-ocr page 1-
-ocr page 2-
-ocr page 3-

MOIINCiRÂAFF-I^\'STîTUUT VOOR PRIVAÂTREO ;

■ ^ \'

/

-ocr page 4-

Ig-.

äfi

-ocr page 5-

!

-ocr page 6-

■ vs:

U.O.C

-ocr page 7-

.4CUKY f

WISSEL-STYL

Tot

AMSTERDAM,

Vermttendt

^^iet alleen wat men gewoon , maar ook wat ccn
voorfichtigh Koopman, tot fijn fecariteyt, in
de Wiflèl-handel dienftig en noodig is.
Mitsgaders

Ordonantien, Willekeuren > eii

Reglementen van Wiflclen.

Tot

Amfterdam, Rotterdam, Antwerpen,
L,ions, hamburg / ^ranrffurt / itïp^i^l
$ïïürnbcrg/ 2Ciifpurg/ Bologna^

Bt[enz.one ^ Bolz,mo ^ en Bolgiano.

zJli 004

Ordonantien vah lodfewyk de XIV. wegeiis de
handel der NegotianteO en Kooplieden.

Befchreven, en hy een ■\\;ergadeTt, door

J. Phoonfen.

Zynde <ieezen Druk vermeerderd met de Wiflèl-regten ift
^ecnmarl^n , Sweedev , Bran den burg i Fr^fjin, cnxoX. Vant^ig,
yder in zyn eygen fpraak, met deflelfc Veitaalingen.

B\'

MS TE È^D ^ M,
v an dries Tan daatmê,

^a Joannes rat el b an p,

Boekverkoopcrs > 1716.

S\'i

-ocr page 8- -ocr page 9-

DEN ME ERE

abraham du pre,

VO.ORNÄÄM ÏCOOPMAN,
. IN AMSTELDAM,

Begünstiger eï? be;minisiaar
van alle nutte
wetenschappen, den

koophandel,

als anders betreffende,
WERD DE

W I SSE L -S T Y L

l^eze^rstad, door wylen
J.\'^ P H O O N S E N

;?;amengesteld,

en nu door zyn ed:

<^Qedgunstigheyd merkelyk
vermeerderd,
met nutte stukken , 6cc:
VOORZIEN,

voor,

-ocr page 10-

VOOR DEZE GOEDWILI.JGHEYD,
EN ALGEMEENE NUTBAARE
GEDIENSTIGHEYD,

TOT EEN DANKBAARE
ERKENTENIS, MET ALLE
SCHULDIGE EERBIED
TOEGE-EYGENT

DOOR ZYN ED;

>

VERPLIGTSTE DIENAARS

ANDRIES vahDAMME,
E N

JOANNES RATELBAND.

De

f

-ocr page 11-

De Drukkers tot den Lezer.

Gunfiige Lez.er,

. Elykerwys de Koophandel de Ze-
nuw van ons Land is, even zo is
de Wiflèl de Zenuw van den Koop-
handel , en deze twee zyn dernaa-
ten aan den anderen verknogt , dat de eene
»iets kan lyden , of de andere heeft daar
ftraks gevoel van. Zo de Koophandel
hinkt, aanftonds ziet men de Wiflèl qua-
lyk ^aan. Het is , Gunftige Lezer , een
dclikaate zaak , en het moeten al fyne gee-
ften en befleepene herflèns zyn om tot de
diepe geheyraen der Wiflel-handeling recht
door te dringen. De onbehouwe hande-
ling van onkundige met en in de zelve, ver-
oorzaken eyndeloze verwarringen en difpu-
ten Een Wiflèl-brief in handen van een
onbedrevene, merken wy even eens aan, als
een gevaarlyk Inftrument in die van e^n
kind , \'t geen by gebrek van kundigheydt
Wegens \'t gebruyk , of een onbezuyfde a-an-
vatting zich meenigmaal dcerlyk bezeerd.
Om dit dan zo veel doenlyk is te myden,
en d\'onervarene te leeren , heeft wylen j.
Vhoonfèn zich benaarftigt dit nutbaare Boek-
je van de
Wissel-styl toe te ftellen.
Hoe hy daar toe is gekoinen , en wat oog-
* 5 merk

-ocr page 12-

De Drukkers tot den Lezer.

merk hy met het zelve heeft trachten te be-
reykcn, is uyt zyne Voorreden van den voo-
rigea druk te zien.

ƒ« de fielUngen (zegt hy) van dit traSiaat-
je vm Wifel jiyl tof Amflerdam , heb ik. ge*
tracht te comprehenderen en voor te fiellen^ niet
alleen
, al dat men in het Wijfeten aldaar ge-
•T&\'oon is te ohferveeren , maar oock^^
al wat een
voorßchtigh Koopman j in alderley voorval van
Wilfel , tot fyn [ectfriteyt , en verhoedinge van
fchade , mitsgaders voorkomingen van mee\'
nighvHldige dtjpmen en gefchiilen , te weten
dient , en te doen fiaat i en in fimmige aan-
tekeningen heb ick_ kortelyk^ aangewefen , n/at
ten dien fine , by haar
E. Ed Höogh-Acht^
baarheden , (
die de Jorge voor de welfiandt
van het
Gemeene befi ^ en vtortfetting van de
Negotie
, in defe vermaarde Koepfiadt, aan*
bevoelen is) konde en behoorde gedaan ^ en
ondernomen te ii\'erden f ick^ beflayt het jelve
hi T wede : datier hooghnoodigh diende ge-
concipiccrr , geftatucert en gepubliceeit te
werden , een formcele , ampele , vvcl in-
gedclde Ordonnantie van Wiflèl ,
waar na
een
yder ßcb ifi: dien handel foH-de hebben te
richten en te reguleer en 3 en niet alleenljk^ wer\'
den in de fielltngen van dit TraBaatje , maar
ook^ , en %vel voórnamentlyk^,\' in de aanteyk^-
rangen , gemoveert
verfiheydene bedenkin^

w

-ocr page 13-

De Drukkers tot den Lezer.

i de welke , in het fermeeren \'uan een fio\'
danige Ordonnantie , fiecialyk in conjtdera\'
iie behoorden genomen te werden^ By aldien
yemant eenige van defelve niet vatten kan, noch
wil ^ die gelief tje ^ niet al te onbedacht,
onvérhoort , als inpraBicaifel te achten en
te
"^^f^erpen: want het geene niet goet, Ja onmo-
^^^yk. foude mogen fchynen , meene ick^ te fiei-
konnen aanwyfen , en bewyfen , onweder-
fi^e^ely^ goet , en doenlyk^ te zyn , en dat cok^
^yne Concepten ftrecken , tot een gemeene en
^\'figeloojiyke fecuriteyt , accommoditeyt , mena-
gie ^ en voordeel, van\'H Gemeenebeft , en
(eer
S^ntackelyk^ Joude zjyn te ondernemen , en in
iverck te ftellen, Ick^hebbe ^ fio veel tydt ah
^y mogelyk^geweefl is te menagieren , befieedt
^^ de famenftdling en befc^ryving van dit
^^^^aatje:

Tot

dus verre den Autheur, daar wy
ï^iets by te voegen hebben , als alleen,
daE
J^y goed gevonden hebben eenige verfchik-
te maken in de Order der Willekeu-
Jen en Ordonnantiën , welke wy geloven
de kundige gebruykers niet ongevallig
Voor komen. De Au^mentatie die hier
by gekomen , beftaande in de
mjfel Or-
^mantie der Stadt Dkntz.ig
, de Deenfche
yi£èl Ordonnantie
, het Wijfel-recht van Pruyf-
J^fi Brandenburg
, benevens een ExTra£l

fijt

-ocr page 14-

De Drukkers tot den Lezer.

uyt een Ordonnmtie van den Komtig van Swe--
den,
mkendc de zelve ftofiè : Om alle wel-
ke verandering en vermeerdering wy in ho-
pe Eyn dat dezen onzen verbeeterden druk
met geen minder genoegen zal ontfangen
werden als den voorigen , in welke ver-
wagting en hoop wy zyn en bly-
ven

tißige Lez^ers ^

ü Ed. Dienftgenegene Dienaars

AN DRIES van DAMMEt
EN

JOANNES RATELBAND,

W I S-

-ocr page 15-

Fol. I

WISSEL-STY^L.

tót

AMSTERDAM.

HÈt I. capitteii.

J^\'^^t U^ijjel is, en hoe veeUerley.

_ I. \'

^ g* Et woordt WilTel^op fijn ruymfte 5
■ ■ betékent alle verandering, h.

JIL. ^ Wifl\'ei, betekent, in èen beknop-
ter fin, alle handeling.

WifTel, werd in een noch nauwer betekenis
genomen voor aen handeling in Geldt.

ly.

Geldt is gemunt Metaal, door publycque Aa-
tonteyt op een vafteyoet vanfwaarte en fijn-i
tegcflagen, eiiop valeurenprijsgefteït.

.ï^e oudtrte bekende Munt ofGeldt-penJ
"\'ng ^ den
Skkel, en defelve is geweeft een fil-
^""^.^jnning, geflagen op een gefette fijnte en
Aft^, onwaarfchijnliik met het teken

ofbeeltems vaneen Lam.

K VI/Het

-ocr page 16-

a W I S S E L-S T T L. Cap. I.

VI.

tïct GeU-munten is niemandt geoorloft als
een Oppermacht, ofte den gene die van defêlve
diiar toe »cauthorifeert werde.

VIL

In meeft alle Landen werd Geld gemunt van
verfchcyden waarde, foo van Goudtals Sil ver,
watn^van het grootlb Silyer-gelt Grof-gelt, en
het kleynfte Payement genoemt werdtj daar toe
in veel Landen óoc-k geldt Van Koöper geflagen
werdt.

Vlll.

In fommige Rijcken en Landen, gelijck in
Spangiert, in V^nckryck, Engeland, en elders,
is geene andere als eygen Munt gangbaar , en al-
le vreemde Munt
bilUoen; ook vermag aldaar
geen Geldt, boven een fekere kleyne fomme tot
noodig reys geld; uyrgevoert werden, op poe-
ne van Lijfrfti\'af. Echter plachten in Hollandc,
en voornameritlijk tót Atnfterdam, de Spaan-
fche Piftoletten, de Franfche Kroonen , en
d\'Engélië Róöf^nobels, Jacobufién, en Karo-
lüfTenVan Göudt; ende Franfche Loüyfen, dc
Engelfe Schelling, den Schotf^ Diffiel blotm,
en Yrfche Harp van Silver, in groote quanti-
teyt gevonden te werden ^ en aldaar gevalueer-
de gängbare Münte te z^n.

Üyt de verfcheydenheyd van de Munt, of het
veelderley gnderfcheyd van het geldt, en dat de

mee-

-ocr page 17-

Cap. I. tot. Amfierdam. 5

meefte Geldtrooiten op d\'eene plaats gangbaar
zijn, en opd\'anderniet,
enden Koop-handel
noch ïans, treeft over a[, met geld moet gedre.
ven werden, daar uyt^ ontftaat de handel in
Geldi , die rhcn
Wijfel noemt i en defelve is
tweederky^ It wc^Htw Celd-verwiJfelingh ^ en

Geldop-wijfelgeviv?

X.

De Geld-venu^ifeiing^ bsftaat in een dadelij-
ke orufettingeenovergiltevaneénig Geldypör

ander Geld, eontaAt van hand in hand,
Xi. .

De Gddrvcrwijfding , is wederom tv^eedsr-
leyi wantdeiélvegefehied, fündety
^ini te geven of te trekken,

xu

Geld-.ver.wifelittg fondergewffi, beftaatm een
gerijf uyt vriendichap, met d? eene foprt van
Geld voQr een ar^decfoort te geven , endat we-
derzijds, ten prijfe ak het felven^ de evaljlacie ^
ofteirideuytaifte. , gangbaar is. ^

XIII.

Geld.verivijfeling met Gewin, tepeverioftè
trekken, gelchied, ^s nïen by de opwiflelingc
van eenige bj^ondere Geld-fpeeien, toèlMoff
^Sg^o, oïxzop^eld geeft.

XIV. ,

t^e Geld^verwijfeling èk rmt Jggfo ofteO/-
£ild le «even gefchied, Cgcen vrijen handel
noch yder eyeri na, maaratlj^a^ien gêepe^ic
^ ■ Ai c^er-

-ocr page 18-

4 I S S E L-S T Y L Cap. I

excrcerciT geoorloft, die daar toe permiffie en
Authoriieyt van de Ovcrightyd bekomea, en
haar met Éede verplicht helden, hair te füllen
reguleren na den inhoud van hare Inftrudie, en
niet te füllen fchacheren.

XV..

Om aile fleygeringe ende confuße in het flftk^
vande Münte te weer engende de Luyden die eenige
jp£cien in de Koopmanfchappen van doen hebben
te gerieven, is hy mijne Heeren van den Gerech-
te
( der Stadt Aimlerdam) met Attthorifatie van
de Af ogende Ed: Heeren Staten , ende het AdvijS
van de Heeren XXXVl. Raden der felver Stede ^
opgericht een Bank^ van Wijfeï.
Wiilekeureh
van Amflerdam 2. Deel, 1. Boek,T. 8.n. i.
XVI

Geld-geving op MJfely beftaätin een verdrag,
waar by aan-genomen werdt, een fekere Som-
me preeys, over een bedongen tijdt, efièftivc
met geldt füllen voldoen, voor de Waarde
van defelve Somme airede ontfangeri, ofte te
ontfangen.

XVII.

Be Geld-geving op Wijfel, is tweederley, te
\\jtttn. dtïKooplieden, oïRenteniers.

XVIII.

Koopmans wijfel, beftaat i n ee n Geld-handel,
öp een onfekfr winfi, van de eene plaats, op
een ander plaats of Markt; en defe handel weïC
by uycfteUehtheyt eenvoudig Wijfel^cnacmt

-ocr page 19-

Cap, I. tot Amfierdam, $

XIX.

Renteniers Wijfel ^ h^^^-Mm etV^Geld-geving ,
op fnterefi-,
oni de Somme die men geeft, met
een fcekergewin, op de bedongen lijd , ter felver "
plaatfe, wederom te ontfangen.

XX» ^

De Koopmans mfel onderfcheyden, m
dadelijke wifeltro forma.

xxr»

dadelijke Wijfel^ beftaat in een cÉfeduecl
verdrag en negoiiaiie tuflchen
Trekker en Géver^
qver de wijfeUours of betaal-tijdt.

XXII. ^ ^

wgel pro forma, beftaat in geen effeaueel
verdragnocbténegotiatie; maaralleen, ineen

toeftemming, dat ymands naam als Cïe^\'^r, oit?

de formaliteyt des Wiflels, in de Wiflel-brief

genocnatwerde.

XXIII. ^ ,

De dadelijkernjjel^ is wederom tweedcrley i
te Weten,
vafieofmorwaardige.

XXiV,

Vajh mjjel is , a^ dc voldoemnge van de
fomme in de wifleUbrief begrepen, fêkerlijk
gcfchieden moet.

XXV.

J^oorwaardige Wtjfelk^ wanneer devoldoc-
^inge van de fomme in de wiflel-briel begrepen,
gefchieden fal, ter arrievement van feker Schip

of Goedi, ofondereeniae andere VQorwaar^.

XXVI. Dc

-ocr page 20-

6 H^/S s t t-S T r L. C^, 1.

xi^vï.

\'DtP\'afi^WifelKtweeciëfiey itcii i. f Ptm^
fen^ ttn %. -op Maakten.

XXVII.

Men wiflelt op ttnflaats ^ alsinen eenvou-
dig wiflelt, in een ander Stadt of plaats te be-
talen.

XXVIIL

Men wIlTelt op een Mis of Markt ^ als de be-
talinge gefthicden fal in èen
Mis öi Mifrki.

XXIX.

In een volleedige WiÖèl-negotiAtie werden
vier Ferfonen gerequireért of geconfidereert: te
weten, een
Gever, ende een Trèk^r, op de
plaats daar de Wiilêl gefloten Werd endê een
Houder i^zs^ntïs, tn BetfQ%enè, ter plaatfe daar
de betaiinge geichieden fal.

XXX, ^

De Wiflèlen werdén ookonderfcheyden, in
Getiègofteerde y en Geconteerde.

XXXL

\'\'amgoJiëirdë Wifel is, wartriééi\' ^ \'f\'rekker
een ander Perföönis aïs déÖ^wr, entuftcheft
defelve een daadlijkVerdrag,-overde Wiflèl-
cours, geflooten werdt.

^ ^ _ xxxiï.

&ecgni^erde Pt^l \\Vèrdr|gènöfemt, Wanneer
en è^V^^ éenen dër^^^^ PeriboB is, die
te ^elijlc tifékt ch i\'èfnittèert.

XXXIII. De

-ocr page 21-

O-p. I, jot^ Amfieri^m. \\ ... \'7

XXXIU-

D&Gef^egötieerde mffekn ïijn wcdgr?^ twee-
derley .:. tp, weten „
fnyvere , oïgcmengde.

Eeri.y^i/ere\'geflppten o\'t genpgotieerde VI ifel
is,, daareffcdive\' aeid gegeven;, opa,geld
te ontfangen j enïjftaat in een Verdrag , tuf-
fchen een Geld-gever en een Geld-onttanger,

^^«ai- by den onttan^er aanneemt den-beloop,

valcur,, ot weerde ,, van de ontfaiigen Som^c,
nadebedongen cours; .elders, pp ioo-

danigetijt als men conditioneert, te lullen be-
talen, pfdaen betalen^

ae yi\'ïjiè.l, mv-wi. —-o

•ebiteur en Crediteur, \'tzy over
goederen, of uyt
^l^geeit of fchuldig

Alle mfel.negótiatie gefchied , of voor eygen
rekming, of voer ^f de N^t». ^^

xxxyiï.

Men wiflèlt voor j ^»nneci dc

party, dicmengeejt, omtrekt, fich felven aan-
gelat.

XXXVllI. , ^^
Men widèlt voor
rekening cn f d^n mam
A 4

^QTiGememde Wifel, b.eftaat in een Verdrag
tufl\'chen een Debiteur en Crediteur, \'t zy over
dcfchuld, verkogte goede
hoofden hy hem verobUget

waar by den DebiW-
l^P^me, in mama-en yfloreo te

-ocr page 22-

S \' WI S S E L\'S r Y L. Cap.I.

van een ander, wanneer men wiflel contraÖrecrt,
cn Wiflel-brieven maakt, en dofleert, of accep-
teert , öp Volmacht, en Naam van een ander.

XXXIX.

Men wiflelt in Commiffie, fpo wanneer meii
traébeert op fijn eygen Naam , en de party die
men negotieert yoor eens anders rekening is.
XL.

Men wiflelt op een plaats, ten i. direH ofte
recht toe s ten top \'een plaats in een plaats» ten 3.

een plaats\'over een plaats.

XLI.

Men wiflêlt op een plaats dir eEte, of recht toe ,
wanneer de betrockene woont, oftefichvin^
den laat ter plaatle daar de betalinge des Wiflels
sefchieden moet.

XLII.

Mep wiflelt op een plaats in eenplaats, wan-
neer\'de betrockëne niet tér plaats woont daar
de Wiflel moet voldaan werden , en echter op
hem setrocken werd,
in die plaats te voldoen.
? XLiir.

Men wiflelt op een plaats over een plaats, wan-
neer de WiflH-brieyen gerriaakt, of gedirigeert
werden op een derde, ter plaats woonende,
daar de vo docninge gcfchieden moet.

-ocr page 23-

Cap, II. tot Amfierdam. 9

Het II. Capittel.
H^an Wiffelßuyting door MakeUm ?
en van haar glicht.

I.

De SujvereWtffden werden geflqten,of dopr
Makelaars, ofmqnd aan mond.

II.

Makelaars in de Wiflelzijnbc-eedigdd Perr
foonen van de Overigheyt gequalificeerc, die
haar werk daar van maken, omteonderfoec-
ken en na te vragen, wie op wiflèl te geven, en
I wie te trecken heelt j en die partyen, door haar
s tuflchen-loopen, oyer de Cours en conditiën

Vergelijken.

■ \'t Is de plicht van een Makelaar dat hy vlytig,
getrouw en fecreet is", en dat hy
Gever noch
Trecker voorwetentlijk verkloecke, nochbe-
driege.

IV,

Den Makelaar moet hem vergenoegt hou-
<ien, met foodanig loon,
of Courtagie, als by de
Overigheydt valtgeMtis, {ond.cxmeeroïmin
te trecken, of ymand geheel
Franco, of vry van
Courtagie, tediener.

V.

Een karig Wifl\'el-handelaar , die de CQurtagic
felis verdienen wil met
mond aan mond te fluy-
, ofte d« Makelaars gewoon is in haar loon te
\\ ^ bekmb-?

-ocr page 24-

lo WISS E JL\'S T r L. Cap. II.

beknibbelen, ot van defelve^ ot vanbeunhafen,
franco van courtagie bedient wil zijn, moet nu
ot dan wel dubbelde courtagie in de cours beta-
len.

VI.

Een Makelaar «n^oet in het Wiflèl-fluyten \'
voorfichtigzijn , en by Gever en Trekleer voor
af vaft Hellen, op wat Plaats, Mis of Markt ge-
traéteert werd 5 en foo wanneer-bet is opeen
Mis, Marlet , oftefoodanigenplaats., daarcen
VfAY.ce in het betalen van de Wiflèlenaltijt valt
ftaat, foo werd by hem alk-en over de
mcrchandeert j njaar, foo wanneer rïa-elder.s.gc-
trafteert v/erd, daar men oj) licht en op kortecn
lange tijt te wiQekn gewoon is, foamoethy .
wel exprcflèlijk de precijfe Betaal-Tjf, en de
¥riis, condicioneei-en en bevoorwaarden.

VII.

Wanneer de Md^Uitr een WiiTdi-jparty ge-
flooten heeft, foo werd doorhem hy^cGever
opgenomen, aan wien hy de Brieven te betalen
gemaakt wil hebben, è» daar vaneen Notitie
c^eflelt, in^houdende , wat5ö«aj(»if gefloten is,
op wat \'^^ j en te betalen, jy^ms^ie de

weerde, en tot wat Prjs of;Ccu»rj, £n xkfclve
Notitie werd door hem aan den Trvd-^yrrbcimn-
digt, om daar uyt de Wiflel-brieven te maken,
öfteteendofleren,

VUL

?tls ©ok -d« plicht van een dat hy

-ocr page 25-

Iii

^.IL Ut AmflirMm.

de Wiffeltóven van den Ti^i^ afhaak, en

aan den Gever brennt.

IX, .

Een Makeinar is ook gebonden, f ariinent
Regtftet en Aantekening te houden, van de ge-
flooiene party, te weten, wie Trek^r en wie
6ez;eris,i)awatplaaï«, opwatTj^f, ciimwat

gew\'flckis.

X.

Wanneer tuflchen Tukker en ßev^r^^G^chll
öntftaai, foo werd het WQord, «ïn de^anteke-
ningyan een
Makelaar ter goeder Naam en
Faam ït^ande, groot geloof gegeven.

Een voorfichti» Koopman falinhetWifle^-

fluytén fich aan creen een Makelaar binden ,
iiochte ^den eenpn ?oör den anderen prxfcrcntie
geven maar die Makelaar
de Courtagvefonder

önderfcheyd gunnen, die htm eerft de Gours,
daar in hy refolveert te fluyten, aan prefenteert »
als dan disobliaeeit hy niemant, en animeeit
haaralle. ^ ■

Xll.

\'t is een mifllas, dat een , over

Wifla; hefiy4ö%etTfcidcenofGeven, voor
af cofltraêiieèrï thct een Malcelaav op hafard,
XIU.

Het isookeen groote mifflagvancenKoop-

toaiï , ^dte\' nmar taatheVijk Credit heeft, dat hy
Willende, of moetende trekken, yderecn, ja

kreu.

-ocr page 26-

J% PV I s S M L\'S T r L, Cap. IL

kreupele Makelaars, en krucken van Beunha-
fen, ordre en lafi: geeft.

XIV.

Een Makelaar ^ vQxmn^ in het fluyten yan
Wiflel-contra6ten, nieis over hem te nemen,
noch in de Tw^af, noch in de Co^rrj.

XVA.

Een Trecker heeft reden van mifnoegt tc
zijn tegen een Makelaar, foo wanneer defelve
buyten fijn kennilTe, een party fiuyt, tot een
leger, of disavantagieufer
Cotfrs, als hy laft oke

f)ermillie gegeven heeft; o{ fchoon een Make-
aar prefenteert, het mancquerende in de Pn js tc
fuppleren, en aan den Trccker goed te doen.
^ XVI.

Een Trecker heeft ook groote reden oni
misnoegt te zijn tegen een Makelaar, wanneer
hy buyten fijn kennis en weten , aan den Qever
toeftaat , eenige tijd om de Valuta te niogcn
voldoen.

xvir.

Een Trecker is niet gehouden WifleLbrie^
ven te maken op korter tijd, en een Gever is
niet gehouden Brieven aan te nemen, die op
een ander Perfoon, of op langer tijdt houden,
als met de Makelaar geaccordeert en g^lloo^
ten is.

XVIII.

\'t Is de plicht van een Makelaar het refpe£t
cn crt\'dit
van den Trecker foo veel mogelijck

-ocr page 27-

IT. tot AmßerdAm: ï^

(als het niet tegen fijn beter weten gefchied)
tp raaimineren maar.het is hem ongeraden,
hch te verobligecreh voórdefufficantheytvan
^ Telvehet gene eenige Makelaars, om de
J-burtagie te verdienen, haar niet ontfien, en

beklaagt hebSen.

nu

Onbekende Brieven, \'tzy van ecfftbegin-
l\'iende ^ ofweynig ter Beurs traóteerende Koop-
leden, die echter fuffigant zijn, mach een Ma-
r r offcreeren; maar het is hcmkleyn

^ P^Y > lbo hy met al te wel békende Brieven,
^an kleyn Credit en eftime , ordinaar voor den
^ g komt, eh die rccommandeeren wil En
\\v ^ Schelmftutk, foo wanneer hy voor-
treckt, voor ymand, diens Brief h^
op w fl-Voldaan fal werden of voor ymand
Voldoen ff^^^^, die hy weet dat de Valuta niet

g XX.

ff/.« moet hem wachten voor Ue-

Bedriegen.

XXI.

laar d Koopman fal een Make-

^^^ \'^y fchclmachtig bedrogen isj

«oyt weer vertrouwen ■ ^

Ee

Koopman, fal hem dooreen
^«ydeB^\'^^H ^^^^ difponeeren noch ver-

> door boop-gcving van groote winite ,

om

-ocr page 28-

14 W I S S JE L-S T r L Cap. UI.

oin yetSjter quader trouwe, ofte ftrijdigh tegens
dc
PUccMen vaft de Hooge Overheyd^ te onder-
nemen. XXIIl

Efie üyt knicht van:Procuratie,o|> ymands an:
ders Naatii, Wiflel tretken wil ^is verobligeert
\'t felve expreflèlijk aan den Makelaar te feggen:
en de Makelaar moet de party niet contrafteeren
op deNaatn van die hem de ordre gegeven beeft,
maar
op de Naara van desfelf? Frineipaal of Con-
ttituantk

XXIV.

In het WiflèUfluytenis het de plicht beydc
van de Gever en Trecker, te vragen aan de Ma-
kclaar, met wie hy tra£fceert, en iig te informe-
ren , foo wanneer hy hem niet wel kerit^ op de
fufficantheyt van defelve, voor dat hy finaal
fluyt. XXV.

Een Wiflcl, ten overftaaa van een gefwoprco
Makelaar, ofte door tUlTchen-loopen van defèl*
ve, gefloten, behoort voortgang te hebben >
zijnde fèer inpertinent,
dat dé Trecker of Ge^
ver, na het fluyten komt te poenjtreren i eö fijrt
woord niet wil prefteren.

Het IM. Capittel.
Van mjfel Cours.

I-

N het traéfceren of Negotierea van Wiffel,
mach den Gever fiuyteii »aet Wftt meer of min

avaii-

I

-ocr page 29-

Cap. HI tot Amflerddm. ^S

avantagie, na dat de Brieven zijnmaar den
Trekker moet letten opfijnreipeÄ, endathy
niet en trekt, als in een honorabele Cours.

De avantagieüQTen Cours, is in het Wiffel en
niet altijt te treffenalle Brieven werden ook op
geen eene taxt geftelt, maar de Cours veeUtijds
v/at gereguleerc, na dat de Brieven zijn.

III.

Vl\'ijfelen en wind, \'verkeeren geßvind. Daarom
geld in het wiffelen veeltijds kort beraad\'.
Men
wost in het wißelen prompt, en voorßchtig

IV.

Wanneerder largefie van geld is, enfchaars
Brieven zijn, mach den Trekker hem wel ftijf

houden : maar werdender veele Brieven gevon-
den , weynigh Geld , foo is het hem geraden,
moet hy trekken, dat hy niet al telangiand-
trekke. * ^

Wanneer men in het fluyten van Wiflèl al-
leen op de Cours trafteert, en van geen by fon-
dere conditiën fpreekt, foo tnÄeert men op
fóodanige conditiën , als men na de plaats , der-
waarts men Wiffclt, ordinair te wiflèlen ge-
Wend is: foo wel omtrent de tijd wanneer te fe-
talen , als in wat Geld of geld-noeminge de be-
talingè gefchiedcn moet.

VI.

ï^.ie op korter of langer tijde wil geve« of

tree-

-ocr page 30-

i6 W r S S E L-ST Y L. Cap. III

trecken ^ als men ordinnar, pp die pkats, der-r
\\yaarts
Kien traófeert, gewend is te wiflclen ; of*
dat de Vaïutadoor den Gever in courant Geldt
voldaan fal werden, ofte ook, dat de betalin-
ge elders gedaan fal werden in anJerGeldt j als
men aldaai; de Wiflclen gewoon is te voldoen,
die móet het felve voor het fluyten eoffditione-»
ren en bedingen.

VIL

Men wiflêlt, of in een eygen, of vreemde
Geld-noeming.

Vin.

^ Men wiflelt in een eygen Geld-noeming,
w.inneer de Wiflêl-brief betaalt fal worden, in
een fêlve fborte van Geld, of Geld-rekening, als
deGever aan de Treckcr voor deVaïüta voldoet.
„,IX. ■ ,

In ecö vreemde Geld noeming wiflelt men,
wanneer getradeert werdt, in een ander Geld-
noeming te voldoenals men ontfangt.
X.

In het wiflelen ftaat altijdt de Geld-noC\'^
ming op d\'een ofd\'andere plaats vaft en onvei>
anderlij k 5 en de veranderinge van de Cours,
verhooginge of daaling des Wiflels, wert op de
tegenwaarde gemaakt. ,

Men wiflelt Pari, als men geld om geld wif-
feit, fondermeerofminteontfangen, alsmeo
weder vpldoenfaU

XIL Meiï

-ocr page 31-

Gap.ir. tot Amfierdaml *7

. XU. . . ,

, Men feidt te wiflelen löet Avance van den
Trecker, wanneer den Trecker een Cours bö-
veri bedingt.

Xlll.

Men feidt te wiflHen met Avance voor den
Gever, of fchade voor den Trecker »wanneerde
Gever aan den Trecker minder als Pari goet
\'^oet. , XIV.

,, Die fijn geit op wifiel geeft om Gewin, wmt
niet altijd.

Het IV. Capittel.

Van JVijfel Reeckmengh.

... I."

De Wifièl-reeckening beftaat ,in een Re-
duElie
der waarde van een beleende m een
begeet-de Geldt-fomme, na een
vaft-geftelde of
bedongen Cours.

li. . .

In de Geld-verwifleling met gewiri , en Gele
op Wiflei-geving, werdt fomtijds gecontra-
^eert Geit tegen Geldt van een benoemmg, etï
fonntljts Geldt tegen Geldt van diftereritèbenbe-

n^ing, m. ., -

Wanneer men negotieert in Geit tegen Geit
van een benoeming, foo contradeert men ordi -
naarop, ofte tegen,
het Hondertiin dier voe-
gen i dat Honden, te ontfangen of te betaalen 5>
É\'

-ocr page 32-

18 W I S S E L-S T Y L. Cap. IK

by d\'ccnof d^uidcr der con-rahenten vaft ftaa\'- i
en men conditioncerc fomrijdscxpreflelijk, hoe
veel dat men efFeétive voov\'t hondert ontfangen
of betualen fal, en fomtijts fluytmen met....
lbo veel, avance of fchade ten hondert.
IV.

Wanneer geflooten werdt met avance of
fchade ten hondert, dan flaat vaft, dat foo veel
avance ten hondert, als d een geniet of profi-
teert , foo veel fchade ten hondert lijdt of draagt
den ander: want Wind en Verlies in defè Nc-
gotiatie eickanderen tegen seftelt worden.

Wanneer men WilTel fluyt in Geldt tegen
Geldt van differente benoeming, foo werd fom-
tijdts getrafteert, en de Prijs gemaakt, of
cours bedongen, in een vreemde, en fomtijds
in een eygen Geltnoeming

Om de Vergelijckingen van de Wiflèlen te
calculeren, ofte te vinden
het Pari s om te tree-
ken en te remitteren naravaglie, in een gegeven
Limitatie van Prijs, ftaat alleen te obferveren,
wanneermen in een disavantagieufer cours
moet trecken, dat men na advenant fo veel in
een avantagieufer cours moet geven ; en wan-
neermen niet als in een disavantagieulèr cour-
kan geven, dat men dan na advenant foo veel in
een avantagieufer cours moet können trecken,
als de limitatie
gegeven is.

VlI.Wan-

J

-ocr page 33-

tot: Amfierdam.

VIL

Wanneer yemant fyn Correfpondent ordi-
neert na elders daar hy geit moet overmaacken,
of benddigt is, te remitteren, en op hem te reva-
Iccren, en cakulceren wil, hoe veel hem die Ke-

mifcsteftaan komen, die moetden beloop met
de
Provifie van fijn Correfpondent, en enckele

CotirtagiebeVafteti

VIll. - .

Wanneer yemant calculatie wil makeii, ot
net voordeeli^cr is
a droitnre, of over een ande-
re plaats hem té laaten betrekken 5 die moet ook

obferverefi , dat hy Provifie en Courtagie beta-
len moet -, te
weeten beyde aan fijn Correfpon-
dent die hy betreckenlaat, indien hy hem laat
liertreckén
i Docli wanneer hy hem remitteert,
foo competeert hem alleen Provifie en geen
Courtagie; maar de CoUrtagie moet evenwel in
de Calculatie geconfidereert werden, dewijli®
by den Calcülant felve voldaan werdt,
IX.

Wanneer yemarit Wil uytrèekeneti, of net
hem voordeeligeris, fijn avance a droiture, ot
over een ander plaats^
te laten remitteren ,dic
tiioet nevens het vergelijcken van de refpedive

Courffen, of Prijfen vati de Wiffel, derwaarts
en herwaarts, obfervecrefif, fodieRemifesop
een ander plaats gedaan werden, om daör herri

ingetrocken te werden, dat hy als dan alleen de

Courtagie van het intrecken beköftigt ,\'en avan-

B z ceert

Cap. ir.

J9

-ocr page 34-

ao M\' I S S E L \'S T T L.

ceert in dc tijd j Maar wanneer direkte over een
ander plaats gefemitteert \\terdt, föo fpendéert
men Provifie en Courtagic, en men moet fijn
geldt langer raillèn.

X.

Om te calculcefende Winfi öffchade óp\'ecn
gegeven, en weder in gctrockenRemiie , möet
dc winft gediminueei t, en de Schade, foodei\'
Verlies valt, geaugmcntecrt werden , met dub-
belde Courtagie, te weten, van het geven en van
het weeder mtreckcn,- en w.mneermen uitre-
kenen wil, wat op een Remife die men cffeéti"
ve overmaakt, en retourneeren laat, geavan^
ceert of verlooren werdt foo\' moet van de gere-
mitteerde Som, die elders t\'ontfangen iseerft
de Provifie en Courragie gedecraheerc werden ,
en de Reft wert het Apoinóte genoemt; en
moet uytgereeckent werden volgens de gepo-
fcerde Gours, foo bekomt men het provenuc
van den Herwiflel, die vergeleeken met de
Som daar voor uytgegeven, gcaugmenteert met
de Courtagie van het remitteeren, fb fal het dif-
ferent zijn^\'Avance of Schade op die Negotiatie
s;evallen.

XI.

Om te reekeneft na advenant van hoe veal teiï
hondert in\'tjaar, in het Wiflèlen gewonnen of
verlooren werdt, moet men in het remitte-
ren de tydt niet al te precys nemen, dooi\'
dies de voldoening fclden op den vervaldag in"
: . komt,

-ocr page 35-

iF. ut Anißerdam. . - , - 2ï

l^mt, ei5 niet altijdt op die dagh als de felve in
Jpmt, weder afgegeven werdt.i Maar in het
I recken mach de Tijdt wel precijfe genomen
werden om dat over Traites ordinaar wor, oft
^^hjk gp^ den,yerval-dagh gereyaleert

w ■■ \' "

een Commiffipnaaisjbetrocken
Ier-» Ordre ora hem^ppinBe te reva-

_\'en, die moet den Heloop van de Trattes aug-
^enteren met lijn Proviße en Courtagje, en
• . e Pytkomlt is de Som
per ApoinBe die hy re-
aieeren moet ; in tegendeel,„wanneer een
^onimiflionaris Reipifes bekoint , . met Ordre
^fn den
htXoQ^per ApoinBe weder na elders te
\\ nioet van deii beloop der felver Re-
reft? ^^\'®^i^^ecn Cóurtagie aftrekken, en de
foo ^ ^/"/\'\'^e.dat Ijy remifteereti moet; en
Wanneer een Commiffionaris geordinectt
de^
pV Plaats te geven , en op een an-

** 1 laars per ApqinÜe hem te reyaleeren, die
, , Wanneer hy een vafte Sónl geremitteert
»^ie vergrooten met fijn Prövifip eq dub-
j^^ae Courtagie, dan bekomt hy dcSom die
np ^^ ^poinEie revaleeren moet;maar wan-
pe^^ • ^\'afte Som getrocken, en uitreècke-
\' hyper Apoinäe tè remitteren

tes^ V\' ^y vanden beloop vande Tra^-

\' Pi\'ovifie en dubbelde Courtagieaftrec-
"" ï en dercftlal het
JpoinBezxp , dat hy ter
B ^ geq

-ocr page 36-

WISSEL\' S T "T L. Cap. IK

gen fijne gedaane Trattes geven , ofremiitee-
ren, moet j welck Apa-nÜed^n, na den bedon-
gen Cours ( wanneer men\'wHèlt in een vreem^
de Geldt-noeming) gereduceert moet werden ^
tot foodanige Geldt-noeming, als in de Wiffcl-
brieven moet begroot en uytgefet werden.

De Provifie moet in de Calculatie van een
WilTel-party fo meenigmaal aereeckent wer^
den, als de felve door GommiffionarilTen gewif-
iëlt , en omgefetj ofgetracteert wordt; maar
de Courtagie wert geen Commiffionaris goed
gedaan, \'teri ^y hy efièélive marchiandeert,
Iluyt,, en negotieert, ofte dé j arty getrocken,
ofgercmitteert, geeft.

xiy.

In het. uytreeckenen van den beloop van de
Herwiflèl cn Koften, van Wifl\'el-brieven ten
vervaldag van npn betalingdgepi\'otefteert, ree-
kent men de Cours van den hef-y/iflel, lodanig,
als efFêflive ter tijde van de próteftatie, ter plaat\'
fe daar de yoldoeningegefchieden moetop die
plaats daar na toe de Wiflèl weder retourneert >
opficht is gewiflèltj En die Som augmenteert-
rnen inet y pour cent voor provifie, en i pe?
Mille van Courtagie Item
s d\'Onkoften voof
het Proteftj en het port van drie Brieven , t^^
weten, twee komende ^n een gaande.

J

-ocr page 37-

tot Amfifirdam.

Het V. Capittel.

IVat em JVtffdbYkjts: en waar op dm
Trecker voor het overleveren y mden
G(va in het aanM£men, vm M
ßve te hum ftddt.
I.

DE-n Trecker isgelwuderj ^^afldegenego-
lieerde Somme op W ifl\'d den Gever,
W iflH-biicvcate ievei\'ew.

Den Trecker behoort voor iet ondeneecke-
ncn,imQ4crs voor het overgeven,en denGever,
op het aa^nneemen, imiaers voor het verfenden,
of by weder-intreckinge, voor hetendoflêren
en dcmanueren van de Wiflel-brieven, nauw
in achting te netuen, of 4efelve wel gemaackt,
cn alle nodige rcqüifitea idaar m geëxpicfleert
• III.

Een Wiflêl-brief is e^ Ade of Gefchnfte
obligatoir, inhoudcDde (J) 4en Tijt ?;Éranneer ,
(i) de Plaatfe,
waar defelve is verleden; (5) dc
Somme die (4) geordincert, verfocht oft aange-
«oomcn wert te voldoen; (f) op »

(()) aan wie de voldoentage !ai gefchieden i (7)

van wie de (8) Waierde ontfangen, ofte met wic
gewiflêlt, is v
(9) or^derteeckent by die den wif-

fclvcYkenf,meteeneenOpfchvift,ofteSy-fchnft,

houdende (10) aan den gene diefe voldoen fal,
B
4 -en

-ocr page 38-

ä4 WISSEL-STYL. Cap.K

<en (■ 11.) de plaatfe, waar de voldoening zal ge-
^hieden. IV.

(1.) Trecker en Gever moeten beyde obfêr-
veren , daar op letten en in aclit nemen , of de
Wiflèl-brief gedateert, en den dagh en Datum ,
ofte den tijt van het verleenen van delèlve, wel
cn duydelijk in defelve, uytgcfetis.

Een Trekker mach de WifTcl-brieven die hy
^aackt, foodanig in fijn faveur dateeren , als hy
behoudens de geflootene Conditie doen kan.
VI.

(a.) Trecker en Gever dienen ook beyde daar
op te letten, dat in \'t hooft van de Wiflèl-brief
gêmeldt werdt, de Plaats waar uyt gewilfelt is.

(;.) Trecker en Gever, moeten oock beyde
reguard nemen, of deSomme, die te betalen is,
in de Wiflêl-brief wel duyddick uy tgefet en be-
groot is.

- , VIII.

(4.) ïh een Wiflel-brief moet de betaiinge
seordinèert, verfocht of aangenomen werden.
^ IX.

(5\'.) Treckeren Gever, moeten beyde in
acht
nemen,datde betaal-tijt niet dubieus, noch
vroeger noch later, als men geconditioneert
heeft , uytgefetengetermmeértis.

X.

(6.) pen Geyer moet fpeciaal in achtingb

\' \'\' \' nemen j

-ocr page 39-

Cap.r^, tot 4mfierdm.

nemen, en naarfien,of den Naam van den geenc
aan den welcken de Wiflel-biief fal voldaan wa-
den,wel en recht geftelt en gcfpelt i§,-en foo Wan?,
neer de Wiflei-bript moet houden aan ordre tc
voldoen, of er fulx al by ftaat en\'duydlijk is uyt-
gefet XL ^ ,

(7-8.) \'c Isoock noodigb, dat den Gever lettp
ofindc Wiffel blief fijn Naam, en datdewaar-
de van hem, ofie met hem gewiffdt, daar inge-
fielt is. \' -

XII. .

(9) Den Gever moet cock daar opletten, dat

de WiflH-brlef by den Trecker onderteeckent

XIII.

(<o.) Specialiik ftaat den Trecker daar op te

letten, dat de WiflèUbrief geen verkeert 0,p-
fchrift heeft, maav aan den rechten man daar hy
optreckt, gedirigeeri is.

XIV.

(n.) Trecker en Gever moeten einddijck
ook beyde letten, dat de Plaats daar de betahnge
gefphieden moet, \'t zy in de Wiflèl-brief, o£
in het C:)pfchrift, duydelijck is uytgefct f ende
Wanneer
een Trecker op een Buytenwoonder
breekt, dat is. op vemand die niet woont ter
pWfe daar de
bètalinge gcfchieden moet vfoo
iUat hem tc obferyeren, dat hy nkt alleen duy -
delijck uytfet waar te betalen, maar oock waar

de betrockene- \' ^

woont.
B

XV. Som-

-ocr page 40-

PVISS EL. STTL Cap. T.
XV,

Somtijcs werdt van een geflootene Wiflel-
party niet racer als een
folaWiflèl-briefgemaakt,
maar ordinaar is
men gewent dubbelde Brieven
te geven, te weten,
pnma en ficmdm , dat is,
eerilecn tweede.

XVI.

Een Gever doet onvoorikhtig, als hy van
een genegotieerde Soinme, al is defèlve opficht
te betalen, maar een
foLt VYiflèl-brief maaken
doet of aanneemt.

XVM.

Een Trecker is gehouden, volgens de No-
titie en opgave van den Gever, de genegotieerde
Ibmrae op wiflèl te verdeelen, en daar van meer
als een, ja foo veel Wiflèl-brievcn te maaken,
als den (^ver defidereert, cn bcmaccomtnio\'
deert: infgelijks is den Gever gehouden, VVil^
fel-brieven, houdende ten lallen van diverfe,
die t\'lamen de genegotieerde fomme monte-
ren , van een Trecker aan te nemen.
XVllI.

Een Trecïter doet onvoorfichtig,, foo wan-
neer hy twee of meer Wifl\'el-brieven maakt van
een felve fomme, en t\'eenemaal van een inhout,
en indien de felve foodanig van den Gever gere-
quireert werden, foo kan hy d\'eentnaken van
die fom die de Gever defidereert; end\'ander
verdeelen in twee differente fommen, t\'famen
de begeerde monterende.

XIX, Een

-ocr page 41-

tot Amfterèam,
XIX.

EenTrecker moet byfonder daar op letten dat
hy van een en defelve party geen twee
prima of
twee fecmdiz , dat zijn
, twee eerfté, of twee
tweede
Wiflel-bvieven maakt, maav d^t hy de-
felve in den
Text, en ook m het opfchrift, duy-

delijk ondcrfcheidt.

XX.

, Een Trecker doet voorfichtig, die wanneer
ïiem een tweede
WifleUbrief gevordert wcrt,
vaneen party daar van hy
niet feeker weet, of
by hem een tweede
Brief gemaackt is ot met,
dathyinplaatfe van de vcvfochte tweede, een
derde
Briei maackt: ofte voor eenverfochte der-
(foo v/anncer
hy eenigfins twijffek dat hy
die mocht geteeckent
hebben) een vierde Bnet
geefc.

XXI

Een Trecker moet oock voor al daar op let-
ten , dat allede wiflH brieven die hy van atn en
defelvei^arty maakt, even eens gedateert aide
t\'eenémaal juyft vaneen inhouc en opfchnft zijo,
alle en met datonderfcheidt. dat het een eerite ,
tweede, derde, of vierde
Wiflèl-bnef is.

xxu.

, Een Trecker magh dc Wiftel-brieven maa-
ken ten laften van wkn hy wil, die macht heeft
door d\'acceptatie
fich te verobVigeren , oock
op
zyn eygen Dienaar, hembuyten lantsont-
houdende.

XXIIL Een

O,

-ocr page 42-

28 W I S S E L-S T r Z. Cap, V,
XXIII.

Een voorfichtigh Trecker fal geen Wiflel-
brieven raaacketi op ficht, oft eenige daagen,
weeken of maanden na ficht, te betalen.

XXIV.

Een voorfichtig Trecker fal , foo wanneer
hy het excufercn kan , geen VViflèlbrieven maa-
ken tebeiaalen aan den Betrockeneiclve , teji zy
dat hy volkomen geruft iß, in deiTelfs fufficance,
oprechtheit en ödeliteit.

XXV. \' , _ :

Een Trecker is verobligeert ter requifitie en
begeerte van den Gever, de W ifiêl-brieven hof
wa volgens fijn opgave en ordre gemaackt, tp
veranderen, foodanigh als den Gever defider
reert; \'t zy dat hy die wil hebben aan een and^i\'
te voldoen, ofte de fom verdeelt, indien noch
niemant anders fyn handt op defelye geftelt
heeft; behoudens dat den Gever d\'Advijs-bvief
van den Trecker aan de Bcfrockene, raackende
dje veranderinge , t\'fynen koften addrc§ ver-
forgt, maar wanneer de Wiflel-brief geaccep-
teert, ofte door yemant anders ge-endoflèert i?,
foo moer een Trecker voorfichiigh zijn in iets
te veranderen,

XXVI.

Een voorfichtig Trecker fal hem wachten
om yets in d\'eene Wiflcl-brief te veranderen,
cn \'t felve in d\'ander onverandert te laaten.

XXVII. Een

-ocr page 43-

Cafi V. toi Amßerdnml. ig

Gever op een plaats is niet gehouden
Wfflel-brieven aan te nemen , houdende teö
^^^ Tïecker felver, maar als op Miflen
ot Markten gewifi\'elt is, mag den Trecker vo\\\'
^■•lan met Brieven te leveren ten lafte varihcra
XXVIH.

de i" b^t contracteren of fluyten van

Qp]^^^^ den Maackelaar expres toefegginge
g heeft aan den Gever ^ dat den 1 recker
, ™ §emaackte brieven fal leveren, door een
Gever vooi- fufSfant bekent man gctroc-
of geëii\' iofleert 5 foo is den Gever niet ge-
^^dcn- van den Trecker eygtn geriTaakte noch
^"geaccepteerde , ook geen andere, door de
^^■eckergcëndofleerde.

Brieven aan te nemen.
^ XXIX.

, Een Gever moet voorfichtig zijn, felfs in
trafteeren en \'t aanneemen van gemaakte
f \' getrocken of geaccepteerf doör een
^ftfantMan , fchoon hy defielfs hant-teecke-
kent, foo wanneer de Intrecker een vrem-
en hem niet bekent ïs,

^en Gever moet ook voorfichtig zijn iffhet
^ ^neemen van geaccepteerde Wifiel brieven ,
^^^^^^^nde aan de ordre van den Trecker te be-
ne fclven gcëndoflèert, wan-

"y den Trecker niet voor overluffiflmt
tri den Acceptant hem onbekent.

XXXI, Een

-ocr page 44-

go WISSEL-STYL. Cap, F.
XXXI.

Een Gever opficht is niet gehouden verval-
len Wiflel-brieven aan te nemen, daar van de
refpijt-dagcn van betaiinge, of al geheel , of
voor het meefendecl, verloopen füllen zijneef
defelve ter plaatfe kan wefèn daar de voldoe-
ningegcfchieden moet; en fpecialijck is den Ge-
ver onvoorfichtig, foo wanneer hy zulxdoet
in een t)jd dat de Poft niet feeckergaat, ""tzy
door de onveylheidt of onbequaamheydt van de
wegen, ot ander inconvenient, ten zy dat hy
hena van fijn intrecker doet guaranderen, dat
hy fijn verhaal op hem behouden fal, niet tegen-^
ftaande na verloop van de refpijt-dagen, eerft
de voldoeninge foude gevordert ^ endeby wei-
gering , geprotefteert Konnen werden.

Het V. C] ap ittel.
Van het te Boeck-ßellen der ïVijfelen.

I.

ALle en yeder die in een Wiffel-party ge>
raackt is, defelve aangaat, of verantwoor--
dmge van dien is verobligeert, nro^t\'er perti-
nent Boeck en aanteeckening van houden , foü
verre defelve hem is concerneerende.

11.

Een Trecker moet vooral, eerenalvooren
hy de Wiflèl-brieven maackt, ofte doet maac-
ken, immers eer hyfe aan de Makelaar over-
geeft

-ocr page 45-

Cap. r. m Amfierdam. ^ï

geeft om aan den Gever te bebandigen, den m-
hout, omftandig, pertinent en diftinft re Boek
ftellen ; en aanteekenen den dagh
wanneer ^
werw aarts , oi\'tc op ivat f laats , ofte Mis , in
wie , voor
wiens reekening , wat Somme, in wat
Cours ^ cnd&vanWie., by treckt; op wat Tijt,
ende aan Wie te betaakn op dat, loo wanneer
by eenig interval, derde of vierde wiflH-brie-
ven ge-eifcht worden, hy defelve t\'eenemaal
van een inhout, als
dc prima en Jecwida, maac-
ken kan.

III.

E.e ft Gever behoort, foo haaft hy de W iftcl-
brieven bekomt, immers eer en alvoven hy
de
valuta aan den Trecker voldoet, defelve te boe-
ken, \'tzydathyefFeaive remitteert, ofte dat
hy dc party om wederom in te trecken di fpo-
neert. IV.

Wanneer aan den Gever, geen eygen ge-
maakte , maar door den
Trecker geendoflecrde,
"Wiflel-brieven bchandigt worden i foo dient
by hem wel duidelijck aangeteeckent, van
wat
Datum defelve zijn, uyt wat Plaats, ende van
wie gemaacktofte getrocken, van wat Somme,
Wanneer en
aan wie te betaalen, in wat Prijs of
Cours hy genegotieert heeft, en aan wie die
Wiflcl brief vervolgens geëndofleert is , foo
fal hem
tc evidenter confteren en blijcken of\\T
ecnigh manquement of abuys in het cndoflcrcn
13 gccommitteert.

V. Trec^

-ocr page 46-

gl w I s s E L-S r r L. cap. ri-

Treckef eil Gever behooren oock onder ofte
terzijde
Vaneen Wiflel party t\'annoteren, derf
Naam van de Makelaar ^ met dewelcke delelvß
is gecontrafteert, öm by eenig inconvenienr,
ende ook in het nafien van de courtagie reekC\'
Hingen , te konnen vleten döor watMakelaai?
depany üeflooEen is.

VL

Een gever, die niet efleétive remitteert, maäi"
iyn geit op wiflel op tijde difponeert, en dé
wiflèl-brieven laat maac een of endoflêren aan
fyne ordre te betalen , om die by gelegentheic,
weder in te frekkerr, fal onder ofte ter zijde
d\'aahtekening vanfoodanige wiflêl-party, mede
üitfetteft den vervaldag van de wiflel brief, en
onder d\'aantekening een duym breet, of wat
meer of min plaats laaten, om daar na, wanneer
hy de Wiflel-brief in te trecken, ofte te con-
teren, ofte te remitteren komt, onder deeerfte
aantekening, te konnen by noteren, wanneer
de tetrecking, conrantie ofte overmaacking, is
gefchiet, aan wie de wiflcl-briefisgeëndoflêert,
ende van wie de Valuta.

VIP.

Wanneer een Gever een Wiflel-brief aan ye-
löand fend om d\'acceptatie te vorderen , foö\'
diend onder, by, ofte nevens d aanteekening
van die party, in het Memoriaal of Wiflèl-boe c
door hem per memoire aangctekent, aan wie

erf

J

-ocr page 47-

Cdp.n. tot Amflerdam.

cn wanneer hyfoodauigen btief ten dien eyride
vciTonden lieeit j en die aantekening geroyeert,
Wanneer hy defelve geaccepteert wederom ont-
fenut. Vlll. ...

Die Wiffel-brieven gefunden werden om te_
l.\'ten accepteren, en die onder hem te houden
tot dat hem defelve niec degeëndoflèerden# .
gevorderd werden, diend ook per
Hcmbnc aan-
tekening te maken, van wie hy defelve
qntfan-
gen heeft, cn aan wie hy die te overhan^iB^n
komt, oock van den verval-dag,
onif<3Ö wan-
neer de afvordering niet tijdiggefchïedPan-
nen de refpijt-dagen de voldoeninge uyt toht
van den geaccepteerden Wiflèl^biief
te foll.ici-

teren, en betaiinge te vorderen onder Ca\'utie

ofte de penningen te doen namptiferen »ende by
Wey gering, te doen protefteren.
■ <• IX. . ■■ .

Soo dra een Geretnitteerde Wiflèl-biieyen

ontfangt, immers eer en al vooren hy d\'accepta-

tie van defelve vorderen laat, moet hyfe pp den

dag van d\'ontfang boeken en aantekenen, uyt

yat Plaats, door Wie, voor wiens rekening,

wiens Brief, van wat Datum , wat Somme,

tot wiens laften, wanneer, en aan wie te beta-
len , hem sereraitteert werd i en foo wanje6|
petqen ingetrocken, of oeëndoifeerde Brtót
ï foQ nioet hy daar by voegen wanneer., en
"Waar verleden, en hoe defelve vervolgem tox op
™ geëiTdotot isj Item, v^airóeef de party

C voor

-ocr page 48-

34 WISSEL-STYL. Cap, Vi
voor fijn rekening hem geremitteert wert, in
wat Cours fijn Correfpondent defelve genego-
tieert, en voor wat Somme hem daar over te
[ i crediteren heeft.

X.

Een Betrockene moet, foo haaft hy van den
Trecker advijs bekomt dat hy op hem getroc-
ken heeft, èp den dagh van d\'Ontfangh van
d\'Advijs-brief, uyt defelve aantekening van de
Trattes maken \\ te weten, uyt wat Plaats, door
Wie, watfomme, onder wat Datum, op wat
Tijd, ende aan Wie ofte wiens ordre te betalen,
op hem getrocken is; en foo wanneer de Trat-
tes voor fijne rekening is, ook daar by voegen,
in wat Cours fijnCorrefpondent gewifièlt heeft,
en voor wat Somme hem daar over te belafl:en,
ende het lèlve niet uytftellen, of daar mede niet
te wachten, tot dat de Wiflèl-briefaan hem om
te accepteren vertoond werd.

XI.

W anneer d\'Advijs-brief meld, dat de Wiflèl-
brief aan ordre te betalen houd i foo diend door
de Betrockene onder de aantekening van de par-
ty , mede wat plaats open gelaten, en wanneer
de Wiflêl-brief om t"\'accepteren geprefentcert
wert, en daar op endoflè:ment of endoflemen-
ten gevonden werden, delelve provifioneel ge^
annoteert, cn ten verval-dage, eer en al vooren
de voldoeninge gefchied, vervolgens alle de en-
doflèmenten aie op defelve gevonden werden,

tot

-ocr page 49-

FI. tot Amflerdam,

tot op den geene aan den welke meri voldoet,
duydelijk in de open gelaten plaats, onder de
eerlle Aantekening, uytgefet.

XIL

D\' Acceptant van eén WilTel-brief moet met
mlatig zijn,
nevens ofte önder de gemaackt^
Aantekening van de Party in fijn Memoriaal ot
WiiTeUboek te Annoteren, dathy, en wan-
neer hy, defelve geacccpteert heeft, en foo
neer door den Trecker twee of meer Wiflei-
brieven, t\'eenemaal van een Som en teneur j aan
oi\'dre te betalen, onvoorfichtig gemaakt zijn,
foo moet de Betrockene voorfichtig zijn
in t
Accepteren, en niet alleen op-nemen en Aan-
rekenen d\'endoflèmenten , fooder gevonden
\'\'^erden, op de Brieven die hem om te Accepten
^•en werden aeëxhibeert. maar ook wel naauw

obferveeren of hy de prima of fecunda Brief ac-
\'\'^Pteert, ende het felve dtiydelijk mfijnNo-
tulenuytfetten

geen twee Wiffel-brieven varteenpartyte Ac-
cepteren komt.

xm. , . . . .

, Alhoewel het niet hoögriödigh is, foo is
net nochtans niet berifpelijk, dat dc Betroc-
fcene ook per memorie in fijn Memoriaal ot wü-
tel-boeck Aantekeningh roaackt vandewilïei-
P^\'tyen op hem getrocken, fchoonhy defelve
^^on-accepfatie profteren laaf, maai\'als-
inoct hy ook daar by voegen, dat hy dcfdve

C i

niet

-ocr page 50-

WIS SEL-STTL. Cap.FL

niet aangenoomen; en laten protefteren, heeft.
XIV.

Een Houder van een Wiflèl-brief, dewelke
by de Betrockene niet geaccepteeit, ofte geac >
cepteert zijnde, ten verval-dage niet voldaan ,en
alfbo van non-acceptatie of non-betalinge; ge-
protefteert wert, möet nevens, of onder,de aan-
tekening van die party ^ in lijn Memoriaal of
wiflèl-boek Notule daar van houden ^ ende aan-
tekenen 5 wanneer, ende aan wie hy het proteft,
met oft fonder wiflêl-brief, verfendt; ende foo
wanneer defelve wiflêl-brief, door hem , of een
derde,
fipraproteß, ter eeren van den Trecker,
of eenige Endoflêur ^ aangenomen ofte voldaan
werdï, foo moet van die aannemingeoft vob
doeninge, door hem mede behoorlijke Aante-
kening gemaakt werden.

XV.

Die een Wiflêl-brief niet libermente, maar
fopra Protefi, accepteeW, moet by d\'aanteke-
ning van de party \'t felve annoteren, en daar by
exprefferen, voor
Wiens rekeninge hy delêlve
geaccepteert heeft, én foo wanneer de wiflêl-
brief niet op een\' Acceptant, maar op
ymand
anders, diefe protetferên laat, getrocken is, foo
moet den Acceptant van die Wiflêl-brief ■S, /\'.
een volkoomene Aanteekening maacken, foo
wel als ofdie direéte op hem getrocken was; tc
weten, wanneer, uyt wat plaats, door wie, wat
ibmme, aan wie ,en op wattijd, te betalen, en

op

-ocr page 51-

Cap, rj. tot AmfierdAmi 37

op wie getrocken, en dat de Brief van den fel-
ven niet aangenomen, maar door hem
S. P. ter
eeren van den Trecker , of Endoilèur, geacccp-
^eeitis. XVI.

Wanneer een WiileUbrief te betalen houd
eenige tijd na ficht, ofte op ufo, en ufo voor eeni-
ge tijdt na ficht gerekent werd , foo moet niet
\'>ueen den Acceptant, maar ook den Houder
|\\"noteren, den Datum vand\'Acceptatie, om
öen verval-dag te calculeren ; en het is een goe-
obfervance, dat door den Houdpr en Accep-
onder d\'Aantekening van alle wiffil-par-
tyen , fy (Jat defelve houden na dato, na ficht,
op ufo j te betalen , den verval-dag wd duy-
oehjlc en bliickeliick uyc-eefet cn genooteert
^erdt. ^ ^ XVII. ■

Wanneer yniandt van fijn Gommifilonaris
\'^dvys bekomt, dat hy voor hem op elders ge-
^i\'Qcken of geremitteert heeft, foo moet door
Principaal van die negotiatie, ook Notule
^^■»cie Aantekening gemaakt, en diilindelijk ge-
^Pecificeert werden
, door wie, uit wat Plaats,
^vanneer, wat Somme, in wat Cours, aan wie
geremitteert, of op wie getrocken, waar, en
^^aiTJieer te betalen, ende met wat Miffive hem
V\'^ndie negotiaiieAdvys gegeven is: ende wan-
"-er^hj van de Betrockene of geremitteerde de
J°"finiiatie daar van bekomt, foo moet hy naar-
ofde Advyfencorrefponderen ofniet.

^ G 3

-ocr page 52-

58 WlSSEL\'SrrL. Cap.FI.
XVIII.

Soo wanneer ytnandt trekt, of remitteert,
ofte geremitteert of betrocken werdt door fijn
Correfpondent, op ordre van een derde, voor
rekeninge van een vierde, die moet het felve in
het te Boek-Mlen van de party wel duydeHjk
extenderen: op dat de Boekhouder,ofInfch rij-
ver van de party in \'t Journaal, weten kan, wie
hy te belaften of te crediteren heeft.

NB. d^Aantekening daar van in alle de voorgel-
ftelde Pofitien gementioneert werd, verflaat jtg
niet van een formele te Boekiftelling , ofte former
ring van de Party fournaals-wijfe ^ dat BoekhoH"
ders werk^is s maar van een eenvoudige aanteke-
ving, door den Koopman felve, of ymand voorfijn
Comtoir-dienaars ^ in het Memoriaal ^ of in een
étpart Vi^jfel\'hoeck^, dat by deKooplieden, die eenig
omflag van Wijfel-negotiatie hebben , diendgehott"
dftt te werden.

XIX.

Wanneer men voor eygen rekeninge op tijde
trekt» ofte remitteert, trecken oft remitteren
laat, op, of aan fijn Correfpondent, elders
woonende: foo diendmen in een Dagh-boek i
ofte Klapper van verval-tijt der Wiflèlen, No-
tule en Aantekeningh te maken, wanneer die
Trattes of Remifes komen te vervallen: om te-
gens de verval-tijd, des noodig, de provifie te
verforgen, ofte over fijne in te komen avans tc
difponeren , oft fijn Correfpondent na ver-

eyfch

-ocr page 53-

Cap. Fl. tot Amfierdam. 99

eyfcb in rekening courant, daar voor te belaften
ofte te crediteren,

XX.

Die geremitteert of betrocken werd, moet
ook een Dagh-boek of
Klapper houden van
den verval-tijd der Wiflelen, die ten haren be-
hoeven of laften loopen, en daar in op den ver-
val-dagh Aantekenen, aan wie, voor wat
Wif-
fel, en wat Som, te vorderen ofte te betalen
ftaat: en foo wanneer de
Wiflêl-brief aan or-
dre te betalen houd, \'t felve expreflêren, op dat
den Houder ten verval-dage verdacht zy, den

Acceptant te adverteren, dat de Wiflêl-brief aan
iiem te bctaalen geëndoffeert is.

XXI.

In het te ßoek-ftellen of formeeren van een
Wiflêl-party m \'t Journaal, moet door den
Boekhouder uytgevonden werden den rechten
Debiteur en Crediteur, en gene aan defe belaft,
voor de Somme ofte denbeloopvanden Wif-
fel briet, alleen in een enckel en foodanige
geld-noeminge, waar in men Boeck en rekening
houd, wanneer de Party een ander aangaat
|naar wanneer de party voor eygèn rekeninge
IS, foo moet den beloop niet
alleen in een ey-
gen , maar oock in die geld-noemingb begroot
"eerden, daar in men
met den Correfpondent

reekeninghoud, en in het overdragen van loo-
danige l>oft inhetGroot-boek, moet binnen,
lijns op des Correfpondents fijne rekeningh,

C 4 ^^

-ocr page 54-

40 W I S S E LrS T r l. Cap. Fl
dje uytheemfche Geld-nocming ook uytgcfet
werden,om wanneer men rekening
courant van.
fijn Correfpondent ontfangt, defelve fonder op-
flag van \'t Journaal te komen collationeren en
naarfien. \' •

XXIl.

Wanijeer men op een dagh , verfcheyden
Boften of Partyen in wiflèl negotieert, of gene-
gotieert geeft, op een Plaats te betalen, van on-
gelijke Sommen, en in differente Cours of Prij-
fèn , of voor diverfe rekening, en men defelve
Pófien cn Prijfen, aan fijn Correfpondent, of -
re Coi\'rcfpondenten , voor wiens Rekeningh
men defelve trekt ofte remitteert, ofte geti oc-
ken ofte geremitteert geeft, foo juy ft niet ver-
deden of aanfctten kan, als defelveeffeftive ge-
negotieert zijn, foo moet den Boek-houder ,
van die geheèle Negotiatie in contatie, in \'t
Journa il twee generale poften formeren, ende
als Trecker in d\'eene Poft na vereyfch eer ft de-
biteren, alle die Rekeningen , dieeffeftivelijkte
belaften zijn ; en
Wijfel-rekening , of eenige
andere tuflchen-rekening , crediteren en die
felve Wiflel-, ofte andere rekening, hoe hy
die ook noemt, daar en tegen in de ander Poll
wederom in een\'party belaften, aan allé den ge-
Jie, dié. Wegens\' defelve Negotiatie moeten ge-
crcditdt rt
Wérden , énde dat in d\'een en d\'ander
Foft,
rerpe<5tivelijk voor fbodanige Sommen,
en la foodanige Cours, als caeu defelve effeftiye

— ge-

-ocr page 55-

tot Amiherdam. 41

gencgotieert heeft, en genegoticert ofte gecon-
ly^i^ 5 en als Gever foo als hy viceverfa die
wfS ofte anders by hem genoemde generale
in d^eerfte>oft eerft debitc-
^\' en lu de^:\\veedc crediteren na vereyfch.

\'cTc

fj....; S^\'oote misflag, dat men in het nc-
dem Rekening, fijn Correfpon-

ofte betrekt ofte remitteert,

voor H^^^^ remitteren laat, terftpnd
j, ^^ T^\'attes of Remifes op rekening cou-
fnn r gelijk mede, datmen

^orreipondent op rekening courant cre-
j. f beladen fal, wanneer hy voor fijne
op tijd remitteert of trekt, foo haaft
parr^\'\'" ^cJvys daar van bekome, of fchopn de
te ^ f^ verloop van weken pf maanden eerlt
j
^""^\'^geii of te voldoen ftaat i want daar
j ^^broulleert mende courante rekening,
j.\' ii^^y^elijk behoort tevertponen , hoe men
^ÏJden eftèaive met fijn Correfpon-
heef r ■ dan pfiiy avance

^ » of in verfchot is; dierhalvcn is het noo-
pan\' een Boek-hquier de Wifibl-

een " voor eygen rekening, eerft op \'

„ijJ^^Se^ene, oft op een aparte, V/iflcl-reke-
ve SS \' verval-dage van defel-

nien \' ^%^fchreven werden ^ maar wanneer
eens anders rekening op Tijdt be-
. ^^^ of^vert 5 Ipo behoeft mep

C

geen

-ocr page 56-

4Z WISSEL-STYL. Cap. VJ-

geen party ofte Poft daar van \'t Journaal te
formeren, voor dat men de frattes
effe6liev6
voldoet, ofte van de R emifes voldaan werd, als
wanneer des Correlpondents reekeningh cou-j
rant, dan te belaften ofte te crediteren ftaat na]
vereyfch.

XXIV.

Het is ook een grote misdag, datmen iii
het wilTelen op de Frankfoorder Miflên, alle ófi i
Partyen die men trekt en geeft, op eene en de-i
felve reekeningh van Faafc^- ofte
Herffi-mtfil
ter eerfte inftantie tegen elckanderen contra-
poneert; want by ibodanige enkele Reekening [
noyt blijcken kan, hoe de Negotiatie geadju-
jfteert, ende de refpeétive Partyen tegen elckan-
deren gerefcontreert, geprolongeert ofte %e-
affigneert zijn, om het welke te doen confte;
ren, foo is het noodigh, dat men van die Wü-
fèl-negotiatie twee Rekeningen houd,te weten >
een van
Debiteuren, en een van Crediteuren ^,
óp Ibodanige Mis, en datmen ter eerfter inftan\'
tie of rekeningh van Debiteuren belalt alle deU
geenen die men op de MilTe geeft,ofte voor fijnS
rekeningh elders heeft laten difponeren , refpc-
dievelijk yder voor foodanige Somme die hy ifl [
de Miflè voldoen, of daar van hy Wiflel-brie-c
ven, houdende in foodanige Mis te betalen > r
fourneren moetj en op de rekeningh van Cre-
diteuren daar en tegen yder crediteert, vand^f
welke men op de Mifle getrokken heeft, ofr^ -

door ■

-ocr page 57-

FI. tot Amfterdam. 45

door dewelcke men elders voor fijne rekening
heeft laten trecken, endeaan, ofte voor dewel-
ke men in de MilTe voldoen, ofte voor de Miflc
Wiflêl-brieven verforgen moet en daar na,
wanneer tegen het aanvangen van de Mifiê, de
Partyen tegen elckanderen effeftievelijk geref-
contreert, oite geprolongeevt, geaffigneert, of-
te met Wiflêl-bneven geadjufteert werden dan
moet men de Affchrijvmgofteoverfchrijvmg,
vand\'eene rekening of d\'ander, ofte van d\'eene
rekening op d\'ander, doen, navereyfch, foo
kan altijdt by het Groot-boeck confleren en
bliikpn T-trnx^m-itrrVi /^n fTi^Vlfplp Neeotiatie op

Het vil Capittel.

het adviferen en re/ponder en.

T N de "W iflèl-handel moet men prompt zijn,
I. ioo in het Advys geven, als refcribeien of

lefpondercn.
V

hv r ^^^^ is het de plicht van den Trecker, dat
dcofp ^ verfuim met de
eerfte ordinaris Bo-
Gorr r ^\' Trattes Advys geeft aan fijn

fel b • tïie hy betrekt: op datdewif-

""let den betrockene niet vertoond j en van

hem

-ocr page 58-

44 w r s s E l-s t y l: Cap.VII

hem d\'Acceptatic gevordert werde, voor dat hy
advcrtsnde van den Trekker heeft.

lll.

d\'Advys-brief moet wel cn duydelijk in\'
houden, cerft en voor al voor
wiens rekcnirg
dat men trekt, vorder, onder wat Datum , wat
Somme, aan wie en wanneer te betalen, en vaO
wie de Valuta ontfangen of gcvefcontreert
is, en
als de Wiflel-brieven aan ordre te betalen , ge\'
maakt zijn, diend het felve in dc Advys-brief
geëxprefieert.

IV.

Wanneer de Trattes gefchied voor rekening
van een Trekker, of een derde , en niet voor rer
kening van de Betrokkene , dan is \'t niet noor
dig, dat den Trecker aan hem adyifeert, in wat
Cours hy genegotieert heeft, indien de Somme
die betaalt moet\'werden , in de W iflel-bricf ge-
expreflêert en begroot i§; in een bekende Geld-
noeming ter Plaatfe daarfe voldaan moet weV\'
den ; maar foo wanneer de Somme die voldaaii
moet verden in dc Wiflèl-brief begroot is, in

een uytheemfche, of ter plaatfe daarfe voldaan
moet werden onbekende Geldnoeming , foo
moet, in alle geval,
\'t zy voor wiens rekening de
Trattes gefchied , dc Cours of Prijs waar in de
Wiflel geflooten is, en waar na de redudie ge-
maakt moet werden, in de Advys-brief, foo\'Wel
als in dc Wiflcl-brief , nevens de getrokkenc
Somme, mcdcuyigefet en genoiificeert werden-

V. Den

-ocr page 59-

tot Amfierdam^

V.

Cap.FII.

45

DenTi-eckev is crewooninbet Advys-geven
fijn Correfpondent die
lly betrekt, te recom-
manderen ,
dat hy van fijne Truttesbehoorbjke

Nota gelieft te maken, ende fijn Wifl-el-bnef of
Bnevcn op de vertooning
met Acceptatie, en
ten verval-dape
met prompte voldoeninge, te
vereeren , hem daar van na vereyfch debiteren,
oite fijn rembours, foo hy voor rekemngvan
een derde trekt, by den felven tc vinden.

VI. ^ ,

Den Trecker is ook gewóón\' met de vol-
gende Poft fijne gedane Trattes fe confirmeren,
énloodeWifiêï briefopfigt, orfte kort üch.,
ende van een confiderabele Somme is, oolc wei
opdiverfe wegen,
foo hetgefchiedenkan ,daai

van Advys te geven.

^ Die remitteert fal fijn Correfpondent dien
^y
remitteert, ook pertinent Adviferen , voor
^icns
rekeninshy hem remitteert, watbom-
iT^e, in wiens Brief,
van wat Datum , wanneer
en aan wie te
betalen, en, foo defelve aan or-
dre houd, door wie geëndofleert.

lU.

Wanneer de Wiffd-brief noch niet geaccep-
^J^ït is, i^l een Remittent, aan fijnCorrefpon-
dent dien hy remitteert,
recoraroanderen, d Ac-
ceptatie daar van te procureren,cn by weygenng
^ïffeUftijl te obferyeren, dat is, te
doen-protefte-
rem IX. Als

-ocr page 60-

W I S S E L~S r r L Cap. VII,
IX.

Als de geaccepteerde Wiflèl-brief in ymands
handen is (ter paatlê daar de betaling gefchie-
den moet) died\'Acceptatie gevordert heeft, en-
de \'t felve op de geëndoflèerde ongeaccepteer-
de Brief niet genoteert ftaat 5 foo dient den Re-
mittent in fi}n Advys brief te melden, by wieri
de geaccepteerde tc vorderen en re vinden is.

X.

Een Remittent moet verforgen, dat de Wif-
fel-brief of wiflêl-brieven die hy remitteert, ge-
Ibnden Werd aan den geenen , die de vordering
daar vari\' doen fal, en aan de welcke die te beta-
len gemaakt of geendofleert zijn, ende dat de-
lêlve in geen verkeerde Miffive ingcflooten, en
na elders anders geaddreflêeit werden.

XI.

Als een Remittent eerfteen tweede Brieven
van een Party in handen\' heeft, föo moet hy die
niet beyde te gelijk, maar d\'eene voor, en d\'an.«
der na, verfenden : om foo wanneer de eerfte
manqueerde, qualijk beftelt wierd, ofte in o\'n-
rechte handen geraakte, fijn Correfpondent de
tweede Brief bekomen, en met defelve, na ver-
eyfch,d\'acceptatie of voldoeninge vorderen kan.

Wanneer den Remittent maar een enckelé
geaccepteerde Brief heeft, ofte de geaccepteerde
Brief ter plaatfe is daar defelve te betalen houd,
ende alfoo door den Remittent maar een Brief

kan

-ocr page 61-

C^h tot Amfierdam. 47

l^an verfonden werden, foo moet met een vol-
gerrae Poft de gedane Remifes werden gecon-
nrmeert, en duydelijk en omftandigh genotifi-
ceert, van wat teneur de gefonde Wiflèl-brief
n\'\' manquement van degefondene

^"et den geremitteerde met dele Advys-brief
nem kan addreflèren aan de Betrockene, ende
aeieive^interdiceren aan niemand als hem te vol-
re^A \' ^^^verval-dagefichniemandopenba-
tïae, otn jjg voldoeninge te vorderen, uyt
t"^^^^^^ pertinent Advys, ofte confirma-
> den Betrockene te perfuaderen hem te vol-
Qoen onder cautie, ofte den beloop des Wiflèl-
1 lafste namptiferen, ofte by weygeringh van
eyde, tegens hem te protefteren.

XIII.

Een Trecker of Remittent voor rekeningh
Van een derde moet oock aan den genen, voor
"Wiens rekening getrocken ofte geremitteert is,
^ornpt en onverfchooven Advys geven; wer-
aart, aan wie, en wat Somrae, op wat tijd tc
eialen^tnitfgaaders in wat cours of prijs de Par-
y gewiflèlt, en voor hoe veel hy daar voorge-<
\'^\'^e^iitcert, ofte belaft is.

\'tT ^ •

fond plicht van den Betrockene, prompt en
te A^^^^^\'^ym terefcriberen, en den Trecker
j^jj^ , of hy de Trattes voor reke-

Vys b^\'^ f den genen by den Trecker in fïjn Ad-
j \' rief gejjjgj^j.jQjjggj.j. ^ aanneemt of niet, en

foo

-ocr page 62-

48 WISSEL-STYL. Cap. VH

foo wanneer hydifficukeert, defelve foodanig
te Accepteren, foo behoorde hy den Treckei\'
voor al terftond daar van te Adverteren,- en Keßi
te declareren , tot des felfs naricht , ennietdaat\'
mede te toeven of wachten, tot dat d\'Acceptatie
hem gevordert werd.

, XV.

Die een, Wiflèl-bri\'ef P. accepteert, \'tzy
dat het is den betrockene felve, of ymandt an-
ders, die moet fander uytftel by d\'alder-eerde
oceafedaar van Advys geven aan den gene, ter
eeren van wierï hy de will cl-brief
S. P. geaccep-
teert heeft, cn aan defelve d\'Acte van \'t Proteft
fenden.

XVL

Wanneer een Wiflèl-brief door den Betroc-
kenen
P, geaccepteert werd, foo is \'t niet no-
dig , dar den Houder of Verfoonder fulx aan
den Sender adverteert, maar foo wanneer d\'ac-
ceptatie
S. P. door een ander gefchied , foo is het
beft, dat den Houder of Vertoonder , daar van
aan den Sender ott Remittent,Hd vertentie geeft-
XVII.

Een Betrockene voor Rekening van een der-
de, fal ook aan den gcenen voor wiens reke-
ning hy betrocken werd, Advy$ geven,van wie,
wat Somm\'e, en op wat tijd te betalen , in\' herd"
voor fijne rekening get rocken is, en pf die Trat-
tes by hem aangenomen zijn, of füllen werden",
of niet.\'

XVllI. De

-ocr page 63-

VIL tot Amßerdam, 49

XVlïl.

_ De Geremitteerde is odck verpliclitaanden
Rettiittant, en aart den gene voor wiens rckc-
JJingh hem gereniitteert werd, foo het een der-
Qe is, Advys te geven van fijn bekomen Remi-
fes,en of defelve geacCepteert zijn, 6f füllen \\ver-
tien, of niet.

_ llX.

, Wanneei^ ihch geen prompt berichè gèvert
kan, of dc Wiffel-briet geaccepteert fal werden,
t zy otn dat de Betrockene een buyten-woon-
^er,of niet aäri te trefièn geweell:, is, ofre dat dc
ïclvéinfufperis gehouden wert, föo is hét ecl:>
ter de plicht van een Geremitteerde, ofte die de
Wiflic -brief om de Aceeptatie te vorderen, ge-
bonden is, daar vari Advys te geven aan deri Re\'-

•^itteftt, en foo Warineerdc Acceptatie daar na
, als dan ook te adverteren dat hy de Ac-
*^^ptatie bekomen heeft; dóch defe laatlle adver-
tentie kan gemelhageert \\verden,wanneer in het
eerfte Advys,van noch geen bekomen Accepta-
tie »^oor den Geremitteerde geadverteert
wert,
dat hy d ie vorderen fal, of by weygef ingh döcn
Proteli eeren, lbo dat wanneer met n atften geert
* l oteft volght, den Remittent ftaat lun maiicn
"^tä\'Acceptatie bekomen
,,, XX.

Wanneer ecri Wifièl-bï-ief riiet geaccepteert
jnaar geprotefteert werdt, foo is den Gererriit-
teerdc verplicht van die pröteftatie prompt Ad-

li) vys\'

-ocr page 64-

fö WIS i E L-S T Y L. Cap. VIL

yys tc geven aan fijn Remittent, ende hem de
\'Adte van \'t Proteft te fenden, en wanneer de
wifiel-brief aan ordre te betalen houd, ende uyt
een andeiGewefl; getrocken is,als van waar hem
die is toegekomen, fóo doet hy voorfichtigh ,
dat hy daar oak kennis en advertentie geeft
aan den eerften Gever, en te meer dan, wanneer
de Wifiel brief geaccepteert zijnd?, den- /Ac-
ceptant te failjeren komt.

\' XXI.

" Wanneer de Trattes oft Remifés gedaan
zijn voor d\'cygen rekening van, ofte mede con-
cernerende zin, den Trecker ofte Remittent, of
een derde,foo fal de Betrockene, ten verval-dage
voldaan, en den Geremitteerde de voldoeninge
bekomen hebbende, als dan oock ydef aan fija
Correfpondent, die defelve Party concerneert,
daar van wel advertentie geven tot haar naricht:
maar wanneer de Trattes of Remifes gefchied
is voor de Betrpckene ofGeremitteerdens ey-
gen reekeningjdan is men niet gewoon daar van
yets te mentioneren., of van den afloop Adyys
te »even.

XXII.

Soo wanneer ymandt aan een ander ordre
geeft, om voor fijne rekeningh op een derde te
trecken, die behoorde ter felver tijdt aan die
derde teadvifèren, dat hem veel licht foodanige
Trattes, van wie, en tot wat Somme , voorko-
naen füllen, met verfoeck die te willen recapite-

ren^

-ocr page 65-

FII. tot Amfierdam.

» en niet ordre hoe defelve te a.nnoteren,ofte
Waar tegens te contraponeren, ofte hoe hem te
i\'evaleren, en fijn rembours te vinde» j en foo
Wanneer dit Advys niet te gelijckafgaat, foo
^Tiöet hy doch voor al forge dragen, dat den gee-
ncndie betrocken fal werden , daar van ad ver-
^entie heeft, eer en alvooren lieni. de Trattes
^eiQrkomen können

XXIII.

^ % by prjéadverentie geadvifeert .werdt dat
"y betrocken fal werden, behoort op bekoming
Van foodanig Advys te refcriberen, ofhydaaf
Nota gemaakt heeft, en of hy foodanigh
•^i\'attes aannemen en vereeren fal, of niet.

XXIV.

Soo wanneer oock yemandt aan een ander or-
geeft voor fijne rekeningh aan een derde te
^"■^ti^itteren, diè fal oodc aan defelve derde, met
^^fien, ofte immers al vooren hem de Remifes
Jpekomen, adverteren, fpecialijck wanneer dc
^^Vc pp kort ficht afloopen , dat hem foodanige
y-etïiife^ veellicht toekomen füllen, en wathy
daar mede doen en verrichten fal; en het com-
\' ^^teert defe derde op foodanigh Advys te refcri-
^^reii, dat hy van die ordre Nota gemaakt heeft«
^^ defelve obfervcrenfal.

D i Heï

O\' ■

-ocr page 66-

W I S S B L^S T r L, Cap.rnl.

Het VIII. Capittél.

Fan de Voldoeninge der Valuta door den
Gever aan den Trecker.
I

ÏN lïet wiflèlen moetmen vertrouwen, raaaf
toefien aan wie
men vertrouwt, en niet alleert
moet den Gever fien op de fuffigantheyt van
den Trecker, maar den Trecker, \'tzydatop
licht, \'t zy dat op tijdt, gewiflèlt
Werdt; moet
oodt vernemen wie fijn Gever is, op dat defl
Gever geen geldt fchiete; en
den Trecker fijne
Wiflèl brieven niet overhandige, fonJer de
voldoeninge
van de Valuta ofte Waarde daar te-
een , te bekomen.
^ 11.

Wiflèl brieven werden fomtijds gegeven,otii
door defelve te voldoen,fomtijds om voor defel-
ve voldaan te werden.

* Van de TVijfel^brieven die gegeven "werden, eni een oude
achtcfßal of fchuld, ofte E^oopmanfchapfen, ofte eeHige an-
dcfe laß ofte cbligó , te yoldocn, fal in het
xxxv. Capitfel
gehandelt worde».

III.

De Valuta van een Wiflèl-brief werd voldaan
gemeenlijck met gereed Geldt, en ibo wanneer
den Trecker hem voorde Valuta of waarde,met
yet anders, voor en in de plaats van Geldt, ver^
genoegt, foo werdt echter het felve als een vol-
dot. nince in aangeteld geld gec(Mifidereert.

IV. ^Uf

-ocr page 67-

tofAmflerdaml

IV.

^^ Alle IVtjfel brieven, tot Amfierdam genego-^
^ ^^^rt, z,an
600 Guldens en daar boven moeten in
^f WifeLbanck^ aldaar betaalt werden, op poene
\'i\'itde Hijfelen die anders, als per Bancko betaalt
Mlen werden, voor qualijckbetalengehouden , en
daar en-boven by de Contraventeurs elckens
l^f-sn^twintigh guldens verbeurt füllen werden.
^olgens de Willekeure in het oprichten van de
^\'fl\'el-banck geëmaneert indaio^i. Januarii,
gillek, van Amfterdam,3 deel,a. "B.T. 8. n n.
*^de de Malielaars mogen haar niet vervorde^
nogtg onderwinden te flaan , ofte ha^rtelaten
lebrnjcken, om eenige Vl ijfelen van hondertponden
f^laatns ofte daar boven, buyten de Banck.te
doen
^efionteren ofte betalen s nochte dat in friiuds
"^an dien eenige H^ijfel-brieven
werden vermin-
^ert ende in plaatje van een , twee of meer M\'if.
fiUb rieven gemaakt, ende gefabriceert
, op pmne
fufpenße ofteprivatie van baar Oficie, W il-
^ekeurj.D.g.B.T.j.n. 10.

-ocr page 68-

f4 WIS ^ É L\'S TT L. Cap, VUL

die haar calandagie en corr^pondentie, in de voornaam-
pe Stedm defir Pmvinften , jtls. Rotterdam , Dordrecht ,
Müldelhurghm de Nahuur-landen , als JVcfiphalcn ,
Oojl-FriejLandt, na Oojlen, Syvedcn, benemart(ea, rn die
. Ge~weflen, héhhén: yvant alle, immers de m:efh, TVif-
fden, ■wrdcn der^vaarts ht\' C-our-amit-gèldt gejlecten-, ter
-oorfake dat die B.uyten-y^oonders iot -^mjk<Mam tourandt"
geldt fchuldig en van feen Baixkr^eldt noch

•xeten ; en -aüy j meetien Jouden .daar in "bedrogen , vér\'
ffbrt of behadehlt, te yverdén , maar. door het ofrechten
*jm een
Binck-ClouraHt, foude defe Ordonnmtie
komen , en - socl^ Henen behooren- -en moeten geohjerveert
werden. . . ■ . • - /

r -v . V. ■ ■ ■\' •
Niet tegenftaande in de Wiffel-brieven or-
dinaar geftdt werd de waarde yan N. N. den.
Gever, föp v^crd nochtans tot Amftei-dam or»
dinaarde waïrdtjdoor den Gever aan deii Ttec-
ker niet voldaan, voor des anderendaags, ofte
den tweeden dagh na dé överlevei inge v-an de
Brieven, . \'

Vï.

Een Gever mag de voldoetiinge van d-e Va-
luta niet uytftellen, noch de Trecker daar mede
ophouden, ten zy dat hy in bet fluyten ei-ni^
tijd, om de Valuta te yoldoen,-expres bedongen
beeft.
Van alle Ti\'tjfilen , ttr Betirfi van Amjïer\'
dam gejloóten , daar oJde Brieven évvrgelevert of
afgef&nden zwijnde, na de overleverin^e af\'
Jendinge de betalinge niet promptehjk^ gedaan
word, fal foodanige betalinge ingevordert mogen
\'warden by G.yjfflinge ,
Willekeure (indato g\'»

-ocr page 69-

rjjj. fot Amferdam^ 5ƒ

l^^uary^i6560 peelj i.Bpeck^T. 8. n. 11.

vn.

geaccep-

^ eix-lil ^ijn , fop is \'t hem geraden dat hy het
raondi aan mpndt met den Trecker be-
jpreekt, en fiilks nief^Pp het WoPrdt van een
•\'Makelaar, immers geenfins op het woord en dé\'"
^\'^^^ginge van een Beunhaas, aankomen Jaat,

Een Gever diein hét fluyten bedongen heeft
oe valuta yan een Wiflel-brief niet te voldoen,
vooi\'ilat hy Advys van de Acceptatie foude heb-
is, IRio wannéér de Wiflèl-brief niet geac-
cepteert werd, maar n?et protefl: van non-accep-
tatie retourneert, niet gehouden de valuta te vol-
doen : rnaar foo wanneer defelve geaccepteert
^erd, al is het door een Kreupel, foo is hy
^Oüdèn in de voldoeninge van de valuta.
IX.

pè voldoeninge van de valuta van een wiflèl-
Igetrocken door A als procuratie hebben-
^^van B,, mach niet geichieden aan xA., maar
jtiott gefchiedch by affchryvinge en de Wiflcl-
o^nck op rekeninge van B. zijnde den princi-
palen Trecker, cnde per cas gefchiedende, foo
^^oet die de procuratie heeft, uyt defelve doen
^onlleren en blijken , dat hy oock vermach ,
D 4 \' vool\'

-ocr page 70-

f6 W/SS EL.styl: Cap.rifJ.

voor en van wegen fijn Principaal, de Valuta
pntfengen en quiteren.

X.

Een voorfichtigh Gever fal de valuta yap een
Wiflèl brief, in Courant geldt genegotieert,
jiiei yoldoep, als op een Affignatie ofte quitantie
yan den Trecker, duydeiijck inhoudende dat
het felve is in voldoening van fbodanige Wiflèl-
brief. \' • .

Xt.

Een voorfichtig Gever, fal de valuta van een
WifleUbrief, by affchrijvinge in de Wifïèl-bank
op eens apder? rekeniiigh (\'t zy dat den Trec-
ker felve een rekening in de vviflèl-banck heeft,
of niet) insgelijcx niet voldoen als op de fchrifr
teliicke ordre van den Trecker.

■ X[I.

Een Gever nioet hém vooral wachten, dc
valuta die hy in Banco waarde te betalen fchul-
digh is te voldoen, per Gas ofte met Courant-
geld , fonder affignatie ofte quitantie, alfoo foo-
danige betalinge niet valideert, volgens de Or-
donnantie,

Xlll.

Wanneer eep Trecker, de valuta ofte waarde
vaneen Wiflèl-bricf; afgefchreven werd\'door
ymandt anders, voordes Gevers rekeiiingh,
foo doet hy vooi f^chtigh, indien den atfchrij-
^er in de AfTignatie van d\'affthrijvinge niet ge-
cxpreflècrt heeft, voor wie hy affchnjft, dat hy

■ \' \' \'" var?

-ocr page 71-

FII. tot Amfierdam.

Van den felven een Ade vordert van fijn handt
ondertekeningh, waar by hy verklaart, dat
oodanige fomme ofte party, door hem vpor des
beversiekeningh afgefchreven is.

HET ÏX. CAP ITTEL.

Vm PTiffei yrieven houdende aan ordre
^^htalent tntrecken en endojjeren..

\'f^TS ongeraden voor een Trecker, wanneer hy
Xhet excuferen kan , Wiflèl-brieven te maken
aan ordre te voldoen.

IL

.Een voorfichtigh Gever voor eygen reke-
J^ingh, fal oock geen Wiflel-brieven doen ma.
Hen noch endoflèren te voldoen aan de ordre
Van fijn Correfpondent, die hy de Porty remit-
^^^rt, foo wanneer deielve woonachiigh is ter
Pkatfê daar de Wiflêl-brief voldaan moet wer-
den.

E,en Gever remitterende voor eens anders rc-
^eningh, niet met fijn
delcredere, doet feer on-
voorfichtigh, wanneer hy de Wiflèl-brieven
Jf at maken aan fijne ordre te betalen, en die en-
^oflèert: -Want dan ftaat hy efTedive
delcredere
tender yets daar voor te genieten.

D 5 IV. Een

-ocr page 72-

WISS E L^S T r L. C^. /X;

Een VOO\' fichtigJi Gever vooi- eens andej-s ree-
kenia^^h, fC9.-M;k(k dei crMere ^ liil oock de Wif-
fel-bneven nier doqi makeii ain fijne ordre tG
voldoen, en endoflèrenfe: want dan
maackt
hy \'er fijn eygen Brieven van, «nis gehouden
in dc verantvvoordingh van den herwillel en ko-
ften, &c. maan^anneer hy defelvè laat maken
direfte aan fijn Principaal, of.deiTelfs order.,
te voldoen, loóishyniet verdér\'ge-houden, als
m de verantwoordinge van de fórame by-hem
ontfangen.

V.

Een Gever voor rekeningh van een ^der, l e-
mitterende aan een darde, woonende ter plaat^
fè daar de voldoeninge van de Willel-brief
moet gefchieden, mach de Brieven niet laten
maken te betalen aan de oi dre van dien hy ne?
•mitiCeert, ten zy dat hy daar toeexprefl\'eordrjC
htó van fijn fH-incipaal voor wiens rekeningh
hy remitteert»

VM.

Wanneer ymant remitteert voor fijn eygei?
rekeningh, met inficht om dc Party wederom
in te trecken, ofte elders te doen intreckcn;
■ofte voor
eens anders rekeningh, die defelvp
intrecken^l, ofte doen intr-ecken, foo moet hy
obferveren^datde Wiftèl-ërievengemaackt, ot-
te geëndofleert werden , te betalen aan fij-np
ordre, ofte aan de ordre van die defclve fal in;

tree-

-ocr page 73-

iX. , aot. Amfierdam, ^

^fÊcken., ofte intrecken laten: wapi nietnand Ican
. ^ l\'^ifl\'el-brief intrecken, of vernegotieren,tc^
y dat defelve houd aan fijne ordre te voldoen:
acwijle een Wifièl brief houdende direfte aan
y\'^and te betalen, aan d«n felven moet, en aan
ander niet raagh , voldaan werden.

^ VIL

An het Tritrecken vaneen Wiflèl-brief, werd
^en Intreckerabfoluteals Trecker, en den ge-
en daar hy mede negotieert, als Gever gecon-
^aer^rf. Endoflant van een Wif-

a1 j ^ fl:ri£be voor defelve verobligeert is
»\'Sden Trcdcer, en den Houder van de Wiflèl-
/\'\'^^^pdenfelven even en het felve recht heeft,
^\'sopden Trecker.

VUL

\'d Inti\'eckermaackt geen nieuwe wiflèLbrie-
maar deBitieven die hy heeft, houdende aan
j^jneiordre tebetalen, werden by hem, gewpon-
\'J^k inborfo,,igeèndofleert, aldus : Betaal voor
aan A. "(ofte aan de ordre van A. ofte aan A.
"jn ordre ) de waarde van defelve; ofte de
^arde in my fdvcn, ofte de waarde van B.
^^^«dcrs mvereyfcht en\'t felve door den In-
^cker ofteReaaaittent ondertekent.
^ IX.

^ AJoor een.foodanig endoflêrtKnt wei\'dt den
tonnen aan wien de Wiflel-brief te betakn ge-
^dpfl\'eert werdt, Houder van defelve, fonder
^^gh ander tran%ort, opdraght, ofte notifica-
tie

-ocr page 74-

6o WISSEL \' S T r L. Cap. XX.

tie daar van te geven aan den Trecker ofte Be-?
trockene. X.

Soo wanneer het endoflèment houdtebeta"
Icn aan ordre, foo kan den gene aan diens ordre
defelve te betalen geëndofiêert is, de Wiflel-
brief weder intreeken, ofte remitteren, na,fijn
welgevallen , en defelve endoflêren als vooren,
en dat in dier voegen voort en voort, van d\'een
op d\'ander fonder hmiratie.

XI.

Een Acceptant of betrockenc ftaat het vry ,
foo wel als een andere, een Wiflêl-brief tot fijn
pygep laften, houdende aan ordre te betalen,
^\'t zy van den eerften Houder, of geëndoflèerde,
te negotieeien i en foo wanneer hy defêlvpdoor
den inrrecker doet endofiêren, te betalen aan
fijn (Acceptans) ordre, foo kan hy die Wiflêl-
brief wederom verhandelen, en intreeken of in-
treeken laten; ende blijvende eerfte Endoflêurs
des niet te min voor defelve verobligeert.

XII.

Wanneer een endoflèment eenvoudig houd
betaal voor my aan N. fonder dat \'er bygevoegt
ftaat van wie de waarde, ofte met wie ge wiflêlt,
ofte gerefcontreert, ibo werdt het felve maar
voor een fimple ordre, en den Endoflänt noch
voor den principale Houder des Wiflêl-briefs,
gehouden.

XIII

tn het endoflêren behoort mede gee^jpref-

feerf

-ocr page 75-

tot Amfierdam: 6l

^eert en uytgefet te werden, de Plaats en Tijdt,
^aar en wanneer, het endolTement gefchied is j
maar voor al moet den Endoffant niet verfuy-
"^en hét endoflement te ondertekenen.

XIV.

Die een endoflèment antidateert, begaat fal-
iueyt. XV.

, .%n Gever die een geendoflèerdc Wiflèl-
^^\'^^^shandight werdt, tnoet in acht nemen of

Wiflel brief wel ingeftelt en gemaackt is, en
^fle noodige requifiten daar in uytgelet en te vin-
zijn, even als of hy den eerft;en Gever waar;
«laar fpecialijk moet hy daar op letten, of in het
^ndoflèment den naam van den genen, aan den
j^elcken, ofte aan wiens ordre hy defelve doen
"Ctalen, wel gemelt en gefpek is.

XVI

Eert IntreckerdóetfeerGnvoorllchtig, wan,
^eer hy WiflèUbrieven by hem in blanco ge-
ëndofleert , aan den genen met dewelcke hy ge
Contraheert heeft, en fijn Geverisi overhan-

gcn^aat.

XVIL ^

Grooter pericul, lofligheidj ja dwaasheid is
het, Wiflel-brieven met een blanco endoflement
te verfenden; en die mifllagh verdubbelt, wan-
^eer den Verfender d\'Endoflcur felfs niet en is.
XVIII.

Hy committeert oock geen kleen abuys, die
^en WifleUbrief houdende aan fijne ordre te

bc-

-ocr page 76-

62 WISSE l^s T T L. Cap\', IX.

betalen , na elders verfendt om te laten intree-^
ken, ofte na debccapkatsornde voldoenin-
ge te vorderen, Ibndcr defèlve na vereyfch te
endoflèren.

XiX.

\' Wanneer èen Endoflèur een erreurm\'t en-
doflèren begaan, ofte \'t felve verfuymt, heeft,
en daar uyt fchade komt te onthaart, foo komt
defelve tot fijn eygen laften,en den Trecker ofte
et nintrtcker, en d\'Endofleurs voor hem , zijn
in defelve niet verobligeert noch gehouden.

XX.

In het intreckctf van Wiflèl-brieven, moet
den Intrecker hem ftriéte binden aan den teneni^
van de Brief, enfluytenjuiftopdeprecifever-
vakijJt. XXI.

Wanneer den Intrecker geen; Gever tot de
netten óf volle fóm van de Wiflèl-brief vin-
den kan, foo werd
geobferveert, als hy defelve
aan twee Gevers yder voor een gedeelte nego.»
tieert, dat hy de wiflèl-brieven, indien hyprL
ma & fecunda, öf dubbelde Brieven, heeft,
beyde endoflèert te betalen , foo veelaanA
.de
"Waarde van
B en de reft aanC. de waarde van Di
of anders na vereyfch,en dat hy aanB.en D.yder
een Brief ter handen ftelt; ofte foo wanneer hy
maar voor eensedeelterelcontrc vind , en noch
tijd heeft om de reft in te trecken, danendof-
^ert hy beyde Brieven te betalen foo veel aan
E.
de Waarde van F, eri de reft aan fijn eygen of-

dre,

-ocr page 77-

FII. tot Amfierdam.

, en ftelt d\'eene brief aan F. fer handen, eo
."oud d andere om die by nader gelegentheydi
te trecken, ofte te remitteren ; maar indien
^fin maar een fola ofte enckele Brief in handen
en de party met twee Gevers gaaego-
tieert ^ foo endoflèert men defelve, en de Copye
^an dien, foo veel aan d\'een en foo veel aan d an-
acr te betalen, en overhandight de Principaal
die de grootfte fomme, en de Copye aan die
^t\'eft, ontfangen moet

HET X. C AFI Tl EL,

Van Accepatk vorder ingh.

het wiflelen opPlaatfen, mag den Gever
Xterfliondt d\'Acceptatie van een Wiflèl-brief,
wor Trecker hem ter hand geftelt, laten
Vorderen ;; maar van Wiflcl-brievsn op Miflen
pf Mai ckten, vordeitmen geen Acceptatie voor
^ö\'leMisofMarckt.

ir.

Niet alleen den Gever, of dadelijke Houder
^t» E.ygemar van de wiflèl-brief, maar een yder
^le het zy, die den wiflèl-brief aan-vertrouwt
^erd, is gequalificeert d\'acceptatie te vorderen,

Pie een ongeaccepteerde Wiflèl-brief gere-
niitteert, ofte een Wiflèl-brief om Acceptatie

van

-ocr page 78-

êS

64. iv I S S E LrS T Y L. Caf.X,
van defelve te pro\'cureren toegefónden, werdt,
behoord forider tijd verfüym d\'Acceptatie tc
laten vorderen.

IV.

d\'Acceptatie van eenWiflel-briefVórdertmen
van de Betrockene ^ dat is, van den gene aan de-
tvelcke hcwoplchritt van de wiflèl-brkf houd.

Het ftaat in de vrye keür van de Betrockene,
of hy de Wiflèl-brier op hem getrockeri, accep-
reren wil of niet, felfs is een Mee fter niet ge-
houden de Wiflèl-brieven door fijn Knecht of
Faftoor op
haaf eygen Naam getrocken i veel
min een
Knecht ofeenPaótoor de Wiflèl-brie-
ven door haar Meefter getrocken, te möeten ac-
cc pieren.

VI.

Of fi:hoon den Betrockene ,by de Miffiveaari
den Trecker gcpromitteert of belooft heeft des-
fèlfg Wiail brieven,
voof rekeninge van een
derde, te
foilcn accepteren, en voldoen,foo kan
hy des met tcgenllaande dwr den Vertoonder
of Houder van een Wiflèl-brief, op die belofte
getrocken, niet geconftringeert werden om de
wiflèl-bhef te moeten accepteren; maar hy blijft
echter dèn Trecket verobligeert voor foo verre
defelve kan doceren en bewyfen,dat hy fteunen-
de, fiende en fich verlatende, op die belofte, daar\'
door by dien derde, voor wiens rekening hy dc
wiflèl-brief getrocken heeft, geintereflèert is.

VII. Een

-ocr page 79-

m AmfterdAm. 6f

VII.

ten WifTeLbriefaccepteren is defelve aanne-
^en te voldoen,
zn^DieeenWiJfeUriefaccept
^^^nmoeife voldoen.

* Gehruyck va» defe Plaatfe h dat alle degene die
^jjd brieven Recepteren , hen fehen door middel

l^\'ay acceptatie maken debiteurs , of fcboon de
^ *\'ecker , infohent quamen te werden , voor tf va den
\'""^T^ahdagh derfelver dat de voorfchreven Acceptan-
niet konnen of mogen haar verhaal foechen op de
^ndojjiurs van devoorjchrevene Brieven,
Williikeu-
Van Amfterdam, Appendix van de
Cofiuymen

VUL

Q\' Acceptatie van de Wiflel-brief gefchied
^ttnondehngh offchrifteliick.

IX.

Die een Wiflel-brief met woorden of ftion-
deling aanneemt, belooft entoefeghttefullen
Accepteren,verobligeen hem,en moet fijn woord
P^efteren.

* Maar dewijle de mondelinge Acceptatien licht it
\'\'»tkennen.

en veeltijdJivaar te hewijjèn zijn , daar-
is in jneeji alle Handel-piaatfen, ook tot Amjler-
«öOT , geflatiteert, datd acceptatie der Wijfel hrkvm
Jehriftelijk moet gefchieden.

X.

"\'Acceptatie by gefchrifte,gelchit(i of byMif.
^^e, of door evgen Hand-tekening vaa dc
^cceptuit op de wiilèl-brief.

E X?,Wan-

-ocr page 80-

66 WISS E L\'S T Y L. Cap, X
XL

Watineev een Bctvockene, aan den Houder
van een Wiffèl-brief t\'fijnen Iaftén,by fijn Miffi-
ve ad vifeert, dachy een foodanige Wiflèl brief
accepteert, en aanneemt te voldoen, foo ver-
obligeert hy hem daar mede foo krachrig , als
met^fijn eygen Handtekeningopde wiflèl-brief
fclve... ^ Xlï. • • . ,

Door èygen Hand-tekening öp de Wiflèl-
brief felve, moeten alle Acceptatien gefchieden
met de ondertekening van de Namen en toe-namen

van de Acceptanten of der felver gemachtigden/ ,
met exprejfie van
haar-luyderc^Haliteyt, en hyvoe-
ginge van tijd, opposne dat anders , en by.gebrek«
van dien, van wegen den Houder van de H\'iffeU,
» geprotefieert fal mógen werden van non-ac-
cept atie,in gelijher voegen als of de Acceptatie was
geweygert.
Willekeuren van Amfl^erdam-jg. D.
i.B.X.g.n. iz.art.?.

xriL ^ ^

D^ Acceptatie van Wiflèl-brieven , houdende
te betalen op een genoemden dag, ofeemgetijd
na dato, op ufo, voor eenige tijd na dato gere-
kent, gefchied ordinaat met de expreflie van
\'h.tt\\v6oxdLGeaccepteert of aangenomen ; maar de
Wiflel-brieven die na ficht of ufo houden, voor
eenige tijd na ficht gerekent, accepteert men
ook wel met de woorden i f^eu, gefien, ver-
toond , of diergelijke, met expreflie oi byfet-
tinge van den dag Wanneer.

XIV. Het

-ocr page 81-

•^P\' . m Amfierdam\'. : 6f

^..........XIV.

^ Wet IS tot Amfterdam de gewoonte, dat die
ö acccptatie yan een wiffel-brief vordert, dc
, \'wel;brief;in handen laat van den Betrockene,
t\'^y dat by hem declareert of hy felve accepteren-
f , om fijnadvijfen te konnen naarfien,
^ "em te beraden j ende accepterende de be-
oorrijke notule en aanteekening te können ma-
^en , niaar voor het afgaan van de Poll is men
Se Woon defelve weder afte laten halen, en in
weygermg van non-acceptatie j
^■ftont en fonder dila y te protefteren,
_ _ XV. , _
V an Wiflêl-brieven hotïdende in Courant
pit of per Cafla te betaalcn, behoort d\'accepta-
pp (taande voer te gcfchieden, en fodanige
^iflêl-brieven is men niet gehouden den Be-
t\'"ockene aan te vertrouwen, voornamentlijk
Wanneer defelve houden aan ordre te betaalen.

IV

. \'^te een wiflêl-brief aanneemt fonder hem te
^yUaaren of hy defelve accepteren fal of niet;
ende defelve onder hem houd tot een opkomend
^ Uaat gerucht van den Trecker, is verobligeert
e viflèl-brief aan den houder of vertoonder
^ederom ter hand te flellen, op datblijkeoF
y defelve geaccepteert heeft of niet
XVII.

Wanneer een Wiflêl-brief by verfuym, of
\'^ét voordacht, gelaten is in handen van den
E z Be-

-ocr page 82-

68 W I S S E L-S T T L. Cap.X.
Betrockene, tot den verval-dagh, ofte van een
opkoomend quaadt gerucht van den Trecker,
fonder dat den Betrockene eenige belofte ofte
toef(;gginge gedaan heeft dat hy defelve accep-
teren foude,in foodanigh geval, kan wel den Be-
trockene niet geconftringeert werden tot de vol-
doeninghe, om dat hy hem hadde behooren te
onrlaften van die Wiflèl-brief indien byfe nieE
hadde willen betalen (want het is de plicht en
\'tfait van den Houder felve le forgen voor fijn
Brief, en dat defelve geaccepteert of geprote-
fteert werde, en als een Betrockene niet en heeft
geaccepteert, is hy niet verobligeert) maar hy
doet echter beter en voorfichtiger, dat hy foo-
danige wiflèl brief fijn vertoonder, of Accepta-
tie vorderaar, terftond wederom ter hand ftelt»
ende hem uyttert of verklaart dat hy delèlve niet
accepteren f,il. XVIII.

Die een Wiflèl-biiefhoudende na ficht, ofte
op ufo, daar ufo voor eenige tijd na ficht, gere-
kent werd eeni«^e dagen onder hem boud, fon-
der hem te verklaren of hy die accepteren fal, en
daar na da
.r toe refolveert; is verobligeert d\'Ac-
ceptatie te ftellen onder dien datum als hem de
Wiflcl bnefeerft geprefenteert is.

xtx.

Indien van een Wifi\'el brief, houdende tC
b-takn :en Maand na ficht, op den laatften dag
van dc Maanden
Februarii, April, |unii, Sep-
tember
oi November,, d\'acceptaiie*gevorderd

ws-rd s

■ /

T

-ocr page 83-

X. t9t Amßerdam» éq

^erd, foo mach de Betrockene defelve accepte*
onder den datum van Ultima van die maan-
^"^n, foo komt defelve eerfl Ultimo van de vol-
lende Maand te vervallen ; cn avanceert in dc
^ler Maanden een dagh,inFebruani twee of drie

^^gen. XX.

Niet tegeiïflaande een Wifl\'eUbrief door den
".e^tockene geacccpteert werd, foo blijft des
ïiiet-te min den Trecker voor defelve verobli-
geert en verbonden ; Maar die een Wiflel-brief
accepteert, blijft tot de efïèétuele voldoeninge
^^egehoudenen verobligeert, fonder
dat eenigh
J^^i\'loop vaniijd,
of verfuym van vorderingh,
hetn onitlafte; en voor foo verreiseen Accep-
tant krachtiger verbonden als den Trecker
fcl-
\' Want foo wanneer binnen de refpijt-dagen
^ Wiflel-brief niet voldaan werdende,door den
"ouder verfuymt werde van non-betalinge te
IPi\'otefleren,
foo komt hy door de nalatigheyd
^yn verhaal op den Trecker te verliefen, en op
Acceptant
niet

XXI.

.. Een Gever dost voorfichtig, dat hy fonder
^Jjd Verfuym , d\'acceptatie laat vorderen : want
Verfuym en een ondertuflèhen opkomende
^ngeiegentheyt van den Trecker, fal den Be-
niet willen accepteren, die te vooren;
\'^dien d\'acceptatie fonder uytfiel gevordert wa-
^^ > veellicht niet gedifïïcukecrt foude hebben j
foo wanneer by abuys offrande, enWif.

E 3 fel-

-ocr page 84-

WISSE L-s T Y L. Cap, X
fel-brief tweemaal ware ingetrocken, foo fal hy
die eerftd\'acceptatie vordert, en, defelve be-
komt, d\'Acceptant mede verobligeert hebben,
en d\'andere die verfloft heeft d\'acceptatie te vor-
deren ; op d\'Endofl\'eur fjjn verhaal moet foeken;
immers en in alle geval d\'acceptatie geprocurecrc
hebbende, foo heeft men twee verobligeerdens
vooreen. XXIL

Het flrekt ook tot fecuriteit en geruftheit van
den Trecker , \'t zy dat hy trekt voor fijn eygen;
en voornaamelijk wanneer hy trekt voor eens
anders reekening dat altijt, maar byfonderlijk
dan, wanneer de wiflèl-brieven op ficht, ofte
naficht, ofte op ufo gemaaktzijn, en men ufo
voor eenige tijdt na ficht rekent, d\'acceptatie
fonder uitftel gevordert wert: want anders kan
hy in fodanig geval geen ftaat maken, wanneer
fijn brieven vervallen en voldaan moeten fijn
en in alle geval is d\'acceptatie van den Betrocke-
ne een Obligatie ten behoeve van den Trecker.

* Gelijk op meefi alle Handel-plaatfen , en ook hier tot
Amfierdam , geßatueert is^ Unnen vpßlken tijd , of hoe
\' veel dagen, na den verval-dag van een Wijjhl-hrief van
non hetalinge moet gepfotefieert voerden ; in dier voegen
behoorde eti diende gewillekeurt , hinnen voat tijd na het
maaken oftepajjeeren van dexvißel hrief , d\'* acceptatie va<H
defelve foitdegevordert, en van mnacceptatie geprotefleeft
en den Trecker daar van kennt (fe, moeten g egeven werdén
óp pafte dat by nalatigheyt of verfuyniden Houder ßjff
verhaal foo wel op den Trecker fmde komen te verliefen
ah hy verfuym van proteßetie van mnbetalingeofte dat
• " (P M\'

-ocr page 85-

Cif.X - tot Amßerdam.-\';^ 7,1

^ acceptatk van alk Wipl-hrieven foude geprocareert ^
^ gevordm te moeten werden , door ofte van wegen de
^ffß\'^ Gever ^ en die veróbligeért te zijn y lyroeygeringon-
\'\'\'^^^ogeij kennis daarvan aan denTreckertë geven.

xr xxm.

. Van alle wiflèl-partycn diecien Gever fluyt ,
^lec ora adroiture tc remitteren, maar om we-
^ei\'om in te trecken , ofte voor andere plaatfen
te laten intreeken, behorende van hem eerfte,
tweede en derde brieven gevordert, end\'eerfte
"l ieven terftont, en fonder uitftel verfonden te
"berden,om d\'acceptatie te vorderen;en fo wan-
^eer hy alsdande geaccepteerde in handen laat
Van den geené die hy d\'acceptatie vorderen
, foo kan hy, de party intreckende, noch
^Uübelde brieven leveren en endoflêren , maar
^y dient niet te vergelen op defelve te annote-
ren , by wie de geaccepteerdc brief te vinden
«^fte vorderen , is. XXIV-

Wanneer den Gever een Wiflêl-brief ver-
Jent om d\'acceptatie te laten vorderen, fo dient
p fijn vriendt aan dien hyfe fendr of fenden
■^«t, expres te ordineren of hy defelve, geaccep-
teert Werdende\', aan hem wederom fal fenden
^^n of hy die geaccepteert onder hem fal; hou-
den , om te overhandigen a^m den geene die met
"Je geëndoflèerde hem defelve afvorderen komt.

XXV.

Een Trecker doet voorfichtig, wanneer hy
kreeft of twijftèltdat fijne wiirel-bricfdoor d-n
•£"4 : ■■ \'Ec-

-ocr page 86-

7z WISSÈL-STYL: Cap.X,
Betrockene niet fal geaccepteert werden,dat hy
defelve aan een ander van fijn Correfponden-
ten ; ter plaats wonende daar de Wiflel-brief
Voldaan moet werden, recommandeert, of door
ymandt van fijnent wegen recommanderen
laat, om het disrefpeét van fijn brief te prevenie-
ren ; en wanneer de Wifl\'el-brief gemaakt wend
aan ordre te betalen, lbo dient hy nevens defelve
aan den Gever een Notitie ter hand te ftellen,
by wie,in cas de Betrockene weygerde te accep-
teren,ofte te voldoen, den Houder fich fal heb-
ben te addreflèren. XXVI.

Wanneer den Betrockene een wiflèl-brief om
t\'accepteren geprefenteert wierd, moet hy, al-
voren hy hem verklaart of hyfe accepteren fal,
wel in acht nemen\\ of defelve van teneur en in-
houd is volgens het Advys van den Trecker,
want die een Wiflèl brief eenvoudig accepteert,
moet defelve na haar inhoud voldoen, foÀder
dat eenige excepticrhem daar van libereren kan.

XXVII.

Een Betrockene moet door onvoorfichtig-^
heyteen wiflèl-brief niet accepteren die hy niet
voldoen wil: want een gedane acceptatie kan-
men niet annulieren noch royeren ; en een Ac-
ceptant , de v/iflèl-bi ief noch niet overgelevert
hebbende,fulcx doende, en \'t felve confterende,
IS echter verobligeert in de voldoeninge.

XXVIII.

Gelijck het een betrockene vry ftaat ,dç wif-

fel-

[il
iîl|^

-ocr page 87-

tot Am^rdam: 75

Jfel-brief t\'fijnen lafte te accepteren of niet te
Recepteren, foo ftaat het hem oock vry defel-
hbermerite te accepteren, of
fipra protefis
f^^voudig, of onder eenige hmitatie of con-

P XXIX.

j^J^\'^^\'^en, fonder exprefl\'e ordre van den Trec-
re* ®^.Endofl"eur, maar fal daar tegen protefte-
^"^Voegen of d\'acceptatie volkomentlijck
aar geweygert: want daar m nuncialant zljn-
^ > en hem -met een conditionele acceptatie h-
ende payen en vergenoegen, doet fulx op fijn
^ihco en gevaar.

XXX.

^en WifTel-brief houdendeten lafte van Pie-
^fj Dirck en Klaas, geen Compagnons zijnde,
°chte macht ofte qualiteyt hebbende d\'een den
^deren te verobligeren , fal voorfichtigh by y-
Van haar geaccepteert werd en, voor fijn por-
jR)o verobligeert fich niemand in folidura ,
den Houder is vexobligeert hem met een foo-
anige acceptatie te vergenoegen, doch is daar-
^n-tegen bevoeght, indienletc famen de volle
om niet accepteren , o,n tegen haar yder in hci
yfonder te protefteren, nii;ttegenftaandecen
E 5 of

-ocr page 88-

74 I S S \'yE\' L - S T T L. Cap, X

of twèe haar portie, na haar vöorgevén, hebben
geacccpteert. XXXI

Een Bctrockcnen moet voorfichtig zijn in
het accepteren van wiilel-brieven , als hy geen
Advys heeft van den 1 recker,cn voor al defelve
niet accepteren als
ßpraProteß, tereerenvan
den Trecker, al heeft hy oi dre\'van een derde,
ibodanige ofce mee!
der forarne getrocken wer-
dende, voor fijne rekening te recapitcren.
XXXil.

Een Betrockene moet voorfichtig zijn m het
accepteren van VVifiei-brieven, geantidateert
voor dato van de ordinaris Brieven diehy vari
den Trecker met de Poil bekomen heeft, wan-
neer deiclve Brieven van die Trattes niet ver-
maand , nochte defelve geconfirmeerr werd , al
wert hem eenAdvys-briet,by of nevens dicTrat-
tes overgeleverd van den felven datum met de
wiflèl-brief XXXllI.

Een Betrockene behoort noch behoeft geen
Wiflèl-briet te accepteeren, onderteekent
by
yemand als procuratie hebbende van den Trec-
ker, wanneer hy denpeifoon enfignaiuiireof
Hand-tekening van den Onderteckener niet
kend , en h rm geen Advys, v;.in fijn Correfpon-
dent of principale Trecker, gegeven is, dat
hy
een foodanig Perfoon tot fulx geconltitueert
en gevolmachtigt beeft.

XXXIV.

Een Betrockene moet voorfichtig zijn in

het

-ocr page 89-

^ap. X\'. tet Amfier-dam...... 7J

jj^c accepteren van een wiflcLbrief, daar vai?
«eni gedenkt en hem voor vaft houd , dateen
^er van defelve teneur, en p irty ofpoil, by
heoi geaccepteert is, ende dcfe k,\\c{l:e vertoonde
"^\'lef niet accepteren als onder formele protella-
1 dat d\'acceptatie van defen nul, en van on-
^\'aarde fal zijn, foo wanneer bevonden werd,
doorhem/van defelve fomme ofte poft, eeq
^i^der wilTel-brief geaccepteert is.

\'XXXV. \' ■
..Een meerderjarig Dienaar moet voorfichtig
^\'jn.in het accepteren van de wiflèl-brieven die
Meefter op hem trekt,want als defelve hou-
\'^en t\'fijnen lafte, en hy die accepteert onder fijn
!^.ygen naam , foo verobh\'geerthy hem perlbne-
l\'l\'k , en moet voldoen alseygen fchult, (al is
^et dat hy geen ander negotie doetalsalleen voor
^\'eekening van fijne meefter) maar de efièden
n dienaar van fijn meefter in handen heeft,
^\'jn voor fo verre die toereyken, hem daar te-
gen verobligeert, en voor fo verre die minder
ïendcren, werd hy Crediteur van fijn Meefter,
XXXVI.

. De precautie van een dienaar (procuratie
hebbende van fijn Meefter om wiflèlen te trec-
^^en en wiflèl-brieven te accepteren) die hy pra-
etifeert in het accepteren van Wiflèl-brieven
door fijn Meefter felve op hem getrocken , na-
^entlijk, dat hy d\'acceptatie doet onder fijn
^aam, met by voeginge als procuratie hebben.

tle

-ocr page 90-

6/ WI S S E L-S r r L. Cap. XL

de van fijn Meefter, zijnde den Trecker, kan
jbem niet libereren, als de Wiflèl-brief diredc
houd tot fijnen lafte: Maar wanneer de Wiflèl-
brief ten lafte van fijn Meefter gemaackt ware,
en dien dienaar defelve in dier voegen accepteer-
de , foo foude defelve acceptatie hem niet, maar
alleen fijn Meefter, obligeren.

TIet XI. Capittel.

ran het doen protefieeren van Non-
Acceptatie.

I.

W Anneer den Betrockene Kn Wiflèl-brief
ten fijnen lafte vertoond werdt, en hy de^
felve refolut weygert t\'accepteren, foo is den
Vertoonder of Houder des Briefs verobligeert
terflond van non acceptatie te doen protefteren.

Wanneei- de Betrockene hem op de vertoo-
ningh met terftond kan of wil verklaren, of hy
de Wiflèl-brief accepteren fal of niet, maar fulx
belooft in korte dagen , of ter aankorafte van dc
naatfte Poft, te füllen doen foo ma^^h den Hcu-
der des Briefs, buyten fijn prejuditie, ter requi-
fitie van de Betrockene, wel eenige dagen, of tot
de naaften Poft-dagh, met protefteren wach-
ten , maar hy is des ongehouden, en bevoeght
foo hy wil, niet tegenftaande wat uytvlucht of
cxcufe den betrockcne by brengt, terftond te
doenprotefteien.

Even

-ocr page 91-

-Xi. m Amfierdam. 77

Even gelijk d\'acceptatie van een wifî\'el-brief
«oor een yegelijk wie hy zy gevordert raag wer-
, foo kan ook by weygering geprotelteerc
^erden uyt den naam van den Vertoonder des
WifTckbnefs, al ftaat fijn naam,noch in de Brief
^^H\'e,noch in het endoflèment,gemeltof gefpelc.

, Pc proteftatie gefchied ordinaar door een pu-
blicq Notaris, tot Amfterdam refiderende, ten
\'^^erftaan van twee geloofwaardige Getuygen,
^^ dat aan den Perfoon,of ter I )omicilie, van den
genen ten wiens lafte den Wiflèl-brief houd,(fb
Wanneer hy een inwoonderis) mctd\'exhibitie
vertoning van de Wiflel-brief, en verfock
Van d\'acceptatie van dien ; en b^rweygering, of
•^let bekoming van defelve, protefteert den No-
taris van alle kcften , fchade eninterefiè, wiflèl.
enherwiflel, 6cc.

* ïn de Mifen of March en rvetd maar een Notaris ,
V\'e des noodig . eenige weinige, geaiitborifeert, cm, ge\'-
^*ende die Markt, alie proteßatien v^ Wiffelen aiicm
moogen doen en opmaaken , en moeten alle proteflen hy
geregiflreert , en. dat Regißer aan den Cancelkr e»
^"ßigliers van de Mis of Markt ter hand gefielt veer*
s Tot Venetien gefchieden alle proteßatien van Wif..
Jy^n door de Panti of Dienaars van het Comnerci Col-
3 en de felve voerden alle in een Boek, daar een ydit
°opinan vry acces toe heeft y verwlgensgeannotcert, dat
^^»feer Iqflyke ordre ïs : Want door dat middel vasrd.n
J^\'-\'f veel WiJfeUbrieven , ( die mdevs met Vroicfi fin-
keer en ) fopra
Proteß ,, ter eeren r>nn Trei-ker tf
\'düßant, , aangenomen cn volchan ; doi/i t\'at midicJ

werdi

-ocr page 92-

yS WISSE L -5 r r L. Cap. Xl

werdt oock veelîijts mtdeh , de diffideuce die de. Koop\'
lieden aldaar behhm op haar huytenlandfe Correjponden-
ten die haar betrecken , en in cas van protefiatie van non
hetalinge., sok xoelhet onvermoogeni ofte de qumtmllig\'
heidt vand acceptant , tot yder s mricht en Gouverno !
maar in foodanige plaat]en daar men ook ge\'éndoffecrde,
Wiffel hrieien is admitterende , gelijk tût Amßerdam >
foude een diergelijke ordre , nammîlvjk , datter eenige
rveynige Notâtïffen van de Wiffèlhmk gefielt wierden,
nootfakelijker en van grooter dienfi en effea zijn , vcan^
neer defelve haar Comptoir in de Wiffel-hank hadden,
m dat door haar en voor haar allen, en door qf voornie-
mant einden , alle procuratien of vohmichtcn , om op des
Confiitutojis naam wiffelen te mogen negoticren, wiffel-,
brieven pafferen , endojferen en accepteren ; Item alk
Frotcßatien van Wißelen, \'f zy van nonacceptatie , of
nmhetalinge
^ fottden moeten g^chieden, endaar van hj
baar byfondere, Regißers gehouden werden, daar yder ac-
cestoe foude imgen hebben, en können fien, omvragen, of
ymand die op c.ms anders naam negotieert, die macht en
quaUteyt heelt die hy hem aanmatigt, alwaar ook alk
gegeven volmachten wederom Joude moeten ingetrocken,
en daar van \'tot yders naricht notule gehouden werden ,,
daar ook een Buyte7ïwoonder fo wel üU Tnveoonder , tot
wiens laße etn Wijfel-brief loopt, houdende aan ordre te
betalen , Waar van de voldoeninge ten vervaldage niet
gevordert wert, op den laatßen refpijtdag, foude können
najpeuren, of daar aangegeven was , aan wien defeh\',e
ge\'éndojfeert, ende. wie Houder van. defelve is, en daar.
mede
gepreve7ïteen , dat diergelijke Wijfel-hrieven ■niet
protefiatie van
nonbetalinge , niet verfinden werden, on-
der pretext dat d\' Acceptant geen ordre tot de voldoeninge,
{die veehiju niet we et wie hy voldoen moet\') gefielt heeft:
alwaar ook een yder die een Wijfel-hrief aan ordre hou-
dende j van nonacceptalie i^cprotcfieeit, ten vetvdldagê

-ocr page 93-

^\'^■p. XI. tof Amßvräam, 79

fi\'pra Protefl ^ ter eeren. van den Trecker of Endojfant ;
^^f^ejtde voldotn: y foude konmn vinden en weten, y aan
hy hen}-=,dßs,megen:M addreffer-sn, en. ïn wiens hmidm
Joodanige VVijfel-hrief is ; m.by
aJdien de Notcmfm van
^^ ^ij]el.ha»k.ûok.veroî)!igeeri merden,, om, Joo xcan-
^\'^er een Wiffd-hrief- aan, ordre houdende over
een oi meer
F aats of plaatfen ingetrocken , geprüteßeert
wicrd\\ dat

Joodanige geval door haar Copye van deProteßaüe > hef
^y Van non acceptatie , of non leïalinge, gcfonden mofie
^^rdefi y aan dm esrßen Gever, tct.j\'jn?iaricht^ en om
^nt tegen den. Xf-ecker daar van te-kofinen bedienen : Item
Joo voanneer een.Wiffd-hrief niet libsrvie?ite, maar S, P.

door den Betrockene, maar door een ander , niet ter
^^Ven .van den Trecker, maar van een Endoffeur ; geac-
^cpteert m\'ert ^ als dan daar van fonder uytßel adroiturc
^"Vertentie te geven aan den Trecker , daar mede fiiider
incünvenienten r en veeltijds de fchade voor den Gever
J Trëckierfelve , kennen gepravencert rverdcn.

V.

\'Wanneer de Notaris den Perfoon , ten wiens
j^fteden wi(Fei-brief houdi, felve aantreft, en
^yd\'acceptatie weygcrt, fbois\'tgebruyklijk

hy reden van fijn wey gering geeft, welke
j^den den Notaris verobligeert is in d\'a<5te van
Proteft getroulijk te infereren.

VI.

Wanneer den Betrockene den Trecker niet
^ovtïïecl affronteren wil, foo kan hy, en \'t is ge-
^\'Uykelijk, Ibdanigé reden , van weigering
ge-
ftreckende tot het minftedifrefpeót voor
J^n Trecker, waar van de gemeenfte zijn,
d\'acceptatie geweygert werd , om redenen
^îî Trecker felve teadviferen , ofte per man-
que-

-ocr page 94-

So W I S S E L^S T r L. Cap.XI,

quemcnt v^n advys; ofte per manquemcnt van
provifie en ordre van den genen voor wiens re-
kening getrocken werd j maar van non accep-
tatie te laten protefteren , firnpelijk per man-
quement van provifie, iseenantwoordeftrec-
Icende tot disrefpeét van den Trecker, en-van
den genen voor wiens rekening getrocken fou-
de ra ogen zijn. VII.

\'t Is geen wettige reden dat men d\'Acceptatie
weygert of uytftelt, om dat de WilTel-brief aan
ord ré houd , en riet geendofleert is, en datmen
eerft weten wil, aan wien ten verval-dage defel-
ve moet betaalt werden , voor datmen defelve
accepreren wil. VIII.

\'t is geen wettige reden datmen d\'accepta-
tie
wöVgert, onder pretext dat den Betrocke-
ne
vermeent d\'andere Wiflèl-brief door hem ge-
li accepteert is, en dat hy van een Som of party,

geen twee W iflcl-brieven accepteren kan: want
d\'acceptatie kan in foodanig geval gefchicden •
onder dit beding dat defelve van onwaarde fal
zijn , foo wanneer bevonden werd, dat d\'ander
Winèi-brief, van defelve fomme len party, by

hem eeaccepteert is.

^ IX.

Tegen een conditioncele of gelimiteerde Ac-
ceptatie, item tegen een Acceptatie fonder
datum en ondertekening van den Naam van
d\'Acceptant, mach den Vertoonder of Houder
des Wiflèl-briefs doen prptefteren, invoegen

als

-ocr page 95-

(^ap, XI. toi Amßerdam. Si

iüs of d\'acceptatie vdlkotrieri eh réibluit servet-
gertwas. X.

^ Wanneer een Betrockene difficulteert , ceh\'
Wiflel-brief eerivoüdig t\'accepteren, eii den
Vertoonder of Houder geen conditioneele óf"
gelimiteerde acceptatie aannemen wil, en dier-»
kalven protefteren laaf, en de Betrockene toe
antwoord geeft, dat hy bereid is te accepteren
langer tijd, of minder fom, of onder, eenige
andere conditie, foo doet hy voorfigtig dät hy
tot die antwoord byvóegt; Mits dat den Ver-
toondèr, qf Houder des Briefs, uyt wiens naain
4\'acceptatie gevordert ,ên geprötefteeft wert
hch fondef üy tftel fal hebben te verklaren, of hy
\'^è prefentatie van foodanige Acceptatie aan-
^eèmt of riiet, en in cas vanfwijgen, dathy
ßetrockene protefl:eert, daar na ongehouden te
billen zijn delêlve te prefterem

XI. . j, .
Wanneer de Notaris den Betrockene niet:
t-liuys vinden, noch aantreffen kan, foo doet hy
"jn exploiét, of verfoek van d\'acceptatie en pro-
teftatie,aan desfelfs Huysvrouw, Vader of Moe-
der,Sufter of Broeder, Dienaar,of pienftmaagts;

ymand anders daar in huys,en niemand t\'huys
J\'indende ,aan yemand van de gebueren, en re-
lateert het felve in d\'ade van het protellé

XIL , ,

, Wanneer deBptrockene uyt de ftad is,en geen
ordre gefielt of gelaten, of niémand gevolmach-
F tigt

-ocr page 96-

8z W I S S E L.S T r L. Cap.XL
tigt heeft, om de Wiflel-brieven tot fijn laflren
komende te accepteren, foo hoeft den Vertoon-
der of Houder des Briefs niet te wachten tot
fijn t\'huys korafl;e, maar is bevoegt van non-
acceptatie te laten protefteren, ter domicilie van
de betrockene, of daar hy laaft Domicilie of lo-
gement eehad heeft.

XIII.

Wanneer de Betrockene niet bekent, nochte
te bevragen, of op te vinden is, foo behoorden
den Notaris fich te addréflèren aan het Póft-
comptoir van die Plaats, waar uyt getrokken is,
cn aldaar navraag te doen , of fbodanige Man
of fijn naam haar bekent is, en van defe vigilan-
tie in het opfoeken der Betrockenc ^ wanneer
hyniet te vinden is, in d\'A6l:eyan het Protefl:
te vermanen. XIV.

Wanneer twee perfoonen, even eens ge-
noemt, in een Plaats of Stad woonachtig zijn,
! j [ cn defelve fortder,of met feer kleyn ondcrfcl^yd,

haar naara fpelden en fchrij ven, foo is den Hou-
der, ofVertoonder van den wiflèl-brief, ten la-
ften van een foodanig genoemde, verobligeert,
wanneerfe beyde weygerente accepteren, on-
der pretext van geen Advys van den Trecker tc
hebben, of defelve niet te kennen, tegen haaf
beyde doen protefteren.

. Een Proteftatie van non-acccptatie moet
niet nootfaacklijck gefchieden ter plaaife daar

dc

-ocr page 97-

C>ip.XI. tot Amßerdam: 85

de Wiflel-brief te betalen houd, maar mach
oock gefchieden ter plaatfe daar de Betrockenc
^oond,\'t zy aan hem of ymand van fijn familie,
^n ook aan hem felfs over al daar hy aan tc
treflrcnis.

XVI.

In de Ade van het protefl:, \'t zy in het hoöfc
of boven aan j of in het midden, of onder defel-
ve , moet de Wiflèl-brief van woord tot woord
gecopieert werden, met het opfchrift en alle de
cndoflèmenten; indiender op defelve gevonden
■^erden ende in de a6tc gerelateert, dat van foo-
danige Origenc Wiflèl-brief, daar van dit de
^opye is, de acceptatie gevordert, en niet, of
^at antwoord, bekomen is.

HET XI. CAP ITTEL.
Fan het Accepteren iffiH WiJfeLkriéven :
Ibpra Proieft.

Wlf

Anneer ymant die betrocken isdiflicul-
teert de Wiflèl-brief t\'accepteren voor
tekening van den genen by den Trecker geäd-
^ifeert, ofte dat hy per raanquement van advys
ïiiet weet voor wiens rekening getrocken werd,
kan en mach de Wiflèl-brief, wanneer hy
den Trecker voor fuffifant houd, by hem geac-
cepteert werden
fopr^ Protefi, ter eeren vao den
^rief, of van denTi-ecker, dat is, provifio-
^eel voor rekening van den Trecker.

Fa II. Al-

-ocr page 98-

1

84 WIS S E L-S T Y L. Cap, XIL

II. , ~ \'

Alhoewel men van een acceptatie S. P. per
,manquement van adyys felden gewoon is, een
formele Notairiale proteflatie te laten voor af-
gaan, maar alleen by d\'acceptatie duydelijck te
expreflêren
dat defelve gefchiedt, foo is het
echter béter,en d\'Acceptant doet vooffichtiger ,
Wanneer hy vari de fufii^ritheyt en realireyt van
den Trecker niet ten vollen verfekef t is, dat hy
de Wiflêl-brief formeel protefteren laat, of dat
hy ten minften van fijn acceptatie
S. P. een No-
lariale aantekening doet houden.

III.

Wanneer een Wiflêl-brief gemaakt aan or-
dre te betalen door een fufligant Man geëndof-
feert is, alvooren d\'acceptatie van de Betrockene
gevQi\'derc werdfoo mach den Bêtróckene, in
dien hy difficulteert d\'acceptat\'e te doen voor
rekeningh van den gene by den Trecker geadvi-
feert, of van den Trecker felve, defelve Wiflêl-
brief wel accepteren ter eeren van een foódanig
Endoflêur. IV.

Wanneer een Wiflêl-brief doof de Betroc-
kene ter eeren van een Endoflêur geaccepteert
werd, foo moet hy een formeel Prorefl: van non-
acceptatie doen opmaken, en is gehouden d\'a6te
van dat Proteft, fonder tijd verfuym te fenden
aan dien Endoflêur voor rekeningh, of ter eeren
van dewelcke , de Wiflèl-brief by
hem geac-
cepteert is;,

V.Eetï

-ocr page 99-

CdpvXIJ, . tot Amfierdam, rr ^

. Een Acceptatie p, verobligeert,deuAccpp-
^anttot d\'abtblute voldoeningh : want het den
Houder of Vèrtoonder niet en raaclct of de W if-
fël-bncfby d\'Acceptant aangenpthè\'njwcrdt ter
eeren van delen of gcenen te voldoen ; oock
heefti en houd den.
Houdcr des Briefsfijn ver-
haal op den Trecker en alle dlEndoflêurs, foo
^vanneer de voldqeningh ten yerval-\'d\'agedoûr
4\'Äcceptantnietgeichi
\'cd. / •

, ; :"vi. ■

Een Vertoonder of Houder yan een Wiflêl-
"l ief moet hem met een acceptatie S. P. verge-
Jlpçgen, ( en ten raackt hem niet ofd\'Acceptant
fpqdaiiige acceptatie eenvoudigh doet, of onder
formele proteftatie, mits dat d\'Acceptant d\'pn-
lïpft\'en van het proteft den Notaris goedxloet )
tçp dat hy expreffe ordre van den Trekker
hâdde geen acceptatie S. P. aan te nemen; in
^velcken geval den Houder ofVertoonder be-
J\'oéght is ordre te volgen, en te pretenderen li-
iere acceptatie ; volgens \'t advys van den Trec-
^^■er ofte te doen protefteren.

r V VIL ■ . ■

^ Wanneer een Betrockene een Wiflèl-brief tot
fijnen lafte S P. gèàcceptceit heefr^en den Hou-
der of vertoonder met die acceptatie niet te Vre-
den zijnde , door Notai is en Getuygen een libe-
i\'e acceptatie afvorderen, of by weygeringh pro-
tefteren laat, foo fal een voorfichtig Acceptant
Ondien hy niet gerefolveert is de Wiflèl-brief

F 5 libre-

-ocr page 100-

26 W I S S E L\'S r r L. Cap, XIL

libremente te rccapiterefi) die proteftatie aanne-
men, en\'van waarden houden, en van fijne ge-
daane acceptatie S. P. renuncieren, met verfoek
dat defelvfe géroyeert, ofte van onwaarde en,als
ïiietgedaai!\' geconfidereert werde.

Vilt

Niemand , /t zy Vertbonder, of daadlijke
Houder een Eygènaar van een Wifièl-brief, of
eenderde wié hy ook zy, mag een Wiflel-brfef
accepteren, ten zy dat de Betrockene het wey-
gert, of
niet aan te treffen is, en geen ordre tot
d\'accepteringe geftelt heeft.

IX.

Wanneer de Betrockene de WifTel-brief ten
fijnen lafte niet LibereofS. P. accepteertfoo
mageenHouder oi Vertoonder des Briefs>na dat
hy reegens den Betrockene van
non-acceptatie
heeft doen protefteren, defelve S. P. aannemen.

X. . ••

Het ftaat ook een derde, dié m de wiffel-brief
niet geraakt noch gemelt, \'t.zy dat deveree-
ringe van defelve aan hem gerecommandeert is,
of niet, even vry een geprotefteerde wiflèl-brief
van non-acceptatie,S. P. ter eeren van denTrec-
ker of Endoflèur te accepteren

XI.

d\'Acceptatie S. P. ter eeren van den Trecker,
of eenig Êndoflèur, gefchied door den Hou-
der of vertoonder des Briefs, of een derde , naar
voorbaande proteftatie van non-acceptatie tegen
dcii Betrockene, met perfoonlijk te compare-
ren

-ocr page 101-

^ap. XU. tot Amßerdam: 87

ren voor Notaris enGetuygen (\'t zy den felven
Notaris die de proteftatie van non-acceptatie ge-
<3aan heeft, of een ander) en verklarin^e aan de-
felve te doen, dat foodanige Wiflël-brief, van
ïion-acceptatiegeprotefteert ,by hem tereeren,
^ftevoor rekening, van dén Trecker, of En-
doffeur, geaécepteèrt ende aangenomen werd,
ten verval-daage te voldoen : en wanneer
«\'acceptatie S. P. niet door den Houder of Ey*
genaar, aan dewelke defelve direct te betalen
Betnaakt of geëndofleert is, maar door een ver-
toonder of acceptatie verfoeke, of een derde
gefchied, foo is defelve verobligeert ^ ook op de
Wiflèl-brief, die acceptatie S. P. eygenhandig,
of door fijn gevolmachtigde te noteren, ofte te
tekenen. KU.

D\'Acceptatie van een WifTel-brief S. P. kari
ook wel gefchieden ter eeren van den Trecker
ïïiet d\'obligovaneen Endofleur, en in fodanig
geval moet ook een Notariaal protefl: werden
opgemaakt, en aan den Endofleur geforiden
"gei den, om hem daar van te bedienen des no-
j maar door diergelijke acceptatie, als me-
de die gefchieden tel\'eeren van d\'endofTemen-
ten, gelijk fommige precatieufelijk hebben ge-
praftifeert, werd den genen tot wiens veree-
ringe d\'acceptatie quafi gefchied , meergediffi-
deert als gehonoreert.

xiri.

Een Houder of Vertoondér vaneenWi^^el-
F 4 brkf

-ocr page 102-

88 WI S S R L~ S T Y L. ^ap. XIL
jbriefis niet gehouden d\'acceptatie van een der-
dc, die hy voor infufficant houd, op een gepro-
tefteerdé Wiflèl-brief aan te nemen: want den
trecker is gehouden, by weygeringe der accep-
tatie van de Betrockene, aan den Houder van
de Wi^el-brieff itisfa^ie te geven, tot fijn vpl-
komeq genoegen; maar foo wanneer een derde,
nevens fijn acceptatie,prefenteert fufficante qau-
tie te flellen yoqr de voldoeninge, ibq moet den
Vertoonder of Houder des Bnefs fich met die
acceptatie vergenoegen.

Een Houder , oftê vertoonder des WiJTel-
. briefs,is niet gehouden d\'acceptatie
van een der-
de S. P, ter eeren v«n eenigh Endoflêur ofTrec^
ker aan te nemen, wann hy die felfsvoor
rekeningh van dié Endoflêur, of een vroeger
jE>ndoflêur,of van denTrecker, recapiteren wil,
ten waare dat die derde vertoonde dat de yeree-
ringe van de felve Wiflêl-brief hem door dej^
Trecker, of een Endoflêur, gcrecqinmandecrt
was, en den Vertqonder voor rekeningh van
een vroeger daar in geragckte, defelve niet aan-
nemen wilde; ofte dat hy verklaarde voor re-
keningli van den Trecker, of foodanige Endof^
Teur,
avance onder hem te hebben , waar uyt hy
de felve Wiflêl-brief, fonder den beloop te her-

trecken, foude voldoen.

XV.

Soo wanneer den Houder of Vertoonder van
ce?i Wiflêl-brief d\'acceptatie van eeni derde S. P.

ter

-ocr page 103-

m Amfiçrdanf. 89

tfr eeren van den Treeker aaaneemt, fbo is den
•Trecker niet gehouden in eenige nader fotisfa-
\'^ie aan den Gever,, maar foo wanneer d\'accep?
tatie S, P. ter eeren van een EndoiÏemem ge-
^cïlicdf, foo bhjfc de Wiffel-brief teq relpt^e
Van den Trecker abfoluitgeprqtefleert, en hy is
gehouden aan fijn Gever, of aan denEndofieur,
wiens vereermge d\'aceeptatie gedaan is, fuf-
fiçant contentement te doen , in manière als of
d\'açceptatie S. iP. niet gefchied ware.

5Ç.VI _ ■
Wanneer een Wiflèl-brief, van non-accep-
Ç^tie geprotefl:eert zijnde, S. P. ter eeren van den
recker of eenigh Endoflèur door den Houde r
of Vertopnder felve,. of door een derde geac-
cepteert is, en de Bcti ockene nader ordre be-
of fich beraad, om de Wiflèl-brief felve
i}och te accepteren en libermente tc voldoen ,
i\'oo moet d\'Acceptant S. P. fulx gedogen, fon,
der dat den Houder des Briefs gehouden is hem
tc libereren van fijne acceptatie; maar den Be-
\'^i\'ockene is gehouden , aan den eerfl:en Accep-
tan: provifie goed te doeri, om dat hy door fijn
J^cpeptatie S P. geweert^eeft, datde Wiffcl-
Prief niet met proteft gekeert is.

XVIL

E-en yeder wie wil,mach ook een geprotefteer-
en door den Houder,of Vertoonder, of een
^erde, S. P. ter eeren vaneen Endoflèur, geac-
cepteerde Wiflèkbrief; daar na ter eeren van den.
yroeger, of eerder Endoflèur, of van den frec-
V s \' kcr

-ocr page 104-

90 IVI S S Ê L\'S r r L. Càf.XÎÎ,

leer, accepteren, eri d\'eerftc Acceptant is gehou-
den \'t
felve tc gcdoogen,en blijft echter verobli-
geert : want
dert Houder is niet alleen Ongehou-
den
, maar verrnag fèlve niet d\'acceptatie by
ymand S P, te royeren; maar de laatften Ac-
ceptant is gehouden aan den eerften, proVific
goed te doen, gelijk voorgemeld.

xviir.

Wanneer den Houder felve , ofte dên Ver-
toonder,of een dcrde,wie hy is, een Wiflel-brief
S. P, accepteert, foo ftelt hy hem abfolutelijk in
de plaats van denBctrockene,en hy is gehouden,
fortder eenig exceptie, in de voldoeninge, en
den Houder heeft het felve promt en paraat
recht op den vèrtoonder, of een derde, die d\'ac-
ceptatie S. P. gedaan, of aangenomen heeft, dat
hy op denBetrockené,indien de Wiflèl-brief by
h j:m geaccepteert ware, hebben foudc.
XIX,

Die een Wiflèl-brief S, P. accepteert, com-
peteert met recht voor het credit dat hy aan den
geenen, ter eeren van dewelke hy defelve ac-
cepteert , geeft ; Item voor de Aantekening die
hy daar van in fijn Boeken maakt, endecor^
rcfpondentie en Advertentie die hy daar van
houd , al werd defelve door hem niet voldaan,is
het niet heel, ten minften halve provifle, die de
Betaalder van foodanige
Wiflèl-brief, gelijk
hier voor in dc 16- en 17. regel gemelt, of foo
wanneer de party getradcert en gemortifi-
ceert werd, den genen, ter eeren van
dewelke

hy

-ocr page 105-

tot Amflerdaml 91

^y defelve geaccepteert heeft, billicken fonder
^ontradidie, hem behoorde goet te doen.
XX.

Niemant behoort een Wiflel-brief van non-
^ceptatie geprotefteert S. P« ter eeren van den
^recker te accepteren, ten zy dat hy by de
j^-trockene fich gelnformeert, en ontierftaan
peft, om wat redenen hy defelve protefteren
; maar foo wanneer d\'acceptatie S. P. ge-
schiet ter eeren van een Endoflêur, foo is die in-
\'ornnatie vergeefs, onnut en onnodig.

XXI.

Wanneer een Wiflèl-brief, door een Trec-
^\'^er diens bant kenlijk is gefchreven ofonder-
teelcent, houdende ten lalten van yemant die
^iet bekent noch op te vragen is, geprotefteert
^ert van non-acceptatie, foo moet niemant, al
j^eent hy den Trecker wel te kennen, al te
liberaal zijn, foodanige Wiflèl-brief S. P.ter
^eren van den Trecker te accepteren.

XXII.

de Wiflèl-brief S. P. ter eeren van den
Trecker of eenig Endoflêur accepteert, alge-
schiet fulx buyten deflèlfskenniflè, verfoekof
ordre, heeft des niettemin fijn verhaal op defel-
ve , en een Trecker of Intrecker is verobligeert
^\'Acceptant, koft en fchadebos, te indemneren.
XXIII

Wanneer den Trecker of Intrecker, ter eeren
yan dewelke een wiflêl-briefS. P. geaccepteert
is, aan den Acceptant refpondeert en die geda-
ne

-ocr page 106-

9Ä. WISS E L .S T Y -L. Cap, \\
ne acceptatie approbeert, foo mach.d\'Aceeptant ;. i
liberment voldoen, fonder nhder proreft yan !
non-betalinge, o\'le ceflie van actie té nemen j
iriaar wanneer den geenen , ter wiens vereering\'-
by de W iflel briet geaccepteert heeft, c^uerel-
herfep voorgeeft, dathy henigcenordrcdaar
toegegeven heeft ^ of eenigh ajuler prorell mor
veert, of fwijgt, en met rc|pondecrt, foo doet.
d\'AcceptantS.P\'. ypqrlicbtjgcr dat hy\'dc winèl-
briefvan non-betalingh protefteeren laat, en
foQ
wanneer defelve retourneert , en hy voldoen
moet, lbo moet hy defelve niet voldoen fonder
tc nemen tranfport en ceflïc van d Aclie, die de»
Houder heelt op den Trecker, en d\'Endofleu.rs
om hem daar yan te bedienen, tcgtns dcn gw^
ter wiens vcrec ringe hy geacceptec rt heeft, en
tegen alle de eerder EndoflTeurs en Treckers. \' -

\'v^\'^ xxiv., .

JDie eßn Wijfel-bnef accepteert ter eeren
den Trecker ^ heeft geen verhaal op d\'EndoJfcurl
van defelve: dewijle hy hem in foodanighgevif^
verbind voor denTrecker alleenhjck;
WillekeU\'
ren. Appendix ^ pag.%ó,Z.

, xxy.

Die een Wiflèl-brief acceptccrt ter eeren v^n
een Endoffeur, heeft geen verha:il opde Endof-
feurs hem volgende, maar wel op dtc hcra voor\'
uaan, ook op den Ti-eckcr.

XXVI,

Wanneer een Bctrockcne . Advyg bekomt
dat een fekere fomme op hem getrocken is,

en

ii

-ocr page 107-

^^p.X/n, tot Amßerdam. 95

^n hem werden van defelve fomme, onder den
lelveh datuin , eh t\'eenemaal van een inhoud ,
tWee eerrte, of twee twèede, Wiflèl brieveti
Vertoond aan diverfe te betalen ge-endoflèert,
föo doethy vooffichtigh dat hy geen van beyde
accepteert, noch hbere, noch
S JP. en wanneer
d\'eene al by hem geaccepteert is, eèrd\'ander
hem vertoond werdt, foo moet hy de tweede
^oen protefteren, en niet S. P. ter eeren van den
* recker aannemen.

Het XIII. Capittel.

f^at den Houder van een ^^ijjel-hrüf , ge-
prottßeert van non^acceftatie, S. P.
niet gedccef teert \'werdende, mitsgaders
Treckeren Intrecker^ verobligeert en ge-
houden tSi

ï.

DieeenWiflèl-briefvan non-accepratie heeft
doen protefteren, \'t zy dat hy is eftcétif
Houder of maar alleen Vertoonder van defelve,
Woet, wanneer defelve
fopra Pm«?/niet geac-
cepteert werd , daar van advertentie doen metde
werfte accommoditeyt, (en het proteft alleen iof
oock welde Wiflèl-brief nevens het Proteft, te
rugge fenden) aan den gene daarvan hem dc
Wiflèl-brieftoegekomen is.

lï. Wan-

-ocr page 108-

"T

94 W I S S E L.S TX L. Cäp, Xlll

II. :

Wanneer een Wiflèl-bfief houd direfte aan
ymand te voldoen, en d\'acceptatie werd abfoluit
geweygert, als dan fend den Houder de wif-
fel-brief nevens het protefl: te gelijk aan den
Remittent te rugge \\ maar wanneer d\' Accepta-
tie uytgeftelt, en niet abfpluyt geweygert,in te-
gendeel door den Betrockene hoop gegeeveft
wert ,dat hy met naafte Poft,of in het korte,fuf-
ficante ordre verwacht, en na apparentie ook
bekomen fal, om defelve te recapiteren, foo doe\'^
den Houder voorfichtiger dat hy her proteft al-
ken verfent, en de Wiflèl-brief onder hem
houd. IIL

Een vertoonder die een wiflèl-brief van non-
acccptatie heei t doen protefteren , niet aan hem
"emaakt, noch geëndofleert te betalen, tóaaf
houdende aan d\'ordre van den Trecker, ofy-
raand anders op lijd te voldoen, doet voorfich\'
tiger dat hy het proteft alleen verfent, endc
Wiflèl brief onder hem behoud , tot dat defelve
hem ontboden, of metde gecndoflèerdeafge-
vordert werd,

IV,

Wanneer niet geprotefteert is tegens de Be-
trockene in perfoon felve, ter oorlake dathy
van huys, of nietbekentnochoptevragenis,
lbo is het ook beter alleen het proteft te verfen-
den , en den wiflèl-brieftotden verval-dag, of
na ier
Ufchsyd, :c houden; op dat de Betroc-
^ kenï

-ocr page 109-

XIII, tot Amfierdm,
^cnc , fich openbarende, dén Wiflèl-brief foo
wil noch accepteren kan, en by weygering
het den Veitoonder ot Houder geraden in foo.
danige geval tegens den felvcn nochmaal for-
®ïeel te protefteren.

V.

Wanneer een Wiflèl-brief, houdende aan or-
^""e te betalen, den Veitoonder van de eerfte
^ever niet toegekomen, maar van een ander
Eeremitteert of gefonden zijnde, van non ac-
ceptatie geprotefteert werd , foo dost defelve
Voorfichtig, indien de Wiflêl-brief al over di-
^erfe plaatfen is ingetrocken, dat hy niet alleen
jet protfft fend aan den geenen van dewelke
«em 4e Wiflêl-brief is toegekomen,maar dat hy
adroiture advertere aan den eerjfen Gever ^
^^t foodanige Wiflêl-brief van non-acccptatip
Seprotefteert is,

^ Soude een feer diettjlige en \'vienfchelijke faake
. dilfter een foodanige ordre heramt cn gedaiueert
\'^^d , ^at van alle Proteflen , \'t xy non acceptaüs
I ^on-hetalinge. Item in cas van falijfement der c^ccep-
, van de verklaringen van d-ejfelfs retirade of injol-.
."\'\'f , f00 -wanneer de J^equirant de principale acte niet
^^Wure aan den eerflen Gever , of ymund anders ter
f "«(y? tDoanende daar de Wiffel^hrief gemaak{ en yerle-^
J\'^jf 1 maar na elders yan "waar hem die is toegekomen ,
moet de Noturijjèn , in foodanige geval verolili-
^ fouden Kijn , Copije van defelve afie fonder tijd ver-
^^ tnet de eerjl-afgaande ■ Pojt direfte of adroiture te
^ fenden aan den eerfien Gever
, om . hem daar van te
^nen . \'t -xvel^ indien tot het Protejleren maar eenige
einige Mgtarifen alleert geanthorifeert yverden , gdijk,

hier

-ocr page 110-

g6 W I S S E L \'S T r L. Cap,XIlL

hier vocir o^ den 4 SlelVmg yaH heè -ii. Capittel, aange-
tnerkt is, jcer gemackelijck^ van defelve , en met groote
vrucht, en yerhoèdinge van veeier fchade , foude J^ftHèn gi\'
fchiedèk. ■

VI.

Fen Gever is verobligeert advys bekomende
dat een Wiflèl-brief niet aangenomen maar ge-
protefteert is, terftond daar van bericht en fcen-
niflè te gevefl äan den Trecker.

\' -Een Trecker of Intrecker, van een wiflel-
11 brief, geprotefteert van non-acceptatie, is niet

I gehouden,op een fimpel Advys , maar foo haait

I hem het Proteft vertoond werd, \'t zymetof

Iji fonder Wiflèl-brief, als dan, aan derf Houder def

:j| Briefë, ofVertöonder van het Proteft,- fe geven

genoeghfameï/erfekertheydytot fijn volkomen
genoegen ; voor de voldoeninge van de wiflel-
i fef, ten verval-dage ter plaatfe daar die te be-

talen houd, ofte van den herwiflèl en koften,
I foo Wanneerde voldoeninge aldaar niet mochte

!: geichieden.

Wanneer de wiflèl-ljrief noch foo lange te
!!; k)0pen heeft, dat door den Trecker of Intrec-

.-ker ordre geftelt kan werden tot de voldoeninge
i\'i , öp den verval-tijd, of binnen de refpijt-dagen,

als dan is een Gever verobligeert, verfekeringh
of cautie bekomen hebbende, het Proteft vart
non-acceptatie, met de wiflèl brief indien hy
i die te rugh ontfangen heeft, wederom te ben-

den

-ocr page 111-

Cap. Xlll. tot Amfierdam» 97

den ter plaatfe daar de betaalinge gefchieden
, ende voldoeninge te laten vorderen, by
^en Betrockene, of by den geenen daar aan hy
paddrefleert werd, en die bekomende, foo
«eeft hy geen ander pretentie ten laften van den
Trecker als van de onkoften van het proteft
en brief.port i en die niet bekomende, moet van
non-betalinge, tegen den genen daar aan de
Wiflel-brief laaft gerecommandeert en gead-
J^eflèert is, geproteftecrt werden, en is dan den
Trecker verobligeert in de prompte voldoe-
ning van den herwiflèl en koften.

IX.

Wanneer een Wiflèl-brief op lange tijdt ge-
trocken van non-acceptatie geprotefteert, en
door den Trecker aan den Gever tot fijn genoe-
gen verfeeckering gegeven, of eau tie gegeven
Werdt, voor de voldoeninge ten vervaldage van
de wilTel of herwiflèl, foo is den Trecker niet
\'Verobligeert daar-en - boven fijn wiflèLbritf
door den Betrockene of ymandt anders te doen
accepteren: want die verleekering, of den Cau -
tionaris, dat is Borge, voor acceptatie, of als
Acceptant, moetgeëftimeertwerden.

X.

Den Trecker of Intrecker, geeft verfeecke-
ring of ftelt cautie, wanneer hy aan den Gever
ter handen ftelt ander wiflèl-brieven, aan fijne
Ordre te betalen, en door hem na vereifch ge-
endoflèert,van de felve fomme, en op den fel veii
dagb vervallende, germcken of geè\'nJoflêerc
G by

-ocr page 112-

iV ; 98 W I S S E L.s T Y L Cap, XIII.

by yemand, dieterbeurïe vanyeder voor fuffi-
ii^, ^ laht j en inreprochiabel gehouden werd.

1! 1 XI.

IjU Den Gever is niet gehouden andere Wifl\'el-

ij I brieven aan te nemen, als met byvoeging en

!;; daar nevens goetdoening van lijn gedanen onkp\'

\' ften van proteft en brief-port, en indien niet

heele ten minften halve provifie voor defe nieu-
we moeite van correfpondentie en acceptatie vor-
dering ; maar foo wanneer den Trecker jemand
ter plaatfe aanwijft die ten vervaldage fijne ge-
trockene wiflel-brief S. P. voldoen fal, en daai"
voor fuffifante borge ftelt, foo is hy niet ge-
houden in de provifie, maar alleen m de vol-
doeninge van het proteft cn brief-port.
XII.

Den Trecker of Intrecker van een Wiflèl-
brief van non-acceptatie geprotefteert, moet
voorfichtig zijn, en aan fijn Gever of Houder
van foodanige wiflèl-brief , geen andere wiflèl-
brieven ter hand ftellen, als tegen de verwiflè-
ling van fijn eygen Brieven in het proteft; ofte
li i ten zy dat den Gever hem bèlooft dêfèlve te flil-

len leveren, en hem guarandeert voor de refti-
tutie van de penningen, foo wanneer de geprö-
tefteerde wiflèl-brief mochte voldaan werden.
XïII.

Den Gever is niet gehouden, en \'tis hem
ook ongeraden, in deefc belofte of Guarand
hem t\'obligeren, dewijle den Trecker verobli-
geert is ordre te ftellen dat fijne geleverde wif-

fcl-

hi!

-ocr page 113-

^^P^Xir. tot Amfierdam. 99

fel-brief, door den Betrockenc, ofte door ye-
"^iint anders, ten ven-aldag voldaan wert i en
defe andere wiflèl-brieven aibereit riiaar dienen
tot Guarand en verfeekering van den Gever, die
Ook met foodanigeclaufule en conditie können
gemaakt werden, dat de betalinge van defelve
gefchieden, tegen de intrecking van fodani-
ge van non-acceptatie geproteflieerde, eri van
^• P. niet geaccepteerde Wiflfel-brieven.

XIV.

Wanneer een Protefl: met alle de wiflèl-brie-
\'^en aan den Trecker vertoont werd, en hy met
den Geverover den herwiflèl convenieren kan,
fo iiïag hy onbekommert degenegotieerde part ƒ
Wiet den Gever retraéberen, en hem voldoen j,
tegen d\'intreckirige van fijn gegeven wiflèl-brie-
Ven en het protefl;.

XV.

Wanneer een wiflèl-brief met protefl: vaii
^on-acceptatie geretourneert is 3 en noch in
^jds andere ordre doör den Trecker gefl:elt
foude können werden, tot de voldoening op>
den verval-dag, maar Trecker en Gever beyde
genegen zijn de Party te retraderen, fb werd
de herwiflèl, in fodanig geVal, op hetalder-
\'^illigfl:e geadjufl:eert in defer voegen, dat de-
felve gereekent werdt in foodanige Cours als
efièftive de befl:e brieven van de Beurfe gene-
gotieert werden , ofte te bekoomen foude zijn
houdende op foodanige verval-tijd te bétalen 5
boven welke Cours den Gever bevoegt is in
Ga de

-ocr page 114-

lOO WISSEL-STYL, Cap. XIII.

de vordering van provifie, foo niet heele ten
minftc halve, mitsgsders de Courtagie , om
dat hy de penningen niet overmaaken kan fon-
der de Courtagie te fpenderen, en d\'onkoften
van proteft en een brief-port.

^ \'\'tWaswnfchdijk enwelhooghmodig, tercorfaack;
van de veelvuldige difputen die tujfchen de Wijfelcontra-
étantèn ontjlaan over d nitreekening van den herwijjel t
wanneer voor den vervaldagh, van non acceptatie qf fal\'
lijfement des acceptans geprotefteert is , datter een vafte
voet en reglement beraamd vpierd, op wat wijfe den her-
iviffel als dan altijt foude moetengereeckent engeadjufieert
toerden , wanneer den Trecker in plaatfe van ander ordre
tefislkn de Party wilde retraBeren en annullerea,

XVI.

Wanneer Trecker en Gever elckanderen
over het reeckenen van den herwiffel, vanon-
vcrvallen en met proteft van non-aeceptatie ge-
retourneerde wiflel-brieven, niet konnen ver-
ft lan , en den Trecker of Intrecker geen cautie
ftellen, noch onderpandt tot verfeeckering ge-
ven , maar den herwiflèl met geit voldoen wil«
foo magh hy volftaan met de fomme by hen?
voor de valuta van de Wiflèl-brief ontfangen,
tot fecuriteit van den Gever wederom af te
Ichrijven in de Wiflèl-banck op een reeckening
van confignatie, ofte defèlve te brengen in con-
fignatie, ten behoeven van den Houder van fo-
danige wificl-bricf, alwaar defelve moeten blij-
ven , tot naar den vervaldagh; en tot dat men
advijs bekomtin wat Cours opficht ter plaatfe,
j
daar de betalingè gêfchieden moeft,op die plaats"

. daar :

-ocr page 115-

^(ip\'XIII. m Amßerdam \'. loi

daar de confignatie gefchiet is, daar den hervvifl
Scl gerekent moet worden, gewifl\'eltis. En
Trecker is verobligeert in de voldoening
Van de herwiflel na die Cours, hoe hoogh die
oock foude mogen gemonteert zijn; daar en te-
gen is den Gever of Houder oock gehouden
te vergenoegen met die Cours, hoeleegh
die oock tot fljnefchaade mochte gevallen zijn.
En moet de genamptifeerde fomme foo veel
tneer of min als den herwiflel en koflen komen
te monteren, aan den Gever ol Houder van de
"Wiflèl-brief, als dan uitreyckt en goed ge-
daan werden, tegen de overleveringe yan de
Wiflel-brievcn en Protefl:, oF onder behoor-
^ijcke en fuffigante cautie wanneer de Wiflèl-
brieven niet voor handen of verlooren mochten
ï^ijn.

xvir.

Wanneer alle de Wiflêl-brieven niet voor
handen zijn, foo moet den Trecker voorfichtig
^ijn in het traóteren, ja oock na den vervaldagh
den herwiflel niet voldoen, als onder belofte
Van de levering der manquerendeWiflèl-brie-
ven,en caveringh voor alle ongemacken en fcha-
de, die wegens de non-leverantie de Treckcr
^oude mogen ontmoeten.

XVIII.

In allen geval, oock wanneer den vervaldagh
füo na aanftaandeis , dat door den Trecker of
ïntrecker geen andere ordre geftelt Ican werden
tot de voldoeninge ter plaatfe daar defelve te
G 3 bc-

-ocr page 116-

ïOX w I S S E L-S T r L Cap. Xlll.

betalen houd, foo is den Houder wanneer den
Trecker of Intrecker heen fuffigante verfêeke-
ring geeft, of cautie ftelt, voor fijn rembours
van de herwiflèl en koften, al heeft hy proteft
en wiflèl-brief in handen, verobligeert te moe -
ten wachten, tot
dat ten vervaldage de wiflèL
cours gemaakt is, ter plaatfe daar de betalinge
had moeten gefchieden, op ficht, na die plaats
daar den herwiflèl oevordert wert.

XiX.

Al heeft den Intrecker den\'herwiflèl en ko^
ften van een wiflèl-brief, geprotefteert van non-
acceptatie , aan fijn Gever wederom voldaan,
foo is echter den Trecker of vroeger Endof-
feur in de weder-voldoeninge in promptisaan
hem niet gehouden, maar mach volftaan met
het-ftellen van Cautie,
ofte geven van verfee-
kerheit in mamere, als boven gementioneert.

Het XÏV. Capittel.

V^an de Fervaltp der Wifelen.

I.

\'cT S tot Amfterdam gemeen, en gebruyke-^

J[ lijk, en niet ongeoorloft of verboden, te
wiflèlen in een korte diftantie van plaats op lan-
ge tijd te betalen.

* De Betaahijt , \'tzy dat defelve kort of lang gecon-
ditioneert werd , behoorde in het Wiffelen precife en
vaji
gefielt te zijn, op dat den Trecker fiaat kan maken wan-
neer fijn Brieven vervallen , en betaalt motten werden, ^^
dierhalven waar het vpenfchelijk , dat geflatueert en g^\'

wil-

-ocr page 117-

^^P^Xir. tot Amfierdam. 117

- ^lUelneiirt wierdt, dat mmgeenWifjelenfoude mogenßuy
ten , noch Wiffel-hrieven maaken , op ficht , of eenig\'
na ficht te voldoen; ofte dateer een vafie en gefield^
tijd beraamt voiert, linnen dewelke d\' acceptatie van de
^\'\'\'fiel-hrieven , houdende op ficht, ofte na ficht, gcvor-
, en by weygering , daar van aan den Trecker moeten
kennis gegeven worden , cppcene dat den Houder , by ver-
ß^ym of nalatigheyd,, die tijd latende pafferen, geen
""^f\'haal op den Irecker foude hehlen,

n.

. De Verval-of Betaalcijt wert in het wiflèlen
bedon^^en , fomtijts, ten i. op een fekere valU
gellelde , en in de Wiflèl-brief genomineerde
dag. j ten a- cp fleht, ofvertoningdeswiflèl-
bnefs, en ten 4. op ufo , halt ufo ,, anderhalf
pfo, ofufances.

lïL

Een Wiflèl-brief houdende te bctaalen op
een vafl:gefl;elde tijt, wert verfl:aan te verval-
len op foodanigen dag, na die tijd-reekening
die men hout ter plaatfe daar de: betalinge ge-
fchieden moet; foo dat een Wiflèl-brief tot
Affiflrerdam gemaakt op Hambürg, te betaa-
len ultimo November, vervak op Hamburg
op ultimo November na de Ouden ftijl, in tee-
gendeel een Wiflèl-brief verleeden tot Ham-
burg , of elders waar het zy, houdende tot Am-
ftcrdam op uit. November te betalen, vervalt
tot Amflierdam op ultimoNovember na deNieu-
\\ve-fl;iiU

- • IV- : ■

Wanneer een wiflèl-brief eenvouldig houd ,
G 4 Be-

-ocr page 118-

I04 TV I S S E L\'S T r L. Cap.Xlf^.
Betaal, fonder eenig tijdt te ftipuleren, foo wert
verftaan dat de vertoon-tijdt den verval-tijdt van
de wiflel-brief is, en dat de betalinge op ficht
moet gelchieden.

V.

Ingelegentheit van ivijfel houdende te betaalen
eenige daagenßcht of na ficht, eenige daagen dato,
of na dato, begint den tijdt van foodanige wiffel\'
brief te loopen van den volgende dagh: als by exem\'
pel^ als foodaanige Wiffel-brief getoondt ofte ge\'
dateert is den eerfien May, te betalen drie dagen
ßcht, ofte naar Jicht drie dagen dato, ofte naar
dato, Jal in foodanigh cas den vierden dagh voor
den vervaldag van den felvenwijfel-briefgehouden
ïverden. Willekeuren van Amflrerdam, geftatu-
eert 6 February 1605.

* Met defe Keure vperdt getermineert en wegh genO\'
men het gefchil dat eertijts placht gemoveert te -werden
of een Wiffèl-brief houdende naar ficht, of dato
een dagh
lanter te vervallen quaame , als die eenvoudig hielden
te betaalen ficht of dato , en vafi gefielt dat ficht en naar-
• ficht
, dato en naar dato, voor een en felv,e genomen
moet werden.
 VI.

Om den vervakijt van deWiflel-brieven hou-
dende te betaalen eenige tijdt na dato , wel uit
te reeckenen, is het noodigh d^itmen weet na
watfl:ijl, Oude of Nieuwe, tijdt-reeckening
crehouden werdt in die plaats daar uit getroc-
ken , en de Wiflêl-brief gemaackt en verlee-
den is.

Na dm N-\'\'rsuwe-lfyl houtmen tijtreeckemng.

rorAmfterdam , Dordrecht, Haarlem, Leiden,

Rot-

-ocr page 119-

C^AX/r. m Amjterdam. lo^

Rotterdam e» ia geheel Hollmt-, tot Middelburgh

V iiflingen in leehndt ; tot Antwerpen , Brugge,
"oornicfc, Genr, Rijffel, Valencien,
e»ifi geheel Bra-

«nat. Vlaenderen enArtois; tot Bordeaus, Lions , Mar-
j Nantis j Paris, Roaan , Roebelle
en in geheel
\'franckrijck; tot
Liffabon, St. Hubes, Port a Port, en
""geheelPortugaal; tot
Alicanten, Bayoene, Bilboa ,
^adix, Madrid , Mallega ,S. Scbaftiaan, Sivilien ,

V alence ea \'m geheelSpangie»; tot Meffina en Palermo
\'°P S\'cilien;Tot Bari,Berganio,Bizenfone, Bolognien^
■ ^orencen, Genua, Livornoj Lucca, Mantua, Mila-

Napels, Roonsen, Venetien, en in geheel ïtelien ,
Paus gebiedt; tot Augfpurg, Crembs, Lints, Wee-
\'^^n
, en in geheel Oojlenrijk, tot Bolzano in Tirol;

Brcflauw en in geheel Silegien, Item tot CeuJen ,
^antfick , Coninxbergen , Thoorn, &c.

Na den Oude-ftijl hout men tijt-recckening.
. Tot Archangel in Mofcovien; tot Berlin en in ge\'
Brandenburg; tot Co\'p\\>enhcL^Qn en in geheel De-
*\'enjarcke»; tot
Embden en in geheel Ooft- Vriejlandt
Franckfoort/to«/o/Geneve, tot
yant Gallen in Swahen tot Hamburgh in Holjieyn; tot
Lubecq in Meekelenhurgh , tot Leypfïgh en Naum-
^^"^gh. en in geheel Saxen^ Oof^/ö/Neurenburgh ^ Item
Londen enin geheel EngelantSchotlani-enYerlant ;
Riga in Lijfandti tot Stokholm en in geheelStve-
tot
Straatsburg en in de gehede El/as; tot Zu-
Bafel , Bern, Schafhaufcn
en Glariz , zündede c
gereformeerde Switferfe Cantons , bout men de tijd ree-
kening mede na de oude-fiijl; maar de Roomfche Cantons
houden defèlve, met de Ro\'omfche Stoel, na de Nienwe-
"yl; even gelijck als in Duytjlant daar de Roomsgeftn^
\'\'en Ceur en-Vorfen tia de Nieuwe fijl reeckenen , maat
\'^eOn-roomfche i Of Eaangelifche, na dc oude-ftijldeiijdi-
\'"\'eckeningcontimeeren. G y Vü, VVau-

-ocr page 120-

io6 ri^ I s E L-S T r L Cap. XlV,
VIL

< Wanneer een wiflèl-brief hout eenige wee-
ken,na dato ofte na ficht, foo reduceertmen
de
weeken tot dagen, feven dagen voor eeh week
gereekent, dan hout die wiflèl-brief, foo veel
dagen, en in het tellen van de dagen volgt men
den Almanak, nemende de volgende voor den
eerften dag, en dan voort dag voor dag, fon-
der onderfcheit vanSondag, Feeftdag of Hei-
lige dag te maaken, en den laatften dag is den
vervaldag.

VUL

Wanneer een wiflèl-brief hout te betaalen
een Maant, of Maanden, na dato of na ficht,
foo vervalt defelve op defelve dag van de vol-
gende, ofte foo veel de Maant, nayereifch,
als de wiflel-brief gedateert is, of vertoom wei t;
en foo wanneer men in die Maant foo veel da-
gen niet telt, foo vervakfe op ultimo of den
laaftendag, vandiemaanr.

^ Byvoorbeelt; Een WijfcUhjef vertoont ofgeèa-
teert , -j. Jammy ^ hoiidende te letalen een Maant nA
ficht of na dato ^ vervalt 7. en niet%. February; en een
Wiffelbrïef gedateert
30. January een Maant na da^o tf
betalen i vervalt aS of zijnde uh. February, fiO-
dat een Wijfcl-brief getrocken op
29. 50.
January geen Schickel-jaar, f of inde d.rielaafledige^-
een Schrickel jaar } zijnde een Maant na dato te betalcti j
cp een dag, zijnde uit. February, komt te vervallen

IX.

Een v/ificl-brief gedateert na deOude-ftijl >

tc

-ocr page 121-

^^P^Xir. tot Amfierdam. 107

te betaalen een Maant na dato, in een plaats
daar men naa de Nieuwe-ftijl tijd-reekening
Jjoud, vervalt niet altijt een Maandt na dato
^ude-ftijl , maar een Maant na dien datum die
JJ^en na de Nieuwe-ftijl fchrijft: op die dag al§
de wiflèl-brief gedateert is; integendeel, een
\'^^ifièl-brief gedateert na de Nieuwe-ftijl, te be-
taalen een Maant na dato, in een plaats daar
\'^en na deOude-ftijltijdreekeninghout, ver-
Valt niet altijt een Maant na dato Nieuwe-ftijl,
Jï^ïiar een Maant na dien datum die men na de
pwde-ftijl fchreef, op dien dag als de wiflèU
°J\'iefgedateert is.
* By voorbeelt. EenWiffel-hrief gtdateem^. Afril
Londen of Hamburg, daar men na de Oude-fiijltijd\'
\'\'^^ekening houdt, te betaalen een Maant na dato in Am-
fierdain, vervalt tot Amfierdam niet op den zf. Mey
^iide, zijnde Juni Nieuwe-ftijl , maar op Jv.r,i:
\'^ant toen men
15. April oude fiijl fchreef, was het
S- May na de Nieuwe (lyl, en van die tijt moet de loc-
pende Maant gerekent werden, in tegendeel, een wifieU
^f\'tep gedateert in Amfierdam op
5. April Nieuwe-fiijl
betaalen in Hamburg , of Londen , een Maant na
dato, vervalt aldaar niet op
5. May Nieuwe , zijnde
April oude\'dijl; maar op
26. April oude-fiijl j
^ant op 5\'. April Nieuwe-fiijl, fchreef men z6. Maart
°\'ide-fiijl j \',jan wanneer de Maant fijn begin nam dit
f"« in de
Maant February , een Schrickel-jaar zijnde
tvoee, en geen Schrickel-jaar zijnde diie, dagen differe-
, het geen een Wijfeltiegotiant wel te ohjerverenfiaat.

X.

In het uitreekenen van de vervaltijdt van
wiflèl-brieven, houdende op ufo te bctaalen ,

wcrt

-ocr page 122-

io8 WISSEL-STYL. Cap.XIf^-

werdt fomtijts ufo genomen voor eenige tijdt na
dato van de WilTel-brief, fomtijts voor eenige
tijdt na ficht, oock niet over al, en altijdt, voor
een even lange tijd: want tot Amfierdam reec-
kent men ufo van fommige plaatlên voor twee
Maanden, van anderen voor een Maandt na da-
to ; van andere voor een maandt, van andere
voor 14 dagen na ficht: half ufo voor de halve
tijt; anderhalf ufo voor die tijt en noch half
foo lang; dubbelulb voor tweemaal; drieufos
voor driemaal, die tijdt; en lbo vo(i)rt j en dat na
dato, of na ficht
, relpe<5tive.

^ Ufo W« Venetien , Genua, lAv orno en geheel
Italien
5 ^■<ïwCadix , Madrid , Sivielien en geheel Span-
gien; van Liffabon
, P(->rca Von en geheel Portugaolji
tot Amfierdam,
twee/oo/\'ew^/t? Maanden naadato van
deWißeUhrief\\
Ufowh Parijs, Lions, Rochelle,
iioan , Ninces ,
Bovdca.visengeheelVranckriJck van
Londen en geheel Engelant van Antwerpen , Ryffel,
(-lent 5 Brugge,
en geheelViaanderen en Brabant, van
Middelburgh , Vliflingen, .Rotterdam , en andere
hinnelantjè Steeden, is, tot
Anafterdam een loopende
Maande na dato van de WifTel-brief; dubbel afo is
twee Maanden , enhzX^n\\oaltijdt ly dagen Hzy dat
de Maandt daar in de Wijfsl-hriej vervalt maar x%.dan
of defelve
^ I dogen telt 5

Ufo van Dantfick en Coninxbergen , is tot Amßer-
dam een
hopende Maandt na ficht; en twee ufo is twee
Maanden ;
half ufo is i f. dagen na ficht > Doch men
■wiffilt nu van die plaat/in op Amfierdam filden meer op
ufo, maar ordinaar van Dantfick op 40. en van ConinX-
hergen op ^i, dagen dato , of op
een Maa^ndt of twee
Maanden
en \\ o.a ii. dagen , na dato rejpeßwe.

Eindelijck reekent men tot Aaifterdam de ufo van

Neu-

-ocr page 123-

^^P^Xir. tot Amfierdam. 109

^öurenberg, Augfpurg , Weenen, Franckforte««»-
^^^eplaatfen in Buytfiandt vooi\' li^, dagen na ficht, otte
"" de acceptatie vande Wijfel-brief: halfnio voor 7. da-
gen of ggfi jjyg^k, en
dubbel ufo voor 28. dagen of 4.
^eecken , en niet voor een kopende meandt naficht.
UfozJöö Amfterdam ep Italien , Spangien en Por-
voert daar reciproce twee maaftden na datogereec-
\'^^"ty
oj>Engelant, Vlaanderen, Brabant ^«binnen-
^ncs
, een hopende Maandt dat«-., Op Parijs en geheel
J^fckrijck {volgens de nieuwe Coninglijcke Wißel-or-
"^»(intie ) altijdt
30. dagen dato, \'t zy dat de Maandt
"^^er
of min dagen heeft\':, en foo behoorde ufo , alsde-
lelve vooreen Maandt genoomen werdt, over aJ,
Oock tot Amfterdam gerekent , en het felve ge-
^illekeurt en geftatiieert, te werden ; op Augfpurg ,
^"urenbergh en Weenen, if. dagen na ficht, twee
^^^ is daar "i^o dagen y anderhalf ujo is dagen x, en half
is
8 dagen na ficht , op Brellau wijfeit men erdi-
^ary 6. weecken dato , maar wanneer op ufi gewiffeh
^ert, foo wert ufo aldaar als mede tot
Francl^bori en
Leipligh , IA. dagen na ficht gereechent.

XL

Wanneer een Wiflcl-brief gedateert z8. Fe-
"i\'uarii, hout te betaalen een Maandt na dato, of
ufo en ufo voor een Maandt dato gerekenr
"^erdt, defelve vervalt 28. Maart ; maar foo
^anneer defelve gedateert is ultimo Februaiii,
loo vervaltfc niet voor uit. Maart; indiervoe-
E^n fal een Wiflèl-brief houdende te betaalen
^en Maant na ficht, geaccepteert werdende on-
^er dato van 30. Junii vervallen 30. julii; maar
^"o Wanneer d\'Acceptant ultimo Junii fielt, foo
^oet ultimo Julii, voor den vervaldiigh sjerecc-
^enc werden. XÏL la-

-ocr page 124-

HO w I s s E L-S T T L Cap. Xir.
XII.

in hec wiflèlen op tijd, fal een voorfîchtig
Gever fijn Mèfurès màaken, op foodanige tijd
te difponeren, tegen dewelke hy vermeent veel
penningen benoodigt füllen zijn, ter plaatfe
daar de betaiinge gefchieden moet ; den Trec-
ker daar en tegen fil fpeculeren , foodanige tijd
te bedienen, tegens wanneer hy meent datter
Largefle weefèn fal.

XlIl

Een wiflèl-negotiant dienende te weeten in
het negotieren op plaatièn daar wiflèl-banken
zijn, wanneer ordinaar de Wiflèl-banken om
nieuwe Boeken te maaken geflooten, en wan-
neer defelve wederom geopent werden : want
daar mede fomtijts in het Trecken en Remitte-
ren aeavsntagiert kan werden.

XIV.

Wanneer tuflchen den Houder van een wif-
fel-brief en d\'Acceptant gefchil ontfliaat over
d\'uitreekening van den vervaldag, foo doet den
Houder voorfichtig dat hy de betaiinge vordert
op die tijd, als delèlve na fijn calculatie komt
te vervallen, en dat hy op de uiterfl;e refpijt-
dag na fijn reekening, geen voldoeninge be-
koomende , proteflreren laat , en het proteft
verfent, maar de wiflèl-brief onder hem hout
tot den vervaldag, na de calculatie van d\'Ac-
ceptant , en ioo wanneer hy als dan noch geen

II ; voldoeninge bekomt, de novo protefteren doet.

I ■ " Het

-ocr page 125-

^(ip.Xr. tot Amflerdam. iii

Het XV. GapiTtèl.
Vor der\'wt van Voldoenhig-.

O O

I.

En Houder Viin een wiflèl-brief moet for-

_ gen, dat defelve foo tijdig ter plaatfe is

daar de betaalinge gefchieden moet , dat ten
Vervaldage de betaalinge kan gevordert werden;
^n als de Pofl:en ónfeeker gaan, als dan moet
hy nier tot op het uiterfl:e met het intrecken
ofte d\'affendinge wachten, op dat by het op-
houden van dePofl; , ofvermifl\'en van de Brie-
Ven , of eenig ander inconvenient, de refpijt-
•^agen niet verloopen zijn, eer de behoorlijke
Vordering , en nootfaakelijke proteliatie van
^on-betalinge, foo wanneer men delelve niet be-
^"^omt, in tijd gefchieden kan.

Den Houder van een Wiflèl-brief is gehou-
den ten vervaldagede voldoeninge te vorderen
^^ tnag geendila}\'of uytfliel aan den Acceptant
\'^^Öebitcur geven.

m.

Die een Wiflèl-brief aanneemt om vol-
doeninge van defelve tc vorderen , \'t zy dat hy
hoopman , of CaflSer,
oi wie het is, en ten ver-
valdage d\'invorderinge verfloft, en binnen de
\'"efpijt- dagen defelve niet folliciteert, maar die

vér-

-ocr page 126-

11% WIS SEL-STTL. Cap.XK
verloopen kat londer te protefteren, is verobli-
geert ende gehouden in de fchaade die daar uit
komt te reftiUeren.

IV.

Die een wiflel-brief bekomt houdende een-
voudigh. Betaal, fonder datter by geëxpreflèert
wert wanneer, of op wat tijt; ofte die een on-
gedateerde , of niet cenlijck genoegh gedateer-
de Wiflel-brief bekomt; houdende eenige tijt
na dato, of op ufo, uit een plaats getrocken
daar men ufo voor eenige tijt, na dato reec-
kent, en alfoo de feeckere ofprecife vervaltijt
niet weet, doet voorfichtigh dat hy de betalin-
ge terftont, ofte foo tijdigh vordert, als hy
eenigfints aanwyfen kan dat defelve kan ver-
vallen wefen.

V.

Die een Wiflel-brief gefonden is om d\'ae-
ceptatie te vorderen, en die onder hem te hou-
den tot dat hem defelve met de geëndoflèerde
afgevordert wert , en die afvordcringe noch
o\'p den laaften refpijt-dagh niet gefchiet is; die
magh van d\' Acceptant voldoeninge vorderen
onder cautie, ofte defelve te infinueren, dat hy
den beloop van de Wiflèl-brief fal hebben te
configneren ; en in cas van weygering, is hy be-
voegt te protefteren van non-betalinge, en een
foodanigh protefl valideert tegen den Trecker;
edoch foo wanneer by den geenen die de Wif-
feLbjrief heeft doen accepteren yerfuymt wert,
defe,vordering, infinuatie en proteftatie te doen,

fj

-ocr page 127-

^^f.XV. m Am fier dam. ii|

^o is hy daar over niet refpondabel ; maarden
houder heeft hem felfs te culperen, dat hy felve
\'^et tijdig genoeg geforgt heeft,
V l.

Wanneer een Wiflèl-brief verfuymt is te en-
doflèren, of hetendoflèment niet wel geftelt is,
of iets daaraan manqueert, foo is den Houder
^es niet te min bevoeght de voldoening te vor-
\'^\'^ren, en d\'Acceptant is verobligeert aan hem
Voldoen, tegen d\'intrecking van de wiflèl-
orief by hem Geaccepteert, nevens de belofte, en
Schriftelijke Obligo van den Houder, dat hy
hem de andere, of een derde wiflèl-brief, na
ochooren op hem geëndoflèert, leveren fal.
^ VIL

■Dewijle d\'Acceptant van een Wiflèl-brief hou-?
yende aan ordre re voldoen, veeltijts ten verval-
^age niet weet aan wie hy voldoen moet,fb is den
*^ouder van foodanige wiflèl-brief verobligeert
ïian d\'Acceptant daar van tijdig kenniflè te geven,
^ het is tot Amfterdam de gewoonte onder dc
■^ooplieden,ter goeder naam en faam tlaande,en
eikanderen vertrouwen,dat den Houder van
^cn AvifïèUbrief, houdende aan ordre, en in de
^iflcl-bank te voldoen, ten vervaldage den ge-
accepteerde cn geè\'ndoflèerde wiflèl-brief aan
Acceptant t\'huisfent,en verfoeken laat den bc-
\'oop te willen affchrijvenjmaar volgens een fpe-
ciale Willekeure,

i^^rde yi^\'ijfel.hrisvengehoiidçn, defelve ten hehoe-

H l\'en

-ocr page 128-

114 W l S SE L-S T Y L \'Cap,- XF.
\'üen van den Acceptant mt hunne handtniege-
t/estr t^ ^y Adip dhorefi dèdr t>dn ten vollen
mldaans dés ßtUen \'de Hoèders téh verval-
dage am de Acceptanten moeten vertoonen , datjy
■de betMlih^e vm dJe fomm\'e in de ii/ijfeV-hnef be-
grepen^ kyi kracht mhheiop^eßeldiendójptttênt
\'moeten hebben 3 en \'ih cds ^M Weygeringe vah
geen beï\'Mi^ge daar op té if illéh doen, fio tahge
een Houder \'dè ivijfel-briefin handen eh niet over-
ge levert heeft den HoWder de wiße I-brief moe^
ten brengim ih hatden van dé Boékhèuders vkn de
Wijfel-hanc^^ öm aldaar geregiftrcert te -^r-
den ,
alwMr \'d\'\' AcéeptMt \'ofDebitMrdiifdlTnom
gen lichten ^ hk dk\'t de PdHyfal wéfih afgéfihre^
•ven en validerende bevonden, en eerder niet; voor
•ajelke. regipratie
, dctl Acceptant gehmdéh fal
ii\'cfeft te beïdtek aan dé \'JBóeckJ^iidèri vkh de
Banckjen Schilling s éndé by fmte van prompte
betaalinge of tnfchrifviftgé, fal den Hönder V
briefs de ii\'iffel-brief wederom \'ïtit dé Bäückjendt
uit handen van de Boeckhonders haaien j <>p foo
, d-ianige tjdt en fiondt, als hyßjn re cht tegen den
Trecker ^ met behoórlijck, protefl ^ fal góéd vin-
den te willen bewaren s ende als dan aan de Boeck:
houders ^
voor hare regifträtiebetalen 6.
StHjvers
, die hy met d \'onkoflen van het proteß,
\'li/iffel, en herwijfel
, den Trecker in reeckening fal
Trögen brengen.
Willekeuren 3. Deel, i. Bocck
Tk. 8 n. io.\'

nie-

ptan^

* Defe JKjifre is op goede redmen gefondeert:, ivanf

-ocr page 129-

C<ï/>. XF. m Amfierdaml | if

behoeft fijn Obligatie uyt handen te géven ^ en ßjn
^ebiteur tneefler daar van te maäcl(en
. vóor dat hy de vol-
joeninge van de felve bekamen heeft
j de rcgiftrane is voot-
l\'chti^lijci^ geordineert , en dienende oock ptecifc geöb-
ferveert te werden ;
de Schelling daar toe ßaande , ^verd
"" door de Boekhouders , eer fy de ïVijplbrief -willen aan-
^emen
^ exprcflèlijck te^en dcfè keure van de Houder
gevordert , die -wanmr de betalinge volgt , defelve felden
\'Wederom bekomt , en tegen reden , die ff enderen en mißin
moet.

VUL

Den Houder is ongehouden een wiflèl-
"l ief houdende, te betalen in Courant geld, di-
i\'e^te aan hem of aan ordre, t overhandigen, ten
^y dat hy alvoren van defelveeffedive voldaan
; en moet hem wachten, foo wanneer hy den
Acceptant niet voor fuffi^ant houdt, fijn wiflèl-
brief tc verwiflèlen tegens een Afïïgnatie, \'t zy
Pp een Caflierof yemant anders, en mäch met
?oet fondament pretenderen, dat hy de wiflèl-
^rief foo lang onder hem en in fijn handen hou-
den moet, tot dat hy van d\'Aliignatievoldaan
i mits dat hy op defelve ter requifitie van den
Acceptant, noteere, dat hy foodanige Affignatie
Van hem ontfangen heeft.

IX.

Oprechte trouwe en fideliteyt behoorde in
de geheele wiflèl-handel, en fpecialijk in de vor-
dering van voldoening geobferveeit, endede
ï^edriegers en Falfaviflcn feer rigoreus gefli aft
Gewerden.

ha het

-ocr page 130-

116 fVI S S E L-S T Y L Cap.XFl

Het XVI. Capittel.

Van de voldoeninge der Wijfel-brieven
door den Acceptant.

I.

DeVoldoeninge van deWiflel-brievcn moet
gefchieden ftraétehjck, volgens haar te-
neur of inhout ; dochechter op foodanige wij-
^ê, en in dier voegen (ten opfichtevandetijt
wanneer; en géit waar mede) als men ordi-
naar , ter plaatfe daar men voldoen moet, foo-
danige wiflèlen gewoon is te betaalen, ten zy
eenigh ander beding expres in de wiflèl-brief
geconditieerc fl:aat.

II.

De Voldoeninge van een wiflèl-brief moet
gefchieden aan den wettigen Houder van dé
felve; ende daarom moeteen Acceptant of Bc-
trockene, in het voldoen van wiflèl-brieven,
voorfichtigh zijn.

III.

Wanneer de voldoening van een Wiflèl-
brief ten vervaldage gevordert wert door ye-
mant die de Betrockenc of Acceptant niet kent,
ende by hem gediflSculteert wert, of defelve den
deughdige en wettigen Houder van de Wiflêl-
bri; f IS, cn den Houder van de Wiflèl-brief niet
bewijfen kan dat hy die Man is aan dewelcke de
]• Wilfel-brief te betalen gemaackt óf geëndofleert

is.

-ocr page 131-

B

^ap. Xn. m Amflerdaml 117

ïs,de wijle h y een vreemdeling is, en by niemant
bekent is, fó is het den Acceptant of Betrockene
geraden, de betaiinge uit te ftellen, tot op den
laaften refpijtdagh , of\'er ondertuflchen yemant
anders fich op dede en aanfpraak quame te doen.

IV.

. Men magh geen Wifièl-brief, houdende di-
rede aan yemant te voldoen, voor den verval-
dagh betalen, of foodanige betaiinge gefchiet
ten pericule van denbetaalder ; maar wanneer

Wiflel-brief gemaackt is aan ordre, ioo magh
den betrockene of Acceptant, foo wel als een
^nder, deièlve negotieren , en doen endoflèren
ï^an hem felfs te voldoen, ende alfoo voor den
Vervaldagh de Wiflèl-brief tot fijnen laften vol-
doen, of mortificeren.

y.

Watineer d\' Acceptant van een wiflel-brief
houdende direfte aan yemant fe betalen, ter re-
^uifitie van den Houder, aanneemt defelve ten
■^ervaldage aan een derde te fiillen voldoen, en
daar van fijn woort of hant-tekening geeft, foo
|s hy verobligeert,\'t zy dat den Houder in bones
"lijft, ofte faljeren komt, aan den geene te
^pldoen die hy de belofte gedaan heeft, by al-
dien conftecrt enblijckt, dat den Houder fèlfs
^ygenaar van de wiflel-briefgeweeft, ende hem
defelve toegenomen ofte geremitteert is, voor
eygen reeckening. VI.

Wanneer een Wiflèl-brief direde aan yemant
\' H 3 tc

-ocr page 132-

,18 W I S S t L\'S T Y L Cap, XFI.

te betalen gemaackt is, foö magh den geene,
voor wiens reeckening de Party geremitteert is,
als principad Eygenaar en Meefter yan de wi-
fel-brief zijnde, dé commiftïe daar in begree-
pen, van aan loö een Man te betalen, weder-
roepen , ofte doen wederroepen,
re integra aleer
die by den Acceptant betaalt is; ende den Ac»
ceptant is in foodanig geval gehouden de pen-
ningen te namtifeeren, ten behoeve van den
geenen, die bevonden Tal V7erden daar roe ge-
rechtight te zijn, foo wanneer hy defelve van
non-bctaalinge niet wil laaten protefteeren;
maar foo wanneer een wiifel-brief gemaackt
wert aan ordre te voldoen; foo maackt den Re-
mittent , den geenen aan wiens ordre hy de wif^
fel-brief te betalen maacken laat; abfölut mee-
fter van defelve, en geeft hem macht over
defelve te disponeeren, ende den Acceptant
moet voldoen aan den geenen, ten wiens behoC\'f
ven defelve gcëndoflèert is.

VII.

Wiflèl-brieven die op een precies genoem-
den dagh , by exempel op ultimo Junii, of
ao. Aügufti, of medio November, tebetalen
gcma:ackt zijn, werden door prompte voldoen-
ders op dien felven dag wel voldaan ;
maar als
tien vervaldagh gecalculeert wert na ufo, na da?-
to, ofte naficht, als dan gelchiet de betalinge
ordinaar niet voor des daags na den vervaldag,
ende een prompte betaalder fal alsdan, of des

-ocr page 133-

m AmßerddmV »19

daags 4aar na voldoen; piaar de ^oldcjeninge
\'^agh oock in foc^anig geval, toy ten prejudi-
cie Van den voldoender, "wel op den ver vaidagh
gefchieden. VÏII.

WilTel brieven houdende on ficht, pfteecn
dagh of twee na ficht te betdleh, iéhoordeja
op de verto<)ning, fonder langer refpijt vol-
daan te werden.

* Tiit diende en behoorde By speciale Entere vaß gepek^
^Vant het te?en de reden jiryt, dat^ienvan
J^\'ijjil-brsevtrthcsi-
dende op ßcht y of kprt ßcht té voldoen, . dg voMoenn^e ßs da-^
^^^ fal mogen uitbellen of frolongerèti; dnvyle prdifimr e^ßeht
S\'^^einitteeft -wert, om datmen het geldt op \'die pjdt frecijs bs-
*>odight ep. behoeftjgh is. " ■ " ÏK. \' \'

Alle Wifiêl-brieven móeten precife voldaan
berden iwnnen dierefpijt dagen pa den ver vaL
dagh, die by expreflê Willekeur, ofd\'obfer-
Vantie, ter plaat^ daar de betalinge gefcbiedcn
ïïioet, geflatueert of ingevoert fè^ de Houder,
oti) ■d^\'Acceptant buyten fijn prejuditie foo lan- (
ge te verfchoonen, en met protefleren te mo-
gen wachten, toegeftaan zijn.

X.

Tot Amfierdam heeft men 6 refpijt-dagen na
den verval-dagh, Sondagh en Heylige
-of Feeftr
dagen daar in begrepen, en als den Acceptant:
op den iêflen dagh voldoet , foo wert
defelve
Voldoeninge, wel voor geen prompte,maar ech-
ter
Voorgoede betalinge, endaarden Houder
fich mede bevredigen moet,geëftimeert j cn foó
^vanneer de wiflêLbrief in dëwiflêl-banck vol-
H 4 daan

-ocr page 134-

rii9 w I s SE L\'Sr r L cap. xri

daan moet werden, ende de 6. tefpijt-dagen
noch niet ten ypllen verloopen zijn, voor dat
de Bank, om nieuwe Boecken te maken, fluyt,
of dat defelve in het fluyten van de Banck komt
te vervallen, foo magh den Acceptant de vol-
doeninge uitfl:ellen, tot op den derden dagh na
het wederopenen van de Banck, en volfl:aan
met alsdan af te fchrijven.

* Dit is volgens de Coßume en obfervantie, maar niet ns
de K^ure of Ordonnantie, die -wel di£leeït, dat een Houder
huyten K\'P prejuditie tot foo lange "wachten mag, maar niet dat
hy tot foo lange wachten moet , gelijck^ conjieert by de VII-
Stelling van het volgende XVIl. Capittel.

Tot Rotterdam en Middelburgh heeft men meede 6. rc-
fpijt-dagcn;
infgeiijcks tot Antwerpen , vólgens de F^ure
aldaar geregiflreert ter vergaderingé van de Jidaandaaghfe
Jt^at den
14. Fehruary, 1667. en gepubliceert demi. dito;
ende werden de Sondagen en Heylige dagen aldaai mede in
die refpijt-dagen getelt en gereeckent ; naar de iViffel-brie\'
ven op ficht per Cas moeten , volgens d\' ufance aldaar, ter-

ihndt of\' binnen 14. mren werden voldaan ; Item tot Ceu-
en,
oock^tot Breflauw, volgens het 7. ^ritcul ; van de
JJ^ß\'el-ordeningh aldaar, en tot Neurenbiirgh ; volgens het
15. z^rticul van
de Bandförderung ■ maar aldaar Werde»
de Sondagen en Heylige dagen niet getelt , gelijck^ mede met
qefehlet tot
Vencticn , daar men oock_6. refpijt-dagen heeft
\'of geeft.

Op andere plaatfen heeft men min rcfpijt-dagcn, gelijck.
als tot
Londen heeft men niet meer als ;. refpijt-dagen ,
vihew coflumen aldaar ; tot
Frankfort buyten de Mis,
A. refpijt-da^en, volgens het ii. en ij. van hgereno-

veerde Jiegllment in jVißel , geconcludeert den 18. Septemb.
S<S66. ende moeten i TVtjfel-brieven die op ficht, of i.
dagen nd ficht houden , aldaar ten langhflen binnen 14. uw
ren na de vertooningh ofte \'t vervallen , werden voldaan

t*t

t K
i-.il

-ocr page 135-

^ap.XVI, tot Amfierdam. m

\'Of Leypfigh heeft men tuflchcn Mis-tijden , 5. reffijt-
^^en ,
ooc^ tot Aufgburgh volgens het 5. ^tficuL van
^^ Wißkl-ordinantie aldaar ; \')vaar in mede exf rejfelijcli
&(flatueert \'werdt , dat de Wijfel-brieven die
op Jicht hou-
indien niet terflont, ten landen binnen xj^.uuren, na de
"^^nooning moeten voldaan yverden.

Op andere plaatfen heeft men meer Rcfpijc - dagen ,
-weten , tot Napels 8 ; tot Dantfik 10 ; en fo(t veel
\'^fpi/t-dagen heeft men
oocI(_tot Parijs , Roan , Rochel,
tantes , Bordeaux
en in geheel Vrankjijk.,
"\'\'f "Werden aldaar mede getelt den vervaldag , en den dag
"^an het Proteft , Sotidagen en Feeßdagen
, Tit. v.- arc.
4; cn
4. van de Ordonnantie van Louis de XIV. Ko-
f^i\'igh van Vrankryk over de Cpmmercic;
tot Kam-
biirg hgfß f^gti II. refpip dagen , daar onder den verval-
mede gereekgnt : maar deyoijle aldaar op Sondag of
^eylige dagen geen Proteft mag gedaan -werden, foo mag
, ab den li. dagh een Sondagh of Heyligen dagh iy ,
^och des anderen daags Protefl doen , volgens het
4. ^rt.
"^an de Wiffel ordening aldaar
; tot Stockholm heeft
\'^en oocli refpijt-dagen , volgens\' het
10. t_/irtie. van
J^^nin/^ijcke Majefteyt van S\'weeden aan den Heeren
^oéioren des È^nings. FaBori Comptoris vergunde Pri-
\'^\'legien
; tot Cadix , Madrid , Sivilien en in geheel
^Pangitn heeft men
14. refpijt-dagen; tot Genua jo. da-
; tot Livorne , Milanen en elders in Italien , heeft
^en gfgyi gefielde tijt noch reglement , maar het ftaat daar
^ Houder vry de Betrockcne refpijt te geven , of .tenjiont
\'\' protefteren, na ßjn dijcretie buyten fijn prejuditie.

XI.

Alle Wiffel brieven van drie hondert guldens
daar boven , niet tegenfiaande eenige clar4fMlen
fitpulatien of acceptatien ter contrarie
, moeten tot
Arnjlerdam in de Vl\'ifet bamli^voldam luerd.en
"Pposrie vanqnalijckj?etaalt ^ ev^vijfen-iwintigh
Hf guldens

-ocr page 136-

t%% WI S S E L\'S T Y L Ca^.XFL
guldene te verbcHren.
Wülekeuren 3. Deel
j. Boeck, Tit.8.11.9.

* WsnmeT <lf Skm minckr ah drk honden guldens is , foO
fchrifvat de Bae^otders in de Wijjèlbanl^ tot Amfterdam,
defihr wl af, ah kaar een Schelling nevens d\' ^ffigmtte
VWf^mrey^ \'wert • maar om die Schelling te /paren , en de
jf^aare fèbfitMTsw ■ "wert veeltijds door deu geen? die mirt
mIï jL jco. af-fchrifV£n moet , een Somme va)t H. joo. ej
ieti wmrr, hnen dat hy fchuldig is , aaa fijn Crediteur af-
gefikreww; iïe defihe meerder fomme , ^ reflorue aan de»
g^ Sefe hem te veel afgefchreven heeft , yvederom af\'
féhrifft , rn êatm door mifjctt de Boekhouders de Schelling.
ésm dkifBek moeiten, ■

XII.

Oaar W ïflèl. ban ckcK. fijn behoorden alle
wilïèl-brieven, \'t fy van een gipotc of kleepe
Som „ ook
ia wat Gelt-iborte ibetaalen , fbn\'
der onderfcbeid^, in de-willll-bank voldaan te
wcrêcn.

* \'Op de: 4. Stelling van het S. Capittel is aoftgete\'
himS^, dat door den verloop , en het mderfcheid tuffche^f
ilc m^m-de vm het Banken Cottrent Geit fulx tot
Am-
lirerdam weï
fraéiicahel is, ten zy dat opgerecht vcerds
em ï?ar!k-Courant , weike Bank-Courant, vomnecV
fmsn ia defelve f niet alleen voor Wiffelen, maar ook ovct\'
Ko\'fnu^fi\'hap en andere fchult, hy af-fchrijvinge , g^\'
iffjl: m de
Wiiïcl bank gefchiet foude komien vol\'
dm ^ fiïecjim Jmde. Ten 1. tot een groot gemak vm

\'itemgmm die ftg van dejilue foude bedienen: gelijk by
fxpaisntis ondervonden wordt van de tegenwoordige^
W\'jfl\'el-biirïk , dat door jtiiddel vand*affchrijvinge, een
vtsgi-iacfltjkc meeite van mtfang en uytgave, en veel co»\'
fnfie; -en dtfirires, die, hy de refcontres van betalinge, if^
Jhidimgs Steden êirar men geen Wijfel\'hanhn heeft ^

vsaf\'

-ocr page 137-

^^p. XFI. m Amfierdam\', I2g

""^orvalïen, geprevenkert werden Ten %. foude hy op-
^^htmge van een
Bank-Courant den Koopman veel
^tffier-gek konnen mesnagiere». Ten ßade de Bank
Leentng grootelijx daar by profiteren. Jen
4,, foude
Koopman altijd konnen weten , vpqt avança hy effe~
heeft om daar over te dijponeeven ; het geene een
^^»pman die een Caffier houd , niet altijt weet , noch
^«c» kan: dmijle jommige Cajjiers haar voordeel daar
"y "oinden > met den ontfang niet prompt op te geven , en
^^ \'>ioldeening, onder pretexten en uitvluchtjes te recken
^ "yt te fielten. Ten y. joude een Koopman felve aan fijn
"^\'^diteur af-fchrïjvende , fijn refipeâ maintineren , het
Z^ene door fijn Cafiter, buyten fijn kennis, met het de-
peren en uytfiellen, en niet prompt te voldoen ^tgeen op
door den Koopman fyn Meefter geafftgneert wert,
"^^eltijts gekreukt en gekrenkt Wert. Ten
6. foude een
Koopman , ßlfs af-jchrijveride , fiekerlijk komien we-
dat fyn Crediteur voldaan is . daar hy op fyn Cafßer
Affgnerende, fich niet van verfeekeren kan
, ofhy meet hét
^en Crediteur vragen , of de Cajjïerfiyn AJßgnatie doen ver-
\'^oonen, dat wat inpertinent en dijßdent is Ten
7 fotule een
Konpman de voldoeninge by de Boeken van de Bank f al\'eH
^\'3\'kn können doceren en bewijfm , en fichfoofeer niet behce-
te bekommeren over het vorderen en bewaren i\'an ^(i-
^^ntien en Alfignatien. len
8. jonde een Kocipman niet keb"
ben tevreefen, enfichinperijhej te fieUeiï, dat een Cafjiér
fipi Geit een ander toevertrouwen , of ßlfs daar mede door-
gaan en banquerot fp^elen fal
, (gelijk onlangs diverfè keep-
bieden, door hetfaljerenvan\\ à y Caffersgevoeli enver-
ßnert hebben ) en den Koopman die geen Caffiers buytens
huys ^ maar binnen huys hout ^ ^ tjyfijn Dienaar , of een
andere, foude ook in die bekommering niet hekoeven te leven-
^"■t defelve met fijn Geit doorgaanjid •, ende foo watmeer hy
f piGeltJelfsinbewaringe houd, en niemant toevertrouwt
I<>Hde hy niet met die forge behoevmi te flaafm
, dat hem de

djevm

-ocr page 138-

1X4 Vtr I S S E L^S r r L Cap. Xf^U

dieven hetfelvtJaUenontroovenefbefleekni devptfle bet i"
de Bank mlenfeeker heroaartfoude konnen zijn. Ten ^.fiu^
tyde oprechtinge
van een Bank-Courant, d\'Aggio,
het op-gelt van het fxpaar Bank-ofWiffel-gelt tegen Courant
li S^ltt kotmengereguleertenvaftgefteltrverden , eneenyedêf

hyaf-fehrijvingh, ofteinhrenging enuythaaling van Cott\'
tanten, ftch fdiicn ktnnen accommanderen, ende daar hf
merkelijk avantagieren , fonderßjn Geldt te periculiteeren
j
gelijk in het koope» en verhopen u<7«Bank-Geldc»«ter tf
gedaan veert. Ten
lo. foude hy </\' opreehtinge van ectf
ßank-Cotirant, en de reguleeringh totveatprijs men allt
fpecien in defelvefoudekonnenhrengen en wederom u\'^tlich\'
ten , een yder kennen geaccemmodeert, ende het foo fcheff
verbooden, en fchadelijck
Gel t-op-Wiflèlen vanparti\'
mlitren , hmnengeprevenieert en geßuyt , mitsgaders
biequetreeren van degemnntepenningen, enhet verfnttU
ien van defwaarße en wanrße van dejelve, of ver fenden vttf*
dien na huyten Landts , geweert werden ; waar toe ved
•voornameltjck de
Wifle] -banck opgerecht is, en waar tt\'
gen wel feerfcharpe VlaccAten geëmaneei-t, geßatueerti
engepubliceert, maar per manqiiement van goede ordre,
«iet na behoorengemaintineerten geexcateèrt zijn. Ten II«
foude by d^ opreehtinge van een
Bank-Courant,^« Silvei""
handel
van particulieren , en het laten munten vanjpecient
tegen dengeflelden voet, bejchaaft, aan het gehalte enge*
. wichte, tot disrefpeéi van de i efpeéiive Munten defer Lai*^
den ^ oock tegen gegaan ende de gebeele Silver-h&ndel y
imnm-s voor het mee.xtfdeel, van felfs aan de Banck koni^^
ti vallen, oock
/z//<r \\\'alfchs Miinten en hy-ßagen te eerdef
komien ontdcckt, ende de val fche befnoeyde penningen feo
Jicht mei können uyfgegevcn werden, wanneerder
foo ved
Geldt niet in de hondenngeenxvandelinge
rvas, en wannetf
(lis de foodiisiige die in de Banck onder de goede Specien g^\'
hracht , aldaar doorgejhedcn , en in de Smelt-
kroes ge\'

worpeff

-ocr page 139-

a

xrj. m Amfierdam,

^orpen roierden. Ten ii. foude de oprechtinge van een
^^\'ack.Comnntgedyenenfirecken , niet alleen ten hefitn
^"«t/e« Koopman, maar oock aan het Gen:ieene-beft j
Weeten , Ten l. tot eenhyfonder refpea, aanfitn eer en
ilorie van dt Stadt: door dien de
Bank van A mfterdam
«h dan in omflagh alle andere Wtjfel- hancken van de gebeeïe
^aereldfoude overtreffen. Ten i. tot een groot voordeel: de^
^iile by een goede dire&ie , de
WilTel-banck een enge-
\'ooflijke Somme, van feerveel duyfenden guldensjaarlijx,
"\'^ytenbejipaarnis y ja met groot verlichtingh en meJhagieT
^^gh , mitsgaders accommoditeyt en fecuriteyt van den
Koopman, foude konnenprofiteren,

XIII.

De Wiflel-brieven die in de wiflel-banck vol-
daan moeten werden, en direét houden te vol- -
doen aan yemant, die een reeckening in de Wif-
^èl-banck heett, werden ordinaar tot Amfter-
dam voldaan, fonder vordering of intrecking
Van den wiflèl-brief; om dat de voldoening al-
tijt by de Boecken in VViflcl-banck conflieren
en blijcken kan. XIV.

d\'Op-en af flagh vand\'AggiovanhetBank-
êelt, loopt tot voor- otre nadeel van den Hou-
der , want de Wiflèl-biieven houdende in de
"^iflèl-banck to voldoen moeten door d\'Accep-
tant, hoe hoogh oock de Aggioloopt, inde
^iflèl-banck voldaan werden; cn hy magh
Oock voldaan met de voldoeninge by af-fchnj-
vinge, hoe leegh oock d\'Aggio tc declineren
komt. XV^. ;

De voldoeninge van wiflèl brieven houden-

c\'e

-ocr page 140-

J^6 W I S S E T Y L C^p. Xrl

de in Courant Geldt buyten de Wiflèl-banek,
behoorde met grof Gek en geen payement te
gcfehiedcn. XVI.

Den op en of-loop, verhooging ofaf-lêtting
van hetGelt , ofte der Munte, ter plaatfedaaf
de betalinge van wiflel-brieven in Courant Gelc
gefchieden moet, looptophafàrd,enavantagie
pf diiavantagie,van den Houder des briefs: want
den Acceptant moet en mach voldoen, met foo-
danig Geit,waar mede men gewoon is de wiflèl-
brieven te voldoen, en dat m fodanige prijs, als
het felve ten vervaldage gangbaar is.

xvai.

Den Betrockene moet geen Trattes voldoeiï
op het flmpel ad vijs van denTrecker,al houd het
felve direâ: aan yemant te voldoen , ten zy dat
hem de wiflèl-brief vertoont, en defelve by her»
serecownofceert en geaccepteert is.

XVIII.

Een wiflèl-brief\' houdende aan ordre te vol-
doen , moet by den Acceptant niet voldaan wer-
den , als aan den genen die hem doet blijken, dat
, de Iclve dn-có"t aan hem te betalen geèndof-
feeriis.

XiX.

Men magh wel voldoen den geenen aan de
welckc de \'ongeaccepteerde wiflèl-brief geen-
doflèert is, al is de geaccepteerde aan hem niet
geëndoflèert, maar als dan moet dc geaccep-
teerde, nevens de geëndoflèerde brief,
beyde

ver-

-ocr page 141-

^^.Xn. m Amjlerd^-, \'.tlf
Veitoont of overbandight #erdéö, fen maige-
hen of de geaccepteerde oöek aati yemant an-
■^ers geëndofleert is. XX

Wanneer een Wiflêl-bfief houd te betalcrt
^^n A. of ordre, foo flil een voorfichtigh Ac-
^^ptant aan A. diréö: niet af-fchrijvéii ^ voor
dat hy (joet bhjckcn dat hy noch houder van ife
\'^Vïflël-brifcf is , ende A. is óp fijn bè^eetea
gehouden de wiflèl-brief direft aan hem felfs te
^ndoflereh, ende daar op té ftellen, d\'mhmt
^fis gelieft in Bmte op mijn reekening af te fchrtj.

wanneer hy wil dat de voldoeninge aaa
^ern gefchieden fal.

XXL

Wanneer een wiflel-brief, houdende aan
^rdre te bfctalén, door divrife geëndofleert is,
^fï ten verval-dage door den Acceprant aan
den Houder by af-fchrijyinge in de Wiflll-
oanck voldaan wert: foo wert by een vooriidi-
^^gh Acceptant tcgenwoordigh geobfervccrt,
hy in fijne Aflignatie van dc af-ichnjvingc
^\'\'dineert te betalen aan den Vertoonder, of
iaafl: geëndofièerde, voor den genen,aan wiens
^ï\'dre de Wiflel-brief te betalen gemaackt is :
Py voorbeek, een Wiflèl-brief houdende te
^etalen aan de ordre van D doorD.geëndoi-
^^ert aan de ordre van E. door F,, aandeordre
y^^ii F. door F. aan dc ordre van G. dat hy den
Peloop af-fchrijft aan G. voor D. want als dan
den genen die de voldoening bekomt, ver-

oblï-

-ocr page 142-

m

i8i WISSE L\'S T r L Cap.xrl,

obligeert voor de deughdelijckheit van de cO\'
doflementen, ende voor de aanfpraak die D. aao
wiens ordre te betalen de wiflèl-brief gemaackt
is, op defelve foude konnen of willen doen.
XXII.

Een voorfichtigh Acceptant fal geen wif-
fel-brief houdende aan ordre, betalen, als te-
gen de intrecking van fijn geaccepteerde wiflTel-
brief. XXIIL

Wanneer een wiflèl-brief, aan ordre hou-
dende , door den Betrockene niet geaccepteert
is, foo magh defelve door hem ten verval-dage
voldaan werden, aan den genen die hem de pri-
ma of fecunda Wiflèl brief , op hem geëndof-
feert, eerft vertoont ; en den eenen voldaan
hebbende, als dan is hy ongehouden in de vol-
doening van d\'andere, of fchoon dclèlve aan ye-
mant anders te betalen geëndoflèert hem voor
fe komt.

XXIV.

Wanneer ten verval-dage den Betrockene
voor komen twee eerfle ofte twee tweede wif-
fel-brieven, van een Somme, onder een datum,
ten behoeven van den felven Houder of ordre,
op een tijt te betalen, ende hy alleen sdvijs
van den Trecker heeft dathy die Somme eens
op hem heeft getrocken, en geen van beyde
brieven by hem geaccepteert zijn, foo moet hy
voorfichtigh zijn in de voldoenmgc, ende magh
wel, wanneer dis beyde in een hant zijn, d\'eene

vol- .

-ocr page 143-

Cap.\'X.rii m Amfierdam, izg

Voldoen en in-treeken; maar wanneer defelve
aan twee byfondere te betalen zijn geëndoflèert j
^p doet hy voorfichtiger dat hy die beyde prote-
steren laat, immers hy moet geen van beyde vol-
\'^oenjals onder fuflifante cautie voor dc refl;itutie
Van de fomme die hy betaalt, met den herwiflèl
Cn koflien, indien bevonden werdt dat hy qua-
betaalt, en dat de wiflèl-brief, door den
^ntfanger van de penningen vertoont, ter qua-
ker trouwe gèëndoflèc rc is.

XXV.

Al houdt een Wiflcl-briefdired aan yemand

betaalen, foo mach echter defelve ten verval-
•^age aan de ordre VjandenHouder onbekommert
Voldoen of af-gefcbreven werden.

XXVI.

Een Betrockene moet voorfichtig zijn, in het
Voldoen van de wiflèl-brief, houdende aan di-
Verfe te betaalen, ende defel veniet voldoen als
aan haar alle, of op ordre, van haar alle.

xxvii.

Tegen een Wiflèl-brief en valt geen com-
penfàtie oi refcontre,
als met confent van den
Houder.

xxvni.

Een Acceptant is niet gehouden ten Verval-
dage fimpelijck te voldoen aan den Vertoon-
der van fijn geaccepteerde wiflèl-brief, al houdt
defelve, aan ordre te betaalen, wanneer defelve,
^fte
een ander van defelve teneur, aan hem niet
I
 geen-

-ocr page 144-

1^0 W I s S E L-S T r L Cap. XTl

geëndoiTeert is ; oock niet wanneer yetis eflen-
tiecls aan het endöflement manqueert; maar hy
is bevöegt te pretenderen, dat den Houder, ofte
Vertoonder, hem ftelle fuffi^ante cautievooi\'
alle na-maaninge, ofte hy kan volftaan met den
beloop te brengen in confignatie , ofte af te
fch vijven op een recckening van cönfignatie,ten
behoeven vatï den geetien, die met de beboor-
lijcke gtëndoïïeerde wiflêl-brief, betoonenfal
den wettigen Houder van defelve tezijn.

XXIX.

Die een Wiflêl-brief geaccepteert heeft onder
eenige limitatie ofte conditie, is niet gehouden
defelve te voldoen als ónder die conditie by hem
geflipuleert.

XXX.

Die een wiflêl-brief geaccepteert heeft onder
proteflatie dat hy vermeent een ander wiflêlbrief
van defelve fomme by hem geaccepteert is, en
dat in cas fulx bevonden Wérd, delê acceptatie
nul en van onwaarde ial zijn, die is niet ver-
óbhgeert in de voldoeninge, ten zy èan hem
de andere brief, die hy vermeent geaccepteert
te hebben , geaccepteert of ongeaccepreert,
overhandight, ofte hem voor alle aanfpraacke
ofte
na-maaninge uitten hoofde van defelve ge-
guarandeert, werdt.

He-T

-ocr page 145-

XVII. , tot Amfierdam. iji

» -

Het XVII. Capittel.

P^an ProteßerentJän Wijfel-brkvcn
\'VAU non betalinge

I.

ALhoewel d\'Acceptant tot dè voldoeningh
vaneen wifl\'el brief by hem geaccepteert,
^oioiutelijck verobligeert is, foo werdt echter
devoldoenmg, ten vervaldage door den Hou-
der , met geen rigeur of extremiteit gevordert,
foo wanneer den Trecker of Intrecker vande
^viflèl-brief fuffigant, en nochinbonis, voor
dat hy getentcert heeft, of hy de weder voldoe-
r>inge, in der minne en fonder moeite , vah den
Trecker of Intrecker bekomen kan.

II.

Den Houder van een wiflel-brief heeft geen
recht van aanfpraak noch verhaal op den Trec-
ker o£ intrecker, ten zy dat hy confleren en
olijcken doet, dat hy ten vervaldage de voldoe-
ninge behoorhjck gevordert, en, defelve niet ,
konnende bekomen, in tijts van nonbetalmge,
^n vergoedinge van wiflèl en herwiffel, koften,
^ehade en l ntereflèn, heeft doen protefteren.
III

In meeft alle handel of WifTekplaatfen; en

alle Millen en Marckten , is geflatueert, ge-
\'^i\'donneert en gewillekeurt, binnen hoe veel
^\'agen na den vervaldagh, door den Houder
i a van

-ocr page 146-

I^x WISSE L\'S TTL Cap.xril
van een Wiflèl brief, om fijn recht tegen den
Trecker en Intrecker te behouden, van non-be-
talinge moet geprotefteert
werden.

IV.

Eer datmen kan protefteeren van non betalin-
ge , moet de vordering van voldoening voor af
gefchieden , en dat eerft eenvoudigh d^oor den
Houder felve, of fijn dienaar,of yemandt anders
Uyt fijnen naam, en foo wanneer op die ordinäre
vordering, door weygering of uitftel, de vol-
doening niet volght, als dan folemneel door een
Notaris, of eenigh ander publijcq Beamt-fchrij-
ver, daar toe gequalificeert, en ten overftaan van
twee geloofwaardige Getuygen.

De folemnele vordering van voldoening, be-
hoorde in Plaatfen daar men een Wiflèl-banck
heeft, wanneer de betalinge by affchrijvinge in
defelve gl fchieden moet , tenlanghftenopden
laaften refpijt>dagh foo tijdigh gedaan te wer-
den , dat den Acceptant of Betrockene noch tijt
heeft om te konnen voldoen.

Vï.

Alle Wijfel-brieven ter Beurfe van Amfier-
dam , of tot Amfierdam , gefiooten , moeten pei"
jaute van betalinge geprotefieert werden, na de
Rechten, Opfervatien en Cofiuymen van die
Plaatfen , daar de betaUnq.e isgedefiineert.

Vlf.

AllewiJfel-brievenvanbHpenkomende, omme

bin*

-ocr page 147-

Cap. XVII. tot Amfierdam. 135

binnen de Stad Amfterdam betaalt te werden^moe\'
f^n aldaar by non-voldoening geprotefleert wer~
Hytterlijck_binnen denfeßen dag na den ver\'
"^al-dagh , de Sondagh of Heylige dagen daar in
begrepen , ende den dagh na den verval-dag voor
de eerft e dag ger eekent j ten ware dat ter oorfaake
"^an het ßuyten van deM^iJfel-bank^.^ geene betaa-
Unge konde gedaan werden ; in hoe danigen gevalle
geprotefteert fal moeten werden binnen den twee-
den , of uytterlijk^ den derden dag na het openen
■"^m dien s behoudelijk^ dat in allen gevalle den
fiften dag na de verval-dag verftreeken fal
We fen.
Wiilekeuren 5. deel.^ 1 boeh^., Tit. %.N. iz.
Art.
I. a, geftatucert 31. Juny 1660.

* Tot elucidatie yan defe Keure , Is hy mijne E. E. Heeren
"van den Gerechten op den 6. February 16Ä5. nader gedeclareert,
de volgende (^rticujen.

Eerftelijk, dat in gelegenthejt van Wijfel ^
houdende te betaalen eenige degen ficht ofte naar
fight ^ ofte eenige dagen dato of te naar dato ^ den
iijdt van fodanigh een Wiffel-brief begint te loö-
pen van den volgende dagh
s aIs by exempef als
fidanige Wiffel- brief getoqnt ofte gedateert is den
werften Ma,j, te betaalen drie dagm ftcht ofte naar
ficht, drie dagen dato ofte naar dato, tn foodanigen
cas den vierden dag voor den verval-dagh van
de Wijfel-hrief fal gehouden werden^ ende by ge-
i>olge den tijdt om te protefteren fal beginnen te loo-
f en op den vijfden dito, en eyndigen den i o dito.

ï 5 Ü. Ten

-ocr page 148-

154 WISSEL-STIL Cap.Xm.

II.

Ten anderen; dat de tydt om te protefieren
naar het openen van de Bätick. fal beginnen den
volgenden dagh naar defelve opening , fonder en-
der fcheyt wat dagh het als dan finde mogen z,ijn;
als by exempel^ als de Banck^open gaat op een
Saturdagh ^ dat als dan de drie dagen füllen be\'
ginnen te loopen , des Sondags daar na volgen-
de i invoegen dat het Protefi uyterlijckjies Dings1
dags gedaan fal moeten werden.

III,

Ten derden : Dat de Houders der wiffel-
brieven, vervallende voor het ßuyten van de
Banclz^^ {de fes dagen van te moetenproteßeren
noch met tn V geheel verfireken zwijnde) füllen
vermogen met protefieren te wachten , tot twee a
drie dagen na het opgaan van de Banch^y volgens
de
^rÉ\'//re,Willekeuren,nader Appendix, p. Sj/-

1  Niet tegenftaande defe nader cUicidatie , foo
ontftaan echter uyt defè Keure menighvuldijre ca-
vülatien en di/puten, waar van jck alken eeiiige ial
op ftclleu.

Ten I. of ven Houder met protejleren tot op den fcftcn
diigh na den vervaldag -wachten wa^ , of yvagten meet ?
en of betalinge , pf de prefentatie van dien , op den fes-
ten refpijtdag , een Protejlatie te vooren gedaan , inva-
lide maac kt ?

Tc-u X. Wanneer den ff en refpijtdag op een Sondag ,
Bededngh , of ander Heyligsn dagh uytl^mt , daar ß
wen met af-fchrijven noch voldoen kan, of men in fooda-
nigh geval des daghs te vooren , zipide den vijfden refpnt-
dagh , 7iüQtfa/ielijck protejleren meet\', dan of oock. by

-ocr page 149-

Cap. XFII. tût Amßerdaml i

fpm des Sondaghs noch kan , of des Maandughf noch magh.
behoudens het recht yan den Houder op den Trecker, geproté"
fleert-werden.}

Ten 3. Devijle de IQure diSeert dat gcprotejifert
^oet -werden binnen, den féften dagh na den yerval-da^h ,
et men geen proteßatie Van non betalinge t-egen een ^c-
eeptant [ehe doen kan ^ als na de vordering van de voldoe-
^»\'ngh , of dierhalven de Proteftatie niet motfaacl^tijck,
Sefihieden moet , uytterlijck op den feften dagh des voor-
*^\'ddaghs , foo tijdigh dat den Acceptant noch volchen cn
\'^ffch ip;en
kan , en of een proteftatie , fonder ecmge voor-
gaande vordering , des »aarmiddaghs gedaan , valide is ,
"fniet?

r

Ten 4, Wi^, in de onkoften van het Proteß gehouden

, of yi>ie den NoXaris voldoen, moet, den Houder of^^c-
eeptant , wanneer op den. feßen dagh geprotefteert ^ijn.de j
de party dten dagh voldaan, en des anderen d^ghi valider en-,
de bevonden -werdt f

Ten 5. Qf men van JVijfel-hrievea, houdeitde op ßcht
ie hetalen , tot
op den feften dagh m de Vertooning met p-ro-
tefteren -wachten, en de Betrockene tot [00, lat^e de voldpe-
ningh uytftellen magh ?

Ten 6. Of men een J\'Vißel-hrief, yervaliende als de
^mck geftooten is, en daar van den feßen re-^ijt-dugh kpMit
te vervallen juy ft- op den derden dagh m het openen van <k
^<tnck_ > alsdan protefteren moet, of dat men tot des ande-
ren daaghs \'wachten magh \'9

* Om dat in de Keure ftaat , dat in fodanig gevaï
den feften dïgh na den vervaldagh
verftreeken moet we-
fen,
verftreel^n , feyt men , niet \\an dat gekomen ,
maar Tan dat gçpafleert of verlopen is.

Ten 7. Of hy het ftuyten van de: hanck, ^^^\'«m ver-
ftaan -wert die fluytingh tijt om nieuwe Boecken t-e maac-
k» ; dan of oock de ftuytingh op de Hoogh-tijden . van
Paaßchen , \'Pinghfteren
en Chrift-i^t daar mede -gemeent
"Werdt i \'

1 4 Ten 8.

-ocr page 150-

1^6 WIS S E L\'S t 7 L Cap.Xni.

Ten 8. Of nootfaackelijc}{ de pmeßatie , op den leßen
refpijt dagh , tegens een meede imvoonder gefchieden moet
aan fijn perfoon of dmiciliam , dan of men volftaan magh
met de Wiffel-hrief by een Notaris te brengen , en die te _
iMten aanteeckenen , \'dat dien dagh den laatften refpijt-
dagh ende noch geen yoldoemng van foodanige Wiffel-hrief be-
komen is.

Ten 9. of een Houder , om dat hy met protefleren
-vaneen Wiffel-hrief, -waarvan de refpijt-dagen voor\'het,
fluyten van de Banck^niet ten vollen verhopen zijn , -\\vach\'
ten mach tot den derden dagh na het openen \'van de felve
daarom foo lange -wachten moet : en of een Acceptant , in
foodanigh gevat, niet eerder heeft te voldoen , en als dan
■voldoende , of een protefiatie in het fluyten van de Banek^,
of voor het fluyten , of voor den derden dagh na het fluyten^
gedaan, invalide is ?

* Dat dén Acceptant van een Wiffel - brief , waar
ran maar drie, vierof vijf, en dierhalveu alle de 6, re-
fpijt-dagen , voor h\'ec fliiyren van de Wifl\'el - banck,
noch niet ten vollen verloopen zijn, de voldoeninge
tot op den derden dagh na het vi^eder - opgaan van
de Bank loude mogen uytftellen , gelijk by fommi-
ge uyt de Keure beweert wert , fchijnt andere alfop
irraifonabel , als of men wilde pretenderen , wan-
neer den feften of lellen refpijt-dagh op een Hoog-
tijt komt , als wanneer dp Banck mede geflcoren is,
datmen dan met affchrijven foude mogen wachten
tot 2. a 5. dagen daar na; diedierhalvenfuftinerenen
pordeelen, dat alle Wiffel-brieven , voor het fluyten
van de Wiffel - bank vervallende, voor het fluyten van
de Wiffel-bank behoorden voldaan te werden , of
Tïytterlijk foude moeien voldaan werden, op d^n eerr
ften dag als de Êank open gaat; gelijk mede op den
eerften dag van d\'opening, louden moeten afgefchre-
ven werden alle Wiffel-brieven in het fluyten verval-
lende, en daatvan de rcfpijtdagcn verlopen zijn , voor

ofte

-ocr page 151-

Cap.xni. tot Amfterdaml 1^7

op den dag van het openen van de wiflel-banck,
het felve als dan niet geichiedeude, dat des ande-
^eti dagsin \'t een cn \'t ander geval van non-betalinge
^oude moeten geprotefteert werden maar foo wan-
"^er defc ordre beraamt en geftariieert wiert , als dan
Je Wiffel - banck , gelijck nu ordinaar gefchiet,
^P geen Sacurdagh mogen op gaan , als zijnde den
Joodfchen Sabbath , op dewelcke by haar getn af-
^^ijvinge gefchieden magh , welck openen van de
"^nck op een Saturdag, te dieroorfaak, denChrifte-
oock nu veeltijts ten hoogften discommendeert,
dierhalven tot het openen , eenen anderen dagh
oehoprdc beraamt te werden,

VIII.

_ Wanneer den feflen of leftenrefpijt-dagh een
Sondagh, Feeft-dagK, ofHeylig-daghis,foo
^ïU een voorfichrigh Houder des daghs te voren
doen protefteren.

IX.

Van Wiflèl-brieven geprotefl;eert van non-ac-
\'^eptatie, en S P. niet vereert, magh ten ver-
valdage de voldoeninge gevordert, en defelve
Reweygert, den eerften refpijt-dagh van non-
^ctalijige geprotefteert, en Proteft en wiflèl-
Orief verfonden werden.

X.

, Wanneer van een Wiflèl-brief houdende te
"etaalen na dato, ofte op een genoemden dag,
^oor den verval-dagh geen acceptatie is gevor-
dert i maar eerft twee, of drie dagen, na den
i y vervab

-ocr page 152-

igS WISSE L\'S r Y L Cap. XFII.

yervaîdagh vertoont wert, fbo nioet de prote-
flatie van non-betalinge, de voldoeningeniet
volgende, niet gefchieden den feften dagh na
denvertoon-dagh, maaruitterlijkopdenfeften
dagh na d\'efïèétive vervaldag,
XI.

Een prompt Betaalder, faldewiflel-brieven
rot fijnen laften den eerften, of tweeden dagh
na den verval-dagh voldoen, en \'t zijn Kreu^
pels die haar van de uiterfte refpijt-dagen be-
dienen , onder voorwenden, dat den leften re-
fpijt-dagh eerft den rechten verval-dagh is :
want de refpijt-dagen zijn aan den Acceptant
nier gcgunt om daar op te fondigen, maar aan
den Houder om binnen delêlve de vordering re
doen, en den Acceptant foo lange buyten fijn
prejuditie te mogen verichoonen ; echter magh
den Acceptant hem van de refpijt-dagen bedie-
nen , cn de betalinge tot het uyterfte, foo hy
wil, uytftellen.

X!I.

Indien de n/ißel-brieven niet en werdengepro\'
tefieert binnen den
leften dagh, na den verval-
dagh , foo komen door foodanigh verfuym en nala-
ttgheydt, de Houders -van fodanige
wiffel-brie\'
ven, haar recht tegens de Trsd^ers en Endoffetirs
te verUefin
, volgens de nader verklai inge op
bet iwecde Art-van de Keure den 51 Julii 1660.
op het fubjcft van \'t Protefteren der wiflêl-
brieven gtemaneert, by de E. E, Heeren van

den

-ocr page 153-

.Gap.Xni. tot Amflerddm> 139

^en Gerechte der Stadt Amfterdam gedeclareert
2,9. Maart,
1661. Willekeuren Appendix .

H- 848.

^ Door den ieften dagh na den verval-dagh werdtge-
^ieent den leßen refpijt-dagh, zijnde hy een open Bank den
J^len dagh na den verval dagh-, en by een geflooten Bankj
en derden dagna de opening ah boven
, Steil. 6. 7- dejè
^eure fijn ongeiimiteert genomen, ah defelve luydt en leidt,
Seen regelfinder exceptie: want indien by verlies van de
llT^l-brief ^ of door verfuym van den Houder linnen de
^^Jpijt-dagen geen acceptatie gevordert, en de voldoeninge
verloop van defelve door denBetrockenegeweygert werdt,
oorfake dat den Trecker getrocken heeft voor fijn eygen
kening, of voor rekening van een derde, en hem deprovi-
ßeniet verforght is ; ofte om dat de Betrockene volgens or-
"rc hem niet revaier en , of den Trecker , of den geene voor
^lens reeckening h hy treckt, niet fideren wil; als dan heeft
^en Houder in het minfi geen recht op den Betrockene, ende
foo wanneer hy in foodanigh geval, oock geen verhaal of
^\'echt op den Irecker foude hebben , en defelve door dat toe-
"^al ^ de ontjangenpenningen in de beurs houden en profite-
^\'en mogen, en den Houder door het verfuym van protefie^

^lïreedelijck en onrechtmatigh zijn ; maar foo wanneer
den Trecker bewijfen kan , dat hy aan de Betrockcne de
provifie tot de voldoening heeft overgemaackt ; ofte dat
de Betrockenc ejfeöien in handen heeft daar op hy heeft ge-
trocken 5 ofie dat den Betrockenc hem over die Trattes
Wederom gerevaleert heeft; ofte dat hy defelve getrocken
heeft voor reeckening van den Betrockene , en hem felve
\'^irajttwoordt en goet gedaan ; als danhefiaat het in reden
dat den Houder gehouden blijft fijn vóldGeningc :by den
betrockene te foecken ;
maar dewijle hy met de Wiffel-

brie.

-ocr page 154-

T40 I S S E L-S r r L Cap. xril

brief alleen , niet geaccepteert fijfJcle . geen aélie tegens be0
infiitaeren, noch vorderingh doen kan , foo is den Irecke^
gehouden ( en foo veel verhaal heeft den Houder op defelve }
wanneer hy getrocken heeft voor fijn eygen reeckening, hel^
te tranfporteeren , en te cederen, foodanig effeéi , ql^ ^^
onder de Betrockene heeft, waar op die Wijjel brief getroC\'
ken is i ofte waar uit defelve foude voldaan werden , enfoo
wanneer het felve effeéi nietfujfiant is , of toereyckèn mag\'->
foo is en blijft den Irecker verobligeert het manq^uerende te
ßtppleren , maar den Houder is ve, plicht aat getranspof
teert effeéi, opßjnperijcbel cn koßen , uyt handen van di
Betrockene te confequeren , by foodanige middelen ah h^
goet en te raden vindt j en foo wanneer de Trattes gefchiet
is , voor reeckening van den Betrockene felve , of een derde,
endenTrecker bewijfi dat hy de ontfangen valuta aan deii
felven ver antwoordt heeft, dan kan hy volflaan met fuffi\'
font blijk daar van aan den Houder ie handt te flellen ,
dan is den Betrockene , of die derde, voor wiens rekeniffg
getrocken is, des Houders debiteur en verobligeerde voor dc
voldoening van deWiffei brief: want door verfuym van te
protefleeren binnen den refpijt-tijdt, kan den Houder fij^^
recht van vordering wel op d\'\' een of ander, maar niet f eC\'
nemaalenop allen verliefen , daar is en blijft fchult, al i^
de Wiffel brief door den Betrockene niet geaccepteert , eii
dierhalven moet een van allen de fchuldenaar zijn., maat\'
foowanneer de felve geaccepteert is , dan heeft hetgeen dif\'
puyt, den Acceptant is en blijft Debiteur; en of geprotefteert
wert ofniet, hy blijft verobligeert voor de voldoening, dief\'
balven wert voorfichtig , by de Willekeuren van Antwerpen
V an de Wiffel en y Art.^.expreffelijckgcconditioneert, dat
a.\\%QmV^\'ï&\\-hnégeaccepteeif is , en ten verfchijß\'
dage niet betaalt werdende , binnen de refpijt-dage»
niet geprotefteert werde , A^tahdan d?n Houder ü\'p
verhaal op den Trecker verüsft.
IVelck oock foodo\'
«ig geflatueert wert hy de Wiffel-ordonnantie van Haf"\'

butghS

-ocr page 155-

^\'ip. XFII. tot Amfierdam. 141

htrgh j Art, 6. en van Breflau, Art. 6. liemhydeBanco-
firdenmg tot Nmrenhurgh, Art,
1 y. •

XIII.

Pen Houder van een gcëndoflcerde Wiflèl-
P^\'ief,houdende ten lafte van den Trecker felve,
js verobligeert binnen de refpijt-dagen van non-
^etalinge te protefteeren ^ of hy verlieft fijn ver-
^aalopd\'Endofleurs,

\' XIV.

ïn d\'Aae van een Proteft van rion betafinge,
\'^^oet düydelijck en leesbaar uy tgefet zijn den
dag en datum wanneer de proteftatie is gefchietj
daar behoorde oock by verklaart te werden,
hoe veel dagen na den vervaldag i volgens de
Coftume of Statuten, een Houder met prote-
fteeren wachten mag, op dat blijcke of de pro-
teftatie in tijts gefchiet of niet.

XV.

Wanneer de proteftatie van non-betalinge
s^fchied tegen den perfoon van d\'Acceptant,
fo
behoorde den N otaris defelve te kennen, ofte
§enoegfaam bekent gemaac i t te zijn , en lbo
Wanneer defelve gefchiedt aan fijn domicilium,
diende den Notaris fich wel te informeren of
l^odanigen perfoon daar woonachtigh is, en als
^""y hem in perfoon nochte fijn woonplaats niec
pinden , nochte aan het Poft-Comptoir van die
Plaats daar de Wiflèl uytgetrocken is, niet
opvragen kan, foo wert geprotefteert van geda-
ne

-ocr page 156-

I4i WISS E L-S r Y L Cap.XFiL

ne vigilantie in \'t naibecken, en voorts van wif-
lèl en herwiflel, konfl:en, fchade en intereflè te
verhalen op den Trecker en Endoflèurs, foo als
den Houder te rade werden fal.

XVI.

In de Aéte van een proteflatie gedaan tegen
den Acceptant of Betrockene lelve, of yemandt
van fijn Familie of Domicilie, moet den Nota-
ris duydelijck uytfetten, wat Antwoordt of re-
den van weygering van non-betaalinge, den Ac-
ceptantofBetrockene, ofte den geenen aan de
welcke de Infinuatie en proteflatie gedaan is,
gegeven heeft.

XVII.

Wanneer de vordering van voldoening van
een geaccepteerde Wiflèl-brief gedaan wert aan
yemant foo genoemt als de Wiflèl-brief meldt,
en by den felven ontkent werdt dat hy de Wif-
fel-brief geaccepteert heeft, foo is den Houder
verobligeert hem t\'informecren o\'fer in die
plaats daar de betaalinge gefchieden moet, een
ander perfoon van die naam bekent is, en die
niet konnen opvragen, alsdan tegen den gee-
nen die hy van defelve naam opgevonden heeft,
al ontkent hy dViCceptatie fijn handt te zijn, ofte
dat de brief aan hsm gedirigeert is, des niet-te-
min te protefleeren.

XVIII.

\'tEn isgeaidifrefpe6t voor yemant wie hy
zy, dat hy een wiflèl-brief tor fijnen lafl:e, la^^^

pro\'

-ocr page 157-

tot Amfierdami 145

protetteeren van non-aeceptacie : dewijl het in
^yn vrye keur ftaat, om defelve te accepteren of
Je excuferen, maar een geaccepteerde Wiflèl-
"ï\'ief van non -betalinge te laten protefteren, en
^e doen retourneren ( men magh het verbloe-
\'^en fo men wil ) gefchiet niet als metdifrefpeâ:
^\'"^oden Acceptant.

XIX.

Wanneer den Houder van een Wiflêl-brief
door den Acceptant een gedeelte op reeckening
Voldaan ofte afgefchreven werd, cn de
voldoe-
ninge
van de reft binnen de refpijr-dagen niet
lbo vermaghden Houder \'t geene by
^etn op reeckening ontfangen of afgefchreven
, aan den Acceptant niet wederom uytkeeren,
en over de geheele Wiflêl-briet protefteren ;
^ïiaar most alleen van de reft het wiflêl-recht
oblêrveren.

XX.

Wanneer een Acceptant onvermogend ofon-
^^illigh is fijn geaccepteerde wiflêl-brief ten vol-
den re voldoen, en, tegen hém van non-betalin-
Se geprotefteert Werdende, tot Antwoort gce! t
dat hy bereyt is een gedeelte, ofte foodanige
^^mme te voldoen, en dat den Houder over de
\'eft te protefteeren, ende wiflêl-brief te doen
\'^tourneren
Vry ftaat, foo doet den Houder on^
^^orfichtig, als hy weygert te ontfangen \'t gec-
hem gepréfenteert werdt.

H E T

-ocr page 158-

144 yi^ I s s E L\'S T T L Cap, XFîU-
Het XVni. Capittel.

Vûn de voldoening der IVtJJel-brieven
fopra Proteft \'uan non-b et dinge.

WÂnneer een Wifl\'el-brief van non-betalin\'
ge geprotefl;eert is, foo fl:aac her yder vry »
oock den geene aan de v/elcke de wiflèl-brief
betalen hout, ofte geëndoflèert.is, defelveyö-
pra Protefi te voldoen, ter eeren van den Trecker
of Endoflèur.

II.

Een Acceptant kan fijn libere geaccepteerde
wiflèl-brief, S. P. niet voldoen ter eeren van eeO
Endoflèur ; dewijle hy als Acceptant aan den
Endoflèur verobligeert is ; maar een Betrockene
noch niet geaccepteert hebbende, kan de wiflèl\'
brief S. P. voldoen ter eeren van l^\'ecker ofEn-
doflànt, even als of hy een derde perfoon, en iii
de wiflèl-brief niet geraackt, of genoemt v/as-

m.

Wanneer een Accejitant betrocken is voor
des Treckers reeckeningh, en defelve aan heiO
de provifie niet verforght^ ende hy in bekom"
mering is, dat hy met moeyte de weder-voldoe-
ninge van de Trattes, by hem aangenomen, be-
komen fal, in foodanigen geval moet hy de wis-
fel-brieven by hem geaccepteert, niet
Ubermen-
te
voldoen, en hem revaleren, maar defcH\'®
doen protefteren, en die felfs, of door een an-
der?

-ocr page 159-

XFIII. tot Amfierdam, 14ƒ

^er, voldoen fifra Protefi • nemende i ofdöeiï«
benemen,
ASlionem Cajftm, op den Treckef^
^Is wanneer hy gereeder den Trecker convince-
J en kan, tot de weder reftitutie van de pennin-
Een voor de valuta van de wiflèl-brief ontfan-^
gen, als tot de voldoeninge van de penningen
Voor hem betaalt.

^ÏV.

Niemant moet een wiflTel-brief, van nöö-bc°
talinge geprotefl:eert, voldoen, voor dat hy
Voor een Notaris, \'t zy voor defelve die gepro-
tefteert heeft j of voor een ander, hemheeftge-
declareert, ter eeren van wien
liy deièlve vol«
doet, waar van de Notaris, achter het Protefl:,
Jifte by een byfondere Ade, aantekening ma^
ken en kennis dragen moet.

Die een wiflèl-brieffopra Proted, iroldoet J
^üccedcert van felfs in\'t recht van den Houdef
^es briefs, fchoon datter geen formeel trans»
^rt, fubrogatie ofteCeflSe Van Adie door den
houder aan den Voldoender gegeven is j ech^
^er om alle difputen te prevcnieren, doet den
•^oldoender voorfichtiger, dat hy den Houdct
^jn recht en aótie aan hem; crederen en tranfpoï»
^eren döet.

Vh ,, .

_ t>en Houder van een WifTel-brief, geprdteS
^^ert van non-betalinge, is niet gehouden aan
^^ nemen dc voldoening S. P. van eenderde,
% h%f

-ocr page 160-

i4<5 wiss EL-STTL Cap.XFIII.
\'tzy ter eefen van den Trecker, of eenig En-
doflêur, door dewelke hy die felfs wil vereeren ♦
en hem met defelve of met een vroeger Endof-
feur over den herwiflèl verftaan, of fich revale-
ren wil; ten ware die derde vertoonde dat de
Vereeringe van de wiflèl-brief hem fpeciaal gere-
commandeert was,als wanneer den Houder ver-
obligeert is de voldoeninge, foo defelve ter eeren
Van den Trecker gefchiet, abfoluit aan te nee-
men ook ter eeren van een E ndoflèur, ten zy
hy berey t is voor reekening van een eerder of
vroeger Endoflèur, of van denTrecker, defel»
Ve te vereeren, en voor voldaan te houden, en
die Endoflèur voor dewelke een derde de vol-
doening prefenteert, libereert en bevrijt.

VII.

Den Houder van een wiflèl-brief de voldoe-
ninge S.P. aannemende, is gehouden aan den
geenen die hem voldoet te cederen en te trans-
porteren lijn recht dat hy als Houder van de
wiflèl-brief heeft, foo tegens den Acceptant, als
den geenen ter eeren van dewelke de voldoe-
ninge gefchiet, en ook alle anderen, die hem*
\'t zy als Trecker of Intreckers,verobligeert zijn»

VIII.

Soo wanneer de Wiflel-brief geëndoflèert is
door des Houders Correfpondent, van de wel"
kehem defèlve geremitteert is, fofal
een voor-
fichtigh Houder geen voldoemnge S P. aannee-
men ter eeren v^in d\'Endoflèmenten, als onder\'
- expres

-ocr page 161-

^ap.Xnn. tot Amfierdam. t^y

expres beding, dat den Voldoender fijn verhaal

fijn Correfpondent, ofEndoflant, niet fal
\'^ïogen foeken, en aan defel ve fijn Adie cede-
rende , h felve expres conditioneeren.

IX.

Den Houder van een Wiilèl-brief, geprote^
fteert van non-betalinge, en S. P. door een der-
de aangenomen te voldoen, is niet gehouden dc
Wifl\'ei-brief uit fijn handen te geven, of den
•\'Aannemer te overleveren, voor dat hy van de^
felve efïêdive voldaan is.

X.

Die een Wiflèl-brief S.P.vofldoet ter eeren
Van den Trecker, heeft geen verhaal op d\' En-ï
dofTeurs.

XL

Dieeen Wifièl-briefS.P. Voldoet tci\'eeren
Van een Endofieur, heeft niet alleen fijn verhaal
öp defelve, maar als die wettigen Houder van
de Wiflèl-brief geweefl; is ^ ook op alle de En-
doflèurs voor hem , en op den Trecker, maar
^iet op de Endolfeurs die hem volgen.
XII.

Wanneer de voldoeninge van een wiflèlbrief,
geprotefleert van non betaiinge, door verfchei-
dejtie S, P. aangeprefenteerÉ wert, foo is daar toe
den geenen be voegt, voor alle anderen, die
de voldoeninge prefenteert te doen ter eeren of
Vöor reekening van den Trecker; en den gee-
nen die de voldoeninge prefentcêrt toor eeri
K
z eerder

-ocr page 162-

148 fin s s E L\'S r r L cap.xrin.

eerder of vroeger Endolfeur, is daar toe gead-
raitteert, voor den aeenen diefe vooreen vol-
gende ot later Endoflcur voldoen wil.
Xltl

Wanneer een wiflêl-brief S. P. voldaan is
ter eeren van een Endoflêur, en den Betrockenc
of Acceptant beraat hem , of daar openbaart
fieh een ander diedefelve voldoen wil ter eeren
van een vroeger Endoflêur, of van den Trec-
ker voor dat den Voldoender hem gèrevaleert
heeft, foo is die Voldoender gehouden de we^
dervoldoeninge van de Somme by hem betaalt
te ontfangen, nevens de onkoften by hem ge-
debourfêert, en halve provifie.

XIV.

Men moet voorfichtig zijn in het voldoen
van Wiflêlbrieven S. P. ter eeren van denTrec-
ker , en noch voorfichtiger als de voldoeninge
gefchiet ter eeren vaneen Etidoflêur j en vooral
geen wiflêl-brieven S. P. voldoen, als ter eeren
van den geenen die men wel kent, en met de-
welke men confidente correfpondentie heeft,
en van wiens fufiiçante en genereufiteit men tei»
vollen verfeekert is.

XV.

Wanneer den Acceptant fuffiçant is om\' te
konnen voldoen, en echter van non-betahnge
protefteren laat, foo doet den geenen die foo-
danige geprotefteerde wiflêl-brief S. P.teree-
ren van den Trecker voldoen wil voorfichtig,

das

-ocr page 163-

Q/. XFIII. m Amßerdam. 149

dat hy alvooren by den Acceptant onderftaat,
Wat fondameniecle reeden van weygering hy
heeft waarom hy niet voldoet : want defelve
foude foodanig konnen zijn, dat het ook een
^nder ongeraaden foude weefen de wiflèl-brief
S. P. te voldoen.

XVI.

Wanneer het Protefl: van non-betalinge ver^
fonden is, foo is het ongeraden , al is de Wiflel-
brief
noch voor handen,defelve S.P. te voldoen,
ten
zy dat den Houder des Briefs, of Onrfanger
Van dc Penningen, guarandere, of cautie ftelt,
Voor de reftitutie, indien door de Trecker of
Intrecker, op de vertooning van het Proteft al-
leen den Herwiflèl mochte goet gedaan
zijn.

XVIi.

Men moet ook voorfichtig zijn in het vol-
doen van wiflèl-brieven S. P. die aan ordre, en
eenige tijt na ficht, houden tc betalen, foo wan-
neer van defèlve fonder tijd verfuym d\'accepta-
tie niet gevordert is; en vooral moetmen hem
Wachten een wiflèl-brief S. P. te voldoen, die
iiiet in tijts, of binnen de gewoonlijke ofge-
ftelde refpijt-dagen 5 van non-betalinge gepro-
tefteert is,

-ocr page 164-

i^o w I s s E L-S r r L Cap. XFIII.

non-bctalinge geprotefteert wert, en den Ac-
ceptant ftiffiçant is, als dan heeft het ideene fwa-
rïgheit foodanige wiftêl-brief S. P. te honore-
ren : dewijle in geval Trecker of Intrecker niet
weder voldoen wilde, ofkonde, d\'Acceptant
yerobligeert en gehouden blijft.

XIX.

Een voorfichtig Acceptant , refolverende
om redenen fijn geaccepteerde wiflêl-brief van
non-betalingc te laten protefteren, en op den
Trecker te doen retourneren, fal yemant die
\'tvertroudt uitvinden , en die de wiflêl-brief
S.P. ter eeren van den Trecker laten voldoen ,
defelve ceflie van A6tie van den Houder doen
nemen, en door den felven fijn verhaal op den
Trecker foecken.

XX.

Als men een wifiêl-brief S P. ter eeren van
den Trecker of een Endoflêur voldoet, foo is
den voldoender gewoon (wanneer hy geen a-?
vance van den geenen voor dewelke hy vol-
doet onder hem heeft ) den beloop per apoinéte
te hertrecken, op den geenen voor wiens ree-
kening hy defelve gerecapiteert en voldaan heefr,
beftaande in de fomme van de betaalde wiffel-
brief, geaugmenteert met de gewoonlijke pro-
vifie , en courtagie, mitfgaders d\'onkoften van
het Proteft, en Fort van brieven.

XXI.

Den Voldoender van een wiffel brief S P.

fich

-ocr page 165-

Cap.XFIII. tot Amßerdam. ifi

fich revelerende, is gehouden, nevens het ad-
vijs van fijn Trattes, aan den genen die hy be-
trekt , te fenden de v^iflel-brief of wiflel-brie-
ven by hem voldaan, mitfgadérsde A£te vah
het Proteft en fijn aanneminge, en de quitantie
Van den Houder daar onder gevoegt, om fich
daar van tc dienen is \'t nood.

XXII.

Wanneer de voldoeninge van een Wiflèl-
brief S.P. gefchiet ter eeren van den Trecker,
niet d\'Obligo van een Endoflant, ofd\'Endos-
lanten, fooisden Voldoender verobligeert aan
allen den geenen die by hem verobligeert wil
houden, adroiture en fondertijd-verliesd\'aébe
Van het Proteft te fenden, en te adviferen dat hy
om de minfte moeite, en refpeétive Wiflèlfcha-
den van d\'Endoflanten, te prevenieren, met
haar obligo haar ä droiture op den Houder ge-
revoleert heeft. Maar een foodanige Vereerder
diflïdeert den Trecker, cn ontfangt dierhalve
kleenen dank van den felven.

XXIIL

Den Trecker of Intrecker van een Wiflèl-
brief, geprotefteert van non-betalinge, en S. P.
door yemant daar toe verfocht, of niet verfocht
bekent ofonbekent, t\'haarder vereeringe vol-
daan , door den Voldoender om hem te rem-
bourfèren betrocken weidende, is verobligeert,
die Trattes te recapiteren en promt te vol-
doen , of committeert een groote inciviliteit i en
K 4 by

-ocr page 166-

W I S S z L-S T Y L Cap. jr///.

by wey gering kan hy tot de voldoening van
den herwiflèl en kollen, door den Voldoender
( het recht van den Houder des Briefs bekomen
hebbende) paratelijk na wiflèl-recht werden ge-
conftringeert.

XXIV.

Een Trecker Iwarigheitmaakende, dat fijn
Wiflèl-brief, fchoon geaccepteert, niet fal vol-
daan, maar van non-betalinge geprotefteert
werden, doet voorfichtig dat hy yemand or?
donneert, ofverfoekt, fulx gefphiedende der
felve te willen voldoen, mits doende den Hou-
der crederen fijn A£bie die hy op den Trecker en
den Acceptant heeft, om na weygering van de
voldoening van den Herwiflèl by hem Trec-
ker gedaan, den Acceptant paratelijk en promp^f
telijk te doen betaalen, ofte te executeren.
XXV.

Die een wiflèl-brief geaccepteert heeft S. P.
ter eeren van den Trecker of Endoflèur, en de^
(èlve ten vervaldage voldoet, die wert verftaan
defèlve ook te voldoen S. P. voor reekening
van den geenen ter eeren van den welken hy
defèlve geaccepteert heeft, en \'t is onnoodig
dat hy voor de voldoening de proteftatie reno-
veren doet.

Het

-ocr page 167-

Cap,XIX. tot Amfierdam. 15 5

Het XIX« Capittel.

JVat den Houder van een ^Vijjel-bnef,gepro-
tefieert van non-betalinge, en S.V.met
voldaan ^e*\'dende» te doen/iaat,

I.

MTn E.E. Heeren van den Gerechte hebben
verfiaanengeordineert, dat ingevalle de
■Acceptanten van de wißel brieven de betaalinge
\'^an defelve ten verval-dage komen te weygeren ^
de voorfchreven wiffel-brieven met Protefi na de
Treckers te rugge Julien werdengefinden , om de
betalinge te vorderen.
Willekeuren van dato 2,
December. 1Ó64.

* Hef "werd hedifputeert of den Houder in gevolge
^an defe K^ure ahfóLuyt gehouden is , ^vanneer een geac-
\'^epteerde jV\'ßel-hrief met voldaan -werd , defelve "^we-
\'^^rom te rugge te fenden , oo^ als dan , \'wanneer defelve

1

\'ƒ

^\'lar van men ^vel voor af -weet dat hy den Heryeijjèl met
\'Voldoen fal , of kan : eii of oo/^ d\' r^cceptant , door den
houder , ten gevalle ende ter requifitie van den Trerfer,
de voldoeninge niet foude kannen geconjlringeert
y^erden, , fonder defe te rug fendinge / Sommige oordeelen
, en dat defe K^ure, den c^cceptani, ter Fi\'erfchaar ge-
^\'\'■gvaart -werdende , in alle geval tegens de
Provifie
patrocineren kan : de-wijl de Ksure niet firekt ofte
^^ent om den Acceptant , door de te rug-fending va»
^^^oiefl en Wiffel - brief te liberen , maar om defelve
■9? de prompte en parater voldoening , ofte executie , hy

5 retour

-ocr page 168-

1^4 W I S S E L-S T T L Cap. XlX-

retour fohligeeren , gelijk in het XXL Capittel. nader fi^
aangeyvefen ^verden. ändere daar-en tegen houden haaf
aan de letter yan de K^ure en fußineren , dat ,
in g^\'
yolge yan dien , d\' Acceptant niet ^econdemneert nocht^
geconftringeert kan Meerden tot de voldoening , ten daj
de TVißel-hrief yoederom gefonden z.ifade , den Her-
door den Trecker niet voldaan • en daar van Proteft ■ of
genoeghfaam hlijc\\ vertoont -werd. Om welck dijpuyt i
■Wanneer den Trecker en Houdei eickanderen verjlaan >
te prevenieren , foo kan den Houder cj[uafi door verfuym >
den feßen reßnjt - da^h laten pafferen fonder te proteßeren >
ivaar mede hy fijn recht op den Trecker en Endoßeuf^
verhoren hebbende , op defelve niet kan overge^vcfen ivf\'
den , en fijn voldoening by den ayécceptant alleen ßeck^"

moet.

IT.

Den Houder van een gcëndoffêerde Wiflel-\'
brief, gcproiefteert van non betalinge, en S.
hetn niet voldaan werdende, heeft fijn regres ot
guarand op den Treckeren alle d\'Endofleurs.

III.

\'t Is gebruyckelijck dat den Houder van een
Wiflèl-brief, geprotefteert van non
-betalinge,
fijn regres neemt en hem revaleert, ofte defèlv\'^
retourneren doer, aan den geenen daar van hein
de Wiflel-brief toegekomen is, \'t zy dat defel^
den eerften Gever, of een nader Endoflêur is>
maar foo wanneer defelve in ongelegentheid^
mochte geraakt, ofte niet voor handen zijn ,
foo het den Houder beter accommodeert, ofte
ten gevalle van een later Endoflêur, machhy
wel\'overfpringen üp een later Endoflêur, en

vaa

-ocr page 169-

Cap. XIX. tot Amfterdam, i^f

Van den lèlve, ofte van den Trecker fêlve, de re-
ftitutie van den herwiflèl en koften vorderen, en
by weygering tot de voldoening conftringeren.

Den Houder van een Wiflel-brief, geprote-
fl:eert van non-bctalinge, de weder reftitutie van
den genen daar van hy deielve genegotieerr
heeft, ofte van dewelke hem die toegekomen
is, vorderende, is niet gehouden by overwij-
finge fijn voldoeninge van een eerder Endos-
feur, of van den Trecker te foecken, maar^ wil-
lende , mach hem aan fijn Man houden, en die
is verobligeert hem te voldoen, en die heeft we-
derom fijn verhaal op den Acceptant, en de
Endoflèurs voor hem , en Trecker.

V.

Den Houder vaneen geè\'ndoflèerde Wiflèl-
brief, van non-betalinge\'geprotefteert, moet
den herwiflèl enkoften van den Trecker adroi-
türe niet vorderen, fonder kennis van de non-
betalinge en proteftatie van dien te geven aan
de End^oflanten, om fijn verhaal op defelve
niet te verliefen. " VI.

\'t Hoorde de plicht van een Houder van een
gcëndöfleerde W iflèl-brief te zijn, (ofte daar toe
behoorde een andere ordre en reglement geftelt
te werden) dat niet alleen in cas van proteftatie
Van non-acceptatie, maar oock van non-betaa-
^uige, daar van a droiture, fonder tijt verfuym ,
aan de eerfte Gever kenniflè geven, en Copye

van

-ocr page 170-

i

15-6 WISSEZf-STTL Cap.XlX.

van het Proteft aan den felven toe-gelbnden
wiert: op dat delèlve den Trecker, voorde,
wedcr-voldoeninge, des noodig, borge ka»
doen ftellen , offatisfadiegeven.

VU.

Den Houder van een wiflcl-brief, van non-
betalinge geprotefteert, is verobligeert fonder
dilay of tijd-verfuym , by den Trecker of In-
trecker , de weder-voldoeninge van den Her-?
wiflèl te vorderen, cn hy behoort felfs, ten ge-
valle en op vcrfoek van den Acceptant, de
verfcndinge van het Proteft geen Poft-dag, cn
van de wiflcl-brieF niet langer als een Poft-dag
op te houden.

VIII.

Wanneer het op den leften refpijt-dag Poft-
dag, en, de betahnge niet ingekomen zijnde,
van non-betalinge geprotefteert,en geantwoord
word , dat de betalinge by affchrijvinge in de
Wiflèl-bank gefchiet is, offekcrhjk dien dag
gelchieden fal, fo misdoet den Houder niet,
al laat hy het Proteft niet opmaaken, of opge-
maakt zijnde, al houdt hy het Proteft op , en
verfend hst dien Poft-dag niet; en in teegen-
decl misdoet hy ook niet (foo wanneer hy twij-
felt oFde betalinge eflèdive en in der daad ge-
fchied is, of gefchieden fal) dat hy het Proteft
opmaaken doet en verfent.

IX.

Een Houder doet onvoorfichtig, als hy

in

-ocr page 171-

Caf, XIX, m Amßerdam. 157

in foodanig geval vooi" , ofte op den leften re-
spijt-dag , van non-beralingc geprotefteert heb-
bende , fiem revaleert, of W iflcl-brief en Pro-
teft tt gelijlc verfend i

Wanneer d\'Acceptant, of een derde, na ver-
loop van de refpijt-dagen prefenteert te voldoen,
foo is den Houder, hem gerevaleert hebbende,
ongehouden de voldoeninge aan te nemen,
fchoön dat de Wiffel-brief, en hec Proteft noch
Voor handen, en verfonden is.

XI.

Geene wijfel-brieven van non-betalingegeprote-
fieert, nochte de proteflen , z,ijn arreflabelonder
de Notarifen die de Protefiatie doen , en de Neta^
^ifen , ónaangefien fodanig arrêfl onder haar gedaan
"U^erd,^ moeten echter de A^e van het Protefl j
^nde de wiffel- brieven , des vermaant zwijnde aan
de Houders overleveren, omme daar mede te haw
delen na hnn believen, ten ware alleen dat den
Acceptant, by atteflatie van eenige van de Boek;
houders van de Wiffet-bank^,, kpnde vertoonen, dat
dé ge heele party van de Brief aan den Houder op
ßjn reekening is afgefchreven, ende hem valideren ,
inxi/elkengeval alleen , en niet anders ^ de Nota-
^ifengehotidenz^n\'\'t Arrefl teobedieren.
Wille-
keuren, 5.d i.b.T. 8. n. 10.

* Defe IQeure flrijd niet tegen de voorgaande Poptie,
\'Kant het rechte verjiant van de K^ure is , dat de vol-
doeninge moet gefchied ^ijn op den dagh van de prote-
ßatie

-ocr page 172-

flatie

felve , _____ __________ . . ......

Notaris , is nu ter tijt t\'eenemaal huyten de praBijk^, en
-werdt alleen door den Acceptant, hy -weygering van voldoe-
ning , geantvooort , prefentatie , contra infinuatie en pro\'
t^iatie , gedaan ; ende daar van aÜe , des noodig, aan deti
Trecker gefonden ; om hem daar van te dienen , gelijk.
het volgende Capittel aan te "wijfen en tè Verhandelet
ftaat.

Het XX. Capittel.
U\'^at Trecker en Intrecker van een Wiffel-
brief y keer ende met proteß van non-
betalmge, verobligeert is.

\'T^Ot voldoening Van een Wiflèl-brief kan
^ de Betrockene niet geconfliringeert wer-
den , ten zy dat hy defelve heeft geaccepteert,
nochte den Trecker of Intrecker, tot de weder-
voldoeninge van den herwiflèl, ten zy dat defel-
ve met proteft van non-betalinge retourneert.

Den Trecker of Intrecker van een Wiflèl-
brief, geprotefteert varï non betaiinge is gehou-
den aan lijn Gever ofHouder des Briefs, op dc
vertooninge van de geprotefteerde Wiflèl-brief
en proteft, (wanneer het proteft op fijn behoor-
lijke tijdt na Wiflèl-ftijl ter
plaatfe daar de be^

tahnge foude hebben moeten gefchieden , ge-
daan is) te geven prompte en
onvertoogefatiS\'
faäie, beftaande in de weder-voldoeninge van
den Herwiflèl, koften en provifie.

HL Wan-

Jjg W I S S E L-ST r L . Cap.XX.

of uyterße refpijt-dag , en niet na verloop van de-

maar het arreflereh van Wiffél-brieVen onder de

-ocr page 173-

XX, tot Amfierdam. ifp

III.

Wanneer den beloop van den Wiflel-brief
P^et provifie en koften,per apoinfte gercvaleert
\'s, foo is den Trecker of Intrecker verobligeert
die Hertrattes te voldoen , of fchoon defelve in
de favorabelfte Cours niet genomen is, fo wan-
neer den Revaleerder met een ander heeft gene-
gotieert, ende de Brief aan een derde te betalen
"out,maar foo wanneer hy de party geconteert,
en de waarde finta van een ander in de Wiflèl-
brief uitgefet , en aan den Gever te betalen gedi-
i\'igeert heeft, foo mach den Trecker of Intrec-
Iter, in het aanfètten van de Cours hem belee-
digt vindende, volftaan, met de goetdoeninge
Van een foodanige Cours , daar m hy bewijfen
kan dat eflêótive by andere geflooten ofgewil-
feltis, op de tijdt doen de proteftatie van non-
hetalinge is gefchiet, en foo wanneer als toen
geen Wiflèl-cours op ficht, maar wel op ufo,
öf te op tijt, geweeft is, foo moet de W ifièl op
tijt tot ficht gereduceert en gediminueen wer-
den , door aftrek van een reedelijke Intreft, voor
die tijt die de WifTel-brief in de gemaakte Cours
tc loopen heeft; ten ware dat de Gever en Tree-
ker convenieerde dat de tijt uitloopen foude,
gelijk fomtijts wanneer de party per apoinéle
V/eder bertrocken is ( uit een plaats daar men
felden op ficht traäreert) en de Trecker of In-
^reckpr van de geretourneerdeWiflèl-brief over-
fuffigant is, wel over-een-gekomen en geaccor?
decri: wert, IV. Den:

-ocr page 174-

i6o WISSE L\'SrrL Cap. XX-
IV.

Dén Trecker of Intrecker is verobligeert in
de voldoening van de herwiflèl na de wiflèl-
cours, of fchoon den beloop van de wiflèl-brief
liiet wederom hertrocken is.

V.

Den Trecker of Intrecker is oock verobli-
geert in de voldoening van de provifie, (nevens
de koflen van het Protefl: enBrief-port)of fchoon
den beloop van de, wiflèl-brief niet wederom
hertrocken is.

VI.

De provifie die men over een geprotefieerde
Wiflèl-brief den Trecker vcrreekent, \'tzydac
den beloop wederom hertrocken is of niet, be-
hoorden den Protefl:eerder, en weder-invorde-
raar van den herwiflèl j half en half teProfiteren\'.
VII.

Den T recker of Intrecker en is ook niet ver-
der verobligeert als inde voldoeninge van den
HerwifTel, al retourneert defelve, door verloop
van wiflèl, in leeger Cours als hy getrocken i
of ingetrocken, heeft.

. Vin.

Den Trecker van een wiflèl-brief, gemaakt
aan ordre te betaalen, is niet verder gehouden-
( fchoon defelve over diverlche plaatfen inge-
trocken is en weder retourneert) als inde ver-
goedinge van den her wiflèl , van de betaal-
plaats a droiture op die plaats da-ar uit de Trat-
tes

-ocr page 175-

^ap. XX. tot Amfierdam^ l6i

tes gefchiet is, in foodanige cours als defelve op
ficht was, op die tijt toen vannon-betahnge
geprotefteert wierd; en yder Intrecker is ins-
§e ijcks niet gehouden eenige andere herwiflèl
goed te doen , als van de betaal-plaats adroitu-
^e op die plaats daar d\'intrecking is gefchiet.

IX.

, Wanneer een Wiflèl-briefin een plaats door
diverfe vervolgens ingetrocken is, en met pro-
teft van non-betalinge op den laaften Intrecker
aldaar retourneert, delelve is verobligeert in de
Voldoeninge lel ve te doen, of door den Trecker
^f Intrecker, voor hem, fonder uitftel te laten
^oen: foo wanneer hy defelve voldoet, foo is
"y in foodanig geval niet bevoeght, in de we-
^ervordering der voldoening van den Trecker
?f Intrecker, voor hem eenige proviefie, ofte
^ets anders meer aan te reeckenen als hy effeóti-
^e felve voldaan heeft.

X.

Den Gever of Houder van een Wiflèl-brief
geprotefteert van non-betalinge , is niet ver-
obligeert den Trecker of Intrecker te conftrin-
geren tot de voldoeninge: als hy fijn verhaal by
den Acceptant foecken wil en verbinden kan ; is
\'^aar-en-tegen ook niet gehouden, wanneer hy
fijn voldoeninge van den Trecker of Inti-ecker
begeert, aan defelve eenige termijn van uit-
fiel te geven; maar is bevoegt en gerechtigt,
Wanneer de voldoening niet prompt volgt, te-

L gens

-ocr page 176-

j6z wisse L\'S TYL Cap. XX.
gens defelve, \'t zy Trecker of Intrecker, te
procederen by parate executie van gijfelinge op
haar perfoon en arrefl: op hare goederen.
XL

Geen Trecker noch Intrecker is gehouden in
de wcdervoldoeninge van den Her-wifl\'el en
keften op de vertooning van het proteft alleen,
noch ook op de vertooning van
het proteft en
ongeaccepteerde Wiflel-brief, wanneerder ac-
ceptatie gefchiet is; maar hy is verobligeert, tot
iècuriteiE van den Gever of Houder des briefs,
terftont en fonder uitftel cautie te ftellen, ofte
den beloop van den Her-wiflel en kofl^n , im-
mers van de fomme by hem voor de valuta ont-
flmgen, by provifie te configneren.

XIL

Geen Treeker noch Intrecker is gehouden op
het vertoonen van een Proteft van non-betalin-
ge, gedaan voor den laatften refpijt-dag, wan-
neer d\'Acceptant de voldoening niet abfoluit
ge weygert, maar alleen uitftel verfocht en bin-
nen de refpijt-dagen te füllen voldoen gepromit-
teert heeft, eenige cautie te ftellen, veel min
den Her-wiflel te voldoen, als hy bewijfen kan
dat d\'Acceptant, of een derde, S. P. op den
laatften refpijt-dag geprefenteert heeft te wilkn
voldoen, en dat de Wiflèl-brief eflèftive vol-
daan foude zijn, indien defelve ter plaatfe foo
lang gebleven, en met proteft niet al te pre-
matuur verfonden was.

Xm. Geen

-ocr page 177-

Cap. XX, tôt Amfierdaml 165

B

XIII.

Geen Trecker noch Intrecker is gehouden in
de voldoening van dea herwillel van een geac-
cepteerde Wiflèl-brief, wanneer binnen de ge-
Vvoonhjke of gefl:dde refpijt-tijt van non-beta-
linge niet geprotefteert is.

XIV.

Wanneer de voldoeninge van een Wiflèl-
brief ten verval-dage behoorlijk gevordert
"^erdt, en door een publijke Mandaat of bevel
Van hooger hand, den Acceptant niet voldoen
tnagh, foo is den Houder bevoegt te protefteren
Van non-betalinge; en den Trecker is verobli-
geert in de herwiflèl ; maar foo wanneer, door
eenig interval, de voldoening niet kan gevor-
dert werden, "\'tzy om dat de plaats daar de vol-
doeninge moet gefchieden, ten verval-dage be-
legert is , en de Wiffeh brieven daar niet bmnen
ïijn, of om eenig ander belet, foo is den Trec-
ker ongehouden in de herwiffel, en de party
loopt op riflco van den Houder van den Wiflèl-
brief XV.

Wanneer een Intrecker, onvoorfichtighof
onkundigh, den herwiflèl van een Wiflèl-brief
Jia verloop van de refpijt-dagen geprotefteert,
komt te voldoen, en den Trecker hem de \\ye-
dervoldoening weygert, foo is den Intrecker
bcvoeght de reftiiuiie van de betaalde fbmme,
\'^Vederom af te vorderen van den geenen die hy
defe] ve voldaan heeft,

L a XVI. Den

-ocr page 178-

104 WISSE L-S T Y L Cap. XXI
XVL

Den Trecker en weder-voldoender van een
geaccepteerde W^iflel-brief, geprotefteert van
non-betalinge binnen de refpijt-tijt, is bevoegt
van den Houder des Wiflel-briefs dien hy vol-
doet , te vorderen
aElionemceJfam van het recht
dat defelve heeft op d\'Acceptant, en kan doof
dat verkregen recht tegen denfelve ageren.

Veeltijts wert den Houder van een geaccep-
teerde Vl^ifl\'el brief geprotefteert van non-beta-
linge , door den Trecker, na voldoeninge van
den herwiflèl, verfocht en gedifponeert, dat hy
des niet-tegenftaande, onder pretext en proteft
van weygering des Treckers, den felven te ge-
val ; by d^en acceptant aanhouden en defelve tot
de voldoeninge conftringeren wil -, maar ten
heeft geen gratie, dat een derde die in de Wiflèl\'
brief niet geraakt, ende den Acceptantonbe-
kent is, defelve voldoen
aSiiofiem cejfam nemen j
en fijn verhaal op den Acceptant foecken fal.

Het XXL Capittel.

Van "^tgene den Acceptant van een Wijfel-brief^ die
hy van non-betalinge heeft latenprotefteren ^ erf
met proteft wederom retourneert,verobligeert ü-

L

\' Anneer d"*Acceptanten vanWißel-brieven de
betaalinge ten verval-dage komen te weyg^\'

rent

-ocr page 179-

Cap, XXI. tot Amfierdaml 16 J

^e«, en die wißel-brieven , met protefi na den
Trecker te
ruggegefmden z.ijnde om de betalinge te
"^orderen, dgor den Trecker niet en werden vol-
daan ^ maar die onbetaalt laten keeren ^fio hebben
de Houders, tegens de Acceptant, foodanig recht
^Is tegens de Treckers : namentlijck.^ van Gijfelm-
^e op haar Perjoon, en arrefi op hare Goederen
Volgens de .Willekeure geftatueert 2. Decemb.
166 A.

II.

^Of fchoon den Houder geen verhaal op den
Trecker heeft, wanneer hy een g,eacceptee) de
Wiflèl-brief na verloop van de refpijt-dagen van
non-betalinge protefteren laat, foo kan des niet-
tegenfliaande d\'Acceptant, den Trecker in Bo-
nis zijnde, tot de voldoeninge, by parate exe-
cutie , van Gijfèhng ofarretl, niet geconfl:rin-
geert werden, ten zy dat de Wiflèl-brief met
proteft na den Trecker gekeert zijnde, hy de
Voldoeninge weygert, ende met proteft van
non betahnge getourneert is.

III.

Wanneer een Wiflèl-brief, houdende tot des
Treckers eygen laften, ten verval-dage niet
Voldaan, en van non-betalinge geprotefteert
Werdt, foo hoeft door den Houder de Wiflèl-
brief met proteft niet verfonden te werden ;
niaar hy is bevoegt, om terftont en fonder
nitftel, den Trecker re conftringeren tot de
Voldoeninge, by parate executie van Gijfelinge
L 3 van

-ocr page 180-

i66 WISSE i- J T T L Caf^XXl

van fijn perfoon, of arreft op lîjne goederen,
\'t zy waar hy delêlve ook aantreffen kan.

IV.

Tegens den Acceptant van een geëndoflèerde
wiflèl-brief, van non-bctalinge geprotefteert,
kan op de weygering van de weder-voldoening
van een Endoflänt, of alle de EndoflTanten, by
parate executie van gijfeling en arreft, nier ge-
procedeert werden , maar den Trecker felvc
moet weygeren te voldoen,en daar van fufliçant
befcheid en blijk geproduCeert werden.

V.

Den Acceptant van een wiffel-brief, met pro-
teft van non-bctalinge gekeert, en wederom
geretourneert, is gehouden in de voldoening
van de
wijfels en herwiffels ,froviße^ koften, en in-
treffe^ cn verder niet.

VI.

De Wiflel wert gereekent van den beloop
des wiflèl-briefs, met de provifie en koften , na
die cours gelijk op ficht toen van non-beta-
ling geprotefteert wierd , ter plaats daar de
betalinge moeft gefchieden, na die plaats daar
uitgetrocken is, gewifièlt is, en die fomme al-
daar niet voldaan werdende, fooaugmenteert
men defelve wederom met provifie en koften,
en men reekenc van den notale beloop den her-
wiffel, na de Cours gelijk aldaar op ficht na
die
plaatsdaar de wiflèl-brief te betalen , hout, en
de\'r\\vgarts defel ve wederom retourneert, gene-

-ocr page 181-

Cap. XXI, tot Amfierdam} iCy

gotieenis, en den Acceptant is gehouden de-
fcn wiflèl en herwiflèl, provifie en kofl:en te
Voldoen, al of fchoon de party niet effeflrive
jver en weder genegotieert, of getrocken en
«ertrocken, is.

VIL

By Provifie moet dubbele provi^e verftaan
J^erden, te weten, van den wiflel en van den
«crwiflel.

VIIL

. De kofien die d\'Acceptant verobligeert is,
^\'Jn geen andere als van de proteflen en brief-
porten , ten ware dat den Acceptant in moia
gebreeke blijvende, op de retourneringe
^^n de wiflèl-brief, in de prompte voldoenm-
gc , den Houder om fijn voldoeninge te beko-
\'^en, eenige onkoften dede, die den Acceptant
iHcde gehouden is te vergoeden, maar geene
Extraordinäre reys-of teer-koften, of anders
^pendatien. IX.

Jnterefie is den Acceptant verobh\'gcert te vol-
doen , wanneer hy de geretourneerde Wifill-
^\'^lef niet prompt af te loflèn en in tc trtckcn
l^omt, te reekenen van den dag af dat hy de-
zelve hadde behooren te voldoen, tot de clfe-
ccuele voldoeninge toe, en mag by den Hou-
der hem aangereekent werden tegens acht ten
hondert in \'t Jaar; dewijle foodanige Increic,
Wfs over na-betahnge van Koopmanfchap, eén
Cï\'editeur aan den m gebreeke blijvende De-
L 4 biteur

-ocr page 182-

i68 W ISSEL\'STTL Cap, XXI.

biteur te mogen aanreeckenen, by exprefle
Willekeur toegeftaan is.

X.

Of fchoon door den Notaris voorgehouden \\
en in de A£te van het Proteft geëxprelfeert,
wert, datmen oock protefteert van alle fchade j
foo is echter den Acceptant in geen ander fcha-
de verobligeert, als in de vergoedinge van de
wiffel-en herwiflèl fchade voor gementioneert;
en den Houder heeft geen recht om hem te doen
vergoeden de fchade, die hy pretendeert gele-
den te hebben door het niet bekomen van de vol-
doening, namentlijk dat hy in fijn deflèyn vei?-
kort, ofdaar vangefrufteertis, eenverlooren
reys gedaan, of ander nadeel daar by geleden
heeft, of eenige diergelijcke pretenfien.

XI.

Die voorfichtig is fal geen Wiflèl-brief van
non betaiinge geprotefteert, wanneerfe den
Trecker wederom retourneren laat, des niet-
tegenftaande , S. P. voldoen, ter eeren van den
Trecker, ten zy dat hy daar toe expreflè ordre
en laft van den Trecker heeft.

XIL

Alhoewel den Houder van een geprotefteer-
de en geretourneerde Wiflèl-brief , het recht
bekomen heeft om tegen den Acceptant te pro-
cederen by Gijfelingeen Arreft, foo is hy ech-
ter tot fulx te moeten doen niet verobligeert,
maar foo wanneer hy wil, of foo wanneer hem

den

-ocr page 183-

Cap. XXII. tot Amfierdam: 169

den Acceptant daar toe difponeeren kan, raogh
nyden Acceptant wel verfchoonen, en fijn re-
gres wederom nemen by den Trecker, en de-
felve doen betalen den wiflèl en herwiflèl, pro-
vifie kofl:en cn Intreflè , boven gepofeert.

Het xxliTCapittel^

Van het Teeckenen van een tweede of
derde Ï1^\'\'tjfel-bnef.

Wl.

Anneer den Trecker by den Gever onbe-
kent is, ofte defl\'elfs fum§anten gediflicul •
^ert werdt, foo is het wel gebruykclijk dat den
Trecker de Wiflèl-brieven maackt te betalen
^an de ordre van iemant anders, by den Gever
Deter bekent en vertrouwt, die ten fijnen ver-
foeck die Wiflèl-brieven volgens ordre en op-
gave van den Gever endoflèert , maar wanneer

Venetien of elders gewiflèlt werdt , door
geen geëndoflèerdeWiflèl-brieven geadmitreert
"berden, ofte wanneer den Trecker om rede-
nen liever de Brieven niet maackt, aan de ordre
Van fijn vriendt te betalen, ofdat oock defelve
^^e Wiflèl-brieven niet geerne endoflèert; ibo
is \'t wel gebruykelijk, dat, in plaats van te en-
^oflèren , by foodanige vriendt een tweede of
derde Wiflèl-brief eeteeckend werdt.

11.

Die een tweede of derde Wiflèl-brief teec-

kent,

-ocr page 184-

170 s s e l-s t r l cap.xxïl

kent j fchrijft alleen op defelve fijn naam ondef
des Treckers naam, fonder jets meer daar by te
voegen, en met die hand teekening verobli-
geert hy hem nevens de principale Trecker, ten
behoeve van den gever, voor de voldoening
van fodanige wiflel - brief.

III.

Een Maakelaar moet aan een Gever geen
toefegging doen, dat een ander voor den Trec-
ker een tweede of derde brief teekenen fal, of
by moet des wel verfeekert zijn,

IV.

Wanneer in het contraéfceren den Trecker
eenvoudig op fijn naam genegotieert, engeefl
toeiègginge gedaan, of expres by den Gevef
bedongen is, dat des Treckers brief by yemant
anders jfal getekent worden, als dan is den Trec-
ker niet gehouden ter requifitie of begeerte
van den Gever, fijn wiflel-briif door een an«
der te doen teckenen. > ,

V.

Door het teekenen van een tweeden of der-
den wiflel-brief, verobligeert hem den Teeke*
naar van defelvealleen ten behoeven van denGe-
ver, en den geene die hy de getekende wifièlf
brief ter handen ftek, en wanneer de Gever dis
onder hem houd, foo kan den Teekenaar van
de derde brief, door den Houder yan de eerfte
of tweede, by hem niet geteekent, niet gc-
convinceert noch aangefproken v/erden.

VI. De.

w

-ocr page 185-

Cap, XXH. tot Jmßerdai»: jjl

- • VI. ■ ^
Dewijl het reekenen van een tweede of deri
de Wiflèl brieftraet geen groot refped voor den
Trecker, alleen tot fecuriteit en geruftheit van
den Gever gefchiet, foo is men gewoon (om \'t
ei\'edit van de principaale Trecker niet te de-
clineren) \'t ïèlve niet te divulgeren, nocht over
^e birieven, veel min die getekende Brief na
elders te verfènden.

VIL

Dewijle op Venetien de wiflèl-brieven moe^
ten gemaakt werden direéte aan yemant aldaar
te betalen, foo wert by fommige gepradilèert,
die op een Beurs tijt derwaarts geven, en weer
Jntrecken, datiè haar Trecker de Brieven doen
lïiaaken volgens d\'opgaave van haar Gever,
de waarde van delèlve, en datfe tot deflèlFs lêcu-
i\'iteit de tweede of derde Brief teekenen: maar
^en verftandig Trecker oordeelcn ongehouden
zijn andere wiflèl-brieven te maaken, als die
de valuta houden van fijn Gever, om het teke-
nen van fijn tweede of derde Brief, foo veel
hem is, te prevenieren.

VIIL

De voldoening van de valuta vaneen wiflèl-
brief by een derde geteekent, behoort door
den Gever aan de principale Trecker te gcfchie-
d-n, als dewelke in de eerfle Brief bekent dc
^\'aluta van den Gever, of met den felve gewiflèk
hebben , en den Gever doet onvoorfigtig

als

-ocr page 186-

17a WI S S E L\'S r Tt L Cap.XXlIL

als Jiy voldoet ofaffchrift aan den Teeckenaaf
van de tweede of derde Brief, ofhy fchoon do
party met defelve gecontradeert heeft, cO
meer op defelve als op de principale Trecker
fiet.

IX.

Die een tweede of derde WilTel-brief teec-
kent, doei voorfichtig, dat hy ten verval-da-
ge onderftaaten verneemt of de Wiflèl-brief vol-
daan is, en fulx gefchiedt zynde, dat hy tot fijn
volkomen geruftheit fijn fignature, ofgeteeC\'
kende tweede of derde brief, weder intreckt.

Het XXIII. CapitteZ

Van bet wijfeïen voor reeckeningh en
oj) den naam van een ander.
I.

MEn wiflèlt voor reekening cn op den naam
van een ander; wanneer men met pro-
curatie Wiflèl-negotieert, de Wiflèl-brieven
onderteeckent, of endofleert, item accepteert,
niet op lijn eygen naam, maar op den naam van
iijn Conftituant.

Men moet voor jichtig zijn in hetpaflèren van
procuratie, om op lijn naam temogen wiflêl-
trecken of accepteren; want die men een foda-
nige procuratie vertrouwt, die vertrouwt men
fijn welvaaren.

ÏII. Een

I

B

i\'/i\'

If\'ï

11

-ocr page 187-

^ap. XXIIL tot Amfierdam. 175

III.

Een voorfichtigh Conftituant fal aan alle fijn
Correfpondenten, die hy door fijn geconftim-
eerde wil doen betrecken, desfelfs handt-teec-
^^ening overfenden , en adviferen, dat hyaan
«en fèlve volmacht gegeven heeft, om op fijn
^aam wiflel te mogen trecken, en dat hy tot fijn
^ederroepens toe, of geduurende foodanige
^\'Jdt als hyftipuleert, desfelfs fignature credit
billen geven. IV.

t)ie met procuratie op den naam van een an-
der , ter goeder trouwen , wiflèl-negotieert,
^iflèl-brieven maackt, onderteeckent, endof-
of accepteert, met d\'onderteeckening van
^^jn eigen naam en by voeging van fijn qualiteit,
Verobligeert daar mede hem felven niet, maar
alleen lijn Principaal of Conftituant.

V.

Die hem de qualiteyt van gevolmagtigde san-
^atight, en als fodanig, op de naam van den
S^erie diens geconftiiueerde hy voorgeeft te zijn,
^yiflêl-negotieert of accepteert, is verobligeert
j^^llen tijden te proberen fijn qualiteit die hy
^sfn aangematight heeft, en fulx niet konnen-
oe doen, foo is de gepretendeerde gevol mach-
J\'gde, felve verobligeert te protefteren\'t geene
j ^» f^^ggende procuratie te hebben, op een an-
ders naam gedaan of verricht heeft, by aldien
defelve die negotiatie of acceptatie, niet komt
ïeapprobercQ.

VI. Wan-

-ocr page 188-

W i S S E L\'S T r L Cap.XXlII\'
VI.

Wanneer yemant Wiflel trekt of accepteert»
als procuratie hebbende, en hy defelve nie^^
heeft , ofte d\'ondertekening doet uit de naatn»
ot op ordre, of
voot reeckening van een ander»
verobligeert daar mede den zei ven niet,
tenzy
dat men bewijzen kan, dat hy hem tot zulx V^
doen macht, lafl: of ordre gegeven heeft.
VIL

Een voorfichtigh- Gever fal geen Wiflel-
brieven , en een voorfichtigh Houder geen ac-
ceptatie , aannemen, onderteeckent of geteec-
kent by de huisvrouw , dienaar of yemant an-
ders, als procuratie hebbende van den geenen
op wiens naam genegotieert is, of ten wiens
luflien de Wiflèl-brief houd, ofte hy zal hem de
procuratie doen vertoonen, ten zy dat d\'On-
derteeckenaar, die hem de qualiteit aanmatigt,
immers foo fuffigant is als den Principaal.

Een voorfichtig Gever of Houder ftaat te
letten, dat dén gcconftitueerde by fijn procura-
tie , de macht g- geven wort die hy hem aanma-
tigt, en dat de procuratie niet verjaart ofte niet
weder ingetrocken is.

-ocr page 189-

Cap, XXIIL tot Amflerdami i

^egotieren , en yoijfel\'-treckin of accepteren , voor de l^o-
^irijèn Van df Wißel-bancl(_ Joude moeten verleden , ofte
elders , hy een ander Notaris verleden zijnde, aldaar ge-
^egiflreert y ende wedet ingetrocken of geannulleert moeti»
"berden • welcke ordre ftrecken foude tot een groote fecuri-
en \'gerujlheid ; byfonder voor den geenen , die met de
i^eonflitueerde negotieert ; als dewelckg hem alleen fiuden
\'OfVen te vergenoegen ten Comptoire voornoemt; enondierßaan
"oe de procuratie leidt en luidt , en of defelve verjaart of
"^getrocken is , of niet ; insgelycks foude aldaar t\'allen
*pden kpnnen conßeren wat procuratie den geconftitueerde ge-r-
"adt heeft ; en wanneer defelve door den ConjHtuant weder
getrocken is.

IX.

Een geconftitueerde Wiflel treckende op de
^aam van een ander, fal voor het fluy ten expres
Conditioneren, dat hy, procuratie hebbende
j^an den Trecker, de Wiflel-brieven in die qua-
\'iteit onderteeckenen lal.

* Wanneer in het Wiffel - ßuyten niet geconditioneert ,
den Gever geproponeert is , dat yemant anders prom-
\'\'^"■tie hebbende van den Trecker , de Wiß\'el- brieven in die
^^diteit onderteeckenen fal , foo behoeft de Gever , Wan-
^y de geßbßitueerde niet k^nt , noch fdeert , geen
wl-brieven hy den felven als gevolmachtigde onder-
^"\'^kent , ßan te nemen ; want hy ongehouden is te onder-
de validiteit van de procuratie , ofte hem felven
^^ oordeel daar over toe te vertrouwen en hem eenige
^\'^\'^Ipraack , bedacht of onbedacht , voorfien of onvoorßcn,
^onderwerpen.

X.

f^en Houder van een Wiflèl-brief moet de
acceptant van een geconftitueerde aannemen,

wan ^

-ocr page 190-

iy6 W / S S E L-S T r L Cap.XXlH
wanneer deilèlfs procuratie expres dióteert, all^
Wiflel-brieven ten lafl;e van den ConlHtuant >
of fpecialijck foodanige als den Houder in han"
den heeft, te mogen accepteren; maar foo wafl\'
neer de procuratie fulx niet düydelijck inhoudt»
als dan is hy ongehouden d\'acceptatie van yc\'
mant aan te nemen , die hy niet voor fuffïgant
houd om hem te voldoen, foo wanneer den Be-
trockene ten vervaldage difficulteerde, ot nie"^
betalen wilde.

XI.

Die een Volmacht heeft, dicterende eenvou-
digh Wiflèl-brieven te mogen trecken op des
Confl:ituants naam, heeft oock macht om wif-
fel-brieven , houdende aan de ordre van den
Conftituant te betalen , in te trecken en te en-
doflèren.

Het XXIV. Capittel.

Van het wijfelen op èen plaats in een
plaats.
I.

En wiflèlt op een plaats in een plaats,
_____wanneer de Betrockene elders in een an-
dere btadt of plaats woont, als daar de betaiinge
gefchieden moet, en de wiflel-brieven
gemaackt
werden, direde ten laften van de Betrockene,
in een andere plaats te betaalen als daar hy
woont,

* Soo

-ocr page 191-

^^p. XXir. tot Amfierdam. 177

* yvifek men op VlilTmgen in Middelburgh: op
fuflel in Antwerpen, op Lubecq. in Hamburgh: op
^lons in Parys. Op Valenfc w Madrid,- op Bnftol in
■Londen, op Ancona in Venetien, op Augsburg in Neu-
^enberg, te betalen, en foodanige J^ßel-brieven Buyten-
^ieven genaamt -werden. ^

Den Gever is niet gehouden Wiflèl-brieven
^P een buyten-woonder aan te neemen, fonder
^ddres, fpeciahjk wanneer op eenige tyd na ficht
SewiQelt is , ofte op ufo, en ulo voor eenige
dagen na ficht gereekent werd > ten zy dat in
fluyten van de party, expres geconditioneert
^^) dat den Trecker Buits-brievcn geven fal.

III.

Het Addres op een Wiflel-brief werd ge-
^oetnt d\'aanteekening, die den Trecker, ofte
d\'Acdeptant op defelve ftelt, houdende een-
voudig by wien men ter plaatfe daar op gewif-
^^Itis, en daar de betalinge gefchieden moet,
verval-dag de voldoeninge te vorderen, ofte
^^ch te addreflèren heeft.

IV.

geenen aan dewelcke een Wiflel-brief
door den Trecker geaddreflèert wert, is niet ge-
houden defelve te accepteren i en den genen aan
den Welken een wiflèl-brief door den Acceptant
peaddreflèert wert, om te voldoen, is niet ge-
^ouden voorden verval-dag hem te verklaren,
y
hy defelve voldoen fal of niet, ofte hem voor
de Voldoeninge eenigfints te obligceren.

M V. Wan.

-ocr page 192-

178 WISSE L-S T r L Cap.xxn^.

V.

Wanneer een Wiflèl-brief houd op een buy-
t:n-woonder , met addres aan yemandt tef
plaatfe woonende daar de betalinge gefchieden
moet: foo is den Houder bevoeght de accepta-
tie te laten vorderen by den geenen, daar het
addres op houd : en indien defelve geen procu-
ratjc heeft,van de Betrockene, om te accepteren
op fijnen naam, en van fijnent wegen, lbo is
nochtans defelve verobligeert , den Houdeï
julx begeerende, de Wiflèl-brief te fenden na
dc Bctrockeae, en defelve geaccepteert of ge-
protefteert , den Houder wederom ter handt tc
llellen: en foo wanneer hy fulx niet wil, of
weygert te doen , foo magh den Houder tegen
hem daar het addres op houdt, protefteren van
non-acceptatie.

VI.

Wanneer den Houder den geenen, aan dc
welcke het addres houdt, de vordering van
d\'acceptatie, niet toevertrouwt; ofte
wanneer
op de Wiflèl-brief door denTrecker geen addres
geteeckent is, foo is het de plicht van den Hou-
der, dat hy de Wiflèl-brief fendt,
ofte fenden
laat, aan yemant ter plaatfe woonende, daal\'
den Bet rockene hem onthoudt, om d
\'accepta-
iis te vorderen , of by weygering te proteftc\'
ixn. Vil.

\'c Is oock wel gebruyckelijck, dat den Hou-
der , v/anneer hy geen correfpondende heeft ter

plaatfe

-ocr page 193-

Cap. XXFr. m Amfierdam. 179

plaatfe daar den Betrockene woont; aan den
\'■t\'recker felve verfoeckt» de prima Wiflel-brief
te willen fenden aan den Betrockene, om te ac-
cepteeren ; en geaccepteert wederom te fenden:
dat den Trecker wel ongeobligeert is, echter
"iet gewoon is te weygeren , wanneer hy van
de realiteit van fijn correfpondent, die hy be-
trocken heeft, en dat hy de Wiflèl-briefacccp^
^crenfal, verfeeckert is.

VIII.

Wanneer een Gever aan den Trecker fijn
Wiflef brief heeft laten houden, of wederom
ter handt fliellen, om d\'acceptatie daar op te
forderen, en die wiflfel-brief op fijn behoorlij*
^^e tijdt geaccepteert, niet retourneert,
foo
^erdt daar door den Trecker niet verobligeert
^an den Gever eenige nader fatisfa£tie te doen;
tïiaar den Gever moet dan de tweede brief, by
i\'etardement van de eerfl:e, aan yemant anders
^^nden, of doen fenden, en onderfl;aan of de
prima Brief geaccepteert is, foo niet, d\'accep-
tatie op den fecunda laten vorderen.

IX.

E-en voorfichtigh Gever fal d\'acceptatie van
^n Wiflèl-briefniet laten vorderen , door den
Treedeer felve, ten
zy dat hy defelve over-dub-
"slt fuffigant houdt, en dat hy van deflèlfs
^roomheydt, oprechtigheit, eii goede trouwe
^\'el verzekert is.

M a X. Wan-

-ocr page 194-

r.

i8o WISSE L^S T Y L Cap.XXll\'
X.

Wanneer den Houder van een buyten wiflêl-
■ brief geen correfpondentie ter woonplaats van
\'de Betrockene heeft, en niemant de moeite
vergen mag of wil, om de Brief voor hem te
verfonden, en de verfondinge den Trecker niet
\'toevertrouwt; of ook, wanneer hy de wiflèl\'
brief, als die op een plaats daar men geen wiflèl-
bank heeft, of anders buyten dc Wiflèl-bank
in contant geit te betaalen houd, niethafarde-
ren wil; foo is \'t ook gebruykehjk, dat den
Houder by misfive den Betroc cene notificeert,
dat hy foodanige Wiflel-brief tot fijnen laften
heeft \', met verfoek, dat hy hem gelieft te ref-
criberen en antwoorden, of hy fodanige wiflel-
brief aanneemt ten verval-dag te voldoen ; maar
geen weder-antwoord , of tot antwoord beko-
mende,. dat hy defelve niet accepteeren noch
voldoen fal; foo is den Houder verobligeert»
de wifïèUbrief te fenden, ofte te doen fenden,
ter woonplaats van de Betrockene, en hem al-
daar formeel d\'acceptatie te laten afvorderen ,
of by weygering te protefteren.

XL

Wanneer de Betrockene een buyten-woon-
der is, lbo werd by de vordering van d\'accep-
tatie van hem v^el verfocht, dat hy by , ofte
onder defelve, gelieft
te noteren, by wien den
Houder, ter pkatfè daar de betalinge gefchieden
snoet, hem ten verval-dag fal hebben te addref-

feeren,

-ocr page 195-

Cap.XXIF, tot Amßerdam. j8r

feeren, en de voldoening vorderen, maar den
\'\'Acceptant is lot fulx niec verobligeert; inte-
gendeel is hy bevoegt, onder d\'acceptatie van
^en wiflèl-brief, houdende aan ordre te vol-
doen, te conditioneren, dat den Houder, aan
dewelke defelve ten vervaldag voldaan fal moe-
ten Werden, hem tijdig fal hebben te ad vifee-
, aan wien defelve emdelijk te betalen gcën-
doflèert is. XII._

Wanneer een Wiflèl-brief op een Buyten-
"^oonder, houd eenige dagen na ficht te beta-
|en, of op Ufo, Ufo ter plaatlè daar de beta-
hnge gefchieden moet, voor eenige daagen na
ficht gereekent werd : lbo mag den Betrocke-
ne ,
Wanneer hem d\'acceptatie adroirure af ge-
fordert werd, defelve dateren op den dag als
hem de wiflel-brief vertoont werd; maar fbo
"Wanneer die wiflèl-brief komt over die plaats,
daar de betalinge gefchieden rnoer, als dan be-
hoort d\'acceptatie, den Houder \'t felve pre-
tendeerende, te gefchieden, niet onder den da-
tum van de prelenteeringe ofte vertooninge,
^"^^aar onder den datum van\'tarrivement van de
\'Wiflèl-briefin de betaal-plaats.

Xlll.

Den Buyten-woonder moet verforgen,dat de,
^flèl-brief, houdende directe aan yemant tc
Voldoen, ten verval-dag voldaan wert ^ fonder
dat den Houder vei"obligecrt is, by misfive hem
t felve te vermanen.

M 3 XIV. Wan-

-ocr page 196-

iSl I s s E L-S T Y L Cap, XXir,

XIV.

Wanneer een wiflèl-brief ten laße van een
Buyten-woonder aan ordre te betalen houdt,
en den Betrockene in het accepteeren niet ge-
ordineert heeft, by wie ten verval-dag de vol^
doeninge te vorderen, foo is den Houder ver-
obligeert aan den Acceptant, voor ofte ten ver-?
val-dag, tijdige advertentie te geven, aan wie
defelve voldaan moet werden, op dat d\'Accep-
tant binnen de refpijt-dagen hem refcriberen,
ofte de noodfge ordre fliellcn kan tot de vol-
doeninge.

XV.

Wanneer aan den Houder van een Wiflèlt
brief, houdende op een Buyten-woonder, de
voldoeninge, ten vervaldage, door d\'Accep-
tant geremitteert werdt in andere Wiflèl-brie-
ven, ter lèlver tijt vervallende: foo is hy niet
verobhgeert de voldoeninge van defèlve te vor-
deren , fonder provifie in billikheit daar voor
te genieten ; dewijle hy alsdan is gehouden met
den buyten-woonende Acceptant te corref-
ponderen, Briefport te fpendeeren , nieuwe
acceptatie of voldoeningh , en dat fomtijts in
meer als een party , te folliciteeren ; en die niet
bekomende daar over te protefteren, het Pro-
teft te rugge te fenden, en wat moeite daar
meer
aan dependeeren kan, maar foo wan-
neer d\'Acceptant hem eenvoudigh addrcs
geeft ^ by wien hy dc voldoening fal vorderen,

foo

-ocr page 197-

Cap, XXIF. tot Amßerdam. 185

foo is hy des va\'obligeeit te doen, fonder pro-
vifie.

XVI.

Wanneer een Buyten-woonder een WifTeî-
brief heeft, ten lafte van een ïnwoonder ter
plaatfe daar defelve voldaan moet y/erden, en
de Buyten-woonder verfoekt aan den Betroc-
kene of Acceptant, dat hy hem de voldoeninge
ïn contant toefenden wil i foo is den Acceptant
\'t felve ook ongehouden, fonderproviüedaar
Voor te genieten.

XVïT.

Den Houder van een Wiffel-brief, ten lafte
vaween Buyten-woonder, geen voldoening be-
komende, is gehouden op den laatften refpijt-
dagh daar van kennis te geven aan een Notaris,
en een Proteft van non-bctalinge te laten op
maacken : welck Ptoteft, alhoewel niet aan
den perfoon, nochte ter domicilie van d\'Ac-
ceptant gedaan , echter voor validé gehouden
^verdt : zijnde den Houder des Briels niet ver-
obligeert , tegen een Buytenwoonende Accep-
tant , ter plaatfe van fijn wooninge van non-
t>etalinge te protefteeren.

-ocr page 198-

,84 WI S S E L\'S r Y L Cap. XXF.

houdende am ordre te httaalen, vervallen, en den laatße»
re/pi/t-dag gekomen -was, fonder dat haar vordering gedaan
"Wierd, jy dierhalven protegeerden voor haar promptitude en
hereidfwilligheidt om te voldoen ; yoaar van a6ie in fortnn
door haar na, den Trecker gefonden "wierdt, om hem van de-
felve te dienen tegen een opgemaakt Protefl van non-hetaltn-
ge.
Maar by aldien een gemeen Comtoir, daar alle
geprotefteerde Wiflèl-brieven geregiftreert en gcproto-
collccrc fouden moeten werden, ingeftelt, ofte opge-
richt werdt, foo loude defê ftudie en pradijk en die
exceptie van niet tc weten, aan wien men voldoen
moeft, uit zij\'n:
want ieder Buiten-woonder met den opflag
van dat B^gifter, aldaar foude kp"nen verneemen, aan wie
de IViffel-hrief tot fijnen laßen te betaalen was , en \'t felvc
daar noch niet aangeteeckent vindende , felve können doen no-
teren , maar den Houder, pch openbaarende, ßjn. voldoeninge
vinden fal, \'t Welk ee» overgroot gerijf foude wefen, en feer
nodig en gedienßig, dewijle veeltijds geëndoffeerde Wijfel-brie-
ven ook \'^\'^el ten lajlen van Buyten-woonders, in de refpijtda\'
gen, ja op den uitterßen refpijt~dag, eerß kernen te arriveren ,
als wanneerder geen tijt is, om den z^cceptant te adviferen ;
aan wie de voldoeninge gefchieden moet, en binnen de refpijt-
tijt defelve te bekomen.

Het XXV. Cap ittel.

Van het ïVijfelen op een plaats over
een plaats, en JVtffel-commis^
Jie in \'t gemeen.
I.

■ En Wiflèlt op een plaats over een plaats»

_____wanneer men niet direde treckt of remit\'

leert op die plaats da^r men geit geeft, of heb-
ben

-ocr page 199-

Cap.XXr. tot Amfierdam:

ben moet, maar op een ander plaats j en dan
Van daar den beloop revaleren of remitteren
^oet, op die plaats, daar mend\'avanceheeft
moet verforgen.

* Soo Wijfelt men op Straatsburg over Frankfort; o/»
•Bologna, Baffano Florence, Milanen, Napels, Ro-
Jften
en gehed Italien over Venecien ; op Matfilien ,
^outs
, en andere plaatfen in Vrankryk over Parys opge-
Engeland over Londen ; ja men ^vijfelt fomtijts oot^yel
nvee plaatfen: by voorbeeld ; van Marfilien over Pa-
^ys Amfterdam, o^ Hamburg, en foo voort.

n.

Men wiffelt op een plaats over een plaats, of-
te om dat men adroiture , op die plaats daar
\'^en op Wiflèlen wil of moet, geen refcontre
^^ndt; ofte om dat men meer avantagie over
andere plaats, als adroiture, wiflèlen kan,
III.

Als men op een plaats over een plaats wiflèlt,
^oet men de Wiflèl-brieven maacken, ofte
^oen maacken , ten lafl;envan, ofte te betalen
yemant, \'t zy mede geintcreflèerde; of
^ommiflionans, of Fa6toor, die ter plaatfe daar
^en over wiflelt, of daar de wiflèl-brieven op
gedirigeert werden, en daar de voldoeninge
gefchieden moet, woonachtig is ; of immers
aldaar de betalinge moet doen, of laten
Qoen, of vorderen.

p Iv^

Een Commijfionaris of FaEloor werdt ge-
M 5 noemt,

-ocr page 200-

,86 W I S S E L\'S r r L Cap. XXf^\'

noemt, den geenen die een ander, \'t zy
wiflèlen of Koopmanfchappen, in commiflie»
dat is volgens deslelfs bevel, ordre of lalt, vooi\'
provifie bedient.

Provifie is het loon dat de Commiflïonaris
Factoor rreckt, of aan fijn principaal verreeC\'
kent, foo over de moeite van de correfponden\'
tie, als "hegorieringe van de party, enfpende-
rmae van fijn naam en credit.

VI.

Men negotieert voor een ander, als men op
fijn eygen naam, voor een anders reeckening»
in Commiffie negotieert; en men negotieert
door een ander, als men hem door een ander»
op desfelfs naam, in commiffie bedienen laat.
VII.

Men moet voorfichtigh zijn en toefien, w«^
men in Coramiflie bedient, oock wie men it^
Commiflle bedienen laat: fpecialijck moet mei^
in negotiatie van wiffcl, niet alleen forgh dra\'
gen dat men aan een fuffigant correfpondent oi
Huis remitteert, of remitteren laat: maar oock
betreckt, ofte betrecken laat; dewijle men
oock in cas van betrecken , ofte belafl:mg
fidC\'
ren moet, \'t zy datmen den Betrockene door
remifes de Provifie
verforght, ofte hem reva-
leeren laat: want een lufhcante en
ontrouwe
Betrockene, foude hem van de overgemaack-
te, of gerevaleerde provifie können bedienen,

en

-ocr page 201-

^^p. XXr. m Amfierdam: 187

^^ <Je brieven op hem getrocken, met proteft
^^aten keeren.

VIII.

Een Commiffionaris die een cordialen Mee-,
jjcr heefr,die hem niet gewoon is fijn provifie tc
"^knibbelen, noch te ciquaneeren, is verobli.^
B^ert defelve alle moogelijcke voordelen en
"^Vantagies te laten genieten; maar wanneer een
P\'"incipaal fijn Commiflïonaris de behoorlijcke
PJ\'ovifie niet gunt, en in het wifièlen geen cour-
|?gie noch brief-port betaalen wil, dieveroor-
jaackt veeltijdts, dat een Commifiionaris deon-
5often, die hy efeétief debourfeeren moet, hier
of daar in, aan de lengte of breetefoeckt, en

^^ndt. _ ;x.

Een Commiffionaris is gehouden, met den
^deveerften gelegentheidt, aan fijn Meefter of
Principaal kennis te geven, van het geene hy
Voor desfelfs reeckening genegotieert heeft, en
dat omftandigh, te weeten, wat party, in wat
, op wat conditiën, en met wie hy defelve
^^eft geftooten.

X.

- Een voorfichtigh Koopman fal fijn Commif-
lonaris of Faétoor, al ftaat
dekWe delaredere
Voor het genegotieerde, echter doen opgeven,
j?et wien hy genegotieert heeft, en de Commif.
^onaris is ook verobligeert het felvc te doen :
^^ niet alleen, in geval hy goederen verkocht
^^ft, te noemen wie fijn Kooper is, maar

oock

-ocr page 202-

188 WISSEL-STYL Cap.XXf*
ook als hy voor fijns Meefters reekening pen-
ningen op Frankfoort, ofte na elders, geremit\'
teert heeft, daar van terftond geen Wiflèl-brie-
ven gelevert hebben, te noemen wie fijn Trec-
ker is, en foo in andere voorvallen.

XL

Een Laft-gever of Principaal is verobligeert,
foo haaft hy eenige kennis bekomt van eenigh
negotiatie, voor fijne reeckening door fijnS
Commiflionaris geflooten ^ defelve te approbee-
ren , of te disapprobeeren.

XIL

Een Principaal is niet verobligeert te appro--
beeren al wat fijn Commiflionaris doet; maaf
het ftaat aan heni, een negotiatie vian fijn Com-
miflionaris buyten ordre gedaan, al is die met
een goede inficht, ter goeder trouwen, en oni
beft wil gefchied, tedisapproberen; daar-en-
tegen foo wanneer een Commiflionaris ordre
gevolgt, en de gegeven limito niet getransgreP
feert ijeft, foo moet den Principaal of laft.gevei"
approberen, \'t geen fijn Commiflionaris, op fij-
ne ordre, verricht heeft, al valt het qualiik uyt*
XIIL

De fchade en bate in de Wiflèl-handel, of
eenige andere negotie, volgens gegevene ordre
geflooten , buyten verfuym of toedoen van de
Commiflionans, voorvallende; moet by den
Principaal, voor wiens reekening genegoticert
is gedi agcn werden.

\' Xiy. Een

r

-ocr page 203-

Cap. XXF, tot Amßerdam.

XIV.

Ken Commiffionaris die de ordre van fijn
Principaal, prompt en terfl:ond, londer uitfiel
V\'^ltrekt, misdoet niet, of hy fchoon te gemoet
fi^t, dat hy fijn Meefl:er met uitftel foude pro-
stèren , en voordeden; en dewijle wiflèlen en
^int, gefwint verkreegen, en ook veeltijts
^recip]teeren : fbo mag een Commiflionaris niet
^hilofbpheeren, wat fchadelijk ofte voordee-
Jg Voor fijn Meefter is, maar moet deflèlfsor-
y^e, foo hy kan, uytvoeren, enlaftvolgen,
^tïdien hy niet feeker, vaft en abfoluyt weet
dat hy qualijk doet.

Een Commiflionaris moet de ordres heta van
fijn Principaal gegeven, ook exaéte en ftrikte
\'^blèrveren; want wanneer een Commiflionaris,
tegen, buyten, of boven, ordre doet, en fijn
peefter, of laft-gever, \'t felve niet approbeert;

bhjft die negotiatie voor des Commiffiona.
fis reekening; dierhalven is in het bedienen van
^^mtniflie beter een negotiatie nagelaten en nicc
gedaan, als buyten ordre, of boven ordre on-
dernomen. XVI.

.Öe Regel, Volg ordre , en doet qnalijk^, moet
\'^let alrijt geobferveert werden, want wanneer
Commiflionaris voor-hands fiet, dat hy
^Jn Pdncipeal ofMeefterfchadedoen fal, fbo
pandek hy niet ter goeder trouwe met hera,
hy uit inficht van voor hem provifie te win-
nen.

iiji

-ocr page 204-

J90 W I S S E L-S T r L Cap.XlX-

nen, fijn Meefter feeckerlijck doet verliefen, ei^
\'t is voorfichtiger van hem, de gegevene CorO\'
mifiie niet geeffedueert, als voltrocken en qua^
lijck gedaan.

XVIL

Over het niet effedueeren vancenCommii\'
fie, heett een Principaal niet altijdt verhaal vaH
fchade op fijn Commiflionaris, fchoon delêlvc
gepromitteert heeft, dat hy die foude, en al hee^^
hy die oock korfnen, voltrecken.

XVIII.

Wanneer een Commiflionaris iets doet tege^
de ordre van fijn Principaal, foo is defelve altijdt
gehouden tot de herftellinge, ofte vergoediO\'
ge van de fchade, enintreil, uit die negotiatie
ontftaande. XIX.

Wanneer een Commiffionaris boven ordre eO
limito gegaan of iets gedaan heeft, foo ftaat heC
niet in \'t vermogen van fijn Principaal of laft\'
gever, die negotiatie voor
fijn reeckening aa^
te nemen, mits die regulerende na fijne linji\'
tatie, maar hy moet defelve approbeeren, oft^
in\'t geheel laatcn voor reeckening van fijnCoin"
miftionaris.

XX.

lil\'

Wanneer een Commiffionaris fijn ordre ge\'
transgreflèert heeit, en aan fijn Principaal, ad-
vys gevende van fijn negotiatie, toeftaat, dat
hy het transgres bydisaprobatie tot fijne laftei^
neemt; foo moet de Principaal de gedaane nc-

gotiatre»

-ocr page 205-

^^p. XXF. tot Amfierdam. 191

ïotiatic, sercducceit tot fijn iimitatie, appro-
Wn. XXI.

Een Commifiionaris voldoet noch quyt fijn
S^ttioet niet, die konnende fijn Principaal avan-
[i^ieren, \'r felve niet doen wil^of onder desfelfs
^\'öiito en ordre genegotieert hebbende, dene-
H^tiatie, in de gegeven limito geflooten, geeft,
^n d\'avanta^ie voor fiin winfl: reeckent.

XXII.

Den Commifiionaris in wiflèl maakt hem
Verdacht, dat hy fijn Meefter ofte Principaal de
^\'cchte cours daar in hy genegotieert heeft, niet
^ïifet, wanneer hy de Wiflèl-brieven maakt,
^fte maaken laat, in een buyten ordinaris gek
^öenaing.

. * By voorbeelt : Tat Amfterdam is men ge^voon te
p\'lfelen op
Dantficfc in ponden Vtd-ams y tot . . . groffen
Oo/i ppy ^ f^aamstot
Venetien -wijfelt men op Am-
^^rdam , ordinaat in Ducaten tot ... gr. Vlaams per Du-
> "Wanneer nu de jVijfel-brieven tot Anifterdam ge-
\'"al^ -werden in de Poolfche guldens , en tot
Venctien in
^ Vlaams , \'t geeft groote fujpiiie , dat die de brieven
J°°aanig maakt ( of\' maacken laat) fijn correfpondent (ofte
fj^^fiondenten , "wanneer
hy in fijn eygen brieven conteert of-
^ i\'reert ] in de cours fnuyt.

XXIII.

Wanneer een Commifiionans ordre heeft
Van divei fe Meefters tot een felfde negotiatie,
,\'^yinWifièl ofover Koopmanfchap, fonder
\'tnitatie, en hy efledueert fijne bekoomeu
in différente cours of prijlèn ; die
\'^y niet egaal reduceren kan: foo is het wel niet

buy-

« i

-ocr page 206-

19i W I S S E L\'S r Y L Cap. XXf-
buyten reden, dat hy die Meefterdaar hy hem
\'t meeft aan laat gelegen zijn, avantagie voor an\'
dere genieten laat, maar hy is echter verobü\'
geert de prijfen en courfen lbodanigh te regu-
leeren, dat d\'eene Meefter d\'alderavantagieu-
ften, en d\'ander den alderdisavantagieuften,
niet toegereeckent werdt, en het foodanig te
maacken, dat hy aan yder vergenoeging geeft»
en het voor haar allen verantwoorden kan.

XXIV.

Wanneer een Commiffionaris ordre van di-
verfe Meefters heeft, tot een felfde negotiatie,
maar van d\'eene fn een gelimiteerde, en van
d\'ander in een ongelimiteerde, cours of prijs,
cn hy eftèdueert beyder commifiie tot de ge-
limiteerde ordre, en avantagieufer; als dan is
het billijck dat die Meefter, die meeft avantagie
geniet, die geen limito geftelt heeft; om dat
defelve (foo wanneer met disavantagie boven
des anders gegeven limito geflooten waar) hem
met die disavantagieuften cours foude hebben
moeten vergenoegen.

XXV.

Wanneer een Commiffionaris van fijn Mee-
fter een dubbele commiffie; heeft beftaande in
trecken en remitteren; die moet het een niet
doen, ten zy hy ook raat weet het ander te
cffe£tueeren: want hem \'t felve ontftaande,
foo blijft de half gedaane negotiatie
voor fijne
reekening.

XXVI. De"

-ocr page 207-

C^p.XXn. tot Amfierdam,\' ■ 193

xxyi.

öen Commiffionaris is bcvoeght Conrtagk
^fMaackelaardy-loon aan fijn Principaal te ver-
^^eckenen,al is de Negotiatie mondt aan mondt,
^^ niet ten overftaan van een Maackdaar, of
y contatie gefchiet; maar een Commifliona-
die, of
Franco van Courtagtehedknt te zijn,
defelve boven fijn provifie te gauderen, lie-
iets in de Cours of conditie vandeNego-
^latie na geeft, bedient fijn Meefter ter goeder:

^\'ouwen. \'

XXVÏI.

Voor courtagie van wiflel, *t fy in het ti\'ccken
^^ remitteeren, werdt ordinaar hier en elders,
J5genwoordigh gereeckent een per mille, of
Gehoon by Coftume ( want na de ordinantie re-
Enlercn haar de Maackelaarsfoo precilê niet) in
gevoeit: is, dat in fommige wiflelen meer, in
\'Mildere min, voor Courtagie cflTedive betaalt

^erdt.

J^an Wifjelrtrecken ïn Commiffie,
I.

\\T7lflèl-trecking in Commifliegefchiet, of
jVV voor reekenrng van den genen op dewel-
^^ tnen treckt. öf voor reeckening van een der-
de. II,

Wanneer men treckt voor rceckeningh ,
N van

-ocr page 208-

194 WISSEL-STYL Cóp.XXfl
van den geenen op de welke men treckt, foO
inoet men aan den felven prompt advijs geveo >
wat fómme getrocken is, diftinételijck in ho\'
\'veel Brieven
, onder wat èatftm , aan wie
•wanneer x.t
betalen, van wieéivs. Valuta, tot
Cours, en hoe veelgtddensvooïècnhcloo\'^ii^^
en hem in credit komen te ftaan.

ïll.

Mén behoort niet te trecken voor reeckening
van een derde, fonder eerll en alvöoren van de\'
felve expreflè en fpeciale ordre en commifß^
tot fuiken treckingetc hebben.

IV.

Wanneer men treckt voor reeckening vaü
een derde , foo moet men van die negotiatie
niet alleen advijs geven aan den geene op de-
welke men trekt, maar ook aan den geeneU
voordewelke men treckt.

^ Onder Kooplieaen van eeren werd als rechtgeobferveefi
datfoo veanaeer yemandt eenfomme gelts op eenige plaats gf\'
trocken heeft, defelve Jrecker Jchuldig enverebligeertis*
van foodanige treckinge metten eer fien en beqmamfien Poß
daar na, te advifeeren aan den Principalen, voor rvieii^
reehning de treckinge gefchied is.
WilJekeuren i.de^*
Cap, van di Coftamen van Amfterdana.

V.

Aan den geenen op de welcke men treckt
voor reeckenmge van een derde, moet men ad-
vifeeren , eerft en vooral
voor wiens reeckenif^i
men treekt, voorts watfomme, \'\\nhoe veelbri^*
ven^ \'onder wat dato, aan wie xviwanneer^^

betaa-

/

-ocr page 209-

^\'ip. XXFI. tot Amfierdam. igf

betaalen en van wie de Valuta, maar \'t is onno-
digh de cours te melden, ten fy datgewilTelt
\'s in een vreemde of foodanige gelt-noeming, |

daar in men ter plaatfe daar de betaiinge ge- ^

l^hieden moet, geen Boeck noch reeckening \'j

^oud, en dat den beloop van de Wiflèl-brief j

^Maar, volgens de gecontraheerde Cours, moet j

^itgereeckent worden,
. ^ Ciel\'^k men tot
Amfterdam, op Dantfik, Co-
\'^logs-bergen , en SlokhoXm gewoon is te WiJJelen.

. Aan denPrincipaal voor dewelke men treckt,
^ niet nodigh te particulariferen in hoeveel
"neven, of met wie genegoticert, maar alleen
^^ advifèeren,
op wie men getrocken heeft, wat
J^ntme, ep wat tijdt
te betaalen, in wat Cours ge-
wiflèlt is,
enho/ veel gulden voor de valuta in cn
•^etn m credit komen te ftaan.

VIL

In het maacken van de Wiflèl-brieven getroc^
ken voor reeckening van een derde, werdt by
Jooimige Treckers geobferveert, datfe defelve
^^üyten met defe exprefl\'ie,
doet goede betaiinge, \'
^^fielt het op reeckening van N.N
ftel lende d\'eer»
^te
f .etteren van de Naam, en toenaam, ot de
,!ian, van den geenen voor wiens rekening de
* rattes gefchied, om te precaveeren, dat de Be-
J^ckene daar na niet cn kan excipieren, dat de
Vattes voor foodanige reeckening, by hem
^let aungenoomen en voldaea foude zijn.

Ni VUL Men

-ocr page 210-

-T

jg6 W I S S E L\'S T Y L Cap.XXf^J-

Vin.

Men trekt ook wel op yemant voor reekenin^
van een derde die de betrokkene niet kent, ƒ
felfs veeltijts niet weet wie het is^ maar foO\'
danige Trattes gefchieden altijt met d\'oblig<^
van den Trecker.

* By voorbeelt: A is ontgeld verleggen, B. fif 1
vriend heeft geen gelegentheit van hem Vfelve te verf chic
ten , maar voel credit by C. tot Venetien , die A. P.
hent. Op dewelke hy, om A. P te accomoderefi, trek^
feker e fomme , en advifeert hem, dat hy die fomme trek^
voor reekening van A, P. hem met fijn Naam noemende t
met fijn obligo ofte aftder s, dat hy die fomme trekt, voof
fijne reeckening apart, A, P. begeerende daar mede dïif
onder die Letteren een aparte reekening van deji Tratü^
fal gehouden werden, en defelve fomme per apoinQe g^\'
revaleert, Jbo als hy ordonneert. Defe methode van Wifi
J\'elen werd ook wel gepraBifeert in cas A. P. Debiteur
van B. en \'t hem ongelegen komende de betalingen te doet) >
wat uitfiel verfoekt, en fy met eikanderen conveniereft >
dat A. om de penningen te gaudeeren, in voegen ah hovc^
voor reekening va» A. P.op fijn correJpottdeittC.treckc^
en hem wederom laaien betreckenJol.

IX.

, Men trekt ook fointijis wel op yemand,
voor reeckening van een derde, op ordre v^in
een vierde.

By voorbeelt: B. tot Antwerpen, heeft ordre vfi^
D. tot Madrid om voor dejfelfs reekening te trecken op
tot Hamburg , waar toe B. geen refcontre vindende ^ ordi\'
teert A, tot Amfierdam, dat foodanige fomme op C, vOOf
rekeninge vm D. trekken, mhem r emitteer en fal of^^-
trekt op A. met ordre om hem op C. voor reekening van D-
U revateren, foodanige Ccaumjjic moet A, niet aamietJi^^

aii

-ocr page 211-

Cap, XXFL tot Amßerdam \', 197

met d\'*obligo vanB. en op C. trekkende, moet aan hem
*^viferen, dat hy trekt op ordre van B. voor rekening van
en van die Trattes oek aan B. advijs, en raifon ge-m
maartenis niet noodig, of fchoon deß negotiatie voor
\'\'ekening van D. gefchied, dat A. met D. dien aangaande
\'^^ige correfpondentie houd, \'t welk het fait en de plicht
^\'\'»B.is. ■ X.

. Wanneer een Trekker in Commiffie, fijn
brieven aan yemann geeft, die hem dc valuta
\'^iet prompt voldoet, foo is hy gehouden de
Voldoeninge met rigeur, by parate executie,
vorderen, en mag hem geen tijt of uitftel
geven als op fijn rifico en gevaar.

XI.

Wanneer een Trekker incommiifiedenge-.
^^i\'cenigen tijt toeftaat, om de valuta levol-
doen , en daar voor avantagic in de cours ge-
niet , en die avantagie aan fijn Principaal, voor
)^jens rekening hy trekt, genieten laat, foo
IS den Principaal, foo haaft hy bericht van die
^egotie onder die conditie bekomt, gehouden
defelve tijd geving , teapproberen, ofte die
^ïet approberende, den \'I recker d\'avantagie
laaten genieten, mits dat de(êlve de valu-
^^ na cours courant, verantwoord cn goedt
doet. Xl[.

Een Commiffionaris die ordre heeft op een
^erde te trecken oplicht, doet feer onvoorfich-
tig Wanneer hy op tijt trekt.

Xlll.

V oor al ftaat een Trecker in commiffie tc
N 3 obfer.

-ocr page 212-

198 WISSE L\'S T r L Cap.XXVÏ-

obfervéeren , dat hy niet en treckt na ficht,
maar altijdt óp eèii vaftgeftelde dagh, ofte iià
dato.

XIV.

Wanneer een Commiffionaris ordre heeft op
een derde te trecken in cours courant,
behoort
die ordre te obferveeren, al is de cours disavan-
tagieus voor fijn Principaal.

XV.

Den Principaal voor wiens reekening getroc-
ken werdt, moet hem vergenoegen met fooda-
nige cours als fijn Commiffionaris efFeftive be-
dongen heeft, fchoon defelve merkehjckdis-
avantagieus is, \'tzy door het discrédit van defl
Trecker, ofverloop van de cours.

XVI.

\'t Gebeurt wel dat een Trecker incommif-
fie in een disavantagieufe cours getrocken heb-.
bende, aan fijn Principaal, om redenen, in een
avanragieulèr cours" getrocken heeft, in fijn
provifie ^ en fomtijdts meer en fomtijdts min,
daar by komt in te fchieten ; en gelijck hem dit
geoorloft is, foo kan \'t oock voor geen fchelm-
üuck gerecckent werden, dat een Trecker in
een feer avantagieufê cours hebbende genego-
tieert , de party aan fijn Meefter, of Principaal,
in cours courant getrocken geeft, enaanreec-
kent.

XVII.

Den Trecker ïü cotnmiflïe maackt hem ver-
dacht

-ocr page 213-

xxfi, m- 4^jherdanp, 1,9^
dacht by fijn Principaal, voor diens reekening
fey trekt, dat hy de rechte cours daar in hy ge-
negoticert heeft, hem njet aanreeckent qlte
goet doet, foo wanneer hy de Wiflèl-brieveri
♦\'^aakt in een andere gelt-noeming, als men d^
felve ordinaar gewoon is te maker\\.

* Want als dan kan den Trecker den cotirs vanWiJfel ^
^aar in hy foude geflooten hehhen, uitfetten^ enfijnFrin.
\'^\'Paal aanreeckenen foo hoog als hy ml j daar anders ïvan-
"^er de Wiffel-brieven op de ordinaire wïjfe en oude ge-
"^oonte gemaakt voerden., in defelve de cours uitgefit
^erdt en dien volgende niet hooger kan aangerekent vper-
^^^, als ejfeäive geveißelt is, ten zy by collufie met de
gever; en dit is de reden, voaas om men dqn nu ter tvjcf
Veel ine er Franfche, en nu en dan ook welVenetiaarfche ^
^^iffèl-brieven vind ^ die in plaats van .. .foo veel Croo-
ofDucaten, tot.. .foo veel grooten Vlaams hou-
dtn tn gifldens 3 of Ponden Vlaams ^ in Amfterdam i of
elders te voldoen.

XVIII.

\'t Is geraden voor een Trecker in commiffie,
dat hy d\'acceptatie van fijn Trattes , fpecialijk
"Wanneer defelve op een derde, en niet adroiture
^P den geenen voor wiens reekening hy trekt
Eefchiet, fonder ukftel Procureren, cn vorde-
ren doet. XIX.

Wanneer een Commiffionaris ordre heeft
goederen te provideeren, en hem over den be-
^op op een derde te revaleren, en hy fijn Prin-
cipaal of lafl
:-gever niet genoeglaam kent ofte
fideert: foo is \'t wel gebruyckelijck dat d:n
Commiflionaris , den geenen op dewelcke hy
N 4 ordre

-ocr page 214-

%oo WI S S E L-S T r L Cap. XXFl.

ordre om te trecken heeft, preadverteert, dat
hy ordre heeft foodanige fbmme op hem te
trecken, met verfoeck, dat hy hem wil adver-
teeren, of hy fijne Trattes, voor reeckening
van foodanige vriendt, aanneemen fal of niet,
tot fijn naricht.

XX.

Die in Commiffie voor yemandts reeckening;
op elders te trecken, cn den beloop na een an-
der plaats te geven heeft, of eenige fomme na
elders te remitteren, en den beloop op een an-
der plaats te revaleren heeft, die moét nier ge-
ven voor dat hy weet of hy trecken kan: want
dan foude hy hem felven in verfchot ftellen;
oock moet hy niet trecken voor dat hy weet of
\'er gelegentheidt om te te remitteren is;want dan
föude hy avance bekomen van fijn Principaal,
fonder die te konnen difponeren: en Ib wanneer
d\'occafie beyde tot trecken en geven oflfereert,
lbo moet hy, eer dat hy fluyt, fijn calculatie
maacken, of hy met een foodanige cours daar
hy in fluyten kan, de Limito van fijn vriendt
(indien hy gelimiteerde ordre heeft) niet te buy-
têngaat.

XXI.

Wanneer een Commiffionaris tc trecken
heeft per apoinéte, dat is, dejuyfte fomme die
hy hebben moet, \'t fy over Wiflèl, of faldo van
reeckening, als dan moet hy provifie, courta-
gie, briet-porten of andere pnkoften, te ver-
recke»

-ocr page 215-

^ap. XXFIL tot Amßerdam: aoi

Reekenen hebbende , daar mede de fom die hy
trecken heeft, augmenteren.

Het XXVII. Capittel.

VaH Remitteren in Commiffie, en fiaan
del credere.

I.

\\

Die in commiffic remitteert, doet fulx, of
vóór recckening van den geenen aan den
Welcke hy remitteert, ofvoor reeckening van
^en derde, en hy ftaat
del credere voor de remi-
ses, of niet.

IL

Een Gever in commiffie moet fpecialijck
<^bferveren , dat hy de wiflèl-brieven doet maa-
te betalen volgens d\'ordre van fijn Prïtk
cipaal ; en foo wanneer hy brieven heeft, of
^«aacken doet aan fijne ordre te voldoen, foo
^oet hy niet verfuymen ; of nalatigh zijn, de
felve voor de verièndinge na vereyfch te endof-
lêren.

III.

Een Gever in Commiffie, hebbende de wif-
lèl-brieven doen maacken te betalen direde
^an fijn Principaal, of aan ordre van defelve ,
^fte op ordre van defelve aan een derde, dii e6i;e,
of aan deflèlfs ordre, macht,en is bevoeght, hem
"^derickende, de Wiflèl-brieven noch niet ver®

N f fonden,

-ocr page 216-

^otW I S S E L^S TT L Gap, XXVll

fonden, ofte gedemanueert hebbende, die te
laten veranderen, en te doen maacken aan ye-
mant anders te voldoen.

IV.

Wanneer een Gever in commiffie de Wilfel\'
brieven op ordre van fijn Principaal, aan eeO
derde gefonden, en in de Advijs-brief aan de\'
felve duydelijk uitgefèt heeft:, voor wiens ree-
kening de remifes zijn, foo kan hy, noch fijn
Principaal, het felve niet herroepen, in pre-
juditie van den geenen aan dien de remifes toc-
gefonden zijn.

j!| ^ Ia het advijs geven ßaat den Gever verder te ohfef\'

veer en, \'\'t geene in ^ t voorgaande Cappittel denTrecker h^
Commiffie voorgefibreven en aangeroefen is.

V.

Den Gever in commiffie remitteerende voof
reekening van yemant die niet woont ter plaatfe
daar hy op remitteert, doet voorfichtig, dat
hy de prima Wiflèl-brief adroiéture derwaarts
fendt, om d\'acceptatie te vorderen, om by
weygering op het fpoedigfte daar van adver-
tentie te hebben, en den Trecker fatisfadie té
doen geven, en om fijn Correfpondent of
Principaal dubbelde brieven te doen hebben,
kan hy derde brieven den Trecker afvorderen,
die hem defelve niet wevgeren magh

VI.

Wanneer by retournering van een Wiflèl-
brief met proteft van non-betalinge, den Ge-

XQÏ

-ocr page 217-

Cap, XXFII. tót Amfierdaml 2,03

van den Trecker weder voldoening be-
komt, van herwiflèl, kofl:en en provifie, foo
is hy niet verder verobligeert aan fijn Corref-
pondent ofte Principaal te verantwoorden, als
den herwiflèl en koften, die by hem gedebou-
^eert ofte te laften gebracht zijn , oft« fullen
"^Verden. En belangende de provifie, die com-
peteert den Gever in commiffie voor de wcder-
^nvorderinge van den herwifl^el.

VII.

Wanneer een Gever in Commiffie, niet del
bredere voor de remifes ftaat, foo doet hy feer
onvoorfichtig, dat hy de Wilfel-brieven doet
ßiaaken aan fijne ordre te voldoen, en defelve
^^ndoflèert: want dan ftaat hy effeftive
del cre^
^ere, fonder yets daar voor tc genieten.

VIII.

\'t Is oock ongeraden, al ftaat een Gever del
bredere voor
dcremifos, dat hy de Wiflèl-brie-
Ven maaken laat te betalen aan fijne ordre, en-
de defelve endoflèert.

* Dit voert nochtans van veele voorname Banquiefs
^fte Negotianten in Wijfel, om dat den \'Irecker niet we-
^en ßyude aan wien Jy remitteren , gepraäifeert, maar
ßer onvoorfichtig: want

Ten I. Kan het endofieeren verfiuymt worden , en daar
\'*yt difpuyt enfidiade ontfiaan.

Ten X. Maakt den Gever hem daar door aanjprakelijk ,
^iet alleen aan ftjn Principaal, maar ook aan yder Houder.

Ten 3. Maakt hy door het Endoßemejit van die
Brieffijn eygen Brief, en veroobligeert hem ten behoeve
"^an fijn Principaal, niet alleen voor de valuta hy hemgenoo\'
maar ook voor den Herwiffel en kofiin. IX. Eca

-ocr page 218-

■n

I S S E L\'S r Y L Cap, XXVJl

IX.

Een Gever in Commiffie ftaande del ■credere,
mach, by retourneringe vaneen Wiflèl-brief,
met proteH: van non-acceptatie, contraderende
met den Trecker over den herwiflèl en kofl:en ,
en daar van fatisfaftie bekomende, foo v/annee«"
hy de wiflèl-bvief niet geëndofTeert heeft, niec
volftaan, met andere remifes van defelve fom-
me , en op defelve tijd vervallende, ,in de plaats
te doen, ofte ordre te ftellen tot de voldoenin-
ge aan de geremitteerde fomme, ten verval-da»
ge, maar is verobligeert: d\'avance van den her-
wiflel fijn Principaal te laten genieten, edoch
wanneer hy de Wiflèl-briefgecndoflèert heeft,
foo magh hy abfoluyt daar mede al volftaan, en
den Principaal moet hem daar mede vergenoe-
gen; dewijle de Gever door het endoflèment,
vandieBrief, fijn eygen Brief, gemaakt heeft,
en het hem foo wel vry ftaat, als den Trecker,
ofte een ander Endoflêur, de party door de vol-
doeninge ten verval-dage te adjufteren.

X.

Een Gever in delcredere, ,

is by retourneringe van de Wiflèl-brief met
proteft van non-betalinge, by ongelegentheit,
or onvermogen yan den Trecker, niet gehou-
den aan fijn Principaalmeergoedtedoen, als \'
die fomme die hy voor de valuta gedebour-
feert heeft, ende is niet verobligeert tot de ver-
goedinge van den herwiflèl en k^often, om<lat

by

-ocr page 219-

XXVII. m-Amfierdam: aof

^y van geen meerder fomme, als van de gege-
"^ene valuta, provifie, of premie voor het ftaan
\'delcredere-, geprofiteert ofte genooten heeft;
^aar foo wanneer hy van den Trecker fatis-
faétievanden herwiflèl en koften bekomt, fcx>
hy gehouden delèlve aan fijn Principaal te
Verantwoorden; maar de provifie , die hy aan
den Trecker verreekent, is hy niet verobli-
geert aan fijn Principaal goet te doen, ten zy
de party effeéèive wederom per apoinóte mee
provifie en koften gerevaleert is.

XL

Een Gever in Commiflïe met del crederefxs by
^\'etourneering van de Wiflèl-brief metprotelt
non-betalinge, verobligeert aan fijn Prin-
cipaal terftont , en fonder uytftel, de gegevene
"\'\'\'aluta te laten valideren of goed te doen: de-
"^ijle hy ftaande
del credere, hem niet alleen
Voor de fuflï§antheyt,maar ook voor de promp-
^^ Voldoeninge verbind: maar als dan loopt
^^n profijte van den Gever d\'intreflè en den her-
^viflèl, "foo wanneer den 7>ecker geen promtc
^atisfaäic doen kan, en echter daar na met d\'in-
\'^"cft komt te voldoen , ofte dat de voldoeninge
^yt getranfporteerde eflèden met intereflè ge-
bonden werd.

Een gever in commiflïe met delcredere, ordre
^ellende voor de voldoeninge van een wifl\'el-
^rief van nonbetalingc goprotefteert, is bevoegt

fijn

-ocr page 220-

WI S S E L-S r 7 L Cap.XXrH\'

fijn R\'ineipaal aan te reeekenen\'t gene hy effè-

ö:ive voor de voldoeninge meer komt te de-
bourferen, ofi:edoetdebourfèren, alshyvoof
de valuta voldaan, cn fijn Principaal ten lafte
gebracht heeft; ikhoudens dat de verreeckc
uing van de Wifièl-fchade en kofl:en, door, ofte
voor den Principaal tegen den Trecker open
I ftaat.

\' xin.

i Een Gever in Commifiie met del credere^docü\'

de de Wiflèl-brief maacken aan d\'ordre van fijn
principaal, of aan eenderde, te betalen, is ge-
houden, of fchoon defelve over diverfe plaatfen
5 ingetrockcn werdt, en ten dier oorfaackeeerö

na verloop van een geruyme tijdt kennis be-
komt, dat de Wiflèl-brief niet voldaan, maaf
geprotefteert is; des niet tegenftaande aan lijn
Prmcipaal te verantwoorden, de fomme by hein
voor de valuta uytgegeven, al waar de Trecke^
noch eenige tijdt, na dat men advijs van de pro-
teftatie adroiture fbugie hebben konnen hebben^
in bonis geweeft.

XIV.

Wanneer yemant inCommiflie met delcredere
remitteert in fijn eygen brieven , foo is defelve,
dewijle hy oock Trecker is, by retournering
van de brieven met proteft van non-betaling»
aan fijn Principaal verobligeert, de.wedergoe-
ding van den herwiflèl en koften, eeven gclijek
oFhy een vreemde Trecker waar.

XV. Wan-

1

-ocr page 221-

Cap^XXriL tot Amflerdami ao7

XV.

Wanneer yemant m Commiflie met
remitteert, en de brieven maackt ten lafte
Van den geenen die hy remitteert, foo is de refi-
co Van het ftaan
del credere met den vervaldagh
^it, foo dat wanneer den Betrockene, die oock
den geremitteerde is, des dags na den verval-
dagh quame te manqueren, ofte binnen de ge-
belde of gewoonlijcke refpijt-dagen van non-
betalinge tegen hem felven niet komt te prote-
fteeren, foo komt de fchade voor den Princi-
paal , en niet voor den Gever in Commiflie;
tïiaar foo wanneer de Betrockene voor den ver-
valdagh manqueert, of binnen de refpijt-dagen
tegen hem felven van non-betalinge protefteert,
*oo komt de fchade op de Gever, dewijle hy
Oock de Trecker is, ofte ten laften van den gee-
nen voor reekening van dewelcke de Trattes is
gefchiet.

XVI.

^ Wanneer een Gever in Commiffie van fyn
^\'\'incipaal ordre heeft, op elders aan yemant
Van iijne Correfpondenten , die hy voor fufli-
Cant houdt, tot deflèlfs fijns Principaals difpo-
>tie, feeckerc fomme te remitteren met fyn
dd
^^edere, en den Gever aan fijn Principaal van de
Remifes die hy doet, en aan wie hy defelve doet,
^dvertenticgeefc, cn defelve remifes by den ge-
remitteerde wel inkomen en ontfimgcn wer-
den ; foo is den Gever, wanneer de geremit-
teerde

-ocr page 222-

xo8 s s e lrs t r l cap.xxru-

teerde, tegen fijn, en yders verwachtinge, tnct
die penningen failjeert en deurgaat, niet gehoU\'
den voor defelve te refponderen: dewijle h^^
delcredere alleen fiet op het overmaacken van de
penningen, en de fuffigantheyt van de brieven,
cn niet van den geene, aan dewelcke defelve
overgemaackt werden; door dien defelve vaO
het moment of datfe by de geremitteerde ontfan\'^
gen zijn, hebben geftaan terdifpofitievandeH
Principaal; en die verfuymt, of geen geleegent-
heydt gehadt hebbende , terfliont over defclvC
te disponeéren, defelve in banden van de gere-
mitteerde gefideert en vertrouwt heeft. ^
XVII. ::

Een Commiffionaris ordre hebbende op eU:
ders te trecken , en den beloop na een andci^,
plaats te remitteren , ftaande
del credere, het on*\'
geluck treffende dat hy geen voldoeninge van dc
valuta voor fijne Traites bekomt, is gehouden
in dc fchade: dewijle het <s/<?/
credere, in foodani-
ge gelegentheyt , op de geheele negotiatie, ende
niet alleen op de remilês fiet.

xvm.

Een Commifiionaris die een Buytenwoon-
der bedient in het verkoopen van goederen,
ftaande
dd credere voor de Ichulden, die ftaj5 -
niet
deféWcdere voor de remifes, die hy aan fij»
Principaal of Meefter uyt, di
|i,,\'ingekomen
fchulden overmaakt, ten zy by ^eciaal con-*
traCt.

XIX. Een

-ocr page 223-

^apiXJCriir, m Amfierdam. »09

XIX.

... ^en Gever in Cotntniflie moet niet lichté-
remitteren by amecipatie, in refcontre
jan die avance die voor reekening van fijn
^eeflier of Principaal noch iii te koonieh ftaat,
fulx doende, moet expres in \'t adviferen
^entioneren j dat die remifes gefchieden by an-
ticipatie, buiten fijn prejuditie, alfoo depen^
hing en daar tegens te contraponeren noch niet
^ögekomen zijn.

XX.

Even gelijk een Trecker, foo maakt tierii
9ok een Gever in commifiie, \'t zy met, ofÉ
^^^^tx del credereverdacht, dathy derechté
^ours daar in hy gefiooten heeft, im corref^
l^\'^nderit ofte principaal niét aanreekentj
fbo
^anneer hy de Wiflèl-brieven maken laat, ofte
^\'^geè\'ndoflèerde Brieven aanneemt, waar in de
\'Om die gewiflèlt is, begroot werd in een ande-
^ gelt-noeming als men ordinaar gewoon is de
Wiflèl-brieven tc maken.

XXI.

. Dewijle eeri Gever in commiffie niet gehou-
^^n is te remitteren, wanneer hy in de ge-
Beeven limito van fijn principaal geen brieveiï
^anireffèn kan, en geenfints verobligeert is
\'t geen daar aanmanqueeit te moeten fup-
pieren en byleggen , foo is hy in téégendeel
^k niet bevoegt, wanneer de cours van
^iflèl onder de limito ga;it, fijn principaal dc-^
O felve

-ocr page 224-

%\\o W I s S E L-S T T L \'Cap."XXVJI

felve in de gegevene limito aan te reekenen)
iiiaar wanneer gy met lijn
Ael credere iemant die
het grootfte credit niet heeft, of by ieder niet
bekent is, fideert, en onder de com"s met
hein
tracteert, foo vermach hy, \'t gevaar van de
Brief op hem nemende, fijn principaal die rc
milès in de cours van de befte Brieven wel aan-
reekenen;
miL^r niet del credere ftaande, en fijn
principaal de rifico van de Brief loopende, loo
verkort hy hem, indien hy hem de avantagie
ook niet genieten Iaat.

XXII.

Wanneer yemand een geremitteerde fom-
me, otte eenige andere avance, per apoinéte te
remitteeren, en daar van provifie te reekenen,
heeft, die is niet bevoegt provifie te
reekenen
van de volle avance die fijn principaal onder hem
heeft, maar alleen van de fomme die hy remit-
teert: want anders reekent ende geniet hy pro-
vifie van fijn provifie« *

^ By voorbeelt: Wanneer menP. \\qqo. Vlaams te
remitteren heeft, met
del credere j foo wert wel ordinaal
mor j per cento provifie gerekent fl,
40. e» voor i. pef
mille courtagie fl. 6. ende fl. . geremitteert, mad^
héhahen dat de courtagie van de fomme, die men ejfeéli\'
ve remitteert tegen x.permitle, niet meer is als fl. f»
t().foo is ook de provifie niet meer alsfl.
39. 14. zijn^^
ffaamen fl.
45. i?. differende alfoo n-fl- die een re-
mitteht ofte Cgnmiffionmii in ftjnfaveur te vetlrekent.

-ocr page 225-

^^p.xxrill,. Amfierdam. au,

hetxxyiii. Capittel.
Van Betrockentewerdenm Commiffie,

. - I. .

\'^T S de plicht v.ati die betrocken wéni in com-
, X ïffie, dat iiy, op het bekomen ad vijs van
die trattes, prompt cn fonder uitftel refcribeerc
^an den Trecker ,, of hy fijne trattes geaccep-
"■^ert heeft, of accepteren fal, Invoegen, en
Voor reekening van den geenen byliemgead-
Vifeert, of niet. \'

Wanneer de Trattes voor reekening van een
derde gefchied, foo moet de Betrockene ook
aan den fel ven adverteren, dat foodanige fom-
en door wie , op hem getrocken is , en
Wanneer te betalen, mitsgaders ofhy die trat-
Voor fijne reekening gerecapiteert heeft, (£
Recapiteren fal, of niet.

III.

, Die betrocken werd voor reekening van een
derde, van dewelke hy geen ordre heeft foo»
^■^ige trattes voor deflèlfs reekening te recapi-
\'■^Jen, en den Trecker hem onbekent, ofvoor
\'^\'^t fufficant bekent is, doet voorfichtig, en
\'^\'sdoet niet, dat hy foodanige trattes weygert
rp.tpiteren, en van non-acceptatie prote-

O » iV, Wan-

-ocr page 226-

itlW J S S E l - s T r L

,, .....: - .

Wanneer\'yemant bètrócken werd voor ree-
kening van een derde, die hy niet fideren wil»
of van dewelke hy geen ordre heeft foodanige
trattes voor fijne reekening te accepteren, di^
kan en mag, foo wanneer den Trecker ovef
fuffigant is, dé WifleUbrief accepteren, S.?\'
ter eeren vart "den Trecker maar defelve is ii^
foodanig gevär Verobligeert, aän den Trecket
van die acceptatie , S. P. f»rompt en onvertöo-

gcn advys te gcvcn.

\'- "

Een betrockene, \'t zy voor reekening Vft^
den Trecker of van een derde; difficuheren-
de de trattes voor d\'ecn of d\'andcrs reekening
libermcnte of S. P. van te neemen, mach dc
felve accepteren, S. P. ter eeren van eèn cn-
doflaht , indien de Briefdoor yemant die hy n\'
deert geëndoflèert is, ende is als dan gehoude"
aan den Trecker, en den geenen, voor wien®
reekening getrocken is, foo wanneer het ee^
derde is , ook aan den endoflant voor wiei\'^
reekening hy d\'acceptatie gedaan heeft, daaf
van advys te geeven, en aan de laafte ade v^i^
het proteft\' en d\'aanneminge te fenden, ,
hem daar van te konnen bedienen teegen v]^ I
Trecker. -

VI.

Wanneer den Betrockenen eenWiflcl-briei
S P, ter eeren van den Trecker of
endoflant ge-

accep\'

-ocr page 227-

KWIIL tot \'A^fierdml I15
®CG?pteert heeft:i per mai^quement yan advys,
ordre, of provifie van den^gèêne voor wiens
Reekening de trattes is gcfchiet; en Haar na die
ordre ofte provifie bekomt, foo is hy yerobli-
B^ert,. wanneer hydenprincipa^jVopr wiens
\'eekènjng getrockeo is, niéc~dcguftpren Wil,

Vöpjrjfeekening yan den geenep , vbpr dewelke
^y dcfelven gétrocken fieeft, Jll^^\'^inent aan-
^\'cepatte yoldoéh, en hem ontflaat.

Wanneer een bftrpckeiiè qen,Wiflel-brief
Recepteert met d\'öbligo vandenyrècker, ibo
is hy verobligeert ten vervaUdagcden Trécï:ei:
jè adverteren, of de geene voor wiens reekening
% getrockep heeft de provifie Heeft verfomt,
Ofte fufficante ordre tot de voldoeninge geltelc
^eeft, en hy hem dierhalven ontflaat, of niet ^
tpt fijn naricht.

Vin.

. Wanneer men betrocken werd voor rcccf^\'
kening van een derdedoor yemant, daar mea
\'^oyt ^:orrefpondentie meede gehad, noch-
diens hand-tee kening men niet kent : fbo
^oet men, al fchoon men van een Principaal
^^dre heeft, foodanige fomme van die Man ge»-
^focken, te recapiteren, echter daar in voorfich-
tig ^ijn, en voor al geen foodanige Wiflel-
®^ieven accepteren, fonder advy$ te hebben van
O ? den

-ocr page 228-

114 W 1 SSE L\'S T T L Cap. XXFtll\'
den Trecket, "en na dat mèn deflelfs hand^ ree-
kening , %dien^\'t: gerchieden kan, \'heeftdoeö
reeo^öicei^; i \' ;; ; - -

Diè ittWódelïng, öf My wïffive, aangenöo-
men heéft^^ voör reekertm^vah een derde, fe-
ker fomtöëjVop\'hem vóór\' deflelfs réekenin^
getrocken werdende, tefallen recapitcren •\' en
den geenèh sran. dewelke de^e promelifê\'öf toè<;
%gjnge gefchiet, waar op fteünende en fiendé j
die derde credit\'-gëeft, feoisdehbéloóver ten\'
opficht van .den geenen äan devyelke hy die be-
lofte gedaan\'h^ft, wel vèrobligeert\', maar kan,
echter , \\väiineer hy weygert deflèlfs wiflel-
brief ,"vbo\'r reekening van die derde getrocken,
te recapiteren, door den houder of vertoónder
van defèlve ^ by\'parate ejiècutie, daar toe nie^
geconfl:ringéert werden.

■ \' ■■ x.\'-^ _ ■ ■ • \'

Men moet geen Wiflèl-brieven getrocken
voor reekening van een derde recapiteren, ten
fy dat mèn heeft des felfs duydelij ce en
exprèf-

ordre en dat defèlve in conformite van die
ordre
gemaakt zijq. ^

Wanneer een Commiffionaris ordre heeft
van zijn principaal, fèecker fomme van een
derde
ä, Ufo voor zijn reekening te recapiteren,
cn die derde op ficht treckt, om dat hy vol-
gens zijn advijs geen Qccafie heeft können vin-

-ocr page 229-

CAf XXVm. tot Amfierdam,
den om op Ufo te trecken, in foodanige geval
den Betrockene bevoegt die trattes te reeapite-
ï^h; S. P. ter eeren en voor reekening van den
Trecker, en hem op defelve te revaleren, wan-
heer hy van de principaal geen ordre heeft hoe
fly hem rebourferen fal.

XII.

Wanneer een commiffionaris ordre heeft van
"jn principaal eenige trattes van een derde aU-
te recapiteren, en die derde, geen occafie
Vindende om te trecken , voor na verloop van
f^alfUfo, hem als dan op half Ufo revaleert,
^^ foodanigen geval is den Betrockene verobli-
Beert, indien hy genegen is, den principaal te
dienen, die trattes libermente te recapiteren.

XIII.

Wanneer yemant in commiffie betrocken is ,
en ordre heelt hem te revaleren op elders der-
"^aarts hy geen geit vindt, ofte in de gelimi-
teerde cours dervsraarts niet trecken kan, en
Eeen gelegentheid heeft de penningen tot vol-
doeninge van de Trattes by hem geacceptccrt
desbourferen, foo is hy bevoegt, niet an-
ders konnende, hem a droiture op den Trecker
^ffe na elders, felfs boven de gegeven limito, te
Revaleren, in de avantagieu&n prijs of cours
die hy bedingen kan.

XIV.

Wanneer yemant in commiffie betrocken
de Wiflèl-biief byhemgeacccpteert is, cn

O 4 • he^j-

-ocr page 230-

%i6 w ^ s s e l.s r tlcdp.xxfw\'
hem dc voldoeninge ten verval-dage niet gevofr
dert werd,foo dient hy echter als dan den genefl?
voor wiens reekening de Trattcj^gefchiet is, tc
belaften, voor den bclooi) van défclve, als qf
hy
die voldaan hadde, dewijle hy verobligeert i5
cn blijft, voorde voldoening, t\'allen tijden»
als hem defelve gevordert werd.

XV.

d\'Acceptant van een wiflèl-brief in cotnmiflic
op tijd iri hem getrocken, en tegen den Vcrvalr
dag door den Trecker weder getraétcert cïi
gemortificeert, is bevoegt van den Trepker tc
pretenderen, dat hy aan hem fijn geaccepteerde
Wiflèl-brief fal laaten toekomen; en den Trec-
ker is des verobligeert, maar hy fal alvoorc«
op defelve duydelijk noteren ^
datfc door hetn
Trecker felve getraébeert, en V7eder yoldaail
is, en dan fcheuren of door fnijdcn, tot ecO
teeken vara de annullatie: en den Trecker is
verobligeert, niet tegenftaande die annullatie f
aan den betrockene ten minften halve provifie
goet te doen.

XVI.

Wanneer een Commiflionaris ofFadoor be-
trocken werd, op goederen ofeflècten diehy in
handen heeft, of tot fijn difpofitie hem gefon-
den werden, foo is hy met fijn disboursgeprc-
fereertop delèlve goederen ^ indien den princi-
paal, of fender van defelve, macht heeft die
goederen te verbinden,

- - ^^ HïT

-ocr page 231-

Het XXIX. CAPITTPL;

Firn geremitteert te werden in
CQmmiJfie.

Et is dc plicht van den geenen die retnilt s
in cominiffie bekomt, advertentie te ge?
aan den remittent, en lbo wanneer delel-
ve Voor reekening yan een derde, hem over
Ectnaaktis, ook aan den Principaal; ofte den
Boenen die delelve concerneert, dat hy foodani-
Bc remife ontfangen, en of hy van defelve ac-
^^ptatie bekomen heeft.

11.

j. l^ie remifes bekomt in commiffie, jsverob.
^\'geert terftond, cn fonder uitftel, d\'acceptatie
defelve tc procureren, ofte te doen Procu-
, en by weygering te doen protefteren,
het proteft aan fijn remittent te rugge tc

\'snden.

III.

^ic geremitteert werd, voor reekening ofte
difpofitie van een derde, die kan defelve Re-
^.^lès niet noteren voor fijn eygen reekening,
voor reekening van den Remittent: maar is
j. \'ö^ert, daar mede te obferveren de ordre
V^spofitie van den geenen, voor wiens ree-
, ^\'^ing, ofte tot wiens difpofipe, die remife

^^tïi overgemaakt werd.

O s IV. Wan-

-ocr page 232-

ii8 WI S S E L-srit L Cap. XXlX-

IV.

Wanneer yemant een Wiffel-brief gefonde\'\'
werd, ter difpoficie van een derde, gemaakf^
ofte geëndoffeert aan den ontfanger, ofte der-
felfs ordre te betalen, die kan, foo wanneer óc^\'
ontfanger aan die derde advertentie gegeveii
beeft, dat by foodanige WifleUbrief tot iïf
difpoiitie ontfangen heeft; by revocatie, dep
fênder te geval, fijn woord niet retraäteeren)
maar meet de ordre, en difpofitie van die derde
afwachten; doch foo wanneer hy aan die der\'
de noch geen advertentie gegeven heeft, foO
kan en mach hy, ten geval van de Houder , def\'
felfs nader ordre daar mede obferveren.

V.

Wanneer yemand geit geremitteert is ii^
commiffie, en den Principaal ordineert de\'
fefve fomme na elders weder afte geven, ofte.
te difponeren; en den geremitteerde, fulx wel
konnende doen, \'t fel ve omitteert, ofte negli-
geert, en het gek onder hem houd; defelve is
verobligeert aan fijn Principaal te vergoeden,
deflèlfs fchaade in intreflè by het niet voltrec-
ken van fijn gegeven ordre gecaufeert.

Als yemand Wiflèl-brieven gefonden wer-
den , om op elders in te trecken, en den fèndcr
of principaal de prijs in dewelke hy die reva-
leren, of hem te i"ug§e fenden moet, liihi\'-
teert, pihy in die gelimiteerde cours, oftepef

man-

-ocr page 233-

^\'^P\'XXIX. tet Amfierdam: ^19

JJl^nquementvangelt, ofrefcontrei öf credit,
met intrecken Ican; foo doet hy onvoor*
»ichtigh dat hy defelve Brieven in Blanco, ofte
Jan d\'ordre van fijn Principaal te betalen, geën-
doflèert weder te rugge fend; Want by retour-
Jjeringe van die Brieven met proteft, foude hy
j!?or fijn endoflèment voor defelve aanfpraak-
l^jkzijn : doch om hem daar vanteontlaflen,
^an hy, fo wanneer de Wifiel-brieven gemaakt,
ofte geendoflèeft zyn , aan de ordre van fijn
pincipaal, en <3oor defelve aan fijn ordre te
^talen, dit endoflèment door haaien, en on-
psbaar maaken, en de Brieven foo te rugge
■^nden; maar by aldien de Wiflèl-brieven ge-
\'^aakt zijn , te betalen aan de ordre van hem
S^remitteerde , de weerde van den remittent,
defelve niet verandert konnen worden, als-
pn is het hem geraden, dat hy in dorfo van de-
^Jve notere, dat d\'inhoud niet aan fijne ordre,
\'daaraan de nader ordre van den Gever, ofte
^Êinittent te betalen is.

Vli.

Wanneer yemant geremitteert werd, voor
^^iis anders reekening, en de Wiflèl-brief wert
\'^let geaccepteert, ofte geaccepteert zijnde ten
Verval-dage niet voldaan, foo is het den gere-
mitteerde gepermitteert, wanneer hy dc pen-
\'iingen voor des Principaals reekening noo^
,\'g heèft, nevens de te rugge-fendinge van
ue
Wiflèl-brief en het proteit den beloop van

defelve

/ ^

-ocr page 234-

%zdWI S S E L\'STlt L C^. XXlX\'
defelyc met d\'onkoftcn van het proteft, provi-
fie, CQurtagie, cn brief-port, op den remittent

le hertrecken, voor des Principaals reekening»
mits gevende daar van aan den betrockene, et»
den Principaal, de behoorlijke advertentie.

VIII.

Wanneer yemandt geremitteert werd , ii\'
différente Brieven, voor diverft reeckening»
voor d\'eene meer, voor d\'ander een minder
romme, doch te faamen den beloop van alle dC
Ketnifes monterende, cn daar by niet gcadver\'»
teert, voor wiens reekening de{ê, cn voor wic
(iie wiflèl-brief is; cn een van die Remifes nic£
voldaan werd, foo fal hem de geremitteerde
gevoeglijkft op den Remittent des wegen reva-
leeren ; en foo wanneer die van den Trcckef
fijn wedervoldoeninge niet bekomen kan, lbo
komt die fchade ten laften van alle den geenen»
voor wiens reekening de remifes te fäamen ge-
daan zijn, Pennings pond, dat is iéder prp rato
van de fomme die voor fijne reekening gere-
mitteert is, en foo wanneer den ïcvmtrnit del
credere ftaat, foo moet hy , nevens andere f
mede pro rato, de fchade boeten,

IX.

Wanneer yernand geremitteert werd, tegen
Trattes op hem genomen, die te vervallen ko-
men , voor de remifès, foo dat de geremitteerde
hein van de remifes nietbedienen kan » om daar
mede de Tiattes te voldccn, foo mag hy indien

het

-ocr page 235-

XXiX. tot Amf^trdarnl
Jjct hem gelegen komt , de penniiigcn die tufl
*chen tijt tc vcrftrecken,intreft van fijn Verfchot
^^ reekenen, tegens een half per cent \'s maants,
voor meer als 14 dagen, een volle maand,
voor min als 14 dagen, een halve maant; en
Wanneer het hem t\'eenemaal ongelegen komt
de penningen te verfehieten, fop mag hy tegen
den verval-dag van de Trattes op den trecker re-
valeren, en het/»rff^tf«« van de remifes , tot def>
felfs difpofitie en nader ordre, onder hem hou*
den i doch dat gefchiet alsdan met kleyn ge-
noegen van den eerften Trecker, en geen groot
^^elpeét van de betrockene en geremitteerde.
X.

Den Commifiionaris die geremitteert cn daar
degens betrocken werd, is niet wel bedagt als
^ly hem met - per cento voor provifie contente-
laat; ingeval, ten i. hy het Brief-port felfs
dragen moet, en fijn Principaal niet aanreeke-
n^n mag. Of tenl wanneer de Wiflelen over
Weder, ofte d\'een of d\'ander in courant-geit
Jouden, cn den ontfang of voldoening, of bey-
^» buyten de Wiflel-bank gefchieden moet.

ten 3. by aldien hem dcTrattes vroeger voor-
komen als de Remifès, en dat hy by gevolg fijn
principaal blootelijk fiderenen crediteren moet.
Jrf ren
4. foo wanneer deTrattes voor de Remi-
, al waar het maar eene dag j, komen te ver-
Vajlen, en hy de Trattes,voor dat de Remifes in-
Ê^koinenzijn, voldoen moet.

Hst

!1

-ocr page 236-

W 1 S S E L^s r Y L Cap.XXX-
Het XXX. Capittel.
Van Herwijjel en continuatie
van IViffeh

HErwifTel, op fijn ruymft, is de wedef\'
weerde van een getrocken , oftegeremi\'
teerde fiatnme, door de voldoender, ofteont\'
fanger van de valuta van een Wiflel-brief, gerC\'
valeert, ofte geremitteert , \'t zy na die plaats
adroiture; daar uit de Wiflel-brief getrocken,
ofte overgemaakt is, ofte na eenige andere plaats
ofte markt.

ÏL

Beknopter werd Herwiflèl genomen, voof
het revaleren, of remitteren wederom adroitu-
re, op ofte aan de eerfl:e gever of trecker.

m.

Een rechte ofte eygendijke Herwiflèl moet
ook per apoinéte refponderen, en adjufliereo
den
beloop van de Wiflel-brief daar van het den
Hcrv/iflèl zijn fal.

IV.

Om te revaleren, ofte te hertrecken pera-
poinfte, moet men tot den beloop van de vol\'
daane, te voldoen, ofte voor voldaan gehoude-
ne Wiflèl-brief,voegen de Provifie,en onkoften
van Courtagie, Bnef-port, proteft, ofte het
geen men van defen alle te reekenen heeft, ofte
gewoon is te reekenen, en die fomme is den be-
loop van de Hertrattes per apoinéte.

V. In

-ocr page 237-

XXX. m Amfierdam,

V. ■ ^ \'

In het hertrecken, of revaleren perapoinÖre,
^^et de Provifie gereekent werden van de fom-
^^edie getrocken is,en deCourtagie van de fora-
^ediemenhertrekt.

T .

in het remitteren per apoinfte, behoort de
Provifie en Courtagie beyde gereekentte wer-
, van de fomme die men remitteert.
VII.

, Wanneereen Commiffionaris remitteert, en
jl^m per apoinfte van die remifes revaleert, ofte
lekere fomme trekt,en den beloop per apoin£te,
^^ elders, over maakt: foo moet hy Provifie
Reekenen van de fomme die hy remitteert, en
\'^ict van de fomme die hy trekt, ofte revaleert,
^^ Courtagie van beyde.

VIIÏ.

I^et hertrecken behoeft niet uytgeftelt te
^crden, tot na dat de Trattes voldaan is , maar
jj^g vrylijk, en met refpeét, gefchieden, de
^oifdag voor den verval-dag van de Trattes :
j^ant een Commiffionaris is niet gehouden,
Jl^t komt hem oock veeltijdts niet geleegen,
penningen voor weynig daagen in verfchot
ftaan.

IX.

^.Het Weder remitteren behoeften behoort
let te gefchieden, voor nadat eerfi: de Re-
^iles ingekomen zijn, en wanneer het om den

ccrftcn

-ocr page 238-

ii4 ^ ^ ^ e l\'s t y l capaxs
eerften remittent te accommoderen, ofte te obli*
geeren, eerder gefchied, foo moet het altijd
gefchieden onder proteftatie van non-prejuditie*

X.

Wanneer een Commiffionaris d\'avaöce vaf
remifes, wederom te remitteren ofte over te ma\'
ken heeft j foo kan en moet hy hem ftriéte bio\'
den aan de ordre eri limito van fijn Principaal i
ofte Meefteri eri mag, defelve nietfcorincndc
voldoen, ofte bereyken, het remitteren, üyt\'
ftellen, en d\'avance ongedifponeert laten, to£
des Meefters nader dil^ütie ofte ordre.

Wanneer een Commiffioriaris, over TrattcS
Voor fijn Meefters reekening vervallende, heo*
te revaleren heeft j die is lbo precifè niet gebofl\'
den aan de ordre van fijn Principaal, maar kari
«n mag ( wanneer hy niet kan, ofte niet wiï»
in disbours ftaan) hertrecken, ofte hem revalc\'
ren, niet alleen volgens ofte op ordre eri in li\'
mito, maar ook boven ordre of limito j enfoo
wanneer hy geen ordre heeft, fonder ordre j j®
fclfs, niet andisrs konnende, tegens ordre.

XII.

Men ïiettrekt op ordre eri in limito, wanneei*
den Debiteur van een Wiflèl-brief (dat is, den
geenen voor wiens reekening defelve getroC\'
ken, ofte voor wiens reekening defelve S. P. ge\'
»ccépteert is j) aan den geenen, diefe geaccep-*
teert heeft, ofte voldoen fal, geordineert heeft,

hoe

-ocr page 239-

XXX, m Amfierdam. iaf

^oe cn in wclcker voegen hem te revaleren; eri
men die ordre foodanigh ofte met avanta-
, uytvoert, en na komt, en dan vaker niet

^^ feggen.

XIII.

Men betreckt boven ordre of Limito, wan-
Jj^er den Hertraites wel gefchiedt, derwaarts
den Debiteur geordineert heeft te revalere, maar
een disavantagieufer cours, ofte boven de ge-
\\fniteerde prijs; en daar in moet oock den Prm-
^\'Paal patienterenen figh vergenoegen, al valt
^ethemfchadelijck. ,

XIV. ..

Men betreckt fonder ordre, wanneer den
y ^biteur van een Wi0èi-brief aan den voldoen-
, geen provifie heeft konnen verforgen 4
^och ordre geven hoe hem te revaleren, ofte
^aar van in gebreecke gebleeven is; en den vol-
^ocnder echter hertreckt, om dat het hem dis-
^;Ommodeert, ofce ongeraden dunckt, in ver-
^^hotteflaan.

XV.

. Men hertreckt tegen ordre, wanneer den
ebiteur geordonneert hebbende, aan de Vol-
lender van een Wiflcl-brief, dat hyhemna
ders, op lange tijdt, revaleren fal, endefel-
r ^ fich derwaart, ofte op foo\'lange tijdt, niet
onnende, ofte willende revaleren, a droiture
en Debiteur wederom betreckt, op ficht, ofte
P korter tijdt als hy geordineert heeft, ofte
p fich

-ocr page 240-

W I S S E LIS T Y L Cap.XXX.
fich anders revaleert na elders daar hy kan*
XVI.

Wanneer de voldoender van een Wiflel-brief
fonder, ofte tegen ordre hetn revaleeren wil j
ofte moet, foo is het hem geraden, en beft ver-
ant woordelijk, dathy, könnende, adroiture
op den Debiteur felve hertrekt, liever als n^
elders, ofte op een derde man,
XVII.

Die den Debiteur is van de Wiflel, is eri
blijft ook (ten behoeve en reguarde van deO
hertrecker) den Debiteur van den herwiflel»
die hy tegens de voldaane wiflel, ofte diehy
voldoen moet, revaleert; \'t zy die herirat-\'
res ä droiture, ofte na elders, op eenderde
perfoon, voor des Debiteurs reekening, ge-
ichied.

XVIII.

Wanneer yemand, betrocken zijnde, voof
reekening van een derde, de Wiflèl-briefaC\'
cepteert S. P. •j\'oör van den Trecker»

en het felve aan den Trecker duydelijkexpÜ\'
ceert en refcribeert, foo mag den Acceptant
(foo wanneer hy voor den verval dag , van
de derde, voor wiens reekening de Trattes gC\'
fchied , geen provifie ofte fuffi^ante
ordre
om hem te rebourferen bekomt ) fich wcdef\'
om revaleren op den Trecker. en hy is niet ge^
houden fijn verhaal by den derde,
voor wiens
reekening de Trattes gefchied is, eerft te

foekcnJ

-ocr page 241-

Cap. XXX. tot Amfierdami
ipecken ; maar foo wanneer d\'accejptatie ge-
Jchied is, S. P.
met van den Trecker j

[00 mo9t den Acceptant, indien den Trecker
r felve begeert, eerft fijn regres , op een derde
Voor i^(riens reeckening getrocken is, foecken,
^oc^ is niet verder verobligeert als hem op de-
ftlyè te revaleeren : en indien fijn Wiflèl-brief
^et aangenomen, ofte aangenomen zijnde ^
^•et voldaan wert j heeft als dan fijn verhaal
^P den Trecker, diens
obligo hy gereferveert
«eeft.

XIX.

Wanneer de provifie voor een Wiflêl-brief j
ë^trocken voor reeckening van een derde, en by •

getrockene geaccepteerde S. P. met d\'obligö
Van den Trecker, door den geene, voor wiens
Reeckening getrocken is, tegen den verval-dag
J^iet verforght werdt, maargeordonneertden
geloop op hem, adroiture, ofte na elders, te
hertrecken , foo moet de hertrockene \'t felve
^iet doen als met communicatie van die her-
l^attes te geven aan den Trecker, en dat hy defis
^^ifs Obligo houdt, tot den afloop en voldoe-
^^\'ig van die hertrattes,

XX.

. Wanneer den voldoender van een Wiflel-
^\' ief ^ getrocken voor reeckening van een der-
^^»niaar b. P. met d\'obligo
Van den Trecker ge-
accepteert, hem
ten vervaldage op den derde j
requifitie, ofte met communicatie van den
P a Treckêf

-ocr page 242-

W I S S E L-^S r r L Cap. XïX-

Trecker, revaleert, en des felfs Wiflèl-brief"
niet aangenomen, otre aangenomen zijnde , ten
verval-dage niet voldaan werdt, en met proteft»
\'t zy van non-acceptatie, ofte
non-betalinge»
keert:Soo is
de voldoender van de eerfteTratteSr
die oock defe herwiflèl en koften voldoen moet,
bevoeght, de fomme die hy wederom Voldoet»
met fijn provifie , conrtagie en Brief-port, te re-
valeren op den eerften Trecker, diens obligo
hy gehouden heeft. XXÏ.

Wanneer een Wifiel-brief S P. voor reecke-
ning ofte met d\' oWigo van den Trecker geac-
cepteert is, cn den Acceptant daar na berouW
heeft, en fv/arigheyt maakt, of den Trecker fijn
Hertrattes realement wederom aarinemeri en
voldoen fal, foo doet defèlve voorfichtiger dat
hy de Wiflèl-brief met proteft van non-betalin-
ge retourneren laat.

XXII.

Wanneer yemandt betrocken zijnde vooi\'
reeckening van een derde, en de Wiflèl-brief by
hem liberment, voor reeckening van die derde,
geaccepteert werdt: die heeft, ten
verval-da-
ge geen recht van aanfpraak op den Trecker, en
defelve is ongehouden, foo hy op hem wederom
te hertrecken komt, die trattes te recapiteren»
dewijl den Acceprant, met fijn libereaccepta-
tie , den Trecker t\'eenemaal gelibereert heeft,
en gehouden is op den derden te fien,en fijn rem-
bours by defelve te foecken.

Heï

-ocr page 243-

Cap. XXXI. tot Amfierdam: 219

Het XXXI. Capittel.
^an het ïVtfftlen op Mijfen, of op Mank-
ten , in het gemeen.
1.

Y Miflen verftaatmen vrye gepriviligeerde
jaar-marcken, die op gelétte tijden , op
dommige plaatfen tweemaal,op andere driemaal,
Op andere viermaal, in het Jaar gehouden wer-
den ; Op dewelke alle in en uytheemfche Koop-
^\'eden geadmitteert werden ; haar handel te ko-
\'^\'^en dryven , onder fodanige voorrechten en
Ordonnantiën , als by de hooge Overigheydt,
^ot voortfetting van dc Commercie , gegunt en
Seftatueertzijn.

n.

Oe vermaardfte Miflen van defe tijdt, zijn
d\'e van
Franck^foort aan den Majn^vxa Leypz,igh

Sachfen, van Lians in Vranckrijck, van
■^odena in Spangien; van Bifenzone of Nove in
l^alien, en van
BoUane in Tu\'ol; maar tot Am-
^rerdam werdt niet als op de drie eerften,te wee-
ren qp die van
Franckjort, Lejpfigh en Lions

gewiflèlt.

IlL

Tot Franckjort heeft men alle jaaren twee
\'^^Jfen, tot Leypz,igh drie Marloten, en tot Li-
«?2j vier

IV.

Sqo haaft de eene Mis, Marckt, oftePow
P 3 gecyn-

-ocr page 244-

W I S S E L-S T r L Cap. XXJCL

geeyndight, is ja felfs eer die nog geflooten
is, Wiflèltrnen al wederom op de volgende j
maar felden WiflTeltmen in een tweede ofte
derde aanftaande Miflè te voldoen; alhoewel
in dier voegen genegotieert zijnde, endeinde
Wiflèl-brieven wel duydeiijck uytgefet wan-
neer de betalinge moet gefchieden, foodanige
Wiflèl-negotiatie, niet regenftaande het eeni-
ge contradiceren , vafl; en bondigh gehou-»
den moet Werden: ende den Trecker is ver-
obligeert, \'t zy oock wat ofte hoedanigh ver-
loop in de WilTcl komt, fijn contraót te pre-
fteren.

V.

Men wiflèlt niet alleen in buyten - plaatfèn
op de refpeétive Miflèn, maar oock ter plaatfe
daar de Miflèn ofte Marckten gehouden wer-
den ; en dat niet alleen ruflchen de Mis-tijden
op de aanflaande Mis, maar oock wel in de
Miflèn lèlve, op de navolgende Miflè tevol-;
doen.

VL

Wanneer men eenvoudig op eenMis van foo-
danige plaats traéteert, foo verftaat men de eer-
fl:e aanltaande Mis, cn dat dc vol.iocninge lal
gefchieden, op degewoonjijckcbctaal-tijdt van
defelve.

VIL

^ Is gebruyckelijck wanneer mi-n Vv\'iflèl-
briéven rajtackt op een Mis, die noch geen

aan-

-ocr page 245-

Cap, XXXr. tot Amfierdam: 251

aanvang genomen heeft, dat men dan de be-
taaltijd diaeert , op de
aanfiamde, toehomfiige,
eerfi komende s
maar wanneer de Miflè al aan-
vang genomen heeft, dat men dan ftelt, op de
^tegenwoordige Paafch , Michaels, Augufim,
Herffi, Alderheyligen, ■Nieuwjaars, Koningen-
Mis^ betaal, &c.

Vin.

In het Wiflèlen op Miflen, behoorde den
Trecker niet verobligeert te zijn Wiflèl-brieven
te forneren, voor omtrent loo lange voor het
aanvangen van defelve, dat die verfonden wer-
dende , ter plaatfe konnen zijn eer dat de Miflè
aanvangt.

^ T>ït is men tot Amßerdam geveoon in het Wiffelen op de
Prankfoorder Mifien , maar op de Markten van Leipzig en
dtFoires van LionsgeeftdenTrekkertefjiondop hetfiuy
ten van de party Wiffel-brieven ; en offihoon eenige Koop-
lieden ondernomen hebben, in het Wißelen op de Leipziger
en Liener Mißen, défe ordre mede in te voeren , \'\'t beeft niet
konnen door gedrongen werden , daar het felve nochtans
ßrekkenfoude tot eengroote accommoditeyt van die haar voer
\'en korte tijt van eenige Pénningen wilde bedienen, of te de-
felve voor een korte-tjjt heeft te difponeren ; Item tot nuf-
nagiering van veel Provifie, die nu aan de Leipziger cn Licrr-
noifengefpendeert rperd, en.tot avantagie voor de Makelaars^
die driemaal foo veelpartyen derwaart sfouden fiuytcn , als
gefchiedt.

IX.

Wanneer men in het wiflèlen op een iVli?,
terftond geen Wiflèl-brieven
geeft, loo be-
hoord den Trecker, tot blijk van die ncgoti;i-
P 4. IIC

-ocr page 246-

W I S S B L-S t Y L. Cap. XZXL

tie , foo haaft hy de Valuta ontfanght, fichby
een Biljet t\'obligeren én belooven , dat hy tegen
het aanvangen van die Mis daar op getra<5teert is,
Wiflèl-brieven van foodanige fomme; aan den
Houder yan het Biljet fal leveren, voor de waar-
de daar van by hem ontfangen.

X.

Die op een Miflè remitteert, behoorde de
Wiflèl-brievén foo tydigh te vorderen , en te
verfenden, dat defelve voor het aanvangen van
de Miflè, ofte ten langftenbinnen de ordinaris
accepteer tijt, daar in Loco zijn : waar uyt het
aankomen van de Wiflèl-biiéven üi de betaal-
lijdt difordre ontftaan.

d\'Acceptatie van Wiflèl brieven houdende
op Miflèn, behoeft niet te gefchieden voor in de
Miflèn i en de betrockene hoeft fich oock niet tc
verklaaren, voor het aanvangen van de Mis, of
hy delèlyeaccepteren fal of qiet: doch in de Mifi-
lè moet defèlve gefchieden binnen eenprecifè
gefielde tijdt, of den Houder des Briefs is be-
voeght van non-acceptatie te protefteren.
XII.

d\'Acceptatie gedaan voör het aanvangen van
de Mis, van een Wiflèl-brief, houdende in de
Mis tc betaalen, al is het tegen ordre, ftijl en ge-
woonte , obligecre echter den Acceptant, en hy
kan van defe ve niet penitreeren j nochte hem
daar van laten releveren.

XIII. De

-ocr page 247-

C\'^/.TJT/. tût Amfterdam. 255

XlIL

De voldoeninge van de Wiflèl-brieven in de
Miflèn , gefchieden raeefl; by Girades , ofte
Mondelinge refcontres, daar van echter perti-
nente Notule en aanteekening, by die de refcon-
^\'"e maacken, gehouden werdt i In eenige Mif-
alleen in een Ley ofte Memorie-bosckje, dat
\'^len uyt\'wiflèn kan : maar in fommige Miflèn
Moeten de Refcontres, v/el duydeiijck met Pen
Inckt, door de Relcontreerders in haar Relr
^onter-boekjes, aangeteeckent werden, om ,
"y een opkomend ongeval, alle frauden en dif^
P^t^en te prevenieren ; want die refcontre ge-
ichiet zijnde, wert van gelijcke krachten valeur
Inhouden of effèftive de penningen v^raaren aan-

XIV.

f^e voldoeninge die by refcontre niet efltn
S^fchieden kan, adjufleertmen den laatften
van de betaal weeck, ofte betaal tijdt ,
cas, of als men malkanderen vertrouwt,
de tijdt het niet toelaat de penningen dien
pSh te tellen, paflèert meteen Biljet van de
^tnme die d\'een of d\'ander betaalen moet ,
rnen voldoet, en trekt het felvc in , in de
^eek daar aan. "

XV.

j. Wanneer op den laatften Betaal-dag, door
i^contre ofte per cas, den Acceptant van een
Wiflèl-brief niet voldoet, foo is den Houder
P 5" ver-

-ocr page 248-

w I S S E L\'S r Y L Cap.XXXh

verobligeert te protefteren van non-betalinge <
of hy verlieft fijn verhaal op den Trecker.

In alle Miflen werd maar een Notaris, ifl^\'
mers weynige geadmitteerd , om te mogen pi\'<^\'
tefteeren, en werden van alle proteftatien ma^i\'
een protocol gehouden, daar yder acces en toC\'
gang toe heeft, en alfoo weeten kan wat Brie\'
ven eerft van non-acceptatie, daar na van nof\'\'
betalinge geprotefteert zijn, om defelve foo by
wil, S. P. ter eeren van den Trecker of eO\'
doflant te konnen honoreren.

XVII.

Op alle Miflen heeft men eygen Mis-ofte
Merkt-Rechters, beftaande ordinaat iiyt cc^
Conful, entweeConfeliers, ofte Raden, g^\'
koren uyt het getal van de Kooplieden die^l^
Markt frequenteren; dewelke alle diflèntie\'\'
en voorvallende gefchillen, \'t zy over Wiflé\'
len of negotie, na verhoor van partyen,
plano decideren, en het vonnifiè van defêlv^
moet by provifie hebben haar Executie; maai\'
het ftaat den gepretendeerde befwaarderof ge<
ledeerde vry, daar van te appelleren, aan de
hoogfte junsdidie daar onder de Miflè refoi>

teert.

op yerfchcyde Hmdel - plaatfen leeft men mede di^
bjfehjk^ gnvoonte , ■ dat alle gefchillen onder K^opliede\'*
vooryaliende , d\' Commercie ofte
JViffel concernerende , ^^^
ecrfier inflantie , fonder
uytftel, -voorgedragen en gcj"^\'^

ceert

-ocr page 249-

C^h XXXL m Atnßerdam. 435\'

^Pfn "werden , aan en door eenige outße , ervarentfte en aan-
Kooplieden ofte door een Collegie , beftaande
^^ een^e leden van d\' Magiftrature , en eenige : voor-
^^amft\': Kooplieden als Commiftarifen , fpeciadijk. daar
^^ geeligeert , en geauthorifeert ; voor deyvelke partyen in
f^foon , ofte uit \'wettige reden en oorfake felfs niet l(an-
, haar gemagtigde (dat dog geen Praflifipis mogen
■\'\'J^) haar gefchil proponeren , hare redenen over en ^veder
^Vfre» ^ hefcheiden en bemjfen exhiberen , en fon~

^^ andere formaliteyten van procedimren , vonnis ohtinee-
^^ i van ^velk. vonnis den gecondemneerde , ofte die fich
y het gegeven vonnis gegraveert ofte befwaart vind , vry
aan den ordinaris hoogften J{echthank_ dier fteeds
"-ppelleren. En^ -waarlijk,: indien het oprichten van een
^mer yan Zee-faken hier ter Stede , een hoognodige fa~
^ en dienßig voor de Commercie geweft is , niet min
en dienftig k^n geoordeelt \'werden d\' oprichtinge van
dusdanige K^mer van judicatuure over andere gefchil-
q".\'" de Commercie voorvallende , -waar toe geen nieinv
\'°M^gie behoefde opgericht , maar de E. E. Heeren Com-
^ \'jfarifen van de Wijfel- bank^ daar toe geauthorifèct , en-
f. \'^\'e Bank > Bank, van judicature gemaakt en ge

fj\'^iligeert kpnde -werden en by aldien alle gefchillen ,
\'^^\'"^erherende materie van Wijfel Commercie^ \'t fy over
^°pen en verkpopen , leverantie en betaiinge , mitsgaders
ContraBen van negotie , en \'t naarkpmen van defèlve,
\'^^^idatien en adjuftetnenten -van reekeningen , insgelijkx
fZ , falaris en Gagie , van Coinmijfionarifjen ^

afl I-^ \' boekhouders en Dienaars , &\'c. en generaliji^
ofi en qUicßien ontftaande , in dc l^ophandel ^

/ f. aan dependerende { en niet fpecialijk, (Uafide ter
va« cle E. E. Heeren Commifjiirifen van de
"^L^rantie en Zee-faken\') voor een foodanig Collcfje van
eerff" ^^^^^^ Commißarijen van de IVifjcl• bank,
t^ \' ^ \'"ftmtie , eenvoudig door partyen ( fonder ^dvocu.
foch° ^^ocurcurs te admitteren ) voorgedragen , onder-
getermineert -wicrdcn , \'t is jeker daar \'mede de
\' befoignes van de refpeêive Kecht-b^nl^n. van d\'E.

E. Hcé-

-ocr page 250-

256 WISSEL-STYL Cap.XXXl-

E. Heeren Schepenen , en Commißarifen van l^eene fr\'
^n , merkelijk, foude verlichten , en dat door foodanig\'^
piiddcl d\' achterflallige Etilen _ van Schepenen .( doof
arglißige bedriegers eh uytfuypen haar van -weten te
dienen , en meenig eerlijk Man vin het fijne te herooven\'
en JVedu-\\ven en iVeefen veeltijts om Juchten en treur\'",,
moeten ) te eer foude geredrsßeert , en tot een xaifonnahe^^
refpijt - tijt gereduceert linnen -werden ; En foo -wanneet
defe Heeren Cornmißarifen ook. decreteren foude mogen ta\'
Namptißement\'t is apparent dat men vat} niet fee^
veel cJippellen
m» d\' E. E. Heeren Schepenen veinemO^
foude. Maar daar benevens foude tot acljuflcment va»
alle gefchillen tuffchen de Kiooplieden ontftaande , fbo fecf
dienßig K\'Ji , dat het vervallen Collegie van Commercie
■wederom opgeri^^ht ^viert , cn tot leden van het felve geeli\'
geert , een goet getal van de crvaientfle IQoopliedc\'n va»
aiderley foort , die met het -waarnemen van haar eyge>\'
aß\'air es niet al te veel ie doen , maar luß , vlijt en tijdt
hebben , ■ om te können vaceren de^vclke niet alleen aÜ^
acht dagen eenmaal , op haar generale vergadering foH\'
den hebben te compareren , om aldaar in te brengen , f
te over-\\vegcn -wat ten beße van de negotie in \'t gemeen foU\'
de können dienen ondernomen te -werden , maar aan de
-welke fpecialijk, door de E. E. Heeren Schepenen , en de
refpeäive Heeren Cotnmiffarifèn , alle gefchillen , , raken-
de materie van reekening , of liquidatie , en alle aridere
queßie concernerende de commercie , in plaats van aan ■
andere Kooplieden { die veeltijts niet vaceren können f of
-willen ) of loontrekkende Pra^ißjns , dienden gerenvoy
eert te -werden , om partyen te accomoderen , foofe konden,
of fcbrifteiijk raport te doen. Welke renvoyen in de alle
acht daagjche generale Vergadering ingelevert -werdende,
foo foude tot afdoeninge van yder gccommitteert können
-werden , foodanige drie Perfoonen uyt haar., als by het
volle Collegie geoordeek foude -werden , bcß beqmam , er-
varen en ktindig te zijn , \'omtrent de faken in queßie ■ aa\'i
-welke Collegie , alle, dißeniierende partyen , fonder den
Rechter te kennen ,
haar gefchillen ook, filmden mogen ver-
blijven ,

-ocr page 251-

tot Amflerdam.

^\'ip.XXXl.

Heeren , ofte aan twee andere , en een van deje Heerèfi
- arhiter , hy haar genominecrt , ofte door het
Co/iWie daar toe te itomincrcn mder foodanige renun^
\'^"itie , ofte condemnatie , als partyen fouden komen tt
\'^^fvenieren en fouden defe Heeren ^rhitrateurs veroh-
\'i^ert dienen te ßjn , t\' allen dageri des 7ioodig , op een
^^ftgeflëlt uur , precife tè vaceren en hefoigneren , en haar
eritien te houden , niet in Herhergèn , daar de on~
ydn de verteeringeii veeltijfs al te éxceffyf hoog kp\'
maat in een hcqüarne plaats van veel
töe met kleem kojkn te prepareeren ,

\'coni

>»en

ie monteren

daar

fonder yets aan partyen voor haar Vcatie te declareer en ,
daar van te genieten ; maar fouden tot een recognitie ,
^^ jaarlijx traBement , gelijk, andere Heeren Com-
\'ßarifen dienen te trekken En hy een foodanig middel,
ty ^^ koßelijke Herberg goede manfchappen , en arhi\'
J^g,ien ( die tegemvoordig in lank}vijligheyt en naloopen,
\'^^gaders fpenderinge van tijt en onJ^ßen , het vervol-
. van formele proceßen veeltijts excederen ) lernen te
/o-^^^^ f« te cejferen , en partyen in Irrten tijt fonder,
\' elk\'^nderen geraken. En belangende het vaß

tni/\'^\'^J"^ v^zn defe Hèéren \' Commiffarifen" ^rbitranten ,
^^^^gaders van het vereyfchte meerder getal van de Hee-
dicai\'^^ ^^ foo defelve tot een Bank van i«"

ef^ K^maakt -wiert , die ook "voorfien moejiefi fijn van
felJy^l Secretaris , en by aldien den omflag van de ïViJ-
ïy fl \' gereguleert wiert na. onfe aanteekening op de
Cap^\'^1 , en de xit. flell. van het

hier

"Wel
(n

voor te vinden , als wanneer noch
of een Kferk of onder Boekhouder ,

... ,

" \'^\'er Notarifen van de Bank , en eenige

den fP^lfe\'rs en Bedienders , fouden gerequireert iver-
nie^ten f ^J^^ ^oontreckers fouden fijn , der felver trade-
ren " f\'ii\'-iris , insgelijx de onkgjlen aan het prepare-
\'^^^forjn ^eubeleeren , van de noodige Comparitie-kamers „

en meer

\'"\'^r Winter - tijt en Wat-

\\ foude mogen dependcren , dit alles ""

■^Pen , en compromitteren ; en dat aan foodanige ÏMn

(\'eren \' \' - 0 _ ,

-ocr page 252-

158 WISSE L-S TYL Cap.XXXÏt-

foude gevonden en geheft Jannen -werden , hy feh^r irre\'
prochiabel middel uyt de commercie , ßnder befivarin^
van defelve , . en fonder een ßuyver belafling van de Stadt-
En ik achte het een indifputabele fake , dat defe or-
dre ftrekken foude , tot maintinu vah eerlijke Koof\'
lieden , tot weringe en ohtdekkinge van vele fraudu\'
ieufe en finiftre treken , en ftreken , daar mede haai
Ycle al te eygen - baatfoekig behelpen 5 tot voorko-
ming van vele fchandelijke , ruineufè j koftelijke 1
langdunrige ProcefTen , en Arbitragien ; tot bevol\'
dcringe van yËders kort en goet recht ; tot handhi\'
vinge en voortfettinge van de commerci , en by
gevolg tot löf , eer en roem j en ten beften van hef
gemeene beft.

Hèt X:K:XII. Capittel.

yan het Wtffekn op de Frankfoor der Mijferi-
1.

\'\' I ""Ot Amfterdam kan een Gever, op alle
Wiflèl-plaatfen daar op men aldaar wiflêlt
{f^enetiemWccrx uytgenömen) zijn geltopdj^i
difponeren, de Wiflèl-brieven laaten maakeO
aan fljae ordre te voldoen , en defèlve wederofU
intreeken , fondereen correfpondent te hebben
ter plaatfe daar de Wiflèl-brief betaalt moet
werden, ofte provifie te fpenderen j in tegen\'
deel, kan op de
Frankforder Mifen een TreC"
ker fich alleen in diervoegen bedienert, cn op
Frankfort trecken, en de getrockene fomme
wederom fjppleren, adjufteren j reicontrercn ,
of prolongeren, londer dat hy een Correfpon-
t\\ent tot Frankfort heeft, ofte hoeft.

-ocr page 253-

m Arnfierdmi
Tot Amfterdam werd op Franckfort meer
Eewiflèlt , om de accommoditeyt als necelïi-
, en werd derwaarts veel gegeven en ge-
disponeert, en weynig effedive geremitteert j
^n veel partyen getrocken^en van weynig wiflèl-
brieven gemaakt: dewijle de meefte negotiatie
^P de Frankforder Miflè gefchied, met geven ,
Otn weder in te trecken, en met trecken otn
^eder derwaarts te geven; welke partyen te-
eikanderen met aflignatien, ofte overwij-
"gen, aeadjufteertwerden.

III.

Op Frankfort negotieert men op de Miflè,
^ftc op Retour. IV.
. pewijle de Wiflèl-brieven op Frankforder
^iflèn niet voor in de Miflen geaccepteert wer-
j fbo is het van ouds hier in gevoert, dat
niet Voor tegen het aanvangen van de Mif-
daarop mengetraéleertheeft, wifTel-brie-
behoeft te maaken, ofte te verforgen: ten
g\'dat voor het fluyten geconditioneert is, tef
tond Brieven te leveren.

V.

Het wiflèl-fluyten op Frankfort gaat al tc
Os toe: dewijle daar in de Maakelaar te veel
oevertrouwt werd, die fomtijds een adeof-^
^ riotitie van de genegotieerde party geeft,
J^^njds niet ; waar door wel groote fraude
fc^chied, en difficile difputen, ontftaan zijn,
^ W-onder is , dateer geen meer onheyl in

voor-

-ocr page 254-

1

w I s s E L\'S t Y L Caf^XXXIh

yoorvak ; enom dcielve te prevenieren , bc
hoorde den Trecker van yeder geflooten party i
foo haaft hy de voldoening van de Valutabeko\'
men heeft, ten behoeve, en totlëcuriteyt vaii\'
fijn Gever, wiflèl-brieven te leveren, ofte tefl
minllen een obligo te tekenen j van defe of dier-
gelijcke inhoudt.

Aâi. . . m Amßcrd per ft xooo.vanSj::!^\'
Tegen de aanß-aande Frmchjorder Paafch [of\'
te Herfß-Mijfe) beloove ick ondergefchreven aati
N. N. ofte ßjn ordre , Wiffel-brieven te leve*
ren van^Florijnen een dujfent a 6\'y. x. in dito
Miffe te betaalen , de weerde van defelve N.
N-
in Banco {ofte perças^ ofte by refcontre ^ ofte
goederen , &c, ) ontfangen.

F.

* Soodatiig cên ä£le Ohligdtoïr fouâé vdn d\'eeti óp d\'atf\'
de^ overge-wefm ofte geëndoffeert können iverden , ßq -wd
hier ter Steede ah elders ; -waar door een Gever op de Mif.
fe , fieh veeltijts heter foude kpnnen bedienen van ßjn ge-
dißjcnneerde avance ■ ■ ende ook tegen het aanvangen van de
Miffe , feer veel mocyte en lopens , over het ophalen val
de Brieven , geprevenieert -werden , \' maar die een fooda»\'\'
ge Obligo ■\' teeckent , moet geen Brieven maacken , of^.
over-wijfng^ doen , immers lve niet overhandigen
tégen d\' iritreckinge van ßjn afié van Obligo.

Die op Franckfort getrocken, ofte gegeven»
en aldaar geen correfpondent heeft, en dier\'
halven de Wiflèl-brieven felve niet
maacken
kan, noch overmaacken of verfenden wil,

d\' een\'

-ocr page 255-

C\'^p. XXXIL tot Amßerdam. Ï41

d\'een foo wel als d\'ander genootfaäckt, voor
het aanvangen van de Mis, ofte voor het uy-
j^rlijck äffenden van de Wiflèl-brieven na de
^is, de party, by hem getrocken, ofte gege-
te retraderen, \'t zy op de Mis, ofte op
^<etour.

VII.

, Wanneer een Trecker de fomme by hem op
de Miflè getrocken, wederom op de Miflè geeft
fijn Gever, foo mortificeert die party haar
^^fs: geeft hyfè aan een ander, foo kan hy fijn
^^ver afligneren op fijn Trecker ; infgelijx foo
^anneer een Gever fijne gegevene fomme we-
derom op de Miflè intreckt, foo verobligeert hy
, aan die fijn Gever is, Brieven te leveren ;
defelve hem gevordert werdende, overwijft,
^^ afligneert hy zijn Trecker.

VII r,

ï^ie op de Franckforder Mifiè gegeven heeft,
effedive remitteren, en dierhalven dc Wiflèl-
rieven hebben moet, om op de Miflè te verfen^
, laat omtrent 14 dagen voor het aanvangen
an dc Mis, defelve vorderen van fijn Trecker,
^ne den genen daar aan hy de party gegeverï
. ^eft met eenBiljet onderteecként van zijn hant, ^
^^defcninhout

adi .,. .ao ^.. in Amßerdam*
vm X. 65". ßjn amflaande Paafch~
(\'\'/te Herfß-) MiJTe te betaalen aan B. {ofte aan de
- ■ . , . Q^ ördhC

-ocr page 256-

ZJ^I WIS S E L\'S T r L Cap, XXTIf-
«rdre van B. ofte aan mijn\'ór dre,of te &c,dé waer\'\'
de van. >

* In defe is fA. de. Gever ^ \'die de PT-^fel-Brieven heÜ^
hen moet , en N. den Trecker van die de Wijfel-brie-^
ven aan leveren moet ; indien hy die felfs maackp*
kan , foo maackt hyfe van teneur volgens dit Biljet, ofte de\'
fe notitie , en laatfe toekomen ) maar indien\' N. dierge-
lijke fomme aan O; daar\'tegen óp Franc\'kfort \'wederötfi
gegeven heeft ; foo tieckt hy dit voorftaande Biljet of ordft
van in , en overhandight den brenger een andere hoU\'
dendé op.

O. adyao......in \'Amfierdam •

fl. . . , . . van X. Zijn, in de aanflaande
Paafch- (ofte Herffi^) Miffe tëbetaalen aan\'B.
{ofte aan de ordre van B. ofte aan ) de waards
van A.per.

N.

* Indien O insgelijx geen brieven maken kan , maar die party
aan P. gegeven heeft, foo tree kt hy die affignatie ofte ordre op hettf
VI, en afpgneert defelve verder, aldus aan.

F. ady.....ao .... in Amfherdar/j-

fl......van6^x. K.ijninde aanfiaande Paafch\'

(ofteHeifft-) Miffe te betalen aan B. ^ofte&c.)
de waarde van A. per N, per,

O.

* En by aldien P. mede geen Brieven maacken k^n , f»\'
afjigneert hy al voort op fijn Trecker , tot dat eyndelijk"?
yemandt geafjigneert "wert die Wiffel-brieven maackt ^
efte
dat de party op den eerfien Gever die de Wijfil-brieve)^

vordert >

-ocr page 257-

Cap, XXXIt^ tot Amfierdaml 245

yrdert , fglß overgeyvefin -yvért ; dan mortißcegrt die partyen
pScheden Tour haar felyen hy voorbeelt
, Wanneer
affigneren haddc op A, foo Affiaaeert hy A. op
^^^ felvtn j
aldus, 0 ;

adi____ao ,,..0 in Amfterdam.

fl*- ..i van 6f.x. die -in de aanftaande Paafch\'
TofHerfft.) Mijfe te betalen joude z,ijnaan Bé
denaarde van, V E per Nlper O.per my , gelieft
contraponeren die fl ..... van .x . 6f
, daar van
E.my Brieven op dittoMijß, verobligeert
^^ leveren , en defiparty hier mede te mortißceren.

P.

* Maar P. doet onyoorfichtigh , ah hy dpi ordienaren
J\'ant volght , en foo op hem felven affigneert, dathy die
kt ander yveder qyervvijjen l(an , met d\'O-

van N. O. en P. gelijfk^h^ effcBive doen kan "(van-
l^er defelve in maniere als boven niet refcontreert , en
y doen moet , -wanneer P. hem -wederorh geycefen hadde
ofte
O. hy voorbeelt,. op

adi.. ..aóin Amfterdmi.
■y •. . vau 6\'fX. zwijnde indeaanßaande Paafch-
(ofte Herfft-) Miffe te bét dien aan B. de waarde
\'^^nA.perN.perO.

^^ant dan moet N. weder ajfigneéreH of Brieven
^^acken., en foo JV. affigneert op jQ^ en^opO.
^^ .op wederom èp N,fo komt, en daar

^yt ontfiaat het., dat in de Franckjorder Wiffelbrie-
yemandts Naam fomtijdts wel twee ofte drie-
^^algehoemt werdt.

(ira IX, Die

-ocr page 258-

^44 WISSE L\'Sr T L Cap.XXXIl

IX.

Die WiHel-brieven op Franckfort om te vef\'
fen Jen hebben moet, en vorderen doet, nioet
wel nauw daar op acht geven, dat in defelve wel
duydehjck uytgefet,en genomineert zy,per wie»
per wie, en wie, vervolgens de waarde overge-
wefen is.

X. .

De overwijfingen van deFranckforder Wif\'
Itlen zijn van defelve virtuten, krachten Obli-
gatie , als de Endoffemenien op andere Wiflèl-
brieven zijn.

Soo dat, wanneer P. Wijfel-brieven maakt op te he\'
.taaien aan B. de waarde van per O. foo is, by al\'
dien de JViffel-brief door niet voldaan wert, en F. oocK.
in manquement blijft den Herwiffel prompt te voldoen, N. ^^
O. voor defèlve aanfpradklijk. even foo wel ah of de Wiffd"
brief by ^aar geendojfeert was. Maar hier omtrent commd\'
teert men al wederom een te groote lojßgheid of onvoorfigtig"
hcid: want foo Wanneer P. fiuieert; en N. niet te vinden iSi
en
O. pretendeert geen kennis te hebben van fodanige Wij\'
ßl-bnef, hoe fal ^J, ofte den Houder van de Wffel-brief O-
hrmen convincercn , want die fal kennen feggen , dat P. in dc
Wffel-brief heeft konden nomineren wie hy wilde. Om welK
di,put en andere te prevenieren, behoorde twee alfgn^\'
iien in te flellen van defelve teneur op N, Waar van N-
een hoorde in te trecken, en d\'andere op O. geëndoffeert,
am den dienaar yan te behandigen, nevens een andefC
eigen ajjignatie Van N. op O. om Wiffcl-brieven te levere"
v.in de gercquircerde teneur, en O. .moefl de affgnatis
JST. intrecken, en die van o^. op P, endoßeren, en defelve ne\'
Veis een eigen asfignatie na vereyfch op F. aan den diena^^
v Ji behandigen j en P. Brieven makende , rnoeß de
c^sfgnatle Van
O. intrecken , ende de geëndof\'^e^de

-ocr page 259-

Cap, XXXII. tot Amßerdam^ ^45-

laten behouden; ßo foude hy defehe t\'allen tijden evi-
jntelijk conßeren, dat N, O, refponfabel \'waren
voor for-
danige IViJfel-hrief. ■ .

^ XI.

Den _Houder van een Franckforder Wiflèl-
•^\'"ief, in de Mifle te voldoen , en van non-be-
^linge geprotefteert, kan en magh, over den
Herwiflèl den Trecker aanlpreecken, ofte ye -
^andt van allen, v/ie hy wil, diens naam in de
Wiflel brief alsöverwijfèr gemeldt werdt, en is
"\'i^t gehouden fijn Man, en die wederom de
en foo vervolgens in ordre d\'een d\'ander

ïe foecken.

XII.

Wanneer een Trecker op Franckfort op de
■^\'s, fijne getrockene party wederom op de fel-
J^e gegeven heeft, en hem van fijn Gever de wiC
Celbrieven, na fijn fin, niet in tijdts genoegh
«gevordert werden; foo kan hy wel ( maar het
Eefchiedt felden , hoewel het niet onvoorfich-
t\'gh gedaan is) de Brieven van fijn Trecker fel-
ve Vorderen, en die laten maken, te betalen

fijne ordre, de waarde van hem, en die Bricr
^en, door hem geendoflèert te betalen aan deor-
\';e van fijn Gever; aan den felven, overhan-
digen doen.

XIII.

f^en voorfichtigh Gever op Franckfort op de
, fal van fijn Treckcr geen W iflèl-brieven,
^^ extmdie van de patty die hy hem fournc-
Q. V \' ren

-ocr page 260-

w I s s E LS r r L Cap.XXXIL

ren moet, aannemen, gemaackt door een der-
de , houdende eenvoudigh te betaalen
aan den
Gever
, ofte fijn ordre, de waarde van den TreC\'
her
voorgemeldt ; dewijle voor foodanige Brie-
ven , den Trecker niet aanfpraackelijk is, ja rer
conn\'arie den Gever fel ve aan fijn Treckei ref-
ponfabel geftelt werdt, maar de \\¥iflèl-bnevt ri
moeten gêraaackt werden te betaalen
aan den
Gever
, ofte fijn ordre, de waarde van defelve i
door den Trecker.

XIV". .

Wanneer yemandt op de Franckforder Mifie
getrocken heeft, en de getrockene party tegen
het aanvangen van defelve niet wederom afge-
geven, en geen gelegentheydt heeft om felve
wiifel. brie ven te maacken ; foo negotieert hy,
\'t zy om fijn accoramoditeydt,ofte om de gerin-
ge intreft die het hem te koften komt, defelve
party
op Retour ; en dat, of met fijn Gever felve ,
of met een ander.

XV..

Men trafteert tot Amfterdarn op Franck-
fort , en op geenige andere Miftèn , op
Retour,
dat is, voor ende in plaatfe van Wiflèl-brie-
ven opdc Miflè te leveren (ofte de genegotieer-
de fomme tot Franckfoort in de Miflè, ofte be-
taal-tijdt van defèlve, te voldoen ) een beloop
van defelve fomme, op den ordinarisretour-
dagh , {of oock wel vroeger of later, na dar
men die vaft ftelt ) tót Amfterdam te betaalen,

den

-ocr page 261-

Cap. XXXU. tot Amfierdam, aj.i

den fioryn to t foo veel Grpoten Vlaams als men
conditioneert.

. .:xvi. ■

Den ordinaris betaaUtijdt, van \'t Retour,der
ultimof,miji en der Herfftmiflè,
ultimo November, Nieuwe-ftijl.

XVII.

Wanneer de negoxiatie op. Retour gefchiedt
^uHchei^ den Trecker rn fijn Geyer,, die hy ver-
obligeert is op de Miflè te voldoen,, ofte Brie-
Ven,te.leveren ,, foo , werdt met defelve de party
^P de Miflè gemortificeert, en den Ti^ecker be-
hoorden op het Brljet, waar by hy hem
\'Verobligeert. heeft ■ Wiflèl-brieven pp de Mis te
keveren.,.te annoteren, dat die party op Retour
geprplongeert, ofte gealtereert is, en dat hy
aaone.qpat den belpap tot . . grooten de flo-
r pp.fppdanige dagh, hier t9t Amfterdam
\'^n..den Gever ofte .fijne ordre,, tc voldoen,
•^fte ,è.en nieuvy Büjet, of Wiflèl brief te
^^aacken, van de fommedie hy vpïdoén moet,
felve , tegen die intreckinge van fijn Bil-
jet Qp de Mis, aan den gever lïjLten.ovcrhandi-
gen

xvm.

\' Wanneer de negotiatie op Retour gefchi?d|
tuftchen den Trecker en een derde, foowerdl"
die derde Gever op Retour,, en Trecker op de
Mis.:,want hy obligeert hem, in defe ne-
gotiatie,, aan ofte voor den Tr^fker, Wiflcl-
0^4 brie-

-ocr page 262-

w I s s E L\'S T r L. Cap.XXXll

brieven te leveren op de Mis, en den Trecker
verobligeert hem de Valuta van defelve, tot de
bedongen cours, te lullen voldoen; niet pre-
fent , ofte nevens de leveringh van de Brieven,
maar op de ordinaris retour-tijdt, ofte die vaft-
geftelde en geconditioneerde dagh.

XIX.

Den Trecker op demis, gcnegotieertheb-
bende met een derde op Retour, affigneertop
defelve tegen het aanvangen van de Mis,Wiflèl-
brieven te maken,even a s of hy hem op deMiflè
gegeven hadde.

XX.

Den Koopman die tot Amfterdam Credit
heeft op de Franckfoorder Mis te trecken , kan
hem t\'allen tijden, voor lbo kort of lang als
het hem accommodeert van de penningen be-
dienen: want lange voor het aanvangen van de
Miflc treckende , kan hy de party wederom
t\'allen tijden , voor het aanvangen van de
Miflè , op de Mis geven, ofte op Retour
nemen; ja felve tegen het aanvangen van de
Mis, geldt voor eenige tijdt benoodight zijnde,
kan hy op de mis te trecken, en de party op Re-
tour prolongeren, en hem in middels van de
Penningen bedienen, ofte die wederom op de
aanftaande Miflè nemen , en daar mede dc
3arty op Retour voldoen ; welcke negotiatie
lem boven de wiflèl-fchade, die fomtijds niet
meer als. een ordiiiaris intreft monteert, wel

Cour-

-ocr page 263-

^^p.XXXlI. tot Amßerdami Z49

pourtagie van de Makelaar, maar geen Provifie
komt te kpften, çn dierhalven voor een Trec-
ker profitabelder en honorabelder is, alseeni-
Sc andere wiflèl negotiatie op Plaatfen of Mark-
, daar men provifie moet fpenderen, en een
correfpendent moet hebben die men credit moet
^ergeÄ,
. XXI.

Wanneer ycmandt in manquement blijft te-
S^ns de Mis wiflel-brieven te leveren, ofte, op
Avetour genegotieert hebbende, ten verval-dage
de Valuta te voldoen, en het felve den rechten
Senoegh
Gonfteert, tegen een foodanig heek
Men prompt wiflèl-recht van gyfelinge op fijn
perfoon, en arrefl; op fijne goederen, even als
te-
Seo een Trecker die fijn wiflel-brieven met pro-
\'■^ft van non-betalinge gekeert zijn, en in man-
quement blijft den Herwiflèl te voldoen»

t^ Maar Jo "wanneer de eijfcher of Gever om fijn eijjchen en
fonderen anders niet overleggen l^n ■ als fijn Boe-
^ f» ^ een Biljet of verl^aringe van de Makelaar, nejfens
^ \' ^ Kit de JVijfel-hank van de affchrijvinge van fodanige
datl^ \'f \' Treckei of Debiteur onlkfnt

O f^^^y diervoegen op de Miffe ofte op F^tour

&^"^gotieert heeft , als den Gever en Makelaar verklaren ,
is ^^^^ eigenhandigh blijck. daar van te convmceren
f°°danigh geval fiude het ßjn. bedencken hebben , of
de h executie, en het fcherp Wiffel- recht, niet fou-

içj mtleggen , ( waar uit blijckj ; hoe hooghnoodigh

i-\'rt^ R • Trecker by een Biljet hem felven veroblc-

%} de M\'ße leveren] en fpecialijck,, op

V genegotieert hebbende , wat fomme,, in wat Cours ,

-ocr page 264-

W I S S^ L-S T r L. Cap.:,

\'wanwer\'i en aaa -\'wie, te.y.oldoen-, \'welckg.Biljetten Joo Ohli\'
gant, bondigh en krachtig , behoorden geextimeert te \'

als ejfeBuele Wifjel-hrieven, en \'waan mede alle, exceptie e»
difputen fouden te pre^ienieeren sc^\'n.

XXII.

TO T FU A N C K\'F O RT.

Heeft men Jaarlijcks twee Miflèn, te weten,
de
Paafch ofte Oojler-mife;,ende Herffir oktSep\'
tember-mijje
i waar vande Paafch-mijfe aanvang
neemt; en ingeluvdt werdt, altijdt des Son-
daghs voor Palm fbndagh , zijnde 14 dagen
voor Paafchen na de Oude Ihjl endede Hsrffif
miJfe, in September,. des Sond. gs voor Mana
Geboorte, als defelve op een Maandag ^ Dings-
dag of Woensdag komt, maar.komt defcjve op
een Donderdag ,• Vrydagh ofte Saturdag,- foo
begint de Miflcdeè Sondagsdaar na, en foo.Ma-f
ria Geboortedagh op een Sondagh komt, foo
begint de Miflè dien felven dagh. ,

XXIII.

De refl^edive Miflèn tot Franckfort duuren^
twee weecken of 14 dagen, en de cerfle weeck
van dc Miflè werdt den accepteer-weeck van
wiflèlen, de laafl:e betaal- weeck genoemt.

XXIV.

In Mis tijden ncemen d\'acceptatien van
Wiflel-bi ieven des Maandaghs metten mgangh
der Miflè haar begin, en continueren tot des
Dingsdags omtrent negen uuren des voormid-

daghs,

-ocr page 265-

Cap. XXXU. tot Amfierdam, aj.i

^aghs, in de tweede ofte betaal-weeck, als
Wanneer den prefentant niet fchuldigh is eenigh
J^^eerder dilay om te accepteren te vergunnen ,
maar vermag\'h , d\'acceptatie als dan niet volgen-
wiffel
-brief laaten proteilertn, ofte ten
niinften noteren, doch het ftaat hem vry, fo hy
^^^x noodig Vint, oolc vroeger te.protefiei en,
}vanneer d\'acceptatieabfoluyt geweygert wert,
in welcken geval het den prefentant gepermit-
r^ert is, de wiflèl-briefdadelijck te protefteren,

, d\'Acceptatien ,ln deMifl\'en plaght totFranck-
fort Veeltijds maar by monde te gefchieden ,
•^aar om de menigvuldige difordres daar uyt
pntftaan, moetendefelve nu ter tijdt foo wel in-
als buyten de Miflèn, van den Principaal felfs,
pf fijn gevolmachtigde , gefchieden, met de aan-
^^eckening op dc Wifrel-brief,en byfetting van
naaro, en idatum.

xxvi:

Wanneer\' een geaccepteerde wiflèl-brief des
Saturdaghs in de betaal-wèeck voorofteopde\'
^eurs-tij(jj- niec voldaan is , foo is den Houder
^erplicn,. van, non-betalinge te protefteren ,
^n de wiflèl-brief moet door hem dien namid--
^^gh, tuflchen twee uuren cn Sonnen-onder-
g^ng, aan de Notaris daar toe verordonneert,
overhandight ,. en door defèlve Notule daar
Van gemaackt cn gehouden i, en het proteft den
^erftv^olgcnde Poft-dagh, ofte ten langhften

dén

-ocr page 266-

W I S S E L.s T r L Cap.XXXlh
den tweede Poftdagb , voort gefonden werden»

XXVII.

De gegireerde of geëndoflèerde Wiflel-brie<
ven, plagten eertijdt tot Franckfort in de Mif\'
fèn niet geadmitteert te werden(gelijck nu
noch
tot Bolfano en Venetien nietgepermitteert zijn}
maar by het nieuw Reglement, op de Wiflel
tot Franckfort, werden defelve toegelaten eO
aangenomen.

^ XXVIII.

Men wiflêlt tot Amfterdam op de Franckfor--
der Miflên, in Florijnen van Creutfers, en
Wiflêl-bricvcn werden oock gemaackt in foo-
danige Floi ijnen te betalen, en de betalinge tot
Franckfort
moer gcfchieden in Wiflel geldt, en
de Valuta wert oock tot Amfterdam in de Wif-
fel-banck voldaan, maar buyten de Miflen ,
wifl\'>;lt men veeltijds in Rijxdaalders Courant
tegen Courant-geldt.

-ocr page 267-

XXXIL tot Amfierdam. 25

j e» elders , op Iranckfort , in Florijnen yan 65.
^reutfers JVijfel-geldt tot Venecien , Neurenbergh,
p ^^^ers in Florijnen yan 60 , Creutfers Wiffel-gelt ; tot

. Hamburgh , cn elders , in Rjpcdaalders van 74.
^eutfers Wijjel-geldt ; en de-wijle na het Pati van loö.
^eutfers Courant tegens 82 , Creutfers Wijfel-gelt , een
^f^aalder van
90 , Creutfers Courant , geen 75.
^-ïar alleen 75^ Creutfers jVijfel-gelt monteert , foo ont-
^ daar uit het dijferent tnffchen de RJjxdaalders
Courant , én de BJjxdaalders t^ijfel-^geldt aldaar ; na-
^\'^tlijc!^ . I^xdaalders van
74 , Creutfers

y\'lfel geit , tot Franckfort foo veel monteren ofte ren-
S^^^ , als
370. PJixdaalders in fpecie , ofte van 90.
yeutfers Courant-gddt , en "werdt de vergelijckingh yan
^ Geldt-reeckeningh tot Franckfort in de volgende Tafe-
reeltjes duidehjck^yertoont.

loo. F/orijtien vm 6f. Creutfers Wifld-
geldt, maken tot
Franckfort.

fl. en zo. x... van 6o- x. Wiflèl-gelt.

Rijcksd. 6. X.. van 74. x. Wiflèl-gelt.

Rijcksd. 6 X. 3 p. van 90 x Courant-geit.

......6.x. 5. p. van 60. x. Courant-

geldt.

100. Florijnen van 60- Creutfers Wiflel-
geldt, renderen tot
Franck fort 4

fl .... zo. X. van 65-. x, Wiflèl-gelt.
^ I 1 Rijcksd... 6. X... van 74. x. Wiflèl-gelt.

Rijksd. 27. X. ^7p.van 90 x. Cóurant-
geldt.

12,1. fl, 17. X, 1 p. van 5o. X. Couratit-gelt.

lOO. Rijcks^

-ocr page 268-

J S S E L-S T.r L Cap.XXXIÎ\'
I oo. Rijcksàadders van 47. x Wijfeigeh
monteren lot Franck fort.

fl ... 2,0.X.... van 60X. Wiflèl-gek.
1fl ... ff. x ... van 65- X. Wiflcl-gelt.
ï
00. Rijcksd. 2.4. X. I i p. van 90. x Courant-
geit.

150. fl.... 24. ^4. li p. van 60. X. Courant-gelt.

1 GO. Rijcksdaaldèrsv^Ln 60. x. Courant-gelt,
bedragende ioi Franckfort.
fl...... van 60. x. W iflèUgelt. •

115 fl. gf. x;;... vanöy.x. Wiflekgelt^
^9 Rijxd4 4. X..... van 47. x. Wiflèl-gelt.

150 fl. ♦,. * van 60. X* Courant-geît*

I oo« Florijnen van 60. x. ÇoHirdnt-gelt, \'
doen tot Franckjort.

82, fl. 4 ♦ • ♦, van 60. x. Wiflèl-gelt^
75" fl.., 45". X.. van öf. x. Wiflèl-gelt.

66 Rijcksd. 35. x.....van 74. x. Wiflèl-

gek.

69 Rijcksd. 60. X.... van 90 x. Courant-geit.

Omme de voldoening ym de TViJJèl-hn\'even , foo wl
in , als huy-ten de MiJfen , tot Frmckfort^ is federt eenigh
korten-tijdt herwaarts groote difordre ontfiaan , daar uyt
oock, merkelijk "verloop en af-jlag in de jVifTel gecaU-\'
feert en veroorfaackt is ; daar en tegen is hy den E^adt
op den
8. Februarij des loopende faars i6j6. een vajl
reglement en ordre beraamt , yoaar na in hét toekpmjlig^
de voldoeninge der jVifelen aldaar gereguleert fullen ^ver\'
den.

HET

-ocr page 269-

XXXIIL tot Amfierdam. ajf
Het XXXÏIT. Capittel.

^^nhetW\'^tJfelenop ie Leipziger Miflèn,
de Naumburger Petri Pauli
iVIarckt.

Tl

Ot Leipzigh heeft rnen drie Miflèn ofte
Marckten jaarlijcks; te weten , de Nieu-
^e-jaars Mis, anders genaarat de Kalde-mis,
JeOofter-ofte Paafch ofte Jubilate-Mis, ende
Michaëli.nlis.

11

. De Nieuw-jaars-mis neemt haar begin ofte
Aanvang op N ieuwjaars-dagh na de Oude-ftijl j
foo wanneer die op eenSondagh komt, deri
anderen dagh zijnde \'sMaandaghs; deOofter
•^aafch.ofte Jubilate-mis begint des daaghs na
Jubilate Oude-ftijl, zijnde altijdt drie weecken
gä de tweeden Paafch-dagh; en de Michaëli-mis
op Michaëls-dagh; fijnde tg. September
^ude ft ijl ^ foo die op een Sondagh komt, foo
"^et des Sondaghs daar aan.

n

^ Y? Nieuwjaars-dagh, . Jubilate-dagh , en
^P Michaèls-dag,foo die op een Sondagh komt,
j^o niet,des Sondaghs na Michaëls-dagh, wer-
a^h t^ refpeétive Miflèn ingeluydt , en den
Cn H dagh daar na wederom uytgeluydt,
die tuflbhèn-tijdt werdt eygentlijck de Mis-

tijdt

-ocr page 270-

W I S S E L\'S TYL Caf.XXXIJh

tijdt genocmf, waar iti men befigh is methandc
len en traéteren , köopen en verkopen , êcc.

IV.

De eerfte ofte den tweeden dagh na het aafl\'
vangen van de Miflè vordertmen d\'accepraiis
van de Wiflèl-brieven, maar foo wanneer de be-
trockcne wil, kan hy defelve uytftellen tot in de
betaal-weeck.

V.

Van het uytïuyden der Miflè tot deri vyfden
dagh daar aan ineluys is het de betaaltijdt vaU
de Wiflèl-brieven; fbo dat de wiflèl-brieveO
in de Nieuw-jaars-mis moeren voldaan fijn deö
12.. Januarij Oude-ftijl , en in de Oofter-etJ
Michaëli-mis des Donderdaghs in de betaal\'
weeck , ofte van non-betalinge geprotefteert
werden.

.VI.

Het fiaat den Houder vry, maar hy is ongS\'
houden van non-acceptatie eerder te protefteren^
en
van non-acceptatie eerder geprotefteert heb-
bende^ mach hy tie Wifleb&\'ief nietterugg^^
fenden, voor het eyndigen van de Mis, of fich
noch yemandt opdede, die defelve S, P. hono-\'
reerde en voldeede.

Het Neurenhurger Geleyde ^ gelijckmen
noemt, werdt gefeght van Leipz,igh tc vertrec-
ken ten lo uuren des avondts van de Prote-
fteerdagh, dat te kennen geeft,. datmen tot di

-ocr page 271-

^^t\'XXXliU tût Amßeräanf,
tijdt toe, cn latei\' niet; geadmitteert werd te mo-
protefteren.

vm.

Wanneer een Houder des Briefs op die tijdt
^ari noti-betalinge niet geprotefteert heeft,
Çqo
Verlieft h y fijn verhaal op den Trecker.

Men is niet gewoon, geprotefteert hebben-
het Proteft noch Wiftebbrief te verfenden,
yoor dat\'de Betaal-week ten vollen geëxpireert
rt ^yride noch drie dagen , na dat men gepro-
tefteert heeft, of de betalingh noch volghdc,
Savende ondertuflchen advertentie van de ge-
proteftatie aan den remittent : maar in-
. men de voldoeninge binnen die tijdt
bekomt , is men geobligeert met de eer-
^ afgaande Poft, die na de Betaal-week ver-

Wiffel-brief met proteft te rügge té

j^Men wiflelt toiAmfierdamoip téipz^igh, in
V\'J^daatders,

doende aldaar 44. Groflen; eri
Co ^^^1-brieven werden rot Leipzigh by ref-
da\'^^\'^^ * I^ijxdaalders cfTedive vol»

ÎX.

fel^^" IS tot Amfterdam gewoon in hetWif-
VgJ^.^P Leipzigh terftondt. op het fluyten
1 Wiflel-brieven te geven ; maar

betrokkene hoeft fich niet te verklaren of
R hy

-ocr page 272-

ÄjS W r S S E L\'S T r LCap. xxxm.

hy defelve accepteren fäl, of niet voor in de Mis
XII.

De gegireerde ofte geëndoflèerde wiflel-brie-
ven werden tot Leipzigh geadmittcert, aange-
nomen en voldaan, fo wel in als buyten de ref-
pedive Miflèn.

XIIL

TotNAUMBÜRGH

Heeft men Jaarlijx een voorname Markt, te
weten de
Petri Pauli Marckt^ die by fommige
voor een vierde Leipziger gereeckent werdt,
om dat de mecfte Leipziger negotianten haar of\'
dinaar op defelve laaten vinden.

XIV.

XytNaumburger Petri PWi-marckt wert inge-
luydt op Petri PauU dagh, Hjnde altijdt den
JunijOude-Stijl, en duurt in \'t geheel maar acb^
dagen,

XV.

Op den eerften en tweeden dag, wert d\'accef\'\'
t.atie van de wiflèl-brieven gevordert,en defeW*^
moeten uyterlijck op den f.Julij voldaan zijn»
of van non betaalinge geprotefleert werden
maar men is niet gewoon de Wiflèl-brieven e«^
Proteft te verfcnden voor na de f. July,als waa-
neer de Mis geeyndight, en geen betalinge ge-
volght zijnde, de verfendinge gefchieden moe^
ra;t de aldereerfte coramoditey t,

HEt

-ocr page 273-

Caf. XXXIF. m Amfierdam. if§

Het XXXIV. Capittel.
^m het Wijfelen op de Lioner Foires,

TI\'

Ot Lions heeft men alle jaaren vier Fö/r«
ofte Marekten ; te weten,
la Foire des
j^o/f, dat is, de Komngen-marckt, die altijd:
°fgint in January des Maandaghs na drie Ko-
j?ingen-dagh ;
la Foire de Paf^ues, dat is de
yaalch-marckt, beginnende op St. Nifiers-dagh
^n April;
ta F-oire d\'\'Aoufi, dat is, d\'Augu-
ftüs-marckt, beginnende St. Dominicq in Au-
S^ftus;
cn la Foire de TousfainBs, datis,d\'Al-
^erheyligen-marckt, beginnende in November
^pStHuberts-dagh.

ir.

^àtr Foire heeft fijn Payemens çyïit betaal-tijdr,
^aar
vzn les Payemens des Roys, begint den eer-
den Maart, en eyndigt den laaften van defelve
JJ.^andt;/w
Pajemensdes Pafifueshc^nt den eer-
^enjuly, en eyndighr den kaften van defel-
Ve maant i
lesPayemens begint den eer»

en eyndignt den laaften September; en
Payemens des begint den eerften,

eyndight den laaften December, ofte op
■Nieuw-jaars-avont.

III.

Tot Amfterdam wiflèlt men op Lions re be^
laaien, op het aanftaande, oock wel op het pre-
^cnte Payement ; maar men is felden ge-
^9on, voor dat een Payement aanvangh geno-
R Ä meti

-ocr page 274-

tôo W T s S E L \'S T 7 L Cap.XXXir,
men heeft, opeenvolgende , ennooytopeen
tweede, of op derde Payement, te negotieren.

IV.

Men is gewopn tot Amfterdam van de gene-
gotieerde partyën op
de Foires van Lions ter-
ftondt Wiffel-brieven temaken, en denGe-r
ver, voor dathy de Valuta voldoet, defelve te
behandigen.

- V.

Men wiflelt tot Amfterdam op de LionerFw-
res, en men maackt oock de wiflèl-brieven or-
dinaar, in
Croonen d\'Or, doende yder Croon
12 fi, en een Schelling II-Deniers.

VI.

De Wiflel-brieven werden gemaackt tebe-
talen in de
Payement des Roys , des Pâques ,
d^Aoufi
ofte TofiJfainBs s en lbo wanneer een
Wiflèl-brief gemaackt was te betalen in dc
Foire , die foude echter tot Lions niet behoeven
voldaan te werden, voor in de
Payemens van de
ÏÛVt Foire,

VII

Dc gegireerde ofte geèndoflèerdeWiffel-bric-
ven werden tot Lion niet geweygert, maar zijn
aldaar gepermitteert.

Vin.

De Wiflèl-brieven houdende te betalen
in de refpe£tive
Payemens.^ hoeven tot Lions
niet geaccepteert te werden, voor in het begin
van de Payement j en magh aldaar uitgeftelc
r. wer-

-ocr page 275-

<àp.XXXW. m Amfietdami - ■ a6i
^erden uitçilyck tóf bp den fèfteii dâgh van de
payement, en langet niet,als wâriheei\' den Hou-
der\'van de Brief geen acceptatiè befcomende^Vry
ftaat te protefteTen vfeïnon-aiceptfatié,

■Men heeft getracht in te voeren de JViffel-hjkyeH\'.êp
yons te malien ,
Accepteren op ficht ; en betaal in foo-
Payement.
Maar\'dèBanquiers aldaar, .hehhen
recht hd-ar daar \'iège\'ns- géóff6feert", -f» gefußin\'eert dat
^et feiy^- ßy^ed tegêis\' \'t mt)recht -^an-baar-\'.boires ,, en te-r
^^fM het-gebruik en d\'ßfame van alle ÏAiüen , -waar door
ß\'lks niét heeft können- door.,gedrongen werden ,; En dewijle
Trecker nochtans veëlt^dts, ten hoo^hfleri daar aàn gele-
leid , dat Kijn - Wißil-brief-geacccpteert werdt -, foo
"^ertlt .fy jotnmige. gepraßifeert- , , dat., , in plaatfe van cp
e refpeäive,. Mißen \'ofte Payement te negolieren , .door
hiar gewijfclt werdi. opUfo i dubbel Vfo , ofte kprter ,
°fle J^Q^^cel langer tijdt , dat de -verval-tijdt komt in de
^yement ; en als. Aan .tnoet d\' acceptatie gefchieden op
^ Vertooningh of vorderingh , en de betaalinge binnen cle
S\'^\'tvoonlijcke tien refpijt - dagen ; die men tot Lions , gelijk
g^heei Vranckrijckvan Wißel - brieven houdende , buiten
^ Mis ofte iPaymens , uitßellen , ofte met proteßeren wach-
magh.

IX.

^ d\'Acceptatic van alle Wiflèl-brieven, oock
Van foodanige die houden in de
Payemens te vol-
doen,moet tot Lions gefchieden Ichriftelijk met
oyvoeginge van den datum en Naam van den
Acceptant ; \'t fy door den betrockene felvc, ofte
^\'jne gemachtigde.

X.

* p ^iemand mach tot Lions (nochte op geenige
ofte Miflèn) als gevolmachtighde Wif-

R 5 fel.

-ocr page 276-

%6i w I s s E L\'S r r L Cap]xxxm

fel-brievcn accepteren, veel öiin paflèren ,ofte
op eens aijders paam négptieren, ofte hy moet
al vooren fijn volmacht aan de Rechters van de
Misjofte deflèlfs Nptaris^aar toe gequalificeert
exhiberen, cn defelve ter protocolle doen regi-
ftreren. ,,

d\'Acceptatie vanWiflci-brieven en-alle negp-
tiatie in de Fö/m gefchiedende by yemandt dié
fich qiiahficecrtFadpor, Commis,oftegevpl-
machtighde van eenrander tezijn, op des anders
Naam, diens volmacht niet geprocojleerr is,
is van geen efièct tegens den genaamde Princi-
paal; maar de geloofgevers bobben haar recours,
op den geeneri die\'fich de qualiteyt van gevol-
raachtighde aangematight heeft.

XII.

Niet tegenftaande een gedaane proteftatie van
non-acceptatie, foo is men niet gewoonde WiP
fel-brief enProteft te verfenden,voor na het eyn-
digen van het Payement; maar wel advertentie
van foodanige proteftatie te geven aan den fen-
der van de Wiflèl-brief, tot fijn naricht.

XIII.

De Betaaltijdt van- de Wiflèl-brieven op de
LionerFoires begint den fèften dagh van dePaye-
ment, by aldien het als dan geen Feeft-dagh is,
en in foodanigh geval des daaghs daar aan,
cn
continueert tot den laaften dagh van defelve
maandt,

XIV. Voor

-ocr page 277-

Caf,XXXir. tot Amfierdami

XIV.

Voor den feften dagh van Payement magh
^iemant voldoen als op fijn gevaar; en na den
leften dagh van defelve, magh den Houder Joo
^y wil, weygeren de voldoening aan tenee-
"^cn; en is bevoeght, niet tegenftaande de Wif-
fel-brief en Proteft noch daar in Loco is,het fel-
Ve te doen retourneren, en fijn recours, van
^erwiflèl en koften te neeraen op denTrecker of

intrecker.

XV.

pe Proteftatie van non-betalinge, moet tot
Lions gefchieden binnen den derden dagh na het.
^yyidigen van de Payement, of den Houder des
Briefs, verlieft zijn verhaal op den Trecker en
Ëndoffanten,

XVI.

t>en Houder van een geprotefteerde Wif-
fel-brief, is verplicht, fijn verhaal te foecken
«^P den Trecker of Intrecker binnen een pre-
cize lijdt; te weten, van alle Wifiel-brieven die
getrocken ofte gemaakt zijn, in het Koning-
i\'ijck binnen twee Maanden; van de Brieven
getrocken uyt Italien, Switferlandt, Dilyts-
andt, Hollandt, Vlaanderen, en Engelandt
=>innen drie maanden, en van de Brieven die
gemaackt ofte verlecden zijn in Spangien ,
f cflrtugaal, Poolen, S weeden, en Deenemarc-
binnen 6. Maanden, na den dagh en
datum van het Proteft, óf den Houder ver-

li 4. iieft

-ocr page 278-

î64 ^^ i s s e l-s t r l çap xxxr.

lieft fijn verhaal op den Trecker en Endoflàn-
îen.

XVIII.

Alle Wiflèl-brieven ^ houdende te betalen in
eenige Payement , werden voor voldaan gehou-
den , ren opficht van de inwoonders binnen een
Jaar; en ten rcfpede van Vreemdehngenbin-
nen drie Jaren , na dat defèlve hadde behooren
voldaan te zijn , en den Houder van een Wif-
fel-brief, heeft na verloop van die tijdt geen ver-
haal op den Acceptant, \'tenzydathyJuftifi-
eeert , dathy binnen defelve tijdt, b-; hoorlijc^
Ice dijigentie om de voldoeninge gedaan en aan-
gewent heeft.

Het XXXV. Capittel.

Van het Schult^WiJfelen.
I.

N een ft^y vere Wiflcl ontfanght den Trecker
geldt van den Gever, en paflèqt Wiflèl-brie-
ven , daar in hy aanneemt, of ordonneert de
waarde yan het ontfangen geldt, volgens ver-
dragh, met geldt te voldoen. In genienghde,
ofte anders Schuld-wiflèlen,ontfangt den Trec-
kc r geen geldt, maar is Debiteur, en paflèert
wiflll brieven ten behoeve van fijn Crediteur,
die als Gever in defelve genoemt werdt, om fijn
Schuldt te voldoen.

II. Soo^

-ocr page 279-

xxxr. tot Amfierdamr z6f

II.

Soodanige gemengde Wiflèl-brieven maackt
^en om oude
Schulden te betalen, ofte om den
Crediteur, van de v^elcke men goederen op tijdt
koopt, van de precife betalinge op die tijdt te
verfekeren.

III.

\'c Zy den Debiteur de Wiflèl-brieven maackt
ten laften van hem felfs, ofvan een ander, en
tuflchen den Debiteur en Crediteur over de
^ours van Wiflel geconvenieert is of niet, de
Schuldt verandert van natuur, en een Debiteur
WiflèU brieven paflèrende, onderwerpt hem dc
parate Executie van het Wiflcl-recht.

IV.

, JEen voorfichtigh Crediteur fal opdeaanne-
F^ioge van fodanige Wiflèl-brieven met fijnDe-
b\'tcur over de Wiflèl-cours abfoluyt accprde-
; en hem de Valuta, volgens verdragh, op
den dag van de aanneeminge in reeckening cou-
»•ant goet doen.

V.

t Is niet noodigh dat men in een Wiflèl-brief
^Xpreflère , of de waarde in geld ofte elders an-
s in genoten of gerefcontreert is; want den
^ebitem. geniet efFe6tive de waarde, als hem de
V aluta ftreckt ofte ftrecken fal in voldoening
minderinge van fijn bchuldt.

VL

C^ie een Wiflèl-brief paflèert in voldoenin-
R f ge

-ocr page 280-

f fV r S S E L\'S T r L. Cap.xxxr.

ge van een oude Schuit ofte van gekochteKoop-
manfchappen, 8cc. Die is bevoeght van fijn
Crediteur een quitantie te vorderen, daar in de-
felve bekent, dat hy in foodanige oude fchult
ofte verkochte Goederen, &c. met foodanige
Wiflel-brief voldaan is; ofte dathy defelve op
reeckening ontfangen heeft.

VII.

Een voorfichtigh Crediteur fal oock in foo-
danigh geval een recipifle vorderen van fijn
Debiteur, waar by defelve bekent dat de Va-
luta van fboctanige Wifl!el-brief tegen fijn ou-
de Schuk, ofte gekochte Koopmanfchap, &c.
tot voldoening ofte in minderingh ftreckeö
ial.

Vllf.

Wanneer een Crediteur van fijn Debiteur
een Wiflèl brief aangenomen heeft, in vol-
docningh of minderingh van oude Schuit ,
ofte gekochte Goederen , die moet hem daar
na van zijn Debiteur niet laaten petfuaderen ,
dat hy, fbo wanneer de Betroc eene niet fbo
prompt en precife op den vervaldagh quam re
voldoen ♦ onder pretext van koften te mefha-
gieren, en den betrockene niet degufteren ,
ibo precife als men isade Wiflèl -ftijl gewoon is,
met hoeft te doen protefteren, maar aan den
Acceptant des verloekende,. wat langer tijde
cn uytftt I toe te ftaan, \'t en zy dat den Debi-
teur bv fijn fchriftelijcke handr-teeckeningh

\'t felve

-ocr page 281-

XXXr, - m Amflerdami »67

^/elvevcrfoekt, en belooft, dat fulx den Cre-
diteur niet prejudiceeren, en hy des niet te min
Ajn rechtop hem behouden {al, en allen fchijn
ofbinnende refpijt-dagen na Wiflèl-ftijl gcpro-
tefteert waare: Want anders fal den Debiteur,
^gnorerende dit verfoeck gedaan te hebben, te-
E^n fijn Crediteur konnen fuftineren , in geval
den Acceptant niet voldoet,dat hy fijn rccht verr
^üymt, en binnen de behoorlijcke refpijt-tijdt
^ict geprotefteert hebbende, ongehouden is den
•^Wp van de Wiflèl ofte Her wiflcl aan hem te
^rantwoorden»

x;

w Wanneer een Crediteur van fijn Debiteur een
^iflèf-brief ter handt geftelt werdt i met ver-
, om delèlve te laten invorderen , en foo
Voldoeninge volgt, den beloop te laten ftrec*
in minderingh van fijn Schuit, foo fal een
Voorfichtigh Crediteur met fijn Debiteur voor
t>efpreecken, of hy den beloop ingekomen
lijnde, trecken of doen remitteren fal, oock
Communiceren, door wie hy d\'invorde-
^ \'"g fal laten doen,en van het geene goet gevon-
"en Werdt , fijn fchriftelijcke ordre neemen,
otn m cas van opkomende fchade, geen d:fput te

"sbben.

in WiffeUhrieven die aangenomen "worden ßmpeiijcl(om

„ ie Vorderen cn de Penningen inkomende te laten valideren ,
J!\' ^gentlijcker
Brieven pro Forma , daar van in \'t
Capittel te handelen {iaat.

X. De

-ocr page 282-

W I S S E L\'S T r L. Cap.XXXf^\'
X.

De Wiflèl-brief die een Crediteur fcW^
maackt op fijn correfpondent, ter requifitie vaO
fijn Debiteur, wanneer het den felve
ongelé\'
gen komt, om hem te voldoen \'t gene hy vol\'
doen moet, konnen en moeten méde gereeC\'
kent werden voor gemenghde ofte Schuld-wii\'
felcn.

* Wanneer het eert Dehiteut ongelegen komt ƒ/"
Schuit ten verval-dage te voldoen , en aan ßjn Credi-
teur uitßel verfoeckt s met belofte van hem voor de rf*-
betalinge fatisfaÜie te geven , en het den CrediteUf
ongelegen komt te -wachten ,■ ter oorfake hy hem van dl
Penningen bedienen moet ■ \'foo gebeurt het wel , dat dei*
Crediteur , -wanneer hy fijn Debiteur volk$mentlijck
fideert , defelve ten geval , Irecki op ^yg^^ Corrr
/pondent , voor ßjn Debiteurs rekening , met ordre;
om fich ten veryal-dage -wederom per apoincte te. revaU"
ren.

Wanneer een Crediteur, trekt voor rekening
van fijn Debiteur, foo fal defelve, om fijn Debi-
teur duydelijck te konnen aanwijièn, wat fom-
me voor den Herwiflèl by bem voldaan moet
werden , aparte wiflèl-brieven maken ,
van de
fomme die hy voor fijn Debiteurs reeckeningh
trektofte immers, en in alle geval, fijn Cpf-
refpondent dien hy bctreckt, ordineren vooi"
foodanige fom me een aparte rekening, tc hou-
den, ende defelve per apoinéte te revaleren.

Om die aparte reeckening te onderfchey-

den,

-ocr page 283-

^^p.XXXr. ■ tot Amßerdam: ■ 269

ordinaar door denGrediteur\'ofTrecker
den Betrockenegeadvifeert, dathy op hera
\';^ckt met fijne Obligo, voor rekening van foo-
danige vriendt, noemende desfelfs naam ; ofte
^ders dat hy treckt voor fijne rekening apart A,
defignercnde met Letteren den Naam en
*ocnaam van fijn Debiteur.

XIIL

, \'t Gebeurt ook wel dat d\'eene vriendt den an-
dercn te geval, zijn correfpondent conto apart
"^t\'^eckt, om defelve van de Penningen ter tijdt
dat de hertrattes moeten voldaan werden, te
^^cotnrnoderen.

In alle geval fiet den Betrocl^ne op fijn Trecker f
gehouden is , en blijft , voor ßjn Trattes en de Her-
te re/ponderen , maar de Wßel-fchade en
P^» kpmen ten laßen van den Debiteur , ofte van
gene -wien te geval , ofte voor yviens rekening getroc-

Tn

Het XXXVI. Capittel.
Van de Geconteerde fVißih
I.

eenfuyvere volledige gefloote ofte genc-
^Sotieerde wiflèl, heeft men vier byfondere
j^iftynen, te weten, den Trecker, Gever,
j^^ouder des Briefs en de Betrockene ; maar
is d geconieerde Wiflèl reprefenteert , ofte
^oon^ en
Gever eene en defèlve per-

^ Ymam

-ocr page 284-

rjcy W I s S E L\'S T r L Cap.XXXVl

* YmMt kan te gelijck Trecker en Gever fjn in V\'^j\'
derby geval
; Ten i. -wanneer voor fijn eygen reeckenir>^
op elders te trecken en ook te remitteren heeft < Ten J-
\'wanneer hy voor fijne eygen rèekening te trecken , _
voor eens anders reekening op defelve plaats te remitt^\'
ren heeft
j Ten j. -wanneer hy voor eens anders reeck\'
ning te trecken , en voor fijn eygen rekening te remittf
ren heeft ; Ten
4. Wanneer hy voor rekening van een andtf-
ie trecken; en voor reeckening van een derde te remitter^*
heeft.

II.

Die Trecker en Gever te gelijck is voor fijn ey-
gen reeckening, en
dat hy treckt op d\'een en rc\'
mitteert aan d\'ander van fijn Correfpondenten ♦
magh de Cours van Wiflèl redueeren,cn in Gp^
Boecken calculeren,fbo als het hem gevalt, en is
niet gehouden ypmandt deswegen reekenfcha^^
te geven; maar die aan de eene fijde, ofte wedef\'
zijts,
Voor een anders reeckening^conteert, be-
hoort fonder fu cht tot d\'eene of d\'ander van fij^^
Correfpondenten, ofte oock tot zijn felven,
wiflèl-cours foodanigh te
ftellen ende te regule-
ren, als hyeflèótiveterBeurfègecontradeert»
ende andere partyen op deiclve plaats en
condit\'^
ge wiflèlt heeft , ofte foude hebben konnen wif-
lelen ; en by aldien de wiflel dien dagh mercke-
lijck gemonteert ofte gedeclineert is, foo vei\'-
eyfchcdeequiteytdathyeenmiddel cours, ei^
noch de hoogfte noch de laaghfte uytfet.

III. Ifï

-ocr page 285-

Cap.XXXFT. m Amfierdam: Zji

lïl.

. In geconteerde Wiflèl-brieven daar de Trec-
^^er ook Gever is, expreflèerthy fulx met deiê
^oorden,
de waarde in my felven: maar foo
^anneer hy by de betrockene niet bekent wil
ftaan, dat hy de party gecdnteert; en de waar-
^^ in hem felven gevonden heeft; foo ftelt hy
Oock wel de waarde vanyemandtan Jers, ge-
X^nde daar van aan die geremitteert werdt be-
""^•^ht, dat de waarde/«^^, foodanig gemelt en
B^fteltis.

iv.

Wanneer men treckt ofte remitteert voor
y^öiants reeckening in de Wiflel-brief niet
Benoemt; aan dien hoeftmen in het advijs ge-
y^n niet te melden dat de waarde gecontcert

V.

I^ie in hem felve conteeit en daar van advys
3^ft,\'t2y het gefchiedt met ofte fonder Wiflèl-
magh noch kan die contatie nier herroe-
P^n noch letraéteren , als metconfent van haar
^\'leen die in defelve geraackt zijn,

VI.

Die occafie te conteren heeft, is bevoeght,
>et tegenftaande hy effè6tive geen courtagie
^etaalt^ defelve des niet re min aan fijn Corre-
j^Pondenten aan te teeckcnen, én foo u\'^nneer
y
delcredere^^zx. voor de remifes, oock de or-
dinaris

-ocr page 286-

wiss e L-S TT L Cap, xxxfl
dienaris daar toe ftaande , ofte bedongen pro-
vifie te trecken , of hy fchoon geen rifico
loopt.

Vir.

Een , of defelve Perfooti kan oock in vef\'\'
fcheyden andere gevallen tv/ce ofte meer Per-
jfoonen reprefenteeren , ofte rclatien in een
wiflèl-brief hebbende j want hy kan ook noch
zijn,

Ten I. Trecker en Honder.

Ten z Trecker en Betrockene.

Ten Gever en Houder .

Ten 4» Houder en Betrockene.

Tzïï ^.Trecker ^ Gever zn Houder,

Vin.

Wantieer yemant Wiflèl-bfieven maackt
aan hera felven, ofte aan fijne ordre te betakn,
die is te gelijk
Trecker en Houder van foodani-
ge wiflèl brief, totdat hy defelve intrecké en
endofièert.

IX.

Een Trecker maackt felden wiflèl-brieven
aan hem felven te betalen, wanneer den gene die
hy betreckt, by hem, of hy by andere in vol-
komen Credit is.

X

Men moet voorfichtig zijn in het Negotie-
ren van wiflèl - brieven, houdende aan ordre
van de Trecker te voïdoen; dewijle foodanige

Brie^

-ocr page 287-

Cap.XXXri. " tot Amfierdam: zy^
brieven veeltijdts op Kreupels getrocken, en
^or het Intreeken geaccepteert zijn, en den
Ji\'ecker hem van defelve bedient, om geldt te
fourneren.

XI.

Die Wiflel-brieven maackt, tot fijn eygen la«
^^en, en in defelve aanneemt, ofte belooft te vbl-
, is te gelijck
Trecker en Betrockene,

XII.

Wanneer een Trecker op hem felve aan-
ofte belooft in de wiffel-brief de genego-
tieerde fomme te voldoen, als dan is het onnoo-
\'Eh dat hy defelve nader accepteert; maar diri-
geert hy de Wiffel-brief, fbo op hem felven, als
^ hy een ander ware, foo doet den Gever, ofte
houder voorfigtiger^ dat hy hem defelve accep-

^^rendoet.

\'XIII.

Wanneer een Wiflèl-brief, houdende tot des,
^/eckers eygen laflen, binnen de refpijt- dagen
j t geprotefleerd werd, fo vcrlietl den Houder
^ar medefijn verhaal niet op defelve,dewijle hy

Acceptant geobligeert is en blijft, maarhy
.F^\'nefl: fijn verhaal op andere Endoflèurs, in-
"^\'en de Brief geendofleert is.

XIV.

^^ wanneer van een Wiflêlbrief, houdende
^ laflen van den Trecker felver de refpijt-da^\'
S n verloopen zijn; als dan is den Houder be-
^eght, tegens den Perfoon v^n den Traker,
S öf

-ocr page 288-

2,74 WISS E L\'S r r L Capi XXXFL
op deflèlfs goederen, te procederen by parate
executie vanGijfelinge ofte arrefl:,fonder dat hy
geobligeert is., de Wiflièl brief en het
protefl: te
doen retourneren na die plaats, daar uyt de wif-
fel-brief als getrocken geflielt is.

XV.

Wanneer een Gever de WiflTel-brieven laat
maken te betalen aan hém ofte fijn ordre^ als daO
is de
Gever oock Houder des Briefs,
XVL

Een Gever doet de Wiflèl-brieven maken te
betalen aan fijne ordre, fomtijdts om dat hy lèl-
ve noch niet weet aan wié defelve te betalen ful-
len zijn,fomtijdsom dat hy denTrecker ofte ma-
ker van de Wiflèl-brief\'\'t felve niet wil bekent
fl:aan, of laten, weten.

XVII.

Een Gever remitterende voor eens anders
reeckeningh,doet feer onvoorfichtigh dat hy Je
Wiflèl-brieven(al fl:aathy
del credere voor defel\'
ve) laat maken aan fijn ordre, en die aan fijn cor-
refpondent endoflèert

* De redenen ■waarom iijn aangetekent op de x t i
{lelL van het
xxyïv. Capittel.: ^/er voor pag.

XVIII.

Wanneer de Gever de Wiflèl-brieven doet
maken te\' betalen äandeh genen daar den Trek-
ker op treckt,als dan is
écBetrokkene K^ock
derdt^ Briefs, en de Wiflel-brieven werden ^
foodanig geval gemaackt , -{eiverf»^

-ocr page 289-

Cap. XXXU. tot Amfierdam, aj.i

XIX.

Wanneer yemand betrokken werd aan hem
felven te voldoen, en hy de wiflèl-brief niet aan-
nemen wil, voor reeckening van den geenen,
Voor dewelcke defelve getrocken is, foo kan en
öioet hy (indien den Remittent een ander Per-
foon als den Trecker is) als Houder protefleeren
ïegeos hem fêlfs, in alléfchijn, als of de wiflèl-
orief ten lafte van een ander ware,ert een formeel
Proteft van non-acccptatie doen opmaacken, en
^et felve hevens de wiflel-brief te rugge fenden.,
aan den geenen, die hem felve geremitteert
l^eefr, om hem daar van tegens den Trecker te
bedienen.

XX.

Wanneer yemand betrocken zijnde, aan hem
felve te voldoen, by refcriptie aan den Trecker
^^ Remittent die/Trattes recapiteer: en aan-
, foo kan hy daar niet van peniteeren, en
daar na een proteftatie van non-acceptatie
^^te non-betalinge hem niet baten.

XXI.-.

Wanneer ycmandt betrocken werdt aan hem.
\'clven te voldoen, en die Trattes by hem gere-
^^piteert ofte aangenomen werdt, in foodanigh-
ê^yal is den verval-dagh
voor de betaal-dagh te;
^«imeren, foo dat dekive yerftreecken zijnde,
wiflel-brief voor
betaalt gehouden en gerecc-
^otwerdc. " :

^ a Wan-

-ocr page 290-

i-j^iW 1 S S B L\'S r r L Cap.XXXFL

XXII.

Wanneer een Trecker Wiflel-brieven maakc
aan hem, of ordre tebetalen, en refcontreert
of vindt de waarde in hem felven, als dan is den
Trecker ook Gever en Houder des Briefs,

* Den Trecker ka» ook wel z^n Gever en Betroc-
kene,
ook t»el Houder en Bstrockene; en alfoo tfi
driederley opficht, drie Verfonen ofte relatien in een
Wiffel-hr ie f reprefenteeren ; de
Gever kan ook toel
zijn de
Betrockene j ook wel te gelijk Hoadcv en
Betrockene, maat die gevallen vallen raar of zelden
voor,

XXIII.

In een Wiflel-brief konnen ook twee Per-
fonen yder twee relatien hebben , ende
d\'eene zijn d\'ander

Ten I. Trecker tti Gever s Houder en Betrockene.
Ten z ^Trecker en Betrockene s Gever en Houder*
Ten 5. Trecker en Houder -y Gever en Betrockene.

XXIV.

Wanneer dcTrecker en Geverten^tn èexiHoW
der tnBetrockene
oock een en delelve Perfoon is,
dan is \'teen dubbel contatie, en gefchiet meeft
tufl\'chen correfpondenten die weerzijts open-
Itaande rekeningh hebben, en d\'eene hier; en
d\'ander daar, geit hebben moet, dat na Wifl\'el-
cours overgefchreven en geadjuft:eert werdt ,
meefl: in foodanigh geval met flmpel Advys ge-
ven , fonder formele Wiflèl-brieven te maken i
maar foo wanneer een derde daar in
geraakt is,als

daq is \'t beter dat men Wiflèl-brieven maackt.

pe

-ocr page 291-

Cap.xxxri. Tôt Amfterdam. 277
XXV. >

, De refcriptie yan de Betrockene ^ dat h y van
ïbodanige contatie conform \'t gegeven Advys,
behoorlijke Nota en aantekeningh gemaackt
heeft, obligeert hem foo bondig, ( \'t zy dat een
^erde daar in seraackt is, of niét} ofhy een for-
\'ïiele Wiflèl-brief hadde aangenomen.

XXVI.

Wanneer de Betrockene, Houder des Briefs,
^n den
Trecker oock den Remittent fel ve is, en
^e betrockene difficulteert de Trattes te accep-
teren en te voldoen volgens Advys , in lbodanig
geval is het onnopdig dat hy tegen hem felven
protefteren laat, dewijle het genoegh is, en hy
Volftaan kan, met de te rugge-fèndinge van de
Wiflèl-brief, en refcriptie dat hy defelve in dier-
voegen niet genegen is te recapiteren ofte aan te
nemen.

\' XXVIL

Wanneer een Treckerop hem felven Trekt
deGever de WifTel-brieven laat maken aari
^em ofte fijne ordre
te betaalen : als dan is dea
Y^ckeroo\'&. àcBetrockene, en de Gever, Houder
^es Briefs.

^ * In di(r-voegen veerden veeltijdts gemaackt deWiffeU
\'"\'Sven in voldoeninge van Scheldt, daar van in het voor m
kapittel gehandelt is.

XXVIIL

, t Kan gebeuren, maar het gefchiedt felden ^
aat de Trecker Wiflèl-brieven maackt aan,

S 3 hem

-ocr page 292-

ri-^lW I s S E L-S r y LCap:XXkrïï.
hem felven te voldoen-,\' ten laft van de Gever,
als wanneer den Tréc^r öóck Houder , cn den
(GeDer de Mtrockéne ist

* £én Gevet-kan O Èeirocï^ene i^tjn , iianheeK

hy té geven heep voor fijne , ■ ofi:\' ymamti anders re\'
kening , en negotieert .met, den\' gene, die op. hem. te, tree*
ken heeft ; dat, gebeüren /(an wnneer een ■ Buyten
"woonder elders JV^felt" én geeft \' op die plaats daar hy
t\'huis hoort.

^ HET XXXVn/CAP?rTEL.

Van Vóór waar Sg^^

N een vbbr waardige WilTel» obligèert hem
__den Trecker, niet abföHitclijck tot dè vol-
doening , maar ohder féeckéreGonditie, Voor-
waarde bfbèdinfeh. ,

In deWiflèl-brief van eetV Vpor waardige wif-
fel , moet de conditie qftcdeX oor Waarde, on-

houdeh fal iijn\'te völdóenvgeftïpuleert,^
daydelijk\'gecxpreilèert, en \'defelve voorfich-
tigh ing ftelt werden; alfoo de voorwaardige
Wifiêl brieven veeltijds\' cWiliatie en difpufen
onderworpen zyn.

d\'Acceptatie van eert voorwaard ige Wiflèl
obhgeert den Acceptant, \'t zy dat hy den
Treckef fclve, ofte een ander is, abfolutelijck

td«

-ocr page 293-

C^iXXXFIl. rnAm^erdam:

■tot de voldoeningh, wanneer de conditie en
voorwaarde daar in gcflipüleert,door den Hou-
der , ofte van fijnent wegen geprëfTeert eri nage-
konicn werdt, ofte door delelvegeprefenteert
-Werdt te prcfleeren.

pen Houder van een voor waardige Wiffel-
oriet, is fbmtijdts geobligeert de conditie ofte
voorwaarde abfolutelijk te prefteeren , fomtijds
hiet^

V.

Wanneer een Houder vaneen voorwaardi-
wiflel-brièf abfoluy t geobligcert is,
foo kan
fly niet volflaan met het mortificeeren, en niet
^orderen van de voldoeningh van dc Wiflel-
"fief; maar hy is gehouden te boeten de fchade
Ciide d\'intresfe, die den Acceptant, by het niet
^refteren van de voorwaarde, daar en boven te
dijden komtv

VI.

Wanneer den Houder van een voprwaardi-
wiflël-briefnietabfoluit geobligcert is, als-
dan libereert een interval , buyten fchult cn
toedoen van den Houder, waar door hy niet
kan prefleren de conditie in de wiflèl-brief ge-
"ipuleert, niet altijdt den Trecker of Accep-
tant, maar defèlve is in foodanigh geval gehou-
^nde wiflèi-brief te voldoen, of fchoon den
houder de conditie niet voldoet, als hy de fcha-

■ .■ :*By

-ocr page 294-

I S S E L.s r r L Cap:XXXriL

* By voorbeelt! A. alhier woonachtig eontradletrc
met B. woonende tot Yenetien, dat hy hem fal pro-
videren een pack Sayen , op rifico van hem
A , die
A. fal koopen voor reekeningh van B. tot de naafte
prijs mogelijek, genietende voor fijn provifie z. per
cento , en voor fijn verfchot en rifico 15 per cen-
to. Aannemende B. dcfèn beloop te betalen , acht
dagen na het arrivement van het gemelde pack Sayen
tot Venetien, In foodanigh geval is her gebruycke-
lijck , dat A, de Sayen gekocht , geladen , en dc
Reeckeningh van den beloop opgemaackt hebbende ,
nevens het fenden van de Reeckening , de party op

treckt, eo Willel-brieven maackt in defer voegen\':

Ady Amfierdam , per Duc

acht dagen na het Arriviment van het Pack^
Sayen No
i, met nevens fiaande merk^ tot Vener
tien, betaal, tegens de wel geconditioneerde leve
ring, tot voldoeninge van het felve, aan C. de fom-
me van Dttcj ... .a dio.

Aan B. A.

tot Venetien.

Wanneer B die WifTel-brief accepteert, foo is hy
gehouden , regens de Leverantie van het pack Sa-
yen , de fom in de Wiffel brief begrepen te voldoen»
aan C { aan dewelcke door A, \'r fèlve ordinaar gc-
addrefTeert werdr) of fchoon de Sayen ondertur-
Ichcn merfkelijcke in prys afgeflagen , en minder
weerdig geworden zijn : en wann\'eer die Sayen on-
derweggen t\'eenemaal komen te verongelucken , c»
niet komen te arriveren, foo is de party dood , en de
Wiflèl-brief gemortificeert , maar foo wanneer dc
Sayen een ramp krygen y en befchadigt komen te
a^rri veren , foo moet ""B die; echter aannemen en fij"

■ geac\'

iJl

-ocr page 295-

Cap.XXXPIL tot Amfierdam.

geaccepteerde WifTel-brief voldoen , mits kortende
den beloop , foo vele als de fchade by onpartydi-
begroot wert : want A moet geconfidereert wer-
als i^fluradeur van B, en verder met , die niet
gehouden is de Goederen daar hy op verfekert heeft ,
befchadigingh te voldoen, maar alleen de fchade
^«voldoen.

VII,

Onder de voorwaardige wifTel-brieven, moe-
ten mede gerekent werden de Bodemery-wille-
den op de Kielen van Schepen,die gevallig voor-
^aardigh zijn: om dat het niet dependeert aan
het konnen of willen van den Houder, maar aan
Eoedt geluck, of de Schepen over fullen komen
«fniet. Vlll.

Öe Bodemery-cognofcementen, die men
gewoon is tot Smirna en elders in de Levant te
tnaken, waar in de Schipper bekent dat hy
^iitfangen heeft onder den Overloop van fijn
^^hip, van A. foodanige Goederen, om by be-
houden overkomfle te leveren aan B. en dat de-
jelve goederen befwaart zijn met . . • Realen,
^ïiar onder begrepen de
Cambio martimo, dal is
^ee-wiflcl, tegens.... per cento, ontfangen van
^•te betalen,,„.dagen na het arrivement van het
^elve Schip.

Aan D. voor reekening van defelve... Real.
Aan E. voor rekening van H.... Realen.
Aan G.voor rekening van H..,. Realen &c.
J:^ndertekent by den Schipper i Zijn mede
ïoo veel als voorwaardige VViflèlen, dewelc-
5 4 ke.

-ocr page 296-

w i s s e l^s t t l^cdpixxxp^u\'

"ke, indien by B. geaccepteert v/erden, foo is
hy gehouden de fornme daar in begrepen, tc
voldoen , en gequalificeért, om de Goederen
te ontfangen, mits betalende de Schipper fiji^
Vracht en ordinaar avary, komende de e^\'
traordinaris avary, ofte amy-gros j Item de
befchadightheydt op de Goederen, ten laft^
van deBodemer, ofte van D- E. en C. die de
Bodemery-penningen t\'ontfangen hebben, eH
werden door B. in de voldoeningh gedecOï\'
ceert.

IX.

Dc gene aan dewelkeGöederen met Bodeme\'
ry-penningenbefwaartgeaddreflèert komen,
alfoo weynigh gehouden de Bodemcry-Brieve\'\'
aan te nemen en te voldoen, als een betrocken^
gehouden is, een wiffel-brief t\'fijnen laften te
accepteren, maar wanneer hy fbodanige Bode-
mery-brieven géaccepteert heeft, foo is hy tef
vervaldage geobligcert tc voldoen,na wifTel-ftij^
en wiflèl-recht.

X.

Wanneer de geene aan dewelcke Goederen
met Bodemery-penningeh befWaart geaddref
feert komt;
de Bodemery-brieven weygert te
accepteren, foo moeten de Houders van de
Bodemery-brieven , tegens defelve
protefte-
ren van non-acceptatie, en by requeft , me^
de anneótie van
de Bodemery briefen Proteft i
verfoecken authorifatie van den Rechte, om

die

-ocr page 297-

^^IXXXFII. té\'Amfierdam. iSg
die Goederen te mogen lollen, en publique-
^yck aan de meeftbiédende verkoopen , ofte
dat\' defelve geftelt mógen werden in handen
Aaneen lèquefter die fulx doet, öm uit het
^ctto provenu de voldoeninge van haarBode-
^cry-gelderi té vinden; en tóóeten haar wel
"^achten, buyten authorifatié ófte approbatie
^an den Rechter, d\'accè\'ptatie ofte voldóe-
öinge van haar Bodemeryen van yemant an-
ders aan te nemen, en die de Goederen te
^^tén lóftèn, eri tê betieficéren \'na fijn welge-
vallen.

5CI.

^annëei\' de geene aén dewelcke Góederen
|?et Bodemery-penningen befwaart geaddrefi.
^^ert komen, de Bodemery.brieven weygert
te neemen, en de Goederen by Aut hori-
J3tie van den Rechter g.beneficeert, en uyt
^et netto prbvénti de Bodemery-penningen
^oldaan werden , en noch overfchiet: foo
J\'jfc dat overfchot in handen van den lêque-
ofte werdt door hem onder de Rechter
ëedepofiteert, ten behoeven van den eyge-
aar yan de gekochte Goederen, ófte den ge-
^^en die daar recht toe heeft; maar wanneer die
de ^^onien, foo hebben de Houders van
^^ "^demery-brieven geen verhsal over \'r gee-
Q bekort komt; opde geene aan dewelcke de
ederen geaddreflcertquamen, nochte op de
^ ^\'^»palc eygenaar van defelve, ja lèlfs niet

op

-ocr page 298-

a84 W I S S E L.S T Y L Cap.XXXril-
op den Inlader, Lichter ofte trecker van de
Bodemery-penningen, ten fy dat hy fich by een
byfondere a6te des wegen heefcgeobhgeert eti
verbonden.

XII.

Onder voorwaardige Wiflelen werden oock
gerekent de Wiflèl-brieven die in cas van wed\'
denfchap, ofte tot verfekeringh, gegeven wei"
den.

XIII.

De Wiflèl-brieven die men in cas van wed\'
denfchap maackt, zijn enckelt ofte reciproque\'
lijck. XIV.

Enckelt zijnlè, wanneer van d\'eene zijde gel^l
gegeven werd,en by denGeldt-trecker aangeno\'
men werd ineen formele Wiflèl-brief, fooda\'
nige ibmme aan den Geldt-gever te voldoen, by
aldien hy binnen de geftelde en geconditioneer\'
de tijdt te trouwen komt, ofte loodanige Stadt
over is, ofte dit of dat te gebeuren komt, ofte
gebeurt is.

XV.

Over weddenfchap doet den Rechter geen
recht, ook niet over Wiflèl-brieven ontflaande
uytter hooide van weddenfchap,daar geen geldt
van d\'een noch d\'ander kant gegeven is", maar in
os van geldgevingh, is den geld-trecker gehou-
den de fömme by hem getrockco weder uyt te
keeren, met den intreft van dien, cn magh daar
mcdevolflaan.

Voor-

é

-ocr page 299-

^-f.XYXm rnAmßerdam, - 285

XVL

Voorwaardige Wiflèlen tot verfekeringh ?
^\'jn tweederley: want fommige fl:recken tot afl
^^fantie of verfekering van denTrecker ofte Re-
, fommige tot verfekering van den

houder.

XVIT.

. ^oorwaardige Wiflèl-brieven tot verfeke-
^\'J^gh van den Trecker ofReniittent, zijn fooda-
^\'ge
Wiflèl-brieven, die een Buyten-woonder
^^ackt ofte doet maken , om te dienen tot vol-
doeninge van Wiflèl-brieven by hem geaccep-
die opeen ander plaats voldaan moeten
^^•den; ofte diemen maackt om te dienen te-
B^ïis andere Wiflèlen geprotefteert van non-ac-
^^Pfatiejofte in cas den Acceptant voor den ver-
^\'<Jag te faliëren komt, den Trecker foo tijdige

Vertentie daar van bekomt, den Trecker Wif^
el-brieven voorden vervaldagh noch ter plaatfe
bonnen zijn daar de betalingh gefchieden moet.

_ xvm.

Voorwaardige Wiflelen tot verfekering van
Houder, ffrecken tot verfekering van we-
^r Voldoeningh , ofte van belooningh voor
ê^\'nftoftedienl

XIX.

1 ot verfekeringh van weder-voldoeningh ,
briJv dusdanige en diergelijke wiflèl-

Acht dagen na het vertoonen van een Quitantie

van

-ocr page 300-

W I S IS E L -S T Y LCap.XXXKU^
van E.waar by hy bekent van mijnent wegen^op oT\'
dre vm- P. binnen Antwerpen ontfangen te hebben
o^tOO.vlMmts^heloove ikje betalen amfD .twadf\'^-
hondert v^ftigGftldenS:-^ detyaer*

de, <iian defdvefomme,

A.

. XX.

Tot verfecGkering voor beloning van^unft
of dienft, kan men Wiflèl-brieven maacken op
de: wijle.

V\'^^rtieti dagm: na, het bekojn^n v/nn den Schotii\'!
amptvan&Cf ofte

Drie weeken na, het winnen van foodanig Procef
&,c..ne.eme ick^aan te voldoen-van A. deßmntA
vm des,,..waardeinmjfelven.

XXL

Wanneer een voorwraadige wiflel-brief doof
den Betrockene niet geaccepteert, ofte geaccep-
teert zijnde, niet voldaan werdt; foo is den Hou-
der bcvoeght tc protefleeren, en fijn-verhaal vaii
fchade, foo hy kan, en daar toe gerechtight is,
by den Trecker te foecken.

XXIL

In het protefl: van een voorwaardige wiflèl *
\'t zy van non-acceptatie, ofte non-betalinge?
als mede van een onder voorwaarde geaccep-
teerde wiflèl-brief, moet den Houder doen
infereren cn proberen, dat de voorwaarde die
hy prefteren moefl;, door hem is voldaan -

ofte

i

-ocr page 301-

XXXFIIL tet Amfierdam: 287.
ofte prefenteren, dat hy bereydtwilh\'gh is defel-
ve Van fijn zyde te voldoen, of anders is de pro;-?
teftatie van geen volkomen valeur.

HET XXXVIIL GAPItteL.

^m Wipl-brieven proforma..

WL

Anneer yemandt eenbuyten-lantsDebi-
teür hééftdie hy betrecken wil, fonder
rifico van het retourneren des Wiflèls tot
fchade fich te willen onderwerpen, die
an Wiflèl-brieven maken
pro forma, te be-
^ten aan de ordre van fijn vriendt, of die-
, ftellende om de formal iteyt van de
^dfel-brief, de waarde van defelve, of van
y^tftandt anders als Gever. die effektive geen
Geveris;

lU

^Men meldt ymants Naam als Gever in een
^^iflèl-brief/Toyörwi^jSomtydts buyten weten,
ofte Gonfentvan defelve, fomtijdts met
^^Jèlfs toeftemminge en confcnt.

IIL

, buyten weten, kennis of toeftemmingh ,
^an fulx gefchieden, wanneer de Wiflèl-brie-
^f» gemaackt werden aan een derde, ofte
jg " andere Perfoon, ofte deflèlfs ordre te beta-
" 5 en in foodanigh geval kan voor Gever

van

-ocr page 302-

iSSPf^ / S S E L-S TY LCap.XXXriJl\'

van de Valuta genomineert werden, een beken-
de of onbekende, ja gefingeerde Naam, hoC\'
danigh die oock zy.

IV.

Met confent en toefl:emmingh moetmen y
mandsnaam, als Gever in een Wiflel-brief/?\'^\'
forma melden, wanneer men de Wiflel-brieyeO
maackt aan den felve, ofte aan fijn ordre te vol\'
doen.

V.

Wanneer in een Wiflel-briefde Valuta ƒ
gefl
:ek , ofte defelve op ymandtsNaam buyten
desfelfs weten/om^ gemeldt werdt,
Coo
is den Trecker genootfaackt aan den Houder,
(zijnde den genen aan de welcke , ofte aaO
wiens ordre de Wifièl brief te betaalen gC\'
dirigeert is) bekent te ftaan:
En te commu-
niceren, ofte ^dvifèren, dat de Valuta
fin0
ofte pro forma van de genaamde Gever gefleld
is; om dat de Wiflel-brief door den Trecket\'
felve; ofte van desfelfs wegen , aan hem alsdan
overhandight
ofte toe-gefonien werdt: maar
wanneer de Valuta fitita ohepro forma met
toefl:emmingh geftelt werdt, alsdan
werden
de wiflèl-brieven ordinaar gemaackt, te beta-
len aan de ordre van de genaamde Gever, pro
forma , en fbo wanneer defelve aan ymand an-
ders te betalen geftelt werden, alsdan
ageert
de genaamde Gever veeltijdts als ware en ef-
feótive Gever, cn doet de voldocningh
vorde-
ren

-ocr page 303-

^dp, XXXVIlî. tôt Amßerdaf^: zBg

\'en op fijnen Naem ; ofte foo wanneer fulx
"liet gefchiet, is den Trecker als vooren ge-
\'loodtfaackt, aan den Houder te participeren
de V^iuizfinta geftelt is. ,
VI.

IVl en moet niet al te licht toefteramen Wif-
|5/-brievcn
pro forma te laaten maacken aan
l^jne ordre te voldoen : want foodanige Wiflèl-
"fieven konnen niet ingetrocken, en mogen
\'^\'et
Voldaan werden, als op het endoflèment
Van den geenen aan ordre van dewelke defeU
te betaalen gemaackt zijn; eneenendoflè-
l^^nr, al gefchiet het maar ter requifitie vari
den Trecker
pro forma, obligeert den endof-
^^r, ten behoeve van de Houder des Briefs i
"^aarlijck en abfolutelijck.

Wanneer een Wiflèl-brief, daar in yeniantâ
^^am als Gever
pro forma gemelt, en aan des-
^Its ordre te betalen gemaackt is, door den
* reckcr negotieert ofte ingetrocken, en op
^eslèlfs verloek door den gemaanden Houder
geëndoflèert werdt, foo moet denaanneemer
Van foodanige Wiflèl-briefaanden Endoflant,
niet aan denTrecker, voldoen, tenzyop
^en fchriftelijcke ordre vandenEndoflant, al
jchoon hy weet en verlèeckert is, dat fijn
Naam in de WiflTet-brief
m^^r pro forma gemelt
tiat ; ten waare dat den Endoflant niet voor
wanden was, enter requifitie van den Trecker
T de

-ocr page 304-

I S S £ L^ S- T r L CafXXXr-llt

dé Wißel-britf m Bianca geëndoflèert hadde,
als.:;Wänneer den Trecker gehouden is, den
aanneemer van foodanige Wiflèl-brief, ie gua-
randeerea voor alle aanfpraak van den Endof-
feur.

VIII.

Die; yemant te geval, ofte uyt vrintfchap »
fijn N^^m prb forma ohcßnta^ met kennis alS
Gever in een Wiflèl-brief melden laat, en defel\'
Ve Wiflèl-brief ingetrocken werdende, endof"
fècrt , het zy dat hy de Valuta felve te ontfan-
gen komt, en den Trfck<ïr overhandigt, oft^
op fi^jnë: aflignatie of oidre den Trecker die
lelfs laat;ontfangen , dient enbehport. offchoofi
de£e .iœgàtiatie hem ten principale niet raaek^
noch aangaat, echter daar\'van een formélëPoft
in fijn boeken te maacken, ofte ten minften it^
fijn Memoriaal, Journaal, ofte Wiflël-boeck »
daar van pertinente notitieen aanteeckening
dosiVy permemcrie^,

IX.

, ;>^Waöneer een Wiflel-brief pro forma-,
-ymants^ordre te betalen gemaatkt is, en;de-
Jèlve ingetr^cken^ en\' door hem geëndoflèei\'^
werdt\', die Endoflèur doet vobrfichtiger, voof\'
namentlijk als de\'Valuta per cas teontl^iange\'\'
is j dat hydefelve met fijne aflignatié den TreÇ\'
ker: lelfs^ontfaTigen\', en liem die aflignatie qu*\'
teren laat. ■ X. .

Wanneer ymandt fijn Buytenlandts Deb^\'

teüf

-ocr page 305-

^^. xxxnih : \\m Amßerdam:. 19 i

tetär betreckt, en óm in geen Herwiflel te ver-
\'ballen : de Wiflèl-ib^rieyen doet maken te be-
halen aan de order ,van yemant jdie occafie heeft
bel^onieii acceptatie, defêlve in te trecken,
of door, iljn Garaiefpondent. te, laten: invorde-
ren v, en fórm^ ofte de w^rde
^andefelve,. fpó moet by mede to\'efien wiens
^^m, hy gebrnyckten aan^ .wie hy.fodanige
Wifl\'ei-brief toevertrouwt , op dat fo wanneer
^e genaamde
Geyer proforma ,de Wiflèl-btief,
"Uyten fijn kennis öF,Weten, komende in te
ti\'ecken, cn defelve niet voldaan werdt, en
\'^efe Intrecker in onvérmogen geraackt, den
"■Trecker niet gehouden :zy den Her-wifleUan
^en Houder van fijri BrieFgoet te doen , fonder
waai-de.te hebben genooten; ofte foo de-
ß^he voldaan werd, hy üjn geit niet quijtzy,
en flechter Debiteur , aan den Intrecker ofte In-
^or4erer van fijn Brief,, als aan de Betrockene
heeft. ....\' .... ■ /r - ■ . \' i:\';
XI. \'

■ Wanneer den Trecker een Wiflèl-brief,
-Waar. ia hy^de ¥aluta/«/^- ftelt , niet derft in-
ji\'ecken,, uyt bekommering dat den Betroc-
■"kene die-riiet mochte accepieeren, .©fte accep-
\'teerende ten Verval-dage niet voldoen, dier-
■ halven defelve maakt te betalen adroitüra, aan
yetnaiit» ter plaatfe woonende daardè betalinge
tï^oet gefchieden ven aan defelve advifeert,dat,
reden by
 fohepro ßrma^

T z geftelt

-ocr page 306-

zqbW ISSEL- S T T L Cap MXFlU-

geftelt is, in {oodanig geval, moet den gerenti*
teerde ook voorfichtig zijn, indien den Trec-
ker niet over fiifficant is,en dePenningen,die hy
in voldoeninge van foodanige wiflèl-brief ont\'
fangt, niet debourfèeren , ten zy dat den geenen
van dewelcke de Valuta-,
pro forma oktfinta,
geftelt is, hem ordonnere dat hy met foodanige
Wiflèl-brief volge de difpofitie van den TreC\'
ker, ofte dat den Trecker hem anders fatisfaftie
geeft, tot fijn genoegfaame geruftigheyt.
XII.

Onder de Wiflèl-bricvenj&r<7/öm^ï moeteJi
mede getelt werden, die yemant treckt op fijn
Debiteur, te betaalen aan de ordre van fijn CrC\'
diteur, de waarde van defelve
pro forma s en die
hy aan fijn Ci^diteur ter handt ftelt,
fondef
verdrag over de Wiflèl-cours te maacken, al\'
leen met verfoek, om van defèlve voldoening
te laaten procureren, en het provenu
te laaten
dienen in minderinge van fijn Schuit.
XIIL

Den Debiteur die foodanige Wiflèl-briei
pro forma ixm {ip Crediteur ter handt ftelt,
bevoegt, van fijn Crediteur tegens d\'overleve\'
ringe van defelve een ade ofte Recipiflè te voi"\'
■ deren, waar by hy bekent foodanige Wiflèl\'
brief, waar in fijn Naam alsGe ver gemelt ftaät»
van zijn Debiteur te hebben ontfangen, om
, voldoeninge te laaten vorderen, en delelve be-
. komende, dat hy de Valuta fal trecken ofte aan

" heil»

-ocr page 307-

\\ - m Amßerdam: 29?

j^m 5ben remitteeren , ofte defelve aan fijn
^ebitèiirgóetdóèh;,\';.volgen&Wiff^ en
ye voldoening niet bekomende, dat in .fooda"
geval-den ©ebi.t^r geen^ yerder, fchade
J^ochte onkoften fal hebben te dragen, als van
A i\'oteft cn verichooterßbrief-port.

E,en Grcditeijf■; Jofi^cjgp: Wifljbfeijsf aan-
nemende 4 om te t^erjfeiKlen.ente.kateninvor-
^srenyidoet ook yx^rfichtig als by^fijn Debi-
een aéte tekenen Iaat, waar by hy fijn
^•"édireur verfoekt, de Wiflèl-brief aan fóoda-
\'^\'ge fijn;Correfpondeat te verfenden,, en die te
P^cinneren j de Penningen ingekomen fijnde,
yn
-Cïediteur te:remitteren : op dat foo wan-
^eer d;e Penningen by die geene aan dewelcke
^^ Brief gefönten werdt, ontfangen en niet
wederom overgemaackt
Wierde; ofteoverge-
.\'^akt=werdende, geen voldoening op de re-
J\'^\'fes volgde,, den.Debiteur tegen fijnCredi-
eur niet foude konnen fuftineren, dat defelve
^ ye fchade gehouden was.

ji. Wanneer in. foodanige gelegentheydt den
^^\'^\'\'^eur met fijn Crediteur over de cours ac-
oi\'deert, \'t zy voor, ofte
na de bekomen ac-
^^ptatie, en hem
den beloop doet in reecke-
\' a courant valideren, ofte oock wanneer een
JM\' proforma in de Wiflèl-brief

fc^\'^ftelt is, tnet den Trecker prijs maakt, en de
T 3 Valuta

-ocr page 308-

Wanneer oodc eenY^^anige Wiflèl-brief,
op Verlbëek yan detl \' door ïïjnOie\'

diteur-ïiigètiic^fen ; èfif^\'V^alütS hem iiireec-
keriiégjcbüi^am^bét\'gèf^l^^
danige getógënïheyt \'ldo^foot de\'lclrade vaïï \'
deii Hèr^wiflël eti köfteh ^tèh läfl;e van deh
Debiteur ofte Trèëkéf j hïaar foö
Wanheéir den
Gréditèu\'r foodanige Wiflèl-brief intteckt ,

buyten ordre van den Dêfeiteür, fbököMÄdc
Wiflèl-fchaadè, waïlhëer\' dé^ \'Wiflèl-brief niet
voldaaifwerdti tot

. " Het . ~

P^tiVr&m \'fP^l \' ^

KOopmans wiifel beftäat èygentlijk\' \'m-e-cn\'
ge;lt-geying in d\'eéné plaats^. om de \\yaar-
de, na bedongen Cours\'; in\'eériahdèïé^^ïaats
ofte Markt te ohtfatigen; Drobge mféméiï^^^
méde in gèït \'té gévèh, \'maaf órii riä vèrldö|i van:
eeh bei!emde t^t ,_^éy felVcf\'pl^atïè dSaf ltét
geit gegeven is, \\óÖï de óntfan^ f^^
danige als de geit-gever bedingt ; wederom
voldoen,

^ Het

-ocr page 309-

^^P^ XXXIX. Tot Amfierdam. 295-.

fia —^ °Hderfcheydt van plaats in het jViffel\'en. is een
J^liantieel , ofte ejfentieet deel , en als het Mergh en Sap
de/rnjfel-hander; het welke in deß foor te\'van If-iffel
^^"luerende, foo werf defelve daarom
Caöi&ium\'\'ficcH\'m
°fl^DroogeJVffdgensemt. .

In defe Wiflel-lluyting werd defommadie
Voor de ontfangen fOtnoie te voldöen ftaat,
Jpmtijds feecker en vaft geftelt, fömtijdts on-\'
leecker.en gevallig.

III.

Wanneer de fbtnïna die te ontfangen ftaat
Vaft geftelt werde, als \'dan geniet men een fee-
^^er gewin , ftrijdig_ teg0s.de natuur en aart
■^an reële ofte da^dlijkè
Wiflèl; en deefe foórt
^an Wiflel 13 dan eygèntlijk een Réntenvers
Wiflèl ofte een verbloemde "gelt-geving op •
ÏQtreft.

Men difponeert zij,n geldt op diei\'g^lijckic ,
Wiflèl met driederley inficht. Ten 11 om fich-
"innèn die tijdt die men bèftemrvan die Pen-;
^\'\'igen wederom té komen bedienen; Tên- i. ;
^ßi een vafte Intreft te ti:ècken en fich krachti-
ger als by een Obligaiit.ipeverfekeren. Ten 3.
te v/bekeren of te fchacheren.

Een Oifponent kan hem binnen de beftemde
tijdt yan die Penningen bedienen, als hy de
WiflèLbrief laat maacken te bctaaien aan hem
Oite fijn ordre: want \'daó kan hy t\'allen tijden .

T 4 a\'s

-ocr page 310-

fV J S S £ L-S T Y L Cap.\'XXXIX:

als het hetn accommodeert, die brief met fat-
fpen en reputatie negotieren en intreeken , of-
re elders pp een ander plaats doen intreeken,
het geene hy met foodanig refpecl, geen obli-
gatie doen kan.

VI.

Een Difponent verfeekert hem (immers foo
hy neemt) beter, by forme van een wifièl brief,
als van een obligatie, om dat hy , de wifièl -brief
ten verval-dage niet voldaan werdende, terilont
! parate executie van Gijfeling cn arrelt beko-

! men kan, en op een Obligatie nier,

* Doch dewijle de inlantje Bodemeryen hy den Schipper,
opgenomen, geen foo parate executie gauderen als de uyt-
I iandfche , heeft het oo/^ fijn . hedencking of dusdanige Dro-

I ge [Viffeleti , de Trect^r meer , als een Obligatie obli\'

i / geeren , behalven dat defe fiorte Van jViffel-l^ieven te
j maken , ßreckt in prejuditie \'van \'s Lands gerechtigheyt

I van \'t kleyn fegel, dan alle Ohligatien onderhevig xijn; en

defelve hoorden in der daat niet meer als\'voor Ohligatien
geeßimeert
te Werden : om dit den inhgut niet anders
diaeert, als een aanneeminge, ofte belofte, van een DeU-
teur , om op een geßelde tijt foodanige fomme aan fijn
Crediteur ofte deßelfs ordre y dat is Houder , te voldoen
voor de
waarde van hem ontfangen. \'

VII.

Een woekeraar fal fich van foodanige dro\'
ge Wiflel bedienen, om dat de fomme die te
betalen flaat alleen daar in gementioneerc
werdt, en niet de fomme die by den Trecker
ontfangen is, foo dat men niet weten kan wat
intreft ofte gewin, hy op de Penningen die hy
desboufeert, te genieten ofte te trecken komt.

VIII. On-

-ocr page 311-

^\'^P-XXXIXi Tot Amfierdam. 297

VIII.

^ndcT Drooge-Wiflelen, met vaft-ftelling
winft, ft^ude mede konnen gereeckenc
Werden het wiflelen o}> Franckfort op Retoer ,
Wanneer tuflchen Gever en Trecker te gelijck
•^P de MiflTe en op Retour genegotieert werdt.

bedonge woorden werdt ineen Droge-
Wiflèl onfeker ofte gevallig genomen, wanneer
j^ei^ in het tradeeren wel verdrag maakt, raa-
iende de Cours op eenige Mis ofte plaats, maar
S^conditioneert dat den Trecker de voldoening
^\'et in de mis ofte plaats daar op geremitteert
^erdt, maar ter plaatfe daar men negotieert.
Wederom voldoen fal, in foodanige Cours, als
®P de beftemde tijt, uyt die Mis, ofte ter ge-
ftelde Verval dag, uyt dieplaats,, geherwif-
Werdt.

d t^T ■^oorbeek : E. geeft aan F» 1000. Florynen op
\'p ^Jf^\'^c(foorder Paafch Miffe tot
^ 84. met beding , dat
fömme niet in Franckfort , maar op tdti\'mo ^uny ,
^^ Wederom hier in ^mjlerdam voldoen faf in fooda-
^oun als by Biljet van de Wiffel blyken fal in de
„ tot, Franckfort , die ^töur pp ^yimjlerdam ultimo
Aap gexviffelt is ^ defe foort van de Wijfel is in

efVT gemeen, en hy de B^epublicq van Genua is dit
Ü k f\'^hfidntie voorgejlelt , en geprefenteert aan Paus
" vin. met vcrfoek_, dat fijn Heyligheyt , in

het felve
of

De

van Prelaten en P^ligieufen

fóod\' "- examineeren , en te laaten oordeelen

"■"\'ge Wiffelen geoorloft of ongeoorloft waren.

-ocr page 312-

I s S E L^S Tr L Cap, XXXIX-

De vergaring door F aus Urbaan daar toe aangeftelt>
heeft den 30. Odobcr ijCtS. geoordeelt dat foodani-
ge wiflélen niet mochten beftaan.

Daar ha is het felve geval., door die I^epublicq, aan de-
fèlve pjergadering "wederom voorgeftélt, met defe refhiBie f
iimitatie.

Dat foo wanneer tuffchen E. en F. Jpe\'cialij\\ vsrdragh g{\'
maackt wierdt, dat de Wijfelfchade niet foude mogen
exccdc\'
ren, fio veel per centp ; offè dan bfftaan mochten ? ,

\' De vergadering heeft op den 18 Noyember ,, deffel\'
vigen Jaars geconcludéert , dat oock, des niet tC\'
genftaande, foodanige WiiTelen ongeoorloft waaren-

^Daar na is het geval, aan defelve vergadering door dc
^^ublicq , op defe wijfe -voorgefieit.

D4 -In Genua, geeft aan P. looó. Croonen op de gaf\'
ßaande \'Mis\' van Piacenza , met J{etour ep hem felven , f
door dien P. in Piacen^a. geen geit noch credit noch Correfpon^
dent heeft ,, foo offeïeert%em\'D. X\'jn Correfpondent, C, die
ßpt.-Wiffel-^brief - daar- voldoeit , ende de fom wederom hef\'
ireckeri fal, P, neemt defe prefentatie aan, en geeft ordf^
aan C. van ßjnent wegen die fomme te betaalen , en fich
revaleren op hem in Genua, C. hebbende de Obligo van P\'
neemt die -commiffie aan^ fri ikpmende op de..Miffe revalefC
■van wie hy. wil, die -avance, in de Miffe en op GemaMg^i"
yen .\'heefti maackt, om dat. J), het gdt toch hebben ntoet •
•^yn brieven op P.-te,betaakn aan D,.-

Mg&raaghf.,, ,qf 4.it beßaan mocht]
; De\' yergaderingh ,heèfc ;op prima September ,
yerftaan , datdir^ alisofheteennkuvvgeväl vi\'aare,
voorgeftelt wierdt, mdär in der daaaniet^.ecn dilcr^"^

peerde van het eiérile, en dierhalven ook lïiet beltaa»
iiiocht.

Eynddijck, na-lange ftrijdt, en na dat -de .^/ergaderi^S^
maanden, ja., f aatfen, door de P^publicq geloJliciteert nvtf-^j
om een forme te hebben yan ditrgelijke Wiffelen , die
vermjdelijck. gmlmitteat mochten werden foo is het

-ocr page 313-

Cap. XXXIX, V : tot Amfierdam, 299

fus nochmaals gealtereert, en aldus yoorgejlelt.

J^n in di"\'-Mir \\an \'Viatenx<i\\"geeft lobo. I^oonen op
"^ijjèl, aan
Piecer per Milaan^ en komen over een ,.dat
Gieter fijn Wiffèl^rié^fdlmir^, -of Akthomi \'eèn-I^op-
nian van credit in Milaan, aan deycelke
Jan die fomme re-
mitteert.

hellende ^ \'dekteen Pieterlj
^ crediteert Jäti, en dnvi/le l-\'ieter de Sr^viCie niet ver-
fi^ght, neemt hy fijn H^mbours op de .volgende \'Mis in
Pieter,
^.remitteert defelve Jómme aan Jan. \' \' \' ,

■E« gefchiet defe négotiaïie met defe \\drie.^omß\'andighcdcn: \'
Ten
I. Jan "belooft" aan Pieter, \'dat\' \'Arithóni in \'^llm

% Wijfel-brief voldoen fal. ■ .....

Teü i; pietët\'le/oójft aan Jan, \'dat in\'geval Anthoni ï»^;
S\'obiigeert b9jfiy\'\' > i ..-w^.

\'Ten -j? Jäh ■ belooft- Pfetér ■ I Üt^ dé fchade vdn-. Hmvijfei\'
^^^t \'e-icedéren\'fäl ;-foO\'"veel ten hondmi mder,conditie-.neeh-^
, foo\' den jkeryóiffel minder .monteert.. dat hy niet meer
drfelve betalen faf.^ ^^ , .

De Vergadering heeft op -2.7- September. 1651..
wiflèlen in diervoegen geaccoirdeert, en geconclu-
5?«» dat injdit oeval, nocli in de omftandighgden,
\'Hets\'^evöndéh -vtreft, het getne niet gèpradiieért fou-
^ mogen wejräen. ! : « ■ \'r\'. ; : /

HET

-ocr page 314-

goo WISS E L - s r r L Cap. xU

Het XL. Capittel,
Vann) ermiß een verhoren Wijfê-bneven,.

■■■ I. ■

T Ta n een geflootén Wiflèl-party maakt; m^n
Y ordinaar eerfte en tweede Wiflèl-brie-
ven, omdat, lbo wanneer d\'eene mocht ver-
mift ofte verlooren vverden, den Houder fich
van de andere foude konnen bedienen,

IJ- ■ O-:. V-,/\' ;

Wanneer gewiflèlt werdt op plaatfen der-
waarts de Poften onlèker gaan, ofte over Zee >
ofte als de Gever de,Wiflèl-brieven doet maken
aan ordre met voorneemen van de prima accep-
tatie té laten voorderen, en de iècunda elders te
laten intrecken, als dan werdérlbbk\'Wel derde
en vierde brievenrgemaakt. \'

Wanneer de Gever verklaart , dat deWil*
fel-brieven die hy van den Trecker ontfangen
heeft, by hem verleydt, vermift ofte verlooren
xiin, cn verfoeckt dat den Trecker die party
wil retradei\'en, en de ontfangen Penningen
reftitueeren, onder prefentatie van hem voor
alle namaninge te bevrydenj foo doet den
Trecker onvoorfichtig, al heeft hy de party
^^etrócken voor fijn eygen reeckening: , en dier-
halven of hy al kan , dat hy fulx doet, dewij-
le hy volftaan mag, en den Gever frch ver-

ge-

-ocr page 315-

Gap, XL. tot Amflerda^. 5.01

genoegen moet, met het geven van andere
WiflH-brieven.
■ . ■ IV.-

Een Trecker moet voorfichtig zijn , eneeris
Willèl-brieven van een party gegeven hebben-
de 5 dan defelve party geen ander ßrievengc-
als onder defelve datum en teneur van
^^ voorige, en met dit onderfcheyt, dar hy
cerfte en tweede brieven hebbende gegeven,
\'^let foodanige, maar derde en vierde brieven
geeft. V.

Een voorfichtigh Trecker, fal, naden ver-
"^al-dag j geen derde of vierde Wifièl-brieven
aan den Gever toeftaan, ofte inwilligen als on-
der proteftatie , en a6te door den Gever te ver-
^^enen, van non prejuditie.

VI.

.. \'t Is de plicht van den Houder, dat hy fijn
^ifiel-brieven, fpecialijk die aan ordre hou-
den te betalen, wel in acht neemt en bewaart,
een voorfichtig Negotiant liil alle de Wif-
l^^bricvcn, die hem onder een blancq Endof-
lement geremitteert werden, doen vullen, foo
hem defelve Brieven ter handt komen.

Vil

Soo haaft den Houder een Wiflèl-brief ver-
hoort hy terftondt immers voor den
erval-dag , aan den Betrockene ofte Accep-
ant daar van ad verteniie te geven , om aan nie-
^ïïant te voldoen als aan hem of ordre

VIII. Wan-

-ocr page 316-

501 w I S S E L~S T r L Cap. Xt-
VIII. ,

Wanneer den prima geaccepteerde Wiflel\'
brif houdende tc betaalen aan ordre, ter plaat\'
ic is daarde betalinge gefchieden moet, en de^
geenen aan wienst)rdrc defeivfi-te-betalen hou^if»
^regcn den verval-dagh , de fccunda;"wiHende in\'
ftrecken, defelve vcrmiften verleydt ofvei*\'
■îôoren heeft;, en geen, derderofte vjerxle Brie\'
ven van den Trecker,, ter oorfàacfces defclvß
\'Äbfentis, bekomen kan j foo ktn dcfelvepai^ty
echter by hem genegotieert en ingetrocken
.werden, mits dat den intrcckcr , (mdienfijn
- handteeckèning -by den Acceptant niet bekent
is) by een n^tarialevolmachtordonneert., aan
wie .te betalenv maeriibo-ifijnifigoatuur
by
d\'Acceptant bekent én gefideert is, dan is eei^
fchriftelijke ordre onder fijn handt, behelfêii\'
de belofte van Guarand voor alle aanfpraacK
en namaninge genoeg. > . :

\' ■, j X.

Een voorfichtigh-Acceptant fal geen Wiffel\'
ibticfïian ordre houdende,;dchoon by hem g«\'
accepteent, wanneer defelve, ofte een. andef
van defelve teneur, rniet na behooren gëeFi\'
doflêerc hem vertoont , felfs niet op de
ordre ofte volmacht van den geene aan dewel-
ke die te betalen houdt, voldoen, voor oj\'
den laaften refpijt-dagh, cn ; als dan voor al oo \'
\' niet, als\'\'tegen\' de intrcckingc van fijn
geaC\'
cepteerde WiflèUbriefl;;^; ; n.u -

■ j X. Wan\'

IC

-ocr page 317-

^^f.XL. tot Amßerdam. gog

X.

^ Wanneer den Houder een geaccepteerde
WilTeUbrief, direâre aan hem in de Wiflèl-
pnk te betaalen, vergift ofte ver lieft, \'t heeft
^leyne fwarigheydt , alfbo foodanige Wiftèl-
^rieven meeft voldaan en afgefchreven werden
donder de vordering ofintrecking van defelve 5
Qiaar Wanneer defelve per cas ofte in courant
geit tc betalen houdt, als dan lal een voorfich-
^g^ Acceptant , ^ wanneer fijn geaccepteerde
ßrief vermift werdt, nier voldoen, voor op
dén laatften refpijt-dagh , eridataan den Hoü-
felfs, ofte zijri ordre, en onder fijn Gua-
ï"and vanbevrijdinge voor namaninge.

xr.

, Wanneer ymandt een geaccepteerde. WilTel-
"\'ïef vermift, houdende aan ordre tebetalen ,
van de ongeaccepteerde fecunda Brief,
Jn ordre en behoorlijck tot op hem geëndcf-
by hem vertoondt werdt, foö is den
^^trockene geobligeért aan hem te voldoen on-
fijn cautie en belofte van de ter handt ftel-
\'nge van de geaccepteerde Wifiel-brief, ofte
evrydinge van namaaninge, die uytta- hoof-
e van defelve den Acceptant gedaan mochte
Werden.

.. anneer ymant een geaccepteerde Wifièl-
\\ ^ef verrtiift ^ zy dat diea droiture , of aan
^dre te betalen hoiidtj cn dat dÏGHoûder vàn

de.

-ocr page 318-

304 W t S S E L-S r T L Cap, Xl\'
delelve pretendeert te zijn, defelve in handeiï
gehadt ende verleydt ofte verlooren , of dathy
advijs bekomt van zijn Correfpondent, dat by
hem fbodanige fomme,opficht, in foo een brief»
en tot diens laften, remitteert, oftegeremitteei\'^
heeft; en de\'iW iflèl-brief in fijn Miflive nie"^
ingeflooten vindt, o\'te die Mifiive daar in dc\'
felve foude ingeflooten zijn; niet ontfangen
heeft, en den verval dag verfchéenenis, fc^
kan hy de voordering van voldoening doen
uyt zijn advijs-brief met prefentatie van den
Acceptant te fullen Guaranderen vooralle na-
manmge, die hem uytten hoofde van de ver\'
mifte of verlooren Brief ontftaan ofte op Iw
men mochte, ofte tot fijn meerder verfèeC"
kertheydt fufflcante cautie daar voor tc ftellen»
en foo wanneer den Acceptant onder die pre-
fentatie niet voldoen wil, fbo kan hy hem in\'
finueeren, dat hy den beloop fal hebben te
configneren, en by weygering te protefteeren
van non-betalinge, Herwiflèl en koften.

XIII.

Wanneer een geaccepteerde Wiflèl-brief van
non-betalinge geprotefteert, vermift ofte ver-
looren werdt, foo is den Trecker, aan den
Gever ofte gewefene Houder en verliefer van
de Wiflèl-brief, niet gehouden den Herwiflèl
te voldoen, als onder fufficante cautie voor
allé namaninge en aanfprake die hem, ofte deü
Acceptant , uytten hoofde van de vermifli^

brief

-ocr page 319-

^^P\' XLI. tot Amfterdam: gof

^nef op komen mochte , en belofte van refti-
^itie Van de fomme, metten intreflè die den
. ^"ecker voor den Her-wiffel en koften betaalt,
indien bevonden werdt, dat de Wiflèl-brief,
die voorgegeven werdt verlooren te zijn, na
gedane proteftatie door den Acceptant , ofte
yemant anders S. P. voldaan mochte werden.

XIV.

Wanneer een geaccepteerde Wiflèl-brief
^ermift ofte verlooren is, foo kan men tegen
den Aqceptant, noch Trecker , niet by parate
executie: maar men moet ordinäre tegens ha\'ar

procederen.

XV.

, cautie voor namaninge van Wiflèl be-^
noorde binnen een gelimiteerde tijdt te vervaU
^^^ > en de cautionarifèn na verloop van defel-
ve ontlaft te zijn.

Het XLI. Capittel.

^Vatmzn doen en niet doen moet > geobligeert
niet geobligeert ts , in cas van fa-
lijfement van yemant die in een
Wijfel-bnef geraakt ts.
1.

Anneer een Gever te faljercn kortit I
fonder de Val uta van een VViflèl-brief te
voldoen, en die WiilU-brief door hem weder
U oai

-ocr page 320-

WISS Ë L-S TT L Cap, XLh

om ingetroeken, of verfonden xijnde , van
den Betrockene, of een derde
geaccepteert
werdt, foo is d\' Acceptawt geobligcert ten ver-
valdage
te voldoen, immers by proviöe, ot
fchoon den Trecker de valuw ntetont^angen
heeft i maar dewyle door een ontrouwe ge-
naamde Gevcf, fich met den Houder verftaan-
de, hier omtrent groote fraude loude konneO
latiteren, foo
ïs het bilUk , dat ten Principaa-
le den Houder probere, ende den Rechten
genoeg bcwyfe, dat hy, ofte fijn Correfpon-
dent , de waarde van de Wiflèl-bri\'sf effeclive
voldaan heeft, ofte dat defelve door den Ge-
ver geremitteert is, tegen het geene hy van
hem wettelijck cn deugdelijk hadde te preten-
deren >

ir.

Wanneer den Acceptant van een W^iflcl-
brief daar van de Valuta aan denTrecker niet
voldaan
is, ten vervaldage weygert of t onver-
mogende is te voldoen, ofte te faljeren komt:
foo kan en mag den Houder fijn verhaal
by
de Trecker foecken; en defelve is geobligcert
den Herwiflèl te voldoen, fèlfs van de W iflel-
brief daar van hy de Valuta niet ontfïrngen
heeft.

ni.

Ja, foo wanneer^ in foodanig geval , den
Trecker , voor fijne rceckcning
getrocken
heeft,
cn om den Her-wiflel te prevenieren

den

-ocr page 321-

Cap.XH, tot Amfierdaml 307

den beloop van den WilTel-brief aan den Ac-
ceptant overmaakt, om de Wiflèl-brief te vol-
doen, ofte den Acceptant den beloop op hera
hertrecken laat, en hy defe Hertrattesaccep-
ïeert; en den Acceptant, in plaatlê van de,
Wiflèl-brief. te voldoen, met de Penningen
gaat, ofte in manquement blijft, en de
jv iflèl-brief met Proteft keeren laat, foo fal
den Trecker des niet te min de voldoeninge
^\'^n den Her-wiflèl geobligeert zijn; en al foo
tweede-maal den beloop van fijn Wiflèl-
^\'ef moeten fuppleren, daar van hy felfs geen
Valuta genooten heeft.

IV,

Wanneer een Gever te faljereakomt, alvo-
J\'^ri hem de Valuta van een Wiflèl-brief vol-
^^an heeft, ende de Betrockene advertentie
bekomende vanen des Gever ongelegentheyt,
Voor d\'acceptatie defelve weygert, en over fulx
Qe Wiflèl-brief met proteft van non-acceptatie
^"tourneeit; foo is, by aldien defelve houd aan
rdre te betalen, cn den Houder doceren en
°;^vyrenkan, dathy eftèdive die Wiflèl-brief
b^negotiecrt, cn de waarde voldaan heeft, den
leckcr gehouden in de voldoening van den
^ er-\\viflèl: maar foo wanneer de wiflèl-brief
^^at a droiture aan yemant te voldoen , en de
om^? wiffel-brief over gemaackt heeft,
hem r" ^^ falveren, vnn \'t geene hy

~ " als dan heeft het giorelijcx

fchuldiff

O

fijn

U z

-ocr page 322-

;o8 W I S S E L\'S T r L Cap. XLl.

fijn bedenken, ofte den Trecker geobb\'geert is
den Her-wifiel te voldoen, van zijn Wiflel^
brief, daar van hy geen Valuta heeft ontfai>\'
gen, en daar van den Houder ook fpecialijk
de direÄe Valuta niet voldaan heeft.

V.

Of fchoon den Trecker een meerder fom-
me voor den Her-vi?iflèl van een Wiflel-brief,
daar van hy de Valuta van den Gever niet ont-
fangen heeft, voldoen moetals den Gevei\'
hem voor de Valuta fchuldigis, foo werdt
echter den genaamde Gever fijn Debiteur niet
van de fornme die den Trecker voor den Her-
wiflèl voldoet, maar is en blijft alleen Debiteur
van de Valuta die hem belooft, en niet vol-
daan heeft.

Vï.

Wanneer den Trecker voor eens anders ree-
kening geen voldoening van de \'Valuta be-
komt , foo komt de fchade ten lafte van den
geene voor wiens reekening de Trattes ge-
fchiedt is, ten zy dat den Trecker
arbiteert
met fijn
del credere^ wanneer het del credere
niet alleen fiet op de Remifes, maar op de ge-
heele negotiatie; of ten ware dat den
Trec-
ker in het contraéteeren eenige tijt om de W
kita tc voldoen aan den Gever toegefhian; en-
de daar van geen advertentie aan
zijn Princi-
paal hadde gegeven, of dat hy den Gevei\'
buyten ordinaer met de vorderins; van de Va-
^ luta

-ocr page 323-

\'Gap.XLl, tot Amfterdam\', 509

l^ta haddc veiTchoont, in welken gevaU^,
^y dat den Trecker eenig genot daar voor ge-
^i\'\'>cken foude mogen hebben of nier, defelve,
j^^s den Gever gefideert en credit gegeven heb-
bende , de fchaade fijn Principaal bcfwaarlijck
^oude konen opdringen.

VII.

Wanneer den Trecker tc faljcren kernt, voor
door den Gever de Valuta vaneenwifièl-
P\'\'5efaan hem voldsanis, foo mag den Ge ver,
y aldien hy de willèlbrieven noch in handen en
fïiet verfonden heeft, defel ve aan de Grediteu-
l^en van den Trecker, ofte Gurateuren over des-
^^«s boedel refi:itueren, en foo defelve verftaan,
^at hy in het wiflèl-contraét gehouden is,en dat
^y de valuta voldoet, en de acceptatie en vol-
?oening van de wiflèl-brief vorderen moet,
fbo
hy wel geobligeert, fulx tc tenteren, maar in
°?danige gelegentheyd, als mede in cas de
^^Jflèl-brief by hem al mogtegeallieneerd, het
^y Verfonden of genegotieert zijn , is hy echter
^.^gehouden deValuta tc voldoen,als onder cau-
v^^ dat hem die Penningen met denHerwiflèl en ■
^pfien wederom gereftitueert füllen werden,in-
len de wiflèl-brief ongeaccepteert, ofte onvol-
üaan te retournecren komt,

VII.

Jndien den Gever eenige dagen tijdt bedon-
gen heeft, om de Valuta te voldoen, oftein-
U ^ dieii

-ocr page 324-

3IO WISSE L\'S T Y L Cap. XLL

dien hy delelve niet voldoen kan, ter oorfaac-
fce dat de Wiflèl-banck gefloten is, en onder-
tuflèhen , ter requifltie van den Trecker, aan-
neemt een aflignatie van den beloop der Valu-
ta, na verloop van die dagen, ofte op het ope-
nen van de Bank, aan een derde, (op des-
fèlfs afvrage by monde, ofte by onderteeke-
ning) te fullen betaalen; foo is de Gever ge-
obligcert om die derde te voldoen j al komt den
Trecker binnen de bedongen tijt, ofte voor
het openen van de Bank, te faljeren, en de
Wiflèl-brief met Proteft van non-acceptatie te
retourneren.

IX.

Wanneer den Gever ofte Houder van een
Wiflèl-brief veriloft Beeft d\'acceptatie van een
Willèl-briefte laten vorderen, en den Treckef
te faljeren, maar het fl-Jvc den Betrockene niet
ter vooren komt, voor dat hem acceptatie ge-
vordert wrcrdt, foo werdt een foodanige ac-
ceptatie , al is defelve na d\'ongelcgentheydt
\\>\'an den Trecker geprocurcert, van
waarde
gehouden , foo wel ten opflcht van den Ac-
ceptant, als van den geenen voor wiens ree-
kening de Trattes gefchied is

X.

Vvanneer den Houder vaneen Wiflèl-brief
veriloft ofte verfuymt heeft, d acceptatie te
laten vorderen voordat denTrecker te faljeren

komt, foo kan hy de Betrockene, daar na

wey-

-ocr page 325-

tot Amfterdam. g ii

Weygereade tc aceepteercn, daar toe niet con-
ftringeren, al heeft de Betrockene den Trec-
W gesrelci-ibeert, op het ad vijs van die Trat-
tes , dat hy defelve accepteren foude, m al
^fcent hy dat hy .defelve geaccepteeiTt foude
^ebbten, \'\'by aldkn bep d\'accepiat}ein.tijdis,
^^ Viom- dat hy des Treckers ongeleg^heydt
^\'erijomen hadde, afgeverdert waare.

XI.

"Wanneer yejn,andt een Wiffel-brie f gefonden
Werdt, om d^Acoeptatie te vorderen, en die
^ncfcr beai te hoiidea, öfte wederom te feu-
\'^en, door verfuym d\'Acceptatie niet vordert,
^fte hem door de Betrockene ophouden laat,
^ den Treck;er ondeiTuflchente faljeren ko-
^^ende, daar na d\'acceptatie by de Betrockenc
Eeweygert werdt, die behaalt wel kleynen
«anck by den Houder, maar hy is niet geobli-
geert de fchade te boeten; in tegendeel is den
B^ene die effeótive geremitteert werdt , met
aanfchrijvinge van d\'Acceptatie, en voldoe-
te procureeren, en verdoft d\'Acceptatie
Vorderen, wanneer den Betrockene (on-
^ündig geweefl: zijnde van de aanftaandeon-
plegentheyt van den Trecker ) verklaart, dat
\'^e Wiflèl-brief geaccepteert foude hebben,
Wanneer d\'Acceptatie hem in tijdts gevor-
Was, geobligeert, aan zijn Correfpon-
die hem de Wiflèl-brief geremitteert
^eft, maar verder niet, te verantwoorden
U 4 de

-ocr page 326-

^IZ W I s S E L\'S TY L Cap\\ XLl
de fchade, door fijn nalatigheydt gecaufeert.

XII.

Wanneer een wiflèl-brief ingetrocken en ge-
endoflèert werdt, tot in de tweede, derde oi
vierde hand, of verder, fonder defelve te laten
accepteren, en daar na d\'acceptatie gevordert
werdende, den Betrockene defelve weygert, tef
oorfaake den Trecker ondertuflchen gefaljeerC
is,foo komt de fchade op den eerflien
Endoflant,
diens fait en plicht ge weefl was d\'acceptatie te
procureeren, en daar in nalatig geweefl: zijnde,
iich felfs te wijten heeft,dat hy alleen op den ge-
falicerden Trecker fien moet.

XIII.

Wanneer den Betrockene, voor dat hem Ac-
ceptatie gevordert werd , d\'ongelegentheyt vao
den Trecker vernomen heeft, hoort hy geen
wiflèl-brieven te accepteren, al heeft hy van
den Trecker, noch in
Bonts zijnde, advys gehad
van die gedaane Trattes, en gerefcribeert dat hy
defelve accepteren foude; en hy moet
voor al
den Houder tc geval, defèlve niet accepteren,
fonder van hem te neemen een Aéte van gua-
rand, en vry waaringe voor alle aanfpraak , die
hem Acceprant, uit ten hoofde van den geenen
voor wiens reekening getrocken is, ofte van
den Trecker, ofte desfelfs Crediteuren, of Cu-?
rateur overkomen
mochte.

XIV. Den

-ocr page 327-

^^P\'XLl. Tot Amfierdam. 315

XIV.

I^en Betrockene vermag na dat hy vernomen
^^eft,, des Treckers ongelegentheydt , geen
^iflèl-brieven van defelve accepteeren , dat
de ordinaaris Poft geen advys gehad heeft, dat
fomme, door hem , en voor wiens rcecke-
Hing getrocken is, al zijn de Wiflèl-brieven
Bedateert vrotger als van zijn ongelegencheyd ,
en al werd met defelve hem behandigt een advijs
^t\'ef van defelve datum; dewijle het in foodar
JJ\'gegelegentheyd feer iafpeél en apparent is,
^ac de Wiflèl-brief en d\'advys Brief, beyde
S^^nditateert zijn,

XV.

j, Wanneer yemandt betrocken werdt, voor
, ^kèning van een derde, en verneemt voor
t d\' acceptatie hem gevordert werd, dat den
^ \'\'eckergefaljeert is, die behoort, ofhy fchoon
den ! recker belofte gedaan heeft, dathy
ecJ^ Wiflèl-brieven accepteeren fal , defelve
^. ""ter niet aan te nemen ot accepteren, d cwijle
acceptatie foude können ftrecken in preju-
\'e Van den geenen, voor wiens reeckening
ö^"\'ocken is.

XVI.

yoor al mach een Betrockene geen Wiflcl-
(^g getrocken voor reeckening van een der»
jg^^^^pj^eeren , na dat den geenen voor wiens
lening getrocken is , hem d\'ongelecgent-
U ƒ heydt

-ocr page 328-

514 WIS SE L\'ST TL Cap.XLl
Iieydt van den Trecker genotificeert, en die
Winêl-brieven die aan hem noch niet vertoon^
mochten zijn te accepteeren , heeft geinterdi\'
ceert.

XVII.

Wanneer den Trecker tefaljeren korat, J®
d\'Acceptant niet geobh\'geert aan den Houde^\'
terftont te voldoen, cautie ftellen, ofte
eeni\'
ge nader làtisfaârie te geven, maar den Houdef
moet den Verval-dag afwagten, alvoren hy
eenig recht van aanfpraak , ofte vordering, of
den Acccptant heeft, cn ais dan moet den Ac\'
ceptant voldoen, of fchoon den Trecker vooi\'
fijn eygen reeckening getrocken, en geen a\'
vance onder den Acceptant , nochte de
provi\'
fie niet verforgt heeft.

XVIII.

Den Houder van een Wifiel brief daarvan
den Trecker gcfaljeert is, en de betalinge by
den Acceptant geweygert werde,
behoorden
niet gehouden te zijn, het Proteft van noo\'
betahnge te fenden na die plaats daar uyt ge\'
trocken is : dewijle confteert dat hy de voldoe-
ning van de
Her-wilTel by den gefaljeerde
Trecker niet bekomen kan ; maar bevoegt
welen, den acceptant fonder tijdt verfuyn^
ofte uytftel, tot de voldoening te cónftringe\'
ren, en hem behoorde regens defelve geen pa-
rate executie van Gijfelinge op fijn perfoon »
en arreft op fijn Goederen geweygert te werden»

-ocr page 329-

^Ap^XLl. Tot Amfiirdam. 515-

. * ße F^re geflatueert den December 1664. ftaande
nn ^^ OSlroyen en Willekeuren
pag. 904.

^\'^ierende, dat , ingevalle de Acceptant van WilTel-
"\'^leven de betaiinge vaii defelve ten verval-dage koo-
\'^en te weygeren , de voorfclireven Wiflel-brieven met
P\'^oteft na die Treckers te rugge fallen werden gi^fon -
om de betaiinge te vorderen.
Ferßaat fich indi-
Jp\'-itiihel in cas de Treckers in Bonis :iijn , en datter affa-
(ntie is dat defelve fullen voldoen : maar foo -watineer con-
is^l^ Trec^ew mfólvent, eri fallit zijn, foo

r II ^^^^ ^^^ foodanige Treck^s de Wiffel-brieven niet
in r \' ^^^ defelve onbctaalt fullen keeren , cn

r J°odanige cas behoorde d\' Acceptant, die , by de te rug
\'idiMf ^ „^\'jj t/jt.yy,if,fiinge foekt, defelve niet gegunt tc

XIX.

Wanneer den Acceptant van een Wiflèl-brief
^ laljcren, en fich publicq te abfènteren komt,
00 is \'t gebruyckehjk, dat den Houder van de
WiflTel-brief, foo haaft hy daar van kennis be-
^^■^t, al is het voor den verval-dag, terftont
^ fonder uytftel, door Notaris en getuygen
inquireren, dat den Acceptant latiteert en
Oor infolvent bekent is, en daar van A6fce laat
^.^ken, en defelve Wiflèl-brief verfendt aan
^^Jn Correfpondent, daar van hem de Wiflèl-
^ lef toegekomen is om fatisfaétie van den
^^cker of intrecker re vorderen.

^Jcceptant te faljeren komt , behoorden
alleen aan den laatften\' intrecker, maar ooy^ a droitu-

re

daar ^\'ß \'Verfuym aan den eerften Gever kennis

\'Van Z^ge\'ven te -werden , om aan den Trecker daar

\'Van ^^ doen , die aan de iijdelijke advertentie

^cceptants ongelegentheyt , veeltijts ten hoogften

veel

-ocr page 330-

giö w I s s E L\'ST Y L Cap.XLL

•veel gelegentheyt , ende dewijle den Houder des Briefs ff^
jeer jélden doet , ende hefwaarlijk^ het fiive op te legg<^"
ofte daar toe te ohligeeren is , foo foude oo^ in dit cas ,
ordre hier voor in de aanteekening op de
4. flelling van
s. I. Capittel geconcipeert , van hyfondere dienfl , en goel*
effeâ Kijn,

XX..

Wanneer, het zy uyt verfuym , ofre uyt on-
kunde van dit gebruyk, ofte om dat den Hou-
der van de ongelegcntheyd van den
Acceptant
niet vernomen heeft, ofte om dat de wiflèl-brief»
aan ordre houdende, hier ter Steede eerft te ar-
riveren komt, eenige dagen naden verval-dag»
ofte om eenige andere reeden of oorfaak , den
Houder vaneen Wiflèl-brief defe notariale in*"
formatie niet heeft doen beleggen, noch daat\'
van Acle verfonden,nochte voorden vervaldag»
noch op den verval-dag, noch binnen den dei":
den dag daar na, maar eerft op den vierden ot
vijfden, ja op den feften ofte leften refpijt-dag
na den verval-dag, van non-betalinge
geprote-
fteert heeft, foo heeft en houd echterden HoU\'
der van de Wiflèl-brief fijn verhaal op den TreCf
keren Intrecker, al is den Acceptant
voorden
verval-dag gefaljeert.

XXI,

Wanneer den Acceptant van een Wiflê\'\'
brief voor den verval-dag komt te
faljeren »
ende den Houder des Wiflèl-briefs daar van
een notariale verklaaringc , ofte Proteft àoc^

op-

-ocr page 331-

^^p.XLI. m Amßerdam. 517

°P-maacken, die doet beft, wanneer de Wif-
el-brief aan ordre houd, en voor diverfe plaat-
Jen ingetrocken is, dathy die verklaringe ofte
Proteft, fonder tijt verfuym alleen retour-
jjcren doet, ofte na den geenen van de welke
^pfn de Wiftel-brief toegekomen is , cn de
onder, hem houd tot ten Verval-
om dc voldoening van defelve te konnen
Ontfangen, foo wanneer denTrecker noch in
^\'jcs ordre daar toe ftellen mochte-
XXIL

anneer den Acceptant vart een Wiflèl-
^itf voor den Verval-dag te ialjeren komt,
^fide yemant anders prefenteert de Wiftèl-brief
eeren van den Trecker ofte eenig Endof.
Jf\'^t te Accepteren, om ten vervaldage te vol-
den ; in foodanig geval, is den Houder niet
êphouden die prefentatie ,aen te nemen , in-
den aanbieder by hem niet voor fuftifanc
Schonden werdt ; maar foo wanneer defelve
\'^iflScant is, ofte wanneer hy fufikantc cautie
^oor dc voldoeninge bereydt is te ftellen , of-
genoegfame verfeekering wil geeven , als-
H^ii is den
Houder gehouden foodanige accepta-
te accepteren.

XXIIL

, Niemandt moet een Wiflel brief, daar van
ƒ n Acceptant gefaljeert is, accepteren , als na
gedane Proteftatie , van de ongelegentheydt
Acceptants, enhyis gct)bïigecrt, de Acte

van

-ocr page 332-

5i8 W r S S e LS T T LCap. XLl

van die Proteftatie, met de ampliatie van fiji^
acceptatie, fonder tijt verfliym te fenden aan
den geene ter eeren , ofte voor reekening, van
wien hy de accei\'tatie doet.

XXIV.

Of het fchoon rugtbaar en bekent is, enden
Trecker felve bekennen moet, dat den AC\'
ceptant van fiin Wiflèl-briefgefaljeertis, loO
is hy echter ongehouden aan den Gever cautie
te ftellen, ofte eenige fatisfaébie te geven, ioo
lange aan hem zijn Wiflèl-brieven, ofte het
Proteft van de ongelegentheyt van den
Trec-
ker, gedaan ter requifitic van den Houdei\'
van gemelde Wiflè-brieven, niet vertoont
werdt; maar wanneer de Gever ofte
Houdei\'
alle de Wiflèl-brieven in handen heeft, al iflèi\'
niet geprotefteert ofte geprotefteert zijnde, al^
den (iever het Proteft vertoont, al heeft hy d^
Wifl\'el-brieven noch niet, in beyder geval,
den Trecker gehouden terftont, en fonder uyt\'
ftel, den Her-wiflèl te voldoen,
ofte fuffifänte
cautie te ftellen, tot genoegen van den Gever.

XXV.

Een voorfichtig Trecker fal geen weder-
reftitutie doen van den ontfangene Valuta, ofte
vergoedinge van denHer-wiflTrl, opeen fim-
pelProteft, ofte Aóbe van de infolventie van
den Acceptant, maar het felve hem vertoont
werdende, des verfocht zijnde, alleen cautie
ftellen, voor de voldoening van de Wiflel\'

brief

-ocr page 333-

tot Amßerdam.

^i\'ief ter plaatfe daar defelve betaak naoet wer-
, foo het noch in tijds is , ofte van den
^er-wiflèl, als hem fijn Wifièl-brief by den
^^yit geaccepteert , vertoont werdt; en de
Y ilTel-brief manquereride, fal hy niet voldoen
onder een fufficani guarand van den Ge-
om de Wißel-brief te fullen leveren,
ofte de Penningente fullenreftitueerenmerten
\'^trefle, foo de Wiflel-brief S. P. door ye-
l^ant mochte voldaan zijn, ofc werden, met
gelofte van bevrydinge voor alle op-en aan-fpra-
die den Trecker uyrten hoofde van ge-
belde Wiflèl-brieven opkomen mochte,
XXVI.

. ï^en Trecker of Intrecker is gehouden aan
^eti
Houder van een Wiflèl-bnef, geprotc-
eert van faliflèment des Acccptants , even
^^efelyg iatisfaftie te geven, als men in cas van
\'\'oteftatie van non-acceptatie geobligeert is.
Verder niet.

^■\'kar van gehandelt is in het Caf. XIII. pag. 95.

xxvii:

, anneer den Trecker, ter requifitie van
liever, fijn wiflèl-brieven gemaakt heeft
Oftalen aan ordre, cn die Brieven over di-
v/ plaatfen ingetrocken werden, en in cas
^^^ ^^^iflcment des Acceptants over defelve
kg ^\'etourneren ftaan , fbo mag den Tree-
^^ ■> Vernemende dc ongelegentheyt van den
^ceptAnt, fijn Gever aanfeggen, en doen ni-

finue-

-ocr page 334-

^20 W I S S E L-S T T L Cap. XLÏ\'

finueren , by wien hy ten Verval-dage, ter ge\'
deUineerde plaats, daar de betalinge
gefchie-
denmoetj fich fal hebben te addrellèren, mit®
ftellende fiifiigante cautie, dat de voldoening^
aldaar prompt gefchieden Hili en fulkx doen-
de, is den Trecker niet verder gehouden,
in de vergoedinge van de onkoften van het g^\'
daan Proteft en Brief-port, en den Gever i®
geobligeert die prefentatie aan te neemen , en
bevoegt den geenen, daar aan hy de
Wiflèl-
brief geremitteert , ofte mede genegotieei^
heeft, defelve overwijfinge te doen , foo lang^
het nog in tijds is, om ordre tot den ontfan^
ter gedeftineerde plaatfe te doen ftellen.

* Maar alfoo die geprotegeerde Wiffel-htief iieeltif^\'
in foodanig geval , en voorfichtig met het Frotejl \'wedefe\'\'\'
gefonden "wert , en ten Verval dage niet in handen is v^
den geenen die de vordering doen moet : foo is het nooi\'!>
dat den Trecker een ordre paffeert , op den geenen die
voldoeninge deen fal , houdende dat hy fal hehhen te hel^\'
len , te/ens de intrec/^nge van foodanige Wiffel-hrief,
te tegens fiifficant guarand voor defer hand fmlinge van dej^j
ve , foodanige fomme , ^//«c/e den beloop van de
Wiffel-brieff&c.

XXVII.

V/anneer yemandt Betrocken en geremit*
teert werdt in een Brief, houdende
aan hef^
felve
te voldoen, en die Trattes by refcript\'^
door hem aangenomen werdt, en defe Betro^\'
kene ofte Acceptant , die oock Houder is»
voor den Verval-dagh, ofte op een Mis oï^^
Marckt, voor den eerften refcontre ofte be\'

taal"

-ocr page 335-

^^p. XLL tot Amfierdaml gn

taai-dag te faljeren,komt, alsdan komt de fcha-
de ten laften van den Trecker, ofte van dert
geenen voor wiens reekening getrocken is ; en
defelve is gehouden den Herwiflèl te vergoe-
dt n; al is binnen de behoorlijke refpijdt-tijdt,
niet geprotefteert ; maar valt het Fal iflèment
op den verval-dag, ofte op den eerften refcon-
ter ofte betaal-dag, ofte na defelve, foo moet
de vvilfel-brief voor betaalt geëftimeert wer-
den , en de fchaden komt ten laften van den
geenen voor reekening van dewelcke geremit-
teert is, niet tegenftaande binnen de refpijt tijd
geprotefteert werd.

XXIX.

Wanneer getrocken is voor reekening van een
derde, en de Wiflèl-brief door den Betrockene
foodanig geaccepteert werdt, ende den geenen
^oor wiens reekening getrocken is, tc faljeren
^^omt, forïder den Acceptant de provifie tc vcr^i
^«^rgcn : foo nioet defeli\'e, des niet tegenftaan-
de fijn geaccepteerde Wiflèl-brief voldoen , eri
^^ecf\'t geen verhaal op den Trecker.
XXX.

Wanneer een wiflèl-brief, getrocken op
^i\'dre, en voor reekening van een derde, ge^
Recepteert werd , en den Acceptant te fal-
j^ercnkoóinende, en den Trecker j denHer-
^\'ifTcl en kollen voldoen moet; foa heeft .de-
felve fijn verhaal op den geenen voor wiens
•■^■cckening hy getrocken heeft, al heeft defcl-
aaii den Acceptant de provifie verfor
gh^,-
X

-ocr page 336-

WISS EL-S TTL Cap, XLl

ofte hem door defelve laten betrecken : en foo
wanneer, niet alken den Acceptant, maar ook
den geenen voor wiens reeckening de Trattes
gedaan is, beyde faljeren, foo heeft den Trec-
ker fijn verhaal op de Boedels van haar beyde.
XXXI,

Wanneer een wiflèl-brief getrocken, op or-
dre : en voor reeckening van een derde geac-
cepteert werdt, en den Acceptant te faljeren
komt, voor dat den geenen voor wiens réec-
kening die Trattes gedaan is, de provifie tot
voldoening aan hem heeft overgemaakt, en den
Trecker van defelve wiflèUbnef daar op ook te
faljeren komt: foo moet den geenen voor wiens
reeckening getrocken is, fich niec laten difpo-
neren door den houder des Briefs, dathy hem
voldoet, en die wiflèl-brief voor fijne reecke-
ning getrocken, intreft, ten zy onder desfelfs
a6le van Guarand vooralle aanfpraak, die den
Acceptant ofte den Crediteur, ofte Crediteuren
van desfelfs Boedel, hem aan doen mochte.

xxxu.

Wanneer den Acceptant van een wiflèl-
brief getrocken voor reeckening van een der-
de, te faljeren komtvoor dat hem de pro-
vifie verforgt is, en den Trecker ook fal jeert,
foo moét den geene voor wiens reeckening ge-
trocken is, aan den Acceptant, ofte aan den
Curateur, ofte de Crediteuren van
desfeUs
Boedel, den beloop van die wiflèl-brief niet
voldoen,
ten zv dat hem confteerten blijkt,

dat

-ocr page 337-

^^p\'XL/i Tot Amfterdatn,

^j^at den Houdev van de wiflèl-brief door den
Acceptant ,ofte van fijnent wegen , voldaen is,
^iiet aileen van de prefentatie op desfelfs Boedel,
Jiia.u- ook op des Treckers Boedel, ofte dat hy
l^ffiçantelijk geguarandeett werde, voor alle
\'J"^praak-van den Trecker, ofte deflèlfs Boe-
, uytten hooide van die Trattes.
XXXIIL

Wanneer den Houder v.m een Wiflèl-brief
^^^n fijne ordre te betalen faljeert, en ter qua-
trouwe, in fraude van fijn C^reditcuren,
öefeïve endoflèert aan een ander, of deflèlfs
^"\'^\'■e, te voldoen, die defelve negotieert, de
„ \'^\'Uta effeétive daar voor ontfangt, en endof-
te betalen aan den genen die de voldoe-
^""nge ten vervaldage van den Acceptant komt
orderen, foo moet, oflchoon de Crediteuren
den ontrouwen EndofTant in oppofïtie ko-
, den Acceptant aan hem voldoen, mits
hy probere erf- bewijfe dat hy de waarde
defelve metter daadt voldaan heeft ; maar
^y aldien de fallit de wiflèl-brief geëndofleert
^adde, direóte aan yemant te voldoen , die
Ude veel licht wel provifie obtineren, maar
J..forden ten principalen te bewijfen, op wat
V M ^^ de Valuta hadde voldaan ; en moeten
^^rklaren, dat voor het openbaren
Van de ort-
bCjepntheyt van een gefaljeerde Endofiant ,
^lelve Wiflèl brief ter goeder trouwe hem
^erhandigt geweefl: is, en by manquement of

^"^eygenng

teiâ.

de Penningen niet mogen lich-

X a

-ocr page 338-

5i4 W r S S E L-S T r L Cap. XLl
ten , ofte gelicht zijnde , ten behoeven van de
gemeene crediteuren, van de falHtreftitucren
moeten ; gelijk mede geobligcert
behoorde te
Zijn, den geenen, die ter quaadcr trouwe een
wiflèl-brief van de fallit bekomen hebbende»
defelve op fijn mam inrrekt en endoflèert.
XXX iv.

Wanneer een wiffel-britfin courant geit ge-
trïaa\'kt ofre geëndoflèert, direéb aan yemant te
voldoen, door den Acceptant ter verval-dage
aan den vertoonder of Houder, die buyten des
Acceptants weeten ondertuflèhen gefaljeert is»
voldaan cn ingetroeken werd ;
foodanige beta-
I nge valideert: maar foo wanneer hy betaalt aan
een rinder, op ordre van den Houder, ken-
nis hebbende van fïjnongelegcrrtheyt ,\'dan doeE
hy onvoorfichtig, en ftelt ftch in perijkel van
iwg ccns te moeten voldoen.

XXXV.

Wanneer den Houder V/an een wiflcl-brieï
komt te faljeren , en den Acceptant kan pro-
beren en bewijfèn, datdie wifle bricfgercmi\'^\'
teert is voor
des Houders reekening, ofte re-
gen het geen dat den Houder yan den Rcrr-i\'^\'
tent, ofte van den geene, voor
wiensrcckt^\'
ning geremitteeu k , was compcterendc < ^
hy dierhalven alleen Mccftcr en cygenaar vs*\'\'
defelve is", alsdan behoordebv den bcioop
defèlve, tegen fïjn achrcr-ftal ofte
Schuhvorde
ring ten laften van dcjv Houder te mogm re-
fcontrcrcn , en defèlve te contraponcrcn ;

^ by

-ocr page 339-

^"^P\'XLI. tot Awflerdam", 325-

^y aldien de wiflèl brief geremitteert is, voor
Reekening van den Trecker, ofte van een derde,
Qie de
Waarde van den Houder nog niet genoten
«eeftjin foodanig geval behoorde geen refcontre
P\'^ats te hebben : dewijle de gefaljeerde Hou-
geen rechte eygenaar , maar alleen invor-
^-i\'asr van de wiflèl brief ge-eflimeert moet
Werden , en den Acceptant geobligeert behoor-
te zijn , ten vervaldage, aan otte ten behoe-
Van Jen rechten Meefter ofeygenaar yan dc
Wiflèl-brief, defelve-te voldoen.

XXXVI.

^ Wanneer den Houder van een Wiflel-brief
, \'\'aiitie om te faljeren , ter ^uader trouwen^
^felve tweemaal cffcftive intreckt, en den
Pptna Wiflèl-brief aan den eenen Gever bjïhan-
\'gen laat, met addres, waar de fecunda geac-
^Ptcerde te vinden foude fijn, en de tweede
\'^èl-brief aan den anderen Gever, me: gelijk
i^dres, toekomen laat, en van haar beyde de
, ^\'Uta ontfangt: foo heeft van beyde de Hou-
.^\'"s, die het rcgt van vordering , dewelke
geaccepteerde wiffel-brief, volgens het ad-
\'es, niet vindende, d acceptatieprocyreert,
^^y dat fulx gefchiet op de prima, ofte op dc
j^cianda wiffel-brief, en of defeive eerft ofte
aaft van den ontrouwen Intrcckcr, gcnego-
^^ecrt is.

XXXVII.

I Wanneer denHoudervaneenWiflU-bricf,
romende te faljeeren , defèlve achter handt
X
5 houd.E

-ocr page 340-

526 w I s s E L^^S r Y L Cap. XL!\'

houdt om fijn Crediteuren te verduyfteren,
en by de Curateur, ofte Crediteuren
van fijn
Boedel, uytgevonden werdt, datterfoodaoi\'
ge Trattes , in des getaljeerdens Handen
noch
zijn moet, ofte immers geweeft is, fbo is den
Betrockene geobligeert fich te declareren, of
hy foodanige Trattes geaccepteert heeft; in-
dien
ja, foo is de Curateur bevoegt hem tc in-
terdiceren, dat hy ten Verval dage defelve niet
fal hebben te voldoen, als met fijn kennis en
confênt : doet fich ten Verval-dage
yemandt
op die de voldoening vordert, die is gehou-
den te bewijfen, dathy wettigen Houder van
de Wiflèl-brief is ; doet fich niemant op, foo
is den Acceptant gehouden den beloop aan
den Curateur over des falits Boedel te vol-
doen , onder guarand van alle aanfpraak die
den Voldoender uytten hpoFde van de geac-
cepteerde Wiflèl-brief op komen mochte ; ofte
daar in difficultc rende, is hy gehouden de Penr
ningen te namtiferen in handen van den gerech-
te ,, ten behoeve van den genen die daar toe ge-
rechtigt, en by weygering van fulx competeert
den Curateur teegens hem te protefteren van
non-betalinge, en dat Proteft te verfenden na
de trecker, en daarop geen voldoening beko-
mende , foo kan als dan den Acceptant gecon-
ftringeert werden, de Penningen te moeten
namtiferen/

XXXVIIL
Wanneer een Wiflèl-brief gemaakt is, tc be^

talen

-ocr page 341-

^\'^p\'XLI. toi Amßerdam. \' ^ly

t^^en aen yemants ordre, die gefaljeert is, eer
dat hem defelve toegekomen kan zijn, echter
defelve machtig wert, en endollèert aan yemant
anders te voldoen die d\'acceptatie by de betroc-
kene vorderen laat, dewelke geen kenniflè heb-
bende van het faliflcment des eerften Houders,
defelve Wiilèl-brief accepteert; in fodanigen
S\'^val ^ mag den Acceptant, kennisbekomende
^an het falliftèment van den geene aan wiens or-
dte de Brief te betalen gemaakt is, en dathy
^^ gefaljeert was, eer hy de Wiftel-brief in
hïinden heeft gehad, defelve aan den geëndof-
■^erde, of desfelfs ordre , niet voldoen, de-
^vijleden gefaljeerde, na fijnongelegentheyti,
geen macht noch qualiteyt gehadt heeft, om
die Wiilèl-brief te endoflèeren, en dierhalven
doet hy voorfichtig, dat hy onder prefentatie
^jn aan den Crediteur over des falhts boedel,
desfelfs ordre te willen voldoen, bywey^
gering van fulx, de Wiflel-brief van non-be-
^^linge protefteeren en keeren laat.

XXXIX.

Ten is niet buyten fufpitie van fraude, wan-
^\'^er den Debiteur van een infolventen voor-
geeft refcontre te hebben , ter oorfake dat hy
i\'cquifitie van den fallit, toen defelve noch
in
onis Was, een Wiflèl-brief foude geaccepteert,
J^^e een derde Wiflèl-brief foudc geteeckent
Rebben, houdende te betaalen aan yemandt
des falits Crediteuren, en dat den geaccep-
^cerde Wiflèl-brief, door hem voldaan, ofte
X 4 de

-ocr page 342-

WISSEL-STYL Cap. XLl,

de Wiflèl-brief, daar van hy de derde Brief ger
leekcnt foude hebben, met protefl: geretour-
neertj en den Herwiflèl, door hem voldaan
/bude zijn: dewijle den Debiteur en den Cre-
diteur ofte Houder van een foodanige Wiflèl-
brief, haar metten anderen, en metten fallit
verfl:aande, diergelijke Wiflèl-brieven, nadc
qngelegentheydt van den Trecker, in preju-
ditie van de andere Crediteuren, feer lichtelijk
konnen maaken en fabriceren.

XL.

Wanneer den Houder van een Wiflèl-brief
verfuymt heeft d\'Acceptatie in tijts te vorde-
ren , en den Betrockene, na de ongelegentheyt
van den Trecker defelve weygert te accepte-
ren , als dan heeft hy geen voor-recht van aan-
fpraake, voor andere Crediteuren, op het effeét
dat den Trecker onder den Betrockene heeft ,
pf fchootj de Trattes daar tegens gedaan, en
i>y den Betrockene geaccepteert en aangenomen
foude geweeft zijn, indien defelve voor het fü-
liflèment des Treckers gevordert waare.
XLl.

Of fchoon den Houder van een Wiflèl brief,
daar van den Acceptant voor den Verval-dag,
ofte binnen de refpijt-dagen, breekt, open-
ftaande reekening metten ielven heeft, en uyt-
ter hoofde van dien, hem voor meerder fomme,
als den beloop van de Wiflèl-brief, Debiteur,
él alle eygen fchult door het falliflèment van
äen Acceptant, over en weder vervallen, en

\' \' teg^"

-ocr page 343-

^^P\'XLl. Tot Amfierdam. 529

\'^cgen eikanderen compenfabel, en refcontre
Onderworpen , is ; foo doet hy nochtans voor-
lichtiger dat hy protelïcren, en de W iflèl-brief

retourneren doet.

. vv anneer den Trecker , of den geenen voor
^lens reekening getrocken is, te faljcren komt,
onder de beloofde provifie aan den Acceptant
^ verforgen -, lbo heeft den Acceptant ten ver-
val-dage

voldoende, ofte foo wanneer de Tratp-
es niet geaccepteert, ofte niet voldaan werden,
«laar met Protefl; keeren, foodanig geval heeft
en Trecker, voor-recht ofte prei erentie voor
^^ andere Crediteuren , op de avance,uytftaan-
^Schulden, eneflèdien, diezyrefpedivelijk
Onder haar hebben, concernerende den geene,
\'Oor wiens reeckening de Trattes gefchiet is.
XLIII.

Wanneer aan den Acceptant van een wiflll-
door den geene voor wie ns reekening
^lelve getrocken is, de provifie met remifes
^^rt overgemaakt, om daar uyt die geac-
^P.teerde Trattes te voldoen , en hy die Remi-
lo^ ^^ ^.oi\'deren, en daar op tc faljercn komt,
^ nder die Trattes te voldoen, alsdan moet de
F^jncipaal den Herwiflèl van
die Trattes vcr-
^^ Woorden, en komt in den Boedel van den
dite^^"\'^\'\' concurrentie nevens andere Cre-
me \' wanneer op het falliflè-
fiin^R^^" den Acceptant, de R emifes noch in
• J «oedel gevon
Jen werden, en nog niet in-

X r ge-

-ocr page 344-

WISSE L\'S T r L Cap.XLI

gekomen zijn, {oo is de Principaal, diedelH\'
ve aan hem over gemaakt heefc, tot defelv^
geprefereert en geregtigt, en moeten aan heß^
verantwoord werden , al heeft de Gurateur van
des fallits Boedel, na d\'mfolventie defelve ing^\'
vordert en in bekome n.

XLÏV.

Den Houder van een geprotefteerde Wiflel\'
brief van non-acceptatie , ofte van
non-betal in\'
ge, waar van den Trecker, of Acceptant,
beyde infolvent zijn , komt concurrent in des-
felfs Boedel ofte Boedels, niet voor die
fom
by hem voor de Valuta betaalt, maar voor den
beloop van den Herwiifel en koften, ftjnde voof
die fomme die een Trecker of Acceptant fouden
hebben moeten voldoen, by aldien zy ftaat had-
den gehouden, en
in Bonis waaren gebleven.
XLV.

Wanneer een Treeker en Acceptant van een
wiflèl-brief beide komen te faljeren,als dan heeft
denHouder regt van aanfpraak op de beyde Boe-
dels , en het ftaat hem vry zijn repartitie eerft in
diens Boedel tc vorderen dat hy wil, en daar hV
defelve gereetft bekomen kan,
XLVl.

\'t Selve recht dat een Houder van een Wif-
fel-brief heeft , op de Boedels vaq den
Treckei\'
en Acceptant, heeft hy oock op de Boedels
van den Treckcr en Endoflänt, ofte Endof*
fantcn , by aldien de Wiflèl-brief ongeaccep-
reert retourneert, cn fy te faamen komen

man-

-ocr page 345-

Cap. XLL tot Amfierdam.

^anqueren; en foo wanneer de WifTel-brief
geaccepteert zijn ie, den Acceptant, Trecker
C\'i Endollänt, ja Éndoflanten, alle infolvent
■^Verden, in foodanig geval heeft hy fijn verhaal
^Pde Bosdels van haar allen,
XI-VIL

iJen Houder van een Wiflèl-brief komt in
Qien Boedel, daar hy fich eerfl; als Crediteiir
geeft en reparatie vordert, inconcurrentie
^et de volle ß>m , oft« beloop van de Wiflèl-

• en de reparatie die hy ontfangt, flrekr
ïïiinderinge ende afilag van die fomme die hy

^pretenderen heeft, en hy komt metdeover-
en verder niet, als Crediteur in d\'ander
oedel, en vervolgens.

vv anneer den Houder van een Wiflèl-brief,
van den Trecker en Acceptant, of Endof-
j beyde gefaljeertzijn, in den eenen Boedel
iH.^\'spartitie ontfangt van den vollen beloop des
^^ iflèl-briefs, en van den fallit, of deflelfs Cu-

• ^^^, hem afgevordert werd quitantie, mede

°"dende Ceffie van Aäies foo moet denHou-
Va1" eerder cederen als ter beloop

^^ clie fomme die hy ontfangt.

XLjIX.

Wanneer den Houder met den geheelen be-
yan den wiflèl-brief in d\'eene Boedel, als
fQ ^Qi\'^eur hem aangegeven, en van de volle
^mnie repartitie ontfangen heeft, en met de
^^ reft m een ander Boedel komt repartitie tc

vor-

-ocr page 346-

WISSEL\'STYL Cap.XLi.

vorderen: foo kan hy aandefelvevandie/bni-
ms die hy ontfangt, geen Aótionem ceflaoi
geven ten lafte van dien boedel, daar van hy de
cerfte reparatie onifangen heeft: om dat hy
met de volle fom daar in deeling en repartitie
gekomen is.

Wanneer den Houder van den Wiflèl-bi ief
daar van den Trecker en Acceptant, of E.n-
«loflant, beyde gelaljeert zijn J eerft van den
vollen beloop repartitie ontfangt, in den Boe-
del van den geenen, voor wiens reekening de
Wiflèl-brief niet getrocken is , maar defelve
ingetroeken ofte getrocken ofte geaccepteert
heeft voor des anders reeckening, en defèlve,
met den geene,voor wiens reekening de Wiflèl-
brief getrocken is, geen andere
openftaande
reekening heeft, foo komt den Houder voor de
fomme die hem noch reft , en den gene of dss
fèlfs Curateur, daar van hy de repartitie ontfan-
gen heeft, voor de fomme die hy aan den Hou-
der heeft betaalt, tTaamen uytmakende den V( 1-
len beloop van de Wiflèl-brief, ter concurren-
tie in de Boedel van een Trecker, ofte Accep-
tant voor wiens reekening de Trattes gefchiet is»
en defelve als principaal verantwoorden moet-

-ocr page 347-

Cap. XLI. tot Amfterddm.

^ïecker of Acceptant, van een Wiflèl-bricf , komt te
faljeren , en d\' ander fuffiçant blijft,
^centur : Of én
■couder, ten gevalle van dien
in lionis hlijfi, in den Boedel,
fillit , ah Crediteur , uytten hoofde van foodanige
\' fiffèl-brief, ^an en mag kpmen in concurrentie , dan of ly
jijn Verhaal by den Jujjicanten foe/^n moet.?

, Ten 1.- Gepofeert. Dat de Trattes gefchiet is voor re-
^iiing van een derde , en den /^ccepcant te faljeren
Ç^mt voor dat hem de provifie is verforgt , cn den
^fclcer hem gevolgt ßjnde , zy beyde komen te ac-
corderen , en in gevolge van haar accoort den Houder
"^^n de ^vifïcl.brief ■voldoen.-
(^<£ritur : Wat recht van
"■"■"l^raak^ beide op eikanderen, en op den geenen hebben
""oer "Wiens reekening de Trattes gefchiet is >

Ten Gepofeerti Dat dén Houder vafl eéó geac-
cepteerde Wiflel-briéf vérfuimt heeft , binnen de re-
jpijtdagen te protefteeren , en dat den acceptant fal-
J^srt fonder dat hy , van de geenen , voor wiens
ecKening g. trocken is , de voldoening in handen
^ccritur : Of den Houder jich met den geene,
^oor -\\vicn> reekening de
Trattes gedaan is , verflaan , en
Trattes mortifceren ? dan
, of die de Trattes aangaat
beloop aan den Acceptant ten. vollen voldoen moet , cn
\'■f^ Houder maar
Concurrent in des ^yicceptänts Boedel lernen

^ Ten 4. Gepofeert. Dat yêmant geen andere lafl; ofte
tr "i!\' eenige Wiffel-brief, by hem ge-

ocken voor fijne reekening , daar van den Àe-
^ ptanc komende te breeken , hy heeft moeten vol-
vTh / •■ Wißel-krief, het

^^ ^^n des Treckers Boedel cp reekening mag ont-

j^^gen, gfj behouden , en mei het geer.e te kp^t ^mt in con-
^\'nen^^ andere Crediteuren in des ^^cceptants Boedel

vji^^-T\'\'" in cas van falliflèmenï beyde

yker en /,ccef)ranr , . door den Houder ecifc
çyn-p fom wert aangefproken , die Boedel die

/toenrjj^;, Debireiir en ver-antwourder van de Vvii-

-ocr page 348-

554 W I S S E L-S T r LCdp. XlJ-

fél-biief, en de repartitie iaaft, en van de reft ,
YördcLt werd , van de Boedel van den geeiie , dic
de Wiffel-brief alleen heeft ingetrocken of dcfci\'
ve voor des anders reekening getrocken , ofcc g^\'
accepteert heeft.
^^ritur : op in foodanigh geval,
deefe laaji aangefprool(enc Boedel bevoegt is , met ^^
fomme die fy aan den. Houder komt te vckloen , als Cre-
diteur in des eerfl aangeffrookens Boedel te \'koomen , . 4
niet.

Ten 6. Gepofeert : Dat yemant komt te faljeren diï
maar drie Crediteuren of laften heeft i tc weten , een^
van fl.
6000. over gekochte Koopmanfchap ; een
Wiflel-brief van fl. óooo. door hem voor fijne reekc\'
ning getrocken , en waar van den Acceptant meede
gefaljeert is ; en een Obligatie van fl, fc\'opo. vooi
een party a depofito, onder fimpel Borgcogte j en dat
in des gefaljeerdens Boedel , niet meer als voor B-
6ooo. eens aan efïèd: te vinden en te repareren valt»
^csritur : Of in foodanigh geval defe fl. 6ooo. onder deefe
drie Crediteuren niet e^alij^ moet gerepartetrt en gedeclt "wef
den ? Indien ja ;
Siilks gefchiet zijnde ; en den Hoti\'
der van de Wiflei-brief , met de overige ilo. 4000-
koomende in concurrentie in des Aeceptants Boedc!)
en den Houder van de Obligatie fijn üorge convincc\'
rende , en conftringerende tot de voldoeninge van ci^
manquerende fl. 40o\'o.
^ccritur: Of als dan den Boedd
van den Acceptant des Wifjei-briefs , van die fomme die hy
aan den Houder komt te betaalen , en de befchaadigde Botg^
voor de f!,
4000. die hy betaalen moet , bevoegt z.ijn te pre\'
tenderen, dattcr een nader repartitie moet opgemaakt en xf
lieden in de gedeelte
6000. mede voor Crediteuren moeten
erkent , en boe in foodanig geval de repartitie hermaakt m^e
ten Tverdeni

Ten 7. Gepofeert. Dat Trecker en Acceptant, of E»\'
doffant gefaljeert, en haar Boedels aan
den Kamer va«
de defolate Boedels , of onder Curatele geftelt zijnde i
den houder van een Wiffel-brief fich by den eenen

Boedel

-ocr page 349-

^ap.XLI, tot Amfterdam,

aangeeft , als Crediteur van de volle fom , en
^\'icfangt daar een movifionele repartitie , en daar na^
"y den anderen Boedel mede een pLOvifionele repartitie
^an de reft ontfans?t , en dat na verloop van eenige
\' bv die refpcL^ive lïoedels , die federt ingekome-
^^ avance nader gedcelfen gereparteert fal werden.
^^^ritur : Ofden ifoider van de Wißel-hrief, in defe nader
, -wederom in komen moet met die rejfeBive jommen
Van hy eerß de repartitie ontfangen heeft i ofte met wat

Ïcp Gepofeert. Dat over cn weder tnffchen gefal-
r^ens voor .des eenc cn des anders rekening Wiffel-
ÖD^^^a \' zy-lieden daar en boven wederzijts

Ou rekeningen, courant als op tijdt, en noch

Pochte Goederen onder haar hebben, ^ceritur :
^^ "Welker voe?en als dan de Compenfatie en vera7it-

T

en

of. 9- Gepofeert
f\'^ EndolTanf van
^Cts lafL»,, „„

^ , en \'t geene den eene Boedel, tot des
laßen in te brengen heeft , geliquideert en geadjußeert

-^Verden:

Dat een Trecker en Acceptant
—»uundiJL j van Wilièl-brieven j die tot elkan-
cn \' en voor d\' een en d\' ander rekening, over

jjg ^eder lopen , komen te faljeren, en dat de Hou-
Bo^rl^^\'^^ deielve , by repartitie uit d\'een en d\'ander
3 foo veel ontfangen hebben , als \'er uyt heeft
Oh \'«■allen : en dat na verloop van eenige tijt,
jg "^^iie Boedel fich nieuwe laften op doen, foo dat
ejj repartitien moeten hermaakt werden;

ätid gefchiet zijnde , daar na ten laften van dc

Oojj^^i®®^\'^^^ fich ook een laft op doet , waar door
cJej^ ® partiïieii andermaal moeten hermaakt wer-
dg . ^^ritur : Hoe defe nader repartitien , ten reguar-
Van T Mfeßive Houden van de VVif\'el brieven ,

" S^i^\'ßerdens Boedels , onderling , opgemaakt moet

\'•^Eitf^^r^\' I^at den Houder van een Willel-

^^\'jeert voor , oft op , of na de vervaldag , en

den

-ocr page 350-

WISS EL\'STTL Cap, XLl

den Acceptant in handen heeft , ofte liet machtig\'l
tc werden , een andere geaccepteerde Wiflèl-bri^
ten laften van , ofte eene van non-acceptatie gcp\'^\'\'\'
teftcerde Wiflel-briet getrocken door , den gef^\'\'
jeerden , vervallende voor de WifTel-briet die de»
fallit tot fijnen laften heeft , ofte op den felven dag\'
ofte eenige dagen of tijd daar na.
^leritur : Of in
Ier ley geval, oj in geenderley, of ïn ivel/^ ^ refcontre flü\'^^^
leeft ?

Tot preveneringe van defe en diergelyke , cn boi^\'
derden van queftien, difputen en inconvenieuten ,
omtreiit veelderJey voorval in de Wiilcl-liandel fou\'^\'^
konnen op tellen en voorftellen , behoefden maar c^"
wel geraifonnccrde vafte voet, reglement en
ordre \'
waar na men fich tc reguleren en te richten hadde , ni^\'\'
keunis ingeftelt, beraämt en geftatueert tc werden. \'
fijnde overwondercns waardig, en beklaaglijk , dat if
dêfc de voornaamfte handel-en Wiflcl-plaats van
geheele Weerelt, geene foo feer noodige, en totvool\'
kcminge van veele gefchillen gerequireerde en dienfiig^,\'
Wiflèl-ordonnantie gevonden werd, maar alleen eeiii\'
gc weynige Keitren eri Ordonnantiën nu cn dangeft^\'
tuecrt, waar van de fommige wederom geanulleei\'-\'
cn gemortificeert, andere nader geexpliceért en gcc<?f\'
rigcert i andere noch diiputabel duyfter én dubbel-fi\'^\'
nig, eenige cock buyten obièrvarice engebruyk, dp\'
déwelke ik, voor fo verte defelve noch in vigeur ^^
obfervance zijn, in ordre by een vergadert, als cC^
Appendix aan dit Tradaatje, nevens de Wiflel-Of\'
donnantien van dc voornaamfte Wiflel-en handelpla^\'^\'
fen van \'t Chriftenrijk, tót naricht en ten dienfte va^
de Wiflèl handelaars, goet gevonden hcbbe hier
ter te annexeren cn te doen volgen.

WiLf-Ê"

-ocr page 351-

WILL EK EU REN.\'

der Stadt

A M S T E R D A M.

van Wiffelen;

|P dar de penningen op Wilfel getroc-
jkcn te beter en fekerder betaalt mogen
werden, hebben myne Heeren van den
Gerechte geftatueert en gewillekeurt,
jjdac
alle penningen, daar van alhier
Riffel beflooien fal worden , van fes hondert gulden
«iaar boven , en die buyten getrocken zyn ter
als vooren , omme alhier ter llede defelve tc
^°idoen,terBanckerefpediveI ijk betaalt füllen moe-
eti Verden j op peene, dat de voorfz. wiffelen die
j
.\'^\'^ers als ter Banke füllen betaalt werden,voor qua-
•\'Jck betaalt
gehouden, cn daar-en boven by de con-
j^^^^veriteurs t
\'elkerrs vyf-en-twintigh guldens ver-
^"\'irt füllen worden. Wilkkmren 3, d,
\'\'^atoJanuary.

Selr" Mi/nc Heeren van den Gerechte in ervaringe
fe^Konien zijn , dat verfcheyden Koop-liedcn alhier wor-

tg \\ \'-"t\'gefondcn diverfe Wiflel-brieven, in welke eeni-
\'Jn doorgaans ftellen, dat de betalinge van

fch \'^f Wiflèl-brieven alhier buy ten Banck lal mogen gC"
rijt*^^^" \' anders dat de betalinge fal worden gedaan
meE
^g^^\'^^^lders,fonder van deBank te vermanen. Ende alfoo
de te^c^"^\'^" ^\'^dren van betalingen, diredelijk zyn ftryden-
^ebb^^^L ^^^i^donnantie van deWiflel-bank deler fteede:
^^ecr^^ ^^^"^ï^-naer rijpe deliberatie,geoidoneerten gefta-
®0 d"\' k Wiflèl-brieven van drie hondert guldens
^^lar\'boven, niec tegenftaande eenige clafulen, fti-
(a ) pulaticn

-ocr page 352-

2 Willehsuren der Stadt A MS TE RD AM,

pülatien of acceptacien tet contrarie , fullen in de Banck
moeten bsäelc werden ; op pene van qualijck betaelt, en
vijf-en-twintigh guldens te verbeuren ; in conformite\' vao
Ordonnantie daar van zijnde.
Wiilekeuren 3 (/. i. b. t.\'i-
9. geftatueert 11. December, 1643.
Van all^e Wiflèl-brieven hisr rer BeiirfTs gefipo-
ten, daar-af, "-d.; Brieven overgelevert ofte af^e\'
, fonden zijnde , na de overleveringeofccaf fcndin-
ge de betaiinge niex punóluelijck gedaan werd , fal
de betaiinge inogen ingevorderc werden by-Gy-
felinge: rnits al vooren daar roe confent hebbende
van den Heeren Schepenen , of mijn Heere de
Schout.
Wiliekeitren ,. 3;. <r/. 1. b. t.%, 11. art, x.g^\'
ßatneert-^l. \'Jan,: ,

Alle asceptatien vanWiffel brieven, fullen nioeteO
gefchieden met o;iderceykening van de namen en
toenamen van den acce.pranten ofce der felver\'ge\'
machrigdenSj met exprcffie van ha;r-iuyden qua-
HteyCj enbyvoegingevan lijd j oppeene, datan-
ders ^ en by gebreeke van dien , van wegen dehoU\'
ders 3 van de Wiffel-brieven geprotefteert fal mogef
werden van non acceptatie, in geU;cker roegen, als
of de acceptatie was geweigert.
Wiilekeuren\'^. d.
h. n.\\x. art. s. van dato jan, 1660.

* \'t Gebruyck van dele plaatfe is, dat alle de geenen
Wiflèl-brieven acceptecren , hcnielvcn door middel vaO
haer acceptatie maaclten debiteurs ; en of fchoon de TreC\'
kers infolvent quamen te worden
5 voor of na den verval\'
dag der fel ver, dit de voorfz. acceptanten, niet können"*
mogen haar verhaal foeken op de Endolfeurs van ^^
voorfz. brieven: en dat het felve oock plaatfe heeft in fof\'
danige, diefe accepteren onder proteit, ter eeren van dc
Treckers of Trecker, door faure van acceptatie by de
ne op cle welke de vooriz. brieven getrocken worden ; oto
«lat fy liaer felven ftellen in haer ftecdecn plaetfe.
huren in cle -Appendix van de Cojtuynien ■ als boven y^^^
Uaart ea gecercificeert, by
kan Qhard, Guillam Bellf-\'-f

-ocr page 353-

A N WIS S E L E N. 5

Garie; Mathur in Pellicot Charks Barbou , Philippe de -
LduKoy, Claude Blot. ^di 17. February. i6bz-
Compareerden voor Scheepenen der Stadt Amfterdam
^ndergefchreven,
Pieter van der Moere, oudt 63. jaren >
mde M\'aal, oudr 94 jaaren j Hans Honger, oudt 48 jaaren j
)-aJper Cayman-, oitd\': 50. jaaren, Gillis Sautin, oude 46.
Jaaren,
Ifaac la Maire ^ oudt 41. jaaren , \'jan van Baar Ie,
jaaren , t^hrahamvan Lemens , oudt 58. jaaren,
\'^^men Huysman , oudt 45. jaaren, ende Pieter van Geere ,
®udt 38. jaaren , alle Kooplieden, rechtelyck verdacht,
^ttnie ten verfoeke van
iyidriaen lAdriaenJiz- &o hy pro-
^deert, getuygenifTe te geven , op de navolgende Articu-
Ende helfen by folemnelen eede gefementlyck ende
j^\'^\'^^rbe, verklaart, als op de Margine van defelve gecee-

Dat onder Koop-Iuyden als recht en noo->
dig, geobièrveertende onderhouden wordj
dat een Fa<fteur, of iemant anders,op eenen
derden perfoon niet en behoort te trecken,
fonder eerft en alvoren van fijnen principa-
lenj.ofte voor wiens reekeninge de treckin-
ge gefchied, exprefle en fpeciale ordre ende
commiffie tot f uik een treckinge te hebben ,
om daar mede te verhoeden d\'ivevfe groote
inconvenienren , die anderfins daar U; t ge^»
fchapen foude iyn te ryfen.

Item , dat onder Koop-lieden van eeren
als recht word geobfervéerr, dat, too wan-
neer yemant een fomme geks op eenige
plaatfe getrocken heeft , defèlve Trecker
fchuldig en verobligeert is, van foodanige
treckinge, met den eerften ende béquaam-\'
fte poft daer na, t\'advifeeren aen den prin-
cipalen voor wiens reeckening de trecfeing
gefchiedt is-

Iteai, dat onder de Koop-luyden onder
houden werdt, dat hoewel iemaüi: te vree^
den ware geweeft, of geptefentceri: hadde,
eenandexsWifTcl brieven, op reeckening
( a 2. / ym

K\'^klaren,

yoHuyden
f^\'» coflume.
, datye^

y^dßui.

y fonder
^""\'\'Palen.
yfidks
ee!
f "»en met

\'\'ifc aele
pl" ?/.

-ocr page 354-

4 milekenren der Stadt A MST E RD AM.

-wedervoer, van een derden, te accepteeren, nochtans
dat Jy als mits de vergaderingen tufTchen beiden geko-
dan de Wif- men( befoader in den petfoon van den geC\'
fel-bneven nen, voor wiens rceckcning de treckinge gf
niet en fou- Icbiedt) vermag defelve van fijner prefentatie
denacceptee- te penitefen, de wekke verftaan wort gc-
r en, al-waar daan te zijn rebus fjc [lantibus y ofte dcfa^c
het oock blijvende in eenen ftaate.
fchoon , dat fy tot fulck trecken confent gerev£n hadden, mauf
dat Jy fouden laten protefteren, ter oorfaa^van de verandering^
van den derden perfoon, Soo -waarlijck, mojle hen Godt cJ^\'
machtig helpen.

^äim den ii.fulil, i6oï. onderteykent, H. van def
Pol, Sybrant ^^ppelman,
onderftont, my prefènt, cn was
geteyckent,
I. van der Does.

Geenige houders , van eenige ge - endofleerdc
WifTel-bri^ven fullen gehouden wefen de felve tc\'^
behoeven van den Acceptant , uyt hunne handen
te geeven, ten fy datfe alvooren daar van ten vollen
zijn voldaen, des fullen de houders ten verval-da-
ge aan de acceptanten moeten vertoonen, dat fy de
be.talinge in de Wiffel-briefbegreepen , uyt kracht^
van het opgeftelde endoflement, moeten hebben
ende in cas van weygeringe , van geen betali«gs
daèr op te willen doen , foo lange dc houder den
Wiifelbriefin handen en niet oVcrgeleverc heeft, fal
de houderde Wiflel-brief moeten brengen in handen
van de Boekhouders van de Wiflel-bank , om aldaef
g-rcgiftrecrt te worden: alwaerd\'acceptsnt.ofdebi\'
teur, die fal mogen lichten, nadatdeparty fal we\'
fen afgefchreeven en valideerende bevonden , ^n
eerder niec. Voor welke regiftratic de acceptant g^\'
houden fal zijn te betalen aan den
Boeck-hoiidei\'
van de Wiflel-banck een Schelling: ende by fa^c^
van promte betalinge ofte infchry vinge, fal de hoi -
der des Briefs de Wiflcl-brief wederom uyt de Ba"\'
ke , en uyt de handen van de Boek-houders
halen, op

^ foo;

-ocr page 355-

VAN WISSELEN j

foodanige tijd cn ftont, als hyfi)n recht met behoor-
«jek proteft tegen den trecker (
«a coflumevandepiaets
^ö« r»aar die getrokken m) fal goet vinden te bewaren,
en als dan aan de Boekhouders, voor haar regiflTatie,
J^^ve betalen óftuyvers, die hy met de andere onko-
sten van \'t proteft, Wiflel en her-wiffel den Trecker in
^eckeninge lal mogen brengen.
Wilkkenren derde
l.Boek, tituLVm..n,X.gefiatueert,

Alle Wiffcl-brkven hier ter Beurfe geflooten, ful-
l^n by faute van betalinge geprotefteert moeten wer-
dc dcR€chten,obfcrvantien en coftuymc van de
P\'aatfc, daar de betalinge is gcdeftineert.
Willekeur ^
i„ h, t.
8, n. iz. art. i. geßatueert 31, Jtds ^

, l^at voorts alle Wiflèibrieven van buiten komen-
ommc binnen deze Siad betaalt tc werden, by
pnvoldoeninge geprotefteert zullen moeten veerden
^terlijii binnen den feften dag na den vervaldag, de
ondagofheyligedagen daarin begrepcti, en den dag
«a de vervaldag voor de eerfte dag gerekent; ten ware
ter oorzake van\'t fluiten van dcWillèlbank gene
^^talinge gedaan konde werden; in hoedanigen ge-
alic geprotefteert zal moeten worden binnen den
^weeden of uiterlijk den derden dag naar het openen
\'■in dien, behoudclijk dat in allen gevallen den feftea
^Sna de vervaldag verfteken zal wezen.
^ jr\'^dat eindelijk in de toekomende al ie acceptatien
^ "en moeten gefchieden met oedertcikeninge van dc
^^Rieu en toenamen van de acceptanten, ofderze!-
lite j met expreflie van haarluidenqua-

e yt en byvoeginge

van tijd j op pene dat anders,
de van dien, van wegen de houders van

y^^^\'flèlbrieven , geprotefteert zal mogen werde«
ccm acceptatie, io gelijker voegen als of de ac-

Ptatie was geweigert.

(a 3) Mijne

-ocr page 356-

2,0 nlllekeuren der Stadt AMSTERDAM.

* Mijne E. E- Héeren van den Gerechte hebben , tot
elucidatie van haar Willekeure pp het ftuk van
geëmaneert den 51 Julii 1660 nader gedeclareert de vol\'
gende Articulen.

Eerftelijck, dat in gelegentheid van WifTel houden\'lc
te betalen eenige dagen na hcht of naarficht, of eenigh
dagen dato of naar dato, den tijd van zodanig een Wif\'
felbrief begini te lopen van den volgenden dagh ; als by
exempel als zodanige Wiffelbrief getoont of gedateert is
den eerilen May, te betalen drie dagen figt ofnaarfigt»
drie dagen dato of naar dato, in zoodanigen cas den
Vierden dag voor den vervaldag van de zelve Wiflèlbriei
zal gehouden worden , en by gevolge den tijd om,te pro\'
relleien zal beginnen te lopen op den vijfden dito , en ein-
digen den 10 dito. ..

Ten anderen, dat de tijd om te protefteren naar het
openen van de Bank zal beginnen den . volgenden
dagh
naar de zelve opening, zonder onderfcheid, wat dagh
het als dan zoude mogen zijn ; als by exempel, als de
Bank open gaat op een Saturdag, dat als dan de drie da-
gen zullen beginnen te lopen des Sondags
daaraanvol-
gende invoegen , dat het proteft uiterlijk des Dingsdags
gedaan zal moeten werden.

Ten derden , dat de Houders der Wiflelbrieven ver-
vallen ie voor het fluiten van de fiank (de fes
dagen vao
te moeten protefteren nog niet in \'t geheel verrtreeken
zijnde) zullen vermogen met protefteren te wagten tot
twee a di"i€ dagen na het opgaan van de Bank, volgeöS
deKeure.
Gepublïceert den e Fehr. 16Ä3.

Mijne E a. Heeren van den Geregte geexamineer\'^
hebbende her rwede
Articiil van de Keure van den 3 *
julii des voorleden jaars
lódo. op\'t fiibjeft van hec
protefteren
diT Wiflelbrieven geëmaneert (ftaande
hier boven in \'t eerfte Boek Tit. 8. iVb. la. Folio 248\')
verklaren als doen haar meningc en intentie gewee^ï
te ïjn, en als nog
ca wezen, dat, indien de Wiftsl"
brieven niet en worden geprotefteert binne den leftsf^
4a| oa den vervaldag (zy
ndeden tijd by\'i voorfz-

-ocr page 357-

Van w I s s E L \'E N, j

Articul geéxprefTeert) aïs dàn door zódanig verzuim
nalatigheid de houders van zodanige brieven haaï-
[égt regens de ïrekkers èn EndolFeurï komen ts ver-
hezen."

* Compü- Ihtcrf ögatorien ged\'ain ttaackenyende de E.
^^^rde Voor Heerenvaii den Gerecht der ftâd Amfterdam
.^r^/ffî-e» ovei-gegeven, by ofte vafi wegen
Chrijioffel
^^b^eneH der Steml-uhl
Koopirian tót Cöppenhaeen , om
i^rn- daarop , tot getuygcniire^dcr-waarheyt, te
J ^rdàM onder exàmineeren , de pra-dizijns voor den felven
0chreven , E, E. Gerechte in Margine genomineert.
j HeerMr. Pieter K^oec^Iiaadt defer fieede , Mr. Benedicïui
■ , Mr. Paiilus de Linge ; Mr. PmÜHs Bijphop, Mr. lacob
Mine, M. Pauhis Bufms, Mr. Pieter ^rnouts , Mr. Cor-
: ^ , Mr. David Ipglaar ; en Mr. HendrJklQoek: alle te
J anten advocaten , praBifeer ende voor dcc fen Ed. Gerechte,
^^htelijçl^ verdaagd, om der -waarheid getuygemjje te geven
P üe Volgende ^rticiden, ten verfoecke van \' a.rilhjfel Steinkuhl
.^^Ï^^itate qua: en hebben op den Eed, in het ftucl^van haar
gedaan , verklaart, getuyght, en gedepofeert hctgean-
J^eerde in margine van de volgende ^rticulen de -waarbeyt te
endaar by te perfijleren.

I.

r.

, dat Of niet, naar de Rechten en obfcrvantie
obfer- van wiflclen , een houder van een wiflelbrief
.^\'itie alhier o{te aan wien de wilfeibrief betaak moer
^ *"aterie weiden , gehouden is, ten vervaldagh, ofte
^^\'\'"\'^vlffelen, ren minften dtie dagen daar ,caar\'te prote-
- ftccren van non-betalinge, en daarvan met
dc ettlle geJegentlieit advertentie te doen ,
die in cas den acceptant ten vtrval-dag voof fijne

Crediteuren abfenieert , laticeert, ofte by
openbare geruchte ter beurfe voorinfolvent

Zn P . ^\'^faamtis Î

S^°^dinecrt, gehouden is ten verval-dagh , ofte ten
dc % Jen derden dagh daar na te protejieeren , en met

gelegentheyt daar van advertentie te doen , by foo verre
"\'^ceptiint Van. een H-^jfel brief ten verval-dagh voorpjne Cre-
(
a 4 ) diteuren

-ocr page 358-

8 rnilehemm der Stadt AMSTERDAM,

diteuren ahfertteert i latiteert, ofte by openbare gerucht yoof-i»"
fihent ter Beurjfe befaamt is.

Verkiareny Of by nalatigheyt van tc protefteren » e"
dat by 0ala- advertentie te doen als vooren, den Treckcr
tigheyt van niet ontflagen en wordt , behoudende
te protefteren recht op den Acceptant; infonderheyt , {oo
en adverten-
wanneer den Trecker, door \'t nalaten en non
tie te doen advertentie , intereft en fchaade komttc ly
als vooren, den ?

de Gever van de gelden, ofte die geene aan dewelke de betar
linge is geordineert , geen regres en heeft tegen den Treckp" >
voor al, by foo verre den Trecker , by het nalaten van het
protefl en non-advertentie , intereffe en fchade komt te
den.

Seggen ja. Of niet als dan ordinaris alhier gevolght
worden gedruckte coftumen van Antwerpen, die ins-
gelijks requireeren , dat het Proteft, in foodanigen cas,
terftont, ofte binnen den derden dag, moet werden gc\'
daan, fonder dat men aldaarinachafwachten acht ofte
veertien dagen na den verva! <lagh; ofte andere korten
tijdt, na exigentie van faacken ï

4-

Verklaren Of fy getuygen wel 007t contrarie , c»
neen ; maar in tegendeel van dien, hebben fien praili\'
nu onlanghs feeren;

hy myne E. E. Heeren van den Gerechte verßaan te weefcn;
dat in foodanigen gelegentheyt den Trecker Van gelde ontflagen
was , door dien hy niet tijdelijck was geadverteert , niet te-

fenjlaande daar tydelijk en behoorlijk geprotefteert was. Mr-
Hendrik Kloek feyt van\'t exempel niet te weten, als uyt
het raport van de anderen.

5-

De Heer Hoe lange fy-lieden refpedivelyk hier ter
Mr. Kfpek Ste€4e gepradifeert hebben:
sver de ƒ0. jaaren, Mr. SenediBus Ingels over de 5 6. jaaren.

Jdr.

-ocr page 359-

V A N W I S S E L E N. 9

de Ligne 17.jaaren. Mr. Paulus Bißchop over de
^j\'jaaren. Mr.\'facoh de la Mine i^.jaaren. Mr. Paulus Buys
S-jaarm. Mr.Pieter ^rnouts <). jaaren. Mr.Cornelis R^h
jaaren. Mr. David Ipelaar 8. jaaren. Mr. Hendri\\ IQpei^

a \'^\'^«\'w in Amßerdam den 17. Maart 1663. Onderflont
T^\'\'\' Munter, B^etert Ernfl. Lager ftondt, in l^nnife van my
\'^\'^etans, en "was geteeckent
, i. Corver.

j^^peenig arreft fal valideeren op eenige Wiflêl-
^ die geprotefteert worden, ofte op \'t proteft,
^^ de Notarifen, niec tegenftaande her Arreft on-
en\'^H S^daan, füllen echter de Aften van proteft
Zv Wilfel\'brieven aan den houders (des vermaant
han^ ^ moeten overleveren, omme daar mede te
"delen naar hun believen ; ten vi^aare alleen dat de
r^^Ptant, by atteftatie van eenige van de Boeck-
^^^ders van de WiflTelbank, konde vertoonen, dat
fj- ^^heele partye van de Brief aan den houder op
reeckening is afgefchreevcn > ende hem validee-
ta "r"^ Welken geval alleen, en niet anders, deNo-
l^yf^ füllen gehouden weftn \'t arreft te obedieren,
jg ^ 3. i. b. t. 8.». ^o.geßatueert
v ^"geconfirmeert 31. Jamary 1656.
^g^ijne E. E. Heeren van den Gerechte,
hebben
nee \' D^\'^ember 1664.) geordi-

dat , in gevalle de acceptanten van de
gc de betalinge van defelve ten vervalda-

^ Kotnen te weigeren, de voorfz Wiflel-brieven
^ef na dc Treckers te rugge füllen werden

^^onden, om de betaling te vorderen; ende indien
fuib ä\'s dan defelve niet en voldoen, maar die

keeren, fulleti de Houders tegens de
TreT^^"\'^" foodanig recht hebben, als tegens de
^"oon namentlijck van Gijfelinge op haar per-
\' cn arreft op hare goederen.
Vervolg van de WlU
Herde deel j iBoeck, pog.^o^.

(a f Myne

-ocr page 360-

io Willhsuren der Stadt AMSTERDAM.
Mijne Heeren van den Gerechte , 6cc.

SOOIS\'T, dat wy de zake cn verzoeck
voorfz. overgemerkt hebbende, en de Ver toonder?
willende gelieven, uit onze regte wctenfchap , foU\'
veraine magt en authoriteyt, voor zoo veel dc^
noods zy, dc voorfz. by de Vertoonders gefielde
ordre, van dat gene gelden of andere fpecien in d?
voorfz. Wiflèlbank gearrertccrt zullen mogen wef
den, hebben goedgevonden , geapprobeert en gcr3\'
tificcert, vinden goed , approberen en ratificerd*
de zelve mits defen: ordonnerende en flatuerend^
daar benevens, dat gene arrefteii opgelden ofeffe\'^\'
ten in de voorzcyde Wiflelbank zijnde, nog ook
op de i\\<äie oft regt tot de zelve, en om daarvan
by affchrijvinge of andetzints te difponeren, gedaflö
zal mogen werden onder de Faétoors of andere Ge\'
magtigdcn, op ivelkcrs naam de gelden ofte ander^
fpecien in banco geftelt zouden mogen Zyn , all^^
pp pene van nulliteyt, en dat daar op geen rcgtgc\'
daan zal mogen werden,, maar dat dien onaangc\'
zien by de gene, op welkers naam afrekeninge de
zelve gelden of fpecien zullen getelt zijn, daar van
vryelik cn zonder eenige verantwoordingcfubjeétte
.zyn, gedifponeert zal mogen werden.
GepabHceefi
den Decemher iSjQ,

Mijne Heeren van den Gerechte , &c.

Eerftelijk dat de Koopluydcn cn andere, zuH^\'\'
vermogen ook affchrijvinge m baaco te doen desn^\'
middags van twee tot vier imren , op partyen, di»^
des zei ven daags voormiddag ingekomen zyn, \'t^y
ia fpetie of by affchry vinge, mits daar by gevencie

voof

-ocr page 361-

Vm WISSELEN. ii
^oor yder Biljet fes ftuivers, ten behoeve van den ar-
^\'^^\'■^\'■endc voor zo veel dit point alleen aan-
bijt de voorgaande Willekcuren.
, ^tctn dat alle Koopluiden en andere, rekening in
»j ^ hebbende, gehouden zullen lyn tweemaal in
,. laar op \'t fluiten of maken van nieuwe boeken,
\'nnen fes vireken na het openen van de bank teko-
^^^n liquideren , op pene dat na de voorfchreve tyd
iie ^sn hare avance niet zullen mogen difpo-
voor dat de gemelde liquidatie zal zyu ge-

.^\'^rn dat ieder een gehouden zal Avezen zynbrief-
jj .v^n affchry
V inge in bank tc brengen, of door zo-
ge\'^^Se Perfonen die tot het zelve by Procuratie zyn
° lUalificctrt, mits dat de zelve Procuratie ten fine
^ voor de Boekhouders van dc Banco

in ^^ "toeten werden gcpaffeert, voor zoo veel de
^oonders van deze Stad aangaat.

eindelijk dat alle die gene, die eenige affchry-
, tujjejj willen doen op iemand vooreen anders
^ Kening, zullen gehouden zvn in haar affignatie te
IrK- Voor wiens rekening dezelve affchry vinge ge-
- zullen de Boekhouders in de Bank mede
l^nouden zyn \'c zelve by al zulke poften op de boe-
^ noteren.
Gepublkesrt 9 Maart 1674.

Ed. Agtb. Heercn van den Gcregte der Stad
^ "iierdain zynde voorgckoiricn klagtcn van vcele
({.j^^^^rname Koopluyden der Benrft;, wegens de
■U/-^,, \'y\'^c praÖiquen van het tweede Articul der
, ^^\'\'^feuren op het (tuk van Wiflelen den
6. February
ficn^ } emanuèren, en willende daar tegens voor-
roo-\' hec gemelde Articu! vernietigt engede-

en^d*^^"^*^\' gehjk haar Ed. Agtb. het felve vernietigen
Ord by defen; en op nieu difponerende,

^^nneren en flatuëren haar Ed. Agtb. dat van nu

voort-

-ocr page 362-

2,0 nlllekeuren der Stadt AMSTERDAM.

voortaan drk op rem Bank-dage» aan de Houdersvar*
<Je Wiffel-brieven fal werden gegeven, om naar het
open gaan van den Bank te protefteren, des dat daH
wederom de dag van de opening, voor den eerfte"
dag, fal werden gerekent, foo dat als dc Bank open
gaat op een Saturdag, de drie dagen beginnen te
loopen den felven Saturdag, invoegen dat de Bank
des Maandags cn Dingsdags open blyvende, het
proteft uyterlijk des Dingsdags, als den derden
epene dag, gedaan fal moeten werden : maar dc
Bank des Dingsdags wederom fluytendc , dcü
Woensdag voor den derden dag gerekent ^ cn
op den felve geprotefteert fal moeten werden, cO
foo voorts.

Aldus gearrefteerc den 9. FeLruarii 167^. Prefi»^
de Heeren Schout, alle de Burgemeefteren,
detnpt
Mr. Joan Haydekooper, Hccv van Maarfeveen »
Neerdijk , &c. cn al lede Schepenen,
dempt. Mr-
\'facob Boreel. En ten felven dage gepubliceert 1
Prefent
de Heeren Schout, Johm Munter, Bof\'
germeefter, Mr. S««, de jonge, enM\'

colaasHarenearfpel j Schepenen.

lu kenniflè van my Secretaris

WOUTER valkenier-

Mijne Heeren, van den Geregte der Stad: Amfterdai"
iiebben op dc remonftratie der Koopluyden van deei^
Stad nopende de befwaarnillèn en inconvenieuten ^^^
occurercn in de Wiffel negotie aan haar Ed. Agtb- g^\'
daan , goed gevonden te onlonneren , ftatueren e"
willekeuren , gehjk defelve ordonneren , ftatueren cn
wiilekeuren by defen,

-ocr page 363-

VANWISSELEN. 15

, Kerftelijk, alf®o hier ter Beurfe veel geviriflcit
^crd op de Miflc van Francfort, en dat op de
^^\'flè felfs ^ of op retour: In welk eerfte geval den
^ntfanger van de waarde van de gefloten Party
^^utond geene Wiflfel-brieflevert, maaralleenmon-
pHng belooft tegens het aangaan van dc Mifl^e Wiflfèl-
^^i-brieven tc maken of te verforgen: In \'t ander
l^val op retour , belooft den Ontfanger van de
gaarde, in plaatfe van Wiflfel-brieven te leveren,
^^^ beloop van de felve fomme op d\'ordinaris of
seconditioneerdcri Retour-dag alhier in Amfterdam
^ederom tc betalen; fi nder dat de ontfangers van
e Waarde gewoon zyn daar van een handfchrift of
/"-te obligatoir aan de Gevers te paflèren, foo dat
et bewijs van die gefloten partyen alleen aankomt
P de Aden van de Makelaars, die meeft terloops
^ ïulks imperfeö: aangetekent werden, ofte vcel-
l^^als door geen Makelaar tuflTchen partyen werden
Sefloten; waar uyt vele difputen konnen rijfen, en
en Gever geen bewijs ftuk heeft om den Ontfanger
, ^Me waarde te conftringeren, als wanneer in ge-
^""cken blijft van den Wiflèl-brief tc geven ofte vcrfor-
pij ofte op den Retour-dag te betalen; en waar
h^K ^^ Geevers geen regt van parate Executie
^•^oben by eenige Willekeur of Ordonnantie; waer-
^\'ïiine ten hoogftcn noodigis, dat daariniie wcrdc
foo ordonneren, ftatuercn en willekeuren
y defen haar Ed. Agtb. dat alleen iegelijkeOntfan-
Van de waarde\'der Wilfel-partycn, gefloten,
fun /^^ de Miflc felfs, als op Retourgehouden
^^len wefen ftraks neffens denontfangvandewaar-
oijd^" \'^iüet van fijn hand te geven, met fijn naam
j^^ertekent, inhoudende belofte en verband, dat
tr^o^S^is het aanvangen van de Mis., daar op ge-
aati^^\' is, Wiflèl brieven van foodanige fomme
" de Houder van fijn Billet fal leveren voor de

waarde

-ocr page 364-

2,0 nlllekeuren der Stadt AMSTERDAM.

•waarde daar van by hem ontfangen , conform als
dePartye is gefloten, ofte op den. vaft geftelden Rc\'
tour-dag prompt te fuüen betalen. En dat by gebre-
ken vati foodanige Wiffel-brieven tijdelik, en uyt-
terlikop den eerften Dingsdag na dat des Sondagsde
Mis aangevangen fal wefen, te leveren, of op de Re-
tourdag de felve te betalen, de Houders van de getnel\'
te Billetten, de Wiflèlbrieycn of betalinge voornoemt
fullen mogen vorderen foodanig als by. het tweede
Articul vande Willekeur i den 31. january 165Ó. op
*t Wiflèl-regt geëmaneert, ter neder is geftelt.

Om foo veel doenlik te verminderen het trekken
vaa Wiücl-brieven op perfonen, die niet gevonden
werden, of daar de Trekkers wel weten geen accep-
tatie fal volgen , om ondertullchen hen van de waar-
de voor die
ti;d te bedieiren, en de Gevers moeyte
en forge te vcroorfaken, hebben haar Ed. Agtb. ge-
ftatuëert en gewillekeurt, dat den Trekker gehouden
fal wefen, van alle Wilfei-brieven, die
met proteft .
keeren, \'tfy perfau:cvan acceptatie ofte betalinge»
fonderondcrfcheyd, benelFcns de Wilfel, Her wif-
fel, en Koilen, aan de Gevers van de waarde
goed
te doen en betalen een derde per Cento voor provi-
fle.

Overmits by Willekeur den i. December 166^\'
is geftatueeit, dat in gevalle d\'Acceptanten van ^^
Wilièl-brieven de betalinge ten Verval-dage quamen
ie weygeien , de Wiflel-brieven met proteft na
Trekkers te rugge fullen werden gefonden,
wafir uyt geinfereert foude können werden dat mei^
liilks gehouden foude wefen te doen , in allen
valle lclfs aUvaar\'t dat den Trekker gefaüleerc was»
zijnde\'d\'intentie van mijne Keeren van den
GeregtcJ
gccniiiis, om de Houders daar mede te belaften, en
haar regt te verergeren : Derhalven haar Ed. Agtb-
tot elueidatic van dc Willekeur flacucren cn ordon-

iieren»

-ocr page 365-

Vm W I S S E L E N,

^er^, dat als wanneer den Trekker gefailleert is,
^ lullis gcnóegfaam bewcfen werd , en den Ac»
ptänt ten Verval-dage de betalinge van Wiflèl-
^»even weygert of in gebreke blijft te betalen , de
6^-protc(lcerdc\'Wiflèl-brieven niet fullen behoeven tc
t^Sge na den Trekker gefonden te werden, maar de
als dan fpodanig rege tegens dc Acceptanten
uilen hebben als tegens deTTrekkérs, te weten van
dete op harè perfoncn, en arreft op haregoe-

j om de Difputen buyten\'s\'Lahds voor te ko-
j die de Koopluyden alhier willen cavillecren,
j^\'^het fluyten van de Bank door auéloriteyt vaiide
^^^^Sirtraat alleen yerßaan moet; werden , wanneer
ke gefloten is om \'t maken van nieuwe Boe«
" v dat \'maai:\'tweemaal \'s jaars. gefchiedt; en het
p^ytcn ter oorfake van Hopg-tijden., Jaar-markten
^^eit-dagen geen regt fluyten is;, waar over w^I ge-
ha^ ^^ Heeren van den geregte meer verklaren, dat
Agtb. verftaan, dat de drie openeBaiakof
g P\'jt-dagen vergunt zijn , niet alleen wanneer dc
ank gefloten is ter oorfake van \'t balanceren,,van
Q^iPude, en maken van de nieuwe Boeken; maar
jrjy^\'anncer de Bank toe is wegens Hoog-tijden,
j^^^\'-dagen en Jaar-
merkten, als Pafcha, Pinster,
\'\'Vet\'"\'^^^ en Kerstijd , dat ajle de felve mede voor

Üuytinge gehouden fullen werden,
g^^\'^oo iTicn dagcliks ondervind , datter feer quade
kotricn in te breken over het accepteren
tek ^^\'iffcl bj-ieven binnen defe ftad Amfterdam,
pj^\'^ndoor buyten luydeu, die accepteren, (met
Vva-
 ) mits ten Verval-dage te adviferen , &c..

ge v*^ dikwils difputen, en altijd moeyteen for-
tiiër Houders flcekt, foo ordonneren en fta-

Heeren van den Geregte, datalle Ac-
^Stilen, Bu)tcn luyden , wie htt foude nioo^cii

wclêii,

-ocr page 366-

2,0 nlllekeuren der Stadt AMSTERDAM.

wefen, op de Wiflèl-brieven hier in Amfierdam tc
betalen, by hare acceptatie gehouden fullen wèfe"
te (lellen, aan v/ien men fig van harent weegen io
defe Stad om de betaiinge fal hebben
te addrelïcrcn»
fonder dat de Houders der Wiflel-brieven füllen ge-
houden wefen hun vorders dienaangaande
yetstead-
viferen; Anders en by faute van dien, als ook i?
kas van eenige exceptie fal by de Houders derW\'\'\'
fel-brieven mogen werden geprotefteert van geeo
acceptatie, in allen fchijn als of d\'acceptatie waere
geweygert.

Verders, dewijle ontallike Partyen fimpelik väit
d\'een aan d\'ander in Banko werden afgelchreven >
die nogtans voor een ander mans rekeninge zij»)
daar van nog by het Bank-briefjc van den Affchrij\'
ver, nogte in Bank niet kan blijken; \'t welk fee\'\'
groote confufie foude konnen veroorfakcn, en b/
verloop van tijd , affterven van perfoonen, als an-
ders, groote inoeijelikheyd en proces naar fig fteC\'
pen: om \'t welk te voorkomen, geftatucerc en ge-
ordonneert werd mits defen, Dat wanneer iemano
voor een anders rekeninge in Bask affchrijft, het ff
voor een Acceptant*, Endoflant, of voor de waarde
vaneen Wiflèl brief, het zy ook voor Kas-geld,
eenige andere Schuld, den Affchrij ver
niet alleen
gehouden fal zijn, klaar en diftintl in fijn Bank-briei"
je uyt te drukken, voor wiens rekeninge hy\'t fel^^
affchrijft; maar ook, des verfngt werdende, ten
minden daar van fonder uytftel een A<äe onder f)}^
hand te geven aan den genen, aan wienhy de beta-
iinge voor een anders rekening heeft gedaan ; en by
wcygcrirtg, dat den Houders van de
Wiflèl-brieven,
Aftignaticn, of aan wien uyt eenige
andere Hoofde
de affchrijving gefchied, lullen vermogen haar regt
te gebruyken in allen fchijn als of de betaiinge aaU
haar niet ware gedaan.

-ocr page 367-

VAN WIS SELEN. 17

^ndewijl dat de Willekeur van den 24,January i(5yi.

\'aarby datgeordonneertis, dat de Houders van geën-
Weerde Wiflèl-brieven niet gehouden zijn, defèlve
yt handen, en aan den Acceptant over te geven, ten
y datfe daar van al voorens ten vollen zijn voldaan, in
^isbruyk en verval is geraakt, foo vernieuwen de fel-
e mijne Heeren de voorfz. Willekeur, en bevelen
aerpelick de obfervatien van dien; met byvoeging
de Houders füllen mogen volfl:aan met d\'originele
^^ \'aten tien, ofte anders fimpelCopye daar van te ge-
5 en d\'originele Brief in de Bank te brengen, en
iiee als by de voornoemde Willekeur is geordon-

Eil overmits veel-malén Difpoten komen te ont-
, of ook de Bi nne-landfe Wiflèl-brieven het felve
van äpprehenfe op den perfoon, eil arreft op de
p*^ederen Zy hebbende, als Wiflil-brieven van buyteti
\'^"^ende,
Soo is\'t, dat geftatueert werd , datvoor-
laM Wiflèl-bricven,buyten de Provincie van Hol-
W en Weft-Vriefland gepaflèert, alleen van \'t voor-
.^^rride Wiflèl-regt alhier füllen jouiflèren, en dat op
■\' \'e andere binnen de voornoemde Provincie gegeven
ander regard fal werde genomen , alsofdefelvc
^ ^ren lïmpele Affignatien en ordres om betaling te

^ Eyndelik . dewijl by experientie bevonde\'ti werd,
dgf Acceptanten van Wiflèl-brieven vermeynen,
^jj ^y niet gehouden zijn de betalinge van de felve te
^oor den fesden dag naden Verval-dag, in allen
^^ als of die dagen tot haren behoeve cn voordeel
verleent, daar nogtans de felve fes dagen al-
Ho ^U" afs den termijn binnen welcken den

"^es Briefs gehouden is te protefteren by faute
V "^\'\'«ge, cn daardooronwilligzijndeonkoftea

gcd^ \' f\'^oteftcn, felfs op den ^e^den of iaatften dag ge-
tc voldoen en te vergoeden; Seo
is\'\'t, dat
(b)

ffiilö

-ocr page 368-

2,0 nlllekeuren der Stadt AMSTERDAM.

cenige tijd is gefchied, voortaan voor elf uren voor-
middags in de Wiflelbank zullen moeten werden ge-
bragt.

Burgermcefteren enRegeerdersder Stad Amfterdaoi
hebben, om redenen goet gevonden te ordonneren,
geüjk haar Ed. Gr. Agtb. ordonneren by dezen, dat
van na voortaan aan niemand xal mogen werden gege-
ven een reekening in de Wiffeibank dezer Ste<ie, \'r ef
2y hy alvorens aan de Armen zal hebben betaalt eef
fomrnavan lo guldens.

Extraót uit liet 7. groot Memoriaal fol. 86. deö
14. April 1685.

Hebben Burgermcefteren &c.

Dat de tijd van afte fchrijven inde plaatfe van to^
half elf uren, verlengd zal worden tot op elf uren,
datnaen ook van elf uren tof drie uren, dog niet latcf
en zal mogen affchrijven > rnits by ieder party betalend^
fes rtuyvers voor de Boekhouders als voor dezen.

Dat in plaats van den derden open Bankdag ( die
Koopman is vergunt oui op partyen afte mogen fchrij\'
ven,, die op dien (elfden dag opzijnrekeningeing^\'
fchreven zijn)geftelt en genomen zal werden den
den open banlidag.

Dac de Boekhouders van Wiflèlbank,, in de pTaat^^
van alle vierendeel jaars een balance aan deHeere^
CommiflarilTen te overhandigen, omtrent in \'t vmA^^\'^
tulfchen het fluyten der Boeken, wanneer het
qiiaamfl: gefchieden kan, alleen de debitten en creditt^^
van alle rekeningen (zo in\'ckleynals contra boek
xullcn fommerenjen dierefpcäivegeflotc boeken ov^^\'
händigen aan de Heeren Commi/nirilïèn voornocrn^\'
op dac gemelte fommen der creditteii en
debitten bV^
haar Ed. als dan tegens elkanderen gecollationeert r ^^
hy vcifchi! gecorrigecrt konaea werden.

Kciii\'^

-ocr page 369-

Keurc etide Ordonnantie
der Stadt

Rotterdam,

Op \'t Stuck van de Wiflel-bank;

Mitfgaders het Wiflèl-recht.

ALfoo die van den Gerechte der Stadt Rotter-
dam , by experientie gewaar worden , ende
^ ervaringe komen , dat verfcheydc Articulen van
ba , ^^O\'^royeerde Ordonnantie van de Wifïel-
^^nk binnen defe Stadt op den xviij. April Anno
^JL. vyf ende dcrtigh gepubliceert , niet cn wor-
geobferveert , ftreckende tot merckelyckc
P^^juditie van de Commercie, dat oock, tot ac-
i^modatie, ende gerief van de Koop-luyden ,
\'^\'ge weinige veranderinge daar inne dient te
, 9racn gedaan: Dat voorts van wegen de Wilïel-
«ncveti, die binnen defe Stadt geflooten , ofte
«^^ootraaeert worden , omme buyten, \'s Lands
^ Worden betaaldt , ofte die buyten /defe Stadt
eet) \' gecontraheert zynde , alhier geac-
Pteert worden , dagelycks komen te ontliaan
y ^\'ghvuldige quefticti , foo over de formaliteyt
cepV ^^ <^ocn van de proteften in cas van non-ac-

als mede nopende de

--Kiatie en non-betalinge , ^ j-

aceeptatien van »dien, SOO IST, Dat die van
^en Gerechte der voorfz. Stadt genegen zynde
^aar inne, foo veel als mogclyk is, te Toorjien ,
^ock een ycdcr, die zyn geldt op de Wiö^l\'^d^n-
^^ , tot des felfs fecuriteyt , te doen hebben
prompt, ende cxpedvt
Wiflel-tcchr , goet gc-
(b 3) vonden

-ocr page 370-

W I S S E L \' R E C H T;

vonden hebben tc keuuren, en ordonneren, fuik«
lykeuï\'en, en ordonneren mits defen, \'t
gene hierna
volcht:

Articul

Dat van nu voortaan alle, ende een yegelijckln-
gefetenen defer Stadj, wie fy fijn, niemand uytge-
fondert, prxcifelijck fullen hebben na te komen ,
ende achiervolgen den inhoude. van
de opgcmelde
Ordonnantie van Wiflèl-bank, daar toe in delèti
om kortheyts wille, vsrordt gerefereert, ende dc
■welke hier mede in alle fijne Leden, ende Artica-
]cn wort gerenoveert , ende vernieuwt; uytgefeyt
voor foo veel in het volgende Articul anders
wordt
gedifponeert: Tot welken cynde de meer opgemelte
Ordonnantie van de VViflcl-banek, beneffènsdefen »
oock weder op nieuws is gepubliceett.

II.

Dat mede van nu voortaen 4e betalinge van alle
Wilièlen, (die, volgende den inhoude van het vier-
de Articul van opgemelte Ordonnantie , in Banco
alleenlijck met Bank-gelt noodtfakelijck bqtaelt
moeten werden) voortaen
in Banco , met gr®^
courant Silver geit, met
de Lagio van het Bank-
geldt daer by gerekent, fal mogen gefchieden, fül-
lende aldaar geen kleyndcr fpecie
van gek worden
ontfangen als fchellingen, van dewelcke oock niet
meerder en Uil ontfangen worden ,
als tien ten hon-
dert.

III.

Dat na defen, alle Wiflel-brieven binnen defe Stadt
gefloten, by faute van acceptatie, otte betalinge, ge-
protefteert fullen moeten worden naer dc Rechten,
Obfervantien en Coftumen van de plaetfe,
daardc
betalinge is gedeftineert.

I V.

Dat van alle Wiffelen binnen defe Stadgeflptcn,

daar

-ocr page 371-

der Stadt M:0 TT ER D 4M. 25

^at af de brieven overgeleygrt ofte afgefonden ïijn-
na de overlcveringe, ofte affendinge van dien,
debetalipge niet promptelijck gedaarjword, defelve
Jctaiinge inne gevordert ftl megen worden, by Gy-
jelingen; mits aWoorensdaar toeverfegtlijndecon-
lenc van den Sehont, Burgfrfßeielleren ofieSchcpe-
ïiendefer Stadt.

v.

Geüjck mede by Gyfelinge van de Trcckers van
de Wiffel-brieven fal mogen worden inncgevor-i
de betalinge van aile WiiTelen., die binnen
ftadt gecontraheert ofte gefloten;, ende ter
Bancke alhier betaalt zijn, daar af de Brieven by
faute van non-acceptatie, ofte non-betalinge, met
l^ehoorlijck proteß: invoegen hier boven Articalo
S.vvordt verhaak, te rugge zijn gekomen: Mits me-\'

alvorens daar toe verfocht zijnde confent, als in
liet voorgaande Articul, wederftaande dat het Recht,
Van dc voorfz. Gyfelinge fal komen te cefleren, foo
"Wanneer de Treckers ten behoeven van de Houders
van de Wilfei-brieven, fufi^cientelijck füllen hebben
ëecaveert, dat de getrocken Wiflel-brieven op haar
verfchijn-dagen promteiijck füllen worden vol-
<iaaij.

V ï.

Dat wijders, byforme van kprjt,recht, vande Ac-
ceptanten fal mogen worden ingevordert debetalin-
Se Van alle verfchenenWiiïcl-brieven die binnen defe
^lad füllen zijn geaccepteert.

v i i.

Dat voorts alle Wiifel-brievcn vdn buyten ko-
J^ende , omme binnen defe Stadt betaalt rc worden
"y non-voldoeninge , geprotellecrt fullen moeten
^Vörden uytterlijclc binnen den feften dagh tra den
Jerval-dagh, den Sondagh ofte Heylige dagen ,
^^ar inne begrepen , ende den dagh na den Ver-

(b^j.) val-dagh,

-ocr page 372-

^^ I\'S SEX- R E C H r,

va!-dagh, voor den eerften dagh gerekent; ten wä-
re dat, ter oorfake van \'t fluiten van de
Wiflèl-banck
geene betaiinge gedaan en konde werden , in hoe-
danige gevallen geprotefleert fal moeten worden,
binnen den tweeden , ofte uitterlijck den derden
dag na het openen van dien ; ßehoudelijck dat, in-
allen gevallen, den feilen dagh na den
Verval-dag,
Verftreeken fal wefen.

VIII,

Eyndelijck»dat, voor het toekomende, alle ac-
ceptanten van Wiflèl-brieven fullen moeten ge-
fchieden, met onderteyckeninge van de namen, en
toenamen van de acceptanten , ofte der fclver Ge-
machtighdens , met expreffie van haar-lieder qua-
liteyt, ende byvoeginge van tijd: op pene dat an-
ders, ende by gebreke van dien , van wegens dc
Houders van d^e Wiflel-brieven geprotefleert fal
mogen worden van non-acceptatie, in gelijcker voe-
gen, als of de acceptatie was geweygert.

Aldus gedaan, gcarrefteert, ende na voorgaande
Klockcn-geflagh ter Puye van het Raadthuys ge-
publiceert , den ix. Oktober xvjc, ende t\'feftigh ;
Prasfent M-.-F. f^r^ooOT, Schout;
J.vanBerckel, P.
Verfehlteren, Mr.
C. Prins, Burgcrmeefteren , P.
Blanckert , J. ^ac^. Mr, G. Vfch, cudcj.de Mey »
gcfj^penen.

In huniffe van m»

W. van der A.

ïlech\'

-ocr page 373-

Rechten en Coftumen

van

Antwerpen,

vatï Wiflelen.

T^E geene die eenen Wiflèl brief, aan hemgepre-
j*^fentce/t zynde, niet en accepteert « en is uyt
ten van den felven Wiflèl-bnef, niet gehouden,
fiin Faöeur (macht hebbende om

fijn A ^^ °

jJjj\' Meeder te verbinden) ten behoeven van (ijn
afFairen, eenige fomme van penningen op
- \'flel genoomen, ende eenen Wiflèl-brief aan fy-

Perf gefonden hadde , ten eynde hy den

\' wien hy fulcke fomme ontfangen
^oude\' ° gecommiteerde daar af rembourfcren

h

taie • \' wanneer een Wiflèl-brief op tijt te be-
\'s, ende geprefenteert ïijnde, nieten won ge-
w^l^feert, ofte dat na de acceptatie den dag geval-
etj ,?\'inde, merckclyk vertreck van betalinge rijft,
Kq^a ^^ Wifl^èl-brief gefonden heeft, daar afwort
Concerteert, eer de Wiflèl-brief met proteft weder
Toq!!^ \'. \'Tïach na de conftuyme v;m dc Beurfle den per-
ge n dc Wiflèl-brief heeft geteckent, doen bór-
is^ y ^ ^cr plaatfe daar den Wiflel gccontraéleert
^et d"^ ^^ betaalen de fomme daar in begreepen ,
deiTi w" " v^fiflèl enherwilfcl, foo verre

fonder betaalinge geprotefteert, wc-
""igelonden wordt.

gepfp? \' Nadien een WiflTel-brjef hier gefonden ,
ienteen is, ende geaccepteert by den gene
(b j\') daar

-ocr page 374-

%6 Cofiujmen \'oan \'ANTWERFElSfi

daar hyaan geaddreflèert wordt, isd\'acceptant, vafl
de fomme in de WiflTel-brief begreepen, debitöur t
en niet te min blijft den perfoon Äe de Wiflè!-^"^^
heeft gemaakt, ende gcteeckent, verboiiden : ^^
dat, in gevafle d\'aeceptant den Wiflel-brief
betaalt, men mach tegens hem protefteeren, endä»
lijn verhaal weder neemen aan den
perfoon wieo
penningen, daar van den Wiflèl-brief
procedeert»
geteltzijn; dewelcke, mits hem toonende met ,
van
de WifTel-brieven het proteft van geene betaal"\'\'
ge, voor Notaris ofte anderfints wettelyke tegens
acceptant gedaan is, gehouden den Wiflèl-brief
den koften, fchade en intereften tC voldoen
der cautie (foo wanneer de geaccepteerde Wif®^\'\'
brief niet getoorit en wordt) van de penningen by be"^
ontfangen te reftitueren, foo verre men niet
fl:aande den protefte, naderhantbevondeden Wi" ,
brief, oft deel daar af, by d\'aeeeptant betaalt ^^
zyn. / ^

* En is defelve proteßatie van fulJ^n effeBe, dat men uyt kf"\'^^
van defelve alleen, mach hem yveder addrejferen aan den fendef^.i^
de JViffel-hrief, die depenninge eerß heeft ontfangemmaar ing^\'>"\', ^
niet geprotefteert Tvare binnen behoorlijcken tydt, foude ^^ff.
des briefs oft eer fte debiteur,
per delegatiönem ontflagen \'PT \'

Item, indien de Crediteur by gebreecke van
talinge naar d\'acceptatie, met de Wiflèl-briet
proteft wederom gekeert zynde tot den geene
de Wiffel-brief gemaakt, ofte de weerde van^
foiTiine daar in begrepen, ontfangen heeft; van ^^
felven geene betaalinge en krygt; mach weder\'\'\'|-j.
komen tegens den geenen die de Wiffel-brief
geaccepteert, ende hetn van den felven doen
len met koflen, fcrhade ende intereften ; mits
den geaccepteerde Willel-briet\' , brengende pf
tefl, ofte ander fufficant befcheyd , dat hy va" ^

-ocr page 375-

^ A N W I S S E L E N. ij

^cnder van de Wiiïel-brief, ofte ontfanger van de
Fcnningcn niet en is betaalt geweeft.

. V.

^Q^^tn, als een Wiffel-brief niet geaccepteert en
denr\' eenen derden, ter eeren van de brief

^^ lelven accepteren, ende daar af betaalinge doen
(g^\'^tfangen tranfport van d\'aèlie tegens den debi-
fer \'\' felven daar af te doen rcinbour-

fel^h • \' latende het proteft doen, den Wif-

^iL ^\'^^f accepteeren, ende de betaiinge doen, mits
nemende den Wilkl-brief met den pro-
otn daar mede (ijn verhaal te hebben: ende ,
derde perfoon uyt krachte van liilckeac-
Ptatie gehouden, dc fomme in de Wiffel-brief be-
^^^^Pen, tc betalen.

VI.

lied en mag ook na de coftume onder dc Koop-
egf gcufeert , geenen Wiffel-brief betaalen ,
Verv r betaalinge van den Wiffel-brief

lin? ^ ^^^ \' anderlins foude defelve bccaa-
taar tot perijckel van den geenen die de be-

"vvie gedaan heeft, in gevalleden perfoon, aan
Ifon? ^ ^^ betaalinge voor den tijdt gedaan heeft,
\'"ttefaiiieercn.

It

^» vermach de geene die de waarde van de
Cah ^ in de Wiffel-brief begrccpen, getelt heeft
ia van de wilïel zynde) de commiffie daar

de ^^i^\'^P^n» te wederroepen, by den geenen die
hy ^^"\'^l-brief gcfchreven heeft
re integra, al eer die
aaii\'^^- ^^^^Pt\'iiit betaalt is; ten ware dat dc geene
tiaach^\'*^ den wiffel-brief komt tc betalen , geen
dej^ f \'^\'^"dataris ofie bevel-hebber en waare van
P^nn wiffel brief; maar dat de felve

\'tigen hem toequanien , ende by den wilïel-

bnef

-ocr page 376-

\'IS Cofiftymen^vahANTWEltPE^\'

brief bevel hadde inrentfuomi om fomme daer
begreepen, t\'ontfangen.

vm.

Item , foo wanneer dac de gene , aen wien een
Wilïèi-brief geaddrefleert word, weygert den felven
ï\' accepteeren , is den Crediteur gehouden
Jiont i ofte den derden dage daer na , te protefieC\'
ren-

IX.

Ende als een Wiflèl-brief geaccepteert is , end®
ï\'fijner verfchijndage niet betaelt en wordt, foo i®
de geene wien toeftaet de betalinge t\'ontfangen,
houden te protefleeren binnen den tijd van 8.
34. dagen ofte feeker e korten tijd daar na , na exig^^\'
He eri gelegentbeyd van der faken :
of anderfints foO
■verheit hy lijn verhael tegen den fender van de Wii^"
fel-brief: ten ware dat den debiteur platte weyg^\'
ring van betalinge d?de, hem in fraude vanfijncrc\'.
ditearen abfenteerde , latiteerde , ofte by openb^\'
re geruchte ter Beurflfe voor infolventbefaamt vt^aa-
rein wekken gevalle is de Crediteur gehoudei^
terflondt te protefteeren , ofte himen den derden do^^
daar na.

X.

Des cn mach de Crediteur, geduurende den voorf^\'
geenderley accoort van verdrag met den Deb\'\'
teur maacken 5 maar moet den felven tot betaling^
vcrmaanen.

XI.

Ende is men in de voorfz, gevallen gehouden dct^
Wifïèl- brief met den proteft weder te fenden, en p^i"
tye daar vande weete te doen, met d\' eerftc comiri\'^\'
diteyt.

E

-ocr page 377-

29

E X T R A C T

^yt d\'Ordonnantie van Kcyfer Kareî, tot
Antwerpen gepubliceert, den
1(5, Odober: ijr4i.

chances doivent eflre payeK en detmefs évaluées par lés
f ^^"\'ers Ordonnances des Monoyes. Selon le vray prix
fan commun accord ^es Marchands ordonnées ;

^jfeurances de payement des dîiîes changes
e» haut a Pays Bas , fans quaußi aucun pourra
Teto , luils nomment changes efiemmenfes ^ ßr le

<^ar] changes, ou la prix d\'iceux , fur fére ésmMe

J & arbitraire correÜion.

Wiflèls moeten betaalt worden met penningen,
>oJ S^kcurt by de laafte Ordonnantiën der munt j
<0 retour-prys , foö als door gemeen ac-

lii^"^ •let Kooplieden geordineert is , tonder verfekc-
§ te nemen der betaaling van de voorïihteven XVif-
(Jçf van boven na de Nederlanden komen, lou-

toi ^^^ mogen wedden , wegens hec Re-

Va voorfz. Wiflèl of prys van dien, op pene

ç*? ^üyfenr Caroly Guldens, en arbitaire correâie.
^ oden ende gepiibliceert by myn Heeren den Schoutcui
^fgermecfteren , Schepenen , ende Raadt der Stadt
Antwerpen, op den i8 Februarii, 1667.

^Lfoo meri dagelijks ondervindt, dat daar komen di^
Jjg^^^^\'-^\'^l^e abulen ende quade gewoonten in te brecc-\'
Stad\' accepteeren van de Wiflel-brieven in dcfe

cg "^«alen 5 namentlijk by de buyten lieden, die ac-
^at \' niirshen ten verval dage te advifeeren : oock
brjg ^^^i\'^che perfoonen foo wanneer aan hun de Wißci-
cep/^\'^ Seprefenteert worden ter acceptatie, dcfclvc ac-
ïoef"\'^" \' fonder by-voeginge van hiinnsn naam ende
^asm 5 vv-aar door de meeite abufen in de negotie fou-

dca

-ocr page 378-

^o Willekeuren der Stadt ANTmRPEN,

den konnen komen in,tc breecken, die nochtans "^^t^®
alderbeftc trouwe moet in gevolght ende onderhoudc^
worden. Om waar in te voorfien. Soo is\'ï; datmijii
voorlchrevcn Heeren hebben
geordonneert cn geboden»

geh jk fy ordonneeren en gebieden mits defen > dat alle aï-"
ceptanten, buiten lieden, efide wie her foude mogen
len, op de Wiffel-brieven alhier in Antwerpen te betalen >
by hunne acceptatie fiillen gehouden wefen te flellen,
wien men fich van hunnen
\'t wegen , binnen defe Stadt >
om de betalingen fal hebben te addrelfecren , ionder dato^
Houders des briefs fullen gehouden wefen hun voorders
dien aangaande te adviferen:anders ende by faute van dien
als ook in cas van eenige exceptie, fal mogen by de Hoi\'\'
ders des briefs worden geprotefteert vän geene acceptatie >
ende al of de acceptatie ware geweygert.

Ordonneerende ende gebiedende mijne voorfchreve\'»
Heeren ook mits defen , dat in toekomende alle acceptan\'
ten vah WifTel-brieven alhier te betalen, fullen gehouden
wefen hunne acceptatie tè onderteeckenen met hunne Na\'
men ende toe-namen, ofte der felver gemachtigde, tA^
expreffie van hunne macht ende qualiteyt, ende metbY\'.
yocginge van den tijdt, ende in\'c regard vandcgemacb\'
tigde, waar dat het felve gepaifeert is: anders, endeb^
gebreeke van dien , dat van wegen de houderen der Wi^\'
lel-brievcn fal mogen worden geprotefteert van gccu^
acceptatie , en al oft defelve acceptatie als boveu waar®
geweygert.

Ende om met gelijcke correfpondentie , ten opficht^
van dé Wiflel-brieven, benefFens de nabuurige Provin\'
cien ende Steden voorts te gaen , ende over een\'te komen»
Soo Is \'T , dat mijne voorfchreven Heeren hebben geor-
donneert en geboden , gelijk fy doen mits delen , dat
alle WifTel-brieven , alhier binnen Antwerpen re betalen >
in faute van beraltnge, den fefden dagh
na den verval-
dagh fullen moeten worden geprotefteert, Sondagen en-
de Heyligh-dagcn daar in begrepen : anders ende by fan\'
te van dien, fal den Houder des briefs fijne adie ende
verhaal verliefen tegen den fender oft Trecker, incon-
formiteyt defer Stads Coftuyraen. ,

Ena«

-ocr page 379-

Wiilekeuren der Stadt ANTWERPEN. 31

p j j

ïöcti t dat niemandt eenige ignorantie cn foude ko-
defe eer

def\'^ F^tendecren van defe\'Ordonnantie: foo ift dat
ï^aand in-gaan, ende haar efFed forteeren drie

r\'"

JJaanden na de publicatie defer, het welck fal wefen
Hp*^ ^"i^tienden van May toekomende. Aldus geordon-

j^^rt in jg vergaderinge van den Maandagfchen Rade j
®\'»»4-rebruary, 1667.

Max. Gerardi.

RE-

-ocr page 380-

REGLËMENS
DE LA PLACE

DE s e H A N G E S

DË LA ville DE LYON.

Conformes à ancien ufage , pour obvier n la coutinuû*
tion de divers aubus , qui fe font glisfez fur ladit{
Place , tant pour le retatdemerit des payemens ,
doivent ejîre ponâîuels , pour l\'honneur é^ credit ^^
Négoce , fjtie pour les Prefentaiions é^ Acceptatiof>\\
des Lettres de Change , Virement des Parties , pf\'^
des Changes , & autres cas eoncernans le dit
goce J lefquels obus , sm n\'y efloit premptenieti^
fourveu , jeroient à la fin tomber la dite Pla^^
dans un defordre entier , au grand prejudice ^^^
Marchands & Negocians , dit general de
dite Ville , Propofiz par les principaux Negeci^i*^
de la dite Ville , fouhfignez , (b\' confentis par ^^^
Provbft des Marchands i!r Efchevins, Juges , Ga^i\'\'
diens \\ Confervateur$ des Privileges Royaux de fi^
Foires , pour eftre feus le bon plaiftr de fa Majep^
Omologuez en fin Confeil de Commerce , eT" ^^
confequence tous Àrrefius , & Lettres necejfaires eH\'
pedieeSu

ARTICLE PREMIER.

Uecy après l\'ouvreture de chaque
v\'cment fe fera le premier jour non
du mois de chacun des quktrePaycnT-\'j^®
^ de l\'année,fur les deux heures dcreleve<^^
j, paruneAffembléedespnncipauxNcg?^

\'\' c-iaus la ladite Place,tantFrancoi s qu\'t^\'

ftrao\'

-ocr page 381-

3?

Regiemeriten van de Plaets

van

W i

S S E L

binnen ds Stad van Lyons.

^ver I^Qjfjtjj^g met hét oud gebruik , om het vol-
herden van ypfchetde misbruiken tegen te gaan , die
tey gefelde Plaats zijn tngeßopen , foo veel aangaande
i vertragen der betalingen , die punBueel moeten ive-
•f^\'^i om de eere en H credit van den Koophandelah
Voor de Prefenteringen en Accepteringen der IViJfel-
brieven , het Omjivieren van Partien ,, den Prijs der
^j^ijjelen , en andere voorv\'allen tot den Soophandkl
oehoorende , xoelke misbruiken , indien daer in biet
"baardig vom fien voierd, die gefide plaats fouden doen
hervallen in een geheele verveerring , tot groot nadeel
^^^ Kooplieden en Handelaren, cn \'i algemeen van de
éefeide Stad : Voorgefielt (kor de voernaetnße Han-
delaren dér gefeide Stad , onderteekent en toege^
ßetnt door den Pi-ovoofi der Kooplieden en Schepenen y
laicht er s ^ Opßenders > en Bewaarders over de Ko"
fnklijke Privilegien harer jaarmarkten , om onder
het voel gevallen van Sijne Majefieit, goet-gekeurt te
%« in fijnen Raed des Koophandels, ea in gevolg
Raeds-heßmten en noodipe Brieven daer toe ver^

^^erdigt.

Eerften Artykel.
j^t na defen d\'opening väii yder betaling ge;
(chieden fai op den eerften werkdag van äer
Maend wegens de vier betalingen des jaers
^ omtrent twee ixuren naer het opgaan der Son ,

door éen Vergadering van de voornaemfte;
«laren der gefcidePi\'aets,fo wel Franflè alsÜitlandeTS
tc) ïa

N.

-ocr page 382-

Reglemens de la place des Changes,

ftrangcrs eu prcTencc de Monficur le PrevoU des Mar-
chants ou en fon abfence, du plus ancienEfchevtii i
qui feront priez de s\'y trouver. En laquelle Allemblée
commenceront les Acceptations des Lettres àe
Change, payables cn iceluy, & continueront in\'
ccifanaent, à mefnre que lesdites Lettres feront
prefentées, jufques au fixiéme jours dudit mois in\'
clutîvement ; après lequel , & iceluy palfé ,
Porteurs defdites Lettres pourront faire protefte«"»
faute d\'Acceptation j pendant tout le courant à^
mois, & en fuittc les renvoyer pour en tirer le rem\'
bourlèmenc, avec les frais de retour.

IL

Que pour faire le compte, & eflablir le prix dc^
Changes dc ladite Place de Lyonavec les EftrangerS\'
ils fera fait pareille Aflemblée, le troiliémejoiir
chacun defdis mois, non férié, auffi en prefence
Monfieur le Prevoft des Marchands, ou du
plus an\'
cienEfchevin. III.

Que les Acceptations defdites Lettres de Changé
feront par écriï: dattées , fignées par ceux fur
elles auront eflé tirées, ou par perfonnes dcuëmsf
fondées de procuration, cont la minute demeur^
chez le Notaire. Et toutes celles qui feront fait.^
par Faaeurs , Commis, & autres non fondez ^^
Procuration, feront nulles, & de nul effet conf^
celuy fur qui elles auront eflé tirées fauf le reconf
contre l\'Acceptant.

IV.

Que l\'entrée & ouverture du Bilan, &
de Parties, commencera le fixiéme de
châquem"
defdits quatre Payemens, non férié, & continoe^^^
jufques an dernier jour defdits mois inclufivem^^^
après lefquels, iceluy paifé, il ne fera aucun Vireme^ \'
ijyEfcriture, à peine de nullité.

-ocr page 383-

der Stadt van LYONS. 5-1

I" fegenwoordigheit van den Heer de Provooft der Koop-
\'^aen, of by iijnäfwefen^ d\'outftc Schépen, die ver-
ocht füllen welendaarby té komen. In welke Vergade-
Y "g d\'Acccptien der WilTel-brieven fullen beginnen,
«aer m te betalen, eri fonder ophouden voortgaen, nä
„^ oiate dat de gefeide brieven geprefehteert fullen we-
^^ > tot den leiden dag der felver Maend incluis ; nae
J^elken, en deri felven voorby zijnde, de Brengers de
pieide Brieven füllen mogen doen protefteren, byge-
j^^k vah Acceptatie , alles geduurende de loopende
^^etid, en vervolgens die tè rug fenden om het uit-
S^ichoten geld weder in te-trecken, met dé ohkoftca

I OHi dè rekening te liiaken , én den prijs dei Wilte-
j van de Plaets Lyons met d\'uitheemfche vaft teftel-
/ij aldaer dieigelyke Vergadering gehouden fal wof-

^ -I op den derden dag van yeder der gefeidemaenden,
^^ S^f\'i Feeft-dag lal zijn , ook in tegenwoordighejt
_ n den Heer de Provooft dér Koopliedeiï, öf vin dén
\'^\'\'dftea Scheepen.

in.

Acceptatien dér geieide WiiTel^rièvcn fulIèK
n worden by gefchnft, gedateert en geteekent
pAoegeneop welke fy getrokken füllen wefen, of van
j^fioonen met behoorlijke volmacht vóoriien, welker
j^^nate by den No\'taris fal verblijven.. En alle die ge-
bullen wefen van fadeürs, .Gommilfariflen of an-
K^za met procuratie voorfien , iullen nul en van
gg waerden wefen regèn den génen op wien fy
Afullén zijn, behoudens \'t Recours van den

^\'^^mnt. V lY.

^"^gaén en d\'opening van de Balance, en^et
van Partien , aenvank fal némen op den fefden
ê^ei^p Maend der geleide vier Payementen de lelfdc
Vai^j zynde, en vofhérderi tot op denlaeften

pejj ?.S^ftidemaendenincluis, naérwelke, dieverloo-
rijjjj. > daer geen Swieren van Pärticfl , noch Schrif-
^«erfal^cXenoppeucvannuIlitêit. ,

(6 i) V. Dat

-ocr page 384-

56 Reglemens de la place des Changes ^

\' Qae l\'ou entrera pendant lefdits quatre Payement
en Loge du Change, !e matin à dix heures i pot<f
cn fortir precifément à onze heures & demie, pafj^
laquelle heure, ne fe feront aucunes Efcritures, Pf
Virement de Parties} & pour advertir dc laditehcû\'
re, on fonnera une cloche.

VL

Que ceox qui en leurs Achapt dê Marchandrfe®
auront lefervé la faculté de faire efcompte, fi bof
leur femble, leront tenus de l\'offrir dés le
jours du mois de chacun defdits Payements, apr^^
lequel, &îceluypairé, ils ne feront plus reçus.

VII.

Que toutes partiez virées ferônt efcrites fur
Bilan par les Propriétaires, ou par leurs Fadeurs ■>
ou Agens, qui en feront les porteurs, fans qu\'il^
puiffent eflre delavouëz par lefdits Propriétaires »
& feront lefdites Efcritures auffi bonnes, & val»\'
bles, que fi elles avoient efié par eux mefmcs
cfcrites, & virées.

VIII.

Que tous Vitemens de parties feront faits
prefence de toutes ceux qu\'on fait y entrer , oiJ
des porteurs dc leurs Bilans à peine d\'en rc
pondre par ceux qui auront fait efcnre pour
abfens ; & ce fur les Bilans, & non en feiiiH^^
volantes : Et à l\'égard des autres perfonnes
la Ville , qui ne portient de Bilan , ils doon^\'
rent leurs ordres à leurs Débiteurs par Bil\'
letF , qui leur ferviront db décharge du Pay^\'
ment qu\'ils feront des parties , au defir de leùr^
Créanciers : Ec pour ceiîx de dehors, pour
quels les Courreticrs difpotènc les parties v^^
donneront aufdits Courretiers pouvoir

faiJf

-ocr page 385-

der Stadt van LYONS. 5-1

V,

Dat men gcduurende de gefeide vier Payemcnren in
kamer der wiflèlen fal komen, des morgens ten
tien uuren precys , om ten half twaelven daer uit te gaen ,
^elke uur -voor by zijnde , geen Schriftuuren noch
^wieren van ïartyen meer gemaakt fullen worden, en
de gefeide uur bekent te maken, fal men een klok
Wden. VI. "

goet dunkt, fullen gehouden
dc felve aen te bieden op den felfden dag der
^aend van yder dier gefeide berahngen , na den\' wel-
J-^ii, cn die voorby zijnde, fy daer toe niet meer ont-
^\'^gcnfullen worden.

VII.

..Dat alle de gefwierde Partyen gcfchreven moeten
fi\'" de balance door de eigenarpn , of door hare Fac-
of A getiten, die de brengers daer van fuUen we-
fonder dat fy geweigert mogen worden by dege-
J^yde «igenaren, en de felve Schriftuuren fullen alibo
en van waerden welen, als of fy by haer felfs ge-
chrcven en srefwiect waren.

VIII.

• ^at alic Swieringcn van Partyen gedaen fullen zijn
tcgcBwoordigheit van alle de gene die men daer in
komen, of van dc brengers haerer Balancen, op
van daer voor te verantwoorden by die de felve
d\'afwefcnde hebben doen fchrijvenen fulks op
j^la^iKcn , en niet op loflê bladen : En ten acnfien van
„ Perfoonen in de Stad, die geen Balancen bren-
j\'^» füllen defe hare ordres, geven aan hare Schulde-
tin^\'^^ door billetten , die haer \'fullen dienen tot ontlaf-
Tfan dc betalingen welke fy van de Partyen fullen
ï op het begeren van die haar gecrediteert heb-
l-oo \' aengaehde die van buiten, voor welke de
LqqP^" de Partyen fchikken, fullen fy acn de gefeide
pers genoegfame macht geven j die aen een No-
(cj) taris

-ocr page 386-

5$ Reglemens àe ta place des Changes,

fant, qui fera remis chez un Notaire, pour la
feureté dé ceux qui payeront, & pour y avoir re-
cours en cas de befoin.

IX.

Que les Lettres de Change acceptées, payables
çn Payement, qui n\'auront eîîé payées du tout, ou
en partie, pendant iceluy , &jufques au dernier jour
du mpis inclufivement , feront proflées dans les
rrois jours fuivans , non feriez, fans préjudice de
l\'Acceptation ; & lefdites Lettres , enfcmble les
Protefts envoyés dans un temps fuffifant pour pou-
voir eftre fignifiez à tous ceux, & par qui j! appar-
tiendra ; Scavoir pour toutes les Lettres qui auront
efté tirées au dedans du Royaume, dans deux mois;
pour celles qui auront efté tirées d\'Italie, Suillct
AIcmagne , hollande, Flandres, & Angleterre,
dans trois mois, & peur celles d\'Efpagne , Porte\'
gai, Pologne, Suede, &Dannemark, dans fis mois
du jour & datte des Protefts, le tout à peine d\'un
répondre par le Porteur dcfdites Lettres.

Que toute Lettre de Change payable defdits
Payemens; fera centée payée : Scavoir à l\'égard
des doqiiciliez Porteurs de Bilans fur la Place da
Change de ladite Ville, dans un an; & pour les
autres , dans, trois ans après l\'efcheance d\'icelle ,
& n\'en
pourra le Payement eftre répété contre
l\'Acceptant, fi l\'on ne juftifie dcdiligenccs valapl^s
contre luy faites dans ledit temps.

XI.

Que fi les Eftrangers remettent en Comptant i
ou en Lettre de Changa , après le dernier jour du
mois, on ne fera obligé de les recevoir cn l\'ac
quittcment de leurs traites faites durant ledit Paye-
ment.,

XII. Que

-ocr page 387-

der Stadt van LYONS. 5-1

^aris gelevert fal worden , tot vcrfefering der gener die
etaling füllen doen, en om haren toeyluchr by nood-
^akelijkheit niet daar na te nemen.
^ IX.

de geaccepteerde Wiflel brieyen met geld te be»
jalen , die voor \'t geheel, of ten deele niet betaelt ful-
welen , geduurende dat vertragen , en tot op den
^etlteti dagh der maend ineluys,geprotefteert fullen wor-
pO binnen de drie volgende dagen, wanneer daar geen
^eft-dach is , fonder nadeel van d\'Acceptatie ; en de ge-
l^ide Brieven, nevens de proteften gefonden ineenge-
^oegfamen tijt om bekent gemaakt te konnen zijn aan
de gene, en door die dat mag toeftaan; Te weten
^oor alle de Brieven die getrocken füllen zijn binnen
Koninkryk, in twee maanden j voor die getrokken
gillen zijn uit Italien, SWitferland, Duitfland, Holland,
J.üenderen, en Engeland in drie maenden, en voor
Uyt Spanjen , Portugael, Polen , Sweeden en Dene-
marken , in fes maenden, na den dach en datum der
rotcftcn, alles op pene van die te verantwoorden door
brenger der gefeide Brieven.

^ät alle Wiflèl-brieven te betalen op de gefeide be-
\'^s^els-tyden ^ geacht füllen wefen betaek te zijn : te we-
aengaende d\'inwoonénde Brengers der Balancen
de plaets der Wiffelen van de gefeide Stad , in
een jaer; en aengaende d\'andere, in drie jaeren nae
verval der felver , en de Betaling fal niet weder inge-
vordert konnen worden van den Acceptant, indien men
^ genoegfame vlijtigheden tegen hem gedaen binnen
gefexden tijt niet juftificeert.

XI.

^ ßoch indien de Vreemdelingen Remitteren in ge-
geld ^ of Wiflel-brieven ,, na deri laetften dach
maend , foo fal men niet gehouden wefen het
J^^\'c aen te nemen tot voldoening van hare handelin-
fc.ctï binnen dien tiji van Betaling gefloten.

(c4) XII. Dat

-ocr page 388-

40 Reglemens de la place des Changes,
XII.

Que lors qu\'il arrivera une Faillite dans ladite
Ville. les Créanciers
du Failly, qui fe trouveront
eftre de certaines Provinces du Royaume, ou des
Pais Eflfangers , dans lesquels, foups prétexté de
Sdifie & Tranfport, & en vertu de leurs pretendiis
Privileges ou Couftutnes, ils s\'attribuent une pre-
ference fur les effets de leurs Débiteurs faillis, pré-
judiciable aux autres Créanciers abfens & éloig-
niez, ils y feront traitez de la mefme maniéré, &
fu\'cntcrbnt en Repartement de effets dudit Failly»
qu!aprc§ que les autres auront" été entièrement fatis-
faits ; fans que cette pratique puiffe avoir lieu pour
les autres Regnicoles, ou Èflrangers,
lefquels eQan?
rÈcogniis pour legitimes Créanciers, feront admis
audit Repartement de bonne foy, & avec équité ,
fuivant l\'ufage ordinaire de hîdite Ville, iS: de la
Jbriftiicfion de la Confervation des Privileges de
les Foires.

XIII.

Que toutes Ceffions & Tranfports fur les effets
des Faillis feront nuls, s\'ils ne fonts fais dix jours j
au moins, avant la Faillite publiquement cognuë ,
Ne feront ne antrtioins compris en cet Article ies
Virement des parties faits en Bilan, lefquels feront
bons & valables, tan que le Fally, ou fon Fadeur
portera fon Bilan.

XIV.

Que les Tainturies , & autres Manufaélnries
n
\'euronîprivilégies pour les debets, fur les effet.-. &
biens des Faillis, que des deux dernier? années^ &
pour le furplus, entreront dans la diflribution, qni
eii fera faite au fol la livre, avec les autres Créan-
ciers. XV.

S\'il arrive qu\'un Mandataire de diverfes Let-
tres

-ocr page 389-

der Stadt van LYONS. 5-1

Da

fal wanneer in dc gefeyde Stadt eenige faliflcmenten
- "\' ^^ Crediteurs van den gef\'ailieerden, die
Hjj. ^^^»äen füllen uyt fekere Provinciën van dir Ko-
■^^elk te wefen, of van Uytheemfche Landen , in
^Por voorgeven van liand-oplcgging en Trant-

of P \' uyt kragt van haar voorgemelde Privilegien
, fy fich roefchryven een prefeientie op
^eel^ \' van hare getalleerde Debiteuren , tot na-
teur d\'andere abfente en wyd heen zynde Credi-
Icn \' ^^ volgens de felfde wyfen gehandelt ful-
\' en niec komen in mede ten deelen vap
des gefeyden gefailleerdens, dan na d\'andere
lyi voldaan füllen wefen i fonder dat defe prac-

Plaats mag hebben omtrent d\'andere inwoonders
Wf\' Ryk., of Vreemdelingen , die erkent :tynde voor
\' ^clv Crediteuren, geadmitceert füllen worden in de
l^cehngtcr goeder trouw , cn metbillijkheyt, vol-
^an^d ^^ gewonelijk gebruyck van de gefeyde Stad, en
^ jnrisdidie over het Bewaren der Privilegien ha-
■\'jj^arrnarktcn. XIIL

^ ^^^^ Overgevingen cn Tranfporteren over d\'efFec-
fj^ jj ^ gefailleerde van geender waarden füllen wefen,
da» ^^ gemaakt füllen zyn, ten piinft^n , tien

Failleeren opentlijk bekent wierd ;
Svvi füllen in defen Artyckel niet vervat zyn de
en partyen gedaan in de Balance, die goet

óf füllen wefen , foo lang de gefailleerde,

f afteur zy ne balance fal dragen.

t) XIV.

•ilg «e Verwers, en andere Handwerkers geene Pri-
4\'eff füllen hebben voor hare fchuld eyflingen j op
^^afte goederen der gefailleerden, dan van de twee

\' \' fy komen in

•yej. ^^^jing, die daar van gedaan worden fal tot gen ftui-
gülden, nevens d\'andere Credueuren.

^\'^\'lien \'t gebeurt dat iemant die \'c bevel heeft van
(es) ver-

d

-ocr page 390-

42. Reglemens àe la place dps Changes^

très de Change acceptées j anffi Creanpier de l\'Ac-
ceptant, ne reçoive qu\'une partie de la fomme tot^\'
Je, & ftlfe dans le temps deu le Proteft da furplus.»
la compenfation legitime de fa dcpte eftant faite
fera obligé de repartir le reftant a tous ceux qui hiy
auront fait lefditesreniifes, ou foi la livre, & à

portion de la fomme dont un chacun des Remettan

fera Créancier.

XVI.

Tous ceux qui feront Porteurs de Procuration g^
nerale pour recevoir le payement de Promclfes, ^
Lettres de Change, remettront les
Originaux de le^^
Procurations ès mains d\'un Notaire&
feront Ici\'
dits Porteurs de Procuration oblige?, d\'en fournir
expeditions, à leur frais, à ceux qui
payeront les fui\'
dites Lettres.

XVII.

Toute Procuration pour recevoir payement àc9
I.,ettrcs de Change, Promelïes, Obligations, & ^^^
ires debtes, n\'aura plus
de force paflé une année , "
cen\'eit que
le temps qu\'elle devra durer foitpreciie\'
ment exprimé j auquel cas elle fervira pour ton«\'^
temps qui fera énoncé en icelle, s\'il n\'aparoit d\'un
revocation.

XVIII.

Que les Failles , & Banqueroutiers, ne
ront entre en la Loge du Changue, ny efcr"\'^
& virer parties , fi ce n\'eft après qu\'il aurof\'^
entièrement payé leurs Créanciers , <& qu\'ils
auront fait apparoir. Et pour donner mo)"^?
aufdits Failles de payer leurs Créanciers des ft\'
fets qu\'ils auront à recevoir, ils le pourront r3i\'
rc par Tranfports , Procurations , ou ot\'^f\'^^tj
à telles perlonnes qu\'ils advifcront lefquei

payeront à leur Acquit ce qu\'ils ordonneront \'

& j-^

-ocr page 391-

der Stadt van LYONS. 5-1

Jcrfcheyde geaccepteerde Wiflêl-brieven, mede Credi-

van d\'Acceptant 5 niet ontfangt dan een gedeelte van

. ^heele fomme, en in den behoorlijken tyt het Pro-

H ru" doet, de wettige compenfatievanfij-

tcV^ gemaeckt zijnde, foo lal hy gehouden zyn het

, itant weder te verdeelen onder alle de geene die hem

•^^ gefeyderemifen gedaen fullen hpbben , tot een Stuyver

^ , ^^ gulden, en na de proportie van de Somma tot

,, yeder Van de remittenten Crediteurs fullen
Welen. ■

All j

Ciir ■ Brengers fullpp zyn van Generale Pro-

t\'Q^^r^ om de betaling der beloften en Wiflèl-brieven
in l \' fullen de Originelen van hare Procuratip

gej. ^\'\'den geven van een Notaris, en degefeydeBren-
«aa^ Procuratie fullen gehouden zyn d\'expeditien
fp„j \'van teverfchafièn op hare koften , aan die de se-
\'Ne Brieven fullen betalen.

All

^tiev Procuratie om betaling t\'ontfangen van Wiflèl-
gcen ï\' \' Obligatien en andere fchulden fal

j agt meer hebben naar \'t verloop van een jaar, ten
»gj tyt die
fy moeten dienen precifèlijk daar uyt-
tyj ftont, in welk geval die fiiUen dienen voor al den
gerey^"^ in aangeteekent, indien \'er nietblyktvaneeni-

XVIH.

^e Gefailleerde en Bankeroutiers, niet fullen
fchry ^ komen in vertrek van de "VViflèlen, noch partyen
teti V ^P fwieren, dan als ly hare Crediteuren

^^cbb^ fullen betaak en fulcks klaar doen bJycken
^^ven"\' geleyde Gefailleerde middel te

^ften ^A^ Crediteuren uyt d\'ef-

fiat t fullen t\'ontfangen hebben,-foo fullen

ordrgj doen door Tranfporten , Procuratien , of

deii foodanige perfoonen als fy geraden vin-

^e fy^r ^^^ betalen fullen op hare Quitantien \'t ge-
y lullen ordonneren, en\' genoemt worden voor

haar

-ocr page 392-

Y

Reglemens de la place des Changes,

& feront nommez pour eus aux parties qui ierppt p^^-

féesenelcritures.

XIX.

Les Courretiers, ou Agcns de Banque & M^"\'-
ohandifes de ladite Ville feront nommez pat leia\'t
Prevoft de Marchands & Efchevins,
entre les m^\'r
defqucls ils preîîeront le ferment, en la manier?
couftumée, cn juftifiant par des At\'cftations
principaux Negocians, en bonne deûc forme ,
leur vie & moeurs, & capacité au fait & exercice de i^\'
dite Chargé ; & feront lefdits Courretiers redun^\' *

un certain nombre, & te! qu\'il fera jugé convenable
par lefdits
Sieurs Prevoft des Marchands & Efch^vin* \'
fur l\'advis defdits Negocians.

XX.

Que tous Banquiers, Porteurs de Bilan, & M^\'\'
chands cn gros negocians fous les Privilèges
Foires de Lyon, feront obligez de tenir Livres\'\'^
Raifon en bonne ^dciieforme; &
tous Marchands i
Boutiquiers, Vendans et? détail, des
Livresjotir\'
naux: autrement, en cas de déroute, feront dcc\'^^
res Banqueroutiers frauduleux, & comme tels, coH\'
damnez aux peines qu\'ils dc vront encourir en lad\'"
te qualité,

XXI.

Que treç exprcfïes inhibitions & deffenC-\'S
feront faites à toutes perfonnes , de quel^i"^
qualité & condition qu\'elles foient , de
con^e-
venir à ee que dcffus diredeiTient oii indirca^*
ment , à peine de trois mille livres d\'aincn^"^
confre chaque contrevenant , appliquab\'Ci ^Ç^\'
voir le quart à l\'Hoflel Dipu du Pont du Roy^\'
ne, le quart à PAumofne Générale, le quart
Dénonciateur,^ le quart à la reputation de là Lo^

-ocr page 393-

der Stadt van LYONS. 5-1

^jar aan Partyen die in fchrifturen gcpaficert fute

XIX.

, óf Agenten van de Banckenlcoopmah-
van de Stadt füllen genoefnt worden door dè
Wder KoopKeden eh Schepenen , ih wel-
\'ft\'vr fy fullen doen , op de gèwoonlijte

Jf^ ^\' Jiiftificecrende door rttteflaücn der voornaam\'fte
? ^plieden , in goede en gewoonlijke forme, ha:aT
Ygj^\'^^n zeden, en capaciteyt in \'t bedryf en oeffening
tot f I ö^^yde Bediening; en de gefeyde Loopers fullen
5en j ^ getal gebragt zyn , en foodanigen als bequaam
I Oordeelt fal wefen by de geleyde Heeren Provooft der
Ir °Pycden en Schepenen, op *t advys van de gefeyde
""^Phandejaren.

XX.

slle de BahckhoudersBrengers vah Balance, en
4g .i-^eden in \'t gros handelende onder de Privilegien op
Bo jf^"^"^a-rckten van Lyons, verpligi fullen zyn hare
for " Rekening te houden in goede en behoorlijke
j en alle Kooplieden , Winkehers cn Uytventers
Oy p^jcyn, hare journalen , anderfins in geval van
^^nt k \' ^y ■verklaart worden als fraude-

dg n tiankerouriers, en als foodanige gécondemneert in
L] "affen die haar wegens de gelcyde qualiteyt op den
moeten komen,
t) . XXI.

gejj-\'cf feer uytdrukkelijcke hinderingen en verboden
teyj \'^r 2:yn aan- alk perfoonen , van wat quali-

boyg fy mogen wefen, iets tegen\'t gene hicc

fei^jj\'^ ^ doèh direélehjk of indireftelijk , op drié duy-
de, te verbeureh voor yder hi\'er régens doen-

op\'j} ^jPPhceren, naméntlijk hetvierde vóór\'t Gafthuys
rale
a i ^^ Rhoné, een vierde voor de Gcne-

een ^-^^^oeffen, een vierde voor den Aanbreueci , cn
tor repafatie van het huys der Wiflelen ;

^taling yan welckc ly gedwongen füllen worden

by

-ocr page 394-

Reglêméns d^ la place des Changes,

ge des Changes ; pour le payement de laquelle
ieront contraints par corps, l\'aifie, &
vente de le\'J\'\'^
biens : Et pour plus exa€te obfervation des prel^i^^
tes, fera permits à l\'un deßits GontrÉvenans de dc^
nonccr les antres Contrevenans avec luy, auque,
cas il fera décharge, pour la première fois, dep^y^
ladite peine, & aura fön droit de dénonciation. ^^
afin que perlonne n\'en puiflè ignorer, feront les pr^\'
fentes leuces, & publiées à fon dé Tronipe» &
public, (?5t aflïchées au devant de l\'Hoflel de Vilje»
en la Place des Changes, & autres lièûx accouru"
incX ; Et paffé outre pour le tout, non obftant
op\'
pofitions , ou appellations, quelconques, àc f^\'^
préjudice d\'iccelles. Signé, GhappUis, DalichoûS»
Bererd, Hugues Andrè-Mazenod, de Ponlampi«^"^\'
re, Thomé, Demadieres, Vaicheron, P. Boifi^\'^\'
Jean Mathieu Dupuis, Ronder, Blauf, Malmont\'
Simonard , B. Jobert, Rigoly, RafFelin,
Cere »
Rolland, Debcîly, Thomcfreres, Delapraye,Pe^\'
fartines, JeanBeneon, Bay, BleifeClairet, PertiOs
Gafpariny , Vareilles, Philibert & Chappard,
Borde, Fulquery, Le Roy, Albanïl, Ranuier i
Bernardin Reynon, Perier & Saladin, Monin, Sabot,
Arnaud, Paige,Drivon,Pulligneux,Millotet,
cier, Alexandre, Jean Juge.

TOUS Prevoft des Marchands h Efc^^;
_ ^ vins de la Ville de Lyon, Prefidcns,
ges , Gardins , Confervateurs dés Privileged
Royaux des Foires de ladite Ville ; Ayaiit veu
les Reglemens de la place des
Changes, concef-
tex , & propofeï par les principaux Négociai^
de ladite Ville , qui ont fignc
cydelfus , ^
d\'autre part ; confentons & approuvons , lo^^^®
le bon plaifir de la Majelle, quils fo\'cnt exe-

-ocr page 395-

^ d^r Stadt van LYONS, 47

^ den Jyve , het beftaan , en verkoopen harer
Koedercn , En tot naaukeuriger onderhouding van
^ele tegenwoordige, fal \'t geoorloft zyn aan een van
^^ gefèyde Overtreders d\'andere Overtreders nevens
aan te brengen, in welck geval hy ontflagen fal
voor d\'eerftemaal, van die boete te betalen, en
jn recht van
\'t aanbrengen genieten. En ten eynde
^.^ttiand hier van onwetend zy, fullen de tegenwoor-
^ge ^ gelefen en gepubliceert worden by \'t fteken
Pfl Trompet, en \'t publick uytroepen, en aange-
r akc voor \'c Stadhuys, en aan de plaats der Wiflèlen,
andere gewoonlijke plaatfen; En voortgegaan in al-
enr tegenftaande eenige oppofitien of Appellation,
jN ^pnder prejudicie van de felvige. Geteekent, ChappiuSj
^^ichons, Bererd, Hugues Andrè , Mazenod, de Pon-
.^"ipierre, Thomé, Damandieres Vacheron , P. Boiflè,
W Depuis, Rondet, Blauf, Cere\', Rol-

Debelly , Thomé gebroederen , DelaPraye ,
^^jiartines , Jeah Beneon , ^Bay, Blaife Clairet, Perrin ,
^^^Iprines, Yareilles, Philibert en Chappard, P, Bor-
> Pulquery, Ie Roy, Albane!, Ranuier, Barnardin
p cynon, Perier cn Saladin, Monin , Sabot, Arnaud,
1 \'ge Drivon, Pulligineux, Millbtet, Mercier, Alexan-*
^^Jeanjuge.

Sj^y Provooft der Kooplieden en Schepenen der
^ Lyons, Prefidenten, Richters, Gardiaans , Be-
^jj^\'^^ers der Konincklijke Privilegien over de jaar-
ï^è 1 ^ van dc gefeyde Stadt, Gefien hebbende de
p^^gJementen van de plaats der Wiflèlen , beraamt
gg^°Pgeftelt door de voornaamfte Kooplieden der
^eek^ Stadt, die hier boven en elders haar hand-
goet^^^ geftelt hebben , ftaan toe en keuren voor
dat ( het welbehagen van Syne Majefteyt ,

letie geexecutecrt worden volgens haar form en
> eri tot dien eynde voor goet gekeurt alle-
f^j l^et noodig fal zyn , en fijne Majefteyt

^^^geii fiücks t\'ordonneren. Tot betuyging van

\'t welk

-ocr page 396-

48 RegkmeHs de la place dies Changes^

cutci fclon leur forme & leneur ; Et pouf cét
tl-t, Omologuez par tout où befoiri fera & oU \'
plaira à fi Majeflc de l\'ordonner. En te\'moin "
quoy. Nous Paul Mafcranni , Efcuyer , Seign^^H
de la Verrierc, Prevoft ces Marchands Franco\'*
Savairon , Conleillei^, Secretaire du Roy & de
Finances, Antoine Bellet, André Falconet, Seig^
neur de Saint Hervais, Confeiîler & Medici n
dinaire du Roy, aggregé au College de Lyon,^
Edienne Berton, Seigneur dc Flaçé, de Villar«®\'
& de Nequedois, Cunfcrller.du Roy en fes Con*
feils, & en la Senefchaullée h Seige prefidial dU\'
dit Lyon , Efchevins fufdits; Avons fait expédié\'\'
ces prefentes, icelles, fignées, fait contretigncr pj""
Je Commis au Secretariat, & fcellèr des Armes
ladite Ville, & Communanté , le i jour du ffif^
de Juni 1667. Seigné Mafcranny, Savaton, A""\'
toine Beliet, Falconet & Berton, & au defïôus \'
par Ordonnance du Gdnfulfat Signé Renand ;
Paraphes.

Expédié & délivre aprefenteGrojfe, eu conjèqueftce ^^_
VArrefl du Confeil de ce jourd\'huy
7. Juillet léé\'-
Omehgue le prejènt Règlement, pour eJlre mifiubsle
trefeel dudit Arrefl.

Collatronné Berry®^\'

extrait des registres.

du Confeil d\'Eflat.

SUr ce qui à efté remouftre au Roy en
Confeil, par les Marchands trafiquans de \'
Ville de Lyon ; Que depuis quelque temps ,
s\'eft
glilfe beaucoup d\'abus , & un mauvais
ge pour l\'Acceptation : Cautionnetnent, -S
eeft des Lettres de Change ; & pour les

-ocr page 397-

der Stadt van LYONS. 5-1

le \' Mafcranni, Schildkoape, Heer van

Verrire, Provooft der Kooplieden, Francois Sa-
ron, l^aadsheer, Geheimfchryvcr des Ko
.ninks en
an fijne Financien, Antoine Bellet, Andre Falconet,
van St. Hervais, Raadsheer en Ordinair Mede-
j/ö des Koninks, bygeyoegde tot her Collegie van
\' Eftienne Berton, Heer van Flacé, van Vil-
ift r-\' Nequedois , Raadsheer des Koninks

he n ^ Raads vergaderingen, en in de flailliuage en
p \' \'■^fidiael Geftoelte van Lyons voorlchrevcn, Sche-
^ fien voornoemt ^ Hebben dele tegenwoordige doen
Jj^^^ardigcn, de felve gefegelt, doen tegen zegelen
^ \'len Commiflaris op de Secretarie , cn zegelen
fch^ Wapenen van dc gefeide Stad cn Gemeen-
l-^P\' den 1. dach der Maand van Juny, 1667. Ge-
to Maftranny , Savaron , Antoine Bellet , Fal-
\'t \' Berton cn daar onder, en door ordre van
^^germeefterfchap, Geteekent Renaud j met para-

s

, ^^getrwoordigé Grojjè vervaardigt en uytgegeven; en ge^
\'t Beßiiit des B^aeds , defen
7. van fuly 1667. die
reglement geetkeutt
, om geßelt te Wórden
tegen Kegel van \'t gefeit Befluit.

GecoUationeerc B E R R Y E R.

EXTRACT

m 4e Regifkrs van den Raed
van State.

eene aan den Konink in fijnen Raed is
Stad door de kooplieden handelende ia de

Lyons : Dat federt cenigen tijt vele mif-
We»éa w ingeflopen , en een quaat gebruik

Over d accepteren , Borg ftellen , cn Protefteren
aan d*^ Wiflel-brieven , cn wegens de Privilegien
ft^iji^ ® Handelaren binnen de gefeide Stad tocge-
* <>intrcnt d« Betalingen op de vier jaarmarkten

(4) nn

-ocr page 398-

5*0 Regîemms de la pUce des Changes,
qui font attribus aux Negocians de ladite Ville i
pour Iqs payemens des quatre ; Foires, d\'^icelle ; ^^
qui pourra caufer un prejudics notable au Conî\'
nicrcc, s\'il\' ij\'y .eft: prornptemept
remédié par
Reglemetit authorifé par fa\' Maj., & qui fe pM»^^
executer., tant,par ceux dc ladite Ville,- que V^^
toiis .Marchands FratiÇQisf & Eftrangers, & AMtt^^^
pèiffoimes y Sur qûoy ils auroiht arrefté à U hoè
du Ghàngè de ladite Villé dê Lyoui vingt un Af^
tides des chofes principales, fur léiquéls il®
yenf qu\'ffeft befoîn de prononcer, qui
ont elt^
çomtîluniqucï à aucuns, des principàtix, J^^!\'
chands- de
Ville de Paris\'., & des autres ville.?;
Royaume. Et fa Maj; délirant pourvoir,,
dier aux inconveniens qui
en. peavëtit arriv^j".\'
elle auront, fait examiner lesdits; Articles en fon
Confeil Royal du Commerce, Bt fur le tout,
le rapport du Sieur Colbart, Confeiller audit
fcil , & Controlleur general des Finances :
Majefté en Son Confeïl Royal, a omologue «
omologué, lefdits Articles, en
forrne de Reg\'^^
ment arrefte^ par les Marchands de
fladite Ville
L}ïon : Grdotine fa Maj. qu\'ils feront execute^
lelon leur forme & teneur , fur les
peines po^
rées par iceux : Enjoint! fa Maj. aux Prevo\'
des Marchands, Efchevins , & juges Confer^^\'
teurs des Privileges dé ladite Ville , d\'y
la main , empefçher les Gontraventiones
y pourroient eftre aportéçs , à peine .d\'en-^^}
pondre eh leurs propres & prive?/nomS ; ^
obftâiit,W Dcciaratiôîis , ^rreftà ,
nances qui pourroient avoir efté fairès jau
traires , ,aufqueiles fa Maj:, à déroge: &
gp y pour xe regard feulen^ent Et fer,® P^ j
fciit Ar£€ft leu , publié.^ alFiché

-ocr page 399-

der Stadt van LYONS. 5-1

^ande.felye ; \'t gene merkelijck nadeel in de koophan-
lou können veroprlaken indien daar tegen niet vaar-
wierd door een Reglement geautHor-ifeert
y njne IVIajefteyt, en. dat geexecuteert worden mag ,
Vel by die Tan de gefeyde Stadt, als by alle de Koop-
cden\' iFranllèn én CJytlanders, en andere Perfoonen.é
j^aar over fy geftelt .hadden in de plaUts" der Wiflè-
de gefeyde Stad van Lyons, een-en-twintig
. \'tykelen van de voornaamfte faJcenover welcke ly
l^ioofden dat het rioodig is uytfpraak >e doen, die ge-
n \'^municeert zyn geweeft aan eenige der voornaam-
Sr^ j binnen de Stadt van Parys, en van andete

j ^\'^en des Koninkryks. En fijne Majéfcyt wenkhen-
voorfien en te temedieren d\'oriheylen die daat
^yt mogtcn komen , had de gefeyde Artykelén doen ovcr-
g lSc*^ in Synèn Raat des Koophandels , en boven alles
ö^HOört i^gj rapport.-^an den Heet Colbert , Raadsheer
5 gefeyde Raadt , en Contrblletlr Generaal vari
financiën Ï Syne M\'ajefteyt en Synen Köninck-
«tx ^^aadc heeft dé gefeyde ArtyckeJen \'goet gékeurt
ft ) 4 fèlvcgoet, by forme van Reglement, vaftge.-»
doDr de Kooplieden der gefeyde Stadt Lyons : en Ot--
Syne Maj. dat fy ge^xecuteërt fullen worden
Ver^^*!^ hare form en in hout op de ftxA^en in de felvc
den \' Maj. tcveelt de Provooftién der Kooplie-
Ig ■\' Schepenen , en Richters, Bewaarders van de Privi-
^gien der gefeyde Stadt, daar de hand aari te houden , en
lïiQ °\'^\'^raventie te verhinderen die duar tegens gedaan
ij^ ^ Worden , op pene van daar ioor te antwoorden
(Jgj^^\'^^ cygene en bvlbndere namen 5 Niet tègenftaande
deej ^\'■\'aratien, Arréften ,\'en Ordonnantiën die in tegen-
mogten zyn, welke Syne Maj.-heeft a\'fge-
^00 affchaft ,; alleen op dii: inficht.. -Én het regen-
hot 1 \'S Arreft fal gelefen, gepubliceert, en aangepakt
^ietr^\'^ al waar het noodigf^lzyn, en geexecuteert
dcrg ^K^oftaande eenige oppofitien , Appellatien; en än-
dgjj £-^pinderin&en., om welke fulkj niet uytgeftelt wor-
VcHa^ \' tot defen eynde fullen aÜe ijQodige brieven
■ ^igcy en, gezegèlt worden.\' ^ ^

■ - ■■■ iii) O*-

-ocr page 400-

Reglemens de Id place des Changes,

befotnfcra, & exécuté non obftant oppofitions, ^
pcUations & autres empefchemens, pour lefquels n®
fera différé, & poiK cet efîèt^ feront toutes Lettre»
neceffaires expediées, & fcelléés.

FaitauConfeild\'EllatduRoy , tenu àCompicgO®
le 7. jour de Juillet 1667.

Collatîonné Berrier.

LOuïsparla grace d?Diea Roy dc France
dc Navarre. A nos chers & bien arnez ,
Prévoit des Marchands t^ Etchevins^ Préfiden«\'
juges. Gardiens, Coiifervaieurs des Privilegis
Foires de noftre bonne Ville de Lyon, faiut; Su\'\'
vant r Arreft ce jourd\'huy çonné en noflre CoP\'
feyl Royal, Nous avons omologué & omologoP*
par ces prçfentes, les Articles en forme de Reg\'^]^
ment, arreftczpar les principaux Marchands neg^T
cians
de ladite Ville , cy avec ledit Arreft attach^
fous le contrefèel dc noftre Chancellerie. A
caufes, nous vous mandons & enjoignons de ten^\'^
la main, à ce qu\'ils foint cxecutez felon leur fo*"\'
me & teneur , & empefcher les
Contravention
qui y pourroicnt eft re apportées, à peine d\'ep
pt)ndre en vos propres h privez noms, nonobu^^
les Decorations, Arrefts & Ordonnances que no«^^
pourrions avoir faites au contraire,
aufquelies n«^^
avons dérogé & dérogeons, pour ce regard:
mandons
au premier des .Huifiicrs de nos confeilî»
ou autre noftre Huilïier, ou Sergent fur cc
de faire pour l\'execution dudit Arreft , îoutes^!^
gnifications, Ades, & Exploits, requis & necen^
res fans autre permilfîon , nonobftant oppolî\'\'^^ /
appellations , ^t autres empefchemens, pour
quels ne fera différé : Voulons que ledit Arreft i- ^
leu, publie, & affiché par tout
bcfoin fera ,
<iu\'aus Copies d\'iccluy , & des prefcntes colIatiP

-ocr page 401-

der Stadt van LYONS. 5-1

^^^^^^^^ in den Raadt van State des Konings gehoii-
n ^t Compiegnie den 7. dag J«ly- 1667.

Gecollationmrt B E RR I E R.

L^^wyck by der Gratiën Godts Köninck van
V^j ^\'ï\'ckryck en van Navarre. Aan onfe lieve en\'
pen "^inde, dc Provooft der kooplieden cn Schc-
\' i^refïdenten , Richters , Gardiaans , Bewaar-
Pq j Privilegien ovcr de jaarmarkten binnen onfc
«Q^ ^"^adt van Lyons, Salut, volgens lictArrefthuy-
Soe in onfe Koninklijke Raadt, hebben wy

Rc keuren, voor goet by defe tcgenwoordi-

" Artykelen by forna van reglement, vaft geftelt
^e r \'^oorßaamfte Koophcdcn handelende binnen
Ï gefeyde Stadt, hier met het gefeyde Arreft aeiige-
fe^"^ hct tegen zegel van dc Canccierye. Omde-

tg ?°Wakeo bevelen en belaften wy u, de hand daar aan
Ij °uden, dat fy geexecutcert mogen worden volgens
^ind inhouden, en de Contraventien te ver-

Vjj^ die daar tegens gedaan mogtcn zyn, op pene
j^aar voor te verantwoorden in uwc cygenc cn by-
reft "amen , niet tegenftaande de Declaratien, Ar-
» en Ordonnantiën die wy in tegendeel ge-
en \'fochten hebben , welcke wy afgcichaft hebben
l^g^^\'^liaffen , op dit jnficht: bfeveelen aan den ecf-
and ^\'^■^waarder vanvonfe Jlaads vergaderingen , of
^Oclf\'^^^ onlen D.curvl\'aarder of Sergeant hier toc vcr-
tyfj,L \' d\'cxecutie van dit gefeyt Arreft, alle ver-
PIq- cn noodige Aankundingen, Adlen, cn Ex-
^WnT ^^ \' fonder andere permiffie, niet tegen-
dctjj^^^ Oppolltien , Appellatien , en andere vcrhin-
^ille^*^ j\' "welcke dit niet uytgeftelt worden fal :
aan 1 Arreft gelefen, afgekundigt e«

dat j^P ackt zy allefins waar het noodig fal wefen, en
^opyen des felfs , en der tegenwoordige ge-
hfjj. ^^""ecrt door een van onle lieve getrouwe Raads-
aaii J^.^^^ymfchryver , geloof zy gegeven , als
a Originale ; Want. /ülcks is ons welbehagen.

idi) Ge,

-ocr page 402-

5-4 Reglement âe Id-plaa des Changes I

nées par l\'an de nos âmes &: .feaüx Gönfcill\'er &
Secretaire, foy feit àdjouftee , ■ comme aux Ori-
ginaux , -iG T E L E, S T
N O S T R E
PL AISI R. Donné à Campiegnie le 7. jour de
JuUet;,. l\'an dç,-grace 1667.-Et; de noftre regne
le z. Signé. P A R L E R O Y EN S
O N
CONSEIL. V I

BERRYER.

Et fcelld du ■ grand fceau de cire jaline, fur fii"\'
pic quciie , & cpntrafell^e dupetic feel de inefriiC\'
cire. ■

oR-

-ocr page 403-

der Stadt van LYONS. 5-1

gegeven tot Compiegne «Jen 7;<lach;VaraJiiJ^, desjaars
j\'^n genade f^ó?: ïnênfes itöninkryTcs liét 25. Getee-
Kent. WEGENS DE J^C^NINK EN SYNEN

BJERRY ER.

vO /

gfZegclc met j^iet g^Qotzegel van ropden Waflche:»
eeri enkele ftaarti^ ttfgèhgezegelt mët\'^èt kleyn2é-

Qecolktionncert met de Origineelen door my I{aeds-
heer , , Geheymfchrijver.,des J^nijf^ en.ym
; Financten. . «

CR-

-ocr page 404-

ORDONNANCES

D E

LOUIS XIV.

Roy de France & de Navarre.
Sur le Commerce des Negotians Se Marchands.

Dennées à S. Germain m Laye au mots
de Mars
1673.

LOuïs par la grace de Dieu Roy de France ^^
de Navarre , A tous prefens & à venir
falu^-
Comme le Commerce eft la fource dc l\'afaondaH\'
ce publique & de ja richcflè des particuliers. Nou®
avons depuis plufieurs années appliqué nos foins
pour le rendre floriffànt dans noftre
Royaume-
C\'eft ce \'qui Nous à porté premièrement à ériger
permi nos fujets plufieurs Compagnies , par
moyen defquelles ils tirent prefentement des paîs
les plus éloignez ce qu\'ils n\'avoient
auparavant
que par l\'entremife des autres Nations. C\'eft ce
qui Nous a engagé enfuite a faite conftruire & ar-
mer grand nombre dc vai{fpaux pour
l\'avance^
ment de la navigation , & à employer la force àc
nos armes par mer par terre pour en maintenif
la feureté. Ces établiflemens n\'ayant eu tout le fuC\'
cés que Nons en attendions ; Nous avons crû
eftre obligez dc pourvoir à leur deuréc par des
Règlements capables d\'aflenrer parmi les Ne-
- gocians ia bonne foy contre la fraude , & de pre\'
venir les obftacles qui les détournent de leu"^
employ par la longueur des procès , & confond\'
ment en frais le plus liquide
dc ce qu\'ils ont acquis-

A CCS

-ocr page 405-

57

OR D O N N A N TIE N

Lode\\vyk:deXiv.

honing van VrankrijkenNavarre.

Wegens de Handel der Negptianien
en Kooplieden.

G

^Seven fQt Carmahi in Laye op de meand van
• \' Maart
1673.

L ^^ewyck by der Gracien Godrs Köninck van
cn \'^"ckryck en van Navarre, allen tegenwoordig«!
jj j\'°ekomenden Gelijck de koophandel debrou

tic ^l^^elvaart voor\'t gemeen , en der rykdom voor par-
^ Uuete, foo hebben wy federt velé jaren onfe forgen
{jj^^ewend om defèlve in ons Koninkryk voorfpoedig
Ce a maken. Dit is dat ons heeft: gedreven ,

Om onder onfe onderdanen verfcbeyde Compag-
g op te rechten , door middel van welcke fy te-

^=n^oordig trekken uyt verre gelegen Landen \'t ge-
, y voren niet hadden dan door het toedoen van
\'^eti^\'\'^ Natiën.: Dit,heeft ons vervolgens vervoert tot
Retal fchepen tc doen aanbouwen en uytruften
^ 2,eevaart te bevorderen, cn de macht van onfe
^ek if" ^^ heggen ter zee en tc lande , om de vcr-
" .^^\'^^eyt daar van te handhaven. Defc voornemens al

t p.i , jJ- uaiir vau te nananavcii. ivcic voornemens ai
^^o K S^had hebbende dat wy daar van wenfcfien ,
^^aiRh ^^ verplicht gelooft tot hare geduur-

de xjy- te verforgen door Reglementen , om onder
\'t L ySocianten het goet geloof, vaft cc ftellen tegen
die H hinderpaalen daar in voor tc komen,

iatici^^e aftrecken _ van hare befigheyt , door de
iie fv f^f procclfèn, en het gereedfle van \'r ge-
y bekomen hebben in onkoften door te brengen.

(dO D.«

-ocr page 406-

j-8 OrdomaHces de LOUIS XIV*

A ces câufes, de l\'avis de noiîrè Confeil * & d&riofif^
certaine fcience, pleine puiflànce & autorité Royale>
Nous avons dit, déclaré, & ordonné,
difons, ,de-
clafoQS, ordonnons & Nous plailt ce^qui en luit.

T I T R E P R E M I E R\'

I

Des Apprem\'^s i Negocians, Marchands
tant en groi qu\'en détail.

Article PREMIE R.

les

S lieux où il y a maiftrifc de Marchands,
4 Apprentifs^rchalids feront tenus d\'accomph^
Se tettî
|)S porté par ksStatuts: nçaopiptisiesJEnfaPS
yè Marchands feont rcputei avoir fait leur appr^O\'
îiffîige , lors ,qolîs: auront demeuré ^ .a ^^

la maiiOR de leur ^e ou de leurmerG, ; fe
fcffion de la, lïiêfaaeBîaïChândifè, jufques à dix-i^P\'\'
aas^accompîis.

II.

Gdai qonattta f^it-fon apprentiffagefera ten^"^
de demeurer encore autant de temps chez Ibntna*\'
tre, oa un amre Marchand de pereiîle profeffjo|]»
ce qui aéra lieu paretllemenr à i\'égàrd des fils
Maîtres.

III. .

Aaoïn ne fèra receo Marchand „qu\'ils n\'ait .ving^

ans accomplis, & ne rapporte le breyet & les cer-
tificats d\'apprentiffage & du fervicefait depuis. Et
casque le contenu es ccrtificatsfuft veritable, l\'AC"\'
rant fera dccheu de -la maïtrife ; le Maître d\'app^®^\'
tîiîagc qui
aura donna fon certificat condamiié et»
cinq cens livres d\'amende, & les autres Certifie^\'
tears chacQn en trois cens livres. ,

IV. L\'A-

-ocr page 407-

Segens denlïahdèl der Negociantèn\'Scc.

defe redenen, met het Ädvys van Onfen Raadt ,
a_Onf€;fèkefe wci^nrchap,, :vó|lê:iïiaehc.«nrKoninkIii.tk
5 .hebben wy gefeyt , verklaart cn ordgntiéeEt. , r
, .Sgen> verklaren- , ordonneren en is ons welbehagen?
\'gene volgt.

EERSTE TYTEL. ;

^^^ de Leerlingen, Negoümteju., IQoplieden ,
fis wel in.\'\'t,groot als in H kleyn, ;

. Eerften Artykel., .

plaatfen waar \'de koophandel onderwefèn.wprd,
Men dc Leerlingen der Kooplieden gehouden zyn den
^^ tf-voldoen
by de Statuten geftek : niet te min fullen
Kinderen der Kooplieden geacht worden haar ker-
te hebben , wanneer fy in der daad gewoonc
li^^^\'V binnen het huys; van: haar Vader of van

hoeder, ficKïn fuiken koqpmanfchapoefFenende,,
■ feventien jaren vervult zijn.

1c) ^ fijn leertyt voldaan fal hebben , fal gehouden zy n
^nd verblijven by fijn Meefter óf een

Koopman vp diergelijcke Profelfie , \'t weick

^^geüjcijj plaats hébben Tal ten aanfen van de forien

iy j.^\'ï^and fal voor Koopman aangenomen ivordèn ten
^jne twintig jaren vervult heeft, en daar van den
\'^^de ^^^"fifieatie brengt van leering en van den dienft
gedaan.
En in geval der inhoud van de certi-
vcfy^i^ öict waarachtig mogt wefen; fal de Verfoecker
cettjg " fijne kering ; de Leerrneefter die fijne

gulde\'^^V^ gegeven heeft, gecondemneert in vyf hondert
gtild"^\'^^ j eri d\'andere \'Verfekeraars yder in drie hon-

IV. Die

-ocr page 408-

Ordonnances âe LOUIS XIV«
ÎV.

L\'Afpirant à laMaîtrife fera interrogé fur les U\'
vres & Regiftres à partie double & à partié {împJe »
fur les Lettres & Billets de Change , fur les Reg\'e«
d\'Apithrnetique, fur la partie d\'Aune, fur la LiVj^
& poids de Marc, fur les Mefures &les qualitez "C
la Marchandife , autant qu\'il conviendra pour ^^
Commerce dont il etend fe meflèr.

V.

Défendons aux particuliers & aux communstî\'
tet preiîdre in rcçevoir des Afpîrans aucuns prC\'
fens pour leur reception , ni autres droits que ccu*
qui fout portez par les Statuts , fous quelque pf*^\'
texte que ce puilTe eftre , à peine d\'amende ,
ne pourra éftre moindre de cent livres. Défendons
aolîi à l\'Afpirant dc faire aucun feftin , à peine ^^
nullité de fa reception.

VI.

Tout Negotians & Marchand en gros ou en dc\'
tail, comine auffi les Banquiers, feront reputex
jcurf pour le fait de leur Commerce & Banque»
fans qu\'ils puiffent eftre rcftitutez fous pretexte àfi
minorité.

VII.

Les Marchands cn gros & en detail, & les M^\'
çnns , Charpentiers, Couvreurs: Sctruriers,
triers, Plombiers, Paveurs, & autres dcpareiilequ\'\'\'
lité, feront tenus de demander payement dans
après deliverance.

VIII.

L\'Aflion fera intentée dans fix mois pour m^^\'
chandifcà denrées vendues en detail par Boulangers»
PslViilicrs, Bouchers, RotilTicurs,»Cuifinîers,Coïiti\'
riers, Paflcmentiers, Selliers, Bourreliers & autr^\'
fcmblablcs. ;

IX.

-ocr page 409-

"Segens den Handel der Negotianten See. 6i

D- IV.

®ve ^j^\'^^^^ekt Meefter te worden fal men ondervragen
Ij. 1 j Boeken en Regifters met dubbelde, cnmetcn-
fgj ^ partyen, over dc Brieven en Ceedelen van Wif-
ó\'ell regelen en CyfFcr-konft, over de parcyc van

iiiat \' ^^^ P®"*^ gewigti(an \'t Mark, over de
4o^^ hoedanigheden der köopmanfchappen, voor
^c Ji^^^^ vereyßht
zyn tot den koophandel waar me-
y fich. meent tc bemóejcn.

•He r \'verbieden aan de paiticuHcren, en aan de Gc-
^"ichappen, van de verfoeckcrs eenige gefchenkcn
\'lo of t\'ontfangcn om aangenomen te worden ,

ceniffc andere rechten, als die in dc Statute« vervat
pen\' °nder wat voorgeven het lou mogen welen, op
guU \' minder kan zijn als van honderc

5 ^ens, ^y -verbieden oock aan den verfoecker cesiig
\'ïiaal aan tc rechten, op pen« van nulliteyt ontrent
^^^\'atinemcn.

All

ggl-.\'\'*^ Handelaren en kooplieden in \'r groot of in\'t klein ;

^ °ok de Bankhouders, fullen geacht worden meer-
fg te zyn in de faak van hare koophandel en Bank ,
lïjjj^^t dar fy herftelt mogen worden onder voorgeven van
^«jangheyt. ^^^

tjj^ hooplieden in \'t groot cn\'tkleyn, endcMetfèrs,
toQj.\'^^tlieden , Dekkers, Slootmakers, Glafènmakers,
^yj S\'^tcrs, Vloerders , en andere van geiijckc quali-
jijj* hillen gehouden zijn betaling tc eiflchen binnen\'c
na dc levering.

D .

Vooj^i^\'^^e fal ingcvordertwordenbinncn fes maanden,
Êa]j. ^^opmanfchap en waren in \'t kleyn verkogt door
^Jcer i. P^ftey-backers, Slagers, Braders, Koks,
■VverV "\'^kers, PalTement-werkers, Zadelmakers , Tuig-
^«s cn andere diergelijke.

IX. W7

-ocr page 410-

<5a Ordomatices L O UIS XIV.

i.x.

Volons le contenues deux Articles cy-deflus avoir
lieu , encore qu\'il y eull eu continuation de foufDltu-^
re ou d\'ouvrage; fi ce n\'elt qu\'avant l\'année ou le«
/ix mois, il y euft un comptearrcllé,
fommation ou
interpellation judiciare, cedule obligation, ou con\'\'
traél. ,

X.

Pourront neantmoins les Marchands & Oavric^
déferer le ferment à ceuxaufquels la fourniture aur^
cfté faite, les aflîgner, & les faire interroger. ^
l\'égard dc Veuves, Teutcurs de leurs enfans, Hc\'
ritiers & ayans caufe, leur faire dcclarer s\'ils fçavei^:
qua la
Ghofe eft deué encore que l\'année ou les lî*
naoinsfoint expirez. \'

XI.

Tous negpcians & Marchands, tant en gros qu\'Çi^
detail , auroiir chactm à leur égard de anncsferrc\'es
par les deux bouts & marquées, ou des Poids ^
mefures étallonces. Leur défendons de s\'en fcrf^^-
d\'autres: à peine de faux, & de cent cinquante li\'
vïes d\'amende. \'

TITRE IL

Des Agens de Banque , Cowtiers.
ARTICLE. I.

Efendons aux Agens de Banque &dcChangc>
^^ de faire le\' Changé ou tenii: Banque pour Ic!^\'-
compte particulier, fous leur
nom ou fous des noti\'®
interpofez, direâement ou indireétement, à pei\'^
privation de leurs charges, & dc quinze cens liv\'^\'^
d\'amende.

II.

Ne pourront aulfi ks Courtiers dc MacchaiV

dii^

-ocr page 411-

"vvegens den Handel der Negotknten Sec.

Wy willen dat den inhoud:der tw?c voorgaande uAijii-
«elen plaetsfou hebben, of fchoon in dat wetkcniof fcy^
mag Yoortgegaen zyn ; ten wart Toor het jaer ofde
es maenden daer een rekening gefloten mo^ wefèn , of
achvaerdigh of roepen voor denRichter, handfchiift,
^^Vie of contrad.

^ ^o^Ktans fullen de koopliedèn eti Handwetkkérs dèh
S-^ j "^ogen eiflchen van de geqe aan welke de Icvcrirtg
^^^aan wefen fal, de felve affigneren, en doen onder-
En ten aénficn van de Weduwen, Voogden over
te^^\'^ kinderen, , Erfgenamen, en rechr hebbende, haar
fcK verklaren of fy weten dat de fchuld goet zy, of
fcft het jaar öfdc fes maanden inogten verloopen we-

... XI..

■ftllc Handelaren en Kooplieden , fbo weï io Vgroöc
t Uu* voor,fieh,, ellen aanlKide eiiwlcn

j ^.en met yfèr bellagen, en wel gcteekent, ofge-yisc
j^^^ctten en maten. Wy verbieden haar anders te ge-
j^yken , op pene van bedrog, cn-van tonderï en ynftig
^^dens boete.

II. T Y T E L.

Agenten van Bank i én van MahelacKs,
Artikel!. .

Wy

verbieden d\' Agen:;en van Bank en van, W^iw.J j
gjj^ Wiffel te fluiten of Bank te houden vdop Haar ei^
feg •^\'^^^kenirig, onder haten naam of onder geftippq^
}, Jp nainén , direäichjk of indireélelijk, ©p peiïfe vati
te-verliefen, én
van vyftien hondert\'galdens

\'Maeckelaers der Kooplieden fuTfen - doek

niet

-ocr page 412-

64 Ordomatices LOUIS XIV".

difeen faire aucun trafic ponr leur compte, nitcn\'J
quaiflè chez eux, on figner des Lettres de Change p^r
aval. Pourront neantmoins certifier que la fignatuf^
des Lettres de Change elt veritable.

m.

Ceux qui aurons obtenu des Lettres de repy,
Contrat d\'atermoiement, ou fait fallite, ne po^f^
ront ertre Agensde Change ou<ic Banque,
ou Goaf
tiers de Marchandi(e.

TIT R E in.

Des Livres & Regifires des Negotians :
Marchands & Banquiers,

ARTICLE. L

LEs Negocians Marchands tant en gros qu
détait auront un livre que contiendra tout
Negoce, leurs lettres de Change, leurs debtcsa<^l\'\'
ves & paflives : & les deniers employez à la dépeol®
de leur maifon.

II.

Les Agens de Change & de Banque tiendront
Livre journal, dans lequel feront infcrées toutes le®
parties par eux négociés, pour y avoir recours en
de coiitefiation.

IIL .

.Les Livres des Negocians & Marchands ta^
en gros qu\'en détail , feront fignez fur le premie»
& dernier feuillet , par l\'cun des Confuls dans l^s
Villes où il y a jurjfdi£tion Confulaire j da^"®
les autres, par le Maire ou l\'un des Echcvins f^*^^
frais ni droits, & les feuillets paraphez cortezp^J
premier.& dernier, dc la main dc ceux qui aQto^
efté commis par les Confuls ou Maire & Efcheviii\'
dont fera fait mention au premier feiiillet.

IV.

Les Livres des Agens dc Change & de B^-

-ocr page 413-

■^^egetis den handel der Negotianten &c. 65*

Vermoeen eenigen handel te dry ven voor hare reke-
^ \'"gj. noch kafle tot harent te houden; noch WifTel-brie-
door laft te tekenen. Nochtans iullen (y mogen certi-
^ceren dat de reekening der WilTel-brieven waarachtig

^■^ie brieven van refpijt verkregen, Contrafl: vanuit-
^ tot fekeren tijt geflooten , of banketoet gemaakt heb-
füllen geen Agenten van Wiflel of van Bank, Ma-
aars van Koopmanfchap mogen wefeh.

III. T Y T E L.

^\'^n de Boekken en RegißerJ der BmdeUrén,
Kooplieden en Bankhouders.

Ö Artykel I.

f Handelaren en Kooplieden föo wel in\'t groot als
ha \' fu^kn eén Boek hebben dat al haren koop-\'

^imel vervat, met hare Wiflèl-brieven en hare dadehjke
o^j^\'J^sJijke fchulden; en de gelden uitgefchoten tötde
often van hare huishouding.

ö. II-

liQ ,\'Agenten van Wiflel en van Bank fullen een dachboek,
haa \' getekent fullen zijn alle de partien door

Va, S^\'^ocen, om tot de felve toevlucht te nemen in geval
"gefchil.

b III-

Vygj^. Boekken der Handelaren eti Kooplieden foo
het e ^^^ \' geteekent zijn op

Stede j ^^^^^ \' van de Confuls in dc

J^aar Confulaire jurisdidlie is; en in d\'andere s
tiocjj^^^aite of een ier Schepenen j fonder onkoften
Vatj 1 ^"^^schtigheden , en de bladen gemerkt cn gerand
geconf ^ tot het laatfte, door de hand der gener die
te p,^«tecrt fullen gcweed zijn door deGonfuls of Mai-
ftaan "^^^Penen , die op \'t eerfte blad vermeit fullen

E) * I

fuIlgQ ^oekken der Agenten der Wiflèl en van Bank
gerand, getcekènt, en g^raerkt zijn by een der
(e) C«n-

-ocr page 414-

66 Ordonnances de louis xïv^

que feront cottez , figneï & paraphez par l\'üiv
Confuls fur Chaque feuillet, & mention, fera
dans le premier, du nom dc TArgent dè Chaog
ou de Banque; la qualité du Livre, s\'il doit fcf^^

de Journal ôu pour laquaiffé î & fi c\'eft le prem^^,
fécond Ou autre, dont fera fait mention fur le
gvftre du Grefïè de la jufifdiâion Gonfûlàire, oo^
l\'Hofld de Ville.

V.

Les Livres Journaux feront écrits d\'une mc^j
fuite par ordre dc date lans aucun blanc , arreuf®
cn chaque Chapitre & à la fin î itnc fera rien écti"
aux marges.

VL

Tous Negocians, Marchands cn Ageiis de CWI}\'
ge & dé Blanqué , fétont tenus dans fix mois apr^*
la publication de ooltfc prcferite Ord\'onnatice , "
faire de nouveaux Livres Xpornaux & Regidrc®^
frgnez , cottez & paraphez fuivant qu\'il cft
deffus ordonné, dans lefquels ils pourront fi bo^
leur femble porter les Extrais de leurs ancic\'^\'\'
Livres.

VIL

Tous Negocians & Marchands tant cn g^P^®
qu\'en détail , mettront en Liafîc les Lettres
lives qu\'ils recevront, & en Regiftre la copie
celles qu\'ils écriront.

Viu.

Seront aufH tenus tous les Marchands ^e f^\'^^
dans le mefrac delay de fix mois invetitaire fous
fein de tous leurs effets mobiliers & immobiliers;^
dc leur debtes adives & paffiveS, lequel fera rccol\'
& renouvelle de deux ans en deux ans.

IX.

La reprefentauon ou com.munication

-ocr page 415-

Segens denHandel der Negotianten &c. 67

Cotifuls op ydec\' blad, en op hct eerfte fal de naam des
^gents van Wiffd of van Banck ftaan vermek , met de
Müalite;yt. des
Boeks, of iet moet dienen yoor journaal
* Voor kas-boeck; en of dat het eerfte:, tweede of een
«Oder zy, ^aar van gewag
lal gemaekt worden in \'t Re-
ftwter der Griüe v au de jurkdiftieieS-Canfuls >. ofvan \'t

Y.

Jxjur Qaalrboeken fiillea aan malkander volgende ge-
ar zyn na de ordre-des datums fonder eenig wit,ge-
r jfteert by yder Hooftdeel en in \'t eynde: en op de kant
\'niets gefciireyen wefcn.

VI.

^Alle Handelaaren , cn Kooplieden en Agenten van
^ "»el en van Banck, füllen gehouden zyn "binnen fes
^^äanden na de publicatie yan otjfe tegenwoordige Or-
^^tUiantic, nieuwe jQumaal
-BG,eken en Regifters te ma-

VII.

iii^u^ Handelaren en Koelheden foo wel in\'t groot als
fulj fullen aan LialTen de brieven hangen diefy

imf\'^ ontfangen,, ea in een Regifters de. co pie. van diefy
fchrijTcn.

VU.

\'t itl^^ Kooplieden fülle« oock gehouden we&n binnen
W van (es waanden , een, inventaris te makea

teni van alle. hare effeden roerende en oarae-

Qoijv^ f aftive en paffive fchuiden, diege.re-

^^tcn ^ ^^ ternieuwt fal worde» van t,wee jaren tot twee

IX.

repréfentatie of eommunicatie yan de jour-
( e 1) naai

-ocr page 416-

68 Ordonnances de LOUIS XlV,

Livres Journaux , Regtdres , ou Inventaires ^^
pourra eftre requife ni ordonne en Juftice ,
pour fuccelfion, communauté & partage de focit-\'^^
en cas de faillite.

X.

Au cas neantmoins qu\'un Négociant ou
Marchand vouluft fe fervir de fes Livres journaux»
h Regiftres, ou que la partie offriftd\'y ajouter foy \'
la reprefentatioD pourra eftre ordonnée pour en ^^\'
traire de qui concernera le dilferend.

TITRE IV.

Des Societez.,

A R T IC LE. L

TOate Société générale ou en commendite f^
ra redigée par écrit ou pardevant NotaircS\'
en fous lîgnature privée , & ne fera reçue aucun^
preuve par témoins contre & outre le cotite"^
en l\'afte de focieté , ni fur ce qui feroit allcg*^^
avoir efté dit, avant, lors ou depuis l\'ade, enc^\'
re qu\'ils s\'agift d\'une fomme ou valeur moindre
cent livres.

n.

_ L\'extraia des Sociétés entre Marchands &
cians , tant en gros qu\'en détail , fera regift^^ i
Greffe de la furifdiaion Confulaire, s\'il y
en a, "j
non en celui de l\'Hôtel commun de la Ville,
n\'y en a point, au Grefiè de nos Juges des lieux oU ^^

ceux des Seigneurs^ & l\'extrait inféré dans un tab\'e«
expolé en lieu public ; le tout à peine de nullité «
Ades & Contraas paflez , tant entre les AfloC\'^
qu\'avec leur créanciers & ayans caufe.

III. i.

Aucun Extraiâ: de Société non fera en f^^g

-ocr page 417-

wegens den Handel der Negoiianten 6cc. 69

öael boeken j Regiftreren, of Inventarifen, fal niet ver-
ocht «och geordonneert können v/orden in juftitie , dan
erftenis, gemeenfchap en verdeeling van Maetfchapy
^«gevaivanfakflèment/ / ^^

X.

Indien nochtaais een Handelaer of Koopman fich wilde
Mienen van fijne journael boecken en Regifters, of dat
fich aanbood daar aan "te willen houden , fal de re-
j i^^i^atie geordonneert komien wordenem daar uitte
^^«ken \'i- gene dat gefchil fal betreffen.

IV. T Y T E L.

Fm de Maatfchappyen.

A j. Eerden Artykel.

/if-JeMaatfrhappy , algemeen , ofinbyfonderen Koop-
^ landel, f^j j^y gefchrift geftelt worden of voor een
otaris, of onder private handteekening , en daar van fal
de^^^® ^"\'genomen zyn door getuigen, tegen en buyten .

n inhoud van d\' Ade vah Maatfchappy , noch over \'t
neer bygebragt zyn gefeit te wefen voor ,. wan-

te d\' «^atcT - ae gemaalctis, of fchoon daar.mogte
alc om een fbmme of waardye van minder

\'^M^ondett guldens. .

Pr t: II.

Hed van de Maatfchappyen tuflchen Koop-

fal Handelaren 5 foo wél in\'c groot als in\'t klein ,
dgj^\'-\'^g\'ftrcert zyn in de Griffie van de jurifdidie
■(. » indien fy
daar is , anders in die van

Griffi Plaats , en foo daar geen is , die van

Hee Richters der plaetfen of in die der

iii ee^" \' Extrail\'voorgeftelt op een tafereel

der AflP"^^^^^^ \' ^^^^^ nulliteyt

de C ^^" Contra£len gefloten foo wel onder
hebbende als met hare Crediteuren en haar recht

G III.

Extraa van M^etfchappy fal daer in
(ej) gere^

-ocr page 418-

7« Ordonnances de "LéOUIS \'K.W.
flré, :s!il ti\'eft fign€ ou des Affociez ^ ou de ceux
qui auront fouffert la Société , & ne contient
noms, furnoms, qualitez & demeure des Aflocieï»
& les claufes extraordinaires , s\'il y en a ,-pour
iîgnature des Aétes, le temps auquel elle doit coi^J
jnencer &lînir j & ne fera reputée continuée, ^
n\'y en a un a^te par écrit, parreîllemcnt enrcgifti^r
cn affiché.

rv.

Tous ades portant changemensd\'Affocicz, no«"
velles ftipulations ou claufes pour .la fignature
enregiftrez & publiez, & n\'auront lieu que du jo^*^
de la publication.

V.

Ne fera pris par les Greffiers pour l\'enregiflreîîîent
de la Société & la tranfcription dans le tableau
j
que cinq folsj & pour change Extrait qu\'il ca à^\'
livrera, trois fols.

\'.VL

Les Societez ■n\'auront effet à l\'éprdde Afïoctc« j
leurs Veuves & Heretiers, Créanciers & ayans cai^
fe, que du jour qu\'elles auront ctlé regillrées , ^
publiées au Greffe du domicile de tous les Contra«^
tans, j& du lieu où ils auront magazin.

VIL

Tous AlTociez feront obligée folidairement
debtes de là Société, encore qu\'il n\'y en ait qu\'a^^
qui ait fignéj au cas qu\'il ait figné pour la caiii\'
pagnie & noH autrement.

VI IL

Les AfTociez cn çommendite ne feront obl\'g^^
que juftjues à la concurrence de leur part.

IX..

Toute Société conticirdra la claufe de fe f^^j
mettre aux Arbittes pour les oomeflatioiis

-ocr page 419-

wegens den Handel der Negotiäntcn Sec. 71

^"^giftreerr worden, ten zy dat getekent is van de Gc-
^locieerde, of van dc gcne die de Maatfchappy toegc-
«an füllen hebbicn , cn indien het nier vervat de namen ,
wenamen, dualiteiten cn woonplactfen der Gcaöbci-
^erde, en de extraordinare claufulen, foo die daar in
, tot d\'onderteekening der Aften, den tijt op wel-
e die moet beginnen cn eindigen en fy fal niet ge-
f gecontinueert te zijn , ten zy daar van een

fUoe A(äc is, infgelijks gcrcgiftreert cn aange-

IV.

cie^^i^ -^\'^cn medebrengende Tera.ndcring van Gcaffo-
full"^ \' Weuwe ftipulatièn ofclaufijlcn tot ondertekening
ervft" gcrcgiftrcért cii gepubliceert wefeia, en géen ftanr

6 ypen als vaii den dach der publicatie.

V

fch ^ de Griffiers fal voor hetregiftrerenvandeMaat-
gp ^PPy cn liet overfchryven op het tafereel niets ontfan-
2 gorden, dan vyf ftuyvers , cn voor yder Extraft
^^ % daat van iüllen uytgeycn, drié ftuy vers.
VI.

.^^^Waatfchappyen fullen geen elfeft nemen ten aanfïen
Cr"^- Geaflbcieerde, hare Weduwen éh Erfgenamen ,
edueufth en haar recht hebbendé, als van den dach dat

7 S^regiftrccrt tn pccubliceert fullen welen ter Gnffie van
J Woonplaats van alle de Contraaanten, en ter plaats
\'^aar fy pakhuys fullen houden.

All

p^^calTocieerde fullen gehouden zvn voor\'t geheel
itia Schulden van de Maatfchappy , of fchoon daar
Wef"^ inagh getekent hebben; in geval hy getekent
^ voor de Maatfchappy, en niet anders.

^^alTocieerde in byfondere Koophandel fullen niet
ö^noudcn zyn als tot de concurrentie van haar aandeel.
IX.

lich^\'^ Maatfchappy faF\'de claufule hebben van
t onderwerpen aan Arbiters ontrent de gefchillen
(€4) die

-ocr page 420-

72, Ordonnances LOUIS XlV*

furvieudront entre les allociez., & encore que
claufe fuft omifc, un des Airociez en pourra nom-
mer , ce que les autres feront tenus de faire : im^ _
len fera nommé par le Juge pour ceux qui en
ront refus.

X.

Voulons auffi qu\'en cas de dccés ou de long\'\'^
abfence d\'un des Arbitres, les Afïocicz en nom\'
ment d\'autres : linon il en fera pourveu par le :
pour les refufans.

ni-

En cas que let Arbitres loient partagez en op\'^
nions, ils pourront convenir de Surraiaitrefai^® |
conrentement dc parties, & s\'ils n\'en convieiiDe*\'\'\'\'
il en fera nommé un par le Juge.

XIL ^

Les Arbitres pourront juger fur les pieces
mémoires que leur feront remis, fans aucune f\'^j\'^
malité de Juftiçç, non obftant l\'abfençe de quel\'
qu\'une des parties.

XIII.

Les Sentences arbitrales entre Aflbcicz
Négoce, Marchandife ou Banque,
feront boi«\'\'\'
logués en la Jurifdiaion Confulaire, s\'il V
linon ès Sieges ordinaires de nos Juges, ou deceo
des Seigneurs.

XIV.

Tout ce que delfus aura lieu à l\'égard des VcU-
yçs, Héritiers, & ayans caufç des Affociez.

T

-ocr page 421-

^\'^egens den Handel der Negotfenten Sec. 75

^ie onder de GeaifTocieerde füllen rijfen ; en of fchoon
claufule was uitgelaten , foo fal een der Geaflb-
*^iecrdg mogei/ feggen , wat d\' andere fullen gehoudeji.
^V.ö te doen • anders fal dat gefeit worden door den
^^ichter voor\'die fich daar in fullen weigerig toonen.

X.

, "^Vy willen oock dat in geval van \'toverlyden of het
afwefen van een der Arbiters, dc Geaflocieerde m
plaats een ander iiillen noemen ; andefs fal by
^en B^ichters tegen de weigerende daar ip voorfien wor-.

XI.

. geval d\' Arbiters in hare gevoelens verdeelt fullen

> foo mogen fy t\' tamen verftaen tot een Opperfegs- ^
buiten her toeftemmen van partien , en indien fy
in niet over een komen , fal die by den Richter ge-.

\'\'"^emt gorden. - .

^ XII. - , n. I

], Segsman nen fullen mogen oordeelen over de ftuk*

en memorien haar ter hand geftek, fonder eenige $7,

^"rmaliteit van Juftitie , niet tegenftaende d\' abfentie g

een der partien. w ^

. xiii.

Arbitrale vonnlffen onder de geaffocieerde over de ^^

^gocie , Koophandel of Bank , füllen goet gekeurt ^

j^^orden in de Confulaire jurifdidie , als daer een is : lu
j> ° niet in de ecwoonelijke Gerichts-bancken onfer

^^«iteren , of in die der Heeren. ^

XIV.

ae^r ^ getie hier boven ftaet fal kracht hebben tea
de Weduwen, Eifgenainen, en het recht-
\'^^"de der Bondgenooten.

fe 5) V. T Y.

-ocr page 422-

74 Ordonnances de louis xiy.

t i t r e V.

Ccj lettres é" hîllets de Change, ^\'prtmeJfeJ
Journir,

ARTICLE. I.

LEs Lettres de Change contiendront fommair»^\'
tr»em le nom de ceux aufquels k contenu devr»
être payé, îe temps du payèmeni, le nom de celu;
qui cn a donne la valeur ; & fi elle a efté receué
deniers, ir.archandife, ou autres effets,
II.

Toutes Lettres de Change feront acceptées P^^
écrit purement & fimplement. Abrogeons l\'uf^ê.
de ks accepter verbalement, ou par ces mots ;
Pea fans accepter i OU , / Accepte pour répoftdri ƒ
temps , & tontes autres acceptations fous concî\'\'
tîon , Icfqïselîes palferont pour refus : & pourro*\'\'
tes L^nrcs cfirc protellécs.

En cas de Proteft ne la Lettre dc Change ,
pourra cftre acquitée par tout autre que celuy
qui elle aura eftc tirée; & au moyen du payem^P^
il demeorera fubrogé en tous ks droits du portcU®^
de la Lettre, qaoy qu\'il n\'en ait point de tranfp^\'\'\'^\'
iobrogatiou, in ordre.

IV.

Les portcors de Lettres qui auront eftéacceptées»
ou dont le payement échet à jour certain
feront t^\'
mis de les faire payer , ou protefter dans dix
après celuy de l\'écheancc.

V. £

Les ufânccs pour le payement des lettres feron
de trente jours, eucorc que ks mois
ayent plus ^
moins de jours. „ .

VI.

-ocr page 423-

degens den Handel der Negotianten Sec.
V. TYTEX«

de Brieven en ceedelen vm Wißel, en vm
de beloften ont die te verfihaffen.

Eerften Aitykel.

Wiflel-brieven , fullen fommierlijck den naam
tj j^^\'^varten aan welke den inhoud faJ moeten ,be-
\'■j^^fen, den tijt der betah\'ng , den naam desj;enen
Oßff ^^ardie daar toe fal gegeven hebben , en of dié
tet, is in geld, Koopmanfchap of andere effec-

AiIe"Wifl~eI.bj-ievcn fullen by gefchrift puur en eenvoudig
Sso 2;ijn. Wy vernietigen \'t gebruik van die t\'ac-

ƒ teeren me: woorden,, of iijet te liggen ■,. Gi;fienßnder
i of \'k. accepteer ter tijt daar op te ant^voorden_;
alle andere acceptatien onder conditiën, dievöorwei-
^ iiig fi,lle„ paflèren en die Brieven fullen geprotefteert
"gen worden.

I III.

ggj^" geval van Proteft ovcr de WilTel-brief, ^iefal mo-
jie, ^^^\'i^an .zijn door wien het ii;rag wefen buiten denge-
iaj^PP ^vien fy getrokken is 5 en by middel van betahng
gefj^^\'^ Wijven in alje de .rechten yan die dci» Brjefheeft
\' fchoon hy geen tranfport, fubrogatie,
ordre daar toe mach hebben.

Va^ j der brieven die geaccepteert zijn , en waar

>ef ^ op fekeren dach vervalt, fulJengehouden

din.p\'^ betalen, of te protefteren binnen tien

° " na den verval-tijt.

•^euf» ^^ betaling der brieven fullen van

der i\' ^g^" wefen, of fchoon de maand meer ofmin-
\'lagen mag hebben.

YI. Bin-

-ocr page 424-

j6 ormmawffs de^ l.ouis xiv.

VI.

Dans les dix jours acquis pour le temps du Pf®\'
teft, feront compris ceux de l\'écheance & du Pr^\'
teli , des Dimanches, & des feftes, meffflÇ ^^
folemnclles.

VII.

N\'entendons rien innover à Règlement du
cond jour de juin mil fix cens foisante fe^
pour les acceptions, les payemens & autres dii"
pofitions concernant le Commerce dans noft\'\'^
ville de Lyon.

VIII.

Les protcfts ne pourront eftre faits que P^^
deux Notaire , ou un Notaire tSj deux témoin^ \'
ou par un HuilTir on Sergent , mefme de la J^\'
llice Confulaire, avec deux Recors ; & contieH\'
dront Le nom & le domicile des Tefinoins
Recors.

IX.

Dans l\'aSe dc Proteft les Lettres de Change
ront tranfcrites avec les ordres, & les réponfe^\'\'
s\'il y en a; ^ la copie du tout fignée fera lailfée^
la partie , à peine de faux, & des dommages ^
intereft. X.

Le proteft ne pourra eftre fupplée par auc«J\'
autre ade.

XI.

Apres le Proteft celui, qui aura accepté la
tre , pourra eftre pourfuivi à la rcquefte de cclu;
qui en fera porteur.

XII. .

Les porteurs pourront auffi par la permu}\'^^
du luge faifir les effets de ceux qui auront tire
çndoiïë les Lettres, encore qu\'elles aycnc elle ^
ceptces i mcfme les effets dc ceux fur lefquels

-ocr page 425-

Segens den Handel äev Negötianten 8cc. 77

Ei

dagen beftcmt voor den tytvan\'t Fro-
teft\' vervat zyn die van dcverval-ty ten van\'t Pro-
\'ydei/^" Sondagen , en van leeftdagen, felfs van Hoog-

den J niets te vernieuwen in\'t Reglement van

^^ duyfent fes hondert leven cn

d\'acceptatien , de betalingen, en an-
^yons " rakende den koophandel in onic Stad vaa

D YIII.

^ota fullen niet mogen gedaan zyn dan by twee

Ce^ , of een Notaris en twee gemygen, or door

^et j felfs van de Confulaire Jurisdidie ,

dc ^ ^^^ byftanders ; en fullen in houden den naam cn
woonplaats der Getuygen of Byftanders.

gefjI^\'Ade van\'t Proteft fullen de Wiffel-brieven over-
Jtigjj zyn met de orders, ende antwoorden, foo
Pïrtv \' onderteekent fal aa»

dcn gelaten worden, op pene van vallch, cn van fcha-
en mtereften.

X.

Sc fal niet vervult kennen worden door ecni-

sc andere Ade.

V^qJ^ Proteft fal hy dijden brief geaccepteert heeft,
■^^ar vfn \'t
verfoek\'van die dc Brenger

XII.

let de

^e Br leggen op d\'effeden der geener die

of getrocken of geindolfeerc fullen hebben

cnoon dic geaccepteert zyn geweeft i felfs d\'ef&den

dec

-ocr page 426-

78 Ordonnantes da- LOUIS XIV.

les auront efté tire\'cs ; en cas qu\'ils les ayent accep-
tées.

Xi II.

Ceux q ui âûroit tiréou endoflé des Lettres , feroi)^

pour fuivis en garantie dans la quinzaine, s\'ils top
domiziliczdans la diliance de dix lieues, & au delà?
à railon d\'unjour pour cinq lieues, fans diftinélion o^
reilort des Paclements ; fçavoir pour les perfonnes ào\'^
miciliées dans noftre Royaume : Et hors iceluy les d\'T
lais feront de denx mois pour les perfonnes domif\'^
lées en Angleterre, Flandre, ou Hollande; detroi^
mois pour l\'Italie , rAllemagne , & les Canton»
Saiiïes; de quatre mois pour
l\'Efpagne de, fis p^üf
k Portugal, la Suede & le Danneiïiark.

XIV.

Les délais cy-deffus feront comptez du lendema\'.^
des Proterts jufques au jour dc l\'aiftion en garau^\'^
inclufivement , fans diffindion dc Dimanches ^
[ours de Fcücs.

XV.

Après ks délais cy-deÛus les porteurs des L^\'"
tres feront non-recevabies dans leur aâion en garaf
tie. & toute autre demande contre ks tireurs &
doiïjurs,

XVI.

Les tireurs ou cndofleurs des Lettres feront
nus dc prouver en cas de dénégation, que ceux ^^
qu
\'il elles eftoient tirées, leur eftoient redevables »
ou avoient provilîon au temps qu\'elles ont
ellre protcfiées j finon ils feroient tenus de les g^\'
rantir.

XVIL

Si depuis le temps réglé pour k Protefl; les f\'

rears ou endoflçurs ont reçu la valeur eti

^ cenf

-ocr page 427-

Wegens den handel der Negotianten 8cc. 79

«^^Ptfeu 2ben ^^ getrocken, in geval fy die geac-

ben^ aie de Br ieveti getrokken of geëndoiTeert fullen hcfc-

liejj\'i\'^^B^ö jervolgt zyn totGuaranticbinneude vecr-
daar h f \' indien fy haar woonplaats tien mylen van
len Vo \' noch verder, narckeningvanvijfmij-
^Wan ƒ j fonder önderfcheyd van dc gefigts-

on^ K ! ^^"^^^entcn; te weten voor pertoouen in
de uyjO^j, "^yk woonachtig: En buytenhetfclvefiillcii
Woon j ^ welèn van twee maanden voer perfoonen
^lie m in Engeland, Vlaanderen of Holland; van
fche voor Italicn, Duitfland, en dc Switfcr-

■voor ; van vier maanden voor Spanjen j vin fes

ortügaai, Sweeden cn Denemarken.

D XIV.

dej,^ ^ytftelkns hier boven fullen gerekent worden van
dach na de Proteften tot opdcB dacfa van
dg„„ \'ot Guarantie incluis fbndcr önderfcheyd van Son-
en Feeft-dagen.

Nad •

Vctj J^j ^"itftcllen hier voren fullen den brengers der Kric-
"^ntfankelijck zyn in haar Adlie rot Guarantie-,
dcrs ^ ^""icte eylTchen tegen de treckers of cndoflèer-

öet

Zyjf^ of indoifeerders der Brieven lullen gehou-

op geval van weygering , te bewylcri, èat fy ,.

ptQy-^^^fy getrocken zyn , haar fchuldig waren , of
Votj ^den ter tyt iy hadden inoeten\'geprotefteert:
deren^\'*\' anders fullen fy gehouden wcIèn die te Guaran-

I XVII.

de tre den gereguleerden tyt voor het Proteft

indoflèerders de waarde hebben ontÄu-
> in koopmanfchap, voor rekening, compcu-

iiittc

-ocr page 428-

8o Ordonnances LOUIS XIV.
gent
ou marchaudifc, par compte ; compenfation, o
autrement, ils feront auffi tenus de la garantie.

XVIII.

La terre payable à un particulier, non sa
teur, ou à ordre, eftant adhirée, le payemci^\'^,
poutra eftfc pour fuivi & fait cn vertu d\'une
de lettre, fans donner caution, & faifant
que c\'ell une fécondé lettre, & que la premiere
autre precedente demeurera nulle.

XIX.

Au cas que la Lettre adhirée foit payable fUP^^j.
teur, ou à ordre, le payement n\'en fera fait que P
ordonnance de Juge, & en balliant caution de g^r
tir le payement qui en fera fait.

Les cautions baillées pour l\'evenement des Y\'
très de Change feront déchargées de plein droit
qu\'il foit befoin d\'aucun Jugemcns, procedure, ^
fommation, s\'il n\'en ell fait aucune demande P

dant trois ans, à compter da jour des dernierespo

fuites.

XXI. ^

Les Lettres ou Billets de Change feront rcP\'^^^^
acquitcï après cinq ans de celiwion de demand^^^
pourluites , à compter du lendemain de l\'eche^" ^
ou du Proteft, ou de la derniere pourfuite. N^^f,
moins les prentendus débiteurs feront tenus
mer, s\'il cn font requis, qu\'ils nefontplusredeyan\'^^j,
& leurs veuves, héritiers, ou ayans caufe ; qu\'ils^
ment dc bonne foy qu\'ils n\'eft plus rien deu.

XXII. â

Le contenu és deux Articles cy-dcflus aura H^
l\'égard des mineurs & les abfens. j^j

-ocr page 429-

vregens den Handel der Negotianten êcc. 81

^oïdc , foo fullen fy aan de Guarantie ge-

T> u - c XVIII.

die betaalt worden moet aan eeii particulier j
den brenger, of aan ordre, wech gebleven
néii \' ^^^ ^^ betalingh daar van ingevordert kon-
cayf-^®^^^" uyi kracht van een tweeden brief, fonder
is ^^ geven, en meldende dat het een tweede brief
Veii^" de eerfte of d\'andere voorgaande nul fal blij-

^ XlXi

brénp^^^^^ de wech gfebleven brief tê betalen is aan dferi
"^ord , foo fal de betaling daar van niet gedaan

le ftgfi" door ordonnantie des .Richters, en met cautie
SeG-u \'^" de betahng te Guaranderen die daar van fal

^"^ichiet: zyn. ®

Vfcij ^ ^^utien gegeven voor dèn uytflag der \'Wiflel-briè-

dac\'ej ".ontflagen worden tooi \'t vol gericht fonder

^nder gerichtsfaak, procedure, of verma-

is, indien daar van geen eyfch is gedaan

invojj ■j^^\'^n; te rekenen yan den dach der laafte
leriiigeij.

den volT\'^" of Ceedelen van Wiflèl fullen geacht Wor-
«ylTchejj te welen na vyf jaren van\'t ophouden der
of V"^o\'\'deriugen,te rekenen s\'anderdaags naar \'c
lïiinfyjj jotfft, of van de laeffe invordering. Niette
jS^pretendeerde Debiteurs gehouden ïijnte
^^I^Z\'ijivaf \' , ^y nietaengefproken , en nier meer fchul-
liebben d r weduwen , erfgenamen , of rechten
^•^^üldio \'^er goeder troüw agten daer van niets meer
rt te Wefèn.

Het ink j XX 11.

ial plaats hht" defe twee bovenftaende Artijckelen
\'en. nebben ren aanfien van minder jaren en abfens.

(f) XXIII. D2

> of anderf
acn wefen.

-ocr page 430-

OrHmÈ^êsàVOXJtSXW.

XXIII.

Les fignatures au dos dps/Lettres de Change
fçryiconi.que d\'endpllcnient;, & non d\'ordre , ?
nVlldatê , lie çonticnt, Je noni de celui qu\'
payé, la valeur en argent ; marchandife , ou aûtr
ment.

■ XXIV.

Les Lettres de change endoffécs dans les
mes prefcrites par l\'Article precedent, appartiep
droiit à celui du pom dçquel; l\'ordre fera r^nip\' \'
fans qu\'il ait befoin dc transport, ni de figaïB*^®\'
tien.

.................XX v^

Au cas que l\'endofTemënt ne foit pas dans
formes
Gy-dcfïu,s, les,Lettrés feront réputées ^P\'
partenir à celui qui les aura enflolfées ; &
rdnt eftre failles par les cteaiiciers, & compeni^^
par fcs redevables.

... ... ,,. XXV\'I. • - • ■■

Défendons d\'antidater les ordres, à peine
fraux.

XX VIL

Aucun Billets ne fera .réputé Billet de Chang^j
fice n\'efl: ppur Lettres de Change qui auront
fournies, ou qui le devront eilre.

XXVIIL

■fé! *

Les Billets pour Lettres de Change fournies^
rent mention de celui fur qui elles auront
rées, qui- en aura payé la valeur, & (i
a efté fait en deniers, ttiàrchàndife, ou autres etif-
à peine de nullité. XXIX-

-ocr page 431-

Segens den handel der Negotianten &c. 8 5
XXIII.

Ofden dos der Wiflel-bxieven fiillenniec
öiecptd pdoffering, ennieCTotorder, ih\'dien het
de is, en niet inhoud den naäm des gehen die

• waardie in geId,l^opmanfchap, óf anders betaalt heeft;

XXIV.

brieven geindoflèert op\'de formen voorlchre-
^oor voorgaanden Artykel, fullen aan hem be-

^yn -^r naam van weljien de order \'vervult lal

londer dat hy traiifpart nóch aanfchryying noodig

XXV.

^^^\'^S^ald\'indolferingnietzy pp deformen als hierbo-
ïlie \'/I füllen de briévéu geacht worden hem toe te ko-
jj - die de felve geindoffeert heeft; en fullen konnen be-
worden door fijne Grediteuren, en gecompenfcert

XXVI.

if^ï verbieden d\'ordres vroeger te da,teren,, op pene
■■ valsheyt.

XXVII.
Eenig Ceedel fal geen Ceedel

van Wiflèl geacht wefèn,
^ifl^el-brieven diV gefourneert zyn geweeft of
^och naoetea zyn. , .

XXV IIÏ.

de^^ ^^^\'Jelen voor gefourneerde Wiflèl-brieven füllen
de noemen op wien fy getrocken geweefl zyn , die

daarvan fal betaak hebben, en ofdebeta-
ff is gefchied in geld, koopmanfchap , ofan-
etreften, op pene yan nulliteyt.

(fi) XXIX. De

-ocr page 432-

84 Ordonnances «f^ LOUIS XIV.

XXIX.

Les Bilïets pour Lettres de change à fovtmt
ront mention du lieu où elles feront tirées, à
valeur en a efté receue, & de quelles perfonnes >
auffi à peine de nullité.

XXX.

Les Billets de Change payables à utj psr^\'\'
culier y noirimé , ne feront reputez apporte*
nir à autre, encore qu\'il y euft un tranfp^^^
lignifié, s\'ils ne font payables au porteur,
à ordre.

XXXI.

Le porteur d\'un Billet negocîé fera tenu de fai-
re fes deligences contre débiteur dans dix jours »
s\'ils eft pour valeur receué en deniers , ou en let;
très de change qui auront efté fourniers , on
le devront eftre, & dans trois mois s\'ils eft pooi
marchandife. Où autres elffets. Er feront les dé-
lais comtez du ^lendemain de lefchcance, iceli^y
compris.

XXXiî.

A faute du payement dq contenu dans un
let de Change, le porteur fera fignilfier fes dillig^\'\'\'
ces à celuy qui aura figné le Billet ou l
\'ordre ^
& l\'affignation en garantie fera donnée dans
délais cy-deffus preferits pour les lettres
Change.

XXXriL Ceu*

-ocr page 433-

wegens den Handel der Negotianten &c. 8 j-

XXIX.

m^f voor WifTel-brievcn die gefournesrt

f» " ^yn > füllen de\'plaats inhouden op welcke
OijtfJ" getrocken geweeft , en of de waardye is
^itejt"^^" » en van wat perfoonen, op pene van n«i-

XXX.

^i?^ van Wiflèl aan een particulier te betalen

and genoemt is, fullen geacht worden jemand

^rs toe te komen, of fchoon daar van een tranfpdxc
^^"^gekundigt, ten zy die te betalen fl;^ian aan bren-
ofaanordrl

XXXI.

dg^^ ^\'^cnger van een genegotieert Ceedel fal gehou-
fijne naarftigheden aan te wenden regen den
dye binnen tien dagen, indien het is voor waar-
Ven io g^l\'^\' of in gefourneerde WilTcl-bric-

^ric * ^^^ gefourneert moeften wefèn , en binnen
an-l \'^^^nden , indien het is in koopmanfchap , of
Vai ^ffcden. En de dilayen fullen gerekent worden
^ervat^"^ anderen dach na \'t verval, die fblfde daar iß

XXXII.

Ceel P^\'^^k van l)etaling wegens dep inhoud over een
van Wiflel, fal de brenger fijne vlytigheden doen
Sete^T ^aken aan den geenen die dat Ceedel of ordre
" fal hebben ; en d\'aflïgnatie tot Guarantie faï
Eri» ^^^^^y" binnen de dilayen hier boven geftelt voor de
\'^^^en Tan WilTcl.

Cf3)

XXXÏÏI\'

-ocr page 434-

86 Ordonnances «^if L O (J IS XIV.\'

xxxiii.

Cèux qui auront mis leur aval fur des lettres àt
Change., fur des promeffes d\'en fournir , fuir des
ordres, ou ,dçs acceptations, fur des Billets àfi
Change, ou autres aftes de pareille qualité coH\'
cernant le Commerce, feront tenus
iblidairement
avec les titeurs, prometteurs, en doflèurs & acccp\'
teurs, encore qu\'il n\'en foit pas fait mention daps
l\'aval.

TITRE VL

Des interefis du Change & Rechange,
ARTICLE i.

DÉféndons\'aux Negocians, MarcHdhds,
tous autres , de cornprendre l\'iritérelV avéd\'^
principal , dansJes Lettres ou Billets\'de
Change»
ou aucuii\'aiitrc a£tc.

ii.

Les Negocians, Marchands, & aucun autre, H®
pourront prendre l\'intereft d\'intereft fous qxxcW^
pretext que
Ce foit.

IIL

Le prix du Change fera réglé, fuivant le coU|®
du lieu ou la lettre fera tirée , eu égard à celui où
remife fera faite.

A

IX.

-ocr page 435-

^egen^den Handel der Negotianten êcc. 87
iXXXIII.

brf\'^ korting geftelt füllen hebben, op Wiffel-

ord^^*^\' op,>fie beloften van die tè^foiirneereix , op de,
oï \' op d\'acceptatien , de Çeç^èlen van\' Wiflcf
hai^d r^ aften van geiijcken aart rakëridê den JCoop-
irekk! \' foUen
Ïb *t geheel gehoudfn wefen niet de
of ■ \'^^lovers ,\'indo fleer düs , en accepteer ders,
tjjjg dajft\'tan geen mentie gemaakt is in de kor-^

vi. t y t e l.

^"»er de Interepn van Wijfel en Wedermjfel.
Eerften Artykel.

yerbieden de Negotianten , Kooplieden en al-
V3fr aridere, den intereft met hét\'prindpaal te Ver-
» in de Brieven of Ceedelen van Wiflèl , of in
\'^\'^"ige andere Afte.

II.

fulk^ ^"^gotianten , Kooplieden , en iemand ändert,
" intereft van intereft rnogen nemen, ónder
^^ voorgeven hec wefen mögt.

III.

dc^lo^^y® de Wiflel fal gereguleert zyn volgens
fcti. de plaats waar de brief fal getrocken wc-

^^an genomen zynde op die waar de remifè ge-

zyn.

(f4) Men

-ocr page 436-

88 Ordonnances de LOUIS XIV,

IV.

Ne fera deu aucun Rechange pour le retour de?
I.ettres, s\'il n\'eit juftifîé par pieces valables, qu\'il a»
efté pris de l\'argent dans le lieu auquel la lettre
ra efté tirée : (înon Iç Rechange ne fera que poiir j®
reOitution du Change avec Tintereft, les
frais
Prpteft , ^ du voyage, s\'il en a efté fait, après f^?\'
fomation en Juftice.

V.

La Lettre de Change mefme payable au porteur >
ou à ordre, effant proteftée, le Rechange, pe
deu par celui qui l\'aura tirée, que pour le
lieu où\'®
remife aura elle faite, & non pour les autres lic\'^\'^
où elle aura efté négociée: fauf à fe pourvoir pat

Îiorteur contre les end^eurs, pour le payement ^^
Rechange des lieux oti elle aura efté nçgociéc f^\'\'
vaut leur ordre,

VI.

Le Rechange (era deu par le tireur des lettres
pegociés , pour les lieux ou le pourvoir de nego\'
cjcr cft donné par les lettres, & pour tous les
très, Il le pouvoir de négocier eit indéfini, &
tous les lieux.

VIL

L\'Iritefeft du principal & du Change fera deU
du jour du Protcfi, encore qu\'il n\'ait elle dem^^\'
dé en juilice. Celuy de Rechange, des frais d^
Proteft & du voyage, ne fera deu que du jour dei^

demande.

VIII. M-

J

-ocr page 437-

\'Wegens den Handel dei? Negötmnten 89

IV.

lal geen Tcgenwiflèl fchuldig wefen voor het we-
\'^er brieven; indien dat niet gejuftificeert word
Plaar ftucken, dat het geld ontfangen is ter

Sen getrocken fal zyn, anders fal deTe-

^et d - \'^^«^"en tor het wedergeven der Wilfcls

ïeyf\' j^\'^ereft , de onkoften van \'t Proteft, en van de
ten ■ «^e felve gedaan is na d\'afKrmatie in Rech-

V.

Pc

<5tdre , felfs te betalen aan den brenger, of

heeft è zynde, fal hy die de felve getrocken

op Wefk^ F.egenwiflel fchuldig wefen, als voor dc plaats
dere d1 r^ "^emife fal zyn gedaan, eu niet voor de an-
ficjj Platten waar fy genegocieert wefèn fal; behoudens
de tipj door den brenger tegen d\'endoffeu rs, toc

eati» \'^es Tegcnwiffels der plaatfen waar fy gene-
wefen fal folgens haar oLe. ^^

VI.

>en fal de trecker der gcnegotiecrde brie-

Pm te S wefen , voor de plaatftn waar de macht
alle and\'^^^\'^^^-^\'^^" de brieven gegeven is , en voor
Paa\'r i ^^^ \' indien de macht om te negotieeren onbe-
^^^\' en voor alle plaatfen.

VII.

\'t\'principaal en van de Wiffel fal men
in "^en dach aan van \'t Prote ft, of fchoon

der onk ^^ geeyfcht. Die des Tegenwiflèls,

\'^iet fchi u^\'^ Proteft en van de reyfe , fal men

(fj) yill. Geen

-ocr page 438-

90 Ordonnmces de l^OVlS Xiy^ \'

VIII.

Aucun prcft ne fera fous gage v qu\'il ;
ait un Afte pardcvant Notaire, dont
Cera, jeten»
minute, & qui contiendra la foinme prellée ,
ks gages qui auront €Ûé délivrez, à peine «c
reftitution des gages, à laquelle le prefteur fe^^
contraint par corps, fans qu\'il puiflè prçtendre "
privilégie fur le gages , fauf à exercer les autr?
aâions.

IX.

Les gages- qui ne pourront eftre exprimcï àat^^
î\'obligation , feront énoncez dans une faftu^^
ou inventaire , dont fera fait mention dans
bligations ; & la\'faélure ou inventaire cotitiei\'*
dront la quantité, qualité, poids, & mefu\'"^
des marchandifes ou autres cffi:ts donnez ei\'v
gage, fous les peines, portées par^il\'ArticIe-r. p\'^^\';
ccdent.

t i t r e vil

Des Contraintes par corps.

ARTICLE. I.

CEux qoî auront figné des lettres ou Billets
Change, pourront eftre contraints par corps »
cnfcn>ble ceux qui auront mis leur aval j qui
ront promis d\'en fournir, avec remife dc place
pîacc; qui auront fait
des promeifes pour Lettf^
de Change à eux fournies, ou qui le devront eut \'
entre tous Negocians ou Marchands qui auro^
%aé des Billets pour valeur reccue comptant,

-ocr page 439-

degens den handel der Negotianten &c. 91
Vin.

van Jeerlingh fal onder pand gefchieden , of daar
jg moet een Adte zyn voor Notaris ; waar van
^^ "^^"ute bewaart worden fal ; en die fal inhou-
gel S^Ieende fbniiöe , \'en ie panden daar voor
"^vaa^^^*" \' op pene van de .panden voeder te geyen ,
f^j ^ den uytleender i-by den lyve gcdwo.Bgen
\' fonder dat hy eenigh voorrecht op die pan-\'
iti f pretendeeren , behalven fijne andere adien

« vorderen.

IX.

Peilden die in d\'Obligatien niet fullen konnen
ïaj^ zyn , fullen verklaart worden in een

ReJ^^u Inventaris , waar van in d\' Obligatie fal
,gemaackt wefen en de Faiäuur of Inven-
■Wi^t inhouden de hoeveelheyt, hoedanigheyt, ge-
fèft \' mate der Koopmanfchappen of andere cf-
pand gegeven , onder de pene in den voor-
Scanden ArtykeT vervat. ^

Die

vii. t y t e l;

Vaa het dwingen hy den Lyve,
Artijkel J.

brieven of Ceedelen van Wiffel geteeVent fullen
ebben , by den Lyve mogen gedwongen worden
ens de senp ri;» A... n-Jh^uh^uu.,.

belooft K^vl.^"^ kortii^ daar op ge"ftelt hebben,

vai , de felve te fourneeren , met te remitte-
ben VOO beloften gedaan fullen heb-

d^t inii/ Wiflel-brieven aan haar gefourneert, of die
lieden d*^ zyn, onder alle Handelaren of Koop-

^e Ceedelen lullen geteekent hebben voor ontfan-
gen

-ocr page 440-

92 Ordonnances de louis xiv.

cn marchandife ; foit qu\'ils doivent eflre acquittez
à un particulier y pommé, ou à fop ordre, ou
porteur.

il.

Les mefmes Contraintes auront lieu pour l\'c^^\'
cution des Contra(3s maritimes, grofles
aventures-
chartes parties, ventes & achats dc Vailfeaux, poû^
k firet & k naulagc. j,

titre viil ■

De Separations de biens,

ARTICLE. I.

à Ans ks lieux où la communauté dc biens d\'etî\'
mari & femme ell établie par la Coûtuff^

ou\'par ru Cage, la ciaufequiy dérogeradanslescoij\'

trads de mariage des Marchands groflicrs oa .àét^^\'
leurs, k des Banquiers, fera\'publiée "à l\'audiei"^
de le JurifdiâionConfulairc; s\'il yen a; finond»"^
ralTemblée deHoftel commun des villes; ëtinfe^^^
dans un rablesw expofé en lieu public à peine de nU\'\'
lité: & la caufe n\'aura lieu,
que de jour qu\'elle aU^
elle publiée & en regiftrée.

IL

Voulons le mefme eft obfervé entre les
dans cSi Marchands, tant en gros qu\'on détail,
Banquiers , pour les Separations de biens
mari & femme, outre les autres formalitcz en
cas requifes.

fl\'

-ocr page 441-

"Segens den Handel der Negotianten 6cc. 9 f

Ct* in gerceden gelde, of in koopmanfchap,

Carf\'^i- ^ quicancie gegeven moet worden vaneen

II.

^e^r dwingen fal plaats hebben ter executie van
IcQp\'V\'^\'icraólren , gropte avontuuren, certe-partyen , ver-
eti en koopingen van Schepen, vooi de oiïkoftcu

"acht gelden.

VIIL T Y T E L.

Scheydingen der Goederen.
Artijkel I.

^fthe^ P\'^atfen waar gemeenfchap is van goederen taf-
dooren vrouw vaft geftelt door de gevvoonte of
, fal deClaufuie die daar tegen ga:at in de
lieden Contraften tuffchen groote «f tiiindere Koop-
^ankv bankhouders, gepubhceert worden voorde
in de V ^ Gericht des Confnls , fbo daar een is ; fbo niet
Seftelt^\'^^ van \'t gemeen Stadhuys der plaatfèn; en

Pene va ^ P^P\'e^\' in een openbare plaats geplakt, op
als
van d""^\' ^^^ Claufule fal geen plaats hebben,
lén fal dat fy afgekundigt en geregiftreert we-

II.

fchen dT?" ƒ het felve onderhouden fkl worden tuf-
als in \'t j^j "\'Velaren en Kooplieden , foo wel in \'tgroot
Sen van \' ^^ Bankhouders wegens de Scheydin -
^ete
forin t^uffchen man en vrouw, fehalven d\'an-

aateyten in foodanigen geval vereyfcht.

ÏX. T Y-

-ocr page 442-

94^ drdamatic^ ^if? L O U î S XlV.
t i tre i X.

Des Defenfes & Lettres de Repy.
A R T I G L E I.

AUcun Négociant , Marchand ou.
quier , ne pourra obtenir des Défenfcs ë
uerales de le contraindre, ou Lettres de R^P^j
qu\'il n\'ait mis au Greffie de la Jurifdidion d^\'^,
laquelle des défenfes , ou l\'entérinement des ^^
très devront elle pourfuivis, de la Jurifdi»\'^^
Confulaire , s\'il y en a, ou de l\'Holkl coHj:
mun de la ville , un état certifié de tous fesƒ \'
fets, tants meubles qu\'immeubles, & de.fes
tes ; & qu\'il n\'hait reprefenté à fes Créanciers » ^
à ceux qui feront par eux commis , s\'ils le^"^.
quirent, fes Livres ^ Regiftres, dont il
tenu d\'attacher le Certificat fous le
contrefeel
Lettres.

II-

Au cas que l\'Etat fe trouve frauduleux ,
qui auront obtenu des Lettres ou des
fe.î , en leront décheus, encore
qu\'elles ayc\'
efté entérinées au accordées contradiâ:<^\'L
ment ; & le Demandeur ne pourra plus
obtenir d\'autres , ni cflre receu au bénéfice
Dclfion.

III.

-ocr page 443-

"Segens den Handel der Negotianten 6cc. 9 f

ix. tyt el.

Van de Verbiedingen en Brieven van Refpyt„
Eerften Ärtykel,

Handeiaar , Koopman of Banckiiouder ^ fai
le IJ" *^encrale vefbiedingen van hcm by den lijve
tçjj y \' .of Brieven van rcCpyt konnenverkrygen,

\'^Vvdk y ingelevert ter Grijffie van\'t Gericht voor
^OcK \'\'Eerbiedingen of ftanthoudinge der Brieven ver-
is,. -^P^eténzyn, van\'t Gonfals Gericht, fbo daar ecu
^\'rtifi \'t gemeen Stadhoys der plaatfen , een gS-*
ftaat van alle fijne efFeften , foo wel roêf
Hrton r , en van fijne fchulden, entcnzyhy

hebben aan fijne Crediteuren , ofaan degene
^ine Boeck^"^ gecommitteerd zyn, fbo fy \'t vercyf&hen^

Verte

die,

^yn^lT^^r^^""^" Regifters, waar aan hy gehouden fal
^ricv/n "ificat te hechten, onder het tegen-zegel i:r

\'^ricvcn.

IL

leji fy^^J ƒieft Staat bedriegelijk gevonden word, ful-
ben da^^ brieven of verbiedingen verkregen heb-
^■^rkbar^"^ ^ zyn , of ichoon ly voor goet

fcflj g j onwederfprekelijk toegeftaan mogten vvc-
"^^foeker fal geen andere
meer konnen vcx-^
Ccitc \' ontfangen worden in het beneficie vsui

ÎÎI. Dc

-ocr page 444-

Ordonnances de lé ou is

III.

Les Oéfenfes generales & les Lettres dc Répy ^,
i-ont fignifiécs dans huitaiiie aux Créanciers, &
très intercflèz qui feront fur les lieux; & n\'auront ^^
fei q\\j\'â l\'égard de ceux aufquels la fignificatioTi
aura elle faite.

IV.

Ceux qui auront obtenu des Defenfes general^^,\'
ôu des Lettres de Repy, ne pourront payer ou P^
ferer aucun Créanciers au prejudice des autres, àp^
ne de décheoit des Lettres & Defenfes.

V.

Voulons que ceux qui auront obtenu des
très de Répy , ou defenfes générales , ne P\'J\'
fent être cleus iVlâires ou Efchevins des villes, r
ges ou Confuls des Marchands, ni avoir voiï a
tive & paffive dans les Corps & Communautcy
ni eftre adininiftrateurs des Hofpitaux , ni par^.-j
nir aux autres fondions publiques; & mefme qii\'.
en forent exclus
j en cas qu\'ils fulïent aétuclleni^"
en charge.

T I T R E X.

Des Cejfions de biensi

ARTICLE h

Outre les formalitez ordinairenRent obferv^^\'
pour recevoir au benefice de Ceflion
biens, les Négociant & Marchands en gros &
détail, & les Banquiers; les Impetrans
feront
nus de compatoir en perfonnes à l\'audience de
lurifdiftion Confulaire, s\'il y cn a; finon en
fembléc de l\'Holiel commun des Villes ,
declarcr leur nom , furnom qualitce &

-ocr page 445-

Wegens den Handel der Negotianten 6cc. 9 ƒ

III.

{gjJ^pfïerale verbièdingen en dc Brieven van Refpyt ful-
bekent gemaekt worden binneh acht dagen aen deCrt-
^^ eurs, en andere geinrereflèerden die daar ter plaats ful-
1 Weien,en füllen geen kragt hebben dan ten aenfien van
gene van welke die bekentmaking fal zyn gefchiet.

IV.

^is de generale verbiedingen , öf Bfievén van Refpyt
of ^^g^ïi hebben , lullen geen Crediteur mogen betalen
Vg^^Jj\'^ laten gaen tot nadeel van andere, op pene van te
vallen van die Brieven en verbiedingen.

V.

tji^y willen da t die géne die Brieven van Refpyt of gene-
ko^ ^^"^bieding fullen verkregen hebben; niet mogen ver-
I^j Worden tot Mairen of Schepenen der Steden , toC
H^\'^pcren of Confuls der Kooplieden, noch werkende
ifte*^ ^^idende ftem hebben in de Vergaderingen of Gc-
l^^^\'^\'chappen
, noch adminiftratents wefèn van Gafthuy-
fy "^och geraken tot publijke bedieningen ; en felfs dat
van uytgefloten fullen worden, in geval fy metter
m bediening waren.

X. T Y T E L.

Van dè CeJJlen en affianden der goederen.
Artijkel i.

■G ^ Ven (Je formaliteyten gemeenclijck onderhouden
fan te nemen tot het beneficie van Ceffie of Af-
in \'t goederen , de Handelaren en Kooplieden
^•T g\'^oot en in \'t kleyn, ende Banckhouders; fullen
w P^^i^anten gehouden zyn in perfoon te compa-
foo \'t Gericht des Confüls, foo daar een is j

der pt^^^\' ^ vergadering van \'t gemeen Stadhuys
^^tfèn, om daar verklaring te doen van haren
toenaam, quaüteyt en Woonphats« en dat

(g) fr

-ocr page 446-

98 Ordmmnces é LOUIS XIV.

rc, & qu\'ils dont cfté receiis à faire Ceffion de biens :
Et fera leur Declaration leur & publiée par leGret\'
fier, & iiiferée dans un table au public.

II. ,

Les Etrangers qui n\'auront obtenu nos Lettre»
dc Naturalité ou de . declaration.de Naturalité , •
feront reçus à faire Ceffion.

t l t a e xl

I)es Faillites & Banquerontes.

A R T I C L E I.

La Faillite ou Banqueroute fera reputée ouver^\'\'
du jour que le dcbiteur fera retiré j ou que
fcellé aura efté appollé fur fes biens.

I At

Ceux qui auront fait Faillite, feront tenus a
donner à, leurs Créanciers un Eftat certifie d\'cus^V
de toute ce qu\'ils polfedent, & de tout qu\'ils dd\'
vent.

IIL .

Les Negocians March^jrids & Banquiers fer^"
ancore tenus dc reprefenter tous leurs Livres ^
giftres cortex & paraphez en la forme
prefcrite P
les Article\'s i. 2.3.4. f.6. & 7. du Titre III. cy-deilu® \'
pour eftre remis an Greffe
desJuges&Confuls, ^
y en a, linon de l\'Hoftel commun des villes,
és mains des Créanciers à leur choix.

IV.

Déclarons nuls tous tranfports, ceiïïons,
tes & donnations de biens meubles ou immeubl^^^\'
faits en fraude des Créanciers, voulons qu\'ils
ient rapportez à la malfe commune des effets.

V.

Lss refoîutions prifes dans l\'aflèmblée

I

J

-ocr page 447-

"Segens den Handel der Negotianten 6cc. 9 f

ontfangen zijn totCeffic van hare Goederen te doen,
dei ^r ^ ^rklaring fal gelefen cn gepubliceert worden door
i*jriffier, en geftelt op een openbare plaats.

•p. II* V

Ij ^ Vreemdelingen , die onfe Brieven niet fullen ver-
hebben van Naturalifatie of van declaratien der
te doc^^"^^\'\' aangenomen worden tot Ceffic

XI. T Y T E L.

^\'\'an Faillijfement en Banquerouten.
Artijkel x.

f^Et failliffeiïjeiit of Bancqueroute fal geacht worden
gevv K^^\'^^er te zijn van den dach aen dat \'dè fchuldenaer
■^^Cü, of het zegel op fijne goederen geftelt is.
J)\' r ■ II.

Wcfj.^^ f^ilhlfement gedaen hebben , fullen gehouden
Recer\'^ fi^" hare Crediteuren een Staet te leveren by haer
fy yan alles wat fybefi^^^^ en van alles wat

^^"del-ers, Koopheden en Bankhouders füllen
^"den wefen tc vertoonen alle hare Boekken en
Uil\'g Gerand èn geteekent op de form voorlchreven
hiety \' ■ en 7. Artijkelen van den III. Tijtel

\'^\'ïi.en e\'^^^r\' S^^egt te worden in de Griffie der Rich-
j \' ^"diendaerecn is, indien «iet, van
diienr ^ ^^dhuis dier plaetfen, of in handen van de Cre-
na fy verkiefen.

koopjj^^\'-\'^J^ren voor nul alle tranfporten, ceffien , ver-
tot en giften van onroerende goederen, gedaen

iyti tr^f derCrediteiiren. Willen dat fy gebracht
ot de gemeene Maffe der efteóten.

De rpf 1 ■

eiolutien in de Vergadering der Crediteuren ge-
f S ^ ) no-

-ocr page 448-

1 oo Ordorinances ^^^ L, O UIS XIV*

Créanciers à pluralité des voix pour le recouvre*
ment des effets, ou l\'acquirdes dettes, ferontexecu-
tées\'par pro vi lit ion, & nonobftant toutes oppofitioo»
on appellations.

VI.

Les voix des Créanciers prévaudront, non par
noiïibre des perfonnes, mais eu égard à ce qui I^uf
fera deu , s\'il monte aux trois quarts du total àc
dettes. \'

VIL

Eu cas d\'oppofition ou de refus de figner les de!\'\'
berations par le Créanciers, dont les créances n\'c^\'
cedront le quart du total des dettes, Voulons qu\'e-^
les fbient homologuées en Juftice, & cxecutées cofl^\'
me s\'ils avoient tous ligné.

VIII.

N\'entendonsneantmoins déroger aux Privileges ff
lesmeubes, ni aux Privileges & hypoteques far
HTimeubles , qui feront confervez ; fans que ceu^
qui auront privilege on hypotheq,ue , puiffent cuf^
tenus d\'entrer en aucune compofition , remife ^
atermoyemcnt ,
à caufe des fommes pour lefquei»
ils auront privilege ou hypotéque.

IX.

Ac

Les deniers comptant & ce^ qui procéderont °
la vente des meubles & des effets mobiliers, fer^^
mis és mains de ceux qui feront nommez P^^\'l^
Créanciers
à la pluralité des voix ; ^ ne pourront ef,^
vendiquez par les Receveurs des Coniignations,
fiers, Notaires, Hiriffiers, Sergens,
ou autres P
fonnes publiques ; ni pris fur iceus aucun droit vaf ^
ou les dépolitaires ^ à peine dc concuffion.

.J

-ocr page 449-

"degens den handel dér Negotianten Sec. i o i

Va by meerder\'heyt van ftemmen tot het achterhalen
etteren, ofquyting der fchulden, füllen by provifie

5 execmeert worden, cn dat niet tegenftaande alle opr
P^fitien cn appellen.

VI.

be^*^ A^inmcn der Crediteuren fullen meeft kragt heb-
^^ perfoonen, maar inficht genomen

q,,. °P net gene haar\'koomt, indien het beloopt tot drie
^ van geheel der fchulden.

VII.

Val] \'K^^al van oppofitie of van weygering van\'twelge-
\'en^i^- Crediteuren t\'onderteekenen , welkers Crcdi-
fcljyij^"^ füllen beloopen boven een quart van\'t geheel der
Voor \' willen wy dat het lèlve lal goetgekeurt worden
^^«Jdeii \' geexccute^ert als offe alle getekent

VIM.

t)p J ^ "\'^crftaan evenwel de Privilegien niet te verkorten
"^HeV goederen, noch de privilegiën en hy.po-

iou d\'onroerende, die in haar kracht fullen blijven;
bei, F gene die privilegie of hypotheek lullen heb-
draJ §^"°Bden mogen wefen te komen tot eenig ver-
Voor\' of tytvergunnig, aangaande de fommen

welke fy privilegie of hypotheek fullen hebben.

ö IX.

^et ve^^"*^^"*^® gulden, en die fullen voortkomen uyt
effeg. . °open der roerende goederen en der onroerende
Credit \' handen geftelt worden van die door de

Van ftc^"*^^" genoemt fullen zyn by meerderheyc

den do^\'jf" \' fullen niet aangehaalt konnen wor-

tarifPeu \' der Confignatien , Grifliers, No-

iicn- n\' Sergeanten , ofanderepublijke perfbo-

liaat\'ofd gerechtigheyt daar van genomen door

.P^riTrno- " "^bew^aaring-aan-vaarders.,\' .op pene van

(gjJ X. Wy

-ocr page 450-

10% Ordonnances de LOUIS XIV.

X. .

Déclarons Banqueroutiers frauduleux ceux
auront diverty leurs effets, tuppolë des Créancier®\'
ou déclaré plus qu\'il n\'eltoit deu aux veritab\'^
Créanciers.

Les Negocians & les Marchands tant en g^^\'
qu\'en détail, & les Banquiers , qui lors de
Faillite ne reprefenterotit pas leurs Regifîres ^
Journaux, fignes & paraphez comme nous avoi^^
ordonné
cy.dellus, pourront eftre rcputez Banqi^^\'
routiers frauduleux.

XII, . .

Les banqueroutiers frauduleux feront pourfui^
cxtraordinairement, & punis dc mort.

XIII.

Ceux qui auront aidé nu favorifé la BanqueroU\'
te frauduleufe, en divéftilfant les effets , accepta^
des tranfports; ventes ou donations fimulées, ^
qu\'il fçaurout eftre en fraude des Créanciers
fe declarant Créanciers nel\'cftant pas, ou pourp^\'^;
grand fomme que celle qui leur eftoit dcuc,fero\'^*
condamnez en quinze cens livres d\'amende, & ,
double de ce qu\'ils auront diverty ou trop demand\'^\'
au profit des Créanciers.

titre XIL

De la fnrifdimon des Confit is.

ARTICLE I. J

DEclaions commun pour les Sieges des
& Confuls, l\'Edit de leur etabhifement
Dodre bonne Ville de-Paris, du moisdeNovcmo^^
& tous autes Edits & Declarations touch®"
la Jurifdidion Confulaire , cnrcgiftrcz cn
Cours de Parlement. ,

II. ^^^

-ocr page 451-

Segens den handel der Negotiantén êcc. 103

, X.

efjT y verklaren den gène valfche Banqueroutiers die liarc
weften
verborgen, \'de Crediteuren bedrogen , of meer
Xerklaçr: hebbvn dan
fy khuldig waren aen hare waerach-
V Crediieuren.

XI.

. Pe Handelaers en Kooplieden foo wel in\'t groot als
vL\'^^lein, ende Bankhouders, die ten tijde van haer fai-
^\'lement hare Rcgifters en Journalen niet fullen voort-
^reiigen ^ g^ mer];^ g,, geteekent foo als
wy hier voren ge-
t ■^"neert hebben, lullen vallche Banqueroutiers geacht
^otuiea worden.

XII.

Cn Banqueroutiers fullen extraordinair vervolgt,

^cc de dood geftraft worden,
v,. XIII.

füllvalfche Banqueroaten geholpen eri begunftigt
\'en hebben , d\'eftèft^h verbergende , tranfporten,
Cn^ j §evcinfdc verkoopingen en giften aenvaerdende ,
iç die ty füllen weten
veri\'orting der Crediteuren
. "*^efen , of fich Crediteuren verklaerende fonder die tc
fuir\' grooter fomme dan fytc eifTchen hebben.,

dei 1 mneert worden in vijftien honderd gul-

boete, en in het dobbel van \'t gene fy verborgen
ïen^ ^^elgeeifcht fullen hebben tot voordeel der Crediteu-

xii; t y t e l.

de furiÇdiUîe des Confnls,
Eerften Artykel-

w

Jieriten AttyKCi-

\\ verklaren voor alle de Bankken der Richters cn
*-onfuls gemeen het Edid van hare inftelling bm-
vemb°" goede Stad van Parijs, des Maands van No-
eri^C^. en alle andere Ediften en verklaringen aan-
ilaire Jurifdiftiè, geregiflreert in onfe

eaan7 en alkandere Edid

Hoien t Jurifdiftie

oven des Parlements.

- (g 4)

U. De

-ocr page 452-

104 Ordonnances de LOUIS XIV.

Les Juges & Confuls connoiftront de tout Bill^\'^
de Change
faits entre Negocians & Marchands, ^^
dont ils devront la valeur;
& entre toutes pérfoi\'\'
nés, pour Lettres de Change ou ,rçmifes d\'arge"^
faites de place en place.

Leur défendons neantmoins dc connoillre o®\'
Billets dc Change entre Particuliers, autres que
gocians & Marchands, ou dont ils ne devront poii^\'
la valeur. Voulons que les Parties fe pourvoyc^^
pardevant les ]uges ordinaires, ainfi que pour de fiH^\'
pies promeffes.

IV,

Les Juges & Confuls connoiRront des différend^
pour ventes faites par des Marchands, Artifans ^
Oens de Meftier, afin dc revendre ou de travail\'^\'-
de leur profefllon : comme à Tailleur d\'habits poU"^
ctolfes, paffements, & autres fournitures; Boulât\'
ges cSf pafiiffiers pour bled
Sl farine; Marçons pouF
pierre, moellon Scplafire, Carpentiers
, Menuliers»
Chartons, Tonneliers, & Tourneurs, pour bois ♦
Serruriers, Marefchaux»TaillandiersArmuriers»
pour fer; Plombiers & Fonteniers pour lomb, ®
autres fe.mblables,

V.

Connoiftront auffi des gages, falaire & penfion
Commiffionaires, Fadeurs ou ferviteurs des M^r
chands pour le fait du Tarfic feulement.

VL

Ne pourront le Juges k Confuls, connoifire de«
çontellations pour nourritures, entretiens, 5c ero\'
îiieublemens i mefme entre Marchands , fi ce n\'e\'\'
qu\'ils cn
faflèqt profeffiQn.

A

VII.

-ocr page 453-

"Segens den Handel der Negotianten 6cc. 9 f

II.

11.

pï^c Richters en Confuls fullen kennisnemen van alle
eedelen van Wifiel gemaackt tuflchen Handelaren en
(Rieden, of waar van fy de waardye fchuldigzyn ,
\'ichen alle perfoonen voor Wifiel brieven of remitcn
^ gcld van plaats tot plaats gedaan,

in-

\'verbieden haar niet te min kennis te nemen van dc
del " Wiffel onder Particulieren ; die geen Han-
fmi^^^^s enKooplieden zyn,en waar van fy de waardye niet
^^huldig wefen. Wy willen dat Partyen fich vertoo-
Moft de gewoonlijke Richters, als ook over cnckele

CcUu dichters en Confuls fullen kennis nemen van de ge-
Kcua*^ "yc verkoopmgen, gedaan door Kooplieden,
Pci, ^"arcH en Ambachts-lieden , om weder te verkoo-
Vera arbeydcn in haar bedryf: als van Kleermakers,
^^fte u"\' boorlelen, en
andere voeringen; Broodten
üee^^\'backer over koorn, en meel; Metfelaars , over
^ag\' , en plaifter ; Timmermans, Kiftemakers ,

, Kuypers , en Draeyers , over hout
;ers > Hoeffmeden, Meffemakers , Harnas-fla-

00(i\' yfer; Loodgieters en Pompemakers, over
\\ en andere diergelijke.

^ \' V.

fien yj p kennis nemen over de loonen en verdien-
" \' Fafteurienendienften van Koop-

\' allecnigover laken den Koophandel rakende.

ö VI.

fullen geen kennis mogen ne-
®ver het voeden, onderhouden, en
•^^Sßipr " r ^^ onder Koopheden, indien ly
van foodajiigen bedryf zyn.

(gs) VU, De

-ocr page 454-

10% Ordonnances de LOUIS XIV.

Les Jages h Confuls connoiftront des diffcrcflj?
àcaa^èdcs alïàrances, groffes aventures,
fès , obligations , & contrads , \'^onccrna^f
Conimcfce de la Mer, le fret & naulage des V
féaux.

VIII.

Connoiflront auffi du Commerce fait pc\'T^\'(j
îcs F«>ires tenues és lieux de leur etabliflêtneot^.^^

rati-\'ibation n\'en c(t fait aux Juges Confervatcur»

privilege des Foires.

I X

Coanoïftront pareillement de Texccution de fi^
Lettres, lors qu\'elles feront incidentes arx ani^\' ,
de leur compctence, pourvcu qu\'il ne s\'agifl^ P
.«de Feftat oa qualité de perfonnes.

X.

Les gens d\'Eglife , Gentilshommes &
geois , Laboureurs , Vignerons, & autres, P\' r.
Font faire affigner pour ventes de bleds, vins,
tiàox, & antres denrées procédant de leur crû»
pardevant les Juges & Confuls, fi les ventes ont
faites à des Marchands
ou Artifans, faifant pro*
fion de revendre.

XL

Ne fera ctably dans la Jurifdidion Confula<y
aucun Procureur, Syndic , ni qutre
Officier, .
n\'cR ordonné, par l\'Edic de creation du iiége»
oîitre Edit deiiement regiftré.

Ses procedures delàJurifdiétionConfulairefcr^^l
iaites fbivant les formes prcfcri tes "par lé Titré iS
zicfmede noftre Ordoni:ance du mois d\'Avril, ?.
fil cens foixante fcpt.

Xlil. ^^

-ocr page 455-

Wegens den Handel der Negotianten 6cc. 9 ƒ

III.

g Richters en Confuls fullen kènnls nemen over de
tu \'^^^^en uit oorfaek van aflurancien , groote avon-
j ^ > beloften, Obligatien , en Contraftcn, belangen-
Koophandel ter Zee, d\'onkoften eu vrachten van

VIÏI..

^^^\'illen ook kennis nemen van den Koophandel ge-
^j.^rende de jaermarkten op de plactlèn daer ly ingcftelt
gefloten , indien de felve niet zyn gebragt voor dc
ten ^ewaerders van de Piivilegien der jaermark-

IX.

{jj^y iullen infgelijks kennis nemen van d\'executie onfcr
, vranneer die
tc pas fullen komen in iaken hacr
als\'er flechts niette doen is over den ftaet en
uteit van perfoonen.

X.

Geeftclijke, Edellieden cn Borgeren , Arbeiders,
|)çj^\'\'^§aerdeniers, cn andere , fullen mogen doen roe-
^tid verkopingen van Koorn , Wijnen , Vee , en
tçjj^\'^e Waren van\'haer géwas vallende voor de Rich-
ae^ Confuls , indien de verkoopingen zijn gefchied
Wçj ^\'^pheden of winkehers, haer ftijl makende van
tc verkoopen.

^ XI.

dcii" Conlulair Gericht fal niemand ingevoert wor-
bçjj- ^locuteur , Geheimfchryvcr noch eenig ander
^\'^teft n\' ii^dien het niet geordineert is by\'t Edifl: van
^^\'^egiftr Bank, of eenig ander Ediä: behoorlijk

XIL

voor het Confulair Gericht flillen ge-
borden volgens de formen voorgefchreven iii den
Pril rl"\'^\'i\'^el vah onfe Ordonnaniie der maend van A-
^uifcnt fes hondert fes en tfeventig.

XIII. De

-ocr page 456-

îoS Ordonnances de LOUIS XIV.

XIII. • ^

Les juges & Confuls dans les matières de
compctence , pourront juger nonobftant toute
clinatoire , appel d\'incompetence , prife à
renvoy requis lignifié, meline en vertu de nos j
très de
Cemmittirnus aux Requeues dc noilre
ou du Parais; le privilege des Univerfitez, des U
très de Gardegardienne, & tous autres.

XIV.

Seront tenus néanmoins, filaconnoifiance
appartient pas, de déterer au déclinatoire, àl\'^P"
d\'incompetence, à fa prife à partie, & au renvoy»

XV.

Déclarons nulles toutes Ordonnances , ^^^
miflions , Mandemens pour faire Alîigner , ^ j
Allîgnations données en confequcncc p.irde^f^
nos Juges, & ceux des Seigneurs , en revocati.^^
de celles qui auront cité données pardevant les J
ges & Confuls. Défendons
à peine de nullité i,
caffer ou furfèoir les procedures & les pourfi^\'l,
cn exécutions dc leurs Sentences , in faire défeni
de procéder pardevant eux. Voulons qu\'en ve\'
de noftre prefente Ordonnance , el\'es foient
cutécs, & que les Parties qui auront prefenté
rcqucftcs pour faire caffer , révoquer
furfèoir ,
défendre l\'execution de leurs Jugeinens; les ^^^^ ,
reurs qui les auront fignces & les Huifliers ou
gens qui les auront lignifiées
k foiut condatnf^,
chacun en cinquante livres d\'amende,
moitié au p^j
iit de la Partie, &
moitié au profit des Pauvres ; ^ ^
ne pourront ellre remilès nimodcrées: au payent
def^uelles la Partie,
les Procureurs & les Serg\'-
feront contraints folidairement. , p^s

-ocr page 457-

^vegens den handel der Negotianten 8cc. 109

D . XIII.

mogeif J " Confuls fullen in faken haar aangaande
App^i °ordeelen, nier tegenftaande alle ontwykingen,
VejfQ geen onderhoorigheyt, her nemen tot partyen,
Èricv ^^envoy bekent gemaekt, felfs uvt kracht onfcr
Stadjj^" op dc verfoekfcnriftenvanons

Bricyof Paleys ; Het Privilegie van Hooge Scholen ,
eti van belchutting, en alle andere.

XIV.

nochtans gehouden zyn , indien fbodamgcn
^yki ^ toekoomt, kracht te laten aan d\'ont-

m^j, , \'t Appel van geeu onderhoorigheyt, hetne-
^ot partye, cn aan \'c Renvoy.

XV.

^ifliJ krachteloos alle Ordonnantiën, Com-

^^"«fenienten om tc doen dachvaärden, en
tetj \'^."vaardingen dienvolgens vergunt voor onfe Rieh-
geti e der Heeren , tot herroeping van die mo-

cieti p \'^^^en zyn voor de Richters en Confuls, Verbie-
ict^ d ^^^^evan nulliteyt, te vernietigen en op te fchor-
liare V "\'^eduuren en vooitfettingen tot executie van
ricljj j\'^j^^^flen \' "och eenig verbod le doen van de Ge-
kraclir^ " voor haar tc vervolgen. Willen dät, uyt
cute^^ onfe tegenwoordige Ordonnantie , die getxe-
Hrifr worden, en dat Partyen die haar Verfoek-
niflpjj nebben ingelevert om d\'executie van hare Von-
\'■e herroepen, op te fchorten , of
^oden^^- j \' ï\'rocureurs die de felve geteekcnt, en de
felve aangekundigt fullen hebben, yder ge-
vo worden in vyftien guldens boete, de helft

XVI. De

-ocr page 458-

iio Ordonnances de jLOUIS XlV*
XVI.

Les Veuves & Héritiers des Marchands,
gocians, & autres, contre lefquels ou
pourroit
pourvoir pardevaut des Juges & confuls, y lero
aflignez , ou eu reprife , ou par nouvelle aâi\'^
Et en cas que la qualité , ou de commune , ^
d\'Héritier\'pur & fimplc , ou par Bénéfice d\'i«^^ ^
taire, foit conreftée, ou qu\'ils s\'agilîe dc dousjf^^
ou de legs univerfel ou particulier, les parties!\'\'
ront renvoyées pardevant les Juges ordinaires
les regler ; & après le jugement de la ^ual\'f^ \'
doiiaire ou legs, elles feront renvoyées pardevant \'
Juges & Coniùls.

XVII.

Dans les matières attribuées aux Juges &
le Créancier pourra faire donner ralïignation à
choix ; ou au lieu du domicile du débiteur; ou ^^
lieu auquel la promeife à elle faite, & la marché
diîe fournie , ou au lieu auquel le payement
dire fait. ■

XVIIL

Les Affignations pour le Commerce maritiniy
feront données pardevant les |uges & Confuls jvj
li^^u où le contrad aura efté palîe. Déclarons nol\'^
ccl\'es qui lèront données pardevant les Jug^^^jg
Confuls du lieu d\'où le Vailleau fera parti, oU
ceîuy où il aura fait naufrage.

SI DONNONS EN MAxNDEMEN\'\'^^
à nos amez & féaux les Gens tenans nos Couf
de Parlement , Chambres des Comptes , Couf
des Aydes, Baillifs, Senefchaux , & tous autr^\'^
nos Officiers, que ces Prefeintes ils gardent,
fervent & entretiennent , fafîent garder ,
ver & entretenir ; Et pour les rendre uotoir^.

-ocr page 459-

^^gcns den Handel der Negotianten Scc- III

^ela^ Weduwen en Erfgenamen der Kooplieden, -Man-
en andere , tegen welke men voor den Rich-
Vqq ° Confuls fou mogen verfchijnen , füllen daar
HiJ^ Seroepen worden of by hervatting , of by cen
of^^eaftie. En in geval de qualiteit, of van gemeen.,
cie^*^ alleenig en enkel Erfgenaam , of door bcnefi-
Inventaris betwift word, of dat \'cr te doen
is
tiHL-®^ Weduwbefit, van algemeene of byfondere crf-
gf^^\'^gen , füllen Partien gefonden worden voor de
Vo "\'lelijke Richters om die te reguleren, en naar het
over de qualiteit , Weduwbefit, of crfraakin-
gefonden voor de Richters en Co»-

J XVII.

faken de Richters en Confuls aangaande , üaidc
Vgj^.^\'^eur mogen de dachvacrding laten doen na fijn
t^j, ^.^"ng; öfter plaats daar dc fchuldenaar woont, of
g^j plaats waar de belofte gedaan en de koopmanfchap
is; of ter plaats waar de betaling gedaan moet

XVIÏI.

fülle?

vaardingen voor dén Koophandel ter 2cc,
Waar^ S^daen worden voor de
Richters ca Confuls der
te^ " Conrrad fal gefloten zijn. Wy verkk-

geender waarden die gedaan fullen zijn voor de
reti Confulï der plaats waar het Schip uit^cva-

Wefen, of

waar het Schipbreuk geleden faiheb-

^^ef ^^\'^EN WYLAST, aan onfe lieve en
Iciti^^j "we \'^e leden fittende in onfe Hoven van Pat-
Êailiiyg ^^rneren van Rekeningen , Hoven des Aydes>
dat fy Rechteren , en alle andere onfè Beampten,
tuen et Tegenwoordigen volgen , in ach: ne-
öieti Ol ^"\'^erhouden , doen volgen , in acht ne-
Ondcrda ^\'^^erhoudeu ; En om de felve cn onfe
\'^ea bekent :e maken » die tc doen lelèvi^

aL

-ocr page 460-

10% Ordonnances de LOUIS XIV.

à nos fujets, les falTent lite publier & rrgi

Car tel eft nottre plaifir. En afin que ce „
chofe fermé & ftable à toujours, Nous y av"
fait mettre noftre feel. Donné
à Verfailles
mois de Mars l\'an dc grace mil fix cens foi^^
te-treize; & dc nolire regne le trentiefine.

Signé L O UI S\'

g;

Ef plus has. Par le Roy , Colbert.
à cofté efi efcrit Vifa , D A L I G R E. Edit
le Commerce,
Et fcellé du grand fceau de cire
fur lacs de foye rouge & verte.

iftref;

-ocr page 461-

^vegens den handel der Negotianten 8cc. 113

^fl\'undigcn en regiftreren. Want fulks is ons wclbe-
gen. En ten eynde dit een vafte en beftendige faack
1 altyc zy ^ hebben wy ons Zegel hiér aan doen
j^^\'^gen. Gegeven tot Verfailles in de Maand van
enT*^ \'les jaars der genade, duyfent fes hondert dric-
"■^eventig ; in hec dertigfte onfcs Koninkryks.

Geteeckent LOUIS.

^ier pont , van wegen de Konink COLBERT.
y^\'^\'-^ydeuT^asgefchreve». Gefien, DALIGRE.
Ediéi
de Koophandel.
En gezegek met hec groot zegel
^ J groen wafch op \' \'

ftricken van roods en groens

-ocr page 462-

114 £>rt)ttuttâ

tiï ©trtî>{

2J ^ U 91 0

Ortituttâ
unt»

I.

Cftt (£r eilten gBcrfjfelfcricjf acceptitct/ fccr wirb Debitor «î»"^
fcffcft edutJîJigcr / fo afö fccr ï^as ©etfc ftttfi M0
noinmcii iiii& cu^jfaiiacn
i)at.

SBcnn ctn ^Bcc^fcfbricf bott frembcit £)irtf;cit feint / uiit»
tîncît ju acceptireit affignirct i)l
l unî) tcrfclbc ju acceptircn fid)
gcrf / fo mrtcî) i?ct (gin()abcr ^cS \'2Bcci)fcIbrtcp afsbalö proteftir«"j
wtü er abcïteinfclbctt/ fo acceptiren foü/ jtt gefallen 3 lagetsartc\'\'\'
foü tï;m foîc^eâ / wofern fein Sote immitrefs nac§ beut £)rtl;e
©eist rtiisge^cï^let ilt/ ôel;c» ntiitCe
I unprajudiciiltc^ unb
fc^dtltrf) feçn.

III.

^iflinî\'cnfcreyeti Xasenbcr/ anWv\'f^eitScr SGBedbfeltrieffC."/
fignirety nic^t acceptiren/ fo gefau(>rftï>cnSin{;rtbctî)eô
fcricp 511 pïoteftiren/ taä proteft jttrûctjufenïen/ ben
ï\'rieffat\'erbeo ftd) ju fce&alten / Inß ber Ocfaget :
ici nn ttjclc^icm bet 2Bcft)fc(bric|f gcfrf)rt£t)ert/ nOii)6eäai;f«n I L
inug bcr (jêin()afccr empfangen/ jcCod} baü bie luegen bée Protefts at\'L
getsanbte Uneoj}en jngleic^ mit crfegetiBerben: wiUcral\'i:»\'"\'^,
ifcc^a(;fen / fo miife! ber ginl;a(jcr ptoteftitcn »om J^aubtfi«(;l / ,,
Sett ttnb IncerelTe, baë Proteftne(>cnffbcn20ed)felfcrieffjiiru»r w
ten
I unî) bie 2îejai}[ung bes ^aubtftul;ls / inteteflè unb

«jerfjfel\'Iamf/ tote bie juviicf geltet/ voitbemfrincipi^^""
Jtef;mernjiebcrfcbcrn.

IV.

SBiinn ein 2Bec{)fclljricff ktaget tntb verfaften/ fofl btir
ï;at>cr beffclben/ am môgltc^jîen fl\'tge bas ®clbt au f^^^\'^\'ij»
Jtic^tö Jagen erwinben
I ba aber ber Acceptatoi in ber
lung ITimnig bcfnnbcn wutbe/ foU bet (ginfjaber beS
fcrieffs innerfjaf& .jwofff Zagen jn proteftiren fc^nlbig fepn/ J ..j
foil tl;m biefelbe $ntl nsofcrn er flciptg gefoberty unb imim"^^^,
feine notation, pafta. tinb anbcre bcbingc mit bem
torn geni«cl)t l;at/ wnnacljtljcilig fepn. \'2öurCe et

-ocr page 463-

II?

der Stadt Hamburg.
O R D O N TSI A N T I E

der Stadt

A M B U R G H

Op Wiffel, en Wiffel-brieven.

^ ecn Wiflèlbiief accepteert, werd Deêwe«?\'of fclver Schulde-
, foo wel als hy die \'t Geld fel ver opgenomen. of ontfan-
heeft.

^Vln;

IT.

^"cet een Wiflèlbiief van verre plaatfenkonrtt, en op yemand

\'^cielyp\'"^"\'\'\' worden > geajjignem is, dochhywey^cttgh is van
ftond ß ""^pti\'ren,^ foo magh den toonder des Wiflelbricfs ter-
Wil hy echter drie dagen wachten ten gevalle des
geejj
«"epteeren iou, foo fal men fulks, indien ondertuflchen
of onfru 1de plaats daar \'t Geld uit getelt is,
oaprujuduieerlyk^

"\'«nadelykzyn, \'

III.

^dfied aan wien den Wiflèlbricfis^ecra\'lgwwr», binnen

PoteHcc accepteenn, foo moet de Eygeiiaar des Wifièlbriefs

fich jr \'\' te rugge fenden, doch denWiflelbrief by

dan ^ , tot dit dclelve te rug koomt. Wil hy

Èyj,!" de Wiöèlbricf houd, noch betalen. fo moeiE
Oy gelee ontfangen. onder c«B(ii»\'e, dat te gelyk daar

betalZ^ /®\' wegens\'tPmsj? aangewend. Wilhy
^\'^Intereß. °p^°^tdent,ygen»itpreteßitrenvmCapitaal, fchade
\'\'«talinö \'\' • nevens den Wiflelbrief, te rugge fenden ,
^^i^ihttefu^\'^\'""^\' en fchade, naWifleMoop, gelyk

Sge gaet, van den principalen opneemer wecteyiTchen.

IV.

fäl den Ev ^^^ Wiflelbrief nu bedaegt en veifcheenen ij, fo®
vivP"^^*^ deslelven niet laten ontbreken met alle njo-
de betaf \' \' ^eld te eiflchen. Maar loo den .yicctpteur
werd bevonden, foo lal den Eygenaai
tyd faV 1 2yn> binnen twaalt
äigetxteprafeßeeren.

pt^ajnt, cn "a nadeel ftrekken, indien hy neerflig

\'\'»ndslinBen geen nieuwe conditiën en andere

6\'=« met den ^uefteur heeft opgericht. Doch indien hy

(lï O

H

b

-ocr page 464-

11(5 örtsttunä ton QBecï)feC

«{rfrtuff fc« li. tage proteflircn/ fofjiif
anten principal 3(iilfncl;mer verloren/ imb mttlj (tc^ ««tf"
tatorn l)a(fcn/ cë ware tan tag (Sontagc oter ^nUs^ ï"®
«inftclcn/ tarauftcinPioteftuwcl gmtac^tmrtett.

fffiann einer einctt 2ßcc^ifcJfcricff ju fic^ nimpt/ «nt gtfsJ^^i"
acceptiten/ ter full ju{>cja(;Ienfci)ttltigfci;n.

VI.

2Btrt ieinantein ïffiec^fcljuacceptircngcgefcen/
fcfcl)cn trci; 93orfc jettbcj;)tc^ fccl;altet/ nnt terwrige (Siw^J""\'
fccS 2Bed)felbric(fs i(;m iüieter abfotcrt/ «fccr nic^f roUter tcf" .
inen fan; fo foil tcrfcH\'e üor voieomlid) acceptirt geljaltcti: ""
icaitn terfcltc verfallen/ von tem/ tcrtenSBecftfefbriefutcr»^ ^
tciiantfe Jcit bei; ftrf) bcijaltcn/ unt «uf gef{^e(;cnc 3(nfotcrun3
von |tc§gegeben/ tcäa!;let njcrten.

VII. I

SSan» einer @cltt auffgcncmmen/ unt> am tic(tcmfe)»

in Darauf gegebene 2ä5ectfc(br«ef nic^t acceptiret »irt/ n»®\',;,
von proteft tvteber jiiruci tonuhe; fo iff ter 3{uffnc()merinco" 5
nenri. oI;ne vereng / «Burgen jit fteüen / oter gute waljre mit w ,
julievern verpfitcijtct/ taniit ter Creditor wegen J5nuft(ti)(/
feften «nt ©cljaten / auijge gefiebertfci;tt.

. QEattn et» 25icncrof;ne@c^t{fftlUf ^Scßiiiacflftinblnftru^.\'^^^^^
«Mien TOecf)fer ter an leinen.^emconfigniret/ acceptiret: f"",
.^erj tenfclwn / c(;e er vervallen / ju be^aljlen nic^t verbunte» ^
flberberSiencrfci)riff(ici,c\'33crmacljtvonfc!ncmJ&ecm/ fo\'""»
.^er! (lufftic verfallene 3eit billig jal^len.

IX. (

Sffirtnn einem dn wtcfifcfbrieff prefentiret / tinb von b«»\' J^u
ben nid)t acceptiret ifï/ «lad) ter trifte ju (SljKn teffen/
ivecbfclbrltf ausgegeben/ acceptiren / unt wann terfelbige /
jatjfung getban / unt ture^ tranfpott ten »ecl)fe(brie(f f»\'"\' pjf
jten/ l)at er tic Aftion gegen ten Debitoren, von temfcC-\'iS pdri!
58ejaO(ting roterer jtt fucljen/ oter er laffe proteftircn/ ^^\'j^Lff
fcen ivci1)ff(brief unt bejal^le/ unt nehme 511 lic^tenTOecftf«\'^
mit tein proteft. tamit er taö feine tlnne wietec fotcn» t 0,
tiejclbe triffe
^crfon iff tu ter acceptation fc{)u(tiä ï\'f»\'
l\'rtef|ttbeia(>teib jj

A

-ocr page 465-

Wiffd-Ordonnantie. ny

\'dtejleerea m veiloop der twaalf dagen, foo heeft hy
loren zyn aaafpraak op den principalen opneemer,
lighouden aan den w4c«/>fe«r; Ten ware dan Son- ofHcy-,
Pf ^\'gcn invielen of tuflchen beyden quarrien. op welke geen
"/fmag«eidengetnaakt.

V.

^e^\'^j^tnand een Wiflelbriet tot zich neemt, en belooft t\'^crc/»««.
\' aefclve zal fchuldig zyn te betalen.

VI.

een Wiflel werd gegeven om i\'dccepteeren, en hy dffi
(Jgj^jïe Beurs tyden by zichbehoud, en den voorigen beiitiet
Kqq ^\'"^Ibriefs hem die weder afeyfcht, doch niet kan bekomen .
«le^ g^ ^ gedachte Wiffelbrief vooi ¥olkomentiyk^Mf«/iiïere wer-
ovet d > veifcheencn is cn vervallen , fal ly van dieze

jfeyg |®.\'\'oorgenoemde tyd by zich heeft gehouden . cn op gedaane
\'hing niet wedei heeft gegeven , moeten betaalt woideu.

VII.

^iirTlf\'^"^and geld heeft opgenomen, en de daar op gegevcne
ter beftemdet plaats niet vitiAgcMceftcen, maat daar van
«Igf \'j; te lugge koomt, zo is den opneeniet in
cmnnenti, (on-
verplicht. Borgen te ftellen, of goede vvaat tot pand te
HiQp. ®P dat de Cr<(<««»r vooi hooft-loon, onkofien en Ichade

S^ïeizekertzyn.

Vin.

een Dienaar, zonder fchriftelykevolmagteninftruaie
ïjqgj ^Ibiief, aan zynen Heer ^ece»/^»«« , <jcce;it£crf, zo is den
"^\'^elve vetfcheenen zynde, tot de betaling niet verbonden,
öiogj. den Dienaar een ichriftelyke volmacht van hem, zo
"y
> de tyd vetvallen zynde, billyk betalen.

Als- ■

W\\&\\hiUigeprefenteert, maaï van hem Hiet^ctfc-
^^\'iflèlbf^f\'i.\' mag eeii derden, ter eeren des geenen, diedc
Ê«daan gegeven,
accepteeren: Als nu dtzcn de betaling

heeft den gedachten Wilïdbiief ontfangen

de \'\'y d\'aö\'« tegens den Debiteur, om van denfelven

btipf weer tc zoeken. Of Iw urotelieer. accttiieer den Wiliel-

-ocr page 466-

ïi8 Mt etaW J^mnburâ-

X.

foö tttcmattb einigen wcrfjfcffcïief fcejarjlcn/ tî)t «nî» J«^-
Èa^
Scrfclbtge fcstagct uno »crfaücn: San ba fict)
fccrfcffcc/ anbciu bie Scjahlung Borbcr Scitgefc^cIjttt/immt» .j
Mittel miff
folcfectt faü ijl fofljant SScjaljhing j«
Hnï> gcfatjr fceffclbtn I
ter bcn «jec^fclbricif »er ter jcit t\'f

XI.

gö mag nuc6 ber jenigc / ber bie @umma bcr y fennittgc« /
«jcc^lclfcrtcff gcmcfbct/ auggejcl;(ct/ alS Jç>tn bc6 wedjfel®/
CommiiTîon î-ar tu begriffen / »ieberrufen
I ober lüieberrufff" \'\' j
feil btirc^ benfeUien Per bcn ivcdjfelfcrictf de integro
tlje unö ju tcrber acceptantbenfelbigcnbcja^It : roare b^rt
ber jentgc / an bcn Scr TOccf>fcfbricf ju bcjnl)Icn getanget /
kJ,
fd)tcd)tcv Mandatarius pber 25efel)ü)afcei: beä fenberâ ®eS
triejfs/ bcfonnen Dag bicfelbige «Pfenningen i(;mgcl)orig/ u"®
Seii»tt)Cc£)fcibticfaviloimb befel)lbc?Dmmcn/ inremfuam,
feinem fclbftcigcnem uufjen/ Sit barinnen begriffene fiimma J" \'
îpfftngcn.

XU. ^

^amt QBecfjfcIä auff granctfurK)/ ieipjtg/ J^ambiirg/
èetgleicfeen aJleffen unb ^aijrmàrctte/ tibergefcC)rteben / ï\'O^U»
accepftrt/ tmb nic^t {jcja^fetwerben/ foüeber3n(jabcrbeö
feWticffg/ o()nc prœjudiç «nb bre» 2age/ ncK^®«" %

©cfctbe weggezogen I an Ben iJrtijen ba baö gefeibe brâttcf)Iirf)
«nbtrn
£)tü)tn breç Zage nac^ bec 3a()I-.s»oct)e iaS proteft ju ^
gunnct wctbcn ; würbe er aber gar niàjtl ober na(^ # clK
Xagen
/ proteAitrcn / hat er feine Aftton gegen bcn Principal aUtT"
inet bamit »erfcren / tmb ftc% an bcm
Acceptor« jtt Ijalteit.

-ocr page 467-

der Stadt Hamburg. up

X.

Vervalf «nigen Wiflèlbriefbetaien, voor dat denfelven

fciea V^o^ yerfcheenen is. Want indien\'t gebeurde dat hy. aan
luam vootdenvetfchyndaggekhiedde, ondettuflchen

tot nsH^iftaat in zulk een geval zodanig een betaling
heefj ^ gevaat des geenen, die den Wiflelbrief vooi den tydt

XI.

fel^r\'ipf™\'^ geenen, die de Summs of Penningen, in den Wif-
begreg "meld, heeft getelt, alsde Heer des Wiflèis, die daar in
deiiggi^\'^\'^\'^ynde
Commiffie weèrroepen, of laten weèïroepen, door
die de Wiflelbrief
di intrego heeft gefchreeven, eeren
Wien d Acceptant denfelven betaalt. Ten ware dm dat hy, aan
ten houd. om denfelven te betalen, geenflech-

njaaj ^\'^"t^nus of Lafthebber van den Sender des Wiflelbriefs was,
btief ^ dslelve penningen hem toebehoorden j cn by den Wiflel-
Out, (JeT^®" bevel had bekomen,
iaremfa/ir», en tot zyn eigen
® «aar begrepene fom t\'ontfangen.

I XII.

>a

lyke Mifl^\' Wiflels op Frankfurt, Le\',px.ig, Haamhurg, endierge-
«ntiietb Jaarmarkten overgefchreeven, aldaar geaccepteert,
der ftr«;«^®®\'\'^ worden. zo zullen de Bezitters des Wiflêlbriefs , zon-
kea, , en nadeel drie dagen, na dat het gdeyde is weggetrok-
Oorden j .® Pl"tfen daar
\'t gefeydegebruykelykis; en aan andere
»»logend ^"Sen na de betaal-weck. Vergunt worden,
protefi te
dagen n indien hy gantfchniet, of na verloop van drie

"^\'«ner \' ^^ tegen den principalen op-

«aar door verloeren. en moet zig houden aan den ^cceptanK

Ch4) Ver-

-ocr page 468-

ISO t)ün ^SedfcJ

J^. etrtW

^rattcffurt am

Pf]^ 3c 9tat)f ^cä ficiüacn mctd)ö @frtbt §rancffurf amSW\'^V\'! ,
fugen (jicmif maiinigtic^cn/ fonbcrfici) ntet allen uiiP ,
cittj)ctmifd)cn unt fvcniPcu ^auf-imb j^antclä Iciit?\'^\' \'
JDäIcf)C iiiaü)tcracivi6l)n
(t(f)c DJu-jfcn/ tiiit>f\'\'i!finitl)vc Commei\'
iinD irec^fclfrctfccn un&fiiljrcii/ juiütOctt/ Wilct)ctrgcf}«(ti»if^
Sentit uns uorSoinnuiicn jllngtcit l\'cfuntcn/ tag nun eine
mit tcsm aöcc^fslt\'ticjfcn/ te aiiff tiefe @ta&t ofser ^cro ID?^!.\'^\'\'
gcrt(tifcf / aller(;rtn6 UncrBinig imö OJZitjtraiic^c ctiigcrilf\'^\'
2Bcir bau )itii)t gcvtiigc Uugcfegenijcit/
Confufion "

fo|ltiin-f (aiigmuttgc Pracels Ull^ Dxcf^ttertigungticrurrac^tt/
Saf^ro |i! kfprgcn/ ta pemc»id)ttcgcgncerocrteittcirtc/caß()\'^
nug" (lutcrä iiicl)ig /. n(3 eine^erriittuiig Ber Negotien itnb
IjanPluiig/ ju ntd)(: geringen afcbnic^/ fcl;afcen iinb nac^tljfi\'
fln)!cfigcnl;c(f) ()cfrci;etcii3:)le(Tcitcntf!c()cnmoct)tt. «

3(lfo |inß roir baljero alJcit fcft^en llngclegeit()eifeii/ fi?
file imä fcfbfl-en/ n(ö auf bienJilKeiSftgcn
3Cnl;(i(fc« «nb
fccrfct}cibener SCauff iinö j^ontefs (etttenjufcegegiien/ unbbcflf!"
»egett ein (£infel;ctt ju l;aten/ auc^ irieeginstiinfftige tn «"f
OTeffcn/ Uli» iai\'}n)tfc^cn/ in Ämif-unb n)ecl)felöi).!nbfu»!). %
I>!(tcn/ gewijfe 25crorbmmg jii nu ff);i!/ fccroegt »nb
gcmütf\'i)
«jerben. ,

£)rbn£n berowegcn tiitbfe^citftieinit biirc^ tiefes iiiifev Dffcutl\'y,,
Edia, Hub woUmi «sie in nac^gcfeijten wrfc^cibcncii
fti\'dCf.

I.

D^id^bem crfllicf) ftc^ ittff^r afs ^tt vief K-geteilt M« einige i\'""
Trcnibcii Saulicufrii / fo nid}t fclt>|l nn(;ero
tcmmcnl fc"^" /
fntiDefcer @oi;nc cber loc^fer maimer/ $^actern obei;
lim!) alle iijre ©cfcäjäpe ju vcrvirfjten / abfectigeti / bi*ä
w.iä feiere iljrc atgefc^idtc contrahiwt tmb geljanbcft/ ii\'^j
put gejogen / bag Ijtnfftljro bic frcmbbcn Äaiij^cutfK
ii\'n\'t anmo rtbgefc^icttc ^pccfcljnen/ ft» k>
p()1 in als aittTt"\'\' ,.,
DJäeg Jetten/ mit general ofccrfpeeia!, auf eilte geiviiT^
richtete» / ebcr 9(;iie jcit ecjeijtc» Mandatis itiib

-ocr page 469-

Ordonnantie ran WiflTel. 12,1
Vernieuwde ordonnantie

Des H. Roomjchen Ryks Stadt

^^.ANCKFURT aan den M A Y N,

Op Wiflel en Koopmans zaaken.

\\a/ ^ Vrunk^fm aan den Mayn, doen hier

*V mede een ieder weeten, inzonderheit alle en teder der in-
landiche en vreemde Kooplieden. welke in de hier gewoons
j^l en anderfinshaateC«mwmz\'e en Wiflel dry ven, hoe wy aan de
ty!?®"\' ons voorgekomen, hebben bevonden, dat nu federt een
^jjjï\'^-WMtts ontrent de Wiflélbrieven, op Stadt en derfelver -
jjj^^S^i\'chti allerley onotdentlykheden en misbruj^kenzyn inge-
enknft"! y®"^™«« nu fulks geen geringe ongelegentheyt,
Confuße,
fe (1 langdurige Procejf/en veroorfaskc, en derhalven te vree-

« laat, indien hiet in niet voorzien wierdt, dat daar uyt niet an-
komen te ontftaan, als een verwoefting der
Negone en Wil-
oei. fot geen kleine afbreuk, Ichadeen nadeel dei hier

g«nouden Werdende hoog bevryde enbevoorregte Mifien.

telven\'^^\'j \'^y» na al zodanige ongelegentbeden, zowel voor ons
^\'®den \' ^ srnftig aanhouden en bidden van verfcheydene Koop-
Ord^^""\'\'gekomen, bewoogen en genoodzaakt gtwor«en, ze-
^^ tuUch""\'"""""^ "^äaken, hocmen zich voortaan in onfe Miflèn,
dezelve, in Koopmans en Wiflel handelingen , zal

j \'t "deihalven door dit ons openbaar Ediß, cn wil-

m de hier na geftelde ^rtyk^Un volgt.

vree\'r^j\' ^et meer als te veel gebeurt is dat eenige

haare s^ \'^"^püedea, welke zeiver niet hier kon\'en, maar
^^ardigen . «f Dienaats af-

Settocken\' v\'" ® zaaken te verrigten, in difpm hebben

\'v\'^* gehanf^f" afgezondene was geconirsc.

•^^Plieden 7 • ■ zullen voonaas. de gedagte vreemde
wel in , l^aare herwaaits afgezoudene Perloonen,

of r. ■ , de Mis tyd , zulkeiwys vooizK-n-met

S^ftelde ManTt zeekerc (yd gerigtede , of zondet tyd

en Volmagtcn , die volkomen geweld zul-
( i\' O len

-ocr page 470-

1tet ^tm ^mttcffit« am CDTap.

ttrgcjlöff »orfciimfcßcn: ba§ iörc Stbgtfcrtigtc / fowo(liitf\'\'f/
fcn nie »crtautfctt/ 92Jcc^fcI fc^licffcti/ acceptircn/ cnipfanö",;
jnljicn / ab«ct)ncn / quitircn/ imbwaöfonficnnnc^ Wunt\'^/^,
eins jcbcit Negotii n§t()t9 fci;n Wirb / jtt tl)Utt unb}«faffcn / ,]
iticnen ©cwatt (jabcn/ auc^ fojc^c Mandata unb 2JoUuirtC^(t« "
fci>c0 ^tincipafen ^tbrigtcitlegatitirt fc^n foam.

II.

Unbt bamit btqmigc/ fo wit folc^ctt afcgcfcrttgfctt negoti\'rf^^,
»on bencn Mandatis ctgtntHc^e unb nSffjigc Otac^ricfet
ficn;
fo foa ctn fcbcr Mandatarius ober @cwCmacf)ftgfcr Wj,
tig
tinb gcl;rtftcnfci;n/ bcmc)cberjcitaH)ic baju »erorbncfcit / ^
flbfonbei-Itrf) bc ct;btgtcn Notario fcine 55oHmac^t
gfctd
^fantcnbcnCopia ju ju flcKcn/ njcfc^ebattbcrNotariusP^,
i>e mit bcm Original
ftlb^ctt conferirm/ unb ad Pcococo\'\'"

triugcn; and) bag Original, iiacf)bcm ctbaffcfbc/
tocoiium gcbvarf)t / nntcqcic^nct Ijabcn wirb / ösiebcr juröct -
bcr ©ctoollmadjfigtc aber bic ad Protocolium gebrachte j,
bcrgcflalt unter jcicf)itcn fo« / bag cr baS Original wieberum J« f«\'"
Jpanbeii bcJoiuinen l;at

III. ^^

Sfe;entge Mandata unb SoKmac^ten / fo or;ne jeit Si^ß^^^/Sctt
follcn fo lang in vigore uerblctben / big bie ptincipalesfelbige
fcc^origer maffen revociren / unb foldjerevocation butd) beufcf^jj
liefen Noutium ad Protocollnnn noiiren laffen luetben/ v»»c J\'*\'\' j/
Revocatio, Wan lie nid)t ad Protocolium gevegijlrirt fei;» ""
uonUnerapcttfcunfoil. \'

QBilrbe eg ficf) aber fcegebeii/bag ein ober ber anber
gegebene ^cünwdjt/ fDaufeinegewiffejcitgeric^tetift/
flieffiing foW)cr jett caflScenwoIte/ foroaerbtefclbeauffrtc^f\'S^j,-
cl)nc mrtiintglid)Ctt fc^a&en fclbf:cn revociren / unb folct>e

cation, K)ie gcbadtjt/ad protocoliumordinatumnotirenUllbteg\'

ren laffen: unb foil basjcmge/ was wrbcrRevocationneg«
wci-ben/ in feinen f rdtften blctbeit.

V.

%l3 auc^) etttc jeitöero in Societaten unb ©emetnfc^rtffft" ^^ /
feä ctngef^ljftcfjen; bag bie gemeine ofer
Sodi fic^ 3(11"

cfer tt)c[)i gat nid)t / fcitbevn allein nac^ bem Authore ebei ^^^^
fangdr ber Societaf/ fo (angften verflorbeu / j, yiit

fltveibcn; unb man baljero nic^t wiffen tonnen/ wer »t" , jn
tief in folrtjer Sociefat begriffen/ unb an welche matt
faa einer von fcenm SocUs »erflutbe ober in nilg-credit m

-ocr page 471-

J Stadt Frankfurt aan den Mayn. 123

"\'"el in koopen als vetkoopcn .Wiflel-fluitea , m-
betaalen, afteekenen ,
gaiteeren, en wit
\'\'oea of I natuur van elke
Negotie nodig fal zyn, te mogen

Volm, na haar goedvinden. Ook zullen deze Aüdsiiiïte» en

•^"ïcn in ieders principale Oveiheiigetegatifeen zyn.

eigenj"]^,^\'" de geene, welke met zodanige Afgezonderie negotieert
datr ■ e""

II.

opdat de

en noodige narigt mogten hebben in den gedachtenAf-an-

altyt\'jj. ieder Mundatarias ofGevolmagngde gehouden ryn, den
^«tariu, verordineerden en afzonderlyk be-eedigden

ftellj^/^ne Volmacht met een gelyk luydende C"»;!^ ter hand te
""firee\'r ^\'^e dan dien Notaris terftond met het zelfs zal

Seteekend\' brengen. Over\'t OrigiweW (na daarop

te tugg. f® liebben, dat hy uyt het Protocolheeü gebracht) \\

«yt het Waar tegens de\'Gevolmachtigde zal teekenen opde

gebrachte Copy,dzt hy \'t Origineel weer in handen heeft

^\'^^en^Ü\'f\'"\'\' Volmagten

III.

<.aUen 2 T"""* vojraagten . welke zonder tyd zyn opgeftelt,
®Peeji S in w^sar blyven, tot dat de frind^ja/enzeifs dezelve
den wys
revoceeren, en zodanig een revocatie, doot

gelyij dan Natarius ad PmtocoUumzMenhten notieren-, en

f\'i\'\'>catie, als dezelve niec in\'t Protocol isgengifireert^
Zal zyti,

VI.

^yne\'ge!"\'^"^" \'f gebeurde, dat den eenen of den anderen Trindpad
J\'oor \'t eind^"\'\' Volmagt. zyndegeacht op een zekere geftelde tyd ,
\'ykenzonj\'^®" ^^n dezelve wcu\'^/efren, zoozai hy die opicciue-
\'^\'eede seze \' Ichade
revoceeren 5 ook zulke revocatie, geiyk

k " ■ en\' t cee^\' \' ^\'otocollam ordinatum laaten noteerm en regißree-
"\'yven. ^ \'"^ndezertv(ica»eis^eB»^oi2ew, zal In kragt en waards

"\'eenfchappf^^ zedcrt een tyd herwaarts in Societeyten en Ge-
c®\' gantfcK "\'^gekropen, dat de
Socii zig niet alle, of ook
^\'"eteyt zio alleen den ^utheur of aanvanger dct

«orven, en m fchryven, die nu al over lang is ge-

zulk ee , ^ «erhalven niet kan weetcn, wie en hoe veelc
een der ^\'ehooren, en aan welke men zich, ii,

« iHitn quam t\'ovcïlyden, of ia mis-tredit ver-
viel ,

-ocr page 472-

ïî4 ûi;î)ttUttât>ôtt<Bcç(;fc{

iuljaUml llttb felHgcafô Socios & cotres debeiidi Jtl convenîif^

ttnbju aaionircit ijattc. @Dfoücitr;tnfii()ri3aIIc tiiibjcbe/ f" «"Yj,
()if)%c/ ats ftcmt\'bc Âatijïctitc/ fo iit cincrSocietâtt\'cgrifc»\' L
ter jenigen ^odtnac^t/ btc (tceinemaitgberCompagnie, j
nemanbern / ber Compagnie ®efc6â(fte|uucvri(^ten/ ««(ft^\'\'^^ /
(tc^.ainpt tittb fonberâ/ c()nc migfaffung einiges a3lit t)crwa«tt"J
nal;iiil;atff mad)cit/ bamitbcrtjercrbneteNotariusnic^tatlcinfo^^
SBcUmrtci^t / fo ibme îtigejîeltwerbettfctl/
fonbernauc^bcrsoc
rum unb gcmetite» Sflntjmen ad protocollum bringen / tittbb»"^\'
\'Wefelenbarangelegen/ tawiiDlrt^fic^t get>m tênnc/ »ojiK?^"
ecl;aUeiifcpii|blI.

VI.

2Burbe (tttd) fine Compagnie cbcc ©efeffdjaft ftc{)jti3ctfcitf«£\'\'\'
ri«n unb fc^eiben/ fo
feiten biegefampteSocii folies il;reitCofr
fpondenten, infoitberl)eiCt()i:en Creditoren, IDienic^tinenigi^\']:
iierorfcneten Notario fotbcrîtdjtttnbju fl^mt fc^ulbig/ cbertit^L
fleyung beffett / unb bei; vergangener l^eimlic^cu reparation, /
tig fcDU
I bag" jtc in alien fofgenbcn negodis für il;rcv>ortgegcim\'\'" j
iwd) rote ïor / uuC alS iöan bie Compagnie ncd) in völligem Eflè
vigors
wärt I in (olidum l)aften/ unb bavor convenirt wcï^^^,
toitnciitinb mog«n- Unb foil berNotatius bie il;mc notificirtc S^P
ïation ad marginem ber bciu ptotocollo eiiigctragcnctt 23oEnia(v\'»
notii-cnfc{)u[5igfct;ti.

vn.

SSciUtic^ fitâcceptirtmgber\'23fc^fcl6Hefre/ ntc^fiBcitua^^^\'^\'\'
ctbnung etngeriffen/ fc follen(;infiil)ro/ bcme ju begegnen/ali\'^ ,
ceptationesiii tmbatiiyeri^ttlbbcrOJUg jcifen / enfwebertion
»Priiicipalcn fclb(î;n/ ober bero ©evoUmae^figten auf bic
jelbvictjc mit Dr^aijuie» imb Dato gefcljriebcn werben. j

VIII.

93îcg-jçi£cit foK fcic Acceptation ber SBec^fctbrielfe
93lo!itag eingangs bcr
33(C|I iljtcrt Wang l^aben/ unb
ten 2)icnjtag timb nciln lil;r \'Sotmittag in ber jroeiten
3ai)ln)oci)en cv)h-ciien/ ba bait fein prailentant fci}ulbig
folly ftd) tnit Der Acceptation langer (Uitfljalten ju laffcn / t",^
bern wan feltige big" umb bcfagte neun Uljr" nirf)t erfolgt\'
ban bie \'2ßcct)fclbric(fe proteftirt/ ober bod) jmu wetnigflen "
tirt werben mogfn. ^eboel) foil beiu Cteditori unb
ten, ba er eS ncijüg eracl)fen wirb / auct) vorl^ero ju i

frei; f}el;cn/ wie nun einem jeben/ beme in ter erpen
Acceptation ûmpliciter tetweigert Wirb/ îcîl V i

J

-ocr page 473-

Ordonnantie van Wiffel. iif

Ir\' heeft te houden en defelve als Stdes é- corret dehendi te convc\'
nen\'a \'\'"^"»"««njZo zullen kort aan alleen ieder,zo wel hieiwoo^
Pen • j\'® "®emde Kooplieden, welke meen 5«ciereiVzynbegree-
Op Volnaagt.welkze eenen uyt de
Compagnie,oieenen anderen
aijF^\'äägen hebben , om de negotien der
Compagnie tevertigten ,
Uitl S^Sämentlyk elk in \'t byzondei naamkundig maaken, zonder
Nor« ^än eenigen Mede vetwant: Op dat den verordonneerden
ftji ""\'niet alleen zodanig een Volmacht, die hem ter handen ge-
«ip^^^ worden, maat ook de naamendet Gefelfchap Genooteu
djjj ^\'\'^«llum brengen, en ook de geene welke daar aan gelegen is,
Vaa betigt geven kan , \'t welk hy zal gehouden zyn te doen.

VI.

teM\'^\'^.ook een Cojw/^ïgnwof GefeHcbapzich viovi feparêertnen van
, zo zullen de gezamentlyke
Soäi zulks haare Correfpen.
doijß \' \'"Sonderheit haare Credit euren, desgelyks ook denveror-
VjQjj^^\'^\'^ea NomWkj tydlyk moeten doen weten , ofby nalatigheic
^atie\'^*?\' ge{chicdeheimelyke/e/)<«rd(««, moeten verwachten,
volgende
Negenen voor haare voorige C»m-
«U ^\'tonaals voor, en even als oft 6efelfchap noch in vollen f^/è
in/s/id»»! ftaan zullen, en daar voor sangefprookea
^\'»otiT "\'Ogen worden. En zal de Notarius fchuldig zyn die hem
SMf."\'®
Knourentn marsineiti\'ti\'mocel over-

^"SeoeVolmagt.

vn.

iy^-\'^ Ook in\'t<(c«/>/«w» der WilTelbr teven niet weinige disotdens
allg \'"g^kroopen, zozullen, om dei-Ive te voorkomi,>n, voortaan
Cf e" buiten de Mis-tyden, of van de
PrvidpaU zelfs,

Gevolmaztigde, oP deu WiÜèlbnef met naam ciW<!t«
\'^\'\'ngelchreven.

VIII.

tej" tyd der Mis zal d\' Acceptuüe der Wiflèlbrieven haa-
\'^\'g uUft\'"^ hebben \'s Maandags van den ingang der Mis , en
dags in ®P Dingsdag ten negen uuren voormid-

•^cn zvnJ «weede of derde betaalweck. Welke tyd vetftree-
\'"P\'Mili\' geenen pmjentant Ichuldig zyn, zig met

. ^"ger te laten ophouden; maat als dezelve voor de ge-
^ negende uur niet volgt, zo zal de Wiflelbrief ^epro-
den ten mmften
genoieert mogen weiden. Evenwel zal

ftaan"" PrxfentAnt, indien hy \'t noodig zal achten, ook
in j-g\'n® *ooren
tt proieftteren-, gel)k dan een ieder, die
weeU A\'^Atctpuiit fmpliMn werd geweigert, dta

WiUèl.

-ocr page 474-

tet 6tat)t ^mitc^futt mn

honor di Letters fopro protefto, acceptircttrootte/ 6ctne fof
fcatt nefcji tem 2Bect}fe(t)tieff ter ptoceft ju feinen 5Scï;«fjus<!r\'
wticn.

IX.

urfTd:)cn ber Versteigerung bes ^ed^fcf&rieffs ju »««C
tiven/ fo( bet «erorbnetc Notarius entweber feibflen/ ober^"*^
wegen lUerljaiiffter COJeg-gefc^afec bic jeit atc^t l;at/ t»\'®
einen «nbern fubtlituirtcn Notarium t>onbenen Recufanten,
Èeren «Bcbienten \\jerne(;uien / unb benen Proteften einnerletben l
ö
fiber ftWc wegen bcrntc^t gefc^ei;enen Acceptation, abfolutepif\'®,
ftirfc 2ßect)fc(brtcfcn ein befonberes Protocolium Ijölfen.
abcrjcmanb na(^gefd)el;enec3tugfcrttgungbe6 proteftsuorTCl\'S\'"\'?
Uber vcrfenbung bcffefbcn/ ben ^Hïte^felbrteff ju bejaljlen
ofFetirc»\'.
«nb ftc§ erbieten/ berfefbc/ wie auc^ berjenige/ fo per Honor f"
l.ettera j«l;let/ fot auc^ jitgleiel) bieUttÊojiengut "

fci;n.

X.

Siejeitigcti 2Bccf>fcffcrtc|fe/fo jwarinberDKegacceptiret,
JU red)tei- jcit nicijt bejaïjU wovbcn/ feilen ben @ambftag i»
3af;In)od)en / wie bißbcro gcbrdtid)fic^ gewefen/ gletrf) fo baïf
ber jeit «n / wenn bic Saupcufe von beni gcwol)nltrf)cn (a^
SSerfamlung abgnngen jiiib/ ober bnmit eS jur gewiffen
brad)t wctbe/ ven jwe^ lU)r nacij SDiittug an/ bißfjur
Untergang
I »on bcm ocMrbnctcn Notario auf beS Creditof
ober pcaf\'entanten Requifitiou, notitet/ UUb ber proteft ent>®\'
fcev ber fofgenbett erftcn ober «ttbevn ^cji jum langften
feubet werben.

2>te gereiterirte tmbtranfpottirfeobetindoffirtegBerf)fel6«^*f^/
JtstewoU (tc gemeiniglich fpati) in bie ajjcffen allster anfoniin^\'\'
foden aus gewiffen Urfac^en n«cl)t ferner »erbosten / fcnbern«™
«ommen werben.

XII.

5>tt gewD()nüci)e proteftations-jeit jwtfc^ieit ben Tlti^enl
QBec^fclbctefc ä Ufo , we
(d)Ci- jah\'lung auf 14 tage nao> %
frf)cl;cncr Acceptation ju wr(le()cn i(iy feil fci;n/ Wiebi^ftC®
f)k ubfid) gewefen/ bag nembltc^ bcr pracfentant twc^ beni
faö\'ïage besgScc^felsy noc^ »ier Dilctetions-Xagen/ "l^nf\'\' 5
pt!Bjudi(f unb OïadifljeU mit bcr ptoteftation cinljalten

mit biefcm unterfc^eib / bag\' bcr tag/ an wel^cn\'^ j,,
SÜSed&felbrief praefentirt tmb acceptirct worben /
 Lm

^«tt b« folgcttöe fft« ten er|t«nwg/ unb bag" (gönn jj.

J

-ocr page 475-

^ der Stadt Frankfurt aan den Mayn. 1Z7

T

honor di littera fipra frotefio, atcepteeren wou, als dan
^\'ftelt^ Wiflelbrief
\'t Pmtß tot zyn behoefzal werden ter haiid

IX.

Ï5]^^otzsaken van de weigeringen der ^««/»JatjcdesWiffelbiiefs
liienf"^ Verordonneerden
Hotarius zelfs, of (indien hy wegens dc
»en\'S^ulclige Mis-gelchaften, de tyd niet had) door eenen ande-
NotArius van den Rectifant, of zynen Bedienden ,
«ejni-j , in \'t
Proteß inlyven: ook voor alle dingen in i\'abfolute
ïchiej Wiflelbrief, om ter oorzaak dat de niet ge-

Ui jj®®» een byzonder Proucol te houden: Dwh indien iemand ,
<!fe|.fj®7®\'Yaatdiging des
Vroufis, voor derzelver afzending, zich
»«I), \' den Wiflelbrief te betalen , denzelven, gelyk ook den gee-
«oft! \'\'^^P^rhonordiLetterabetMlt, zal te gelyk fchuldig zyn d\'on-
goet te doen.

X.

\'etL^\'ffelbrieyen,

welke wel in de Mis^eacceptetrt, maar ter reg-
\'betaald worden, zullen op Saterdag in de Betaalwcek,
<ljt (jg "^Och toe gebruykelyk is geweeft , ftraks van dien tyd af aan,
\'^eli^p hoplieden zyn afgegaan van de gewoone plaats harei verfaa-
%twe\' °^(°Pdat het tot een zeekere gezette tydt werde gebragt)
"Uren \'s

namiddags tot op Sonnen ondergang , van den
Notarius opdes Crediteurs, aiPrxfeittants Requtßiie
^^ poft v\'\'\' \'\' \'\'y de volgende eerfte, of ten langften, twee-
Voottgczonden worden.

[ verder veibooden, maar aangenomen

XI.

en getranfporteerdi of geindojjltrde Wiflèlbrieven ,

^"lïeji gemeenlyk Iaat in de Miflèn alhier aankomen, zullen,
Sdcn^\'^eoorzaaken, nietve

t)

^^«cfen ""n\'yke Proufiaticns-tydt tuöchen de Mifl\'en der Wif~
acclb ^^e^\'^ef betaling op veertien daagen na de gc-
h \'n seK f veiftaan is, zal zyn, gelyk tot noch toe
den vew geweeft is; namentlyk , dat den
Prxfenunt
d\'\' donder "^es Wiflèis noch vier daagen van dijcre.

Vr" ■ Doch F\'^^dicit, maar wel, de protefiatie kon ophou-
to\'^\'elbtief onderfcheit, dat de dag , op welkende

en geacceptec« geworden, niet mede ,
senöen yooï den eerften dag; cn d« den Sondag

«f

-ocr page 476-

ïi8 Ortnuttâ UOtt QîBe#r

gcjïtrts«« «f\'it fottJoü in bicScrfotl-jcit/ abcnitcÇunf«^\'^^\'
cretions-tagen gcjc(;lct werten feilen.

.miltC

Qïon fcM}er geit-rec^ming iinï> Dilation fofleii
fei;n fiejienigc SSec^feltrieffe/ foaitfjwei; eter breçXagf\'^ps-
cber à Vifti fauten/
bei; welchen ter Acceptant feine
tagen ju genieffen fjaf/ fontern naet) ter Acceptation iniö ^ „jj
tes 2Bcc^fea\'t:ic|f5 «ufslanglU in etunbcn ïu ja^Ic» f«?"\'

fci;n fo«.

Sic 6ejaf)Imtg ber Valuta eter gOBeljrtö tcö ©efte? ««
g5Dcd)fclbcïc|f^En/ fo won tenen
€tti)t\\M bal;eirt ter
Conto getnartjt wiert/ in unb auifcrfcatb tenayjeffenanÉo«"^\' /
(luff SUcic^m- gcrictjtef |ei;ttt/ foil âôedjjelgelf à 74.
tint nid)t von 90. greuijern otec Courant öelt/ eS fei;
ta(j fclcl)eg augotitcflic^ genicltet fei;; jetoc^ bci;tccfcit^/\' k
glticl) 2Bed^fcl-otei; courant gelt/ In guten gangbaren ©dï"!®
ïcrftanten werten.

Sicwcil aurf) in gOBcc^fefâ fae^en wiewcH tiefefbe ju S^cf"\'^,,
ïung ter unentbe(;r(icf)cn Commereien de fimplici & F"" ^^
erörteren fe(;nt/ tie Exceptio non numetatas pecunis, (jj.
2(ueiïuc^t nic^t bar targejc(;lten ©eltf«/ ju l;intterim3 ^^
gotien eingeführt werten wollen; èo foil tiefefbe in tenen
fel fad)cn nidjt julafftg/ fontern auggefditofTett fei;n / (ij»
bag ter jenige/ fo einen ^2Bed)fe(brtef limpliciter acceptir»/^
«leftefe
exceptions fetneé wegeé norfdtjü^en mag/ fonterrt P „
ittijluug/ mit »orbel;a[t feines 2fl«e{)tenJi / ju tl;im fi^nt^\'S \' ^
IcU.

XVI.

ÏBie tan fotc&e exceptio auef) in aßen refcontres feineën\'^^^L
mittirtwerten / aurtj tic rekpntres felbflen / wann )te nic^ ^ „/
probation ter famptlid) refcontrirenten «Perfonen filra\'^"^
Wemit fiir «ngiKtig dechriret feçn feiten.

XVII.

m lollen aud) alle Affîgnationesauffgefaljrber Affignante^

fcf)e(;cn/ e^feçtantagberAlîignatusticïînweifiuigablolurea

tire unt anneljme.

XVIII.

Fallimenten, fo (tcf) alljter begeben/
tine jetfliero erfahren mfiffen / tag ob jwnr_tic

S5ci; tenen

fo wol}( / afS i!i()ci!r.ifc^c unt l)ic|tge Äaufffeute m jj-
fum admiitirt Worten/ unt tiefelbe gfeic^ ten i;ie
|tgcn
tum beaommçtt/ banitoc^ ten Hnferigen bei; etlic&cn ^„îi\'

-ocr page 477-

Ordonnantie van Wiflel. 119

dagen in de verUiyn-tyd, doch niet oftder de
\'-asgen zullen worden gereekent.

XIII.

Tydreekeningen en Vilay zulkn uitgelloten zyn zodani.
il op twee ofdïie dagen, oiaVtßaluidmn

Hijjdendc«;"««! geen daagen vsn Difcretiehettt te genieten,
te^f\'^\'^Säcceptatie en verfchyning des Wißelbiiefs fchuMig is ,
^"gften binnen viei- en- twintig uuren te betalen.

XIV.

^eilf Valuta ofwaarde des gelds in de Wiflêlbrieven,

Èljj ® \'ö cn buiten de Miflen aankomen van de plaatzen , daar de
Èent^*^"\'" dezer Stad gemaakt werdt, en opRyksdaalerszyngeie-
offQ\'^\'l Wifielgeld a 74. kreutzers zyn, en niet van so.kteuizers,
, ten ware dan, dat zulks uitdruklyk vermeld ftoiid.
gtoo, Wiflèl ofcoarüMt-geldt.beide zal verftaan werden in goeds
geld zoorten.

V

det ook in Wiflel-zaaken , alhoewel dezelve tot bevordering
d\'g ""^ntbeetlyke
Commerden\'de ßmpiici & plano K decideren zyn ,
\'^\'^eT" """\'^fd\'uitvlugt van geen gereed aange-
> wil beginnen ingevoerd te worden, zoo zal dezelve in de
Wiflel-handelingenniettoelaatelyk maar uitgefloten zyn 5
liejj^\'^den gceneti, die een Wiffelhnef/ïmpliciter accepteert:, dege-
iyjj
^^^céptte geenzins zalmogen voorwenden, maar verbonden
\' f\'\'rati betaling te doen, met vooibehouding zyns Rechts,

Gel

«rf^ftH^j^\'^\'n ook zodanig een wce/JtK in alle refcontre geenzins zal^«-
Sfiïat^,\'"^\' Werden} en de
refcontre zelfs, als ze niet met approbatie dei
^ootj^^\'^lyk
refcontrierende perfoonen zyn toegegaan , hier mede
"^Qteloos en ongeldig verklaart zullen zyn."

Ooij

waate?®\'\' ^Jfgnatien op gevaar das ^Jfignanten gefchieden ,
\'\'•"lam > dat den
.Affignatus d\'aanwyzing abfilme accepteerde en

^ydep..

tttt^^\'j}^"""*^"\' welke alhier voorvallen, heeft ni«n fe-
rt ^ d\'uiti, moeten vernemen, dat, onaangezien zoo

in "r Inlandfche en hier woonende Koopüe-

"^«Se ha "Orden geadmitteert, end\'eerfte zoo wel ais
«t
rmurn bekomen, egtet d\'onfe by esnige dei U.\'c-
(i J Iandfche

-ocr page 478-

133 w ^Mticffitït am CÛtat^tC ^

lânMfc^cn flfet^c8 3ted)t ntc^f gcbepcn
fon&crn fo (uitg jtirûct ftcl;cn möffcit/ fctf jene gditi^lic^ r tAcH
getWorten. cr&ncnwtr Jure talionis, tagïjtermit "»^r\'^.,
3(u0(drtï)ifc^en eine gleic^(;eit geïjultcn/ tint feiner In Fallu^ ^^
augefaffen werte / noef» participircn fofl/ cr ^^ i
î>an neben feiner gorterwng aitc§ tiefeô mit begfaitbtcn
tonfeiner £>brigÉeit/ tag mit ten llnfrigentereti £»r«n/ »"\'
^en gdflett/ eirtttergîeic^c» paritât gel;«Uett werten.

XIX. fM

2Betf atid^ ter flylus Mercantilis met |tc^ gebrac^jt/ taf /
einer »on einem Tertio l;at feine eigene OlecÇnung/ imt
«intere »ontemfefben abfonterlie^ j« forternl;af/ terTertius^J^j
fcine »oßige 3ai)(itng tljuet/ ein ieter/ cr fcp ®inf;eimtfc^> .
grembt/ jiiuërtrijt »on tcm|cntgen / was fcontirt oterWW\'.j.
werten/
fein eigen como, jit faldircu befögt fei; : @o JofT\'^"î-f^
es/ wan tic
fcontinmg »or 2(«Sbrerf)Hngeines Falliments
gcfc^etje« wave / tabep bewenten.

XX

OSietatt/ fc^Iiefficficn/ terjcntge /foeotteinemanterenS®^
reninCommiffion ju »erfattjfcn empfangen/ tabenebcn V
temfefbcn mit Sffiec^fef/ tint fonfien chargtrf tint bcr«flig«t
t)cnl wegen feines îSorfd)u/fcs/ anmn empfangenen \' ,

(;e}a()It |U niad)cn/ giig tint 9Mac^it (;(it / and^tainFallimen^.,
«lit fonfîen/ fotc^e "SBaf^ten mit Arreft otec \'25erboftbe(egf*\'^|,»
itnl mc()r nic^t/ aïs taS refidmim oteï tie2}ctbejTet««3^^\'
jtt geben fc^ultig fcî>n |olf.

®amit nun tiefe «nfere gScrortnting jtt manniglii^eS
fc^aft eommcn möge/ l)aben wirbiefcJbettirc^tiefenofene»
ptomulgircn (äffen/ welche tan in necÇjîïttufftiger
16Ö7. 3a(;ts/ obferiîirt JU werten/ tljren 3(nfang Ijabeti
îDavnat^ ftc^ aOc nnt jete Sîauf.unt j^antelsleute /
(jantfen/ mm JjinftUjro ju rtci)ten / nnt nmb i/jnen feffcfrf"
®C^atcn JU fcj;n / terofclben nac^ j« toininen wiffen werten.

Conclufum in Senatu, 2)ienjïag tm i« Sept\'""
Anno
MDClxvI.

-ocr page 479-

1 ^\'^adt Frankfurt aan den Mayn!^ i ^ i

evengelyk Recht mag wedeivaaren, maar te rugg\' moe-
Derbj]"\'\'^"\' dat de gene gantfchelyk te Vreden geftelt zyn geworden:
^itla d " oidonneerenwy
talionis, dat hier in metzodaanigc
\'»entjyf Selykheit zal gehouden worden; zonder iemand in
Fallt.
dathy " toe te laaten, ofte vergunnen dat hy/ionjM/ietre , yoor

VaQ nevens zynen eilch enaanlpraak, met geloofwaardig Wyk
plaats ; ^\'etigheii zal betoond hebben. dat met d\'onfe ter diet
■in zodaanige gevallen een diergelykewerd gehouden.

Wyi XIX.

gevaii de /?W«i Mercamilis met zich heeft gebragt, dat, in\'
J^®\'"dt in eenen Tem\'o vpor zyn eigene reekeninge dan vooi
gep^\'" zèlven afzonderlyk iets had t\'eyflchen. dog den
Ter-
ling volle betaling doet, ieder, \'tzy Inwoonder of Vreemde-
Zyji ™egt is, van \'t
gten gerefcontreert of betaalt is geworden,
alteejj
^^^ tefaldeeren: Zo laten wy \'t , wanneer de fcenteerivg
\'"ften ^e^\'-\'l^ied is voor d\'uitbreeking eens Falliments, daai by be-

heefteindelyk den geene, die van een ander Waaren
daat L"\'hangen, om dezelve in
Commijfie te veikoopen, maar

«n zeiven met Willel en sndas gechargeerd
^yn Ve f. geworden , bevoegt en geregtigt zal zyn, wegens

Ool^ b ^ d\'ontfangene Waaren zich betaalt te maaken:

iliet ^^ verte in FaUimenten of anders zodanige Waarea

\'ndets Verbod belegt wierden. niet zal (chuldig zyn iets

betetin keeren, of te geven, als \'t Reßduum , of de ver-

deze onze ordonnantie tot ieders kennis mogt ko-
liebben wy dezelve door openbaarén Druk doen
pra.

....iWe«. „„11 _ J____n,______J_ i , , , . f..

H welke in de naaftkomende Paakh-Mis des jaars 1667.
dan all neemen , om geobferveert te worden ; Waar na zich,
^mie^ ? Kooplieden , die ter dezer plaks handelen. voortaan
.^"^"oen te reguleercn, en dezelve na te komen om haai

te verhoeden:

Condufitm in Senata, Dingsdag den 18. Scpteaii».
Anno MDCLXVi.

(12.;) Des

-ocr page 480-

I iz (Snteu. in p

Sfvctc^s @tal)t Des H. Ryks Stadt

ScancJfuct am Htayn ^
(Jtncuem 0ct>nung /

3it SBccfjfcl unb Ärtttjf.
ttwnö @cfd)dfftfn-

3(ti:t»taI;It8e «Seflatttgung unb
Renovation, suic nac^ Addi-
tament ttnb ^ßcrbcffcrung.

([Vipt 3»; bctr mafjt bcc @trtbt
JranctfiifJ «u» DJlapn /
fügen l;!ci\'mit Jcbcciudn»
itigftc^cn
I fcnbcvlirf^rn uflcn
tinb leben ftenibben unb ein--
()eimtfd)en Äauft=unb .O\'Wbcls»
ieufi;en / S!)riftcn unb^oben/ fo
mit 2öcci;fel einiger maffen
mu()geï
;cit/ ju luiffcn/ möge\'
fïaffen 2B)i\' eine 3eif(;er mit
fonberftc^en SDiilifallen »ernom--
tuen/ U)tc nembfid) Unfcrer in
3lnno
x666, publicirfen er«
tieuerten £>vbnung in gSedjfef--
HUb ÄaufniauS @efc()d|ffen ju
wteber jenjctfen »erfahren / fon-
tcrlirf) akr bev benen QBec^--
fel - jaljlungcn unb Affignatio-
nen
atlerljanbe Unorbnungeu
cingeriffen fei)n / atlcrmalfcu
Uns bann amt baffelbe bie aU
t;ie)tge Äauff\'-unb j^anbefö^
ieutl;c in einigen
Memorialen
jung|ï(;irt geljerfamüd) ju vev»
uehmen gegeben/ unb umb bef=
fht remediitung in gebühr «n»
gefudjet. SBann aber altem ber»
gteict
)en Unwefen i» Seiten ju
Vegegntit bi« ÏJÏotöurft

Frankfurt aan den

Vernieuwde Ordonnaniis

In Wiffei-enKooptna\'^\'
fchaps voorvalleO\'

Herhalende Bekrachtiging
Vernieuwing, als nog Bf\'
voegfel en
Verbetering\'

Y den Raadt der St^
Franckfort aan \'^Ye
hUya, doen hier
een ieder, inzonderheit äll®
geene Vreemde en Inlana^\'®\'
Koop - en Handels - liede^^J
Chriftenen en Jooden, die
Wiflèl eenigzins omgaan >
kennen geven, hoe datwy
eenigen tydt lang met ],,
ling mifnoegen vernomen \'I®
ben, dat namelyk Onzein\'f "J j^
1666 , afgekondigde Verniel
Ordonnantie in Wiöèl
manfchaps-voorvallen is teg
gegaan " \'

w

\'poci\'
oiio^\'

I >s \'by
, maar inzonderhe\'t^
de Wiflcl-betalingen en ^ Ja
, natiën allerhande
onordens ^^^
j ingeflopen, waar door -j®
look het zelvige de h\'",
\'\' Koop - en Handels - Hede» & ^
hoorfaamlyk bekent g««\'^ te-
en om deze verbetering^ •
hoorlyk aangezocht. ■
dewvl alle diergelyke —
dens by tyden

ide noodzakelikheit

zo hebben wy doOi i^ö
ling gefielde Gedeputeef
middea »it eu* > fe/\'

-ocr page 481-

Vernieuwde Ordonn. der Stadt Ffurf.

f;atm2Btrïmrc^ bytrekkeneenigerKoop-
lOUDerlïc^ mcbtïgcfelfe De-idels-lieden, die zaak
ïuiiJ,- tinfcvnajjittern/ mit; onderzoeken

enHan-
lalj, rypelyk
en overwegen la-
^auf\'linö ten, en naderhand, op der zeiver

bie @öd)creiff» ingelevert Relaas . befloten ,

cJ^^mtn iiiib ftfccricgcn laf-- ielcheidentlyk hïei

W utiS nflc^mal)l5/ ftiiff volgt,
«nttfr Relation ,1

wr\'flTett/ wie ^)cïf(^citcnt({c^\'

Ho ^"iiclbcte Unfcre in An-

publicirt\'e crncticrje
^\'inöl\'\'.\'\'^ aßet»

titt iioet)nial)lcn reno-

fej^^ "tij) bc|}rtffigct I auc\'^awic\'

cam,/,"^ai:r!flrene fBjtßbratic^c

^etnr / itbctinanniglic^cn I
j. P cibei, f}cif tinb fcf\'t JU 0£(e>
fcinmcn/ adeS

iUm^^fi\'iiï\'^fidt) (Iber tint>

»inb l frbmmg reftablirt
fccn f"^««« fcpn/ «nb benfei-
tf« S^\'ftat} alle ^ahlttn«
in au--

-vn iniu/ «11^\' \'^^»t\'i

te, \' alle Sal)lun3 xn 0U\'-

aroben @c(b-fcvt£ngcfcDcljen.
«To «nt bträcftalt .1 ïatJ
\'^^«te dato an/ bif «uff bcn,
tag bes ned)1i«unfftt&"^;
hlT^^ Jülii biefeä 3al?rö/ ein
gf/.foSaljInng Jis

liUt feinen Cteditore we0«t

©iilbenftiicf gttthd)
fd3cibUd) vergleichen
I t>bcr
aiibern falls te» Ijabcnbcn
j^tci)fe(=bïief u^it proteft rcU-
" JUtfic^ (flffti, ,„5ge.

I. Eerft willen wy in denaan-
vank vermelde Onfe in \'t Jaar
1666. afgekondigde vernieuwde
j Ordonnantie in Wiflèl en Koop-
|man{chaps voorvallen , in allen
haren inhoud , allerwegen hier
mede nochmaals verniewt en be-
krachtigt, alle daar tegens ingeflo-
pen misbruyken afgelchaft, ook
een ieder, dit zelve vaft en beften-
dig t\'onderhouden en na te ko-
men, ernftig gewaarkhouwt en
vermaant hebben.

z. Maat inzonderbeyt en tesi
tweeden zal de 14. §. zodaniget
Onzer Ordonnantie herftelt én
vernieuwt en dienvolgens

alle betaling in goet grof Geldt
gefchieden. Doch zoodanigen
in dezer voegen , dat van heden
aan, tot op den eerften dag des
naaftkomenden Maands July
dezes Jaars , een iedei, die beta-
ling te doen heeft, zig metzynea
Crediteur wegen de Drittèl en
Guldenftuk in \'t goede en bs-
fcheidelyk zal hébben te verdra-
gen; of andeizints den hebben-
den Wiflelbrief met Proteft
weder te rug laten gaan mogen.

Doch

(i3)

-ocr page 482-

134

fcafb «6ct fecfagtsr crjlcr
Sitlii BCvjIcfTcn ft^n wirb/ fed nl6
bann niemaub gcfjaltcn fei;n / wU
bcrfeiiictt 2öill«t (Sulbcnfnicf /
Scittcl / Jutttdjer Ijafbc- obet
((mrt\'tfjaln / »or2Bect)fe[--j(U)=
(iiJig rtit JU ttc(;incn: fenbern/ ba
bcr 2Bcc^fct6rictf auf gäJccfifcI--
geft fautct / fefl bcrfclbeitt feincu
fliiberu forfeit / als an Dl^nwcr«
fcl)fagcitett CEreut^-Albertus ober
.^clldnbifd^cit / uitb aiaberit guten
gan^cti unb f;afbcn Xijafern / ober
flu ganeenurtb Ijatben Sucatons/
jct>e ju®in-unb einem Cfuart
!er gerec^uef/ abgejaf;Ief/ and)
iticbrigen fails gegen bic@atmt-
fcelige mit parater Execution Oct»
fahren roertien. foßenbatr»
fccncfccn bem Debitori in 9Scc()fcl»
jafjfungcauch f>FfhStf)afcr/ meet
nbcE nrd)t/ afs jeOen X(;alerper
centum, paffirt»erben.

Doch zo ras als de gezei^
, eerften July voorby is> ^
\'niemand gehouden zyn, teg
zyn zin Guldenftuk, dritte"\'
kleinder halve- of quart-
ders, voor betaling van
jaan te nemen: Maar
als de w
\'felbrief op Wiffel-geld
zal die in geen andere

als ongefchtoide Kruis-AI

tus-of Hollandfche , en
I goede geheele en halve
(daalders, of aan geheele eoh\'\'
/Ducatons, elk tot een en ®
j quart Ryksdaalder gereken^^
iaf-betaak , ook in contrary
;val tegen die te kort blyv«\'\'
met parate executie voottf.«
Iren
worden. Doch zullen
«evens den
Schuldenaars
Wiflel - betaling ook
van
Ryksdaalders . maar " ^
imeer, als tien ten
hondeitj »
lieden worden.

(Btm. 0t\\>. in ^u ^futt^

III. Slictjtwciittgcnmbbvif»
tens / foil nienwnb wibcr fctncit
2Btllctt jugemutl)et «»erben/ et--
nige Affignation an ju nehmen / es
tioave bann/baperg(eicj)cn Affig-
nation auf fcl^c «pcr\'f^ gicngc/
petcalla fcbalbjutbcjafjhmg
trfcietl;iaunl\' willig ware.

3. Niet min en ten derde?
niemand tegen zyn wille
opgedrongen, eenige Afug"\' jjt
aan te nemen, ten ware dan > ^
diergelyken Affignatie op z" gf
perzoon hield, die yiig

Cajfa, te betalen bereid en g®^

ten

IV. Hemers unb jum inerb» I verder «n — ai"
ten/ follen aitc^ aüc Reicontri, \'j^-Hcu ook alleRefcont^r««\'-
fo auffcrljall) bcr SJÏeüjctfgcfdje\', ;„ \'t einde des tyds V^
j)£tt/ ïjinfttnfffig eben fo gilffig „arkt gefchieden,
unb fraftig fein als bic jcnjgc/ eu kragtig zvn. »\'s „efl*\'\'
wcld)c fünften in Dleg jciten ge» in den tyd dei Jaitm^ïKt f
fc^lojfcit
werben. \'ten worden. <. Ê\'"^\'

V. Si(b= 1 ^

-ocr page 483-

Vernieuwde Ordonn. der SradFfurt.

êaK j " 9Bccl)fc( fco

icn/i fVieStt»

"«f\'ll\'iöc bcnctt
3 öe&altcn fcum

i l\'^aOïtnbcrtiiig/

I«!

in

5. Eindelyk om een Wiflèl
van een Jood aan een Chiiften
tc betalen, pllen ieder maal de
Joden , in die betaling te doen
en af te leggen, de zelve den
Chtiftenen, zonder eenige aan-
maaning, in haar huis te bren-
gen fchuldig en gehouden zyn.

Doch voorbehoudens Onfe des
Raadts vermindering, verklaring,
verbetering en vermeerdering ,
na dat de tyd en gelegentheic

3cit Jcbcc^nac^bcm eSbie «a
\'"»aff. crforbcren zulks m^g vereiflchen.

Waar na ieder zich heeft te
fchikken.

Conclufum in Senatu.
SJicnltags ben 8.
getr, x6j6.

Beflooten in den Raad
Dingsdaags dea 8.
Ecb. 1076«

(U)

-ocr page 484-

13 l^vbitttttâ m ^cdjfä

S^mf ^\\\\xd)l su ©a(ï;fen/ îc»
gcndttâfter

Deeifiv-^efe^f/

C0 mit Ux "SBecWclfericffe/

XiX 3crfaö\'\'5cit/ iug(cicï;cn ivcgcn ter
Commiiiion Qö5at)rcn/ ()inft()ro
gc{)a(tcn ivcrtcnfoü.

(Botteê ©naDen J o H A N G E O RG der
Ander, -^euRog ju ©ûcbfcn/ ©ûlid}/ (Eleioe

vinD ic. €t)urfucfî.

O Sut\'i; ©cfrcitê : SEir f;akn nué cttctit cijtgelcijbctfit miicrfl)«»\'^\'
^ jïcu Scrid)ftit / tiitb gcljovfamften îlnfiic^eft werteten t;erert/
fclc 5îau(fnuinrcî)rtfft inunferer (Strtbt icipatg t bcncn Commeic\'®?
jitnt tejîen / in brci;en ^unc ten erinnert
I inib wie fie verlanget / "
l;ei) nocJ) inftetjcnticn Stîeigg^lag felc^eö in «S£ral;trc()(agung unb F\'
genDct!3>ieid)0 3ü\'frf)£ib gctracl)tn?evbcnÏDttte. ,

ÎSannwir nun/ was be Commerdenbieferîanbcttjuin
iicl;men bieuenfan/ gndbigjïju befftrbetrn / genci;gffeç)nb/ tai\'"\'\'
ten aber befunben/ baß Die von ber Äauffman|1taft angegebe»^\'^
fpeciaütiiten bei; allen ^anbef @tiibten im ^ei;f. î^oniif^^\'/
3ieie^ frf)wci:(ict) bürfften pradicitren/ noc^ als eine
aeneral
in bcn 9lctct)0-@c^(uB bringen latTen. 2((s (jabenwir ims refolvif"\'
ïiirgfalö «fS ber Nantes gfivft/ unbinÄraftbcrunSl^tcrirtnenji\'\'
<îe()cubcn Oewatt/ unb auf tnjivifd^en ncc^uwól erfolgtes unter\'\'
fl)äntg|icS betj Unfcrer @{ab ieipjig / abfonberlic^c

crbmuig unb îcnjîaltju verfugen. ^

Hub jwar fftrs Eifle, was anbefanget bic gßectjfel--®\'^\'\'^"
ynb beren «Beobachtung / ba laffen wir eS bcij unfercr am
ful. Anno 1660. l)icruufcr gcttjanen Déclaration, unb bcn^\'
bcutUc{}en «Sucl)|îabcn nodimal^ls bewenteu : unb allcrfi"3^
tiariuuen êiar genug cntl>itten / ba|5 iH\'er 2Bcd)felbrtcffen
einem jeglichen / ber )le von firt) gejteUct/ unb mögen bctrcr
fen wen fte wollen/
oi)ne uuterfct)etb ber !})erfol;nen ftcif
fc|i |u l;a!ten ; 3(îfo werbet t(;r aud) barauff ad;t J«

-ocr page 485-

Ordonnantie van Wiffel Ï57

Keurvorftelyken Doorluchtigheits

tot Saxen J &c. genadiglle

ï^ecisif-bevel,

men zich voortaan zal te draagen heb-
ben ontrent dc Betaling der WilTel-
brieven, en der zeiver verval-tyd.
Desgelyks ontrent de Waaren
in
Commiffie,

^^^ Gods Genade JOH AN GEORG de
^^eede, Hertog tot
Saxen, Gulick, Kleef
en Berg &c. Keurvorft.

Xw nllft\' S^frouwe: wy hebben uit uwe gezondene onderd»-
k de\'if ^ en gefaoorlsamfte verzoeken hooien lezen, wat ^

T^°plieden in onze Stadt Leipmig, derzelver Commerden teri
k\'"den R " erinnert; en hoe zy verlangen of by den noch
"«fluit" ^y^\'-dag dezelve in Beraadflaaging. en\'t volgende Ryks-
Hadie werden konde.

\'^""»»e" "" genegen zyn, ojn genaadigft te bevorderen\'t geen
*ens hebt"\'" \'lezer Landen tot opgang kan dienen; doch daar benc-
\'ende benietkt, dat de
Specialiteiten, van de Kooplieden
R "\'ykzrt \'
a Koopfteden van\'t H- B-oorafche Rykbe-

Vbte " " praäifeeren, of als een generale Regel in \'t Ryks-
y^tft, zoo hebben wy^frefotowt, ia dit geval, als Lands-

nocbtn "\'1 vandemagt, onshierintoebehoorendeookop
, ondertuffchen gedaane onderdaanigft verzoek onzer

\'ea. -fS j een afeonderlyke Ordonnantie en aanftelling te vervat-

ién^-^ \' "i® Wiflèlbrieven, en \'t geen

^yven bv „ te nemtn ftaat, wy laaten \'t nochmaals

B^^atil "^e °p den zi. Jal. Jnno 1660. hieronder gedane
V te\'zf" - zeiver duidelyke letteren; ais waar in klaar
Zich hp^f " \' over Wiflèlbrieven van een ieder ditze
zal alh betreffen mogen wieiize willen, üyf

• genouden worden, zonder ouderfcheit vanpeizooneo
(is) Ook

-ocr page 486-

15 ^ teé ^^utförfïett p ©ad^fctt.

wiffcit/ b(t§(tcbn;bcs/ fowohlMnbcmberfiCMn(tc^ßCflcÄct/^\'^
fccm/ njclc^cr fcijfcttctt producirct/ xefpeairet/ «nt»
gegen biejmtgcny »elc^e ter ^anblung mc^t juge«;an/ L
fci;n 3(tel DberUnaöel/ ©cteijrte ober Ungele()rte / fleert in offt"\'
Itc^en gieren- «mpfern ober nic^f / als bie .^anbelsleiite felHïe»\'®
©c^drffe nach »erfahren »erbe. „j

3ilact)bcm aber aucf)/ jum andern, bie j^anbcfsleufe fc\'Pfi
gctfagcf / baß\' baë Dtitrnfcergcr ©cleite in abjtcl;en von ietpjiö I \'^f
nc gcwitlTe Seithalte / nnb gleichwohlfolcher 3lbjttg ber Terminuf
Verfall jcit
fo wof)( in bcr3al;lung/als in ben Proteften ber233W\'
tricfFen fci;n feile.

orfncn unb fc^cn im! fctclfdlfige llnrichtigfeifenunb^j^
rangen ju »crmcibcn/ baß h\'nf«l;ro ber Sonner|lagin&erM(
töochc/ ober wenn im 3lcuenjahrs--33iardttc ber 90]arcft ft^^l\'^St
auf ben@onfag anhebet/ ber fünfte Xtig / wenn nach Wlculf 5
cr^cn 2Bccl)e bcr 33larcÉt ausgelautet wirb/ barjudeputirt/
bigjehcn Uhr auf bcn 3£bcnb bic
Proteften ber QBechfclbrtefcP^\'"
ten / unb nach Jf ai)« Éeine Protefte mehr angenommen f"

ben foflen. . .

^Drittens wollen wit es wegenbererStither/ wcl^e bent
ober anbern in Commiffion gegeben /allcrbingS tn anbern ,,
©tdbten eingcfilh^t/
«nb «blich fepnjoll/ nicht weimger bci?"
fercr @tabt ietpjtgber gcjïalt hinfflhrogehalten unbin achtg«""",
lucn wiffen; baß berjenige /
fo »on einem anbeten ^Bahren tn
inißion JU ïctfatiffen empfangen / babcncben aberton bcmf"" ,
mit 2Bechfe( beleget werben / wegen feines 2ïorfchuffcS an
bc« t\'.,
ïjfangencn QBahren/ ftch bejahletjumachen berechtiget/ auc^ ^jj
Fsllimenten «nb fonfien / felchc\'fahren mit Arreft, ober
fcelaben wittben / cc mehr nicht / als bas aefiduum, fo nach ^\'j!
SSefrtcbigtmg iibrig »crbleibet / hcraKS ju geben fchnlbig f»;" ^

yoitcn. ujactn/ to\'^treucjjjuunjcrerivci"- j
htnwieberum «ermelbcn wollen / erftattet ihr ««fern ^iü«»"\'
StHeinung. Datum SteSben/ bcn 4 Septembx. i66s>.

JOHAN GEORG e()t{rfurjï.

.^enttch gl)-

Unfern (ieOen ©etreuen be»
3iaVt 3« iïtpaig.

-ocr page 487-

des Keurvorfts van Saxeni Tjp

Wel °P weten te geven> óatzegerefpeUeiH wetde, zo

rfwceeffL fp^nedieze van zich geftelt, als van dïe, die zsgepra,
te) Wetde ■ minder met allen ernft (of ua de (cherp-

S^n^ndelt tegens de geene , welke geen Kooplieden zyn ;
openbaar \' Geleerde of Ongeleerde; zittenae in

-Ampten of met, als tegen de Kooplieden zelfs,
geklaag^ jok. ten tweeden, de Kooplieden tot noch toe hebben
geen
^^ J het Neurenhtrger Geleide, in \'t vertrekken van Leipzig
^altytj ; «n evenwel dit vertrek den termyn der Vet-

Nevea t*« betaling, als in de Protste» der WilTel-

cn ftellen wy , om veelvoudige verwarringen
tevermyden, dat van nu af aan den Donderdag in de
^Ondagk of »Is in dc Nieuwjaars mirkt de markt niet opeen
78, L ^8\'nï.de vyfde dag in de Betaaï-week (daarin geteekent den
r\'t toe""®®\'^ verloop der eerfte week de markt we~td uitgeluid )
zal zyn j en tot tien uuren\'s avonds de fwejït«
paflèeren, maar na tien uren geen Pmê/ïe» meer
Teoj^^nzmien weiden.

of H willen wy, dat wegens zodanige goederen, welke den
Koona »nderen iaCommiffie

zyn gegeven, de gewoonte in ande-
gehou j ° ingevoert, voortaan niet minder in onze Stad
Leipx.ig
genomen worden: Zo dat den geenen, die
\'^Pen "\'""^"enWaareninCoOTOTf/^e heeft ontfangen, omtevet-
r^\'^Otden"^^^\'\' ^Jcnevens van den zeiven met Wiffel is belegt
j5 \' getechtigt zal zyn. zich betaak te maaken var. zyn ver-
\'"dets , ontfangene Waaren. Indien
o6k\\a Fatltmemen, of
.d\'nige Waaren met ^i-r«^ ofveibodwiïtdenbefwaart ,
\' \'^elk n \'^huldig zyn meer uit tc keeren, als alleen \'t
Reftduum ,

Met be^^\'"® voldoening overblyft.
k\' gfiwoo dat gy dit alles de Kooplieden wilt
doea pabliceeren

^ouclen. "u®\' ®nzoveeluiuogelykis, anverbrecklyk doen ondet-
^\'/^ende \'
 ^y Oïi^ewü en meening vervullen. Damm

Heinrich Fh. vin Ftiefea

WiflcU

-ocr page 488-

I40 tjört

Q[Bcrf;fet"£)cîsttung ter ©tdtt

^ % m X S 3

publiCiret tCrt Ö. Martu Anno 1701.

tJ^Smnacf) atis bcr\'gcfrtf^nittg wcfjv beitit jit tt(c{ bcfrtitSf / i\'"\'®!
Sjcflaff jti mci\'i,fîict)cm nartjttjciltcr Commereien, in Î^^J\'-L
©rtc^cn/ ttiib inas ïiciifclbcn anïjangig/ manc^crfci;
nungcn imï> ui!gi\'raud)c / fo ju groffcn -TBcitfâupigfcttcn^\'^^ji.,,/
anfoß gc^i\'l\'en/ tisi^\'ro eingcitjfcn/ Dcnfcîfccu aîjcr abjnijc\'r.,,,
im5Nimit r0rf{;:ii5cig(cîrfHnnict)tmcr;rgcfcf)c()e/ niôgtii^fî^«\'\'\'^.
ï)ûtciil
ic vui notDigcrfcvüTOÖÜen/ jemcijrcrigcrrüttungtf^U
go" .1, ton bertsilcor ttub2fHfnel)n?futDc^)5!cfcr (Stab
gvojfcn Ü)ctIiS dependirct/iüiebri^en falë 5 u Mrniut(}cn:3(fa I)at
2flat;t fccr D?0i1;raeubtg?cii |u Ki;n crarijtety tnrpnDcri;citba
lucrcten niüfTcn/ bnB cfftnia!)!äbic fciijt^crigc (grmangcfung "\'""-L.
bcrgietcficn @ad)cn bcfd)ricbenen 3icct)£enß jnm pretext kö un^\'^T\'p^,, ■
fen •-TJcrfaijrcnS an^c^ogen »erben woUen / nacf) beui (Jj:einpcf ju
rec ftirncömcrt Jpaurefs-Stäbfe / eine geroiffe 2Bechfe[»i?rbn«"»,,
©cortjftenafcfafTcn/ nuBI brnnttnienianb (td)trinfftigmitbf\'^\';^,,,
s»ifTenl;citcntfd)afbigcn möge/ atis @d)Iii|? fdmbf.fic{)cr
^ gcnutmänntgiidjcs 3îachricl)t
bifUf)bcnSr«ctpublicircn|n-\'\'\'\'L>
©ici)
tabey DOïbeyaîtcubc/ tiefelfac ex communi condufo J\'"
fcern/ erffsiren/
ju minbcrn/ ju nteljrern/ ober gar
ti}un/ iwâ)bcm e6 Per @ac{)cn/ Reiten/ imbbcv^anbliinâl^\' .
^îâube unb Dîotljurft crl;cif4cn werben.

h

Sßann Siöcc^fclfcnefc 3Cfd)foffcn werben/ fett ijon^bcin
raittenten ober ®eber ccm
Traiiänten ober 3te(;er bei; «berH^"j{
tttng ciUcr TB-fbrdbri^ffe (eS fet;n fofc^e fola, prima, ober
fte intnier 3îal;men i)aben mögen ) oie valuta fb fort "nb pf® j,)
gejalMcf werben. Unb bafcrn »or abgang ber nec^iftfoiä\'^\'jj,;
^o^î ber
Vakra fjalber nod) feine\'ÎSergnûgung gcfc^i^^Kn/ "„d
?ge^a[)Iung berfcfben fo fort mit
parater execution auf ^"p\'Lj /
SBüfet beä rcnigen / welcher bie 3al)[ung nictit gcbttf>renö Kir^,
eingetrieben werben; intD bamieber bein @c£)utbner «eine ^i^t«
ition. aug\'er ber eimc allen \'Scrjijg envet^"(tc§cn bereite

-ocr page 489-

Ordonnantie van Wiffel i^i

W\'iffel-Ordonnantie der Stadt

T Z I G.

.^ït het gemeen Befluit der Ordonnantiën
gepublicecrt den 8. Martii,
Anno 1701.

^deiuäjj door de ervaringe meer als te veel bekend, hoe das
jO\' groot nideel van
é^Cemmsrcim, in zaken van Wiü\'el, en
bruyi,^^\' geen daar Van dependeert,menigvuldige mis-

Dniftjj"\' Waardoor groote verwyderin.genveroorzaskt, dusverre
"iietg^j. eö iugekroopsn zyn, om weike voor te komen, opdat
Zelve J \' toekomende niet meer gefchieden mogen, ende-
ftootin® veel inogelyk te verhoeden , zonodigis, hoe gewiß\'er de
de^gj Cn ondergang van de Negotien, waar van de welvaart vaa
heefj j ^fWeerendeeJs afhangt,!« contrarie te vermoeden ftaat: Zk>
WtKiejl® Edele enAgtbaare ^a^titgoedgevonden, vooinamcntlyk
befci^j. ®"de, dat dikmaals \'t
mc.nquement eens in dusdanige zaken
Otiregf Regteus, tot een praetext of verfchooninge van de
Voojj,"^"^ige Proceduren voorgewend en gebmikt worden, na \'t
l^ntie\'^ van ändere voorname Koopfteden , een zekere Ordoa-
tOeU Van wurelbtievenlchriftelyk op te ftellen, enopdatzigin\'j
niemand met onwetenheit verontfchuldigen moge in \'t
deQjj"" befluit dezer Ordonnantie , tot narigt van ieder een door
§e™een temaken, doch zich voorbehoudende, dezelve
te Vet^-""\'""\'^^«/» te veranderen, teveiklaaren, te vermeerderen ,
of t\'eenemaal uit te laten, nadatzulksdaomßan-
«ifchgjj®\'^ en nooddruft vanzsken, tyden, en Negotien zullen vei-

1.

tiou^j\' Eliten der WifTelbrieven zal den Remittm o? Gevet ge-
\'He vy-^y"\' >an den T^-.-zjJSwt ^of Trecker by overlevennge vaa
^at na ^^^\'\'^ieven , ( of fchoon dezelve
ßia , prima zyn , of van
«tide ^\'eook mögen zyn) de Fa/w- aanftonds te betalen,
«og n; voor \'t afgaan van de naaftvolgende Poft de
Valuta
^^\'zoon zal dezelve zo voort door Exeemie op de

goederen van den geene, die in gebreeke biyft ,
"wett werden , en daar tegen dc fchuldeuaar geen Excep-

ö A

-ocr page 490-

I4Πtet ©tdbt

îten lîaftcti eotnmcn ttnO «iit ju ««tî>«» «f»»"^^\'

fcpn.

IL

göfoa ein ;ebeï Remittent ober @e6er gehalten fcçn tic ftnpf*^^\'
genegSîechfclbricfe/ es lauten titcfe(fcenad)@tcht/ cbernacl)/»" ƒ
beç ber erpen/ ober boch folgenben wic«>olol;nep«)"^.j(
Pbbie gSerfenbung rnttbe-rettenben^oftitterCfleBey oterin"\'

faljrenben fiber .Çanttiirg gefi^ehe / jnr acceptation ju fenben-^^
«ber jenianb hierinnen fâninig feçn/ tinb beut
3tci)cr babuW\' ,
weißlicher @(<3«tctt jutt>acl)fen würbe/ fo foil bcr (Schaben
Remittenten lajt bleiben/ bafcrn berfclbe nicht erweislich
tonte/ baß" er bcn QBechfclbricfjugehöriger 3eit
Juraccept«\'
JU bringen burch fonbcrliche Zufälle fc»; »erhinbert worbcn.
wann
bfcpiimse jur acceptation gcfaubt fci;n/ »nag (ich ein .jo
Tecunda nach belieben bcbienen/ boch baß er ben S^hinngö\'-t®^\' j,
nicht vcrabfdumc/ eg fei? bet
Remittent fclbjî / ober ber ladofl^®.,
weicherbenSvicffjulcgtgchanbclt. «Soltenunnaci)bemSahl«"®/
termin berjenige/ fo
acceptiret hat uttb jaçlcnfoU/ faint wcr^^J^\'
fo muß ber 25crfàumer / welcher baö ® elb auf ben <25erfaü--X«9 \' ,
ber
acceptant noch in gutem @tanbe gewefen / nicht geforbetf/ ^
©chaben tragen / unb hat Keinen
rcgtefs an ben 3ieher.

III.

XlnotbitKngen m ju fommen follen funfftig afleSBechfclbricff\'
îsem^ofi^Zage/ anwelchcn ber 2Be^feltanVerfanb werben/
tiretfeçn/ unbfoU bemnad)/ obgleich einige
(ich gewefen/ niemanb ftch ïûnftlis imterfîehen einen vor abg\'^J
ber heutigen ^op gefchlo(fcncn SÔcchfelflUjtbrtS datumtjortvo^\'ä
^o|îju(ïetlen.

IV.

SJeégfet^flt wirb ein jieber Richer gehalten fcj;n bon feinem .f
felbemlcnigcn/ auff welchen er gejcgcn/ bep erjter ^ofi Ii
avifo JU geben / unb ba er folcheö ju thun unterlicffe l foil bcr bap .
entjîanbenc fchabcn «hnt felbfi: bei;gcmc(fen werben «nb vßf
t"
3lechn. bleiben.

3(n(angente bie pf^feiitir^nub acceptirung ber
fobebarfcin eigener gBcchfelbrieff/ es fei; berfclbe noch
crjtcn J^anb/ ober ananbfre
traalpoitirct/ ÉcinerbefonberitP ^^
lensation ,
noch acceptation, fonberil Ser @chulbencr i(î Jjtig

Auch n««?) tcr \'55cvfAa\'3ci{/ auîrt^îm »erbunte»/ \' jn

-ocr page 491-

der Stadt Dantzig: 14»

ƒ\'\'\' zonder eenig uitftel, bewcee geteedebetalinge,
- iken of voorwenden mogen.

II.

of Ge^\'er zal gehouden zyn de ontfangene

of » zy niogen luiden nazigtofnaifato, met de eerfte,

niet de foft, alhoewel zonder piajuclicie of de verzendinge
gefchiey\'•^nde «^er Cleve ,of met de vaarende over Hamburg
bevond
 acceptatie te zenden. Doch zo iemand hier in nalatig

, en den Trecker daar door eenige fchade zoude
^ 7"^en. zal de fchade zyn tot laft van den
Remittent, in geval
belet p konde bewyzen, dat hy door bezondere toevallen zy
Pmj Eeweeftj de Wiflêlbrief te regter tyd ter te brengen,

iedet ""«^hen defrim* ter acceptatie gezonden zynde, kan zig een
""To/\'" believen van
Acfecmda, bedienen, dog dat hy den »«r/Bj-
denj^j\'""\'« niet laat vooiby gaan, hetzydenfim»««wzelve, of
mnj/"-^«"\', de Wiflèlbrieflaatft genegotieert hebbende. Byaldien
geen den Acceptant komt te faljeren, moet dc

ftaat ^ ®P den Vervaldag, als wanneer den Acceptant nog in
""\'fteeW\' niet opgehiMlt heefc, de Ichade dragen, zynde

«Ken van alle legt op den Trecker.

III.

Wjfl^L l\'® \'^\'fordres voot te komen, zo zullen in \'t toekomende alle
^^\'denop die Poftdag, wanneet de Wiflel kan verzonden
\'ets 8®dateerd zyn , cr, zal dienvolgens, of (choon eenigen tyd
Voofij^"^^ in (wang gegaan, niemand bevoegt zyn, een Wiflel,
ge pog\' afgaan van deze Poft geflooten, op hst
datum van de vooii-
ftellen.

1V.

3ati (jg^^^yks zal een iegelyk Trecker verplicht zyn van zyne Wiffel,
dig avii^\'^^\'^ op wien hy getrokken heeft, met de eerfte Poft het no-
ial de j!®geven, en ingeval hy zulks niet mocht komen te doen ,
^yn teel, "it ontftaan hem zelve geweeten worden, cn vqoï

"^«öingeblyven.

een eif!*? prxfentatie en acceptatie van Wifielbiieven, heeft
ofajQ j ^iffelbrief, het zy dat dezelve nog in de eeifte hand,
getranlporteert zy. gef-n byzondere
prafentatie, nog
Ba*/^"^ aoodeni Hia^t de fchuldenaar is gehouden dezelve,
««a vcivaldag, te betaalen, of by maec in dat geval

-ocr page 492-

i44 ton

îij «ttfltd^itng bffftn gtwârtig fct;n / baÇ" nac^
K)t£»er tl)n ïcrfaljren roercc / roic fccnit aiid) / ta bcr
fdbjt wrjlorbcn »»arc/ fccffen cigcKcr SSBc^feftrieff
(îcn g{ctc|cr gcjîalt afcfontcrfit^ ^tir sccepiation inc^t tarif P\'^jvf
tiret roerccrt
I fontcrn bte Svbcn ftnb bei; vcnticibung
Execution, nac^^aîcc^1t(--3lccJ}t/ btc Sai^tting ju[ctftcn

m.

Vï.

3»bejTcti fîef)cf in bfS Debitoiîs te(iefce«; wanij bct
termin »crlanffcn/ imb baâ ©cfbnidjt nfcgcfcrbcrt î|i / ob -jii
@elb gerktiUic^ deponircn/ cbcr fcifcji {àtigcr i;ertt)a(;ïci\'>\'\'\'
(f.

VU.

^ann afceï eitt ®ccf)fc(bricff mit proteft jtin\'îcî fonîtit^ (,;(,
ifc fcer <£inï)abcr gehalten
ftct) fcatb nùf bcnifclben bci; bci" ? m
8)cr j» mcfbcn/ tittb ba bicfcr ntwefsub wàxtl nui|5 cr f"^\'\' „
graucit/ «îiiibcrn/ obcir aiibcni j^autjgcncffcn unbt Sgcbtci"
»Ott bcin/ waö tï mit bein 3ic(;cr fcffcft rcbcii wHi Oîadjri^\' M
®eit ; ÏÏBtcbrigcit faUë/ ba _l;icrmnciT ctwaë vêrfàiiiuct wutiil.U
êrbcnbarauâcrttjîanboteît @c^abmfclb|ittagcn /\' cbcr »crâ»""
Mnb feinen tegrefs auf btit Sief;« (>i6cii.

Vin.

3tcf;cr afcer ffl- attff crï^aftctic 3lad)rid)f iiifb :

bcö\'protefts fc^ufbtg bem ©ctct fd)fcuntgc tmb il)m anjîa\'\'^.,» i
,îBer)tcf|cruitg wegen Capitals, Lagio, Unrofîen/ mib
lichen @ct)aben mit guugfamer fîdeiuflbrifc{)er caution obcf
feçimg eine« tjcrgnftgfic^en llntet|)faitbg jii (ctfïeii/ bajj f\'f\' fvt;
teftirter 2Bcc{)fe(brietf auffbcn \'Scrfaft--Iag enfmcfer feiifi \' ^
Wtt if;irt fetbcr ; mit QBcdjfcf/ 3îiîcÉit)ed)tcl/ Piovifioa,

fofien / richtig eingcfcfet «nb bejafjîct SKcrbe ;
bann/ bag fte ïettgefdjlcffcnen 2Bccf)fct annuilitten/ \'tinbb^^^
f;er mit Siiruetgcfcuiig bes»om@ebcrcmpfattgcncnCgcIrc5itf\'\'V(, ,
Lagio , Intereflè, ttnb
flllcn UivÉofïen benfclten caffirte. Un®
ftS (;at aiidi jîatt/ unb Heibet ber 3ic[;erbeni «Scber jiir a^\'p
tîcrfciinben / wann gteic^ ber ^Bcdjfef accepiiret wcrben/
«ter Oladjrici^t Mme/ bag ber Acceptant ver bcv ^Betf""\'^
f«liiïctï;âtffy Mnî»beÊfaÛôproteftiretivârc.

IX. . tî{( \'

îDtt cifccr bet SBejogenc wegen nc^ ermattgefenben avifo > (

ItuéflnberenUrfae^m/ ^«bencten frô^e btc acceptation ,

J

-ocr page 493-

Ordonnantie van Wiffe! i4f

r

lëlvt^j^"\' Wiffd regt tegens Kern geptocedeezt werde =

d^j^pir " ä\'s wanneet de Ichuldenaat aelf overleden is,

cept, \'. "ge Wiflelbrief asn zyne eifgenairaen insgelyks ter ac-
ivn V mag gepraientecfi v»erden; maar de erfgenaamcn

ondei poene van parate executie, naWiÜel-iegt te

vi.

de Keur van den fchuldenaar ofhy, naar da:
geld niet opgehaald , heE
ïiyzi ®®\'"htelyktedeponceten, cnconfigaccren, ot aelfs langes
ötehoudea.

VIL

Vetp\'^\'WllïèlbriefmetProtty? terugkomende, isdenHoUdeï
zich Trpbtrpr

Jian tp o^\'uen . Hpnrypivp?

Van hu\' aanflondsbyden Trekker aan te geven, en denzelve
tlqij i^ynds, is hy gehouden zyn Vrouw, Kinderen of andere
en Dienftboden van alles, \'tgeen
hy hemzelf ge.,
•liet in t \' geven, in tegendeel zo hy \'t getingfte,

^\'"gsn , zal hy de fchade, daar uit ontftaan, alleea

\' vaa allen regres op den Trekker vetfleken zyn.

VIIL

Nteft Trekker op gekregene narigt, en ovedevetinge van\'é
ïiuge^\' \'s gehouden aan den Gever aasjftondsbehoorlykeveizcke-,
het
Capitaat, ^gio, onkoften en ichaden met fuffifante
\'\'yn ggg ofgevingevan onderpand te prefteeren, op dac

"\'ets of ri °erde Wiflelbrief op den vervaldag of door iemand an-
M vou°°\'^\'ien;izelve met Wiflel, Herwiffel, /iws/ie en onkoften,:
^^niet^H" en betaalt werde, hetzydan, dat zy de gefloote Wiflel
■^Geve en den Trecker doet wedergevinge van\'t geld , van
metd\',.y<g£o, inteieft, en alle onkoften de-^
h " Gevev\' Dit vind ook plaats, en de Trekker is verplicht aan
^■»nneet Z\'^\'""« ftellen, of fchoon da Wiflèl geaccepteerd is,
\'\'\'Sgefa^^ geadvifeerd werdt, dat den Acceptant voor den vesc-
\'Jeeit is, Cßda« overgegroteftecïdwas,

IX.

fnf®\'« tJde\'?\'^®\'^ «n betrokkene uit manqutmnt vaif nvif» of
Hl \' preft 1\'e\'waatd vondt om AcMceputie zo voort ab-

\' fm» den Houdei quam te verzoeken, raeK
"Je nasftvolgende Poft tc wagten, Onder be-
(k) loft«.

-ocr page 494-

1^6 tcï 6tab<:

abfolutè JU fcilîcn / Httti ïcii (£inf;abcr crfnrfjJfe mit iô pw\'f.\'î
fcig jii nc^jlcr «pofi titiju ()aUen ( unter verfrrcc^cn/ bap" « \' i
uerJ;a(6 fcfd^er jeit ftd) crElâcen œûmi cb cr 6cn aBcc^fclb" [
acceptiren / oîjcr mit proteft jurûif gefjcn faflfen woftc / f0 P\'\',
imt bent (£in()afccr frcç/ cjjn fctn
praejudiç/ tia(;tn jti ,
tml Sr i|i a6cr fclit)es ju fl;uti tdmè wcgcö wrlntttben.
Îîcfl\'cn ba vor bcr nec^jicrt ^ojl
bie acceptuion tticÇftvôrcffwL
foisttt I ifîer fctjulbig ju proreftircu/ tmb Ï>a3 proteft mit fcW,,
erjîett abgcijaibcn !ï)ofî ju fibcrfcnbcn / (onjîcti tS ju Éctncï ®
fafjr |îcl)crt/ imb cr ben jcntgcn/ ber U)m bcn QBcc^fctbrielT »
faijbt l;af/ »or tic 58cjal;{iin9 J» (;aftc»/ fc^ttlbig fcpn fott-

X.

ÇSer ctttctt QBce&fclbrteff acceptirctt»il/ Îicr(cf6c tfî

fcie acceptation putè«nb fc^[ed)terbing«/ otinccin^igcö tebingc "
tefeivat jufeiffcn/ unb foU f»tOa»c acceptation sort
terni a
ceptirct/ cß magattrf) ber ^ßcc^fet aiiff fo titrée @ic^tfaufci^",,,
er wit
I mit fcincc ctgcni^anbigcn @c^riff£ / Sgci^fugung bcé ^fi
jiicns/ imb 3ttna(;mcns/ wic «uc^ ber pcit/ auf ben
fcrictt notiret werben. Safernc
ce auc^ Pcâ SSejogcncn ^
mâclttgfc Stcnct; bie acceptation vcrrirfftctt wftrben/ mu|Te"
felbe fo wd
U il;rcr Princîpalen, al^iijrc eigene Xanff» nnb
men/ auc&bic Seit bet acceptation/ mit eigener .ÇanbbcmS^L,
fefbrtefc bei;fe^en; 3(nbercr ©ejiaft ijï bcr (£inf;a(>cr tic ««e^
tion anjtmci;mcn nid)t verfcunîien/ fonbern Éann bavon / rtî^ ,
ïie acceptation ganÇltrfi verweigert woîbcH / proteftiren.

ti\'

«ïôantt cîiîcm ciit QBec^fctbrieff prœfemiret wirb I tw& J tu
felben nic{)t acceptiren wl( / fomag ein ©rittcr ju gi^re» «"
legardbcg ^ie^Kï« ober ladoflanten benfclfcen WOl)( acceptir«"\'^,
ift aber ein fo^er ©ritter acceptant fci)urbig vcv bem ïi«
welcher tnî 3{a(;men tes <£in()aberö gegen ben 58cjogc\'^\';|ffî
proteftation wcgtu nic^t gefd)c(jcner acceptining verrietet/ \' ^(f
in «perfo» ju crftàrcn/ bag" cr ï>cn 2Bec^fe{ ju aC
$ie()(r$ ober Indoflànten acceptire, banebfî bie ncceptati^^jif^\'

t>fi(;rcnb aire^ mit Scvfugung bcö jieljers ober indoflànten ^

mené/ welcfccn, ju gören cr bcn 2Bcc^fel acceptitef/ «"î\'Lri\'
Sascc^iclbrtcff JU fc()reibcrt. Scr Notatiusaber muf s\'ew\'\'Vjjivfj
Acceptation JU ®()rcn/ wie fie voit bem Acceptanten de«\' j,,/

werben/ bem Proteft bet;fugctt/ unb beat (ginljaber «""Ljiff
t>a bann bericnigc/ wclc^er/ wie crwcïjncf / mit bcr »fffîy
pat honneur de lettre : . einen 2Bec^fcfbricff accepiirct / fo^w^rtiJ
eeptaîion wcgciî ti» Vpfitpinuîfiîfr debitoï wirî»/ irnï^f«?\'*\'

-ocr page 495-

der Stadt Dantzïg. 147

WiffeiL^^^\'^y ïjinnen dïen tyd zig zoude verkïaareij, of hy den
Zo ftaj."*^\' joude acccpteeren, of met
Pmejl laten te rug gaan i.
die Houder, zonder zyn prajudicie toS

iulks wagten; dog is hy op geenerlei wyze verbonden

Solt de OndertuCTchen byaldien voor de naaftvolgende

tn iiçj \'"^ceptatie niet volgde, is hy gehouden te protefteeren,
alle p. met de eerfte Poft te verzenden; andetzins, om

geetj; ri-^ f^ voor te komen , zal hy verpligt zyn . aan dca
\' \' hem
deu wiflelbrief toegezonden heeft j tc betaleni

X.

Acce*?\'"Î ®encn Wiflèlbrief willende sccepteeren, is gehoiiden dc
pteftçduiver en enkel, zonder eenig beding of
refervatie tc
^vat jjj, > en zal zodanige acceptatie van den Acceptant, van
byv\'^\'^ Wiflelbrief ook zyn mag, met zyn eige hand ,
^\'iffei jjJÏ^S\'ög van naam en toenaam, gelyk ook den tyd opdc
Sevoii^j \'"i^\' geteekent werden, als ook,indien des betrokkene
"fioete^ diena«ren de acceptatie zouden willen volbrengen i
tipalçjj "ezelve zo wel de naamenen toenaamen van hunne tiia-
liet ei, hiite eige, gelyk ook den tyd van de acceptatie,
^QudePonder den Wiflèlbrief zetten; andetzins is de
^egejj verpligt de acceptatie aan te nemen, maat kan daaï
\' of de acceptatie geweigert was, protefteeren.

Xl.

een Wiflèlbrief gepraéfenteerd word , en hy dèö
\'«fpeft te accepteeren . zo mag een derde perzoon ten

\' Trekker of Endajfm, den zeiven

^otarij^\'}\' datde derde acceptant gehouden is door den
genaam van den Houder tegens den betrokkene,
f® VeiUi acceptatie te doen protefteren en in perzoorj

\'<«t of E d« hy den Wiflèlbrief ten refpeft van den Trek-
" accepteert; daar en boven de acceptatie be-

"aaftie^\'®ok met byvoeging van des Trekkers of Endoflanteiï
tekeVe^® eeic hy den Wiflelbrief accepteert, öpdefeelve

8elyl{2e Maai den Notaris moet insgelyks ten refpeft ,
cp den Acceptant gededareejt is, by het Protefl voe-
bov"^ Kouder overgeven, als wanneer de geen, die,
■■•».e/" gfzeit is, met dit byfchiift:
pour l\'honneur de la
Wkorf^" ^\'\'flèlbrief accepteerd, wegens zodanige acceptatie
t \'^genoou"-»^^^"\'"\'\'gehouden is tc betalen, daaï
» heeft ^*eeptie. dat hy alleen Pow
l\'honneur geaccep-
of hv |®«n^Plaats vind. Dat âaat in des Houders belie-
i «e« detden, ten regard van den Trekker oî Endôf.

( ks j fant.

-ocr page 496-

0cï>nmtâ iJOtt QBcdfel ,

^u feiftctt fc^iifbig btcifcct/ bawibcr a«^ mit Uv

«rn«r par honneur acceptiïct i)abtl jic^i tctitf«

mag. 3c!;cd) jlcljct ti in »ce Sin!;abcrS telictcn / 06 cr bcn .

tml n>e(c^ct 511 Sljrcn bcS gicljcrs/ ctcr Indoflanten jur ««P

tionftc^ oftetircf/ anndjmcnwcllc/ obcrnic^t/ ««"fo\'^^\'l^fcc!;
lius teffiS\'*^ f^V^I Wrt»» tinSrittcr btr acceptation
i6n»ang«c()t/ fotïjahc declaration Dljrtc b(â
îi»b (£lnwtUiaMi»â anitHt(SJ;men itnb jii notirm.

XII.

tffianrt mm ntic^ gcfc^cfjcncninb attgenemmenct acceptation
Tertii ber «Sejogcne Itdjglcid) v>cr bem 23erfa((--Xagc crtta^^j\'
pioteftirfen 2Bcc^fe(brieffan }u ncljmcn ttnb ju bejafjlcn / f»
m\' ^,,/
nccf) ber erjle Acceptantjnic^tfc^ulbigab jtt jte()en/ es
îiaf er es gtitroiKig tf)«tc / obcr feine tttigevcanbte Untcftftl
I "
iptoC. piovifîon von bein SSejcgenen teÊMe.

XIII.

(go atcr bie fritte sperre» in ^rafft ber gefcficf^eneit acçe^

tion ftc^ uerbtmbig gemac^f / aiif ben SSerfafl^iagbie^cjcy^;
î>c« 2Bccï)fctbric|fs/ nefcjî ben angewanbten UnEo-fttn m {(S
3
((rDÎ)at(ieatid)tnl(tg nac^ erfcfgter 3al;htng ber bcm
ÎÏBcd)fcIâ competirctibcr 9îcc{)te tmb àn)>r{id)ejitgenictTt" \', jc|f
Éan affo »on bem 3tc(;cr / oberbem fonfi Jti getatlen ber jp

honoriretwofben / bte 25eja(;(ttngbcë Capitals / famtUneofî«;" ^j
ïrovifion ttieber fudjen. Sa inbetTcn fic^s jntruge / ba|j ber SfjUi
"itb berjenige / bcm ju ®l;ren ber ®ec^fcfbrtetfacceptirct Miitl»
let njctben/ vor ober nac^ bcm \'ÎSetfaU\'-Iagc Infolvent witrbcn
I m
ter tettius (icf) rtlfo bci; bcncnfeiïcn ber gcteifîeten 3aî;Uiii0
K\'tdjf evl;0kn
tènttl fol^at er roicber bieanbcrnlweielIentfl\'F\'
aûion, foiibertimugbcn@cr>tbcntriigeni \'

f( \'

2Bann 23e^fcf£>ttc|fe tt>cgent>crnîeîger(cracceptationprote,^|,l,
wctben/ ttnb cntwcbcr fià)! laut bcmvorOergeI;enben Xl.

ïetne Sritte sptrfoi;n|itibct7 ivelc^c bcm 3tel;cr oberlndo(ïant= ,

(£()reii acceptiren wolte/ obcr «lJerct»cfold)e®rifte ^Jctf^^rtttf
neïimettber t£in(;aber |
îcI| «oetgerfc / fo ber einf^aberflci;«"\' ^ni
2Bed)fcI intb proteft mit et jîer «j^ojî juruct ju fcnben / batitif ,
3terKr bie Valuta , Jtebcnjl Kûct\'2Bec^fcI / proteft, P\'^^\'W
porto , ftnb atfc» «nç«n Hnfeftciî «nb ^c^abcn wfï\'f\'^ ^ \' ,

mrboitp/mf,

-ocr page 497-

m,,

Ordonnantie van Wiflel 140

«iet e acceptatie zig offereerende , aannemen wil ofte
de a\'^^ geen Notaris bevoegt zyn. als een derde wegens
\'\'^nniflr"\'®\'\'\'S ^y hem aangeeft, zodanige declaratie, zonder
\'\'feekeaen Houder aan tc nemen , en

XII.

detJe na gefchiedene cn aangenoome acceptatie van den

gepto\' j?®® betrokkene zig even voor den vervaldag verklaarde den
■ do Wiflelbrief aan te neemen, en te betaalen , zo\'be-

iS\'atti ^e^^\'fte Acceptant niet afte ftaan, \'tzydanzake. dathy
5ptQj^®"goedwilligdede, ende zyne gedaane onkoften, meteen
wto ptovifie van den betrokkene oatvinge.

XIII.

Ac^p\'\' als de derde fetzoon uit kragte van de voorgaande
Jliet j^e\'"^ verbonden hiieft, op den vervaldag den Wiflelbrief
betjij ^^^\'ane onkoften te betalen ; alzo heeft hy ook na gedaane
Conip^S® het zelve tcgt en regres als den Houder van de WiflJel is
Van en mag dienvolgens op den Trekker, oftereére

Wiflelbrief gehonoreerd heeft,
fie, f ® betalinge van het Capitaal, nevens de onkoften en provi-
«latden^^ \'«gres te zoeken. In geval \'t ondertuflchen gebeurde,
teetd é , of de geen , ten wiens eere de Wilfeibrief geaccep-

vóór ofna den vervaldag i»/»\'x«Mwietden, en
ktitujj derde op dezelve wegens de betaalinge zig niet verhalen
\'öoer / ?? heeft hy tecens de andere luteïeüënien geen aÉlie, maar
alken dragen.

XIV.

wegens geweigerde acceptatie geprotefteerd
aj\'voorgaanden XI. Artykel, zig geen derde Per-
*®eren wil ^ tegard van den Trekker ofindoflant accep-

»«nem. of dat den Houder zulk een derde Peizoon weigert aan
eetfte
b ^Houder gehouden den Wiflelbrief en Pmej? met
»^«t de Her -ff " zenden, op dat van den Trekker de

\' pruvi/e, /lOT« aan blieven ea alle andere

n »nonnen weder geeilcht weiden.

(k-j)

XV. AU

-ocr page 498-

ifo Der @taî»t |)a«|t0.

XV.

ÇZBaitti2Bccf)fc{brkft auff3t«g»artiae laufen/ V>tW f
bcm £)ttc wol)ncn/ roofdbfi bic 3af;tung nac^ ^n^aUbcS V»^ \'
(eis gcfc^chenfol/ fo tjî nôt()ig/ bag" ber (ginljafcec )tc ol)ne
faumnfts jurscceptation übetfcnbe/ ba bcnn 6ei; bec ^"\'iP\'/Jtjt
ter Acceptant fc^ulbig tjî ju notiren, bt^ roem ^ch ber
auff 2îerfall--3eitanjugefecn l;abe. sajann mm bie ,

nt^f erfolg:t/ fo mag ber (Sinljaber gegen ben abwefenben Ac ^
ptanten, n|c(;t ge(lhelKner3al;lung halber proteftiten, unSP"^"^,«
tmb Srteffe îurôcÉ fenben / weil ber Acceptant gehalten
Eenbe Ballung ju tjerfchaffen/ unb ber Sinl;aber nic^t
ift/ bie^clbenoeiter/ als auff bem «Bcja()l--^ltt^ ju fJt^^\'^"\'p
aber ber (ïtnhaber niemanben ju ®tnjieljung bes ©elbeS ^^^f4>
ivurbe/ follberjcntge/ |bbieSaf)lung }u leijîenfjat/ jur
3ett baS@elb ol)ne •»orhcrgeljenbe citation an beit/ fo es
senfoa/ judidalitet judepouiten/ bafelbft jumftegeln/
foallba
JU (affen beföget fet;tt. ^ie benn auch / wenn »o» ® -k
Acceptanten begel;ref «Jtlrbe bie Zahlung an einen nnbcrn f^tL
fchicten/ folchcs ju (Imn Acceptant o^ne îlbjug ber pr"*\'\', ft
nicht fchufbtg ifï; ^eboch/td er gufmilltg auff@efahr
îias @elb empfangen foll/ unb bte llberfenbung v>crlang«t/ \'
îimnitwillfahwnwclfe/ bleibet es ihm untjerwçhret.

XVÎ.

CBcr einen ÇSJcchfclbrscff acceptiret / bcr wirb baburch ^\'Hat*
jObcr@elbfi
-\'@d^ulbner/ tmb ift gehalten / es fei; glcich bte ^^\'.
fcejahletunbwrgfitet/ ober nicht/ benfclben ju gehöriger
burc^affignationes unb Uberweife/ eS wäre bann/ baß" felHâ\'JjHi\'
niilligangenommen wSrben (auffwelchen gall bennoch
ïjaberfein QSechfelrecht fo (ange in integiobleiben wirb/
îie Bahlung »omAlBgnataiiowfirctfich erfolget) fonbern rtû\'î\'^V
Caffa, ohne einigen 3(usfte(t/ ju befahlen/ bergeftalt/ »"\'f.ia\'
mit Éàner bawtcber einjuwenbenben exception, weber con»pe»\'®
nîs, ober fo gcnanbfenß-efconties, was auch Sorpratenfien^^iC
§orbenmgctt ber @eber/ 3iehcr/ Sinhaber/ indofTant oî\'\'^\'\'
ceptant. einer gegen ben anfcern hal\'sn »W(f)te / noch iljr (icif
fern / iipie fie Dlahnten haten mögen / auffcr ber / Jeboch oh«"^
2îerjug ober eintge grifî / erweißli^en wurctlich \'

(tî«9/ geboret werben foÄ.

XVII. ^ ,

3t(Ic iinb JcbêÇœechfelérieffe foUenmit Éetncr tUinm^^^\'
2)rcç8rofc§çn pt« SreçpoWen/ fonbern ««et» mU

-ocr page 499-

der Stadt Dantzig, 151

XV.

de te /^"^^^licven luidende zyn op uithecmfche, niet
leijj", P\'«tze. daat dc bctaiinge, na inlioud des Wiffelbiiefs gL
(iej,^" Z\'1. zo is noodzakelyk, dat den Houder dezelve zon-
tjQt ("\'^-verlies ter acceptatie overzende, als wanneer denAccep-
HouP acceptatie is gehouden te noteren, by wien zig de
betaii op den vervaldag heeft aangegeven, In geval nu geen
Accg "®® volgt, zo vermag den Houder tegens de afwezendc
^rotfg\'^^\' wegens nift gevolgde betalinge protefteeren , cn
dig j brieven te rug te zenden, dewyl den Acceptant Ichul-
te betalen . en den Houder niet verpligt is dc gelden
nie^\' daar ter plaatze te zoeken. Maat indien den Houdcï
Ve„ ^ tot de intrekkinge van het geldt aanftellen of laft ge-
detï zal de geen, die gehouden is om te betalen , op

gee^\'^\'^^ldag het geldt, zonder voorgaande citatie aan den
poneg" \' \'^ie \'t ontvingen zal, gehouden zyn
judkiditer tc de-
den \' geconfigneert te laten, gelyk dan ook, in gevai
is hy "^\'^^Punt vetzogt wierde, het geldt elders heen te zenden ,
<io«n """\'der kortinge van de provifie zulks niet gehouden tc
Vjnop ^og hy zig ten lafte van den geen, die het geldt ont-
goedwillig veiftaan wilde , Ihat\'hem zulks viy en

xvr.

den,? Acceptant van een Wifielbiief wordt Dthiteur of Ichui-
\'\'ald\'• \' gehouden, niet tegenftaande de
Valuta bc-

ofte niet, den zeiven ter legter tyd, niet door ajfigna.
Merrf" ovetdragt, ten zy dat dezelve goedwillig aangenomen
lan (in welken gevalle dog den Houder zyn Wiffelbrief zo
fisn ""»gt blyven zal, tot dat de betalinge van den geai-

le b ® gefchied) maar alleen per Cafa zondei eenig uitftel,
, zo dat hy met geene daar tegens inbiengende ex-
PrjttJx nog. eampenfatie, of zo genoemden refcsntres , wat voot
det p f^huldvordetingen ook den Gever, Trekker. Hou-
tenV ^»ofisni of Acceptant, den een tegens den anderen mog-
htbbe L \' inet geen andere, wat namen zy ook tnogen
Ke ,1\' die zondei eenig verder uitftel beweac beialm-
gehoord weiden.

xvii.

geen kleine munt, tc weten
»chtien « Dï\'cpölken, maar alleen ^et zes ea

feioicheu betaak vïeiden. Dog dc Wiflèlbiieveainkiuis-
(k4) 6B

wonen-

-ocr page 500-

ifz ^ctnung m ^«CjfeC

\'auff<i«ug=Hnb tcrgfcic^cnDZcititr21;a(cr / cfcct exprefse<«ifwL
2:i)rtlcr(autcte/ fotaim ift bicgaijftittamttScnitttcm^HJccj)^
cificirtctt .>orten JU (eijteu/ uub foU nicmaitfe aufftjunbcrtll;« ^
mc(;r Sann lo. Iijafcran^. ttujuncj;men9et;alfcnfc9».
wcifaurf) ttßficro mcfc gäJccfjfclbritffc / aufSpedeSatOalcr
«ue<pol)(cn ttnl;ero gcfonuncit/ unb nc^ t\'fnifftig mcl;rcrc fc""\'"
fcotfEcn / werben bicfcfbcnnunjon tfrcuti^ninbbcrgfetc^enXv.
Utl nic^t aber tjDu Banco-X(;a(ei\'juwr(tef>cn fepm
bann ait^l wiinn in Seip^igcr/ SSretjlaucrunbbcrgfetc^en^SJ\'^i,
ielbrtcfcn £l)a(ci-genant werben / unb uic{)tauöbructHc^
Bauco^Xf)afermattfpecificiretftnbet/ fl(Sbannetnjcbcr2(;a(crn\'^,
})6f)er / bann
3. ©ulben über 90 ®r. I;tcftgen gangba(;rc» •
Jarjf gerechnet unb geja^fet werben.

xnx.

©afertt ber 2öe<^fc£brteff(iuifbcn55erfaa.3:ag3u3nf!anbi0f\'^\'|
hts SinfjaberS nic^t bejaMet würbe/ fo ftel)et bem(Stni;abcr ft\'j:
iol^nc fein 3Tac()tljeiI mit bcm proteft biß auf bcn }cf;enbenxagi\'i\'7^
bcni^crfaU\'-Xagc/ btc©onn«nb5e|1:-Xagcmiteingcredinct/\'\'\'\'!
jjul;aKc!t. 2EÜenn aber vior3(bfau1t\'folci)er3cjterbie3al;fun.Ji""!
«i^t criiaften l;atte / ift er fc^uibig ben jcl)cnbcn lag ju proteitivci"^
SS wavePcnn/ bag bieferauf einen @ontagoberl;cl)en Sejltagci"
flcl/ tnwcfcfjcm §aü bicproteftationbcnneunbtcnXagjubcwcw^
^eiligen. gBobep benn ein icbet |tct) ju b?fci;eibc}t l)abert wirb /
juitbicfcn Refpeft-oberDifcretions-XagencSgar nic^tbaljin^«»^\'
f e()en / man bic ^aljlmigber SBcctifelbrtelf nac^ eigenem
tcn itbcr bcn Serfafl^iag fo lange protrahircn unb »crjic6enw^3"
fonbcj-\'it \'sutc imb ricbfige gaf^Ier foßcn unb werben ju ber Scrfi^
^eit jfiwcrjugii^c 3al;[ung ju letjten(icöiii(^twetgertt/ noc^®»^;^
faüs mit bcneit Refgeft-Xögw einen iX)iipwuc§eitt|ttfi¥;rc»ö^
meinet fcpm

XIX.\'

(göwii\'i)aticfbfc53crfaö}cif/ was bie aBec^fcibjieffe / foänroJ\'\'
jal)[en lauten/ anfcctrifft/ auf ben »icrjcljenben Xagnae^
ner acceptation, bcn Xa§l babit acceptationcrgangen/ ni^t\'"^
gcjcl;{ct/ btc @ottnntnb§ejt\'-iagc«bermiteingefchlotTen/
mi bjc 2!Bccf)felbrieffe aber/ wcle^c autfctncngcwiflctibcftiin^
Xagju jaljicn fatitcn/ (inbauffbertncdjftfolgcnbcttlagtiorwrp\'
kn JU ac^jtcn / «nb fangen ftd^ als bann bic biicretions- Xagc an- ^Sf
Attc^ bie gSBcc^fclbrieffe ä dato, ober micft dato, jujaljlcngc|w\';|

sparen/ feiuirji tte Dem Slcc^fifolsentcnxagccc^\'»»\'

-ocr page 501-

Ordonnantie van Wiffel ïdj»

dè\'wilr^u ^^ä\'efs luidende, zo moet dezelve met die ïoortcus,
^etbondé gefpecificeetd, betaalt werden, en zal niemant

icccptg y^» op dehondertDaalersmeetalsroDaalersaanite

Ven, op^^"\' .In\'t overige, dewyl ook dus verre veele Wiflelbrie-
ttoeko^^^\'\'® R-yksdaalers luidende, uit Polen aankomen, en in
®lleen va nog meerder aankomen mogten, zo wórden dezelve
^^\'flaan \'"\'^""-en diergelyke , maat niet van Banco B-yksdaalers
gelylfe ^\'"sgelyks ook, wanneer in Leipziger, Breflauwer en diei-
"^ßaiico i i^ven van Daalers gemeldt wordt, en geenKruis-
t>aalct \' y\'^^daalersuytdtuckelyk geCpeeificeertzyn, zo mag iedet
^eekejij\'^^J^ooger, als 3 Gulden of 90 Gxofchen Qnzes geldts ge-
betaalt werden.

XIIX.

Jetvaijde Wiflelbrief op \'t aanhouden des Houders, op de«
"letPfjj I liet betaald wietde, zo ftaat aan den Hoaderrry, met
dagej, \'ot den tienden dagna den vervaldag, deZon-eo Heilige
Oöder begrepen, zonder zyn fchade in te houden,
\'ieeft ■ ^^oorhet verloop van die tyd geene I|)etalingen ontfangen
dat de\'-i.\'^verplicht op den tienden dag
teproteßeeren, het zy zake,
de opeen Zon-cfhoogen Feeftdag verviel, in welken gevalle
®en ie/"\' op den negenden dag moet gelcbiedcn. Waar by dan
Ifgtelyk by zig zelf bezeffen kan, dat deza
Kefpeß. of
in die zin niet te verftaan zyn, dat nien de betalinge
de m^^\'orieven naar zyn eige believen, boven den vervaldag zou-
\'Uiden fcnnitftellen, maar goede en oprechte betaals-
dij op den gezstten tyd geen betalinge weigeren, nog met

"■\'/\'««-dagen eenige of misbiuik invoeieï}.

* «fja« »

voor zo veel de Wiflelbrieven , Juidecdt
acceh.^\'^? \' »anzaat, word op den veertienden dag, na dat

XIX.

fe.....

tpfi.-\'"\'"\'® aefchied is. den «iat, van de acceptatie lïiet mede

luidende op een zekeren dag
--U, iie ..„j" ^n dag voor vervallen te hoa-

?ok de van dien tyd af beginnende. Byaldiea

, \' zo WOgeftelt zyn A dato, of na dato te beta-
""geteeken^ ® naaftvolgenden dag van
\'tda.

K j %%. Wydefs

-ocr page 502-

XX. ^

Ht ©tatt

«fcngcns/ wann bie 2Bechfel(nricfe à vifta. cbcrÄuffßtCjt
éaï;[cn gefteHct fcçn / fo fcUen felHge fcte «rafft l}al)en/ J"» .,(t
innerhalb z^.^funben nach gefchehcncrprä
-fentation,
ßtt ©Dntt\'-nnbgefî\'Iagengefchehen fan/ fcejahletwerben
îJteaber/ fo attff eljltche Xage/ boch «"tcr 14. Zm^tl
<en/ werben nach bem 25crfaE--Xag 3 Refpc«a.Xage ju
i)abcnl inbeffen fböen anbete aBechfelbriefe / welche à ui"
fltiff längere gpficllet fe);rt
I ihre Refpea- Xage nach ^
Artic.

XXI. ^ ^

2Bentt aber btc 9Bechfelbrtfc / fo nttff eine befîtntmfc
jahlcn lauten / als benn allcrerfî prœfenriret würben / wan» y
«Hein bte bari« enthaltene geit / fonbern auch ein X()ci(
cretions-Xagc/ »crfauffen/ fo follen bie Difcretions laS^
î>em jur Zahlung benenbtem Xage gerechnet werben / «nb Äjt«
ter Acceptant allein ber noch itbrigen Difcretions-Xage 5« f^i»
«en haben. 2)a auch bie »oKigc Difcretions- Xage bereift ^jn
floffen
I als benn mu§ bie SSejahlttng iitncrhalb ft^

ßeleiftet werben. @o «ber bem Cginhaber ober SSerfenb«\'^
«Zöechfelbrteffes einige @chulb
obecmora wegen bes burch ^^"ifli!
lang ausgebliebenen ÎSïectfcl entfîanbenen «Bchabensy brtr3%n
«Serben tonte/ foll er aOerbingS bafßr haften / unb ber pif\'P
ntlcm
besfals auf ihn ju machenbem Jlnfpcuche befreiet fei;»«

XXII.

23te icttnaitch/  ber (Stnliaber rtuffSetfalljeit »on W? f,;»
ceptanten baS@etb nicht forberte/ «nb injwifchen eine
tnng in ber DJîttn^e erfofgete/ in biefem gall
bcr Debitor
flnbereSottenju jahlen gehalten fe»;n wirb/ als btejenigcn (\'.(.(f
3S)er55crfaßjeit gange unb gebig gewefen/ ber SricffeS\'^<£\'"%if
fluch bte SOîttnge in »oBen geehrt/ wie felbige jur
ßegolten/ mt ju nehmen »erbunben bleiben. Smgleichc» /
Sa«\'
ï>emPxaefentanten burch bcn Setjug bcr 3(bho(tmgfon(îfin^ti/
î>cn cntfîânbe/ foijl ber Acceptant ober Debitor bauor ä«
cbet beufelben übet ft^ gehen îuIrtfTen nicht gehalten/

tv ntttbergahlungbereitt\'en/ «nbttrSnbaber ftchl;«"\'
Jen follen.

XXIII. ju(

gjBann tt» Acceptant j«r SerfattjetC nur etn-Xl;£j|
SäJf(hf«ltrtef «nthaltenm Summe jahlcn würbe/ fo

IH

-ocr page 503-

der Stadt Dantzïg. ïjj

Wiffelbrieven gefteld zynde k Vifla, of; op Zicht te
üuren dezelve van die kracht zyn, datze binnen 24

^eiliag ? dat de prxfmtatie gefchiedt is, die ook op Zon- eo
de geer.» j;®" geschieden mag, moeten betaalt worden
ï ma«
^"gtluid menige dagen, alhoewel onder de 14 dagen ,

"ieten „"j nullen na den vervaldag, 3 refpeH-dz^ea hebben te ge-
"/S en „""tuflèhen zullen andere Wiflêlbrieven, dewell« i
"Oüd 5 langere Zigt geftelt zyn, haare
refeea digcn n» in-
den xiix. Artykel behouden,

XXI,

de Wiflêlbrieven, luidende op een zekeren tyd
de ty(i \' dan eerft
geprefenteert wetden, als wanneet niet alleen
rfi/i,^" in uitgedrukt, maar ook een gedeelte van dc dagen
tot (j^ h " yerloopea, zo zullen de dagen van
diCcretie van dieil
^P\'t\'it beftemden dag at gereekent werden, ende../ic-

\'^"en K van die nog overige dagen van difcretia

*etlQQp "edienen. In geval de dagen van dtfiretie t\'eenemaal
^lajt ^ ^^zyn, zo moet de betalinge binnen 24 uuren gefchieden.
fte fchm Houder of verzendei van den Wifielbiief van de min-
wra. wegens de gelede fchade, uit de te lang
daai Vo Wifièl ontftaan , kan overtuigt worden, zal hy
, en de Trekker van alle aanipraake beviydt

XXII.

«leu^^\'^ dan ook, zo de Houdei op den vervaldag \'t geldt Virs
»eta^j niet komt te eiflchen, en tuflchen dien tyd een

\'^ctplig \'^\'"g munte gefchied, in dit geval is de Debitor niet
andeie zooit te betalen, als de geene die op den
gchou j S®"gbaat geweeft is, de Houdei van den Wiflêlbrief ook
f" munte in zyn waardye, als die op den vervaldag
y \'^\'tftell te accepteeren. Insgelyks als de prafentant door

ft \'^\'\'.^»nhet geldt op te halen, eenigen fchade komt tc
ftaan,\'gj den
.Acceptant niet verpligt voor de fchade in te
Hoüde^^^ien hy willig cn gereed geweeft is tc bct^n , en
■ \' zig had behooren aan te geven.

XXIII,

op den vervaldag maat een gedeelte
" aan dWiflelbrief vermélt, zoude betalen , zo
den
Houder wel vry de geprefsntterde fojnmc aan tc

nemen.

-ocr page 504-

Bmnm ^«Jtt

®mf)at«rjtt5Är fret; bic ofFerirte Summe an ju nehmen î t\'tii
fccs ïûctfianbcô falben gcbitiircnb tttitbcrproteftnionjuvcrtW i,

fcî)tt(bi3/ uub bfcibct bcfTcd\'cn ttjc3cttanbcn3icl;cnmbind0u»\'
ft^ JU .ct(;ckn betcc()ti9ct.

SXIV.

tjî atic^ tcitt Acceptant {icffigt einen 533c^fe{fcïieff m be»"
tcn ®crfalljcit an ben Pr«fentanten ober (Sin(;aber ju t\'Cjav\':
wenn cö aijc^ gJeie^ ein prima t?on i(;m acceptîrter SBcft/cltricf\'^*.^

»mb cr ftc^i ber 3ett i;a[feer inDecurtirungobcrlnteteffecinen®

tf;cif nme^cnÉôntc; 2BtcbïtgcnfaUg/ ba es (te^ jutnlge/ ^\'\'Fr/jjî ^
fefbc/ an roe^en bic
3al;Iung tor ber Seit gefc^cijcn/ itninî"M-, ;
fallifte/ fo bleibet fotiwne 3fl()fungjuni Dîadjfïjcif unb gef«\')*^^.}
fetben/ ber ben 2Ecd)tcIbrieff »er bct |ett
ge,çal)(ct Ijat. ^
S2Bect)fe(bric|fc aber mag ein jcber bcjafjlen naci; belieben / «nb i»"\'

Mit

txm,

XX y.

Sffiann aber ein ©cbcr einen gcfd)rcflrcncn2Bechfefbrieifan c\'i"^?
gcwiféen 2?îann ju bcjaijlen lîcllen laffm/ benfelben
aitd)l

îiif arrpntatinn Itr nmriiiivfH / «Cl•f^l^1^f■ hntto I ,

cjBecbyfclbrteifeè / hi£i)ts befîo ininberbie3a(){ungïDrbeni

aiion JU procmircn/ vcrfanbt {;âffc y unb bic accept»"^
gcfç[)cl)en Ware / foinag berfdbc <0cbcr/ alö jÇicn w,

bic acceptation
iiDÛrctlid)

VV J "\'VffVW vtv- pviyiliiiy >

Xag TOteberruffcn/ uub foldje an einem anbern »ctgntigen («l\'f jj
îDcrgleic^en ÎWac^t benn auc^ ber Icçterc indoffintcineeSBwL
trielfeâ l;at/ baferne Dic3rti)lungmirinnpliciterunb
\'gcöancinc bcnanbte^erfon/ unbnidjtanOrdre-, inbemin\'\'. ^
ment gejîelletift. S« «ter ber ®inf^aber ctneâ Oßec^fcrbricffc^
flcs (iigenfljuin baran l)âtte/ cîer bcm Acceptanten burc^
fccrs ober lirdoflanten Srieffc bart(;un rotirbc / bag cr bie im S®;%
fe.\'bricfe cïitf^altenc ©eiber 5Ufeinemfelbji eigenem gîluçen
«mpfairgcn / unb aifo «ein fc^fedjtcr Mandatarius cber !gefe(;\'9\'}L
ï>eÖ@enberëbes 2Bec(b3ie|feStt>a«/ fo ifî ter Acceptant gcÖ\'" ,,
ben »el;ït an i(in ju vergnftgen/ uub ï;at ftc^) an ben gcfi^f^\'"
svieberwffwcèliuff^;«»-

sxvi.

îBcntt au^ jicmanb fur feine Sflcc^nung an feinen Correfp^,

denten @e(b remittirct/ baffelbc ju eraploiren/ ober contra J\'p

mittiren/ unb ber SBccijfc! an ben Correfpondenten rfire^i«, > ^
ntc()tan feine Ordre, ju jaulen laufen/ csjtcftaberjutrag«/
ïer Correfpondent »or bcm ^crfalMagc bes ÏSJcc^fcfö
unb beu 3ie
(;cr nic^t wrgmlget/ olSbanu fieficf in beë
ten £DïacI)t unb willen ben bem Acccptsnfen bie 3al;lung -^ct).
ïcrruffenI tinb baf biefclfcc «n einen «nbcvn gcfc^el^c ju o^don ^ ^ ^

¥

i:

-ocr page 505-

Ordcfiinantie vati Wiffel ifj

TJT^ \' hy is verpligt, wegens de agtetftallige gelden meï
pmejiatie vooit te gaan, geregtigt zynde deswegen zig aan
\'»«n Tiecker
oiEndofant te verhalen.

XXIV.

deYl" Selyken is ook geen ><c«/>MMJbevoegteenWi(relbriefvooic
offch vervaldag aan den
Prxfentant ofHouder te betalen,

zig " \'t een Frima van hem Wiflelbriet was, enhy

Ij den tyd by Diftmmié of Interejfe eenig voordeel zoudö

Wig «naken. In tegendeel, zo het gebeurde, dat de geen, aaft
blyf dien tyd de betalinge gelchied, kwam te faljeeren, zo
j5°danige betalinge tot nadeel of lafl: van den geene die den Wif.
jgd j »oor dien tydt heeft voldaan. Maar eige Wifielbiieven mag
* een naai zyn goedtdunken betalen.

XXV.

wanneez een Gevel eenen gefloten Wiflelbrief aan een zekei
»pi . " behandigeti, om te betalen, den zeiven ook, omdeac-
ïqIpte fr«c«reren, verzonden heeft, en deacce/j\'atódaaropge-
»iet ""\'S dezelve Gevet, als Meefter van de Wiflêlbrief,

gey \'e ïnin de betalinge herroepen, en dezelve asn iemant anders
leiij."\' dezelve macht heeft ookdelaatfte EjüiOj^/JintvaneenWif-
^^ker t\' de betalinge maar/»2;)/(c«£r en flegtsheen aan een

fco de , eii niet aan ordre in het EndoJJement g-fteld is\'. Maar

«jf j ® Houder van de Wiflêlbrief eenig eigendom daar aan hadde ,
. Acceptant door de brievé van deri C-ever
of EndcjfMit ^oude
ïig"\'"8en, dat hy de gelden. inden wiflêlbrief vermeit, tot zyn
^««rf profyt had te ontvangen, en dienvolgens geen flegt
^oisd"\'""^ of Bevelhebber van de verzender des Wiflelbriefs
was,
bcho-f" gehouden de waardye aan hem uit te keeren, ca

aan dc gefchiede herioepinge niet tc ftooren.

XXVt

zyn rekeninge geldt aan zyn Correfpondent remit-
^iffelbi* f ^e\'^e te tmpUieeren. ofcontra t^remittéeren, en dêil
^f* te befi ^^^^ Correfpondent, en niet aan zyne or-

*ootden \' ondeituflchen gebeurende, dndeCorrefpondtns
Tteckejt\'^^^dagyan den Wiflel, komt te failjeeren. zonderden
^^O\'itïaitt te ftellen i zo flaat in deroagtenwillekenrêvaa
\'"»»Wand"^* de betalinge bydsn »^«e/\'f\'Wt te herroepen, cnaia

-ocr page 506-

XXVII.

ôfcWÈÎ î« v»rmfd)tttK?5K/ tag/ i»ic einiger
fi?aucl)()icr/ tie Bielfälfigc Indoffirung ter \'23ecl))e(l5ricfc/rttS\'\' .
wcictjer me()renü)ci(0 gSerTOtrriingeu «nö aBcittâuf^^ô\'^^^\'fA
tiifftehcn »ffcacn / aanlitidi abaefteffct mfi-hfit fO Wil\'.\'

iicttttöc^/ ta liefcereifß in|hrctcn Srauc^ eonimcn/ mrt)\': V^^^
lic^ tl;im lajfcn. 2Banncn()crc tann es jwar taljci; »ot f jj,
tjerbleibenTOirb
I jetenncc^ follen tic Indofi\'ementen in L«
snit gan^lidi afcgcfdjaffef jepn/ unt ï;ingegcn ïoKig au^ä\'i\'^ L
ten werten / mit nuitriicttic^er 25enennintgtcffcn/flnirc!"}«\'\'.j
jalilen/ tóer tenSïBcIjrt tafur erleget/ atid) Exprimirnng
iinî>€tttSI roorinnen îieContrahenten tarûber ftc§ geeiniget \' A

(Srmangefttiig beffen i|l ter Acceptant tie 3ai;ltiiig Ju ïcüifeu

fujulbig/ fonbcrn mag bte ©eiber jur \'35crfall}cit geric^tlid) o^P jf
nirett/ bt^\' jn erfclgfcnt rec^tmâgigcm Indoflèment, ober i"®
flmigfatnen legitimation, eS wäre bann/ tag ter ginfjal\'e\'^ \'-
âîrieffcS »crgntlglic^e caution (cijîete unb baburd) beu Accept^
tenftlr affc 3îad)maï)itii)i3 jtc^erte/ iu weldjcrn gaïi tic
Î>em3ttf;rt(>cr abgcfcfgcf werbe» mlgeit.

Xxvili.

933anrt ttutt tin $ïScd)fcK)i\'ieff nac^ erfolgter acceptation l\'î
^crfrtfljcit nic^t bcjayîet/ nnt gebiiljrcnb
proteftirct wortcit \' \'
hat ber Jnîjat\'cr unb Creditor juforberft feinen regtefs an ,,/
tenlndoiiîrcr/ von welchem ber 2ßec^fctbrictf ii)m
îu ne{;men/ unbwanner »on bcmfelbcntcine®efriebtgtmgi=\'^Y,(,;
get/ ttfsbann fed er an ten nec^fl viorl^rgcl^cnben / »ofcr» l
te gutescredi^ «nb ja()Ibar ift/ intbalfo weiter/ bafcrit t" .
onbcre exprefle ûrtrc begfaüS cingclauffen / big jitm
bes 2Bed)felS jnröctc ge^cn / nnb bie $geHf""3beS jpaupt\'® ^^
Interefle, linb @d)abeiiS nrtcl)2Bcd)fc[\'4aH)f/ Wie bcrfclsc Pj! \'j
gefjct/ fuc^cn/ iinb im aJlangcï gütlicher 2Jergnugimga"t
feine «Bürgen/ uub Untcr^ifattb executive, jebod) mit cd\'\'^^
»C3 (ïuf ben Acceptanten (jabcnbctt Oi(d)t&/ «crfaljrett.

XXÎX.

ira

Uï 6tat)t

25aaÊcr femanb benjcnigcn/ foacceptiref/ imbïiöc(5
ifll)(et/ jiicrjti;a(tcu wottê/ fo iljm fofc^cs J« tf;«n «nwjjjf
ïct/ tittb bfetben fo bann alle onbcrc Intereflenten, f" * ^Jij\'
Stcljer/ ober Ausgeber/ a(S etit ieglidjCrlndoflTirer/
svcnîâtf fcig j«rcnblt(^en3ii
(Çt(âftftinfolidam mi;afft«f- ^jj,.«

J

-ocr page 507-

der Stadt Dantzig, 151

xxvn.

het te wenfchen was, dat gelyk elders , zo ook hier
^^ Piaatze dc meenigvuldigc
Endoffeering van de Wiflèlbrievsn,
gen , "»merendeels groote verwarringen en verwyderingen ple-
tjv,.j , konde afgelchaft weiden, zo kan dog dezelve,

8too?\'" zelve zeer gemeen en in gebruik is, niet dan met
djQ j moeite en fwatigheit te niet gedaan werden. Dewyl \'t
^ yerre nog daar by blyven zal, zo zullen dog de
Endof.
8eod ^ t\'eenemaal afgefchaft zyn, en in tC-

Hogj^®\' \'en vollen uitgelchreven werden , met uitdrukkelyk te
Oou^®" den geenen, aan wien de betaiinge gefchieden moet,
de waardye daat vooi heeft uitgekeert, als mede den tyi
*cns benoemen , waar in de
Comrahmten daar over zyu

\'\'y van dat, is de Acceptant niet ge-

gen;3 betalen > maat vermag de gelden op den vervaldag
te
deponinn , tot dat\'t regtmatig Indojfement, ofan-
Ho„jSenoegzame legitimatie gevolgt is , het zy dan, dat dc
den de Wiflelbrief
fitffifMte cautieprtjleerde, en daar door

Vjljg ^/"\'iMt voor alle namaninge verzekerde, in welken gc-
\'»en de gelden aan den Houder mag laten volgen.

XXVIII.

®iet h ^\'^\'^tief nu na dc gevolgde«c?;\'»^««, op den vervaldag
dct en behoorlyk ^«/\'me^eeri zynde, zo heeft de Hou-

^»n w" ^\'\'^^itor voor eelft zynen regres aan den laatften Indoffant ^
X^j^p\'en hy den WifTelbrief heeft ontvangen, en zo hy van den
dien" "iet voldaan word, zo zal hy tot de naaftvoorgaande, in-
Zo \'^e een Man van
credit, of in ftaat is om te betalen ,
de , by aldien geen nadere
exprefje ordre dat aangaan-

de lef tot den Uitgever van den WilTel te rug gaan, en

dca Iq ""ge van de hoofdzomme, Interejfe, en fchade, volgens
«U by den WilTel, gelyk als dezelve teruggaat, zoeken,

Cn Ond^\' goedwillige betaiinge , op hem , zyne Borgen,

het ter Executie leggen, edog met overgevinge vaa

dat hy heeft op den Acceptant.

XXIX.

Majï

betasit den geenen, die acctpteert, en dog niet eil

*^ende al 1 \'louden, zo ftaat hem zulks vry, bly-

Vct, als g® andere Inttreßmtin, zo wel de Trekker of Uitge-
^\'^^dnni v^u\'j\' Indojßnt, niet te min tot de volle betaiinge fii
»«Doadcn: dog ftaat h«
de Credim viy, 4ea vAueptmt

igtet

-ocr page 508-

\'16b Üi\'tnung i?cn ^

fïefjct bcm Credïtori wictcr fret; Mn fccm Acceptanten

ttnï) fccn (cijten indofliret in ïCnfrnid) ju ncljmen/

juriicf an ten Acceptanten jii geçcn/ imïi (ici) affc/ ter i"r!7((

gaJIen fcnji julâç\'igcn variation gcbfif^renl» jtt gebrauchen/

wegen Capitals/ intereffe, @c{)aten/ iinö

»crgnugct

XXX.

attcî) einer unter »en inteteffenten mit fcenj ginörtb^^^f
2ßc<tifclbi
\'icffcä accordiret Ijaben/ tTjn mit einem
gen/ fo bann fcKcn anBerc
Inteteffenten folct^cg accoï®^
gen aiifîenjemgen/ welcher accordiret (jat/ eelnen regteis
ftaben; ter (Sinijaber aber tan feinen Siîefifetteren tnttfiie^\'^\'l juf
einem oter bemantern/ eöfet;mit3vcctjt/
oter Accord biß
«cUeSSejaljtungcrifltigef.

XXXI.

. ©feiclcrwctfc/ »omt ber 3te(>-r/ Acceptant, untIndoflà"^C
fammcn/ cber einer unter ü^neu filliren fofte/
fcmagbct^\'^
J;aber feine 3al;aing fuc^en bei; wem eö i(;m beliebet/ unb i-^\'lji
Item ober anbern fo vief empfangen/ alé et bekommen
er tie îBergniigung beë 28ccÇie(brietfes mit Uufcpen unb
Dertsjcc^fel MÖf omûîcn etf;aîfe».

XXXIÎ. .

Sam\'tt aber alfer tntgebiu)rftc()er QSBùrficr »crmtcbenwfrî\'^^ (t
fol fein
Debitor fd}ulctg fein einiges intereflè, Lagio,
ies ^lücfwec^felö ju crlcgeiw wo nicl}f gmtgfainerwicfeti/ ju
î>em£)rt/ woijtij ber OSrieff trafiret gcwtfen/ ter Creditor
priicf gebliebener Saljlmjg anberweit @elt aufSBec^fef iw\'JJj,
mufTen/ unb wiirctlic^ genommen/ fonternin(SmiangcUirt^L«
<^cr25efc^ciniguiigfofaücinbcr recuite SEee^fel/ unb waé ter i
tc gitt()aber an\' UnEofîen / $Sriejfe -- Porto, Proteft- @cbirf;f ^^ t
jiroC.
prqvifion atiggewenbet/ gutgetljan/ unt fold^e« aÛe^L
tec^net werben nact) bem Cours, tn welct)em îicrStnljabertcnerf^^
yofi--Xag nac^i ber 2}erfaa=gcit auf ten gieljer l;atretta«\'^
tonnen. QBie ten auc^
bcr Ttaflîrcr uie^t »or alle £>rtc/
fein 35rief wrljanbeft mtUnj fonbern mir allein vor ^"^ifld
îialjirtcrbenfclbcn
JU bcjal;kn lemittirct/ I\'m 2BîCÎ>crWffï\'i" ®
jumacfjenucrbuntc«.

XXXIIL ^^

cnîusmtc» failimentm tint ïaï\'rtuë

-ocr page 509-

Ordonnantie van Wiffel ïdj»

enden laatöea in aanfpraak te nemen , ook

g den Acceptant tè rug te gaan, en zig van de verandctin-

L\' die in diergelyke gevallen is toegelaten, te bedienen, totdat
Wegens het Capitaal,
Interejfe, fchade, ca onkoften voldsa«

SXX.

^iiT^ik" \'emant van de JntereJJanten met den Houdeï van de«
Xo a j \'e^S^^ïccordeert hadde, om aan hem een gedeelte te betalen ,
»eii ^ andere rn{ere/<«BSeHZulkeniicc«or^f.halvenopdengee-
dgj \' heeft, geen
redres meer hebben; maar de Hou-

\'öde^^\'\' den Wiflèlbiief kan zyn geldt van den een of den

^\'"Se\'bdïom^\' zoeken, tet dat hyzyné volle bèta»

Xxxi*

als de Trecker, .Jcceptm, en IndaffunttezAmen, of
lingg zoude komen te
failleren, zo mag de Houder zyn bcta-
oftg, by wien van allen \'t hem belieft, en van den eenen

betaij \'enzo veel ontfangen, als hy bekomen kan, tot dathy dé
^«n Vf.vl\'^ des Wiflèibiiefs, nevens de onkoften en HerwiflTcl ten vol«i

xxxii;

^^hor^\'^ sllen onbehoorlyken woeker te vertayden, zo zal geen
zyn, eenig
Interejfe, L<igii>, en Cours van dc
Plaatzg^ betalen, byaldien niet klaatlyk bewezen is, dat tet
\'êtcrggij,^\'\'^ \'"«en de biiefgetrocken is geweeft, dc Cyedito*\'wegens
teed elders geldt op Wiflèl heeft moeten nemen.\'

^^ys 2 j ^^^ opgenomen, maar by «jdn^wewent van zodanig be-
""koften r." ^^ ^egte Wiflèl,

en het geen de laatfte Houder aan
^\'■\'gewend gelden, en i prO Cento heeft

"«ell^ "n j\'betaalt, enzuiks alles gereekend weiden na dien
^fecUei heef den eerften Poftdag na den vervaldag op den

herbonden : \'^^nnen hertrecken , gelyk dan ook de Trecker niet
*>\\aar
.111. " voor alip nUit-^fn wïji-hp^-n

XXX\'IIï,

foUiJJimmio, en dajt uit ontftïsnen (wmfihui;

(O .gttlkïi

-ocr page 510-

busfoacnbic ®ccI6riclTcïwar fitranbcrcwaavcn/
Obligationes , bic ptaEfeienfj Ijafccu/ Écineë wgcSatcrï\'Ct^S"^
Hc^cunb fpeciale Hypotheccn, ingkic^cnfiir pdvilegiivtcrii»® ^^
niiiitbigcï Sinïcr ®clbcrn / cS
voàxt bann bas cinpfrtugcitc ,
flcfb in individuo bel; bcm falliten annce^tjcrl;anben/ tnweicç
fall/ es ben SSjcrjugvöi: allen aitbcrn@d}«Ibcni)abe» wurff^

XXXIV.

\'Sa aud^ jemanb waaren eon einem anbernjnberfauffcit^^\'^l",
»cnpafjren in Commiflion empfangen / unb von bcmfclben ^Lj
4)ût »ecf)fel bejpgen werben/ foll bcrfcltnge billig anct) aus tcn

bc^al;lt ju mad)cn berccljtigct fcçn/ tinb bemnac^ ba bei; ,

menten oöcr fünften/ bie waaren mit Arreft ober
fbermtt Hypotheeen befcftweretwarcn / melirnic^t/ afswa^\'"^^^
feiner S3efriebigitng übrig bleibet/ IjerauSjugebenfc&ulbig/
aber feine 3(ttforbcrung betriff / fur allen anbernCrediteren/ ^ ,

|tentid}privilegiiretfci;n mocîjte»/ feinen legtefsbaran
tcftiget fci;!t.

XXXV.

llbrigCttS foflett bei; bencn Fallim enten 3(ttSlanbtfc^c fo wotil
<£inl)cimifd)C/ in concurfum admittiret werben/ imbglct^^^f»
j^ieiigcn il;r ratum bef ommen/ es fei; bann / bag an anbert» ■^.ji
ten mit ben J^tcftgen es anberS geljalte» würbe. 3{uf weldjci^ \' f/
Jure talionis mit feieren 3(uSfanbifc^cn einc@letc^bcitobfet\'\'\'^^jjl
wnb feiner jitgelalfen tuerbcn/ ito^ participiren foi\'/ ci^
^.cint «ebenfï feiner îlnforbcrung aitcf) biefts mit bcglaubteitt
jtnuer ^tferigfeit/ bag mit beu (jicjigcn bcrcr ^rtl;cn eine P^^
gU^alte« werbe».

XXXVI.

OBfÜ ftcçs <itiçf) Jtîtragcn Uni baf juwcifcttbicbejal)!«"*^!^
ff (briffe nif^t alfo fort wn benen/ fobas ©clbgcjogen/
bert Eber verleget werben/ als feilen alle wcc^felbrtefc/^
eilten trafliret wotben/ nacl) vcrfïicffung tier woctjcn \'v,, iif
T*£tfall--Jctt-Dor fceäal)(t gehalten werben/ tingeacl)tct bicfcl\'\'^\'.j|>
bec^cif »ittt abgefarbcrt werben/ auSgenommenbie cigeif^ \' j„ii
felbriefe/ fo einer auf jic^ felbf ausgegeben/ wcldjc in ^^ ptö\'
Xag t^on ber ÏBerfall\'^eit an/ es fet; proteftiret ober iiict)i/
duciret/ tinfe bic 3(uSgcibcr jitr 3al)litng angeljalfen 0(t)(

«en. S)a aber bic produftion in wâljrenber 3al;rcS»§(\'l\' ji\'
gefc^clK / «nb ber Créditer feine ^lage wtebcr ben Debi^i®.,
fplcijcr Jett nm flnflcactc/ fcift bcväteic§»n cigcw»

-ocr page 511-

der Stadt Dantzig, 151

olr^"^ ^^ WifiHbrieven wel vootandete goederen, Ichulden, ets

geprefereerd worden, maar op geenerlei wyze voot gereg-
Hipothequen, insgelyks Voor de gelden viageprivi-
onmondige Kinderen, hetzy zake, dar\'t onvange Wif-
Vail
i?\'by den/dW^ÉW werde bevonden , in welken r-
® "et voor alle andere Ichulden zoude voorgetrokken werden.\'

ge-

XXXIV.

ook goederen van een ander in Cdwjwj/l/te om te verkoopen
hebbende ontvangen, en van dezelve in tegendeel
iyjj "Wel zynde betrokken, zo zal deaelvc ook met recht bei^oegt
®ltliê goederen betaalt te maken, en dienvolgende, by-

bojßthjfeinenten oinndstzinK, de goederen met ^rreß ofver-
jij belegt zyn. niet verplicht is een meerder, als het geen

ïy^g^*^ "stalinge overgefchooten, uit te keeren; maar wat aangaat
ïyQ zal hy bevoegt zyn, voot alle andere CVftóear«». hoe

dcn S\'^t\'^ï\'^iiigienrd. mogen zyn, zynen regres daar aan tebehou-

XXXV.

fd^^^®*^® sullen by de fallijßmenten zo v/el de buken-alsblnBenland-
be
^^Q \'^"»carfitm ge^dmitteert werden, en gelyk als deze haat ratum
anders ; ^^ \' elders ter phatze omtrent deze iets

buitg ^p^^fff eft I« welken gevalle j»re ulioms met zodanige
gelate ^en gelykheic zal gehouden. en geen van beiden toc-

}?»ook » "Og partkif eeren zal, tot dat hy nevens zynepreten-

te^ygi. \'""et een geloofwaardige fchynvanzynöverheitbewyzea\'
"» dat met deze daar ter plaatze een
fariuit gehouden is,

XXXVI.

\'»ä^dj\'w-n-\'?^^ lïgtelyk gebeuren kan, datzomwylen de be-
niet aanftonds van de geenen, die het geldt
^en alle \' ingevordert. of ontvangen worden , zo zul-

Van - \' iernant getrokken worden , na ver-

^«den O "\'«l^en na den vervaldsg voor betaalt gehoud^
\'\'"genoaiedezelve binnen dien tyd niet ingevordert zyn»
heef^ • Wiaelbrieven, die iemant op zyneigeper-

«f. het Ev \' welke in jaar en dag van den vervaldag

tot de können ^f^ruï/wem, en deUic-

"«»«/e binnL i" -aangehouden worden. Indien dog de pro-
"««a aen lydt va» een jaji »ist gelchiet, SB 46 Crediteur

(Is} »ync

-ocr page 512-

î64 ôrfctturtâ tJOtt ^

ïjcniad)3aiiënch crfcfchett/ tinb ter Debitor bcm Crditori fcarj«^
ctwaö JU befahlen ntci)t fcf)U(btö/ es ware bau/ baß bcr
vor 5(blauff 3a(;r unb Xagcs mit tobe abgicnsc/
(grbcn iibcr baS cr|lc/ Jiocf) ein ganzes 3;a(;r unb lag/ r
duftian5rijîhaben/ imb bergscchfclbricfgftftigftP«f""\'

XXX VIL

■^atitt auch ein acceptirtec 2Bechfcfbtiefft)ertDhren »erben /
bcr Debitor bcr@chulb gefîânbtg tjî / foroatticberbc«fc(W»îpj,^
fbenfaßs nach Q33echref\'3ïccht ncrfahven / berjenige aber/ t^ \' j
(Selb
JU empfangen h«t/ gnugfamecautionjufcilit»/ ^
«r
auf feine Unêcften ben Debitorn gegen 9JlânnigItchcnbî«1«»»

f;jbenen &etM wegen wrtrefen weüe/ ange(;fl(fm werfen.

XXXVÎIÏ.

Unb btefeS wrgefchtiebene 2Bed)fe{-.9lec|f foü nicht aüeiK
î>cn Äauff\'ttnb .ÇanbefS icuthen / fcnbern auch unter ailenben;"-^
gen fïntthrtten/ fo bie gBechfetbriejfe »on |tch |îeûen/ "«y,.)!
berfcfbcn/ eg fei; unter waéprxtext es wofle/ bebicnen/
fei;n/ von was condition tmb @tanbc ftewoßen. 2Biebcnn«»
fo wof lebige/ als »erehUchte grauenS\'^erfonenbemfelbcnti"\'Vi,
Würfen fei;n foßen/ wenn freentweber ihre eigene/ unbjW\'^\' L
fiel bte ghcfraui:» Éêtcifft für |ich / ohne ihre ehcmânneï / "
fonbcrliche ^anblungcn ftlhr^n / ober bie
 benttj ^^^

fchdften ihrer ghfnannerfurfiehen/ ob cS gleich ohne
bes ghftif^ft ober anberen Curatorls/ unb fonber ffiriitnc!^\'
ihrer 2ßeiblichcn ptivilegien unb anberer \'

fch^ïjct.

XXXIX.

Scfgleichen werben tiuï^ 9)îtnbajâhrigc/ febaseinunî>î^^"|
<äigfte âaljr ihres Qtlters noch nicht hingelegt/ hieninterbegvitt"
baferne bcrgîeichen ieute bereits eigene j^anblung treiben
I \'l«»
«igenen ©efchafftcn fûvjîehen / oberau^ mit «nbern in
yepjtitb. diejenigen aber/wclchc noch an Ses\'Satters
ter 2îâtteriicher@cwalf (eben/bannenherowrmuthlich feinen-Sr A
bel noch f«it«n / wann |te gleich 2Bechfelbrieffe L j

fclbft ausgcfiellet ober acceptiret hatten/ mögen (ich wiebcr i»\'
SSedjfclbriefc/ unb barinnen enthaltene @chulb/ als ein
palliatum, mit fcClH S. Cto Macedoniano fchué«»-

Unï fcamit ïw^tt j«

-ocr page 513-

Ordonnantie van Wiffel ïdj»

isH^ tegens den Debiteur in die tyd niet in het werk fteld, jto
jj^\'ergelyken Wiffelbrief naderhand van genet waaide meer, en de
iit-T"\' gehouden iets daar van te betalen, het was dan zake.
Crediteur voor het beloop van jaar en dagkwam te overlyden,
gj*elken gevalle deszelfs erfgenaamen boven\'t eerfte, nog een
g j^\'i^h jaar en dag. tyd totdefwrf«4?<>hebben, ende Wiffelbiief

XXXVII.

Wiflelbrief vérmift zynde. cn de Debiteur zyn
bekennende, zo zal tegens den zeiven wel naar Wiffeliegt
^jj\'Seert worden, maar de geen, die het geld heeft te ontvangen ,
On zyn van te voren genoegzame
cautie te prefieeren, dat hy

koften den tegens iedei een, aangaande dit geldt,

\'^hadeloos houden en verdedigen.

XXXVIII.

^en\'^ ^oorgefchieve Wiffelrecht zal niet alleen onder deKoopIni-
bfi ook endet alledegeene plaatshebben, diedeWiffel-

Oq]®**®« Van zig ftellen, en zig van dezelve , onder wat voor pratext \'t
^y > bedienen, zy mogen ook zyn vatj conditie, of ftaat hoe zy
Pj Gelyk dan ook zo wei ongetrouwde als getrouwde Vrouws-
aan het zelve zullen pndetworpen zyn, als wanneer zy of
eige , en dat, zo veel aangaat de Vrouwen voor zig , buiten
de bezondere Koopmanfchap dry ven, of de Vrouwen

^ind" haare Mannen voorflaan, of fchoon \'t zonder volmagt
Vtn of eenig ander
Curator, en zonder erinneringe van haaie

««welykgprivilegiën ea apdere Rechts- brnficien gcichitdt.

XXXIX.

ft^j^Se\'yks worden ook de minderjaarige , die \'t een en iwintig-
gtepg\'^\'" haar ouderdom nog niet bereikt hebben, hier onder be-
Ichapj\' zo veel dusdaanige menfchen haar eige Koopman-
cojBh^^\'y ven en hunne eige
affaires vooiftsan , of ook met andete in
Ondetd\' de geenen, die nog aan des Vaderstafel, en

ftianfch magt en gewelt leven, en by gevolg geen Koop-

^elveu\'^ nog Wiflel dryven, of fchoon zyWiffelbrieven voor zig
felbrijy\'^^geven of geaccepteert hebben , mogen zig tegens zulke Wil-
tkm^ en daat in onthoude fchulden, als tiRmutmmpdlia-

et het S. Ctum Macedonianum verdedigen.

Hn ^ ^

dat de Koopluiden ook tot hare andere pmmßen en
(13) Ichuld-

-ocr page 514-

j6<s ux ©tat)t

llitb gor&ctfungf It I P ni(^t iit aöcc^fcln btfteöcn I
»er(;oIfcnwscrï>cit£Ditne / unb |îc bcç il)ren@(^iilö\'-S5ud)crn /
ftcttuffetfcige aüctncs woltmaiifcinmcnlafTcn/ nic^t ferne« v .
faltige aBctttàûtfttgecifett fûnfftig ju beforgen l^abcn
mt&enbteicnigea
I fo il^re paaren anfielt uerÉauffen/
î)Wteii fie itber lo. Xljaler an SBaareitcreditircn / eine furlco\'^\'\'» „
lioa foïbereny welche fte aud) un»erwcigertj«ge6en
werben/ worin bie
Summa ber creditirten@4tilbi fimbt?^"
Steljur Sejdölung gefe^et / etwa folgenbes 3nl;alté i

3Œfi®nbeâ Ilntetfc^tiekner Memtlfimitl bag t^vew^\'^î
m*.... gl... tucfjtige gûBaarcn getauft / welcfce i^J\'"
m feine £»rbre t1cf)fig auff... ju bcjal^lcit t5erfprec{)c. 2)ançi3 -g
@olc^e
Obligation mm foil als eine Hare
îiergeftalt angefel;enwerben/ bag\'nadj «BerlautTberbarinflttg
\'Ut
ienSâtbem Debitori, wenn fein fonberfic^ bcwciglic^er rcr^»^
wteberbenfclbenauf}ubringen/ jwar noc^ eine fec^éwoc^igCfî^^jij
jur Sntjfnng gegcnft Srlegung i pro Cento vor folc()e fec^ië ^
wol
JU gönnen / unb fold^eö auf bie Obligation ju »erjeie^nen /
SSertautî felbiger fec^sé ®od)en aber bic
Obligation
tïieffcugleic^ juadjten/ imbexecutivè nac[}Çffîerf)fet»3fvC^t®\'\'

psfïfaljrertfevnwirb.

XLI,

SBeitrtUcÇ bic Affignationesojftbicf ©ti-eifeevcritrfa^c«/
»te(;tn unb l)cr Affigninmg bem jÇaubcl unb ®anbcl Ijinfcrltw
ftfg foil / wan bic QScc^fclbricfc mit Aflîgnationen geja()let W^f® .it
îtiemanb eine Alïïgnation fdnger a(â bif in ben britfcn Xag bey
îjaltcn verbunben fci;n/ fonberu / wann tu waljrenbcr Jeit bic jK^n
ration Buret) btc crfle ober anbcrc ^anb nid)f gejaljlet worbcn /1" \' n
ter ®uiftaber 3iec()f unb 90îac^t Ijabcn / bicfclbe feinem OT\'vn" \'
ïemer fie cmpfaugcn/ juntdfeju geben/ unb wn ihm bie
äu forbcrn / nac^ 3inl;alt beg Mien Articuli. 35Bare nutt ber D«\'\'\'
ein guter OJlann/ unbfc^te^opetc bcnnocf) bic Sal^lung / ("(""t\'rtfK
fût 2. pro Cento, pœns locobcr(grK 2SctfC|iterfcgen®\'^\'^\'
fcp. ■

XLII. ^

cnbfte^ bic formam proceflâs <m ftc^ felbfï
foil berjenige / welcher befproc^eu wirb / jwar btirc^ einen t,(ii(
2>iener/ auc^ auf einen auffer\'-orbentlid)en9îcd^fé»Xag/ i\'"
3(mptc beliebige «Étimbc dtirct werben / eg wäre benn/

ber §lud§t I;«»"?« mi^gnugfrtmcn^Scrmutï^ttnâcn »^\'^^\'\'j^itf\'

-ocr page 515-

der Stadt Dantzig, 151

die in geen wiflelenbeßaan, teligter mögen
enby hunne fchnldboeken. :alszy\'topdezelve
^endf.^ aankomen, geen vordereverwyderingentoekó-

Waarp te bezorgen hebben, zo zullen de geenen, die hare

deten van alle, diezy over to Daalers aan Goe-

lig jg "^\'i\'teeren, een korte okligatie vorderen . die zy ook goedtwil-
ru^®" • verpligt zyn, waarinde/owwcvan de^irc«^«,

ijjH; \'"^nuld, nevens de tyd en«r»jj3 vïn betalinge iä uitgedrukt ,
voegen als volgt:

J^ljOndergefchreve bekenne mits dezen , dat ik van N.N. voor....
ji V ■ • ■ Gr. goede en deugdelyke Waaren gekogt hebbe, dewelke
aan hem , of aan zyn
Ordre opregtelyk te zullen betalen.

bgi den.......Zodanige ebligatie nu zal als een klare fchuld-

dcQ in dier voegen aangezien worden, dat na vetloopvan

gtzn h in uitgedrukt, aan den Detóf«»-, indien tegens hem

detyj y^ont^ere fufpicieoi wantrouwen kan bygebragt worden , nog
jJ\'n fes weken tot betalinge tegens i. pro
Cmo , voor ïodanige
Hi-jj ^"zal toegeftaan, enzulksopdeOWy^f/ewordengeiekents
\'ide"\' \'\'«loop van de bovengemelde zes weken de Oi\'Vgat/«! gelyk
tc Wiflèlbrieven zal gereekent, en
executie naWifielregcdaät
P^Oïden verleent. •

XLI.

(pto ds^Jftgnitknvtéleftrydigheden veroorzaken, ende

Üïl contra-.^j(?(^«<t«e») de Koopmanfchap fchadeJyk zyn, zo
wanneer de Wiflèlbrieven met betaalt wer-

iig j\' pbouden zyn een .^Jfignatie langer als tot den derden dag, by
eetn® O\'iden, maar indien debinnen dien tyd, doot de
Zyjj ^ Of tweedehand! niet betaaldt is, zo zal de Houder bevoegt
^edé grenen, van wien hy dezelve ontvangen heeft,

dem\'\'?"\' te geven, en van hem de betalinge te eiflchen, volgens
Wjjj. S\'^oud van deu eerften Artykel. Zo nu de
Debiteur een geloof-
Zy^j j \'S Min is, en het geldt doch na fich fleept, zo zalhy verplicht
®n de Erf-Wet daar voor 2
proCmto, foena lect, tc betalen.

XL II.

Ï* j

ian rakende het Formulier van den Frocefs, zo zal den

door eei» Ampts Dienaar, ook op eenen «a;-
de nn"\'^\'" Geregtsdag, en van het Ampt daar toe aangeftel-
Va^ v/^ 8=dagvaait werden, het was dan zake, dat men hem
uit zekere redenen verdagt hielde, in welken
hy zondet voorgaande
citatie, op de bede van fchade-
(I4) loos-

-ocr page 516-

Oïtttuttâ m

i)UUH iiîwelchem Sua; o()ncDorï)crgcl)cnbe citation, «"f^f"^
^cntinb @ct)abfdB-.Ç<imm9 bcS SläßcrS / crarrefliwt/
gefangUch angenommen wetben ênn / bccJ) aber ift et fc^ulbig «"t^\'
erfte irgaugenemtînb(icl)e labung eorrn DvidjfcrI. îtnipte/ ( Mvv*
tv aiiffer bcr @tab «nier bcrfelben Jurisdiftion i»Di)n()a|ft
ïcrm
Vice Prt\':i.!irenbcm / cbcranberen25ïtrgermctjîer(.âc"i(\'\'^\'\'\'J
fo fort / tcî) Oï^ermcibung roiUful;rltci)er @trafc / in i^erfofen P
erf.i)cincrt. 55a er aber ol^ne erhebliche Urfac^e anffciiblicbc/ am
«lif fernere Citafonbennochnichterfchiene / foU er ohne Jinfchc»
^crfcn burch bie 3(mptä=2>tencr angenommen
I unb alfo bingflc\'"»

5emact)twerben. 2)a bannbie!parthehenfe[b(îy ohne Piocuratore\'

»beranbcrwartigen Sei;(ianb/ es woltc benn bas Jfmpt einen
curarorem Ofcr bcrgleichcu 5Scv)(îanb pro quaütate Cauli & peif""^
lum gefîattcn/ ßic @ache miinbltch vorlju tragen fchufbig/ bemiW®
^(ager feine Slvige münblich }u proponiren/ unb bcr
gletchfalis miinblich barsuff richtig unb jur .Çaubt--@aci)en/
ipoena confeflî Sc convifti. ju antworten/ feine j^anb alfofcrt j"
lecognoiciren/ obcrei;bItch judiflStiren/ wiebrigenfallSbatjfcit\'\'?\'
pro re cognita gehalten werbe / gcgenwertrig feyn / ba er aui^ etn"\'^
erheblict}cS einjuwenben hatte / folches in cominenti bej;jubringc"\'
«nb oi;nc allen Sßerjug unb einige §ri|i barju thun gehalten ff,\'"
lüirb / bas 2(mpt aber wirb nach befunbenen @achen ben SSefi.
ftaaren SJc^ahlung / ober annehmlichen gnugfainen Caution iH\'^
^fanb ober SBürgen condemnireu / unb bte Execution inncrhj\'^
î>rei; Xagen t\'olljiehen: ftbrtgens ba 5Sefl. nicht fo »iclin bonis
tci auch anberwarttge anfîânbige Caution nidjt prxftiren tonfc/
sber fonfl bcr glucht halben gnugfam ïerbdchtigwâre/ ihn in t«^
J^aft bringen laffen. Xlntcrbcffen foil alles unb ;ebes / was won
^arfhe);cn munblt»-h bct;gcbracht/unb »on bem 3(mptc bcfunbcn w^Ç \'
îen/ burch ben llntcvrid)tcr ober :2(mpt^@chrciber richtig connoti-
ttti unb ben 2lmpfS^5Sijçhcrttein»cr(ctbet werben.

XLIII.

2)a abet irgens einber qjarthojcn t>cti bem wrlautbahrefcn entfi"
Chen \'MuSfjisnicht ad fecundam inftantiamprovocircn wfirbe/ in I\'ff,\'
(hem falle wit JWftt ber Appellation ju deferircn/ jcboch
primz inftanti« unbenommen fci;n/ ungchinbcrtbet interpoiiirfcn
Appellation, mit ober ohne Caution beS viagers/
lïicber bcn con-
demnirtcn SSeflagten bic Execution ju nolijiehni. In recundalo-
ftantia abet fell fo fort primâ die juridtcâ ber
Appellant feilte Ap-
pellation nicht aüein vermittclfîîtuffchafung bcr Aftorum pii\'«^
Inftamia: introduciren/ fpitbern auch/ ohne alte provocations«
inehrern ^cweifcn / in bemfclben primo termino cntwebcr bci;
I\'m Aftis fumsinftantiap ^Sgclafl\'çn/ ober mich/ fcoch mtr mu»®^

-ocr page 517-

Ordonnantie van Wiffel ïdj»

mg ""^\'nge van den klager, kingeamßeen, ofgevangen geno-
^ctR^^^ wanneer hy gehoudenis, opdeeeifle ßMfse.voor

Ve \'^n^pt ( ofte indien hy buiten de Stadt, onder dezel-

fg ƒ ^\'fdt£i,e gezeten is ) aanftonds by vermydinge van arbitraire fliaf,
"■\'tbr te compareeren. Maarindien liy zonder wigtige redenen

Zijjj , ook op de tweede Citms niet compareert ,zal hy zonder aan-
" ïeizoon door den Amptsdienaai gevat, en alzoo te regt
\'^otden. Daal dan de partyen zelve gehouden zyn, zonder
of^jj of eenige vooïfprake, \'t zy dat het Ampt eenen
Procureur
Ijtjjj gelyken byftandt pro qualitate Cauß & perfonarum, wilde toe-
^\'»ke mondeling voor tc dragen, agtetvolgens des klagers
gelyK mondeling te kennen te geven, en de befchuldigdeins-
^""feir •\'"°"deliijg daar op rigtig, en tot de Hoofdzake, /»i/\'ctnii
\'\'nf^f""\'^\'^\', te antwoorden, zynehandtzovoortte
wo^hoJï-«-
\'■ccÓ "iet Eede te ontkennen i ter contrarie op dat de zelve pro
h "
a"- Sebouden worde, zal tegenwoordig zyn, en zo hy iets wig,
»eii/\'^m te breng en , zulks gehouden zal zyn
in continenti tc prod«ce-
Sa dg I® ronder eenig uitftel te bewyzen: \'t Ampt daar en tegen zal
ofggjj evondenezake, den befchuldigden tot de gcreede betalinge,

<le£^^egzamc Ca«t« met Onderpand of Borgtogt cWcwneercn, en
"leljg/^\'" binnen den tyd van drie dagen voltrecken, verders, zo
ffejjf j\'h\'^\'digde niet zo veel
in henis hadde, ook geen fuffifante Camte
j^onde , ofanderzins van vkigtneming genoegzaam veidagt
■Jspaji ^gtenis te laten nemen. Ondertuflchen zal
al het geen bei-
?eois mondelingvoorgebragthebben, en van\'t Ampi bevon-
"> de Onder-Regter of Ampt- Schryver aangetekent, en

■ ^ptsboeiien gefchreven worden.

XLIII.

. ^aar

, partyen van de laatfte f\'entftntie of

\'He ^Jj 2 f^undam Inflantiam zoude provoceren, in zulken ge-
® ttii^ •^l\'peiUtie wel toegeftaan , dog primin inßaniut, niet

\'J. zyn, onverWndert èt getnterponeerde .Jppeita-

Ëk Cautie des klagers, tegens den gccondemmer-

\'e volbrengen. Maat in fecunda inflantia zal zo

•niis aanf",\'^\'\'^ juridica de appellant zyne Jppellatie niet ükeii vet-
opi \'•^naffing der ^lien \'prins infiantix, introduceren, maar \'t
^elp^j, \'donder zig op meerdere bewyzen te beroepen, in den
if""" \'"\'\'"""\'7 of by de Aften pnma tnjianti£ blyven beru-
^«n. alhoewel mondeling enin hetkorc,
jujiifceert v/et-

eerft \'t in des Edelen Raadts believen ftaan zal ,

Soren ^V" dicideeren, en \'t vonnis te laaten pu.

^^^sanisr \'\' ^elk alle voordere Appellatien, gelyk als in
ge z»ken, ongeoorloft, ook pQt
fpeciale Diploma van

(Is) ?yr<«

-ocr page 518-

170 tec etatt ,

(tc{)-mib eus^Iic^i / jnftificircfwctbcn. ®a banit in ^ „„t»
I(cbcttfici)cnwirb mit ci;c!tcittttbcreacl)cn 511 bcvab^etcf» \' j,
tiaS UrtOcit publicivcnju falfcit. gSoit roclcficm feine«""^^Jcial«
htion, ftlS bte in bergfelct)ert@acl)entinjti(ntjig/

Diploms fe^o glotwurbigfl rcgierenber Äcningf.

; U s TI 11. Unfctä 3tl(evgnabig|tctt «cntgeö «n® ^ ^jn
de dato Varfavi»
is. Menfis Julü. A.i6S)8.TOc(d)eäctUii)®" \'ij\'
- . - ß^^tit/ tciiftrrttT\'^^jAc

ncttltc^eS Dectetum Regium confitmitet SVJDtben /
geutomm
AureofumUDgaricalium, wctnit (vuc^biefcfbc"\'
Jcrgfetcfjctt Appeliationes opetä fua jit ptomoviren ftrf) ge»\'l\' .^or-
fen/ nngcfe(;cttwerben foflen/ f)oct)(i»crbctfjenitt / »iri»„pcti\'
tet/ weiniger admittiret «nbitaefigegebeit werben tonnen/l"\' ciH,
e& fofl ber ©ndjett bitrd) tnwerjftgfic^e wurcflic^e Executio»\'
fd)fett«tges
geböfjrcttbes (gnbe gemac^et werben / 2c.

t*
.di

-ocr page 519-

der Stadt Dantzig, 151

«i«, prj/T^se^s, Onzen Allergenadigftcn Koning en Heere,
\'\'««wß" ifijiS.\'tgeenop nieuws door een

\'"■\'umi■ ^ektagtigt is, by ftrafFe tjuingentarum uAareorum Vngari-
uigg j!" boete ook alle de geene,die zig laten geloften dusda-
liOo »a
 \'per* Cm te promoveren , ) zullen vervallen zyn, ten

i^idt, verboden is , zal konnen geinterpmetrt, veel minder
<00 en toegelaten werden, maar de zake zal aanftonds

i»eteedew«»i«beflift, cngeeindigt werden.

EX-

-ocr page 520-

tji CJttinuttö Don

extract

2CU0 t^em ©snifcf en mt^^m^tl ^önffte

14. ^apitteiI feindetjolgcntcs geordonniJt/

Anno IÖ58. den 51. Mart.

VIII.

(-fÄ (Sdjfclbi\'t.\'ffcit fcffcn fitt gufttg rtitgtfefjeit mxtml «f^ ^[J
(tarctflc j^ansfcsji-ifftcit. Unb foU bic ©urnmc b<irt"\',,
^»ncyniaijl gctii;)Eicbcn ctnnta[;( mit Sud)tiabcn/ Jti\'*^
mal)! mit gipfcnt/ and) ausbtüdflid) bartnn tcnanb wctbeit/ \'\'
CS ein tt)cci)rc{brtcff fc^. gS tDcrbcn ttbcr bit nicci)fcfl)i;t#
jm-inlid) iit duplo, pnma tntb fecunda, ober aitc^ mel)r / ** jk
CS bciKit ^artijcöcn fo beliebet/ flusgcpellct. Unb »a«» ^"^(H
ticrmelbcf wirb/ baf ber
mljttl worauff |ic faitten/
ifl/ fo (;atert jtc il^vc tüllige firajft/ fte mögen mit baljrent \'i\'
be/ ober 2iBaarcn bejal)lt/ ober für ©cgen-iHcdjnttng gcg\'"
bere @c§iiio ober Äcc^nung anSgegcbtn fe^tt.

IX.

fJBann eilt wecfifefbricff «on frcmbctt Örten / nid^t c^j,)
lic^ nad) 3nl)alt bicfcr-<?rbnungeingcti<^fet/ fo foü cr beii""®.,;
bes KontgS=9vcici)en »oiliges 2ßc£^fe{=3tc(^t gemcflTen / foß^ \' cp
tcnne erwicfen werben/ baf bcflcn 3n()rt(t/ an beni Öljtt/
j
miSgcfledet ift / für einen voftommeneij tBCc^felbrielf i^W^
Hiib angcfcijen werbe.

X.

©crjcnige/ auf bc» ber 2ßecf)fcf gejogenwtrb/ ifi fj

ini!er()a(b 14. @timbcn ju erfldren/ ob erben gSJci^felai!\'"^\'"
wiü/ ober uic^t.

XI.

Acceptirfcr bengse^fetbricf/ fo foH er tön mif eigener
bc,5cic!)ncn / aud) feinen £RaIjmen mif angefügtem Sage
Häiterfc^rcibeii.

XII.

2S(t«!! einer forc6crgc(!alf einmafjl ben ^Bed)fel acceptircfK.\'

Uaani! einer toiciicrgeitaiteinmaiji cen \'^eajici acccf^"^--\' ^^
ft» mag cr nac^ge(;enbS bavvon ntc^t abgc(;cn. «

-ocr page 521-

Ordonnantie van Wiffel ïdj»

EXTRACT

\'t Deenfche Wetboek, \'t Vyfde Boek,
H- Capittel, zynde \'t volgende geor-
donneert, A. 1088. den 31. Maart. -

vni.

V\\/ ^^e\'brieven znllen voor goed sangezlen worden, als de fteik-
VV fte Handfchiiften. En de fomme zal daar in tweemaal ge-
ïjjj Schreven ftaan, eens met letters , en eensmetcyfFers, ook
\'s, M in tütdriikkelyk benoemd worden, dat het een Wiflelbrief
Wiflelbrieven worden doorgaans
\'mditfk, prima en fi-
gj "> of ook meerder, naar het góedtvinden van de partyen uit-
en zo daar in gemeld word, dat de waarde van den geen
dezelve luiden, voldaan is, zo hebben dezelve haar volle
^Oof \' Gehoon het zyzc met gereed geld ofte goederen betaalt, of
Vg^\'^^ontri-rekeninge tegens andere fchulden of reekening uitgege-

IX.

^»n ^\'^elbiief van vremde plaatzen , niet eigentlyk na inhoud
h ^eze Ordonnantie gemaakt zynde, zo zal het zelve doch in de
\'^en van den
Koning\'t Wiflel-Regt een vollen genieten .byaldien
slw^"^
* bewezen worden, dat den inhoud van dezelve ter plaatze,
den®\'
\'let zelve uitgegeven is , voor een voikome Wiflelbrief gehou-
» en aangezien word.

X.

bin, ®P wisn de Wiflèl gaiocken word, is gehouden zig

leet-n\'* . " tydvanï4. uurenteverklaaren, ofhy den Wiflèlaccep-

Wil ofte niet.

XI.

«!ge ^j*®" by den Wiflelbrief, zo zal hy den zeiven met zyn
dsar , °"deiteeksnen, ook zynen naam, nevens dag en
datum

\'onderzetten. \\

XII.

Oidstii .^iCTelbrief eens geaccepteert hebbende, zo mag
«ïna djat van niet afgaan; jnaar wanneer hj in zyn ac-

srentatic

-ocr page 522-

174 ^^

feincr^Mtifffi^nft/ cntmbcr fccn 3ic( tcrtanscrt /
93iuii?ectnc23cranbcttmg
tmd)tl obct eine anbete
juïegf/ aiifTer befTen SSiUen unb ©eneijmljaltung /
gäJecljfelfoabeäal)letwerbe«. @omagfo(c{)cö nic^)tguitig 1^9«\'\'
ïiftn er foU «a^ bem 3»(;a{t bes
sascci)feltrïcffs fccj«(;lcn.

XIII.

^EBta einer ben 5Becf)fe!ntc^tanncf)meit/ fofoflber^rtliatcr ^
9SBec^fe£briep
I naci) »ertautfe 24. ©tunben I für aße UnSfj^c»
(gc^abeiibatwibet proteftiren / entweber turc^ einen
Notarium -
blicum unb Sengen / ober m bem £)vtc/ tve fein Notarius ifi ,,
@tabtnmb 3lal)fl;auS\'\'@ci)reiter I ober jween glaubwurbigc3?»^^j
ner/ welefie alfofcalb ein inftrumentbatüberMcfaffenfoüen. ^
-^rotefiant aber fetl baö Proteft, jugfeic^
mitbemeinenSSW^f
l\'tieff/ fofern iweene attggejieUct fci;ti/ mit ber ttjien
ttbger;ct/ nactiiiem et bag
Proteft bcfcifrtebcttcm))fangen/ an \'\'
fobeti 2ßcc^fe(brtcff ausgegebenr;at/ verfenben/ ober wf^t"®,/
inftrument fo jcifig nte^t Ecnte uerfertiget werbt«/ iijncrini\'^\'
tag ber SCeci^fci nic^t angenomen fen.

XIV.

9Bütbe eerjentge / an bem ber SBec^fel bejafjfet werben foÖ / f^l
mtg I;iertn erfdjeineny fo mag eci(;uife(bfiben@c§aben jtif^f ,
bcni ia teinc Sejaljlnngnacö 28cc|fcl\'-3ilcctjt tonte gefcrbcrt«\'^
Jen.

XV-

SJBer ben 2Bec^fel acceptiwt / ifl ofjna«e 3(ugfluc^< «nb
^nng/ ju ber iljm angcfe^ten3eif5ubejar;(enf^utbig.
aber nic^t in ac^t Sagen / nac{} Per 23erfaü\'-3eit bejaljlen wü^^^J b
follber;enige/ rtutem ber 2Bec^fel fcejal)lct werben foU/ pr®\'®\'„If
imbbenjenigen/ bei-bengsec
^fel ausgegeben <;at/ befagebe^
ife(;nben Artioul»/ erinnern.

XVI.

Sa er aber faumfjafft i;iertn etftmben/ «nb ni^tatiff^ f\'^^ff
in
itijn lagen nac()bcr\'a3erfaa»Sctt Proteftiren würbe/ l"\'"\'"\'
ifjm feib ji ben @c^abeu jumejfen.

XVII.

Sörtn« ber 2Bed^ferbrief acceptiret worben/ fei KV" ^t /
derjenige/ ber i(;n angenomm«» / imbb« Ifrtt öMp\'fl^ö\'*^\'jtiii?

-ocr page 523-

Deenfche Wiffel-Ordonnantie. ïyj-

^^PUtie Ofden tyd veilangt,ofmet de munte een verandering maakt^
Seen ^\'^deren zin daar by voegt, buiten wille en conlent van den
ftaan de Wiflel zal betaalt werden, zo kan zulks niet be-

hyisna inhoud van den Wiflelbrief fchuldig om te be-
XIII,

weigerende den Wiflel te accepteeren, zo zal de Houder
«Ufjl®" Wiffelbrief, na verloop van 24 uuren voor alle onkoften
Gctyj^den daar tegens
pmeßienn, oïdoot een Notarimpublkq, en
Statij^/\'\'\' öfter plaatze, daar geen te vinden is, door den

«en /^«\'""\'■y^er, of twee geloofwaardige Mannen, welke daar ovet
\'^ftanr zullen opftellen en vervaardigen laten. Maat de Pro-

ÏJQ ti Proteß te gelyk met den eenen Wiffelbrief, indien daar
l>«t p \'^\'\'^gegeven zyn
, met de naaft afgaande Poft. naar dat hy
bekhreven ontvangen heeft, aan den Uitgever van den
overzenden, enin geval\'t /»jïrawent niet ty dig genoeg
«liet p ^iien vervaardigt werden, hem toe fchryven, dat de Wiffel

^«accepteertis.

XiV.

fcl^gj\'^\'en de geen, aan wien de betalinge van den Wlffeibtiefge-
^elveXjnoet. hier in nalatig bevonden wierde, zo heeft hy zig
fchade te wyten, in geval geenebetalinge na Wiflèl-Regt
\'^\'"Wien gevordert weiden.

XV.

Voojg^P^iflcl accepteerende, is zonder alle exceptie fchuldig op de
" betalen. Maar indien hy binnen agt dagen na de
liogj Jd. niet zoude betalen, zo zal de geen, aan wien de Wiflèl
detider!-^^^\' worden,
protefteeren, en den Wiflèl, na inhoud van
^"\'■^aienArtykel, fchryven.

XVI.

de veT nalatig bevonden word, en in tien dagen

\'^\'yten. niet protefleert, zo heeft hy zyn zelve de fchade ts

XVII.

de U^g^*\'®^ giatceptetrt zynde , zo zyn beide de Acceptant
gevet gehouden, aan den geen, aan wien de Wiflel

moet

-ocr page 524-

tcm/ an wcicficit tcr^BcchfcltcjahfctwcrbcDfoa/
ten unb Unfopcn ju antworten fci)u(btg. Unb mag er S\'^S\'^jLj»
wenn er will
l au^ bci;be ^ug(cicf) belangen / fofern er fonji
gen/ »aSobengemelbetwerben/ gelebetl;at.

XVIII.

2Bcr emen2Bed)fef beeomt/ anil^nfdbft/ oberanbefffn.^jj^^
JU jttl)rcn / bcr mag bcn 2Bech jcf-Srtcff an einen anbern
tat / woferncr von iljnjbegwegentcrgnugetift; ©rf""" I-ßccft»
wcnbig aufbeut 2ßcd)fclbricfe fchreiben/ bag bcr 3n()flft bcS
fefbrtetfeä ^u folc^cr
^crfcön bcja(;Ict werben fvU/ itnb
^Se^rt von i()m empfangen i)abc/ wctchee er mit Unterf<t)f/L.(i(
feines Dila(;mens/ nebcnji angefugtem Xage «nb Dato ^
foö.

XIX.

(Sin ieber mag an ftch / ober ton ftch fcftf
worin bercn 2Behrt begriffen/ ausgeben/ we{cl)emifotK"ifLt
SlScchfcfbriefcn «on gleichen wiirben fepn foüen.
"\'!\'!, I
fteieinen tangern 3ie{cr begreifen/ als »on jwee OTon^*^
iMch bem (te »orgcjeigt wocben.

XX.

S«icnige/ anbenbergOBe^fet foit bezahlet werben/
S5ebingung/ ohnauf feine eigene (gefiihr/ eingehen. Lf
wann bic SBejahlung gefchehcn füll/ unb ber 2öechffl
nur ä«r .fpclfte/ ober jum Xhfil befahlt worben/ fo nmg ƒ\'jjt
ehe minbere @umme auf gute Slcchnung annehmen / un» ("Ztl
«ur/ als bic öbrigeunbejahltc «Summe betrift/ wicüorgc»"^\'
proteftircn.

SXI.

9}?ann tfl bcn ^cchfcl/ vor bcr 93crfaf^3eit ju
fchnlbig.

XXII.

SCrtun ber OBechfcl nicht acceptiret/ ober nach ber.Ojfff^f/
leit/ nicht bejahlt wirb/ fo foll der SBechfcI fampt bcffcni^ö (,(
«nb über folci
)cS / für SSectjfcl unb OSieber-we^fel/ t\'"\' 0
fjunbcrt momuhtich/ unb noch ein halb von hnnbertinallc»»\' Ji
bcS Faftoren Provifion, Unfoficn bcS gjrotcjlS/ "nb p".(ƒ
©elb bejahtet werben. 2)ie 3infcn werben »on ber

itt weither ber 2ee(hffIl\'<äaf;t«we)rbi;nfoa/ yXlI^\'

\\

A

-ocr page 525-

Decnfchc Wiffel-Ordonnantie. 177

werden, totallefchadeen onkoften te verantwoorden,
fp^ y "Wäg ten allen lydcn, als\'t hem beliefd, beide daar over aati-
«en, indien hy het geen te vooren gemeld is, is nagekomen.

XVIII.

«"■rfre WiflTelbrief ontvangende, aan zig zelve, ofaan^yn

Zojj betalen, mag den Wilïèlbrietaaneen ander trmspmeeren,
®balven van hem vergenoegt is i maar hy moet buiten op den
Ben p \'\'^bryvea, dat de inhoud van den Wifieibriefasn zodani-
üOQj^oonzal betaald worden, en dat hy de waarde vandtzelvege-
Hsyg^" beeft, \'t geen hy met ondcrteekeninge van zyn naam, be-
dag en dMum bekragtigen moet.

XIX.

\'■^de bevoegtaan , ofvan zig zeïven Wifièlbrieven, waar

begrepen is, uittegeven, dewelke met de
iely "S^i^elde WilTelbrievèn dezelve kragt zullen hebben. Dog de-
Ha geen langer termyn als twee Maanden in zig bevatten >

® dat dezelve vertoond zyn.

XX,

btJjjJ^^n, aan wien de WiflTel zal betaald werden, vetmaggcsn
«iebe, ®\'^betgeen dat tot zyn lafte is, aantegaan. Dogwanneec
"Ige gefchieden zal, en de Wiffel of voor de helfie, of voor
tie t betaald is, zo vermag hy zulke mindere fomme op goe-

aan te neemen, en maar voorzo verre j aisdeoverige
®\'deioinme betreft, geiyk als tc voot gemeld is > tepmeßei-\'

XXI.

\'^Isn. vsrpligt den Wiflel voor den verva\'dag te be-

XXII.

de^v^n^®\' niet geaccepteerd, of naden vervaldag betaald word ,
\'^«n pej met de
Lagio, en boven dien van Wifiel cn HeiwifTcL

\'\'\'"^\'/Te va^^j*^, ei^nogeen half per Centosn alles , vooi
\'Saldvvej.(j" " Fattoor, onkoften vao het en Biief geidbe-

\'""\'«J?«« worden van den vervaldag af, op den wel-

""^slzoudebetwidwerdea, gerekend.

Cm) XUI, l?mjnt

-ocr page 526-

173 S)ettif(|e QîBccJ^fet^Octimmâ:

XXIII.

miffctuctt gscc^fcfbricf/ ttJaitttcr«iéti|î(>«Ô\'"\'\'\'"\'"fr,(
cfccrfaffôci-nuflcncmnKn/ jcbcuitcd) nic^t Oeja(;kt wäre /
ïat .niif proitftircf ifï /
me ju ferment f)«t / fcU rtffofcfltt fcini: ^
c^cntip (âitôfîc iit fcc^S 0)îoiîfl(()cttSJCïfofecn/ cbcrfcillS^cajl.
Olcdjt wvln\'oc^cn l;nfccit. ,

XXIV.

3(ufciitcit gBcc()rca\'rifffeau Écin Atreft gclcgct werben / f"?«^"\'\'
câ bcl)âU|c(d)cr feinen nc^tigftt iauff. @o muffen auc^ in
îuarcfoberDîorwcgen/ feinefrembeOelber/ bteburrf)®cct)t»^j
Ijtneincommen/ unb vcn bannen remittiret werben follen
I y«
einer Nat\'on feltnge auc^i gel;prcn / Wfber Ävtegcö / ncd) anbercr «
fari)cnI;a(bct:Ärieftirc£wcrCen.

XXV.

Sein Moratoiium ober eifern QSrieff fanwnber^ejafjfiin^^\'^
XXVI.

Sie @fabtîQ5ogtc iu ben &t\'àHcnl unb jÇierrcfg=cber
^Bogfe autf ben.i ianbe/ folkn affîtalb c()nc 3(nfci)ung ber^^^^\'\'
iîub@fanbcs/ nact) 3nf;att bicfcr2incrbnung/ KcdHiinbExe^ J
rion tecrfc
^afen / unö auf 3{nfud)cn SeS Svtagere / ben 5{ngeflii!3\'
woferu ei\' ftrtj utfl)t affofcaîb abftnben/ unb tejal^fen whrbc/ \'L
Arreft,
ober nad) ®cfc{)affcnï;citber@ad)e/ mit®cfaugni»\'\'^\'^
gen. S)a
(îe aber biefeiu nicfet gefeben würben/ feilen(îefcf\'f^\'\',/
@c^aPen/ ber burd) iîircn "Serjug / ctcr(Sâuntfal/ aL\'enbe»^ ,
\' ticirnSBec^felbriefintcrefliref fci;n/ terurfac^etwcrben E^nf\'\'\'
«l\'fiatten fit)u(big fï>;n.

XXVII.

ça^cîf aber berjenige/ ber ben 2Bec{)fctbrief aufgegeben Ijt
mtcî)bfciï?nacceprirctl)at/ fo l)artt>crpflictfet(ït;n/ fofollaiwL
«nbcre/ ber ben 2Bccî)fclbficf ju er^ angencuunen/ an
l\'en 2ôcd)ffibrîcf auggescbenljat/ bcn 2ßel)rt3ubejni)lcnt<^i\'\'\' (/
fcî;u / tuîter gfcidjcm Ovcdjt unb genauer 9iiri)ttgfcit / wie ofct\'ft"^
j.iSfci;banu/ ba|janberSlîerabrebctwave.

ba

ü\'ßccl)fcl

tiäiif)i3aijriif)b2(ig|um Ênbcgebvo\'c^t werfen.

-ocr page 527-

Deenfche WifTel-Ordonnantle. 17p

XXIII.

djp^^and op een Wlflèlbnef, als Atzthenht geaccepteerd , ofin-
zelve ^Édccüjoterr^, dog niet betaald is, ofindiendaarop^«-
^ »«effeeyrf is, jets hebbende te pretendeeren, zal zyne zake ten lang-
n mden tyd van zes Maanden vervolgen, ofvan zyn Wiflèl Rest
""tftcekenzyn.

XXIV.

Wiffelbrief kan geen c/irrey? gelegt worden, nuar de zelve
oud zynen regten loop. Alzo moeten ook in Deenemarken of
en \'^\'■^egen geene vremde gelden, die door Wiflèl daar heen komen ,
(Q^^^daar zuilen
geremitteerdutritn, wat voot Na.\'ie dezelve ook
^Ijoofen, nog Ooilogs, nog eenige andete ooizakens lulve ,
"^\'■Weerrf werden.

XXV.

Aforaw!»)», of uitftel Brief, kan van de Eetalinse des
\'^\'flelsbevtyden.

XXVI.

aanzien van

ïg ® Stads-of Landvoogden zullen aanftonds zonder Hdii^xcij vau
cKtj^^oi en ftaat, naar inhoud van deze Ordonnantie , RegtenÊAe-
(iig, vetleenen, en op \'t aanhouden van den klager, denbefchui-
Oj® en, byaldien hy weigerde aanftonds te bcialen ,
tearrefteren,
"\'de gefteltenis van zaken, in hegtecis te nemen. Maarin geval-
k zouden nakomen,zullen zy gehouden zyn den iehaden ,
ïla\'\' nalatigheit aan alle in de Wiflelbiief^ewitrej/ieriie veioor-
j zelve te vergoeden-

XXVII.

dewyl de Uitgever van den Wiffelbrief, en Ae .Acceptant t^
f^lbi^^" malkandei verpligt zyn, zo zal ook den ander, die den Wif-
lel t becfc aangenomen,gehoiiden zyn aan den Uitgever den Wif.
ly]^ jj etalen, ouder gelyken Regte, en naaukeurige rigtighïit, ge-
tjpf.. ? vooten gemeltis, hetzydan zake, dat anders veraccor- .
mogre zyn.

XXVIII.

^"«jT«» zujlen aanftonds bygelegt en geeindigt
^\'\'Hen \' \' zake, dat andere Creduorcn met hen ccncur-

gevalj"\' den WiCèl haare betaalinge zoekende; in welken

Esbi,,.! "\'zelve binnen jaar en dag zekerlyk zullen ten einde

° \'\'"gt werden.

imz) WISSEL-

-ocr page 528-

1

i8o ^Mntienfeurg.

SBclc&ee\' ene. ^^urförftl. ju Branden-

burg, &c. in Sero ^cr^oathmni) ^jcttjycn obfcrvirct/ itu»
«hr (tc wit alien (grnjlctinD D^achotMgcljalfcnwilTc«
«Julien /

3(u(f Sl;ttrfurfll. SScfcfjl. turd) ben briSoE publidret
Anno M. DC. LXXXIV.

©Smnach @cine Stnirfürfil. Snrchlanchfigecit jtt SrrtnW«\'

burg ffc. linfcr gmlMgCter .Oer?/ ingnaSigpe Confiderati"

gcjoßcii/ wie allent»clk(laacn JßanbcIS-.^la^en ein grctjc« baf^\'
gelegen/ b>iB wegen auggctung / scceptirninb tejahlung ^ j
\'2ßctl}rf{tric|Tcn gute orbiuniggcftifffet unb untcrljalfen werte /
aber in rero (o wd in als aufjcr bcm \'-^Icich gelcgencnj^anbcls--®^!
ten 1« bcr commerciirentcn Untertl)anen
unb (£inwcii;nern niff^^

gtlf; (So (jabcu J^odiihrmclbte ©eine Sl;urfitrjJlid)e2)tird)l\'\'\'\'\'\'^y
tiflfcit/ JU abwcncung aller inconvenieniicu / fo IjicrauS fff"\'/
cntffchcnContcn/ eiücbcfonbereQBechfel-iJrbnung abfaffcnlw
wcld)e
oon wci\'t ju wortealfo lautet;

I.

■25of alle gcfd)toffcne SBechfclbricjfe fol bei; ubettiefcrung b«»^
nu, Die Valuta fo fort präcil\'e bcjaljlct werben/ unb wcfcrnf ^^^
ttbgang bcr folgcnbeit »pofi bcp tibcrliejfcrung unb uerfenbiinä

fec_uuda2Bctl)f«au-icffcsy ber Valuta l;a(bcrannoc{) feine wrgmW \',

gcfc!)cl)cu/ fol Me bcjal)liing mit parater Execution auff «perfo« " >
©ütertcs jenigen/ wclcl)cr jubcjal;lenfct)ulbigbleibct/ gcf"\'^®^
werben.

II.

5)afcrij ein 2fuägcbet ober gieljer beä g5Dcchfclbvicffcä I f^f
bfu fall/ wenn tijm bcr wc!)rt bes gcfc()loffcncn OtBccbfels
bcjablct wirE>/ belencten trüge ben (Scber mit parater Es^\'^^Le«
ju itfccrfailcn
I unbbanncn()ero licbcrbicAcceptationfcineSg^^ Aj

«tn --IBcdjfcUirictfes contramandircn wolte/ alsbann foil \'\'\'j^s
Contramande mit bcr anbern ^ofl/ fo nach »(.cti

2öed)fclbricf abgehet/ fortfcnben/ unb wann ! j,,;!)

«nb bcr ^Scchfclbrief direft, ttub nicht an ordre /.((^cf
folvhe Contramande »or gcfchchener Acceptation anlange^)

Jk

-ocr page 529-

Brandenburg. Wiffel-Ordonnantic. iSi

w I s S EL-R E CH T,

Geen Zyne Keurvorftelyke Doorhjgtigheit

Vaa Btandenbiug in \'t Hattogdom Pmißen, met allen ernü en
nadruk
wil geobl\'erveert hebben,

Op Keur vorflelyk Bevel door den druk gemeen gemaakt
Anno M, DC. LXXXIV.

^T Ademalen ZyneKeurvorflelykeDoorlugtigheit.van Branden-
N burg &c., onze Genadigfte Heer, in genadigfte
conftdtraiie
g . getrokken heeft, hoe dacailea Koopftedenzeer vee! daac aan
dat wegens uitgevinge ,
amj>tetrh,g en beialinge van
^\'Uelbrieven goede oidxe onderhouden worde, en dat inzynezo
jj^\'binnen a)s buyten het Ryk gelegene Koopfteden, tot groet na-
^ vaii de negoücrende Ondetziten het dsar aan dus verre ontbroo-
tip? ■j beeft Hoogftgemelde Zyne iCeurvoifteiyke Docilug-
tQ( vootkominge
van \'mtmventznxun, die hier uit zouden
["■^^en ontftaan, een bezondere WifTel Oidonjianüeopftelieula-
\' Van woord tot woord luidende aldus:

H^yoot alle geflotene Wiiïélbrieven, zal by overleveringe van de
de aattftonds betaald werden , en in geval voor\'t af-

Vj^^ ^an de naaftvplgende Poft, by overleveringe cn veizendinge
Se j Wiffelbrief, de niet voldaan is, zal de betahn-

jjj j firate Executie op de Perzoon en Goederen van den genen,
itnuldig blyft om te betalen, gevordert worden.

II,

bem\'^j^" "" Uitgever of Trekker van den Wifftlbrief, ingev-lle
rigi, . ® waatde van de gefloote Wiflèl niet betaald wieide, fwsa-
ien \'"»^kte van den Gever met
parate Executie te overval-
Wiijj^\'^ daarom liever de
accepi&tie van zyn gefloote Wiflelbiief
dïte zo zal hy zulk
Centramnnde niet de an-

den \' " j geflpte Pnrna Wiflelbrief, afgaande Foft voortzea-
niet\' aa gebeurende, ende den Wiflelbrief
dtreéï ,\\ en

"•\'ceptarluidende, ook zulk Contrarnansie voor de gedaans
aankomends , de
Wiflelbrief daar mede ts niet
(
) ge\'

-ocr page 530-

3 Si S5tanbett6itrg. QB«cï)fct^£)tî)ttUttâ.

SEcc^feïfcncff bamit Kniia^fct fci;n; baftrn atcrfccr2Bec{)fcffcr\'\'|
«n O
diegcfroflct/ iinobic Accspiation fc^Dnvcrrtct)tct / alsbfliip\'i
bcrgifljcr ïei )!>flid)tct/ frtr bic gute une prompte ®cja!)luiti5 fc\'"\'
23cc«tc!!.n\'ic)Jc6
uad) ®cd)fel»Dved.)t3uforöen/ unb nuig jîctitt\'fô«"
î>cë ïiôei; rte an bcn (Seber l^altcn.

m.

®in jeber ©efcerbeâ ©efbeéfofige&aften feijn/ beneni})rangcit«rt
Prim, aBcitfcIfcricff bei; crpcr spo|î an£>rti) unbftcUcy
lautet / jur
Acceptation ^u fenbcn / eSfet;berfellie nun nac§ ©îi^tl
(angectcrtiir^ er immer wolle / roil et aber fo£ct)cnrtnbeteri?i\'f;\'^"
nepturcu faffen/ fo fan er/ nact) bem betPiima jut Acceptât\'"
gefanbt / bcn lecunda Daju gebraudjcn: (Sr mug obcrbcSjeniô\'
9?aJ;men baraujf jctc^nen / bc»; wem bct Prima on ju trctfcit.

IV.

©oftc aber jemanb auö 9îai^ifngigteif bic »erfenbung fcW^
2Bccl)fi\'lbtiejfe jur cceptation oerabfâumcu / uiw tagfelrijc Acccp\'
tanon nti^t erfoîgctc / fo fol t>er (£tnljaber beë ^ßfc^fclbriefe« fcinf^
Re^rels ati fcn 3ici)cr ijiaben/ foiifern biefen fd)aten feinet nw
ïagig£eitbci;meffcni baoonifî cr aber befrei;«/ wann entwcbcfP\'

fpoliirct/ oret bie «Srieffe wegen lintuljc im ianbc/
Anbete»cri;inberuitffcn unrerwegrnsliegen bleiben.

V.

Set <5inr;aber eines SSBerfjfctbticfeSfofl fetbigen ntfobafb"\'^^
bcjjcnem)î)fangbcn bcjcgcnen jut Acceptation ptiiemiren : wof«\'^\'\'
min ^crfclbe foId)cSjHt(;uu abioluiè tcvwcgert/ ifiergc£;a!tcn\'\'^,
»etwcgertcn Acceptation Ijalbet proreftitcn }u (äffen/ unDfof^)\',
Prof, ft ttffoba(î) mit
Der crf}cn»))D|îauben @cfccr jurMjufcnb\'^\'y,
wctdicr
auci) iunerljntb 24. ©tunben nat^ gmpfang fccsjProieft»\'
bem
3iei)etfofd)eS wiffen ^u (äffen / ober / roofern ^erfe^bc abwcfc"\'
Ware feiner Jtau / ober *?eCicii(cn bcffeufwegen 3îacfertgt
fcJ I mit ber »erwarming / wann l)tcrinnf n ctroaS netfäumet wevl"^\'\'
uicrt)fe/ tager ben
batauS cntfrcftcnben fd)ai\'enallein tragen/
»crgnitgen / unb feinen regrefs auf Den 3iel;cr folc^cä «Briefe« l)«\'\'"
^olü

VI.

"^Sofern ein belegener einiges bebenden ijattcl bie Accept^\'
tion fo fort abfoktè ju lei|îen/ unb bcn (ïinî
;«berei;fuc§cte/

r

-ocr page 531-

Brandenburg. Wiifel- Ordonnantie. 18 j

^l\'^aan zyn, maar indien de WlffelVirief aan Ordre gefldd , cn de
J^\'itie volbragt is, zo is de Trekker verpligt voor de goed\'.-en
J^Ompte betalinge van zyn
Wiflelbrief na Wiflel Ragt te zorgen , en
zig wegens de waaide aan den Gever honden.

III.

j, Eenieder Gever van het Geld zal gehouden zyn, den ontvangen
j,,""« Wiflêlbrief met de eerfte Poft, ter plaaizc waarheen drzeh\'e
j" \'"^idende, ter
acceptatie te zenden . d..zi>lvezy na Z^ftzolrngof
^\'^\'tiishywil; maar indien hy de zelve elders wil iieioiiuren htm ,
hy, de Prima ter acceptatie gezonden zynde, de StcnW« daar
f ® gebruiken; maar by moet de^ naam van den geen, by wien de
\'"na te vinden is, daar op aanitkenen.

IV.

zo iemant door agteloosheit de verzending van zodan\'ge
j ^\'Jelbrieven ter acc^^fdfifzoudekomente verzuimen , end-t clus-
niet was volgende, zo zal de Houder vin -ic.T Wiflèl-
geenen
regrefs op den Trekker hebben, maard.z?nfchaden
^ "zyn eige niktigheit wyten , waarvan hy vry is, als
wanneer of
gefpoheerd, of de Brieven door beroerte in het Laad, of
^ere hinderpalen ondeiwegea leggen blyven.

V.

Houder van,een Wiflêlbrief zal denzelven op den ontvangft

^ ^ftoïids aan den betrokkenen ter : indien nu

Cp .^ ezuSksaij\'flÏHf« weigert te doen , ishy gehouden van wegen de
j^^eigetjjg
Acceptatie te latenprotejiieren.en zodanig Prr:tefi sanlionds
dgj eerfte Poft aan den Gevet te rug te zenden , dieookbinnen
deuT^\'^ Van
24 uuren naat den outvati.cft van het Trof,/, z ;.!ks3au
aan zal bekend m3ken,of in gevalle dezelve iiiet prefe\' t wss,

tjfg y\'i Vrouw, of Dieoftboden , zynentwegennangterve i, met
Vet,, dst, byaldien hy hier in iers niogte komen ta
de Ichade, daar uit onlftaan, hy alleen zoude dsageu
en van alle op den Trekksr van dusdanige»
\'ei zoude omftekenzyn.

VI.

hetrokkene (warigheït maakte de .Accftnaiie zo
«"/«\'afe te prcfteeren, en de Houder van den Wi&Jbricf
(m4; ver-

-ocr page 532-

tern proteft big ncc^ftc ^£>{1 ctn ju i)a[(en / wcil cr jtc^ binnctt fof^fe^
gcit crf(âl)rcn rourbc / ob cr ben gSBecbj^lbricff acceptircn
Pioreft
juriict gci;fn(affcnTOo(tc/ (o pcljctjiDarbcmeinijabcn\'^^^
Dijnc f:incn prajudif? tig" buljin ju mttmj crijî-abcrbajiirt\'"^^_
tccgcg vcrtunbcn; bafernc abcr »or bcrncct^jîcn ^oftbic Accept^
tic., ntttt crfolgcfc/ tiî cr fcljitlcigjuproteftiren / tmbbasPfo\'
mitcrjîcrabrcircntcn «pejî ju tibcrfcf)icfcn. SEannabcrtnl»\'^"
trtiibtr.2ecaj(c(brteff »ccepiiretunrb / unb bcrfclbenuct} ■

tct/ ijtber Acc p\'.aiu fituiotg / baS D .turn Ccr Acceptation jun"\' \'

ren/ afg roarc fcîc^ctcS XogeS/ bail;mbctfc[i!cba5er|lc«ifli;\'p\'
fentirctrecrbcn/ gcfcçcljcn.

vn.

QSfr einnt ®cd)fci\'fcricffacceprirct/ ber mbinbef ft»
ben c£t!i!)abcr
aii aucf) an tcngteljcr/ vcnfclbenaujf ÎSctfaN\'^\'
foiibcr etiitgc
iixccpuon ju tcjai;(en.

VI IL

(Sin Arceptant ifî geljatfcn btc Acceptation eilicS Cfficc^fcftrieff^^
mit etiji-ni)ait&igcr fcferip/ bcy\'aigung fcincs 3îal;inen« unb
Datiju(ci;tcn/ unb/ bnfcrntgcwDUinadjtigtc-.iJicncrbic ccep\'^\'
tioi) scrridjten / ntujiTcn bicfclbc iljren ^a^mcn unb Sunaijmcn
Oîaijmoi tl;rcë .Çcrrcn fccDtugen/. «nfcrcr gcjîaîf iffber(£inl)\'>?\'^
fplctjc rtii ju nclnnm nidjt »crl-uiiben / fouocvn fan fatten / ulS
tie Acceptation gdnijlic^ verwegerf triprbcn / proteftiren.

IX.

2B\'inn bie Acceptation etncs 2Bectifc(trieffeg tjcrsuegert
inib ce offerirct (tc^ cin Tertius |1I Cijrcn unt in r-gard tc»
Ijcrs5 crec uidoilantcn ten QSccîjfcl ju acc.-ptircn/ fo foil ter
cepiaiw jdjulbig fi\'i;n vorCcm Notaiio, mcld^crîtc Proieftatio"\'\',
2lîal;mcn bfS CciiU.mtcrS »crricittct/ fclbtîin^crfpnjudeclarjrci\'/
bag" cr Ten 2Bed;fiï ju cljrcn bcs Jiciicrs ebcr Indoflanten accep"\'
re/ nnfc bie Accvptnior. anf ben -IBcdjfcItricf jn fdjrcibcn/
bei;fiîgiing bc3 giciu-rS obcr Indoflanfen DîciDmcn / wcldjcm
S"
el.\'rcn er bi:fcu »Jgrtctf accept-rct/ «!c^urd) cr rcrtinfUit ti""\'
cf)ct/ auîf ten <33crfrtil=Iagtie fccjaijamgbeg 2Bc({)ttlbvteffeS"t.\'\'"
ben angcwtinbtcn unt=o(rcn ju
tiiun; Scgg(ctd)cn fcl tcrNotaru\'®
tie Acceptation jii (()rcn / roie »on t&m deciarirct rcorbcn/
tctn Proteft tugcn/ tintSltigcStcm®ini;aberesn-adircn/
lae Pforcft mit teiwefi-gtcr Acceptation frf)ul^ig ift mit ei;eft\'
^cjî fort jn iVnbcK."aeautt intn ter Seifbcrt\'cafS^!^.^

-ocr page 533-

Brandenburg. Wiifel- Ordonnantie. 18 j

met het Vmeßtöi de naaftvolgende Poft te wagten, de-
*vüd binnen dien tyd zoude verklaren , ofhy den WiiTclbiief
llaiiV""\'\'""" \' ofmetProtf/Utente lUggaan.zoftaatwel aan den
uaer van den Wiflèlbrief vry , zonder zynpr<»;«rfif/> tot dien tyd
te wagten^ maai hy is daat toe op geenerley wyze verbonden
3

\' \'ndieu voor de naaftvolgende Poft de ncceptatü niet gedaan
Ssa\'j\' "^y gehouden te enhet Pmty? met de eeifteaf-

bV\'p Poft le verzenden. Dog wanneer in zulke» gevallede Wiflèl-
fci, word, en na Zigt luidende is, zo is de .Acceptant

dj^ Datum van de ^ccfpf«!« te teekenen, a!$ of zodanige op

zeiven dag, als hem dezelve voor de eeifien3aal^e;rejft/fe.ir<i is,

ëelchied.

VII.

een Wiflelbrief, die verbind zig zo wel aan den Hou-
Ssjjjaan den Trekker, denaelven op den Vervaldag, zonder
IC betalen. \\

VIII.

«ig5 ? ^\'^"ptant is gehouden de aceepmic van een Wiflelbrief, met
pr^fj.^\'idig fchrift, byvoeging van zyn Naam, en htt
Dätum te
doe^ ^\'en i en indien de Gevolmsgtigde Dienfthcdende <tc«/)fiifr«
hn "boeten dezelve haare naamrn entoenaamen, by de naam
Hrei en Meefter voegen, anderzins is de Houder van
\'^\'"da- niet verbonden lodanigen aan le nemen , maar hy

H,,^ \'^ïVan, als of de «cc/if«f Je t\'eeneri\'.aal geweigerd wss, fnteßt,

IX.

^»He van een Wiflelbrief gewcigeit werdende, en een

«ien "If^\'-eercndsy den zelven ter eeie, enten refpeSs van
gehoy/^\'^k«! of
iudejfant , te accepteren, zo zal de .yiccepsant
Vati \'^yn voor den Ketaris de preußatie in den nasm

^ät hy ^ \'^«U\'ier verrigtende , zelf in Peizoon te dcclarerm ,
e Wiflèl ter eeie van den Trekker of Indnjfam accep-
^lyvoegf \'^ccptatie op den Wiflelbrief te Ichtyvsn , met
Cfire van des Trekkers
o{ Indfjpmten naam , tot wiens

®p dcn "^zen Bïief accepteerd , waar door hy zig verbind ,
"^etale^ ^«"a\'dsg den Wiflèlbrief nevens de onkofen te
• ^«sgelyks zal den
maru de acceptatie ter eere , gelyk
aa/!) , by het
Proteß voegen 5 en het

.\'chuld- " cxtr.ideren, die het Proteß met de acceptr.

"\'3 IS met de eeifte Poft sf te zenden , den betrokkene
(sn s) nader-

-ocr page 534-

fîvti erf (rt()ï£tc feieren piotefthtcn ÎScc^ftltticffan 5« (,/ â
211 t\'cjaf;(cn / fc ift ïscr crfïc Acceptant nici)t fc^uIMg \'»fc }ii
ware baiin/ bag cr ßittwi(Ii9t()äte/ cbcr feine aiigcinj^i.;

llufcfien nctfti pro Cento provifion üon bembcjogenenPCf

gteidje fcewanbnuS foileé and) niitbenenQBectjfeftn-ietl^nl\'af\'t»\'

c&e icegeu nidjt gcfu)e()ener Safjfungpioteftiret/ vioneiner \' \' ^f,
^erfou aber bcm3iel;cr cber Indoiianten jit cl;rcn etngtl"!\'\'\'
ben.

X.

«Sofernein9Becf;fe(6nef «ccwegerfer Acceptationfyal^crP\'^^\'ftV.i ^
ïCÈWirb / fogctniyrcf jwartetn®n(;a()crbenPtotefl: tni^b^\';,((>
^off jui-üct Jtt fenbcn I bcn \'2Bcd)f;(tH-ieff aber big aitff ten
tag an fid) ju bel;«!tctt: wii afstann ter bejogcne ( wofC"; piC
Tettius tarjroitcijen gcEonnnen ) nort) bejablcw/ tfr
 i

fcfbc mit erftrttfung beS ïrotefiSunb «Bricffc-Port gebùl;rc»^\' ;
3îci)m£n. :

XL

ÎS3ed&ferbricffe ötiff atiäwertigc/ wcfd)cutc()tdttbcntjcni3\'\'\'^
wo[;ucn / wofcîb|ï bie Jai;fung nac^ iniialt SeS ^Bcc^fe"^\'^p\'
gcfv^cî)cn Ml foilcn ton bcm Êinl^abev cl;n »crpumnfiâ "
ration gefanb werben; beç fciîd;cr Acceptation i(î ber -^^f^Lci^
fif)u!big iit notiren/ bei; weme jtd) bcr<gin()abcrau|f25ci\'t\'\'\' tft
anju gebenf;abe. Oßannnunbie bejaïjhtngniiijterfofgcf/ \'"\'\'y)\'
<Sini;abcr gegen bcn aïnxiefcnbeu Acceptantennid)tgcf^c()"\'^ Ac\'
liiug äjafberproteftircn/ unb SBrtctfcj«rü(f= fenbcn/ wciO^\'^ftf
ceptanr gc(;a[feu gcbuljrcnbe bcjaljlimg ju tcrtu}afcu /
€in!jaber nid)t verbunben ift bic ©cfbcr weiter /
3ai)l-.^lrt§cjufurf)cn. DOÎitJenen\'2öcrf)fc(brtefcn/wc[d)Crti\'M V
îrcrtige
tn ciuetn gcwif^en Barett (atiteu/ iff fo woi ber A«^/
dis jabfuitg f)alter î>te
Pafc(b|î gcwo()n(!d)C firtnung 5Uobfe^
weifu fo(d)c Sriefe nic^t c{)cr
ai-3 im anfange fc(d)e6 Dîarcft» ^
tiret werben / ba tie tcjogcucn tuSgemein feibft jur
ffcilc fi\'!?\'"\' \'
einen S3oîImdct)Jigtcn2)\'iciicï inil;rcm 3îa(;mcnfcnben.

XII.

2)if 3B«î)fcïbricffc wetc^e in DD^ün^ cber Currant"®c^|!jiiï\'
jrtMen fai.ten/ fc«en in fdner ü
>i)tirfftrftisd)cn Surcfcl- t\'"
3J?ar(6-.25ranbenlu!S-g ttnb ftbriacn SicidiS iaubeitmit

-ocr page 535-

^^ BrandenbLirg.Wifrel-Oraonnantie. ig-r

"^H^en Z\'g verklarende Talken gepnte/lferden wiflelbrief aan te
fija^ h " betalen , zö is de eerfte A<cepta.nt niet (chuldig aft«
j Was dan z«ke. dat hy zulks goedwillig kwam te doen, of
"gewende onkoften nevens i
pro Cento provtjïe van d. n bstrok-
_ ji\'^ong; van gelyken zal het ook met de Wiflêlbrieven gefteld
\'•cfij wegens niet gevolgde
benliagegeprotefteerd , maat vaneen
Peizoon. ter eere van den Trekker of ingeloftzyn.

X.

Al

^«hoo!®" Wiffelbrief van geweigerde acceptatie geprotefleerd word, zo
^ajt ^ de Houder het Protefi met dj eerfte Poft te rug ce zenden.
" dê^ \'^en vervaldag toe aan zig te houden : indien

(in geval geen derde daai tuffchen gekomen )
\'»(e;? , is hy verpligt den aelven met veigoedinge van het

\' e» Bïief-/ïorf behoorlyk aan te neinen.

XL

v^ befj?J\'\'^\'evenopuitheemrche, niet woonendcterplaatze.. alwaar
SdïQ na inhoud van den Wiffelbrief gefchieden zil, zulleri
(, "onder zondereenig
vetzaymteï acceptatie gezonden wer-
^\'«Ozig^^danige is de gehouden tcmtseren, by

d 30 op den vervaldag heeft aan te geven. Debetalin-

1. , blyvende, zo vermag dc Houder tegens denafwezen-
f\'ieven^®^"® niet gevolgde betalinge te
proteßeerm . en het Prc^teß en
^etalj^ \'Ug zenden, dewyl de Acceptant gehouden is behoorlykc
jf verfchaffen, en de Houder niet verbonden is , de gelden
t betaalplaats te zoeken. Met die Wifit Uiïieven, op

[\'/■\'«île g]^^® ineen zekere Markt luidende, is zo wel wegens dcitr.

> die daar ter plaatze g wooueiykc oidonnantie
h\'^^^odanr"* zodanige brieven niet eetdf a!s i-« het begin
j^r^^^^\'ktjfdCiTfyS^iferï werden , alwaar dt betrokkenen ge-
\'^\'^^^tNaamf \'^\'\'Piäatze ï.yH , of eenen Gevolmagrigdea Dieiiasr
Senden.

XIL

Ê\'^\'zuUe\'Ii^"®\'\'®" \' ^^ C«rr^»t-geld luidende te beta-

"" eurvoi\'ftelykenDoorlachriVnviis eur Ma.k-

i ftukken """ i ea

^tmOifjj \' Koningsbergen en FruiJen met roclichs eii

e Ooiden en 6 Grcflch:n b«:aald weiden, oa dclioiideï

-ocr page 536-

tfjafjlcfwctbcn/ initiflber<£inf>Uicrof;ncfeinen

geVtifcH/ ©rcffflcn/ 6. spfcnnigen / Srti;cr /

ontcre ficine DJUni^c an jn ncl)men; aßannnbcrticvcinljrti

2Sccl)feJbrtctfr5t)0rt Species retef / foUcn unter

X. X!;iil. .Oollanriic^-iini) «Sürgniibifc^e/ wteouc^ «OH\'

gcprdgcte^IßctbfeJiijalcr/ ebcnfafs feie ganzen unb
scrfranben werben; \'2>t)tt tencn | If^itcrn. aber folnicma\'»®
als 10, meic^iSf!;rtJcr. unter ioo. mifä« nehmen t^^ \'

fe!;n.

XIII.

/ f"\'*

3n bejaOIiingc ber ®ec^fcf ttieffe / ober berofeffcen Valuta"

fen feine Compenfatioocs, otcr fogcnanbtcRefcontresnJicb\'
<£inä)«faerS nsÜIen putt l)abcn/ was rtuc^vorpratenflonesii"®^^,,,
berungcn &er
©Eber/ 3<e\'Kr/ <2tnl)abcr / IndoHänt, obtt^ .iff.
ptant
in E>erglcid)en fallen/ einer gegen ben anbcrn l;aben \'""\'Lt
(gfcenfals
fol m>in nid^t ftnlbig fei;it Aflignationes, f\'^^s I

freien iBtlien an|u neijinen; ituboöfcijon bcrglcjci)crt Aßignä^j,(()(
»on beut giuljafcer angenommennnirben / fo bleibet bocft fei"
fc(--3lecö£ fo {<ingc
in integio HgbaB\'biejal;lunge»onbcm
tatio TOÜrctlict) erfolget.

XIV. »

i)£f(ton QBedsfefbtiefe iiid)t gefd^l^ncr Acceptation Ijt^\'fpcH ;

rtcljter Seit proteftiret ssorben/ fo inüjTenbiefeltegleict>»ol«""|i;|\' i

93erfii(»,|;ag nod)inal)fn eben fo »»ol alö bie acccptirttn !

bricffe nict)t erfolgeter bejal)lnrtge falber proteftiret werbe»; , fj i

beigen fals l)at ber ®tnl)iibcr feinen Regrefsan alleunbjf\' j

bej>bcm^c4felliricfcintetefi[ireffei;n/ t)crlol;ren. ■ I

XV,

. f((

QBantt 23ecf)fcfbric;fc an ordre Jtt bcja()lett fauteit/ «"V
Acccptirfe/ ober ancfe wegen «ic^t gcfi^cOener
Acceptation P
öirte «Sciejf nicl)t in tcS Ictflcn (Sinljdbcrä .^dnbrn/ ober fit
aber/ rociie berfelHge ju ftnben/ atiff ben/«\'\'\'\'(U-i«
be^afjlimg gcforbert wirb/ gcfd)ricbcn wate/
fo foUbcr
bcs kt,^en 2Bcrt)ftlt\'ricffe£ «n fall »crwctgtrfcr fcejaftlwng / "tf» j„.
Notariurn
2 Prottftc perfertigen (aff.-ii / uubbencincnanbcii
Ijsiber bcs acccptirfen ^fficdjfclbrieffcs itt\'cvlicfcrn/ in bcm
aber/ wclcticacr/ tcr <£inl)aber/ empfanget/ jeit/ ^^""p.ote\'\'
rf)rf/ wannuiib mol) er/ ber Notanus, gcmclftcn erjlc« \'\' «ti\'\'
tU\'criicfcrf / fc^cnrafjcn ; @?rd>e Ptotefte iniilfen "" „»fi\'
Cf/tc» rtls ktflcii ®inl;atcr; fampt ben gScdjfelbrieffcn/ if-^

Ji

-ocr page 537-

^fandenbutg.Wiffel-Ordonnantie. i8c?

dank niet gehouden, pGfoilchen, 6 penning-
niaaj j"\' Payers, Schellingen of andere kleine Münte aan te nemen,
°nder
" \'nlioud van een Wiflelbrief van.iffctóJ meldende, zullen
gelsU \'^""^en naam de X. Daalders Hollandfche cnBourgondifche,
gelijk andere inhetRykgeflägeWißeldaalders, mitsgaders de
^jj . ® en halve Dï<Mto»Jveifi:aan worden; maarvaode ^ Daalders
tiie y j\'^snt gehouden zyn meer als i o. Ryksdaaldeis ondet de fom-
fi 100 Ryksdaalders te ontvangen.

xin.

van Wiflelbrieven, ofderzelverra/««», zullen
Vj^ ?\'-""»pen/rtt!»«« of zo genoemde Äe/foutreuegenswilleendank
dcfj Houder plaats hebben, watvoor/»r<t««y<enjjenfchuldvot-
««ütj Gever. Irekker, Houder, IrJoffant, of^/iccep-

Vj^ ® \'\'usdanige voorvallen den een tegens den ander mögt hebben;
^iUe zalmen nietfchuldigzyneenigew/vjj/jwrttientegenszyn
"emen; en oflchoon dusdanige
^jfignatien van den
loi^^\'. zouden
geaccepteerd werden , zo blyfc dog zyn Wiflèl Regt
"g
\'n imtgri,, tot dat de betalisge van degcßgneerde gevolgt is.

XIV.

tjJ^^\'^\'\'OOn Wiflelbrieven wegens niet gedaane aeceptarietettegtct
is, ZO moeten dezelve evenwel op den vervaldag
VqUj \'\'s zo v-cl als ie.geaccepteerde Wiflelbrieven, wegens niet ge-
^Vn ? in tegendeel is de
Houder van

in den.Wiflèlbiief^iinttr/jJ/ètrrf zynde, ontftec-

XV.

teej^^\'^^\'^ltirieven aan Ordre luidende te betalen. en de gticcep.
»iet ? ®ok wegens niet gedaane acceptatie geprotefteerde Brief
handen van den laaiften Houder, msar de naame. by
linge vinden is, op den Brief, v/aar voor dc beta-

Vj,j , Bevorderd word, gefchrevcn zynde, zo zal den Houder
dooj ^j* \'aatften Wiflelbrief, in cus van gewdgerdc betalingè.
dejj u
" Notaris Z Proteften vervaardigen Isten, cn het een aan
van
den geaccepteerden oigeprottfteerden Wiflelbrief over-
lyd, andere, dat hy, de Houder, ontvangt .

\'\'\'\' hetp\'^^ en plaats, wanneer, en waar tet piaatze hy, de Hota.
8« eerfte
Proteft overgeleverd, zetten laten 5 zodani-

V\'tri moeten zo wd van den ectften als laaiften Houder, ne-
vens

-ocr page 538-

mit b«ei:|lcn -<5i)i>(l von jc^cm an feinen OMamt/

itiem er Oterinnen ju tljun Ijat/ uberfant werOcn; Saferne ^
Iiima mit» Secunda 2öcd)felbrieife bepterfeitö in beö IctP^\'^"
fcerö ganten/ unb ber ©cber niemanb anberSjuRelpiciruiib ^
SBed^fel\'Diecijts burd) obgeCad)tc wrjeic^mmg beS 3^al)nu»J \' ^
öcii Sßriejf comiTiittiret l)ättc/ als&ann fclberrctftefiinD\'iwr^,
eine Ftotcft biirefe ben
Notarium, inelct^er baS l\'roteft getöart I
crfien ©cber fenben/ bfi;Der»ecwavnung/ TODfcrneciiioPcra j
rcrI «nb fonbevltc^ ber tetfre ginljabei; l>tcrinnert etwa? ll^j^»
ijjürbc / cr feinen
Regiels anff alle biejcnigcn / weldje an bcm
iclbrieffc
intereflirct fet;tt / wtJieren / «nö ftc^ an bem „^

ba iljme fein 2öeci;fcl=3ie(^)t iufuc^encfen bleibet/ öü»»\'^

fiJli.

XVI.

■SBamt ber Acceptantrttifbett2Jerfafl=Iagmif ber

tjtigroarc/ fo foübet Sinljabcr folc^cjuptocurirennichtscrin\'^-l
fcnlaifen/ Jebcnnoc^ jtcljeti(;m
frei;/ wannbiejal;limgrtic^t\'^|U
gcf / oljnt fein pr^ judi| mit bcm Proteft biß auff &cn fcc^llen \'
icr25crfall«jcit/ bic @onrt=unb j^efttagc ausgenommen/
Un ; wann cr aber vor "«blaufffolc^crjcit bie jaljlimgeitod)
l;a!tcn ^idttc/ ijt er fd)ulbig 5>eafc(^ftcrttagrorabeHbSumb7-
§u proteftircn; 2Sann aber auc^ etman ben fünften unb
fhieS unter ben
3. l;ol)en gefien / alä2ä?ei;nad)ten/ £>fler» \' .„j
^fTugftcr« einfiele / fo mug baS Proteft tagcs jiivor gcfdjcljc"ƒ"
j»ennfolcf)c5eftcben britten unb vicrbten tag nac^ ber\'35crr\'\'\'fLj
fallen/ bleibet bem ginijaber fein 2flccÖf Jur Proteftatio» t>fp
tag nac§ bcm crittca gejitagc offen.

XVII.

©icjcntgcn\'SJedSfcIbrteffc/ wer^ectwanin einem

Privikgiirten ac^t SageweOreubemanarcft ju bejal;len fe!?"\'
len bergfctrfjcn Diicretions-Xage nic^t gcnieffen/ fonbcrn ff" „j
ften unb anbcrrt2agtnbem33Jarcfte accf prirct/ bcn nicrbtcit\'.^,
ftlnfften aber big beS ftfcciibS umb 7. «Ijr bejal;le£/ obcrpro\'^
rct werben.

XVIII.

2Bcd:)fe(brlcffe/ w-Wjc auff (Siebt ober 2.3. ^.tmbS.X\'iä\'-.jfii
@ic^t lauten/ feileniuncrl;atb 24. @funtcu; na^bem fievcri\'
fcyn / bcjaijlft werben / ober ber Pioteftatioo gewartig fo;"-

A

-ocr page 539-

Brandenburg. Wiifel- Ordonnantie. 18 j

aan^ de Wiffelbrieven aanftonds met de eeifte Poft van iedereen
,^yien Man, met wienhyhiei in te doen heeft, overgezonden
HanH M^aizo de PriwaenSfWaWiflêlbrieven, wedetzydsin
Hjr.^!^ van den laatften Houder, en de Gever geenen anderen tot
^ibil^\'\'"^ van \'t Wiflel aegt, dooi bovengemelde tekeninge van

det > ™ den Brief gecommitteerd hadde, dan zsl de laatfte Hou-
s
^jn\'eene Protefi door de Notaris, die \'t Protefi gedaan heeft, aan den
Gever zenden. metdiewaarichouwinge,dat, ingevalleden
den ander, en voornamclyk de laatfte Houder , iets hier in
in komen te verzuimen, hy zynen
Regrejs op alle de geene, dia
** Wiflelbrief ^ewtfrej/io-d zyn, zal verliezen, en zig aan den
Icj\'\'^\'««, op wien hem zyn WiÜsl-Regt te zoeken open bly ft j al-
" houden.

XVI,

^Acceptant op den vervaldag met de betalinge nalatig zynde ,
ftj " de Houder alle kragten infpannen om zulke te verkrygen , dog
IS)^ »em vry, de betalinge niet volgende , zönder zyn
pr^/xdicie
(Jj^ "let Ptottfi tot den lesden dagna den vervaldag, de Zon en Vier-
di®^" uitgenomen, te wsgten; maar indien hy voor veiloopvsn
dcjJ\'.\'yd, de betalinge nog niet gekregen heeft, is hy gehouden op
Oj, \'^sdendag voor den avond ten zeven uuren te/)r<ï(c/e»CT, rr.asc
^vyf^den en fesden dag een van die drie Hoogtyden , te weten
®®icht, Paafichenen Pinxteren invallende, zo moet het Proft^
«tl „• g te voren gefchieden, en zodanige Fecften op den derden
ï^^j \'*^ïdendag na de vervaliyd vallende, blyft aan den Houder zja
St tot de
Frotefiatie, tot d en dag na den derden f eeftdag open.

XVII.

|ie,^°<^®nigewi(relbrieven, welke in een van deze Landen geprhile-
ke ^\'"ägtdage duuienden Markte zyn re betalen, zullen diergely-
(Jj
w \'ft\'\'etie- dagen niet genieten, maar op den eetften en tweeden in
tf^^^\'kt^edfce/i/firii, op den vierden en vyfdea tot den ayoad, cm-
7 tWien betaald
ofgeproteßeerd werden.

XVIIL

df^\'^\'^elt\'rteven , op Zigt, of z . 3, 4 en S. dag.ïn na Zigt lui-
zullen binnen den tyd van 2\'4uurea, na dat zy vcrkhe-
y», betaald wêidcn, ofde
Prtufiade veiwagten.

XIX. wiffd-

-ocr page 540-

XIX.

lp2

SÖrtttn gffiechfcthicffe fltiff ciitcit gcwitTen lag ju
fo fa;itD fo(cf)c lté Inges I;cni«ch für tcrfalfen ju rccfent\'"
tptlcÇcut îagc ftc^ «uc^ bic Difccetions-2age anfangen.

XX.

ÎK?echfcl()Hejfe à ufo ju jähren faufenî)?/ verfîchen fié fur ""
iuijfe gcit/ welche in granctreich/ ^taliën/ nnD einigen
Xcutfct)lanî>e« difiercnc unb tahero/ wann an terglcict)«\' ^

icuqajianre» ainsrcnc uno oaçero/ wann an tergictcçe» ^^JjM
gewechfelt wirt/ feat wan ftch gewonheitcn ju lubmi«\' \' k
Saniit aber hiennnen atich in@einei:(£h«rf«rfil.Surd)l-^\'\'\'p^jj
cingcwijfcr rcrminnsanberahmetwcrbe/ fo wollcn\'Diefd\'"^\'
tnaùcnàero iantengleich inïerDladjbarfchafteinUlotioriy\'^
flcn gereinet wetten fol.

XXI.

2Bofcrnc tin Acceptant «cr ober nachbcm 25erfall\'\'2(3g?\'^f.|(
lich fallirenfolte/ -fo geh\'ihrct bemginhaberbeS SBricffeSfoîQ«
proteftiten / uiib beffentwegen an feinen îKann / «Is »oti;cro tf\'*^
net/ nachricht ju gcben.

XXII.

QBann ein (Bel\'« 3lachrichf betâme/ ba§ bet Acceptant^^^^»
?8erfaü-3eitfallitwdrc / hat etinadjtbengiehcr ju |hllungc
fchafft/ Untctpfanb/ ebetanbercr »crgniigltchen Scrfichtr\'"\'?^/
ÎHhalten/ baf; fctn 2öert)fclbtictf auff bie S8crfall-.3ctt bf«\'\'\'\'mi
obcr/ wnitn bcrfclbige mit Proteft jurûcÉ Vamtl folchct f"" \'.iff
mit 2B.-chrcl/ 3iuce--îa5echfel/ ptovilion unb unfofîen \'\'
werbcn foU.

XXIII.

ÇHÎan ein Accspnt bcn SBcchfctbrief nichttjollfominli\'^\' jii;
bern nur jum tljeil bejah\'cn wolfc/ fo (ichet bem
frei; baSjcnige/ waS ihm ofterirct wttD/ ju
empfangcn; "jii
tes ûbrigen aber/ foi^m nicht ge|ahlet Wiro/ ift et gch\'""
proteftiten.

XXIV",

23ofcrnc auff\'Serfaa^geit ber étnhaber toon bem Accepta"
bas @clb ntà)t fo fort forbert/ ifî cr bcnnoch nad) bcr ^^ (iii»
3cit ctcn fo W0il ^u jahfen obligiret! baferne abct
aaîun^wefcn eintge vetanbftmtg etfolget/ fol et fftnf \'""\' (oi\'

-ocr page 541-

Brandenburg. Wiffel-Ordonnantisv i p 5

XIX.

^^lüêlbrieven op een zekeren dag luidende te betalen, zyn daags
agl vopr vervallen te sgten, van welken dag ook de
Difireüe^
beginnen.

XX.

Wiflèlbrieven a «fa luidende te beta len , worden verftaan voor eeiï
tyd. welke in Vrankryk , Italien, en eenige plaatzen in
\'-en .\'\' , en dienvolgens, wanneer op diergelyke plaat-

tjj^S^^\'^\'iffeld word , moet men zig aan der zeiver gewoonten fubmit-
^Cb \' "laar opdat hierin ook in de Landen van Zyne Keurvorftely-
<lat • "^""^lugtiglieit een zeker termyn gefteld werde, zo wil Dezelve»
ij älle zyne Landen , gelyk als inde Nabuuifchap eenVfovoof
^^gen zal getekend werden.

XXI.

Zq i®** Acceptant voor of na den vervaldag komende te failleren ^
djj ^hootd den Houdervanden Brief aanftonds teeii
te o\' zytien JMLan , gelyk als te vooren gezeit is, kennific

Seven.

XXII.

t

Vj]/" Gever narigt bekomende, dat den Acceptant voor den vei\'
^çj "8/«tót is, heeft magt om den Trekker tot Borgftellinge. on-,
of andere genoegzame vetzekeringe aan te houden jdatzyn
op den vervaldag zal betaald,
ofin gevalle dezelve met
\'^iHii ^°"dete rug komen, van hem met Willel, Heiwiflel,
frs-
onkoften zal voldaan werden.

XXIH.

•^eef^ç^J\'^pf^itden Wiffelbriefiiietten vollen, maar voor een ge-
kotJenp ^ betalen, zo ftaat aan den Houder wel vry het aange-
\'e ontvangen ; maar wegens h^t lefteerende is hy gehouden

XXIV.

Houder op den vervaldag het geld van den Acceptant
\' \'\'og na den vervaldag evenwel gehouden\'
te
» "laar indien ondeitufichen eeiQige veiaR^etipg in de
( n } njURts

-ocr page 542-

ïj;4 ^mnteu&uïg. Q[Becî)fc(\'\'0ït)miîî9.

forten ju t\'Cja()Im fc|ttfîiig fcyn / nlë btcjcniacn I wüd)t fcc» bcr îBtf*
3««3c unbacfc\'a setvcfcit.

XXV.

«Bec^fetkicfe / ttdct)C nnOrdre ju fccäd)(cn (autcnI nittffcn
(icro/ ü)t |tc bejaljlct œcrbeti/ gcï;prlirt) indoffucf fcçn; eS^""^
«bct fctnc
Indouementeti iu Bianco gi\'ilttg fcî;ii/ fonbcrit
fûUctt a£îe Qanf} Kontomfic^ aiiSgcH^ricbcu «erben / mitt^M\'\'";"
î>ef
^tt / an wcme |tc ju bcja(;fcn / wer bcn 2Bc(;tt Safur erîegci /
Î*iê3ettunb
£>{H)I nsotinncn bie Contraiiencen bariiber convenif"\'
3it (grinangfimg beffen/ ijîbcr(gini;abcr fc^ulbigbem Acceptan-
ten fufSciente Caution ju be^ctlen / ba(j er tie Ise^aljlung beô ï®™^
feffericffcô rcc^tmäß\'ig empfangen/ unb bcr Acceptant fur aïlc
ni«(;nung ju jîc^ere».

XXVI.

<S0 fc^oncitt ©cber einen gefe^fcffenen S5cc{)fe[0ricffan einen öf \'
«JilfcnDJÎantî ju bcjafjlcn ftcUen faftcn / au^iïjmbenfelbentim\'\'^.
Acceptationju procuriren / bereite gcfanb
l;âftc / |o mag
tet ber gefcf)e(jcnc» Acceptation bcr @eber/ aîô ,

fcriefcs / bcmioe^ feiere 3af;[ung ïor bem 25crf«a>Xag wieberriiP\'^^
Miibfbfc^e an iemattbanbcrôeergttûgcn[afT\':n; @tctc§e90îa<^^"\'f
<uic^ ber (etitc Indoflant eines SrieffeS/ wofern bic bcjaijhnig"\'
firapiicitet an eine gewifjfc «perfon/ unb jiic()tan Ordre in bcin^
doflèment gefieüct ijî: wofernc aber ber Sinljaber eines QBccçK
ÉriefeS einiges Œigcntôumb baran ijattc / über bem Acceptii» ,,
îjure^ bcs (gebetS ober Indoflànten Sriefe bcweifen wiirbe / baßj
t^c Remife fût fetuteS Siit^aberS eigene 3ivc(t)nung gcfc^eJjcn „
foifl ber Acceptant geïjaftcn/ bcnwel^rtxiiabcncrlienSintia^H,
»crgniigcii/ mi (jat m an »orï;ergcmeletcn wicbcrruf ni^t 5"^^
ntî.

XXVII.

sstjïfeiit Acceptant befugt/ cincttQBc^feîbricffwrbccrc^\'J\'.
gScrfaU\'.geit / an bem ginijaber ober
Prsfentanten ju
, 2Bcnn es aitef) fc^on ein
Prima wit i(;m acceptirter gBcc^fetbcicff
tc / un» er (tcti ber gcit (galber in decortirung bcr liucreflè ciiicn
ïf;cil maeÇctt tente.

xxviit.

Wofernc SCBêc^fcfbtietfe ju rechter Seit mc^tgcfcfjerjcncr ,
ptatioa ptotçâivft IVOt&Ctt/ mtrf? ftfö^ft« p^i» I

V !

-ocr page 543-

Brandenburg. Wiffel-O rdonnäntie;! i py

^ttRte is volgende, zal hy geene andere zoorten als die op den vei-
äldag zyn gangbaar gevjezen, ichuldig zyn te betalen.

XXV.

.^\'\'fTclbrieven aan Ofiire luidende te betalen, moeten, voor en al
*iezelve betaald werden, behoorlyk^e»»\'\'«/««« zyn, dog geene
"ff
\'^\'^enien in bianco zu !len gelden, maar dezelve zullen alle ten vol-
M "ügefchreven werden, met de naam van de geen, aan wien de-
moeten betaald werden, ook die de waardye daar voor gege-
heeft, mitsgaders den tyd en plaats, waar in de
CmmhenUn daas
fch\'i geworden; by
manquement van dat, is den Houder

Un\'^ s aan den Acceptant fuffifante Cautie te ftellen, dat hy de beta-
ge van den Wiflelbrief te regt ontvangen heeft, en den Acceptant
alle liamaninge te bevryden.

XXVI. V:;

i\'\' ■

te ^^^"^\'ioon een Gever een geflooten Wiflelbrief aan een zeker Mant
5^\'len heeft laten ftellen , ook den zeiven aan hem gezonde»
om de
acceptatie teprccmeren , zo magonaangezicn deflccep-
lino\' Gever, als Meefter van den Wiflelbrief, zodanigebeta-
doe \'leti vervaldag herroepen, en aan iemant anders laten voU
dj j Dezelve magt heeft ook de eerfte
Endojfant van een Brief, in-
\'9a O betalinge maar
pmpliciter aan een zekere Perzoon, en niefc
gefteldis: Maat indien de Houder van een
eenige
pr&tenfie daar aan hadde, of den Acceptant door de
Van den Gever ofwierde bewezen , datzulke/f«-
de Houders zyneige Rekeninge gefchied was , zo is deu
den gehouden, de waarde aan den eerften Houder te vergoe-
den.\' l\'ehoeft zig aan de voorgemelde heïioepinge niet te figo-

xxvn.

I\'^t^ald" is bevoegt eenen Wiflelbrief voof den regteö

"t eg aan den Houder of Prafentant te betalen, ofichooa
«»Ivèn ."«"van hem
geaccepteerde Wiffèlbrief was, en hy tyds-
äiiakejj ^
^""ing\'^ van d\'mterejfen zig eenig voordeel kondé

XX VIII.

^iftèlbtieven wegens te regter tyd niet gefchiedene rfê- iil

S\'^Vea S^P\'°tefteeit worden, ook zig geen derde heeft aange- \'

\' dca Wiflel ter eeren van 4en Ti?kkSï gemft^^"^

(tiï) ha4-

-ocr page 544-

195 ^mntseukïg.

■f^lt

i\'*\'- ftd)cnin9 gcff^chcn / tard) licilungc ctuce SStirgcn/ ctcr \'

.\'i fc/iiuigc ciiùgcâ UntcrjDfiViiDcS / tamit bcr ©cfccr ucïgnûgct fci;" ^

es wire ïemt baBjiefcuhen gct\'rfjîciîyencnSBcàifd aufflncbtii/
bec 3iC()er / wcint cr boni ®cbcv fcçn Ic ncbiî beu Uîiécffcn Jiîï\',\'^^
ftclktl to[d)CB offirct / wofern abcr tcifl)erSi1cjfimî\'e}al)!eni?"^^
,, bcrumjiinict êcnimcf / foil bcr aîcl^rt/ iuD^îangcîgutîichcr\'\'\'^\'\'\'

\'Il gnûguiig/ aiitft!;»/ bcffenSSurgcit / mibUntcrpfànb/ «litp^rat^*

• : Execution gefudjcts^îcrbeii.

,;i ■ XXIX.

&c-«tel a&er bicicntge 2Bcrf)fcIbricffcfccfaiigcf/ wcfche jwf
ceptirct/aber,5tir^serfiiu=3eitntcî)t()cjrti)retimbbc(,\'wegeitptûteitif/
; : rosrbcu / ba fe tl bcr 3icf)er fdntlbig fci;n fo fort ben 2Bei)rt ju rcvtji»\',\'

gcn/ DbcrwofernbcrSvicff/ cl}ngeachfetbc&Protefls/ nncbcriji\'"^^
"i îunt rtubermnal}fe l^ingefcnbet wûrbe y QJfanb unb anterc aucî)

!td)C^cr|îit)critngbcm@cbcrlcijleiî/babMc[cî)erÇBccî)fclfcvic|frt""
■bcnSîcjahf^g^Iag/ auf^ic^f «litOBcdjfcr/ ®icbcrwcchfc(/ %
tcfren uilb Provifion , »on jcbcr (Sin^iehunge
»trgniigct wcrbcn fc;^\'
ruib wc\'ferne bic bejaWunge wiebcrumb nic^t erfcigcte/ fo fo*^^\'^
Summa, gfcicf>ergefîa(t aujf @{ci)t auff bcn 3ic()cr retraffiret /
il\' bic (\'ejàljluiig / woï) cr jlc^i nic^i gfifftci) bajuverpcbct ian iijn / bfir,

s llntcrpmnb/ obcrSurgen/ mit paratet Execution gefuci)cti»cvt\'\'\'"

babei; afcer ber ©cfccr bcm3tel)erfcin3lccl)t/ focrauftbcnA\'^\'^®!\'\',
tsnten
i)atl cedircf/ unb i[;n in _fcine|îcUcfeÇiCt/ uml) feinen P-®"

grefs mit gfctchen 3fîccl]t an iljn JU fuc^cn.

XXX.

Ser Bîciiei- etues QBccfjfcibricffé foK tci; craugneten Proteft, ^\'K
n\'en anberu \'25echfei--fcl)aben ju bcja()[en fc^utbig fcyn / aïs nur
jenige/ waS bcr icgtcre @inl;atct an Uueojicn/ Skteffc-
Proteft ©ctnior unb i proCemoprovifion autfgcwcnbet/
ft}esuHcëfcfl (;erccbnct werben / nacf) bem
Cours in wei^cn ber
fiaber ben ci-ftcn \'^.loft^lag «ac^bcr "Scrfaiï--3eif / auf bcnS\'^\'\'\'^
fjiîtretraflircntounen.

XXXI,

bev 3fef;er / Acceptant nnb indoiTsnt 3« fammf» Mj^^J

-ocr page 545-

■ Brandenburg. Wiflel-Ordonnantie.\' 197

^."^de, zo is den Trckkei\' fcbnldig op gekregene ädvis en ovetJeve-
\'"ge van\'t
Protefi , aan den Gevet genoegzame verzekeringetege-
> dn zyngepreteßeerde Wiflèlbsief op den veivaldag wel voldaan
betaald zal werden; maar dat de verzeketinge moet gefchieden
Borgftellinge, of gevinge van onderpand, op dat de Gevel
j\'äg getuft en vergenoegt zyn. \'t Was d,in zske, datzezuiken gefloo-
V/iflel kwamen uit te fteüsn, en den Trekker aan den Gever zyn
^\'_den onkoften reyr^ßfreni^« en de zelve te niet doende i maarzo.
\'^^"igenWiflelbriefonbetaaldte rug komende, zdde waaidye, by
ëebttlcvan goedwillige betalinge, op hem, zyne Borgen, enon-

\'pand , met par.xte exuMte gezogt worden.

XXIX.

, Maat wat aangaat de Wiffêlbrieven , ditvaXgemeptetrd, maar op
Vervaldag nittbetaald, en dicshalven^epro/c
/eerc! worden , 7ai
Trekker gehouden zyn, de waardye aanftonds te voldoen, of
J\'^gevälie den Brief, onaangezien
ha Proteß, voor de tweede msai
Q^de» heen gtzonden wierde, Pandt en zndere verzekeringe aan den
^"\'er te prefteten, dat zodanigen \'Wi\'Jeibrief op deo betaalplaatze ,
PZigt met Wiffel, HerwifTel, onkoften en
provifie, van iedet in-
J-^kkinge zal betaald werden, eniKdieii de betalinge wederom niet
^"\'öde, zo zal de Summa insgelyks cp Zigt op den Trekker,^creira/-
a\'"^ • en de betalinge, in geval hy zig daar toe niet goedtwiilig ver-
aan hem, zyn onderpand ofBorgcn ,
mst parate Exrcinie ge.
^gt Werden, waar by ook de Gevet aan den Trekker zyn op den
\'\'"ceptant en competeerend Regt cedeert, en hem in zyne plaatze fteld ,
^ynen Regrefs met geljke Regt ©p hem te zoeken.

XXX.

De Trekker van een WifTelbriet zalby ontvantreti Protefi geea m-
Wiflèl-fchaden , aisihet geene de laatfte Houder aan onkoften ,
^•^\'-port, Protcpatie-gelien ,enipro Cento provifie heeft aangewend .
.^nuldig zy„ te betalen , en zulks zal gerekend werden, ns de
Cours,
.j, den Houder op den eerften ïoftdag na de verval-lyd op den

fckksr heeft konnen refyri/ère«.

Va^"]?\'®" de TteVkzt , .ylcceptant en Indofant teffens, of
K " " zoude komen te failleren, zo js de Houder bevoegt

XXXI.

een

1-) .V ^^uie komen te faiUercn, zo js de Houaer Devoegt zyn
^ -alinge te zoeken, by wien \'t hem belieft, en van det3 eenen
® anderen zo veel t\'óatvangen, als hy bekomen kan , tot dat.

(as) iw

de:

ili

-ocr page 546-

Itter tmieri(;nmfallircttfü(tc/ iTJjiwg fccrSiiif;atcrfcittc3rtf)\'"\'}f

fuct)m/ fcci; wetttc cs i(;m Wicbct/ unt) foit ein ober «nijn\'»

ïicl empfange»/ als er fceeomtnen Uni big er bie QSergintgi"»
|)eä SBee^felbrieffeS mit llneofien ttnb gEicber-^vec^fei »oieonii»^\'
jrl;a{tcn.

XXXII.

(Sin Endoffant mag t>cr bflêjcnige/ fo er mtff einen

tcjrtïjfet f;(tf / feinen Regrefs n«jfbe»@cber ober benjentgcnEnd j.

Tanten, vontBCfc^emerbcn 25rieff emj?fiingen(;at/ bet; ntangfl^
t\'eja(;fiinge / ne(;men/ ober er fan nuc^ wieber aiitf ben ;
«nb
Acceptanten jiirftct-gef^ent ©olc^es afleert Oaf «nrt; ber . |
nuf ben 3te(;er ttnb Acceptanten; ber 3te(;er aber i;at an nic"\'^\',! , i
«nberö feinen Regrefs |u fnc^en/ alë auf ben acceptanten :
tiuc^ einer unter ii;nen/ mit bem Sinl;abcrbeg

coidiretijafte/ benfeibeu mit einem tf^eii/ gfticf) feine andere c

ditores beïommcrt/\' ju »crgnitgen / folc^CS Accordsiuegcn/ r ./ J
«fle (inbcrc
Intereflênten auf ben;enigen/ welcher accordirctV;\' i
feinen Regrefs mcf;r ^aben j ber c£tnl;aber aber tan feinen 3Tcfi\' t^f\'f
iern iinb fu^cu »on einem ober bcm nnbern / es fei; mit
Accord, big er feine »eile bcjaf^lung erlanget.

XXXIII.

., QBann ein 3ief;ier/\'Acceptant ober EndoiTant falliret/

2Bec^fe(btiefc jroar fur anbern inaijrcn/ fc^utbcnunbObl\'ê .
tiones, btc prsferenfj (jabcn / teineS WCgcS aber tor fpecialeii"^®
5Sud)c gebrachte Hypothequen; item, fiir privilegiirtcr tt»\'^

jniinbigcn£tnbcr@c(bcr.

XXXIV.

25icfc5 Borffcf)cnbc 2Bec^fe[\'-2».ec^£ f;afccn biejcnigcn 2öcc&(ct\':\'\'\'f
fe/ weW)c ju fortfcliung ber (;anb(ung/ umb ©elber ücn
ipfa^
auf benanbern ju übermac^en / baton ber \'2Bcrtl) loürf w j
jaijletiff/ ju gcnitficn/ feines »cgesaberSgricfe/ fopro
auf fc^ulben ober fonfr gcjîcïlcl werben.

XXXV.

®d[)fiegf!c^cn fed norgefcftricbenes ®cdf)fcf\'.3xcd&f nicf)t
tiuter bcn ffauf\'unb jpanbelslcutOen/ fonbcrn aud) ""\'\'•\'f
CHjeuigen faftf)aben/ fo fteftber 2ßec^fe(bricfe/ fcy unter ,
ra:text cS
müi I bebieucn/ imb fc(d)C ton ltd) fcUcn/ f"\' ftia
fcuntonwas Condition |te wollen; fo finbet attc^ ^"^r fifS
, Minoiennitatis
feinen QJfafj/ b»rfcrnc bergfcid)cn icufc

-ocr page 547-

Brandenburg. WifTel-Ordonnande;

l\'J de betalinge van den Wifl\'elblief, mct de onkoften enHeiwiflel
vollen bekomen.

XXXII.

Een hdöjfant vermag het geen , dat hy op eenen Wiffelbrief heeft
\'B ; zynen
Regrefs"op den Gtvti oi Endojfam. van wien hy den
\'j®\'heeft ontvangen, by gebrek van betalinge nemen, ofhyka«
]j ^^sder tot den Uitgever terug gaan. Het zelve Regt

j^^^\'took de Gever op den Tiecker en maat de Trecker

op niemand anders , als op den Acceptant zynen Äf^re/3 zoeken;
wanneer een van hen met den Houder van den Wiflêlbrief
(■^\'^ß^geiccordeerd, om aan hem een gedecke, gelyk aan zyuc andete
^^«Hea^en, te betalen, zulken ^««criij halven, zullen alle de an-
fe
Interejfemen op den geenen, die^fdcforicerdheeft, geenen Re-
^^fi meer hebben; maar den Houder kan zyn Regt vorderen en zoe-
datV\'" eenen ofte anderen, het zy met Kegt of ^iccwti, tot
"y zyne volle betaiinge vetkryge.

XXX III.

^Een Trecker, Acceptant of Endoffant faillerende, zo zullen de
wel voot andere goederen , fchulden en
Obligatien de
Kq r™\'\'\' hebben; maar op geenerlei manieren voor en te

J ^gexgtfgjjg Hypotitequen-, voor gelden vm geprivilegieerde ea
"Riondige kinderen.

XX XIV.

tot^\'*^ i^ovengemeldeWiffel-Regt hebben die Wiffelbrieven, welke
voortïettinge van de Koopmanfchap, en om gelden van de eene
\'ts tot den anderen over te maken, waarvan de waardye al betaalt
Oß/® Sanieren , maar op geenetlei wyze de brieven,
die pro forma
flchulden gefield werden.

XXXV.

de\'^^*\' J\'stften zjl\'t voorgefchreven Wiflïèl Regt niet alleen onder
^j . opluiden, maar ook onder alle de geene plaats vinden ,
(jgj.^\'S van de Wiffelbrieven, onder wat
pmtext \'t ook zyn mag,
^^lenen , cri dezelve van zig ftellen, van wat
conditie zy ook
g ^yn : daar en boven vind ook de
Exceptio Minorennitatis
Ven^ ^ indien diergelyke menfchen al Koopmanfchap dry-
jj \' negotie voortzetten: insgelyks moeten zig ook

t vooigcfchtsve Wiffèl-Regt zowel ongetrouwde als getrouw-
(u4j de

-ocr page 548-

200 \'

fjanbelungc fccgritfcn/ tmb ii;rcn eigenen ©efdjapn fiirjiff;«";
■ Oleictiergejlatt mftflen
ftd) and) biefcmcffiedjfel-iScclite jc roof tcp\'ä\'
flfä vcrci;eftchte 2Betl)cS--^erfol)nen nnterwerffcn / wann bicic\'^
cntttjeber fitr |tch / in cigcnei: ()anbc(ungbegn|fen/ cberbenen ®
fchafftenihres ®(;cmanS furfleiKn
I ob cS gicicti ohn: QSoIbort

<Eheli(hett -onfoiten/ ober c^ne (£tnroillig«ng eines anbern Cor\'
toiis, tmbfonber (Jrinncrnng ihrerrocibltchenPrivilegientnrbn"
Jeren atiechts^wofthaien gefchichet / unb fof gegen alle fofcht
Jten Co n)oö als gegen bic ordinari Äaufficutc / bei; begcbcnben (
«ach 2yechfel^3ved)t/ berfajarffe nach »erfahren / unb btefclfc^
parater Execution, ohne Citation, auff fimple notification, ""
»as
Collegium, ober beffcn Prsfidenten/ in gefdngltdije
tracht/ unb bafelb|l bi|j ju erfolgter Jahlung besgSechfclS/
(grftatlungallertoficn/ angehaltcuTOerbcn.

Hub befehlen bcmnach £>bh5hffgcbagfefeine (JhurfitrlllichcS"\'^^\'
Idudjtigtcit/ alien unbjebenScroUnterthancn/ abfonbcrlich«\'\'^\'^
Jicncn/ fo (id) ber QBechfclungen bebienen/ folchemhicburci) r"^"\'
cirtci) aBcchfcl-\'3lcchfe/ in hanbelunbroanbel jcbeSmahlgamn^l"
Bcrfahrcn. ® cro O^cgterungcn unb
Magiilrafen / in fpecie aber
roLicent ®ertchte|u Königsberg in\'Prcuffcn/ injungircnbicfc"\'\'^
gtcifl)ergcjlalt i;iemitinC5naben/ foofft einige (Strcitigectfenb\'f
fals »ocfallen werben / btefelbe nad) bicfem ^ed5fcl--2fiechtc ju dect\'
dircn / unb
bei; Jtusfpre^ung bcr Urthcil unb Decretcn/ batfclbc P
Sfiicblfchnur unb
Fundament jufeljen/ auchfonjlen baruber mw\'
jjrucaitch 5u halten. Urfünblid) hot\'cn roicijrh^diflgebadjte (gc\'\'"^
Churfurffl. Surd)t. biefes eigenhdnbig unterfchrieben / unb mit
«(^litirfiirff.^nnftcgcl bebructen laffen; fogefchehenunbgegci\'^"
bcn 12 Sepcembris Anno 1684.

H- ■■

f Lj
Iii\'\'.

g^riebertch 223if(\'Clm.
(L.S.)

I I; I
; f E

I

EX\'

U.-j

-ocr page 549-

(Ja VV

Brandenburg. Wiffel-Ordönnantie,

ïelv ^°\'™®Perzoonen ondeiwsrpen, als wanneer dezelve of voor zig
Off^\'^^opmanfcbap dryven, ofde Hegotie van haar Man voorftaan,
Cen "\'^\'zonder volmagt van haar Man. ofzonderconixnt vau
l\'e», , en zonder aanzien van haare Vromvelyke
Privils-

ïet»*^" andereGeregts tfwf/rtV» gefchied, en za! tegens zodanige
^oonen zo wel, als tegen de ordinaire Koopluiden, in diergely-
^elv \' na Wiffel Regt, op het fcheipitc procedeeren, en de-
P\'>\'\'ate Execatie , zonder voorgaande Citatie, opgedaane
»isV aan het Cellegium, ofdeszelfs Praifidenten , in hegte-

W \' ( ^^ \' Wiffel, en alle on-

j^^oten vollen voldaan zyn ) bewaart en gehouden werden.

gebieden Hoogftgsdsgte zyne KeorvorftelykeDootlug-
Jat, kanalleen een ieder van zyne onderdaanen, voornamentlyk
^S^\'ïne , die zig van de Wiffel bedienen zig in al haaren handel
het voorgefchreve Wiflèl Regt gehoorzaamft tegedra-
Cti jj^ \'^®ge!yks gebieden dezelve genadigft aan al Zyne Regeringen
, in y^e«aaan\'c/,!cei(- öerechre tot Koningsbergen in
^^W n\'\'deswegen voorvallende difterenten na het voorgefchre- ji pi

[ \'"^sgttetóïiêre«, enby uytfpraakvanVonuiflènenüecre-
^ttij^ zelve rot een Regel en Fondament te z :tten , ook met allen
l^^ach" daar toe aati te houden. Ter oiikoude heeft Hoogfi-

2:yne KeurvotHeIyl<e Doorlugiigheir het zelve met eige

"Itni^l^^derlchreven, en Zyn Keurvorftelyk Zegel daar onderlaten
tcttiij ®\'\'- \'^Idus ssedaaa cn uitgegeven tot Schoonbeek den j 7, Sep-
Anno 1684,

Fiiderik Wilhelm«
• (L.S.)

(n5) EX-

-ocr page 550-

extract

bctrcffcnt).

Q Urn ticrjc()«nfcfii / fccj; accepttnrng htt SSft^fcf fofl t««\'^®\'. V\'
y fsivircrt/ fuji Hcljinfk^ aüc uitfe jcj>e \'2Bcc^(cJt\'ric(fc (woto-\'\'
i>tcfcf!.\'?nacceptirci! t»tlI/»ortwas £it:tl)cii |ic auc^ fcmuicu/ ,(ilt\'
jcntgm/ ait wclc^cn fic lauten / fcdftcn/ ctcr ton feinem
i)abec untcrfl1)riel\'cn/ unfc ber tag ter acceptation

ber Ufoafter ber ®ccl)fc{ftir finifjefjeu 2agc gerechnet / (Ad"
ein \'Miifang bcn ncctjftcn S<ig ber acceptation aemac^t / Ultb "" jÄttr
fclbe fur ten erffen/ unt- ban fortan btc ncrtjflfolgeuben
©cnn-utib §ci;ert(sgc eben fo wot! begriffen) gejef^lct werbe»\'

3um ftinff;el;cnbcn/ nad) Seri^icfTungbcrUfofoajwar^^\'\'^
csptant noct) fed)S Sage/ bei; beuwcldienbererflc/ narf)
fttng beS Ufo an jurechnen/ bod}bie@omi unb§ci;erta9t\'" jt\'
fc^loffen / geif (jaben / in welc^cn er ben 2Bcct)fcl ablegen unb t\' W»
icnum^\': Sod) bcmCreditoribctiorjleljen/ j^balbber Ufo»"^ L(>
fcrt/ ben «crftüfucn QSJedifel «on fcincuDebitorenglcic^J"\' j,((t
bevit.QBcnn aber in wc()renbcn (cd)S Sagen ber^ffiee^fel iiicl)^ HapC"
wirb/ tau ber Creditor ten ferf)(icn Sag/ wenn mann i" pjo-
aufffjortjufe^reibeu/ proteftircn; bann ba cr ben fedjften X^iöj^uif
\' tefiirt/ fonbcrn feinem Debitori nod) liuigernac^wartct/ «\'"•^tf;"
efsran fc^aoen barauS ent jle[)en fo Re / wftrbcbte @efal)r
laufen: unb wanu er fdjon ()erMacl)er proteftircn weite
I fof\'-\'^
gang uiifraffig fci;n/ tl)inc auc§ bei) bcn toerorbnct-n dep" m
C
.Qenn unb93larcfts \'3orfer)crcn(«(Salbaa![ct)on bcm Bf\'^V\')
rülircnbcSfrcitigfeifcnfcflcttcrörfcrt/unb cinccSörenoeftC^cjjf/
fcamit s)crfd)6nct werben) wann cr beS wegen tlagbal;r i®
ftic^f gc(;olfcn werben.

XVI. fff

(Bs follen abet fofi^c fcc^s Sage/ wann ftcjurScttfiffj^\'JUl\'

Saiico gefd)(ofTcn/ erf »on bem Sage / wannbcrfclbe wicbc^^

net/ JU jcl)lcn anfangen; wicnidjt weiniger/ wann

fung einer ober etlicher Sage ber 5Sancojugemad)t würbe I \'^{r

xlbrige ju erftlirung bet befrimten fcc()S Sagen / cbenuiagsS ^
«ungbctSrtncoju3el;[ctt/ contiuuiretwerben.

-ocr page 551-

Ordonnantie van Wiffel 205

Extract

dc B A N C 00 RDONNANTIE

te NEURENBERG, betretende
de WISSEL.

J Eli veertienden : By accepuering der Wiffel zal men dit ohfervee-^
jdatnamentlyk, alle en ieder Wiffelbr!ef(ind!en men der»
gj welven wil
accepteeren) van v/elke plaaszeazy ook komen mo-
lijj.\' Vsn dea genen, op wie zy luiden, zelfs, ofvan zyn Gemag-
0"derteekeiid, enden dag der «ceffflti« daat nevens ver-
doch den
Vfo der Wiflel vanvyfrien dagen gerekend, en
den aanvang van den naaften dag per
acceptatie gemaakt,
(cl\' zeiven voor den eerften en dan voottaande navolgende

tM^ bondagen en Vierdagen even zo wel daaronder gerekent) ge-
zullen worden.

X V,

vyftienden, na verloop der Vfo zal wel den Acceptant r.ogza
( dea eerften te reekenen na\'t verloop der
Vfozi. dog de Zon
) tyd hsbben , binnen welken hy de Wiöe
(J5 en betalen moet: maar den
Crediteurt-ü toeftaan, zo haaft
tfjf,\'^/" verftteeken is, den vervallenen Wiffel vinzyaeaOehitettr
bgj "d t\'eiSchen , indien geduurende de zes dagen ds Wiflel niet
Q \'alt werd , zo kan den
Crediteur den zefden dag, als men in Sanca
te fchryven, proteßeren. Dog zo hy dea zefden dag nict^o-
fcij^\'^\' j maat noch langer na zynen
Debiteurvigt, en hem eenige
ontftaan mögt, zo zal\'t gevaat op hem komen. En
^yti bier.na
won protefieeren , zo zal zulks gantfch krachteloos

ij ®ok zal hy van de verordonneerde Gfdeuwtesrde Heeren en
kejfä-Voo.ftanders (

van welke al de Strydigheden , de Bank ra-
\' zullen afgedaan worden , en den Eerentveftesi Raadt dsst
g^ J®®^ ongemoïit bly ven j indien hy hier over kwam te klagen, niet
werden.

XVI.

»iaf^j\'"\' zodanige z;s dagen , wsnn^er dezelve vsllea ter tyd
\'«n ^ gefloten iij, zaüen eerft begonnen worden te tel-
als „j " den dag af, als dezelve werd ffcopent. Desgelyks ,
ïo zni?\'® P of meer dagende Bank werd toegemaakt ,

1 overige dagen , tot vervuiling der beftemden zes,

alzo vervolgt wetden te tellen na d\'opening derBank.

WIS-

-ocr page 552-

&C4 tcr^mW

(^m^ (5()rfaiiten Q^Boaveifcn 9vat()f
^tt ©tat)

2i U © © ^ U 9v ^

f\'t

CP\\ iSmiwd) ciitcm (gr^rfafimcii ttub 2Bofrocifl\'it Diaf;t t\'M\'
j^cif. Sluafmiva afaiUnDurJt.; turfrnunc" / ■

liwfTi.\')\'
gcrtiij3e

fccfa()rcn/5x>ofa\'ii
fen
mxitnl Mffctbc iiicijt atktnjf [anger jcmd)r^itiu\'fjin;!t\'
fern and) wcgenjc jinocilcn |id)&irrbci;crcti-inftifa^iUci-l);y\'j .(ji
fft)Wfvficficr gailcn/ uuinc^uuU» {angniurtgcn iiitb

_______.jr,........_______ II____I___________ , 1tiew

j^auMucrcScr DUIjrung uiili 3[ufncinncndependirt,
cr(>iftcn/ nub tit 3Ciiftne()mcn gcbrarfit tnerSci vcnin!np;|f{
nad) bc!n <£;cinpcl niibcrcr furnci)!ucr JpantcfS ©fatten cine
\';jBcc^rcfg=,£5rtmttig / mtt juj!cf)ung iicrfurnbigcr / in
2Bcf^fe[S>@ad5cnH5oferfii!;rncr ^crfoliucnabfiiffcii / nufi)
jninann!gfid)S91ad)rid)fitng/ imb bamit nicinan?
ti5ifTcnf;ctt entfcf)u(ftgcn tnogc/ in offncn Xnict publidreii jtt \'f\'\'jfii
Xjjiict |ic[) f)ierf!tcr gcgcn iljrcn (tcbcn ?Suvgcr!t un? Ji\'^l\'^\'LuI\'
giiii^fid)fjaftSbe:;inannigCH\'l)/ f" bemteU\'eunnfenscrf\';n /\'"
VLiU
bigcm ©ef;orfain TOiiririd} nac^gctch reerbcn folic/ ii(3 Hetfi
jcbcnifl/ bic iOinc »»icCrigcn faffs jmMd)fcnfcc @cfai)r/ n"®
nadjlajjige iitbcr £)rbnungfc{bft bcneunefc ©traffc^it entgcfjC"-

(grtirid)/ bic Acceptation ber 2Bed)fc(fcricffe | [j\'l

fen aile nab jcbe SScchfcfbricffe bic man acceptircn
bcniicnigcn an ben tte I;Miten
I fclber / cbcr wn fcincut ^^^
}t)a!fl)aber
I cigcnfjaiitig nntcrji-fjrictcn/ titib baS Datuni^ ,(
Acceptal^ioa bari)ct; gcfcljt njcrbcn : bod) foU jcbcitt
frei
;ftcf;n/ bic gBccbfcfbrieffc g(eid) bcS Sags ba bcrrcli\'^ ,,,
fomiiicn/ obcr bcS nc(f){{fffi3cnbcii Sagci? (btc

ot\'cr/bauon i;eriind} im VHerbf;it §• (jfft

-ocr page 553-

der Stadt Augsburg. 20j

^ISSEL-ORDONÎSÎ AKTIE

Etrzamcn., Wdw\'jZe-a Raadts der Stadt

G S B U.R G.

J^Aïlien den Eerzamen enWelwyzenKaadt dezer des H. Ryks-
> iicadt Augsburg geloofwaardig voorgekomen is. hoe zedert
inojj^^n geruime tyd otïderde hieizynde Koopiieden geen kleine
f\'ijt "\'"g in Wilïelzaken is inijebrookcn ; waar door te beduchten
"^dsen dit inconvénient niet by tyds wierd tegengegaan j dat
«inj\'f "iet alken hoe knger hoe metrder toenemen, maar ook
"\'Up ■ ®el uitflaan mögt, ter ooszaak vanalierleyzomtydshier
"j};^\'\'\'^"^endebelwaar!ykegevallen, totlangduurendekoftelyke
Vro~
tej^ ändere ongelegentheden. Zo isdienshalvendengedagten
Raad (ais die, nevens andere haare zorgvuldigheden ,
"Vaderlands welvaart, zig altyd icverig heeft laten gclegeta
zo veel mogelykis, te bshonden en in opgang te bren-
net Koophandel, onontbeeilyk voor\'t Gemeen; waar vin ook
^Ot^ ^\'\'»\'^weiksiieden neering cn welvaart
dcpendeird ) bewoogen ge-
>e \' na \'t
exempil van andere voorname Koopfteden, een zeke-
ïtl .ordonnantie ( gehooit hebbende \'t
advis van verftandige
V« \'flelzaken wel exvareneperzoonen ) te vervatten ; ook dezei-
öitYj apenbaren druk te
hienpiihiiceeren ; op dît niemandt eeuige
^\'«h h®\' "^^\'erontfchuldiging mocht nemen op otïkande. Verttouwt
da, (j in gantfchïyk op haar lieve Burgers en Inwooners, en wil,
<içt, Wiliel. ordonnantie na al des zeïven inhoud, van een ieder,
0, onderworpen, in Ichuldige gehooizaamheit mdt \'et daadt
Vjjj.^s^komen worden, zo liefaLs een ieder is, omt\'ontgaan\'tge-
■ifljv ^\'\'^e hem, anders doende, daar uit zou ryzen, en d\'onmy-
d\'Oidonnantie zelfs genoemde ftiaf.

\'t) eg\'^\'y\'^ > wat d\'acctptütie der Wiffelbrieven belangt , alic
^an ^"^et der WiUélbriev.en, die men
accspia.en wil, zullen
\'igden " geenen aan wien ze luiden, of van zynen Gevolmag-
y^iMi\'^d^ eigener hand ondereetkend , en den
D.num aet
«e vvif^.Tf" gefteltSvorden. Dog zsl ieder Deel vry ftaan,
T ■ op den zelven dag dat dezelve aankomen ,

\'Tclb "^äftvolgenden dag (uitgezonderd de Venetiaanfche
^\'even, waar van hier na in de vierde §. een bezondcre

ordre

-ocr page 554-

2O5 Ocbnim^

lic^c®£rotr&miug folget / rtiiögcnommcn) juptslemiren/
acceptadon ju IcijUii; Cccl) foilc (tu) ttx / fo juacceptivcnf)"\'\' ^
feieret te()ürlid)cn ccfialjrcn/tumitim fiUvanvcrroctiienäi\'S „ j
Afccptation, fccr ^nljatcr bcö ^Bc^feltriclfS/ bcn Frotertnot!»\'^^

tinb verfertigen iatfen/ atid) bei; bcr nocHedngcn XagSiibgc\';""
oidinaii»peftgcij6riöCnl?rti;SBcrfcl;iiJcn tomie.

gilrä attbcre/ bicwcilcn eS mitbennn)ie|\'tgcn«pcft=iinb55f^^\';l\'„
ssefcn/ «>!Cfce{:aist/ biefe 55craa!itnülil;at/ baBlncgSrietfc»!"\'^
unCanbcri! £)rtiicii mctjtens/ bexiorab ju .^etfc(lninbj,
ten/ erfiO^flc^miftagS/ unb gegen bcn \'itbenb anfomniot/
gen atfobaiben bcisncc^ftfcfgcnbeii Sagö/ uttbjmcbie^ol^^\'\'\'
längft jroifctjen vscruiib fiin|flU;rnncbccm{i)|cnej:pedirtn\'ff^/
iiabcs; bann
I bici>KiI mcn inncrljalb einer fo hirf^cn jeit bejaf?!\'*^
tS (ctc^titc^ gefd)cl)cn fan / füriieuiürf) als gci;rtrtgc tiuffbte
tage einfaUeit
I bajj man beä »crf;ergc()cnbcn \'äßcrcEfagcg
rirninbt Srtattgung fer S3c(^fcfä.acceptation mcf)t jit recfet . /
tair, 5tls foücn tie acceptatioues fo an gejjrtagen (ben j^. ©""\'J^\'i»
»c[d)cr in aüweg auggcüotsnncn/ erfcrtcrts c{;nebas fcinc ^"\'j;
tnrtft/)gefd)ci)en/ tnaiimeg jugcfaffcn/ trafltig iinbgtiftigl^jJLj
Süd) foUe barbei; aud) biefc (lijrijilidje Scfticitcntjeit bcobOT ^
n-ierben/ bag man au|7crben OloytfaSl |lcl)tiefer
difpenfatioo\'"^ij
lu\'btcncii
I fonbern too!) mögfid) / nocö am torgeljenben »erdtwS
acceptationesprocutirtntäivb(cifien; (Bteid)er!!ia(fcntmbgefi"!!/
ieaiirfjbenertNotatiis
cvlaiiH/ gut gei^eiffcn/ ttnb approbirtf^L^
Sie gäsceijfef-proteften an bencn gcyrtagen ju notiren / aiic^f"
nilofimrfft crforbe,rt/ aug jtt fertigen/ tnibfr[i\'!itöauöbicf£\'«.\';ji
tif unt ilrfid) / btctvjcil foujien an mej)r tfiet£>tfer bic Proteft^\'
«ber acl)t Xage f)iininib foiinen iiberfc^tcfv\'reerbcn./incl.c^eS ban"\' j
jeiligen ber remiitirt/ «mb ftd) tes
Inftrumenti proteftarionis" \'n

wnbig jii bcbiencn/ {eic^tlif^Olarfitöcif unb Srrfiilt tcntrr\'^

tonte.

gtiin triften foH es bcy eines gbrfamcit QBofwcifcn
alljier bcn
i6. ttlib 24. Julii Anno i6;4. pubiiciitcn
(vermög beren 3ii(>Uts / bcr gemeine tuib einfache Ufo ^"^ili*
XagcbetteuU/ confequentet tcppeltUfo furjo.Sagt/

-ocr page 555-

H

Ordonnantie van Wiflel, 107

te mogen pr^tjenteerm, en d\'acceptatie te data : Maar
kla\'
d\'acctptatie aangaat, zai zig in zulkcn behoorlyken tyd yeir
tiij\'^n, op dat ingeval
van weigeiing det accifMj«, den geenen.
«o!- ^^ Wiflêlbriefheeft. \'t
Proteß kan lateu noteeren en veivaardigen;
""or den noch dien zeiven dach afgsanden
Poß ter behoorlykei
4 Kan overzenden.

beu ^ andgjgj,^ vermits\'t met de Poften en dcBoden alhier (gelyk
«H j is ) zodanig is gelegen, dat ineerendeel de Brieven van d\'een
««((i^\'^^ere plaats ( voornamentlyk in den Herfft en de Winter-tyd )
fttjU * namiddags cn tegens den avond aankomende; waar tegens
\'ifTch ^^ den naaftvolgenden dag (en de Poft-brieven ten laatften
(
Ioq j®\'* vier en vyf uuren ) weet nioeten^cexpeiijsiHworden , waar
tsjL ;®än. en vermits men in dit geval binnen zo een kotten tyd be-
Oj lichtelyk zou konnen gebeuren , inzonderheit als Vierdagen
WtjT® Schryfdagen komen te vallen , dat men op den voorgaanden
(els procurering en verkryging van d\'acceptatie des Wif-

ge^jj\'^tte legt zou konnen komen , zozullen dViepfaüV», welke
\'en i\'^^lenop Vierdagen ( op den K. Zondag , welke altyd uirgefloo-
Va,,\'^ivcrei{cht het\'de nood niet ) alkzins toegelaten , krachtig en
\\aide zyn. Doch hier by zal men ook deze Chtiftelyke bclchei-
gebruiken, dat men, buiten geval en nood, zich niet die-
deze
difpenfatie, maar indien \'t mogelyk is. noch öp den
\'ijj^S\'anden werkdag
A\'acceptatie pncartre. Desgelyks zal de Nota-

Of ^Keoorloft, goedgekeurt en ^e^p/roteiri zyn , de Wiffel

\'«Ve "\'S® Vierdagen ce noteere» ock, zo\'i de nood vereilcht ,
Ong^^vsaidigen; uit dezen
motifen ootzaak. dewyi anders na de
«V5 \' ® plaatzen \'t
proteß eetft acht dagen daar na zou konnen
worden: \'t welk den genen die
remitteert, cn zich
bedienen moet van\'r
Inßmment desproießt, lichtelyk
\' en verlies zou können verooizaaken.

Vel " ^«ïJen zal \'t alkzins blyven by \'t Decreet des Eerzamen ,
\'^»no Raads alhier . gepübliceert. op den is. en 24. July
^yfiig^\'^H- volgens \'t welk de gemeene en eenvoudige Vfa op
, " a^gen beftemd is, dien volgens de dubbelde
Vfo voor
\'\'^\'^end^\' ^^ \' ^ dagen ge-

ft^^an \' ^^^ naaften dag na d\'acceptatie den

, " 5 geniaakt werdén , zo dat den zeiven voot den ees-
Vierd volgende, waar onder de Zondagen en al-

,^8en getclt, doch termini in terminam niet gecompmecrt
üesgelyka zal\'t blyven by dc vyf rffpeê dageti

incïuit

-ocr page 556-

io8 Ut 6tat)t ^^

refpea - frtgcn inelufivè, un5 Da j| xtntcr tiefen tie ft/

geyrfage / Daran adjter nid)t 3lal;t geljatten isirb /
fï\'nDevnt\'arvonai:3gefc^lcl|en fei;n|cllc/ tep ben crjt>angcä\'\'ä\'\'
DectetisfcinebeniuälTigeS be»cnben(;al\'e».

S)emiiac§ atic^i ferner imbjit bent tjierbfeit in crfï\'crii;cf;nfctt
tis. mcgen ber \'Scnebiger \'xBccr/feiünctfen gefefjef nnb ■\',,)(
taf man foKije njr bcm gci;rt,ig ju acceptircn/ nid)tfd)"\'ilf\'3l^,
fóiic i barauö ban crfelgct / rajj f cr ic^te ufo tug auf einen
tag aiiygcijen / bcr ^crfafl^tag «ber auf ben baran felgcnbcn
©ountag / failentïürbc / tnib ban!ieni)ero er|f am 931cnfagbi^
^aliinng begcijrt tsnb cingeforbert rccrcenfónte: TOcId)cSatcri\'\' j
bcm t\'ie ïBrteffc von "ajencbig / auffer fonbcrbaljrcn gallc"/ r },
baS gan^e ^aijr yinbiivd) meiftenê jimincr jtag rormi
l)ier fommca / beni|enigen bcr 2jcncbigcr Söechfcl ein jvi ncf;ntf"90{
|U lang / unb ta!)cro nirf)t srciiig befd)n)ctlic^ fallen rourbf.
es jvear bci; angeregfcr Scrortnung / ba\'j ncltmlic^ bie aee^P j,
tion bcr "Bcncbigcr 2ßcd)fel\'-ricfcncrpanbengv£i;tagjiiF\'\'\'"(i:
xen nnb ju Ictjkn/ feinnocömaijligesverbleiten/ jctDdjmi^\'i,
©rlcutcrang liabcn/ ba®" bie be|a^ihtt!g/ fo focl]»cnbicfeit ^^\'jf
biger/ alä aucl) benen ven «iibcrcnC\'ricnlicrfomiucnbcn/
ben f^. ©enntdg eerfaUcnbcn ^cc^fclbriefcn / bcä ©aniW^^t^,
Dor&cr / wol incgc etngcfoe?crtSï\'crbcii/ and) bic auff fcld)en ,,{
tagbcjaljltc 23cc^fclf;4rv00iili)c?al)lt gsïfcnunbgc(;altcnfei;i"
Hid)t reiniger bic refpeft-fagcn / riid)f anbcrë als roenn bcr jji
tag bcr ctgcntlidjc 53erfaü\'4ag luarc / barnad) obfeinirt
folie: mit aller anbcr 23cnjfclbrtcffcn«Scrfaa\'-jeif^U\'crfïsHcf^
bcm ordinaïi ftylo unb Ijerïojjïmcn ncrtlcibcn.

SBctrefcnbe jiim funfflen iie 2Bcc6fc(fcricffe fo ä
ftJ, Oberftrrt(is>aiitTlïci)t JUbejal;fcntauten/ foUcnbiefcllic/ /(
bemfic prsfentirt ^m^ acceptirt/ ipoij ntd)t alfobalb/ boei)
ben nfd)iïeit 24. ©funbcnbcjalilf/ efcrbartibcrprorefiirt«»»^^^
3mgleid)cr. folicn
and) bei; benen apcdjfclbric\'tfcn Sic
incntgc / aB nur ein / jtwcit / ocer l;od)ficiiä Drcy Sage 3ïacl)iia)\'\'[(j
6cjal)!fn laufen/ bic refpstt-tage nidit geiten/ fontcrn ^^ Lf»
iarmit ailcrbtngs/ wie mit bcncnä Vifta Littera erfrgeincltcy\'i-,;
fen geijalten ttnb obfervirt werben. 5(lle aitbcrc ®ecf)fc\'\'\'\'
ober / fie fej;n aiif wenige ober mcï;ir lage
3ïad)(tc^f/ l;alb/
ebcnuflir Ufi. 3tcin grand^furthcr Ritorni Ultimo
Junü, u\'^w,.)}
Novembris, cbcr bic fojtfl aiiff einen getoiffcn lag Jit
(aiitcnb / folie Dl;nc nnterfc^ctb beren beitimtcn fttnf le\'P^,
tagen/ bod) nur jtt bcm eitbc ßenieHcji/ bumit bet; Cie^\'^j^i;

-ocr page 557-

def Stadt Augsburg. 209

na den vetloopenen V/i, welcke menuytwagt fonder pr^u
""ofgevaet: en dat onder deefe de Sondagen en alle Vierdagen,,
Welcke alfints geen Raad werd gehouden, niet gerekend,
mus
uyt gefloten fullen zyn.

oock vorder en ten vierden uyt gedachten Dfcr«(, jan-
®\'1de de
Venemmfihs Wiflèlbtieven, is geftcld en verordon-
j. dat men niet ichuldigh fal zijn, dezelve dan op Vtydagh
^^\'\'PUeren: Waar uyt dan volght dat de laetfte Vfi dagen og
o^^^\'tetdagh uytgaan, en den Vervaldagh op den daer acnvol-
"den H. Sondagh lou komen; deshalven de betaiinge eeili
Maendagh lou konnen geeykht worden: \'t Welck, nadien
. otieven van
Venetien, buyien fonderlirige gevallen, mecflien-
1 eis door \'t gantfche Jaar op Ooiiderdagh , voonniddags alhier
tjl^^en, de geene , die
yeitiitaenfihen Wiflèl t\'ontfan^en heeft,
\'"gen, en derhalven niet wemigh befwaarlijck zou vallen,
d^j. \'t wel blyven by de gedagte Ordonnantie, namentlijck
"\'«\'«pfrftie der
VtneUdtnpht\' Wiflèlbtieven eerft op vry lagt»
lijj \'^eft te gefchieden} doch met defe verklaritige, dat dc bcta-
foo wel in de
Vtnetiienjche als andere in brieven hier ko-
ip ^\'ie, en op den H. Sondagh voorvallende WifTelbrieven des Sa.
lig \'e vooren wel magh geeyft worden : Dat wel de looda-
ijH® een Saterdagh betaelde Wiflèl wel en te. recht be-
«ie Sgelden: Gelijck dan met telpeft dagen, even als of
du^ iterdaghden eigcntlijcken Verval digh , daar na zullen wor-
Vj« ^"^/fwert. Even met den verval tijdt van alle andere
\'^^Out \'\' gebtuykel ijken ftyl ende gs-

öf^^l\'eJFende ten vijfden de Wiflelbiïeven, die a Leiur» VißA
\'\' ^ei van den Brief te betalen luyden, deielve zullen ni
en
geaccepteert zijn, indien niet foo ftracks ,
binnen de naefte 24 uuren betaelt, of diai
toe gepfa-
Wsij.^^ werden. Desgelijcks znllen oock by de Wiflèlbrifven,
^f jg \'Uyden te betalen opganslchweinige, ais meteen, twee,
L.\'*°ogften drie dagen, die
Rsfpeadigen niet gelden}
hß^ omtrent zal gehandelt werden als met de gedachte *
"f Op Des alle andere Wiflelbrièven , \'t zy op weynige

^fis^L\'^^\'^erder dagen by de halve, geheele of meer Vß-, Item
\'^OUde «\'""t"
j tiltima Navembri\', Cti wekke

Heyj" een zeekeren dagh te betalen, zullen zonder onder-
tiefteiTide vyf
Refpeii digen genieten, doch maar al-
^■flï\'b " ƒ ien eynds, op dat de
Crediteur pf de Bellttet dcf
\' \'^«fs > aU by de betalingh niet ea kaa bckofflsa, gondes
(o; »yo

-ocr page 558-

8î>cr 2Bec^rcf6ïicfs 3nJ;aber I wann tx H« 5Bejar;(«Hö tttc^t tip
langen «an/ oljnc fetnc ®cfaJ?runî) prxjudi^foW)c3cit bcmoe"\'\',
ton, minpg md)rmalö crwcJjntcï 3Hrt«;ôDecreten. anned)«\'\'»»
ten tonne «nb mogc. ©onflen aber werben bicfe Refpeft ■ îwJ
ganè nie^t bal)in verflanbcn/ fcafe" man bie ja(;fung bcr
fcrteffc nac^ eignem belieben «nb
Commodo, übet öcn QJcrp"
ïag fo (ang protrahircn/ unb ttufïic&cn magc/ fonïcrn ri^t\'f;
Saljicr fcacn unt> werben / wic 6igl;cro ubiic^ gcwcfcn / ju bcr
fta--ïctÉ / untjerittglicftc SScjaljlung ju Icificn / nictit weigef"\'
«cc^ biçfalâ mit benen Refpea- Zrtgf» 2JïtS\'braucö tinjuföyff"
gemein ^

3um fec{)fïen/ QBann ftc^ê rtbcr jutrö^c/ tag SBec^ifclbï^\'
wcld;)c auff einen gewilTcnbcnanlitcnXagjubejaèfen/anOcrot\'""
men / ba bereit liic^t atlcin bcrfeïbigc benanttc / fonbern auct) .
tljeif ter nac^\'-oter refpeft-Zagc / sjoïubcr waren s tfofc^en faü f^f.

tic fftiif Sfïiielj\'OberRerpea-Xage/nte^t nactitcr p\'raefénutionO®i,
acceptation, fontern na<^ teut benanbtcn Xag 3crcel)nct wff®^",
ïtnt)ïd^ ter Debitor afïctn ter nocö i\'tbrigcn ju beticnen ijabtn.

fern )tc aber ubcrtcmmen / taf neben ten bcnantten au^ tic »o^w
Staci}\'- obcrrefpsa Xagc fd)Dnfcr|wffcn
wären/ foUc afétait»
«Sciafjfiutg tîincdjaîb x^. (Stunten nac^ ter
acceptation, g(eie$
Up ®erf}fc(bvteffen/ à
ViüaLettera, gefcijtet Werten,

©iebentcnâ/ bei; äffen SScc^fefbrteffcn tie feçn/ gfeicî)
ÄUtf eine otcr antere
Util Ufo, gcwiffe lagc oter Seit
soann ticbenante 5}crfatt\'\'jclt Ufo, unt bie tcfpcaivcjugeffi\'ri
fitnffReipea lage »cr^ofTcn/ foft ter {enige fo bcn 2iBeci;fc(\'"^i,f
acceptirct i)at / eS fc$> gicicî) tic Valuta gelaufen / tmb tjon tent

QBec^fcfbrieftß empfangen ober nid)t/o()tte einige exception
fcie aucf) werte cugewccntct/oter (;abe3lal;nicn,wic fte woKe/ju
Un fc()uftig fci;n/unb cö a(fo bei; bergemeinenRegul
ehi accettaPjg
«llcrtingS fein verbleiben ()abcn ; wie im gleic^icnaue^ /
Sîej4()îung ter 2Bcd)feIbrieffc betriff / bct; ter
Regula unive»%(
î)ag gleirfj wic man auf ten \'-iÓcrfaü^Xag / «nt l)erna£^My/
«nb wo(;l bt^a^tl alfo l;iergcgenf!bel/ tvann
es vorijero gcw\'V
«Sfci; mit
contant, ctcr turc^ Icontro unt eontrapofkion,
tluci)/ wenn es in bcgebcnten §allcn/ ju prajudi^ eines
«nbern
lertü geretctjen ffjiitc/ atîcrtingô fur nichtig unî»
gc(;altcn unt ertfaret\' werten.

- Stmt î^ften/ wann ein 2Becôfeî6ricff mit proteft,
ßcl bcr Seial^fung/ jurfict tomt / fofl ter ®eber tes
fef"25nefs feinen» Creditori tie ïffiieber^SScjacijiung
im (»cgHtfenm eumwi»/ fftmpt

-ocr page 559-

Ortlonnande van Wiffd. zii

^^ gev«r en pr/t\'iudicie msgh wachten na dc voldoening van detj,
^\'biteur, volgens \'t meer gedachte Dureet des Raedts. Anders
*tden deze
Rcjpeü dagen gantfch niet dasr heenen verftaan, dat
^cn de bttahng der Wiüeibïieven na eygen gelieven en
Commcdo,
den vervaldagh zoo langh magh uytttecken 5 maargoede Be-
^eldfïs zullen, gelyck totnoch toegebruykelijck isgeweeft, op
Verval-tydt zonder uytftel betalen ; hier omtrent niet weyger-
zyn, noch in deze gelegenihcyd met dcÄ#tß dagen\'een
"\'Hbiuyk. willen invoeren.

^enfesden, bdien \'t gebeurde, dat V/iftclbrieven, welckeop
genoemden dagh te betalen iiiyden , eeift hier quaamen ,
^ 5 tiict alleen dien zelveo genoemden veival-tyd, maar noch wel
j^"dceidetna-oi dagen voorbywaren; in zulkengevalziil-

die vyf Refpeä.digin ni t na diprjc;ematieoiaccep:Mie, maar na .
genoemden dag gerekend worden; en de D.hriur iichalleen
jj^gen dienen van de noch overige. Doch indienleovcrquaro , als
j den genoemden dsgii oock de volle n^-ot ßejfeß dagen al-
jj^^Swïien veiftieeken, zoozaldjo debetalingh binnen 24 uren
\'Acceptatte gefchieden,gelijck by de Wiflèlbrieven i Vifia Liutra,

5 Aft» zeven-den by alle Wiflèlbrieven, welcke zyn, gelijck i
J\'^eenofd\'andnlini.i\'/o: zekere dagh of rydt geftelt, wanneerde
^^"Qemde veival tydt
Vß, eu de refftUivi toegeUtene vyf P.efpeS\'.
gef^^ verioortn zyn zoo zai den geenen, die de Wiflèlbiiefheeft
t, \'t zy vat de
Valuta geloopcn, en van den gevet des Wif-
"otf\'n-Jen is of met, (onder eenige ingaande «wf/j\'«, van
m een Naam dezelve zou mogen zyn, fchnldighzyntebe-

«cce?\' ^\'200 zal \'f allelins blyvenbydaigemeenenregel, M
bg, Desgelijcki. ook, wat de\'beulingh der Wiflelbtieven

^■\'ah \' ^^ U\'xverjalen regel, dat gelyck als men asn di n Verval-
^»n «nwel betaalt, aizoo m tegendeelquaüjck,

^\'oper^^ \'t te vooren gelchiedt. t zy contant, of door/«)>i>o en com-
lüatn" betalingb oock , indien \'t by eenige gevaüen

Vog ftttck n terp«/«:!/«, des eenen ot anderen t(r.\'/J, alkßns
nictigh cn ongeldi^h zal gehouden cn verklaart worden.

faut van\'k ° • Wiflelbrief met proteß , door

^\'"«fs te rngge koomt, zoo zal de geeverdcsWiflel-

blijf L Crediteur de weder betalingh der in den Wiflel-

•^Sä^^pea foiia, acvecs onkoften en W^el Lapo, doch
(02) slieen

-ocr page 560-

\'21 î ter ©tatt ^uâfpuïg.

2Bcchfc( Ligîo, jetcch aUcirt à dïittuta alfobalbClt gtlf JU
cbcr 6arumt» ncf^ fcïbigctt lagS ttniicfjmlithc caution ju fW;"\'
ctcr «bcr fcurd) anïcvc bmifclbigcn amtchmliche Sfflittel \'"^"L
ftd) abiufînben/ fchuIï\'iB f";«/ tffî\'C ^m»

fclbricp I uns m fo 6cit gCDcchfelbricf acceptirt, bcr
ter befTctbctt jugleici)/ uut> Jeter infouberi;eit / biß" ber îfficd)!".
l\'ricff ttÔUig wieber bejal;[t / wv Debitores ge^rtife» fcÇ"\'\'
flucî) beui 3n(jaber frep unb betjorjiehcn / bie 2Bieber»bejw
litng bei> einem ober bem antern
I big er voöig »ergnuS^ \'
nnunb beç welchem «r Witt/ int( tmï» ci;ne ä"

fuchen.

aicunbten« / bic 2îc«r)nittgbei;prote|ltrfettîJBechreî-6rieffc»ÎJ\'*
^eren 2?ejal)ftntg / geLn1f;ret cr|îfich «nb »er aßem bcm;enigen/
fte ein ju bringen/ ober bic ^ejahlung ju empfangen hat / joiß^^ ,
fcfbc nicht lionorircrt/ mag ev anberweit am ^faÇ nachfw.3^"j
«nb ba fti^ icinanb ftrtbet/ ber bcn SSneff acceptirt/ bemgebtW^
tu Seit bie 23cjah\'\'!»3 ä»
I i»icauch ber Provilion ju gentcff^.\'^
Knb wan fchon ber ;cntge/ nuf wefchen bcr SBechfelbricf(autet/1\'®
«abcrhanb ju ber acceptation unb^ahfung
crHören th«te/ ijlf^
ber/
fo j«»or honorirt/ htnﻫ« ä« ffchn (cr wolle t$ banitä"^
iviltig thun ) fonffen nicht fchöl^ig.

SBann/ für bas Sehcnbe/ <»iijf einen/\'fcer alhter woH\'tf^jf
traflirtwirb/ imb vcrmog QBcchfelbricffs/ bte 25cjahfung ö"
ücn anbern €>vt/ al» in Dîitrnberg/ Ulm/ ©allen/
te fenß irgenbfeijn mag/ ju lei\'jienijl: wiehictgcgmauch
cineralhier auff Debitoren/ bie ananbcrniJrtciiwohnhafft/ ^ ^
tmfe unb 2Bechfelbrleffbe«omt/ nach beren Inhalt bie QSej«\'\'";\'.
fllhier Jtt pwftirent|î/ babann einen ober anbern faflö bie acÇfP^j,
tiones erft burch fchtcf-\'cn ober überfenbungber20Bcchfelbri#,L
tin unb ben anbeten £>tti)/ t»o bcr jenige aupenfie lauten W\'^j«
r^ift/fonncn ptocnrirt werben / bart\'tber nun etliche Jage »»^J
ßehcui @o folle in fc^en föllen bie 3eifaa--jeit unbfScja\'P ,^
folchcr SS3cchfel allctbingS obfertt« unb geleiftct werben
I
wann bte acceptation an bem £>rtl} / wo bie Sejahlung }U tft"" (,i(
fiirgegangen unb gefchehcn wate. ÎSBatm aber ein alhtcfiö!^; jn
einem ber anberer i)tthen wohnhaft / 2BechfclbrieflFe
Jftigfpurg ju bejahlen f-hulbig / unb »on biefem begehrt »»irb
fcie ^^ejahlung paar ju ubcrf-hicten/ i|l er folches
tscr provifion JU thun nicht fchulbig/ fonbernber Inhaber beS
fclfcricp mag glcichwol jcmanben barju .bef^eUen / ber bt« -Ij,
iaïîfunj 1 Wie (ifi;ie|t3e ^Mxi^ti ©ctvuHd^ vctm<»3 \' ^

-ocr page 561-

der Stadt Augsburg. 2,17

4 drittura tetftondt weeten goedt te doen, of daar oves
dien zelven dagh aanneemelick
Camie te ßelien, of door an-
behaaglycke middelen hem vergenoegen. Ook zuilen
j\'yde, dc gever des Wiflelbtiefs, en hy die den WiiTelbrief

> gehouden werden voor Crediteuren van den befitter des
tfc \' een ieder in \'t byzonder ; tot dat de Wilfelbricf

ïollen betaaldt is. Óock zal aan den befitter viy ftaan, de be-
^.\'\'"gh by den eenen of den anderen, aan en tegens wien hy
met of zonder Recht te zoeken, totdathy gantl\'cheiyck voi-
"\'»öis.

.Ten negenden, de vereerïngh der^^/jrfjJwiisWiflèibtievenea
zelvet betalingh ftaat toe eerft en voor al den geenen, die
j^^zelve in te brengen, of de betalinge t\'ontfangen heeft. Wil
^ dezelve niet honoreeren , zoo mag hy anderwegen navrage
pen. En indien iemand gevonden werd, die den brief
aecepteert,
flaat toe de betaling te doen, gelyk oock de provifie te
j "J\'eten. En offchoon de geen , op \'wien de Wiäelbrief
ydt , naderhand Cch tot
d\'acceptatie en betalirjg aanbood ,
r^ is eerft de geen, die te vooren gehonoreerd is, niet
."^Hdish achter te ftaan, ten waaic hy zulks goedwillig wou

ij^änneer, ten tienden, op eenen, die alhier woonachtigh
^ \'i\'frajjiert vietdt, en vermogens de Wiflelbrief, de betaling
een andere plaats, als in
Kurtnberg , Vim, S. Gallen of waar
(j^Jgens eldeis zyn mogt, te doen ftaat: Gelyk daar tegens
^ wanneer eenen als \'er op
Debiteurs, aan andere Plaaszea
, Remife» en wiffelbtieven bekoomt, na wekkers
de betaling alhier te
praßeren is: waar over dan ia
of\'t ander geval
d\'ucceptatie eerft door brieven, enveizea-
"S der wiflelbrieven per d\' een en d\' anderen Oort, daar de
op wienze Itiyden, woont, voort konnen ^^frocarccrrf werden ;
eenige dagen tyds van nooden zyn ; zoo zal inzakkeix
Verval-tyd en betaling foodaniger v;i&lcn sllefins
^^^^^S^obferveerd en gedaan wotden , tls of d\'acceptatie gefchied
Jij dc plaats daar de betaling te doen is.
Maar indien een al-
jUj^\' ""«zende fchuldig was asn esnen, in een andere plaats wo-
«n*^ > «en Wiflelbrief alhier binnen Augsburg te betakn 5
te "^^zen begeerd wierd, hem de betaling in
baar geld over
•teek" \' ^y verbonden zuicks te doen zonder
af-

ietn "ß provifie. Dc befitter des Wiflelbriefs ^chter mag
^at^t ftellen, die de betaling, volgens \'t gebruyck in
dc
\'kt dezer Stadt^ van zynent wegsn ontfsni^t. Doch die
(oj) S.oede

-ocr page 562-

214 JDrimitt^ uo« ^ec()ret

«cntwegfu ditjicfjc / ;ct>cc^ wer gtitwiaig l/Krinnen difpenfivctt»!^/
tcme »«tilcU\'et CS auc^ iiimrwcjjrtt.

(SrpcnS/ bictJÜlfaftigcgincrung fccr 2Bcc^fe(bnef« fcemffc"^\'^
ttcil f clc^c atf;ier
I rote an mcl;r anteren £)rtEn fcercifs (b frarctj«
fcrand) teuimcn/ tag |kfcl)»ctltc^limitirt, wciniger gat foWl
«[\'gcife\'t\'ricriMj: ^Ksjaflmanfc^c jwarafi^ict nocf; wcitcrS P\'\'\'^
Crcn. Dcct)«)irB6afcci)6crcnlncioJiementii] bianco gan§It^
fcisafft/ tinti foü tcr ©cfccr fofdjct ®c(^felbrieffc Sen Giro, ©tcl\'"\'
gdmimtl boUig/ ftuct> mU tJepfej^una teg Datums, ju compi\'"^^^
ff!;n.

in bic SSofitcrJWatd\'tc («too bie gitirte2Bed)fcifcrtcfe gane^"^
t)Otten)fonrcrn «iji.:, in anbete Fieie, jucrfpai)rungt>er otovi«\'"\'\'
btcfc a}lani,r aurfrommen
I bag bet Debi;or nidjt »eine ci^e"
2öed)tctt)rieffc(tpic)onji wctlbtilic^tcate/ auc^vor btcfem allfS\'\'
i!Hid)unb Ijetfommcu gcwcji) fontern an fait berfefticn cincS
tern / britten / ober woj;! ticrten (mif wc(ct)en bet
Creditor
foijtrsbirct ober ju t!)un i)att) SSccijfcibricjfe ijergibt/ (aft
e3 ji»ar bermaljls |u fa.-ilitirung bet Negotie auch paffircn ^ tv
iioci mit bicfeijconditionen: (SrSlUcHoUcIn feieren SBccfjfc!^\'\'\'!
P«!t terzeperfone bcS Creditoiis, ober bic Valuta feinem Debil"\'\'
«rnfjeüc^gegeben/ iu aUeraege unö capreffc melbung ßcfci^ci?"?;
gt\'itS auber / folk cr Debitor feinem (gebet ober Creditori ^
A/Tägnatioaen. umb bic 2ßect)fclbriejfc bcp einem anbern ju cp\'
tcn/ burd)aus itni\' feines nsegts bemftDcn ober befdjroiiren/
5scru/ wie ailcrbingS biiitt^/ feine 2BecfefeIbriefe ju i;abcn/
fcer fitcDen/ unb fte jur j^anb bringen / foic^e aud) in rechter
fcinemcreditori fertig l?a(fen/ «nb iibetücfern; §urS bri«c|!\'"
(iucljbcr Debitor feinen Cieditoren, nebcnS feieren 26cd)fcti?rtcF^
tJoi; t!^rze pcrfone einen ä parte recognitions-Jcttut ober
fertigen «nb jtificJIen/ in(;aitsf bagcrffit bicfelbc
@d)«!bncr/ ©eltet unb 3aä;!cr/ in omnem eventara
Sel)a(tcn »crbtcibf.

Sitwetfe rtud) ä\'.im 2)ret)jc()enben / eine Seit f;ero
tn fjjater unb «crjugiieJjcr \'Scrfcrtiguitg ber

-ocr page 563-

Ordonnantie van Wiffel. zi^

^^edwillig hieï in is gtdifpamrd ; mag zulckï onveihindeid

Te» elfden. w»t belangd de veelvondigc^wwjf derWIflêlbrie-
> vermids zulks alhier, gelyck aan meer andere plaatzen, alreed»
O ftetck in gebruyck is gekomen, dat men zeer bekommerlyck
«nige limitaüe cUar omtrent zou konnen maacken, veel min een
^\'•ïtfche jffchaffinf tet hand nemen , zoo last men\'t niet alhier
^^•^ch vooider
pajjertn, doch daar hy w<!rd der zeiver Indojfemtnt in
, ^»cjgjßjfgjjgjyjjj vernietigd: En zal den Gever zoodaniger Wiffel-
j\'^\'cndenGïMi gelyck behootlyckis. ten vollen, ook met by-
"\'ng des Datums, verplicht zyn tc csrnplitrtn.

nadien. ten twaalfden, by d\'afvaerdiging des difpatH, niet
I ^nin dcB»tï.»<r Matckten ( alwaar de girierdeWiffelbriaven ver-
zyn) maat oock in andere Fwretot verfparingderPwf»/?,
j^tnanieris op gekomen; datden/>«Wt««rmetzyneygene(ge-.
^^^anders wel billyck ware,als voor dezen gebruykeütk is geweelt)
^\'flelbtief, maar in plaats van de zelve eens tweeden, derden of
J«tden(met wien de
Crediteur niet gecontraheert of te doea heeft)
^\'Öèlbtief geeft, zoo laat men zuicks oock wel toi/ic//«fmn^b der
> pajjirm doch met deze conditie: Eerftelyk zal in zulcken
^^tlhtit(vznters,tperfonedesCrediteurs, dicdcVMtetazyncaDebi.
g\'ivtt of Crediteur aiet .y^Jfignatic viii
den Wiflelbrief, by,
\'"eu anderen te hefifen, op gcenerley wyie bemoeijen of bezwaren ;

gelyck het t\'eenemaal billyck is,zynen wiflelbrief zelvet in han-
^r*» zoeken te kiygen; dezelve ook tct rechter tyd vaardig hebben»
® zynen Crediteur overleveren. Ten deideti zal men den Dehite»r
^Jneu Crediteur ncvenï zulcken wiflelbrief van terz,eperfone een iiparit.
^ "^"»«Bs-fchiift vervaardigen, en ter hand ftdlen , inhoudende
^^ % Vïn den celven wiflelbrief fchuldenaar en betisldei, verplichte,
"»«ea» eventM/n blyft en gehouden zal worden.

^^Vermits oock ten deitienden, t\'zederd een tyd bcrwaards
VcF"^ d\'al te late vervaardiging en uitfbeliing der wi2elb:ie-
dejufr /f«, geen kleyne
excefsen zyn voorgevallen , ea dat
Uj de nood vereylcht, ook deze bezwaarnifièn v.eg ic

zal voortaan, met gantiche sffchutring der zelve ,
öjg op ftiaf van vier gulden voor den Armen,
Ichul-

\' zyn, den WHIelbnef, fchoon de Crediteur tca hng-

s middags op. den dag wanneet de prim fputii mottsn

(04) fpeditit»

-ocr page 564-

%i6

tm / j« fteffcntI imbü;ii Éctncâ wcgts üHx unb wibci; feiHê

langer barmit aup)altcn. ©arbencbrnfoEauc^ bcrjenigc/ \'
©clbtpcrle fiere genommen/ feinem Creditori, bafern eg bcrf""

feegtijrt / einen recognition-(Schein ju erti;eilen ft^ulbig fct;n.

Êftfcfic^ unb fur fcaö •SiccjÉÏjcttïie ; SJemnac^gemtgfambef««\'\'
üoaö fiir Ungefegeni;eitctt/ SSefctiwerben unb Älagten fc^on taw
3eit <)eto teijbenen 3\'u)fungs
affignawonen fitrgaiigen/ tva^rt\'"\'
fceçi efwan erdugeitben ûôligfïiilen fur »eifere ©efarbe
(gfrcirtigteitcnüberbiefen Smsetfungenenf|îei)en fönten/
San I)iertnncn ju temedircn/ fur einefonbere l)Oi)e Dîotljurtft\'I
«ngefeljen worben: öiet^u aber fte^ fein beflTers DKiftef ercig»^"
will
i als bag alle fd)r(ftli(^e Affignationen «nb Ubetweifunß\'^\'\'
gan^Iid) «uffgeljoben/ unb abgeflefts f;crgegen aber ein Refcootf^
fluffbem^laç introdudretwerbe/ womit e3 bannfoîgenbermafP"
lu DaJteit/ bag ein |cber/ ber 2ßecl)fel\'-gelber jubejaljienobetcij\'

nel;mett/ (ic^ an benen Iconttit-r îagen / barju infonbe#-
©ambéfag/ OTontag unb Singstag mittags piecilè wn eljf
iwôîff IKjt; am ^erla^ befîimt unb angefeçt/ ftet) befi mcgli4
werben/ unb
t(;mc angelegen feçn laffcnfolU/ mitbcmReicont\'®
eiirc xid)üQhit / unb i^icr bur<^ feinem Creditori »ergnfigftc^ett «\'(\'î
îen JU machen. ïffiann aber burct> felbtgesCOlittcfberDebitotb\'»
2)ingStagS Icontio ^eit ntit feinem Creditote nic^it ju rect)f
fcontto fommen fan/ untbiefer bte S5cjaI;Iung\'pct Caflà begef;?^,"
ivûïid foil er Debitor folc^en falls etttwebecfelber/ oberbur^c\'*
«en gewiffen 3JIann/ cljneferneranntnbljcnmib weifen/ süttbd\'
ïcn ©elf JU beja(}(en fc^ufbig unb geljaften fe);n.

®s befjflft fti^ aber ein (£l)ïfrtmet20oîwetfer Staff) benor/ ti^f^
£>rbnung / nac^beme ftc^ bie @acf)cn/auc^ 3cit4atfffe unb j^anbf«"\'
gen anlrtffcn moc^fen/ ju anbern/ unbfolcfjes fo oftauc6/
tifSîotljurfterforbert/ uogeljinbertuieniBfUti^.

-ocr page 565-

der Stadt Augsburg. 2,17

^i\'ieHfitrAea, gereed hebben te betalen, en het geenfins boven
® jegens fijne geleger.theid langer op re houden. Daat benevens zal
j e» den genen, die geld psr/e^e^egenomen heeft,
zyatnC.edi-
indien hy zulks begeert, Ichuldigzyn, een te

Sïven.

^ ^indelyk en ten veertienden, vermits genoeg bekend is, wat
ougelegentheden, bezwaarnillen en klachten alreeds\'tzederd
lange tyd zyn voorgevallen by de betalings «Jj^ndtif"« wat ook
vordere gevaren enftiydigheden, by opftaande misvallen uyt
aanwyfing zouden konnen ryzen, zoo is hoognoodig gevon-
jl^l j hier in te
remedieren. Waar toe lich beter middel wil opdoen,
r ® dat alle Ichriftelyke
nffignatien en overwyzingcn gantfchelyk afge-
i^\'^äit zullen zyn ; hier tegens een RejctmniD dc ^XmsgéntToduceeti
jj^tde : Waar omtrent op de volgende wys z»l worden gehandeld
ï
een iedet, die Wiflèl gelden te betalen heeft, fich op de re/co»-
ll\'j\'^\'ägen ( waar toe inlonderheid Saterdag, Maandag en Dingsdag
5 \'^ägfi-m/« van elf tot twaalf uuren zyn beftemd) zal laten vinden,
\'iav, na vermogen fich bevlytigen, metde
Refiomro etanch-
jS\'^eid te maken, en hier door zynen Creiiuw te vergenoegen.

indien door dit middel den Dctoear tot Dingsdaags/to«fM tyd
j) zynen
Crediteur niet te recht en ßentro kon komen, en dezen de
jjcp^\'Ug/\'«\'\'Caj(pzou begeeren, zoo zal hy Ueèiffarinzulken geval
(j P fs, of door een zekere perzoon, zonder vetdcie aan-en om-
\'\'\'ög, fchuldig zyn met gereed geld tc betalen.

j^^^ndettuflchen heeft den Eerzamen Wel-wyzen Raadt fich voorbe-

^^handelingen mogen laten aanzien, te veranderen, enzuiksook

temogen doen, jls\'t de noodt zsl vereyfchen, jondcï

deze Ordonnantie, nadat fich de zaaken, loop des tyiï
®\'^l»iutiexing van iemand.

(Of) WIS-

-ocr page 566-

ÄiS dttttunä tj^tt

bit @fat)t

® 91 s @ £ sr U.

Cyi^Sr JlaOfmrtnum itx @iflt>t SSreffaa/ fccecnnen ««^\'f\'"»
\'^eurtbpffmfnc^fjknnitwr jicticrmänniglic^ ? ScmnOT® ,
(ebfiiic^aitffiiianfc^afft af&icr be\\} unö 2tnf«c{)ung gcW^\' j
tftfTOir/ JII befutfcrung bft
Commerden, flbwcnfcung aü\'^y®\' !
llnorDmtngtn; unb Dcrlnitung vieler «jaefjfenten ©fteifigtcifL,
tiitb tcf}fcal)rer proceflen, ie(6|} mit einet gewiffen
jOrbnunguerfehenntDdjten/ nnSauc^ einen (Entsnurff unterfcf\'^^,
«er an anberen ^HJec^^fcI- planen ftfclieijcr @ett)oI)n()etten uberrcttf v
imbn>tr nun bijj iljr ^nfuc^en aßernings »or billig / unb 6««
«cn »cfeii erträglich JU fcjjn/befinbett-

3C!äl)abcnwtr iücl)t untcrtafTcn/ mit jujtcf;«ttg teö Sbfcn
ffreiigen^crrn NN. unfctuitbgcmcincn@tabt@c^eppen/ >r i
tibcr 3i«öt JU Raffen/ Ijaben uns bo^ nacf) folgenbcr i)rb««"fj,
na^ melier funpger Seit bie ^ccfjfefregulirct, unb bei; »^7,,
rcnben ftreifigfetfen erörtert/ »cmitfelf/ «n& entfc^iei>cnt»(f\'^
fcUtni cnffc^ilolTcn/ un& iwac

I.

a ba5 28e<^fef.Negotium einig unb allein f C9 bcr Ärtuf\'«^?/
fc^afftbe|tcf;cti/ unb Jcinc Snnung baruiit ju trafieircu bcf«0^j
1on|t aber jcbermanniglic^ / bcr ftc^ e*"\'-\'" / trw\',

tieferi)rbmuig obligirt / unbwcri

tB(c!>cr eingewenbefen Expedition, wcfcfjcgfei^ auef) fonftW^^A
tia Inftrumenta guarentieistifiaft ftnbenmóci)teauffer ber/
or)neaacn5)erjugcber einige grijï / erwcifilid?) gefc^c&encn^;^
lung gel)órt werben tan; geffalt auc^ aH)tert{C in
tcfantemeguf; chi accetta paga, ober wer acceptirCt/ JrtDt\'t/
fteitbig »ertfeibct.

II.

Qfflfc SBcefjfelbricffe foflen mt tem jentgcn auff »»"^W^iX
lauten/ mit bemerctttnc? tté SageS unb benennung CcS „
Htciiö/ f:{bftcn eigeni)anbtg acceptirct werben: ®o aber ifr L
3£bwef;ji()cif feine (£(;cfratr / ober fcfn würctli\'ijcr
unb DIrtclybar/ benen cr feine J^anbcls »crrieljtungan \'
mtKMi einige Söcci^felbtictfc in i()ver 25fl;aufuna/ g »j,

l\'onlt aber jcbcrmannigli(^ / bcr fiitj ctBtgc ^ce^fel anmaß\'ct/
tiefcri)rbmuig obligirt / unbwcr einen2ßcchrcl=bric|faccept\'^\'
fcaburet) berogeftalt fraftig »crbunben fcpn / Sag tr mit feinet

-ocr page 567-

Ordonnantie van Wiffel. 219
WISSEL-ORDONNANTIE

<Jer Stade

Ö R E S L A W.

Y^Y Kipds ma nnen der SttdtBr^j?-««» doen hier mede een yder
\'V opendyk kond: Nadien de lofiykc Kooplieden alhisir hf
tiiif^. Ons aanzoek hebben gedaan, dat wy tot bevordering der •

afwending van alletky Oao.deniage , ca verhouding vju
dj^ \'ey omftaande ftrydighcdcn, ook koftelyke Pm/jjèn, haajzou-
Oy^\'^iHen verfien met een zeekex Wiffel Oidonnantis; ons ce gelyk
ti^ ëevendeeen ontw.-rpdergebruykclykegevvooateninverfchei-

biij ® \'ndere WiHel plaatzen: £n wy nu dit"veïzoek allezinsvooï
^^ en \'t gemeene beft dienftig bevinden te zyn.

hebben wy niet nagelaten; met bynem\'ng van den Edelen

Oiff "gen Heer N. N. onzen en der gemeene Stad Scheepen, hies
te houden. Hebben ook de navolgende Ordonnantie bc-
na welks in\'t toekomende deWillel gereguleerd} byvoos-
«tide verfchillcn geoordeeld en gevouaiftaal woidcn.

L

jj^^eWiflel-Negotie zil eeniglyk en alleen by de Kooplieden be-
en niemant anders bevoegd zyn, dait medete traSqueten,
v,^" "oorts een ieder, die fich eenigen Wiflèl aanmatigd, uyt kracht
\'«ct ® Ordonnantie verobligeert, cn wie een wiflelbriefaccep-
daar door zoo krachtig verbonden zyn, dat hy
met geene
gijj^^Sens ingebrachte Exceptieu, weike anders contra
Inftrumenta
ht),
noch plaats mochten vinden, gehooid\'zal w.ird\'^n,
die van bewyllvke betaling, <lochtedocnzondei
uy fiel.
Vi(r, \' het hier beftendig zil blyven
óy den bekenden B.eg«l ia
"-zaaken: Chiaccettapaga, of, mCMctpuiri, moctbei&lca.

n.

^ Alle WifTelbrleven sulIcn van den genen , op welken zy lui-
»be-\' aanteekening des daags cn noi-iaing des N.ams >
V/Q^^\'Sener hand werden
gioiupucrt. Doch uidicn in zyn ai-
of jƒ""^^etd zyne Huysvrouw, of zvnca daidlykeii Dienaar,
p;, dien hv zvne Koophandeis-verrigting\'« in ^V-"

\'®vettïowvs, cécigs Wiüïlbrievea ia haar nuy«, als dezs

Pisai»

-ocr page 568-

fcufirenSfr ®fcl(c/ uitb jtwat »ier (Sftin&cnwrâûô^Ô\'^rtt\'iïf^f\'\'\'!
^ojî
I acceptircn / folîcn fclc^e fc kräftig/ eut tinï» lîitnfcUcl) W
aïs ob \'[tcïieï^evîfefbfî acceptiret^àm/ tod) tag ter lag ﻫ "i; .,
ptsremation gcfcÇet »Cïïf / JVte tltt «cuittc» ^uuct wtt

in.

^Btiitit Ctn QBe^fctbricffof^nc indofferaent ober evîangfc
ptKfenLïretwiïby foil er jnjarbidigacceptiretroctbcnf baafccr.%
î>ei; \'Scrfall\'jeit/ «nb fcrberung ber 25ejal;[itn0 btefer
SBechfcfbrtef/ ober auc^ ber barrtuffgefofgte anbere/
itidoûement »erbfteben / fo ifî ber acceptant nichte(;cr/
®efofg ober anberer gnugfainen légitimation, bic
Icîfîen fc^utbig; fonbern es foHen bej; fofe^er bcfchaffcnl;cit/\'
«tisgang ber relpit tagen/ bie ©elberdilponiret/ ober
»»aflune geleifîete Caution auSgefolgettuerbe»,

IV.

S) jejentgcn 2Bc(|fctbricffc / fo affjicr auff btc uier offcnfKchc
Miarcfte ju bcjaljlcn lauten / bûrffen ttichfef;er/ oîs beS erfic\'^
(rettcnbcn/ unb big barattff erfoïgcnben fcc^fien lages teSPr^f
33larctts acceptiret werben ; gcfcf)tel}et info!ci)erjeitbieaccept\'\'\' ƒ
nic^ti foljat ber prafentanttnacf)t juproteftiren/ unb ftch bAf^ j/
ft5ic bes protefto i)a(ber nac^geheithS in foîgenbtn «puncten gcof^\'lw
|u »erhalten / bie accepditc 2Bechfelabcr/ weiche bes ieçterenî^
ges/ wenn ber DUltircttausgdeutef wirb/ nicht bejahtet wflr^L
inug ber
prsfentant ohiie conûdetation ber fonfl gewöhnlicher r^Ç
tagen/ weifen fo(cheinber235c(^fcI jahIungberDtfentIichen3JÎ\'\'L
nicht ju attentircn finb / fefbigcn [efjtcrcn Xag proteftiren /
ten 2ag »en OTorgcn an tit\' ä« itnfcrgang ber @onncn/
flehen.

V.

gSîC fcci) fd^ftcffuitg ber 2Bechfet bcn Contrahenten fm
bie 2ahftingS\'-3ett/ nach abgchatîbcifen ïcrnehmcn/ aufff««^?\'L
lange (Sicl}t/ ober à Ulo^uftcaen; alfofoUauchfolchetjahltt"^,
Tecmin genau beobachfct I ttnb bie au^\'er betu Ufo gefeçte
geit/ von bcm datobcS ÎSîccl)felbricffs/ berUfoabertsonbcmî^
ani mit welchen ber 2Bechfclbricff acceptiret worbcn /
îugletd) @onn=unb geft\'-tage begriffen ) »erfîanbcn / ttnb fW
gchnlage gerechnet werben: bei; bem dopio
Ufo ift {War geîoPP,
Seit/nichtaberbcppcltc@icht/ unbalfonicht ätoMf Iefpi^,
I
vcrftchcn. ®s foa auch h^lbufo ober acht Xage relpit jtt i

haben/ tmö bei; »ic^t erfolgter ^ejahfitng brirtcnX^ä«®?
îcftiretJvevbm. j

-ocr page 569-

der Stadt Breflaa üj

en vier unren voor d\'afgaande ceifte poß Aeetpmren;
zal zulks zoo ktachtig ciï veibindlykzyn, als ofden Heer die
j \'\'^t liad
geaccepteert. Doch dat den dag der eerfte prafemati»
selyk in den negenden .Anj/kel veidcr aal weiden

t

III.

tVjl^Jänneer een Wiflelbrief zonder ïndoffement of bekome Off*
U,, i\'prefenteerd
, zoo zal denzelven wel billyk werden geacctp-
^sar indien op de Verval-tyd ende eyfch der betaling dezes
\\j\'\'P\'eerden Wiflelbrief«, oi ook {die daar op gevolgde andere,
^^^\'JTemetit noch achterblyft j zoo is den niet fchuldig

ijQ ^talinge te doen voor dat\'t zelve is gevolgd, ofeen andere ge-
Szame Legitimatie. In zoodanigen gelegentheid zal bydenuyt-
6 der
refped-dagen van \'t Geldgedifponeirt, of van ons genoegza-
geftelde
cautie gevolgd laten werden.

ÏV.

Wiflelbrieven, welke luiden op de vieropentlykeJaarmark-
jj^ \'\'hier te betalen, behoeven niet eet als tuflchen den eerften
ïi, f^edenden tot op den daarop volgendenzesden dag der zelvet
•ijg te werden. Gefchied
d\'jicceptatie binnen dien tyd,

\'tJ\' ^oo heeft de/>r<«yè«t4M« macht tepmeßeren, en fich daar om-
\'\' \'^"gen, gelyk hier na wegens \'t
protefi is geotdonneert. Msat
tlj jJ\'^Ot
de geaccepteerde Wifl\'el, welke op den laeiften dag, als mea
*ickt uitluid, niet werd betaald, moet den iPr«y««/<i«t, zoa-
\\Z°\'>ßäeratie der anderllns gewoone rey^^t - dagen , wyl dezelve in
"êl-kpf-i;-- /!»!■ nnenbare Marckt
niett\'attenteerenyvn A^..

Vtß f^-betaling der openbare Marckt niet tVfentwew zyn, den zei-
Sj, \'aatfien dag om te/»r«/e/«re» open flaau,
\'len ondergang toe.

V.

lino y fljitingdesWlflels aan den Contrahenten vry ftaat,de betaa-
df ^^"^yd, na gedane onderhandeling, op een korte of lange
Termyn,
"»eu ^^ ftellen: Alzoo zal ook zoodanig een betalingsTer»y;i
^^\'^rgenomen , en buiten den X*/» gefettedan betaal-tyd van
Wiflêlbriefs, naatdenX\'/ovandienda^\'af, opwclckea
ftjJ^i\'^slbrief ge accepteert is{d& Sondagen daar in begrepen ) ver-
trei op veertien dagen gerekend werden, Byden
DopptoVfi is
lee ^^^ dubbelde tyd, maar niet een dubbelde zicht, en alïoti
^^^ ^\'^iilfrefpyt dagitiK verftaan. Ookzal een halflyi, ofachtda-
•hjdrie reyê^t-dageijgenieten, cnbygebietk van betaling

-ocr page 570-

VI.

116« bdit tn

tcn ^iBc^fcîttïicffett\'gefc^tctt ober aUfo
SaliliingöTernun foilter A.ceptsDt, aujTcrtcm êffcnîliï^cn 3«\'/\' ,
ntar(ttall;icr/ noc^ fct^s lagen ju genieffen Ijaten : OKann
tin ffficd)fea\'rtef nacl) ber ingefc^tcn 3eit / oSer à Ufo verf«\'^\'"\'\'
foE ber l\'iAicn<ai)r beffen an mêgftcl)en glcigbaö®c[b ju fo^f\'i
«îd)tS crwinben lafyen : ba aber Cer Acceptant mit bec
fludjtnbcnB-eipit\'Xagen fâumig erntnbcn würbe / t;at ber
bcrbeSSBecôfclbrieffsbentelbenrcfpit lag »cn an big î»
tergang ber @enncnI macl)t jn ptoteftiren / imbfoUbcm
îsagcrbig auf ben fec^ften lag mit bcm prottft gewartet/ nt^ rf
ptacîudicirctt/ würbe er aber nad) verlauf beS fcd^fcn XoS^^\'/i
proteftircn/ fei l)at cr bamit feinen 31nfpr«d) au bcn Seber ^^,
2ßcc^felbrtep verlcrtn/ «nb «utij fîc^ au bcn Acccptanteo >r
tcn.

VU.

28ccî)fc[6ri£fc feçit / fo à lettera vifta jti j«()fcn laf^^\'j\'
follcn wegen bcrwcifeniien/ wie a«ci)baf man à lettera vifla» ^î^
©efbcr an einem £)rtl)c prxcife bcbàrftîub t)«ben muf / ja }«
tcn fe^on an ber @ic{)t/ Ufo unb reipit serfaticu/unb bic fcd)S reip^ J
Xaâcuidjtjttgenicffen l>-ibcn/ fonberu foldje wie aud) anbcrc/
tinter acî)t lagen @ic^t/ nacft bemc fte prxfentirct unbacceptf^^ \'
ttnncnvterunbjwan^tg © timbcn/ cijnc allen reipit, feejal^lcti\'\'\'\'
proteftirefwcrbfn.

Vin.

t$ ftc§ aber jtitritgc/ bag ^SJcc^felbrifc/- wcrcf)e atift\'"\'!!
gcwi!)enXag ju bcjal)leu lauten/ anl)crofommen/ unb allK*\'"
ntd)tallcin bie barin enthaltene gcit/fonbernaud) ein tl)cilbcr refp
Xrtgeu/ nid)t nad) ber prsientation unb barauf gefolgfenaccep\'
tion. fonfern i\'orbcnjur25cjal;lun9 bcnanten\'Xagegereel)ne^,,t
bci!/ unb foil ber Debitor alleinbcrncd) tUrigenrefpit Wj.
îu bcbtencu l)abcn -, \'I^afcrn anc^ in foldjc» 23cci)fe[bricfcn / nctf\'L
ber @tii:)t/ bie »olfigc r fpit-Xagc fd)on ûer;ïcfïcn waren/
ï^ann bie S5cäal)lung inncrl;aîb ïier unb jwançigigtunben/
beracceptatiou, g(cid) bc»bem2ßed)fclbricfc let^eiaVifta
ßclctfiet werben: @o aber ber3nl)aber ober îScvfenbcrbcS^\'^\'\'! -
felin-iefs einige fcimlf ober mora, wegen bes »on bcm ju lan.4
gcblicbcuert QBed)fel5 ent|îanbcnen (gcd)abenä beftûnbig bar^\'^J .
werbe foute; foll cr aUerbingö barubcr l;aftcn / unb bcr ©e^
»cffelbeii voij «Kern bf^wsgc» «a fu^enïf» \'

-ocr page 571-

Ordonnantie van Wiffel. 113

VI.

jj *oven den in de Wiffelbiievcn gefetten of«D/»!opendüiBe(s.
„?|s-t«r«ijB, zal den
acceptant, buyten d\'opentlyke Jaar-Maikten
„.\'«ï. noclizcsdagehte genieten hebben. Als nu de wiflêlbrief
f\'endaaiingefteldenwrw^« . ofaf/ff vervallen is, zoo zal\'t den
^.\'\'f\'titant niet lajen ontbteeken in alle mogelyke vlyt, v«n \'t geld
Maar indien den Acceptant met de betaling noch in de
^%t-dagcn, verzuymend werd bevonden, zoo heeft de bezitter
Wiflelbriefs micht op de zelve
refpyt-digintiprattjteren, vas
•»orgens vroeg tot aan Sonnen ondergang. En zal den
Crediuur
j ^\'ladeeligzyn, dat hy tot op den zefden dag met het ^m/t/Z heeft
L^\'gt. En eerftna\'t verloop dei zeiven daags, zoo /

j \'fthy daar mede fijn aanfpraak op den Gever dci Wiflelbriefs v«-
\'\'n, ca
moet fich aan den w^K^pfw» houden.

VII,

Vj^\'flelbrieven, welke i letttn Vifla te betalen luiden, zallen,
Hj^\'nids men dikmaal
k letter * Vifta\'t geld prteysan zekere plaats
V,,.®\'hebben, jazomtyds alreeds inden
termyn, Ufo carefpytvet-
ijlj-^^zyn, de fes rfJ/?eS-dagen niet te genieten hebben, maar (ge-
andere onder d\'acht dagen/«r»^») na datze

, binnen vierentwintig umca, zonder eenig uitftel
"ld, oSgepritefieerdvioidea.

Vin.

(j^^ien \'t gebeulde, dat hier Wiffelbrieven quamen, luidende op
dagh te betalen; en dat niet alleen den daar in geftel-
\'yd, maar ook alreeds een deel der
refpyt-digta verftreeken
ge» 1\' zullen deze
refpyt dagen niet na de/»r^estaf« en daar op
ygde
acceptatie , maar van den genoemden dag dtfr betaling gete-
werden j en zal den
Debiteur fich alleen hebben te bedienen van
^eh^r*^\'* overige
refpyt dagen. Indien ook in zulke Wiflêlbrieven
ten
 Termyn ook de volle refpyt.digen alreeds walen verloo-

\'\'Pt dan de betaling binnen vierentwintig uuren na

jihi" ?\' g^lykby de Wifl\'elbrieven k l\'ttera Viftx gekgt is,moeten ge-
fclj\'^^^O\' Indien den befitter of verzender des Willelbtiefs «enige
felj L van ontftaane ichade-doot \'t lang uytblyven des Wif-

dcn werden, zoo zal hy allefins daat van de laft dragen, cn

de» zeiven vryzynv»aaUs aasfprajk, welks dieshalvcn

mögt gczogs; weiden,

IX. Alk

-ocr page 572-

iî4 DétetabtSSwto.

IX.

3(ße af/jict Éoittiitiïnte 95Bcci)fcl6tifffe foßen afötarb fcfbig«« I
î>cS aiiDcin Xages ptafentirct tueiDcn/ tcinjcntgen/
fdWtcii/ fo abcreic accepiation»«njctgcvtroftm/ foinngj«"*\'^\'.;
3n()abcv ScS 2ßca)|clfc£ictF^\'a(ätalbproteltir«t: vciUerabcr^^\'L
fo acceptirciifoll IJÛ ô«fal\'«» mit protctt fciy jti näheren
îscr crjfcii a» bcn ^»rti) / woi^cïHt SBc^fcIbricf Eominen / «tö^tL
bcn »pojt I nacf) mc^rctn 3ui;alt beS «nbercn ^pnncts / auff fc W ®
fitcf)cn warten; fcU es angebentefcn3n(;abcrbcâ^rietfsnnp\'?
dicklich feçn / wie nicht wciniger (iehet in feinem ©cfalfen/ ^ \'j
inteiim ben ®echfel uotiren laffen wolle ; wartet er aber L
«nbpioteftirct nicht/ ehe bic «pofï abgehet/ fogefchichtcsauffPj/
©efahr/nnb foü beme/berihm ben 9Bechfclbrictf
gefanbt
bie «Scjahlnng Ju leificn/ fchulbig feçn; @o aud> bic accepta»
fcei; bcrerfîcu
ptxiemation attg gcwiffcn Urfachen luipenbirt / ^
gehenbö aber bcrtiioch
fort gcftcllet wirb/ foü bercrfteXag»\'^\'^^^
fd)eh«nen pt
^fentation auff ben 2ßcchfclbticf gefe^et / obei;
gleich ï^iîf Acceptant ein langer Datum, btnnod) auff bcn X^^L
crfîen prxfentation JUtWif ge^cgcn/ HUÖ Wttbfmptjelentant«!!*

uio gerechnet werbm. •

X. ^^

SSennber SBcchfcffcrief ni^f acceptiret / fonbern pcot^^\'i/
mtimi mag bcr Inhaber beffcn ben Proteft balb juriict
ben2Bechfelbrie|faber/ wenneSber / anbettber^SechfctbrtcfT"},^,
tet / begehret/ unbnun J^ofnungjubcrgahfunggicbet/
taget/ noch bep ftd) behalten / unbbeswegenavifiren/ wirbal^r\'jrt
ber fclbigc / aiijf ben ber QSechfclbri&jf lautet / nod^ bejahlen / ƒJj

ji

ber 3;nhal\'cr bcS SSricffS baS ®clt ju empfangcn fi^ulbig /
bie wcgeu bes Protefts au|fgewanbfe Uneoften juglcid) mitt\'!"\'^,^
werbcn; bejahlct er aber alSbann
nidjtl frmu^bcr^nh«»\'\'\'"^".^
ctnmahl »on
capital, imcreften , ©chabeu unb Untofic""jijJ
SSBcdjftlS fauf / obcr wie bcr Cours jur fclben Unwcchfd
gehct/ wnbtm®eberbeS ^TSechfclbricfs wtcberfobcrnj «ittffy,,

fen foil billig ber Jluggcber bcSSricfs/ berBerwetfitngbeScrf\'^jj
Protefts. bem Crediton cautioti leiftcn/ big bie ©ewitjh\'it Li
bamit cr nicht fo lange / wcilcn ihme bo(^ burch folchen
©chabcnjuwachfcn tonte/ van icvbenfeiten blog (Iclje.

X I.

jifrt\'

2Bann eineni ein QEechfclbricff prafentiref wirb / unb er
fclben nicht acceptircn will/ mag ein brittcr per
honorjn
felfcigen WoK scceptirtn/ HH^ ifi «»frjenigt «ISJcn»

-ocr page 573-

der Stadt B-reflauw:

IX.

p Alle alhier komende WiflTelbrieven zullen terftond dien zei fen,
^ Sanderen djaghs
geprefenteert werden den geenrt» aan wlenze lui-
. 1 Indif^n dW«/ir<i(fe werd geweigerd, zoo mag ook den befitter
Willeibriefs ftrackspwr/ïe««: Dat willig, ren gevalle des gee-
Ufi inepteeren zal. opdes zelven verzoek wagten mes het Pro.
j^^totop\'tafgaaji vand\'eetfte Fofl, na dc plaats van waarde WiHel-
iüll ( S\' \'yk in\'t 11-
yiriykel breder is gemeld) zoo za!

\'ks den Befitter des Btiefs onnadeeügh zyn Desgelyks ftaat aan
welgevallen of hy
tntenm den Wiflel uit laat noteiren. Doch wachr
y Ungcr, zonder
teprotelieren at dc Poß iï^^at zoo ftaat zulks op
jjI" gevaar, en zal hy, die hem den Wiflelbnetg zonden heeft,
^^®tlchuldigzyn de betaling te doen. Zoo ook
d\'aueptatiehy d^ea&s
^^lentatie
uic zekeie ooizjaken ße_,j>tndeen , evenwel nadeiha.nd
Ottgezet wotdjzo zal den eerften dag dat d?pt-.«ft»ti!fjegeichiede ,
deij Wiflelbrief gtzet. en oflchoon den
-Acceptm een htec da^
dezelve egterop den dag der eeifte priefematie te tug ge-
en van
dea prafmtanS aan ( ot tot) d\'\'l\'j\'ögeieekendwor-

X.

^^Als dg wiflelbrief met ge*ceepteert, mtit geproteffeert is geworden ,
lelk\'^^S de Befitter des Briefste rug zend\'-n , doch Ie Wif-
1o u\'"dien hy, aan wien denzelvenluyd.
zu\'ksbcjjeerd , en
jj hoop tot betaling geeft, by Cch behouden fot dat hy gedaagd
d\' daar van
advifeeren. Wil hy aan wien den Wiflelbriti houd.
Ij," ®och bttalen, zoo is den Befitter des Briefs Ichuldig \'t geld i\'oot-
iQ^Sen ; onder conrfffie, datdadeiykwetden goed gedaan d\'onkoften,
^ "^\'t^ro/f/? aangewend. Maar betaald hy alsdan niet, zoo moec
y .\'"t\'et noch eenmaal van
Capiiaat, intetejfe, fchade en orkoften,
tig. I IQels loop
proteßeeien, en van den Gever des Wifielbricfs weer
•^Ci Ondettuflchen zal billik den Gever des Briefs by
\'t hcrvot-
tyjj\'^eerften
Protefis den Crediteur ]3orge ftellen tor dst de z k<"te
Hj\'^lgdj op dat hy weet (wyl dit uitftel hr\'ra tot fchsd zoukoa-

«tekken.) ündertufii:hen aan beide zyden bloot ftond.

XI.

iemant! een Wiflelbrief werd geprxfentee\'-t, en hy
di lett^p^^^ accepteeren-. ZOO nuij eeiifn derden per hnmr
^cceoT"- zelven wel accerteeren i En is daar uit krsgt der

^ verbonden den Wiff^lbricf te betalen. Pes^clyks is
( p ) ook

-ocr page 574-

2,2<ï OfïJttung m ^cclfel

.\'^vuft bcv Acceptation t>en gBcc^felfcricff ju fccjaljleit/ wie
«)finigcr bcï 3n(;at)cr bes «BrieffS folc^eit Acceptanten nac§ S^W\'*" ,,
Proteft, tuegcu bcr crfien »ernjcgertcn
Acceptation pro interi®\'\'J

cb cr bei; ber Acceptation berufjcu / ober ben erjîcn / auffwcldicn
QBcci)fcfgeri.-t)t / »an cr fte^ ju gc(;6rtgcr Seit offerirte / bic JaljWw
fijuu lalfeu »û(te; wann aber rerfclbtgcTertiusburcf) gute
lung beu 2Bcd)fc(bricf/ uebcnft ben Proteft an(idjgciofct/
tîilig ïcu bcm Debitore ofet :«uggebcr beS 5Brietfs / weichen criip\'
Incrbtird) ohiigatgcutac^t/ bas Capital fampt Untojlcnunîpt"*
lîôn, feiitc Scjaijlitng wtcbcr ju fuc^en.

XII.

çs fol! fein CBcdifelbrietf bcjaljlct werben cfjc «nbfrcsor
Ufo, pbcrbicbeftimfc jeitcrforbcrt: bennfobicfcSnic^tobfer\'"\'^^
irürle/ un» es fief) begäbe/ bag" berfelbe/ anbcmcbic
3«uî 3îari}tl;ei(/ uub @cfaf;r bcffelfcen/ bcr beu 2öec^)felbriejf\'"\'j

btc 3;>it bejaîjlcf (;af/ öcfa.jc()cn/ unb tcrblcibct ber Acceptant

ïraJIircr obligat.

XIII.

®anrt ber Acceptant, ober atic^ bcr ®cbcrbeSffiricff«lîf^^^î
Tn\'tfaU=je!t bes 2Bcci)ferbi:t£p ablent(>altct/ for;atbcr<viîi{?\'"\'\'
bcS SiJec^felbricffS frci;c D32ad}t/ fic^cntœcbctbet;bcnAccept30\'^
cber SBricff-gebet/ wetd)cr
bdu bcnben anjutrefen/ unbno^ô
blieben ijî ( fon&cr(id) tuenu ber ubcrbücbenc nic^t «KetbingS in0 ,
Credit fîÇet )an ju geben/ unb gjcrgiüißung / sbet in cr\'""^,.
gclung bcffesi/ Caution ju forbcrn/ welches ii;nic aud;
\'ilerjogcniiig/ unb
ti}c cr »on ti;me gebet/ mus gegeben
Sabcnet jt flel)et ifjuie frei; fo cr bie willige «Scjaljlung ïon einem
ter biefen nici)t erl)a(fen/ ben Uber-reft unb OiucÊ-fiant »onbct»"\'

bctiî îuit Äecl}f JU fuci)cu.

XIV,

QBiin einer @c(b auffgenommen/ unb ber b<trribctt?ontÔfi"\'C

gebcne ^2öeci)relbiric(f an gehörigen £irtliinc^tscceptirctrottb/

aifo batnon ber Proteftncbjî ben 23crf)felbticffwicCcrjurûcf
foifîbcr\'iîuifncljinetbcmCreditori, wegen fcs Capitals, Intere\' ^
©lijaîen unb Unfojîeu/ ol;nc SSetjug/ wutctlid;e Sgcjal;Uin3 >
f^;.iin ïcrpîlîc^tet uiib »ctbunbcn.

XV.

■^ScdîfcTbriefe/ fo auif Retour gefe^loffcrt werben/
Iciu jwtfd)cn ©ebcr une 3îel;mer/ oi;rtc ■Musfc£)ri|ft cinc^ \'j,/
ni bcjlel;en/ unb auf bcn Oldjiner fclbjl lauten / »nuîi^^^
wenn fîe ju rerfjtcr Seû nicl;t bcja&lcn/ j»

-ocr page 575-

Ordonnantie van Wiffel. 113

den Eefinet des Briefs fchuldig zoodanigen .^cceptmt, ns ge-
^ao
protefi wegens d\'eeift geweigerde acceptatie, prointertmi^ixts
\'t Zal öok in believen des ^cceptmts ftaan , of hy \'t by
^"cceptatte wil laten beruften, of den eetften aan wien den WifleU
®!\'«fhoud, als by fich tot b«hoorlyker
tyd offereerde, de betaling
/"aten doen. Doch als deze Tén»«i door goede betaling, denWif-
j^\'btief, nevens\'t i\'rc/f/2, aan lïchgeloft (ofgebracht) heeft, zoo
j^5^fthybiilik van denD^feifeKrof uiïgcverdes Briefs, dienhyherei
P^t (joor obligat heeft gemaakt, weer te eiiichïii de betslingvsa
\'^l\'itaal, nevens onkoften enjitovtße.

XII.

jj geenen Wiflèlbriefza! betaald worden , voor dst den Vfi of den
^fterr.den tyd vereyfcht. Want indien die niet wierd^«cè.\'irosert,
^ het gebeurde, dat dezelve asn wieri die betaling tot na<!eel en
l^\'aai des zelveu, die den WiSlelbrief voor dcntydbetasiahäd,
^^•chied was, zoo bkei
a\'Acceptant aan den Trekker verobitgttn.

XIII.

, \'^\'anneer den ^captant, of ook den Gever dfs Briefs fich voor
,Verval tyd des Wiflelbriefs
ahfenteerde, zo heeft dt n Ucfitter des
^ \'fislbriefs vrye macht, fich te verjoegen hy im •Acceptant, ofhy
Bxief-gevet, wie van beyden noch te vinden is (inzondeiheit
j.^den no^jj gebleven zynde niet in een v;.ft
Crtdn€it) en vergetioe-
l"\'?» of, by gebreck. van Betaling, CaKfie i\'eiflchen : Wt-lke hem
ïonder een\'ig uitftel, en eer hy van Kem gaar, meet gegeven
Ookftaathem vry, zoo hy de volle betaling
vsn eeneri de-
beide niet bekomen kan. \'t
refeerendt van den amlercii met recht
^ toeken.

XIV.

^^Alä ienisnd geld opgenomen, en dat hiec over vsn hfingege-
tieT "^^\'ffslbtief ter behoorlyker plaats
tiint geaaepteerd westi ^ i-n
^^\'halven \'t
Proteß nevens den Wiflelbriffweer te rug koomt, zoo is
Opnemer verplicht en vetbonden van
Capital, inicrejfe, Ichade
•^Mkoften zonder uitftel daadelyk betaling te doea.

XV.

fuffrt^®\'\'\'\'\'®^®"\' Retour werden geflooten , en alleen

^«\'ii/k en Nemer, zonder noentiin^ of uitlchiift eens

ts^u \' en op den Keemet zelfs luiden, moeten , ter

tyd niet betaald wïtdande, evenwel tot dfs

WiÜd-

-ocr page 576-

ill Ut 6tat)t ^reélait:

Çfficchfcl 3î«<î)fô bcitno^.pioteftirct nscrbcit; auff
CreditoE fciue 23cja(}tung mit i?fcrigfeitS J^ûffc / cpffcïrig J» f««\'
jinbj« erjaugcnpttf.

XVI.

25iê QBcchfclfcrleffc tonnen nic^t mit condition obet einig
scicrvo, auffer ereignenbeS SScbencien/ »onbemAccepunte«?
honor diLetcera, jeboc^ toenn bcrPraefcntant confentirt/ f\'^\'^S f,
«ur »Sllig nnb abfolute acceptirt ttserbtn; wan auch .

trief bie Valuta »or ber 23erfaa--jeitmchtauffeinmali[erfolgte/
ber Utcr rc(ï hernach nicht tejahfet werben tonte / foil bcr Pfsf^»\'®"
baä empfangene ÎU behalten/ tmb nur auf ben SUMftanb Jf Pj ,
teftireii fich verbinbcn : wie auch fo«r/ «uf t\'^n
fo[d)cn adcfi burchl^brigïettliche .Çiilfe crjwingen wolte / foU w\'",
ter acceptirfe SBechfclbrWff jur <a}oümachtÉraffigunb giiUig f^"\'
fonfîen aber frcç flehen/ ben proreftirten 2ßechfclbricf c|;nf ® .
«chtliche Älage «(fobalb jurûcï ju fenbeti.

XVII.

©te Secunda 2Bechfe(brtefe fct;n aeifljero ju bemgnbeertf^tj\'f

iootbcn/ bag bafernbie prima burch al{erh«nbe3ufàlle nicht Ä

tigcn £irthë gelanget/ als bau bie Secunda gültig unb
foltc/ wenn |ic gleichen Inhalt ober einerleç indoffement
weld)es auch alfo continuircu fan. Sarbeç f^E bem Principal"",
SBerfenber bes 2BechfelS (wan er auf ihn ober Commis mi^^l
fccn^ecunda ober auch ï"«» Tertia 2ßechfelbrtef / welcher leÇtcrc
«uf begehrot nicht gewegcrt werben foll/ fo
lange ber Prima jur«®.
ter jeit noch unbejahlt/ an einen anbern Mann /
boch mit revo«
ïung beS erfîen 33îanneS / nach belieben jw indoffiren frcp jîehf"\'

XVIII.

®0 etn Faftor feines Priucipalen @elb difponiret / «tib Irtff".\'.
fidjfelbfl ober Commis bte\'2öed)fclbritfe richten/ barf
cipal fold)e vor feine Oîechnung nicht anms annehmen/ flisî«^"
ine bcr f
aÄor barfur flehen mug,

XIX.

■aScnn auf bie ja DDîarcïtjeiten abgegebene ©elber nttrint^J\' j
SBci-hfelbriefe erthcilet werben / fo ber Debitor auf ftch ifV/
fteüct/ big er weiß auf weme er
es in ber 33îeg richten i\'^-f
mag ber Faftor folche \'2iöcd)fef interim an ftch ober
|U befahlen fielleu laffen/ tnir bdg er alsbalb bei; erflcr W -,
nach bcm @chlug bcS gScchfclS ben Principal ricbtig
fo gebe ; begehrt aiid) bcr Principal folchcn
ÇBed)fel in originali. foü er ihme folchcn nicht wegeWîn
I A
brt» b<rfcli?e rechtcï |cit »iberum/ »ber bsrth f^f«

-ocr page 577-

der Stadt Breflauw. 229

^\'\'flol- rechts lepmeßurt werden : Op dat dan d« Crediteur zyn Beta-
. met h ulp der Oïcrigheid, (poedig zoeken «n bekomen mogt.

XVI.

^e WiiTelbtieven konnen niet met of eenig andere re/eru»

.Acceptant per haner diLettera , tenware de Tr^fentant conÇta-
\'srde, maar moeten ten vollen en werden. Zoo

volkoomen een abfolute geaccepteerde Wiflelbrief de Fafef» voor
, Cn vervaltyd niet op eenm.aal gevolgtis, zoo zal de ver-

enden zyn \'t ontfangene te behouden, en alleen op\'t re/ïerjBrf« te
^"\'efleren, Gelyk ook indien hy, doch op zyn believen , deze Reß
Oor hulp der Overigheid wou afdringen, dea geaccepteerdenWlC-
^ioticf hem tot Vollmagt krachtig goed zyn , terftond te rugge tc

«eodcij.

XVII.

^tficunda Wiflèlbrieven zynt\' zederd een tyd lang ten dien einde
®fEeven geworden, op dat indiende Pnra/t door eenige toevallen
,\'et ter behoorlyker plaats te recht quamen, als dan de fecund^
.\'Mächtig en van waarde zou zyn, wanneerzeeengelykvotmigcnln-
, o«d of eenderley
Indoßement hebben : \'t welk ook alzoo continueren
Hier by zal den Principaal en Verzender eens Wifiels, wanneer h y
liem of
Ctmmtjße houd, vry] ftaan, de fecmda, of ook de tertia
^iflelbtief, of (welke laatfte ook, op begeeren, niet geweigerd
V worden ) zoo lang de Prima noch onbetaald , of de rechte tyd nóg
letvetftreekenis, aan eenen and eten Man na believen
des eerften Mans.

XVIII.

^ ^Oo een TaHoar ?yns Principalen geld difponeert, en laat aan fich zel-
J\'n op
Commis de Wiflelbrieven richten, zo behoeft de PrincipaaldS\'
j^^we Yoor zyn reekening niet aan ts nemen,anders als dat de FaCtoir
daar voor ftaan moet.

XIX.

^^Wanûeer op Gelden in Markt tyden maar interim Wiflèlbric-
gemaakt, die den
Debiteur oç fich zelven fteld, tot
de F op wien hy \'t in dc Wiflel richten zal, zoo mag

Uat zulk een Wiflel interim aan &ch o{Commiffie te betaalen

\'en H Alleen dat hy terftond met d\'eerftc Pofl na\'tflui-

Oqj^*^® Wiflèis dea Principaal hiervan xecht advifeert. Begeerd
Zal h \' zodattig een inten/n-Wiflcl in
triginali , zoo

Wed \' weigeren : mits dat dezelve ter rechter tyd

stoiu koHic , 0» d »t geen vcrbindeiing ia dsn rechten
(P3) Wiffel

-ocr page 578-

210 Dîîfcnuttâ m ^ecl()fcC

ïMinit ftttîcîjinïicnmg in t>cn ret^fcn SSccf)fd gcfc^êfje/
aârc Cet Debitor iinï» Faftor cl)ttc fcfeitlf; unî) ircl) |îd) nlc^t ^^ u
toriii[Ssitf.cnn)U!cu accommodirtc/ iniijiclîd) tcrPiiBcipaigcï"\'
tcu; c0 joli liber tcc Debitor fdjutbigfci^n juinwcntgficn 14
lu\'riîbreifcu autf ticDCIrffc/ ttu|fbcgci;i:cny einen ricÇtigc«
fclfcricfvon fid) ju ßcbcn.

X K

3n bcn 93irtrc£t~jciten rtbcrttirîfeu bte 2Bec^ifcfbricff auf rt«^^
■iJtiiîct nicijt eî)cr/ aïs bic (enteren brci) 2age »or auggang
DJjardÉê^ auâijcgcbcn ober «crjl^icÊct werben; eö würbe îanbfp\'
fcijiiijj b£ö 28citjftiJ ctwaë anbcrS bebungen.

®ie !Bej!v()îuii3 unb Slnlcfung ber QSec^fc\'bricfe gcfc^eftcn
©uU\'t-SJîrinfj/ wic es barinnen fccnenuct: wann fie aber auf
fcrl. oberfottti im ^an^c courante r0lün|eïauten/ iierjîel^etfWjj" /
wenigfîen ©ilKcr-gelt/ bag in 5
?rtt;ftrlic|cn (Srbianben
«nbînben?(cuiptcrnangenommenworb/ jebort; (SrcH(5crunb
fd)ml bic man anfallen £)rii)cn nici)tbrauci}entan/ aucöbti;\'\':
§al)(ung »ic! mcl;r Tlnijt «nb gnîjrloim macl)cn/ wc() ber
ber
ioo3lc!fh«t(;alerbetrifft/ fowcitauggefc^tofen/ t»enncân\'\'].
çxpreiTé bcfungcn/ ober mit bem Dîalnncn ïlcine SOîunlj bei«^\'\'\'
Wirb/ malTen an allen 2öccl)fct--£irti;cnctwaSuntcrfi^etbtjni)jW^
Sßcc^fel unb Courant ij}.

XXII.

SSann einer einen Q!Bccî)fcfbrtcf acceptirct auf »er|t^cr««3
Traflanten tiberfcuben/ «nb unter feines Acceptanten .Çànbcn alf
rcitlwbeubc SBaljren / eS fei;c bag er fofcfce in
Commis ober foW \'
»eruMbniug bat/ foU er billigauci^ barbei; gefc^uect/ «nCfliift^
folgenb
lalbment fiir allen ^nbern Creditoren, wie |îe auc^
gilt ftjin mochten/ attffer benen Sic folc^e als il
^rStgcntljuin vin®

cir;ntönten/ feinenRegrefsîaranbel^alten.

XXIII,

öbwoftf hkfft 3fttw;ifungen»or wftrcflic^c Saljfung nic^jt Ju
fcpn/ fo follen boct) allier/ um »iefcrlet? difputationes unter ^ ]
jïairfïeufïn ju »ermciben/ btc bei; noc^ laufenben Refpit-Irt^^ j
gegebene
Affi^nationes , tuan ber Affignatus folcfte abfolutc accept"
eter auc^i ben Afficnations 3e£t«l ofjue gewiffc S3cbing«ngcn
Dicr tmb jwatttjig (Stunten/ ( batbci; @onn unt ia

genommen) bei) (td) bcbarten l;at; jetod) tag fofc^c 2tnwct|>\'\'^
oitfî) nictjt weiter / bann in tie briffe ^anb gefchcl;e/ unt
nur unter Jpantcl«((uti)(n / to? traftig unb ötlltiggcl;attenn\'

i

. XXIV.

-ocr page 579-

Ordonnantie van Wiffel. 113

mögt gefchieden: Anders ware dcaDebiteurtnFaäeurzon-
,®\'lchuld: En zoo fsch den P<tó««r niet goedwillig wil accnOTwoo!«.
f ?\' zoo moet den
Principaal geduld hebben. Doch de Debiieur zal
3oldtgzyn. ten minften 14 dagen voor\'tafreizen van de Mis, oj>
Ageren, een richtigen Wiflèlbrief van fich te s-even.

XX.

.In Markt tyden behoeven de Wiflelbrieven op andere plastzen
\'"«t eer als in de laatfte drie dagen van den uitgang des Markts uitge-
of verzonden te worden. Ten ware dan dat in\'t fluiten des
^\'flels anders was bedongen.

XXI.

j.ï\'e Betaling enloffing der WifTelbrieyen zsl gefthieden met de
\'^nt der Stad, welke daar in genoemd is. Doch indienze luiden op
sizeiiyjjg of andere in \'t Land
ceurame Munt, zoo verftaat fich zulks
«ii^\' ®P Zilver Geld in de Keizeilyke Erflanden gangbaar,

jpd\'Ampten aatigenomen. Doch t^reutfirs eaGroJßhen mvgei\'io-
jj"\' als de Wiffel over de loo Ryksd.beloopt; wylmen dezelve
alle plaaizen niet kan gebruiken ; ook dit geld veel moeite en
®er vragt- loon veroorzaakt. Ten waare dan dat aulks
expreji bedon-
iin\' kleine Munt genoemd was: Gelyk dan aan alk VVißel-plaat-
\'iflchen Wiflel en
Cearant eenig ondeifcheid is.

XXII.

.Als iemand eenen WifTelbrief accepteert op vazeekenngvmovtt
jj ^®tidene Munten, of zulke die den ..^««/»wnf alreeds in handen
\'t zy in
Commiffie of in Bewaring, zoo zal hy ookbillyk daar
befchut worden, en op eenig volgend FiJÜiwe?« van alle andere
Ve , hoedanig dezelve
ook gepttvilegieert mogten zyn ( behal-

^ n de geene welke dezelve ais haar eigene ook konnen wndwere«)
\'len
regres daar aan behouden. ,

XXIIL

talf*^^\'®^ bloote aanwyzingen of ^ffignatien voor geen daadelyke Be-
OjjPS® zyn te houden , zoo zal echter alhier ( om veeleilei
tHjpuiatMn
lochi Koopluiden te vermyden) d\'^jfignatie, gegeven in de
« " He/put. digta, wanneer den dezelve-»y;/«?«

ïiSnA"^\' of d\'v^ij^^gnatje brief, by een zeel< ere voorwaarde, bin-
uuren (Son- en Feeftdagen uitgefloten ) by fich
(Jj[ "^^"ineeft, voor krachtig en van waarde geacht werden. Docii
fch Aanwyztng ook niet verder als in de derde hand ge-

le . en maat alleen onder Kooplieden.

(P4) XXIV, By

-ocr page 580-

XXIV.

?Bc9 «agnifin fallinienfctt / tint fcttraujf crfsfâtnbfîtconcurfî^
. bus alhicr
I gcnicfeuimx bic frcmbcn unb augivinbifcijcn
«lit nlotcjigcn Saujf-unb Stirgcrä lairijcn glcidjca^lcctt/ K^® ^
baj," IÎC tuvct) Vorzeigung cincä von iijrcr ßkrigfcit crljuKcnc» J
ßfiiut\'fcn ©aieins/ crvsctfcn/ baß" in fclbigcnörti^afbicltgc/
cd _
incrmangclimg btcCcs
Caiiij, anfcrcfrcmbc J^anbcfs Icutc
fiilsmitiimciiin î\'citullimentcngîctd)câ2iicd)tâ« gcmcffcn l;«»" \'
iä)re öH\'igfcit |td) auct) bart-ci; cri=l4!)rtc / ali)tc!igcn Satiif\'"\'"\'
Surger« Icutycn bcç iyiicn g.(ctc^c6 3\'icd)t gcnicffcn ju l^tTcn.

XXV.

QBann ftcf) einigt diftere nticn bei; »eggc()tnbctt ober bcÊommenbf"
2Bed)fcln ereignen ! wclct)e unter ben )piirti)ci;en fclbjlen »ergîief^î^"
i»crb<n ffnncn ; fo follcn foWje / «m iotitliiuiftigc
Proceflenjiif
lauten/ bem nitcfien Ärtutfnmn ju fd)lict)ten / ober nnci) rein bi^
@ac^c von important / mcl)rern unprt\'cti)Ci?ifcl)cn jF)antclälcutl;f\' \'
|u glcid) afö
Commiilariflen ju entfc^eibcn/ übergegeben wcrbei\'\'
25a abcrein îi)Cîlaitf cin Compromis\'jtt bcnsiüigcn ^Sibcmien tr^\'
gc/ obcraud)burc^ Arbitiaroresnic^twrmittcltroerbcnfônte/ f""
tic @rtcf)c bcr übrigfieit vorgetragen rocrbcn; uns per proctüui«
fummarium mänblic^/ fonber einige <2>d;riftTOCc()fchtn0/ fe^lC^*
«ig ji a{i?gcmaci)t «rtb geenbigct tocrbcn.

XXVI.

îDnniit aiic^ bepbcn Senfalen imb fonjïcn Errungen uer&ntet wcf\'
fccn/ foli bcr jcnige/ ober bic fcinigen / weicht ben 2Bcct)fcIbriif
fc^ficffcn (äffen/ raann |1e mit bcm Debitor in allen coi^ditionibi"^
tinig / fold)c in einer fc^ritftlic^cnNotitietion ftct) geben; nimmt
Dcbi!orf£ilcl)c an unb bel;alf )ic / fo bleibt cöricljtiggefc^loffcn/ bcf
Senlalabcr follfoIcfecNoùtie bei;ftc^nic^t über jtBci;@tunbcn/
weniger Aber aiad)t atiff()rt(fcn / fonbern einem ober anbcrn IW\'^
riii(;anbigcn/ bei; »crlu)t feiner
Seolatie, Mnbmcl;rerunnaci)t\'leil\'\'
ïia;tn@traffe.

2ï3ie nun nad) fofcficr £)rbntmg ton dato heutiger Publication
fl» bic IcMicfcc Änuflcute /
Senfalen, »inb anbere èinwol;\'
«er lid) fitntffig 5« ritzten Oabc» tscrbctt/ alfo bcljalten »tr uni
«IIb imfcrn gîac^fouimen aitg\'brùcJlitî) bc»or/ bicfe firbnit"?
<f.ig\']ulcgcn/ JU anbcrn/ nnnbcrn/ ju tncl;rcrn/ ober gar ab
ti)un.

Bar tirhiiîb Ijat-en wirtinfer bcr ©fabt3tn!tgell)ierauffbritdfc)i
ïaffcii. igcfdicljeit ben ad)t nnb îtsanÇigfîenOTonatljgtagNoveni-
ber. nacf) (Îljrii\'ïî imf rö (SrloicräSebiilftt/ imfc(f)jel)c»l;i!iibci\'f
sSîiCi;iiub jtcbcîijtgftenSaljr,

At-

-ocr page 581-

der Stadt Breflauw^

XXIV.

I vootvjllende TalUmmm, en dssr op volgende Concufuntien al-
J^*^» genieten wel de vreemde uitbndiche
Crediteurs met de hier
^"onende Kooplieden en Burgerseen gelyk Regt: Doch zullen,
j^Ooj vertooning van een geloofwaardig blykenbefcheyd harer Over-
j^^\'^en, moeten bewyzen, datinhate\'tad dewoonende, ofbygc-
J^k van deze Ca/«j, andere vreemde l ooplieden, even desgeiyk»
y \'I häar in de
Faliimemen een gelyk recht geniet en. Met bygaandc
\'klaring van dezelve haar Overheid , dat onze Kooplieden en Bilt-
" \'s by haat ook even \'tzelve Reg\'. zullen hebben,

XXV,

f^.^ïnneer fich eenige differentien by weggaande of aankomende Wif-
^ opdoen welk onder
de part) en zelfs können vergeleken wer-
zoo zullen d< zelve , om wydIOj ige Frocf/^t« te verhoeden,
ge-
(v \' Worden aan den oudften Koopman om\'i veifchil te beilegten.
). ®ok. nadat de zaak van
imUortanite is werden overgegeven aan een
^^»dcr getal van onpartydige KoopliTden , om daar over als Co«»-
d, #« t\'oordeelen. Doch zoo een yan beide deeJen bedenken
^\'ïeg, om in het
Compromis tehewiWigen, of ook door ^riitm de
»i L "\'et gemiddeld kou worden, zozaidezeivtdanvoord\'Ove-
H^eid komen,
cn per procejßm montSeljk. zonder wei-

Schrift wifi\'eling, op\'i vaaidigße gevonnift enten einde wor-
gebragt.

XXVI.

K ^P dat ookby dcS<»/4/CTenandcifins misflagen mogen vethoed

Ij , zoo zal den geen, oi zullen de geenen , die den WiffElbrief
ÏM*^" fluiten, alle met den ixi\'if\'«\'-in alle Co«</,t,>» eenig zvn , de-
t-in een khrittelyke Noiitie van haar geeven. Neemt ze den De-
(j^^\'aan. en behoud hy die, zoo vermag hy die niet langer als twee
veel mm over nagt, by lich behouden, maar moet\'t een
(j \' änder behandigen , by verlies zynet
Senjari^. en noch andere
"^^erihydciykeftiaffe.

Sj^^elyk nu van dato dezer publicatie af, de lofiyke Kooplieden,
\'fo/"\'"\'\' en andere Inwoonders fich in\'t toekomende na deczeOr-
o^\'"""\'« zullen hebben te
reguleam , alzo behouden wpan ons en
j^^c Nakomelingen, uitdrukkelyk\'t Regt vaa dezelve uii te leggen,
eranderen, t\'e vermindeten, te veimeerderen, of gantfch tc ver-

((^ en oitkonde hebben wy dit onze Stads Zegel hier op laten druk-
n , • Gedaan den zS.Novemb- in\'tjaai Chrifti oDzes Veiloflèts
^\'^öone
1672.

(pj; At\'

\'i\'

-ocr page 582-

t u m ©(lf;it)ct)C».

Atticalus X. extiahirf è Copia anthcntica,

^tmn Direcfiorea fccs .^ênigl. Fadorii-
Comtoirs cvtljcUtm Privilegii.

©ffofc fabrtttc Decifioner cc^ promiffcr, fom tifï)i iiafl forcgartnï"\'
Atticul tcncinbbc d« / immediate fira):t/ cc^ utfjon nag«"\'
@citffi9cffccffware @atrt;oüare/ cd;
ufijic foDane gaüfor oïbiuf
Miniftrer
tiä Execution bctortraä / cc^ in tugahmbeberwebljféf\'
fcre^aS eßcr opfïiutaS / mi;tet ininbeS nagon ^erfcljrt / efler anna\'t
jOm|Iitn&ig(;eciï)otuf(;iuau anfeeö; Janwa^fcc^ wefe
wtj/ aftaf\'
rid)tige cd) Aceepterade 2ßcj:Iar fiUWKtod) langfic (olfSagar cfftf\'
gSrfal tagen
prascife teüjaJaS ffclc / cci^ tfjei; Acceptanten )tg() tïjC\'
tiilwagraDfje/ af ba ware «SefaEuing« (;aft»attï>c / fcmfagtarbctt
authoritate publica utfpanta/ cc^ famme geen mobilia cUer immo-
bilia, tfraicttü9Se):ctcns2!etaa«itt0 publicèfbrfalliatata/
fä torn wi) tiardaaff^artfac^ren Ijeeten prêfwat ()afuc / (;uru[ebi»

fabanebrcgenmal;!/ cc^ difputeruljfi^&eitteroc^bljeäfBtefi/ f;ait\'

iiefett Iwgeligen debellera, ce^ een örfai tili Ccmmerciernes tlitj
f)ctf9CÉ/ oc^ afwanbanbc utOurwartSflpctcljarfiflwariUjafue/ f\'
tttuWjau fa banebefjcrligc temedier l)ar utljinnanamcpeUgit/ ^v
liriitgc .^anl\'cfm tiff gattgett oc^ tillbSrligf; re^tigfjctt.

a-

-ocr page 583-

Wiffel van Zweeden. 135

Artykel X. gcestraheeit uit de Authentyke Copie.

Van het Privtkgie ZynerKoninklyken Maje-
fielt van Zwedtn, gegeven aan de Heeren
Direümrs van het Koninklyk
FaBoors-Collegie.

SOodanige Decißen en Prmijfen, die in den nkft - volgende Ar-
tykel vervat
zyn, zuilen terftond immediate, ook zonder eenig
tegènlpreeiitn, van onzen Stadhouder, enzulkengevalsgeor-
donneerde
Umißersietexecutie geyotittt, en in geener voegen ver-
hindert, of opgehouden, veel min daar ontrent, eenig Perzoon of
®ödeie omftaiidighedenaangcfien worden, noch willen wymeede,
dat alle rechte
eageaaeptrnde V/ifIe!btievsn, ten langften twaalf daa-
Sen na den vervaldag precys betaald zullen zyn. Indien
A\'•Acceptani
^ichhier na niet wilde fchikken, zoo zullen onze Bevelhebberen,
geiyk gefegt is,
èzn ammtate pühitcaMoo^fien, en deflèlfs lofiTe of
^afte Goederen met eenen tot betaling des Wiflels opentlyk te koop
\'bellen5 aangefien wy ondervonden hebben, hoedanig zulke uit-
^luchien en difputen in Wiflelen en diergelyke, veeleverhinderio-
êen brengen, en het verderf van den Koophandel, en des Lands
^elvaart veroorzakeu, zoo dat het voornoemde middel den Koop-
"ändd allei wegen in ftanc moet behouden.

A P.-

-ocr page 584-

z-^B Ne lia Città di Bologna.
d\'halia, yfu

Terzo. Che dr4 foraßieri faramo mandai dena-
ri contanti in quefla Citlade, percheßdiano àCani-
hio in detia Piazza^ copali denaris\'intendum ejfere-,
^ ßano Uheri ^ franchi àfavore del foreßiero, ch^
a bavera mandati , etiamdio che egli per quai fi tw
glia caufa foßa handito
, o conàennaîo delh flato de S-
Çhiefa : eccetto per catsfa d\'Hefefia , è Lcsfa Maje\'
ßatis., OTsero per quai fi vogli cagione foßi dchlî»^^
alla Camera^ 3 al Fi fco non ß poffa., neßdehh^
fare alcuna reprefaglia di tali àenari wa cor/ie è det\'_
to, fiann fempre liberi, ^ fraîchi aila voluntà dt
detio foraßiere. Et queßo rnedeßmoßadetto, ^ s\'ifl\'
tenda farimente delle rimiffe dedenari ^ che per leite-
re di Cambio di faori fuß er 0 da taliperfona rimeßeia
qtießa Cittade.

Quarto. Che di tutte lequeßioni, ^ Ute ^ cheoC
correrandoper caufa di dette Camkii in quefla Ciita de\'
trk qual ß x^oglia forte , ^ garJi di perfme , pjlH\'
mente il
Giudice, à Conjolt del furo de Mercanti 1
ßmo.^ s\'tniendano effer Giudici competenti :
che rnino aitro Giudice., è Inhuale.^ ne qti^lß vO\'
glia altro Superiore fe ne debha, 0 pc-ffa intromett^\'
rc , ne per conofcere, Çff giudare, Ke per fufpe-z^derd »
g impedire, ö inhibere
al detto Foro. 0 in qualfi vO\'
glio aliromado impacciarfetie-, ma che fempücement^*
esr fe-nza oßaculo alcnno la co-^nitione , tjf decifione, C?
efcutione di dette liti, ^ queftioni
, 0 caufefpetti, ^
appertsKga, folatneme al detto foro, mn f da nelhp^\'\'

-ocr page 585-

der Stad van BOULOGNÈN.

gebruikelyk heeft in andere Plaatzen van Italien j cn
tuiten Italien j cn dat ieder perzoon nog zou mogen
geiden op Wiffel uitgeven, en maken dat de Wiffel-
oricven wedergekeerc mogen zyn op die haar uitgege-
ven hadden,en zoo die op Wiflel te houden, tot dat zy we-
der betaald zullen zyn van die\'i geld zal hebben ontvan-
gen.

Ten derden. Dat indien van Buitenlanders courante
penningen in deze Stad
gezonden zuilen wezen, omdat
^y in de gezdde Plaats op Wiffe! gegeven zouden zyn.zo-
danige gelden verliaan worden vry en onbelaft te zyn, en
tc blyven tot voordeel van den B uitenlander, die haar zal
gezonden hebben, of fchoon hy ook om wat zaak het
liogt wezen, verbannen of veroordeelt zou zyn door den
Staat van de H. Kerk j ustgczondert om oorzaak van Kec-
tery of Gequetfte Majefteit, of wel om wat voor reden
^ie fchuldenaar mögt zyn aan de Kamer, of aan des Lands
^chatkift , en dat die gelden niet zouden konnen nog mo-
gen beflagen worden, maar dat zy, gelyk gezeid is, altyd
^fy en onbelaft moeten blyven tot welgevallen van dea
gt^zeiden Buitenlander. En diezelfde zygczeid , cnins«
gelyks verftaan van penningen , die door Wiflelbrieven
^an bulten aan zoodanige pcrzonenin deze Stadgererait-
^^erc mogten wezen.

Ten vierden. Dat van al!e gefchillen en twiften, die
J^aar mogen voorvailen uit oorzaak van de gezeideWifle-
l^n in deze Stad, onder wat fiag en ftaat van perzoonen
"et zou mogen wezen, alleende Richter, ofdeConfuis,
\'^f Opperbezorgcrs van den Koophandel zyn en verftaan
borden, den Competenten Rechter te wezenjen dar geen
arjder Richter of Gerichts-bank, nog eenig ander Op-
perhoofd wie dat wezen zóu, fich zou mogen of konnen
«aar in fteken, nog om kennis te nemen, cn te oordcelen,
j^og om op re houden , of te beletten ofte verhinderen
•\'etgezeide Gericht, ofop war andere wyze dat zo mogen
^ezen, fich daar mede te bemoejen , maar dat enkelyk en
ponder eenig hinder de kennis te nemen, hetbefiiffen, en
^e executie van de gezeide gefchillen, entwiftcn, ofza-
««■nalleeia fisii en behoren tot het gezeideGericht, niec

alken

-ocr page 586-

à40 Ordini di Cambiî

mainßanza^ ma ancora »elle AppellationißmaW id\'
timofine äeila caufa, fecondo la ätfpoßt \'.one
deilijiatuîi ai detîo foro. Et fe alcuna fi appellajje à N-
Sig. cotale appellatione i^intenda devolvere. ^ fi\'^^f
Dotuta ipfo jure al Giudice deiP appelîatiom aiH^\'\'^\'
praconfoh, camefpecialmente de\'egatida S
Santita
tal cafo : dinanza à lor 9 flippe liant v debbe profeguire
caufa del P -jppcllattone nel débita tempo dato dalle
to di deîto foro : altrimenîe l^appellutionefii ,mlla,
de niuno valore^ ^ la fentenza data ß de
\'bba eßguirep^^
il Giudice^ Confoli, corne ß
nonßfuße appe\'ilato- .

Il luogo délia Piazza ^ noxe Hiabbino da ragunarê \'
Mercautißa loggia del foro fopra detto ^overo altro hg\'^ \'
chefoßegiadicato megliore. ^

Et in tal ß luogo debbam ridurre i Mercanti âitt\'i^
hora inanzi deßnare ^ ^ cost di uri\' hora inanzi
fertregiornidellafettimana ^cioéilLune , ilMercof^^
^ il l\'^emre , fe jarantiogiorni di lav/iro : altrimcy\'^^
fifaccia ilgi\'mo, a-vanti, /f non far à difeßa, ^
maiindifeßaper fse^otiare.

Li Camhii ß dehbanofare àfiudi d\'oroin orodi7J^\'
chapey tutte le Piazze
, ^ i C\'>nti. ^fcritture s\'\'habl>\'\'.
no da tenere à fcmti d\'ara di Zeccha
, cosi cm i Ferm^^
some Foreßieri.

Uuß del tempo àpagar le lettere del Camhio ,
rama drizzate à Bologna, iff diramo adufo ^ßa, ^
s\'intendaeffere ^ conto quiappreffo.

Da Roma, ^ Genoua diecigiorm vißa,
DaMilano^ l^\'enetia ^ Ftoreraa^ Fifa,
L ucca, Çjl\' ahri Imghi di T\'oßana otîogiorni vifl^-
D\'Ancona, la Mer ca ^ la Romagna ^^ altre\'ïcrf^
di Lombar dia ^ otto gtorni vißa.

À

-ocr page 587-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

alleen voor d\'eerfte, inftatitie, maar noch in \'t appcl-
beeren tot volkomen uiteinden van de faak , volgens
^e difpofitie en form der Statuten van \'t Gericht voor-
schreven. En indien iemand appelleerde aan den Paus»
^at foodanig appelleren verftaen word te devolveren,
in \'t recht gedevolveert re zijn tor den Richter over
^\'Appellen, en tot de Opperbeforgfcrs van den Koop-,
«andel, als fpecialijk van fijne Heyligheyt daer toe ge-
ftek in foodanigen geval: voor haer moec d\'Appellanc
\'^e faek van fijn Appel vervolgen in den behoorlykcii
^ijt door de Stacuten van \'t gefeide Gericht bepaalt: an-
^erfins fou het Appel nierig en van geender vvaarden zijn,
het gegeven vonnis moet ge-exccuteert worden docE
.\'^en Richter ende Confuls, gelijk of daer vän niet geap-
Pelleert was.

. De vergadering in dc plaets, daar de Kooplieden mo-
pen by céh komen , fal zyn de Logie van \'t Gericht voor-
^^Vt, of wel eenige andeie plaats i die beft geoordeelt
^ogt wefen.

En in foodanigen plaats moeten dc Kooplieden by een
^omen , een
uur voor het middagmael, en foo noch een
^iir voor den avond drie dagen in de week,als Maendach,
^oerisdach, cn V^rydach , indien hec dagen om te werken
^Mèn üillcn : andete fal men dat daags te vooren doen ,
Wanneer dar geen heilige dach is, cn nooit fal men op
heiligen däcli koophandel drijven.
De Wiffelen moeten gedaan wordeii in goude kroonen
goede Mnnt door alle de plaatfen ; en de reekening i.
fclirifcuuren fullen gehouden zijn in gemunte goude
^roonen , foo wel onder de Inwoonders, als onder dc
•^eeindelingen.

fiet Ufo cles tijts om de wiflel-brieven te betalen , die
jt* Boulógnen geftck füllen zijn, en inhouden zullen
Ufo, moet zijn en verftaen worden te wefen gelijk
volgt.

Van Romen en Genua, tien-dagen ficht.
Van Milarien , Venetien , Floiencen , PiG j
^ucca , en autlere plaatfen van Toskanen 8 dagen fichts
i Van Anc ^na, Marco, Romagnai cn andere Landen van
■■^mbardien.S, dagenfieiu. - ,q; . Yaa

-ocr page 588-

i4i Ordiiii di Caffibii,

Da Napoh gioiiii {jiihißicl vißa, ^ , ^

Da Palermo , Meff:na, Bari , & altre Terre

Regno mefe un^ vijia.
Da Lióne j Bijanzone , &. Spagna , fecondo
Fiere,

Da Anverfa , Parigi, & tutte le Terre délia EiarJ\'r\'i

della Fràftcia, dué mefi fatta.
Da Lotidi-a , & di Levante , mefi trè fatïa,

11 pngamentó de Senf alt , che far anno mezzani ^
dette Camhi redli , habbi da effer tm foldó d\'\'dró
ögni cento feudi da ciafctina delle parti; é^ che detif
Sénfali dehbano effere approvati , èr liccntiati li^
foro di Mercanti-, ohfervare , fafè tute qi\'^l*
h cnfe j ehe da. loro fi ricercano , fecondo la dijpoß\'
tione de ßatuti del detto fm\'o i? in fpecie dehhano tend
cento in un libro regolato à gittfu di giornale , fcfi\'
\'ûendovi dißta mano di giorno in giorjio tutti i Càïi-\'
bii , ck quali fer anno ßati niezzani ^ nominandg chi^\'
famente ctafcuna partita il datore , iS\' il prenditóre >
la (jnantità, ir a che prezzo & il luogo per il qaale ß
farà cambiaîo^ èr mancando e(ß dÀ faire quèflo in W
to , 0 porte dchbano eßlre caßi à" privati deli officio ?
iS" U (ta levato ogni provifione , che percio havef
fèro. ^ I

^anto aile liti ir queßiont , che per conto di td\'^
ti Cambii protebbono accadere , fe alctma lettera
Gambia fatta in Bologna , ritornerà eti qualfi vog^^^
j
luöco ricnfata , o non pagata con tl proteßo.- II cri\'
ditore , in majio del quaie ritornerà detta lettef\'\'
dehba prefifitarfi dmanci al Giudicc & Cotjßde d<:
foro della mercantia , fe all\'hor a vife retroveranno
ahramente dmanze ad uno de ■ Notarii di detto fofO ^
do rnandare la executione di tale lettera covtra q"^
Ii che rhoveranno faua, l qua/i Ciudice , o

çv\'fr

-ocr page 589-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

"Vah Napels 15. dagen fiehr.^ - \'

Van Palermo, Meffina, Bari, én andere landen des

Koninkrijks, een Maend ficht.

Van Lions, üefancon, en Spangien , volgens de jaer-
. markten.

Vän Antwerpen, Parijs, en alle de Plaetferi der Ne-
. deriariden en Vrankrijk , twee Mäenden verloopen.
Van Londen, en uit de Levant, drie\' Matnden ver-
loopen.

j De betaling van de\'Maekelaers, die tie gefeide dadeli)-
wiflclen fullen helpen fluiten, moet wefen een ftui-
Ver gouts voor yder hondert kroonen van weder zij-
/len . en dat de gefeide Maekelaers goet gekentmoeteii,
^ijn en aengenomen by \'t gericht der Kooplieden ; en
?P te merkfen, en alles te doen wat van haer word ver-
^fcht , volgens de difpofitie der Statuten van \'t geleide
Bericht , en in fpecie moeten fy rekening hóuden in
^^n bequaem bock op de wijfe van een Journaeldaer
^^ tnet eigen hand van dagh tot dach fchrijvende all«:
Wiflelen, die fy hebben helpen fluiten, klaerlijlc.
pide de Partien noemende den uitgever, en den trek-
de ■ grpotheit van de fomme, én tor wat prijs en
plaets de Wiflel gemaekt fal zijn; ea fy te kort blij ven-
^^ in \'t o-ehecl ofte tendeelen van die te doen, moeten
hare bediening berooft en afgefet wotden\' , ch ful-
^^ niets trekken van al datfy daer over fouden oütfau-
hebben.

^Vat aengaet de twiften en gefchillen, die wegens,de
l\'jfeide Wiffelen fouden mogen voorvallen, indien ee -
Wiflêlbrief in Boulognen geinaéfcc , uit eenige
f^aets die dat mögt wefèn \'te rug wierd gefonden gé-
Algert, of niet betaelt zijnde met Proreftj foo fal de
j-l^diceür, in wien-s handde gefeide Wiflel-brief weder
koriien , fich moeten vei toonen voor den Rëcjfiter ën
^j^\'ilul, inien fy ter lelver uur mochten fitten , andet-
^ voor een van de Notarifl\'en des gefeiden Gerichts i
executie eiffchen over foodanigen WiflTelbrief tegen
^ felven gemaekt lullen hebben, Welcke Richter

(q^) of.

-ocr page 590-

244 • • Ordîni di Cambii ^ . •

vero il detto Notar o ßnza altra lntimattone\\ b
tatione , in contïnenti dehhano darli la deîta cficW
tiotie, Ù" poffa il crcditore con imo de meßt délia Cot\'\'
fe andare di fàhdito alla caja del debitor e ,
V eßcutione ne i ßioi heni , che camera la letter a de^
cambio , per le ßpeße, dann:, c^ intereß. , ^ arl\'i\'\'
trio del Gitidiee Conjble,

Et caßo che alla detta eßecutione ej lafe qualchi
impedtniento h dißeßa , debba il mcßo ßubdito f^f\'
ne la relatione al Natario , il quale ßa tenuto
re incontinenti il precette perftmale al detto credi^
tore contra il deUtere. Et fata tale eßecutid^^
Hellt beni poffa poi il deUtoro comparire inanzi al\'
Ii detti Giudice , Conßoli à domandare tationi >
fe ß ßent\'i agravato t o fe vorra allegàre alc0\'^
delle eccettioni , che ß pofß^io opporre alle lef\'
tere di Cambio , come di ßotto ß dira ; tua ftof^
fia odito in modo alcmo j fe prima non hnve\'
ro affecurato il creditore , ancore che non folj^
il tempo del pagamento délia letter a del CaH^
bio\'.

Ma- ifl cafo che ritorm(fe (ileum lettera
cambio con proteflo , .é^ che fe ritrovaffe ejff
mar te colui che fece detta lettera , fi poffa , ^
dehba procedere per la eßecutiotie ne bem dd\'t
heredità del motto , non altrimentc che. e^^U ff
fi vivo , no» oßcinfe cBe Je di diceffe , data b^*\'^".
dit à epr giacente , pendre il tempo dato
la legge , ad adira , o repudiate la heredità o ^
far l\'inventario , o effertii pup Uli , à qua Ii
faße ßato prndiflo di tutor e, ér non oflante\' q\'*"\'
hmque altra cofa^ o ragione\', cheß allegaffc tnccniV^\'.
rio.

........ ß

-ocr page 591-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

of Opperheforger des Koophandels, of \\vel degeteyde
Notaris fonder andere aenkondiging, of daging, heni
terftond de voorfei.de executie fulle^i jnogen\' vcrJee-
fen , en de Crediteur fal kennen met een der\'bodeti van
Gerecht, met eenen oaan naar het huis van den De-
biteur , en de executie doen jil fijne goederen, totver-
fekering van hem Crediteur, voor de iommé wel\'ke dc
prief fal inhouden, en voor de onkoften fcliaden en
iiitereflèn, tot goetvinden van den Richter enden Con-
fiil.

Eu in geval eenige verhindering of verdediging te-
gen de gefeide executie moge wefen, foo fal de bode
■^erftond daer yan \'t Relaes inoetpn doen aen den No-^
"^^ris, die gehouden lal zijn op fhaende voec het perfor
^^■Cel bevel te geven aan den gefeiden Crediteur tegen
^en Debiteur. En foodanigen Ex:ecutie iir de goederen
S^daen zijnde ; mach den Debiteur voor de gefade Rich-
cn Confuls verfchijnen, o-m reden daèr ovettceifr
Hen, indien hy fich befwaard vind^ of indien hyee-
\'^ige exeptie fal wilkn voortbrengen , die men tegen
Wiflèl-brieven mogt hebben, gelijk hier onder ge-
J-^yt fal worden; maar Jiy moet in geenderley wyfe ge-
Ijöort zyn indien den Crediteur niet eerft verfeckertfal
^ebben, of Ichoon de tijt van de betaling des Wiflel-bnefs
niet mogt vervallen zijn.

Maat in geval eenige Wiflel-trief met Protefl:terug
beerde , en den genen vond overleden die den fel^
^en gefloten heeft, foo men mogen en moeten
Procederen tot de Executie op de goederen van den
, oedcl des overledenen , niet anders daii of hy nocü
het leven was, niet tegenftaande daar gefeic wor-
mogt, dat den gefeiden Boedel ftil lag, en dat
j tijt\' noch liep <]oor de wetten gegeven , om den
"oedel aan te -vaarden , of met de voet tc ftooten, of
den inventaris te maken, pf dat \'er Weelèn waren , die
^^och geen Voogden hadden , en niet tegenftaande alle an.-
^^re faken, of redenen , welke men in legendeel Ic).i
ftiOgen by brengen.

{<J3) -En

-ocr page 592-

2^6 \' \' -Ordini di Gatnbii,

Et in Eventó cbe V Heredi äel nm-to haveffet s tfi\'\'.
ta Pheredita em il beneficio li legge , inventwio \\
& fatta Vifftentario legitimamcnte \'-inan%i cfje H
ditofè compaijo à dinianddvè là deïîa efecuiio\'né^ j

vole (fer6 \' \' cfeßit 1\'. Bérfdi {\'fervjrß : di„ detto

impedire^ l\'efecutiom di deita leiter a, pojp"\'
fore k fîa lecito pigliar U foina de denariiê\\0fh^-
etter a 4 camhio , é^ ree anihh À titte fpeje e dftniniÂ^^i^-
detta heredita in fino a tanto, che egii non farl ß^U"
latto intieraménte. : ; \' . - i: ;

Diehiarandoß, cht ognt forte di perfone di qùal y,
voglia grado i ancorq che fojjero di Mä^ißraiurä t
contra de quali retqrtiajfe letter a di çanihio\'nm
cettata, o,.nou. pagata con il protefia \\ paffem \\ \'y ■
dehhano ad jnßapza de creditqre eßer efatü ueJli fi\'"
oi heni per il pftg^mento , o per Paffeçuratione
gamento di.\'ial. letter a in continenti. cht ae.fatàfê^^^.
l\'infianza per ■ il creditore dinanza \' ai Giudice:,:, è Cof>\'
fole , O al IShtafia, comme di faprn detto. Non-oßof^\'
te leggi-fiatuti, cOnfuetudim ^ \'priviKggü-i h \'qiiahti\'O\'
fjue altra cofa in contrario. - - \'

Et per che occorre \'alle volte- ^^ cl-je \'ajcuno , \'cMda J^\'
nari à cambio h fa cpn haver fe\'riiia , la quale fottO\'
ßrive la féconda , o la terza di cambio. ^ come fi cc\'*.\'
ßmm in .tutç. Ie Piazu , peroft:décki(ira 3 che ^uo^\'
do la pri^ia letter a ritornajfe reet fata ,0 non päS,^\'
ta con il prptßßo , il creditore poffa çoft agere colui
\\>avera fotto fcritta la fecondo , 0 terza di caitA)^^
corne contra il\'principak ^ che P haver a fatta , coi»\'^
à lui piu piaccra , fenza fuo pregitidicio cont^^
Paîtra parte, ^ ttitto quello , che fi è detto ^del ^
P executions \'\' contra il principale , s\'\'inteitde parime^^^^
detto del fotto Jcrivente, non oflantecofa alcunaJn co^\'
irario.

Aile dette letterè di Camlio reale non corra»\'\'^^

pet\'

-ocr page 593-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

En in geval de Erfgenamen des overleden den boedel
mogten aengecaft hebben met het beneSde van de Wer,
eil pen Inventaris , en een Inventaris wettig gemaekt
eer fie Crgdiieur /was verfchenen om d\'Éxeciitie over
dep gefeiden WijTel-brief
te cilTchpn , ftp zou de Cre-
ditéiir vermqgen 5 en hem gcpprloft zijn de gefeide
fpq:))iij;. yan pen^iiigen te lichtpn qp Wiifel, of^nderfins
alles pp koften en Ichaden van den gefeiden boedtl, f90
laiigh iiy niet vplkoomen betatk fäl wefen.

Verklarende, dat allerhande fiag van perfoonen, van
Wat (l.aet fy mogen wegen , al waren ty mede van de
ivlagjiiraer, regèn welke die niet geaccepteerde of on-
Petaelde. Wiftèl-brief met protefl: te rug mögt kpmen -,
fuj\'ep mogen en moeten op \'t verfoeK van den Crcdi-
\';eur acngetaft worden in hare goederen tot de betaling ,
of :or verfekering yan dc betaling v^-n fuiken brief foo
\'-as als dc Crediteur dat verfocht hebben fal voor den
Richter enConful, of aen den Notaris, gelijk voorheen
is gefeit, nipt tcgenftaende Wetten . Statuten , Ge-
\'^\'Q.ontcn-, Privilegiën of eenige andere (aek contrarie di-

^n om dat het fomtijts voorvak, dat iemand, die
gelden op Wiflel uitfchiet, fulks doet met borge, die
«ien tweeden of derden Wiflel-brief onderteeckent, gelijk
^^len in alle plaatfen gewoon is, foo word dierh\'alven
■^crklaai-t, dat als de ccrft\'e brief weder quam geweigert,
"^f nier betaalt zijnde met proteft, dat de Crediteur fco
\'\'^el mag fijnen eikh doen tegen die den tweeden of
berden Wiffel-brief lal hebben onderteeckent, als tegen
^\'Cn principalen die den felven geflooten beeft, gelijk
^^em lal believen, en fonder fijn prejuditic tegen d\'an-
■^\'re partyc, en alles wat gefeit is van executie te doen
den Principalen; wVd infgelijks verftaan gefeit te
Jijn van die haar énderteeckent h\'eeit, niec tegenftaande
H>ts hieL- tegen moge ftrijden.

Tegen de gefeide blieven van de dadelijke wiflcl fa!

fq4) noit

-ocr page 594-

2,48 Ordim di Cambii,

prejmliojw di tempo , & a quelle che ritornajfifo
m dietro recufate con il protéfto, non fe le pc ffa oppof\'
re eccettione alcuna falvo 6 che la lettera non Jia fcrit\'
ia 0 fotto fcritta di man» di chi vi è nomanito p^^^
fcribente , p fotto fcribente , ó di fuo injlitore y ®
che ella fia Jlata pagata. Et fopra qtiejie que occettiO\'
fii fi proceda, conofi\'a , determini Jhmmarianienti
di piano, fenza firepito , 0 figura di giudicio , ^
modo di huona Mere ante, (b\' reiettata ogni caviHif\'
ticne , éf falamente cenfiderata la purti verita dd
fatto. Et fi dechiara, che in tutti lucghi di quep
eapitoli , dove fi nomina, colui che hahiajatta la l^^\'
iera di Camhio ; s^intende per fattore , 0 fcrïbe^^
della lettera colui , coloro , che fom nominati ndl^
fotto Jcrittione , in nome de quali e fatta la letter^
fe bene non foffe fatta , 0 fottofiritta di lor mano »
purche fia fottofcritta di mano di perfona , ch^-
habbia il compiniento della ragione , ancorche egl\'f
non foffe compagno , alirimente interesfato in effe ra-
gione.

Quante poi alle lettere di Camhio fatte in qualfi
voglla luc.go per Bologna j fe alcuna lettera non fi\'
ra accettata fecondo il tenor fuo , potra H pt\'éfif^\'
tante pretefmre d^ogni fpeja , danno , é^ interef^-
cr.ntra cnlui , che havei a fatta la lettera , ö\' con^
tra ciafcuna , che vi fusfi ohUgata. Et caJa ch^
\'/osfe asfente da Bologna colui , a c ui jar a airett^^
la lettera, ne ci fosfè per lui haver e faculta 0 cc0\'
prifiiento d\'accettnrla , pojfe il prefante andera
cafa del dcUo ajfnie infieme con uno de Nofarii dej
foro^ de Mtrcanti, c^ qui fare il fuo proteflo jo\'
pra Paccettatiojie ^ f P^*\' all\'hora nm far a il tempo de^
pagamento ; é^ vemito il tempo del pagamento ,
ejfendo pagata t potra rif are il fuo prot^fle fopra de

IV!

-ocr page 595-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

>^oit prefcriptie lopen yan tijt > cn tegen die te rug
Wogten komen,
geweigert roet proteFt, 53] rnen gcen
exceptie mogen inbrengen , bchalven of dat de brief
Jiiet gefchreeven of niet ouderreecken-c fou zjjn van de
«and des genen die daarin genoemcword, Iclirijveiof
ondertecckenaar , of door fijnen faakbeftigrdcr , of dat fy
Waalt fou wefen. En over defe twee exceptien moet
^eprocedeert , kennis genomen , cn gcdetermmeert
Vörden in kort op ftaande voet, fonder geruchr, of
fwier van Gericht, en op de wijfe van de goede Koopiie-
•len, alle kraakeelery aan een kant geworpen , cn alleen
gelet zyn op deenkeie waarheit van de faak. tn men fal
^erklären , dat in alle deelen van delè Anykelen, waar
«y genoemt word die den Wifiêl-brief gemaakt heeft,
^oor maker of fchry ver van dién brief cc verftaan
moeten
^yn , de geenen die in d\'onderteekening geuocmt^taan in
^\'elker naam de brief is gemaakt, of fy fchoon niet ger
^aakt of onderteekent was van hare hand, wanneer iy
flechs ondeiteekent is door de hand des Pcrfoons, aan
"^^ien het "fluiten en voldoen van die rekening ftaat, hoe-
J^cl hy geen makker ofanderfinsgeinterelleert in die re-
kening mogt wefen.

Wat aangaat voorts de WitTel-brievcn in eepige plaats
gemaakt op Bonlognen , wanm^et eenigebrief niet geac-
cepteert fal zijn volgetjs den inhoud, fbo fal de vertoon-
mogen protefteren van alle onkoften, fchaden cii
j^itcreften tegen den genen die den brief gemaakt heb-
fal, tegen yder een daar aan geintereflèert. En in
l^^al hy buyten Boulognen mogt zijn ; aan wiens de brief
jejiddrelïccft welen lal, noch dat men van hem geen
^®^egentheyt of voldoening van d\'acceptatie kon heb-
föo foude vertoonderiTiogeng Jan aan het huis van
p" gefeiden uiczynden , nevens een der NotarilTen vaq

1 bericht der Kooplieden , en daar fijn Proteft doen over
Recepteren, indien het dan noch geen tijt van be-
iiiagzijn, en de tijt van betaling gekomen zyn-
^ > fonder dac die werd betaak, foo kan hy fijn Proteft
■\'^^^atten over de betaling.

(q 5) Het

-ocr page 596-

2-52, Ordini di Cambii,

V accettatione delle dette lettere di Canihh j ^^^
farmmo ürizzaU « pagarfi in hokgna, ß di bba
folarnmie per viäiu di chi havera il conipimentv
ta ratione , alla quak Jarrano ßati tratfi i denari > "
fia Patrone , o tnßitore , che hahbi tal compim\'M\'
Ahramente totale accettafmne fi di wefßnm rnlor^ i
Je be720 foffe Jatta per mano d a\'cuno compagno, ag^^^\'
te , 0 gavzom della ragione : Et ciajchedun M^\'\'\'"
cania fia tcnnto dar notitia Covjervotore del detto
Joro della perfina ^ h perfine, che hanno , o che
tempore hazeranno il compimento della Jita ragion--
II quql conßrvatore delhea far regißro nel llhfp qccio
deputato , & pari\'iuinte ß j accia regidrq qHando ß t\'^\'
veeafie tal compimcii\'o.

■ Et qiiamh le detta leii>e far anno ßcie accetiäi\'^
da chi deve, ä\' pu^ acccttarle, cnfiie ßt i dato, fi
obl/gato la rngiom ßarne il pagamenio a fuo dehÜ^
tempo , ne per tale accettatione s^ int er,da effer pr^\'
giticdicato pl prejenta}ste , che - -non po\'i[a. agre coni-f^
quahwque perjor.a , che al car/ihio dt qnella lettey^
in qualunque modo /ojße ohliguta, con tutto chi di u«^
parte Joffe Jegnlto H paganiento mä. refli Jemp^"\'^
J\'alda la Jka ragione contra ciafcuno iniereffato in dct\'
ta lettera fino aß\' intiera JatisJationc di quello tafi\'
to della verqjorte j quanto delle JpeJe y danni, jj- iil\'
tereJJi.

Et Je anveniße , chi doppo Vaccettatione della let\'.
tera di CanünO: Jegtiitaße rottura o faUimento dell^
ragicne che la dovea f agare , d?" cnßi ejfa lettera iiO}>:
h-ftveße il ßw dehito compimento al UmpQ . in tal cd\'
Jo il Prejhitani: poträ Jare il Jito proteßo , &
hnvcrä fatta la lettara fnä tennto al creditore di
ejfa Jatisfare dcUa vera forte , & ogni fpefa , daiM"
int.ere(fe.

Et in chiajcim cafi di Ute , qnefiione , o controvey

fi»

-ocr page 597-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

Hitt iïceepteeren van de aefeide Wifiel-brieven , die ge-
fc]biiet fullen Vefe" om in Boulognen betaelt tc wor-
den , moet alleen gefchieden dpor de hand van die dc
Voldoening der reeKening fal hebben , op wien de gejd.en
getrokken fullen vvefen , hy mag Meefter of fadoor zijn ,
die foodanigen voldoening heeft. Andefs lal foodanig
accepteeren van géender waerden zijn, ©f fchoon fy
gédaen welen mogt door de hand yan een makker\',
agent, of knecht van de rekening; En yder Koopman
Is gehouden kennis te geven , ften den Opfiendcr over\'e
felfde Gericht, van den perfoon of perfoonen die de
Voldoening van fijn rekening hebben, of voor een tijt
Hebben fullen. Welke Opfiendcr daer van een regiftef
\'ttioet maken in \'t boek daar toe geftelt; en in {gelijks
iTioediy eeii regiftcr maken wanxieer foodaaigen voldoe-
ning herroepen wierd.

En wanneer _ de geleide brieven geaccepteert fullen
ïijn van die de felve moet en kan accepteren, gelijk
gefeit is, foo is de rekening verplicht de betaling daer
\'^an te doen ter behoorlijker tijt, n )ch door (bodanig
Accepteeren word de vertoonder niet verftaen gepreja-
\'iiceert te zijn, foo dat hy geen eifch fou kennen doen
•^egen allerhande perfoonen, die in de wiflèl van den
felven brief in eenigervoegen geoblip,eertmogten zijn,
^f Ichoon van d\'eene kant de betaling gevolge w.efen
\'ï^ogt, maar dat hy altijt fijn rekening fm\'ver macr
^indeu tegen yder in den gefeiden brief geintereflèert^
^ot de voldoeninge deflèlfs, lbo wel van de rechtehoof-
^•^mme, als van de onkoften, fchaden, cn interef-

P En indien \'t gebeurde, dat na \'t accepteren des Wif-
^|"briefs het breken of het faliflèment volgde van de
ekening die haer moeft betalen, cn foo die brief ih
I\'s niet behoorlijkvoldaen wierd, dan fal infoodani-
geval de prefentant fijn proteft mogen doen , en die
en brief fal gemaeckt hebben, fal gehouden zijn aan den
\'"editeur van de felve te voldoen de rechtehooft-fomme,
■\'iflleonkoft

en, fchaden en intereflen.
in allen geval van twift, gefchil of proces, dat

ora

-ocr page 598-

2-52, Ordini di Cambii,

fta che per occovrere per conto di dette lettere di Cain\'
hio , non pajfano , mai comparire, ne fi debhano a0\'
wettere in alctm modo Procuratore , eccetto che nelH
caft, ne i quali è permejjo li dettifiatuti del
foro di Mer\'
canti nel trattato delle lettere di Cambio , &
\'quelli modi, con quelle conditioni che in detio Trat\'
tato ctntcnga72o qaantq adeffi Procuratori, i^noaalw
mente ne in altri caji.

El fe per conto di dgtti Canipii reali ogcorreffe^\'^
liti , O queflioni in alcun cafo , del quale non fi^
prouiflo p£r li prefeuti Capitoli: in tal cafo fi ßa (tl^\'
iirbitrio del Giudice , Confoli di detto foro , o delf
ia magior parte di loro : Ma in tutti li fopra fcrit\'
fi cafi debba procedere , jare , offervare giudicare »
^ efeguire feconda la difpofitione di prefenti Ca\'
pitoli 3 (i>\' mn fecondo il fiatuto di detto foro ,
la mcrcanüa , doue fi tratta delle lettere di CafP\'
hio , in quanto che fano diverji , o contrarii
efß Capitoli : mfl nel reflo rimanghino dctti flatu^l
»el fuo priflino vigore , osferuanza , cofi fircf^

le dette lettere di Cambio , circa li Jcriti\'
priuati , come ancora in tutte le fue altri parti o &
maffimamente in tutti i luoghi , doue fi hd parte l^
detta \'furifdittione , ér Podefia, b del Giudice, o
t Confoli y b i Sopro Cinfoli , b di Statutiere in qua*
liinque modo
, o ca!fa non cffante qualfi voglia cof^
incontrariq.

Decreco legitimamente fatto fopra jl modo del
faré i pagatnenti d; Cambii in Bologna.

Che per li pagamenti delli Cambii reali j che qt^\'
fi cambiaranno fötte nomen di feudi d\'oro in or»
di Zeccha , c?" parimente per li pagametiti ^^
Camhio , li quali Jèramio fiati fatti eltroue per Bo \' \'

-ocr page 599-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

daar tegen te komen voof rekening van de gefeydd
Wiflèl-brieven i noic voor \'c Gericht konnen verlchynen ,
\'>och Procurateur daar eenigfins toegelaten mag wor-
J^en, uitgenomen in die voorvallen, in welke\'t geoor-
loft is by gefeidé Statuten van \'t Gericht der Kooplie-
^ën in het tradaat van de WifTel-brieven, en op fulke wij--
^eo, cn met die conditiën, in\'t geleide Tradaat vervat
^at aangaat die Pröcuratèureh , en nietanderS, noch\' in
^tidere voorvallen.

En indien van wegen de gefeide dadelijke Wiflelen
gefchiilen of tvviften moeen rijfen over eenigh geval,
^^aar in by de tegenwoordige Artijkelen niet moge
^Oorfien zyn ; in foodanigen geval moet men fich hpu-
^è\'n aan\'t oordeel des Richters én der Confuls in \'c ge-
elde Gericht, of aan dat van de meefte der felver: Maaf
alle dc boven geftelde gevallen moet men procédé-^
doen, onderfioudea i vonnifTen , en executeren
Volgens den inhoud van de tegenwoordige Artijkelen
, ^li niet volgens de infetting van \'t gefeide Gericht en
Koophandel waer te doen is van de Wiflèl-brie-
ven, voor foo veel fy verfchillig of tegen defe Artijke-
^en zijn mogen: maar voorts fullen de gefeide infettin-
verblijven by hare voorgaande krachtenonderhou-
\'^\'ng, foo wel omtrent de gefeide Wiflel-brieven , eii
^\'itrent de gemeene fchriften , gelijk noch in alle hare an-
dere deelen , en vootiiamentlik in alle de plaatfen waar
^egefeide Jurifdidicofmacht, \'tzy des Richters, ofder
>"n(uls, of d\'Oppcr-Confuls of Wetgevers haar deeliri
, ebben op ecnigerlei wijfe •, fiiet tegenftaande eéniger-
^ude faak daar tegen ftrijdende.

BejluitgÉmnekt over de mamere van de be^

talinge der PVißel-hrieven te doen binnen Boulognen.

j Dat aangaande de betalingen van de dadelijke WifTe-
die hier getrokken
fullen worden onder den naairt
goude feudi in gangbaar goot , en infg.dijks aan-
pande de betalinge der Wiflelen , die elders gemaa^c
i\'llen
zp\\ op Boulognen , fpreekende van goudélciidi

in

1)

-ocr page 600-

254 Ordirii di Cambii,

hgnn thé cantaranno de feudi d\'of o in orodi Zeccha i
gare h vdlttto d ragiotie di lire quAttro , ei?"Jhldi ciiK
que di quattrini per fcudo, dando, fcndi d\'oro correntf
per il prezzo , che correranm ouero tanta moneia d\'öï\'
gento: Conqueßo , che le monete d argenio hajfo ,
tnurdole , holognini, fefiniquattrini,
non s\'intüitdo

fotto nome di monete d\'argento j ma fiano efcluft ^^
queßi pagamenti.

Luogo della Piazza dd Cambio.

Si e poi determinato , che il luoge della Piaz&^
del Cambio ßa non la Ivgia del foro della Mercdfi\'
iia
, ma il Portico inanzi l\'Ho/pitale della Morte ■>
che da qui inanzi ß chiamara ïa loggia del Ca)>^\'
hio.

^cb

C A P ï\'\'

-ocr page 601-

der Stadt van BOULOGNEN. 2,45

^J\'\' gankbaar gouc, de waarde té beraleh tegen vier gu!-
en vijf fluivers by quarten van feudi ; gevende of
■^^»kbäre goude feudi volgeiis haer piijs, foo als fv gaeii
^ogen, of wel foo veel lilver geld ; dat bier rhcde de
^\'^\'ringe munten van filver, als mutaioJe,, bdlögnini,
^fiiii, quatrini, niet verftaen worden onder den nacm
filver geld, maer van deiebetalingen uitgeilotea moe-
\'olijven. ■ ,

Wiier de JVif\'l-ftaets -word gehouden.

"V\'oorts is beftemt, dat de Wifiel-plaets gchoiKlen fäl
Jorden nier in de Loffie der gerichts-banfc óver den
^oophandel, maar in deGallerie vpor \'t Gafthuys des
j,^oodts , die na defen de Wülel-plaats genoemt worden

Arrij-

-ocr page 602-

CAPÏTOr.I k ORDINÏ

ddle ficre de

B I S E N Z O N E.

Con le giunce farte dal Senatodall\' anno i66i\'
fin\' al prefente, poUe forte gli Capitolij
a\' quali appartengonc,
I.

> Prima, chetnttiJi negetij ^ camhi, cp^^\'..
tiie , che faranno itiÂ\'izzaie in le fiet\'i
i Bijcnzone , o altrihwghi, doue (i far
< dette fiere, fi debbano acceîtare, epag\'^^\'
) in quel htogofieraper fiera refpettivatnef\'i
\' alli termini di ejfe fiere flatuiti, e cb^ r
jîatuiranno corne apprefo , le quaUfiere fi doverannof"\'
ro in V avenir e nelia Città di Piacenza, o altro laopf
doue faffe ordinaîo dalSenato doverfi farecio\'é ditrc>^
tre meji, incomincia^ido la fiera di Apparit \'one Vacci\\\'
tationi al primo , ^ U negotij alli tre del niefe di i\'".
braro , la fe.\'a di Pafqtia , cioe Vaccettatione
doi , e li negotij alli qaatro di Maggio , quello ^
goflo , l\'accettatione al primo , e li negotij alU
d\'Agoflo , e quella de Sanii Vaccettationi alli ^oi \'
cb" li negotij alii qiiatro di Ncvemhre. Et occorf^\'^\'
do , che neli fidetti ginrni d\'accettapcni , é?"
iij , 0 quai fi vogH di effi, fuffefefta di precetto
veranno P accettationi , é^ cofi li negotij cadidt \'
tal giorno far fi, il giorno apreffo , che fij di lavof\'<> \'.
e cofi ordine Jucceff-Vo
, ànne per anno alli m^^ei
tempi di fopra , S" H tenipi fopra dichiarati di
fiere non fi doveranno prorogare per ca fa alcuf\'j\'^-
folo fe vi fi accordajjfero li tre qtiarti de\' BaJ}^^^\'
per cauje importante , refiando i>ror(igato il

-ocr page 603-

Artijkelen en Ordonnanticri

des ^aermarkts van

\\ E S A N C O

Met de byvoegfelen gemaekt door den RaedhPtjaer
lózi.iot den tegenwoordigen tyt toe , gejlehonder
d\' Artijkelen tot welken fy hehoordm.

I. _ ■ _ • ^

^ N eerft, dat alle handelingen , WifTelen , ëü
\' gefloten partien , die gefchikt zullen zijn ton
I de jaermarkten van Befancon,of andere plaet-
fen , waer de gefeide jaermarkten gehouden
worden , geaccepteert én betaelt moeten zyii
^erfe]fder plaets, jaêrmarkc op jaermackt, refpedivcop
öe cermynen by die jaermarkten vaft geftelt > en die na de-
fen noch vaft geftelt füllen worden , welke jaermarkten
hec toekomende gehouden moeten worden in de Stad
^an Placenzen, oFeldcrs, waer fulks van den Kaed befteJt
^c(en mogt te moeten gefchieden ; \'t wefk is van drie
^^t driemaenden, beginnende de jaêrmarkc van de Ver-
^hijning d\'acnncemingen op den eerften , en de verhan-
delingen op den dercien van de Maend Febrüary ; dei
Ijiermarkt van P\'aefTeri, d\'at is d\'aenneming op den twee-
\'^en, én de verhandelingen op den vieraen van Mey ;

van Auguftus , d\'aennemingen op den,cer(\\én v en de
Verhandelingen op den derden van Augiiftas, en die van
^llerheyligen , d\'aennemingen op den: tweeden , cn de
Verhandeling en op den vierden van November. En het
gebeurende dat .in de voorfeide dagen van aennemin-
en verhandeUhgen , of een van de felvige, heteeti
geboden Feeftdach was , foo fullen de aenneriVingen, als
^ede de verhandelingen op fiifken dagh vervallen , den
j^ch daer na gedaen moeten wordendie een werkken-
^ich wefen moet, en foo vervolgens, jaer voor jaerojJ^
*^efélfde tyden als hier boven, en de tydén hier voïea
^erklaert van cté geleide jaermarkten moeten öiet uic-
|effcclt worden om eenigerhande iaek,.alleen waiineer
drie vierde pavten vaii de Bankhouders daer toé om
(f) ge-

N;

-ocr page 604-

2fS Oidini di Ciimbii,

di itna fiera , ntn per fj\':eflo s^intendlno prcfog^^\'\'
Pahre , é!" che non fia lecito a nïuno in Genova d:-*
mandar proroga alcuna al %£nato , faho conjèfj\'\'
dclli tre quarti trattanti in le fiere , cioè di qiid\'
li che faranno congregati infictm , chimati p^*\'^
prima tutti detti trattanti , intendendofi trat\'
tanti coloro , che entrano a mettere il conto in l^
fiere.

Per virtù di Decreto delliCollegi di Genova jattoà
10. di Febraro delP anno viem ordi-

nato come in apprcffo.
Non elTecf facokà , ne âutorità alciina in detti
Confoli , e Configliri , e Banchicri cii trafportarÇ
con qual ti voglia numero dc\'voti; ne por qufll \'\'
vogli caufi,
O accidente, le fiere di una inun\'altra,
ma (oio di poterie prorogarc nüo a dicci
giornial
più in una, ó più volte con il namcrode vod, chc
li diftinguc nelle Regole dellc fiere.

Edi più per inaggior foddisfattione de Crediro;
ri, che in l\'aveuire paflati otto gtorni dal di che 1\'
dovono per Iç leggi delie fiere far le accettationi >
lia lecito ad oga\'uno, far riquirimcrito, e protefti
in quel iüogbi, doue per le dette Icggi fono dilU\'
nate Ic fiere, contro di cui lï voglia per quella fom\'
ma-, che douelïe havcre per conto (lio, -od\'aïtri pcr
ccdola di Cambio, 6 pcf\' altro qual fi voglia
recat-
to; & fl Notaro, c Cancclliere deÜe fiere fia tcniï\'
to accetcare detü requirirnenti, e prorefti, e darii\'^
copia antentica. Abfenza di eOè polfa farloogni, ^
qual (i voglia alfro Notara.

// Senato in virtù di loro Dccreio fatto d\' 1.6 Genart
JÓ3Z. Recevuto por il Mag. Gio: Battifla Pafion

Cancelliere t hà ot\'dinato come in aprejfo. \'
Che mentre fi farranno le fiere del Dominé
dclla Rcpublica di Genova per li trattanti in tier.i>

non

-ocr page 605-

der Stadt van B E S A N C Ö N. 9

JtCwichcigen oorfaek t\'fatnen mogten verftaen, en die tyc
yan een jäermarkt uitgeftelt zynde, moec daerom niet
Verftaen v/ordeii dat ä\'andere mede fouden uitgeftek
M\'cfen ; en dat liet aen nieinand geoorloft zy eenige lüt-
itellingby den Rsed
tc verfoekkeli, buiten toefïemming
Van de drie quattéii in dié jaermarkten handelende, té

>\'eten yan die t\'famen vergadert füllen wefen, nochtans
cerft alle de gefeide handelaers daer toé ontboden zyn-
de, fy voor handelaers veiftaen wordende j die komeii
^m haré rekening iii de jäermärkten iii te leggeti.
Üit kradu van \'t ßefluit der Collegien van
Genua
genomen op den 10 February des jaärs If?/.
word geordonneert als volgc.

Dat \'cf hy de gefeide ConfuhBiaedsheer\'en i eH Bani}>ou-
ffr-j geenderhande macht nxh autoriteit- is , om door eenig
k\'^tal yan [iemmen nóch om eenige oorfael^^, of ydorval , (5
J\'^er markten ym d\'eene tot d\' andere te y er fetten , maar ai-
^^en óm die uit te ftellen vcor tien dagen
op het larigfl eens ,
meermalen met het meeße gftal der flemmen , \'t -welJ^on-
^^rfcheiden -word in de É^gclen der gefeide jaertnarj^en.
En daet-én boy en tot meerder yernóeging der Creditew
, dat in het toekomende acht dagen yerloopén zipde yan
dack
op yvelken yolgens de Ivetten dér jdefmarkten de
\'^^\'itiemingen moeten gefchieden , het aen yder geoorloft fal
^\'in , onderfoekkèn en frotejlen te doen in ds ^iaetfen, Waer,^
de gefeide ■wettert , dt jaetmarl^cn gefchikt ^yn , tegen
Ifien fy -willen , om de fmme die fy yoor hare rekening moe^
Ijf^ hehhen, of yan andere door een fVijfel-brief, ßf door -wat
y I aer anders aengenomen mag Ktjn : en de Notaris en de
^^ncelier der jaermarl(tca fal gehenden "wefen onderfoekkingen
Protcflen aen tè nemen , en daer yan eea aHthentijke Copie
geyen, in "melkers aj"ivefen een yde^ , én alle andere No-
t^\'Jß^n dat fullen mozèh doen.

Raed uit kracht van häer Befluït genorrien op\' Jen
iß.J^nnäry 1^31. ontfangen door Mr. Jan Baptiflrä
de Herder Cancelier, hemgeórdönneert als volgt,
j Dat ter-\\vijl de jaermarkten gehouden fullen "ivorden ondeï
Heerjchappy der K^pihhjk Genua, door de hdniclms
[r i) - êf

-ocr page 606-

2-52, Ordini di Cambii,

noil li poiîîino prorogare dette ficre per piu di dire
giorni , e bifognando fame di vantaggio , fe
debba dar parte prima al Senate con denotarli 1;\'
caufa per la quale fuiïè bifogno far defca proroga;.
Iwm per aim Decreio da detio Senato , a 2 Maggie
dell\' anno 163^. Ricemito da detto Cancelliere
è ftato ordinato i come in appreffô,
Che il Magiftrato di fiera, e Banchieri doppo
cominciata la fiera non poiïano con quai li vogl\'
numéro di voti prorogat detta fiera, e che l\'otta*
vo giorno in quell\' hora , che fi parrà piùa propO\'
lito debba far prefcntare li bilanzi per poterli pon;
tare , & aggiullate ; fotto Ic pcne contenute ncHi
Capitoli!, & ordini di elîè fiere per quelli, che no^
prefentaranno li bilans! conforme aîle ordini di
eilè fiera , alla quai pena oltre ii priftcipali
refte-
ranno anco obligati li Procurator!, & in apprefTo
dichiarar la fiera finita-, e fe prefentati, & puntati
li bilanzi vi fi trovalîe sbilancio di più di fcuti d^
cento, ^ucorche fuiïe flata fatta la reviïibne di cfTi
bilanxi , che fi dove ebbe rciterare , dçtto Mag"\'
ilrato habbi autorità di poter dichiarare detta ficrr^
finita con perô tutti li voti, mentre perô il sbilaii\'
cio non ecceda la fomma di fcuti cinque cento cof
la rifalve de\' debitori principali, doue ail\' incon\'
tro sbilanciando foiamenti da fcuti ducenio , ^
ineno, if debitori s\'intendaira refiar , a
carico dt
chi ferraiïe la fiera, e poifano detto Magiftrato, ^
Bànchieri prorogare detto ottavo giorno la dettî
fiera per un giorne, e non akrinicnte; e quand^
il Magiftrato volefle venir a far quai fi vogli
ordi\'
ni, che in rutto, o m parte fulfe contrario al pr^\'
fente Capitoli non debba il Cancelliere riceverlo \'
e dar notitia detta Magiftrato del prefente Capi\'
toîo, e uvifar lo elTer l\'ordini dc Senato-per l\'ofief\'

vation^

-ocr page 607-

der Stadt van B E S A N C O N. 261

op jaermarcl{ten , men die gefeide jaermarckten niet fal vermo-
gen uyt te jlellen yoor langer als nvee dagcn, en het nocdigh
Kynde fidcl^ meer ie doen, dat men Jaer van eerjl l^nnis fal moe-
ien geven aen den R^edt, met dien de oorfaecl(_ aen te \'wyfen
"teae-r door het nootjakelijk^ mogt ^yn dat gefeyde uytftellen te
doen.

Item dooreen ander Befluytvan den gefeyden Raed, op
den i. Mey des jaers itf; 5 ontfangen door den gefey-
den Cancelier , is geordonneert, als volgt.
Dat de Magijhaet des jaermarekts , en de Bancl^ouders,
"iJ dat de jaermarckt begonnen is, iiiet vermögen, met \'wat
^etal van femme» het fou rfiogen \'wefen, de gefeyde jaermarckt
\'te verfchuyven, en dat op den achtjien dach, ter uur die be~
\'i\'iacmfl fchynen fal men de helancen moeten doen prefen--
, om die te kc)inm overfien e» vereffenen op de \'boeten
^ervat in d\' c^rtyckelen en ordonnantiën van de jaêrmarkc-
voor de gene , die hare balanceri nkt over geven- volgens
" ordonnantiën Van de gfeyde jaermdxchten, tot "ivelcke boete
^°Ven dè Principalen de fieck_- befirgtrs mede fullen gehouden
en daer na de jaermarckt geeyndigt te verklaren, en in~
^\'en de Balancen geprefenteert, en overfien daer oneffenheyt
\'^^ierdtgevonden van meer als fwee hondert feudi , of fchoon
rivijie van die balancen gedaan mogt ^yn, dat men die
nieu\'ws onderhanden moet nemen, foo fal de gefeyde Md\'^
i\'ß\'^aet d\'autoriteyt hebben om de gefeyde jaermarckt geeyn-
l^t tc linnen verklaren; doch met alle de flemmen, \'wanneer
^fonejfenheyt niet beloopt boven de fomme van vyf hondert
J\'^udi met het volftaen der Voornaemfle fchuldenaren ; daer
^\'^ders by geval d/onejfenheyt alken xynde van fivce hondert
\'f^fi, of Y/iinder, de fckuldcn&ren vcrllaen v.>oïclen tot laß te
j-ijven van die dc jaermarckt fou fluyten , en de gcfycle Magt-
-^m en Banck^houdcrs fullen dan vermogen den gefeyden
échten der gefeyde jaermarckt
op eenen dach verlengen , en
\'^»ders niet : en -wanneer de Magifiraet wilde kpmen tot eeni-
andere ordonnaniien te malden\', en in \'t geheet, aften dee-
mogten (tryden met den tegarwoordigen ^rtyck^l, joo moet

I .-»-^ï..\'^j. Itn\'.^iirt^ if /li I M-n j^.-fiVI W/I nnlrrtlrit*

-ocr page 608-

2-52, Ordini di Cambii,

vatione di elTo , e recevendoli refti ipfo faBp con-
dannato in pena di fcuti cinquanta d\'argcnto , ap\'
plicati alï\' iHuflrisfima Camera.

Item per altro Decreto fatto a Felraro deW tiH\'
W 1Ó3Ó. ricemto per jl Magnifico Gio: An-
ionio Saml>uceto Caweliiere.

Ordinano, chc vencndo fatto dal Senato traf
porto, a cui fi vcgli, il die non
porra ftrfi che noü
numero di 10. voti s\'intcnda folamentc fatto diQ
trafporto delle lettere , c recatti firmanti da cui
l\'havera ottenuto, perche per Ie cedole di Cam\'
bio, O akri recatti addriïzati infiera, anchorchegiä
ni havcile fatto accettatione potra il Creditore ha\'
verne pagamcnto da altri liberamente , o fc)pr<^
protefto, o cavarne il protcfto in forma folita.
II.

Cbe li iempi de Camhi delle piazze de fuori sH-fi\'
tendtm , chioe per Genova , Milano , BergamogiorM
20. dal giorno che fi faranno li camhi effe comprefo >
per Firence , Roma , Venetia , Lucca , e Bologn^
giorni ly, per NapoU ^ Valenza > Barcellona, e Sa\'
ragofa giorni Anvcrja , e Cohniay Teccie , (
Bari gisrni ^ y • Palermo , Mefflna , e Arcala gioï\'

45\'. Sivilia , Lishona meß doi dal giorno dhicgO\'
t!j effo comprefo, e co ft per le fudette piazze , conH
per le fiere de Medino del Campo, Lione, e di Fran-,
coforte j ft dovera in ogni fiera mettere il conto ,
ce lettere di camhio ß doveramißf are con la data del gier\'
tio dè* negotii.

lU.

Che tutti li Banchieri , e trattanti de fiera fia\',
no ohligati far conofcere ogni fiera al Confole h.ave^\\
procura per il nomi, che fpenderanno , e per le parti
te j chc fcoderanno con eßtUrle prima d^entrare t^k

accet\'

-ocr page 609-

der Stadt van B E S A N C O N. 609

tige Körner.

lieiu door een andïr Befluic genomen op den
14, February des jaers 1656. ontfangen door den
Heer
Jan Anthony Sambucere Cancelier.

Ordonneren, dat door den .liacd een tranfport gedaen -wer-
dende , aen -wien het mögt -wcjc-i, \'t yeelk., niet fal können
fchieden, dan met het ^tal van
10. ßemmen, alleen verffaen
"ivord het felve tranfport gedaen te ^ijn van de brieven en vaße
"^erkpopingen van die dat bekomen fal hebben , \' otn daer door
de brieven van Wiffel, en andere verkopingen in de jaermarkt
geßooten , of fchoon hy die noch niet geaccepteert had , de
Crediteur daer over fijne betaling vrjly\\van andere fal können
hebben , of op het proteß , of\' daer van het proteß nemen in
^e gev:onelijke form.

Dat de tyden der "VViffel brieven op de buiten Piact-
ftn verftaen worden , als op Genua , Milanen , Bergamo
2.0. dagen van den dach dac dc Wiflels fullen geiloten
?tyn, d"en felven daer in begrepen ; Plorencen, Venetien,
Lucca en Boulognen 15. dagen ; op Napels , Valen-
ten, Barcelona, Setaeufa 3 5. dagen ; Antwerpen cn
iveulen , Leccie , en Bari 3 5. dagen j Palermo, Mef-
fina, en Arcala 45. dagen; Sivilien, Liftèbon , twee

Säenden, dien dach der handeling daer ondermede be-
greepen, en foo ook opdc voorfèide plaetfen , als op de
Jaermarkten van Medina del Campo, Lions en Franc-
fort, fal men in alle jaermarkt de rekening moeten le~
^eren , en de Wiflèl-brieven füllen gemaekr moeten
^-yu met den datum des daeghsvand\'oiiderhandelingeu
gefloten.

III.

Dat alle de Bankhouders, en handelaers op dc Miffe
?^choiiden fullen zyn , yder Miflè bekent tc maken aea
de Conful, dit fy procuratie hebben voor de namen die
fy fullen fpenderen, en voor de partien die fy fullen flui-
\'Pn , met de felve over te leveren eer fy aengenomen

felve flememende fal hy met \'cr dacd^ veroordeelt ^y» \'n de
boete yan vijftig flvere fcudi

in de

tot gebrityl^ van de Doorluch-

(1-4;

mo-

-ocr page 610-

2-52, Ordini di Cambii,

accettationi al Cancelliere delle fiere, ér fia teft\'ßo
ogni principale in cafio di revocatione di procura fid^\'\'
fie far notitia a
S. S. Covfoli , e Cinfiglieri in atio
del detto Cancelliere , quale ne far a ricordo , ne al-
trimente fta valida la revocatione , ma refii i! prin-
cipale ohligato, cojne fe la revocatione non fojfe flat^
fatta , S" non öfßrva72do il Procuratore d\'èjj\'elnt\'
la procura , cojne di fopra fi è detto , refii ogli etian-
dio proprio nome in J\'oUdum ohligato per tatto quello ,
che negotier à come Procuratore, ér di piii cada ejfo
Procuratore in pene di feudi cinquanta , che dovcrà
pagare del fuo proprio appHcati alla Camera dell\'
IlufiriJ. S. Procurateri délia Repuhlica de GenO\'
V.S, aile Jpefe die fiera per meta ; ne quefio pero
liberi il principale , anzi refii obligate fe vi farà
procura baß ante, one or che non ejf^bita. E perck
occorre aile volte endrizzarßt in dette feie le letter^
di camhio pagabili a qualche perfina in abfentia 4^\'\'
Procurator! y fi dicharia, che tali partite s\'ijitejfda-
no hen pagate a quelli , o quelli che fono pagabi\'
li in abfentia äe\'\' Procm^atori , quanda fero dette
Procure non ßano fiate prefintate inanzi I\'accet-
tat oni J conforme a quello è flato detto di ßprit
delP altre , ne It Procuratori, che preßntaßefO
!e procure per fcodere partis pagabili , ad alctino
in abfentia dp Praciiratori doppo dell\' accettationi fe
ne pofßno fervire, S" reflino tali procure invalide ; e
quatido foffe preßntato qualche procura la Cancelliere
per fpendere il nome ^ che non foßebafiante , (f^ ha\'
vejfe in che q:; a\'che dißetto, il Cancelliere far a obliga\'
to farm notitia a tutti li trattanti, mente che faran-
no redmati per fare li negotii.

\\

MDCXXXV.

J

-ocr page 611-

der Stadt van B E S A N C O N. 611

mogen fijn by den Cancelier van de MiiTe, en yder prin-
cipaal fal verbonden zyn by geval van wederroepaigli
S\'àn de procuratie daer van kennis te geven aen de I^ee-
ren Confuls en Raden in een ade van den gefeyden
Cancelier, die dar fal doen geheugen , en anders fal dc
Wederroeping geen kragt hebben, niaer de principael
Verbonden blyven, even pf de wederroeping niet Wäs
gedaen, en de Procurateur niet njakomende cle propu-
ratie over te leveren , gelijck hier voren gefeyt is, fal
Oock iu fijn eygen naem voor \'t geheel moeten verbon-
den blyven, voor alle het geiie liy als Procurateurs fal
öegotieren, en daer-en-boven vervalt hy Procurateur
in de boete van vyftig Scudi tot voordeel van de kamer
der Hooge Heeren Procurateuren in de Republijk van
Genua, en voor de helft tot de onkoften van de Mifie,
en even bevryd dit den Principalen niet, maerhyblyft
Hoch verbonden, indien \'er een goede procuratie is , of
fchoon fy niet overgelevcrt mag zyn. En om dat het
fomtyts gebeurt dat de WifTel-brieven geftekzynomin
,de gefeyde MifTen te betalen aen eenig ander perfoon in
\'t afwefèn van de Procurateurs, foo fal men daer in
moeten verklaren dat foodanige partyen verftaen wor-
den wel betaelt te zyn aen hem of haer die te betalen kon-
den in het afwefen van Prpcurateurs, wanneer noch-
tans de gefèyde Procuratien mogen oveigelevert zyn
yoor d\'acceptatien volgens hec geene hier voren geieyc
is van d\'ander, ontrent de Procurateurs, die de procu-
ratien mogten over brengen om eenige betalycke par-
"^yen te fluyten met iemand in \'t afwefen van de Procu-
rateurs , waer van fy fich na d\'acceptatien konden be-
dienen , en foodanige procuratien foude krachteloos
blyven; en wanneer cenige procuratien aen den Cance-
^\'er geprefenteert worden You, om een naem te fpende-
ren die niet goet wefen mogt, en eenig gebreck in fich
foii hebben, foo fal de Cancelier gehouden wefen aen
^licde handcMers dat bekent te maken , terwyl fy vetga-
Pert fullpn zyn oai haer koophandelingcn te doen.

MDCXXXV.

-ocr page 612-

2-52, Ordini di Cambii,

MDCXXXVI. a\' 2. Maggi.

SI agiungc al Capitolo 5. che prima di entrar"
acccttationi, dcbbano elFer prcfcntare al Can-
c.;i!ierc di paiera le procure necdlaric, coil per po-
ter oitenere le acccttatioui, conic per poter le ftr*^
ad aitri dclla partite in elle Ficre addrixzatc ; e ca*
fo , che alcano cntri in dette acccttatioui fcnzS
haver prcfentato la procura rcûi <iucl Procurators
che accettcrà (îbûgato come {c fofle dcbito F?"\'^\'
prio , e per quello, che a lui facà accetçato nt)\'!
relîi quel che accetrerà obligato, folo fe doppo ^ii
banuta la procura , e prcfcntata al Cancellicre
farà di nuovo faîta i\'acccttatione, & il CanceliierC
dovcrà havere cura partico\'are di fiir noce del gior-
no, che il faranno prefeotate le procure, acci\'o i\'i
calo di ditfcrente ii Masirtrato poflî provedcre )cdi
Giurtitia , Gonie per Decreto hitco dctto giorno,
riccunto per il Magnifico Gio : Batrilla PaÛorÇ
Cauceiliere da durarc per due anni.

MDCXXXVn. a\' 18. Genaro.

PEr altro Dccrcto fatro detto giorno ricer.uto
pec dctto Magnifico Gio : Battille Pallors
Cancciiierc fi dggiunge al deuo 3 Capitoio, ch\'ol-
trc la pena polia nel fudetto Decreto de\' ^ Mag-
gio 1035" che quelü Procuratori , che non pre-
lënteranno prima di entrare in acçettationi le pro-
cure di coloro per quali danno bilancio» & i"
nomc de\' quali enirano in accettatione caditio in
pcna de fcuti cinquanta per ogn\'uno di loro da pa-
garfi del proprio , la qual fpattera la metà elle fpefç
di Fiera, & il Magillrato farà obîigato farlafcode-
re prontamcntc, in Tillcßa fliera da contrafacienti
délia quai condanna il Cancelliere di Fiera farà o-
bîtguto iu ogni ritorno di ogni Fiera darne parte

ai

-ocr page 613-

der Stadt van B E S A N C O N. 267
MDCXXXVI. Op den tweeden Mey.

BYhet 3. Hooftdeel vaordgevoegt, dat alvorens tct d\'ac-
ceptatien te komen, den Cancelier yan de Mijje ge-
prefenteert moeten worden de noodige procuratien, Joo wel
d^acceptatien te konnen verkrijgen, als om die te konneit
doen aen andere van de partien tot de Miffen gefchikt; en in
ieval iemand in de gefeide acceptatien komt, fonder deprn^
ctir atien geprefenteert te hebben, foofal die Procurator, die
«ccepteretïfal, verbonden blyven , alleen als na de procura-
tie gehad en aen den Cancelier geprefenteert te hehhen, hein
^an nieuws de procuratie gedaets fal wefen. en den Cancelier
fal by fonder forg moeten dragen v.an den dach daer van aen
te tekenen, op welken de procuratien hem geprefenteertftd. en
zijn, om by geval van gefchil de Magifiraet daer in met
gerechtigheit mag voorfien , gelijk door het Raeds befluit
l\'Ujkt op den gefeiden dag gemaekt en aengenomen hy den
\'Voortrejfelyken Heer Johan Baptifta Pafior, Cancelier, en
^wee jaren te moeten duur en.

MDCXXXVn. op den 18. fanuary.

DOor een ander Raeds-hefluit op den gefeiden dach ge-^
piaekt en aengenomen hy den gefeiden voortreffelijkcn
Heer Johan Eaptifla Paftor y Cancelier-, is tot het gefeide
3 Capittel b^ gevoegt, dat boven de boete in \'t voorfeide
i^aeds befluit van
2, Mey l6\'^y.datdc Pracarateurs„ die
de procuratien niet fullen vertoonen eerfy tot d\'acceptatien
komen , van de gene voor de welke fy de balance geven, en in
Melkers namen fy tot d\'acceptatien treden., in de boete fullen
"hervallen van vijftig Scudi voor yder van defelve , uit haer
^igen beurs tebetalen, van welke boete de heft fal komen aen
de Voortreffelijke Kamer-, tn d\' andere helft tot de onkofteri
Van dejaet markt, en de Magifiraet fa!gehouden zijn die
\'eed te doen betalen in de gefeidejaermarkt , van die daer
*egen doen; welke boete de Cancelier derjaermarkt gehouden
f\'d zyn op het weder keeren van een yder jaermarkt bekent te

mav.

-ocr page 614-

a68 Capitoli Se Oi\'dini ^

al Senato , e nota m Camera de Illuftrifll. Signorî
Procuratori a peua difcudi 50. fimili, quando nO«
oiïèrvi detto ordine.

V î.

Che î\'accettationi dehhane farfi con H propii Sc^!^\'
tafacci, corne fin qui e fiilato, e nom can Jcontri,
che ad ogni partita accMata Je li facci la linea alU
fcuti J perô fe il creditore vorra le letters di cavdiio aC\'
cettate per mano del debitors ^ fia ohligato ildebitoy^
dargliele acceitate.

In virtic di\'\' un Drecreta fatio dal Senato t a t, d\'Otti\'
hro, del? anno 1609 ricimito por il M. Ottavic
Corregia Cancelliere, e ordin^to come
in appreffô,

Nel Capitolo quarto-dcl\'c leggidi dette Fiere,
prdina che racccttacioni debbano farli con (i pn\'*
pro Scartafacci, e non con fconrro, il che da un pcx*
%o in quà vicn abufato; Percid li ordina cheogii\'u-
no prima di entrare in accettatione , dcbbe havef
no tato li fuoi ncgotii in un libro, ô fia Scartafac-
cio kgato in forma di libro coperto ni cartina, odi
coio , cartezato, col mille fimo infcrittioneScar-
tafaccio di tal Fiera del talc, e monfirarlo al Ma-
gifîrato ; e quando fi ritrovalfe alcuno, che non ha-
vclTe il Scartafaccio délia qualità (udetra, enonpo-
trà, ne U farà lecito in tal cafo fcodere quello, clic
li folla douuto; ne levare li protefli aile lettere dî
Cambio, falvo fe que! taie
tacciTc ritare li fuoi di-
bitori in alcun altro, che haveffc libro, ô fia Scar-
tafaccio délia qualità fudetta , con dare a quel talc
procura di poter fcodere, quitare, e pr.otcltarc, ne
in altro modo potra alcuno entrare in accettaiio»\'
di dette fiere, laivc perô fempre la facoltà che hail
creditore di poierfi far Tare l\'accettatione fopra
leuera di Cambio.

MCCXXXÏf,

iJl

-ocr page 615-

der Stadt vah B E S A N C O N. 269

^\'laken aen den Raed, en aen té teekenen in de Kämet van de
^oohreffeüjke Heeren Procuraleuren op de hoete van ^oge^
^ijke Jcudi, wanneer by die gefeide orden niet nakomen

niogt.

VL

Dät d\'acceptatie gedaen" moéten worden met eigene
Mévèn, gcüjk tot nu toe ftil is geweeft, en niet met
\'■efcontren , en dat op yder geaccepteerde partye de linjc
■^an Scudi gemaekt worde ; nochtans indien de Crediteur
Wiflel-brieven geaccepteert hebben wil by de hand
l\'an den Debiteur, foo moet de Debiteur gehouden zyn
•^em die geaccepteert te leveren.

^it.krachcvancen Befluit genomen bv den Raed op den
i. van Oftober, des jaets
1609. acngevä\'ert by
den Heer Mr. OttaVio CorregiaCan-
cel\'lier, én eeftek als hïer\'volgt.
Tn den vloerden ^rt^l -van\' de -wetten der ^efiide mar-
\'^*rl(ten, \'ivord- geordonneert , dat d\'acceptatien gedaen moe-
\'e») yaorden met eygene brieven, en niet met refcomren , het
J^di^ nu yoor "xeinig tijts in \'t mishrui!^ is gekomen , I}ier-
"ilyen is geordonneert dat een .yder alvorens tot d\'accepta-

te komen, firn negotien aengetekent moei hebben in een boek
■ ■ \' \' \' >

\'jf papieren als ten
?ort papief gefiaait

hoek_

met

gevouyven , in papier ,
■ . , het jaer-getal en opfchrift Memorie-

van jiilkèn een op foodanigen jaefmarkt, en dat vertoc-
aén de Magißraet: en \'wanneer daer iemäridt gevonden
"^ierd die föoda^ng Memorie-boek^je, niet hebben mozt , foo fal
y niet können; noch hem geoorloft zyn, by foodanigen geval
ie vorderen, \'/ geene iemand h\'em fchiddig, mogt -weefen ,
de protejler. van de iVijfeI-brieven af te doen\\ \'t en ^ViI-
^^ foodanig een Cijne debiteuren liet betrekfen door iemand an-
crs die een boel^ of Memorie-boekje van de voorfeide qmli-
hebben mogt , met aen foodamgen procuratie te geeven\'
te können invorderen , quiteren , en protegeren; en op geen
\'indeYe Myfè fal iemand tot acceptatien k9»\'>en komen van de
i^fcide jaerniarkten , behoiidens nochtans ahijt de magt die
7 Crediteur heeft van- (ich d\'acceptatie te doen maken over den

MDCXXXII,\'

-ocr page 616-

Capitoli 8c Ordini ^

MDCXXXII. a\' 7 Genard.
I agiungc al 4;. Capitalo come in îipprcflo ;
v^jche lia ialva fempre la facoltà al Magillrato
potcrc conccdtre autoriià a quel i, che non havcf
fero Scartafaccio della qualità fudecta di cntraft^
in acccttationi con elfi Scartafucci per oviate ,
mag^iori inconvcnienti , quando cofi giüdichino
hcct\'iflirio , come per Decreto iaito decto giornO
ricenuco dal Magriifico Zaccaria Vädorno Caii-
dclltere.

V.

Che ogn\'imo ßa ohllgMo ft a V termine d hore ven-^,
ilquatro cor rente dalp hora , che Ji comincieran0
V acceittantt cb\'iartre !a Jha volontà circa Vaccettat\'^
liberamente , 0 fopra proteßo, o non accettare , la^i\'
to che paßfato il termine di dette hore xxiv. corrert\'
ti reßf chiarito ogni criditore di refcitotre , e nof>
rijpondendo di lioler pogare ^ poffaeßo creditore livareil
proteßo.

Vh

che à niettere il conto , do , oli prezzi de cant\'
bij hehbano intervenire tutti qnelli : che Jbno appro\',
vati, che in Vavenire fi approveranho , 0 perfoniiO
fer ïoro che haveranno procura dijpendere il nome »
e di dar compimento fe vi vnrranno intertinere hit-
fia che fiano domandati dal Cancelliere, il quai do\'
vera di do far nota , Ii q-iali doveraniiö haver cOrp<>
di ragione ; e negotij competenti pàr tatti le piazzc ;
é coß li detti approvati , come approvendi à mcttef,
il conto dihhano dar figutà in Genova in Canier^
delV lyhtßrifs. S, S. Procuratori di fcutti quätro mil\'
la d ojfervare li prefenti ordini, altri, che facef
fe il Senato ; dichiàrando che in la pofßma fiera d^
Santi
j 0 al piu tardi Apparitione. tutti quellt , ch^
hora metteno il ccnto tfebhm tnnßrare H lore S£i>f\'\'

tê\'

t

1

-ocr page 617-

der Stadt van R E S A N C O N. 271

MDCXXXII. den 7. finmry.

den 4. c^rtykel y^^ord hy gevoegt, als Iver na to/"-? ;
dat de Magijhaet \'altijt dc vfye macht behoud van auch
^Heit te Zinnen yognnncn aen de gene , die geen Memorie-
mogten hebb\'cn van de voorjelde qualiteit, om te ko-,ncr.
acceptatien met die t\' faem-^epaerde papieren , op dat \'er
*^eerder inconvenienten mogten
iegen-gegaen -worden \'wanneer j\'<j

triLUfivcnicnien mu\'Qtn ^ - * wvik.^\'» ivurtntrvr jy

\'fks noodig moogen oordeelen , gelij^^ door het R^eds-beßmi op

gefeiden dach gemacl{t, en\'aengei \'

jken Zaccharia Vaderno , Cancelier.

V.

,t)at een yder verbonden zy binnen den rermijn vati
vier en-twintig uuren, dat d\'acceptanten lullen begin-
\'^en haren wifle te verklaren omtrent het vry willig ac-
cepteeren, of over het Proteft, of niec accepteren\', tot
jl^^c de termijn van de gefeide 14 loopende urnen, aüe
^fediteuren mögen verfekertzyn van in re vorderen , e«
Ij\'et oeantwoord wordende te willen betalen, de Crediteur
^et Proteft mag komen opnemen.

t)at om de rekening te ftellen , dat is, van de prvfen
^er wiffelen, alle de gene die goet gekent zijn daer by
?iOeten komen, en die in \'t toekomende noch goet gc-
^\'it fullen werden; ofin hare plaets perfoonen clie pro-
fullen hebben om haren naeni te gebruiken, en
voldoening le geven, indien fy fich daer in willen ver-
; doch het fal genoeg wefen dat fy door den
^ancelier daer toe zyn geroepen , die fulks fal moeten
l^iiieekenen , welke groote tekeningen , en behoorly-
handel in allen plaetlen fullen rnoeten hebben,- en
moeten de gefeide goec-gekeurde, gelijk die goex-
^eKciit füllen worden om de rekeningte ftell en, verje-
ï^eruicT geven in Genua voor de Kamer der Voorcreffè-

*ykefï.\'H. Procurateuren van vier duifencScudi, datiy
t:cgenwoordige ordens iullen nakomen, en andere,
den Raed fou mogen maken; verklaren dat in dc
\'^efte jaermaik: van\'Aldeiheiligen, of ten uitterften
"au de Verfchijning, alle de gene, die nu dc rekening

-ocr page 618-

àyi Ördini di Càrnbii,

tafaccï alli S. S. Cotifilo , è Conßglieri contre altri i
che fe li flggiupgevar.no , eligendi dal Confole, e Conli"
glieri, e Banch.\'ori, e ritrovando , che color o, che nut\'
iono il conto habbitto negotij competeiiti per la imggio[
parte delle piazze d giiiditio del Magißrate , e dcll^\'
tre aggiimto cori doi terzi de\' Votifai)orevoli, reßino^P\'
provati a mettere il conto , dal quäle ne reßeranno
cltiß q\'ielli, che .non haveßero li doi terzi de\'\' voti
Vorevoli , e cofi fi oßervera iii Pavenire di doi in äoi
Anni in fiera cP Apparaîione , ne vi poffano eßere ai^ \'
meffi tali efchifi, come ne anco potratmo quelli , eh^
fin hora tion vi fono ßatti animeffi , ehe prima non d\'
tenghino lettere dalli Signori Deputaii die Genova per \'\'
Magißrato di fiera, perche il faccino conßare quelli >
che domanderanno d\'eßere ämmeßi al conto haver cOf\'
po de ragionüy e negotij contpetenti per tutte le piazx^t
di haver data fgurtâ in Camera di detti Ilhifiriß\'
mi Signori Procuratori di fcuti quatra milla d\'osfif\'_
vare, come fopra. II che conofciuto da detti Sign0\'\'^
Confole,
e Çoiifiglièri fi proponerà di loro ordine a
ültri Banchieri tale richießa, ottenendo Ii dot terzi
voii favorre vali reßera detto täle ammeß}) al conte coH\'
forme a gl\' altri di fopra. Dichiafando ancora, ch^
quelli, che non mettono conto, danno bilanzo, dch\'
bano h\'aVer data ßgiirta tra qni y e fiera proffima d\'Af \'
pertione di fcuti
looo. di ofervare il preß\'enti ordini r
altri, chefaranno fatti dal Senato, il fimile doverh
quelli che poi in l\'avenire vorranno negotiare, e dar biU^\'
zo in dette fiere,

VII.

Che alcuno non posfa esfercere Pujßcio di Seufe^i
hi dette fiere , che non fia approvato Magißf^l^
di fiera con li doi terzi voti favorevoli , che ƒƒ
•ohligato ogn\'uno dar figurtà di fcuti conto ä\'oro

A

-ocr page 619-

der Stadt van B E S A N C O N. 275

ien moeten vertoonen hare Memorie-boekjes aen de
Heeren Coniu! en S.aden met drie andere , die fy tot haer
füllen nemen , tc verkiefen door den Conful, de Raden ,
cn Bankhouders, èn gevóndeti wordende , dat de gene ,
die de rekening ftellen, behoorlijke handelingeii heb-
ben in het meefte dsèl der plaetfen naer het oordeel van
de Magiftraet, en van de drie tot haer vervoegde mee
twee derden van begunftigende ftemmen, foo lullen fy
goet gekent zyn tor de rekening te tellen ; waer van fy
üytgeiloten moeten zyn, die geen twee derden van be-

S;unftigende ftemmen fullen hebbèti ; en dit fal men voor
let toekomende onderhouden
van twee tot twee jaren in
dc jaermarkt van de Verfchyninge , en foodanige uytge-
flotene fullen daer toe niet géadmicteert konnen zyn, jic-^
lijk mede niet fullen konnen wefèn , die tot nu toe daet
in nietgeadmitteert zyn geworden , voor dac fy eerft brie-
ven verkregen mogen hebben van de Heeren Gedeputeer-
de van Genua tot de Magiftraet over de jaermarkt, op dac
fy mogen vcrfèkert doen blijken , die eiflchen fullen gead-
Hittcert te worden tot die rekening, groote rekeningen ,
Cn behoorlijken handel in alle plaetfen te hebben , en ver-
fekering te hebben geftelt in de Kamer van de gefèyde
Voortreffelijke Heeren Procurateurèn van vier duyfent
Scudi, om nâer te komen j als boven, \'t Welk gekent
2;yndc, by de gefèyde Heeren Conful, en Raden , fil uyt
ilaer laft aen ^\'andere Bankhouders foodanigen verfoek
^oorgeftclt worden, cn twee derden vetkrygende vaa
begunftigende ftemmen fal fuiken geadmittecrt blyven toe

rekening gelijk d\'andere als boven. Noch verklarende,
^at fy die de rekening uytftellen ; en balance ge ven, ver-
zekering gedaen moeten hebben tufTchen defe en d\'andere
Jaermarkt\' van de Verfchyning van aooo. Scudi, de tegen-
woordige ordens na te komen, cn andere die noch by
^en Raed gemaekt fullen worden ; infgelijks fullen ook
i^oetcn doen die voorts in het toekomende haren handel
füllen willen dry ven, en balance geven in de gefeide jaer-
markten.

VII.

t^at rxemant het ciïipc v-in de Makelaer in de gefeyde
( f) \' jaaï-

-ocr page 620-

2,74 Ordini di Cambii^

oro , appt\'ovato da detto Magiflrato de bene , SC
legaliter excercendo , di Jlare , uhidire a gl\'
ordini , e Decreti di fiera fiatti, da fiarfi co-
fi per il Senato : come per il detto Magifirato >
e di pagare ogni condawta , che dal detto Magt >
firate di fojfe fatta. Dichiarando par la me ree^
de di detii Senjali fi paghi per il cainli ftni\'
flici un ter zo pet\' mille j e per il doppy tin quinto pe^
mille.

MDCXXXn. a 7 Genaro.

I ordina, che li Scnfali fijno obligati a tcn-
y Itbro ben coinpofto in quale faccino nota de
Cambi, che faranno tanto in Genova, come i»
Fiera, accio da effi iï poffa in cafo di diïFcrenze
venire in cognitione della veiita del fatto oltre H
luo giiiraraento, e di piùogn\'anno in Fiera di Paf\'
qua dcbbano cffcr approvati dal Magiflrato, e cofi-
trattanti di fiera con li due terzi de voti come per
Dccreto ricquuto dal detto Mag. Zaccaria VadornO
CancelJier detto giorno^

MDGXXXVI. a\' 2a. Aprile.

ITcm clic il Senato in ogni fiera fij fervito fars
clettioae di due Senfali di Cambi, quali üjno
obligati per, quella fiera, che faranno elctti ad
accctcare tl\' carico , c ritrovarli in effi ii prom\'^
giorno dcH\' accettatione, e non partirfi fin tan-
to che la fi-e ra refti finita forto pcna di. feudi 4f<
d\'oro per ogn\'uno chi contra farà, e privation^
deiriifiicio, & il Magillrato farala rifcottere neH\'
iftclïa fiera.

Item, chc in l\'avenire il Seufali non poffano

\'0

-ocr page 621-

der Stadt van BES AN CON. 505-

jafermarkten fal moeten bekleeden , die hiet geapprö-
beert is by de Magiftraet der jaermarkt met twee derdeii
■Van begunftigende ftemmen , en dat yder Tan liaer iäl
gehouden zyn verfekering te doen van hondert goude
Scadi in goud, by de gefeyde Magiftraet goet-gekent
^an dat "tvel en -wettig^ te oeffenen , ilch te houden , en té
gehoorfamen aen de ordens j en Raeds-befluyten over
de jaeimarkc geinaekt, en te tnaken , foo wel by den
I<.aedi;
, als by de gefeyde Magiftraet, en alle boeten te be*
talen, waer in hy dc^or den gefeyden Magiftraet veroor-
deelt moge zyn. Verklarende tot loon van de gefèydd
Makelaers betaelt te moeten worden voor enkele Wi&
ftls
een derde van duyfent, en yoor de dobbeleeen vyf-
de van duyient.

MDCXXXII. Pf« 7.

\\^Ord geordonneert , dat de Makelaers yerplicht moe\'
ten ^yn een yvel gefielt hoek^ te houden, in \'t \'welk^ fy de
^-^iffelen aenteekenen, die fy fullen fluyten foo "Wel in Genua j
^Is in de jaermarkt i op dat men daer uyt hy geval van ge-
f^hillen magh komen tot kennis van de ivaerheyt der faek^ bo-
"^e« haren eedt j en daer toe moeten fy alle jareh in de jaer-
\'"\'larkt van Paeffen geapprobeert Ky» van de Magifiraet en
de handelaers op de jaermarkt met fwee derden der
Ij-emfnen , als by \'t Kaèds-befluyt overgenomett van den gejey-
jen vom-rejfelijken Zaccharia fädorno , Cancelier, op denge-
hdendach.

MDCXXXVI. den ii. ^pril.

j dat den ]{aedt in yder jaermarkt gedient ^y niét vër-
kiefing te doen van i^vee Makelaeri over de Wiffelen , die.
Zfhouderi moeten Wefen voor die jaermarl^t, "(oaer \'toe Jy ver-
loren füllen zyn om dat ampt aen te vaerdtn , en fich daer
*^gen\\voordig te vinden van dén eerßen dach aen der accep-
, en van daer niet te trekken voor dat de jaermarl^
i^eyndight zy , op de boete van i 5 goude Scudi voor yder die
"\'er tegen fal doen , en \'t verlies van fijn ampt, en de Ma-
&raet fal fulks äoen invorderen op de gefeyde jaermarkt■

tfi) im^

k

-ocr page 622-

î^oS . Ordini di Cambii,

in !oro nome per altri in dette fiercinterveuireln fars
aceettationi ne prefentar bilanzi, quaü, quando fijno
faîte, e prefentati non faccino fede alcana di accet-
tatione, ne di pagamento, e di più cadano in pena
di fcuti 2f. per ogni urto, che non obedirà dichia-
rando, chc per quanto Ipetta a forallicri, per la fie-
ra prolTima di Pafqua il Magillrato habbi facoltà
(attefo che non paflano havcre in tempo avifo di
queÜi ordini ) provedere corne il parla, corne per De-
creto riceuuio dal Magnifico ßarnardo Vadorno
Cancelliere dctta giorno-

VIII.

Che il conto, e prezzi d\' Camhi cgn\'i fera fi detbß
niettere fecondo la forma confjeta > cioe, che tutti il
Banchieri gio72ti infiemedicono ilJuovoto t cioèilprez%o ,
che fi perrà ragione vokperlepaizze, che poi comin-
ciando dal prezzo maggiore fi habbi a cont are li voti,
fin che fi irovi il prezzo dove fi accefier anno piîi voit fopra
la metà, éf s\'intenda, che de xxiij. voti li xij. ßabi-
li/chivo il prezzo, cofi alla rata y é^ efendo il nums"
ropari, &chelametaft aggiaflialpzezzo ^ (è^l\'altrain
oltro fi düvtrrano di videre li due prezzi, chefonopiù prof-
finii net modo in tutto j e per tutto , como fi è ßillat»
fin qtii,

IX,

Si dichiara, che quai fi vcglia de\'\' Bmchieri «a«
pojfa haver pià d\'una vcce, ancorche haveffe il cotn-
pimtnCo per pià d\'una cûfa ; quando al govcrno
ai una cofa, o ragione fuffe pià d*una perfina, ancor-
che un di loro haveffecura per due y non s intenda t
che per una cafa , e ragione bojfino fra li due baver
falvo un voto , ne fi poffa dare , m accettare più di lU*
veto , ér cafo , che uno haveffe cemprimento pc^

-ocr page 623-

der Stadt van B E S A N C O N. 277

Item., dat de Makelaers voor het toekomende noch op ha-
ren naem, noch op dien van andere in df gefeyde jaermarkten
lernen tot acceptatien te doen noch belancen te prefenieeren
hoedanigh, en -wanneer die mogten gemaekt \\yn, en gepre-
fenteert , Julien die gants geen geloof verdienen van ac-
ceptatie, noch van betalingh, en daer-en-hoven fullen jy ver-
VaUen tn de hoete van 15. Scudi voor yder die hier in niet fal
gehoorfamen, verklarende , dat voor Joo veel dit .d\'uytheemfche
raekt, in de naeße jaermarl^ van \'Paejfen de Magißraet „de
macht heeft ( aengefien fy niets in tyts advys k^nyien hehhen vatt
defe ordens] om daer in ie voor fen als fy goetvinden fal, ^ehjl^
hy \'i S,aeds-heßuyt overgenomen vanden ybortreffeiijl^n Beuiar-
da Vader 1^0, Cancelier, op den felfden dach.

VIII.

\\

Dat de rejccning, en de prys der Wiflelen yder jaer-
markt geftelt moet worden vokens de gewoonlijke
ffcy], \'t welk 15, dat alle de Bankhouders \'t\'Iamen haer
ftcm geven, dat is den prys ftellen , die hen redelijk lal
dunken na dc -plaetlin, en dat men voorts beginnende
Van den
hoogften prys men dc ftemmen fal motten
tellen , tot dat men den prys vind daer dc mecfte
ftemmen boven dc helft fich mede fullen fchikken, en
word verftaen , dat van . ftemmen de tvvaelf den prys
mocccn vaft ftellen., cn foo dienvolgens, en het getal
gelijk zynde , en dc helft fich ffhikkende tot een p\\ys,
cn d\'andei lielft tot een ander, foo fal men depryiènin
twcen moeten «verdeden, die de nacfte zyn volgens de
"»vyfe in alles, cn over al, gelijk tot nu toe de ftijl is ge-
VV£cft.

IX.

Word verklaert, dat yder Bankhouder niet meer dan
ccn ftem kan hébben, of fchoon hy meer dan een huys
^ield; cn wanneer tot de bcft\'iering van een huys, of re-
kening meer dan een perfoon was , of fchoön een van die
forg droeg ovcr twee , foo word dat niet veiftaen d.ui
"Vooreen liuys, cn een rekening, foo dat ly onder haer
■^^een flcchts een ftem konnen hebben : en ingwai
«.en twee \'huyshoudcns hield , en een ander onder hem
(f3) yoor

-ocr page 624-

a^S Ordini di Cambii,

(Im cafi, & per ma fufiitmfce altri , non pajfa, nî
mche il
Jußituto \'dar voto. Dechiarando, che che mi
fja compimento non pojja dar voto.

X.

Etpercbe tutte le partite, chefipagano, o rifcuetono,
i p fi danno, e pigliano a Camhio fono fcuti di marche fi

dichiara, che ilpagamento di ejfi fcuti di marche dehba
ejfer jatto in fcuto d\'oro in oro della liga, e pe/o , e
dalle cinque fiampe, che hora corre , dee Spagna, Ge-
nova , Venetia, Firenza, e non in altra qualità di fcu-^
ti, h-\' che per fcuti cento d\'oro delle fiainpe fudette, fi
pagifcuti cento un di marche,

Li due Collegi di Genova, in virtu di loto De-
creto fatto a 17. die Novembre deli\'anno i^jjjr in
gratia del Sereniffimo Sign. Duca di Parma, e Pia-
cenza. Hanno ordinato, che ali fcuti che ii ftampe-
ranno in la Zeccafti Piacenza, pur che fianodi liga,
bonta, e pcto delli fcuti deil\'altre cinque ftampe, &
ctiaindio, che iieno dilFcrcnti di ilampa delP altrie
fcuti fin qui in detta zecca di Piazcnza Oampati ,
poffino fervire iu far pagamenti in le fiere, confor-
me a quelli delle .cinque ftampe, ccnVjPcr detta
Decreto app^re.

XI.

Che mentre fi faranno le fiere in Italia, che vcr^
ra pagàr di tontanti, habhia termine giorni quat\'
tro a falo dal giorno dell\'\' accettationi ojfo comprefi 5
che finiranno alia mcza notte del quatro giorno ove\'
rd , fe fi vorra fervire diUi contanti pagarli rÂ
giomo de\' hilanzi, dehha effi contanti farti bollctrc
dcntro dalli fudetti quattro giorni , nel modo . ch^
fi fiilla^ hollarli in fiera , cb" paffato dette giorni
quattro m» pojft j^iit il debitore pagar de contanti y

ehe\'

-ocr page 625-

der Stadt van BES AN CON. 505-

voor hec een ftelde, foo fou die geftelden noch geen
ftem konnen geven. Verklarende, dat die geen huys-
houding heeft j geen ftem geven kan.

X.

En om dat alle Partyen die betaelt, of ingevordert, of
op Wiflel gegeven en ontfangen worden , zynvangank-
bare Scudi, foo wort vcrklaert, dat debetaling van die
gankbare \'Scudi gedaen moet worden in goude Scudr,
in goud van die valuatie.\'t gewicht, der vyf munten ,
die huyden in fwang gaen., als daer in Spanjcn , Genua ,
Venecien , Florcncen,, en niet in andere cjualiteyt vaii
Scudi, en dat voor hondert goude Scudi van de voorfey-
de munten , hondert ep een\'gemeen gankbare Scudi be-
taelt moeten worden.

De tweede Collegien, -van Genua 3 uyt kracht van haer Dc-
e^eet, gemaekt op den
17. van Novemhet des jaers 1595-
tot vernoegen van jden Doo.rluchtigfien ■FÏcrtogh van Parma
en Plucencen, hebben geordonneert, dat ile Scuclt, die gcßa-
gen worden in de Munt van Placencen, mede fullen zyn van
"^aluatie , waerde , en gewicht als de Scudi van d\'andere
"^yf munten, en of fy wel verfchillen- in flempel van d\'ande-
re /of 71U toe in de Munt van Placencen geflagen, dat fy
evenwel mogen dienen tot betaling te doen in de jaermarkten ,
gelijk, die ^^ \'^\'jf \'"^tinten, foo als by \'t gefeyde Decreet is
te Cien.

XI.

Dat terwyl dc iacrmarkten in Italien fullen gehou-
den worden, die met contanten wil betaalen , den ter-
®3yn mag hebben van vier dagen, om dat te doen na
^en dag der acceptatien, dien daer in begreepen, wel-
«e eyndigen fulléh met middernacht des vierden dachs,

wel, indien hy lich fal willen bedienen van die con-
"^anten om te betalen op den dach der belancen, fal hy
^ic contanten moeten doen aenteekenen binnen de
Voorfeyde vier dagen , opdewyfe, als de ftyl is van aen-,
\'reekenen in de jaermarkten, en de gefeyde vier dagen
"^crftreken zynde fal de fchuldenaer niet meer,met con-
\'^^nten konnen betalen , die niet aengetekent fouden
( f 4) wefen ,

-ocr page 626-

aSo Ordini di Cambii

che non ftem heliati y mentre che trovi a Camhio y come\'ifS
(ipprejfonelcapitoloxiy. fi dira,

MDCXXII. a\' 8. Genaro.

PEr Decreto fatto da detto Senato detto giorno
riceuutó per il Magnifico Zaccaria Vadorno
tefia anullato il fudetto Capitolo undccimo , c ß
lafcia balia, e faculta a! debitore" per poter pagare
con (cuti d\'oro delle cinque ftampe duranti li otto
giorni delle fiera fenz\'alcun obligo di lar bollarc
di fcuti come difpone detto Capitolo.

Item per altre Decreto fatto a 2i. Aprile
riceuuto per il Magnifico Bernardo Vadorno Can-
cel Here; è fiat!.) ordinato come in apre/Ib. Che
qnelli; che voranno fervirii dei concanti per pa-
gare il loto debito in dette fiere, come difpone il
ludetto Dccreto, lodebbanofare con fcuti d\'oro in
oro contanti elFcttivi, e non di bigUetti dc Cartula-
rio d\'oro di S.Georgio, qualiacautela fi dichiarano
rellate da far tal pasamento in «latte fiere-
XII.

E per che occorre fpeffo j che alcuna perfona vuolpw
gare ad oltri dnhito juoi y o d\'altri ^ ft dichiara y chi
feinpre , che uno vorra pagare, come fopra fia ohlig«,\'
to dichiararlo , oßerire tl pagamento al a editor e ift
tempo , b aipiü iardtprima, chefiano finiti de metter H
prezza d aceettatlmi camhi y efepeidi meß tutte liprea.\'
zi vorra pagan, 0 ofiferire il pagamento, 0 depofitare ,
che il Creditore non fia afiretto , ne ehligato adaccettari
il detto pagamento t ne il dep ofito, falvo a tmto quanta
importer a a la volunta del detto Creditore, contra ilqu«le
paffato detto ter mine nonfe lipojfafare alcuna oblatione, ne
protefiare, ^didanno, neaitropernonaccettaretalpaga*
in:nio, &ogtiiprotefiationefattafmridelfudetto tormina
feßi nulla.

Kin.

-ocr page 627-

der Stadt van BES AN CON. 281

■wefen, terwijl die op Wiffel gevonden worden , gelyk
W na in den X 111. Artykel gefeit fal zyn.

MDCXXII. Den 8. fanuary.
Oor het ^eds-befluit by den K^aed genomen op den ge-
feiden dach , aengevaert door den Voortreffelyl^n Zac-
charia Fadorno, blijft den voorfeiden elfden iArtifl^l -pfr-
wetigt , en ^ord yryheit en macht gelaten aen den jchulde-
naer te kpmen betalen met goude Scudi van vijf munten ,
geduurende acht dagen van de jaermarkt , fonder eenige
"Verbintenis van de Scudi in te dóen teekenen, gely/^^ de ge/ci-
«^f» Artijkel fielt.

Item door een ander I{aedf beßuit gemaekt op den ji.
^pril 16^6. overgenomen by den Vóort\'^effelijken Bernardo
yiidorno , Cancelier, is geordonneert geworden als volgt. Dat
de gene die (ich fullen • -willen bedienen van contanten om hare
fèhuld in de gefeide jaermarkten te betalen, gelijk, het voor-
noemde I{aecU-befluit Jfelt, fulks moeten doen met goude Scudi
goude contanten effeÜyf, en niet met billetten van reeke-
ningen in gout van S. ^oris , die tot borgtoght verklaert
ivor-
den te rejteren om fidken betaling in de gejtide jaermarkten te
deen.

XIL

En om dat het dikwils gebeurt, dat iemand fijne
^hulden acn andere betalen wil, of een ander fich ver-
keert, akyt, als iemand betalen wil, gelyk hyhicrvo-
^en gehouden is te verklaren , en de betaling den Credi -
feur aeq tc bieden in tijts, of ten langften\'voor dat dc
Pryfen van d\'acceptatien der Wilièlen te ftellen füllen
Seeindjgt zijn ; en indien naer het ftellen van alle de pry-
hy fal willen betalen, ofde betaling aenbieden , - f
recht leggen, d^tde Crediteur niet gediongen noch
ft^houden fal wefcn dc geleide betaling, noch het in
^^cht leggen aen tc veerden, behoudens fbo veel den
Crediteur daer aen mag gelegen zijn, tegens wien de
-ifJcidc termyn verloopen zijnde men hem geen .-ien-
^^eding kan doen , noch protefteren van fchaden , noch
^l^derfins om foodanigen betahng nier t\'accepteien , en
pc proteftatien buiten den gefeiden termijn gedaen ful-
van geender waerden wefen.

(f^j XIII.

-ocr page 628-

a^S Ordini di Cambii,

XIII.

Che frâ il termine di giorni otto correntl dal gh
crno , che fi faranno Paccettationi > ejfo comprefi
al pill tardi
, fi debbano dar li hilanzi aggiufiati
in poter del Confole per finir li pagamenti , à fi^
fcontri ; cafo che alcuno refli debitore , che mit
capifca , pojt il creditore aßringere il fito debitore
finiti detti giorno otto a far le lettere di quello U
farà douuto per Genova , Milano , Firenze , Ro-
ma , Venetia , Napoli, Anverfa , fera di Me-
dina, Arcala de Nares , ô fia Madrid, o per quel-
la piazza di ejfo y che accommodera al creditore äl
conto.

Ordinanäo , che non fa lecito ad aie um afirin-
gère cui fi voglia a pigliar a CamVio piu di quello It
tnànca in hilancio per le fadeîte piazze > cive Ge-
nova , Milano , Firenze j, Ro7Jia , Venetia Na-
poli , ogf?i una di effe piii fomma di feudi
trente 7niUa , e per Anverfa , e fiera di Medina,
e Arcala feudi quindeci milia per piazza , e fiera ,
e qnefio fervi coloro , i quali retaffiro debitori
detto ottavo giorno , che troverando premier a
cambio j e detto ottavo giorno ogn\'uno doverà dar\'
te cedole di tutti li camb\'i
, che fi faranne fatti,
cafo che alcuno Bafichiere di quelli che entrano 0
inertere il conto , non troui a provederfi, habbi ter-
fpine di giorni
20. correnti par dar Jodisfattione al
jko creditore, fra il quai termine fe il creditore non
Jhrà intierammte , e realmsnte , pagata dal fuo de-
bitore con affignatione , ô contanti , a fatisfattione
di e(fo creditore , che fubïto paijati U dette giorni
«o. da con-arfi dal giorno delV accettationi detto
giorno ccmprefo
, psß\'a al piacer fuo aßringere il de-
bitore ni real pagamento per tutte quelle vie , le qiia-
U dalla rûgione,
0 dul fiile H Jln concejfe , e pofß

pro

-ocr page 629-

der Stadt van B E S A N C O N. 629

XIIL

Dat binnen den termijn van acht loopende dagen ,
van den dach af, dat d\'acceptatien gedaen füllen wor-
den, dien felven ten uitterften daer in gerekent, de ge»

\'en

effende balancen gegeven irioeren worden in handt

des Confuls om de betalingen, of wel rticontren te ein-
digen ; en in geval iemand fchuldenaer blijft , en niet
voldoet , fal de Crediteur fijnen Ichuldenaer können
perflèn naer\'t verloop van de gefeide acht dagen, brie-
ven te maken en voor\'t gene hy hem fchuldig fklzynop
Genua , Milanen , Florencen, Romen , Venetien , Na-
pels , Antwerpen, dc jaermarkten van Medina, Arcala
van Nantes, of het zy op Madrid , of op een van die plaet-
fen , welke den Crediteur beft op lijn rekening kan
palTen.

Ordonnerende , dat het niemand geoorloft fal zyn
een ander re perflèn Wiflèl aen te vaerden voor meer
als hy te kort is iii de balance op de voorfeide plaetfen,
als Genua, Milanen, Florencen, Romen, Venecien,
Napels, en yder van die voor meerder fomme als van
dertig duifent Scudi, en op Antwerpen , en de jaermarkt
van Medina, en f^rcala vyftien duilent Scudi op plaets
en jaermarkt , en dit moet dienen voor de gene , die
fchuldenaars blyven den gefeiden achften dagh , \'t welk
fy fullen vinden op Wiflel te nemen, en op\'den felven
achtften dach fal yder briefkens moeten geven van alle
de Wiflèlen , die gefloten (uilen zijn ; en in geval ee-
nig Bankhouder van die inkomen om de rekening re
ftellen, niets vond om fich te verforgen, foo^iftoet hy
^en termijn hebben yan lo. loopende dagen oft\'jafo.\'-
dofning aen fijnen fchuld-eiflcher te geven , binßpn
yi\'elken termijn als de fchuld-eiflcher niet len vollen en

der daed fal betaelt zijn met a/fignatie, of contanten
^oc vernoegen van hem fchuld-eiflcher, fal hy terftond
^e gefeide lOv dagen veiftreeken zynde, te tellen van
^en dach der acceptatien de felve daer in gerekent, na
welgevallen den fchuldenaer konnen perfen tot de
dadelijke betahng door alle wegen, die door de reden,.

door de ftijl hem zijn toegelaten, en protefteren te--

• . gen

-ocr page 630-

a^S Ordini di Cambii,

protefiare quello lettere , dalle quali dep onder à «
^ehHo f e per quelli luoghi di dove dette letter fa\'
rmno venute ; & iti tal cafo V attefiatione di
protefii delle lettere
, 0 ahri dehiti accettati en U
accettationi non pagati frà il termine ftatutio 5 fi<t
al prezzo del conto per il termine folito , è più tii!
è mezoper cento di pena fcodere per il creditore
prontamente dal debitore , che haurà accettato l^
lettera , intendendofi , che ogn\' altro debitore »
che non fia Bancbiere fia ohligato a fatisfare ifi
contanti
, è fcontri a fatisfatione frà il termine
délit detti giorni otto correnti. Il Confole dove-
rà il giorno de"* bilanzi in quelV hora > che il parrà
più a propofito far convocare in la fia J\'olita fal^
tutti il Banchieri , e trattanti , e titrovandofi a
quelli hora ad alctmo mancare in bijanzo , faranno
tenuti prontamente mmijefiarlo al Confole y e la
fomma, che li manca, e quando non fi trovi cui w
gli darli a camhio , fiano obligati coloro à quali\'
manca chiarire prontamente y che cedole dt catti\'
hio deW accettate ad altri vogliano tener fojpefe »
e queflo s\'\'intende per coloro , che pojfono godere i^
heneficio deW giomi xo, é^ che quelle foie debbono.
reflar fofpsjè : Intendendofi pero, che tutta fia fenza
frcgiuditio delf accettatione feguita delle detti ^^
cambio ndichiarata fojpejè y
t cio ejfequito il Coït\'
foie dirdinera che ogn\' tim àia il fuo bilanzo pi^
fôire la fiera in maniera , che pojfi dette ottaVO
giorno commodamenîé pontarli , al che doveranno
intervenire tutti colore , che danno bilanzo , e fdf
lo alla prefenza del Magifirato , che fi doverà p^\'\'
tal est fa radunara , ne Jarà lecito ad alctmo
tirfi di fera , che non finao dati , apontati tutti
U bilanzi , e dichiarato dnl Confole ,
e ConfigH^-
ti la fiera refiar finita , e
coloro j che çontrafar anno

-ocr page 631-

der Stadt van B E S A N C O N.

een de brieven , van welke de fcbüld fal hangen , en doo£
de plaetfen van waer de gefeide brieven füllen gekomen
zyn, en in foodanigen gcval moet d\'atteflatie van de
proteften der brieven, of andere fchulden geaccepteert in
de niet beiaelde acceptatien binnen den gcftelden tcr-
myn, tot prys zyn van de rekening voor aen gewonely-
ken termyn, cn mcer dan anderh^f ten hondert tot boe-
te vaerdig uit te fchicten door den Crediteur des fchuld-
dflchers die den brief geaccepteert hebben fal j verftaen
wordende» dat alkandere fchuldcnaers, die geen Bank-
houders zyn, verbonden moeten wefcn tc voldoen in
contanten, of refcontren tot vernoegen binnen den ter-
myn van dc gefeide acht dagen. De Conful fal op den
dagh der balanccn ter uur, clie hem bequaemit fchynea
ftiag, alle dc Bankhouders en handelaers in fijne gewone-
lykc zacl moeten ontbieden doen, en te dier uur iemand
gevonden wordende gebrekkig te zyn in dc balancc, ful-
len fy gehouden wefcn terftond aen den Conful dat t\'o-
penbaren , met de fomme die haer ontbreekt, en wanneer
daer niemand gevonden word die haer op W^iflèl wil ge-
ten, foo fullen ty, 4ic te kort blyven,gehouden zyn, vaer-
dig tc verklaren , dat fy Wiffel-brieven van andere gcac-
cepceert willen inhouden, en dit word verftaen van dc
gene, die het beneficie van de 20 dagen konnen genieten ,
cn dat die alleen ingehouden fullen blyven: "nochtans
Verftaen wordende, dat alles zy fonder prejudicie der ge-
volgde acceptatie ontrent de Wiffel ingehouden ver-
klaert ; en dit gedaen fynde fal de Conful ordonneren,dat
yder fijn balance geve om de jaermarkt te eindigen op
de wyfe; dat fy op den geleiden achtften dag bcquaem
konnen fluiten, waerallc dc gene by moeten komen , die
halance geven, en fulks doen in tegenwoordigheit van de
Magiftraet, die daer toe moet vergaderen j en het fal nie-
ïïianc geoorloft fyn van de jaermarkt tc vertrekken , voor
dat alle dc balanccn gegeven en aengetckent mogen we-
fen , cn van dc Conful cn Rade verklaert
zy dat de jaer-
\'ïiarkt gceindigt is; en fy die tegen \'t gene hier boven fül-
len doen , en tegen eenig deel van defc
Arty kelen, moeren
\'\'crvallcn in dc boete van vier houdert Scudi, dehelfEren

behoeve

-ocr page 632-

a^S Ordini di Cambii,

a, quanto fopra , in qual fi vogli parte di queflo Ca-
pitoh i cadino in pena di Jeudi quattrocento applicati
la meth al Prefiàntijjîmo affim dc^ poveri di Genova »
eV altra meta aile fpsfe di fiera, la qual pena il Con\'
fole farà tenuto irrernsfifibilment faria fcodere da contra-
facienti, il quali hilanzi doppo chefiaramopontati, éf
aggiajîat\', tl Cmfole il confignarà al Cancelliere , quale
ham à -jura di regiftrarli in un iibro . &poiconfignarlo td
Corroie, lui infill ((re ejji bilanzi neUafilza, eproto-
coiio, é^ il detto Cancelliere haver à, il folitomezofcuto
per ogni bilànzo.

Dalli due Collegi, in virtu di loro Decreto riceuuto per
il M. Ottaviano Corregia Cancdliere, a 2%
d Ottobre de IP anno
1609 e fiato de piu
ordinato come in aprefo.

Non doverà per Pavenire clFcre lecito al Magi-
ftrato dichiarare la tîéra finita, che prima nonfland
poniati, & aggiuftati îotti li bilaiizi in modo tale,
non vi refti, ne debitore, ne creditore per conto
deli\'iivanzo, o mancainento dieffibilanzi, elaficra
vcughi tutta aggiuilata, e quando il Magiftrato non
efife quifca, & oflervi quando fopra, etuttoquello,
gie fi conetine in detto Capitolo 15. cadi in pena
di fcuti cento, Upplicandi comc fopra all\'liiuftriffi-
jnà Camera, e di pm il
(Zmcclhcxe, pro tempors
farà in dette fiere, fîj ohligato ritornato, ehe farà 3
Genuva fra il termine di giorni dieci doppo i! fao
arrivo ander al Senato,. a tarli notitia de tutto il
contenuto ne! prefénte Capitolu farà ttato dal M^\'
giftrato eflfequito , e non facendolo / refli
privata
dairUfîicio, ô cadi in altra pena arbitraria al Se-
nato.

MDCXXII. a\' 7. Genaro.
Tem fi diehiera, ("X efprefïamente fi ordina, che
non poffa una perfona in l\'avcnirc la dette fi^f^

dare,

-ocr page 633-

der Stadt van B E S A N C O N. 287

hocve van\'t Heerlijk Gafthuis der armen in\'Genua, ert
d\'andere helft tot de. onkoften yan de jaermarkt, welke
boeten de Confuls gehouden fal zijn fonder verfchooning
te doen uytfchieten van die hier; tegen gedaen mogten
hebben ; Welke balancen, na dat: fy aengeteekent en ge-
floten fullen zijn, dè Conful aen den Cancelier fal o-
Vcrlcveren, die beforgen fal defelve in een bóek te rc-
giftreren j en daer na weder ter hand ftellen aen den Con-
ful , en "hy fal die balancen rijgen aen de Liaflen , en het
>rotocol, en de gefeide Cancelier fal den gewoonlijkeu
■uiven Scudo hebben van elke balance.

Van de twee Collegien, uit kracht van haer Raeds-bé-
fluit, overgenomen by den voortrefïèlijken Oèta-
viano Correggia, Cancelier, ,op den ir.

Oftober des jaers 1609. is daer en
boven geordonneert als volgt.

Het fal in het toekomende niet mogen geoorloft wefen aen de
■Magiftraet de jaer mar kf geeyndigt te verklaren, voor dat alle
\'je balancen aengeteekent en gefloten fullen zyn in foodaniger
\'i\'Of^f?), dat daer ?een Debiteur noch Crediteur blyve , hyr^-
^ing van voordeel of t\' achterheite der felve balancen, en de
Jaermarkt geheel vereffent zy : en wanneer de Magifiraet niet
naer komt en voldoet voat boven verhaalt is; en alles wat in den
gefeiden 13. c^yirtykel vervat word fal die vervallen in de boete
"^an hondert Scudi - ten behoeven als hoven, van de voartrej-
felifke Kramer; en daer-en hoven, fal de Cancelier, die vcor
\'^en tijt in de gefeide jaermarkten fal wefen, gehouden zijn fco
^\'is hy weder in Genua gekeert is , binnen den termijn van tien
vagen na jijne aenkomft in den ]^aed te verfchijnen, en daer
^en . kennis te geven dat alle den Inhoud des tegenwoordigen
fj/iels by de Magifiraet is naergekpmen; en fulkj niet doende,
M hy van fijn ^mpt berooft blyven , \'of in andere flraf ver-^
"^aUen naer het goetvtnden van den I{aed.

MDCXXII. den 7. "^anua^y.

iTem word verklaert en uitdruki<elijk_ geordonneert , diU
eenig perfoon voor het toekomende niet fal vermogen in dè
é^fèide jaermarkten te leveren -cf voor te brengen meer dan

vur

-ocr page 634-

3i6 Ordinî di Cambii,\'

dare, 5 prefentare più di quattro bilanti per ogni
fiera ; e quelli, che haveranno procura da terze
perfone per dec bilanxo debbiano effer
approvatt
dal Magiftrato de\' banchi, ô fia fopra cambi co-
me per Décrété riceuuto per il Magnifico Zaccâ-
ria Vadorno Cancelliere.

Item per altro Decreto fatto da detto Senato à* as*
Apr He i6%6. Ji ordina come m apprejfo.

Che quelli, che vanno, & anderanno in dette
fierre non polta una perfona dare piii di quatre bi-
lanzi comprefo il proprio quando lo dy, e con do-
vere reftar obligatio, che vorrà prefentar bilanzo
in nome d\'altri a dichiararlo in Genova in atti del
Cancellicre di fiera, & in nome di cui darà bilan-
ïo, o bilanzi per non poterne dar altri fuori, chc
li dichiarati, e doverà anchc in conformità del fu-
detto Capitolo rellar approvato dal Magiftrata
fopra càmpi, è ti foraffieri dal Magillrato di fiera
& obligati tutti quelli, chc daranno bilanzo , a
rirrovarli in fiera il primo giorno delle accettatio-
ni quando comincia la fiera fotto pcna di fcuti
cC-
clulb ligitimo împedimento da dichiararfi per il
Magillrato di fiera, il quai dovcrà farla rifcotterc
nell\'illeifa fiera, per quale DecretQ vien di chiara"
to , cne queft\' ordine vaglia foiamente par il
Gc-
novelî, che li bilanzi fijno quattro oltre il proprio <
con pena di fcuti 50 chi contravenira, e pena ar-
bitraria al Cancelliere in cafo, che il ordini aoU
fi ofleruino.

XIV.

I» le cedole de camViô, e nelle contente delle partite >
che fi danno o camhio, e pagano in dette Jîere , Ji ordi\'
dîna, che in le ce dole di Camhio Ji dichi par la valuta
hauuta > é^ che le contcjite fi facciono confejfando di
«ferpagato di quell a
adola ^ che tutte le cedole df

Carfi\'

-ocr page 635-

der Stade van B E S A N G O N. 28^

%icf hakhcm voor yder jaermarktf en dieprocurätiefuUen heh-
hen vdn derde perfoonen om halance te geven -, moeten geappro^
hecrt zyn hy de Mägiflraet der Bankl^n , ofhet zy over de Wtp-
filengelijkfhet B^eds-heßuyt inhoud , overgenomen hy den Fooï-
trejfehj^n Zaceharia Vkderno, Cancelier. • . ,

Item by eeii ander Räeds-befluyt gèrriaakt: by denRaedl
op den 21. April j6]6, wort geordonneert als volgt.

Dat de genedie fullen gaen eri kgmen cp de gefeyde jaer-
rharl^en, eén perßon niet meer als vier balancen ftdlen mo-
gen ingeven fijn eygen daer in yefvdi, èn niet daer voor
Verhonden te hlyveri, die balancen fal \'willek inlévereri op dert
nj.ém van andere, te verklaren hijtnen Genua in_ de aften des,
Canceliers over de jaer mar kt, en in den naem Van ^vien hy
halance of balancen fal geven , om g^cen anderen buyten die ver-
klaert zyn te kpnnen inleveren; en hy fal noch moeten^ in ge-
\\oh van den. voorfeyden ,t^rtykel, geapprobeert zyn by. deti
J\'/fagißraet over de jViffelen èn de uytheemfche hy den Ma-^
^ißtaet der jaermarkt, èn fy alle verbonden zyn, die kalan-
ten fullen feven, fich op de jaètmarkt te Uteyi vinden den eer--
flen dach \'van d\'acceptatien ^ -wanneet de jaerrhakt hegiiit, op
boete van Scudi y -wettige verhindering buy\'.ên gefloten, te
^erl^aren by de Magißraet der Jaermar^ t die de felve fal
boeten doen invorderen op die felve jaermarl^ ; , by -well^
Kaeds-heßuyt -word verl^aert, dat defe order alleen kracht
^eeft over die van Genua , dat de balancen vier fou\'
zyn hoven de eygené , op de boete van
50. Scudi van
^ie daer tegen fullen doen , en een firaffe naer goet vinden
■^öor de:i Canceliet in geval de ordens niet naerge^mert
\'^\'Vörden.

XIV f

In de bricfkens van WifTel, en den inhoud van de
Partyen die op Wiffel gegeven, en de gefeyde jaer-
markten betaalt worden, is geordonneert, dat daar
verklaert worde wat waer die daer op is ontfan-
en dat den inhoud daar in vermeit zy , bekennen- ,
de van dit bricfkSn vofdaen té wefen, en dat alle de
^riefkeus van Wiflel, met den inhoud gemaekt van

(O \'

-ocr page 636-

%go Ordini di Cambii,

Ca^nhio , e contente faite dd pagamentn ne fcprn
dem moda habhim quella form , e vigors , come
fi realemente , in coHtanti fuffe fiato fatto il paga-
me»ii) , e m» fi poffa i» tempo alcuno , ne in qual fi
vcgli htogo , «I? per cui ft vogli , ne in giuditto , ne
fimi y dire che il pagainentt , e valuta non fi} fiata
reals, > e con- effetta , le quali contente fi dr.vemnno dn -
re il giorno de\' hiUnzi con la data fotto Pifiefogiorno ;
e quando Qcçorreffe domander cçnîenter in Genova , o
Strove di partite pegate in Fiera , fiano obligati H
efjatori di dette partite darlo cm la dato, in fiera fottj>
quel giorm
» ehe fi faranno daii It bilanzi di quella fie-
ra, in qui^i faf anno fiate pagate.

MDCXXXVI. a\' lo. Aprile.

ITcni fi ordina, çhc ruttiil rcGcatttcofidilcucridi
Cambio, contente, avalli, oblighi:, & altri rcc-
qatti
di, qijal fi voglj^ forte , ehc aecadeEattno darfi
con !a data in dette fiere efdofo le police, ehe fi fan-
no per le negotiation! per quattro fiere debbano ef-
fcr firmate da perfonc che fi trouino prefcn.ti
nclle
propire fiere, h habbino autorità di obîigar li nomi
per quelle femme, e qualità d*oblight, chefirmeran-
no, c quelli, che faranno fatti, cfirmati akrimcnti
vagliano, e rellinoin validi, come per Dccreto fatrP

da detto giorno riceuuto per i] Ivlag, Ijcrnado Va-
dorno Cancelliere.

XV.

Che tmi il protefiiy che accader anno farfi fi am ef\',
tejlati per qualfi voglia piazza al prezzo dc, crmto , t>ep
pnffhno maggior, o minor prezzo atiefiare fahonel cit\'
Jo y. che fi è detio Jivra faffati li
20. giorni,

xvi. ^

-ocr page 637-

der Stadt van B E S A N C O N. 291

ilc betaling opde voorfeide wyfe haer kragt in vigeur moe-
ten hebben: als ofdiemet\'er daed, en in contanten mog-
ten voldaen zy" 5 én dat men tot geener tyt, noch irt
Ccnige plaets , noch door wien het moge wefen, noch
in rechten, noch daer buyten, fou mögen ieggen, dar
de betaling, ende waer die niet eygcntlijk cn niet\'er daed
is voldaen, welken inhoud gegeven moeten worden op
den dach der balancen , mct den datum, ónder den fel-
ven dach 5 wanneer het geviel dat dien inhoud geeilcht
mogt worden in Genua, of elders van partyen op den
jaermarkt betaelt , föö fullen die eiilchers der gefeide
partyen gehouden zyn den felven tc geven met een da-^
tum in de jaermarkt, onder den dach , dat de balancen
van die jaermarkt, inde welke die betaelt fullen zyn, ge»
geven mogen wefèn.

MDCXXXVI. den io. ^pril.

iTem word geordonneert j dat alle \\erhandéUngen foo yan
iVijfel-brieven , inhouden! , waerderi ngen , obligdtien , eti
andere vethandelinge van wat flag fy fouden mogen wefeft, dié
gebeuren fullen gegeven te worden met den datum i» de gefeyde
Jaermarkttti, de f^Uxen uylgeßoten ^ die gehruyks worden tot
koophandelingen op viér jaermarkten , bevefligt moeten wefen
Van per fonen die pch tegen^woordig in die eygenfte jaermarl^eti
bevinden, en autoriteyt mogen hebben om hate nameteverohli-
geeren voor de fommen , en qualiteyt van obligaiien
, welke fv
fullen beve(ligen; en die anders gemaekt en beveiligt rrtogen we-
fen , fullen niet deugen, en van geener waerden yi», volgens
het I{aeds -b\'\'ßuyt op den gefeyden dóch^maekf en overgenomen
hy den Foortrepfelyken Bartiardo VadoTno, Cancelieri

XV.

Dat alle proteftétii die daer voorvallen fullpi gedaeii
te worden gearrefteert moeren zyn voor eenigerhaindé
piaets na den prys
der rekening , en darmen dieniet tor
meerder of minder prys mag arrefleeren , behalvcn in \'e
geval, dat gefeyt is over de verloopen dagen.

(t t) XVÏ, Ee(

-ocr page 638-

3i6 Ordinî di Cambii,\'

XVI.

E psrche aile voUe capHam cedole di éamlio nie\'n-^
tn. che dura la fiera, pero doppo Vaccettatione
, fi
dichiara, che per detto cedolo fifervi cire a Vaccetta\'
re ^ e pagare il modo, e termini , come de Paître ,
che fon fiate in tempo d\'accettatione. Et occorrendo y
■4:h\'c finita la fiera capitano cedole in tempo, che vi fo-
no li Banchieri
, fi dichiara, che Co\'ui, a cui è diretta
la lettera di camhio hahhi in tutto e per tutto quelP
efiejfa cofiditione citca l\'accettare , rijpondere , pàgO\'
fe, i protefi are , corne hanno l\'ait re cedole , che capi-
tano in tempo d\'accettatiofte , s^intendano H tempi
cotninciati dal giorno delV acçettationi di detto cedolt
prefentate : é?\' capitando qualche cedola di camhio
\'»ita la fiera, e partiti tutti U Bamhierii fi dichiara
anche , che tali cedole poffimo effere domandate , e pfc
ßeßate , cofi nel luogo dove jara fi&to fatto ht fiera
•in quale Jar anno addrizzate, come in qual ft voglia
luogo dove il creditors trovora celui, a quala era di-
■■^retta la lettra Je vuole pagare in effb luogo , dove
Ji trova, o nella fiera, dove e diretta ; volendo
pagarlo in effa fiera fia ohligato dare una lettera
al creditore , per che fia Jödis JattoJuhito In contanti,
e non pagando s\'itttende la pariitta recamhiata p^f
la fiera fuße quente con li intreßl del riiorrio di Ge-
nova , quando cofi accommodi al creditore altrimeli-
te poffi levarne proteßo con la relatione del prezzo
per quella piazza., dove è fiat a fatta la lettera.
\'yelendola pagare dove fit retrova ^intenda la prezzo )
e tempo, che faranno venuti li camhi di qitella fiera >
dove è diretta, eJv non velendola pagaro poßi leMï^
il ßto proteßo con rifpofia > che non la vuol pagare }
ne
dove fi trova , ne in la fera dove è indri£\'

zata t

-ocr page 639-

der Stadt van B E S A N C O N. 639

XXXVIII.

XVI.

En om dat \'er fomtyts WifFel-brievcn aenkomen
terwyl dc jaermarkt duurt, en dierhalven na d\'accepia-
tie, foo word verklaert, dat men wegens die brieven,
fich fal bedienen omtrent het accepteeren, cn het betalen
van de wyfe, en termynen gelijk by d\'andere, die daer
geweeft zyn op dentyt van d\'acceptatie. En het gebeu-
rende, dat de jaermarkt geeyndigt zyrtde daer WiflèJ-
brieven aenkomen ter tyc, als de Bankhouders daer noch
zyn, fiao word verklaert, dat hy op wien de wiflèl ge-
trokken is, in alles en over al dclelfcfe conditie mag heb-
ben ontrent het accepteeren , verantwoorden , betalen , en
protefteeren , gelyk d\'andere briefkens doen ; die ter tyt
van d\'acceptatie,n aenkomen, cn dacdety,denaengevan-

fen verftaen worden van den aach der acceptatien van
e gefeyde gcprefenteerdc briefkens: en eenig Wiflèl-
btiefken acnkomende de jaermarkt gecyndigt, en alle dé
Bankhouders vertrocken zynde , dat foodanige briefkens
geeyfcht en geprotefteert konnen worden , foo wel in de
piaets waer cle jaermarktgchouden fal zyn tot welké fy
bcftelt fullen wefen, als in alle andere plaetfèn waerde
Crediteur hem fal vinden , aen wien de briefgeaddref-
feert wefen fal indien hy ter felfder plaets daer toe die
beftelt wef.\'ïimogt; cn willende die betalen in defelve
jaermarkt, moet hy geobiigeert zyn een brief aen den
Crediteur te geven , om dat dit ras in contanten voldaen
mag worden , en niet betalende, word de partye verftaen
gekeert f^ zyn tot de volgende jaermarkt met intereflcn
van \'t wederkeercn van Genuawanneer het den Cre-
diteur foo gelegen koomt, anderfihs kan hy \'t proteft
daer vgn opnemen met het relaes van de prys in dè
plaets, waer de brief gemaekt is. En willende die beta-
len waer hy gevonden word , foo moet men acht nemen
op de prys, èn den lyt, als de Wiflelen van die jaer-
niarkt daer fy na beftelt is, gekomen fullen wefen ; en die
niet willende betalen , dat hy daer over fijn proteft kati
lichten , met de antwoord, dat hy die niet wil betalen,
noch daer hy gevonden word , noch in de
jaermarkt^daer
(tj) fy

-ocr page 640-

a^S Ordini di Cambii,

zata, il qual protejlo habbi quel medejimo vi^ere, cotni
fe fojfe fottonel luo£0, e tempo dell\' accettatiofte M ejfa
fiera , e perche alle volte vifimo delle lettere dirette in
ma fiera-, chenonfofiodomandatey ne in ejfa y ne in luo-
ghi deve fonoHBafichierialmodofopra; manella figutp-
te y e non ^ocommodimdo a celai, a cut è diretta pogar*
la y ne altri y pojfaquello, che Phaverè daricevere leva-r
re il protejlo, metterti la relation di quaifi. vogli fiera delP
antecedente, che più H accommodera,

XVII.

Che H avalliy eht fi faranm y mnoflante y che fi var
àinofacendo, fuçceffivamente, & pajfando d>uno in un"
altro y s\'intendacb e tutti li intervenientî in èffi dalprirao,
fino alP ultimo , refiino obligati infoHdum , concortne
çll\' oblighi contenuti ia ti avalli i h qualo babino poi
il midemo vigor ^ ejjecutione , corne fi fofifero pro\'
Pfii\'

xvin.

Magifirato dit fera fia di unCmfole y e due C0nfigVf\'
ri, cioè il Confole, éf um d\'Configltere \'Genovefe , e
f ^HvdConfiglieriMilanefii e detti Confole, e l\'\'altro Con \'
figliere farannoelettidalSenatodiGenova
, e Paître Mi-
ianefi far a eletto a Milano , dalli Banchieri Milanefi »
e confirntato poi dal detto Senaio , c^ ogtPuno i*intend»
Milanefi , che bav^rà compimento per ragioie do\' Mi-
lanefi y ér de due di loro faccino fintenza , dalle quali
e^n\'mopoffa appellarfi eal Senate diGenova,
nelle qu^
li appellatione fi terra il modo , che fl contenira ncl
Çopitolo 1%, la hahe del quale Migifirqto dur i per qua\'
tro fierç.

-ocr page 641-

der Stadt vaft B È S A N C O N. i^f

fy op beftelt is , welk proieft de felve kracht hebben
moet, als ©f het gèdaeW was ter pketsen tyt vaii -d\'aC-
ceptatie oji die jaeritiarkt : en óin dat\'er ïoftityts brie-
ven beftelt zyn ep een jaermatkt ^ die niet geeyfchc
worden , noch in dc felve, noch in plactfè« daer Bank-
houders zyn op de wyfe als hier voren ; niatt in dc
volgende, cn het hem niet gelegen komende, op wien
fy getrokken is, die, noch andere rebétalcH, fooasag
hy, die dc ièivet\'ontiangen heeft, het proteft daer van
lichten , en het relaes daer van ftellen op
cèn van de voor-
gaende jaermarkten, die hem beft fal gelegen köiheii.

XVII.

Dat de waerderingieö, diè gcdasn fiilfeti wotdeii, tiitt
t«genfta£nde dit; ni«\'öltder geldvieden , en van d\'éen tot
d\'ander ovcrgacn ^ vèrftaen moeren zyn j dat alle de ge-
ne die daer in kómen van d\'eerfte, tot den laetften , daer
voor in \'t geheel verbonden blyvec, volgens dc ohliga -
tien in de waerderingm vcrYa:; die «aderhand dcicivc
kracht, enexccutkiuÜeah&bb\'eli j alsoffy geprötcftcerr

waren.

Dê Mä^.ifttätt ^eC jaéïiiSïitkt möèï ^z) it \'t\'ais w&ü
ful, én twee Raeishmeii , dat is de Coiiful èu «ö
Raedshecr van Gënua , en d\'aii^ct Raedsheer v-an Mr-
kiien ; en dc geleydeConfui, meteen Raè\'dsheer folk-»»
vcrkooren
Wörden door den Räed van Genua , en d\'a-tuk t
van Milanen fal verkoorerfzyn door de Milaenfche Baiik-.
houders, en daer na beveltigt door den gefeyden RacJ v
cn yder lal verftaen worden van Milanen te weien, die
Vóldóening kaft gevèh voor rekening der Milaneiëis, eïi
by twèè vän haer ïnóSt een voaiiis gemaekt tyti, vffte\'.
vänygeiijkfälkörttieüappellctet) vööt den raèn vän Ge-
nua, in wtlk appëllêten ik wvfè öiidethoudéh lal vvöi^-
den, die in den 38. Artykel verfïc fal ftaefr, dfemacht
van welke Magiftraet vier jaermarkten fal dimrcn.

Vcv

-ocr page 642-

agö Ordini di Gambii,

If- Senato in vîi\'tù di fua Decreto fatto lAnno i
di Maggio intorno al Governo del Magi-
fir ato, hà fatto il feguento Ordini, come
per Decreto riceuuto dal M. Gio: An-
drea Cofia Cancelliere.

Videlicet, quod major natu Confiliarioriim tarn
praeferitium, c^uam venturorum prascedere debeat
térc Confilàrio mjnpri natu, & federe a dcxtra Megni ■
fici Confulis.

Quod in Cafu impedimenticujufvisexdiâisCon-
ijlariis tarn ob adsferf^m valetudinem, quam ob aliain
quamvis caufum furrogatio locd di£ti Confiiarüs
impediti fieri debeat juxta difpofitioncm Iccum, fi-
ye ordinaincntorum, vel regularum fuper iiundinis
conditarum.

Quod fi quis ex didus Confiiarüs vocatus juxta
folitum adofficiandumcumConfule, &altero Con-
filiario noluerit accedere, tali calu iterum vocetur.
Sivero iterum, ut fupra vocatus ad officiandum non
acceflferit, tunç Conf^ul, & alter Confilia:ius con-
cordes fint Magiltratus, & decernere, Providere ,
& exequi ac exequi facere poflint fecundum difpo-
fitionem diäarum legum , ordinamentorum , fea
regularum, perjnde ac fi alter Confiliarius cum eis
intervenilTet, & fic in omnibus, ut fupra declatavc-
runt, ac decreverunt, declarantque , & decernunt
bbüantiis quibulvis non obftantïbus ^ dccernentes
etiam, ac mandantes prsediéèa oqnia, Sc quod Übet
eorum qbfervati ab omnibus, adquosfpcàat, tarn
in prasfentibus nundinis, quam in quibulcunque aliis
in ycntufçi^ faclcndis.

Di

-ocr page 643-

der Stadt\'van BES AN CON. 297

Den Raeduitkracht van haer befluit in\'t jaer 1598. den

4. Mey gemaekt ontrent de beftiering van deefe
MagiÄtaet , heeft de volgende
Ordens vaft-
geilelt , volgens het Raeds-befluit, over-
genomen
by den VoortrefFelijken
Joh. Andreas Cofla,
Cancelier.

dat de outße der I^aedsheeren foo yoel die ie^e».
^f^oordig zyn, als noch kgmen füllen, voor den anderen B^edi-
heer van minder jaren moeten gaen , en ter rechter hand fitten
Vdjj den Vöortreffelijk^n ConJuJ.

Dat in geval van verhindering hy iemand der gefiide,
^edsheeren, foo -wel ■wegens fiel{élijl^eyt , als yvegens eeni-
ge andere oorfaak^y niemand in de plaets van de gefeiden ver-
hinderden I{aedsheer verkoren moet -worden , volgens d\' inßel.
ling der Wetten, Ordonnantiën, of regulen over de jaermarkten
gemaekt.

Dat foo iemand van de gefeide Raedsheeren na gewoonte
ontbqoden om ßjn ampt te bekleeden nevens den Conful, en den
anderen B^edsheer , daer by niet "Wil Verfchijnen, hy in foo-
danige geval weder ontboden moet "worden. Doch indien hy on-
dfrtußchen, als voren ontboden niet gekpmen is om ßjn ampt
te voldoen , en dan de Conful met d\'anderI{aedsheer t\'famen
ive/ over een komen , fio mogen fy beflutten, verforgen , en
loeren en doen uitvoeren volgens den inhoud der gefeide "iVetten,
Ordonnantiën, of Kegelen , even of d" andere ï{aedsheer by
haer -Was geweeß; en foo in alles, gelijk,Jy voor hem verklaert
en beßoten hebben , mogen fy verklaren en beßuiten, alderhanOe-
hinderpalen fulks niet belettende , hefluyten en gebiedende
al \'t gene vooifeit is , en elk^in \'t byfonder naer gekomen te
^vorden Van alle die dat mag aengaen , fio wel in de tegen--
"woordige jaermarkten , als in AÜe andere in het toekomende
te doen, ,

(t s ^ ^ Daer

-ocr page 644-

a^S Ordini di Cambii,

Di pià in vertu del già allegata Decreto riceuuta pef
il M. Ottaviano Corrtgia Cancelliere a îz dOt"
tohre dell\' anno
1609. il SenMto ctttà
l\'ellcttione del Magißtato , bà er-
dmato, come in appreßo,

Videhat, chc tiêU\' ifpcditiüne di qual fi voglia
fiera ,, le non anderanno in cfTc, tanti di quelli Gii-
tadi , che fono admelfi al governo , & alii Mu-
gillrati
délia Republica , che percio il Senatö nôO
poteffc par tal impediments clleggerc on Confv>le,
c
que Configlieri, 0 parte d\'cffi ; in tal cafö fi c.1-
vino a torte da un buiîolo,
Che par tal Câufâfidô-
verà fare di tutti coloro , che mettono conto, &
anco, che danno bilanzo in dette fierc, & chc fo-
no cittadini della dctta qualità trc di eflï
, o qucî
numéro, che bifognafle , h il primi chevcrranno
a forte , rellino ellctii par una fiera, cioc uno per
Confole, e altri que per Configlieri ; 0 per quel
nmnero , chc inancaffe: & fe occorrcflc, che tutti 1
0 afcun di efil, per impedimcnto, non potefle an-
dare in dctta fiera,
gU fia Itcito in luogo fuo preieiî-
tare al Senatô uno deirifteiïa qualità de Cittadini,
il quale polïa fervirc in
fuo lüogo quando perö,
quel tale prefentato veughi approvato dal ScnatO,
perche ahrimenti fij tenuto Teftrato andar lu]
prfonalmencc ad dlercitare il carrico , che li farà
toccato, fotio pcna de fcuti cento d\'oroinoro , ap-
plicandi alla Camera dclla Republica , h che dei
dette trc , che in virtu delli prefenti ordini dove-
rannu andor in fiera
, fio Conîole qucllo, che farà
cletto dal Senatore per Confole, gl\'altri quercftiuo
Configlieri ; c quando fe ellraelTero dui , q un
folo , e non fofla percio neccilario elcgcre Confo-
le, retino i dui, o quel folo, che fofle cllrato , o
approvato J coinc fopra Conlîglicre , e chi farà e^

Içtto

-ocr page 645-

der Stadt van B E S A N C O N. 299

XXXVIII.

Paer cn bov^n ui: kracht van \'t voor heen aengehael^
Raeds-befluit, overgenomen by den Vöortrefteljr-
kcn Ottaviaen Correggia j Cancelier , op den
ix. van Odober, des Jacrs 1609. heeft den
Racd omtrent de verkiefing van de
Magiftraet geordonneert
als volgt.

Den R^ed fag , dat in d\'expeditie yan eenige jiiermarl{t ^
aIs daer toe foo Meie hare Borgen niet finden komen , die
geadmitteert xijn tot de bejliering , en tot de^Magißraet-
jchappen van d^ I{^epublijl^, fy om foodanigen verhindering
Met fouden können verliefen een Conful , cn
nvce B^aedshec-
ren, of een gedeelte der Jelver , in foodanigen geval fy het iöt
uit een husken mogen treken , dat öm füllen reden gemaekt
moet tvorden van alle de gene , rekening flellen , en nóch ,
die balancen in de gefiide jaerma\'<\'kten geven, en borgeren ^ijn
van de gefeide quaitteit , drie van haer
, of het getal dat \'cr
noodig jat-wejen: en de ecrfie die hy\'tlot daer uit lernen, fül-
le» verkporen hlifven vcor een jaermarkt , dat is een voor
Conjul > en de fwee andere voor J{aedsheeren, of voor dat ge-
tal dat daer ontbreken mag : en indien het gebeurde , dat fy
alte, of een van die , door verhindering, op de gefeide jaer-
markt niet konden komen , fal het die geoorloft siijn iemanit
anders varx de felve qualiteit onder de Borgers aen den l{aed
voor te ftellen, die in fijne plaets fou können dienen , \'wanneer
nochtans foocLnigh een voorge^elt by den R^ed gea^ probeert
"Vtforden mag , om dat and^rfns die hy \'t lot daer ui/g^."^\' \'■k\'
ken is gehopiden fou wefen f Ifs in perfoon het ampt ie gt\\n
hekleeden , dat op hem gevallen is , ondtr de boete van hoyi-
den goude Scudi in gout
, t\' apphceren voor de Ferner van de
^publyk_, en dat van de gefeide drie, die uit kracht van de
tegenwordige ordern na de jaermarkt moeten gaen ; hy Con-
ful fal zyn , die door den B^ed tot Conful ver kor en fahvefen ,
d" andere fsvee moeten Ê^edsheeren blyven ; eh -wanneer daer
Jlecht t^vee , öf een alleen uit-getrokj^n mogten -worden , cn
^et dierhalven niet noodig ivas een Conful te verliefen , jco
fullen die fwee , of die een alleen , die uit getrokken of
geapprobecrt yvefen mag , als voor heen j Raeds-heercn

PI

-ocr page 646-

a^S Ordini di Cambii,

letto a\' (det,t.o modp, & havera fervito , o altro ift,
luo luogo, non fpggiaccia al detto carrico , prirna
che non iijno pallati due anni da feguire doppo ,
che havcrà eflfcrcitato il carrico di elle Magillrato
/k il iiicdcfimo Prcvilegio haveratino coloro\', che
hanno fervito la fiera p;.Hata; efclufi dalP obligo
di queilo Capitolo di nrolto Illultr. Signori Supre-
nii, & i Protettori di San Giorgio ; il quali non ia-
lanno obligati, fe non verrano, a quelle,
chç nel
prelente Capitolo fi contiene.

MDCXXXVI. a\' f4 di Febraro.

CHe il Magillrato di fiera in conformatià del
fudetto Capitolo de cimo ottavo fia d\'un Con-
fole, e due Configlierj , cioé il Confole, & uno dç
Configlieri Genovcfi da elegerfi dal Senato, e I\'al-
tro Conligiicre , che il detto Capitolo dice Mila-
nefe hà da deiTere , MilancCe, 0 Florentionn nn\'
anno per cialchcduna di clTe nationi, 0 Venetiano
eoncorrendovi dellc ficre dette natiani eletto effo\'
Configlieri delle. medefime nationi
debUè refferendo
d\'approvatli dal Senaco, Cv)ine per Dccreto riceu-
uto dal Magnifico Gio: Antonio Sambuceto Can-
c.elliete.

MDCXXXVI. a\' 22. Aprile.

ITeg^ fi dechiara che i Senato fia fernito in ogni
f^fà flire eltttione per ima fiera tanto di quatra
C^^tadini maggiori di età d\'anni 22. di quelli, che
Ibno ameli al governo , haveranno dato bilan-
zo nella fiera antecedente oltro di quelli, che refie-
ranno eletti dal Magiftrato de fiera, accio fijno ob-
ligati ad andare in la fiera par la quale faranono elet-
ti , & acccttar di farlofetto pena di (cutti cento per
calcheduno , & eiïere obligati di ritrpvarfeli i}
primo giorno di fiera, ö il più tatrei quando fi ha-
veranno per metterc li pretij, e fetui fino, a che

relH :

-ocr page 647-

der Stadt van B ES ANC O N. 50 t

cfRaedsheer blyven ; cn die op de gefeyde ivyfe verkpteüfdlzyn i
cn gedient fal hebben , ofwel een ander in jyne plaets , moet aeit
de.-gejeyde bediening niet gehouden wefèn, voor dat twee jareg.
Ver hopen,zyn die daer op volgen^ als hy\' t ampt van de Magi^
flraet bedient fal hebben, en het felfde Privilepe fullen diegens;
genieten , die den voorgaenden jaermark} hebben bedient, van.
d? verbintenis aen defe .^rtykcl uytgefloten door de feér Door-
luchtige Heeren Öpperßen en befchermers van St. \'foris; dié
indien fy willen , niet gehouden füllen "wefen, aen "tgene in den
tegenwoordigen ,^rtykel vervat is.

I/IDCXXXYI. op den van February. f

Dat de Magijhaei oveT de jaermarkt in gf^olgh van\' deH
Voornoemden achtienden .^Artykel fy Van een Conful en twee
Haedtsheeren , dat is de Conful, en een der \\aedtsheeren te
Verlqefen by den I{aedt, en de tweede I{aedtsheer, dien de ge-
feyden z^rtykel een Mdanefer noemt , moet een Milanejer j
of Florentiner -wefen , een jaer voor yder Van defe Natiën,,
of een Venetiaen , in de jaermarkten de gefeyde Natiën t\'fa-
men komende, die R,aedtsheer door de.felvige Natiën verkoo-
ren zynde behoorlijk, voorgejielt wordende om van den I{aedt
geapprobeert tè wefen , als hy \'t raedts-beßuy\'t , overgeno"-
men by\'
den voortr\'effelijken\' foh. ^.Anthony Sambïïceto , Can-
celier. ■

MDCXXXVI. den 12. ^pril.

Item -word verklaert ; dat den taedt gedient fal "wefen op
yder jaermark^ Virkiefing te doen voor een jaermarkt alleen
""van vier Borgeren boven de 11 . jaren oudt vatf die gead-
mitteert zyn tot de heerfchappy , eh halance gegeven fullen
hebben in de voorgaende jaermarkt hoven de gene , die by den
- \' - ■ ■ \' \' -" op dat fy

tot welke fy

de boete van hondert Scudi vooi\' yeder , en gehou-
len te zyn Cich daer te laten vinden op \'den eeijlen dach
der jaermarkt , of ten langhjien wanneer men de
pryfen fal moeten\'flellen-, ea daer te verUijven tot dut

die

Magißraet der jiSrmarl^ verkooren fullen wefen , op dat fy
mogen gehouden zyn op de jaermarkt te gaen tot welke fy

fullen verkporen wefen , en aen te nemen fulks te doen
f

dei

-ocr page 648-

î^oS . Ordini di Cambii,

rift finita, fotto etie pene; e per quel tempo , chc
refteranno elctti pottanno intervenire a metter J\'
conti, & a far quello , chc ponno elliquire quelli,
che li fbno amelfi alia forma di detti leggi, echi ftra
come fopra elctto, non potrà per uti^anno proffinK\'
efîère gravato di tal carico ; come per Decrctf) del
Senato , fatto detto giorno ricentuoper il Magnifico
Bernardo Vadorno Cancelliere.

XfX.

Quando occorrejfé , che il Confolo , e Configlieri i
« qual fi nioglia di loro havefifero tra di lora > o co^
iihri differenze , b che fojftro di una parte pareifff
fino in fécond» gardo ; h fofpetti evidentimente ad
alcuna delle parti a giuditio delli due terzi de voti
delle Banchieri , debhano rimoverfi dal gifditio >
éf in tal cafo reintegrare il mmtera del MagifiraUf
dati il fofpetti pet\' le parti , & che la fmrogatioite
in tal cafb s\'habU da fare per tutti colero , ehe eif
trano a mettere il cento , rhmnuti il parenti fine nel
gardo fudetto con due terzi de\'\' voti , S\' q iando cavil\'
lofamente procedeffero in dar U fofpetti , fia provifio
per il Magifirato , fecondo il parero di giufiitia , é^
honefià.

XX.

Detti ConfoU , e Configliere haveranno cura, t
halia di hahilitare , reintegrare provedere y OT\'
dinare fopra tutte U cofe accaderanno toccante a l0\'O
giuditio al ecmmcda publico di dette fiere > e delli Bdf^\'
ehieri.

MnCXXII a\' 8 Genaro.

SI agionge Bnlia al Magifirato di fiera, cîic l^a«-
torità conteniita nel Capitoio vigelimo (i poflâ
eltendeiîC, a conofccre fopra le vjoienzc , e man-
gi, h intclligcnzé par fare allringere , 6 a larsare
la piazza , c difficaitarc Ic ncgotiationi » c prove-

derlî

-ocr page 649-

der Stadt van BES AN CON. 505-

ile gceindigt. fy, ander de boeten, en voor den tyt, dat fy fül-
len verkoren voefenfüllen fy daer hy komen können om de re-
keningen te ftellen , en het gene te üoen, \'t -xcelk^fy Julien mo-
gen verrichten , die daer toe gead^nitteert zyn na den inhoud
van de gefeide wetten ; en die als boven ver koren fal wefen ^
mag voor het naefte jaer met foodanigen laß niet beßwaart
Worden gehjk. \'t beflidt van den I{aed mede brengt op den ge-
feiden dach gemaekt, en overgenomen by den ffoortrtffèlyk^n.
Bernardo ykderno, Caricelier.

XIX.

Wanneer hct mögt gebeuren, dat de Gonlul, cn dc
Raedsheeren , of iemand van haer, onder den anderen
verfchil hadden , of met noch andere in verwerring
quamen ; of dar fy van d\'eene zyde t\'famen vermaeg-
fchapt waren tot in den tweeden graed, ofbactblykke-
Jyk verdacht by een der partien nacr het oordeel van
twee derden der ftemmen van de Bankhouders , fo moe-
ten die buiten dat gericht geftelt worden , en in luiken
geval iroet men het getal der Magiftraets-perfoonen
vernieuwen d\' achterdochten aen partien gegeven zyn-^
dc , en de plaets vervulling by foodanigen voorval moet
gedaen worden by alle de gene, die daer in komen om
de rekening re ftellen , de vermaegfchapte afgefchafc
zynde met twee derden der ftemmen , cn wanneer fy
met krakeel wilden voorrgaen in achterdochren te ge-
ven , foo moet daer in voorfien worden by de Magiftraet,
na dat die luiks recht en redelyk fal vinden,

XX.

De gefeide Conful, en K aedsheeren fiillen forg dragen
en macht hebben om bequaem temaken, te herftellen,
te verforgen , cn te ordonneren ontrent faken die daat
mogen voorvallen haar gericht aengaende rot het befte
voordcel van de gefeide jaermarkten , cn vandc bankhou-
ders.

MDCXXII. den 8. famiary.
J^ .^^rr word de Ma^ißraet der jaermarkt macht torg -^-
voegt , dat die d\'autoriteit in den. twini!0m z^ïtyr^tl.
Verv.it ka^ uitbreiden , tot kennis te nemen over de gcweldi-
»aryen , beßieringen , en fonderlir.ge verßandcn om de plaets

fe

-ocr page 650-

î^oS . Ordini di Cambii,

dcirli fotro\'\'qualia forma, che pacta efpedientS,
portaraffi qualita
di tempi, comcoer Dccreto ri-
ceuuto
dal Magnificio Zaccaria Vadorno Can\'ccllie-
rc detto ffiorno.

XXL

, üQuando accada cnfä da cotnmunkare alli Bafichicri >
doveranno farli cotivoeare, e trattando ß di far convo-
catione , nel che fi faranno in Confole, e due Configlie\'
ri, nen convinijfero, paffano li d\'te di loro farla ?
la quale fi halhi da fare fempre in caffa del Confole , o
do-üe faramio chiamati dal magißrato , quando a loropü\'
rerà neceffario ^ overo ne faranno ricercati da qual ft vO\'
gli a de\' Banchieri per catfa hone
flä ^ a giuditiodettiCoÜ\'
fole, ConfigUeri, o dut di Jqro.

. xxri.

Sinitendanq Ii Eanchieri convocati fempre, che detto
Confole, e Conßglieri, o la piu p arte di loro, come e det-
to di fopra, rhaveranno fatto intefidere a tutti liBa»*
cbieri perfonalmente citati alle loro hahitatione, ßgn\'atir
do il giorno, Vhora, e di queßofe ne fiia Ulla rtîatioitl
d\'ejji Confole, e ConfigUeri.

■ XXIII.

, Che tutti il convoCati in qual gar do fi fiario , hahhiltà
a radunarfi dove faranno chiamati, cafo lo laccirio
per inohedinza , e non per légitima caufa , pofßmo eßef
Condaninati
fmo in feudi cinquanta tutti le volte che man-
cher anno , ü giuditio di dotti Confolo , e Conßglieri Je
quali cond anne fiano applicate alla Camera dell\'lUußrifßm
Signot i Procuratori de Genova, alla quate detti CoifoU >
e Conßglieri fiano ohligatio dar notitia di dette cond anni ,
il ccnvocandi faranno ordinarimente li Banchieri, che ifiet-
torn onto tanto-, li quali uniti rfolverano quello y cheß
haura da far con li due terzi de\' voti.

xxir.

-ocr page 651-

der Stadt van BES AN CON. 505-

vier Balancen voor yder jaermarkt: en die procuratie fullen heb-
ben van derde perfoonen om balancen te geven, moeten geappro-
beert Kyn hy den Magijlraet de^ Banken > ofhet Ky oyer de Wif
Jelen, gelijk_het R^eds-befluyt inhoud , overgenoomen hy den
yoortrejfelijken Zaccharia Vadorno, Cancelier.

XXI.

Wanneer\'t gebeurt dat men een faek aen den Bankhou-
ders bekent heeft te maken , foo fal men moeten haer
t\'i&men doen roepen , ên gehandelt wordende van een
convocatie tc doen , waar in een Conful en twee Raeds-
heeren gemaekt moeten zyn, \'t welk akyt in \'r huys des
Gonfuls dient te gefchieden , of waar ly door de Magi-
ftraet fullen ontboden wefèn , als fulks haer noodig ïal
duncken , mogen fy niet aengefocht zyn door jemand van
de Bankhouders om eenige eerlijke reden , naer het oor-
deel van de gefeyde Conful en Raedsheeren, of twee vaa
haer.

xxii.

De Bankhouders worden akyt véirftaèn t\'facm geroe-
pen te wefcn , als de gefeyde Confuls, en Raedsheeren, of
het mecfle deel van haer gelijk hier voren gefèyt is, aen
alle de Bankhouders perfbtlelijk ontbooden, aen hare
huyfen hebben de weet laten doen , den dach en de uur té
kennen gevende ; en hier over moet men fich houden aen
\'t relaes van die Conful, en Raedsheeren.

XXIII.

^ Dat alle dié t\'faem-gerocpenc in hoedanigen gräed fy
mogen wefcn , vergaderen moeten ter plaets daer fy ont-
boden zyn\'; en ingeval fy fulks nalaten door ongehoor-
iacmhcyt , en niet door wettige oorfack , fbo konnen fy
gecondcmneert worden tot op vyftig Scudi , ydermaal
datfy daer in te kort blyven , naer het bordeel van de ka-
mer der Doorluchtige Heeren Frocuratoten van Genua
aen welke gefeyde Confuls en Raedsheeren gehouden
Zyn kennis te geven van de gefeyde condemnatien , daer
de t\'famen geroepene gewoönlyk Bankhoudeiszyn , die-
alleen rekening ftellen ; die eendrachtig befluyten fullen
Wat\' er gedaen moec worde« met de twee derden der ftem-

tóen, ■ (vj ■ Xxm

-ocr page 652-

50Ö Ordini di Cambii,

XXIV.

/« dem Confole , é^ in fua abfenza il maggfore d»
Conßglieri pro porrh qiiello li occornra Ö\' udito poi Ü
reßo di tmi li convocati ft proporrâ uno , o due ^ o pui
capifecmdj accorder h -, e quelli fi metter anno apalln
O dove ccncorreranno il due terzi delli afianti , qt*elle
cofe ftaranno in jentenza eßequende , ofifervande pef
tutti quelli Banchieri in dette fiere commoranti ,
tendefidofi , che cadanno di effi li fia per una voce ta»\'
to al q tale Conjole , e Conßglieri appartenirà fav ejp\'
quire ce cofe che rifolverarmo al mode fo pradetto^

XXV.

E perche potrebhe ace ader e cofe da confdtare, e rifoU
vere ftior di fiera in tempo, che la maggior parte dè*
Banchieri fojfe abfente , fe la caufa non patirâ di latio»
ne, fi dichiara . che co fi li ahfenti, conté il prefenti fia-
no ohligati di concorrere a quelle deliherationi fi fä-
ranno , dummodo li afianti, ér intervénienti fiano à
otto tutti concordi, e non dtrimente.

XXVL

Accadendo farfpefe, fi doveranno confulfaré , e ri\'
folvcre , al modo fopra , e difimguere qual 1» fomma
doverà ejfere , come fi dover a reparatire , come eßge-
re; ér quando fi tratti, che altri, che Banchieri hab\'
hino a concorrere in dette Jpefe , in tal cafo circa il
ripartimento da fiarfi tutti l afiante {dell intereffe de^
qualifi pariera ) fiano chiamati , ér ciafchtdmo li fi^
per la Jua voce in lo deliber\'atione da far ft circa la raf^
delle fpefe, e tajfa.

XXVII.

Se alcuno rtcuferà pagar la rata il prévenir à
conforme alla délibérations che ß Jarà nel modo fi\'

prai

-ocr page 653-

der Stadt van BESANCON* 207

XXIV.

Dc gefêydè Conful, en in fijn afwefen de voornaemfte
dfcr Raedtsheeren fal voorftellen \'t gene hem te pas ko-
men fal; én voorts de reft Van alle de t\'faem geroepene
gehoorr hebbende, fal hy een, of twee, of meer hoofdeii
voorftellen naer hy verftaen fal, en die füllen t\'faem ge-
ftelt worden; en waer in rwee derden van d\'omftande-
ren over een fullen komen, fulks moec als by vonnis vol-
daen en nagekomen zyn van alle de Bankhouders in de

tefey de jaermarkten fich ophoudende, wel verftaendc^
at het aen haer hangt Hecht meteen overhalende ftem ,
wat de Conful en Raedtsheeren fullen moeten doen uyt-
voeren omtrent de faken by haer op de-voorfeydcwyfe be-
flooten.

XXV.

En om dät\'er faketi fouden mogen voorvallen, diebë-
raedflaegt, en gerefolvcert moeten worden buy ten de jaer-\'
markt, in een tyt dat de meefte Bankhouders abfenc foude
wefcn,indien de faek geen uytftel mag lyden,fo word ver-
klaert , dat foo wel d\'abfenten , als die tegenwoordig zyiï
verplicht inoeten wefèn de deliberatien toe te ftemmen die
daer genomen fullen worden , wanneer de byftanders
Cn die daer ontrent komen met haer achten gants t\'fameri
füllen ftemmen , eö anders niet.

XXVL

Het vöorvalicndé dat\'er onkoften te doen iyn, fo fulleti
fy moeten beraedflaen en befluyten op de wyfe als bo-
ven, en onderfcheyden hoedanig die fomme fal moeteni
"wefen , en wa:er die befteed worden moet, en hoe men de
felve fal infamelen : en wanneer daer gehandelt word
dat noch andere, da:n Bankhouders die onkoften hébbeit
te dragen , in foodanigen geval moeten , ontrent de re-
partitie te rii aken , alled\'omftanders (van welkers intc-\'
reft men fal fpreken ) daer toe geroepen vi^órden y en ydec
ttioet in de deliberatie die men fal nemen kom\'en metzyri
ftem, na rato der onkoften , en fi:jne taxatie.

XXVll.

Indien yemand fal weygeren fijn aenpart tebetalen ,dat
isem te laft fel komen volgens de deliberatie op de wyfé

i r ^) ai s

-ocr page 654-

î^oS . Ordini di Cambii,

pra ; quel taie , e cofi fuoi pr\'mcipali di Genova, & al\'
tri luoghi, é^" compagni pojfano efifer afiretti per giufii\'
tiày e cofi dove fi farà le fiere, corne in Genova, é^\'al-
trove dal detto Conjole , e Configlieri,
o qual fi voglia
di loro , 0 perjona légitima per loro, e della fomma af
fignata fe ne fiia alla telatione di detti Confole
, e Con\'
figlieri, o due di loro.

XXVIIL

Che convocati U Canchieri nel modo fopra ni il quali
dinecefpto habhino da convenire, e congregarfi U doi ter-
zi
, S\' li dus terzi y de qttali faccino Jèntenza , efe hch-
bi per/erma, e fiabile , rifrvatopero,
quando fi tratti
di prorogare
li tiegotii, nel che debbano concorrere li tn
q:iarti 3 di tutti
li Banchieri, come fi è detto di fopra.

XXIX.

Che tutti li Bajichieri y che negotieranno per-
fonalmente in dette fiere , cb" chi darà compimento
per loro , quali per Vavenire faranno
, o tenta\'
ranno di fare cofa alcuna , quale alP effetto j alla rea-
tma reale apparenza
fia fpecie di violenza alla rea-
lit a del negotio , fuor quella , che porter à Voccor-
renza de* tempi , tutti quelli che faranno ritorno
qui in Genova
, o altri luoghi , S" dove fi far an-
ne le fiere , o fi faranno fare per mezo di terze per\'
fine per fuoi conti i o d altri fopra H prezzi de\'
camby par qual fi voglita piazza , sHntenda per il
prefente Decreto ordinato , che debbano effer ca-
fiigati dal Se?iato di pena pecunearia ad arbitrio di
effo Senato , la metà dol quale fia afpgnata a cO\'
lui che dichiarerà efferfi fatto detto negotio , l\'ai\'
ira metà alla fudetta Camera deW lllufiriffimi
Signori Procuratori , la qual pena dehba effer pd-
gata proprio nomine > per il delinquente , fenza che

la

-ocr page 655-

der Stadt van B E S A C N O N. 309

als boven genomen ; fuiken een, alsook fijne principa-
len van Genüa, en van andere plaetfèn, en fijn mede-
ftanders konnen gedrongen worden door \'tgericht," en
dat foo wel daer de jaermarkten gehouden füllen wor-
den , als in Genua, en elders van den gefeyden Conful, en
Racdsheeren , of een van haer, of van een wettig perfoon
in haer plaets, en wegéns de geafligneerde fomme moet
men fich houden aen \'t relaes van de gefeyde Confuls , en
Racdsheeren, ol: twpe van haer.

XXVIII.

De Bankhouders op de wyfe als boven t\'laem ontbo-
den , daer fy noodfakclijk moeten r\'famcn komen , ea
met twee derden vergaderen , van welke twee derden
het vonnis en den uytflag moeten maken , die voor vaft
cn ftant/grypend gehouden füllen welen , behoudens
nochtans , wanneer daer gehandelt wort van de nego-
tien te verichuyven , waar in drie vierden van alle de
Bankhouders over een moeten komen , gelijk hier vo-
ren gefeyt is XXIX.

Dat ontrent alle de Bankhouders, die perfoonelijk ne-
gotieren fullen op de gefeyde jaetmarkten , en die voor
Eaer lal voldoening geven , die in het toekomende
eenige faek fullen doen ,
of onder handen nemen , die
inet\'er daed- , of met de wefentlijke fchynbaerheyt eeni-
ge foort van geweld tegen hetbedryf des koophandels,
tehalven die-door het voorval des ryts word voortge-
bragt, en alle die hier in Genua, of op andere plaetfen mo-
gen wederkeeren ; waer jaertnarkten gehouden fullen
worden , of gedaen mogten wefen door middel van derde
perfoonen voot haer rekening , of van andejre over dc
prylèn der Wiflelen van wat plaets het mag zyn , verftaen
word door het tegenwoordig Raeds befluyt geordon-
neert , dat fy van den Raed gèftraft moeten worden mee
gcld-Ix)etcn naer goetvinden van den felven Raed ; waar
van de helft fal zyn voor die \'t Verklaren lal defelve ne-
gotie gedaen te wefen , en d\'andere helft voor de gefeyde
kamer der Doorluchtige Heeren Procuratcuren , welke
boeten betaek moeten worden in eygen naem door den,
(vj) de-

-ocr page 656-

î^oS . Ordini di Cambii,

la poß aßgnare a\' ßioipartecipi é^-intendoß violenza tut-
to queilo, che con termine di girandole, ë?- arhitrii ft pro-
curera , tanto per allargare, quanto per rifiringere la piaz-
za , éf oltro detta pena, ß dichiara che detti canibij di
ritorni reßino nulU.

XXX.

Che tutte le fcritturi , che occureranno farfi in dette
fiere, fiam ordinate, fatte per mano del Cancel Here di
eße fiere , che per tempo far à, Ö" non per altri , H
quale debha effer approvato di quattro in quattro fieri
cioe^ in ultima delle quattro delli Banchieri , che ßt tro\'
ver anno in fiera coadanati con li due terzi de\' voti, cc
vie fin que fi e fiillato fare, il quale CanceUiere fiaohli\'
gato prima di dar fuori alcuno protefio cofi di accettatic-
fte, come di pagamento ritrevare tmti o lo maggier pat -
tc de Banchieri , ittendere ßevogliono accettare , e
pagare loro quelle lettere, e fare , che ogn\'îtno n\'hahhi
notitia, e di quefto fe ne fiia al detto CanceUiere , ^ ßa
obligata d\'ogni lettera di camhio protefiata temrne copia
nel fuo libro.

XXXI.

Et accio che tutti li cambij , che fi j,,ranno in
qual fi . voglia di dette fiere per qual fi vogliß piaz-
za , habbino la fua douuta effecuüone , e fimo pa-
rati a\' fiioi tempi conforme alP appuntamen.to delli
contrahmti : fi ordina , che in cafo , che fuße fat-
ta quai ß voglia preroga in le piazze
per dove fa-
ranno adrizzate k
e dtiie di Carahio , é^ che per\'
ció non fiano pagaie al dohito tempo , Ó" che ßa.
vietato etl creditore fare il protefii foliti , posfi il
detto creditore rifcuottre , fia tenuto colui , che
haverà firmato le dette cedole pagarle con il ritorno
del ca^itbio , facendo il detto creditore confiare con
fede privai» fotto fcritta al
manco con due tefii-

moni),

-ocr page 657-

der Stadt van B E S A N C O N. 311

XXXVIII.

dclinquant , fonder dac hy die fijne mcdeftanders Icati
acnrekenen, en geweld verftaen wordende alle \'c gene,
dat met de ter-men van omfwieren , en goetvinden be-
forgt fal wefen, foo wel om dc plaets uyt te breydcn als in
te trekken , ca boven de gekydc boete , word verklaert
datde^elèyde Wiflels wedergekeertvan geendcr waerden
füllen blyven.

XXX.

Dar alle de fchrifcuuren , die daer mogen voorvallen
gemaekt te worden in de gelcyde jaermarkten , geordon-
neert en gemaekt moeten zyn door dc hantder Cance-
liers van de jaermarkten , die voor een tyt daar fal we-
fen , en niec door andere , en defe moet van vier tot vier
jaermarkten geapprobeert worden , dat is in de laetfte der
vier van de Bankhouders , die fich op de jaermarkt vcr-
fartieltfuljcn vinden met twee derden der ftemmeu , ge-
lijk tot nu toe ftyl is tc gefchieden ; welke Cancelier gc-
ihouden Z i\', alvorens eenig proteft foo wel van accepta-
tien , als van betaling uy t tc geven, alle of hec meefte deel
£er Bankhouders tc vindcn>en te verftaen of fy die brieven
willen accepteren en betalen , en te maken dat yder daar
.kennis van hebbc , en hier over moet men fich houden
aen den gelèyden CanccHer, en hy moet gehouden wefen
van alle geprotefteerde Wilièl-brieven copie in fijn boek
te bewaren.^ XXXÏ.

En op dat alle dc Wiflelen, die gefloten füllen wor-
den op eenige van de eefeyde jaermarkten , haer behoor-
lijke executie mogen hebben , en c^ haer tyt betaelt
worden volgens het gene partyen vaft geftelt hebben ;
foo word geordonneert , dat in geval eenigerhande pro*
rogatie gedaen mogt zyn in de plaetfen op welke dc gc-
leydc Wiflèl-bricfkens gefchikt fullen wefen , en dat (y
<Iaerom op
hare behooirlykc tyt niet betaelt zyn, cn het
den Crediteur verbonden zy de gewoonlijke pro^eüentc
doen , dat de gefeyde Crediteur defelve rc rug m3g fenden
cn
hy fal gehouden wefen , die gefeyde briefkens verfe-
,kert heeft tc betalen , met het wederkceren van Wiflel,
doende dc gefeyde Crediteur blyken , metpriv-^tc trouv/
(v4) , onder-

-ocr page 658-

^ ï 2. Ordini di GatnHî,

momj , che ßano trattanti, e digni di fede di dettâ
proroga , prohibitions de\'\'proteßi, ^dicome ftfâ\'
rà camhiata a detto tempo , ei^* eßendo detta fede ben
giaßip\'cato a giuditio del Çonjole , e Conßglieri , do\'
veranno ammeterla , corne fe fitffe proteßo per mam d»
Notaro , & fi intende eßatore d\'ogni cedola , che ri\'
tornera col proteßo , o jede nel inodo detto di fopra y
çehii che haver à dato U denaria cambio,

Vanno i6oi a 19, Aprile , il Senato per virtu dt
Juo Decreto ha determinato , e Décrétât^ j
oltre il contento nel fidetto y Capitolo ^l.
come in eppreffo.

Hanno dichiarato, & ordinato, che reftinocom-
prefè , e fogerte ail\' oflfervanza del detto Capito-
lo 31 tutte le partire de denari , che fi daranno a
Dainbio in !e dette fiere di Piaîenza , per quai fi vo-
glia fiera di Spagna, ôdiFranïa, 6 Alemagna, cdi
qua! fi VQgli altri luoghi, & che la proroga di qual
vogli delle dette fiere di Spagna, odi Franza, 0 Ai-
magna, 0 di qual fi vogü altro luogo, s\'intendi c(-
fera fegaita fernpre
: e quando nel tempo delle ac-
cettationi della fiera dove faria potuto rl^ornare , il
credito, noti vi fia nuova della fine della Fiera, pcf
lo,quale folfe fioto a Cambio, h in tal cafo poiîa
colui che haurà dato il denari CambiQ rifçuoteri ii
fuo crédita con li ritorno di Genova.

XXXll.

E perclye alle volte ß e vißo in te .fiere , che nd
mettere
Ii prezzi , alct\'ni dire , per qualche piezzo^
rezzi difordinati , fenza haver confiderationé
el giußo , e raglor.cvole ; fi comanda a tutti H
Banchieri , che fiano tcnuti diere prezzi giufii 5 ^
l\'agionevoU feeondo la lore confcienza , ^ quan\'
do per blzzaria 3 0 per huflß diceßero prezzi efor-

hitatiZ

-ocr page 659-

der Stadt van BES AN CON. 505-

onderteekent ten minften «iet twee getuygenirtèn, die
handelaers, cn geloofwaerdige moeten wefèn > van dc
gefeyde prorogatie ende verhuidering der proteften, en dc
voorfeyde trouw wel gejuftificeert zynde naer \'t oordeel
van de Conful, en de Raedsheeren > füllen fy die moeten
doen placts grypen, als oft proteft was onder de hand van
een Notaris*^; en hy word verftaen invorderaer van alle
briefkens, die met proteft fullen weder komen, of met gc-
loofwaerdigheyt op de wyfe als boven, die geld op wiflel
uytgefchoten fal liebben.

In \'t Jacr lóoi. den 2.9. April, heeft den Raed tiJt
kracht van haer beffuyt gedetermincert cn gedc-
creteert , boven den inhoud des voorgaen-
den 51. Artykels, als volgt.

Sy hebben verklaert en geordonneert , dat alle partyen van
gelden vervat en onder^vorpen fullen blyven aen het naer ko-
men van dengefeyden ^i. fjrtykel, die op -wißel uytgejchoten ,
fullen -worden
in de gefeyde\' jaermarkten van Placenccn , op)
alle jaermarkten van Spanjen , of Vrank;ryk^, of Duytjlandt,
of eenige andere plaetfen, en dat de prerogatien van eenige der
gefeyde jaermarkten in Spanjen, of in Vrank^yk^, oj in Duytf-
land, of eenige andere plaets , verßaen -word altyd gevolgt te
•Wefen : en ^vanneer in den tyt der acceptatien van ck jaermarkt
"Waer die had können -wederlieren , het credyt daer niet nieww
fou xyn cp het eynde van de jacrmart(t, -waer toe dat op [Vif-
fel gegeven moet "wefcn en dat in foodatiigen geval de gene di;
gelden op Wiffel uytgefchoten fal hebben fjn credyt kan doen
invorderen met het -weder keer en van Genua.

XXXII.

Eti om dat\'er fbmtyts in de jaermarkten gefïet) is ,
dat in de pryfen tefte|len , fommige voor eenige plaets
ongeregelde pryfen fcggen, fonder inficht te nemen op
her gene recht en redelijk mag zyn ,
foo v/ord acn alle
de Bankhouders bevolen , dac fy gehouden moeten
"Wefen rechte en redelijken pryfen te feggen volgens
hare confcientie ; en wanneerfy uycgrilhghedpnoffpat-
tcryen buytenfporige prvfen feyden , fbo fouden d?

\'(y 5) Con-

-ocr page 660-

î^oS . Ordini di Cambii,

hitanti, poßno il Confole, e Conßglieri condamarecûb-
ro 3 che contrafaranao fino à Jeu i cinquanta per ogrti
^olta y che contrafaceffe, apphcati alla Camera dell\' U"
lußriißmi Srgnori Procura tori y ^ aile fpefe di fiera per
meta y de più privarli da mettere gli prezzi in fiel-
la , neW altri fiere j -ér per quel tempo y che
a lofO
parera,

xxxiir.

Che il Confole, e Conßglieri bahbim fecoltà, e halîA
, di condannare in cafo di on hedienza alti ordini , e De\'
creti ; che fi fono jatti : e fi fat anno in dette Sere , alU
loro commandementi fino alla fomma diJ\'cuti c\'nquecento
d\'oro in oro, cS^ per ogni volta , ogni conti ajacientt
applicati come nel precedente Capitolo non ofiante l\'alP\'t
pene, che fi contengmo inquefli Capitoli,

XXXIV.

Che per tutte le partite , che occorrerà in dette fiere
pagaie Jhpra protefio fi fervi la forma fin quifiillata s
quale che e durante la fiera ogn\'un , che pagher a f opr O
proießo facci fame nata al Cancel li ere nel Jiio Uho , H
quale poi ne pr ender a la parol a da coloro a cui Jono pa-
gaie, 0 da perJone per loro , ér a qrtefie mo do s\'inten»
derâ riteniito 1\'ohlig delli datori delle lettere pagaïe fo\'
pra protefio ; e qiiejlo non ofiance , chemnfifervï la fof
ma del fiatuto di Genova , circa il pagare le partite fo\'
pre cprotefio,

XXXV.

Che ßa lecito a cui fi voglia pagare fopra prote\'
ßo 5 qunl fi vogli partita tratta in dette fiere , &
quello ó quelli , che paghercnno fopra protefio >
dehhano delP ißeffa fiera valerfi di detto deh\'ito , "
da cui haveße fatto la tratta , o da quello , o quel-
le che diceffe in k lettere di camhio y o fia in letter^

d\'avifo y

-ocr page 661-

der Stadt vanBESACNON. 31;-

Conful en Raedsheeren haar die hier regen fullen doen in
dc boete beflaen tot op vyftig Scudi , Ybo menigmael fy
fulks .begaen mogten , die beftccd fullen worden voorde

Kamer der voortreffelijke Heren Procuratoren , envoor
de onkoften van de jaermarkt half en half; en daar en bo-
ven haar verbieden in de lelve de pryfcn te ftellenjals mede
noch in andere jaermarkten , en die tot foodanigen tyt,
als fy fullen goet vinden.

XXXIII.

Dat de Conful en Raedsheeren macht en gefagh fouden
hebbe in geval van ongehoorfaemheyt regen d\'ordonnan-
tien , en Raeds befluyten , die^fsmaekt zyn , en gemaekt
fullen worden in de gefeyde jaarmarkten , entegetihacr
bcvelens, te beflaen in boeten tot de fomme van vyf hon-
dert goud/: Scudi in goud, yder maal, en yder die daer
tc»en doet, t\'appliceren gelijk in den voorgaenden Ar-
tykel , niet tegenftaende andere ftraifen , in defe Artyke-
len vervat. XXXIV.

Dat ontrent alle de partyen , die gebeuren fullen in de
gefeyde jaermarkt betaelt zyn boven \'t Proteft, de forme

februykt worde tot nu toe in ftyl, dat is dat geduurendc
e jaermarkt yder een, die boven het Protefl fal betalen,
dat doe aentekenen by den Cancelicr in fijn boek, die
naderhand het woord fal.afnemen v^i die aen welke ly
betaelt zyn, ofvan perfoonen voor haer, en op defe wylè
fal verftaen wefen de verbintenis van de uytgevers derbe-
itaelde brieveti boven \'r Proteft behouden te zyn, en dié
fiiettegenftaende ; moet men fich niet bedienen tjn de
form der infetting van Genua, onrecht het betalei;:,a©n
partyen boven \'t proteft.

XXXV.

Dat het geoorloft zy aen yder die willen fal te betalen
boven proteft , allerhande partyen getrokken in de
gefeyde jaermarkten, enhy, offy , die boven \'t proteft
iullen betalen ; fich in de
felve jaermarkt van die fchuld
moeten bedienen , of van die dar getrokken mogt heb--
ben, of van den genen, of de gene die genoemt moge
zyn in de Wiflèl-brieven , of het zy in advijs-brieven

waec

-ocr page 662-

3i6 Ordinî di Cambii,\'

d\'avtfo , dove damo notitia delle tratte fpettare H
dehito ; Et trahendo débita et quello , o que li a cd
fi diceffe fipettare, effit ali non pagando , il debil ■
to doverà ritornare in la fiera proßlma a quello , o
qticlli, che haveranm fatto la tratta , dalla quäl fiera
proffima fia obligati riverlarfi da quello , che havejfe
fatto la prima tratta , Et occorrenda pagare qualche
partita fopra protefio.t Ô\' che trahendo il dcbito
qualche fiera , o piazza della quale per difianzà
del luogo y fi fia tempo non fi poteffi haver notitia >
fe tal dehito feße flato compito , fi dichiara , che per
tali partite habbino termine die due fiere a poterfit ri-
Velare di effi dehito pagato fopra protefio da quello,
c quelli ch\' haveffero fatto la tratta , e le partite che
faranno fopra protefio in dette fiere
, chi di effe H
fagatorife ne faranno valfi , come fopra s\'intenda,
^ refii ritenuto I\'obligo di quello o quelli > che havef
fera fatto le tratte , o fia fottofiritto le lettere di
cambio pagate fopra protefio. Dichiarando , che Pat\'
tione di pagare fopra protefio in dette fiei e prima compe»
ta a cui doveffo rifcuottere la lettera, volendola pagare
lui in tal modo, é^* ancho che tutte le lettere di camhio j
che fuffero dirette in dette fiere, che al datore di ef\'
fe accommodate farle pagare fopra protefie con farm la
folitcklitim&tio\'ijfi , s\'intenda competere l\'attiom a* effo
dçr w , 0 a cui haveffo per efio ordine, o procura di
farle pagare, a cm ejfo acconmodaffo.

MDCXXXIIL a\' 8. Genaro.

ITem , çhc delle partite , che ß tengono fofpefe
in accettationi , (iano coloro a quali fono le di
Cambio direitc , obligati a dichiarare per tutto ü
quarto giorno doppo di fatte le accettationi genera^
Ii, fc vogliono pagare, 6 nö; c non dichiarando,
fi d\'.accettare pofla cui hà da rifcotcere , acctttare

c p:?-

-ocr page 663-

der Stadt van BES AN CON. 505-

waer by kennis gegeven word van het trekken daer de
fchuk op fiet : En de gefeide fchuld trekkende op den
;enen , ofde gene wehé die gefeit word aen te gaen , cn
ly de lelve niet betalende , fal die fchuld moeten komen
op de volgende jaermarkttot laft van den genen of dc
gene , die getrokken mogen hebben , in welke naeft vol-
gende jaermarkt gehouden fal zijn fich te releveren van
Hem, die het cerifte trekken gedaen heeft: En het ge-
beurende dat\'er eenige partie boven\'t proteft word be-
taelt en de fchuld getrokken , tot een ander jaermarkt:
of plaets waer men om d\'afgelegentheit in tijts geen
kennis kan hebben, of de fchuld mag voldaen wefen, foo
is \'er verklaert, dat men voor foodanige partien den ter-
myn moet hebben van twee jaermarkten om fich te
konnen releveren van die fchuld betaelt boven \'t pro-
teft by den genen, of die gene die getrokken mogtcii
hebben , etv de partien, die betaelt fullen wefèn boven
het proteft in de gefeide jaermarkten , en dac de betael-
ders fich daer van gedient mogen hebben , gelijk hier vo-
ren verftaen is; en de veibintcnisblyven voor dengenen
of de gene, die het trekken mogten gedaen hebben , of
de Wiflèl-brieven onderteekent die boven \'t proceftzijn
betaelt. Verklarende , dat de daed van betaling boven
\'c proreft in de gefeide jaermarkten eerft toekoomt aen
die den brief moeft intrekken , hy den felven in dier voe-
gen willende betalen, en noch dat,alic de Wiflèl-brie-
ven , die op de gefeide jaermarkten gefchikt mogen we-
fen , en als hec aen den uitgever der felve gelegen quam
die te doen betalen, \'t proteft miCt de gewoonelijke aen-
kondiging daer van te doen , foo word verftaen die daed
aen hem uitgever toe te komen , of die laft van hem heb-
ben mogt, of procuratie om die fèlve te doen betalen,
aen wien hy dat beft gelegen fou vinden.

MDCXXklli. den 8. fanuary.

Item , dat van de partien , die in acceptatien opgehouden
"ivorden fy aen yoelke de Wijfel - brieven houden , verbon-
den xijn te, verklaren alle de vier da^en naer het doen van
d\'algemeene acceptatien ; of fy betalen \'wiiioi , of niet ;

-ocr page 664-

^ iS Ordini di Cambii,

eparate a lai liberameiitc , o fopra protéfto , O
prendcrnc acccttationi in 1\'ifteflb modo , d\'altri
flero fe durante
la fiera vorrà a cui fonoledi Cam-
bio dirette pagare pofla farlo , cod nbligo pero
di
prendere il dcnaro a cambio da cui haverà da ri-
fcottere per quella piazza di dove farà venuto il
debiïo, o per altre, chefene agiufteranno ; equan-
do il creditore non vogti dare il danafo a cambio a
cui doverà pagare fia obligato tifcuottere : e pér
quelle cedole , che capitano doppo di fatre le ac-
eectaiioni generali feguendo inanzi del quatro gi-
orno doppo di fattc le fudetto accettationi gene-
rali un giorno inanzi fia ne più ne meno obhgato
a dichiarare la volontà , nel modo che fl dice di
fopra ; e capitando doppo di paffato effe quarto gi-
orno habbi di termine 24. hore a dichiararfi, e non
facendo dentro di deîto tempo volendo poi pagare
in appreflo fia obligato a prendcre il danaro , a
cambio dal creditore nei modo fudetto, & effo cre-
ditore a rifcuottere non voiendo dare il danara a cam-
bio, come per decreto di detto Senato fatto detto
giorno , riceuuto per il Magnibco Gro: ßatifta Pa-
ftore CancelHere,

XXXVI.

Chi tutto qaello , che contra per partite acctttà-
ie fr a Banchieri , e trattunti in accettaticni , f\'?«-
tendi pagato , e trà di loro fatto competfatione fM-.
to di finita Vaccettatione , (j^ H reflo s\'intenda doverfi
pagare nel hilanzo Vottave giorno , 0 neUa maniera, che
di fopra fi dice ; occorrendo , che l\'óttavo giorno non
Joffe pagato il reflo in halanzo , fi dichiara , che di ejfo
reßo fe ne poffa le vare d\'>ogrn lettare accettata il proteflo,
alla rata pero di qaello, che mn refiaffe contrato e pa-
gato in accettatione^

XXXVII*

-ocr page 665-

der Stadt van BES ANCON.

in niet Met klarende t\'accepteren , mag hy die de felve hetfi tn \'
te vorderen-, vryelycl^ accepteren en aen hem betalen, of boven
*t proteft, of daer Vatt acceptatien nemende op de jelve yoyfe
itochtans van d\'andere, indien geduurende de jaermarkt hy aen
\'wien de Wifjcl brleVen houden fal willen betalen, fal dat mo-
gen doen, doch met verbintenis "van het geld op Wijfel te ne-
men van die dat -weder fal hehberi m te vorderen ter plaets,
daer de fchuld uit gekomen is ; of in andere, die gelegen mog.

ten vallen ; en wanneer de Crediteur het geld niet op Wijfel wil
geven aen wien hy fou moeten betalen, jal hy gehouden Wefen
dat in te vorderen ; en wegens de briefkens , die aen kpmen
naer het doen van d\'algemeene acceptatien , volgende voor den
Heiden dagh na dat de gefeide algemeene acceptatien gefchied
Kyn, een dach te voren niet meer noch minder, moet hy gehou-
den wefen lijnen wille te verklaren , op de wijfe als voorheen
efeit is; en daer aenkpmende na dat die vier dage» verfireken
Jijn ; moet hy den termyrt hebben van
24. uuren om ßch te
verbaren , en fulks niet doende binnen de gefeide tijt, willen-
de kprt daer na betalen ; fal hy gehouden Jijn dat geld op JVijfel
te nemen van de Crediteur op de voorfeide wijfe ; en de Cre-
diteur met dat in te vorderen niet willende het geld op Wijfel ge-
ven , gelijk, hy \'t befluit van den ]{aed vafl gefielt in den voorfèi-
den dach , overgenomen hy den voortreffelyken fohan
BaptiflA
Paßor, Cancelier.

XXXVL

Dat al \'f gene gehandelt word by patticft geaccep-
teert onder de Banckhouders , en liandelaers in acceptien,
verftaen word betaelt te zyn , en onder haer dc com-
penfatie gedaen te wefen 100 ras d\'acceptatie gccindigt
is , en Ihct overige word verftaen te moeten voldaen
Worden in de balancen op den achtften dag, of in dier voe-
gen als vooren gefeyt is , en het gebeurende, dat op den
achtften dach het overige niec in de balance betaelt mogt
Welen, foo word verklaert, dat van het Iclve overige op
alle geacccptcerde brieven met proteft opgenomen kan
Worden, doch naer het aendeel van het geene niet overig
mogt fijn ontrent dc handeling en betaling in d\'accepratic.

XXXVH,

-ocr page 666-

aio Ordini di Cambii,

XXXVII.

Et perché figlionó far Banchieri nafiere delle iif-^
ferenzi
, fi dichiara che il Confole , e Cenfiglier*
eligendi come fopra habUno auttorith di deciders
ogni , qualunque lite , che occorrerà fra trattantt
fopra qual fi vogli differenza , che potejfe nafcere
fra di loro per fcritture , negotii
, o appontanientt
di negotii fatîi nelli luoghi delle proprie fiere
: Itern
di qual fi vogli partita , che fojfo pagata fopra prO\'
tefio in qual fi vogli parte del Mondo da cui fi vo-
gli , di lettere di camhio , che fofifero fiate dati in l^
proprie fiere ; trattanta , s\'intenna colui , che ri\'
fcuoterh
i o pagherà qual fi voglia part, ta , o darà »
piglierà a camhio in le proprie fiere , ancorche nott
foffe Banchiere , comprefe le differenze fra tratta^\'
ti , e Senfali , e Jopra le judette cofe giudicaranno
fecondo a loro parera cotivenirfi di giufiitia , rif
guardata la fila Verità del fatto , tralafciando U
cavellationi , fenza fcrvar termini , con hrevt\'
ta di tempo -, fecondo il fiile mercantile ; non farà
pero lecito alli detti Confite 3 e Configlieri d\'intett\'
dere, e giadicare fopra caufe , e differenza di negotij t
o firitture fatte en dette fiere , de^ qual fofifero gi^
paffati cinque anne , efchfo pero quando foffe do-
mandats contente , ricatti , fede , é^ altre coß fi\'
mili di partite , che folfero fiate pagate in dette fie-
re , aitcorche foßero paffati cinque anni , per le qua-
li cnfe il detto Msgiftrato ne fia parimente Giudice .
come fipra , par F altre caufe : e differenze di
Negotij , 0 fcritture fatte in dette fiere come fepr^
fi dice , de quali fußero già poffati cinque anni >
fia lecito ad ogn\'uno per tali caufe ricorrere da
quelli Magifirati di quel luoghi dove fi ritrovera
eolui , 0 coloro , contro d\'quali farà pretefo ,
che di ragims fi puo fare j é^" quello , che li dettt

C0i\'

-ocr page 667-

der Stadt van BES AN CON. 505-

XXXVII.

En om dat\'er ónder de Bankhouders gefchillen plen-
gen tc ryfetl , foo word verklaert dat de Conful , ende
Raedsheereri , te verkiefen als voren , authoriteyt moe-
ten hebben i öm alle en allerhande twiften te befli/ren ,
die ender de handelaers mogen voortkomen over wat
gefchillen fy mogten wefen , die onder haer mogten ry-
fen uyt fchriftuuren , of handelingen of appoindie-
menten van handelingen gefloten in de plaetfen van
d\'eygenfte jaermarkten : Item , van allerhande partyen ^
betaek boven \'t proteft in eenige deelen des Weerelds
Van wie dat mag wefen , wegens Wiflfel-briéven uyt ge-

feven in de eygeiiftè jaermarkten ; Enhy word voor
andelaer verftaen , die eenige partyen fal invorderen ,
öf betalen , of uytgevcn of trekken op Wiflil in de ey-
genfte jaermarkten , of fthoon hy geen Bankhouder fbil
wefen ; daer in vervat wordende de gefchillen turtbheu
handelaers , en makelacrs , cn over de voorfeyde faken
fullen fy vonniflen gelijk haer lal goetdunken na recht
te behooren , alleen inficht nemende op de waerheyt
Van de faek, alle krakkeel ter zy den ftellende, fonder fig
te bedienen van termyiien , eiTmet kortheyt van tydt^
volgens Koophandels ftyl , nochtans fal het niet geoor-
loft wefen aen de gefeyde Conful en; Raedsheeren ken-
nis re nemen , en te vonniflïcn over faken , en gefchil vatt
Koophandelingen , of fchriftuuren in de gefeyde jaer-
markten gemaekt , van welke nu al vyf jaren mogten
verloopen zyn , nochtans uytgefonderc wanneer daer ge-
eyfcht wièrdtden inhoud , quytingen , blijken , en an-
dere fjken van partyen, die in de gefeyde jaermarkten be-
taelt mogten wefên , of fchoon daer vyf jaren mogten
verlopen zyn ; over wélke fakende geleyde Magiftraet
infgelijks geen Richter fal wefen als boven , noch over
andere oorfakeil , en gefchillen van Koophandelingen j
of fchriftuuien gemaeKt inde gefeyde jaermarkten als
boven gefeyt is , die nu al vyf jaren mogten verloopen
zyn , en dus moet hetecn yder geoorloft welen over
foodanige faken fijnen toevlucht te nemen tot dc
Magiftraren der p\'aetfcn waer hy den génen af de
gene fal vinden , regen de welke hy fc eyfchen

fal

-ocr page 668-

î^oS . Ordini di Cambii,

ConfoJe , e CanfigUeri , o due dt loro cencordi giH\'
dicharanno , fia ßntenza ferma fiablie ,
quale fi dehba eßeguire , per la quale eßecutio-
ne pajfano li Giudici cßcnderfi in quelle diligtnze ;
che il pareranno , e far pagare al creditore dal
condannato , e\'tiaadio dell\' effetti , che fi trovaffero
in q ial fi voglia porßna toccanti al debitors ,
mn effeq iendo il condannato fta obligato pagare poi
il fententiato il V appellatione con tutti Pintereff »
e plie dieet per cento per pena di non havere ejfc
gitito , li qaali fiano applicati alla Camera delli fit-
detti lllufirißtrni Signari Procurateri. Intendendo
che ogn\'uno dalle parti pojfa appellarfi della fenten-
za di detti Confole , e Configlieri dentro da otto
giorni da qaello della fentenza , la quale appella-
tione non retardi pero l\' eßecutione della fentenza j
anzi il condannato fia obligato pagar fuhito , non
ofiante la detta appellatione , le quali appellationi
dehhano eßer prefentate dinanzi il Senato di Geno\'
va fra un mefe da contarfi dal giorno , che la parte
fi ßara appellata , é?\' il Senato per detta appella\'
tioni haurd du deputare tre Cittadini Giudici a ri-
vedere la Jentenza di detti Confole , e Configlie-
ri , & quella Confirmare , rivocare , riformare ift
tutto , 0 in parte ßecondo che a loro parera conve-
ner fi di Giußitia ; la h alia de\' quali durera per ßi
?nefi\' di contarfi dal giorno della deputatione : \' &
perche aile volte occorre , che fi domandi qualche
abfente per mezzo de Curatori , ß dichiara che
tal Curatore debba eßer dato per \'detti Conßole , ^
Configlieri con far proclatnare , o
domandare
qucsndo fono coadannati li Banchieri , o la maggiof
porte , fe viè alcimo , che vogli accettare tal cura ,
e
di. pik far citare , o fia domandare par particolar-
mente
dj i banchieri della médijima natione , fe ve-

ne

-ocr page 669-

der Stadt van BES AN CON. 505-

ftl hebben , en hy mét reden kan doen , en wat de ge-
lèyde Conful , en Raedsheren , of twee van haer ovcr
een komende fullen oordeelen , moet een vaft en goet
■vonnis wefen , dat gc-executecrt dient te zyn , door
welke executie dc Richters fich konnen uytbreyden tot
fuiken vlyt als fy goet fullen vinden , cn aen den Credi-
teur van den gecondcmnecrdèn doen betalen oock met
d\'cfFeden die gevonden mogten worden by eenig per-
foon den fchuldenaer acngaende , en degecondemnectde
niet voldoende fal daer na gehouden zyn het gevonnisdc
tc betalen in\'t Appel met alle de interefièn , cndaerboven
tien tcn hondert tot ftraf vati niet voldaen tc hebben ,
die geappcliceerr fullen worden voor de kamer van de
voornoemde voortreffelijke Heeren Procuratoren Ver-
ftaende dat yeder van de partyen mag Appelleren van \'c
vonnis der gefeyde Confuls, en Raedsheeren binnen acht
dagen na defentcntic , welke Appelleren nochtans d\' exe-
cutie van dat vonnis niet moet verachteren , maer de
gecondemneerdc fal gehouden zyn terftond te betalen ,
niet tegenftacndc het gefeyt appelleren , welke Appellen

feptclènteert moeten\'worden voor den Raed van Genua
innen een maend , te rekenen van den dagh , dar par-
tye gcappelleert hebben fal , en den Raed fal tot de ge-
fèyde -r^pelJen hebben ce deputecren drie Borgeren tot
Richters\' cm het vonnis t\' overfien van de gelèyde Con-
ful , en Raedsheeren , cn dat te beveftiegen , te wederroe-
pen , en te
reformeeren in alles of in een gedeelte foo
als fy na den Recht füllen goetvinden te behooren ; welker
gefag les maanden fal duuren van den dach der deputatie
re rekenen , en om dat het fomtyts gebeurt , dat iemand
die abfent is geroepen word door middel vanCurateu-
ren, foo word verklaert dat fuiken Curateur moet ge-
geven worden door de gefèyde Conful en Raedsheeren
niet te doen aytroepen , ofvragen wanneer de Bankhóu- "
ders of het meefte deel der felvige t\'faem vergadert zyn ,
of er iemand is ,
die fodanigen beforging op fich wil ne-
men , en boven dien doen dachvaerden , ofwel hyfonder-
lijk, twee Bankhouders vande iclve Natie, foo fy daar
nasgten wefen j of andere , doen afvragen om di£ befor-

-ocr page 670-

î^oS . Ordini di Cambii,

m fono, 0 altri, ad accettare la cura , e quändo non
Vaccett\'mo fi procéda in proveder di Curafore, di perfo-
na idonea a loro giudito contra cui agitera , le fen-
tenze , che faranno date contra detto Curatore habbino
termine d\'un mefe ad appellor fi dal giorno della fenten-
za , la quale appellatione mm retardi Veffectitione, co\'
me fopra , e nel refio dette fentenze data contra cui fi
voglia, por mezzo de\' curatori habbino quel vigor0, e
forza, e fiano nel gardo come 1\'altre fentenze dette di
Jijpra ; li Giudici dell appellationi non paffano , en
debbano attendere ad alcuna nullith di p,-ocejfo , ma fo-
lamente haver rifguardo alli meriti della catifa , é^ at\'
tef a la fola verita ; Dichiarando , che non ofiante il
prefmte capitolo non s\'intejida derogato aW autorita , che
v:en data alli detti Confole , e ConfigUeri dal Principe di
quel hiogo dove fit faramo dette fiera.

MDGXXXVI. a 14. di Febraro.
CI aggiunge , che Ic appellationi delle fentenï®
\'^del Magißrato di fiera par quanto puo coneer-
jiere l\'intereflfe delle natioui foreftiere fi faccino , e
finifehino nelle proprie fiere da cinque Giudici trc-
di natione Genovefe delP ilklFa qualita del Confo-
le e Gonfiglieri, e li altri doi della
nationefaraftic-
re da eleggerfi detti cinque giudici da detti Confo-
le e Conliglieri e da quelli , che intervengono a
mettcr i! conto delli nominati a tal carico
refie-
ranno elettî quelli , che riporteranno maggior nn-
incro di voti , & in detto Magiftrato prcfiderà il
maggior d\'età delü tre Genovefi, eper ledifFerenzc
poi, che potelTero nafccre frä Banchieri Genoveii
fi olll-rvi il detto Capitolo 57. che ba da reftare in
fua forza,
e vigore, come per Decreto de! Senato
riccuuto per il K\'iagnifico G:o : Antonio Sambuceto
Cauccilicrc.

XXXViîI.

-ocr page 671-

der Stadt van BES AN CON. 505-

ging aen te vaerdcn , en wanneer fy die niet wilkn aen-
vaerden , te pxocederen en tot Curateur te fteJlen een be-
quaam perfoon na haar goetdunkken tegen wien men
fai aengaen, en de fententien, die tegen dengefeyden
Curateur gegeven fullen zyn, mogen den termyn vail
cen maend Jhebben om t\' Appelleren van den dach der
fcntentie , welk appelieeren d\'executie niet moet ver-
achteren als vooren ; en vooits füllende gefeyde fenten-
tien tegen iemand gegeven , doormiddel vanCurateuren
de kracht en ftand houden ; en in den felven graed zyn
als d\'andere fèntentien voorfèytjen de Richters der Appel-
len mogten noch moeten geen acht fla^n op eenige nulli-
ten van Proces , maer alleen inficht nemen op de gront
van de faek, en de waerheyt alleenig aenmerken ; Ver-
klarende ï dat niet tcgenftaende den tegenwoordigcn
Artykel \'t gcfag niet veiftaen word vermindert te zyn ,
dat gegevén is aen de gefeyde Conful, cn Raedsheeren
van de Vorft der plaets waer dc jaermarkten gehouden
fullen worden.

MDCXXXVI, den 14. Eekuary.

Hier yford hy gevoegt , dat de pellen yan de fententien
des Mapßraets over de jaermarkten , yoor foo veel fulks het
intereH der uytheemfche Natiën mag raken, gedaen en geeyn-
diirt moeten "worden in de eygenße jaermarkten van vyf Rech-
teren , drie van de natie der Genuejers, en d\'ander t^vee van
uytheemfche, "wdke vf Aß^Jiers moeten verkoren xyn van de
gefeyde Conful en Raedsheeren, en van de gene die daer by kp-
men om de r:keninz^ te ßellen, en van die tot foodanigen amft
genomineert xyn fullen de gene verkeren blijven, diehetgroot-
Jle getal van ßemmen füllen brengenen in de gefeyde Ädagißract
fal de oudße der drie Genuefers prcfideren \' en voorts voar de
gefchillen , die daer mopen ryfen tuffchen de Banl^ouders van
Genua fal dengefeyden
57. ^Jrtykel naer ge kpmen -worden,
die hare kracht en ßant moet behouden , als door \'t bejluyt
van den i{aed overgenomen by den yóortrejfelijken phan iXn\'
\'tony Samhucetoi Cancdier.

(xj) XXXVIII.

-ocr page 672-

5x5

Ordini di Cambii,
XXXVIII.

Si prohihtfce il concedere ßqusßri in detti fiere fah»
fer quelle cofe , che dip endsjjero da\' negotii fatti in dette
fiere, e fra trattanti y e trattanti,

XXXIX.

Che in dette fiere fi debhano oßervare folamente lifu\'
detti capitoli, ^ ordini, gl\'altri, che in Vavenire
jfaceffe il Senato. Dichiarando , che fe occorreffe qual"
che cofa in dette fiere, che non foffè efprejfa in detti ca-
pitoli , fi debha fervare il fiile mercantile fin qui indet\'
te fiere ufato , ne fi debha in alcuna parte attendere >
overo oßervare li Statuti di Genova , anzi s\'intenda ef-
prejfamsnte per il negotij per l\'adietro fatti » ér che in
Vavenire fi farenno in detti fiere , ^ di eße per Getto\'
va, derogato al P oßervanza di detto Statuti , o per
quefio capitolo refii derogato di piti à tutti gPordini,
che cintra gli fud&tti capitoli y e ßile ßn qui fußero sßti
fatti.

P R Ï-

-ocr page 673-

der Stadt van B E S A N C O N. 327

XXXVIII.

Daer wort verboden verfchil goed in bewaring te geven
op dc gefeyde jaermarkten, bchalven wegens de {äken,die
de verhandelingen in de gefeyde jaermarkten mochten
aengaen, tuflcnen handelaers en handelaers.

XXXIX.

Dat in de gefeyde jaermarkt alleen onderhouden moe-
ten worden defè voorfchrecven Artykelen en Ordonnan-
tiën , en andere, welke in het toekomende den Raedt
noch mag maken. Verklarende , indien er eenige fae^
in de gefeyde jaermarkten de voornoemde

Artykclcn niet uyrgedrukt wclélS^gt; dat daer in de
ftyl des Koophandels tot nu toe by de gefeyde jaermaikccn

februyktonderhouden moet zyn , en dat men in geenen
eele moet acht geven noch nacrkomen de Statuten van
Genua , macr dit wort uytdrukkelijk verftaen van dc
handelingen voorheen gefloten, en die voor het toeko-
mende noch gefloten fullen worden in de gefèyde jaer-
markten , en van die uyt Genua, is \'t nacrkomen van de
gefeyde Statuten afgcfcnaft, cn by defen Artykel blyven ,
dacr-cn-boven alle d\'ordonnantien afgefchaft, die tegen
4c voorfchreven Artykclcn cn ftyl tot nu toe gemaakt
naogtcn zyn.

P R I-

-ocr page 674-

2X8 , ■

PRIVILEGGI

benignamentc concçflî per le

fier e di BOLGIANO

della

SERENISSIMA ARCHIDUCHESSA

\' CLAUDIA d\'AUSTRIA, &c:

C L, A CJ D IA relit a vedova Archiuchejfda d*
Auflria , Duchejfa di Borgogna i Landgravin
d\'Alfktia^ Nata Principejfa diTofcano , Dal"
Sacra Ca/âre^ M\' inftituita, flenaria Go-
wnatrice, Conturice,

E Fiere di Bpigiano già molto tempo in-
trodotte & fempre frequentatie dal con-
ycorfo de Negotiani forallieri Tedcfchi,
e da iioftri fuditti ancora çoj mautene-
re i\'elïer loro prirniero dalla ficurezza & qua-
lité dell\' efito ; hanno infieme goduto fegnalato
augmetno , in rîguardo délia cura perticolare
hainitali per la loro confervatione da Noi, & Sere-
riiffimi Sigri , noftri Antecelïori Arciduchi d\'Au-
flra Rcgnanti in quefta Provincia Tirolenfe, non
obllante, che fin\'hora , non fiano ftate munite di
fpeciali prerogative , che pur fogliono rendere le
Negotiationi moito più riguardevoli , e di mag-
gior commodo à quelü , che le patticano, 11 che
ofiêrvatofi dalli Mercanti, chc con grandiffimo af-
fttto , & utile concorrono di continuo à quelle
Fiere, & conofciuto il vantaggio, che puo rende-
re qualchç privileggiata çoiiceffione , drizzata à

quefta

-ocr page 675-

319

PRIVILEGIEN

Gmftig toegefiaen voor de jaermarkten
van

BOLGI ANO,

de Doorluchtigfte Aertsbertogin
CLAUDIA van OOSTENRYK,

CLAUDIA naergelaren Weduw Aertshertogin
van Opftenryk , Hertogin yan Bourgundien ,
Landgravin van Elfatien , Geboren Prlnces van
Tofcanen , door fijne geheyligde Keyferlijcke
Majefteyr ingefl:elt tot volkomene Gouvernante ,
cn Medevoogdeffe, &c.

De jaerm irkten yan Bolgiano over langen tydt inge-
voe\'^dt en altyt
gefrequemeert door het t\'Jamen le-
rnen yan uytlandtfche Duytfche Kooplieden, als oo^
yan onfe onderdanen^ met haer te mainteneeren dat
fy d\'eerfte Jouden zy» verjekertheyt en aert yan uytflagh
hebben t\'Jamen merkj^i\'tjken aenivas genoten , ten aen^ien
yan de hy fonder e forg yoor haer gedragpi hy Ons , en de
Heeren onje Vborfaten , ^ertshertogen yan Ooftenry\\ ,
genten in defe Provintien yan Tirol, niet tegenftaendeü, fy tot
nu toe niet yoorßen zyn ge^vecft
met* fonderlinge yoorrechtcn,
die nochtans de Koophandelingen veel aenjicrili]ker plegen te
maken , tot meerder voordeel van die gene die daer mede om-
gaen. \'t IVelk, aengemerki yan de Koof lieden , die met veel
yvcr en nuttigheyt geduurig tot defe jaermarkten t\'famen ^o.
men „ en
het voordeel gekent , dat eenige geprivile-
gieerde vergunning tot dit eynde gefchikt daer ^n toe-
■ ■ (x 5) ^^en.

-ocr page 676-

Privileggi

quello fine , Hanno fatto pafTare humiliflimo mo-
tivo dc\' loro defidery in quello propofito à la no-
ftra notitia ; che con particular difpofione ci hà
fatto inclinare ^d applicatui Tanimo, in conformi-
tà del noliro Angular oggetto à la protettione del-
le fiere , & Negotianti fiefiî. Onde con matti-
ro configHo , e certe fcienza affin che refti mag-
giormente ftabilito il corfo de traflSchi da quelle
provifioni, che per noi fi conofcono opportune al
beneficio , & fodisfattione univerfale , annuendo
alie honefto quanto humile confideratione fatteci
progere per parte de predetti Mercanti, habbiano
dcliberato di Glementiflimamente , come in effet-
to per vigore delle prefenti concediamo à le fopra-
dctte fiere di Bolgiano, & tutti il Mercantie , che
in quello pro tempore negotieranno, il Privileggi-
prerogative, immunità, eflentioni, & ordini, che
qui epprelTo faranno diftiiitamcnte fpiegati ; Con
rigorofo noliro commandamento , che debbano
da cadanno, à chifpetta, ^uftalaferie, e loro con
tinentia invsolabilmente ollervarfi , e confervarH
fotto quelli più fevere pene, che à Noi parenanno,
Callando noi, irritando, & per nulle dechirando
tutte le conflitutioni, & ufi , chc faceffero effètto
contrario.

Priemieramente dunque coticediamo,
& commandiamo.

L

che ogn\' ^nno nella fey a di S. Bartholomeo fa fat--
ta elettione far pluralita de voti dalli Mercanti delta Con-
trattatione di m Confole , e due Configlieri , quali hahbia-
no auttontd in tempo del Fiera , quella durante , fri-
vative tn pritfta I\'njian^a di riconofcere , terminare , & giu-
dicare er maggtor mmere de vott tutte le litti , caufe , dif-

ferenKe

-ocr page 677-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

hrengm , hebben Jy d\'ootmoedigße beycieging van hare be-
geerten in dit opfet tot onfe /(ennis dben /(omen , \'t ive/y^
met fonderlingc di/poßtie ons heeft doen inclineren om onfe
gedachten daer aen t\'appliceeren , volgens ons hy(onder ooe-
merk, tot hefcherming van de jaermar^en en de JKjooplieden
felfs. Waer door wy met rijpen rade, en fekere yvetenfchap,
ten eynde den voortgank, der K^ophandelingen meerder be-
vefligt mogt wefen , voor de proviflen , Welke wy bequaem -
l{ennen tot algemeene welflant en vernoegen , toeßaende de
eerlijk^ foo wel als ootmoedige confideraiten aen ons doen
voorßelle» van weqen de voornoemde Kooplieden feer goe-
der tier lijk gedelibereert hebben , gelijk. tn der daet uyt
fyacht der tegenwoordige vergunnen aen de voorfeyde jaer-
markten van Bolgiano , en alle de Fjjooplieden, die in de fel-
ve voor een tyt fullen handelen , de Privilegien , voorrech-
ten , immuniteyten , exemptien , en ordonnantiën die hier
na onderfch^ydentlijk, verklaert fullen worden ; met flrengh
bevel, dat defelve moeten van yder een die fulks ma^ aen-
gaen na haer gevolg en inhoud onverbrekelijke naer gek$men
en onderhouden worden , onder foodanige geflrenger ftraf-
fen als wy fullen goet vinden , vernietigende , krachteloos ,
en van geender waerden verklarende alle de Conflitutien^
en gewoonten, di\'e hier tegens jlrydig mochten wefen.

Voor eerft dan vergunnen wy en
beveelen wy.

I.

Dat allede jaren op de jaermarkt van St, Bartliolomcus
vttkiefing gedaen worde door raeerderheit van ftem -
men der Kooplieden in die handelingen van Conful, en
van twee Raedsheeren , die autoriteyt moeten habben
ten tijde van de jaermarkt; en defelve geduerende , pri-
vatelijk in d\'eerftc inftantie kennis te n«men, termijnc-
ren , en te vonniflèn by meerder getal van ftemmen
Over alle twiften , faken , dilferentien en gefchil-
len , die tegenwoordig mogten zijn aangevangen,

of

-ocr page 678-

3 Privileggi

ferenze, eontroverje, che alprefinîe mn fojferoprln-
cipiate , overo introdotte ; avanti altra Giudice , mâ chs
vertijfero , éf quovifmodo fortir potejfero per occajione
de Camhi, prefianze de danari, intere/Jî , depofiti ptr
fiera , aggi, congre, e vendite dj mercantie con loro
annejji , cormejfi , ér dipendenze da negotiationi delle
Fiere fie {fe frà i medefimi Mercanii , fiano foraflieri ,
- terrieriy ricchi, & poveri, Eotteghieri , Merchiari &
(ilteri, che tengono Bottèghe aparte y e Banchi, di qua-
lunqtie Natione y fiato, econditioney che tutti s\'intendono
fotto pofii al prodetto Magifirato.

II,

Mà quelli, «0« che fono Mercanti , che non hanno
Negotij , neBotteghcy henchepigliaffero, é^çomepraf
fero rohhe per ufo loro , ér anco ne vendeffero à Mer-
canti ■> come pure lipaefani, é
^fudettiy che frà loro ne^
gotiajfero vini, hiade y animali, pel ami > cofefimili,
che mn fono attinenti alia fiera non debbanofoggiacere al\'
ia Giudicatura di detto Magifirato.

III.

Sara lecito ancora alii Marcantifar conveniere, 0 ca-
fiigare dal predetto loro Magifirato li Conduttori, Jpedi-
tori, !attori, che trafcurajfero la huona cufiodia,
milfiona, condotta, fpedittione di merci loro commef
fe , éyparimente H Carrattieri, Caullari, Barearoli ,
che per mgligen\'ia non conduranno opport-mamente, &
cafladirannofedelmente le merci in tempe de fere, ér anco
fuori
) fi che da tali mancamenti vcniffero cagionati a
Mercanti aggravy , damai, over difcredito , aller oh-
he detriniento alcuno; li che pero s\'intendi quelle perfo-
ne y che conduranno y é" fer vit anno à heneficio delleprC\'-
prie fiere, e non per tranfiti.

IV. Si

-ocr page 679-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

ofgcbragc voor ceu anderen Richter ^ maer die fouden
keeren , of in eeniger voegen uytvallen by gekgent-
heit van Wilfelen, o\'p het uitkhieten vän penningen ,
incereften ^ verpandingen wegens de jaermarkt, adien;
in koop cn vcrkopmgen van waren daer acn vaft zijn-
de , nevens gaendc en hangende acn de verhandchn-
gen van de jaermarkten felve tuflchen die Kooplieden,
lict zy defelve uytlanders of inboorlingen mogen we-
fen , rijke en arme, Winkel-houders, Kramers en an-
dere , die byfondere winkels en Bankken hebben , van
wat Natie , ftaet, en conditie fy zijn , dat die alleen ver-
ftaen worden onder, den voornoemden Magiftraet te
ftaen. II.

Maer de gene , die geen Kooplieden zijn , dicgccOe
Koopmanfchappen noch winkkclen hebben , of fchoon
fy tot haer gebruik eenige waren namen en kochten »
cn ook nöcn aan Kooplieden verkochtcn , gelijk toch
onfe lantlieden , en onderdanen, die onder haer moch-^-
ten verncgotieeren wyncn , vruchten, vee , vellen , en
diergclijk\'fce faken , die tot de jaermarkt niec behooren ,
moeten niec ftaen onder de judicatuure van de gefeide Ma-
giftraet.

III.

Het fal den Kooplieden noch geoorloft welen te doen
aenfprcken en ftraffen by haren voorfchrevcn Magi-
ftraet de voerlieden , beftclders cn faéleurs , .die ver-
wacrloofen mögten de goede bev/aring , affending ,
vervoering, en beftelling der waren haer aenbevolen ,
en infgelijks de Karre-licden , Aennemers , cn Schui-
ten voerders , die door onachtfaamheit dc Koopm.an-
fchappen niec tijdig mogcen beftcllen , noch getrouw
bewaren ten cijden der jaermarkten , cn ook daer bui-
ten , als door foodanige nalatigheden de Kooplieden
befwacrt , befehadigt, of wel in difcredijt mogten ko-
men , en hare goederen eenigfins bedorven zijn , \'t welk
nochtans verftaen word van de perfoonen die iets (uilen
doen voeren en fig bedienen toe bevordering van die ei-
gene jcermaikteu , cn met van die flechts daer door reifen.

IV,

-ocr page 680-

354 Priviîeggi

IV.

Si farà elettîom , corne fopra , d\'m altro Giudi-
ce , e due Conßglieri di féconde inflanza à quali f\'f"
fmo effer introdotte le appellationi dalle fentenze
del primo Magißrato , dovendo quelle del fecondo ef-
fere inappelltthili , fenza che fe rie poffa ritardare V om\'
nimoda eßecutione , fotto qml ft voglia preteßo d\'âne-
rior ricorfo.

V.

Seguite Velettîoni delli predetti que Magißrati fianù
tenuti darne humilmente relatione aW Altezza Noßra
per riceverne la noßra Clementißima approb»îione , co-
me per
I\'Anno già Jpirato furono da Not benignamente
approbatf per Conjule Orfenßo Brocco , Conßglieri
Gioanni Simondni, e Tomafo Tafia ; (f^ par Giudi\'
ci dl Appello Gio : Pietro Oliv eri di Verona , SigtS\'
mondo Zolicoffler , é?\' Giovanni Koch , éf per P anno
per efente principitato S. Andrea paffato 1634. fino S.
Andrea poffimo 163 s • vengono da Not benignamente con-
firmati nelP Officio di Conjule Giovanni Simoncim , Con-
figUeri Georgio Reiter , Sigismunde Zolicoßer ,
per Giudici d\'\' Appellatione Ortenfio Brocco della. Na\'
tion Clemana , Pietro Zanobio , Tomufi Tofca delP
Italiana,

VI.

Li enrichi doiiranno duare per un armo contintti
potenda quelli , che fojfero flati Conßglieri effer elet-
ti confuH , anco Giudice AppePatione , con ejpref
fa circonfpettione pero , che quando il Confule farà A\'
le manno, U due Conßglieri fiane Italiani , il Giudit^
de Appello perimente Ita\'iano , é^ i fuoi que Conßglie-
ri Clemani, e converfé , il che fimpre ft doverà of-
fervare.

Vil S^

-ocr page 681-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

IV.

Daer fal verkiefing gedaen worden, als vooren van ecn
andere Richter , en twee Raedsheeren tot de tweede in-
ftantie , aan welke d\'Appellen gebragt konnen zijn van dc
vonnifTen des eerften Magiftraets , die van den tweedcis
niet te/A ppelleren zijnde , fonder dat allerhande executie
vertraegt worden mag, onder eenig voorwenden van hoo-
ger toevlucht.

V.

De verkiefingen vandc tweevoorfdKreevenMagiftra-
ten gevolgt zijnde lullen fy gehouden wefen daer van
ootmoedig Relaes te
docr, aan onfe Hoogheit , om daer
over onfe Goederticrne approbatie t\' erlangen , gelijk op
het even voorgaende Jaer van Ons gunftig geappropeert
wierden tot Conful Hortenfius Broceo, tot Raedshee-
ren Johan Simoncini , cn Tcmafo Tafca j en tot Rich-
ters van d\'/ Appellen Johan Pietcr Oliviers van Verona,
Sigismond ZolicofHer , en Johan Koch , cn voor het
tegenwoordig aengevangen jaer van S. Andries voorle-
den 1654. tot S. Andries naaftkomende 1635. van
Ons goetgunftig geconfirmeert worden in hct ampt van
Conful Johan Simoncini , van Raedsheeren, Georgius
Reiter , en Sigifmondus Zolicofilcr ; en tot Ricl>rers
over
d\'Appellen Hottcnlïus Brocco uit de Hoogduyfche
Natie , Pieter Zanobius , Tomafb Tafca uit dlraliacn-
fche.

VI.

De bedieningen moeten een jaer lank duuren, können-
de de gene, die Raedsheeren geweeft zyn, tot Confuls
vcrkooren worden, gelijk mede de Richters over d\'Appel-
len , nochtans met d\'uitgedrukteomfichtigheit, dat wan-
neer de Conful een Duitfcher fal wefcn, die twee Raeds-
heeren Italianen moeten zijn , de Richter over d\'Appel-
len infgclijks een Italiacn , cn fijne twee Raedsheeren
Duitfchers, en foo in tegendeel, \'twelk men altijt ial
moeren onderhouden.

VII.

Als iémand van die verkorene door wettige verhin-
dering op de jaermarkt niet kon verfchijnen,"noch fijn

ar»T pt

-ocr page 682-

s Privileggi

VIL

Se alèum de gVeilettî per legîtîmo trnpedwmiù «on
potejfe comparïre in fera , é^ complre alP officio fuo >
overo fojfs in qualche caufà intereffato j o legitimamen-
te fojpetto ad alcuna delle paru, poffano in ogni uno dél-
it predetti cafi li Magifirato attuali per quella fola fie-
ra , & occafione rejpeéîivè far elettione di altri fogetti
foßicienti, qaalificati , che dehhano fupplire , &
babhiano Vobligo fiejfo del giuramento de Magifirati or-
dinarii.

viii.

Le giudicature dehhano far fi fummarmente con lofitl
mercantile , udite le ragimi delle par tie , riguardatetl^
fola ver it a del fatto, fenza formation di procefiofollenne i
figure , 0 fir ep ito di giudicio, à" fenz\' alcuna recogni\'
tione alli Giudicï délié loro fàtichê.

IX.

Quelli , che Volejfere appelarfi dalli ftnienze di prhnH
infianza hahhiano termine de farlo per tutto il giorno
fequente à quello dello fentenza , qual fpiratù cadaiio
immediate dàl beneficio deIV appellatione,

X.

Li Trattanti faranno elettione anco d\'im Notaro »
overo CancelVere da efifer confirmato da noi con
precedenza di giuramento attuale , il qual fia obli-
gato tenere con efifatta diUgenza tutti gV Atti atti-
nenti alla fiera , éf\' Magifirati predetti regifirati
nelli Protocolli prcprii defiinati à queß\' effetto
Idiama ledefcO
, & Jtaliano conforme la prattica,
commodité^ e quaditàl delle parti, quali protocolli i^\'*
jteme con li Proceß , e tutte le altre fcritture atti\'
nenti alla fiera doveranno da ejfo Cancelliere efifef
ionfervati in un\'\' Archivio publico , che farà deputato

nella

-ocr page 683-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

ampt YoJdocn , of aen eenige faek geintereffeert wefen
mogt of wettig fufped by een der Pai tyen , foofuJIen,
in yder van die gefeyde voorvallen , d\'aenwcfende Magi-
ftraten alleen tot die jaarmarkt en oorfäak refpeftive j ver-
kiefing doen van andere bequame en gêqualificeerde per-
foonen , .die fuiken plaets moeten vervullen , en de felve
obligatie hebben van beëedigde door de gewonelijkc Ma-
giftraten.

Yin.

De judicatuuren moeten kortelijk met Koopmansftyl
gedaen worden , deredenen van partyen gehoon zynde ,
alleen
inficht genomen op de waeilieyt van de faek , fon-
der een gewoonelijk^proces te formeren , noch aenfien of
fwier van gericht , en fonder eenige erkenteiais aen de
Richters te geven voor haer moeyten.

IX.

Die van de fententien ter eerfter inftantie mogten wil-
len appelleren , lullen den termyn hebben om dat te doen
van geheel den volgenden dach nacr het vonnis , die ver-
loopen zynde vervallen ly onmiddelijk uyt het beneficie
van t\'Appelleren.

X. .

De Handelaers fullen noch de verkiefing doen van
den Notaris , of Cancelier , om van Ons beveftigt te
•worden met het voorgaen van een dadelijke eed die
geobligeert wefen moet met ernftige vlyt al\'e de be-
dryven t\'onderhouden tot de jaermarkt behoojrcnde ,
en dc voorfeyde Magiftraten geregiftreert in de\'eygene
Protocollen tot dien "eynde gefchikt in de Hoogduyt-
fche en Italiaenfche Tael volgens de praftyk , het ge-
mak , en qualiteyt van Partyen , welke Protocollen,
met de Proceflen , en alle d\'andere fchuftuuren tot de
jaermarkt behoorende van den Cancelier fullen moeten
bewaert worden in een publijke plaets tot bewaring der
ftaets-fchrifïen , die by de kooplieden felfs gedepureert
(YJ fal

-ocr page 684-

538 Priviîeggi

neUa meäefima Cïttà de Bolgîano dalli Mercantîßoß ,
quali anco tajferano le mer codi ch\'egli dourâconfeguire ,
éf eleggeranno parimente un publico Wtdello giap ctio
per hijhgni e fervitio delli predetti loro Magißrati,

xr.

Che r autorita di efß Magißrati debba durare fol^\'
mente per tutto il corjà della Fiera , ne più olfro pa^\'^
federe per giudicare, fia pero lecito al Confié ^Con-
figUeri di efeguire , é^ far effcguin le Jentenze tsHto
della prima , quanto della féconda infianza , eiiant
dopo finita la Fiera. Con obligo in oltro alli Magt\'
fin aii, ô" Giudici fmri della Citta di Bolgiand in qu^l
fi voglia luogo di quefia Hue al Contea di dovere à re»
quifitione di detti Conjidi , e Conßglieri concedere eße-
cutivamente tutti lifußraggi neceß\'arij > Ù" opportutH
pgr la finale ejpcutione delle predette loro fentenze,

xir.

Corne pare il tnedefimo Con fuie haurâ facoltà di pre-
eedere ér concedere arrefii perfonali in Bolgiano contrd
ferfiom fotto pofle alla Jùa Giudicatura , legitimamen-
te Jbfpette di fag a , nel tempo di fiera , é?\' arichiefia
■ del Confule ßiefß , il medefimo ßa effeguiio da ogni
Giudice di qual fit voglia lucgo di quefio fiato , con obli-
go . dopofegtnto l\'effetto , & ficurrczza delle per fine
arreßate y di darne fubito raguaglio al Confule , e Con-
ßglieri , fiènza dilatione aie une.

Et fimile libertà fi dour à eßendere anco aile fq^^efira-
tinni di Mercantie in tempo di fiera , eßißenti in qatl\'
fi \'L\'oglia luogo di queßa Duc al Contea j con oferva^\'e
quanta di fopra e Dichiarato,

XÎIL Sftc-

-ocr page 685-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

fal zyn in dc felfdc Stad van Eolgiano , die noch de wa-
ren fullen taxeeren welke hy fäl moeten trekken , en
infgelijks een publijken Pedel be edigt tc verkiefen tot
gebruyk cn dienft van hare voorfchreven Magiftratcn.

XI.

Dat d\' autoriteyt van defe Magiftraten alleen geheel den\'
loop van de jaermarkten moet duren , en dat fy niet Tan-
germogen fitten om te richten, nochtans moet het den
Conful ende Raedsheeren geoorloft zyn tc execntceren ,
en té doen cxecuteercn de vonniflen foo wel\'van d\' eerfte ,
als van de twccae inftantic, ook na darde jaerrnarkt gc^
cyndigt fal welen. Met verplichting, daer-cn-boven voor
de Magiftraten en Rechters buyten de Stad van Bolgiano ,
in wat plaets van dit Hertoglijk Graaffchap het welSmagj
van \'c verfoek van de gefeide Confuls en Raedsheeren cxc-
cutivelijk tc moeten tocftaen alle dc noodige cn bequame
byftänden tot,de finale executie van hare voorièyde von-
nilTen.

XII.

Gelijk even de felve Conful macht hebben fal te proce-
deren
cn pcrfonele arreftcn toc te ftaen in Bolgiano tegen
perfoonen aen fijn judicaturc onderworpen , wettig ver-
dacht van te willen vluchten, in den tyc der jaermarkt,
cn op\'t verfoek van de Conful felfs, fal dat geexecutcert
worden van alle Richters in wat plaets van deftn Staet
het mag wefen, met verbintenis naer het cfFeat en dc
vctfïkering van de gcarrefteerdc perfoonen gevolght ,
van tcrftont daer ovcr bericht te geven aen den Conlul,
cn dc Raedsheeren, fonder cenige uytftel.

En gelykc vryhcyt fal noch moeten uytgeftrekc worden
tot in het bewaerderhand ftellen van Koopmanfchappen
in den tijt der jaermarkten, op wat plaets vanditHetr
toglijk Graeffchap die mogten gevonden worden , met
naer te komen het gene hier boven vcrhaelt is.

()\' a) XIII.

-ocr page 686-

34© Privileggi

XIII.

Succedendo akunfallimmto ■> dffincheli Mercantïinte-
rejfatï non refiino defraudati de loro giufii crediti , il
ConJiJe hahhi autorité di fi\'queflrare in tempo di fiera^
Mercantie , ragioni , ér crediti , che fipettajfero alli
Mercantie faïïiti, Dovendo anco altrove in quefla Du-
cal contra li Giudici Ordinary ci requifittiom del Confit-
le y (b\' Confitglieri fiare il mede ftmo; con efipreffa dichia-
rations , é^" conditione da ojj\'ervarfi in alter ahilmente »
che gl\'effetti , ragioni , & attioni di ejfi falliti, re-
fiino à beneficia delli Mer canti Cr editor i j che fi-equenta-
no le fiere di Bolgiana pro rata , ér che di quejto cont-
modo s\'intendino partecipo auco lifiaditti noflriper ihf*
giufiti crediti : Dovendoji, taccante à quefli, attendere la
qualith , ér antianità , o priorità del crédita conforme
alli jiatutidelpaefie, eficlufl tutti gli altri fioraflieripre-
tendentï non qual fit voglia loro antianiti, \'

XIV.

Che mn poffano li Mercanti comprefjt , &• \'âorninatt
nella Contrattatione , che haveranno patenti in flampa
fotto Jcritto dal Confiai e , cfler convenu ti , ne ar.\'efla-
te le perfoue loro fotto quel fi voglia pretefiociv le , cofi
nell andare alle fiere, come nel ritorno alle Cafi hro j
fenza altro Noftro or dine e/preffo, overo del
NoJtroRe-
gimento.

XV.

Se alcuno intendera per Vauverire effcr defcr\'itio nella
Contratione , non poffa ejpr accettato , fi \'non con duo_
terzi de voti javorevoli de Mer ch anti che joffer o pï^^\'^
alla hallotatione nella Contrattatione fieffa,

XVI. &

-ocr page 687-

der Stadt van BOLGIANO. 341
XIII.

Daer cenige baiikeroet vallende, ten eynde de gein-
tereflèerde Kooplieden niet verkort mogen blyven in
Jiare gerechtigde crediten , foo moet de Coniul d\'au-
thoriteyt hebben om in bewaerderhand te ftellen op de
jaermarkt de koopmanfchappen , rekeninge , en cre-
diten ,\' die de falleerde Kooplieden mogten toekomen.
Moetende noch elders in dit Hertoglijck Graeffchap
d\'ordinaire Richters ten verfoeke van de Conful , en
Raedsheeren het felve doen ; met uytdrukkelijke ver-
klaring , en conditie onveranderhjk t\'onderhouden ,
dat d\'elïèiflcn , rekeningen , en aélen van die gefail-
leerde , mogen bewaert blyven tot voordeel van de
Kooplieden Crediteuren, die op de jaermarkt van Bol-
giano komen handelen na dat fy die te eyflchen hebben-,
en dat onfè onderdanen voor hare goede crediten noch
veriïaen worden deel te hebben acn dit beneficie ; moe-
tende ,. haer aengaende , gekt worden op de hoedanig-
heit cn\'t voortgacn des credyts na dc Statute van de plaets,
alle d\'anderc.buytcnliedcn uytgefloten zynde die iets mog-
ten eyfTchcn , niet tegenftachde hare Ichult onder mogt
wcièn.

XIV.

Dat de kooplieden vervaten genoemt in de koophan-
del , die gedrukte open brieven füllen hebben by de
Conful onderteekent , in haer perfoonen niet mogen
betrocken noch gcarrefteert worden onder cpnig Civijl
voorgeven , foo wel in het komen na de jaermarkt ,
als in het wederkeeren na het huys , fonder anderen
Onfen uytdrukkelijken laft , of dien van Onfe Regc-
ring.

XV.

Indien ymand voor het toekomende verftaen fal in de
koophandel opgeteekentte worden, foo fal hy daer toe
niet aangenomen konnen zyn , dan met twee derden
der begunftigende ftemmen van de kooplieden, die daer
tegenwoordig mogtfn zyn in \'t balloteren over den koop-
handel felfs.

(7 3) XVI. In

-ocr page 688-

542. Priveléggi

XVI. .

Ét preche è mc^\'fjario t che li predetti Magißf Uif di
prima, ér dißcmtda inßanzaßqßentinöla ïorp Giuiidit-
tione, ér refpmo, chelorßdeve, bavsranno facoltadi
prscedere con mandati penali pecuniary , pro qtialitate
faäi j ßno alia fumma dt fiorini cinquecento contro li
\' Marcanti difohediente y ér che Jprezzaßero in qual ft vo-
glia modo ß in fatti come in parole il Magiflrato, da ef-
fer opplicate le pene per due terzi al Noßro fifco Arci-
ducale , ér per Valtro terzo a heneplacito del Magiflra\'
to medefimo. Et potendo le confervationi ä Tavoln con
altri .Merceanti intereßati nelle cauje vertenti facilmen\'<
t: c auf are geloßa o Jofpetto y aW incontroreßantoilMa-
g\'firato inßeine .eßere d^ avanzamento di tempo y.e di gio-
vnmento alia fpeditione delle. catfe, devono U Concu!^,
ér Conßglieri come ftn\'hora , continiiar a mangiar i»\'
ßeme, ^ per maggior de ciro fir virß d\'habito different
ie dhl ufo é\'- llhert \'a della fieray ma condecente alii ca-
rle hi lore.

XVII.

■ i.In ohre halhknofacoltè li Magißrate ßeßl» con hi-
fervento , ér affenfo della Contrattatione, d\'imponere tma
rdgionevnle Chlletta ßpra le Mercantie per le fpefe t che
cccorreffero , la quale potra eßere da loro crefciutay ér
diinlnnta , conforme alia qtialita de tempi y ér alterotio\'
m y che dccadeßero.

XVIII.

Polranno ancora il Trattanti, por legitime : &\' reve-
lanti ca:fe prorngarefra loro la ßera , é\'pagamentis co\'
me richiedeffe il bfogno.

XIX.

: 11 Conto di Camhi , per quelle piazze , che ß\'
ranno giudicate necefßirie , a commodo de negotij , fi-

ra

-ocr page 689-

der Stadt vai^ B D L GIA N O. 345

XVI.

En om dat het noodig, dat is de voorfeyde Magiftr.".-
ten vaii ff\'eérfte en de tweede inftantie, het gefach en
refpeél fouden flaende houden dat haer toekoomt, foo
fullen fy de macht hebben om te procedeeren tot het
beftaen in pecuniele boeten , na de qualiteyt van \'t be ■
dryf, tot de fommen vah
vyf hondert Florynen, tegen
d\'ongehoorfame Kooplieden
en dieceniglïns met\'et dacd
of met woorden deji Magiftraet mogten verfmaden , de
boeten t\'appliceren voor twee derden fot onfe Aertsher-
togüike Lahdkift, en voor het andere derde tot belie-
ven van de Magiftraet felfs. Én konnende den ömme-
gank aen de Tafel, met andere Kooplieden in de han-
gende faken geinterelTeert, lichtelijk jeloersheyt of ach-
terdocht verwekken , in tegendeel de Magiftraet t\'fameh
blyvende, tot bevordering des tyrs, en het eerder afdoen
de faken mag helpen, foo moeten de Conful, en Raeds-
heeren , gelijk rot nu toe , voortgaen in \'t famen te eten
en tot meerder aenfien een kleeding gebruyken onder-
fcheyden van de gewoonte cn vryheyt der jaermarkt,
doch pafïèndc mci haer ampten.

XVII.

Daer-en-boven fullen die felve Macht hebben , met het
tuIfchen-komen cn toeftemmen der Handelaren , een
redelijke Colledlie op te ftellen over de Koopmanfchappen
voor de onkoften die daer mogten vallen , die van haer
vermeerdert of vermindert fal konnen worden , volgende
de hoedanigheden der tyden , cn akcratien die fy mogten
ontmoeten.

XVIII.

De Handelaers fullen noch vermogen , om wettige cn
gewichtige oorfaken de jaermarkten en de betalingen
onder haer te verlengen , na de nood dat vereylTchen
mao;h.

XIX.

De rekening: der Wiflelen , in de plaetfen , die
bequaem füllen geoordeelt zyn tot gemak , van
(74; den

-ocr page 690-

344 Prîvileggi

rà poßo ogni ßera daïït predetti, Magifirati con aggîonta,
d altri died Mercanti ammefifinella Contrattione , cioe
Cinqtte per la Natione A\'emana, é\' Cinque Vitaliana ^
- da eßer eletti, confirmait di atmo in anno.

XX.

Li Magifirati hauranno anco facoltà difar elettione
à"\'uno 0 più jhifali fecendo il bijogno , accori enze delle
fiere, con obligo dinominarlialV Âltezza NofiraparPap\'
prohatione , ratificatione.

xxr.

FoßanoilConfale, é\' Configlieri, per maggior auto-
rit a del loro ojfido, <Ùr di qualunque atto publico , opri-
valo da quello dipejidente, ufar per imprefa , ^figillo
unGlobo fignificante il Mondo, con diverfe halle di merci
iegate, & fligate col motto ;

Ex merce piiJchriori, & infcrittione, Sigillum Con-
fulis , & Confiliorum Nundinarura Bulzanenfium , 0
ikiofi niili.

xxir.

Potranno anco U pro detti Magifirati, eTrattantifof\'
mare que gl Ordini, Reole , é-Capitoli daoßfervarfipar
le Negntiaticmi in fiera, che flimeranne propry , é^ ne-
ceffary , con obligo di prefentarli à Noi per Vapproba-
tinne, doppo la quais poßfano poi à loro piacere farli
filampare infiane con le prefenti conceßßone, par la loro
■ piemt inviolahile
, offervanza.

XXIII.

Flnahnente Foi riferviamo , per efpreßo » amplißma
autorit a di poter cc r regere
. mutare, dichiacare refiringe-
re, ampHHcai e , caffare , eb" anco annullare in tutto , o
in parte li fopra dettiCapiioli, ^ cadanno di ejfi, come
elV Altezza
, é^ Ckmenza nofira parera effer più ejpe-
diente in ogni miglior modo, (informa.

OR-

-ocr page 691-

der Stadt van B O L GIA N O. 565-

icn koophandel, fal yder jaermarkt van de gelèyde Ma-
giftraet geftelt worden , met het by haer nemen van tien
andere kooplieden in koophandel aengenomen, dat is
de vyf van de Duytfchen, en vyf van d\'Italianen , die
van jaer tot jaer verkooren en geconfirmeerr moeten
worden. XX.

De Magiftraten fullen noch macht hebben om een of
rwee Makelaers te verkiefen naer \'t verey(khen en de gele-
gentheden der Jaermarkten , met verbintenis van hare de-
nominatie aan Onfe Hoogheyt over te brengen, om geap-
probeert en goet gekeurt te worden.

X I.

De Conful en Raedsheeren fullen vermogen , tot meer-
der aenllen van haer ampt, en tot eenige publijke of pri-
vate ade daer uyt voortkomende, voor haer merkteeken
cn zegel te gebruyken een Globe, de wereld betekenende ,
met verfcheyden balen van koopmanfchappen t\'faem ge-
bonden , en dit nevensgaende woord ;

Van de befle koopmanfchap; en het opfchrift, het Zege!dei
Confuls
, en der Raedsheeren in de jaermarkten van Bolgiano , of
andere diergelijke.

XXII.

De voornoemde Magiftraten , en Handelaren fullen
noch vermogen Ordens\', Regelen en Artykelen te maken ,
om van de koophandelaers op de jaermarkt onderhouden
te worden, diefybequaem en noodig fullen oordeelen ,
met verbintenis van de felve aen ons te prefenteren om ap-
probatie, waer naWy met haer welgevallen die mogen
doen t\'famen drukken met de tegenwoordige vergunnin-
gen , om volkomen en onverbrekelijk onderhouden te
worden.

XXIII.

Eyndelijk behouden wy aen Ons uytdrukkelijk volko-
men autoriteyt om te kennen verbeteren , veranderen,
verklaren , inbinden , uytbreyden , vernietigen , cn geheel
of ten deele tot nier maken , dé voorfeyde Artykelcü , en
yder van de lèlve, gelijk onfe Hoogheyt en Goedertie-
rentheyt bequaemft vinden fal in aller befter voegen en
ioïm. (y 5) \' OR_

-ocr page 692-

ORDINI, REGOLE,

&

CAPiTOLr,

Fattî della Magjftrati, & Univerfîtà de Trat-
tanti delle Fiere de Bolgiano, 6c
coniirmati
da S. A. Serma che per il buon governo^di
cfie fiere dacrafcuno doveranno eflêr oHer-
vati.

I.

flaUlïre il tempo precifo , nel quale fi princ\'i-
fpiaranno le fere , maffme per commodo de fora\'
fiieri, chc f offimo fiapere come govertmrfit milefpe-
d\'ltioni de kyq. mercianco inferjona opportu-
namente cmidmfi in... fera, fit dichiara che le quatro fe-
re folite farfi in Bolgiano , cioe la prima di Maza qua-
dragefima, la féconda del Corpus Domini, la terza di
Santo Bartohmeo , ér la cjuarto di Santo Andrea, fiano
Uitte eguahnente nominatetrait at eper
fi tre, le qua-
lifeîjza pregiuditto delle ragiom , ufi, é^-confietudini an-
tiche de Paefie , Città di Bolgiano prinaipar debbano ,
comefegue.

..La fiera Meza quadragefimail primo giorno feriale
dùpo la ^arta Dominica di Quadragefima.

La fera del Corpus. Domini , il primo giorm feriale
doro la folennità del facratifmo Corpo di Nofiri Sigf\'O
Girf-i Chrifîo.

La fiera di Santo Bartolomeo , fta di S Egidio il pri-
mo picrno feriale depo la Natwità della Gloriofa Vergi-
ne di Settembre.

Et la fiera di Santo Andrea alli 6 Decemhre , met
fhccedendo in Dommica fua il giorno feguente,

II. Et

-ocr page 693-

347

OP.DENS, regelen

En

ARTYKELEN,

Gemaekt by de Magifiraten , en\'univerßteyt der
Kooplieden handelende op de jaermarkten van
Bolgiano, en by Syne Doorltichtigße Hoogheyt
beveflight, die tot goede befiiering der felver
jaermarkten vm yder naergekomen mosten
\'Wörden.

I.

OM den precyfen tyt vaft te ftellen , in welken
dc jaermarkten aenvank füllen nemen , in-
fonderlieyt tot gemak der uytheemfchen , die
v/eten mogen hoe fy ficli fullen fchikken ih
het affèndeii van hare Koopmanfchappen , en noch
in hare peribonen ter bequamer cytop dc jaermarkren te
laten vinden, foo word verklaert, dat de jaermarkten
gewoon gehouden te worden in Siolgiano , dat is de
eeifte op half vaften , de tweede op den dach van des
Heeren lichaem , de derde op S. Bartholomeus, en dc
vierde op S. Andries, alle gelijkelijk genoemt en gehan-
delt fullen worden als jaermarkten, die ibnder nadeel
van de rekeningen, gebruyken, en de oude gevyoonten
van\'t Land, en de Stad vanBolgianc haer begin moeten
nemen, als volgt.

De jaermarkt van half Vaften ; den eerften feeftdach
na den vierden Sondach in de Vaften.

De jaermarkt van des Heeren Lichaem , den eerften
fceftdach nacr het vyeren van den Aldcrheyligften Sacra-
nients-dach onfes Heeren Jefu Chrifti.

Jaermarkt van S. Bartholomeus, of van S. Gillis, den
eerften dach na de Geboorte der Verheerlijkte Maget van
September.

En de jaermarkt van S. Andries , op den December,
maer die koniende op een Sondach, foo moet het den dach

daer aen volgende wefèn.

IL En

-ocr page 694-

348 Ordine, Regole, ÔCCapitoli,

II.

Et dehham ejfe fieri durare gmtii quin diet conforme
al foiito, contandoft, per levare tutti li duby , dall»
matina del giorno , che principiaranno fino al tramon-
tare del fole del quint\'idecimo giorno indufive , qual ha-
ra palfaïo s\'intendi la fiera afinita Jalva la difpofttione
Arciducale al Cap. XVllI,

IIL

Pre divert\'.re tuti g\'inconvenienti , affinche le cofe
poffino con buon ordme, J\'endofi ofifirvato, che moltine-
gotianti non vengeno perfonalmente in fiera , mn ofian-
te , che mohe lettere di camh.o à \'oro pagabili vi capi-
tion , fl dichiara , che non pafja alcuno coMrattare >
ér negoiitire nelle predelte
f-ere per nome, e conto d al-
tri Je7iza procura , o mandata fi()jficiente de principali,
par i qMoh vnlefje fpendere il nome , con obligo di con-
fignarle al Cancel icre di fiera , che ne dóurh tenei epar-
ticolar regifiro , per che poffa cadanno fapere , é^ re-
fiare informato delle âutorità che contengano. Et in
cafo che dóveffero ejfere rivocate prima che Jpire il
tempo in quele dicharato , fi debba notifie are la rc
\'vocatine.al medifimo Cancel here , ér f urne la nota,
altrimenîe, mancmdo quefia fe/annità , refiinos\'in-
tendmo fewpre li principali obligaf-i i7i tutto , e per tutto
fin al tempo che far à lîata fatta la nota come fe le pro-
aire nonfoffero fiata revocate, affinche li Irattafiti fit-
Î0 buona fede non refiino defraudati,

IV.

Che le acceptation\' deU-ano farfi fepra le medenie
lettere dl Camhio, cor,vncia7ull Voîtavo gl.rno dal prhi-
cipio dcUa fiera, e continuandrfi fino il giorno che fi met\'
ter à il c int O,

V. Et

-ocr page 695-

der Stadt van B O L GIA N O. 565-

II.

En defe jaermarkten meßten veertien dagen duuren
naar gewoonte , telknde om alle twijffèlingen wech
te nemen, van s\'morgens op den dach dat fyaenvan-
gen fullen tot het ondergaen van de Son op den veer-
tienden dach incluis , welke uur voorby zijnde , foo
word de jaermarkt verftaen gceindigt te welen, behou-
dens d\'Acrtshertoglijke fchikking op het XVIII. Hooft-
decl.

III.

Om alle inconvenientien af tc keeren , ten einde de
faken op een goeden voet mogen gaanj hctopgemerkc
zijnde , dat vele handelaren niet perloouelijk op de
jaermarkt verfchijrien , niet tegenftaende vele wiflèl-
brieven aan haar te betalen daar aan komen, foo word
verklaart, dat niemand fal mogen contradercn en ne-
gotieren m de voorfcide jaermarkten op een anders naam
en rekening fonder genoegiame procuratie en laft der
principalen , in welkers naam hy iets fou willen verrich-
ten , met verbintenis van die over tc leveren aan den
Cancdier van dc jaarmarkt, die daar van cen byfondcr
Regiftcr moet honden, op dat yder een weten en gein-
formeert mag zijn van de macht die fy inhouden. En in-
geval die wederroepen
moeften vi\'orden eer dat de tijt in
defelve verklaart mag vervallen , fo moet dac wederroepen
a^n den felve Cancdier bekent zijn gemaakt , en het
felve doen aantekenen , anders, defc Oilemniteit daar aan
ontbrekende , blyven en worden de principalen altyt
verftaan voor\'t geheel en in alles geoWigcerttc zijn , tot
den tijd toe de reekening gedaan fal wefcn , als of de pro-
curaticn niet wederroepen waren , ten einde de koophan-
delaars onder fchijn van goet geloof niet bedrogen mog-
ten worden.

IV.

Dat d\'acceptatien gedaan moeten zijn op de fèlve wiflèl-
brieven , beginnende op den achtften dach na \'t begin der
jaarmarkt, en voorts coniinuerendc tot den dach dac men
• de rekening gedaan fal hebben.

V. En

-ocr page 696-

3fo OrdinCj Rcgole, & Capitoli,

Et qtteÏÏi, cbe üelP accettare reflajfero dubiofi bah-
h\'im tempo per tutto il predetto giorno del conto ad ef-
primere loro vohnta , fe vorranno fa/rlo Hheramente b
fipra protefio overo non accettare
, fi che fpirato
giorno , il creditore mn foie refiii in chiaro di quello deb-
hafeguire, ma non ejfendo gli rifpofio, poffa notare anco
il protefio.

VI.

II CanceUiere di fiera tenir à un libro aparte, nel,quai
fta obligato far nota difiinîa delle lettere , che faranno
in potefiate i quai fia ptdilico, 0" comtnune ad ogni Trai-
tante y accih che, volendo alcuno honor ale tpojfe baverr.0
notita,

V IL

Vattione di pagar lettere di camhio fopra prote-
fio per honor di lettera , fpettï prima d\'ogn altro à
quello , che devejfe rifiuoterla , ma di quelle , che
faranno accettate fipra protefio per ajpettar ordine ,
h metter 0 conto , Pattione fia di quello à cui far a di\'
retta.

VIII.

Che in auveniren on poffano effer accettate lettere
girate in alcun modo per oviare le confufioni, dijèr-
dini , che pvjfane fuccedere , che pero neffun Traitan-
te fara obligato pagarle ; Come pure lettere di tal forte
non
ppffano efjer dómandate , intimate > o protefiate^
ma- rèjlino del tiitto prohibite come fi fiila
a72co in altre
fiire.

IX.

Che I\'Conto de Cmnpi fi dehba ponere Pundicimo
gicrno. del principio di fiera delli Magijlrati , é^
died Deputati giuntamente ; hUettdendofi per ogni
Piazza flaUlito quel Prezza , nel quale concorre-
ranno li noti favorevoU per la maggtcr parte , fipra

-ocr page 697-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

En fy, die in het acccptecren twiiffelächiig mogten we-
fen , fullen rijd hebben van geheel den dach der rekening
om harent wille bekent tc maken, indien (y\'tlèlvevry-
willig willen doen, of boven protelt, of niet accepteren,
foo dat dien dach geeindigt zijnde, de crediteur met allen
kennis mag hebbèn van\'t gene moet volgen > maer hem
jiiet geantwoord zijnde , hy nog zijn proteft mag doen
aanteckenen.

VI.

De Cancelier der jaermarkt fal ccn byfondcr Boek hou-
den, waar iu hy geobligeert welen faldiftinélaanteeke-
ning te doen vah de brieven die in handen zuilen zijn, dat
pub\'lijk en gemeen wefen fal voor alle handelaren, op
dat fy de fel (^e noch willende honoreren daer van kennis
mogen hebben.

VIL

De Adie van de Wiflèl-brieven te betalen boven proteft
om den briefte eeren, ftaat voor alle andere aan den ge-
nen , die de felvc rrioeft invorderen , niaar van die
cepteert fullen zyn bovcn\'i proteft om ordre af re wachten,,
of op de rekening te ftellen, moet de aöic tocbehoorea
aan den genen aan wien fy fal houden,

VIII.

Dog in het toekomende d\'omfvfierende brieven in kee-
ner voegen geaccepteert mogen worden , om verwcr-
ringcn en disordens tegen tc gaan,die daar op mogten voi-

fen, en dat dierhalven geen handelaar gehouden falzyn
ie te betalen, gelyk noch foodanige brieven nietgc-eiichf
bekent gemaakt, ofgeprotefteert konnen worden, maar
alle verboden blyven, foo als het ook ftijl is op andere
jaarmarkten.

IX.

Dar de Rekening der wiflelen gemaakt worden moet
op den fèlfden dach naar \'t begin der jaarmarkt van de
Magiftraren, en tien Gedeputeerde t\'famen ; verftaan
wordende voor yder plaats dien prijs geftelt reziin , ia
welken den begunftigendc ftemnien voor het meefrc
gedseltc OYcr een fuüen kómen , boven de\' hdfi van\'

die

-ocr page 698-

Ordine, Regole, 8c Capitolî,

la metà de gV Adanati con ohligo al Cancelliere di
farue publica nota , éf regifira. Et fe accadeße, che
H voti non paffaffero la metà
, fi dour à in tal cafi
ojfervare di raccoglier infieme tutti U prezzi , ^^^
iofferu notati , partendoli per il numéro de Congru-
gati , (f^ quello , che ne rifaltera s\'intenda ilprézzo
fiabilito.

Mà perche s*e veduto qualche volta mile fiere ,
che nel ponere il conto alcuni per appriccio j o per al"
tro qualfi fia motivo fi fanno lecito d\'\'ejprimere
prezzi difi\'dicevoli , ejforbitanti , pero efprefifa-

mente fi fiahil\'fce, che ciafcuno fia obligat a , hanuto
in confideratio7îe il giufio , proponire prezzi ragtO\'
nevnli in fua conjcienza , con libertà al Confiile *
é^ Configlieri di poter condamnare quelli , che con-
îrafacefifero fim à fiorini cinquanta per ogni volta ,
che trqfgredifiero oltre la fiota di hiafmo, in che reße-
ranno quel tali frejfero cadanno per la laro leggierez-
za.

X.

Li pagamenti fi principiaranno il duodecimo gioro-
«0 , S" feguitarranno fino al fine della fiera , e tanto
nelle partite de Gambi , quanto delle Mercantie ,
fi dour a offervare la forma foUta del Giro confiie-
to in quefie fiere ; Dovendo tutti quelli , che inter-
venir anno nella partita girata » farne prima la no-
tai nel Jolito memoriale , al quale in ogni cafo di
contefa ß debba prefiar fede , mentre pero non vi fi
fcorgeße vitiatura effentiale a giuditio del Magi-
firato ; é^ fie alcuno ardiße {che non fi crede) rifor-
mare metnoriale , pojfa effer gravato delle pià fe-
vere pene , che pareße al Magifirato oltro Vinfa-
mla di fraudolente. Qiiali partite cofi girate , é"
inconirate s\'intendlno haver fatto eßettivo paga-
mento ; mà quelle partite , che fojfero femplice-

mente

-ocr page 699-

der Stadt van B O LG I A N O:

die vergadert zijn met verbintenis voor den Cancelier
om daer van publijke aentekening en regifter te maken .
En indien \'t gebeurde , dat de ftemmen niet over dc
lielft mogten komen , foo fou men in duldanigen geval
moeten obferveren , alle de prijièn by malkandercn te ver-
famelen, die aengeteekent mogten welen , die verdeden-«
de naer\'t getal der verfamelde , en dat daer uit voortko-
men fal, moet verftaen worden den vaft geftelde prijs tc
welen.

Maer om dat hetfomtijts in de jaermarkten gefien is,
dat in de prijfen te ftellen fommige of door capritie , of
door eenigen anderen drift fich geoorloft inaken onbe-
hoorlijke en buitenfpoorige prijlen te feggen , fo word
dierhalven en uitdrukkelijk vaft geftelt, dat een yegelijk
geobiigeert zy , de gerechtigheyt in achting genomen
wordende , redelijke pryfen volgens fijn confcientie
voor tc ftcjlen , met vryheyt voor den Conful , en de
Raedsheeren , van dc gene te mogen condemneren , die
hier tegen mogten doen , tot in vyftig florynen voor yder
mael, dat fy dit fouden overtreden, behalyen de vlek van
bcrifping, daer yder van defe wegens hare losheyt in fül-
len wefen.

Dc betalingen füllen aenvank nemen met den twaelf-
deii dag , en voortgaen tot het eynde van de jaermarkt,
en foo\'wel in partye van wiflelen , als van koopman-
fchappen fal men de gewonclijkeform van fwicr in dclê
jaermarkten moeten obferveren moetende alle de gene,
die in de fwierende pattye lullen komen , eerfl: d\'aen-
tekeniiig doen in \'t gewoonehjk memoriael, *t welk
in allen geval van gefchil gelooft moeten worden , als men
flegsgeen wefentl\'ijke verergeringen na\'t voordeel van dc
Magiltraet daer in kan bemerken , en indien iemand dé
ftoutheyt mogt hebben ( dat niet gelooft word ) van \'t me-
moriael te reformeren , foo mogen hem de fwaesfte ftraf-
fen opgelegt worden, als de Magiftraetgoet vinden fal ho-
ven d\'ecrlooshcyt van ftaudulent te wefèn. Welke pattien
fodanig gefwiert cn ontmoet verftaen worden met\'cr dact
de betaling volbracht te hebben ; maar de partyen,die een-
voudig geafTigneert mogten fijn fonder ontmoeting moete
{%) voet

-ocr page 700-

5f4 Odme, Regole, Sc Capitoli,

mente affegmfe fenza incùntro s\'hahhino per {lecettate
dal creditore fenza alcun fw pregiuditio fmo che faran-
no attualemente fodisfatte ; Et menie H creditors non po-^
iejfe fcodere dal debitore tut\'o , b parte di quanto g\'t
fojfefatto ajfgnato, fia tenuto fare in tempo dehito, prima
che finifca la fiira le douute intimationi, ^ protefii i»
publica *oalida forma al Debitore principale , col fon-
damento de quali poffa poi effer afîretto dal Magififa-
tO k ritratfäri l\' à$gnatiôJiÉ , ù\' pagare , fè (tl
fine della fiera non faranno fi ate latte le predette in-
timationi J <2^ protefio , il debitcre affgnate
refiar
dehba a rifcbio del Creditore , il quale non pojfi per
detto affignamenio haver alcun" altra regreffo , ne at-
tione contro il Debitore principale , anzi fia tenit-
to refiituire li fuoi fcritti , Ù" ohligifenz\'
akuna con-
tradit tione.

Tutto quelle , che dopofatteleaccettationi incontrarià
trà trattanti s\'intenda compenfato , &\' pugato per le
partite tanto ~de lettere de Cambii, quanto di mercanii,
dovendofi poi aggiufiare il refio in Giro, evero contanti en-
forme al folito.

XL

In cafo che faliffe alcuno dopo V accettationi, kfoprA
dette Compenfationi delle partite di credito cFincofitraf-
fero, s\'intendano fatte à rata portions dogn" una delle partie^
dd dehito , foldato pero prima il fw conto propria, à
Jegno îale y che il creditore non poffa levare le protefii i
ne far altre diligenze, che per il refio di cadanna parti-
ta à portioni di quello , che per ogn\'^ma di efe , de dot-
ta la compenfatione à la rata fopra tutti veniffe à rima-
»er fcoperto.

Et fè il fall ito reßajfe creditore di alcuno per
qual fi voglia ca\'fa dependcnie ta negotii di fiera,
oltre il compenfato , Pavanzo fi dehba ripartire frà

-ocr page 701-

der Stadt van B O L GIA N O. 565-

voor geaccepteert gehouden worden van den Crediteur
fonder eenig fijn prejuditie , tot dat fy in der daed
voldaen fullen wefen ; En terwyl de Crediteur niet al-
les j ofeen deel van dat hem gealfigneert mögt geweeft
zyn , fou konnen inkrygen , foo moet hy\'gehouden
■wefen in bchoorelijken tydt te doen de noodige bekent-
makingen en proteften eer de jaermarkt ten eynde mag
komen in publijke kragcige forme aan den Prmcipalen
debiteur , en grond van welke hy naderhand door den
Magiftraet gedrongen mag worden d\'aflignatie in tc
trecken , en die tc betalen ; en indien op \'c eyndigen
van dc jaerinarkt de voorfeyde bekentmakingen en pro-
teften niet gedaen fullen zyn , foo moet de geaffignecr-
de Debiteur blijven op \'t rifico van den Crediteur , die
wegens de gefeyde affignering generhand regres , noch
aftic kan hebben tegen den principalen Debiteur , maer
gehouden/fal zyn fijne fchrifcen en obligatien te refti-
tueren fonder eenig
tegenfpreken.

Alle \'tgeene men tulfchen Handelaers fal ontmoeten
moet gccompenfccrt en betaalt verftaen worden by dc
partyen foo wel van Wiflèl-brieven , als van Koop-
manfchappen , moetende voorts het overige geadjuf-
teert worden in ontmoeting of contanten volgens ge-

woonte.

XI.

In geval iemand quam te fäiljeren na d\'acceptatie ,
foo moeten de voorfeyde Compenfatien van de partyen
van Credyt voorvallende, verftaen worden gedaen tc zyn
na de behoorlijke portie by yder van partyen in de fchuld ,
nochtans eerft zyn eygen rekening gefaldeert zynde, foo
dat de crediteur de proteftcn niet fou konnen af doen,noch
anderen vlyt aen wenden, als om hct overige van yder
partye na de portien van \'t gene , dat voor yder van dc
felvige , de compenfatie na rato afgetrokken , bovenalle
mogt overig blijven t\'ontdekken.

En indien de gefailjeerdc , crediteur Heef van iemand
om wat reden dat wefen mogt , fpruytende uyt negotien
van de jaermarkt, boven \'t gccompenfècrds , foo moet ■
( z 2; het

-ocr page 702-

Ordine, Regole, ScCnpitoli,

le fuoi Creditore di ejfo, quali, in ogni cafo dehhan ejfer
antepofli ad ogn\' altro conforme à gVordini.

Ne modeftmo cafo pur di faillimenti fi dichiara >
reßino compenfati anco gl\'ejfetti de Conti de tempi eon
quedi de Conto corrente , mentre fi ano fra k medejinie
per föne, e non ahramente.

XII.

Se poi alcun falUto vmifie à domandare ciccommodo,
0 concerto per fioi dehiti dipendati da negotii di fier ci,
& foffe da juoiCreditoriaccordato , & hobilitato
in quel
modo , cha concertaffero , fi dichiara » che fatta prints
Ie douute
ciiationi o clamori con autorità del Magifirato,
refii
ferma , valida quell\' accorda , nel quale joffero
Concorß
lidue Terzi de creditori, non del numero del\'
le perJone , hauuta confideratione\'alla quantità del credi\'
to
, & Valt a terza parte, che non jojfe concorfa, o che
fi ritrovaffe, affente , s\'intendi ohligata con gl\'altri alV
accorda medeßmo , come fe fojfe fiato volontairement^
approvato , e fottefcritto.

xiir.

Che qualfi voglia contralto di Mercantia tanto di com-
prare , come di vendere fmnato t efiabilito , ofiiacoUne\'
zode/ fenfale i oin parola dihuonafede fra le parti, deh-
ba ejfer ojfervato inviolabilmente , S\' poffa quello che
mancaffe , o pretendejfe contravenire, efer aflretto adof
fei varlo , overo bonificare il danno , che all altra parte
m rifaltajfe ad arbitra y e giuditio de Magifirato.

XIV.

Che tutti H Trattanti dehhano radunarfi r-gm
volta » che faranm ùhlamati dal Magijirato nel Iwgo
par terminale quello farà hifgno à befiep do della

fiera

-ocr page 703-

der Stadt van B O L GIA N O. 565-

het avance .verdeelt worden onder fijne Crediteuren des
fi;lfs , die in allen geval moeten voorgaen voor alle andere
volgens d\'ordonnantien.

"Nochtans in \'t lelfde geval van faillifTementèn wort ver-
klaert , dat de effecten van de Rekeningen der tyden ge-
compenfcert moet Hyvcn met die van dc loopende Rer
kening, foo lang die fullen wefen onder de felfde
perfoo-
nen , en anders niet.

XII.

Indien voorts iemand die gefailleert is mogt komen ac-
commodatie of verdrag te verfoeken wegens fijne fchul-
den , fpruytende uyt negotien vande jaermarkt, en
fulks
van fijne crediteuren toegeftaen , en in dier voege gelchrkt
mogtzyn,datfy daer in eens wierden, foo wort verklaert,
dat de behoorlijke dachvaerdingen of beroepingen cei lt
gedaen zynde met authoriteyt der Magiftraet, het verdrag
vaft en kr^tig fal blyven , waer in twee derde van \'t cre-
dyt, cn niet Van \'t geval der perfoonen over een gekomen
mogen zyn , inficht genomen op de grote van\'tcredy t,
en het ander derde deel, dat daer in niet toegeftemt hebben
mag, of abfent ge weeft zyn , word verftaen met de an-
derde gehouden te wefen aen het felfde verdrag , als of
dat het felve yrywilligh geapprobeert cn onderteekent
hadt.

XXIL

\'Dat allerhande conrrad van koophandel , foo wel van
koopen , als van verkopen gefloten en vaftgeftelt, of door
middel van een Makelaer , of door woorden ter goeder
trouw tulfchen partyen , onverbrekehjk naer gekomen
moet worden,en dat hy die daer in gebrekkig fou blyven ,
of pretenderen daer tegen te doen, gedwongen mag zyn
fich daer aen te houden , ofwel de fchade goet re doen ,
welke d\'andere partye daer uyt mogt ryfen, naer \'t goct-
dunkcn en oordeel van de Magiftraet.

XIV.

Dat alle de Handelaren t\' famen vergaderen moe-
ten , foo dikwils als fy van dc Magiftraet ontboden ful-
len wefen , op dc plaets om te beïliiTen wat noodig fal
zyn tot wslllant van de jaermarkt ,
en die daer in
(23) nalatig

-ocr page 704-

35-8 Ordine, Regole, 6cCapitoli,

fieïa, ér quelli che mancajfero fiano fotta peßi ßlUpene
che paramo al Magißrato,

XV»

Ajßnche il hen publico non venga negletto, tutti quel-
li , che faranno eletti per Magißrati , contparendo in
fiera , ér qaella durante, non poßano fotto
quaißvo-
glia preteßo ricufare di foflenere le loro cariche , ne mo-
no partirfe fotto irrentifßhelpena di ßorini trecento à ciafi
cuno trajgreßore indifferentement ; refirvate pero caufia
legitime da eßer comfdutte del Conjule , il quale poffa
dijpenfarli.

XVI.

Finalmento effendo eonvemente per Decoro della fiera,
per ogn\'altro rifpe\'tto
, che la Cafa dove fi tiene il
Magifirato , ß riduce VlJniverfita de
Trattanti à
fare il Giro ér ehre neceffarie fontiori Sii rijpettata ,
conte luogo publico, fi prohihfce à tutti dentro delle per-
te di effa Cafa offendere alamo infatti ne in parole, ove-
ro fare qualfi voglia attione indecente , eb^ di poca ri-
ver enza , forte quelle pene ; çhe pareranno al Magifirato
fecondo qualita delle perfone, érdellfi Tranjgreßlone gna*
ta in Injpruch , a 15« Settembre,, J^Jf.

ORDI-

-ocr page 705-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

nalatig fullen blijven , moeten dc ftrafFe onderworpen
zyn, welke dc Magiftraet goet vinden fal.

XV.

Ten eynde hct gcmcrene beft niet vcronaclitfaemt mag
worden, foo lullen al de gene, die tot Magiftraten ful-
len verkoren zyri, op de jaermarkt verfchynende, en de
felve duurende > niet vermogen onder eenig voorgeven
weygeren hare amptein waer te nemen, cn noch min te
vertrekken op onvergeeflijke ftraf van drie hondert flory-
nen voor yeder overtreder fpnd?r onderfcheyd , uytgefon-
dert nochtans om wettige redenen tot kennis van de Con-
ful, die hem daer Qver kan difpenferen.

XVI.

Eyndelijk hct wel paflênde met het aenflen van de
jaermarkten met alle ander? inlichten , 4at hec huys waer
in dc Magiftraet lich fal onthouden , en d\'Univerflteyc der
Kooplieden verfamelc word om den fwicr te maken ; en
andere noodige faken te verrichten, gcrcfpefteert fou zyn,
als een publijke plaets ; foo word verboden aen alle
die binden de poortc van dat huys fullen wefen, iemand
tc teiecdigen noch met daden , noch met woorden,
of eenige onbetamelijk of oneerbiediglijke daedt tc
bcdiyvcn, onder de ftraffen, welke de Magiftraetgoet
vinden fal volgens de qualiteyt der perfoonen , en der
overtreding. Qeteckcnt binnen Jnljruch den 15. Scp-
teoaber 1655.

(7.4) VER-

-ocr page 706-

ordini diversi

deik

TRAT T ATIO NE

delle Fiere dî

B O L Z ANO,

Per Cjorrettione di alcuni Abbufi ,
CONFIRMAT!

Pe ßa AkeK.z.a Sereniffima Clementißimament»
come qui fotto.

Sfendofi Introdotto da poco tempo in quà un

E

peffimo Abufo, chemolti Negotiant! di lr\'iazze
jche negotianocon quefle Fiere, havendo folp
mira à proprii intercfli, & ad indelaiti civanïi,
non mandano piu li douuti, & dritti negotii come Ii
è fempre ftilato ; & come commandano le Leggi
Canoniche, Civili, ma in vecedi dare li recapiti,
o fiano Lettere di Cambio, à quel tali che le danno
la valuta per qui dirette ad alcun Fietante, fiâfiTumo-
110 effi il carico di far pagar detta valuta à quei tali à
cui ordina il dattorediefla fenza darli
altra Lettera di
Cambio; Poi fatta una fomma di tarli negotii, dann*
ordine in un\' altra Piazza ad attri Negotianti, che fij
qui provifio quella fomma chelebifogna, quali par-
timente moite voltc ufando la medema maniera, fcri-
vono qui, che per ordine de tali, c
tali di tan Piaz-
za , devono provedere tanto , etanto, Ät che quefio
dilor\' ordine farà provifio da tali , e tali di tal a\'-
tra Piazza , quali parimente volendo prevalerfi
dj ta!\' ufan^^a per çommodo de loro arbitrij ;

dann*

-ocr page 707-

707

VERSCHEYDE ORDONNANTIËN

Wegens het

Handelen op de Jaermarkten

van

BOLZ A N O,

Tot verbetering van eenige misbruyken,
Seer goedertieren hevefligt

By Syne Doorluchtigfte Hoogheyt,
fbo als volgt.

^Fér "weynig tyts geleden een feer quaet mishruy\\ inge-^
\'it yele Handcla

O voert scynde, dat vele Handelaers van plaetfen die op
defe jaermarkten handelen , alleen het oog hebbende of
hare eygenè belangens , en op onbehoorlijke voordeelen ,
niet meer fenden de behoorli jke en rechte kcophandelingen geltjk_al~
tyt jiyl is gcweeji, engelijk^deCanonyke Borgerlij^ ^vettenge^
bieden , maer in plaets van de goetdoeningen te geven, of "Wel,
Brieven van Wifel , aen foodanige die haer de -waerdye ter
handßellen om hier na toe over gemaekt te -worden op eentgenjacr-
markts handelaer, foo nemen jy felden laß opßch
van de gefeyde
yeaerde te doen betalen aen fulk^ als d\' uytgever ordonneert,
fonder hem eentgen anderen jVißel brief te \'geven ; leader-
hand een fomme van die kpophandelingen gemaekt xynde,
geven jy ordre aen andere K^ophandelaers op een ander plaets,
dat die noodige fomme verforgt mag -worden , die infgclyks
menigmael de felfde -wyfe gebruykende , hier na toe Jchry-
yen , dat fy door order van fulke , en fulke van foodantgen
plaets , foo veel en foo veel moeten verforgen , en dat hy
door haer ordre voldaen fal worden van fidke , en fulke van
fommige plaets , die infgelijks ßch -willende bedienen van
foodanigen gebruyk, tot voordeel van haer "welgevallen ordre
(z 5 j geven

-ocr page 708-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

dann\' ordini ad\', altri d\'altre Piazzc che provedino
quelle fuinme, è coli di mano in mano li vcde che
per unafola Partita, che nelle Ficra deve eflèr rif-
colFa capicane doi, tre, quatro, fin cinque , & fei
Spazza di Piazze, & perfone differenti, con queüa
confufioae, & difturbo per regillrarne fcrittura con
triplicati, & quadruplicati partimenti, che ogni prat-
tico Negotiaute quo immaginarfi , oltre il difpen-
dio di tancf porti di Lettere che fi caufano danna
£oIa partita, & il pregiuditio, che alcuna
voltapuö
refultarue , & vedendofi ogni Fera più inoltrafi taie
inconveiiieatie, èneceffario prenderni qualóhe rime-
dio , accio li Negotianti mandino li Negotii nelle
Fiere puri , & reali come fi collumava in pallato,
e fenza tanti intrichi, e llirachiaric.

Percio il Mok\' Illufiri Siguori Gonfule , e Con-
figlieri, tanto dl Prima , che di Seconda Inftanza,
mattutamente confiderato tal\' affare fano venuti ip
deliberatione di proponere à tutta Ia Contrattatione
de Mercanti la feguente Parte , accio venendo da
quelle approbata fij fupplicate humiliffimamente S.
A. S. per la Clementiffima Confirmatione , qualç
ottenuta fij poi inferta nel Capitoli della Fiera , &
come Legge della medcma fij inviolabilmente ollèr-
vata.

Segue il Tenor Della Parte.

\'O» dehhano il Negotianti di qual fia voglit PiaZ\'
\' za che negotia con quefia Fiere afflmerfi il ca-
rico
di provedere esfi Vejfetto à cui deve efifer paga\'
toa difipofitione del datore della valuta , jna debhino
dare cd medemo datore le foUte , e fempre
cofiuniate
Lettere di Camhio , dirette nella Fiera , pagahUi
à drittura nelli pagamenti d efife à chi
far à n<mü\'

riaîo

-ocr page 709-

der Stadt van B O L GIA N O. 565-

geven aen andere van andere plaetfen dat Jy die fommen foit-
, hen verforgen , en dus fiet men van hand tot h wd voor een
eenige partyen , die op de jaermarkt uytgefchoten moei wor-
den , daer tujfchen komen twee , drie , vier , tot vyf, cn
fis verhopen van plaetfin , en onderfcheyden perfoonen, met de
verwerring en moejelijkheyt om die te reg^ijheren in gefchrift
met drievuldige in viervuldige parlementen , die alle geoef-
fende ^oplieden lich konnen inbeelden , hoven de Jchade van
foo veel briefporten die uyt een eenige partye moeten ryjen, en
het nadeel dat fomtyts daer van kan komen : en jiende ^
alle jaermarkten foodanige ongemacken fich meerder op doen,
foo is het noodfakelijk met eenig hulpmiddel daer tegen te voor-
fien, op dat de J^oplteden hare handelingen fuyver en eyient-
lijk. op de jaermarkten mogen fenden gelijk^ men voorheen ge-
Woon was , ett fonder foo groote moeyitjkhedcn en verwer-
ringen.

Dieshalven zyn de fieer voortreffelijke Heeren Co>ful, en
J{aedsheeren \\ foo wel van d\'cerjie , als van de tweede in-
fiantie , rypelij^ dufdanige faek. overwogen hebbende, in deli-
beratie gekomen van acn geheel dc vergadering der Kooplieden
df volgende partye voor te ftellen, cp dat fy van de felve toege-
fiemt wordende , fijn Doorluchtigfte Hocgheyt feer ootmoedig
verfogt mag zyn om goedertierene Confirmati; , die verkregen
naderhandt geinfereert worden magh onder d,\'^rtykelen van
de jaermarlit , .cn als een [Vet der felvige o.nverBrekeliJl^naer
ge^men.

Nu volgt den inhoudt van de Partye.

De Koophandelaers van cenige plaets , die op defe
jaermarkt haren handel dryft, moeten den laft niec op
fich nemen van felfs het effeftte verforgen aen v/ien dac
betaelt weien moet op de difpofitie van den nycgevcr der
waerdye , maer moeten aen den felven uyrgever ter
hand ftellen de gewoonlijke en altyc gcbruykelijkeWif-
fel-brieven, gefchikt op de jaermarkt , en rechtmatig
te betalen m der fclvrr betalingen aen die in de iëhe
Brieven genoemt wefen fal, die gefonden moeten %vn

vaa

-ocr page 710-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

nato m eff? lettere , quali dehbam ejjer mandatte dal
datore della valuta con il fuo fpazzo a chi deve rifcuo-
terle conforme il folito , per tali Lettere fij tenuto, Ô\'
cb\'igato quella à cui faranno pagabili , procurarne in
debito tempo accettatione , & pagamento conforme il
confueto. Et ejfendo anco convemente per rifpetto di
quei debitore , che non effendo in Piazze di Camb \'i,
hmmo bfogno di far provedere per mezzo d\' altre
Piazze cofi anco in riguardo delle Commiffioni ch\'\'
è folito darfi da una Piazz,a alP altra di tare , (b*
r\'lmettere nella fiera , che per féconda mano poffi anco
effer provifio ; Percio fi permejfo , che per fino alia
féconda mano fi poffi far trare, é^ rimettere , fervi
per ef ■

Che da Pietro di Bologna fij dato ordine à Gior
vanni di Venetia che provedi per fuo cento in Bel-
zano Fiorini mille , piu , 0 meno fino à qui fij per-
mejfo , per le fettere con le quali farà prove-
duto da Venetia le fumme fudette , farà ohligato
quelle à cui fara no pagabili , procurarne in debito
tempo promejfa , e pagamento con f obligo fol\'ito di
levare in ogni cofo U deb\'tti Protefii : Na fe Pie-
tro di Bologna faffe fare tal provigione per conto
di Antonio di Ferrara , non per conto fuo,

overo che Giovanni di Venetia in vece di rimetter
lui per efficutione neW ordini di Pietro di Bologna
f^-à rimettere da France fco d^Ai/gufia ; Quello
che doverà r\'ifcuotere ( a cui necefi\'ariamenti dove-
rà effer nota tutta quefio girandola } non fij tenu-
to , ne obligato à far niuna diligenza , nè per
P accettatione , ne per il pagamento , ne merio le-
varns alcun Protefio , anzt fe cofi le accommo-
darà , poJfi anco r\'lcufare di rifcuotere tal rimeffa
^ k refii fempre fertm , & veldo ii fuo cred\'ito

contra.

-ocr page 711-

der Stadt van B O L GIA N O. 565-

van den uitgerer der wacrdie met haer vetloop aen die de
felve moct invorderen volgens gewoonte, en door foo-
danige Brieven moet hy gehouden en verplicht wefen aen
wien de felve tebetalen fullen ftaen , acceptatie daer van
ter behöórlyker tyt te verforgen , met de betaling naer ge-
woonte. En het noch betamelyk zynde ten aenfien vati
foodanige debiteurs , die in geen plaets van Wiffelen ,
nodig hebben fulks te doen Verforgen door middelvan
andere plaetfen , foo noch ten aenfien van de Commiffie
en die men gewoon is te geven van d\'een plaets op d\'ander
om te trekken en over te maken op de jaermarkt, die door
een tweede hand noch verforgt konnen worden 5 dierhal-
ven moet het geoirloft wefen , dat men door de tweede
hand mag dóen trekken, eri remitteren, en fulks tot voor-
beeld diene.

Dat door Pieter Van Boulognea laft gegeven zy aen
Jan van Venetien op fijn rekening te beforgen in Bolza-
no duilent\'ïlorijnen , meer of min fbo veel hem is toe-
gelaten , en by Brieven met welke hy van Venetien voor-
fien wefen fal tot de voorfeide fomme , falhy verobli-
geert wefen wien defelve te betalen fullen ftaen ; in be-
hoorlijke tyt die te verforgen , met dc betaling onder ge-
wonelijke verbintenis van in allen geval de fchuldige
proteftcn af te doen: Maer indien Pieter van Boulognen
fuiken provifie deed maken voor rekening van Anthony
van Ferrara, en niet voor de fijne, of wtl foo Jan van Ve-
necien in plaets van felfs te remitteren tot voldoening
der Ordere van Pieter van Boulognen dat deed remitteren
door Francois van Aügufta Die fal moeten uitfchieten
( aen wien noodfakelijk al dit omfwieren bekent moet
zijn) ly niet gehouden noch verbonden eenigen vlyt aen
te wenden noch tot d\'acceptatie , noch tot de betaling,
veel min toe eenig proteft af te doen , maer fo \'t hem gele-
gen komt, foo kan hy noch weigeren fuiken remis uic
te fchieten , en fijn credijt fal altijt vaft en bondig blyven
t-?cn den principalen debiteur , met de fchade van de
Wiflelen en Wederwiffelen , tot da: daer in recht lal voor-
fien fyn ; of vvel foo \'t hera gelegen komt dat uic te fchie-
ten , kan hy fulks doen , nochtans fonder verbintenis als

boven

-ocr page 712-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

tontro tt fuo principal dehitore , ton più il danno de
Camhij, Recambij , fin che le fij proviflo rettatnen-
te : overo fe la ft art a bene rijcuotere la posß far a fenza
pero alcmt\' obligo come fopra di notare , ne levar Pro-
teßi, ne per tutto, ne per parte , ancorche non veniße
pagato in tempo débita ; é^- da quella fimma che rifcuo\'
tera , posß , é^ debba detrahere al ßw beneficio tante
provigioni à un ter zo per cento ^ quanti faranno li fpaz-
zii che per tali partite le faranno pervenuti, dar cre-
dito ßolamente del reßanti à quello di cui farà la veluta ,
quale poi habbi il fuo regreßfo contra il datore delle Let-
tera , quel\'o contro qielli per onto , Ö\' ordine de
(juali havera fatto tal rim: (fa, cofifuccesftve, <^pa\'
rimente il pregiuditio di non ejfer tali Lettere proteßate 3
vadl fempre a ferire quel tale 3 per ordine del quale far a
à feguita la transgresßone.

Et perche il medemo viene anco pratticato con le
iratte che vengcno Jatte per terza & quarta mano
come s\'e detto delle rimeffe , anco per queße ßj de
cretato che le tratte che perveniranno oltre la Jeconda
mano 3 quel taie , à cui faranno dlrette , non deb-
ba in modo alcuno , no accettare , ne pagare fe non
per honor di Letters, , fe coß le parejfe , per tornar-
fem à valere dal datore della Lettera , é^ non per
mettere à conto de chi ß ßj à cuijpettajfe , Je il
carico Jpettaffe al dedemo à cui foffero ßmili tratio
dirette , non debha nienîe dintento in modo alcuno
ne accettarle , ne pagnrle , Je non come è detti di fo-
pra per honor di Lettera , per tornarfone a valere
dal datore d ejfe Lettero fe coß le parera , é^ lui
refli dehitore per la fiera fußeqnento , Jenza che
poffii eßer preteßo dal creditore aggio , 0 interejfe di
Jorte
alcmta,, cio Jotto la pena de Tall eri doicenta
giufio 3 come per Lettere girate , quali refiino tutta-

via

-ocr page 713-

der Stadt van B O LG IA N O. 567

boven van eenig proreft aen te teekenen of af te doen,
noch in \'c geheel, noch ten deele , of fchoon het ter be-
hoorlyker tyt noch betaalt wierd ; en van de fomme die
hy fal uitfchieten , fal hy kennen en moeten tot fijn
voordeel aftrekken fulke provifie tot drie ten hondert,
voor foo veel het verloop wefen fal dat voor foodanige
partien op hem is gekomen , en alle credit geeven voor
\'t overige aen wien de waerdie fal toebehoren , die na-
derhand fijn verhael mag hebben tegen den uitgever van
den brief , cn defe tegen die , op rekeningen order van
welken hy fuiken remiffie gedaen fal hebben , en dus ver-
volgens , cn infgelyks moet het nadeel van dat fodani-

fc trieven niet geprotefteert zyn , altyt\'op den genen
omen, door wiens ordre die overtreding gevolgt fal we-
fen,

En om dat het felvc noch gebroykt word ontrent het
trekken davdoor de derde en vierde hand gefchied, ge-
lyk van het remitteren gefchied is , foo fal noch wegens de
felve befloten zijn , dat ontrent hct trekken \'t welk bo-
ven de tweede hand komen fal, hy aen wien dat gead-
drefleert fal zyn , in geener voegen hct felve mag, noch
accepteren , noch betalen , dan om den brief te eeren ,
indien hem fulks goet dunkt, om te keeren tot den Brief
wegens den uitgever te doen gelden, cn om die niet op
rekening te ftellen van wie hy mogt wefèn die dat fiju
aengaen , en indien de laft quam op den felven op wien
fulls trekken gedaen mogt wefen, foo moet hy niette
min het in geenderley wijfe noch accepteren , noch be-
talen ; ten ware gelyk boven gefeit is , om den Brief te
eeren, en om te fceren tot dien Brief wegens den citM-
ver te doen gelden , indien hem fulks goet dunkt, cn hy
moet fchuldenaer Hyvcn voor dc naeftvelgendc jaer-
markt ; fonder dat van de Crediteur eenig voordeel of
inteieflè gepretendeert werden mag, en dat op de boete
van twechondert daelders effen , als voor ongefwierdc
Brieven , die evenwel altyt verboden fullen zyn onder
de lèlfde boete , t\' appliceren voor twee derden acn de
Machtige Landkift van zyne Doorluchtigfte Hoo\'.^-

hcit

-ocr page 714-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

via femhre prohihito foito la medema pena applicata
per due terzi all\' Ecoelfo Fifiô di Sua Altezza Sereniß.
ßma, ér Valtro terzo alla Fahrica della Copella della
Trattatione.

In oltro fé hèno non è coß facile poner ferno che vo-
glia ad altro Ahußo pernicioßfftmo , ér damnatißmd
da tutte le Leggt , che viene pratticaio da certo tem-
po in qua in molte Piaize di mnullare Ii negotij che
fanno per quelle Fiere , in modo che cüi ha dato a
Camhio nelle prime rotture per le Fjere , prende poi ad
altro prezzo dal dehitore à Cambionel farare delli Jpaz-
zi, ér contra apongano il dehito la crédita ßenza man-
dare in Fierame fpazzi , ni Lettero , ni dehito , ne
credito , che viene de riufcire unCamhieficco ^ palliato,
dannotifßmo , ér che non contiene di Camhio altro >
che il nomme , ma in ßoflanza altro non è che una paU
Uta ußura ; Ad\' ogni modo è parßo hene conquefia oc-
cafione di far fapere à cadanno t che tali forme, coß
come Jnno da tutte Leggi dannate, coß le danno queßo
Magßrato , é^ dichiara che ßempre che ne venijfe da
jdebitori fatte indoglienze , é" che fotto queßo Foro fi
■tfovaßero eß\'etti di chi uß äffe in avenire tali aval"
ii , poffm ßopra quelli Ii damnißcati pretendere ogni\'
legal rejarcimento , anco per negotij fatti nelle Piaz-
ze d aliéna Ginrifdittione mentre il Cambio ßij ßato
pailiatu col nonio di qneflo Fiere , ér più oltro pofß,
ér debba dalla Giußitia effer proceduto fipra ditti ,
effetti à quelle condanne che più le pareffe par effem-
pio , e freno accio refli levato tal àbifo. Et la pre-
finte fij fatta ßampare di à fpefe della Contrattatione ,
ér partecipatinne ai diverfi effemplari aile Trattanti,
accio li tranfinettiono per le Piazze aile loro corriß-
pondenti accio in anuenire ogn\' uno fiappi come douera
eontenerfi. ^

Co-

-ocr page 715-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

heitj en het ander derde tot her Opbouwen ran de Ca-
peJie des Koophandels.

Daer-en-boven of het wel fbo hcht niet valt een ge-
iioegfaem krachngen toom te houden tegen een ander
feer verderflijk misbruik, gants verworpen by alle de
wetten , dat nu eenigen tiit geleden loop heeft crekre-

fen in vele plaetfen, vän de handelingen te vernietigen
Ie op dele jaermarkten gedaen worden, foo dat hy die
op Wiflel gegeven heefc tot de eeifte verbrekingen
voor de jaermarkten , naderhand tot een anderen prijs
van den Debiteur op Wiflel neemt in het fluiten deraf-
vaerdingen, en het Debet tegen het Credit ftelt fonder
op de jaetmarkten te fenden noch afvaerdingen, noch
Brieven, noch Debet , noch Credit , ibo dat het een
Wiflèl koomt te wefen die droog, valfch opgemaekc, en
gants verwerpelijk is , cn die niet anders heeft van de
Wiflel, als den naem , en in der daet niet anders is als
een opgeßnukt woekker; In allen geval heeft het ons
goet gedacht by defe gelegentheyt een yder te doen we-
ten, dat foodanige formen, gelijk zy van alle de Wet-
ten verworpen zijn , foo niPde van defe Magiftraet ver-
worpen worden , die verklaert dat altijt wanneer dc
fchulden^ers daer over klachtig mogten vallen, en dat
onder dit gericht efFeften gevonden wierden van die
in het toekomende fulke verkortingen gebruiken mögt,
de befchadigde daer over alle wertige vergoedingen fullen
konnen eyfchen , ook over handelingen in plaetfen.
van andere Gerichtsdvvang gefloten , terwyl de Wifltl
omhangen is met den naem van defe jaermarkten , en
boven dit kan en moec van de juftitie geprocedeert
zijn op de gefeide effeften tot de condemnatien die fy
meeft mag vinden tot voordeel en toom , op dat foo-
danigen inisbruik uitgeroeit blijven fou. En het te-
genwoordige moet gedrukt worden op de koften van
den Koophandel , en verfcheide exemplaren uytge-
deelt aan de Kooplieden , om de fèlve te verfenden
in de Plaatfen aan hare correfpondenten , op dat in
\'c toekomende yder mag weten hoe dat hy fich heeft
te fchikken.

f 3 a) Door

-ocr page 716-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

Comfitndofi per\' lunga efperienza fhtfitr mpoßli\'
Je che il giorno che Jptrmo le fiere poffino ejjer finiti
tutti li pagamenti , mä che fempre refiano adietro di-
merfi refti di partite , come ogn\' uno provane Jim bi-^
ianzij tanto da fifistotere che, da pagare, quali poifi
vanno termlnanda nelli-fcguenti due, o tre giorni ,
f er che nelli Capitoli Qjjinto , ér Decimo de gV Ordini
delle Fiere , viené efprefio che tAMo per le Lettere di
Camhio da rifiuótéré, che per le ajfegnatiojn che noii
Joffers pagaté f o di queïïa pafte che refiajfe, dehba no-
tarfi li Protefii prima del Jpirare della Fiera » al che
ventndo mancato in detto tempo riinanejfe il deb tore
ä carico de chi deve rifcuotsre , al che rififietendoji nel
tempo pafato , é" mofirando l\'efperienza, che tal cafo
di non haver finito di rijcuotere , ér pagare in detto
tempé j fiiccede qtiafi fempre a tutte lè Cafe, ne volen-
do la cofiveniénza , S\' H refpétto, che Pune Cajh all*
ahre vadi a noitare publïcamente li Protefii , Jit in-
tr odotto un\' ufi affai lodevok , con il quale ogn uno
che ienghi quale che dubio di qualche partita
Juol per-
tare quelle lettre , da cui dipendmo li protefii in Can-
cellaria figillate , ér qnella ccnfegnano al SignorCa»-
celliere Vultimo gicrno della Fiera , asfine di non pu^
blicare il loro J\'e/petto per non far torto ad alcunO , met
ad (jgni modo iutendono coitqkefio mezzo di iioft haver
mancato al lofo dovci\'o in ogt/i cafo che
nonfoffiro paga»
ti , intendendó q-trmdn non potejfero nclli due , a tre
giorni J\'uffegtmiti che trunfcorrono al Jolito apperfettic
narji li pagamenti , di poter poi lev are li Protefii con.
la data dal giorno che Jpira la Fiera, por haver in quel
tempo prefentate le Lettire.\' \'

Quejk ujo pero che da molti Ami è fiato ifitfO\'
dotto y ér che comfce kdcvo\'ifier molti rifpetti , pa-,
re che in occajione di cohtrovcrfie posfi efer meßo in

difputa , prrche parla chiaro il Capisolo Qifinto,

&

-ocr page 717-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

Door cen lange ervarcntheyt het onmogehjk gekent
zynde , dat op den dagh als de jaermarkten eyndigen äl-
Ic de betalingen fouden voldaen wefen , maer dat\'er al-
tyt noch cenige partyen overig blyven , gelyk yder be-
vint in fijne belancen , foo wel om in tc vorderen , als
om te betalen , die voorts ten eynde gebracht worden in
de twee of drie volgende dagen ; en om dat in de vyfde
cn tiende Artykelen , van de ordens over de jaermarkten ,
uytgedrukt ftaet , dat foo wel voor de Wiflèl-brieven
noen in te vorderen, als voor d\'affignatien die niec be-
taelt mogten zyn , of van het deel dac noch overig ma^
wefen de proteften aengeteekent moeten worden eer dè
jaermarkt ge-eyndigtis , \'t welk binnen de geièyde tyt
verwacrlooft zynde , foo lou dc fchuldenaer tot laft
blyven van die dat rtioeft ontfangen , waer op inficht
nemende ontrent den voorleden tyc, en d\'ervarentheyt
Vertooncn^e , dat foodanig geval van niet geeyndigc te
hebben in/te vorderen , en te betalen binnen\'den gefey-
den tyt, lïchier alcyc in alle huyfèn gebeurt, de became-
iijkheyt en het refped:, niet lydende j dat het een Huys
naer het ander fou gaen om publijkelijk de proteften
aen te reekenen , een genoegfaera pryfelijkgebruyk in-
gevoert is j waer mede yder een twyflelachtig over eeni-
ge partye gewoon is de brieven , waer aen de proteften
hangen, in de Canceleriegefègcltté brengén, en die in
handen te leveren van den Heer Cancelier op den laeften
dag der jaermarkt, ten cynden fy hare achterdochten niet
openbaer moghcen maken om niemand eenig ongelijk
acn re doen , maer even wel verftaen fy door die middel
niet tc kort gebleven tczyn in haten plicht in ailen ge-
val fy niet betaelt mogten welen , vèrftaendc wanneer
fy niet konden in de twee ofdirie naeftvolgcnde dagen j
diegewonclijk voorby lo^pen om dc betalingen tevoP
treilen , dat iy daer na de proteften noch konnen afdoen
met den datum des daegs datde jaermarkt eyndigt, omi
in dien tyt de Brieven geprefènteerc te hebben.

Dit gebrityk nochtans j dat al over vele jaréti is inge-
voert , cn om vele infichten pryfelijk gekent woi d i
fchynt by gelegentheyc van gefchillen in difpuy: te kon-
j aa i j\' • neri

-ocr page 718-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

Decmo , degJi Ordini delle Fiera : Che Ii Pro-
teßi dehhano notarfi publicamente il giorno che fpira
Fiera.

Per tanto affine di levare tutti li duhh^ , e per fiait»
lire cm fondament o dipofitivo Decreto, quefia prattiett
necejfaria fij prefb,

. Che de Catero poffi effar continuato Pufio di por-
tare le Lettere , per qttelli che haveffero alcun dit\'
blo , figillate al Signor Cancelliere confortne ft pra-
trica Pultimo giorno della Fiera , quale debba cu-
fiodirle , é^ venendo il cafio che per quelle lettere
venifje richiefio il Protefio , paffa , é^ deM>a notar-

10 J ^ darlo fmri con la data del giorm che fara
fpirata la Fiera, é?" do fin la fera del fecondo gior-
no doppo che farà Jpirata la Fiera , oltre il qual
tempo non debba piu ne noture né dar fmri Prote-
fii , reflando oltre il detto tempo ogni partita che
non foffe fin^ all hora pagata àcetrico di chi deve rifcuo^
tere, non potendo più pretendere cos\'\' alcuna dal rimet-
tente.

Con quefla facilità che fi concede non s\'\'intendi
pero prohibito , che alcuno cofi p\'tacendoli non pofß
fiotare , i^f levare li fuoi Protefii anco. ia fera del
giorm, precifco che fpirano le Fiere , giußo la difpo-
fitione del Capitolo Quinto , Dec\'imo , ma s\'in--
tende fh\'amente di concedere quefie pacil\'ita , accio
che qnclli che non vogliono per cvnvenienza ,
eî?" rofpetlo pajfare ccn qualche Cafa non tuttö

11 rigor i , pojfno fenza loro pregiuditto lafciar
trgnfcüirere Ii detti giorni doi nella forma che fi è.
detto.

II medefimo che fi è detto di fnpro s\'intendi
in unto , e per tutto anco per le affegnatiohi »
pofendofi anccr per quelle prejentare Pultimo gior-
no delle fier0 le mto figillate di quello reßajfe pen-
dente,

-ocr page 719-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

ncn gebracht zijn, om dat de Vijfde en Tiende Artyke- \'
leti kiaerhk fpreken van de Ordonnantiën der jaermarkt.
Dat de proteften publykehjck aengetekent moeten wor-
den op den dach ais de jaermaikt eindige.

Dierhalven om alle twyftelingen wech te nemen, en
met grond een vaft Raeds-befluit in te voeren , ibfydefc
praftijk voor noodfakelijk genomen.

Dat in het toekomende het gebruik gecontinueert
•worden kan van de Brieven te btengen , voor di? eeni-
ge twijffeling hebben mogten , aen den Cancelier ge-
zegelt naer gewoonte op den laetften dach der jaer-
markt , die dc felve bewaeren moet 5 en \'t geval ko-
mende dat over die Brieven het proteft moge ver-
eifcht zyn , kan en moet hy dat aenteekenen , en
Let felve uitgeven met den datum des daechs dat de
jaermarkt ge-eindight is, en fulks voor den avond na
den tweeden dach dat de jaermarkt ge-eindigt fal zyn,
boven welken tydt hy niet meer fal moeten noch Pro-
ieften aenteekenen noch uitgeven , bhjvende bovc^n
den gefeide tijdt alle partyen die tot dier tijdt niet be-
taelt fullen wefen tot laft van die defelve moet invor-
deren , niets meer van den remittent konnende preteur
deren.

Met defè faciliteit die vergunt is , word nochtans
niet verftaen geoorloft te zyn , dat iemand het hem
foo behagende niet fou konnen aentekenen cn lich-
ten fijne Proteften noch op den avond van den preci-
fen dach als de jaermarkten eindigen , volgens de dif-
pofitie van den Vijfden en Tienden Artykel , maer
-word alleenig verftaen defe Faciliteit vergunt te zyn,
op dat de gene , die uit becamelijkheit en uit rcfped
met eénigh Huis niet willen komen tot de hooghfte
ftrengheit , fonder haer nadeel fouden konnen dc ge-
feide twee dagen laten voorby lóopen op de wij fe als
gefeit is.

Het felve dat hier boven gefeit is word in alles cn
in \'t geheel noch verftaen van d\'affignatien , können-
de mede wegens de felve op den laeften loopenden
dach der jaermarkten d\'aenteekeningai geprefenteert
(aa j) wor-

-ocr page 720-

3 74 Orditi i divérfî delle Trattationi

dente , ^ p^jf^ti U dot giorni protefiato cettie fo-
fra.

Di gran pregiaditio Ji comfce aile negotiatlonî
di qaejie Fiere, l\'introduttione delle monete tnitM
te che da certo tempo in qm Ji fono Jparfe , & VS\'
dendofi che fin ne tempi della Gloriofijfnna Memoria
del Serenijfimo Arcidiica Leopoldo fa provenduto j,
decreiato chi nelle pagamenti tanto de Caih\'
hij , che delle Mercantie
, «o» fij alcuna ohligato
à ricevcr .moneta più piccola che quarti di Talle-
ro 3 dovendoji tutti U pagamenti fare in hûône,
^ ^rçj^ mcnete permejfe dalle Leggi di S, A.
5.
Il medefimo fij .fiahilito decretato anco al pre-
fente , refiando efprefifarmnte dichiarato à chiara
intelligenza di alcuni che pretendono che li paga-
menti delle Mercantie jijno di dtverfa conditione
da quelli di Camhij , ^ Lettere Camhio , che
tutti a pagamenti fi di Mercantie , che di Cam-
lij 3 honno da effer f atti in iuone , ^ gfojfe mO\'
ne te d\'oro é^ argento
, «e» minor i d\'un quarto-
di Taller0 3 fb" che fono tutti d\'una medma condi»
tione.

Viene pratticato de alcuni di notare nel \' Giro
le partite che incontrano in certe cartelle con il
Lapis 3 per portarle poi à loro
commodo nel lihet-
to t 0 fia nottarella filita del Giro , Il che w-
nendo , giudicato pregiuditiale ail\' Univerfale de
Jrattanîi in occafione di qual che fallimento , po-
iendofit alterare 3 é^\'rifiare , élança del tutto caf-
fare dette notte fatte col Lapis , percio refii pro-
hihito tal ufo del Lapis 3 fotto quelle pene che pt\'
rerà al Magifirato , & debha ogn\' uno fcriuere
con l\'hichiofiro nel fuO libretto
di Giro le partite
çhe girano come s\' è fempre cofiurnato , debha
6gn\' ttno ehe bd bilanzi frequentare U Giro aW bore

^

-ocr page 721-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

worden gefcgelc van \'t gene noc|i overig was , en de twee
dagen verfopen zynde protefteren als Toren.

Tot groor na deel van dc handelingen op defè jaer-
markten word gekent het invoeren van kleyne munten,
die over eenigen tyt geleden hier geftroyr zyn , en ficn-
de dat in de\'tyden van de Roemruchtigfte Gedachtenis
des Doorluchtigften Aertshertogs Lec^oldus verfogc cn
befloten wierd, dat in de betalinge foo wel van Wif-
lelen , als van Koopmanfchappen niemand geobligeert
fou zyn kleynder munt te ontfangen als quarten van
Ryksdaelders, alle betalingen moetende gef<:hieden in
goet en grof geld by de Wetten van Syne poorluch-
.tigfic Ho\'oghcyt roegelaten, Hctfclfde moet vaft geftelt
en gedecreteert zyn ook met het tegenwoordige uyt-
driikkclijk verklaert blyvende tot klaer verftant van eeni-
ge die prciendeeren dat de betahngen van de koopman-
fchappen van anderen aert fouden zyn dan de Wiffelen ,
en Wiffei-brieven , dat alle de betalingen foo wel van
Koppmanfchappen , als van Wiffelen gedaen moeten
worqen in goede en grove munten van gout en lil ver,
niet öiinder als een quart van een Ryksdaelder, en dat fy
alle van eert felfden aert zyn.

Sommige hebben de gewoonte van in den kring aen
te teekenen de partyen die fy vinden in fekere brieftens
met eenig kryt, om die voorts op haer gemak over te
brengen in haer boekjen of gcwoonelijkc Protocol van
den Omkring ; \'t welk nadeehg geoordeek wordende
voor \'t algemeen der Handelaren by gelegentheyr van
eenig falliflèment, fy konnend? de gefeyde acnteekenin-
gen met kryt gedaen veranderen , en herftellen, eh noch
in \'t geheel uytwifTen, foo fal dierhalven fuiken gebruyk
van \'t kryt verboden blyven , onder dc ftraffen die de
Magiftract goet vinden fal , en yder moet met inct
fchryven in fijn boekjen van den Omkring de partyen
dic omfwieren gelijk altyt de gewoonte is geiveeft, en
yder dic balancen heeft moec den , Omkring frec!ueutc.r
ren , op de behoorlijke uuren, cn daer in volhcrden
tot dat fyne balancen fal hebben , ten eynde door de
veciheyt en eenigheyt der handelaren men de betalingen
■ \' {a a 4) ce

-ocr page 722-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

débité, contimare fin che haverà bilanzo, affine con-
frequenza , Unione de Contrattanti ft poffisbrigare
piii facilntente li pagamenti , ér fe fera conofciuto che
alcuno vitiofamente , Ô" per ordinaire tranfcurri tal fre-
quenza , deppo offer ammonlto una volta dal Magißrat-
to, poß anco da quell» eßer cfsßigßto féconde la parreà
a fua correttione.

SEGUE LA CONFERMATIONE

D I S, A. S E R E N I S S.

NOI SIGISMONDO FRANCESCO^
Per L\'IDDIO gratia, Archiduca d\'Auftrîa,
Duca di Borgogna , di Stiria , Carintia,
Carniola, Wn-temberg, Vefcouo d\'Augu-
fta, di Trente e Gurg, Prcncipe di Sueuia,
Marchefe del Sac: Rom. Imper:. di Bur-
gauia, Prencipe delle Contee di Abspurgg ;
Tyrol, Feretti, Kiburgo,eGoritia, Signore
della Marca, di Naon, Portenau, e delle Sa-
line, &c.

COnpieße apperte Patenti confeffamo , & no-
tifichiamo à quahmque , qua mente che ba-
vcndo la dilettione della CoUendißma SigJio-
ra Noßra Madré Claudia , Vedoua , Archi-
ducbeßa d\'Außria , nat a Principe fß di Tcfcana ,
&c. Nel governo Tutellari delli Noßri Stati Superio-
ri , ér Eßeriori Außriachi fopra humilifßma Suppli-,
ca delli Mercan\'i Frequentanti H Fiere dt Belgia-
no, tantô naturali deiPaefa, corne Eßeri,, e For eßiif
ri, fl dl iifition Atlemana , conifi îtaliana, non falo Cle-
menîiffmmmnte conceffo , ch\'\'eß Mercanti poßno lui

in

-ocr page 723-

der Stadt van B O LG IA N O. 377

te lichter mag aflolTen, en indien \'t bekent wefèn fal,
dar iemand ondeugdelijk cn gemeen fulKen frequenteren
verfuymde, naer eenmael daer over van de Magiftraet
vcrmaent te zyn , fal hy noch mogen geftraft worden vol-
gens goetvinden tot fijner verbetering.

Folgt^ de Confirmatie
van fijnc

DOORLUGTIGSTE HOOGHEYT.

Wy Sigifmond Francifcus , by de Gratiën
Gods Aerthertog van Ooftenryk , Her-
tog van Bpurgondien, vanStirien, Carin-
ten, Carniolen, Wirtemberg, Biflchop van
Ausburg, van Trentcn , en Gurg, Vorft
van Swaben , Markgraef des Heyligen
Roomfchen Ryks, van Burgauw , Vorft
des Graeffchaps van Hapsburg , Tirol,
Feretti , Kiburg, en Goritien , Heer van-
der Mark , van Naon, Portenau, en van de
Salinen, ëcc.

MEt defe opene brieven bekennen wy , cn ma-
ken bekent aen een yder hoe datwy de liefde
hebbende tot onfe (eer Eerwaerde Vrouw
Moeder Claudia, Weduw , Aertshertogin van
Ooftenryk , geboren Princeffe van Toskanen, &c. In
het mombaer ijk beheerfchen van Onfe Hooger en Uit-
wendige! Ooftenrykfche Staten , over het feer ootmoe-.
dig verfoek der Kooplieden handelende op de jaermark-
ten van Bolgiano, foowelinboorhngenvandat Landt,
als Uitheemfthe, en Vreemdelingen, foo van Duitiche
als Irahaenfche Natiën , niet alleen feer goedertieren
heeft toegeftaen , dat fy Kooplieden daer in Bolgiana
(aa 5; v?r.

-ocr page 724-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

ht Bolgiano /m-di loro elleger Çonfàli, e Giudici, non
authorità di decidere , temiinare , e compontre le
Liti J à\' Controverfie oc correnti ; Ma anco con-
firmaîoli, ratipcato li loro Capitoli, Regole ^ Sor-
dini à tal effet to da ejfi formati , con rijeru» pero di
megUorarli , é^ naturali mil mvenire , ^ fpedito à tal
effetto infieme un Privileggio : Le quaîi cofe poi della
di-etione del gia Carifjîino noflro Signor Fratello Arcidu-
ca Ferdinando Carlo de Aufiria, Di Gloriofiffînia

Memoria , fotto la data del giorno 16. del Mefe di Oi ■
tobre l\'Anno
1648. /» Infpruggßnoßate confirmate
0ppr ovate.

Siano Noi corne Signore , e Principe fouranno di qui\'
fia Arciducale Contea del Tyrolo , fiatidai medemi Mer»
canti humiliffimamente fupplicati di Clemeiitiffîmarnen\'
te confirmare
tal Giudicatura ^ Ordini, é^\'Privi-
îeggi.

Havendo pero Noi confiiderato te, raggionev»-
li Ion preghiere t e Percio con animo deliberate,
mature Configli , e certa fcienza , habhiano Cle-
mentißmamente approvati , e cenfirmate la detta
eretta , accordata Giudicatura , Ordini , e Ré-
gulé 3 é^ cofi li Priviîeggi , Conceffîoni feprâ
d\'esß Jpediti nel modo che tutti , èr cadanno de quel*
li fono fiati fpediti in Injprugg nella data délit
jç. Settembre dell\' Anno 1635. fi come quelli , éf
quelle fcientemente rinoviano , confirmiamo ,
approhiamo come Signore , e Principe fotirano di
quefio fiato , in virtu delle prefonti Patienti in
modo taie che li predetti Mercanti frequentanti le
Fisre di Bolgiano , posfino , éf vaglino anco per
Vauvenire co7itinuare , prevalerfit , e godere taie Gia-
dicatura nella Neflt\'e Città di Bolgiano , cofili Stû"
tuti , Priviîeggi , & Concesfioni a tal effet;0 eretti,
çcme dal prenarrato Anm 1635. fin"* hora quelli ham:»

ifato y

-ocr page 725-

der Stadt van BOLGTANO. 579

tcrmogen onder haer te verkiefen Confuls, cn Rich-
ters , met authoriteyt van te beflifTcn , ten eynde te
brengen , en by tc leggen de twiften en gefchillen die
daer fullen voorvallen ; maer noch haer beveftigt en ge-
ratificeert hare Artykelen , Regelen , cn Ordens tot
fuiken cyndc by haer gemaakt, nochtans onder rcfèrve
van die tc verbeteren en te veranderen voor het toeko-
Jncnde, en daer toe mct\'eenen noch een Privilegie ver-
vaerdigt ; welke faken naderhand door de liefde van on-
fen feer waerden Heer Broeder d\'Aertshertog Ferdinand
Karei van Ooftenryk &c. leer glorieufe Gedachtenis ,
önder den datum van den 16 dach der Maend van Odo-
bcr des jaers 1Ä48 in Infpruk zyn beveftigt en goet ge-
keurt geworden,

Soo zyn wy als Heer , cii Souverain Prins van dit
Acrtshertoglijk Graeffchap Tyrol, door de fèlve Koop-
lieden fccr ootmoedig verfocht en gebeden ; om feer
gocdertiereif fodanigcn Gerichts bank, Ordens , en Pri-
vilegien te bevcfti^en.

Wy dan hebbende hare redelijke gebeden acngemerkt,
hebben dierhalven met een bedacht gemocdt , ryppcn
Raed, en fekere Wctenfchap feer goedertieren geappro-
beert beveftigt de gefeide opgerichre en toegeftemde Gcr
richts-bank, Ordens, cnRegulen, en foo mede de Pri-
vilegien , cn vergunningen over de fèlvc vervaerdigtin
Infpruk, op den datum van den 15. September des jaers
1655. gelijk wy die en defe met goede kennis vernieU\'
wen, beveftigen, en approberen als Heeren Souverain
Prins van delen Staet; uit kracht van defe tcgenwoordi-

fe opene Brieven infoodaniger voegen , datde gefeide
[ooplieden , dc jaermarkten van JJolgiano by woonen-
de , noch fouden können en vermogen voor hec toe-
komende te continueren , in fich tc bedienen , cn te ge-
nieten foodanigen Gcrichts-banck binnen Onfe Stad van
Bolgiano , cn foo mede de Statuten , Privilegien, cn
Vergunningen tot dien eynde opgeftek, gelijk fy federt
het voorvcrhaelde jacr van 1655 i\'ä^i toe gewoon
zyn, en genoten iiebben , en als of die tegenwoordig

hier

-ocr page 726-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

ufato, goduto, corne fe quellt di per alorä foffe\'
re quiui dijlefi, ér cio fenz» perturhatione ,
0 itapedi-
niento d\'alcuno : Rijèrviamo pero à Not, év à Nofiri,
Succeffori fecondo Poccorenze, & nofiro libero arhitrio,
di nmtare , dechlarare , reflringere
, é>\' accrefcere
li
detti Statuti , Privileggi, Concesfi, overo di lev ar-
li , df.ugerli , ér cajfarli, in parte, b tot almento
ancora.

In oltre ejfendo che il predetto Mp\'cantil Magifirato
ci hà anco humilisfimamente ; é^ lamente vol mente efipo-
fio , come da m tempo in qua frà la Fier anti di Bolgia-
m vißjno introdotti a\'cuni molto dannofi difirdini con
confufione notabile di Negotij delle Fiere, ér fuppUcatoci
fommisfimcmente mediante prefer vat a efpresfione confifte
in cinque Ponti gravatorij à porvi il remedio.

Quindi e che doppo maturaconfiderationebabhiamofo-
pra di ció fatia Clementisfima deliberatione , è per q
il nofire Clementisfimo commando, ér volontà,

I.

Che per quello afpetta al primo P$nta circa ilfrequen-
ti intrsdotti reggiri , con ritnejfe de danari , le quali
elle volte vengono fatte , ér girate per la quarta ,
quint a mano, nell\' avenir e il regiro y ó rimeßa non paf
fi più oltre, che nella féconda mano corn\' à dire da No-^
rimbergo per Aùgufla , ér di la immediate per Bolgiano ,
in modo tale ( per effemtio ) che un Bolegnefe posfi dur
ardine ad un Venetiano di pagare per fuo conte in Bol\'
giano Fior. 1000. e più, e meno.

II

Per queilo poi appartiene alP altro Ponto delli
Camhif J\'ecchi , mentre uno in qualche Piazza
che ?iegotia per quefle Fiere nel principio della pri-
ma
rottura per Fiera dà dinaro à Camhio , ijr poi
nel fer ar delli fpaz^ dal Juo debitor e pigUa danaro à

CüfJi-\'

-ocr page 727-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

hier waren nitgebreic, en dat fonder eenige bekomme-
ring , noch verhinderingen : Nochtans behouden wy aen
ons, en onfe Nafaten by gelegentheden, en naer ons vry
goetdunken , te veranderen, te verklaren, in ce trekken ,
pn uyt te breiden de gefeide Inttellingcn , Privilegien en
Vergunningen, of die wech te nemen en te vernietigen,
of tcn dcele, of noch in \'t geheel af tc fchaffcn,

Daer cn boven die gefeide Magiftraet der Kooplieden
noch fecr ootmoedig en klaeglijk vertoont hebbende, hoe
dat cenigen tyt voorheen op dc jaermarkten van Bolgiano
cenige fter fchadelijkc difordens ingeyoerczyn tot mer-
kelijke vcrwerringen der koophandelingen in dc jaer-
markten , en feer onderdanig gebeden hebbende, door
dien de noch ingehoudc uitdrukking in vyf befwarcnde
Pointen beftaet, hulpmiddelen daer tegen te ftellen.

Soo is\'t: dat wy na rype overweging daer ovcr onfe
^oedcrcicrcnftc deliberatie gemaekt hebbende, en dicr-
lalvcn is ons leer goedertieren bevel cn wille.

I.

Dat aengaende hct eerfte Point ontrent dc veelvou-
dige ingevoerde omfwicringen , met het remitteren van
penningen , dat fomtyds gc<laan en omgefwiert word
tot de vierde en vyfdc handt , in het toekomende fuik
omfwicren of remitteren niet verder mag loopen , dan
tot de twede hand , als om te leggen van Neurenberg
naar Augufta, en van daar onmiddelijk naar Eolgiano,
in foodaniger voegen ( by voorbeeld ) dat een Bologne-
fer mag ordre geven aaneen Venetiaan om op fijn reke-
ning in Bolgiano tc betalen looo Florijnen , en meer, en
min.

II.

Wat het ander Point belangt van de dorre Wifle-
len , terwijl iemand in eenige plaats die op delè jaar-
markten handelt in\'t begin van d\'eerfte opening tot de
jaarmarkt geld op Wiflel uitfchiet , en naderfiand op
hec fluyten der afvaardingen v^i fijnen fchuldenaar-

-ocr page 728-

3 68 Ordini diverfi delle Trattatione]

Camhio ed altro prezzo in modo taie , che Jènza confègnà
delle folite Lettere Camhiali perla Fiera de falca il débi-
ta dal cfedito, dache cendanno norahile , ne refulta un
Camhio ficcho.

Percio nelf auvenire ft concede, che pet tal affate fia
à tutte le Piazze fattâ la necefifaria ngtificatione , che
venendo mil\' auvenire. por tal caufa fatta alcuna dogUan-
za dal dehitore , dy dihofirato che fotto il Foro Marcan-
tile vi
fifiio effètti delli Contrafacienti , in tal cafo y
doglianza , posfi il Magifirata Marcantile procedere con,.
tro U trafgrefori , é^-fimi ejfetti alla.condmna,deldan-
na caufato , cofi alla pena proportionata al accef*
fo , che del detta pena due terzi fijno applicati in
conformità del 16. Articolo dé gli Ordini Mercanti m
li alla noflra Camera, , dy cia tanto fe venirà im-
posa detra pena per Giudicatpira , quanto anco féguirh.
per via de Compofitione y e
cofi venefldo impofia i» dana-

n J 0 merci.

m.

Per quello concerne h folite proteßationl che fi fono neU
le Fiere de Bolgiano ftn\' hora conforme alfolito dace
fgillate , è^ fiecrette , Clementisfimamente vogliano châ
talc tacita protefiatione hahhi for zo d^efpr^ßa.

IV.

7occ/snîe rititerc0 delli pagamenti che fi famo in
Fiera de Camhij , Merci Clemejnisfimamente rifihl-
viamo , che venghi oß\'ervata queßa differenza, cioè cité
nelli pagamenti di Camhij la Mercanti non fiijne obligati
à pre7idere alcuna moneta, ma Jolo danaro groffo d^Ora ,
eî?" cl\'Afgento , il quale mn fij minore di un quarto di
Jallero Imperiale , nelli pagamenti di Mercantie fiijno obli-
gati esfit Mercanti d accettare per la décima parte deTixeri
del L^rol.

V. Fi\'

-ocr page 729-

der Stadt van BOLGIANO. 55-9

■weder geld op wilTel neemt tot een anderen prys in ful-
Jcer voegen , dat ionder de gewoonlijke Wiflèl-brieven
tc confignjren in de jaermarkt hy het debet van \'t cre-
dit afträt, waer uyt tot merkelijke fchade > een dorre
Wiflèl komt te fpruitcn.

Dacrom wort voor het toekomende toegeftaen , dat
wegens fodanigen faek aen alle de plaetfen de nodige
kennis gegeven zynde, in het toekomende eenige klag-
ten van den fchuldenaer gedaen
en vertoont wordende,
dat onder den Gerigtsdwang der Kooplieden efFedcn
zyn van die hier tegen doen ,in fuiken geval, en klagteo ,
dc Magiftraet der Kooplieden fal mogen procederen te-
gens de ovettrcders, en hare cffcden V tot condemnatie
van de veroifaekte fchade , en föo mede tot boete na
d\'overtreding gefchikt, en dat van de gefeide boete twee
derden geappliceért
moeten worden volgens den ló Ar-
tykel , van de Ordonnantiën der Kooplieden aen onfë
Kamer , en fulks foo wel als de gefeide boete opgelegt
wefen fal dooï^\'tGerigt, en noch als die fkl volgen door
middel van verdrag, cn
\'r zy die opgelegt word in pen-
ningen , of in waren.

III.

Voor \'tgenede gcwoonelijkcproteftaticnbelingt, die
to: nu toe op de jaermarkten van Bolgiano volgens ge-
woonten gefègéic cn heymelijk gegeven zyn, willen wy
leer goedertiercntlijk, dat foodanigen ftilfwygende pro*
tcftatic uytdrükkelijk kracht hebben fai.

IV.

Rakende deintereftvan de betalingen die gedaen wor-
den óp de jaermarkt van W^illèlen, en Koopmanfchap-
pen , nebben wy fccr goedertierentüjk befloten, dat dit
onderfcheid naer gekomen fal worden , \'cwelk is dat in
de betalingen der Wiflefcn de Kooplieden niet gehou-
den fullen zyn eenige kleine munt t\'ontfangen maer
allren in grof Geld, in Goud, enSilver, d.ir niet min-
der mag wefen als een quart van een Ryksdaelder; in de
bc:aiingLMi van Kooprajinfchappen fiilïen de Kooplieden
, gehenden zyn voor het tiende dcd t\'oacfkngen Trcercn
van ïyrol.

V. i;n

r

-ocr page 730-

384 Ordini diverfi della Trattatione

V..

Firiahvente rijpetto aï qumto Cappo circa quelli Mer-
canti che nel Giro ttfano il Lapis , é^ non 1\'hichioßro 3
il che per le falfi^catione , é pericolofo ; Clementisfima\'
mente vogliamo che mil auvenire li Meixanti s\'aßenghi\'
no difcriver con il Lapis ^(iy fempre csmparimoinGiro,
(Ù^ notino le partiti nel lihro del Giro con 1\' Inchioßro
che li medenti alli tempi, höre débité venghino ,
frequentino con loro bilanzi il Giro.

Onde commotiano al nnßro moderno y à ciafcuno
futuro Capitano dell Paejè , all\' Adice, & coß all* Vi-
car io di G riez, della Città di Bolgiano, ißeßamente
al Bürgo Maeßro, al Senato di aetto Luogo , é^ à
tutti gli altri inferiori Magiflratti di quefla noßra Arci-
ducale contea del Tyrol, che tutti , & ogn\'uno devino
niantenire 1 confervare, <tf protegere li piu volte nomi-
fiati Fieranti, e Mercanti di nation Allemana, & Ita-
liana che frequentano le Fiere de Bolgiano, e lefrequen-
taranno mW auvenire mil\' oßervanza delP accannati
Statuti Priviîeggi, Concesßoni, ti come anco nella
noßra conferitali renovatione, conformatione , e ratifi-
catiom , is in quelli non fi moleßino,
0 aggravino in
cant\' alcuno, ne permettino che alcun aJtro le facci in
modo
, 0 maniera a \'cuno fotto pena d\'\'irremisßhil noßro
caßigo che contro chiunque in particolareficundo la qua*
Uta delfiio misfatto ci referviano, II che vogliano jerio^
famente , in fede di cio hahhiamo conceßo le prefentt
fipedite con la noßra Arciducalefiottofcrittione, é^ appo-
fiti"ne del noßro Sigillo.

Date neUa noßra Città d\'Infiprugg il 19. del Mefe di
Luglio 1\' Anno doppo la Natività de Chrißo Noßro Signo-
re, e Sahetore lööj,

RE-

-ocr page 731-

REGISTER

Fm de

Wiliekeui\'cn a Ordonantien, 6cc.

Tot Amfterdam. pag. i "
Tot Rotterdam. 2, i
Tot Antwerpen. 25-
Tot Lyons. 35
Ordonantien van Lodewyk de xiv. wegens
den Handel der Negotianten en Kooplie-
den. 5r7
Tot Hamburg, 11 j-
Tot Frankfurt. 12 t
Tot Leipzig. 137
Tot DantÄig. ^ 141
In Dcenmarken;
 175
In Pruyflen en Brandenburg. 181
Tot Neurenberg. 205
Tot Augsburg. 205*
TotBrete\'. 219
In Sweeden,

Tot Boulognen. 257

Tot Bifenzone. \' 257

Tot Bolgiano. ^ig

Tot Bolzano. giS

F I N l S.

(bb)

-ocr page 732-

r ■ -c; i O ■ ji. A- \'

\' t

il

^ ,r .. .. -r, .....

; 1 \' 1 I - .. : i \'

. - ■ . I

-ocr page 733-

A E N W Y S I N G

Va» eenige remarcahelc PoinBen m dit TraBaaU\'
^e voorgeßeit.

O At binnen een prccilè tyt, d^acccpmie van Wiflèi-
^ brieven (fpecialyck) van die op of tin ficht houden
rc betalen , behoorden gevordert te moeten werdén.

_ p. 70: Ï03,

Dat van een gedane proteftatie, ibo vaa noii-acce|>-
tatic, als non-betalinge, onvertoogen advertentie,niet
alleen aan den laatften Endoflant; maar ook adroimrc
aan den eerften Gever, behoorde gegeven te moeten wer-
den. . . . 79=95-
Dat vaft geftelt behoorde te werden , hoe , cn op
wat wylè , den herwiffel altyt gerekent ifoude moetea
werden. ico.
Dat men in cas van Falhflèmcnt des Treckcrs, en in
fommige aiidere gelegentheden , de Wilïel-ferievcn ,0«-
protefteert van non-betalinge , niet behoord te rug"ce
moéten lénden , maar parate executie re hebben op den
Acceptant. 1^5:515,
Dat men altyt, cn in alle geval, protefteerende op den
leften Refpyt-dag, lyn Recht op den Trecker behoudt,
felfs in cas den Acceptant, voor den Vervaldag, al ge-
faljeert is geWeeft. l\'iS.

In welk geval den Houder Cyn Verhaal niet r\'eenc-
maal en abfoluit op den Trecker behoorde te verliefen ,
niet tegenftaande van non-betahnge, binnen de Refpyt-
tyt, niet geprotefteert is.
 139.

Dat de Houders van drooge Wiffelen, op de Trek-
kers , geen parater executie behoorden tc hebben, ais
yan Obligatien. 295.

Dat in hec Wiffelen op de ïrankforder Miflèn hec al tc
los tocgaet.

Dat getermineert en vaftgeftelt behoorde tc werden ,
wat recht van aanfpraak, in cas van Faiiiflèment van
Trecker en Acceptant, of Endoffant, den Houder van
een Wiffel-brief op der felver Boedels, en die Boedels re-
Ipediye op elkanderen hebben,
 535.

Y Dax

-ocr page 734-

RemarcMe PoinBen.

\' Dat de Wiflel-brieven die opficht, ofte i, i, a j. dagen
na ficht houden , binnen uren daar na, behoorden
voldaan te moeten werden , cn geen
6. Rcfpyt-dagen
te hebben. 119-

Dat Wiflèl-brieven die voor het fluyten van de Wif-
fèl-bank vervallen, voor hec fluyten van de Banck , of-
te op den eerften dag van de Opening, behoorden vol-
daan te moeten werden.

Dac alle Wiflel-brieven, fonder onderfcheyt , in dc
Wiflèl-banck behoorden voldaan te moeten werden.

izi.

Dat\'er een Bank courant behoorde opgericht tc wer-
den. I2.3«

Dat men in de Wiflèl-bank ook een minder fom als fl.
JOO. behoorde af te mogen fchryven.
 iii.

Dat de Wiflèl-bank noit op een Saterdag, maar altyt
op cen andere dag, behoorde open te gaan. 137.

Dac alle Wiflèl-brieven , hoiidende ten laftert van Buy-
teinvoonders , die op den tweeden of derden dag nä den
Verval-dag niet voldaan, Item alle Wiffel-brieven daar
van acceptatie geprocureertis, die als dan
riet afgehaalt
werden , behoorden gebracht te moeten werden in de
Wiffel-bank, en reden waarom. 78.

Darter een publicq Protocol, van alle geprotefteerde
Wiflèl-brieven in de Wiffel-banck diende gehouden te
werden. 77:184.

Datcèr een publicq Protocol , vah alle procuratien,
om te mogen op eens anders naam Wiflèlen of handelen,
in de WifTel bank gehouden , en defelve procuratien al-
daar ook wederom ingctrockcn behoorden te werden.

78:174.

Dat de Wiflelbank tot ccn Bank van judicature behoor-
de gemaakt en geprivjlegeert te werden. 25 5.

Dat de koftclyke I-Ierbergen Compatitien , en Goede-
manfchappen, behoorden geweert, en de gefchillen in
Kegotie vooivaüende , Ipecialyk over materie van Reke-
ning , &c. aan Commiflariflèn van Commercie behoor-
den gcrenvoycerr te v>\'crdcn.

-ocr page 735-

Regifter der Capirtelen

van de

WISSEL-STYL.

L Cap., enhoe veelderley. pag. i

II. Cap. Vm Wißel-fluytingh door Makelaars , Ert
van baar plicht.
 9

III. Cap. Van TVtffel Cours. 14

IV. Cap. Fan WiJJèl-\'R^ekeni^. \\7
Y\'.
Cap. jVat een JViJJèi-briefis : en waar op den Trecker

voor het overleveren, en den Gever in het aennemen van de
felve , te letten ßaat.\' 2j

VI. Cap. Fan het te boeck_fle!len der wiffelen. jö

VII. Cap. Fan het advifeeren en refpondeeren. 4J
VUL Cap. Fan de voldoening der Valuta, door den Gever aan

den Trecker. 51

IX. Cap. Fan Wffel hr ieven houdende aan ordre te betalen ^
intrecken en endofféren.

X. Cap. Van Acceptatie vordering. tf j
XL Cap.
Van \'t doen proteßeren van nonacceptatie. ytf
XlI. Cap.
Fan het t_Aecepteeren van Wiffel-brieven Sopra

Proteft. 8j

XIIL Cap. TVaf den Houder van een Wiffel-hrief,geprotefteert
van nonacceptatie , en S. P. niet geaccepteert werdende ,
mitsgaders Trecker en Intrecker , geobligeert en gehouden

, 9}

XIV. Cap. Fm de verval-tyit der J^ifjèlen, loj

XV. Cap. Frdering van voldoening. Iix

XVI. Cap. Van de voldoening der Wiffel-br\'ievin door den
Acceptant. 116

XVII. Cap. Fan het Froteßeeren vanlViffel-hrievenvannon-

hetahnge. 151

XVIII. Cap. Fan de voldoening der WijfeUhrievenS.F.van-
nonbetalïnge. \' 144.

XIX. Capt Wat den Houder van een Wiffel-brief geproté\'-
ßeert van nonbetalinge, en S. P. niet voldaan wordende, te
doen ßaat. i ^ 5

. XX. Cap. Wat Trecker en Intrecker van een Wiffelbrief, kee-
rende met proteft van non-betaling;gp.ohligeert is. I fß
y 1 Fm

-ocr page 736-

XXL Cap. V^i^tgénèdmAccepimtvaneen wlffelhrkf,
die hy van non-hetaUnge heeft laten proteßeeren , en
met proteß toerderom retourneert ^ geobiigeert is.
164.
XXII. Cap. Väfiljet ieeckenen

van een tweede of \'derde
Wiffelhrief.
 \' 169

XXIIL Cap. Van het Wiffelen voor \'Rekemng , en op den
naam van een ander. 17 t

XXIV. Cap. Vdn het vfiffelen op een plaets ineenplaets.

XXV. Cap. Van „het Wiffelen cp een plaets , over een
plaets y en Wi^el-commisfte in het gemeen.
 184,

XXVL Cap. Van WiffeUtrecken in Comtnisfie. 195
XXVII. Cap.
Van Remitteren inCommisfie enßaan^tX
credere. aoi

XXViri. Cap. Van betrocken te XQtrden in Commf-
fte. I

XXIX. Cap. Van geremitteert te mrdtn in Commif-
fte. zi"]

XXX. Cap. Van Herwiffel en Centinuatie van Wiffel^

Z2Z

XXXL Cap. Van hetlVifelenopMiObn, o/te Marck-
ten , in hét gèmeen. 229
XXXII. Gap. Van het Wiffelen op deYvdxMxxx^iCïMxi-
fen. 238
XXXIIL Cap. VanhetWiffelenopde\'L€\\p^CïM\\G:Qrï
Naumburger Petri Pauli Markt. i^f

XXXIV. Cap. Van het Wiffelen op de Lioner Fbires.i59

XXXV. Cap. Vande Schuit Wiffelen. 264.

XXXVI. Gap. Van de geconteerde Wiffelen. 269
XXXVil-Cap.
Van voorwaardige Wiffelen.

XXXVIII. Cap. Van Wiffel-hrieven pro.Forma. 287

XXXIX. Cao. Van droge Wiffel. 204.
X L. Cap.
Van vermißeen öerloorefi WiffeUhrievené 5 00
XLL Gap.
Wat mén deen moét en niet doen vioét, geohti\'

geert en niet geobiigeert is , in cas van Falliffement van
yemant die in een Wiffel brief ger aacht is. 305

Wil-

-ocr page 737-

m

n

\'i

-ocr page 738-

1

\' 4

m

-ocr page 739- -ocr page 740-

..s

-ocr page 741-

f y

K

Ta

-ocr page 742-

I , l:

■ Cf.

-

* Ä-