-ocr page 1- -ocr page 2-

gtMfaiiït ÖLÄwoes

R. da Misericórdia, 137-141
Telef. 3272 72
UsboB - 2 — Portugal

N.-ocr page 3-

ro

s R.U.

5 Uiricht

C
d

t

.f J

J/î ^

-ocr page 4-

mmm

R. 1

-ocr page 5-

P O R T U G Ë E S È

en nederduitse

S P R A A KKONST^

MET EENE VVYDLÖÖFIGE NAAM-NOEPflïIs^GE,

Verscheidè t\'zamenspvaaken , en eene vèrzamelinge van
de uitgeleèzenste spreekwoorden van beide taaien.

I\'s/ju iyge\'öoegd eine verhandeling van de Fcftuggese Speld\'-komt\',.

GRAMMATICA

HOLLANDEZA.

O u

ARTE COMPENDÎOSA

Para mum portuguez aprender a LINGXJA HOttANDEZA;

COAI HUMA NOMEmhATUKA COPIOSA , lOlRiOi^ DIALOGOS ,

e huma CollscqTio dos mais sdUctos Provefiios de ümhas
as Hnguas.

P Ë L O P A D à E

CARLOSPÖL (IM A N ,

ÈLERIGO PRESEYTERO DO HABITÖ ÔE S. PEDRO , É CAPEto
I.AÖ MüR DE S. BARTHOLOMEU DOS AtEMAENS.

LISBOA
imMessao regia;

Pdr Ordem Supéri0ri

/universlteits- -ocr page 6-

•X -ocr page 7-

VOORR.EEDE

aan den leezer.

H

Oe nuttelyk ^ ja nobdig \'t iS änn den gèeneti , dié nü
■Vreemde landen reyst om zig daar op te houden , een boekje,
öf spraakkonst te tieften om de taal , dié hy begeerd , daaruyt
te leeren; is aan ieder een wel békend, en zullen de vreemde
Natie» die alhier in de stad Lissabon zyn , \'t gebrek daarvan
ondervonden hébben. Want niet tegenstaande dat de Portugee-
•e taal zeer ligt is dm te leasen , uyt te spreeken , en te be-
vattén : zo zal men nogtans veelé vinden j dié alhier twintig,
en deftig jaaren gevvest zynde nog \'t Portugeesch zeer krom
uytspréeken , \'t welk men ann niet aaders kan toeschryven ,
ala dat-ze in \'t eerst niét na dé tegèlen van de spraak geleerd p
of géene spraakkon«t gehad hebben. Nu zal eén nieuweling ^
die dé Nederduytse taal verstaat , vveynige maarden met be-
hulp van dit boekje meer en beetér Portugeesch können lee-
ren , als die alhier lang zyn gevvéest , in veele jaarSn hebben
konhen doen. Dit gemeync best is deaandryving geweest, diC
ik gehad heb , om dit werkje in \'t licht te geeven , en niet
tegenstaande het voor een Portugees gemaakt was -ocr page 8-

\' !

--i».\'*^ aw:\'.. \' ■■-ocr page 9-

mjwiiyr jnngs^^-« wnaajroB

li

KORTE EN DUYDELYKE

VERHANDELING

V A N D E

PORTUGEESE SPELD\'KONST.

E Portugeeseii gebruyken de vier en twintig volgende let-
ters.
A, a, i , c , d, £, ƒ, g , h, i , j , / , m , n, O , p, f , r ,
s, t, u, V, X, y,-ocr page 10-

otPZa, BROOD. Mtim , of Mao, HAND. Nam , NSOf

NEKN.ei\'z.

C Voor O, Uf of een medeklinker, word uytgesprqoken
als in \'t N^derdiiyts de
k. Maar wanneer aldus geschreven
worp f dan klinkt ze op de zeifde manier ai voor , e , of
i, te vveeten: als een scherpe s, gelyk als; Cöfa , deJA-
CHT,
Cas,tlqat, een KANDELAAR. Cora^So , \'t hert. Ceg» ,
BLIND. CiJafl^ , stad.

-ocr page 11-

«e uytgeiprooken als in \'t Nederduyt» , gelyk als: Gadt ^
\'t
VEE. Gorda, VET Guüi, GVLSIGHEID.
GU Alt e, i, of, y , op volgt , dan dient de w maar alleen
om de
g hard te maaken, als: Gucrra, OORLOG. Pregui.
fa,
LUIHEID. Leest: Gerra , pfrgifa.
H Vooreen klinkletter heeft geene uytblaazende uytspraak
als in \'t Nederduits, en tervvyl dePortugeesen geene stom-.
me letters in haare taal leyden , beginnen eenige nieuw«
schryvers deeze letter in sommige vvoorden uyt te laaten ,
en in de plaats van te schryven :
Hum Moment EEN MENS-
CH, schryven-se
um omem, hebbende alle beyde manieten
van schryven de zelfde uytspraak.
■lAf In \'t eynde van een woord is voor een Nederlander een
vremde uytspraak: men stoot in de m, en blyft met delip-
pen open, nekkende d\'onderste lip tegen de tanden, als;
Shn, JA. Jat dim , EEN TUYN. enz.
J Word omtrent al j/ uytgesprooken j maar niet zo scherp

als van ch gezeyd is, gelyk ah: Jasmim, Jardim. enz,
LH Klinkt als II na een i by de Franssen , of gli by de Ita»
haners , welke uytspraak omtrent is als
s/ , gelyk als ;
Trrtêrt/fta, ARBEID. yjSf/Art, EEN BEYE.
iVH Leest als
nj , of als de Franssen git uytspreeken , gelyk
als:
TenJto minha vmha . IK HEB MYN VVYN, GAARD.
OU Is eed diphtongus of tweeklank waar van de «, in veele
vvoorden zyn naturlyken klank behoud , als
in Douto , GE-
LEERD.
Ouvir, HOOREN. enz. Maar in \'t gemeen spree-
ken in veele woorden luyd de?/, als i, gelyk als in Deus,
TWEE.
Oaro, GOÜT. Doawr, VERGULDEN. Deud/r ,
GIÉK. Coure , LEER. enz. Dog na den nieuwen styl van
de Portugéese Academie schryft men nu;
I-ocr page 12-

, VVpitd.aI|tyd iiytgepproofeejï ïh de W^ In \'t nederduyts.

A Noémsn Zy. sjis , en spreeked .dee?e letter uyt als s/; op
de zelf4e .y\'yyze ah fA , gelyk als :
Paixso-, JÏEKOMMER*-ocr page 13-

mm

GRAMMATICA

LL AND

EXPLICAqAO DAS LETRAS.

1

EM OS Hollandezes no aea abcedario vinte e cinco Jetras j
por^m pronunciao algumas de outro modo, que os Portiiguezes ^
e sao como se segue.

A, a. B, be. C, ce. D, de. E, e. F, ef. G, gue. H, haa.
J,
i, J, ie. K,ca. L, el. M, em. N, en. 0, o. P. pe. quu,
K, er.
S, es. T, te. 0, u. V, live. VV, ve. X, ics. Y, sicv
zedde.

Entre estas sao vogaes a, c, i, o, u, y, pot quanto ew»
gao consoantes.

Da vfenunclaqao das Letras.

As letras, que se pronunciao de outro modo do que na lin«
gua Portugueza, sao as seguintes.

to se le quasi corao G , pordm mais carregado, v. g. Reckt
(direito) Licht (luz) Lucht (ar) le , R\'egt, Ligt, Lugt. -
J£ nofim das palavras pronuncia-se brando , v. g. Zonde ( pec-

cado) Gaande {iudo ) te gronde ( ao fundo.)
^ Ainda que esteja antes de
e, i, ou y, sempre tem a me.t-
ma toada , que antes
de a , o, u , v, g. Gdid (dinheiro )
Gins (aliijTi) como se lesses Gueld, Gtdns.
-ocr page 14-

io-ocr page 15-

H O L L A N D E Z A. i t

mmm

EjtpIica^S« das Oipthongos, e Tritongot,

■AA Pronuncia-se iiiais comprido , e maïs claro , do que hum
simplesv-g, Gam {ir)
Daalcn (descer) Jjütig (baixo. )
^•E usava-se algum dia como
AA , porém ja esta pouco . em
uso , e em algumas palavras como
Vaerd ( cavallo) Staert
(rabo) Koers ( véla) se pronuncia erte diphtongo como E.
AAI he hum tritongo em que os dous AA se pronunciao como

hum A claro, v. g. Fraai ( bonito ) Maai/en ( cegar. )
EE he dipthongo, que se pronuncia como hum £ esciiro , as-

sim como O E das palavras Portuguezas, dizer, Ier, etc.
Ei te pronuncia como na nossa lingua; porém he pouco usa»

do este dipthongo, porque usao mats de
Ey que tem a mesma pionuncia , como : KUy» ( pequeno )
Reyii {limpo.)

Eu soa como tritongo da palavra Franceza, Cc^ar, e quasi co-
mo vulgarmente se pronuncia no Portuguez, dous,, v. g.
Neus (o nariz) como se lesse IS\'dis, escurecendo a letra
Ie neste dipthongo nao se pronuncia o e : porém o / soa maU
claro, v. g.
Drie (tres) Dier (animal) Xien (ver.)

se pronuncia como no Portuguez « , v. g, Geed ( bom ) Steef
( cadelra ) Boer ( saloio ) lê: Gud StuJ, Bar.
he hum dipthongo , que se prpnuncia como hum o O es-
curo , e tem a mesma toada como o
O das palavras Portu-
guezas,
Feitor, Tamior, Leitor, etc.
Ooi
tritongo, que tem a mesma pronüncia como o oy da pa.
Javra Portugueza
Bey, v. g. Hooi ( feno) Mooi (iindo) Gooi.
jen
(botar.)

Ou se pronuncia o O mals claro do que no Portuguez, v. g.

Oud (velho) Houd (pao) Stfut (soberbo.)
I^tf usava-se antigamente em lugar de

Viu que se pronuncia como hum U doet , o qual aos Portu«
guezes Ihes custa apronunciar, como
Uur (ora) Muur (pa-
rede )
Vuur (lume.)
Vi usao alguns improprlamente em lugar de
Vy que se pronuncia quasi como ci , v. g. VuyJ (^ujo) Hup
Un
(chorar) como se lesses Voil, HoiJen.

-ocr page 16-

io-ocr page 17-

smmmmsm

HOLLANDEZA. i ?

Estes nomes se dividem em substantlvos, é adj\'ectivos.
Os nomes substantivos sao aquelle/!, que se explicao por st
jne^mos, v. g.
De Hemel, oCeo. De Zon, oSól. Een Koning,-
hum Rei. Een Hertog, hum Duque. Goedheyd, bondade, etc.

Dos adjectives nSo pcdemos usar , sem os substantives ,
por nao terem inteira significaqao , sem que se ajuntem a eiJes:
V. g.
Sterk, foite. Zwak , fraco. Schoon, limpo. Vuyl, qujo.
X)roog, secco. Koud, frio. Hoog, alto. haag\', baixo.

Porém muitas vezes se ajuntao dous substantivos, dos quaet
hum serve de adjectivo : v. g.
Een vvater-titolen, hum inoinho\'
d\'agua.
Een dienst\'knecht, hum mosso de servir, Regen-vvcter,
agua da chuva, etc.

Dos Suhstantivos\'

Ha varios Substantivos , que se podem chs.mar primitlvo»,
Ou originaes , dos quaes säo derivados outros Substantivos , que
acabäo em
er , como:

Visehy Peixe. Visscher, Pescador.
Trompet\', Trombeta. Trompetter, Trombeteiro.
Vraag , Pergunta. Vraager , Perguntador.
Heiland, Holianda. Hollander, Hollandez.

Alguns derivados acabao em schap.

Vrind, Amigo. Vrindschap , Amixade.-ocr page 18-

^ t 4. G R A M M Ä T t C A

f

Multoj sao derivados de Adjectivos, e acatao em A^yrfj

Groet, Griiniz. Groetheyd, Grandel«.
Blind, Cégo. Blindheyd, Cegueira*
Zwak, Fraco. Zvvakheyd, Fraqueza.
Wit, Alvo. Witheyd, Alvura.

Alguns acabao em ïe -ocr page 19-

H O L L A N D E Z A.-ocr page 20-

-ocr page 21-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 22-

io-ocr page 23-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 24-

-ocr page 25-

H O L L A N D E 2; A . . n

Acc. T)e Waarhedin, as Verdades»
Voc.
O\' Waarheden, ó Verdades.
Abl.
Van.de Waarheden , das Verdades.

Kmnero Singular.

jJom. De Dvvaaling, o Êrro.

Gen. Der (ou ) Van de DvvaaJinge, do Erro.

Dat. Der (ou) aan de Dvvaallage, ao Erro.

Acc. De Dvvaaling, o Errp.

Voc. Ö\' Dvvaaling, ó Erro.

Abi. Van de Dvvaalinge, do Erro. \'

Numero Plural.

Nom. De Dvvaalingen , os Errof.

Der ion) Van de Dvvaalingen, dos,\'E.ïïQ%.
Dat. Den Dvvaalingen, aos Erros.,,
Acc.
De Dvvaalingen, os Erros.
Voc»
O\' Dvvaalingen , ó Erros.
Abl.
Van de Dvvaalingen, dos Erros.

E assira se declinao os nomes acabados em ign, excepto rs
MascuHnos, que acabao em
ling, como leerling, aprendiz, que
faz no Genitivo
des leerlings; 6 Dat. den leerling , \'e o Ablati»
vo
van den leerling.

Numero. Singular..

Noin. De Kennisse, o Cnnbecimsnto.
Gen.
Der Kenisse , do Oonheciinento.
Dat.
Der Kennisse, ao Gonheciniento.
Acc.
De Kennis , o Gonbecimento.
Voc.\' C
Kennis, 6 Conhecimento.
Abi.
Van de Kenisse, do Conhecimento.

Este nome naö tem plural , porém Gevan, gems , Prizaoj
Belydenis, Confis-ocr page 26-

io-ocr page 27-

H O L L A N D E Z A.

Numero Singular.
Nom. Hei Gemoed, o Animo.

Gen. Ties Gemoeds (ou ) Va-ocr page 28-

:z4 G R A M M A T I C A .

JsTo Plural tem : De Gedeelten, etc.

Bastarao os exemplos atras , para o prhicipiante iiesta lin-
gua, ver-comó se declinao os nomes, e sera Jtiuito conveiiien- ■
te dar-lhe aigumas regras para saber-lhes formar os Pluraes ; e,
seja a regra geral , que accrescentando ao Nominativo do Sin-
gular a sj\'llaba
en, se forma o Plural, como, v. g.

Uruyd , Herva.-ocr page 29-

HOLLANDEZA.-ocr page 30-

G R A M M A J ï C A

Beode, Mensageiro.
Jiewie, Gaiiinlia.
Heere , Senhor.
^ee, Mar.
lleyxe f Viagem.
Cßerhiinde, Sacrißcio.

Bobden, Mensageiros.
Hennen, Gaüinhaï.
Heeren, Senhores.
Zeen, Mares.
Rcyxen , Vi agens.
Ojferhanden, Sacrificios,

Porém destes ha poucos, ainda que algum dia se u^ava raui-
to dizer-se no Nominativo
Bedda , Mensche , Spyze ,\' Padde,
Graave, Vrouwe,
tom tudo agora se diz Bed, Cania. Mensch,
Hosnem , Spys , Comida. Pad, ht-ocr page 31-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 32-

io-ocr page 33-

HOL L A N D E Z A.

^OS GENERÖS, E DECLINA^ÖES DOS ADJECTIVOS.

Os Adjectivos tem tres generös , Masculino, Feminino, e
Neiitro ,
V. g. \'

Masculinó.

Groots, Groot, Grande.
Geede , Goed , Bom.
MeyUge , Heylig , Santo-.
Jioude, Kótid, Frio.
Reyne , Keyn , Puro.
Zoete, Zoet, Doce.

Femïn\'mo.

Groote, Grande.
\'Goede, Boa.
Heylige , Santa.
Koude, Fr ia.
Reyne , Pura.
Zoete, Doce.

Neutra.

Groet.

Goed.

ïieyüg.

Koud.

Rer\'U

Zoet.

Masculino. Een groot mati , .\\ïm-a grande homem.
Feminino.
Eénegrootó vrsuvv , Hiima grande muiher.
Neutro.
Een groot \'beest, Hum grande animal.

Masculino. Een goed naam, H-ocr page 34-

p-ocr page 35-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 36-

io-ocr page 37-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 38-

io-ocr page 39-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 40-

io-ocr page 41-

UrnmMU^n^

H O L L A N D E Z A.

POSSESSÏVOS.

Os Possessives sâo taes pronomes , que significao alguma
propriedade , ou cousa, que nos compete , é geralmente tem os
generös como os adjectivos, v. g.

Numero Singular.

Nom. Myn, myne , myn , Meu , mlnha, meu.

Gen. Myns , mynes ( ou ) myner, van myn , De ineu , de mînha , etc.

Dat. Mynen, aan myne , aan myn, A meu , a minha , etc.

Acc. Mynen, myne , myn, Meu, minha,, etc.

Abl. Van mynen, van myne, van myn. De meu, de minha, etc.

Plural. ?

Nom. Myne, Meus, niinha.

Gen. Myner,van , myne , De ( ou} dos meus, de ( ou ) das tninhas.
Dat.
Mynen, aan myne , K (ou) aosmeus, a (ou) âs minhas.
Acc.
Myne, Meus, minhas,

Abl. Van myne. De (ou) dos meus, de (ou) das minhas,
E assim se déclina
Zyn, Seu.

Numero Singular.
Noiti. Om, onze, ons, Nossn , nossa , etc.

Gen. Onzes ,snzßr ( ou ) van onze , van ons , Do nosso , da nossa, etc.
Dat. ûnz^\'f /
°nze, aan ons , Ao nosso , à nossa , etc.
Acc.
Onzen , onze, ons, Nosso, nossa, etc.
Abl.
Van onzen, van onze, van ons, De (ou) do nosso, de{ou)
de nossa, etc.

Plural.

Nom. Onze , Nossos , nossa-ocr page 42-

io-ocr page 43-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 44-

io-ocr page 45-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 46-

42 grammatica

Preterite mais que Perfeito.

Singular.

Ik. hadde gehad , Eu tinha tido.
Gy hadt gehad. Tu tinhas tido.
Hy had gehad, Elle tinha tido.

Flural.

Wy hadden gehad, Nós tinhamos tido.
Gylieden hadt gehad, Vós tinheis tido.
Zy hadden gehad, Elles tinhâo tido.

Futuro.

Singular,

Ik %aV heUen , Eu terei.
Gy x^ilt hehten , Tu terds. -
\'Hy zal heHen, Elle terà.

VluraU

VVy zMen hehien , Nós teremos.
Gul. zult he.iben. Vós tereis.
Zy z^ïïen hebben. Elles terao.

Tempo Indefinite.

Singular.

Ik zou hebben, Eu teria.
Gy zoudt hebben, Tu terias.
Jiy zoad hebben, Elle teria.

Fiuraï.

VVy zouden hebben^ Nós teriamos.
Gyl. zoudt hahhen. Vós terieis. .
Zy zouden heihen, Elles teriâo.

-ocr page 47-

HOLLANDEZA.

M O D O I M P E R A T I V O.

Singular.

HeU fou) helt gy, Tem tu.

Hy Ueihe (ou) laat l)em heiien, Tenha elle.

Plural.

GeUenvve (ou) laat ons heihen, Tenhamos nós.
Heht gylieden , Tenhais vós.
Laat xs^ieihèny Tenhao elles.

OPTATIVO, OU SUBJUNGTIVOi

Presente, e Impérfelto.

Singtilar.

\'45

Ik liadde,
Gy had,
Hy hadde.

Eu tivesse-
Tu tivesses.
Elle tivesse.

Dat. ^

Plural.

}( Nós tivessemos.

que

-ocr page 48-

io-ocr page 49-

tlÖLLANDEZA.-ocr page 50-

GRAMMATICA-ocr page 51-

HOLLANDEZA.-ocr page 52-

io-ocr page 53-

/ \'

HOLLANDEZA.

Phira!.

r Wy gewest waaren, ou hadden

Ajs

Nóstivessemos si-
do,

Vóstivesseis, etc.
Elle s tivessem,etc.

Gyl. geweest vVaart, ou hadt,
Zy gewest waaren ,
ou hadden ,

Futuro.

Singular^

4P

{tk iyn, ou weexen Xfll, ^ r
Gy xyn, ou weexen xu-lt, -ocr page 54-

50-ocr page 55-

HOLLANDEZA. ?!-ocr page 56-

io-ocr page 57-

Preterito mais que Perfeito, .
Singular.

}r Eu tinha amado.
bemind Tu tinhas amado.

i. Elle tinha amado.

Plural.

Ik had,
Gy liadt,
Hy had,

HOLLANDEZA.

VVy hetien ,
Gyi^ hebt
Zy hebben

Plural.

{NÓS anidmos, ou temos amado.
Vós aniastes , ou tendes amado.
Elles amârâo, ou tem amado.

Nos tinhamo* amado.

VVyhaâdetz, -ocr page 58-

io-ocr page 59-

5S

HOLLANDEZA.

OPTATIVO, OU SUBJUNCTIVO

Tempo Presente.
Singular.

Ik leminne , ou mag

noogt
1 mag

Plural.

{Ik leminne, ou mag-ocr page 60-

S6 G R A M M A T r C A

Plarat.

,VVy èemindhelhen, / g. \\ Nós tenhamos amado.
Schoon öy/.
iemind heit, ^ 5 Vós tenhais amado.

Zy l^xn\'ind ^el/ben, V o ^ Elles ténhap ani^do.

-y

Preterito mais que Perfeito.-ocr page 61-

lu

H O L L A N D E Z A .-ocr page 62-

ja GRAMMATICA

Participios»

Presente. Bemlmenie, Amando,
Preterito.
Bemind-, Amado.

Futuro* Zullende beminnen, Tendo, ou havendo de amar«

Conjugacao d.o Verio Passiva.

MODOINDICATIVO.

Tempo Presente.

Singular,

Ik word ie mind, Eu sou amado.
Gy wordt hemhid, Tu és amado.
Hy vvordtiemind, Eüc he amado.

\\ •

Plural.

VVy vvorden femind, Nós somos amadoï.
Gylieden wordt bemind, Vós sois amado.
Zy vvorden bemind, Elles sao amados.

Preterito Imperfeito.

Singular,

Ik vvierd i-ocr page 63-

\'m

HOLLANDEZA.-ocr page 64-

io-ocr page 65-

HOLLANDEZA.-ocr page 66-

£2-ocr page 67-

HOLLANDEZA.-ocr page 68-

6A-ocr page 69-

\'HO L L A N D\'E ZA.

Ie outros semelhantes , poréhi desta-ocr page 70-

6A-ocr page 71-

H O L L A D Ë 2 A.

Pres.

li ireelcy Eu quebro.-ocr page 72-

68-ocr page 73-

m

HOLLANDEZA.

If: vang, Fu npaiiho.
Il- vichi, Eu pelejo.
Ik Virlaat, Ka ileçamparo.
Ik vraag, Eu pergmito.
Ik was , Eu cresqo.
Ik wasch, E-.i îavo.

J vveet\\ Eu sf:i.-

Ik VViCg , Eu pózo.
Ik werk, Eu trabalho.

Ik vverp , Eu bóto.
Ik vvori!, Eu sou feito.
Ik wreek, Eu ■.•inr;Oj
Ik 7Jg , Eu ciigo.

Ik rend. Eu maiidb.
Ik Z\'e , Eu vejo.
Ik zii, Eu ei^tou sentado.
Ik xpek, Eu b\'J?co.
Jr xvveer , Eu j .;ro.
Ik xvveï,. Eu incho.

Ik Ving, .
Ik vocht , ,
Tk verliet,
Ik vroeg,
Ik voies ,
Ik vvîesch ,

Oil

Ik wist,
Ik woog,
Ik wrocht
, . ou\'

Ik wierp,
Ik vvierd ,
Ik wreekte,
Ikxeyd,

Ik xond ,
!-ocr page 74-

6A-ocr page 75-

HOLLANDEZA.-ocr page 76-

72 .. G Pv A M M A T î G A

Do Adveriio.

O Advorbio he huma parte da Oracao , que se nâo déclina,
e se i s;ï pura dec\'arar a qiialidade , ou circunstahcîa de aiginr.a
coiisa, e he de varios modos, v. g.

De qu îidade, como: VVel, Beni. Arme\'iyk , Pobremente. Ge,
leerdiiyk ,
Dcutaaients, ilaastelyk , A pressa. Naerstlglyk ,
Dil^geiïtemente , etc.
De a\'îirmaçâo :
la, Sim. Literdaad , De vetas, l\'Vaarlyk, Ver-

d. deiramente. Zeksriyk , Certamente , etc.
De negaçâo :
Neen , Niet , Nâo. Ggensins, De nenhum mo-
do, etc.

Pe teir.po i Heden,-ocr page 77-

HOL L A N DEZ A.-ocr page 78-

6A-ocr page 79-

h o l l a n d e z a. 7f

!

Do Dativo caso, se usa nestas frases»

TyHtn vader gelyk, Semelhante a seu pat.
Den vólke voordraaien , Propor ao povo.
Der vverreld gesturven, Morto para o mundo.
Allen gemeen, Gommum a todos.
Ten vuure gedoemd, Condemnado ao fogo.
Ten eavvigen leeven overgevoerd, Leyado ä vida etern«.
Ten grave gaan, Ir para a cova.

O Accusativo se fórma pela particula, e usa-se assitn.

GiJul-l-ig is het Vólk, \'t welt- den Heere verbiest,
Afortunado he o Povo, que escolhe ao Senhor.

Neste exempl® he o Accusativo Den Heere , p»rque_ se pu*
aesse De Heere ficara em Nominative , e mudava o scntido | »
vinha a entender-se assim :

Afortunado he o Povo, a quem o Senhor escolh««

Pela mesma fórma.

Xnlig is hy, die den Heere iemind.
Bemaventurado he aqueile, que ama ao Senhor.

i-ocr page 80-

6A-ocr page 81-

HOLLANDEZA.-ocr page 82- -ocr page 83-

79

NOMENCLATURA

HOLLANDEZA,

E

PORTUGUEZ A.

Kola. ( m ) significa Masculino ; ( f ^ Feminina ; ([ n ) Neit-
tro
(^c) Commum ; (adv. ) Adverbia.

Van Gód.

Pe Deo».

G,

-ocr page 84-

ao-ocr page 85-

hollandeza, e fqrtugueza,; 8t

J^« jif Mensch-, en zyne deel en.

Do Homem , e juas part«.

J-ocr page 86-

T-ocr page 87-

HOLLANDEZA, E \'PORTUGUEZA.

Naamen van Amiachti lieden.

Nomes de Officiaes,

Ëoekverkooper (m) Mercador de
Hvros.

Boekbinder (iri) Livreiro.
Bakker (m) Padeiro.
Vleesch houwer (m) Cortador.
Postey bakker (m) Pasteleiro.
Kok (m) Cosïnbeiro.
Herbergier (m) Estalajadeiro.
Zeepzieder (m) Saboeiro.
Kruydenier (m) Herbolario.
Kramer (m) Belforinheiro.
Hoedemaker (m) Sombreirelro.
Silversmit (in) Ourives da pra-
ta.

Goutsmit (m) Ourives do ouro.
Drukker (m) Irnpressor,
Schoen maker (m) CJapateiro.
Snyder (m) AJfaiate.
Kleermaker (m) O mesmp.
Metzclaar (m) Pedreiro.
Potteiakker (nt) Oleiro,
Kuyper (m) Tanoeirp.
Harder (m) Pastor.
Koperslager (m) Caldeirelro.
Kopergieter (m) Latueirp.
GUxemnaker (m) Vidraeelro.
Kaerssemaaker (m) Cirieiro.
Schuyte-voerder (m) Fragateiro.
Bootsgesel (m) Marinheiro.
Karreman (m) CaiTciro.
Linne-vvever (m) Tecedor de

linlio.
Voerman (m) Ameil\'o«
Bode (in) Postiihao.
Schermmeester (m) Mestït de
ejSrima,.

Omroepet\' (m) Ptegoeiro.
Schoenlapper (m) Remendao.
Palkhe drager (m) Mariola.
Katelboeier (m) Galdeireiro.
Bussemaker (m) Espingardeiro»
Visser (m). Pescador,
Hovenier (m) Jardineiro.
Bouman (m) Lavrador.

Schandelyke Heidaniglteàerii

Qualidades Infames.

Moordenaar (m) Matador,
Verrader (m) Traidor.. _
Toovettaar (m) Feiticeiro,
Dief {m) Ladrâo.
Hwr (f) Puta.
Hoerejager (m) Putanheiro.
Struykroover (m) Ladrâo de es»

trada.
Gevangen (m) Prezo.
Diefleyder (m) Agartador, qiHSi

drilheiro.
Gtf/^-( f) Força.
Beul (m) Garrasco.

Veelen der staäi

Partes da Cidadci \'

De stad ( f ) A Cidade.
\'f
KasteeJ (n) O Gastello.
Stads mtturen ( f ) Mufos d« Ci4

dade, ou munihas.
Gr«/? (f ) Fossp.
Brug ( f ) Poivte\' .
Poort, ( f ) Porta.
Gevangenhuys (n) Cadeîa;
Stadlmys (n) Cua do Sfinadsi

m

-ocr page 88-

.N OME N \'C L Ä T Ü R A

\'t Ammmitie Tniys , f. A casa

das armas.
Ui\' mmt, i. A casa da nioeda.
Markt y ï.

\'Vti\'eshal , n. Aqogue,
ViMiarkt, II. Ribeira.
Oroenmart-t, n. Feira das Ïïer-
va;:,

Gfisthtys, Ti. Hospital.
J)i -ferk l f. A Igreja.
Toifrit, i.Torre,
Kerk \'Imf, h, C^emlterio,
ScMoI, f. Escola,
\'Herberg, n. Estalagem.
Straat, f, Rua.
TVinchkeulen , m. Moiiiho de
vcnto.

\'DeeTen vart H huyS\'

Partes da Casa.

CeUuvv, iT, Idificio.
Irlms, n. Casa.
VV\'inl-cl, m. Tend\'a,
Gang, lil. Cerredor.
Voorhof, )i. Pateo.
Zaal, ft Sala.
Ketikeji^,^ m.. Cosinba.
SchoorsteetT, m. Chemïiïé.
Vjoer, c. Ladrilho.
Oven , ni. Forno\'.
Dö-f\', 11, Telhadó.
-ocr page 89-

HOIvtANDEZA^ E K)RTUGUEZA.

SeÜ! Espeto.
Vyzel, in. Almofarii.
Braatpait, f. Frigideira.
Rooster, Hl. Grelhas.
Treeft, m, Trempe.
Tang-, f. Afanaz.

, f- PA.

Ji^rf, f. Cêsto.
Emmer , ni. Balde. ,
Kj-ocr page 90-

ts-ocr page 91-

Âfiat, f. Medida« -- (
M-eetcn, Medir.
hast, n. las^ro , carga. ;
Schreed, n. Passe.
Myl, f. Legoa; ;-ocr page 92-

m-ocr page 93-

HOLLANDEZA, \' E PORTUGUEZA. 85

Van Allerhandt HUwtn, \'

De variai Cores^

\'Rood, Vermelho.
Gee!, Ainarello.
BUei-, Palïido.

Wit , Btxaco.

Groen, Verde.
JLichtg-toen , Verde-gayo.
Zwart y Vreto , ou nêgro.
B/aatiw, AznL
TaerS f (]or de v\'olas.
Karmoxyn, Carmezim-
Iwrtraa^/ , Incarnado. \'
Hemelsblaatiw , Azul claro.
Deekerblaauw , Azul-ferrete.
Kastanjebruyii, Caatanho escu-
ro.

lU.

Graatiw, Pardo.
Asch-graaw, Cinzento* ;
Scharlakât, Escarlate.

Van dt schee-ps vaart.

Da NavegaqSo.

Schip , n. Nao , ou Navio.
Corlégschip , n. Nao de Guev-
ra. , ■

Koopvaard)-ocr page 94-

J)ö N O M E N c ly A T V K A\' \'T

Be frhtyvii-.stof.-\', tu; O pdo da
bujanoiia.

jDe Roaen, on Reen, f. As ver-
gas.

De p-oote fee, f. A verga gran-

-ocr page 95-

HOLLANDEZA, E PORTUGUEZA. pi

*t Geusjî , n
prôa.

De vleugel s i As gtimpas.

De vv\'mpel, ni. Ogalhardete,
ou flamula.

De vlag ophyssen , .«ƒ epstee-
kett
, insar a taîideira.

De vlag stryken, arrear ,a ban-
deira.

De hoat, Ml. O bôte.

De Sloep, f. A lancha.

De hoets-haak , c. O ccoqu«.

\'t Jol, n. A catraya.

De riemen . Os remOs.

De dreg, f. A fatexa.

llet Seltips voile, A Goujpanba
da Nào.

Kapiteyn, m, Capitaa.

Schipper, m. Mestre,

Stuurman, ni. FHoto.

Bootsman , m. Contra-mestre.

Koir , m. Cozinheiro.

Kéks-maat, \'m. Mc^o do cozh-
nheiro,

Pe matroazen, nj. Osmarinhei-
ros.

De jonge , O mosso.

J-ocr page 96-

P2-ocr page 97-

HOLLANDEZA, E PORTUGUEZA. ^^

Stooren, EütorvaT.
Straffen , C ast i gar. •
Strooi jen, Espalhar.
\'Tasten , Apaipar.
Toehereyden , Preparar.\'
Toelaaten , Pemiittir.
Toelitysteren, Escutar.
Toonen ,
Mostrar.
\'Vrouwen, Cazar.
Twyßelen, Diividar.
Uytffaan, Sahir.
Vytseliryven, Trasladar..
Uyt strooi jen , Di vulgär.
iiytvi.den , Inventar.
Veranderen , Mudar.
Verbergen, Esconder.
Vei\'ieeleren, Emendar.
Verbranden , Queiraar.
Veydeedigen , Dsfender.
Verdeelen j Kepartir.
Verdienen, Me vee er.
Verdrängen, Soffrer.
Vereenigen y Unir.
Vergaderen , Ajuntar.
Vergetyken , Comparar.
Vergenoegen, ConténtarK,
Vehoeden,
S.itisfazer.
Vergulden y Dourar.
Vtrliimiereu , Impedtr.
Verlmfin , ■ Esperar. _
Verkleinen, Diminuir.
Verkoelen, Kesfriar.
Verkorten, Abbveviar.
Verlangen, Desej-ar.
Verlichten, Alliviar.
Vertossen, Reniir.
Vermengen, Misturar.
Vinngoreen , Matar.
Vernachten, Pcrnoltar.
Vernielen, Dejtruir.

Vernieuwen, Renovar.
Veroordeelen, Gondeii)nar,
Verquisten, Eüperdicar.
Verscheynen, Appaiecer.
VersUten, Gastar.
Versmelten, Derreter.
Verstellen, Concertar,
Versterken, Foatiiicar.
Vertinat, Estvunhar.
Vortoonen, Amostrar.
Vervallen , Desc.tbir.
Vervcrschen , Refrescar.
Vervolgen , Pcr.-eguir.
Verwerpen , Regeitar.
VcrvviUegon , Consentir,
Vervvonthit, Ferlr.
Verxoi^\'tcn , Adocar.
Vlugten, Fugir.
Voeten, Sentir,
Voldoen
, Satisfazer.
Volgen, Seguir.
Voorbidden, Entercedsr.
Voorvallen, Succcder.
Vryspreeken , Absolvcr,
VVaarscliouvveti, Avisar.
-ocr page 98-

NO M E N C L A T 17 R Ä

Zaagen, Cerrar.
Zaaijeti, Semeaiv
Zeer doen , Doêr.
Zégenen, Benzer.
Ze\'tten, Pór.
ZeyUn, a
Ziften,
Peiietrar.
Zondigen, Peccar.
Zouten, Salgar,,
Zuchten, Suspirar.
Zuyr/eren, Purificar...
Zxxemmen, Nadar.-
Zvvygetif CaJlarise.

Van de. Getallen,

I-ocr page 99-

!!S!Î

HOLLANDEZA, E P0RTUGUE2A.
A D V E R T E N C I A.

A

. Bvirta-se J que no comnium fallar da lingua
Holtandeza, usao da segunda pessoa , e dssim quan-
do nos dizemos
: V. m. : dizem os Hollandezes com-
tnummente
Gy : e quando querem fallar mais doce, ou
ferguntar, usao de ]e ^ que significa omesmo.
Gybenc,
Tu es, ou F. m. he. VVaar benje ? Onde estas, ou
onde esta V. m. Porém quando falldo a pessoas de
mais distincçâo , dizern
Uw Edele , que he quasi 0
mesmo, que V. Senhoria, e escreyem em breve
U, E.
Eerwaardigheid,
F. Reverencia. Ewe Doo lugtigheid,
F. Illustrtssima. Uwe Majesteit, F. Magestade, etc.

-ocr page 100- -ocr page 101-

97

DIALOGOS
HOLLA

DIALOGO

E

PORTUGUEZ ES.

tzamenspraak

Taschen een Koopman , en een Ëiitre hum homem de negocio j
Kapiteyn.--ocr page 102-

ICO-ocr page 103-

HOLLANDEZES, E PORTXJÖUEZES. iof

G

If O eden dag,, pjyn heer , i en-
Je Al lang hier in de Stad J

Ik Ven voor acht dager, alkier
van Lissabon gearriviert.

Spreek je geen Hollandsch.

Zeer vveynig, want ik kom om
\'t te leeren.

Denk je dan in Holland wat te
hlyven ?-ocr page 104-

ICO-ocr page 105-

HOLLANDEZES, E PORTXJÖUEZES. iof

TZJjiïENSPRAAK-ocr page 106-

ICO-ocr page 107-

HOLLANDEZES, E PORTXJÖUEZES. iof

Wel irengtxe vameerxe claar
xyn-

Mier xynxe.

Zy xyn noch raauvv ik kcmxe
niet eeten. Roept uw iaas ,
ik vvil hem nu ietaalen.

Hy xat daadelyk komen, hy is
ook Wilt eetende.

Myn heer, wel moet \'t, u Be-
komen.

Bedank ie hospes , ik wil mor\'
gen vroeg op staan, xegt my ••
hte veel hen ik n schuldig i

Anderhalve gulden.

Hier hehje \'t, laat my morgev
vroeg opwekken.

Myn Heer ik x^i ^ vroeg ge-
nee g opwekken , want ik hen
gewent met het aanhreeken
van den dag al op de been te
we exen.

Zalje ook koffy drinken eerje
vertrekt }.

Neen. Ik z^l maar een xoopje
trandevvyn drinken , et daar
mede my op de reyxe begee,
ven.

Ik vvensch u een goede nacht
vvaard.

Pols traze-as , quando estlve-
rem feitas,

Aqui estao.

Eilas «inda estao cruas , eu nao
as posso corner. Charaa teii
amo , eu quero-lhe pagar a-
gora.

Elle logo ba de vir , elle est.t
tambem comendo .aiguma
cousa.

Meusenhor, bom proveito Ihe
faqa.

V. m, muitos annos; senhorPa-
trao , eu quero-me â manhâ
erguer cedo , diga-me quan-
to ihe devo ?

Hum florim, e meio.

Aqui o tem , rnande-me pela
manhü acordar cedo.

Meu Senhor , eu acordarei a
v. m. cedo bastante, porque
estou costisinado aö romper
^o dia, ja estar em pé.

V, m- por ventüva ha de beber
caffé antes que paita ?

Nao Senhor. Eu beberci só-
mente huma gotta de agua-\'
ardente, e cora isso me po-
rei a caminho.

Tenha v. m. boa noite , seuhor
Patr.âo,

-ocr page 108-

ICO-ocr page 109-

HOLLANDEZES, E PORTUGUEZES\'. io|

1 Yn Heer , hoe hebt gy de
nacht gepasseerd\'^
Zeer wel, God dank , ik heb
nivel geslaapen. Hebt gy ook
wel gepasseerd xeedert gisr
..teren ?

Zeer wel, om u te dienen.
Laat gris eeti kópje coffy gaan

drinken.
Ik heb al vande morgen coffy ge-
. dranken.

Gy moet my töeh compagnie hou-
den , want het smaakt my
niet te pntbyten sonder cgm-
pagrie.

Wel ik S(il,nóch pen kópje mC\'

de drieken.
Doet gy daar gen suyker in ?
JSeen myn Heer ik lust \'t met

Zvyker niet.
Jk xpud \'t sonder suyker niet

kennen driken,
M\'cr in H^llond ^e meest lityr
den drinken \'t sonder suyker.

V^/el in vrankryk drinkt nie-
mand \'t sondes suyker en melk.
Het smaakt myniet, alssuyver

van alles.
Segt my , myn Heer; is de klaf-
fe en thee nu hier goed koop.
Het is tegenwoordig duurder

als \'t geweest Is.
Hoe veel kost het pond kro fu ?
Voor V alderbest moet moei nu

bet aal en twaalf stuyvers,
jEn Imyeel voer de the* i

Eu Senhor, como passou
v. a noite ?

Muito bejn ^ra-ocr page 110-

to6-ocr page 111-

HOLLANDEZES, E PORTXJÖUEZES. iof

TZ AME NSPRAÂK

Tiisschen twee vrienden van
voorneemen xyde de Tor-
tiigal te reyxen.

- Yn Heer ik verstaa dat
gy gezind zyt naar Fortaga!
te reyzen.

Ja myn Heer , in de lente z^o
V Gód heliefi.

Myn Heer, ik vveeschte wel u
gezelschap te ir.rogen houden.

Uw gezelschap soude ttiy z^er
lief zyn-

Yer staat gy de Poriugiesse taali

Ik heize eenlgett tyd geleerd ,
■maar hanze niet.

Gy kout genoeg om u te doen
_ verstaan,

Jk kan irood en vvyn eyschen.

Gy heit \'t dan vast voorgeno-
men i

Ja myn Heer , \'t en vvaare dat
eenig ongeval vjy ver hinder-
de.

Wat weg Z\'tllen wy ncemen ?

Wy moeten gaan van hier noar
honden , van honden naar
Fahnoult , en van daar met
het Paket na Lissaion,

Ik zoud liever te leinde . over
vrankryk de reyze willen
doen.

Neen myn Heer, te water over
Engeland is het beeter.

DIALOGO

Entre dous aiTiigos j que fazem
tencao de fazer viagem jpa-
ra Portugal.

Eu Senhor , tenho noti-
cia , que v. m. faz tençiîo de
fazer yiagem para Portugal.

Sim i^snhor. i^a primavera ,
sendo Deos servido.

Meu Senhor, eu desejâra bem
de
o poder acompanhar.

Eu estimaria muito a sua com-
panhia.

V. m. entende a lingua Portu-
gueza ?

Eu aprendi-a a!gum tempo, po-
rém nâo a sei,

V. m. s;ibe bastante para se fa-
zer enten der.

Eu sei pedir pao , e vinho.

Pois estâ V. m. entf.o de todo
resolvido?

Sim Senhor, sa\'vo alpuma des-
graqa me impedisse.

Que caminho havemos de to-
rnar ?

Havemos de ir daqui para Lon-
dres , de Londres para Fa!-
mut, e de lâ com o Paque-
te para Lisboa.

Eu antes havia de -ocr page 112-

îo8-ocr page 113-

HOLLANDEZES, E PORTXJÖUEZES. iof

tzämenspraak-ocr page 114-

ICO-ocr page 115-

hollandezes , e portuguezes. i rt

Dat is te duur.

Wilje twaalfhonderd reis hei-
hen ?

J-ocr page 116-

iï2

advertenc ia,

C,

Onio hum Proverbio \'applkado em sua occasiao ,
com aqtiellas palavras, com que se costuma a dizer no
seu idioma, orna muito a ora^o -, parece-me convenient
te por aqui huma Colleccâo dos que achei que mais
correspondem a outros da-ocr page 117-

ti5

GOLLECgÀO

DE VARIOS PROVERBIOS

HOLLANDEZES

È

P 0 R t U G Ü Ë Z Ê a

PRÖVEREIOS,

SPREEKVVOODEN,

A

L is dat vrinden kyren ,
vrinden nóchtans vriden ily-
ven.

Alvvat ons gehuurman heeft
dunkt ons ieeter dan dat gód
ons geeft.

Beter benyd dan iekjaagd*

jBeter een vogel in de hand alt
tien in de lucht.

Beter lactt, dan neoiti

By de luy is de neering.

By naeht zyn olie katten gra-ocr page 118-

ri4 COLLECÇÂO DE PROVERBIOS

Ddiir eenhlmthnan teyd den an.
deren vallen t\' zaïnen overmal-
kdnderen.

Daar niet is , verliest de kei-
Xer xy» recht.

D\' een xyn dood is d\' ander en
Xy» brood.

J)e eene vrindschap is de ande-
re waard.

De heelder is niet ieeter, dan
de steelder.

De kleederen veranderen de ma-
nieren niet.

De konst is vvelkam in alle lan-
den.

De kruyJc gaat xo lang te wa-
ter tot datxe breekt.

De min en de hoest honnen niet
verborgen hlyven.

Dem xyn op een kleyntje en
rtiym op \'t groot.

De vvaarheyd geseyd , maakt
haat en neyd.

Die eenen anderen vangen wil,
raakt %elf eerst V net.

Die eens steelt is al tyd een dief.

Dier eerst komt, die eerst maalt.

Die seyd wat hy wilt, moet
dikvvils hoor en das hy niet
wilt.

Die veel kalt f die veel ontvalt.

Die wel doet , die x^t wel

i- vinden, ■

Door alte bleode te xyn verliest
men somtyds een goede gele\'
genheyd.

Door sohaade wordt men wys,
Itar^e smakken leeren vvel.

Quando hum cégo guia outro ,
ambos entropeçao.

Onde nao ha perde ElRei seu
direito.

Morrem huns para bem d\'ou-

tros.

Hum amigo tem outro.

Tâo bom he oladrao, como o
consentidor.

O ïobo muda o peljo, mas nao
O vezo.

Quem tem officio nao morte de
fome.

Tantas vezes vai o cantarinho
â fonte, até que c^uebra.

O auior , e a tosse nao se po-
dem encubrir.

Aproveitar osfarellos, e efper-
d\'qar a farinha.

Enfada-fe meu eompadre porque
Ihe dizem as verdades.

Quem para outrem cava a co-
va, cahe]mefmo nella.

Quem huma vez furtou , sem-
pre ficou ladrao.

Quem prime/ro anda, primelro
ganha.

Quem diz o que quer , ouve o
que nao quer.

Quem muito falla, muito erra.

Bem fazer nunca se perde.

Aos atrevidos ajuda a fortun».

Bem aprende cada hum » su»
custa.

-ocr page 119-

HOLLANDEZES, E PORTXJÖUEZES. iof

Eeen èiinde speelt nég vvel eens
raak y een mal mensch spreekt
nóg vvel een vvys vvoord.

Een hongerige buyk heeft geen
eoren.

Een ongeluk komt %elden al-
leen.

Een schurft schaap ontsteekt een
gansche kudde.

Een stuyver bespaard , is een
stuyver gewonnen.

Elk een meent dat %yn uyl een
valk is

Een zwaluw mankt gen zo-
mer.

Gten gout zonder schuym.

Geen rook zander vuur.

Geen zoet zonder zuur.

Geld stopt geen gierigheyd.

Gelegenheyd maakt dieven.

Crooten gaaper wat zal \'t al
zyn ? Wonderen belcften en
ydelen scliyn.

Gy qaeckt een slang op in uwen
ixHzem.

Het hart is fiem in de schoenen
gezonken. . ®

Helpt u selven , zo helpt u Gód.

Het hemd is my nader dan de
rék.

Het is een arme muys die maar
een hól heeft.

Het quaad komt moedig aange-
treeden , en gaat weg met
ezels schrieden.

Hy gaat den kreeften gang.

Hy is zelden iemands vrind ,
die zich zelven te Zeer ie-
mini.

Tambem És vezes hum tolo dis
huma fentenqa.

O ventre em jejum nao ouve 3
nenhum.

Hum trabalho he vespera de
outro.

Huma cabra basta para gaf«
hum rebanho inteiro.

Hum vintem apoupado, he hum
vintem ganhado.

Cad^ bofarinheiro louva os seuï
alfinetes.

Nem hum dedo faz mao, n«nj
huma andorinha verüo,

Nâo ha ouro sem fezes.

Nâo ha fumo sem lume.

Nao ha gosto, que nâo custe.

Quem muito tem mais desejai

A occasiao faz o ladrSo.

Grandes atoardas , tudo nada.
Quem muito promette pou-
co dà.

Crias hum corvo para te tirar
hum olho.

Cahio-lhe o coraqao aos pes.

Quem faz pelas cousas, ha-as.

Primeiro estao dentes, que pa-
rentes.

Depressa se torn:; o rato , qae
sabe hum buraco.

O raai entra âs braçadas, e sa-
be as polegadas.

Elle vai para traz como o ca-
ranguejo.

Avarento rico, nâo tem paren-
te , nem amigo.

H 2

-ocr page 120-

1

Hy meet de -ocr page 121-

1

Op korten tyd komt- dlkvvih

groote vsranderinge,
-ocr page 122-

^18 COLLECQAO DE PROVERBIOS, etc.

Wei hier wel daar , doet het
hier indien \'t is Waar.

Yden een voelt waar hem di
schoen drukt,

Zo gewonnen, xo geronnen.

Zet uwen stok niet verder dan
gy bespringen kont.

IZo veele hoofden, xo veelt xin-
nen.

Sulk een meester , %u!k tm
kuecht.

h

Aqui haveïs de mosfrar vom
habilidade.

Cada qual sente o seu mal.

A agua O dâ, a agua o leva.

Talha o vestido conforme o
panno.

Cento de hum ventre , cada
hum de fua mente.

Tâo bora he Pedro, como seu
amo.

war MM

F I M.

-ocr page 123-
-ocr page 124-
-ocr page 125-
-ocr page 126-

-J-