|
Tweeden
DAGH -VAERD BRIEF
Gefonden aendeiu
Student van PADUA
Anders ghenoumt-'
Jacob A: FFaeffenaer, Eenf-deels: op dat hy zijn beloften main-
tineero. Ten anderen: op dat hy bevvijfe het gene
van hem gefchreven is, tegen den nieii- vven STEL-REGEL van Jobaa^. Stampwen^ de jongho. |
||||
|
Humanum eft errare,fed Diaholkum
inj?eccatisperfeverare. |
||||||||||
|
Et welcke alle beyde
noch blijkt aen de Student van Padua,
anders ghenoerat Iacob^A. WaefTe- naer. Ick ge-ve hem den mem van Student van Padua, uyt oorfake dat by hem fdfs alfoo deti„ty|el van Student toe Sciirijft. Mae/' inj.vvat gelegenCc hcyFhy my Doctor &• noumet , daer fal nae defen met meerder recht af-gehatidelt worUen: doch eerftelickfoofal ick verclaren, met het alder flechfte Mathematifch bewijs, dat niet de Profefibrenalien,mae»oockdealdd'minftedie maer een weynich inhctecrftcboucl^Euclidiservarenzijn, genoch fullen kennen verftaen , dat netgenenden Student van Padua Too heftich Schvijft tegben den NieuwenStel- Regel van IohanStampioen,alles maer rechte beufelinghcn enfijn, daer,van ick henT-welgeyvenftJ^ad^Jetewaerfchou- wen , rnaer bmdatdenreiFdehWaenmaernpelapgberhoe hart-neckigher in fijn fonden blijfjr. Soo iftfdat ick obek be- gere dc faecke ten Piin£ipjKlftete|aeteukomen,datisdat alles met goede ordre, injhet optnbaer Paflfere, geiyckhy oockfelver wik Maeryerexcafeeithsniinoctijalsdattergeen Gelt enleydt, daer nochtans eer datden beftemdentijtver- ftreken was, zijnde den 5 November 1639 Nieuwen Stijl, 600 ponden in Ipecie tot 40 grooten het ftuck, te weten.
gh ft: pen:
160 Rijxdaelders tot 'yoftuyvers hetStul^ ..400. .0..0
^ 3 i Ttuccatons tot ^gl^fi 200.. o.. 8 |
||||||||||
|
<5oo..o..8
Gheleghen |
||||||||||
|
Sommx*
|
||||||||||
|
Geleghen heeft in handen vanden E. Hcer Nicolaus Dc-
del Redor Magnirkus vande Vniverfiteyt tot Leyden/als
blijckt met defe Acte hier achter by gevoeght.
d3erbrnm'e~ foo bevele ick u Wa'effenaier jdatghy'ntetfen fijt
gelyck Iudas die oock wel voor den arme fprack: Maer Vol-
doet nil u beloft-en. ende flelt.inde handeri vanden felfclen
Profefior MagriirTeusoock: foo veeL^Ick verwachte blrjck
daer. van'tejfien den "^N^vetrib. 1'6 • $• ^Nieuwett StJjl ten
uyterften i ofte eerdeuindient u Mogeiyck^ >\f!$e tfaer'diger
dat gby fu!ckxdoet,hoe dat oock den ajmen rneerde'r profijts
fal ghenie4;en,ajs*ghy het wint: niaer ter ^onttarie uyt-val-
jendeipq e$ behQuftmen;-pp.*de iipecketjTfind^(ft«eten
geen Jtrorapieitten^a^roinjelaten'blarcn^ Ena^jjv^nees.ick
daer van blijck fal gefien hebben ifooiGnlalae^Qpck-geen
uyf-ftel nemen omrne de/a€c-keieverbandelen,nietinhet
heymjelick fc pfte-in't duyfter, gelyck die altijts gewoon fijn,
die var)dEn^ch5e;gan{ch gecn deel hebben. Maer fal de punc-
ten ofte net punt,d'eenvoor, ended'andernaer openbae-
ren, doch hct alder gewichtigfte eerft, alwaermijn Nicuwen
Stel-Regel foo mede becladt wordt, ende dat in net publyck
voor alle de Weerelt op de Academie tot Leyden; la dat
noch meer is, ickfal het yder een bekent maeckenj ofte doen
bekent maecken met placcaten, datmen op foo danighen tijt
publycketycMari dus dmighenfaecke fal handekry £j£t ghy
Waeftenaer j riu een man met eeren als ghyufelrs toege-
fchreven hebt in u wen excuys brief. Voldoet maer u belof-
ten. IckfclMyven TJ(^I't/'^ITX
' •*-■-v-'1 w<i Smmfioen de Iongo
|
||||
|
A 2.
|
||||
|
CoPIE
Ick onder gefchreven Nicolaus D edel Ke&or Magnifi-
ers vande Vnivcrfiteyt tot Leyden, bekenne ontfanghen te hebben uyt handen van Iohan Stampioen de Ionge de fomme vandoo GuldeSpenninghedaervandefpetie //. l6oRijxdaelderstot')oftuy»: 400...0...0... ^l\cDuccAtonstot7>gh 3: ft: 200... o..8..
beloopendetefaemendooguld: 8penn: alsboven. Zijndc
dc penninghen daer van tnentie gemaeckf wordt inde adte die gepafleert is den 10 O&obris 1639. by IacoblanfTen verwey Notarius, ende Sccretarius vande Vnyverfiteyt tot Leyden > ende by my onder gefchreve noch in bewaeringhc rijnde actum defen 5 November 1639 Nieuwen StijI." was ondenceckent
N. Dedel. |
||||||
|
Des tweeden dachvaerd-briefs
EYNDE
|
||||||
|
ANTVVOORDE
|
|||||
|
IACOBI a WAESSENAER,
Op den Dagh-vaerd-Brief van Ian Stampoen de Ionge.
ro^H/,Eynich dagen geleden, is door den Druckbekent
I^^gemaeckt, feeckcr Boecxken, vervatende eenighc ^f^^Aenmerckinghen op den Nieuwen Stel-Regel van Ian Stampoen\de Ionge', onlanghs door hem uytghegheven. Waer in mijne voornaemfte Oogh-mercken fijn geweeft, de onnutheyt ende valfcheyt vanden felven Regel aen te wijfcn, om datmen fich daervoor fbudeconnen wach- ten; ende mijn felven teverdedigen3voor fo vele ick door den felven Stampioen in fijne gefchriften t'onrecht wordc gelaftert endebe/chuldichr.- daer by ick ghenoech meyne gedaen te hebben, aen de gene die de moeyte fullen gelie- ven te nemen, vau 'tfelve Tra&aetje te doorleefen. Ende foodadelijck wort my ter handt geftelt eenfeec-
ker ghedruckt Papier, hoiidende voorTytel Dagh-vaerd- BriefaendenStudent van Padua,anders genaemt Iacob a Wafie* naer} dat niet gedachtkan wordenvan yemant te komen, als van DofforArcbiforbus, anders genaemt Ian Stampioen de Ionge, die op den Student te onvrede is, om dat hy fijne Quackfalvers pra&ijcquen ontdeckt heeft; ghelijck oock uyt den Inhoudt bleeckj dat den felven was afghefbnden door den E. Heere Iokanitampioen de Ionge, C^lathematictti, woonendein'sGravenhage. Waermede hy verklaertge- leyt te hebbea in handen van den Heer Nicolaes DedeJ, ProfefTor Juris, ende Magnificus Re&or <kr Vniverfi-teyt van Leyden5de fommevan doo. ponden tot40.gr. het ftuck. Ende 'tfelve Papier verder deurfiende,bevinde dacr noch by gevoecht feeckere A&e, waer by Stampoen voov~ A noemt
|
|||||
|
nocmt verklaert te fullcn fourneren ende opbrenghen de
voornoemde fomme, dcs vermaent fijnde, gelijck breedet te fieri is uytfijncn Dagh-vaert-Brief hier achter gevoecht. Ende alhoewel defcn Brief nietnieuws medc enbrenght, ende dac deoude trceckenvan onfen Doctor Arcbiforbui genoech bekentfijnghemaeckt, om fichdaerniet aen te vergapen, Too hebbeickdoch denfelvenmetdefeweyni- ge regulen willen beantwoorden, om dat hy mijn ftil- fvvijgen t'fljnen voordeele niet en foude duyden. Het heeft nu tot verfcheyden reyfen gebleecken, dat /.
Stampioen, met weddingen gefocht heeft vaft te maken,ee- nige voorftellen in Mathefi, daer hy anders weynichblijcks of befcheyts toe hadde, om den Lefer alfoo te doen ge- looven, dat hy wel gegront behoorde tefijn,in een faecke daer hy gelt op dorfteuytbieden: maer defe weddinghen hebben tot noch toe op fchroeven geftaen, endcalfincn hemfijn ongclijck aenge wefen hadde, foudemen niet als kibbclinge gewonncn hcbben; want hy fichvan de felve allcenelijck gefocht heeft te dienen, om met eenigen fchijn van verfceckertheyt fijne onwetentheyt te vermommen. Daerom hebbe ick hem wel willen waerfchouwen ifl't voornoemde Tractaetje dat by bem voortaen met foodani-* ghe ^ijfe van pocchen niet en behoorde te behelpen, ende in- dien hy Vtilde tpedden, dat ickfoodanigben generalen Kegel, daer hy my een vereeringe van ioo. Rijckfdaelders voorbelooft had- de, niet en^9tfie% ofte yet anders van 'tgeen ick in't voornoemde Boecxken gefichreven hebbe, niet en konde doen of' be^ijfen, dat hyfijngelt eerjl mofte jlellen in handenvan een Profejfor Mathe- j'eos van Ley den, of eenige andere Academie van dit Landt, het rvelcke foude fjn tot profijt vanden Armen indien ick bet "Wonne, ende ick foude oockfoo veelfetten indefelve handen, tot fjn profijt indien ick het verloore; maer foo lange als hy gelt beloofde fon~ der uyt te geven, foudemen dat reecfonm by fijne andere ydtle be- |
||||
|
lofien, ende Jijn focchen belacchen. Mijn voornemeri nict fijn-
de, hem door defe woorden tot weddente beroepen, maer den wech af te fnijden, van hem voortaen met foo- danige blaeuwe uytvluchten te behelpen, ende tot een reeden-matichantwoortte brengen, hem wijs ghenoech achtende geengeltte fulkn wagen,daerhy infijneyghen gewiffe overtuycht fijnde, 'tfelve met oneere foude moe- ren verliefen. Maer wat heeft onfen Dottor Archiforbtu we- der bedacht. Om fijne courage tetoonen, ende dathyhet nietlichtelijckgewonnengaf, al hadt hy ongelijck, heeft hy met ftijve kaken aen verfcheyde perfbonen ghefeyt, dat mijn Boecxken niet in en hadde als grove dwalingen, die hem licht fouden vallen te wederleggen, ende dat hy alreede 600. ponden hadde ghcftelt in handen van den Heer Rector Magnificus, omdaer op tegens my te wed- den, gelijck hy'tfelve infiine Dagh-vaerq-Brief medc be- vefticht: ende door de A<5te in den felven Brief inghe- voecht, blijekt klaerlijck dat fulcx nict en is gefchiet, ende dat hyhetoock niet van finne is tedoen. Wie en foudc defegril nietmercken, ende wie en fiet nict dat aen on- fen Doffor Archiforbtu den Quack-falver uyt de mouw hanght. Indien hy geene omweegenenfbchte, maer dat hem de weddinghe crnft-ware, hy en foude niet beloofV hebben 600. ponden te fourneeren, des vermaent fijnde, daer hy duyfent uytvluchten op foude konncn vindenj maer hy foude 'tfelve gelt in fpecie aen den Heer Rector Magnihcus hebben in handen geftelt. Doch daer en wi- fte hy geen voordeel by; ende fijne meyninge was allcerr om door defe roegemaeckte weddinghe fonder geldt te fchieten, indien ick daer op niet en vcrfcheene, ghelijck- hy wel vaftelijck heefc konnen dencken, (want bchalveir dathy noch van geen gelt en is gefcheyden, foo en heefc by noch plaetfe, noch perfbonen genoemt, daer voorwy A 2 ' tever-
|
||||
|
te verfchijnen hadden,' noch op wat poin&en hy wilde
wedden,) fich alfdan tcberoemcn , dat hy my gedach- vaert hadde, cnde dat ick mijn felven tefwack bevindende om mijne faecke tcgens hemftaende tehoudcn3 niet en hadde durven te voorfchijn komen. Soo wilick dan I. Stampioen mitfdefen andermacl vermaent hebben, dat hy voottaen aflate fich metdefeoudetreecken, diehaer mom-aenficht al quijt fijn, te behelpen ; ende indien hy niet fonder wedden mijne ghefcbriiten begeert te beant- woordeHj gelijck fulcx wel ruymhet voordeelijckftevoor hem ware, dat hy dan fijn geldt ftelle inhanden van den Hcer Reclor Magnificus; daer by voegende in Drucke, op dat het aenydereenbekent mach worden , voor wat Rechters, ende op wat poin&en fpecifice hy begeert tc wedden, ende defelve betamelijck ende van genoechfa- men gevolghe bevindende, fal ick van mijnder fijde bc- trachten 'tgeen ick m't vooriz. Boecxken gefeydt hebbe. Want indien hy maer int generacl begeert beweefen te hebben, datter verfcheyden grove ende plompe fauten fijn in fijnen Stel-Regel, ende anderefijneSchriften, (ge- lijck uyt fijnen Dagh-vaert-Brief te verftaen is) 'tfelve blijekt alreede foo klaerlijck in mijne Aenmerckinghen, dat niemant die defelve fal ghelieven te leefen, daer aen foude konncn twijffelen; fbo dat hy fijn gelt maer fbude hebben uyt te legghen, ende het ware foo ved voor den Armen gewonnen. Ende mijne meyninge enisgeenfins in byfondere t'famenfpraecke,ofte mondelinge conferen- ce met hem te treden,ofte ergens te verfchijnen, daerhy my foude mogen dagh-vaerden, om hem alle gelegent- heyttebenemen, van fichte konnen beroemen gewonnen te hebben, daerhy voor eenige weynighe maer van foude overtuycht fijn, (want wat en heeftmen nietteverwach- tcn, van een man die foo weynige fwaricheyt maeckt van de
|
||||
|
dc waerheyt aen een fijde te fetten, wanneerfe hem in de
wegeis,) Maerickbengefint nietanders als in'topcnbaer met hem te handelen, op dat fijne dwalingen aenden dach komen, ende aen yder een bekent mogen worden. Daer- ora foo begeer ick dat hy de poin&en waer op hy fal wil- len wedden, opentlijck late drucken, gelijck ick mede fal doen mijne demonftratien ende bewijfen, die hy dan fal mogen wederleggen foo het hem goetdunckt. Ende uyt 'tgene alfoo van wederfijden door den druck openbaer fal fijn gemaeckt, fullen de Rechters alfdan lichtelijck konnen oordeelen, ende een goetvonniffe vellen. Ick fal alleenelick hier noch een woordtby voegen, om
den Lefer te gemoet te dragea, dat fo hy ecnige bitterheyt in mijn Boecxken, oftedit gefchrift mochte vinden, het tc willen achtenvoor weerfchijn vandegalle daer de Schriftcn van I. StampioenmedetTamenhangen, ende nietvreemt tevindcu,dathy,<liefo vHe frheltwoorden tegens my en- de andere,fonder hem daer oytredentoe gegeven te heb- ben, uytgefchoOten heeft j eyndelijck een van fijne pijlen door de weer-bot tegens het hooft krijcht: mijne mey- nin^e niet fijnde yemanden te lafteren, dat eerlijcke luy- denDniet en betaemt,maer allenelick de waerheyt bekent te maecken. Vaert wel gunftighe Lefer, ende oordeelt heufelijck. |
|||||
|
A3 DAGH-
|
|||||
|
DAGH-VAERD-BRIEF,
Gefonden aenden
Student van PADUA,
Anders genaemt
JACOB a wAESSMNAER.
Eenfdeels: op dat hy zijn belofcen maintinecrt.
Tcnanderen: op dat hy bcwi|fthet gene van hem gefchreven is,
tegen den nicuwen SiTfcL-REGEL van lohan Stampioen
de'fonge.
|
||||||
|
GEfien hebbende het tractaetgen diens tytel is aenmerckinge
op den Nieiftoen Stel-Regel van IOHAN STAMPIOEN de Ionge. Cortelijck vervatende ende uyt-leggende alle het gene te leeren Is uyt den Nieutoen Stel-Regel^ &c. So hebbe ick het felfde Boecxken int alderminfle niet bevonden te armrdeeren met den op-gefchrevett tytel: So dat ick inplaetfe van leeringe daer uyt te ver^acbten, in bet felfde niet gevonden hebbe ah de alder- grooffte d^alingen^ opgepronckt fijnde met een mom-aenficht van Nydicheyt, diealdaer vergefelfchapt is met haer fufler Hoo- vacrdicheyt. Ende aengefien ghy Waeflfenaer in ditto Tra- ftaetgen Folio 46. fchrijft defe tyoorden, te ibeten: 'tis beter dat ick hem eerft hicr waerfchouwe, dat, indien hy wil wed-
dcn. dat ick dit, of yet anders van 'tgene ick in dit Boecxken gefchreven hebbe niet can doen, of bewijfen, moec hy fijn gelt eerft fetten in handen van een Prefeflor Maihcfeos van Leyden, of van eenich ander Academie van dit Landt, het welcke fal wefen ibt profijt vanden Armen, indien ick het winne, ende ick fal oock foo veel fetten indc felve handen, tot fijn profijt, indien ick'c vcrlies, &c.. So hebbe ick ST'AM P10EN uyt kracht vande felfde , in
handen vanden Heer Profejfor CMagnificus geleyt 600. ponden a 40. grootenbetjiuck, als blijekt met defineffens gaende.Vaerom- me foo komt ende voldoet u be/often, ick fal met de bulpe Codes ,den vijfden
|
||||||
|
.1.1 ....I HIIPIIII . ----------------------------------.....-■ ■
|
|||||||
|
vtjfden November nklisten flijl myooch vervoegen ten bujfe eev-
Jielijck "van le Mair, ende doer naer terplaetp daer tcku Boecxken voor valfchsfal betvijjen. Onderen tuffchenfoo blyve ick Mevrou- tye de Waerbejit haren vriendt, ende enderdanighjlen Dienaer
IOHAN STAMPIOEN de IONGE. |
|||||||
|
COP IE.
OP huydenden to. Oftobris i6}$. Compareerden voor my
Iacoblanfz. Vetvey, openbaer ende by den Hove van Hol- landt geadmittecrt Notario, tot Leyden reftderende, endedegc- tuygen ondcr genomineert, deE. Heerc lohan Stampioen delon- ge, Mathematicus, woonende in 'sGravcnhage, vertoonende fe- ker Tra&aetgcn, binnen de voorfz Stede, in defen voorfz. loopen- den jaregedruckt by Ian Maire, Geintituleert Iacobi a Waflenaer Aenmerckingen op den nieuwen &tei>Kegci vau rohan Stampioen delonge, Corteli/ckvervatende, ende uytleggende, alle'tgenete leeren is uyt de voorfeydc nieuwe Stel-regcl,ende alle andere fchrif- ten, door den felvcn Stampioen tot nu toe uytgegeven. Ende al- fooin'tfelveTra£taetgenpagina4<;.bevondenwierden geftelt te zijn defe w-oorden, te weten. "Tis beter datick hem eeritwaer- fchouwe, dat indien hy wil wedden, dat ick dit, of yet anders, van 'tgene ick in dit boecxken gefchreven hebbe, niet can doen, of be- wijfen, moet hy fi/n gelt eerft fetten in h3nden van een ProfeiTor, Mathefeos van Leyden, of van eenich ander Academie van dit Landt, hetwelckefalwefentotprofij'tvanden Armen, indien ick het winne* ende ick Fal oOck foo veel fetten, inde felve handen tot fijnpronjt, indien ick'tverlies, &o Dat by comparand (als die in defen gemeent wort)daerommeby defen beloofde, aen handen vanden E. Hoogbgeleerden HeereD/. NicolausDedel.Profeflbr indeRechten,en Magnificus Rc&ordes Vniverfiteyt binnen Ley- den voorfz. des by fi/n E. vermaent fi/nde te fourneeren ende op . te brengen, een fomme van fes hondert gulden, 'tftuck te 4 °- groo- ten.ommeaen den armen verftrecktte Borden , indien devoorn. Iacobus d Waeflenaer, autheur van't voorfz. Traftaetgenbewijfen fal, 'tgene hy daerinne tegensiicro Compeiant fuftincren wil, mits • dat
|
|||||||
|
dat defelve ^ WaefTenaer, of hy in*t doen van't voorfz.bewi/s fiian-
queren, ofte in gebreecke blijven mochte, van gelijcken doen fal, waer onderhy Comperant verbindende was fijnperfoon, ende generalij'ckenallefijne goederen, roerendccnde onroerendc, je- genvoordige ende toecomende, gerechticheden, ende innefchul- den, geene uytgefondert, ten bedwangh ende executie van alien Rechten ende Rechtercn, verfoeckende by my Notaris hier van gemaeckt, endede voornoemde Heer Magnificus Re&or ter han- den gefleldt te worden, acte een ofte meer inder belter forme. Al- dus gedaenbinnenLeyden ten comptoire mi/ns NotariJ tendage ende jare als boven, in prefentic van Rens Iacobfz. van Blockhuy- fen,Schoenmaecker, endeMr. Lieven Corfz. van Hafevelt, Chi- rurgi/n binnen de voorfz.Stede, als geloof-waerdige getuyghen* met my Not. ten defen gerequireert, is onderteeckent Johan Stampioen de lenge.
Rens Ia<~ot>/i- van Blocklm^/Liir
Licve Corfz. van Hafevelt, Ghirurgijri.
In kenniflc van my Iacob I. ftrVny, Not.fubf. i6^$l
|
||||||
|
Vytgegeven voor copye vande originele minute
onder my Notario beruftende, van date ende geteeckent als boven, Ende daer mede (na col- latie) gelijck-matich bevonden} huyden den ai.O&obris 1639. By my
Iacob I,Vcry,ey7 Notaris.fubf. i^3?*
21
EYNDE,
|
||||||