTamàleone, ftimu-
lis veneris velut furiofo primam iìbi obviam femi-
nam feraminfiliente : fi enim canes cum lupis, vulpi-
bus, & tygride coëunt Ariflotele autore, ^ Oppia-b s.hifl.
W/, & ^ Torta obfervationejutlatius in opere
perfeÌìa conßitutione hominis in utero demonftravi- Tz. mlÌ
mus ; cur non poffit leo cum ove jturgente materia,
commifceri? fed frequentiffimè ex tara diilìmiliumi^i^·
COÏCU monitra nafcuntur variorum animalium partes
habentia. Id quod ex ipfomet Ariftotele Taradoxo-
rum ßecundo Ψ lut ar chus fe didicìflè aiTerit ,
rißonymam fcilicet Epheßum filium T>emofirati^'^'
mulieres
-ocr page 231-Naturai&'Dìfferentys. Lik. IL 213
mulieres cxofum afinam inijiîè; quse Tuo tempore fî-
liam peperit formofiffimàm, Onofcelin nomine, quod
fonat aiininis cruribus prseditam. At ex proprio pe-
vil" γΓ" ^^ depromit « alibi 'Phitarchus paftorem ex equa
Prem fa-centaurum ruftuliiîè in hanc fententiam, Seeun-
dum h£c fanmhs äccedens ^ mbet^mquiti Perian-
der te ma cum Thalete 'venire vifmn quid rei fit qiwd
modo efi ad etim allatumi temer ene fit nat um, an mon-
firurn fit, at que prodigium ·■> ipje enim ν aldi videtur
ferturbatus-i contaminari acpollui eo facrificium ceiv-
fens. Hac locutus in domum quandam nos deduxiti
tmam ex kis qua circa hortum erant : ibi adolefcens
quidam paßoralis, ut videbatur imberbis adhuc,forma
non contemnenda alioqui, explicato fiorì eo fiicculo,
monfiravit nobis infantem equa, ut ajebat-ipartuedi"
tum : fuperne ad cervices tifque ò manus humana
forma ,reliqiias partes equinas habentem·^ eet er um in
morera hominum recens nat or um vagientem. Ac Nilo-
xenns quidem^Dy averruncent vociferatus^oculosa-
vertit. Thaïes autem aliquamdiuin adolefcentem intui-
tus, deinde fiibridens, ut folebat identidem de arte me-
cïim j oc art·. Numnam (Jnqifit^ Oiocics luflrationem
aliquam moUeris, negoctumque Dys malorum pr opga-
tor ibtis faceffes^re terribili fcilicet at que magna obla^
ta ? ^^id ni, inquam e go ì certe m)^, Thaies, por-
tenditur feditio, at que difßdium, metuoque ne malum
in ipfum peneteret matrimonium,ac poßeros,quum
Dea priore nondum expiât a, alter am hanc, ut cernis
irafignificationem edat. AdhacnihilreßfondensThz.-
\es,ßd rìdens difiefjit, ac Periandro apud fores Ob'·
viam fa£io nobis, fiitatoque quid videretur de fpeδία^
culo ifto, omiffo me, manum ejusprahendit, & qua,
inquit Diocles mandavit,ea tu per ociumperages. Ego
aìitem
pîsntum.
21-6 Fort. Lie. de Monßrorum Caiijßs^
autem tibi confulo ut equarum pafiorihus non utarisy
aut eis des mulieres ivißis eflmthi Periander his ver-
bis audit is majorem in modum dele Bari ^ nam&rijum
tollebat, & Thaletem amplexus ofculabatur. Ira ergo
^lutarcho fub perfona Thaletis ortus eft illecentau-
rus ex equa, cum qua paftorille adolefcens libidine
percitus, ob inopiam mulierum, corpus mifcuerat.
T>elrius /item, quae in Saxoni£ fylvis femihuma-
nafaciecaptafuntmonftraanno Domini MC C X L.
ex nefario hominumjac beftiarum coitu nata fufpi-
catur 5 quam monftrorum plurimorum originem cen-
lec indubiraram, cui tarnen haud aflenrior. Sic olim
bello Mâvjlco ex Alcippe muliere natum elephan-
tum^quia elephantieameiìè pudiciciam novimusex
hiftorijsjUt cum matre coire nulla ratione adigi va-
leat 5 Gefemel deceptumcum cooperra matre corpus
mifcuiflè , qua deteila ita exhorruit facinus, ut ièi-
pfum exanimarit: quin & agens veneremoccultiiììmè
latet ; quomodo ergo unquani mulierem comprimât?
quomodo tarn vaftum animai cum muliere rem poi^
iìc habere? quomodo muliertam immani ferie feiub-
jicere audeac ? quomodo compreiìà pondéré molis
non fuffocetur ? minus illi confenriam mulierem
Helvetiam ex leone mafculo leonem peperiiTe ; qua
fiducia mulier fe leoni lupponere audeat ? Idipfum
dicas de muliere Ψapienfii qux cattumedidifledici-
tur; quomodo enim felis exillimum genitale mulie-
rem in venerem pellicere potuit? Sedhorum origo
in fuperius allatas cauiìasjac prrecipuè inparentum
imaginationem referenda eil: Illi autem damus mu-
lieres fe canibus fuppofuiiTe, & inde monftrum pa-^ üb.
rere potuiiTej quod Rom£ contigiiTe teftatur s
laterramts ^ Langitis^ èi ' Toljdorus Virgilius
Natura^ & différentes. Lik II. 217
liericuidam innuptse. Inhanc fententiam faciunt, Mira hiiloria
deoc'n^t'^"^ ^ Caßanenda retulic in Annaübus Lufitaniie'^xo^Z^^'
n>iraiuii/. de fiUjs cx mulierc, ac iimio naris, muliereni nempe
ob quoddam crimen in infulam defertam navide-
portatam, quum ibi expoiìta fuiiïèt, eam fimiorum,
quibus fertilis locus erat, agmen circumftetiiîe fretne-
bundum ; fupervenifleunum grandiorem, cüi reliqui
loco ceilerint: hunc mulierem blandè manu captam
in antrum ingens abduxiiîe j eique cum ipfum turn
ceteros copiam pomorum, nücum jradicumque va-
riarum appofuifle ; & nutu ut vefceretur invitaiîèî
tandem à fera coaétam ad ftuprum 5 facinus hoe mul-
tis diebus continuatum adeò, ut duos ex fera liberos
pepererit : ita miièram (^quanto mors optabilior i} vi-
ititaflè per annos aliquot j donec Deus miiertus na-
vim eo Lußtanam detuliiïèt jquumque milites in
terram aquatum ex proximo ad antrum fonte exfcen-
diflènt : abeiïètque fortè fortuna fimius 5 feminam
ad invifosdiu mortales accurriflè, &occidentemad
pedes fupplicaiïè, uti fe facinore, & calamitofiiïïma
iervitute irent ereptumj adfentientibufque, ôccafum
miferantibus illis, eam cum ipiis navim adfcendiiïe
Sed ecce tibi iimium fupervenientem inconditis ge-
ftibus j & fremitibus conjugem non conjugem revo-
cantem : ut viditvelaventis data, concito curfudeli-
beris unum matri oftentat, minatur, ni redeat, in ma-
re prœcipitaturum j nee fegniter fecit,quodminatus:
tum recurrit ad antrum, & eadem velocitate ad lit-
tus rediens oftentat alterum,minatur,&demergit:
fubfequitur,donec unda: natantemvicere. Remto-
ΙΆΥΆ Lußtafda tefte notiillniam ,& à Rege mulierem
Vlyfftpone addidam ignibus, quorumdam precibus
vita impetrata, lethum cum clauftro perpetuo com-
2iS Fort.Lic.demonßrorumCauffiSi
mutaiTe. ^ c^Hanns, Timms & Majolus Epi-'I'U'X
fcopus aiïerithomines cum feris coircj atque inde gi- coiioq,
gnere monftra. Saxocùz^x Grammat kus ^ & loan-'^^·^^
atqiie Olaus " Magnus^ duo fratrcs ,ijdemque cap.?^ '
deinceps Epifcopi Upfalenfes narrant in Suecia puel·
îam ab urfo raptam, conftupratam ferino concubi-
tu geftaiïc utcrunij & puellum infantem pilofum
inembris humanis partu edidiiîe ; qui adolefcens ex
accepta uxore filium genuit nomine Tregellum
Sprachaleg j à quo Ulf ο genitus eil Suenonis Ί) ano-
rum Régis pater -, quam hiftoriam fusé fuperius ifuit
autem urfi filio natura humana, & figura, mâximè
fuperante vi marerni fcminis 5 ßrimagine concupiti
hominis paternam animam vehementiiîîmè percel-
rnrm no-lente, Sic etiam relatu T>elrij facerdotis loannes de
BarroTegußanosi & S'mnitas IndÌ£gentes originem
trahere fcribit à Ρ cane, qui cum muliere corpus mi- ^fciï'f'
fcuerat. Quod autem ipfe addit ex diveriie fpeciei ^^
animalibus femper tertio fpeciei animal nafci, non ηϊΓ^"*'
recipiojtum quia ratio didat fi alterius parentis fe- Sdiau'
men longè przevaluerit, fœtum fu^e fpeciei generare
iìmilem in eflentiajcum accidentibus tamen aïterius :
fin autem aptaproportione citra ullius magnum ex-
ceffum conjungantur femina, tcrtiafpeciesenafcitur-,
alias quidem monilroiaj fi paren tu m eflènticE ma-
ximè diffideantj ut homo j & canis, alias vero non
monârofa, fi non multùm fit difcriminis inter pa-
renteSj ut inter equum & afinam, ex quibus ena-
fcitur mulus5 lupum, & cancm, ex quibus Lycifca.
Quam fententiam apprimè comprobant expérimen-
ta, & fpeciatim narratio, quam veriflîmam fe T>el'
Vacca ho-adjungete fuperioribus profitetur inquiens,
ït^^^em pe- Jn hûc ipjo^^cìgio fuit nefavius quì4am^ quì vacc^
-ocr page 235-Naturai&Tìiferenììjs. Lik. II. 219
β commifcuîî:poflvifa'vaccapragnans:, &ροβaliquot
menfes edere majculum fœtum^ non vituhimifed pue-
rum ladfuere nonunusy deqtiematrhvacca cädentem
utero adfpexerunt: levaîmnqtie de terranuìrìcììnulieri
tradiderunt·. adolevit puer y baptïzatus y & inßitutus
ChrißiäYia Vitaprieceptisypietatifeaddixit-, &pro pâ-
tre Jer io pœnitentiiS vacat operibus : homo quidemper-
feBuSifid qui fentiat in animo propenßones vaccinas y
pafcendi prata y & herbas ruminandi. Hxc ille: qui-
busfuam fententiamdefl:ruit,ftatuens ex animalibus
diveÏÎx fpeciei nunquam gigni perfedum animai
ccrtiiE fpeciei cum alterutro parencum : fed femper
îiovûm animal terdie fpeciei : nam verè hominem
vacca ex hominepeperit : quam hiftoriam citar eciam
g oap.7. Hiolanus 3 inquiens. Ex vacca quidam nebulo in
Germania fiUum formofum y qui vivit omnino
addicius piet ati ad expiât ionem fui ort usi verum ßu-
pet Uli animus y òbelluinum quiddamredolet. Quod
enim ad cacodaemonis aftum referc vir iniignis; id
voluntariumeftejus aiTercumj nulla comprobatione
munitum : ied hac de re mox. His veriiimile reddi-
turjquod vetuftiores hiilori^ teftantur, Attilam
Hunnorum Regem, vulgo ßagellum 'Dei nuncupa-
tum,ex muliere ortumàcane conftuprata:humano
fpermatc ferinum viribus fuperantc : fecus ubi aequi-
polleanc, monitrofa ex urroque parente fpecies
enafceturj hac enim ratione verifimile redditur,
quod vulgo fabulofum exiftimatur, olim
Cretenßim Reginam infano amore percitam intra
Dadaleam vaccam tauro fe fuppofuiiTe, indeque
minotaurimonflrumconceptum peperiile. Denique
vero pleraque monftra , vquse nova femper afFert
africa y ex varia? fpeciei animalium congreiTu exo-
E e 2 ririj
-ocr page 236-2 20 Fort. Lk.de Monßrorum Caufflsy
riri, atque adeò nonnunquam exhominum cum bel-
luis nefaria miftura, id mihi plané perfuadet, qiiod ea
regio tum ob aëris caüdiorcm conftitutionem valdè
prona eft in Veneremitum obfordidae feitae licen-
tiam 3 liomines à nefario belluarum congreiTu non
abftinentjquod nobis non femel teilatifunc inii-
gnes viri,qui apud illas gentes plurimos annos vi-
xerunt. ^_/EUanus edam obfervavic mulieres iniri
à cinocephalis j hircis & canibus. Ceterum in ani-
malium genere variarum fpecierum commiftionem
veneream eiîe prolificam qiiod plerique negare au-
denc abfolutè 3 praeter experimenta, & Arißotelea
decreta fuperius allacajuna jam ratio è ftirpibus de-
prompca plané demonftrat j quum enim vis generan-
di communis iniit apud f Arißotelem omnibus viven-
tibus noftratibus, hominibus, brutis, ac ftirpibus ab
una, Sreadem anima vegetali; profeélòfì diverfarum
fpecierum plantje coire quoquopa£to invicem pof.
funt ad novorum fruduum propagationemjeadem
plané ratione diverfis animalibus convenientibus in
unumjprolem monftrofam procreari continget vel
vîlÎusTfui * obfervatione : At vero certo conftatin-Ì.gJ'.^^^'
sft" ' '""'"fitione ,quae congreiTus eft, acveluti venus arborea,
plantas vel natura fteriles, alienos tamen à fua natura
fru£tus procreare5 de qua pulchrè Tro^ertius-,
Inßtor hìcfolvit ρ omo fa vota corona^
^um pyrus invijo flipte mala tulit.
' pulchrius Ovtdrns,
Venerit infitìoyfac ramum ramus adoptet^
Stetque peregrinìs arbor open a comis:
Cultus ò' in primis fuccos emendai acerbos^
Fijfaq^ue adoptivas accipt arbor opes.
pul-
-ocr page 237-Naturâi&^^ifferentijs. Lib. IL 221
^ a.Geor. pulcherrimè omnium Syrenophœnix ille VirgHius,
v«fu βρρ alter ms ramos impune videmus
Vertere in alterius^ mutatamque inßta mala
Perrepyriim i & prunis lapidofa rubefcere corna.
Veifu 69. & paullo pofl:,
Inferii tir vero exfœtu nucisarbutus h orrida :
Et β er ile splatani malosgejjere ν aient es,
Caflane£ fagos, ornufque incanutì albo,
Florepyri :glandemque fuesfregerefub ulmis.
Si ergo ex tam diverfigeneris plantarum commiftione
' tura fterilis
ut frudìus e-
dat
fru(Stus enafciturjquinimmo il arbor fua natura fterilis,
accepto in fe fœcundse ftirpis ieminario principio per
inficionem, fruétus ex eo producit, quidni ex anima-
lium diverik fpeciei congreiTu fœtus edantur.^
l^iihitationespropofitam theoriam urgentes dilmmtur,
& primo ediiBa ex Ariftotele alicubi negante
monfirumfieri ex animalibus diverß Jpeciei.
s
« de
Sen. an.
sen. an.
Ed hic nos urgent viri Clariiïimi, quorum obje-
diones preterire, nec ulterius diiFerre poiTumus
ad propofitx monftrorum cauiïk confirmationem?
ajunt autem plerique Arißotelem apertè negareΧ
monftra fieri poiîè ex animalibus diverfe fpeciei,
quod unicuique animali fuum fît nafcendi tempus
diftindum : fed revera hoc dubium folvit Arißoteles ^^^ coëant
i i. de multò ^ prius aiîèrens animalia diverfx fpeciei
bentia tempus graviditatis quoquopado sequale
coëuntia generare; licetquie valdè in^qualetempus
nafcendi obtinent, aut nunquam, aut raro admodum,
fimul congredientia procreent. Nobis deinde hic
E e de
-ocr page 238-2 2 2 Fort. Lie. de Monßrorum Cauffis^
de monilrorum natura rra£tantibus, quorum procre-
atio rara eft, non officiteo \qzo Arißoteles ca propo-
nens, qu^ fem per eodem modo, vel ut plurimùm e-
fpSbuf υ'Deinceps autem obfervamus ibi
neqne^t u- lem negare Phyiìognomis duorum aut trium ani-
nutn animal , ο J O . ^ .
conftarc. malium formas m unum monltrum commiiceri, qua-
ίΐ plura animalia feorfum coricepta in unum mon-
ftrum confunderentur j eaque potiffimùm, qux di-
verfa nimium temporanafcendi obtinuerunt ; ac hoc
non tollic quominus ex duorum animalium diverfe
Stfanhna-ipeciei cocuntium feminibus; quorum tempora na-
hum diverfefcendi Doffint eadem eflè, tertium monilrofum pro-
fpeciei ut t · τ i ·
oriatur. creccur, ut homo cmocephalusj cenraurus, mino-
Hominis na~ „ · i · · t · ■ · 1
dvitas uc fu taurus, & id generis : quippe iiominem novit idem
^'''S'uUm. Arißoteles ' habere tempus uterum ferendi fatis e-get.Ìn.
vXads^'^'n'ormcj quum enimalijs animalibus fingulisunicum
TurorVepd-^'^ pariendi tempus j homini uni quamplura funt;
meftri partu quìppe quuHi & feptimo menfe (^quod mihi conti-
Homo ìequa- giflè àparentibus audivi fepius^ & decimo naica-
le tempus
graviditati;
habet cum
graviditatis tur3 atquc etiam inter feptimum, & decimum po-
imalibus
litis i qui enim menfe oétavo nafcuntur,etfi minus,
tamen vivere poiTunt : quin & fapientiiTimus Prse-
Π Obtinenti-ceptor Coß^us iniìgni edito libello temporeijX·"^'
partus docuit homines etiam undecimo, ac duode-
cimo menfe natos j ut propterea homo cum anima-
libus variorum generum diverfa geftationis tempo-
ra obtinentibus, äquale tempus graviditatis habere
valeat ; & proinde ferina venere abutentes homines
generare queant.
Alte-
-ocr page 239-Natura y&T>ifferent^s. Uh, Il 223
Altera dubitai h Maniliana, & Lucretiana di-
luìtur, negans quid effe nobis commune
cum feriSi & j^lantis ad imicem.
OBijciunt alii nihil gigni poiTe ex animaìibus
brutis, &honiine·, nihilque ex plantis diver-
fœ ipeciei 5 quippe concurrentia animantia ad com-
munis fobolis propagationem communem aliquam
naturam obtinere debent·, attamen & Manilius ne-
"lib.i·. gac nobis eile quid commune cum feris, & ^ Lucre-
tius infìciatur è pluribus plantis commiilis tertium
gigni,
ψ r opter e a quìa qu£ de terris nunc quoque abundaìit
H er bar um genera y fruges^ arbußaque Uta-j
Non tarnen inter fepoffunt complexa creari.
f i.Phyfi. cui aflenriri videtur apertiffimè alicubi ^ Arìfiote-
' les inquiens non fieri vitem oleoproram, necoleam
vitiproram. Sed h^c refellic ratio, qua primo con-
tra Manìlmm confiât apertiilîmè nobis cum feris et fed^quÌd""
fe communem animalis naturam,
lem 5 ac vegetatricem, cujus munus proprium eft vel
^ de ^rìfloteleo ' decreto generare fobolem. Deinde
contra Lucretium ìiquet faftum fepenumero fuiflè
ut arbor una ramos aleret alios ferentespyra, nuces
alios 3 & alios poma : quin ut arbor eadem ex malo
citrio} aurantioque, ac limonis ramis conilitueretur. Expiunbus
Certè natura fola non efficit vitem oleoproram', necmife «S-
vitiproram, ut ait à Jrifioteles-, id tamen"uffa"vitu
facit ars , vel natura arti unita in infitione, ars ete-
nim plerumque naturam obfer-«·
vatione. Sed quid ni dixero fine artis auxilio à na-nata fruaec-
tura
-ocr page 240-i2 4 Vorî.Lk.âe MonflrorumCau^Si
tura taîia in plantis fieri? legiraus enim apud!P//-
nium ® in arboribus nata frumenta j quin ex eadem ' ^ξ/®'
radice germinaiïè oleam, & ilicem apud f 'Pau/am^f
am in Arcadicìs : Ted hac de re fusè fupcrius 5 qux hic
nobis fruftra repetenda non funt. Immò vero fi vi-
tis, & olea fiint adeò diverfa; naturae, ut in unum
Nonomnejungi nequcant ad tertij conftitutionera 5 fic nonom-
que jundum ma poÌTunt omnibus animaìia jungi promifcuè ad fo-
proiem pro- jg procreatìonem : fed tamen diverße fpeciei co-
pulati poiTunt invenerem,unde fobolemiufcipiant,
alias monilrofè utrofque parentes varijs partibusre-
ferentem in fubftantia, & aliàs citra monftri defor-
mitatem uni parentum in fìjbilantia fimilem, alte-
rius tantum nonnulla retinens accidentia.
Tertìa dubitai io viri eximii negantis ex variis fpecie-
bus pojje quid uni tantum parenti congeneum
nafci : exer citai io cum acutijjimo Delrio,
ARdua fané tertia diiKcultas eil, quam vir egre-
gius objicit, negans ex congreflu hominis
cum bellua aut purum hominem, aut puram belluam
ejufdem cum altero tantum parente fpeciei exoriri,
aiìèrens citatis verbis, « Mam ut verus homo ex femi- a Deir.
nis vaccini materia nafcatur^ & organica illa diJpoß-lSi^'^
tioperfe£fa humani corporis in vacae utero
η a anim£ calore, ac virtuteperficiatur : id Ψ h ilo fop hos
omnes mecum arbitrer inter Μά-χλ computaturos.
Ceterum ego Philofophorum minimus, dodiiîimi
viri fententiamhacinreacciperenonpoiïlim ; in pri-
mis enim fenfuum evidentia comprobatum eft poft
nefariam hominis cum vacca venerem, bovis uterum
intu-
-ocr page 241-Naturadifferenti]s. Lib, IL 225
intumuiflè, ac ex juvencie alvo exiviiïè puerumin
omnibus hominem perfedum referentem, qui vac-
cinas propeniìones habert colendi prara, & herbas
ruminandi. Philofophi autem omnes in rebus na-
Piraii.ij,. turalibus, ijfdemque fenfui fubjeftis,à fenfuum ju- ftnfoum^ j^«-
dicio non difcedunt : Quocirca Ψluΐarchus Philo- fcedant,
fophus minimè vulgaris aflentic jigeßlao ^ c\xì tGï-
tio Iralicorum Fulvius Stellus à mulieribus animo
alieno cum equa rem habuit : qux Tuo tempore filiam
edidic perpulchram 5 cui pater Epona nomen indi-
dif.atque hxc Ethnicis Dea eft,equorum procura-
tionem gerens. Deinde verum hominem exfeminis
vaccini fola materia non nafci dabimus viro egre-
gio ; at fi cum vaccini feminis materia permiftum
fueric humanum fperma ; indidem nafci pofle verum mTnègignì
hominem non diffitebimur : haud enim magis mihi
diftanc fpecie homines à canibus, uriìs, equis, aiinis,
ac iìmijs ; quam platani à malis, caftaneseà fagis, or-
ni à pyris, ulmi à quercubus, arbuti à nucibus, &
corna à prunis :iiergo ex materia redundante nutri-
catui platani, virtute principij feminarij malorum
per infitionem platano impaétij poiTunt mala vera
generati: fi ex materia orni, virtute princìpi] femina^
rij pyrorum omis infiti, pyri flores,ac fruârus ena-
fcuntur : fi ex materia horrido arbuti, vi principij fe-
minarij nucis infiti,nuces exoriuntur:fi ex materia
ulmi per infitionem feminarij principij roborisglan-
* cäp.68 des producunturj ut fupra ex ^ legimus,
comprobante experimento: quidni Philofophi om-
nes arbitrentur ex vaccino femine virtute fpermatis
virilisillud optimèfubigentis pofle verum hominem
phyficè procreati ? Immo quum experimento com-
probatum fit pueros ab ortu ferino lafte altos in per-
F f fedos
utpy-
ra producat.
2 2 6 Fort. Lie. de Monßrorum Cauffts^
feitos homines adolevifle i atque in Gallia fpeciatim
recens natos infantes laâre vaccino pafci îquumque
K^riftotele dottore ex iifdem alamur ex quibus^^^·^·^®^
coniïamus, &qu^ materia eil nutricationis,eadeni
fit qu£e prius fuit conilitutionis: quidni ex vaccino
femine,ac fanguine,qui ex utero ad mammas dela-
tus in lac tranfmutatur, infans humanus vi feminis
virilis effici potuerit ? deinceps autem organicam
iîlam difpofitionem perfeâram humani corporis in
vaccse utero fieri poile nil mirum : quia vaccinus
uterus aptus locus eiîèpoteil, in quo fœtus humanus
confervetur, 6c cujus calore tepido foveatur, 6ccu-
jus tegmenro procul arceantur omnes injuriiE exte-
riores j aliasque funftiones, & ufus omnes erga fe-
men, ac embryum humanum edere valeat, nihilo-
minus quam humanus ; ut patet ex iis,qux alibi^o^p^f-
de funètionibus, & ufibus uteri promulgavimus. minis in
Demum vero concedentes viro eximio verum homi-
nem in utero vaccino, ex vaccini feminis mate ria 3 fo-
3o calore animiE vaccinée, ac virtute non perfici ·, ne-
gamus verum hominem in alvo bovilla ex juvenc^
materia feminali, virtute feminis humani, & calorie
in ejus portione fpirituofa vigentis haud poiTe con-
Hitui} cooperatur quidem virtus vaccina animée vit'
turi anim^ in femine humano exiftentis j fed tan-
quam agens fecundarium agenti primario: &calor,
non quidem animse vaccinsej anima enim vel brutalis
Animaincor-in corporea fubftantia eft , nulli corporea qualitati
ç^rea el. . vaccïni cotporis fovere poteft calo-
rem humanifeminis, &virtuti formatrici humano fe-
mini infidenti ceu inftrumentum defervire ad organi-
zandas coporis humani partes, non fecus atque ca-
ior plante ceu Organum defervit virtuti formatrici
alle-
-ocr page 243-Naturai é'äiferentijs. Lìb. IJ. ^27
alienorum fruduum infir^ particuleftirpis diverfe
fpeciei. Et fané ubi virtute hu mani feminis ex ma-
teria vaccina, iëu veriusex mole com paéta ex hu ma-
no femine, ac vaccino cum femme, tum fanguine,
conformatum fueric corpus omnibus membris hu-
manisa quidni difpoiirfE huic materici, conceptuique
à parente vegeralem, acfentientemanimamfortito,
gen'. M. Arißotelts ' decreto , extrinfecus adveniat ra-
tionalis anima, qui bus prius vegetans, deinde ani-
mal , demum efficiatur homo ? H^c ea funt, quibus à
viri düdiiïimifentencia difcedere cogorin propofico.
T>iflin6iè m agis explkatur orïgo humant
monftrï ex fera nafcenùs.
QUum poifit igitur ex hominis, &ferœnefario
congreiîu fœtus exoriri,utnuperoilendimus-
qüia non femper hic fœtus uniufmodi nafcitur,
ied aliquando folam obtinet parris eiïèntiam ; ali-
quando folam maternam ; aliquando utramque fi-
tnul in monftrofam naturam confarcinatam j &
qui mafculus homo cum fera femina commifceri
poteil, & viciiTim muiier à bcftiamafculo fubigi; o-
per^E pretium eft de horum iingulo diftinélè agere.
Siquidem nefarius homo beiliam compreflerit, tri- Exhomiue
plex inde partus enafci poteii", unus quidem homo tripiêx
psrfcdusj&hocubimafculifemenexaftèfemineodo-
minetur,ac illud ex toto fubigat 5 ficpuerum ex vac-
ca genirum nuperrimè vidimus : alter cft brurumex-
quifitè matrem referens, ac nulla ex parte pattern j
atque hoe fiet duplici ratione, una eil ubi materna
Ff 2 mate-
cap. 3.
2 28 Fort. Lic.de MonßrorumCaußsy
materia inepta iit,qu2ß ab humanofemine humano-
rummembrornmfiguramj ßcnaturam recipiat ; fem-
per enim quodcumque recipitur per modum reci-
mnfp^mo-'pientis rccipitur ; & ab eodem agente vari^matcriae
ρϊώ'"' varijs decorantur formis, vilior quidem viliori, &
prasftantior perfe6tiori; tribuit enim agens materici
non nifi formam quam fufcipere poteft :acefficiens
Agens mate-cauiïa licet formam fuaprœftantioremnunquam effi-
formam tri- ccrc valeat j & in materia difpofita iux confimilem
EÉGciens m formam producati impedita tarnen àmateriae ine-
Fodicir"' ptitudinc formam fua vilioremin eaprogignit : qua-
re femen mafculi hominis ex materia brutali, quasad
humanos artus induendos, & ad animam vegeta-
lem,acfentientem humanae partemjac rationali af·
fociabilem fubeundas inepta fit , ferina membra
maternis confimilia, potiflimùm cooperante anima
ferae,format,illifque indir vegetalem,ac fentien-
tem animam, quae imperfeftioris notas efl:,quàmut
poiîît rationali fubjici, fedfpecificie brutali fubjici-
YerJ'kmìnT bücm. Altera vero ratio, qua ex humano femine in
beuuamgi- utej-Q fgj-jg fgf^ matfi iìmilis ex toto conftituiturj ac
patri dilîlmilis, eft paterni feminis imbecillitas, quse
quum nequeat fubditam fibi materiam perfedè fu-
bigere, cui non indit formam humanam, illi formam
conciliât animalis ,& fpeciatim matri iimilisjquia
in efFormando fœtu fibi maternum femen coopera-
tur, quodnatura ftudet conftituere quid eifimile, à
quo exivit. Sed hi duo partus licet monilrofam ha-
beant generationem, vere tarnen monftra non funtj
quocirca eos appellat " veluti monftra. Ter-^J"^'^'
tius vero partus ex homineacferagenitus, quiutri-
ac ^^^^^ parentis effigiem habet in varijs partibus, mon-
nioiïftrura ftrofus cft, Ut centauius ille ortus ex equa à paftorc
Maturai&'Diff'erentijs. Lib. IL 229
fubadajôc puella illa cruribus aiìninis prœditaex
piene CM compreiïà ab Arißonymo Ephefio nata ^ ΨΙη-
tarchi cefl:imonio,naturiE fuse cauflam habecutriuf-
""^'que feminis in varijs partibus efformandis pr^domi-
nium, ac materiiE in varijs partibus variam difpoiì-
tionem ; in allatis enim exemplis paternum fernen
partibus fupernis efformandis à natura dicatum re-
bur habuit, & fubditam materiam difpoiìtam ad hu-
manas partes induendas j contra partibus inferiori-
bus fìngendis deftinatum j aut materiam ineptamhu-
manae formœ fufcipiendse reperijt, aut robur non ha-
buit, quo illam exadè fubigeret5 unde animalis
membra efEnxit,&: cooperante matre matrifimilia.
Sin autem mulier aut fpontè fe belluie mafculo fup- r^Sicem '
pofuerit, aut vim àbelluapatiatur 5 triumformarum
partus edere poterit; nempe vel perfeftum hominem,
ut virgo illa in Suevia ab urfocompreiìaivel puram
belluam pariet, ut Lußtand mulier à fimio vimpaf-
fa 5 vel tertio monftrum utriufque parentis formam
retinens, ut mulier cani fe turpiter fubjiciens, qu^
puerum femicanem peperit. Porro mulier ex fera
feram patri fimilem nul ο negocio concipere, ac pa-
rere poterit, mafculeo femine optime feraineam ma-
teriam fubigente. At diificilius eft mulierem ex ur-
ίο, aut cane hominem integrum parerejidautem
fieri poteritjiì muliebrismateriaexadiilìmas habens MuHerexfc-
Γ ^ .^raut homi-
ad humanam formam propenfiones, & muliebris le- nem cond-
minis pars fpirituofa,mqua vis aitivarefidet, robu-
ftior fuerit, quam fernen mafculeum tune enim con-
junfti ex mafculeo j& femineo femine pars fpirituo-
ia ob prsedominium virtutis humanse hominem po-
terit eiFormare 5 quod facilius adhuc efficietur, fi pa-
ter concumbens alta imaginacione defixam habuerit
Ff 3 hominis
-ocr page 246-2 3 ο Fürt. Lie. de Monßrerum CaujfJiSy
hominis effigiem jut pareft feras habuiiîe, qusequail
naturali feri care depofita mulierum, earumdemque
formafarum amplexusexperiverunt j&exerçiierunr.
r^Îr^ot At vero mulierem ex fera monilrum in fe humanas, &
^^"'"p^^ifjferinas partes obtinens coridpere, ac parere ideo
in quibufdam partibus efformandis
maternum fernen piternoprievaleat-, in aliis viciiïïm
paternurti materno prsedominetur in materia fubi-
genda : fic planè in femicane mulieris, & canis fìlio:
partes fupra umbilicum humance , inferiorescaninae
fuere, quia feminis portio fupernis partibus effor-
mandis dicara marenam habuir digniorem , & par-
ìem fpiritiiofam, in qua vis adiva refi der, magisro-
buftam, quie à materno femine defluxit, patriique
coëuntis imaginatioà fubdit^ feminse vultu, ac mem-
brorum iuperiorum vehemenrius imagine commo-
vebarur:ex adverfo fpermaris portio partibus infer-
nis conftituendisinferviens ineprafuir, quj? formami
humanorum membrorum indueret, habuirque pa-
terni feminis fubilantiam fpirituofam robuftiori vi
pr^diram, quàm marerni. Idemque judicum feras
de aliis in eodem genere monftris variarum fpecie-
rum animalia referentibus. Ceterumfieri etiam po-
teft ut femina bellua ex homine puerum, &ex fera
fuper incubante hinnulum concipiat ;qui duo fœtus
ob uteri anguftiam in unum monilrum copulentur:
^^ M^'ier utïd ipfum ftatuas de muliere, quae humanum, & feri-
i'inum pariar, num concubitum pafTa fitìcx hominefiquidem ho-
minem concipiens, &exfera belluam,utroquefœtu
ob anguftiam uteri in unum coagmentatojmonftrum
denique pariet·, ita profedtò genituseiìè poruir par-
tus ille monftrofus, quem anno Domini DCCCLIV
mulier edidit, fpecie videiicec hominis, & canis in-
tegerrime
J^aîura-i&Titfferenîys. Lib. 11. 2^1
tegerrimè corporibus conjun£lis, dorfo connexisac
dorii fpina folidiiliraè conglutinatis. Sed & hac ra-
tione gigni etiam poterie cirra gcmellorum copu-
lationem monftrum quibufdam parcibus humanis
ab hominis mafculi iemine conftiruiis ·, & quibufdam
ferinis à bruti mafculi fpetmate formatis j five in ute-
ro mulieris, iìve in, alvo bellux ferainxj quando &
mulier, & beftia femina feorfum poiTunt deinceps
hominis mafculi, & bruti animalis venerem perpeti.
Toc ergo modiscontingicex varije fpeciei feminum
commiftione monilra variorum animalium partes
habentium phyficè procreari.
Undecima cauffa, & ortgo monflri'i varì£ fpe-
ciei animalium partes habentis, ex Caco-
d^monis opera e liei tur.
UNdecimam, &poftremam cauÌTam orginis fiu-
mani monftri varias brutorum figuras variis
parcibusìemulantis in Cacoda^monem referre volui-
mus cum viris egregiis;at vero multòplures modos
quàm illi pronunciaverunc effe cenfemus, quibusvi
Diemonum monilra contingant :in primis enim po- nam poffunc
rei! perfeitus fœtus àparentibus ortus vi DìEmonis HomoprKfti—
illudentis confpicientium fcnfus monilroius appa-""""
rere ut enim prieftigiis homo videbatur fibi, & aliis ü-r
çj^î'oi. guram «aiini induiiïe; fic nullo negocio poteilin-
variorum animalium membris compaginatus
apparerei malo Dsmone afpicientium fenfus illu-
dente. Deinde poteil Dxmon idem malus aliunde
fublatum monilrum aliquaex propofitiscauiTisena^
turni
Iterata vario-
rum venere
2 3 2 Fert. Lie. de Monflrorum Caußs^
Monftrum fum partuneiiti clandeftinè fupponere, vero partu
uppouum. graviditate. Deinceps poteft Dae-
«ΛΖΐΓι monftri conftitutionem promovere applican-
phyficèqueatdoaUt dìcì confucvitj aftïva paiîîvis, nempe fingu-
operaDsmo- η η ^ rf ·
nii. Jas antea propolitas monitrorum cauiias in uterum
aiFerendo j nam vi Dxmonis, permittentc Deo, po-
teil turn generatrix, ac efformatrix virtus infeminc
degens adeò in quibufdam partibus enervari, ut fi-
miiem parentibus foetum conftituere nequeat:tum
feminis natura aliqua ex parte in viliorem eflèntiam
deturbari j quae non nifi animantis imperfe£tioris
membra conftituere aptaiït :tum materiae foetus par-
tes aliquae ineptse reddi formas ejufdem fpecieicum
parentibus : tum virtus foetus altrix labefadari ne
poiïït alimento partibus applicato earum figuram
conciliare : tum materies alimentaris iis difpofitioni-
l3us aliqua in parte privarijquse neceflarise funtad
induendam effigiem membrorum, quibus applicatur:
tum in corpore foetus morbus induci, quo ejus effigies
in ferinam deformetur : tum imaginationi parcntum
ejufmodi fpeélrum altè iniîgi, quo monftrofus fœtus
enafcatur : tum in uterum feminse variorum anima-
lium femen prolificum latenter infundi, quorum mi-
ftionem nuper novimus hujufmodi monftrorum
cauflàm exiftere : tum etiam in alvo gravidse animan-
tis femiformato fœtui adjungi aliundefufceptumex
utero ferie femi effiélum catulum, & humano conce-
ptui conglutinari in monftri conftitutionem. Cujus
quidam monftri caufla efficiens propriè Phyilca eft;
^ζπΐΕδ D^mon autem minifter eft, atque artifex apponens
paiTivis, ingerens difpofitionem, removens,
pbyficarum. aut adduccnsimpedimenta, folùm motu locali mon-
ftroum cauiïàî agitans. Tot ergo funt Monftrorum
ex
-ocr page 249-Natura, & T>iferentijs. Lik IL 255
ex varijs partibus diverfa diffimiiium animalium in
eodem genere membra referentibus origines, &
cauiîie phyfic^.
Monßra multiformia fuijfe conßrucia ex partibus
referentibus anìmantìa diverß generis,
REperiri etiam in rerum natura monftra,,qu^
partes habeant referentes membra animali-
um diverfì generis, ex ijfdem hiftoricis manifeftè
confiât : voco autem animalia diverfi generis, quis
non communicant eodem genere proximo : & funt
in quatuor claiîès diftributa, aves, pifces, terreftria
» 12. de perfecta, & infefta. Nam apud ^ iElianum legimus,
38r"^'3i)!>^/«^m,quicumque vel pifburse vel plaftic« ope-
ram dant, fingere alatam folent, Ceterum apud
Clazomenios fuem alatum exorcum fuifle auditum
eil, qui Clazomenios agros vailaret: quod quidem
ipfum in libro de Claziomeniorum finibus Artemon
confirmavitî unde illic locus decantams. Sus alatus
nominatur. Id quod fi cuipiam fabula videatur, non
prohibeo: ego quod de animali diilum ab alijs non
ignorabam, non invitus retuli. Sic ad verbum Anno οήΐ
zi/Elianus. Multò poft Gualtherius cum Rubeaquen-
β fatetur in Thracia ex muliere natumeiîèpuerum,
qui oculis , palpebris , & fupercilijs caruic j ma- 60 u
nibus infiiper, & brachijs; cui ad coxendices cau-
da pifcis innata dcpenderet: quod monftrum ubi
dyiiauritiusImperator vidit,interfici juifit, gladium-
que ftatim eft ofculatus ; mater autem monftri, quia
nihil in eo gignendo peccaverat, abfoluta eft. Me-
2^4 FôTt. Lie. de Monflrorum Caußs^
minit hujus monftri etiara »Rwlanus. In Germa-^^^^^^
nia propè Lauffenburgum οψψϊάΜΏΐ in finibus He^T'"''^^'
3274. 'vetiorum Qià Rhenumfluviumiltumjnatuseftinfans
manibiiSj & pedibus anferenis, borrendo capite.
1512. RavenUiCy quod obfervat etiam ^ Tarsus y Se Ruefi b Lib.24»
fus y « natura eil monftrum cornu in fummo capite ΓΐΛ.ν.ά«
gerens, duabus alis inilruä:um, carens brachijs, uni- cap."!"^
co infiftens pede rapàcium avium lìmillimo, in ge-
nu oculum habens, duplici fexu prseditum, ceteris
membris homo: hujus meminere Ioannes
MultivalUus y & Gafpar Hedionus.
Licet buie monftro duo fuiile capita icripferic Mar-
celkis
-ocr page 251-Ndtura j & ^)ifferentßs. Lìb. IL 235
^ Lib.a. Talmius * Romanm i agens de clade Ra-
venna bis veriiculis.
Hoc fama horrendum ^fed re deformìus ìpfa
Monßrim erat^ ah n'mium^qnod tepernicibus dis
Aggreditur ^ cornuque [oio proßernit 5 itemque
Bina tu£ excidìa h£c cervici imponit ecce
Lì tua ßpremas convertit funera ßammas.
3, Nee generi ferro indulget » ruit omnis ab um
5, Sexus i & Emathios cognato fanguine camp os
5, Strata virum,pelagus tranfmißa cadavera compUnt.
More ratum^ humano faturatos funere pifces
Cana Thtùs, ηantefque horrent Nereïdes undis.
Hac Divum monitu fuerunt doctimenta ruina
Monßra Ravenna tuaiquam nunc tu mwßa dolenfque
Trafentem deßes^ quondam decorata trimnphis.
Ubi in margine Libri hsec leguntur.
33 Explanatio monßri Ravennatis, alis, cornu, ge-
limino capite^ flammis^ utroque fexu 3 ò hominis
33 p\ßif^ue forma inßgniti.
5Î
5}
3J
3>
35
3>
33
3J
33
33
Ψ ar ai ^ reftimpnio in Bofci Regis Paroecia, in
BieraÌyUz. via ad fontem BelUaqua natuseftpuer 15-17.
faciem ranx obtinens ; Vifus eil ìoanni BeUangerio
Machinaria Regia Chirurgo, coram Harmoij oppi-
di luftitiie cuftodibusj ac in primis Ioanne Bribono
ejus loci procuratore regio :monftri pater ìmtAma"
daus Ψ arvuS'i mater Magdalena S ar bue at a.
236 Far f. Lie. de Monßrorum Caußs^
î 544. Sed Argenîtn£ nobiîis Alfatiae metropoli orta eft
puelk horrendoj atque in fuperiori parte aperto pla-
né capite j lato ore, bovinis oculis, & naribus aqui-
îinis. Stetini ortus eft infans habens in vertice mail
fam Garnis referentem imaginem teftudinis rufe j in
cervice caudam carnofam inilar mûris, fed albefcen-
tem, qualis erat cutis fine pilis ; capite fuit Therfiti-
CO., ejus meminit etiam Fincelius. Et prima harum
iigurarum exprimitui»
Fa-
-ocr page 253-Natura y &Dΐferent^. Lïb. IL
'autore Ântverpia uxor Michaelis cujuf-
d3imiC^ìo^ttzmChalcographo\QC2b3ityCommot^ntì^
àpuàloannem^oUnum£c\i\^iortm:>2iàinfignepedis 15 ji
aurei, monftrum peperit canis prorfum effigie, nifi
quod cervice eiïèt breviore, capite vero avis, fed im-
plumi: vitas exors fuit jquòdmarer an te tempus pe-
{Hb. Ejufdem /relatione aliud monftrum me-
dio jintimoque in ovo compertumeft, caput nempe
facie humana , Ìed capillitio colubris undique hor-
rente; mentumipfi tribus aliis colubris vibratis ve-
Juti barba germinabat: confpeiìum eft Aügußoduni
in sdibus Bancheronis cauiìdici, dum ancilla ova
Gg 3 multa^
-ocr page 254-23 s Fort. Lie. de Monfirorum Caujßsy
multa frangeret butyro incoquenda : ovi illius albu-
men feli exhibitum repentinam mortem intulit : Id
monftrum in manus Baroms Senec^ quum veniiîèt,
ad Carolum nonum Regem ^ Meùs agentem, perla-
tura cft.
Ad hoc genus monftri refertur & illa mulier c/^-
retiji è cujus nafo fpic^ fards natie funt i Μ^ΐξ^α^?
Obßquentis teftimonio.
Dantur itaque monftra ex membris diveril gene-
neris animalium partes asmulantibus conftituta.
109.
Kaîura^é'differenîijs. Lib. IL 239
CAP. LXXV.
Monfiri humant membra 'uUiorum anmalmm
habentis origo, ò" cauffa prima in
afparentiam refertur.
AT vero monftrutnilîud longe turpius, quod
ex membris animaiium diverii generis, perfe-
étorum fcilicec ac imperfe£torum 5 fìve âëreoL'um,
ac terreftrium 5 five aquatilium, ac terrenorum, ab
ijfdem ferè cauiEs exoriri poiîe videtur ; quœ figil-
latim breviter fimt pereurrendse. Profeà;ò ex Phy-
iîognomicis habemus plerofque homines nafci ca-
pite, acfacie^ac unguibus avium confimiles partes
referentibus, quorum meminit Arißoteles in Thj-.
ßogiiomicis 5 & poft cum ej.us difciplinie cultor exi-
mius Joannes Bapifla Torta: quorum fané homi-
num partes aîlatse aliquando adeo diftant ab huma-
na figura, & adeò ad volucrum imaginemaccedunt,
ut vulgo, res non ita ûibtiliter intuenti monftraeiîè
putentur, ac prsedicentür. Quin & Hiftorici fupe-
rioris sEtatis hac in rê vel vulgi famam fecuti, vel
cum vulgo non ita diügenter hominum membra di-
fpicientes, quod primo afpedu fibi monftrum vifum
eft 5 pofteritati fcribentes, vere monftrum eiTe tradì- f^ai«opt'
derunt j quod tamen vulgi placitum viris clarillìmis^™""'''"'^'"
de rei natura imponere non debet.
CAP. LXXVI.
Secunda monfiri diverßgeneris origo, & cau(fa ex ini'
becillitate virtutis générantis coUigitiir.
S Ed veri monftri diverfo genere contentorum
animalium partes habentis altera cauiTa eft im-
bécile
Monftra vul-
gi·
2^0 Fort. Lk. de Monflrorum Cm^is^
beciilitas virtutis efiîcientis fœtum, quse in parte fe-
minis fpirituofa degit ; quum autem triplex fit hujuf-
modi virtus,generativa, qusemateria; conceptus tri-
buit eflè fpecifîcum, feparativa, qux partes materise
seminisvir-conceptus varijs mcmbris conftituendis deftinata
tus totum . r . . Γ f Γ ο
conftituens pHus abiquc ordine in unum confufas legregat, &
jiji^ quafque locis collocar ; &: formativa, quiE fin-
gulis partibus materise ritè collocatis propriam de-
terminatorum membrorum figuram impertitur : Tanè
qu^cumque barum virtutum adeò imbecilla fuerit
in aliqua parte conceptus, ut perfefti animalis at tri-
buta illinequeat impertiri, ei conditiones partis ani-
vis genera-ixiaiis impcrfcfti communicare codtur. Ac ut fpe-
trix imbecu- . ^ , , ^ i
ftrum^riTt primo loco de vi generante agamus ; procul-
.rimipauat. qucmadmodum in quibufdam viris principi-
bus vi morbi adeò labefaftata eft virtus illa, cujus eft
in nutricatu alimento formam fubftantialem partis
alend^ communicare, atquc adeò ex alimento car-
nem generare 3 ut alimentum etfi fuapte natura pro-
bum in vermes, ac pediculos convertere cogatur mi-
Homines in-fere hominem enecantes 5 quod accidiiìe legimus
apud ^t^nßotelem^ &c ^ TlmmmJlcmamToëf^,''^^^;^'^^'
Ψ her ecidi Syro^ & SyU^e ^)iBatori j eadem ratione t Life- l·
. r ' n. · ■ cap 4.3.
111 fœtu contmgere potelt, ut virtus generativa cru-üb, n.
rum, exempîi gracia, adeò langueat, ut eam materiam
in humana crura convertere non valens, in ferpen-
tum, aut anguillarum, aut pifcium extremitatem
convertere potueric ; cujufmodi originem habere
oiMsÈm/.. potuit monilrum Erkhthonio fimile , cui ortum
aiîeruηt antiqui ex Vukano ^ & CMiner'Ua'·, &certè
quum claudus eiTet Vtdcanus^ pars feminis crurum
geniciix ab ejus cruribus originem trahens,adeòim-
beciliis eiTe potuit, ut citrafigmentum Erichthonkm
pro-
-ocr page 257-Naturai&l^ìfferentys. Ltb. Il: 241
procreare valuerir : licet non negem prifci illius Eri-
chthonït ortum effe potuifle figmentum.
Tertia monfiri diverßgenei origo, & caufa in
debilitate formatricis repnitur.
Sin autem ea virtus in parentum femine debilis
extiteritjad quam ex officio pertinet determina-
torum membrorum configuratio % & ira debilis, ut
materia certis membris conftituendis deftinatas con-
formationem perfedi animalis tribuere non poiTit 5 tiJi'dS'
efficiens quod potefl: imperfe£tioris animantis figu- "„nakuar
ram illis partibus impertitur : atque hac ianè ratione
ιλΧ-Ά. Thraci£ anno Dommi DC I. puerum
generare potuit adeò monitrofum, ut ci oculis, &
brachijs carenti, ad coxendices cauda pifcis innata
dependeret : quod monftrum Mauritius Imperator
interfici juillt, matre nullius criminis reatum habente
nihil moleftata.
^arta caujß, & erigo monflri miiltigeneï ex imbe^
cìUitate virtutis feparatricis deducitur.
Uotiefcumque vero contigerit in fpirituofa par-
^^ te feminis eam virtutem languidam effe, qu£e
difcernendis portionibus materi^e, variorum mem-
brorum formam accepturis dicata cft à natura j visdifcreti-
feparatrix illa vis fuo munere in quibufdam partibus monilra eiS.»·
non funéta, ut puta in digitis aut manuum, aut pe-
dum, fœtum humanum producit pedibus anferinis,
ac manibus anatinos pedes referentibus : -xujufmodi
Hh' mon-
-ocr page 258-24Ä F^rt.Lk.de Monßrorum CaufflS)
monftrum enatum fcimus Anno Domini M C C
LXIV. propè Lauffenburgum. Sin autem tres
iilx virtuces fimul imbecillitacem contraxerint j o-
Monftri Ra.mnes opus fuum non intégré obeuntes, monftri de-
JTexpLïr'foi'inioris cauflà eile poterinc,ac fané ob harum o-
mnium virtutum imbecillitatem genitum eiTe potuitj
quod natum cft Anno Domini M D X I. mon-
ftrum Ravenna i puer fcilicet alas brachiorum loco
habens, oculiim in genu, uno pede nixus, eoquc
avium rapacium ; δί cornu habens in fronte j
Nam vis generatrix imbecilla Immani cruris, ac
pedis loco, avis pedem conftruxic : vis formativa de-
bi lis
-ocr page 259-Natura iò'T>tfferenìtjs. Lìb. 11. 243
bilis alarum figuram bracbijs dedic, vis diicretiva,
&-ordinativa languida materiam pedum in duos fin-
dere non potuit j oculorum materiae parrem ingénu
delapfam ad fiium locum in capite transferre neqfri-
vit 3 & oiïèam materiam alteri cruri neceflàriam de
capite ad inferiora trahere non valens, ibi in cornu
concrefcere ilvit.
^mnta caujfa j & origo monßri multïgenij re-
fertur ad femïnis degenerationem.
CEterum quacumque de cauiTa fernen parentum.
aliqua fui portione à natura priftina nimium
degeneraverit ? multse iîquidem hujus rei cauiEe af-
ferri poiïùnt ; tantufque fitàpriftino ftatu lapfus, uc
ex fubdita iibi materia fœtum congeneum omnino
conftituere nequeatj cogitur aliquas in fœtu partes,
quibus conftruendis portio feminis degener fpecia-
tim dicata eft, efformare in fpeciem diveriilîimiani-
malis. Sic genita eiîè potuic femina illa Argentine
in Alfatia-i cui 0$ laciffimum fuit, & nares ad inftar
aquilae.
C A P. LXXX-
Sext a caußk monßri poligeny materia ine'
ptitudo e{ß oßenditur.
1
AT iì ceteris cauiîîs bené fe habentibus5 mat
riale principium fœtus aliquas portiones
buerit adeò malè difpoiitas $ ut ineptie omnino fint
recipiendse naturse alüs çongeneseîquampoiTuntre-
H h 2 cipientes
-ocr page 260-24Φ Fort. Lie, de Monfirorum Caußs^
cipientes, diverii generis monftrum conftituunt j hac
ratione ex heterogenea, & contumaci materia gigni
pbtuîrmonftrumillud Stetini ortum in fuburbio,an-
n(5 Domini M D LIV. cui, prseter alia multa
horribiliajpedes fuere iimiles unguibus curvis, &
aduncis lutrse j & ocelli vitrei, ac renidentes, fplen-
dentefque, ut ova lucij pifcis^ac loco faciei cincin-
nus fimilis pilis felinis.
Sept ima caujja, ò" orzgo monßri dl'verßgenei defunti'
tur ex debilitate 'uirtutis alentis fœtmn.
a
Puer Medajk ,
capite ut gi-
I Uin etiam ubi aliqua in parte corporis em-
rbryonis vis ale η s adeò labefadata fuerit, uc
alimentum membro agglutinatum in fubftantiam
illius plenè commutare nequeat, ex eo jam ad na-
turam viventis induendam ultimas difpoiìtiones a-
depto, pras imbecillitate imperfediiìimum genus
ganimalium procréât, vennes videlicet, ac ferpen-
gnivaieat." fgs, lumbricofve, qui crefcentes, &: altera parte fœ-
tui adhierentes, monftrum diveriìgenium confti-
tuere poiìunt, puerum fcilicet angüibus hirtum, aut
capite Meduße inftar, aut alia corporis parte : il nam-
que in alvo puelli jam nati vermes longiores exo-
riuntur nonnumquam ex non maligna materia jnec
putri j nec ortu fpontaneo: quod ex eo patere poteft
unicuique, quia non raro fcatentesinalvovermibus
homines nihil perpetiuntur, non tormina, non fe-
^bres, non alia fymptomata, quse vermes è putri ex-
^^ementorum colluvie fpontegenitos confequi con-
fueverciii inquam in partibus internis humani cor-
poris ex benigna materia oiiuntur vermes 5 quia nu-
trientis
-ocr page 261-Naturai&^ifferentijs. Lib. IL 24,5
trientis animae vis aiîimilatrix nimium languida pras-
parato alimento nequit formam perfeftioris anima-
lis impertiri j fed infe£ti naturam indere cogitur in-
noxios vertnes procreans : quid ni ejufdem generis
vermes producere valeat in fubftantia carnium ad
corporis fuperfìciem pofitarum ? quod ubi contin-
gat j exertis capitibus ex cute ferpentibus, reiìdui
corporis extrema parte carnium fubftantise conglu-
tinatis 5 & nutricatione adauitis, monilrum digerii-
geneumexorietur.
Oêfava cauffa, ér origo monßri diverßgenß ex
inetto partium alimento ediicitur.
A
Τ vero fi alimentumj quo fœtus enutriturin
utero, iìve ob permiftionem tetri alicujus va-
poris, humorisve, live ob propriam intemperiem,
ineptum fit, cui ab alente anima, quamvis robore
polleat, perfetti viventis natura concilietur; ab ea
imperfe£ti animalis, ad quam folam propenfiim eil,
naturam fiifcipit j quod animai fi quapiam ex parte
corpori fœtus adhsereat, monftrum conftituet diverfi
generis animalium membra turpiter obtinens. Non
ί _ , · L Cl · « Cä' ^ mors
aha ratione ôtra&oms, ac Ί)ΐοαοη » j/r^/Z/mifemma.
tQÎkimomo ç_yEthiopeSi qui Sills appellantur, locuftis
viventes à pravo alimento id patiuntur, ut ex eorum
corpori^pus erumpant vermes, à quibus ij miferè de-
pafcuntur, infelicem vitam infeliciiïïraa nece termi-
nantes
H h 3 Cap.
-ocr page 262-248 Fort. Lie. de Monflrorum Cauffis^
Nona caujjki ér origo mmflri multigeny en
morbo fœtus adduàtur.
Uellos in utero multa morborum genera perpeti
notum eftjSiergoaliqua portio carnofaembryi
putredine concepta occailonem dee ortui ferpentis,
aut ranxjaut cujufvis alteriusanimalium, qui^inter
inferra numerantur, & fpontaneam generationem
habere poiTunt > qucmadmodum fit ut quse fpontè
nafcuntur non raro unam partem folam animalis ab-
tìponteorafolutam obtincaHt hœrentem alteri materisenondum
mutatiEiUtde iVÄ/V/j'??^iznteobfervataIicubi^'P//-^gi^
nius aiïèrens in ti/Egypto^ decrefcente Λ^/Ζί», f quod
ilato quodam tempore fit 3 exiguos mures reperiri,
inchoato opere 5 genitalis aqu^ terrseque, jam parte
corporis viventes, noviilima effigie eciamnum ter-^i·meta,
rena : Quod fuaviifimè defcribit ^ Ovidius
Sk ubi defenüt madidos fiptemfluus agros
antiquo fuaßumina reddidit alveoy
^_yEthereoque recens exarfit fidere limus,
Tlurima cult or e s verßs ammalia glebìs
Inveniunt s & in hìs quadammodo cœpta per ipfum
NafcendiJpatium j quidam imperfeEtat fuisque
Trunca vident humeris & eodem corpore pepe
Altera pars vivit 3 rudis eßpars altera tellus.
ita profetò contingere poteft ut in corpo» foetus
ìnùnscauda-generentur in varijs partibus capita ranarum j cau-
'"''d^ murium, femilumbrici, cohaerentes puelio in
formam horribiliter monftrofam. Hac planè ratio-
ne ortum effe potuic monftrum ex puero & ferpente
ρ
t.us utoriat'j
Natura i&T>ifferent^s. Lìb. II. 247
cotnpaginatum anno Domini M. CD XCIV. à
muliere Craco'uU partu editum j ea etenim fœtum
cnixa eft, qui affixum dorfo ferpentem vivumgefta-
bat, qui mortuum puellum arrodebat.
Decima caujja, ò' origo monftri multigenjj ex
farentum imagìnatìone hauritur.
CEterum in hoc monftforum, variadiveriì gene-
neris animalium membra obtinentium ortu,
primas tenet parentum vehemens phantafia ; fi enim
matre valdè appetente, aut exhorrente aliquod in-
animum, fœtus plerumquc nafcitur illiusreifimula-
chrum evidentiilìmum in corpore geftans : quid ni ex
parentum,ac matris potiffimùm afFeftu vehementi,
ac imagine alicujus monftri, aut variorum anima-
lium feu in vigilia,feu in fomno vifa, occafio tribua-
tur virtuti formatrici monftrum eiFormandi varias
diverforum animalium partes in corpore geftans ? iic
piane cum Ψαν£θ^ & Bellanger io putamus Magda-'^^^·^^ r»nìiì
lenamSarbîtcatam{à.\imîéQtQ divexata, muliercul^etur"^^""
cujufdam confilio ranam vivam manus palmar af-
fixerat tamdiu detinendam quamdiu immoraretur
partij ac eo habitu in viri amplexus venerat, atque
inde conceperat^ fuo tempore peperiiìè puer um facie
ranali.
Cap.
-ocr page 264-248 Fort. Lie. de Monflrorum Cauffis^
Undecima canjfa^ & orìgo monfiri ätv er fi generis ad
parentes monßroßs refertur.
Ν Emini dubium arbitror ex traditisjiìpuerhic
ranali facie ad setatem adultam perveniiìet,
mulierifque conjugio ufus fuiflèt, ex ea, licet integra
forma, illum conllmile libi monftrum fufcipere po-
tuiiìè : iìquidem partes feminis à paterna facie pri-
^^l^ftiS "^o^'iialem originem habentes, quum natura fem-
ftmiie gene-per fibi fimilc in omnibus procreare geftiatin mate-
-ocr page 265-ïiatura^èr différentes. Lil·. IL 24c)
ria, ex qua filioli facies conftiruidebet,facilè conii-
milem ran^e imaginem delinearent : id tamen ne-
ceiTarium non ponimus; quia materni feminis por-
tio fpirituoia, & prolifica, deformitatem paternam.
corrigere poterit, li vires validas pbtinuerit ; ac eò
magis, quo natura, fi non fit impedita, femper de
fj/f·^®^"^ pollibilibus efficit quod melius eft, <*Arißotelis ob-
ï poiic. fervatione.
duodecima cauffa-, & orìgomonflrìρolygenjj ha^
betur in feminum permißione.
QUum inter animantia, qusecumque genere
proximo ab liomine diilldenc, prœcer imper-
fetta rerreftria, volucres iint, & aquatalia bruta i ut
nullum fuiiïe reor unquam veneris congreiTum ul-
li hominum cum terreftribus infeärisj ita cum ma-
rinis animalibus , & pennatorum genere coïtum
hominibus elle produnr Hiftorici 5 nam quum
netiis eflem finquit Gillius'^ quidam i"« coiviire.
fpe£tata fide viri mihi religiosè teftati funt,fe ad tninishifto-
oppidum Dalmati^i Spalatrum nuncupatum, vi-
diiiè marinum hominem, qui fe fpeftantibus fum-
mum terrorem injecit, quum fe in terram incita-
viilèt, ut mulierem quse circum littus tum verfa-
batur, corriperet j verùm ubi cam fugere perfpe-
xit, ftatim ad mare regreiTus imam maris fedem
petivit: eumdem mihi defcripferunt hominis om-
nino fpeciem, fimilitudinemque gerere. Itemquc
magna fide homines, qui ad mare rubrum per mul-
tùm temporis verfati effent, fandiüima aiTevera-
Ï i rione
-ocr page 266-2so Fort.Lic. de monflrorumCäußlSi
rione mihi affirmarunt illic marinos homincs fxpc
capi folerej quorum duriflimis pellibus calceamen-
ta tam robufta conficianc, ut ad quindecim annos
durent. In navigatione Hamburgenßs cujuidara,
pifceshuma-peradaanno Domini M D XLIX. è Portugal·
im meridiem verfus in orbem novum, legitur re-
periti pifces in aquis humana fpecie in utroque
fexujcauda tarnen oblonga fquamis pifcium ob-
iitaj cruribus brevibus juxta caudam prominenti-
bus, faciem ab iiumana parum defleftere. lom-
nes Baptifla Ramußus «in prsefatione ad naviga-
tionem Hannonis Cartagmknßs teftatur in Afri-
cano littore à Lußtanis inventum fuifle cadaver
magnum ab undis ejeftum, manibus, pedibus,to-
toque corpore homini omnino fimilejnifi quod to-
tum fquamis tegebatur, capilli ut filamenta fubtilia
fummam ob duritiera rigcbant. ^ Alexander gt
ab alexandro quum hominis marini,Nereidtim"^''
mirabiles hiftorias expofuiiîèt, fubdit, fed fuper om-
nia noilro sevo haud abfimile faftumcomperimusiri
Epiroi^oh^to exemplum incer paucamemorabile,
quod nonnulli prodendum pofteris putarunt. Sc
adtis quoque publicis teftatum eft: Ad fontem jugis
aqu;£jad quem mulieres exoppidulo aquatum ven-
ftoria"''^'" Tritonem-, feu marinum hominem è fpe-
lunca, quam fortè ibi naftus fuerat, obfervare foli-
tumfi quando folam ad aquas accedentemjaut per
littus ambulantem mulierem videret, ipfum exun-
dis, & fpelunca leni greifu, tacitifque veftigiis defili-
rej&atergo accedere,ac vi compreifam mulierem
ex infidiis adoriri, & ad mare concubitus cauiTa ar-
ripere, arreptamque fub undis deferte confueviiTe:
quod quum apud lociincolas percrebuiiïèt, diligen-
Natura'Différentes. L 'tb. IL 251
tius marinum hominem obfervaiîê; & quum diutu-
lè laqueos illi intendiiTent, haud multò poft dolo ca-
ptura laqueis vin£tum cepifle-.quumqueciboab-
ftineret, extra aquas diutius vivere nequiiTe 5 fqua-
loreque tandem, ac tœdio ad extremam tabem ve-
nifle. Tenet fama venereos eos, & flagrantiiììmè
mulierum amafios effe: propterea oppidi ineolas
edifto inhibuiiTe ne quadeinceps ad fontem mulier
nifì viris comitata accederet. Hìec nos, & hujufmo-
di ab bis, qui diverfa maria pererrarant, & eadem^'^^"»·
monftra placidis aquis coìiudentia vidifìent, & m
occurfumnautis exertis capitibus ab undis accurrif-
fe, & voces audifle referebant, plerumque accepi-
mus. Baptiß^ quoque Fuïgofii relaru Eugenio II·^.
Pontifice apud urbem Sebenicum in lllyrico captus
eft marinus homo, qui ad mare puerum trahebat : is à
currentibus, quirem afpexerant, lapidibus, fuftibuf-
que vulneratus in ficcum retradus eft jhujus effigies
penè humana, nifi quod cutis anguillie fimilis erat,
& in capite duo parva habebat cornua^ manus quo-
que duorum tantum digitorum formam exprime-
bant : pedes autem in duas veluti caudas finieban-
tur, à quibus ad brachia alsjUtinvefpertilione ,ex-
De va-tendebantur. Denique Bellmii ·, ^^ Cardaniì^ìCÙÌ-
orum relatione in lacum quemdam de Tiirmer per
inundationes maximas(^poft fievas maris tempefta-
tes^ delatum pifi:em mulierem5captumque5& ad
Edam ejus regio nis urbem deportatum Cornelius "^^à^m^Yi^.
Amßelodamenfis fcripfit ; cui ad muliebria mune-
ra exequenda promptitudinem quamdam fuiiTe re-
cenfet (mutam, & falacifìimam fuiiìe Cardanus aiîè-
rit} atque afiquot poft annos cum ejus loci mulieri-
bus vixifie j fed nunquam loqui potuifle. Nx fi hanc
lia marinam
Hominis ma-
rini cornuti
252 Fo?^t. Lie. de Monflrorum Cmjjlsy
mariiiam feminam ab homine impleri autà Tritone
fupradifto mulierem aliquam gravidara fieri conti-
giiïèt j monftrum humanuni marinas partes, pifcif-
que membra obtinens oriri potuiilèt.
decima tertia caujfa orig 'mis Medufei capi-
tis in ovo galUndS.
Ifficillimam explicatu fateor originem Meda-
(£i capitis , adeòque monftri ex humano ca-
Meàii^ì cj-pire undique capillorum loco, & barbiE anguibus
pitis in ovo Γ 1 . i< ■ I .
eompenigc.horrente, quod in ovo gallinie compertum legimus
neratio. ς,y,ψar£Or, nifi cttìm hominem ad eam dementiam
pervenifle dicamus ·, qui gallinse venere abufus fue-
rit ; humano femine partim corruptione venenato-
rum animalium naturam adepto, partim viribusin-
tegris in capitis humani formam eiFoimato: fcimus
Semen reten-en 1 m veucnum fieri femen retentum ; & ex eo pu-
iium fieri. tndojac veneni naturam quoquopa£to haben te fer-
mfne"ftrpen." pences ficri mitum non eil : venenatam veròfubftan-
tiam in ovo ilio inclufam fuiiìe docuit experimen-
tum, quo conftat ovi ejus albumen feli exhibitum
' repentinam mortem intuliiîe. Dicere poterimus gal-
linam, quippe animans eft ejus conditionis, ut fœ-
Gallinx res da quceque in terra comperta devoret, necab angui-
neMtas di'" bus vivis abftineat 5 gallinam inquam forte alicubi
térriE nuper impailum virile femen devoraiìe, men-
ftruum fanguinem, ac ferpentis ova comediiìe, gai-
love rabido fuccubuiiTe ; quo fadtum eft ut inter ce-
tera Ovum genuerit, in quo foedahsec omnia conten-
ta cauiTa Medußei capitis extiterint ; à virili fe-
mine capite formato j à muliebri fanguine vene-»
D
Koraiic,
Nat ur a-i ér Τ) ìff er ent ij s. Lìb. IL 255
nato albumine 5 &: abovis ferpentinis anguibus effe-
élis ; galli femine generationem adjuvante , quo
bafiliicum fieri fama eli. Ac certe tale quid con-
«"lof tingere potuiiìè in gallina non negaiTet * Aver roes
ailèverans mulierem balneum ingreiTam , in quo co«u gravi-
mafculus homo fernen efFuderat, eo intra uterum
attrado, iìne co'itu gravidam evaiiilè : nec alter
ille Dodor inquiens filiam cum pacre dormien-
tem,illjus femine, nofturna pollutione latenter ef-
fufo in alvum à matrice attrado, nullo crimine
gravidam fuiiTe : mira fune haec, fateor, & rara;
fed de monilris agimus, quorum naturam, & mi-
i.&ftq.' & raram eiTe ^ dudum oftendimus. Monftra
enim non eiìènt, fi facile, fi frequenter, fi citra ad-
mirationem exorirentur. Fieri quoque potuic id
monftrum à Gallina, quae femen humanum, men-
ilruumque devoraveric, & ferpenti fuccubuerit} nam
gallinas cum viperis, & afpibus coire, tettata mihi
fuit luiìa famula ; qua^ dum apud fuos degerec,
non femel obfervant gallinam ab afpide comprimi ;
cujus ova fora, non pullos,fed parvos excluderenc
ferpentes: eam diluculo egredi è domo ad radicem
quercus j ibi crocitatu maritum afpidem vocare ; to-
tam diem cum eo commorari·, frequenter illi fuc-
cumbere·, ac non nifi fero ad tugurium regredi: fe-
que, ac paren tem hujus hiftoriie teftem profiteri.
Gallinam ego domi alui quinque digitos habentem
in utroque pede quie poit ova multa mediocria, pu-
fillum edidit, infra columbaceum, fine luteo, in cu-
jus albumine ferpens,ac velutivermis erat ; in quem
luteum mutatura fuifiefufpicor ; etenim noviClarif-
fimum virum Fabrìcium Aqmpendente in ovi lu-
teo vermem fatis magnum inter comedendum com-
2 Fort. Lie. de Monßrorum CauffJs)
periiîe quo miré ftomachatus ovorura efum dile^tif-
iimum diutius intermiiîc.
T)ecma quarta caußa , & origo monßri multige-.
ntj ad vim mali T^^emonis refertur.
'N his ctiam monftris, membra ex diftantiffimo
,animalium genere obtinentibus , procreandis
malos Daemones, Deo fummo permiccente, cauiîx
rationem habere poiïè probabile eft j nam eorum
operapoiîlint variorum animalium tum femina pro-
lifica, tum edam fœtus in unum urerum comportari,
ac turpiter invicem copulati j tum partes variœ con-
fìgurariì tum cauiìie iìngulse dudum à nobis propo-
fitse ad monftri generationem accommodari, non
Däemon quìdcm è fua fubftantia quidpiam admifcentes ; fed
procreans de folùm applicando naturalibus pailivis aftiva phyfi-
ShÌf Si! caj &; procul arcendo qusecumque Horum aftionem :
fccc fetui. gj. iiiorum paflionem impedire poflent in propofito,
i
fic fortaiìè luppiîer olim, qui Dsemon fuitjCycni-'^^'^jj^·
formam indutus Ladam compreiììtj undeortaii/^'-ij^'y
lena guttur olorinum habuiiïè dicitur.
Monßri Cacod^monis eßgiem referent is
exißentia patefit.
t
DEnique vero aliquando etiam extitiiîè mon-
ilra adeò dira, ut teterrimam Cacodiemonis
imaginem prsefeferrent , litterarum monumentis
coniìgnatum eil: à variis autoribus ;,in primis enim^ ^ ^of-
Cornelius Gemma , obfervatione quoque ^ i?/^?-mo «it. 6.
làniy
-ocr page 271-Uatura^à''Differenti}s. Lib.I1. zff
lant, teftatur in Urbe Brabanti/e Bufcumducenß
monftrum ex mulierenatum horribilem Cacodsemo-
nis eiBgiem retuliiîè. In Belgio ^ aie Gualtherim
cum Rubeaquenje infans natus eft ex honeilis, &
nobilibus parentibus teter admodum , & horribilis Αηηοόήι.
afpe£tu ; flammeis, &radiantibus oculisi ore, nari- î 543-
bufque bovinis, cornu figura exertis, ac prominen-
tibusj dorfo pilis eaninis hifpido j iîmiarum fa-
ciebus, in peftore excancibus qua mammarum locusj
oculis felium iubtus umbilicum hipogaftrio affixiS)
tetris, ac minacibus canum eapitibus ad utrumque
cubitum, & pedis ucriufque patelîam antrorium
fpedtantibus 5figura pedum cycniscauda furfumre-
flexa, & recurva, longitudine ulnae dimidiiEi qua- 1547.
tuor horas ab ortu vixit. Aliud monftrum parum
« cof- huic diiïïmile poftea in Cracovia natum Munße-
d ia.de rus ^ ^ Cardanus , & ® Rueffus aiîèverant, infan-
"/.'de temfcilicetpromufcidera nafi locogerentenii oculis
«p.X"'rotundis , &alatis ; auribus afininis j alijs duobus
oculis fupra umbilicum ; cauda mûris,fed bifida,
&ad€ò longa, ut caput fuper excederet 3 manus ,pe-
defque quaternis digitis ad unguemaccipitris fimil-
limisjfed tres membrana, velut anferini colligaban-
tur: fub alis,& intra cubitos, & fupra genua iingu-
la capita canum prominebant, uteilent numero fexj
fupervixifîe fertur tribus horis. C. Lycojtheni •^'m
Marchia villa ^ammenwalde propè ffitßock,
coloni cujufdam conjunx monftrum quod defcribit
FinceimSi^:d\dit'. lnÏ2Lns toto corpore fuît fpadiceo
colore, capite cornuto,oculis craiììs, prominenti-
bus, abfque nafo, patulo ore, quod longitudine
fpithamiE diftentum fuit, in cujus medio lingua can-
dida eminuiCj & quadrata j colli expers j caput enìm
fcapu-
-ocr page 272-Fort. Lie. de Monflrorum Caußsy
fcapulis accreviti corpus totum infiatuni,& rugo-
fum, brachia in lumbis hseferunt, pedes longè te-
niiiiïïmi-.abumbilico aurem fpeciesiaxi intetmi dé-
pendit ad pedes cacod^Emonem referens, ut Harum
prima figura refert, nonminusquàm fecundajquac
primum monftrum praefefertj ac tertia, quse defî-
gnat monftrum Roma in amne Tyberino inventum
M CD XGVI. corpore humano, capite afinino,
cujus manus una humanas, altera vero elephantino
pedi iimilis erat : pedum alter aquilinos ungues, al-
ter calceum corneum bovinum exprimebat ven-
trem habuit femineum, mammis egregiè ornatum
NaturaiérT>ifferenttjs. Lìb.ll 25-7
totum corpus autem fquamis erat undique obdu-
étunij excepto ventre acpeitorej circa pofteriora
habens caput fenile barbatum, & aliud prseterea in-
ftar draconisflammas expuentis. Ira Lycoflhenes. In
eadem ferie monftrorum poni debet aliud à ƒ Ψα-
f vib.^^.r^o defcriptum, dum ait, apud Subalpinos in 1578.
"i· röjdecema Taurino miliaribus pofito oppidulo.
Matrona honefta fœtum peperit, cornua quinque
iibi adverfa, &arietinis iimilia, capitegerentem j cui
prairerea à fumma fronte ad occiput in dorfum ferè
totum prselongum carneum fruftum pendebat, ca-
pitii muliebris inftar habens : circum collum vero
alia caro duplex advolvebatur, ranquam collare
fubuculac: extrema utriufque manus digitorum un-
cos rapacium avium referebantjgenua tanquam in
poplitibuserant : crus dextrum, pefque itemdexter
rubro colore pr^fulgebant : reliquum corpus baeti-
co erat colore:magno cum clamore in lucem pro-
diiiìè dicitur j quo iìc obiletrices confternat^ fue-
runt, & reliquie mulieres clinic£e,ut è veftigio ab
sedibus puerperse fe in fugam dederint. De eo mon-
flro quum Subalp'morum Trinceps refciviiîèt,julîîc
id ad fe adduci> nec dici poteft quam varia fuerint
aulicorum de ipfo judicia.
Kk Ad
-ocr page 274-2 5 8 Fort Lie, de Monßrorum Caußs
Αά idem genus monftri dscmoniformis referendum
videtur illud rerribile, turn quod C. Lycoflhenes vi-
tulo monachumappellat,natum Anno M D XXII.
Walterfdorfivuno à Fribergo lapide, pago ditionis
Cellenßs, villa ruftici cognomento Steckeri, de
Q^o mon^xo M art'mus Lutherus-i d. m. libro edi-
to, fuam expofuic fentenriam:tum quod huic valdè
fimiïe Tar£ns ait natum in Secker »y^^-i?»/^ pago,
quarernis pedibus bubulis, oculis, ore, & naribus
vitulinis, carneo rubro & rotundo in vertice tu-
berculo, carnea prasterea ex collo in dorfum velut
cuculia pendente, lacenfque ôcdifciiïïs femoribus de-
forme :
Natur d'i ò'différentes. Ltb. IL 259
forme : tum demum illud, quod corpori muliebri ca-
put horribile habuic cornibus duobus arietinis de-
formatum, vertice concavo» oculis gratidioribusj
abfque palpebris prominentibus, nafo leonino,ore
patulo, ac largiter hiante^ indeque lingua, aurlbus
magnis acfine collo, in has effigies.
Kk s
Re vera igitur in natura compertse funtdecemàno-
bis antea ex monftri Forma eflèntiali dedudae mon-
ftrorum diiFerentise, qu^ fune monflrum mutìlumy
excedenSi ancipitis natura^ difforme^ informe^enor"
mei multiple χ in ma fpe eie y muit if or mis Jp e dei, mu Ι-
ttgenïumi& diverßgenium.
i6o Fort. Lic.de MonßrorumCaußiSi
Monflri Cacôdamonis effigiem habentïs or 'tgo) & catijfa
prima defumitur ex parentum imaginatione.
Poliremo in hoc loco fe nobis oiFertcxplican-
da cauira,& origo monftrorum tetram,& hor-
nbiîem Cacodasmonis effigiem obtinentium. Et fa^
SifÎrmrnè illorum duas arbitror phyiicas eiîè cauiïàs ; una
phyfica"^^ quidem eft imaginacio parentisj nam il mulier coëat
cum viro perfonato Dasmonis imagine ·, aut il male-
fica fit ab incubo Demone pati airuetafubhorrenda
illa ipecie j fciatqucjac putetfe cum maloDsemone
corpus mifcere -, nil mirum fi aliquando inde conci-
piens, monftrumCacod^monis effigie pariat : Dae-
veMrem*"cnim aiTumpto fibi corpore, quo venerem fenfi-
cum muiicre bücm agat y femeH- prolificum alicujus hominis de-
fert in uterum feminse, undeilla vi feminis hominem
concipitj fed vi fpedri alta imaginatione repofti
Dsemoniformem parturit : poflè autem mulieres
cum incubo Demone modo humanam, modo feri-
nam, modo edam horribiliorem formam induto
congredi, & inde concipere,ac parere vi feminis
prolifici aliunde in uterum feminse comportati, fu-
fiffimè probavit ^T>elrìuSi non reclamante
ne in Cratylo. Immò vero etiam hujufmodi fpe-
éìrrum animo mulieris infculpi poteft ex folo auditu,
ledtuve de natura, & deformitate Dsemonisj quin
& fomnians taìem imaginem concipere poteft ani-
mo, qua uteri conceptus deformetur inDsemonem.
A udivi enim à difertiffimo luUo Giiaflavino Gè-
nuenfei Torquatum Taffum, Etrufcam illam Thœ-
nicem
-ocr page 277-Natura^é'T)ifferentîjs, Lth. II. 261
nkem-><\no ipfe familiariter utebatur, poft conci-
- lium illud horrendum Cacodasmonum tam bellè de-
fcriptum, habuiiTe in phantafia monftrofas Dsmo-
num formas tam altè defìxas, ut eas ex animo depel-
lere non poiìèc,fed velinvitus in earum recordatio-
nem trahebatur,unde triftis etiamincedebacj hinc-cus.
que melancholia illi aut ortajaut certè adaufta eft,
qua miferè torquebatur nobilisPoëta, certè iìfemi-
na, ut SapphOi extitiiïèt, eaque imaginacione con-
cepiflèti vel fi vir mulierem impleviflèt j monftrum
Dasmoniforme generare potuìflèt. Tale quit forte
à tetro fomnio contigit honeftse illi matrona, qu£e
apud Subalpinos monftrum Dicmoniforme peperit}
ί ub.ut fupra vidimus apud ^ Ψαταητη.
c. 2.
Monflri T) aemìniformis altera cauffa ^ & origo ex-
pUcatur ex caußs pr'ms adduöiis.
ALtera vero cauilà monftri Gacodiemonis eiH-
giem habentis eft, quia Dei permiÌTu malus
Dxmoiì in alvo gravidse partus conceptus transfor-
met in horrendam imaginem, adjedis cornibus,
cauda, rapacibus unguibus, & aliis id generis ; atque
id ut fepenumero diximus, applicando aftivanatu-
rala phyficis paiIÌvis, ac removendo cunda impe-
dimenta, q use intentum fibi opus prohibere vale-
renf.Qua quidem in re nihil ipfe de Tuo ponitj
quum fit iubftanria incorporea, & nulkim obtineat"^··
accidens materiale ; quum tota monftri natura fita
fit in corpore materialibus accidentibus afFedo :fed
folùm naturalia corpora movet de loco ad locum ;
Kk 3 qui ^
-ocr page 278-262 Fort.Lie.de Monßrorum Cauffìs^Natura^é^c.
qui motus eÎl illa applicatio attivonum paiîîvis de
qua nuper. Et faiiè Intelligentiis ab omni mare-
rise noftratis commerico feparatis nullam aliam vim
tribuit JfrißoU/es, qm immeditatè agant iafubftan-
tia corporea, niiilocomotricem.
de phyßca monflroß hominis conflitutto-
ne j ìmmo vero de monßrorum catißts, natu-
ra ·> & different lis diBa ßnt·. In quibus conßcriben-
disβ quid a S. R E improbatum eßuxit è calamo^
id etiam nunc expungOy & non [criptum volo ; fin
autem quid probis^ doBifque viris, ac veritati con-
ßntaneum protuli^ hoc ßummo T>eo bonorum omnium
largitori acceptum referatur : cui decus^ ò" honor
fit in j}erpetuum.
APPENDIX
Qu9edam_»
Cum
Satyro Indico^ O ^5Ä4uliere Cornuta^
propQnens.
rt
JU . ·-
tïSii^."·"-.. ,» ■
1
-ocr page 281-iìf
Qusedam
Cum
Satyro Indico, & Muliere Cornuta,
proponens,
Complementi loco unum atque alterimi operi /Tì^-
cedentì adder e dum animus, fumma cura fuit^
ea feligere , qu£ novitate , maxime autem raritate
β commendarent, five ab iis qu£ Clariiììraus Lice-
tus magno numeroproponit, omni modo diverfafue'
rint, qualis efl hiftoria Satyri Indici, & Mulieris
cornut2e ad monflra proprie non pertinentium , five
ad eorum qu£ exhìbetplenìorem declaratiomm atque
ilhißrationemfecerint. Subminifiranmt eanobis ^ non
qu£ per plateas circumferimtur mefidaciis refert£
JcheduU, fed virorum in arte Medica clariffirnorum
opera , de quibus ut certior ejjet benevolus LeBor^
non inconveniens cenjuimus nomina eorum ^^ & fcripta^
unde hac nojìra additamenta defurnpfimiis, prafatio-
ne noHrâ operi buie pr£fixâ in antecejjlim exhiber e.
^rocedemus itaque eo ordine quo kco diöïo eadem
propojuimus.
jSó Appendix.
Ohfervat. Medie. Lib. 3- Cap.xxxvß.ita dijferit.
Partus mon-Τ Ν ter Dartûs vitia , iicuti grave , infans in pedes
ftri bicipiiis. Β ^ · r· · rr·
J|||_converius j αγξπτπαν vocant <jr£ci : lic gravini-
mum eofdem pedes effe , vel plures duobus ·, vel
iîtu difpares. Quam deformitacis rpcciem obtulic
nobis aliquando iutoris uxor , qu^ paritura biceps
inonftrum, enixa fiiic primùm duos pedes : led ter-
tius 5 praeter omnem naturcE legem, natibus inna-
tus injecit tantum morie partioni , ut neceilè ha-
buerit 5 praeter obftetrices , implorare opem chi-
rurgicam, quo , unco ferreo extraheretuu è viilvâ
renitens bocce monftrum.
Erat autem id (^uti etiàm proponit fchema seri
incifum} biceps , cum tribus bmchiis, totidem
pedibus , quatuor manibus, & duabus papillisjna-
tibus utrinque impofiris, deforme profeito fpeâa-
culum , attamen obftetricibus infigne documen-
tum , opirulandum cuicunque partui. Sc deficien-
te manus auxilio, confugiendum mature ad uncum
ferreum, ceü facram anchoram , ultimum diffici-
lispartùs remedium. Ve\mprxtcr hlippocraUm ph-
nius liquet ex latino ipfius genio aCornelioCelJo.
Idem Ohfervât Medie. Itb.ìij. cap xxxvìy.
S Ed quid omicterem hìc fimillimum monftrum,
coram Magiliratu in curia à nobis diiìciitum ? p""·
puellam videlicet bicipitem, cum tribus pedibus,
fed
338 Appendix,
fed brachiis quatuor, artubus vero ac capitibus
ut feparatis à fe invicem , fic ventribus contra ac
thoracibus , ram arilè in unum coalitis , ut ne lyn-
ceis quidera oculis ullum in illis obfervailes difcri-
men. Diile^iVa autem monftri hujus cute, apparuit
confpicuè flicer pridiè ejus dici lucem primùm ad-
fpextiïèc} fub illa plurimum albicanris adipis. jecur
erat ipii duplex, cum duplici fcllis veficulâ, &c
vense ipiius ram f)erpiexo errore inter ic intricatae
ac confufa:;, ut non licuerit quicquam diftinétè fal-
tem in illis notare. Thoraci eranc duo corda feju-
gata,indtuia tarnen uno involucro, & innarantia ei-
dem aqu;^, fed euiliber fuus erat pulmo, at in ven-
tre una duntaxac vulva, unufque lien, fed is adeò ru-
bicundus & floridus, ut videretur accedere ad naru-
ramjecinoris. Vaia autem umbilicalia definere hinc
in diffiiïàm jecinoris portam, illinc vero bifido du£tu
in arteriie iliacas Se veficae fundum.
Idem Obfervat. Medie. Hb. 3 eap. 56. Satyrum
Indicum curiose defcrïbit hïs verbis :
satyrus § Λ Uamvis cxtra forum medlcum, attexam ta-
Indtcns, ta hi
_ ,men huictela^, Satyrum hidicum·^ noftrâ me-
moria, ex Ângolà delatum , ^ Frederic0 Henrko
xylraufionenßum Trincipi dono datum. Erat au-
tem lîic Tatyrus quadrupes: ied ab humanâ Tpecie
quam pr^ fe fert, vocatur Indis OurangOUtang : five
homo iy 1 veftris uti Africanis^ quoias morroit. Expri-
mens longitudine pueruni trimum , ut craiîîcie fe-
xennem.
Corpore erat nee obefo , nee gracili, fed qua-
drato: habiliflimo tarnen,ac perniciliimo, Artubus
vero
-ocr page 285-^d Lketum de Monßris. 339
vero ram ftriais, & mufculis adeò vaftis, ut quid-
VIS & auderee, & poiïèc, Anreriùs undique gk-
ber : ac pone hirfutus, ac oigris crinibus obilcus^
iacics
Appendix.
facies mentiebatur hominem : fed nares fimsE j &
aduncse, rugofam , & edentulam anum.
Aures vero nihil difcrepare, ab humanâ forma,
liti ncque peilus 5 ornatum utrimque mammà pr^e-
tumidâ ferat enim fexus fœminini} venter habe-
bac umbilicum profundiorem ; & artus, cum fupe-
riores, tum inferiores , tam exadam cum homine
iimilitudmem: ucvix ovum ovo videris iimilius.
Nec cubito defuit requifica commiflura: necma-
nibus digitorum ordo: nedum pollici figura hUma-
na : vel cruribus Rux : vel pedi calcis Fulerum.
Qu£E concinna 5 ac decens membrorum forma, in
cauiTâ fuir,quod multoriesincederetereerus: neque
attolleret minùs gravate, quam transferret facilè,
qualecunque, graviilìmi oneris, pondus.
Bibiturus prehendebatcantharianfam, manu alte-
ra; alteram vero vafis fundofupponens, abftergebat
deinde madoremlabiis reliélum, non minùsadpofitè,
acfi delicatiiìlmum vidiiìès aulicum. Quam eandem
dexteritatemobfervabat utiquecubitum iturus , in-
clinans quippe caput in pulvinar : & corpus ftragu-
lis con venienter operiens, velabat fe haud aliter, aciì
vel molliilîmus illic decubuiflet homo.
Quin imo narravit aliquando affini noftro, Samuelt
Blomartìo, Rex Sambacenßs, Satyros hofce, prsefer-
tira mares, in Infida Bornio ^^ tantam habereanimi
confidentiam : & tam validam mufculorum compa-
gem : ut non femel impetum fecerint, in viros arma-
tos : nedum in imbellem fœminarum, puellarumve
fexum,quarum interdum tam ardenti flagrant defide-
riorutraptas non femel conftuprarint. Summe quip-
pe in Veneremfuntproclives (quod ipfis,cum libìdi-
noiis veterum Satyris commune^ imo interdùm
adeò
-ocr page 287-^yld Licetim de Monßris. j 41
adeò protervi, ac falaces : ut mulieres Indica·> pro-
pterea yitenc, cane pejus & angue falrus, ac iuiira :
in quibus delirefcunt impudica h^c animalia.
Qux omnia ut verilïïmè refcruntur de bocce Sa-
ryro , île fané nihil veriilmiîiùs. quàmadejus imi-
tationem, effiitura fuifie Satyrum veterum. Qiiem s aiyr\is Vete-
Hb 7. leifcoribus fuis delineaturus ^ "Plinms^ fcribit expref-"™'
sè 5 animal eiTe quadrupes , in Jubfilants Indorum
montibus , perniciiîimum 5 humanâ effigie, led pe-
dibus caprinis 5 & toro corpore viliofum ; nihil
Habens moris humani; gaudens fylvarum latebris j
&fugicns hominum commercia.
A quibus notis, licet aliquantifper difcrepet Sa-^s^j^™®·
tyrus beati Hïeronymi·. convenit tarnen utcunque,
cum figmentis Poetarum. Erat, inquic,homo na-
nbus aduncis, & fronte cornubus afpera; deünen-
tibus corporis extremis, in caprarum pedes. Quam
eandem formam, expreiTuri dilucidiùs Poëtœ, ap-
pellant Satyros fuos laicivos,impudicos, biformes,
bicornes , & interdùm , petulantia fylvarum nu-
mina.
QucC veterum epitheta, fiquidem ad veritatis ex-
plores amuilim, videbis ipfos non plané erraiTe. Re-
peritur quippe etiaranum lafcivum hoc animal, in
fubfolanis lndì£ montibus : uti quoque in Africa
intra Sierram Lionam , & Promontorium montis,
b Hb. s. ut)i fortè illa loca, quse ^ Tlinius aflèrit noftibus mi-
care crebris ignibus .^ïlgipanum, Satyrorumque la-
fciviâjgaudet confragoiis receffibus : fugit humana
conibrtia, neque audit immeritò falax, villofum,
quadrupes, fpeciem humanam prseferens: & prsedi-
tum naribus aduncis. '
Sed nec pes ipfius habet ungulas : nec frons ca-
cap 3.
Câp.j·,
Appendix,
prarura cornua , nedum corpus ubique pilos , fed
duntsxat caput, humérus, ac dorium. Reliqua ut
funt glabra, ik au res nequaquam acutse, velutper-
peram finxic Horatiust verùm flexuofe, & ,υε ver-
bo dicam, vere humaniE. In fummâ, vel nullus eft in
rerum natura Satyrus : vel il quis eft, erit piocul
dubio illud animal, quod in tabeilâ hk à nobis de-
pi6tum.
Htßor. natur.& Medie.üb. ν. ßm'dis Satyri
htflortam hanc proponit:
τ τ idi ego Satyros aliquot utriufque fexus ere6tè
'Bontij.
y incedentes, imprimis Satyram fœmellam,ranca
verecundia ab ignotis fibi hominibus occuîentem,
tum quoque faciem manibus(^liceat ita dicere) tegen-
tem, ubertimque lacrymantem, gemitus cientem,
& cieceros humanos aftus exprimentem, uc nihil ei
humanideeiîè diceres printer loquelam. Loqiii vero
eos eafque ^oÎCc^Javam ajunt, fed non velie, ne ad
labores cogerentur, ridicule me hercules. Nomen ei
indunt Ourang Oîitang,(\\ioà hominem fylvse ilgni-
ficatjeofquenafci affirmant è libidine mulierum In-
äarumy qux fe Simiis, & Cercopithecis deteftanda
libidine mifcent.
xyid Licet um de Monflrts. 275
Hifloriarum anatomicartm rariorum Century s mon-
ßra varia proponiti quorum precipua funi
Monstrum Ystadiense.
■Il
i^hiftÌr* Τ TOncfta matrona Maria Jacobi, uxor Jani Ja~
X Jl^^'^^i Tfladi Scanorum enixa eft iii. Decembris
Anni M DC XLIX. puellam monftrofâ facie. Co- 1649,
rona caput cingcbat carnea , fanguine piena, in cir-
rhos intorta, in ilimmo capite claufa mitrse inftar.
Ex finiftrâ gena propendebat congeries flavorum
pilorum. Aures latse fed triangiilares. In occipite
alia corona eminebat huc illuc moveri apta. Frons
nulla. Oculi nuces juglandes jEquabant, ut à ciliis
legi nequiverint. ìncurvus nafus , & ad latus al-
terum intortus. Os rotundum femperque hians,
duobus dentibus molaribus ornatum. Vagitu borren-
do grandiorem mentiebatur astatem. Cheterà optimè
conformata. Teftabantur praeterea domeftici, ante
partum vagitum ter edidiift;, modo fubmiflb, mo-
do elato fono. Poftridie narivitatis exfpiravit. De
horum fide M. Andreas Nicolai Tßadienfispafior^ &
Dn. Jacobus Jani conceptis verbis teftantur.
c-nturia Lâzarutn Colloredo Genuenfim, Hafnia primùm
vidijdeindè BafikiC xxviii annos narum , fed u-
trobique cum ftupore. Fraterculus huic Lazaro
in peftore erat adnatus, Ìì re£ì:è conjeci , oiTe Xy-
phoide utriufque cohi^rente. Pes iïnifter foliis illi
dependebat, duo brachia, tres in manibus fingu-
lis tantum digiti. Veftigia pudendarum partium
M m appa-
-ocr page 290-346 Appendix.
apparebant. Manus, aures, labia movebat, in tho-
race pulfus. Excrementa nulla minor frater excer-
nit nifi per os, nares , & aures , nutriturque eo
quod major aiTlimit. Unde partes animales & vita-
les diftindashabebit, quum & dormiatjfudetjmo-
veatur , quando major vel vigilet, vel quiefcat,
vel
-ocr page 291-Ky^d Licetum de Monßris. 347
vel iïccus eft. üterque etiam fuo nomine ad bapri-
fmatis fontem infignitus fuit, major Lazari > mi-
nor Joannis Βαρΐβίβ. Naturalia vero vifceraut he-
par, lien &c. utrique communia erant. Oculi clauii
ferè loanni Baptißa , refpiratio minor , admota
enim plumâ parum movebatur, admotâ vero manu
exilem habirum calentem deprehendimus. Patulum
fere il li & hians os , dentibus prorainulis , faliva
perpetuò ferè madens, caput videbatur folùm o-
mne alimentum in fui augmentum abfumere. Prae-
grande enim & majus quam Lazaro, fed deforme,
capillis fupino litu dependentibus. Barba utrique
crevitjfed Baptißie neg\cS:a,Lazara comptz. E-
rat autem Lazarus juttse ftaturie , corpore decen-
ti, moribus humanis, & ad aula; morem ornatus.
Indulto pallio fratris tegebat corpus fovebatque,
nee monftrum intus condi primo alloquio diceres.
Animo ubique prasfenti videbatur, nifi quod de fa-
to fubinde follicitus,mortem fratris timebat, quodfe
fœtore & putredine exftinguendum quoque prœfa-
giret, bine magis in curando fratre quam ie labo-
rabat. Rariiîimi monftri eiBgiêm à vero haud ablu-
dentem ledorum oculis iifto.
cent.i= Ψηνηιενεηΐί in feptentrionali Hollandia pauper-
hiftor.78. j^yjje^ Margaretha Mainers degit, qua^ vi-
ginti retro annis,ex mœrore prodigi filii tumorem
primo in dextra capitis parte fupra mufculum tem-
poralem obfervavit , qui in cornu tandem excrevit
digitos xii. longum, caprini cornu craiîltie,duri-
tic, & fimilitudine. Ex temporum ferè regione feu
Mm 2 finci-
-ocr page 292-Appendix
iîncipite emergens refleftiturj incurvaturque, fur^
fumque fummum caput petit, cui fe mobile appli-
cat, ut commodè vittâ tegi poiïît & occultari. Ad
radicem rubet cutis , & prurit , iîque rudius tra-
itetur fanguinem prolicit. Inter caput & cornu
olim vix digitus inferebatur, nunc totam manum
admittit, quia continuo crefcit. Invifi eam Se ftu^
diosè luftravi, hancque femin^e grandsevas iraagi-
nem per pidorem expreiîi.
iyid Licetum de Monjiris. 277
moderna pajßm obfervaîa.
Centuri» Hafm£ natum monftrum loco brachii dextri ma- 1650.
pedem habebat informemjduabus eminentiis
donatum inftar lun^ corniculatse , in calceis Galli-
cis confpicuse. Puellae ibidem prope hortum foceri
mei à primis incunabulis unicus efl: pes, in altero
crus deeft ,quod arteficiaii pede fnpplec.
Vidialiumhìc puerum digitis in dextra manu ca- 1651.
rentem, loco digitorum carne^e adorane portiun-
culse exiguse , unguiculis ornatse , inienfiles. Pol-
lex longior in omnes partes mobilis.
CHej[an£ in Sicilia occurrebat mihi vir confi- 1644,
ftenre aetate , cui brachii deficientis loco folum os
cubiti cum appeniâ manu hierebat.
Roma juvenis mihi vifus , cui labium fuperius
ad dextrum latus inftar longi roftri dependebar.
Ibidem cuidam nafus adeò fuit magnus & pendur-
lus ,ut velut probofcis Africani Galli, hinc inde cum
corporis motu commoveretur.
Ueapöli mentii m dextrum viro adeò tumebat, ut
OS in medio faciei fìtum videretur.
Ibidem fenex nobis notus, cui manus dextra di-
gitis iequaìibus rbtunda & globofa erat.
Fiorenti^ iìniftrum brachium homini deerat, cu-
jus locum ocGupabant tres tantum digiti ex fcapulis
dependentes. Similis Neapoli mihi vifus, qui uni-
cum folum digitum vice brachii monftrabat, pro
arbitrio ejus mobilem. Ibidem in Hetruria ruftico
in occipite burfa carnofa capax enata.
Rom^e homini palpebrse inverfse apparebant.
M m 3 Ateߣ
-ocr page 294-Appendix.
K^tefla cuidam manibiis deficientibus ungues ex
brachio immediatè excreverant.
Enchiiyf£ nafucum vidi, cui ex dextra nare pro-
pendebat caro magnum polypum fuperans.
1645. Tarifiis die S.ßeneäiöft mulier fexto menfe gra-
vida marem enixa efl:, capite ferè pifcis carpionis,
quanquam lingua major 5 & reliqua in facie plana.
A fummo capite dependebant moles utrinque à la-
teribus camene, fimiles hepaci pifcis.
1642. Ψαΐανη in nundinis S.Antmiii vidi infancem
duorum annorum, femoribus carentem, qui tronco
corporis incedebat. Ex utroque tamen ftipite par-
vus àìgitus emergebac, veftigium nempe pedum
abfentium. Brachia quoque mutila erant fine ma-
nibus.
Ibidem ruiliciE puellse in indice digito unguis ad-
verfa parte accreverat.
Venetiis in alia puella obfervavi carneam molem
utrinque loco crurum produdam, qux manibus a-
lioquin, pedibus & cruribus erat mutilata.
Ibidem mulieri kbiaoris ita intumuerant, ut qs
videri non potuerit.
Ηα/ηΐ£ memini me vidifle puerum fex in manu
digitis, fextus fuas articulationes, ut reliqui, expreft
fas gerebat.
Î (5^3. Lugduni Batavorum femina vulgaris conditionis
propè templum 1>. Tetri enixa eft fœtum capite
felino, estera elegantem. Monftri occaiìonem ima-
ginatio dederat, prsegnans enim felem in leilo fuo
cum horrore viderat.
16^7. Amflelodami nata in platea vitulina futoris uxori
iìlia capire equino grandi. Ibidem alia ferebatur ca-
pite fui 11 ο edita, fed incerta fama.
Lugdu'
-ocr page 295-x^d Licet um de Monßris. jfi
Lugdunï Β at αν or um vit degebat annorum xxvi.
literis deditus, qui in rnanibus duos tantum habebat
digitos, eofque craiììilìmos, cum parva appendice
indicis. ElegantiiHma literarum elementa iftis digi-
tis pingebat, & quaevis munia angufta manu obi-
bac. Talcm & in oppido vicino vidimus.
Ψαΐανή, Helveto duo pedis digiti connati erant.
Venetiis puer line brachiis omnia pedibus ex ter-
ra elevavit, in crumenam ftipem repofuit, & pileo
obvios falutaturus facilè caput detexit.
Hafm£ alius aridâ manu pedibus cunfta perage-
bat, fecuri artificiosè utebatur, natura defeftum
fupplente, manibus commode carere videbatur.
Prima nobis nafcendi initia lapides dederunt, fi
credimus feculo , qui tanquam oiìa terrx
à T>eucaleone poft tergum jadi paulatim anima ca-
luerunt. Ut répétant ortum, nonnullos in lapidem
accepimus converfos. De Lydi£ Metallurgis refert
«Deadm.Arißoteles obftrufto oftio 5 intercluToque fpiritu
fuiFocatis , poft longi temporis intervallum in la-
pides mutatos cum vafis, amphoris & liquore in il-
illis contento fuiÌTe extrados. Cui metamorphoiî
fimilem narrat Hißoria Bavarka^ de qua diiferunt
^öeMixr.è ψ arms b. m, Semertus , -aiiique. Uxori Lot hi
Sodomis egredienti idem contigiiTe, facro credimus
Codici. Quod per iniîtum falem procuraiîe ediéti
fui vindicem Jehovam B. Augiiftinus divinavit. I-
dem fecuîo noftro in Africa propè TripoUn eve-
nitj ubi certo irse divinas argomento oppidum lubi-
tanea tranfmutatione in faxeam durïtiem fuit con-
** verfum
Centuria
-ocr page 296-28ο Appendix.
veiTum,ex quo puer peiriiìcatus,ad Cardinalemlii'
chelitm transmiiTus fertur. Ego ligni fruftulum in
eadem civitate perrefadum in Mufeo Jo. Fr. Ha-
beL·^ ordinis Hier ofoly mit ani Vice Cancellarij, cùm
in Infula Melita degerem benevolèabilloexceptus,
confpexi, Vidimus Roma mVù-λΧίο Ludovifiorum,
hominem in fubftantiam lapideam concretum, cujus
argumentum ipfa offa prsbenc, & coft^, fuam ad-
huc fermantes formam. '^Vanarolus cranium
num in mari petr^e foliditatem acquiilvifle nuper
fcnpiit.
Hsec extra uterum à fpiritu quocunque lapidifico
iìve in terra, iìve aquis, fi ve aere transmutara facile
aiìèquimur. At in utero fœtum folum folidefcere,
falvis aliis vìfceribus, omnem fidem fuperaret, nifi
hi oculi vidiiìènt j ha; manus palpaflent. De Litho-
psedioloquor, feu infante petrefatto, qui Agendici
Senonum poft zs.annorum moram ex utero matris
Columb£ Chatry fuit exfe£tus. De hiftorise fide te-
ftantur ^Thuanus-, "Taraus, Albofius & Simonl^^·^^·
Trovancheriiis arabo in feftione priefentes, fLice- ir.
imi sL. Bourgefia obftetrix Reg. Franc, quas vi-"p.ii.
dit exfe6tum. Data vero induftria defcripiìt Albo-uÌ^Ù.
Jius iingulari Diatriba , & h Thmnus graviiìlmus^Tnobf,
HiftoricuSjquem folum hìc loquentem introducam.
I5S2. Anno millelìmo quingentefimo oduagefimo fe-ii"^· '
cundo, res incidit quòmagis mira,eò minus fidei
apud pofteros habitura, nifi certiflìmis veritatis tefti-
moniis niteretur ; quam quia pro comperto habe-
mus, hoc loco, ne in dubium olira revocetur, ampìius
aile ri officij noftri & inftituti eiTe duxi. Mulier
qusedam tagend ici Senonum, quse Celtica noftrse
eft metropolis Λ rchiepifcopaîi dignitate ornata
Colìimba
-ocr page 297-^d Licetum de Monflris, 281
Columba Charria, nomine, Liido'vico Carïtati fartori
nupra j quum ad annum xxxv 111. valetudine integra
DCrveniiîèr, nequeadhucucerum geflaiîèt, certiillma
labuit concept! fœtus indicia, menftruis purgationi-
busnonjamutanteaftatis temporibus erumpentibus,
& frequenti uteri motu jam manifefto, ac tumore lum-
borum & abdominis paullatim fuccrefcenteïmammif-
que lafte turgentibus : tandem decurfo ftata: geftario-
nis curriculo 5 graveis puerperi! iabores, Scalvitormi-
naexperiricoepit, urinaadaliquotdiesfuppreira,qus
poftea currenreveluti al \^eo magna vi erupit, profufo
ilio ichorenon tam ex veficae meatu , quàm ex mu-
liebribus loculis fcaturiente, Sc tunica difrupta una
cum feroiisrecrementis fanguinis coa£l:i quaii rhom-
bus emeriit : exeo mammae concidere vïHe, & mo-
tus infantis auc ignavus, aut nullus, ac labores mu-
lieris tolerabiliores fuere, quse à ludibrio illius fœtu-
rx totum triennium in le£to decubuit, femperde va-
letudineadverfa, de duritie, de tumore, de tormini-
bus alvi, ac'.tle inutili ilio pondéré, quod per fe mo-
bile pro vario gèilaritis motu, modo in hanc, modo
in illam partem procumbebat, quamdiu vixit, con-
quefta. Fato poil vigefimum oétavum geftationis il-
lius annum funto diiTefto abdomine, uterus rugo-
fusapparuit, &verficoIor,taftudurus, acvelutite-
ftaceus ·, feftoque rurfus eo vix tandem renitente ad
novacul^ aciem , portentofa mole gypfea eduétus
fœtus benè conformatis membris, ac eodem prorfus
quo esteri pofitu, cor, cerebrum naturalem habi-
tum fervabant> , nifi quod ultra modum induruë-
rant, non tamen ut externse. Hodie adhuc corpui^
culumillud Agendtci à prsetereuntibus miraculiin-
ftarvificur, expersputredinis &: teredinis.
Ν η Fufio-
-ocr page 298-28ο Appendix.
Fuiiorem afta: rei hiiloriam pertexic Albofius qui
dcxcram manum ad carpum inadvertenter abftra-
ftam additj & in alvo matris reliâram, prseterea den-
teminopinanter à quodamcontreétance exemptum.
Tranfiic deinde mirandus hic foetus ad Ψarifienfem
mercatorem primarium Tretefiigle , curiofum re-
rum rariorum, apud quem vidit obftetrix Boiirgeßa:
Hinc ab aurifabro Sc gemmario Giliberto Vautron
Venetias adfportatus, ubi eadem facie integrum vidi,
1653. contreftavi. Tandem ex Italia migravit ad fere-
niillmum Regem Danorum T>n. Fridericum III.
Dominum noftrum Clementifììmum, qui iterato mi-
hi fubjeftiilîmo clementer &videndum,&:accuratius
examinandum conceiïït. Neveròdubitemus eundem
fœtum eile petrifîcatum, quem enixa eft Jgendicì no-
minata mulier, in rei certiiîîmsefidem tabulai, & in-
ilrumenta contraftuum de Lithop^dio tranfmiilà
fuerunt ad Auguftum Regem noftrum, quorum hic
fummam Regio indultu tranfcribam.
Ego infra fcriptus Stephanus Carteron Aurifaber
Ψαήβ6Υίβ$ fidem facio, tranfegiiTe me cum Dn. Gille·'
herto Voder de puero petrefado quem poffideo, qui
in Senonibus erat, & poftea vifus in Technicotheca
defungi Tretefeigle inter rai-iiììma mufaei, quem
infanten! promitto me traditurum nominato Gille-
herto aut cuicunqueiddederit negocii, cum attefta«
tionc fex hominum fide dignorum in Mufseo ejuf-
dem Ψretefeigle inventa, & plenè fatisfaftum mihi
ciîè à laudato Domino pro fœtu ifto, fieut inter nos
1628. corlvenerat. Venetiïs. xii. FebruariJ mdcxxviii.
S Τ E Ρ H A Ν υ S^ CARTERON.
Ego Julius C^Cax de FiUppis fui^raßm, ut fnprat
x^d Licetum de Monflris. 2 s 3
Nos infra fignati Cives Tarißenfes teftamur &
fidem omnibus facimus quorum intereft , quod in^
fans petrificatus, quem nunc polïïdet Marta Char-
gent arm ^ uxor St eph ani Carter on Aurifabri Tari-
ßenßs &c. fit idem fœtus quem mulier Senonenßs
in Burgundia utero gellavit per plufculos annos,
iicut à defunito Ambroßo Ψατ£ο defcriptus fuit,
fitque idem fœtus petrificatus, quem in Mufseo
fuo defundlus Tredefiigle inter rariilima fua ferva-
verat. Tarißis xxiv.-M^ri^'jannomilleiimofexcen- 162s.
tefimo vigefimo o£tavo.
JV. de Collem ont S. Chane er.
Sacanes Ψmdamouch. 1>u Mou ff.
ψ terre de Couvoufi. FF. le Troulx
In Oper. Figuram Lithopaedii Alboßus Haduus addidit,
ay. "de ' fed contradam & in utero adhuc convolutam. Ψα^
^pil' raus majorem dedit propius ad naturam acceden-
tem & extenfam. Ego accüratiffimam iconem hic
fubftitui ad Rcgii fœtus exemplum effiâram , quam
Augufto Regi noftro fubjedtiiïîmè acceptam refero.
In nonnullis enim immutatus fuit fœtus & tempo-
ris diuturnitate , & itinerum varietate. Univer-
fum corpus jufl:i fœtus magnitudinem , externâque
formâhumanum fœtum accurate exprimit. OÌTahinc
inde denudata folida & dura. Interjete carnes veluc
gypfeas & indurata; calci fimiles. Cutis lacera, du-
ra δε nigricans , quse partem abdominis, thoracis
& caput bine inde tegit. Oculorum orbitse vacux
eminentibus offibus. Maxill^e fuperioris & inferio-
ris pars dextra ablata, & dentium alveoli vacui,
uno folo relido dente. Humeri os dextrum appen-
Ν η 2 fura
-ocr page 300-28ο Appendix.
film corpori nudumj manu deficiente. Siniftrum
brachium à corpore folutuni, digitos manus com-
plicaros exhibet. Pedes levitar didueri » junftis di-
gitis êc concretis, relifto tarnen illorum veftigio.
T^wi- cute,
Chrißiani Cerdonìs Hafnknßs uxor, confueto par- ƒ
îus termino exfpirante 5 facili partu enixa eft her-^^'^^s."
maphro^
-ocr page 301-Kyid Licetum de Monflris. 2 g 5·
maphrôditumimwìÌQhù natura locofolito, virili vero
membro fupra in pube confpicuo. Alebat pr^terea
infans extremis artubus aliquid monftri. Loco ma-
nus extreme pedes erant, & locum pedis occupabanc
manus, Adhxc nuda caro compare bat line cute, cu-
jus ne veftigium quidem in univerfo corpore con-
fpiciebatur.
oeti:«ria In Cmbrt£ oppido Bryns\ terricórij Haderde-
^ bienßs^ natum monftrum fexus mafculini,primis con-
jugii parentum annis, in quo nullum cranium vife-
batur, fed inverfum caput, oculispofticam partem
occupantibus, lingua exerta. In occipite tarnen os tri-
anguläre fupererat. Nullum collum. Intra oculos
pofticos carnis cruenta portio propendebat, ex qua
iànguis ftillabat. Siniftra manus ad fuperiora proten-
debatur exerta , quam il vi deprimeres, fua fponte
ad iiiperiora erigebatur. Sex digitis eadem manus
ornabatur, ut & linifter pes. Dextra manus retror-
fum à corpore fledebatur,qu^e vi redu6ta,ad exte-
riora fua fponte redibat. In utriufque manus car-
po dura adnata erat caro. Corpus reliquum per
artus aut ventres diftindum non erat, fed iequaliter
fine ullo difcrimine à fuperioribus ad inferiora infor-
me protendebatur. Rubratamenlineola baltei, feu
cinguli inftar j medium corpus dividebat.
S.Hifto-
m 7.
A ρ ρ E Ν D I lì.
partens.
Anelila utriufque fexûs, licet de ambigua natura centra
varii rumores fpargerentur, nupiit tarnen viro pie-m 12.
bejo , & tandem gravida, amifìt in peftilentia illa
magna 16 f4. maritum. Poft computum decem &
tres hebdomades effluxerant , antequam verum pa-
riendi tempus aiFulgeret. Interea in tantum tumo-
rem aqualiculus eft diftentus , ut fe gemellos pari-
turam crederet. Tandem puerum grandiufculum e-
nixa eil 3 fed in partu extin£tum. Ipfa mater fuper-
fles & fana funus infantis fui procurât.
exertis.
In Selandì£ civitate Coagio, nativitate Brochs Centùria
mannorum darà, natum pridem monftrum huma-li3^1?°"
nu m, cujus fuperior capitis pars, futuris folutis? ut in
alijs nuper natis ufu venit, moveri, &à vicinis fepa-
rari potuit. Siniftri brachi] loco truncus erat duabus
appendicibus digirorum vice diftentus. Tres digiti
in manu dextrâ, quartus referebat granum hordei
cum appendiculd infra cubitum. Cor in hypochon-
drijs fitum. Inteftina extra umbilicum prominebant
nuda, colore rubicundo. Digiti dextri pedis conna-
ti , quibus prorfus fmiftcr pes carebat. CJterque pes
cotundus inftar ungula, calcibtts introrfum verfis.
IN-
-ocr page 303--^Hiit? Höfpita Hamhurgenßs contumaci febre malîgnâ
Vw38. "läborans, dolores partùs fiepius perpefla, tandem in-
fantem enixa efl: toto corpore hirfutum, pilis digi^
tum longisj rugosi facie. Triduo elapfo omnes pili
decideruntj nec ull^ in facie rugse comparuerunt.
Centuria
5. Hifto-
ti-iifj.
In oppido'jr^«/^ noftrse natum efl: monftrum
parentibus honeftis. Re£te omnia in partu fucceiîè^
rant, fed infanti nulli oculi erant. Bregma apertum
colore rubicundo patulum. Nafus latus oblongus-
que,ex quo tumor protendebatur unâ parte oiTeus,
aiterà carneus 5 cute te£ì:us> fine foraminibus na-
rium. Os latum & deforme. Maxiila fuperior unico
oiïè conftare videbatur. ütraque manus fex digitis
, ^ aufta j ut & pes finifter. Miferando continiioque
ejulatu omnium in fe mifericordiam vertit donec
expirarct.
DUPLEX PENIS,
Centuria Duplex Golis in homine, cietera iimplici & per-
thii. '"feitojrariiïïmè obfervatus. Q^Mam tamen Bonomo
aliquando diiïèÖ;us, duplicem penem habuitj ut
f» Lib.i. narrat mms f^Tarens. Nuper admodum in Belgio
Anï.'cap. puer bimulus publicè fpeftabatur,optimi habitus, ctii
penis gcminps erat ftatim circa primum exortum è,
pube
-ocr page 304-\ iss appendix
pube divifusj magnitudine pro iftâ ^tate juftâ, ócfibi
prorfus ilmilis, per vices edam perutrumque, inter-
dum fimulurinam reddebat. Teiles, fcrotum, &
estera omnia nihil à confueto naturse tenore recef-
fere. Vidit hune Trmpi nepotulum eruditiiîlmus
Tetrus Schumacherus, amicus nofter, ut in literis ad
me teftacur.
monßroß conformatio.
Uxor mercatoris Bergenßs honefta , annorum
triginta fex, primo poil celebratas nuptias annoj qui '
1652. erat millefimus fexcentefimus quinquageiimus fe-
1653. cundus, abortum paritur,&fequenti anno fœtum
mortuum edit. Anno milleiìmo fexcenteiimo quin-
165*5·. quageiìmo quinto tertiùm impregnata, eodem infe-
lici fucceiTu prxfente Medico Joh. Frid. Treu-
blerot amico noftro, cujus fide hsec referuntur, in
lucemedit infentem mortuum ferèque putridum,
debita tamen lochiorum purgatione fequente. Ad-
monuit maritum vir laudatus, ut à veneris conilidlu
tam diuabilineretjdonec ab omnibus impuritatibus
falutari medicamentorum ufu liberaretur uxoris ute-
rus. Sed poftpofito fano confilio, quartùm gravida
1657. x. Aprii. M dc l· vii. eadem difficultate, parique
miferia infantem enixa eil mortuum, capire com-
preiTo j & putredme in vertice inFantis apparente,
unde fummus fœtor ailìdentium nares feriebat. Lo-
chia ritè fluxere : fed fecunda poil partum die, forfan
àìxtx errore, in febrem incidit, moriturque. Qua^rit
ex obiletrice Ί). Treublerus^ an nihil memoriâ di-
gnum in partium genitalium ilrudura obfervant.
Negat
Centuria
i^d Licetum de Monflris. 2 s 9
Negat obftetrix fc quicquam revelaturam contra
daram denatae fidem. Tandem quum acrius infta-
ret j ecce monftrat cadaver , monilrofa partium ge-
nitalium conformatione ÌVupendum , cujus figiiram
celerrimè expreilamhancobtinuitjmihique Vir cu-
riofus cum hiftorise enarratione trajifmifit. {f) Nem- w
pe ex vulva membrana carnofa, vulvie labiis in ter- pagina (X-
nè undique adnata, imo pudendo muliebri circum*'^''
circa ita connexa , ut inftar marfupii propenderei.
Foramen in principio confpiciebatur amplius. In
congreflìi, ne marito monftrofa pars innoteicerer,
duobus digitis mulier intrudebat fine moleilia ulla,
ad corporis autem vehementiorem commotionem,
aut frequentem deambulationem , longius extra
prominebat. Inftante par tu ab obftetrice interiori-
bus vulvae parietibus tam àptè aiSgebatur ; ut ne
minimum in fœtus egreffione impedimentum obji-
ceret ; foramen enim hujus marfupii poft intruiìo-
nem oiìì pubis adfociatum , tam concinnè divide-
batur, ut duabus obftetricis manibus fatis amplum
relinqueret fpatium. Non eilè uteri prolapfum, cre-
bri conceptus teftantur. Verofimilius diceres va-
ginx eiïè dilatationem , nifi frequentes abortus dif-
fuaderent. Forfan à nativitate fuperflua membra-
na 5 fenfim deinde affluentibus humiditatibus in-
tumuir.
O ο FI-
-ocr page 306-A Ψηάβηάηηι muliebre.
Β CMembrana carnófa-^ pudendo muliebri firmiter
undique adnexa, in nimia corporis commotionein-
ftar marfupii propendens flaccida j iterumque in
coïtu partuvc ad intrufionem apta.
2,9®
C Foramen, quodad egrciîloîiem infantis ampHa-
tur, & diiabus obiletricis manibus fpariurn fatis
amplum reîinquit.
Centuria Pulcherrimis parentibus deformis proies nata Haf-
Îzf^f^'m^ meâ memoria. Carebat brachiis , quorum lo-
cum folus digicus fupplebat. Pedes fine digitorum
difcrimine folidi & carnofi. Oculi ex fronte emi- '
nebanc. Statim à nativitatenatum monftrum morte
& terrà expiabatur.
^CMtuiia Publica fama ad nos pertulit, natum in Sileß^
urbe Drachenberg Α. C, m dc lu. die 22. Apri-
lis monftrum horrendum capite triplici, cujus pa-
rer fertur futor, nomine Joannis Stein, mater ve-
ro Catharìna. Medium caput lupinumerat, lingua
exerça furfum fpeitans. Dextrum rubicundum, 11-
neque cute cruentum, humanoquidem iimile, fed
fceleto fimilius. In iiniflro facies humana clarius e-
micuit j fed occipiti & reliquo capiti adnata erat car-
nea maiTa, rotunda &dura , qua furfum elata , in
fronte oiTicula cernebantur, veluti in coronis thori,
eminentia. Medium caput naturali confuetoque lo-
co fitum, dextrum vero finiftrumquefui laterisaxil-
I^einhsrrebat,vultubusadfeconveriìsinvicem. Ma-
nus cute denudata vifebantur cruentai & bine inde
crucis iîgnaturserubicundsepefbori femoriqueadfper-
Çx. Pra^fente urbis Senatu fertur V£ clamaiTe, futuras
mortes prsedixiiTe & cœli tempeftates, moxque expi-
raiTe. O02 MON-
I
L·
29- Appendix
capiti adnata.
Duse monilroforiim infantum in ^ania noftra
1660. A C. m dc lx. natorumhiftoriie ad me pervene-
runc. Suis quidem provinciis diftinfta funt mon-
ilra, fed in figura ferè conveniunt. Primum in
Cimhri£ Diœceil Ripenß ad me detulit Epifcopus
ibidem vigilantiffimus Ί).ΨεΐνΜ3 Kragelund-, irifi-
gni eruditione & bumanicate inclycus. Akerius in
Selandia noftra nati defcriptionem mihi communi-
cavi t Vir Clariiîimus M. Martims Cheitom£us Ec-
cîefiaftes Wenßovtenfis èc Hylleßedenßs, amiciria mi-
hi & affinitate jundus. Elegans primi monftri eft fi-
gura, fed in capite deformiras qusedam notatur, à
luperciliis enim ad verticem ufque caro cruenta vi-
fitufj figuram phafeoli feu renum htimanorum exadè
referens , convexa parte frontem fped:ante. Utrin-
que ad tempora crinium cirrhi dépendent. Tribus
fufpiriis editis nuper narum exfpiravic. Altera fe-
quioris fexus in pagoBifferup-^^Xiz ChrifliërniIvariy
magnitudine vix xx. hebdomadarumabortum sequa-
bac. Oculi tamen juglandibus iEquales , Frons exi-
gua, & ferè nulla, quam fupernè inftar cincinno-
rum hinc indè tenelli cingebanc capilli. Imprimis
vero horrendum adfpeftu erat occiput, additamen-
to carneo deforme , quod fpeciem corollarUm refe-
rabatj quibus comce defedlum mulieres elegantiores
refarciunc , intus cruore refertum. Os patulum u-
tramque Gentium feriem in gingivis oftendebac.
Caro adnata materia indicar ubertatem. Csetera ab
ordinario natura: curfu vix aberrant,
Ρ E-
Centuria
6 hifto-
l'ia 90.
monßrumßngulare hoc modo proponit.
Hiftor. Anno M DC xxvti t. Marcii die xii natum eil
Phyfic"" monftrum biceps in urbe VìUefranca Albigenfium ^
ÌobSv.quod ego nunc in mufeo meo inter alia mulra cu-
riofa à me curiofius afìervata habeo. Inter duo ca-
pita habet manum probe efformatam , ut 5c capitâ,
quae feparata omninò funt. Ab uxore aurem Mau-
relli enixum fuit, poit novem menfium geftatio-
nem folitam , morruum natum eft , & in ejus dif-
fedione corda duo reperta funt ^ apertum autem fuit
in domo Bonefoußj Chirurgi Alifigenßs ^ vifumque
fuit ab lUuftriiÏÏmo Trincipe Cond£o^ ab innume-
ris magnatibus. Omnia reliqua parenchymata & par-
tes probè conformarie fuerunt, excepra ipina doriì
qu£e duplex fuit in fuperiori parte, craflìique intefl-i-
nis j qiise folitam conformationem non habuerunt,
caruit eriam foramine in podice, &pubis loco cau-
dulam digiti tranfverii longitudmis habuit.
DiiTedum monftrum literis ad Ί)η. Ab.Tarent
ficexhibet Franàfcusde Raedt M D.
Hifce Fœrùs monftrofi defcriptionem à NobiMT
D"°· Ludovico de Bils prsfentibus D D. Moermanno
& ine, Doftoribus, Ippone Sìxto & Cornelio de Co-
king Chirurgis , diflèdi tibi mitto.
Anno M PC Lv 11. Novemb. xxvii. natuseftin ÏÓ57;
propugnaculo quodam,non proculab Ardenburgo^
dido de Elderfihans^ fœtus quidam monftrofus, vel
O ο 3 potiùs
-ocr page 310-potiùs duo in uaum combinati, patri quidem nomine
Lieven fP'eJJeUnck, fub fignis Centurionis Ό""' Leonar-
di Mogge milicantijmatri vero Jaquemßntje Al-de-wc-
rehi quem nos nt & Nobiliff: Ì).de Bils hujus compe-
rimus fuiflc conftiturionisj nempè; Capitibus duobus
eoruraque collis oftavam circiter ulnse partem inter
fe disjundis : cujus altera erat formosâ fpecie facies,
omni ex parte sequal i proportione conftans > altera au-
tem oranino deformis, duobus oculis contingentibus
fe in ipfo quafi oris riitu, fine palpebris, fuperciìiis
vero bicoloribus, ubi alias oculilocumobtinent. In-
ter oculos fuperciliaque virile membrum erat quanti-
tare corporis debiti proportione. Deiiderabantur &
nafus & OS, verum fub mento hiatus exiguus. Caput
utrumque hirfutum capillis.
Porrò manus quatuor, totidemque brachia com-
perimus, duo ab altero & altero latere dependentia,
duo decuflàtim à collo inter fe implicita, altera ma-
nu prona, aiterà vero fupina. Corpus fuperius du-
plici erat latitudine infernè decrefcens propè umbi-
^ licum,undeconv€nienremdeprehendebamusktitu-
dinem, tres de bine mammillas, utrimque unam loco
fol ito , rcrtiam autem fuperiùs inter caput utrum-
que , unumque umbilicum cum fuo ligamine, duo-
bus cruribus, totidemque pedibus, quorum llnifter
intortus, cœtcrum partefua feminei lexûs erat, alti-
tudo femi-ulnx : verum ut Clarifllmus Vir conftitu-
a Gemìnam tìoncm cìus re£lius difcat, hifce & iconem fubiunxi.
ka^iti monßri ^ i . · · η · ·
fkuram âa^ Quoci interiorem attuiet conltitutioncm, ventre
é^Tif."^"^ aperto , reperimus omentum duobus ventriculis,
totidemque inteftinis junârum 5 unum à dexterâ,
eratque femella:, airerum vero à fmiftrâ , eratque
mafculi j inteftinum femellam reftum folitâ ad anum
perge-
-ocr page 311-iyid Lïcetum de Monßris. 2 9 5
pergcbat viâ , mafculi autem fpinas dorfi intercede-
bat, atque perforans diaphragma, juxta fpinie ver-
tebras , quod fub meiiro , petebat foramen.
Oefophagi tam mafculi, quam femelles idem dia-
phragmatis foramen penetrabanc, alter os femelliE
verius , alter hiatum illum fub mento mafculi ten-
dentes; ubi œfophagus reftumque inteftinum craf-
fâ membrana inter fe diftinguebantur, ita ut natu-
ra iftud foramen duobus ufibus crearic : fcilicet, ut
per œfophagum ventriculo cibum ingererec , in-
deque trajeào ventriculo , fe ipfum eâdem viâ ab
excrementis exonerarer.
Reperimus quoque ingentem pulmonem , cum
vena portae, fellis folliculo 3 lobifque quinque , at
lienem unum , duos renes, cseterùm reliquas par-
tes femellsE.
In peétore ofFendimus corda duo cum pericardiis
fuis, utrobique pulmonem cum duobus lobis , a-
fperifque arteriis : ex ventriculo cordis finiftro ten-
debat ramus arteria^ magniè tum femellse s tum ma-
fculi inferiùs ; ac ubi aecedebanc diaphragma, quà
illud perforabant, in unum commifcebantur, deor-
fum porrefti.
Cava tàm mafculi quàm femellas vena ex dextero
Gordis prodiens ventriculo ,diaphragmate perforato
coïbat, inque eundem coalefcens du£tum jecur ac-
cedebat.
Cereri ramufculi aÌTurgentes cum reliquie par-
tibus corporis naturalis conilituebant formam.
Aperto mafculi capite , obliquam deprehende-
bamus ieparationem , parìim utrobique cerebri ; in
medio fupra utrius nervos òculi, ingentem aquae
copiam , auilos tarnen ureteres j aut tefticulos,
vafav®-
-ocr page 312-vafave fpermatica ·, folummodò in membro virili
duftum aliquem cerebrum iifque ingredientem val-
vulâ quidam ab aquâ diftindum , quse ftylo virili
membro infixo ilio ipfo effluebat.
CiEterùm quod thoracem fpeftat, in eo quatuor
deprehendimus claviculas, coftas quatuor & trigin-
ta, doriì fpinas duas, os lacrum unum.
290
EXe
-ocr page 313-KAdLketum de Monßris. i ^y
ExpUcatm i. TahuU.
Plgura haec anteriorem Monflrofi Fœtus partem
cute veftiti exhibet 5 literseque exteriores notatu
dignas partes declarant.
Α. Α. Super film.
Β. tJ\iembrum 'U ir ile.
C. Ο culi.
F. fJMuUebria.
G. L^nus, vel potius for am en , quo œfophagus
reäumque inteflimm termimntur ^ tjuod
'üideri nequit i quippeβώ mento.
29S Appendix
'UJgma.hxc Monflrojum Fœtum apercum atque o-
mnem omnino evifceratum exhibet. Literie Ii-
nea^que interiorum loca partium in fupremis cavi-
tatibus 5 ventreque repertarum , ut & claviculas
duplices,
Ao. Ca-
-ocr page 315-κΑά Licet um dë Mmtßris,
Ao. CaputfemelU.
A. A. Caput mafculL
N. N. SupercU'm.
Xo. Membrum virile.
X. OcuU.
R. kAyius.
M. Inteftïnum redium abfcijfum.
G. ClavicuL· dupüces.
Nota. Quae fequuntur partes binis inügnitx îiteris
inventas funt duplices, eammque loca in Figurâ
hac utrimque eâdem dcclarantur litera.
D. D. 2° Oefophagty du^eque arteriie afper£.
Eo. 2.'™ Spinarum dorß feparatto.
Α. Α. Vertebra fpin£.
H.H. CMediaßina.
Β. Β. 12 Coßa[uperiores
C.C. 24 Coߣ utrimque
E. E. 2° Tulmones.
F.F. ζ" Corda.
No.No. 2® Arteria magn^.
L. L. 2® Ven£ cava.
G, G. 2° Tericardia.
Y. diaphragma.
Partes fequentes in ventre Zo. Hepar. |
reperti funt ilmplicesj 1.1. Ureteres^ T. Veßra urinaria. 2. 2. Vafafpermati{:a. 3. 5. Teßiculi. M. Inteßimm reÎîum. 7. Ο s Ilium , 8. Os Sacrum. 9. CHuliebria. |
A Ν-
Pp
300 A Ρ E Κ D I Χ
CMonßroß fœtus hìfloriam admìrandam
ita ferì exit.
1663. ΐ TOcatus curneilem hujus anni Februariô men-
Y fé, quo raulieri gravida, partus dolores atro-
ces tune temporis fuftinenti, manus conferrem au-
xiÏiareSj utique valida naturâ promovente partum,
£lium primo fextimeftrem, pofteà mafculum alte-
rum 3 folummodò medium, ab eâdem illa in lucem
ante meum adventum paulo editum, reliquie mihi
feminse pra^fentes obtulerunt.
Ille£tus rei novitate contreâro manibus monftro-
fum huncfœtumjab adftantibus pro carnea mole
duntaxat habirum. Sed quibus, ob indecentem utri-
ufque cruris ad decuiîîm inflexum, omnis adimeba-
tur hujus fpeftaculi cognitiojiis ad pofituram debi-
tam retradlis cruribus, hocque modo virili fedenu-
dante membro, rei prsbui notitiam.
Confpiciendus autem exteriùs erat is fœtus, ha-
bita ratione partium fefe in afpedum offerentium,
ejufdem cum Germano fratre magnitudinis, aft
fine capite, collo, pectore, brachiis j inftruilura
folummodo lumbis atque natibus , quas excepere
iemora, crura, pedefque 5 quorum dexter tribus
tantum munitus digitis, ac œdematofus admodum
ob umbilicum fupra genu femur valide comprimene
tem i iìnifter autem quatuor digitis coniitus , am-
bo decuiìàiim excurrebant. Aderant etiam podex
membrumque virile, ac umbilicalia vafa longo ià-
ìis itinere placentam uterinam fubeuntia , quibus
Licetum de Menflris. 301
gianduia quaedam incubuit. Nullum ullibi os, na-
fys jvel oculi comparuere Î ultima vero lumborum
vertebra defiit in apicem: quxcunfta feminas fimul
& amicos ad tantam naturse infolentiam tantoperè
commoverunt, ut iis prasfencibus interna luftrarem
vifcera me follicitarent.
Et ecce, diiTeârô corpufculò , neque cor , multo
minùs pulmones, neque lienem , ncque renes ,
ncque veiìcam urinariam , neque inteftina obte-
gens Omentum reperire licuit. Unicum hepar vafis
fuis inftruftum , & ratione corpufculi, mole va-
ftiifimum, ac inteftina pauca , vacua, breviffima-
que, fuo coUigata meienceriolo , plureique glan-
dulx pancreas Afellij referentes, in peritoneo fuêre
recondita. Ventnculus nifi fuperioris inteftini pars
quaedam expanfior craiïïorque apparuit. Csecum
inteftinum non aderat. Colon ob incifuras facil-
limè diftingui potuit. Reftum imperforatum ex-
ftitit. Jecur veficulâ felleâ poroque bilario caruit.
Qu^ cunda figuris fequentibus demonftrare cura-
vimus.
A ρ F R ο ï
Figura prima foetum oftendit in iìtu fuo naturali.
A. Glandula magna ν aß s incumbens umbìlicalibus.
Β. Β. Vafa umbilïcaUa.
C. Alia gianduia parva diBis vaßs adh^rens.
D. CMembrum virile.
E. Tes ßnißer quatuor digit is inßruBus.
F. Tes dexter cum tribus Juis digitis.
G. Um bili calia vafa dextri pedis femurßtpra genu
fort iter comprimentia.
Figura feconda corpus à tergo confpiciendum prçbet.
Α. Tesßnißer ut àtergo vißtur.
Β. Tes dexter^ ejufque tres digiti.
C.C. K^mbiie nat es.
Figu-
-ocr page 319-Figura tertia pedes diftraâios & ad iîtum natura-
lem compofîtos exhibet.
A. Lumborum apex.
B. B. Abdominis cavitas ac capacitai.
C.C. Lumborum vertebra.
D. Membrum virile.
E. dexter^ œdematofus admodum.
F. Ψ es finißer.
Figura quarta interna vifcera demonftrat.
A. Corpus hepatis integrum.
B. B. Arteriie dua.
D. Ligamentum umbilicale.
E. ΨrogreJfus vaßrum umbilicalium per mefente--
rium ad placent am uterinam.
F. F. Inteßina cunBa.
G. Glandula mefenterii magna.
κΑά Lie et um de Monßris. 3 ο ^
..........
504 Appendix
H.H. AIÌ£ g landuU ν afa rscìpìenìes umbìlìcaUa.
I.1. Umbilkus inque eo contenta ν afa ut extra abdo»
men fermtur ad placent am uterinam.
L. L. Hepatis duo circumfcripti ventricuUt ceu cor-
cula.
Monftrorum autem origo aìiquando Deo, non-
nunquam maìis angelis, quandoque coelo, interdimi
uteri conformationi pravas, aiiquoties difpropor-
tioni feminum, non raro imaginationi vehementi
feminarum adfcribitur, Sed miffis his 5 uc coniidc-
rationem peculiaremdeiìderantibusj quid hoc cafu
circa mulierem noilram tempore graviditatis accide-
rit 5 quaesò videamus.
H^c igitur, quae in urbe noftrâ fingulis Satur-
ni diebus 5 carnes in foro ven dendas una cum
maritò laniô fut hic moris eft^ exponere foletj
poftquam mendicum quendani prono capite dorfo-
que fuper manus & genua incedentem, eum in mo-
dunijut à tergo nii niii Jumbi, dunes, pedefque,
addecuilîm inflexi vider^nturjaîiquoties invitâque
minervâ confpicata fuiiîèt, poft Îex menfium pr^-
gnationis fuiE decurfum, ex priEpofterô lapfu, primo
pueri ritè formati, pofteà vero monftrijad comme-
morati mendici formam externam, paiTa eft abortum.
E quibus fané colligere liceret, hujus monftroii fœ-
tus generation! mendicum citatum prasbuiiïè cau-
fam5 cùm pluries gravid^e fefeobtulerit in afpedum,
ejufque imaginationem iterato conturbando , fui
. caufarit averiionem, coque modo terrorem fsepius
incuiìerit.
Terrorem autem circa priEgnantes eiìèfummae ef-
ficacia, non eft quoddubitemus, iìquidem inter af-
κΑάLìcetum de Monflrìs. 305
fe£tus animi facilè pr^dominetur, ac fpiritus & hu-
mores valide concitando, graviifima fy-mptomata,
cordis palpitationcm , fenfus motufque fufpenfio-
nem, animideliquiumj epilepfiam, mortemque in-
opinatam inducac. Hujus èrgo paiîîonis veheraends
cùm gravida prsedida tulerit impecum j quis men rem
ejufque phantaiìam exinde fummoperè exagitatam
non concipiet ? id quod demum pro verâ omnis mon-
ilroiitatis occaiione eft admittendum j ni enim paf.
iìones animi forces admodum & intenße, ac ex im-
provifo Albore^ fuepint, monftrum generari, vel
fignaturam qualemcunque imprimi fœtui vix audies.
Felices itaque mulieres animoix , circumfpe£t£e,
robuftiE j magnanima, qux nec à rebus vilibus nul-
liufque momenti deterritae, nec in rerum quarum-
cunque faciliùs ac minùs confideratè träte deiìde-
rium jnecdepravatis appetitibus detentsejprsediftis
incommodis infeftari non folent 5 malumque alias
plus quam fatis obvium è fuis familiis prudenter ar-
cére norunt.
Sed iìgnat imaginario nuda fsepiiìimè, abfquc ul-
lâ ad rem oblatam retlexione j conceptoque terrore,
fcilicet nobis non attendentibus, imoquandoque in-
vitis 5 ubi turbata phantaiìaturbantur è confequenti
humores Se fpiritus,qui lege circulationis ad partes
quaslibef,ac itidemdelativersus uterum,adque re-
ceprarum fpecierum determinationem fubadi, for-
matricem dirigendo, vel feducendo potiùs, ad ad-
miiTie fpeciei normam ipfum fœtum conftituunt.
Simile 5 crediderim, citatse mulieri, gravida cùm
eiïèt, accidit,quando poft primogenitum ,etiam fe-
cundum exannunciatione obiletricisexpcâraretjipiî
denunciaretur, fiiium fecundqgenitum, jam mor-
Qjl tuum,
-ocr page 322-go6 Appendix
tuum,arpe6tuique minùs acceprum, indecentem pro-
culdubio ex infoliti cuju fpiam & rei deformis oblatio-
neindiiiiTè formam,ipfa puerpera refponderetj men-
dicum jam didtum fe quidem aliquoties cum averfa-
tionequadam afpexifle, fed non (^prout ipfi videba-
tur} turbati phantaiîâj neque metu quocumque,uc
inde fœtui detrimenti quid accideret.
CMonßri rarijjimi Ultr.ajectinensisî/^- ·
fcri^tionem haric per liter as communicat.
Ad ^des viri cujufdam honefti, tabaci merca-
turam inter cives UltrajeB'menßs exercentis,
ftatuaquiedam in iîgnum venalis herb^, ut ferè jam
ordinarium eil fieri, collocata erat; reprsefentabat hsec
^_/Ethiopem pilis crifpis brevioribus 3 labijs craifis
rubicundis , ocülis raagnis, nafoque complanato
praeditum, pede uno incurvato fuppofito cuidam
îignoinnitentem, pudenda loca velamenro quodam
tedta habentem. Adfpexerat hanc fsepius mulier
quidam gravida, Margaretha van den Berg, uxor
Adami van Keßeren , fartoris, at non nifi undecim
feptimanarum[patio ante partum^ imo eandem vi-
dendi defiderio fummo duda. Tandem juilo tem-
pore,quod fuit III.Oétobris Anni M DC LXIII.
obftetrice Agnethavan Gameren opem ferentepar-
turienti, peperit monftrofum hominem, ad aliquot
Horas à partuaurâ vitali ufum, in tempio majore ba-
\>t\Z2itVim^ Elizabethaque nomine iniìgnitum. Color
liuic-ex flavo nigricans, qualis folet eiìèeorum,qui
ex nigritse albicantis congreiTu generancur, major
tamen
-ocr page 323-κΛά Lketum de Monßrh.
307
308 Appendix Ad Lie et um de Monßrls.
tarnen nigredo in partibus corporis fuperioribus
quam inferioribus. Facie tota, labiisjoculisjnaribusj
ç_yEthhpi omni modo iìmilis erat, nifi quod ante-
riora verfus, maiTa quardam carnea fefe exhiberet,
protuberantiis variis jfìnubufque vaidè insequalis. A
vertice ad radicem nariiim, fupercilia, & tempora
fe extendens. Occipite ob fummam depreiììonem
carere videbatur. Mafia fimilis & in regione hypo-
gafi:ricâ occurrebat, quse etiam impediiiìètpudenda
adfpicere, fiquidem adfuifiènt 5 jam abfentia. Pes fi-
nifiier incurvatus quoque & quafi luxatus. Ante-
quam vero moreretur hic infans , carnofa utraque
mafia rubedinemfummam contraxic, humidiratem
copiofam femper de fe emittens. Eandem hanc hi-
fl:oriam literis ad affinem T>. Andream Frifìum ope-
ris hujuseditorem xix.Septemb. M DC LXIV".
datis confirmât D.Joachimus vanSchulperoorU Chi-
rurgus Uitraje^iinenßs expcrientifilmus , ex ore
^.Joanmsvan Rìnckenraat, Chirurgi itid'em in ea-
dem Republica UltrajeBma dexterrimi, qui quam-
diu in vivis monftrum hoc fuir, carnese mafìk^ me-
dicamenta convenientia applicavit.
A'D finemjam perduBum opus cum ejufäem Editori
lit er is oßertur âupUcis Μοηβη defcriptio ; utrum-
qiie ob fingularem raritatem· & excellentiam dïgnum o-
mni modo vtfum fuit pr ie gr ejfis adjicere. ^rimum ex hi'
buit Vir Clariiïïmus & Èxcellenciiîînius Dn"» Michael
Heiland, Philof. & Med ΟοέΙ & in Academiâ GiiTenfi
ProfeiTor ordinarius, edita difquißtione Medica Mon"
ßri Haßiaci. Alterum ex Αηφα communkavit Vir qui-
dam curiofus-,ηαΐιοηε Anglus, éditons amicuSi qui id'
ipfum Je 'uidijje (αηδίβ teßatus eß.
^efiribit hoc Cl Heiland his verbis y
'Difquißtionis diëΣ Cap. i.
Die 15 Marcii 1664. nafcimr in pago C7^propè
Niddam in Wedderavia fico,Pacre JoanneEy-'
Jern viginri quinque circirer annorum, ejufque uxore
primipara ejufdem fere setarisob paucitarem fangui-
nis, aliaque iìgna relata ad frigidum & ilccum rendente
temperamento,citavo poft fadam conceptionem men-
fe infans magnicudinis ulnie dimidiae, uno capite, uno
trunco, fed quatuor brachiis totidemque cruribus prae-
ditus. Caput in calva, capillis atris, digiti articulum
circiterlongis hirfutum, moleinlìgne, proininentiis in
utroque latere confpicuèprotuherantibus. Facies an-
terior glabra, quoad fuaspartes fic fatisconcinna, nifi
quodaures externie antrorfum verfus eiTent nonnihil
depreflk. Huic faciei qu£e opponebatur Capitis regio,
& ipfa quoque ad planitiem aliqualem fubfidens, capil-
Qa 3 lis.
-ocr page 326- -ocr page 327-3 io Appendix
lis non ita fpiiììs ornabatur, circa flexuram prioriju-
gulo, è diametro oppofiram binas exhibens auriculas
fibi mutuo oppofitas, ita ut helices quidem exteriora,
tragi vero interiora refpicerent, milìis deorfumlobis
utrisque. Ad latitudinera digiti transveriì fuperiora
versus obfervabatur oculus,cum fua palpebra dextra &
Ììniftra. Dextra inquam&iìniftra. EiFormabantenim
ambsE,estera debiti efîbrmatœ rimam in longitudinem
protenfamjitautalterangulorum, major videlicet, de-
orfum vergerei j alter vero furfum fpeftaret. Huicfu-
per eminebat exigua diftantia exilis quaedam verruca
penfilis. Inter hanc quafi faciem & oppofiram veram
interjeta duo occipitia, quibus fubftrariE diverfe dua:
ipinse doriìjquarum quaevis termihabat ad fuum os fa-
crum clunibus hinc inde ftipatum. Porro & quaelibec
facies fubjeÄo fqo gaudebat pedore, nec non hoc fub-
fequente abdomine. Atque fic truncus hic ex duobus
quaii coagmentatus, unica eaque continua tegebatur
cute, nifi quod infra cartilaginem enfi for mem utram-
que retrocedens, cum mufculisabdominisadmodum
exilibus cutis verfus dorfum jnudumoftenderet peri-
ton^um, ad cujusfuperficiemrepebantvafa umbilica-
lia, à minus curiofa obftetrice, vel ruptura vel feitione
profundiusà corpore divifa. Nullumin abdomine evi-
dens fignum diiTerentis fexûs,fedadutramquefaltim
pubis regionem, leviufculsc aliquseprotuberantiseex-
terna uteri labiaruditerexprimebant 3 in altero prsete-
rea perin:eo foramen quoddam, fty lum mediocrem ad-
mittens, cunnum quodammodo reprsefentabat.'Gla-
nes in ter, inftar cicatricum aliquarum vefl-igia quse-
dam foraminibus deftituta , podices exprimebanc.
Extra truncum fuo quilibet locopropendebantartus,
bene formati, exceptis pedibus qui circa malleolos m-
teriora
-ocr page 328- -ocr page 329-Kyid Licetum de Monßris. 311
teriora verfus diilorquebantur. Brachk verò ad fum-
mumhunierum nigrispilis aliquo modo velica. Un-
gues ubi vis perfeéli.
Peritonseö aperto mos inconfpeilrümreofferebant
vifeera 5 Epata nimirum bina 3 totidemque Lienes. E-
patiilnguloinfertaerac fua vena umbilicalis loeodebi^
to ; quemadmodum & arteriarum Umbilicalium in-
fertio in iliacas eratconfuetseiimilis. Quodlibet Epar
iiia gaudebat cyfti, fellea, familiari humore referra.
Locus in Hypochondriis naturalis, ob magnirudinem
tarnen, locique anguftiam umbilicalem fimul regio-
nem occupabanr Magni^n^o diverfa &JeeÌnorum&
Lienom , ita ut majori Epati qui appoiìtus erat Lien
minor eiîèt alteri qui minori Epati ad latus finiftrum
adftabat. Quaterna hxc vifcera vafis fuis débité dona-
ta, medium compleftebantur. Ventriculum unicum,
eumque anguftiorem, cui fubftratum Pancreas itidem
unicum, illudque fatisexile,afìixumtenuiilìmamem-
branafundo ventriculifubnesa, Omentum mentientej
Continua vencriculo Inteftina excrementis fere defti-
tuta breviiIìma,utporequse ne quidem longitudinem
corpufculiexasquabanti unico anfradtu ad inferiora du-
eebantur, ad pelvim alteram, ubi fine nexu cum parti-
bus vicinis hiabant. in ipfa vero pelvi inteftinorum
conglomerati gyti, vix tamen longitudinem digiti
quantiumhserebant, fine perceptibili itidem conne»
xione cum iuperioribus.
Craflbrum &tenuium differentia minus confpicua.
Nexuseorumcum mefenteriolo tenuiflÌDio. Renesin
altero quidem corpore bini, loco maturali fiti, fuc-
eenturiatis fuis renibus fubftratijfecundum leges natu-
ri^ ritè efformati, deorfum ad pelvim mittentes urete-
3rcs, definentes infubitantiamquandamcarnofamem-
Q^q 4t branai
-ocr page 330-312 Appendix
branaconftan tem, magnitudine piiìobIongati,muciÌa-
ginem aliquam candicantem in itia cavitate continen-
tem, quam aperta erudabatt Veficas urinariie refpon-
dere eamdiceres, cum& ad illius fundum urachi vefti-
gium appofìtum obfervaretur. In altero vero corpore
unicus faltem Renjifque dexter cum fuo fuccenturiato
qubad omnia perfeilusjitidememittensuretereminfe-
riora verfusjqui propè pelvim quadantenus inaliquami
cavitatemichorem ferofum continentera, expandeba-
tur,atque definebat in corpus exangue ad inftaralicu-
jus verruca:,manifefta cavitate deftitutum.Siniiler Ren
deficiebat, eiufquelocum occupav^rat fuccenturiatus
jufto nonnihil major,vafis ex utroque trunco gaudens.
Vaforum fpermaticorura nullum veftigium, bine nc-
que relique partes Generation! infervientes confpicie-
bantur,niiì quod in altero corpore carunculaquasdam
ad modum verrucie penfilis, circa regionem pubis de-
prehenderetur, ad quam terminabat foramen, adPe-
rinsEumalterumfuperius defcriptum, atque ficuterum
aliquem mentiri videbatur. Diaphragmate unum
quidem corpus cingebatur , alterum vero eodem
deftituebatur.
Thorax cavitate unica, duobus fternis, duobus dor^
iìs diametraliter fibi oppofitis, atque bis ipfis inter-
jedis quatuor coftarum feriebus efformatus, duplex
continebat Cor, Majus alterum , alterum Minus ;
Quodlibet fuam accipiens venam cavam à fibi fubftrato
epate j Quodlibet propria gaudens arteria aorta, quaru
trunci afcendentes feorfim, nulla intercedente combi-
natione collum petebant utrumque. Defcendentes
utriufque aortic trunci, poftquam fefemutuo excepiCi
fent, in duos difpefcebantur ramos, inferioribus parti-
bus fanguinem à cordibus deferentes. Reliqua utriuf-
que
que cordis ftruftura naturali ex amuffim conformis.
Quin & quodlibet cor propriis circumvallatum erat
Pulmonibusin duas partes more folito diviiis « quarum
quœlibet in tres diftioda erat lobos ^atqιJe de ciucerò
ritè erant illi efformati, nifi quod majus qui cingebant
Cor lobis eiîënc oblongioribus , iisque manifefto δε
profundius diviiîs.
Laryngés duos duplici Arteria afperaefuperpofiros,
gîaaduloia Thymi corpora duo , eaque non conreni-
nendse quantitatisftipabantjad jugulumilta, fuaque
mole thoracis cavitatem occupantia, definentia vero
ad latera faucium. lifdem laryngibus imminebat utrin-
que u vula ab exeremo palato propendens. Inter ambos
laryngés ferebatur Oefophagus, cui iidem ad latus
dextrum atque finiftrum erant appoiìti.
Ad regionem auricularum pofteriorum incifione
fafta 5 retro fauces exigua quaedam cavitas occurrebat,
in quam meatus auricularum didarum in principio
quidem divifi, mox tamen in unum coëuntes defiiiîe
videbantur. Continebat illa Linguam fubftantia alteri
iìmilem, magnitudine vero & figura admodum diffe-
rentem ; Pifumenimmajus eaexprimebar-. Cui tamen
OS Hyoïdes proporrionequantitati linguiE reipondens
fubfternebatur. Oculiad unum omnes una cum pal-
pebris ritè efFormati, nifi quod pofterioris mufculis
nulla obfervatodignapinguedo interjeta. Sed&ejui^
dem nervus opticus ad latus dextrum deorfum verfus
vergebat.
Cerebri conformationem deprehendere non licuit,
ob fummam ejus flacciditatem , & jam incipient^m
corruptionem, nifi quòd duplex obfervaretur gianduia
pituitaria , foramen occupane , quod à binis oflibus
Cuneiformibusj oiTeque Cribriformi conftituebatur,
Qq 5" faucibus
-ocr page 332-5:14 Appendix
f^ucibus ferè imminens. Duplex nervorutn princi-
pium fuiiïe ex duplicitate fpinalis medullie faeilècol-
ligitur. Num vero & Cerebellum duplexfuerit, non
potuitobfervari.
Oflea compages, nonnullas quoque exhibuic iin-
guUres obfervationes prasfertim circa caput, ubi la-
tera appofita Bregmatis ofla naturali modo fe habe-
bant j nifi quod protenderent magis ad utrumque latus
extrorium, ibique dextrorfum panter &finifl:rorfum,
adfundum craniicum duobus oiÏÏbusOccipitisneârer
bantur, verfus anteriora vero cum Temporum οίΒbus,
qu2e & ipfa ad anteriora nonnihil deorfum declinabant.
A Bregmate porrò eadcm Syncipitis ofla, reä:o tramite
in utroque latere φ angulum ufque fuperiorem utri-
iifque futura^ Lambdoidé^ jungebantur, cum aliis iti-
dem %ncipitis oilibus, ad pofteriorafpeélantibus, qu^e
ipfa nedrebantur iifdem oiîîbus Occipitis, ab altera
latere inferius , fuperius vero atque è diametro fere
oiîlum frontalium fufcipiebant unicum os, ad bregma-
tis regionem pollicem tranfverfum latum, aft inferi-
ora verfus nonnihil anguilatum. Tribus hifce oilibus
lïonnihildepreiïïs j fubjedum erat aliud os, oiïïpetro-
fo forfan refpondens, figura ad triangularem accedensj
cujus longius latus fiiperiora fpeftabat, coar£tando
leie inferiora verfijs ad meatus ufque auricularumap-
pofitarum, qu2e ucut membranacea^ inferiorem angu-
lum quafi diiïècabant. Idem os in medio ferè iui ex-
Mibebat proceiTum exilemftyliformem, furfum verfus
tendentem : Huic offi una cum duobus fyncipitis &
uno frontis oflè, infculpta erat oculi pofterioris orbi-
ta, à fupernis deorfum ad interioria vergens. Oifa
duo Cuneiformia ad interioraporrefta, cum offe Cri-
hriformiforamen rotundumad magnitudinem pifi mi-
nores
^d Lketum âe Monfiris. 31 ^
fîoris conilituebant, Ai^ertici diametralirer oppofitum.
Cuneiformium oilium alterum quidem proceffibus
Pterygoidibus gaudebat, alteium iisdem deftitueba-
tur. Os cribriforme unum , quemadmodum & utri-
ufque Maxillaoiìàfìngula. Reliquaveròoflafubftrata
Capiti ad unum, omnia duplicia, Spina doril duplex
ÌÌbi oppofita. Utriufque porro fpinse Vertebra prima
deftituebatur portione fui corporis jquod à tuberculo
finuato occiput fufcipiente jhinc quidem finiftro, il-
line vero dextro ad pofteriora dirigitur 5 acque fic
neutra integrum conftituebac circulum. Thoracis
vertebr^e in altero quidem corpore numerabantur
undecima in alcero duodecim. Lumbaliumvertebra-
rum ultima infigni foramine patebat, ipfius proceflu
fpinofo dehifcente. Quemadmodum & iidem offis Sa-
cri proceiTus ampie diftabant, ita ut medullafpinalis
huc termìnans, delìnebat in abfceflum aliquem fan-
guine ichorofo perfufum. O0a pubis & ipfa in utro-
que fceleto, ad latitudinem digiti minimi tranfverii
hiabant. Coftarum prima & fecunda, dextra unius cor-
poris in medio fui per coalitum junitae, utrisque ra-
men extremitatibusfeparatisjóc bine quidem vertebris
fuis, ilJinc vero Sterno nexis. Coftse triumferierum
undenie; Quarta vero lateris finiftri duoden^e. Ster-
num utrumquecartilagineum, exceptounico oiììculo
prope jugulum, quod in altero quidem lentis, in altero
vero feianii feminis magnitudinem ex^quabat.
Ulteriorem inMonftri hujus caufas inquifitionem
exhibetTradatus jam nominatus.
Qq 6 MON-
-ocr page 334-31Ö Appendix AdLketumdeMonßris^
MONSTRUM ANGLICUM.
ANglico iîyîo exhibitam Monftri hujus hiftoriam
fic Latino proponimus. Die Mercuhj, xxvi.
Oaobr. Anni M. DC. LXIV. üxorcujufdam Ru-
ftici Joannis fPaterman, habirantis in ^zrochikFifcher-
ton Anger^ vicinâ Salisbury Monftrum peperit, cujus
hxc defcriptio.
Duplici prieditumerat capire5brachiis quaruor,fed
pedi bus duobus. Capita fibi è diretto erant obverfa,
iicut unum caput pedumlocumoccuparet. Capiti u-
trique fubjedum corpus in omnibus benèfe habebar,
ufque ad regionem umbilicalem, ubi coalitus urriui·
que Lumbij femora, pedeique è latere,illic loei, ubi
duo illa corpora unita prodibant quo loco & difcri-
men fexus, muliebre pudendum annorabarur.
Apertura Monftrum exhibebat cor, hepar, omnia-
que vifcera ,quai capiti aliàs & umbilico interjacent,
duplicata, excepto eo quod Renes tantum duo adei^
fent. Per biduum in vivis erar,alimentoque utebatur
duplici ore, lac fugere omnino refpuens, plorante uno
plorabat & alter, imo aitiones omnes un ius alter imi-
tabatur. Viderunt Monft^rum hoe, novitate rei duiti,
plurimi homines nonfolùm inviciniâ, fed & locis re-
motioribus degentes.
Eodem partu, quo edidit Mater monftrum hocce,
peperit & puellam primo prodeuntem in omnibus
bcnèconforraatam jqu^ adhuc aurâ vitali utitur.
INDEX
Veterum, ò" Recentiorum qui m hoc tra^îatîi de
Citantur, & illuftrantur.
ChiKes. Statins. 15 3 I485I 56, ZI8, zzo, 235. Ageìlius. 173 Albertinus Mujfatus. τ 8 4 Albertus Magnus, 15 j 47515 6, Alexander ab Alexandra. 250 Annales Colmarienfes. 19, 76, 157,176,184. tjipulejus. 160 xyirantius. 13 7 Kyirifloteles. 556,14,15,17,23, |
240,252,279. T>.Auguflinus. 10,44, 75 j 93? 142, 279. 180 Arrianus^ '^Artholomms Turrianus. 166 Bartholinus (Thomas') 273. & Boccatius. Ï54,2f4 Bonamicus. 152,163,167 Buchananus (Georgius.) s 7 f^<iyElius Rhodiginus. 43,127 Q^q ^ Carda- |
INDEX
FinceÌtus. (Johus') 5 6 8c feqq.
83) 130, T89>236, 25 5.
Fontanus Agenenfis. 131
Francifc. Maria T)elmonaco. 212
Fulgoßus. {Baptißa) 174.180.
251.
G
85» 9Ó
156
234
249
260
45"
D.
DAlechamptus.
Îiamaftenus.
^amianus. (Tetrm^
1>anielTropheta.
T>elrio. 56. 150. i6f. 2 18. 260
147
245
14S
171
174
149.152
180
47-51
i5 2i 153
IP3
. 159
154)27'
D emocritus Thyßcus.
^iodorus Sic.ulus.
Diogenes La'értïus.
^oroîhaus M ξ dieu s.
E.
"JP Mpedocles.
^Efdras Ψνορόεΐα.
ó.lf
147. 205
G Abriet Cuneus.
i
Galenus,
Gaf par Hedionus.
Gillius.
Guaßa'vinus. ÇJulms^
Gualtherus Rhaleg.
Γ Λ Elio dor us.
1. ^Herodotus.
Heßodus.
Τ>. Hieronymus.
Hippocrates. 48.öi.73.110.141
153.210. 2Ó7.
Hor at tus. 272
Ι.
J Ac obus Β ont nis. 272
JacohusJani. 273
janus Fitalis Tanormitanus. 81
Everardm a Sypefieyn. 106 ijoachinus Fortius Ringe tb er»
gius. 160
Cardanus. 47.85.93.105.& feqq.
148.160.185.251. 255·
Caflanenäa. > . 217
Cicero. 5
Columella. 200
Cornelim Amflelodamenfis. 251
Cornelius Gemma. 254
Cornelius Celfm. 267
Ctefias Gnidius. 5 4
Cujpinianus. , 126
'^Abrkius ab Aquapendente. Felix Ofius. 18 4 |
loannes AUboßus. 151.167. 2S0 loannes Baptißa Ramußus. 207 loan |
"Joannes Fr y er kus Treubier us. Joannes Grammaticus. 41 Joannes Gualtherius. i ο, 13, 18,24, 54»75> 111,127, Joannes Magnus. 15 o, 16 5 234 126 7S 216 Joannes MuUivallius, ^^^Ornmannus. LAngius. 1765193· J^evinus Lemnitis. 6 3 Licetus. in traftatu de perfefta Lucretius. 223 Ludovicus de Bils. 2 9 3. & feqq. |
M. ^^^Acrobius. 169 ^^Magius. (^Hieronymuse 186 CMartinus SandeUius. 'i^Jcolaus Tulpius. 2 6 6. & feq. r\Ctavius Riparolia. ϊ 3 2,13 3 Ovidius. 15 4,2 20,246 VyAnarolus. , 280 ^ Tarsus QAmbroßus') 21,55-, ΨetrusJußinianus, 127 Tetrus Lupius. 162 Thüoflratus. 15 7» 19 3 193 |
V
257.
-ocr page 339-
Thilaltheus. · i6i Thlegon Tralümus. i o, 13 2,171 Ψ€ΐηΐ5 Lupins, 162 ΨΙαΐο. 4ί47,153} I5Pj2O052 28, 260. ΨΙίηίΜ5. 24,44., ϊ 54J 164, ^olydonis Virgilius. 9.15.1^1. Pontanus QJovianus') 15?. s 3 26. 200. 214. 239. TJ Moyfes. 14 |
Renatus Ciretm. 118 Riolanus. {Joannes^ 7 8. S 7. ρ i. .98.100.115.15 2.. 219. 234· Rueffus. QJacobus^ 8.14.18.81. ^ Sax ο Grammaticus, ι <> 5.21S Scaliger. 18. 2Ö. 106, iο7 Simon Provencherius. 151.280 Stumpfius. 8 5 ^^Aliacotius. 108.126 Tulpius {Nicol.^ 266.&feqq. Thuanus (^Augußus') 15 ο. 15 2 Τ7rij uatus TaJJks. 155.260 '^Alertus Maximus. 160.191 Volât erranus, is-iyf-is^. 216 INDEX |
INDEX
Α. % Ccipiter ternis pedibus. pag. 15 ' Acephali qui monftranon fint 4 Aétio phyGca eft cum motu. 5 5 Aftusadivorum in patiente difpoiìto fie- Aftusdiftinguitquij&quomodo. 48 Ailus qui fpecificas diiFerentias confti- Admirabilia quas fint, quae non fint. 40 Admiranda hiiloria foetus monftrofi Me- Adultera cur pariat filios marito fimi- Adulter qui non fit,licet adulterium com- Adultos homines monflirofam naturam iEgrotantes ut fibicaufla évadant figuras JEthiopes vi phantafise filios albos procrea- |
Africa ut femper aliquid novi afferat. zr^, Agens agit quatenus eft adu. 1^8 Agens imbecillum fe habet ad validum ut Agens materiei quam formam tribuat. Agens omne geftit fibi fimile confti- Agens ut formam iuâ viliorem procreet. Agentia purè phyfica , ut ex neceffitate Agentium cunélorum naturalium finis. Agni equinis pedibus. _ 18 Albos filios JEthiopum non effe monftra. Alens vis ut monftra efEciat. aoj Alimentum ut fit monftrorum cauffa. Alimur iifdem , ex quibus conftamus. Analogatum primum cetera patefacit. 4.6 Anceps monftrum quodnam fit. 48 Ancipitis monftri cauffa prima quae fit. R r Andro- |
INDEX
Androgyni qui monftrâ fint, ló^p. 170 Anguilla uteri ex quibus caufl!ìs pendeat Anguilla uteri procréât monftra infor- Anguilla uteri utcauiTa fit monftriexce- Animalia diverfis fpeciei quse coeant ad Animali cuique fiiumefle nafcendi tem- Si- Anima nulli eil corpore» qualitati fub- Animx partes viliores in actionibusfuis Anfer biceps > uno collo, quaternispedi- Anfer duplici collo, quaternis alis, & pe- Anferinis pedibus, & manibus puer ena- Antoni Cìanfii è dorfo brachiisque flammas Arbor una frudus diverfarum fpecierum Arbores variae ut in unum coeant. ι o(> Ariftomenis cor pilo fu m, 164 Arifiomms fortitudo. ibid. |
Arifiotelis locus illuilratus. _ 43 Arquati morbi natura mirabilis in Έγ- Ars monilra efficit non fine opera natu- Aifuetorum adjumentorum privatio Athletas in monilra degeneraiTe. 47 Aurese glandes ut è palma phyficè deflu- Aurei cruris allegoria. 158 Scfeqq. Aurei cur diéli fint primi homines. ijp BArbatipueriutnafcantur. Baßleenßs monilri iiiiloria. 143 Bafiliicusufitat. Belluœ marine coïtus cum homine, Bei- |
RERUM NOTABI L.
Bellus femina ut hominem concipiat Belluam utgignat homo ex fera femina. Beliua ut ex homine, ac bruto monftra Beftiie quse diveriì generis coëuntes ge- Beftias ab hominibus nequam fubadas Biceps infans carens altero brachio. 8. Biceps infans ter tiara manum Habens in Biceps puella cujus materici exceflu ge- 7^.77· Bonamicus notatus. 167 Bosquinquepedibus. ly. 18 Brachiorumexpertiserigo. 8, ^ΐΤ,ό^ζ Brachiorum expers homo à nativitatc. 8, Brutis unicum eitpancndi tempus, ix i C. CAcodaemonis effigie monftrum mu- Cielo nulla deformitasineft. 4α Caslum non»agit fine motu. 5· 3 C^lumnon eft generabile, & corrupti- C«lum ut fit noftratium cauffa. 3 7 Caliditas regionis venerem acuit. ^^o |
Caloris exceiTus, & defedus ut monftra Calor idem colliquai ceram, & indurai Calor idem dealbat capillos, dénigrât car- Caput habens puer è fmiftro enatum hu- Caput humanumpartueditum. Caput membranis involutum ut mulier parere potuerit. Caput fine bufto diu non vivit, nec in u- Cardams notatus. 47,106 Carmelitn momchm ut habuerit capillos Cajßmus à Futeo eques laudatus. 133, |
INDEX
Caudam è fylveftri vidu homini erum- Caudatus infans ut oriatur. 146 Cauffç duae phyficœ monilri dzemonifor- Cauflas communes non funtindeiìnitio- neponendae. omnibus monftris. Caufla finalis omnium monftrorum non Caufla in quam funt effedus refolven- Caufla monftrorum ut fit ineptitudo ma- Cauflk monftrorum quatuor funt gene- Cauflk monftrorum effedrices remotie Caufla; proximas, ac remotasdifcrimen. ^30· Cauffa proxima quid habeat eflentiale. Caufl"^ qu£e non pariant fcientiam. 5· 3 Caufla remota quid habeat eflentiale. 3 3 Centaurusex equaj& paftore natus. |
Centaurus ut oriatur. Chirurgorum imperitia ut efficiat mon- Ciceronis opinio de monftri etymologia Cinsdus qui parere potuerit. 171 Cinocephalosnoneflemonftra. 44 Columbarum pulii monftrofi. 16 Compüfitorum eflentias manifeftantfim- Conceptui materiam non detrahitphan- Conceptus fecundus ut fiat fine coitu ite- Coxendici è femore ut ignisexiluerit. iììi Crusaureum Tphagou. 158 Culmus quindecim fpicarum abfque fa- D. D.^mon ut venerem cum muliere ex- Diemon afliimpto corpore eft vivens £e- Diemon eft fubftantia incorporea. 1/61 Dxmo- |
RERUM NOTABI L.
Dîemonis aftu multifariam poÌTunt mon- Daemoniformis monftriduaecauflÈephy- ficae. %6o. Diemonis opera ut monftrum phyficè Daemoniforme monftrum ut vi phanta- Diemonifürmia monftra nata. é^ßq. Dsemon ut monftraefiSciat. Dxmoa monftrumprocreansde fua fub- Dsemon ut queat monftra generare. f i Z'yâf. Dmomm Rex Ut ab urfo originem duxe- Debile agens cur cedat robufto in ope- Debilitatis formatricis multie cauiTse enu- Débilitas virtutis nutrientis ut monftrum Debilis vis generatrix ut monftra confti- Debilis vis formatrix ut monftra confti- Defìcientismonftricauflfe. ιιρ,ιζο |
Degenerare fernen faciunt multa. 24? Determinatio materiie indeterminatse ut Deum reipfa nonefficere omnia monftra Deum folum poife omnia monftra efEce- Deus cur agat non phyficè, fed eminen- Difficilius cur fit naturam errare in plan- Difforme monftrum ut conftituatur à Difforme monftrum ut à motu fìat. 138 Difforme monilrum ut fiat à facultate di- DiiFormis monftri variie hiftorise. izj. Difformis monftri origines, & cauflk va- Diluvioantiquior j'o/i/'e. i)4 Difcreticis virtutis in femine neceffitas. Difcretiva debilis ut monftra efficiat. 241 196. mire manibus, ac pedibus puer Rr 3 Divifi© |
INDEX
Divifio materialis monftri iecunda reji- Divifio monftri à materia duplex. ibid. Divifio quarta monftri recipitur à varie- Divifio tertia monftri quse. 4.6,47 Duodecimo menfe nati homines. E. EFfeftio rerum mutatio eft. 27 Effedrices monftri cauflàe remotie. 3 7 Equœ pullus bos fuit equinis tantum pe- Equicervus. ibid. Equi Collum manuconfricatumfcintillas Equuleusquinispedibus. 18,21 Equus miré monftrofus humanis pedibus. |
Equus Tiberij ore flammigerabat. 160 Error naturse monftruna generantis in Erichthanij ortus. a4o Excedens calor ut lapides in corpore fa- Excedens monftrum quodnam fit. 48.93 Excedentis monftri cauflàe plures. 93. é» Excedentis monftri origo varia. T07 F. FAdum nullum caret caufa effedri- Facultas difcretiva feminis ut monftra diffi^rmia producat. 1 Fagi ut ferant caftaneas. a2jr Felem cum muliere non coïviiïè. zi6 Femineum fernen à mafculeo gubernari Femina cur poflit omnem defeâum ma- Femina |
RERUM Ν Ο Τ A Β I L.
Femina ut in mafculum mutari potuerit. Ferœ caput habentes humano umile. 185) Ferie quid habeant commune cum homi- Fera ex homine triplicem partum edere Feram ut muller ex fera mafculo conci- Ferinam effigiem ut induant homines ex- Ferreum genus hominum quodnam fit. Ferro candenti confumitur malignitas. Ficuum monftra. 24. Figuraomnium monftrorumnonuna.jx Figuras partium fœtus variare poteil pa- Filli monftrofi cur, & quando fiant ex Filios adultera cur marito fimiles efficiat. Filios albos ex Mthiopbus ortos non effe Filius urfi qualisfuerit ex muliere. 16^ Finalis cauffa monftri ut in definitione exprimenda. Finis monitri proprrus. ibid. Finis monftri in quo différât à fine viven- |
Finis monftriremotus,& communis. 2.S Finis perficit. 6 Flammaeerumpentes ècorporibus equo- Foecunditas unde infit femini. 3 8 Fcetum conftituens virtus feminis tri- congreflli. α24. éff^^^· Fœtus lapideus in utero. 15:1.284 Fœtus ortus rotundîe figurae. 14 t Fœtus in utero à magno morbo cur rarò Fœtus capite felino 178. capite equino. ibid. capite fuillo. ibid. Fœtus monftrofi à Ludovico dsBils diffedi Forma omnis in qua materia recipatur. Forma effentialis monftri quas. 3 r Forma monftri duplex. ibid.. Forma monftrorum remota quse. 3 r Forma fpecifica monftri. ibid. Formatricem vim qu« debilem reddant. Formatrix virtus imbecilla ut monftra inr Formatrix virtus in femine ut operetur. Formatrix virtus eft agens me rè natu- Francifms Barberinus Cardinàlis laudatus.. Trmcifms Guìms memoriie monftrum. vtm- |
INDEX
RERUM NOTABI L.
Helioderus non eft hiftoricus, fed Poeta. HercuUamonftm, quiefuennt. 55" Hermaphroditos omnes monitra non ef- corpilofumfuiiTe. i6'4. Hermaphroditus fine cute. 284 Hircus ortus abfque pofterioribus pedi- Hiftoriainfantispetrificati, é'/^ìi· Hiftoriacanis caftrati venerem exercen- Hiftoria marini hominis. 149,15:0 7^· Hiftoria Trìtoms. i^o Hiftoria marini hominis cornuti. 151 Hiftorici qui vulgares opiniones haufe- Hominem ut mulier ex fera concipiat. . ai7· àfin- Homines cum feris coire,& monftra pro- 249. Homines duo fulmine tadi concrevere Homines è fuo corpore ignium fcintil- Homines ex cane δε muliere nati. χ 16 Homines infignes pediculis enedi. 240 Homines primi cur didi fint aurei, ihid. |
Homini caudam è vidu filveftri exoriri Homini cum feris quid commune fit. 22 5 Hominis cum infedis nulla venus. 249 Hominis nativitas uc fit enormis. 222 Hominum monftrosè mutilorum hifto- Homo sequale tempus graviditatis ut ha- Homo canino capite. 182 Homo capite anubidis ut oriatur. zo^ Homo capite, colloque anferis. 180,181 Homo cui puer ex pecore vifus exiens Homo exfera femina ut belluam gignat. Homo habens auricuks brutales. 9 Homo lunatas habens manus, & plantas. Homo marinus captus in Jllyrko. 25:0 Homo quatuor pedes habens. ihid. Homo qui, & quomodo in afini formam Homo rerum omnium fcientiam defi- Homo fine brachiis natus. 8. y 5- Homovacc^filius. 218,219 Homo urfi filius. 217,218 Homo ut ex vaccino feminegigni valeac. Homo Ut fit rerum omnium menfura. S f Humana |
INDEX
Humana monftra in fe habere quaecun- Humanorum monftrorum hiftorise mirie 54.. & fequentibus. IAnum referensinfans. 13+. 135" lâeritia mirabilis Fythagora. i6z Jgnes ex humano corpore miré profilien- Ignis adurendo ut monftra efficiat. i z6 Imaginatio parentum fine eorum anim- Imaginatie parentum cur non fit caufa imaginatio parentum ut eiEcere valeat Imaginatio parentum ut efficiat mon- Imaginatio parentum quando nequeat ge- Imaginatio parentum ut fit monftrorum Inanimata non eiTe verè monftra. 41 Ineptitudinis materia fœtus cauffìe va- |
ïnfans auribus, oculîs, & naribus carens· infans caput habens enatum ex humero infans caudatus ut oriatur. Infans in feram ver ti non poteft. 47 Infans ortus abfque manibus 6c pedi- Infans manibus ac pedibus anferinis. 180. Infans promufcidem loco naiì gerens. Infans folo fexu mafculus corpore mulie- Informe monftrum quid fit 48. 141 informe monftrum Ut fiat à motu. 144 Informia monftra ut fiant ob venerem Informitati unius parentis alter ut confu- InjuftLÌs non eft omnis injuftè agens. 15· 7 Intelligentia ut fit monftrorum caufa. Intelligentiis vim folam loco.motricem dat Arifioteles. 262 fofrpe Civitatesduas. Labia |
RERUM NOTABI L.
LAbia curta ut infitione reficiantur. Labium inilarroftridependens. χηη Liefi parentes cur interdumliefosjincer- Lapidef^entia varia. lÖój 1^7,180 Lapidefcentis pueri origo. 166 Lapidefcencis pueri hiiloria» aSo Lapidefcere frondes. ihid. Lapidefcerefruftus. ibid. Lapides in corpore ut à colore fiant. j66 Lapidofa materia in genu mulieris. 166 I^aurus platanum germinavic. ihid, Laurus palmamgerminavit. ibid. Laurus erta in platano, ikid. Laurus orta in quercu. ìbid. Laurus erta in cerafo. ibid, Leonardas Vincius piétor celeberrimus. Leonem cum muliere non coiVilTe, quœ Leonida cor pifofum, 164 Zeoni'L· fortitudo. ibid. Leporino ore ut oriatur infans. 203 Lepus quatuor auribus, & odio pedibps. Limones monftrofi. Linguafifla exerta ex ore dlftorto puelli. |
Lupörumjöc Canum coïtus. aij MAcrocephali monftra non funt. 4 Mala futura cur non fint fines monftro- Marini hominis hiftoria; , ayo Mas capite pifcis carpionis. ■· 27 S Mafculi femen gubernac femineum. Mates centaurus. 15 Mater cur poflît omnem patris defedum Materia eiTentialem habitudinem habet Materiie ineptitudo ut fit cauiTa monftri. Materiie vifciditas ut monftrum diiFor- Materia ex fe indeterminata ut determi- Materia non una omnium monftrorum. Materia proxima monftri qua; fit. 33. Materia monftri proxima noneft corpus Materia monftri remota, qu£e. 33 Materia quas immediati fibi uniri for- mampoftulet. |
INDEX
Materia utà phyfico nofcatur propriè. 54. îvîâternus calorjqui fit inftrumentum de- Matrona cornutum monftrum peperÌt. Maximi ji^uiUm Medici corpps flammi- Medicus utplagas debeat infligerae. 106 Membra funt partes corporis viventis. 58 Membrum virile loco nafi. ejus fi- Menftruatge mulieres monftra pariunt. Menftrua ut monftrum producere va- Menftruum alimentare quando permi- Militisfervus utconcipcre j ac parere po- Minotauriortus. 4^. zi5· Mi'^«»««» nionftri mira hiftoria. lof Mola ut efficiat monftrum difforme, ibid. Mollia qu£e in aere durefcant, s6j,zko Monopolies non eiTe monftra. 44 Monftraj|ar nonperficiantureventis. 6 Monftra Hefi«ß domita quid fuerint. 55 Monftra in ftirpibus. iiid. Monftra in quibus freq^uentiora, 24, |
Monftra in quo genere fint. 3» Monftra metaphoricèquae fint. 3 Monftra nil monftrant futurum. y Monftra non effe caufas futurorum. 6 3<Ì. Monftra propriè dièta. 4 Monftra quss, fiant in utero, & quae ex- Monftra funt fubftantiae non rationefor- Monftra funt difiimilia naturae parentum Monftra verè non funt inanimata. 4x Monftr» |
RERUM NOTABI L.
Monftra, vide excedentia. Monftri caufa formalis explicata. 30,51 41· Monftri definitio ut lìtindaganda. ibid. Monftri efEciens proximum. 37338 Monftri generatio infra naturam quœ. fi Monftri materia proxima qu3e. 3 3 · 3 Monftri prima divifioexploditur. 4^ Monftris fimilia funt prodigia, non verè Monftris fimilia funt portenta non verè Monftri fpecifica diiFerentia à forma de- Monftri vera etymologia explicatur. 7 Monftrorum caufa finalis explicata. zS, Monftrorum caufa indeterminata. lop Monftrorum divifio è triplici fonte. 46 Monftrorum exadtacognitio qu« fit. i, i 58.74-^9· à» firn- |
Monftrofa origo non monftri î φ;; Monftrofa caro capiti adnata. apx Monftrorum fpecies omnes ad decem rc- Monftrorum theoria fpecialis. 45· Monftrosè genita non monftra. 7.%% Monftrum excedens. videexcedens. Monftrum informe, vide informe. Monftrum multiforme in diverfa fpecie.. Monftrum multi generis, 4<ί>+7 Monftrum mutilum vide truncum. Monftrum non femper eft id cujus origo Monftrum uniforme, vide uniforme. Monftrum fine cranio. Monftrum fine corde , pulmonibus , Jie- Monftrum UltrajeStinenfe. ^qS Morbi regii vis in femore Pphagora. 16% Morbus ut efficiat monftra excedentia.^ Mores hominum unde conjeftentur Phy- S f 3 Morta- |
I Ν D E Χ
Mortalia ut asternitatem affequantur, Motus ut eificiat monftrum informe. Mulier Averroï citra coïtum gravida. Mulier aut odit aut amat efflidim , nil Mulier brachiis à nativitate carens. Mulier ex fera mafculo ut feram conci- Mulier ex fera triplicem partum edere Mulier ex homine,ac bruto deinde coè- Mulier in avem efformari folita. a 11 Mulier fine coitu quomodo poiEt in ie Mulier ut monftrum ferinum pariat. Mulierem cum elephanto non coïviiTe. Ίΐβ. Mulierem cum leone non coiViiTe. ihU. Mulieres beftiis fuccumbentes monftra Mulieres ex cane peperiiTe. 216 Mulieres ut in viros mutari poiTmt. 173· Mulieres qu» beftiis fuccubuerint. 213. Mulciformia monftra quEcfmt. ni8 Mulus tripes genitus. if. 18 Mucatio nulla eft fine motore. 27 |
N. N"" Ahuchoâmofor ut indueric feram, Nares prœcifx ut inficione reficiantur. I08,'& 125. Naturas opera omnia formamhabent. %6 Naturie inftitutum in procreatione mon- Naturae varii errores in monilri origine. 32.· Natura generans quid primario intendat. Natura geftit fibi fimilem effentiam pro- Natu- |
RERUM NOTABI L.
OCtimeftres partus vivere poflTe. 222 Oculus anima carena eil sequivocè ocu- Occipiti burfa carnofa adnata. 2 77 Olea, & ilex ex eadem radice germina- Onofcelis puella ut ortum duxerit ex afi- conveIJitur. Organizatio fit pofb conceptionem. 3 3 vaccino. '2,1'), Organizatio in quo fubjeclo fit. '35" |
Ρ Alma ferensaureas glandes. i^a ΐίφ^· |
INDEX
RERUM NOTABI L.
Prodigia contingunt in rebus inanimis, Prodigia ut à monftris diflìdeant, 4 Pudendum muliebre raonflrofum 2.88. Puellaab urfo compreffa ut pilofum in- Puellacarens altera manu ab ortu. 9 Puella biceps, quatuor pedi bus totidem- Puella fine capite, Habens aures infcapu- Puellse bicorporeìeufquead umbilicum. Puella naribus aquilinis, & oculis bovi- Puella obtinens aures in fcapulis. 151 Puella fine coxis , & cruribus orta. 60, Puella ut in virum mutari potuerit. 17 α. 2,o8. &feqq· Puelli vacf ino laite nutriti. α %6 Puellus quatuor manus, pedes, aures oculos Habens. iz Puellus tripes. ihid. Puer alatus abfquebrachiis. 234. Puer à pedtore infra unus, fupra duplex Puer biceps; 10 Puer caudamhabens in cervice. z^ó Pueri ferinas partes habentes ut yiphan- |
Puer genitale Habens vertici adnatum. 1x7.154., 135-, Puer oculum Habens in genu. j Puer manibus,&pedibus anferinis. 254. Puer natus bo villo capite. 201 Puer podicem ab origine Habens in an- Puer femipifcis ex muliere natus. 233 Puer fine pedibus ortus. ìhid. Puer umbilicum Habens in tibia. 129 Puer unico pede avium nixus. 234 VythagorA femoris aurei cauilìe naturales. thiii Ó'feqq Tt Qua- |
Q:^
INDEX
QUadrupes puella. iz Quarta monftrorum divifio recipi- Quafimonftranonmonftraquaefint, 4. Quatuor pedes, ôc totidem manus Ha- Adice ex eadem Olea germinavit ôc Ilex. 3.24· Ranae partu editie à mulieribus. Raritas fola non conftituit monftrum. Έανεηη& monftrum horrendum. 134. dumrecipientis. Repetitio inutilis vitanda eil in fcientiis. Rerum exiftentia ut comprobeturv 8 S. SA-lix cerafum edidit^ Ο SaHx juglandem edidit. ibid. Sambuci monftrum uvasferens. 24 |
Saxmu monftrum valdè informe. 141 stytharnm facies ferinsE fimilis. %o6 Semen femineu;m in operando guber- Semen paternum quando fupplere ne- Semen unius parentis corrigere pofle Vi- Sem ina murari pofle inalienam fpeciem. Semina parentum in utero fimul permi- Semini neceiTaria eiì: vircus difcretiva. Seminis determinata portio cur deficere Seminis, autmenftruiquxcunqucpor- Ser- |
RERUM NOTABI L.
Serpentes fieri è putrido femine. 2 5Ί Serpentem peperit mulier. 64,. 201 Servus militis ut concipere , & parere Sicarius brachiis ab origine carens, 55· Signa phy fica funt duum generum, y Similitudo vulgo non difcernitur ab i- Simium uc valcat parere mulier. zo 3 .Simius mulierem gravidam ut fecerit. Simplices naturas manifeitant eiTentiam Simplicia cur non admittant errorem in Somniorumipeflrachimìerica, aii Species à generante intenta quae iìt. il>i4. Species monârorum fupremas decem. Spontèortafemigenita. smini monftrummirabile. 130 Stirpiummonftra utarteefficiantur. iì6 Subftantiie purè quie fint, ihiJ. Subilantiaj qu® fint ex parte materise fo- Superfcetatio ut monftrum eiKciat. 97 S uperfcetatio rara. ibid. |
Superfcetatio quando fieri valeat. ibid- Susalatus. tW.é'iS? Sus humanas manusjôc pedes habens. 15 Sus odonis pedibus > quaternis auribus, Sus ortus anferinis pedibus. ao Sus, vide Poreus. Syriaca lof^e civitatum omnium antiquif- fima. IT 4 T. •npAurus caftratus quomodo vaccam Tempus graviditatis quibus fit unicum« Tempus pariendi unicum brutis. ihldi Tergoribus conj undti puelli. 80 Terror fumm» efficacias in prégnanti- Theodorici pater ex toto corpore fcintillas Thema Contareni comitis fofpe laus. 154 Tripes homo, & terna brachia gerens Triticum in filiginem mutari» zoo Tritones mulierum amafioseffe. ζ 50, Triconis hiftoria, ibiJ. Trunca monftra cur non oriantur exi- Trunca monftra fieri ob uteri anguftiam |
INDEX
Truncâ monftra quse fiant ex defedu Trunca monftra ut nafcantur ex defedu Trunca monftra quje fint. ièid. Trunca monftra uc vi morbi oriantur. Trunci monftri origo ex debilitate vir- Tmdorßi monftrumhorrendum. 14.1 V. V Accie filius pedibus vituîinis, capite Vacca hominempeperit. aiS^zip 18. & 171. Vaccinus uterus aptus eft, in quo fiat fœ- tushumanus. Vejentini monftri origo explicata. Jtio Venenum fieri fernen retentum. Venerem Dsemon ut exerceat cum mu- Venere variorum iterata ut monftra fi- |
Virtus difcretivâ feminis ut monftra pro- Virtutis difcretricis in femine neceffitas» Virtus generantis ex quot facultatibus Virtus generantis ex quibus fit facultati- Vifciditas materiie ut conftituat monftra Vis difcretiva debilis ut monftra efficiat. Vis formativa debilis ut monilra confti- Vis formatrix membrorum eft agens Vitulus duo habuit capita canina cum Vitulus caninum caput habens ad cau- Vitulus habens caput pueri. 14 Vitulusoculis, nafo,auribus, cruribusj Viventia omnia fubftantias eiTe. 59 Viventis noftratis fupremae fpecies quEe Viventis triplex confideratio. Ungues ex brachio excrefcentes. z7 8 Uni- |
RERUM NOTABI L.
Uniforme monftrum quod fit. 48 Unipedes qui monftra non fint. 4 V olucrum coïtus cum homine. 2.4p Urfus ex muliere quem filium fuicepe- Uteri anguftia ex quibus cauffis pendeat. |
Uteri Collum non eiTe peni omnino con- Uteri mala conformatio quae monftra ef- Uterijecur quid fit. x^y Vulgi monftra non eiTe verè monftra, 4Z.44. , ^ . Vulgares opiniones qui hauferint hifto- |
Errataßc reßitmntur iLeBore benevdoi
Errata Lege
metdodo methodo
uniformi uniformia
poffinc poflìnt perfpicì
jfànguinus fanguiais
termerè temere
tandatn tandem
frequentifimè frequentiffimè
mollifimum molliffimum
flroutn ftrorum
Tag. |
Linea |
45 |
28 |
91 |
91. Si |
I3S |
II |
139 |
II |
Hi- |
5 |
ij-i |
IJ |
aoo |
4· |
209 |
7 |
ajo |
ultima |
25 a |
aï |
judicutn Judicium
-ocr page 361-IKONOLOGISCH
INSTITUUT DER
RIJKSUNiVERSiTEIT
UTRECHT
i- ρ Y /
t · â t. ^^