■ <1 \'v

"^eslderlye Verfchillen over Wiflelbfieven, ender-
felver Uytfpraak , Vonnilfen , Advyfen^ &c.
door Goede Mannen, Kooplieden, Rechts-
geleerden en Rechters. \'

^ollandt, Hatnhurg, L\'eipz.ig, Naumburg, Èronsivyk, Bran-
denburg, Maagdenburg, Bre[z.lauw, St. Gallen, Ooflen\'
ryk en Weeners, Neurenberg, Lubek , Deenemarken
en Noorwegen, Sweeden, Vrankryk en Venetien.

■Älles by een verzaamelü, en uyt verfcheyde Taaien
getreuwelyk overgefet,
DOOR

E oneyndige nuttelykheir en
nootfakelykheit ?an her Wif-
feien, eo van de TVijfelbrie-
oordeele ik onnodig hier
"\'"eedtfpraakelyk te bewyfen, vermits de
daagelykfche ondervindinge tot een on-
^faakbaare getüygeniffe daar van ftrekt.

Maar nademaal . in den gemeenen
omgang der menfchen, foo wel quaade
als goede gevonden worden; ook daar
cn boven \'s wereldts goedt ebbe en vloec
onderhevig is; foo können fomtydts
de geene, die nimmer gedachten had-
den om iemandt te verkorcen, doorge-
Jeedene fchaadens, foo vvel ter zee,
als door brandt, diefflal, door toedoen
Van quaade menfchen j of anderfints,
Oüyten ftaat geflelc worden van haa-
re fchulden te betaalen, waar door by
gevolge ook veekydts de voldoeninge
der Wtjfelbrteven geftremt werdt.

^e achteloosheit van fommige , als
tneede derfelver onkunde , veroorfaa-
* z ken

BERICHT
ken ook dikwils ongelegentheedenonir
trent de Wtjfelbrieven\\ waar van de
gevallen oneyndig zyn.

Vermits nu een jegelyk, om\' fynen
eygenen fchaade te verhoeden, de op-
komende fchade, of het gepleegde ver-
fuym, gemeenlyk van fynen hals poogt
tefchuyven, en eenen anderen te doen
draagen, fooontftaandaar uyt veeltyds
groote verfchillen.

Om defe te befliffen, zyn, op ver-
fcheyde Plaatfen en Tyden, Reglemen-
ten en Ordmnantien, het W\'t^elen en
de Wiffelbrieven betreffende, van de
hooge Overheeden uytgegeven; waar
van de fchranderey. Phoonfen, by fyn
vermaardt Werk van den JVijfel-ßyl
"üan Arfjflerdam , de voornaamfte be-
nefFens derfclver vertaalinge den leefer
heeft meede gedeelt; dewelke federt
meermaals zyn vermeerdert.

Daar en boven hebben hier en elders
ook veele Coßuymen en \'IJJantien plaats;
na de welke men zich, ingevalle van
Queflie,daar van in de Wijfel-Ordon-
nantiën weinig of geen gewaag werdt ge-
maakt , gewoon is te reguleeren.

AJN DEN LEE S ER.
Van defe Coßuymen en Vfantien
heeft de fchrandere J. Thoonjen fy-
ïien /FiiT^/-^/geformeert gehadt, en
door fyne naauwkeurige aanmerkingen
foo veel achtinge verworven, dat die
Werk, niet alleen hier, maar ook el-
dersjcn buyten \'s landts, als een foort van
een tVet-Boek omtrent de Wiffelbrie-
ven Werdt aangemerkt, en de voorko-
iiiende verfchÜlen na het felve beflift.

Maar nademaal het onmoogelyk is,
^Wtgevallen, daar uyt verfchtllen kön-
nen fpruyten, in fulk een kort begrip
te brengen; foo gebeurt het fomtydts
dat \'er lulke gevallen voorkomen, de-
^velke niet volgens de bekende Regie-
"f^entcn en Ordonnantiën van Wijfel^
ï^och ook volgens de gewoone Cofluy^
^m en Vfantien , onbetwiilelyk afge-
daan können worden.

in fulke gevallen zyn de kooplieden
gewoon j de faak in queftie, beknopt,
^och klaar op te (lellen, ook te gelyk
eenige Vraagen daar uyt té formeeren,
enfe (Jaar by te voegen; maar meeft
onder bedekte Naamen, of op eenige
hetters van \'t A. B. C; om dat het

BERICHT
eygentlyk niet op Naamen
de faken en verfcbillen aankomt. De-
fe verklaaringea worden alsdan by
voornaame Koopliedeuyoi Rechtsgeleer-
den gefonden, en der felver gedachten
daar over vernomen; om zich van defe,
in faaken daar de fVetten^Ordonnantiem
Reglementen ^ &c. van fwygenjof niet
klaar genoeg fpreeken, te bedienen.

Soodanige Verklaaringen worden hier
en elders veeltydts Turbes en ^uariturs^
ook wel ^P^zr^-r ^j-genoemt. Ttirbe ^ ver-
mits daarin een verfchil oïtwifl \'^ tï^l
verhandelt, ßu^erttur, om dat daarin
Vraagen voorgeltelt, en door Kooplie-
den, ^iffellaarsj of Rechtsgeleerden be-
antwoordt worden.^Ptfr^rÉ"}vermits daar
in het goedtv \'tnden over de gefprootene
verfchillenjvan fulkeLieden, die men
kundig van faken oordeelt, begreepen is.

Diergelyke Turbes y ^ariturs of
Tareres, zyn voornaamentlyk omtrent
WiJfel\'verfchïUen van de uyterfte noot-
faakelykheit vermits daar uyt nieuwe
Wißel-Ordonnanties können gefor-
meert ? of het geene daar in niet behoor-
lyk uytgedrukt ftaat, verbetert worden.

JAN DEN LEESE R.
En oüchoon dlergelyke Inftrumen-
ten eygentlyk geen befliilende Vonnip
fen of Wetten zyn; nochtans moet men-
fe, ottitrent de verfchilleii v^Tt Wtjfel-
brieven , van groote kracht en rrüttig-
heit aanmerken; vermits de Rechters
uyt defelve veel licht können fcheppen,
en zieh van fulke advyfen, als van kundi-
ge lieden, in voorkomende twyftelin-
gen mogen bedienen, om vervolgens
ibo veel te gerufter te Vonnijfen,

Ik heb het dierhalven dienttiggeoor-
deelt, het voetfpoor van den vermaarden
J-Thoonfen in te (laan,en den Leefer
ï^^er meede te deelen: Voor eerft ver-
fcheyde diergelyke Tareres , alle buy-
ten \'s landts opgeftelt, en door my ver-
taalt, betreffende veelderhande WilTel-
gevallen, en op wat wyfe aldaar verßaaii
is, dat de gereefene verfchillen behoor-
den beflift te worden 5 tot bericht ,hoe-
daanig inen zich alhier omtrent diergely-
ke gevallen foude können gedraagen.
Voorts heb ik hierby gevoegt,de verde-
re/Fi^è/ Ordonnantiesh\\xyt^Ti\\ landts,
dewelke in\'t Werk van T hoon fin noch
ontbreeken,of federt eerft zyningeftelt,

ÈÈRICHf JAN DEN LÉESER.
enmyter handt gekomen; als v^nHol-
landti JHdmburgi Leipzigs Naumburgs
Bronswyk, Brandenburg, Maagdenburg *
Brefidauw, Su Gallen. Ooflmryk en fVee-
nen, Neurenberg, Lubek, T)eemmarken
en Noorwegen , Sweedm, Vrankryk en
Venetien ; alle in haare oorfpronglyke
Taaien, benefFens derfelver Overlettin^
gen, door my getrouvi^elyk vertolkt. Is
\'er iemandt,dewelke noch eenige by fon-^
dere WifTel - Ordonnantiën Onder zich
heeft, en defelve my geliefde meede
te deelen 5 foo fal ik niet in gebreeke
blyvenomfe, totdeffelfslof, byd\'eer-^
fte gelegentheit meede het licht te doen
lien. Wenfchelyk was het, dat\'ereens
een nadere en verbeeterde Wijfel-Or-
donnantie alhier gemaakt wierdt, daar
toe de veelvuldige buytenlandtfche
WiffeU Ordonnantiën meede eenige
handtleydinge ioüden können geven.
Ondertufïchen hoope en verwachte ik,
dat de Lefer defen mynen arbej\'^dt met
geen minder gunft als myne voorgaan^
de Werken fal ontfangen, en zich daar
van tot fyn voordeel bedienen.

• den 4 February , eenen Wiflfel-
brief , op veerthien Waagen Sichte
ten laften van G. binnen Amßerdam,
te betaalen aan D. de waarde van B.
ontfangen. B. verfendt den Wiflel-
o\'^ief ten eerften; maar D. eyfcht de
^cceptatie niet eerder, als den liden
öer Maandt, fchoon het reets den
nadde können gefchieden ; doch kan
geen betaalinge krygen, vermits C.
IL Deel. A den

Ä Vervolg van de Wijfd-Styl
den eerften Maart infolvent is gewor-
den. Dierlialven werdt het oordeel van
welbedrevene Banquiers in defen
vriendelyk verfocht, om te weten:

i. Of het niet de onvermydelyke
plicht vanB.was geweeft,denWif-
felbrief met de eerfte Poft naar
Amßerdam te verfenden , gelyk
hy ook gedaan heeft ?

II. Of D. binnen Amßerdam be-
voegt is geweeft, de Acceptatie
te verfoymen; en niet veel meer
gehouden was te trachten, omfe
fpoedig , en voor \'t vertrek van
d\'eerfle Poft naar Hamburg te
verkrygen , ook by weigeringe
van dien te protefteeren ?

III. En de faake als voeren geftelt
zynde, of D. door B. by Ä.
rechtmaatig fyn regres kan foe-
ken?

Op \'tvriendelyke verfoek, mynegedacH-
ten over \'t voorgemelde WilTel-geval mee-
de te deelen , bevinde ik ; (i) Indien de
Wiflelbrief, in qucflie, direct aan D. bin-
nen Amßerdam te betaalen, gemaakt was,

dat B. dcnfelvcn met d\'cerfte Poft der-
waarts aan D. ter Acceptatie heeft moetca
fendcni (gelyk hy gedaan heeft j) dat (z)
D. daarop niet bevoegt is geweeil de Ac"
eeptatie te verfuymen , maar heeft, (vol-
gens dc Statuten alhier, P. z. Tit.j, Art.
met fes daagen te wachten , zich felve een
prejuditie op den hals gehaalt. Egcer be-
hoorde , na myn gedachten, (5) A. dc
waarde van B. ontfangen , voor \'s handts
op een derde plaats in verfeekeringe te
brengen, of borge daar voor teilellen; ea
voorts D. te roepen, wegens fyn verfuym
in defen, en vermits door fyn fchuldt ver*
oorfaakt is, dat C. niet eerder voor fyn fal-
liflment tot de betaalinge, volgens Wifl^I-
llyl, heeft kennen geconftringecrt worden.
Wam, dat men D foo aanftondts, fonder
hem alvoorens te hooren , foude condem-
neeren , kan niet gefchiedenj maar fulks
moet by wyfe van Proces gefchiedenj
v/ant (Negligentia mim alten mcere non de^
beti ex vulgatis.) het verfuym van den ec-
nen, moet den anderen, volgens de Wet-
ten, tot geen fchaade ftrekken Dit Zyn
myne gedachten, behoudens beter weten
van andere. Hamburg , den ijften Mmrt

Anno

Op de drie voorgeftelde Vraagen , ben
ik ondergefchreven, onder verbeteringe ,van
gedachten: (i) Vermits de Wiflelbriefin
queftie, aan D. te betaalen gemaakt was,
B. denlelven hier niet mogte ophouden,
maar Ibndcr vertoeven aan denfelven naar
Awfierdam moefte fenden; (gelyk ook ge-
Ibhiedt isj) en fulks foo veel te meer, ver-
mits defe partcye op order van C. gefloo-
ten is. (i) Soo is D. niet bcvoegt geweeft,
fonder zich een prejuditie op den hals te
haaien, den WifTclbrief fes geheclc daagen,
fonder de Accepttaie te eyfTchen, by zich
wcch te leggen;; gelyk luiks defer Steede-
Botk , in\'t Artyket door de H^. Lodeivyk
Beccekr aangeteekent , klaar aanwyit. (3}
Ten eynde ook D- niet onverhoort veroor-
deelt mag worden, ben ik insgelyks daar-
rncede eenftemir.ig, dat de waarde door A.
in verfeekeringe behoorde gebracht, of bor-
ge daarvoor geftelt, en vervolgens de faak
met D. van wegens defe onachtfaamheit
voldongen moet worden j nochtans my
gaarne aan een beter oordeel onderwerpen-
de. Hamburg^ den poften Maart,1701.

Op de bovengemelde Vraag-poihten, zyn
myne geringe gedachten met die vandebo-
venftaande Heeren volkomen eenftemmig.

Enfcgge Töcr eer7?,datB.fcerwel heeft ge-
daan, ook verpligc is geweeft:,dcn Wiffel-«
brief op 14 Daagen Sicht, zslVi D- te betaa-
len , met d\'ecrfte Poft naar jïmfierdam tc
fenden , om Acceptatie en Betaalinge te
cyfichen te meer, vermits hy, door def-
fclfs te rug houdinge , den natuurlyken
Termyn der Betaalinge, daar toe hy, na
myn gedachten , geenfints bevoegt was,
uyt fyn eygen macht foudc verlengt, en
daardoor den Trekker A. ten hoogften ge-
prejudiceert hebben. Maar nademaal hy
zich door prompte overfendinge bevrydt
heeft, fal A. d?artoe verftaan moeten^ om
deontfangeneWaarde vanB. voor \'shandts,
tot na de afdoeninge der faake metD. (wiens
uytvluchten, gelyk de billykheit vereyfcht,
gehoort moeten worden;) het zy op een
derde plaatfe in verfeekeringe te brengen,
of ten minften daarvoor genoegfaame Cau-
tie te ftellen.

Doch betreffende • de tweede -vraag , foo
oordeele ik , dat D. ibo haaft de Wiflel-
briefin fyne handen gekomen is, voiilrekt
verpligt is geweeft , terftondt na den ont-
vang noch denfelven dag de Acceptatie
daarvan te eyfTchen, of anderfints te pro-
tefteeren j te meer, nademaal C. foo wel
als D. hïnntn Amfterdam woonden, en alfoo
de Wiflelbrief, ter olaatfc daar die tc be-
A 5 taalea

taaien ftondt , was aangekomen ; hy d.
ook geenfints tot prcjuditie van A. bevoegt
was de betaal tydt te verlengen, (gelyk hy
nochtans gedaan heeft}) by gevolge van
de ontbreekende betaalinge van G. die den
eerften Maan eerft gefaillecrt is, in foo
verre de fchuldt heeft, dat hy defelve niec
eerder heeft können procureeren, en hem
voor fyn fallifiment volgens Wiflel-Styl
daartoe conftringeeren.

Daaruyt vloeyt dan het antwoordt op
het derde vraag-point, namentlyk, dat A.
recht heeft om D. aan te fpreeken, en be-
treffende den fchaade, daarby door fyn
fchuldt reroorfaakt, by hem fyn verhaal te
Ibeken. Egter onderwerpe ik my gaarne
een beter oordeel. Hamburg^ den 4. Apriïy
Ao. 1701.

Myn gering gevoelen is met dat van de-
fe voorftaande Heeren geheel eenftemmig.
Want nademaal de genoemde Wiffelbrief
{i) op Sicht, en niet op Dato gemaakt was,
foo is B. niet bevoegt gewcefi:, dentermyn
van de Verval-tydt te prolongeeren , maar
hy heeft fyn onvermydelyke plicht voldaan,
met denfelven met d\'eerfte Poft aan D. te
fenden. En betreffende de tweede vraagt
foo was het even foo weinig in de macht

van D. als van B. om in den Wiflelbricf
eenige veranderinge te maaken, als den
Termyn van den vervaltydt te verlengen >
en vermits de Wiflelbrief niet over andere
Plaatfen is vernegotieert geworden , maar
dire£fc ter plaatfc gekomen , daar D. en C,
alle beyde woonachtig waren, foo behoor-
de D. den Wiffelbrief terftondt ter accep-
tatie te prefenteeren} anderfints was het niet
noodig, dat B. denlelven met d\'eerfte Poft:
aan hem hadde gefonden. En dierhalven
diene op de derde Draag , vermits D. fyn
deveir niet gedaan heeft , foo fchynt het
my toe, dat A. denfelven behoorde te roe-
pen , ten eynde om de prejuditie te vergoe-
den, dewelke uyt fyn onachtfaamheit komt
te ontilaan. OndcrtulTchen is het ook bil-
lyk , dat A. de onifangenc Waarde loo
lange op een derde plaats in verfeekeringe
brengt, tot dat D, Gerechtelyk verhoort
vrerdt; Want daar fouden mog\' lyk ver-
fcheyde omftandigheeden können weien,
door dewelke fyn gewaande verfuym eenig-
fints te ontfchuldigen was, Egier onder-
werpe ik my aan een beter oordeel. Hami
^urg^ den ly^cn jpni y Ao. 1701.

Om op de drie vraagen, uyt het voor-
gemelde Specie FaUi getrokken, volgens
A 4 ver-

Op de eerfte vraag, dat B. volftrekt ver-
pligt is geweeft den Wiffelbrief in queftie
met d\'eerfte Poft naar Amfterdam te fenden,
vermits hem de Statuten alhier , Art. 2.
Tit. 7. Part. z, van Wiffelbrieven hande-
lende , daartoe aanmaanen. Want vermits,
volgens derfelver klaaren inhoudt, de Ac-
ceptatie fonder verfuym verPocht moet
worden, foo moet onbetwiftelyk een dier-
gelyke vaardige verfendinge voorafgaan j
foo dat B. in defen feer wel heeft gedaan ,
en zich als de Commiffionaris van D. we-
gens daadelyk betoonden vlyc, buyten alle
verantwoordinge geftelt.

Op de tweede vraag foo is D geenfints
bevoegt geweeft, aan d\'Acceptatie tydt te
geven , offe te verfuymen} want Phoen-
fent die zich omtrent den Koophandel een
groote achtinge heeft verworven , heefc
§§. 3. en 23. van het Xdc Capittel van fy-
ntnlViJfel-jiyl (gelyk een Expertus Ruhertus^)
aangeraaden: SonderTydt uerfnymt en fonder
nytlftel daarna te trachten j ook in dit X dc
Capittel de prejuditien uyt het tegendeel
fpruytende, tot welmeenende Waarfchou-
winge opgenoemt. Ook heeft D. in defen,
ten nadeel van den Trekker, foo veel te
minder achtloos mogen zyn, vermits in

îcdcr Wiffelbricf een Bevel ingeflootcn is,
\'t welke ( examjfirnä diligentiâ examorern, )
mec de alleruycerfte vlydc meerder naaüw-
keurigheit vereyfebt} \'c welke ik nicc gc-
droomt hcbbe, maar by den iElechtsgeleer-
den \'Jeremias Reufmr , Refpondente Nicolao
Schaihaufen, Dijputaüom de Camhm, Tb. ip.

my dusvinde voorgefclireven ; met het wel-
ke ook onfe Statuten y Part, z. Tit. 7. Art.
II. naauwkeurig overeenftemmen ; thans
voorbygaande andere Statuten en Dd. de
welke alle eenpaarig beveelen en beweeren,
dat d\'Acceptatie van alle Willelbrieven
(dewelke op Dato, of op Sicht geftelt zynde,
wel verfchillcn können , maar nochtans
flechts eenderleye Recht hebben, en be-
houden;) fondereenig vertoefgeeyfchtmoet
cn fal worden -, vermits ik fulks by een an-
dere gelegenheit omftandig heb aangetoont
en beweefen.

Op de derde vraag : Dies kan A. na myn
gedachten, niet gevergt worden \'t geldt
m verfeekeringe te brengen, veel minder
f per Procejfum executivum,} met Proces ter
Executie vervolgt worden j vermits D.
door fyn achteloosheit zich buyten ftaac
geilek heeft fyn regres by hem te foeken,
gelyk de 4de §. van \'t Pruyßljche

tö Vervolg van de Wijfel-Styl
Mccht, met toeftemminge van §. z. der
Dantziger TViJfeU Ordonnantie , fulks aldus
woordeiyk bepaalt. Maar indien D. noch-
tans, of ook uyt anderen hoofde , A. fou-
de locken re adioneeren , foo moet zich A.
ten bellen mogelyk verdeedigen. Egter was
Bet van herten te wenfchen , dat eens dier-
gelyke wydtluftigheeden en verbitteringen,
door heylfaame, klaare , en reedelykc opge-
Itelde Ordonnantiën, krachtig verhindert
•wmïécïi,Hamburg, den z^^T^Mey ^ Ao. 1701.

Na dat ik \'t voorgeftelde Geval, ende
dne Vraagen daaruyr getrokken, wel over-
woogen hebbe, zyn mync geringe gedach-
ten daarvan als volgt j namentlyk:

Op d\'eerfie^ dat B.fyne plicht feer naauw-
keurig heeft waargenomen], en zich daar-
door buyten alle aanfpraak geftelc.

Op de fweede, dat D. niet bevoegt is ge-
weeft , de Acceptatie des WilTelbriefs te
verfuymen; maar volftrekt gehouden was,
om d\'Acceptatie terftondt na den Ontfang
te verfoeken ; ook indienfe geheel gewei-
gert wierdt, noch dienfelven dag te pro-
tefteeren : Maar nademaal fulks niet gc-
fch edt is, en in tegendeel D. voor den
liden Fehruary de Acceptatie niet eens
geeyfcht heeft i daaruyt volgt dan

Op de derde , dat D. fyn Recht heeft
gekrenkt, om fyn regres by A. te foekenj
en dat dierhalven A. niet gcvergc kan wor-
den , de waarde des Wsffelbriefs, voor na-
dere befliffinge der faake, in verfeekeringe
te brengen , of daarvoor borge te flellcn.
Egter onderwerpe ik my \'t Oordeel van
een beter. Hamburg^étn i^^cn ^ey , Ao.
1701.

Om op \'t voorgeftelde geval, en dc
drie vraagen daaruyt getrokken, myne ge-
ringe gedachten te ontdekken j defelve zyn:
CO Dat het de plicht van B. geweeft is,
den Wifleibrief in queftie mee d\'eerfte Poft
naar Amfierdam ter Acceptatie te fenden j
en vermits hy fulks ook aldus in \'t werk
heeft geftelt, heeft hy zich daardoor buy-
ten alle verantwoordinge geftelt. (2) Dat
D. t\'Amfierdam geenfints bevoegt is ge-
"Weeft de Acceptatie te verfuymen ; maar
veel meer verplicht was , voor \'t vertrek
van d\'eerfte Poft naar Hamburg^ en wel op
denfelven dag, toen hy den Wiffelbrief
ontfing, de Acceptatie te eyffchen , by
^eigeringe daarvan te protefteeren ,en den
Wiffelbrief beneffens\'tProteft met d\'eerfte
Poft naar Hamburg aan B. te fenden. (5) In-
dien D. den Wiffelbrief in queftie van B.

12 Vervolg van de WiJjßl- Styl
met d\'eerfte Poft wel heeft ontfangenj foo
lieeft hy door fyn achteloosheit fyn Recht
veriooren , en den Wiflelbrief by A. van
geender waarde gemaakt; en kan dierhal-
ven doorB. by Ä. fyn regres niet rechtmaa-
tig foeken. Doch indien D. een geval kon-
de aantoonen,\'t geene in Rechten beftaan-
baarwas, daardoor deAcceptacie is vertraagt
gewordene oordeelde ik noodig,dat A. we-
gens de waarde van B. ontfangen , borge
Helle, tot dat D. en deflHfs exceptie ge-
hoort is, en voldoende beweefen heeft, fyn
devoir volgens Wiffelftyl gedaan, en niets
verfuymt te hebben. Welk rnyn onbepaalt
gevoelen, ik gaarne aan een beter onder-
werpe. Hamburg, den eerften Jmy, 1701.

ïn gevolge van het vriendelyke verfoek,
nopens hcc voorgemelde geval, endebyge-
voegde drie vraagen ^ myne geringe gedach-
ten onverfchillig te ontdekken} hebik beyde
neerftig overwoogen, en bevinde: Vermits
A. binnen Hamburg., tegens de ontfangene
waarde van B. aldaar , lynen Wiffelbrief,
en te gelyk bencfïens denfelven , natuurly-
ker wyfe, en alfoo onbetwiftelyk, aan den
gemelden B. een Bevel heefc gegeven,tot
verfendinge van foodanigen Brief j als mee-
de, en door een onwrikbaar gevolg, een

Bevel tot prefentatie, en verplichtender wy-
fe om d\'Acceptatie te procureeren , ook
verder aan D. binnen Amfierdam , lydea-
derwyfe om de betaalinge te eyffchen , als
aan den welken hy den Brief heeft toege-
fonden, en dien deielve geremitteert foude
worden; dat alle beyde % namentlyk B. eii
D. door het ontfangen en de refpeètive aan-
neeminge van foodaaigen Wiflelbrief, bey-
de de Bcveelen hebben overgenomen, cn
zich daardoor tot derfelver behoorlyke ex-
peditie verbonden. Nademaal nu foo wei
de gefonde reeden , en verfch::yde in het
licht gegevene Wtjfel- Ordmnantien , ook
daarbencvens de Accuraatfte en van Wiflèl-
faaken kennis hebbende Rechtsgeleerde,
als meede de waare Ufantic en PraÄyk van
voorfichtige en welbedrevene Kooplieden»
voornaamentlyk Banquiers j daar en boven
d\'ondervindinge van veele fchaadens, die
klaar blyklyk uyt verfuym ontftaan zyn;
eendrachtig daarin overeen komen, dat all e
en een iegelyke Wiflelbrieven , de welke
niet op Miflen getrokken zyn, hoedaanig
defelve anderfints bewoordt mogten wefenj
ook alle met defclve opentlyk verknog-
te Beveelen van de allerfpoedigfte uytvoe-
; of foodaanig geilek zyn, dac men
niet in \'t minlle daarmeede vertoeven magi
maar foodanige Brieven en Beveelen, foo

14 Vervolg van de PFißel-Styl
fpoedig als immers mogelyk is , moet cx-
pedieercn; dat is, verfendên, prefenteercn,
in gevalle van geweigerde Acceptatie of
Betaalinge , terftondt protefteeren , en
Piotell ter plaatfe , van daar de Wiflel-
brieven komen, te rug fenden j alles inge-
volge van het groote verbandt en \'t gevaar,
dewelke\' met defe en alle andere Beveelen
verknogt zyn. Daaruyt beantwoordt zich
é\'eerfie Vraage vart felve tot genoegen i na-
mentlyk : Dat het volftrekt de onvermyde-
lyke plicht van B, geweeft is, den Wiflel-
brief, thans in queftie , met d\'eerfte Poft
naar Jmßerdam te verfertden ; (gelyk hy
o©k, volgens den inhoudt der Clauful by
defe vraag gevoegt, gedaan heeft j) daar-
door hy \'t Bevel van A. wel heeft opge-
volgt, ook D. niet minder op \'t befte be-
dient , en zich alfoo daardoor van alle vcr-
antwoordingc bevrydt. Hadde nu d. bin-
nen Amflerdam, na dat hy den Wiflelbrief
in queftie met de gemelde eerfte Poft buy-
ten twyffel heeft ontfangen, (nademaal in
het voorgeftelde geval niets van het tegen-
deel gemeldt werdt, ook geene andere uyt-
vlucht en ontfchuldiginge daaromtrent ee-
nigfints kan doorgaan j) fyne onvermyde-
iyke plicht meede foodaanig waargenoo-
men > en \'t klaare Bevel der Prefentatie van
A.\'cwelkc hy (te weten D.) door het ont-

fangen van den Wiffelbrief, en dat hy denfel-
ven by zich behieldt,thans moefte opvol-
gen, fonder eenig vertoef behoorlyk geëx-
pedieert j foo foude het thans onnoodig
zyn op dc tweede Vraag te feggen: Dat hy
d. niet bevoegt was de Acceptatie te ver-^
fuymen j maar dat hy veel meer verpligc
was, defelve terftondt, en voor \'t vertrek
van d\'eetfte Poft naar Hamburg^ te verfoe-
ken , ook by weigering te protefteeren.
Maar nademaal dit laatfte niet gefchiedt is,
en d. door fyn vertoeven , enkel en alleen
heeft veroorfaakt, dat den Acceptant C.
voor fyn fallifiment, vermits de tydt te
kort was , tot de betaalinge niet krachtig
heeft konnen aangefpoort worden j daar-
uyt dan de fchaade gevolgt is. Dies wyil
zich het antwoordt op de derde Vraag van
felve i namentlyk: Dat by defe voorfchre-
vene gefteltheit van faaken» D. noch by B.
als de welke , na behoorlyke voltrekkingc
des Bevels, van A. aangenomen , nopens
de verfendinge des Briefs,in \'t geheel niets
nieer met de faake te doen heeft, noch an-
derfints op eenigerhande wyfe by A. recht-
ttiaatig fyn regres kan foeken j veel meer
bedient zich A. van de bekende fpreuke :
Zaalig 2.yn de hefitters , wegens de ontfan-
gene Waarde j ook konde hy , indien hy
defelve niet daadelyk in fyne handen hadde,

maar , gelyk lichtclyk hadde. können ge-
fchieden, door het vertoeven en vertraagen
der prefentatie door D. felve hadt fchaade
geleeden, D- ingevolge van *t Bevel aan-
tafi;en,en zschalle voldoeninge van hem be-
looven : Want ieder Prefentant neemt een
Bevel aan, om \'t geldt te ontfangen, waar-
om hy zich behoorlyk moet gedraagen; of
indien hy iets verfuymt, den fchaade draa-
gen. {Johann Jai;ob Heydiger , im Unterricht
von Wechfeh und dejfen Rechten^ P^g-70\')
Ook leeren de gemeepe Rechten , dat (/«
Mandatisomtrent een Bevel, de groot-
fte vlyJt en forgvuldigheit moet in \'t werk
gellelt worden ; en dat andsrfints {leviffi-
ma culpa^) de minfte misflagvergoedt moet
worden; gelyk een iegelyk, dewelke doon
\'t nafien tracht te leeren, lichtelyk fal be-
vinden. Niet minder is het feeker, en in
Rechten bekende , iquod non agere ^ non
reölè agere,) dat met te doen, of niet wel
te doen, eenderley is \\ indien D. van de eyn-
delyk verfogte en verkrcegene Acceptatie al
iets\'wilde inbrengen. Meer vinde ik omtrent
het voorgegevene geval en de vraagen niet
te feggen ; waarom ik alle verdere wydt-
luftigheit billyk voorby gaa, en onderwer-
pe ook defe myne gedachten aan een beter en
grondiger ooxé&^\\.Harahurg^ den ydcn Juny,
Ao. i-iQi. Marcus Fredrik StengUn.

Volgens verfoek omtrent \'t bovenge-
inelde Wiflel-geval , is myn onverfchilhg
Oordeel, dat B. volgens fyn plicht gedaan
heeft , met den Wiifelbrief met d\'eerfte
Poft te verfenden j by gevolge , vermits
hy daaromtrent geen misflag begaan heeft,
is hy nu ook van alle aanipraak vry; en
heeft zich alleen D. achteloos getoont,
met denfelven te prefenteeren, en d\'Accep-
tatie desWilTelbriefste procureeren i\'c wel-
ke hy nochtans verplicht was met de aller-
eerfte Poft te beforgen, Waardoor hy zich
felve geprejudiceert heeft , volgens de Sta-
tuten van Hamburg, Part.z. Tit.j. Art.z.
Soo dat A. niec vcrfchuldigt is de Waarde
aan B. wederom te geven, noch B. om aan
p. daarvoor Satisfadie te beforgen. Dies
moet zich D. omtrent den misflag alleen
aan C houden ; gelyk fulks niet alleen
Vogt de Camh. pag. pp. loo. uyt het ge-
bruyk der Kooplieden grondig aanwyftï
maar men kan ook breeder daarvan nafien
in Doa. Henr. Zifffels IraStaat von Wech-
felbriefen, § 6. pag. 177. 178. daar hy ook
®nder anderen de Wllkkeure van Amßer-
van den Jaare 1661. en \'t getuyge-
mfle van eenige Praöifyns van den Jaare
aanteekent En fchoon hy aldaar
flechtsVan \'t verfuym derProteftatie in\'tby-
fonder handelt 1 nochtans komen fyne ge-
//. Deet. B dach-

18 Vervolg van de Wijfeh Styl
dachten daarop uyt, dat alle Achteloosheit,
dewelke de Prefentanc begaat, alleen tot
fynen laften komt 5 indien hy anderfints
geen gewichtige reedenen weet aan te wy~
ie, die hem van fyne plicht hebben afge-
houden. Hiermeede ftemt overeen \'t Deen-
fche Wijfel-Recht , in den Jaare i<J8i. in \'t
licht gekomen ; fchoon ik my een beter
oordeel gewillig onderwerpe. Hamburg^
den ï4den Juny Ao. 1701.

(i) Dat B. vermits de Wiflelbrief in
queftie op feekere Daagen »<3 Sicht geftelt
was, verplicht is geweeft, denfelven ter-
ftondt naar Amflerdam ter Acceptatie te len-
den, gelyk by hem ook gefchiedt is.

(1) Op defelve wyfe is ook de Commif-
fionaris D. tot Amflerdam verplicht ge-
weeft, de Acceptatie terftondt met allen
vlyt te procureeren; en vermits de Wiflel-
brief op 14. daagen Sicht gemaakt was,
niet vyf daagen daarmeede te wachten, of
denfelven by zich wech te leggen j maar hy
hadde, by niet gevolgde Acceptatie, den-
felven ten eerften moeten laten Proteftee-
ren, vermits het niet in fyn vermoogenwas,
den Wiflelbrief eenen Dag te verlengen;

\'t welke nochtans door fyn achteloosheit,
in\'t verhaal gemeldt, vyfgeheele Daagen
gefchiedt is.

(5) Dierhalven kan D- door B. van A.
met Recht geen Reftitutie van de waarde
eyffchen i veel minder kan hem A. gcvergc
worden , by defe gefteltheit van läaken,
de waarde wederom in verfeekeringe te
brengen, \'t en Ware dan dat\'er geheel an-
dere omftandigheeden by waren voorgeval-
len. Want indien D. te rechter tydt d\'Ac-
ceptatie hadde beforgt, foo foude de Ac-
ceptant , van den WifTelbrief, dewelke als-
dan op den ziften February vervallen was,
noch voor fyn fallifiment, \'t welke den
eerften Maart gefchiedt is , tot de betaa-
linge hebben konnen geconftringecrt wor-
den. Bygevolge moet D. van wegens iyne
Ichüldt den fchaade draagen, en A. moet,
volgens de voorgeftelde omftandigheden,
(na de welke ikoordeele;) werklyk vry-
gefprooken worden, foo dat hy tot geene
reftitutie van de waarde kan aangefpoort
Avorden. Ondertuffchen onderwerpe ik my
een beter oordeel. i7<icn J»-

Nademaal de voorgeftelde Srie Fraagen
genoegfaain hiervooren beantwoordt zyn»
B % " geve

geve ik kortelyk te verftaan, dat voör foo veel
het dieerße en tweede betreft, ik met de
Hi^. Andreas Lefer overeenftemme j doch by
de derde óit myn gevoelen noch daarby-
voege; dat, indien ü gewichtige en wel-
gegrondde Ontfchuldigingen -Weet in té
brengen , waarom d\'Acceptatie vertraagt
is, hem de prejuditie en fchaade, daaruyt
ontftaari, niet tot laften kan komen, doch
anderfints geheel en al door hem gedraagen
tnoet worden j en dat alfoo ß. aan A. geen
Depofitie kan vergen. Hamburg^ den xiftenr
Juny^ A®. 1701.

Vermits het tot Dato defes in Rechten
géenfints voldongen is , dat, als de Hou-
der van een Wiflelbrief met d\'Acceptatie
te procureren achteloos is, hy alsdan fyn
regres op den Trekker fonde verliefen} loo
ben ik van gedachten, dat B. aan A het iri
verfèekering\'e brengen van dé waarde, of
Borge daarvoor té ftellen, tot dat de faake
uvtgeniaakt is, volflrekt verpligt is,
\' Omtrent öi\'eerße én itveede Vraage , beü
ik n^et de overige eenftemroig*; als dewel-
ke zich van felve beantwoorden. Hamburg^
den 8ften July^ Ao. 1701.

Op \'t vricndelyke verlock , ov,er hec
Voorgemelde Wiffel- geval, en de drie by-
gevoegde Fraagen, zyn myne gedachten
als volgt, my nochtans een beter oordeel
gewillig onderwerpende: (i) Dat nament«
lyk B. aan fyn onvermydclyke plicht vol-
daan heeft , door werkelyk betoonden
vlydt, voornamentlyk vermits de Wiflel-
brief in Q^efl;ie op Sicht gcfl:clt was,waar-
door hy zich buyten alle verandtwoordin-
ge heeft gebracht. (2.) Bevinde ik , dat D.
niet bcvoegt is geweeft , door lyn eygen
gefach, den natuurlyken Termyn des Wif-
ieibriefs te prolongeeren j maar fyn plicht
° was geweeft , met het vertrek der Poft,
by gebrek van Acceptatie, daartegen te pro-
tefteeren j oolc de Documenten, fonder
eenig vertoef, aan B. bchoorlyk te fendenj
maar naderpaal hy luiks heeft gelaatcn,
heeft D. den Treldcer A. in gevaar gebracht.
Daaruyt fpruyt dan, (3) dat A. bevoegt is,
om D. van wegens fyn beirevene nalaatig-
beit, formeel aan te taften , en by hem,
Ö. fyn volkomen regres Gerechtelyk te
focken: Maar nademaal, noch in onlc Sta-
alhier, nóch in de Keyferlyke Rech\'
> iemandt daaromtrent klaar bericht kan
vinden , noch geauthorifeert is, dat dc
Houder van een Wifl\'elbrief, door vertraa-
ginge der Acceptatie , fyu Regres op den
B 5 Trek-

iz VcYVolg mn ie Wijffel-Styl
Trekker foude verliefen ; foo ben ik vati
gedachten , dat A. niet wel ontgaan kan,
de ontfangene Waarde van B. voor \'s handts
op een derde plaats in verfeekeringe te bren-
gen , of daarvoor genoegfaame borgtocht
te ftellëp. Doch was het feekerlyk wel te
wenfchen, dat diergelyke ftrydende poin-
ten, dewelke daagelyks een iegelyk konnen
voorkomen , door een klaare Ordonnantie
konden afgedaan worden. Hamburg , den
13den Ao. 170I.

NB, In \'t Origineele van \'t voorgemel-^
de Farere^ vindt men van de ondergefchre-
vene Kooplieden veele wel oordeelcnde,
die aan D. van wegens delTelfs nalaatigheit,
alle fchuldt geven , ook A. en B, van alle
aanfpraak, doch voornamentlyk den eerft
gemelden,van het in verfeekeringe brengen
der Waarde, of om borge te ftellen, quyt-
fchelden ; en defe gaan daar omtrent den
fechten weg i volgens de Brefzlawwer JVif-
fel-Ordonnantie Art. p. volgens de Antwerp-
fche Art, 3. volgens de Willekeure van Am\'
ßerdam^ van den Jaare i66i. volgens\'t ge-
tuygenifle van fommige Amfterdamfche Prac-
tilyns, van den Jaare ió\'öj. en volgens de
B&nck\'Ordonnantie te Neurenberg^ (dewel-
ke vereyfcht, dat alle en een iegelyke Wif-

fclbrief, foo haaft menfe ontfangt, noch
dien felven dag voor Sonnen ondergang, of
den volgenden Voormiddag, behalven op
Son- en Feeft-daagen," füllen gcprefenteert
Worden ). voorts volgens de exaftitude,
dewelke Ëeipzig , Bronswyk Frankfort^
in haarc Pf^Jfti- Ordomanüen , omtrent dc
Wilfeïbrieven op haare. MilTea \'voorfchry-
vcnj. als meede volgens de gedachten van
vcrn^aarde Rechtsgeleerden van defe ftof-
fe } als van Raphael de furreyDifp. z qu. i.
n. iz. ä Felde d. Camb. p. 15g, Scacc. de
Commerc. %- z.gl. i. ». 31p. ^c. doch voor-
naamentlyk volgens de gefonde iecdcn,en
den waaren Koopmans- en Wiffcï-Styl.

In tegendeel vindt men beneffens haar
byna even foo veele die anders oordeelen;
en meenen, dat vermits D. noch eenige
reedenen en uytYluchten konde hebben,
waarom hy den Wiffelbrief fes daagen laa-
ter, als hy hadt behooren te doen, geprefen-
teert heeft, foo behoorde A. de waarde van
B. voor den Wiffelbrief ontfangen ,in ver-
feekeringe te brengen, of aanneemelyke
borgtocht daarvoor te ftellen : Doch ik fie
^ïet waarin deefe reedenen en uytvluchtea
foüden beftaan j en indien de Poft niet te
aangekomen , of een ander ongemeen
en onverwacht geval gebeurt is, diende het
wel van groot gewicht a en geheel buyten
B 4 gc-

Z4 Vermlg van de Wiffel-Styl
gemeen te zyn , indien het den fin eh de
Wet van foo veele Wijfel Ordonantkn oöi
vene foude ftooten , en tegens derfelver
klaaren letter ftrydcn.

Eyndelyk foo vindt men daarby felfs ee-
nige qualyk gev\'oelende , en die van den
waaren fin van het Wijfel- Recht geheel af-
dwaalen; als de welke , lynrecht tegens de
voorgemelde Wijfel\' Ordonnantiën ^ van j^e-
dachten zyn, dat de Houder van een Wif-
fel-brief, fchoon hy vertraagt de Accepta-
tie te pi\'ocureeren , daarom nochtans fyn
regres tegens den Trekker des WilTelbriefs,
wanijeer\'er by geval door de vertraaginge
fchaade ontftaan is, niet verliefen foude.

^Ittus binnen Auz^sburg , trekt, op
order van Semfronio van Venetien,
op Terentius binnen Amßerdam. De-
fe antwoordt aan Titius: Dat hy, by
gebrek van Order van Venetien, niet
kan accepteeren ; maar indien hy de-
felve voor de vervaltydt kreeg , dat

hy fulks foude berichten. Maar ver,
mits op d\'aankomft van dit Advys van
\\Amflerdam , ook Brieven van Vene^
tien te Augsburg^xmttrm, berich-
tende, dat men beducht was, dat Sem-
pronio met het openen van de Bank
foude manqueeren; foo antwoordt Ti-
tius aan lerentius niet, veel minder
verfoekt hy hem. , ter eere van den
Brief te recapteren , gelyk tot de
vervaltydt loe genoeg was geweeft,
als ook om andere Provifie tot betaa-
linge fyner Tratte te beforgen: In te-
gendeel verföchte hy fynén Vriendt
binnen Augsburg, met den welken hy
den Wiflelbrief genegotieert hadde,
aan den Houder des WiCfelbriefs te
fchryven, van in gevalle op vervaltydt
de betaalinge wierdt geweigert, niet
te laaten Protefteeren, maar flechts,
otn d\'onkoften te onigaan, den Wiflel-
brief te rug te fenden. Defe antwoordt
^^derom aan fynen Vriendt te Augs-
burg; j^y fgn derdenmaal by Te-
renttus om d\'Acceptatie, en ook op
Vervaltydt om de betaalinge hadde )a-
B 5 ten

ten vraagen; en vermits hy \'t eene en
\'t andere telkens weigerde, hadde hy
noodig geoordeelt te protefteeren,ge-
lyk hy \'t Protefthierbyoverfondt; doch
in \'t \'Pofl Scriptum voegt hy daar by:
ViTiiTerentius de Wiflelbrieven noch
betaalt, ook d\'onkoften van \'t Proteft
vergoedt hadde; nam ook fyn rem-
bours , onder meerdere fommen, di-
reft op Semfronio te Venetien; fonder
het Proteft, van den Houder; des Wif-
felbriefs ontfangen , naar Augsburg te
fenden ; daarin immers nootfaakelyk
begreepen moefte zyn, ot ten minften
noch onder aan behoorde bygevoegt te
worden, dat de Betaalinge onder Tro-
teß, ter eere van den Brief gefchiedt
was. Toen nu \'t voorgemelde advys
van Sempronio terfelver tydt ook t\'Ä-
ßerdam quam, liet Terentius felve ter-
ftondt een ander Proteft doen, en
daarin ftelien , dat hj de Betaalinge ^
onder \'Protefl, ter eere van den Brief
gedaan hadde, en fondt het felve naar
Augsburg ; en thans wil hy , vermits
-t ï^MmQm.v2i,xiSempronio Venetien

noch voor de betaaUtige van fyne
Tratte werkelyk is uytgeborften , by
7itius fyn regres foeken; doch daar-
toe zieh defen ongehouden oordeelt.
Voor eerfl , vermits Jerentius aan Ti-
tius terftondt in den beginne gefchre-
ven heeft, dat Sem^ronio by gebrek
van Order niet wilde adcepteeren, doch
indien defelve voor vervaltydt quam,
dat hy alsdan foude betaalen; fonder
\'t minfte gewag te maaken, dathyfulks
onder Proteft ter eere van den Brief
foude doen; gelyk hy dan, teii^ twee-
deut voorde derdemaal d\'Acceptatie,
en ook op vervakydt de betaalinge aan
den Houder der Wiffelbrieven heeft
geweigert; en den Houder der Wiffel-
brieven dierhalven ook werkelyk heeft
laten protefteeren. Daarna, ten der-^
den, heeft hy defelve, fonder eenig
verfoek, of Order van Titius^ egter
"Voldaan, ook het aireets gedaane Pro-
teft betaalt, en na lich genomenj
doch het felve niet naar Augsburg
gelonden , veel minder zich by de
betaalinge verklaart, dathy fulks on-
der

%:& Vervolg van de Wijfel-Styl
derTroteJi éttA^. Ten,vier den ^ïoo
ijeefc hy fyn rembours, onder meerde-
re bommen, dired op Sempronioy ins-
gelyks londer order van Tittus ^ geno-
men ; \'t welke immers , indien het in
goede order foude gefchieden, op dea-
len , als den Trekker der Wiflelbrie-
ven , hadt dienen te gefchieden ^
welke hy zich op a^le plaatfen hadde
moeten laten welgevallen. Ten vyfden%
foo is \'i immers een algemeene Regel»
dat (^Chif aga fenza ordine ^ ^aga da
fua borja;) die fonder order betaalt,
uyt fijn beurs betaak; en ten fesden y
vermits de Qollufie van Terentius, om-
trent foo veele nagelaatene hoogfi:
noodige Obfervatien, klaar blykt, als
dewelke fyn Proteft eerft felve heeft
laten maaken , {e^ pJifaBo,) na ge-
daane faak, toen de betaalinge reets
gefchiedt was, en na dat hy van den
gtvaa\'^lyken en forgelyken ftaat van
Scmproniuo bericht konde hebben,
\'t welke byna ter felver tydt volgde;
gelyk daar uyt klaar blykt, vermits
Terentius iyn Proteft.eerfl; eenen dag

daarna , namentlyk den 2 pen j Jiiaar
de Houder des Wiffelbriefs het iyne
een dag van tè vooreti, en reets deti
a^ftcn heeft laten doen ; dierhalven
worden Wffel-kundige om der lelver
hoog geneegen goedtvinden over dit
geval verfocht.

Vermits nu Ik ondergefchreven, uyt het
voorgemelde verhaal bevinde, dat Terentius
terftondt in den beginne de Acceptatie des
Wiflelbriefs in queftie, by gebrek van or-
der van Scwi/jj\'owo, gedifficulteert, en daar-
by niets van de Acceptatie , of aanftaande
Betaalinge ter eere van Utim, heeft te ver-
ftaan gegeven: Waarop Titm-t door fynen
Vriendt te Aupluri, met den welken hy
defen Wiflelbrief hadde geflooten, by den
Houder des Wiflielbriefs order heeft geftelt,
denfelven,by gebrek van Betaalinge, flechts
fonder Proteft wederom te rug te fenden.
Dierhalven hadde ook de Houder niet noo-
dig gehadt te Proteftecrert} \'t welke noch-
tans niets ter fäake doedt, (jiuia fuperflua
hic non meent j) dewyle overvloedige dingen
^\'cr geen fchaade toebrengen; ook tot
meerder precautie van den Houder , van
"degens onverwachte querellen, dewelke
mogelyk geducht kondenwordcn, (daarvan,

Vervolg vm de Wijfel-Styl
in defe boofe tyden, de argUftige Wereldc
vol is}) konde dienen. By defe geftelt-
heit van faaken kan Terentius^ noch met
het eerfte , noch met het tweede Proteft
zich tegens Titiui befchermen , of te-
gens denfelven daarover eenige Aétie infti-
tueeren; gemerkt, gelyk hier vooren is
gefegt, Terentius in den beginne , even foo
weinig aan Titius heeft aangcbooden, den
Wilfelbrief in queftie ter eere van hem te
betaalen , als Titius fulks van hem begeert
heeh. Daaiby komt noch ,dat in het eerfte
Proteft niet een enkel Woordt of Syllabe
van de vereeringe voor rcekeninge van Ti-
ïius gemeldt werdt \\ dat verder foo klaar
als den dag blykt, dat Terentius^ na dat hy
eerft \'t fallifiment van Sempronio hadt ver-
nomen , door een tweede , van hem felve
belegt Proteft, Titius flechts bedriegelyk
heeft getracht te misleyden, en zich felve te
dekken j waarom fuik een, na alle omftan-
digheden , ten nadeele van een derde, haa-
ftelyk eenzydig Proteft, noch in Rechten,
noch by oprechte Negotianten plaats en
geloof vindt: Waarom, na myne gedach-
ten, Titius vrygefprookcn diende te wor-
den , en Terentius zich aan Sempronio be-
hoorde te houden ; behoudens beter oor-
deel, Hamburg^ dim Jugufly ^ Ao.
löep. Lodi\'W\'ik Becceler.

Ik ondergefchrevenc confirmeerc itisge*
lyks , \'t gecnc de Heer Lodewyk Becceler
grondig gededucecrt heefc; dat Tiiius, de-
welke flechts Commiffionaris van Sempronio
geweeft is > geheel vrygefprooken diende te
Wordeti, en "Terentius , dewelke federt hec
beginfel wegens defe Tratte mcmandt als
Sempronio heeft willen kennen, zieh tlians
ook aan denfelven behoorde te houden;
doch onderwerpe ik my ondertuflchen \'t
oordeel van beter. Hamburg , den ió^en
Augufiy, Ao. löpp.

Hoc dikwils de ondergefchrevenc het bo-
vcnftaande verhatilde geval overleeft, hoc
minder hy dc eygentlyke gcfteltheit van
faaken kan doorgronden. Maar nademaal
over *t gchecle geval, gelyk het felve is
opgeftelt, *t gocdtvinden begeert werdt,
foo bchelft fyn,niemandt benadeelendt Pa-
rere, dat de aangehaalde fes Reedenen ^ noch
in \'t Wiffel-Recht, noch in dc Gewoonte,
noch in de gcfondc Reeden genoegfaam
grondt hebben % en by gevolge ook niec
voldoende zyn, om Terentius volftrekt van
Titius af te trekken, en hem aan Sempronio
te wyfen.

Want,betreffende de eerfie reeden; foo
heeft Terem\'m niet noodig gehadt, aan Ti-
tius

^z Fervolgmn de IVtJJel" Siyl
tius fyne goede meening tc ontdeldcen^
vermits hy van Sempronio icive aanneemlyke
order-Helling konde verwachten} daarvan
hy zich in \'t eerfte antwoordt flechts \'t Be-
richt heefc voorbehouden,maar zich geen-
fints verplicht, dat offchoon binnen deö
tydt de order van Sempronio quam, de be-
taalinge onwrikbaar foude gefchieden.

De tweede vervalt ten eerften , nademaal
Terentius , niet tegcnftaandc alle voorgaande
weigeringe, noch te rechter tydt betaalt
heeft ; want anderfints foude de Prefen-
tant fulks niet aangenomen hebben.

Omtrent de derde , foo is \'t Verfoek of
d\'Order van Titius juyft niet noodig: Doch
dat het Inftrument van \'t Proteft naar
Augsburg aan Titius is gefonden, en hof-
daanig de Betaalinge fyntwegen gefchiedt
zy jte gelyk is bekendt gemaakt geworden,
werdt in \'t verhaal toegeftaan , en alfoo
in defen tegengefprooken.

Insgelyks fpreekt zich ook de vierde reeden
van felve tegen: Want indien fitius het re-
valleerenop allepiaatfen zich heeft moeten
laten welgevallen , foo is de Retrattc naar
Venetien » op Sempronio, als voor wiens reci-
keninge de Tratte gefchiedt is, \'t aller-ree-
dclykftej temeer, vermits het een beken-
de faake is, dat\'er van Amflerdam naar
Augsburg niet regulierlyk gewiflelt v/erdt.

Het in de vyfde fottelyk aangehaalde
Italiaanfche fprookjen: Chipaga fenz" ordine^
paga da fua borfa, dat de geene die fonder or-
der betaak , uyt fyn beurs betaalt; is niet
minder als een algemeene Regel, maar om-
trent Wiflel-faakcn veel meer een algemeene
dwaalinge j doch \'t welke de Dd. , uyc
welker groot getal ik flechts des heedendaag-
fchen lichts, namentlyk Strykii §. 13. 14.
tap. V. Seöl. Cautelarum , aanhaale , tol:
braakens toe heeft doorgehaalt, en heerlyk
van de handt geweefen.

In de fesde werdt aan Terentius geen de
minfl:e Collufie betoont, dat hy daar door
veelmeer een onbetwiftelyken eyfch op Ti-
tius verkrygt j ten ware dan, dat men hem
flilfwygende met de verdichte belchuldi-
ginge wilde belaften, dat hy in den begin-
ne niemandt als Semprenio hadde willen
erkennen : Daar hy nochtans voor deflelfs
reekeninge niet heeft geaccepteert, veel
minder ook op het derde verfoek betaalt;
Waar tegen de Houder , niet tegenftaande
de order die hy hadde , den Z4ften heeft
geprotefteert welk Inftrument, beneffens
«Icn Wiflelbrief, Terentius egter noch vol-
daan heeft; en den ij-ften wel te rechtheeft
^arby doen voegen, dat fulks ter eere van
JMms gefchiedt zy; (que eo validius contra
^raffantem regreffm injiituere poßt, Stryk.ß*-
II. Deel, C

Vervolg van de Wijfel - Styl
pm citaio loco.) waar door hy foo veel te
krachtiger tegens den Trekker fyn regres
konde foekenj volgens StryküiSi ter voor-
gemeider plaatfe. Dies ftaat het Terentius
Jlechts noch te bewyfen, dat hy dit Inftru-
inent, {inflrumentum cumannexa^ re ad huc
integra j) beneffcns het geene daarby ge-
voegt was , als zynde de geheele faak tot
die tydt toe, Titius heeft toegefonden, ook
hoe daanig hy hem daardoor tot fyn Debi-
teur gemaakt, en fulks te gelyk bericht
heeft. Ingevalle nu met dit Parere \'t rechte
oogmerk niet werdt bereykt, en \'t hoog
geneegcne Verfock niet voldaan werdt,
moet fulks alleen aan de duyfterheit van \'t
opgeftelde verhaal tocgefchreven worden,
en dat de (Terminus technicus) konflige Ter-
myn , met onder Proteft te accepteeren,
of te betaalen , niet Legaal of Wettig is:
Doch indien men behaagen hadde , om
\'c cene en \'t andere klaarder uyt te druk-
ken , loo fal ook op begeercn beter ter faa-
ke gcantwoordt worden. Hamburg , Ao.
i6pp. den 3^611 Oëiober^ op den dag van
Jairus»

Binnen Hamburg worden door h.1
aan B. twee Wiffelbrieven vernego-
tieert , beyde getrokken door G* uyt
Bremeny den ix. April (z Mey,) gt-
dateert; d\'eene op twaalf ^ en d\'andeJ
re op thien Dagen na \'Dato ; beyde
ten laden van D. tot Amßerdam, Na
fendt B. volgens fyn feggen , denfel-
ven dag toen hy de Wiffelbrieven heeft
genomen, namentlyk den ^6, April
{GMeyy ) delelve alle beyde direft
aan E. naar Amßerdam, om\'er d\'Ac-
ceptatie en Betaalinge van te eyffchen;
\'t welke defe ook met den eerften
Wiffelbrief te rechter tydt in \'t werk
ftelt, dewelke dan door D. geaccep-
teert , en vervolgens betaalt werdt;
doch hy vertoeft den tweeden Wiffel-
brief ter acceptatie te prefenteeren,
tot op den 7. (17. Mey^] als den laat-
ften Refpyt-dag; toen men daar ter
C % plaas-

Vervolg van de WißeUStyl
plaatfe reets volkomen bericht konde
hebben, dat C. als Trekker, tot Bre-
men gefailleert was; eyflchende d\'Ac-
ceptatie en de Betaalinge van defen
laatften Brief dien felvendag, volgens
Proteft, te gelyk; doch \'t welke D. buy-
ten twyffèl om voorgemelde reedenen,
weigerde ; ingevolge van \'t welke de
gemelde Brief naar Hamburg met Pro-
teft werdt te rug gefonden.

Wie fchuldig is, om \'t Capitaal, de
Proteft-koften , den WifTel en Her-
wiffel, benevens andere Onkoften te
betaalen ?

Vermits ik ondergefchrevene verfocht
ben, op \'t bovengemelde Verhaal myn Be-
denken {Parere,) meede te deelenj foo is het
felve als volgt: Dat wel A. \\ Capitaal van
den Wiflelbrief in queftie , benefFens dc
Proteft - koften , den Her - Wiflel, en de
overige koften, vooral aan B. het zy onder
Borgtocht fal betaalen , of op een derde
plaatsin verfeekeringe brengen}doch datB.
volkomen bewys behoorde te toonen, dat de
WiflTelbrief in queftie , door hem foo tydig

aan E. dire£t naar Amßerdam gefonden zy, dat
de Prefentatie van denfelven aldaar foo laat
niet hadde behoeven in\'t werk geftelt te wor-
den , ais wel gefchiedt is, raaar dat defelve
vroeger, en wel te gelyk met den eenen ge-
accepteerden en betaalden Wilfelbrief, had-
de kennen volgen. Indien E. daarvan gron-
dig overtuygt kan worden, en hy alfoo by
gevolge toen d\'Acceptatie mogelyk gewei-
gert wierdt , \'t Protefteeren , tegens alle
WjlTel-Rechten ,foo lange verfuymt heeft,
dat\'er ondertuflchen miflchien meer als eenc
Poll van daarop Hamburg is vertrokken;
foo heeft E. de fchuldt, en is door defe
achteloosheit d\'eenigfte oorfaake van den
fchaade daaruyt ontftaan. En offchoon E.
in defen flechts Faftoor of Commiflionaris
is geweeft ; egter feggen daarvan de Sta^
/«^^»alhier, Part. Tit. 12. Art.-^. aldus:

,, Een iegelyk, die aangenomen heeft
35 een Bevel uyt te voeren , is verplicht
,, daarby allen mogelyken vlydt in werk te
,1 ftellen, en dierhalven ,door fyne
„ fchuldt^achtloosheiti of-verfuym eenige jchaa-
ii de gefchiedt y is hy verplicht den/elven te ver-
5ï goeden.^^ En gelyk Vlpianus fegt, L. ma.\'
H«« zi6. ff. de F. S. magna negligentia cul-
pa efi . (Je grooifte achtloosheit is ds
ichuldt. Doch is defe Remefle voor d\'eyge-
ne Reekeninge van E. gefchiedt, foo heefc
C 5 hy

Vervolg van de Wijfel-Styl
hy \'t zich felve te danken, dat hy zich dien
fchaade door fyn achtloosheit veroorfaakc
heeft, en kan alfoo noch by B. noch by A,
cenig regres foeken $ maar A. is bevoegt,
om de penningen, aan B. onder borgtocht
betaak, of op een derde plaats in verfeeke-
linge gebracht,wederom na zich te nemenj
nademaal, volgens defin. Forenf. Carpz. p. i.
€. i8. (^,13. n. 4. Negligentia mius , alt er i
mn dehet mceret de achtloosheit des eenen,
den anderen niet tot fchaade kan ftrekken.

Egter geve ik dit myn geheel onzydig
oordeel gaarne om een beter. Hamburg, den
aoften September i Ap. löpf.

Of fchoon , volgens \'t voorftaande ver-
haalde geval, B. den Wiflelbrief in queftie,
ook terftondt na de geflootene Negotiatie,
naar Amfierdam ter acceptatie heeft gefon-
den, en alfoo den goeden raadt gevolgt,
van J. Phoonfen, {écvf^lkty fchoon by vee-
leij weinig geacht, nochtans door fyn
moeyelyk: en grondig Onderwys, omtrent
Jonge en den Koophandel-kerende lieden,
feer grooten lof verdient heeft;) dewelke in
fyn wel doorwrocht Werk , de Wiffel-flyl
genaamc, het tegenwoordige geval als voor-
ücndt^cap. X§. n.daarvan aldus fpreekt :
jï Een Gever docdc voorßchtig , dat hy

fonder tydtverfuym , d\'acceptatie laat
,> vorderen : Wanc, by verfuym , en cen
ondertuffchen opkomende ongelegent-
heyt van den Ti ecket, fal den Betroc-
kene niet willen accepteeren , die te
vooren, indien d* Acceptatie fonder uy tftel
gevordert ware » veellicht niet gediffi-
culteert foude hebben j 8cc. En in \'t eynde
volgt defe dringende reeden: Immers en in
„ alle geval d\'Acceptatie geprocureert heb-
„ bende, foo heeft men twee verobligeer-
j, dens voor een." En in de 2.5. §. voor de
Jongelingen, of veel meer wegens\'t gewicht
der (kaken,nochmaals herinnert: „ Dat d\'eer-
,, fte Brieven terftondt, en fonder uytftel
„ behoorden verfonden le werden , om
,, d\'acceptatie te vorderen5Scc.«\' Alsmee-
de de Aanwyfmge, van dien in \'t Wiffel-
Recht ten hoogften welbedrevenen Ra-
phael de Turre, in fyn Traftaat de Cambiis,
Oifput. 2. ^aß. 2. §. iz. feggende : Hac
prafentatiö fit fiatim-, defe prefentatie ge-
fchiet aanftondts j daarmede overeenftemt
Vogt de Cambiis , Th, 7. Ut. c. feggende:
Solet autem talis prafentatiö literarum cambii
in irregularibus fieri fiatim ; defe prefentatie
der Wiffelbrieven op buyten gewoone ty-
den , pleegt terftondt te gefchieden j en de
feer gepreefenc Samuel Strykras , in fyne
Cautelis contraëluumy fe^-,^. cup, f. deCam-

12. oordeelc daarvan: Eeceptis it ^
literis cambialihus, prima cura efi prafentantis,
ut litera ah Ulo , cui faëia eß trajfa, accepten-
tur. De Wiffelbrieven dus onifangen heb-
bende, is d\'eerfte forge van den Houder,
dat de Brieven, door den geenen, op wel-
ken de Tratte gefchiedt is , geaccepteert
worden. Ook vereyfcht Bode de Gambits y
Th. 6. l. /. ^od prafentatio in irregularibus
ßatim fieri debet. Dat de prefentatie op buy-
tengewoonc tyden, terftondt moet gefchie-
den. Ja de Wijfél\'Ordonnantie der Stade
Leipzig, dewelke eerft in den Jaare 1683.
nochmaals in druk is uycgekomen , behelft
§.28. defe fcherpe woorden:

„ Wi/Telbrieven , dewelke flechts enkel
5, of Sola opgeftclt zyn, füllen fonder ver-
„ toeven ter behooriyker Plaatfe verfonden
j, worden. £cc. " Dewelke dus nauwkeu-
rig werde opgevelgt} als ook \'t geene by
Nicolao de Pajferibus, de fcriptura privata,
lih. q. 40. de literis Cambii , §. <J8. uyc
Bald, in 1. t. ff. de paSlis, ftaat aangeteekent:
Et ratio tune ea poteß effe , quoniarA per Ute\'
ras acceptas dicitur faEla, quafi quadam copula •
tio conjenfus duorum fimultanei en defe ree-
den kan\'er dan zyn, offchoon door geac-
cepteerde Brieven gefegt werde, gelyk als
een vereeniginge der toeftemminge van,
twee onderling verfchillende , gefchiedt te

zyn. Soo dat B. voor fyn Perfoon geen
misflag begaan heeft. In tegendeel heeft
fyn CoHimiflionaris E. door den grooten
misflag, om van twee Wiflè:lbricvcn , een
ten eerflien , gelyk \'c behoorde , maar den
anderen niet heeft laten accepteeren, aan
een grooten misflag zich fchuldig gemaakt.
Cautius fotuit enim negotiare, Ci? idfacere m-
gkxit. L. in Civilem z. C. de furtis ferv.
corrupt. Want hy konde voorfichtigcr han-
delen, en heeft dit verfuymt te doen. Dier-
halven komt de klaarblykelyke fchaade tot
fynen lafl:en: Want immers leert de reeden,
en alfoo \'t Recht der Natuure,dat omtrenc
Beveelen , en \'t beftier van faaken, andere
lieden betreffende, feer voorfichtig gehan-
delt, en fonderlingc forgvuldigheit getoont
inoet worden 5 om reedenen, vermits men
zich anderfints verwydt, vyandtfchap , en
ander verdriet op den hals foude haaien.
Doch indien iemandt foo onbefchaamc en
buytenfpoorig was, van diergelyke gevol-
gen weinig te achten , foo komen den an-
deren de gefchrevene algemeene Rechten
te baat, en beveelen fulks klaar; daar by-
vocgende : Dat indien een Commiflionaris
omtrent fyn beftier niet alles gedaan heeft,
foo als \'t behoorde , defelve gehouden is
alle misüaagen te vergoeden, h, z^. D. de
^-\' l. Juris, LL. 11: ly. zi. C. Man-
C ƒ dati.

\'4Ä Vermig van de JViJftl- Styl
dati. Anfaldus de Anfaldis de Commercio
Mercatura , difcarßi 6z. n. if. i6. fer Dd.
ibi alle gat os.

Dierhalven kan d\'ondergefchrevene niet
begrypen, met wat Recht A. tot de ver-
goeding van \'c Capitaal, de Proteft-kof-
ten , Wiflcl, en Her-wiflel, benefFens an-
dere Onkoften , foude können genootfaakt
Worden: Maar op defe Vraage is hiermeede
fyo Antwoordt , en onzydig Parere: Dat
nademaal E. foo als hier vooren is gemeldt,
verfuymt heeft, dat d\'eene Wiffelbrief niet
gelyk als d\'andcre is geaccepteert gewor-
den, en daardoor behoorlyke voldoeninge
gevolgt ; alfoo ook alle fchaade,daar uyt
ontil;aande, tot fynenlaften komt j en dat A.
in tegendeel, wegens, lyn Endoflement geen
verdere verantwoordinge onderhevig is.
Egter werdt hiermeede een eerbiedige en
dankbaare onderwerpinge aan een grondi-
ger bericht voorbehouden en toegeftaan.
Hamhurgi den u<ien November^ Ao. i6pf.

*B. te Brefzlauw, en ordonneert
defen, om zich wegens fyn verfchot
naar Amfierdam op C. te rembour-
feeren, B. voltrekt dit in tweereyfen-,
en negotieert d\'eene Partye met D. den
i^ften Augufty^ Op vyf wé eken T>atOy
en de naaftvolgende Poft met E. d\'an-
dere Parteye. Defe laatftgemelde fendt
fynen vanB. ontfangenen Wifleibrief be-
hoorlyk ter Acceptatie; verkrygt ook de
ticcQ^X^QVAmJlerdam^ en op verval-
tydt de betaalinge. Doch D. is daarom-
trent achteloos, en laat den Wifleibrief,
benefFens den Advys-brief aan C. tot
Amfierdam eerQ. den September^
kort voor den vervaltydt, ter accep-
tatie prefenteeren : Vermits nu juyft
jn dien tydt de Bank tot Amfierdam
geflooten was, en ondertuflTchen ook,
Wegens een voorgevallen Fallifiment te
Hamburg^ \\ Credit van G, gekrenkt

44 Vermig mn de Wtjfel-Styl
was , foo dat hy zich niet tneer, vol-
gens de Order van A. op denfelven
konde prevalleeren ; en voornament-
lyk , vermits ook defe door het gemel-
de FaÜifiment onvermoogende werdt;
foo heeft C. den Willelbrief,den wel-
ken D. foo laat ter acceptatie hadde
gefonden, met Proteft te rug laten
keeren. Nademaal nu E. dewelke,
volgens Styl, fynen Wiflelbrief ter ac-
ceptatie heeft gefonden , te rechter
tydt de betaalinge heeft verkreegen,
en alfoo D. insgelyks defelve foude ver-
kreegen hebben,indien hy fynen Wiflel-
brief en Advysbrief na denontfang ter-
flondt naar Amflerdam hadde gefon-
den , en de Acceptatie laten eyflchen,
vermits C. toen noch in Credit was,
en zich op A. naar Hamburg deswe-
gen, voor \'t fluyten van de Bank in
Hollandt, foude geprevalleert hebben;
foo werdt gevraagt :

ï. Of B. gehouden zy, aan D. we-
gens fynen te roggekeerden Wif-
foef, de waarde te betaalen, na-
demaal defe door fyn verfuym den

fchaade heeft veroorfaakt? Dan
X. OfB.den gemeiden D. niet ge-
voeglyk naar A. kan wyfen, om
by defen fyn regres te foeken?

Betreffende \'t voorgeftdde geval, en de
vraagen daaruyt geformeert, foo ben ik
geheel van gedachten, dat volgens de Rech-
teu van alle vermaarde Wiffel-plaatfen,
ook \'t daagelykfche en loffelyke gebruiyk
van alle voorfichtige en Wißel-kundige
Koopliedon , een iegelyk Houder van een
WilTdbricf verpligt en gehouden is , den
Prima Brief terftondt met d\'allereerfte Poft
naar dè Plaats te fenden , derwaarts defelve
gedirigeert is, en d\'Acceptade daarvan te
laten procureeren; anderfints, en byaldien
door fuik een vertoef en verfuym onder-
tufTchen eenige fchaade mogte opkomen ,
gelyk thans by defe parteye gefchiedt is,
dat alsdan alle defe fchaade en \'t verlies, vol-
ftrekt tot laften van den Houder van fuik
een Wiflelbrief > zynde hier D. moet ko-
men; en dat B. verder in \'t geheel niets
meer daarmeede te doen heeft; nademaal,
indien D. den Wiflelbrief van B. dien hy
in handen hadde, behoorlyk ter rechter
tydt naar Amßerdam ter Acceptatie hadde
gefunden, foo foude hy van C. foo wel als

4<5 Vervolg van de Wiffel- Sfyl
E. (die nochtans lyncn Wiflelbrief nocB
een Pofl:dag later heeft gekrecgen, en der-®
waarts gefonden 5 ) d\'Acceptatie en Betaa-
linge daarvan verkreegen hebben. Ik weet
feer wel, dat fommige voorgeven, dat ieder
Trekker van een Wiflelbrief , verpligt is
voor deflelfs betaalinge in te liaan j maar
ik weet ook te gelyk , dat alsdan de Hou-
der van den Wiflelbrief insgelyks verplicht
is, met denfelven na Rechten te handelen,
en \'t Wifièlrecht van den Trekker niet te
verfuymen; of indien hy \'t doedt, dat dan
de fchaade voor fyne reekeninge blyft: Ver-
mits immers de Geldt-gever en de Geldt-
ontfanger in Wiflel-faaken, op alle plaatfen
even veel Recht hebben ; en niemandt fal
eenige reedclyke oorfaaken können aanhaa-
len , die den Trekker fouden nootfaaken >
om de Difcretie van een Gever foo lang
onderhevig te moeten zyn, tot dat het hem
eens geleegen quam , of behaagde , een
Prima"V^iSdhnd ter Acceptatie tc fen-
den j en dat ondertufl\'chen de Trekker ver-
plicht foude zyn den rifico en \'t gevaar te
loopen :

En waartoe foude doch fuik een traag-
hdt ook anders dienen,als alleen, dat d\'ee-
m den anderen in gevaar en fchaade foude

brengen? Want indien de Gever met den
Wifleibrief ergens fyn voordeel wil foeken,
en denfelven hier en daar vernegorieeren,
foo heeft hy immers den Secmda Brief daar-
toe; maarden Prima moet hy, gelyk reets
gefegt is, vooraf noodJaakelyk ten eerften
laten Accepteeren , of anderfints, gelyk in
dit geval, den veroorfaakten fchaade alleen
draagen.

My is feer wel bewufl:, dat fommigs
Kooplieden willen doordringen, dat de Ge«
ver van het geldt, de macht en kracht fou~
de hebben , om ,mec fyncn verkrcegenen;
Wifleibrief na fyn believen omtrent de Ac«^
eeptatie te handelen j vermits hy meer op
den Trekker, als op den Acceptant fiet;
doch luiks gefchiedt tot groot nadeel van
den Trekker 5 gelyk \'t bovenftaande geval
in \'t voorgeftelde Parere beveftigt : En
vermits de Hr. Gißus hiervooren dit alles
klaar en duydelyk wederlcgt heeft, foo ben
ik van fyn gevoelen en oordeel, en fal die
alles toeflemmen.

Niet alleen leert het de Reeden, dat dc
Gever, foo wel als dc Trekker, \'t mfel-
Recht en dcffclfs gebruyk moet volgen:

48 Vervolg van de Wijfel-Styl
Maar gelykerwyfe defen aan fynen getrok-
kenen Wiffelbrief gehouden en gebonden
blyfc j alfoo is geene ook verfchuldigt, hcc
fyne} dat is d\'Acceptatie en Betaalinge, cn
foo wel \'t eene als \'t andere te behooriyker
tydt te beforgen. Ik weet geen geftabileert
Wijfel-Recht, \'t welke hem daarvan kan bc-
vryden } doch \'t tegendeel werdt in de
Saxifche en Brandenburgfche IViJfeU Rechten
genoeg gevonden } en indien fulks geen
ïlaats hadde , fouden \'er veele ongelegent-
ïcden uyt ontflaan. Want dikwils fiet een
Fadoor meer op den Acceptant, als op den
Principaal, elders woonende; Wanneer hec
jiu gebeurt, dat hy > volgens order, de Pen-
ningen op een , ook twee Maanden, en
langer, mogte trekken , en hem geen tc-
genftrydig bericht voorkomt ; foo weet hy
ciet anders of fyne Trattes zyn aangeno-
men, hy is geruit, verlaat zich op den Ac-
ceptant, en geeft de EfFeóten uyt handen:
Maar wanneer naderhandt, tuffchen den
Principaal en den Acceptant, verandering^
komt, foo dat fyne Brieven niet aangeno-
ïxien worden , foo kan defe Fadoor feer
misleydt, en van \'t fyne berooft worden j
behalven ontelbaar veele andere gevallen,
die ik thans voorbygaa. Dierhalve befluyte
ik, dat volgens de Rechten, de Gever des
Geldts verplicht is , dc Acceptatie van fy-
nen

tot Amßerdami
nen verkreegenen W^lTelbrief, foo haaft als
moogelyk is, en hy daartoe gelegentheic
heeft, doch de betaalinge te fyner tydt tc
procureeren Indien iemandt hiertegens
*t gebruyk der Wiffelbrieven op de Mi{reti
mogte inbrengen i als 00k, dat veele daar-
op geen acht Youden geven , en andere ge-
heel niets daarvan weten ; foo antwoorde
ik :

Op \'t eerße : Dat de Wiffelbrieven op de
Miffen van een andere Natuure en eygen-
fchap zyn.

Op \'t tweede : Dat het Recht (pro vigi-
lantibus,) voor de forgvuldige, en niet {.pro
ignorantibus i) voor de onweetende is.

In gevolge van dien foude, omtrent \'t
voorgettelde geval, D. van zich fel ven kön-
nen oordeelen. Dantzig^ den 17^611 JSloijent\'
bert Ao.

Jan Albert van Beuningm,
Samuel Ramfey.
Daniel Fremaut,
Jan Bruinvifch,
Cornelis Colman»

Offchoon volgens \'t Wißel-Recht, \'t welke
binnen Amßerdam gebruykelyk is, (daarop by
voorkomende gevallen ook alhier \'t meeftc
gefien werdt j) de Houders der Wiffelbrieven

fo Vervolg van de Wijfel-Styl
foo naauw niet verbonden zyn, van by den
ontfang der Brieven aanftondts de Accep-
tatie te moeten laten procureeren j noch-
tans werdt haar in het felve egter ook de
vryheit niet gegeven, om met de in han-
den hebbende Brieven, ten nadeele van de
Trekkers , na believen te handelen} ver-
mits daaruyt voor den Trekker der Brieven
allerleye fchaadelyke inconvenientien kon-
nen ontftaan; gelyk het voorgeftelde geval
hierboven klaar doedt blyken , dat E. van
fynen Wilfelbrief van B. verkreegen, den
welken hy tc rechter tydt behoorlyk ter
Acceptatie heeft gefonden, defelve meede
van C. heeft verkreegen , en by gevolge
ook de betaalinge ontfangen % dat D. fulks
van den fynen , ook van B. verkreegenen
Wiffelbrief, vermits defelve noch een Poft-
dag eerder als die van E. geflooten was,
buyten allen twyffel ook foude erlangt
hebben, en B. daardoor buyten fchaade ge-
bleven zyn : Maar nademaal, door \'t ver-
fuym van D- dc niet Acccpteeringe en Be-
taalinge van den Wiffelbrief, van D. ont-
fangen , gevolgti is j foo oordeele ik, dat
defe ook den fchaade, de welke daaruyt
ftaat te volgen, moet draagen; egter met
defe Refervatie, dat, vermits D- mogelyk
by A. onbekendt is , B. by denfelven foo
veel als mogelyk is moet trachten om D. te

Op het Bericht, ons toegefondcn, cn
*t welke hierby onder ons Zeegel, van dc
Faculteit der Juriften, wederom te rug
gaat } en de Vraage daarmeede verknogt >
namentlyk :

Of Mavius, by Titius , als Trekker,
wegens den door Titius aan Gratia-
nus getrafl\'eerden, doch , om by ge-
bragte reedenen, niet geaccepteerden,
en alfoo rnet Protefl: wederom te rug
gekeerden Wifl"elbrief, fyn verhaal
mag foeken; dat is, de betaalde Waar-
de, beneffens Intreflen, Schaadens en
Onkoflen wederom eyfTchen? Dan»
Of niet veelmeer \'Titius met Maviuh
wegens den fchaade die hem door fyn
vertoeven en eygen fchuldt by Infeli»
dus heeft getroffen , foo danig foudc
können en mogen vereffenen, dat hy,
(offcho9n anderfints diergelyke men
Protefl: té rug gekeerde Wifl^elbrieven
terfl:ondt door de Trekkers betaalt
D z moe-

moeten worden } ) nochtans defe
WifTclbrieven , volgens gefteltheit
van faaken en omftandigheden , niet
behoeft te betaalen, en dat alfoo Ms-
vius by den Trekker fyn verhaal niet
mag foeken?

Daarover ons , in Rechten beftaanbaar
goedtvinden, benefFens de reedenen der uyt-
ipraalc, verfocht is r Dierhalven wyfen wy,
Decanus, Ordinarius, Senior, en andere Doe-
tores van de Faculteit der Juriflen , op de
Keurvorftelyke Brandenburgfche Univerfi-
teit tot Frankfort aan d\'Oder , na neerftige
overleefinge en overweeginge van faaken,
hier meede voor Recht :

Titim (de Trekker,) heeft, met Maviusy
(den Remitteerder, ) binnen Bre/zlauw,
den ziften Jugufty eenen WifTelbrief ge-
flooten, naar Amflerdam , en fulks, om den
felven aan Gratianm (den Acceptant;) op
vyf weeken na Dato te betaalen; ook benef-
fens den Prima en Advys-Brief, hem den
Seconda behandigt} om den eerftgemelden,
benefFens den Advys-brief, terffcondc met
de doenmaalige eerfte Poft , ter plaatfe,
daarheen defelve getrokken was. en betaak
foude worden, namentlyk naar Amflerdam
te verfenden, en ie gefamentlyk tot de Ac-
ceptatie te bevorderen en te prefenteeren;

niaar den Seeonda tot de Verval-tydt toc,
over d eene of d\'andere Plaats na believea
te mogen verhandelen.

Doch Mcevius prefenteert foodanigen Pri-
ma Wiflelbrief en Advys-brief eerlt den
i^ften September., en alfoo maac acht Daa-
gen voor de vervaltydt; daar hy denfelven
nochtans, volgens den cours der Pofl:en,
reets den j-dcn September, cn aUoo veel eer-
der, ter Acceptatie hadde können prefen-
teeren ; doch den- welken Gratianm daar-
op met Proteft wederom te rug laat kee-
ren : En dewyle dc Wifl\'elbrief > oor Ree-
keninge van Infelïcim , een Vriendt tot
Hamburg , geflooieu , en aan Mavius naar
Amflerdam gelonden werde , op dat zich
defe wederom op Infeiicim mogte preval-
leeren, vermits Infelicïus fchul-

dig was i foo is Infelicius insgelyks daardoor
tot een arm Man geworden, en litius lydt
daardoor grooten fchaade ; welke fchaade
hem niet foude overgekomen zyn , indien
Mavius niet verfuymt en vertoefc hadde den
Prima Wiffelbrief en Advys-brief te ver-
fenden, &c.

Offchoon nu de vraage , daaruyt gefor-
ßieert, en hiervooren aangehaalt , betref-
fende vlavius, vermits hy aan Grattanus
den Prim^^hzntS&m^tn gewoonlykenAd-
vys-brief, aireets den ijftén September , en
0 3 alfoo

f4 Fermïg van de Wijfel-Siyl
alfoo noch acht Daagen voor den Verval-
dag, heeft geprefenteert, en toen Gratia-
ms denfelven weigerde te accepteeren, den-
felven terftondt roet Proteft aan Tiiius tc
rug gefonden 5 en het by gevolge fchynt,
dat hy (M<£vias,) wel bevoegt zy , de ge-
gevene Waarde , bencffens de Intereften,
Schaadens en Onkoften van \'Titius tc her-
haakn; volgens \'t geene men vindt by Bo-
de de Camb. tb. 7, Ut. H. Ö\' feqq.

Maar vermits nochtans, (i) de Wiffel-
brief door Titius aan Mavius overgegeven,
en te Brefzlauiv geflooten, aireerts den ƒ den
September^ volgens den cours der Poften,
ter Acceptatie hadde konnen bevordert wor-
den j daar Mavius fulks nochtans eerft den
ijftendcr Maandt,en alfoo 16 daagen daar-
na heeft in \'t werk geftelt :

Ondertuffchen (2,) is de Bank tot Am"
ßtrdam geflooten j ook wegens het Abra-
bamifche Fallifiment, \'t welke ter felver tydt
gefchiedt is, ook byna overal, en alfoo ook
by Gratianus^ *t Credit vermindert;

Daardoor (3) is defe bewoogen gcwor-
denjden Wiffelbrief met Proteft terug te la-
ten keeren j \'t welke voorgekomen foude zyn
geworden , indien Mavius niet vertraagt
cn vertoeft hadde den Prima- Wiffelbrief
met den Advys-brief te verfenden:

dien hy "denfelven eerder, als de Bank tot
Amfierdam gcilooten , en fyn Credit door
\'t voorgemelde Abrahamifche falliffiment ee-
nigfints gekrenkt was , gekreegen hadde,
foude geaccepteert, zich op Infelicius gs-
prevalleert , en daardoor dc fchuldt , de-
welke Infelicius aan Tiüns noch refteerde,
voldaan hebben:

Daar thans, in tegendeel, (f) defe Infeli\'
dus ook daardoor in fuik een Haat is ge-
raakt, dat hy onmoogelyk kan betaalen,ea
Titius den fchaade moet laten draagen:

Nademaal (6) Gratiams anderfints een
goedt Man is, en kort daarna eenen ande-
ren, door Titius op hem getrokkenen, ook
te rechter tydt geprcfentecrden Wiflelbrief^
geheel willig heeft geaccepteert en be-
taalt :

Ingevolge van\'t welke(7) Mfi;zw,dooc
fyne vertoefde verfendinge van den Brief,
en niet geobferveert Koophandels gebruyk,
zich buyten fl:aat gcfl;elt heeft, om zich van
het anderfints gebruykelyke Wiflel-Recht,
en dePrerogativendaarvan afhanglyk, daar-
omtrent tegens Titius te mogen bedienen.
Se quidem forma juris coniraêlus non obfer^
\'^ata comraSlus ipfe deficit. L. Contractus 2|.
ibi^ue Dd. comm. It. L, Nullum f. pr. C. d,
Legiby

f6 Vervolg van de WiffeU Styl
daardoor veroorfaakte nadeel, hem felvei
maar geenen anderen tot prejuditie kan
ftrekken. L. Non debet 74. ff. R. J. It. L.
175. §. unkuique i.ff. eod.

Te meer, wanneer men (p) overweegt,
dat Titius ,aan Mavius den Prima-V^
brief, en te gelyk ook den Seconda heeft
overgegeven > ten eynde by, volgens \'t ge-
daane voorftel, den eerftgemelden met den
Advys-brief tcrllondt, met de eerlle Poft,
ter Plaatfe daarop hy getrokken was, en de
Betaalinge gefchieden (oude , behoorlyk te
verfenden, prefenteeren, en tot de accep-
tatie aanleydinge geven. In fiipulationibus
autem, quibuscunque aliis canventiombus,
femper id fequi oportet, quod aëtum e{l. L. in
flipulationibus 54. ƒ. eod.

Ook brengt (10) buyten dien de Koop-
mans Styl meede, dat de Pn\'w^-Wiflelbrief
met de eerfte Poft naar de voorgemelde
Plaats moet verfonden , en fonder verfuym
ter Acceptatie bevordert worden; op dat
dc Trekker, \'t welk hier Titius was, niet
in gevaar gebracht mag worden; nademaal
men anderfints op den Trekker geen ver-
haal kan hebben. Ord. Lipf. de Ao. 1682,.
von JVechfel\'Brieffen, §.28,

Eyndelyk (i i) daar geene ABie of Be-
Utum grondt heeft, daar heeft ook geen
Compenjatie plaats} ut qu<e debiti (st crediti

Dies is hiervan ons Oordeel, dat Mavim^
by Titius , als Trekker, wegens den door
Titius aan Gratianus getrafféerden, maar om
aangehaalde reedenen niet geaccepteerden,
en alfoo met Proteft wederom te rug ge-
keerden Wiffelbrief, volgens dele omftan-
digheeden , fyn verhaal niet kan foekenj
of de ontfangene Waarde, beneffens de In-
treften , fchaadens en Onkoften wederom
kan eyffchen; Dat Titius daardoor wel mee-
de niet verfchuldigc is j wegens den fchaa-
de, door fyn vertoef en fchuldt by Infelicius
ontftaan , daarover te compenfeeren j maar
nochtans , indien Titius , ten overvloedt,
aan Mavius fyn hebbendt Recht aan Infe-
licius befluyt af te finan , (gelyk dan de
Wiffelbrief, voor Reekeninge van Infeli-
cius immers geflooten is, om zich op den-
felven te mogen prevalieeren M<svius
daarmeede billykgenoegen fal nemen,maar
van Rechtswegen, niet verder by Tiitus^
als Trekker, fyn verhaal fal mogen foeken.

VI. V Antwoordty van de Keurvorße-
lyke Saxifche Scheepens-Bank
te Leipzig, in de Maandt van
Oäober, A. 16518.

Dewyle gy ons Extraéten van de Amfler-
dammex en l^eipzigerWijfehOrdonnantiën^hc-
neffens eene Vraage hebt toegefonden , cn
gcbecden , u volgens Rechten daarover tc
berichten :

Dierhalven wyfen wy, Keurvoftelyke
Saxifche Scheepenen te Leipzigs daarop na
Rechten :

Gy hebt met Gabriel eenen Wiflelbrief
van 700. Eyxdaalders gcflooten , dewelke
binnen vyfweeken na Dato i\'Amßerdam door
Abafuerus betaalt foude worden } en aan
denfelven eenen Prima en Seconda Wiflel-
brief, beneffens den Advys-brief behandigtj
dewelke gefamentlyk Gabriel, niet ten eer-
ften, maar eerft acht Daagen voor de Ver-
val-tydt , baar Amfierdam aan Ahafuerus ter
Acceptatie heeft vcrfonden j als v/anneer
het gebeurt is , dat niet alleen de Bank te
Amfierdam toen reets geflooten was ; maar
ook , dat door \'t fallifiiment van Sylvius,
kort te vooren gefchiedt, Ahafuerus, van
wegens fynen daarby gekedenen fchaade,

in eenigdis-Creditis geraakt jen dierhalven,
met aanhaalinge van defe oorfaaken, en dac
de prefentatie onrydig en al te laat gevolge
is i insgelyks, dat Populius te Hamburgs voor
wiens reekeninge de Tratte gefchiedt is,
en op den welken hy zieh wederom foude
prevalleeren, niet mctx fclvendo zyj dc Ac-
ceptatie heeft geweigert, en den voorge-
melden Wiffelbrief wederom met Protefl laa*
ten te rug keeren.

Vermits nu daarop Gabriel fyn regres op
u, als den Trekker, foo wel wegens Capi-
taal en Intreflen, als ook voor Froteft- en
andere Onkoflen , meent te nemen : Soo
begeert gy bericht» of fulks beftaanbaar ge-
fchieden mag? ook in \'t byfonder , of vol-
gens WifTel-Recht tegens u kan gehandelt
worden ?

Offchoon nu, wanneer met de prefenta-
tie van den getrokkenen Wiffelbrief behoor-
lyk gehandelt werdt, eq defelve nochtans met
Protefl te rug keert; de Trekker, tot ver-
goedinge van alle Capitaal , Intreflen en
Onkoflen , ook van de fchaadens daaruyc
ontftaan, volgens Wilfel-Recht wel ge-
nootfaakt kan worden ; en in het tegen-
woordige geval, Gabriel den Wiffelbrief,
van u ontfangen, acht daagen tevooren,
eer de felve vervallen was, ter Acceptatie
heeft geprcfeuteertj foo dac het foudc kön-
nen

öo Vermig van de Wijfel-Styl
nen fchynen, als of het noch te rcchtertydc
gefchiedt wasj (terwyle nochtans uyt uwe
vraage niet blykt, op welke Plaats de Wif-
felbrief geflooten zy:)

Maar nademaal \'t Wiflel Recht in \'t al-
gemeen vereyfcht , dat de getrafleerde
Wijffelbrieven fonder verfuym, en foo haaft
het gevoeglyk gefchieden kan, ter Accep-
tatie geprefenteert, en daartoe verfonden
füllen worden , \'t welke Gabriel niet heefc
waargenomen: En wanneer de Houder van
een Wiflelbrief met deflelts Prefentatie niet
behoorlyk handelt, en fuik vertoef veroor-
faakt , dat defelve daarop geprotefteert
werdt; daardoor kan hy by den Trekker
in \'t geheel niets eyflchen , maar neemt
het gevaar der betaalinge op zich j of hy
moet ten minfl:en fynen eyfch ordentelyker-
wyfe voorfl:ellen, volgens breederen inhoudt
der Bylaage, en uwe vraage:

Dies is Gabriel deswegen Executive, en
Tolgens WiflTel - Recht , wegens den door
Ahafuerus nier betaalden Wiflelbrief, van
Rechts-wegen, niet bcvoegt tegens u eenen
eyfch te formeeren.

V lï. V Antwoordtvan de Keurvor-
ßelyke saKifche S cheep ens-Bank
te L^eipzig, in de Mkandt van
Jslovember , A^.

Dewyle gy ons een Species faëli benef-
fens eene vraag hebt toegefonden, cn ge-
beeden u volgens Rechten daarover te te-
richten :,

Dierhalven wyfen wy , Keurvorftelykc
Saxifche Scheepens te Leipzig , na Rech-
ten :

A. in Brefzlauw, heefc voor reekeninge
van B. binnen Praag , den zyücn Augufiy
desjaars i6p8. op C. tot Amßerdam fOo.
Ryxdaalders Banco getrokken, te betaalen
aan D. of order , op vyf weehn na Datoi
D. in tegendeel, heeft den Prima-WiM-
brief niet terftondt ter Acceptatie naar de
behoorlyke Plaats verfonden, maar denfel-
ven over andere Plaatfen laten gaan en ver-
negotieeren j foo dat de felve eerft den
Ijften September ■3,\'m G. geprefenteert isj
daardoor dan defe , vermits B. ondertuffchen
tot verval was gekomen , denfelven heeft
geweigert te accepteeren , en met Proteft
te rug laten keeren: Toen nu D. daarop by
A. voor de Somma , foo wel van fchaade.

éz Vervolg van de Wijfel-Styl
als onkoften, fyn verhaal poogt tc foeken»
wil defe hem geen fatisfadie geven j en gy
begeert bericht, of hy zieh de felve mee
beftandt kan ontti^ekken ?

Offchoon nu, volgens uwe aanhaalingc,
in de Brejzlauwer Wijfel- Ordonnantie niet
begreepen is, dat een Prima-Wï^lLd-hntït
terftondt met de eerft vertrekkende Poft,
naar dc Plaats , daarop defelve luydt, fon-
der verfuym ter Acceptatie moet gefonden
worden; D. ook heeft aangehaalt, dat ge-
lykerwyfe A. met het geldt, daarvoor ont-
fangen, na fyn believen onbelemmert mogte
handelen ; hy ook aldus den Wiflelbrief,
fonder eenige verantwoordinge , mogte by
zich behouden , of over andere Piaatfen
konde fenden ; zynde het genoeg , indien
defelve flechts niet tot na de Verval-tydt
wechbleef ;

Maar nademaal nochtans , de Houder
van een Wifl\'elbrief in delen verplicht is,
ook volgens \'t gemeene Wiflel-Recht, om
alle mogelyke vlydt te befteeden; en, in-
dien hy daaromtrent traag is , daardoor in
tegendeel, (wanneer \'er by geval ondcrtuf-
fchen eenige veranderinge voorvalt;) dat
de Acceptatie daarna niet volgt, veroor-
faakt wordt, hy fulks zich felve moet wy-
ten; ook ten hoogften onbillyk foude zyn,
als dc Trekker door \'t verfuym van hem

prejuditie leedt, defelve nochtans tot ver-
goedinge aan hem foudc genootfaakt wor-
den : Doch in het tegenwoordige geval
kondt gy niet. ontkennen , dat D. de Brie-
ven reeis den zyften Augufly heeft gekree-
gen, en egter is de Prima- Wiffelbrief eerft
den zjften September aan C geprefenteert;
cn geduurende dien tydt over andere Plaat-
fen vernegotieert geworden } terwyle on-
dertuffchen \'t fallifliment by B. ontftaan is.
Door welke omftandigheeden dan D. vol-
komen fchuldt heeft ; veraits hy den Se-
conda - Wiffelbrief met even foo veel EfFe6t
hadde können laten loopen , en ondertuf-
fchen den Prima, by tydts naar Amfierdam
verfenden j als waardoor toen de Acceptatie
niet ontbrooken foude hebben : Maar na-
demaal hy fulks niet heeft gedaan , is met
de Prefentatie niet behoorlyk gehandelt;
en hy heeft den fchaade, uyt verfuym ont-
ftaan, zich felvèn tc wyten } volgens den
breederen Inhoudt uwer Vraage:

Dies foude A. van Rechts-wegen niet
genootfaakt können worden, om aan D- de
foo, Ryxdaaläers Banco , beneffens den
fchaade en d\'onkoften te vergoeden.

^ binnen Hamburg , trekt , voor
\' reekenige van B te Frankfort, op
Brefzlauw, ten laften van C. op vier
wee ken na Dato-, namentlyk den 1
Augujiy:

Rjxdaalders 900. aan d\'Order van T.
en 700. aan d\'Order van K,
Ook vervolgens den dito:
Ryxdaalders 500: aan d\'Order van L.
en 300: aan d\'Order van M.
Daarop antwoordt G. uyt BrefZ\'
lauw, aan A te Hamburg , woorde-
Jyk als volgt; namentlyk den Sep-
tember:

,, P. P. Aan de Ryxdaalders 900-
5, en Ryxdaalders 700. met uwen
„ aangenaamen van 18. pajfato ge-
„ trokken , ook als\'er noch meerder
volgen, fal thans diergelyken eere >
3, als aan de voorgaande Ryxdaalders
„ 1000. gefchieden.

„ Tot gedienftige antwoordt op
,, uwen aangenaamen van n^^^paffd-
5, to, verfeekeren , dat de wederom
j, getrokken« Ryxdaalders 500: en
„ Ryxdaalders 300behoorlyk, vol-
,, gens gedaane belofte, fullen voldoen,
„ en ons daarover met B.wel fullen we-
„ ten te verftaan. Derfelver volgen-
3, de Trattes fullen meede alle eere
j, genieten, vermits wy noch tot meer-
„ der Somma QN. B. welke Somma
„ C. in een Brief aan B. van den
„ September ,met 10000- Ryxdaalders
„ noemen;) met de noodige Order
5, voorfien zyn.

Daarop gebeuren in defen, de vol-
gende verfcheyde aanmerkens-
waardige gevallen. Als:

I. K. en L. fenden de Wiffelbrieven
direft naar Brefzlauw , krygen d\'Ac-
ceptatie , en daarna de Betaalinge.

X. T. en M. houden haare Brieven
te rug, felfs foo lang, dat die van
Ryxdaalders 900.- niet eerder als op
den Verval-dag te Brefzlauw gepre-

66 Vervolg van de Wijel-Styl
fenteert werdt; als wanneer defe bey-
de Wiffelbrieven niet meer geaccep-\'
teert worden :

3. Vermits ondertuffchen ruchtbaar
was geworden, dat Baq Frankfort ge-
failleert is:

Dierhalven worden bedrevene Koop-
lieden en ßanquiers gedienffig ver-
focht , hieronder haare gedachten en
goedtvinden over de volgende Quef-
tien te willen meededeelen; nament-
lyk:

I. Of T. en M. gevoeglyk by A*
wegens de te Brefzlauw niet geac-
cepteerde Ryxdaalders 900: — en,
Ryxdaalders 300: — haar Regres
können foeken ; vermits bewee-
fen is, dat de Ryxdaalders fco:- en
Ryxdaalders700\'. " welker Ac-
ceptatie vaardig verfocht is, be-
hoorlyk voldaan zyn geworden?
en of zv niet veel meer den fchaa-
de, dewelke»het zydoor derfel-
ver achteloosheit, of door haar

II. Of C, niet tot aan de Somma
van Ryxdaalders loooo: — toe,
en alfoo de Ryxdaalders 900: —
en Ryxdaalders 300: - daar on-
der begreepen, onherroepelyk ge-
bonden zyn ? Vermits zy zieh, vol-
gens haare hier vooren gemeide
Brieven, vrywülig, en fonder be-
ding,eenftemmig daartoe verklaart
hebben ?

Op defe,in ditP^^^r^ voorgeftelde Vraa-
gen , fal ik kortelyk, doch onbcpaalt,
myne gedachten ontdekken , niet twyffe-
lende of andere Heeren en Vrienden Tullen
defe ftofife wat wydtluftiger dedmeeren.

Vermits het nu onbetwiftelyk is , dat
tot dien eynde twee Wiffelbrieven , na-
nientlyk de Prima en Seconda, ja ook wel,
des noodt zynde, een Tertia, aan den Ge-
ver behandigc werdt 5 en luiks gefchiedt
tot dien eynde , op dac een daarvan ter-
ftondt ter Acceptatie mag geibnden wor-
den , op dat beyde , foo wel de Gever als
de Trekker , van de Aanneeminge verfee-
kert mogen zyn j en kan de Seconda door
E z een

62 Vervolg van de Wijfel-Styl
een EndofTement, met believen ten genoe-
gen vernegotieert worden,fchriftelyk daar-
by voegende, waar de Prima geaccepteert
vinden zy; \'t welke hier ook hadt kön-
nen gefchif den; en foude T, met fyne pooï
cn M. met fyne ;oo; Ryxdaalders insgelyks
de Acceptatie hebben können verkrygen,
gelyk als K. en L., nademaal defe Parteyen
op eenen tydt geflooten waren ^ vermits
zich C. foo edelmoedig tot de Acceptatie
van defe partyen, die hy expres in fyne
Brieven fpecificeert en noemt, ja boven
dien noch veel confiderabelder Sommen
aan te nemen, verklaarde.

\'Vlaar nademaal de voorgemelde Vrien-
den T. en M. defe Regel niet hebben ge-
volgt, en eerfl op Vervaltydt, offchoon
de Wiflelbrief op vier weeken gemaakt was,
denfelven eerfl aan den Betrokkenen C.ge-
prtfenteeri hebben , foo is dit een groote
misflag. Want daar zyn voor den Trekker
f^&tlnfiaKtien, tot deffelfs noodig Bericht}
de eerrte by weigeringe van d\'Acceptatie,
cn de andere vanßetialinge.\'De eerfl:e heb-
ben T. en M. veriuymt, en met dc andere
komen zy te laat} niet ten opfichte van de
tydt, maar vermits geduurende den Ver-
val-tyc: 8 , voor wiens Reekeninge en
Betaalinge A op C. hadde getrokken , is
gefailleert\', daardoor C. de Aanneeminge cn

Betaalinge toen weigerde % foo dat ik , de
faake in defen ftaat zynde, A. als Trekker
defer Penningen, wegens dit verfuym, niet
anders als van alle Aanfpraak kan vry-
fpreeken.

Doch indien T. en M. als Houders der
Wiflelbrieven, mogten voorgeven, dat zy
meer op A. den Trekker , als op C. den
Betrokkenen , gefien , en dierhalven mct
de Acceptatie geen haaft gemaakt hadden;
foo dient tot bericht, dat boven al het geene
hier vooren is aangehaalt , fulks geen ftyl
van doen is, en deefe fchaade, door ver-
fuym , (om wat reedenen gefchiedt, weet
ik niet j) of door haar byfonder daar onder
bedoelt voordeel ontftaan , tot haaren
ten komt.

Overwoogen hebbende, het geen\'er te
overweegen ftondt, ben ik ten eenemaal
van gedachten , dat volgens de gefteldc
omftandigheeden, T. en M. wegens de niet
geaccepteerde poo: — en 500:— Ryxdcvd-
ders,^ by A. in \'t geheel geen regres kön-
nen foeken ; vermits immers de daagelyk-
fche Praftyk , ook op alle Plaatfen ftyl is,
dat als een Trekker aan een Gever fynen
Wifleibrief overgeeft, fulks tot dien eyn-
de gefchjedt, op dat de Gever terftondt
E 3 den

ya Vervolg van de IViJfel-Styl
den Prima - Wiflelbrief, ter behoorlyker
Plaatfe ter Acceptatie fal verfenden j op dat
foo wel de Trekker als de Gever, van def-
felfs Acceptatie verfeekert mag zyn j wor-
dende immers de bepaalde Tydt in een
Wifl\'elbrief niet tot dien eynde bedongen,
op dat dc Houder des Wiflelbriefs foo lang
tydt mag hebben, om na fyn eygen wel-
gevallen den Wiflelbrief te konnen laten
acceptecrenj maar op dat de Betrokkene
na de Acceptatie foo veel te langer tydt
mag hebben, om de betaalinge tc beforgen.
Indien al de Gever en Houder des Wiflel-
briefs denfelven wil vernogotieeren,\'t wel^
ke hem vry flaat, foo heeft hy den Seconda
Wiflelbrief daartoe in handen, en mag daar-
meede geduurende dien tydt, tot de Ver-
valtydt toe, altydt fyn voordeel doen. Eg-
ter moet hy alvoorens op den Prima Wif-
felbrief nootfaakelyk de Acceptatie laten
eyflchcn, om noch zich felven , noch ook -
den Trekker in fyn Wiflcl-Recht te ver-
korten. Want, V/at reedelyk menfche foude
doch eenige wettige reedenen konnen
voortbrengen , die den Trekker daartoe
fouden verpligten,van foo lang terDifcretie
van den Gever te moeten fl:aan , tot dat het
den Gever eens geleegen quam, of behaag-
de, eenen Prima Wiflelbrief ter Accep-
satic te fenden, en dat de Trekker onder-

Vermits nu een Trekker fyne Penningen
daarom van een derden intrekt,orn daarvan
foo veel te meer verfeekerc te zyn j ook aldan,
wanneer de Prima Wiflelbrief geaccepteert
is , by allerleye voorvallen, foo wel de Ge-
ver, als de Trekker, foo veel te meer ver-
feekert zyn foo volgt nootfaaklyk, dat het
niet in den vryen wille des Gevers ftaat, over
*t Wilfel-Recht van den Trekker , en tot
deflelfs grooten fchaade, na fyn eygen wel-
gevallen te difponeeren: Doedc hy \'t noch-
tans, en lydt daar door fchaade, {ha\\ fibi
imputet.) foo moet hy \'t zich felve wyten,
en defelve blyft dan voor iyne reekeninge.

Hadden T. en M. haar beyde Wiflelbrie-
ven van Ryxdaäden ^oo: - en 300:--ge-
lyk K en L. de haare van Ryxdaalders 700:
en foo: — te rechter en behoorlyker tydt
naar Brefzlaww ter Acceptatie gefonden;
foo foude G. defelve buyten twyffel foo wel
als de twee andere geaccepteert en betaalt
hebben , en thans daarover geen verfchil
2zyn. Maar nademaal B. voor wiens Reeke-
ninge C. defe Tratte heeft füllen en willen
aanneemen , ondertuffchen gefailleert is;
fal C. wei foo voorfichtig zyn, by defe ge-
£4 fielt-

fteltheit van faaken, om anderen den doora
niet uyc den voet te trekken,en den felven
buyten nootfaakelykheit in den fynen te
fleeken ook fal A. vermits T. en M. fyn
WifTel-Recht hebben verfuymt, haar daar-
voor niets te geraoedt willen komen.

BetrejfFendc het voorgeftelde geval, foo
foude myn gering gevoelen op de voorge-
ftelde Vraage zyn : Dat , nademaal men
de Wiflelbrieven doorgaans fluyc , op een
feekeren tydt te betaalen, gelyk luiks mee-
de in defe twee partyen in queftie, van
Ryxdaalders 900: — en 300. gefchiedt is;
dierhalven moet de Trekker ook daarvoor
foo lang aanfpraaklyk zyn , tot dat de be-
taalinge der felven werkelyk te rechter tydt
gefchiedt; nademaal dc Gever der waarde
op niemandc anders als op hem fiet,en hem
dc Penningen, tegens overleveringe der
Wiflelbrieven, tot op de Verval- tydt toebe-
irouwt; daarmeede defelve na fyn believen
kan handelen , met defelve terftondt te la-
ten accepteeren, of iets daarmeede te draa-
len ; (ten waarc dan dat den Trekker aan
de Acceptatie geleegen was, cn dat hy by
de overleveringe der Wifl\'elbrieven gcre-
commandeert hadde, de Acceptatie fpoe-
te laten procureeren 5) vermits ander-
fints

fints foo ftrifl: nict gehandelt werdt , dac
de Wilfelbrieven, dewelke op een feekcren
tydt na dato te betaalen geltek zyn ter-
ftondt om te accepteeren verfonden wor ienj
gelyk het Ufantie is , dat daagelyks onder
de Kooplieden op veele Plaatien en Stee-
den, voornamentlyk als men op de Miffen
te Leipzigs Frankfort^ en elders,op langen
tydt te betaalen, Penningen vernegotieert,
en dc Wiffelbrieven niet ten eerften laac
accepteeren. Ook heeft men federt vcele
Jaaren herwaarts foodanig gehandeldt, dat
men voor, als ook op Verval-tydt, defelve
eerft ter Acceptatie of om te betaalen ge-
prefenteert heeft} en by gebrek van behoor-
! yke Acceptatie en Betaalinge , van den
Trekker de voldoeninge volgens gebruyk
van Wiffel geeyfcht, en fonder tegenfpree-
ken ook gekreegen heeft gelyk = fulks ook
noch veelvuldig gelchiedt. Vermits nu T.
en M. diergelyken meede hebben gedaan,
kan fulks haar niet geimputeert, veel min-
der defelve van haai Wiffel-Recht verftee-
ken worden, dewyle zy nict terftondt de
Acceptatie der Wiffelbrieven geeyfcht
hebben. Indien zy de Vervaltydt der Wif«
felbrieven hadden verluymt , en niet be-
hoorlyk volgens Wiffelftyl gehandelt, foo
foude men haar befchuldigen , en zy , den
fchaade daaruyt ontftaande , felve moetei?

74 Fervoïg van de Wißhl- Styl
draagcn: Maar vermits fulics niet gelchiedt
is, foo foude ik oordeeicn, dat zy cn
M. in gevolge van de in handen hebbende
onbetaalde Wiffelbrieven , van A. volgens
Wiffel-gebïuyk, voldoeninge konnen eyf.
fchen; en in tegendeel A. van C. vermits
C. expres aan A. heeft gefchreven, dat hy
niet alleen de twee Partyen in queftis, maar
felfs noqh grooter fomme , foude aannce-
men, en fulks niet gedaan zyndc , dat hy
fyn regres kan foeken. Ondertuffchen on-
derwerpe my \'c oordeel van een beter.

Indien ik van het voorgemelde geval,
(dewyle de geene,die fchaade veroorfaak^r,ook
billyk den fchaade moet draagenj) myn
gering gevoelen fal ontdekken , en confi-
dereere, dat foodaanige Wiffelbrieven, de-
welke op eenige weeken Sicht geftelt , en
deswsgens Prima en Seconda daarvan ge-
nomen worden, van fuik een Natuure zyn,
datfe als een Bevel in zich behelfen,dat van
defelve de Acceptatie enBetaalmge te rech-
ter tydt fal geëyfcht worden , dewyl foo
wel de Trekker, als dc Houder des Wiffel-
briefs, dies te beter ^ erfeekert mag zyn;
vermits de Trekkers niet akydt voor haar
eygene, maar ook voor andere lieden Ree-
keningc trekken, gelyk in dit geval meede

gefchiedt is, en voorfichtige Negotianten
niet gaarne verfuymen de Acceptatie te laten
eyflchen ; vermits het gerufl:er is twee, als
maar een Débiteur te hebben > en vermits,
volgens de omfliandigheeden , T. en M.
haare betaalinge fouden verkreegen hebben,
indien zy, gelyk als K. en L. by tydts om
de Acceptatie waren gekomen. Maar na-
demaal zy fulks niet gedaan hebben, en uyc
achteloosheit, of tot haar gemak, fulks
hebben nagelaaten; foo ben ik van gedach-
ten, dat zy niet direct haar Regres by A.
können foeken , ten ware dan, dat zy ge-
noegfaam konden bewyfen, waarom zy
verhindert waren geworden, om met den
Prima niet eerder als op Vervaltydt te ko-
men. Indien de Brieven van T. en M. door
C. waren geaccepteert geworden, en C.
hadde op Verval-tydt niet willen of können
betaalen, foo foude A. onbetwiilelyk fyne
Wifll^lbrieven wederom voldoen moeten.
Ik oordeele dat C. aan fyne Belofte gehou-
den zy , vermits hy in fyne Brieven toe
Antwoordt aan A. de fommen van Ryx-
daalders poo. en 300. expres genoemt, cn
verfeekert heefc defelve te willen acceptee-
ren. Dat het veelmaals gebeurt is, cn noch
verder fal gebeuren , dat de Pritua Wif-
felbrieven niet eerder als op den Verval-dag
te voorfchyn komen, en alsdan de Accep-
tatie

^<5 Vervolg van de Wijfel-Styl
tatie en Betaalinge te gelyk werdt geeyfcht,
hoiide ik voor een misbruyk » en de mis-
bruyken moet raen tot gcene Wet of Recht
maaken. De Wiflelbrieven op de Frankfort
ter en diergelyke Mijfen, zyn van een an-
dere Natuur« i wuni oiichoon voor defelve
drie en mrcr Maaadeti alvoorens de waarde
betaalt wer ic , egcer mogen defe Wiflel-
brieven niet eet der sis in de Markt gcpre-
fenteert worden, vermits, volgens Scyl,
voor de Markt geene Wiflelbrieven geac-
cepteert worden, Egter onderwerpe ik my
*t Oordeel van een beter.

Gelykerwyfe omtrent de belangen van
alle gevallen in den Koophandel, eensdeels
Wetten, anderdeels goede gebruykelyke
Reglementen worden v/aargenomen j alfoo
werdt fulks ook voornamentlyk omtrent de
Wiflèl daagelyks gepracliieert j van de wel-
ke ik het nootfaakelyk oordeele , dat de
PViwziï-Wiflelbrief terfliondt ter Acceptatie
werdt gefonden. Schoon men nu mogte
feggen , dat dit geene Wet, cn dat. nie-
mandt daar aan gebonden zy } nochtans
dient tot bericht, dat de gewoontens ook
wel tot eene Wet ftrekken, en dat niet be-
weefen kan worden, dat de Houder van een
Brief de macht foude hebben, de Brieven

te rug te hoüden : Want daar van kan geene
Wet noch Reeden aangevt^eefcn worden j
ook kan fulks noch tot gemak , noch tot
nootfaakelykheit dienftig zyn , vermits dc
Seconda kan llrekken om denfelven te ver-
negotieeren.

Ik, in tegendeel oordeele, dat het feer
nootfaakelyk zy de Acceptatie te procuree-
ren :

( I ) Vermits men niet altydt op den Trek-
ker , maar dikwils meer op den Endoffantj
of op den Acceptant fiet.

(i) Als de Trekker verplicht is, voor
fynen getrekkenen Wiffelbrief te forgenj
en daaraan gebonden blyft, tot dat de be-
taalinge gefchiedt is; foo werdt daardoor
verflaan , als de Houder \'t noodige, of
\'t geene daar omtrent vereyfcht wierdt,ge-
daan heeft, dat is , te rechter tydt te lateo
accepteeren en protefteeren.

(?) Daar gefchieden wel Trattes voor
reekeninge van buytenlanders, vreemdelin-
gen, ja fulke lieden, de welke men niet
kan noch wil fideeren : Maar als zy eeo
bekenden en goeden Acceptant aanwyfen,
op welken men ftaat kan maaken, alsdan
en niet eerder worden de CommifÉes vol-
trokken. Ook foude het onbillyk zyn , dat
dele Trekker zich foo lange deDifcretie van
den Houder fyncr Wlifclbrieyen foude on-
der-

Tuflchen de Wiffelbrieven in de Miffen
te betaalen, en defe, is, na myne gedach-
ten, eenig onderfcheydt j vermits de Gever
des Geldts van de eerft gemelde voorafweet,
dat fyn Wiffelbrief voor de Miffe niet ge-
prefenteert kan worden } ibo wel door ge-
woonte 5 als ook om dat de Acceptant
waarfchynlyk voor dien tydt daar niet te
vinden (oude zyn.

Dierhalven oordeele ik, dat nademaal T.
cn M. onnoodig haare Brieven te rug heb-
ben gehouden , ook daardoor de Accepta-
tie, en vervolgens meede (gelyk dit geval
aanwyft j ) de betaalinge verfuymt, dat zy
geen regres op A. konnen hebben. Noch-
tans kan zich C. van fyn gegeven woordt
aan A. van dat hy defe Wiffelbrieven en
Trattes wilde accepteeren, en voor reeke-
ninge van B. betaalen, niet ontflaan. Egter
onderwerpe ik my een beter gefondeert
Oordeel. Daniel Fremaut.

gefchrevcne , vooreerft , in \'t algemeen >
zich wel tc weten te herinneren, dat met
het fenden der Wiflelbrieven ter Acceptatie
meermaals getardeeit zy > voornaamentlyk
als defelve m Dato geilek zyn, en als de
Trekker een geruft: Man is j ( want mee
Wiffelbrieven op Sicht te betaalen , of als
men omtrent den Trekker wat fcrupuleus
is, verhaaft men de Acceptatie van felve >}
gelyk hem dan, ook felfs noch van dit Jaar,
Wiffelbrieven van welbedrevene Kooplie-
den ter Acceptatie zyn toegefonden j die
gemnkkelyk eenige Poftdaagen vroeger had-
den konnen hier wefen. Irt tegendeel weet
hy zich niet te herinneren , dat over hec
vertraagen van d\'Acceptatie re eyflchen»
aan denGevei- of Houder der WifTeibrieven
eenig.t prejuüitie is overgekomen; (behal-
ven dat foramtgc \'vchaade hebben geleeden,
vermits zy , met hec fenden eer Acceptatie\'
hebben gedraalt, en de Trekker ondertuf-
fehen is quaadt geworden j waardoor dc
Acceptant d\'Acceptatie heeft geweygert,
die hy alvoorens, en als de WilTelbrief eer-
der gekomen was , gewillig foude hebben
geaccepteert }) veel minder, dat fuik een
eyfch foo naauw foude bepaalt wefen,
als die van de Betaalinge. Vermits dierhal-
ven een Trekker voor fynen Wiflelbrief
aanfpraakelyk moet zyn en blyvea, tot dc

tydt van betaalinge toe } en fulks , fonder
eenige tegenfpraak, federt langen tydt vaft
gaat, ook het tegendeel, fonder \'t WilTel-
Recht tc violeeren , niet kan toegelaaten
v/orden;foo antwoordt hy verder, op dc

Eerße Vraage : Dat nademaal A. defe T.
en M. niet befchuldigt, omtrent het eyf.
fchcn van de betaalinge iets verfuymt te
hebben, maar enkel wegens de Acceptatie,
dit geene reeden genoeg zy, zich fyne Wif-
felbrieven te onttrekken, en de reftituticvan
de Waarde te weigeren," maar dat A. veel
meer verfchuldigt zy , defelve te betaalen
en wederom te geven. Doch indien hy, by
de overgifte der Wiflelbrieven, de hevor-
deringe ter Acceptatie expres hadt gcre-
commandeert, (gelyk men weet dat dier-
gelyken, door de Trekkers, tot haar eygen
geruftheit, wel gefchiedt is;) en dat fulks
egter verfuymt was, foo foude A. recht en
macht hebben om defelve te eyflTchen. Aan-
gaande de

Tweede Vraage z Soo kan A. in tegendeel
zich gevoeglyk en te recht aan C houdenj
als dc welke in fyne twee aangehaalde Brie-
ven , van den f en S^en September , hem
klaar genoeg heeft belooft , ja in den laat-
ften Brief verfeekcrt, dat hy niet alleen
eene groote Somme , maar ook in \'t by-
fonder defe Eyxdaaidars ^oo; - - en Ryxdaal\'

ders 900: " thans in queftie , foude veree-
ren } cn indien fuik een verplichtinge niet
doorgaat, foude meenig Factoor flecht
daarmeede ftaan j de welke, als hy fomtydts
Commiflïe krygt, dikwils meer op den Ac-
ceptant fiet, cn dcffelfs verfeekeringe, als
op den Principaal , die defelve heeft ge-
geven. Dierhalven is ditmyn onzydig be-
fluyt , dat, foo als hiervooren is gelegt,
T. en M. zich aan A. doch defe zich on-
vermydelyk aan C. moet houden. Nochtans
behoudens \'t Oordeel van een ander.

Den ftaat van faaken overwogen hebben-
de, bevinde ik , (i) dat T. en M. de Ac-
ceptatie van haare Wiffelbrieven verfuymt
hebben, en alfoo daardoor van haar Recht
op A. verfteeken zyn. Want fchoon ons in
_\'t algemeene Wiflel-Rechtgeen klaare Wet
is voorgefchreven , om de Brieven na
den ontfang fpoedig ter Acceptatie te fen-
den, egter is het een feer gemeen, en van
Voorfichtige Negotianten altydt gewoone
gebruyk; \'t welke dierhalven ieder Houder
van een Wilfelbrief behoorde te volgen ,
en alle inconvenienten voor te komen j uyt
aanmerkinge van de prejudicien, de welke
den Trekker door \'t verfiaym ontftaan kan,
gelyk het tegenwoordige geval uytwyftj

want indien de Brieven behoorlyk ter Ac-
ceptatie waren bevordert, foo foudenfe ge-
lyk de andere meede geaccepteert en be-
taalt zyn geworden.

(i) Op de tweede Propofitie , oordeele
ik , dat G. verfchuldigt is, de Partyen op
hem getrokken te betaalen ; uyt hoofde
van de verfeekeringe in fyne Brieven ge-
daan , -als de welke foo goedt is, als of hy
de Wiflèlbrieven werklyk geaccepteert had-
de. Egter onderwerpe ik my in defen een
beter oordeel.

I. Op dVfff/Éf Vraag, dient :
De Wijfel-Ordonnantien hxengtn meede,
dat de Gever des Geldts, van de Wiffel-
brieven des Trekkers,(buyten wettige ver-
hinderingej) de Acceptatie fal laten eyf-
fchen; en als de (elve geweigert werdt,
fulks aan den Gever des Wiflelbriefs, door
een Protefl:, of geloofwaardig getuygeniflê,
fpoedig bekendt moet maken j msgelyks ook
op Verval-tydt, by gebrek van betaalingej tot
vermydinge van veele inconvenienten , de
Welke gelyk bekendt is, uyt defe nalaatig-
lieit konnen fpruyten. En fulks werdt ook
geobferveert en onderhouden op die piaat-
fen , daar geen gepubliceerde Wijfel - Or-
donnantie plaats heeft. Daarin hebben T. en

tot Jmßerdam.
M, gepemert-y en hebben \'c dierhalven haar
felve te wycen , indien in defen eenigc
fchaade ontftaat. Doch indien zy die opgc-
volgt hadden, loo was de Trekker des Wif-
felbriefs gehouden geweell haar voldoenin-
ge te geven, ook T. en M. bevoegt, de
waarde van hem te eyflchen ; Maar nade-
maal het te rug houden van den Wifl~el-
brief, tot haar eygen geraak gefchiedt is,
foo moet fulks voor den Trekker des Wif-
felbriefs niet fchaadclyk zyn , vermits men
zich van fyn eygen gemak niet tot nadeel
van een ander moet bedienen. Doch C. is
gehouden, volgens deflelfs aangehaalde
Brieven , daarin hy zich verplicht heeft,
de Ryxdaalders 700: -- en foo: --te voldoen,
*t felve op te volgen, en A. behoorde niet
te weigeren , met defe Documenten T. cn
M. aan de handt te gaan, om daardoor C.
tot de betaaUnge te dwingen.

n. Dat C. alleen tot clc aangehaalde en
geaccepteerde Parcyen , van Ryxdaaläers
500,700,foo en 300:--verplicht is, ver-
mits deflelfs aanbiedinge tot loooo: — Ryx-
daalders toe, op werkelyke Trattes doelt,
indien defelve gefchiedt waren, en niet ver-
der, indien deielve niet volgden i nu zyn\'ef
geene gevolgt, ook is B. gefailleert. Een
■grondiger vertoog fal tot myn bericht ftrek-
ken. Tobias Lauginger.

^^ voorneemens zynde, om een rey-
*fe in vreemde landen te doen,
neemt alhier van B. eenen Wiflelbrief,
op veerthim T)aagen Sicht, door def-
felfs V-\'rieRdt in een feekere Stadt in
Italien te betaalen. Vermits nu A.
fuik een korte bicht feer inftandig had-
de begeert, en daarby te verftaan ge-
geven , dat hy ten eerllen , foo haafl
als hy in Italien quam, defe Penningen
noodig hadde ; foo remitteerde B. aan
fynen Vriendt in Italien terftondt de
penningen, die tot defen, aan A. uyrge-
gevenen WifTelbrief vereyfcht wierden.
Daarop reyft A. met defen Wiflelbrief
fynes weegs , doch houdt zich wel
vyf of fés Maanden hier en daar op,
fonder den Vriendt van B. aan te fpree-
ken; en na verloop der vyf of fes Maan-
den , geeft hy den Wiflelbrief aan fy-
nen Secretaris, doch fonder denfelven
aan hem te endofleeren. De Secreta-.
ris (vermits zy zich niet ter plaatfe be-

vinden 5 daar de Vriendtvan Bewoont,-)
endofleert denielven in fyn eygen naam
aan C. eenen Koopman, diezichmee-
de bevindt, ter plaatfe daar de Vriendt
van B, woont; doch defe Vriendc van
B. vermits van A. in\'t EndolTernent
geen gewag was gemaakt, weigert by
prefentatie des Willelbriefs billyk de
betaalinge, foo dat defelve met Protell
te rug keert.

Toen A.nu naderhandt merkte,ee-
nen misflag begaan te hebben , met
den Wiffelbrief in queftie aan fynen
Secretaris of Bedienden ongeëndof-
feert gegeven tc hebben, geeft hy een
particuliere order van fyn handt\', dat
defe Wiffelbrief aan fynen Secretaris
te betaalen zy, beneffens een ordent-
lyke Volmacht aan denfelven.

Ondertuffchen verloopen met \'t heen
en weêr fchryven wederom twee of
drie Maanden , alvoorens defe Order
en Volmacht , beneffens den Wiffel-
brief geprefenteert worden ; en men
bevindt toen , dat de Vriendt van B.
tot wiens kften de Wiffelbrief was, zich
geabfen teert heefc. F 3 Dier-

Dierhalven worden de Heeren en
Kooplieden veribcht, derfelver gedach-
ten daarover te ontdekken :

(i) Vermits A. als Houder van den
Wiffelbrief, in den beginne foo fterk
op de korté tydt heeft gedrongen, en
nochthans met deffelfs prefentatie vyf
ä fês Maanden vertoeft.

(ij Dewyle hy den misflag heeft
begaan, van den Wiffelbrief niet felve
te endóffeeren.

(3) Vermits hy noch twee ä drie
Maanden naderhandt heeft getardeert,
alvoorens deffelfs particuliere Order en
Volmacht beneffens de Wiflelbrief
heeft konnen geprefenteert worden.
Of defelve (A) niet verfchuldigt
zy den Schaade te draagen , en
zich aan den Vriendtin Italien tQ
houden? En vermits defelve, foo
als gefegt is, de eenigfte beweeg-
. oorfaak geweeil is , dat de Pen-
ningen niet te rechter tydt zyn be-
taalt geworden; ook
Of B. foo doende niét behoorde
vrygefprooken te worden ?

Vermits alle goede Politien, tot bevor-
deringe van den nootfaakelyken Koophan-
del , en van \'t Gemeene Beft, onder ande-
ren ook in \'t by fonder ten hoogften pry-
felyk voor \'t Wiffel-Rechc hebben geforgt,
en \'t felve met feekere Ordonnantie« be-
paalt, na dewelke zich een iegelyk moet
ichikken, en met Wiflelbrieven niet na fyn
eygen welgevallen mag fpeelen, op dat een
onlchuldige door de verwaarloofinge des
anderen niet in fchaade gebracht mag wor-
den. Dierhalven, na dat ik ondergefchrevene
vriendelyk verfocht ben geworden, omtrent
\'t bovengemelde geval myne gedachten te
feggen ; foo bevinde ik, dat de Paaien des
Wiflèl-Rechts , door A. met den Wifl\'el-
brief in queftie , door B. op veertim Daa-
gen Sicht uytgegeven , al te enorm zyn te
buyten gegaan i daardoor Mc Wiflelbrief,
door \'t verfuym van A. en naderhandt door
den herhaalden en felve bekenden misflag,
de Natuure en eygenfchap van een Wiflel-
brief heeft verloeren , en daarom niet al te
Wel meer volgens \'t Wiflel. Recht kan ge-
dediceert worden j nademaal A. omtrent de
bepaalde Tydt met B. van veerthien Daagen,
al te verre buyten het fpoor is geweeken;
en door het te rug houden van den Wiflel-
brief, foo veele Maanden lang, de fchuldt
van het daarop gevolgde ongeval zich op
F 4 den

88 Vervolg van de Wijfel-Styl
den hals heefc gehaalt. Nu beveelen de al-
gemeene Rechten , dat de nalaatigheit en
dü misflag des eenen, den anderen niet kan
of mag tot fchaade ftrekken. L.fupillm 24.^.
qua in fraud. creditor. Ant. Fab. in C. lib. 7.
tit. 32. defin 10. n. p. en gelyk Carpzcvius
Cin lyne defin. Furenf. in Indice de damnOy)
fchryft : De geene die gelegenheit of oor-
faak tot fchaade geeft , werdt geacht als
iemandt, die den fchaade felve heeft ver-
oorfaakt.

Dit overwcegende,fouden omtrent \'t voor-
verhaalde geval myne gedachten foodaanig
zyn , dat B. wegens den bovenflaanden
Wifleibrief (uyt hoofde van \'t verfuym van
A}) behoorde vrygefprooken te worden;
doch ik laate het aan cen wyfer oordcel,
daar ik billyk voor wyke. Hamburg, den
Juny, Ao. 1ÖP7.

Offchoon de Artykel van de Prefentatie
der Wiflelbrieven, dewelke op feekere Daa-
gen Sicht luyden, nadere ophelderinge
noodig hcdfcj foo vinde ik nochtans in het
voorgenoemde geval dat namentlyk de
Wifleibrief in queftie op feekeren tydt is
geprefenteert, doch by gebrek van een be-
hoorlyk endofement, van non betaalinge is
geprotefteert geworden. Tot redres van

\'t v/elkc de Houder twee, -drie Maanden,
cn längeren tydt heeft, vcrquift j binnen
welken lydt de VrienUt , tot wiens laften
de Wiffelbrief was, zich geabfenteert heeft.

Vermits\' nu alle Wtilel-Ordonnancien
feekère Daagen, fommige veele , andere
minder , binnen de welke een Wiflelbrief
moet ingecaflfeert worden jbepnalt hebben j
(te weten, na den Verval-dag;) doch A.
eenige Maanden heeft laren paflceren, al-
voorens de Wiflelbrief in order wederom
daar ter plaatle is gekomen 5 waar door dc
Wiflelbrief volkomen fyne kracht, heeft
verlooren j vermirs de veerthien Daagen
Sicht, gelyk de Wiflel behelsde , van de
eerile Prefentatie af aan moeten gereekent
wordeni en fulks flechts daarom, vermits
alleen weegens gebrek van een behoorlyk
Endoflement geprotefl:eert is geworden.

Dies volgt, na myn gedachten, dat niet
alleen wegens dit vertoef alles tot lafl:en
van A. komtj voornamentlyk, vermits de-
felve tegens alle , foo wel algemeene, als
byfondere Wiflel-Ordonnantien (om de
voorgemclden Reeden j ) heeft misdaan,
defe, na myn gedachten, denfelven füllen
condemneeren ,en geenen abfolveeren. My
giarnc aan een betere oploflinge overgeven-
de. Hamburg, den eerflen July^ Ao 1697.

Na een neerftige overweeginge van \'c
voornoemde geval, en dc exacte Deduótie
van den Hr. Lodewyk Becceler daarover ge-
geven i bevinde ik het insgelyks na alle bil-
lykheit te zyn, dat, nademaal A. by \'t ver-
foek van den Wiffelbrief in queftie, aan B.
heeft te verftaan gegeven , kort na deffelfs
aankomft in Italien de Penningen noodig te
hebben, ook tot dien eynde begeert,dat
defe Wiffelbrief op veerthien Daagen Sicht
geftelt wierdt ; daardoor dan B, gelyk als
genootfaakt is geworden , om de RemefTc
aan C. te verhaaften; doch naderhandt heeft
hy den Wiffelbrief niet alleen vyf a fes
Maanden te rug gehouden; maar ook daar-
na niet volgens Wiffel-Styl ordentclyk la-
ten endoffeereh, en daardoor groote tydt-
verquiftinge veroorfaakt.

Dierhalven fpreeke ik B. geheel vry,
cn wyfe A. tot G. om by denfelven in Ita-
lien fyn regres te foeken ; nochtans voor
een beter en grondiger oordeel gaarne wy-
kende. Hamburg, den iz^en j^iy Ao. Chr.

\'t Onzydige Oordeel van my onderge-
fchreven , na dc omftandigheeden nopens
defen Wiffelbrief in queftie, wel overwoo-
gen te hebben, is als volgt: Dewyle A.be-
geert

geert heefc, dat de WifTelbrief op veerthien
Daagen Sicht foude gemaakc worden , en
naderhandt vyf ä fes Maanden met de Pre»^
fentatie getrianeert heeft} en daarna den
grootften misflag begaan heeft, dat hy den
Wiflelbrief niet met fynen naame heefc ge-
endofl\'ecrti waardoor defelve te recht gerefu-
feert en geproteflieert is geworden. Vermits
nu C. in Italien, tot wiens laft;en de Wiflel-
brief was, alvoorens de Order en Volmacht
van A. aanquam, (\'t welke noch twee ä
drie Maanden naderhandt getardeert heek})
gefailleert is j ook \'t Wifl\'el • Recht door
foodaanigen achteloosheit en onbehoorlyk
endofleeren, geheel verfuymt en verloorcn
is} foo kan ik niet beter oordcelen , als
volgens \'t oude fpreekwoordt: Dat de gee-
ne .die fchaade veroorfaakt, denfelven moet ver-
goeden} en dat by gevolge A. den fchaade,
door hem felve veroorfaakt, verpligt is te
draagen , en B. daarvan vry te fpreeken.
Nochtans onderwerpe my een beter oor-
deel. Hambttrg^den loften July, êio. 1697,
Everhard Lodeivyk Schlaff.

Vermits \'t Wiflel-Recht boven alle an-
dere naauwkeurig moet waargenomen wor-
den , en uyt het bovengemelde geval blykt,
dat A. vermits hy den Wiflelbrief, door B.
op C. getrokken , fonder EtidolFement aan

pz VervoJg van de Wtjfel\' Styl
{yntn Secretaris heeft gegeven , die den-
ielven in fyn eygen Naame heeft geendof-
feert, en C. des wegen geweigert de Pen-
ningen te betaalen doch naderhandt zich
geabfenceert : Soo kan ik niet anders vin-
den , als dat A, door fyn achteloosheit
\'t Wiffel-Recht heeft verloeren , en zich
felve daardoor fchaade veroorfaakt j waar-
om dan B. {N.B.) billyk behoorde vryge-
fprooken te worden , en A. is gehouden
fyn regres by B. te foeken j egcer my leer
gaarne aan een beter oordeel onderwerpen-
de. Jnno i6(jj. den z\'ien Augufiy.^ in Ham-
burg.

Offchoon, volgens myne gedachten, en
de bovenftaande omftandigheeden , C. in
den beginne de Acceptatie, en naderhandt
de betaalinge, van den Wiffelbrief, die
door den Secretaris van A. is gcëndofleert
geworden, tegens Cautie, of om het geldt in
handen van een derden in verfeekeringe te
brengen, "hadde kennen aanneemen, daar-
meede alle lwaarigh:\'eden , naderhandt op-
gekomen,fouden zyn voorgekomenj noch-
tans laate ik fulks voor het geene het is,
vermits mogelyk andere my onbekende
oorfaaken daaronder verborgen zyn. Egter,
vermits B. aan ai her geene anderfints is

voorgevallen , geheel geen fchuldt heeft,
oordeele ik, dat B. (gelyk de voorftaande
Heeren wel bedachtelyk hebben geöor-
deelt i) wegens defen Wiffelbrief volkomen
moet vrygcfprooken worden, laatende het
ter keure van A.by wienhy bevoegt is ver-
der fyn Regres te foeken. Nochtans voor
een beter oordeel gaarne wykende. Ham-
burg, den j-den Augufly^ Ao. 1697.

Het verföchte Sentiment, in\'t voorftaan-
de geval gemeldt , verdeele ik onderge-
fchrevene, tot foo veel beter Diftinétie,
in drie Vraagen-, namentlyk :

I. Of van alle Wiflelbrieven, fonder on-
derfcheydt, terftondt de Aeceptatie
geeyfcht moet worden ?

II. Of Wifl\'elbrieven, fonder een ordent-
lyk Endoflement, moeten of können
betaalt worden ?

III. Als de Acceptatie niet fpoedig werde
verfocht, of \'t Endoffement niet be-
hoorlyk is geftelt, wie den fchaade
daaruyt ontftaande moet draagen ?

Want fchoon het (i) foude mogen fchy-
nen , dat de Houder van een Wiflelbrief
niet daartoe verplicht is, vermits hem daar

P4 Vermlg vaH de Wtjfel-Styl
omtrent geene tydt, noch door den Trek-
ker felve , noch ook volgens de verordi-
neeringe in fommige Wiflèl Rechten, be-
raamt zy , binnen welke hy gehouden \'is
den Wiflelbrief te prefenteeren i de Trek-
ker ook aan den Remitteerder, tot dat de
Betaalinge daadelyk verkreegen werdt, on-
betwifl:elyk verbonden blyft.

(3) Te meer, nademaal in de Statuten
alhier niet woordelyk daaromtrent foude
voorfien zyn:

(4) Maar veel meer de Magifl:raat, door
Vonnis en Recht, met toellemmige van
de Faculteit der Jurifl;en te Rojlok ^ daar
meede overeen konit.

Egter , niet tegenfi:aande dit alles, gaat
de bygaande verfeekeringe vaft, beruftende
op de volgende gronden:

Nademaal door de gefonde reeden by
de Rechtsgeleerden bekendt, ook voldon-
gen is, dat omtrent Wiflèl- Contracten tuf-
ichen den Trekker en Gever een Bevel ont-
ftaat; {per Franc. Stypmann. allegatum apud
Heydiger. mthi pag. p, Ö* Rot. Gen. paffim.")

Te meer, dewyle de daadt der Betaalin-
ge door een derden , op welken de Wiflel-
brief luydt, moet gefchieden ; en hem fel-
ve, den Remitteerder, door den Trekker,

met het overgeven van fynen Wiflelbrief,
Volmacht werdt gegeven, om denfelven aan
dePerfoon, tot wiens lafl:en defelve is, te
prefenteeren, en de Acceptatie tc eyfl^chenj
welke onderhandelinge op geen ander Con-
tract kan toegepafl; worden , als op een
Bevel.

{^ando enim negotium aliquod dlteri expe-
diendum committitur , ö* quidem fine merce-
de, hoe mandatum eß. L.ß mandatum ij*, ff.
mandati.

Etiam fi negotium illud, quod expediendum
eß , adutrumque pariter poßit pertinere , nihil
ominus tarnen , qui illud fufcipit ^ mandatum
contrahit, (ß inde ohligatur.

Omtrent dit Bevel nu, moet meer op de
meening van den Bevelgever., als op de
Woorden acht gegeven worden.

En het felve moet volgens den waar-
fchynlykcn fin van den Bevelgever voltrok-
ken worden.

^ Et vero fimile fit, quod potius quis vtlit de-
hita fua falva , quam dubia habere , adeoque
fibi melius, aut faltem éeque bene , quam al-
tert

Vermits nu de wille van B. als Bevelge-
ver , om den Wifleibrief terfliondc ter Pre-
fentatie en Acceptatie te bevorderen, daar-
uyt foo veel te klaarder doorflraalt, dewy-
le hy de benoodigde Penningen terfliondt
naar Italien heeft overgemaakt} foo werdt
A. foo veel te meer verplicht, nademaal
voornaamentlyk omtrent Wifl\'el-faaken, on-
vermydelyk de alleruyterfte vlydt vereyfcht
werdt; ook niemandt van fyne Tratte ge-
ruffc, en deswegen verfeekert kan zyn, tot
dat de getrokkene Wiffelbrief geaccepteert
is geworden; nademaal felfs den bell geoor-
deeldcn lieden fchielyk een gevaarlyke ver-
anderinge kan overkomen ; cn voor nie-
mandt ( fchoon hy ook voor zich felve foo
fofgloos was, en niet gelyk hy gevoeglyk
konde doen, door een fpoedige Acceptatie,
voor eenen, twee Debiteurs voor zich wil-
de maaken}) verantwoordelyk is, fynen E-
vennaafl:en in gevaar en fchaade te brengen,
daarvan hy hem bewyfelyk hadde konnen
en behooren te ontlaften.

Dat een Remitteerder, verplicht is, de
Acceptatie fonder verfuym te eyflchen , is
verder by Bode de Cambiis, thef. 6. Ut. 1.
Turri difp. z. q. t. n.ïz. Vogt de Cambiis,thef.
y Jit.c. StrykiodeCautel.contraEi.Je5l\'^ cap.f.
n.iz. Carpz dijp. de Cambiis, thej,

en meer andere Rechtsgeleerden j met be-
hoorlyke omftandigheedenbewefen,en aan-
getoont i doch werdt overtolh\'g geoordeelc
fülks hier woordelyk te herhaalen j vermits
Waarfchynlyk buyten dien dc vier reedencn
van twyfFelinge genoegfaam fuUen können
wechgenomen worden ; te meer, nade-
maal

Fooreerfl, de Trekkeren Bevel-gever niet
verder verplicht is, als in foo verre , mits
dat deRemitteerder en Bevel-ontfanger van
fyn kant meede moet doen \'t geene van
fyne plicht is ; \'t welke volgens alle Rech-
ten onbetwiftelyk is, nademaal een Wiflel-
brief een onderling verdrag is j \'t welke
J.Heydiger in fyne, Anleitung zumWechfel-
Recht, mihiy pag, 140. in\\ Hoogduytfche,mtz
alleen heerlyk heeft uytgevoert, maar ook
beweert. Gelykerwyle nu in \'t eyfl^chen van
\'t geldt alle mogelyke vlydt moet gebruykt
worden} alfoo is men ook verfchuldigt alle
middelen met vlydt by der handt te nee-
men , daardoor men \'t léekerfte aan fyn Be-
taalinge kan komen. {Qui enim vult finem^
ille etiam obligatur ad media ad hum finem du-
centia, quia bac fequuntur naturam finis. Arg,
L Oratio 16. ff. de fponfal.)

Ten tweeden , foo kan ik geenfints toe-^
ftaan, dat in dc praótyk van de Beurs alhier
doorgaans \'c tegendeel foudc plaats heb-
/ƒ. Deel, G ben

ben. Want, voorbygaandc \'t klaarblykelyke
getuygcnifle der voorftaande, en mogelyk
ook van nog volgende Heeren , foo ver-
trouwe ik veel meer anderen , die gefondt
oordeelen } en van de geene , welke van
haare onwetenheit tot noch toe inhaarcon-
fcientie wel overtuygt zyn, doch fulks niet
willen bekennen , noch weten dat zy ge-
dwaalt hebben j heb ik veel betere gedach-
ten , en dat zy, haare hcrstochten bedwon-
gen hebbende , my gaarne fullen toeftem-
men, dat een Konilenasr omtrent fyne
konft geloofwaardig is y ja ook daarom,
dewyle omtrent Wiffel-faaken, Italien,
daar defelve op \'t allerfcherp-finnigfte ge-
ventileert en geëxcoleert worden, voornaa-
mentlyk fulke Vonniflen konnen gelicht
worden, van de welke Venetien als de Hoo-
ge-School moet aangemerkt worden j \'c
welke zy befwaarlyk lullen konnen ontken-
nen.

Of Wißelbrieven terfiondt en fondar verfuym
ter acceptatie moeten gefonden \'Worden ?
de beveftiginge, of het ongedwongen Ja*
woordt, met een Parere, \\ welke binnen
Venetien door feftien der voornaamfte Ne-
gotianten , van verfcheyde Natiën j op \'t
grondigfte is uytgevoert en onderteekent,
foo dikwils als het noodig is, kan bewyfen ;

Soo kan ik geheel koel en met lachenden
monde aanhooren, als een onverftandige
een andere Taaie voert.

Ten derdeny Helle ik, het nog nöoyt toe-
geftaanc geval, dat in de Statuttn alhier
daarvan niets woordelyk gevonden foude
worden j beweerende nochtans volftrekte-
lyk , dat het felve Part. i. Tit. 7. Art. z.
bedcktelyk ftaat j en door een gevolg onge-
dwongen op defe queftie kan toegepaft wor-
den i niet tegenftaande de voorgewende
Coftuym; nademaal alle Gcwoontens, foö
lïinge defelve een Recht tot verplichtinge
füllen zyn en blyven , voor alle dingen op
grondige reedenen moeten beruften, gelyk
de allergemecnfte Rechten : AnderiSnts ié
het meer een dwaas Gebruyk, als een goe-
de Gewoonte , en een Recht daaruyt ge-
fprooten 5 en fal , fchoon mcn\'cr hondert
Jaaren lang inde duyfterniffe nagetaft had-
^è , egter by het doorftraalende licht der
gefonde reeden geen uur lang Recht zyn.
Doch wanneer eene ongerymtheit werdt
toegeftaan, volgen\'er meer uyt.

En alfoo » wanneer defe heerlyke Cof.
tuym toeftaat, dat men Wiflelbrieven,fon-
derling op Sicht loopende , gelyk de Wif-
felbrief in queftie is, na fyn eygen wille
en blinde begeerten , foude mogen prefen-
teeren of producceren ; foo broeyt defelve
G z on^er

100 Fermlg van de Wijfel-St\'jl
onder anderen dc volgende afkeerige mis-
geboorte uyt , namentlyk ; Dat eenen
Trekker , federt een en meerder Jaaren
(want het geene in defen cen Polldag werdt
toegelaten, kan met even foo veel ge voeglyk-
heit op Jaaren uytgebreydt worden; flechts
met dit onderfcheydt, dat de misflag foo
veel te grooter en erger werdt}) herwaarts,
meer onbetaalde Wiffelbrieven , (dewelke
hy overlang voor voldaan hieldt,en defelve
ook met volkomen recht als voldaan konde
cn mogte houden j) fouden konnen over-
vallen , als fyne trotfe fchouders befwaar-
lyk in ftaat fouden zyn vanfe te draagen.
Doch als

Tm vierden, iemandt my mogte voor-
houden, cn \'t geene ik omtrent defe ftofïê
beweert heb, wilde omverre ftooten, met
te feggen : Dat de Uytfpraak van de Ma-
giftraat alhier , dewelke door de Faculteit
der Juriften te Koflok eenvoudig geconfir-
meert is,.betreffende dexConventie, behelft:
Dat een Trekker verfchuldigt zy Capitaal
en Intreflen wederom te vergoeden , of-
fchoon dc Wiffelbrief niet behoorlyk ter
Acceptatie is gefonden , en daaruyt een
klaar beweefene fchaade ontftaan was: Sulks
laate ik, als een faake van hoogcr onder-
foek, met behoorlyk ontfach voor\'de Ma-
voor het geene het is } temeer,

Doch het enkele confirmeeren van dc
Faculteit de Juriften te Rcßok, werkt in
my noch niet met foo veel kracht, dat ik
myn foo wel gegrondt Oordeel terftondt
foude laten varen ; tc meer , nademaal hec
fchynt, dat zy van my meer een blinde ge-
hoorfaamheit omtrent haare Uytfpraak,om
\'t Capitaal, dc intreften , en de gedepo-
neerde Penningen geduldig met ds nek aan
te fien, pretendeeren, als dat zy my gron-
dig fouden begeeren te berichten j fchoon
zy van my daarom , met aanbiedinge van
\'E geene daartoe ftaat, (daardoor ik de buy-
ten twyfïel onwedcrfpeekelyke reedenera
van twyffelinge en uyt wy finge met alleii
luft redimeerdej) op^t iuftandigfte was ver-
verfocht geworden.

Door welke weigeringe zy my foo veel
tc klaarder heeft ontdekt, \'t geene ik on-
langs in \'t gedrukte Gefchrift van een braaf
Jurilt geleéfen heb :

Dat de overgifte van Gefchrïften^ voorna-
menthk omtrent dingen den Koophandel
betreffende) een fwak hulpmiddel zy.
Want fomtydts toont de droevige uyt-
komft, dat diergelyke Gcfchriften, of niec
behoorlyk overwoogen, of niet genoegfaam
begreepen worden.

De gronden der Confirmatie, van dc
gemelde loffelyke Faculteit der Juriften
binnen Roßok , fchoon zy my geweygert
hebben defelve meede tc deelen , ftelle ik
tegen over, uyt de Leipziger JVtJfel-Qrdon-
nantie , §.i8. uyt de Bromwykßhe Wijfel"
Ordonnantie^ §. ip. uyt het Keurvorftelyke
Pruyßifche Wijfel- Recht, §, 5. dc welke,
boven het geene reets is aangehaalt, ecn-
paarig vereyflchen •• Dat de Acceptatie met
d\'eerfte Poft, en alfoo terftondt verfocht
moet wordeni en houde my vaft daaraan,
tot dat defelve iets met meerder grondt
voor den dag brengt.

Hier meede nu oordeele ik ói\'eerße Vraag,
foo wel volgens Rechten , als door \'t ge^
bruyk der Kooplieden te Vetietien, op de
gefonde reeden gegrondtveft, grondig be-
antwoordt te hebben j cn fulks met foo veel
te meerder oplettentheit, als dit gewichti-
ge point door de rneefte met groote achce-
loosheit werdt behandelt.

Op de t"d)eede Vraage., verwachte ik van
niemandt, die flechts een middelmaatigc
ondervindinge van Wiffelbrieven heeft, een
andere Uytfpraak , als dat fonder een or^
dentlyk Endoffement de Betaalinge niet
direót geeyfcht, noch gedaan kan worden,
indire^ foude het wel onder Borgtocht,
door de onderlinge partyen, namentlyk als

dcnPrefentant en d\'Acceptant fobdanig ovcr-
eenquamen, konnen gefchieden j doch daar-
van moet hier afgefien worden , vermits
in \'t verhaal van\'t voorgevallene niets daar-
van gefproûken werde.

Gelykerwyfe nu het Bevel, foo als reets
beweefen is , in ieder Wiflelbrief opge-
flooten is ; alfoo werdt het fonderling in
de Wiflelbrieven aatt order luydende, door
dc Endofl\'ementen van handt tot handt
overgegeven , foo dat ik hetlelve wel een
Claulul Subftituendi mogte noemen j
{Vndenec folutio negotiorum geßori Credi-
toris fa6ta folventem libérât, oh deficiem
mandatumi Freyer. de folut. c.\'^.n. fj-)
Welk Bevel op Wiflielbrievcn in \'c be-
hoorlyke Endoflement begreepen is , en
fonder \'c welke de betaalinge niet foo als
|)ehoort Içan gefchieden.

Nademaal nu A. gelyk defl\'elfs plicht ver-
eyfchte,den"\\^iflrelbriefin Italien niet vaar-
dig heeft geprefenteert, ook defen misflag
door \'t nagelaatene Endoflement heeft ver-
groot j foo moet hy, A.

Op de derde Vraagt \'t Antwoordt uyt
het hiervooren aangehaalde Keurvorftelyke
Pruyffifche Wijfel-Recht y §.4. aanhooren,
\'t welke (voorbygaande de andere geval-
len,) woordelyk daarvan aldus oordeelt :
jï Maar indien iemandt door agteloosheic
G 4 „de

ï04 Vervolg mn de Wijfel-Styl
5, de vcrfending van foodanige Wiflelbrie«
ven ter acceptatie mogte verfuymen, eii
5, dat dusdaanigen Acceptatie niet volgde»
foo fal de Houder des Wiffelbriefs geert-
„ regres op den Trekker hebben, maarde-
„ fen fchaade aan fyn eygen nalatigheit
wyten: " Vermits defe fchaade door fy-
ne fchuldt werdt veroorfaakt} vsmarom hy
denfelven zich alleen heefc ts wyten. X. 203.
ff.deR.J. •

Indachtig zynde : Qjiod volenti mn fiat
injuria, CS»* quod illius periculo , qui in mora
eß^res psrire dicatur, L. f. L, periculum 3Y,
ff. de reb. cred.

In tegendeel werdt B, vrygefprookcn:
Quia aquum non ejfe , fcribentem manen obli"
gatum, quando per exa^orem flat ^ quo minus
titera cambiales impleantur äh Ulo , in quem
äire6lce j imo jußum ^ rationi confonum eß^
ut Uli debeat imputari culpa exigendi hoe effeC"
iu, ut liberetur fcribens cambium ad minimum
ope exceptionis culpa. Th om. Car lev al. fr. de
judic. tit. T^. difp. 6. n. 28. Card, de Luca.
Theatr. Ver it. juß. Tom. 3. tr. p. 2. de
cambiis ■> diß. l6. ». 6.

Hierby laate ik het beruften ; begeerig
ïyndc, omtrent \'t geene ik dwaalc, gron-
diger berichtte worden, Hamburg t den
Augufly, ï697\'

Andreas Lefer, Koopman tot Harnhrg^
heeft een Wiifelbrief getrokken, op Tit\'ms
tot BrezJauw j van «poo— Ryxdaalders , aaa
Mavius en Comp, van den volgenden In-
houdt ?

,, Vier weeken nadato,betaale de Heer,
j, op defen PrWiffelbrief, aan de Or-
„ der van Mievius, Ryxdaalders Negenhon-
,, dert Keyferlyk-geldt, ä Kreutz. 17. de
„ Waarde van defelve; en fielt het op ree-
3, keninge, volgens advys.

Den welken hy ook den ióft^u Septem-
her heeft laten prefenteeren; maar vermits
Titius den Wiffelbrief weigerde te Accep-
teeren , foo heeft hy denfelven met Proteft
te rug gekreegen? en fyn regres by Andreas
G S Lefer,

10(5 FervplgvandelVißl-Styl
Lefer, als Trekker,gefochc} de welke daar
tegens tot fyn verfchooninge heefc inge-
bracht , dat de Wiflelbrief niet te rechter
tydt geprefenteert, en de Acceptatie daar-
door verhindert is. Nochtans is defelve, foo
in de eerfl:e , als in de Revifie Inftantie,
tot betaalinge van den getrokkenen Wiflel-
brief gecondemneert i zynde hern nochtans
de Reconventie voorbehouden; daarvan
zich de gemelde Leßr heeft bedient, en
lyn gevoelen op \'t volgende fondament ge-
grondtveft :

I. Dat de Tegen-gedaagde , door haair
verfuym , van den uytgegevcnen Wiflel-
brief niet terftondt te laten prefenteeren,
daaraan fchuldig zyn, dat naderhandt de
acceptatie niet gevolgt is; en dat zy by ge-
volge den fchaade, dien zy oordeelen fyne
fchuldt tc zyn, zich alleen tc wyten had-
den. Z. 203./.

1. Te mecr,dewyle de Tegen-Eyflx:her,
door brieven van Jiiius kan bewyfen , dat
hy tot de Acceptatie van defen Wiflelbrief
is gereedt geweeft j gelyk hy dan twee
andere Wiflelbrieven, insgelyks door An-
dreas Leßr op hem ter felver tydt getrokken,
geaccepteert en betaalt heeft. Dat het dier-
halven de fchuldt niet is, noch van den
Trekker, noch van den geenen op wel-
ken de Wiflelbrief getrokken is, dat defe

Wiflelbrief niet geaccepteert noch betaalt
is geworden; maar de fchaade is alleen door
\'c verfuym van den ^^Tegen-gedaagde ont-
flaan. Nu werdt immers gefegt, dat de
geene die verfuymt, ook \'t verlies tot fynen
laften krygt.

Carpz, p. z. cmß. 28. def. 16. n. uit.
En \'t verfuym van den eenen moet den an-
deren geen fchaade toebrengen.

L. mora 32. §. 4. ff. de Ufur.
Hier werdt tegengeworpen, dat de Tegen-
gedaagde haare plicht voldaan hebben, met
den Wiflelbrief op Vervaltydt te prefentee»
ren; en vermits Titius denfelven niet heefc
willen accepteeren, behoorlyk daar tegens
is geprotefteert: Dierhalven, nademaal zy
voor den Verval-dag de betaalinge des Wif-
felbriefs niet hebben konnen eyflxhen, haar
pok deswegens alvoorens geen verfuym kan
verweten worden : Want daar geen eyfch
is, werde ook niet verftaan eenig verluym
te gefchieden.

L. Si pupillus. 12.7. ff. de F. O.
Dierhalven beruft het fondament der aan-
ftaanden Uytfpraak, enkelen alleen daarop:

mogelyk was te prefenteeren ; dan of zy.
^v daarmeede tot de Vervaltydt hebben
konnen wachten ?

Nu konnen wel de Tegen-Gedaagde tot
haar verfchooninge inbrengen, dat zy noch
door den Trekker felvé, noch ook volgens
verordineeringe van de Wiflêl-Rechten, aan
eenige Tydt gebonden zyn, binnen dewel-
ke zy verfchuldigt fouden zyn den Wiifel-
brief te prefenteeren; maar dewyle de Trek-
ker door het ontfangen van de waarde, en
\'t uytgeven van den Wiflelbrief, immers
krachtig verobligeert is , foo hadde de Re-
mitteerder daardoor een befl;endig Recht
om tc ageeren verkreegen j en konde Ac-
timem prafcriptis verbis ex contraSlu hoe inno\'
minato refultantem in \'t werk fl;ellen.

Of ook conditione caufd d^tâ caufâ non fe-
cutâ, \'t geene hy betaalt hadde, wederom
cyflehen, indien hy op Vervaltydt desWif-
felbriefs de betaalinge niet konde krygen,
van den geenen, op welken de Wiflèlbrief
getrokken was.

11. 11, Non enim traditio cambii libérât
trajfmtem, nift quando ab ipfo , cui faäa efi
trajfa, fecuta efl folutio :

Waarom dan ook, offchoon éen Wiflei-
brief geacccptcert is, en de betaalinge eg-
ter nict volgt, volgens \'t oordcel van vee-
le, de Trekker des Wiifeibriefs tot vcrgoe-
dinge van het ontfangene geldt verplicht
blyft.

Daar beneffens , dewyle de Vervakydc
des Wiflelbriefs op vier weeken bepaalt
was, heefc ook geduurende dien tydt de
prefentatie des WiOelbriefs können uyige-
ftelt worden. Quia dilatio uni concejß etiam
prodeß alteri,

Et qui intra centum dies quid petere dehuü,
etiam ipfo die contefmo petere , Ö* ßc quoque
illa die prefentare poteß cambium.

Te meer, dewylanderfints eenCrcditéur
voordien dag verfoekende, niet gehoort,
maar met de exceptie van te veel tc verfoe-
ken, kan te rug gewefen worden.

I d Vervolg mn de Wijfel - Styl
Maar nademaal egter kierby hooftfaake-
lyk in aanmerkinge komt, wat voor een
Negotie, tuflchen den Traflant of Gever,
cn den Necmer des Wiflêlbriefs, verhandelt
is 5 loo is \'t Wel waar , dat dc Gever vol-
gens een ongenoemt Contraét, Ik geve, op
dat g\'^ geeft, verplicht is, \'t geldt van den
Nemer ontfangen , ter Plaatfe derwaarts
dc Tratte gefchiedt is, te laten betaalen;
Maar vermits hy dc daadt der betaalinge
door een derden,op welken hy den Wiffel-
brief trekt, belooft te verrichten 5 foo geeft
hy te gelyk door de overleveringe fynes
Wiflelbriefs, aan den Neemer of Remit®
teerder dc Volmacht, om den Wiflelbrief
aan de Perfoon op deWelke hy trekt, te pre-
fenteeren, en op de Acceptatie te dringen^
welke Negotie tot geen ander Contraä: ge-
refereert kan worden als ad mandatum i
^ando enim negotium aliquod alten expedien-
dum cmmittituY, ^ quidem ßnemercede, hoc
fnandatum eß,

tit.-^.n.i,
Etiam fi negotium illud, quod expediendum
efi, ad utrumque pariter poßt pertinereynihil-
omtnus tarnen, qui illud fujcipit, mandatum
contrahit y inde obligatur,
4-ff\' mandati.

Gelyk hct dan ook feeker is, dat de Ne-
mer des Wiffelbriefs ( Rernittem , ) geene
Betaalinge in de Naame des Gevers ( Tra-
hentîs,) foude konnen pretendeeren, indien
hem, met de overgifte van den Wiflelbrief,
niet tc gelyk een Bevel, \'t welke hy ver-
plicht is uyt te voeren, was verleent ge-
worden. Nee enim procuratori ad litem reUe
fohitur, nifi ad hoe mandatum bakat, ut ipß
fohi pojjït.

TJnde nee folutio negotiorum geßori creditoris
faëia folventem libérât y ob deficiem manda-
tum:

Gelykerwyfe nu foodanig het Contrat
nopens \'t Bevel, om \'t geldt met den Wif-
felbrief van een derden te innen, niet ont-
kendt kan worden ; en daar ook de daadc
van \'t Bevel opdeWiffelbrieven werdt toe-
gepaft;

Alfoo volgt daaruyt, volgens de bekende
Rechten , dat een Bevel - aanneemer ver-
fchuldigt is, fyn Bevel te rechter tydt met

\'tit VermJg Dan de Wijfel - Styl
"behoorlykert vlydt uyt te voeren, of by
tydts, als de faak noch in fyn geheel is, te
renuhtieeren. Ündi cui mandatum eft^ ui aïi-
quid mercaretur, Cs? Hls mercatus non fit., ne-
que renunciavent, fé mn emturum , idque
SUA , non ALtERlUS , culpa feùerit^
vtandati aSiióne tenetur.

L. Si mandavero. 2t. %,ult.f. mand.
Nam fi ita mn renuncietur , ut integra eau fa
mandatori fejervetur , eandtm rem explicandii
nihilominus manditi a£I\'io dztur.

Gelyk dan ook een Bevel-aanneemer,
omtrent de uytvoeringe van \'t Bevél, ver-
plicht is hetielve met naauwkeurigheiç en
vlydt te voltrekken,

Offchoon nu de Trekker des Wiffel-
briefs, omtrent het tegenwoordige geval,
aari den Neeirier daarvan (Refnittenti,) niet
expres belaft heeft, foodanigen Wiffelbrief
terftondt te prefenteeren ; nochtans is het
bekende, dat de Wiffel-Negotie, van we-
gens veele daatby voorkomende omftan-
digheden, op \'t aller naauwkeurigfle moet
behandelt , en alle verfuym , foo veel als
mogelyk is, moet voorgekomen worden.

î>. 4./>. z. de Cambüs, Difc. y6. n. 8. Ö\' p.
Want, waar eenige Negotie een grootercn
vlydt vereyfcht, daar is de verplichtinge
van den Uytvoerder foo veel te grooter.

Arg. l. à Procurât ore i^.C. mand.
Gelyk dan ook buyten dien uyt de Rech-
ten bekendt is : Quod ß Negotio expsdienda
nulla certa forma à mandante fit prafcripta,
tune illud expedtendm fit boni -viri arbitrio, Ö*-
ad mandantis prafumptam voluntatem.
L. 3 f. i«fin, l. 4*5. ff. mandat.
Frantzk. in Comment, ff. d. t. n. So.
Lauterb. in Colleg. Theor. Praü. tit. mand.
tb. 27.

Gelyk nu buyten twyfFel dc wille van den
Bevel-gever geweeft is, dat de Wiffelbrief
terftondt geprefenteert, en de Acceptatie
bevordert foude worden j \'t welke ook een
ander neerftig Koopman in \'c werk foude
Hellen ; in tegendeel heeft de Tegen - ge-
daagde fulks nagelaaten , en daardoor den
fchaade veroorfaakt, dewelke uyt het na-
derhandt weigeren van de Acceptatie ge-
volgt is ; vermits lltiui, volgens fyn ey-
gen Brief, indien de prefentatie terftondt
gefchiedt was , tot de Acceptatie gewillig
geweeft was : Soo volgt hieruyt onbetwif-
telyk, dat zydoor fuik vertraagen der Pre-
fentatie, fyn Bevel niet behoorlyk hebben
uytgevoert, en daardoor tot de weigeringe
IL Deel H van

Pen d. L. tz. §. fin, ff. mand.
Hiertcgens ftrydt ook niet, *t geene hier
vooren is aangehaak, dat een Nemer {Re^
mittens,) des Wiflelbriefs noch tot den Ver-
valdag toe den Wiflelbrief kan prefentee-
ren; vermits daar billyk een onderfcheydt
gemaakt moet worden , omtrent het geene
den Necmer {Remittenti) vry fl;aat , en ten
opfichtevan den geenen, op welken de Wif-
felbrief getrokken is. Want ten opfichtevan
defen is het genoeg, wanneer hy voor den Ver-
val-dag de prefentatie van fulke Wiflelbrie-
ven {Camhiis plateahbus,) verricht; Doch be-
treffende den Trekker, wanneer hy (deRe-
mitteerder,) tegens defen fyn regres wil heb-
ben, foo moet hy niets verfuymen, \'t geene
tot de uytvoeringe van \'t Bevel dienfl:ig kan
zyn, daartoe defpoedigc prefentatie behoorti
vermits, als dc acceptatie daarop eens ge-
volgt is, de betaalinge daarna niet verfcho-
ven kan worden: Soo dat omtrent het ver-
fuym , ten opfichte van den Bcvel-gever,
en van den geenen, op welken de Tratte ge-
fchiedt is , volfl:rekt een onderfcheydt ge-
maakt moet worden.

Vermits fulks nu, volgens de hier voo-
ren aangehaalde Rechten, in \'t algemeen
een onbetwifl:eIyke waarhdt is j foo moet

fulks omtrent de WifTeibrieven in \'t byfon-
der plaats hebben i nademaal uyt het Ham-
burger Stadts-Recht bekendt is , dat een ie-
gelyk Houder eenes Wiffelbriefs tot den al*
lernaauwkeurigffen vlydt gehouden is.

Statut. Hamburg.p. z. tit. 7. art. 4. ibi. „ De
„ Houder fal aan allen mogelykften Vlydt
„ niets laten ontbreeken , om \'t geldt te
,, eyfTchen. "

Gelyk hy nu om \'t geldt des WifTelbriefs
te eyfTchen »allenmogelyken Vlydt moet in
\'t werk Hellen; alfoo is hy ook gehouden,
om alle middelen by der handt te nemen,
daardoor hy op de feekerfle wyfe de betaa-
linge kan erlangen. Want de geene die een
eynde van faaken begeert, is ook verplichc
de middelen daartoe leydende in \'t werk te
Hellen, dewyle men door defe natuurlyker
wyfe ten eynde komt.

Jrg. L. Oratio 16. ff. de fponfal.
Nu is het buyten twyfFel, dat het allereer-
He middel, om den WifTelbrief tot voldoe-
ninge en aanftaande Betaalinge te bevorde-
\'"cn, de Prefentatie daarvan zy j vermits al-
voorens geen Acceptatie, en alfbo geen
verpHchtinge tot betaalinge, of om \'t geldt
te eyfTchen, kan plaats hebben. Prefentatio
enim fit, ut adveniente tempore Campßr ftt pa-
ratus Jolütioni, ^ accsptatio fit ^ ne folutionem
poßea detreötare poffit.

Steph. Gratian. Difcept.Forenfcap.6^> n.f .
Daaruyt volgt eyndelyk, dat de geene die
Wiffelbrieven ontfangt, niec van achteloos-
heit kan verdacht gehouden , noch hem
eenig verfuym verweten worden , indien
hy de Wiflelbrieven geprefenteert heeft}
Uti Roma judicatum refert
Hercul Mare [cot. Var.RefolutJib.z.cap. 11 .n.f.
By gevolge werdt met niec te prefenteeren,
feekerlyk een verfuym begaan en moet hier
\'t gemeenebefluyt Di/. plaatshebben: ^ody
fi Creditor Cambii negligens fuerit circa ejus ex-
aêiionem, Traffans , (eu is, qui Ut eras Cambii
fcripfit , lïbtratus fit, etiam fi alter interim
iecoxerit,

^quum enim non efl, fcribentem manere obli-
gatum, quando per exa£lorem fiat, quo minus
liter<e Cambiales impleantur ab illo , in quem
direBie } imo jufium & rationi confonum efi,
ut illi debeat imputari culpa exigendihoe effe\'clu,
ut liberetur fcribens Cambium ad minimum ope
exceptionis culp^e.

Card. dsLuca Tbeatr. Verit. ö" JuJl.tom. 5.
Tr. 4. p. z.de Cambiis, Dijc. z6. n,6.

Petrus Barbos. ad L, Ji mora, mm. iz. ff.
folut. matrim.
Periculum enim mminis ad eum pertinet, cujus

Olea d. qu. 3. n. 39.
Eyndelyk foo volgc daaruyt, dat hy tegens
den Principaal fyn regres heeft, indien hy
den rerfchuldigden vlydt getoont heeft te-
gens den geenen, tot wiens laften de Wif-
felbrieven verleent waren,omfe te betaalen.

Fontanella Decis. Catalon. 114. n.
Tot defen vlydc nu behoort meede, dat de
geene die een Wifl\'elbrief tot laften van een
derden ontfangt, denfelven aan dien derden
prefenteert, indien hy fyn regres tegens den
Principaal wil behouden.

Fontanell d. Decis. izé^.n. 18.
Tol al het welke noch verder komt,dat de
Prefentatie en bevorderinge der Acceptatie,
tot voldoeninge van \'t Wiffel-Contract be-
hoort. Prafentatio enim öf acceptatio Cambii
mn efi novus contraBus, fed efi pars contractus
liter arum Cambii ^ celebrati inter Creditorem ö*
Traffantem.

Gait, de Credit.cap, Z. tit.j. n. 2584.
Nu moet ook de geene,de welke uyt hoofde
H 5 van

118 Vervolg van de Wijfel-Styl
van \\ verdrag wil klaagen, het felve alvoorens
van fyn kant voldoen j en dat hy fulks ge-
daan heeft, bewyfen.

Dierhalven blykt hieruyt alom genoegfaam,
dat Andreas Lefer in fyn Tegen-klagte wel
gegrondt is , en dat de Tegcn-Beklaagdc
alleen,den fchaade door de verfuymde pre^
fentatie hem aangedaan, gehouden is te
vergoeden, \'t Welke ik dan volgens de
Rechten oordeele te wefen ; nochtans be-
houdens \'t Oordeel van cen beter. Halle,
den zSftcn jujy i6py.

Dat de voorgemelde Antwoordt in allen
deele met de Rechten overcenkomftig is,
verklaaren Wy, Decken, en andere Doc-
toren van de Juriften - Faculteit, op de
Keurvorftel. Brandenburgfche Univerficcit
Halle, met ons hier onder gedrukt Zeegel,
Pen joftca July, 1697-

Of een Faftoor of Dienaar , dewelke
eenen Wiflelbrief heeft getrokken,
fynen Principaal daardoor tot de
betaalinge kan verbinden ?

Sulks moet daaruyt geoordeelt worden,
of iemandt meer op den Dienaar, of op
den Principaal gefien heeft ? Want dikwils
heeft de Dienaar meer Credit als de Princi-
paal felven. Wanneer men dierhalven fiet,
dat voornamentlyk op den Faótoor of Die-
naar gefien is > foo is hy ook na de afgeleg-
de Faélorye ofDicnftendaar voor aanfpraak-
lyk. Om defe reeden is het ook gefchiedt,
omtrent een feeker geval, dat een Dienaar
een Wilfelbrief op fynen Principaal heefc
getrokken, doch defen ondertufichen fyne
goederen heefc gecedeert daar op de Fa-
culteit der Juriften te Halle, den tS^en fc
bruary, Ao. 1679. den Remitteerder ofEy-
genaar des Wiflelbriefs, eenen Eedt heefc
opgelegc, om te weten, of hy op den Prin-
cipaal , of veel meer op den Dienaar gefien
heeft ? En fulks om de volgende Reeden:

Offchoon onder den geproduceerde Wif-
felbrief Haat, dat de Beklaagde denfelven,
als Dienaar van H, G. heefc onderteckent;

I20 Vervolg nian de Wijfel-Styl
daar meede ook de Brief van G. aan den
Klaager naar Leipzig gefchreven, overeen-
komt j daarin hy den Klaager verfoekt, deq
Dienaar des Beklaagden met Geldt te on-
dcriteunen. En vermits het in Rechten be-
kende is, dac de Fadoor of Dienaar , na
fyn gcëyndigJe Fa6toreyc of Dienft , we-
gens Contraéten geduurende fynen dienft
geflooten,niet aangefprooken kan worden.
(L. fin. ff. de inß. a£i. ihi Dd ) Daarenbo-
ven pok G. den Wifleibrief heeft geaccep?
teert; daardoor dan de Klaager, ten min-
ften uyt hoofde van dien , verpligc is byden
Acceptant G. te blyven. Statut. Hamb. p. 2,
tit. 7. art. 4.

(i) Dat dc Beklaagde de woorden: Die-
mar van H. G. niet ten tyde van het trek-
ken des Wiflelbriefs , maar G. felve by de
Acceptatie heefc daar onder geteekent; doch
dat defe\'G, als derde, door fyn bedryf, de
verplichtinge, dewelke tuflchcn den Klaa-
ger en Beklaagden is geweeft , niet heeft
können veranderen.

(i) De gefchrevene Brief naar Leipzig,
bewyft niet meer , als dat G. den Klaager
om Credit heefc verfocht; maar dat de Klaa-
ger ten fynen opfigte heeft gefideert, blykt
daaruyt niet.

(3) In tegendeel is hct klaar, volgens
Rechten, dat de Klaager , foo lange als
\'t Proces duurt, den Beklaagden wegens dc
Principaale faake eenen Eedt kan deferee-
ren, L. 11: Cod. de Reh. Cred. ^ Jure-jur.
en defe Eedt ook door den Beklaagden in
dupliciis ordentlyk is geaccepteert gewor-
den. Dierhalven, vermits in defen Eedt de
Afdeelinge van de gehcele faake beruft j na-
mentlyk , of de Klaager op\'t Credit van den
Patroon, of van den Beklaagden, als ge-
weefene Fa6toor, gefien heeft ? In welk
laatfte geval de Faótoor of Dienaar ook na
*t eyndigen van fynen Dienft aanfpraakelyk
is : Carpz. P. 2, Cod. 20. def. uli. Soo heefc
het doen van defen eedt in \'t Vonnifien
moeten afgewacht worden.

(4) Ook is\'er niet aan gelegen , dat de
Klaager , na dat G. den Wißelbrief hadc
geaccepteert, niet geprotefteert heefc:
Want indien met eenen Eedt verkreegen
werdt, dat de Klaager niet op G. maar op
den Beklaagden heeft vertrouwt, en alfoo
voornamentlyk met den Beklaagden heefc
gecontracleert j ioo kan de Acceptatie de-
ien bandt niet oplofl\'en : Gelyk dan ook toe
noch toe geen Proteft noodig is geweeft,
vermits de Beklaagde de Koopmans Dienaar
van G. geweeft is; daardoor hem deflelfs
Haat en aanftaande falliflïmenc niet onbe-

%zz Vervolg van de Wijfel-Styl
kende heefc konnen wefen; waarom hy fel-
ve hadde behooren te vigileeren} want hec
geene iemandt van te vooren weet,behoeft
hem niet eerft gefegt te worden. Vermits
nu foodoende de faak ten principaale op
den deferereerden , en door den Beklaag-
den geaccepteerden Eedt beruft, foo is de-
felve toegeftaan.

XII. Antwoordt van een andere Fa-
culteit der Juriften, over de Vraag:
Of, uyt hoofde van oude, ver-
fcheurde en gelapte Wiffelbrieven ,
tot executie geklaagt kan worden ?

Chrißopb. Vitzthum van Eckßedt, heefc
aan de Hr. Reynard Diederik , Graaf van
Tauhe^ eenen V/iffelbriefgegeven, van öiS.
Ryxdaalders, onder dato leipziger Michaelis
Miffei Ao. 1680. en in denfelven belooft,
de bovengemelde Somma tegens de naaftc
Leipziger Paafch-Miffe Ao. 1681. wederom
te betaalen. Niet tegenftaande nu, na \'t o-
verlyden van den gemelden Crediteur, kort
daarna gevolgt, de fchuldenaar noeh aeht
Jaar lang gekeft heeft j nochtans is defelve
daarover niet aangefprooken, maar eerft

by de twee Jaar na deffelfs ©yerlydcn,door
dc Erfgenaamen van de Gravinne Weduwe
van Taube , uyt hoofde van den gemelden
Wiffelbrief geklaagt ï daar in tegendeel de
bovengenoemde Beklaagde, tot afwyfinge
van de ge eylchte Recognitie, zich daar-
meede heeft beholpen , eensdeels dat defe
Wiffelbrief verfcheurt , anderdeels dat de-
felve reets verjaart was.

Waarom Gy , door een Gerechtelykc
Uytfpraak, wenfcht te weten: Of de voor-
gemelde klagte plaats heeft, of niet? Vol-
gens breederen Inhoudt van het Bericht en
de Bylaagen ons toegefonden.

Offchoon nu enkele Giffingen , tegens
een Jnflrumentum Guarentigionatum , daar-
voor men ook volftrekt een opgeftelden
Wiffelbrief moet houden , niet geoorloofc
zyn j vermits het fchynt, dac de Erfgenaa-
men van den Crediteur, niet by \'t leven
van den fchuldcnaar, maar eerft byna twee
Jaaren na deffelfs affterven, haar openbaare\'
klagte hebben gefondeert insgelyks, dac
inde nagelaatene Schriften\'van den gemel-
den fchuldcnaar geen bericht van defen Wif^
felbnef gevonden is \\ aan de zyde van den
Beklaagden geen vaft fondament tot excep-
tie plaats kan hebben : Daarenboven ook
buyten twyffel geftelt moet worden , dat
uyt hoofde van een Wiffelbrief, na den

ÏZ4 Vermig van de TViJfel-Styl
doodt des fchuldenaars, tegens deflelfs Erf-
gcnaamen, wel niet volgens Wiflel-Recht,
maar nochtans tot Executie geklaagt kaa
worden.

Nochtans , en vermits, volgens uw feg-
gen , de tegenwoordige Wiflelbrief, foo als
na oogenfchyn bleek , in fes Hukken was
gefcheurt, cn defe wederom t\'zaamen op
een pampier geplakt , en alfoo geenfiints
meer voor een Inflrumeraum Guarentigiona-
tum konde gehouden worden : Gelyk dan
ook, de faake in defen fl;aat zynde, en vermits
de gebreklykheic van den Wiflelbrief ter-
ftondt uyc de befichtiginge opcntlykblykCj
de Exceptie des Beklaagden in cmtinenti li-
quida daaruyt is gefprooten j dierhalven,
tot fuftineeringe van het begonnen Proces
tot executie, daardoor, (dat, volgens
\'t voorgeven van den Klaager, de Gravinne
Weduwe van lauhe den meergemelden
Wiflelbrief by zich heeft gedraagen, en
daardoor tot de daar aan bevindelyke ver-
fcheuringe en wederom t\'zaamen - plakkig
aanleydinge heeft gegeven j) als door eene in
\'c hoogfte onderfoek beftaande Replicq,niec-
gevoeglyk kan afgeweefen worden: Vervol-
gens is ook m de Leipziger JViJfel-Ordonnantie
§.32. onder anderen, klaar geordonnecrt:
,, Dat van eygene Wiflelbrieven de produc-
s, tie binnen Jaar cn Dag na de Verval-tydc

ii moet gefchieden , en de Crediteur fyne
5, klagte tegens den Detfiteur binnen defen
j, tydt moet doen } of dat, by fnalaatigheic
3, van dien,diergelyke Wiffelbrieven nader-
>, handt geheel en al vernietigt zyn, en
„ de Debiteur niet verfchuldigt is den
,, Crediteur uyt dien hoofde verder iets te
5, betaalen. Voorts, ingevalle de Credi-
3, teur voor *t verloop van Jaar en Dag
jj quam te fterven, aan deffelfs Erfgenaa-
j> men, boven het eerft gemelde, noch een
5> geheel Jaar en Dag tot de Produftie foude
5, toegeflaan wefen; " volgens \'t welke,
en vermits de aangehaalde Woorden uyc-
druklyk en foodaanig luyden : ( Dat een
Wifleibrief daarna geheel en al fal zyn ver-
nietigt, èn dat de Schuldenaar niet verplicht
fal zyn aan den Crediteur verder uyt diea
hoofde iets meer te betaalen j ) daar bene-
vens, volgens uw verder Bericht, de Wif-
felbrief in queftie eerft negenjaarnade Ver-
val-tydt is vertoont, en de eyfch daarte-
gen» geformeert. Dies is de in allen gavalle
geordonneerde verjaaringe te verftaan,
eensdeels flechts van de nalatigheit van alle
bevoegtheden , die uyt diergelyke Wiffel-
brieven anderfints ontftaan konnen; als mee-
de omtrent de klagte tot Executie; ander\'
deels meede pro in continenti liquida tc hou-
den : Gelyk dan in het tegenwoordige ge-
val

ï zS Vervolg van. de Wijfel - Styl
val de Schuldenaar, niet tegenftaande de-
felve anderfints ni«t binnen Leipzig woon-
achtig was > maar (dis pro Forenfi moet ge-
houden worden j nochtans, uyt aanmerkinge,
vermits hy ter voorgemelder Plaatfe den
Wiifelbrief heeft uytgegeven , insgelyks
belooft de betaalinge aldaar te doen j foo
heeft hy zich , volgens de bekende Rech-
ten, aan de Statuten der Stadt Leipzig on-
derhevig gemaakt ; foo dat ook defe Wil^
fel-Negotie na defelve moet beflift worden.
Dierhalven blykt daaruyt, dat den Eyfch,
tegens de Erfgcnaamen van Chrifioph Vttz-
thum van Eckftädt , foo als defelve gefor-
meert is, geen plaats heeft, nademaal de
gemelde Erfgcnaamen tot dc recognitie van
den geproduceerden Wiifelbrief niet gevoeg-
lyk genootfaakt konnen worden.

Bewys , dat de Exceptie van
non numerata f ecunis , omtrent
WilTel - faaken geen plaats heeft;
doch dat de Gedaagde egter daar
omtrent in de Reconventie, met Ex-
ceftione ^oft gehoort moet worden.

\' Cajus, heeft met\' Conigunda , de Huys-
vrouw van Nero, heymelyk aangefpannen,
en van derfelver Moeder , Hdma , looo.

Ryxdaaläers geborgt cn ontfangen; onder
*t voor wend tfcl, als of de gemeide haarEg-
te-man Nero defe penningen ten voordeele
van fynen Koophandel noodig hadde. Daar
op is verder gebeurt, dac de gemeide Coni-
gunda, op \'t aanhouden van haare Suftersj
Wegens defe ontfangene zooo, Ryxdaalders ^
ecn handtfchrift heefc gegeven , en in her
felve van de ErfFenilfe haarer Moeder heeft
afftandc gedaan j daar beneffens haaren Eg«
tc-man, Nero , door allerleye vercoogen
voornaamentlyk van wegens de ontfangene
Vaderlyke Erffeniffe, 00k tegens een fchaa-
deloos handtfchrift daartoe heeft bewoo-
gen , dat hy cenen Wiffelbrief van zoop,
Ryxdaalders heeft gepafleert, en op Helena
getrokken, en foo wel als defe by aannade-
rénde Betaal-termyn hem heeft aangetaft,
haar tot voldoeninge fynen Hof voor i ƒ00.
Ryxdaalders overgegeven , en van wegens
de overige foo. Ryxdaalders, beneiïens 71.
Ryxdaalders Increften, eenen nieuwen Wif-
felbrief opgeftelt. Toen nu Nero daarop tot
Concurrentie is vervallen , en de gemelde
Hof daartoe is betrokken geworden , is
Helena meede opgedaagt, cn heeft gcliqui-
deerc.

Dierhalven is twyffel ontftaan , of dan,
na haaren onlangs voorgevallenen doodt, de
Intentie van derfelver Erfgenaamen daar

tz% Vervolg van dè Wijfel\'Styl
omtrent fondement heeft ? Volgens den
breederen inhoud van uw Bericht, ons toe-
gefonden.

Offchoon nu j volgens de gedachten van
verfcheyde Rechtsgeleerden, de Exceptie
van non numerata pecmine ook omtrent Wif-
felbrieven plaats heeft :

lurr. de Camh.D. z. q, z6. n. 3,
Scaccia de Commerc. §. 2. Gloff 8. n. i.
Fachin. z. Controv. 86.
Richter. Decis. zi.
Soo dat het foude fchynen , dat Nero zich
in het tegenwoordige geval daarmeede fou-
de konnen behelpen :

Nochtans, en vermits andere beproefde
Leeraars in de Rechten, met beter fonda-
ment beweeren : Dat de voorgemelde Ex-
ceptie omtrent Wiffelbrieven, uyt aanmer-
kinge van derlêlver byfondere Privilegien 5
geen plaats kan hebben :
Berlich. z. DeciJ.
Carpz.. z. Refp. pz.
Confer. Schilt. Exerc. iz. th. feqq.
Dat daarbeneffcns de twee Jaar tydt, ( binnen
dewelke , volgens de bekende Rechten,
in L. 14. C.de non num.pec. de voorgemelde
Exceptie i op pecne van derfelver geheel ver-
lies, moet voortgebracht worden i) aireets
zyn verloopen :

Ut Amflerdam
idóo\' Ryxdaalders in queftie , beneffens dfe
72. Ryxdaalders IntïG^t&n, volgens denWif-
felbrief daarvan opgeftelt, met beftandt
niet van de handt kan wyfen omfe te betaalen:
Nochtans, by nadere överweeginge,
dat ook na verloop der twee gemelde Jaa-
ren de Exceptie Dolt Specialis plaats heeft;

L.f.^.uït JeM.mal^met.except Finn.i
Insgelyks , vermits, volgens uw aanhaa^
len, de Sufters van Conigunda , by \'t op^
ftellen van den gemelden Wiflelbrief een iSo"
hm hebben begaan : Waarom aan l^eto
dies te minder onverhindert is, dm lich van
de aangehaalde Exceptie Doli, in de Re-
conventie behoorlyk te mogen bedienen.

XIV. Antwoordt van de Faculteit der
Juriften tot Leipzig; gegeven in de
Maandt 169B. op dé

Vraag : Of een Borg« voos eéné
Vrouws-perfoon, als defelve geené
Koop-vrouw is,en ook by het trekken
van haaren Wiflelbrief geen Curateuir
bygebracht heefc , nochtans voor
defelve foude moeten betaalêh ?

Arma Margaretha Claus j Nagel-fmeedt-
fter tot Leipzig^ heelt den volgenden Wif-
//. X)eeh I m

felbrief uytgegeven, te betaalen aan Mi^
chael Dorffer ; voor den welken Godfried
Valentyn als Borge beeft onderteekent:

öp aanftaande Paafch-MifTe, \'s Dorider-
3, daags in de Betaal-weeke, beloove iky
Anna Margaretha Claus, en als Borgt, ik,
3, Godtfriedt Falentyn , defen mynen Soid-
,5 Wiflelbrief, aan Michael Dorffer of or-
,, der te betaalen, 100. Ryxdaalders in
5, 16. Groffchen- Stukken^ cn 120. RyxdaaU
ders Courant-geldt\', voor de waarde ben ik
5, in gercedt geldt voldaan geworden. Dies
5, beloove ik goede Betaalinge, onder \'£
3, verbandt van dc onderlinge middelen van
^ ons beyde, en nccmc Godt tot ,hulpe.

Op defen Wiflelbrief heeft de Faculteit»
in den Jaarc 1698. aan den Advokaat defer
faake , Dodor Zippel, \'t volgende ant=
woordt verleent :

Titia heeft, als Principaale Schuidcnaar-
ller, en Cajus als Borge , aan Sempronius
eenen Wiflelbrief van 110. Ryxdaalders ge-
geven , op yafl:en - avondt defes Jaars te be-
taalen I uyt hoofde van welken hy titia

lieefc gcdaagc , haare onroerende Goc^
deren gearrelteerc, en defelve tot het Von-
nis toe in Arreft gehouden 5 en cgtcr wil
hjr tegens Cajus , om als Borge voor Titm
te betaalen , volgens Wiffel-Recht laten
handelen 5 doch defe oordeelt dat fulks niet
kan gefchieden.

Offchoon nu denfelven , de aangehaalde
litis pendentie, noch ook de Exceptie Ex-
cujßonis, daaromtrent te baat kan komen?
en wel defe.laatfte daarom, vermits defelve
omtrent Wiflèl-faaken geen plaats heeft i
en de eerftgemelde daaronï, vermits aaa
den Crediteur is Vrygeftelt, het zy tegens
den Princijpaalen Schuldenaar i of tegens
den Borge fynen eyfch te formeeren | daar
door dele ook van fyn Recht j \'t welke hy
tegens den Borge heeft, niet afflaatj maar
wel bevoegt is om denfelven aan tc taflenj
daarby komt, dat nochtans Cajus , in den
Wiffelbrief door hem ondertcekent, wegens
de iio. Ryxdaalders goede betaalinge hcefc
belooft : Nochtans, en vèrmits de Princi-
paalfle Schuldcnaarfler , Titia, den Wiffel-
brief dÖÖt haar aaa Sempronius uytgegeven^
Hecht alleen, en fonder haaren Voogt hcefc
onderteekent} ook daarom uyt dien hoof-
de metbeftandt niet kan aangetaft Worden:
En vermits defen Cajus, als Borge meede
tc baat komt h, 14. ad S. C, Fellej, dcwyle
1 Ä hf,

Fermlg van de TFiffel-Styl
hy dê Ryxdaalders i jo. in den WifTelbi-icf
begreepen, niet bekende ontfangen te heb-
ben? maar de daarin gemelde voldoening
der Waarde Titia , als Selve-Schuldenaar-
fter aangaat : Dierhalven kan de gemelde
Cajus tot de beloofde Betaalinge niet foo
gemaklyk aangetaft worden; ook vermag,
volgens defe geilekheic van laaken, tegens
hem niet volgens Wifl\'el-Recht gehandelt
Worden.

Of de geene, op welken eene Trat-
te gefchiedt is , om te gewoonlyker,
namenlyk te rechter Betaal-tydt, (dat
is, in de Betaal-week,) tn wel vol-
gens de Leipziger Ordonnantie vart
fFiffeh \'s Donder daags in de laatjie
weeke van de Markt , ten langften
behoorde te betaalen; als hy defe tydt
miet afwacht, maar voordat de Markt
uytgeluydtis, voldoedt en betaalt; in-
dien de Trekker ondertulTchen failleer-
de^of info! vendt wierdt, daardoor in ge-
vaar komt^ en \'t geldt aan fyn been heeft,
wanneer hy op de voorgemelde wyfe

de verleende commiffie pränumeran-
do (met te vroeg te betaalen;) heeft
te buyten gegaan ?

Daarop ancwoordt Z>, Zippel^d. l. p.^ij.
Dat volgens de reeden (vermits hy \'c for-
mulier der Betaalinge , hem voorgefchrç,
ven, volkomen hadde behooren op te vol-
gen, l. cum mandati it, C. mandati^ ender-
lelver bepaalinge niet te buyten te gaanj
L. C. de procurât.) niet anders fehynt, als
dat hy zich felve den fchaade moet toe-
fchryven. Van defe gedachten zyn ookver-
fcheyde Leeraars in de Rechten, en onder
defelve Bernb. Grev. Ub. i. ConcUf. 35. n.z.
dewelke fulks toeftemmen. Maar nademaal
andere Leeraars in de Rechten in tegen*^
deel oordeelen , dat de Bevel-ontfanger in
defen geen misflag begwn heeft , vermits
de gewoonlyke Tydt flechts daarom be-
paalt is, ten eynde dc Crediteurs niet al te
jellreng en haaffcig mogten handelen ge-
yk fulks aan wyfen EAeä. EdiStum d. if.
Julii i6zi. met de woorden; JVaardoor dan
geen Jrrefi &c, Zabel, concluf. 77. p. i. nam.
14- Mblier. ad conflit. 30. p. i. n. 10. Zynde
in tegendeel tot het alvoorens betaalen geen-
fints verplicht, en volgens Rechten de De-
biteur vry gefprooken, om voorde Betaal-
tydt te voldoen, Jnt. Hering, de fidejujfor,
I 5

134 Fervoïg van de Wijfel-St^l
f. zz. n. 7. feqq. Waarom de Heeren Schee-
penen te Leipzig, in de Maande .van De^
cemher des Jaars 1Ö47. op defe >vyfe gevpn-
siift hebben :

9, Maar nademaal nochtans de Woorden
j, der gewoonlyken Betaal-tydt niet fob
naauw op de Betaal-week moeten toe-
3, gepaft worden, als of voor defelve geen
3» betaalinge mogte gefchieden j maar de-
5, wyle defelve veel meey ^Idus verftaan
,, moeten worden , dat niemandt tegens
3, fynen wille voor de Betaal-week tot de
3, Betaalinge kan gedrongen cn genoot-
3, faake worden 5 foo was de Bievel-pntfan-
3ï ger tot de wederom yergoedinge niet
34 verplicht. **

Nochtans werdt ook dit eenigfints be-
paalt ^ namentlyk by aldicn hy niet op een
bedriegelykc wyfe voordeden of winften
daarby heefc bedoelt. Fid Carpz. decif 132,.
fart, 2. it. Stat. Hamburg.p. z.art. 10. iit.j.

Wanneer in een Wiffelbrief of Ob-
ligatie defe Woorden: Op ver lies van
des Markts Vryheit, ftaan» of luiks
van defelve werkin ge kan zyn , als
of\'er geftaanhadde: Met afßandt van
dss Markts Vryheit ?

£/tas Seltzer Klaagt voor de Stads-Ge-
richten te Leipzig , tegens Fredrik Thielen^
Leertouwer tot Gera^ betreffende pzi Ryx^
daalders, volgens fynen Wiffelbrief, tegens
St. Michaelis Ao. 1697. in d\'eerftei Weeke
van de Markt te betaalen j in den welken
de woorden op verlies van des -Markts Vry-
heit ftaan gemeldt.

De gedaagde brengt daar tegens in, dat
hy binnen defe wecke van de Markt fyne
goederen aan dc man raoefte helpen} daar
en boven foo waren dc ontfangene Bokken-
Vellen geen Koopmans - goedt , volgens
verklaaringe van \'t Gilde.

De Klaagcr antwoordt daarop: Dat defe
Uytvluchten van een hooger onderfock wa-
ren , en tot de Reconventie behoorden,
ook tegens Wiffelbrieven geen plaats had-
den i insgelyks zy het een en \'t felve, of
daarin ftondt op verlies ? of met afßandt van
des Markts Vryheit.

„ Dat de Gedaagde, niet tegenftaande
V fyn voorgeven, tot dat hy\'t Capitaal, de
s, Intreften , cn d\'Onkoften betaalt heefc,
5, op \'c Stadchuys fal blyven. "

g jé Fermlg mn de Wijfel- Styl
gearrefteert, en fop lang op \'c Stadthuys in
hechcenifle heefc gefeten, tot dat hy den
voorgemelden Seltzer voldaan hadde j na-
demaal dp Debiteur by fyn onderteekenjnge
zich felve van des Marh Fryheit heeft be-
rooft} gelyk \'t woordt Privatie of Ferliei
dusdanig genomen werdt, apud Cmr, /J,
Fin. c. p. in arcad, L 4. c, ip.

Of getrokkene WifTelbrieven , in de
welke \'t woordt Wiffelbrief
vonden werdt, van volkomen krachc
en werkinge zyn , als de rechte
Wiffelbrieven?

Dit werdt met Nem beantwoordt, ver-
mits dit Woordt Wiffelbrief de oorfaake
van den Wiffelbrief is. Bod. de Camh. th. 7.
tit. H. En als omtrent fuik een Wiffel-Ne-
gotie het minfle ftuk van \'t formulier ont-
breekt, foo werdt dc geheele faak daardoor
wanflallig.

Dit heeft D, lippl, in fyn Travaat mn
Wechfeh SeB. FII. p. 24p. uyt de faak van
Johm Cafpar Rumpf» tegens Chrifloph. En-
gelhardt, met den volgenden Ceedul bewee-
fen ; .

ïj Lms Deo , in de Leipz. Mkhaelh
Miffe, 1675. per ipo, Ryxdaalders,
jj Acht Daagen na de Meuvie-Jaars Markt
j» 1674. beloove ik te betaalen , aan Ham
9) CafparRumpfidci^omm^iWiin 100: — Rya^
j, daalders , alhier binnen Leipzig i voor de
„ waarde van dien ben ik door hem in ge-
5, reedt geldt voldaan. Ik beloove goede be-
„ taalinge. Godt met ons.

Defen origineelen Ceedul prefenteert de
Houder tot voldoeninge} en verfoekt daar-
op,volgens \'t Markt-Refcript, executie,dat
de Debiteur fal hebben te betaalen, of ia
hechtcnifle genomen worden. Dele ver-
fchynt daarop ook , en volgens \'t bericht
door fyn Advokaat aan hem gegeven, ant-
woordt hy feer eenvoudig: „ Ik heb dit
,, wel gefchrevens doch ik weet van geen
j, Wiflelbrief! " \'t welke hem dan ook
foo veel heeft geholpen, dat hy van \'t Ar-
refl: wierdt vry gefprooken , en flechts te-
gens hem wierdc gevonnift : „ Dat hy dc
befchrevcne 100. Ryxdaalders , benelfens
ÏJ den Intrefl: cn de Onkofl:en, gehouden
5, foude zyn , binnen 14. Daagen Burger-
„ Tydt,, te betaalen, by peene van verltek
35 van onderltandt. "

*^ohan Chrifiiaan Amelmg fteic , binnen
Leipzig, een Schuldt-bekcnteniflb op, aan
Chrißoph Wehrfeldt ^ \'c welke nochtans een
WijfTeibrief foude wefen j luydende als volgt:
i, Adi dm 4. Augufly Leipzig. Ryxds. 33.
,, it.Gnffchen.

„ Op Nieuw - Jaars - Markt (i ) te
5, rechter Betaal-tydt, beloove ik , te-
55 gens defen mynen Sola (2) Brief te be-
>, taaien, aan Chrißoph. Wehrfeldt, de fom-
3, ma van 33. Ryxdaalders 18, Grojfchen-^
3, van de waarde ben 0 voldaan. Beloove
3, goede betaalinge, by Verpandinge my-
w ner Middelen.

N.B. In defen Ceedul, was (i) \'t Jaar-ge-
tal , en (z) \'t woordt Wifel\'brk£ uytge-
laaten, en (3) het tceken (0) geftelt, \'t wel-
ke voor een Abbreviature of Verkortinge
genomen zynde, foo veel als niet betee-
kent; op welke drie dingen zich de Ge-
daagde oek beriep, toen de Betaalinge niet
volgde , en de Eyßcher pretendeerde dat
Amelmg, volgens\'t WilTeLRcclit perfoon-
lyk foude verfchynen : Doch de Rechter
fcheen over \'t opftcllen van fuik een foort

van Wiffelbrieven niet al te wel voldaan te
zyn. Hoedaanig defe faak eyndelyk is uyt-
geweefen, werdt niet gemeldt.

Of een Broeder, of Vriendt, voor fy-
nen gefaillieerden Broeder omtrent
Wiffel-faaken aanfpraaklyk is, wan-
neer hy deffelfs Negotie heeft waar-
genomen ?

Een feekere Faculteit der Juriflen ant-
woordt daarop, in de Maandt van fanuary
des Jaars 1670. op de volgende w-yfe :

„ Offchoon Nicolaas Reufch, tot verrich-
„ ting van faaken, betreffende deffelfs Stief-
„ Broeder Hans Hendrik Reufch, zich alhier
j, bevindt, ook andere Schulden fyntwc-
55 gen heeft betaalt; nochtans, vermits hy
9, d^effelfs Fa6toor niet is, noch als ;Faótoor
5, den Wiffelbrief heeft onderteekent 5
voorts niet beweefen kan worden, dat
j, hy wegens defe 1000. Ryxdaalders eeni-
„ ge Commiffie of Volmacht van den an-
„ deren gehadt heeft j veel minder den
„ Wiffelbrief kan recognofceeren, vermits
„ hy niet in perfoon hier is, in welken ge-
ii yaOe ook geen arrefl plaats heeft j noch

5, aan fynen hier tegenwoordig zynde Broe»
der geen Borgtocht gevergt kan wor-
,, den, volgens den breederen inhoudt uwer
,1 Vraage: Dierhalven is de gemelde Hendrik
33 van Seelen niet bevoegt, om den Broe-
s, der van Hans Hendrik Reufcb alhier te
j, daagen , veel minder tot Borgtocht tc
„ nootfaaken.

Of op Plaatfen, daar geen WilTel-.
Recht is ingevoert, nochtans vol-
gens Wilïel-bty] kan gehandelt wor-
den ?

"Johannes binnen JUenhmgyh&tïz
Ryxdaalders <5oo : - Capitaal, eenen Wiffel-
brief getrokken , te betaalen aan Cafpar
die denfelven daarna aan Bieter heeft geën-
doffeert, en defe verder aan Nicolaas gece-
deert 5 de welke beflooten heeft, pm de
Ryxdaalders 600: - van den Trekker Jo\'
hannes in te caffeeren. Maar werdt getwyf-
felt : Of Johannes voor fyn ordentlyke O-
verheit te Altenburg maggedaagt, en aldaar
volgens Wiffel - Recht tegens hem gehan-
delt kan worden ?

te Altenburg geen Wiflel-Recht plaats heefts
ook federt de tydt van \'t opllellen des Wif-
felbriefs reets meer als een Jaar is verloo-
peni cn defelve daardoor, volgens de L^ip..
zigér M^fel-Ordonnantiefthiins yemmigt isj
daar en boven onder de voorgemelde öoo -
Ryxäaalders een groot gedeelde verfpeelt
geldt meede begreepen is, en alfoo Cafper
aan hem Johannes defe penningen niet in
gere«dc geldt betaak heeft: Nochtans,ver-
mits in den gemelden Wiflelbrief niets daar-
van gdpróokenwerdt,maar daarin
veel meer bekendt, dat Cafpar hem defe
Ryxdaalders 600: - in gereedt geldt heefc
betaalt j en hy zich aan \'t Wiflel-Recht en
Perfoneele Arrefb eygenhandig heefc onder-
■v^rorpen de tLyflcher ook fuik een Inßrw
mentum Guarenägiatum ten fynen voordeele
heefc, daartegens geene Exceptien, als
Solutionis ^ Compenfatioms , en wel in con-
tinenti liquida plaats hebben j en dat het-
geene wegens de Prefcriptie uyt de Leipzi-
ger Wijfel-Ordmnantie is aangehaak, als een
Locaale Statute alhier niet geappliceert kon-
de worden 5 te meer , nademaal felfs in al-
len geval, thans noch geen geheel Jaar fc^
dert de Verval-tydt verloopen was, &c.
Dies vermag ook tegels den meergemelden
Johannes, uyt hoofde van den vcelgenoem-
den Wiflelbrief, voor fyn ordentlyke Ó-

ï45 Vermig mn de WiJJel-Stjl
Verheit wel geklaagt , en volgens Wiffel«
Recht met hec Perioneele Arrefl voort\'S
gevaaren worden. ^

Ais Woordt Commtjie of Order in
een WilTelbrief niet gevonden werdtj
maar uy tgelaaten is, of nochtans de
geene» aan den welken het Endofle-
ment gefchiedt is, op de betaalinge
kan dringen ?

Dit iirerdt met Ja Beantwoordt 5 en door
®t Vonniße van Scheepenen te Leipzig be-
veiligt.

SemprofiiUs aan Cajm 726. Ryxdaalders
cn if. Qrojfchen , in twee verfcheyde PoP
ten fchuldig zynde j heeft desweegen twee
Wiflelbrieven aan hem houdende , öpge-
geftelt. Cajus te Leipzig komende, heefc
ibo veel van Mcehius opgenomen, en hem
integendeel de gemelde Wiflelbrieven be-
handige, om \'t geldt van Sempronius te ont-
fangen 5 hebbende defe twee Wifl\'elbrieven
met de volgende woorden geëndoflèert :

„ Den inhoudt defes betaa Ie de Heere
,, aan Titius en Sejus^de waarde van Moe-
hius» Leipziger Michaelis Miß e 1669.

Toen defelve nu opVeml-tydt aan Sem^
pronius geprefenteert worden, en de betaa-^
lingc van hem geeyfeht werdt, heeft hy
geweigert defelve tc accepteeren , onder
"e voorwendtfel : Dat hy met niemandt als
met Cajus te doen hadde. Offchoon nu
de Wiffelbrieven enkel cn alleen aan Cajm
tc betaalen ftonden, en \'t woordt Order ^
gelyk anderfints dikwils gedaan werde,
daarby niet gemeldt is : Nochtans , ver-
mits Cajus onder de Wiflel brieven heeft
gefchreven , dat Sempronius de betaalinge
aan Titius en Sejus foude doen, vermits hy
fyn Recht aan dcfc gctransportcert had-
de , &c. volgens den Inhoudt uwer Vraa-
ge : Dies ïs ook Sempronius, niet tcgenfl:aan«
de fyn voorwendfel, verfchuldigt dc pen-
ningen aan hem te betaalen , en alle daar
omtrent vcroorfaakte fchaadens, cn ver-
lie» op \'t geldt, benefFens de veroorfaak«
te Onkoften te vergoeden.

In fimili ad aüa coram Pratorlo Lipf. ven»
tilata judicarunt Dn. Scabini Nund. Michaelis^
Lipf. i6jj. in caufa S. contr G. C. Af.
Conf.

Op welken tydt de reguliere WifTel-
brieven te Leipzig geprefenteert
konnen worden: In den beginne,of
in \'t laatfte van de Miffe ?

Daarover is , ten vérfocke van Gërard
Haukens, Koopman te Leigzig, en de Fac-
tooren, Gerard en George deDonden , in de
Maandt vmjuny des Jaars 1677. \'c volgen-
de Advys naar Hamburg gefonden.

(i) Offchoon de irreguliere Wiffelbrie-
ven, die buyten benoeminge van den tydt
der Miffe i aan de tydt der Prefentatie lbo
naauw niet zyn gebonden; nochtans, de-
wyle alhier enkele reguliere Wiffelbrieven
op dc Leipziger Mijfe gedeftineert zyn 5

{z) Ook daar van twee , namentlyk de
Prima en Seconde Wiffelbrief, zyn overge-
Icvert 5

(5) Daar van Sempronius den eenen naar
Augsburg heeft willen fenden 5 en den an-
deren vazx Leipzig heeft konnen fpedieeren;

(f) Maar de betaal-tydt, en anderfints
eenvoudig op Leipzig gefchikt was:
Vermits nu de fVifel\'Ordonnantie té

fot jimßerdam,
•Leipzig klaar vereyfcht, dat ten tyde van
de Jaarlykfche Miflen , binnen d\'eerfte
week de Acceptatie moet gefchieden} en
fulks foo veel tc meer, vermits öp de ver-
maardtfte ßeurfen, onder dc wclke Ham-
burg, Augsburg en Leipzig gereekent moe-
ten worden , een feekere tydt tot de Pre-
fentatie en Acceptatie bepaalt is ; welken
Termyn dc Prefentant, volgens \'t gebruyk
defer Piaatfen, op \'t allerftridfte moet ob-
fèrveercn , en in \'t minfte niet te buyten
mag gaan; maar, indien hy langer wacht,
den fchaade moet vergoeden. Vogt deCamb,
p. ioo. Met hct wclke noch overeenftemc
Heydig.pag. 70. Waaruyc de voorgeftelde
Vraage is beantwoordt, en Semprmins aaa
den ¥/ifielbrief en deflelfs verlies fal vaft
.zyn.

Hier werdt noch bygevocgt, de Leipzi-
ger Vfantie y volgens \'t mjfel-Rsfcripi, van
de Jnaren i6iï. en i66p. Item de Nieuwe
Wijfel-Or donnant ie, §. 4. p. 66. aldus luyden-
de ; „ De WiflTelbrieven , dewelke op de
5» drie Leipziger Miffen getrokken zyn, ful-
,, len terftondt, den eerften Dag nadat dc
„ Markt ingeluydt is, met Prefenteeren cn
,, Accepteeren een begin gemaakt worden;
,, en daar meede in de Paajfcli\' en Michae-
„ lis\'Markt tot Vrydaags in de eerfte
„ weeke van dc Markt, \'s middags ten lo*

145 Vervolg mn de WijfehStyl
,, uurcn 5 doch in de NiewwJaarS\'Markt
5, tot op den dag voor \'tUytluyden van de
„ Markt, vryftaan te continueeren.

Betreffende twee Vraagen, dewelke
tot London^ den April\\-jqz.
beantwoordt zyn, als volgt:

(1) Of men te London niet gehouden zy,
van alle Wiffelbrieven aldaer aanko-
mende , de Acceptatie ren eerflen te
verfoeken, of\'by weigeringe van de-
felve te Protefleeren ?

(2) Wanneer een Acceptant gefailleert is,
of de Prefentant niet verplicht zy ,
aanflondts te protefleeren } om den
Principaal te qualificeeren, op dat hy
fyn regres by den Trekker mag vin-
den ? Dan, of hem geoorlooft zy,
daar meede tot op den Verval-dag te
wachten?

(i) Dat het hier ter plaatfe doorgaans
gebruykelyk is, om het verkrygen van d\'Ac-
ceptatie felfs wel fommige weeken door de
vingeren te fienj voornamentlyk, wanneer

de geene die Accepteeren fal, voorgeeft
gçen advys te hebben. Nochtans is dit een
misbruyk, \'t welke voor den Koophandel
feer gevaarlyk is.

(2) Wanneer een Acceptant failleert, foo
ftaat het aan den Frefentant vry , een Pro-
teft tc lichten , of fulks na te laten. Doch
veele gebruyken daaromtrent eenige voor-
fichtigheit i nadïemaal, (indien de Accep-
tant tegens den Verval-dag foodaanig we-
derom tot fyn verhaal mogte komen, dac
hy in ftaat geraakte van te konnen herta-
len } ) ^y den geenen die Protefteert alsdan
konde aö;ioneeren ; onder \'t voorwendtfel,
dat dit Protefteeren hem een onherftelbaar
miscredit hadde toegebracht ; doch in der
daadt ontftaan foodaanige misbruyken, by
gebrek van Wetten,die defelve beteugelen.

Tïtim tot Amfierdam , remitteert aan Ca-
msy fynen Comraiflionaris tot Frankfort, m

548 Fervoïg van de TFiffel-Styï
drie Wiffelbrieven i zooo. Guldens, op Sem-*
■pronius. Defe Accepteert fe , en betaalt\'er
twee van , den eenen van 4000. en den an-
deren van 5000. Guldens, zyndc t\'zaamen
7000. Guldms, en fpeelt daarna banquerot.
Daar op geeft Cajus voor, ten voordeele
van fynen Principaal Titius, by de Concur-
rentie van Sempronius , flechts f 000. Guh
dens van defen Sempronius, op reekcninge
van de Wiffelbrieven , door hem geaccep-
teert, ontfangen te hebben j doch dc ove-
rige 2000. Guldens wilde hy compenfeereny
tegens een fchuldt van gelyke zooo. Gul-
dens, van Koopmanfchappen gefprooten,
dtwelkc Sempronius aan lynen Principaal
Titius, Debet Avas. De Crediteuren rcpliccc-
ren daarop : Dat de fchulden uyt Wiffel-
brieven gefprooten, niet met die van Koop-
manfchappen vermengt moeten worden.
Tittus hadde niet meer als noch een fchuldt
van ƒ000. Guldens, uyt hoofde van Wiffel-
brieven te cyffchen, vermits \'er 7000, Gul-
dens op reckeninge van dc izooo Gul-
dens betaalt waren : Doch betreffende den
Eyfch, uyt hoofde van Goederen gefproo-
ten , deswegen moeite hy met de overige
Crediteuren in concurrentie treeden.

Panderus heefc van Bembus , eenen Wif-
felbrief op Balbus-, doch defe bewyfl:, dat

Panderus hcm aan een liquide Schuidt, op
den fei ven tydc te betaalen , wegens Goe-
deren, meerder fchuldig is, als de Wiffel-
brief bedraagt: Doch Panderus wil fulks
niet compenfeeren, maar laat den Wiffel-
brief Protefleeren ; welk Proteft Balbus ia
>ianden van den Notaris laat arrefteereni
cn de Overhelt flaat hem toe, dat het Ar-
refl billyk zy, en dat Panderus verplicht is
te compenfeeren.

Arnoudt is fchuldig aan Lapïlli, een Wif-
felbrief uyt Amflerdam getrokken , groot
foo. Ryxdaalders, te betaalen , den welken
hy gaarne tegens een diergelyke fomma,
die Lapilli hem fchuldig is, wilde compen-
feeren ; \'t welke defe weigert te doen, feg-
gende : Dat de Penningen in den Wiffel-
brief gemeldt, hem niet toebehoorden,
maar den Remitteerder , voor wien hy de-
felve flechts hadde om in te caffeeren, be-
wyfende fulks ook met Brieven ; Waar op
Arnoudt den Wiffelbrief moet betaalen,
maar Lapilli moet hem in tegendeel nopens
fyne fchuldt elders verfeekering geven.

Een feekere Wiffelbrief van Bordeaux,
op Hamburg getrokken ^ werdt te Parys ge-
endoffeert, cn naar Franckfort gefonden,
om aldaar ingetrokken te worden. De

ifo Vervolg van de Wijfel-Sfyl
Vriendt te Frankfort vernegotieert denfel-
ven wederom naar Neurenberg, van daar de
ielve om te accepteeren cn in te caffeeren
naar Hamburg werdt gefonden : Doch de
Wiffelbrief aldaar geprotefteert wordende,
fendt de Houder aldaar denfelven met Pro-
teft en Her-Wijfifel naar Neurenberg, die te
Neurenberg naar Frankfort, die te Frankfort
naar Parys, en die te Parys, met meer als
10. per cento Onkoften ,fdie hy in reekeninge
brengt, voor Proteft,Brief-porten enHer-
Wiflel, wederom naar Bordeaux. De Trek-
ker aldaar geeft wel voor , dat men zich
van Parys dired op Hamburg hadde kon-
nen prevalieeren j doch die te Parys, en
op d\'andere Plaatfen feggen : Dat zy by
\'t Negotieeren haar voordeel foeken j en
dat een ieder niet beter konde doen, als fy-
nen recours wederom op den geenen te
nemen, van den welken de Wiffelbrief aan
hem was vernegotieert geworden.

Hieruyt kan men aanmerken, dat fulke
verwerringen daaruyt ontftaan, wanneer
diergelyke Wiffelbrieven niet terftondt na
den ontfang uyt \'s Trekkers handen, tot
meerder geruftheit, fonder tydt-verfuym,
ter Acceptatie worden gefonden ; Want
fulks gefchiedende, konnen defelve immers
met meerder geruftheit, of derfelver Secon^
Brieven naderhandt vernegotieert wor-
den.

den. Egter is \'er in verfcheyde welgeftelde
WiJfeUOrdonmntien, nopens de Onkoften
van defe Her-trekkingen, order geftelt, en
defelve voornaamentlyk in de Koningl.
Pruyfifche, Jrtykel i6. met de volgende
woorden bepaalt :

„ Hct fal niet vergunt zyn, een hooge-
„ ren Her-WilTel te nemen, als vooren (te
„ weten Art. if.) gemeldt is, offchoon
„ de Wiflelbrief over verfcheyde Piaatfen
3, was vernegotieert geworden ; ten ware
}, dan, dat de Trelcker of d\'Endoflant des
j, Briefs, tot fuik een Negotiatie , by \'t
», verkoopen van den Wiflelbrief, expres
,, vryheit gegeven hadde ; in w^lk laatftc
„ geval de Wiflêl cn Her-Wifl\'el, op alle
„ Piaatfen , over dewelke defelve met be-
5, lieven van den Trekker of de Endoflän-
„ ten gegaan is j moet voldaan worden.
Item Art, 17. „ En vermits \'er verfchey-
de Piaatfen zyn, die niet direét op Leip\'
3, zig wiflèlen j als Parys , London, &c.
„ foo fal, als van daar Wiflelbrieven met
„ Proteft te rug keeren , de Prys van dc
j, Wiflêl, ter Willekeur van den Houder,
„ naden Cours op Hollandt of Hamburg^
3, en van daar op Leipzig, gereekent j en
„ in fuik een geval, benefFens de boven-
„ gemelde Onkoften, dubbelde Frovific
s, goedt gedaan worden.

Art. ï8, „ Aan den Houd\'er des WiM-
,, briefs fal ook, by den Her-wiflel, noch
3j vryfl:aan,in gevalle hy van alle voorgaan-
„ de wydduftigheit wilde oniflaagen zyn,
5, van den Trekker of d\'Endoflanten foo veel
,, wederom te eyflchcn,als hy voor d\'Agio
„ heeft uytgegeven, beneffens den ïnterefi:
„ ä een half per cento \'s Maandts, verfchoo-
„ tene Briefporten en eens Provifie, en de
„ Trekker of Endoflant fal verplicht zyn
„ hem fulks goedt tc. doen.

Anfelmi tot Frankfort n^n. Beneventi
tot Amßerdam 2000. Ryxdaalders fchuldig;
dewelke defe hem ordonneert tot fyn beite
voordeel te remitteeren. Anfelmi doedc
fulks,in fyn eygen;Brief, ten lallen van Ca~
milli tot Amßerdam.^AQ.^t\\k.Q hem geldt fchul-
dig is} doch Qamilli failleert ondertuflTchea,
en An/elmi wil Beneventi den fchaade doen
draagen > feggende: Dat de Partye voor
fyne reekcninge was geflooten geweeft.
jDoch Beneventi antwoordt daarop: Dat dit
in Anfelmi \'s eygen Wiflelbrief gefchiedt
zynde, hy met Camilli niets te doen hadde,
maar zich aan hem, Anfelmi, hieldt. Indien
Anfelmi de Ryxdaalders 2000. — te Frankfort
in een andermans Brief hadde overgemaakt,
foo foude hy, Bemventi^ gevaar hebben moe-
ien loopen i raaar nu hadde hy die in zich

Titius te Frankfort, geeft, aan Mevius
looo. Ryxdaalders, en neemt daarvoor van
hem een Wiffelbrief , ten laden van Cajus
tot Amßerdam. Defen Wiffelbrief fendc Ti~
tias^ian fynen Correlpondent Terentius, ins-
gelyks tot Amßerdam woonende , (vèrmits
hy hem geldt fchuldig was , en defe om
Remeffe gefchreven hadde}) om denfelven
van Cujus in te cafleeren : Doch defe wei-
gert de Acceptatie i (voorgevende,\'dat hy
van Mtvtus geen Provifie daartoe in han-
den heefcwaarom Terentius den Wiffel-
brief met Proteft aan Titius te rug fendc.
Maar vermits defe voorgaf: Dat de Re-
meffe, voor reekeninge van hem, Terentius %
gefchiedt zynde,de fchaade ook door hem
gedraagen moefle worden, dewelke door
het te rugkeeren van den Wiffelbrief ver-
oorfaakt wierdt, vermits Mevius ondertuf-
fchen gefailleert was. Doch Terentius ant-
woordt daarop ; Dac hy, Titius , de En-
dofi\'ant was, en alfoo fyn Endoffement
moeile guarandeeren j hem vcrwyrende,
waarom hy niet voorlichiiger was geweeft,
en toegefien hadde wien hy defe Penningen
i\'ertrouwde.

Titim verkoopt Goederen van \\Mivius in
Commiffie , aan Aurelius, voor 800. Ryx-
dMlders-, en failleert daarop j blyvende on-
der anderen ook aan Cajus 1000. Ryxdaal-
ders fchuldig. Defe zich met Aureltus wel
verltaande , accordeert met hem , om de
^00.--Ryxdaalders aan hem te betaalen,
mits hem eenig voordeel daar voor latende
trekken. In tegendeel pretendeeren de Cre-
diteuren van litius^di^l Aq Ryxdaalders 800. —
in de Maffa moeren komen j doch zy wor-
den ^oor Aurelius afgeweefen, onder \'t
voorwendtfel : Dat hy zich reets voor \'t
falliHeraent van Titius met Cajus verftaan
hadde; en alfoo niet gehouden was, defe
Penningen, reets betaalt zynde, wederom
in de Maffa goedt te gaan. Mevius , van
wiens in Commiflie verkogte Goederen de
Ryxdaalders 800, -- gekomen waren, komt
meede opdaagen 5 doch krygt vzn Aurelius
ten antwoordt: Dat fyne aan Titius toebe-
trouwde Goederen reets foo veel van Natuu-
re verandert waren, dat het geen Goederen-
fchuldt maar Geldt-fchuldt was geworden j
Titius was ook in een anderen ftaat geftelt,
en fchoon hy, Aurelius, zich niet reets voor
\'c falliffement van Titius, met Cajus ver-
ftaan hadde, fouden de 800. Ryxdaalders
evenwel in de Maffa de Crediteuren geko-
men

Nigrinus te Augsburg, verfoekt aan Al-
bims fynentwegen op de Beurs looo.
daalders, (die hy hem te gelyk behandig-
de 5) op Hamburg af te geven, vermits hy,
Negrims, fulks om feekere reedenen felve
niet doen konde. Albinus neemt dit aan,
en geeft defe looo. Ryxdaalders aan Galba%
wiens Wiflelbrief, daar voor gegeven,
(terwyle Galba ondertuflchen failleert;)
met Proteft te rug keert. Nigrinus inmid-
dels komende te fterven, eyflTchen deflielfs
Erfgenaamen van Albinus de Penningen
wederom > en luiks om reedenen : Vermits
hy den Wiflelbrief geëndofl\'eert, en den-
felven door Galba hadde maaken laten, aan
hem, ofodery tc betaalen.

Meuius trekt, voor reekeninge van Cajus,
ten behoeve van Terentius, dog fonder de
Waarde van hem ontfangen te hebben, ver-
mits hy ondertufl\'chen was komen tc fail-
leeren. Cajus, dewelke inmiddels den Wif-
lelbrief betaalt, wil de penningen van Me-
lius vergoedt hebben, vermits defe in fy-
nen getrokkenen Wiflelbrief geftelt hadde
de waarde ontfangen. Hier tegen poogt zich
Mevtus met de Exceptie van non numerata

ïfó FermJg van dg Wißl-Styl
fecuntiS te dekken ; maar Cajus houdt zich
aan den inhoudt des Wiflelbriefs, in wel-
ken gefchreven fl:ondt, dat de Waarde ont-
fangen was,

Arnoudt binnen Amfierdam, heefc eenen
WiStïbntï o^ Dordrecht y lot Amfierdam te
betaalen; maar vermits het een geëndof-
feerdc Wiflelbrief is, weet de betrokkene
tot Dordrecht niet , aan wien defe Wiflel-.
brief betaalt moet worden, Arnoudt den
Wiflelbrief eerft op den laatftenRefpyt-dag
ontfangen hebbende , laat denfelven Pro-
tefteeren , fonder den Acceptant daar van
eenig bericht te geven , vermits de tydt te
kort was om fulks te konnen doen.

Defe misflag en fchaade is daaruyt ge-
fprooten , vermits de Acceptant tot Dor-
drecht by d\'Acceptatie niec daaiby gefchre-
ven hadde, by wiens de betaalinge op den
Verval-dag toc Amfierdam gefchieden mue-
fte.

Gérard tot Rotterdam, is fchuldig om
aan Everard of Order tot Amßerdam een
Wiflelbritf te betaalen; komt dierhalven op
den laatften Refpyt-dag VAmfierdam , om
den Honder des Wiflelbriefs op te fbeksn ;
doch defen niet könnende bevraagen^ brengt
hy \'t geldt by een Notaris, wyft het den-
felven

felven, en verklaart, gereedt te zyti, defe
ptnningen voor fynen geaccepteerden Wif-
felbrief te betaalen j maar vermits hy den
Houder niet konde vinden, dat de Nota-
ris deswegen voor hem een Protefl: mogte
opfl:ellcn gelyk gefchiedt; \'t welke hy
aan den Trekker , in tegenfl:ellinge van \'t
Protefl:, \'t welke de Houder hadde laten
maken , overfendt j welke Trekker zich
ook daar van tegens den te rug gekeerden
Wiflelbrief bedient : Maar na dat defelve
voor de tweedemaal met Protefl: te rug
keert , failleert Gerard ondertuflchen j
dierhalven werdt gevraagt: Of de Trek-
ker , of de Remitteerder den Schaade moet
draagen ? Antwoordt : De Trekker j ver-
mits Gerard, indien hy een eer lyk man ge-
weefl: was, \'t,geldt by de Magifliraat had-
de können in verfeekeringe brengen , tot
dat de Houder des Wiflelbriefs om het fel-
ve gekomen was i ook hadde hy by de Ac-
ceptatie moeten fl:ellen, by wien hy ten
Verval-dage tot Amflcrdm foude tc vinden
zyn.

Titius binnen Hamburg, accepteert, aan
Cajus te Lubek , eenen Wiflelbrief, van
Ilreßzlauw op hem getrokken, groot looo.
Ryxdaalders-, fendt daarna op Verval-tydt de
waarde daarvoor in gereedt geldt %^viCajus\\

die het felve ook ontfangt j doch in de
plaats van hem daar voor den gequitteerden
Wiffelbrief te rug te fenden, laat hy den-
felven Protefteeren , fendtfe beneft^ens hec
Proteft naar Brefzlauw , en failleert kort
daarna. Dierhalven taft de Brefzlawwer Re-
mitteerder den Trekker aan , cn wil van
hem voldaan wefen. Dies is de vraag: Na-
demaal Titius eens betaalt heeft, wie defen
fchaade moet draagen? Antwoordt
vermits hy Cajus al te veel heeft vertrouwt,
met hem de Penningen dired toe te fendenj
daar hy defelve aan iemandt te Lubek had-
de behooren te addreffeeren , die defelve,
tegens d\'overgifte van den Wiffelbrief, had-
de konnen betaalen.

Advys van de Faculteit der Juriften
tot Roftok, betreffende feeker
geval van een Wiffelbrief.

Dewyle gy ons de Adta manualia van den
Sommieren Wiffel-Eyfch , betreffende dc
laak van /. F. T, en J. B. de jonge, als Eyf-
fchers, die wy u onder \'t Zeegel van onfe
Faculteit hadden te rug gefonden; als ook
de ftukken , ter inftantie van de Revifie ,
als meede in dc Reconventione him inde ver-
leent

leent; hebt toegefonden 5 met verfoek,
om ons Wettig Goedtvinden daarover te
willen geven:
Of de Reconventie fondamenteel, en
foodaanig uytgevoert zy, dat men daar
op foude können fubmitteeren, en een
voordeelig Vonnis verwachten j of wat
\'er in tegendeel noch aan mogte ont-
breeken?

Dierhalven hebben wy, de Deeken, Senior,
cn andere Doétoren van de Faculteit der
Juriften alhier, defelve ftukken Collegia-
liter neerftig geleefen, en rypelyk overwoo-
gen 5 zynde dierhalven van gedachten, dat
volgens de omftandigheden van faaken noch
wel een voordeelig Vonnis te verwachten zyj
en fulks om de volgende Reeden.

(i\') \'t Is wel waar, dat de Eyflcher, foo
wel in den beginne, als ook ter inftantie
van de Revifie,een voordeelig Vonnis heefc
verkreegen j vermits het in Rechten be-
kendt is, dat omtrent Wiflel-faaken, wan-
neer geklaagt worde, dac een Wiflelbrief
niet geaccepteert, maar te rug gekeert is >
een fpoedige expeditie volgt ; ad fumma\'
nas pertinens caufas, etiam valdè privilegiata,
deqm jure paratam ^ cekrrimam babeat exe-

\'i I ■

if\'

Soö dat de parate executie, eenparig , loo
wel tegens den Acceptant , ais tegens den
Trekker,en den Remitteerder, verkreegen
werdt en voortgang heeft ; volgens \'t ge-
tuygeniffe van

Eod. lib. 3. cap. II. n. 4f.
Majlril. part. i.dec. w. 5.
Soo dat (II.) deuytvluchtvaneenhogeron-
derfoek, daardoor eenig vertoef werdt ver-
oorfaakt, geen plaats kan vinden ; felfs in
foo verre, dat ook door veele Dd. de Ex-
ceptie van non numerata pecunia niet eens
ïlaats mag hebben i als daardoor de betaa-
inge vertraagt, en de tydt verlengt werdt.
Marquard. diU. loc» ». 48. ex.
Raph. deTurri difp. 2. qu. 1(5. n.jp. feqq.
Receff. Imp. de Anno i6f4. §. Als meede
Stypman. dejur.marit.part, 4. cap. 8. ». 11
feqq.

Offchoon nu (IIÎ.) den Eyflcherenwierdt
tegengeworpen, dat de Prefentatie der Wif-
felbrieven, niet te rechter tydt gefchiedt
is, vermits de Prima Wiifelbrief niet met
d\'eerfle Poft vcrfonden, maar eerft op Ver-
val-dag vertoont is; daardoor inmiddels een
ander geval daar tuflchen is gekomen j

\'t welke hadde konnen belet worden, in-
dien de vertooning te rechter tydt gefchiedt
Was:

Egter hebben (IV.) deEyffchers daar te-
gens ingebragt, dat door de Confulenten niet
bewecfen is , dat zy de Prefentatie te laat
hebben gedaan 5 ook te gelyk uyt den Vol-
maakten Koopman van Savary ycap.zi.n.i. aan-
gewefen,dat als een Wiffelbrief op den Ver-
val-dag ter Acceptatie werdt geprefenteert,
fulks tydts genoeg is, en dat defelve nict
eerder ge-exhibeert behoefde te worden.
Dierhalven hadt men het daarby moeten
laaten beruften, tot dat, ter inftantie van
de Reconventie, uyt de Rechten, Gewoon-
tens, en *t voorgevallene anders was aan-
getoont :

Waarom men dan (V ) niet anders daar
van heeft konnen Vonniffen, als gefchiedt js 5
quia in caufa fummaria leviores fufficiunt pro-
bationes j vermits in de Reconventie aan een
iegelyk fyn {jus Jartum teäum ) Recht,
\'t welke ftilfwygeudc daaronder verborgen
is, gereferveerr blyft, en tot een verdere
goedtkeuringe en vertoog werdt toegcftaan.
(VI.) Te meer , dewyle ook , ten behoe-
ve van denfelven de Gerechtelyke Recon-
ventie is voorbehouden j \'t welke nict ge-
fchiedt foude zyn , indien niet dringende
reedenen, voornamentlyk \'t Parere van Ve-

netten^

\\6z V^rmlg van äe WtJJel\\\' Styl
nstien, \'t welke voornamentlyk van de zyde
des Getiaagden wierdt voortgebracht, in
aanmerkingen waren gekomen, om fuiksin
de Reconventie beter aan te toonen.

Daarby (VIL) voornaamentlyk wel moet
acht gegeven worden, dat omtrent Wiflel-
faaken op de Obfervatien van ieder Plaats
boven andere wei gelet moet worden, en
daaruyt mota Ui gedecideert moet worden,
gelyk men onder anderen iien kan, by

Stryk.deCautel. ContraB.feü. \'^.cap. f. §.21.
Hiecipfay inquit, ex obfervanîiâ cujusvis loei
dépendent, ut vix certi quisquam determinari
poffityfed ex cujusvis loei Stat ut is decifio veniat
petenda.

(VIII.) Doch na ons oordeel, dewyle
niets is vaftgeftelt en geordonneert, in de
Statuten, dewelke in voornaame Koop- en
Negotie-Steeden gemaakt zyn, als te Frank-
fort, Leipzig, Amfierdam, Venetien, Genua
en elders , welke daarop toepaffelyk is,
ten ware dan, dat Partye een tegenftrydi-
ge Gewoonte konde aanwyfen ; quod ufus
iâ confuetudo fint faéli, adeoque veniant pro-
hand^.^

(IX. ISiu is het klaarblyklyk in Rechten,
dac volgens de Leipziger Wilfel-Ordonnan-
tie , een Houder des Wilfelbrieis, voor een
Commiflionaris {Mandatarius) werdt gehou-
den;

den; gelyk men fienkan uycderfelver §.15.
aan \'t eynde , daar gefegc werdt : Offchoon
de Houder een enkel Commiffmaris was.
Fid. Stypman. d. jur. marit. part. 4. cap. S.

Dd. pajfm.
Waaruyt dan van felven Volgt ^ dat de
aldernaauwkeurigfte vlydt werdt vereyfcht,
volgens de Natuur van fuik een Verdragjdoch
\'t welke in het tegenwoordige geval niet ge-
prefteert is, vermits de Wiflelbrief eerft op
den Verval-dag is geprefenteert,fchoon defel-
ve eenige Poftdaagen vroeger hadde konnen
ge-exhibeert worden. Dat nu de allergroot-
fte vlydc daartoe gedaan moet worden, wyft
insgelyks aan

Ja felfs Savary, die door de tegenpartye is
aangehaalt, gelyk by de ftukken blykt.

(X.) Want ingevolge van dien , hadde
de Pnwfl - Wiflelbrief met dc naafte Poft
( Reconventi) door de Tegen^^Eyirchers be-
hooren overgefonden te worden, volgens
de Leipziger Wtffel-Ordonnantie ; iri dewelke
^vt. 2,8. werdt gefegt: j, Ook fal insge-
3> gelyks N. B> de Prima met dc eerfte
„ Poft terftondt naar de Plaats , daar
hecnen defelve getrokken is , en be-
L z taalt

„ taak moet worden, vcrfonden wor-
„ den} ook , N. B. op dat de Trekker
,, mogelyk geen gevaar mag loopen,
„ fonder verfuym ter Accptatie geion-
,,,den worden. "
Daarmeede volkomen ovcreenftemt, V Fe-
netiaanfche Parere, pag- aöï. Voegt daar-
by dc Leipziger ÎFiJfel-Ordonnanùe, Art. 7.
daar gefegt werdt : Dat de Prefentant de
Prefentatie nier tot op de laatfte uure moet
verfchuyvcn

(XI. j Gelyk dan buyten twyffel volgens
defe bepaalinge verftaan moet worden,
\'t geene door den Tegen- Eyffcher uyt Sa-
vary is aangehaalt i of de Tegen-partye fal
moeten bewyfen, dat ook de Prima-V^ïï"
felbrief, fonder eenige bepaalinge en uyt-
fonderinge, meede op den Verval-dag mag
vertoont worden , en wel {pericuïo mitten-
tis,) op rifico van den Sender , \'t zy dat
de Trekker in gevaar komt, of niet..

Te meer, vermits de Leipziger Wijfel-
Ordonnantis, als een publyk Inftrument, ver-
re den voorrang moet hebben, boven eenig
byfonder Rechtsgeleerde j de cujus non fatis
confiât authoïitate , eum ne DoStori quidem
teftanti de confuetudine credatur, ac ne judici
quidem,

Bewyfinge defes foude toebrengen, in-
dien het geene in \'t Parere van Venetien
gemeldt is , van de twee, die haaren Wif-
felbrief hebben betaalt gekreegen, fchoon
zy op een felve tydt, of daarna , haare Wif-
felbrieven ter rechter tydt hebben geofïe-
reert, en d\'Acceptatie als meede de Betaa-
linge erlangt, fub forma probmti daarby ge-
voegt wierdt j om dies te klaarder het ver-
fuym der Tegen - Eyffchers aan te wyfen,
dat op fuik cen wyfe {tefie Reconyertionis
Libello,) de eene op den felven , maar de
andere op den volgende Poftdag,den Wif-
felbrief heeft getrokken , vermits uyt de-
felve overvloedig \'t verfuym van de Tegen-
Eylfchers foude blyken.

(XÏII.) Gelyk dan ook, indien men
volgens de rechtmatigheit der faake fal oor-
deeien,de Tegen-Eylfchers zich doorgaans
achteloos hebben getoont, vermits zy de
prefentatie foo lang hebben verfchoven;
daar nochtans de Wiffelbrieven door andere
gemaklyk hadden konnen geoffereert wor-
den , en daardoor de Gedaagde fchaadc-
loos foude gebleven zyn ; gelyk dan in de-
fen voornamentlyk op de billykheit moet
acht gegeven worden j als de welke by
Kooplieden alleen en voornamentlyk moet
behertigt worden j uti refert ex

(XIV.) Gelyk het dan de faake geen
ikleyn gewicht foude byfecten, indien eenig
uytftel verkreegen wierdt, daartoe de Rech-
ter gemeenlyk geneegen is, als verre de ge-
maklykfte weg zynde j (mits nochtans de
faak niet op de lange bank wierdt gefcho-
venj) van d\'eene of andere Plaats, als van
Frankfort, Leipzig , Amßerdam , &c. een
diergelyke Getuyg-fchrift als van Venetien,
of de beveftiginge van het felve , konde
ontbooden , en daarby gevoegt worden:
Dewyle zy gewoon zyn diergelyke Docu-
menten in Wiflèl-faaken van geen kleyn ge-
wicht te achten, gelyk blykt uyt Scaccia^
cn andere Schryvers; ook foude het ge-
bruyk daardoor foo veel te meer beveftigt
worden.

(XV.) Dat de Tcgcn-Eyflchers van ge-
dachten zyn, als of de Gedaagde daarby geen
fchaade foude hebben , vermits hy \'t geldt
^betaalt heeft, \'t welke hy aan den Betrok-
kenen niet wederom heeft gefonden , maar
het felve te rug gehouden ; en alfoo zich
nopens defen geleedenen fchaade te vergeefs
befwaart:

genoegfaam betoogt is , dat door het ver-
toef geen kleyne fchaade ontftaan is, ver-
mits hy ondertuffchen door \'t fallifÉment
geen geringe fchaade heeft geleeden j gelyk
fulks uyt de ftukken pag. 4«. is getoont en
aangeweefen. Uyt al het welke dan foo veel
blykt, dat\'er tot de Reconventie feer veele
reedenen cn oorfaaken zyn, dewelke rype-
lyk overwoogen zynde, hoope geven,
dat\'er een herformt of nader Vonnis daar
op fal volgen.

Vyf Rechts-geleerde Vraagen en
Antwoorden,
Betreffende de Acceptatie en Betaa.
linge der Wiffelbrieven , in Banco
of per Cajfa , tot Venetien,

Of in de Banco del Giro te Venetien alle
de geaccepteerde Wilfelbrieven lullen en
moeten afgefchreven worden ?

Antwoordt :
Alle Wiflelbrieven houdende in Banco te
betaalen, moeten in de Bank afgefchreven
worden,

lóS Fervolg van de Wijfei-Styl
Cajfa beraalc worden, of de Betaalder of
Onifanger boete daarvoor moet betaalen,
cn Iioe veel ?

Antwoordt:
Geene andere Wiffelbrieven worden pr
CaJfA betaalt, als de geene die honden per
CaJfa, te betaalen ; Maar indien de Accep-
tant met den Houder van een Wiffelbrief
zich daarover verftaan kan, om in de plaats
van in Banco af te fchryven, hem per CaJfa,
te voldoen, behoeft hy wel desweegen geen
boete te betaalen j doch indien\'er, het zy
liort of lang daarna,Proces daarover mogte
pntflaan , foude fqlk een gevaar loopen,
om gecondemneert te worden van noch
eens tc betaalen ; vermits, volgens Styl al-
hier, dc betaalinge van een Wiffelbrief niet
anders geverificeert kan worden, als met
aan te toonen;, dat de partye effeótief in
Manco betaalt is.

Of de Betaalinge per Ca^a verftaan werdt,
als de Agio van de Bank à zo per cento, eri
de Sopra Agio daarenboven daarby gevoegt
werdt ?

Antwoordt :
Om de waarde van Banco, per CaJfa te
betaalen,moet niet alleen de vafte Agio vari
20 per cento, maar daar en boven noch de Sopra
AgiPy tegens 17 à i8 per cento daarby ge-
voegt worden, 4. Vraag.

Wanneer de Bank te Venetien foo lang
geflooten blyft, by voorbeeldt van den
zo. September tot den 51. O£iober\',oï men,
als de fefle Refpyt-dag van een Geaccepteer-^
den WifTelbrief gepaffeert is, niec moet la-
ten Protefleeren \\ dan of men daarmeede mag
wachten, tot dat de Banck wederom open
is, om alsdan te fien of de Partye a%e-
fchreven is, dan of men den Brief moet la-
ten protefleeren ?

Als de Banck geflooten is , kan geen
Wiflelbrief betaak worden ; maar na de
openinge moet de Debiteur binnen de fes
Refpyt-daagen affchryven , of men laat prO"
tefteeren. En indien het gebeurde , dat ,_een
Wiflèbrief, twee, drie ot\' meer daagen ver-
vallen was, alvoorens de Bank geflooteo
werdt, foo heeft hy na \'t openen van de
Bank ook de volle fes Refpyt-daagen niec
meer te goedt, maar flechts foo veele daagen,
als \'er voor \'t fluyten noch ontbraaken ,om
in alles de fes Refpyt-daagen uyt te maken.
By voorbeeldt: Als de Wiffelbrief twee
daagen voor \'t fluyten verviel, foo moet de
Debiteur vier daagen na\'t openen betaalen.
ƒ. Vraag:

Werdt fuik een geitrafc, dewelke een
Geaccepteerden Wiflelbrief niet aan den
L ƒ Crc-

170 Vermig mn de Wijfel-Styl
Crediteur felve, maar aan een derden be-
taalt , of laat afichry ven ?

Antwoordt :
Aan een derden kan men hier in\'t geheel
niet affchryven , maar flechts aan den gee-
nen aan den welken de Wiflelbrief te betaa-
len is: Doch indien den eenen of den an-
der diergelyken wilde invoeren, foo waagt
hy\'t om zich een dubbelde betaaling te on-
derwerpen , gelyk by de tweede Vraag is
gefegt.

Of de geene , dewelke eenen Wiffel-
brief, die op hem getrokken is,
\'t zy voor reekeninge van een twee-
den, of derden , geaccepteert heeft,
naderhandt kan weigeren den fel-
ven te betaalen, onder \'t voorwendt-
fel , dat hy den Trekker niets fchul-
dig zy, of geen Provifie in handen
foude hebben, van den geenen,
voor wiens reekeninge de Wiffel-
brief getrokken is ?
ïtem. Of de Trekker verfchuldigt is te
bewyfen, dat de Acc(^ptant Debi-
teur zy, of de Provifie in dien tydt

in handen heeft gehadt , van den
geenen, voor wiens reekeninge de
WilTelbrief is getrokken en gepro-
tefteert geworden, en [of dit fuik een
geval zy,al3\'"er in de Franfche Wifï;-1-
Ordonnantien van Ao. 1673. Ttt, V.
Art, 16. gefprooken werdt ?

Pieter, Koopman van Amfterdam^ ïsHc-
bec aan Jan toe Parys. looo. Livres, tot
Welker betaalinge hy hem order geeft, dac
hy, yan, voor reekeninge van Pieter, op
Frans van Bordeaux , een diergelyke fom-
me fal trekken, fan efFedueert fulks, trekc
op Frans, te betaalen aan Wilhm, en geeft
hem bericht van de Tratte; dewelke Frans
fuyver en eenvoudig accepteert, doch op
Verval-tydt niet wil betaalen ; waarop
Willem den WifTelbrief laat protefteeren, de
welke dus naar fan te Parys tc rug keert,
die hem ook de waarde daar voor wederom
betaalt; doch Frans tot Bordeaux voor den
Rechter laat daagen , eyflcheode, om den
Geaccepteerden Wiflelbrief, benefFens -alle
Onkoften aan hem te vergoeden. Doch
Frans antwoordt: Dat hy aan Pieter toe
Amjïerdam niets fchuldig zy, en dat defe

hem ook op Verval-tydt geen RemefTe had-
iie gedaan \\ waarom hy zich aan Pieter tot
Amflerdam moefte houden, en dat defe aan
hem voldoeninge moefte geven. Op defe
exceptie antwoordt f an ; Vermits hy den
Wifleibrief fuyver en eenvoudig hadde ge-
accepteert 3 foo hadde hy denfelven daardoor
als fyn eygen fchuldt aangenomen, en moefte
dierhalven de 3000. Livres betaalen.

Daaruyt is de tweede Vraag gefprooten 5
op de welke de vermaarde Jacoh Savary, wy-
len Commertie-Raadt van den Koning van
Vrankrykde volgende wyfe antwoordt:
Dat Fr am verfchuldigc is, den Wifleibrief,
beneftens alle fchaadens en Onkoften te be-
taalen , vermits hy zich felve daardoor tot
Schuldenaar heefc gemaakt, met den Wif^
felbrief fuy ver en eenvoudig te accepteerenj
in tegendeel konde hy fyn recours wederom
op Pieter tot Amfierdam nemen > welken hy in
delen ter goeder trouwe gelooft heeft. Want
indien Fr ans ^ na dat hy reets geaccepteert
heefc, wederom konde ontflaagen worden,
en nict behoefde te betaalen, foo foude
men nooyt eenige geruftheit op Wifl^el-
brieven konnen ftellen, maar de Acceptant
foude tot op de laatfte uure ontfchuldi-
gingen weten te bedenken, om de Accep-
tatie twyffelachtig te maaken.

tykel der Ordonnantie, (dat de Trekkers of
de EndofTanten eenes Wiffelbriefs, ingeval-
Ie defelve niec mogte betaalt worden, ge-
houden fouden zyn te bewyfen,dat de gee-
ne, op de welke zy Wiffelbrieven getrok-
ken hebben, haare fchuldcnaars waren, of
ten tyde van het Proteft Provifie van haar
in handen hadden, en dat zy anderfints ge-
houden fouden zyn defelve te Guarantee-
ren,) foo ftrekt.zich defe Ar tykel foo ver-
re niet uyt, dat men omtrent alle Trattes
gehouden foude zyn fulks te bewyfen i maar
flechts de geene die voor haar eygene Ree-
kening Wiflèlbrieven trekken , op fulke,
die haar niets fchuldig zyn , en aan de
welke zy ook geen Provifie hebben toege-
fonden, om de betaalinge daar uyt te doen.
In tegendeel zyn die geene van fuik een
Bewys vry, de welke voor reekeninge van
andere menfchen op een derden trekken,
om zich door foodaanige Trattes betaalt te
maaken, wegens de penningen die de gee-
ne, welke haar order om te trekken gege-
ven hadden, aan haar fchuldig zyn geweeft.

Of een Commiffionaris of Faéloor
verfchuldigt is, fuik een Wiflelbrief
te guarandeeren , of daarvoor in te

ftaan, de welke aan fyne order te
betaalen is, en den welken hy we-
derom ge-endofTeert heeft, aan de
order van den Principaal te be-
taalen , wanneer fuik een Wiflel-
brief j by gebrek van Acceptatie en
betaalinge,is geprotefteert geworden,
namentlyk als d*^ Remeffe, op or-
der en voor reekeninge van den
Principaal gefchiedt is ?

Mkhiel te Parys, begeert aan fynen Fac-
toor Piet er tot Roebelle^ dat hy de pennin-
gen , voor hem ontfangen , aan hem fal
overmaaken ; \'t welke Pieter doedt, en in
een Wiflelbrief van Reynard ten lafl:en van
*facoh in Amflerdam, aan Michiel i fco. Li-
ures overmaakt j doch welke Wiflelbrief
geprotefteert werdt } waarom Michiel den
felven aan Pieter te rug fendc. Vermits nu
Reynard ondertuflchen failleert ,fegt Pieter,
dat de Wiflelbrief voor reekeninge van Mf
moet blyven, als voor wiens penningen
hy denfelven binnen Rochelle genegotieert
heeft. Ondertuflchen bevindt zich Reynard
in Hollandt j en toen Mkhiel hem aldaar om

de betaalinge laat maanen, geeft hy voor,
hem niets fchuldig te zyn , ja dat hy hetn
felfs niet eens kendt maar dat hy met
ter te doen hadt, dien hy geldt fchuldig was j
gelyk hy dan ook wegens den Wiflelbrief
geen geldt van hem gekreegen hadds, maar
dat hy denfelven daarom op Jacob hadde
getrokken, om Pieterd^aidoot de i/oo. Li-
nires te betaalen. Michiel dit antwoordt aan
Pieter geadvifeert hebbende, fendt defe ee-
ne Volmacht aan Michiel, om van Reynard
t\'ontfangen , \'t geene hy aan hem Pieter,
fchuldig was. Thans is de Vraag: Oi Mi-
chiel niet te recht naar Pieter hadde kon-
nen te rug gaan , nademaal Pieter geen
geldt voor den Wiffelbrief hadde gegeven,
maar met den Trekker daarvan openitaande
reekening hadde;als meede, ofhy niet ver-
fchuldigt is, om aan Michiel alle Onkoften
en Intreften te betaalen , federt den dag
dat de Proteftatie gefchiedt is ?

Hierop antwoordt dc fchrandere 8ava-
ry : Dat Michiel wel getondeert zy , om
de waarde van den geprotefteerden Wiflel-
brief van Pieter wederom te eyflchen, be-
nefFens alle de Onkoften en d\'Intreften,
vermits de Wiflelbrief Pieter en niet Mi-
chiel toebehoorde ; gelyk bleek uyt dc ree-
keninge , de welke Pieter met Reynard te
doen hadde, als daarin expres defe gefour-
neerde

ikjS Vervolg van de Wijfel-Styl
lieerde Wifleibrief, groot ifoo. Livresl
tot lafl:en van Pieter en in fyn Debet ge-
bracht was,en alfoo met hem,ondergroo-
tere poften , in de gemelde Reekeninge
Courant van Reymrd was afgereekent ge-
worden. Geheel anders foude het geweeft
2yn, indien Pieter den Wifleibrief van de
gereede penningen van Michieh en felfs van
Reynard ^ die nochtans, de Debiteur van
hem , ( Pieter;) was, betaalt hadde j want
alsdan geprocefteert geworden zynde, fou»
de het voor reekeninge van Michiel \'ge-
weeft zyn i en men ioude hebben kon-
nen denken, dat hy denfelven daarom van
Reynardt hadt genomen , dewyle hy hem
voor een welgefteldt man hieldt, dien hy
felfs fyn eygen geldt wel toebetrouwde, en
alfoo ook oordeelde, dat het geldt van Mi-
chiel by hem wel befteedt was. Maar na-
demaal hy denfelven van Reynard op af-
reekeningc hadde genomen, van den wel-
ktn hy buyten twyffel reets gemerkt had-
de, dat hy nict al te vaft in fyn fchoenen
ftohdt i foo heefc hy qualyk gedaan , met
op fuik een wyfe fyne fchuldt goedt te ma-
ken , en Michiel in tegendeel fchaade toe te
brengen j waar door onder anderen het ou-
de fpreekwoordt bewaarheyc wierdt : Dat
de geene die fyne faaken door Fadoren liet
verrichten, op den weg naar \'t Gafthuys

wandelde. En feekerlyk, indien fuik een
behandelinge der Factoren tegens haare
Principaalen doorging, foude geen geruft-
heic meer in den Koophandel te vinden
zyn} maar zy fouden zieh altydt door haa-
re quaade fchuldenaars vaUche Wiflelbrie-
ven konnen laten geven, felfs op menfchent
in verre en vreemde landen , die haar niets
fchuldig waren j wanneer daarna fulke Wif-
felbrieven met Proteft keerden, konden zy
feggen, dat defelve voor reekening en van
de penningen van den Principaal genego-
tieerc waren, foo dat zy ook den fchaade
moeften dragen. OndertulTchen ftakcn zy
\'t gereede gelde in haaren fak, en kreegects
daardoor haare quaade fchulden goedt ge-
maakt > \'t welke, indien het doorging, tot
verderf van dén Koophandel foude ftrekken,
foo dat men op niemandts Woordt meer
ftaat konde maaken.

I- Of een Crediteur van den geenen^
ten behoeve van welken een Wif-
felbrief is getrokken, en dat de
Waarde in gereedt geldt ontfan-
gen zy , daarin ftaat uytgedrukt,
fuik een WiiTelbrief onder han-
//, DteL M

II. Of de geene, die ten behoeve van
een particulier Perfoon , fyne Or-
der in een Wiflelbrief heeft gefet,
en gefchreven > dat hy gereedt geldt
voor de Waarde ontfangen heeft,
fuik een Order wederom mag
doorhaalen, en fonder bewilliginge
van den geenen, ten behoeve van
den welken hy denfelven eerft had-
de gepaftèert, wederom ten voor-
deele van een ander mag uytge-
ven ?

III. Of het Arreft of Beflag van een
Wiflelbrief in handen van den Ac-
ceptant , van wegens eenigen eyfch
dien men heeft, ten laftea van den
geenen, ten wiens behoeve de Or-
der, in den Wiflelbrief gemeldt,
twee daagen te vooren 5 êer de an-
dere Order is daarin gefet, is door-
gehaalt geworden, plaats kan heb-
ben ?

ïn den Jaare i<58o. den zo. Decer/iher^
heefc Carel te Bordeaux, ten laften van
Frans tot P^rj^^, getrokken, 2400. Livres»
tc betaalen op drie Ufo, aan Mcolaas van
Rouaan, of order. Defen Wiflelbrief Ac-
cepteert Frans den if. January lö^r. Ni-
colaas endofleert denfelven, den \\o. f ebrua-
ri aan Pieter-., dcffe den iz. dito aan Willem-^
doch haalt eenige daagen daarna dit Endof-
fement wederom door , cn ftelt \'er den 20.
February een nieuw op, ten voordeele van
Jacob; dewelke den Wiflelbrief den z6. di-
to ten voordeele van Reynard endofleert.
Defe eyfchc daarop den 23. Maart, en al-
foo drie daagen na den Verval-dag, de pen-
ningen van den Acceptant,Frans \\ doch de-
fe fiende het doorgehaalde Endoflement aan
d\'order van Pieter^ ten voordeele van JVil\'
lem, weigert denfelven te betaalen; feggen-
de: Dat een van WïUems Crediteuren den
18. February een Beflag op de Penningen
heeft gedaan ; zynde twee daagen van te
vooren, eer Pieter \'t EndoflTement aan d\'Or-
der van JVilhm heefc doorgehaalt, en een
M 2, ander

180 Vermolg mn de Wijfel- Styl
ander ten voordeele van Jacob daarop ge-
fielt. Doch fchoon die beflag niet gefchiedt
was, konde hy egter den WifTelbrieJf niet
betaalen , vermits de Order eens ten be-
hoeve van Willem gefchreven was, die de
waarde daarvan ïn gercedt geldt aan Pieter
becaalt hadde; welke order vervolgens niet
buyten kennilTc van Willem hadde konnen
doorgehaalt worden. Dies fcheen het veel
meer , dat Willem den Wiifelbrief moette
veriooren hebben, en dat defelve wederom\'
in handen van Pïeter geraakt zynde, defe
de voorgaande Order hadt doorgehaalt, en
een nieuwe ten voordeele van Jacob, en
defe eene ten behoeve van Raynardt daar-
op hadde geftelt. Dat dierhalven Reynard,
alvoorens hy den Wiflelbrief konde betaa-
len , twee dingen doen moefte, namentlyk :
(i) Van Wïllem een Handtfchrift te bren-
gen, düt hy niets meer op den Wiflelbrief
in queftie tc eyflchen hadde, maar dat Pie^
ter hem de 2,400. Livres wederom hadt
goedtgcdaen-, en (z) dat hy ook\' moefte be-
forgen , dat de Crediteur , dc weike het
beflag gedaan hadde, fulks wederom ver-
nietigde j en alsdan foude hy betaalen.

Daarop gaf Reynard ten antwoordt : Dat
al het geene Fr am voortbragte, enkel Chi-
canes waren, daardoor hy flechts fogte om
de betaalinge der penningen noch wat te

vertraagcn. Waiit, vooreell foo was het
Koopmans Styl, dat foo haaft als cen En-
doflement gefchiedt was,het felve niet met
Arrefl; konde beflaagen worden , vermits
anderfints de geheele Order vän den Koop-
handel in \'t voetfandt foude liggen. Dat de
Order aan Hyillem , door Pieter was door-
gehaalt, gefchiedde dikwils j namentlyk
wanneer de geene, ten behoeve van wel-
ken de Order gepafleert was , den Wiflel-
brief wederom aan den geenen dicfe gepaf-
feert hadde , (wegens andere Negotie,) in
betaalinge quam te geven > en alsdan kon-
de de geene die den Wiflelbrief te rug
kreeg, \'c Endoflement wel doorhaalen, en
tcn behoeve van ecn anderen van nieuws
pafleeren. Op defe wyfe was het ook tuf-
fchen Pieter en Willem gefchiedt. iVIaar
nademaal Frans met dit antwoordt niet te
vreeden was, loo wierdt het gevoelen van
Sayary daarover verfocht; \'t welke tot de
drie bovengemelde Vraagen heeft aanley-
dinge gegev^en , de welke de gemelde Sa-
\'vary , Op de volgende wyfe beantwoordt.

Betreiïende d\'eerfle Vraag , foo kan een
Crediteur foQ lang den Wiflelbrief van fy-
nen Debiteur in handen van den Acceptant
arreileeren, als de Debiteur den felven niet
aan eenen anderen, voor de waarde in ge^
reedt geldt ontfq,ngcn , cndofleert; maar
M 3 foo

l8l Vervolg van de Wiffel-Styl
foo haafl: fulks gefchiedt is, heeft de Credi-
teur geen macht meer daartoe-, vermits het
met fuik een geëndoffeerde Wifleibrief
even als met een,Transport geftelt is, \'t wel-
Jce foo haaft aan den Debiteur daarvan ken-
nis was gegeven, foo wierdt de gecedeerde
Spmma niet meer aangemerkt als aan den
Cedent, mäar aan den Geflionaris toebehoo-
de,tcn voordeele van den welken deCeflie
gefchiedt was. Een andere faak was het,
indien de Endoflant fyne Ordre flechts al-
dus fchreef: ,, Voor my betaak den In-
„ houdt defes Wiflelbriefs aan N. N. fulks
,, is myne Order, en fal my voor goede be-
taalinge verftrekken j " want dit is geen
rechte Order, maar ftrekt flechts foo veel
als tot een Volmacht, om de Penningen
van den Acceptant in te trekken\'? terwyle
die ondertuflTchen noch ter difpofltic van
den Order-Stelder of Endoflant blyvca , en
aUoo door fyne Crediteuren in bcflag kon-
nen genomen worden, volgens Anykd zf,
van den V. Tyteh der Ordonnantie van den
Jaare iSy^. aldus luydende ; „ Ingevalle
5, het EndofTceren niet op de bovengemeld
5, de wyfe ( namentlyk, dat de waarde, die
9, voor de Vahta ontfangen is, het zy in
3, Geldt, of in Goederen, of tegens Ree-
j, keninge gefpecificeert werdt;) foo ful-
9, len de Brieven geoordeelt worden aan

tot Amßerdam.
„ den geenen toe te behooren, die defelve
9» geëndofleert heeft, en door delTelft Cre-
,, diteuren konnen gearreftecrt, ook met
„ Tegenfchulden gecompenfeert worden. \'
Op de tnaeede Vraag antwoordt hy: Dat
geen Endoflement , \'t wclke eens op een
Wiflelbrief ten voordeele van iemandt ge-
ftelt is, kan doorgehaalt worden j maar als
de geene, aan wien het felve gemaakt was,
deneygcndom, daardoor verkreegen, we-
derom aan lynenEndofl\'ant wilde doen over-
gaan , foo moefte hy een nieuw Endofle-
ment of overdracht ten behoeve van defen
maaken ; gelykerwyfe een Ceßionaris aan
den Cedent een Retro-cejße moefte paflec-
ren, wanneer hy het van hem onxfangene
Transport wederom aan hem wilde over-
draagen. En dierhalven was het Endofle-
ment , \'t welke Pieter ten voordeele van
milern gepafleert hadde, noch van waar-
de, fchoon het felve doorgehaalt was.

. Daaruyt volgt nu , tot beantwoordinge
van dc derde Vraag : Dat Frans den Wif-
felbrief aan Reynardt niet al te geruft kan
betaalen j maar voorfichtig daar omtrent
moefte zyn, om buyten Proces te blyv^enj
foo wei van de zyde van Willem felve, we-
gens fyn doorgehaalde Order, als van de
zyde van den Crediteur, die hct beflag daar-
op! gedaan heeft. Doch indien by den Wil-
M4 fel-

\'%$4> Fervolg van de Wiffel-Styl
felbricf al betaalen wilde , foo raoefte Wth
hm eerft een Contra-order ten voordeele
van Pieter op den Wilfelbrief ftellen j (in-
dien \'er anders daartoe rjoch plaats genoeg
op den Wiffelbrief was\', en anderfints op
een appart ftuk pampier en alsdan de Cre-
diteur het Arreft ontüaan j van welke bey-
de dingen Reynari fchriftelyk bewys moe-
fle brengen, indien hy geldt wilde hebben.
Doch jn gevalle Reynardt lalks niet wilde
dóen, noch de moeyte nemen om de Brie-
ven te draagen, foo foude hy den Wiffel-
brief by gebrek van Betaalinge laten pro-
tefleeren, en met het Proteft wederom naar
^acob te rug keeren; als wanneer defelve,
beneffens Pieter, de faake verder mqefte
yoortfetten en uytvoereq.

pfeen Koopmans Vrouw, dewelke^
fonder Volmacht van haaren Man
te hebben, een WifTelbrief, door
hem op haar getrokken » (^daar voor
hy de waarde in Goederen heeft
ontfangen O accepteert, en na def-
felfs overlyden van de gemeenfchap
varj goederen gerenuntieert heeft,
üyt hoofde van haaren eygenen Naam

Titius , op een feekere Miffe reyfende ^
trekt van daar eenen Wiffelbrief, groot
1500. Livres, op fyne te Tours gelaatene
Vrouwe Barbara -, en luiks voor Goede-
ren, die hy op de Miffe gekogt hadde. Bar"
hara Accepteert den Wiffelbrief; maar ver-
mits de Man voor de Verval-tydt komt te
fferven, renuniieert zy van de Gemecnfchap
van Goederen , met hem gehadt j cn wil
dierhalven, toen Jacob\\dç. Houder van den
Wiffelbrief, de Betaalinge eyfcht, niet
voldoen vfeggende: Dat tj van de Goe-
deren haares Mans was afgeftapt, foo dat
Jacobi fulks goedtvindende, zich aan defelve
konde houden. Jacob repliceert : Dat haar
Man Titius den Wiffelbrief op haar, in
haaren eygenen Naamc hadde getrokken;
gelyk bleek uyt het Opfchrifc , en haare
Acceptatie, dew^elkc zy geheel fuyver en
eenvoudig, fonder eenige voorwaarde ge-
daan hadde. Daardoor hadde zy den in-
houdt als eygen fchuldt aangenomen , en
de aangehaalde Rcnuoriatie konde haar niec
\' ■ ■ ■ M f te

te baat komen; want vernjits zy zich per-
foonelyk aan Jacob hadde verobligeert, foo
moefte zy ook de i/oo. Liwes betaalen j
en zy konde alsdan op de goederen van
haaren Man wederom haar verhaal foe-
ken.

Hierop het goedtvinden van Savary ge-
hoort zynde, heeft defe Barbara gelyk ge-
geven 5 en fulks om reedenen ; Dewyle
geen getrouwde Vrouwe , buyten exprefle
Volmacht van haaren Man , een handt-
fchrift of fchuldtbekentiiTe mag pafteeren ;
Vermits fulks nu meede tot een Wiffelbrief
betreklcclyft is, foo hadde ^acob geen pre-
tentie op haar; maar moefte defe faak aan-
merken, als of Titius op zich felve getrok-
ken , en ook felve geaccepteert hadde.
Daarenboven foo was de waarde van dc
Wiffelbrief in Goederen voldaan; van de
welke Barbara, uyt hoofde van haare Re-
nuntiatie, niets genooten hadde 5 en het fou-
de een andere faak geweeft zyn , als zy iii
gemeenfchap van Goederen waren geble-
ven; als wanneer zy, uyt hoofde van dien
(doch niet wegens de gcdaane Accepta-
tie;) hadde gedwongen konnen worden,
om den Wiffelbrief in queftie te moeten
betaalea

Laurens tot Tours, trekt den i4deii ^^^
gußy lóSf. eenen Wiflelbrief van 1000.
Guldens, ten lafl:en van Jan tot Parys , aan
d\'Order van BenediSl, te betaalen den giften
OEieber, en wykt daarop den 8ften Septem^
her naar Hollandt,. Den ij^en endofleert
Benedtä defen Wiflelbrief aan Barthohmeus
te .Lyons,dtic den loftenaan Carel van Sedan,
die denielvcn den x\'öft^\'^ aan Claudius van
Rheyms r en Claudius den zpften aan Pieter
van Rheyms, en defe wederom den ƒ den ]S[o~
vember aan Lodewyk van Parys endoflctrc.
Maar vermits defe Wiflelbrief op de Pofl;
qualyk befl;elt werdt, foo komt die eerll:
den 12, November te Parys daar Lodewyk
denfelven wel aan laat prefenteeien,
doch defe weigert denfelven te Acceptee-
ren, feggende : Dat hy van Lodeivyk geen
Provifie daartoe in handen heeft j waar op
dc WifTelbrief met Proteft aan Pieter te rug
keert. Defe laat Claudius daarvoor roepenj
doch die geeft voor, dac de Wiflelbrief na
den icden Refpyt-dag, en alfoo niet te
rechter tydt was geprotefteert geworden.
Maar vermits Jan in \'e Proteft ten ant-
woordt hadt gegeven : Dat hy geen Pro-
vifie van Laurens in handen hadde gehadt;

1S 8 Vervolg van de TViJfel- Styl
fóo werdt Claudius gecondemneert om
Pieter tc betaalen. Dele eyfcht daarop van
Bartholomeus tc Lyons, de fchaadelooshou-
ding van Rheyms, volgens een feeker Bevel
van Burgermecfteren aldaar : Maar Bartho-
lomeus laat zich van het Koophandels-Ge-
richte of de Confervatie te Lyons daarvan
vryfpreeken. Dit geeft Claudius aanleydin-
ge, om tegens defe Vryfpreekinge te ap-
pelleeren. Ondertuffchen failleert Jan,
tot wiens laften de Wiflelbrief te Parys ge-
trokken was , en uyt fyne fchriften blykt,
dat hy aan Laurens, die den Wiflelbrief op
hem getrokken hadde, 6000.Guldens fchul-
dig; is. Bartholomeus daarvan kennifle kry-
gende, gaf voor, dat hy nu in\'t geheel niet
meer aan eenige Guarantse des Wiflelbriefs
gehouden was, vermits Jan dc Schul-
denaar van Laurens was geweefl: , en alfoo
den Wiflelbrief in queflie wel hadde moe-
ten betaalen , indien defelve anderfints maar
te rechter tydt was geprotefl:eerc geworden.
Inmiddels onderfoekt Bartholomeus niet, by
dit voorwendfel, of niet een andere Lau-
rens > als de Trekker van den Wiflelbrief,
de Crediteur van Jan voor 6000. Guldens
zy? Dan,of Jan niet eerfl; naderhandt,toen
hy den Wiflelbrief reets hadde laten pro-
tefleeren , dc Debiteur van Laurens voor de
Óqoo. Guldens zy geworden ? Doch \'t zy

daarmeede foo als hec wil 5 Barthohmem is
daarop gecondemneerc geworden de Gua-
rantie te voldoen ; vermits een Endoflanc
gehouden is , federt het oogenblik dat hy
van \'t Protefteeren kenniffe krygt, tc be-
wyfen, dat de geene, op welken, wegens
Provifie in defl\'elfs handen , getrokken is^
defelve ook daadelyk in handen heefc ge-
hadt.

Over dit verfchil het gevoelen van Sava\'
ry venomen zyndc, heefc hy daar uyt de
volgende vyf Fradgen geformeert; als r

Voor eerß: Of het ten laften van Lo-
dewyk moet komen , dat hy den-
felven niet te rechter tydt heeft
konnen prefenteeren, nademaal de
Wiflelbrief op de Poft is blyven leg-
gen ?

Jen fweeden : Of Claudius, Bartho^
lomeus tot voldoeninge van de Gua-
rantie, voor de Overheit te
heeft konnen daagen ?
Ten derden : Of \'t Koophandels Ge-
richte te Lyon op een rechmatige
wyfe van de Rheymfer Citatie heeft
konnen vryfpreeken ?
1 en vierden: Of de óooo. Guldens^

ipo Vervolg mn de Wijfel-Styl
dewelke men in het pa-live fchuldr-
Regifter van den gefailleerden Jan
heeft gevonden, een genoegfaame
Provifie is geweeft, tot voldoenin-
ge van den Wiffelbrief in queüie ?
En 7en vyf den: Of Bartholomeus, by
de bekendtmaakinge van het Pro-
teft, verpligt is geweeft, defe Pro-
vifie van Jan te bewyfen , of de
Goarantie van den Wiffelbrief op
zich te nemen ?

Op d^eerfle Vraag, antwoordt Savary: Dat
men Lodewyk niet belaften konde , dat de
Wiffelbrief op de Poft was blyven leggen,
en eerft twee daagen na \'t verloop der Re-
Ipyt-daagen is aangekomen , ook daardoor
niet te rechter tydt is geprotefteert gewor-
den , nademaal geen menfche fchuldig is
voor onmogelyke dingen te guarandeeren.
Nochtans moefte Lodeivyk dit te laac aan-
komen foo klaar bewyfen, als de Sonne aan
den Hemel fchynt, vermits anderfints, in-
dien hy fulks niet deedt , men hem voor
vcrdagc moefte houden , dac hy door fyn
achteloosheit verfuymt hadde den Wiffel-
brief te rechter tydt te laten protefteeren j
cn zich flechts nu met dit voorwendfel,

van het blyven leggen op de poft wilde
behelpen , vermits hy wel wift, dat de
fchaade , daarqyt fpruytende, tot fynen laf-
ten quam. Anderfints was het gebruyke-
lyk, v/anneer een Wiflelbrielr, dien mea irs
handen hadde gehadt , voor de Verval-
tydt verloorcn was, dat de verliefer aan den
geenen, tot wiens laften de Wiflelbrief ge-
trokken was, en die denfelven foude betaa- |
len , door Notaris en getuygen daarvan |
kenniflê gaf} en hem te gelyk moefte laten
feggen : Dat hy, aan niemandt anders, als
aan den, Verliefer , den Wiflelbrief foude
hebben te betaalen , vermits hy fuik een
ongeval daarmeede gehadt hadde; prefen-
teerende hem in tegendeel goede en fufli-
fante Borgtocht, vooral het geene wegens
de betaalinge, offchoon fonder den Wif-
felbrief te hebben , mogte opkomen j ge-
lyk fulks ook \'s Konings Ordonnantie aan-
wyft, fit. V. Art. ip. aldus luydende :
j, ïngevallc een Wiflelbrief verlooren is,
), fal deflelfs betaalinge aan den Houder,
JJ of Order, niet anders als op Order van
den Rechter gefchieden, cn voor de be-
taalinge Borge geftelt worden. \'\' Wei-
gerde nu de Acceptant daarop de Betaalinge
fonder Wiflelbrief te doen, foo kondede
Verliefer vry tegens alle, uyt fuik een wei-
geringe fpruytende fchaade,protefteren, en

Geldt op Her-Wiffel nemen j en \'t was
deswegen in het Proteft geene Nulliteit,
ofichoon de Inhoudt van den verloorenen
Wiffelbrief daarin van woordt tot woordt
«iet geftelt was. Dc Koninglyke Or-
dmmntie y Art.lX. Tit. bcbelfende;
J5 Dat in de A^e van \'t Proteft,de Wiffel-
j, brieven,beneffens deOrdrcs, cn d\'Ant-
,, woorden, indien\'er eenige waren, fouden
5, gefchrevcii , en een Copye der partey,
5, door alle onderteekent, foude gegeven
ivorden, op pcene van falßteit, Schaa-
,, dens en Intrpftén ; ,, ftrektc zich niet
tot onmoogelyke dingen uyt,en fag flcchts
óp de Wiffelbrieven , dewelke geprotef-
teert Wörderide, noch by der handt, eri
niet vcrlooren waren.

Op de tweede Vraage antwoordt hy: Dat
Claudm den Gerichts-dwang van Bartho-
lomeus hadde behooren tc volgen, én de
faak voor deffelfs Gerichte tè Lyoris af tc
doen, Egcer fegt hy verder,

Öp de derde Vrmge : Dat Bartholomeus
wel te Rheynis hadde behooren te verfchy-
fien, cn konnen verfoeken, dat dc faak van
daar aan \'t Koophandels Gericht tc Lyons
mogte gcweefen worden % vermits defe bey-
de Jurisdidien van \'t Parlement van Parys
afhanglyk zyn : Waarom ook Claudius niets
anderi doén konde, als, wanneer \'t Ge-

ut Amfierdam.
richt te Lyom Barthoïomeus van de Rheymfer
Citatie vryfprak , hy van dit Vonnis kon-
de appelleeren.

Op de Fier de Fraage, antwoordt Savaryi
Vermits J.an^ VyfMaandenna\'tbovenftaan-
de Protefteeren van den voornoemden Wiflel^
brief,hadde opgegeven, óathyLaurens
6000 Guldens fchuldig was; en men dierhal-
ven Pieter queftie veroorfaakte, willende, dac
er Provifie genoeg in Jans handen was ge-
weeft, indien de WiiTelbrief flech ts tc rech-
ter tydt was geprotefteert geworden: Soo
ftont hetnoch teonderfoeken, ofdefe(?ooo
Guldens toen onder Laurenscn Jan foo liqui-
de waren geweeft, dat Jan defelve tot vol-
doeninge van fynen WifTclbrif hadde kon-
nen gebruykcnj dan of hy defelve niet mif-
fchien noch tot eenig ander gebruyk, (mo-
gelyk om onderling Negotie in Compagnie
t\'zaamen te doenj) in handen hadt gehadt 5
dan , of zy niet beyde openikandeRekentn-
ge hadden gehadtj m welke gevallen zich
volkomen hadde konnen ontfchuldigen ,
dat hy geen Provifie van Laurens hadde in
handen gehadt.

Eyndelyk en ten Fyfden, foo kgi Savaryi
Dat het gemaklyk konde gebeuren, dat de
geene, op den welken een Wiflelbrief ge-
trokken was, denfelven, ( onder \'t voor-
wendtfel ; Dat hy geen Provifie van den
II Deel. N Trek-

IP4 Fervelg mn de Wijd-Styl
Trekker in handen hadde-,) liet proteflee-
ren, fchoon hy ten tyde van fuik een Tratte
de Schuldenaar van den Trekker zyn konde;
of,fchoon hy fulks niet was, dac hy noch-
tans , tot voldoeninge van den Wilfelbrief,
deProvifie van hem hadtontfangen,eniulks
ontkende, vermits hy niet in llaat was om
de Tratte te voldoen; en dierhalven moefte
het i6 de Artykel der Ordonnantie
luydende: „ Dc Trekkers en Endoflanten
3, van den Brief füllen, ingevalle van ont-
,, kenninge, dat de geene, op welke dcfel-
„ ye getrokken zyn, haare Schuldenaars zyn,
„ of dat zy haar, ten tyde als defelve gc-
,, protcfteert moeten worden, Provifie gc-
„ fonden hebben, bewyfen; ) feer naauw-
keurig onderfochc, en gediftingueerc wor-
den ; \'t v/elke onnoodig is hier dus brecdc
aan te haaien, als buyten ons beftekzynde.

1. Of drie on-ihgevuIdeEndoflemente»
of Endoßementen in Blanco voor ge-
noegfaame Orders können pafTeeren,
om de fygedoemlykheit van een
Wiffelbrief ordentlyk, van den ee-
nen Endoffant op den anderen goedt
tê tnaaken; dan offe flechts voor ge-

meene Aanwyfingen, EndofTemen-
ten, of Avales y dat is Borgtoch-
ten , konnen pafleeren ?
ÏI. Genomen ook, dat defe drie En-
ëoflementen in blanco flechts voor
Aanwyfingen paflTecrden; wiedan van
defé drie eygentlyk de Eygenaarvan
den Wiflel foude zyn ?
lîl. Of een Trekker fynen getrokke-
nen Wiflelbrif, in handen van den
geenen die denfeh\'en betaalen fal,
ten nadeele van den geenen die *t
geldt daarvoor fal ontfangen, kan
beflaan, of arrefl:eren ? En
IV. Of een Trekker gevoeglyk en met
Recht fulk een Wiflelbrief tegens een
Handtfchrift, dat hem in de plaats
van de Waarde (of dat de Waarde
foude, betaalt worden ; ) gegeven is,
kan Cômpenfeeren ?

Jaceb tol Bordeaux, trekt op drie Ufo op
Ifliac te Tours, te betalen aan Alexandtr of
order; Alexander cndolTeert den Wiflelbrief
in Blanco ; dat is, hy fchryft fynçn naam
N 2 enkel

Fewolg mn de Wijfel-Sljl
enkel op den rug, en geeft: den felven aan
Frans. Frans geeft den felven ^-AVi Nicolaas \\
doch geen van beyden fet\'er meer als enkel
fynen naam op. Ifaac accepteert den Wif-
felbrief, en defe werdt daar na gevonden, ten
huyfc van feeker koopman it Parys, Jerony-
mus gcnoemt, die gcfaiilcert was> vermits Ni-
colaas denfelven aan hem vernegotieert had-
de. Pauius maakt daar op pretentie op den
Wiflelbricf, voorgevende dat Nicolaas fyn
fchuldcnaar zyj gelyk hy dan ook werkelyi:
daar op de betaalinge by Ifaac laat beflaanj
en fulks uyt dien grondt, vermits Nicolaas
denfelven flechts in Blanco gcendofieert ,\'cn
fuik een Endoffcment flechts voor een Aan-
wvfinge of ordre ftrekte, om \'t geldt voor den
Wifleibrief tc ontfangen, maar geenfints voor-
een overdragt van eygendom diende j cn dier-
halven Jeronymus daar door nict toequam,
m^9.x\\]Sicolaas noch toebehoorde, Ondertuf-
fchen komr ook een in de naam van Willem op-
daagen, en doedt by IJakc ook arrcft op dco
Wiffelbrief, vermits Frans fyn Debiteur wasi
dewelke fyn Endoflement in blanco gclaa-
ten hebbende, den eygendom des Wiflel-
briefs daar door niet aan Nicolaas hadde o-
vergcgeven. Vermits nu Alescander ondcr-
tuflchcn meede gctaillecrt was, foo komen
delfelfs Crediteuren, enbcflaan den Wiflei-
brief insgelyks in handen van Ifaac jkggcn-

de: Dac vermits Alexander \'t Endoflement
aan Frans niec hadde ingevulc, foo quam
hcm noch de eygendomvan den W.flelbrief
toe, daar aan hy thans fyn verhaal wilde foe-
Ijen.

Eyndelyk , en ten Vierden, foo laat ook
^acob, op den Wiflelbrief by Jfaac cen be-
flag doen, feggende: Dac, vermits dc Cre-
diccuren yzn Alexander oj^ d^m Wiflelbrief
in queftie eenen eylch formeerden, foo had-^
de hy flechts een enkel Handfehn ft van ^/e-
xandcr, (cen behouvc van welken hy ddn
Wilfelbrief getrokken hadde,) ontfangen,
dachy hem de gefpicificeerde waarde inden
Wiflelbrief, van 4000 Livres, binnen drie
maanden foude betaalen : Vermits fulks nu,
door \'t fallifl[imenc van Alexander niet ge-
fchieden foude, foo behoorde de Wiflclbriet
hem thans wederom in eygcndom toe. Doch
daartegens proiefleerden de Crediteuren van
J.ronymus, voorgevende : Dat de Wiflel-
brief tot de Effecten van Jeronymus behoor-
de, als onder welke defelve, by de openin-
ge van derfelver verzeegelingegevonden
wasj voornaamentlyk , dewyle Jeronymus
aan Nicolaas gereedt gelde daar voor hadde
bscaalc; \'t welke met den Maakelaar, die den
Brief hadde genegotieert, cn met \'t Caja-
ßoek v^nJer(mymus bewefen worden;

tj)8 Fefjoig van de Wijjel-Styl
voordeele van j^^rowy?»»; niec hadde ingcvult,
egter quam defelve hem toe j vermits men den
felven onder de EfFcden van > feronymus hadt

tevonden, cn felfs voor gereedt geldt ge-
ocht was. Daar cn boven was het door-
gaans de gewoonte onder kooplieden, haare
Endoflementen meefi: altydt on-ingevult of
in blanco te laaten , gelyk voornaamentlyk
uyt defen WiiTelbrief bleek, om denfelven
dies tc eerder te konnen vernegotieercn :
Want, als men defelve aan Maakelaars in
handen gaf, konde men nog niet weten, aan
wien delclve foude vernegotieert worden;
cn alfoo konde men ook de Orders niet invul -
len. Doch indien men dit wilde affchafTcn»
foo foude daarmeede ds WifTcl negotie ten
ecncmaal vervallen j maar indien men het als
geoorloofc toe liet, foo behielden zy\'cgrooc-
lle Rechc, cn Paulus noch Willem konden
\'er aan komen; felfs Jacob niet eens, we-
gens fyn gewaandt onbecaak Biljet dewy-
le defe op Ifaac hadde getrokken, te betaa=
len aan jleXander diele wederom ^^wFrans^
die aan Nicolaas, en defe aan Jeronymui had-
de geéndolleert j foo hadden zy alie op \'c
woordt van Jacob vertrouwt, als dewelke den
WiiTelbrief aan d\'order van te be-

taalen 5 geftelt hadde. Nitiêmaal nu defe den
Wiffelbrief wederom hadde verhandelt, en na
fyn welgevalkHgeëndofleert, foo raakte dc-

felve j\'iîffl^ niet meer ; te naeer vermits hy in
den Wiflelbrief hadde gcfl:elt : De waarde
in gereedt geldt ontfangeny\'OA^^^^ met hct on-
betaalde Handtfchrift van Alexander voor
den dag wilde komen ; daar by nóchtans,
indien hy in de plaats van geldt een handt-
fchrift hadde ontfangen, billyk en wel vol-
gens \'s Konings Ordonnantie fulks ook op den
Wiflelbrief hadde behooren tc feggen j maar
nademaal fulks niet gefchiedt was, foohieldt
men zich aandenldaarenletterlykeninhoudt
des Wiflelbriefs , en vonnisde hem daarna,
namentlyk als iemandt die gereedt geldt van
Alexander ontfangen hadde. En genomen Ja-
cob hadt al niet anders als \'t vertoonde Biljet
of \'t Handtfchrift ontfangen; foo wierdt
daar in echter geen ander gewag gemaakt,
als dat defchryver van het felve, namentlyk
Alexander-, noch dienfelven dag de waarde
in Wiffelbrieven hadde ontfangen ; doch
tot wiens laften defe Wiflelbrieven getrok-
ken waren, daar van was daar in geen ge-
wag gemaakt; daar fulks nochtans, volgens
\'s Konings Ordonnantie, billyk hadde behoo-
ren te wefen; cn alfoo was dit Handfchrift
nul en van geender waarde, cn konde te-
gens den Wiflelbrief niet gecompenfeert
worden.

Vermits dit alles nu feer verwert fcheen,
foo wierden de gedachten van Savary daar
N 4 over

Fvan de Wijfel- Styl
over verlocht, èn uyt den ftaat van \'t ver-
fchil voornaamentlyk defe vraagen gefor-
meert:

Voor eerjl: Of de Endoflementenvan
Akxander, Frans en Nicolaas, de
eygedoemlykheid des Wiflelbriefs
van den eenen op den anderen be-
toogden , dan of defelve maar flechts
voor Aanwyfings - EndofTementen
konden pafleeren?

tweeden: Indien dit laatfte plaats
hadde, wien dan de Wiffelbrif toe-
behoorde ? of hy des Jeronymus
2y, in wiens handen de Wiffelbrief
2ich hadde bevonden, en dewelke
bewyfelyk Cafla-gelt daar voor had-^
de gegeven ? dan of defelve aan Ni-
colaas , of aan Frans , of aan Ale-
xander toebehoorde, ten voordee-
le van welken laatften defelve getrok-
ken was, endie de eerfteEndoffant
in Blanco onder alle geweeft was?-
als meede, of de gedaane Arreften
der Arreftanren daar op van waarde
waren ?

Ten derden : Of Alexanders gepaffeert
Wiffels- Handtfchrift van geender
waarde was, vermits het felve enkel
behelsde:!D^ waarde mWïJfelbrie\'ven
ontfangen-, fonder den naame des
geenente noemen, op welken defel-
ve getrokken was ?
Ten vierden: Indien dit Handtfchriic
ook al goedt was, of het felve dan
tegens den Wiffel in queftie, daar
in ftaat; De waarde in gereedt geit
ontfangen; konde gecompenfeert
worden ?

Daar op antwoordt Savary, en wel op
eer fie vraage: Dat de Endoffementen van
Alexander^ Frans cn Nicolaas, niet. voor ge-
noegfaame Orders können pafleeren, om
deneygendotn des Wiflelbriefs aan malkan-
der over te draagen, nademaal dc Order,
op een Wiflèibrif geftelc, een Ceflie of o-
vcrdoeninge is, van de fomma in den Wif*
felbrief begrepen j dc welke dc geene, ten
behoeve van welken de Wiflelbrief is uyt-
gegeven, aan cen andere Perlbon,tegen ge-
reedt geldt, Goederen of Koopmanfchappen
wederom overlaat. Som tydts is fulks een
Endoflement ook eene Volmacht, de wcl-
N 5- kc

zoz fervoïg van de IVtJfel-Styl
ke d\'eene koopman aan den anderen geefc»
om volgens defelve den inhoudt des Wiflel-
briefs van den Acceptant in te trekken, en
fulks daar na, of tot defl\'elfs difpofitie te la-
ten ftaan, ook verder daar meede voort te
gaan, daar toe hy hem fchriftelyke order
hadde gegeven. Om nu \'t rechte onderfcheydc
van diergelyke Orders te weten, cn wat een
Ceflie en order van Overdragt, of flechts
een order van Volmacht zy? lbofiet men\'t
cerftgemelde uyt de woorden van ditEndof-
fement: Foor my betaalt den Inhoudt defes fFif-
felbriefs aan N. N. de waarde heb ik van hem
in gereedt Geldt, Koopmanfchappen, ofandtre Ef-
fenen ontfangen. Uyt welke woorden de volko-
mene ovcrdraaginge des eygendoms van een
Wiflelbrief aan den geenen te fien is, ten
wiens voordeele defelve geftelt zyn; foo dat
hy naderhandt met fuik een Wiflelbrief a|s
met fyn cygendom kan doen en handelen.
In tegendeel is een Volmachts Order flechts
in dele woorden begrepen : Foor my be-
taalt den inhoudt defes Wtjfelbriefs aan JV.
N. e,i V fal my voor goedebetaalinge ver--
firckhn. Daar uyt blykt, dat als een En-
dofTement op fuik een wyfe gemaakt is, dc
Brief altydt in cygendom blyft aan den gee-
nen, die denfelven op luikeen wyfe cndof-
feert j en dat die bygevolge door fyne Cre-
diteurs kan beflaagen, en ook door andere

gecompenfeert worden. De reeden daar van
is, vermits hy noch altydt eygenaar, en de
andere, die denfelven flechtsincafleert,niet
als deflelfs Gevolmachtigde is. Wanneer
nu de Endoflementen in Blanco gefchieden,
foo is \'t een teken, dac men het by zich fel-
ve noch niet eens is, wat men met den Wif-
felbrief meent te doen? of men denfelven te-
gens Gelde op Koopmanlchappen aan een
anderen in eygendom wil overdoen, of flechts
eene Volrnacht invullen, of felfs de plaats
daarom leedig laten, op dat licc voor den
grenen, die maar als Faöioor de waarde in-
cafleert, kan dienen, om daarboven voor
den Acceptant de quittantie in te vullen.
■ Doch op dat fuik een in Blanco ge endof-
feerde Wiflelbrief, indien defelve verlooren
mogte ¥/orden, en in handen van quaade
men Ichen geraakte; dewelke de opene plaats
ten haaren behoeve mogten invullen, en \'c
geldt voor den Wiflelbrief ontfangen, of
een Banqueromier denfelven ten nadeele van
fyne Crediteuren mogte vervreemden; foo
bchelfen Jrt. zj : z^ en zf. Tit. V. van de
Koninglyke Ordonnantie, dat de Signaturen
of Endoflementen in Blanco, op den rug
van de Wiflelbrieven flechts tot quittantie,
maar niet toe order^ fullen llrekken, indien
defelve niet gedateert, en met den Naame
der geenen die de waarde in geldt, Goederen,

zo4 Vervolg vm de JVtJfel- Styl
of anderfints heefc betaalt, ftaan gêexprimeert\'
Item in het 24 Artykel\'. \'t Formulier van een
ge-endofleerden Wilfelbrief, in de voorgaan-
de Arty kelen befchreven,faldcn geenen toe-
komen , aan wiens order de Naarne is inge-
vult, fonder dat daar toe eenige overgevinge
noch veranderinge noodig is. En verder
25. Ingevalle de Endofieeringe niet op de
bovengemelde wys gefchiedt is, foo füllen
de Briever geoordeelt worden den geenen
toe te behooren, die defelve endoifeert; en
konnen dooi deffelfs Crediteurs gearrefteert,
of voor tegen-worden.
Dir ftrtkc ten bewyfe, dat het Endoffement
in Bizncp\'fm Alexander ^ den eygendom daar
van aan Frans nict heefc konnen overdraa- •
gen, en dat dit, beneffens de Endoffemen-
tvnvmNicolaasjodk nietvoor Orders, maar
flechts voor Avals ^ of ondcrteekende Cau-
tien konnen paffeeren.

Op de tweede Vraage antwoordt hy: Dac
nademaal alle de Endoflementen van de bo-
ven gemelden Perfoonen niet in gevolge van
de Koninglyke Ordonnantie gelchiedt zyn,
Alexander noztify^tmsx van den Brief blyft,
en dat defelve niec aan Frans ^ veel minder
door defen aan Nicolaas, en vervolgens aan
Jeronymus is overgedaan. Dierhalven foude
het Ar reft dooxfacobhy Ifaac gedaan, vol-
komen beftaanbaar zyn, indien Jacob ander-
fints

fints de Crediteur van Jlexanäer is. Die be-
wyft defe nu door \'t vercoonen van het
Handtfchrifc i en de Crediteuren van Jero-
nymus können niet daartegen in brengen;,
dat nochtans de WifTelbrief in queftie onder
deffelfs Pampieren by \'t openen van \'t Zee-
gel gevonden, ook te gelyk uyt fyn Caffa-
Boek bevs^eefen is, dat hy denfelven met gs-
reedt Geldt heeft betaak, endaar door wet-
tig Beficter daar van is geworden -, nademaal
\'t Caffa-làoek van Jeronymus in defen tot geen
bewys legens Jacob kan ftrekken, vermirs
hy het felve na fyn welgevallen heeft kön-
nen ftellen, en al wat hy wildedaar in kon-
de fchryven. Daar en boven, foo waren de
klaare woorden van Art. zj : 24 en 2.f.daar-
tegen , gelyk meede noch foo veele Pre-
judicaten van \'t Parlement, dewelke toton-
derhoudinge van de gemelde Artykelen op
verfcheyde Tyden gegeven zyn. Schoon zy
ook verder 2;;yden: Dat het Endoffeeren in
BlancoonierKoopluyden gebruykelyk wa?,
en tot gemak van de Wiffel-Negoric ilr k-
tej nochtans verwekte fu\'ks veel meer eeni-
ge duyfterheic, gn\'cn \'e tot vù^Licrlye ver-
werringen in Willbl- f akrn aanleydinge ; ver-
mits men niet konde weten, of de ondcrtee-
keningen in Blanco, een Transport, of een
enkele Volmacht beteekcndcn.

tantie, door Alexander uytgegeven, behel-
fende dat de waarde van de WiiTelbrief ont-
fangen zy, fonder daar by den naarae te
noemen, op wien defelve getrokken was,
van geender waarde zy? Daar op fegt hy
nademaal ^r/. 28. Ttt. V. vandpKo-
ninglykeOrdonnantiealdusluydt: ,,Dequit-
tancien voor gefourneerde Wiflelbriefen
lullenbehelfen,den naame des geenen,op
j, den welken zy getrokken zyn; Item,
5, wie de waarde heeft gegeven} en of de
3, betaalinge in Geldt, Goederen, ofande-
j, re Effecten gefchiedc zy j op pcene van nul-
„ liteit. ,, Doch defe flraffe der Nulliteit
moet aldus ge-extendeert worden,namentlyk,
dat als dan de quittantie niec alseen WilTel-
quittantie, maar flechts als een Obligatie
voor geleent geldt werdt aangeflen; vermits
de Koningl. Ordonnantie dit onderfcheydc,
tuflchen de Quittantien van Wiffelbrieven,
en Schultbekenteniflen, te maaken,ten hoog-
ilen noodig heefc geöordeek; gsiyk uyt de
woorden van Art. irj. biykt, aldus luydende:
„ Geen quittantie, fal voor een quittantie
3, van een Wiflelbrief gehouden worden,
5, indien daar in niet gemeldt werdt, dat
„ defelve voor gefourneerde Wiflclbrieven,
5, of diergelyke fal wefen gepafleert.
Dierhalven vereyfcht de billykheit, dat de
gepaiTeerd\'^ quittantie van Alexander goede

moet wefen 5 en dat zy daarom, vermits in
defelve is uytgelaaten, dat hy defelve aan
Jacob voor gefourneerde Wiflelbrieven op ƒ-
faac heeft uytgegeven, niet onvoldoende kan
wefen, vermits \'Jacob foo doende niets voer
fynen Wiflelbrief foude krygen. En fchoon
ook Alexander felve de Nulliteit van defe quit-
tantie wilde voorgeven j nochtans foude hj
^■sxï Jacob fynen Wiflêlbriefwederom moeten
leveren, dien hy tegens defe fyne quittantie
van hem hadde ontfangen ; ofhy foude hem
ook de fomma inde quittantie gemelde, con-
tant moeten betaalen. Defe twee middeler»
waren\'er alleen overig, uyt dewelke ^.kx-
ander een moefte kiefen.

Dierhalven , en om nu op de vierde vra~
ge te antwoorden : Offchoon de quittantie
en de Wiflelbrief in de waarde onderfchey-
den zyn, vermits in den laatften gefegt werdr,
dat defelve contant, en in de eerft-gemelde,
datfe in Wiffelbrieven voldaan zy; noch-
tans kan de compenfatie wel plaats hebben 5
om reedenen, vermits men uyt de waarde
desBriefs wel fiet, dat defelve de waarde van
de quittantie betreft; en in tegendeel de
waarde van de quittantie ook de waarde van
den Wifleibrief; verrits zybeyde op eenen
dag, namentlyk den 10 April s68i, geda-
teert zyn; en dat, nademaal de WifTelbrief
van Jacob, ten voordeele van Alexander, op

- 2o8 Vervolg van de TViJfel-Styl
Ifaac^ op drie Ufo getrokken is, Alexander ook
fyn Handtfchrift op drie Maanden heeft uyt-
gegeven. En, \'t geene noch meer tot ver-
fterkinge van de Corapenfade ftrekt, datfe
in ditgevai wel kan gefchieden; foo behoeven
juyft liiet in de handtfchriftcn en Wiffel-
brieven, die aldus tegens malkander worden
overgelevert, de Datums, Waarde , en
fpreekwyfen geheel gelyk te Zyn } of dat
de inhoudt des Wiflelbriefs met \'t Handt-
fchrift, of die van \'t Handtfchrift met den
Wiffelbrief over een te komt j maar \'t is
genoeg, dat d\'eene den Wiffelbrief, en de
andere \'t Hantfchrift in handen heeft j \'t zj
ook op wat wyfe zich defe Documenten in
handen bevinden. By voorbeeldt: Een koop-
man , op welken cen Wiffelbrief van zooo
Livrés was getrokken, hadde eenhandtfchrift
op een Banquier in handen, \'t welke door
cen ander Négociant ten fynen voordeel
gcëndofleert was, en den Banquier in tegen-
deel den Wiffelbrief, den welken de koop-
man betaalen moet : Soude defe daarom fynen
Wifleibrief niet tegens \'t Handtfchrift kon-
nen compenfeeren, en zy beyde defe fommen,
als even groot zynde, tegens malkander kon-
nen afreekenen ? Ik oordeele van Ja -, waar-
om men het ook onder kooplieden, Virement
des Parties ^Scontro^y of Afreekeninge noemt,
de welke in alle koopfteeden, voornaament-

Uyt dit alles blykt dierhalven ten genoe-
ge, dat de Wiflelbrief, den welken Jacob,
ten voordeele van Alexander , op Ifaac heeft
getrokken, tegens \'t Handtfchrifc van Ale-
pcander feer gevoeglyk heeft können gecom-
peiïfeertj en alfoo door de Crediteuren van
Jgrsnymus moet overgegeven worden.

Daar uyt mogen nu jonge koopluydenlee-
ren, dat zy de Endoffementen der Wiflêl- ^
brieven, die ten haaren behoeve gefchieden,
altydcordentlyklacen invullen, om daar door
te gemaklyker de fwaarigheeden t\'ontgaan,
dewelke over de Endoflèmenten in Blanco
konncB ontfl:aan j ook buyten fchaade en
ïtanfpraak te blyven , en de WiflTel-Ordon-
pantien op te volgen,

ïLDeel O AAN

X. Rechtsgeleerde Antwoordt van Samuel Stryke,
J. C. Geheyme Raadt van den Keurvorfi van
Brandenburg, en eerfte ProfeJJor tot Halle, over
een Wiftel-Vraag. lOj

XI. Beantivoordinge ■ Of een Faéioor of Dienaar,
dewelke een W^fjelbrief heeft getrokken, fynen
Principaal daar dior tot de betaalinge kan verbin-
den} 119

XII. Antwoordt van een andere Faculteit der Ju-
riften, over de Vraag : Of, uyt hoofde van eude,
verfcheurde en gelapte WijJ\'elbrieven, tot Execu-
tie geklaagt kan worden} \'122

XIII. Bewys ^ dat de Exceptie van non numera-
tje pecunia; , omtrent Wi£cJ-faaken geen plaats

heeft ^ doch dat de Gedaagde egter daaromtrent m
Reconventie , met Exceptione DoYi gehoort moet
wurden. 126

XI V. Antwoordt van de Faculteit der Jurißen tot
Leipzig ; gegeven \'m de Maandt van April A®.
1698. op de T^raag : Of een Borge voor een V\'ou-vjs-
perfoon, als defelve geene Koopvrouvje is, en ook
by het trekken van haaren Wtjfelbrief geen Coura-
teur bygehracht heeft, nochta.ns voor defelve foude
moeten betaalen ? 12,9

XV I. Geval,\'\'t Onderfcheydt van Markts Vry-
heit betreffende. 134
X V 11. Ofgetrokkene mfelh rieven., in dewelke
woordt Wiflelbrief niet gevonden werdt, van vol-
komen kracht en vjerkirige zyn, als de rechte lVif~
felbrieven> 13^5
X V111. Hoe verre een Broeder of Vriendt, voor
ßnen gefailleerde^ Broeder in IVi felfaahen aan-
fpraakelyk is ? j

XIX. Of op Piaatfen^ daar geen IViffel-Recht is
ingevoert , nochtans volgens Wifel-Styl kan ge-
handelt worden} 140

X X I. IVanneer reguliere Wiffelbrieven te Leipzig
in de Miffe geprefenteert kmnen worden. 144
-^Xll. Twee Vraagen te London A°. 1702. we-
g^s WiQelbrieven bearazvoJrdt. 146

AXIII. l^erfcheyde Wijfel-gevallen, betreffende
de Compenfatie van Wiffelbrieven tegens Goede^
ren.

XXIV. j^dvys van de Faculteit der Jurißen te
Roftok , betreffende feeker geval van een Wifjel-
i^rief. I j-g

XXV. Fyf Rechtsgeleerde Vraagen en Antwoor-^
den^ betreffende de Acceptatie en Betaalinge dtr
ïVijfelhrieven .yin Bttnco, of per CaJfa ^ tot Venc-
tien. 167

Gepublicecrt op verfcheyde Plaatfen i
Verfümelt en Vertaalt door
ISAAC LE LONG.

Van de Staaten van Bollandt en
Wefl - Frieslandt, betreffende
de Btiytenlandtfche JViJfelbrie^
\'ven^ van dato %7 Afrit Anno
1719.

De Staaten van Hollandt en Weß"
Vnedandt, allen den geenen , die
defen fullen fien of hooren lefen,
Salut, doen te weten : Alfoo de
veranderingen in de Geldtfpecicn , buyten
defe Landen van tydt tot tydt gemaeckt,
mitsgaders de Ordonnantiën ende Regle-
menten , waar by op nieuws geordonneert,
of gepermitteert werdt, de betalinge van
Wiirdbrieven te doen op eenige andere
wyfe , als in contante penningen , bevon-
den werden te ftrecken tot groot nadeel en
belemmeringe van de Commercie. SOO
IST, dat Wy genegen zynde daar inne
foo veel mogelyk te voorfien , tot voorko-
JP\'"ge van difputen en fchade van de Inge-
fetcnen defer Landen , goetgevonden heb-
ben te ordonneren en te ftatueren , foo ais
Wy ordonneren en ftatueren by defen:
Dat van nu voortaan en voor het toeko-
Tweede Dsd, a 2, mende

4 P L A K A A T, van dc
mende alle Wiflelbrieven , binnen defe
Provincie gctrocken of ingetrocken, te be-
talen buytens Landts, fonder onderfcheydt
van Landen of Plaatfen, fullen moeten wer-
den voldaan na de cours cn waarde, als ten
tyde van de treckinge of intreckinge der
felver Wiffelbrieven hier te Lande bekent
is geweefl, dat de Geldtfpecien , daar in-
nc vermeldt, gehadt hebben ter Plaatfe tot
de betalinge gedeftineert; fonder dat de ver-
hooging of verlaging van dc Geldtfpecien,
het zy in de cours of waarde van dien, ter
plaatfe van de gedeftinecrde betalinge door
de publicque authoritcyt, na de treckinge
of intreckinge der Wiffelbrieven , of voor
dc felve, dog buyten weten van den Gever
der waarde, gemaakt, aan den felven Ge-
ver , ofte aan den Houder der Wiflelbrie-
ven eenig nadeel of voordeel fal geven.

Dat insgelyks geene Ordonnantiën of Re-
glementen , waar by eenige andere wyfe
van betalinge werdt geordonneert of ge-
permitteert, als in contante penningen, na
de treckinge of intreckinge der Wiffelbrie-
ven , ofte ook voor de felve , dog buyten
weten van den Gever der waarde ge ema-
neert 5 aan den felven Gever eenig nadeel
fullen toebrengen.

Dat dienvolgens by verhooginge van dc
Geldtfpecien , of by het emaneren van foo-

danige Ordonnantiën ofte Reglementen op
de becalinge , de Houders geen voldoenin-
ge krygende door de Betrockene, van den
inhoudt van de felve Wiffelbrieven op den
voorgemelden voet, van de Treckers of In-
treckers volgens Wiffel-flyl füllen mogen
vorderen reltitutie van de gegevene waarde,
met dc intercffc van dien , jegens vier ten
hondert in het jaar, te rekenen van het ge-
ven van de felve waarde tot de voldoeninge
toe, nevens de koften daar op gevallen i
onder afflag nogtans , van het geene de
Houders ter plaatfe van dc gcdeflineerde
betalingc füllen hebben ontfangen.

Dat by vcrlaginge van dc Geldtfpecien,
het zy in den cours , ofte waarde van dien ,
ter Plaatfe van de gedcftineerde betalingc,
door publicque authoriteyt na de trecking
of intrecking der Wiffelbrieven , of wel te
vooren, dog buyten weten van de Treckers
of Intreckers gemaakt , dc Houders der
Wiffelbrieven gehouden füllen zyn aan de
Treckers ofte Intreckers van de lelve goedt
te doen, al het geene fy meerder hebben
ontfangen, als fy fouden hebben genooten,
by aldien de Wiffelbrieven betaalt waren
op den voet en waarde , welke ten tyde
van de trecking of intrecking hier te Lan-
de bekent geweeft is, dat de Geldtfpecien
ter Plaatfe van de gedeftineerde betaling
a 3 hebben

6 P L A K A A T, van dc
hebben gehadt , met den intereflb ■^\'an het
geen alfoo meerder ontfangen fal zyn , je-
gens vier ten hondert in het jaar , te reke-
nen van den tydt af, dat het felve meerder
by den Houder alfoo ontfangen en genoo-
ten fal wefen.

En dat de Treckers of Intreckers het gee-
ne door de Gevers of Houders van de felve
Wiflelbrieven in dier voegen meerder fal
wefen ontfangen, met den intereflc van dien,
foo wel van den eerften als van de verdere
Gevers of Houders, volgens Wilfelftyl ful-
len mogen vorderen, blyvendé aan de felve
Gevers otte Houders der Wiflelbrieven in
die gevallen de macht, om het felve meer-
der van de verdere of latere Gevers of Hou-
ders te mogen repeteren.

Ende laatftelyk, dat tot bewys hoedanig
en op wat voet de betaling der Wifl\'elbrie-
ven door de Betrockene is gedaan , by ver-
hooging van de Geldtfpecien , ofte by het
emaneren van foodanige Ordonnantiën of
Reglementen op de betaling , de Houders
der Wiflelbrieven fullen mogen volftaanmec
de Verklaring of Advisbrief van hare Cor«
refpondenten , in gevalle het doen van be-
hoorlyk Proteft van hooger handt mogte
werden belet ; ende dac by verlaging der
Geldtfpecien de Treckers of Intreckers ins-
gelyks füllen mogen volftaan met de Ver-
klaring

klaring of Advisbrief van hare Correfpon-
denten; füllende defelve Verklaring of Ad-
visbrief refpedivelyk werden gehouden van
de felve kracht als een wettig Proteft, en
voor volkomen bewys. Ende op dat nie-
mandt hier van eenige ignorantie foude
kunnen pretenderen, foo begeeren Wy, dat
defen alomme gepubliceert en geaffigeert
fal werden daar hec behoorde , en te ge-
fchieden gebruykelyk is. Gedaan in den
Hage, onder het kleyne Zegel van den Lan-
de 5 den feven en twintigften April171p.

1711.

t^Siniifl^ iwtfcficn a^Jff) wffc«®l%f#ttctl5Bur»
■-^^i5crfcf)aft/ tnt\'cmt)Cii iz janusni [aiifcntcttxyii.SafirS
flf()fl(tcnctt®firgcr-Convent, ju SScforbcntng tier ^utiff»
«Mttitta)afft / j^antcls uni) \'335«nbcls / cinc 2Bccf)fct\'£»rt\'imiig
applacidirct roott\'cn : "ilU S. CHatI) ^er 9^ct(!«5cnliig«cit
JU ff^it crad)tct/tmnit fctcfcffcc ju jcbctinanns g[i5tlTcnfc()afft iint*
Notiz gcfangcit / im6 ftd) ittcnianfc juit tcr llns»if|cni)cit ent"
fc^itf&tgctt tciiitc itcc^ mogc I all fo(c()C 2Ccc^fe(<i)r6ming J;ieini4
?"in S5ni(f JU fccforbcrn imt) ju pnblidrcti ; unii wic cin fct»
jpctct ttac^ (£itt()a(t tcifclbcn ft^ ju ac^fcn «iil> Jtt wr(ta[ft)t
Wirt / aljl? foH ouc^ in ()tcftgcit ©crtc^feit )c «n& alleiBC*
Sc tiatritac^ in judicando »ctfa(;rctt wcrSctt 5 imt> fcamit att^
fl«5tt)rttftgc 5fattffi=i{nt) .^anbcIS\'-icute t>a»ott SBsfcttfchaflTt cr.
fangctt tonncn/ fo foil nac^ ^Scrlauf »on DKcnatf^cn a Die
pubJicatibnis , ticfclfcc i;icttiU inttoducirct fc$n unt> bleitcil.
(auttt rtfccr fclffclbc al3 fcfget:

f atieiml iint> Pf)iifc(jlt\'ar ftl)ultig fci;n I aufs fc^fctinigth
bit Notice M gcfc^roffencij ^ccf)|els tcvbcn Sljcifcit
fcl)riftli(^ jtt gcl\'cn / imS fciiicn 3?rtmcii mit Sttic5;cii SSiic^jj^rt.
fccn banitttcr ju fe^dn.

fititltig ordinaire jtBcciie/ in fceiiotl^igtctt ^aflcit fltcr brc5;cbcr
Hicljr Sfficc^ftt\'-SSritfc fcavftbcr 511 gcl-cu; waim ti afccr cin SoU
»fcer fmufcbcr m I ffU bcv ajjci^lcr fi^ufttg fcijn/

NAdemaal in de gehoudene Burgeilijke Vergaderinge den
ziften jAnuary dcfes Jaars i7H.tuJGfchendcn Edl.lUadt
en de Etf-ingefeetene Burgeiye, tot bevordeiinge van den Koop-
handel, Negotie eh Neeringe , een Ordonnantie van Wiffel
beraamt is : Soo heeft de Edl. Raadt noodig geooideelt, op
dat defelve tor \\yetenlchap en kenniffe van een iegelijk mog-
te komen , en niemandt zich met de onweetenheit foud«
konnen noch mogen ontfchuldigen , defe Ordonnantie van
WilTel hiei meede te doen drukken en publicccren: En ge-
lijketï^fe zich een iegelijk na derfelver inhoudt fal weten
te fchikken, en te gedraagen 5 sUoo fal ook in de Vietfchaa-
ren alhier nu en altydt volgens defelve gevonnift worden.
En ten eynde ook de buytenlandfche Kooplieden en Nego-
tianten daarvan kennilTe mogen hebben, foo fal defelye, na
verloop van vier Maanden, te reekenen van den dag dat de-
fe gepubliceert werdt , hier meede in gebruyk gebracht zyai
en blyven. Defe Ordonnantie nu luydt als volgt:

"itt Anneer een Maakelaar en WifTelbrief fluyt, foo fal hy
W t\'elkens en onwrikbaar verpligt zyn, ten Ipoedigften de
>JutiCie van de geflootene Wiflelbrief, aan beyde Partyen
fchriftelijk over te leveren, en fynen naam met twee Jettets
daar onder te voegen.

Een WifTcrDtief geflooten zynde , is de Trekker verplicht
gemeenlijk twee, of des noodig zynde, drie, of meer Wiffel-
brieven daar van te geven : Maat mdien het een SaU, of een
vieerade Wiffelbrief is ,/oo fal de Maakelaar verpligt wefen,
a j fuiks

SBann «itt S25ße<^fcl--25«ef fltft^IofT«» / «n?? tier ©«fccr ni^f
gfcic§ tit valm» btiat)ktl foü gcflcn feine g)crfcn ober ©ötcr/
ctine <Bericl)t(^c erfantnüg/ gfctc^ »on Sem ^"»rtuPrsecore, ,mif
l)te wurctticf)« unti toüigc Saf^hmg / PJ;nc Unterfc^cit\' / wie
fcie Snmma fe? I mit Set pauteflen Exccmion »»erfaJ;rctt »er»
iocn. ♦

<Sitt @e6et trttt tie er^anbefte 2Bec^)fe{-\'25ricfc j« feiner Dif-
pofition fcei; ftc^ fcefjalten / otcc fiber anSere i)rte nac^ eigenem
«Beliehen DO-fen&en y jesc^/ bag fofcfie gegen Jen ^crfttfUtag/
fceni t>r6entli^en ^miff na^ / fottlie» eiijcafliret werben I td fei;
i)ann I fcaf tie Contnhcnteii ftc^ eines anbern »ergli^en / bag
Jtemlicfe ber ©eber gfeic^ diiefte bcn Prima 92Bec{)fe(--$Srief jttf
Acceptation fenben tbde/ fo fcü fcl(^es ber aJiadffer mit in feine
Noiicc notiren/ tinb ber ©efcer beuifelten na^toHimcn.

SBer eingSec^fer-SSrief mtninintt ober acceptitef / wirb bct«
tur^ fefbftfcfjnfbiger Debitor. fcwc(;l alS ber/ fo bas ©elbauf»
gencmtnett unb empfangen

QSJtinn jentrtttb einen \'2Be(^fel »SSrief jt» fe^ nimmt I tmb ge«
Ictef J« scceptiren/ ber fed mit eben cerOSerfcinblicl^teit I a{S
mnn er if;» fcf)on bwrc^* feinellnterfc^rift acceptia:etl;atte/bftra)t
geöaffett / Miib jn 6eja(;fcn fc^tifbig fepn.

^IBirb rttt lemanb ein 2Bfrf)fel\'\'Si;tcf in eigener <perfon jtt »c-
ceptiren gegeben/ tmb tttifÄfeforbern bes Ptsfentanten nic^twieo
fcer junict gefiefert / fcnbern berfefbe ben 2Bed)fcI tifcer
tet; fce{ja(t/ ber tfi baran t>erfcimbcn / itnb fclc^er QSe^fel»
25rief fiir acceptiret|n i;alten / wie benn and) bemjenigen / ber
einmal einen SBec^fcl\'-Sttef acceptiret itic^t mcl;r infeinett
9J}ad)tcn jlc(;ct/ bie Acccpi«ion j»iberniffen/cber ju »nnulli.
ten.

®an an jlemanb cirt2Sec^fc{^25rief fjttr Aeceptition prxfemi-
tcf wirb / ber fcti fc^tilbig fej;n / folgen 5[Bed)fc(--«Brief eigen»
t;anbiB mit Unterfcijreitnnig (eines gjamens / unb fo eS notljig/
attc§ mit S5ei;fe^ung bes Dsti jw acceptirenj wcfltt afcev / ba er

fulks voor \'t fluyten van de Partey aan den Gevei bekende te
maaken, en als de Ge^er daai meede te vreeden is, foo is
het wel.

Wanneer een Wiflelbricf geflooten is, en de Gever betaalt
de waarde niet ten eeiften, foo fal tegen deilelts Perfoon
of Goederen, fonder gerechtelijk Vonnis , terftonat door den
Heere Schout , tot de daadelijk en volle betaahngc, fonder
eenig onderfcheydt, hoe groot de fomrca ook zy, met depa-
laatfte Executie geprocedeeit worden.

Een Gever kan de genegotieerde Wiflelbrieven tot fyn dis-
pofitie by zich houden, of, over andere plaatfen na iyn ey-
gen believen verfenden, mits dat defelve nochtans tegens den
vervaldag, na de tydt die zy ordentlijken te loopen hebben,
ontfangen konnen worden, ten zy , dac Parteyen malkander
anders hadden verftaan, namentlijk dat de Gevet den Prima,
Wifleibrief terftondt direft ter Acceptatie fal fenden, \'t welke
de Maakelaar meede op fyne notitie fal ftellen, en de Gevet
fulks opvolgen.

De geene die eenen Wiflèlbrief aanneemt , of accepteert,
werdt daardoor van felve fchuldige Debiteur, foo wel als de
geene die \'t geldt heeft opgenomen en ontfangen.

Wanneer iemandt een Wiffelbrief aanneemt, en belooft te
accepteeren, foo fal defelve snet even groote verplichting, als
of hy denfelven leets door fyn ondeitcekeninge geaccepteert
hadde, daartoe gehouden, en te betaalen verfchuldigt zijn,
VII.

Wanneer aan iemandt Perfoonlyk een Wifleibrief ter acccp.
tatic werdt overgelevert, en op \'c verfoek van den Prefenteer-
der niet wederom werdt gegeven , maar dat hy den Wiflei-
brief eene nacht by zich houdt, foo is hy daar aan verplicht,
cn defe Wiffelbrief mag als geaccepteert gereekcnt worden j
gelyk ook de geene , die een Wiffelbrief eens heeft geacccp-
tcert , niet meer in fyne macht heeft om de acceptatie te her-
ïoepen, of te vernietigen.

Wanneet iemandt een Wiffelbrsef ter acceptatie weidt gepre-
fenteert , foo fal de felve gehouden zyn fuik een Wiffelbrief
met fyn eygen handt , en d\'onderteekening van fynen naam ;
ook indien het noodig is , met byvoeginge »-an den Datum,
te accepteeren: Doch indien hy afwecfcode was, of in andere

aOttscfcttö »5«/ c^er tit anb<tit gSöttt/feitt ©iencr / cfcet t»eia
«r fccgfrtds 53oümac^t gegcljctt / fclc^e Acceptation in feinem
Slamctt t(;«n/ fcß feiere« inifUnfetf^uifcung fonjcfjlbcg p.trom
cber Mindjmis, fl(s feincS ii(s©ieners ©cwßmarfjtigtcit eigcttctt
Sflamcng / itet^ tuftriSfic^cr Pioduciriing feiner unb jt»(tc Nota-
ihUn ajctoia^t / gcfdie^e« / im& «(«tniin fed bet FdnciptI att
folct)cr Accepiation, afö »arc (tc cigtn(;an&ia wit it)in gcfOan/
ge^aUen I titib j«r »crbintbeii fcan; witrigens / tmb

bcj; Unferlaffimg oHger Formalität feci; kr Acceptation , fbU
folc^er 2Bcrf)f£(>5Stitf/ nidjt acceptirct/ pioteftirctwerten.

^an ctn 20cc^fe(»25rief»ctt ftrcmfcbcit f>rfen fcmmf/tmbmtf
einen ju aeceptiren/ affigniret ifl/ bcrfcfk aber ju accepiiren ftcf)
geweigert I fo mag fcer ®in(;a6cr ben SBct^fel\' Srief alfobafb
prot«ftircn taffcn I tinb il;ni ttcfcjt bem Ptoteft ^iirtitf fcnbett;
juifl er «6er bcmfelbett / fo scceptirctt foil/ ju@cf«llctt 3. 2age
«3«rtett/ fcUi^m fcl^ee (»(;n prscjudicirJtcf) tinb el;ttfc()dblic^f£i;ti/
fcflfern inimiticfll fein «Setfjc ober -^cfi «ac^ bcm i)rte H bfl«
@c!b ausgejaljlet i)l I gejjen »urbc.

SSJait eitt2Bcd)fcf--25rief jii beg5(uä0cficrö eigenen ia|!ett fa«*
trt/feß tr bciwc(^ auc^ fclt»en ju acceptirett fdjulttg fc»;n.

SZBfttt (HI jemanb ein SBce^fel-SSricf jur Acceptation prasfen-
tiret/ tmb »on bcmfetten nic^t acceptirct wirb / Hwg ciit fritter
JU (SI;rctt beä 3fusgei)crs cber \'ndofiectcit / il;it accepiiren / ber
l>antt ^rafft felsiger Acceptation @elbft«@c^«lbi0cr wirb / tinb
J;titflegcn buret) wurcflic^c 3af;liwg itt beö (Siiif;al\'cr6 Jum tritt;
er mug afcer ju niedrer ^8ernjai;rung feines 3lee|tenß / »Dr{;ero
turc^ belt (£inl)rtbcr gefculjrenb ptoteftiren / unb tci; ber Accep-
tation ben Pioteft gcgctt bcncttSScjftijlung ft(| {tcfcrn (atfcn.

Uio latitcub/ atKjier jaljltar einfctiinicn/ fce^j beren Acceptation
Kic^t geinc[bet werben / te^j wemc ber ^iiil;rttcr auf Verfaß»
2:ag I wegen ber 3«l)(u«g (tc^ atlOier anjugeben Ijatc I intiffe»
fctcl)« fce^ (rwiangclenber 3a(;lima I gebfiJ;renb poteftiret wer«
fcCtt.

gevallen, en dcsfelfs Dienaar, of de geene dien hy daaï toe
Volmacht hardt gegeven, wilde denfelven m fynen naame ac-
cepteeien, foo fal fiilks gefchieden, met ondeiteekeningevaa
den eygenen naam, foo wel van den Patroon, of Principaal ,
als van den gevolmachtigden Dienaar , beneftens daadelyke
vertooninge fynet Volmacht , dewelke felts Notaiiaal moet
zyn; en alsdan fal de Principaal aan fuik een acceptatie ge-
honden zyn . als offe eygenhandig door hem geichiedt was|
en verpligt wefen te betaalen ; anderfints, en by nalatigheit
van de voorgemelde formaliteit by de acceptatie, lal fuik eea
WilTelbrief, als niet geaccepteert, geprotefteert worden.

Wanneet cea Wiffelbriet van een vreemde Plaats komt, ca
op iemandt te accepteeien getrokken is, doch defe d\'accepta-
tie weigert, foo vermag de Houder den WilTelbrief terftondt
laten protefteeren , en denfelven beneffens het Proteft te rug
fenden; doch wil hy , ten gevalle van den geenen die de ac-
ceptatie (al doen , drie daagen wachten, fal fulks buyten fiin
prejuditie en fondét fijnen fchaade mogen gefchieden , indien
\'er ondertuflchen gèen Boode of Poft vertrekt, naar de plaatfe
daar *t geldt daar voor betaalt is.

Wanneer een Wibbelbrief tot laften van den Trekker lêlve
is, fal hy nochtans verplicht zyn denfelven meede te accept \\

Wanneet iemandt een Wiffelbrief ter acceptatie is geprefea-
teert, doch door denfelven niet geaccepteert werdt , foo ver-
mag een Derde, tet eere van den Trekker, of de Endofleer-
dets, denfelven accepteeren; dewelke dan in gevolge van de-
le acceptatie felve fchuldenaar werdt , ea in teegendeel dooE
daadelijke betaalinge tot de Rechten van den Houder over-
gaat ; egter moet hy , tot beter bewaaringe van fyn Recht,
alvoorens door den Houder behoorlyk laten protefteeren , ea
ny d\'acceptatie het Proteft tegens dc betaalinge zich laaten
overgeven.

wanneet \'er Wiffelbrieven , ten laften van Vreemdelingen,
m Suht Qi op vfo luydende, alhier te betaalen, aankomen, en
by derfelver acceptatie niet gemeldt is, by wien de Houder

r u^^S®. d« betaalinge alhier fal eyflchen,foo moeten
worden\' ^^ ^^^ betaalinge , behootiijk geprc«cfteet£

jwat an folc^c« XaßCit unmoleftirct fcfeibcit/ «fccr bcnnoc^
tig fe\\)nl «samt bie 2ßCi^fcl\'-5Bricfifaiftc^\'-@}c^t fmUcn/t)ojtt(cm
Dato, bflf (tc I;tct: ongcfonimcit/ ju »cceptircK.

2Brt)1tt ttrt.piima ^Scd&fcl »5Brtef of^ne Indofleraent iccepti-
nt wotitni «ttö bcr anbcrc über britfcanl)cri5 indolHrct foinmf/
foü bet {gittfeafccr bcn gcaccepiirtcit Prima uttb indoflittcn Secun-
da ScTeiti» bcm Accepiantcit ciitf ^Scvfad\'-Xag prstentirm / tinb
«Isbcittt feine gS5c^fcf\'5Sriefc wtcbcr 3« ftd^ ncf;nien ; tcp ober
fcfort ttac^ gm^jfing bcr 25e5a(;run3 aber / fod cin jcbcr ginOa»
fccr bcm 95cja(;{er btc C2Se4)fcl\'-J5ricfc / ts fcp einet .ober meljre.
te I auSJitf^rtnbigcn fc^uJbia fct;n. ©Düte nun aufbeut Intiofle-
ment Ordre uiu|j fijfc^cS nic^t rtu^gelofc^et mvben/ fcit^»

bcm ifl bcrtSinljabct »crhinbcn / «n ftc^ fctfeji / über jemanb
anberS Jtt indoffiren ; (jdtte ev and) £ctn Foiiam in Banco, ij{
4t fct)uföig eine fc^ripft<^c Affignation bafcej) j« gcfcCtt/ ftnv»em

3al)Iurtg prajientiret werben tfl J fuß iein <tnber Indoflement
Sernac^ uidjr guftig I ncc^ bcm Acceptantcn prsejudicirftt^j toc
piseieniation rtfccr I cinctt an Ordie ju jrtöfcn (autenben
^cc^fel/ wann er ncc^f einige Seit ä« (auffen l^atl an Ordre jit
»«(jatibeln/ ober inSSejafjIttng jn gefcen/ oIjnbcnDmmcnfcptt,

Wnt> »Hf fcigöero ju 25ejti(;fung eincö 2Jed&feId jlBoff Difcre-
tioni-ober Reipit Zage im Oetmitd) imbObfeivanz gewefen / fi>
es bat«; atic^ jetn^Sewcnbeit.

ätac^ feinem 35eliet»ett/ tnnerfjalb bm iz. Diktetions > Xagen jit
piottftirett / ober bi$ rtttf bcn jsuofpen / »««tt felHger (ein
@ontt öber ge1l=2ag ift/ bamit jtt warrtnv

^SJann tttt\'2Bec{)fcI\'-2Srteft5crfaüett/tttu|Tm tnbcnDireretions-
Sägett eine« OSc^fd«/ «öc ©onn^ «nb gcfl-\'Zagc mit Berechnet
»etben.

op een Saturdag , of op eenigen andeten van haare Feeftdaa-
gen aankomen, foo füllen de Jooden wel dien dag ongc-
tnoeyt blyven, maat nochtans verplicht zyn, wanneer de Wis-
felbrieven ßcht te betaalen zyn , van dien Datum , toenfe
kier zyn aangekomen, defelve te accepteeren.

Wanneet een Pnma Wiffelbrief ongeendofleett geaccepteert
is, en de Secmid^ of Ten,^ geendoffeeit herwaarts komt, foo
al de Houder den geaccepteerdenen den geëndoïTeer-
fden Secmdn cn Terü* ten rervaldage aan den Acceptant pre-
fenteeren , en alsdan fyne Wiflel-Brieven wederom na zich ne-
men ; doch by of tetftondt tia de ontfangene Betaalinge fal
ieder Houder verplicht zyn , aan den Betaalder de, Wiflel-
brieven , \'t een, of meerder, over te leveren. Indien\'er
nu in \'t Endofiement aan cPOrdn mogte ftaau, moet fulks
niet doorgehaalt worden, maar de Houder is verplicht, het
Endoflement aan zich felve, of aan iemandt anders te ftel-
len ; cn indien hy geen Folio in de Bank mogte hebben, is
hy verpligt een fchriftelijke Aflignatie daaiby tc geven,aan
wien de Wiflelbrief betaalt moet worden.

Wanneer een Wiffelbrief aldus met een ordentliÜc EndoiTc^
ment ter betaalinge geprefenteert is, foo fal vervolgens geca
ander Endoffement meer van waarde 7,yn , noch tot prejudi-
tie van den Acceptant konnen ftrekken j fonder nochtans
te mogen beletten , dat een Wiffelbrief, aan Order te betaalen
luydende, wanneer defelve noch eenigen tydt te loopen heeft,
voor de prefentatie , aan Order mag verhandelt, of in betaa-
linge gegeven worden.

En vermits\'er tot noch toe, tot betaalinge van een Wiffel*
brief, twaalfDifcretie- of Refpyt-daagen in gebtuyk en obfer--
vatie geweeft zyn, foo fal het daarby blyven beiuften.

Wanneet een Wiffelbrief vervallen is, foo ftaat het aan den
Houder viy, na fyn believen binnen de twaalf Refpyt-daagen
te mogen Protefteeren , of tot op den twaalfden dag, indien
detelve geen Son-of Feeft-dag is, daar meede te wachten.

Wanneet een Wiffelbrief vervallen is, moeten in dcRefpvt-
daagen van een Wiffelbiief, alk Son- cn Feeft-daagen meede
£ereekent worden,

(£tf mug aucö ff«« Pfoteft noc^ ter @ontteit:.lInfct:9aK3/ wie
«H^ an @onn=iutI> Scfl\'Xrtgett gtuiadjtf wcrtctt; «nb fadö fel»
^c« flefc^cfjcit/ föllin fotfjattc Ptotaöc för «nsuftis / «nb afö ntc^f
8cfcècï;eii/ gcrec^nct wcrbm.

«ZBatttt 2Bccf)rct>S8nefc/ fo a dito, cb« auf gfwiffcjcit lm*
ttal ertï tlftdj) SSctfaO\'Ittg tittfominctt / fc(cf)e (latcn »cn bcit
Difcteiions Xagci»/ n}d)t w(ï)t I öIS waS !tc bcriJïbmmg nac^)/
»flun feffcige a« Seit »Sten r;iiSt gewtfcn / nocü) (;a(>e)t
wuïten.

3Cffc unb jctie SBêd^fel\'SSrlcfc / fo auf ajlonctfeit öbee Ufo tj««
SOlonfttcn (anten/ tctagctt na^ bcmeaicnbcr «uf jtffcmXagttnl)
Ditutn.

2Battttcin QBcc|fcI\'-25ïicf «ws 2cii{fc{)fatti> mtf Ufo MHtt
■fectftcfjcf ftcf) 14. Jlagc / tinb Wirb fccr AcceptJtions - ^ag
mit gcrcc^ncti fotlte cr Umttnl wtrb bcrtag nac^

3f(lc2öc(^!fcf / fö auf medio Menfe (autctt / fOÖCtt bttrc^gC"
Ijenbö auf bctt ly. ïag DcrfaHcn gcrec^ittf wecbctt / t$ I;atie bcir
COïonat mcï;r cbct «icniger Zage.

2Bcc^fet\'\'5Srieffc in Banco fo atiff ultimo Dtcembr. ebcr <t»
«tgt Xage tor bcnifclfccn »crfaflctt I follcn »or ©^licffung bcr
Banco t>cia()(ct wcrbcn/ cfjnc nscftcrc Difctetions-Xagc jugctttcf«
fctt l utjb toaS «m crflcn ^erctcfsXag nac^ ultimo Deccmbris
0ctt)5f;ntt^cr B»nco-@(^licfT«n3 fcittê noc§ nic^f i)atl

(Sitt gEBcc^fcI\'SSricff fo fcci; gcfc^tofTcner Bioco wrfaffcn I
ttftd) QïCtcbcrctófnung i>er Banco nï(iit mcl;r Difcretion» xdgs jit
gcnicffcn/ alë noc^ ufcrig fc^n wurbctt / wann bic Banco offctt
gcmtfcn/ ausgcnommctt / bic am i. i. ober sten Jmuati ter*
fatten/ berenScj«t;lUttg / wann ftc am sten ^HSerctc^Xag nacö
(gróffmmg bcr Banco nUf)t gcfmibm/ protcftirct

Geen Proteft moet ook na Sonnen-ondergang, noch oofc
op Son- Of Feeftdagen gefchieden } en indien het gebeurde *
fullen foodaanige Proteflen ran geendcr waarde j en als niec
gedaan, gereekent worden.

Wanneer Wiflèlbrievcn , hciudende na data , of op éett ßeke-
rcH tydt te betaalen, eerft na den Vervaldag aankomen, defel-
ve genieten van de Refpyt-daagen niets meer , als het geene:
zy volgens order,indien fc te rechter tydt waren hiei geweeft^
noch fouden genietenj

Alle en een ïegelijke Wiflelbrief, houdende op MAmden, of
op vfo van Mnanden te betaalen, vervallen volgens den Alma-
nak op denfelven dag en Datum<

AVanneeréen Wifrélbrief n^tDuytfchlöndt öpVfö geftelt ïs,fooi
werdt daar door veertien daagen net, ficht verftaan , en de dag dei
Acceptatie werdt meedè gereekent; maar is defelve na ficht ge-
ftelt, foo werdt de dag na de Acceptatie voor den eetften gc-
rcekent»

Alle Wiflelbrieven, houdende!» \'t midden der MnAndt le fce-
taalen, fullen doorgaans gereekent worden op den vyftienden
Dag re vervallen , \'t zy dat de Maandt mecï of mißdet daa^
gen heeft.

WiiTelkieven In Banu te betaalen , dewelke op ultimo Dr-
ttmkf, of eenige daagen voor denfelven vervallen, fullen voot
£ fluyten van de Bank betaalt worden , fonder verder Refpyt-
daagen te genieten; en de geene die op den eerften werk-dag
na \'t gewoonlijke fluyten der Bank van ultima December niet vol-
aaau is,fal alsdan geprotefteert worden.

Eetiwifl-elbrkf , dewelke geduurende dat de Bank gefiooteffl
\' Jft vervallen, geniét na \'t openen van de Bank gee-

j-of 3den Janmry vervallen, dewelke bevondét*
r^K ^ k ^ werk-dag na \'t openen van de Bank

2Brtntt ein QSJt^rff\'^ri\'fF "»f prsftntirct wirb / «nfe
«ictjt gleid) angcnommctt rcuvbe / fcfc^cö «6« nrtctgci>cn&ä ge*
fd[)tf)Ctt/ füll bin Accp«t»tion »Ott fcct« «ttcrt Piasfenutious Sag
flugeireti&mt »«bc«.

titt 2Bc^fct\'®rttff tJCtfrtUcn/ tmb tiöc^ Scttii.X<tgcit
er|t ttsövSc pjoteftirct werben / fo (jat ber @in(;abct bamit fein
2ficc|t unb 3(rtfptuc^ an bcm Ptincipa 3titfnel;)net unb indoflen-
tcn vcrtofjren / «nb jtc^) aHein an ben Accspimten galten:
gicfe afcer am ii. 2age cin @onn»obcr gep^Xag ein/ ba (eiij
Proseft foü gcmae^ef »erben/ fo mujle «e t)oirl;cro gcfc^efjen.

Olßann fcet; einem gäJe^fef ein ober «Jt()s3\'lc6ett\'Addreficngää
gckn TOCrbcn/ foß ber ®tn()at)er/ fce»; cnnangctnber Acceptaüoa
cbet 2Scja()fung/ anc^ jtiglcic^ fflrf)« Addteflen pfotefti-
ren/ fo ferne fte btc Accepsation ober ^eja()lini3 weigerfcn / tv>ie
benn ber \'Jitisgcber beS 9EBcci)fcIö «II fofc^e Pioteft UnJojJcn oi;n»
wcigerHc^) j« feeaafjlen/ fdjttibig fe^n fcü.

Sßann Jcmanb ®elb anfgcncmnien / am fcejlimmtett örfe a»
ficr bec barauf gegebene Sßcc^fet\'SSrief nicf)t accepiiret »iirb /
unb mit Ptoteft junlcfc tommt / ba er feine 3ett jnr 3a(;{ttng
jneör ufcrtg ()«tte / fo ift ber 2(itfncf;met: in cominenti oljne ^Serjug
i>te SSejaWiing jh tf;nn fc^ufbig s be»; beren Semangefting aUti
foü tnit ber patiteftcn Execmioe, wk obc« im btitfcn Anicul
«ntf;a((en/ »erfaljrctt werben ; wofertt fclbiger SBec^fehSSricf
ober noc^ ju fatiflen (;affe/ «nb ber Tuhent wollte gegen ^Bcr«
fall-Xage nocf) anbcre Ordre jur^djttjng fletten/ fo tfl bergin^
^abct/ gegen fuffilante Caution j fofc^es f<i)ulbtg «njimcijmen»

SBcinn auc^ fon ©panien unb ^otttigaö / obct anbern ör®
teuf PrßteftMt »on nic&t accepti\'fcn\'Jä5c<|feIit ctitfommen/ fai(t
^er^tuägeber folc^cr cffic^fel»25ricffc fc^ttfbtg / in coctinenti
imb ci;ne gering/ gitugfatnc «Stlrgen ober ^fanbe / i>m
Creditoii bts bcij fofgcnbcn ^ofien baö Proteft ^on nic^t
lung mit bcm SEBcctifct SJrief tomntcn tonnenywegcnj^atttJifiitfjfS/
IMoftcn tittb ©djabens / QScrjtc^crung jtt geben/bc» gleidjmaffi»
ger paiateften Exfcution. tu SSetbktbiuJgS\'gftH I tt)k «be» ins
dritte» Anicul uesvbiict

Wanneer een Wiffelbrief, Op ficht houdende , gprefenteert,
en niet terftondt ge.iccepreert werdt , maar dat hét eerft na-
derhandt gefchiedt, foo lal d\'Acceptatie van den eerften dag
der prefentatie af aan gérekettt worden,

Wanneer een Wiffelbrief vervallen is , en na de twaalf
(Refpyt-) daagen eerft mogte geprotefteert worden, foo heeft
de Houder dair meede fyn Rechr en tyfch op den Principaa-
len Trekker en d\'Endoflanten veilooren, etv moet zich alleen
aan den Acceptant houden : Doch indien de twaalfde dag een
Son- of Feeft-dag wsts , op welken geen Proteft mag gedaan
worden, foo foude hét alvoorens moeten gelchieden,

Wanneer by een Wiffelbrief een of meerder by- AddrefTec
gegeven worden, foo moet de Houder, by gebrek van Accep-
tatie of Betaalinge , ook té gelijk tegens defe Addreffen pror-
tefteerén , indien zy de Acceptatie of Betaalinge weigerdén ;
én fal alsdan de Trekker dés Wiffelbriefs verplicht zyn, alle
foodaanige Proteft-Onkoften fonder weigeringe te bctaalén.

Wanneer iemandt geldt heeft oipgenomen, doch de Wïffél=
brief daar voor verleent , ter beftemder plaatfe niet geaccep-
teert weidt, maar met Proteft te rug keert j als \'er tot de be-
taalinge geen tydt meer overfchiet 5 foo is de Trekker ter-
ftondt. en fonder uytftel verplicht de betaalinge te doen;doch
by gebrek daarvan, fal met de paiaatfte Exécntie, gelijk hier-
vooren in het derài ■yirtyl^t is gemeldt, voortgegaari worden j
maar indien defe Wiffelbrief noch te loopen hadde , én de trek-
ker wilde tegens den Vervaldag noch andere Order tot dé be-
taalinge ftellen , foo is de Houder verplicht fulks tegens fuf-
fifante Borgtocht aan te nemen.

Wanneer ook uyt Spanjsn- of Portugal, of van andere plaat-
fen, Ptoteften van ongeaccepteerde Wiffelbrieven aankomen,
loo is de Trekker van foodaanige Wiffelbrieven verplicht aan
oen Crediteur, terftondt en fonder uytftel, door voldoende
Borgen of Onderpanden verfeekeringe te geven , tot dat de
Tir Ffu - Z®*^ Proteft van mn betaalinge benefFens den

l J Können aankomen, voor Capitaal, Onkoften effl
Schaadens ; op een gelykmaatige paraatfte Executie, en op
delelve wyfe als hier vooren in \'t dirie Unyhil is geordon-
neert,

fctl nteiurtttî» cintgeit ÇSBîc^irel\'Sïleff HiaijUni cfjicttiiib k«
tèx ôcïftifeê fcctagst unî> vierfatlen: SJamt ta c5 ftc^ fccgefcc/ tag
icxfdbel an wcIc^é» bte «»cjaljhing tot 55erfatl-.3rtt gcfd)c(;cn/
immiftcffl- f>Uitte I auff feieren Çall ijl Tctljattc aSejaljhing jHut
£nacf)t()etl «iiï @cfa(;r Ccflen/ t« tm SiScf^fcl »er itt Seit bc
jal;Ut !)«(.

<3ïSar)t eftt fcîÈ|î atiägtacbcnct / ctcr acceptiifcr ^Bcc^fcf»
Jgrieff/ jtt rcc^têt \'Scrfatl\'-Scit nicÇt bejahtet «5iït> / |lc()ct fcem
ßinhabcr beâîSîcc^fcIs frsp / tiac^ gcljorigci; Ptotcftirwig fcinm
R gr fs a« Ccnicnigttt Indoffcntctt ju ntljineny fccç wcldjcn eir
»cniicpntt fcinc piomptfïcSaOIung Ju erlangen/ nuî) »an» mefj»
terc terfelben fe?» I fölgUc^ «n anserc / Mg" attjf »tn ^dtsgcfcers
t$ Hcibct «ter ter Accepi»nt ntc^)t« î)e|iott)cmget tafâr 0cï;afte«/
iinï) in tes ®inl;a(jcrë Selicfcett / felben crfl mt l^ernac^ onju*
gteilftn/ imt tJcifcen 3(ttôgeber/AceeptiDt unï> Indeflentcit allî

{tutÇ rttiff einen 25Bcc^fcf>SSrieff am SBerfaC^îage / fcîe
Reifte oter einli)ei{ beffitn mtr bejafcfet würbe/ fo jfî berSin»
l;abcr fc^iilbig/ fc(c^eëanj«nc!;nien/it>ann et Éeine exprcfle Con-
fia Oidrc I)at / von ï>cm Reft aber niug" er aIôSant» piotefliren/
Ùn6 ttic «bon im 3». Ait. gcmelbet/ wrfoïjun.

®fej<çerwctfê I »ôttn ^et 3ie(;et I Acceptant tm^ Indoflênit
inögcfamf / oper einer von t(;nen ftiliren fcUte / (;at itt (ïtnija»
ter feine SScjatjItin« ju fttc^en/ »ann gebji()rcnb proteftiret rocr.
fcen/ fcej> tuenie ber übrigen cr wiß/ «nb »on einem ober anber«
^u em)?fangcii/ fo bici alâ cr bcemwncn «an/biö er bie Sßergn«*
gting m 2Bcd^fcls/ mit Rccambio unb UnÉojlcn / »«fltomtneii
€ri;aïfcn l;af.

mag attc^ berjentgc / î>er bie Summ» ober Pfenninge / ff
in bcm 933ed)fcl ern)«()iict/ atiägcjatflct (jat/ ba foîc^cr ®ect)fel
cJjnc Ordre gcfautct I alö .Çerj bcs 2Bccl)fefö / bie barinn be.
griffcnc Commiffion re intégra ttjïbernifen / ober toibcrrtiffcit
lafTcti / butdf) benfcrbcn ber ben gScf^fcf gcfc^rieben / ef;e «n5>
®ct?or bcr Aeceptaw feieren bcjaljfet i e« «?flïf bann/ berje»

Kicmandt fal een Wiffelbrief betaalen, alvoorens defelve
vcrfcheenen en vervallen is: Want indien liet gebeurde, dat
de geene , aan welken dc betaalinge voor den veryal-tydt
gefchiedt is, ondertuffchen failleerde, aUdan is cen foodaa-
nige betaalinge tot nadeel en op r^« van den geenen , die
den Wiffelbrief vw de (verval-) tydt betaalt keeft.

Wünneet een Wiffelbrief, door iemandt op zich felve getrok-
ken, of geaccepteert, te rechter verval-tydt niet betaalt werdtjfoo
ftaat het aan den Houder des Wiffelbriefs vry, behoorlijk gepro-
tefteert hebbende , fyn regres by die Eiidoffanten te foeken,
by de welke hy oordeelt het promtfte- fyn betaalinge tc
erlangen, en als\'er meerder zyn, vervolgens by andeiè, tot
op den Trekker ; nochtans blyft de Acceptant evenwel daar
voor aanfpraakelijk, en \'t ftaat in \'t believen van den Hou-
der, denfelven \'t eerfte, of daar na aan te taftcn ; en blyven
de Trekker, de Acceptant en de.Endoffanten, alle en een ie-
gelijk in \'t byfonder, tot de volle betaalinge toe, daat voor aan-
Ï^raakelijk,

Indien \'er op een Wiffelbrief, ten verval-dage, flechts de
helft , of een gedeelte daat van betaalt wierdt , foo is de
Houder verplicht fulks aan te nemen, indien hy geen exptéffc
contra ordre he\'eft 5 doch van het overige moet hy alsdan
protefteeien, en zich gedraagen, gelijk hier vooren XXXII,
gefegt IS,

Insgelijk» , wanneer de Trekker , Acceptant en Endoffant
gefamentlijk, of een van haat mogte failleeren, foo kan de
Houder , behoorlijk geprotefteert hebbende, fyn betaalinge
foeken by wien hy van de overige wil, en van den eenen of
van den anderen ontfangen foo veel als hy kan ktygen, tot
«at hy de betaalinge van den Wiffelbrief, met de Her-Wiffd
en Onkoftcn , volkomen gekteegen heeft.

«tgê/ Ätt welchen ïcr 93îc(^fct jit fccja&lcn gcïrttigct/êdn
tet Mandamius «bet SSefe(;lôI)rtbcr ©cnbcirs tes
«SrUfcs/ fontxrö cntwcïcr bicfclfce Pfenninge tl;m gcïjçrtg »a»
tm/ Mt»î> et fcfî? bcm SBcd^fcl / Advis tintSgcfeï^l bctcmuu»
^àtte/ in rem fuam, Hnïi jn fctncm fetfcji eigenen Slnf^en / bie
l>arin Gegriffene Summa ju empfangen ; c&er and) fonfl er fiie
Éen @en&er att EfFeftcn gegen Traites tinb berglctct)cn / tii be=>
«ielgficf)em ware / alö in weMjcn gaßen / eijnc

ÇOBann einer einig ©cfó per SCeç^feï «n eiJim anïfïtt «er tU
brüten giîed^nttng gifct I «nb ten Q5Bec^r«l «n ftc^i fctfcft ober
Ordre ^eßen (äffet / ter wirb / »erntêge feincö Indoffemems,
^ep eräwgenbem FaUiflemcnis, jwar mit Debitor, jebcc^ nicfit
feinem Piincipaü. ee ware er bmfeîbm bafiirdelCie-

2ßrt»tt fcmanböon cineni anbern eittig @clî> nimmt/ mafth
tigcö per 2Bedf)feI auff ber §rttn#irfer--ictpjiger--ober anbertt
SOîcffcn tpieber ju jaHe» 7 ber ifi fc^ulbig / bcm (Bebet
«inen (Schein unter feiner .Çanb jtt geben I barinnen er befcn»
«et / bag er bas ©elb empfangen ïjabe I «nb i» rcc{)ter gcft bte
5®ecf)feJ--a5riefc bafur (icfern wofle / ba bann / bei; ermanglen»
l»cm 22Bf(^|fel / ein fofc^er (Schein gnug fci;n foß I baS SSec^fcï»
ttec^t gegeit ben 3îeï;mer ju exercircn I «nb be>;m ^mn Ptae-
toie bte paratcfte Execution , tote obc» Art. 3. »erorbnct / Jt;

^amt 5Sc4)fef*^BlFicfFe auff btc granif fHrteV\'iti)?iigcr-.3(latittt=
fcurger » tînt) atibcre DJîeffcn tinb 3at)v--a)iärcttc / aßfjier ver=
negotiiret werben / ntù£J ber gin()abcr/ fcet; erniangtentcr Ac-
ceptation ober g5cial;(tihg / nad) jcbcë fel tiger £>rte» «blicken
Çâîcc^fcl5@ficî / ft^ Kgulircn / bas Proteft über non Accepta-
lion Ober ermangrcnbcr gafjhmg/ in rechter Jeit fccfegen laffen/
«nb anfjero fcnben ; würbe aber er folc^es in gcfjotiger gcit »er»
(aumen/ Jjat er feine Aftion gegen bcn Principal 5(uffiie^uicr ba»
iiiit wi:fc(;ren/ a»b inti§ ft^ an bcn Acceptanten f;altcn.

Sßantt «in 2Bccî)fet=\'3îticff gcprotefliret/m«g ber 9îe()mcrfcj»
StCtt tiâmm S2öcc^fel»55rieff îlicÇt ger hoaot di Lftiera accepti-

r«

taalt; ten ware dan, dat de geene, in wiens handen defel-
ve om te betaalen komt, niet flechts een Mandat arms oi Com-
mifßomru van den fender des WiflHbriefs was, maai dat de
feive Penningen hem toebehoorden, en hy beneffens den Wif-
felbrief , Advys cn Bevel hadde gekreegen , als fyn eygen
faak , en tot fyn eygen voordeel , de daar m begteepenc
fomma te ontfangen; of dat hy anderfints voor den Sender
aan EiFeften, tegens Trattes en diergelnken, bewysbaar m\'t
verfchot was; als in welke gevallen, buyten meede toeftem-
minge van den Houder, de herroepinge geen plaats fal heb-
ben.

Wanneer iemandt eenig geldt fer Wiflel, aan eenen ande-
ren, voor reekeninge van een derden geeft, en den Wiflelbrief
aan zich felve of order Iaat ftellen ; foo wetdt defelve, vol-
gens fyn Endoflement, in gevalle van fallifiment, wel mee-
de Debiteur , doch niet aan fynen Principaal , ten ware dan
dat hy aangenomen hadde voor denferven Dd Crederc te
ftaan.

Wanneer iemandt van eenen anderen eenig geldt opneemt,
om het felve per Wiffel op de Frmkforter- Leypz,iger- of andere
Mißen wederom te betaalen; defelve is verplicht aan den Ge-
ver een fchriftelijke Quittantie van fyne handt te geven, daarin
hy bekendt het geldt ontfangen te hebben, en te rechter
tydt de Wifl\'elbrieven daarvoor te fullen leveren; füllende als-
dan, by gebrek van de Wiflelbrieven, fuik een Quittantie ge-
noeg zyn, om \'t Wiffel-Recht tegens den Trekleer te vervol-
gen , en by den Heere Schout de paraatfte Executie te erlan-
gen ; gelijk hiervooren ^rt. III, is geordonneert.

Wanneer alhier Wiflelbrieven, op de Frankjorter - LeypzJier-
Nanmhurger- en andere Mijfen en Jaarmarkten vernegotieert wor-
den , foo moet de Houder , by gebrek van Acceptatie of Be-
taalinge, zich reguleeren na de V/ifTel-ftyl, dewelke op ieder

f fPlaatlen gebruyklijk is, \'c Proteft van «0« Acceptatie
ot by gebrek van Betaalinge, te rechter tydt laten beforgen,
en herwaarts fenden : Doch indien hy fulks te behoorlijker
tydt mogte verfuymen , foo heeft hy fyne Aftie tegens den
ymcipaaleu Trekker daar meede veilooren, en moet zich aas.
den Acceptant houden.

Waaneer een Wiffelbrief geprotefteert is, foo mag de Trek-
ker lynen eygenen Wiflelbrief niet p^r hmor diLettera, oiter

ïCtt I fcttScrtt inug / nad^ 3(nlcitutt0 An. ii. uni\' feep SSçemeç.
feung Arc j. ftituiittr p»r«eftc» Execution , einen «ntern Ac-
ceptîBtcn ttac^) Scrgnflgcii (îcûcij / ober luffifante îSctftc^crtms
atbttt.

wegett Réombio nic^t mef;r / alS ber redite 25Bef^fel»Cours à
diittu» îurfict/ ebcr «it l^aifc proCeoto per SOîonat/ tiac^SSe*
Üefcen ie« (£in()akrs / ne6|i FioviCon «iib courtage, Proteft-
llttfope« «nb 5Brie(f=Port, »en einem SSrieff i;in/«nbeincin()cr/
«nb joeiter nichts md;r fcerec^ttct »erbe«; te war« bann crweig»
îi^l baf bc^\'wcgen mc^t 55rlcfr»FoK »erurfad^et werben.

QBctitt icîeptirfeSBet^rcf-\'Qîricffc uerfaCen/ «nb fein ric^ftgcS
IndofTement wrf;anben/fofl nacî) terfïoffcnen Décrétions-Xâgen/
fcer Sinfjafcer btö 2ßC£^feIö (ufSfmte Cmtion leifie»/ (wofern er
iefïeitgafjlttnatJtriangcObaô indoDTement in einer gewifTenoI;n=\'
»erlangten gelt riel^tig jti Hefcrit / wcrauff bann ber Acccpunt
awcÇ f^wlbia fepn (eût att fccjar;Ien.

SBaîttt eitt acceptirtfr QQSc^fef\'SBrlef »erfoJjren wirb/«nb beç
Aceept«nt ber @c|«rb gefîànbig ober ftfcerwiefen ift / tfeifcet ge»
gen bcnfelbett baô2Bect)feï.2ftec^f in wllen îffiûrbett/ «nb tjî çt
fc^ttlbig ben JSelawff bce 2Bec^fe(s j« ijejal^lcn i jcbpdft gegen ci»
ttc (uffifime Caution , ba^\' bcr Frzfentant ben Acceptmtcn in ci»
«ter 6ettttr;mfc« grifî / eine j« atecJjt\'beftattbigc Mortification,
een km Trahentcn nnb indofltntcn ju vcrfc^affen tinb einättlie«
fern/ öticf) fonft/ wegen bcs verlol;rncn SBct^fcla/ i(;n^cft»ii»?>
^e^ab^Icf ÎM f;altcn/ fd^itlbig fc»;n woflc.

ÇBrttttt fcntrtttb bag®clb »cn einemDcrfaßcnMt233ec^fcf\'5Brief
«i^t auf SSerfaÖ\'-Zag afeforbert / itnb inbeffen eine îBcranbe»
tuttg in gefcigem iaufc be3 @c(bcS gcfc^e()c/fb ifî ber ßinljafcer
fc^ulbig/ bic S5ejai)fimg in fcfc^em äßertf^ bc« anjiinei;»
jnctt/ wie te Arn «Serfna»î«ôe im ®ange gewcfen.

.2ßan« 2Betl)feI=g5rief« ««ff Coûtant-©efb faiifcn / fo ß(kn
fclbe/ fo lang feine 23cr«nber«g in gebigem Ja«|fc »orgci^et/ itt
couiiatcn «nb g<Mtg6«ren»®elbc l>e|al)ltt werben, ^ebpcö

den Brief accepteeten, tnaar hy moet, volgens Aanleydin-
ge van ^rt. XI. en op peene van de paiaatfte Executie Mn. lil.
geftatueeit , een andeten Acceptant tot genoegen flellen, of
lufEfante verfeekeringe geven^ ^

Wanneet een WilTelbrief met Koieft te nig ^"t, foo fal
Voot Her-Wiffel nier meer, ais dea rechten Wilfef cours direft
te ruK is, of een half Per cent \'s Maandts , na believen van
den Houder, bene{fens Provifie en Courtagie , Proteft-Onkof-
ten ea Briefporten, voor een Brief heen , en een te rug, en
niets meer in reekeninge gebracht worden; tea ware dan,dat
hy bewyfen konde daat over meetdei Briefporten veroorfaakt
IC hebbén.

Wanneer geacccpteerde Wiflelbrieven vervallen , en met
geen behoorlijk Endoffement voorfien zyn, foo fal, na ver-
loop van de Refpyt-daagen , de Houder van den Wilfelbrief
fuffifante Cautie ftellen , (indien hy de betaalinge daar.van
begeert;) om het Endoflement binnen een feekere onver-
lengde Tydt behoorlyk te leveren ; daar op de Acceptant dan
cpk verplicht fal zyn te betaalen,

Wanneer een geaccepteerde Wiffelbrief verlooren werdt, e«
de Acceptant de fchuldt bekendt , of daarvan overtnygt is ,
foo blyft het WifTel-Recht tegens hem in fyn volle kracht,
cn hy is verfchuldigt het beloop van den WilTelbrief te betaa-
len; egter tegens een fuffifante Cautie, dat de Prefentant ver-
plicht fal zyn , aan den Acceptant binnen een bepaalden tydt
eene in Rechten beftaanbaare Mortificatie van den Trekker,
cn de Endoflanten tebeforgen, en ovei te leveren, ook anderfints
wegens den vCElooiene WifTelbrief hem koft- en fch^adcioos
te houden.

.Wanneet iemandt \'c geldt van een vervallene Wiflelbrief
nier ten vervaldage opeyfcht , en ondertufTchen omtrent den
poLirs van hec gangbaare Geldt eenige veranderingekomt, foo
IS de Houder verplicht , de betaalinge in fuik eene waardyc
van h Geldt aan te nemen , als het ten vervaldage is gang-
baar geweeft.

lullen deielve, foo lang\'er peene veranderinge in den gang-
baare» coms voorvalt, in hct tegenwoordige Coûtant cn gang-

«(jne ©c^ittinge «nï» gctingcte 3!Jîûnëe / ««c^ foü eine Quititiig
öuff bcm 2!Bcd&f«{/ taf ïte 3a(;fn«a g(f<|(ï;fn/ gefcçet wcmn.

^Battit tin Acceptant cincs 3BccE)fefS ju fillircu ^ommt / ijl
ïitï <£in(;aber / «b ffi^on m «Bcc^fcf iwc^ nic^t »crtatlm / ju
proteftiïcn fd)U{btg / fo bafb ii;itt fo{c£)CÔ EalliflemcM wiffcrtb
wirb/ uttb fo^cn Proteft jitruct ju fenben/ ober nacl) DJlaaSgc»
(bungbes 31. Art. bei; bem indoflenten ftc^ bannt anjumclben/
«m awfißerfaü-Seit feinen Regreis ju i;aben ; «nb foUen 5tuS»
gebet ttnb indoflmten/ nacf) SWaaßgebttng obigen 31-Art. fcijul«
i)tg fet;n/ œann ber ®iHl;aber seé^ee^fefs es verlanget/ fofort
cntwebecmit R»bjitirtmg ber Interefle ju eint)alb tno O nto per
9)lonat ben QOBe^fcl ttcb|t Pioteft-Kotten / baar }ti bcjaljlen/ o»
ïier fur richtige 3a(;l«ttgaitff\'3erfall\'\'3ettgnugfameSßerftc&cn(ti3
iu leiflen,

«Bann jemanb mit 5Sec()fe[n tejogen würbe / imb terfelbe
()atfc2ßaaKn ober anbere Eftectcntonbem^tusgebcrinj^anben/
îier mugjttiar bei; eraugenben Coacuis, wann ein Manda-um
Arreftatorinm affiglret/ feiere Effecten fceçm @erid|te mit anjei»
gctt/ er fceljaft aber baran I in vim hypothees fpecialis , bic
Triorität »orallen anbern Crediteren/ «n» pc^ bavatiS bcjal)let
3tt mae()ett / tinb giebet nur ben nbrtgen Creditorcn bcn Uber*
Reft f;erfl«St

jemanb mit falfc^cn ^SBeetifefn jutl;ttn gef^nbt ptt< / ober
jnutljwtlltg filliite / unb fie^ an anbern irrten mit bem abge»
tragenen ®elbe «ieberfei^c / fo foß wiber btnfdben / als in Ut
«euen Fallifen-iJrbnung ftatuiret/ »erfal^ren werben.

btefer »orbefc^riebencn ïïBecJjfef-örbmmg tmb ^Bed^fel«
tHe^t nun / fcücn nic^t allein aüe j?aujf\'-unb .Çanbcls = Seute/
fonbern aue^ alle btejentge ftd) ju rid^ten fc^ulbig fcpn / welche
!)ei; alll^tcï ausgegebenen/acceptiitcn unb indoffirten 28ec^fel=>
SSriffen / als Creditot«» ober Debiiorci interefliret (tnb / fte
mógen fevn w« welchem ^rte/ ©tanbe ober Condition (te wol»

baare Geldt betaalt worden : Egter boyten Schellingen , eix
kleynder Geldt; ook (al\'er een Qiiittantie op den Wiffelbrief
geftelt worden, dat de betaalinge gefchiedt is.

len, foo is de Houder verpliclit te protefteren , of Ichoon de
Wiffelbiiet noch niet vervallen is, too haaft hy van t fallifi-
ment kenniffe krygt, en het Proteft te rug te fenden, of vol-
gens bepaalinge van ^rt.XXXU. zich by den Endoffantdaar
meede aan te geven , om op de vervaltydt fyu Regres te
hebben ; en fullen de Ttekker en Endoffamen, volgens be-
paalinge van \'t voorgemelde ^rt. XXXII. verfchuldigt zyn,
wanneer het de Houder van den Wiffelbrief begeert, den
Wiffelbrief terftondt metRabat van d\'linteffe, tegens een half
percent \'s Maandts , beneffens de Proteft koften in gereedt
geldt te betaalen , of voor goede betaalinge ten vervaldage
Voldoende verfeekeringe te geven.

Wanneer iemandt met Wiffelbrieven betrokken wierdt, en
hy hadde Goederen of andere Effecten van den Trekker in
Jianden ; foo is hy wel vetpHcht, by een voorvallenöt Con-
cours , wanneer eén Mandement van Arieft geafïigeert werdt,
foodaanige Effeften aan\'tGerecht bekendt te maaken,maar
houdt nochtans op defelve in kracht van een byfonder ver-
bandt , de praeferentie boven alle audere Crediteuren , om
zich uyt defelve betaalt te maaken , en hy geeft aau d\'ovc-
rige Crediteuren flechts \'t overfchot te rug.

Wanneer iemandt aan valfche Wiffelbrieven handtdaadig
was geweeft, of moedtwilleas gefailleert zynde,elders anders
met het ontvreenjde Geldt zich ter neer ging fetten ; foo
fal tegens fuik eenen gehandelt worden , gelijk in de Nieu-
we Ordonnantie der Gefailleerde betaamt is.

^Igens defe hier vooren befchrevene Ordonnantie van
Wifiel en Wiffel-Recht nu, lullen vcottaan , niet alleen alle
Koopheden en Negotianten gehouden zyn zich te regulee-
ren, maar ook alle de geene, dewelke by eenige alhier ge-
trokkene, geaccepteerde en ge-endoüeerde Wiffelbiieven, als
Crediteurs of Debiteurs geintreffeett zyn , van wat Plaats,
St^ndt of conditie defelve ook mogtea zyn; fonder dat haat

Itti; tinb fi>0 |tt trtgcgcii (cint 3tu«f(«c^t ebcr Pmext fcfjuleit/
«tiögcttouiracnDJlinöcïjafjïigc/ cbcr no^^ïö^mtgcuö tnSUnp»-
3al;rcn lïc(;cnl>c ^crfoneii I al» beren dUSgeecbcnc f/ acceptittc /
eter indolfirte SQBee^fef / «nwrbflnblit^ gcac^tet / «udf) infonber»
ijnti iu55erif»cl;r«ng berewret)]ertbcn tjDc^|i=»erberDlic^en @)?te«
fe / «üc nnb Jcbe fiber @}JieI=@cIbcr (iuf0cfietlcfe2ce(^fc[--a5rtef»
fie in ()ic|igen @ericf)fcn nic^t admittiret/ fonbern niefnicï^r ciiB-
xttl «nb fott|l begfaüsy wie inbem «m ij.Septemb, 1709. pa-
bliciitett @)i>iel\'\'M«nd»to, § 3. & »erorbnct/ dtlcrbing«
wrfaf;ren werbe» fofl. Publicatum 4. 2. Meitii,
Anno 1711.

daai tegen eenige Uytvlucht of Pretext fal mogen baaten}
behalven minderjaarige, of die noch als Leerlingen in haatc
dienftbaare jaaren iya ; als welker gettokkene, geaccepteer-
de, of geëndolTeetde Wiffelbrieven onverplichtclijk wordea
geoordeelt j ook fullen voornaamentlijk, om te beletten het
doorbteekende en ten hoogften verderflijke fpeelea , alle ea
een iegehjke WifTeibrieven, uyt verfpeelde Gelden gefproo-
ten zynde , voor de Rechtbanken alhier niet geadmitteert,
maar veel meer gccajfeert worden ; handelende voorts daar
ftleede gelijk in het \'Sped - Mandaat denzjften September 1709.
lepubUceert, 3. en 4. geoidonnccit is. Gqjublicsext deti
Jden MMrt, AO. 17IL.

S^.^toiai ®(g\'Ö9t@ ttt\'^ximi ^itii«^ iü
^ @ac^fc!i/ K. \'Sor U«ä / Uiifcrc ffirfccn unl> SRac^tem»
nicny tljtmftunl»: 2»cmnad) Unfcrc / jttr (gtcttentiisj etn^
tmb attbcm-/ bct; bcr j^rtnbftitig in imfmrOtabtlci^g/biPjct
jt?(if)rgcttommcncr anlanget / ucrorbuctc Cpmmiflaticit nc6jt Kjrcnt
gcljorfrtinflctt !8crtri)t <ie dato icipjig Seit Novembr. Anno
s68i. flttd) juglctd) cinc abgefaßte 20cct}rcf--£)rbnung mit cingc«
fc^icJet/ unb fotc^c bmcn Commcrcicn unb bcm gemeinen\'SSJcfcrt
alTcrbings fftrtragfid) ju fcp bcftinbcnwocfectt/ bag" Wir bafKru
ticrfi(;rtc2Bcc^fcf=£)rbm(g bcflattgct t;abeny v»cn 2Borf j« 2S5or£
lautcnb I «sie fofgct ;

öb SSec^fcf»Sricffe / als tselcte ju 5ScfBrbcruttg bcr
j^ttubruiig crfunbert / unb ctngcfu(;ret / wrncijmitc^ ^att^nuib
^anbers4cufe angefjen; Sicnsetf aber aucf) »icl anbcre {jof^e unö
jtiebcrc «^erfoncn / ju if;ter 25c(iuemltcl^Jcit I «nb aue anbcrcit
Urfttc^en/ bcrfelbcn jum offtcrn gebrauchen / atö Jjat e6 be^
S>em/ m$ wegen Prstendirung / Acceptirung «nb SSejaijtung/
mic^ jc^fcuniger Execution bcrcr 2Bechfel»!Sriefe in Sern C^ur»
ffirfll. @ac^f. a)larcft=Refcript »cm ly. JuUi Anno 1621. unb
i>c|ycn declaration »cm zi. Julii Anno 1660. f W&f tn bcm
Deci(iv-^cfcf)fc »cm s.Septtmbr. Aono ififip. tldrUci^ »crctbnct/
ttuc^i ncc^ ferner unter anbern / bie ftc^ bercr 9ä3c^fcl=58rtcp
tebienctt / ni<^t weniger ale unter Ättuff\'Scutljcn allcntljalbetf
feingSerbteibcK/ unb wirb baruberbtUicfi fteijf tmb feji get;aften.

ülai^Scm II. in ber Extenfion bcö^arcft^Refciipts auffbte
2Bcibs--spcrfonen/ de droben 8. Apr. Anno 1674. angcorbnet/
J)ttf aucf) toicber bie g®cib0--«pcrfoncn / wclc^c ^auffmanfc^afff
treiben/nac^ bcm 9Bed)fcl\'Stylo ju »erjyf;rcn/ fc bleibet
^rtbcp ins tunftigc i }cboc& mit biefcr £rt(«img/ Hfl wentt

WT JOHAN GEORGE de Derde, Hertog van Sastiu,
6cc. voor Ons, onfe Erfgenaaraen ea Nazaaten, maa-
ken bfk?ndt : Vermits Onfe Commiflaiiffen , aangeftelt tot
ontdfkkinge van d\'een en d\'andere gebreeken, die zy by dea
Koophandel in onfè Stadt Leifz^i« tot nu toe hebben waarge-
nomen; beneiFens derfelver gehoorfaamft Beticht , in dato
den soften November , ^una l6Si. o»k te gelijk een
opgeftelde ^^ijfd-Ordonntintie hebben overgefonden, en defelve
bevonden is , volkomen , ten voordeele van de Commertiea
CU van de gemeene welvaart te ftiekkeu : Dierhalven hebben
wy de voorgemelde Wilfd - Ordonnnnus beveftigt; luydende de-
felve van woordt tot woordt als volgt:

Offchoon de Wiffel-Brieven , als zynde tot bevorderinge
van den Koophandel uytgevonden en ingevoert , voornaa-
mentlijk de Kooplieden en Negotianten betreifen: Nochtans,
dewyl zich ook veele andere Terfoonen, van hoogen eri ka-
gen Standt , tot haar gemak, en om andere reedenen, van defel-
ve dikwils bedienen, foo fal hec in alles blyven beruften, by
\'t geene omtrent de Pretentie , Acceptatie en Betaalinge,
ais ook de fpoedige Executie der WifTelbrieven in het K^eur-Sa-
xifihe Markt \'Refcrep-, van den 2$. July ^.1621. en by desfclfs
DecUratte van den 21 July .A. lè6a. als ook in het Deiißef-
Bevel van 8. Sept. 1665. klaar is geordineert; ook voorts foo
wel omtrent andere, die zich van Wiffelbrieven bedienen, als
Jneede omtrent dc Kooplifiden, en alles fal daarby blyven be-
ruften, en billijk dus geftreng en vaft onderhouden worden.

omtrent de Vrmixjs-ferfionm, in dato den 8. ^fril .A. 1674.
geordonneert is, dat ook regens de Vtouws-perfoouen , de-
welke Koophandel dry ven , volgens Wiffel-Styl gehandelt f»l
wotden, foo blyft het voottaan 4aaiby ook beruften: Noch-
tans

eine Icbige titt aud^ »eteljli^te ^aSciftös^erfott / wcfc^c ii)tt tU
gtttc/ iinb jttjar fö tjiel tic ®(j(»255cibcr onlanflct/ »er ft(^»I}ne
i(;vctt ®r)(\'-aJlann rtbfoufecrlidfic j^anbhtng fitrjrcf / in i^rcm cige«
nen 3Za6men einen SiBed^\'^rieff ausgegeben / ob eä gfeie^ of)«
SSoil-\'Wcrt / Auioriixc unb Sinwifligung i(;jreä £I;cfic^en efcec
«nSern Ciitatom, aucl^ »orgessangene {jjrinnerung
SBeibfic^ett Privilegien «ttb 2flcd)tS--\'2ßoWjatett gcfd)er)ett/ ben«
nticö wiber (te / nacf) ^nfjaft cbangejeigenen DMarrftsB-eferipts,
»etfa^ren werben folle. ^efcfeeg bcnn/ aucf) Ärafft biefe«/ ba«
l;in erftrecEet wirb / ba§ eine fcld)e grau / welche / wie ifefge*
inetbet / iijrc eigene ^anblung treibet I in j^anbelö»©ai^en /
wr einen anbern ftc^ »erburgen/ unb gut fagen/ «nb barwicbec
tae Sctum Veütjanum »b fte gleirt) beffen juwr ni^t erinnert/
ftuel) benfeiben von iijr nicl}t rcnuncüret werben / nie^t »orfetii\'it»
jen tonne/ fcnbern baöjenige/ worju (te ftd) »erbitnbiie^ gema«
t^ety genau JU erfußen/ tmb j« lafjfcn fcü angef;altcn werben.
3(üermaffcnauct) bic; fo ba§ ®in unbjwaa^igfte^aOr
m$ ncc^ nicfet erfutlct / wenn (te eigene ^Oattbiung treiben / luib
jtcf) barinnc ju efroaä t?crbuttbcn / bafjclbe atlerbings ju i^aftei»
fc^ulbtg/ iinb bagegen mit ber Reftitution in integrum ni^t j»
Ifjorot |ei;it.

uiet nuju 11 r. bie §orm «nb 3frf berer gSecfefe^Sriefe
betrifft / bieweil fefbigc unter j^anbels-\'icnten gemigf^m befaitt/
jtnb cingcfftret I fo (;at eö bamit fortbin auc^ fein 5Sewenben?
«nb foflen btefelben / es mag bcr empfangenett Valuta, wie jwar
«n tfjm felbfl biütg wäre / barinnc gebaut fci;« ober «irf)t/ et«
jjctt 9äJeg wi,e bcm anbertt/ frafftig «nb gflftig fep.

^(nfrtngenbe iv bie Prsien^jining «nb Acceptirung terec
2Bccf)fc(--25rie(fe /baran fo wcr^f bei; Regulier cber DMeg.gaBcc^«
fcfn I «nb iiregulier ober 2Becf)fcln ««(fer bcnen SOtcffcn / »iet
gcfegcn/ fo ifl biegfatT« wrncmlic^ jwifc^en eigenen «nb anbet
20Bec{)fcI--S5rieffen 3« «ntcrf^cibcn. Senn ein eigener 93Jec^feI»
Jgricff/ er fe^ noc£) in ber er(len j^anb ober anbern transpoiti-
ttti fccbar(f fetner fonberltc^cn PtKientation, noc^ Acceprstion,
fcnbern ccr @d)ufbner i(t bcnfclbctt jcbcömaf)! j« ^Bcrfatl»3eif
}«j«{>fen fc^)tt(bia/ ober muß sewarten/ baß"/ inbejTcnSSerbreia

tans met deefe veiklaatinge, dat als een ongetrouwde, of ook
een getrouwde Viouwsperfoon , dewelke haaten eygenen , en
wel »oor foo verre de getrouwde vrouwen betreft, voox haai
felven, en buyten haaien Egten Man, byfonderen Koophan-
del dryft, in haaien eygenen naame eenen Wiilelbnef heeft
getrokken , fchoon het ook fonder Volmacht , Authorncit
enbewlliiginèe van haaren Egte-Mau , of vari andere Curat eu-
ren , ook fonder voorafgegaane gewagmaakinge van haare
Vrouwelijke Privilegien en gerechtelijke Vrydomtnen gefchiedt
is nochtans tegens haat volgens den Inhoudt van\'t hiervoo-
ren gemelde Mdrkt-�inp: fal gehandelt worden, \'t Welke dan
ook, ingevolge van defen , daartoe werdt uytgebreydt, dat fuik
een Vrouwe,dewelke, gelijk daar even gefegt is , haaren eygenen
Koophandel dry ft,in faaken vanKoophaijd?l,voor eenen anderen
zich tot Borgekan ftellen,en goedtfpieeken, ook zich daar tegen
niet van het Scnii!HsConfuin\'.mVellejam{>n,(ichooa zy alvoorens daar
van geen gewag gesnaakr, noch ook niet van het felve gere-
nnntieert heeft 5 ) kan bedienen ; maar verpligt fal worden ,
om \'t geene daar toe zy zich verbonden heeft , naauwkenrig
te voldoen, en te betaalen. Gelijk dan ook de geene , de-
welke noch niet volkomen den ouderdom van een-en-twintig
Jaaren bereykt hebben, wanneer zy haaren eygenen Koophan-
del dryven , en zich omtrent defen tot iets anders verbonden
hebben, in allen deele verfchuldigt zyn luiks te houden , en
daartegen met dc %tftimie in inugrum geen gehoor fullen vin-
den.

Voor foo verre nu III. haFormuUtr cn den aardt der Wiffel-
brieven betreft, vermits defelve onder Kooplieden genoegfaann
bekendt en ingevoert zyn, foo fal\'t voortaan ook daarby bly-
ven\'beruften ; en füllen defelve,\'t zy dat daarin gewag gemaakt
werdt,dat deWaarde ontfangm is , (gelijk billijkwel behoorde;)
of niet, foo wel in \'t eene als in\'c andere geval, krachtiger»
van waarde zyn.

jiaraan foo wel omtrent Reguliere Wiffelbrieven o^AcMifen^
ais Irreguliere Wiffelbrieven buyten de Miffen te betaalen, veel
geleegen isT.foo moet daar omtrent voornaamentlijk tuffchen
eygene en andere Wiffelbrieven een onderfcheydt gemaakt
worden. Want een eygene Wiffelbrief, \'t zy dat die noch ia
a eerite, of m de tweede handt getransporteert is ,behoeft men
T te prefenteeren, noch te acceptceren,maat

de Schuldenaar is i\'elkens verpligt denfelven op Verval-tydt te
betaalen; of moet yeiv^achtcn, dat by nalaatigheit van dien

tmig / wibcr i()m I itad) 5Bcc^fc^3icd)t ««frt(;Kit wcr&f.
mid) bcr ©c^iiilmct »or tcr ScrfrtÜ^Scif »cvpocbcit wave I bnrff
bcffctt eigener 2ßcdj|cl^25rieflf feinen (Svbcn ebcnfafSnic^Ubfcn\'
Serltc^ ä"\'^ Acceptation piaElemirct mxteni fcnbcrn tie (Srtett
jtnb/ duf tie tarinnen luflimuUe grijl / bet; gsevmcitmng f(^Ict!s
ntgcr Execution, fcttvd) "SetfdjnctTung imb Obfignirung bcreir
©ciDofber unb 2Ba()ren / jur\'3af;(img Becbunben. Ädme aber
cin eigener 2Bcd)fcl-\'Stictf bttrd) Tiaofportirnng ober anbere
Ceffion in btc brittc obcr ntcljr j^anbe / foil ntd)t allein ber Jn»
i;abcr bcs SSnefeS bemfclbcn / anff 3(rt I wie alfobatb folget / jtir
AcctptJiion ju prsfentiren/ fonbern auc^ ber Debitor über bc)fctt
gtben/ o!)n alien 2Jcrjug bamtt ber 3nl)abcr unb Ctffionariui
von beö 2Be£^fcl-\'25rtcfe Sfii^figftit bcj}o ,cl;er »erftt^ert wer»
ben/ JU accsptiren fci)Hlbig fci;n.

\' 20aS (;icr nac()jl anbere aßed)fet-\'Srtctfe befanget / ba bec
Accrptant nic^t Principal-Debitor ijt/ ttnb jwar bicjentgcn/
wcf^e auf bic bre^» (jicfige OJIeffeti gcrid^ttt (tnb ; mit benenfcJ*
i\'cn fod/ afsbafb bcS cr/}en lag«/ nad) eingcliuitetcnOJldrcttc/
mit pra:leDtitcn nub accepiircn ber ?(nfang gcnmc^et werben/
nnb bamit iui i)(icr=t!nb 3:)tid)acl«-\'DJlarct7 big J5rei;tag in ber
crfTen 9Cllarcfc"=®od)C jn 9Jl(ttage uni jeljen lll)r / im Slcncn»
3;a{)rS^D!)?avcJt aber I big aitff ben 2ag wr 3{u«fdiifintg be«
93{arcttö ju caminuircn fret) ftcljcn.

Zrfige ftc^s nnn v. jn/ bag ber/ wc{cf)cin berSBec&fef\'-SSricff"
prsieoiiret Wirb / entwcbcr / wegen noc() ermangefnben Advilo,
ober a«5 anbern lirfad)cn ju acceptirenSSebencfen tröqe ; foniag
jwar ber Prslentint, wegen nic^t gefc^e()cner Accrptaiion, affo*
fort protefliren (affen/ wiirbc abcrboc^ ber/ wclct)cnttcr"2Se(^»
fe(=Srtcf pisffniiret worbcn / no^ wcf)rcnbcr crficn Sölaröt»
2i5oc^c/ nnb jwar jtun fiingflen in bccfcfbcn in i^fterninb DJlt»
t^acliö-.D[Harcttc / bfä g^rci;trtgä t>or jcl)eit Uljr \'Sormiftage/ im
?Ticu»3a()rS--i)JJarrcfc abcv bcä Xnges tor 2fi!s[d«tung bc^
ajiarcttä (CS ficfcbann biefcrlag aujf etmn@onntag cin/ auff
»decern Syaff bic Acccptaiion beö lageä »orljcr. gcfdjcljctt obcs
\'proieftsrct werben mnf;) noc^maljls acceptiren wollen / mng cr
folc^es t()nn / ft(^ and) I atift\' bicfen J^all / buret) bie erfle
gcrung ntdjt pt^judicivet Ijabeit / fonbern ber Praclcntant bie
Act-^pinion anjuncfjmcn / aticf) bcn Proteft jurßcfc ju {)dkn
fi-^iulbtg fenn. cS (trf) ober nut ber Acceptstitfn iibcrbcniclb»
IcBcif vcrjogc/ foil ber Proicft mit ncc^fl abge^nber QJofi jwar
fsrtgcfc^tcect/ ber \'2S3ei1)fff-25rjcf obrr / wo nic^t bie^aljlung

tegens hem »^olgeus Wiffel-Recht gehandelt fal worden. ïnge-
vallc ook de Schuldenaar voot den Vervaltydc geftorven was-
behoeft desiélfs eygene Wiflelbrief aan iyneErfgenaamen ins-
gelijks niet in\'cbyfonder ter Acceptatiegeprelenttert teworden,
maar de Etfgenaamen zyn verplicht , tegens den daaim be-
fte:-nlett tydt, op peene van fpoedige Executie , aoor \'t fluy.
ten en verzeegefen der Pak-kelders en Koepmanicüsppen , te
betaalen. Doch ir.dieu een eygene Wiffelbyef by Tramport ,
of door andere Ceffie, in de derde of meerder haaaen mogte
komen; foo fal niet alleen de Ho\'.der des Bnefs verpligt zyn,
denfelven op die wyfe, gelijk tea ewften-^ftaat te volgen, iet
Acceptatie te prefenteeren , maar ook de Debiteur , ofdesfelfs
Èrfgenaattien, fonder eenig venoef te atcepteeien , op d.it de
Houder eu Ceffionaris vsnde Voldoéningedes Wiffelbiiefsdies
te eerdet verfeekert mag worden.

Betreffe.nde vervolgens andere Wiflelbrieven, by dewelke dc
Acceptant de Principaale Debiteur niet is. en wel de geene die
op de drie Miflin alhier getrokken zyn ; met defelve fal ter-
ftondt op den eerften dag , na dat de Matkteii ingeiuydt zyn,
met prefenteeren en accepteeren een begin gemaakt worden ; ■
en daarmeede vryftaan , op de Paafcb- en Michaelis-Markt j
tot Viydag in de eerfte week des Markts \'.•! middaags teo tien
Uuren , m\'<iat op de Nieuwe-Jaais Markt tot op den dag voOir
dat de Markt uytgeluydt werdt, te vervolgen.

Indien het nu V. gebeurde, dat de geene, dien de Wiffel-
brief geprefenteert werdt , het zy , vermits hem noch Advys
ontbreekt, of om andere reedenen., in bedenken neemt deii
felven te accepteeren; foo mag wel de Prefentant, van wegens
niet gevolgde Acceptatie, aanftondts laten protefteeren ; dodi
indien hy, den welken de WifTelbrief is geprefenteert gewor-
den, noch geduurende de eerfte weeke van de Matkt, en wel
ten l-angfteti in defelve , in de Paafch- cn Michaelis-Markt,
op Vrydag voor tien uuren voor de middag, maar in de Nieu-
we-Jaars Markt "s daags voor \'t uytluyden van de Markt,
(ten ware dan dat defe Dag op een Sondag quam , in welk een.
gaval de Acceptatie \'s daags re vooren moet gefchieden, of
■ g^Pi^wefteert worden ;) nochmaals willen accepteeren, foo vet-
iwag hy fulks doen; ook fal in dit geval de eerfte weyge-
iinge niet tot fyn prejudicie ftrekken , maat de Prefentant fal
verpligt zyn d\'Acceptatie aan te nemen , en *t Proteft te rug
te houden. Maar indien de Acceptatie tot over de gemelde
tydt vertoefde, foo fal wel \'t Proteft met de naafte vertrek-
kende Poft verfonden ; maar de Wiflelbrief, indien de Betaa-

fdjfcdjttr Sitigö ««5 efjttc SBcbittfluna Abscf^ragenwütbert/fcetta
ttod) I fcit; jitr orbentfi^«« ^«faU\'-Scit / I)«« 6c()altm wcrfcttt /
iaiiiit wenn t>cr Acceptant «(sbann ncc^ jal;fcn woïfe / cr fofc^ct
©cfaft bcnfcltcit ctnlófen eêiinfc. SSBcIrt)C 2SBctl»)cl--25ricjft dbet
JU fpdt I uub wenn öic 9}lcffc fc^on angegangen / sbcr tcrOer»
fcenanfc Acceptations 3eit »crflcffen i|i/ cintauffen fctlcn/ fcbafó
fte anêummen praientiret/ unb inncvfjaU) «Stunten accepti-
tety »tbrtgenfaöä aber / wegen nic^t 9cfc^cl;cner Acceptation
pïoieftiret werben.

©feicf) wie ts nun v r. «lit ber Acceptation, «nb wenn bie*
feite nic^t getnii;renb gcfc^te^f/ mit bem barfifcer erfcfgenben
Protsft je^tgebac^ter maffen ju Ijaffen / flffo ifl gleidjwoijl ber
Snnrjater bes 3Bec^)fel--S3riep fctjufbig/ wenn berjenige/ auff
ben berfcffce fautet/ jur ,«5erfaa=3cit nod) 6cja(;(en wcfte/ baS
©e(b anjuneijmcn/ jeboef) füllen bic/ wegen beö Piotefts auffge»
wenbete Unfoficn ven i(;m jnglcic^ mit erftattct werben. aber
bie 3al)fui,tg jur ^ScrfaU»3cit nidjt erfofgtc/ fo mug bcr Jnnf;«»
ter afsbenn nod) einmafjl / wegen «ic()t gefd^eftener 3a(;rung/ tit
fceJ;5rigcr 3eit/wegen Capital .Inteieflè, ®c^aben«nbUntcffcn/
Hac§ ^ccftfcf\'-iauf ober wie ber conn j« fejbcn 3flticï»2Bcc^fcI
juruct gcf)ct/ proteftiren/ «nb (td)/ feines imctefle fjaibtr / att
bem Traffircr / ober au wem er eS mit Olec^t ju fuc^)cn (;at / ge»
J)«(;rcnbc erf;ol;fcn.

gffias VII. bie 2öcc^fel.2?riefe betrifft/ fo aitffctr bene»
93ïdrctfctt temmen / biefViben foil ein febcr / bem (tc pi^fentlrct
werben/bafern er felbigc 3« acctptiren gcmeinet/ vorStblauffung
bes erfteii aSot^en/ wof)cr bic SSrieffc crfc^icnen/ ju «cceptirctt
»»erbunben fej;n. ^(Kcrraaffen aber ber Ftaclentant bic Prseftntation
nic^t/ big aitff bic (c^tc @t«nbc/ »erfparcn foU/ rtlfei(ïcra«cö
i;inwicbcv«iu auff ben Acceptanten bi^ faft auff bie @t«nbe/
wenn bcr 5Sot(jeafc(auffeit wifl/ju warten nici)t f^ulbig / fonbern
CS foü bcrfcnigc/ fo acccpiircn will / foic^es/ jum wcnigftett
feefes @ti«ibcn JU »or()cro/mtt Sgenennung bes ïageS ber crfïett
Prfslentation ju fcificu vcrbuttben/ in bi#tt SBrbIcibung aber/
ter Praeientant, e()ne fernem 3(utfent^alt/ ju ptoteftiren fccfugt
fcpm

2Burben auffcr benen OD^cffen Yclcfjc «Briefe ] bie auff 1.1.3.
S. 14, ober mcl;r lage @td)t ober3]ad))ïd)f/ itenm ä UloJjalb/
flnbcrf(;alb ü(o, &c. feiutc»/ unb a(fo if^rc gcwiffc SaljlungS^\'
3eif allcrcrft ä trmpote acceptationis erfangen/ citifautfen/ bic
foüc» g(ctcï)er geftaft m "JlHuujf be« 5£ctljens / ba&er fte ct.,

linge niet eenvoudig en fonder voorwaarde geweygert is, nock-
tnns tot de ordentlijke vervaltydt toe hier gehouden worden;
op dat , indien de Acceptant alsdan noch wilde betaalen, hy
denfelven op fuik een wyfe kor.de voldoen. Doch de Wiffd-
brieven, dewelke te laat, en als de Miffe reets begonnen, of
de hiervooren gemelde Acceptatie-Tydl reets verloopcn is,
aankomen, lullen foo haaft zy aankomen geprelenteert, en bin-
nen 24 uuren geaccepteert, of anderfints tegens de niet gefchied-
de Acceptatie geprotefteert worden,

Bn fchoon men zich VI. omtrent de Acceptatie, en als de
felve niet behoorl\'jk gefchiedt, met het Proteft daartegen op
de voorgemelde wyfe heeft te gedraagen : Nochtans is de Hou-
der van den Wiffelbrief verplicht, wanneer de geene, op wien
defelve luydt, op de Verval-tydt noch betaalen wilde,\'tgeldt
aan te nemen ; egter fullen de gedaane Onkoften wegens het
Ptoteft door hem te gelijk meede voldaan worden. Maar in-
dien de Betaalinge op de Vervaltydt niet volgde, fon moet de
Houder alsdan noch eens , wegens niet gevolgde Betaalinge,
op behoorlijke tydt, wegens Capitaal, Intreffen, Schaadensen
Onkoften , volgens den loop van Wiffel, of foo als de Cours
tot defen Herwiflel te rug komt, protefteeren, en zich, fyne
belangen betreffende, op den Trekker, of by wien hy het met
Recht mag eylïchen , behoorlijk te verhaaleii.

Betreffende VII. de Wiffelbrieven , die buyten de Markten
komen; defelve fal een iegelijk, dienfe geprefenteert worden,
gehouden zyn, indien hy van gedachten is defelve te accepteeren,
vooi \'t vertrek van de eerfte Poft, ter plaatfe van waar de Brie-
ven komen , te accepteeren. Maar gelijkerwyfe de Prefentant
de Prefentatie niet tot op het laatfte uure moet uytftellen ;
alfoo is hy ook in tegendeel niet verpligt, na den Accep-
tant tot byna in \'t felve uure als de Poft meent te vet-
tiekken, te wachten; maar de geene die Accepteeten wil, fal
luiks ten minften fes uuren van te voor»® verpligt zyn te
doen , met benoeminge van den dag der eerften Prefentatie;
y nalaatigheit van \'t welke de Prefentant fonder verder ver-
voef bevoegt fal zyn te protefteeren.

Indien\'et buyten de Miffen fulke Wiffelbrieven mogten aan-
komen , luydende op een , fwee, àrie, acht , ■veertien , of meerder
Daagen S,cht, of sichs-, item 4 Vß , half, of andertbalve V(o,
üic dewelke dierhalven haare vafte Betaal-tydt eerft van de
tydt der Acceptatie erlangen ; defelve füllen insgelijks voor \'t
vertrek van de Poft, van daar zy gekomen zyn, bchoor-

fc^icncn/ fU^tig acceptirct/ tBibrigcnfafä nfccr atsfcatfe/ nctenjl
î)cm Proteft, »tc&cr jurikt gcfcnijct werten/ otgleic^ bcrjenige^
auff wcfdjen tic Ttaua gcfc^c()cn/ einantcvs ucrtangcn mcc^fc.

OBaren aber 25ricffe / fo p;rcn 3af)[iings=lcnntn nic§( non
Jett ber Acceptation gewinnen / fontern tercite auf einen gc=
wiffcnlagi ta fte beja()(ct içcrtfn foüen/fcjîgciîcUcf fctju/ (als
wenn |tc laufen 3. 4. oDcr 6 vffiocfccn / a dato otcr nacS)da(o,
htm Ultimo Junii, ten 14. Augufti, otcr medio Sepiemi^ri.
![)e[icbc bcr.jperr jn jaWçnV Jc. ) unb cä (ieffcn ttcfcffccn c(;cr ein
üi0 t)tcrje(;cnXagc oortcr bartniten enti;a(tcncn3al;!tingö5 3cit/
fo folï äwar bcrjenigc / auff bcn |tc gcjogcn / wenn es il^m nici}f
fi-eçwi\'tlig ju tl)un gcfäüct/ e()cr/ als ten i4tcn lag jnror jn,
acceptiren nic^fc fdjtilbig/ gleict)Wol;l aber alstann I juni lang»
ficn bcntclbfen Xagcs / ber Accepiaiiou wegen j« crtfarcn
mit folc^c tpiirctlic§ ju (ctftcn / witrigcnfals ter Jnljabcr oftnc
weitemQSecjug/ ju proteftircn bcvcc^tigct/ ja mclmciyr / Äwft
biefer£irbnung; gcl)attcnfci;n. ©efdjâlje es/ biigber/ foaùl)lcn
foil/ ben-SBcc^fcl^Sricff bigjur gefeilten^al^lirngs-gcitjunictju
t)cl)a(ten oerlangte / foil tljm ber ^nnljabcr fcarinne gtnificiren/
întb immittelff mit ber crpen @clcgcnl;ctt / bcn Proteft «dciit
fortfd)icf:en/ unb bavon avifiren/ cS wäre tcnn btc Seit ju htrtj/
bag unterbelfcnnonbcm I ba ter 2öcct)fcl--?Bricfl}ertcmmcn/we»
beranwärtigcotdic, no^ PîOYilionçrl;alt<nwerben fonntc.

VIII 3CCe Arcfpmiones bercr QEcc^fel--25riefe / esfcijtt^
sbcr auffcï ï)cnen3?îdrcïtctt/follcn inigegcnwart beS 3nnl;aber$
eterbercr^cinigcn/ entwcbcr «on bem / auff wcl«^en |îe lnutcn/
fclbjî fd)£ifftlict) / burd) cigeuljânbige Untcrfc^rctbung bcS ^SDec^»
fe(--SrtcfS/ mit Scniercfung ber gcit tmb sBei^fc^ung besDTaO"
mens uub junal^mcttS / obcr «on tcffelben@c»ollniàc^tigtcn/glct®
ï^cr gcfîalt mit Exprimirung fo woi)t iljïcr Principalen, als il;»
ter eigenen îauff^ iinbJU\'naljutcn/ auc^ Sei;ftjgung berjcit bcr
Accrpiation, tmb jwar pute unb fc^lcf^ ter binge/ oljne Tlnl^ang
îlnÇtger Condition ober Reletvsts, verri^tct werbcn : Unb ofe
gltid) ber Acceptant eine Condition cber Relervatanljangenwitt»
be/: fell boc^folc^c propontdjia« niibbaïor/ als wenn|tenic^t
bftfïunbe/ gcljaifcnwerbcn / unb bercn ungeacètct ber Acceptant
abiolute ju gcbü{;renbcr 3cit jit jal;lcn f<|ufbig fcçn,

IX. 3(lîe Acceptaiioiie5bcrcr2Bc^fcN«5ricffc/ wcl^cuonSSe»
lientea «ter anbern/ fo bar|tt wn bencn ^rinttifflfîn tcine fc^rifft»

lijk geaccepteert , of anderfints terftondt, KepcfFens het Pro-
teft,\' wederom te rug gefonden worden; of fchoon de Betrok^
kene anders mogte begeeren.

Doch indien \'er Wiffelbrieven waren , van dewelke de Be-
taal tydt niet van den tydt der Acceptatie gereekent vverdt,
maar dat defelve reets bepaalt zyn op een feekeren Dag te betaa-
len, (als wanneer defelve luyden op drle, vimot fts Weeke,,
Dato, of na Dato\', item opVlilmo Juny, den l4den ^\'.gafly,
ofmecUe September, Gelieve de Heere NN. te betaalen , &c.)
cu defelve quamen eerder aan , als veertien Daagen voor de
tydt der Betaalinge, daarin gemeldt, foo fal weide geene die
Betrokken is, indien hy \'t niet vrywillig wil doen, niereerder
als den i4den Dag te vooten verpligt zyn te accepteeren; maar
nochtans alsdan , ten langften op den gemelden Dag, zich ne-
vens d\'Acceptatie verklaaren, en de felve daadelijk te doen;
anderfints fal de Houder , fonder verder vertoef, gerechtigt
zyn te protefteeren, ia veel meet, ingevolge van defe Ordon-
nantie, daartoe verplicht zyn. Gebeurde het, dat de geene
die betaalen moet, den Wiffelbrief tot de bepaalde Tydt der
Betaalinge begeert te rug gehouden te hebben , iiao fa! de rioudei
hem daarin believen, enondeitufTchen met deeerfte gslegenheit
\'t Proteft alleen wechfenden , ook daarvan advys geven ; ten
ware dan dat de tydt te kort was ; dat \'er ondertuffchen van den
geenen, van weik:n de Wiffelbrief gekomen is, het zy andere
order, of Provifie veikieegen konde worden.

Vin. Alle Acceptatien der Wiffelbrieven, V zy op ofbuyten
de Maikten, fullen in de tegenwootdigheit van den Houder,
of van de fyne , het zy door den geenen felve tot wiens laf-
ten defelve luyden , fchriftelijk gefchieden , door eygenhandi-
ge ondetteekeninge van den Wiflelbrief, met aanwyfinge van
den Tydt, en byvoegiuge van den Naarae enToenaame ,of
van desfelfs Gevolmachtigden , insgelijks met uytdnk\'cinge
wel van derfelver Principaalen , als van haaten eygenen
Doop- en Toe naam, ook byvoeginge van de Tydt der Ac-
<^eptatie, en wel enkel en eenvoudig, fonder by voeging« van
""ge Conditie of Refetve : En offchoon de Acceptsnr een
Conditie of Referve daat by mogte voegen , egter fa! defelve
ais niet daar by gevoegt , en als of zy \'er niet ftonde, ge-
houden worden; en des niettcgenftaande de Acceptant vol-
ftrekt gehouden zy„ jet behoorlijker tydt te betaalen.

jX. Alle Acceptatien der Wiffelbrieven, dewelke door Be-
dienden, of andere, die van de Principaalen geen Ichrifre-
c 4 lijke

tie^c \'2îofIi!iad)t ûîer inftnuûîon crf;a(tc» / fetten wteber bctt|cni»
gcn/ luiff roetc^en |te gcjogen/mill «nb nictjtig / nnb ter .Çett ji»
tetncr galjtung ticrbuitbenfcçn; jebcc^ Sanbcr AccepuoibicBat;»
lung vor (tc^ uttb aus feinen eigenen ®îittc(n jw teiftcn / nnget^aïtci»
werben.

5)amit cittc^ X. aller(;anb UngetcgenOcit iinb Unrid)tigtett
t)C|fü mct;r tcKgcbfluet/ unl)tc9t3orfa!lcnbcr3rrung/@treitiinb
20Ji^»25er)lartb bic ^attl;ei;cn bf fiigltdjer itnb gcfc^trinber aus
etnanber gefcfjt werben tSiiiieu/ ate foltcn atleunb jcbe .fpftnCelSs
ieute instüntftige bcjjm Scontrircn nic^t/ wie fcisljer/ bic spar»
tbei;cn in bic <Sc()rcit»--2:ajfct einzeichnen / fcnbcrn cin jcbwcber aiiff
tcgiichc 3?lcffc bie fclbigcn in ein abfonbcrltch barjii verfertigtes
Surf) nütgcber unb 2?intc foimiren. 2Btr al)crfc(l)jlnicht ber«
gteicljenäu »crrichtcn pt^egcf 1 fott einen anbern / wetct;cr ben
Sconrro gewoljnt!(hcrnia|)cnt;a(t/ feine Debirorej auffchrcifcen
(allen / n(ifbeljortgcr53cUmad)t fcinctwcgcngclb ju emj^f^ttaf« /
JU <iui(tiren / cber «uc^ ju protcftitfn.

XI. i)bwoh{t\'iei\'ic(fd(tigcGiiir«ngbcr2Bed)fc(-.23rie|fe in et»
lid^cn aiis(an?ifchen @t4cten/fonbevlicl) JU SSojen/ganglict) «erbot*
ten: Sieweit aberfcifcigc / fo wol l;icr/als antcrcr £>vfcn/ iit
^arctcui 23rau^ i|i / fo tdffct man es jwar babci; »crbtcibcn;
gicichwol aber fott big\'fatts nadj cflid)cr3lcichä\'@tabtcg):cm)Dcl/
iiaö Indoflement in biinco hieruiit ganijiich abgcfch«ffet / unb
i^ingegenberOcbcrbcSSSechfel-SSrieffcstcn Giiowic jtchSgebut)»
tet/votlig/au^mit ausbrMtichcr SScncnnung bcr 3cit/ wenn
Scrfelbcgcfch\'^i\'\'\'«»/ äucomplirenfchutbigfcijn.

3(Iac£)bcm ftc£)S tntn t;icrbc); jumofftern begiebet/b«g öbcrcine
«))cjt--@clbcö / piimi unb t.cunda, auch wdI tcitii 2Bed)feI»
Sricjfcgegeben/ «nbprima srearohne indoCTement, anbcin£>rf/
jB0bic3rt()(ung 5« gcwartcn/ aücin jn bcm enbc gefchicJet wirb/
fcag fclHger anitnl an Wclc^cn bicTratti gefche(;en / praientirct
unb jurAccepiai-ionbcforbcrtwerbenfotl/ aber lecund« unb tenia
unterbeffcn etticheanbcrc i)erter negotürct werben / unb
bigmitcn tainnjur \'25erfatl\'3e\'t an ben redeten £)rt6cmnien/als
fbtt jwar bergtcictjen prima 2Bed)fet»Srieff/wenn fcnjfcn nichts
bcbenct:tid)cö bcirbcp ij}/ auff gef(t)cl)cue Pratienmion accepiirct
werben;baaberbe^bcr^Scrfait-\'^eit biefer accepiitte prima, ober
»er barauff erfolgte fccanda ober tertia noch et;nc richtig Indofle-
ment »(trbiicben/ ofsbantt bcr Aeeepunt nicht tl)tt al# biäjucr»

lijke Volmacht of Inftiuftie hebben , gefchiedt zyn , fullew
tegens de geene op deweike zy getrokken zyn , nul en van
geender waarde wefën , en de Heere tot geen betaalinge ver-
plicht zyn; nochtans kan de Acceptant aangelprooken wor-
den, om de betaallng voor zich lelve en uyt Iyn eygene
middelen te doen.

Opdat ookX. allerleye ongelegenheden en onordentlijkheden
dies te meer mogen voorgekomen worden, enby vooivallende
verwerringe, Queftie en Verfchil de Parteyen dies te gevoeg-
lijker en vaardiger van malkander gefcheyden können wor-
den; foo fullen alle en een iegefijk van Kooplieden voortaan
by het Scontreeien, niet gelijk tot noch toe gefchiedt is , dc
Parteyen in \'t Mew-otie Boek aanteekenen, maar een iegelijk
fal defelve op ieder Miffe in een byfonder daartoe geichikt
Boek met pen en inkt formeeren. Doch de geene die ielve niet
gewoon is diergelijken te vetiichten, fal eenen anderen, de
welke het Scontro na de gewoone wyfe houdt , fyne Debiteurs
laten opfchryven , met behooili|ks Volmacht, ora iynentwc-
gen geldt te ontfangen, te quitceeren, of ook te ptorefteeten.

X I. Offchoon het veelvuldige Endoffeeren der Wiffelbrie-
ven , in fommige buytenlandtiche Steeden , voornaamentlijk
te Bol%.a?io, geheel vetbooden is: Nochtans, vermits het .\'elvc
foo wel hier, als elders, fteik in gebruyk is, foo laat men het wel
daaiby berufien : Egtet lal daaromtrent, volgens \'t voorbeeldt
van fommige ïB-yksflieeden , \'c Endoflement in Blanco hier
meede geheel afgefchaft wefén, en in tegendeel de Gever van
den Wiffelbrief gehouden zyn, \'t EndofTcmefit, foo als\'t be-
hoort, volkomen , ook met uytdiuklijke beuoeminge van de
tydt, wanneet het felve gcfchieven is, in te vullen.

Nademaal het nu in defen dikwils gebeurt , dat van een Pofl
geldt, Prima en Seconda , ook wel Tertia Wiffelbrieven gemaakt
^ordea , en de Prir/ia, offchoon föndet Endoffement, ter plaatfe
«aar de betaalinge te verwachten is, flechts tot dien eynde
gefonden werdt , om denfelven aan den geenen , op welken
de Tratte gelckiedt is, geprefenteert, en d\'acceptatie geeyicht
te worden; terwyle ondertuffchen de Seconda en Tertio, ovet
fommige andere plaatfen worden vernegotieert, en fomtydts
naauwajks reu Verval-da^e ter rechter plaatfe komen; foo fullen
\'"\'^\'g^l\'ike Priw^iWifTelbiieven, indien daarby anderfints niets
in bedenken komt , öp gedaane prefentatie geaccepteert wor-
den; maar indien ten verval-dage defe geaccepteerde Prima,
«f de daarop gevolgde Smnda of Tenia Wilfelbtief noch fon-

fplgtcmlndoflfment, cSct anbcrcr gimgfamcn Legitimation, tie
5rt(;Iin)0 ju fcifîen iicrbun&cn fci;n/ fonteriinntf ^fc^cn gaff jur
S5crfflü\'3ctt/ ticfôclt\'tr gcrt^tlic^ dcporiret/ ober bod; «nbcr«
jtid)t/ alô gegen töet}tigc Camion, bem 3nn{;(it>er beö SSïieffô/
atgefofget werben.

2öann aber xil. bergfeic^eit transportitter/ giritter / ober
indofliiter 2ße^^fcl»S5rief/ nir^t ju rechter Jeit/ oberrttie^nac^
geenbigten DKarci\'fcn/ ober nad) bet ^Berfaß.Jeit/ einlaufen/
tinb berjenige/ fo benfelben acceptiren feil/ barum/tçeit er nfc^t
JU rester Jeit prselemiret reorbcn/ fo t^ol ber Acceptation alâ
galjlung |td) weigern würbe/ ijî ber 3nnl;al)er pioteftiren jtt
ïaffcn / unb feines Interefle (jalber ftd) ju eri^olcn wol)l befugt»
llnb ob jwar ein jtber feine eigene gOBcc^fci.sgricffe/ biefelbeit
mögen ncc^ in ber erften j^anbt / cber auf anbere tnnsponiret
fepn / ob felbige gleic§ nad) ber 93erf«ll»3ctt/ praefentiret wftr»
ben/ ol;ne 3£u5rebe ju bcjal;lcn fdjulbig ifl; nsen aber gtcicl)wof;(
îier \'^nnl^rtbtï bee gSec^fel.QSriep ft^ ju reenter ^eit nicfet an»
tnclbet/ itnmalfen einem jeglichen ber @efb auf einen SBec^ifel»
Srtcf/ (e6 mag beS Dabitoris eigener/ober einanbercr fct;n})
JU erbeben liat/ ju tl;un/ unb b«ö ©elbbe^mDebitore jur 23er»
fall=3eit abjul;clcn oblieget / fo fîel;et bem Debitoti fret; / ba^
Oelb geric^felid) ju deponiren/ wenn gleich beS ?8riep ^nnlja»
terbaju nic^t ciiirtfwotben/ ober auet) tta^ geleiteter ^al^lung
fcerer tljm barauö entflanbenen@c^âben/ unb Ungelegenlxitl^al»
btvl an bem jenigen/ wcfctien l;ierunter eine iMora ober @d)ulï»
MiitaSeltanbe bevjumcjfcn / ftrf) gebul)renb juerljolen. ÇSBurbe
aud) nnterbeffcn eine 25erânberung ber »orgelten / unb ber

Prœientant / Ober «Briefe« 3nnl)afcer fein ©elb jur SSerfall^JeiÊ
flttf (Srinnernitidjf abl)olcn/ follbev Acceptant ober Debitor btê
^aljfung in teiner anbcrcn93litnfee/ alö welche jur 93erfall^3cit
gfiltiggewefcn/ ju tliun/ l)ingegen ber Pi^leotant ober SSrief»
3nnl)flbcr / fo bte 3<bijoltmg imterlaffen / bie OMunge in tollem
SBevtl; / wie felbige jur ^Berfall^Jeit gegolten / «njuneftmen
fi^tilbig fcj;n. ^ngleid^en / wenn bem Pia:ientanteu ober^nnlja»
ter anberer @cl)abenburct) folcl)en\'33erjttg ber Jtbljolung enfflttn»
tel tjîbcrAcceptantcberDebitor bam jufle()en/ ober benfelbetî
fiber fiel) gfljenju (äffen nic^t geljalten/ a«gcfcl;en er mit ber jalj»
fling bereitgewefcn/ unbber3nnl;abcr fic^l;atfe anmclïcnfotlett.
Seboc^ foücn bie ^uicn / welche an einen ei;ripcn CÎÉcc^fcl*
Srteffc JU bejal;lcn »ccepiiret / baö @elb bem (£l}ripen / oljne eini»
^efirtnnemigj inë .eaug ober©ewolteju brtngen pjiie^fig/ i«

«!er behoorlijk EadolTement blyven; alsdan Tai de Accepraiic
niec eetdet als na dat het Eadolleraent, of eenige andere ge-
noegfaame Legitimatie gevolge is, tot betaalinge verplicht
zyn; maar in luik een geval ten vexvai-dage de penningen be-
hoorlijk gedeponeert, of iriimers niec anders ;ils onder öequa-
»ae Borgtocht aaa den Houder des Briefs betaalt worden.

Maar als XII. een diergelijke getransporteerde, gegireer-
de, of geëndofleetde Wiflelbrief, niette rechter tydt, of oo\'c
na \'t eyndigen van de Mäjk:en , of rra den Verval-tydt, aan-
komt , en de geene die denfelven fal accepteeten, veiniits die
niet tc rechter tydt is geprefenteert geworden, foo wel d\'.^ic-
ceptatie als de Betaalinge mnTte weigeren; foo is de Houder
wel bevoegt te laten protelceeren, en zich omtrent fyne be-
langen te herhaalen. En offchoon een iegelijk lyne eygeüs.
Wiflelbrieven, \'t zy datfe noch in d\'eerfte handt, of aan an-
dere gei:tanspoiteett zyn, fchoon defelve ooi; na den verval-
tydt geprefenteert wierden , gehouden is ipndet tegenfpraak
betaalen; Nochtans, wanneet de Houder van den Wiflel-
brief niet te rechter lydt opdaagt, vermits een iegelijk, de-
welke Geldt voor een Wiflelbrief ( \'c zy dat het d\'eygene
Brief van den Debiteur, of van een andere is i) te eyilchen
heeft, verplicht is, en "t geldt by den Debiteur ten verval-
dage moet afhaalen; foo itaat het den Debiteur vty,\'t geldt
gerechtelijk in verfeekeringe te brengen , offchoon de Houder
des Briefs daar toe niet gecireett is; of ook na de gedaane be^
taalinge, omtrent de fchaadens en ongelegenheit hem daardoor
veroorfaakt, op den geenen den welken hieronder wettig eeni-
ge fchuldt kan toegelchieven worden, behoorlijk fyn verhaal
te foeken. Indien \'er ook ondertulfchen omtrent de Münte
eenige veranderinge mogte yoorrallen , en de Prefentant of
Houder des Briefs quam ten vervaldage , op aanmaninge, fyjt
geldt niet afh.talen; foo. lal de Acceptant of Debiteur niet
zyu de betaalinge in eenig ander geldt te doen ,
f-t ^\'^äke ten vervaldage gangbaar is geweeft: Integendeel
al de Prefentant of Houder van dea Bt.ef, dewelke de af-
naaiinge verfuymt heefc, verplicht zyn, \'t geldt in fyn vol-
h^ fe ontfangen, gelijk het lelve ten vervaldage cours

genade heeft. Ibsgeli)ks, indien de Prefentant of Houder an-
aere Ichaade door (yn verfuym van afhaalinge mogte lijden;

^\'^^\'^ceptant\'of Debiteur ongehouden daar voor teftaan,
ot dcnlelyen aan fyn kant te dtr.agen , vermits hy mer de
Betaalinge rs gereedt geweeft , en de Houder daarom hadde
^hooren te komen. Egter fullen de Jooden, dewelke Wil-
iclbrieven gcacceptecn hebben , houdende aan cen Chtiften te

tclT^n ®ttffic(;utig«6cr /bag/ ucu Stncn <£f;ïi}lcn bcf wegen ptote-
ftiïctwcrîc/ flewiiïtls rci;n..

©leichwtc nun xili. ber lentge I fo einen 9Be^fc[»S5ïieff
»Eceptiret/baîiurch(ich juniDebitomcbcr@efbft=@ct)uibner con-
ftltuiret/ unb berma)Jcn trafffig wrbunben wirb I ba§ er mit
îctner batwiber cingcwnnbten îfuéjïucht/ auct) nicht mit ber Ex-
«piion noa cumcraïae pecunis.cbcrnicht fcaar bargejc(;Itctt ®et»
tes unb nicht wurctfich em^fanscncn Valut», be^glci^en mit bct
Exceptioncxcuffionis ober divifionis, ober Wie foichcExceptiont«
«tchr fcpnmögen/ itehafccnDlttmenwicfteweflen/ wenn pc «uc^

gfcich jbnflcn contia infttumenta guirtntigiata fîatt fûnbcn (anf»
fer bcr / unb jwar in continenii c^n aÙcn îSerjug unb einige
grijl crwet|!li<l)cn fchon pcfche(}cnen ^ahhing cber ri^tigen Com.
peniatiOB , obcr wcun bic Exceptio non numciatae peeuniaE,un&
nicht wftrctiich empfanôcncr Valuta. burcÇ beé Créditons eigen»
(;âttbigcn unjwctfltchcn@chcin/cbenfaHö incontinentifceçjubrin»
gcn / ) (td^ bargegctt nicht fchit^en 6an /fonbcrn attff tie \'JîerfaH»
3ctf bereite 3ahfiing jeboch mit \'aSorbchaltfeinesa^cchtcnju thutt
fchufbig: 3(!fo foll «uch ber 5Brie(f3 » ^nnhaber fetneô am
inoglichftcn gfciffc/ ba«@cfb bc»; bcr ■ScrfaU.Jcit eitt^uforbern/
nicht adein nidjtö erwinteu laftcn/ fonbcrn auch bep nicht crfol«
gcnber S^ljlung octbtmbenfcçn/ btcfcr ^irbitung gemâ§ ju pro-
ttftircn/ ober burch bcfTcn^crfâumnûg unbDlachfâgigteit feitt
Stecht/ fo wolwibcrbcnTtusgcbcrbeesSricfä tmb Ttaffirer/ als
»tber bic indoffircr »erlchren/ unb fobann allein anbett Accep-
tantctt/ welcher nichts bcjto weniger / csfe»; ptoteftirct worben e*
fccrnicht/ in alle wege / bis ju erlangter Vergnügung «erbun»
Jen bleibet / jtd^ ju erholen haben. Unb ob glcich ber ^nnhaber
tirt bfoffcr Mandaiatius Ware / foll bennoch Unferlaftnng unb
•SScrfaumnftîi ber Pratcftation autf feine ©cfahr gefchehcn / unö
sr bcniicnigen / wclcher ihm bcn 2ißechfcl?s25ricff gcfanbt/ wofern
itt gcbührenber^cit nicht ptoteftirct wcrfeen/ »or bic Sejahfung
l;afften.

3(uff baf nun XIV. tuöet*tnfftt3««»ß«f;<"tMttttichtigfcifettimD
Strungcn befto mehr vermieben werbe« : Jllshatcs/ fo vid bie
^Berfall-3eit ber eitblichen Zahlung unb«Profefîc in bcnen offcnt»
liehen SOleffen betrifft/ bei; ber in bcm dhwrfurftl. @dchftf gnâ-
tigflen decifiv-$Befchl »om 4- @e)>tember Anno i««?. gemach»
<cn^Scrorbnungauchhi"füöro billid) fein "Serblcibcn ; bcrgcflalt/
ber S)onncrftaö in bcr Bai^l\'^c^c / cin wenn im bleuen-

betaalen, verplïgt zyn, \'t geldt dien Chiiften, fonder eenige
aanmaaninge , in fyn Huys of Pakluiys te brengen, of by ver-
fuym van dien moeten vetwachten , dat de Chtiften daarom
fal laten protefteeren.

Gelijkerwyfe nu XIIT. de geene , dewelke een WiflTejbrief
accepteert, zich felve daardoor tot een Debiteur ot eygen fchul-
Jtnaar ftelt, en (oo krachtig verbonden werdt, dat hy zich
met geenderleye uytvlucht daartegens kan behelpen; ook- niet
met de Exceptie van non numeraice pciunix, of van niet in ge-
leeden gelde toegetelt, cn niet werkelijk de waarde ontfangen
tc hebben; insgelijks niet met de Exceptie £.vwjyioï)» oiDivifia-
nis, of welke Excepties dat \'et veider welen mogten, \'t zy
wat naamen defelve ook hadden; fchoon zy ook anderfints
contra infirumenta gmmitiginta plaatshadden, (bèhalven wanneer
beweefen kan worden, dat de betaalingï reets terjiondt, fon-
der eenig vertoef en uytftel gefchiedt is, of wnnneer de Ex-
ceptie van non numerat^ pecum.i, of dat de waarde niet daade-
lijk ontfangen is, door \'t onge wyfFclde eygene Handfchrifc
van den Crediteur insgelijks terftondt getoont kan worden;)
zich daartegen niet kan bedienen; maar ten vervaldage gehou-
den is in geteeden gelde te betaalen, behoudens nochtans fya
Recht: Alfoo fal ook de HouJer des Briefs , van lyn kant,
niet alleen nict in gebreeken blyven van alle mogelijke vlyt
te doen , om \'t geldt op den vervaltydt te eyffchen; maar
ook, indien de betaalinge niet volgt, gehouden zyn, volgens
defe Ordonnantie, te protefteeren ; of by verfuym of nalaa-
tigheit van dien, fyn Recht , foo wel tegens denTrekker of
Traffeerder des Briefs, als tegens de Endoffanten verlooren heb-
ben , en zich alsdan alleen op den Acceptant moeten verhaalen j
dewelke nochtans evenwel, \'t zy dat\'er geprotefteert is, of
niet, in allen gevalle, tot dat de voldoeninge gefchiedt is ,
verbonden blyft. En offchoon de Houder een enkele Com-
itiiffionaris was, fal nochtans dc nalaatigheit en \'t verfuym der
^roteftatie ten fynen laften zyn, en hy by den geenen, die hem
den Wiffelbrief gefonden heeft, indien \'er te behoorlijker tydt
nict geprotefteert is, voor de betaalinge moeten inftaan.

Opdat nu XIV. voortaan alletleye oaotdentlijkheden en
misverftandt jj^j ^^ ^g^^ gemydt mogen worden; foo fal het,
voor loo verre de vervalty.it, de daat op volgende Betaalinge,
Protefteeren in dc opentlijke Miffiii betreft, voortaan
billijk by de verordineeringe van het Keurvorfteiijke
genaadigfte Deafief-Br^d van 4. Stptfryiber a. i66p. blyven be.
fWten; foodaanie , dat de Doïideidax in de Betaal-weck, of

Sal)t«\'9J^<ifcttcbit9(KefTcmci&tmif&m(Scnnta3 ftd& mljtUl
iierfuniftc Xaginbct / eingctec^ttctbenlrtg/ wcnit

jtac^ 3tblauff lex er)tcn ber OTarctt aufigctautet wirb/ barj«
def:Uirct/tmb bis 5c»;en Ill;r «uff bcn^ibenb bie^prctefte bercr
fef--5Srteffe p.uircn/ mirt) loUl^rcn aber feilte «prcitefit mel^rattge*
ncmmen werben (oßen; Sod; jtel^ct einem jeben frei; / btc3ai>f«n3
bercr jenigen 2öcd)fcU23rtefe/ fp ia genere auff btc crbcntlic^ett
OMcffcn / unb ju rcditcr gal^lnngö^jeit diiigiref jc^n/ ct)nc @efa(;r/
mid)bcnerftcnHnb folgcabe läge ccr 3a()f\'2Bccf)e / fb wcl)( per
Sconiio als petCaüajuti)un / unb ift tiefe gctt «lir j« cnbli^et
Exaaionebcr Pioicftaiion^ctürbnet.

Sie 2Öcc^feI\'.5Sticffc aber/ fo In ttnb aufTcrbcnm SDJcftcn «iiff
«inen gcwiffen 3a()I=XagauäbriidfIid)eingef4ranrtet ftnb/ tonne«
tf)erbcnn |tebetaget/ oljtie ©efaljrnicf)t bcjaf;fct werben: 2fflcr»
maffcn aiic^/ wenn in ber DJJcffc bicSafjltmg peiScontro gefc^e»
(;en/ unb in fofc^en^aK bcrSctuüto ju eines tettii piaejaditz ge»
reic^ete/ bcrfbfbcfur nidjttgunb untitc^tig gefjaltcti werben fotl?
cä i;atte bcnn einer feinen eigenen 5©ed)fcl-.sSrteff ju bejafjfen/
mld)eS er nad) bcfiebcn/ unb wenn er wifl/ tfjun mag. (Bolfett
<iuc^ 2öcc^fcf=1Sricffc / fo aujf ben SOIarctt diiigiret / crft nad^
ber3<»I)fungS«3cit/ wnbnad)gan(jlic^gc(nbtgten9JJar(jEteeinfauf«
fen/ fo tflbcr3iin()abcr ftd) mit ber 3"l)fu«9 (ätunben

«utfljaftcn julajTcn/ nidjffdjultig/ fonbcr crmag entweber als»
bafb nad) 2>crflicffung fofdjcr gctt ptot«ft;ren / ober bocf) bamit
«Ifo wrfaf)rcn / bafjcrmtt bererficn ^ofl wicberanbenf>rf/ ba
ter2öec^jcf = 5Sricf (jerfommcn/ gcbt\'tf)irenb advifircn / »ber bett
iroteft itcbfl bcm Sricfe jurüct fcnbcn tonnen / bte ®cfaf)r/
@d)abcn unb UnSoften aber / bleibet auff bcnjcnigen / bcm bie
@d)u(b tes 23cr}ugS über bcn ju lang ausgebliebenen 2Bcc^fcI»
SSrief/ wiercc()t/ju erwcifcn.

Samit aber au^ XV. 3wifc{}cn tcnen OTcffen I eine rtc{)fige
3al)lungs=3cif / bercr etnlauffcnben ^Bcc^fcUStiefe gcljaltctt
werben mcgc; foll/ was anfanglid) ben Ufo bercr äöed)fe(«
Sricffe betrifft/ bcrf\'elbe fovtl)in/ nad) btSt)crigct ^)rts cinge»
füf)rter Ohlervantz.auff »icrjcljcnläge gcrcc^net/tmbbamit beit
Sag nad) gefdjeljeitcr Accep\'atiej] jujä&lcn angefangen/ auc^alle
®ottn=unti^efMagennt cingefd)foffcn/ g[eid)cr geflalt aud) bc^
tfncn 25neffen / fo auff ctlicl5c Xage @ic^t ober ^lad) ftcfit lauten/
i\'ie 3a\')fungS=3cit ebenmäßig »on bcmcrflen Xage nac^ gcfd)ef)ea
Jicr Acceptitionan/ inciufis dietiU : fftitati» , gcjal)lct/ unb alfe
jtimS);c)npct/ bei; 3 ober 14 Sage @ic§t «i\'t

als in dc Nieuwjaars Markt de Miffe niet op Sondag begint,
de vyfde dag in de Betaal-wetk, daaronder geteekent den dag,
wanneer na verloop van d\'eetfte Week de Markt wetdt uytge-
luydt, daartoe gedeputeett worden, en tot tien uuren \'s avondts
het Protefteeren der Wiffelbrreveri pafiecren , doch na tien uu-
ren geen Proteften meet aangenomen \\vorden : Egter ftaat het
een iegelijk vry, de Betaalinge dier Wiffelbrieven , dewelke in
\'t algemeen op de gewoone Miflew, en op de rechte Betaal-
tydt geftelt zyn. Tonder gevaar, felfs den eerften en volgende
Dagen van de Betaal-week , foo wel per Scontro als per Caffa,
te doen, cn defe fydt is flechts tot de uyterfteExaftieofPio-
teftatie verordineert.

Doch de Wiffelbrieven , dewslke.foo wel binneti als buyten
de Miffen aan een (eekeren Betaal-clag iiytdiuklijk bepaalt zyn,
konnen, alvoorens defelve vervallen zyn , fonder gevaat niet
betaalt .worden: Vermits ook, wanneer in de.Miffe be Betaa-
linge per Scotiiro gefchiedt is , en in ftiik een geval de Scomr»
ten nadcele van een devden ftreict, d«felve voor nietig en on-
beftaanbaar fal gehouden worden : Ten ware dan , dat iemandt
fynen eygenen Wiffelbrief moefte betaalen, \'t welke hy na be-
lieven, en wanneer hy wll, doen mag. Indien \'er ookVv\'iffel-
brieven, op de Ma:k: houdende, eerft na de Betaal-tydt, ea
als de Maikt geheel geëynd\'gc is, mogren aankomen, loo is
de Houden niet verplicht zich met de Betaalinge langer als 14
uuren te laten ophouden ; maar hy mag, of aanftondts na
verloop van defe tydt prorefteeren , of immers daar omtrent
foodaanig handelen, dat hy met d\'eerfte Poft wederom ter

laften van den geenen, dien bewyfea kan aan\'t vertoef fchuldt
te hebben, van dat de Wiffelbrief te lang wechgebleven is.

Op dat ook X V. tuffchen de Miffen een ordentlijke Betaal-
tydt van de aankomende Wiffelbrieven mag gehouden worden:
Û00 fal ^ fQQ ggj.^ rj^jy-^ jgj. \'Wiflelbrieven betreft ;

elve voortaan , volgens de Obfetvatie die alhier rot noch toc
gevolgt is. Op veertien daagen gereekent worden , beginnende
ofT gedaane Acceptatie,

wyle ook omtrent dé Brieven, die op eenige Daagen Sic)it,o?
m cht lwden,de Betaal-tydt insgelijks van den eerileii Dag
na dat de Acceptatie gefchiedt is , de Fceftdaagen daatonder
gereekent, getelt fal worden ; en alfoo , by voorbeeldt, op

«cmSSïtcffc febm i Junü acctptïrct woröcn / fcct »«rbfe tin
funffjcljenbc ejosdem wr ben \'33crfafl . ïag gef^iffcn «jcrïc».
SajennlicrSSricf a dato obcrnac^ dato ju ja(;Ien geffcfict Iji/ fo
«Jirb tic ^8crfaU»3cif nic^t »on Scr Ac«ptation mt/ fenfccrtt vtn
tem ncd)(tfof9enectt ïagc/anwelc^cnticrfclljc datiiet an gcrcd^nct.
<Bs foH aber ein foldjerSricff acc«piiref »erben/ ju wefeïjer3eit
«r ptxiennretwirb/ bafcrnc cé nurnod) vor bcr ^Bcrfatl^jcit gc»
f(^i(§ti bcnuwcnn bic Piacientationnac^ bereits t)er|lo(irctter S3er*
faE»jcitgefc^a()C/ iflbcr/ fo bicBai^fung (ctficn foü/ wiebcr fci*
nen SöiUcn / unb oi)tte anffanbigc Caution , ju acceptiren unb
JU jai)Icn / nirf)t verbunben. J^ingegcn weicher 5Srieff a vifta,
»bcr (ïracÉS auf ftc^f ju ja()(cn lautet / ber mag an @ontt*«nb
gcjl^Xagcn forooöl/ a(s j«anbercr3eit prasfemirct/ tmbfoüaf»
fofort «cccptiret / aud) alSbalb / lonberlie^ wenn ein 3flcifenbet
bcrgtcic^en «Sriefc mitbringet/ oberboc^jjum iangften inncr()arb
benen nec^ltcn i^.flunbcn bcjaljfetwcrbcu; n)cfc|eö auc^ mit bc»
ncnSSricffen/ fo in benen ^c(fcn naef» il;rer gefeilten 3erfa«.jeit
aneommctt / af|o ju f;a(tcn. ©amtt aber r;ienmfcr oücs befïo
nic(;r bcforbcrt Werbe / fe foüen bic 2Bce^ife(\'.«Sricfe/ babcr2Bcc^»
fc( auf anbere£tcrfcraMf|tc^t/ obernad) datoinljicfigenOTdrct»
tcn gcfc()lcjfcnwerben/ narf) paffiifcnPaganientel;ne35crjugaus*
geflcllct / imb bem Cteditoti ctngcficfert werben; tê wdrc bcnn /
ï>ag\'bcj)@d)licfTuttgberer SScc^fcl auSbrilctlid) ein anbcrsbcbun*
gen; wie bcnn jur 3ïa(^)ric^t ber jenige 93ïdctler / bure^^ welc^cn bcr
2öec^fc( gcfc^lolfcn werben / wenn bcpbe Contrahentcn in aden
Conditionen einig/ folc^e in einer Notiti fc^riftlici) wn ftcft ge»
fcenfofi: wann nun foldjcNoiits angenommen unb befjaitenwirb/
fo bleitet CS richtig gcfd)foffcn; berSOJactleröberijï biefetbe/ bc^
SScrmeiBtmg crnjter ©träfe / auct) / nac^ 95eftnbung/bei; S3ct{H|l
feines 3(mts»on <Sttmb an / fd)rtft(icl) auSjuliellen / tmbbc»;bcr=«
fctfS ContiahentCtt einiut;dntigcn fctjulbig.

gOBfirbc ein 35ricff / wefc^er auf fic^t cber a ufo faucet/ fluä
gcWifTcii uvfact)ctt nict)t affobalb bei? ber erpm Pra:(ent»(/on, fon»
bcrn crfl iKrnad) wenig @tunbcn wt abgcijenbcr ^ofl acceptirct/
fofoü auff biefem gall/ bic©crfatl\'-jcit nic^t von bem Zage ber
Acceptation an / fonbcrtt tonbcr 3citber crfTcn Prxientation,
(wcfd)e nac^ 2(nfeitung bes V.l. §, auf ben SSricf auSbnMIid)
jit fcftcn/ uitbbie Acceptation bai;inj« nMejujtcl^en ift;)fl)tge»
redjnet werben.

drie of veertien Daagen Skht, of na Sicht, van ccn Biief die de«
eeiften Jmy geaccepteeit is, de vierde ot vyftiende dier Maandt
voot den vervaldag fal gehouden worden. Wanneer de Brief i
Dato, ü£na Dato te betaalen geftelt is ; foo werdt de verval-
tydt niet gereekent na de Acceptatie, maat van den naaftvol-
genden dag , op welken defelve gedateert is. Nochtans fal
fuik een Brief geaccepteert worden, op wat tydt defelve ook
geprefenteert weidt, indien het flechts noch voot de vervaltydt
gefchiedt; want als de prefentatie gefchiedt na dat de Verval-
tydt reets yerfcheenen is , foo is de geene die de betaalinge
moet doen, tegens fynen wille, en ionder voldoende Cautie,
ariec .gehouden te accepteeren en te betaalen. In tegendeel,
een Wiflelbrief, die a Vifii , of terftondt op Sicht te betaalea
luydt, defelve mag foo wel op Son- en Feeft-daagen, alsoj»
andere tyden geprefenteert worden , en fal ten eerften ^ac-
cepteeit , ook terftondt , voornaamentlijk als een Reytendc
diergelijke Brieven meedebrengt, of immers ten langftenbin-
den de naafte nuten, betaalt worden ; \'t welke ook om-
trent de Brieven, die in de Miflen na haare bepaalde Verval-
tydt aankomen , aldus lal onderhouden worden. Doch ten
eynde hierdoor alles dies te meet bevordert mag worden, foo
lirllen de Wiflelbrieven, als een Wiifel op andere Piaatfen op
ßcht, of na, dutt in de Maikten alhier geflooten is, na de gc-
fchiede betaalinge fandet uytftel gefchteven, en aan den Cre-
diteur overgelevett worden; ten ware dan , dat by \'t Iluyten
van de Wifl^elbrieven uytdruklijk anders bedongen was; waar-
om dan ook de Maakelaar, door den welken dc Wiflel ge-
flooten is, wanneer de beyde contraftamen omtrent alle voor-
v^aaiden overeengekomen zyn , tot beticht de felve op eea
Notitie fchrifteiijk aan haar fal overgeven. Wanneer nu fuik
een Notitie wer4t aangenomen en behouden, foo blyft alles
te recht geflooten : Doch de Maakelaar is verplicht, defelve
terftondt fchrifteiijk op te ftellen, en aan beyde de Contrac-
tanten te behandigen; op peene van ernftige ftralFe,ook,na
oevindinge van faaken, terftondt op verlies van fyn Ampt.

Indien een Wiflelbrief, de welke op Sicht oï k Vfo luydt, om
Jeekere reedenen, niet aanftondts by d\'eerfte prefentatie,maat
eettt daarna , weinig nuten voor \'t vertrek van de Poft geac-
cepteert werdt; foo fal in dit geval de Vervaltydt niet van dea
dag det Acceptatie aan, maar van de tydt der eeifte Prefenta-
tie, dewelke , „a d\'aanleydinge van 5. VII. uytdiuklijk op
keat wóid Acceptatie tsb daai te lug gcxes-

(Sin 5BïlC|t fo medio Fcbtniiio, medio Septembii, &c. ja
ja(;t£it (atttct / imtg auff feen 14. Xag tefcfbcn aKoiiatä tqaïj:»
!ef luerScn I weither ïag Sïrafft siefcs uerScn gjafaß-.XrtS j«

gSBcrttt mirt iscï «Stïfafl\'Xög eiwö 33tieff« »cïf)<i«®c» / fcd
tfftcn 3;nl;abcï tïicgal^hing follidtivcn / in Ccïcn Öntltcl^iing a^
tcï (rtiigcr nrtc{)jure(;<;n nid)t fd)U(6{g / fonfecni »icïracfjr ^raffê
ticfee 9Dj}at(:ert fci;n / noc^ Bcffclbcn ZagcS nac^ 2Dcd)fcI = @c»
tratici) I wegen (iapitAtS / 3nfercffc / @c^at>en unb Untcflen j«
ptoteftiïen/ unb Sen Sric(f nefcenft bem Pioieft. mit ber erjl
foïgenben (gelegenljeit jtiriicê ju fcf)icte» / «Ser in beffen Unter»
(rtffung feinSfiee^t\'/ wiber bcn Tnflirer imb lodofluer ganiilie^
»erïieren. 2Btc benn über bie 53erfatl>3ctf burdjauS feine fcge^
itante Refpeft-eber Dilctetions-Xage / follen »erftattet fet;n/ ti»
(grtSegung baß" eiwüc^en unb aufridjfigen .^anbefs»ieuten ba*
bur^ jum DffteriT viel llngelegenfjeit verurfa^et / auc^ / buri^
fofd)c ?5eran(a|fung/ wn fauniigen SScjaI;(ern / nacf) tfcren eigc»
«cn(gefallen/ bieSaljtung verjagert/ jaroeöl gar/ jubeöanberii
SSerbrug/ bigaJiittet nur vi?rfclj{icl& gcmitsbraudjet roirb.

XVI. gsenn auf einen / ber all&ier wol)nf;afft / ber gejïatf
ttiffiret wirb/bat; bie 3al)(uhg / naci) 3nl)alt bes SBec^fef^sgricf»
feö/ au einen anbcren £>rte / als: ju Oïurnberg / granetfart/
Stugfpurg/ k. ober anberS wo ju Icifïen ; Jnglcidjcn / wenn
tincr aEl)ier auff Debitoies bic anberer i)rfettWol;nöafff / Re-
miflen Mtib 9Bec{)fel--23ttcfc befómmt / nac^ beren ^«Ijatt bte
3al)lung alll)ter jutljunift/ unb folc^)cr ©eflalt auf ei» ober ben
«nbern §all J bic Acceptationes erft burd) llberfenbung bcrer 5S3ecfj*
fcf\'\'25ricfc anbenövt/ wo berjeuigc / auf ben felbige lauten/
wo(;nl;aft i|i / procuriret werben muffen / baritber benn etli^e
ïagc vorbei; geOeu: 3£fóbeunfoll bie ©crfall\'-jeit foIc|er acceptir-
ten\'^cc^fel/ wennfte ad»to obernac^ dsto ober fonft auf eine»
gewiffcn befimmten Xag ju bejaljlcn (auten I ntcöt vmMtl
fijnbcrny nndjiJnl^alt beö 2Bed)fel--2Srtefë/ bic 3a(;ltmg pixcile
gelei|ïct werben / bie Ptsieoratioa fep gcf(^c(;cn Wann |te wolle:
5öafcm aber bie SBec^ifcl - «gricffc auf 8. 14, ober ntcljr 2age
@trtit lauten/fofl bie93erfall»jeit nic^tvonSeitber Acceptirung/
fonbern non ber Praefrntirung an gerec^inct / aud) ju bem (£nbe von
bcm Acceptanten bei; ber Aceeptation berfelbc Xag / ba il;in ber
ïlBcc^ifet>S5ricfj«erilpr«iemiret »erben; mit tcygcfeget werben.

Een Blief, luydende Medio Febrmry, Medio Septemkr, &c.
tc betaalen , moet o[> den veertienden Dag detfelver Maandt be-
taalt wotdan 5 welke dag, in gevolge van delen, vooi den
Veival dag geieekent fal worden.

Wanneet nn de Vervaldag van een Brief gekomen h.fal de
Houder om de betaalinge folliciteeren j doch is by weigeringe
niet verplichc langer te wachten, maar fal veel meer, inge-
volge van defen, gehouden zyn, noch dien felven dag, vol-
gens gebruyk van Wiffel,wegens Capitaal,Intteiren .Schaadens
cn Onkoften te protefteeren, cn den Brief benefFens het Pro-
teft , met de \'eerftvolgende gelegenheit te rug te fenden j of fal
by nalaatigheitjran dien, fyn Recht tegens den Trekker en d\'En-
doflanten geheel verfiefen. [Gelijk dan boven den Verval-tydt
geenfints eenige lbogcnaamde Refpyt- of Difcrede-daagen fül-
len gedoogt worden 5 uyt aanmerkinge, dat eerlijken en oprech-
ten Kooplieden daar door dikwils veel ongelegenheit v^erdt ver-
oorfaakt; ook aanleydinge geeft, dat door traageBetaalders,
dc betaalinge na haat eygen welgevallen werdt verfchoven, ja
felfs wel dat dit middel met voordacht tot verdriet van dcH
anderen misbruykt werdt.

XVI. Wanneer op iemandt, dje alhier wooat, ibodaanig
getrokken werdt, dat de Betaalinge, volgens den inhoudt des
Wiflelbriefs, opeen andere Plaatfe, als te Neiirenberg, Pratik^\'
fort, ^Ugiharg, &c, of elders gefchieden moet : insgelijks,
wanneer iemandt alhier op Debiteurs, die op andere Ïlaatlïin
woonén, Remiffen en Wiffelbrieven krygt, volgens welker in-
houdt de betaalinge alhier gefchieden moet, en daar door in\'t
«en of \'t ander geval de Acceptatien eerft door overfendingc
der Wiffelbiievcn,ter plaatfe, daat de geene, op welke defel-
ve luyden , woonachtig is , geëyfcht moeten worden, daat
door dan fommige daagen verloopen : Alsdan fal de Verval-
tydt van foodianige geaccepteetde WilFelbrieven, wanneet zy
« Dato, of nu Dato, of anderfints op een feekeren beftemden
te betaalen luyden, nier verfet ; maar volgens den ia-
noudt des Wiffelbriefs de betaalinge precys gedaan worden ,

zy ook wanneet de Prefentatie gefchiedt mag zyn : Doch
ingevalle de Wiffelbrieven op <n:ht , veertien of meerder dxagen
Sicht luyden, foo fal de Vervaltydt niet van den tydt der Ac-
ceptatie, maar van de prefentatie af aan gereekent, ook tot
dien eynde doot den Acceptant by d\'^Acceptatie, defelve dag,
toen hem de Wiffelbrief eerft geprefenteert wierdt, meede
daarby gcyocgt worden,

fffienn ftt« ctnljtcftgct tiiicin / fe attt««örtcn ttcf^nöap/
o{i)iet: inieijjjtggBcc^fcl\'Svicfe ju bejaljlcrt fc^til&ig/ «nt »on
i()m Ofgctirct wiitUI ttf3nl}{iing baarMt;in j» fct)icfen/ reo (tc^
fctr 3nii&afcer fces2Bcd?fcl»2?ncp mifffjttlf/ mager / fetoc^ aiiff
@efa(;r tcffcn/ fobaSSelb empfangen foü/ unt) sie llberftnl>un0
wrfanget/ iijm jwar tomif wiüfarjren / erijt aber fpf^cö; cl>ne
3tbjtig ber Pjovißon, jh tl;un nicf)t fi^idbig.

3ut ©egentfjeif/ wenn ber creditoi, (iber3nnl^afcctbeö 2öcc§»
ftfl\'SSncffeS/ niemanb JU (Sinjicljung ire0(gclbtS befiedcnwürbe/
foü bcrjcnige/ fobie3a(;fungäuteiften i)atl jur g?ctfai(--äcit ba^
(geib/ o()Jie v>Drl;ergel)ertbe Citasion an ben/ foeä cmjifiiugcnfDH/
JH depoDiren/ gcric^tlifl^wrftegcln julaffcn/ »mb ulfowieber jti
ftri) I« nehmen befugt fc^it.

UnbweiJ xvii. in .5jattb£K-.(Strtbfeit etngef«(;rcf / bag tüd)t
jcbcämn(;f bet-jenige/ aujf bmtieTiitra gcfrt)e()ttt/ fenbern nucfy
well bis weiten ein dritter / aus gcwtffen Ilrfac^en/ jebcc!) anberS
nict)t/ als per honor di lettcta, unb enfweber bcm/wc(d)et ben
9a3cd^fc(=2?ricff ausgegeben / ober einem indofleDfen ju gijrejs
acctpriren will j fo ift j*.Bfir berjnnf^aber bes SSrieffcS. fpfr^cit
Aceeptanten anju!ici)men / biefer auc^ inÄraft ber Acceptaiion
btc3a()I«!ig jur^erfaß\'jeit/ mitvSrftattung aUervonbemann»
J;abcr bigfatls gctl)ancn Unfoflen ju piseftireu / uup er tcineg
2ßegS / wawt gleich berjenige / auff we!c{)en ber SSrieff lautet /
iirtc^ge(;cnbS jur Aceeptition unb 3a!;lung fict) anberweit ofF«iine,
wieber feinen 2ßtllcn l)inbiin ju (teilen fc^ulbig: iDamitaber ein
foldier Acceptant gcbfji;renb levaürcn tonne / aue^ bie Obligo
bercr Ttaffirer «nblndoffiier be^ Gräften bleibe/ fo foU berfelbe/
tf)cr ben tr «cceptiret / ben 3nl;abcr pioteftiren / ttub (tc^ ben
Proteft juflelleniaffen/ auef) jnr / bag" bic Acctptation

per honoi di letiets unb Sopia ptotefto gefe^eljen/ fowol)(wcnn
er einem anbern/ als bem Trafliter }u <£l)ren/ ju acceptircn gc»
meinet / bcmfclbcngfctcf)falS autf ben^2ßccl)fcl-.S5ricf bey bcr Ac-
ceptation ttuSbriiifUd) «iclbcn. QBcnn nun folcftcs gcfc^(;en/
tmb bic £gcjal)fu«0 erfolget / fofl ber Acceptim ben 3n()«bcr
Siricffcs in allen 2Piccf)tcn unb ^utprtic^cii / ol)ne einige iJrbrc/ unb
fernere Ceflion , ipio jure lubftituirct fc{>n / cntwebcr an ben
Traffirer, ober an bciijenigcn / bcm ju ©cfaßen er ben Srieff
hoijoiirct/ bas dafjital unb fämtlie^c Untoftcn wieber ju fucfien.
Xrtige fic^is aber ju / b«e\' iujwifcfeen ber Tiaffircr / unb bcriciii»
ge/ bcmäugfjrcn er acceptirct unb t)e|al;lct/ mWfatt terD?«!^

Manr wanneet iemandt van hier aait eenen, dewelke elders
woont, alhier binnen Lejpz-ls, Wiflelbrieven te betaalen fchul-
dig is, en van hem begeert" wierdt, de betaalinge in gereedt
geldr derwaarts te fenden, daar zich de Houder des WilTel-briefs
ophoudt; foo mag hy, noclitans op des geenen die\'t geldt
fal ontfangen, en het overfenden begeert, hem wel daarmee-
de gerieven, maar is nochtans niet verfchuldigt , fulks fonder
Aftrek van de Provifie te doen.

Tn tegendeel, wanneer de Crediteur, of de Houder des Wif-
fc\'briefs, niemandt tot den ontfang van het geldt mogte aan-
ftellén , foo lal de geene die de betaalinge doen moet, ten
vervaldage be\\\'oegt zyn, \'t geldt, fonder voorgaande Citatie
aan den geenen die het ontfangen moet, in verfeekeringe te
bteng.cn , getechtelijk tc laten verzeegelen, en alfoo wedei-
om na zich te nemen

En vermits XV11. in de Koopfteeden ingevoert is, datn\'et
s.Itydt de geene, op welken de Tratte gefchiedt is, maar ook
wel fomtydts cen derde, om feekere teedersen, egter anders
niet, als ter eere van den Brief, en \'r zy ter eere van den Trek-
ker, of van een der Endoiranten, wil accepteeren ; foo iswel
de Houder des Briefs verplicht fuik een Acceptant aan te ne-
men , ook defe gehouden, ingevolge van d\'Acceptatie,deBe-
taalinge op verval-tydt, met vergoedinge van alle door den
Houder daar omtrent gedaane Onkoften, tc doen ; en hy is
geenfints verplicht , offchoon de geene tot wiens laften
de W.ffelbrief luydt, de Acceptatie en Betaalinge nader-
handt aanfaoodt, tegens fynen willedaar van afftandt te doen:
Op dat nochtans fuik een Acceptant zich behoorlijk foude
können levalleercn , ook de vetpHcluingen van den Trskker
cn de Endoflanten in waarde mogten blyven , foo fal defelve,
alvoorens hy accepteert, door den Houder laten Protefteeren,
en \'t Proteft zich laten behandigen ; ook tot blyke, dat d\'Ac-
ceptatie ter eere van dm Brief, en onder P\'otefl gelchiedt is, en
|oo ji-el wanneer hy ter eere van een ander, als van deiTrek-
Kcr willens is te accepteeren , \'t felve insgelijks op denWiffel-
oricf by d\'acceptatie uytdtuklijkmelden. Dit alles\'nu gefchiedt
^ytide, en de Betaalinge volgende, foo fal d\'Acceptant,door

. Houder des Briefs , in alle Rechten en Eyffchen, fonder
«nige Order, en verdere Ceflïe,uyt eygen Recht gefubftitueert
2yn> om, het zy bv denTrekkee, of by den geenen ,ten ge-

J welken hy den Brief vereert heeft, \'t Capitaal, bcr
ïietTcns a,ie de Onkoften wederom te foeken. Doch indieniict
gebfiiudc, dat ondertuffchen de Trekker, en de geene ter eere
d 3 vm

nmô8eH«r;eit/ «nbcr î>cr 9ctr;anctt Sahitmg fcci; fcemfefboî
«i^t wicberum etf;oleit fênfc / fo Ijat « wibcï bic anbcrn :meieffen-
tCrt teittC Aftion. @oUcaii^ ein Acceptwr gtir îScrfall\'-jcif mtr
«tttctt I{)ci( bcr iitt 9©cchfef--Sricffc cntOaitcncn @tiinma ja^tcit
woftcn I fo ffthctîwar bcm JnitOabcr bcs 5Sriejfcs frtt; / fcJc^cs aiti>
jmtchmcn/ criliabcrglcictjwol/bcsSîtIcÉffanbcS (;a(bcn/ gcfcfif)«
ïcttb JU proteftircn fc^tilbig/ imbufcibct bcffcibcntocgcn (inbcncn
Tufliicrnunblndofiiiertt ftc§jitcr(;clcn tcfugt.

XVIII. Sic SSc^fcUÇBrictfe a tetouifcüett ifunltmi itic^î
«UtSittrMtmg bttfcr Siauftil ( bie Valuta an aitbcrcr 4?rtcn
55BechfeI=25ricfctt Bergitûact / ) eittgcrii^tct / cber ba auch fcho»
ïiefclk hiueiiigcröcfet wäre/ bcnttcch von ÉeiiterÂraft/ unb als
flûnbe fienicht ba/ flrf;«tfenwttbett.

Unb gfei^ fciêher® tet) etlichen trauc^fich gcwefcn / wenn
«nfweber ein Piincipal an feinen Faftoin, cter tiefer an icnen /
QBe^fel remittiret/ «nb bcr;etti0c / anbenfte gcfteßetunb trafli-
*et werben/ bcr Acceptstion ober 2?eja()tung fiel) gcwcigertibag
in fcichemgaü nicht/ wie recht ptoteftirct / fonbcrn nur beut
B-emittenfctt bttrch cittc arifo banon 9îachri(i§t gegeben werben.
Äicweil aber giciehwol wegen anberer/bic oftmals babe^j inteteffi-
tef/unbîu bcrctt Pratjnditz nidjts untertaffctt »erben tan / aßer»
ï;anb®trettigÉetfimôUtterbnungbaraustntfïchett mag: 3tls foll/
fcc^bcrgleichenSSegcbenheiten/ eben fo weil als bei; anbern 2Bcch»
fel--S5rieffen / insfönftigc/ biefer f>rbntttt9 mit nothig« fiote-
ftation, nnthgelebct werben.

tcrSahlung gcbûl)ïenï ptoteftirct werben/ fo hat ber
«ub Cteditot jtiforberjl feinen îHcgref an beniesten Indoffircr/
»en welchen ber 9ä5e^fcf--53tieff ihm jutcmmen/ ju nehmen / «n»
wenn tr »Ott bcmfelben feine Sefriebigung erlanget/ «isbcnn folî
tr anbem nâchfl iwrhergehenben/ wofernc bcrfelbe gutes SrebitS
ift/ unb noch jujahlcn hat / unb alfo orbentfich bisjumjfusgcbcr
jurMc gehen/ unb flehet »hm nicht frei;/ bicfc£)rbuung juttbcr»
fdjreiten ; ®S waretann/ bog einer c;;prefre i?rbre hatte / wenn
8er «Bricff nicht bejahlcfwiltbc / bcnfelben an einen anbern als
len legten indoffircr ju fenben.

SBeltc aber xx. 9lcid)wehl einer nichtmit bcm Ptotefi an bic
IndolTucr |unMe gehen / fonbcrn bcnjenigcn / fo acccptiret unb

l\'an welken de Brief geaccepteert en betaalt is, tot verval qua-
men , en hy zich by defelve nopens de gedaane betaalinge niet
wederom konde heihaalen, foo heeft hy tegens de andere Ge-
inttefieerdens geen Aélie meer. Indien ook een Acceptant op
vervaltydt flechts een gedeelte van de Somme m de Wiflelbrief
begrepen, wilde betaalen; foo ftaat her aan den Honder des
Briefs wel vry, fulks aan te nemen ; nochtans is hy verfchul-
digt nopens het refteetende behoorlijk te protefteeren , en blyft
bevoegt om deswegens op den Trekker en d\'Endoflanten zyn
reihaal tc foeken.

met daar byvoeginge van defe Clauful, (de waarde op andwc.
Piaatfen in Wiflelbrieven voldaan; ) gemaakt worden; of in-
dien defelve reets daarin gevoegt was, nochtans van geen
kracht, en als offe daar niec in ftondt, gehouden worden.

En offchoon tot noch toe by fommigen is gebruyklijk ge-
«■eeft, wanneer een Principaal aan fynen Faâoor, of defe aan
geenen , Wiflelbrieven remitteerde \', en de geene , aan dienfe
geftelt, of op dien fe getrokken waren , de Acceptatie of Be-
taalinge weigerde; dat in fuik een geval niet, gelijk behoor-
de , geprotefteert, maat flechts aan den Remitteerder door een
Advys-brief daarvan kenrjs gegeven wierdt : Maar nademaal
nochtans wegens andere, die ddcwiis daarby geintrefl\'eert zyn,

en ten nadeele van dewelke niets kan verfuymt worden, aiierley
\\^rfchillen en wanorder daaruyt konnen ontftaan: Soo fal,in
ftilk een geval, even foo wel als by andere Wiflelbrieven^ voor-
taan volgens defe Ordonnantie nootfaakeliik geprotefteert moe-
ten worden.

Na dat nu XIX. een Wiffelbrief, wegens niet gevolgde
betaalinge, behoorlijk geprotefteert is, foo moer de Houder
en Crediteur voor eerft fyn regres op den laatften Endoffant,
l\'an welken de Wiffelbrief hem . is ter handt gekomen, nemen;
en als hy van denlelven geen voldoeninge krygt, alsdan fal
"y zich tot den naaftvoorgaanden keeren, indien defelve van
goedt Credit is, en noch betaalen kan; ca alfoo ordentlijk
tot -- • . - . . .

Indien nochtans X X. iemandt niet met het Proteft na de
inoofiseiciers te rug wilde gaan, maar den geenen , die ge-
d 4 acceptecit

Joc^ntc^f 6ejaf;fcf/ jticrji anfaffn: @e ifiifjm f»fc^c« ju tijun
Mtiwrwcljrct/ bleiben aitc^fo tann dlle anber Intetefltuten , f*
M50l)( ber Tnffirer, alSetn jcglictjcir Indoflirer, nichts befioiuent»
gcr/ big juv enbtic^en Siic^tigteit / in Solidum »erljafftet / nnb
f etjct ben Cteditori fte^ / »cn bcm AcceptJnter. fthjulaffcn / nnb
Ijcn legten Indoffirct in 3{nfpruc^ jn ncljmcn / rtuc^ anbettneif ju«
töc£ an bctt Acceptjmen ju fcljten / «nb (tc^) alfa ber fonflcn in
te£{)tcn Krgpnnetcn Variation, jeboc^ bat i)rbmmg bcrcr
IndofiSret. tjermoge tted)ji«crgel;cnbcn §. nic^f iibetfclircitel big*
faflö gcböijrenb jugebrauchen/ big er/ wegen Capital«, interef-
le, ec^ttbenunbUntoflcn/ »oatcmmlic&wgniigetwerbe»,

:^atfe XXI. einer ®efb ober 9a3aarctt öujfgenmninett / «nb
^{«wegcn einen 2Bec^fet»55ricffauagef}cUct/ bcrfcfbe aber wfirbe
gcl>ortge5 £»rW ntc^t relptftirct nnb »ccsptiret: @o fcE ber
3tuögcber/ bei;\'Serweifuttg be« cr(lcn ^rcfcpö / wegen njd)t gc»
ft^el^ener Acceptation, cl;nc25crjug anncljmltc^e ^Burgen juffcf»
ien / Dber gntc^aarc unb ^Ifanb ju liefern »erpftic^tct fc^n/
tamitber Cieditor, bemburcl)bcn3tr}ug leichtlic^ @ct>abcn ju»
»ac^fen t^nfe / nlc^f fo lange von tei;be« Oeiten blog f?cl;crt
»urffc/ fonbern big ju erfolgter @cwigl)cit / wegen (£apitalö/
Ligio , llntojtcrt «nb (Sd^dbtn «crftd^ert werbe. ^Benn ober
»er anberc «protefi / wegen nicl)f; erfolgter 3al;lung nebett bent
SaSec^fcl\'SSricffe jurucftommt / alSbentt loU ber 3tuögeber bett
Creditoii affobalbnac^ QBcdjfch^lccht / cf;ne einige 3CuSf{u^t/
luegenbc«Capitals/ Lagio. imetefle,Cour» «omgelber• 2ßec{)»
fei/ (Schaben ttnb Untoflcn/ wörcJlic^e Satisfaftion tljun/ ober
fcurc^ anbere bcmfelfcen (tnntljmlic^eOTittef / ftd) mit il;mc abftn«
itni auc^)b«iumitber@charfe angeljalten werben.

XXII. SOltt benen ®e(b.@orfen/ tmnit bic gBccf)fer ju te.
i«r?fen / foü t$ folgenber anaffcn gcl^aftett werben. 22}elct)e
^cc^fe(=«Brtefc entweber in genere ohne Determinirung 2Bec^»
fel»ober Gurrend (gclbcö / oberattcf) infonberljeitaiiff Species-ober
S3Bcd)fel--@efb tauten/ bie follen mit feinen anbern @or(cn/ als
fluten «ntJCrfc^fagenctttXren^i^Aibertus^jpoUanbtfc^cn ober anbern
gttten ganzen ttnb Ijalbcn Il;afern / ingfeicljcn mit ganzen ttnb
I)alben2)ucaton3/ bicganljen ju ein unb einem i?rt«\',Xf)ater gc»
recfinet/ fo lange fte in btcfem Vaiot bleiben/bejaljlet/ barncbett
J>DC^ auc^ bcm Debitor! jcl;en perCeotum an i)rfö.Il;afern paf»
ftret werben. 2ße[che «Briefe aber auf 3JIftn§e cbcr «Xurrenb
<»etb lauten / beren 3aljlung foil Jebeßmafilirt giiltigen eurranb*
®elbe|W«r pifliren: l;iervonater biejenige fleinc@c^eibe--3J?«tt*

accepteert, cn egtet niet betaalt beeft, eerft aantaften ; foo
is \'c hem onveihindert fulks tc doen 5 en blyven ook alsdan
alle andcie gcintrefleerdens, foo wel de Trekker, als een ie-
gelijk der Endoflanten, nochtans tot de geheclc voldoeninge
toe UI \'t by tonder verbonden ; eok ftaat het den Crediteur
ytj , den Acceptant tc laaten vaaren , cn den laatften En-
doffant aan te Ipreeken; ook anderfints naar den Acceptant
tc rug te keeren, en zich alfoo van de Variatie, die ander-
fints in Rechten vergunt is, (mits nochtans de order der En-
doflanten , volgens voorgaande §. niet te bnytcn gaandej)
behoorlijk te bedienen, tot dat hy voor Capitaal, intreften ,
Schaadens eh Oukoften volkomen voldaan is.

Indien XXI. iemandt Geldt of Koopmanfchappen hadde ont-
fangen , en daarvoor eene \'Wifleibrief getrokken , dewelke
ter behoorlijker Plaatfe nier getefpe£tecrt en geaccepteert wierdt;
foo lal de Trekker , op \'t vettoonen van \'t eerfte Proteft van
niet gefchiedde Acceptatie , fonder uytftel gehouden zyn be-
hoorlijke Borgen tc ftellen, of goede Waaren of Onderpandt
over te leveren ; ten eyilde de Crediteur, die doot \'t vertoe-
ven lichtelijk fchaade konde lyden , niet foo lang van beyde
styden in onleekerhcit behoeft te blyven, raaar tot dat de vol-
doeninge volgt, wegens\'E\'Capitaal, ctr L\'^gio, Onkoflien en
Schaadens vetfeekett mag zyn. Maar als het iweede Proteft,
van niet gevolgde Betaalinge, beneffens den WifTelbrief te tu«^
komt; alsdan fal de Trekker, aan den Crediteur terftondt"
volgens Wiffel-Recht, fonder eenige Uytvlucht, wegens \'t Ca-
pitaal, l\'.Agio, Intreflen, Conis van Hecwilfel, Schaadens en
Onkoften , werkelijke voldoeninge geven, of door andere voot
hcm aanncemehjke Middelen zich met hem verftaan, ook
met geftrengheit daartoe genootfaakt worden.

XXII. Met deCeldtfpctlen.daar meede deWifTelbrievenbe-
raalt moeten worden, fal op de volgende wyfe gehandelt wor-
den. De Wiflelbrieven, die in\'t algemeen londer bepaalinge
van Wijfel- of Coarant-geUlr, of ook m *t byfonder in Spetic- of
IViffet-geldt luyden, iuflcn met geene andere foorten, als met
goede onverniuntede K^ruys-^éerms-HalUndtfihe - of andere
goede geheele en halve T^yxdaatders, insgelijks met geheele e.i
halve de geheele tot eeu en een quart \\yxdaaldttr ie-

der gereekent, foo lang zy in dele waarde blyven , betaalt
worden, mits dat nochtans de Debiteur tien fer cento aan^rtw
\\vxdaalders daar onder mag doen. Doch de Wiffelbrieven , de-
welke in Mnnt of Courant Geldt luyden ; derfelver betaalinge
lai wel altydt in gangbaar Courant Geldt aiogen gelchieden;

$enwcW}e(mt QBtrtf; trnfcvciticn Ädt;fcr<@rr3fc^cn ftnb/ <xl$ 8,
-^fcnniger/ ó.yfcimigcv/ 4 «Pfcmiigcr/ Sgrummcr 3. «pfcuni»
gcr/ i. ^fcnnigcr/ tmb tcrglcicficii / fo ttct wits fcij|ïcn ticfc^
ufaai itï / afó S5a|;cn/ Srcti^cr/ 2c. «iiSgcfct)l!>tTcny
iinïbci-/ fc ®cit> JU empfangen(;at l tiefcltcn anjunei^mcn/
n!4t fct)ulCigfei;n.

gSentt xxin. ein Faflor sov feinen^rincifaf ©cftdbgiettjl
foü er ten 2Bcc()fcï.Srietf nn feinen ^rincipal ober CEommitj ju
tcjal}ien rict)tcn lajfen. SSürb er aber ben Scieff ön fic^ ober
eommtB lieüen laffcn/ fo bleibet er auc^ / Äraft feines indol-
iesnem», olö (gelbjl <Sct)uIbcncr baoov gcl;aïten. ,

2)emna^ mt^ XXÏV, baö fcontriren / I;icftgcn Qxtèj ven
»ie!en3ai)rcn <;cro/ eingeftiljrct tft/ tuiö benen Jpanbclê4eute»
JU Dïu^ unb «Scquemlic^Eeit / cbenfaHS inSÉftnfftige beijnUen
wirb; flls foücn wie btSf;cro/ fo auc^ i;infüi)ro / bie brep cvjTen
Sage ber = vffiodjc juui fcoctrircn cmgcj»enbct wetten / unt>
diejenigen/ fo2Bcd)fe(«5Srieffc einjuijeben/ ober ju bcjaljlen
1\'cn / bie gcbacl)tc brei;crjlenXagc «ber / nad|) ausgeläuteten
iDlarcÉfe/ Vormittags «ott h. bis ii.Uljr/ unb gegen^tbents
jiocl) @ewül;nl;eit aitff ber 5B6rfc fid) einfïnben / auc^ fonbetlid)
ï>cr Debitor il;nt angelegen fet;n laffen/ mit bem Scontro 3flic^tig=
feit / unb Ijierburc^ feinem Creditoii uergni\'tglicficn QEBillen jtt
inadjen. Samit aber / nac^ bem Êyempet anberer .^anbels»
©tabte/ biefe X)rbttUttg gel;alten werben / bag cjuHi"« /
2(nlcitttHgbes x.§. auff jeglidje SOteffe ein fonbetlicf) gcl;efftet 0»
ter gebunbeneS Memorial, ausweichen Ijernae^bteyartl;ei;en ttt
fein orbentlic^ syjarcft\'Scomro einjutragen/ jnitjut@tellebrin»
ge/ barein jufërbcrft ben i)rt unb bic geit/ i^crnact) bte poften/
«nb3^al)menber9)erfonett/ mttbencnman Scoutriret/ mitgebet
«nb Sinten einfctjreibc / ï;ierbep aud) bic ^erfonen felbjl gegen»
wartig fei;n; inmaffcn benn feineQ^artlKP g^ten foü/ welche in
3(bwcfcnl)eif eines @d)ulbncrs/ober beffen Ijierju burc^ rictjtigc
t)ci;in J^anbel3--@cric^t gebuljrenb producirtc tinb «dimiife33olI»
mac^t legiiirtiiden Mandatarii gtf(^foffen Werben. @obalbmitt
einer gegen ben anbern otifffol^c QBcifc eitic\'parfljicin baS Me-
morial tiberfc^rieben / tem felbigen Moment an / bleibet bic
<S(^ulb als bejal)lct auff(gefal;r beffen / welc{)er felbigeangcnouf
men : gclralt benn biffalls fofcl)en 93iarctt»Memotialcn ober
Scontro=ffiud}crtt / Wenn beren jumwcntgflcn 1. tnitcinanbet
^herein fommen/ bep »crfallenbcn @trcitigfeiten geglautet wer»

«ioch daar buyten geflooten zyn, \'t kleyne pas-ge]dt.\'twelk«
ïn waaide minder als een I<icyjeriyke» Orojchen is als öc« Pen-
nw^ers, fes Vemingers , vier Pcnmngers , Srmnrncr dr.e Penningers.

tvjee femin^ers, en diergelijken ; als ook die anderfints h^er met
gebtnyklijk zyn, als Bmfin, Kr^ytfirs, ^c, cn de geene die
het o\'eldt moet hebben, fal met verplicht zyn delelve aan te
nemen.

Wanneer XXXIl. een Faftoor voot fynen Trincipaal Geldt
lemitteert, foo fal hy den Wiflelbrief aan fynen Principaal, of
order te betaalen,laten maken : Doch indien hy den Brief aan
zich felven of otder laat maaken , foo blyft hy ook, in gevol-
ge van fyn Endoflement , als eygene Schuldenaar daar voor
aanfpraakelijk.

Nademaal ook XXIV. \'t Snmreeren alhier federt veele Jaa-
len herwaarts is ingevoert, en tot nut en gsmak (^er Koop-
lieden voortaan behouden werdt; foo fulku , gelijk tot noch
toe, alfoo ook voortaan, de drie eerfle Daagen der Betaal-
week tot het Scontreeren befteedt worden; en de geene die Wit
lëlbrieven te ontfangen of te betaalen hebben , zich geduuren-
de dc gemelde drie eerfte Daagen , na dat de Matkt uytge-
luydt ie, \'s voormiddaags van ii tot 12 uuren, en regens den
avondt, na gewoonte op de Beurs late» vinden, ookvooina-
ment lijk de Debiteur fyn befl: doen , het Scomro te voldoen, en
hierdoor aan fynen Cteditear genoegfaarae voldoeninge te ge-
ven. Maar ten eynde , na \'t voorbeeldt van andere Koopftee-
den, defe Ordonnantie wel onderhouden mag worden , Ioo fal
een iegelijk , na de aanleydinge van §.X. op ieder Mifle een
byfondet ingenaayt of gebonden Memonaal meedebrengen , uyt
liet welke vervolgens de Partyen in fyn ordentlijk Mirkt-Scon-
\'ro moeten overgedraagen worden; daarin vooreerfl: de Plaats
Tydt, vervolgens de I\'often ,e!i de Naamen der Perfoonen,
"«et dewelke men Stontreert, met penne en inkt te Bock geftelt
"loeten worden; daaibv de Perloouen felve ock tegenwoordig
uilen zyn j gelijk dan\'geen Faney van waaide fal welen , de-
^^\'Kc in atweeféuheit van eenig ithuldenaar , of van desfelfs
^""■^•»^\'ffionatiflen , dewelke daartoe, door wettige voor \'t
"^"^hi-ndels-Gcricbt: behootiijk vertoonde eage- idlmecrdeYolmzch. -
ten, zyn aangeftelt, geflooten wotiien. Soo haaft nu iemandt
tegens den andejen op fullc een wvle een parreye in \'t Meriio-
Tr u fi\' \'\'^"gefchreven, van \'r felve cogenblik af aan blyft
ae Ichu.dc als betaalt tot rt/ia/ vaa de geenen , die cefelveheeft
aangenotren; geüjk dan in\'defen fuike Aiarkf-Aiemoriatiw of
^(fniro-Ssekin , wanneet \'er tea miaftcn rwee met malkander

»mfoH/ t»e anbcr«ecittJ5ciupt--a}l<ttt3cr cbcr^trgfifltgfdt taratt
fecfunbctt «n&erÉanntwiïti; auf nsefc^en JatI/ «nb b« einer »i»
Ier aeft^cï;«! «tif njas ^ffietfc c$

woüci fein Memorial über Scontro-SSuc^ JU uerf^ffc^en ftc^ ims
terftanben I berfelbe nic^f allein mit erntïer @frap angcfeljen/
fonbern auc() bemjiemgcn/ fo l;ierburc() einigen ed)abcn «nbUn»
gelegenheit cnt?5funben / gefcfif;renbctt 3(btrag unb (gr|ïaftung jtt
tl;un foH angehalten werben. SBcr aber «ein gewiffeö Memorial
eber Scontro-5Sucl)ha(t/ foü bigfaïïe feine i)rbtc/ wenn es bent
Creditoii (leUetet/ bjird) einen turken ©chtin ober Affignation,
«n feine Dtbitores ergeren laffen / iinb fofcfees hernadj efcen wr
fo guitig als ware bic ^arthet; / cfcbcmetbtcr maffen/ burch ein
Memorial titcrfcf)riel\'cngeachtet / auch berglci^en @chcin fofgent«
an jïatt bcrßuittuitg pa girct werben.

foftcnftttc{)«(fc<peffcn/ fovcncinen ©ctjoßmathfigfettunt»
Faftor fcbntiiret/ unb auf baS Memoria! gcfc^et werben / tjon
!?cm Principal uubPauon acceptiret werben/ unbfo(the@chrift in
scontro eben fo gut unb fraftig fci;n / ató wenn fic uom Patroa
«nb Principal felfcfl gcfchricbcn; jebodh mftffen/ wie oben crweö»
net/ in folchetn §aU/ bic^ollmad)fen/ aufSBcgchrcn »orgcjci»
gct/ mtch/ bamitbie lntereflentcnauf5Beburfen barju gefangen
fcnnen/be^ bcm j^anbcts-Oerichtc produciret/tnib bot>ott Äbfd^rifft
behalten werben. Unb bieweifjwifchen benen 9}ïcffen bie Scontri
«benfall« nlthtg ftnb unb gebrauchet werben/ «Is follen inseitnf»
«ige btc Scontri, fo auffcr benen 9!)leffcn / biefer ^)rbttung gentag
gefchehen/ fo gfiltig fe^jn/ «Is bie/ fo in SWeg^jeit gefchfofTeit
tserbcn.

Debitor mtffeiltcm Crediiore nt^f jurcdjt fommen unb (comii-
rcn tonnen/ alSbcnn foll auf ben Scrfall^Xag / «nb enblichen
3ahlXcrminbte «Bcjahftmg prascife, entweber per Cafla, ober bcm
Creditori anfianbtgc Affignitiooes gcfchchen/ aud) biefe ber Cte-
<iitof, brtfernfctbigebct;3citen/unb jum langficn nor bre^j Uhren
gegen 2(bcnbs/ bcmclbefett53crfaü\'Iagö ofleiiret werben / unb
toer fic ohne fenberlichc incommoditdt cinheben fan/ jwar billig
«nnehmcn; wenn «ber barauf feine Jahlung erfolget / afSbcnn
folchebcm Affignanfcn juriict gegeten/ «nb ftch bic Zahlung per
Cafli fh«n taffen / ober fonften nach QBe^feU3iccht / ober btirch

ovcreenftemmen, by opkomende verfchiilen, gelooft fül-
len worden, indien daar omtrent anderfints geen hooft gebrek
of ergliftigheit bevonden en befpeurt werdt jiii welken gevalle,
en ais iemandt tegens de opieehtigheit van den Koophandel,
\'t zy op wat wyfe het ook is , oiiderftaan heeft fyn Memoriaal
of Sontra-Boek^re vervalfclien , defelve fltl niet alleen etafteliik
geftraft, maar ook genootftakt worden, om aan den geenen die
daar door eenige fchaade of ongelegenheit heeft geleeden,
behoorlijk genoegen en voldoening te geven. Doch de geene
die geen vaft Memsriaal of Smir/a-Boek^ houdc, fal fyne otdeK
daar omtrent , indien het den Crediteur behaagt , door cen
kort Handtfchrift of Afllgnatie aan fynen Debiteur fchryven; ea
fulks vervolgens voor even foo voldoende gereekent worden,
ais of de Pattey op dc voorgemelde wyfe in cen Memoriaal
ovcrgefchreven was; en fal een diergelijke Handtfchrift veï-
volgens ia de plaats van cen Quittantie doorgaan.

Ook fullen alle Poften, die door een Gevolmachtigden ea
Faftoor gefcontteert, en in \'t Memoriaal geftelt worden, dooï
°en Principaal en Patroon geaccepteert worden; cn fuik eeu
Gefchrift omtrent het Scantra even foo goedt en krachtig zyn,
als of het door den Patroon en Principaal feJve gcfchreveii
was; egter moeten, foo als hier vooren gefegt is,1nfLiIkeea
geval, de Volmachten , des begecrende , vertoont, ook teti
eynde de geintrefleerdc des noodig zynde , daiiby können
komen, by \'t Koophandels-Gerkhte vertoont, ea aldaar eenCo-
pye bewaart worden. En vermits tulTchen de Miffen dc Scm-
trl insgelijks noodig zijn , en gebruykt worden , loo fullca
voortaan de Scantri , dewelke buyten\' de Miffen gefchieden ,
jngevolge van defe Ordonnantie, van even foo veel waardyc
zyn , als de geene die geduurende den tydt der Miffen ge-
nooten worden.

2 Wanneer nu XXV. geduurende dc drie eerfte Daagen in dc
etaal-wetk, de Debiteur met fynen Crediteur zich niet ver-
j"®" noch Scomrenen kan ; foo fal op den Verval-dag, cn
^ Betaal-termyn de Betaalinge precys, het zy ptr
rJy \\ in ^jjignaiies , ten genoegen van den Crediteur ge-
en re ■ d« Crediteur defe, indienfe hcm by tydts,
, ."^\'nftcn voot drie tiuren tegens den avondt, op den
r" Y^valdag aangeboden worden, en ais hy defelve
n Zonderling ongemak ontfangen kan, wel billijk aan-
neemen ; maar indien daarop geen betaalinge volgt, defelve
«iisaan aan den Affignant te rug geven, en aan zich de bc-
wajingc fer ajß laten doen , of audciünts macht kebben.

fc^fcunigt Esecutlon, î»ieff(&e ju fii^cit / îûla^t ijaitn «ttî» it^
fügt

llnb nad^bem (îc^sjt äuwcitcn bfgicfct / bag" «uc^gufc ictttc am
Sonncr|lagc\'Mbcnbä btc acccptutcn jSrteffe nic^t vôûig l>cjar;rcn/
fonbcrn burcl) Connivent» bc5 Cttàitoris crjîftilgmbm Xagc bie
SflcjÎÈ: Abtragen / unb gtcid)n;s(}( nianc^maljl btcfc gegen Den
Dibitorem erwîcfcnc jÇioifltc^êtit bem Ctcditoti, bei; «HBerljoften
Çaflen/ juin P.\'-a;i\'jdits gcrcid)cn fcnnte :

3£ls mag focti\')tneiner / weld)cutbcrgleic^ctt3ïachtt)arfung ju«
gemntijet wirblbem in gweiffcl gcjcgencn ÇSîec^fcl--2Sricff Dcrftegelt/
einem Notaiio jujîclicn / cber auc^ bcn Noiatiuin v)er|tegeln laffen/
imb wieber JU jtc^ ncl;men ; Oernac^ / wenn es bantit jur 3îi^tig£ctt
touunen/ bcnfelbcttctïjne25efd)imptfungbcs Debitoris, wicbcriu»
titcfneljmen/ wtbrigenfalsabcr/ ba es nSfl;ig/ einen Proteft un»
terni dato bcs legten 3a()t=Xages / babertjerfiegeltc QBec()fer=S5rieff
î)cm Notaiio übergeben tuorben/ fertigen laffen / unb na(^mal]U
îugleic^âU jetiier iïr»ernDîc(;tburp mit abfcrbern.

XXVI. gjBcnn jween ttW)ier einen SBec^tfet^Sîrieff anclncitt
anbern£>rtc anff @tci)t ober «ad) dato, ju bejal}lett gefc^loffen/
«ttb bei- 3(ujfiiel)uicr bes OBecftfcî-.SÎricp / nac^bem er feieren cm»
}>fangen/ oberaud) bereits tccfiubt/ bem 3(uSgeber nic^tproropte
Satistaftion bargegcn tcijicuœoltc/ fo Éan berSluSgeber/ wiebcr
tenfcfbennac^®ed)fcl--5icd)t vcrfaljren/ unbftat fîct)biefcr ivibcr
il;n mit feiner Exception, als Solntinois unb Compeoiationis ia
continînti liquida JU fd)ii^e«. îHîarc aber abgerebet mxttnl
bag ber 3(u|fneljmcr btc @uunna bes cmpfattgcncn2Be(^feU2?riefiJ
nii^teöer crfeficnfolte/ alsbijjDîac^rie^t/ ober ein R.ïcepiflè«in»
gelaufen/ bagbc wrfenbeteStief gebitl^renb honotirctworbcn:
@o foU gteic()tt)ol;l ber 2(ufnef)mer bem 3(usgeber einen 9Ecc§fel»
S3ticf ober@rf!Cin auspeilen/ inwcfi^cnfoiiocf)! biCBcraccoidir-
«e Summa, als aud)/bag" er bte Valuta an einem 2Bcc^fel-\'25ttcfc/
ßubcnörtl unb bie ^crfon empfangen/ beutlic^ gcmclbet/ bamit;
fctefer auf cr(;atfene 3(îad)ric^t / bag fein Sgrteff honotiret meto
bcn / btcQ!Btcbcräal)fnnö imb verglichenePiovilion bergepaîtfc^tcu*
nig erlangen fonnc.

QBûrbc aber berterfenbefe^rief mit Proteft jurftdte foimnen/
foJchen^alsfoa nicht allein ber msgefcer bem 2luffncl)mer feine»
Interims <2Bechfcl--2Sricf unb @d)cin untter|tiglich ioieber jurftete
scbtnl feiibcrnftuc^ allen ^abur^ erlittenen^^ftl»«» «rftfl^^e»^

en bevoegt zya, oiti defelve volgens Wiffel-R.eclit of dooi
fpoedige Executie te foeken.

En nademaal het fomtydts gebeurt , dat felfs goede luy-
den op Donderdag \'s avoadts de geaccepteerde Brieven nieï
ten vallen betaalea , m^at door Conniventie met den Cre-
diteur eeift den volgenden dag den reft voldoen ; en noch-
tans dikwils dele aan den Debiteur beweefeue beleeftheit dea
Ctedueur,byonveiwachte gevallen ten nadeel konde ftrekkenj

Soo vermag voortaan iemandt , dien diergelijken lang
wachten gevergt werdt, den Wiffelbrief, daarover hy eenige
twyffcliog heeft, verzeegelt aan een Notaris ter handt ftel-
len , of ook den Notaris laten verzeeglen , ea wederom na
zich nemen; daarna, wanneet alles afgedaan is , denfelven ,
fonder affront van dea Debiteur , wederom tc rug neemcn j
of anderfints, als \'t noodig is, een Proteft laten opmaa\'-en,
onder den Datum van den laatften Betaaldag, toen de ver-
zeegelde Wiffelbrief aan den Notaris wierdt overgegeven, en
lïet felve vervolgens te gelijk ten fynen verderen behoeve
meede eyffchen.

XXVI. Wanneer twee alhiet een Wiffelbtief, op een an-
dere riants op Sicht of Dara te betaalen , geflooten hebben,
en de Gever des Wiffelbriefs , na dat hy dcnielven heeft ont-
fangen, of ook leets verfonden, aan den TrekVer niet prom-
te voldoeilinge daarvoor wilde geven, foo kan de Trckliet te-
gens hem volgens Wiffel-Kecht handden, en defe kan ziek
tegens hem _met geen Exceptie, als Solutionis ér Ccmpenfationii
in conünenti tiquid^t, behelpen. Doch indien \'er bedongen was,
dat de Gever de lomma van den ontfangenen Wiffelbrief niet
eerder foude vergoeden, als na dat hy Bericht , of een Reci-
piffe hadde ontfangen, dat de verfondene Brief behoorlijk ver-
eert is geworden; Soo fal nochtans de Gever aan den Trekker
een Wiffelbrief of C^iittautie ter handt ftelkn, in dewelke foo
de geaccordeerde fomme, als ook, dat hy de Waarde ia
een Wiffelbrief , naar fuik een Plaatfe, en Op fuik een Pet-
toon ontfangen heeft , klaar uytgedrukt ftaat; op dat defe,
op ontfangea bericht dat fyn Brief vereert is, de wederom be-
taalinge, cn geaccordeerde Pioviiie daar door fpoedig veikry-
gca kan.

Doch indien da vetfondene Brief met Proteft te tug mogte
Komen, alsdan fai niet alleen de Trekker aan den Gevet fy-
Hen /nfcKcmr-Wiffelbrief cn Quittantie ten eerften wederom te
i«g geven . raaai ook alledaardooï geleedene fchaadc vergoe-
den j

«ttbWcnit tï î>aâ@Élfe tcreitä emjjfhitgen / tcmfcltxn/ ttrtt^ Dif-
ßofisionbcä XIII. § SJcranûguna tl;«».

Semnac^ <»«cf> xxvil. tepSOBcc^A\'f\'Sncfcn/bcr AvifoSiicf
gfcic^fam jumFundament bcr Acceptaiion bcrinallcu if}/

îag Éciu jp»anbc(â^30îann oljnc »crljcr empfangenen Aviîo einen
2S3ecf)fclî®rlcf 5« scceptircn/ »ielwcniget ju bcjaijlcn fc^iifbig ifî/
er tl}ue câ bcnn perliouordilittera ; wcmtcrÉeinc Piovï-

fion Ober anbcrcDJîtttcIjn bcm ©cfbe nsicbcr jw gefangen in .Çan»
î>enl;at; @o gcbuljrct »orneOutltc^ bem Traffanten, ju «8er(;t1»
titng aller Unorbnung / bemjcnigctt / an bem er bcnîfficc^jei*
SSàcfgcjogen/ baton rictjtig ju avifircn/ miß ben Avilo-SSrieff
«ntocbcr auf ber Ç>ofl ju uberfcbicÉcn/ ober mit bcm Î2}cd)fel»
Sriefc jugfeid) iifecrrcicÇcn juIafTcn; am^ auSbnlctfic^ anjujei»
gen/ auf wefTen Conto ober Sflcc^mmg bic Tntta gcfcf^etjen/ wo
îscr Acceptant bic Provißon ncl;men / ober woijcr er fic^ fonft / fei»
jîcr Rembouij IjaltCn / J)inwjic&ct ic «mtb ptsevalircn fotlc jbcnn
wcnncrbicfeâuntcrfilfï/ fol;afcr/ fcci;cntfîcf;cnbcr Acceptation,
alle Uttäc(cgcn(;citftd^ felbfî bcyjumcffcn / aucf) fic^ an bcm aujf
iticlcf)en iriffiretifi/ Écittcô 2ßcgcS ju cr(;ofcn / o6gfcic^bcr|cnige/
fo acceptircn foûcn / fonfîcttfcin Debitor «are. Uber bt^\'/ unD
wenn gleid) burd) einen Avilo»Srieff bcgeljrct würbe/ bic Traita
auf bicfe ober jene Oîce^nung ju ftcticn / fo bcm Aceeptanten nic&f
Anncf)uUict!tt>ârc/ obctauc^ ein ober anbcrcr ©cfîaft 2Jlittct vor»
gefeijlagen würben / wobure^ mann an bem 2(uögebcr tes ^cc^*
fîl\'\'5SrleffSprïvaiircn tonnte / bic aber nicijt wo&t tl)wn!i(^ I f»
tDärecrcbcnfaßö/ wocrnic^t ben Srief Sopu ptoiefto fre^wif*
ïig iionotircn woltc/ JU acccpiircn nic^t fc^ulbig. 2)annenJ;cri>
ï)af ein jcbwebcr biUic^ I;terttac{) jn rieten / «nb jur 2Jerl;utung
aücrfjanb inconventeniissn, auf ^lec^nung eines britten / Écinc
Tratta jutfjun/ t»cntt cr utc^t auc^ ju»or bcsjcnigen/ auf bcffeti
Sdecfenung fclbige gefc^cf;cn / a«äbr«ctficf)en2ä5iflc« ober £irbrc
ïarj« er(}alten. 3«i @egcnt()ei( foü flud^ bcr 3nf)abcr bcs
Srteffs/ wenn er/ wegen ermangclnbcr Acceptation ober Saf;«
{ung/ prouftirct (jati ben Procrft jcberjcit / wie brobcn erwal;»
«et/ ungcfânmt gebiiferenb fortfcfiiècnunb avifircn/ obcra»bercE
gefîait für aile©cfa(;r ju fielen fc^Hlbigfcy«\'

xxvni. 5®ec^fef\'2gricfc/ fojtur cinfadi ober Sola «ttSgcjîcI«
let / fotictt oljnc 25erj«g an gcfjorigm i)rt nbgcfenbct werbe«,
«ajennafcet sünsa «nb secandi mmitt ««ff scwiffc Seit ai««!

den; en als hy \'t geldt reets heeft ontfangen, volgens de
fchikkinge van J. XIIJ. voldoeninge geven.

Nademaal ook XXVIl. by Wiffelbrievén, de ^dvyf-BneJ
gelijk als tot een fondament der Acceptatie foo noodig is, dat
geen Koopman fonder alvoorens advys ontfangen te hebben,
verpligt is eén WilTelbrief te accepteeren, veel minder te betaa-
len , ten zy dan dat hy het ter eeren van de Bne/deedt; voor-
riaaincntliik wanneet hy geen Provifie, of andere middelen,
fcm wederom aan fyn geldt te kümett,in handen heeft: dies
is \'t voornaamentlijk van de plicht des Tiekkeis, tot voor-
kominge van alle v/anorder, aan den geenen, óp welken hy
den Wifleibrief getrokken heeft, daarvan ordentlijk advys tc
geven,en den Advys-Brief, het zy met de Pofl: te verfenden, oiF
benefFens den Wifleibrief te gelijk te laten overleveren; ook uyt-
druküjk aan te wyfen, voor wiens reekeninge de Tratte ge-
fchiedt is, waar de Acceptant de Proevifie fal krygen , of van
waar hy zich anderfints nopens fyn verfchot wederom fal het-
baalen :Want fulks nalatende, foo heeft hy,by weigeringe vas
Acceptatie, alle ongelegenhseden zich felve te wyten, ook geen
ïèciit om zich op den geenen, op Welken hy getrokken heeft,
eenigfints tc verhaalen , fchoon ook de geene j Jie acceptec-
iea Ioude, andeifliits fyn Debiteur was. En offchoon daaren-
boven , door een Advys-Brief begeert wierdt ,de Tratte op ree-
keninge van defen of geenen te ftellen, daarin de Acceptant
geen genoegen nam ; of ook op d\'eene of op d\'andere wyfe
middelen wierden vootgeflaagen, daardoor men zich op den
Trekker des Wiffelbticfs prevalieeren konde, doch dewelke niet
wel doenlijk waren ; (oo (oude hy insgelijks niet verfchuldigt
zyn den Brief te accepteeten, indien hy dien niet onder Proteji
vtywillig wilde vereeten. Dierhalven fal zich een iegelijk bil-
lijk hier na weten te fchikkén, en ,tot voorkominge van aller-
l^ey ongemakken, geene Trattes voor reekeninge van een der-
den te doen , indien hy ook niet alvoorens den uytdruklijken
■iville of d\'order daartoe heeft verkreegen, van den geenen voor
^■ens Reekeninge defelve fouden gefchieden. In tegendeel fai
de Houder van den WifTelbrief, wanneerhyty gebrek van
Acceptatie of betaaling geprotefteert heeft, \'t Proteft altyde
londer verfuym, foo als hiervooren gemeldt is,behootlijkver-
lenden.en advifeeren;of anderfints verfchuldigt zyn voor alk
gevaat in te ftaan.

XXVin. Wifrelbtieven, dewelke enkel ofgetrokken
worden , fullen fonder verfuym ter behoorlijker plaatfc vet-
londen worden. JHaax wanneer Prir^a en Suonda, \'t zy op eeii
TwèidejbuU e feekfl-

ftd)t I cber flitch wfjl avifti atfôflefleflct : @o fuß gfetchfaß«
ïrima mitbcr erjlcn^cjl alfefort rtiiben CHI »«hin er gciage«
Mttbbezahlet werben mug/ »erfenbet / auch tamit bcr ^tuögcbeir
nichtctwan gcfîîhïcfwerbe/ ungefauutf juber Acceptation befota
terf/ ober imgatlber »crweigertcuAccepiation.mit bcm Proteft
ttnb bcfTcit avilo biefer örbnung geinaö" »erfahrctt werben. 2»et
Sscunda aber mag jwar tmtertejfcn/ unb bijj |ue Verfallszeit/
burch «inen ober bcn anbern i?rt / fccrhanbelt werben ; bamif
aber boch ju rechter Seit bic gahfung cin}uforbern/unb Prima, fo
bereits acceplirct ju ftnben fci; / als foil bcr Remittent fchulbig
fcçn iebcsmahl jur3tacbrichtauffbcnSecundabcutli(h juwrjeich»
neu/ tu wcffen .Çanbcn Prima anjufrcjfen. ^cboch foü bie QSer«
falt^cit betjwcgcn burchauS nicht tlbcrfd)rittcn/ fonbcrn jcbcSa
mahl jw bcrfclbcn bie Sahlnng entwebcr gcforbert unb cingchoa
ben/ ober in î>crcr (grmangelung / protsftirct werben ; wibri»
gcnfals h«ttc man ftch aisf bcnî THflanten nichts ju erholen.

cffienn XXIX. ein ^ardt prorogiret mxitni fo ntogctt äße
2Bechfcf»5Bctc(fe / eS mogen eigene ober anbcrc fc>;n / ttc auf fof^
d)en DÓlordÉf rfirigitet/ unb nid)t eher acccptiret werben wollen/
als big bcr 5)larcït wtirctlidj angangcn/ ohne ®efahr unb Pro-
teft big" bahin nicht allein t>erfparct / fonbcrn wenn auch gleich
ptoteftirct Würben / feil bcnnod) baburch feinem Xheil bas ge»
ttngftc nid)f prsjudicirct werben; jebo^ liegt bcm 3iunhabcr ob/
feinen DJlann baoon gu avilSrcn / ober auch nach belieben /
fcen 2Bcd)fel • SSriejf gar wicber jurftcf JM fenben / nnJ)
feü bcr Debitor bcm Cteditori rocgcn beS Interefle pro rata ber
Seit gtbuhrcnbc ■Sergiu\'igung Icifïen. 5£Boltc aber jemanb bcr
Prorogation ungeachtet ƒ bic Tritten auff fontï grwohnliche 3cif
tefpeftircn / bctufclbcn bleibet folchcs nichts be^c weniger
aüt ©cfahr «ngcwehrct.

XXX. Tiacm unjicinlichcn QBucher wriubaittn/ «nb bami«
nicht bnS ïnterefie juin Cspital gcfd)(agcu/ über interefle t)On In-
terefle gcforbert Werbe / foll fein Debitor gehalten fct;n »or cini»
gcS Imerefle, Lagiaunb Cotio bcS 2Bicbcr--2Bcchfcls }U h^fft^"/
Wo nid)t burch genugfamc Documenta ober foniren crwicfcn wor«
ten / bafj an^bem £)rfc / wohin bcr «Brief ttafllret gcwcfcn / bcr
Cieditor wegen jtitiicÉ gebliebener S^hlung / anberwcit @cb auff
®ed)fcl nehmen nulflTen uitb würd\'lich genommen ; fonbcrn iit
■grmangcüfhg biefer ^efchcinigung alictn ber Sßcchfcl fammt

feekeren tvdc na, Sicht , of ook wel a Vifia getrokken worden:
Soo fal insgelijks de Prima rdtt de eerfte i\'oft terftondt naat
de Plaatfe, óp dewelke die getrokken is, en daar defelve be-
taalt moet worden, verfondert worden ; ook, ten eynde dc
Trekker by geval geen gevaar mag loopetJ, ten eerften tet
acceptatie gelonden worden ; of ingevaüe de Acceptatie werdt
gewe^geh, omtrent het Proteft en desfelfs Advys volgens defe
Ördonnantie gehandelt worden. De Seconda vermag wel ondet-
fiiflchen, en tot de Vervaltydt toe , over de eene of d\'andere
Plaats vernegotieeit worden : Op dat nochtans de betaalinge
te zechtet tydt geeyfcht kan worden, en de Prima, aheets ge-
accepteert zynde, te vinden zy, foo fal de B-emitteèrder ver-
fcTiuldigt zyn, altydt , tot beticht , op den Seionda duydelijk
te fchtyven, in wiens handen de Prima Brief is beruftende.
Nochtans fal deswegeiis de Verval-tydt geenfints te buyten ge-
gaan , maar t\'eikens alsdan de Betaalinge geëyfcht , en ont-
fangen , of by gebrek geprotefteert worden; anderfints foude
nien geen recht hebben om op den Trekker fyn verhaal tc
foeken.

Wanneer XXIX. een Markt (ïf/jcocsjjfrt ïs geworden, foo mo-
gen alle Wiffelbrieven , \'c zy dat het eygene of andere zyn ,
dewelke op fuik eeu Markt luyden , en geweigert worden eer-
der te acceptéeten als de Markt weik-ïlijk begonnen is, fon-
der gevaar cn Proteft , n\'ict alleen tot die tydt toe bewaart wor-
den 5 maar fchoon \'ec felfs geprotefteert was, fal fulks noch-
tans geen der Parteyen tot hec minfte nadeel ftrekken. Egrei
ÏS het van de pligt des Houders , fynen Correfpondent daat.
van advys te geven, of ook na believen felfs den WiiTelbrief
te rug te fenden ; en fal de Debiteuc aan den Crediteur, we-
gens de Inttefle , na rato van ds tydt , behoorlijke voldoenin-
ge geven. Doch indien iemandt , niettegenftaande de Proya-
, de Traites op de anderfints gewoonlijke Tydt wilde re-
Ipeiäeeren, fulks blyft hem nochtans fonder eenig gevaat mee-
de onverhindert.

XXX. Om allen onbehoorlijken Woeker voor te komen, en
dat de Intteften niet by \'t Capitaal gevoegt, of Intreft op
ntreft geëyfcht werdt, foo fal geen Debiteur gehouden we-
Kti , Voor eenige Intreften , l\'.AirJt en Cours van den Her-
\'iiel aanfptaakelijk te zyn , indien niet door genöegfaame\'
^ of anderfints beweefen is, dat ter plaatfe daar
, ^\'felbrief getrokken is , de Crediteur, wegens achter-
geblevene betaalinge , elders heenen Geldt per Wiffel heeft
^fr*^!" en werklijk getrokken; maarby gebrek van

fecm Interefie îtnb lltiïcffcit / Wi« ftiicl) aiibMli CViBcigfifhoKSc^\'^"\'
bcn/ crfl\'êct »erben. i|l anc^ ber T:affir r nicl)t ter rtlïe
f>rte I bni)infcin Sgrtcff »crijantclt »erben I fonbern «irr aüci«
»or ben f)rt / batjin aî5 Teimimim art quem, er benfcK\'cn J«
feeja{)Icn remittirct/ bcn \'JEibcrîQBechfef 5" «iiid)cn vcrttm»
bcn : cö wäre bcnn / bivjj ber Traflsnr ben 23ricff an ben 3{iiff»
steamer ober Commiis j« ja!)h\'n gcffcHct/ ober a:tcl) bemfcîteiî
fcci;c gegeben / ben Sricff naci) feinem ©cfallen / «nb-
uiie er« vor gut bcpnbcn môc{;tr/ auff unter^Orte gc^cii-
Î» raffen.

Samif aucf) XXXI. eine Stüigfctt Im %>rctj; bcrcr QBcchfcI
geyalten / unb foIci)er nic^t cincS jcbwcbcn Cgigcnnu^ iibcriaffcn
ttîDrbcn möge/als foil nad) bcm »!elcr .^anbcl0--@täbte/

bcrfclbtgc ion 93îcffcn ju OOÎcfTcn auf folgenbe \'2öeifc gcftcllet
werben; Sîcinltri) : (ÊS toflcn jwotf bcrcr »ornehmfrcn anwcfcn»
bcn .Çantcfg.icntc/ aie fcd)S (jicfigc/ welche jcbcsmal)t baS @c»
richte j« benennen hat / tmb 6. grcmbe auS benen Principahften
j^anbcls-etcibtcn / wcfd)c bie gremben hier bcfîntliche «ntcr
cinanbcr fctbft crwahfen mögen / fccs gvcptagcs in ber crfîctî
9Jtard;t<2Bochc ,ju ber Jeit/bie aCcmahl »crmittclfî eines offcnt\'
(td5cn 3(n(lhlagcs gcmcibct werben foil / auf ber SBcvic jitfam»
«!tn fonnnrn/ juforbcïfî non bcnen Äauf ieuten tmb JOîacîlcrn-
crÉuttbtgcn/wcld)cr gcfialt bei; infîchcnbcr 33îctTer.egociiretwora
ben? unb wenn hierton / wahrhafte unb unparfha;tfc£)c Dlach-
rid)t .eingebogen/als benn burd) crmelbte jwolf ^^Jcrfohncn/nach
reifer Überlegung aller nothigen UmfMnbe/ ber mittlere / ftchcr^
fîc «nb billigfîc^rcis erwählet/unb alfo b«r«h bic mcific@ti«t»
«tcn ter 2Bccl)fcl--Cours formirct unb bcftinnnet / barauf bent
j^anbcls=®cri^tc j« wiffcn gcthan/hiernâ^ft b«rchbie2?îâcïler
gewiffe (5ctirS=3ftfcl getcrttgct / «nb fcldtcr maffcn publiciret
»erben / bavon hcrnac^ ein, ;cbweber feinen Coirefpondertctt
bui\'d) liberfchicfung crwchntcr gettct felbfî avifiren fan. ®s fell
aber/ be;> @c(tung ber QBcehfel\'Conto, ein jcbcr fchulbig fcçn/
bte SStiligfeit ju bcbencîcn nnb rcd)tmSfigcn ^reztl nach feinem
©cwiffcn tDri«fd}lagcn/ober wibvtgenfallS/ba er aus Sigenmig
«tcrnuifjiae @fcigcrung fttcijcn wtitbc/ gewartig fet;n/ bafj er/
nffccnji grlcgung einer ©fwiCfen @clb=@ttafc / von Tax-rung
tes ^>cd)fcl i53rcifcs instiinfftige gan^lid) a«Sgefd)loffcn iccrbe.^
@(etu;wie nun bcrglcichen 9jîcg%Conto fornehmlich bahin a«gc«
fcheny bafl tic îiûSlanbîîcten/ im nothigen §afi/ wie auf eine«
Mtib ben a bctn ßrt ber Jcit gcljnnbclt «nb gewcchfclt werbe/
bicnlichc Diachticijt crkngcn/ «nb fî^ »on bencn/ fo ihre (gelber

O"koften , als ook andere bev/yfeliike Schaadens , vergoedt
.»\'Ofden. Ook is de T?ek!;ev niet verplicht, voor alle Plaat-
sen, over dewell!.e fyn Biictïernfgótieert is, wa^r flechts voor
die Plaats derwaarts, als Ts^Mn^-t/i ml tjium, hy denfelven ter
betaaling-e hadt g\'jreniitteeit , dea Ketwifiel goedt tc doen;
ten ware dan , dat de Trekker di-n Brief aan den Gever of
Oider tebetaaien geftelt hadde, of ook aan denfelven vrye macht
hadt gegeven,den Briei\' n^ fyn welgevallen , en foo als hy \'c goedt
mogte vinden, over veilchcydc ilaatfen te mogen verlenden.

Ten eynde öök XXXI. omtrent <Ie Prys des Waffels, de
biilij\'khcit plaats mug hebben , en niet aan d\'cygcnbaat van
«en iegeliit overgelaaten worden j foo fal defelve, volgens \'c
■voorbeeldt van veele Kt.op-fteeden, van Mifletot Miflëopde
Volgende wyfe gefclnkt Vi\'orden. Namentlijk : Daar lullen
twaalf van de voornaamfte aanweefende Kooplieden 5 als fes
v-n hier , die door ■\'ï Gerichte t\'elkens benoemt fullen wor-
den, en fes Vreemd-e uyt de voornaamfte Koopfteeden, (dewel-
ke de Vreemden , die zich hier bevinden , felve onderling mo-
gen benoeraen ä ) \'s Viydaags in d\'eerfte Weck des Markts,
ten tyde die i\'tlkens door openbaare aanplakking gemeldt fal
worden, op de Beurs by malkander koraeil; voorcerfi: aan de
Kooplieden en M:i;k;taars vraagen , op wat\'wy le op de tegen-
woordige Miffe genegotieert zy; en als zy daarvan\'oprecht en
oapartydig Bericht hebben, alsdan fiil door de gemelde twaalf
Peffoonen,na een typ overleg van alle denoodipe omftandighee-
dea,de middelmaMigftc.feckerfteenbilliikftePrys veikooren.en

a.loo door de meefte Stemmen de WifTel Cours geformecrten
bepaalt, daar na aan \'t I{oophMdels-Gerichte daarvan kennifie
gegeven worden ; vervolgens fullen de Maakelaars feekere
Coiirs-Cedullen opftellen, en de felve foodaanig publiceeren;
daar van vervolgens een iegelijk , door \'t overlenden van de
gemelde Cedulle;i. aan fynen Correfpondent felve advys kan
geven. By defe bepaalinge nu van de Wiffel-reekeninge, fal een
iegelijk verplicht zyn de billijkheit plaats te geven, en een
rechtmaatigen prys , volgens (yn confcientie, voor te flaan j
"f anderfints , indien hy nyr evge.ibaat bovenmaatige ftey^^e-
föchte, te vetwachtea hcbberi, dar hy , behalven debe-
ta^linge vaa een feekere Geldc-boete, van het Taxseren des
\'^Viffel.cours vervolgens geheel uytgeflooten fal worden. Ver-
tnits nu diergelijke Mifle-Reekeningen voornaamentlijk daar
op doelen, op dat de Vreemdelingen, des noodig zynde, be-
«5-uaam beticht fouden können erlangen, hoedaanig in dien tydt
d\'cene of op d\'andere Plaats genegotieert en gewiflelt werdt,

in difpoBïren / feiner Untilligfcit ju tefa^ren hafccn inégen: 3ff?
fß bleibet itlchts î)c|îcwentgcr benen fchUeffenben ^ort(;ej;cn tm«
»erwehret/ siffctfls nàd) iljren frci;cn QBiUen jn negotüren/ttnb
iji feiner fo genait «n bcn (JcHrS-\'^cttul gcbitnbcn / er «idjf
«ach ©cicgcnhcit bercr\'pcrfoncn iinb Umbftanbc/ öbcr ober nn»
ter bcm \'2BcchfeI--Como fchlicffcn fonfe ; }e naher aber boch bcr
gefcÇtcn Taxi gewechfelt wirb/ je bUIigcr tmb rcchtmagiger tjî-
?)cr îSechfcl jw h«fte» / er ^efchche in^ober attffet bcncn SÖlcji
fcn. \' ■ \' ........^^

<H?ctî fidf) atjch XXXII. jMfragf/ bag / wegen öbcrhätffffer»
«Bcrrichtungen/ bifweiien bie bejahI<en ®ed)fcl=Srie1fe nicht aU
fiibafb von bcnen/ fo bas <gefb gcjogcn / abgcforbcrt / ober gas
»erleget werben i als folJen iiisffmfffige ade 5^c(hfc{\'-2Stiefe / fö
öuf einen tuffiret worben / nach ÎSerfJitffimg uier ÇSochcn naci
ber \'Scrfaß-\'Scit »or Sejahlt gehalten werben / «ngcachtet bicftl»
Iben in bcr Jcit nicht abgcfoirbcrt Worten ; jeboch behalten bic
gcnen SBcchfel\'Sricffc / fo einer auf ftch felbji aitSgcftcBet/ e«
fet; bcöwcgen ptoteftirct Ober nicht/ billig i(;rcSr^t tinb2Bür«
(tnng i «nb follen auff befchchene Produâion ohne aßibcrrebc unb
3(uS|îu^t bc|ahlet werben boch bag ajich fclche Ptoduftion its
Jahr «nb lag wn ber Verfall»3eit an gef^ehe/ unb ber Credi-
tor feine Älage wiber beh Debitom in folder 3eit anfiellc ; 2)«
aber biefcs in ber 3eil nid[if gefthche / ifï berglcichen eigenhanbig
flusgejicacter 2iBeChfcl--Sricff / fo wol/ als ber Traffirte l;erttac§
gani^ «nb gar erlofchen / «n® ber Debitor bcm Cteditöti fernes
ibarauS etwas ju bcjahlcn nicht fchulbig / es wäre fcann / bag ber
Creditor »or 3(blaujf Jahr unb Xage« vcrjiurbe j auf wcfcheif
galt bcffen grben über baS Urfic noch ein ganzes ^ahrunbXa^
3ur ProduaiöB grijî hrtt"n/imb bcr 2Bcchfcl>®rteff gültig fcçiî
foß/ welche JWCV ï\'«««» P\'« Caufis j« gjttj

©leichey gc|talt foß XXXHl. wenn fjj^ scceptirfer ^cchftf"
!Srtcf vcrlohrcn worben / -unb bcr Debitor bcr @(hulb gef^än®
Mg i|t/ t»ibcr tcnfclben jwar cbcnfaßs nach Sßechfcl\'-Slc^t ver»
fahren / berjcnige aber / fo baS ©elb cinjuheben / juwr j« ge*
sjugfamcr Caütion bcn Debitom auf feine llnfofien gegen man»
»iglifh biefer Ijßlbe»/ ju vertreten angehalten werben.

en van de geene, die over haare Penningen dirponeeren, geen
onbehoorlijke behandelinge te duchten hebben: Nochtans blyft
hef evenwel aan de fluytende Partyen onbelemmert daar om-
trent na haaren vtyen wille te negotieeren ; zynde niemandt foo
naauw aan den Coiars-cedul gebonden,dat hy niet na gelegenheit
dei Petfoonen en omftandigheden, boven of beneden den Wif-
fel Cours iets foude mogen fluyten; doch hoe nader by de ge-
ftelde Taxatie gewilfelt werdt, (bo veel te billijker en behoor-
lijker de Wiffel geacht moet worden , \'t zy dat fulks binnen
pf buyten de Miffen gefchied\'.

Vermits het ook XXXII. gebeurt , dat, yan wegens de
veelvuldige verrichtingen , fomtydts de betaalde Wiffelbrieven
niet terftondt van de geene , die \'t Geldt ontfangen hebben,
afgeëyfcht, of felfs verlegt worden; foo lullen voortaan al-
le WilTelbtieven, dewelke pp iemandt getrokken zyn, na
verloop van vier weeken na de Vetval-tydt, voor betaak ge-
houden worden, niettegenftaande defelve op fyn tydt niet op-
geëyfcht zyn; egter blyven de eygene Wiffelbrieven , dewelke ie-
mandt op zich felve trekt , \'c zy dat \'er deswegen geprote-
fteert is, of niet , billijk van kracht en werkinge , en fülle«
op gedaane vertooninge, fonder tegenipreeken en uytvlticht,
betaalt moeten worden; mits dat ook fuik eene vertooninge
binnen Jaar en Dag na den Verval tydt gefchiedde , en de
•Crediteur den Debiteur binnen dien tydt daat voor doedt toe-
pen : Doch indien fulks binnen dien tydt niet gefchiedde, is
een diergelijke eygenhandige getrckkene Wiffelbrief, foo wel
als een die door een ander getraf&ert is, daar na geheel en
al vercietigt, en de Debiteur niet verfchuldigt aan den Cre-
diteur verder icts uyt dien hoofde te betaalen; ten ware dan,
4at dc Crediteur voor \'t verloop van Jaar en dag quam tc
flerven j in welken geval desfelfs Erfgcnaamen , boven dc
cerftgemelde tydt, noch een geheel Jaar en Dag tot de ver-
tooninge tydt fullen hebben, en de Wiflelbrief foo lange van
baarde blyven ; welke twee Jaaien en dag ock omtrent (phs
\'^»ßt,) Godvruchtige ftichtingen plaats lullen hebben.

Insgelijl^s XXXIII. wanneer een WiflTelbrief veriooren is,
en de Debiteur de fchuldt bekendt , foo fal tegens denfelven
wel meede volgens Wiffel-Recht gehandelt worden ; doch de
geene die \'t Geldt ontfangen moer, fal alvoorens genootfaakt
worden, aan den Debiteur, op fyne Onkoften, genöegfaame-
«-autie te ftellen , omtrent al het geene van een iegelijk we-
gens defe Poft foude konnen ppdaagen,

SBann xxxiv. «n« 2Bcft)fcf-.Srkfc acceptiret tinb
|aï;[ct hdftê/ ber XrafTant «fcer »er 0c|ci)e!)etter3aä;hin9inE1ig»
grebtf «nb 3£bfat( ber Oïahrung geraytcn tndrc / lutii bcéivcgc»
tin Concurlas Creóitotum |!ch ereignete; fo foll e$ bitïicf)/ wcgcji
bcrcr ©«ter / njcïcfjc bcm Acceptanten iit Commiffion ober fonfi
ftt 2>erina[}rung gegeben t»crbcn/ wte bisfjcr / affo nccC) ferner/
md} Jnn^aft bcö ^Ihurfiirjll. @acl)f. gnabigJicnDecifiv-Scfchtó
ét Anno lóóg. bcrgcfiolt gcfjiiitcn unb in «c^t gcnoinmcn iser»
ben/ bag\' berjenigc / fo »on einen «nbern ÏJBaarcn tn Comrais-
fion JU v\'crêauffcn / ober rtuc^ fonffen ju »crwaOrcn empfangen j
ba bcncbcn aber »ort bcmfelben mit SBcc^fcf beleget niorbcst / iue«
gen feine« SorfcEjuffeö an bcnen empfangenen 2ß«ß-cn ftc^ bc»
ja^t JU machen berechtiget ] auch wenn glci{() in Fallimenten tmö
fonflen folcheSöaaren mit Scrbot bcfchfagen/ ober Hypotheeën
uorhanbenwaren/ erbemtcchmehr tt!d)t/ al«bass.efidaum
«ach feiner sSefrie\'bigttngfibrtg bleibet/ her««« ju geben fchulbig
fCPf

Siewcil fl«^ XXXV. «ntcr j^anbclS\'4eufcn braitdjlich I bö§
einer difcoBtiren mcgc; als foUberjenißC/ fo bet; bcm Siitfauf
ï»erer "paaren ftch »orbehnlten/ nachOcfaflen ju difcontircn obep
labattircn/feinen Disconto ober Rabbat, ben Xag nach bcm
2agc/ ober §rej;tagu in ber SahUSßoc^e/ ju offetiren fcëulbig/
cbcr in beffen 2JerbIeibung/ unb nach fotó)er3:if/ i»«« ^Scr\'gujff?
i>en Disconto atti«ne()iHfn njchtscrbunbcn fei;»,

gäJcnn XXXVI. einer / auff erfangte ^)rbre eines anbet»
2Bedjf\'cf\'5Si\'tc|f ctnfofen/ ober fonft cin Dsfaitum bcjoijfcn wiH/
ier ^nnhaber bercr Srtcjfc aber fofchcs nicf)t wcig\'/ fcU fo tjjoU
ïiericnigc / ber bic 58rtefe cinjulofcn £)rbre | als ber btcfïlbe in
jpattben hat / ftch t^P @crid)tS--Aauano anjugeben / unb
fluff ber fSorfc einer nach bei« nnbcrn j«frage«/ aui^ bct;bccfcits
Grhmbtgtmg etnjujichen fchulbig fct;n / ob jemanb / ber j« (jc
^ahfen obct ju empfangen gcfonncn / »erljanbcn fcy.

Conficmircn unb betätigen auch btefc Dorhcrgcfc^te \'2Bechfcf»
^rbnung aus 4anbcs §iirfi[i(l)era}(ad)f/u»b pon £)tcigÉcifS--wcgc!t
})icrmit«nb in Sraftbicfcs SS riep/unb woßcn/ bai bcrfclben in
allen unb jebcn 3irtituln/^ uncfeii/e!ai!ruln/3n(?aJ{ntnb 2)JcpnHn»
Qtni nai^gegangen / «nb barwibcr aiiïht gethan nocj) gchanbclt
werbe/ jcbad)Unä/ Unfern©rbcn ««b Sïtójfammen/ an Unfcrit
lohen B-egaüea, ianbcs f)brtg^cltcn «nb ©crechtig^cite«
3nmafTcng®ir bamtrtiKhUng / Unfern grbctt
■ ■ tin»

(

XXXIV. Wanneer ieiMndc eer. Wiflelbrief mogte geaccep-
teert en betaalt hebben,docii dat de Trekker, voor de gedaa-
ne bctailinge,!u Hecht credit en verval komt te gera;,ken,en
Mardoot corjcutreiine vaji Cret\'itcuren voorvallen; loo fal bil-
hjk omtrent de Goederen , die de Acceptant m Commiflie of.
anderfints in bewaaringe waren gspeven, gelijk tot noch toe,
alloo ook verder , vulgens den iiinoudt van höc gtfnayasgfte
I\'ed/Ïef-Bmei van Syn Keiirvoifteiijke Geiiaade vAn Saxtn, vasi
fuodanig geliandelt, en wel acht gegeven worden,iat de
geene, die van eeüen andeipn GoeJerer) heett ontfangen, \'t zy in
Commiflie omrete verkoopen,of ook tjpife anderfints tc bewaa-
ten,doch te gelijk door hem met Wiffcls betrekken werdt,getech-
tigt is, wegens iyn verlchot zich uyt de ontfangene Goederen
betaalt tc tjiaaken; felfs wanneer by failiiimeiuen, en ander-
fints , fulke Goedaen roet een veibodt bellaagen , of ais \'er
Hypotheguen op waren, fal hy uochrans niet meet als \'c o-
verfchot, \'l welke na fyn voldoeninge overblyft, verfchuldigt
wefen uyt te keeren.

Vermits het ook XXXV. onder Kooplieden gebrayklijk is,
dat men difconteeren mag 5 foo fal de geene , dewelke by den
Inkoop van Goederen in lyn keure heeft gehouden , na fyn
welgevallen le difconteeren, of te rdbaneenn , verfchuldigt welen,
f/u Difcanto of HaUat, \'s daags na den Betaal-dag, of\'sVry-
daags in dc Betaal-week,aan te bieden; of by inalaatigheit,
en na foodaanigen tydc , fal de Veiboppei ongehouden zvn
het Difionto aan tc nemen, \'

_ Wanneet XX XVI. ismandt, op ontfangene order, een Wif-
lelbrief van een ander wi! intrekken ,of anderfints eenige fchukk
betaalen, doch de Houder der Brieven daarvan geen kennifle
heeft; foQ fal loo we! de geene die order heeft de Brieven te
voldoen , als dc gcene dieie in handen heefc , zich by den
^enchts -^Buaris aandienen , om op de Beurs den eenen na deti
anderen te vraagen, ook beydeonderling verfchuldigtwefente
osiderfoekeii, of\'ec iemandt gevonden v/erdt,die geneegen zy
te betaalen , of te ontfangen 5

confiriTieeren en beveftigen ook defe yoorflaandeWiflel-Or-
nantie, volgens Landcs-Vorftelijke Macht, en van Oveiheits-we-
Ê \'" h:e,-meeds, en door defenBrief; willende,dat defelve omtrent
a^ie Cii cea iegelijk der Artykelen,Pointen, Claufulen, Inhoudt
cn Meeningen , opgevolgt , en niets daartegen gedaan noch
gehandelc werde nochtans buyten fchaade van Ons, Onfe
Erfgenaamen en Nazaaten , omtrent onfe Hooge\'ï^e^^/jVm ,
Laxiiju Vorftelijke Oveshcdcn en Gerechtigheden. Gelijk wy
6 5 dan

jtt meijren imï> Jtt vtrbcffern/ ober wiebcrunt ttufj«f;cbctt (;icintt
»orfctJjalten. Xrculich unb fcnbcr ©cfa^rbe. gu Urftmb f;a6ctt
3Bit bicftttSSïtcff mit tigencn .çanbcn «nterfchricbctt/ unb Un*
fer flrófTcr Jnn-\'^ifgef baran hangcn laflcn. <Sefdjti}m «nb gc^
teuiuàïcgbctt/ am anbern EOÎonatô\'-Xag oaobrïj, nach Sljrjjîi
3cf« Mttfcrô lieben ^(èvrnl einigen grlBfcrs «nb @eltgmact)er«
«Sefcurt/ ittffiinZaufenb/ @echö(;«nbert unbpweç «nboc^j^ig»
|ittt3tt<?re,

dan ook Ons, Onfe Erfgenamen en Nfzaaten hier meede ge-
trouwelijk eri ifondec gevaar voor behouden, defelve na Oas
goedtvinden te veranderen, te vermeerderen en te veiheete-
len , of wederom\'in te trekken. Ten oiikonde hebben wy de-
fen Brief\'meE eygene handen onderteekent, cn Oas Öxootc
Zeegel daaraan doen hangen. Gefchiedt en gegevea te Or«-
dm, den tweeden dag der Maandt van Oclekr, na de geboot\'^
te v^nJeCus (.hnßus , onfen beminden Heeie , ^enigfien Veü-
lolTct cn Zaaligmaaker , in den Jaare eea duyfcndï, fes hoii-

fcn Uecîiiv-\\)on QÏBecljfcf«
^rieffcn, Gcpubi cim ten 30,
April, Anno löpp.

Äoittg In ipchJcn / imt» &)UifU>:ft jii ©udjfcn. gcjïc / iicbp
©ctrciic. !2)cmn(ich2Bii\'tJOuUntcr ianbcö\'Sflcgicrung in
Unferm e.f)uïfûïlltiithum ©ac^fcn nufcrtfjâtiiBjî tcvic^tsf »orten/
«jaSnmffcn m einige i;ofcciinî><inî>erc Ätiegö-.Officiersbes^eth»
fcf^SflecitS/ rooriuiff fie lid) vccfc^rietcn / unb bcfîo cljet Credit
gemacht/ bamitjuentbrechengcfiicht/ ba\'g |tc»onlinsfefDli/ ober
ihrem commindirenben General tmbXJbern Ordre erwarten/Uttb
ftch bem I welchen flc tei; llnfcrcr Armée unb Miliz jw

thun hatten/ nid)t entziehen tonten; bahcroaber benen Ciediio-
libus groffe «Sef^werbe jugcwadjfcn/ unb ber îauf ber ©erech\'
tigteit gcuemnict worbenj Unb bc.nn !cfd)cs nicht gefïattcn
tonnen/ jonbernoiclmchr wollen/ bag eben bem2Bcchfcf\'Dierf)t/
bernocheinzigen aufferltdjen 25etwa|ruitg Xreue unb ©lau»
Uttäl treulich ber mit feh fuhrenben Scharfe noch gehalten wer«
ïe; alöift Unfer gnabigfleô SJegehren/ bog ihr fcld)e2 benen fo^
wohl Generalen/ alö auch Öber-^unb Unter»Officitn tunb ma^et/
anb Darob haltet/ auch euch oor eure ^erfonfelb/l barnach achtet,
S)aran gej^idjt Unfer 2Bitt unb DDÎei;nug/ unb2Sir ocrbleibc»
euch in ©nabengewogen, ©egebe» auf UnfetmiSchlog ju^ar?
fchatt/ teil 30. Apiil AO. töjis.

Syn Koningl. Maj. van Poolen, en
Keurvorftel. Doorl. van Saxen
Decißef\' Bevel van Wiffelbrieven,
•Gepubliceert den 3,0. Jprü^
Ao.- 1Ö95).

WY ÏREDB-IK AUGUSTUS, van Godts Genade
Konin"- in Po\'en, en Keurvorft vfln Vefte, Bemin-

de , Getromv" ! Vermits Wv van Onie Land\\s-Regeeiinge in
Oiis Keurvorftendom van óay.eu \'t ondetdaanigfte bericht heb»
laen ontfangen , dat fommige hooge cn andere Xrygs- Ofii-
cicren , getracht hebben, zicii \\\\ciWtß\'\'t:t-�ht, volgens\'t ftel-
^e zy haare handt hadden geteekent, en dies te eerder Credit
gemaakt, daaimeede te onttrekken , dat zy van Ons felven ,
®f van haaien commandeerenden Generaal enOpperhooft or-
aler verwachteden, cn zich den dienft, dien zy in ons Leeger
Militie moeften waarnemen , niet konden onttrekken ; doch
daardoor de Crediteurs in groote ongelegenheit zyn geraakt,
\'t liandthaven der Geiechtigheit geftremt is : En nademaal
Wy luiks niet konnen gedoogen , maar veeïmcet willen , dat
d:t gemelde Wiirä-�ht, als noch \'t eenigfte uyterlijke mid-
del om trouwe en woordt te bewaarcn, getrouwelijk, volgens-
de daarin begreepene geftrenglieit ikl onderhouden worden
foo is Onfe genaadigfte Begeerte, dat gy fulks , foo wel aaa
de Generaals, als ook aan d\'Opper- en Onder-Oöiciercnfult
bekende maaken, en het felve docdt onderhouden, ook u voot
uw i\'erfoon fel>rc daarna gedraagt. Daardoor gefchiedt Onfè
Wille en Welgevallen , en Wy blyven u in Genaade genee-
gen. Gj^gvg,^ Qp Qjjj Kafteel te Warfdm», den }o. ^pit^

©cinec Äigt.
kni unt! €()urfßtft(.S)iirel&(.
DO« @acl)rctt / ^rttons
Ut Seipjtgcr J5ani)c{ö\'unD
2Bcc|?fcl<0ctttun8. 16

»cit (S£)tfc5 ©nabcn Scnig in ^ol;Icn / ic. (£hur=
fur|l Ju @nct)fcn / jc. Xljun hiermit ictcrraannigfich
tunb «nb juwiffcn; bcmnad) wir bcrichtct »orbcn / »aä\'muflcn
ljiöan()cro ätun offftrn/ eb nnb iric Weit bte Exceptio Compenfa-
iionistmbSolptioniswibcr bic233cd)fel=95ricfc / tucnn fofche an
«intilS tettiiim f onnnen / jti(a(jfid)/ ingfcid)cn über bie tniter^^an*
l)e(Sletitenbcfchcf;c«e3{nroctfungcn unb Aflignation«, Zweifel unb
@freit entftanben / unb l;ierbtirch bcnen Commerciis tjiclcrleij;
S3efcht»cr(icl)tctt jtigcjogcn werben: 3tl8 tjnben wir bicfc @achctt
etlichen een Unfern Kathen untergeben/ unb burch biefelben iit
tciffc grwcgting jichcn lajfcn / auch aus bcm hicrauff erftattetcri
SScrichttmb ©utachtcn bcfimbcn/ wclchergcjtalt baS \'25crct wr»
ttchmfich auff nier unterfchtcbcncn »JJunctcn / auch (grortcrnng
Jcrernachgefcfjcngragcnbcruhe: «nb jwar

1. i)b bie Exceptio CornpenfatioDis, wciinftc wibcrbcn crflcjt
Smpfangcr bee 2Bcrf)fcf=^rteffcS/ ebcr bcnjcnigcn/ ah wcf^eti
icrfcfbc jucrfi auSgefi-eEetwotben/ wegen einer gcwiffen bcp ihm
(;abcnbcn ©egenfcrbcrung / ftatthat/ auch bencn jenigen anwet«
«herfotchcr QDBechfcf^SSrtcf nachgehenbfi t>erhanbcft««b indoUiret/
»ber wennerinbtcanbcrc «nb britte^anb/ «nb weiter fommen/
mit SSeffanbc opooirct werben tcnnc ?

2. i)b bie Exceptio Soltitionis, fo bem;etttge« / welcher bert
2Bechfc(--25rieff jnerjl erhalten/ entgegen fehct/ auch wibcr ei»
«en teuium, an wcichctt er hernach gcbrocht werben /
I^abc?

3. £ibiinbwicft)eitbie AfligDa:iiohes«nb3tnwcifungcntor3ah»
hingenjuachten? «nb

4. 5Sic ftch bcrjenigc/ bcm bcrgleichcn Affignation ünb 3frt»
wcifing gcfchehcn/ mitginmahnungbcr Affigniiten Q}oft j« wr«
haften habe/ bamit ihme nicht/ wenn ber affigni^tc Debitor bofc
ttirb/ bte @chufb bc^gemeffcn/ ob« mich er aiiinte«fle beton*
get werbe« tonne?

Syn Kon. Maj. vah Poolen, en
Keurvorftl. Doorli van Saxen,
Verklaaringe der Leipziger
Koophandels- en Wiflei-Or-
donnantie. A". löpp.

Koning van Pooien, bic. Kemvoift y&n Saxen, See. Ge-
ven hicrmeede aan een iegelijk kennifle, en doen tc weten 3
vermits ons beticht is geworden, dat tot noch toe dikwiis
twyifelingc en tv/ift ontftaan is, of en hoe verre de Exceptie
Cemfenfittionis cn Solutionis tcgcns de Wiflelbticven , wanneer de-
felve in handen van een derden komen, plaats liebben ? ins-
gelijks , over de aanwyfingen en Affignatien , dewelke onder
de Kooplieden gefchieden; en daardoor veeJe befwaarniflenin
den Koophandel veroorfaakt zyn: Dierhalven hebben wy defe\'
laaken aan iommige van Onfe Raaden overgegeven, en dooü
defelve lypelijk doen ovetWcegen ; ook uyt derfelver Beiicht
cn goedtvinden diesaangaande bevonden, dat hét Werk voor-
naamentlijk op vier verfcheyde , cn d\'Oploffinge van de
volgende Vraagen beruft; namentlijk:

I, Of de Exceptie Compenfationis, wanneer zy tegens den eer-
ften Ontfasger des Wiffelbriefs , of den geenee aan welken
defelve eeift geftelt was, wegens een fcekeren by hem hebben-
den Tegen-eylch, plaats heeft; ook den geenen, aan dewelke
fuik een Wifleibrief naderhandt verhandelt en geëndoffeett is,
of als defelve in de tweede en derde handt, cn verder komen,
^et beftandt geopponeert kan worden 5

ï. Of de Exceptie Solutionis, dewelke tegens den geenen
die den Wiffelbrief eerft verkreegen heeft, ftrydig is , ook té-
fiens eenen derden , die hem daarna in handen heeft gektec-
gen. plaats heeft?

3. Of, en hoe vetre de Affignsties cn Aanwyfingen voor
Betaalingcii konnen gehouden worden ?

4- Hoedaanig zich de geene aan welken diergelijke een Af-
en Aanwyfinge gefchiedt is , omtrent het innen van
dc geafligneetde Poft te gedraagen heeft , op dat, indien dc
geafligncerdc Debiteur quaadt wierdt, hem de fchuldt niet mag
ien^r"\' belangen bcuadeclt können wox-

I. @ö vict nun bic trflc 0vrtgc bcftip / fc^nb 2Bir jwrtr erin«
«ertworbcn / weld)crgcfiaIC nicijtrtücincin bcjr 4ci^jigcr.^anb
@mrf)t0\'-£>rbttung/ Tic. 13. unter «nbcrn / ba^" a»^ wibcr
Sfficchfcf\'-Sricfc bic Exceptio Compenfationis ,

contfoenti liquid», julatiigfeyn foltc/ beutfid) fcerfshcn/for.benf
auch bic Sdediteingcinein Elarc 33JaajTc geben / bajjbcrgieichen Ex-
ceptiones, welcher man ftca gegen bcn Cedeoten gebrauc:jen San/
nic^t weniger bem Ccflipnario entgegen ftc^jcit; wcilu aberglcicfj«
ivoljl foldjeö bcrgeflalt bMicl) ju DJJiBbtaua^gejogen werben/bag
fleh gefuubcn/ fo weil )tc wr fuij in Credit gejtanben/ an
(snbere/ welche jum Faüimcnt inciiini-et/ ®cri)fc^Sr!cf("e au3»
gegeben/ «nbbarinnenbencnf-fbcnmit gewtffengjofrcn »erhaftef
JU fci;nbcCcHnet/ bargegc«abcr «en ihnen hiuwtebcnnn auffgfei*
che ober auch höhere (Summen/ gegen 9Bcchfet»Sgrtefeobcr an»
i)erc@chulb\'\'Sci=antntffe genommen / «nb hernach vocnn ihre
2Bed),cJ»^ricffc ihnen soneinciii tcrrio prsfentiret werben/ i^t«
tefagter in j^^anbcn hobenbcr 0cgcn\'-\'2Bcrt)fc^^riefe ber gegen»
üSchulbäSJcJantnijTc »orgcfegt / bavauS bic Exceptionem Com-
peniationis

behaupi\'et/ unb hierburch / wenn be^ bem crftcnCgm»
\'yfangcr bcä aBcchfci-\'SSricffes ftchnid)t juerholcn gewcfcn / ber
2fnöabercber fralentant umbaS©einige gcbradjttoorben.

fe^en unb ctbnen wir hiemit/ baß" hinftihto ber 3fu«gebeic
eines 2Bed)fcl<S5vicfcS auf eine @ehulb/ womit berjenige/ alt
welchen fclc^er äuerj\'t a«Sgejtc[let/ ihmtoerhaftet/ ftc fcp befdjaf»
fcnwie fte wolle / unb obglci^ bariibcr cbcnntagig einSSechfef»
aji-ieff cber anbere flare IBcrfchteibungen Bcrhanben / wibet bie
Ceffionatios, obcrbiejenigen/ an wel^e ber 2Bed)fcl»S5ricf in-
dofliret/ Jtt compeufiwn/ butchaus nicht befugtfe^nfollcigcftatlt
wir beitnjfic angejcgene icipjigcr j^anbelä»@crichfS\'-örbnung/
flUch gcmfinc^rcdjtc / in fo weit / unb fo oiel bicfcn ^tnict betrifft/
Ärrtfft bicfes wohlSJebachtig calErcn imb dUffhcbcn. 3(uch obwohl
jnehi\'ermelbtc Exceptio CompeniatioDis alfo benn btllich vor j«*
Ittglid) ä« ad)ten / wenn ber Pr^Jemmt bem 3(usgeber bes 2Bed)tel»
SSrieffeS in proprio ucrhafftct / fo feil boch bicfeS bahtn/ wem»
jwareiner von tenen CeffioDttiis bem 3(tiSgeber fd)ulbig / bm
^rieff aber ihm nicht ptslemirct/ fonbern weiter vcrhanbelt ober
indofliret/unbfo berin allcrerjlbtc Pr^fentäiion erfolget/ nicht J«
«xtendircn fc!;n / tingead)tet fonfien bie Compenlitio per Con-
eurfam Credit! ScDtbiii, ipSo jure gefchichet / unb folglich all»
ijiet/ ba§ fttiiäo Jure bei; bem Cffliomrio iiitermcdio weichet
3>em3(«sgeber«erhafftct / bie aus bem 923echfel--«Srieffe fc^ulbigc
cstinguirctjju feijnfchcittentSntc. -iSelangenbc

I. Voor foo veel nu d\'eerfte Viaage betreft, heeft men ons
wel aähgedient, dat niet alleen de LeSfTuger Ordonnantie van \'t
Koophmiels-Gerichte , Tit. ij. onder andeten klaar heeft voor-
fien , dat ook tegens de Wiffelbrieven de Exceptie Compnfa-
r/owV, wanneer defelve in cominenti /;^«rf<!is,toegelaatcn falzyn;
maat ook de Rechten in\'t algemeen klaar bepaalen dat dier-
gelijken Exceptien, van dewelke men zich tegens den Cedmt
kan bedienen , niet minder zich tegens den OJJmarts verklaa-
len • Maar vermits luiks nochtans foodaanig ten tjuaa-
den" misbruykt is geworden, d.-it \'er menfchen gevonden
zyn, dewelke , vermits zy felve Credit hadden , aan an-
dere die ftonden te failleeren , Wiffelbrieven hebben uyt-
gegeven , en in defelve bekendt feekere poften , aan haat
fchuldig te zyn; doch in tegendeel van haat ook wederom
Tegen-Wiffelbrieven of andere fchuldtbekenteniffcn, van dier-
gelijke of gibotere fommen aangenomen ; ook daarna, wan-
, neer haare Wiffelbrieven haar van een derde geprefenteert
wierden, de voorgemelde in handen hebbende Tegen-Wiffel-
brieven of Tegen fchultbekcnteniffen haar hebben voorgeleydt,
daaruyt de Exceptie Ce/Hfes/af/onn beweert; en daar door, wan-
neer by den eerften Ontfanger des Wiflelbriefs geen verhaal tc
krygen was, is de Houder of Trefentant vanhet fyne betooft.

Dierhalven beveelen en Ordonneeren Wy hiermeede, dat
voortaan de Trekker van een Wiffelbrief geenjints bevoegt fal
zyn, op eene fchuldt, daartoe de geene, aan den welken dé"
felve eerft is opgeftelt, aan hem gehouden is, \'t zy hoedaa*
nig defelve ook geftelt mag zyn , en offchoon daar over ins-
gelijks een Wiffelbrief, of andere klaare Handtfchriften ge-
vonden worden , tegens de Csjfwnarifen , of de geene , aan
welke de Wiffelbrief geëndoffeert is, te compenffeeren ; foo-
danig dat wy de aangehaalde Leifz^iger Ordonnantie VSn\'t Koop-
handels Gerichte, als ook de gemeene Rechten , in foo verre,
en voor foo veel dit Point betreft, hier meede welbedachte-
lijk caj/sfra en vernietigen. En offchoon de meergemelde Ex-
ceptie Compenßetionis alsdan billijk plaats behoorde te hebben,
watineer de Prefentant aan den Trekleer des Wiffelbriefs fel-
ve iets fchuldig is ; nochtans fal fulks foo verre niet uytge-
ftrekt worden , wanneer iemandt van de CeJJionoriß\'en aan dea
Trekltet fchuldig is , doch den Brief hem niet préfenteert ,
maar verder vernegotieert of indoffeert ^ en alsdan eerft de
prelentatie volgt ; niet tegenftaande anderfints de Cmpen^aiie
äoox ccwurrentü van Dehn en èVftó,in Réchten felve gefchiedt;
en by gevolge alhier konde fchynen , dat volgens geflrengheit
van Rechten , by den aßlonaris, dewelke aan den Trekker
Ichiildig is de fchuldige Poft, uyt hoofde van dea Wiffelbrief
önmiddelijk foude vernietigt zya. BetrefFcndc

II. EscepiionemSohitionii, tw^fcem rtttch mit fccrfeltf»
iicfcr 25cft«9 »cröbct wotitnl bag fitter woljf ctjc einctt
iSrieff otjnc atte erhaltene Valuta, fcleg bein Empfänger 5« hclf»
feit / aitögcficüet I unb burgegen fßßteich eine ßuittimg/ als oft
feine^ieber6cjai;tu«g erlanget/ genommen/ glcichwol>l aberbe»
JSrieffinbes StnpfangerS ober »ermei;ntctt ctedirotis j^änbett
gelajfen/ alfo/ bag berfclbe fotc^en an einen Tettium cediren ober
ittdolBrentonnen; «nb naihaff^nbS / wenn er ihme »on biefem
piatfentiret/ a«S6eröl;rferß»lft«ng E-^cepiiontm Solutionis op»
poniret/ «nbmitl)ttt/ wenn an crmelbtein erjlen cgmpfanget: (tc^
«ic^t jucrljofcngewefen/ ber Inhaber tmibaä@cintgcgetoinme«:
@o woEen ttiir/ bag (tinfftig bie Exceptio So^utioniMtsiber eine«
9Bechfel\'-5Srief gegen einen TTtium, ober wenn bie ^at^e nicht
mehr jwifchen bcm3(«tigcber «nb bem erjicn Smpfangcr bc|lehet /
önberer gefialt nicht ittlcigfich f«;» f^^^\' wenn baSjenigc/ fo
mtff ben 2Bcchfcl=$Bricff beiafelct/ baratiff abgcfchrtctten; cöwa»
tebcnn/ baPe9wäh«nber9DTcg»jetfbic Zahlung auf ber asorfc
pH Scontro gcfchdhe: auf wcfchcn ^ciK/wcif bieCEBc^fel\'-$Bricf»
fe mit bahinJ«nehmen/ «nb bafctbti barauff abjiifchretben/ we»
gertbergroffcnSHengeni^t thnnfich/ fonbern feichf einer «nb ber
anberebatoon tierlohren werben tonte / es gn«g/weit« bie3ahtun3
bur^bic Sc0ntio-©H^erju erweife«. Soi^ttjcrbcnbicj^nbel««
Icnte hiermit ernjtli^ »crmahnet / folch« s«!ntto-5Sw(^«i: jebeS»
Hial;I rtchttg tmb «ntabelhaft j« hatten. Sei; ber

III. 5rage/jjl billtd^ cinllnterfchie^j« imd^mitilWXmtU
fHing in vim dationis in lolututn Sc délégation!» ? ober Wir pet
inodum Manditi «nbjttbcm(£rtbe gefchetjen/ baf bct ©lattbrgct
fcev bein Dtbitote bes Atlignantcn baö @elb erheben / «nb ftd}
(;terb«rch bcjahlt machen foflc ? 2(«ff ben cr|tctt §all tfl bic ©^«lï>
ttllerbings »er bejahlet «nb getilgct}« hatten -, a«ff ben anbern hin»
gegen hat jwar bcrjenigc/ «jctchem bei; einem Tettto cine^oft as-
figpirct wirb/ fcldje jit feiner\'33crgnt1g«ng in gmpfang jtt ncf;«
«tcn nnb einj« «ffiren / el)e «nb bevor abcrbiefcs twlrcfltch ge*
fcheben / mag/ bag eineS3ejaht«ng »ergangen/ mit SScfanbe
ttid)tgcfagt werben / fonbern cs»crblcibct »iefmehr bei; bem be*
fanntcu@prid)Worte/ bag 3(nwcif«ng Éetne 3ah{«"S S?*»*
mit aber / waS »or ein Negoti\'itn eigcntfid^ celebrirct werben/
foglcîd) tlarnnb offenbar fepnmoge: To »crerbnen goStr hiermit/
taf I wenn icmanb anf bte crjîe a^ctag j« affignireit gemeçnef/
folches ftt@fhïtfftenîut!erfafTeiî/ m^ wii beinjetttgett/ a» wtU

II. Dc ïlxceptie Solutionis-, nademaal omtrent defelve ook
bedrog gcplcegt is, foo dat iemandt wel eet eenen Wiffelbrief
gCttokken heefc, fonder eenige Waarde ontfangen te hebben,
enkel om den Ontfanget te helpen , en in tegendeel ter-
ftondt een Quittantie van hem heeft genomen , als of hy we-
derom betaalinge hadt ontfangen , laatende nochtans den Brief
in handen van den ontfanget, of gewaanden Crediteur, ioo dat
defelve dien aan een derden heeft konnen wa\'\'««» of enio]feeren%
en naderhandt , waaneer hy hem door defen geprefenteert
wierdt, uyt hoofde van gemelde Quittantie zich met de Ex-
ceptie \'solutioms tegens hem heeft beholpen 5 en alfoo, wan-
neer op den gemelden eerftén ontfanger geen verhaal was,
wierdt de Houder van het fyné berooft: Dies willen Wy, dat
voortaan da Exceptie Solunonis tegens eenen Wiffelbrief, te-
gens eenen Derden , of als de faak niet meer tuffchen den
Trekker en den eerften ontfanget beftaat, niet andets fa! toe-
gelaaten zyn, als wanneer \'t geene, \'t welke op den Wiffel-
brief betaalt is, daarop afgefchreven werdt 5 tcn ware dan ,
dat geduurende den tydt der MifTe» de betaalinge op de Beur»
per Sccntro gefchiedde; in welken gevalle, vermits de Wiffel-
brieven meede derwaarts genomen en daarop afgefchreven moe-
ren worden, van wegens de groote meenigte niet doenlijk is,
maat lichtelijk de eene en de andere daarvan konde verloorea
worden t dies is \'t genoeg, wanneer de betaalinge door de
Scotitro-Boeke,n kan aangetoont worden. Nochtans woiden de
Kooplieden hicrmeede ernftig vermaant, fulke 6\'wsfM - B«/^«
altydt ordentlijk en oaberifpelijk te houden. Omtrent dc

III. Vrage moet billijk cen onderfcheydt gemaakt worden,
of de aanwyfinge im vim datiimis in fitutitm & delegatimis J of
flechts ftr modam Mandati , en tot dien eynde gefchiedt zy,
dat de Crediteur by deii Debiteur van den Alngnant geldt fou-
de ontfangen, en zich daardoor betaalt maaken ? In \'t eerfte
geval moet de fchuldt volftrekt voor betaalt en vernietigt ge-
houden worden; in \'t andere, in tegendeel, moet wel de gee-
ne, dien by een derden een Poft gcaffigncert werdt , defelve
tot fyn genoegen ontfangen en incafleeren ; doch alvoorens
luiks werkelijk gefchiedt is, kan niet te rechr gefcgt worden,
dat\'er cen Betaalinge gefchiedt zy; maar\'t blyft veelmeer by

t bekende fpreckwoordt, dat aanwyfen geen Betaalen is. Doch
op dat terftondt klaar en opentlijk mag blijken, wat voor
Negotie dat\'er eygemlijk gefchiedt zy 5 foo Ordonneeren Wy
hietmeede, dat indien iemandt van gedachten is, op de eerft-
gemelde wyfe te affigneeren , hy verfchuldigt fal zyn fuik»
lijhtifcelijk op te ftellen , ook van den geenen, aan welken

chcrtcïbit Aflignatîon tf;Ht I tiitc Quittung JU ttcfjmen fc^uffeig
fcçuî ober / ba siefcsntcht gcf^ie&et /. bag bîe Affignation fclog
per modum Mmdati ergange»/ bawr gehalten werben fcUes alf»
tmb bergefiaft/ bag / wenn Die iflîgnirtc unb «fcerwie|cne ^ofi
ttid)tkjal;letwirb/ bcr affignireubc X(;ei( feiere wicber jurMe ju
ncl;nicn/ ober wenn fte bôfewirb/ bcnÇSerfutî über |tch gel)cn ju
laffen gcl;àlfen/ il;me auc^/ bafjeömif bcr Affignation einanbere
DDîcçnung gehabt/ weber bttrd) Jcugen au3jufftt;rcn / nocï) ben
<£t;î> hierttbcr ju deferircn/ ju »crflatten : boch nehmen wir hier»
fcci;bcng^allaus/ wenn bie Aflîgnatlon in vim ditionis in ioln-
tum petScontto gefchehcn/ affo / bag biffallö genug fepn fotl/
wenn biefeöalfo wùrctfich norgangen/ burch bic Scontto-SSûcher
fcarjuthun/ ■ungead}tef fonften nicht fchrijftlichcs banlber anfge*
ïichtet/ auch feine £luiftung anSgcftcIIef. «Seç ber

IV. grage/einc ©cwighcit i" fc^tn/ift hiermit Unfcr
imbaJlcçnung/ bagtfe affigniitc^ojl auff einen gBcchfcl\'-SricflT
beruhet / berjcnigc/ wclcher bfe Aflignation erhalten / jum lang*
<îenbci;ber Verfall\'-jcit fclchen23nefeö/bct;2BaÄren ober anbern
gemeinengcwiffer Terminus
Solaiioniï bcfliinutct / innerhalb 8. îagen ; bcj; gefegten bcrg(ei»
^cn Termino hingegen /jwn (ângjîcn benXag hernach / bcç bei«
aOignittcn debitoie fid) anmclbcn / unb bic Zahlung forbern/ober
wenner folchcnicht erfanget / bic aflignitte bcm «ffignantc«
fo fort wicber juruct geben/ obertoo bcrfclbenicht jngegcn / ju
SBerhfttnng allen dilputais. ob bic@chulbju rechter 3eit genial)»
«etcber nicht/ pioteftircit/unbhicrburch feine Vigilanz erweifens
auch ba bicfcé alfcö nicht beobad)tct / unb bcr Debitor nicht lolren-
do wirb/ ben (Schaben unb 55erluft. über (ichgehen laffcnfoUe.

ÎBismmhiernachmânntglich at< nach einem adgemeiitctt Jan»
î)e0-.@cfc^c ftch S\'i "fhten hat : alfo fott auch in aücn höh«« «nb
iiicbrjgcn @crict)fcn / inglcichcn in bcnen Juriften^Facultaten Hn>
@chopi5cn\'@ttthï\'!» iinfcrer ^anbc bepfommenben gatlcn jcbeä»
mahl barauff erfannt unb gefprcchcn werben, gu t?abert

5ä5ir biefcS Mandat ctgcnhanbig unterfch rieben/ unb Unfer foniglit^
Chur^seciet »orjubructen befohlen. @o gefchehe» tmb gegeben}«
IJ. Dec. 1699.

hy de Affignatie döedt, een Quittantie te nemen; of, indien
dit niet geicliiedt , dat dc Affignatie- enkel per\' mcétm Mandati
gefchiedt is , daarvoor fal gehouden worden ; foodaanig en op
die wyfe, dat als dc geaflSgneerde en overgewefene pSft niet
betaalt werdt, de geaffigneerde l\'artey verplicht is, defelve we-
derom te rug te nemen; of als defelve qnaadt werdt , \'t vf;r-
iies van fyn kant te draagen 3 hem ook niet toe!aatende,dcot
Getuygen te bevveeren , noch eenen Eedt dasrop\'te\'doen, dat
het met d\'Aflïgnatie aaders gemeent zy geweefl : Egrcr blyft
hiervan uytgefondert, ingevalle dt AlUgnane m ■t,im dationis
in folatum per Siontro gefchiedt is; foo dat het daaromtrent ge-
.noegfal zyn , indien dit daadelijk dt\',s is voorgeyallen, het d \'or
de i\'ci)«fï-»-Boeken te bewyfen ; niettegenftaande daar over an-
ders geen fchcifc gepsfCccit, ook geen Quittantie gemaakt is.
Omtrent de

IV. Vraage, van iets vafl te ftellen; is hier meede onfe. Wil-
le en Meetiinge, dat van een geaffigneerde Poft, op ecn Wiffel-
brief beruftende, de geene die de Affignatie verkreegen heeft,
ten langften op verval-tydt van fuik een Brief; maar Koop-
manfchappen, of andere gemeene fchulden van den Koophan-
del betreifende, wanneer\'er geen vafte Betaal-tydt beflem^ is,
binnen acht daagen; doch een diergelijken tydc beraamt zyn-
de, ten langflien *s daags daarna ; zich by de geaffigneerde
Debiteur te begeven , en de betaalinge te eyflchcn ; of indien
hy defelve niet erlangt, de geaffigneerde Poft aan den ^//ïjBrfHt
terftondt wederom terug te geven; of indien kr defelve niet
tegenwoordig is, tot voorkominge van alle difputen, of de
fchuldt te rechte tydt gemaakt iy, of niet i Frotefieerm ,enh.\\et
door fyn vigilantie toonen ; ook indien dit alles niet geobfer-
veert, en de Debiteur niet folvendo werdt, den fchaade en \\ ver-
lies felve te draagen.

Gelijkerwyfe zich nu\' een iegelijk hier na, als na een al-
gemeene Lmdts IVet, fal moeten gedraagen; alfoo fal ook in
alle hooge en laage Vierfchaaren , insgelijks by de Jurifti.l\'he
Faculteiten en Scheepens-Banken in onfe landen, by opkomen-
de gefallen, t\'elkens daarna uytfpraak en vonnis gevelt wor-
den. Ten oirkonde hebben wy dit Mandaat eygenhandig onder-
teekenr, enbevoolen ons KoninglijkKeurvordelijkGeheym Zee-
gel daar voor te fetten. Aldus gefchiedt ea gegeven te Draden ^

@.0«c3 ©nalictt/ COloti^ 9ßif&clin/j^etf|og ju@a(J)fciä
^uiiäjl tmb SScrg/ attchSugcrnunb^Beitphalcn/
poiftuliitci; AdiBbiftiatoi tcö ©tifteSl^flumbutg/äc.

(Q3cbc (Betreue, 3lachbem wir / wegen !)cr I übet tie Söeit*
^Iwfftigteif tmö SBerjogerung its PiomAus in Jgiattbltmg ttnl)
2öeehrcls=@achen/ fowoljt wnbenen Snn-ttls 2Cu0lanbtfc()e«
firtufleuten I au4 flubern q)erfonen / ojfters (ingefu(;rte S5e»
fehwerbc/ ber Oiofhburfft jufei;« mdi^tetl bic euets f>rfg bc»bcr
:g)efri\'.^lfluI--3r>{cfTe/ «nb auffer bcrfeibcn / btsfaüs cingcfrf)ltfhc=»
aicUnorbmmg «nb @e6recf>c» «ntcrfuchenj« laflien; «nb bannbC\'!
fittbcn werben / b<if t>urd) 3Cbfaff«ng eines bc|}anbigen 3£««rct»
J^anbcfS»<Sericf)tS--«nb SSechfcJ • ;0rbn«ng tcncnfelben if;re ab»
f;elp4e SKaflfe gänzlich ju gebe» I gieichwohf «ber je^o / wegen
«inunb anberer jßtnbernig / in bev Sil baj« nicht f^ugli^j« ge»
langen/ fonbern nur anff ein ProvifionaU20litte{ baSSlbfehen ju
tickten gewefcn; afö woJlen «nb begehren wir hiermit «nb in Äraff
fcicfeö / bag / big fo lange uorgebachtc firbnung jum @fanb4
gebracht fei;« wirb / ju abwcnbung beten beforglich weiter
«inreiffcnbcn ©ebrechen/ «nb bainit bie freien Commeicia,
Sei) tmferer guten @tabt3la«mb«rg / bencn^rembben fowohl/
«isbcttcnsnnldnbifchett/ jumbejlctt/ fofiel immer möglich / bc«
forbcrt/ anbXrcue ttttb@la«bc in^flnbel «nbSSanbel beobach-
tet «nb erhalte» / biefer Provifional-Serorbnung nachgegangen
«?crbcj imbjwar erjttich: SJag/entwebertor cu^/ cber bc»; be»
«en euch oerliehenen @tabt\'@erichten / ihritt ber «pctrt--spaut=
rOIeffe jeberjeit jwei; / auffer berfclben (\\ber nur eine beä ;Ort«
wohnenbe/ xmb in ^cchfelnuib J5cinblttngS\'@nchm «erjtdabige
«nb erfah^\'tt ^«^ffn ober Äöufmann adjungire« «nbmjjfiichfcni
«tuch für folthem Judicio, afle j^anbetö\'unb ^SBechfel Öachen/
imbwasvott felbigen herfommtoberdependirct/ ?8or»unb9?a($»
mittags/ wenneSbicDilothburft crforbert/ anbracht «nb trafti-
i-et/ auih alle j^anbetsnmb Sauffleute/ ober alle biejenige«/
(te fchon ben Dla^men bercrfelben nicht fuhren / bennoch «ber
2»§retU(|e.0.anbl«tta treibe» / »»a? för Condition felbige auch

Mmrits Wilhelm, van Godts Genaade , Hertog van Saxen,
Culik., Cleef en Ser$, ook Engeren en Weßphaalm , gepoftu-
leerden Adminiftrateut van \'c Sticht Naaraliurg, &c.

BEminde, Getrouwe ! Vermits Wy het noodig geoordeelt
hebben , volgens de veelvuldige vuortgebragte befwaar-
niflèn , foo wel door Inlandtfche als Buytenlandtfche Koop-
lieden , cn andere Perfoonen, over de wydtluftigheit en ver-
traaginge der Proccflen, omtrent de faaken van den Koophan-
del en vanWiflèlen, de onordentlijkheden en gebreeken, foo
wel in de Petri - Pauli Mijfe, als buyten delèlve daar om-
trent ingeiloopen, te doen onderfoeken; en bevonden zyn-
de, dat door \'t Opftellen van een beftendige Markt-Kjofhan-
dels-GerechtS\' en Wijfel-Ordonntintie, defelve geheel wechgeno-
men en bepaalt konden worden; maar nochtans tegens woor-
dig, van wegens d\'eene en d\'andere verhinderinge, foo haa-
flig niet gevoeglijk gefchieden kan , en flechts op een Pro-
vifioneel middel heeft moeten gedoelt worden : Dierhalven
willen cn begeercn Wy hier meede , cn ingevolge van defen,
dat, tot foo lange de voorgemelde Ordonnantie in ftaat ge-
bracht fal zyn , tot verhoedinge van de geduchtede verder
doorbteckende misflaagen , en tcn eynde de viye Commer-
den , in onfe goede Stadt Naumburg, ten beften foo wel van
de Vreemdelingen , als ran de Inbootelingen , foo veel al«
immets mogelijk is, mag bevordert , ook trouwe en woordt
in Koophandel en Neeringe mag waargenomen en onderhou-
den worden, defe Provifioneele Ordonnantie gcvolgt fal worden;
cn wel vooreerft : Dat gy, het zy voor u, of by de Stadts-
Gerechten aan u verleent, in de Pari-Pmli-Mijfe altydt twee,
doch buyten defelve maar een Petfoon, of Koopman , daat
ter plaatfe woonende, cn omtrent laaken van Wiflel en Koop-
handel kennilTe en ondervindinge hebbende, fult byvoegen ,
aanftellen , ook voor defe Vierfchaar , alle faaken den
Koophaij(jgi £{g wiffels betreffende, en \'t geene van de-
felve voortkomt of afhangt, \'s voor- en \'s namiddaags,des
noodt zynde, aangebragt en verhandelt, ook alle Negotian-
ten enKoopHedea, of alle de geene, fchoon zy\'et de naam
niet van voeren , maar nochtans werkelijk Koophandel dry-
ven,van welken ftaat defelve ook mogen zyn, insgelijks ook

t>5n uiogcn ; ilißfcichün aitcf) bercrfcliitn unb bcKc ucvigen
blcn(e/ 3tcm:\' Äcat)mcv/Dûiccticr/ Esâioies, guhrleutc/fo®««
ter ober spcrfcncn überbringen / J^anbinercter / tueJch« fanffen
cber Mrfauffen/ nsie auch ^uben/ flehen unb bafclfi Kecht nch«
uicui torcrwchnfc@achen abcrauch non ihnen famnitlich/ ihren
cbhabcubcn^tîichtcn mdjl rcifllich erwogen luibunfcrfuchct/ bt^
^arthctjen aui\'h 0nuglich 0cgcn etnanber gchSrct/ jcboch ohne ei»
nitjc2SçitlrtufftlgÊcit unb (angwarigen Procels. auch/ ««ch
fuibung/ chne3utaffiing einiger Advociten/ ober Procuratoren/
tnfwcber fclbfl ober alfofort giifltch / ober burch einen rechtmagi»
gcnScfchcib/ entfchcibcn/ ober ba bie <^achc»onbefonbercr2Bich»
tigteit unbfonfîetwas bcbcncffidjcS babet; vorfallet/ burch recht»
{ich SrEduntnig aus etnanber gcfc^et; @àchcn aber / ba bie
Slage auf ^cchfct--^Sricffc ober gan^ richtigen @chulb» 25er»-
fchrf\'t\'wngcnunbSeÉantmficn beruhet) alfofort executive »er»
fahren y jcnjl auch jcbcrjcit bcnen 3veichS>3(bfchicben unbianbcS»
Conftiiatio..£n geuulU" i" a^Icr Äur^c nathgegangcn / bcfonbcrS
«bcr alle ditaiO.\'ifdjC Exceptiones abgcfdjuittcn/ unbwibcrbic ge«

gcbene 3(bfd)ttbc / SScichcibe «nb gcff)rocf)ene Urthd teint muth»
tt)illigc 25erfchtcifung wrpottct / fonbern vichnchr folchc/ wie
}»ir bigfaüs abfontcrlichvcrorbnet/ oernitcbcn Jtscvbcnfoüen.

Çeptcr: feilen fowohi in^alS ati|fcrha(bt»er9JlcfTe aöe biejcni»
gcn/ fofichbercr?H5cchfcl»5Sriefebebienen/ unb folchc auSflcücn/
jic fei;crt J5oheobcr3îicbrige / 3(bclid)e ober Unabcliche / (gelahrte
cbcr Ungclahrte / |tc mögen in of[enflirf)cn hohen ober anbern 3{em»
tcrnft^en ober nicht/ alle tmb jcbc a)îanncs>unbQBcibe3--^erfo»
ncn/ ber<Sd)drfcbcs2ßcd)fct\'\'3^cchtsunterwciffcn fei;n; ;eboch/
ïag unter bcnen 9Sîcibcs--«pcrfonen / nurbicjcnigcn/ wcl^c/wcnn
jie nod) lebig/ für ftch alleiuc / ober auch fonjîen ohne ihre Shc»
93îân«cr wùrcïtiche J^anblung treiben/ vcrfîanbcnwerben: (Be»
fait bcitn auch bei; folchcuSBcibcS-^pcrfoncn / in ^attfclungs»
fachen / atif bic Autoiitiit unb Sinwilligung thics Curatorii
cber auch (She-D^^anncs / ußchuuf bic wciblirf)cn Privilégia unö
aftCchtSs^Bohlthrtten uub baä Senams Confultom Velleianum ; ob
fic fchon bcffcnni^t erinnert / noch fold)cm rmanciircf / bigfallS
nicht äu tffleaircn. (£s foll aber auch ntd)ts weniger/ wiber bie
|cnigcn9[BcibeS.^crfoncn / fo feine jpanbltuig führen / fonbcrn
nur tcrer 2ßcd)fel\'.2?riefc (td) gebrauchen ober bergleidjen ausfiel»
Uni wenn lie folchc ncbft ihren Sh« = SOîânnern unb Cnratorcn
iintcrfchricbcuunb von ftch gegeben/ nach ber «Strenge teS2Bech»
fd-\'Sitchtä »«fahren werben.

deifelven, en haaie Toorgaande Bediendens; Jtem Kraamers,
Maakelaars, Fafltoors; Voetluydcn, die Goederen ofPerfoo-
nen overbrengen ; Ambaclitslieden , die koopen ofverkoopenj
als ook dc Jooden, fullen verfchynen, en aldaar hun Recht
ontfangen; mits dat ook de voorgemelde faaken, door haat
gefamentlijk, volgens haare fchuldige plicht , rypelijk over-
woogen en onderlpcht; de Parteyen ook grondig tegens mal-
kander verhoort; egter fonder eenige wydtluftigheit, enlang-
duurig Proces; ook, na bevindinge, fonder eenige Advokaa-
ten of Procureurs toe tc laten ; het zy felve, of terftondt in
dei minne, of door een wettig Vonnis, beiliflèn ; of indien
de faake van een byfonder gewicht was, en anderfints iets be-
denkelijks daarby voorviel, door een gerechtelijk Vonnis van
malkander worden geholpen. Doch omtrent faaken, daarvan
den Eyfch Wiflislbrieven, of geheel klaare Obligatienen Schudt-
bekenteniflen betreft, fullen zy terftondt tot de Executie voort-
gaan ; voorts oek altydt volgens de %yk!\'\'Kfce}J\'en en Landts-
Conflimkn alles kortelijk nagefien , doch in \'t byfonder alle
Jsngdraalende uytvluchten afgefneeden , en tegens de verleen-
de RecefTen, Befcheyden ,\'en gevelde Vonniflen geen moedt-
Willig op de lange b\'ank fchuyven gedoogt, maar defelve veel
nveer, gelijk Wy daaromtrent in\'t bylónder hebben geordon-
neert , gemydt fullen worden.

Verder , fop füllen , foo wel binnen als buyten de Mifïèn,
alle de geene , die zich van Wiffelbrieven bedienen, en de-
felve uytgeverj , \'t zy dat het Hooge of Laage, Eedelc of
On-eedele , Geleerde of Ongeleerde Lieden zyn; fchoon zy
openbaare hooge en andere Ampten bekleeden, of niet; alle
cn een iegelijk van Mans- en Viouws-perlbonen, degeftieng-
heit-van \'t Wiffel-Recht onderhevig zyn; mits dat nochtans,
onder de Vrouws-Peifoonen , flechts die geene, dewelke, noch
ongetrouwt zynde, voor zich alleen , ot ook anderfints buy-
ten haare Egte-Mannen, daadelijk Koophandel dryven, ver-
ftaan worden ; Gelijk dan ook omtrent foodaanige Vrotiwi-
Petfoonen, in faaken den Koophandel betreffende, noch op
\'t gefach en de bewilliginge van haaten Curatear of ook Egte-
^an, noch op de Vrouwelijke Privilegien, en Rechts-Weldaa-
den, en \'t Senatus Confukum Veilejanum , (fchoon zy daarvan
geen gewag hebben gemaakt, noch van delelvc gerenuntieert;)
in delen geen acht gegeven fal worden. Egter lal\'er ook niet
mmder, tegens foodaanige Viouws-Peiloonen , dewelke geenen
Koophandel dryven , maat zich flechts van Wiffelbrieven be-
dienen, of diergelijken trekken, wanneer zy defelve benevens
haare EgteMannen cn Carareuren hebben onderteekent en uyt-
gegeven, volgens de gefttengheitvan\'tWifTel-Recht gehandelt
worden. f j Ander-

(Sottfl «tcr fatTftt 2Bir e« / fo »jet bie 2}«f«a»«n& S?t.
l4ltm9ä»3titl>mt QäJecfifet«Briefe betrifft/ tcp
gcr Obisrvantz ; «nb tccileit j«ni(i(;l bie ^^anblMng fc^ott «oit
Sem Irtfle 3o(;anniö angebet I ««ci^ babttr^ »ief Jeit eewcn»
«e« wirb/ tc»> bem Xrtß Cornelii betpenben; «nb ijl von fcf»
tigern Xage an ein feber bie3fl(>fung j» (elften fcf)«(big/ ts wart
fcan« in bent2Beef)fef--SSricfft biefefbe «uff einen «nbern «nb ge»
wiffenXag eingefc^rancJet «nb beftimmet/ oberbej) bcr praefcmt-
tion bcs^cc6fel»S5rieffe^ cinanbcr« bei;anbcft/ «nb j«f5rberjt
l>rtraHf bc«tlic^ gcfc^ricbcnworbctt. Unb weil a«c^ ferner wegcit
tcs betj bcr ^ctri^^panfsSOJcffe tibfic^cn ScontrircnS (td^ me(;rmal;f«
»er Reitwegen «nb fonfl:/ 3rr«ngctt ereignet; @oorbnen«n&
tcDÜen SBir / baß" fei^o «nb ferner f;in / bis awff SäJiebcrnifcn/
fddjtei bcnen Äa«ff»«nb J^anbefö^enftn jnaj«^ «nb aseqiscm*
(igtcit / jwepXage nact)bcmobgcbac^ten3a(;f«ngS--j:crmino/ gc»
fefeefjCH megc i wann aber\'on bicfcmXagc «m iz-U^r feine 3af;*
fungcrfofgcn würbe/ foü fo bann pioteftirct werben. "Und) foU
kn alfobicjenigen/ fo2ßec^fcf\'5Srieffe cinjnfjebcn ober ju i\'Cjaf;^
fcnljabcn/ «nbbaä Scomrircn bclickn/ vorbcflimmte jwtt; Xage
SSormittags »on äeijcn bifj eifff lU)r / 9\'lrtcf)mitta0ä aberj« ber
fonft gewpl)nlt^en3cit/ an gel;origcn^>rtfici& ctnftnbcn/bie De-
liitorss a«t^ mit bem Scontio fi^iciinige Olicptigecit tvcffen / tmb
ä»ab«r^t(;rcn Creditoribus feine ^inbcrmg" in 58ejal)l«ng bcrcc
2Bed)fef vcrnrfiic^cn.

(gnblic^ befc(;lett ?Bir ö«c^ r;icrmif / bag aHc QSÖec^fcf.
Sriefc / worinnc« feine gcwiffe SDlwnet bena(;mct / ingleic^cn.
fcie/ fo a«f Spccies ober OBcrfifcI-ecfb gcricfetct/ an feiner an»
fccrn ober geringern @orte / als guten «nocrrufcnen <£rMi^»
3(lbcrt«s».^oättnbif<^ctt»obcr anbern guten ganzen «nb
tettX(;alern/ ingleic^cn mit Ducatons 3« fünf 0vti)i\'\'Xl)nUtnl
fo fange (ie baß gelten/ l>cja(;fcf/ «nb barncben bcm Debitoü alt
jOrtäsXf^afcrn jcl;c« pro Cent paffiret werben follcn; biefcnigcit
2öecl)fcf\'-®ricffc «nb @cf)eine aber/ fo a«ff CarKnt-9Jlfm|e gc»
flcßct/ mit ganzen «nb fjalbcn «nncrrufcnen S>riftcf»@t«rfen/
ebcr «nuernifencn jwc? ©ritter^Otüctcn bcjflf;lcf / «nb ntc(>t
itic^ts afSbcr»terbteI(;cif beö SBcc^fcfS / in ffeinerer tmb gang.
6af)rcr/ bocf) atic^i «neerfcf)fagcner 93liin§=@orte / beren Valor
«ibernid^t unter einen gai;fer-@ro|c^)cn ober «cnn^fcnnige fei; ƒ
«iiwcigerfid) angenommen werben; bie 8. «nb 6.0fcnniger tmb
«nbcrc geringere,SOlßn^eaber/ wiea«cl)Wa5 fonfl bcS £»rfö nie^t
ufual, als Sa^en/ (irenfjer/ tc. in 23cjaI)lHng bercr 2ßecftfeJ/
gan^ttc^ «H«geflj)foffcn / «nb bcr ober bic baö @cfb e«ipfal;en/
fofe^cö ,an3Mttef;mctt feine« wegeö fdjMfbig fepn f?flcn.

Anderfints laten wy het, voor loo veel de Verval- en Betaal-
tydt der Wiffelbrieven berieft, by d\'Oblervatie tot nu toe be-
ruften ; en vermits de Koophandel altydt reets van St. Jans-dAg
begint, ook daardoor veel tydt gewonnen wetdt, fal het by-
den dag van Cornelius beruften, en van dien dag af aan is eea
»«gelijk verplicht de betaalinge te doen; \'t en waie dan, dat
defelve in de Wiflelbrieven op eenen anderen en feekeren dag
bepaalt en vaftgeftelt was ; of by de prefentatie des Wiffel-
briefs anders verftaan , en ten eetften klaar daat op was ge-
fchreven geworden. En vermits \'er ook verder , wegens het
gewoone Smireeren Op de Petri-PauU M\'Jfe, meermaals , over
de tydt, cn anderfints, misverftanden ontftaan zyn ; Soo Ot-
donneeren en willen Wy, dat fulks, thans, en voortaan, tot
dat Wy \'c herroepen, ten nutte en gemak der Kooplieden en
Negotianten, twee daagen na den bovengemelden Betaal-ter-
myn, fal mogen gefchieden ; maat indien op defen dag tea
12 uuren geen beraalinge mogte volgen, fal alsdan geprote-
fteert worden. Ook fullen dieth«lven de geene , die Wiflel-
brieven moeten ontfangen of betaalen , en gelieven te Scon-
tyeeren, op de voorgemelde twee Daagen *s vootmiddaags vaij
tien tot elf uuren, en \'s namiddaags ten tyde anderfints ge-
woonlijk, zich ter behoorlijker plaatfe laten vinden, de De-
biteurs ook met het Scontro fpoedig haare faaken vereffenen ,
<n daardoor haaren Crediteuren omtrent het betaalen der Wif-
felbrieven geen verhinderinge veroorfaaken.

Eyndelijk foo beveelen Wy cok hier meede, dat alle WifTel-
brieven , daarin geen feekere Munt genoemt ftaat; insgelijks,
die in Spetü- en Wijfd-gddt te betaalen ftaan ; met geene ands-
le of mindere footten , als goede, onverboodene K^uys-^Alher-
tm^Hollimdtfchc-r of andere goede en halve -gjxdaalders; insge-
lijks met ÖMl^rtfwf, tot eenen een qmm{yxdaalder, foo lang zy
foo veel gelden, füllen betaalt ; en daar benevens tien Per-
cento aan Quzn-T{yxdaiilders van den Debiteur aangenomen
worden ; Doch de Wiffelbrieven en Handtfchriftcn , dewelke
in Courant-geldt geftelt zyn, fullen met geheele en halve onver-
bodene Drittel-flak^en, of onverboodene Tvm-Drittel-flukkfnht-
taalt, en niet meer als \'t vierde gedeelte van den Wiffel , in
Kleyndet en gangbaare , maar nochtans ook onvermuntede
Munt-Speties, doch welker waarde niet beneeden eene Keyfer-
lijken Grojflhm, of negen Penningen zy , ongeweigert aange-
nomen worden; doch^de acht- en f$s-?enningers, en ander min-
der Pas-geldt, als ook het geene anderfints aldaar niet ge-
bruyklijk is, alssat/™, Kruytjers lal van het betaalen der
Wiffelbrieven geheel buyten geflooten , en de geene of die gee-
ne welke \'t geldt ontfangen, geenfints verplicht zyn luiks aan te
nemen. Vei-

©feiet) wie wt« ttun|öDcr.iicfc2(ncr6nun3 fo fange/ Hfe\'c in aitbettf
»Oll Hit« ergehet I gehalten wiffen woaen; 3(ffi> habt ihr eitel) in
flIlcnHttbleben/ beten^uncfen «nbdlanfufen/ genau jt» achten/
«nb ein wibriges bargegeit nicht ju »erhängen ober jugejlatten;
«uch fofche« }u eines jebeti/ fo in.^\'inbül «nb SBanbel begriffen /
eber mit 2äJechfeln juthun hat/ 2öi|fcnfchafft unb Dlachricht j«
bringen/ unb wie ftolcheS gefchchen I auch wenn ftch fonfl etwa«
tebenctliches aubern ereignen folte / ju fer«

•nerer25ctorbnung inllnterthanighit ju terichten/ an beme ge»
fchiehet unfer OBitle «nb OJleiiumg. D«um SJJeriIfcHrg «n ber
(Siffler/am eilfften Junii, Anno

VeimitsWy nu defe Ordonnantie foo lange willen onderhou-
den hebben, tot dat Wy eene andere verkenen : soo fult gy
alle cn een iegelijk derfelver Pointen en Claufulcn naauw-
keurig hebben op te volgen j en niets daartegen te gedoogen
of toe te laaten ; ook beforgen, dat fulks tot kennilTe en be-
licht korae,van een-iegelijk die Koophandel en Negotie dryft,
of met Wilfelbrieven te doen heett ; ook hoedaanig fulks ge-
fchiedt zy, en als \'er anderfints iets bedenkelijks daaromtrent
in \'t eene of in \'t andere mogte voorvallen , tot verdere vcr-
ordineeringe in onderdaanigheit te betichten, daarmeede on-
fe Wille en Meeninge voldaan werdt. Gegeven te Mmritshnr^
».iLa dt Eilfitr, den elfden Juny, ^mio 1693.

SBe^m Prsefentir-mtö Acceptirutiä/ unb enfcltd;«»
2)e$faU=3ett bmt SäSecljfetSSriejfe.

@öc(}fctt / K. poftulittet Admiaiftiatoi fec«
@t(flrt0 i^aumlJtsrg / K. ©cfccttc. gSir (jafecn «ttS
euren ttntertf;dni9tt\'\'Crftat(ctcn Scridjt/ wegen «SrJdutcrung its
r0lar(f{=2^cfcriptä/ ücin ir. Junii, 1693, iint> infonbcrljeU bcE
fcarinnen mit begriffenen Söcdifcf\'i^rbnung / gcDftI;rc«!) »ortra-»
gen laffett intberwogen; QBeifnbenn babej; / t»a§ in QBcc^fet*
@ad)cn/ in ber Olamuburger spefri.i^JflUt-DOlejle / eine gcwiffe
3eif bcftimmct tmt» anggcfc^ct werbe / für bcctnem tinb bienfain
«rmcffcn worbcnj «(5 oerorbncn wir I)iermif: Sag fTtrcOtn mit
Prajlentir\'-uttbAcccpiirung bcrer traffirtett2Bcd)fe(>Srtetfc/ bctt
Sag^etri^mtf/ affobdlbnc^ eingeIa«fctcn9JlardEte/ bcr 3(tt»
fang gcma^ef I «nb jebwebem bi§ auff ben z. Julii, j«S01iff«»
ge «m 11.Hör/ j« cominnircn frcp ficj;ctt / Jjiernec^jl bie
fammcneHnfft auf bcr Sjorfc fcontiircn ben 3. «nb 4. Julii
«nb jwar Vormittage »on n. big 12. «nb JKadjmittagä »eit
bif y. lll;r gefd)ei;ctt / ber y. J«lii aber/ ätirVerfall• Seit
Jcr enl5lic{)cn3a()I«ng/ bcrgeflaft/ ba§ big93littagS «ui i. Ufj«/
m^ 3(«äta«t»ng bes SKarctt« / bic ftoteftj bercr StBce^f^f»
«Srleffc paflirctt / bic Affi^jna ione» «ber felbigcS lagS fängffen«
3{bcnbS «m S.Ufjrifjrcgiic^tigeeit crfaitgen mSgen worbcp je»
fcoc^ einem fcbwcbcn frei; jlctjct/ bicgaötung bcrcrjcnigenSDcc^«
fcl^asrieffc / wctc^c in gÄn»re auf bic orbcntlic^c OJlcffen / «nb
1« rccl)tcc 3af)f«ngs-.3cit cingericötct fc^Hb / of)ngcfcI)r bcnt
3. «nb 4. Julii , fo woljt pet (coBtto aU pei Cafla J« t(;Wtt/
toeit fo(cj)c Seit a«t jitr enblid^en Esadlion ober Ptoteftatioa
»ererbnet i^ / deputlrcf «nb anberaumet feijn foflen ; Sanne«»
feere bcäcf;rettb« / ifir tuollet biefe «nfer« ^Sercrbnung a« «tan*

Wegens de Prefentatie en Acceptatie,
ook uyterfte Verval-tydt der
Wiffelbrieyên.

MA.URITS WILHELM, van Godts genaade Hertog
van Saxsn, &c. Gepoftiüeerde Adminiftrateut van \'t
Sticiit Nuumhmg i Scc. &c. Beminde, getrouwe! Wy hebbeju
Ons uw onderdaanigfte gegevene Bericht, wegens de Verklaa-
nnge van het Marht-�crtpt, van den irden Juny , ïêpj. ea
in \'t byfonder de daatinbegreepene WtJfd\'Ordónnanth f hehooi-
lijk laten vooidraagen, cn overwoogen 5 vermits nu daarby
bequaam en dienftig is geoordeelt , dat omtrent WilTel-faa-
ken, in de Nnnmburger Petri-Pmli-Mijfe , een feekere tyde be-
ftemt en bepaalt werdt : Dierhalven ordineeren Wy hiermee-
de, dat voortaan met Prefenratie en Acceptatie van de ge-
trokkene Wiffelbrieven , op den Dag Petri-PauU , aanftondts
ia dat de Markt ingeluydt is , een begin fai gemaakt wor-
den , en een iegelijk vryftaan, om daarmeede tot op den sden
^"(y 1 \'s middaags ten i z uuren, te continueeren; vervolgens
«e Byeenkomft op de Beurs om te Scontreerm den 3denen4dea
f^-fy, en wel \'s voormiddaags van ir tot la uuren, en \'s na-
J^iddaags van 4 tot j uuren , fal gefchieden ; doch dc jde Ju-
\'y, fai tot de uyterfte verval-tydt van de Betaalinge gede-
puteett en aangeweefen zyn^ foodaanig , daf tot \'s mid-
ten I uuren, na \'t uytluydcn van de Maikt, de Pro-
telten der Wiffelbrieven fullen gefchieden , maar de Aifignaties
denlelven avondt ten langften ten S uuren voldaan mogen zyn |
daarby nochtans aan een iegelijk vry ftaat, de betaalinge vaa
looclaanigc Wiffelbrieven, dewelke in \'t algemeen op de 01-
dcnthike Milfen, en op de rechte Betaaltydt gefchikt zyn,
omtrent ook den 3 of 4den July , foo wel pet Scontro , als
pir Cajja te doen , vermits defe tydt fiechts tot de uyterfte
Axt>éi„ ot fmiftatit veroidineeit is, Dierhalven begeercn Wy,

«tgfiche« 2öiffcttf(^afft fctlngcn/ tttc§ fltic^i eigenttichbarMdc^rt^-
um «nt) Itrcctli^ öaröbet (;«tfeiJ, 3m flbrigm rtStt l^af e« U9
BbcnmigcjcgcncK 9!)lar(tt = 3\'lfrcj:tjJt ncc^ ferner fein SSertfeifiett/
jcerchem iljr gletchfafls gcbiil;renl> «atfjjnfebctt «Jijfctt ttjcrtets
5)aran gefchicOct unferc awevmnig. I>«ttin SO?ijri§bHrfl m itf
elfter / fcen zi. ^mül 3twto 1698.

iict b? "t iiietvooieii geraeïde Alarkt- \'Kffiript noch verder bly-
ven beniften, \'r welke gy insgelijks behoorlijk fult weten op
te voJire!) : Daarmeede \'(al onfe tneeninf; voldawn zyn. Ge-
ÊCv\'iju te aan ^\'\'Elfter,, den zifteti , 169,^.

WJ3-

Tiveeäs Deel

@ctm @mt>(n f SOBtr/ 5tll®ll®X
^(f^oß su^Sraltnf(^tme/ mtimuUirß/ Je. Jc.
ttUcuimt) jcfccn Unfctc4» ^rdfutcn / tciicn vcn t>cr Sflittcr»
f(h<»flrt/ £>bcv\'^avpt-\'icittcti/ 2?cai«(cit/ Sufäcrmci»

t\'fcrn imbSldthm inbcticu ©taste«/ @mci)tS\'-jpcmn/ »icancft
fttSgemcin/ alknunfci\'cti25ebicn(cn/ Unfcttliancnunb\'Jtngchovi»
gen / hicnüt funb/ unb fugen jutBtffcn: 2ßrtöge|talf/ nac^Ccnt
2ßlr/ bei; angetretener IJnfcvcv/ ®fitt ßcbc ferner / gefcgneteit
SKegicrung / llnfere Jantcs-.<25dtcrliri)e @orgfa[t tar;in ßeriehtct/
ivic2Sir/ neben ber aKgemcinenSBolfavtf;/ ber / »cn (gi3ft UnS
«nverfrautenianb unb Untertl;anen/ infonbcr(;cif aud) bie/ bev*
felben nid)t wenig beytragenbe biö()ero au^ befcnberS in Unferet
@fabt «Sraunfchweig allbereif in jieinlichen §(cr gefonnnenc
Commfrcia unb Jpanbiungen / nod) fernernic()r unb uie[)r juer»
fpriegfic{)em2BachSt()um unb !Muffne()mcn bringen tnogen ;
(Erreichung aber foicher Unferer gndbtgften Intention, «or bien«
fant unbnotl)ig crad)tet / vor allen fingen aud) / bev 2ßecl)fef»
^^anblnng halber A gewiffe 25evcvbnung ju mad)en : Xlnb ban«
jwar »cnweilanb Unfevernunniehroin(g£)ttruhenben refpeaivre
jperrn "Setters/ (Sdjwicger-\'QJatev imb Katers/ j^er^ogen aiu»
bDtph3(ug!i|tö unb .^er^ogenS 3lnthcn lUriehS ju S9raunfcl)weig
ttnbiuneburg @nb. (öub. .^och-feeligef @ebad)tnuö / in ihrer
Anno i68ö. in glcid)mrtfiiger ianbeS \'23dferlid)en 3(bftcht ausge»
laffencvOJlarctt -- ©erichtö--örbnung btefcrwegcn allbercit gute
58erf«gung gcfchehen/ jebod) aber biefelbe bishero nur allein auff
bie/ in Unferer ©tabtSrounfchweig/ angelegte ftci)eÄdt;ferliche
sojeffen/ nfttingiret geblieben / unb aud) ju fcldjer Seit nicht
flllcmahf obl- rviret werben / als eSn^chl billig unb ju

wunfchen gcwcfenwdre; \'2Bir^anncnhcrovlcr gut angefehen/bie»
fclbe auffs neue tevtcivcn / »evbcfferen unb fclchev geftalt/ (fo
viel bermahltgen Umftdnben nad) thunlich gewcfen/) befcnber«
äinvid}tcit äulatfcn/ bat\'ju Ufte» Reiten/ in unb äWifchen benen

Wï AUGUSTUS WILHEM, van Godts Genaade,
Hertog van Srensvjyk^en. Lüneburg, &c. ére. maaken hier
mede bekende en doen te weten, aan alle en een iegelijk van
onfe Prelaaten, dien van de Riddetlchap, d\'Opper Hocft-lie-
den , Opper- cn andere Amptenaars , Eurgermeeftets en Raa-
den in de Steeden, Gerichts-Heeren ; als ook in \'t algemeen
allen onfen Bedienden , Onderdaanen en Onderhoorigen:
Hoedaanig Wy, na \'t aanvaarden van onfe , Godt geeve ver-
dei, gezeegende Regeeringe , Onfe Landts-Vaderlijke forgvul-
digheit daarop hebben geveftigc , om benefFens de algemeene
Welvaart der Landen en Onderdaanen, die Ons van Godt zyn
toebetroiiwt, in byfondet ook de Commertien en Koophande-
lingeu, die defelve niet weinig toebrengen, ook tot nu toe
iji \'c byfondet in Onfe Stadt Bronsvjyk^ alrcets in een reedelij-
ken bloeyenden ftaat zyn gebracht, noch verder allenskens
tot een voordeeligen wasdom en bevoxderinge mogen komen.
Tot het beteyken nu van defe Onfe Genadigfte Intejitie, heb-
ben Wy dienftig en noodig geoordeelt, voot alle Dingen ook
de Wi&lhandelinge betreffende , een feekere Ordonnantie tc
maaken : En offchoon door Wylen Onfen , thans in Godc
tuftenden , refpeftive Heere Neef, Schoonvader en Vader, Her-
tog \'S^Joiph ^ugußiis en Hertog .Anthony Vlrik, van Bronsxuyk^
en Limeborg , Gn. Gn. Hoog-zaal. GedachtenilTe, in der felvet
■^nno ISSS. met een gelijkmaatig Landts Vaderlijk doelwit
wytgegeveii Markt-Gerichts Ordonnantie ,dA^Ltomtietit aireets goe-
de order is geftelt; doch dewyle defelve tot noch toe alleen op
deVrye Keyferlijke Millen, ia onfe Stadt Bronswyk^Anngdegt,
zyn gcreflnngeert gebleven , en ook in dieti tydt niet altydt
foo ftrict geöbfcrveerf geworden , als wel biilijk was te wen-
fchen geweeft: Dierhalven hebben Wy goedtgevonden, defel-
ve van nieuws te overiien, te verbeeteren; en fe op fuik een
wyfe,(foo veel volgens de tegenwoordige omftandigheden doen-
lijk is; ^ in\'t byfondet te laten fchikken, dat ten allen ty-

ajîcfTeit / ûiîd) »» «nfcrcm gan^ctt ^^cr^ogtOiim itnb »(tju
ïigcit ianteit in ttn& ï)crglcicf)cn §àEcn Sarnacî)

wxiai)m\\l imti alfo X«« intî) ©îrtiibc im j^an&el iinB 2BAnî>cf
tt|lmcg(ic^ft et()aUcn TOcrï-c» tSnnc / nucl) mattnigfid); fo ftc^bca
ïcr sa3cc{)fc(-.5Bric|Te-fccbicnctt fc()Iciinigcv imb unpartf;cifcî)cr ad-
minifttintitg bct Juftiiz ftc^ju crfïciim Jjabcn iiiégctt ; imt fftutêt
iicfctbê njtc folget x

®rtmit jtifoSetjl (tflc tmb jebc aitc^ ï>câ Styii mîrcamilis tuu
tïfa£)ïnc I fo wo()l afâ bit bariimcn geübte Svfltiff^citte fclbft/
«>iffcn t «Jits fte ber foime galber bcç @fcllmig berer 2ßer^ifct>
SStiefe/ notÇtvenbig ju beobarf)fen (jaben ; @o ferorbncn ^tr
ï)icmit I bafj barinnen jcbcsmal)! fofgcnbc yuncte / wicwot oï)«e
biefer £ivbmmg eben pisdle ju feigen / exptimitet werben fo!»
Un/ttcmlicf) î

2. 2)ie(Btmima tinb@c[!>^@otfen fc gejafifct werben fcf.
fen ; «nb jwar foll Sic @ummc / 3» \'Scrt)iitmtg nücr
S5erfalfcî)«ng / bcfoiitcrs mit Stcffctcn «nb befonberémit
Sttc^fîabcn nxtëgcbructcf werben.

6. S)icUntcrfct)rift/«nb jwar bcrDofligcXanffnmb\'Snnaf)\'
me bcS3t«êgcberS ober Tiaffircrä/ «nb enbltc^ jum

7. £)icUebcrfd)rifft iinbbcr\'Sornafjmc tcëjenigen/ a«|fben
bic Tratta gefc^ieljct/ ober bcr bic 3a()lung tljun foü.

Srtfernc atcr/ infcnbcrl)cit in SBcc^fef-Sricite«/ fo von an»
ïern i)rtett anôero crt^cilct werben / bic vatur» etwa nt4)t bc»
«tefbct / ja fo gar and) y wenn ttc glctc^ wûrctlic^ nidfit empfan»
gen wäre/ foH bcm oljngcad)tct ber\'Sfficcfjfcl\'Sricff/ weil er auff
©tauben a«Sgegebcn / in feinen wffcn 2B«c6cn uiib grdpcn
fcfcibcn/ «nb / ba er nacl) bcr.Çanb fimpîjcitsr acceptirct worbcn/
|ur \'3crfnil\'3cit / inbcm bcr Acceptant |td) baburc^ jnm @clbfl»
®c{)ulbcner gcmac()t / bei; "Sermeptung fct)lcuniger Execwion,
bejaljlct werben.

Êëfoôen aber attcmib jebc fo 2Becf)fcf = Srieffc faitfen / atiä«
geben/indoffircn / pixlemirctt / acceptiren / ober als SSurgcn

den, binnen en tuffchen de Miffen , ook in ons fjeheele Her-
t\'igdom, en de daartoe behootende Landen, inWiffel-faaken
Cu diergelijke gevallen , daarna gehandelt, en alfoo Trouwe
«n Woordt in Koophandel cn Neeringe ten beften mogeliik mag
behouden worden, ook een iegelijk , die z\'ch van Wiffelbrie-
ven bedienen, over fpoediger en onzyciiger handthavinge der
Gerechtigheit zich lal mogen verblyden ; en defelve luydc
als volgt :

Op dat vooreerft alle en een iegelijk, ook de geene die om-
trent den ftyl van Koophandel onbedreven zyn, loo wel als
daarin bedrevene Kooplieden felve, mogen weten, wat zy om-
trent het formulier by \'t opltellen van een Wifleibrief noodt-
faakdijk moeten waarnemen; (oo Ordonneeren wy hiermeede,
dat daarin altydt de volgende Pointen, londer noclitans defe
ordet juyft ten naauwften te volgen, fullen iiytgedrukt wor-
den; namentlijk:

Doch ingevalle, voornamentlijk in Wiffelbrieven , dewelke
»an andere Plaatlen herwaarts verleent worden , by geval dc
waarde niet werdt gemelde , ja felfs als offe niet daadelijk ont-
fangen was: Des niettegenftaande fal de Wifleibrief, als zyn-
op het woordt uytgegeven, in fyn volle waarde en kracht
^^i\'en, en als hy naderhandt flmpel i« geaccepteert gewor-
op Vervaltydt, vermits de Acceptant zich daardoor tot
een eygen Schuldenaar heeft gemaakt , op jpeene van fpoedi-
ge Executie, betaalt worden.

Suilen ook alle en een iegelijke, die Wiffelbrieven koopen,
uytgeevcn, endoiïeeren, prefenteeren, accepteeisn, of als Bor-
g J ■ §e»

zeichnen / ftc fe«cn 93?rtnrt-otct 903ciWtchen@efc{)Ie^fä/
nictrtgcn @tanbc0 / .gtojfsCapitulat-Civil c6cr Miliiair^crfo(;»
nmi ©clalH\'tc cijcvllngcfahrtc/ «Surgtr ober «Saiicttt / fo wo!
«fä «nSkf(!2Bcchfcl.X)rbnung »cr«

Bun&cit fc!;n / imt) bet? cnf jlchcuber Äfagc / l))fonbcr()cit aber itt
Crinanghtng ridjttgcr 5SejaI;Imig / wiber bctt beflagtcren Debi-
toren! , cl)n einiges 2(nfei;en ber ^erfoi;n / nac^ ftrcngen«
fct--9�t)t foldjcr gefielt »erfahren werben/ baß bicjcnigc/ fo et»
jicn2Bec{)fcl«25ric|f anägcfietlctobcraccepiiret/ober als Surge»
gcjcichnct haben / unb bcswcgen t>or ®cricl)t gefcrbcrt werben ƒ
fo gleich/ auf bcfchehcne Citation, allba to^crfon (gcftaft bann
fein Msndatatius ober Advocatus,) Unfcrc auSbructliche

Concsflion, jugclalTcrt werben fcH/fub poena conftffi & recogniti
«rfd)eirtcn/ unb benfctbenunö ihre j^anb entwebcr recognoidtcn
cbcr eijblid) diffitircn 5 wann ftc bicfclbe aber »or bic ihre er»
fcnnen / Solutiouem cber compenlationem in continemi, ffar
wnfe mit untiertad)tigcnßuitnngcn / Scontio S!itd)crn/ Oberau»
Sern unlangbarcn Urtuntcn erwcifcn / ober ba ftciu foIchcmSSc*
weis\' nicht gefangen fönntcrt / unt bie Seit bcr CScjabfuna »er»
Rolfen wäre/ alfofort/ ßh"C Serflattung einiger wettern ^rifi/
Uber anbcrer als in biefer i?rbitug exptimittcr/ Weber pt rempioii-
fchen noch dilitorifchcn fxceptionum jur wfirctlichcn Scjahliing/
Icboch mit ^Borbehalt ihres SfvCchtenS/ fo (te in bcr reconvention
mtSföhren Tonnen / angcftrengct / unb ba (tc felbige verweigerten
»bcr juthun nichttjcrmod)tcn/ mit Ptrfonal-Arrefl:, ob (ie gleid^
fortflcn mit immobilibus angcfcffctt/ beleget werben/ unb folan»
ßt in (gchorfain wrblcibcn follen/ bi^ fte ihrea Creditorem nac^
5fficchfcl»3vccht Heilig «crgmiget ; eS(ichct bcm Cteditori auc^/
fonbcrlich bei; cfwan eräugenben Concurfu, fre^ / ju glci^cr ^eit
Arieft auff beS Debitoiis ©itther «nb Eficctcn i« fuchen.

®ahi«ge0(tt fofl aber a«ch betten ^îcrhaftetctt nach gefchchmct
wftrctltrf)cn 0^.jvu;fuag/ wann (tefonfîcn einige rechtliche Excep-
tie taiDibtr cinjuwenben hatte« I Reconvtmion ohn
ßllc 2Beitfâufftigfeit / uitb p« modum proceflas fummarii, hin»
wiebcr ju bcm ihrigen verhelfen / «nbba ber Slager/ in Loco So-
lutionij mit uitbcweglichcnSftthern nicht angcfeffcn wäre I ifjme
bie / bon bcm SSctlagten auSgejahlete ®clber/ in fcinc j^anbe
nicht bcrabfelget werben / che «nb betjor er / burch hinlängliche
^fatibo PICÏ peltte «Sttram I fo w äIö Cipital «no

teekenen , \'t zy ^at zy van de Mannelijke of Vrouwelijke
Kunne , van hoogea of laagen ftandt. Hovelingen, Capitu-
laitc- Civiele- of Militaire-Perfoonen , Geleerde ofOngeleer-
de

> Burgets of Boeren zyn, foo wel als de Koop- en Handels-
lieden , aan defe Wiffd - Ordonnantie gebonden weefen; en by
opkomende klagte, doch voornaamentlijk by gebrek van goe-
<3c betaalinge, fal tegens den aangeklaagden Debiteur, fonder
eenig aanfien der Perloon , na \'t Geftrenge Wiife^-\\echt Ino-
daanig gehandelt worden , dat die eenen Wiffelbrief hebben
getrokken, of geaccepteert , of als Borgen geteekent, en
daarover voor \'t Gerechte gedaagt worden, terftondt, na de
gefchiede Citatie, aldaar in Perfoon , (vermits\'er geen Com-
miflionaris of Advokaat, buyten onfe uytdruklijke toeftem-
minge fal toegelaten worden,) fub fcena confeßi ir recogniti (ai
verfchynen, en denfelven en haare handtteekeninge , of mo-
S^nofceeren , of met eede diffilieeren ; doch als zy defelve voor de
haare erkennen, de Solutie of Compenfationem in continenti,klSLHf
en met onverdachte Quittantien , Boeken of andere on-

wraakbaate ftukken bewyfen; of indien zy fuik een bewys niet
konden toonen, en de tydt der betaalinge verloopen was, ter-
ftondt , (fonder haar eenig verder uytftel te verleenen , of
andere als in defe Ordonnantie uytgcdrukte pererapteire of diU-
torifihe Exceptien toe te ftaan;) tot daadelijke betaalinge,
nochtans behoudens haar Recht, \'t welke zy in de reconventie
konnen uytvoeren, genootfaakt fullen worden ; en indien zy
fulks weigerden , of niet in ftaat waren te doen, Perfoneel,
fchoon zy ook anderfints naet vafte goederen ingefeetene wa-
ten, füllen gearrefteert worden, en foo lange in verfeekeringe
moeten blyven , .tot dat zy haaren Crediteur volgens WüTcl-
Recht volkomen voldaan hebben; ook ftaat het den Crediteur
vry, voornamentlijk indien \'er mogelijk concurrentie opquam,
iler felver tydt de Goederen en Effeften van den Debiteur tc
arrefteeren.

In tegendeel fal ook aan de geene die in hechteniffè lït-
na d^t de betaalinge daadelijk gefchiedt is , indien zy
andertfints eenige wettige excepties daar tegens mogten heb-
ben in te bietigen, in de Reconventie , fonder eenige wydt-
luftigheit , en per msdura proceJfUs fummarii , wederom aan het
haare geholpen, en indien deKlaager, ter plaatfe van de be-
taalinge, met geene vafte Goederen ingcfeeten was, hem de
Penningen, door den Beklaagden betaalt, niet in fyne han-
den overgelevert worden,eer en alvoorens hy ,door voldoen-
de onderpanden , of vafte Borgen, voox foo veel als \'t Ca-

6cr iicntvfad)fc@chatie Dtcr Unfoflcit/ tcfiuiiftn uipd)fcn / gnitg^
fame Cauüoa de judido lifti Sc judicattäm ioivi, tc|tcUet.

SCuff g(tid)e 2Beifc foü aud) iit foic£)cn Stallen wibcr bercr 2Bec()»
fcI\'@c{)ulPcncr(Svbcn / ba c(wa if;r (gcMaffcr QSDcdjfcl-.Sncffc
auägclicüct / indoflirct/ jccepdrcry obcrtals^ürgc gcjcicljjict / unb
bicfclbc erftnach feinem2cbc mit Prouft juriictfanicu/ orcr er/
nad) bct Acceptation unb tor ber Sejal)luiig wi-jiofbcn ware/
sjcrfahrenwerben; itjncnaud) ber fon(l gcwohnlic^c annus deUbe-
lativus ntd)t juftaften tonmicn/ bafcrn |ic nirf)t ticrmifte[|i In-
ventatii ober einet\'ci;bltcl)tn Specification, ber ganzen\'C£rtfd}atft
fo fort renunciittcn unb bonis cediitcn/ autf wctd)cn gall bann
fieberhaft erfaffcn/unb ex propiiis ctwa^ ju beiiii;{cn nic^t an^
gcjttengef werben follcn.

@o «iet aber bic OTinbcrjahrigcn anbetrifft / bie annoch unter,
ihrer filtern/ \'Sormunbcr aber Cuiatorcn ®ctBa(t / Direaion
ebcr Pflege ^ehcn/ foll tcinfon ihnen auögcftclUcr ober gcjcid)^
itcter 2Be(hfcl\'5Srlcff gültig fci;n/ cäwdrc bann / baß" fte mit be^
terfclbcn Confins oberOJorbewtift/ ttmbbarlich eigene jpanblung
trieben/ uttb bae ®tn «nb jwanljigftc ^ahrihres 3Cltcr6 voUigüber»
fchrittcn hatten j auff wcldjcn gall fic pro Majoreonibus gehalten
werben/unb ihre OJcrpIlichtungcn tmb9Bechfel =25ricffe fte «raff»
tiglich «erbicbe» follen/ barauff auch nach3i3fchfcl»3lccht ju\\3ct»
fahren ijt.

2)enctt OJcif^ lichcit I Jltrchenninb @ch«lb=95cbienten / wirb jwat
hicrmU »c-gounct/ju ihrer unb bercr ihrigen Dlothburft tmb
SScqucmfictEctt/bercr\'-2öc^fcl»S5ricffctich in fowcit j« bcbiencn/
bagftencrmittelii bcrevfclbcn j.®. ihren echnen@clD ananbcrc
■X>tHI äum bchucff ihrer Smdicn unb 3lcifcrt ttbermad}en / aud)/
baffclbe mit ihrer 23cwtlligung irgcnb wo @c{b aujfgenonnncn
hatten / ober fte fclbft etwas in anbcrcn ianbcn ertauffcn licffen/
ftd) htnwiebcnim ton bcncnfclbcn «nb ihren Commiflarüs mit
^cc^fcln besichert laffen tonnen. @ic bleiben auch in fowcita«
iDiefe 2ßed)fcl\'£>rbmnig »crbunbcn/ bag ftcbanmccr inallenbcr^
fclbengemag terf«hven/unb burch ihtt Äin^ef Cotnmiflaiios
im ptselemircn «nb proteftircn / jc. terfahrcn laffen / ober wi»
brigenffllie/ ca etwa th\'H" anbern mit benen fte c»g>giret/

fitaal ea de verooifaakte fchaade, of d\'Onkoften mogten be-
ioopen, genoegfaame Cautie de Judido ßßi & judicatum filvi,
geftelt heeft.

Op defelve wyfe fal ook, in dietgelijke gevallen, gehan-
delt worden, tegens de Erfgeaaamen van Wilfelfchuldena.^is,
indien mocrelijk de gcene, die haar eenige ErfFsnifle heeft na-
gelaten , Wiffelbiieven hadde getrokken, geëndolfeerc, geac-
cepteert, of ajs Borge gereekent, en dat defelve eerft na fy-
nen doodt tret Proteft te rug quamen, of by, na d\'Accepta-
tie en voor de Betaalinge geftoryen v.fas; ook fal haar het an-
derfints gewoone dclibereerende Jaar nicc te baat komen,indien
zy niet door middel van een Inventaris , of van een be-eedig-
de fpecificatic, van de gehe.?le EifFenifle terftondt renuntiee-
ren, en de goederen cedepren ; in welken gevalle zy dan uyt
de hechteniffe füllen ontflaagen, en uyt haar eygene goede-
len iets daat toe te betalen , niet gedwongen vforden,

Doch beseffende de mindetjaarige, dewelke als noch onder
de macht, direftle , of lorge van haare Ouders , Voogden of
Curateuren ftaan, van defelve fal geenWiiTelbrief, door haar
getrokken of geteekent , van waarde zyn, ten ware dan, dat
!sy met derfelver confent of vootbewnftheit openrlijk eygenen
Koophandel dreven ,en \'t een-en-twintigfte Jaar hsares ouder-
doms volkomen gepaffeert waren ; in welken gevalle zy voor
meerderjaarig fullen gehouden worden , en haate verplichtin-
gen en Wiflelbrieven h\'äar krachtig verbinden; daarop i/ok vol-
gens Wiflel-B-ccht lal gehandelt worden,

Aan de Geeftelijken, Kerk- en School-Bedienden werdt wd
kier meede vergunt, tot haat eygen nootdruft en gemak zich
in foo verre van Wiffelbrieven te bedieneu, dat r.y doot mid-
del derlelven by voorbeeldt, aan haate Soonen elders geldt
overmaaken , ten behoeve van haate Studien en Reyfen re ver-
folgen ; ook indien de\'.elve , met haate bewilliginge , ergens
Geldthadden opgenomen; of, dat zy felve in andere Landen
iets deeden inkoopen, en zich wederom door defelve, of door
haare Commiflatillen met Wiffelbrieven lieten betrekken. Zy
blyven ook in foo verre aan defe WifTel-Ordonnantie gebon-
den , dat zy in alles volgens defelve füllen naoefen handelen,
en door haare Kinderen of CoramiirarilTen iti\'t ptelenteeien, ea
protefleeren, Scc. laten handelen; of sndeifints, indien haar,

^jrch bercrftfèctt Scrjchcn ober 2Jcrfa«mrtîg" / etnigetf (StÇftSe
«ntftûnse / tcnfefben über ftc^ ncljmm «nt» lefpeftiire »ctgftfm
inuffcit. 9Bcct)fct\'\'3cttcl aber fcfbft ju Ih-aeit tiitb mit 2Bcchfer»
jÇanKung inib 2ßuc<)er jn treiben / t|i il;nett I gletc^wie aUt
Äautfmann(cf)aft / ijtcmit gançUcI^ »crbotljcn; ©ejîaft Mnn auc^
«ilenfaUs itjre QBeebfel\'-SSriefe anberg nic^tafö vcnQBaarcn her»
tu()ïenbe Ob ^gaiiones ( bavon hiernach)!: im LU. Anic grwâh»
ntmg gefchehen wirb ;) angcjchen/unbbarauff Jirar ■ xecutiv voi*
Iber lie »erfahren/ nach (îrcn3eni20cci)fcl--aaecht aber / nm alle$
baher j« beforgcnben 3(ergernuffce / Uncrbnug tmb 2îerfiiumnu^
îierôemeine/ beS (öi5tteö»25ien|lcs unb ber ©chut\'-Iuformaiioa
irillen / jnif Peiloanai-Arrcft fU feinet wegs beleget werbe«
foKen,

fffier in eincö anbern Olamen QaBechfcr-\'SSrieflFe ffeßeit ober ho-
Boiiren will/ fofl/ wcnne« cine »erehlichte ®cibcS>^crfDn/t)()ij
ihrem D3iannc / einfScbicnter cber Faftor aber / »oir/einem Piin-
cipafen gcmigfiime/ itnb ba er ein grembber/ »on beö Ort« £)brig»
tcit/ imter welchem er angefcffcn / beglaiibfe fchrifftfiche S3cII»
macht beibringen/ bicfclbe bem Adumo ober Se-ieiario beöhod)«
jlcn@erichtö/ baer fi^ anffhalt / in Unferer @tabf SSraunfch»

weig aber/ in Ipfcie in berDD^effe / bem Secretario beä Äanjf»
©erichts/ mit einer gleichlantenben Copie, ju ©ewinmtg ber
3cit/ juftcllcn I unb nact) »organgiger Collation baä Original
»Ort bemf^lben unterjeichnen unb ftch rurii^ geben / bie aulcul-
firtc(5opet; aber bem Aauario ober Secretario, «m fte bem bap
verorbneten Sßollmachtö » 23uch bemnechfl einjimerleiben (äffen f
«Sic mm^i-afft folcher3Soümachtber93Iann/ .^err ober Principal
fo lange »erbunbcn fei;n foK/ bis biebarinnen auäbrucffich jube»
f!immenbe3cit »erhoffen / ober er ftc / »or bemfefben ©erichte/
nuS rechtmäßigen Urfai-hni/ tsieberruffen / unb feine revocation
aßba orbcntltd) wiebcv hat ju 25uche tragen laffen / rtffo ifi er/
wenn feiue §rau / • . - ner cber Fiftoc ohne bcrgleichen 25offa
Wacht einigen Contria «uff feinen 3l«f;inett{ingchcn/ baron tti»
«es Weges terttmben.

QBettii tirtFaftot bcphatenber bergfeichcn ^cflmacht/^ÏSech»
auff ftch fefbjî ftettet/ Hetbcter/ bmrfelbett ohnbc»

of anderen Töet dewelke zy zich geëngageett hadden , doot
derfelver misflag of verfuym , eenige fchaade overquam, den
felven op haar te nemen, en relpeftive fullen moeten vergoe-
den, Doch dat zy felve WilTelbtieven fouden trekken, pf met
WilTel.Negotie woekeren,is haar. gelijk als alle Koophandel,
hiermeede geheel verbooden: Gelijk dan ook m allen gevalle
derfelver Wiffelbrieven niet anders fullen aangemerkt worden ,
als Obligaties van Koopmanfchappen gefprooten, ( van dc-
^»felke vervolgens ^rt. LH. gewag fal gemaakt worden;) eiï
daar op fal wel tot Executie regens haar gehandelt worden ,
doch niet na ^t Ö:renge WilTel-Recht 5 en om alle daaruyt te
duchten ftaande ergerniffen, wanorders en verfuymingen der
Gemeentens, omtrent den Godts-dienft en \'t School- Ondet-
wys, tc ontgaan , haare Perfoonen geenfints gearrefteert wor-
den.

De geene, die in de naame van eenen anderenWiffelbriè-
\'en wil trekken, of honoreeren , (al, indien het een getrouw-
de Vrouwsperfoon is, van haaren Man, maat een Bediende
en Faftoor, van fynen Principaal genoegfaame,en indien hy
een Vreemdeling is, vau de Overheit der Plaatfe, onder de-
Welke hy een Ingefèeten is , een geloofwaardige fchrif-
telijke Volmacht meede brengen; defelve aan den Mc-
tmrins of Secretaris van de hoogfte Rechtbank, daar hy zich
ophoudt, doch binnen onfe Stadt Ermsvjyh^, voornasnentlijk
in deMifre,aan den Secretaris van\'tKoopmans-Gerichte,be-
nefFens een gelijkluydende Copye , om tydt te winnen, be-
handigen , en na voorgaande Collatie, \'t Origtneele door
denfelven laten onderteekenen, en zich te rug doen geven,
doch de gecollationeerde Copye aan den ^toWaj of Secreta-
ris laren , omfe vervolgens in het daartoe geordonneerde Vol-
machts-Boek te voegen. Gelijkerwyfè nu, volgens defe Vol-
macht , de Heere or Principaal foo lange verbonden fal zyn,
tot dat de daarin uytdruklijk te beftemmene tydt verloopen is,
ofhy die, voor \'t felve Gerichte, om wettige oorfaaken heeft
betroepen, en fyn herroepinge aldaar ordentlijk wederom te
Boek laten ftellen; alfoo is hv , wanneer fyne Vrouwe , Die-
naar of Faftoor, fonder een diergelijken Volmacht, eenig Con-
Itad op fynen naame aangaan, daar aan geenfints gebonden.

Wanneer ccn Paéloor, diergelijke een Volmacht hebbende,
Wifl\'elbtieven op zich felven trekt, blyfc hy , buyten derfel-
ver

ßjaittl bic grttifitiig jKffjun tcr&tinbcn/ tmb bet 3nnl)rt6cr/
wenn bcr Principal )i£()»cn felbllcnbaju nic^f »erftel;en~wiU/ bic;»
fclbc t)on nicinanb / aU crmeibtcm JtuSgcbcr cber ladoflentcn ju
pmeiidircn.

SlScr mm aber an einem anbern i>rt ©elb per ^e^fel fiber»
jnactjcn will/ bcr foEbem gScc^fclcr cber 3(uS8ebcr beS gBcc^fcI»
5Sric(fes/ fo balb cr lolam ober etwa piimam üon i|)m empfan»
get/ wegen bcr barinncnbcnaf^mtcnSnmma/ oljnucrjfigli^
fluff bic SBcife / wie fie »ori;cro ftc£) bcr Valma l;a(bcr tnif einftn*
tier «erglic^cn Ijabcn/ »ergnugcn ; 2Bcigertc cr ftcf) bcffcn / unb
f;afteben 2Sec(}fcr--«Stieff immiffclft allbcrcit jur SincalGrung
»crfanbt/ ober an einen anbern iodoflirct / ca ware aud) in bes
3tu«gcbcrs Vermögen nicl)t / bcnfclbcn (wie cr fonften wol in
bcrglcic^en grtllcn }U ttjun befugt; contiamandircn / foil bet
Debifoi bajufo fort/allcrmaffcnWic in bem ii.Atticalo tjcrorb»
net worbcn/ «nacljaltcn / uit&atfo »cm2(usgcbcr bcöSßec^fcl»
gsrieffes / ju »oUtcmme.ncr @ic^|crf;ett tmb Satisfaftion »crl;Olf«
fen werben.

^avc aber »orf)cr unter tf^ncn abgcrcbet/ baf ber Remittente
fcie »er«ccotdittc@ummc el)cr uid)t bcjnl)lcn folte / alsfcis ton
bem -ßttt\'l bal;in prima verfanbt/ Olac^rictjt eingetauffcn / baf
fccrfclbc gebul)rcnb acceptirct worbcn; @d fcH cr bem Traflante»
immittclftgleictiwot einen intriimss@c^icin ertl;cilen/«nb barin«
«en fo wol crmelbtcSuuimc/ als auct) / bag erben SSertl) an
einem auf biefcn ober jenen D3?ann unb «pia^ gcriditetcn SäJecl)»
fcl\'^rieff von bcmfclben empfangen/ bcutfic^ «xprimircn / aH(^
tartxuf nacl) cingclauffetict)! 25cric^t bag bcr 2Scd)fcl--S5ricff ho-
norirct worbcn) in bcmSnnljalt gegen2(uSl)äubigung feines In-
tenm=ed)cinS/bci; 23crmei;bung bcr Extcution (wic t)crl?itt ge»
ntefbt/) ncrgnugcn.

<£s fofi aud) fonftcn ein feber Remittent ober ©cber beS ©et»
bed / ben cmj^fangenen ioia ober prima 2ßed)feI«5Sricff / bafcrit
er fic^ vorljcromitbem Tr«flaDten nic{)t cincs anbern ncrglidjcn/
tcp bercrfictt^poft anbtnX)rt wol)in er gerichtet/ jur Acceptation
ticrfcnben/ unb ba^ bcrfclbc wn bcm 3nn()abcr / wanner feiit
Mandatarius, bcm TtaffanfCtt JU renter 3eit prafentirct WCtbC/
sjcrfögcn. bcrfclbc banmter nac^Iagig/ unb eS cntftcijct bar»
«U« tittiger^d^abe / tnbcm ber Tiaflant cbcr tittbcr bes Traflau-
te«

ver fchaade, verpligt de betaalinge te doen, en heeft de Hou-
der, indien de Principaal van felve daar toe niet verftaan wil,
defelve van niemandt , als van gemelden Trekker of Endof-
fant te pretendeeren.

De geene die nu op eeaige andere Plaats Geldt per Wiffel
wil overmaaken , fal den Wiffelaar, of den Trekker des Wif-
felbriefs, foo haaft hy den Soi/t of «nders Ata Prima van hem
ontfangt, wegens de fbroma daarin gemeldt, ten eerften, en
op defelve wyle, gelük zy alvoorens zich over de waarde met
malkander verftaan hebben , voldoeninge geven : Indien hy
fulks weïgerde, cn hadde d;n Wiffelbrief ondeituflchcn ;eets
om in te caffeeren verfonden, of aan eenen anderen geëndof-
feert, en \'c was niet in \'t vermogen van denTrekker,ornden
felven (gelijk hy anderfints in diergelijke gevallen wel bevoegt
was te doen; ) te contramandcecen , (oo tal d.\'. Debiteur daat
toe ten eerften genootfaakt worden, gflijk in \'c lldz ^h-tykdis
geordonneeiten alfoo de Trekker des Wjffïibtiefs aaa vol-
komen geruftheit en voldoeninge gehoipen worden.

Doch indien zy van te vooren t\'zaamen hadden afgetproo-
ken , dat dc Remittent ds geaccordeerde Somma niet eerder
foude betaalen , als na dat \'er van de Plaatfe , daar heeiien
de PrirM verfonden was, bericht quam , dat defel\'.\'c behoor-
lijk geaccepteert was : Soo lal hy aan den Trekksr onder-
tuftchen evenwel een /«(m^j-handtfchrift geven, en daar in
foo we! de gemelde fomme, als oek, dac hy de waaide aan
een op defen of geenen Man en rlaats luydenden Wiffel-
brief, van denfelven heeft ontfangen , klaar uytdrukken , ock
daarop na \'t ontfangene bericht, dat de Wiffelbrief is geho-
noteert geworden, hem den inhoudt, mits fyn/(j\'cn^j-handt-
fc.hrift intrekkende, voldoen, op peene van de Executie, foo
als hier vooren is gemeldt.

Voorts fal ook ieder Remittent of Gevet des Geldts , den
ontfangenen Sola of Pnma Wiffelbrief, indien hy zich alvoo-
rens met den Trekker niet anders verftaan heeft, met d\'eer-
fte Poft naar de Flaafs fenden , derwaarts deielve houdt,
om d\'Acceptatie te eyffci\'en , en beforgea dat defelve door den
Houder, indien hy fyn Commiffionaris is, te lechrertydt aanr
den Trekker, geprefenteert werdt. Is defel\'/e da-ir omtrent acjir-
loos, en daaiuyt outflaat eenige fchaade, doofdieis d£Trek

ten Debiiot a«f bcn i)tc Tratta gefchchcit / immittcffi fallirrs,
|o innrer bcnfcltcn\'bitffcn/ nnb tan jroar bcgn>cgcn rooltfanbcn
Mandataiium, Jctncs ^ffiegS afccr fltt bcn 3t«Sgcbet fecä ^cc^fcl»
25ricffcö biniBicbcrum feinen Regres nehmen. S5afern esficf) a«
tcr jntrögc/ bagbte Sofien ipolirct würben / ober bie SSriefte
tiiirch anbere Q5er(;inbcrttngen / nitfer wcgcnfs liegen biteben / f»
tp er/ben©cJjrtbenUber ergebenjttla(fen/nicljtfchulbig.

©tcich wie aber cin jcber ^err beS SBcehfcIö befnegt benfelben
nach beul l)tcrncc{)jt fcfgcntcn xLH. An. (inanbcre jn mnfpoitiren
cber äu indoffiren y 3(t|o ifi anc^ ber 2(usgebcr beä SDechfet*
«Srietfes »crbunben / bemfclben tl;eilö j« folchenignbe / f^eifö
tamit im galiber erfie verioijrcn ginge/ er ftch beS jwcpten nnb
fo fort aiibcs jtcn jn grhcbtmg bcr SBcjahJting bcbienen 45nne J
attf fein Scgciircn über ein nnb eben benfeiben ^oft\' ©cJbeö /
ticrfch\'ebli(i)e2ScchfeI--2?ricffc ^tt ertl;cilcn. foll aber aläbanit
t!cr ^crr fecö dßechfds ober B-emittente attf lecundim ober ter-
tiam jtbcömahl bcn Olrthuicn beSjcnigen »eracichnen/ be»; welchem
piima, wenn er acccptiret ifl/ anjiitrcfcn/ attch fonficnbamit/
j»te in.crftcrinclbtem XLii. Aitic. in mthrerin »crcrbnet/ »er»
fahren werben.

ferner fotl bcs Traffante bcm Traflsfen foberfarnft «vifircn/auff
weifen Conto obcr9lechmtitg bie Ttatt» gcf-h^hen/ unb auf was
^Ut crftch/ ba er von ihm ïeinc Provifioo in j^anbcn hatte/ et»
wa bcr SScjablung halber revtHrenfolfe; 3ubem(£nbe aud;)ni(^t
»crfaumen beit Advis-SSrief entwcbcr juglcich mit bcm 2Bcchftf»
ïSricf/ ober bod) balb hernad) mit ber evjtcn^ofl an bcnfclbeir
fort JU fenben/ wibrigcnfals cr fid) an benfelben bei; etwa wrwei»
gcrenber Acceptation ober ^ahlimg / nicht erholen tan/ob er gleid^\'
fonjlcn fein Debitor Ware.

(gcftaft er bann auch / «"ff folchc« «?aß / unb ba ber Tratte
bie Acc ptatior ober Zahlung / gan^ / ober }um Shcil vetwei»
gcvte/uubvonbcmj^crrnbcS^cchfclS ober Remittenten ihm fol»
ches/ niittclfï^SorjcigungbeS/ wegen nicht gefchchcncr Accepia-
lion, »crfertigten Ptoteftt funb getnadjet würbe (n5Cld)Cä lang»
fienS ïimerhalb vier unb jTOdn?tg@tunben nach beffen Smpfang
gcfchchen foß;) bemfclben nicht allein ohitc \'33erjug annehmliche
Caüjioa mit «sftrgen ober ^fanben ju fïellc» i @cnbern a«<h /

ker , of een ander DebitcUt van den Trekker , op den
welken de Tratte gefchiedt is, ondertuflchen failleert;
foo moet hy denfelven draagen, en kan deswegen wel By den
Commiffionaris , maar geenfints by den Trekker des Witfel-
briefs fyn regres wederom vinden. Doch indien het gebeurde,
dat de Poften gefpolieert wierden, of dat de Brieven door andere
verhinderingen onderwegen bleven leggen, foo is hy niet ver-
pligt den fchaade te draagen.
^ XII.

Gelijketwys nu een iegelijk meefter van een Wiflelbrief be-
voegt is, denfelven volgens \'t hierna volgende XLII. ^nykfl
aan andere te transporteeten , of te endoUeeren : Alfoo is ook
de Trekker des Willelbriefs verpligt, aan denfelven,eensdeels
tot dien eynde, audetdetls om ingevalle d\'eeifte veriooren ge-
raakte , zich van den tv/eeden, en voorts van den derden, tot
het ontfangen van de Betaalinge , te konnen bedienen, op
fyn begeeren , over een en denlelven Poft geldts , verfcheyde
"Wiflelbrieven te verleenen. Ook fal alsdan de meefter des Wif-
lelbriefs, of de Remittent, op étSewnda ofTtr-fMt\'elkensden
naame des geenen fchryven , by den welken de Prima,, wan-
nneet defelve geaccepteert is , te vinden is ; ook anderfints
daarmeede, gelijk in \'t mergemelde XLIIfte ^rtyksl bteeder
geordonneert is, gehandelt worden.

Voorts fal de Trekker aan den Betrokkenen ten eeiften ad-
vileeren , op wiens Conto of Reekeninge de Trattes gefchie-
den, en op wat wyfe, indien hy geen Provifie van hem in
handen hadde , hy zich nopens de betaalinge fal revalUeren.
Tot dien eynde fal hy ook niet vetfuymen den Advys-brief,
het zy te gelijk benefFens den Wiffelbrief, of immers kott daar
na , met d\'eerfte Poft aan denfelven te verfenden , anderfints
fal hyby denfelven, indien de Acceptatie of Betaalinge moge-
lijk geweigert wierdt, fyn verhaal niet konnen foeken,fchoon
«y ook anderfints fyn Debiteur was.

Gelijk hy dan ook, in fuik een geval, en als de Betrok-
kene d\'Acceptatie of Betaalinge , geheel oftendede weigerde,
en hem fiilks van den meefter des Wiffelbriefs cf Remittent,door
\'t vertoonen van \'t gedaane Proteft , wegens niet gefchiedde
Acceptatie, bekendt gemaakt wierdt , (\'t welke ten langfien
binnen vier-en-twintiguuren nadesfelfs ontfang fal gefchiedens)
gehouden is, aan denfelven niet alleen fonder uytftel aanneeme-
lijkc Caatk met Botgen of Onderpanden tc ftellen; maar is

icaimbic^ahlimg garnic^f erfolgte/ Capital. Lagio, interefle;
@d)aten/3itictree^fcl/ Prot. ft-tinbattïcreUnÛojlen/ jidchOBe^
fci-.3ie(ht/ JM erfîattctt fd)wfbig.

àrtmitmin/ ticçbcfcer Tiaflant «nbfccr Rémittente folder litt«
gcfcgcnljciten xiberf;oî)cn fcfeilieit/ fo foJlett tie ^nnhflber ïte
^cchfef\'-Sriefc / fo tt5ol}t in bencn DJîeffcn / als wann fte jnsi»
fc^cn ter Seit cinfauffen I otcr aüljicr jnr @tcüc anégegeben
Würben / ailcnml;f gehörigen £>xt$ t ohne einigen ÎScr^ng jnr ac-
ceptaiion ptaslentircn / ober wibrtgcnfflfl^ »or ben bar«n0 entjie»
tjenbcn Schaben hflfftcit.

2ßte akr nicnianb wiber feinen 2Bißert jnr Acceptation genS»
thigct wetben mag/ a!fo ftehet anch bentTraflatcn frei;/infonber^»
httt toann ihm »or ber piaefentation bcs 9S3echfel--S5ricp tein
Advis «Bricff »cn bem Traflanten nach bem »orhergehenbcrt
xni. Anicul jitgefommcn / ober in bcmfcibcn fciiic rtnneuiltd)c
3Jîitfc[ ^ur 2i3iebcrbcj(il;f«ns angewiefcn »«rcn / ben ^echfcf»
aSricff entweber gar md)t/ oberboch nicht ex mandate, feubcrn
nur per honor di Ictteia «nb lopia piotefto^nacceptircn.

fïBoIfe erfïern SJan^ ber Ptsieotante bcn «Sricff fcffcfî honotî-
ïcn/ ober ein Tertins jutrcten/tinb an jîatt besienigcn/auf wcf»
«i)enbcr 2öcd)fc(--5Srtcff lautet/ foldjcö / um bcn Tiaflintcn ober
ladoflentcn l\'ci; ©hti^n Credit 3« crljaftcn/ f.hticn/ fo haben
fte fofcheö tci;bcOTacht ; ehe unb bcwr aber jemanb acceptirct/
inuB\'cr bcn g!Bcd)fcl=!Brtctf proteftireu Inffcn/ tmb alfo bcnfetbcn/
licbft bcm Proteft an ftch nehmen / ober relpcftlve baS protefti-
rcn burd) bcn ^nnhabcr »errichten/tmb hernad)ben Protfft fîchju»
flcUcn laffen ; ^mglctehcn muf bei; ber Ptoteftition «nb Accepia-
tion auSïrticfltch gcmcltct werben / baÇ\' bicfc per honor di let-
ters gcfdjchc ; ^nfoiibcrhcit auch / ob man fte bcm Tieftanten ober
Indoilëntcn / jn fihrctt/ jn ïcrrichten gcmeçnct fei; , gs mug"
auch alsbann fo wohl ber Tenius Acctptans als ber rcchte rraflate
< wannbicfcr nemlich ju crfî fopia Ptot-fto acceptirte ; ) bcmPrœ-
femanten bic Proteftst ons - Âofîen fo fort rcfundire«/ «nbbicfcr»
i»egcn jtri) pixcife an bcn/ bem er bic Accepiatioo 3« ghi^eit
than/ aaione negoiiotum gfftoium wicbcr crhohlcn ; ^mniaf»
fcn bann auch ^^^ honorirenbc Pizlmisnte, Stgenthfnncr ober
Inhaber eines QScchfcl \' 5Svic|fcé bie grflattung folchcr Proiefta-

cok, als de Betaalinge in \'t geheel niet volgt, verpligt, \'t
Capitaai, d-e P^gU, Intreflen, Schaade, Hciwiflel, Protcft-
en andere Onkoften, volgens Wiflèl-Recht te betaalen.

teerder. Van foodaanigeongelegentl^den ontheven mogen bly-
ven , foo fullen de Houders de Wiflelbrieven, loo wel m de
MilTen, als wanneer delêlve tuflchen tydts aankomen, of al-
hier ter plaatfe getrokken worden , t\'elkens ter behoorlijker
plaatfe, fonder eenig vertoef ter Acceptatie prelenteeren, of
anderfints voot den fchaade daaruyt ontftaande, aanfpraaklijk
zyn.

Maar gelijketwyfe niemandt tegens fynen wille tot de Ac-
ceptatie genootfaakt mag worden ; alloo ftaat het ook aan
de Betrokkene vry , voornaamentlijk wanneet hem voor de
pïcfentatie des Wiflelbriefs geen Advys-Btief van den Traf-
fant, volgens \'t voorgaande Xlll. Artykel , ter handt is ge-
komen , of in defelve geen aanneemeÜjke Middelen tot we-
derom betaalinge aangeweefen waren , den Wiffelbrief \'t zy
in \'t geheel niet, of immers niet (ex mandata,) door bevel,
maat flechts ter eere van den Brief, cn ander Vrateji tc accepteC-
len.

By al dien in \'t eerfte geval de Prefentant felve den Btlef
wilde honoreeren, of een derde daarby komen, cnindeplaati
van den geenen, tot wiens laften de WifTelbrief luydt, föiks
doen, om d\'eete en \'t Credit van den Trekker of van den Endof-
fant te behouden, foo hebben zy beyde fulks in haare macht j
doch eer en alvoorens iemandt accepteert, moet hy den Wif-
felbrief lateri ptotefteeten, ea alfoo den felven, beneffens \'t
Proteft na zich nemen; of refpe£tive \'t protefteeren door den
Houder laten verrichten, en \'t Proteft zich daarna doen bc-
handigén. Insgelijks moet by de Proteftatie cn Acceptatie
nytdruküjk gemeldt worden , dat defelve ter eere van den Brief
gefchiedt ; ook in \'t byfonder, of inen willens is om defelve
ter eere van den Trekker , of van de EndofTanten te verrich-
ten. Alsdan moet ook, foo wel de derde Man die Accepteert,
als de rechte betiokkeoe, (namentlijk, wanneer defe eerft on>>
der Proteft accepteerde;) aan den Prefenteeider de Proteft-
koften terftondt wederom geven , en wegens defelve preyys
by den geenen, ter eere van welken hy d\'Acceptatie gedaan
heeft, aüione negotiorum geflorum wcdctom fyn verhaal loeken}
gelijk dan ook dc honoreerendcPtcfentanrjEygenaaiofHou-
Tvjecde Dtü. h - det

ÖÖaii« öÉet- fcef 3i)ii(;aber ebcr ei« Tertîus einen ^(^(eU
SSricff aUtereif prr honoi di letsera icccpüret (;at/ «nbber rech»
tcTtaflat alëbann ctft ctnbers ©inneö «jirb/ «nb bcnfcHJen ancÇ
Jwch füldjcr @e(îa(t acceptiren wiül fo tcijalt ber erjlc a(Icma(;ï
»ov t()m nnb allen anbeten / fo fid) nachherc baj« off. riren/ beiî
\'îùomiâl tsnb iji ivibcr Etilen Ijinbfl« j« flehen ni^t fi^wlbig.

2Öer ftch wt» fonfTen orbenfli^ j«r acceptation »erflehef/ foff
Riefelte jebeömahl fd)rlfftltch/ mit eigener ^anb/ auch mitSSe»)»
fi;§«n3 ber Seit «nb feireä ^Sor-nnt Zunahmen«/ batten/ jener
loenigften« anit bem erficn QSnchftabcn anjtibeuten / purr «nb
sh\'ie eintfler eondition, als bie alfenfallS bod) •■ul! unb

nichtig fei?n/«nb pro non »djeft» gehalten werben fcll/wtrichten/
ïinb fo[d)em nach/t»ft Pt»fcniantebert3teeptirfcn2ecd)fcl-.SBrietfe/
gu2}erhßt«ng aücr Srrtmg unb gSBeitldnftigieit / wann etwa
ï)cr AcceptJfjte Bor ber Sgejahltmg ticrji:tirbc/bcn2Bcchfcl--!Srieff
»erlegte/ al\'hanben Éommen licffc/ ober gar oerldugncte/ Hj; jn
wilrctltcher ^ï5erfall\'-3cif unb .^etung bcö ©elbes/ wteber an ftch
nehmen/ unb feinesbenfelbe» in bercr AcceptimenJpans
»en JafftBv

^lle Acceptationes atcr feilen/wann bie 2Bechfc(»SSrreffe auf
Sie SOleffen gerichtet / in ber erffcn TOe^\'-\'^Boche gcfi^ehen / unb
rdnger nicht/ als Hfj auff tcn §rci;lag Wenb / tmfer was «or
prastext eS auch immer »crfucht werben woltc/verfchoben werben;
»orber3<^it «\'\'tt/ ifï feiner barjuiKtbunbcn; noch anbern theil^
wegen ber SJerjogerung/prosifiircn beengt.

Söonn bre 2ßed)fef auff bie OJicffen gerichtet/ «iib erft nach^
^em cnbftd)en ^Scrfall -- ïage ober luisgcidutetcm SOïorctt ein»
lauffen; imgleichen ba ftc s vifta ober fcpleid) 9Tfld)ftd)t/ ober
«uff einen gewiffcn bcnannbten tag/ j. S. bcn iitcft ober le^»
tcn Mairium , eijct auff medium meniis geftcWet / Ober bar»
«imm gft« feine gcit beflimmet I jwujfen fte nach tcï pra:len-

äcc van een Wiffelbrief, de vetgoedinge van foodaanige JPro-
teft-koften wederom vaii den Trekker of van de EndoffantèB
te pretendeeren heeft.

Maar wanneet de Houdet, of een Derde , eenen Wiffelbrief
alteetster eere van den Brief geaccepteert heeft, en de rechte
Ttekket alsdan eeift van andere gedachten werdt, en deifel-
ven meede op fuik een wyfe wil accepteeten 5 foo behoudt
d\'eerfte t\'clkens boven hem en alle andere, die zich nader-
Irandt daartoe aanbieden, den voorrang, en is niet mpligi
tegens iynca wille daarvan afftandt te doen.

De geene die anderfints ordentliik tot de Acceptatie genee-
gen is, fal defelve altydt fchrifteiijk, met fyn eigen handt,
ook met byvoeginge van den tydt, en fynen Voor- en Toe-
Naam, daarvan d\'eerftgeinelde ten minften met d\'eerfte let-
ter gemeldt lal ftaan, lityver , en fonder byvoegfel van eeni-
ge voorwaarde, (als dciwelkc in allen gevalle toch nul en nie-
tig zya, en als niet daat by gevoegt füllen gehouden wordenj)
vetrichtcn ; en vervolgens lal de Prefentant den geaccepteer-
den Wiffelbrief, tot voorkominge van alle verfinningecn Wydt-
luftigheit, indien inogelijk de Acceptant voor de Betaalinge
quam te fterveni, den Wiflelbrief verlegde , liet wechraakca ,
of geheel ontkende, lot de daadelijke verval-tydt en denont-
fang van \'t Geldt toe, wederom na zich nemen, cn dcnfclvcft
geenfints irt haöden van ds Acceptanten laten.

Alle Acceptaties fullen,. indien dc Wiffelbrieven op de Mii-
fen getrokken zyn , in d\'eerfte weeke der Miffe gefchieden j
en langer niet als tot\'s Vrydaags\'s avon.dts, onder wat. voor-
wendtfel fulks ook verfocht mogte worden, verfchoven wor-
den j dog voor dien tydt is niemandt daartoe verbonden, nocü
anderfints wegens dit vertoèf bevoegt om te protefteeren.

Wanneer de Wiffelbrieven op de Miffen zyn getrokken, ca
eerft na den uyterfte Verval-tydt , of als de Markt uytgeluydt
is, aankomen; insgelijks als zy a. Vißa , of terftondt na Sicht,
of op een leekerch bepaalden Dag, by voorbeeldt den izdcije
óf den laatften of o^ medio der Maandt geftek, of ate

aiic^f weniger mug au^l M fte auff i. z. 3. ober mtf^rlage
©idjf ober 3^rtc^|tcl)t I ober auff ein (;af()»grtn<j-\'Ober doppio uto,
bag ijl rfrfpeaive auff 7. 14. ober zS. Jage / na^ befc^eijenet
Acceptation jtt }ai)(cn/ eingerichtet fei;n/ bic Acceptation auffs
«Bcrtdngfte fec{)ß ©tunben vor 3{bgang ber ncc^fien Soften ge»
fc^e(;cn.

(Sigenc 2ßc^fcf--sgricffe / ob fte fc^on anff anbere tranlpottiret
t»drcn/ item auff tetout gcfc^IolYcne / bcbfirffcn feiner bcfonber«
jvebcr Piacftntation nocf) Acceptation/ fonbernfmitffcn/ wenn fte
ber 3n()aber bem Ausgeber jur OScrfad\'^cit/ ober aud) nacf) bcr»
fclben pracfeniiret/ alfo fort/ ober boc^ IdngflcrtS inncrfjalb tier
imb jwan^ig ®funbcn barnac^ / bet; ^Bcrmcibung fcf)le«nigcr
Execution bt|a!;{ct werben.

S^cr aber fcnflcn cinmaOl acceptiiet |)at / t^ fe^ nuu condi-
jiooaiitei Ober iblolutfr, per honor di lettera , ober cx mandate
gefc^ci^cn / ber ifi unb bleibet I er fte(;e aud) mit beraXtaffaDfct!
wic er wolle / unb l)afce bic Vaimam bavor enn^fangcn ober nic{)t/
ö(s (gelbfr»@d)ulbcner jur Gablung auffs erdfftigftc verbunbot/
unb vermag ftet) bawiber / wenn bcr SSrtcff auff Otdte gcftettct
«nb bcr 3nnf)abcr einig (Sigentljum batan crfanget I auc^ mft
icincr von bcm Remitsentcn nac^ bcr Acceptation empfangene»
eontia-Ofdre ober anbcrcn SScl)cfff / fc^i°t§en. iautetc berfclk
ftbcr nicf)t auff Oidre . alfo / bag bcr Ptafentant ober 3nnl)ttbcr
i)C0 2Bcchfc(-.2rieffe3 uicfit fclbft j^err bavon / fonbcrn nur bcö^
Sfuägebcrs Manrfatsiius ware/ fo ift cr bamit/ weil bcr Remit-
tente ajjac^t l)ttf / wit bem ©einigen nac^) aselicben j« fc^al»
tail billig 3« feoren.

nun bie Sctfvifl\'Scit anbetrifft/ fo fan in benenaKeffei?
mit ber SSejaftlung bcrcr 2Bcct)lcl\'-a5ticffe / barinnen nur b!og
>ie 22}orfe iid)t--cber Lau eniii-SOJeffc e-xpriroirct/ ber ^(nfang
(Scfal)r am DiJIontag ber onbern 33Jeg--QBoct)e gemac^cf/
1111b bamit bis ben Sonncrflag/ als ber l)iemit/ weil alSbamt
iier Djjftrdft c(;ncbem anSgcldutct wirb / ju bem enblic^cn ^al;»
lungS\'Teimino befiiminct imb feft gej^cttet wirS / tomiBwiret
ttserHeti-

Insgelijks tnoet ook, als defelve op een, fwei, o£ meet
B^ag^ S,cht, of «4 Sicht, of op half o( dMelit Vfi, dat .s le-
fpeftive op feven , veettim of acht-en-twwtig Daagen , na de ge-
daane Acceptatie, te betaalen zyn gemaakt, de Acceptatie ten
allerlangften fes uuren voor\'t vertrek van de naaftc Poft gefchie-
den.

rygene Wiifelbrieven , fchoon dcfclve aan andere getrans-
pottecrt waren 5 item, die op retour geflooten zyn , tehoeven
geen bylouderc Prefentatie , noch Acceptatie 5 maar moeten,
als defelve door den Houder aan denTrekker op Verval-tydt,
of oük na delelvc gepreienteett worden, aanftondts , of im-
mers ten langften binnen vier-en-twintig uuren daat na , op
peene van fpoedige Executie, betaalt wordea,

Doch de geene, die anderfints eens geaccepteert hfcft, het
zy conditioneel , of abfolut , ter eere van de Wiffelbrief, of
op Bevel gefchiedt, die is en blyft, (\'t zy 09k hoedaanighet
met den Trekker geftelt is , én of hy de Waarde daar voor
heefc ontfangen, of niet ; als eygen fchuldenaar tot de be-
taalinge op \'t krachtigfte verbonden ; en hy mag zich. :ï.H dc
Brief aan Order geftelt is , cn als de Houder eenigen eygen-
dom aan den (elven erlangt, ook met geene Contia- Order,
van den Remitieerder, na de gedaane Acceptatie ontfangen *
of andere uytvluchten, daat tegen niet behelpen. Doch in-
dien defelve niet aan Order gemaakt was, foo dat dc Prefen-
tant of Houder des Wiflelbriefs felve geen Eygcnaar,maat flechts
Commiflionaris van den Trekker was , loo behoort hy, na-
demaal de Remitteerder macht heeft, met het fyne na belie-
ven te handelen , billijk gehoort te worden.

Betreffende nu den Vetvsl-tydt, foo kan in de Miffen, met
dc Betaalinge der Wiftdbrieven , daarin flechts de woorden
Licht\' of Laurentius-Mijfe ftaan uytgedrukt, het beginfel, fonder
gevaat\'sMaandaags in de tweede week der Miffe gemaakt, en
daar meede tot Donderdag, (als dewelke hietmcede,vermits als-
dan de Markt buyten dien doch uytgeluydt werdt, tot d\'uy-
terftc Betaal-Tetmyn gefchikt en\' bepaalt wetdt;) vervolgt
»Vörden.

9Bctttt öfect eilt fcfch« 3Jleg--gBcchfel cr|J iwcf) t>cf Verfaß»
Seit /item waittt eittg3Jed)fef--?5ric\'|f Ji»ifrf)en Settett DJleffen eitt»
latift/niib a Vifti cticr vett bein 3(«S9c6et wie im x iii Artic.
asermeftef njcrben / atiff ftih ff^ft gcfiellet / cber aud) vcn eittein
Sdeifenben prsclentiret wirb I iinb burinnen feilte Seit benennet.
1(1/ mng cr atfcfcrt cber bcc^ Idngftens innethrtlb i^.^tnnbcn/
wann anbers bc3 3icifcttbcn ©elcgcntjcit (eibct/ (ich ff i«
»«rweifen / »hnfchibrthr tejaljfct werben. \'

Jfluttt er (Iber etliche Xagctt ttnbf23o^en@ithf/ct>cr3ia^ftcht/
ttttf a a(o wie in bcm xxil. Art. mmclbct werben / fo tp bie
3ohr«»3®\'3e\'t t)cn bcin er^ctt Xage nach gcfchchencr Acceptatioa
ntt (@onn nnb §ef!»Xagc tnit cingcfchfeffcrt/) jn reci^nen / «nb
<ttfo Wann ^.(S. cinSSricff/ Ser atiff^. ober 14- Zage @tcht ober
JJlachftcht gcficHet «nb bcn 12. Aptiiis accepiirct cbcrdaiirctroer-
ien/ bcr 17. Aprilit nnb a(fo atich bei; / 0an^ ober beppeft
6(0, aKemahf bcr folgenbe «cr ben eigentlichen 55crfall=2aa jis
<;a(fctt. ^

Ware bann / Dag ber <23echfcf=®rteff/ atis gewiffcn Urfa»
«hcn/ nicht fo glct^ bc^ ber Praientition, fonbcrn / wie in bcm
XXII. Art. gebacht / cr(l etliche (Stimbcn ncr 3{bgang bcr ^oft
Ware accepnrct worben/ auff Weichen gatl / ber3ahttmgS»Ter-
minus, nid)t öcn fold)cr 3eit / fonbcrn een bcm Sage / an wef«
^em bie Pralentition gefchehcn t{l/ctn\'änrechncn.

Singfcichctt ift/ wann cinSrieff a ober nach Djto taufet/ober
aarinnen ein gcwiffer 2ag e. g. bcr erfie ober le^te M«y cber
«lediu« menfis, worunter aücmaht bcr 15-, jag ju tjcrfichcn/
auöbruäiich benennet / ber 9GBechfcf auf bcn ncchftfofgcnben
2ag/ nidjt aberna^ bcm Accepiions-cbcr Prslentationi Xag tu
»echncrt/wrfaden/ unb ait bemfclben vor neun Uhr bcö 7(fcenbd/
fcaes abet eben \'Pofi^Sag wäre / vorTfblauf bcrfciten / btejah»
Jftthtin ; iieffe er erft nad) ber Scrfa(I>3ett ein / ifl ber
TraCTace fclbctt chncannchmliche von bcm ännhabcr ihm jn iei»
fcntt c«mioB JU »cceptiren cber jtt 5a{;lcn\'nicht fchulbig.

Maar wanneer ftik een Wiffelbrief eerft na de Verval-tydt 5
Item , als een Wifle.brief tnlfchen de Miilen aankomt, en A
Vifia, of door den Trekker, gelijk m het is ge-

meldt, op zich felve is getrokken; of als defelve door een
Reyfende geprefenteert wierdt, en dat daarm geene tydt be-
paalt wetdt; foo moet hy terftondt, of immers ten mmften
binnen 24 uuren , (indien arrdetfints de gelegenheit van den
Reyfenden toelaat ,om foo lange tc vertoeven;) onwrikbaar
betaalt worden.

Doch is defelve op eenige Daagen en Weet^n Sick, of na
Sii.hr, of a Vfi, gelijk .yinyk^l XXII, gefegt is , gemaakt, foc»
moet de Betaal-tydt van den eetften dag na de gefchiede Ac-
ceptatie (de Son- en Eeeft-daagen meede daarin geflooten;)
gereekent worden; en alfoo fal, by voorbeeldt, een Brief, op
vier of veertien Dongen Sicht , of na Sicht geftelt , cn die den
ïïden .^fcü geaccepteert , of gedateert is, den lyden ^frili
en alfoo ook op half- geheel- of duhbeldt Vfi, fa! telkens de volr
gende dag voor den eygentlijken verval- dag gehouden worden.

\'T en ware dan, dat de Wiflitlbrief, om feekere reedenen,
niet teu eerften by de prefentat\'e , maat,foo als in\'t XXIlftc
Artikel gefegt is, eerft einige unten voor \'t vertrek van de
Poft geaccepteett was geworden; in welken gevalle de Betaal-
termyn niet van dien Tydt, raaar van den dag , op welkeo
de Prefentatie gelchiedt is, gereekent moet worden.

Intgelyks, wanneer een Brief A of na Dato Inydt , of als
iaat in een feekere Dag , by voorbeeldt , of de laatfte

Mey of in \'t midden der Maandt, \'daar door altydt de tsdeDag
verftaan fal worden; ) uvrdruklijk gemeldt is, foofaldcWit-
fel op den naaftvolgende\'n Dag , maat niet na den Dag der
Acceptatie of Prefentatie geteekent worden te vervallen ; en op
den (elven voor negen uuren\'s avondts, doch indien het dan
juyft Poft-dag was , voor \'c vertrek det Poft, de betaalinge
moeten gefchieden : Doch indien defelve eerft na de Verval-
tydt aankomt, foo is de Betrokkene felve niet verpligt tc ac-
cepteeren, of te betaalen , fonder aanneemlijkc Cautie, die
de Houder hem moet ftellen.

(£ig«ne9ä}c^fct»SEä;lcffc IjatimteinftinOyif^djti «ac^Sgefte»
Un ju btialjUni wenn et will/ bU jenige aber/ fo in «nb a«(fcr
benenOTejfen a«ff eine gewiffc ßcit gctteflet/ tonnen eije unb bc
fcorfte betaget / cfcne ©efaljr niefet beja(;[et werben; benn wann
bic S5ejalung j« friif) gcfcf)a(;c/«nb ber Ite empfangen immitfelfl
falliite/ fe ijl bcr @(^abc bcflen/ ber bar«nter bce 5(u5gebcrs
Oxiie öberfc^ritten.

<£tf«fgefe aber jwr gjetfaü.gcit bic SJejaf^futtg nic^t/ «ber eö
f;attc \\30rl)irt bcr Tuflite bie Acctptstion, auf beö Praelen-
tantcn geb«i)rcnbc33{nfobcrn/ »cr gan^iicf)cr txpirirnng ber ba*
p be|iimmtcn3cit »erwcigcrt/ oberftc^ nur unter gewiffcn 25c«
bingungen baju »erjtanben; @o fan jwnr bcr Frsfentante roan«
crwiß/ unb cfw« nur ein Mandatarius ifti oi;ne fein ober feines
Principalen@c^abenbicfcS gefctjcljen faffen/ au<^erf{ctenfaüäbcm
AceeptaD ten ju^lefpcct unb <gi;reu/ nacf) bem SSerfafMag / ol;tt
Prxiudits annoc^ einige frijt jur 3a(;(ung cinrauntcn/ iibcc bretj
2age aber / als bie in benen Art. xxii. xxvii. & xxvm. bemefbtcit
cafibus JU otcfpecf\'cber Dilcretiocs-lagen amhoiifirct werben/
er baju nic^t »erbunben.

3« bcnen fallen aber/fo im xxi.xxiii.xxvi tmbxxix. Art.
Tpecificiret ftnb/ ifl «icmanb/ ilbcr bic gcfc^c ßtit/ auff bie Sge«
ja()lung jn warten fc^ulbig / noc§ attff 3(itfpcct--2dgc jtct) ju bc»
ruffctt befugt.

mugaber bcr^nnOabcr bcs 2Bc^fe^5Bricffe3ni£f)t »crjou»
Ilten in aUcn folc^cngaflen/ baifjm bic acceptation cber auc^bic
S5eja()Iung »or gan§(icl)cm 3tbfauff bcr baju angcfc^fcn 3cit/
vcrfaget wirb/ inglcii^en bei; auibree^cnbcm Falliment bes Ac-
eeptanten/ gcbufjrcnb ju ptoteftiren ; unb jwar mug et / Ic^«
tern fo balb cr bavon gCBiffeufcfiafft erlanget/ unb wann
ter Tnflate ftc^ crflärct / bag cr ben 2üccfefe(--23rieff ganfj unb
g«r ntcf)t acceptircn wolle/ fo gleicf) nacl) ber pisfentation (wann
tg tttic^ bcncrftenXag inbcrDJlcjfc ware/ baer fonff big aufbcn
greptag 3(bcnb bamit warten tan/) ctn»or afiental)l ptoteftiren/
«nb bctt Prottft neb|t Sem QBcc^jct-.sSricff bei; nc4jler «Doft a«
»cn RtmitMoten gurüct fcnben / cbcr bep bcm indoflentcn ftc^
»ttmit Miefte». xxxiv.

Xen Eygenen Wiffelbrief heeft wel een iegelijk macht na
believen te betaalen , wanneer hy wil; doch de geene, die,
\'c zy binnen of buyten de Miffen , op een feekere tydt ge-
fielt zyn , konnen , alvoorens zy vervallen zyn,.fonder ge-
vaar niet betaalt worden ; want indien de betaalinge te vroeg
gefchiedde en de geene diele ontfangt ondettuflchen «]uam
le failleeren foo is de fchaade voot reekeninge van den gee-
ntn, die onder haar de Order van den Trekker te buyten ge-
gaan is.

Doch indien Op Vervaltydt de betaalinge nïet volgde , of
de Betrokkene hadde ook alvoorens , op \'t behoorlijke vet-
foek van den Prelentant, voor dat dc tydt daar toe beftemt
geheel verftreeken was, de Acceptatie gewcigeit, of delelva
flechts onder feekere voorwaarde willen doen : Soo kan wel
de Frefentant, indien hy wil, en als hy mogelijk flechts een
Commilïionatts is, buyten fchaade van hem en fynen Princi-
paal, fulks laten gefchieden , of in \'t eerfte geval aan den
■Acceptant , uyt refpeft voor hem en te fyncr eere , na den
Vervaldag (onder ptejuditie noch eenigen tydt tot de Betaalin-
ge infchikken, doch boven drie Daagen, (als. dewelke iii de
^rt. XXII. XXVlI. & XXVUI. omtrent de gemelde geval-
len, top Refpyt- en Difcretie-Daagen geauthoiifccrt wordca j)
is hy daar toe ongehouden.

Doch in de gevallen, dewelke in de .^rf. XXI. XXIII. XXVI. en
XXiX. ftaan uytgedrukt, is niemandt verpligt na de bwaalingc
te wachten , noch bevoegt om zich op de Refpyt-dagen tc
beroepen.

De Houder des Wiffelbticfs moet ook niet verfuymeu, in
®ile foodaanige gevallen, als hem de Acceptatie, of ook dc
Betaalinge , voor dat de geftelde tydt daartoe geheel verloo-
Pen is, geweigert werdt , insgelijks by een opkomendt fallifi-
\'ïient van den Acceptant, behoorlijk te protefteeren; cn hy
moet ook, in \'t laatfte geval, foo haaft hy daar van kenniffe
^\'ygt, en als de Betrokkene zich veiklaart, dat hy den Wif-
felbrief geheel en al niet accepteeren wil, terftondt na de pre-
lentatie, (fchoon het ook op den eetften dag der Miffe was,
als wanneer hy anderfints tot Viydsg \'s avondts daar meede
kan wachten; ) eens voor al piotefteeiei! , en \'t Proteft benef-
tens den Wiffelbrief met de naafte Poft aan den Remitteerdet
le rug lenden, ofz,ich daarmeede by den Endoffant begeven.

®afcrn itt Tfaflsfc aber bic Acccptation nt^t ibfolutc DC««
ajcigcrtf / fonbcrtt ticfcffec nur «ntcr ein ober anberm ^ßornsant»/
iii^tjer etwa no^ (einen Advi? Stieff von bem 3(nsgeber ttljaU
Uni IC. ^iff<;t<rcn weite / oSerauch nic^t jnt (Stelle wäre/ noc^
einen gnugfamen @cv)cllniacl)tigfcn lubftituiret l;afte; mug\'jwat
ber Ptaeientani awc^ rtot«ß««n/unb feinem 9){ann/ju \'23crmtt«
iitng aller ©efaljr/ Davon jeitige Notificnio

«Srteff aber fotl er / unb nad^bcm es bie Umjlanbe le^feen wollen /
fluch ben Pioteft , jHmal)l wann ber TraUat tl^n barum erfitchfe/
fcig"}ut\'3evfa(l\'3ett bei) ttct) behalten unb abwarten/ ob berfclbe/
ober ein britter ben\'25Bechfel annoch mit firfiattung berer attfgc»
jvanbte« $?o|ten/ nad)bet jpanbjaijlen/unb bcn SSrief nebjl bei»
ipioccft an |ich lofen wolte.

<8cfchief)et folchc« I fo fan ber PrarfentaDte ober ^itithaber be«
«ZBccf)fcl-\'®riefeS bie Zahlung gan^ ober jum t^cil / ba ce! fon»
flcn feine @c(egcnheit lei;bet I ober et nicht ausbriictliche oidres
|;at/ aUeö/ ober nichtö anjunehmen / acceptiren } wibcr fetneu
atßißcn aber ifl hi^ä« nienuinb ju jwingen.

Sfttch m«f er fobann öberbenOlefl fo wohl al« wann btetlHi»
0c3ahtung juruc£blcibet/ nochmals jnhalts beS folgenben XL.
Art. ohngefdumt ptoteftircn faffeit / tmb ben Proteft fammt bem
SBechfel^Srieff/ ajiben£)rt/ baher er gefornmcn/ mitbcrnech*
ften^ofiwicbcrjurirct fenben ; uttb bleiben ihm fowohl bic In-
^oGTenten (vls auch ber Ttsffierer fammtbcm Accepta\'^ten fo lange
in folidum »erhafftet/ bifjcr/ wegendapitals/ ^ntcrcffc/ Dificf»
»echfcfs/ @chabcns unbllnfoffen oclligc ^»crgnftgung erhalten;
<?et) welchem Regrefs (bcn er aber moBlidjfl befdjlcunigcn muß )
ihm auch bic Variation unbenommen/ wann nur unter benenln-
doflefiten bief)rbnun3 vom legten big" ^mn crflen gehalten wirb/
bafcrn feine anbere cxpresfe Ordre, bag et ftch praccile atl
liefern ober jenem hatten folic/ baritnfcr eingelauffcn.

S^fofljeboth/ ju-S^ermeibung alles uttgebuhrlichen 9Btid)erS/
fem Debitor fchulbig fci;n / einiges interefle, Agio unb Cot(o beS.
0®icbcttt5ec{)fc[s5u praeftiren/ wo nid)t jufoberft gnugfam erwte»
fett/ bag" an bemi)rt/. wcl;in ber 25rieff äu bejf»hlcn lemiitiret/

Doch ingevalle de Betrokkene de Acceptatie volftre\'^t wd-
gerde, maar defelve onder ?t eene en \'t andere voorwendtfel,
van dat hv mogelijk van den Ttekker des Br.efs noch geeri
Advys heeft ,&c: wilde uytfteilen ; of met daar ter plaatfe
was, ook geen genoegfaam gevolmachtigden gefubftuueert
hadde; foo moet W de Prefentant mçede protefteeren, en aaa
fynen Cor.efpondent, tot voorkommge van alle gevaar, daai
van tydi-T bericht geven; maar den Wifleibrief lal hy , en na
dat de omftandigheeden ge\'doogen, ook het Proteft, voorna-
mentlijk indien de Betrokkene hem daarom verfochte, tot op
«ie vervaltydt by zich houden , en afwachten , of defelve , of
een derde den Wifleibrief, met vergoedinge van de gedaane
koften , naderhandt noch wilde betaalen, en den Brief benef-
fens het Protefl intrekken. \'

Gefchiedt fulks, foo kan de Frefentant of Houder des Wif-
felbriefs de Betaalinge geheel, of ten deele, indien het ander-
fints fyn gelegenheit is, ofhy geen uycdtwklijke Order heeft,
om alles, of niets aan te nemen , accepteeren ; doch niemandt
kan daartoe tegens fynen wille gedwongen worden.

Ook moet hy alsdan wegens den Reft alfoo wel, als of de
betaalinge in \'t geheel was achter gebleven, nochmaals, vol-
gens den inhoudt van \'.t volgende XL. fonder verfuym
protefteeren laten, en \'t Proteft beneffens den Wifleibrief,tet
plaatfe van daar defelve gekomen is , met de naafte Poft we-
derom te rug (enden;en biyven hem foo wd de Endoffanten,
al; ook de Trekker, beneffens de Acceptant, foo lang in foU-
etum verbonden, tot dat hy wegens \'t Capitaal, de Intreften,\'
Hetwiffel, Schaadens en Onkoften volkomen voldoeninge heefc
Ve.kreegen; by welk regres (doch \'t welke hy foo veel als mo-
gelijk is ,moet" verhaaften; ) hem ook de Variatie onverhin-
»icrt is, indien flechts by de Endoffanten de order van den
laatften tot den eerften gevolgt werdt , indien hy ondertuffcheii
gen andereexpreffe order heeft ontfangen , van zich pteçys
aan defen of geenéh te houden.

^ Egter fal , tor voorkominge van allen onbchoorlijken Woe-
Êer, geen Debiteur verpHgt zyn, eenige Intreften, ^gio, ent
Cours van Heiwiffel te ptefteeren , indien niet alvoorens ge-
iioe|;faan! bewccfcn is, dat ter plaatfe, daar heenen deWiflèl-
- bnef

t>cr Creditor, wegen (Snnangelung ber SScjaOfung / anberwetf
®el!) rtiiff SEBcchfel gencminen ; wibrigcnfadS er fi<i) an grffaf»
ning &e«rerf)ten2Bed)fflSfammt inteieflettttberweigdchcnOcha»
fcens unb Unfällen vergnügen lofl: <Bi and) ber Dfbitor ntrf)t
fd)u(btg/ wegen beS 9vüct»^IBcchfelö ein ntc()rers/ a(ä was ber
g[ßerf)fe(=Cour« a drittnra voit bem4?rt/ bai;in er gerichtet gewe«
fen / tig an ben/ ba er anSgepellet werben/ betraget/ ju erflat»
ten; ®swäre bennjnjeigen/ bafe |tetorljin cinanbers unter
«bgcrebet/ unb ber Tiaflante bem Remiufnten obcrlndoiknten
fret) gcltcflctOatte/ bcnfclbcn burchverfchtebene ^fafee laufen jit
Jajfcn/ aufwelchcnSall erben vollen 3flucE»2ßC(hfel il;nie gutj«
tl;ttn gehalten bleibt-

^er fin pioteftiren nac^lafig ift/ nnö baruuter tie rechte
Seit/ obcrauch/ nacf)bein folchee gcfchcf;en / fcincin93^«nn mit
tererflen nachmals tabingchenbcn ^ofT bauen / miftclj! Uber»
fcnbung bcs Ptote s cber fonf^^^achrtcht ju geben vcrfaumcf; bcr
fcU/ bei; enfflefjenbcn faliimeotcn / baburcf) feines fenft Ijabcn»
bcnülechtcnsiviberfccn Tiaffiercr fowof)f als bic lndosf«ntcnvcr»
£ujlig/ unb lieh an bcn Acceptantcii/ ebcr bcn von bcmfelben ti;m
»Stlig tiberwiefcnen Debitorem allein ju f;alt,en fchnlbig ftpn.
3lucf)/ ober gleich einblcffcr Mmdatatlus ware/ fell bennoch bie
SJerfamnung ber Proieftition cber Notification auff fcinc ©efahr
flehen/ unb cr bcm jenigen/ welcher ihm ben ?a3echfel-\'5Sricf amjcr»
trauet/ vor allen Schaben h«fffcn.

gr mug auch / weil er baä @clb ju gleicher 3eit ju heben unt?
von bcm Titsianfcn abholen ju laffcn verfaumet (©cflaltbeim
ancirtbie3ubcn/ unbjwar bc»; 2>ermcibung berProitffaiion unD
fcarauS cnt(ief)entcn 3ilcichtf)eifs / nienn etwa bcr Creditor baS
@elb barijber anbcrwcrts mit grefferm agio aufnehmen mitg\'te/.
fchulbigfcpn feilen/ baffclbcbemStnnhabcr bcs =lßechfcl-.f8ric\'ffcs
in feine aßchnung jtt bringen;) wenn es immittelft im SBchrt fielt/
ten @chabcn über fid) ergehen lajfcn; Jcboch aber aud) ber Debi-
tor baS ©clb fo jur \'33crfafl=3eit nach bencn @ettcn gangbar/ ober
in bem 2Scchfel--S3ricf benannt gcwcfcn / gcrtchfli^ deponircn/
cbcrjccnigflcnSgcrichtlid) »erftegcln lalfcn/unb alfo cS wicbtr an
fid) ä« nehmen/ auch ba ftch bic .^cbung ju lange verjSgcrte/ ober
oud) ber 3nithaber bcS Söechfcl -- SSrieffs bantber vcrftfirbe/ jc.
bem TnfTiret ober indostentcn bavenicitia areiiiren / tamit er
«nb|tfat#r®chabcn bleiben.

brief om te betaalen geiemitteetc is, de^ Crediteur, by gebrek
van betaalinge , elders Geldt per Wiflel heeft opgenomen }
anderfints fal hy zich met de betaalinge van den rechten Wiird,
beneffens d\'lntreften, en bewyfcli|ke Schaadens en Onkoften,
voldaan houden. De Debiteur is ook ongehouden wegens Kcr-
wifTel meerder, als de Wffelcours direft van de plaats,daac
de WiffelbMef te betaalen was, tot daat heenen, van daarhy
getrokken is, bedraagt, te vergoeden ; ten ware dan, dat
zy alvoorens onderling andere afpraak hsdden genomen , cn
de Trekker aan den Remitteerder of aan de Endoflanten viy
g,cftelt hadde, den felven over vetfcheyde plaatfen te mogen
laten loopen ; in welken gevalle hy gehouden blyft, hem dea
volkomen HerwilTel te vergoeden.

De geene die in het Protefteeren achteloos is, en daar dooi
de rechte tydt verfuymt, of als fulks reets gefchiedt is, aan
fynen Correfpondent , met d\'eerfte daarna derwaarts gaande
l\'oft, het Proreft te overfendcn , of anderfints daarvan bericht
te geven; defelve fal daardoor, by een opkomendt failiffe-
nient, fyn anderfints hebbendt Kecht , foo wel tegens den
Trekker als de EndofTanten verliefen, en gehouden zyn zich
alleen aan dea Acceptant, of aan den Debiteur die defelve hem
volkon^en heeft aangeweefen, te houden. En fchoon hy en-
kel een Commiffionaris was, fal nochtans\'t verfuym der Pro-
teftatie of der Notificatie, tot fyn ri/ïco wefen, en hy fal by
den geeneri, dewelke hem den WifTelbrief heeft toebetrouwt,
voor alle fchaade aanfpraakeli/k zyn.

Hy moet ook, vermits hy ter felver tydt vetfuymt heeft
t Geldt te ontfangen, en het van den Betrokkenen te laten af-
haalen ; (nademaal alleen dc Jooden, en fulks op peene van
Proteftatie, en \'t nadeel daaruyt ontftaande , indien mogelijk
de Crediteur daat door \'t geldt met hoogeren ^gio elders
Jtioefte opnemen ; verpligt zyn, \'t felve aan den Houder des
"^\'ilTelbticfs in fyne Wooninge te brengen; ) indien het ondet-
^"flchen in waarde verminderde, den Khaaae draagen. Egtet
nioet ook de Debiteur \'t geldt , \'t )^elk: op Vetval-tydt in
fyn foorten gangbaat, of in de Wiflelbrief gcnoemt is ge-
weett, gerechtelijk in vetlèeketinge brengen, of ten minften
gerechtelijk laten verzeegelen, en het aldus wederom na zich
nemen j ook indien den ontfang te lang vertoefde , of dc
Houder des WifTelbriefs ondertufTchen qaam tc fteiven, &c. aan
den Trekker of d\'Endoffanten daarvan tydig kennifle geven,
»«B eynde hy en zy buyten fchaade blyven.

Jöie Pioteß»tk)nes foflcn jtiicSmafbtirch ctft«ttbtc|)ti|gtctt N<j-
tiiium unbjVBecnScuacn ticrnci)tctri)Et£icu/ uu6 jtticr i)Cö Tt»s-
äteit 3tntBJort ncbp ailcii 2)cr«>ci0criiH9S--obcr »cceptations cob-
diiionibus. cbiicm(ict) bit acc( pu(io(, befit Kemiitecteit obct In*
ioslentcn 3uSf)icngcfchct)cn/ ober was |tc fonftenefwa anbctref»
feitmogctt/ bcm Pfoteft ober feinem baruter ans jufcrtigcnbcn in-
ftitimento cigenlict) eiiiBcrlelbcn / baffcfbe (>ermtchm«hls ncbft be»
nen Scugcnimtcrfchrcibcn/nnb fonft/allcrmaffcn es gebräuchlich:
«nb bie Ölohtburtft erforbert I ba etwa ber TiasUte felbft nicht,
jur@tcUc/unb alfo biePiottftaiiuu nUr feinen Donnefiiqucn ober
i\'e9bcS£»rtfi^brigJett3u thunware/ barunter»erfahre«.

3Ctt @ontt--«nb gcft=lagen aber foil/ auffer in Olofh\'-ttnb fof»,
<hen gStlcn als in bcm XXXII. Atticul aufigebructet jinb/ teins:
ptoteßatioo jiatt haben / noch ausgcfcrtiget/ fonbern bamit alle»
«lahl Hf auf bcn ncchjtfolgcnbcn Xag gestartet werben.

«ffieil auch baS gitircn berer 9ä3cchfcf=S5rtcfe I bigh«» «f«"\'
kt gcwcfcn/ fo foüen jwar bcrgleichcn gimte ober inäoflirt^
2Bcchfcl--S5r;effc / ju SSeforbcrung bercr Negotien, no^ ferner
paffirct werbcn ; ber auSbructlichen Condition , ba^

fcld)cS indotlircn/ nm allc^Bcitlatiftightt/ Confufionuiiblln»
Soften jn evitircn/ fo jWifdien bcnen oiete« inteimediis, infon*
berhcit brt esn folchcr QBed^fcl--2Srief mit pioteft j«nM tehrete/
gn bcforgcn / utd)t über brc»> ober hochflens »iermahl gefchdhe 5
iia CS aber gcfchähe / foü bcrfclbe nicht acc^ptiret noch bagegeit
einige piOieftatioo »crfiattet werben ;5(«ch foU tcin mdoDement.
fo nach 55er ^Serfalljcit gcfchchen/ gftltig f^pn. 3m übrigen aber
rtllcmahl böririncn ber Gno mit jp>inä«fc§"ng t>cs £>mi wo bte:
Conmhentcn «;it cinanbcr gefchlofeti «nb bie gahlung gcfchehcit
foll; imgleichen btc gcit / - nnb infonberhett ber Xa«ff^ «nb 311=
jiahiJte ber «pcrfon I \'fo bie gahlung haben foll / it. toelchcr ge»
(lalt bie Valuta t>on bcm 3nnhabct empfangen / ober ob bcrfclbe
nicht cinCeflRousiios/ fonbern nur cin Hoffet Mandataiius (ei; /
iurch bie SBorte/ foll wir »slidiren ober gute IScjahlung fch«/
»Ott bem 3t«Sgc6cr eines fo[d)ät QBcchfel-SSrtcfS soUtg expri-
mirct/ «nb olsbann barauff fo Wohl wiber bcn Ttafiante« äl$
iDdofirntcn I ob er fchon nach ber SSerfall - geit cingefatifen/,
ttnb beswegen bte Ace«pntion öbcr Se^ahlnng i»«re verweigert

i)ePtotefteà fullcn altydc doot eeo be-ëedigden Notaris ea
twce Getuygen verricht worden; en d\'eetftgemelde fal \'t ant-
woordt van den Betrokkenen , benefFens alle conditiën vara
■»eigeringe of Acceptatie , namentlijk , of de Acceptatie tes
«le van den Remitteerder , of van de Endoffanten gelchiedr,
óf \'t geene anderfints defelve mogte aangaan, in \'c Proteft,
Of in lyn daarvan opgemaakr tnftiument eygentlijk inlaffen |
het felve vervolgens benefl"ens de getiiygen ondcrteekenea;ca
Voorts anderfints, gelijk hec gebruyklijk is, en de noodt ver-
eyfcht, als mogelijk de Betrokkene felve niet daar ter plaatfe
ivas, en het Protefteeren flechts tegens fyne Domeftiquen, of
by de Overhelt der Haatfe gefchieden konde ^ daat omtrent
handelen.

Doch op Soiir en Feeft-daagen fal, behalvcn in noodt, en
in fulke gevallen als in \'t XXXllfte ^rtykf\'ü:A&n uytgedrukt,
geen Proteft plaats hebben , noch opgemaakt, maar daarmee-
de altydt tot op den «aaftvolgenden dag gewacht worden.

Vermits het gireeren (of endoflèeréti > dei Wiffelbrieven tét
noch tóe is geoorlcort geweeft, foo lulleti wel diergelijke gé-
gireeide of ge-endolfeerdc Wifleibrieven, tot bevordetinge van
de Negotien , noch verder pafl\'eereii mogen : Nochtans niet
defe uytdjtlklijkc vooiwaarde, dat fuik endoflfeeren , (onvalie
wydtluftigheit, confufie en onkoften té omgaan, dewelketuf-
fchen de veelvuldige tuflihenpoofingen , voornamentlijk als
fuik een Wiffelbrief met Proteft te rug keerde, tê duchten zyn ■ )
niet boven drie- of ten hoogften viermaal fal gefchieden ;
doch indien het andets gebeurde, fal defelve niet geaccep-
teert, noch daar tegen geen Proteft gedoogt worden. Ook fal
geen Endoflement, \'t welke na de verval-tydt gemarkt is,
van waarde zyn. Voorts fal \'t Endoflement altydt gefchieden,
roet byvoeginge van de plaats, daar de Cöntrahenten dePar-
Y® t\'zaamen hebben geflooten, en de betaalinge flü gefchie-
; insgelijks van de Tydt, en in \'t byfonder den Doop- en
Toenaame van de Perfoon, dewelke de betaalinge fal ontfan-
genj item dp wat wyfe de waarde Van den Houder is Ontfan-
gen , bok of defelve niet een èaffionaris , maar flechts een
Commiffionaris zy , door de woorden, \'c fd my valideeren , of
/ctaa^inge ftrekken ; door den Trekker van fuik een
wiuelbrief volkomen uytaedrukt, en alsdan daaiop, foo wel
tegens den Trekker , als de Endoflanten , fchoon defelve na
As. veivaltvdt was aangekomen , en d\'Acceptatie of Betaalin-

Sic IndoDTemente in Bianco abtri «jcrbctt Ijicmif gan^rii^ftb*
gcfc^afft / «nfc ifl ein je&webet 5(uSgctcr t($ Q5Bcd)fcl--SBriejfcS
f(l)utbig/ bafftlbc baratiff »orgefc^ricbenei: inaffen »odig j« com-
pliren. QBann aber g(eid)»o()I ber ^nnfjaber I eines un»oü£ont»
wen iadofliilen Prima 9iiJecf)fci-$8ricfeS / bawn Secunda «nb
Tertia liiot ber \'33crfaüjetf nod; b«rd; anbere i)crtcr »crnegociiref
»erben foKen / fic^ bet; ber Prifemation gegen ben TiaflTaten an»
l;cifct)ig madjHI i(;m benfefben ober etwa SecandamoberTcttiam
tur redeten Seit gebü&renb indoflSrt jw (tefern / fo (;at bcrfefbe
»Öne befonberc ftd; babet; ängerenbe Scbencflic^teiten/ i()m bie
Acceptation nid)t j« Derweigetn ; allenfalls a«cf) ber 3nnl;abet
DOtac^t bamiber J» proteft reit. (£r ning aber / ebe «nb benor er
bie würctlid)« SScjaOliing mit 31ed)t j» pixtendiren vermag/fei«
«em 2Jerfpred)en ein ©enilgen tl;uu/ ober ba cr wcbcr Primam
JJOC^I Seciiadara noc^ Teitiatn jur 25crfall--3eit mit einem ricfjfi»
gen indoftement vcrfel;««/liefern tonnte/wenig)lcng j«m\'3Ü3ec^»
fcl burc^ Pfoced tuiig einer bcgfanbtcn Ceflion ober biirc^ anbete
fil;nverbdd)fige Dncumenta (ic^ legitimircn; Set Acceptanteabcr
«aenfalls bep \'JffcUuif bcrcr Difcretions.lagcobcr enblicf)en «aScr»
faa--3cif/ bic ®cl6cr/ big ju 3{«strag bcr @ad)C / ©cric^tUcÖ
dcpofiircn / ober ftc gegen gnugfamc Caution »ctAbfolgen.

2Bcnn ein acceptitter 5Q3cchfcI--S8ricflrt?crlc(;ren/ «nb ber De-
bitor ber @cf)ulb gepdnbig jodrc/ foll\'cr jur 5ScjaI;l«ng ange»
f;altcn werben; es mug il;m aber berjenige fo bicfelbc fobert/vor
tcm (Empfang I ebenfalls gnugfante Caution fciftcn I bag er il;nt
iics gcjaljlten «pofts l;afber/ wiber «idnniglic^ »ertreten «»b
f^abilog i;ttltc» woüe.

$£Bantt ein eigener geSecf)fcl»25ricf «ac^ bcr gjcrfaf^Bcit nic^t
t,, 3af;r unb tagen / ein traflirter aber nic^t nac^ Scrflicffung
tincsaHonal;t«prifeotirct/«nb bie S5cjal;l»ng gefobert ober pro-
teftircf wirb/ foü er bcm ^ttnl^aber jur iaft alsbann »or bejal;»
let 9c(;altctt werben/ tmb erlofcijcn fci;n-. gswdrebann/ et»
wa bet 3{«Sgcbcr tmmiftct|} »crliorbcn ; auff wcldjcn
fcencn (Srben / eine boppeltc grift / unb alfo uoef) ein gangeS
3al;r tmb ganzer ajjoiwt ä«t Sincagirwng »erflattct feyn/ m"^

|e deswegen geweigeit geworden, ïn alle voorvallen yolgen*
^Viffel-RecJit gehandelt worden*

DochdeEndoffèmenren in BUnco worden hier meede geheel
?i�chaft, en is ieder Tiekicet des Wiffelbriefs verfchuldigt „
het fcl^e daarop als voorfchrcven is, volkomen m te vullen.
Indien nochtans de Houder van een onvolkomen gt-endoffeer-
den Prima Wiffelbrief, daarvan dc Seconda eaTertiavoótderei-
valtydt noch o^r andere Piaatfen foude vernegotieert Worden,
by dè prefentatié aan den Betrokkenen beloofde, Ortihcihdea
felven , of mOgelijk den Seconda 6( Teriia tc rechtct tydt bc-
lioorlijk ge-cndoffecrt te Icveten, foo fal defelve, buyten by-
ibndere daarby voorkomende bcdcnklijkhcden , hem dé Ac-
çcptatic niet weigeren j anderfints fal dc Houder dc macht
hebben om daar tegen tc protefteeren. Doch hy móet, alvoo-
iens hy de daadelijke Betaalinge met recht kan ptctendecrcnj
fyn belofte voldoen ; of indien hy noch den Prima j noch dci»
féconda, noch den Tertia op vervaltydt met een behoorlijk En-
doffement voorfien, konde levéren, ten minften door \'t pro-
duceercn van eert geloofwaai:dige Ceflie, of doorandéré onvcr=
dachte Documénten zich tot den Wiffelbrief legitilheerCn : Doch
de Acceptant moet in allen gevalle, na verloop dei Difcretic-
daagen.of op d\'uyterfte verval-tydt , de Penningen , tot dat
de faak afgedaan is , gerechtelijk in vetleekeringc brengen, of
ëclclve tegens foldöcudc Cautie overgeven;

■Wanneet een geaccepteerde Wiffelbrief verlooren raakt, ed
ÄC Debiceut de fchuldt bekendt,foo fal hy tót de betaaling«
fcnooîfaakt worden; mits dat nochtans d«^ geene die de be-
taalinge cykht, hem voor den ontfang insgelijks genocgfaa-
rtic Caüticftclt, van hem,nopens den betaaldcti Poft,tegeni
«en iegelijk te fullen veidcedigen en fchaadcloos te houdea,

, Wanneer een eygene Wiffelbrief, na de vervaltydt nïé\'t bïri-^
®en jaat en dag , maar een gettokkene niet na verloop vaiS
*en Maandt geprefenteert, en de Betaalinge gçey (cht, óf gepro-
tefteert werdt, foo fal defelve alsdan, ten lafteti van den Hou-
der , voor betaalt gehouden worden, en vernietigt zyn, Tèn wa-
ïe dan, dat de Houder ondertuffchcn was gsftórven ; in wel-
ken gevalle aan de Erfgenaamen een dubbelt uytftel, éiï
sifoo noch een gchcsl Jaai sa «en gantfcliê Maaudt tót d«
TwHdt Dfil, 4 m"

S>ie ^echfeî-\'Sîrteffe/ fo aiiff gSBechfef«@eft c&cr Species tatf«
ten I follen mit guten erett^\'-uni? dergleichen gançen «nShaftert
»ergnôget / uni) barnefeen Sent Debitoti an ^rts^lh«\'"«
jehen pro Csnto paffiret / Mejenigen Sricfe aber / fo auf Current-
@cl& gejïellet / ober loorinnen gar feine 9)lfm^--@orfe exprimi-
vttl tnehrentheilsmitgan^ttttöhftf"" Sïittet--@ti4cfen bejahtet/
ïcr toierte Zl)ûl Ses SSBe^felö aber auch in f leinern gangbahren unS\'
nnoerbothenen/ jeboch nicht unter einen a>lgr. haltenden ©orten/
anweigerlich angenommen werben. aber eine gewiffc gûlben»
öberftlberne3Wün^--@ortcinbcin Sßrieffc benähmet/unb es bcfle*
f)efbet3nrthaberbcS25netfeöbarauf/ fomujjber Acceptant ihn®
ï)iefelbe liefern / ober ber Agio i^ftlber /«aCh 9ä5e^fe{--Couis, ftch wi^
«hmtieräleichett.

Samit nun ein jebet ber®cchfel bebatff / win Cours be«?
SaSechfel/ fowohl als bem valor berer SSKun^ett |citigc Olachrich«
l)aben / unb feine Unbilligf eit baher beforgen möge j@o follcn nicht
«Hein in benen DJieffen bie aus benen frembcn .^anbels ieuten er»
wählte unb deputittc jehen ^erfonen / nebjt jweenSratmfchweigi\'
fchen uom Ärtuff\' ©ericht baju beftelleten Sauff^euten unb bent
Äauf»©erichtö Aftuario, atn 5ret;fage in ber er^en 2Bochc bafelbji
«luf ber SSorf^ / allermaffen eshiebevor in ber 2Jlarctt--@£richt^*.
^rbmmgwn3(nttö 168Ö, tserorbnet wotben / «m eilf Uhr ju*
fatnmen tommen / unbnachbem (te bep benen anwefenbenÄauff*
ieuten unb lern bie «Sefchaffeuh«^ i»« inftehenber SUleffe
gepflogenen v^anblung fleigig erfunbiget / vor ftch «lUein in bie bajt«
»erorbnete @tube treten I allba nach befunbenen Uinftanben/ burcfy
tie meiften ©timmen ohne allen jJraff bahren Sigen^Dlu^ un^
fibermagige (Steigerung / einen billgen ^reig «nb Conto berer
^e(^fcl/ nach ihrem(ScwiffenftcUen unb torfchfagen/ «uch bei?
Xlnterfcheib jwifchen current = «nb OSBec^el» ©elbe jwr

Olachri^tberer/fo mit2BcchfeU©e(be nicht »erfehen/ «nbbeSwe^
flcn mitSOlunetnub bent beliebten 3(ttff>\'aBechfcl bejahten wolle«
determinireit / »nb barattf beS SauffS --©erichts Confirmation
«nb Publication eines gewiffen Coors» Settels noch felbigen SWach»
tnittags erfolgen; fonbern auch Jwifc^cn benen Steffen bie inbe"
nenfelljen««« bem« eingefeffenen ^»ff-ientejt / j«

ia-calTeeringe werdt toegeflaan; en foo lang fal ook de Wiflèl-
brief in fyne voormaalige waaide blyven.

Dé,■Wiflelbrieven,. luyden de in Wif el-geldt: of m Sfeaes te be-
kaaien, fullen met goede Ji^y«/\'-en diergelijke geheele en halve
\\yxdanlders voldaan, ;en daar onder aan den Debiteur tien per
Cenh ïa Quait-^*<i«<«Wf" gepafTeert worden: Doch de Brieven
dewelke in Courant geldt geftelt .zyn, of in dewelke geheel geene
Munt-foorten ftaan uytgedtukt, fullen meeft met geheele en.
halve Drinel-ßnkki" betaalt, ook het vierde gedeelte van deit
Wiflclbtief met kleyn gangbaar en onverbooden , egter niet
minder als éen Maria Großchtn doende Penningen , ongeweigert
aangenomen worden. Doch is \'er in den Wifleibrief eéti feeker
foott van Goude of Silvere Münte genoemt, en de Houder des
Briefs ftaat daarop, foo moet de Acceptant hem defelve levc-
len, of over den ^gio, volgens WilTel-cours, zich met hem
verftaan.

Óp dat nu een iegelijk , die Wiffelbrieven noodig heeft, vati
den Cours des WHTsls , foo v/el als van de waarde der Muntei
tydig bericht mag hebben , en geen onbillijkheit daar omtrent
behoeft te duchten ;foo fullen niet alleen inde Miffen , de thiet?
Perfoonen uyt de vreemde Kooplieden verkopten en gedeputeett,
benevens twee Kooplieden van Êromwjk,, door \'t Koopmans-
Gerichte daartoe geftelt, en den .Acimrius van \'t Koopmans-
Gerichte , \'s Vrydaags in d\'eerfte weeke aldaar op dc Beurs,
gelijk eertydts in de Ordonnantie van\'t Marht-Gerichte van ^«m»
1686. geordonneert is, ten elf uuren t\'zaamen komen; en na
dat zy by de aanweefende Kooplieden en Maakelaars de geftelt-
heit van de Negotie der tegcnwoordigenMifle nèérftig hebben
ondervraagt, voor zich alleen in de daar roe geótdonneetdé
Kamer gaan, aldaar na bevindinge der omftandigheden,door
de meefte ftemmen , buyten alle ftraffelijke eygenbaar , en
overmaatige fteygeringe, eenen billijken Prys en Conto der
WifTels, volgens haarc confcientie ftellen , \'cn voorflaan, oofe
\'t onderfcheydt tuffchen Courant - Mmte. en Wijfel-geldt , toi
bericht der geenen , die niet van Wiifcl-geldt voorfien zyn,
en dierhalven met Munre , en het beftemde Opgeldt willen
betaalen , determineeren ; en daarop fal de Confirmatie ere
Publicatie van een feekeren Cours-ceedul door \'t Koopmans
Gerichte, noch denfélven namiddag volgen; Ook fullen tuf-
fchen dc MifTeti de Perfoonen, dewelke in. het fel vé, uyt dé
ingefeetene Kooplieden, tot Richters en ^j/è/sw van\'t Koop^
mans-Gericlitc veikooren zyn, beneffens dc be- ëedigde Maa-
i i kelaaiï

Afleflbrcn be« ßanff^Ocric^W crwâOfte ^rfomn itebfl Sencrtfee*
»çbigftnSôlactlcïnCfoUngtfclggSir tfnsa «in bepftBbigtäßrtHtf«
©tricot bejitlleii mo<t)tcn /) bmnit iwc^ il;rcn ^^ic^tcu unb ©cnnf»
ftn aïU yojl^Zoge coatinuircn / unb tüaö fte / nac^ fleißiger bur(^
©riefe «nbmiinbJic^wn benencingefeffcttcn.grrtnbcfô,ieMfcn/ fcf
ï)it größten Negotii treiben/ «nbbfebefte Cotr«ipondcnts ï)fiben/
«ingejogetterCgrfUttbiguitg/ eorbiUig erfcnnenwerben/ jtt man»
niglic^es Notitzbrucfen/ auci) afiborten bur«^ ben 25§rfens25ienïr
auf ber5Sórfcattb<iëfc^Wflrije5Srett iffigiren laffen»

<S« ftßen bicDSrtCÏfer auc^ fc^ufbig feijn f nJrttin |re jroifc^eit
jTOe>;cnyartOci;en einen9Beç{)ie(gefd)fcffen / beçben bic Notice
fe^riftlic^unbjwar/ weil/ ci;ecrntc^t lùnc inde angenommen/
«raM^nid)tg«ttigift/ »on@fnnbe an/ unterH;rcn3ïa()men/
mit aflïnllmfiântiert ober CoDditiocibas jti erti;eilett! im übrigen;
aber/ nac^bemftc»onlInferntwegeubctieIIeftmbbcci;bigetTOorbett/
«er ifjre eigeneOîcf^nung ftc^ feiner aßec^fef-j^anblung cbcr ©clb*
Untfcçung / bc9 Oîcriufî itjre« Sienftö tmb t»iöea^r[ic|er Strafe/
«nterncfjmeiu

SaS Sconttirctt fan in bcnen SOîcffen ferner in bcnen erffew
fere»;enîagcn beranbercn2?îeb\'--\'2Bo^e tn 23rauttfct)u!cig auff bcf
«ïôrfc aJîiJtags »on cifffbigjwollfU(;r / «uc^ wcf gegen 3(benb }tl
g(»Df;n(ict)cr3citgefe^el)cn! wolkn biebft)igeÄattf>leutc (tc^ bcf»
fen auct) iwifctjcnbcnen ajîeffcn bcbictictt / foflen ftc fofc^ö ebcrt»
jnâfiigautf bcr S5crf</ j.ur gewêi;nlict)en 93erfaTOmf«ng«=^3cif »er»
rici)tcu / unb wann ftc barunfcr bicfcc Srbnung gcmatj »erfafjren/
ïic Scomii «nb if)reSSt*ict)crcbett fo gültig fep/ als bic inbenctt
33îeffcnie(peaive gefcl)foffcnunb gcljalte« werben. (£in jebcr Dt-
biîor aber / fcü «fobann (laufjffàeijtic^ botjin fcf;en / wic er feinetî
Cred^itottm bure^ Compcnljtion cïer Delegation «nb bcrgUic^)c«
ônfîânbigc3af)ftmg.é»3)îitfcl\'tnJgc»crgn«ge«/ j« bcniSnbe aber
Jtc^ awff einabfonbcr(icf) Giro.5B«c{) fc^icfcn / «nb barinnen bie
Oîaf^tHcn bcrcB gegenwartigen fconttiienbcn^erfcntn/ «cbp Seit
«nbi)rt/ mitgebcrnnbSintc/ «id^t «ber inbic@c^reib«3:afe(/
ï\'ct)ttg»er3ÈÎti)nfn; gSîefc^en Scontio-Si^ern bann/ wann we«
«igficn« iljrcr jwc» miteiitanber ftbcreinflimnwn/ wUfemmener
©laubc gegeben/ tmb bie »crfc^rfcbeneec^utb / auf ©cfafjr be#
Ctcditoris, t^« btelleberwclfHng/ mit «Sewiatgung bttf@c^«Jbe»
mi« I ebîr beffett ?Se»p{lmä(^){latf»/ «tweMtmue«/

kelaais, (foo lanse tot datwy ttioogclijkecnbeftendig Koop-
mans Gerichte füllen aanftellen ; ^ daarmeede, volgens haare
plicht en confcientie, alle Poftdagen contmueeren; en \'t geene
zy. na een neerftig onderfoek, dooi Brieven cn mondelijkby
«Ie Ingelèetene Kooplieden, die de grootfte Negotie dryvc„,
«n de befte Correfpondenrie ijebben , voot billijk erkennen ,
fullen zy tot kenniffe van een iegelijk laten drukken , ook
aldaar door den Beurs-kuecht op hct fwarte bord affigeercn.

De Maakelaats fullen ook verpligt zyn , wanneer zytulTchen
Twee Parteyen eenen "Wiffel hebben geftporen, aan beyde ter-
ftondt een fchrifteUjke Notitie te behandigen, met haaren naa-
men onderteckent , en alle omftandighceden en voorwaarden
daar by gemeldt ; eu (ulks, vermits, foo lange defelve hin*
inde niet is aangenomen, \'tgellootene ook van geender waar-
de is: Doch andeifints , na dat zy van onlentwegen zynaan-
gefteit en beëedigt geworden , voor haar eygen reekeninge geen
WilTel-Negotie, of Geldt-verwiflelinge, by verlies vanhaaren
Dienft en willekeurige Straffen, mogen ondernemen.

\'t Scontreeren kan in de Milfen, ook binnen de drie eerfte
daagen van de tweede week der Miffe, binnen Bronsvjyk^yO^dt
Beurs, \'s middaags van elf tot twaalf uuren , ook wel tegens
den avondt op de gewoonlijke tydt gefchieden ; Indien zich dc
Kooplieden aldaar ook tufTchen de Miflen daarvan willen be-
dienen, foo füllen fy het felve insgelijks op de Beurs te gc-
woonlijker tydt der Vergaaderinge verrichten 5 cn indien zy als-
dan volgens defe Ordsdnmie handelen , fullen de Scontri en
iiaarc Boeken van even foo veel waarde zyn , als die refpefti-
ve in de MilTcn geflooten en gehouden worden. Doch een ie-
gelijk Debiteur fal alsdan voornamentlijk daarop doelen,
hoedaanig hy fynen Crediteur, door Compenfatie of Delegatie, en
diergelijke behaagelijke middelen, tot betaalinge voldoeninge
mag geven; rot dien einde een byfonderG?>o-B«e^,houden,ca
daarin de naamen der tegetiwoordige Scontreerende Perfoonen,
benefFens Tydt en Plaatfe, met Penne en Inkt, maar niet in
het Memorie boek, ordentlijk aanteekenen; aap v/slke Scontro-
Bóeken dan, indien \'er ten minften twee met malkander ovei-
eenftemmen , volkomen geloof fal gegeven, en de overge-
fchrevene fchuldt, op gevaar van den Crediteur, die de ovct-
gebrachtereykeninge, met bewilliginge van den Schuldenaar,
of van desfelfs gerechtelijk Gevolmachtigden , heeft aangeno-
sncn , aanftondts voot volkomen betaalt gehouden worden:

öffebal&wrwpómmlicf) 6tja(;ftgcï)aftetttt)ct&ctt : 2Büvbe<ifctu
iemattbfeitt SSttch ober Memorial fcctruglicher «SBcifc fccp einer in-
comrirten ttttb ctngefchrtefcenett ^artljep nerfdlfchen/ berfclbe (blï
allen bal;er cnt|iel;ettbctt (Schaben unb Ungeniflch ents«It«» / «ni»
i(iji«exenipUiit«r befirfifet werben.

®(etcf)Wie ftber nietnaub / wibcr feinen «Billen / bergfei^en
fcontro, «berCoropenlitionei, infonbcrl;cet in 3ejal;lïng bcrct
SEBcchfel\'-SBriefe/ einjngehcn »erbunbcn / was auch wr Practen-
fionescinetan ben anbern haben mochte; Ttlfo foll au^/ auf be»
ï8erweigerungé\'-J5aK I ber Debitor feinen Crediiotem entwebcr
ïurch |tdf)crc Alfigoatiooes, ober ba er auch biefc ni^t acceptiren wol»
te/ turch contante Scjahlung/ bej;25ermetbtmg parater Execa-
tion, wrgnfigen; SebochabcrbcrCieditot, wannjcmanbanbctn
jDrt ber 3ahlti«g\'"!»;ctttem tertio baar @elb flehen hätte/ tmb ihm
folchesanwiefc/ jttSrfpahrungbcppelter OTfihc unb «Befoberuug
US Coramerdi, fold^cswnbemfelbenabjuholên (tch nid)tweigern.
Vermochte er felbes aber alfofort cber langfïcns »or3(bcnbs itS
S5etfaü»2:agc«nichtjutrh<»lten/ cberber Affignatemolfc ihnhin»
»Bieber an einctt anbcren ihn «nanftanbigen SDlatm »crwcifen / ober
iömbic Zahlung in wrher genommener 3tbrcbe gemaffenaKunê"
<Bortett nicht thtm/ fohat cr!»Ia^f feinen R.egte($ hinwiebet «n
i>ett AlBgnanteit fo gleich itt nehmen/ «nb an benfeltittt ftch ï« f;«iten.

aiimmetaberjemivtt^Affignaiiones fchlechfer feings infolmum
an/ MttbquitiretbCttDebitoremobcrAtfignatenbaruber (welche«
«löbann ju «Bcrhtitttng aßeS Swcifelä nothig) cber behalt bic Affig-
aation ohne fol^c Condition fiber bre^j Scgc / fonber baö @elb ein»,
itifobern) beijftc^ / fo foil bie @chulb vor getifgct gehalten/ tmb
Sails immittelftber Aflignate falliite/ ber Affignatatins bcswcgen
Weiter feinen 3(ttfpt«d& an ben AflGgnanten haben/ es ware bann
\'«^tern fallsbc);besbiefer«nbber Aflignate einer aCfeitt abwe»
fcttb/brt er bie Aflignation jenem juriicfj« geben/cber wie bep tser»
I»«i0crter Acceptation ober Zahlung bererCJße^fel vercrbnet ifl/
JU proteftircn/unb bic AflSgnation mit beut f loieft jU temitiren/ «nS
Älfo feinet ©ithcrheit J« piolpiciren h«t»

Boch indien iemandt fyn Boek of Memoriaal, op een bedrie-
gelijke wyle , by eene geincontieetde en mgelchrevenc Partey
quam te vervalfchen, defelve fal alle daaruyt ontftaande fchaa-
de en ongemak vergoeden, eu daarenbovenvootbceldelijkgc-
öraft worden,

Maar eeliikerwyfe niemandt, tegens fynen wille, diergelij-
ke Scontro , of ^ompeufatün , voornaamentlijk omtrent de be-
taalinge van Wilfelbrieven, verpligt is aan te gaan, \'t.zyook
welke ptetemien den eenen op den anderen mogte hebben:
Alfoo lal ook, in gevalle van weigeringe, de Debiteur fynen
Crediteur het zy door getufte Affignatien , of indien hy ook
defe niet wilde accepteeten , door contante betaalinge , op
peene van parate Executie, voldoen : Doch fal de Crediteur,
indien iemandt ter pleatfe van de betaalinge by een derden
gereedt geldt hadde ftaan, cn hem fulks aanwees,tot bclpaa-
linge van dubbelde moeyte en bevordetinge van de Commer-
tie, niet weigeren fulks van denfelven af te haaien. Doch in-
dien hy hec ftlve niet terftondt , of ren langften voor \'s a-
vondts op den Vervaldag, niet machtig konde worden, of de
GealÏÏgneerde wilde hem wederom tot eenen anderen Man wy-
fen , die hem niet aanftondt, of hem de betaalinge in fulkc
Munt-foorten niet wilde doen , als zy alvoorens waren afge-
fprooken; ioo heeft hy macht, om ten eerften fyn regres we-
derom op den Aftignant te nemen, en zich aan denfelven tc
houden.

Doch indien iemandt Hechts Affignaties in folmm aanneemt,
en den Debiteur of geafïïgneerden daarvoor quitteert (\'t welke
alsdan , tot voorkominge van alle twyffelinge , noodig is;)
of hy behoudt de Afïignatie buyten defe conditie over dedrie
Idaagen by zich, fonder hei geldt te innen; foo fal de fchuldt
voor voldaan gehouden worden; en ingevalle de geaffigneeidc
ondertufTchen failleerde , fal dc Gever des wegen yerdee
geenen eyfch op den Alïïgneerder hebben ; ten ware dan in het
laatfte geval, indien beyde defe en de geafligneerde , of een
alleen afweefende was ; als wanneer hy de Aflignatie aan gee-
nen wederom te rug rtjoet geven, of gelijk by dc geweigerde
Acceptatie of Betaalinge der WifTeibrieven gcordonncert is,
protefteeren, en de Affignatie met het Proteft te lUg fenden,
cn alfoo fyn geruftheit beforgen.

Ärtttff^kutch ium t>c|tcn/u(i& fcdmU fte j« «iibern i(;rengot>erui»*
flen/ fo nicht in^SBechfclnbeftcljcn/ imgaa fte etwa haaren mif
Seit wrtautfen/«tt& tarufcer fchrifftliche Obligationes tefotumen/
ïefto fchlcnntgcr gelangen inêgen/ Ccvglcichen atlba »ergefchriebe.
«e Eur^e j^qnSlnngS Obligaiionfs, wann sarinnenfcet Dlahnu 5cs
CredTtoiis tmb Debitoris. «nb He Suroma ber@cf)tilt) ncbft tinent
«twiffett3ftI)rmtgä--Termin, expiimirct/ auch Éein fonbetftch be*
weißlicher gserba^t/ einigerllnrtchttgfcitbrtwiberauffjnbringen/l
^ergeprtlt angefehennjerben follen/ bajfjwac bem Debitoii, ««^
ïèr^erfall\'Seit / gegen (grlegung s-ptoCento an fiatt >es in-
meflè noch einige grtfli«r3ah\'«n9 / bif auf bte nechftfolgenbe
SJleffe/ tnbltchj« ßSnnen/ imbfolchcä auff bic Obligation ju »er»
jeichnen; na^\'Mblauff folc^er Seit aber / fotf;ant Obligation bcncit
iffiechfel-\'SSriefettgleich J« achten fcvttfoUen; @o laffen 9äJir e^

iaUtf l wie ttttchbep allem / wagfonp beutCommeicio au^ Unfe»
ten cingefe01:iien Unfert(;«ttett juin heften 1 wiber ben eln^jelen 25er»
fauff iiibenen aJleffett / gjerauaionirung allerhanb Sucher/ ir.
wegen asefe^trng be« Äauff»@ertchtä «nb ^Scrabfdheibung bcrer ba*
l^ln verwiefenen / wie awch bes oifcbntiirens «nb berer 3«»
ï)e)thati»ert)crcrbttet / «nb burch anberejtachhero ergangene / infon»
|jerhei,taberbtefcUnfere2Bcchfer«i)rbn«n9 / ni(|tgcanbert ober
flair ««fgehcben»Sorben/ vor ber .^aitb nicht aileintn benen SWef»
fftt ferner gnabfgfi: bewenben ; fonbern wollen bag in fpecie ber»
flletdhen óbiigationés «nbÉIare@(hulb»^erfchreifc«ttgcn/ bavoh
iBi3(nfa«gbiefeS3(rtic«lögebacht worben/ ««^ iwifchen ber 3eii
aliemahl benen ^aje^fel\'-ajrieffen gleich conltdeiiret/ «nb barauff
«taenÄrtuff\'ieute / nach lirengeut ^echfel\'3te^f/ wiber höhere
wttbaniere@t(inb<$»^ctfpttett,(ij{i/««ccativc» »erfaijrenwerbeji
feile.

3{«d)foll/ wannfentanb.2öaaren ober «nbcre Eg«aen ei»
Ktmober anbcremjuvcrÉauffc« ober3«retwahren inCommilfion
ftat I unb von bemfelbcn hlnfltöf" "»t \'SJedjfcln ober anberem 25er*
Mufbetaben I ober ihm / wegen eines mit Proteft jurtlctgcfchr»
fen\'Ober na<h ber Acceptaiion »crlohrnen 25Bechfcf=5BritfS/ cinfgt
Effecten jumllnterpfattb wären gefefäet worbcn / berfclbejwar bc^;
tntjichenbentCoocurs folche 9S«arcn ober Eff«ctcn bem jucticio«»t
^»nuiaen/ «nbtiptnnber^erffanber felbe j« rechter Seit mitSr»
............faUuita

Vermits ook in den beginne van ons gemelde Marht^ en
^\'pl\'Gerkhts-Ordonmnüe alhier, .Artykel 29. verftaan is , dae
tcn beften van de Kooplieden,en op dat zy van andere haa-
« eyffchen, <ievvelkc niet in Wiflilen beftaan , mgevalle zy
mogelijk gcÄdeten op tydt verkoopen , en daat voor fchtif-
telijke Obligaties ktygen, dies te fpoedigetvoldoeninge mo-
gen erlangen , diergel^ken aldaar voorgefchtevene korte
■mans-oblitatien, wanneer daarin de Naame van den Crediteur
en Debiteur, ook de Somma der Schaidt, beneffens eeu fee-
kere Betaal-tetmyn uytgedtikt ftaat; en geen londerling be-
wyfelijke vcidachtheit van eenige ohbehoóilijkheit daartegens
kan ingebracht worden; foodaanig fullen aangefien worden,
dat wel aan den Debiteur, na de Vetval-tydt, tegens betaa-
linge van 3 per cento , in de plaats van Intrefte, noch eenige
tydt tot de Betaalinge tot op de naafte Miffe, cyndelijkver-
gunt, en fulks op de Obligatie gefet fal worden; doch dat na
Verloop van defen tydt, foodaanige Obligatien met de Wiffel-
brieven fullen gelijk geacht worden : Soo laten wy het daar
by beruften ; als meede by al het geene anderfints ten beften
Van den Koophandel , ook van onfe Ingefeetene Onderdaa-
nen, tegens den verkoop in \'t klcyn in de Miffen, het ver-
auftioneeren van allerleye Boeken 5 Item, wegens Befettinge
van \'t Koopmans Gerichte, en \'e verkorten van faaken aan
het felve vetweefen ; als ook betreffende het Difitmteren, en
de Jooden ; geotdonneett , cn doot andere naderhandt vei-
lecndt, docli voornamcntlijk defe onfe byfondere Wijfei-Or^
(iinmntie, niet verandert, of geheel vernietigt is, voot\'shandtj
niet alleen in de Miffen verder genaadigft beruften } maar
willen , dat iu \'t byfondei diergelijke Obligaties en klaare
Schuldt-bekendtcniffen , daarvan in \'t beginßl dcfes .ArtykeU
is gewag gemaakt , ook tuffchen dien tydt ahydt gelijk als.
Wiffelbiieven fullen geconfidereert, en daarop tegens Koop-
lieden Volgens her geftrengeWiffel-B.echt, maat tegens hoo-
ge en andere Standts-Perfoonen , by Executie , gehandelt fal
Worden.

Ook fal , wanneet iemandt Goederen of andere Effeften
yan den "eehch of van den anderen , om te veikoopen, of
om te bewaarcn, in Commiffie heeft , en doot deniëlven in
tégendëel met Wiffelbrieven of ander verfchot belaft werdt;
of als hem , van wegens ecn met Proteft te rug gekeerden,
of na de Acceptatie verloorenen Wiffelbrief, eenige Effeften
tot Onderpandt waren gegeven ; dat defelve wel by opko-
kende Ctfucuircntic , foodaanige Goederen of Efferen aa«

fattungbcödapitrtföwttblntetefle, «icf)t cinflfct/ ©crichtHch (t£
laxirettfaffmi iinübrigen «ber/ «b )îeg(cich mit3(rrc(i ober QScr*
èefi)beleget/ ober mitHypoihekenberchweret waren/ bennod) bif
PtioïifâtooranberenCreditoiibus baran behalten/ auch ein mel)*
msbat)onl;eraiiâjugebe« nicht fchnlbigfeçn/ als was/ nach fei»
«er rcöigen 5Scfcicbigung / baran überbleibet, ®

(£sfsKetta«chfott(l ittConcurs\'-@achen bieSßcchfef/ «oann fïe
î>îcfer \'Serorbnnng gentàg »crfaffet ober auSgefcrtiget / allen Obli-
gttionibiis, wann gleich bicfclbe genetaliter lub iiypotheca omnium
bonorum, aitSgeficllet / wie au(^ allen 53îaaren unb
den / Écincs wcgcs aber bcnen tpedilcn@er{thtlichenS8crfchrei»
Hungen cber fonjî ptivilegiitcn goberungcn i piafcorct werben;
fcnbernbabchcin jcber/ bie/ihm / bencn gemeinen Stechten nnb
laitbeS» Conftitntionibus «ach / compttirenbc pùoritât bü)Al*
tm.

25ie g^rembbcn follen/ bei? Fallimenten unb trthcr cntflchcnbe«
Concaif^n/ mitUnfcreniinterthanen gleichen SHechtcns (ich juer»
freuen/ unb nicht weniger alSbicfe escommuci malîa ihr3(nthcit
1« gcwartcn hifcfn/ baferncmir »on ihrer ianbes £>brigteit auc^
IJnferen Unterthanen unb angehorigeni barunter berglcichen Pa-
litat gegonnetwirb; QEibrigen gaüs werben ftc ftch nicht ju be»
fchwcren haben/ wann wir (ie auff gleichen îÇug/ wie bcnenfelben
nüba begegnctwirb/ auch in Unfern ianï»«» jure letoifionis ober
Tïlioni» traftirenlaffe».

uerftchern auch Ärafftbiefcs männigfich / tag 2Bit: / j«
^erhi\'ttung alles pixiudi^cs bercr Creditotum, tmb ju etabürung
«ineSrolltommcncn drcbits in tmfern ianbcn/ hinföhro Seinem
FaUitcncinigciaduciis moraioiias tocrfl-atten, fonbcrn wiber bie»
felbe/ mit alter «Scharffe wollen »erfahren laffcn; es wäre bann/
t>af einer burch flarc unb ungciwciffelte Uhrhrnben barshun Ü6nntc/
er / ohne attesfctngjerfchnlbcn / burch ©ottliche gulaffun^
SSranb=@chabcrtS / XattbcrciKn unb anbere berglcichen ihm chn»
*crfchcug jugefommenc UnglMs.gallc / in@chulben unb TtbfaU
per SRahrung gerathen; föa er jcbochDorTfuSfertigungbcS fuchen»
i\'cnjfnftniifes.ssricfcs / gehalten fc^^n foU / eine richtige 25er»
aeichnigaacvfciner gläubiger / famt einer x»otlfommenen25cfi^«»\'

den Rechter bekendt fal maaken, en als de Verpander defelvö
niet te rechter tydt, met vergoedinge van\'t Capitaal en d\'In-
treften, wederom loft , delelve Gerechtelijk laten taxeeren}
doch anderfints, fchoon defelve met Atreft of Vetbodt belaft, of
met Hypothequen befwaart waren, fal hy de preferentie boven
andere Ctediteuten daar aan behouden; ook met verpligt zyn»
om meer daarvan uyt te keeren , als \'t geene na fyn volko-
men voldoeninge daaivan overblyfc.

Voorts fullen ook by Concurrentie , de WlfTelbtieven, in-
dicnfe volgens defe Ordonnantie zyn opgeftelt en uytgegeven,
bovenalle Obligatien, fchoon delelve ni \'t algeincen ondet
de Hypotheeq van alle Goederen zyn opgeftelt, als ook bo-
ven alle Goederen- en Boekfchulden, maat geenfints boven de
fpctiaale Gerechtelijke fehuldebekentenilTen, of andere gepri-
yiligeetde eyflchen, geprefereert worden; maat daarby fal een
•egelijk de preferentie behouden, die hem volgens de gemec-
»»e Rechten en Landes-Conftitutien competeert.

De Vreemdelingen fullen, by fallifinienten en concutrentien
daaruyt ontftaande , benefFens onfe Onderdaanen even veei
Recht genieten,en niet minder als dele uyt de gemeene mat
fa haat aandeel te verwachten hebben, indien flechts doot de
Overhelt van haar Landt, ook aan onfe Onderdaanen en on-
derhoorige, onder haar een diergelijken preferentie gegundt
werdt: Anderfints fullen zy geen reeden van befwaarniflè heb-
ben , indien wy haar op denfelyen voet , gelijk defelve aldaar
gehandelt worden , ook in onfe Landen volgens \'t Recht vaa
\\!tt)rße of Talionis laten handelen.

Wy verfeekeren ook ,in gevolge van defen, een iegelijk, dat
^ y> tot vootkominge van alle prejuditie der Crediteurs, en
vaftftellinge van een volkomen Credit in onfè Landen,
I ^"aan aan geene Gefailleerde eenig verlof van uytftel ful-
«n toeftaan, maar defelve met alle geftiengheit laten vervol-
Ipu\' \' iemandt door klaare en ongetwyf-

reide Bewyfen konde aantoonen, dat hy, buyten eenig toe-
ooen van hem, doot Godts toelaatinge , fchaade van Brandt,

overyen , en andere diergelijke hem onverwacht overgeko-
«nene ongelukken , in fchulden en tot verval gekomen was:
j hy nochtans, voot\'t verkrygen van den verfoch-

t«ng aller feinet nech übrigen jÇaafcfeligfeit on Deweg^tinb unbe«
»egUchen@ittcrtt/ SSaarfc^afffen / »aiv.tmb paffiv-(gchHlben}«
öbtrgeben/ unb bic^Oanbelö.gSMch« «nb @chulb»3legi(îer/ ober
it«n»enlgffeneinett)arl)alfteBiUnce, feine Cteditoribus ( tuelcht
|tibeni®ttbertlle edictaliur ciiirrt werbe«fetten/)oberi^ren atS»
»an« fobftituircnbenSetJoamai^figten/gerichtlid) vorjnfegcn/ fie
»OB ihttctt examinire}» j«laffen/ «nb enbtich/ bag er »on feinem
îBermêgenwiffctttlicl) nichtsverl)cl)let / ober/ ba iljm bernndchfl
noch etwas/ foer »ergeffen/ bei;fatlenwiirbe/ ebenfatts cs richtig
«nmelben wolle; item. ba| anch alle feine angegebcnccreditotes f?
»ielalsftt ptEtendirenwurctli^/ imb feiner ein wenigers jufo»
fcern/ nach »orgängiger/ inOegenwart eines «nb anberen^re»
fcigerö/ in tiorjuhaltcnber ernftlichcn 55ermahn«g »er ber f^we*
rtn@traffc bes 3)?e»net;bes/ mit ei«emcorpcrti4en<£çbe i« bc*
erafftige«.

2ßanitn«tt bara«« l« erfehen tfl / bag alle ®{âtibiger nicht
jDslIig befriebigetwerien fonncn/ tmb bicfelbc banttenhero ju einem
ÎRathlagober Accord ftch wtfiehenwollen/ fcfeUter wcnigrtc wv
anbern itichtptiviügittelheil/ nach benen fo ammctflen jufoberrt

(hifcctt/ ftch rieten/ tmbtaben Accord folchcrgcjtaltmit ctui«*
tretenfch«tbtgfet;n/ baff / wasjwei;®ritthelt bcrerfelben reioWi-
ten/gelte«/ unb bAWiber mit fettter Contiadiâion nicht â^^^cvet
werten fötf.

SaittifmiUfttcrbie Juftiîz itt<Be£hfcf--@achenbcf}o fchlewniget
■dminifttiretwerbennt^ge/ fofoü/ in bcnen galten/ welcherwe»
jen in bicfi;r Unferer ®echfet\'£)rbn«ng a«sbrûcEli(^c 5ßerfi;hM«3
gefchehe»/ Weberin benen âîîcffen/ tto^ jwifchen ber 3ett/ einige
AppeilaiioD oberanber t^mt lium ii^ipei fivum, wtebaSDlahmeit
l^aben ober noch erbacht werben mag/ wjiattetwerbe«; @onbert»
ïerSflichtercrfîer ioftantzjuallc«Seiten / «nb an aücn £)xtcnl
î>ahtn cin2ße<^fe! J« jahlcn gcftclkt tmb barfiber Älage erhöbe«
»otrb/ befugtfcçn/ chugeh"!^^"Provocasion, ber@ach<\'*
S3efîtiben«nb(£rmâB\'igungna^/ boranf J« verfahren «nb b«»»
Sebiiorem mit ober ohne Caution btS Crs-ditori», jur CÊrfutlU\'^®
feiner öbliegcnheit I executive anjuhaltctt; 3n benen ober h\'\'*\'*
innen nicht leguiiitett gSHen / laffen SäJir iwarbie Appellation«

ge van alle fyne Ciediteuïen,beneffens een volkomenBefchty-
vingc van alle fyne noch overige Have, van roetende en onro«fi
rende Goederen, gereedt geldt, ook «ff\'w en pajßve fchuldeni
over te geven * en fyne Koopmans-Boeken en Schuldt-Regifi
of ten minften een oprechte Balans, aan fyne Crcditcntè
(dewelke alle tot dien eynde by Edifte fullen gedaagt wot-
; ) of aan haare alsdan aangeftelde Gevolmachtigde, ge-
rechtelijk voor te leggen , defelve door haat laten examinee-
len, en eyndelijk i dat hy van fyn veröioogen by fyn wetea
niets verborgen heeft 3 of indien hem vervolgens noch iets,
\'t geene hy vergeten hadde , mogte te binnen fchieten, dat
hy h«t insgelijks oprechtelijk foude bekendt maaken ; Item,
dat ook alle fyne opgegevenc Ciediteuien, werkelijk foo veei
als zy pretendeeren , en geen van haai iets minder, te eyf-
fchen heeft, na voorgaande, in de tegenwooidigheif vän dea
eenen of anderen Predikant , in een hem voorhoudende eins-
tige vetmaaninge , voot de fwaare fttaffe der myncedighcii,
met een corporeelen Eedt moeten beveftigen.

Wanneer nu daaruyt blykt , dat alle Creditenten niet vol-
komen voldaan konnen worden , en defelve dierhalven t®t
een verminderinge of Accoordt verftaan willen 5 foó fal het
minfte boven andere niet geprefereerde gedeelte , zich fchik-
ken na de geene die \'t meefte te eyffchen hebben, en alfoo
rerplicht zyn \'t Accooidt meede aan te gaan; foo dat het
geene twee derde gedeelte detfelven refolveeren fal door-
vbden ^^ " ai\'ieien tegenfpiaak in dsfen geen gehoos

op dat nu ook de Juftitie omtrent Wiffel-faaken dies te
spoediger mag gehandthaaft worden; foo fal, in de gévallen,
jegens de welke in defe onfeWipl-Ordomantk uytdruklijk voot-
\'en IS , noch in de Miffen , noch tuffchen defelve , eenig
«ppel, of ander middel van uytftel, wat naame het felve
OOK mogte hebben, of bedacht kan worden, toegeftaan wor-
«en : Aiaat de Rechter fal ter eetftet inftantie , ten allen ty«
aen,_ en op alle Plaatfen, derwaarts een Wiffel tc betaalen gc-
«cit IS, en daarover klagten opkomen ,bevóegt zyn, önbelcm-

««ene hjr Y«flicht is, met executie te ¥«yolgsa; Doch om-

l«8f

fo tt)of)f in teneu SW cfT«» fttt Ut antcrc inftmtz tcc itt Unfcrcr @frti>t
5Bmutt|ch«>ei6 «tt9cort«cte»Äatitf\'\'@crtcfetä/ rtfsjwil^cnScrjcit
«tt Unictc «brtgc höhere ©crichtf I anätigj^ J«« Jctoch foU aföJaim
S)fr Appellant« Sie in t»cin SCBtdjfcI = aSncfc bcitani>te fummam.
fobdb afsti« Appellation ttitBCWmmtttttJirJ)/ gerichtlich deponi-
xtnl «nl> in calum fuccnmbentiae, nicht cillcin allen @cha55cn /
®ericht«»unli anbere llttfofl^ett ju erjlattcn / fonbcrn auch fiter
iml |ur@trafc s pro Cent nach betn S33erth bcr Älage / juer»
legen f^ufbig fC9tt/;un&ba»ott |ebcnt ®erichts--Fifco, neu wet^ein /
«nb an wcl^cö/ bic Appellation gefchehen / bie -Reifte feascit
lugcfheitet »«rbe»i

Unil Wie9äJir nun wollen; bag biefe^rbniing/ bicSBif hie*
Müt in allen unb)ebctt 3frticuln/<punctenunbCiaufufcn naöh beut
ganzen Jnnhalt confirmircn unb ratificiren / fo fort a die publi-
eaiionis inÄrafft ergehen/«nb non »oUeommcncr ^BerHrtblichteit
ft^nl cin jeber ^nnhaber bcßSEDcchfcf\'SSricffsnuth/ an bcnti?rt:
tpohinberfcifceju bejahten lautet/ wann allba »crfchiebcne judicia
etabliret waren/elcftionem fori, unb ben Debitorem vor welchem
«rwill/ JU fcclangen ajjacht haben/ bcrfclbc au^Mfcffi/ohne ftch
gnitber esceptione incompetentis fchll^cnjHfomteU/ fichjufifti-
ten fthulbtgfcpttfoü; 3eboch/ bag in Unfern @tabt-4mb geflun*
8cnSr<iunfchweigunb\'2Bclffcnbi4ffcl/ wann^crfonen diftetfntcr
Ptofeffion obcr@taitbeö/ e.g. eine Civil mit einer Militait=j^O(f»
Cipitnliit ober geiftfi<^cnyerfcn/ju rechten hatte/ allemahl
eineOerichtä\'iJOcrfcinconfolchem foto ober bem Capitulo, mit ba*
ingejogenwerbe; 3llfobefehlen2Birau(hh\'e\'nit aÖenUnferen ho*
i;cren «ni> niebrigen geifl.itnb weltlichen ©erichten / wie auch bene«
Becanis imbfamtli^enCapitularen bercr be^bcn @tiffter St. Blafii
«nbSt.Cyriaci-Sergä inUnfcrer @tabf25raunfchweig/ ni^t we»
«iget aßen Unfern Civiininb Miiitaic-gscbienten/ 3(mbt-4e«tcrt unt>
fBefeföhabern/ bag/ bon folcher^cit an / fte aud) / ein jeber feines
;Ott«/ (ich barnach in iudicando unb fonfl / gejiemenb achten nnl»
Darüber mit (£rn|l «itb Dlachbruct halten fijUen; ©cftalt SJBir bamt
jUgleid) Unfercm ianb=Fifcal hiemit gnabigfl/ Jcboch ernfiii^ >«"-
iungiren/ bagerauffrtße Migifttiten/ 3ttnt4eutc| ttnb@erichts*
j^erren barunter fleifig 2fchth<»&«n/unb bieContravenientenUn^
«Keitfalls |ttr «erbientett SSejlraftm« «nmelbert

ttcnt gevallen , dewelke Iri defen niet geregnleert zyn , ftaan
wy wei de Appellen genaadigft toe , foo wel in de Milfen,
aan het Koopmans-Gerichte in de tweede inftantie binneh
Onle Stadt Swbjxu^ aangeftelt, als tuffchen beyde aan onfe
overige hoogere Vierfchaatên : Egter fal alsdan de Appel-
lant de Somma, in den -Wiirelbrief gemeldt , foo haaft als
^tAppel werdt aangenomen, gètechtelijk in verfeekeringe bren-
gen, ën in gevalle hy komt te verliefen , niet alleen allé
l \'chaade , Gerechts- cn andere Onkoften vergoeden , maar
Ook daar en boven gehouden zyn , noch 5 per Centn boete,
Van de waaide dés eyfches te betaalen, en daaivan fal iedet
Fiskaal des Gerichts, van \'t welke,, en aan \'£ welke*tAppel
gefchiedt is, de helft toegewefen woideui
L I X. .

En gelijkerwyfe Wy nu willen, dat defe Óriemmtie, dewel-
ke wy hiermeede in alle en een iegelijk Attykelen, Pointen
Cn ciaululen, volgens den geheelsn inhoudt confirmeeren en
latificeeren, terftondt van den dag der Publicatie af aan kracht
«1 hebben, én Van volkomen verbintenilTe zyn , ook iedtr
Houder van eenig Wiffelbrief, ter plaatfe daar .defelve luydt
tc betaalen , indien aldaar verfcheyde Rechti-ban!«en geftabi-
leert waren, de macht fal hebben, een Vieifchaar daarvan té
verkiefén, en den Debiteur voor welke hy wil tc daagen; ea
defelve fal ook, fonder zich met de Exceptie van imompetentU
te mogen behelpen, gehouden zyn voor defelve re verfchynen;
Nochtans fullen binnen onfe Steeden en Veftingen Sramvjyh
en Wolffenkittel, wanneer Perfoonen van verfchillcnde Piofeffic
cn ftandt, by voorbeeldt, een Civiele met een Militaire Ho-
veling, Capitulaite ofGeeftelijkePerfoon,procedeeren moefte.
t elkens ook een Gerechts-Perfüon van fuik een Vierfchaar,of
van t Capittel meede daarby gevoegt worden. Dies beveelen
ivy ook hiermeede , aan alle onfe hooge en laage Geeftelijke
en Wereldtlijke Rechtbanken , als meede aan den Deeken en
gefaamentlijkc Capitulaiten van de twee Stiften van St.BU-
Jius en StiCyprUnus-\'Be.ïg, binnen onfe Stadtßronixu^^^ alsook
3an alle onfe Civiele en Militaire Bedienden, Amptenaars ea
Bevelhebbers , dat van dien tydt af aan , zv ook, een iege-
J>)k in \'t byfonder, zich daarna in \'t Vonniffen en andetfintSs
oenootlijk füllen gedraagen, en fulks met ernft en nadruk on-
derhouden : Gelijk wy dan tc gelijk aan onfen Landt-Fiskaal
nietmeede op \'t gcnaadigfte, nochtans ernftelijk aanbeveeléiïp
op alle Magifttaten, Amptenaars en Gerichts-Heeren
naet haar wel acht fal geven , en de overtreeders van dien
ens terftondt bekendt te maaken, om fe haare wel
«•eifl^ijde fttaffc te doen ontfangen,

@£^ftigli«^M}aftmSa3ttfmtä «nMlnfcrtt 9l(ic^eommftt <ttt Kr
Iftnbtö Stttpltc^m ^tcgicrurte hteti tiefe Unfcrc 2See^feI«£)rli«
itutti) I Un(i;rem ©titbeftitbeit uttt> frf;tifd)eiil>er a?o«;litirft nacl^ /
j«Se«mrt^I|tidnl)ern/ juiueijrett/ jttwrbeflem/c&erauc^ gar wie*
Der atifjuOefcm ; ^cbo^ atletf treuiie^tmö fenber JematttsOe*

3« Ürhtiti befielt tiateitQBir biefefbe 6lg«tt{(dnbig «iiferfe^rje»
itttl unb mit Unferm gflrftt. ©el^eimbben (San^ele^ beeret be-
traftigctt I rtuc| ju jebermdnniglic^eö Notitz jmn cjfentlic^ieit
® rucE beforbetn laffitn. @o gcfc^cf;en «nb geben in llnferer
«MmsSSJclffenböttel/bctt erften 3{ttg. 171 j.

Eyndelijk foo behouden wy aanOns en onfe Nazaaten in de
i.andts-Vorftclijke Regeeringe, oth dcCe onfe m^fe/- Ordonnan-
. na 0ns goedt-finden, feii vereyfchte tiootfaakelijkheit,t\'el-
Kens te veiiinderen, te vermeerderen , te verbeteren , of cok
geheel tvedetom te vernietigen: Nochtansgetiouwejjkisabuy-
ten ietnahdts fchaade.

Ten öitfeóndé hëbhen Wy defelve eygenhandïg ondertee-
kent, en met ons Voiftelijk Geheym-Kantzeleryc-Secieet-Zec-
gel beveftigt, ook tot keanilfe van een iegelijk opentlijk doeti
drukken. Gefchiedt en gegeven, in onfeVefting Wulffimbmd,
dén serft«n ^pigafiy, •-■^iino ryijj

T\'-jjtéde JDfjf,

fKT^ 3»; § 3 (g S <£ m 3 <E Un (30ttc& ©iwSeit/ ^ônlg
yrcufTc«/ ^mrggraf ju 2?ranbcnt\'urg/K. Snftictcn
f;krmit alien unb jicbcn Ünfcvtn î>râlatcn/©ïafcn/J^cr®
«en/ bencn «on bcr aiittcrfcfjafft / SÛîagiflratcft in @tâbîcn/
©crfcOés^iJtrigfcitcn / wk aucî) tnsgcwîcin allen Uiifcrcn Untcp
*(;anen/ in IJnfcrcr (linir\'-unb SÓlarcÉ^SSranCcntuvg/Unfcrngmi»
tigcn @r«f/ unb ffigcirbcncnj^cttcn ju î»if|cn/ waSgcjîalt^SJir/
0a(b na^ mtgcirctcncr Unfcrcr I gcfcc ferner/ gcfegnctcn

Slcgtcrnng / Unferc ianbcs^OSafcrlicljc (gorge baljirt gerichtet/
tamit Unfcrc îanbe je meljr unb nicljr in 3tuffncl;nicn gcfcrac()f /
bie commetcicn unb J^anbtungen in fefbigen fiabiUrcf / mitljitv
mdj babttrc^ aller «nfcrcï UnfertljancttgBotjffaljrtfccforbertwcr»
ten uiSe^te -, jii welchem (£nbc ^ir / nici^t allein anfc(mlic£)ê
@«ittntett «tîfgewenbct/ fonbern aucf) fonffen / »as âw^ït^eiclung
tecô afcgejieftctt gnsecÉ / tmb infonbcrljcit ju -Admimftrirung un»
yartfxçf^er guter Jußi^ / als wclc^c anima Commerciowm 8c
Societatis Civilis itl/ bitnet/ an llnS ntc^t« erwtnbctt faffett.

sna^bcnt aber itt 2i3ed()fef«Ööc&en Dig anf^eïe\' »èrfcÇicbens
@freifig£cifcn norgefaOcn/beren Decifiou tnigenjig" gcwefen/tm»
l»efc§e mcljr nacf) ber obfervtnfj in anberertBorncljmen jÇanbelé\'
©tabfen/ alâ nac^ bcnen gemeinen 0iec^fcn7 entfcfjicbcnwcrbeiî\'
inöjfcn/ worüber bie sparten jum of tern in greffe ^ctffanpg*
tcit unb Pioceffe gcraljten ; fjabcn QSBir/ ju^8trf;fttungfof»
fl)cr unb aiiberer bcrgleic^cn lncoavenienii:n f tüte aué)l bamit\'
fo woljl gtnf)cimifc^c alö 3fuölanbifcf)e »iffi;« mogen / îïeld)er
gefïalt in 2Bcc^fer=@a{^csî ƒ\' »nb waS bcmc anljangig /■\' m Un»
fern attt)ic(tgcn ianben tierfal)rc« werben folle / btird^ gewiffe
eommiflarittt / jtac^fofgcnbe« î2B^fe!»£<lia «nb SJerorbnung/

W^ \'y FREDERli , vaii Godts Genaade, koning vaji
Pmfeit , Markgraaf van Swarfintor^ 5 5ce. Ontbieden hiet
ïneede allen en een iegelijk , van onfe Prelaaten j Graven j
Heeren, dien van de Ridderfchap, de Magiftraten in,de Stee-
den , Gerichts-Overheeden , .als ook in \'t algemeen allen on-
fen Onderdaanen, in onfe IQf.r- ea Marlij- BrandenhttrgyionCe ge-
»iaadige Groecenifle , en niaaken denfelven bekeivdt: Dat Wy ,
kort na\'t aanvaarden van Onfe, Godt geve verder,gezeegen-:
de Regecringe, Onfe Landts-Vaderlijke Sorge daarop hebbent
gevefiigt, op dat Onfe Landen hoe langer hoe fneer vérbee-
tcit, de Comntiertien en Koophandelingen in defelve geftabi-
leeit, ock te gelijk daat doot de Welvaart van alle onfe On-
derdaanen bevordert mogten worden ; . tot welken eynde Wy
niet alleen aanfienlijke fommen befteedt, maar ook anderfints>
^t geene tot bereykinge van ons doelwit , en in \'t byfondet
tot adminiftratie van onzydige goede Juftitie , als zynde de
Ziele van den Koophandel ea van de Burgerlijke t\'zaamenle-
vinge,dienftig is, van Onlezyde niets hebben laten ontbree-
ken. .....; ... .

Maar nademaal omtrent de faaken van Wiffel,tot noch toe
Verfcheyde verfchillen zyn geteefen , weiket uytfpraak onfee-
ket IS geweeft , en dewélke meet volgens de Obfetvatie m
andere voornaame Koopfteeden gebruyklijk , als volgens ür
gemeenoRechten hebben moeten belTift worden 3 ^aaroyerPat-
t.eyen dikwils tot groote vérwydenngen en ?rocefl:en-.zyn.ver-
vallen : Dies, hebben Wy, to: voorkominge van fulkc en an-
dere dietgelijüe iriconvenienten , als ook , op dat Ioo welde
Anooorhngen als\' Vreemdelingen mogten weten, op. wat wyf«
omtrent Wiffel-faaketS, en \'t geene daar van afhanglijk is ,
^ Onfe Landen, alhier fal gehandelt worden , doot feekere
\'\'\'■ommiiTarisren/t navolgendeea Orimnmk,nod\\-

necftwftljlff rcvîiiircn / tmb foläjii Un» i» Unfcwm @£Ï;cimtie>S
SÜrtl^t vcïtrasctt lafTcfi.

nunwer;lanf5nôU(htiCtt«njÇanbctô»\'35crjîanî>t0Ctt/ttfrtâ ci»
923cchfcî--23ïtef fo; / n>c(chcr9c(îta[t folchcv ïinjuricijfcn/fatt»
f«m bcfannt ifl I fo bcjêigci |e&pft) bie taglic^c Srfaf;«

tmig / brtg »tele ftcf) fînten / welche mit \'âBecijôlen nicht «m»
gehe« / ne^ baw» gSiffcnfdjaP ttnb Peïtnoch ^Bcchfel^

«Briefe awSgebeti/ henuuh aber/ wann bie @ad)c j«r Klagegc»
feeçct/cxcipiren/ bag" ihre intemîon nicht gewefen/einenSBech*
fehSSrieff/ fcifber» nttt einen bloffcn @chein ausättfiellen / «nb
(te vcn «SteHung eines 2Bechfel--Sriefe8 feine information gehabt
iabcn s w«shalb wir bann mctbmtt/ bag ein gäSechfel\'Sgrieff
nachfctgenbe nSfhigeR-«quiütah«bcn/ «nb barimi/ jeboch ohne an
feie örbming fich jubinten/ exptimiret werben folle : (i) 2)aS
»«um, (2) bie \'2Jerfall=3cit / (3) ber SRah>«c bcffen/ beut bie
gahltitig gcfchehen feß I (4) bic @«nimc tmb ©clb» Dorfen /
<y) bie Valuta nnb von »cm folche j« empfangen fei;/ (6) «nb
fctc Unteyfchnjft bcffen/ fo bcn2ße(|fel=25ricff ansflcllet; roobep-
jeboch wegen btr Valat« ju beobachten / bag / wan ein SBedjfel«
Srieff/ fo »on einem anbeten £)rt gejogcn ijî/ einmahl »ce^pti-
tet wotben/ felbtger bei; ber ^Serfall--3tit / ohne einige Exception
bejahtet werben mftffe/ wenn glcich ber (Jinpfangber Valmacber
bcs SBerths batitt« nicht exgtimiset fei;» mlchtc.

llnb weilen wir bet; Einrichtung beS gcfïetnpcfteni)?ap{erst»et»
t>tbnct/ bÄ^" ble gCBechfeUSSrieffe nicht Weniger alfe" anbere Obli-
garionet aujf gcflcmpelteS <p«pler gefchrtebcn werben feilen/ ba«
Ui) aber wahfgtnommen / bag felches nicht allein benen Nego-
danten befchwcrlich / fonbern auch tcnen 3tusw5rtigen difficif
fsi;n / tmb ben €retiM hemmen wttrbe ; ^is hafecn wir / in Con-
fidetition beffert / »ergebachte unferer 25erotbnung in f^ wcif-
gcanbcrt/ «nb bie 2a3echfeI»«Sricffc / »on bem gepcmpelten ^a»
ïiier/ befreitet «nb owSgenommcn.

QBer nun foldienl nach einen 3Jechfe(\'SS\'rieff acceptiret / cbe«
pincn eigenen ^lßechfel--örteff «tiSficllet / berifîunb bleibetba«
fttr aitfs rtöerbtinbigfic Debitoi, big folchct SScehfet-Sgrieff al»^
gtfHWt Hîîb bçj^kî »wrbcn.

snaals lat«i teyidceien, en fulks Ons ia onfea Geheymea
Raadt laten vooiftellen,

Offchoon nu aanvanglijk aan kundige van den Koophandel,
«enoegfaam bekendt is, wat een WiUelbnef zy, en hoedaanig
defelve gemaakt moet worden; nochtans leert tot nochtoede
daagelijkfche Ondervindinge, dat zich veele bevinden,dewel-
ke metWiirdbrieven niet omgaan, noch daarvan kenniffe heb-
ben , en egtet W ffelbricven trekken ; doch daarna , wanneer
daaruyt klagte ■ ontftaan, zich ontfchuldigen, dat haaremee-
ning niet geweeft zy eenen Wiffelbrief, maat flecljts een Handt-
fchrift op tc ftellen, en dat zy van \'c opftellen van een Wi&
felbrief geen bericht hebben gehadt; waarom wy dan ordon-
nccren, dat in een Wiffelbrief de navolgende noodige ftukken
fal ftaan, en dat daarin, nochtaqs fonder zich aan de order
te binden, fsl uyfgedr-.k: worden : (i ] De Dat^mi; ( z ) de
Verval-tydt; (3) de Naam des geenen, aan wien de betaalin\'
ge lal gefchieden; de Somma en Geldt-fpetien; (j) de Waar-
de, en van wien defelve te ontfangen zy, (6) en de Onder-
teekeninge des geenen, die den Wi&lbiieftrekt; daarby noch-
tatis wegens de waarde moet acht gegeven worden , dat als
een Wiffelbriief, van een andere I\'laars getrokken, eens ge-
accepteert is, defelve op Verval-tydt, londer eenige exceptie
betaalt moet worden, offchoon den ontfang van deFa/aMof
waarde 4iatiu iiiei mogte uyigedrukt wefen.

En vermitsby\'t invoeren van \'t geftempelde Pampïer geor-
dotineert IS, dat de Wiffelbrieven niet minder als andere Obli-
gaties op geftempclt Pampierfouden gefchreven worden; doch
daatby gebleeken is, dat fulks nict alleen voor de Kooplie-
den befwaarlijk, maat ook ongemaklijk voor dc Buytenlan-
ders foude zyn, ea \'t Credit geftremt worden: Dies hebben
^y > uyt confideratie daarvan, onfe voorgemelde Ordonnantie
in foo verre verandert, en de V/iffelbrieven van het geftem-
pelde patnpiet bevrydt en uytgefiooten.

- ï^s geene die nn vervolgens een Wiffelbrief accepteert, of
ynen eygenen Wiffelbrief trekt, die is en blyft daarvoor op
fle alderbondigfte wyfe Debiteur, tot dat defe Wiffelbrief vol-
daan en betaalt is,

3ffle ttc}c)»äc I fo ftch «ntcrnchmcn cmc« 2ßcchfcf--Sricff rttiö»
jttPeücny fte fcttt 2){artnKcf)-\'0bec 2ä5ei()I|chitt @cfct)lcc{)t0 / gftr»
liett / ©rftfen / I .^off\'SScbictitc / 3(bcliche--@crahrfe-

»ber Militaii-qjerfotten I ms eonditian , ©tantcs / SSürbc imb
»Ott waö ^Scbifnitng fte^immcr fcj;it/ foUcn/ etcu fo vcfi-/nfsfcie
j^rtnbeIS\'4ettfe / oit bicfe 2öcchfc{»i)rbnttng / ohne Untcrfclctb:
itttb Exception, »et6tit|ben fe^n/ dfo/ tafi ingntflchmig rich»
iiger SSejahlung/ hact) ©trhtgc bes 2Bc(^fcl--Dtccht6/ wibcr cf..
«ten fo wohf ale ben anbern I ohne aßen Reipea nnb Oiachfchcrt\'/
»erfahren / tmb berjentge/ fo ben SBechfcI gcgcfcen/ cbcr accepti-
ntl ben\'3Bechfef=Srieff tiiib bte J^anb ju lecognofcircn/ tmb
?»rtnn er fijtche rccognofdret/ bte Seit ober ber Xag ber gahtuttg
«ttch wrfatlen i|l/ alfofort jtir SBejahftmg angehatten/ tmb tei»
«e Exceptiones, Weber ditatoiiae no^ petemptoriae barwiber tier»
fattet/ fonbern berfclhe/ fo ben gSechfct\'-SSrieffattSgcfteaetober
aeceptiret/ Wie erwehnef / «(fofort jur wfirctUchen SSejahlnng
ttttgehrtften / ober wann tr fobalb nicht bcjahfeti fait ober witl!
jnitPer{onaIAtrcfl:.,cb Cr glci^ mit iffirtiobilibus attgefcffcn fcpn
inß^te/ beteget/ bahtngegen aber auch ihtt» / faBs cr einige Ex-
cepiiones , wibet bie SScjahftntg / einwcnbcn witl / ohne einzig«
Sajeittaufftigecif «nb bei; mitnbltchcr ^Bcrhor/ in ber Reconven-
tion. wenn er jueor bie SSejahlwng bes2BechfcI§ gethan/jttbeitt
©etnigcti »ert;clffcn werbe« fotte. \'

S)(tmtt ««(^ h»«ttttfer bejto fchfetmtger verfahren/ «n&vonbem
4Sch«lbner nicht etwa eine Prorogation be? Termini j«r QSerhSi?
»eöhafb gefii^cf werben möge / baf ihm bie 3(bfchriift »on bent
«wsgefleltten 2Bechfet»5Brief nicht ^ugefchictct werben:
»er;cn>gc/ welcher «nä einem SBechfel (läget / feinem SappUcato
&te 3(bfchrift beö 2Bc^fei*25rteffe« fofort bevtegen / wcf^e be^
Iber Citation bem ©chttlbner sitgieich mit j«iMfcrtigc« ift.

fcris I70I. eilt Edia publicircn (affctt/Ätaft bcffcn/bencn OJItn-^
aerlahrige»/\' ohne ihrer (gltern/ SBormimbcrc «nb Caratoten ,
Coftfen* , ijci; SScrl«^ beö (Kapitals / fein @etb getehnet wer»
aeii f^ite; ©0 frt« fttich fein / fotchem EdiS j« wiber I von ih\'
stctt dHögefiellcter QBc^fel-\'Srteff gfittig fevn/ te ware bann/
laf Jt( wflyctlich ofentli^c .öanbiunä trieben / welchenfaUs |te/

Alle de geene, die onderneemen eenen WifTelbrief te trefc-
^-en, \'t zy (lat dc Mannelijke of Vrouwelijke Kunne,

Votften, Graven, Vry-Heeren, Hof-bedienden, Edellieden ,
Geleerde of Militaire Perfoonen , van wat Conditie, Standt,
Waardigheit ofBedieniege defelve ook zyn mogten ; fullen,
even loo vaft als de Kooplieden, aan defe W^pl- • Ordonnantie ,
fonder onderfcheydt en Exceptie, gebonden zyn ; foo dar,
by gebrek van goede betaalinge, na de gefltengheit des WiC-
fél-Rechts tegens haat foo wei als tegens andere, fonder alk
RefpeSl, en niet dooi de vingeren te fien, fal gehandelt,en
de g-ene die den WifTelbrief getrold<en, of geaccepteert heefr,
den WifTelbrief en de handt tc recognofceeren fal vertoont,
cn als hy defelye recognofceett ,en dc tydt of de dag det Be-
taalinge ook vervallen is, fal hy aanftondts tot de betaalinge
aangelpoott worden ,en geene Excepties, noch dilatoire, noch
persraptoire, daat tegen plaats virrden ; maar de geene die den
Wiffelbtief heeft getrokken, of gciccepteett,fal, foo als ge-
legt is, terfl-ondt toe de daadelijke betaalinge akngefet wor-
den; of als hy foo fchjilijk niet kan noch wil betaalen, Per-
loneel gearrefteert worden , !r liooa hy ook vafle goederen hadde,
len een Iiigcfeeten was; doch in tegendeel fal\'ook hem , indien
hy eenige Exceptie, tegens de Betaalinge wH inbrengen, fon-
der eenige wydtluftigheit, en by mondelijke verhooringe, in
de Reconventie , als hy alvoorens de betaalinge van den Wiff-
elbrief gedaan heeft, nau \'t fyne geholpen worden.

Op dat ook in defen dies te fpoediger mag gehandelt, ea
door den Schuldenaar mogelijk niet een Prorogatie van den
Termyn, tot fyn verhooringe , daarom verfogt mag worden,
dewyle hem dc Copy van den getrokkenen WifTelbrief niec
Was toegefonden: Soo moet de geene, dewelke by ons over -
cen WifTelbrigf klaagt, by fyn fupplicatie terftondt een Copye
^an den WifTelbrief voegen, dewelke by dc Citatie den Schul-
^leaaar te gelijk moet toegefonden worden.

een Edia hebben laten publiceeren , volgens "t welke
"\'"derjaar igen, buyten toeftemmingc van haare Ouders, Voog-
«a ers Curateuren , op verlies van \'t Capitaal, gceii Geldt
p geleent worden : Soo kan ook geen Wiflelbrief, tegens
Edia door haar uytgegeven, van waarde zyn , ten watc
dat zy lycrkelijk opeatlijk Koophandel dreven; in ivei-

jcrnattî» einen OBcchfcf-SSricf acceptiret/ fciUcrfcf^
te baS Datum, wann folc^eä 9cfd)ehc«/ mit fciiKinIaujf\'--2\'lal)ä
men/ ober ipenigftens bem erften 23u(^ftaben bcffciben «nb ben
gunahmen baruntet »erjeichnen/ «nb alle Acceptation, pme «nb
fc^fectjteç Singe / o^nc 3{n(>xng einiger Condition ober Reicr-
T?its, verrichtet secrben; «nb/ o& gleich ï\'f»-\' Acceptant eii|c Con-
4iti«n ober Refemt anhtwge» ttnlvbe / foil boch fofche\' pio non
adjeftï «nb bafûr I als wann (te nicht ba jîfntbc / gehaften wer«
itttl «nb bereu tmgead)fet/ ber Acceptant abiolutc, j« gehlh\'
renbcr Jeit/ j« aahfen fchnlfeig feçu ; <Ss tvarc bann/ ba(} ber
Acceptant einen auf eine grcflfere @un»uc gefteiïctçn SSBe^fct»
SSrietf/ ««r pro parte acceptirte/unb ber3nnhaterbeS2Bechrei»
tSrieffä fetches annähmt/ «nb nicht bagegen ptoteftircn (ieffe/
wel^enfatts Acceptant ein MJchrev« j» jahJcn tiicht

îDte 2GBechftf-\'5Sricffc fo anff bic teçbe greffe DJZârcïfe in 25cr»,
lingefleilct/ foßen fülontag«/ Sien^ags / 23{ittiwchs «nb fang»
fens Sonncrjîags in ber erjlcn 5©oche acceptiret/ unb auff bctt
2>onttcrflag ber jwe^ten 3Jîarctt»®ochc I Vor ber @ouncn<^lIn?
t»««* bii<il)ktl ober pioteftiret »erben.

«ajötbc at\'cr wn anbern örten ein 2Bechfef\'-2Sricff}ur Accep-
tanon ifherfanbt/ fo mufj ber_3nttt;abet fotchen9Bed)fcl=55rie(fe4
tienfetben «ntocrjogtich prxicmiren/ «nb bte Acceptation procari-
rcn/ ber Accepiact «bcç feine Refolution a«ffs langfie fechS
^tunbctt vor ^(jgang ber ^ofi gehen/ bamit noch S\'itjnmPio-
teß übrig fei;« möge; Zritgc eö ftch nun ju/ baU fotchc Accepta»
tion anfänglich abfelute verweigert tvfirbc/ foH bcr^nnhaber fo
fort bariibcr ptoteftircn laffen / «nb ben Pioteft bei; ber crfteu
^ofl wo bas @clî» bawrausgcjahletifî/ wicberum fd)leunig
|«r«c£ fenben / ben nechfîcn ^ôfhîag aber foil ber SBcchfcl?
■fSrieff folgen/ imgall ber^nnhabcr nicht vor gut bcfînbet/fcf?
then tttit bem Proteft jtiglctch «lit weg ju fchicten/ welches ihi»
ftep gelaffcn wirl».

535(inn ein Sffiechfel-^SSrieff verfaHen ijî I foflen bent Acccpta«-
Itn «0£Ô Rïipit- cber Dilcietlons Xage ju ftatten fommen /

fcen gevalle zy den ouderdom van 21 Jasten bereykt heb-
bende , voor .mcerderjaaiige fullen gehouden worden,

^ Soo haaft als iemandt eeneu Wiffelbrief accepteert, fal de-
»clve den Datum , wanneet fulks gefchiedt is, met lynen Doop-
naam, of ten minften met d\'eerfte letters van denielyen, èa
den Toenaam daat onder teekenen, eii,alle Acceptaties fim-
pel en flecht, fonder byvoeginge vau eenige Conditie ofRe-
ietve, gedaan worden ; En oflcboou de Acceptant eene Con- .
ditie of K-efervatie daarby mogte voegen , lal defelsre even-
jyel als niet daarby gevoegt , ea als offe niet daar by
ftondt, geteekent worden ; endes niet tegenftaande deAccep-
tant volfttekt gehouden zyn te behoorlijker tydt te betaalen;
ten ware dan, dat de Acceptant eenen vooi een gvootere fom-
Pie geftelden Wiffelbrief, flechts voot een gedeelte accepteer-
de, en de Houder des Wiflelbriefs fulks aannam, en niet daat
tegens liet protefteeren; in welken geyalle de Acctgtanc niet
gehouden js meer te betaalen.

De Wiffelbrieven, Iroudende op de twee groote Markten te-
Bn-lyn, fullen \'s Maandaags, \'s Dingsdaags , \'s Woensdaags,
en ten langflen\'s Donderdaags in de eerrte wee! e geaccep-
teert, cn \'s Donderdaags in de tweede weeke des Ma,kis, vooi
Sonnen ondergang , in gereedt geldt ketaalt , of geptotefteert
worden.

Doch indien\'cr van andere piaatfen een Wiffelbrief ter Ac-
ceptatie wierdt overgefonden j foo moet de Houder vau foo-
daanigen Wiffelbrief denfelven teiftpndt prefenieeren, en de
Acceptatie procureeren; doch d\'Acceptant fijne ie!o!u:ie ten
langften fes uuicn voor \'t vertrek van de Poft geven, opdat
W noch tydt om te protefteeren mag zyn : Doch indien het
gebeurde, dat defe Acceptatie in den beginne volfttekt wierdt
Seweigert ; foo fal de Houder terftondt daat tegen laten pro-
tefteeren, cn \'t Proteft met d\'eetfte Poft , daat \'t g^ldt daar
Voor betaalt is , fpoedig wederom te rug lenden ; doch den
naaften Poftdag fal de Wiffelbrief volgen , ingevalle de Hcu-
lier goedt Vndt den felven beneffens het Proteft te ge-
J\'m wech te fenden , \'t welke in fyne vrye keuie werdt gelaa-

Wanneer een Wiffelbrief vervallen is, foo fullen den Accep-
noch drie Refpyt-of Difctctie daagen te baat komen,ea
k j na

unil ttrtfh îS«tïicfiitii3 tcrcrfctfcc»/ ni^t tit flcritjglîe Dilttioa
tuetter tcrflattcf «jcrtcn / «lUcr »efchm Srep R«fpit-Xagen/ bis
&ûitn\' «n& gcçcr-^Xagc reguUritennit bcgrtpn fcçnS; faflö afc«\'
ter g5crfaa=cî)cc p«f)lungé»2rt3 auff eiumScnntag cbcr§cçcr<
tag tittfallcn môc§fc / fcÜ rect« ter Acçeptant jur ga^hing I
ttoä) bcr Sunljabcr jur Siiiforberung ïcS ©efte« gehalten fi!j;n/
fonbern teçbeô foC auf ben nechfien SBercttag netfchofcen wer»
î)ett. ■ ,

Mt bergleichett 9S3e£hfet--®rtcp foBen bannenhero cf;e nmi
mit 3(btattff biefer brei; Xagc / ptoteftirct werben ïônncn.
©efchalje aber/ nach 25erfauff biefer brepXagc/ bic P.-of-ftation
nicht in foigenben 24.@tunbcn/ (o hat bcr ^nnhabcrbcö -ißech\'?
fcl«35riefes feinen ».egrefj an ben Tiaffaiitcn terlohrcn/unb êan
fich an nicmanb anbcrs/ alf on bcm Acceptinfen erhoien.

^on fofchen R<(pit-Zagen aber fcpnb auégcttcmmen bicicnige
5Bechfc(\'-25r{cffc/ weiche a vifta ober aufflicht/ attchauffi-s.
ober 4. läge (auten ; bcSgfcic£)cn bicjenigc /, fo mit PaffjgiercrS
autf berglcichen @icht eingerichtet / beij wcfchcn bcr Acceptant
gan^ {\'eineDiicrstiotis-Xage ju gcnicffcn/ fottbcrn/ bctjbergers
fa(I.3cit bcs \'2Bcchfel=2Srtefcs/auff« längfteinnerhalb 44.@tu!f
5cn bie Jahlung ju thun fchtilbig i|ï.

9Bann bcr 2ßechfcf--2?ricff a Ufo . ober Dopp\'o ulo , obct
ïjalb ulo cingcrifhtet / fo hat gebachter 9)îaffcn eS bei; bcnen
Sîrcj) Refpit-Xagcn fein \'35crblcibcn / unb wirb bcr halbe uio von,
7-Xage/ einfache u(o auff 14. Xage unb anberthafb u(o auff 21.
a:age / unb cor.fcquentet bofojjclt ulo auff 28. Xage gcfc^et / jt»
î)cch nehmen bic Refpit-Xage nach bcm 25erfall--Xage/ erft ihrf»
3tnfang.

Neffen aber saScchfd\'SSriefe nach i"« 55erfafl=Beit unb aübt*
seitä Bcrfîrichenen aefpit-Xagcn ein/ fo fotl berjcHige / auff bcjt
feie 9Bechfcl=S5tieffe fa»tten/fcic 3ahltmg innerhalb i4.@tunbctî
«ach ber Acceptation. gleich Wie bcç bcnctt ^Bedhfet\'Sßricffen t
Vifia, |U Icifïen fchtilbig fet;n.

^3(tte 90Bechfct\'\'S5t:icffe / fo medio menfe , al« : medio Jann»-
lii. Febtuarii, See. &c. gcftcßet/ fotlen auff ben ly. bcffelb««
SJÎonafh« »crfaflen / babetj aber / gleich bet) anbern SBcchStf»\'
Âtê fcreç Refpit-Xage »»(rgsnnet feç«/ <« wäre bann/ bag in

pa veiloop detfelven geen de minfte uytftel verder vergunt
worden; onder welke drie Refpyt-daagen de Son- euHeeft-daa-
gen regulieilijk meede fullen begrepen zyn ; doch in gevallç
de Verval- of Betaal-dag op een Son-of Feeft-dag mogte val-
len » foo lal noch de Acceptant tot de betaalinge, noch de
Houder tot het eylTchenvan\'t geldt bevoegt zyn, niaar\'t een
h anriet fal tot den naaften werkdag verfchoven worden.

Alle diergeüike WlfTelbrieven fullen dierhalven niet eerder,
als na verloop van defe drie daagen, geprotefteert konnen wor-
den. Doch indien de Proteftatie na verloop van defe drie daa-
gen niet binnen de volgende 24 uaren gefchiedde, foo heefc
de Houder des Wiflelbriefs fyn regres op den Trekker verloo-
ren, en kan by niemandt, als by den Acceptant fyn verhaal
foeken.

Doeh van foodaanige Refpyt-daagen zyn uytgeflooten, ,dc
"\'ilTelbrieven, \' dewelke à Vifia of op Sicht, ook op tvjee, drie
^ vier Daaden luyden; insgelijks de geene, die metPaffagiers
. komen, en op diergelijken Sicht geftelt zyn; by dewelke de
Acceptant in !t geheel geene Difctetie-daagen fal genieten,
snaar na Vervaltydt des Wiflelbriefs, ten langften binnen 24
uuien verpligt is te betaalen.

Wanneer de Wiflelbrief op Vfi , of dubbelt Vfo , of op Ulf
Vfo geftelt is, foo fal het op de gemelde wyfe by de drie Re-
ïpyt-daagen blyven beruften; en wetdt half Vfi op feven Daagen,
een Vfo op 14 Daagen , en een en em kalf Vfo op ii Daagen, en
by gevolge dubbelt Vfo op 28 Daagen geftelt ; egtet nemen de
Refpyt-daagen na den Veryal-dag eerft haar begin.

Doch ingevalle de Wiflelbrieven na de Verval-tydt, en als
de Refpyt-daagen reets verloopen waren, aanquamen} foo fal
de geene, op welken de Wiflelbrieven luyden, de betaalinge bin--
», ? 24 uuren na de Acceptatie , gelijk van de Wifl"elbrieven ä
verpligt zyn te doen.

Alle Wiffelbrieyen, dewelke in\'t midden der Maandt, als ln*t
January, febrmry, &c. geftelt zyn , fullen op den
IJlen derfelver Maandt vervallen ; doch daaiby, gelijk om-
ttcnt andere Wiflelbrieven, de drie Refpyt-daagen vergunt

SBechfcl\'fSricf expnmircf/ baf folc^cr pracdte. medio bcä ayje«
nati)èl ober ci;nc Rsfpit-Xagc/ feciahfct werben fodc.

Sa einer fcincnQSJechfcf\'Srtctf auff einen mtsranbf.|\'c§en^fa|
«lusgejicllct/ ober eincö anberen 2BechfcI endoffirct/ unbljierbtè
Valuu cbcr ben 2Berf() bafur empfangen hat / ber barauf aue*
geflefftc 2S3cd)fef--5Sricff afcec an gehörigem i?rf nicht accepiircê
werben wollen / fonbern tr.it Proteft wicber juruct tommcn; fo
foll ber 3(uSflellcrobcrEndo(raat bea gïïcchfel-SSricffcö in conti
ncnn\' wegen beS CapitaJs, 9iitcf»2Be(hfefS/ Inttrcfle unb Un»
Éoficn/ 2Btcbererfïatfung unb «Scjahfung fhun/ ober burch
^fanbc unb SSurgfchafft ffincnt Crtditoii aitnehmltche @ichcs;*
ijcit fchaffcn.

Unb weiten wn wenig Örten otdimrie 223echfc( anhcro geina»
«het werbcn / fo foll ber f5)rei§ bes 3lücÉ--2Bechfclö ber / wegca
«tdif erfolgter Sejahfung protettirtergBcchfcl^fSricffc / »on bcm
iï?rt ab / ba fclbigc ju jaijien gc\'wefen/ nach t>em icipitgerConrs
gerechnet werben / es fcpc tic 3iücJ»2Beché!i}ng tburtlflich «jefche*
hen ober nicht: Ucber tem fotlcn bte Proteft-Äoflen/ SJrteff^Por-
to, Counagie unb eine novifion be;|ahlcf werben ; J5a aber be\'
wiefcn wivb / bag bic Kücf\'^Bechslung wurctlich gefehehcn /
foß eine boppctte PiovLlion gut gethan / unb fclbigc nach ber @c»
«johnhett bes ^laies/ wo ber SBechfct ju jahlen gewefen/ i ein
irittcl ober ein halb pro Cent gerechnet werben. ÏSJeitett aber
tte 3luct = 28echsf«»9 auf bie SOlcffc gefehichet/ fft

wup" bas Interefle. bife" jinn Saht\'tage ber SOïeffe/ ein t;at6 pta
Qeat pio menle, wteber gcÉörget werben.

<Ss foß abet fein hShcrer 3flöct«gS3echfeI/ ats obfTehef/junehä
fiten wrgSnnet fepn/ ob gleich ber QBechfel\'-SJrtefe burch verfch-ie*
ticnc ^läfjc wäre ntgotüret worben; eS ware ban bag ber 7(u0*
geber ober EndoOint be«25rieffcs exprefle js« fotchcr Negotürimg
tefj gSerfaufung bes 2Sechfcls frcpe DÄacht gegeben hatte / auf
welchen legten §aU ber gSechfct unb gtuct-\'SSechfct auff «fit?
splä^c/babureh er mit Pétmiflion be« 3(«SgeberS ober Endofliurs

Unb weilen «erfchteben «pia^e fejjnb I fo nicht » dtitiura ««ff
iMfJjig/ »cchslcn/fltä Paiis, Lon«lgn,tc. foü/ wantt bahes

Wefen; ten ware dan, dat in deWilTelbtief uytgedrukt ftondt,
dat defelve prefys tn \'f midden der Mütindt, oi fondet Refpyt-
daagen, betaalt moet worden,

. Als iemandt fytsen Wiffelbrief op een buytenlandtfche Plaats
iieeft getrokken , of den Wiflclbtief van een ander geëndof-
féert i en hier de VitutA of de waarde daarvoor heeft ontfan-
gen , doch de uytgègevene Wiifelbrief ter behoorlijker Plaats
niet geaccepteert is geworden, maar met Proteft wederom te
rug gekomen 3 foo fal de Trekker of Endoffant van den Wif-
felbrief in conttnemi, wegens \'c Capitaal, de Her-Wiffel, In- •
treften en Onkoften, Vergoedinge en Betaalinge doen , of
doot Pandt- en Borgfchap lynen GteditcHi aanneemelijke gc-
tufthsit beforgen.

En vermits gemeenlijk van weinig Piaatfen WifTelbiieveii
«iervvaatts getrokken wórden, foo fal de Prys des Het-Wifïèls,
degens niet gevolgde betaalinge van geproteftéerde Wiffelbrie-
ven , van de Plaatfe, daar defelve zyn te betaalen geweeft, na
de Leif^iger Cours gereekent worden, \'t zy dat dé Het-Wiffel
Werkelijk gefehiedt is, of niet: Daarenboven {utlen deProteft-
koften. Briefporten, Courtagie , eii eens Provifie betaalt wor-
den : Doch indien beweefen v7erdt ,dat de Her-Wilfel werkelijk
gefchiedt is , foo fal\'er dubbelde Provifie van goedi gedaan,
cn defelve, volgens de gewoonte der Plaatfe daar dc WiiTel-
brief te betaalen is geweeft, ï een derde of een half per Ceme
gctekent worden. Maar vermits deHet-WilTel naat Leipz.ir op
Se Miffe gefchiedt, foö moet de Intteft, tot den Betaal-dag
der Mifle toe,a een half pr Cwo\'s Maandts, wederom
gekort worden,

Daat fal ook geen hoogere Her-WifTel als bóven gemeldt,
J^ergunt welen te nemen, offchoon de Wiffelbrief door vet-
tcheyde Piaatfen was vernegotieeit geworden; ten ware dan^
«at de Trekker of Endoflant des Briefs expres tot fuik een Nc-
gotiatie by verkoop des Wiflelbriefs vrve macht hadde gege-
in welk laatlie geval de Wiflel en Her-wiflel op alle Plaat-
d tr hv met Permiflle van den Trekker of de Ea-

tn vermits \'ct verfehcyde Piaatfen zyn , die niet dlteft op
WilTdcn 3 als ïaryf, Sóo fal, als van daar

5Ö3cc&fcf mit proteft jttri5cJ fommm ! bcc gjrtig i>cs SBcc^fcî^
jtact) ^iûÉfiOr beö .3nnf;flDcrö nac^ fccm Couts auff j^oilanb oa
îîcr ^mhxxg! unî> tcn bat oiuff icipjig gmt^mf/unbauff fol.
tl)c» gail nebfi obfpecificiifctt linfbl\'tê» i, Pioirifiones gut 3et(;a)i
»erbe».

Stm 3mif;atei bc5 gßcdjfcK foK art^ Up bcm 3lM»2Bcc^fcr
frei; I im §a« cr «Her vorder cr»»cr;tTter 2ßcitlauff.
tigêcit üOcrl;obc« fci;n weite/ »cii bcm Tt«ffanten ober Indoflin-
ten, fo »icl alö Cr mit bcr Agio ausgegefccn/ nctjî bem interefte
a ein i;ai& pro Cent pto mcnfe, norgcfc&offencn 5Brie|f?Poitc)\'
imb einer Piosifion. ^uritsf ju forbcrn/ «nb bcr gicl^cr ober lor
doßante iî)Ht fofc^es guf Jn t()un gcf;alfett fcjjif,

@o ein eigener ober acceptitter 2Bec^fcf»^ticf «tjjf ciné ge«
îDiffc Seit attsge^cilct wirb/ ts mag fo(i$er «liftfer Seit in eine,
cbcrmfl^rjgianbe gcral^tcn; lîc&ct/fccij nicf)t erfolgter SSejaljIung
J)cm 3nni;üt)er beffefbcn frcî» / entWcbcr baruber proteftircn p
laffe« / «nb feinen Regrets an ben indoflinten ober 3icl)cr p\'
ficfjmen/ ober nac^ ®cfatfcn/ bic gaijlung «ön bcm 3(usgcbcc
ptcr Acceptäntc« b«rc^ »orgcfc^riebcne 3Wangé»9yatfet teçj«®
àcît\'cm

, X XI î. ....■.,:
QSann ein 2Bec^fcf"^ricf wegen «ic^t erfofgfer SSejar^fwng
gebfîOrenb proteftirct worben/ fo Ijat bcr 3nn(;abcr tmb Credi-
toi jnforberft feinen Regreis an ben Ic^te» Indoffiiet, uon wcî».
t^em bcr 2ßec^fe£\'Srieff if;m jugcfommcn /. m «eijinc«} ba cr
«icr non bcmfefbcn innerïjaib 48. @funbcn feine SScfricbtgnng
erlangte / foH et fo bann an ben nec^jl »ôr(]iergel;enbcrt / faij$
folc^er nic^t fc^ojt êffentfic^ fallit ifl/ unb aïfo orbcntlic^bif juni
Ausgeber jurilcÊ geljcn I «nb fel)et iöm auff anbere Condition
trifft freç/ î\'i\'fe CTbnftng ju libcrfc^rcitcni Welte cr aber feinetî
Regrets nid)t fo fort atiffben ic^tcn IndolBrcr »iei;men/ fo tatï
er fü(cf)cnfalls nad) ÎSelieben ben Acceptsntcn jn crp anfaffen/
tinb bleiben bie anbete Intereffenfcn / fo wcf)l bcr triffircr als
«Ile Indolfircry >ticl)té bcftowcniger bif jur enbfic^enSRic^tigfeit
în loiidom »erljafftct / jcbo^ m«f cr fofort/ rta^bem er ben Ac-
ceptuntcn angefaffet/ feinem necf^fîenindoiaiei, «bjl@eKb«ng
m Ptoteft,. 3îacf)rtc^t gebe«.

Wiffelbrieven mee Proteft te rug keeren, de Prys des Wiffels ,
volgens Willekeur van den Houder, na den cours op HolUndt
of Hamburg, en van daar op Lelfz-ig geteekent, en in falk een
geval, beneftens de bovengemelde Onkoften, tweemaal ïxovi-
goedtgedaan worden,

Den Houder des Wiflelbriefs fal het ool< by de Her-wiffe!
noch vry ftaan , in gevalle hy van alle hiervooren gemelde
wydtluftigheit ontheven wilde zyn, van den Trekker of d\'En-
doffanten, foo veel als hy met de .^gio heeft uytgegeven ,bc-
öeffeiis den Intreft a een half ftr Cento \'s Maandts , de vet-
fchootene Brief-porten, cn eens Provifiè, wederom te eyf-
fchen , en de Treldcei of Endoffant fal gehouden zyn henis
fulks goedt te doen,

Als een eygene of geaccepteerde Wiffelbrief, op een feeke-
ie Tydt getrokken werdt, \'t zy dat defelve ondertuffchcn in
een of meer handen is getaakt ; fop ftaat het, by niet ge-
volgde Betaalinge, aen den Hoijder daar van viy, \'t zy daat
óver te laren protefteeren , en fyn regres öp de Endollanten
of den Trekker tc nemen, of na welgevallen, deBetaalinge
van den Trekker of Acceptant doot voorgefchteevene Dwang-
middelen te innen.

Wanneet een Wiffelbrief, wegens niet gevolgde Betaalinge,
behoorlijk geprotefteert is geworden, foo vermag de Houder
èn Crediteur voor al fyn Regres op den laatften Endoffant,
van den welken hy den Wiffelbtief gekreegen heeft, te ne-
men; maar indien hy van denfelven binnen 48 uuren geen
yoldoeninge kiygt, fal hy alsdan tot den naaft vootgaanden,
Jndien defelve niet reets Opentlijk gefailleert is, en alfoo or-
dentlijk tot op den Trekker te rug gaan, cn \'t ftaat hem nier
yy op andere Voorwaarde defe order te biiyten te gaan. Doch
«nfdien hy fyn regres niet ten eerften op den laatften Endoffant
Wilde nemen, foo kan hv in dii geval na believen den Accep-
tant eerft aantaften; en biyven de andere geintreffeerde, foo
wel de Trekker als alle de Endoffmten, nochtans tot de gc-
heele voldoeninge toe in folidum aanfpraaklijk; egter m.oethy
»erl^ndr , om dat hy den Acceptant heeft aangetaft, Tynen
«aaften Endoffant, betieftens de fcndinge van\'t Proteft,daai
¥3« kenniffe geven.

©a eilt Acceptant fccj; ber Î8crfaû=3c!f itid)f bic Dolïtgc @ijma
inc bcs QiBccI)fcî--ÎSricjfcg I fcnbcrit nur bte .Çteîftc cbcr einen
2l;ci[ bctTcîbctt njoftc/fo dcpendirct »on besSnnhabcr«

Dilcittion > öb er / falvo Jure Cambiali piTticuiarem Soiutio-
Bern vlnnfl;ittcn wcües €r tnug aber / auff feieren ^a«/ wegen
Î5eô Kticffîanbcô protîftiren faffcn / bamit cr bcgwegcn an bcn«
jenigtn / von bcm cr ben äßcffefct-SSricft empfangen/ fic^ erÇo^i
ien tonnes

Sßann ein QSectifet\'Sricff piaefeotiret/ tirib bon bem / auff
t»cfd)cn cr lautet/ nid)t acceptiret wrirbc / fo fîcf)ct: einem Ter-
tio frei;/ per honot di lettcncber ^ur (£i)re bcs Traflanten cbcr
iadoOantcti JU accéptircn ; linb/ baiüitbcr Acceptant fpfcher ge^
palt nicht in ©cfa^r gctathc/ fo fotl cr Dörfer pioteftirett imb
im Proteft entJchncn faffcn/ ba(j bie Acceptation pet honor di
lettera recgcn bcS Trsflantcn über Indeflante« lopta protefto gc=<
fchcf;cn/ worauf er aiöbann/ fafta (olutione, bcn Regrtfl «tt
benjenigen / t»clct;ett er burd) bfe Acceptation facooriret/ jjt fu^
tîjen l]au

5ltte AcÊfptationes bcrer 20echfc(»«Bricfe/ SBcIche tooti grauen/
tScbici\'.tcn ober anbcrcn I (o »on bcnen Pnncipsien teine fd}riff»
lid)e bct; bcnen (Scrictjtcn depooittc %ollmaà)t i)(tUnI gcfchchett/
fotfcn null imb «nf raff ig / unb ber Piincipal jtt teiner Sejal;»
lung terbunben fci;n ; Witt aber jemanb bie Acceptation »on eU
jter griiuen ober 5)icner ohne hafcf«be ^Softmacht/ annehmen/
fo hat bcrfctbe bie 3a(;tung/ bafcrn ber Principal ftch ï^ïj» nicht
»crftehcn Witt / wn nicmanb anberö / als t)on bem Acceptante«
?u fuctjcn ; imb ba ein Fader tjor feinem principalen ©elber di»-
ponitte. mug er bcn ^a5cchfeI=5Bricf nicht miff ftch cber Ordre.
fonbcr auf beit Principal fctbjtcn ober Oidte einrichten laffetr/
würbe er aber ben 25rteff an fich ober Ordre fîellcn laffen I fo
bleibet er auch/ Äraffi feiiieé Endoliementî, ft.lô ^elpB^uiD^
3ier/ bavor gehalten.

Safcrn ?e«m«î> (^«ff fid) felbfî einen «2Bechfel-35rieff anSflef«
ïct/ unb foichcr nad[)hero nicht an einen anbercit «ndoflîretwor»
ten/ foü nicht nôti;i0 fei;» / e«\'«" bcrgleichen ^echfel bep ber
SSerfau.gcit/ in entflehenber 3ahtung / ju ptotcftiren / fonbeftî
er fott feinen Valeur benncch fo gttt fcehulten/ als mnn tie f«-
teftition gcfchch«« wäre.

Indien een Aceeptant op Veival-tydt met de geheele Somme
yan den Wiffelbrief,maat ilcchts de helft,of een gedeelte daat van
betaalen wilde, foo is het van de difcretie des Houders afhang-
Jifk, ofhy, behoudens \'t Wiffel-Recht, een byfondere betaa-
linge foude willen aanneemen : Egtet moet hy, in dit geval,
wegens \'t Reftant laten protefteeren, om deswegen by den gee-
nen, van welken hy den Wiffelbrief ontfangen heeft,te kon-
nen iyn verhaal krygen^

Wanneer eeii Wiffelbrief geprefenteert, èn door den geenen,
tot wiens laften defelve houdt , niet geaccepteert wierdt, foo
ftaat hec aan een detden vry, tér eere van den Brief, of ter
eere van den Trekker, of van de Endoflanten te accepteeren;
en ten eynde de Acceptant op fuik een wyfe niet in gevaar
kome, foo fal hy alvoorens protefteeren, en in \'t Proteft ge-
wag laten maaken , dat de Acceptatie tet eere van den Brief j
Van wegens den Trefeker, of va-n de Endoffanten, ondet Pro-
teft gefchiedt zy; daarop hy alsdan , na de gedaane betaalin-
ge , (yn Regres by den geenen , welken hy door de Acceptatie
■heeft gehonoteert, fal moeten foeken,
XXV.

Alle Acceptatien van Wiffelbrieven, dewelke door Vrouwens,
. Bediendens , of andere , die van de Principaalen geen fchtif-
telijke , en by de Getichten gedeponeerde Volmacht hebben,
gefchieden, fullen nul en van geender waarde , ook de Prin-
cipaal tot geen Betaalinge gehouden zyn; doch wil iemand!:
de Acecptatie van een Vrouwe of Dienaar, die geen Volmacht
heeft, aanneemen , foo moet de felve de Betaalinge , indien
de Principaal niet daartoe verftaan wil , van niemandt anders
als van den Acceptant eylTchen; en als een Faftoor over de
ïenningen van fynen Principad dlfponeert, tnoet hy den Wif^
felbrief niet aan zich, of öicief, maar aan dén Principaal fel-
ve of Order laten maaken ; want indien hy den Brief aan zich
felve of order liet maaken, foo blyft hy ook,, ingevolge van
fyn Endoffement, als eygen Schuldenaar, daarvoor aanlpraa-
kelijk. /

ïn gevalle iemandt, op zich felve eenen Wiffelbrief trekt, e.ni
defelve is vervolgens niet aan eenen anderen gc-ëndofTeert ge-
worden ; foois\'t onnoodig fuik een Wiffelbrief op Verval-tydt,
oy gebrek van betaalinge, té laten Protefteeren ; maar defel-
ve fal van even foo vcel waarde blyven , als of de ïioteftatie
gefchiedt was. \'

Gilt 2Bccî)fct=«Bvicf attf ficï) fcll\'fi aitSgfgcfccit / ofccr cm
cepti.tcv 2Bc(ï)fcf\'-S5ricf I fcd itucl) bcr ®ccfaü--3cit <m Eeincit
ftiibcrit endoffîrct ober ir\'goiürct werben tonnen / wann biefet
le^tc nidit »orljero bei; bcm 3(usgcl\'cr ober Accepuntcn angefra»
gctj ob folc^cr 555cci)fcl nod) nnbcja(;fct fei;/ «nb bicfes von i()m
auff bcn 3Ecd)fcl=20i:tcff fchrifftlicf) aitcftiren/ ober fcfbcn auffei=.
neu neuen Ttr-. ia förmlich accepf\'rcn Idffct: <£swârc benn/baf
î>cr 3(uéâebcr ober Acceptant bcë OBcc^fclg nicht an bemf)rtwfl»
ten/ wo bcr Jnnhabcr bcffciben |îch bcfîntict/ unb aifo btefcr bie
Sahlung biirch einen anbern fobern laffcn tiwtjic ; jeboch fofl/
auff fofchcn iÇall/ bcr ^nnhabcr bcg StBcchfciâ/ an welchen tr/
«iid;ïcr ^acïfail--3cit «Ji^joffirct worben / gegen bcn 3(iiëgcber ober
Acceptauten nid)t alö Cieditot, fonbern nur als ©cvoJlmachtig«
ter agiren fonncu. (gin jebcr vortldjtigerNegotisnt abcrthutbef»
fer/ ju\'Scrmcibimg atlerDifpottn.ftch bafùr fe fort einen ncneit

^Ißcchfci-\'^Bricff auéflcûctt ju raffen/ unb Sic SahUinganbenEa-
^oilimen Ober Cedcnten nicht Cher JU thun.

■^ann jemaitb einen\'3Bcd)fcl--SSrieff auff ftch fefbfîen ausflef»
fet/ unb nach bcr \'2îcvfall»3cit in ^ahr unb lag bcswcgen
«icnianb augicbet/ foll bcr ffflechfcl\'SSricff afSbann Écin QBcch«
fcf»3îecht mehr behalten / fottbcrn nur »or eitte bloffe Obligation
ïsclten: Safcrn aber fcmanb bergleid)en2Bechfél--S5ricff garter»
nltcn laffcn / unb itbcr jchn 3ahr bei) fid) behalten /unb felbigcnin»
awifchen nid^t crncurcnliege/ folfolchermatteter 95Bcchfct»S5rieg\'
«iSbann nicht weiter cxigibtl feijtt.

(Iber ber (Schulb gleichwohl sflSlliS" \' " nach ^Bechfet^»
9{cd)t äur 3ahl«ng vcrbunben /^b^anberS nicht / als gegett
lufficicnte Caution , ba.^ man tïjn wegen biefer spofl unb aller
itlnfffigcn llnfofïctt/ contra quoscunque, 3ÎCth»Mnî>@chaïe4og
ï;altctt wolle.

"2Bciltt bie gititfe 9Be(hfcI--S3rieffe noch rttt bieten örfeit iitt
©ebratié fci;nb / bag folche ohne (Schwächung ber ^anbtnn^
nid)t wohl JU limiiircu/ ober gar abjufdjaffcn feçnb; @o follen
2War bicfclbe/ ju 58cfobcritg bercr N poiitn hinförter ipaffiren/
jcboch bic indoßi jncnfctt in Bi<:> co gan(jti^abgefchaffetfe9tt7tml>
î>cr fefcher Quo jpi« ^fh^ fl«b.f(hr\'t/

Een Wiffelbnef op zich feive g.etiokken , of een geacccn-
teetde Wifieibijef, fal na da Verval tydt aan-niemandt anders
konnen ge-è\'ndoffeert of vernegotieert voorden, indien dele
laatfte niet alvoorens by den Trekker of Acceptant gevraagt
heeft, of defe Wiffelbrief noch onbetaalt zy ? en iniks door
hem op den Wiffelbrief fchriftelijk laat attefteeren, of den
felven op cen nieuwen Termyn formeel Iaat accepteeren : Teu
ware dan, dat de Trekker of Acceptant des Wiffelbriefs niec
ter plaatfe waren , daar de Kouder des Wiffelbriefs zich be-
vindt , cn dat alfoo defe de betaalinge doot eenen anderen
moefle Jaten eyffchen : Egter fal, in fuik een geval, dc Hou-
der des Wiffelbriefs , aan den welken hy na Vetval-tydt is
ge-endoffeeit geworden, tegens den Trekker cf Acceptant niet
als Ctediteur, maat flechts als Gevolmachtigde konnen agee-
len. Doch ieder voorfichtig Negotiant doedt beter, tot voor-
kominge van alle difputen , ten fynen behoeve daarvoor ten
cetfien een nieuwen Wiffelbrief te laten maaken,en dc betaa-
liuge aan den Endoffant of Cédant niec eetdei te doen.

Wanneer iemandt een Wiffelbrief op zich feve trekt, en na
de Verval-tydt binnen Jaar en dag niemandr daarmeedekomt
opdaagen , foo fal defe Wiffelbrief alsdan geen Wjffel-Rechc
meer onderhevig 2yn, maat flechts eeu enkele Obligatie bly-
ven : Doch indien iemandt fuik een Wiffelbrief geheel liet
verouderen, en meei als thien Jaaren by z,ich behieldt, fon-
der den felven ondertuffchen te laten vernieuwen, foo fal fuik
een verouderde Wiflelbrief alsdan nicc verder exigikl zyn.

Indien en geaccepteerde Wiffelbrief vetlooren weidt, doch
öe Debiteur évenwei de fchuldt bekendt, foo is hy verplicht
J^olgens Wiflel-Recht te betaalen ; egter niet anders als tegens
^fRfante Borgtocht, van hem wegens defen Poft en alle aan-
gaande Onkoflien, tegens een iegelijk noodt- en fchaadeloos
*e houden.

Vermits de ge-endoffeetde Wiffelbrieven nochopyeeleTlaat-
|en in gebruyk zyn, foo dat fulks fonder krenkinge van den
Koophandel qualijk foude konnen gelimïttcert of afgefchafc
Worden : Soo fullen defelve wel, tot bevGroeïinge van de Ne-
gotie, voortaan paffeeren, doch de F.ndofie-neuten in ßlanca
pheel afgefchaft zyn, en de Gever van firlk ecn Wiffelbrief
\'t Endoffement, foo als \'t behoort, volkomen, ooknjet
la by-

voïïtg aitrf) mitSScyfcijtmg bcSDuti.Mlti» ôejîfllf SleVila^
(3 (mpfanactt fc{?c / complircit.

uwg Écitt 2Bcchfcf\'\'25ticf / fo diteae tmb o^«« Oï^« û«
Icmaitb JU jrt(;lcn fiiutct/ ofe cr gtcic^ accepiirct roorbcn/sorbon
23ctfail\'2agc beja^Ict rocrbcn / obtr fcl<t)e SSoJIt()«mmg / gefchicôct
fluff bcö @cfal)t: 2ßann aber ci» 2BcçhfcI\'\'$Sticff dit

otdre gefelicf / ober an Ordre endolïïret ifl / fo mag ber SSc*
trodtene ober ber Acceptant t^n fb iool)t als ein anberer negotii-
tml unb an iljm fcfbfî jtir 3ahlung indolîirctt laffen / (tit^ fch
chergejïalt bcn SBec^fcl-gStief i« fcinc» Jafîen m bcm55crfaH»
2ag bßlltl;un ober motilficirc«,

Siejetiigc S[ßed)fcf--\'25£icffc/ Meiere tJOtt (jieraus auffbic icip«
liger / grancffuvtcr unb anbcrc DJleffen gefc^loffcn mttxn/ bSrf»
fcn ctje nid)t/a(Si4.îa0e »or foldjcr DOÎcffc aitSgcftcßet »erben/
tnbeffrn aber inu!; bem Creditori bis bal)in cinlnterims®c^fcf»
SSricff ju feiner ^Scrjtd)crung fo lang eingeljanbiget werben/tt)©
md)t be);m ©c^lufj ein anbers bebungen n>orben.

©0 offt ein Q®ecl)fel»25tieff auff anbere ^fâ^e wirb gefchfof*
fen fet;n / foll es bemc / fo ben 2Bïchfel--S5rieff auSgiebef / fret;
fcl;en/ bcnfclbcn nictit cljer/ als nach empfangenem ©elbc/auS«
aufteEen. 3m §all er aber folchcn bcme / fo il)n gcÉaufet hat
imb bejahten foii/ anvcrtrauei / jtnb bic 3ahfung nicht fo fort er*
folget/fo foll bic @diulb/ wann fîe crwicfen ifi / als ein ÎHîechfef
«ingcfehctt/ unb gletdi bes folgcnbcS Xagcs/ober auf welche geit
fte unter einanber felbfî / ober burch bcn SWâdÉler ftch »ergli^Ctt
Ijabcn/ erequiret werben/ wann gleich beswegen fein ©cheincr»
theifetwärc.

2Ber einen acceptirten g2îc(hfc(--5ïrieff in Rauben Ijaf/ ift
fdjulbig baS05elb von bem Dtbitcr bei; ber 5ßerfall\'3eit/felb»
lien/ cîer burd) anbere / abholen ju lafftn. ®ic 3uben aber/
^«n fie an ehtifîen S23ed)fel ju bejahten ho^en/ folten bep ber
^crfrtii=3cit oijitc einzige Erinnerung il)nen bas @elb in ba«
,Çaus JU bringen/wrbtmben/ ober gewärtig fci;n/ baß im nach»

byvoeginge van den Datum, en op weik een wyfe de waarde
ojstfangeii is, invullen.

Geen Wiffelbrief, dewelke direft en fonder order aan ie-
mandt te betaalen luydc , fchoon defelve geaccepteert was,
vermag voor den Veival-tydt betaalt worden, of fuik een
Voldoeninge gelchiedt op rißc» van den Betaalder : Doch
wanneer een Wiffelbrief aan Order geftelt , of aan Order ge-
cndoffeett is, foo vermag de Betrokkene of de Acceptant den
felven foo wel als een ander negotieeten , en aan zich felve
te betaalen laten endoffeeren; ook op fuik een wyfe den Wil-
felbrief tot fynen laften vooi den Veival-dag voldoen of
mo£ tificeerci},

Die Wiffelbrieven, dewelke van hier op de LeipzJger,FranJ^
forter, en andere Miffen geflooten worden , behoeven niet eer-
der, als T4 daagen voor defe Miffen uytgegeven te worden;
ondertuffchen moet egter tot die tydt toe aan den Crediteur
een Imterlms- Wifleibrief tot fyn verfeekeringe foo lang be-
handigt worden, indien het niec by \'t fluyten van de Pattye
anders bedongen is.

Soo dikwils als.een Wiffelbrief op andere Plaatfen werdt ge-
flooten , fal het tet Keure van den Trekker ftaan , denlelven
niet eerder als na den ontfang van \'t Geldt over te geven:
Doch indien hy denlelven, aan den geenen diefe gekocht heeft
en betaalen fal, toebettouwt, en de Betaalinge niec ten eerften
volgt, foo fal de fchuldt, als defelve beweefen is, als een
Wifleibrief aangemerkt worden, cn den naaft volgenden dag,
of op welken tydt zy malkander onderling felve,of door den
Maakelaar verftaan hebben, ge-exequeert worden, fchoon daar
van geen Jiandtlchrift verleent was.

De geene , die een geaccepteerden Wiffelbrief ïn handen
lieeft, is vetpiicht\'t geldt van den Debitear, op Verval-tydt,fel vc,
of door andere te laten af haaien. Doch de Jooden , wanneet
^y Wiffelbrieven aan Chriftenen moeten betaalen, füllen op
Verval-tydt, foncier eenige aanmaaninge, verplicht zyn, om
haat\'tGeldt t\'huys te brengen,ofvetwachren moeten,dat in
gevalle van nalatigheit geprotefteert lal worden, cn dat zy dc
betaalinge bsnejfcns de Jfigtsft-Onkoften lUllea moeten goedt
- -.............- I3 XXXV.

Affignätlones rtii jîrt« (umrcr 23qa()Iung t)or »erfaHcne
feî\'SBricffe çinâ»tncj)uicn / fait nitinanScn/ ivi&ti; SBilicit juge»
niutöct werben; ba aber ber Acceptant in !oco foliuionis beu et»
jtem Ttrao yarateö ôeib fleljen ijatte I «nb ben 3nn(;aber beê
QBec^fef\'SrieffeS j« baarcrSmpfaljung beffc(bcnitt 2Bed)fel»}a(;«
ïnng bal;in »ecwiefc | fcU bcr ^nnljaber j«r Scfotberung beâ
Conmi^rcii, «nb (Jrfpaöruttg bCjDpcftcc lieberjafjlHng/ ftdfi nictjf
weigern/ bas @e!b bafcllift abjuljulcn; bafcrn cr aber bas@clî)
«icl)t in eoiitineoti ctljalfcn Éonte/ ijï bcr Acceptant fc^«lbig/biÉ
3ai;l«ng tn feinem J^aufe jw tl;«n.

3{nfaîigenb bic 9H5ecf)fcl--3ai)l«ng ober îBîôn^\'-eoïfcn/ wurnit
Îîic 2Bct^fcl\'-QSticffc/ welche auf Curtent @clb Ju jaljlcn accep-
tirct/ über nu|f nnî-crcn ^Hâlc« ju jal^fe« an Jcmanb ïcrÉauft
fct?nb/ ju »crgnfsgcn: ©o bleibet es nocf) jur Seit/fcië jur «Ber.
i^nbcruttg anbetet a3Jiin|»@ortcn/ bei; fc^igcr ianbcé-^DJîtinêe/
«nb foEcn jum wcnig|îcn jwej; britfc--X()c>l mit 8. «nb i6. @r.
©tiufen/ bcr aicft aber mit i.obcri.@r.@tHC^cnbejalilcttt)cr\'=
ben/ bie geringere ©orten aber / aie 8. «nb 6. QJf. ©tiictcn c»
î)cr Heinere @(^icb\'-93Jün§e / werben bawrt auögcfc^loffcn/ t«tî>
fofl nicmanb/ in «^Öcc^fcl\'-Saölung / fclbigc anpucl^men gcljaltctî
fci;«. ®ärcu aber 9£cc^fct=S3ctctfc/ auff gcwiffc ©orten/ afë:
«uff \'2Bei.tfcf=(£reuè ober .Çoflânbifc^c 2;f;afcr / Ducaton unb Bin-
co, bcßgkii^cn auf Silicaten cingcrlc^tcf/ fo tfi ber Accepunt
fc^Ulbig/ x lege Conttact.,s & Convenitonis. folf^e im SgriCffC
»crfc^ricbcnc ©orten ju bcjaljfcn / er tonte bann mit bcm 3nn»
ï^aber wegen bcr Agio nact) bem \'^ec()fcl\'.(£o«r§ jte^ billigmafig
»crgleic^c».

Mnb glci^ wie fonflcn bic @ctic^tlii-| errid^fetc Obligstiones
tinb Hypo! in Con-utfibus Crcditorutn biflig t(;rcn "Sorjug

I>ef)altcn; Tflj^ wollen uab\'ocrorbnctt9Eir()tcrmit/ bagOingcge«
biejcm3fn2ß£c^fcl=!Sncfc/ Wcl(^C cUnfulam fab Hypoth-\'ca bo-
notum in fîcf)feilten/ nad)bicfcr llnferct2ßed)fcf=£)rbnung/ »or
rtnbcrn a3ert)fct\'-SSricfcn in Coocu-fibns- «einen \'Sorjug ober
^alatioo , fouscrn mit bcncn anbern 2Bi\'i-^fcl=23ricfcn glei^eä
Sîec^f/ aucf) bcçbcrlC!)/ wie bi^ljcro/ nur ein frivilcgium perfo-
nale I^abcn/ m»b immediaie V^or bcnm foiji Chiiographarif^eU

Aflïgnaties, in de plaats van gereede Betaalinge, voorver-
vallene Wiffelbrieven aan te nemen, kan niemandt tekens fy-
nen wille gevergt worden ; doch indien de Acceptant in de
plaatfe der betaalinge bv een derden gereedt Geidt \'i ^dd- nvt-
ftaan, en den Houder dés Wiffelbriefs tot den gereeden ontfang
van het felve, tot de betaalinge van den Wifleibrief addreff:et-
de, foo fal de Houder , tot bevorderinge van de Commettie,
ca befpaaringe der moeyte van het Geldt tweemaal te teilen,
niet weigeren het felve aldaar af te haaien ; doch indien hy
\'t Geldt nict terftondt konde krygen, is de Acceptant verpliclit
de betaalinge in fyn huys te doen.

Betreffende de betaalinge der Wiffelbrieven , of de Munt-
fpetien, daarmeede de Wiffelbrieven , dewe\'.ke in Courant-geldt
te betaalen geaccepteert zyn, of op andere Plaatfen te betaa-
len aan iemandt verkocht zyn, voldaan moeten worden: Soo
blyft het thans noch, tot op de veranderinge van andere Munt-
fpetien, by de tegenwoordige landt fpetiCin ; en fullen ten min-
ften twee derde gedeeJtens met ftukken van S eni6 Grojfchen,
doch de reft met ftukken van a en i Grojfcben betaalr worden;
maar de mindere foorten, als ftukken van 8 en 6 Penningen,
of kleynder Pas-geldt, worden daarvan uytgeftooten, en nie-
mandt fal verplicht zyn defelve in het betaalen van Wiffel-
brieven aan te nemen. Doch indien de Wiffelbrieven geftelt
waren, om in feekere Munt-fpetien , als in Wijfel-Krays- of
HolUndtfhe %yxdadderr, Ducatons en Buwlc^c/rft ,insgelijk!;\'in Du-
kaateii te voldoen , foo is de Acceptant verplicht, volgens \'t
wettige contraft en de overeemkomft, delelve Brieven in de
voorgemelde fpeties te betaalen; tenware dan, dat hy zich
met den Houder over de ^gia volgens Wiffel-Cours na bil-
lijkheit verftaan konde.

En gelijkerwyfe anderfints de gerechtelijk opgeftelde Obli-
gaties en Hypothequen by Concurrentie der Crediteuren bil-
lijk de preferentie hebben : Alfoo willen en verordineeren Wy
biermeede, dat in tegendeel de Wiffelbrieven, dewelke de Clau"..
ful van de Hypotheecq der Goederen behelffen, volgens defe
onfe Wiffel-Ordonnantie, boven andere Wiffelbrieven in Con-
cntrentie, geen voorrecht of preferentie , maar beneffens de
andere Wiffelbrieven\'t felve Recht, ook beyde, gelijktot noch
toe, maar een perfoneele Privilegie genieten, en onmiddelijk
voet ik andeififlts Jiaadtlchijfteiijke l«huWea geftelt worden.

Sit Srhaftnng guter örtming «nti QScrmcpbung SSctvttgs/
fofici! jirci) crt\'cnt(id)c gcfchwcrncDD^acJftr/ fo tiirrf; l;ic|tgc Ban»
quiets unb Saulf\'icute per m«jora voia ju I bcftcllct unb eon

Unö confitmirct toerbctt / W5cfci)cn m U)vc eigene ^cd)nung niif
teinem \'2Bed)fc£--®ricff noc^ ©etb\'-gSerroedjShtng / es gcfc^c untec
ihrem eigenen ober anberent »erbecJten 3Zahmcn / ftch meliren borf»
fcn/ bey Q3crtuft ihrer Charge ober 200. Xh<»lt-@trafc/ fo off
ftc bariibcr betrofen tuerbcn ? UnbfobalbeingefdjioorncrDJJactler
einen gsechfcl j»ifd)en jtoevenNtiio^ianten ober anbern «Pcrfonen
gefchfoffcnhat I foil er an jebenbercrfelben/ gleichfalls bei; ^jcrmep?
bung crnftcr®träfe/ eine fchriftlichcNotitzoonftchgebcn/ nnb
ttrnn fold)C Notitz an bebten iJrtcn angenommen unb behalfen
STsirb/ bcrOTäctlereSauchauff fevuSSuch notircthöt/ bleibet ber
OTcchfet ridjtig gefdjloffcn/ unbfei;nbb.jcCoat«hentenfold)ett ju
pisttirett gehalten.

<:H5Hrbe in gBcd)fel-obcr anbern j^anbe(S^@rtchett ftch
Diffetsntien craugncn / bleibet benen Comrahentcn tmb intereflea-
ten unbenommen /cntrotber burch ein Compromifs bie @achc ju en»
tigen/ ober fie mögen ju ajcrhiitung aller 2ßeitldutftigfeit/un>
parthcifdjc Äauf4eutc ju (T-ommiffaricn erwählen/ tmb per ami-
cabiletn compofitionem ftd) oereinigett/ worju aber niemanbge»
^wungen werben folle; ©eftalt bann ba ein ober ber anbere Xheil
baS ComptomKs nicht belieben/ oberbabitr^ feingtitticher\'Sßer»
gleich erfolgen folte/ bie «Sache in foro competente beSSetfag»
ten oorgefragcn / unb bafelbfi / na*^ 3(ttweifung bicfcr Unferer
CS3echfcl--£irbnimg / unb infonberhcit beS »orflehenben a«. IV,
cutfchieben werben folle.

^aiin eilt g^rembbev an jemanb Unferer Unterthanen einett
SBcchfcl auSfteßet/ unb bic jahlung bet; ber ^8crfaß--3cit nicht
gethan/ mag\'folchcr ^rcmbber/ wann er ftch ttachhero in Unfc»
ten lanben bctrefen lieffe / folc^er 2ä3cchfel=@d)ulb halber / Je»
I)oclj attf bes Crcditoiis ©efalw / mit Peitonal - Atreft beleget
werben.

5?e!n gjfanb / fo ein ^nnhaber eines mit ProieftjurudE gegehrten
sber alhier Ju jahlen gefieütcn 2Bcchfcl-.S5rieffes von betn 5(uS»
scber Enüoflinten 5« fein« ©ieh^öfit (Hipfgnscn f^^

Om goede order te houden, en bedrog te myden, füllen
tivee ordentljjke gefwootene Maakelaars, doot de Banquiers en
Kooplieden alhier met de meefte Stemmen te vetkicfen, aan-
geftelt, en door ons geconfitmeeit worden, dewelke voor haar
eigen reekeninge zich met geene Wiffelbrieven, noch Geldt-
vetwiffelinge , \'t zy onder haar eygene of andere bedekte naa-
men, fullen mogen bemoeijen , op verlies van haare Bedienin-
ge, en 200 \\yxcUaldcrs boete , foo dikwils zy daar op betrapt
worden \': En foo haaft als een gelwooren Maakelaar eenen Wif-
felbrief tuffchen twee Negotianten of andere Perfoonen gefloo-
ten heeft , fal hy aan* ieder dedelveu, insglijks op peene van
.ernftige ftrafte, een Ichriftelijke Notitie behandigen , en als dele
Notitie aan weêrzyden aangenomen eu behouden werdt, en dit de
Maakelaar ook in lya Boek genoteert heeft, loo blyft de Wif-
lelbrief behoorlijk geflooten,en de Parteyen zyn verplicht den
felven tp prefteeten.

Indien \'er omtrent Wiflelbrieven , of andere faaken dea
Koophandel betreffende, eenige verlchillen mogten ontftaan,
foo blyft het den Contrahenteii en geiiureffeerdens onbelem-
mert, het zy door een Compromis de faak af te doen; ofzy
jnogen , tot vooikominge van alle wydrluftigheit, onzydige
Kooplieden toe Commiffariffen vcikiefcn , en door minnelijk
Verdrag zich veteenigen ; daartoe nochtans niemandt fal ge-
dwongen worden : Vermits, indien d\'eene of d\'andere parteye
geen geneegenheit tot het Compromis mogte hebben, of als
daar door geen minfaam verdrag mogte volgen , foo fal de
faake van den Beklaagden voot den Competenden Rechter
voorgedraagen, en aldaat volgens aauwyfinge van defe onfe
iVi(pel-Ordonnantie, en voornaamentlijk volgens \'t voorftaande
iVde Jrtykel, beflift worden.

■Wanneer een Vreemdeling aan een van onfe Onderdaanen
®enen Wiffelbrief iiytgeeft , en de betaalinge op Verval-tydt
gefchiedt, foo vermag defe Vreemdeling, indien men hem
naderhandt in onfe Landen betrapte, wegens dele Wiffel-
icauldc, egter op rifuo van den Crediteur , Perfoneel geanef-

Ceen Onderpandt, \'t geene de Houder van eenen met Pro-
teft te rug gekeetden , of aihier te betaalen geftelden Wiffel-
brief, van den Trekker of Endoffant tot fyn geruftheit ontfan-

«Ott aiiScrit Creditoribiis mit fcittcm 3frrc|î bcfchlflgctj rocr&m
fpuntn/ als mit in fo weit feine Pfatenfio» weniger imponirct;

fcU anch &cr ^ricp-^^nithaber fofc^cö 9)fan5 / weSer jmit
Xl;et( nocî) ganfj / heraus |u gebennici)tfônnenangchaften wcrsen/
fccuor er / fo woî uor letnCtpicaiafSIntrr\'-iicunfcUnfojtcn/ »ott-
ïommen vergnüget ift ; \'^ann hernach fcie 3cit / woratiff tas ^fani>
mvfet^et/ vcrlioffcn ift/ foUtcrÊtgctifhitmcr/ ï>emeSjugchorct/
fotches/ gegen Sejahlung bcs dapit^WS unb Intereffe einflfenj
im witirigcn aber bcm ^nnhabcV frei; fïchcn / bas ^^fanb gcrichlic^
fajcircn (affcn / es ju octÉnuffcn / uiib ftch bauon bcjahlt Jtt
«lachen / bcn Ueberrcfî aber mug cr bem Gigenthumer jMrwcf ge*
ben/ ober gerichtlich deponircn.

2)cnen grembben foß bct; bcnen concurGbusgfctchesSdechfWift
î>cnctt Siuhctmifci)on acitninift ;rct n^erbcn ; es Ware bau« I bag ttn»
fcreUntertiîancn att frcmben i)rten aitbcrS/ a(s in Uttfcrem ianbf
ttaöiret würben/ wcW)en falls btc grcmbtcit Urfach habe« / |it
frtebenîufepn/ baç fte in ünfcrcn Janben/ auff eben bte 25Beife/
wie bcnen llnfvigen bei; ihnen gcfchu\'het/ ttaairct werbe«.

2Bit crflarcn lins auch hî«"»»\' «nî» Strafft biefcS/ bdf QiBtr/
3« \'Sßerhfituug alles Praijudi^jcS bcrer Crrditorum . unb J« Eta-
blirwng einesBPlieommcncn(£rebttS inUnfcrcn ianbcn/htnfßnff"
tig Sein Moiätci.ium ausfcttigcn laffen wollen/ es habe bennbeç
Debitor norhcr einen Et .t cbcr 25erjctchnif feines ganzen 2>er»
inö^ens tit-crgebcn / unb feine ^Büd^er an feine Creditores, fa
J)ierj« alle erfidtaUtcr citirct werben follen/ ober an bie / fo »Ott
ihnen Cominiffîon haben | «ntcr guter ïrcuc / »orgejcigct «nt»
exainioirctt laffen/ fîd) aud) babet; atthctfdiig gcttiachct/ fclbigc
«luff "Setfangcn / allcmahl mit einem corpcrltchcn Spbe j« be»
ftSrcten / wie aud) baSjcttige fcincS ^ßcrinogcns hicrnachtt «oc^
anjujeben/ fo etwa vergeffcn fci)n/ «nb ihm noch bepfallen mcch«
tc: @olte aber ein Debitor auff i^bgcbachte 2ßeifc ein Morato-
lium erlangen / unb hernach ftch cuffcrcn / bafj cr einen falfcheit
Etat feiner Effeftc« ■ Hrct/ auch von fclbigem in P\'-sjudiciun fît«
«er creditorcn etwaS anf bie @eite gcbradit/ ebcr cincnCtedi-
torcit I JU @chabcn beS anbcrcn / bejahlct i)afce foü er folche^
@ch«^--bricfcs ip^o fiido verlujîig fci;ny «no xoiUx ihJtciimina-
ijtei »erfahren werbe«.

gen heeft, fal door andere Crediteurs met eenig Arreft kon-
nen beflaagen worden, als alleen, voor foo verte fyo eyfch
minder bedraagt : Ook fal de Houdet des Briefs niet genoot-
faakt konnen worden, luik een Onderpandt, noch ten deele
noch in\'t geheel over te geven,alvoorens hy foo wel voor lyn
Capitaal als de Intreften en Onkoften , volkomen voldaan is:
XVanneer naderhandt de tydt , cp wclke \'t Onderpandt verfet
ftaat, verloopen is, fal de Eygenaar, dien het toebehoort,
het felve tegens betaalinge van \'t Capitaal en de Intreften lol-
fen;maar anderfints den Houder vry ftaan,\'t Onderpandt ge-
rechtelijk te laten taxeeren , \'t felve te verkoopen, en zich
daaruyt betaalt te maaken; doch\'t overfchot moet hy aan
den Eygetiaar te rug geven , of Gerechtelijk in verleekeringe
brengen,

By Conmryentk fal \'t Recht der Vreemdelingen, evenfoowel
als dat der Inboorelingen, gehandthaaft worden; ten ware dan,
dat on/e Onderdaanen op vreemde riaatlen anders als in onfen
Lande gehandelt wierden ; in welk geval de Vreemdelingen ree-
denen füllen hebben van versenosgt te zyn , dat zy in Onfe
Landen op defelve wyfe, gelyk den Onfen by haar gefchiedt,
gehandelt worden.

Wy verklaaren Onsook hier meede, en ingevolge van defen ,
dat Wy, tot voorkominge van alle prejudicie der Crediteuren,
en tot vaftftellinge van een volkomen Credit in onfe Landen,
voortaan geen Brief van uytftel fullen latenopmaaken ; ten zy
dan, dat de Debiteur alvoorens eeneti ftaat of notitie van fyn
geheele vermoogen heeft overgegeven , en fyne Boeken aan
fyne Crediteuren , die daartoe alle by Edift fullen geciteert
worden, of aan de geene die van haar Commiffie hebben, ter
goeder trouwe fa! getoont hebben , en fe examineeren laten ;
te gelijk beloovende , om defelve, des begeorende, t\'elkens
met eeneaCorporeelen eedt te ftaven, als meede, omvervol-
gens noch te füllen opgeven , \'t gsene hem van lyne midde-
len by geval noch mogte vergeten zyn , of hem noch te bill-
een fchieten : Doch indien een Debiteur op de voorgemelde
^\'\'yfe een Brief van Uytftel mogte erlangen, en daarna quam
te blyken , dat hy eenen valfchen ftaat fyner EfFeden hadde
pvergegeven, ook van defelve,ten nadeele Jyner Crediteuren,
iets verborgen , of den eenen Crediteur, ten nadeele van den
anderen, betaalt; loo fal hy ipfo faSit van defenBeCchermbrief
vciftceken zyn, ea Crimineel tegens iiem gehandeit worden.

S^cdif! fccm fcßeit fcci; Fallimenten un5 Concarfen bic öcrfarnnt»
Jetc c«:äicoies. bic Hypothecarios anSgcnomnicn / »elc^c Dl)ne
taS nac^ bem 3(Itev\' iljrcr Hyposhequen bic Prsefereniz (;abett^
«ic^t iirtd) bcv 5tit|al)l bic Nlajora ma^en / fonbcrn nac^ beut
Quatuo, fo ein jebcr bei; beut Concütiu jn fcrbern (;nt / «nb reo
jwe^ britten Xljctl bcrcr fo ein Piivilegium psrlonale l;abcrt/
«IIb Kvcr chirographotom, Von bcr ganfjeit Mafia einig finb/
fpil bcrcrfcIbenR.elpimionMttb @c{)ittß" gelten «nb exequirctwcr»
Ueiu

3C«ff brtB fl«cf) in 2Bcd)ffl--@act)en bic Jnflitz tWtfo»ieffc§fe«»
Säger admioiitih-cf »erïen móge/ fo fofl tn bcnen Raiten/ racL^ê
biircl) bicfc llnfcrc ÏH3cct)fcf-i)rbn«itg regulirct fcijnb y tctnc Äp-
peil3!ion)fait Ijabcn; fillä aber @ad)cn norÉommcn/ fo l)icrbtitc§
«ic^t decidiret fci;u mocfjtcn / ivoUcn 2Bir jroar bie App^IUtio-
nes an Sic gcTOoi;n!ic^c i)ól;erc@cricl)tcn/«(Icrgndbfg(twrjïrtttcn/
;cbod) ocrgcfr^lt/ brt^\' ber Appd «it bic/in bcm 2ßecöfcl--SSricffe
cntfjaltcnc (gumme/ gcric^tlid) iepomrcn / imb ncb|tbcm/ in
caiura luccumbsntia:, über €r)ïattt«ig/ÄDjiCrtlinbSc^abcn/^irt
ï;icfigcn 2flc|ibcn^icn yo.lölr. in anbeten (Stätten aber 30.
jw crfcgen / angel;aftcn »erben fotle.

Unb bmnit mtc^/ fdjltegUcf)/ ein jcbwebcr «JijfcK «iógê/ Wis
Scê «Bcf[dgten forum competent ij};fo WollenimbtocrorbncnSBit?
ïjiermit : bag in 3[öc(^fc(<@acl)cn alle «nb jcbc Unfcrc fo wcl;I
Civii-ale Militair-5Scbicntc/wic ßKct) bic Fotenles,inglcic^en biè
miff bcr grcifjcit iviirctlic^ pofleffioniitc ^ran^ofen/ »on was
Condition «nb @f anbcs fie 11«^ Uttfercm allhie ftgcn CEammetr»
©eric^t/ bic itbrigc gran^ofcn aOc aber / of^nc 3(nfcl)cn if^reS
©tanbe^ober Condition, ftcfcyenUnfereSSebientc ober nic^t/ ein
jebcr für bcncn gran^pftfcl)cn jcbeö iJrt^Dcrorbncten Dvidjtcrn / bie
^Börger «nb (Sinwo!;ncr in l)iefigcn aftc|tbcn§icn / wica«cl)inbc»
3\'cn t1brigcn@tabfcttUnfcrer<2:l;«r--30larcfif4cn ionbcn/ ein je»
i^tr für bem gewol)nlid)cn ©tabt^Diafl; belangetwerben/ «nb ba«
K\'J\'lï ä« ftef;ctt/ gcl;af(en fci;n foüe.

QBcMjem nad) wirbatm «nferm (£ftmmcr>@cri(^tI 9ile«=3)iar=\'
dif^cnDlcgicrmig/ 3{tt=«nbUcfer>DDtftrctifcf)enQu»\'tal.«nb j^off»

Daarbetieffens Tullen by falliflimenten en concurrentie, de
^etfamelde Csediteuren, (behalven die Hypothequen hebben,
dewelke buyi«n dien na den ouderdom van haare Hypothe-
quen, de preferentie\'hebben;) niet na \'t getal van demeefte
ftemmen, maar na de fomma, dewelke een legehjk by con-
currentie te eyflchen heeft, gereekent worden; en als\'et twee
derde gedeeltens der geenen die een Perfoneele Privilegie heb-
ben, en die handlchriften befitten, van de geheele Maflä een-
ftemmig zyn, fal detlelver Refolutie en Befluyt doorgaan, én
geëxecüteert worden,

Öp dst o6k omtrent Wiflel-faaken de Jnftitï^ dies te fpoe-
digér mag gehandthaaft worden, foo fal omtrekt de gevallen,
dewelke door defe onfe Wïffd-Ordonnantie geteguleeit zyn, geen
Appel plaats hebben. Doch ingeval\'er iaaken voorkoriien, de-
welke hieidoor nietitonden afgedaan wotden; willen V/y wel
de Appellen aan de gewoone hoogere Vierfchaaren , alierge-
fiaadigft toeftaan; trochtans foodaanig , dat de Appellant de
lommein den Wiflelbrief gemeldt gerechtelijk fal deponeereo,
en hy lal daaibeneffens, indien hy fyn faak verlieft , boven de
vergoedinge van de Koften en Schaadens, in de Refidentien
alhier 50 \\yxdaalders ,tazat binneti andere Steeden ia\'S^xduaï-
ders genootfaakt zyn te betaalen,

Eyndelijk, Op dat ook een iegelijk mag weten ^ waai des Be-
klaagden competente Vieifchaar is; foo willen en vetordinee-
ïen Wy hieimeede, dat omtrent WifTcl-faaken, alle en een
Iegelijk van Onfe, fób wel Civiele- als Militaite-Bediendens,
als ook die tot het geding behooren; insgelijks de Franfihen,
die van dc Vryheit werkelijk in polTeflie zyn, van wat Conditie
enStandt defelve ook mogen wefen, voor ons Kamer-Gericht
alhier; doch alle de overige Franfchen, fandet-i-Anücn van haaren
ftaat cn conditie, \'t zv d.it zy onfè Bedienden zyn,of niet,
een iegelijk voor de Rechters, dewelke op iedet Plaats voor
de Franfcloen zyn aan!?eftelt; de Burgers en Inwoonders binnen
de Refidentien alhier, als ook in de overige Steeden van Onfe
Keftr-Markifihe Landen , een iegelijk voor den gewoonlijkea Raadt
dei Stadt fullen worden äangeklaagt, en gehouden zyn te ver-
fchynen.

Ingevolge van \'t welke Wy dan, aan onfe Kamer-Gericht,
\'^\'^tiVj-Markiféie Regectinge, Oude- cn Vher-Markifche gluartaaU

Tiavtil tmb CScrwcfct ju drofTcit / hicmit in ©nabctt «nb jtl»
gicid) alles grnftcS anbcfcl;lcn / ftch hiernach gehcr(iim|l ju ach=
um ttfccr tiefe nnfere S©cchfcl--£)rbmtn3 nicht allein mit JRach»
irucJ äU (jaltc\'n/ nnb in allen barinnen auSgebructfenCsfibus bar»
«ach «nb anberS nicht ju jprcchcn/ fcnbcrn auch bahin ju fehcn/
i)a(j foic^cö/ 6on bcnen Ma^iftnten«nb Unter»®erichten glcich faüö
gcfchchen/ felbiger in allen @tMcn nachgelcbet/ unb barwibei:
leine Coanavention vcrftattct werben mogesju welchem (Sttbefte
iitifcrcn fikaiifchcn Sjcbienten crnftlich ju injungircn l)abcni ba§
felbige auf bie Msgifttate «nb Unter\'-@erichtc ficigg acht h^tJen/
«nb bie Contravenienten anjcigcn follen / welche wir/ bcr @c»
tuhr nach Jtt betrafen nicht crmangeln wollen. UhcJttntlich «rt«
ter «nferer cigcnhanbigcn Untcrfdjrift unb tjorgcbrucftcm 3n|tC3
sei. ©cgeben ju Colin an bcr ©pree/ ten iS.aWflVtii 1709V

Tan Vker Mark^, en Vootftander te Crajfen , hiermeede in ge-
naade , en te gelijk met allen eruia aanbeveekn, zich hier-
na gehoorfaam te gedtaagen , om defe onle Wijfei-Ordonnantie
niet alleen met nadruk te onderhouden , en m alle daarin
«ytgedrukte gevallen daarna , en niet andets te VonnilTen ;
maar ook daarop acht te geven, dat fulks vandeMagiftraa-
ten en laage Rechtbanken insgelijks gelchiedde; defelve om-
tient alle pointen mag opgevolgt, en geene Ovettieedinge daar
tegen gedoogt wordenj tot welken eynde zy onfe Fiskalifche
Bedienden ernftig füllen a\'anmaanen, op dat defelve op de Ma-
giftraaten en laage Vierlchaaren neerftig letten, en de over-
treedets aanwyfen, dewelke wy niet lullen in gebreeke bly-
ven omie behoorlijk te ftrafFen. Ten oiikonde is defe door ons
eygenhandig onderteekent, en Ons Zeegel daat voot gediukt»
eegcvcn te Cenlm Mn de Spee, den iSden Mam ,A. 1709.,

3t ^titltidjl ic. n. (tot Tit.) (£ttt6tftcnhitrmif ößeit
unb ;cbcn g)rafatcn/@rafen7.^«rcn/ bcncjtucnbctsaif«
tcrf4rtfft/ Magifttitcu in ©tabten nnb glccfcn/SBic attc^
iitSgcineiit adcn imfcrcttllntcrthancn unferer <S[;ur»9JlÄrcf\'-5Smn*
beirhtrg / ttitfcren aßcrgnabigjten @rug/ unb fingen bencnfelfccit
i)tennit ju »iffen; otoohl tu benen aflgemesnen 9veehtcn
I)ct;(|ainltcf) verorbnct / baf benen Minotibu» «nb Unmfnibtgen/
fo i(;r noUfcinmeneö \'iffter nicht erreicfjef / chitt berer Sltern /
■iSörmiinbcrc/ unb Curatoven Confens ober ^Sortoiffen/ SDcberäit
conttshiren/JU oerfattfen/ ju »crfchencteit y noch toeniger »on
bem ihrigen etwas ju terfchrcibcn/ juuerfc^cn/ @e(b autfjuneh»
nicn/2ßcchfcI»SBsicjfs «usjupcllcn/feines wegeS Mrpattet/fon»
bern vielmehr / alle bergteichcn vccfcothenc j^anblung mit bencit
llnnitlnbigcn/ aüerbings tmfrafftig gehalten werben fc0cn;bcn<>
noi^ bie fa9lid)e S-rfahrnng bcjcigct; bafi folchcn juwiber/ ber*
glctri}cn Pjaiiiqaeti uub unjufdgige Contrafte fajr überhanbneh»
mcn/ inbem ftch frnbcn/ welche bie ^ttgenb/ fo noch in ih"
rcr (jltcrn/ ober furgefe^tcn Tutoren unb Cut»toren ©orgeunb
^jlcge fiehen/an ftch jiehen / fie heimlich hintefgchcn/ bcncn jim\'
geit nod) uniicrfTanbigcn ieufcn nllcrhanb @ad)en unb SBaaren
borgen / offtmahfs jum @picf unb anbcren ©ingen @elb furlcia
hen/ in .^offnuitg filnfftigc* "grbfchaft von benen (glternA ober
in JCbwartung ihrer Majorennitat folches alles mit grcffcm?5or<
thcil wiebec jii crfotigcn / woburch bie jungen leute verleitet/
faum bic J^clffte bes vorgclieljencn gcnieffcn/ «nb alfo tun baS
ihrige gan§ Iteberlich I Ja julcgt in 25erberbcrt nnb Surfftigfeit
gebrad)f werben. QBann wir bann fclchcm fch^blidjen unb jum
Oiuin unb Sßcrbcrb ber Jugcnb abjictcntcit Unreefen teincS we»
gcS nachfehcn/ ncef) gcftntfcn Tonnen/ baf mit benen unvcrfian»
bigcn jungen Jcufcn bergeflalt ilbcl linbtmjulagig verfahren/unb
einigen eigcnnö^tgen ^crfcnen von ber unfchulbigcn JW\'

^is fc^en/ etbiicn unb wollen 2Bir hiennit «nb SrafFt gegen-
wärtigen ofenen Q.latcnf5: S)ajj nicmanb/ er fo; wc§@tanteS/
Genbitton unb \'2ßiabe er immer wolle/ feinem Minoti «nbli"\'
iniinligcn/fo bns fiinjf unb jwan^igfTe 3ahr nicht erfiillet/oh"«
bcücr Sltern/ ^ßermtmber ober Quiatore« \'Sorwifle»

Voigt nu \'t Kdiä^ de Minderjaarige betreffen-
de , in \'c feide Artikel defer Ordonnantie
aangchaalc.

Wr Fß.EDEK.lK,&c. Ontbieden hiermeede allen
en een iegelijk van 1\'relaaten, Graven, Heeren,dien vaa
de Ridderfchap, de Magiftraaten in de Steedenen Vlekken, als
ook in\'t algemeen , allen onfen Onderdaanen van onfe T^ur-
Märk. Brandenburg, onfe ifllergenaadiglle Groetenifle, en doen
denfelven hiermeede te vveien Dar offchoon in de algemeenc
Rechten heylfaam geordonneert is, dat tnen aan de Minder-
jährige cn Onntoiidige, die haaren.volkomen Qnderdom, noclt
jiiet bereykt hebben, buyten toeftemminge en kenniffe van de
Ouders, Voogden en Curateuren , ni,ets fal hebben te contra-
heeren, te verkoopen, te vereeren , noch veel minder om iets
van \'t haare onder handtfehrift\'te belooven.te verfetten, geldt
op te nemen , Wiffelbrieven óp te ftellen, geenfints te gedoo-
gen, maat veelmeer, dat alle diergelijkè verboodene Verrich-
tingen met onmondige, geheel als fonder kracht fullen ge-
bpuden worden : Nochtans toont de daagelijkfche ondervin-
dinge , dat daar tegens diergelijke praftyken én ongeoorloof-
de Contraften génoegfaam de overliandt krygen , vermits \'er
menfchen gevonden worden ,dewelke de Jeugdt , dienochon-
der de forge en \'t oplicht van haare Ouders , of aangeftelde
Voogden en Curateuren ftaan, aanhaalcn, haatheymeliikbe-
driegen ; den jongen en noch onverftandigen Lieden allerleyé
dingen en goederen borgen j dikwils om te fpeelen, en andèr-
ftnts, geldt leenen ; op hoop van d\'aanftaande Erffenifte van
haare Ouders, of na d\'afwachtinge van derfelver meerderjaa-
ïigheit, dit alles met groot voordeel wederom te ktygen; daar
doot de ionge lieden verleydt wordende, nauwelijks de
helft yati \'t geleende genieten , en alfoo lichtveerdig van \'t
haare geheel betooft , ja eyndelijk tot verderf cn behoeftig-
neit gebracht worden. Vermits wy nu fulke fchaadelijke, ook
rpt ruin en verderf der Jeugdt ftrekkende onbehoorlijkheden
S^eofints door de vingeren konnen fien , noch gedoogen, dat
"^et de onverftandige jonge"lieden foo qualijk en onverandt-
woordtlijk gehandelt wsrdc, en dat aan fommigebaatfuchtige
perfoonen gelegenheit gegeven werdt van de onfchuldige Jeugdt
naat voordeel te trekken.

Dierhalven ftellen , ordonneeren en willen Wy hier meede,
en in gevolge van dit opene Patent : Dat niemandt, van wat
Standt, Conditie en Waardigheit defelve ook zy , aan geen
Minderjaarigen en Onmondigen,die fyn vyf-eivtwintigfte Jaar,
Tvjstde Deel, m niet

«jiffigtittg/ gcmgfle/ mi» ait @ctt> tioc^ fenfîm etwftSjo
lnf)tnl îufcorgeit/ noc^ turc^ Ôcimltc^c Comraac . Obligaio-
nes, ^Berfc^rcthmgen iirtb î>çrglcic^cn/ï»(\\« ifjttgeottftd&jubritt»
gen/ tioc^ î>tc Unmimbtgc / unter ttaô praEtext «nî> @d)eitt
Immer wolle / ä« mducircn/ ^u »erteUen / jtt tereben/ito^bur^
einige« g}erfprecf)ïn/ ©ebgenljcit barju ju geben ftt^ «nterneft*
men fcllt/ «tlerwtalTen bantt bergleit^en J^antltmgen/ wic fot^e
eljnebem In bencn aügemeinen sacc^ten ungültig féçnb/ ttic^t aU
ïcittciffircf/ bie Unmunbigcn bawn loggefprcc^en / ttubbie^SJer»
l>reel)ec öbcti ben \'»crlufl bcffcn/ fo ftc pacilciret / mit einer
itaömöafTfcn wörcific^en (Strafe beleget/ auc^i auf bctt §afl/b«
einer ober ber anbete folc^er unmûnbigen Debitoren / nac^ er»
langter MaioienDïtàt/ feine »Sc^ulb freiwillig bejal^fen würbe/
fefbigc 3al;tuttg bennoc^ ïcincswcgâ bem Cteditoii wcfc^er iljin
«iutantc minorennitaie, ôl)ne feiner Sltcr« Ober ^Soruiuttbere
Sgcwilligtmg/ gcborgct/ jtt jîattcn fommctt/, fonbcrn Unfcret«
Äönigft(^ett Filco anfjeim fallen foHe. aßcld^cmnac^ wir bann
Unfcrcm Coliegio bercr ©cljcitnen luftitz 3fitttf;c / jgoff^unb (ïam»
luernHic^ 3fIt»9!Jîârctifc{)cn Auftrtat\'@ericl)t/ ingfeic{)enatlenMn&
feben Magiftraten / unb genetaliter allen öbern» «nb Unttv&f
«idjtm l in Unferer ei)«r--9)lardÈ Sßranbcnburg / t;iiermif «Hère
gnâbigfi önbcfcl;len/ m f;icrnac^ gel>orfamfl ju ft^ten/iiberbie*
ft Unfere SBcrorbnung mit Ôîacfibrncf j« l)aUenl bawiber «eine
Contravention Jtt verfïaften/ «Hb bie Credttores bercrXlltmönbi»
gen » limine Judicii gän^Iic^ abjtiweifen* lll)rê«nbli(^iimferlln*
ferer cigcnl;ânbigen Wnterfcfjrift tmb «ufgebructtem Äoniglidien
Snftegcl; (So gcfcf)ei)e» «nb gegeben ju gêôtt an ber@pr«/beti

met bereykt heeft, buyten\'kenniffe en bewüliginge van de Ou-
dets, Voogden of Ctitatenren , \'t niinfte, noch in Geldt,
noch iets anders te leenen, te borgen, noch door heymelijke
Contraftea , Obligatien , Handtfchriften, en diergelijken, \'c
ê^ene haar toebehoort te benaaderen; noch de Onraondigen ,
onder wat voorwendtfel of Ichyn het ook zyn mag , te indu-
ceeren, te verleyden, te oveneedeh, noch te oaderftaan door
eenicre Belofte daartoe aanleydinge te geven ; vetniïts dierge-
lijke" verrichtingen, dewelke buyten dien volgens de algemee-
ne Rechten onbeftaanbaar zyn , niet alken gecaffeett, de on-
mondige daarvan vtygefprookïn , en de Ove\'rtreeders, boven
^t verlies van \'t geene zy gecohtrafteert hebben , een daade-
iijke en gewichtige ftralFe lullen moeten draagen; ook in ge-
valle den eenen of den anderen van foodaanige onmondige
Debiteurs, na dat hy meerdetjaarig is geworden, fynefchuïdt
vtywillig quam te betaalen , defelve betaalinge nochtans geen-
fints den Crediteur, ( die hem geduurende fyne minderjaarig-
beit, buyten bewilliginge van de Oudets óf Voogden , geborgt
beeft;) fal toekomen; maar voor onfen Koninglijken Fiskaal
fal wefen. Ingevolge van \'t welke Wy dan aan ons Collegie
der Geheymen Juftitic-Raaden, \'t Hof- en Katner- ook Oudt-
Mark,fche §luarntr Gerichte, insgelijks aan alle en een iegelijke
Magiftraten , en in \'t algeirseen aan alle Opper- Cn laage
Rechtbanken, in. onCc K^em^Mart^ßru-ndenburg, hiermeede op\'t
alletgenaadigfte aanbeveelen , zich hierna gehoorfaamft te ge-
dtaagen , defe onfe Verordineeringe met nadruk te onderhou-
den, geen contraventie daartegens te.gedoogen, en de Credi-
teuren der mindetjaattgen («//V»;«« j^wiii;«;,) den ingang bydea
Rechter geheel af te wyiea. Ten oitkonde, onder onfe eygen-
ftandige Onderteekeninge, en vaij ons ondergedrukt Koning-
lijk Zeegel, gefchiedt en gegeven , te Ceulen mi de Spree, den-
iaden i^f/^ffrÄte?-, ^nno 1701.

1 nig in iprcufTen/ k. :c. <£tttbietf)ttt atten «nb Jeben Un»
fermS>öm--eapitu(/ Piselaten/ ©rnfen/ J^ctten/ bene»\'
»mi ber 9iifterfchaft/ Magiftraten tn@tdbten/ @ttic{)fS»£)brig»
tcifctt/ wie ttucf) Insgemein allen Unfern Untertfjanen inUnfernr
J^ert§ügfl)utn OJlagbcbwra nnl» ©rnfffchalft 20?ansfelb/ SOlagbe»
Inirgifchcv .f3cit;eit/ Unfern gnabtgen\'@r«ß\'/ «nb fugen Senenfel»
lien jn wiffen: SBaß ©cjtaft ^ir / balb nach angetretener Un»
ttrer/ ©ßtt g^be / fcrrfcr gcfcgueten gicgietHug / Unfert ianbes»
•Satcrlichc (Sorge bal)in gerichtet / bamit Unfcrc ianbe je mehr
Jinb mehr in 3l«fnchmen gebracht/ tie Commetcieo unb j^anb»
lungen in felbigcn ftabiiirct/ mithin mich baburch aller Unferec
Unterthanen QBohlfarth befördert werben mochte: j« welchem (En*
tc 2Btr nicht allein anfehnliche @ummcn auffgcwenbet/ fonbcrn
fonficn/ was ju Erreichung bcS abgejiclten jwcctß/unb in»
fonbcrheit ju Adminifttifung tint)arthct;ifcher guter juftitz, aU
tvefche Anima Ctimmetcioinm &Söcietatis dTi]is{|t/bleuet/ att\'
Mn« nichts erwiitben laffcft.

Olachbcm aber in QBcchfcl«@(tchen big aiihero verf^iebenf
©trettigfeitcn »orgefallen / beten Decifion ungcwit) gcwcfcn/ tm5
wcl^e mehr na^ bcr ob(erv»ntz in anbern vornehmen ;g>anbcls»
©tabten/ als nad) bencn gemeinen Dlfchten entfchiebcn werben\'
«tiiffcn/ worfibcr bie «Parten jum oftern in groffe 2ßeiflaiiftig*
teit ttnb «proccffe gcrafl;en.

^16 haben-2öir/ j« 25cthut«ng folchet unb anbcrer bcrglef»
^cn iDcooveiiientieD , Wie atich / bamit fo wohl (Sinheimif^e/
«IS 3lusianbifche wiffcn mögen / welcher ©e^alt in 2Sechfef»
(Sachen/ unb was beme anhangig/ in Unfern allhieltgcn Sanbett

.dewelke Syne Koningl. Maj, vmPruyJfeny
in deflelfs Hertogdom Maagdeburg, wil on-
derhouden hebben, den zf. Aprif^ Anuo
1705.

WYFREDERIIC, van GodtsGenaa,de. Koning yan
PrftyJfen,Si.c. Ontbieden allen en een iegelijk van ons
Dom-Capittel, Prelaaten, Graaven , Heeten, dien vandeRid-
deifchap , de Magiftraaten in de Steeden, de Gerechts-Over-
lieedeQ,als ook in\'t algemeen allen onfen Onderdaanen in ons
Hertogdom Mdagdelmrg en ?t Graaffchap Munsfdé , der Maag-
^burgfche Hoogheit, onfe gcnaadigfte GroetenilTe , en maken
denfelven bekendt s HoedaanigWy, kort na\'t aanvaarden van
Onfe, Godt geve verder gezeegendeRegeeringe, onfcLandts-
Vaderlijke foïge daarop hebben geveftigt, tcn eynde onfe Lan-
den hoe lauget hoe meet in een bloeyenden ftaat mogen ge-
bracht j de Commértien en Koophandels in defelve geftabileett,
ook daardoor tc gelijk de welvaart van alle onfe Ondetdaahen
bevordert mogten wotden ; tot welken eynde Wy niet alleca
aanfienlijkc lommen hebben befteedt, maar ook anderfints \'t
•geene tot bereykinge van ons voorgenomen doelwit , en in
\'t byfonder tot adminiftiatie van onzydige goede Jnftitie , als
zynde de Ziele van den Koophandel, cn yan de Burgerlijke
t\'zaamenlevinge, dicaöig was, van Onle kant niets hebben la-
ten patbreeken.

Maat nademaal omtrent Wlflel-faaken tot noch toe vetfchey-
vetfchillen zyn gercefen , welker uytfpraak onfeeket is ge-
^ssft, en dewelke meer volgens dc Obfetvatie in andere
^ootnaame Koopfteeden , als volgens de gemeene Rechten ,
nebben beflift moeten wotden; daarover dc Farteycn dikwils iis
gtoote verwyderingen en Proceflen geraakt zyn :

Dierhalven hebben Wy, tot vootkominge van fulke en an-
dere diergelijke inconvenienten , als ook , op dat foo wel de
Inboorclingen als Vreemdelingen mogténi weten, hoedaanig
ßratrent Wiflel-faak^n , en \'t geene daar van afhanglijk is ,
gcliandelt fal woïden /t navolgende »\'«JW-Erf/i^ en OrdomMit
ro I di?cß

rrtming vcifcrtiBcit I lint» fo(c|tS in Unfcrut <Sc{;c>iubjn:titftifj
»prtwgcn IrtiJcn.

^ 5B mm wcfyf anfangtic^ bcncit j^anbcfö-\'^ctfläntigen/ wa«
»^^cin 2ßed)fct=«SHcff fcp/nnö n5i;td;er ©cfialt fcl({)cvcin3Htic^)*
ten/ fattfam bcfantt i|l/ fo bcjcigct jcboc^bie bigtjcrigc tägliche
(grfafjrungi »tele ttd)finbcn/ n>c(d^cmi(93Jc4fein nic^t mn»
gcl)cn/ nod^ bejfcn QCBiffcnfc^afft Onbcn/ imö bcnnoc^ 2Bc<^fcU
SSricffc ansgctcn/ Ijcrnac^ nfccv/ wann bie @ac^e juvÄfage ge*
bci;ct / excipircn : £)ag i(;rc Intention nid)t gerecfcn/ einctt
2Bcd)fcl--i8ricff/ fonbcrn nur einen blojfcn @cf)ein att^jttflcfien/
tmb fie ton @ieflnng eines a3cc§fcf«$SrieffeS Jeine Infoimaiion
gcljabt fjat\'cn; i»eS(;af(> 2Bir bann »crorbncn / bag ein 2Bcc{)fe(»
Sricff nacf)fofgcnbc nötige Reqniiita (;aten I imb barinnen/ fe»
t>cd) ol;ne an bic £»rbnimg ftc^ ju binbcn/exprimiret werbenfof»
Ic: I. 2?a5 Dstum, z. bic 2JcrfafI--3cit / 3- i\'et 9Iaf;nic bcffen/
iem bic gcfc^c(;cn folt/ 4. bic summa unb ®e(&=@or9

ten/ 5-. bic Vaiutj , imb won t»cm fofcCje empfangen fci; / 6. imb
fcic llnfcrfcfjrifft bcffen/fo ben2©cc^fel--25rteff aueftcilctsOBcbc^
jcboc^inegen bcr Valuta ju kcbaci^tcn / bag/ tcann ein Q23ccf)fcl=\'
SSrieff / fo von einem anbern i)rt gejogcn ifi/ cinma()f accepti-
rct iBorben/ fcftnger be» bcr25erfafl-\'3cit/ f^ite einige Exception
t)cjai;ict werben miiffc / wann gfcic^ bcr Smpfang bet Valuta.
cbc5 bes 9ßert(;ö barinnen nic£jt expiimiret fct;« modjtc.

Xtnb weifen ^tr bet; Sinric^ifung beö gcfïcmtJcffcn ■^rtfJict\'S
ïcrorbnet / bag bic\'33cc^fel=S5ricffc nic^t weniger/ als anbcrc
Obligaiion-js, attjf gcffcmpcltcS papier gcfcljriebcn werben fol»
ten/ bébei; aber waf^rgcnonnnen I bag folcticS nic^f atlcin bcncii
Negoîiantcn bcfd)wcvlid^ / fonbern an^ bcncn 3tu«wârtigcn dif-
ficil fci;n/ unb ben Credit l;emu»crt würbe; 3llö Ijabcn îûîir/ itt
Confiieraiion bcffcn/ »orgcbac^tc Unfcrc 25crorbmmg in fc weit
geanbert/ unb bie 2Becf)fcl>25riejfc eon be»» .gefîempclten ^iipicr
ï\'efreçc^ ttnb aji^gcnoiuuien.

îffier nun fold^em nacf) einen 95öeci^fel»25rieff acceptirct / ober
feinen eigenen 2ßcc^fct=Sricf auSfleßctZ-bcr tfî unb bleibet ba*
fur «Up aacrbuttbigfle Debitor, (iififo((§t¥ 2Be^fel\'-25r«effrt6\'
sef«(;r«t «ttb bcaaf;(ct tvorïoi.

O^fclwon nn aanvangüjk den geenen , die van den Koop-
handel kcnniflTe hebben, gcnoegfaam bekendt is, wat een
Wiflèlbrief zy , en hoedaanig de lelve geftelt moet wefen ;
egter toont de dagelijkfche ondervindinge tot noch toe, dat
zich veele bevinden, dewelke metgecne Wiflelbrieven omgaan,
noch jkennifle daarvan hebben , cn egter Wiflelbrieven trek-
ken; doch naderhandt , als de faake tot een klagte komt,
zich ontfchuldigen : Dat haare itieening niec geweeft zy,ee-
nen Wiflelbricf, maar flechts een enkel Handtfchrift op tc
ftellen , en dat zy van \'t opftellen van cen Wiflelbricf geen
kennis hebben gehadt ; waarom Wy dan Ordonneeren, dat
een Wifleibrief dc navolgende noodige ftuklj;en lal hebben j
cn dat daarin, nochtans fonder aan defe Order gebonden te
zyn, fal uytgedtukt worden: (r) De Datum; (z) De Verval-
tydt ; f3) de Naam van den geenen, aan welken de betaa-
linge fal gefchieden; (4) dc Somma en Geldt-fpetien; (\'f)dc
Waarde, en van wien defelve te ontfangen zy; en (6)dcOn-
derteekeninge des geenen, die den WitTclbrief opftelt : Daarby
nochtans wegens de waarde moet waargenomen worden, dar,
als een WitTclbrief, dewelke van cen andere Plaats getrokken
is, eens geaccepteert is geworden, defelve op Verval-tydt, fon-
der eenige Exceptie betaalt moet worden, offchoon den ont-
fang der VduM , of waarde daarin niet mogte uytgedtukt we-
fen.

En vermits Wy by >t invoeten van\'t geftempelt Pampier heb-
ben geordonneert, dat de Wiflelbrieven niet minder als ande-
re Obligatien, op geftempelt Pampier gcfchteeven fullen wor-
den; doch daarby is waargenomen, dat fulks niet alleen dea
Negotianten laftig , maar ook voor de Vreemdelingen ongc-
jnaklijk foude zyn, en \'t Credit ftremmen: Dies hebben Wy,
fulks confidereetende, de voorgemelde Onfe Ordonnantie ia
100 verre verandert, en dc Wiirelbricven van het geftempelde
sampler bevrydt en buyten geflooten.

gecDc die dierhalven cen WiiTclbtlcf accepteert, of fynen
^ygenen \\S;nfrelbrief uytgeeft, is cn blyft daarvoor op\'t aller-
bondigfte Debiteur, tOt «iat folk ccnWiifelblisf VOWaancnbc-

3(fle bicjcnigc / fo |Tch unfcrnci;Jttcn eittcjtS5Bc^fcf-.S,ricff rttt««
jttficllcn/ wann fte mtr bne cin ttnb jwangigfte\'Jahr UjxtSQlU
tcrs itbetfci)titfett / fic fepen 95lannfichen ober QBciHtchcn @e»
fchfcchts/ gfirficrt/ trafen / ^rci;».5crren/ Jpoff=25ebicitfcn/
Stbcliche I (3cUü)ttc ober Militair-^crfoncn / n>tc (incJ) Proftffo-
»es nnb tinbcrc 3(:ti5er«janbfe Unfercr Univeifitat J^atk I foUe«
eben fowfie/ als bic j^anbels--ietttc/ an bic Sä3e^fcl=£>rbnHng/
cfjne Unterfchetb «nb Exception »erbunben fci;n I alfo / bag in
<£ntftc(;ung richtiger 5Bej«l;l«ng 7 nacf) (Strenge bcs 2Bcchfel»
9lc4ts/ roibcr einen fo n)ol;l als ben anbern/ ol;ncallen ReipeÄ
tmb 3lacl)fe(xn »erfahren/ tiiib bcrienigc/ fo bcn 2Bcthfcl--58ticif
gegeben/ ober acccptiret/ beji 2ßcchfcl»jBricff «nb i^ic .^anb In
^crfon j« recognofcircn / «itb »anij cr fotd)c tecognofcirct / bie
3cif ober bcr Xag j,«r Scjal;l«ng anc^ verfalle» ifl7 alfofort jnr
^ejaljlnng angehalten / «nb tcine Exceptiones\'wcbcr düatoii^
ttod) petemtoiiae barwiber «crflaftet / foitber ber ober bicjcnigc/
fo ben 2öechfcl--25rictf auöacfJcllcf/ alfofort jnr ttördElichen 2Sc.
lahliing angelialtcn/ ober / wann cr ober fic fobalb nicht bejah»
Icn fan ober will/ mit Petfonai- Aneft, ob er ober ftc glcid) mit
Immobütbuj angcfeffcn fcp mochte/ beleget; ^Dahingegen aber
ntich ihnen/ falls fte einige Exceptiones wiber bie SSejahlnng cini
äftnuenbcn haben / ohne einige 2ßeitla«fftig6cit tmb bet; mftnbli»
eher 25erh§r/ in ber Reconvention. wann juWr tie 5Scj«hl«"3
i>es2ä3echfelS »ollig gefchehcn/ jti »em ©einigen wicber ncrholf*
fen werben foll^; Unc anffgleite SSJeife ftnb bercr ^cd)fcl»De-
bitoren Heredes bcm Peilonal Atreft, glcich ihren (gltcrn un&
<£rb--lttffertt unterworfen j (£S mag auch ihnen / bcr fonp
gewöhnliche annuj deiibetaodi, nicht j« ftattcn kommen / es
wäre bann / bag ftc / medimte Inventirio , öbcr iurit» Ipecifi-
eatione, tie gan§c(Srbf(hafft fofort abtreten/ »tnb Bonis cediren
isutbcn/ auf Welchen $aU (tc bcs 3{rrcfis erlap» / «nb de pro\':
Iiiii$ etjuasjH befahlen nicht angej^\'renget werben follen ; 3;m ü«
fcrigen foil bcr Debitor tiit ©erichte ^jcrfonlich erf^cinen / «nb
fein M\'ndatarius jugelajfcn/ bcm Creditoii atich I ohngeachtct
lies erfangten ?eiloiial Ärrcfis / «iwerwchrt fci;n / jufcincr <Si»
cfccrheit/ fonbcrlich bei; ctwan ercigncnben Concuilu, Attcft auf
5>es Debitoiis ©öihtr «nb EflcÄtn au fuchen.

Sflachbcm c^uch tenett gemeinen Steffen gctnag / baß bcnen
■SOJinbcrfahtigen / fhi«»l)tcr(Sltcrn/ SSormflnbcr «nb Cutitoreii
Conans bep SSerlup M (Japitufs / f(in ©eft flclehnct werben

Alle de geene, die ondetncmen eenen Wiflel-Brief te trekken,
indien ?y flechts \'t een en twintigfte Jaar haares Oudetdoms
gepafleert zyn, \'t zy dat zy van\'t Mannelijke of Vrouwelijke
Geflacht zyn, Vorften, Graven, Vry-Heeren, Hofbedienden,
Edellieden, Geleerde of Militaire Perfoonen, als ook PiofeflTo-
ren, en andere tot onfe Hooge Schoole te Halle behoorende,
füllen èv^n föö vaft als de Kooplieden, aan de Wifl/el-Ordon-
nantie, fonder onderfcheydt en uytfondetinge gebonden zyn,
foo dat by gebrek van behOorlifke betaalinge J, na de
gcftrenghdt des Wiflel-Rechts, foo wel tegen den eenen,als
tegens den anderen, fonder alle Refpeft en haar door de vin-
geren te fien , fal gehandelt, en de geene die den WiflTelbrief
verleent, of geaccepteert heeft, den Wiffelbrief en de Handt
in Perfoon fal recognofceeren , en als hy defelve heeft gere-
cognokeert, ook de tydt of de dag tot de betaalinge verval-
len is, teiftondr ,tpt de betaalinge lal genootfaakt, en geene
Exceptie, noch dilatoire, noch /lewwjrojVe daartegens gedoogt ,
•naat hy of zy, die den Wiffelbrief hebben getrokken, fullert
terftondt tot de werkelijke Betaalinge genootfaakt worden; of,
als hy of zy foo haaft niet kan of wil betaalen, Perfoneel ge-
arrefteert worden , (choon zy met vafte Goederen ingefeeten
mogten wefen. In tegendeel fal haar ook, in gevalle zy eeni-
ge exceptien tegens de betaalinge hebben in te brengen, fon-
der eenige wydtluftigheit , en by mondelijke verhootinge, in
de Reconventie, na dat alvoorens de betaalinge des Wiflel-
briefs volkomen gefchiedt is , wederom aan het haare gehol-
pen worden : £n op fuik een wyfe zyn de Etfgenaamen van
wifly-Debiteuren , gelijk haare Ouders en Uyterfte-wil-maakeis
\'t Perfoneele Atreft onderhevig: Ook mag haar het anderfints
gewoonlijke delibereerende Jaar niet te baat komen , ten ware
dan dat zy een Inventaris overgaven, of onder een beëedigde
specificatie, de geheele Erffeniffe terftondt cedeerden, en haaré
Goederen afftonden; in welken gevalle zy van \'t Arreft ont-
l^^agen, en niet genootfaakt lullen vvorden iets van\'t haare tc
aaien : Voor \'i overige lal de Debiteur in \'t Gerichte per-
^°nlijk verfchynen , en geen Commifllonaiis toegelaaten v/oi-
ook aan den Crediteur, niet tegenftaande het erlangde
lerlonceie Arreft , onverhindert zyn , tot fyn geruftheit, Ipn-
aerhng indien \'er by geval Concurrentie mogte voorvallen.
Atreft op de Goederen en Effeften des Debiteurs tc doen.

Nademaal ook, volgens de gemeene Rechten , aan de Min-
deijaarige, buyten toeftemminge van haare Ouders , Voogden
cn Comatciiren, op verlies van \'t Capitaal, geen Geldt ge-
rn s leent

fofl; fo fan and) Écinoon tf;nen auSgcjîcfUctr SScchfcNbricff göl«
tig fcçn/ eö ware bann / tag fte witrcilich offcntUchc j^anblnng
(ïitUnl wcfcfjcitfaflä fte/ wann fte îwaui|tgalt feçnî)/ pro
Mijoiennibus gehalten «jcrben foltein

@o talb jeinanb einen gSechfel\'fcrief acceptiret I foil berfe{6e
itt@egcnwart bes Ptxtemaotcn baö datum, wannfolcbcögefchc*
t)tnl mit feinem £rtuff=3îaOinen / ober wenigfîenô bctien crfîett
S3uch|îa6en beffelben/ «nb bcn ^«ttaljme« b«r«nter »erjeichne«/
«nb afle Acctptation pKretmbjchlechtcrSinge/ ol)«e 3(nhang «t»
.jjtger Condition ober Reteivats »errichtet werben ; «nb obgUt^
\'ter Acceptant eine Condition Ober Rfletvat anhangen wtlrbc/ foÔ
ioch folche pto non adjefta «itb bafôr / até wenn fie nid)£ ba jit^tt»
fce/ gehalten werben / «nb beren «ngeadjtet ber Acceptant ablolu-
u j«gebtthrcnber3cit j« jahle« fd)«lbigfct;n ; ©g ware iami
baè ber Acceptant einen ««f eine groffere @«mmc gefielleten ^ech*
fclsbrtcf nnr pro p»ite acceptiite / «nbber Snnhabcr bcs gSBechfef»
Jbriefä fotches annehmen/ «itbnichtbagcgen proteftircn licffe/ wel?
ïhenfalls ber Acceptant ei» mcl;rcrsj« jal;lcnnicht gehfltte« tft»

\'^SBftrbe aber eon anbern £>rtcn ein ?H3cchfeI-\'br{cf j«t Accepta-
tion ftbcrfanbt / fo nmfj ber Inhaber folchen 2Be^fcl--6riefs ben»
fclbett«n»crjl1glich prasfentircn/ «itb bie Acceptation ptocunrcrt/
ïer Acceptant aber feine Rslolution auffs langfte fcch« @f«nbett
t»or 3tbgang ber <J)oft gebet} / bamit nod) 3eit jtmt ïrotett übrig fct;n
móge; 2n\'igceS|id)n««3it/ bafjfolthe Acceptationanfanglt^ ab-
lolnteDcrwcjgcrtwürbe/ fof! "ct3ani)aber fofort barftber prote-
fliren laffen/ «nbben Piotcft oci; ber crftcn ^oft / wo baS @el!>
iiavor anögcjahfi^t\'t^ I wi\'bcrmu fdjlctintg juritctfcnben / ben ne^"
fen ^VfMag nbcr / foll rcr 2Ded)fcl--brief folgen / im ^aü bec
3;nnhatcrni(hft?cr gutbcffiibct I folchen mit bei« Proteft jugleic^
Wit weg ä« fchicfcn / wclchce ihm frei? gclaffen wirb.

gäJanneinSBcchfel\'fcricff wrfattenift/ ««b ber gahfungS\'trtg
ä>a/ fotlen bcm Acccptsrtcn noch brcijRelpit ober Difcteiions Xage
?«flatten fommen / «nb nach 25crfitcff«ng bercrfclben / nicht bie
igeringfic Dilation weiter verflaf tet werben ä galts aber ber 2Jerfa(l*
iOber^ahlimgS\'Sag auf einem ©oitn»ober läge einfalleit

"Jeent fal worden 3 foo kan ook geen Wiffelbrief, door haar op-
geftelt, vaa waarde zyn ; tenwaredan, dat zy wetklijkopen-
baaren Koophandel dreven; in welken gevalle zy , twimig Jaa-
ïen oudt zynde, voor meerderjaarig fuilen gehouden worden.

Soo haaft iemandr een Wiffelbrief geaccepteert heeft , f^ï
defelve in de tegenwoordigheit van den Prefentant, den Datum,
toen fulks gefchiedtis, met fynen Doop-naam „ of ten minften
mee de eerfte letters van denfelven , en den Toe naam dasï
onder teekenen , en alle Acceptatien fiiyvei en eenvoudig, fon-
der byvoegfel van eeuige Conditiën cf Refervatien verricht
worden; en offchoon de Acceptant eenige Conditie en&eler-
vatie mogte daarby voegen, fal defelve nochtans voot als niet
daarby gevoegt, en als of het niet daarby ftondt , gehouden
worden ; en des niet tegenftaande de Acceptant volftrekt gehou-
den zyn op behoorlijke tydt te betaalen: ten ware dan,dat dc
Acceptant eenen Wiffelbrief van een groctere Somme opge-
ftelt, flechts vooreen gedeelte accepteerde, en de Houder des
wiflelbriefs fulks aannam , fondet daartegens re laten prote-
«eeren, in welken gevalle de Acceptant niet gehouden is meer

I\'och indjen van andere Plaatfen een Wiflelbrief ter Accep-
tatie werdt overgefonden, foo moet de Houder van fuik eea
WiflTelbrief denfelven fondet verfuym prefenteeren, en de Ac-
ceptatie procureeren, maat de Acceptant fyne refolutlc ten
langften fes uuren:voor \'t vertrek van de Poft geven, op.dat
\'er noch tydt om te protefteeren mag overfchieien : Indien
het nu gebeurde, dat fuik een Acceptatie aanvanglijk volftrekt
wierdt geweigert, dan fal de Houder terftondt daartegen la-
ten protefteeren , en \'t Proteft met de ceifte Poft , ter plaatfe
^aat \'t geldt daarvoor betaalt is, wederom fpoeJig te rug len-
den ; doch den naaften Poftdag fal de Wiflelbrief volgen ; in-
dien de Houder niet goedtvindt de^ifelven met het Proteft te
p\'\'ik meede wech te fenden, \'t welke aan hem wurdt vrygc-

Wanneer een WifTelbrief vervallen is, en de Betaal-dag ver-
j foo fullen aan den Acceptant noch drie Refpyt- of
^iieretie-daagen te baat komen; cn na derfelver verloop, niet
ae minfte DiUtie verder gedoogt worden. Doch indiende Ver-
Val- of Betaal-dag op eenen Son-of Feeft-dag mogteinvallen ,
dan fal dc Accept\'aat niet tot de Betaalinge , noch de Kouder

gut (Sittfcrtcnmg ï>cs ©clbcs gehaffc« fcçit ( fonbcrit btpm ftfS
«m(f &cnnachflcn^2Bci:ct=Iag wtfcftcbcn werben ; Safern |emtt&
einen ^I3cd)lcl auff (tc^i .fcltpen gefleUtf/ fpmugcr benfclten auff
ïenSBcrfaU\'tag Jahren/ unb faniJ;iii bwunter tein B.elpit-X»a
uerfiattet «nb eingcmumct werben.

bergicichen frentbbe ^eeh.fel -- trjeffc fpflen battnen(iere #f;,e
nicht/ a.fSmit jtlîiauf biefer breç läge ptoteftiret werben ; ge*
(c{)ici;ef aber na(h \'Serfauff biefer breç Xagf bie Proteftation nicht
tn folgenben 24. ©tnnben / fo hat ber ^nnhaber bes 2BechfcI«bricf»
feê feinen n.<-gter» an ben Traflmten oerlohren / «nb tan ftci) an nie*
Mianbanbers / nfä bem Aceeptaoten erhöhten. Sniieneneigencß
ßßechfel-\'bricffen aber ijî teine Proteftation nêthig.

■îîenbettett R-etpit-Xagcnfchnbinfonberheit a«ch ausgeitommeii
tiejenigen 2BcchfcI--brieffc / weiche a vift« oberauf @icht/ ««4
auff 2,3. ober 4. loge lauten / beggleichen biejenigen / fo mit m-
lagiertii auff bcrgfeichen @icht eingerichtet/ bei; welchen ber Ac-
ceptant gan§feine Diicretions-2agc j«gcnieffcn/ fonbern beç beç
g3erfaü=3eifbc5 2Sechfc[>brieffcä / o«ffs langfie innerhalb
@tunben bie Zahlung ju thun fchulbig i(î.

^ffiannber\'iSJechfeUbtieff aufo, ober Doppiouto, cber eiij
f^afb Ufo eingerichtet / fohat gebachter maffen ts 6e» benen briç
Refpit-lagen fein ÇBcrbteiben/ «nb wirb ber halte Ufo von 7.£tt»
gen/ ctttfacl)euio auff 14. tage «nb i.«nb einhaSt»üio ««fftu
Xage/«ttb eonlequ-mcrboppeltUfo auff 28. Xage gefeÇet/jeboc^
nehmen bie Rtlpit- Sage nach bem 25erfa(I»2ag erft ihren Anfang.

iieffcnaberSßcchfcM\'ticffe nach ber 53ct:fafl--3eit «nb ößbereits
»trfirichcnen Reipit-Xagcnein/ f^ foü berjenige / auff ben bie
î2Bcd)fcf=bricffe lauten / bie gahfung innerhalb 24. ©ftmbett
tiad^ berAcceptatioD, gfeichwicbehientnSße^fel\'brieffettiViftif
ÎU leifien fchulbig fcs;it.

Megsechfef\'trieffe/ fo MediiMcnfe, (lié; Medio Jannjrîi,
Febroarii, &c. &c gefîeûet/ follen auff bcn guttffsehenben beffel"
i\'inDKonafSBcrfatlcn/ babeçaber/ gleid) beç attbcrn SäJechfel«/
Èkbrcî» Refpit-Xage vetglnnetfevn/ t$ ^«B

tot het innen van \'t geldt gehouden zyn , maat beyde fal tot
op den naMen Wetk-dag vetfchooven worden. Indien iemandt
eén Wiffelbrief op zich felve trekt. foo moet hy denfelven op
den Verval-dag betaalen , en kan hem daarby geen Refpyt-^
dag toegeftaan en ingefchikt worden.

AÏIe dlergerijke vreemde Wiffelbrieven fullen dierhalven nfee
eerder, als ihet het verloopen van defe drié daagen geprote-
fteert worden: Doch wanneer na verlóóp van defe driedaage«
de rtoeeftatie niet binnen de volgende 24 uuten volgt , foei
heeft de Houder des Wiffejbtiefs fyn legres op den Trekkeié
verlooren, cn \'kan by nieinandc als by den Acceptant fyn ver-
taal foeken. Doch tegens eygenhandige Wiffelbrieven is gecis\'
Tïoteftatie noodig.

Van de Refpyt-daagen zyn in \'t byfondet ookuytgeflootent
Öe Wiffelbrieven, dewelke a Vifta. , of op Sicht, ook op ttvee ,
Arte , of vier Daagen luyden ; insgelijks de geene, die met Taf^
ftgiers op diergelijke Sicht geftelt zyn } by de welke de Ac-
«ptant in \'t geheel geene Difcretie-daagen te genieten heeft,
inaat verplicht is, na verval-tydt des Wiffelbriefs, ten lang\'.
«en binnen vier-en-twintig uuren te betaalen;

Wanneet de Wiffelbrief op Vfi , of op duhheldt vCo, of op
half Vfo geftelt is, foo blyft het, gelijk gefegt is, by de drie
Refpyt-daagen beruften; en Aveidt half Vfo op kv en, enkel Vfo
op veertien, en andenhalve Vfo op een-en-twintig Daagen,en
by gevolge vfo op acht-en-twintig Daagen geftelt; egtet

Doch indien \'er Wiffelbtievcn na de Verval-tydt, en als de
Refpyt-daagen reets verloopen zyn , aankomen, foo fal de
Seene , tot wiens laften dc Wiffelbrieven luyden, _ verplicht
be betaalinge binnen 24 uuren nadeAcceptatictcdoen,
men by Wiffelbrieven op Sicht gehouden is.

Alle Wiffclbrieren , op \'t midden der Maandt ., als media Jai-
nmry, Vebrmry, 8cc. fuUcn op dea vyfthienden der felver Maande
vervallen, en daatby ook, gelijk by andere Wiffelbrieven, dc
«uc PuSfpyt-^aagen vergunt wefen} ten waic dan, dat in de

g[Bfd)fc[=l\'ricff exprimivct/ bag fofc^« pricife Medio icä DOJC^
natêl ober cijnc U-efpit-Xagc bcjaijlct »erben fefle / biejenigciï
2Bcct)fel rtber/ fe auf bie icipjigcr\'-obcr 9Ta«mburger\'20Jeffc ge*
ftcflctfeï»n/ feilen ben britten/ eberlängflbentJterbtenXag inbeg
B^ijWMedjt gcjal;lct werben.

2ia einer feinen 2öed)fe^brieff auf efnen nnöfatibifc^ttt
duggefieUetl ober etneß anbern ^ee^fel eodoflrret / tmb bie Vi-
luta ober ben\'2öcrtl} bafurenipfangcn <)af / bcr barauf auSgctïel»
fete 2ßcd)feM?rief abcramgcf^origcm £)rt nic^t acceptiret werbe«
wellen / fonbcrn mit Proteft wieber jttritcÉ Éommct I fo foü bec
2(u6(tcaerobcrEndoflantbcö2Btc^fcl=6ticfeöiit coutinenti wegot
tce Capitals / 2»vuct\'-2ßecf}fefs/ Imettflc unbUnt\'ojlcnQKicberero
fïattung tmö a5ejal;lung tljun / ober buret) ^>fanbc unb SSürgfc^afff/
feinem Ciediiori anncl}mHcf)c @ic^crl)cit fc^afcn.

Unb weiTcn »on nscnig 0rtcn / ordioatie QBe^fcI anf;cro gentacljef
sjcrben/ fofoUber^i-ci^bcfi3itM"9®ed}fcls/ bcrcr/ wcgeit «ic^S
«rfolgtcr25ejal;hnig / prot-.ftiitcn 2EBcd)fcl--fecicfc t>on bem i)t£
rtli/ bdfcifcigcju jaf^fcngcwefen/ «nel) bcm icipiiger Coorsgered),
net werben f eSfepcbic^irictweei^fclung witrctlic§gcfc^el;cn ober
jii^t: lieber bcm/ foücn bic Proteft: iïoftcn/ ÏBricf=Porto,Cout-
lagie ttnb cine Provifion bejal;let werben; 2)a aber bcwiefcn wirb/
tiafbieOtMwect)fcf«ngwflrc£lic^gcfc()el;ett / fo foü cincboppclte
ïrovifiongiit getl;an/ tmb fclbige nacl) @ewol;nl;cif bes ^fa^eö/
ib0bcr2ßeff)fctjuja()fcn9cwefen / a ein: brittcl eter ein Ijalb pr»
Cemgcrcc{)net werben. 2ßciln aber bic 3tMwe<t)Slimgnac^icipa
Jig ober Sïaumburg auf bic a)Jcffc gcfc{)iel;ct / fo mug bas Imetefli:
fiie"jum3a(;l\'Xagc / alsbcnbritten bif»icrbtcn5;aginber3al;f»
oßoc^e bcr2Äcffc a ein Ijalb pro Cem pro Menie Wieber gcï«r|ef
werben.

esfoflabcrfc!rtf;5()ererOlöcÉwcd^fcf/ als obficljet/ juncfjmcij
scrgonnet fet;tt / ofcglcicl) bcr 2Berf)fcf=brtcf burd) »erfcl)icbene
•^la^cwarc negotürctwerben/ cSwcircbann/ bag bcrjtusgcber/
cber Endoflant bcs JSricfcS/ exprrfle jufolc^cr N\'gotiirung be??
SBerfaufung bcS QBcctjfelS frci^c 93Jacf)i gegebenl;ättcn / auf weU
fften (entern 5all/ bcrgScc^fcl tmb^liictwct^fcl/ auf aflc^^Jld^c/
babutd) cr mit Petmiflion bcS "JhtSgcberS ober Endoftsursgelaufett/
gtttgefljrttrwccbsnföikiT.

"IViffelbiief uytgedtukt fiondt, dat defelve pre^ys in \'c midden
ier Maandt, of fonder \\effyt-daagen betaalt moefte woiden: Doek
de Wiftelbtieven, devtelke op de Leipvger- of Namhurger Mtji
getrokken zyn, fullen den derden, of tcn langften den viei»
den dag in dc Betaal-week betaalt woiden.\'

Als iemandt fynen Wiffelbrief op eenbuytènlandtfchePlaaïö
fcecft getrokken, of eenen anderen Wiflèlbrief ge-endofTeertj
cn de Vatma of Waarde daarvoor ontfangen; doch dat de wyt-
gegereneWilTelbnef geweigert is ter behoorlijker Plaats te ac,
ceptcercn, en met Proteft weder te rug keert 5 foo fal de Trek-
ker of Endoffant des Wiflelbriefs terftondt van het Capitaal^
de Heiwiird , Intreften en Onkoften vergoedinge en betaa-
linge doen , of doet Pandt en Borgtocht aan fynen Ciedi\'^
tem aanneemelijke geruftheit beforgen.

En vermits van weinig Plaatfen gewoonlijk WiffeIbtieVeïi,
^Mwaarts geflooten worden; foo fal de Prys van den HerwiflTei
WilTelbtievcn, dc welke wegens niet gevolgde Betaalinge
S®protefteert zyn , van de plaatfc , daar defelve zyn te betaa-
Icn geweeft, volgens den L^ipvgér-Coats geteekent worden , "t
zy dat deHerwifTelinge werkelijk gefchiedt is, of niet. Daar-
én-boven fullen de Proteft-koften , Brief-pótten, Courtagieere
«cns Provifie betaalt worden. Doch indien beweefen werdt, dat
dc Hetwiflèlinge daadelijk gefchiedt is , foo fal *et dubbelde
lïovifie goedtgedaan worden, en defelve, na de gewoonte der
Plaatfe, daar de WifTel te betaalen was, a em derde oieen half
fer Cento geteekent worden. Maar vermits de HerwifTelinge naar
Leift,ig oimitmbttrg op de Mijfe gefchiedt, foo moet den Inttefï
tot den Betaal-dag toe, als den derden of vierden Dag in de
ïetaal-wceke der Mijfe, a een half per Cento \'s Maandts, weder-
om gekoit worden.

Wn was vernegotieert geworden; ten ware dan, dat de Trek-
Ker , of EndoflTant des Briefs , expres tot fuik een vernego-
ticeringe by den verkoop des Wiflelbriefs vtye macht hadde
gegeven; in welk laatfte geval de Wiffel enHerwiflèl op alle
Ilaatfeaoygj ^elke defelve met believen van den Trek-
va« de fin^offanten gegaan heefc, fal goedt gedaan

, llnbwcifcttwrfchiffciicspiafee fci;n&./ fo nlt^f a diittura «uff,
jÉtpjigfficchrctn/ alèi^mêl hnt.mlic. @o,foM/ Wannbahcr
ÇScchfcf mit Ftotcft.jtîvûctïommcit I bcr^rcig bcé giSec^fctâ/
nad) 2BiûÉ«l)i: bcô 3nnf;abcr« / nad) bem Cours auff .Çollanîîi
cber .Çamburg/ «ub»onbarauffieipjt0 / Qixei^mtl «nb auff
fofchen §aa 1 neb(l 06 fpecificiifc» UnÊotîèn î. PioviCon«» g««
gctf;«» toerbeit.

îDcm^nhaber icS935ed)fc(ö foü auchk»; bcmSflMwe^fe^ tt«c^
frei;ffcöcu / im galt cr aücr »orf)er erwehnter î2îeitf«ufftisÉeiiE
ûf>erf;ol\'en fcçttSBOlte/ »onbcm Traffinten cber Endoffanien. fi>
»icIafScrmitberAgio anögegcbcn/ ncfcffbcm intereffe 1 «itthai&
pro Cento pro Menie vorflcfchoffencu SSricff-Eotto «nb einer
vifion. juructjuforbern/ imb bcr piefjcr ober ittdoflime if;m fol»
J« ti)un/ gehalten fci;n.

(So ein eigener Ober acceptitter gBcchfcMirieff rtttff eine geWilf«
3eita«ügc|lcilettt)irb/ eömagfolchcrmitlerSeif in.eine cbermehf
-9««begcrathenyftehct/ bcj;ni4t erfolgter Sejahtnng/ Sem 3«»
Ï)a6cr beffcltenfrei;/ cntroeberbarubcr ptottftire» ju laffett/ «tt^
feinen Regtefs an ben indoflentcu ober St^h«? i« nehmen/ oKei:
nach ©efaßcn bie gahiimg »on »cm 5(«sgetier. cber Acceptintm\'
î>«rch vorgefchriehene 3wang« -- 3Dîif feH;ei;ä«frci6e».

, Sßann ein gsechfcl^hrieff / wegen nicht erfolgter SSejahrtmg/
gcbiihrcnb ptoteftirct worben/ fo h«t bcr ^nnhaber tmb Cteditot
îuforberfî feinen Regtefs an bcn legten indoffircr. wn wefçheitt
î5cr2BechfcM)rtcffihmîugefommctt/ junehmcn s ïiacraber »ort
bcmfelben innerhalb 48. @t«nbcn feine-SScfriebigungerlangcte/
foU cr fo bann / an bcn nechft »orhergchenben / fall« folchcr nicht
fd)Ort öffentlich faliit ift/ unb alfo ortcntlixh big jumîtiiSgcbcrj«»
titdfgchcij; tmb ftchct ihm auf anbere Condition «ich^ frei?/\'bicfp
;örbnung jti ilberfchrcitcn. SBolte cr aber feilten Regtefs nii^t fo
fortauff ben legten indoffirer nehmen/-fo Un erfolchenfalls na^
SSelicbenbcn Acceptmtcnjuerfîanfaffen / «nb bleiben bie anbere
^fereffaiifcn/ fowohlbcrTraffirer, ttlSalfc Indoffirei, nichtebe»
iowcnigcr/ big jttrenblichen Dlichtigteit/ infolidum»erhafffct/
ebochmug er fofort/ nac^bemcr ben Acccptanten angefaffet/ fei»
nem nachflcniadoiflicr , ^eö Pioiefti, fflM«

En vetmîts \'ei verfcheyde Piaatfen zyn, die nïet direft op
Leipz.ig vvilTelen, ais Parys, Londi)n,&cc. foo fal, als van daat
Wilfelbrieven met Proteft te rug keeren, de Piys desWiffels,
ter Willekeuie van den Houder , volgens den Cours op /ƒ<,/-
Wt, of op mmbuy%, of van daar op Letpzjg, gereekent, en
in fuik een geval, b^eneftens de gei pecificeerde Onkoften, twee-
Waal Provifie goedtgedaan worden,

Aan den Houder des Wiffelbriefs , fal het ook by den Her«
tvIlTel noch vryftaan,ingevalle hy van alle de voorgemelde wydt-
luftigheit wilde ontheven zyn, van den Trekker of d\'Endoffan-
ten, foo veel als hy met den .Agio heeft uytgegeven, benef-
fetrs den Intreft à. een half per Cent \'s Maandts, de veifbhootene
Brief-poiten, en eens Provifie, te rug te eyffchen, en de Trek-
ker of Endoffant fal gehouden zyn, hem zulks goedt te doen.

Wanneer een éygene, of een geaccepteerde WiiTelbrief op
een feekere Tydt getrokken wetdt , \'t zy dat defelve inmid-
dels in een of meerder handen komt, lbo ftaat het, als de
«etaalinge niet gevolgt is , aan dén Houder daar van vry»
of daartegens te laten protefteeren, en fyn regres op den En-
doffant of Trekker te nemen , of na welgevallen de Betaa-
linge van den Trekker of Acceptant -, door voorgefchrevene
dwangmiddelen te foeken.

Wanneet een Wiffelbrief, wegens niet gevolgde betaalinge,\'
behoorlijk is geprotefteert geworden, foo moet de Houder en
Credifenr vooreeift lyn regres op den laatften Endoffant, van
den welken de WiiTelbrief hem ter handt is gekomen , ne-
\'ïJen ; doch ingevalle hy van denfelven binnen 48 uuren geett
voldoeninge krygt , (\'al hy alsdan , by den naaft voorgaan-
«en, ingevalle defelve niec reets opentlijk gefaillecrt is, en
sifoo ordentlijk tot den Trekker te rug gaan; en\'t ftaat hen»
vry op andere voorwaarden defe order te b.iyten te gaan.
\'Doch indien hy fyn regres niet ten eerften op den Jaïrften
-Endoffant wilde nemen , foo kan hy in dit geval na belie-
ven den Acceptant eetft aautaften; en blyven de ande-e Ge-
interelTeetde , foo wel de Trekker , als alle de Endoffanten
nochtans tot de geheele Voldoeninge toe, in filidicn aan»
fpraaklijk ; egter moet hy terftondt , na dat hy den Accep-
tant heeft aangetaft, aan den naaften Endoffant, beneffens
de fendinge van \'t ïioteft, daai van bericht geven,

îD(t ei»Afceptant fcc^jbtr^erfrtlt-\'ScUnichtSiêVBfljgeÔtntttiie
tes QBcchfel< briefcS / fonberit mir tie j^clffte occr nur einen îljeil
ieffelben beia^lcn mîHI fo dependiretton î»es3nl;flber8Di!cre-
»ion, ob er/ ialvo jure cambiali, paiticulaitm lolurioncm an»
nehmen wolle; Sr mug aber auf fol(|en gall wegen tes yuictjîan»
tes piouftiren laffen / îjamit er deswegen an bcmjeiiigen/ »0rt
teni er ben 2Bechtel-.brief empfangen I ftch erholen tonne.

50Banneftt9Bechfcl-\'brtcf prsefentiret / unbuon beme / eiiif
welchener lautet/ nicht acceptiret würbe/ fo flehet einem Tenio

frei;/ per honor di leittta oberjitrShrbcSTraiTanenObcrindof-
faotcn JU acceptiren I «nb bamit ber Acceptai t folct)cr ©efialt nicht
in (Sefahr gcrathe/ fofoH er vorher protefliren / «nb im Proteft
«rwehncn laffen/ bafj bie Acceptation per honor di K-ttera wegen
bes T aflanten Obctr Itidoffanteo fopra piotefto gcfchehen/ worauf
tralSbann/ fadUloIuiione. bcn Regiets an ïcnjcnigen/ welchen
tr burch bic Acceptation honoiitet ƒ j« fliehen l;at. ■

5(aeAcceptationesberer2Bechfel»briefe/ »el^e »ong^ranen/
SScbtentcn/ ober anbern/ fo »on benen Ptincipalcn teine fchrift*
liehe/ bei;benen ©ertöten deponiitegsollmachthaben/ gefd^chen/
foUe» null «nb imträfftig/ imb ber Principal feiner SSejahlttng
a)erb«nbenfei;n: will aber jemanb bte Acceptation »o« einer gratia
««ober Siener ohne habenbc2}otlmacht/ annehmen / fo hat ter»
felbe bie 3ahlung / bafcrn ber Principal ftch barj« nicht eerflchetj
will/ tjonniemanbanbers/ als von bcm Acceptanten j« fliehen j
«nbbacinFaaot ton feinemPrincipalen ©elbei difponine, inug
«:r bcn 2EBcchfcl--brtcf «i^t auf ftch / ober Ordre, fonbern anf bert
Principal fclbficn Ober Ordre. einrichten laffen; wticbe er aber bot
a?rteff an fich ober Oitdteftcllen laffen/ fo bleibet er auch / £rap
feines Indoflementf, als@elbfl»@^«lbctter/ ba»er gehoftett»

SCBann jemanb eine« 2Bechfel-brief auf fî^felbfîen attsfiellet /
ainb nach ber QJerfall\'Seit im 3ahr unb Ing beSwegen ftch niemattb
fluaicbct / foil ber \'22Bcd)fcl brieff alsbantt tein Sßcchfcl-Sfiecht
jnchrbehalten/ fonbern nur blogt^oreine Obligation gelten. 25a»
ferne «(jer jemanb bergleichtii See^fet-\'fcvieff flat »ewltm Mf^t

Indien een Acceptant, op Verval-tydt niet de volle fomma
des Wiflelbriefs, maar fleehts de helft, of maar een gedeelte
daar van, wilde betaalen, foo is het van de Difcretie des Hou-
ders afhanglyk, of hy,behoudens \'t WiflTel-Recht, de byfon-
dere Betaalinge wil aanneemea 5 Doch in fuik een geval\'moet
iiy wegens\'t Reliant protefteren laten , om deswegen by den
geenen , van den welken by den Wiflelbrief heeft ontfangen,
lyn veihaal te konnen foeken,

Wanneet eenWiflislbrief geprefenteert, endoor den geenen,
tot wiens laften defelve luydt, niet geaccepteert wierdt , foo
ftaat het aan een Derden viy, ter eere van den Brief, of ter eeic
van den Trekker, of van de EndofTanten te accepteeren ; en
ten eynde de Acceptant daar doorniet in gevaar korae, foo fal
hy alvoorens doen protefteeren , en in\'t Proteft gewag laten
maaken, dat de Acceptatie ter eere van den Brief, wegens den
Trekker, of de EndofTanten, onder Proteft gefchiedt, daar op
by alsdan, de betaalinge gefchiedt zynde , fyn regres by den
geenen kan foeken, den welken hy door dc Acceptatie heeft gc-
honoreert.

Alle Acceptatien van Wiffelbrieven, dewelke dool Vrouwen,
Bediendens , of andeie gefchieden , die van de Principaalca
geen fchriftelyke , by dc Gerechten gedeponeerde Volmacht
hebben, fullen voor nul en van geender waarde, ookdePtinci-
paal tot geen Betaalinge gehouden zyn : Doch indien iemandt
de Acceptatie van eene Vxomve of Dienaar, fonder Volmacht tc
hebben, wil_ aanneemen, foo heefr defelve de betaalinge, in-
dien de Principaal niet daar toe verftaan wil, by niemandt an-
ders alsby den Acceptant te foeken; en als cenFaftoor over
de Penningen van fynen Principaal difponeert , moet by deu
WifTelbrief niet aan zich, of Order , maar aan den i rmci-
Paal felve of oider, laten maaken ; doch indien hy den Brief
zich felve of order laat ftellen , foo blyft hy ook , ingevol-
van fyn EndofTement, als felfs fchnldenaar daar vooi aan-

^\'»nneèr iemandt eenen Wiflelbrief op zich felve trekt , en
na de verval-tydt binnen jaar en dag niemandt deswegen komt
Opdaagen, foo fal de Wiflelbrief alsdan geenWilTel Recht meer
Onderhevig zyn , maar enkel voor een OSlig^tie pafTeeren,

lint über 7. Sa^r fcct; fid) t\'c(;ic[tc/ «iicl) fclfcigctt titjaifchctt tttc^fi
Dcrncurcn licffc I fo foil f"?W)ct 28cchfcl\'-S5rief ftlSDann mc^t
Icr cxigibel fci;)t.

SSurteciit acctptutci; QBcchfcl»5Bricf verlebten/ bcf Debitoi
ftt\'Crticr@ci)ii(S) gfcichiuohfgcfianbigfci;!! / ift ct nach 2öcc§fcf»
2t\\cd)tätn;3ahl\'ingwrhinticit / jctccf) anbctS nicht / als gegen
luffidtnie Csuüon, man ihm »cgett tiefer ^cfl tmb allen
itilnffigcn llneeften contra quoscunque Dlcth^nnb
J;altcn«)olJe.

\' ^Beilentte gitirte 2Öf<hfff\'\'Stiep noch in tiefen i5rfe« im
trand) ftnti / baj," foUhe chne @chwäd)tmg ber j^anblnng nicht
inohMu limiiircn/ ober gar abjnfdjafen fct;nb ; @o follcn jwas
tiicftltc/ juSSeffrbernngberct Negotien hinfwrtcr paflircn/jeboch
fciciaJofTimente iuBisnco gdn|lid) ahgcfd)affet rei;n I «nb ber
©efccr fctd)cr QBedjfcl\'^Bricfc bcn Giro. wie ftd)S gcbfihtet / tioilig
rti!(hmit23c);fc^ung bes dati, «nbweichet:©cjlvilt bteValw» cm»
pfangenfci!/ conatürcn.

Gämag6ein\'2ße(hfel--fcrief/ fo direfle «nb ohne Ordre an je«
inanb Jtt jnhlcn lautet / oh er gleich acceptiret worben/ nor beul
SUerfaU^Iage fccjahlet werben/ ober fofd)cgjoUthuung gefchiehet
fluif beöSSejnhterSSefahr; wann aber ein 2ßecl)fel<bricff an Or-
dre gcjfcllet/ ober an Ordre endoflSret ifl/ fomag ber Setroctene
ibcrber Acceptsntihnro wohlafS ein anberer negotüren/ «nb an
jf)m fl-lbfi jnr 23ejahlung indofliren laffen / aud) folcher (Sefiaft
iicn9Scchfel=brieffju feinen Saften/ »orbemSSerfall\'-Xag/ »oll«
iljutt ober mottiiicirett,

SJicjcnigen QBechfet-\'brieffe/ welche aus tmfem .^er^ogthuns
Jöiagbebtirg auff bie ^cipjtgcr / ^rancf furter unb anbete OJIcffen
9cfd)ioffcnwcrben/ bfirffcncficv nicht/ alsnicrjchen Sage rorfo^
rf)cr3?lcffc./ ausgcftelletwerben/ inbeffcnabermufbem Creditori
tt6"bnhineinlt3terims2Bcchfel--bi;ieff/ j« feiner ^erftcherung/ fo
i«"ge eingeh^nbiget tverben/ wo nicht te?)m (Schluß ein anber« bc®
!?nnge« worben.

tea, en boven de feven Jaar by zich hieldt , ook den felven
ondettuffchen niet liet vernieuwen, foo fal luik een Wiflelbrief
alsdan niet verder txigM zyn.

Indien een geaccepteerde Wiflelbrief verlooren wierdt, ende
Debiteur.evenwel de fchuldt bekende , foo is hy volgens WifiH-
ReGht,C0t de betaalinge\'verplicht; nochtans niet anders a\'s te-
gens fuffifante Borgtocht , dat men hem wegens defen Pofl: en
alleaanftaande Onkoften, regens een iegelyk noodt-en fchaadc-
loos fal houden,

r Vermits de GeëndofTeerdeWiflèlbrievennoch op veele piaat-
fen in gebruyk zyn, foo dat defelve fonder krenkinge van den
koophanbel niet wel konnen bepaalt, of geheel afgefth aft wor-
den: Soo fullen defelve wel, tot bevordetinge van de Negotien,
voortaan verder pafleeren, nochtans de Endoffementen in Blanco
geheel afgelchaft worden; en de Gever van foodaanige WifTel-
orieveii fal \'t Endoffement, foo als \'t behoort, volkomen, ook
met byvoeginge van den Datum , en op wat wyfe de waaide
ontfangen zy, invullen.

Geen WiflTelbrief, dewelke diteft en fonder order aan iemandt
te betaalen luydt, fchoon hy ook geaccepteert is, vermagvoor
den verval-dag betaalt worden, of fuik een voldoeninge ge-
fchiedt op rifico van den Betaalder : Maar als een Wiflelbnef
aan Order geftelt, of aan Otder ge-endoflfeert is, foo mag de
Betrokkene of de Acceptant denfelven fo wel als een ander ne-
gotieeren , en aan zicli felve te betaalen, endofl:eeren laten 5
eu op luik een wyfe den WifTelbrief tot fynen laften, voor deii\'
vervaldag voldoen of mortificeeren.

De WifTeibrieven, dewelke uyt ons Hertogdom Mmgdelmg,
de LépzJger , Franhjorur, en andere Mlfm geflooten wor-
, behoeven niet eerder , als veertien dagen voor die MiflTe
uytgegeven te worden ; \'mits dat nochtans ondertuffchcn aan
^ea Crediteur, tot die tydt toe, een InUrims-^i&lhxM, foo
länge tot fyn verfeekeringe behandigt wetdt, indien by\'t fluytca

(So offtctit^Hîcd)fcI gefchfoffctt / mttf iaê ©efö cSet Valuti
jttforbcrfl 5cä(i(;lct wcïïie« / ï»«* 2§echfcr»()m|f cxtudi«!
IPirli.

ofßcrdttett aceeptittm^ßcchfcWcieff itt.çâttî»ettï;rtt/ ijî f({)Ul»
tig/ fcaâ®cl& wit Ï\'«»» Debi\'oii fccp ber ®crf«tl--3cit/ felblîeit
Uber burcf) aitbere öb()oIett jtt la|Tett; bic3«bett afcer/ wann fte ait
ehrijîengSîcchfel JU bejahten haben/ îoUenbeç berS5crfatt»3ett/
chne ein^tse (Srinncrttngen / ihne» ba« @etb in bas .^atis ju brin»
genverbunben/ ober gewartig fei;tt / bag/im na^bteibenben §afl/
ptoteftiret werbe / imb|tebtc3ftt;ftmg famtntbeitC»Piotetl-Un»
Soften thunmttlfen.

AflSgnationes an jîatt bctarer SSejahtttitg wr wrfattene^echfef»
triefe anjnnchmen / tanniemanb/ wiber fffiittett / jugenmfhet
werben; ba aber ber Acceptant inlocofolmionis teç eincnt Ter-
tio parates ©cib fiehen hatte / «nb ben ^nnhaber beg QBeehfef»
«Briefes j« baarer (£inpfah«ngbeffc[be« / ttt2BcchfeI\'-3rthf«»31
îahinwrwiefe/ fotl ber jnnhaber/ j« «Befôrberung beS Commer-
cii «nbSrfpahrttng bopjeefterUberiàhfwng / ftch weigern/
bas @ctb bafctbftiibjnhohfen ; ®afcrn eraber baö @elb«t^t in
contintnti erhaftentonnte/ ifîber Acceptint f^tiibig / bie
liing in feinem JQ(X\\tft j« th««.

\'2tntaitgenbbieQSechfeI--3aht««gobcr ajîflttê\'^orten / wenit
tie 2®cchfet--93ricfc / wef^ea«f Cutrcnt-.@ctb 3« jahtc» accepii-
îct / ober anf anbern y (a^en j« jahlc« an jicmanb »erfatifet
fci;nb/ jurergntigen : @obfcibetesnochj«r3cit/ bigjitr^Ser»
«nber«ng attbcrcr DJltln^\'-^ortcn / bei; Jc^tgcr ianbcSsajîiin^e/
«ubfotten jumwentgfîenbrcçIhtif\'WttS-«»® lö. @r. ©tficten/
fcerSiefl / afSbetöterbfeXheii abermiti.ober i.@r.@t«ctett/ •
tcjahletwcrben; btc geringere «Sorten aber / afs S. «nb 6. ç)f.
©tncfcn / ober ftcincre @chib»2}î««êc / bawn aiiSgefchtoffcn/
«nb ntemanb in 2Dechfel--3rti;Iiiti3 anjtmehme« gehalten fci;n,
2Barett aber 2BechfcI=Sriefe atif gewiffe ©orten / als : a«(f
50Bechfclî(Ere«ê\'\'Cber .ÇoCanbifche Xl)ahvl Dacatons «nbBanco,
desgleichen anff S«cafen «nb ei« brittel ober jweç brittcl/a«^ anbe»
teberglcichcii grobe 93îitnê-@orten/ eingerichtet/ fo ift ber Ac-
ceptant fchulbig / ex lege Contraftus & CoDventionii folche ini
SJïlfir«Vftf(htieben« ^mm iuf>(i0(n/ (rfonntttßnn mitbent

Soo dikwils als\'ei een Wilfelbcief geflooren is , moet het
geldt ol de waarde ten eerften betaalt wotden , alvoorens de
Wiflelbiief werdt overgegeven,

De geene die een geaccepteerden Wiffelbrief in handen heeft,
is verpügt, \'t geldt van den Debiteur, op vervaltydt lelïe, of
door andere te laten afhaalen ; doch de Jooden, als delelvc
aan Chrirtenen Wiffelbrieven te betaalen hebben , fullen op
verval-tydt, fonder eenige aanmaaninge, verplicht zyn, haat
\'t geldt in huys te brengen ; of verwachten moeten, dat by na-
laatigheit geprotefteert wetdt , en zy de Betaalinge beneffens
de froteft-onkoften moeten doen.

Alïïgnatien, in de plaats van gereede Betaalinge voot ver-
vallene Wiffelbrieven aan te nemen, kan niemandt tegens fy-
nen wille gevergt worden : Doch indien de Acceptant tec
plaatfe van de betaalinge by een derden gereet geldt ftaan
badde , en den Houder des Wiffelbriefs tot den gereedçn Ont-
fang van het felve, in betaalinge van Wiffelbrieven , derwaarts
*vees ; foo fal de Houder, tot bevotdetinge van den Koophandel,
en \'t befpaareu van dubbelde ovettellinge, niet weigeren \'t geldt
aldaar te haaien : Doch indien hy \'t geldt niet terftondt kon-
de krygen, is de Acceptant verplicht de betaalinge in fyn huys
te doen.

Betreffende de betaalinge der Wiffelbrieven , of der Munt-
foorten , daarmede de Wiflelbrieven, dewelke in Conrantgeldt
te betaalen geaccepteert , of op andere Plaatfen te betaalea
aan iemand vernegotieert zyn, voldaan fullen worden : Soo
blyft het voor als noch, tot de veranderinge in andereMnnt-
Ipetien, by de tegenwoordige Landt-Münte; en fullen ten min-
fteti drie deelen met ticht en fißü>i Grojfchen fluk^n , maar \'c o-
.Verige vierde gedeelre met toeir en een Großihen fiukj^n , be-
taalt worden ; maar de mindere foorten, als acht en fes Penning
•f^J^ki^en, of kleyndet Payement,zyn daai buyten geflooteii,en
niemandt gehouden zyn defelve tot betaalinge van Wiffel-
P^even aan te nemen. Doch indien Wiffelbrieven , in fee-
foorten , Wiffel-Kzays - ol HolUndtfihe 1{ylisdaald£rs ^
^l\'-k^ons en Bank:geldti insgelyks in Duhaaten en een Drit-
tvjec Drittel-fla^fn, ook andere diergelyke grove
■\'^"öt foorten , te betaalen gemaakt waren ; foo is de Accep-
tant yerpiichr, volgens \'t Recht vanContraft en Oveteenkomft,
««Ie in den Wiffelbiief gemelde foorten te betaalen j cnliy kau
li 4 zich

3mtf;afccnBcgcit&cv Agio, «a^ bcm 2ß<(hrcl--CoBrs ftch t\'ißiS»
Hiaiiig »crg[c(ct)cit.

llnî> gtcichwic bic gerichtliche Obligationei, mnn fie «nfem
SJîftgbebitrgifchc» irtiibcs» frbmmge» «nb benctt Stechten gemâf
jingcrichtct fcçttb/ in Concuifibus Cieditorum bcn behalt\'

ten j alfo wollen «nb vcrorbncn wir hicmit/ bag ba hingegen bie»
;enigctt 2i3cchfcl\'\'SBrictfe / welche Claufuîam fub hypotheca bono-
lum inftchhaltcn/ nact) biefer «nferer 9Bechfc(.i)rbttMng »or an»
♦trn 2Bcchfe(--bric(fcn in Concuifibus feinen 53orjugHnbprœIation
habenfollcn/ fonbcrnfofchewnfTen (wann.ftcfonjîcn bcn orbent»
lid)cnstylumcambialtmhaben) mitallcuanbernssîcihfcl=britfe)t
îinb cliiiograpliifchcn @ch«lbett gleiches 3îe(hth«be».

frbnnng «nb 25ermcibung 58etritgS /fcllcit
jwci;orbcnt(iche gcfchwornc OMdktl fo bnrch Banqairer» nnb
^ai!|f=îcutc per mjjotaVoia jucrwàhfcn/btlîcact/ «nbBonunS
confiimiret werben/ wcfchcvor ihre eigene SîechnMng mit fctncnt
2Bcd)fcl=bricffiio^ ©clb-\'SScrwcchfcimig; cSgefçhehc«nfcr ihrcnt
«igcncn ober anbern wrbccttcn 3^a()mcn / ftch mciircn bilrjfcn / bcç
SBcrltifî ihrer Charge ober 200, ihaferStraffc/ fo oft ftc bartm»
ter betroffen werben ; Unbfo balb cingcfchworncrDJîSdÉicr cinctt
523cd)feliwi(chenäwct) Negotianten ober }Wci;spcrfoncngefchlofTctî
hat/ foflcranjcbcmbcrcrfclbcn/ gleichfalls bey Scrmcibitng ern»
ftcr @tra!fe / ein? fdjrifflicheNotitssonfîchgebetî / nnb wen«
foldjcNotiis anbc»;bcni)rtcnfingcnommcnHnb behaftenwirb/ bcr
COîâctlcr csand) auf fein 25ud) notirethat / bleibet ber SSechfcï
ïi^tig gcfchloffcn/ unbfcpnb btc contiahentcn folchcnju pracfti-
ten gehalten; boch bleibet einem jcbcii frcj)/ mit fein«) 2Bcchfctiî
fclbflju dilponiren?

ogurbcn in QBcchfct = ober anbern.çnnbclS\'-@achen ftc^ einige
Differenticnereignen/ bleibet bcnen ContiahtEtcn «nb Imerefltn-
fcn unbenommen / cntwcber burch ein Compromiis bic @ad}c ju
cnbigen / ober fic mögen / ju S3crh«ftmg aller aßcitlauftigteit /
ttnyatthepifcht Äaujf-icute ju Commiffjiien erwählen/ uub per
amicsbiiemCompofitionem ftch tjcrcinigcn/ worj« aber tticmant)
ßfjwungcnwerben foll: Oefialtbcnn/ baeinobcranberXhcilbaö
Connpiomifs nicht belieben/ obcrbabMrch feiii gütlicher SScrglcich
frfcfamfpltc/ fcic^flche in foiowmpucw« ïcâ Sgt^fdS^f»

feich dan met den Houder over den Agio, volgens Wilfekours,
tu billykheif veiüaan.

En gelykerwyfe de Geiichtelyke Obligaties,als defelve volgens
onfeAf<iit^(/£ii«)g/ei)eLandt-Oideninge en naRechten zyn opgcltelt,
fcy concutrentien van Crediteuren de Preferentie hebben; loo wilr
lenen verordineeren Wy hieimeede, dat in tegendeel de Wif-
felbrieven , dewelke de Clauful van verbinteniffe der goederen
behelfen, yolgens defe onfe Wiffel-Ordonnantie, boven ande-
re Wiffelbrieven by concurrentie geen voorrecht of preferentie
fullen hebben ; maar defelve moeten (indien zy andeiftnts vol-
gens flyl van Wiffel gefchreven zyti;) benefFens alle andere
Wiffelbrieven cn Handtfchriftelyke Schulden even veel Recht
hebben.

Om goede order te houden , en bedrog te mydea , fullen
twee ordeiitlyk gefwoorene Maakelaars , door Baaquiers en
Kooplieden by dc meefte ftemmen te veikiefen, aangeftelt,eii
door ons geconfirmeert worden ; dewelke zich vsor haar ey-
gene Reekeninge met geen WiiTelbrief noch Geldt-yetiviffelin-
ge, \'t zy dat het onder haar eygene of een anderen bedekten
naame gèlchiedt, mogen bcmoeijen , op verlies van haare bc-
dieninge, of 200 \\jxdaa,iders boete , loo dikwils zy daar op
betrapt worden. En foo haaft als een gefwooren Maakelaar
een Wiffelbrief tulTchen twee Negotianten of twee Perfoonen
heeft geflooten, fal hy aan ieder derfelven, insgelyks op poe-
ne vanetnftige boete, een fchriftelyke Notitie overgeven; en
als dele Notitie aanweerzyden werdt aangenomen, en behou-
den, ook de Maakelaar fulks op fyn Boek genotcert heeft, foo
blyft de WifTel behoorlyk geflooten, en de Cöntrahenten zyn
gehouden denfelven te prefteeren ; egret ftaat het .een iegelyk
Vry omtrent fyne Wiffelbrieven felve te diiponeeren.

Indien\'er omtrent faaken van Wiflel of anderfints denKoop-
^^ndel betreffende, eenige verfchillen ontftaan, blyft het den
P\'^ttahenten en ImrelTaaten onbelet, \'t zy doot een Compro-
faak af te doen ; of zy mogen , tot vooikominge van
^ \'■wydtluftigheit, onzydige Kooplieden totCommiflaxiflen
\' endoor eenminfaam verdtag zich vereenigen, daar

oaar doot geen minfaam Verdtag volgen , fal de faak voor de
cprapetende yjigj-fgjiaaj; yaa den Gedaagden voorgediaagen,

pftragcn/ imb tafclbfl/ nac^ Sfiwcifimg bjcfcr MnfmrSSJej^feU
£)v^nmql iinMufon&cvf^citiDcö »£tr|tcl;enl>ett ah. iv entfct)icbcii
iDcrSeit folic. 3ctcd) follbcj; Oct\'ä5c(öfcl»B.econvemioateilt @cfi>
tljcr citgcfclgct werten/ big f i pignora Pt>er Fidejoflotes aujjf

I al0 cic (Suniuia eicfer unb bcrcr baburc^ vcrurfacljtctt
i)cnunb llntoften/ betragen nt§ct)ten / gmigfainc Crution de
judicio fiHi & judi aium ioivi Dcnbcnctt / fo Wtt immobilibus
nicl^t ttttgcfcffcttbejtcflet werben.

Sein ^fanb I fe ein ^n^aber tines mit Proteft jurftcJ grtefjrfen/
s»beralll;ier jujrtl;lcngcfi:e(lfcn2SBect)fcl.brieffeS/ wn bem 3(MSge9
fccr ober Endofifeitctt / ju feiner @ic^erl;eit empfangen (jttf/ |ijß
»onanbern Cteditoiibus mit Aiieftbefc^lagcttwerben tSnnen/ alä
juir info weit feine Piaetenfion weniger imponirct; SSfcU rtuc^k
t)crS5ric|f^3nnl;aber folc^e« ^fanb / weber jmn noc^ gang
JjerauS JU geben / angcljaltcntBCtbcn/ bevor er fo woI)i»cr fcinil«»
J!ital/ als Intetefle unbUntojicnsoßtommcnvcrgnfigcttft;wfliitt
J;crna(t)bie 3cit/ worauf bas ^fanb eerfe^et/ t)cr{lo)fcn ifi/ foil
bcr gigcntl;umcr / Dem es juge(;crct/ fotdics I gegen 58ej(if;lun9be$
GnpitalSunb intsttflc, cinlofcni 3inwibrigenaber bcm
l)ctfm;flcl)en/ bas ^fanb 4Bcrid}tlicf) :«xircn ju lajfeu/ unb ftc^
tiaiionbcjai)lctjumacl)cn / bcnUcberrepafcermug «bemSisett»
tljfimerjurüctgeben/ eber@ertc^flic^) deponirei».

©encn g^rcmbbcn foil bet; benen Concutfibui gfeidE|eS2lvC^t/ Wte
fcencn (£\'inl)eimifd)en adminiftiiret werben / es ware bann/ baf
unfcrc Unfcrti)£incit an fremfcbcn i)rten anbers / afs in unfcrut
ianbc ttaa.rcf würben / wcl({)en falls bic JJreuibben Urfac^ ija»
ten JU frieben Jtt fc^jn / bag fie in unfern lanbcn / auf eben bie
2Bcife f wie benen unfrigcn bet; iljncn gefc^ieljet / traairet wer»
tcn.

2ßir erflarcn uns auc^ I;icmtt unb ÄrAftbiefeS / baf wir/ ju
SScrl)tifung alles Ptxjadices bercr Cteditorum. unb j« Eiabili.
rung cincS »ofieommcncn Credits, in ttttfern ianben ijinWnfffis
Sein Moia \')ii-)m , ober Salvum Conduftum ausfertigen laffctt
wollen / CS I;abe ban« ber Debitor torfjereinctt Etat ober 5?er?eicl)*
»ig feines gangen Vermögens übergeben/ unb feine SBüc^er an
feine c.e.iitores, fb fjicrju nllc ed.auiter ri irct werben fallen/
ebcran bic/ fo Confmiflion f;abcn/ Hitter guter Irene vorgejet»
gcfwub ««»minire» (äffen / ftc^ brtbep flnl;eifc6ia gemactiet/

en aldaar, valgens aanleydinge van defe onfe Wiffel-Ordon-
nantie, en in \'t byfonder van \'t voorftaande iv. ^rtykelSeüiü.
worden. Egter fai by de Wiflel-Reconventie geen geldt eer-
der overgegeven worden , tot dat door pandt of borgtocht,
voot foo hoog als de fomma van defe of geene daardoor ver-
®orfaa]ii:e Schaadens en Onkoften mogte bediaagen, genoeg-
faame Cantie de judicio ßfli & jKdicAtum folvi , door de geene
«Jie geene Ingefeetene zyn , noch yafte goederen hebben , ge-
pelt fal wefen,

Geen Pandt , \'t welke de Houder van een met Proteft terug
gekeetden, of alhier te betaalen geftelden Wifleibrief, van
den Trekker of d\'Endoffanten tot fyn geruftheit ontfangen
beeft, fal door andere Crediteuren gearrefteert können worden,
als voor foo verre fyne pretentie minder bedraagt. Ook fal de
Houder des Briefs fuik Pandt, noch ten deele, noch geheel
over te geven genootfaakt worden ; alvoorens hy loo wel
voor fyn Capitaal, als d\'Intreften en Onkoften volkomen vol-
daan is ; wanneer naderhandt de tydt , op dewelke \'t Pandt
Verfet ftaat, verloopen is, foo lal de Eygenaar, dien het toe-
behoort, fulks , tegens betaalinge van\'t Capitaal en d\'Intres-
t^Uj loflèn ; doch anderfints aan den Houder vry ftaan, \'t
Pandt getechtelijk te laten taxeeren, en zich daaruyt betaalt
re maaken; maar \'t overfchot moet hy aan den Eygenaar te
geven, of getechtelijk deponeexen.

De Vreemdelingen fullen by Concurrentie het felve recht
als de ïnbooreiingen genieten; ten ware dan, dat onfe
Onderdaanen op vreemde plaatfen anders als in ons Landt ge-
handelt wierden ; in welk geval de Vreemdelingen reeden
nebben voldaan te zyn , dat zy in onle Landen op defelve
^yfe, als de onfe by haar, gehandelt worden.

^\'y\' verklaaren ons ook hiermeede, en uyt hoofde van de-
,> dat Wy , rot voorkominge van alle prejuditie der Cre-
onf"\'^"» en tot vaftftellinge van een volkomen Credit , in
f«n ^^"den voortaitn geen Brief van Vytftel, of vty geleyde
Jen latgjj yerleenen; ten ware dan, dat de Debiteur alvoo-
ens eenen ftaat of Notitie van fyn geheele vermoogcn fal Or
-\'■geven , en fyne Boeken aan fyne Crediteuren, die daartoe
\'^y £dia fnllen geciteert worden, of aan de geene die Com-
"«flUe hebben, ter goeder «ouwe veitoont,en laatExaroinee-

fcIHgc / a«tf \'Jßccfatigctt / <iftcm(tf;( mit einem (Eorpctlidjci»
(Si;bc jn bcfldrctcn / roic auch baöjcnige fcincö ^Scrmogcn« hier»
nechjtnocl) anzugeben / fo etwann tecgeffcn fc^n/ «no ihmnoc^
tepfalien mochte; @olfeaber ein Dcbicor, auf obgebgchte 2Bet<
fc ein Moratorium, ober SalvumCopdu^um erfangen/ unb her»
nach ft^^ auffern / bi; ger einen fa(fche« Etat feiner Effcften ediretA
mid) »onfelbigem/ inPrsiuiiicium feiner Crtditoren/ etmaSaulf
bie (Seife gebracht / obereinctt Crcdltoren / ju ©chaben beöan»
bern bejahfet haben / fofl er fofches @chufe--S8rie|feä ipfo fafto
»erlupig fepn / imbioiber ihn cnminaiitei oerfahren werbe» 5 wie
bann auch bie 2ße^fct=@dE)utbenct bie bfneficiaparticBlari» lolu-
tioni» ötcompeteniis jncht fpUen iugemelfcnh«\'\'tit»

3ïcch jï bent follen / (»e^ Failimeoten unb Concutfen / bie m»
fammlete Cteditores, bie Hypotliecatioj ausgenontmenl welche
ohne baö/ nach beut "jlltcr ihrer Hypoihequenj bte FrsEftrent«
ben/ nichtnachber\'MnjahlbieMäiotamachcn / fonbernnach beut
Quaofo, fo ein jeber bei; bem Coocmfu ju forbern h«t / unb wa
gwct) briftenXhetl berer Chirogtaphatiorum von ber ganl^en Maf-
ia einig i|i / foll bercrfelbenRefolmion tjnb @d|)tHf gelten/ «nl>
cxequitet werben.

Sfuff baf auch / in QBe^fcl--@ad)ett / bie Juflits tim fo Diel
fchleunigcr adminiftriret werben moge / fo foll in benen gaßcn/
Welche burch bicfe unferc 2ßed)fel«£)rbnung leguliret |inb / feine
iduterung / ^bcr»Jduferung ober Appellation , noch einiges re-
medium lufpenfivum vet dcvoiuiivum, Sopplicatioois, Revifio-
nis, ober wie e« fonjien 3]ahmen haten / ober noch crfimben wer»
tcn machte/ fïatt haben noch jugelnffcn werben; gallö aber @a»
chen torlommen/ fo hierburch nicht dccidiret fet;n mochten/wo(»
len wir jwar bie App<-llationss an bie gewohttltchc höhere ©etich»
te allergndbigp wrffaftcn/ jeboch bergeflaft/ ba|j ber Appellant
bie in bem 2Secl)fci--25rief|; cnthflttene@tnnmegctichflichdsponi.
ren/ unb ncbft bem in caCum fuccumbentia: ilber bic Srjiattung
Stojicn unb Schaben/ funfftig Xh^fer bet; ber ^tegieritng / unö
brci;(ji9 bep benen Unter-.©erichten/ }«erlegen angehalten wer»
ben foiic.

Saniit nun bic 2Be4fcl=X?rbnuttg beffomehr in imfernt .^er»
Icgthtuu aJïagbctutg «»5 ©Wfffhafft PJJddSfefbt / SWßßl\'ctnr«

len; zieh oak te gelijk verbindende, defelve, des begeeten-
de, altydr met een Cotporeelen Eedt te beveftigen ; als ook ^
om \'t geene van fyne middelen vervolgens nog aan te geven,
^t welke hy mogelijk vergeten mogte hebben, en hem noch
fal Te binnen fchieten. Doch indien een Debiteur op de voor-
gemelde wyfe een Biief van uytftel of vry geleyde mogte eri
langen, en daarna blyken , dat hy eenen vallchen ftaat van
fyne Eifeften heeft uytgegeven, ook vaa defelve, tot prejudi-
tie van fyne Cteditemen, iets aan een kant geholpen , of den
eenen Crediteur, tot fchaade van den anderen betaalt 5 foo fal
hy ipfi faSlo van defen Befcherm-briefvetfteeken zyn , cn tegens
hem Crimineel gehandelt worden; gelijk dan ook de Wiffcl-
Schuldenaats de Benejfitien pmieulms féutionis ér competenti<e niet
füllen genieten.

Öaatbenevens füllen, by fallifimén^en en concurrentïen j d«
veriamelde Crediteuren, (behalven die Hypothequen hebben ,
dewelke buyten dien, na den ouderdom van haaré Hypothe-
quen , de preferentie hebben; ) niet na haar getal de ineefte
fiemmen hebben, maar na de hocveelheit of fomme, die eeti
iegelijk by concntrentie te eyfTchen heeft ; en als twee derde
deelen der geenen die\' fchuldrbekenreniflen hebben van de ge-
heele Mafla eendtachtig is, foo fal derfelver Refolutic cn Befluyt
dooigaan, en ter uytvoeringe gebracht worden.

Op dat ook omtrent WJffel-faakenj de Juftitie foö veel te fpoe-
diger mag gehandthaaft worden, foo fal, in gevallen die by defe
onfe ■WifTel-Ordonnantie gereguleeit zyn, geen Ophelderingc,
Opper- Ophelderinge,ofAppel,noch eenig remedium [uffenfivum vel
devolutivum, eenet Suppliuuieß^vtße, of hoedaanig hct felve ander-
fints genoemt mag zyn, of noch mogte uytgevonden worden,
plaats hebben, of toegelaaten worden. Doch in geval \'er faa-
Kcn voorkomen, dewelke hierdoor niet afgedaan mogten wor-
den , willen Wy wel de Appellen aan de gewoone hoogere
Vierfchaaren genaadigft gedoogen ; egter foodaanig, dat da
Appellant de fomme in den WifTelbrief gemeldt gerechtelijk
fal deponeeren, cn daar benefFens, in gevalle hy komt te ver-
liefen , boven de vetgoedinge van koftea en fchaaden, vyftig
Ti^xdaalders by deRegeeringe, en dertig by de laage Victfchaa-
len, genootfaakt worden te betaalen.

gifc^ct .^o^cit/ obfervircf ttnb bcintrtch wrfa(;«it werbe/foftfof»
teil nnb »erorbnen wir f;iemU : bajj/ in ^SJechf£l-@i>chen / äfft
itnb jebe nnfere fo wo()( Civil- als Milit«ir 33ebienfcn / wie a«^
feie Foieni«s, ton wrtä Condition «nb (gfanbe fte fepn / fftr «n»
fere 9[«rt0be6«rgifcf)C ^xcgicrMug in j^ftKe/ bic gram^ofc« o^ne
3(KfcI)cn i(;rcß QStanbcS ««b Coudition, fte fci;« «nfcrc 2?ebienfe
sber nicht/ ein jcbcr für benen gran^oftf^en/ jcbeS £>vt$
fern/ bie Profeffores «nb Cive» Academici üor bem Senitu Aca-

demico, bic SSörgcr »nb <£tnwo(;ner in benen (Stabten/fftr beut
gewöhnlichen @tabt»2finth «nb foio commoni, a{3 } J« J^aß\'e
fttr bcnen SSerg-Scrichten/nnb itt bene« 3(mfö»@tabfett / für be.
«en Beamten/ fcelangcf i^crbcn/ fonber b(t| einer ei»forumfin-
gulare & piivilegiitum öorfchit^en tonne.

QBicb ein 5B«rgcr Safctbfl befanget/ ber fein Forum »or beut
@tabt\'\'2fiath h«t / fo foll folcheö bei; bemfelbcn als ber orbenf(t»
chcn £>brtgectt/ gefct)ehen ; Sic gran^ofen tmb 9}Iannheimer /
werben bor ihrer £ibrigtctt conveniret. QBann ein ayiannheiweif
«Tit einem OJfagbeburger j« thun Ijati fo foH ber Syndicus i>crcr
SDIanhcimer/ mit babet; fepn, SSerttagct aber einSSärger eine«
OJlannheimer/ fo foll ber OTJannhcimcr Magiftrat «ebfi einem De-
puiitten com bcm Magiftrat ber alten @tabt / barcin cognofci-
ren: unb fo wirb eS anch gehalten/ wann ein XentfcherHtif et*
ncm grau^ofcn / ober ein gran^ofe mit einem Xentfchen §«»!;««
l;at. gSirb einer »om SonftSapltuI bclanget/fo hntJxtsSom»
daptfHl barinnen j« cr/gnoicircn s 3fi cä aber / bag einer »oit
Jier bortigcn Soldaresque convcniret wirb / fo mitg felcheä »or
bcm bortigcn Comm.*ud-\'nten ober Gouvernenr gcfchehcn. Sie«
jentge bctrcffenb / fo «nmittclbahr «ntcr «nfcrcr 20lagbeb«rgi»
fd)en Olcgierung fichen/ alöbafinb: llnfcre 3tathc/ sScbientc/
Cietus iecmidattus, auch einigeOffi:irer, fo jwarj«9£)?agbcbnrg
ftch bcftnben/ nicht aber unter bic Guarniion fiebcn / Janbfchaft»
liehe Scbicnte/ «nb ancere mehr/ ba tonnen jwar bierclbe icga-
Jatifcr nirgcnbS anberö bclaitgct werben / als »orgcmclbterint»
ferer 9legicnntg ; 3(iibieweil aber @ad)cn ftlrfallcn tonnen/ ba
pericuUun ii. mova, fo foUcn biejcntgcn / fo aus »orgemelbtcit
^erfohnen nnb Cöiporibos, in 2£5fd)fcl-@achen vcrtiagct wer»
l>en/ »orttnfccm J^off\'^vath tmb 331 ollen»oigt Dr. Sitrfclbcn/
t>em 3iath\'«nb ©tcuer-CommiDsrio SBittem/ bcm »djungiiten
Janb\'Syndico «nb beä Som--(5.flpifulSSynrt\'co,alähierj«erwaht»
teil Commilfinis perpetuii, Stecht nchinm / bte AppelUtiones

Wg/tée Hooghelt, geobferveert, en na defelve gehandelt mag
worde*?., foo willen en verotdineeren Wy hietmeede, dat om-
trent WifTel-faaken, alle en een iegelijk van onfe, lbo wel
Civiele als Militaire Bedienden; als meede die van \'t Hof, van
wat Conditie en Standt defelve ook zyn , voor onfe Mdn^u-
ttirgfche Regeetinge binnen Hal; de Pranfih:n , fonder aanfien
van haaren ftandt en conditie , \'i zy dar zy onfe Bedienden
^yn, of niet, een iegelijk voor de Fran/ch/; Rechters op ieder
plaatfe} de Jtofefforen en Burgets der Academie voor den Se-
naat der Academie; de Burgers en Inwooudeis in de Steederi
voor den gewoonlijken Stadts-Raadt en gemeene Vietfchaarj
als te Halte voor de Berg-gerichten , en in de Ampts.Steeden
voor de Amptenaars, gedaagt füllen worden, fondei dat ie-
mandt zjch op een byfondere of geprivilegecrde Vietfchaar fal
können beroepen.

Voor foo verre de Stadt Maagdéurg betreft , fal in WifTel-
faaken op de volgende wyfe gehandelt worden:

Werdt een Burger aldaar gedaagt, wiens Rechtbank voor den
Stadts Raadt is, foo fal fulks voor denfelven, als de ordent-
ï\'ike Overhelt gefchieden. De Franfchcn cn Manheimers worden
Voot haare Overhelt geroepen. Als ceji Mmbeimer met een
Maagdehurger te doen heeft, foo lal de Syndicus s^aitManhei-
wers meede daarby zyn. Maat als een Burger eenen Manhei-
mer daagt, foo fal de Magiflraat, beneffens een Ge-

deputeerde van den Magiflraat der ouden Stadt, meede daarin
gekent worden; en alsdus fal ook gefchieden als cen Dnytfcher
met cen Franfihmaa, of ecn Franfihman met een Duytfcher tc doen
heeft. Als een van \'t Dom-Capittel gedaagt werdt, foo fal
het Dom-Capittel daarover wyfen : Maat werde iemandt van
de Soldaaten aldaar geroepen, foo moet fulks voot den Com-
mandant of GouvetBeUt gefchieden. Betreffende de geene, die
onmiddelbaar onder onfe Maagdebmger Regeetinge ftaan; gelijk
daat zyn, onfe Raaden, Bedienden, Clerus fecmidarius ook ee-
^ig OfEcier, die zich wel te Maagdeburg bevinden , doch niet
«ndct\'t Gatnüoen ftaan; Bedienden det Landtfchappen , en
andere meet; defelve konnen wel regulierlijk nergens andecs
gedaagt worden, als voor de bovengemelde onfe Regeetinge :
Maar nademaal \'er faaken konnen voorvallen, dat door ver-
toef fchaade ontftaat } lbo fullen de geene, die uyt de voor-
gemelde Perfoonen en Collegien, in Wiffel-faaken gedaagt
worden, voor onfcn Hof-Raadt en Möllen-Voogdt Dr. Dur-
feldt, den Raadt en Schatting-Commiffaris Wit, den gead-
jungeetden Landt-Syndicus en Syndicus van\'t Dom-Capittd,\'
als ecuwigduurende Commiffarilïèn , doot Ons daartoe vet-
iiooiea, E^ciiit foQKeo, 4ocii äe AfpelUa nadeihandt, ais

«bcï n«£{)9cf)ttt!!ö/ wann ts bajit Unwwtl «n «»(erê 90ï<töï>rtttFï
fiifche SRcötcritns öc(;cit.

fctt ttiefcS ^Bcchfcf-gtc^E fo foïf a die Pablicatio-
nis feine Ärafft unbSöcrbintlidjSeif J;aten/ «ncf) fcei;ttenen"^Bech*
fein fo oorijci\' extrahiret/ gelten / «nti «Ifo ad calus pmeiitos
eiiam ia Judicio conttadiftorio ptndentes, e^enditet fci;tt.

ÏEBelchem nad) wir nnferer Dfflagbeburgifchen Sfiegiernng hfe»
ntit in ©naben/ «nb jngteich aliee (grnfleö / anfcefehlen / |tc| i;ier=
nach gcl;orfamft.}« achten/ übet bicfe itnfere 2öe4fel-\'£»rbmmg/
nicht allein mit 3f{ad)br»ct j« haften/ «nb in allen batinnanöge»
Jjrwcftcn Cifibus barnßd) «nb anbete nicht j« fpKech^tt / fonbicr«
mich bahin jnfehen/ bagfofdjes »on bencn Magifttitenunb Unter*
©evichtcn gleichfalls gefchehen / felbigcn in allen(Stwctctt nachge»
lebet/ «nb barwibct feine Conttavenüon Bcrllattetnsctbenmogc/
jn »clchem ®nbe |tc/ nnfcte afvcgicning / «nfern Fifcalifchen
tientcnernftlid) jn injangircn t)<xtl bajj felbige ailff bie Magiftrate
iinb Unter»®erichtc/ )ieigig2lchtha6fn/ «nbbie Contttreniemen
anjcigcn follen/ welche wir bcr ©cbithrnach i« fivaffcn nicht er»
mangeln welle», ©egcben ^»rantcnbnrgben zy. ?fprif/

Eyndelijk, foo fal dit Wiffel-Rccht terftondt, vaa den dag
der Publicatie defes, van kracht cn vcrbintcnifle zyn, ook om-
trent dc Wiffelbrieven , dewelke alvoorens geëxtraheert zyn,
plaats hebben, en alfoo ad cafas précteritcs, etiaminjudkio esR»
tradi^orio pendentes, geëxtcndcert zyn.

In gevolge van \'t welke wy onfe Maagdebmgfche Regectrnge
hiermeede in Genaaden , ook te gelijk op \'t ernftigfte aanbc-.
vcelen,zich daarna op \'t gehootfaamftc te gedraagen, en om def«
onle Wiffel- Ordonnantie niet alleen met nadruk te onderhoudcfia
en in alledaarin uytgediukte gevallen,na het felve en niet anders
te vonnifTen 5 ook daaiop te fien, dat fulks door de Magiftiatea
cn de laage Rechtbanken insgelijks gefchiede, defelve omtïéac
alle ftukken opgevolgt, en daar tegens geen Contraventie^e-
doogt mag worden; tot welken eynde zy , onfe Regeeringe^
Onfen Fiskaalifchen Bedienden ernftelijk fal hebben intefchet-
pen , dat defelve op de Magiftraaten en laage Vierfchaaren neer-
ftig acht geven, en de Contraventien fullen aanwyfen,dewelke
Wy niet fiillcn in gebrecke blyven na behooren teftrafièn, G©\'
geven te Ontnjenbttrg, dcnzjften .^prii, .Anrm 1703,

3taff)iiwmtt ber @trtt>f SSrcffrttt/ fcefemtctt ttnb tOmj
^jl^tunb öffentlich / hiermit tjor jebermannigftch : 2)emnach
linö eine ISHiche Sanffmann^fchafft/ burch t>erDrbnca
tenÄautfmann0\'\'gltefien/ ju vernehmen gegeben/ unb »irtiuiö
felbften/ rtuöber (Erfahrungwahrgenommen / welcher gefialt/i«
fcemallhteftgenSiJechfcl»Ntgoiio, unterfchiebene Uncrbnungc»
eingeriffen/ unb fleh ofterniahlö iJielweitlaufftige/ toftbahre un&
(angwierige ^lechtö^^Procefle unb @fceitigfeitcn / vornehmlic|
tiarum ereignet hrtfcen; SBeiloict neue Calus »orfommen / welche
trti»er 6i§herigctt 9BechfeI--i)rb!mng ni^t exprimiret / noch ent»
fchieben fepn/ alfo bagbero hilbenbie liiigirenbe yarfhe»;en 31«»
laß genommen/ ein unb anbere3Wei;nungen vor ftch anjufuhren/
nnb au6 frcmbben QBechfcl\'^Orbnungen ju difputiren / worauf
tennnicht nur/ wibcr bic3?atur bce 2Bcchfel--3rechfS/ fchablich«
SaJcitldufftigJeiten cntfianben / fonbern auch hiefigem SKechfcI=»
^la^c/ bet;benen 3iuälanbcrn/ öbclcSlachrtbcn jugcjogenrror»
i>cn5 Serohalbcn eine lobliche Äauffmannfchaft / um biefcm Ut--
tel abjuhelffen/ unb mehi\'cwScrairning 3« »er\'^Mten / bei; une
tnfidnbig angehalten / bte altcgCBechfct\'-frbnung ju revidircn/
«nb JU »erbeffcrn / beffetttwegcn benn ftc auch I «ns/ gewiffc »est
ihnen jufammen getragene «nbhierzubienlidjc Aiticulos, ftberge»
ten/mit gehcrfttmcr 55itlc/ fclbtgc «nterfudicn J« laffen / unb
fobann burch unferc £)fcr(gfeitlichc Ritihabition JU apptobiren:
Xlnbnun wir / fclbigc hierauff in reife (grwegung «nb genaue
Unterfuchung gejogen/ unbbatbep befunbcn h^tcn / baß" fie bem
Commeicio. infonbcrheit bem SSJechfel-\'Negotio, fehr »ortrag»
Äue^i i« 3(bfchneibung sistes Pilpnuiionum «nb ©trcitig»

W1 Raadts-mannen det Stadt Brefdau-w , bekennen en
maken hiermeedee opentlijk bekende voor een iegelijk;
Kadcmaal ons die van den lofFelijken Koophandel , door de
aangeftelde Koopmans-Oudtften , hebben te veiftaan gegeven,
en felve ook uyt ondervindinge hebben waargenomen, dat\'et
in deWiffel-Negotie alhier verfcheyde wanorders zyn ingedron-
gen , en dat \'er dikwils veele wydtluftige , koftelijke en lang-
duutige Gerichtelijke ProcelTen en verfchillen voornaamentlijk
daarover zyn gereefen 5 vermits \'er veele nieuwe gevallen zyn
voorgekomen, dewelke niet in de WilTel - Ordonnantie alhicc
ftaan uytgedrukt, noch beflift zyn ; waardoor dierhalven de
twiftende Patttyen aanleydinge hebben genomen , om de ge-
voelens van den eenen of andeten ten haaren voordeele aan
te haaien,en uyt vreemdeWiffel-Ordonnantien tedifputeerens
daar uyt dan niet alleen, tegens de Natuure van het WifTel-
Recht, fchaadelijke wydtluftigheeden zyn ontftaan, maat
ook van de Wiffelplaats alhier , by de Buytenlanders qualijk
gefprooken is: Dierhalven hebben die van den lofFelijken Koop»
handel, om dit quaat te ftuyten , en meerder verwerringe voor
te komen, by ons inftandig aangehouden , de oude WifTel-
Ordonnanrie te revideeren, en te verbeteren; rot dien eynde
Zy ons dan ook feekere , doot haat by een gedraagene, ea
daartoe dienftige Artykelen hebben overgegeven, met gehoor^-
faamfte Beede, delelve te laaten onderfbeken , enfe alsdaa
door onfe %Mihahltie als Ovetheydt te approbeeren. Na datwy
nu defelve daarop rypelijk hebben doen ovetweegen en naauvf-
keurig onderfoeken , en daarby hebben bevonden, dat defelve
voor de Commertie, en in \'t byfondet voor de WifTel-Nego-
tie, feer voordeelig , ook tot affnydinge van veele Difputeu
«ft Twtftingen feer dienftig, en gelijk andere WiflTel-Ordon-
o 3 nantiïfl,

Édtm feljr bicntirt)/ tinbanSernOStchfcf\'iJrbntmgcn/ nat^ bfiii
SBcctifcl\'-^lc^fi;/ gcmaffci; ; l;at»enwir fclbtge / iw^tem
ivicfte iijcinegciKiffê^Srbttuttg gtbracht / Hub £>fetjgecitltct) »p-
probiret/ 3()ïo Ät«;fct»tmb Äonifllifh*^ 3Jîcije(ïrtt I «nfcr nßer«
ônàbigftcc.Çerrau^/ felHgc iintcnnso Jsnmiii biefcä i7i6bcit
3aï)ireS / in afîctt i(i«n Punaen «nb A tticuin. aUcrgnäbigfl
confirmircf/ jnjcberntûnS\'SîifTcnfchafft cffenUich pubitciïcnlflf»
fcn/ frtutenbe»un2Bott JttSSÎci-t wieijcrnadj folget:

/^rt^Sr ft^ c^flhtctr / J« feiner 5îe<(«cmfichMf / ober nnberctï
Urfactjcn / bcrcr OBcc^fcl tcbicnctnnb anmaffct / bcrfclbe/
tt>cs@tanbcs«nb Condition erfonfictt fcçn mo^c/ fctlfo
Wol)l/ als cin jcbwebcr 5î(iH(fnntb J^anMê\'OMnni bicfcr £)rb.
«nng nacf)/ obügirct fci;n / nsann cr bafclbft cntmcber bas nfïe
3al)r feines 2(lfers erfiiUet/ ober/ wrbicferBcit feines Wtcrs/
eigcttc.ÇanbfHngjH treiben angefangen/ «nb ftd) barinnen et»
mtSbaburch vei-lninbcit / fcltigcs |u jaljlcn/ tag et mit feiner
î)arn)iberetngctrcnbefcrt Exception , es f^j;gleich bie Valuta »on
bcmîtusgcber beS 2Bcct)fct=5BrtefcS empfangen ober nidit/ «oe^
«nbern Sntf\'djulMgnnge« / fic werben eingcwanbt / cbcr haben
Dlahmenwiefiewollen/ ber 3af)l«ng ftd) cntfchlagen f an î 2ßie
îtcnn anch I bent 215e^fct=25ricjfc jiunbe ; Valu tu mitihnctt

gewcchfcK/ fold)es nidjt anbcrs gcbetitet werben fell/ als bag bte
Valuta wlircflîit tittbbaar empfangen fct;. \'2ö«rben glcrch einige
«nbcre (£im»enb«ngeit fich finbcn / wclche fonfïen contta infttn-
menta Guarentigiata fîatt ftiiïen mochten / fo foil eS boch aller»
tings bei; ber / in2ßechfel--@achert befanbten Regul: Qui accetta
pagj, bcfiànbtg tjerblctbcn ! ^eboch ffö ï\'te Exceptio folutionis
jebcrjeit/ wenn fie tn cominenti iisinidabilis, bie Exceptio Com-
peniationtî aber nur / wenn / jwifchen @eber «nb Oîchmcr / bie
@ache flehet/ in bencn gäöen allein wann wiebcrumb / Sßechfel»
gegen 28cchfel»5Srtc|fe/ »crhanbcnfep/ ftatthßfcen«

@o ftch« nun begäbe / bag gOBiftfrawen ober anbete QBeibel»
^crfoncn/ »orfich/ ober ihren ajîann / abfonberlidjc .OanbUmg
ffihtctcn/ nnb / in ihrem eigenen Sftahmen / einen SBcchfel\'Sricf
»onftch atisgabcn/ obeSglctch ohne AuihotitâtimbSinwilltgnng
ihres <£hcttche« ober anbern Cuntotis anch ch«e wrhergehenbe
(grtnncrnng ihrer leiblichen Frivilegien «nb Spechts » 2Sohlth<»»
tcn/aefchehen/ fo jeden fte beiwioch/ feîbjîenj« lahfen/ fchttfbig

tianticn, met het Wiflel-Recht meer overeenkomflig zy: Dies
hebben wy defelve, na dat wy fe in een feekere oïdet hadden
gebracht , en als Overheydt geapprobeert , ook Syne Keyfet-
iijke cn Koningliike Majefteit, onfe allergcnaadigflie Heerc,
defelve in dato 30. Jm»i\'ry dcfes Jaars 1716. in alle detfel-
ver Punten en Artykelen allergenaadigft geconfirmeert , en
tot kenniffe van een iegcli;k opentlijk laten pMieeercn , luy-
dende yan woordt tot woordt gelijk hier yolgt :

De geene, die zich alhier, tot fyn gemak, of om andere
oorfaaken, van Wiflelbrieven bedient , of daarmeede be-
moeyt, defelve, van wat Standt en Conditie hy anderfints ook
zyn mag, fal, foo wel, ais een iegelijk Koopmanen Nego-
tiant, volgens defe Ordonnantie verplicht zyn, wanneet hy
aldaar, oPt ziftejaat fynes ouderdoms volkomen heeftbc-
reykt, of voor delen tydt fynes Ouderdoms eygenen Koop-
handel heeft begonnen te dryven, en zich in denfelven tot
iets heeft verplicht, om tc betaalen, dat hy, met geen daar
tegen ingebracirte Exceptie , het zy dat de waarde door den
Uytgevet des Wilfelbtiefs ontfangen is, of njet , noch doot
andere ontfchuldigingen , hoedaanig defelve ook mogten voor-
gewende worden , of naamen hebben , zich van \'de betaalinge
kan ontflaan: Gelijk dan ook, als in den Wiffelbrief mogte
ftaan : De waarde met haar gewiflelt; fülks niet anders fal
genomen worden , a;s dat de waarde daadelijk en in gereedt
geldt ontfangen zy. En fchoon \'er ook eenige andere voor-
we ndtfels mogten wefen , die anderfints tegens de Infirmenta
Guarentigiata Plaats vonden; nochtans fal het volkomen by de
bekende Reegel in WifTelfaaken : Dte accepteert, moet betaalen,
altydt blyven beruften: Egtet fal de Exceptie Jo/meró al tydt
plaats hebben , wanneerfe m uwinenti Uquidahilis is, maar de
Exceptie Compenfationis, als de faak tufTchen Gever en Nemer
ftaat, alleen in de gevallen, als wederom WifTelbrief tègens
Wiffelbrief gevonden werdt.

Indien het nu gebeurde, dat Weduwen, of andere Vroiiws-
perfooneii, voor\'haar felve, of voor haaren Man , in \'t by-
fonder Negotie dreven , en in haaren eygenen Naame eenen
Wiffelbrief trokken , fchoon het fonder authoriteit en bewil-
liginge van haaren Egte-Man, of van eenig andere Curateur,
ock londer voorgaande gewagmsakinge van haare Vrouwelij-
ke Privilegien en Gerechtelijke Weidaaden, gefchiedde; foo
fuUcn zy felve nochtans yetCchuldigt eu yerpliclit zyn te be-

et fie gieich telfen nic^t juvor erinnert / noeh fofchen» Dlet^te veti
if)nen xenunciiret worben I feines »egs fc^n^en.

2(ite20ec()fer-.gîricffe/ foften »on bemjcnigen/ mtf weichen |ie
Saufen/ tnitSîeincrctung îjcsïages / unb SSennung beS
mens/ felbfl cigenfjântig scceptirct werben ; @o einer aber »er»
«cifct/ fiiacrentwcbcrfeincgrau ober feinen 5Dtcner I bcr feine
j^anb{ungS--S5ctrichtungcn an feiner @tcf{e »crtrefcn t(}Ut I mit
einer ?toeuia ober ^;5ollmacht jur Accepmion, nacfj ^nnljalt
Lit. A. fchriftftcf; »erfcf)cn/ unb bcr Acceptant fofl miter feinem
eigenen unb feines Mandami« 3iîal;mcn mit Xnfüfjruacj bcs 3af)»
tes unb bcs Xages / feiner fjabenbcn îiocyrse, bie ÂcceptJtion
»ermerctcn. @o (ange er nun bicfe eingelegte «Scllmacht ni^t
KTOcirct unb jurftcfc nimmt/ ijlcr/ bcr "Patron/ aficblcjcnigcn
S3îcchfel»S5ricfe / fogebachte fcinc gc»oümachtigte§rau ober Sic»
tier/ »cceptirct/ ju $al;ien fchufbig / «nbbercn Acceptation fo
frâfftig nnb guftig / a(s wenn fte »on ifjme fcibftcn gcfchci)en
Wäre,

31.91. Srafft/wcld^cr/bcrfelbe/ wegen währenbermei»
4i/««3{bwefenf;eit / . bic auf mich anfjero f ommenbe 2Bechfel»
SBrteffe/ in meinem Mahnten acceptircn fan unb foff: @e»
flatten icf)aflcSbaS;cnigc/ wasbcrfefbe/ ftatt meiner/ acccptiret
«ber triftirct haben wirb/ »or genehm i)aUtnl unb / feiner 3eit/
tichtig JU bejahten fdjufbtg fci;n wifl unb werbe. $ii Srfdntnift"
iefagtcn 9t. Df. fcinc .^anbf^rift wirb »on 3hmc hierunter bic
gorm fetner Acceptation »Ott feiner eigeticn .ßanb jncrfehenY\'PH«
SSregta« ä. d. Anno.

taaien : Ook fal haar het Senatus ConßhumVeUejamm, fchoon
zy alvoorens, geen gewag daarvan hebben gemaakt , noch
van fulke haare Rechten gerenuntieert hebben , geenfints daat
voor dekken.

Alle Wiflelbrieven, fuUen van den geetten,tot wienslaflen
defelve luyden, met aanteekeninge van den dag, ennoemin-
ge van den Naam , lelfs éygen\'handig geaccepteert worden :
Maar als iemandt op reys gaat , fal hy , het zy aan fyne
Vrouw, of aan fynen Dienaar, die de faaken van fynen Koop-
handel in desfelfs plaats waarneemt , met een Procuratie of
Volmacht tot de Acceptatie, volgens den Inhoudt van
fchriftelijk voorfien worden , en de Acceptant fal onder fy-
nen eygenen Naam, en dien van iynen Principaal, metaan-
teekening van Jaar en dag, van fyne hebbende Procuratie,
by de Acceptatie fchryven. Soo lang als hy nu defe verleende
Volmacht niet herroept, en te rug neemt, is hy, de Patroon,
Verplicht, alle de Wiflelbriev\'en, die de\'gemelde fyne Gevol-
machtigde Vrouw of Dienaa/ Accep;eert, te betaalen , en der-
felver Acceptatien is loo krachtig en van waarde, als ofte dooï
haar felve gefchiedt was.

Voot N. N. volgens welke defelve , geduurende myn Af-
weefenheit, alle WiflTelbtieven ten mynen laflen heiwaaris
komende, in mynen Naame kan en fal Accepteeren: Gelijk
ik dan al het geene, \'t welke defelve , in myn plaatfe, fal
hebben geaccepteert of gecontrafteert, voot aangenaam fal
houden, en te fyner tydt behoorlijk te betaalen,wil en fal ver-
fchuldigt zyn. Tot kenniffe van \'t Handtfchrift van den ge-
melden N. N. fal doot hem aan den voet defes het Formulier
fyner Acceptatie met fyn eygen handt te fien wefen. Bnßdauw,
den .... ^uno. . , . .

tet^cfl/ jut Acceptition- praslemiKt Werben/ uttbijtbct/ flujf
Wtl^cit bcr?ffiec^ftt»5Sricff fauttt I fofc^en/ ben erfteit Xag/
•ccepdren f(d[)ulbt9 / bcfonbcrö bic)cm8cn2Bec^fcl.23r!c(fp / fo
n Üio, obcrouf gcwilTc Xage atac^lic^t fnutcit; truße fic^sakr
ju/ bagcr/ber Accepunc, bencrflcn ober beu anbtrtt Xttg nic^t
gegettwarftg ware / fptnus\'bcrf)i)erttacf) bic Acceptation atlcrbings
ttuf fdbigenlciggeftcttct werbet} / al« bee gBcc^fcl»Sgricff jum
trffcnmal)! piafenrirct worbcn. @ofern ater bcr 2ßec|fel--»^ricf
lattgjlwts «jer@timbcn»or3tl)gang bererften ^oft an ben£irt/
«Ott wanttcrt ber SBee^fel\'SSricf gcfoimnen / nict)t angenommen
»erben/ mug «cnbem 3nni;a(>er bc6 \'3äJec{)fc{\'-5Sricflre« protefti-
mi unb ber Fioteft famntt bem SBcc^fel\'SSrieff balb jurficte ge»
fanbf werben. Seboci) bleiben burcfegcljenbfi aüt ©onntage unö
«aegejisXage (an wetcfjcn ncmiict) 3oH-unb 2Baag>3(tnt nid^t
»Ifen ifi/) tjon atter Acceptnioa befreiet. QBann aber ein SMaim
ft^wfirälic^ ictirireftmb »bfentirctiiätte/ Oberauel wegen feiner
Creditorcn im Ariefte ware / unb |tc& bcnnoc^ offerittc / cini»
ge aiif t(m lautenbe 2Bee^fef => SSrtefc jn icceptircn/ foU ber
3rtn(jttbcr folc^e nic^t an|uncf;me)j/ fonbern gfeie^) ptoteftiren ju
gaffen/ «nb bamit feinen Regrefs wieber an 6cn Remittenten jit
«ef;meit fc^ufbig fe^n. 25a auc^ einer ^Bectlfel\'-Sricfte accepti-
fttt Ijatttl «nbwrbcr 93crfatl\'3cit falliite / fofl bcm 3nnf;aber
fte^jlcljctt/ of)itc bie ^Serfaß\'^eit jn erwarten! bafb pioteftireit
|u (äffen / Mitö fonber eintgeö Pixjudiiz, enlwebcr ben Pioteft
jtebfl bcm 2Q3ec^feI.S8rtef / ebcr aitd^ inbeffen ben Pioteft afleine
^xtiuf^xim,

®oIte tiner / «uff Wefelen ber g5ßeel|feU35rfefff(»«tet / .^off*
jtttngjnr Acceptation geben / «nb affo ücrta«gett ben ^Ißec^fcf»
Sßrief f)ierju bef^aften/ fo mag wt>f)l ber Prottft interim fortge*
fenbet / bcr<aSec^fcI--Sriefff)icr behalten werben/ biß jur nad)fte»
^ofl: Socfi/ bag" beswcgcn aller beljortger SScric^t / Wö()in eS
aStfjig / crtJK\'fetwerbe/ bamit ftcf) biegrembben f»l»ite« / ober
»enigftcttS Caution geben faffen tSnncn. (grfofgct aber afsbantt
We Acceptation nic^t/ foumg berSBec^fcI\'-Sricff aifobalb biean=>
fcm^ojl an ben örf/ von wannen ertcmmcn ) juritcE gefanbt
«seilen / ofjne ferneren Pioteft, ob fef)on berjenige / auff welct)«»
tier ?a3ect)fcl--«Bricff laute» / necf) längeres giat^feljen Bcrlangter
(ge Aber bcr ®cc^fet»58ticff alsbcnn nod) acceptirct wörbe / ift
xr 3;ttn!)ater bes gsrteffes Pif Awepmion ftnitmeljmen fcftttfbig/

AHe aankomende WilTelbiieven ftllea, ten eetften na de
aankomft det Poft, tot de Acceptatie geprefenteert worden,
en is de geene, tot wiens laften de WilTelbrief luydt, vei-
plicht , denlelven den eerften dag te Accepteeren, voornaa-
mentlijk die Wiflelbrieven, de welke à Vfi, of op feekere
Daagen na ficht luyden : Doch indien het gebeurde, dat de Ac-
ceptant den eer^n of den tweeden Dag niet by der handt
was, foo moet nochtans de Acceptatie evenwel op dienfelven
dag geftelt worden, toen de WilTelbrief voor d\'eerftemaal ge-
preienteett wierdt. Doch ingevalle de Wifleibrief ten langften
vier uuren voor \'t Vertrek van d\'eetfte Poft naar de Plaats,
van daar de Wifleibrief gekomen is, niet aangenomen is gewor-
den, foo moet door den Houder des Wiflelbriefs geprotefteert,
en\'t Pioteft, beneiFens den Wifleibrief fpoedig te rug gefonden
worden. Egter blyven doorgaans alle Sondaagen en alleFeeft-
daagen (namentlijk op de welke het Tollhuysen de Waag niet
open is; ) van alle Acceptatieh vry. Doch.aïs een Man zich
werkelijk geretireert of geablenteett hadt, of ook van wegens
fyne Crediteuren in Arreit fat, en nochtans aanbpodt, eenige
^Viflelbrieven tot fynen laften luydende te Accepteeren, foo
fal de Houder fulks niet aanneemen , maat verplicht zyn
tetftondt te laten Protefteeren, en daar meede fyn regies we-
derom by den Remitteerder te neemcn. Indien ook iemandt
Wiflelbrieven geaccepteert hadde , en voor dé Vervaltydt
failleerde, foo fal het aan den Houder vryftaan, fonder den
vervaltydt af te wachten , Ipoedig te Ip.ten Protefteçten, en
londer eenige Ptejuditie, of het Proteft beneffens den Wiflei-
brief, of ook ondertuflchen het Proteft alleen te verlènden.

Mogte iemandt, tot wiens laften de Wifleibrief is, tot de
Acceptatie hoope geven ,en alfoo verfoeken om den Wiflelbtief
hier te houden , foo xerraag het Proteft ondertuflihen wel
Verfonden, maar de Wiflèlbrief hier gehouden worden, tot
<ïen naaften Poftdag\'; mits dat nochtans deswegen alle be-
hoorlijke Bericht werdt gegeven, daarheenen hec noodig is,
op dat de Vreemdelingen zich konnen falveeren , of ten
«litiften veifeekerincg laten geven. Doch wanneet alsdan dc
Acceptatie niet volgt, foo moet de Wifleibrief terftondt den
Volgenden Poftdag , naar de plaatfe, van daar dtfelve geko-
nien is, te rug gefonden worden, fonder verder Proteft, of-
fchoon de geene, tot wiens laften de Wifleibrief is, noch lan-
ger uytftel begeerde. Maar indien de Wiffelbrief als dan noch
geaccepteert wierdt, is de Houder des Btjef vefchuldigt de
O j Accep-

febßch! fcrtPcç bencn 3îachftd)t fattfcttbcit2Bc£hfcf»5Bïjcffc»i/ ber
Zag ber erften Prafentaiion , nach ^nwO^ft bcö ^ten §. in bic
Acceptation attôbrôctiich gebracht «nb wrincrctcf/ auch bie / «jc»
gcn bcs Protefts gemachte Unf often/ beme/ bcr foichc ansgclegct/
n>ieber g«t getl)an werben.

c]ffiennabcrbcp<Bcrfa[I\'-3eit bie3ahfung nicht crfcigctc / nt«g
ber3mnhabcr/ «jcgen nichtcm))fangcncr 3ahlnng/ iibcr@(h«bcn
iinbUnfofien/ noch cinmahï proteftircn/ «nb bann benSäScchfcl*
SSricf/ fammt bem Proteft, î«r«cÉ fenben.

Dlachbcm aber nttnmehro bie ieipjiger «pofï/ Sonntages unb
SKittwochS / offtmahls fpâth / «nb fattm in bcm Moment an»
ïcmmty ba bicfclbe wicber abgehet / ôfftcrs auch »ici QBcchfci»
«gricfc babct) crfctjeinen / woton man er(î bc»; bcncn anbern an»
tûmmcnbcn \'pofîcn/ fo teS3(bcnbS ober fcfgenbcn Xages cintauf»
fen/ bic bchôrige avilo haben Éan* 3t(S fan ober mag bie Accep-
tation bcrcr;cnigcn icipjtscr QBcchfcI\'Srieffe / welche (Sonna»
fccnbs/ ober wohf ©onntagS crfl eingehen / biß" folgcnbcn StJîon»
tag / ober fängftcnS^öienfiagS/ big um 12. Uhr / ohnx bag es je»
«taitbcn ptaejuaicirc/ anflehen / nicht weniger bic SSricffc/ wclche
SOîittwcch auch offtmahls faum »or abgchcttber •\'pc|l anfommen /
tmbtBcgcn Äiir^e bcr 3cit / gehörige Acceptation nicht erhalten
ténncn / uiclwcniger / ba^" in cnfftehenbcm Çaû/ fogicich prote-
fîirt unb mit fclbigcr «poft wicber fortgcfanbt werben fSnntcn /
mögen/ ohne bag cS bem fjnnhabcr nachtheilig faüt/ ben folgen»
fccuSonncrfiagobergrcvtag big ü.Uhr/ jur Acceptation pix-
Icntirct werben. Grfolgctbenn felbige nicht I fo foll bcr ^nnhaber/
f0w0hl£>ienfîrtgsalsg\'rci;fagsàbcnbs/ Iblitomote. protcftircnj
tochbcm/ autf welchen trsffiret werben / fret; flehen / folchc
ptoteftirfcSricffc I Mt 3fbgattgbcS33îittwc^SsalS auch ber att»
î>crn auffn @onnfag abgchcnbcn ^ofl / noch acceptircn ju fort-
«cn: fcboch/ batjcrs nicht auff bic lc(;te©tuubennfommcnlaffe/
«uchbie^ricffe / fo am grctjtage ptoteftirct worben fcj;n / tmî>
«lie @onntage fortgehen muffen / annoch am @onnabeitb accep-
ftre / unb bem ^mihabcr bcs Piot«fts, bie »crurfachte Spcfc«
»crgflte.

^ann einer / fo anbcrswo wohnhaft lfl/\'2ßcchfct\'-5Bricffc û«ff
tinen gcwiffcn Xag hier juSgrcgl«« Jtt bei«hl«t / ««ff fi^ f^"*\'

Acceptatie aan tenetnen; nochtans, mits dat bywiflelbtie-
ven op Sicht luydende, de dag der eetften Prefentatie, vol-
gens den inhoudt van § IV. nytdruklijk by de Acceptatie ge-
ftelt en gefchreven werdt, ook de gedaane Oskoften van \'t
ïfoteft, aan den geenen diefe betaalt heeft, wederom goedt
gedaan worden. .

Maar indien op Verval-tydt de Betaalmgc niet volgde,
moet de Houder, wegens niet ontfangene Betaalinge, tegens de
fchaade cn Onkoften, noch eens Protefteeren, en als dan den
Wiffelbrief benefFens het Pioteft te rug lenden.

Maar nademaal thans dc Leyfdger Poft, op Sondag en
Woensdag dikwils laat, en naauwelyks in het felve oogenblik
aankomt , als defelve wedetom vertrekt, ook dikwils veele
Wiffelbrieven daaiby verfchynen , van de welke men met de
andere aankomende Poften, dis \'savondts of den volgenden
dag arriveeren, eetft behoorlyk advys kan hebben; foo kan
vermag de Acceptatie van de foodaanige Wiffel-

"rieven, de welke des Saturdags,of felfs eerft \'sSondagsaan-
komen , tot den volgden Maandag , of ten langften tot
Dingsdag, tot 12 uuren toe, fonder tot iemandts prejuditie
te fttekken, wachten; ook fullcn de (Wiffel-) Brieven, dewel-
ke \'s Woensdaags dikwils felfs naauwelyks voor \'t vertrek van
de Poft aankomen, en van dewelke wegens korfheit van tydt,
de behoorlyke Acceptatie niet foude konnen verkreegen , veel
minder, in gevalle het noodig is, tetftondt behoorlyk gepto-
tefteert , en met defe Poft wederom vcrfonden konnen wor-
den; foo vermogenfe, fonder nadeel van den Houder, tot den
volgden Donderdag of Vrydag tot 12 uuren, ter Acceptatie
geprefenteert worden. Indien defelve dan niet volgt, foo fal
de Houder, foo wel op Dingsdag als op Vrydag \'s avondts ,
folito more protefteeren; doch aan den geenen, op welken dc
Tratte gefchiedt is , vry ftaan foodaanige geprotefteerde Brie-
ven, voot\'t vertrek der Poft op Woensdag, als meede de
andere op Sondag verrekkende, noch te konnen Accepteeren:
"iits dat hy \'t nochtans niet tot op de laatfte uure laat aan-
komen, ook de Brieven, die \'s Vrydaags zyn geprotefteert ge-
worden , en alle Sondaagen moeten vertrekken, noch op Sa-
rurdag Accepteeren , en aan den Houder des Protefts de ver-
®otfaakte onkoften vergoede.

\'"\'^\'anneer iemandt , die elders vvoont, Wiffelbrieven op zich
^elve trekt, op een feekeren dag alhiei te BrefzJmvj tc betaa-
len ,

f tn ue« ftch fcCcee / an ï>fnt g3erfafl»2ag aber Itc^ baf;icc noc^
nicht etnatfiin&en / bie Scrcf;rung feines SSrtefeS auch nientanö
flnbern recommendiret hätte/ hat ber Snnhaber / wegen nicht
crfangettbet Accepmion ( weilen ber eigene «Srieff bcch bte Ae-
ceptition fchott fclbjlenimtft^ fuh«f/) protcftiren nicht «5»
thtg/ fell ihm ati^ nicht ptsejudiciren ƒ wattn erbicîtnhercfunffï
bcs fretnbben 3(usgebers unb bie 3ahlmt3 f""^^ SSrieffes / big
öuf ben legten R-eipit-lag abwartet/ «nbin fernerer 2tu|Tctibfci«
lang beffcn / als bann erfi pioieftiret ; weilen oh«e bem boch/
wann mehrere iDtereßenten cbfr indoffirer barbet; beffttblich wa»
ten / benenfclfcen tnjwjfchen von betn piffirenben alle nothige
«dvit gegeben werben tan. äßilrbe auch ««ff I
«nbern Kcchnttttg / anhero trsflSret/ biefer aber weite bic Tratt»
t)cr Jenes aiechnung nicht pafliren laffen/ fcitbern allctne per ho-
nore bcs ^rtcffes 3tuSgcber felbigen acceptiren / mug »orhere
piotïûiref werben/ tpte benn «tid^

SBenn einer/ «uff ben ber 2Bed)fe[\'\'25ricf (aufet I fclo)««
tticht acctpti reu will/ ein Tettius aber/ nach gcfchehencr frote-
ftaüon, per honore beS SJricffcS ^ ?tuSgeb\'er Ober aber cincS ober
beS anbernlndo0«fieen, fich Ju folchcr Acceptaiion oftciirct I fo
»ft bcs «SrieffeS Sunljabcr / folchen Acceptanten anjnnchmen/
»icfcrauch/ firaft ber gcleificten Acceptation, btc3ahl«n9"\'\'\'f^
(Srfeëung aller / non bem 0imhaber f^on gethanenllnf ofîen / beç
1er gSerfall\'Seit ju pta:ftiren fchulbig. @offc ottch gU\'td) tta^»
gehenbSber erftere/ auff welchen ber QEBe^fcl\'-SSrieff lautet/ ftch
j«r Accepration unbSahlung nod) fclbfl refolvircn / fo f>ttt
folcheSwurctnch »or ftch nicht thnn; SSfeçbann/ bag berjenige/
fo per honore bie Acceptation tcreits gethan I gegen Cgrhaltung
feinerProteft-uttianberer tJcrurfachfcnllnÉofîen / fû^^ fold)cS ge»
fallen lafjc. Sacs aber bet; ber Acceptation besXertii fein Set»
Weibcn hatte/ fo foü berfelbe / efjc er acceptiret / bem 3nnht»I\'f?
fiber bie/ bct; bem erfieit ttichterhaltene Acceptation. Proteft aus»
fcrltgcn/ unb ftch fol<hen einhanbigen (affen / bct) [eifîenber Ac-
ceptation fo battn aber benjentgcn/ per honore beffcn felbtge er»
folget/ aHfbcn20Bccl)fei--Srieff / auébrùrfitch mtf3Tahmcn be»
ttcnnen/ uiibbaoon foglet^ gfhJttg\' ««^vifo geben / womit er ftch
gcbfthrcnb revaliren / tmb wegen beS TrafSrers «ttb indoflSttts
Obligo ftd) nichts prsjudiciren möge. ber Acceptant nuit

tiefes alles obiervirct/ unb bie Jahümg gelcfjict/ foll bcrfcfbige
babttrch votlfommcnes3flecht erlangen/ ftch an bcn Traöatitcn ober
ten)e)iigcn/ bcme ju gefallen unb (ii)nnber ÎSricf acceptiret wor»

len, doch op vervaldag alhier noch niet verrchynt, noch ook
de vereeringe fynes Briefs aan niemandr anders gerecomman-
deert mogte hebben , (oo behoeft de Houder wegens niet ver-
kreegene Acceptatie, (vermits eeu eygene Bncf leets de Accep-
tatie vaa felve meede bieugf;) niet te protefteeren 5 eok fal
het niet tot fyn prejudicie ftrekken, wanneer hy de aankomft
van den Vréémden Trekker , ea de betaalinge Van (ynea
Brief, tot op den Jaatften Refpyt-dag afwacht, en op deflelfs
langer wecliblyven als dan eeift protefteert; vermits buyten
dien doch , als \'er meerder Geintrefleerde of EndoflTantea
daarby bevonden wierden, aan defelve ondertuffchen van het
pafTeerende alle noodig advys kan gegeven worden. Indien
\'er ook op iemandt, voor reekeninge van een ander , her-
waarts getrokken wetdt, doch defe wilde de Tratte voot ree-
keninge van geenen niet laten pafTeeren, maar alleen ter ee-
re van den Trekker des Briefs den felven Accepteeren, foo
ïïioct alvoorens geprotefteert worden 5 als meede

Wanneer iemandt, tot wiens laften de WiffclbricF luyde,
denfelven niet wil Aeceotöeien, doch een derde, na de ge-
fchiedde Proteftatie, ter eere van den Trekker des Briefs, of
van den eenen of anderen Endoflanten z\'ch tot foodaanigen
Acceptatie aanbiedt j foo iS de Houder des Briefs verpligt, eea
foodaanigen Acceptant aan te nemeiï, ook defe, ingevolge
van de gedaane Acceptatie, de betaalinge op Vetval-tydt tc
doen, beneffens vergoeding van alle Onkoften, die den Hoii-
.der reets gedaan heeft. En offchoon ook naderhandt de
eejfte, op welken de WiflTelbrief luydt , noch felve tot de Ac-
ceptatie en Betaalinge mogte refolveeren; egtet kan hy fulks
■svcrkelyk voor zich felve niet doen; \'t en ware dan, dat dc
geene, die de Acceptatie reets ter eere (van een ander) ge-
daan heeft, tegens onfang van fyne Protcft-en andereveroor-
faakte Onkoften, daarmeede genoegen nam. Maar als het
by de Acceptatie van cen derden bleef beruften , foo fal defel-
ve, alvoorens hy accepteert, den Houder, over het niet ver-
krygen der Acceptatie bv den eetft gemelden , Pnfotefteeicn ,
«n het Proteft zich behandigeu laten; doch by het Acceptee-
ïen op den Wiffelbrief den geenen uytdtuklyk met naame
noemen, ter eere van welken fulks gefchiedt is, en daat vaa
terftondt behoorlyk advys geven; daarmeede hy zich behoor-
lyk fal rcvallecren, en wegens de vcrplichtinge omtrent den
Trekker en Endoffant geeft prejnditie mag lyden. Als de Ac-
ceptant nu dit alles geobfetveeit, en de betaalinge gedaan
lïseft, foo fal defelve daas dogr vallSemen recht «rlangcn,

t>ml ofjKe cttt^igj»eitere Ordre ober Cefllon ju halfen / Httb f«
»)ol)t Capiial alsiiimmtlichegcthanellnfOllen/ auf aüt mögliche
^eifel bep fertigem wicber ju forbern befugt fepn. (grfofgctc
mm aber baß UngJuct/ bag berjenige / vor »eichen ber SSrief fio-
noriret jmbbcjahfetjoorben/ in2(bfall ber atahrung tdme/ bag"
er beo bemfclbcn bic SCieber^iBejahlung nicht erlangen tonnte/
tan er an alle »orhcrfiehenbc indoUentcn/ unb enblich auch an bcn
^(«ögcberbeö Briefes/ feinen Rtgtel» nehmen.

<S0 ijî Éeiit Acceptant befugt/ einigenQlnhang / Condition ober
Kefeivat. bep ber Acceptation jujufcçen/ cö tüdrc benn/bag\'ber
Piaelemaote fclb/l Otdre hatte/ einige Conditiones , enfioebcr toc»
gen ^Betlängerungber^ctt/ obertocgcn weniger îtnnchmuttg bcö
©elbeä/ cinjugchfns ©obann magcS wohlgcfd)chen/ unb/ bag
î)cr PfjElcntant hiereingcioifligct/ ju ber Acceptation mit notîref
tocrbcns ^{brigenS aber/ tmb ba ber Acctptant, chnc Si«®\'W*

gungbeS Prxf ntantcn einige Condition , wie fclbigc auch I\'^nten
möchte/ eigenmächtig bei;fe|cte/ foil folchc prononadjefta, alä
wennftenicht barjliinbe/juad)fcnfcpn/ unb ber Acceptant, nu»
geachtct folchtr fub Conditione gcfcheheucn Acceptation , abfolute
gu gebuhrenber^citju jtthlcn fchulbig fepn; foltc aber ber Prsfcn-
tint ineinc conditional-Acceptation, Vor ftch felbfi Willigen / f»
iommteöftuch auf feine bcäPtaefentanten eigene ©cfahr an.

cffienn ein Prima \'335echfef \' S5ricf ohne Indoflement ober er»
fangteCcffion prsl«ntiretwftrbc/ foller jwar acceptiret werbenj
iaaber bet; ^Serfalf\'-3eif/ ber Secunda QBechfc^SSrief noch nicht
«lit bchorigem IndofJement jitm «Borfcheitt Éommen ware / mag
Î)cr3nnhaber beg Prima, benlcÇen Relpit-^agbejnDebitori infi-
nuircn/ bager bie ©elber bafttr/ bep Tit. benen .Çerrn ^auff»
ntannâ-Sitcfîen (jcbod) burch ben Jnnhaber bes Primae gejchlter)
tjcrficgelter dcponire, bagegen ihm ber 2Cechfel»brief etnjuhàn»
itgenifl; ïimfftig bey Srf\'cheiining beg ric^tig indolfiiten Secun-
dae- cffiedifelîbriefcs abcr / hat ber I fo bie Procura bet Acceptation
imb Sahlung bcrcr ©elber gefh<vtt I »or fcine SOÎithe billich bi«
îroyiûon abjufur^Ctt.

z\'ch aan den Trekkei, of aan den geenen , ten gevalle en ter
eeievan welken de Brief is geaccepteert geworden, fonder ee-
nige verdere order of Ceffie te houden, en bevoegt zyn , foo
wel \'t Capitaal, als alle de gedaane Onkoften, op alle mo-
gelyke wyie by denfelven wederom te eyffchen. Doch indieri
het ongeluk volgde, dat de geene voot wiens reekeninge dc
Brief is gehonoreert of betaalt geworden, tot verval quam te
geraaken, foo dat hy by den felven de weder betaalinge niet
vetkrygen konde, (oo kan hy by al\'e voorgaande Endoflan-
ten , en eyndelyk ook by den Trekker des Briefs, fyn regres
nemen,

Geen Acceptant is bevoegt, om eenig byvoegfel, Conditie
of Refcrvatic, by de Acceptatie te voegen, \'t en ware dan dat
de Prefentant lelve order had Je, om eenige Conditiën, \'t zy
wegens de verlenginge der tydc, of wegens minder geldt aaa
te nemen, toe te ftaan ; alsdan mag hct wel gefchieden, en
dat de Prefentant daar toe bewilligt, by de Acceptatie meede
genoteert worden : Doch andeifinrs , en als de Acceptant,foi)det
bewilliginge van den Prefentant, eenige Conditiën aanging,
hoedaanig defelve ook mogten luyden, uyt eygen maciit
daatby voegde, fal fuiks als niet daarby gevoegt, cn alsofiè
daar niet Sondt, gereekent worden, en de Acceptant, niet
tegenftaande defe Acceptatie onder Conditie, onbepaalt ge-
houden zyn tc behooriyker tydt te betaalen; doch indien de
Acceptant in een conditioneele Acceptatie voor zich felve
mogte bewilligen, foo komt het ook op d\'eygen rifico vaa
den Prefentant aan.

Wanneer een Pkw« Wiflèlbtief fonder EndoflTement, ofvct-
kreegene Ceflie gepicfentccit mogte worden, fal delelve wel
paccepteert worden ; doch als op vervaltydt de Seconda Wif-
\'e.brief noch niet inct cenbehoorlyk Endoflement tevoorfchya
»iiogte gekomen wefen, foo vermag de Houder van dea Prima,
°P den laatften Refpyt-dag den Debiteur infinueeren, dat hy
penningen daar voor, by (Tit.) de Heeren Ondtftsn der
hooplieden (nochtans door den Houder van den Pr/ïwa getelt,)
Veiieegelt in verfeekeringe brenge, fuüende hem integendeel
WiflTelbrief behandigc worden ; doch vervolgens, by ver-
\'\'^nyninge van den welge-cndoflecrden ^\'ecoBeiit Wiffelbrief ,vet-
J^ägdc geene, die de Acceptatie en Betaalinge der Penningen
«elotgt heeft, voor fyne, moeyte billyk de fmifie af korten,

55ieicnî3ett®ert)fc{4\'rjc(fc/ fo «II(;tcr auf ofeittH^c 4.
intttcttcjujrthfcttlauten/ tôrfennic^tet;cn6er/ afétes erfîcucin»
tretenden / unï» fctS fcarautf fcfgenbeu fcdjfïen lag ( @cnntag
«iibgattÇe Çeft\'Xageiùchtinit eingerechnet/ ) beffcl&cn3Q?arcttö
•cceptirctwerfceti. @ef(l)ici;cc in fofcher3citSie Accsptation nicl)t/
fo hat&ec Ptsfentant SOîacht JU proteftircn / «ni> tan jwar fo»
glcich 6«n Ptotcft alleinefortfenben/ ïcn SSriefT auch ohne Prasju\'
«litz bis itt 3l«égangc tes DJlarctts hier Schalten] boch bag / m
ferneaer Srinangclting/ noch cininahl protcftiret werbe.

Sie «Sejahlung bercr acceptittcn ®echfcf-\'25riefc barf ehe«
»licht fci« auf ben legten Xag bcsajlarcttä nerfchoben werben / fon»
fernes foü/ fowol bein SnnhaNr beä2öcchfel»SSriefcg/■ als
î)cm Acccptanten nichts prjejudiciren / wenn er glcich ben Stett
XagbeSOKarctts bie Sahlung forbcrte unb lci|îetc. .Çingegctt
n)enn2Bechfcl--S3ricfc nicht ten Xag »orheto / che ber OTarctt
ausgelautet wirD/ ihre Svichtigfeit erhalten / fotl bcr ^nuhaber
ï>cSS3rtcffcS/ weiter nicht »erbunben fct;n/ nach bcm (Selbe jti
fchictcn/ fonbern hat 9)lacht/ bcnXag/ babcrajlarctf auSgciâu»
tettßixtl tron frtlhe nm 8. Uhr ohne Confidcntion bercr fonfl ge»
wohnlichen B.efpit-Xage (weiten fotd[)c in bcnen 2Bechfcl\'3rtht>m»
gen bercr öffentlichen 3ahr\'-9Jlârcttc nicht ju attendircn) jupto-
leflircit- (Stnjcbcr 3ubcabcr/ fett ben Xag wr auSlantung beS
EOTarctts / beç bcnen Zahlungen aber aufler DDîarcïts I langflen«
ten funfftcnRefpit-Xag/ baS(8elbwr feine »cceptiiten SäJechfef»
S?rie(fe ins .Çaus ju bringen fch «Ibig fcçn.

Sffiann 2Bechfct an einem anbern ört auf (Sicht I ober nacÇ
duo JU bejahten gefd)loffcn/ nnb ber@clbgeber/ nachbcm er beit
2Bechfct-\'5Brieff cmj^fangen I ober auch bereits vcrfanbt / bcm
3(uSgeber bcS Sricf^cs / nicht prompte SatisSaftion bargcgcn Ici»
llcte; @otanöcr3fusgcber/ wiî>er bcn Smpfanger bcsSricffcS/
«ach 2Bechffl--3iled)t »erfahren / unb wegen juriictbleibenbctt
(Betbes aüc »crurfiidjte @d)àbeu unbUnêoflen prstcndiren / (tc^
ter Execution auch f" bcbienen / als cr mit einem accepiitte»
2Be(hfc^23rieff/ fonidjt bejahltwitrbc/juthun befugt tfl; un»
ï;af ftch ber Empfänger bcS «BrieffcS wiber bcn îtnSgeber / mit fei»
«er Exception, ebcraubercnanihn haiienben Tluforbcrung/ S5e*
«chnung oberbcrglcichcnSinwenbungen/jufchu^en/ fonbcrnijl
fchtilbig / in continenti bcn Sßclauff be« «npfangettctt Sßechf"*
fgiief« â uns? »ottfommw j« ^

De Wiffelbiieven , de welke alhier op dc vier openbaar«
Jaaimaikten te betaalen luyden; behoeven niet eetder, als
van den eeiften tot op den naaftvolgenden feften dag (de
Sondaagen en geheele Eeeft-daagen niet daar onder gereekent;)
Van denfelven Markt, geaccepteert te worden. Gefchiedt bin-
nen defen tydt de Acceptatie niet j foo heeft dé Preientant de
macht om te protefteeren, en kan wel terftondt het Proteft
alleen verfenden, maat den Wiflelbrief, fonder pie/uditie toe
ten eynde >ran dc Markt hier behouden, mits dat by ïctdet
manquernent noch eens geprotefteert worde.

De betaalinge der Geaccepteerde Wiffelbrieven behoeft juyft
niet tot op den laatften dag van de Markt verfchoven tc
Wörden; maar \'i fal,foo werden Houder des Wiffelbriefs,al»
den Acceptant tot geen prejuditic ftrekken, fchoon hy den
achtften dag van de Markt de betaalinge eyffchte en deedf.
Integendeel, wanneer Wiffelbiieven niet \'s Daags van te Voo-
sen , eer de Markt nyt-geluydt werdt, voldaan worden 5 foo
lal de Houder des Briefs niet langer verpligt zyn om \'t geldt
te fenden; maat hy heeft macht om dien dag , als de Markt
\'lyt geluydt werdt, van\'s morgens vroeg ten acht uuren ^ fondet
op de anderfints gewoone Refpyt-daagen acht te geven, (ver-
mits defelve in de betaalingen"der Wiffelbrieven op dé Open-
baare ]aar-Markten niet gereekent worden; ) te ptotefteeten.
Doch ieder Joodt fal verplicht zyn, \'s daags voor \'t uytluy-
den van de. Markt, doch van de betaalingen buyten de Marktj
ten langften op den vyfden Refpyt-dag, \'t geldt voor fyaé
geacceptectde Wiffelbiieveii in huys tc brengen.

Als Wiffelbrieven op een andeie Plaatfe, opSkht, of n/tDa-
tote betaalen geflooten zyn, en de Geldtgcvcr, na dat hj"
den Wiffelbrief ontfangen , of ook aireets verfonden hebben-^
dc, aan den Uytgevet des Wiffelbriefs niet prompte voldoe-
ning daar voor geeft, foo kan de uytgevet, tegens den Oat-
fanger des Briefs, volgens Wiffel-Recht handelen, en van we-
gens \'t achterblyvende geldt, alle veroorfaakte fchaadens é«
Onkoften pretendeeren ; zich ook van dc Executie foo wel be-
dienende, als hy met een geaccepteerden Wiffelbrief, dienieC
betaalt wierdt, te doen bevoegt is; en de outfangér des Brieft
vermag zich tegens den Uytgever, met geen Exceptie, of an-
dere tot fynen laften hebbendenEyffch, Afieckeninge ofdier-
gelyke voorwendtfelen behelpen, maar is verplicht, in contintnti
nét beloop van den Ontfangene» Wiffelbrief in gereedt geldt
en volkomen te betaalen^

Uefict tu / ttt benett 2BechfcI«25ttefen «ter fauffenie
3rt(;Iunä0 Xtvmml f«ü set Acc«ptaat, auffer tenen êfeiutietieiî
Strtljrmàrctten/ wr(;alb Ufo ct«t 8, îrtgeei^t/ brei;/ «cr Me
a Ufo rtbcr/ wie auch tie/ fo attf etnen gctotlfcn bcnentitcn DJîe»
«atijô^IaglÂUten/ fectje Refpit-Iage/ in welche toc^ aber fcieeiiu
faüentc(gonn»Hnb§efl--Xage (an welcîjcn ncmit4 î"« §an§cir
2agHbcr/3oaunî»5Saag.\'Mmbtgcfch(otfen gehalten «)ire)nid;)t ge.
rechnet »erbcttfoüen/jitgenielfen haben. 2SBeehfel--briffe aber nnter
8. tagen Oicht/ais 3» Xage@icht ipiaceie ober < »ifta, ge*\'

nôffcnÉeine Reipit-î«ge/ fonbern fte mîiffen innerhalb 24. @t«iî<>
l\'en bejahlet werben.

Siejenigennun/ fotmter 14.tage@tcht/ wennôanth gtcic^
so. ober 12. Xage waren/ JoKcn aUeine/ wie bie »onh«lb Ulo,
brep XageReipit - Xage jâhicn/ @on= tmb gep»Xagc gebach»
ter »naffen ebenfaß« Auegenonwnen.

SBannmntein gBechfef» brieff/nach bct bartnn gefegten @icht
tmbjeit/ »trfaüen / foll betSnnhaber be« ^OBcthfel-brieftS an
möglichemgleig/ baö (Selb ju forbern / nicht« erwinben laffen;
î>a aber ber AcceptammitberSahlungauchin benen ».»-pii -Xagett
fâumtg bcfnnben würbe/ fo ter ^nnljaber bcs aBéchfel\'-SSrief»
fcs ben britten itnbfcchfien Reipit-Xag/ »on frühe anbisîlbenb^
«m S.Uhr/ SOlachtiu ptoteftiren/ nnb foll bem Crtditori, ba§
trbiSin bcn britten unb fechfîen Xag mit bem Proteft gewartet/
nichts p/aijudiciren 5 würbe er aber / ttach ^Serlatiff bes brittetî
tmb fechftcn Refpit-Xages / erfl proteftireu/ fo hat «ï Garnit fei»
nen?lnfpruch anbe» ©eber bes gSechfel-\'brieffeô wrlohren/ un»
inHß\' ftch «n ben Accepiioten halte».

Me 2Bechfcl»5Brieffe fo atthero tommen / «nb auf eine» ge«
wiffenXag ju jahlen lauten/ eS fct) medio ober ultimo, obcir
(onfîen einenbefiimtntenXag wm SOTonath J fo foü ftch folche^
«uf unfere hiefei^ ntuegeitverftthcn/ obfchon bte 935ed)fel«brUp
»on folchen £)rtcn / wo ber alte <£alctibcr noch geftthref wirb 1 her»
tomtnen: eSware bann in bem 2ßechfcl»SSrietf mit 2B,ortcn ex.
picflemedio, obet ultimo Siyl.Vct. gefegt «nb »orgcfchrieben.

2Bic beç @chlieffung bes 9®echfets benen Contrahenfen frcf?
Met/ î\'ie3ahlun3«>3({ly ««(f

Ovec den Betaal Tétmyn, in dc Wiirclbnèven geftelt, öf
volgens denfelven loopendcj fal de Acceptant , bel^alvcn öp
de Openbaaie Jaarmarkten , voor half Vfo of acht daagem
ficht j drie, maar voot die a Vfo, als ook die op een fceké-
ren bepaalden dag det Maandt luyden, fes Refpyt-daagen ge-
nieten; onder de welke nochtans niet gereekent fullen wor-
den, dc tuffchen beyden komende Son-en Feeft-daagen; na-
nienclijk op dewelke\'tToI-lhuys cn de Waag den gehcelcn dag
weidt geftootén gehouden : Doch Wilfelbtievcn, die onder de
acht daagen na Sieht, als op j of 4 daagen SichtPiacire f
of A vijlA luyden, genieten geene Refpyt-daagen , maajt de-
felve moeten bitmcn Z4 uuren betaalt wotden.

De geene nu, die onder de vcetthiea daagea Sicht zyn „
fchoon het op thien of twaalf daagen was, fullcn alleen, ge*
lijk die van half Ufo, drie Refpyt-daagen genieten; de Soa-
en Feeft-daagen meede daarbuiten geflooten, gelijk hicivoo®\'
ren is gefegt.

Wanneer nu éen Wifltelbrief, volgens de Sicht en tydt daatis»
i>epaalt, vervallen is, foo fal de Houder aanallén mogelijkea
vlydt, om \'t geldt te eyflchcn, niets laten ontbreeken : Doch
als de Acceptant met dc betaalinge felfs in de Refpyt daagcH
draaiende bevonden wierdt, foo heeft de Houder des Wiifel*
briefs macht, om den detden en feöen Refpyt-dag, van \'s
morgéns vioeg, tot \'s avondts ten acht uuren, tc protefteeren j
en \'t fal den Crediteur geenfints tot prejuditie fttekken, daf
hy toc den derden en feften dag mét het Proteft eevracht,
heeft; dóch indien hy, na vetloop van den detden en fcftea
Refpyt-dag eerft mogte protefteeren, foo heeft hy daar aiee-
dc lyn regres op den Gever des WifTelbricfs veilooren, ê®
moet zich aan dea Acceptant houden,

Alle WifTclbrieven , dewelke herwaarts komen, eö op ea®
leekcren dag te betaalen Uiyden, het zy op Midio, op Vittmrt
of anderfints op een beftemd-\'n dag det Maandt , (ülks tit
Verftaan wotden van onfén Nieuwsn ftyl alhier, ofjfclioctH d<S
"Wifl-elbrieven van fulke piaatfen komen , daat dc Oude ftyl
noch gebruykt werdt ; \'t en ware dan, dat \'ct in de WiUel-
^tievcn expres defe woerden, ■>/> Media, of op Vhimo Oitde SCjt
Seftclt en gefchtcvcn was.

Gelijkerwyfe het by \'t fluyten van een Wiffelbrief van éê
Conuahentca viyftaatj (ic Betaal-tydt, na dat ey malkande«

Éur^ tmb lange @(cf»t/ober » Uîo jK|hacn/ dsfetl anc^ fettet
3a()hmgS\'Xermin genau tcobac^tft werben / unb bie auffcr benï
ü(o gefe^e3ar)hing«»3eiten/ son bem nâe^ji fefgenben ïag/ ait
weIct)embcr2Be^(el.Srief datïft, berUioafcer/ von bcm Xagc/
«ad^ gcfctieljéncr Acceptation ( worinnen juglcictj (Sonn--unb gefî»
Xagebegriffcn) jm jftijîeu angefangen / «nbauf i^..Xagegcrc(^!»
«et werben.

311m (Speniicef : ein 2®ec{)fef=aîrie(f a ufo fautcnbe / waniî
tcrfelbe ben pnmaNovembtis acceptiret wirb/ foifî bcffcn 5ßcr»
fafl\'ïag ber ly\' -Novembtis unb barauff folgen bann 6. Refpit-
2age Ofoïonbcr 16. Novembiisbcrcrfîc ift) nnb|lnbunrcrbie»
felbenaber bie@onn--unb§cfî»Xagc (an wclct)en nemlict) 2Baag
imbBtfflîïmtnidîtoffcnifî: / nicfttju rechnen. îÇcrncrl;«lb uio
c5eracl)tXrtgc@ic^f/ obcrOîac^Ilc^t/ ifîberQ5crfall--X«g bcr 8fe
Nov. tmb barauff folgen bann bic bre»;Rcfpit-2:agei fo ber gtc lote\'
ttnb iitcNovimbtis ftnb/ (Sonnnutb ä^cfi\'-Xage foffen aber bar«
«nfcr glcic^fatl« nicl)t gerecf)uet werben.

3n 2öcd)fcl--25mffcnatiff vier cbcr fcd)S2Doc^cn dito,<iedato,
ebernac^ dito (wcld)cg jcbcgmaljB cincrki; \'33etfîanb Ijaben foU J
«om iNovemb. fautcubc/ ifîbcr2îerfali=Xag icéerfien ber igte
Nov ,bc« anbern bcr 13(c Dec, unb barauf folgen benn bie ö.Reipit-
Xagc/ wicobcnbci; bemSrief t>on a UiogemcTbet worbcn/ ware
olfo bc^ jenem bcr 30. Novembiis, unb bcç biefcut ber 14. Decemb,
ter crftcKeipit-Xag.

Doppio Ufo ijljwar gcbe]t>)(ielte@icf)f/ genicffett(»bcrnic{)tbo}>.
jicffe/ fonbern nurfecl)SB.e)pit Xage/ ivicobcnbcp Uio gcmclbcf
ivorbcn. Sonncnljcro wann ein Sgrieff ben erfien Novembiii jc-
eeptircf wirb / ift ber ^crfall=Xag ten zg, Novembiis ; trifftauc^
ein Q23ec^fci--CBricf m. dio eines 9!J2onatöjujal;lcn/ foil ber SBer^
fall-Xng /bae0a»c|imFebiuatiogcfd)àl)e/jebe6mal)(beri5tefti;n/
iitib cbenfrtllg fcd)S».e(pit-Xagegcm\'iffcnr

@o ftd}« aber jufrt"ige/bag2Bccf)fct-®rieffe/ wcfd^e auf cinejt
gcwifTcttXagjujaljlcn lauten / anl/ero Fanicn/ unb aflbcrcitöbie
îiatinnen entljoltcueScit / auc^ wol tljcilô Reipit Xage fftrfibcf
Jsaren/ in fi5ld)cm gallfolkn bic Reipit-Xoge nid^t md) ber Piac-
leni»iior. nub barauff erfofgten Acceptation, fonbcrn tonbeut/
ä«r3al)l«ng benennten Xage/ gerechnet werben I tmb fofl fte^ bes
pcbuoi ftficfne bcrcr nc${) übrigen R,efpk-X«3e |u trtienen i;«»
♦fît»

seiflaan, op korte en lange Sicht-, of k Vfo te ftelfen; alfoo
fal ook foodaanig een Betaal-Termyn naauwkeiuig waarge-
nomen worden; en de Betaal-tyden buyten Vfo beftenit , ge-
reekent worden, van den naaftvolgenden dag, op welken de
Wiffelbrief gedateert is; maar de Ufo, van den dag na der ge-
fchiedde Acceptatie ( daar te gelijk de Son-en Feeft-daagen
onder begreepen zyn;} begonnen wotden te tellen, en op 14
daagen gere-kent worden. /

By voorbeeldt : Een Wiffelbrief a Vfo luydende, wanneer
defelve den eerften Wowwèsr\'geaccepteert werdt, foo is des-
felfs vervaldag den is den November , en daarop volgen dan
6 Refpyt-daagen , (daarvan de ló de November d\'eerfte is; )
doch moeten onder deielve de Son-en Feeft-daagen, (op de-
welke namentlijk \'t Tollhuys en de Waag niet open is;)niet
gereekent worden. Voorts van half Vfo, of, acht daagen Sicht,
of na Sicht, is de veivaldag den S ftetj Nnember, en daarop
volgen dan de dtie Refpyt-daagen,zynde d^ 5 de rode 11 de
November-, doch fullen de Son.en Feeft-daagen insgelijks niet
daar Onder gereekent worden.

Van Wiffelbrieven op Vier of Sss weeken Date , de Dat» , of na
(\'t welke altydc van eenderley beteekeniffefal zyn,) van
den eet&en November Ivydeiide, is de Verval-dag van d^en eerften
de zs/üe November , maar van den tweeden de ïiAe^Deecritber ,
cn dsat op volgen dan de fes Relpyt-daagen , gelijk hier bo-
ven by den Brief van aVfo is gelegt; foo dat by den eerft-
gemelden de 30 fte November , cn by den laatften de 14 de
December d\'eerfte P.efpyt-dag is.

\'Dubbelde Vfo, is wel dubbelde Sicht, doch geniet niet dub-
belde, raaar flechts fes Refpyt-daagefi, gelijk hiervooren by
"^fo is gemeldt geworden. Wanneer dierhalven een Brief den
eerften geaccepteert werdt, foo is de Verval-dag den

29 ften Noveraber; en als een Wiflelbrief op Medio eenes
Maandts te betaalen is, foo fal de verval-dag, fchoon het
ook in de Maandt van Vebmary was, altydt de 15 de zyn,ea
ïnsgelijks fes Refpyt- daagen genieten.

Doch indien het gebeurde, dat Wiffelbrieven, de welke op
een feekeren dag te betaalen luyden, herwaarts quamen , als
aireets de daain bepaalde tydt, ook felfs een gedeelte van de
Refpyt-daagen vootby zyn ; in fuik een geval fullen de Re-
fpyt-daagen niet na de Prefentatie, en de daarop gevo!<rde Ac-
ceptatie , maar na den dag gereekent worden, die "oc de
betaalinge benoemt is , en fal zich\' de Debiteur flechts van
ds noch üvetige Refpyt-daagen mogen bedienen,

Srtftrttftitd) in feieren 2ßethfcl»Sr|cf(tt/ ncbft bet @jtht/ bij
Mfltflt Refgjit-îflgt fithon terflcffcn wären / foil auch benn tie 3al;«
fMMgénnerfjalt »ter «nb êwançig ©fwnben n«cl) ber Acceptation
geleijîetwerben/ jUic^als feepbcnen«Sriefen «vifta geinelbetijî.
€ii) ttbetbein 3n«l;ttber ober QSerfenberbes SOBeçhfel\'SBrieffcStini»
^@ch«lb ober Mot», wegen beS/ uonbein jnlang a»ögebUcbenei^
SiBechfeï » SriefeS enttîanbencn ©c^aben? beiïSnbtg bargcfOait
»erben tinnfe/ foil er aüerbittgs bartjor ijafffe»/ «nb bcrTtusge*
♦et bes a5rie(feswit alien beswegen «nil;t? fuc^enben îtttfptôcheiî
Jefreçet feçn.

gaBechfcf«®riefe/ fo cittff »1er eber fechS^Bethett Dato lauten/
werbettjn\'arfctIlig»ott<ißenBorft(ht«genj^anbeIs4e«ten I fo »tel
«iêgficf>/ balbjur Acceptation gefanbti watin ieboc^i aber einer
^ergïeichen OBecfjfel\'SSrielfe fiber «nbcre ^Ma^e geijen jw {affcn/
ttetljig i;afte/ foüil;meteitieöwegs ptacjudicitnchen feçti/ bag etc

®ett Trims «Brieff nic^t gietcfj refta jur Acccpration gcfenbet feat«
QCàre |aiuwetlcnbei« 3(«sgebcr besSîrteffts bftran geiegen/ bag
fclbtgerbalb acceptiret toerbe/ fan er beiiPtima ( wofcrneftchwe«
gen ber j«r Acctptation-@enb«ng mit bem ©eber nicf)t anbers»er«
ßanbenwttrbe) felbfî an feinen £)rt jut Acceptation fenben/ «nb
*»Mff bettSecnndt »ermerctfcn/ weter Piima acccptitter juftnbett
feçi/ ««chbem®tlbgebtr n«ffSgebûrffen«nb23ef;(angettbcttTertit
SSrief nlc^tuerfagen / fonbern fefbigen «(lerbings j« geben fchwlbtg
fepn/ bamit btefem teine ©clegenOeit benommen werbe /einenobec
»en anbertt »Ott biefett airiefen j«r rechten 3ahlung«--3cit an £)tt
«nb @{etle bringen/acceptiren«nbjaljlen lagenjn Jcnncn. Sann/
wenn bte rechte S8erfaa-.3etfMbergattgen ober »erfauinet worbett
«nb baburch ein Unglttdf entjleheti fotte / É«« at? bef SSriefeS 3t«S»
gehr nichts gefut^et werbe«.

«œechfeî\'Sîrieffé aber; t>ie » ulo cberfon|ten na^ {au«
itttl es mögen folche Prima eber Seconda feçn / fotlen bcn cr^eit
•ber felgenben ^oft^Xag jnr Acceptation lefta«« ben i)rtgefatibt
tfnvbtaf wohin ber Srief j« jahlen lautet.

^eilttttchalle Negatiuiones attff Ptima «nb Sec -nda QBcchfel»
SSrteff gefchehen / fo fotl bem ©elbgebet «ein Sola «Brief aufge»
«othiget werben fönnen/ iitaffen eS mit folchen «ber «nbcre ^pid(}e
gehenben Srieffen gargefahrlichtfi/ ttttb j«r Accepiaiion »orher
nicht weggcfenbet werben Éônnen. GS feilen auch fftnftig hin all»
ï)terbie indoflemcnter in Bianco tticht gefiellet / fottbcrn auSge»
fAüet »em« i itt eHtt(i»gc(««a beffeniß ber ©eber bes ©cl««
• ■ bei»

Indien ook in fulkc WilTcIbneven benefFens de Sicht,de
yollc B-cfpyt-daagen lects verloopen waten, foo fal alsdan
de betaalinge binnen vierentwintig uuren na de Acceptatie
gedaan worden , gelijk als by de Brieven a Vifla gefegt is.
Doch. indien aan den Houder of Vcrfender des Wilfelbtiefs
eenige fchuldt of Moto,, wegens fchaadc, van een al te lang
aytgeblcvene Wiffelbrief ontftaan , klaar konde aange-
weelen worden , foo fal hy volftrekt daarvoor lyden, en dc
Pytgever de Briefs yan alle deswegens op hem gcfijclitc aan-
fpraaken bevrydt zyn.

WifTeibrieven, die op vier of fes weeken Dato luyden ,
worden wel billijk door alle voorfichtige Kooplieden , foo
veel als mogelijk is, fpoedig tet Acceptatie gefonden 5 maar
indien nochtans iemandt noodig hadde , diergelijke Wiffel-
brieven ovct andere piaatfen te laten gaan , foo fal \'t hem
geenfints tot prejuditie ftrekken, dat hy den Pn?n<ï-Btief niet
terftondt direft ter Acceptatie heeft gefonden. En indien den
uytgcvcr des Briefs fomtydts al daar aan gelegen was, dat
delelve fpoedig geaccepteert wierdt , foo kan hy den Primn
(indien hy zich wegens het fenden tet Acceptatie met den Ge-
ver niet anders verftaan mogte;) felve ter fynet Plaatfe ter
Acceptatie fenden, en op dei Seconda aanteekenen, v/aarde
Prima, geaccepteert te vinden zy } ook aan den Geldtgcver,
des noodig zynde , en begeetende, den Tf«»\'«»-Brief niet wei-^

fcren, maar denfelven volkomen gehouden zyn te geven;op
at defen geen gelegenheit benomen mag worden , om den
cencn of den anderen van defe Brieven tet rechter betaal-
tydt , te fyner plaatle te krygen , om denfelven te konnen
laaten Acceptecren en betaalen. Want als de rechte verval-
tydt vooiby gegaan of verfuymt is geworden, cn daardoor
een ongelul<. ontftaan mogte , foo kan by don uytgever des
Briefs geen verhaal gefocht worden.

Doch WifTeibrieven, die a Vfi , of anderfints op Sicht luy-
den, \'c zy dat de felve PWw« of Seconda zyn, füllenden eer-
ften of volgenden Poftdag direft ter Acceptatie gefonden wor-
den, ter plaatfe daarheenen de Brief te betaalen luydt.

Vermits ook alle Negotiatien in Prima en Seconda Wiffel-
brieven gefchieden, (00 £al aan den Geldtgevet geen t9o;<t-Wif-
felbrief opgedrongen kennen woeden, nademaal hit met dier-
gelijke , over andere Piaatfen gaande Brieven feer gevaarlijk
is , cn defe ter Acceptatie alvoorens niet kounen vetfónden
worden. Vooitaan fullen ook alhier de Endofleniemen in
Mlanca niet geftelt s maar ingevult worden ; doch by gebrek
p 4 daar

&ett9Bc(^fel--a5ritff I «öe bte îttilffiHuitg gefthefjeit / ni^t rtttjtî«
«eOmeii ô^ttlbig / bamit «trttt ridiitig »»ffen t«» / vm »em(
wenn/imb wo I bie Viliita gegeben t»orbenfei;.

<£ô feiifetn 2De^fcf»!Sïief bejahtet werben/ efjebcrUlo, obee
Ïiebe(îimmte3ahlmtgâ3cit »etÇcIfct». SJenit fc biefeS nicht ob-
feiïirétwürbe/ «nb es ftch begäbe / baf berfelbige/ anbenbie
îSejahlwngfitr ber5îerfall\'3cit gefchehen/ immitteifl fa\'.iute/ fo
ijlitt folchemgall/ fijthanc fruhjeitige «Sejahlttng jmn 3lachthei|
«ttbOefahrbeffelben/ ïcrben2BechfeT\'\'S5ric(f fùr ber Scitgejah\'
Ieth<tf/ gefchehen/ «jtbterbieibet/ er ber Acceptant f^«lbig/bei»
Sigenth«mb«».Ç{rt» bes CÏBechfc^Sîrieffe« necÇmahlen jm jafja
Uiu

@oIte««^ ein Acceptaot j«r ^Serfafi[»3eit n«r eiit Zf)tit t»et
ImQBechfcf-\'brietfe enthattenen @«mma jahtc« wotlen/ fofîehetâS
jwar beut ^iinhaber bes SSriefe« frei; / foIcheS anjunehmen: (St-
ift I «ber gleichwol / beê 3îôct|ianbeé halber / gebîihrcnb ju pto-
teftirenf(^«tbig/ «nb bleibet begwegcn an bje incioflirer (tch î«
I)«hlen bef«gt. Unb ba ber 3;nnhabcr beö «grieffeS folchcn 3tcjî
î>urc^ f>brigfeifJiche.Çiiïfc erzwingen wolte/ folïihmbcr acceptir-
fe 2öechfc(.brief flatt einer gjodmacht / tràfftig «nb gftifig
feçn; fonflen aber ailejeit freo fîehcn/ bcn protcftiiten ^Sîechfel«
?8ric(f/ chne gerichtii^eSfagc alfobafb juructjw fenbtnht«6ttt§
An^nR,«nittcnten/ unb fo weiter/ {« erhoiem

SBdttttber Acceptant ober auch ber@e6et be«SSrte(fetf ftch fes
1öerfaß»3citbcs9Bechfel-.«8«:ietfeä »bfentiitc/ fo hatber^nnha»
l>erbes2SechfeI=S5rieffce fre»;e SDlacht ftch entweber bei; bem Ac-
ceptantenober aStieff^Sebcr/ weicheren bcçbcnanîutrefen;un&
«ech gut geblieben i^ / anjugebcn/ «nb ^ergnftgung/ ober in
terenSrmangelnng/ Camion j« fotbecn / weiche ihm auch ohtt
ûlle «Ser jSgenmg / «nb ehe cr »on ihm gehet / mug gegeben wer»
î\'tn: Êôfiéhctauch ihmfrey/ fo er bie oSfligc 3<tl)fung non einem
«ntcr bicfen nicht erhalten / ben lieber Sfleji unb 3îûct(iftnb »on ben?
fl»fcernmit3ted^{ ÎHfuchen.

daai van is de Gevet des Geldts niet verplicht den WilTelbtief
aan te nemen , alvoorens dc invulling gefchiedt is,, op dat
men te recht mag weten , van wie, wanneer , en waar de
Sfaatde gegeven zy J

Geen Wiflelbrief fal \'er betaalt worden, alvoorens de Vfi,
of de beftemde Betaal - tydt verloopen is. Want indien dit
piet geobfeteeett wierdt, en \'t gebeurde , dat de geene , aan
den welken de betaalinge voot den Verval-tydt gefchiedt is ,
ondertuflchen failleerde, foo is , in fuik een geval, een foo-
daanige vtoegtydige\' betaalinge ten nadeel cn op rif co van den
geenen, die den WiflTelbrief voor de tydt betaalt heeft, ge-
fchiedt , en de Acceptant is verfchuldigt aan den cygcnaai
des Wiflelbriefs den felven noch eens te betaalen.

Indien een Acceptant op Verval-tydt flechts een gedeelte
ïoude willen betalen , van de fomma in den Wiflelbrief be-
greepen , foo ftaat het aan den Houder des Briefs wel vry,
luiks aan te nemen; nochtans is hy verplicht, wegens het
noch rcfteerende, behporlyk te protefteeren , en blyft bevoegt
daar over by de Endoffanten en den Trekker fyn verhaal te
foeken. En by aldien de Höuder des Briefs een foodaanig
Reftant, door hulpe van de Overhelt wilde fien te vetkrygen,
foo lal de geaccepteetde Wiflelbrief hem in de plaats van ecnc
Volmacht krachtig cn van waarde daar toe zyn; maar ander-
fints fal \'t altydt vry ftaan, den geprotefteerden Wiflelbrief,
fonder gerechtclyke daaginge, terftondt tc rug te fenden, et^
by den Remitterder, en foo voorts, fyn verhaal te foeken.

Wanneet de Acceptant , of ook de Gever des Briefs zich
*oot de verval-tydt des Wilfelbricfs abfenteerdc, foo heeft de.
Kouder des Wiflelbriefs vrye macht om zich, het zy by dett
Acceptant , of by den Gever des Briefs te begeven , welke
^an beyden noch te vinden en goedt gebleven is, en vol-
ooeninge, of by gebrek Borgtocht te eyflchen, de welke hem
Ionder eenig vertoef, cn alvoorens hy vaii hem gaat,
gegeven worden; ook ftaat het hem vry , indien hy de
volkomenc betaalinge van een van defe noch niet verkree-
geii heefc^ om \'c noch tefteerende van den anderen mee ».echt
?? loekea.

9B«rfifcI-.5Brle|fe/ fo «uff R«our gcfcfjfofTcn werben/ «nörtf.
feine jtt>ifc^en®e()cr «nb ütd)mttl ül;ne "«uöftferip eines Tenii
U\\h^tni «nb auff ben 3lcf;mer fefbpenlawtcn/wtiffen/ wann fie
regierBeiftJtd^tbejafifct werben/ i« Confetvirung beS ^ffice^fef*
gtedjWbennod^ pioteftiret werben/ auff bagfo bann ber Cieditor,
feineSej«I)Iung/ ntiti)()ri9eei(/ic^erj^ölffc/ eUfertig iufuc^e»/
anl>j« erlange« (;(i6e.

SBcn» aber ^ffiet^fef»5Srietfe auff einen briften laufen / tjn>
e^ne einig Indoflement »on beni 3fuSge(>er fenianben jugefc()ictet
werben/«nb berfenige/ auff weleften bcrgOBee^fet latitet/ be«
2Bett)fc{--?Srief icceptirfe/ aber nact) gefc^c&encr Aceeptaiion ben«
»odjnic^tjaljlfe/ «nb pioteftiren fieffe/ ifl «nb bleibet bem 3ntt»
l^tetbcff25rteffeSfreu/ nac^) gcfc^etjener Ptoteftaiion , hlvo juic
vuiaadi, ben ^(usgeber Ober AcccptiDtenbcs^ripffcs/ inSolidnm
JU Wangen.

j^ingegeit wa»n gBccfjfet-agrieffe / fo attjf einen britten fau.
«en / von ein unb anbern Indoflirct ftnb / ifl ber ^nnfjaberbc«
S5rieffcs/ wann bcr Acceptam ben\'2ßcc^rel--35t»effmcftt an ftc^fo»
fet/ fonbern proteflirenfdffef/ bc? ber alforticf)f erfolgten SSejaf;*
l«ng/ ben SSec^fcJ-.SSncfffambt bem Pioteft, anbcnleeeBlndoi-
fircr/ »onwefcfiemer ben 5ß}ec^fel--a5rit(f fceJommcn / jutöcfe ju
fcnben befiigt; tmb wann er wnbemfelbcn «eine «Befriebigung er»
langet/ alsbann foü unb mag er an ben nad^ft verl)crgef;enben/ wo»
ferne bcrfelbegutcscrebitsifl/ «nbwiberftcf)/ ber ermangefnbett
S5ejal)iungl;albcr/ «irfjtaui^ pioteftiren Irtffen/ «nbalfo von ei.
«cm inaoiHrcrju bcm anbern/ nac^ ber Crbnwng / wie fte »or ein»
«nbergefcf)riebenflcßen/ bis jum auögebcr juriMe gelten : «n&
fld)etil;menicötfrc!;/ biefe £)rbnun0jK«berfc^rel(en / eS wäre
^annl bageiner exptefleOtdie Ijatte/ wenn ber Srieff iucf)t bt*
gablet würbe / bcnfclben an einen anbern als ben fegten indoflSret
j« fenben: inunaffen anbcrcr ©eflalt / alle indoflenfc«/ fo mt
tetTufllrcr/ als ein |egtict)er lodofürer/jcboc^intfjrer-prbnHttg/
HS 5« enblic^er 2flict)tigecit / in lolidum, ft«c^ wegen Interefle,
@d)abcnunb UnFoflen»crt)afftct bleiben.

SBennaber ein ^nnfjaber beSSSricffeS / M ««rf) gef(f)cf;ener
^•oieflation «nben Acceptinten bcnnocl) »orfegticf> fjicltc / «ttb bcit
2ßccl)fc[.«Srtcffncbfl Proteft, an feinen aJlannnic^t juructe fen»
acte / feil fctc^cs febiglicf) auff feine @efal;r gcfc^eljen / «nb Ijer*
nact)ctntgett R.egt«u «n jcmanb «nbers j« neljmcn/ weiter tjtc^S
(»crc(tjfjgetfc»;n.

Wiffelbrieven , dewelke op ntmr gellooten zyn geworden 9
en alleen tuflTchen den Gevet en Nemer, fonder uytlchiyving
aan een derden bedwan, en tpt laften van den Nemer felve
luyden, moeten, indienfeniet te techtet tydt betaalt worden,
tot confetvatie van \'t Wiffei Recht nochtans geprotefteert woe-
den ; ren eynde alsdan de Crediteur fyn betaalinge, met hul-»
pe der Overhelt, kan fp-ken , en vetkrygen.

Maar wanneer Wiflelbrieven /^n laften van cen derden luy-
den , en fonder eenig Endoflement door den uytgever aan ie-
mandt toegefonden worden, en de geetie op welken dc WifTel-
Wef luydt, den WifTelbrief accepteerde, maar na de gedaane
Acceptatie egter niet betaalde, en liet protefteeren, foo is en
blyft dc Houder des Briefs vry, na de gelchiedde ProteftatiCj
behoudens\'t Recht van veranderinge, den uytgever, of den
Acceptant des Biiefs in Solidum aan te taften,

Ia tegendeel, wanneer Wiffelbrieven, die op een derden luy-
den , door den eenen cn den anderen gc-endoffeert zyn , foo
is de Houder des Briefs verpligt, indien de Acceptant den Wif-
felbrief niet voldoedt, maat laat protefteeren, by alfoo niet
gevolgde betaalinge, den Wiflelbricf benefFens "t Proteft, aan
den laatften Endoflant, van den weiken hy den Wifleibrief
gekreegen heeft , te rug te fenden ; en als hy van denfelven
geen voldoeninge krygt, als dan fal en vermag hy aan deti
naaft voorgaanden , indien defelve van goedt Credit is, en te-
gens zich wegens gebrek van betaalinge niet meede heeft la-
ïen protefteeren ; en alfoo van den eenen EndofTant tot den
andeten , volgens de order foo als zy voor malkander ge-
schreven ftaan , tot aan den Trekker te rug gaan ; cn\'t ftaat
nem niet viy defe Order te buyten te gaan, ten ware dan,"
iemandt expres order hadde, indien de Brief niet betaalt
^lerdt, denfelven aan eenen anderen als den laatften Endof^
lant te fenden ; vermits anderfints alle Endoffanten , foo wel
als ieder Endoflant, egter in haare Order, tot de
pneele voldoeninge toe, in Soiidym, ook wegens Intreften,
ichaadens en OnÏcoften , asnfpraakelyk. blyven.

Maat als cen Houder desBiiefs, zich na de gelchiedde Pro-
tettane nochtans inct voordacht aan den Acceptant hieldt, ea
flfn ■WifTelbrief benefFens \'t Proteft aan (ynen Cortefpondent
ö\'et te lug fondt. foo fal fulks enkel op fyn rifim gefchieden,
by fal daarna niet gerechtigt zvn , om vervolgens eenig regres
«mandt andets te mogen nemen. XXIV,

SButttt (Itter ®c[bcrciHff)3cnomutcn/ tmbber bariiber toti JOtne
8t8tbcne\'2Be^fc(=Srte|f att0ci;5ctgemi)rtc nicht »cceptiret/ ober
»ccepti:tenichtfcejai}Ictn5ttrbe/ nttbaifo begwegenbcrPioteft,
ntfcpbemaScchfel\'.Sgricf/ wicbcrjurfict tcmmt/ fo ift bcr3ttiff»

ne!)»« bon Crediiori, «scgcn bcö Sapitrtlö/ întetefle, @cf)àbcit
iKibU»Éo{tcn I ohne ?3crjH3 innerhalb uier uitb jwan^tg ^tuitPen
ttürcEücheSBcjahluiigjn thunuerp^ichtettmb »erbuubeu/ uub folf
6er Ttîijfitchiuer ben Creditorem feines reegs obligîren fonticn /
feaiPfoieft unb jurudÉ gcfommencn 2Bcchfct--58ricff / aiip neue
jwruf jti fenben/ cbctuon ihm einen anbcrn,2Bcd)fci-.SSrittf bar»
gcgeBaniMnchmcn. ÎSSann aber bcr Pioteft c^ic 2Bcchfcl=^rieff
larucftommt / inbcm brauffcujur Accept»iion no^ .Çcffnung
gegeben »urbe / fo foil gegen beu fimplen Pioieft, nichts Scjîo»
tBcntger bcï2(uSgcbcr bcsSSricjfcS fchuiMgfcçn/ bcnScfauff beS
gBec^cf»S5rtcffeS/ neb|îbcm2(iftcf-®echfcl unb anbcrer ^pefcn/
beç bcncn (Tit.) jpcrrn Äaufmani!S--®lfcffcn Jtt de-
ponirtn/ bis bieOciöighcit erfcfget ; bamit bcr Creditor nicht
fo fange (wclî ihme boch burch foichen-Serjug/ @d)abcnju)i>ach»
fmfontc} »Ottbcibcn Seiten bloß" fïehe.

@otfe au^auffer Janbes ein ^Bechfef » Sricff p^r iionoted«!
Giio acccptiret »erben/ tt5oburchbcrfc(bcnid)t/ fonbcrn bcr Pro-
teft «Seintanhcro fommen fan/ fo ift gfctchfaiisbcr AusgeberbcS
2BcchfeI--S5rtcfcS fchulbig/ gegen ben fimplen Proteft. bemjcni*
gen / Wbeffclbcn Honore bic Acceptation gefchehen/ bie punftua-
le 9®tebcr=S3ejah(nngmtt aücnUnfoJlenjuthnn/ wie bereits ge.
weftttwcrbt«.

g®attttttnnc{nfT)fcher\'2Bcchfel--2Srietf»ettbcm £»rt/ wohinbct
lUjahfen lautet/ mit Proteft jurûctfommt/ fo i(l bcr 3(uSgcbet
»esaSricffcs/ ohngeachtct bcr «Sricff au^ über anbere £)rte un!>
^lâçe gelaujfen wäre / bennoch ni^t mehr / alSbenSEBechfcl»
Cours, n>ieer»onî»em pioteftittcn X)ct lefta hicherlaufct/inner»
(;«Ib «4. @funbcn jufammen / mit bort unb hieftger Provifioo,
Senfarie,P/oteft-Unfofîcn/ uttbSSrieff-potto, jujahten fchulbig/
«hnc/ bag wegen bcr faufenbcn pcit bc? 3îÂcî»9J5ed^fclS itm^
«bgcfür^ct werben foll.

^ZBenneinFaftottJorfeinen Principal@clb abgicbct/ foQ erbet»
ÇBt(hfc|=bricff an feinen ptincip«! cbcrCommifl .ju befahlen rieh*
ten; witrbecr aber bcn fSricff an ftch ober commifl. ftellen Ictffcn/
foMeifcîfer auch Ärafft fcincö Indoflements, als fclblt-Sch«\'^^"

Wanneer iemandt Penningen heeft opgenomen , en dé Wif-
felbrief door hem daar voot gegeven , ter behoorlyker plaat-
fe niet geaccepteert, of de geaccepteerde niet betaalt wierdt,ca
alfoo deswegen het Proteft , beneffens den Wiffelbrief, wedei
tc rug keerty foo is de Opnemer verplicht en verbonden, aaa
den Crcdirèur, wegens \'t Capkaal, de Intreften , fchaadenS ea
Onkoften iondet verfuym binnen vier en twintig uuren werk-
lyk betaalinge te -doen j en fal de Opnemer den Cieditem
geenfints konnen verplichten , het Proteft , en den te rug ge-
komenen Wiffelbrief, van nieuws te rug tc fenden, of vaa
hem in tegendeel eenen anderen Wiflelbrief aan te neme»»
Maar als \'t Protefl londct Wiflelbrief te rug komt , vermits
van buyten tot de Acceptatie noch eenige hoope weidt gege-
ven ; foo lal, tegens het enkele Pioteft , de uytgevei desBitefs
nochtans gehouden zyn, hec beloop van den WiflTelbrief, be-
nefferts den Her-Wiffel , cn andere Onkoften, ten eerften ia
gercedt geit by de (Tit.) Heeien Oudtftcn det KoopliedcB ia
"erleekeringe te biengen, tot dat de feekerheit volgt 5 op dar
deCiediteui niet foo lang, (vermits hem egter doot ftdkver-
toef fchaade konde treffen;) van beyde zyden gevaar loope.

Indien ook een Wiffelbrief buyten \'s landts ter eere van cïJ-
siig Endoffement mogte geaccepteert worden , daat doot aict
de Wiffelbrief, maar flechts het Proteft kan herwaarts konaenj
foo is de uytgèver des Wiffelbriefs insgelyks verpligt , tegens
het enkele Proteft, aan den geenen, voor wiens eere de Ae-
ceptatie gefchiedc is, de prompte wedetom betaalinge, be-
aeiFcns alie Onkoften, te doen, foo als leets gelegt is.

Wanneer nu fuik een Wiffclbrif, van de plaatfe, daat heets
defelve te betaalen luydt, met Pioteft tc rug keert; foo is de
Uytgevet des Briefs verplicht, niet tegenftaande de Btief o^
öïei andeie Oorden en Piaatfen geloopen hadde, nochtansnict
meet als den Wiffel-cours , gelijk delelve van de geproteftcct-
de Plaats diie£t herwaarts loopt, binnen Z4 uuren , bcneffcns
"S Provifie daar cn hier, Couttagie, Pioteft-Onkoften enBtief-
Poiten , te betaalen , behalven , dat wegens de loopendc tyét
den Her-Wiffel iets fal afgekort woiden.

Wanneet een Faftoor, voor fynen Principaal geldt afgeeft,
ïoo fal hy den Wiffelbrief laten ftellen, te betaalen am\' fyne»
^rindpaal, of Order\'. Doch indien by den Blief aan z.üh felve of
liet ftdlea, fee blyfi hy, uyt hoofde vaa fja cndoflTe-

Iter / imx 9<h«(fen; «fifejjfcmn / bagbctFiftot miffeinm
Piiacipai, rinrtirtmsSScrnehmmgetwifinhdtU.

SBrtttii I\'lfccr bfe auff aSftrcJt«»^eifcit «OgegeOenc ©clber mis
inteiiins-2Bcc()fcI-.ferieffe cr{I;et(et wetteit/ fcber Debitor auf ftc^
felbftcn flellet/ Hf etivcij"/aufmneröiir berDUleffe tie^teu foil/
magfotche bcrFaftor tbofinteiim an ft<^ ober Commiff ju bejaö»
len ftedcn [affen : mir bag eralsbafb 6et; erfter ^cfl nach
@(()(«6" bes OBechfers I bem Principal richtige Avilo ertf;ei(c / «it
wen er bie (Selber abgeben habe, begehrte auch ber Principal fol»
<hen Interims-gäJcchfet--brieff in Otiginali gcfanbt JU hftfcen/ fofl
tr folchesihme nicht weigern ; boch berfelbe jw rechter Seit
»ieberum hier fepn möge / bamit teine .^inberung an bem 2Be^feI
gefchahc; anbers Ware ber Debitor oberFaftot chne@chitlb/ unö
wo ftch «iftlt fct* Debitor, aus gutem SBillen accommodiite / mßg»
te fich ber Principal gcbulten / bis cr ben intciims- SBeehfet\'brieff
sinfchaffcte. foil aber ber Debitor fd)ulbig fepn/ jtnn wenig»
flen »ierjehen Xage / »or 2(nfang be? aTlarctts / auff «Begehren /
einen ri(l)tigen/ an ben jOrtlatiffenben 2Bechfct»brief »on ftch ju
geben, ©ann/ im Jall ber F^ftor ben rechtenSäJechferbrtef ju
gcmelbter3cit nid)t haben eönnte/ fofl berjcnige/ wcichcr ben lo-
t«im$ 2Bechfcl--trief auägejtcllct / folchen mit feinem eigenett
2ßecl)fel-.brieffe / ausjulöfcn fchulbig fe^nj wibrigens wßrbe ber
jnnhabcr M loieäms-\'^Jethfel» brjejfeS I folchen ju »erfenben
STia^t haben.

«llhierin25reg(au2Bechfel=brteffejujahlen fcbulbigift/ «nb »o«
jenem begehret wflrbe / bte gahlung baar bahin j« fchicfen / wo ft^
ier^nnhaber bes2Bechfe(-.<5rieffeö atiffhalf / mag ber hiefe« /
Jeboch a«f ©efahr beffcn I fo baS ©elf empfangen foll / unb bie
Ueberfenbung »erlanget / thmejwar bamit wiHfahren; er ift aber
folcheS ohne ^bjiig ber Fiovitloo, tin brittel pto Centum ju thUK

StegStjahtutigunbginlofung berer SBechfcf»«Briefe ftü ge«
fchehen in folget afl«n6--@orte/ wieeäbatinne benennctifl. 3mn
(gjtcmpel t »vftntt ein ««f «7\' Är. fo ift er

Bient, als eygen fchuldcnaar, daar voor aanfpraakelyk5 ten
Ware dan, dat dcFaaoor met fynen Principaal zich op ecH
andere wyfe verftaan hadde.

Wanneer , over penningen , ten tyden van de iMatkten,
flechts Wiflelbrieven verleent worden, de welke de De-

biteur tot fyn eygen laften ftelt, tot dat hy weet, op wienhy
in de Miflc fal trekken; foo mag dc Faftoor defelve wel oa-
dettuflchen aan zich, of order te betaalen laten ftellen 5 mits
dat hy alsdan met d\'eerfte poft , na \'t fluyten van den Wif-
felbrief, aan den Principaal behoorlyk advys geeft, aan wiea
hy de Penningen heeft afgegeven. Begeert ook de Ptincipaal
fuik een /Btenw^-Wiflelbricf Origineel overgefonden tc hebben,
fal hy hem fulks niec weigeren; mits dat de felve te rechter
tydt wederom hier mag welen, op dat \'er geen verhinderinge
aan den WifTelbrief mogte voorvallen ; anderfints foude het
buyten de fchuldt van den Debiteur of Faftoor zyn , ca
indien de Debheut zich niet vrywillig met hem veiftondt,
foudc de Principaal gcduldt moeten nemen , tot dat hy
den /«rcW?»f-Wiflelbrief leverde. De Debheur fal ftok ver-
fchuldigt zyn , ren minften veerthien daagen voor \'t be-
gin van de Markt, des begeerende, een ordenclyken, op de
plaats houdenden Wiflelbrief van zich te geven. Want, iodien
de Faftoor den rechten WifTelbrief ter genieldenty lt niet kon-
de hebben, foo lal de geene, die den Int.erims Wiflclbiief heeft
uytgegeven , verpligt zyn , denfelven tegens fynen eygenen
WifTelbticf in. te trtkken ; anderfints foude de Houder van
den WiflTelbrief de macht hebben van denfelven te

Wanneer iemandt alhier , aan iemandt elders woonende
verfchuldigt is, alhier binnen Sre/i/oawwifTclbrieven te be-
taalen , en door geenen b^cert wierdt, dc betaalinge in gc-
ïeedt geldt derwaarts te fenden , daat zich de Houder des
Wiffelbriefs ophoudt j foo vermag die alhier , nochtans pp
rijtci van den geenen , die \'t geldt fal ontfangen, cn de o-
vcifendinge begeerde, hem wel daarmeede gerieven ; egter is
by niet gehouden om fulks fondet afkortinge van ecn derde
\'\'ftÊBti, fïovifie tc doen.

De betaalinge cn voldoeninge der WiflTelfaiicven fal in fuik
een fpetie gefchieden , als daar in gcnoemt ftaat. By voox-
•celdc} Wanaeei sea Wiffelbiief luy^t \'JS17 ^"jtfm, ioo is

fthulbtg 17\'c&ec7.ÂnejncSDl)erbc«anÈcrij/ cfcor tuttcreiit-«
««Iber î«}a()lmî fniiten «ber btc 3Bechftf4ncffc frf) fester SJingS
«iif Court. cbererl;ô(;ct Ârtçfer\'-Scfb / fo t(i ber^imljabcr bc5
58ricffc0 voit bcin Aeceptantcn 17. «mb 7- ober Äapfcritche
\'3lcj£h«t(;alcrin3al)lt»i3anjtmcl;mcttfchulbtg/ tmb bleiben bei; al-
ler 2ßeci)fel»3itl;lUng/ Sreu^er/ imb ©rofchel/ bie man anfalle
£)rtc nid)t brauchen fan / a«^ wegen bes 3al;lenä / vielmehr COîtî*
iS)c tmb SttljrloOn machen / wo ber 2ßcci)fel=bricf über Rimbert
SfleichSthaler betriff/ ausgeirhfoffcn i cS wäre beim «xpreile fe
Hebungen / «nb in 2i3echfel--bi:ief mit Elcincr OMönfj j« ial;lcn / be»
nennet worben.

©olteabcrfönffiig eine\'SJerànberting bes ©clbsvorgchctt/ foß
«Uemahl ein neuer QSergleich I wie nach SSefchafcnOeit ber geit/
îiiegahlung gefchehen folic I «ntcr ber Äaufmanfchaft gemach«
werben / weil baâ ®);empet voni7.Än«nb7.Är.nur aufi^ige
Seitgerichtet wotben<

SÜCSäJechfet\'-bricjfe a Rttout gcfchlolTeu/ foßen pure, nehtn«
fW) Valuta empfangen/ «nb nicht mit (Sinrifctuug bicfcr Cis-ulul ;
bic Valuta an S!Bcchfcl=brteffen auf anbere £irfc vergiuigct / cin^i
gerichtet werben; oberba auchfolche cUuful fchon hineingerucfet
Ware / bennod) von Éctncn ^tdften fet;n / «nb gehalten werbe» I
flie liunbefte nicht ba.

®ttt eigener von unb auf fid) gcfießtcr 2Be^fct.brief / tocfcher
ftch noch in ber erfien jganb behübet/ bebarf «einer weitern Pra:fen-
lation noch Acceptai ion; fonbern ber ©chulbner ifî bcnfelbcnjebe®
mall bep ber aSerfan-^Bcitju jahien fd)ulbig i ober mug erwarten/
ta^"/inbeffenOTachblcib««g / wibcr ihn/ nach 9H5cd)fcl»2flecht/
»erfahren tocrbe. Qiitd) foil ein folcher eigener auf fich gcficôtct
^cchfcl>brief/ wann er gleich bei; ^Serfall-Jeitnidjt prot<lüret/
fonbern von bem Creditore eine fernere <25id)t/ wcgcnber3ahlung
connivendo gegeben «Jiirbe / allcjcttin feinem Vigore verbleiben/
jjnbber Creditor, obfd)Dn ber 2ßechftt--brief aufs neue nicht um»
gefchrieben/ taglich / «iibwenn es ihmc beliebet/ eben basjcnige
Sle^thfttcnl feine Sitisfaöion j« fliehen/ alö er bcp ber erfien
«Setfall\'-3eit/ «nb wegen nicht erfolgter 3ahlHng I nnd) obigem
Snnhalt ê« th««/ befugtgewcfewi 2>a audi ber@chultncr vor
ïer \'33crfall=3cit vcrjiorben Ware / barf beffcn eigener 923echfef*
ibrtef/ feinen erben / ebenfalls ni^tabfonberlich sur Acceptation
fonbern bie ®t>ettft»if/ auf tie barlnnen sc»
* f iuimf«

hy veifchuldigt 17 Kruytfers of 7 Kruytfers, van het een of an-
der foort , of onder malkander te betaalen; maar luyden de
Wiftelh-ieven flechts in Courant-, o{ in verhoogt Ksyfertyk^geldt „
ftio is de Houder verplicht van den Acceptant 17 of 7 Kruyt-
firs, of K:eyfertyke %jxdaaldfr} in betaalinge aan te nemen ; ea
blyven by betaalinge van alle Wiffelbrieven, èt J^rmtfcrs, ea
\' Groffchenl die men op alle Piaatfen niet kan gebtuykcn, die
ook wegens het betaalen veel meer moeyte en yoer-loon vei-
oorfaaken, indien de Wiflelbrief boven de honder Ryxdaalders
beloopt, uytgeflooten ; ten ware dan expres foodaanig be-
dongen, en in den Wiflelbrief iiytgedtukt, m.et klyne Munt te
betaalen.

Doch by aldien vervolgens eenige Veranderinge omttemt \'t
geldt mogte voorvallen, lal\'er t\'elkens dopt die van den Koop-
handel, een nieuw verdag gemaakt worden, hoedaanig, na
gefteltheit van faaken , de betaalinge gefchieden fal, vermits
het voorbeeldt van 17 Kruytfers cn 7 l(riiyifers fl;echts op de te-
genwoordige tydt gefchickt is,

De Wiflelbrieven a \'Retour geflooten , fullen eenvoudig be-
ll el fen , de waards ontfangen ; en niet met inlaflïnge van dcfc
Claufnl: De -waarde in Wiffelbrieven op andere FUntfen voldaan,

ftelt worden ; of indien fuik een Claulijl reersdaar in gevoegt
was, falfe nochthans van geen kracht zyn, en gehoudenWOi-
dcn i als offer niet in ftondt,

Eén eygen, fan ên Op zich felve gefielde WiflTcibiicf, die
zich noch in d\'eerfte Handt bevindt , behoeft geen verdere
Prefentatie noch Acceptatie; maat de fchuldenaar is gehouden,
den felven altydt op verval-tydt te bètsialen, of hy moet vet-
i^achten, dät by nalaatigheit van dien, tegens hemnaWilïêl-
Recht gehandelt fal worden. Ook fal fclk een èygene op ziel»
felve geftelde Wiffelbrief, fchoon defelve op vervaltydt niet ge-
protefteert , maar van den Crediteur een verdere Sicht, wegeui
^e betaaling by Conniventie wierdt gegeven , altydt, in fyne
«racht blyven, en de Crediteur, offchoon de Wiflelbrief niet
Van nieuws is onderteekent, daagelyks, en als \'t hem gelieft,
net felve Recht hebben , om fyn fatisfaftie te foeken, als hy
by d\'eerfte vervaltydt , en wegens niet gevolgde betaalinge ,
®a den bovenftaanden,Inhoudt te doen , is bevoegt geweeH-
Indien ook de Schuldenaar voor den Vervaltydt ovetleedcn
was, foo behoeft deflelfs eygene Wiffelbrief, aan fyne Erfge-
naamen insgelyks niet ia \'t byfondet tei Accept^ic geprefen-
Tvjeede Veel. <1 ïê«S

piinmfc / t\'^i\' SScnncitung fc^fcuniger Execution. biircft
5!>cvfc^fictT«ng bcrcr ©cwoibcr/ tmb ^trrefiinmg bcrer SCBaarcn/
jur 3iU>{uug vcrbunScn. Same aber cin cigcncr^c(3^fcl>srietfiit
bicanccrc/ brittc/ obcr mcf;r j^aubc/fofoH nic^taUcirt/ bcr
3uii(;atcr bes SSvicfS / bcnfclbcu jur Acceptation ju ptxfenti-
rcn/ fonbcruatic^bcr Debitor obcrbcflfcn(Jrbcn/ o£)UcaUcnS3cr=>
jug/ tamitbtr jnnl^rtbcrunb Ccflionarius vcmbcs^cc^fcl^bric»
tc5 3lic^tigfcit7\'\'cc|tDc[;cr »criictjcrt tt)crbc« / ju acceptircn/ tmb
};crn(ic(j ju jal;(cn jc^ulbig fci;n.

^EScnn ein acceptitter gSec^fef-\'bricfi\'erloOrcnworben/ unb bcr
Drbno! bcr@cl)ulfe gcftiinbigift / foüber Debitor bie55eja()fung
ju rectjtcr geit / bergcfïnlt ju tijun fcljulbig fepn / bog cr baä @efb /
bet; Tit, tenen J^crrenfaufmannS^Sitcjien/ fo lange terficgeft/
boc()öcjel)ltcnjonbemc/ bercëljabcnfoll/ dcponirc/ big Secund»
ctcrxeiiia crfdjcinct/ bargegen bctm folct) @c(b abgeforbert tscr»
ben fan.

iiicijt fl)untónntc/ fo foü bann/ 2ßect)fc(.a5raucf)cna(i)»crta!;rctt
«jcrbcu. S)aabcr cin \'3i3cd)fc(--bticf auf tuclc^en aIII;ier / ober
ttUbetwcrtS ©cfb a depofito gegeben worbcn/ tBOVon tcin Secun-
da ober Teitij gegeben wirb/ vcrfo(;rcn gicngc / nntrbc bcr Debitor
gegen beäCreditoiis Revers, barinnen erben S)crfol;rnen SSecljfcf»
trief / annulliret/ unb ftd) verbinbet ben 3af)ler allcma()f juver»
(reten/ einen anbern 2ßcd)fcl«brief / big jur2?erfa(l--3cit ju ge»
l>c»/ unb bic 3ejal;lung gei;origcr3eit jutl;«n/ 9cl;aften fe^u.

■ f]Eenn einer eineë anbmt Q[pcd)fc{=fcrief cinfojcn / ober fonfl
mtf crbolfcnc Oidre j«ï)(cn »»ill ; biefcr aber ben ^nuljabcr bc«
23ricfcënid)trocii,"/ follberjenigc/ ber bic Briefe cinjitlofcnOi-
diebat/ ftdjbe»; benen crbcntiid)en Noiatiis Pubücis Ca:iar, an»
geben/ unb auf ber «Borfcget»Dbn(id)er maffe!tanfd)rci.ben faffcni
ïagcrbie ccmmiuiitcaScjaljiung jufcifteniviliensfcv.

^ann einer gOßec^fcf^ «Briefe accept\'rct tmb tejo()fet (^afte/
berTrjflünr «bcr/ »or 3efd)e!)cner 3af)(ung / in 9Jlig=Cte<!it unb
3(bfa[f bcr3l<il)r«nggcratl;cn»arc/ unb bcSttJcgcn cin Concurluf
Ctsdiiornm ft^ ereignete/ fo foflö tiffig / wegen berer ^itctl

teert re worden; maar de Eifgenaamen zyn, op de daar in
beftemde tydt, op peene van fpoedige Exemue , door.\'c fluy-
ten van derfelver psk-keldeis ■ en\'t ariefteeren der Gcecicren *
rot de \'betaaliBge verplicht. Poch indien een eygen WilTel-
brief in de tweede, derde, of meerder handen quam; foo,fal
niet alken de Houder des Briefs denfelven tet Acceptatie pre-
fenteeren , maar ook de Debiteur, of deflelfs Erfgeuaamen,
fonder eenig verroef, op dar de Houder en Ceßonaris van de
voldoeninge des Wifiiïlbriefs dies te eerder verfeekert mag wor-
den , te Accepteeren, en daat na te betaalen, verlchuldigc
zyn.

Wanneer een geaccepteerde WilTelbrief verloeren is gewor-
den, en de Debiteur de fchuldt bekendt, loo fal de Debiteur
dc betaalinge ter rechter tydt foodaanig verplicht zyn te doen,
dat hy \'t geldt, by Tit. de Heeren Oudtften det Kooplieden ,
foo lange vetzeegelt , doch getelt door den geenen, die \'ti
bebben moet, dcpaneere, tot d;it dc Secondu of T^rtw vetfchyntj
tegen« welken dan dit geldt ontfangen kan worden

Doch ingevalle de Acceptant weigerde de betaalinge te doen,
of defelve niet konde doen , foo fal \'er volgens \'t Wiffel ge-
bruyk gehandelt worden. Doch indien een Wiffelbrief, op dea
welken alhier of elders Gelde a. depofito gegeven iS, daar van
geen Scconda of Tertia verleent werdt , verlooren taakte , foo
foude de Debiteur, tegens een handtfchrift van den Crediteur,
daar in hy den verloorCnen wiffelbrief annvAtert, en zich ver-
bindt den Betaalder altydt te beviyden, eenen anderen Wif-
felbrief tot de vervaltydt toe gehouden zyn te geven, en dc
Betaalinge ter behoorlyker tydt te doen.

Wanneet iemandt een WilTelbrief van een ander wil voldoen, of
anderfints op ontfangene order betaalen , doch dele den Houdet
des WifTelbriefs niet weer, foo fal de geene, die order heeft
om rie Wiffelbrieven te voldoen , zich by de ordentlijke o-
Penbaate Keyferlijke Notatiffcn begeven, en op de Beurs na
gewoonte aanfchtyven laten , dat hy van willens is om de^t*
^m-miiteerde betattïinge te doen.

Indien iemandt WifTelbrieven geaccepteert of betadt hacj-
de, maar dac de Trekker, voor de gelchiedde betaa\'inge, in
Mis-Credit en verval van neeringe gerjisktwas, en deswegen
«en CoMnrrentie det Crêditeuten gefchiedde ; foo fal billijk,
q a wegens

mt<i)t fccin Acceptantctt iix Commiffion , e6ct fonfictt tit QScr»
s»iif)tung gegeben rootîcn/ wie btö()ere> / <vffo auch nod) fetner ge»
haften »erben: bag berjenige/ fo Staaten tjon anbernin Com-
miffion jn nerÉauffen / ober ati(^ fonfien}« oernjahren einpfan»
gen tmb mit 2SechfcI beleget »orben / toegen feines \'SorfchnfleS /
«n benen empfangenen 2ßaftrert ftchbejahlt jn madjcn bcrerf)tigct/
«uch wenngieid)/ inFiliimentcn unbfonfien/ fotchc2Baarcnniit
SScrboth befchtagen / oberHypothecfenBorhanbennjarcn/ er ben»
norf) mehr nicht/ atSbaS Refidoum, roaS/ nach feiner ^efriebii
gnng/ übrigbleibt/ heraus ju geben fchulbig feç.

M( f£d)tig »MtMßflif^ed)fci=25ticffe / eS fct; beitenfcfbeit
bie clauîul •• bei) QScrpfänbung meines ^BermogenS/ infeiirct o»
ber nicht / als auch frembbe accepnrte / foflen / bep ercignetett
Fillimeiitcn/ a[Sbalbnac()ber jiingffcn unbfcçtcn Convemional-
Hypotheck, cisffirct »erben/ tmb bic Zahlung oor aßen Chirogra-
phifd)en \')3cfîcn erfangen ; fanget bic JahUing / fotnefatsbic
2BechfcI--23i\'ictfc jufammen betragen/ nid)f ju / fo foff einem je*
bell bic 3a(i(un3 / » Raia portion» , rcpattiret tmb bejahict
werbe«.

ÜSet; ereignenbc Fallimenten / unbbctrauff crfofgenbcn Con-
curCbui aflhier / geniiffcn jwarbiefrembben nnbauslanbifchett
Cteditores, mit aflhiefigen iîauffs^unbS5ûrgcrs»ieuten gfcichcS
îKerf)t; icbochfeilen fie/ burd) -Sor^cigung eines / ron ihren £>•
trigàntcn/ erhaitencn beglaubten ©Cheines / enoeifen/ baU" in ,
fctbigcm £}tt/ allhic|îgc Âauf\'.Çanfcels--unb ^Bürgersleute/ eben»
fafls mit ihnen/ in benen Fallimenten gfeichcö ÎRedjt jugenuffen
SjiittCH.

wof bfoffegïnweifungctt/ wrwurcttichcSahînngcnni^tjtt
ftri[)tcn fci;n / fo foüen bod) adhier / um vtejericç» Difputitiones
«ntcr Äauff= Reuten ju oermci^en/ bte ) bei; benen B-efpit-Xagc«/
noch (autfcnbc AlligaJtiones, jeboch nur unter ^anbe(s-4eutett/
«nb baffclbige wcnigftenS ftch auf ein hnnbcrt 3lcichSthalcr te*
laufen/ vor Érâftig/ «nbgûltiggehalten werben. Sehiette auch
einAflignatus cineAflîgnation, fo 2Bed)fel\'3«f;f«ng betrifft/ohne
gcTOiffc IBebingung / fiber 24 ©tunbcn ( @0HH--Hnb 5cfl»Xagc
«nSgenonimcn) bei;ftch/ f^ö ßt^^f abfolut acceptirt ju ad>*
ten/ unbbcï Affigoacui felche/ fi«tt3ahf«ns Jtt behalten/ fch«I*

wegens dc Goederen , die aan den Acceptant in Commiffie
of anderfints in bewaaringe zyn gegeven , gelijk tot noch
toe, alfoo ook noch verder gefchieden : Dat de geene, dje
goederen van andere in Comniiflie te verkoopen, of ook an-
derfints om te bewaaren heeft ontfangen, en met Wiffel brie-
ven belaft is, wegens lyn verlchot gerechtigt is, otn zich uyt
de ontfangene goederen betaalt te maaken ; ook ofichoon by
fallifllmenten of anderfinrs , foodaanige Goederen met een
verbodt beflagen, of Hypothecquen daar op waren , fal hy
nochtans niet meer als \'r overfchot , \'t welke na fyn vol-
doening over blyfc, geiiouden zyn over te geven.

Alle welgeftelde, op zich felve luydende Wiflelbrieven , -t
zy dat in defelve de Chiaful ftaac: Op verpandtu^e van myne
middelen, of niet p als ook vreemde geaccepteerde, fullen by op-
komende falliflimentea, aanöoqdt?, na de jongfte en laatftc:
Ctnventionad fiypotheecj , ^eclajfecrt worden, en de betaalinge voot
alle Handtkhiftelyke Poften ve kiygen; indien de betaalinge
foo veel niet bedraagt als alle de Wiflelbrieven gefaamentlyk,
foo fal aan een iegelyk de betaalinge na rato van lyn aandeel
uytgedeelt en betaalt wordetj.

Ey voorvallende fallilïimenten, en daar op volgende Con-
Gtirrentien alhier, genieten wel de vreemdeen buytenlandtlchc
Crediteuren, beneffens de Kooplieden en Burgers alhier, het
felve Recht; egter, fullen zy, door \'t vertoonen van een ge-
loofwaardig bewys, van haate Oveiheit verkreegen, bewyfen,
dat in defelve piaatfen, de Kooplieden en Burgers van hier,
benefFens haar. in gevallen van fallifllmenten, even veel Recht
fuHen genieten.

Offchoon enkel Aanwj\'fingen , g>;eo(tnts voot dasdelyke be-
taalinge gehouden fullen worden , ..\'gtet lullen alhier, oritveel-
dsrleye difpuren onder Kooplieden te ontgaan, de Afiignaties,
terwyle de^Refpytdaagea noch loopcn , egter allecii onder
Kooplieden , cn mits dat de ibmina ten minften een hondert
beloopen , voor krachtig en van waaiden^ gehou-
den worden. Indien ook een geafligneerde een Affignaiie,
betaalingen van Wiffelbrieven betreftende, fondor feekere voor-
waarden boven de 24 uuren CSon-en Feeft-daagen daar van
"ytgefl\'ooten j ) by zich behieldc, loo l;il 7.ien gehouden zyn
delelve volfttekt vcot geaccepteert te houden, en dc geaflig-
neerde om fc in de plaats van betaalinge te moeten houd«"-
^ 3 \' Nie-

Slicmanb fofl jwar gcgctt AfllgaitioDes, bcwtr fcJbige iOte
yuchtiafccit crhÄften (jaben I acceptiite SBcchfcf\'Sricfe bftfur
JjmutSjugtfectt/ gcnothigct werben JöniKti; wann aber auch M»
©tüiibtgc Aflignatsons gtifl vorbc!) / foK ber ^nnhabcr beS
SSrietfeS felbigen ausfolgen julaffett/ jtchfeineswegS weigern.

2Burbe ein SBcchfcl\'-Sricf nun auch nur jutn Shctl allignift
pinXhcit pet Cfflli bejahlt/ tan ber 3nnhaber ftch folchcS auff
i!cn SOBechfel = SSrief abfchrcibm u»b wrjeichrten laffen. Item
2Benn einer mit ber 3ahlung/ bi\'j auff ben festen Refpit-Iag/
«»fB^äogcnwfirbe/ folicr nichts anbcrs/ afS baare Zahlung/ ut»
teine Affiäoition (er fei? bcnn bei; berfclbigen crftcn Aflignation
i>er prompten afvichtigteitncrfi^crt) attjunehtnen fchulbig fei;«.

2BIe benn burchgehenbS auch feinem/ einige Aflignation, fo
iceitcrafsinbie briffe J^anb gefchicht / aufgebrungen werben t5n»
«cnfott.

3tUe / fowohl frembbe als C£ii!()cimifc{)e Affigoationes, fo auff
«ttte gewiffe 3cit hinaus geftcflt ftiib/ foüen (weit auf mftnblichc
Acceptation inS tiinfftigc fein Regard JU machen) allcmaht
fchrifftlich »cceptirt, ober bct; 25crwctgerung piottfttrcfwerben,
grfolgct aber bic Acceptation, fo erlangten felbe baburch bic Quali-
tät eines S[Bechfcl»SßricffcS; tnug bannenhero attch/ bct; nicht er»
fotgcnbcr Zahlung/ nach QEBechfel\'-jSrauch/ weiter bamit »erfah»
anwerben; wie bann ebenfalls bcrglctchen acceptirte Affigoatio-
nes bcnen \'äBcchfcl-^Bricffcn gleich / bie gewöhnliche Refpit-Xage
jtach Proportion bcr3cit ju genicffcn habenfoßen.

Aflignationes aber/ fo feinen gjwiffen gahlttitgS » Termin itt
ftch h\'t\'f\'"/ «itiffenin 24. @fu)tben bejahtet ober (jebot^ pljne
Tiotaft) wiebcr jucucf gefaitbt werben.

2Bannft^ einige Diflferemicn bei; wcggchenb^obcr herfommcn»
4enQiöechfcl=25vic|fen / ereignen/ wctdie ttntcr bcnen ^arthci;ctt
fclbftcn nicht tjerglichen werben toitntcn / fo fotlcn foldje/ unt
weitlgufftige Procefle ju vethüfcn / benen (Tit.) ..^etrcn föniff\'
inannS (gltefien/ jufchlichtcn/ ober / ttachbcm bie@ache»on im-
ponamj, mchrerttunparthet;tfi^cn jJaitbelS\'ieutcn juglcich/ als
Aibitiii, jitentfchciben ubergeben werben. Sa aber einiger Xheit
<itif ein Compromirs ju beiBitligcn ein SScbenct^n trfigc / ober auch
turch Arbitros ntdE)t öcrmittclt werben tlnnte : @o fblt als bcnn
Jic ^er ^brigfeit furgetvagcrt I «ni» per Pioccflum sum-

Niemandt fal wel genootfaakt konnen worden , om legens
Aflignaties , alvoorens defelve voldaan z.yn , geaccepteerde
Wiflélbtieven daar voor over te geven; maar als \'er ook den
tydt van 24 uuren, tot de Aflignaties geftelt, verloopen is,
foo fal de Houder des. Briefs geenfints weigeren defelve té
laten volgen.

Indien een Wiflèlbrisf ook flechts voor een gedeelte ga-
afli<»neett, ea ten deele per Cafla betaalt is, foo kan de Hou-
der "fulks op den Wiflelbrief laten aflchtyven en aanteekenen.
Item als iemandt met de Betaalinge tot op den laatften Re-
fpytdag Wierde opgehouden , fal hy niets andets als gereede be-
taalinge, en geen Affignatien gehouden zyn aan tc nemen,
ten zy, dat hy by deielve eerfte Afllgnatie van piomte vol-
doeninge verfeekert was.

Gelijk dan ook doorgaans aan niemandt eenige Afllgna-
tie, die verder als in de derde handt komt, fal konnen opge-
drongen worden.

Alle,foo wel vreethd\'e, als inlandtfche Aflignaties , die op
een feekeren tydt zyn opgeftelt, fullen, (vermits vervolgens
op mondelyke Acceptaties geen meer acht fal gegeven wor-
den;) altydt fchriftelyk geaccepteert, of by weigeringe gepro-
tefteert worden. Doch indien de Acceptatie volgt , loo ver-
krygt de felve daar door de hoedaanigheit van cen Wiflel-
brief; en moet hy gevolge ook , by niet volgende betaalin-
ge, volgens Wifrelgebruyk verder daat meede gehandelt wor-
den: Gelijk dan insgelijks diergelijke geaccepteerde Affig-
natien , gelijk de Wiffelbrieven , de gewoonlijke Refpytdaa-
gen, na proportie van de tydt, fullen te genieten hebben.

Doch Aflignaties , dewelke geen feeketen Betaal tydt be-
helfen, moeten binnen 24 unten betaalt , of (nochtans fon-
der Pioteft 5) wederom te rug gefonden worden.

Als \'er eenige verfchillen, by wechgaande of herwaarts kó-
tt^ende Wiffelbrieven, ontftaan, de welke door de onderlinge
parteyen felve niet konnen vergeleeken worden , foo fullen
defelve, om wydtluftigeProceffen voot te komen,door(ni\'.)
de Heeren Oudtften der Kooplieden beflift , of na dat de
laake van gewicht is, door meerder onzydige Kooplieden tc
gelijk, als Goede Mannen af tc doen, over gegeven worden.
Doch indien d\'eene partye bedenken hadde, om toe te ftaan
haare faake aan ecn Compromis te verblyven , of datfe dopt
^i® goede Mannen ook niet konde bemiddelt worden: Sc>o
alsdan de faak aan de Overheit voorgedragen , én ver
q 4 Pro-

maiiura £Dlânilichcrt / fottbct einige @t{)tifft>gSBerf;feumg | feÇîc«»
«igjl ausgemacht unt geenStgct werben. , \'

Oîachbcm au(^ ticiraahfs / einer von bem anbern / bicfe ober
irene@ortc@£tbeäabjuTOechfc(cn/ ebcr auch aufbcr Silc/ einige
töefbcrju entlehnen yfïegct/ unbc$|tch »icimahlcnjugctragcn/Sttö
«ntrcucScbientcn/ ftch ber@ercgçnhcit bcbtcnct/ unb <«if ihrer
Priocipslcn 3îahmen ohne bereu îîorwiffctt/ berglcidjcn (gelber/
»bcrattch wohï^parfhtenQBaarcn auffgcnommcn / hernach aber
anit bencn ®i\'lbernl\'ur<hgaugcn/ ober bie 2Baaren Itfligcr2Beifc
»erparthicrct haben / Woburchfc battu bie Piincipalcu/ in groffe
Srrttng/ @trcttunb Proccffi, mit cinattbcr »crfaUcn : foll
^nffthro feiner einigen Scbicutcn/ ohne feines Piincipalcii Noiit»
»ber Récognition (töic hcrnnch fîchcnb bei; bcncn Senfitcn auch
»erorbnet wirb) etwas bcrglcichcn abfolgcn laffcn 5 im t»ibrigcn
§all aber berjenige / autf bcffen Dîahmc» ctwaS eingcwcchfdt /
«lufgcuomiucn/ cber entlehnet worben/ folchcä gutju t(;un/ ober

^Somit att^bf^t bcnen Senlalcn/ unb fonfïen / Errungen «er*
ïjutet werben mogen: foll bcrjenige / ober bic ©einigen/ welch?
ten Sfflc<^fcl»s2rieff fchlicffcn laffcn / wenn fic mit bem Debitore
in allen Cooditionibus einig / i\'ibcr fofchc eine tur^c Notits fchrift *
lieh »onftd) geben. Mimmt bcr Debitor folchean/ unbbchalt (tc/
fo bleibet es richtig gcfthloffen; bcr Senlai aber feil fochc Notits,
Ibeu ftch/\' nicht über jwci;(Stunbeu/ uieltocnigcrubcr Sïacht bco
l;altcn/ fonbcrn einen ober bcm anbern Xhetl cinhänbigen / bc^
ÏBcrlujï feiner Senfati« «nb anbern ©trafen.

Heber big fotl ein jcber Senfd obligirct fei;u / ^oft-\'fdglich / in
«üe Comtoits ju gehen / aiichtägli^ ftch fte\'Pg auf ber SSorfe jtt
»elfen/ bamit man fici) ihrer/ auf crforbcrtcn aiothfall bebte»
«enfónnc; ftbcr bis auch / bic cr)lcn hinauf/ unbforicl möglich/
^ic Ie|tcawnbcr»3ffrfc fcyn.

llcbrigcns/ foltcn alle/ juihrenSerri^tungen/ «nb ju ihrf»
ytctocoiien bcfonbcrs »crehbcte SeuiaU, ihre Negotien in cinbc»
fcnbershicrju förmiges, unb »on bencn j^erren ÄaufpnnnnS\'
0U\\Knl mit beren ^njlcgel in fronte authentilltse» fjotocoil,

Pi-ocejfttm fummArilim mondelyk , fonder eenige fchtlftea tc
wilFeien , ten fpoedigften afgedaan en geeyndigt wotden.

Nademajil ook veelmaals gebemt, dat den eenen yan des
anderen defe of geene ïóott van geldt afvviffelt , pf öok ms
der haaft eenige Venningen leent; en veelmaals gefchiedtis,
dat ongetiomVe Bedienden zich van de gelegenheit hebben
bedient, en op de Naaiti van haare Principaaién, biiyteii der-
felver kennifte, diergelyke Penningen, of ook wel een parteyc
Goederen hebben opgenomen , maar daar na met de Pen-
ningen zyn doorgegaan , of de goederen op een liftige wyfi;
verqiianfelt hebben; daar door zy dan de Frincipaalen in on-
derlinge groote verweringe , twift en proceften hebben ge-
holpen : Dies fal voortaan geen eenige Bediende , fondet ecn
Notitie of Recognitie van lynen Principaal , (gelijk vervol-
gen by de MaakeUi^rs mecde geordonneert werdt;} iets dicï-
gelyks laten velgen ; of anderfints fal "de geene, op wiens
naame iets is ingewiflelt, opgenomen, ofgeleent geworden,
geenfints verplicht zyn het felve goedt te doen, oftebetaa-
ien.

Op dat ook by de Maakelaars , en anderfints, inisflaagea
yethindert mogten worden ; foo fal de geene, of iemandt van
de fyne, dewelke den WilTeibrief laten fluyten, wanneet zy
met den Debiteur over alle de voorwaarden eenftemmig zyn,
ovet delelve een korte Notitie fchriftelyk overgeven. Neemt
de Debiteur defelve aan, en behoudtfe, foo blyft het wel ge-
flooten ; doch de Maakelaar fal de gemelde Notitie niet bo-
ven de twee uuren, veel minder de geheele nacht by zichbe-
houden, maar aan d\'eene of aan d\'andere paitey behandigen,
by verlies van fyn Couitagie, eu andere boeten.

Daarenboven f?.l ieder Maakelaar gehouden zyn, om alle
Poftdaagen op alle de Comptoiren te gaan , ook daagelyks
neerftig op de Beurs te verfchynen , om zich van haar , des
noodt zynde, te konnen bedienen; daarenboven fiilltn zy ock
d\'eeitte zyn, die op de Beurs komen, en foo veef als moge-
lyk is, de laatfte wefen die daar van komen.

Voorts, foo fullen alle, tot haare verrichtingen ,cntot has-
re Protokollen in \'t bylondcr onder eede ftaandc Maakelaars,
haare Negotien in ecn byfondei hier toe gefotmeett Protokol
ncj^i\'S\'g overdiaagcü j \'t welke door de Heeren Oudllen det

ttrtct)3d)i: un&ïagbcs gefropneit N gotü. mltc»(lcttUmjîâtt>«t
icr Dcrabrefcctcrt Convention. «ISfcalb fletBtg eintragctt/ wormlï
tnan icbc«2BcfÇfcf\'Negotiuna. bcbcrjfcnbm gails ( batftH« H»
fc^einigcthabcit tonne.

Su UOrhdtb haten tt)itr/ ttnfcï / ber @fal>f ^nftegcl (jicMUf
iructen fafTcn. (gefchehen ben brc9gi9tle»9Dïcnafh«»3:«9 Apri-
lls, nach dhi\'tfii nnftts einigen grlofers unb @efigmacheré
©nabenwichen (Seburth / »«t ftcbeniehenhnnbert «nb ïwêlflite«
3ahce.

Kooplieden met deifelvet .zeegel aan \'t hooft geanthorifeer»
is, benefFens \'tjaar en den d<igvan de gellooteneNegotie,ea
beticht van alle de omftandigheden det afgefptookene Conven-
tie; daatmeedemenalleWiffelnegotieH vaniedeiiii\'tbyronder ,
desnoodts zynde , daat uyt foude konnen fchriftelyk bewyfen.

Ten oitkonde hebben wy ons , det Stadt zeegel, bier op
doen drukken. Gedaan den dertigften der Maandt van ^prit,
na de genaadenryke geboorte van chriflm , onlès eenigften
Verloflers en Zaaligmaakets, in \'c Seventhienhandert tïitWMlfdc
Jaar.

Accepiitioo bcrcr ÎHîcc&isrcr fcctrcfcnb / tfî nngcfc^t :
bag auf btejcntsc \'^cc^fcl / fo auä bcm Sflcich titer @aii
ttttbcro èommctt/ unbmaa burch bic 3lcicl)3>^ofîcn ju ba
,ear»ortcii hat/ auf bic 23cchfc[ » Sricffc alle feil ber Acceptant
îskht tangc spiaÇ habcu/ baö 3a ober Oîcin ftch 3» crtlârcn/ aid
m auf Jcbcn gjîontag tiach ajîittag von unb big «m 2. Uhren .
wsaS aî"Cr burch btc.Çcniie?SSoten tonimcn / ober burch\'bicfcltcn\'
feeanftoortctwctbcnmuliî/ fcflcfccni Accepiantcn^cif / tiganfoî»
gmbnâchfî O.-dioantz nemlich / wa3 am ©amjiag von jponnç
«SricfenciiifangfbigSîcnfiag nach SJîtltag/ unb bicicnigcn/ fo
«ntStCîîfîag einlc.iigcn/ big @amfag OJUttag jugclaffcn )cî)n/
îaitbcm ^Sortchalt/ bag ber Acfepiant »on erflcc Ptxkntivung
fccs ÔScchfel\'-SSrtefô / îic Acctptaiioa ju datircn fchulbig fcçn
feile/ auc») follen aUcAecepiationi mit beä Debitoren eigen.Çanb
tîKbllnterfchvifft b(:jeid)nct / an bcn ©snii\'-unb §ct;er--Xagcii aber
töne pixientirctiïcrbciî.

®olte aber einer aus EÛîangcr gnugfame advis, bie Acceptation
î>mr2Bcchfcl--23rietrcnaiif 8.Xag iufpcndircu wollen/ foll eöjtt
î>eS3nnhaberâfrci;cn<2ôillen ffchcn/ ohne risjuditz, ucrmittelli
fetr Annotation beä 2öcchfel--sSricffS ju warten / ober gleich Jt«
proteftircn / unbauf allen gaü btr Acc«pt.nit bic NotirungS--lln»
fofîen jucrftatten/ auch ben ®cchfel-\'55ricf »om Xag ber erftc«
Fisleotirung }U acceptiren fchulbig jci;».

S)ic|cnigcSBcchfcl-5Sricfc bctangenb/ fo btiri^ biea5let;fvuibcr
S5otctt herauß fommen / ober fclbiger jii beantworten flehen I bem-
nad) ihre llnfoflen fo ungleich/ fo foilc ber Debitor 24. ©luiir/
Pber cnbltchbig auf n(1d)f}cn33îontg DJîorgcnS / utn 8. Uhi^ä"^,
Aecepi„ion habe«/ mit bcrgrläutcrung/ bng gicichiïi\'\'\'\'
MeAccepiation untcr bem D»tobcrerjienPrjcfeDt»tion bcS\'Sßech*
fel»25ncp gcfchehen foüe, 2)cr ^cctjfel Vlo «llh^r folle ftch •

Dv, Acceptatie der Wiffelbrieven betreffende,is vàftgeftdîï
Dat omtrent de Wiflèlbrieven. die üyt het (P..oomfche)
Ryk over San aankdmeii, en de welke men met de Ryks Poftca
moet beastwoorden ; van alle defe Wiffelbrieven fal de Accep-
tant niet langei tydt van beraadt hebben, om zich met Jat^\'
Neen te verklaaren, als t\'elkenstot \'s Maandags nademiddag.
Van en tct ten z uuren : Doch de geene, die door de Honne-
Boodens aankomen , of door defelve moeten beantwooi*!!:
worden, daar van fal aan den Acceptant tot denaaftvolgenA:
poft tydt gegïven worden; namentlyk, \'t geene op Saturda-j
met de Honne Brieven is aangekomen, tot \'s Dingsdagsnadc
isiddag , en \'t geene op Dingsdag aankomt , fal tot Sa-
turdag \'s middags toegelaten zyn ; behoudens , dat de Acoe|^•
tant verplicht fal zyn, d\'Acceptatie volgens d\'eerfte prefenta-
tie des Wiffelbriefs\' te dateeren ; en fullen alle de Acceptaties
mét de eygene handt en onderteekeninge van den Débitas
geaccepteext, maar op de Son-en Feeftdaagen geen prefentatie
gedaan voorden.

Doch indien iemandt, by gebrek van genoegfaam Advys,
de Acceptatie der Wiflelbrieven voor à daagen wildeopfchor-
ten, fal iulks in den vryen wille van den Houder ftaan , «b
fonder prejuditie, mits den Wiffelbrief aanteekenende, te
^\'^achten , of terftondt te protefteeren 5 en fal in allen gevai
de Acceptant verpligt weefen , d\'Onkoften van de Aantedce-
"ing te vergoeden, ook den Wiffelbrief van den dag der eet-
"en prefentatie, te accepteeten.

Estreftende die Wiffelbrieven , de welke door de Boodens
^»n MiUanen hetwaarts komen , of derwaarts moeten beant-
^ootdt worden ; nademaal derfelver Onkoften foo ongdyfc
^yn, foo fal de Debiteur 24 uuren , of uyterlyk tot op den
•isaften Maandag \'s Morgens ten 8 uuren , tot de Acceptatie
tydt hebben ; met defe verklaaringe, dat nochtans de Accept
tatie onder den Dato van d\'eerfte prefentatie des WiiTelbdefi
\'»i gefchieden. Dç WiüLd-Vfi alhier fal vetftaan worden, van

fîe(;cn ij. Xag «ac^ ter Acceptation inclufive , imî» ftnî> tie
Refpeâ 3. Xag gcfcÇt I «il »c((l)em 18. Xag (eût ïcr ^rstêjî/
in Cvmangcîimg ter ^eja(;ftt»g 6e»; bem Notado eber Can^fcç
angeben fei;n; bem CisditoT tîel;et frei; J gfeicf) afä felbigen na4
^Jîittag ii;nverjei(^nert3i!la(fen/ tmbfaûSberNoiariai nict)t an»
jittreffen ware / foil c5 gnngfeyny wann ber 2Bec^feI--58ricf nnt:
in ter dançfcj; cber in bes Notarii Scljaufnng|u reenter ^eitgefie»
fertwirb/ unb bonnen in ben nâc^jîen gÉerâ^Xagen l;erna4 bi?
3fl0tî;wenbigteifettbamittJ0Ûj0gcnn)crbcn.

^ann aber 2ôecî)fef ^ «Briefe anfommen auf fftrÇere
cber »ôfligenUlo gcrict)te(:/ fo foiien biefciben.teinen Refpeft ju
genieffen Ijaben/ fonbcrn bcr^rotelï 24. @tunb nac^ bcm Sîer»
faß\'-Xag angegeben werben I «nb foficn bic (gonnnmb ^eçer^Xage
«idjtwenigcralSbieQiBcrcÉ\'Xagcn/ wicïorîtitcrê i;cro üblich gc»
wcfcn/ äUbicfen allen and) gcjafcict werben/ mit benen QOBec^fcf»
SSvicfcn » doppio pï>cr länger Uio, foil Cé gleidjcn 5}crjîanb
t;a6cn/ «îsJ mit bcnen auf tûx^mn<Bidjtl fo feinen Reipeft ge»
«iefTen.

93lif jcnigcn ®ccf)fcl\'.25ricffcn/ foauf Defeitotes an bie iÇrcmb»
ben lauten / ba manbic Acceptaiiones fcl)riftfid} fuc^en muf/folî
CS glcid)cn QJcrfîanb (jaben / ba^ bicfclbigcn auf Seit unb Xag aü»
t;icr bcjal)lt tmb abgeric^t werben foüen / al5 wann bic 2ße^fef»
Briefe auf eilten Bürger cbcr allljicr Qtnwefenbcn lauten tl;un î
2)crmaffcn / bag wan auf angefcljcn Xag bie 5Be3al)lung ntct)f
wrljanbcn/ bag bcr Crcdiior ben sprotcfï anljaben ober exijaltctt
móge / unb folic ber Ui- ju ja(;lcn angcljcbt werben auf ben Xag/
jwnn bie Acctptarion in @f. ©allen befd)e{;(n/ ba ber Debitor
fcfbftc» jugegcnwarc.

^cfangcnb bic ^ec^fcl/ fo auf Ijicfigcn «piaÇ «n frembbe f ft
ttaärn-ct / foöe bcr v.<lor inncr(;alfc 3. Xagcn / of;ne längeren
\'3Scrjug baar ober mit riditigcn n abgemattet wer»

»en; 3(«ct! follcn bie (?c(bcr/ fo man inbic ®c^reib--@tubcn imb
J^nufer «ScjablungSnwife ju fiberfcnbcn pfïcgt / nicf)t m£l?r fo
. iang / wie tH|jl)cro gcfcijcljen / atifgcljnltcn werben / unb |îttb
f;icrju 6. Xag iaclulivf bic^cçcr^Xage baritincn gcjal;lt /
Stielengefefjf/ bergcftaften / bag/ nacl)\'Scrfïicffung bcrfefbige"\'
feinet ntel)rfcl)ulbigfc);nfolte/ bftt abjuwcc^ölett/

ÏJ Daagen na d\'Acceptatie inckys, en daar zyn drie Refpyt-
daagen bepaalt, füllende op delen iS den Dag het ï\'.-orefl:, by
gebrek van Betaalinge, by den Nota.is, of in de KHiirzeieiye
aangegeven vforden; ftaande het viy aan den Crediteur., ter-
ftondt dieiilèlven namiddag denfelven te laten aastcekenen 5
en indien de Notaris niet by der haudt was, fal het gei.oig
zyn, als de "Wiifelbiief flechts-n deKantze\'eryeoftcaEuyle
Van den Notaris ter rechter tydt werdr gelevettj en können
binnen de naafte Wcikdaagen daar na de nootfaakelykheden
«laaimcede volttokl<en worden.

Maar als Wiffelbrieven aankomen, op kortere Sicht luydende,
of volkomen op X^/ii houdende, foo fullen defelve geene Relyt-
daagen te genieten hebben, maar \'t Proteft lal 24 uuren naden
Vervaldag aangegeven worden; cn füllende Son-en feeft- daagen,
als meede de Werk-daagenjgelyk federt van outs is gebruyklyk
geweeft, tot alle defe meede getelt worden.Met de Wiflel- Brieven
op dubbtldt of langer Vß,i9.\\ meede foodaanig gehandelt worden ,
als met die op kortere Sicht, die geen Relpyt genieten.

. Met die WlflTelbrieven, dewelke op Debiteurs aan vreemde-
lingen te betaalen luvden, van de wclke men de Acceptatien
fchrift elyk moet eyflchen, fal op defelve wyfe gehandelt wor-
<^en, datfe op Tydt en Dag alhier betaalt en voldaan füllen
worden, als of dele Wiflelbrieven op eenen Burger, of alhier
aanweefcnden waren luydende: Soodaanig, dat als op den be-
paalden Dag de Betaalinge niet gefchiedt , dat de Crediteur
het Proteft mag neemen of lichten; en fal Vfo te betaalen
begonnen worden, op den dag als de Acceptatie binnen Sr.
Gallen gcfchicdt is , indien de Debiteur felve daar by tegeji-
\'^oordig was.

, Betreffende de WilTelbtieven , die op defe Plaats nsar vreem-
de Oorden getraaeert worden, daat van fal de waarde binnen
Daagen, fonder langer vertoef, in gereedt geldt, of met
Spede Aflïgnatics voldaan worden: Ook fullen de Penningen,
"lemen in de Comptoiren en Huyfen gewoon isinbetaalitige
®vet te fenden, niet meer foo lang, gelyk tot noch toe ge-
schiedt is, opgehouden worden; en zyn daar toe fes daagen,
de Feefli-daagen incluys daar onder getelt, tot een teeken ge-
"^Itj foodaanig , dat na derfelver verloop , niemandt meet
phouden fal zyn , het uytfchot te veiwiffelen , of het geen
- W te kort is te vergoeden.

^Uen t«nttftch«ttS Çeou» uitï» 93îct;ffttt&/ wcgsii fangftimcit
3CfrH«tt«n9be«rgBtthfcf\'S5ricff«n MUtcrfchieblichc Älagctt citi.
feinmet/ atsifl auf (jtcftgen «uf»ttnî> «itgcnomincn «jctbcit/
ttdff tänfftigbahitt gcroc^feftwirb; bit 2Bcchfct>Swfc (iii fia(<
U* Viomf iy.îa3@ichtîu(îêllw.

Vermits ook van Genua, en Milan», wegens langfäarae vol-
doeninge der WifTelbrieven , verfcheyde klagten zyn ingeko-
men ; foo is \'r hier ter plaatfe op-en aangenomen gewor-
den, dät van hét geene voortaan derwaarts werdt gewiffeltj
de Wifldbrieyen, in de plaats van op Vfo, op li Daageti Sicki
fallen geftelt worden.

Ooüen^

) fd)c Äfti;fer / .c. ;c. ©cfccit hicmitgnäSigpäuuctnehmcn/
afS^lBirtct; angctrcttcncr Unfcrcr örfc\'-Äonigi\'cich / Çûr»
1îcnthuin\'4tnb lanbciibic îBaftcriichc öbforg ba(;in gcwcnïct / bog
fammcntlichc (grb^ânbcr / mithin auch bicfcS Unfcr erfj\'-Jpcrijcg»
ti)um£)cffcrrctd) unterscrgnng je mcijrunbmctjr ins 2(uf"Chniw
gebracht / ju bcui gnbc neben anbern guten 2$crfaffungcn bie
Commetcicn «nb Jpanbtt)icrungcn ju fammcnt(id)cr Unterthanen
SSohIfihrt bcffrbcrt/ mithin auch bic fchen eingeführte »erfchie»
î>ene »^anbiungen unb Manufaûurcn nicht nur unterjîûijct/ fon»
Sern auch ju neuer (Sinfûhrting crjprieglichcr ©cwerbfchaftcn
j^anb angctcget werbe/ tmb was foulten ju (Srrcichung bcs juge»
«leinen Dln^cu ab^icfenbcn 3wccts / infonbcrhcit ju SScforbcruuff
ter Juftlz, qu«eft anima Commetcii & Societaiis civilis, gebet;»
lichfchU (an/ an Uns Mid)tS ermnben laffcn/ haben \'2Bir unter
anbernauch beobachtet/ bagfo ivolhicr tn Unfer 3flettbcn^=@tabt
2ßicn / als in anbern Unfercnßtäbtenunb \'"pid^cnbifcsgrg»
.i^erçogthums £)cftcrrcid) unter ber (gnnfe" in 2Bcchfcl\'-@achen biß
nnhero »crfd)tcbenc@trittlgtcitcnnid)t aHctn jwtfchcn bcncnjcnt»
gcn fich ereignet/ wclche fcinc 2BcchSlcr fcpnb/ unb baS OBc^fcf»
Dlcdjtnicht\'jcr)lehn/ unb bannod)2i}cd)fcl4\'rietr ausgeben/ her»
nach aber tuann bie @arf) jur Slag fommet/ ftch mit betne cntbtir»
ten wollen/ baß" ihre ajîcinting nid)t gcwcfcn / einen 2Bcct)fel\'
25rieflF / fonïcrn nur einen bloffcn ©chulb--@chein jn errichten;
liber tiefes auch viele Swifîigfeiten unter bcncn 2Sechfcl.25crftfln^
bigcn unb Cuubiften fclbfîcn (ich hcr»on gcthan/ unb bie (gnifchet*
bttngbcrcnfclbcn mn fo fd;i)i>ercr gefulftn/ als flllhterîeinc b\'^f"""

\'Y CAREL de lesde, van Godts genaade
, . fer &c. öcc. Geven hiermeede op \'t gcnaadigfte te ver-
ftaan , dat Wy by \'t aanwaarden van oule Eif-Koningryk,
Votftendom-en landen, de Vadèrlyke forge daar toe hebben
befteedt, op dat de gelaamencijks Erflanden , als meede die
ons Aarts - Hertogdom vsin Ooftenryk^ beneden de Enfz. , hoe
iani^er hoe meer in een bloeyenden ftaat mogten gebracht wor-
den ; tot dien eynde hebben wy, benefFens andere goedé ver-
oidineeringen, de Commertien en de Koophandelingen, tot
ivelvaatt van de gelaamentlyke Onderdaanen bevordert; als
meede de reets ingevoerde verfcheyde Negotien én Manufac~
ruren niet alleen onderfteunt, maar ook tot nieuwe invoerin-
gevan voordeel ige Hanteetingen de handt gebooderi, én \'t
Seene anderfints tot bereykinge van het oogmerk tot algé-
^eene nuttigheit, en in \'t byfonder tot bevoideringe van de
Juftitie, als zynde de ziele van den Koophandel en van dc
""fgedyke t\'zaamenlevinge , voordeelig kan zyn , aan ons
hebben laten ontbreekén ; hebbende wy onder anderen
^aatgenomen, dat foo wel hier, binnen onfe RefidentieStadt
Geenen , als in andere van onle Steeden en ïlaatien van dic
Aarts-Hertogdom Ooßenry\'^ beneeden de Enfz. i omtrent Wif-
lelfaaken tot noch toe verfcheyde verfchillen zyn voorge-
vallen, niet alleen tuflchen den geenen, dc welke geen Wiffe-
laars zy^ gn \'t Wiflèl-B-echt niét verftaan , maat nochtans
Wiffelbrieven uytgeven; maar daar na, als de faake tot klag-
te komt, zich daarmeede poogen tc ontlaften, dat haare mee-
^\'^genietgewcefl eenen Wiffslbïiefjmaaiflïchts eenenkei
ï fthuisJé

öcrcQBcdhfct^iT&miugicingtführet/ Hnbmanbcmttach vewnfaffet
wtxUnI ctttrccfccrnachïcmSDvgcÈenbert Ijicltgcn «Itcn ©cfcraiich/
»ter nach 6c« £irbnHiigcn frcmbtr 2Bcd)fcl.<;pIâ^ctt/ wclche fcsc^
«iftc^ felsen aiîvh diôcuntfe»;nî>/ bit SrEaHtnugiufchopfcn.

Saf;cro QBir auf baS tn <èarf}Cit afcgcforbcrfniitb »o« bcncit
gehörigen ®ctit()te--@tetlcn nad) Ucfch\'^^i^iwt SSetnehmung bcö in
breven Ct^flcn beflthenben allhicftgen .Çanbels.^tanb crftattcte
©utachtcn/ «nb barótcr Unögar anSfilhrtich befchehcncn gehör»
famjlenVortragnad)fotgenbe 2Eech1e[.i?rbn«ng iu vimSanótio-
nis pragmatics gefegt I baruber auch fcefonbercfi QSBcchfcf»
©ericht hcfictlct/ «itb/ wie man |ïch tn ein ««b anbern 3« tjcrhal-
tsn / gnabiglt verorbnet.

2ßed)|cl tfi ein J^anbet cDer 23erfchr«ng bce ©eiber/
nmbajyetbe ingeiBilfcrJeit an einem anbern ï)rt iti gcbun»^
genem 523crth wicber«!« ju empfangen.

2)cr2Bechfet wirb ttadlirefunb gefchfoffe-n burch bie Piincipal-
imb .^aiipt-spcrfonen s eö werben aber au^ jcweiien einige die»
fccn » a)i-tibncn be^gejogen. 2)ie Principiten fcj^nb Primo ber
Creditor, ferba« (Selb «uf2ßechfci gibct/ «nb hierum ben 2ßechlet=>
trieff bcÉommet/ wcicher auch ^ttnhabcr ober^^crz bcSSßechfct»
SSrieffä genennet wirb, secundc. ber Dcbitor.Tiadant, obet2f«5f
geber bca^ißtchfcl-bricif»/ welcher b«s ©elb attf2BechfeI nimmct/
«nbbaeor ben Söechfel\'brieff gibet. Tertio berjenige/anfbeiï
man ti atßrct ober bcn\'2ßcd)fcl--brieffiiehct/ weld)cr berQ?c}ogcne
genennet wirb/ tmb ben 2Bechfcf--brieff acceptiren/ tHbcv■
^cftimnttettgcit«t^b^)rtiah^en fotle.

£)b nun wot bifcr Acceptatie gcmctnigiich eine britte ^erfo«/
«nb entweber Pio-nrator, iMandatirius, (Sachwalter/ oberCot-
refpon ^ir bc5 T^a\'. antcnift; fo fan boch ein 2Bed)fel »on bcm
Traflanten auf ftd) fclbficn gcjogcn/ unb cin eigener 2®echfel\'brieff
ausgcftcUet/ mtthincin9Scü;tcl jwifd)en ji»ct;cnQ>crtonen/ncm\'
tiih bcm Ciediiorc« «nb Debitoren gcfch\'^lT^\'fi

Ichuldt-bekenteniffe te veileenen ; daarenboven ook veele
twiften onder de Wiffel veiftandige en Cumbiflen felve voor den
dag zyn gekomen ; welker befliffinge foo veel te fwaarder is
gevallen, dewyle alhier geen byfondere Wiffel-Ordonnantie is
ingevoert, en men dierhalven aanleydinge heeft genomen,
of na \'t voorgegevene oude gebruyk alhier , of volgens de
Ordonnantiën van vreemde Wiffel-Haatfen, die nochtansfel-
Ve onderling meede verfchillen, kenniffe daar van te nemen.

Dierhalven hebben wy, op het geen \'et in defe faake ver-
focht , en van de behoorlyke Rechtbanken , na \'ti vernemen
van\'t goedtvinden door den ftandt der Kooplieden alhier, in
diie Glafïen verdeelt , ons verleent, en het feer uytveerige
voorftel, aan ons in gehooifaamheit daar overgedaan, de navol-
gende Wiffel-Ordonnantie tot een vafte wet bepaalt, daarover
ook een byfonder Wiffel-Rechtbank aangeftelt,en genaadigft ge-
ordonneert, hoedaanig raen zich omtrent h eene en\'t andere
fal hebben te gedraagen.

De Wiffel is een handeling, of veranderinge van \'t geldt,
om het felve op ecn feekeren tydt,op een andere Plaatfe, tot
een bedongene Waarde wederom te ontfangen.

De Wiflel werdt getrafteert en geflooten door de Princi-
paale-en Hooft-Peifoonen ; ook worden \'er fomtyds eenige
Perfoonen van ter zyden daarin betrokken. De Frincipaalen
zyn: Voor eetft de Crediteur, die \'t geldt op Wiffel geeft,en
daar yoor den Wiffelbrief krygt, de welke ook de Houder of
de Eygenaar yan den Wiffelbrief genoemt werdt. Ten fwee-
den, de Debiteur , Trekker, of de uytgevet van den Wiffelbrief,
die \'c geldt op Wiffel neemt , en daat voor den Wiffelbrief
geeft. Ten derden, de geene , op den welken men ttaffeerr

den Wiffelbrief trekt , die de Betrokkene genoemt werdt,
®n den Wiffelbrief accepteeren , ook ce beftemdeiïtydt en
ï^aatfe betaalen fal.

Offchoon nu defe Acceptant gemeenlyk een derde Perfoon,
cn het zy ïrociuateur , Manudataris , Commiflionaris , of
Correfpondent van den Trekker is 5 egter kan \'er wel een
wiffelbrief door den Trekker op zich felve getrokken, en een
?ygen Wiffelbrief verleent , ook een Wiffelbrief tuffchen twee
Perfoonen, namendyk den Crediteur en Debiteur , geflooten
worden. ,

Senf»], ajlßcffcr I oîtêrUntcrhanlleï ^cchfcfe/ Ucm bei- FaSor,
ÎSuchhaftci;/ tmb bctglcichcn.

2)ic2Bcchf«I=fcrtcff »erben rtuc[)tioii beat Creditore cber^nnOa\'
ter bcö Sriep / inanberte; briffe unb vierte jP»anb/ jmucilctt
ottch»eiferst?erf;rtnbfet/ »cfct)er.Çanbcf ein Giro, indoflement.
gniateiit Ceflio geneimc.t/ »cvci» i;ernacf) eiit fuehrers gemelbet
wirb.

3er 9â5c^feÎ!\'-fctie|f ill cine ©chriftüdje 2îer6iubnug/vermcg
lucfcher ber 3(uSget\'cr beS 935echfef\'t)rietfö baö auf einem yiafj
empfangene @elb bem Inhaber beä 2BechfeI--25riep auf einem ait^
îiercn «pfa§ in betn 2Berf[; nach bebuttgenem 2S3echfe(-4auf »iebcr»
untju verfchafen ftub bejahfcn ju laffen fchttfbtg ifi/ unb erfpr»
îiert nad)fctgeirbe @tftc£ / ol)nc (ich «u bic i)rbnttitg jubinten:
Ptimobas Datum bcS£)rt5/»o ber2öcchfe{--S8rief ausgehet/ mit
-25et;ïficÉuitgbcSXa3S / 33lûnats unb SafjrS. Secundo bic 2îer*
fafl\'3cit/ »artnbcr\'3QJc(hfel»S3ttctf ju bciaf)fen traftirct »orbe«.
tTeriio bcn 9îanîCrt bcffen / ober Ordre befuebic Scjahtung be=
fchchcti foffc. Qyirto bic @tmima unb @clb--@Drtcn. Qainio
ïie Unterfchrifft bcffen/ »efcher bcn 2BcchfcI\'-S5ricf ausgegeben.
Sexto bic 3f«f(<^nfft rttt bcti;cnigcn/ »cfcher ben gäSechfeUSSticf
2u bciahfen f)at. septimo ïien £>rf/»o man bieSScjahlung leifien
foße. (gs »irb 5»ar auch oaavo jtt einem formigen unb bttnbt»
gcitSBcchfel!\'SSricff ber ®tnpfang ber Valuta ober bes ^Berths/
mit»elchember 2f«Sgeber bes SBe^fcl^SSrieffs »ergnöget »orben/
îttSgemet« erforbcrt ; hie»ott aber »trb im f\'ofgettben ein tnchrers
tgebadjt »erbcit. SOîan pfleget j»ar auch einigen SBcchfel-\'^Sric"
fenbepjutftcfen/ för »effen aîcchmtng bie QSBcthfel\'iSumma gc^
jogcn / »eilen jnaif aber gemeiniglich auf ben Awifo-«Briejf fic^
îigfallsbcjiehet/als h<itc5 auch babcp fein S5e»enben.

i)bige 25efchreifc«ng vcrfïehçf (ich atiff bic cigentlidjc QBcdjfcH
SSricff jum Untcrfchieb jener SDcchfcl/ in »eichen nicht @elb tun
©efb/ fonbern um @clb »or ÏÏBaaren ober anbern ®clbS\'»crtl)
9chanblct»irb/ »eiche Icetcrejfrt ju^öcchfclen j»ar auch jugc^
laffen/ unb mit obigen gleiches 9ved)t genieffct/ »ann nur bie n»
fcrtgc RequilitJ bcs 2Se(hfcl--3SrieffSbeobdchtet»cirbcn; ronteneit
olfo nennenben, Cambiis à depofito, ober Cambiis ficci» »\'i^®
J)iena^ eilt mehrers }u Snbebiefer £)rbnunggehaitblct.

ken worden , zyn de Senfal , Maakelaar of Onderhandelaar
van den Wiflelbrief 5 item, de Fa^ioor, Boekhouder, en dier-
gelyken.

De WifTeibrieven worden ook door den Crediteur ofHouder
des Briefs, in de tweede, derde en vierde handt, fomtydts ook
verder verhandelt} welke verhandeliiige Giro, Endoßcmmt, en
in \'t latyn Cejfio werdt genoemt, daar van in \'t vervolg brec-
der fal gefprooken worden.

De Wiflelbrief is een fchriftelyke vetbintenllTe , volgens
welke de Trekker van den WiflTelbrief\'t\'geldt op d\'eene plaats
ontfangen, aan den Houdet van den Wiflelbrief , op een an-
dere plaatfe, in waarde volgers denbedongenenWiffel-Cours,
wederom te beforgen en betalen te laten vetfchuldigt is; wor-
dende daar toe vereyfcht de volgende ftukken, doch fonder
zich aan de order te binden : Vooreerft de Datum, ter plaatfe
van daar de WiflTelbrief gètrokken werdt, met byvoeginge van
den Dagj Maandt en \'t Jaar. Ten tweeden , de Vervaltydt,
wanneet de WifTelbrief te betaalen geflooten is. Ten derden,
de naam des geenen, of de Order, aan wien de betaalinge fal
gefchieden. Ten vierden , de fomma en Geldtfpetien. Ter?
vyfden , de Onderteekcr.inge des geenen, die den WifTelbrief
getrokken heeft. Ten fesden , \'c Opfchrift , aan den geenen ,
die den Wiflelbrief befaalen moet. Ten (evenden, dePlaat?,
daar men de betaalinge fal doen. Daar werde ook wel, ten
achtften, in \'t algemeen tot een formeelen en bondigen Wif-
felbrief vereyfcht, de ontfang van de Valttta ofwaatde, met
de welke de Trtkker van den Wiffelbrief voldaan is ; doch
daar van fal in \'t vervolg bréeder gefprooken woiden. Men
is ook wel in fommige WifTeibrieven gewoon daat bytevoe-
gen, voor vyiens Reekeninge de WilTel-fomma getrokken is;
maar vermits men zich diesaangaande gemeenlyk aan den
Advys Brief gedraagt, foo fal het ook daar by blyven berus-
ten.

De bovenftaande befchryvinge moet verftaan worden van de
eygentlyke WifTeibrieven , tot onderfcheydr dier WiflTelbrieven,
in de welke niet geldt voor geldt, maat in geldt voor Koop-
manfchappen , of iets anders van Geldts-waarde gehandelt
^erdt ; welke laatfte foort om teWiflelen wel meede is ge-
ootlooft , en beneffens de bovenftaande het felve Recht ge-
niet , indien anderfints de overige vereyfchte omfl:andigiie-
•J^n van den Wiffelbrief worden waargenomen. Van de fbo-
Senaamde WifTels k depofito, of Drooge WilTélen , fal daarna,
-ö \'t laatfte van defe Ordonnantie gehandelt worden.

S5ct ■Muëgcbcr Sce 2Secf)fcï»^ttcffs ïan bctt «Bricff «tif ^
feï&)lcrt / Dbcr «uf ctncii anbcr« jaljlfcar rttiSffeKot / bcï crficrc
wirb bcr eigene 2B£cl^fc(\'.2?ricff genennet / ber anberc cin frcmber
s?bcr »raffirter SBec^fcl»S5r(ef. 2Bcr nun feinen eigenen ^cc^»
fcf\'-$Sricff ft«f |fc^ feifejten «nöficUct / bcr ifl unb fcicitt barfflr
«öciniger @c§ulbncr big bcr 2Bect)fef 6cjaf;fet wirb.

(Sin eigener S33ecf)fef--S?ricf/ crfci;c gfcid) aiincc^inbeö crfïctt
Snijabcrs cber Cteditoris / ober einem dritten ubergcbcii
woroen/ l;at feiner prsefeniation ,nDc^ weniger acceptJtion, anc^
wann bei; ber ScrfaU\'-^eit bie 25ejal;{ung nici^tcrfofget / feiner
proteffaiion »onnêtf)ctt / fonbcrnbcr ;^nl)abérmflg g(eic^ nac^ibcr
5Berfrt(f»3cit in ernwngfenber 3a(jfung bic Execution wiber ben
3(uögeber be«2Becf)fcfö»S0ricf5ergreifen; febrcfiinbcm ba
etwa"bcr eigene 2Bccf)fcN®ricf auf Otdte geftclïct / «nb vort
i)cm 3nfiabcr\'an einem Sritfen endoffirct ober cedirct worbcn/
»icfer ©ritte aber in 3(nfe|&cn/ bag bcr Debitor jur ^citfaa\'"3cif
iii^t iolvendo ware / ftc^ an bem Indollèntcn legreflircn woftc/
inögfe efn fofcf)cr Ceflionarius beö QBec^fcI^SSriefö/ um feine»
Regiefs «ati^ 2Bec^fel6»25ra«c{) jw erfangcn/ «rbeutlic^ ptotefti-
jrett faffcn.

2Baö anfangt bie »on\'Musiänbcrtt/ ober f;ier in loco njc^twof)»
Jtettbcn^erfenen anf ftc^fefbften i)icr j« bejaf)lcn gcflcfltegEBe^»
fcf\'SJrief/ fotfc man fünftigtjin all(;icrbcrgfei^en2öecf)fel--SBrieff
rtnj«ncl;mcn nic^t fc^ulbig fci;n; ba jimiaOlcn l;icrauë auf untcr=\'
fcfiiebffc^e 3Set« bic éinl;cimifc^ê ncrnadjtfjciliget werbenfónncn:
ï>anncnl)eroauc^Bonnunan aficbiejcnigc 2Be^fc(\'25ricff/ welche
««fgrcnjbc (es fei;cn bicfclbc (£()rifcn ober 3«bcn I fo nic^t in
ïocofci;nb) fautcn/ «nbfeinefjicftge Addrefle fjaben/ »onbene«
Snfjabernmit Ptotefl jurnctgefcnbct wcrbcn / tmb bic 3n()abcre
?I)rcn Rrgrefs bel)ortg juneljmcrt bcfugtfctittfotlcn; eS warcbann/
iirtgbic 3luS(anbifd)e / cber anbcrwarté im lanb wo^nenbe fo gtcic^>
«in (;teftgcn Acceptanten «nb 3a!)fcr bcnamfctcn.

CSefrefcnfebicJrcmbeTraflitte. baö ifl / Don bcm 3t«ögebcï
fttif eine britte ^erfon ju bejal^lcn a:usgefïefl(c 2Sec^fel--S5ricff/
i\'ie fcj;eng(cic^ auf ein ober anbern i)rt aviftj ober a ufo gcwilT^
Xag «ub geit gepcftt/ wann bie benannte Serfalf-Seit/ imb bic
jtsgefaffene Reipeft-Xagcocrflcffen/folie bcrfcnige/ fo ben 9®ecf!\'
feUf$m^ ïcceptirctl;a{ (eöfetje gleich bie V»iuf» gefofcn «nb»""

Detiekker van den Wifleibrief kan den Brief op zrch felve,
^f op eenen anderen te betaalen flellen; de éerftgemelde
werdt een eygene Wifleibrief genoemt, maar de andere een
vreemde of getrokkene Wifleibrief. De geene die nu fynen
eygenen Wiflèlbrief op zich ielve trekt, is en blyft daar voor
«Heen fchuldenaar, tot dat de Wifleibrief betaalt werdt.

Een eygen Wiffelbrief , \'t zy d,p defelve noch in handeri
van den eerften Hpuder of Crediteur, of aan een derden o-
vergegeven is , behoeft niet geprefenteert , veel mindert ge-
accepteert, ook wanneer op Veival-tydt de Betaalinge niei
volgt , piet geprotefteert te worden ; maar de Houder mag
ten eerften na de Verval-tydt, by gebcek van betaalinge de
\'Executie tegeiis den Trekker Van den Wiffelbrief by der
handt nemen ; doch ingevalle mogelyk de eygene Wifleibrief
aan Ordef geftelt , en door den Houder aan een Derden ge-
ëndofTeert of gecedeett is; maat defe derde in aanmerkinge,
^at de Debiteur op de Vervaltydt niet Sohendo was , en fyn
tegres by den Endoffant wilde foeken, moefte fuik een Cefli-
onatis des WifTelbriefs , om fyn regres na gebriryk van Wii-
fe! te erlangen, oïdentlyk laten protefteeren,

Betreffende de WifTelbrieven door Vreemdelingen, of Per-
foonen die hier ter plaatlê niec woonen , op haar felve ge-
itokken, cn alhier te betaalen zynde, foo faUnen vervolgens
ingehouden zyn diergelyke Wiflelbrieven aan te nemen ; te
wieet , vermits daar door de Inlanders op verfcheyde wylen
l^onnen benadeelt worden; waar cm ook van nu af aan , alle
die Wiffelbrieven , de welke op Vreemdelingen, (\'t zy dat hec op \\
Jntiftenen of Jooden is, die hier ter plaatfe niet zyn, ) luy-
^«n , en geen addrcs alhier hebben , door de Houders met
\'toteft te rug gefonden mogen worden , en de Houders fullen be-
^Oegt zyn haar regres behoorlyk te mogen nemen 5 ten ware
dat de Vieandplingen, of andere die elders in \'t Landi
^oohea, terftondt eenen Acceptant en Betaalder alhier bcnoern-
detj,

. ?ettefFende de vreemde GetrafTeerde, dat is , fulke WifTeK
Dtieven , die door den trekker op een derde Perfoon te betaa-
geftelt zyn , \'t zy datfe op d\'eene of andere Plaatfe , a Vifla,
«"^/i, opfeekere\'Daage-n en Tydt luyden, wanneet de be-
""^emdc Vctval-Tydt, cn de toegelaatene Relpyt-daagen veHoo-
zyujfoo falde geene, die den Wiflel-brkf geaccepteert heeft,

äcm ©et« 5>cö 2Bcd:)fcr\'S5rtcp emjjfiingtn ober nirfjf) ohne tinig«
Esception, bie habe 3^al)mtttroic (te wolle/ ju bejaljlen
fci;n/ uitb ce alfo bei; ber getneiucn 3fieg«f : Chiaccetu pighi,
cillerbinöS feiu Serbletben Ijabeit.

^Ißcbiejeiitßc/ fo ftch unferiichmctt ci«cn\'2B«<hffI»SBric|f aus»
guficllcn (JU ecrflehcu ton bcncn formigen 2Bechfel»Sßricfcn /
t\'unn wegen bereu ohnformigcn wirb hiernach ein anbcreä gcorbnct)
ä>ifc 3lusgcbcr bereu 2Sechfcl»S5ticfcn fepcn gleich 9?lann>cbcr
Sa3etbiichen ©efchlcchtcs / @cifl» ober5[Bcltlichc / .gtoch\'obcc
9Zibcrtt@tßnbcs/Civil ober Miütat-ycrfoucn / ober was Con-
diiion, 2Bfirbe/ uuboonwaSSScbicuung (tc immer fe»;nm6gcti/
foUcncbcnfo fcfi ais bic j^anbcls^cutean bife2Bcchfcl\'i)rbnung
phncUnfcrfchicbuubException ticrbunbcn fct;n; alfo bajj in gut»
flchmtg richtiger Sahlung iwet) @trcngc bcs QBechfcl--2ftcchts burch
5aS neu aufgc|icllte2ßcchfcl--@cricl)t »ibcr einen fo wohl als bcn
anbern ohne allenReipcft unb Otachfchen »erfahren/ unb jubem
(Silbe fcinc Exceptiones in hoc judicio conveniionis angehöret/
fonbcrn fcfbe Exceptiones, wacn fic nicht ininflaiiti, für liquid
crfcnnctivorbcn / nad) gclci|hterZahlung feparatim tci; bicfcm
2iJcchfcl\'\'(Sctichton3UbringcnBotbch«{£ch«3ctben fcUen.

23et; t)em (Eingang bifcS Attîcnlj aber hat es nicht tie DJici-»
«ttng; bag ein Jcber/ bcrnichteingBechSlcr unb j^anbcls>D3îan»
iß/ mitQBed^fcln einenf>rbtnari^j^anbcl unbgBanbel / bcffcn
&ieÄau(f4cufcbcfonbcrS befugtunb bcfrci;ctfct;nb/ treibenmöges
fonbcrn baf einem / &cr fein Äauff\'D3iann ifî | nicht »erbottcn
fepc/ einen 2Bcchfcl=SSricff ausjuflcllen / ju gitiren ober ju >c-
ccptiren ; ba er aber fold)cS wiüiglid) thut / er ihmc felbft pep}"*
meffcnhabe/ »aitncran bie^fficchfcl\'firbnung gebnnbcn / «n&
»on bem 2Bed)fet\'-3îed)t in hoc cafu gcurtheilct/ auch bic fch\'W*
«ige Execution auf 2Bechfcl\'-3{rt gegen ihne »erhänget wirb.

9îad)bcntc bie fo wot gemeine givcchttn ƒ als laubs-futfiltc^^
£>rbnungcn unb Ststuta mit (ich bringen/bafc\'bencn

fein (Selb bei; Scrluft bcffclbcn gclctjuct werten folle ; als h«\'\'"^
auch jcbnjcbcrc Obrigfcitunb lnft«nzien bahinju fehcn / biß\'"\'\'*
ncn OTtnbertt\'3âhrigcn feine jpanblungen ober 2Bcd)fcl »erftattef
werben; wann aberglcichwolcn (ich cin3!7îinbcr\'3âhriger

(\'t zy dat deWaarde isveiloopeti, cn van den Gevet des Wiflel-
biiesóntfaugenis, of nïet) fonder eenige Exceptie, \'tzyooic
Wat naam defelve mag hebben, verfchuldigt zyn te betaalen;
en \'t fal by de getneene Regel; Oie accepteert, msei betaalen , vol-
feomen blyven bemften.

Alle de geene, die ondernemen eenen WiiTelbrief tetrekken,
(te weten van fotmeele Wiflelbfieven, want van wegens de On-
fotmeele fal vervolgens anders geordonneert wonlen; ) \'c zy
dat de Trekkers det Wiffelbrieven van \'t Mannclyke of van\'t
Vrouwelyke Geflachte , Geeftelyke of Wereldtlyke, hooge of
laage Standtsperfoonen, Civiele of Militaire Perfoonen , of
Van wat Conditie, Waardigheit ea Bedieninge defelve ookzva
mogen, fullen even foo vaft als de Kooplieden aan dcfeWiffél-
Ordonnantie, fonder ondetlcheydt en Exceptie gebonden zyn ;
foo dat by gebrek van behoorlyke betaalinge, volgens de ge-
ftrengheit van \'t Wiflel - R. echt, doorliet nieuw opgerechtcde
WiflTel-Gericlite, foo wel tegens den eenen als tegens den an-
deren , fonder eenig rsfpeft of doot de vingeren te fien , lal
gehandelt, en tot dien eynde geen Exceptie van conventie by
defe Vierfcha.ar gelioort worden, maar dele Excepties, indien-
fe niet terftondt voot liquid erkende worden, fullen na de ge-
daane betaajing in h byfonder by \'t Wiflcl-Gerichtc mogen aan-
gebracht worden.

Nochtans is het orntrent het beginfel van dit Artykel de mee-
ning niet, dat een iegelyk, die geen\\yiflelaar noch Koopman
is , met het Wiflelen een gewoonen Handel en Negotie mag dry-
ven , daat toe de Kooplieden in \'t byfonder bevoegt zyn, én
Vryheit hebben; maar dat aan iematidt, die geen Koopman is,
niet verboden zy, een Wiflelbrief op te ftellen, te Gireeren, of
te ^ecefteeren 5 doch indien hy luiks gewillig doedt , dat hy
\'t zich felve te wyten heeft, als hy aan defe Wiffel-Ordonnantie
gebonden is , en door het Wiflel-Recht in dit geval wetdt geoor-
deelt, ook defpoedige Executie, volgens V/iflelflyl tegens hem
toegelaten,

Nademaal , foo wel de Gemeene Rechten , alsdeLandt?-
"?^otftelyjce Ordonnantiën en Statuteti, meedebrengen , dat aan
Minder-Jaarige , buyten toeftemminge van haare Ouders,
Voogden en Curateuren, geen geldt, op verlies van het félve,
S^\'eent fal worden : Soo lullen ock alle Overheden en Inflantien
^aar op fiej, , op dat aan de Minderjaarige geen Negotie of
wjfTel wetdt toegeftaan ; maat indien nochtans" een mindeifaa.

feine cigett\'-ofcntÜchcjJatttlutiB ober fffiechfeJ ttcibml (tch barin»
Jicttjnetwasucrbinbcn / unbinttl)in in ber Xt)at proMajoreoni
ftc^anSgebcn fijdtc; fo fofleer baffelbc jm ()«ltcn atierbingS fchul»
t\'iQl «nb mit ber Reftitutione in iottgium nicf)t ju I)6rcn fepn:
»cfc^es anch mit benen 2Beibs--<perfoncnj fo Äaufmannf(^afftcn
ebcr \'2Secf)fcI itbcn/ bal;tn jHwrjlehen t|t; ba^ wann eine Icbige
Uber anch »e«I)eUcf){e \'2Beibs»^crfon / fo tj;re eigene jßanbfnng

nnbjBjar (fo inel bic SOe\'-gSeiber anianget) »or ftch
sljrcn (£hc»93Jann afefonberlict) ijanbelt / unb in ihrem eigenen
ijlamen ein2Bechfc^26ricfauägikt/ obeä gfeich ohneSinwifÜ»
gungfees <£he-2)iatntS / unb ohne »orhergcgangener (Erinnerung
ihrer weiblichen ^rcpheit gcfchehcn / bannoch wiber fte nach Inhalt
Jiifes2sechfel\'9\\cchfs »erfahren werben follc; wie bcinneinc foiche
iSTtgotianiin, watm fte ftch «n j^anbcls--@a(hen »or einen »crbur"
get / unb für eine @chu|bncrin fftr benfciben conftituirct/ bar»
i»iberbaS Senatus-Conlulium Vellejanum (obfte gleich beffcnjit*
s>oritid)f erinnert/ attch bcmfclben nicht renuncirct worben)ntcht
»orfchtt^cn fan/ fonbern bte SScjahlungbcriiioggegci\'encnSßech^\'
fcl-Sertcp leifienmuß".

3(läauch eine Scithero in Societsten tmb ©cmeinf^afften bifcS
«ingef^lichen/ bag bie Socü ober ©etneittere ftch nicht «öe/ ober
iBolgarntchf/ fonbern ailein nach bcm Authoie cbcr 2(nfaitgcr ber
Sodetaet. fo jeweilcn fchon»erflorben / nentten ober fchrctben; unb
juanbaheronichtwiffcntottnen/ wer unb wie »tel in folcher Socie-
txt begrifcn/ unbant»e[d)cmanf:ch i in gall einer »on benen
Sociis abflurbc/ obcrin20\'ltB"--Credit fame/ juhalten/ uttb fclbt^
geals Soctos JU belangen h(tbc/ fofoUcn hinfurealle unb|cbe/ fo
wo! hieftgea{sfrentbeSauff\'4eHtc/ foin einer Societst begriffe"/
wann fte baö Negotium mit gcfamter j^anb fclbficn fuhren/ fi^^
faintunb fonberä/ oh«\' \'M«S(affung einigen aKit--®erwantenS /
«amhaft machen / ein glcid)cS auch beobachten in bcrjenigen S!5ofl\'
macht/ btcftecinem»oitber Compagnic, ober einem anbern auf\'
fcr ber Compagnie, ©cfdiaffteju »errichten/auftragen/ bamit
ntanbct; bem »crorbncfen 2öechfel--@crtchf nicht aflein folche
macht»ormenfen/ fottbcrn auch beren Sociotum unb gemeineren
3Tamcn in allbaigcä Protocollutn bringen I unb bcme/ welchen«
tarangefegen/ baton 3vachric()t geben tonne/ wie bann authbc9
Qiufricbfuitg netter j^anblungen in benen Obluotiis ober erfte»
3£t(Sfchteibun2S--Sricffettg(eichei)rbn»n9 gehaltenwerbenfoHf-

tige Negotiant , die \'t zzfte Jaar fynes Ouderdotns noch niet
heeft bereykt, fyne eygene opentlyke Negotie of Wiffel-handel
mogte dryven , \'iich omtrent denfelven tot iets fal verbinden j
en daas door z ich in der daadt ais meerderfaarig hadde nytgege-
ven ; foo fal hy volftrekt verplicht zyn fullcs te honden , en met
deReftirutie m inugi\'urn geen gehoor vinden ; \'rwelke ookom-
trentde Vrouws - peifoonen , die Koophandel of Wiffels
dry ven, foodaanig te verftaan is; dat als eeri ongehouwde , of
ook een getrouwde Vrouwsperfoon , dewelke haaren\' eygenen
Koophandel dryft, en wel ( voor foo veel dte getrouwde Vrou-
wen betreft;) voötzich , fonder haaren Egte-man, in\'t by-
fonder negotieert, en in haaren eygenen Naam een WifTelbrief
uytgeeft , fcboon het fonder voorgaande gewagmaakinge vaa
haare Vrouwelyke Vryheit gefchiedt is, nochtans fal regens haar
volgens den inhoudt van dit WifTel-Recht gehandelt woiden 5-
gelyk dan fuik een Negotiante, wanneer zy zich in faaken van
den Koophandel voor iemandt rot Borge ftelt, en zich voor henr
voor Schuldenaarfte confiitueen , zich daartegens van het lï^^jrw-,
Canßl um VclU]anv.m , ( ichoon zy van te vooren geen gewag daat
Van heeft gsmaakt, noch van iiet lelve gerenuntieert ; ) niet kan\'
bedienen, maar dc Betaalinge volgens dea verleenden Wif^l-ä
brief (foen most.

Vermits ook federt eenigen tydt herwaarts omtrent Compa-
gnie-en Gemeenfchappen dit is ingefloopen , dat de Sodi of
Compagnons zich niet alle, of lelfs in\'t geheel niet , maat
flechts na den Autheut of eetften Aanlegger der Compagnie
die fomtydts reets doodt is, noemen of fchryven; cnmendier-
halven niet kan weten, wie en hoeveel\'et in fuik een Compa-
gniefchap begreepen zyn, enby wien men zich, indien een van
de Compagnie mogte\'komen re ftet ven, of in mis \' credit ge-
haakte , fal houden, en defelve als Compagnons moet aanfpree-
\'^en; foo fulku voortaan alle en een iegeiyk van Kooplieden,,
foo wel van hier, als vreemdelingen, die in eenige Societeit be-
S\'eepenzynj wanneetzy haare Negotie gefamentlyk felve dry-
^en , zich ook gefaamentlyk en ieder in \'t byfonder , fondes
^ytlaatinge van eenigen Deelgenoot , met naamen noemen j
diergelyke ook waarnemende in dc Volmachten , de welke
Jy aan iemandt van haat Compagnie , of aan eenig andes
buyten de Compagnie , tot het verrichten van faaken op-
draagen ; op dat men by het verordineerde Wiffel - Gerich-
niet alleen foodaanigen Volmacht mag aanteekenen , maar
de Naamen der Sodornm en Compagnons in derfelver i rc=
tokol ftellen, en aan den geenen , dien iets daaraan geleeger^
daar van beticht fal konnen ge ven ; gelyk dan ook, by

-Oicraiif ftc(;ct bcm ©frttil\'tgcr cbcr ^hfjafccr 6câ \'ïBcchfcf»
griefs fret;/ bk ©cmciiuvc iuö gefuiiUcbcr fcnbcrs/ cPcrabcr
einen für alle in lolidum ju bcf^^rcc^en unb ju exequircn; Cergc»
fidtcn/ bajjbcr inSoUdum bcfpcchciie SociusntibcrbcnOiaubl»
gerbes Benefidi divifionis (bafj ber (gläubiger ncmftd) feinen3(n=>
ff)ruch «nb gcrbcrung in ntl unb jcbc Socioi tf;cilcn mochte ) in-
vito Cttditoic ftch jn bcbicncn nid)tbefugt / fonbcrn tclllîânbigc
3al)futt3 ffir bic Compagnie ju Iciften fchulbig fcpn/ ihiue Socio
«Iber glcic{)Wolbc»ocficheu folic/ feinen Regreis bcp bcr Compagnie
jnerl;ofen. 2>ifcSbcrfîel;ef (Ich «t^f «uff bic Compagnie (gchnl»
Sen i bann töaSffirfgchulben cin jcbtucbcrcr Socius insbefonbcre
für (ich fclbfîcn autf feinen eigenen / unbuichtber Compagnie Oîa»
nteucontrahirct/ unbbarubcr auff (ich allein 2Bech(cl\'£5ric|f
fîcHct/ hierum hat craud) ins bcfon&ere / ohne Entgelt bcr Com-
fignie juftci)cn ; cS wäre »annctnc Univei(i-Comp»gnic cbcr
Socictss omnium bonorum, ba ncnilicl) nicht eine gcwiffc (Summ/
fonbern»onicbcm Socio all fcin^O«\'\' "»b @ut in bic Compagnie
gelegt unb cinmlcibctTOtrï)/ in bifcm gall folic baS jeitige bco»
bachtetnîcrbcn/œasbicgcmcin\'-gcfchricbciîc ^ccljtcn mitfit^ brin»
gen.

QSon bcr Valuta ift hie oben gcmelbct worben/ bag berCgmffang
tifcr Valuta ober beS 2Bcrths / mit wcldjcm bcr 3(uSgcbcr bcS
Cl®cchfcl-\'25rieffs vergnüget worben/ in einem formlidjcn Söcchfcl»
SJricffbcutlich angcmcrctct ircrbcn folic: luanußbcrauch bie cm»
^>fangene Valuts in bcm cScä)fcl-.g5ric|f auSgelaffcn würbe / ein
folchcr ^ricffabcr von einem aitbcrn£>rt wärcgejogen/ unb fim-
pliciter acceptirctworbcn / mug fclbigcr bei; ber \'3Serfaa-.3cit»o»
bcm Accept»nten ohne einige Exception bejahtet Werben ; Wie bau«
in2Bechfcl»@achenbic exceptio non numetata: pecuniae, tei non
fic led aliter gells, unb.bcrgtcichCU/bic Execution gar nicht h\'^"\'!
men / fonbcrn nach gcleiftetcr Jahlung bcm (geklagten glcich"-\'"^
bevorfïehet/ fcinc Jaia iep\'atatô libdlô bcç bcm gScchfeUfôcricht
«njubringen.

Stfesifl Don einem Sijcchfcl-\'Sricff/allwb cin britte obcs
»icrtc ^crfon untcrlauffct / bahin ju vcrftchen / bamit bit^
dritte ober vierte ^erfon barbcj; nichts ju tcibcnhat\'e\'
aber bie @ach jwifchen bem Debitore ober ausgcbcr
î)tin Creditote ober Inhaber bcs 25ed)fct>5Brteffs allein bcr«\'
het I ba ncmlid) bcr ohne Scçructung ber Valuta ousgcft"\'^
2Sechfel-\'55"eff nur auff bcs 3nh(iUrs 3îamcn/ unö «»\'^»c^

\'topiechten van nieuwe Negotien , in de Ohlatoriis , of eerfte
Uyticlityvijigs-Brieven , een diergelyken ordei fal gelioudea
worden.

. Daar op ftaat het aan den Crediteur af Houder des WifTel-
ttiefs vry,de Compagnons gcfaamentlyk,ofiedet in \'t byfonder,
of een voor alle in foUdum aan te fpreeken en te excqmnen-, foo-
daanig, dnt de Compagnon, die in [ôlidn-m is aangefprooken,
tegens den Crediteur niet bevoegt is, zich van het Benefitie Di-
^\'ß\'nis, (namentlyk dat de Crediteur fynen eyich en votdeiin-
ge onder alle en een iegelyk der Compagnons fal mogen deelen;)"
invito Creditore tebedienen, maar volkomen betaalinge voorde
^^ompagnie lal verfchiildigt zyn te doen; mits dat hem\' Com-
pagnon nochtans vry ftaan f/l, fyn regres op de Compagnie te
Jiemen. Doch dit moet van de fLhülden det Compagnie verftaan
worden; want de fchulden , die ieder Compagnon voor zich
felve in\'t byfonder, op fyn eygenen , en niet op fyner Compa-
gnie naame contraSeerc, en daar vüót op zich felve alleen WifTel-
blieven uytgecft, daarvoormoet hyook in\'t byfonder, fonder
"Gadeel van lie Compagnie, ftaan ; ten ware dan, dat het een
algemeene Compagnie, of een Compagnie van alle Goederen
^^asj daardoor namentlyk, niet een feekerefónsma , maar van
\'eder Compagnon al fyn Have ca Goedt iii ds Coiripaguie be-
fteedt en daar toe gegeven werdt, in dit geval fal gehandelt wor-
den, gelyk deGeaieencgefciiievenePvechten meedebrengen.

Van de waarde is hier vooten gefegt , dat den ontfang van
\'Jefe Valuta, of van de Waarde, met de welke de Trekker des
Wiffelbriefs voldaan is,! in een formeelen WifTelbrief klaar moet
?angeteekent worden; maar fchoon ook deontfangene Waarde\'
l\'i den Wiffelbrief wierdt uytgeiaaten , en fuik een Brief vaneen
andere Plaats getrokken , en eenvoudig geaccepteert was gewor-
pn, foo moet delelve ook op Vervaltydt door den Acceptant,
Onder eenige Exceptie betaalt worden ; gelyk dan in WiiTelfaaken,
s Exceptie WAO non numcratie pecmis , rei non ßc fed aliter geß^, en
fergelyken , de Èxeœtie geenfints fal ftremmen, maai na ds gt-
aane Betaalinge behoudt, de Gedaagde vervolgens noch\'t rechc
\'"fyne J^:ra ßparatü //6s//oby\'tWiflel-Gerichte voorteftel\'en.
ßit nioct van fulk een M\'ifTelbtief, daar by een derde of vieide
PStfoon onderloopt, foodaanig verftaan worden, dat defe dec-
Vierde Petfbon daarby niet te lyden heeft. Maar als de
\'■•aktuflehenden Debiteur of Trekker , enden Crediteur of Vlc^n-
Wn-^® Wiffelbriefs alleen beruft, namentlyk, als de opgeftelde
iilelbrief, fonder byvoeginge der Waarde , flechts aan den
"^ äam van den Houder geftelt wss, en niet aan dcfldfs Order of

icfîcit Otdie ctcr Commifi jahffcar gcfïeûtftuârê / fotJe im
3(u5gc6er bcuorftehc» / îicttan»crtrautenQâîcchfd»25rtcf/ wegciî
i(T nicht gclofcncn Valuta, ohngchinbertbcr l-cfchchcncnAccepia-
tion JU contramaadircn; foW)cm na^ wann ttbet bcrgtcichcn SBcch\'
fcI^SSricf noch »or ccrScrfall\'ScttCic Contta-Otdteoriginaliter
fccçgefcrai^t / juglcithcr Scitatich authcmicè ( baO»« Valuta nicht
ge(offcn) »oui cieditote ober 25ttcfô»2(u5gcbcr crwicfcn totrb /
folic bct Acceptant jur Zahlung nicht gehalten/ fonbcrn»onfctnei:
Acceptation dechargirct fci;n : in (gntflehung bifcö SScweig abec
bleibt CS batet;/ ba(jn?cr»cceptiret/ attch bejahten muB\'.

@obalb jenianb eilten 2Bechfcl»S3ttcff acceptiret/ folle berfelbe
bas Datum, nsannfofchc? gcfd;ehen/ mit feinem 55or--ober Xauf»
Dlamcn/ ober «sentgjïcn ben crftcn ®uch(tabett bcjfclben/ unb beit
gunamcn barnnter jcichnen/ unb alle Acceptation putèttnb ohne
3(nhang einiger Sebiitgimf ober\'25orbehalf»errichtet tuerbenV es
jüärebann/ baß" ber Pia:ientant mit einiger bet;gcrticttctt Condi-
tion, ohne bari»tbcr ju proteßircri / jufrtcbcrtware/ in «jeicheitï
galles tep bifcrconditionitteit Acceptation fein QSerbletben tjabctï
feile, 9Bie baitn auch in bifcr 23cgebenheif / loanw ber Acceptant
einen auf eine grôfrerc@tnnma gcfîcfltenSBcchfcl\'Sîrfcif juir pro
parte acceptittc/unbbcr^uhabcr bcsgBcchfc(--briefs fofcheS annàh»
mc unb ntcl)f bagcgctt protefttren lie|fe/ber Acceptant ei« mchrerS jtf
jahlcn nicht gchaften i(î. 3(nlaitgeiib aber bic »on ein unb anbertt
big\'heromit Litterii S. P. gcjtcgcne Acceptationes, jumalen folche
auf «nterfchieblichcîfficiS ausgebeutet werben/ fo folkn bife Lit-
UJX S.P. tuitfftighin pro non adjcai« «nb bafftr ) als ob fte
nicht ba ftitnben / gehalten werben / unb beren ohngeacht bet
Acceptant abfolatè JU gebfihvenber Seit j« jat;len fch«lbig feçuv

95ßurbe aber »an anbern £»rten ein 2Bechfel\'!8rteff remittire«
oberanhero gcfanbt / miif ber Inhaber felben ohne SSerjug jus
Acceptation praientircn/ unb Wann folche j« Iciftcn ablolutè »er«
weigert wttrbe / fo fort proteftircn laffen / auch folgcnbs bett
9S5cd)fch25rieff famt Proteft be»; erfier<j>oftbeme juruct fchicte«/
»on welchem cr ihn empfaitgcn. Safer« aber ber Scjogene wegeit
\\ etwa manglcnben Avifoober atts anbern erhebltchenXlrfachen bctt
3nhabercrfud)cfc/ big folgenbcn ^ofi\'-Xag ben ®cd)fel»SSrieff/
tnnftchitochjttr Acceptation jw telolvire«/ juruef juhalten/ folle
ber Inhaber frct;e gSaht haben / «nb gar nicht »erbunben fepn big
rahi« itt warte»/ inbcffen boch benfioteft att gehörige i)rt fort»

Commijfie te betaalen, loo fal het aan den Uytgever vryflaan,
den toebetrouwden Wiflelbrief , van wegens de onvoldaanc
«vaarde , niet tegenftaande de gedaane Acceptatie , tCcontraman-
deeren-, enby gevolge, wanneer over diergelyke Wiflelbrief noch
voorde vervaltydt de Contra-order origineel vertoont, te gelyk
ook ^Ktheiithi:} i ( dat de waarde niet betaalt is; ) door dea
Crediitur of uytgever des Briefs getoont wetdt-, foo fal de .^ccep-
\'ant tot de Betaalinge niet gehouden , maar van fyn Acceptatie
entlaft wefen; dochby gebrek van dit bewys blyft het daax by,
dit de geene die ^uepteert , ook. betaalen moet.,

Soo haaft iemandt eenWiflTelbtlef Accept éett, fal defelve den
Datnm, wanneer fuiks geichiedt is , beneffens fynen Voor-of
Doop-Naam, of ten minften den eetften letter daat van , en
fynen Toenaam daar onder teekenen, en alle Acceptatien en-
kel , en fonder byvoeginge van eenige Voorwaarde of Achter-
houdinge verricht worden ; ten ware dan, dat de Prefentant
i»et eenige bygevoegde Voorwaarde, fondei daar tegens te pro-
tefteeren, genoegen nam; in welken gevalle het by defe con-\'
ditioneele Acceptatie fal blyven beiuften. Gelyk dan ook in
luik een geval, alsde Acceptant, eenen Wiflelbrief van gtoo-
tere fomma geftelt, flechts ten deele Accepteerde, en de Hou-
der-des WifTelbriefs fulks aannam, en niet daar tegens liet Pro-
tefteeren ; de Acceptant ongehouden is om meer te betaalen,-
Maar betreffende de Acceptaties , dewelke door fommige tot
noch toeonder de letters S.P. gefehiedt zyn , nademaal defelve
op verfchillende wyfen verklaart worden, foo fullen defe letters
<ï. P. voortaan als niec daarby gevoegt, en als offe daai niet
ftonden, gehouden worden, en des niec tegenftaande de Accep-
tant volftrekt verplicht zyn om te behootlykei tydt te betaa-
len.

Doch indien\'er van andere Plaatfen een \\Viflelbrtef geremit-
*eett of herwaarts gefonden wierdt, foo moer de Houder den
Jelven fondet vertoef ter Acceptatie prefenteeren ; en als defe vol-
ftrekt geweigeit wierdt, terftondt laten protefteeren ; ook ver-
bolgens den Wiflilbriefbenefïens het Proteft, met d\'eeiftePoft
den geenen toefenden , van welken hy dien ontfangen heeft,
ßoch indien de BetroMcene , mogelykby gebrek van Advys, of
®m andere gewichtige reedenen , den Houder verföchte , den
WifTelbrief, ( om ondertufTchen noch wegens de Acceptatie te
refolveeren ; ) te rug te houden, fal de Houder viye keur hebben,
en geenfints gehouden zy II foo lang tc wachten » mits nochtans
T-wecdt Deel. S ondei»

fchictctt. gäSann hierdwff tet Sejoäcnc jiir Acceptation (ie^ 6e«
cinenicn weite / forte er feiere auf Sen Xag t>er erjlen Prxfentation».
Seit leipeii / «tich bic Proteß-Spcien 6ejai}ien^ Sa aber bej? fcfc^
nachficin\'pcfcjag bennoch tic Acceptation nicht wftrcjli^ crfoU
ßct/ inug bcr Inhaber auch bcn SBechfei^SSricff an feinen aJiantf
fbrtfenbcn; 3aittctn=uni> anbermgaüift bcrienigc/ »cichcr ac-
ceptircn fofle/ feine Relolution lang(tens bi^" fechö ©tnnben vor
3tbgang ber i5rbinari=yo(i wn(ich jngeben fchnfbigy bamit noch
3eitjttm Proteft ober «ntcres nJthiöfö abfehenjtr nehme» fibrig
fe^n ntogc.

2) ie Urfach cber 3{ntwort bcr «Verweigerung Un 2ße^fcl--5Srteff
JU »cceptiren foflc ber wrorbmte Notatiui entwcbcr feibpcn/ ober
ta er wegen t1bcrh«ufftcr ©cfchäfftcn eö an bcr 3eit ni^t hat / burch
einen anbern Subftituirfen tonbcmB-ecuiantcn obctbeffcnSgebicn*-
ten hernehmen/ nnb bem Proteft cinmfetben/ aticJ) öberallewe"
gcn bcr nicht bcfchchcnen Acceptation pioteftiite SHJechfel\'SSricf
tin bcfonbercs Piotocolium halte«.

2Bann ein SBe^fcI = S?ric(f »erfaßt«f|l / foifeitbent Accepun-
tennoch brci; Reipea-obcrDüctctions-Xage ju (iatten tommcuj
waimbic3ahl«ng nicht erfofget/ fanimbfoUeber2Bechfef-25ricff
»or 55crpie(fung Wö triften Refpeft-Xagfi/ unb »or 3(bgang ber
^ofl / wann bifcr britte Relpeft-aujf einen ^o/l\'Xag fallet/
fcchs @tttnb»or Slbgang ter ^oft ptoteftirct^ unb fo fort an fetnett
i?rtjurucfgefenbtwcrbcn / unter welchen bret;cnRefpea-lagen
liic@onn»unb§c!)er»2;ägc regulariter mit bcgrifett fct;nb; §af!^
«ber ber SJerfall» ober 3ahlKngS» Xag auf einen (Sonntag ober
J^cücttag einfallen mSi^tc/ folic weber ber Acceptmtjur 3ahtung/
Jio^ ter Snljabcr jur ginforberungbes ©elbcä gehaltenfcyn/fon»
l)ern bestes aujf bcn na^lten 2öerct\'-Xag »crfchoben werben / fc
fcoch follen tifc bcm Acctptanfcngonncnbc Relpeft-Xage jnfsrtcr»
i(l bahingcbcutet werben/tag ter Creditor cber 2äJcchfcl>S5rtefö»
Snhaber/ wann er tie 3ahlw»9 chcnber nich erlangen Jan/ ohif
fcinc©ci\'ahr unt prsjudiztcm Debitoti jmoarten möge/ maffe»
richtige 3ahfer bei; ter 25crfall\'-3cit «noerjugfiche 3ahtung julet»
flcnfi^nichtwcigcrn/ noch tigfaUS mit bcncn Refpeft Sagen ii->
«en£DJig6rattch einjuffihren gebcneJen follen.

:Mtle berglcichen ohnlJei^l^e 2ä5echfcf\'.S5tieff fotle« bannctthcr®
in ebtJineltfr Seit piotsftiret wotten; 9ef(^al;t(tb«. in tifer.

ondertuflchen \'t Protefl: ter behootlyket Plaatfe voortfendende*
Indien de Betrokkene daat op tot de Acceptatie mogtebefluyten»
fa! hy fulks doen op den Datum van d\'eerfte prefentatie j ook de
Troteft koften betaalen. Doch indien in fuik een geval den naa-
ften Poftdag de Acceptatie niet daadelyk volgde , foo ihoet de
Houder den Wiffelbrief ook aan fynen Correipondënt verfen-
den; ja in\'t eene en\'t andere géval is de geene, die Acceptee-
ten fal, verplicht, om fyn befluyt ten langften fes uuren voot
\'t vertrek van de ordinary Poft te feggen, öp dat\'er noch tydt
mag ovetfchieten, om te protefteeren, of anderfints ^t noodige
tevoorfien,

De oorfaak,of\'t Antwoordt der Weigeringe van denWiitelbrïef
te Accepteeren, fal de geordonneerde Notaris, het zy felve, of
indien hy wegens veelvuldige beefigheden geen tydt daat toc
heeft, door een andeten Gefabftitueerdcn Van den \'^enfant, of
deffelfs Bedienden vernemen, en in\'t Proteft voegen ; ook no-
pens alle, wegens niet gefchiede Acceptatie , geprotefteerde
M^ilTelbtieven, eén byfonder Frotekol hOuden.

Wanneer een Wiflelbrief vervallen is, fullen aan dén Accept
tant noch drie Refpyt- of Difcretie-Daagen te baat komen ; wan-
neer dc Betaalinge niet volgt, kan en fal de Wiffelbrief, voor
Vetloop van den derden Refpyt- dag , en voor \'t vertielt vain dei
ïoft, als defe derdé Refpyt-dag op een Pöftdag valt, fes uuren
voor \'t vertrék van de Poft, geprotefteert , en terftondt naaf
lyne plaatfe te rug gefonden worden ; onder welke drie Refpyt-
daagen dc réguliere Son-en Feeft-daagen meede begrepen zyn s
Maar ingevalle dc Verval-of Betaal-dag op cenSondag of op
«cnFeeftdag mogte vallen; foo fal de Acceptant niet tot dc be-
taalinge , noch de Houder om geldt te eyfTchen gehouden zyn ,
tttaar beyde fal tót op den naaften Werkdag verfch oven worden;
®gtet fullen defe aan den Acceptant gegunde Refpyt-daageni
\'\'Ootnamentlyk daat toe dienen, op dat de Crediteur of Houder
yan den Wiflelbrief, indien hy de betaalinge niet eerder kaïiér-
langen • buyten fyn gevaar Cnpreiuditiè met den De/rlteur inag
^■\'chten î nademaal een goéde Betaalder niet weigeren fal op
^«rvaltydt tcn eerften te betaalen, noch gedachten fal hebben,
"hl de Relpyt-daagcn in defèn tc misbruykeni

Alle diergelyke onbetaalde WilTelbtievén fùlkn dlethaîveia
"\'nnea de bovengemelde Tydt geprotefteert worden j maar in-
s 2 ditó

iitc Prottftjtion jiic()t ittfofgctttcn »icr unb jwain^ig ©tunbfn/
fo f;(ttber3nnl)afcer bcö ^cchfcl--Sricffö feinen Regrels «n nie»
«iflftb «nbcrn öfs »;nbcm Acccptanten ju ct:f;clen.

^8cn fofchcn Refpea Xdgcn öbcr fcpnlltuSgenemnien biejenige
50Bechfcl»SStieff/ wclche a vift« cber2(ujf-.@i^t/ auct) auffäwcp
cbcr brei; Xage/ ober auff einen pratcise, ftipulirten Xag tauten/
beSgleicfjien biejenige / fb mit Paff»«\'•^feuff berglct^cn @icht
eingerichtet fc^nb/ bcij welchen ber AccTr=5nt gatt^ teine Difcre-
tions-Xdge lugcnieffen/ fonbern be^ber ^5ertatt»3eitbes Qffiech»
fet--2iricffs auf baß tdngpe innerhalb »ier «nb jwain^ig @ttm»
t>ett bie3ahlungju thun fchulbig ijl.

SBann ber gOöechfcl -- Srief ä ulo, eber doppio nfo, ober dir
tjalb uto, ober fo »tel Jeit ober ^Bochen nach Dato eingerichtet/
fo hat gebachtcr maffcn es be? benen brepen Refpeft Xagcn fein
QJerbteibcn/ tmb wirb berhatbe ufo »onfteben Xägen/ einfache
ulo auf vicrjchen Xdge / unb ein / ein l)alt> n(o auf ein tmb
jwain^ig Xage / unb confequentet hoppelte ufo auff acht imt»
jwainiig Xage gerechnet/ jeboch nehmen bte Refpeft X% nac^
i»em^erfalt»Xag erführen Jtnfang ; welche 2Jerfaa--3eit nicht
»on bcm Xag ber bcfchehencn accepiation, foirbcrn »onbem erff
barauf folgcnben Xage gejehlet werben fotle.

aefcn aber 9[Bechfcl-\'95ricff nad) ber 2Jerfaa«3eit / unb äff»
fccrcits »erftrichenen Refpeft Xagcn ein/ fo fotle berjentge/ anf
iienbie gBechfct--25rtef tauten / unb folche acceptiret/ bte 3ah»
luitg tmterhalb »ter unb jwatn§ig@tttnben nach ber Pracfentaiioa,
gteichwte bei; benen 2Bechfe^2Srtcfett ä vifta, jtt feilten fchulbig

3ttlc 2®e^fef-\'Srief / fo medio menf«, At4 medio Januatii»
Februarii, &c. gefteüet / fotlctt auf ben fttnfjehenben beffcfben
SKonatS »crfallen fetjn / babet; aber gleich fcep «nberen bie brerj
Refpaa Xage »erfiattct werben / eS wäre bann/ baft\' in bem
2ßechfel-.85ttcff beutlich enthalten / baf; folcher ptaccise inediö\'
i>es aJJonats/ ober ohne Relpeft-Xagc bejahtet werben fotle.

2ßann auff einen / ber allhier wohnhaft if I traffiret wirb I
atib serinog ^Bechfel»58r»efs bte SßejahUmg «v» einem anbertt

dien in defe tydc de Proteftatie niet binnen de volgende vier en
twintig uuren gefciiiedt, foo kan de Houder des Wiffelbriefs fyn
ïegres by niemandt anders als by den Acceptant ycrhaalen.

Doch van fülke Refpyt-daagen zjte\'uytgeflooten , die WifTel-
brieven , dewelke a Vifta of Opßcht, ook op tiuee, o£..dm dtagen,
of op een net Oepaaldm äug luyden ; insgelyks de geene, die
met Paffagiersop diergelyke Sicht geftelt zyn ; by de welke de
Acceptant in \'t geheel geene Difcretie daagen genieten fal, maar
verfchuldigt is , na vervaltydt des Wiffelbriefs , ten langften
binnen vier en iw/ntig uuren te betaalen.

Wanneer een WifTelbrief op vfo , of dubhldt Vfi , of op
half Vfi , of op foo vee! Tydt of Weekea na Dato geftelt is,
foo fal het op de voorgemelde wyfe by de drie Refpyt-daagen
blyven beruften ; en werdt half Vfo op feyen daagen , enkel Vfi
Op veerthien daagen , en eea en een half Vjo op een en twintig
daagen, ookbygevolge dMddcVfo op achten twintig daagen
gereekent; egter nemen de Refpyf-daagen eerft naden Verval-
dag haar begin; welke Vervaltydt niet van den dag der gedaane
Acceptatie, maar van den eerft da^r na volgenden dag fal ge-
j;elt worden.

Doch indien\'er WifTelbrieven na de Verval-tydt , en als de
Refpyt-daagen reets verloopen zyn, mogten aankomen , loo
fal de geene, op welken de WifTelbrieven luyden, en diefe ge-
accepteert hebben, verfchuldigt zyn, de betaalinge binnen vier
en twintig uuren na de prefentatie te doen, geiyk van WifTel-
brieven <i Vifla of Opfiiht.

Alle Wiffelbrieven , dewelke op mM\'n der Maandt, als media
Jmv.ary, Feirmry, &c. geftelt zyn , fullen op den vyftienderj
derfelver Maande vervallen zyn ; doch daarby, gelyk by an-
dere, de drie F».efpyt-daagentoegeftaan worden ; ten waredan,
dat in den WifTelbrief klaar was uytgedrukt, dat defelve precys

\'Wanneet op iemandt, die hier woont, getrokken werdt, en
volgens den Wifleibrief de Betaalinge op een andeie plaets ge-
s a fchiedeii

ijrt ju leiten ifi I m (jingcgcit cittci) / wann ctitcr atl^ict auff
Debitbies, t)lc antmr f)rtciin)o(;nt!ap/ Remefien uii& ®cch»
fc(»SSricff bctomnun/ nacf) tcrcn Sufjait fcic Safjfung afff)icr jti
pixftircn ifi I ta tann einen o&cr antern gaflß tic Acceptationes
«r(l turch @chreii>cn / ober Uberfenbung bercn g23cchfe[.«Brietf£
per cin unb baö anbere X)rt/ too berjenige/ auff bcn fie Jaufcn/
TOohnf;afft/ tonnen ptocuriretwcrten/ taruber nun ctli(^c2:agc
»oreej;gcf;en/ fo fofic in folgen gaUen tie 2Jerfatl.3cit unb\';S£*
Zahlung fetter 2Bcchfef afierbings obferviret unb gcfeipet «jcr«
ten/ ttiSwcnn tie Acceptation anbeuti?rt / roo bic 3ai)(ungjtf
thun ifi/ ffirgegangen unb bcfchcfjenwarc/ unb folic tcr 25erfall»
Xag^ontcm dato an/ toann il;in tifer Avifo tibcrfchricben wfir»
tet/ gerechnettocrbcn. 2öann aber cin allhtcftgcr einem / locf»
^eranbcrer i)rtcn wonhaft i|l/ einen 2Bc(hfcl\'-Sineff allhicr ju
fcejahfenfchulbig/ untnontifcin begehtt wirb/ ihme bic Sejah\'
lung baar ju ftberfchi^cn/ mag eö auf ©efahr teS Segchrenbcn
öefchchcn/ jebod) iff ber 3ahler fofches ohne Wjus ber Provifion
juthnn nt4t fchnlbig/foitbcrnbcrjnnhabcr bcSSBcchfef-\'SSricff«
jnag glcichwolcn jemanbbarjn befiellen/ bcr bie Sejahlunsj / wif

demnach auch wegen tcr g3cncbiger»S5ricffe ftblich gewefcn/
Jaf felbe nicht benerfien^o|l--Xag bcpbcrer (Jinlauffung / fon»
Sern ten nachjtfolgentcn §rc»;tagtarauf jur Acceptation pisefen-
tirtotcr proteftirtwerben/ barauö bann erfolget/ tag ter Ic^te
2}erfaü--Xag anff einen @antftag attsgehct/ unt bannenhero erft
flui ÜOZontag tie 25cjahlttng begehret unt eingeforbert werben
tonte / welche« aber / na^bcme tie SSrieff wn 25enctig aitffcr
fonbcrbarcn gdllcn fonlicn baS gan^c 3ahr htnturch meiftcuö
öni @amfiag aßhero eommcn / bcm fenigen / ter ^enebiger»
QBechfcf einiunchmcn / gar jit lang unb tahero nicht wctiig be»
fchwcrlich fallenwürte ; als foüe es jtvar bei; folchcr ©cwohn»
j)cit / ta§ nemtid)cn tie Acceptation bcr Q3enebigcc--\'32}cd}fel\'\'
Sricffcn erfl an tcmgrcDtag barauff ju ptocurircn unb ju lci°
ften/ feitt nochmaliges QSerblcibcn/ jctoch mit bif(?r (Jrlautcrung
habctj / bag bic SScjahlung oon bifcm aus Scncbig hcrfommcn»
Jen / «nb aujf bcn @amjlag »crfullcnbcn \'2Bechfct»23ric|f bcn
Srcijtag oorhcrs bcfchchen / wibrigens auff ten folgcnbcn @amS»
tag ptoteftirct werben folic ; Wann aber auf ten Srci;tag ober
<Sam|tag ein §e»crtag einfiele / fo foUe auf ten vorhcrgchentcit
2Bertf»Xag bie SBejahlung I wibrigcnS btc Fioteftasion bcfchc»
r;en ; mit aüer anoern ^JBcchfcl»Sricfcn 25crfall»3cif aber ißt
«s bei; bcm ordinari Stylo iinb J^erfommen fein Serblcibcn.

fcliieden moet ; in tegendeel ook , wanneer iemandt alhier >
op Debiteurs, elders woonende , en Wiffelbrieven krygt,

volgens welker inhoudt de Betaalinge alhier moet getchieden ,
als wanneet, in het een of ander geval , de Acceptatien eerft
door Brieven, of \'t overfenden van de Wiffelbrieven , naar d\'een
of andere Plaats, daar de geene woont, tot wiens laften delel-
ve luyden, können geprocijteert worden, daar door dan eenige
daagen verloopen ; foo fal in fulke gevallen de Verval-tyd , en
Betaalinge van foodaanige Wiffelbrieven, volftrekt geobferveert
en gedaan worden , alsof de Acceptatie tet plaatfè, daat de
Betaalinge gefi:hieden moet, gedaan en gefchiedc was; en fal
de Verval-dag, vandienDAto af., als hem dit Advys fthriftelyk
syerdt bericht, geret\'kent worden. Maar als iemandt alhier, ana
iemandt die elders woont, een Wiflelbrief verfchuldigt is alhietxe
betaalen, en van delen begeert werdt , hem defe Betaalinge in
gereedt geldt over te fenden ;foo mag het op rifico van den Ver-
foeket gefchieden ; nochtans is de Betaalder niet verplicht
fulks fonder aftrek van Provifie te doen, maar de;Houdet des
Wiffelbriefs vermag nochtans iemandt daar toe aanftellen , diè
.de betaalinge gelyk hier gebtuyklyk is, fyn \'t wegen ontfange.

Nadetjjaal ook wegens de Venetiaetnßhe Blieven gebtuyklyk is
geweeft, dat defelve niet den eerften Poftdag na den ontfang,
imaar den naaftvolgenden Vrydag daar na ter Acceptatie gepre-
fenteert of geprotefteert worden j daar uyt dan volgt, dat de
laatfte vervaldag op een Saturdagkomt , en dierhalven eerft
\'sMaandaags de Betaalinge foude konnen begeerten ge-eyfchc
worden ; doch h welke , nademaal de Brieven van Venetien ,
behalven in fcjnderlinge gevallen , anderfints \'t geheele Jaar
door meeft op Saturdag herwaarts komen , voor den geenen
die Venetiaaafche Wiflèlbrieven te ontfangen heeft, al telang
duuit, en dierhalven niet weinig laftig foude vallen ; dies fal
het wel by defe gewoonte, namentlyk , om dc Acceptatie der
Venetinanfche Wiffelbrieven eerft op Vrydag daar na te procuree-
ren en tc doen, nochmaals blyven beruften ; nochtans met defe
Verklaaringe, dat de Becaaliijge van fuik een uyt \'Venetien "ko-
menden , en,op,yaturdag yervallendenWiffelbrief, \'sVrydaags
van te vooren fal gefchieden, of anderfints op den volgenden
Saturdag geprotefteert wotden ; maar indien op Vrydag of Sa-
turdag eeu Feeftdag quam , foo fal op voorgüanden Werkdag
de betaalinge, en anderfints de Proteftatie gefchieden ; doch
omtrent de Verval-tydt van alle andere Wiflelbrieven, fal hec by
^en gewoonen ftyl en gebtuyk blyven beruften.

5 4

XXI.

Sci ein« fcltictt 2Bcc()fcl. ffiticff auf diictt rtuäfan&ifdjtif
au^gcfcllet/ obci: cincä nnbcrit 2Becftfcl indolBrcf / unö
Jjier 6te valuta ober bcitSBEVtl) barför empfangen fjat/ bcr bar?
fluf auögcflelltc 3Bc(^ifcl=SSrief aber «mgclj&rigcn ört ntrf)t tc-
eepiiret, ober bcr iccepdifc nic^t beja^fct werben wollen/, fonbcrn
mit Pioteft Wieberum jurucf tommet/ fo folic bcr 3(uSficacrobet
Itidoflent big 2öcc^fc(=S5ricfö in cominemi, baS ift inncrljalb
»icr unbjwain§ig @funben/ »on wegen bcs <£apitalg / 3luc£»
2ßccf)fcls unb Unfoften 2ßibcrcrfiatfung unb S3ejal)lung tlntn^
TOannabec bcr Proteft oljnc 2Bcc{)fch5Brtef juruci tommet / in»
tcffcn barauffcn an bcm £»rt jur Acceptation nocf) j^ofmmg gc=>
geben würbe/ fo folic gegen ben Proteft allein nirfjtäbcffo weniger
i>er •Musgeber ober erftcr Girant bcS «Bciefs fc^ulbig fet;n / bcii
«Belattf bcs2ßcd)fclf!iBriefS nebft bcm 9iluct-gä5cd)fcl unb anbc»
ten Spefcn (auf bag ber Creditor, weit iljme boc^ burc^ folefjcn
23crjugwegcnUngcwigljcit@d)abfn juwac^fcit tonte / nic^t fo
lang »onbcebctt@citenbfoe flcljc) in baaren (Selb bcp bcm SOBcc^»
fel»®eric^t deponiren / cbcr bur4 \'Pfan&cr tmc «gtirgfc^afft fei»
«cm Crcditori anncljmlic^c @td)crl;eif fdjafcn / wibrigens/ ba
ier925c^fet\'-S5rtcft)cn einem anbeten ausgegeben ober »ontnefj»
tern giiirct «sorbcn / folic bem Creditori ber Reliefs bei; beut
Sfuögcbcr cber bencn Giranten nac^ feiner ^SJillfur »orbcl)alteit

folfeaber feinf;of}ercr 9lucE»2Sed)fct alßDonbcm^rt/ wo»
IjittbcrTtaflänt feinen SSticf jubcjaljlcn wfjanbcltfjat/ per an»
I;cro JU ncfjmen »crgonnct f^i;n / obgleid) bcr •2ße^fet\'-<Bricf
Jjttrcl) »crfcfttcbcnc^la^cwarc negotüret werben; cswärc bann/
tag bcr ?(u0gcbcr ober Indoffent beö SSricf» exprefle ju folct)cc
Negotiirung bei; QSetfaufung bes\'2ßcd)felfS freoc SKacfct gegeben
l;attc / auf inclcl)cn Icfticrn fall ber\'Sßec^fcl «nb ailwct--^ec^fct
auf allc^lägc/ barburd) er mit Petmiflion beö Ttusgebers ober
EndofTeuisgcfofen/ gut gclf;attwcrbcn follcn.

3in fall aber von bcm £)rt / wo bcr QBccfjfef j« jaf)len gefJan»
ben/ ä dtjttora nic^tanfjcro gewcd)Slct würbe/ fo folic ber3lttcf»
SBcc^ifel ftber einen anbern be([ucuicn ört paffiret/ «nc ber Sricfä»
^(usficßcr folcfjcnfaiut ber bopfcftcn Piovifion j« ucrgitfen fc^ul»
l>ig fc»;n.

Sem 3nOabcrbcß SBcc^fclä fofl aucl)bc!) bem 3lucE--SBecf)fcl
«oe^ frei)ftcl;cn/ imfaller aücr i?orl;cr erwc(;utcr ^ßeitlijuftig»

Als iemandt fynen Wiffelbrief op een bnytenlandtfehe Plaats
trekt, of den Wifleibrief van een ander endofï\'eett , en hiei
de Valuta of de Waarde daarvoor heeft ontfangen , doch dc
Wifleibrief daar voor uytgegeven ter behoorlyker Plaatfe niet
geaccepteert, of de geaccepteerde te betaalen geweigert wierdt.
Hiaat met Protefl: wederom terug keert; foo fal de Trekker of
i^nd.ofiant van delen Wifleibrief in continenti, dat is binnen vieren
twintig uuren,van wegen\'t Capitaal,den Het-Wiflil en de Onkof-
ten,wederom vergoedinge en betaalingedoen;maat als\'t Protefl;
fondet Wiffelbrief te rug keert , doch dat\'er ondertuffchen
buyten noch hoope tot d\'Acceptatie gegeven wierdt; foo fal,
tegens het Protefl: alleen, nochtans de Ttekker of eeifle Endof-
fant des Briefs vetlchuldigt zyn, om\'t Beloop des Wifl"elbriefs,
benefFens den Her-Wiffel en andere Onkoften, (pp dat de
Crediteur , vermits hem nochtans door fijlk vettoef , wegens
d\'onfeeketheic, fchaade konde overkomen, niet foo lang van
beyde zyden ongedekt zy ; ) in gereedt Geldt by\'t Wlüel-Ge-
ïichte te dqoncren , of door Panden en Borgfchap aan fyoea
Crediteur kanneemelyke Geruftheit te beforgen; of ariderfints,
als de Wiffelbrief dooreen ander was getrokken , of door meer-
der Perfoonen ge-endoffeert geworden , foo fai Ijet den Creditcuï
Vryftaan, by den Trekker of by de Endoflanten , na fyn wille-
keur fyn regres te foeken.

Egter fal*t niet vergunt zyn een hoogeren Het-Wiflèl her-
waarts te nemen , als van de Plaatfe , daarheenen de Trekker
lynen Brief omtebetaalen heeft verhandelt, fchoon de Wiflei-
brief door vetlcheyde Plaatfen vernegotieert w:ts geworden;
ten ware dan, dat de Trekker of Endoffant van den Brief, tot
\'fuik een vernegotieetinge , by \'t verkoopen van den Wiffel-
"tief, expres vrye macht hadde gegeven 5 in welke laatfle
geval, de Wiffel en Her-Wiflèl op alle Plaatfen , over de-
\'"\'eike hy met believen van den Trekker of a\'Endoflanten
gegaan is , fal vergoedt worden.

üoch ingevalle van de Plaats, daar de Wiffelbrief te be-
^aalen ftondt, k drittura niet herwaarts wierdt gewiffelt , foo
\'al de Her-Wiflèl over een andere bequaame Plaats paflée-.

en de Trekker des Briefs gehouden zyn, denfelven be-
\'^wens dubbelde Provifie te vergoeden.

.^al ook aan den Houder des Wiffelbticfs , by den Het-
"iflel noch vryftaan , iogeyalie hy van alle de voorgemel-

ttit ßktöobm fchnwoltc/wnbem Trafläntcti obcrindofleotc«/ fo
»tef rt(äcr6att>ornHti>fm bcbiinaenctt Agio aiisgcgcbttt / «cbil
ijem Interefle ä ^atb pro Cento per Meie atis0clfgctn25rit(f!Porto
unJ> tiner Provifion juritctju forbern/ «nbber Sieker ober Indof-
fent il;mefolche3gut|uti;«n0ei;fiitenfej)n.

@o ein eigener ober acceptirter 9Becl)feI=«grieffmiff eine ge»
aDilfcgeitanägefieflet wirb / eStnach foici)crmittler 3cit ineine
cber meljr J^anbe gerat^en / fielet bei; nict)t erfolgter 3n\')t»i\'3
bem ^nljaber beffelben frei; / entweber barttber protefliiren jn laf»
fen/nnb feinen Regiets anbem lüdofleotcn ober Jieijer j« nei)»
mml ober nach 58eIiebenbie3af)Iungtjon bem Ausgeber eines ej«
äcnen oberaber Acceptacteneines traflliteii 2BtchfeI\'5Brie)fä bureö
»otgefchriebcne3i»rtngä»f0litfclciniiitreibeit.

:^tngcgenttjatitt^25echfe(\'-25rie(fe/ femiff einen brittcn fanteis/
t>en einunbanberen indoffirtfepub/ ifi ber ^nljabcr beS SSricffs/
»annberAcccptant ben2ßechfer=S5rie|f nicfetan ftdi fefet/fonber»
proteftiren laufet I bc^ ber iiifo nicht erfolgten SSejal;Inng ben
5SBed)feI--SSrief famt bem Proteft an ben legten Indoflirer / tpit
t»el(hcmerbett 2ßec{)fef--5Sricff befommen / jnrtictjufenben be»
fiigt 5 nnb wann er ton bemfefben teine SSefriebigting erfanget/
öiöbann foü «nb mag er «n \'bcn nactifloorhcrgefjcttben/ n)ofi:rnc
Ijerfelbe gutcS Creditt ifi / «i;b wiber ftrfj / ber ermanglenben
Sahtung f;afber/ nicht auch proteftireniaffen / iinb alfovon ei*
ucm Indoflirer JU bem anberit nach ber^irbmmg/ wie fte tjorein*
anber gefchriebcn flehen / big jtmt3(uögeber juruct gehen «nö
flehet ihme nid)t frei; / bife £)rbtt«ng jn «berfchreiten / es tuäre
l»antt / Safe" einer exptefle Ordre hatte / wann ber 85ricff nicht be»
lahfetwörbe/ benfelbenan einen anbern als ben legten Indoflirer
j« fenben: immaffenanberer@eflaltalle indoflenten/ fo wolber
TraflirerafSein ;egficher indoflirer/ jeboch in ihreriJrbnung big
jucnbad)er3lichtig«cit in lolidom. auch wegen ^ntereffe / @cha»
tcn unb Unbftentjcrhafftet bleiben.

95ßann aber ein ^nnhaber bes «Briefs fich nad) befchehener Pro-
teftition an ben Acceptaoten bennod) vorfc^lich hielte / unb bett
2Bcchfet--Sricff nebfl Proteft an feinen OOiann nicht juruct fenbe»
te/ foflefofches iebiglichauff fcinc(gefahr gefchehen/ tmbhtrna^
einigen Regteis an jemanb anbern j« nehme» iveifernichtbercchti»
getfehn.

de wydtlufrigheit wilde ontheven zyn , van den Trekker of
d\'EndolTanten , foo veel als hy daar voot met den bedon-
getien Agio heeft uytgegeven , benefFens den Intteft , a een
huif f?fr ceiJta \'smaandts, verfchootene Briefporten , en eens
Provifie , wederom te eyflchen, eu de Trelcker of Endoffant
fal gehouden zyn hem fulks goedt te doen.

Wanneer een eygene of geaccepteerde Wiffelbrief op eett
feekere tydt werdt opgeftelt, \'t zy dat de felve inmiddels in
een of meerder handen geraakt , foo ftaat het den Houder
daat van vry, indien de Betaalinge niet volgt , het zy oit»
daarover te laten protefteeren, en fyn regres op den EndoP
iant of Trekker te nemen ; of na believen de Betaalinge
van den Trekker van een eygenen , of van den Acceptant
van een getraffeerden WilTelbrief , door voorgeichievcne
dv^ang middelen te innen.

Wanneer, integendeel, Wiiïelbrieven , dev^-elke ten laftct»
van een derden zyn , doot den eenen en den anderen zya
ge-cndofTeert , foo is de Houder des Briefs bevoegt , wan-
neer de Acceptant den Wiflelbrief niet voldoedt , maar laat
protefteeren, na defe dus niet gevolgde betaaling, den WifTel-
brief benefFens Proteft aan den laatften Endoffant , van
den weiken hy den WiflTelbrief heefc ontfangen , te mg tc
fenden 5 en als hy van denfelven geen voldoeninge krygt,
alsdan fal en vermag hy tot den naaftvoocgaanden, indieti
defelve v^n goedt Credit is, en tegen zich, by gebrek van
betaalinge, niettneede heeft laten protefteeren, en alfoo van
den eenen Endofl\'ant tot den anderen, in order gelyk zy bo-
VCn malkander gefchreven ftaan , tot op den Trekker te rug
keeren; en\'tftaat hem niet vry defe order te buyten te gaan ,
en ware dan, dat iemandt uytdrukiyk order hadde , indien
de Brief niet betaalt wierdt, denfelven aan eenen andeten als
deii laatften Endoffant te rug te feiideu ; vermits anderfints
alle Endoifinten , foo wel de Trekker, als ieder EndofT^nt,
nochtans in haar order, tot de geheele Voldoeninge nrolidym,
öok wegens d\'Iatreften, Schaadens en Qjikoften aanfpraake-
lyk blyiren.

. Maar als een Houder des Briefs zich , na de gedaane Protefta-
nochtans met voordacht aan dan Acceptant hielde, enden
Wiflelbrief benefFens \'t ï\'rotcftniet aan fynen Correfpondent te
rug fondt; foo fal fuiks enkel op fyn nfis gefchieden , en hy ver-
■^olgens niet gerechtigt 7-yn, eettig regies by iemandt anders te
?».osen nemen. XXVI.

Sa «ncr fctc »oKtgc @«inm ïes gsjcchfcf--Sritf« acceptiret/
i>tvt\'cr\'33crfaU\'3cit after nict)f bie »eilige @mnm beö QBechfel^
SSricfê/ fonbern nur biej^elftc ober einen Xheit bcffclbcn bejat)»
len ïunte / fo fotte tnbeö 3n(;aber5 3I$ia?ul;r fte^en/ bie aner»
tottene @unim anjunel;mcn / er mug\' aber auff folchen §att «tegen
l>eä 5iudÈ--@tanbe0 proteftiren taffen; bamit er beöwegen an bcm»
fenigcn/ »onbemer er bcn22ïechiet»5Srieff empfangen/ ftc^ crl;c»
len tónne,

«HJann ein9[ßechfcI--S5ricff prseiemirct/ «nb »on beme / a«ff
»eichen er fawtct / nicht »cceptircf würbe/ fo ftetjet einem tertio
frc9 / pet honor di letteta oberjtirShre beSTratTanten ober In-
rfolFantcn bcn QSed)fcf--5Srieff ju »cceptiren ; unb bamit ber Ac-
ceptant fcfcher®cflattcn nicht in ©cfahr gerathe/ fotte ber^nha»
fcrvorhcro proteftire» / «nb im Proteft erwehnen taffen / bafj bie
AcceptJtioB per honor di lettera wegen beSTraflinten ober Indot-
laDtenfoprapiottfta gcfchchen/ wcrauffcratöbann faftätolmione
ten ivegrefs an bcmjcnigen / we(d)en er bnrch bic Acceptation
hoDoiirct/jnfud)en hat ; 3m faü einer auf erfangte Ocdtc et«
ne« anbern 2Bechfct--23rieffö cintêfen / ober fcnften cin D^bitam
fbejahlen will ober fotle/ ber3nhaber ber SSrieffc aberfolche® ni^t
»eigt/ fotle fo wot ber;enige / ber bte SSrieffeinjnlofen Ordre ,
fllSberbiefelbc in .Rauben h«t / ftch <2Bechfel\'-©erichtS

Sie^Berehrung ber proteftitfen2Bcchfcl»brieffe tmb beren 25e*
jahluttg gebuhtet erftlich ««b »or allen bcmjcnigen / ber fte einj«*
fcriitgcn ober bie 25ejahfwng ju empfangen hat; will bcrfclbe nicht
honoiiren/ mag er attbcrwdrtä am ^lal} nachfragen / «nb ba
fich jemanb finbct I ber bcn ^gricff acceptiret I bem gcbtthret in
3eitb{c58ejahtimgj«fciften/ wie auch bte Provifion jtt gcttieffen/
Miibwannfchon berjentge/ auff welchen ber 2öechfel\'25ricff tau»
tet/ fid)nad) ber .fjanb ju ber Acceptation unb 3\'fljiwng ertldrcn
thate/ ift boch bcrfclbe/ wclcher jtt»or honoiiret/ hin&ttt J« tit*
Ijen nicht fd)ulbtg/er t»olIc eä banngutwitlig th««.

■Jtlle Acceptatlones ber 2Bcchfcl»35rteff t welche »on^rattcn/
SScbicHtenober «nber«/ fo »on benen Piincipalen feine^chrifft\';

Indien iemandt de volle fomme van den Witfelbtief accep-
teert, maat op Vetval-tydt niet de-volle Somme van dien Wit-
telbrief, maat Hechts dc helft, of ecn gedeelte daat van kon-
de betaalen 5 loo fal het in de Willekeur van den Houder ftaan ,
di^ aangeboodene fomme aan te nemen j doch hy moet, in
fuik een geval, wegens\'t leftanc laten protefteeren; opdat hy
deswegen aan den geenen > van den welken hy den Wiffelbtiëf
heeft ontfangen, tyn Verhaal kan foeken.

Indien een Wiflelbrief geprefenteert , en door den geenen ^
tot wiens laften defelve luydt , niet geaccepteert wietdt, foo
ftaat het aaneen derden vry, tereeren van den Brief, of ter eere
van den Trekker, of van de Endoflanten, den Wiflelbrief te ac-
cepteeren ; enten eynde de Acceptant op fuik een wyfe niet in
gevaar geraake , loo fal de Houder alvoorens protefteeren, en in
\'t Proteft laten gewag maken , dat de Acceptatie tei eere vaa
den Brief wegens den Trekker of Endoflant onder Proteft ge-
Ichiedfzy ; waarop hy alsdan na gedaane voldoeninge iyn re-
gres moet foeken, by den geenen, dien hydoor de Acceptatie
gehonoreert heeft. In gevalle iemandt, op ontfangene oider,
den Wiflelbrief vaneen\'ander wil voldoen , of anderfints een
Schuidt wil of fal betaalen , doch de Houder dcsBriefs fuiks
niet weet; foo fal, foo wel de geene die order heeft de Brieven
te voldoen, als die defelve iu handen heeft, verfchuldigt zyn,
zich by\'t Protocol van\'t WifTel Gericht aan tegeven , en be-
ticht daar van te doen.

Dc Vereeringe der geprotefteerde WifTclbiieven en derfelver
®etaalinge,komt voor eeift en boven alle andere den geenen toe,
die defelve moet innen of de Betaalinge ontfangen ; als
defè fè niet wil honoreeren, foo vermag hy elders op de Plaats
"avraagen ; en als\'er iemandt gevonden werdt, die denBrief
®<^cepteert, die is gehouden tc fynet tydt te betaalen, als ook
om de Provifie te genieten ; en ofichoon de geene op welken de
^ilfelbiief luydt, zich naderhandt tot de Acceptatie enBetaa-
linge verklaarde , nochtans is de geene, die alvoorens geho-
"°Kett heeft, niet veiplicht daar van afftandt te doen , \'t en
•^atc hy \'t goedtwillig deedt.

Alle Acceptatien der Wiflèlbrievcn , dewelke doot Vrouwen,
»edieudcii.of andere gelchieden, die van dcPiiacipaalengeea

iic^c/ fcc9bcm935c<hfcl\'-@«t^f depofitirtcScKma^fOaOcn/ gf<ï
fchchêtt/ föö\'K refpeäu beg Piincipafm ber Principal

JU êciiicr Seäa(;(ung »erbunbcn fe^n; tt»i(l abet ;enianb bic Accep-
tation wn einer grauen ober Liener c^nc habcnbeSBotlniacht an^^
nehmen/ fo^at berfeibcbie^ahiung / bafernber Princip») (id)bar»
§u nichtvcr(tcl)cniBili/ von nicnmnb anbern / afö »cn betn Accep-
tanten §u fliehen: nnb baein Faftor »or feinen Principalen ©clber
diiponirtc / muß" er ben \'333echfcl\'25ricf nicht «iif (ich cber Ordre,
fonbern auff ben Ptincipalcn felbjien ober beffen Ordtc cinrid)tcn
laffen; toiirbe er aber bcn 58ricff an ftch cber Ordre fteilcn faffcn/
fc haftet erhierummenals fclbjt--@chufbncr/ cö toarebann/ ber
Principal »oltc fleh Jur @chtilb ^epwiilig »erfichen.

giachbeme auch nictmafö-cincr oon beiti anbern bife cber feilt
®ortc@eIbé «bjti«5c(hö(cn/ ober auch auff ber gile einige Oelber
ju entlehnen pfleget / unb ce ftch »iclmalcn zugetragen/ bagtm»
treue Sebiente (gelegenheit genommen / auff ihrer Principalen
Dlamcn ohne beren QSortoiffcn / bergleichcn ©clbcr / ober auch
tool sparthien 2Baarcn aufjunehmen / hctnach «ber mit ben @e(»
bern burchjtigehen/ obcrbieSSaarenlifiigerSSeifcauff bie@cife
gu bringen/ »orbtirch fo bann bie Ptincipilen in groffc^rrung/
@trcit unb proceffe mit einanber »erfatlen ; als folic hinfuro
(einer einigen SSebienten / ohne feines Principilcn Notiz ober re-
cognition, etwas bctgleichen abfolgcn laffen/ im rotbrigen gall
berjenige / auff bcffen Olamen etwas eingewcchslct/ aufgcnom»
«tcn ober entlehnet werben/ folchesgiitju thun ober ju jahlen tei=»
neswegs fchulbig fepn. ïDafern aber ein Principal einen feinet
aScbicnteh / wer cS fcpn mag / gcnciaiiter beftcUet unb authorifi-
rctl;at/ aiamcnsfcincr in negotio jUagircn / tmb beffen Firm»
©latibenjugeben; @ollefobann ber Principal tor bic unter fei»
ncmSJamcn »onfolchcm SScbicntcn aufaehommenc ©elbcr cbcÉ
Sßaarcn/ obfchonfeinefpecisleNotiz wrhanbenware/ jn jïehew
ijttbSatisfaftion JU geben fehuIlJig nnb gehalten fct;n.

«JBctnn jemonb eilten 2ßechfel--Sricff oüff ft^ fclbpcn ausfiel^
fet/ tinbnach bcr^8crfall>3eit in^iahrnnblagbeffentwcgen ftch
nicmanb angicbet/ folle ber 2Eechfel\'2Sricff aisbann fein ^ßech»
feNïHecht mehr behalten / fonbern nur vor einen gemeinen ©chulb*
©chcin gelten. SDafern aber jemanb bergleichcn 2Bed)fcf»!Brteff
gar Bcraltcn lieffc / foUc es Wegen ber ©öltigfeit «nb 2Burtf tWa
ïeflTellJeil/ ateichtijierait anbetreti Petlonal-Obligationen imb cby-

fchtiftelyfce , by \'t Wiffel-Gerichte gedeponeerde Volmacht
hebben, fullen ten opfichte van den Pjincipaal van geen fcracht^
en de Principaal tot geen betaalinge gehouden zyn 3 doch indiea

iemandt de Acceptatie van een Vrouw of Dienaar, fondet Vol-
macht te hebben , wil aanneemen , foo kan delelve de Betaa-
linge, indien de Principaal niet daar toe verftaan wil i van nie-
mandt anders als van den Acceptant eyflchen 5 en als cea
ïaéioor voor lynen Principaal Benningen difponcetde, moet hy
den Wiflelbrief niet aan zich of otder, maar aan den Principaal
felve , of delTelfe order laten ftellen ; doeh indien hy den
Brief aan zich of order liet ftellen, foo ishy daar voor als felfs-
fchuldenaat aanfpraakelyk , \'t en ware dan, dat de Principaal
dé fchuldt vrywillig wilde voldoen.

Nademaal het ook veelmaals gebeürt dat de éené van deö
ander defe of geene foott van Geldt öpwiflclt, of ook gewoon
is eenige penningen m«dèr haaft teontleenen j en het veel-
maals gebeurt, dat ongetrouwe Bedienden zich van dë gelegen-
heit bedient hebben,om op de naam van haate Ptincipaalen, fbo-
der derfelver kennifle jdierge^yfee Penningen , of ook wei partyen
Van Goederen op te nemen ; maar daarna met de Penningert
door te gaan , of de Goederen op een liftigewyfe vervreem-
den, daardoor dan de Principaalen onderling in groot-misvei-
ftandt, twift en Procefl^en vervallen ; foo lal voortaan geen eeni-
ge Bediende, buyten een notitie of recognitie van fyn principaal
iets diergelyken laten volgen j anderfints fal de geene, op
wiens naame iets ingcwiflTelt , opgenomen of ontleent is ge-
worden , geenfints verpligt zyn fulks goedt te doen of te betaa-
len. Doch ingevalle een Principaal een van fyne Bedienden ,
wie hy ook zy, in \'t algemeen aangeftelt en geauthorifeert heeft.
Om in fynen name negotie te dry ven, cn delfelfs handtfchtift
geloof te geven; foo Tal alsdan de Principaal voor dc pennia-
gen of goederen, doOrfulk een bediende in fynén naam opge-
\'>omen, fchoon \'ergeen fpetiale notitie van was, verfchufdigt
gehouden zyn te ftaaiicn voldoening te geven.

Wanneet iemandt een Wiffelbrief op zich ^elve heeft opge-
, en na de Vervaltydt binnen Jaar en da^ zich nietnandt
deswegen aangeeft , foo fal. de Wiffelbtief alsdan geen Wif-
leltecht meet: behouden, maat flechts vooreen gemeene fchuldt-
^ekenteniflfe ftrekken. Dtfch ingevalle iemandt een diergely-
Wilfelbrief geheel liet veioudeien, foo fal wegens deifeife
«■Aatdigheit en werking, gelyk als met andere PerlonfieleobH-

lograptiis na^ ^KuSwctfung bcrttt gemctncit 3i<^tett tittb iaiib^w
©ewcnfKiJ 0£f;«lteii »etilen.

^iirbe tin acceptirter 9ä3ec^fci--25i"teff »erfoftrcn / bcr Debitor
«6crber@{^«lb gfcic^njc! gcfldnbig fci;n I ift cr nac§ ^Bcc^fc^*
3icc^t äur 3«ljltii»3 »erbinibcn I |ebcct) anbcrfl nici)t / a(s gegen gc=>
jtugfatncr Cjuiion . bag man i^n wegen Cimfftigcr 2(nfptu(^ f
«B(^abcn tmbllnfcficrt contr« quofcunque 9flcti)\'unb ©cljablcS-
Saltc / ;cb0cf( bag gfcic^ »cn eincnt Ginnten jmn aiibent basoi?-
Seric^f ert^eifet werbe.

Öfewofctt bie sieffaftig giriite 2ßcc^fc(»Sricff in Sc^en I au#
Itt etroelcft ausrdnbifrficn ^la^en / fonbcrlicf) ju 25ciicbig ga"^\'-
llc^cnwfboftctt / intJie(cnX>rtcnabcriu@cbrand) / foIct)c a«cfy
i>J)nc@c^wac{)Hngber jpatibltmg nicl)twotjw limitircn/ obergar
«{»jnfc^afcrt fo folkit jwar bicfclbc jti «StfSrbenrng ^an«
htl$ tint-20anbcf3 i;inftirberögc)lattct/ jcbo^bic Indollining in
biiBcoganfätic^fcrbotten/ mttljtH bcr ©cber ober Gi ram etncS fo(»
<$cit®ec^feI=Sricp fcJjuIbtg fc»« / ben Giro, wie fic^s gcbiif;» -
set / Bofitg attc^mitSSct;fc;^ung bcg Djti unb empfangener Vilm»
iU ftetten^

mag ein ®ee?ifet--!Bric|f fo dircöe ttnb ofjucOtJte anic
»«nb J« jaJjIen (autet / ob er glcid^ acceptirct worbcn / «or beut
SJerfall\'-Xag nidjtbcja(>rct werben/ oberfofc^c 2Scja(;finig gefct)tc»
l&et auf beö3a(;ferS ©cfaijr : wann «ber ein g23c4fei--brieff en
Oidregejtcßet; ober en Ordre Indoffirct ifi/ fo utag bcr25cjoge«
tie eber Acceptant iijn fo wol als cin anbcrcr negotiiren / imb ait
if)n fefbfjnr SScjaljlung indoffircn taffen I aud^ folc^cr ©efalf
i)cn2SJe(^ffel«bricf/ ben er fclbft acceptirct l;at / uor ber SßcrfuÜ»
3eifanfiel fofen.

SHJann ein ^Becfjfcf\'bticf ol)nc indoflTrung cber crfangte CefSon
pKelentirct wirb / folic crjwar billid^ »ccep\'irct werten 5 ba aber
itv ber ®crfal>3titunb§orbenmg ber?Sejal)lung bifcr acceptit-
te 2Bec^fcl»bricf / ober au4) ber barauf gcfolgte Secunda, an»
tied) o^ne indofliruug verblieben/ fotfiberAcctptant nid^ife&er/
ftfc big jur etfokenben Endolfirung ober «nberer genugfßwe«

gatïen en Handtfchriften, volgens aanwyfingc van de gemeene
Rechten en gewoonte des landts gehandelt worden.

Indien cen geaccepteerde WilTelbrief verIooten_wïetdt,maar
de Debiteur nochtans de fchuldt bekende, foo is hy volgens
WilTel-Recht tot de betaalinge verplicht ; nochtans niet an-
ders als tegens genoegfaame borgtocht, dat men hem wegens
aanftaande Aanfpraakelykheden, Schaadens en Onkoften te-
gens een iegelyk Noodt-en (chaadeloos fal houden, mits dat
ten eerften van den eenen Endoflant tot den andeten daat
van bericht werdt gegeven.

Offchoon de veelvuldig ge - endofi\'eerde Wiflelbrieven tot
Bokz.iino, ook op fommige buytenlandtfche Plaatfen , fonder-
Jing te Venettm, geheel zyn verbooden , doch op veele plaat-
fen in gebruyk, ook defelve londer de Negotie te krenken
niet wel konnen gelimiteert of geheel afgelchaft wordenj
foo füllen defelve wel tot bevorderinge van den Handel en
XVandel voortaan verder gedoogt worden; egter fal het en-
dolTeeren in Blanco geheel verboden welen, ook de Gever of
Endoflant van fulk\'een Wifleibrief verfchuldigt zyn, her En-
doflement , foo als \'t behoort , volkomen , ook met byvoe-
ginge van den Datum en de ontfangene waarde, tc ftellen,

Een Wiflèlbrief, dte direft en fonder order aan iemandrte
betaalen luidt, fchoon defelve geaccepteert is geworden , mag
Voor den Verval-dag niet betaalt worden, of fuik een Betaa-
linge gefchiedt op rifico van den Betaalder : Maar wanneer
een WifTelbrief aan Order geftelt, of aan Otder geëndofTeett
Js, foo vermag de Betrokkene of de Acceptant den felven foo
als een ander negotieeren , en aan zich felve tot de Be-
taalinge laten cndofTeren, ock op fijlk een wyfe den WilTel-
brief, dienhy felve geaccepteert heeft, voorde Vetval-tvdt in-
blekken.

"Waanneer een Wifleibrief fonder Endoffement of verkreege-
Ceffie geprefenteert werdt, foo lal defelve wel billyk gc-
®«epteett worden: Maar als op Verval-tydt en \'t eyflchen van
betaalinge, defe geaccepteerde Wifleibrief, of ook de Se-
fonda daat op volgende, noch fonder EndoflTemcnt is gebleven,
\'oo IS de Acceptant «iet eerder, als na bct gevolgde Endof-

Legitimjtion bif SScjrtOfUttg Jtt (cîjlcit f(hu{btgy ftbctf) fofleit Hç
fofc^er îSefchaffcnhtif beç ÎCtiégang bcr Refpeft-jagcn bie
ter dcpon rct I cbcr gegen genngfumt geletflcfe Caution audgt»
fofget / nnb bie SerfaU» 3eit turc^anS ni^t nberfcftritfen / fon»
ieriibeçîfoichcr gcforbert / ober inberoSr«»

nianglntig proivftirct werben ; wiebrigen faüs l;flttc nwn jtch «i»
ben TufliDten nicht äu erholen.

3lflc auff anbere öerfcr aiihi« gsfchfoffen ober n»gotiirte Sola
ober prima2Bcchfel-.brie|fc / weiche auf einfachen/ bojîpelten/
cber mehr i>io, à vißa, obergewi|feIâg9îach\'^<Si(ht / aol^\'t\'«\'^
lauten/ mftfcnfonbeme/ ber folchc einhanbietohne^Berfaumen/
gleich burch bit crfl abgchcnbe ^aft à drittnra fortgcfanbt / ttnö
jur Acceptation praifentirct / ober bep folchcr 2?erweigerun3 or«
fcentlid) protfftirct / auch îurttcÉ gcfanbt werben/ worauf baittt
ter Cteditot beçbJtrtîluSgcbertt bcS «Brief«/ als Debitercn / fei«
nen Regrefs JU nehmen befugt tfl ! bic 2ßcchfcl\'briefeabcr/ wel*
^e auf gewiffe Xdg unb benannte 3cit nach ober ^ dato gefîellet
fct;ttb/ folle man nicht fchulbig fet;n/ fofort/ auffct man wolle es
frci;witlig thun/ à drittu« an bcnUrt/ wohin folchc lauten/ jn
fchicten/ fonbcrn eS mag felbige bcr Inhaber beliebig über anbere
!})lâçe difpoaircn / tmb es ifï genug / wann folchc nur beç bcm
ftipulittcn SSerfall\'Xag am traftirtcn i>rt jur Pia:lentation Éom»
mcn/unbbie^ahltmg gcforbert/ ober beçbero öcntftchung ptote-
ftirct wirb / aisbann bei; norweifcnbcn Proteft ifi bcr TtuSgcber
fchulbig bem Cteditori Ober Inhaber Saiisfiftioo jw letjlcn} wur»
be aber bic na^ dato gefîcllte 3ahlungS»3tit ubergangen / unö
nicht gehörig ptoteftirct / fallet bie @chulb auf benjcnigcn/ bcr
folchcs tjcrnachlagigcf / alsbann ijl wcber 3tusgcber nod) Girant
gehalten/ barfnr weiter iu flehen / noch 3îe& nnb 3(nfwort i«
geben.

©icicnige ÇSîechfcf»bricf / welche von hieraus attf bie ieipji«
gcr/ grancffnrter / unb anbere OJJeffcn gefchloffen werbcn/borfc»
chcnid)t/ als »icrjchcn Xage »or folchcr ajlcffe ausgcftcUet wer»
ben. ^nbeffenabcr mugbcm Creditoti big bahin cin inteiitns-
Recognition jufcincr ^Bcrftchcrung cingchäubigct Werben / Wtf
nichtbev bcm @(f)lug ein anbcrs bebungcn worben.

XXXVIII
^t>emnach »on unfcrcn SBorfahrern Alberto j^crècçen
jpejierreid) «thrijï.milbelîtn JCngebcncJens «ßhier in ggien JW

fementjof ändere genoegfaame legitimatie,verfchuldigt te betaa-
len;egtet fullen by fulii een gefteltheid van faaken,na verloop det
Refpytdaagen de fenvnn^tagedeponeert , oftegens genoegfaame
gegevene Caiitk overgegeven, en de Vetval-tydt geenfints te
buyten gegaan, maar op defelve de betaalinge geeyfcht, of
by gebrek der (elven geprotefteert worden; anderfins foude
men fyn Verhaal niet by den Ttekker konnen foeken.

Alle op andere Plaatfen alhier geflootene of genegotieerde
Sola of Prima Wiffelbrieven, de welke op enkel , dubbeldt,
of meerder Vfo , op Sicht, o^ feekere dachen na Sicht, te betaa-
len luyden, moeten door den geenen, dié defelve inhandelt,
fonder verfuym terftondt door de eerft afgaande Poft a drittu-
ra yoortgefonden, en tot de Acceptatie geprefenteert , of by
Weigeringe daarvan ordentlyk geprotefteert, ook te tug ge-
fondem worden ; waarop dan de Crediteur bevoegt is , by den
Trekker des Briefs, als Debiteur, fyn regres te nemen : Maar
de Wiffelbrieven, de welke öp feekere daagen en genoemde
Tydt na of èt dato zyn geftelt, foo fal men niet verfchuldigt
Wefen, terftondt, ten ware dat men het vtywillig wilde doen,
ä drittura ter plaatfe, daar op defelve luiden, te fenden; maar
de Houder vermag defelve na believen ovet andere Plaatien
difpoiieeren, en \'t is genoeg, als defelve flechts by den bepaal-
den Verval-dag op de getrafteerde Plaatfe tet prefentatie ko-
men, en de betaalinge ge-eyfcht, of by gebrek derfelven ge-
protefteert werdt ; alsdan is de Ttekker, op \'c vertoonenvan
\'t Proteft verpligt aan den Crediteur of Houder fatisfaiiie te
geven: doch indien de na dato geftelde betaaltydt wierdt o-
Vertreeden, en niec behoorlyk geprotefteert, foo valt de fchuldt
Op den geenen, die falks verfuymt, alsdan is noch de Trek-
leer noch de Endoffant verplicht daat voot verder te ftaan, of
Taal en antwoordt te geven.

Die WifTelbtief, de welke van hier op dé Leipziger, Franker
forter, en andere Miffen g;ftooten worden, behoeven nieteet-
^cr, als veerthien daagen voor een foodaanige Miffe opgeftelt
re Worden. Doch ondettuftTchen moet de Crediteur cot die tydt
een Interims-\\ecoi>titie tot fyn verlèekeiinge behandigt wor-
indien by \'t fluyten niet iets andets is bedongen.

\'^ermhs door onfen voorzaat, ^Albertw Hertog van Ooflenryky
«briftelyker en mildaadtgfter gedachtenilTe,, alhiet binnen Wtt-
t a run.

»fcnfficfte 3;af)r\'?Kärcff fctflclla SBortctt / mmn i>cr {« KW
©ommcr werje(;cn Sag Mrimbtterscftcntag n<Kh ()tHinn
3(uffai)rtä--Xa0; 6cr in btmOBintcr iifcerticrjchen Xäg «or «nb
»ierjchcn lüg nach eatDatiita lag gdjaitcn 5»irb; af« »of.
lcn2Biry bat) ficicnige QEBccf)fcl=britffc/ fe auff cbkmcite Jt»<9
fl(II)tefit)c 3a(;r»OTarcft jti 6cjaI)Icn tauten / nic^t ei)cnber / afe
auff ben atzten Zag ber erfi eingctreftenen 3aJ)V»2)larctfä»
Sffiochcttjtt acceptiren fe^en; ba fte aber Mg" baf)in nicht iccrptirct
würben / fo hat ber Pisfentaat OÖJacht fold)e ciBechfct\'brieffc ju
ptot-ftiren/ imb ftch barbeo / i^ie bce Piottfts halber in vorgehen»
iien ^uncten georbnet / ju verhaften; bie acceptirte SBechfef»
trief aber foUen in ber testet» 2Bochen beö SOlnrcttö big fe^te«
^cfi\'Zag vorafuSgangbefagtenSOiarcEtß excinfive fcejahiet wer»
i»ettj toann aber biefelbe in fofchergeit nicht abgefiattet würben/
fo ean ber Pr^tentam ohne Beobachtung ber fonjl gewSfjnfichen
Refprft lagen/ weifen fofche in benen 9aJcchfcI\'3ohl">»9«»
effenfftchen aMarctteohncbcmmchtju attendiren fei;nb / fefbjge
ien festen y oft--Xag oor 3(uögangbefi23?arct« proteflirenj barj«
Ihme bie @tuitbc»beffefben SagßamaSorgen anbigju Untergang
ber ©onnen 3« fidtten Jommen.

2Ber einen 2Bechfcf»brtcf in .^anbenhat/ ifl fchtifbig baS (?ef6
von bem Dtbirote be?) ber 2Jcrfafi\'3eif flilbflen ober burcf) anbere
ttbf;ofenjufaffen.

@o oft ein QBechfcl auf anbere ^la^e witb gef^foflcn fipn!
folleeSbemc/ fo bcn SGBcchl^i auSgibct / frei; (lehen/ bcnfclben
ntcht ehenberafs nachcmpfattgcncn®efbober Valuta auSjufleflcn-
3m gafi cr aber folchen beme / fa thn gefauft hat / unb bej«hf\'"
folk / anvcrtrauet / ttnb bic 3ahlung nicht fo fort erfofgct/ fo
folfc bife @chulb I wann ftc auf 2Bechfcl--\'J(rtgcnugfam erwiefett
ifl/ alg ein QiBechfet angeflhen/ tmb gleich bcs folgcnbcn Jage«/
ober auf wcldjc 3eit ftc tmter cin anber fclbfl I ober burch ein^**
SOlactler ftch vcrglichcn hai\'en / esequiret wctbcn I tiprtun gleich be«»
wegcn?etn@chein ertheiletwdre.

Äflignatioae» an (latt baarer $8ejahfu«9 ffi« verfailene gSech*
fcf\'briefc anjunehuKit / fan niemanb wiber SBillen jugemuthet
werbe»» t\'« aber ber Acceptaat in loco folutiojiii be^i einem tertio

nen, twee Openbaare Jaar - Markten zyti aangeftelt; daar van
die in den Somct veerthien daagen voor en veerthien daagen
aa den H. fiemelvMrts-dag-, maat die in den Winter veerthien
daagen voor en veerthien daagen na St. CJtÈdr/««-«;«^ werdt ge-
houden ; ioo willen wy, dat die Wiffelbrieven, dewelke in de bo-
vengemelde twee Jaarmaikten alhier te betaalen luyden, niet
eerder, als tot op den achtften dag van de eetft begonnene
Week des Jaarmarkts fullen geaccepteert worden 5 maar in-
dien zy tot die ryd toe niet geaccepteert wierden , foo heeft
de Preientant de macht foodaanige Wiffelbrieven te proteftee-
ten , en zich daar omtrent wegens \'t Proteft gelyk in de voor-
gaande ^rt- geordonneert is, te gedraagen; maar de geac-
cepteerde Wiffelbrieven fullen in de laatfte week des Markts,
tot op den laatften Poft-dag voor\'t eyndigen van den gemelden;
Markt exduys betaalt worden : Doch indien defelve niet binnen
de gmelde tydt voldaan wierden , foo kan de Preientant,
fonder acht te geven op de anderfints gewoone Relpytdaagen,
( vermits \'er buyten dien op defelve in de Wiffel- betaalingen
det openbaare Markten geen acht gegeven wetdt 5 ) defelve den
laatften Poftdag voot \'t eyndigen van de Markt ptotefteeten 5
daar toe hem de uuren van dienfelven dag, van \'s morgens,
tot fonnen ondergang toe, vry ftaan.

De geene , die een Wiffelbrief in handen heeft , Is ver-
fchuldigt \'t geldt van den Debiteur op vcivaltydt felve, of door
andeie te laaten afhaalen.

Soo dikwils als een Wiffel op andere Plaatfen geflooten is,
fal het den geenen, die den Wiffelbrief trekt vryftaan, den-
felven niet eerder als na \'t ontfangen van \'t geldt,of van dc
Waarde uyt te geven. Doch ingevalle hy denfelven aan den
geenen, die hem gekocht heeft, en betalen fal,toebetrouwt,
en de betaalinge niet ten eerften volgt, foo fal defe fchuldt,
indien fe volgens Wiffel-ftyl genoegfaam betoogt is , als een
^VifTelbrief aangemerkt, en teu eerften, den volgenden dag,
of op welken tydt zy onderling felve,of door een Maakelaar
\'♦»alkander verftaan hebben, geëxequeert worden, offchoon
desweegen geen quittantie verleent was.

Aflignaties ,5n de plaatfe van gereede Betaalinge , voot
\'ervallene Wiflelbrieven aan te nemen, kan niemandt tegchs
lynen wille gevergi woidcn : Doch indien de Acceptant ter
t 3 ïlaatfe

parafes @c(5iuempf«ngctt(;dtfc/ tinî) bcn^nfjaber bcSSBc^fcf*
brtcfsju ®rl;cbungöcjfcfbcttiii 2ßcd)fcl\'3al)[ung fcal;i» mwUftI
foUcbcr 3ni;akr/ wanit er ein .^anScfS\'-DJlann ifr / ju SSefcr*
bcrung bcS Gommeicii unî» Srrpaöning Sçppcttcr Ufccrjefjlung /
ltd) nicht weigern/ 6aS@eIt> bafclfcfl abjuholcn/ auch tcrgfcichen
3(nwctfungcn auff fern anberten unb britten i5rt anjunchnicn
haben ; bafern cr aber baS@clb auf folche3(nweifungcn inner
iJier unb jwain^ig @tunben / ober rechter Seit nach »crfîoffenert
brei; Relptft Xagcn nicht erhatten fonte/ tfî ber Accepiantfchul*
big/ foIcl)c\'Jlitweifungen jurucÊ ju ncf;nien/ «nb bie 3«ï;tMng in
feinem .$>a«gäMfh«tt.

öbwof bfoffe JfitweifHngen fitr wilrcfitchf^Sahlung nicht Jtt
fldjtcn fet;nb / ««b bie îtnwcifung auf ®cfahr beS Aflignaiitcn
befchtchet/ fo foUen bochafthier/ umvietcrteç» Difput unterlauf»
icuten }« »ermeiben / bie bei; anitoch faufenbcn Reipca-Xagc«

gegebene AflSgnadonsj. wann ber Affignatatius eber Inhaber îcr
3(nTOetfuitg fotche ahtoîmè anniminct/ ober auch bcn Alfignstions-
gcttct in ®cchfc(\'@act)ctt ohne gewiffe ^ScbingnuS öbcr bier unb
|wain^tg@tunbbct; ftch bci;altc«/ fut kräftig «ttb gültig geach»
tcttocrbe«/ jeboch «urunter.Çanbcfs^eutcn/ «nbbaß"fetchc3tn>
weifung auch nicht weiter ban« in britte .Çiaiîb&cfchehe.

!Mnfangenbbte QBcchfei\'Sahtung ober 9}liJn^--@orfc» / womit
ä>ie 2Bechfe(\'-brieff / wclcl)e auf content (gelb accepiiret / obet;
mtf anbern ^idien ju jah(en an jentanb wreattft wotbcn / 3«
tergfltettfc^nb/ bleibet cänoch jiir 3üt big jur 2}eranbcrung an»
bercr DJlun^»@ortcn bei;bermalen »orhanbenerim lattb gültiger
ajtönfje/ als Xhalcr/ ©icbenjchner uitb @tebncr 5 waren aber
tffiechfct\'briefe auf gewiffe @clb=@ortc« eingerichtet/ fo ift bct
Acceptaot fchulbig ex lege contriftm foiche im S3rief t)crfd}rie»
tcne ©orten ju bejahten/ er wolte bann mit bcm Inhaber wegen
ier agio nach bem 2Bcchfcl»Coiits ftch bjllt(hm«fttgmglc!ch«»>

QBeil auch bergauftnanttS^Stylus mit ftch briitgef / bag/ fafó
ïincr »on einem Tertio Effecte« in j^anben/ ttnb »cr feine eigen«
Slechmtna / bann attch »or anbere »on bctnfelbe« abfotiberlich
fdri»erntf«t/ Jtr Temw ofcerfeine »oUige^ahhing th«ti t«"

riaaife van de betaalinge by een derden gereedt geldt te ontfan-
gen hadde , en den Houder desWiffelbriets tot ontfang vau het
lèlve in Wiffel becaalinge derwaarts wees; fal de Houder, indien
hy een Koopman is, tot bevordetinge van de Negotie en\'tuyt-
winnen van dubbelde overtellinge , niet weigeren \'t geldt al-
daar af te haaien, ook diergelyken aanwyfingen op een twee-
de en derde Plaatfe aanneemen moeten; doch indien hy \'t
geldt op foodaanige aanwyfingen binnen 24. uuten of ter
rechter tydt na de verloopene drie Refpyt-daagen niet konde
veiktygen, is de Acceptant verfchuldigt foodaanige aanwyfin-
gen te rug te neemen , en de betaalinge ten fynen huyfe tc
doen.

Offchoon enkele Aanwyfingen voot geen daadelyke betaalin-
gen konnen gehouden worden, en de aanwyfing op rifico van
den Alfignant gefchiedt ; egtet tullen alhier, om veeldetleye
Difputen onder Kooplieden te ontgaan, de Affignaties , ge-
duuiende dat de Refpyt-daagen noch loopcn gegeven, wan-
neer de ^Jfigmtariiis of Houder van de Aanvvyfinge defelve vol-
ftrekt aanneemt, of ook het Afïïgnatie-Briefjen in Wiflel-faa-
ken , fonder feekere voorwaardens, meer als 24 uuren heeft by
zich gehouden , voor krachtig en voldoende gehouden wor-
den ; egter flechts onder Kooplieden, en mits d.it fuik eca
Aanwyfinge ook niet verder als in de derde handt kome.

Betreffende de Wiffel-Betaalinge of Munt {petien , daar
meede de Wiffelbrieven, dewelke in Courant-geldt zyn geac-
cepteert, of op andere Piaatfen te betaalen, aan iemandt zyn
Verkocht geworden, voldaan moeten worden; foo blyft het
^oor als noch , tot na de veranderinge in andere Muntfpetien ,
by de Münte die thans in den lande gangbaar is, als Ryxdaal-
ders, Seventhiendcrs en Sevenders : Doch indien WifTeibrieven
\'n feekere Geldtfpetien te betaalen waren , foo is de Acceptant
Zetplicht, volgens de Wet van Vetbinfenifle, foodaanige in den
^riefgemelde foorten te betaaleu ; \'tenware dan , dat hy zich
met den Houder wegens den ^gio volgens den Wiffcl-couts na
^illykheit wilde verftaan,

Vermits ook de Koopmansftyl meedebrengt, dat als iemandt
een derden Effeften in handen , en voor fyn eygene teekenin-
8«ï of ook voor andere van den felven iets in\'t byfondet te eyf-
^clien heeft, doch als de derde geen volle betaalinge doedt, een
t 4 ic-

t>ul êïfcyeciittjcimifc^ cterfranb/ jtt forbcr ijî von bcmjcnifltn/
möcrinjpan?)cn/ttn4f\'"i1ie»wann eres cor3(ns6rcc^urtäeine«
FilUmînts anfiel}«3icï)enwcigt/ feinen eigenen Contojntaidi-
rcn befitätfepe I fo(a|tcn«ue^ wir esf«rnecsf;in noc^>b«rbep l»e»
ioenSen.

SEie bann berjenige / fo »on einem anbern «fflaaren in Commis-
fion JU wrta«)fcn empfangen / babe»; aber v»on bemfeJben mi|
SBec^fef unbfonlîen bejogenunb beiâlUget worben/ wegen feine«
Î8erf4u|fes an bencn empfangenen Effecten fi^ J«

c!)en g=ug unb SOÎrtc^tfeabcn/ aue^ ba in Fallimenten unb fonflcn
fofc^e gSBaaren mit îtrrcjî ober QScrbotten befegt würben I me()r
nic^t olä baö Refiduum ober Ubermaf (;c*aus ju geben fcljulbig
fcçn feile.

«Singjfanb/ fo ctn3nf;abcr eines mit Proteft juruct getcijrte«
ebcr aül)itv ju jaf;Icn gcfïcHtcn 2Bcc^fcf--2Sricffä »on bcm 3tuSgebcc
cber Endoflenten ju feiner @ic{)crt)cit empfangen Ijati foUc von
anbern Cieditoribus tnit feinem îlrrcjl beleget werscn tonnen/
öfSnur in fo weit feine Practenfion weniger betraget; cSfolIc aucö
î>cr23rietfg»3nl)abcr foiefjc« ^faub wefcr jum Xl)eil nod) gan^
heraus JU geben nict)ttênnenangef)aftcnwctbert / bevor erfowof
fur fein Capital afs Intereffe unbllntoflcn voUÉommen vergnüget
iflj wannlKrn«<^ bicSeit/ woraufbaâ »Pfanb »crfcljct/ verfîof»
fen iftI foÜcber(£igent()umec/ bcuic es jugcljorct/ folc^eö gegen
?8cja<)fung besicapitals «nb inteiefle cinlêfen/ im wibrigen aber
î)cm ^nOaber fro; fîcf;cn | baä ^fanb @erid)tfic^en uxiren j«
raffen / cë ju vcrtaujfcn / unb ftc^ barvon bejaljlf j« macficn / ben
Ubcr-Stefi aber mufj er @crid)t(iel) deponircn/ ober imjafi auff
bic Ubermag tcitt SScrbott gefdjlagen ijt I bem Sigcntl;umct ju*
««et geben.

SUic mm bas ptivi5igiifeQBcef)fcl--3lec^tnac^ bcm «blicken
fcrauc^ anbcrcr ianbcr mitjt^ bringet / bafe\'j« mc{)rcrcrS3cforbc»
rungbeébem Publico fon«^lid)cn2öecf)fcl=Negoiii bic 2Bcd)fcf*
SSrieff benS5orj«g»orgemeinen 2krfct)rcibungen / Chyrogtapbis
«nb anbeten «npriviUgitten Perional-Obligjtioncti fjabcn / «f^
feile es barbei;a«c^aflwegö/ tmb jwarbergefîaftenfein5Scwenbett
i;abcn / baf in benen Coocaifibus Ctedicorum, Ccida tmb ber»
fifeic^cn Ttb^anbfungcn / allwobte qösftio piioiitatis «ntcrlauf»
fit i iimimiié ßylifute 5®{c5fel-.<gr»e|f ««c^ i\'ent» f\'}\'

segclyk, \'tzydat hy eenlnlandet of een Vreemdeling is, vooi
eerft van\'t geene hy in handen heeft, ookandeifints, wanneet\'
hy, voot\'t uytbatften van een fallifiment, daat van weet meefter
te worden, bevoegt zy om (yn eygene tcekeninge tefluyten, foo
laten wy het voorts ook daat by beruften.

Gelykdan de geene, die van een ander waaren in Commiffie
omle te verkoop,en heeft ontfangen, doch daarby door den lel-
ven met Wiflelbrieven en anderfints betrokken en belaft is ge-
worden, wegens fyn verfchot bevoegt is en de macht heeft, uyt
deontfangene zich betaalt te maaken ; alsook, wan-

neetby falliflfimenten en anderfints, foodaanige Goederen met
Atreft en Verbooden belaft mogten worden, meet niet als \'t Res-
iduum of\'t overfehot over te geven, fal verfchuldigt weien.

Eeu onderpandt , \'t welke een Houder van een met Proteft te
füg gekeerden , of alhier te betaalen geftelden Wiffelbrief,
Van den Trekker of Endoflant tot fyn geruftheit haeft ontfan-
gen , fal door andere Crediteurs met geen Arreft konnen be-
fwaart worden, als alleen voor foo verre deffelfs Preteniie min-
der bedraagt j ook lal de Houder des Briefs niec genootfaakt
konnen worden, fuik een .Onderpandt noch ten deele, noch in
\'t geheel wederom over te geven , alvoorens hy voor fyn Capi-
taal, de Intreften .en d\'Onkoften volkotnen voldaan is : Wan>
neet naderhaiidt de tydt,yoot welke\'t Pandt yerfet is, verloopen
ÏS, foo fal de Éygenaar , dien het toebehoort , \'t felve tekens
betaalinge van\'t Capitaal cn de Intreften loffen ; of"anderfints
fal het aan den Houder vry ftaan , \'t onderpandt getechtelyk te
laten Taxecren, \'t felve te verkoopen, en zich daar van betaalt
te maaken ; maar\'tovetfchot moet hy Getechtelyk dcfoneeren ,
®f ingeval \'er op \'t ovetfchot geen veibodt gedaan is, aan deii
ïygenaar wedetom overgeven.

j Gelykerwyfe nu het geptiviligeerde Wllfel-Fvccht , volgens
\' gewoone gebruyk van andere landen veteyfcht , dat tot meer-
der bevorderinge van de WiflTel-Negotie, die voor\'t Gemeeue-
foo nuttelyk is , de Wiflelbrieven den voorrang hebben j,
ge^^eene ^ Handtfchriften, en andere on-

Ê^Ptiviligeerde Perfoneele Obligatien ; dies fal het daarby ook
gallen deele, en wel foodaanig blyven beruften , dat in ds
Concutrentien der Crediteuren, Cnda, en diergelyke Verhande-
""gen , Uaai de Queftie van voorrang nieede onderloopt, de
t $ ordent-

vilegiifctt titttRcal-pbcr fon|îcit »«it einer tuwïcÉtichen Hypothec
tiet(c(;cnett @pn1chen/ in einer befonbern Cl»ii »er benen gemei*
«ett Pcrlonai- ^Serfcfjrcibungen / unb anberen unprivilegitfett
Obügitionen follen clailidrct nnbaefe^et/ mitl;inbcttett2Bechfel»
Srielfett baS JusPrioiiiati» »or bencn Chytographi» «nb âbrigcn
Cuttenc-^chulbcnjugclaffctt/ nnb bifes »onunferen nachgcfcçten
@tcöctt/ ©crichtern / <Srunb--SSûchern nnb übrigen inftawjictt
tcç jcbcrmaligcr ^Sorfatlcnljcit bcfonberö beobachtet «Serben ; roie
ï»ann auch bic richtige QSBcchfci =■ 25ric{f bcn SSorjug »or bencnjeni»
j5Ctt hier im ianb £>efterreich tmtcr ber (Snng aufrichtenben
@ch«fb=2Jerfchrcibungcn haben follen / tociche eine bioffe hypo-
tiiecim convcniionalem in (ich enthaften; weifen berglcichen hy-
pothecs coDventionales Df)ne@crichtlichcrlnhibitioo, Ex-cutioa
obcrjurmcrctung bei; bcm Unter » Mîarfchallcn » ober gftrbicfcr*
3(mt / ober bcncn @runb--S5itchcrn htcrimianb Écin us mlc
geben; wann aber bic Zahlung ni^tfcwicljufanget/ aiö bic in ei«
ne Ciafs gcfe^c aBcchfcf.sBricff jufammcn austragen/ fofoüe ei«
«cm jeben Sic Zahlung à lati poitionc bcö SBcchfeh îStKffS bt»
fchchen.

^»bigcs »crfïchct (ich miff jenen ^aü/ wann bas auf einen for«
migenOBcchfel gegebene ©cibbc^ bcmOBcchSlcr nicht mehr vor»
J^anbcn/ fonbcrnausgcbcn unb cntauffert worben ift ; ba aber fo«
thancß @clb bep ihmc 2BcchS[er ftch annoch ie»lit<t bcfinbct/ l;at
e5bcnQ3orjugvor all anbern (Schulten/ unb tan cin folcheS ber
©cbcrwicpcrttm viadicircu. 2)iefcr At\'icul rebetvon einem for«
inigen SBcchfcl/ cin anbcrs wirb hernad)»on bcnen ohnformigcn/
infonbcrhcit »on bcncn Cambüs licci», wcld)c in bcr îh^^t nichts
«nbcrs als cin »cr(}cUtes Sarlchcn fci;nb / gtorbnet.

3u®rhalftmg guter i)rbnuHg unb^ßcrmeibung «Betrugs / fof«
Icnvicrorbcntlid)gcfd)WDrnca)lactler ober SenlUcu/ fe burch h«\'
(ige Banquieis unb Äauflcutc per majoia vota ju crwahltn / bc«
fîcffcf werben/ welche ftir ihr eigene Kcchnung mit tcinenSBcch«
fçi=25rtef ober ©clb^\'ScrwcchSUmg I «och auch in cin anbcrcS
j^anblungS\'-Negotium, cS gcfchcheunter ihrcncigcncn ober anber«
»crbecften Olamcn/ (td) mifchcn borfen / bei; QJcrlufl: ihres 2(11115
«nb jiBci; hunbert 2:h<iler @traf / fo oft (tc baritbcr betrcttcn wer*
ten; unbfo balb cin gefch»»orncr3)lactlcr «tuen 2Bcchfcl jwifdje«
jj»ct;«t l<i4gotianten obct antern qjcrfoncn gcfchloffcn hat / folle ec
ïtfcnSSûchfclorbcntlichinfeittSSwchsxrmtrcÉcit; wttmt bifc^ »t*

Otdentlyk geftyleetde Wiflelbiievea terftondt na de geprivile-
geerde en R.eaale-of anderfints met een daadelyke Hypotheeq
voorfiene Eyflchen, in een byfondere Claffè, voot de getnee-
ne Perfoneele Handtfchriften, en andere ongepiiviligecrde O-
bligatien fullen geclaflSceert en geftelt, en alfoo aan de Wii-
tdbrieven h Recht van voorrang boven de Handtfchriften en
d\'overige loopende fchulden fullen toegelaaten, en dit doot
onfe hietnagèftelde Piaatfen , Gerechten, Grond-Boecken , en
d?overige Inftantien, t\'elkens als het voorvalt, in \'t byfonder
waargenomen worden; gelyk dan ook de otdentlyke Wiflel-
brieven den voorrang fullen hebben, boven de Schuldtbeken-
teniflen, die hier in den lande van Ooftenryk^beaeeden de Ennfx.
worden opgeftelt,dewelke een enkele Conventimule Hypothecoj in
zich begrypen , vermits diergelyke Conveniionede Hypotheequen,
foader Gerichtelyke Inhibitie , Executie of Aanteekening by de
Ónder-Maaifchalken of\'t Voorfpraaks-Ampt, of de Grondt-
Boeken, hier te lande geen faakelyk B-echt geven; maar als
de betaalinge lbo verre niet ftrekt, als de Wiflelbrieven die
in eene ClaflTe geftelt zyn, t\'zaamen bedtaagen, foo fal aan
een iegelyk de Betaalinge arato na proportie van den Wiflel-
brief gefchieden.

\'t Bovenftaande verftaat zich in fuik een geval, als ?t geldt,
op een formeelen Wiflelbrief gegeven , by den W;fleiaat niet
meer te vinden, maar uytgegeven en vervreemt is; maar als
zich <flt geldt noch weelentlyk by den Wifl>Ilaar bevindt ,
foo heeft het den voorrang boven alle fchulden, en fiilks
kan de Gevet wederom vindiceertn, Defe Artykel Ipreekt van
een formeelen Wiflelbrief; maat van de onformeele, voor-
naamentlyk van drooge Wiflels, die in der daadt met an-
ders als een verbloemt leenen zyn, fal vervolgens anders ge-
ordonneert wotden,

Om goede order te hoBden , en bedrog te myden, fitllen
^ier ordentlyk beëedigde Maakelaars of Senfaalen , door de
ßanquiets en kooplieden alhier by meerderheit van ftemmen
veikiefen, aaugeftelt worden ; dawelke zich voot haar ey-
gene reekening met geene Wiflelbrieven , of Geldt verwifle-
""ge, noch ook in den Koophandel en de Negotie van een
snder, \'t zy onder haaren eygenen , of andere bedekte naa-
zich mogen bemoeyen; by verlies van haar Ampt, cn
®en boete van twee-hondert \\yltsdaalders, foo dikwils als zy
"aat op betrapt worden ; en foo haafi als een gefwooren
^aakelaat een Wiflelbrief tuffchen twee Negotianten of an-
dere Perfoonen geflooten heeft , fal hy defen WiflTelbrief or-
dentlyk

fc{)ef)tn / bleibet Ut gSBechfct nestig gcf^loflttt / «nö feu«
Couuahenten fdlchcnju pixftiren getauften.

«ÏButben in QBechfel\'-eber anbern j^anbets • @<i^ctt ftch
Di6fetentien ereignen / tfl benen Cornrthentcn ohnbenemmen/

MiDgen/ ju \'Scrfjtltung aüer SBeittauftigeejt / unpattlje^^ifcfje
^ech«ler jtt@cf)tebö--ieufcn erwdl)ten/ unbtn ber ®utefich
«inigen/ wcrjuabcr ntemanb gcjwungen »erben foüe\'; gefiattet»
3t>a ein ober anbere XOeif in baö Comptomifs nicht geroitligen/ ober
iarburch Jein gutiger \'Berglei^ erfolgen mochte / folie bie
inforo competenti bcp bcm 2öechfel=@cri(hf vorgetragen / tinï
tafelbftnach Jtnweifung bifer unferer 5®echfcl--i?rbmm3 entfchie»
ten werben.

Sjenen g^remben fotle be9 benen Concurfibm gfeitheöDlecht/wi«
tenen einheimifthen adminitliiref werben / es ware bann / bag
hlcfïge Unterthatten an frcmben£)rtcn anberft / als in unfereii
Janbern ttaairct würben/ wclchcngaltöbie^rembe Urfltch h"^^\'\'
jnfricben jufepn/ bag fte in bifenianbcn auf eben bic ^eifc/wie
l>eneit hieftaenbev ihnen gcfchiehet/ tiaftiret werben.

SÏBirerffare« Uns auch hifinitgnabig^/ unb^raft bifeS/ trtff
535tr JU gserhtitung allcS Prsjudiz beren Cteditoren / tmb J»
j5erbct;bringung toUeommcncn Ciedits in Unferenianben/hi"*
fitnfftig fein Moratorium ausfertigen(affcnwotlett/ eshabebanit
ber Debitor borhcrocincnStitum ober ?3crjei^nug feines gan^ett
gSermógenS ubergeben/ unb feine SSuchcr an feine Ctediioief. fo
hierjualte edidlalitcr citirct werbenfollen/ ober an bie/ foson th*
ncn Commitïïon haben / getreulich torgejcigct unb examinirett
taffen/ ftch auch barbci; anhcifchig gemacht / felbtge auff 23etfan*
geit allem&l mit einem (körperlichen Sib jii bcfiarcêen / wie auch
baS}entgc»enfeinem25crmoaen hiernachft noch attjttgebcn/ fo et*
wa tjergeffcn f^vn / unb ihm noch be^faflen mochte? foltc aber eitt
Debitor auff obgebachte 2Bcig ein Moratorium erlangen / «nb
tjcrnachftch äuffern I bag cr einen falfchen Staium feiner EBeftett
ediret/ auch »on felbigen in ptajudicium feiner Ctet^i-oren etwaS
fluff bte @cife gebradjt / ober einen Cteditoren j« Schaben
anbertt bejahtetl;abc / foflc erfelchcß @chuS.S5vUff<9 iplo

dentlyk in fyn Boek aanteekenen; en (Ulks gefchiedt zynde^
Wyft de Wiirelbrief behootlyk geflooten, en de Contiahen-
ten zyn verpligt fulks te houden.

_ Indien *er tet faake van WilTel of anderen Koophandel ee-
nige verfchillen ontftaan , foo blyft aan de Contrahenten
Onbelet, \'t zy doot een compromis de faake af te doen, of
Zy mogen, tot voorkominge van alle verwyderinge onzydige
wiflelaars tot goede Mannen verkiefen , en zieh in der min-
ie onderling verftaan ; doch daar toe fal niemandt gedwongen
Worden; vermits, als d\'eene of d\'andere parteyc niet tot het
Compromis verftaan , en daar door geen minfaam verdrag
Volgen mogte, foo fal de faake in foro comfcUnti by \'t WifTcl-
getichte voorgeftelt , en aldaar volgens aanwyfinge van defe
onfe WilTel-Oïdonnantie beflift worden.

Den Vreemdelingen fal by de Concurtentïen even veel
^echt als den Jnboorelingen geadminiftreett worden ; ten
*vare dan, dat de onderdaanen van hier op vreemde Plaatfen
andets als in onfe landen gehandelt wierden j in welken ge-
valle de vreemdelingen reeden hebben om wel voldaan te
zyn, dat zy in deieLanden op defelve wyfe, gelyk die va«
hier by haat gefchiedt, gehandelt worden,

Wy verklaaren Ons ooit hietmeede op \'t genaadigfte, en in-
gevolge van defen, dat Wy, tot vooikoominge van alle pre-
jnditie der Crediteuren , en tot toebrenginge van volkomen
Credit, Voojtaan in onfe Uniea geen Mora ormm{oiBekhenn-
®"ef, ) fullen laten vetleenen ; \'t en ware dan , dat de
debiteur alvoorens een ftaat ofNothie van fyn geheel vermoo-
gen heeft overgegeven, en fyne Boeken aan\'fyne Crediteuren,
daar toe alle by Edift fullen geciteert worden ; of aan de
Seene, die commiffie van haar hebben , gettouwelyk vertoont
f" csamineeren laten; ook te gelyk belooft om defelve, des
^Seerende, altydt met een Corporeelen eedt te beveftigen; als
oin \'t geene van lyn vetmoogen vervolgens noch aan te
S^ven, \'t geene hy mogte vergeeten hebben , of hem nog
"gfe te binnen fchïeten ; Doch indien een Debiteur op de voor-
speelde wyfe eeiiMorateri;im of Befcherm - brief mogte etlan-
> cn daarna blyken , dat hy eenen valfchen ftaat fynei
^netten heeft opgegeven, en van defelve, ten nadeel van fyne
Jcditeutea iets verduyftcrt, of den eenen Ciediseur ten fchaade

Ititb iemna^ ts bie (£rfai)rettl)eit gifcet ƒ tag Me obaerirfe
©chtifbiter/ Filliti.Decoftores uitb anbere bergteichen fcetrieg»
(icfyc icufe ohne bag (tc (ich \'"it ihren treuherzigen ©[anhigctn in
«ber auffer ©crichtgeböhtenb abgefunben/ ober in ermanglenbet
Sahiung einige g3cr(tchentng tjon (ich gegeben/ heimlich austret»
tcn/ unb in ©cifllichcn ober «nbcrn pti?iiegittenörtcn @chtJ|
fudjcn; afämirb htetntf erkläret/ bag obbcfagfc Setrieger Jcineti
<S(^U§Obcr Jus Alyli in locis iacris v<l piivilegiacii ju gentc(7cit
haben/ fonbern fclbcoon bem Inhaber cber 25orp:ehcr eine« @ei(t»
lieh ober fon(tcnpii«ilcgiitcni?rt0 jur gehörig Weltlichen inftaosÄ
Phnoerjuglich ausgefolgt / im nJibrigen bttd ERlthige fftrgeeeh«t
werben foUe.

3lech(lbcme follenbep Fallimenten unb Concurfcnbietictfairtin»
{etc Cteditores (bic Hypotliecarioi ausgenommen/ welche ohne
bas nach bem 3(ltcr ihrer Hypothequen benOSorjug h«fcen/) nicht
nach ï^ï^ï 3(njahl bic Mojora machen / fonbern nach bem Quanto
focin jeber bet) bem Concutlu ju forbern hat/ unb wojwep brittê
Xheil beren chyrographatiorum »on ber ganzen Mafia einig / foUc
fccrcnfclbcn Reloluiion unb (Schlug ! ohngehinbcrt beS äSibcr»
@pr«dj5bes ttbrigcn tleinern gelten/ nnb exequiretwerben.

«Bightw ifî »ftt ï\'t"^« formigen 2B"echfelrt gchanbicf lt)er^"eits
fSelangcnbnunbic ohnfoïmigc/ ncmlich biejenige/ wcld)enSin*
jjangs crwehntej^aupt--aequifi,a abgehen/ in fpecie biefogcftan»
fc Cambia à depofito, Gambia ficca ober br«ctene2öedhfel/wcl»
<he}»»ar auchin@elb«geben bcrithcn/ jeboch fetches nicht auff et*
«en anbern X)rt jahtbar gefiellet/ fonbern an eben bcn ött / wo
»asoclb gegeben worben ift / in bem paftiitenoganto jn befah-
len/ fo wibcr bic Dlatur eines eigcntli^en 2BechfclS laiiffet / nnî\'
in ber Jhat nichts anberS ifi/ als ein gemeiner @chulb.@chei"/
tnn bas Capital fiunt betn heimlich bcbungcnen intcieiTe j» eine«;
gewiffen 3«t in ipfo loeo eontiaftus abjnffihren^

van den anderen betaalt heeft,foo fal hy van defenBelcherm-brief
»>ƒ» fado vetfteeken zyn , en tegens hem na alle geftiengheit
gehandelt worden.

En vermits de Ondervindinge leert, dat de gah^reerde Schul-
denaars , Falliten, ( DecoSlores of) Onnutte vetquifters , en an-
dere diergelyke bedriegelyke Menfchen, fondet zich met haate
trouwhertige Crediteuren , \'tzy voor of buyten het Gerechte,
behoorlyk te hebben verftaen , of by gebrek van betaalinge eeni-
ge Verleekeringe hebben gegeven, heymelyk failleeren , en op
Geeftelyke of andere gepriviligeerde plaatlen befchermingc
foeken; foo werdt hiet mede verklaart, dat de voorgemelde Be-
driegers geen Befcherminge of Recht van Vtydom op eenige
Geeftelyke of gepriviligeerde Plaatlen fullen genieten ; maar
dat defelve, door deBefitrerofVoorftandervan een Geeftelyke
of anderfints gepriviligeerde Plaats , aan de behoorlyke We-
reldtlyke Vietlchaarten eerften fullen overgelevert , of ander-
fints daar omtrent denoodige order geftelt worden.

Daarbeneffèns foa fullen,by falliffimenten en concurtentien,
de Vergaaderde Ceediteuren , (behalven de Hyophecariffen,
die buyten dien naden ouderdom van haare Hypothequen den
voorrang hebben; ) niet volgens \'t getal van de meefte ftemmeu,
maar na de fomme , die een iegelyk by de concutentie te eyf-
fchen heeft, \'r meefte te feggen hebben ; en als\'er twee derde
deel der geenen die Schuldtbekentenilfen hebben.van de geheelc
Mafte eenftemmig zyn , foo fal detfelver relolutie en befluyt,
niet tegenftaande de tegenfptaak van\'coverige kleynder gedeel-
te , doorgaan, en ter uytvoeringe gebracht worden.

Tot noch toe is van de formeele Wiflèlbritven gehandelt. Be-
treffendenu deonformeele\', namentlyk de geene , welkende
^oornaamfte ftukken ontbreeken, die in den beginne defes ge-
"leldt worden, voornaamentlyk de foogenaamdeWilfels a de-
poßto , Cnmhia ficca of drooge Wiffels, dewelke wel meede in geldt
geven beftaan;doch die niet geftelt zyn om op een andere plaats
l? betaalen, maar ter lelver plartfe daat\'tgeldt gegevenis, ter
\'"nrnagjj gecontrafteert ;s ; \'t welke tegens de Natuure van
fen eygentiyjj^en Wiflelbrief ftrydt; eninderdaadt niets anders
IS ,a!s een gemeene Schuldtbekentéhiffe , om\'t Capitaal, be-
neftens den heymelykbedongenen Intreft , op een feekere tydt,
ter felver plaatfe van \'t Contiaa te voldoen.

9(lm» woöcttSBtt fcifm bt«c8encn SDcc^fcï taejcitige Privile-
gium , iwlc^e« SEBiï ténctt formigen 9Bc4fct-\'Sric|tcn (;»ect>ctt
teijgcfcgt / nemlj^ tcn Sorjug in concmfuCreditGtum »or fcc»
«en Cliiiograpiiis, cbcr gemeinen @c()uft>»25erf(^rei6ungcn / (ch
«eéwegö eingeranmet ï;at)cn. ^Beifcn Jetoct) biefe einförmige
3(rf JU QBcc^fcftt in meijrern Zfftit Zeutf^lanm iin @tbtm^l
fluc^Jjier im ianb in (Sctjvioung geijct / alöfoüen/ um fetnc3et»
tflttung im jganbet tinl) gSJanfeeJ ju machen / fot&ane ^SJec^fct
noc^Sermaten jwif^cn ècefcerfeits Äauficutctt / }«6ocö ««t
privilegio foii cambiaiis. & parats executionis gcltctt i dtfo/
l>agsü(ittn citt cmbcrer/ ber Jein ^«uffmftnttf(|afft obeeSBec^fef*
SSancÉ fufiret/ einen foïc^en brucêenen 2Be4lel»S5ricff ttuögibct/
cbervon einem Äanffmann einen forcf)cn Srieff nimmt i unb bic
Sejaf;(Hng nic^t erfolget/ bcr @ct)ulbner nic^t fce^ïemgSBecfifcU
©triebt / fonbcrn be?»feinergeljSrigen inftmz {lierumcrt fccfpro»
Oitnl unb pet ördinatios grados executionis Jttr Sfltjfung «nge»
I;altctt/ in bcncn Cridjs^^rtnbfmtgcn auet) ein folc^er 2Bec^feI»
SSrieff ni<^t «nberll als eine gemeine @^Mlb»53crf(|rtf6«ng Mi*
gefel;eit unbciaHiret werben foüe.

Nu willen wy aan dele diooge Wiflelen die Privilegie, dewel-
ke wy aan de formeele Wiffelbrieven hier vooren hebben toege-
flaan, namentlyk\'t voorrecht by concurrentie der Crediteuren
boven de Chirographen of gemeene fchuldtbekenteniffen , geen-
fints toeftaan. Maar veimits nochtans dele onfotmeele foorc
van Wiflelen in grootfte gedeelte van Dnytfchlandt gebrnyklyk,
cok hier te landt in fwang gaat; Joo fullen , om geen verwet-
rinsi in de handteeringe en neeringe te maaken , foodaanige
Wiffelbrieven thans noch tuffchen de onderlinge Kooplieden,
egter flechts cum privilegio fori carahialh & parxtß executionis in
waarde bJy ven 5 foodanig, dat als een ander, die geen Koop-
man ofWiffelaaris, fuik een droogen Wiffel uytgeeft, of van
een Koopman fijlk een Wifleibrief neemt, en de Betaalinge niet
volgt, de Schuldenaar niet voor\'t Wtffel-Gerichte, maarbyfyn
behoorlyke Rechtbank daarom fai aangefprooken , en langs
den gewoonen weg der Executie tot de Betaalinge genootfaakt,
in de (Tr/af« - Handelingen ook luik \'een Wiffelbrief niet anders
ais eengeracene fchuldtbekenteniffefaiaangefien engeclafleeis

■fj
rii

Wiffel-

\\. r

Tweedê Did.

fü(cf)c aud) cm;ctt@crtchtö=@uC(cn / afs btc Olicbcrlagfi»
SßctwaubtcUnferer Ol. £». ^legterung / bic j^of.Scfrcpte
Unfercm .5of=3!3Zarfd)atl\'\'anif / unb bie Surgcrlichc Unferent
@fatf«@cricht aCffjier untergebenfet;nb/ «nb btß\'Ocro ihre fowof
tn^C(hfef=@a(^en alsfonficn wrgcfaHcnc ©tritt ttnb 3rr«ttgett
te^ einer ober anbern aits bifen brepcn @erichtS\'-@teflCtt I bero
ter SBefiagte ttnterworffcn gcnjcfcn / 3lecf)t(icf) haben ausgetragen
werben rafiifen; fo rooßcn ®tr bO(^/ bag hinfuro ju Sutfcheib»
«nb Erörterung aßer ins hlnfftig ftth eteignenbcr SSc^fel--®tritt
cinabfonberfiches ©eri^t mit ftebcn tauglichen / ehrbaren / «nb
wo^verfianbigen .Otnbelö--ieufen / als einem Glicht« f«^*
S5ei;ft|crtt bclielt nnb gehalten werben foöe.

3« bifetn ®nbe fotle ber gefamte in brct; ciiflen bejlchenbe
:^attbcl»@tanb einen Sflichtcr ohne Unterfcheib berSHcligion
ÖJation fitrbaS erliemal aus benen aiieberlagcrn wählen /
tcn bMr^ mehrere @timmcn gewählten Uns jn Unferer gnabißF"
S5eji4tfi3«tt0 nah>»Jjafft I juafeie^ ftN« wich

Offchoon de Kooplieden en Negotiantein alhier dtieder-
ley zyn; ook deie ondet drie Rechtbanken alhierbehoo«
ren, namentlyk de Nederlaags vetA\'iindtcn aan Onfe AV-
der-Ooftenrykfihe Regeeringe , de Hof Eevrydc aan ons Hof-

Maarfchalks Ampt, en de Btirgerlyke aan onfe Stads Recht-
bank; en tot noch toe haare verfchillen en veiwyderingen, foo
wel die omtrent de Wiffel-lkaken , ais anderfints zyn voorvallen,
voor d\'cer.e of d\'andere,\'vaa defe drie Rechtbanken, onder
welke de gedaagde behoorde, gerechtelyk hebben moeten
voldongen worden :. Nochtans willen wy , dat voortaan ,tot be-
fliffinge fen oncbindinge van alle .Wiffel Verfchillen, de welke
veryelgen-s fiillen voorvallen, eén byfondere Rechtbank falgcr
houde»,, en tnet feven\'bequaame, eerbaare, en wel verft^ndi-
ge kaoplicden, als ^n Rechter , en fes. Byfitteis, fal befet
en gehouden worden.

: Tot dien eynde fal de gefamentlyke in drie OlafTen bc-
ftaaude.ftaadt der kooplieden, eenesi Rechter,, fonder ondef-
tcheydt van Religie en Natie, voor d\'eeiflemao! uyt de Ne^-
derlaagers vetkieien, en den geenen die by mee.-derheir van
■ ftemmen daat toe vcrkooien is, coc onle genaadigfte bevefti-
v 2 " ginge

jttscç Ocnmncit/ auftvelchf etwa nach »(jme «e twijxm vöt» ötts«
gcfaücit.

îDifer »Ott Uns fo bann fccjïaftiafc Dlicfetcr foKe »otr gcfamfcn»
2Bc^fcl.@ecicht benhernachfolgcnbcn burch ©erichts » Nou-
lium wrrcfcnben (£i>b atfchtooren / unb bei; bcm Sfltchtcr »3Cmf
aH)ci;3ahrfangt)erb(eibcn/ fobann rtfignircn/ unb für bifeä crfte
mal tcin @erichts=95et)ttijer werben ; bamit tticht brct; a5ci;ft(äer
aus ber ciafs beren Sticbcrlagernju gleicher 3cit f:»;cn.

j^icratttf foflc ein jebwebere CUfs jwei; aus ihrem a)litfel jtt
©erichts--23ct;ft(?cre wählen / tmb bie gcwohlte ebenfalls ju Unferer
©enchmhaltiing »orfchlagcn/ welche auch hernach flehcnbe» »on
bcm Notatio »orhaltcnbcnShb »or bcmSEBechfel\'S\'lichtcr ab|ule»
gen h<ibcn.

Sie ®crichts--«Sc);ftçere werben fo lang bei; bifem QSJechfef"
©crichtgclaffcni»crben/ big fie nicht felbfî «fignire» / ober 2Bir
aus erheblichen Urfachen einanbers orbnem

3u bifem Sîichtcr » unb 5Sei;ft§er»3(mt mögen nicht nur bie
gSBechSlere fonberitauch anberein Mercantil^unb\'iïBechfcNfôachen
erfahrene Äauff^eute gcwahlet werben/ wann fte auch Äunft\' \'
guhrer/ 2ud)--ieinwatsober gifen^^Çanbler /ober folche j^anbels*
$eute feonb / bie mit Äfeinobien / Jubefn/ ©olb/ @tlber tmb anbern
fofîbaren @achen hmtblen.

Sa nun ber jum crfle« mal aus benen Sîiberîâgern gewBhft«
Olf^fer ttach»erflrichttett jweç Sahren gehörter tnaffen fein ^ntt
obgefegef/ folle fttr bie «achfotgenbe jwe»; 3ahr jmn 3(îtchter eilt
©erichts.SSepft^er ber .Ooffi^efrehten cufs: nach abermaf »er»
sangenen jwe^ fahren aber ein «Be^fi^er ber SSnrgcrrtthen Ciaft
J>ur^ bas 9â3echfït»@erichf nach benen mehren stimmen gewSh»
fet/ hernach »on jwei; JU jwei? ^ahr bie Alteroation unb ^tbwechS"
lung »on benen SSurgern wieberum auf bie aiieberlager/ unb fe fort
«n gehatten / uitb an ftatt beS jum 2aichter\'3(mt erhobenen «Seçfi^*
«rs »Ott beffcn claf» eitt Subftitutui AtTetTot jeboch nur auf îwefj
Sahr benennet / allemal «ber ber gewahre Seichtet; ebervon bet
cuff inbftituitfe Aflsflot Un? Apptobitioo uor^efchlttg««
iver^fit.

ginge by naame opgeven; docli te gelyk ook de tvvee ande-
re noemen, die naaft liem de meefte ftemmen hebben.ge-
hadr.

Defe door ons alsdan beveftlgde Rechter, fal voorde ge-
heele Wiflel-Rechtbank den navolgenden, door den Gerichts-
Notaris hem voor te leefenen Eedt (weeren, en \'£ Rechter-
Ampt twee Jaaren bekleeden, als dan afftaan , en voor defe
eetftemaal geen Gerechts - Byfitter worden; op dat \'er geene
drie Byfitters uyt de ClaflTe der Nederlaagers re gelyk mogen
zyn.

Daar op fal ieder Claffi; twee uyt de haare tot Gerichts By-
fitters verkiefen, en de vetkoorene insgelyks tot onle goedï-
keuring voorftellen ; de welke vervolgens meede den eedt
hier na volgende , die de Notaris haat fal voorhouden, voor
den Wiflèl-Rechtet fullen moeten af leggen.

De Gerichts - Byfitters lullen foo lange, by defe Wiflèl-
Rechtbank gelaaten worden, tot dat zy niet ielve refigneeren,
of v/y om gewichtege reedenen anders ordonneeren.

Tot dit Ampt van Richter en Byfitter mogen veikooren
worden, niet alleen de WiflTellaars, maar ook andere in Merr
cantil-en Wifl"el-faaken wel bedreevene Kooplieden , fchoon
zy ook Konft-Kopers , Laaken-Lynwaat-of Yfer-Koopers , of
fulke Kooplieden zyn, die met Kleynodien, Juweelen, Gout,
Sil ver, of andere kottelykhcden handelen.

Wanneer nu de Rechter, de welke voor d\'eetftemaal uyt de
Needetlaagers verkooren was, na verloop van twee Jaaren, foo
als gefegt is, fyn Ampt heeft neer gelegt, foo fal voor de
volgende twee Jaaren tot Rechter, een Gerichts-Byfitter,van
de Clafle der Hof-Bevtyden; en wederom na verloop van twee
Jaaren , een Byfitter van de Burgerlyke ClaflTe, door de Wif.
iel-Rechtbank by meerderheit vaii ftemmen verkooren; ver-
volgens alle twee Jaaren de .Alternatie en verwiflelinge , van
de Burgers wederom op de Needetlaagers , en foo voorts,
onderhouden; en in de plaats van den Byfitter, die tot her
Richter-Ampt verheven is , • van deflelfs Clafle een Subfi-
f«t-Byfittet, maar flechts voot twee Jaaren benoemt, maat
t\'elkens de vetkoorene Rechter, of de veikoorene Byfitter de-
ler ClaflTe, ons tei ilppiobatie voorg«flaagen woide»t.

S>cr M)tc oben gcbad)! juin anbcrtcit niaf atié benctt ^nf^t*
f((i;tcn/ imt bas irttfe mafaiiS bcttcii 23urgcnt / tinî) fcrnerö alter-
naiivè ptrCafi« genjaijltc^lichtcr fotic iiac^tcr poft l>i\'niium bCf
f(hd}cnim arfigoa;ion bcâOli4tcv\'\'\'2fmtâ fcci; tcc ÏSajfi^cr^iSfcfle
wanttbargcgcn icin fciibcves 2?ebcttctcn olnvaltct/ vcvHcifccit i mit«
j)iitïicr tljme attf btc 3cit bcS OUcf)tcr > 3(mté fubftltulitc Afleflor
wtcbcnim aus treffe».

2Bann aber ber 3licf)tcï ober ein ^epfïi^er mit Sob abgebet/ otcr
fon(îcit eine fofcl)c \'Serânberung jtcb mit i()ncn jutrâgt / ba(j fie
ï)cj; bifcm 2ßechfc(-\'(gccid)f nid)t nici)r gckaudjt werben fonncn;
fo fofl ein anberer 2fviä}tcr ober vBcçlti^cr an bcS abgcficntcn vgtellc
auäfelbigcr Car auf obige 7trtun»crfvïngfgctt)af)lff/ unbUnëju
Ufeicr 25cftatfigung benennet werben; ba aber beràlidîtericibs»
@ci)wad)t)«f/nai)cnbcr\'Scvn)anbffdiafft/ ober anberer»cc(}inber»
îtuef;a(l\'crnur auf eine ^eit bcmSfv d)fcr^3ltnt «idit ïônteabwar»
ten / cber bewber@ad)/ wortiber jucrecnnen/ felb|î inter^lHrct/
cber aus anbern reaittnäBigcn Urfadicn/ we(cl}eS\' aufbcr (Srfantmtg
îicr 95ei;ri(5cr beruhet / nid)t woiDlidjfer fcpnffntef fo fotleber
îiâd)fl»attwefcnbc ^SehftÇCï ven felbiger Clafs fein bcS 3lichterS=
©teile vertrettcrt.

3m fall aber ein ober mel;r «Sepft^er um bergleichcn jÇinbcrnuf
«siEcn abgiengen / unb bie erforberenbc ïinjahl ni^t torhanbcn
lodre/ fo folle aus benen SOÎifflcn/ wo ber \'2fl\'gang i(i/ ohneUit»
tcrfchicb ber gicligion unb Dlaf Ion ein anberer für fclbigeS mal/ohne
îocitercc von Uns envarfenî-er «Seftâttiguttg lubftituirct/ feboch
»on ihmc fccr\';Borgefd)r!cbene(£yb iiorbemfKichtcr in ©egenwart
îicr anbern 25ct))tljcrn abgelegt werben; baabereinfolcher Subftitu-
lus offtcrSalfo gebraucht wiirbc / ijl cr weiterS mit Éeincm®p&
jubclcgen / fonbern bep ber Seflioa bloß beS votigen j«
trinnern.

3« ©ericfits^tagctt / beren jweç OBcchenflteh feçit foKeit/
fchnb fjiemit ber »lontag unb Sonncriîag / ba aber hier öiiff ""
einfteie/ «(î«i&|i\'\'folacnbc2e(r(ï»xa0 \'t»"

De Rechter, de welke als vooren voor d.e tweedemaal uyt
de Hof-Bevrydde, en voot de derdemaal uyt de Burgets, én
voorts Alternatief by Claflen verkooren is , fal na deRefigna-
tie van \'t Rechter-Ampt na tvvee Jaaren, indien d\'aar tegens
geen londerling bedenken is , by de Byfitters plaats blyven
behouden, en te gelyk de Subftitut Byfitter, die hem ten tyde
vaa hec Rechtet-Ampc vvas bygevoegt , wederom afftandt
doen.

Maar als de Rechter of een der Byfitters komt fe fterven,
of dat anderfints fuik een verandering omtrent haar voor-
valt, dat zy by dele WiiTel-Rechtbank niet meer konnen gCT
bruykt worden, foo fal \'er een andere Rechter of Byfitter, in
de plaatfe van den afgaanden uyt defelve Clafle, op die wyfe
als boven, Ionder vertoeven verkooren, en ons tot onfe be-
veftiginge benoemt worden : Maar als de Rechter, wegens
fwakheit des lichaams, bloedt verwandtfchap, of om andere
verhinderingen, het Richter-Ampt flechts voor eenigen tydt
niet konde waarnemen, of by de laak, daar over gevonnift
moet worden, lelve belang hadt, of ora andere wettige oot-
faaken, \'t welke aan \'t oordeel van de Byfitters ftaat, qualyk
Rechter konde wefen, foo fal de naaft aanweefende Byfitter
van defelve Clafle (yn Richter-Ampt waarnemen.

Doch ingevalle een of meerder Byfitters, van wegens dier-
gelyke verhinderingen afgingen , en het vereyfchte getal niet
daar was; foo fal uyt het midden der geenen, van de welke
de afgang is, fondet onderfcheydt van Religie en Natie, voot
die reys een ander, Ionder verder bevcftigiBge_van ons te ver-
wachten, gefubftitueert worden; doch door hem de voorge-
fchrevene Eedt voor den Rechter, in de tegenwoordigheit van
de andere Byfitters afgelegt worden; maar als fuik een fubfti-
tut dikwils foodaanig wierdt gebtuykt, behoeft hy geen verde-
ren eedt te doen, maar fal by de Sefïie liechis aan den voot-
gaanden Eedt herinnert worden.

Hoe veele Recht-daagen , en boe veele Perfoonen dat\'er
tot het kennis-neemen van faakenvereyfcht worden
hoedaanig z.y fitting Julien hebben, de omvraag
doen t ook een heftayt nemen.

Op de Recht daagen, daar van \'er twee alle weeken fullen
wefen, worden hier meede de Maandag en Donderdag be-
noemt ; maat als \'et op fuik een Dag eea geboodene Feeftdag
v 4 invalt,

fröl)c »Ott ftcfccrt Hß" neun ll(;t: / bflinit bic ^rtctl^epctt iiitb
9lcct)fö §Htf|)tccl)cr bct; anbern ©cri^tcrn auff crforbcrcnbcn gail
fluci^ erfc^cinen mögen / benennet.

9Bir wotlctt auc^ auö bcfonbcren ju S5ff;uff u«b SSefSrberung
fccö Commercii furroaltcnbcn Urfactjen bei; Difcm 2Bc4)fei--@crid)t
tie feiias «ciam iblennes au^gcfc^foffcu/ uubtlbcr bifcSncci) gc»
crbnef (jabcn; bag wann aud) auffcr bcncn befiimmten «Serid)tS\'
Xagcnctwaö »orEame/ w@efa()r an bcr gcit ober an bcr®«rf)
fcibftcn/ aföbicSBcrtufc^y\'Ofcr anbcrwdrtig ft^abftc^c SnfdutTc
tung bcS @c^ulbncrö \'Vermögen / ober wol gar 3(ustrltt bcijcn
^crfon JU bcforgcn wäre/ unb fofc{)Cö von bem Äfager gtaubrourbig
tar^ctJjan würbe / alSbann Dcr\'25Ded;fcl--3\\id)tcr ju allen Seiten
iic faunntlidjc ©eridjtö -- 5Sc?jft|er bcruffcn laffcn / welche bic
@acf) wof unb reif erwcgcn feilen / unb nac^ ®rl;cifc§nng ber
9lotl;burft ba0 ®cl;origc fmidjvenl atfen g^aüö auci) auf®cfal;r
unb \'23erecf)tigung beä Älagevö bic Arreftirung bcs @c^ulbncr3
.:^abfct)aft ober^crfon felbftcn bcrl;angcnniogen.

?Sci; ber Srfantmtö unb <gntfd)cibung furfaflcnber 2Becl)fc(\'
©tritt follcn Kid)tcr unb 23c>;ft§crc alic fammtlic^/ obcrwcnigf
ber ^Äicf)tcr / unb »icr 5Bet)(i|cr famt einem NotJiio, bcr baö
Irotocoll füf;rct / gegenwärtig fcpn.

folic aud) ju ^Scpbcljaltung einer »olieommcuen @Ieic^l)cif/
unter einer jeben j^anblungSäCiaii »Se^it^crcn/ im @t§cn md]t
weniger/ alä votiren»on jwc^t ju jwci)3af)rcn «itemirct werben/
fcafe" in bencn j we^ ^afjren / ba cin 9]iebcrlagö -- \'Jßerwanbtcr 9tid)»
tctijl/ ben crjlenunb »ierten (Bifj famt ©timmcn bic .g>of=!Be»
frcptc/ ben anbcrfen unb fünften bic Surgcrlirfjc / bcnbrittctr
«nb feil)ftcnaber bic »on ber 3^iberfag Ijabcn/ fccrcntgegcn «uter
3ber3eit/ woeinj^of^^SBeftcptcr baS Südjtccs^tnit bceicibct / bcr
frftc imb »icrte@i^ cam voro bcm« S3ui"gcrlidicn/ ber anberte
«nb ftlnftc bcncn 3^ieberldgcrnj berbrittc uni> fec^jic aber bcncn
-:^of»Scfre9fcn cfngeraumct / unb cntürt) auf fofc^c 3(rt / fo lang
olöbcm 3licl)tcr=3(mt ein Siurger »orjle&cn wirb / unter benen
SSc^ft^ern ber erjlc «nb »icrte3flang bcncn 3?icbcrldgcrn / ber
flttbcrte unb fünfte benen .»pof\'SScfrc^ten/ tmb enblic^ ber britte
«nb fcc^fle benen5Burgerli(|cnangewicfctt werben/ unb nac^bifcr
^rbmmg bie Umfragvon bem 2ili({)fer bcfc^£[;cit folic ^ bag Hiitl;.itt
te»; »Saig bcfe§fem^ec§fef\'@ericJ)t nie jwci; 25ci;fi|er »on einer
Glali neben einrtnber j«fi$cn/ ncd)glcic^ nac^cinanberjum voti-
«ttfcttiimtiinogctt/ wi^ fplaenVfb^e? Jch-.mHa tw^weifen:

invalt, de naaft volgende Weik-dag , en wel vroeg, \'s mor-
gens van 7 tot 9 unten, op dat Jattyen en Rechts-vootfpraa-
.ken by andere Rechtbanken, des noodt zynde, meede kon-
nen verfchynen.

Wy willen ook, om byfondere reedenen, ten voordeele en
bevorderinge van de Commertie ftrekkende, dat by defe Wif-
fel-Rechtbank felfs de plechtige Peeftdaagen buyten geflooten
fullen zyn; en daarenboven ordonneeien wy noch, dat als
\'er ook iets buyten de bepaalde Rechtdaagen voorquam, daar
by gevaar te duchten is, \'t zy wegens de tydt, of wegens de
faak felven; als van yerduifteiing of andere fchaadelyke ver-
vreemding van de middelen des Schuidenaars, of felfs als \'t
failleereen van deffelfs Peifoon tc vreefen ftondt, en fulks
door den Crediteur geloofwaardig konde aangeweefen wor-
den ; dat alsdan de Wiffel-Rechter tea allen tyden , de ge-
faamentlyke Gerichts-Byfitters fal laaten t\'zaamenroepên; dc
welke de faak wel en rypeiyk iitllen overweegen, en na ver-
eyfch van faaken, \'t noodige beioxgen; in allen gevalle ook,
aprißco en rechtsgeding van den Aanklaager, hec Arrefteeren
felfs van des Schuldenaars goedere» en Perfoon toe te ftaan.

By het kennis nemen en Vonniff;« over voorvallende Wif-
ftfl-verfchillen, fullen de Rechter en de Byfitters , alle gelaa-
mentlyk, of ten miuften de it^echter en vier Byfitters, benef-
fens een .Motaris, die \'t Protocol houdt, daar by tegenwoor-
dig zyn.

Daar fal ook, om een volkomen gdykheit te houden, on-
der de Byfitters van ieder Claffe der Koopliedeu,in het fitten,
niet minder als in het ftemmen, alle twee Jaaren gedternun
worden; foo dat binnen de twee Jaaren, als een Nederlaags-
verwandte Rechter is, de eeifte en vierde Plaats, beneftens
dele ftetnmen, de Hof-Bevryde, den tweeden en vyfden de
Eurgerlyke, maar den derdeu en fesdea die van de Nederlaag
fullen hebben. In tegendeel, als een Hof-Bevryde\'tRechter-
Ampt bekleedt, is de eerfte en vierde plaats en ftem voor dc
Butgerlyke, de tweede en vyfde voor de Nedetlaagers, maar
de derde en fesdcaande Hof-Bevryde iugeruymt; en eynde-
jyk op defelve wys, foo lang als een Burger \'t Rechter Ampt
lal waarnemen, fal ondet de Byfitters «\'eerfte en\' vierde rang
voor de Nedetlaagers, de t%veede en vyfde voor de Hof-Be-
vryde, eneyndclyk de derde en fesde voor de Eurgerlyke aan-
geweefen worden; en volgens defe order fal de Rechter de
omvraage doen. Dat insgelyks, als de Wiflel-Rechtbank ge-
heel belet is, nooyt twee Byfitters van eene Claffe naaft mal-
kander füllen fitten , noch tetftondt na malkander moge«
ftemmen, gelyk de diie volgende voorbeelden aanwyfen;

y. Suracr.

2. Sîibcrfatjer.
4. SStttget.
6, j^of-ascfrcçtcr.

4. OliïerlÂgcr.
6. Sttrgcr.

S« 3îichftc hat htcïufc« ttcich Scneit luehvcvtt ®tttiiittcit ^u
fchlicffcn/ nnï)«îanttt!ic@tiuttticnin jwcçcrlct; DJlcpining gleich
waren/ auf biejlcnigc 3Jîci/înig / wctchcr cr nach ®utt\'cftnbcn bep»
fîimmcnwirb/ bett @chlug ju wachen/ i» §-9\'

3cm Seichter unï) Sîhftl""\'^» ifl au^ unucrwehrct/ eincnubcr
tt\\chr2flc^t5\'.@clchrtc {nbcgcbcnbengallcn/ wo |te eö fürnothig
tefînbcn/ bei) bcr craanbtnug/ fine timen voto, aUetn «"»
fercr mcchtli^en infoimation OBtKen ju gebrauchen. fo«««
itc «parthcçen ihre3îothburfft entwebcr fclbftcn/ cbcraber^bnw
^23cd)fcl\'-18cr)tanbige ^orfprcchere )omm»titcr ohne SßeitlautT\'ö\'\'
ïcit fürbtinge»; iêljoch flehet t>et; 5c?

Voorbeeldt van de eerf.e twee Jaaren.
Rechter, een Nederlaager.

Syfitters.
1. Een Hof-Bevryde.
3, Nederlaager.
5. Burger.

2. Hof-Bevryde
4. Nederlaager.
6. Burger.

De Rechter fal daat over na de rseerderheit van ftemmen
befluyten , en als de ftemmen van tweedeiley gevoelens gelyk
waren, fal hy na de gedachten, die hy na lyh goedtvmden
goedt keurt, een befluyt nemen, ea loo als vervolgens § 9,
gefegt werdt, in \'c vonniflen voortgaan,

Den Rechter en Byfitteren is het ook onverhindert ; om
een of meer Rechtsgeleerden by voorkomende gevallen , in-
dien zy het noodig vinden, tot het kennis nemen van faa-
ken, doch fonder haar ftemmen te geven, en flechts om be-
ter Gerechtelyke Informatie te nemen, te mogen gebruyken.
De Partyen fullen haare belangen, het zy felve, of door Wif-
fel verftandige Voorfpraaken in \'t kott en fonder breedt fptaa-
kelykheit vooiftellen ; ftaande hec nochtans ter kenniffe van

nuBiwcï) acjiafttrt @<ichcn Z()cttauch «inctt feitm @e»
tic^iö\'-©tellen «ngcnomuien unb gefchwornen Wwcaten jnr
3ilotl;littt!ftS».5anSlung ju jttl(t(Tc».

S5ee2Bec{)fel--@ericht33aichfe«\' unli 3Se»;(t§ct foflen ttncn/ cbct
weijr »erjian&jg piafticiite/ unB fcetcn @pracl)cn «tfaltrene @c»
richtS\'Nonncn uufjuneljmen Ijaben i welche fo bann ben «ntett
«orgcfchrtcbencn (ïj;b ju^^cinben beit Siichters in (Segenwart ber
25ei;lt^cr wurctlidjen ablegen fotlen; bife fc^nb fchulbig fiber alte
ïorfommenbe Aften unb ^anblungen ein orbcntli^ee Pioiocoll in
Xcutfchunbanberer(wie eötcr ^att()n)m (Jrfahrenheif
imbOtctljburfft) ju halten / benen foU eine gewiffe SSefotbung
tjon bciiei.i Äauff^eufen ins gefaint tebingt / unb wegen beren Pro-
tocol Extracten/ \'iScrlaß\'/ 3tbfchieben unb übrigen Espeditionett
eine gcmaffïgte / tinö tstpißu attberer ©erichten tJtefgeringere
Xa^ befonbers ausgeworffen/ bife2a|:ahertJprherollns appto-
bandum gegeben werben.

(gs haben auchOlichfei; tinb 25ei;ft§er ein ober tnehr gcfchwctn«
Stnfagcr unb ©ertchtS\'SSotfen i?u beftellen/ unb ftch berfclben in
:^mtä\'.@achen ju gebrauchen/ welche alle gleichfalls bem@ericht
mit ®»;b fotlen »crbunbeii/ unbabfonberlicheOccgifler ober Proif-
colia über ihre Serrtdjtungcn j« halten fchulbig feijn ; benen
gleichen eine geringe ^Scfolbung / unb wegen beren in-\'Parth\'^
®achen juthim habcnben\'30orforberungen eine befonbere/ jcbofft
tleinela^foaegemacht/ in bcnen uorfaitenbcn ex officio @achen
aber von benenfelbenbte^lnfag unb gorberungen ttmfonff »errich*
tet werben.

(£sifï fchonoben Art. 6. georbnet worben/ baf afle bie;«"/^^;
fo |fch unternehmen emen formis«»

de WilTe! Rechtbank, na bevinding van faaken, ieder party,
ook een Advocaat, die by de Rechtbanken is aangenomen ea
beëedigt, tot noodige verrichtingen toe te laateiu

De Rechter en Byfitters van de Wiffel-Rechtbank fillen een
of meer veilïandige,Praaiceerende , en TaalkundigeGerichts-
SfotarilTen moeten aan neCinen, de welke alsdan den Eedt,
in \'t vervolg voorgefchreven, in handen van den Rechter
en in de tegenwoordigheit van de Byfitters weikelyk füllen af
leggen. Defe zyn verfchuldigt, van alle voorkoomende Ac-
ten en Handelingen, een ordéntlyk Protocol te houden, in
de Duytfche en andere Taaien; (na dat de ondervinding en
de nootlaakelykheit van Partyen vereyfcht; ) voor de welke
van de Kooplieden gefaamentlyk een feekere befoldirge be-
dongen fal worden; én wegens de Extraften uyt het t\'roto-
kol. Opleefingen , Befluyten , én d\'andere Expeditien, een
inaatige, en ten opfichte van andere Rechtbanken veel min-
dere Taxatie toegelegt, doch dele Taxatie alvoorens eeift tot
approbatie aan ons overgegeven worden,

De Rechter en Byfitters fullen ook een of meerder gefwoorene
Aanfeggets en Gerichts-Boodens aaaftellen, en zich van defelve
tot d\'Ampts verrichtingen bedienen ; alle de welke insgelyks
izti defe Rechtbank met eede fullen verbonden zyn, en by-
fondere Regifteis of Protokollen van haare verlichtingen moe-
ten houdenj aan de welke insgelyks een geringe Befolding, en
wegens verrichtingen van laaken , partyen betreffende, lal een
byfondere, doch. kleine Taxatie daat van gemaakt worden;
doch in de voorvallende faaken ex Officio fal het aanleggen en
de verdere Verrichtingen voor niet gefchieden.

fVelke Perfoonen aan de Wijfel-Rechthank onderhevig-xyn^
tn welkt faaken voor dit gerichte behoaren ?

Hiet vooren -An. VI. is reets geotdonneett, dat alle de
8«enc, die ondeineemen se« f9ti»e«icn Wiflclbiief uyt te ge-
ven

Wfttt ftc ftud) fcInc 5a3cchs(cï cfccr Ärtttf4cutc fcçnî» / citt btfc
\'2Scchfc{--£>rtmtit3 gchintcnj tS ifî mtct) iit Aniculô Uuit&
î>ic 2îorfci;iilta bcfchchcn / tag tic of;itfot:mtac2Bcct)fcf ctcï foßc»
nantitc Cimbia à depofito , leu cambia ficca , um Écinc gcrrût»
tuitgimjÇantcl «utgâîfiutci jumacî)c;i/ itcci) tcrmafcn jtt>i|ci)cn
tcctcrfcitSÂaufîlcutcn/ jcto^ uur cum piivilegio foii cambi«-
lis, Scpararse esecuiioDÏs gcitcu/ unf()iu tcrjcnigc / ter feint
Äcutpnannfchrtfftotcrai^cchfel\'aSancr ffi^ref/ unt tcnnoch einen
foId)cn c^nfonnigcn ®ccl)fci--ffiricff auSgiebef/ cter von einem
Äaufmamt nimmct/ tic ^cja!;lung aSci: nicht leifïct/ fcct; feiner
geherigen înftmz, unt nid)t hct; tcm2ßcchfcl--@crichf fccfprochen
unt pet ortiiniiiosgtsduî executionis jur Jf^\'f^B ttngcf;aitcn/
aud) in Ciida-j^antfimgcn cin foIci)cr SSJcchfc(»5Brieff nicht an»
fcerfl / als eine gciucine @d}u(t » 2ßcrfd)rcibung angcfchcn unt»
claflîret werten foßc ; ois fchiicffct ftd) »i>n fcibjîen I tajj tic ®echS*
fertmtSattff»icutctt)cgcn tercn fo wol formig^afs ohnformigcn
2öed)fcl tifcm ©cricht untcrvucrffcn/ hingegen ticjenigc/ fo td»
ne2Bcc{)g(cr unt Äauff4cufc fci;ut / tint toch einen förmigen
2ßed)fcI^!Brtcff ausgeben oter nehmen/ acccptircn oter girircn/
nur rccgcutifcs formigen 2Sed)fclî.Çantc[s fcct; tcm 5äJcchfei\'\'@e»
ridjt fichen/ wegen tcSt)hnformigen2BechSlcn aljcr bcp ihrer ge»
hörigen icftanz 3lc6 unb \'2tntworf geben mtlffcn -, tag foigfam
bie förmige SBechfl;! ohne Untcrfcheib bereu ^icrfoncn / bie ohi**
formige tfficdjfcl hingegen nnrjwifchcn bccbcrfcvfS Saufleutcn ä"
ïifcm 3S3echfcl\'-@cricht gehören.

SJtmnadf) bcr SBechfcfin offenem ©tauben nnb grauen
f;et/ unb auff bic Sefotberimg tes Comm^-cii abfielet / mithin
tinc fchfeunige 5(ugric|"tung unb @unimarifd)e Serfahrttng
fortert / als ift fd)on oben §., 4. unter antern tie 5ßorfehui\'3
fcefchchen/ wie auff ten Jaft (taC«cfal;r an tir^cit/ otcr an«"^
@ach fclbfienwcgrit bcforgcntcrScrtufdiung otcr (Jntiiu(fct"\'\'8
fecs (gchuibncrs j^abfi^afft/ cîer 3(uSfrttt teilen <perfon »ort?«"\'
îien ifî ) bas 2ecd)fel=a5crid)f (id) ju tjcrhaffcn h\'ibe.

ven, fch\'óon zy geene Wiflelaars of Kooplieden zyn, aan defe
Wiflel-Ordohnantie gebonden zyn. Ook is \'et réets LIV.
voorforgegedraagen, dat de onformeele Wiflelbrieven, of dé
foogenaamde Wifleis a Dcpojitó, of drooge Wiflels, om geen
verwyderinge in den Koophandel en neeringete maaken, noch-
thans tuflTchen tweederley Kooplieden, egter alleen cum prh-i-
Itgio fsrl cambidis & par-it^ exemionis, van waarde zyn ; als ock,
dat de geene die geeiJ Koophandel dryft, noch een WiflTelbank
heeft, en egter luik een onformeekn Wiflblbrief uyt.|eeft, of

van een Koopman neemt, doch geen betaalinge doedt, by fyn
behoorlyke , en met voor de Wiflel Rechtbank lal ge-

daagt, en langs de gewoone trappen de Exea:tk tot de betaa-
ling genootfaakt , ook in Handelingen fuik een Wiflel-
brief niet anders als een gemeene SchuldtbekenteniflTe aange-
merkt eti gecUjfeert fal woiden. Dierhalven volgt van felve,
dat de WiflTelaars en Kooplieden, foo welnoopens de tormeele,
als de onformeele WiflTelbrieven, defe Rechtbank onderheevig
zyn; in tegendeel dat de geene, die geene WiflTelaars en Koop-
lieden zyn, en egter een formeelen WiflTelbrief uytgeven of nee-
men, accepteeren of endojfecven , flechts wegens delen formeelen
"Wiflel-handel voor\'t Wiflel-Gerichte fullen verfchynen; maar
wegens de onformeele Wiflelbrieven voor haare behoorlyke
Rechtbank taal en antwoordt fullen moeten geven; dat byge-
volge de fotmeele Wiflelbrieven , fonder onderfcheydt van Per-
foonen , maar de onformeele Wiflelbrieven , integendeel.
Hechts tuflchen de onderlinge Kooplieden tot dic WiflTei-Ge-
lichte behooren.

Hoedaanig \\ des noodt zynde , voor defe Wtjfel-Rechthank
fal gehandelt worden , en hoedaanig defelve foo wel
in \'t Vonnijfen, als in de Executie fal voortvaaren.

Nademaal het Wlfl"elen in een openbaar Vertrouwen en Trouwe
beftaat, en op de bevordetinge van den Koophandel doelt; ook
een fpoedige uytvoeting en een kort gedrag vereyfcht werdt:
foojs\'et reets 5. IV, onder andetentdaarin voorfien , hoedaa-
nig omtrent het geval, ( als \'er gevaar op handen is , het zv
Wegens den Tydt, of omtrent de faak felve, wegens gevreesde
verduyfteting of vervreemding van des Schuldenaars Have , of
liet falliflimcnt van deffelfs Perloon;) de WilTel-Rechtbank
zich fal hebben te gedraagen.

.Maar als diergelyken gevaarniet blykt, en egtet de Crediteur
öiet in der minne aan fyn voldoeninge kan komen , maat ge-
noot-

itiag/ fonlii!«» »cranfaffct wirb / inittcfe ©cvic{)t(i4ec Afllfteaz
tcö^c^uftnciröSBcrmogcn atsjufaffctt/ ju bcmfinbc bic ©eric^it»
licf)C@porJ JU kgcl;rc-tt / fo folk baS SBcc^fcNgericl^t auf b»5
Slagcrs crftcS Libeil, unb barinnon fccpgcfegtcn 2Bec^fel»SSrtcff
glci^ bccbcIfjctf/ unbjtt5arnac^gc(laltcn@ac^cnbti) nac^ticren
2flat()-\'®ang/ obctfdngltcnbct; Decfjtciauf fofgcnbcn Seflion per-
emptoie »u crfdlfiuctt / crfovbcrcn / auc^ bcr Kläger bife fcitic
^lag famf SScpIagcn in 3ötentifcf)cr gorm bcm ©cflagtcn burd)
ben @cric^tä-\'3(nfagcr jcitlic^cn intimircn laffcn. Unb bifcS ju
i>cm(£nbc/ bag »ann bcsjllagcrs gorbcrung ric^ifig/ unb feine
Exception leitet / ba0\'2Bed)fiS\'@cricf)t bennocl) bie @ac^ in bcr
©ufc bet;julcgen / unb ben ^Idgcr bcp efma an ©cifen beS @e£lag»
ten manglcnben baaren 93Tittetij/ jur "Jtnneljmung einer anftdn»
bigen Caution, ober \'Scrftattung juldnglic^cr 3al)limgS=§rtfert
JU ucrmogen / gleljj anfel;rcn tonne / tborju jcbo4 Äldger nict){
folic gcjwungcrt/ fonbcrn iljmc auf 5Bcge(;ren bie Execution in
ordine, v»icl;ernac() felKt/ crtfjeifct werben. ®a aber ©etfag»
fcr gegen bcm 2Bccf)feI»®ricf cine rec{){lic^c Exceptionem vcl
dilnoriam, velperempiotiam litis, baöijl/ cine aufjugigeober
bic S^lag fclbflcn alfo glctc^ tifgenbc (ginrcb anjitbringcn ^ätte/
folic cr@cetagtcr ober bcffcn in 2Bect)feI-. Sachen SSerftdnbigcr/
imbfo tiJoljuni(Streit alö Scrgfcii^ genugfam @"ct)otlmdd)tigter
feine jul^abcn t>ermcin tc Excepiiones munblicf) er flatten / aud)
6cebcll)cilc nod)fclbcSiffion munbftc^ fd)tteffettunb gcgenfcf)lief»
fen/ ber©ericf)fs»Notatins aber btfc beren ^artl^cpcu mSnblic^e
SlotfjburftS\'-j^anblung mit allem i?lcif piotocoliircn / unb j«
ineOrcrbcr @act)cn 3fitc^ftgtcif »on becben Xl;cifctt uuterfc^rciben
faffen; (£6 tudrebann cine fo wichtige©ac^ / wcfcf)e auf berctt
^artl)ci;ctt^serlangcn mit gut «Sefun» bcögS5e^fcf=©cric^tö ei»
IKU brctjtdgigen / febocf) peiemptorifcf)en Termin jum fc^riftfl*
»mb@egen=©c{)l«g erforberetc,

2iDccf)fcl» ©eric^f Oat f)ter auf nac^> bcfd^jafenen Sing««
feie ©Ute jn)ifcl)cn becben 2l)cifcn ju »erfußen / in ®ntftel;iing
fcicmfinb^obcc fdjriftlie^e 9ilotl)burftcn bur^ bie ^artljcpcn ««<>
iicn@ericfttS\'\'Notario^ it/omiircnjulaffcn/ unbniitbcrgiic^ter»
licfjcrt (grtanfnuS fui\'jugel;ctt / auclj biefelbe benen <))arfl)ei;cn
jiracts Jtt pub iarcit.

233ann burc^ bifes gefc^opft»imb pnblicitte Urft cine ober anbf\'
te ^artlfci; ftd) bcfc^wcrl jufi:i;n »crmcinet/ folic bicfelbc bie Ap-
pellaiicn iwe^ bcr l nh itirung gfcic^ f>jnie pede mtfublicf) "Jl*
mctben/ tmb ber @cri<^ts » N\'liariu bie appellitfc / unb ^
Appellation jugelaffen <>ber rtbgefc^fagcnwofben/ unter bei» ^^^^^

nootfaakt werdt, met hulpe van \'t Gerichte , de Middelen van
den Schuldenaar aantetaften, en tot dien eynde een Gerechte-
lyke Executie te verfoeken : Soo fal de Wiffel. Rechtbank op
\'t eetfte verfoek van den Klaager en den bygevoegden Wiffel-
brief, terftondt beyde parteyen daagen, en wel tegens de naafte
Gerichts-littmg, of ten langften tegens de naaftvolgende Selfie
feremptoir te vetlchynen s ook de Klaager defe (yne klagte, be-
neffens deBylaage inAuthentique form, aan den Gedaagden
door den Gerechts - Boode tydig laten aankondigen. En
fulks tot dien eynde, opdat indien desKlaagers Ey Ich behoor-
lyk is, en geen nytvlucht gedoogt, de Wiffel-Rechtbank noch-
tans haar beft kan doen om delaak in der Minne af te doen,
en den Klaager, indien den gedaagden mogelyk gereede Midde-
len ontbraaken , tot het aanneemen van een voldoende Borg-
tocht , of toeftaaning van behoorlyke Tetmynen tot betaalin-
ge, te beweegen 5 daar toe de Klaager nochtans niet fal ge-
dwongen worden, maar dat hem , des begeerende, de Execu-
tie , volgens order hierna volgende, verleent mag worden. Doch
indien de Gedaagde tegens den Wifleibrief een wettige Executü,
vel dilatoriam, vel peremptoriam litis, dat is, een tegenwerpinge,
het zy tot uytflel , of daarmeede de Eyfch ten eerften vereydelt
wierdt, hadde voor te brengen , foo lal hy, de Gedaagde , of
deffelfs Gevolmachtigde, die van de Wiffel-faaken kennis heeft,
en foo wel tot verdeediging als afdoening van de feak genoeg-
faain is gevolmachtigt, lyne gewaande uytvluchten mondeling
voorftellen , en de beyde parteyen noch geduurende defe lelve
fitting eyffchen en weereyffchen, ook de Gerichts Notaris dele
der partyen mondelinge en noodige verhandelingen, met allen
vlydt in\'t Protocol boeken , en tot meerder beveftiginge van
faaken, fulks door beyde partyen laten ondetteekenen : Ten
ware dan dat de faak foo gewichtig was , datfe op\'tbegeeten
van beyde partyen, met goedtvinden van deWiffel-Rechtbank,
een driedaagfchen , doch premptolnn Termyn, tot fchriftelyken
Eyfch enTegen-Eyfch vereyfchte.

DeWiffel-Rechtbank fal\'alsdan, na gefteltheit van faaken,
het bemiddelen in det Minne van beyde parteyen oiiderftaan;
doch fulks geen voortgang hebbende, het geene mondeling en
fshtiftelyk vereyfcht werdt , door dePattyen en den Gerichts-
Notatis irrotuleeren laten, en met het Gerechtelyk Vonnis voort-
gaan , ook het felve ten eerften aan partyen meededeelen.

Indien zich d\'eene of d\'andere partey door dit gevelde Vonnis
befwaart oordeelde , foo fal defelve het Appel na defe bekendt-
maakingterftondt en op ftaandevoet mondeling feggen, ende
Gericht-Notaris de geappelleerde , en of\'t Appel toegelaaten,
of afgeweefen is, ondet \'t Yonnis aanteekencji. Alle in faaken
Tweede Dscl, S aaa-

«nmeïdeit. HHt tn @ach«it anetïncnbc Srförbcrtmgcn / unti
gejlaftmSingcnjumtSchfug unb ®cgcn\'.@chlug jufaffcnb î»«?».
tàgigcr Tetmio ftl(;rcn barmncn ï>tc claufulam peiemptotiam
mitltc^/ bajj bcr @cH«gte cnttocbcr fclbfrcn/ ober gcOorfcr maffcn
burch ci""* gcnugfant ©cvoHmâchtigfcn fo gcwig fccj; (Bericht cr»
(Cheine/ obcrinbcmnon ©cricht bemihgtcn Ttiduo feine fchrifft»
li^eatcthburftcn cr|iattc/ alsiinwicbrigcn tr mit feiner Excep-
tk)n ober telpeaivè @cgen>@chfHg in hoc judtcio nicht mehr
gehöret/ fonbcrn ûberbaô/ iuas cinfommcn / gerichtlich crten»
«et werben follc.

55a mm erwchntcr majfcn î>cr ©cffagte gegen fceit libeîiirtcn
Q0Bcchfci=23ricf tcine rechtliche Exception einjuwenben hat/feig»
fambic@ch«tb ricl)tig ift/ unbbcr Älagcr juweitcrer gahlnngs.
§rift/ cbcranfeerwârtigcn Slachfichf in bcr(Sutefichnicht tjcr^e»
hcn will / ober aber tas vom 25Bechfcl -- ©cricht über gchanbletc
aiothburfftautfbiegrfhciltmg bcr Execution ergangene Urtheif
in rem judicatam, ober »olltommenen @tanb rechtens erwa^fctt
ifi / folle bas gOBechfcl<®ericht auff îfnlangen bes Äldgers bic
Execution folgcitbcr geftaltcn crtheilen :

2Bann nun ©cHagtcr tn Seit bifcr brep^tagigen QScrorbnung
fccn «lägcr nicht befriebigct / fcUc au(f_ bcffcn 2tnrnffcn bic
@potj limpiichcr ohncjfnhang/ ober ©eftattuug weitcrcnUm»
tricbS ber @achcn ucrwilligct werben / mit bcm Sefcheib;
Fiat unbfoac biefelbe burcl) ben ©etidjtö^SSotfeit

QSBie bannbife bret;4agigc SScrorbnung attff eine fernere KechtS»
»Çanblung gar nid)f juverftehen ifi/ weilen bieaichtburft oben
»crfianbcncr maffcn fchon ifi angebracht tocrben / cber ju feiner
ßcit hatte follen angebracht werben: fonbcrn cS hat btfen ^Bcrflan®/
fcafiber©etlagfc ju\'Sßcrmctbuitg bcr &pért 6cn Kläger innerb»»
, fcnbrei;Xâgettbejahlen/ cber auff anbcrc 2Bciö bcfricbigcn unî>
fluffcrÄlag halten foüe, gu bcm ®nbe hat bas ©crichtoon bem (Bc
tlagten tcine DJîânb\'Oberfchrifftlichc Exception ober (£iit--9îcbe itt
Exccutivi» mchranjunchmcn / fonbcrn bcn IdrcnScfcheib tey*
(atiffig bahinju crtheilen: SJtfeö SSegcfercn ()rtt nidjt ftrtK-
fibcr es tan nach bcfchaffcnen Singen / ba bie Evceptio gleich\'\'
lool von einer ßrheblichtcit ju fe^n bcfunben wfirbc/ folge»\'
tersscfcheibergehen: ©etlrtöfei jüirb ben î» fßlä«

tet in@adien erflangenen ^^etöttnung ^u befrie5i(îen/«f^"
feie md;bijéf€m€\'^otl)buiffFCâlC\'d;îvol «njubrinâetnvifK\'^^

aangeftelde veieyffchingea , en na vereyfch van faaken tot
cylch en tegeneyfch toegelaatene drie daagfche Termyn , zyn
daarom de Clauful verlek 5 op dat de Gedaagde het

geëy fchten Wifrelbrief geen wettige uytvluchr weet in te brengen,
en bygevolge de Schuldt goedt is , ook deKlaager tot langer

uytftel van Betaalinge, of eenig ander vertoef in der minne niet
verftaan wil ; of als doothet Wiflèl-Gerecht, na vereyfch, tot
hetvetleenen van de Executie in\'t vellen van \'t Vonnis, in rem
jtedmtam , of volkomen in ftaat van Plechten gebracht is , foo
fal\'t WifTel-Gerechte , op begeerte van den Klaager, deExe-
cutie op de volgende Wyfe verleecen : J^

De voldoeninge binnen drie duitgen te doen , anderßnts x.y de Exe-
cutie bevjilligt.

behooren voorgeftelt te worden : Maat dit moet aldus verftaan
worden, dat de gedaagde, om d\'Executie t\'ontgaan , den Eyf-
fcher binnen defe drie daagen fal hebben te betaalen , of op
eenige andere wyfe te voldoen , en buyten klagte te ftellen.
Tot dien eynde lal de Rechtbank van den Gedaagden, geen ver- \'

dete Exceptie of Uytvlucht , \'tzy mondelyk of fchriftelyk te-
gens de Executie meer aanneemen , maar enkel omtrent defe
otder verleenen: Dit verfiel^heeft geen plaats, of, na gefteltheit
van faaken, indien de uytvlucht egter van eenig gewicht wierdt
bevonden, kan het felve defe otder geven: De Gedaagde fai den
^-yffécr ,, volgens verleende order in defe faakj hebben te voldoen , m
^^nna vaorftdlm, \'tgeeifsby te feigen heeft.

i ;i

i)bn«n wolitach ev^aftcn« @pôri inbcsefrtufcigetSßrthffi«»
ï;ct/ auf fcenxg^cber öhnbett),C0li<|e QüUtl Dlcc^te tml)@^ufl>»
gotbcïungcnjusïctifert/ fofcUc tcchfcifes «lit ber SScfthtibmhcit
tcfc^eï;«« / ïag«tci)t«tci)t: / afë «jaö btc bcpfàuflîg m
Cipitali ««b 0c«jpl;nltchcn 9GBcchfcf=gcrbcr«ngcn atich ®(tiajU»
lInêo(}c«bcfvage» «lochte/ t»bie@pDn gqogcHwctbe/ wie bann
tt«ch cl;«c fonbetbar 2fîechtftcf)c Urfach nicht fcfche @a^en i» bie
(Sporj i««ehmen feçnb/ we[éhcber<éch«Ibner j«m tâgficheng«*
trauch »onnSthe» hat / ober bereit Executirwng ihnie j«»i @chimpf
gerei^en wnrbe.

3u helfen SBeokchtnttg / «nb bamit ««ch bte ©erichtlichf
@porttt)»rct[i^Botljcgenwerbe/ foüeberÄlager «a^ erhaltener
<Sf)ct2 baöjcnige / was er in bte ©erichtliche Éxecution nehmett
will/ fötJtelinoglich vcr|eichnen/ folche SScrjeichnMg«nfereigener/
cbcr boch feines ©cwalt-Xragcrö j^anbfchrtfft «nb ^ebtfchafftß»
gertigiiitg betn 2BechfeI>9iichter ober beffen 3tmtö-.ajerwalter »or»
êcigcn/ «ubtoa«« fettige g«t gchalte« worben / bem,@ertchfä«
îtnfager nel)|î ber eparss.fScrwiütgtmg ju SSornehmung bec
Execution etnhânbigcn / welcher fo bann / wa«« Mobiiicn ju
fporrenfchitb/ folche anberft nicht/ battn in SStpfcç« beä
iflagcrs / ober beffcn ©ewalt\'XragerS/ncbftSorweiftmg «itb ah»
fchrijftlichcr .^interlaffung fo wel ber @pörtö»2}ercrbtt«ttg ds
ber Spécification »orjtittehmcn / unb bte ffJrrenbe ©ttehen cr»

^orb«rch ï\'Cf Älagcr immiffionem «st ptimo decroto, ober
ein ©crichtlichcs Unterpfanb auff bte gefpSr-Jte j^alf^afft erlatt»
get ; Sa aher ©ctlagter als Contumax ber @p§rt nicht ftatt
th«it w«rbe ; fotle ber 2tnfager bie @por2S»Q3erorbn«ng / fai»f
gemelter Spécification barnteber/ «nbeine«@fein barattf lege»/
itnb ber Kläger glcichwol pro immiflo ex ptimo dccteto in bie
in bcfagter Specificitioa ettthnlfene Effecten gehalten I «nb btfe^
nlfo gleich »onbem ?(nfagert)eçbcinîï8echfel\'@crtcht fcbriftlich^"*
ottgebcntct/ auch »on barauS auff ferneres in inftimi an @citcrt
bes Klägers fcefchchencs îtitrufen j« beffen @tchcrheit»onbeS®f»
tlagtenj^abfchafftfo »iet Eflecten / als bes Slagers gorberimg
cum omni caufa fcetragct/ inSequeftrum, auchba eS fur notlji^
erachtetwirb/ mit3«jtehungber20îacl)t gejogen werben.

2Bie \'2ßir bann Unfercm J^off\'ÄriegS^^Rath anfgegebe« / att
feine ©eh^i^î»« »crfögen/ bag a«ff3tnfangett beS SCBcchfel»®«*
lif^tsbieerforberliche Atfiftenz burchbieajlacht fcefchehe.

Schoon het nu, na de veikreegene Executie, in de keutevaii
den Crediteur ftaat, op de roerende of onroerende Goederen,
fyn rechten eyfch te vervolgen ; nochtans fal dit met delê ree-
delykheit gefchieden , dat\'er niet meer als \'t geene de fchuldt
omtrent in Capitaal, cn gewoone WilTel-Eyflchen, als meede
de.Getichts-onkoften , mogte bedraagen , tot de Executie be-
trokken mag worden ; _ gelyk dan ook, buyten fonderlingc en
wettige reeden, foodaanige dingen niet tot de Gerechtlykc Exe-
cutie genomen fullen worden , dewelke de fchuldcnaar tot fyn
daagelyks gebruyk noodig heeft , of welker Executie tot lyn
befpottinge mogten ftrekken.

Tot nakominge daar van, en ten eynde ook de Gerechtelykc
Executie daadelyk mag voltrokken worden , lal dcEyflcher ,
na verkteegene Executie , \'t geene\'t welke hy Gerichtelyk in
Executie wil nemen, foo veel als mogelyk is aanteekenen , en
defe Aanteekeninge, onder fyn eygene, of lynes Gemachtig-
den handtfchrift en zeegel, aan den Wilïel-Richter, of deffelfs
Ampt- waarnemer vertoonen; en als defelve goedtgekeurt werdt,
aan den Gerechts-Boode, benevens de bewilliginge van de Exe-
cutie, tot uytvoeting van defelve laten behandigen ; dewelke
alsdan, als\'etMeubelen teexecutceren zyn , defè Executie niet
anders mag onderneemen , als in prefentie van den Klaager,
of deffelfs Gevolmachtigden, beneflens vertooninge en ac\'hter-
laating van een aflchtift, foo wel van de order der Executie,
alsde fpecificatie te onderneemen , en de faaken die gcëxccn-
tcert moeten worden, ordéntlyk aan te teekenen.

Waar door de Klaager immijfionem ex prims decreto . of een
gerechtelyk onderpandt, op de geëxecuteerdè Goederen ver-
krygt: Maar als de Gedaagde , als wedetfpannig, de Executie
nietwilde laten gefchieden, foo fal deBoode de order tot de
Executie, beneffens de gemelde fpecificatie neet-, eneenfteen
daat op leggen, en de Klaager egtet pro immifjio ex primo deereto,
of een gerechtelyk onderpandt op alle de Effeften ktygen, die
inde gemelde Specificatie ftaan uytgedrukt , en dit terftondt
door den Boode by het Wiffel-Gericht fchriftelyk bekendt ge-
maakt , ook vandaar verder, als de Eyffcher ten eerften fyn
recht vervolgt, tot fyn geruftheit , van\'des Gedaagden Have
foo veele Effeden in fequeftratie genomen worden , als de Eyfch
van den Klaager, beneffens alle koften bedraagt, ook, des noo-
dig zynde, felfs de Wacht tot hulpe daarby geroepen worden,

Gelyk wy dan by onfen Hof-Krygs-Raadt order hebben ge-
fielt, daar\'tbehoort te beforgen, opdat ,op\'cbegeeren van\'t
Wiffel-Gerichte,het vercyffchte onderftandt door de Wacht mag
gefchieden.

fowft gctt)of)n(ic{)cn Ttidai.fcei) t>cm 2ßcchfcl\'\'@tncht cinjuffin*
Hicn/ ituBriad) t)f(ci)«|fcitcn!Dingcu bic ^ctja^ung bereu gehörter
uiaffcn gefpkjt «ub iequeftriiteu Mobilicn aujufucf)en / mefche
ttuct) Einfangs mit 53ot«itffe»/ hcmaeh nochmden mit ^Jonviffeti/
fefgertbSua^ bifen fcecbcn brep.trtgigeu25eterbnungenfimpUciter
»crwilUgct/ tmb burch bte@cricf)tS-(lan^(ei) gleid) bcp beccrpcii
/ cscrfcheinc batbet; ber (gchulbner cber nicht/vcr»
genommen iccrbenfoUe.

Uttbtcicnun bife (Schulung bei? bcriSan^lei; alfobctlbju fcijtci\'
fcennnbju «xpediren/ frlchcSaud) benen iparthepcnchnCSerjug
mittels eines bet) ber dan^lcp angchcfftcngcttels tunb jumad)cn/
ttlfowirb bemfcnigen/ fo burd) bie@d)a^ung bcfd)n5eret jufei?«
vermeinet/ biellberft^a^ung inner 8. Xagcn von Seit folcher pu-
blieirung anjufuchen bcoorjtchen / bifc Ubetfchajjung aucf) gleich
ber (Schalung vcrgcnommcrr\'unb pubüciret/ in bem übrigen aber
hernach feinem Iheiliccitcre ©chaljung jugelaffen/ fonbern auf
ferncrs 3tnruffen bcä ©latibigcrs bic (ginantTOortung mit bcjn
MthergchenbeuSefchcib (©ie Tfu^iöfuns &emi gefcljo^tea
HiFectm innes bte^i \'^^fl^en «ufiuctlegen / fonfl fepe tu fcie
(£il1cinttt)ortmi3 fleivüliget.) ergehen/ «ub ohngehittbcrct bes
(Scetogtcn 2(«Sblcibcn ooöjogcn / obcrbco beffcn 2Beigcrung auf
SgettiÜigung beS 2Bcchfcl-\'@erichts mit 3«}ieh«ng ber SSacht
Borgenommcn «5erben.

©emnachabcrin benen gallen | m cftoann eines ©eflagteii
Caüa, Ailiv. @chttlben/ Ober anbete gotbcrungcn in bic^por:
genommen werben/ cS (einer (Schalung bebarff; als wirb hier»
auf ber Kläger bc^ ber crfifolgcnbcn 9laths=seflion gleich «mbie
(Srfolglaffungober ginantwortung ins gigcnthum / nnb jwar
allemal vor bifem 2Bechfet=@er!d)t ohne Unterfchieb / ob bes @c»
tlagfcrt@chulbner unter felbige ober auchjucincr frembcninftans
gehöre / ovbctttlich ju begehren nsiffcn I fo auch «i\'er jwtj; gcwoh\'*"
Jichc^ScrwiffcnS-\'^Serorbnungcn/ berc« jebe ofcbcrfianbencr tnaf*
feneinbrep-4agigcgrifi:übftchhat/tiett5itligct/ unb bic becenttve»
gen erforberlrchc Decreta «nb lefpeaivfe Cgrfnch»©chreiben auS»
gcfertigct: bife£)rbminga«d&bch Executirung bercnbem@laubi=
gcr SBerfag-gSeig angehanbigtcn Saarfchaffte« ober richtigem
<Sch«tb-.@^cinen («Is beren drfolgtaffung unb Sinantwortung
ins (gigenthiun gleich mit ber crftenÄlaganättfuchen ifi ) beobach*
iet werben folle/ jebo^ bcrgefialt/ baf ber Kläger in bifem nid)t
weniger alsittbeneit inndchfi vorhergchcnben gdllen / nach ber
über jwe^ ■SorwiffcnS-\'Söctotbnungcn behebten gtnantwortung

der de gewoonlyk drie daagen uyt te wachten, voor \'tWiffcl-
Gerïchte te vetfchynen, en na gefteltheit van faaken, dekhat-
ting van de op voorgemelde wyfe geëxecuteerde en gefequeft-
teerde Meubelen te verfoeken , dewelke ook in den beginne met
vooikennifTe, daarna nochmaals met voorkennilTe, vervolgens
na dele tweemaal dtiedaagfche vetordineeringen enkel toege-
ftaan, en door de Gerichts-Kantzelerye , by de eerfte Siitiug,
\'t zy dat de Schuldenaar daar by verfchynt, of niet, onderno-
men fal worden.

Gelykerwyfe nu defe Schatting by de Kantzelerye terftondt
moet gefchreven en geëxpedieert, ook aan de Partyen ten eer-
ften, door middel van een Brief , aan de Kantzelerye aan te
liaan , bekendt gemaakt mpet worden 5 alfbo moet ook dc
geene , dewelke door defe Schatting zich belwaart oordeelt,
de herfchatting binnen den tydc van acht dagen, na de publi-
catie defes verfoeken; en fal defe herfchatting ook, gelyk alsdc
fchatting, voorgenomen en gepubliceeit worden 5 doch daarna
geen party een verdere Schatting toegelaten zyn, maar op ver-
der verfoek van den Crcdheur , de overleveringe met het voor-
gaande Befcheydt : (De lojjlnge vdn de Cefehattede Ejfe&en hinnen
drie dangen op te brengen , anderfints zjy de overleveringe hevjilligt,)
voortgaan en niet tegenftaande het wechblyven van den Gedaag-
den , voltrokken, of by weigeringe daar van , metï bewilligin-
ge van\'t Wiffel-Gerichte , met onderftandt van de Wacht on-
dernomen worden.

Maar nademaal in die gevallen, als\'er mogelyk eenes Ge-
daagden CafTa, Archief-fchulden, of andere Eyffchen gearre-
fteert wierden, geen Ichatting noodig is ; foo fal daarop de
Klaager, byde eerftvolgende Raadrs-fitting, terftondt om de
overlatinge of ftelling in den eygendom, en wel altydt voot
defe Wiflel-Rechtbank, fonder onderfcheidt , of des Gedaag-
den Schuldenaars, onder defelve, of ook ondet een Vreemde
Rechtbank behooren, ordentlyw moeten eyffchen; ook tot de
twee gewoone Voorwetens-Verordineeringen, van dewelke ieder,
foo a!s hier vooren is gemeldt , drie daagen tydc birhelfl, be-
willigt , en de £>«t«fc«\'en Refpedive verfock-Brieven, deswe-
gen vereyfcht, opgemaakt ; defe verotdineeringe ook , by
ï-tecutie van de geteede Penningen of goede fchuldtbekente_
niiTen, die den Crediteur by wyfe van verpaudinge zyn ter handt
geftelt, (als welker overgevinge en overleveringe tot eygen-
dom , terftondt met d\'cerfle klagte verfocht moet worden ; ) fal
v-aargenotnen worden; doclifoo, dat de Klaager in defen niet
minder, als in de voorgaande gevallen, na de over twee voor-
gaande gevallen , na de over twee voorwetens-ve\'rotdineeringen,
selicluede ovetlcveiiuge, van een, den Gedaagden toebehoorde
X 4 heb-

fcctfeffeett nicht cfccn tc»; bifcin 2Sc^fct-.<Scricht «fs beö «ScHrtötm
£>()rigtcic I fonbern fcci; jener inttanz , wo fein beS ©ettagten
(gchutbncr Ijiiiigchortg ijl/ anfuc^cn muffe.

SScgefce fi^ aber / ba§ ber ©(autiger feine 9JlitteI bep beut
®chulDHcr witlle / ober auctjfonjl etwa nichts ipecefice juwrjeich»
«enncrmogtc/ fDtlcbcr3tufagcrttci)benno4mit bemÄtagcr/ ober
bcffcn@cwa(thaber ju beut @chulbner begeben / unb wann ftch
gleichwclcnanftänbigc ©Itter bep bemfclbcn ftnbcn würben; folchc
inbic@ppr2 genommen/ unb alfo/ wie oben tjcrorbnet/ weitere
»erfahren werben.

5Da aber bei; bem @chulbner gar feine 3ahftmgS\'932iftel ftch
tefinben mogten (welkes ber 3tnfiger fcbcsinal feinem Execwionj-
@chetnctn5tn>ettcibcn haben wirb) San ber Slager ncbft S5ei;tc»
gung btfcS @ch£ins bct) ndchfl\'f^Ö\'^\'\'^*"; seffion, ober ba ©cfahr
anbcrgcit obhanben/ gleii^ in iuttami um ben Petlonai-Artcfl
bes ©cttagten/ bcpm2BcchfcI\'@ericht anlangen; welcher Arrsft
bann auch nach befchaffcnen Singen / unb gcnugfam erwogenen
Itmfianbcn / tnfinbcrhett wann ber ©ctlagte mit einer anftan.
bigcn Cautioa, ober aiiberwdrtigcn "3?crftcherung bcS ÄldgerS
nicht glcich auffommcnmochte / fimpHciter Jan »erwilliget/ unb
|ubeffcn2Jornehmu!ig baS\'iehorigcausgcfertigct werben;

•QäJefches auch in bem §atl / wann aus bem Executions-@chettt
flar crheacn würbe/\' bafi bic in bie (gporj genommene ©üter / bem
bcijlaufigcrt 2Berth nach I Jtt 25efricbigung beS Cteditotis nicht
KreiecJltch waren / wegen bcs 2tbgangs alfo gehalten / unb ber @c»
flagte auf 2tnfangcn bes Äldgcrs unerwartet ber würctlicheii
«Schd^unguntcrcinftcn jur Kamhaftniachung / allen falls auc^
©crichtlt^er Depoiitirung mehrerer ©utcr bur^benfonflfolgen»
Jen Perlonat-Arieß angehalten werben tnag.

(£s folle auch ber Äldger bic unrichtig eber «netnbrfitgfiehfi
@d)ufbctt / ober auch anbere ungültige SSJlittet gar nicht / bie
@chlechtere aber nur in bem ^atl / . wann ber ©chulbncr (eitt
fccffcre hdfte/unbfolcheSauffSegehrenbesÄldgerö mit einem Sor-
^»crtichenSibbetrettrcnfontc/ jeboch auch bifc nur betn tnnerfichcnt
SJBcrfh nach / ttnb ohne fein ^Berlttfl «nb ©chaben anjunehmt«
fchulbig fepn.

S>a aberohnbewegliche ©üter/©ttlfe«/ J^dufer / ttnb@t««b*
©tuctinbie Emmioa junehme«wdre«/ foile ber3tnfagerohn^
weitere Jtufiag bei; bem ^echfei--@ericht bas gejiemettbe
Schreiten an biejenige inftanz, I

hebbenden Eyfch, de Betaalinge daat van Juyft niet voor defe
Wtffel-Rechtbank , als des Gedaagden Oïerheit , maat by
die Vietfchaar, daarhy, de fchuldenaat van den Gedaagden,
onder behoorde, gefoclit moefte worden.

Doch indien het gebeurde, dat de Ctediteur geene Middelen
by den Schuldenaar wifte, of ook anderfints niets in\'t byfonder
wifte aan te teekenen en aantewyfèn; foo fal de Aanfegger zich
evenwel, beneffens den Klaager , of deffelfs gevolmachtigde,
tot den Schuldenaar begeven 5 en indien zich egter behaagelyke
Goederen by hem mogten bevinden, defelve lullen geariefteerr,
en alfoo, gelyk hier vooren is verordineert, verders gehandelt
worden.

Doch indien by den Schuldenaar in \'t geheel geene Middelen,
tot betaalinge mogten gevonden worden, (\'t welke de Aanfeg-
ger altydt in fyn handtfchrift van de Executie fal voegen ;) foo
kan de Klaager , metbyvoeging van dit handtfchrift , by de
naaftvolgende fitting, of als door tydtTverfuym verlies te duch-
ten is, ten eerften in mßmti, by de Wiffel-Rechtbank het Per-
fooneele Aneft van den Gedaagden verfoeken ; welk Arreft dan
ook, na gefteltheit van faaken, en \'t genoegfaam oveiweegen
der omftandigheeden , voornaamentlyk als de Gedaagde met
een voldoende Borgtocht , of andere Verfeekeringe van den
Klaager niet ten eerflen mogte opdaagen , enkef kan be-
willigt , en tot deffelfs voorneemen \'t behoorlyke opgeftelt
worden :

\'t Welke ook in het geval, alsuythet handtfchrift de Execu-
tie klaar mogte blyken, dac dein arreft genomene Goederen,
ten aaaftenby na de waarde, tot voldoening van den Crediteur
niet genoeg waren , wegens \'t mindere aldus werdt gedaan,
en de Gedaagde opveifoek desKlaagers, fonder de werkelyke
Schattinge af te wachten, onder eene opnoeminge , in allen
gevalle ook van een gerechtelykc deponeeringe van meerder
Goederen , door het anderfints volgende Perfoneele Arteft,
fullen genootfaakt worden.

De Klaager fal ookdequaade en onverkrygelyke Schulden,
of ook andere onvoldoende middelen geenfints , maar de
flechte alleen in dat geval , als de Schuldenaar geen betere
\'ladde ; en fulks op begeerte des Klaagers met een Corpo-
reelen Eedt beveftigen konde , doch ook defe flechts na haat
innerlyke waarde, en fonder fyn verlies en fchaade gehouden
Zyn aan te nemen.

Doch als\'er onroerende Goederen , Renten , Huyfen , en Er-
ven te Executeeren waren, foo fal de Aanfegger, fonder ver-
dere laften, by de WifTel-Rechtbank een behoorlyken Verfoek-
Btief nyiweiken, aan de Vietfchaar, aan dewelke foodaanige
X s ^ Goe-

Su tcm ®utc haben 2ßtr auct) an Unfere 3fl. Oz. îHegiermta
fowof als anbcrc D\'caftfis Hnbnachaefë$fe©ertchtô»@teKcn/itt»
anafcn auct) @runb=Sächer wrfSgen Ia(|cn/ baf felbe auf befc^e»
fjenc0<Erfuchcnbes JSîcchfeI--@cricht0 bie «xequiren woHenbe ©u»
ter / ©üffcn/ j^aufcr «nb@runb\'@tuce cum «ffeftn hypothecs
judicialis a[fobalb\'(infe§cn unb gehörigen X)rt3 fSrmcrcten / ober
inhibiren (äffen / nnb barauff" mit bcnen fernem Gradibm Exe-
cutioni« autf 3{n(angenbeô Älagcrö »erfahren / wtewfen btfcô
cilles nut Sßorbehalt ber @rimb»,Çerjltchcn jutium «nbgcwchn*
lichen T«xea bcfchehcnfoUe.

<£S tonnen aber obbcmelte »on bem 2Bechfef»@erichf ttm bi«
Execution erfuchtc Inflanuen alS Judices Executionis tetne Excep-
tion bcs ©eElagtcn wetcr in Caufa ptincipali noch incidciHi an»
hören; immaifin bcr ©ctlagte folchc Exceptiones bepbcm2ßech«
fcl\'@cri(ht in obbemcltcit ^rifîcn pere.ïiptoriè anjubringen j «i»
»»rigensbie xecution jHbefaljren l;af.

2Me ©erichtS-\'Unfoften belangcnb/ foUen biefclbc b«; bcr crfîctt
XagfaÇung ohngchintert cin ober anbern Xhetls 3tusbleibens
jnocicirt; auch SScmöhungbercnSfîechtS.SÎocfprccheren
wnbAdvocatcnfooicl/ alS eS bei; anbern ©erichtew / P«®*
ïct werben.

2ßann bie attcrfêimtc ©erichts --UnfSflen nicht «nt bem
Capita.: unb loteieffe eingcbrad)t werben tonnen/ folleberentwcgen
fein befonberer Estcmious-Procefs abgeführt / fonbern nach er*
folgtcr Moderirung mit ber »orhin ber .Ç>aupt--@chulb hait«
worbencn Execution, auch wegen bercr juertentttcnUnt5(lctt/al5
eines nothwcnbigc» Acccfloxü, fortgefahren werben.

(^.Çr werbet fchwcren eine» (Sib |« ©£>2:2: î>em îtlïmachtî\'\'
^ gcn / unb bct; euren fihren unb Stauen angeloben / be»«
■^Sflichtcr-\'Kmt bcs 2Bcchfc[=@erichts / ju welchen ihr erticC»
worben / nach ««rem beften 25erfianb aufrecht unb rcblich
vomtm feiner gjarthe?) anhängig ober rathfiim jufciin/ fonbern
bem 3(rmcit als bcm mcichen / ï»ciu Reichen flU îctm

Goederen, Renten, en Erven onderhevig zyn , en defe Ver-
foek Brief ter behoorlyker plaatfe overleveren.

Tot dien eynde hebben Wy aan oafe Neder-Oeßmrykfi.he Re-
geeringe, foovtfel als aan andere Dkafteria , en nagenoemde
Gerichts-plaatfen , als meede in de Grondt-Boeken ordonnee-
ten laten, dat delelve, opgedaan verfoek van hetWiflèl-Ge-
richte, de te executeeren zynde Gcedeten , Renten, Huyfen
ea Erven, met het effeft der Gerechtelyken Hypotheeq, aan-
ftonfls laten aanflaan , enter behoorlyker plaatfe aantecke--
nen of inhihccr n , en daarop met de verdere trappen tot de
Executie, op\'tverfoek des Klaagers, voortvaaren; mits dat
dit alles nochtans gefchiede behoudens de rechten van dc
Giondt-Heeren, ende gewoonlykeTaxatiën.

Egtet konnen de bovengemelde, van het Wiffel-Gerichte om
de Executie verföchte Vierfchaaren , als Executie-Rechters,
geen Exceptie des gedaagden , noch ter fiiake in principaal,
noch toevallig, aanhooren ; vermits de Gedaagde foodaanige
Exceptie by\'r WifTel-Gerichte, binnen de bovengemelde tyden,
peremptoir moct voortbrengen, of anderfints de Executie vet-
wachten.

Betreffende de Gerichts - Onkoften , foo fullen defelve by
d\'eerfle dag-fittinge , niet tegenfliaande de Abfentie van de
eene of andere partye, gemodereert; ookvoorde moeytc van
de Rechts-Voorfpraaken en Advokaatea foo veel , . als by an-
dere Rechtbanken gebtuyklyk is, toegefbi au vvorden.

Indien de toegeweefene Gerichts-Onkoften niet ten eetften
bcneffcns het Capitaal endelntrefle vergoedt konden worden ,
foo fal diesaangaande geen byfonder Executie Proces gevoert,
maar na gevolgde Moderatie, met die alvoorens wegens de fchuldt
der Hooftfbmme veikreegene Executie, ook wegens de toege-
weefene Onkoften , ais een nootfaakelyk byvoegfel voortge-
gaan worden.

Gy fult fvveeren eeuen Eedt tot Godt den Almachtigen , en
by uwe eere en ttouwe belooven, het Richter-Ampt van
\'t Wifïèl-Gerichte , tot het welke gy verkootetj zyc , na
Uwe befte kenniffe, oprecht en reedelyk waar te nemen ; geen
pa.-iey aan tc hangep , of met raadt aan de handt te gaan;
«laar den Armen als den Ryken , deaRyken als den Armen

gfcic^cStÄtc^f 3« crffjeifctt / iint» bArinnen «ac^ betten iitff;r«tt
@ümmcrtjiifprccf)cn/ rtuc^rocber 3J?tct/)/ ©ab / §rcuitbf(^aft/
§£inffrf)aft I ncci^ ic^fcs anbcrs anjufdjcn I unb fonllen allcö
ju öanbfcn tmb j« f(;tm/ fo einem »crpfJicfjtefen DJi^fer ge»
fcttijret/ unbcrjutijunfcöulbig/ «ucö bcr ®i)rbftt»ttnb ©ercc^ttg»
teit gemdg i|i / gctrculi^ unb cf;ne @cf4(;tbc.

3f)r tt)cr»ct f^wSren einen (£ib ju ©£»22 fccm Wmad^ft»
gen/ unbbct?eurenSijrcnunb2raucn angcfefcen/ bcmS5e»;ftger»
3{mt bes 2ßec^fcl»©crlcf)tä / ju welchen if;r aH^icr erfiep »er»
tcn / nac^ eurem fcefien ^Serllanb aufrecht tmb reblic^ abjuwtarten/
feiner ^artijey antjangig cbcr rttijtfam Jtt fcjjn / fonbcrn bcm
3frmcnals bem gleichen / unb bcm3icic|en als bem 3(rmen ei»
fl(cicf)eS3^e(f)f jucrt^cilcn/ auc£)tt)cbcr9!yiietr) / @ci6 / §rcunb*
fd^afft/ geinbfcfjnfft/ ncc^ie^tc« anbercß (injufc(;ctt/ unb fonfleit
«acö brtSjuJjanbfcrtunbjutljtm/ fo einem »erptlicl)tetctt «Sepft^ee
gcbuörct/ unbcr}ut()utt fc^ttlbtg/ duc^ bcr S&rbarftinb ©srec^i»
tigfeitgewaf ip/ getreulich» tmbol;ne©cfSt^rbe.

3f;r »erbet fc^woren einen ®ib jtt © 022 &em 3tllmdc(;ti*
gen/ unb tci; euren<£l)renXraucn unb ©laufcett «ngcJofcen/ bcm
Notariat \' ober ©eric^tä = @cferciber »3tmt ie^ bem atlf;ic|tgett
2Bec^fcl-.®ericl)t nacl) eurem beften 25erfiattb aufrecht unb reb»
fic^ abjuroarten / feiner ^artl;c9 antjangig jtt fc^tt / alte« waö
tucö in 2(mt3-@ac^)cn vertrauet wirb/ in gcl&cim / unb bae ©e»
ridl)fS»Protocoil in guter i>rbnung ju f;alten / atic^ einem jcbc«
%\\t<SvianUm I 3i\\atl)fc^ldg / unbtcas bcrglciefjetteanSele?*
Expediiiones fc^nb / cpne ©tcigenmg ber Tax, mt(t)t gemaf&t
ttitb/ folgen ju (äffen/ aud^imttbrigen allcfibas j« f(}ttn/
einem gef^wormn Nomio »on ated^ts wegen gttifi(;ret/ getreu»
Uc^ «nb ol^ne ©cfdljrbe,

3f;t werbet fc^woren einen gib j« ©Ö22 bem ^fßmäc^t»"
gen / eurem 3(nfagcr\'Unb «Botten^Sienft bcj; bcm aüOiefige"
2Be#l»@eric%t nactj ciimn ^tlttti^Ser^anb «nbgfeiö\'sit\'j«»\'"^^

evenveel recht te vetleenen , en daar in volgens tneerderheit
van ftemmen te Vonniflen ; ook geen loon , gave , vriendt-
fchap , vyandtfchap , noch iets anders aan te fien ; en voorts
alles foodaanig te behandelen en te doen, als aan een verplich-
tenden Richter toekomt, en hy verfchuldigt is te doen ; ook
volgens Ecibaaiheit en Gerechtigheit, gettouwelyk en fonder
bedrog.

Gy fult fweeren eenen Eedt tot Godt den Almachtigen, en
by uwe Eere en Trouwe belooven , het Byfitters Ampt van
\'t Wilfel-Gerichte, tot het welke gy alhier vetkooren zyt, na
uw befte kenniffe oprecht en reedelyk waar te nemen ; geen
partey aan te hangen , noch met raadt aan de handt te gaan;
maar den Armen als den Ryken , en den Ryken als den\' At-
men even veel recht te verkenen ; ook geen loon, gave,
vriendtfchap, vyandtfchap, noch iets anders aan te tien ; en
voorts alles te handelen en te doen, \'t welk een veeplichten-
den Byfister behoort , en \'t geene hy verfchuldigt is te doen j
Ook\'t welke met de Eerbaarheit en Gerechtigheit beftaanbaai
is, gettouwelyk en fonder bedrog.

Gy fult fweeren\'eenenEedt tot Godt den Almachtigen , ea
by uwe Eere, Trouwe en Woordt belooven , het Notatis-of
Gerichts-Schryvers Ampt, by\'t Wiffel-Gerichte alhier, na uwe
befte kenniffe oprecht en reedelyk waar te nemen; geen par-
teye aan te hangen ; alles \'t geene u omtrent uwe Ampts-ver-
richtingen werde toebettouwt, geheym, en \'t Gerichts-rrotocoll
in goede order te houden ; ook een iegelyk de Vonniffen,
Raadts-befluyten,en andere diergelyke Kantzelerye-Expcditien,
fonder verhooginge van de Taxatie, dewelke gemaaakt werds,te
laten volgen ; en voorts al het geene te doen , \'t welke een be-
ëdigden Notaris van Rechtswegen toekomt ; gettouwelyk en
londet bedrog.

Gy fult fweeren eenen Eedt tot Godt den Almachtigen , uweo
Aan"feggets-en Booden-Dienft , by \'t Wiffel-Getichte alhier,
"olgens uwe befte ICennifle en Vlyt waar te nemen; envan uwe

iiHii!

ten I ifttb über tüu 55«rich<un3 cf;tt>arc Dlcgiflec ju fjaffm/
öttch alles ï>ae JU tljun/ ms einem rebtichen 3(nfagei; cber «gcf»
tenjt(tl;un gebu^rety getreulich «nî>ol;»e@efâl;tï>e.

«Sîas mir anfe^o wrgefjatfenworbett/ taS habe ich «ßes recht
imï> wol verfianben I will auch öemfelhen alfo getreulid) ttflch*
tomittcn/ fowrtht mir @CU helfe.

verrichtingen eetbaar Regifter te houden ; ook al het geene tc
doen , \'t welke eenen tedelyken Aanlegger en Boode te doen
ftaat, gettouwelyk en fondet bedrog.

\'t GeeUe my thans is voorgehouden, dat heb ik te recht en
wel verftaan; ook falikhet felve aldusgetrouwelyk opvolgen
lbowaarlykhelpemy Godtl

\'V-
i ■,

t»ie yftïtOchc« dit i(;rcm Dtcc^t feiJieïSJingett verfur»
foutcrn»tcfmci)r5rt()H;gchant>i;al)Ct/ ttücnfaHä fccp (tc^
niififcrcnScn S3cf(hw"i)ctt bae^cche wilier ijcrscjlcüct »er»
iel htifccii SSïir ein Appellations «2BcchrcI\'@ericf)t gnabigfl an»
gcorfcttcf/ tt3ctc()e« in einem Appellations-Oiichferuon bem j^er*
jren\'@tanti/ taim in fecïjS Mereamil-SHaöten 6efte()en/ beren>ee
(grjie ansUnfere 31. £)e. Sfiegiermtg / ber Jtnberte ein £>t>ri<ï*
.^Df^anarfchalltfcher AfleiTot, bej Stritte ein @fabt«@erichts*
Afleflor, bet®ierbte ein Stieberlager/ ber S^önfte ein .^of^^e»
frepter/ bann ber @ect)jie ein SSnrgerlichcr j^an\'beiömann neten
einem Aftuatio fci;nb/ nnb wegen beren-^erfonen basaSe^Jrige
naci) Publicirnng biferUnfere^rbnung imimiret werben foüe.

fffiienmtbie Appellation ton ber er|ïen loftsnz ïnrchbie^««\'
t{)et;en angemelbet werben I bag ncmlich fetches jtt ®cwinmm3
ïer^eit gleich fiaate pede mftnblich (»efchehen fotte/ bifcSifl fch®"

oten Tit. 1. § 9. ocrgefehen. 25eebe ^arthet;en follen ban»
«her bic angcmclbte «nb jngelaffcnc Appellation nochfeft)c3fv«t\')^»
Seffion bic Ada recollationitcn I Ober Wie vet I jufammen rich\'
ten/ befigten/ unb bem ©cricht j««tfckfbiger ahfenbnng
Judicium Appellaiioois bc-hanbigen.

Scr Appellations Siichter hat ju »ot^faIIcttbcn SJerathfchtf^«"/
gen benen fcd)S Mercsmil Kahten fammenttich anfagcn
fcn/ «nb ba cin.ober anberer aus erhcblichcn lirfachen

) \'

iril

O F dat de pattyen geenfints aan haar Recht véikoit, maat
veelmeer daatby gehandthaaft, ook in allen gevalle by
opkomende befwaarniflen \'t Recht wederom herftelt mag
worden; fiso hebben wy een Appelleetings-Wilfel-Gerichte op
^t genaadigfle verordineert ; beftaande in een Appelleerings-
Rechtetvan den Heeren ftandt , voorts in fes Mercantiu
den , waar van d\'eetfte uyt onfe Neder-Ooßenryk.r<:he Regeetinge,
de tweede een Opper-Maatfehalks Byfitter, de derde een Stadts-
Gerichts-Bylittei , de vierde een Nederïaager , de vyfde een
Hof-Bevryde, en de fefte een Burgerlyk Koopman, benevens
een ^(Itianus zyn , en wegens welkePerloonen \'t behoorlyke,
na de publicatie van defe onfe Ordonnantie, geintirmert falwsi-
den.

Hoedaanig nnhet Appel van hetestfteRechts-vervolg, door
de parteyen tal aangefegt worden, namentlyk dat fulks om tydt
te winnen , op ftaandevoet mondeling lal gefchieden , daar
omtrent is reets hier voOren Tk. 1. 5. 9. voorfien. Beyde dc
ïarteyen fullen dan , boven het gemelde en toegelaatene Ap-
pel, noch geduurende delelve fitting van den Raadt, deftufe-
l^en recollaiioneeren, of als vooren , te faamen fchikkén , bezec-
gelen, en aan \'t Gerecht tot dc fpoedigfte affendinge aan *t Ap-
pelleerings-Gctichte behandigen.

De Appelleerings Rechter fal, tot voorvallende Verhande-
lingen , aan de fes Menantile Raaden gclaamentlyk fulks laten
aanleggen ; en als d\'eene of d\'andere om gewiclitige reedenen

wetttgfl uiU Vitt Metc(ntU-Dlàt(;tn ^te 6(9 etjletiafi«n2ge(;(inb*
lete «nb irromliit? SlethbMrfftett aUtS glciftó ju ttwtgen / «nb
örtïübet nach ïchen mcOrern ©timincn ju cthnnen / au^ ta^
gcfch^l^ffU DtcUtttions Urt( id pablicandam ter trjl(tt Infiin«
famt bmcn Aais efjnt iMWcf I« fcnïï».

SSBann »eflcn be» Appdimten befi»räcnt>en 7(tt»frit« cbet\'Di-
ftrahiïung feiner .Çabfchafft einigt ©efahr «b b«m 55er jng keruh«»
te/ t(lbec Appellans bem AppelliionmbA«/ fo in er|tec Infiaos
trfennetworben/ genugfame Camion juleijlen fchulbig/ «mchba
«r in biftr anberten laftaoe weiter t)cr(u|ligct / unb pto temere
Appellante tttmmWutUl gebâhrenb |U be|}r4(fen.

25er Appellitions-Cfttchter «.biejenige 2Bed^fef.3îtthte/ wefcl^e
fchen Bormalen ali 9iâthc ober Afltflbres bei> anberen ©cricht«»
&tt(ktt ihr Gib abstieget/ ftpttb nicht fchulbig beç bifcm Appel-
laiions@erichtfcrncrô jufd)w5rcn/ maffen (tt ftch bt« abgelegteit
9ilichter»9laht«/ ober @ertcht«»S?e9|tf5er=®ib« jti erinnern haben.
Sieientgcaber / wet^c ein berglcichen Gib noch nicmalen obge«
fchworen / follen es mntatis motindis, wie oben citca finem Ti-
luli piimi enthnltht ifti vorbem Apptllitions-©tricht ablegen.

achterbleef, ten minften met vier Menautih - Raaden, die by
d\'eerfte Inftantie yethand<lde .en geirrfiwtcerde behoeftens vly-
tig ovetweegcn, en daar .över .volgens meerderheit van ftem-
men Vonniflen ; ook het geweefene Deciamje-\'Vonnis ter pn-
blicatie, aande eerfte Inftantie , beneffens de ftukken fonder
vertoef i:e rug fenden.;

Indien wegens des Stippliants geduchte falliffimenf of ver-
vreei^dinge lynet goederen , eenig gevaat in \'t vertoeven
gevonden werdt , foo is de appellant aan den ^ppetlatus vet-
fch;ildigt > wegens het geene hem in d\'eerfte Inftantie wastoe-
geweefen, genoegfaame borgtocht te ftellen 5 en als hy by
dit tweede ^echtvervol.g verder verlJfeft , ca voor een licht-
veerdigApEelIant crkendt.wierdt, behooilyk te beftraffen.

Dc ,AfftlkeYings-^tc\\xttf, en die Wiffel-Raaden , dewelke
reets vootmaals als Raaden of AfTcirotes by andere Recht-
batifcen,,haaren Eedt hebben gedaan , syn niet verfchuldigt
by dit Gerichte vetdei te fweeren, vermits zy zich

des af|elegden Rcchters-Raadts of Gerichts-Byflttets-Ecdt tul-
len hebben te het\'nAeren. Doch dc geene , dewelke noch\'
.nooyt een.diergelyken Eedt hebben fefvfoorcn, (uilen denfel-
venmet \'behoorlyke veranderinge, loo als hier vooren om-
trent\' het eynde Van den eeiften Tytd gefegt is , vooi hcÈ
Appelicctings-Geiichte afleggen.

OSwshtt tittfêt «ttîxïttre^tlithtttSe^tliftttiieRevifion jtim
tmö ©chitm ber (Bmcfitigtcit unb Sart^tiutts «>tt
Unfdjulb eingefûhretilî/ fogiefccteSbannoehl\'itGtföhrnuf
»rtf f0l<f)C Revifioo w» ttcrfchiebene» ^Artheçcn allein jti OJcr»
Iângerun3beren9îech«»5ôhrun3cttnngbraud)ettt>erbe s wan»
9Bir aber MfenDJUg^SBrauch feine« weg« gt|lattctt/ »aljero jw«
fjrberift in 92Jechfel*@«d[)en nicht nur in bcnenienigen §âtlett
5bit Rcvifion «bgefchfagcn »iffen »ollen / in »eichen fte »crmog
ter îren 14. ^ai; 1669. auögcgangcncn Revifions- i?rbn«g
I. ohne bemni^tjnfagig ifi / fonbcrn 2Bir woaen auch fe»
thanc Revifion in 2öechfcl»<Sachen bainalä nicht leicht julaffen/
wann jtiijci; glcichtnâ^ige lirtl »en 5cnt 9©e(hfcl--@cricht crfl\'4^n^
«nbcrtcr Inftmz ergangen fcçnb ; (Sä wate tann/ Dag ber Re-
vifions 2Berber fo erhcblichc nnb rechtlich bargcthane Urfach«"
feiner 35efchwcrbenUne »orbrSchtc/ welche cinc mejjrcre saccht«*
Ilnterfuchung unb Revifiantm aâomm ohtttttnganglich erfor*
terctcn.

3{uff folchen ^aö fcße î\'ie Rcvifion ton 3cit Der pubficirtcrt
Declatiiion inner 8. Xagen peieniptoiiè »on bem bcfchwertc»
2hctl ober beffitn (gewalt » 2ragcr bep Unfercr J^of \'
flhrifftlich angebracht / nnb bic SSefchwcrbe rechtli^ bargethan ƒ
«nbwann bic Rcvifion iugclaffett / baö Jutimentum calumnia:
»or bcm Appellation»-©cricht bei; ber erfi peremptotiè bcftimtert
Xagfa^ung abgelegt / «nb bre Afti cum motivti nach .Çof be\'
tilrbert werben.

OF fchoon onder andere Wettige behiilpfelen, de tot
befchuttingeenbefchetminge der Gerechtigheit, en ver-
tooninge van de onfchuldt is ingevoert ; nochtans toont
de ondervindinge , dat foodaanige %mifieAooi verfcheyde Pat-
teyen alleeo tot verlenginge van de Rechtsgedingen misbruykt
werdt 5 maat nademaal Wy dit misbruyk geenfints willen ge-
doogen, cn dierhalven, voornamentlyk in Wiffel-faaken, niet
alleen in foodaanige gevallen de Revifie willen geweigert heb-
ben , in dewelke defelve volgens de Ordonnantie der Revifie,
den r4. Mey r669. uytgegeven, i. buyten dien niet toe-
gelaaten is ; maar wy willen ook loodaanigen Revifie in
Wiffclfaaken alsdan niet lichtelyk toelaaten , indien \'er twee
eenftemmige Vonniffen vanhet Wiffel-Gerichte, in \'t eerfte en
tweede Rechts-Vervolg geweefen zyn ; ten ware dan, dat de
geene diedeRevifie verlogt , fulke Gewichtige en Wettige ree-
denen fyncr befwaarnis vertoonde, en ons voottbragte, dewel-
ke een naderRechts Ondetfoek en T{evißt van ftukken onver-
mydelyk veteyfchtcn.

In fuiken gevalle falde \'^vi/ïe, ua de tydt der gepubliceerde
Declaratie binnen aclit daagen peremptoir, door de befwaarde
pattye, of deffelfs Macht-hebbende, by onfe Hof Kant2elery
\'Chtiftelyk aangebragt , ook de belwaarnis gerechtelyk bc-
weefen worden ; en als de Revifie toegelaaten , en de eedt der
valibhc befchuldiginge voor het Appelleerings Gerichte, tegens
d\'eerfte peremptoire beftemde dagftellinge afgelcgt is , de
ftukken en beweeggtondcn ten Hove bevoidett woiden.

y 3

ßVit «btr wegen 6et fcei» Unö jTiKficitben/ ««c^ jugtlrt|T<tte«
B.evifion, teineS ttjegd fctc Execmion bcS fccç fcctn AppeIIatioas-®c»
ric^t gefcf)Spfften UrtJScingefîcIîct/ fonberiv fcie Comentittingtew
fccç gebastelt Appellttion»-©ctic^t cbftegenbcn îOeil gcïciflct/
cber nacf) befc^affencn Umbfîânbcn Wcnigfîen bas jiicrtcnntc Quan-
tum ttttcirtbrtttcs (tthcreöi)rt mif ginfimg HS\'êttbtmcrgcîjenbcit
Rtvifions Urfî atigefegt werbe«.

"^ir mtrben auch bte levidirenbc QGBc^feï « @a^en fccr ftttbe*
ïen I gcflaften 2)itt9en nach I ^crthfeumgen I in einer GOîenafS»
IÇrifi beratöfchtagen / «nb Uns î» Unferen SnbfchluS gehcrfanttî
ifcrtragcn laflèn.

Sffiie übrigens bie Execution über ein Rfvifioni-@pruc^/ cbcr
«inanberes in rem judicatam erwachfcncSUrtljttverijangenfcpei

3£tt ebfïehcnbe 2Bechfcf«£)rbnun3 / ttnb waS weitetS bet» bem
^ffiechfet • ©eriche I erlt»attbert > nnb ie^er Infttnz »on Uns mit
wolbcbachten 3Jluth / beut Commeicio jmn SScflcn georbnet
woreen / h^t fich SJlànniglich in bifem Unfercm <£rÇ--.$etÇog«
thum ftcfîerrcich unter ber ènns ju riehten / in ein «nb anbcrit
in bcgcbcnbcn gàden wiirctlich «nb chit»erbrûd)lich jugelcben/
imb barwiber (eines wegs ju hanbkn. Sîoch h^Iten ^ïïîir unS
fceoor I bife 2Bcchfcf«£>rbnung / auch SSefîeSung beS ®erich^®
Insh\'mfftig aus felbfl ffirfaflcnben / ober Uns «on bem j^an»
bct--@tanb / ober @crichts=@tcßctt gehorflnnjl fûrbringenbeu
llrfachc» JM anbeten/ jmninberen ober p termehrcn.

<£s befchiehet hieran Unfer @nâblgifî»wotgcfâaig»««b ernfi\'
îicher OOBißen t.nb OKclnung. ©eben in Unferer etattO®\'"\'\'
Sert jehcnïen (Septcmbris / im ©ibtnjehcnhwuïert ©ibenieh\'" \'

Egter fal, wegens de by ons gelogte en tocgelaatene Revi-
£e, de Exeeutie van het yonnis, by \'c Appelleetings Gerichte
geweefen , geenfints nyigeftelt , maar de voldoeninge aan
de partye , dewelke voor het gemelde Appelleetings - Ge-
richte gewonnen heeft , gefchieden, ot, volgens gefteltheit
der omftandigheeden , ten minft.en de loegeweefene fomma
op een derde veylige plaatfe op Intreft gegeven worden, tot
dat het Vonnis der Revme geweefen is,

Wy fullen ook de gerevideerde Wiffel-faaken boven ande-
re , na gefteltheit rah laaken , vethaaften , binnen de tydt
van een Maandt ovetweegen , enfe ons tot ons finaal befluyt
gehoorfaamft latén vooidraagen.

Hoedaanig voorts de Executie ovet een Vonnis van Rivifie,\'
of eenig andet Vonnis over een geweefene taak , uyt te voe-
ren zy, is reets hier vooren Tir. i. § s. gefegt.

Na ie bovenftaande Wijfd - OrdonnAntU , \'t geene verder
by \'t Wiffel- Gerichte , van het eerfle, tiueede, en laatfie "B^echts-
i/ervolg , door ons met welbedachren raadt , ten beften van
de Negotie geordonneert is , heeft zich een iegelyk in dit
ons Aatts-Hertogdom van Ooflenryk^heaeAen de Erms lefchik-
ken 5 in het een en andere opkomendt geval wetkelyk en
onverbreekelyk op te volgen , en geenfints daar tegens te
handelen. Egtet houden wy ons bevooren , defe Wijfel-
Ordormmtie , ook de beforginge van \'t Gerichte , voortaan
ayt van lelve voorvallende , of Ons doot den ftandt der
Kooplieden , of de Gerichts-plaatfen gehoorfaamft voort-
brengende oorfaaken , te veranderen , te vermindeten , of
te vermeerderen.

Daar meede gefchiedt Onfe genaadigfte , welbehaagelyke
«n ernftige Wille , en Meening. Gegeven in onfe ftadt
ï^^ewwden 10. September, in\'t Jaat ScVcntitn hondert feventhieni
. Y 4 Onfei

llnfcrcr 3(v£tc{)C tcs 3ïómifchcn int @crf)fïcn/ bereit .^ifpanifcheit
iittOSterjehenben/ btS.Çungarifch\'Uttl\'SSefjeimtfchett im (Sieben»
ben 3«&re.

Onfèt Ryken des HMmfehcn in het fcsde , dciSpaaifi/,e-,, in het
Veeithiende , des Hongaarfchen en Boheemféen in het fevends
Jaar.

y f

€2fl11ttc^/ fcK manfccD Acctptirting bcr QBcc^fcf bicfc« obUr-
vircn I ba§ ncJjinfic^ aüc unb jebe gBcctjfer-SSrlcfe / fo 6ftl>
ftc cuipfanacn/ not^ felbigcn Haßte/»or Untergang bcr @ejt*
nen/ oberbe« na<f)f}en2Jetmitfagö I;crnad)/ auffer ber t;ctltgeit
M;cn 5cft/ auc^ @enn-\'5ef)er unb angeffefftenSct.Zagen pra-
fentirt[recricn follcn / batauff manftc^ fcltigenXage« / an »et«
tf)en bcr 2Bcct)fcf.25rteff pixientht worbcn/ cber longfl be« fol*
genbcnXagöljcrna^ jtt erJldren/ unb ob man fotcf)Ctt freiwillig
cbcr mit Ptoteftition, ober ouc^ gar nic^t acceptiren woße I bent
Frarfemanicn anjtijeigcn fc^ulbtg; 2)emebann biSju^Mbgitng ber
nadjftcn ^oft ober «gotcnö/ anbeni>rt/ »onbanttcnber ^fflccf)»
fcl fominen I auf bic (Sraiarung ju warten I fo ferne er ouf er*
folgte "JBcrweigtrung bcr Acceptation ben Proteft tor beren Jfl\'*
gang nog »crffrtigenfaffen fan! tttinae^t^eifig fe»;» foße.

a?orä onbcre/ foflen ctße2Bec^fcJ-.S5rtefe/ wn was ßrtcn ß
aucf) fouuncn/ ton berafenigen/ an wefc^n pe lautcnV felbfie«/
cbcrt^onfcincn ©cwaltljaber tmfcrfcfiricbctt/ unbberlagbtt Ac-
ceptation babcj) gcmelbct I aud> ber.einfdcfjc gemeine ufo ber
CiBcd)fcf/ »or ly.Zag/ doppio Ufo wr 30. anberfOalb Ufo »or
23. Ijalb Ufo aber 8 läge gcrcdjnet / tmb bamit bc< nac^fte»
lagg nac^ bee Acceptition cinÄnfang gcmaci^t/ affcba§berfelw
fiirbcncrflcn/ unb bann fort an bicnactjfjfgenbt/ burunter boi^
gcff--eonn = gc9er58ef=uttbec^fuf.cber Banco ©ptrflJg
«lit begriffen / gcjeljfet werben foüen.

Srittcnö/ foflen aßc2Be(f)fcI-S9rieffe/ bie auf cin/iwe^/»"^\'
cbcr mcljr / alö auct) auf einen gcwiffe» Xag Ola^ft^t /
Srftcffurtcriahimojunii, unb ultimo November, »it

VOor etrß, foo fal men by d\'acceptatie der WilTelbtieven
dir waarnemen , namentlyk , dat alle cn een iegelyk
Wiflelbrief , loo haaft defelve ontfangen worden , noch
dien felven dag voor Sonnen ondergang, of den naaftvolgenden
voormiddag daarna , behalven op de Heyligc , hooge Feeft-
ook Son-Vier- en andere aangeftelde Bidt-daagen fullen gepre-
fenteert wotden ; daarop men zich noch dien lèlven dag , op
welken de Wiflelbrief is geprefenteert geworden, of ten lang-
ften den volgenden dag daarna fal hebben te verklaaren , en
aan dc Houder verfchuldigt zyn te feggen, of men den felven
vtywülig , of met Proteft, of ook in \'t geheel niet fal acceo-
teeren; detvelkedan, tot op\'t vertrek van d\'eerfte Poft of Boo-
de, naar dc plaatfe van daat de Wiflèlbtief gekomen is, na de
vetklaatinge fal wachten,enindien hy, by gevolgde weigeringe
der Acceptatie, voor detlelvet vertrek het Pioteft noch kan laten
opmaaken,fal hem fulks tot geen nadeel ftrekken.

Ten tvjcedm, foo fullen alle WiflTel-Brievcn , van welke plaat-
jen delelve ook komen, door den geenen, tot wiens laften de-
zelve luyden , felve, of doot fynen Gevolmachtigden onder-
teekent , en de dag der Acceptatie daarby gemeldt, ook de
^ukele gemeene Vfo der Wiflelbrieven, voot rj Daagen, dab-
^eltvf, voor 3-0, anderhalvAVfofOOI zj , enhalfVfo op S VSi-
gen gereekent, en daar meede den naaften Dag na d\'Acceptatie
begin gemaakt worden; foo dat defelve voot den eetften
foo voorts de navolgende, daat ondet de Hooge Feeft-Son-
Viet-Eidt-en Sluyt-daagen der Bank ook onder begreepen zyn,
ëetelt füllen worden.

Ten Dcrd3:i, foofuL\'cn alle WiflTelbrieven, luydende 00 een,
\'wee, drie, of meer, alsmeede op een feekeren Dag na Sicht;
of op Frunkjorttr Vltimo Jmy en Vkimo November 5 gelyk. ook

/;<![&/ tinl anUrt()iXlbl top^di iinb mc^r Ufo lauten / berfcfHa«
knamitc/ mibbcr ic^c tcßUfo, bic aber tfog d.titorno bcs Jcif
jigtr-\'Unb Dtauniburger ©Icits uuB 3(nfuitfTt bcffcfbcu gcric^tct
fci;rt/ ber ndchlle Ijcruach / n ann foufien ju öen>ol)n(i^er
3cif / baö oidinafi tölcit i)I)ne iaipediment afl^ier aitjutcmmeit
stiegt / ber-Scrfall\'-Iag fepn/ unb bafftr geljatten »erben/ auch
ber Acceptjnt bet; allen folchen SBechfefn noch feeh^ 3?ach=obetc
Relpea-Xdgc haben/ welche mit bcm nad))icn/ nacht\'em^Jerfall»
Xag anjurechncn / Jeboch bie hohe 5ejt»§cj;er--5Bet«itnb Binco,
@pcrr\'Xdgc / barimfer nicht gejehlet / fonbern ba»on autfge-
fchlo(fcn fepn follen.

2t5aS aber Viertens/ 2Bechfel-25ricf fe^ttb/ fo ä vift» letten.
3(uif cbcr aiachftcht ju jahlen lauten/follen folche ber fechs nach
Refpeft • Sage nid)t ju genieffcn haben / fonbern ttachbem fte
ptslentirt ttnb accepritt, intttr 24. ©tttnbctt bett ndchfien i)»\'
nach I attch unter wahrenber Banco «Sperr / burch Accommoda-
tion ber Banchieri, in Banco bejahlt / unb bep SBicbercroffnung
^elfelbcn I wie gcbrdttchlich tnbie Banco SSit^er etitgefchricben /
iininittclft aber btirch gegebene @chein noii«, cbcr mit Protcftiin,
jcic hernach »ertnelbet/ »erfahren werben,

3um gftnfften/ fo eS ftch aber jufrugt/ bag g£BechfcI--2Jrte|f/
welche autf \'•inen gcwiffen benanntett Xag }« hejahlen / anl;fr»
Jditten / ba bereit nid)t allein bcrfclbtge benannte / fonbern auch
«och wohl theilß berDtach\'Ober Rcfpett-Xage »oritber waren/ i«
folchctngall follen biefe feche ttach ober Retpeft- Xdge nicht nai-h
i>cr ftxiemation eber Acceptation, fonbern nach bem benanbteit
Xag gerechnet werben / ttnb ftd) ber Debitor allein ber noch übri*
gen JU bebtenen haben t bafcrn fte aber «berfdmctt / bag neben
Detn benannten auch bic »oUtgc Dta^--ober RelpeÄXage fch*"*
»erfioffen waren / fotte alsbann bie SSejahluttg innerhalb
@tu!Jben nach bec Acccpration. gleich bep ben "äJeehfel-Srieffe"
i vifti lettera gcleiftct Werben ; unb ba inbeffcn einige ©efah"^ f
wegen j^infcrhaltuttg/ cbcr über bietgebühr 2tttffenbleibuiig
2Bed)fcl--Sricffö »orgienge / folt ber ©ebcr beffelben hietjon bc
frcpet/ unb ber ^ntthabcr bes 2ßechfcl.23rietf« folcher begegnen»
Sien ©cfahr unterworfen fei)n.

©cchflens / fotle bet) atten gSechfct\'SSrieffen I fte fe5»it ä
witff ein unb anberc 3trt uto, gewiffe Xoge eber Seit
toann bero in bencn »orhergchenben ^Jancten benannte
Seit/ uto, ttnb bie jugelafTenc fech« Retpeft- cbcr
wftoffen / bcrfenige / fo 2Bcchfct--SSrtef »cceptirt, cö fep ö^S
s>k Viimt gelatijfe» / tmbwn ben©cbernbe»SSet^fel\'-»".^^,

Op half, een, anderhalf, dubbeldt, en meerder defelve
genoemde (dag) en de laatfte van "U/i; doch die enkel ti ri"
torno van \'t Leipager - en NuHmburger - Geleyde, en op deflelfs
aankomftgefchikt zyn,dcnaaftvolgcnde dag, wanneer andei"
fints \'t Otdinaris Geleyde fonder yerhinderinge alhier ter ge-
woonlyker tydt aankomt, de Vervaldag lal zyn, en daar voot
gehouden worden ; ookfal de Acceptant van allcde foodaanige
Wiflelbrieven noch fes Na-of Refpyt-daagen hebben j dewelke
van den naaften dag na den Vervaldag af lullen gereekent wor-
den ; mitsdatde hooge Feeft-vier-Bidt-en Banco-Sluyt-Daa-
gen, niet daar onder getelt, maat daar buyten geflooten fullen
zya.

Doch betreffende, ten i/ierden, de WilTelbtieven, dewelke a
■üifla Icttera., op of na Sicht te betaalen luyden j defelve fullen
de fes Na-of-Rcfpytsdaagen niet genieten; maar na datfe ge-
prefenteert en geaccepteert zyn , binnen de naafte uutea
daar na ; ook geduurende het fluyten der Bank , by infchik-
kinge der Banquiers, in de Bank betaalt, en ais die wederom ge-
opent werdt, foo alsgcbruykelyk is, in de Bank-Boeken afge-
fchrevcn j doch ondertuflchen door een gegeven handtfirhrift
genoteert i of met protefteeren , gelyk in \'t vervolg gelegt
werdt, gehandelt fal worden.

Ten vyfden , doch indien het gebéurde , dat Wiflelbrievea
herwaarts quamen, dewelke op een feekeren bepa-alden dag te
betaalen waren , als niet alleen defe reets genoemde ( dag ) ,
maar ook felfs wel een gedeelte van de Na - of Refpyt-daagen
voorby waten; in fuik een geval fullen dele fes Na-of Refpyt-
daagen niet na de prefentatie of Acceptatie , maar na den be-
noemden dag gereekent worden, en de Debiteur zich alleen noch
van de overigen bedienen konnen; doch indien zy eerft ovei-
quamen, na dat benefFens den bepaalden (dag), de volle Na-
of Refpyt-daagen leets verloopen waren ; alsdan fal de betaa-
linge binnen ï4 uuten na de Acceptatie, gelyk als van Wiffel-
brieven a vifta lettera gefchieden; en als\'er ondertulfchen eenig
Eevaat is , wegens achterhoudinge , of meer als behoorlyke
\'\'\'echblyvinge van den Wiffelbrief voorviel; foo fal deflelfs Ge-
daar van bevrydt , cn dc Houder des Wiffelbriefs fiilk een
®Pkomendt gevaar onderhevig zyn.

Ten fejden , foo fal by alle WiflTelbtieven , \'t zy datfe a vifta,
®P d\'eene en andere wyfe Vf». feekere Daagen of Tydt bepaalt,
*anncet die in de voorgaande pointen benoemde Verval-tydt,
"^fii en de geoorloofde fes Refpyt-of Na-Daagen verloopen
j die geene , die Wiflelbrieven accepteert , \'t zy dat de
waarde betaalt, en doot de Gevers des Wiffelbriefs ontfangen
"-ofnkt, fonder eenigeExceptie,\'tzy lieedaanig dcfelveook

i 1
fe.

«mpfangett ober nicht/ otint einige Exception, bie «jerten einge»
«jcinCt cbcrgcnennetwie fiewcUen / jubejahfcn fchwlbig feyn/
tech^cni Creditoii bc»cr(ichen / fo brtib ber uio ober bepimliite
Sag/ als auch "ifJ» bcmfcbcn / bie helfft berfech« Refp<a-cber
3flach--Xagc oerflioffen/ benuerfailcncn QBcchfcIeon feinem Debi-
tore gieich JU erforbern. 2>a aber in wahrenben fcch« Xagcn/
ber îàîcchfel nicht bejahit wirb / fan ber Creditot ben fcchtlen
Xag/ wann man in Bsnco aufhört ju fchreiben / big nach bem
3tblàutcn bc3 3{benb COîarcîs proteftitn, bann ba er bcn fechfien
Xag nid)t protcftirt, fonbern feinem Debitor noch Janger über ben
fcchfienXag nad) wartet/ unb ihmc ctwaö@d)abcn baraus ent*
liehen folte/ wftrbc bicOcfahr auf ihn laufen / «nb wattn er
fchon hernach proteftitn weite/ folchcö bod^ gan$ «nêrâftig fcpn/
ihmc auch / ba er fchon behoriger irrten Élagcnwolte/ nicht ge»
helfen werben.

follen aber/ »orä @ietenbeibie fech« Relpeft ober aiaeh\'Xage/
wann |te juber Seit fallen/ ba ber Bmco gcfpcrrt / erfi von bem
2agc/ wannbcrfflbcwicbcr gcëfnet/ jujchlcn angefangen/wie
nid)t weniger/wann nach 2îetfiteffung eincâ ober etlicher Xâgc ber
Banco jugcmacht würbe/ bie noch übrige/ ju grfûllitng berbe»
ftimmtenfechß Xâgc/ ebenmäßig nach iJefnugbeö Bidco coatiouiir
«nberfe<jt/ auch alle SßechfcU^rief/ foben funffjchenben 0(o.
t>beranbernbcrgteichen25crfall--Xa9en bcjahlt/ vor ml)tl waä
flberbai\'orbcjahlt/oorfibclbcjahlt gehalten werben.

2ßann nun Ttchtcnö/ ein 5Bechfel--*^rief ber iJrbnung nach/
mit Proteft juïôctècmmt/ eö fei; gleich aus OJlangcl Acceptaiioa »
ober ber SScjahfung / foü ber @cbcr bcS 2Bechfel»SSricfs feinet«
Creditori, bic2ßicber--25cjahlung ber im2Bcchfet--25rieff begrif*
fenen Summ», fammt Untoflen unb 25Bcchfïl»Laggio alfobalbcrt
gut j« f htm / ober barum noch felbigen Xages annchmlii^c Csutioo
JU leifien/ ober abcrbttrch anbere bemfclbigenanttehmliche3Jlit^j\'
ftchabjufinbett fchulbig fei;n/ aud) bcpbcs ber ©cber bcS QSJechl\'f
SSricffS/ tmb ber fo ben 23}echfer^!£5riefficceptiit, beut
beffelbcn / jugicich / «nb Jeber infonberheit / big ber 2Bed)fcl--S5"f\'T
tioilig wieber bcjahlt/ »er Debitotes gehalten fcpn/ auch bem
haber fret? «nb bcoorficheit / bic ^ieberbcjahUmg/ bet; einem
bcmanbcrn/ bigertjollig ocrgnügt / an-.«nb bcç welchen er wiU\'
mit ttnb ohne 3îecht jufttchcn. , ,

2}orbas9ie«ntc/ aUcSBed^fcl^Sricf / fo bloß\' ftuf@«lwn
obcc3flcichSthalcr / auch «ntcr^ober ttbcr jwt»; ,5

tauten/ follcn an Banco Valuta, biejenige aber/ welche tmter
itber^wcph«ubert@ulbcnancuttent@etbjnjahtcn geflellt/«^_
gcnjwarbcme/ an tocm ftc lauten/ pctCaQa bejahlf;
ma aber / was fiber jwei) t"ft/ fotl eine«

voorgewende of genoemt mogten"wo.den, verfchuldigt zyn té
betaalen 5 doch aan den Crediteur ftaan, foo haaft als de Vfi
of debeftemde Dag, als ook na denfelven , dé helft van de
Tes Refpyt - of Na-däagen verloopen zyn , den veivallenea
Wiffelbritf van fynen Ctediteur tetftondt te eyflchen. Doch als
de Wiffelbrief geduurende de fes daagen niec betaalt \\vet<It, kan
de Crediteur den lesdenDag, als men ophoudt in Banco af te
fchryven. tot na \'t luyden van den Avondt-Markt ptotefteeten ;
want als hy den fefden dag niet protefteerde, maar fynen De-
biteur noch langer na den felden dag liet wachten, en "hem eeni-
ge fchaade daat doot ontftaan mogte , foude het gevaat hem
treffen 5 en fchoon hy naderhandt protefteeren wilde, fal fulks
egter geheel krachteloos zyn, hy ook , fchoon hy tet behoor-
lyker plaatfe wilde klaagen, niet geholpen worden.

Ook fullen, ten fevenden, de fes Rel pyr-of Na-daagen, in-
dienfe op die tydt vallen als de Bank geflooten is, eerft van dien
dag, als defelve wederom geopent wetdt, beginnen getelt te
worden j gelyk meede niet minder, als na verloop van eea of
iommige Daagen de Bank geflooten wierdt, de noch overige,
tot vervullinge van de beflernde (ès daagen , insgelyks na de
openinge der Bank gecontinueert en vergoedt, ook alle Wiffel-
brieven , die den vyftienden Vfi, of andere diergelyke Verval-
dagen betaalt zyn , voor wel voldaan , maar\'t geene daarvoor
betaalt werdt, voorquaiyk betaalt fal gehouden worden.

Wanneernu, ten luhtflen, een Wiffelbrief volgens order met
Proteft te rug keert, \'t zy by gebrek van Acceptatie of van Be-
taalinge, foo fal de Gever des Wiffelbriefs aan fynen Ctediteur,
de wederom betaalinge der fomma inden Wiffelbrief begreepetj,
beneffens d\'Onkoften en Wiffel-agio terftondt goedt te doen,
verfcholdigt zyn, of daar voor noch dien felven dag aanneem-
lyke Borgtocht te ftellen , of doot andere aanneemlyke mid-
delen zich met hem te verftaan 5 ook beyde, foo wel de Gever des
Wiffelbriefs, als de geene die den Wiffelbrief accepteert , aaa
den Houder van den felven, tegelyk,en een iegelyk in \'t byfon-
der , tot dat de Wiffelbrief wederom volkomen betaalt is, voot
debiteurs gehouden zyn 5 ook aan den Houdet vry-en bevooc-
«aan , om de wedet-betaalinge, by den eenen of by den ande-
jen, tot daïhy volkomenivoldaan is, cn by wienhy wil, ia of
buyten Rechten te foeken.

Ten negenden, alle Wiffelbrieven , dewelke enkel in Giddens ,
of in \\yksdMlders, alsook benceden of boven detweehondetr
\'Guldens luyden, lijllen in Bmk^geldt , doch de geene , dewelke
beneden en boven de tweehondett Guldens zyn , in Cowxnt
i^ldt tt betaalen geftelt worden , mogen wel aan den geenen,
daatfe aan luyden, pr Cajfa betaalt worden: Doch de Ibmma\'

rt[S5ciiatt6crn/ of;iic W^ug fofchct; jwcij f;unî)m ®ul6ci) / ofóSèr
»óütgc SScfaiif See 2Bccl)jcr.$8rieff0 I iii Banco gegen etnancef
«bcrfc^rtcbcn / uns welche «utf fpccie Sucaten I ebcr (pecie Sfleich«»
t(;afcr (autcn / an fofchcn Speciebus in Banco bejahlt / «nbMIt
demjenigen/ Screä|H("chrcibcn/ auch an felc^en «Sorten in Specie,
in fcen Bioco gctegf werben.

3c()cnbenö I foiicn aucf) afIc gBcchfcl\'Sricff mef)r nicht al« eirt\'
niahf giriit, unb bic fo mehr alé einmahf gi"« fcçnb/ ton bert
-VianbcfS • icuten nicf)t p»l5tt, accepiirt, bejahft/ eingeforbert/
torgcfchiojfene gSci\'hfcf an fintt QBcchfcl = SJticff angenommen/
inti\'mirt, noch auff bicfclbe Proieflation« angegeben / non be«
Notiiiis angcnonnncn / auëgefcrtigct / »icl weniger erhebet unt>
fortgcichicictwcrben / bicwcifcn folchc Protefli einige Ätajft un®
■äBürcfrung nicht haten follen.

Silfftcns / wegen ber Qâîechfcl » SSrieff / biC per Conto einc^
Tettii auf einen aber anbern naffirt werben / bcrfelbe aber bcf
Ptsfentation noch fein Ordre ber SScjahJnng halber erlangt / unb
bahcro big folchc cinfommt/ bic Acceptation verweigert/ folljWat
bcm 3nnhabtr beß2Dechfcl--Srietfs/ ungeachtet er wegen folchcS
fchon bcn Proteft ootircn laffcn / anbcrwcit 3îachfragc ju fjaben/
uitb einen anbern per lionoi acceptircnju laffcn / frcç unb bcoor
flehen / boch ba immittclft bcrjcntge / attf wclchen bcr SBechfef\'
S3ricf anfangs gclatttct / bcr SBcjahlung halber Ordre betont»
men/ unb fold)eS rechter Seit/ wenigft einen Xag t»or2Jcrflic(fun3
tes Ufo, bag cr bcnQBcrth fclbftjahlcnwill/ bemjenigcn fo per
honor icceptirt, unbbcm3;nnhabcrbcS 2i3echfeh25ricffS anjeigt/
foll terfclbige bic «Sejahlmtg I üio unbRefpeft-Xag / von beut
trfien Praifcntstion-Xag angcrcd)net/ anjnnchmcn fd)ulbig / imD
tcr3;nn()aberben notirten Proteft che ni^t/ als warnt tie Sejalj»
lungüon einem ober bcm airtcrn/ ben fechften als legten 3îach\'0ber
Refpea-Xagc/ nicht erfolget/ ausfertigen julaffcn/ unb fortjii«
fettben gehalten fc>;n.

<Snblid)imbjtimjw6lfftcn / foffen auch bie tmter jîâuffcl tc\'/
ihren ^Pfiichtcn erinnert unb ermahnet fep» / foviclcSchlieffimg
«nb^cjahlnng ber\'2iJcd)fcl/ cbcr Uinfeçung bcr Cotr^-nt ©elbcï
gegen Banco Valuta bem Tertio jufchrciben/ cber boppclte 2Bcch\'
fcl gegen cinanbcr JU fchlicffcn anlanget/ «bcrbiefer Örbnnngttn^*
bereu aScgrilf mttallcmglcig juhalten/ teiuc Partita attffcr W."
»anco ju jahlcn fd)ttc(fcn / bCh @traff von jcber Ucberfal)rt funlfä\'Ö
©ultcn / aud) itad) gcftaltcn @«d)cn/ \'33crlufl ihrer îDicufîe / u"^
Qjorbehalt gr^ffcrer @tra(fc. 3(ud) alle «Bürger / iJnttwoOnet/
®chu^--^crwantte / ItefcDu gleich J^anbclS ictit / Äramcr/2®eirt/
Sicn/jDchfcn / "25ich/ irinwabnmb îlPoHcn^.^anMcr/ alfo ei« Jf"\'^

Viehöven de twee hondert GnlAens beloopt, fal foo wel op d\'ee-
ne, als op d\'and\'er^ wys , fonder aftrcK van defe twee hondert
Giddens-^-Ai van den vollen beloop des Wifïèibriefs,in Bamo^ tegens
malkander afgefchteven ; en diein Sfitie-Dnk$itten, of in Spetig
\\ yksdadders luyden, in fuJke Spetien in de Bofik. betaalt, én dooc
den geenen die het affchryven móet , ook in fulke foorteiiiö
Spetie in de Bank gebragt; worden.

Ten Tienden, fullen ook alle Wiffelbrieven , meerniet als eens
geëndofleett, endie, dewelke meer als eens geëndofleert zyn,
by de Kooplieden niet gepaffeett, geaccepteert, betaalt, ont-
fangen , voor geflootene Wiffels in plaats van Wiffelbrievea
aangenomen, geintimeett ; noch ock op defelve Proteftatien
aangegeven , door de Notariflen aangenomen , opgemaakt ,
Veel minder gelicht en vetlonden worden j, vermits foodaanige
Proteften\' v.an geea\'e kracht en werkinge fullen wefen.

Ten Elfden , wegens de Wiflelbrieven, die voor reekeninge
van een derden op den eenen of anderen getrokken worden ;
doch dat defelve by de prefentatie noch geen order wegens de be-
taalinge ontfangt, en dierhalven, tot dat defelve aankomt, de
acceptatie\'weigert;\' foo fal wd aan den Houder désWilfeibriéfs,
niet tegeriftaandehy des wegens reets\'t Proteft heeft laten aan-
leekenen, vryftaari elders na te vraagen, en eenen anderen tet
eete van den Brief te laten accepreeren : Doch a.ts ondettuf-
lchen die geene, opweUcen de Wiffelbrïef in den beginne heefc
geluydt, weegens de betaalinge order krygt, en fulks te rech-
tertydt, ten minften een dag voor verloopvan deUfo,dathy de
Waarde felve betaalen wil, den geenen die rer eere accepteert,
en het aan den Houdet des Btiefs bekendt maakt, lal defelve de
Betaalinge , Ufo en Refpyt-daagen , van den eerften dag der
ïroteftatie afgereekent\', verfchuldigt zyn aan te nemen, ende
Houder niet eerder verplicht zyn het genoteerde Proteft teiaa-
len opraaaken ente veifenden, als wanneer de betaalinge door
den eenen of den anderen , op den fefden als laatften Na-of
S-efpyt-dag, niét volgt.

Eyndelyk en ten twaalfden, fullen ook de Maakelaars van haare
plicht herinnert en vermaant wefen , voor foo verre het fluyten
«n de betaalinge derWiffelbrieven.of hec vetwiffelen van Contant
geldt tegens Bankgeldt de waarde aan een derden af te fchry-
ven, of dubbelde Wiflels onderling te fluyten, defe Ordonnan-
"\'\'e en derfelver begrip met alle naarftigheit tc onderhouden;

Party te fluyten, als in Bi««« te betaalen; op peene, vooE
ieder overtreedinge vyftig öwWew, ook na gefteltheit v\'ah iaa-
Ken , op verlies van haaien dienft , én voorbehoudinge vat»\'
Iwaarder fttaffe. Ook fullen alle Burgers , Inwodnders, Be-
feherm-geaooten, \'t zy dat het Kooplieden, Kramets, Wya-
Tvjeedt Vfd, Z Tili"

tn59cmciit/6crbtcfcrvcrncttcrf«R/ iini» In ctltc{> ^affm tncf;rcr»
läuterten örbnung nnferTOurfts / unb |tct) its Bai.co ju fccbiencn
tfati «jicbernmerinncrffctjn/ bcrofclbcn inalicnunb |cl>cn<punc»
tcn I fur ftc^ fcttfl oter tic @cintgc nic()t juiDtbcr Ijnnöcln i banit
ba einer CBcrbcrflnbcr/ n3crbcraucJ)tcpn tnêgc/ barwitcr gcljan»
telt JU (^aben in Srfafjrung gcbracl)t wörbc/ ftc^ auc^ bcr @cbüi;t
Hic^t cntfc^ulbigcn fonntc/ gegen bem eberbicfcibc/ foUcwcnbc*
Mcn J^erren Deputirtcn jum Banco. 6ep rocfctjcnbcrgrcic^cn 9)ian*
gel unb (tnberc in Sauffmannfcfjafft cuf|ïc()cnbe Diff.ientien inö«
gemein angcbracijt/ unb eines <Sbicn/ (S()ren=S8eftcn Ka\'l)« bar«
Klit »crfct)onetwerben/ nac^ ^nnljaft beriJrbnung unblgegritf/
a(ö laut bcr f!it Anno 1621. bep\'Sufric^tung bfSBinco, big dato
JU mel)rma()lcn ergangenen unbfubiiciitcn Decreten/ t»efcf)e tet»
nes wcgeäf)icrmtt cjfliti, fonbcrn atlerbingö »erovin fci;n foUen/
bamit ft^ anberc bara» JU poffen 3(nfag betommen/ unna^Iaß\'ig
»crfaf^ren werten.

irnbbrtmUfïc^nfematt&mftter Unwiffcn&cit cntfcftufbigen mf^
ge/ ifl biefe »erneuerte I erläuterte/ unb nacf) fc^igeit iauftett
»ctincl)r(e gä5ec^fcf»örbnung / ju mannlglicf)ö Dïacftrid^t unfe
«ffiiffcnfcl)afft / bur<^Dfetttli(f)eitärMctpuSlicirt worbcn.

®0be|)dlt ftcf) aber S.g.SHatfjinalleweg btmi beruljrte i>rb*
iiting I nacftbcm ftc^ bie @ac^ctt / aucf) 3cit / laufft; unb j^anb»
ftmgen anfaffcnwcrbtn/ ju anbern/ unbfofcftesfo offfunbwie«^
i>te9ïo(l;b«rfff erforbert/ trngcfjinbcrtaSanniglic^/K.

Tin-Offen Vee, Lynwaadc en Wolle Handelaars zyn, en alfoo
een iegelyk in \'t algemeen , die dele vernieuwde, en op fommi-
ge piaatfen meer opgehelderde Ordonnantie onderhevig is, en
iich van de Bank bedienen moet, wederom herinnert zyn, dat
hy felve , of de fyne , in alle en ieder point niet daartegen®
handelen: Want indien men ontdekte, dat deneenen of den
anderen, wie defelve ook zyn mogte, daar tegens hadde gehan-
delt , zich ook niet behoorlyk konde verantwoorden 5 tegens
dien of defelve , fal door de Heeren Gedeputeerden tot de
ïiank, by dewelke diergelyke gebreeken, en andere in den Koop-
handel ontftaande Differenten, in\'t algemeen aangebracht, en
de Edele, Eerenveften Raadt daar meede verfchoom worden,
volgens inhoudt van de Ordonnantie en \'t Begrip,en ^gens derj
inhoudt derDekreeten, die federt denjaare iÖ21. federt *top-
rechten van de Bank, tot dato defes meermaals verleent en gC"»-
publiceert zyn;dewelke hier meede geenfints gecaffeett,maar vol-
ftrekt vernieuwt fullen wefen; en ten eynde andere aanleydicge
mogen krygen, om zieh daar aan te ftooten, fonder veitocvea
Voortgegaan worden. \\

En ten eynde zich niemandt met de onweetenhcit mag ont-
fchuldigen , is defe vernieuwde, opgehelderde, ennadetegen-
Woordig tydt gefchikte Wijfd-Ordonnnntie, tot ieders beticht ea
kenniffe, opeutlyk indruk uytgegeven.

Egter behoudt de E. E. Raadt altydt aan zich , de gemelde
Ordonnantie, nagefteltheit van faaken en tydt, of na dat de
Koophandelingen daat toe aanieydinge füllen geven, te vetan-
deten, en fulks foodikwiis, en foo als het de nootfaakelykhek
vereyfcht, fonder eenige vethioderinge toetebrengen,8cc.

^ ^ Jgicifi0cn2^emifd)ctt3lc!chs grenen (StaM aittrnbcrg / imt>
bcTO Deputiiïcn 3\'"» Banco, wrlchtftcntfich ïcr»

gcbrarf)f TOCvbcit/ Saß" bic / benen\'3Bcci)fcl-.Sricfcn in l,HC|tgci"
2öechfcl=i)rbn«ng / de Anno 1654. gcgonnete fectjä Refpeft-,
XagegatjuwcU I)inatiëestendiriii3c(bcn Écnnen / nitb ïueKen/\'
iücifunterfclcheftbJcBanco(Sperr / aticf)anbtrc ïdgc «n bcnoï
«urn nid)tnjfirdlich in Btnco fchrcibef / nict)f mit gcjc()(cf / fottbcrn
öuSgcfatTcn «perben / wcrauä aïlerljanb loconvenientii, wclchf
ineitldtifftigviorgefieaetnjorben / biehcrc critJiicfifcn fc^n: 7116 wiä
ï;ochgcbact)tcr(£inj^cch--i£bfcr9\\afi;/ bie tilihcro gcn)ó()n(tche5W
bteReipea-ïdgej«3ei;ïcn/ mirncch bt|anf tcn so.Jfprtf ricfeS
3ahrö inclufiv«, J« wcIc^cr geit bic gcwci>n(tche j^(uipt--3tccfcnung^
ju Banco vcrgencnnncn werben wirb/ giiltigfcpn (ajlTen / l;icmif
flbcrtjcrorbnet l;aticn/ baß «ach fcfc^cuXag rtlIe2S5ed)fel\'-2Srieffc/
fcntdjf ä vlßa f«n\'tcn/nachihtem\'35crf(»ß--Xagnod)fech5B.t:ipeÄ-
Xage (fc jemanb |tch bcrer ja bebicncn wid7 ) genicffen ; ll«tcï
foIchcnateraÜeXagc in diftinfte, »onbcm ndc^ftcn ïag / nac^\'
bcm\'Serfatl\'Iag anjurcchnen / «nb fc fort big auf ben fcchf^tw
lag 5«jcï)(enfci;nfolIcn. ©anwnbcr fccl)f}e unb fe^fc Re(p»a-
2ag auf einen Xag füllet/ an Wefelen man t« Banco fc()rctbcf/
fo foilc bc«fclbcH Xag Vormittag biß jur 3cit bcs aSarct TiEblrttt»
icnsbieSSejaljlangwurctlicl) gcfd:)cl)en/ ober jwifd)cn ber geit/ b«
man irt i^anco aufhöret ju f<^rcibcn I big nad) bem 3(bldufert
i\'cß3(benb«9jjarcts prnteftur werbe«. SOBann aber ber le^te B-«\'
Ipcft Xag auffeinen ()o()cn / cbcr anbern §cfi»auc^ (gcnn«»\'»»®
@amb(tag/ 5l[fcher2Jïittcwücf)/ ober anbern ju^eirenangcorbne»
tcn Sgct\'-Xägcn / wie aud) grünen Sonncrftag/ Char--grcpf<«9\'
cbt\'r ben er jten Xag ;ebettÄ)icn«t6/ ba man tnBinco f

NAdemaal aan den Hoog-Edelen , Hoog -Wyfen Raadt,
defer des ayks Vrye Stadt , en der-

felver Heefen Gedeputeerde tot de Bank , verfcheyde maa-
ien is voorgeftelt, dat de fes Refpyt-daagen omtrent de Wiffel-
brieven, inde Wiffei Ordonnatitieaihier, van den Jaare 1654.
Verleent, al te verre kontjen uytgebreydr worden ; en wilien ,
vermits onder defulke deBank-fluyr - en andere daagen , op
dewelke men niet \\verkelyk inde Bank affchryft , niet meede
getek, maar overgeflaagen worden ; daar uyt alleriye inconve-
njetitcn , dewelke wydtloopig vertoont zyn , tot noch toe zyn
gereefen : Soo wi! de hoog-gemelde , de Hoog-Eedele Raadt,
dat men de gewoone vyyfe tot noch toe van de Refpyt-daagen te
tellen, niet langer alstotop den 30. defes Jaars incluys ,
( op welke de gewoone groote Reekeninge in de Bank (al gefchie-
den fal laten in weefen blyven ; doch hier iiieede willen or-
donneeren , dat na dien dag alle WifTelbiieven , idie niet op Sicht
luyden , na haaten Verval-dag noch fes Refpyt-daagen, (als
iemandt zich al van defelve wil bedienen;) fullen genieten;
doch\'dat daar onder alle daagen , fondet onderfcheydt, var»
den naaften dag na den vervaldag af te reekenen , en fob voorts
tot op den fesdén dag , getelt moeten worden. Indien nu dc
^esde en laatfte Refpyt-dag op eenen dag mogte vallen, op den
Reiken men in de Bank affchryft ; foo fal dien felven dag voot
«e middag, tot ten tyde als tpt de Matkt geluydt werdt, de be-
taalinge daadclylc gefchieden , of in defe ruffchen-tydt , als
^len ophoudt in deBank af tefchiyven, tot na het luyden van
^fin Avondt-Markt . geprotefteert worden. Maar wanneer de
-aatfte Refpyt-dag op een hoogen, of anderen Feeft-ook Son-
®\'>Satur-dag , Afch-Woehfdag, en andeie fomtydts verotdi«
lieerde Bidt-daagen, als meede op Groenen Donderdag, Goe-
oea Vrydag, of op den ccifteii dag van ieder Maandt, als men
z 3 Bies

■tjij

I:
ji
ï

Utf etttficle/ fotlc b«e SScjaljhmg ben nrtc()flen @(^rei6«Iag (;er«
jta^ gcfci)cl;cn / ober mit Pioufticcn/ t»ie»orgcmclbct/ mfaljrcrt
werben.

@o oie( aber bic Banco-Spert «ttbcfangt / wefc^c Quattaliter,
ncmfiet) mttbem(Snbc&e«2tenncrö/2(pri[cn/ Julü, mtb oaobris
gcfc^tcl)ct/ jttwele^en Seiten berfelt\'cac^t/jeöctt jwotff/ »icrjct;cn
«ber me(;r Xag crtKifc^cnbcr 3Tot(;bnrft nacl^ gcfpcrrct bleibt/
foUc CS bamit bicfc5Bcwanbnögl)abcn/ baß fo ein 2ßcc()fel--a5ric(f
gfcicl) »er ober aucl) unter bcr gcit folc^cr @f>crj ucrfäUet / unb Tecfes
Xage! nacfcbem ^crfali.Iag verlauffcn fcj;n / bcrfclbc antf bcrt
2ag/ baberBancowtebercrofnetwirb/ obcrwcilman an(i)lcl)cii
Xagegemeinigltcf) ntcl ju fcf)reibcn (;at / mtb alfonicfit allcmain
öUScitt(inbcr gefegt werben tan / aufs langftc ben nac^fien @d)rcib*
2ag l;ernacl)bcjal;letroerbcn feile. QSofcrn aber Seit »iiötcnb^r
B.n o @).-.cr2/ fc(t)SXdgnac^bcm\'33crfall tagnict)twftrd£licl)»cr»
latiffcn / fo foüen bie übrige Inge nad) beö Banco 2Bicbererüfnung/
|)ajugcjci)iet/ aufbcnprscifcit legten Reipeä-2ag aber/ ober fo
man auif fold)cn in Banco aud) nid)f ftrcibet / ben ndd)ftcn
@d)reib--Xagl)crnac^ bcja^lt/ ober pioteftirct werben/ attcl) alle
N" adi nad) bicicr neuen \'Sctorbnung/ foi()ncnitt publicircn/ itt
i(;ren Ptoteften |tcl)}u ricljten l)abcn.

gerner / unb ob woljl in obcngcbac^tcr QBerf)fel--örbnung de
Ann\'- 165-4. int jcl)cnbett Firagrapho aflcgirine QBcc^fc^^Srietf
anjuncljmcn / unb auff bicfelbc ju ptoieftircn »crbotiten werben I
tiefe @a§ung aber / nad^bem berglcit^cn ^ßcc^fc^fBrieff (auffet
S5o§c«) in allen tcuffcl)cn .^anbc(s=@tabtcn angenommen wer\'
fcen/ nic{)tgcl>ilten werben tan/ fo wirb folc^er jcljcnbc ä. big auf
IBciterC^eror&nung/ unb crfolgenbcn Siuigtcit mit anbern »er*
«el)mcnJpanbcls-.@tabtenl;icmrt gdn^lid) abgctl^an. 2BaS aber
öttfferbcm/ unb ber ie^oncraniicrtcn a.e(pefi-Xag falber/ itt er»
fagter£>rbnung fonft cntf;altcn ifl / faflcin reinen @tanb »erblei\'
ien/ «nbin judicio Mercjmiliober Binco (Öetic^tbarnac^gcfpr®*
^en werbe»,

niet in de Bank affchiyft, mogte vallen , foo fal de betaalinge
den naaften affchryf-dag daat na gefchieden, of met het pro-
tefteeren, gelyk hier vooren gefegt is, voortgegaan worden.

Doch voot foo verre het flny ten van de Bank betreft, nament-
lyk in \'t laatfte det Maanden funuarj , ^April, Jdy en OSoher,
op welken tydt defelve acht, thien, twaalf, veerthien of meer
daagen, na veteyfch van faaken geflooten blyft , foo fal het
daaromtrent foodaanig geftelt zyn, dat a\'s een WiflTelbrief, even
voor, of ook geduurende dien tydt defer fluytinge komttever-
vallen,en fes daagen na den verval-dag verloopen zyn defelve
op dien dag , als de Bank wederom gïopent werdt, "of vermits
men op dien dag gemeenlyk veel af te fchryven heeft, en alfoo
niet gefaamentlyk van malkander kan geholpen worden , ten
langften op den naaften Affchryf-dag daar na betaalt lal worden.
Doch indien geduurende her fluyten der Bank, defes daagen na
den Verval-dag niet daadelyk verloopen zyn , fbo füllen de
overige daagen, nahetwedet openen van de Bank, daarby ge-
telt; maat op den precyfen laatften Refpyt-dag, of indien men
op denfelven ookniet in deBank aflchryft, den naaftvolgen-
den Affchryf-dag daar na betaalt , of geprotefteert worden ;
ook alle Notariffen zich na defe nieuwe Ordonnantie, dewelke
baar gepublicecrtfal worden, in haatFrotefteeren fullen moe-
ten fchikken.

Voorts, en offchoon in de bovengemelde Wiffel-Ordonnan-
tie van den Jaarc 1654. inde thiende Pantgraphe, alle ge-ën-
dolTeerde Wiffelbrieven aan te nemen, en tegen dcfelvetepro-
tefteeren verbooden is, maar defe ftellinge, nademaal dierge-
lyke WiflTelbtieven (behalven te Bolty.no,) in alle de Daytfche
Koopfteeden aangenomen worden, niet kan onderhouden wor-
den j foo weidt defe thiende g, tot op nader verordineetinge,
en gevolgde eendrachtigheit met andere voornaame Koop-
fteeden , hiermeede geheel en al vernterigt. Maar \'t geene buy-
ten dien, en tenopfigtevande nu verändere Refpyt-daagen in
de voorgemelde Ordonnantie anderfints begreepen is , fal in
weefen blyven, oofe in Judkio Menantili, of by de Bank-Viet-
Ichaar volgens defelve gevonnift worden.

2 4

De-

(t^Smnrtch bie Srfahrung fcejeuget / bag cinc 3cif (;eto bic
\'Su^ QBei1)fcl> brief c mit grofTcn èc^abcn \'beS Âattffljânbcié »iet^
faftig tn grtichtfiche Piocé» gebogen / tmb weitiâufttgci»
difputircn tm@eriïhtc aù|fgcl)a[tcn «jcrbcn/ bà bnrch bie Credi-
totcfs ëftcré nid)ta(îcinumbbic@chnlbt fcïbjl/ fonbcrnaf.chumt
öflctt Credit gebracht I ifiibbic Commetcia gcfd^t»(id)CtTOcrbcn i
Jtttnttberitad)aOcr3le4tâge[âhrtett meiitung «nb meicmtzStylo.
fete pHats exectftio in foi(|cn SÖcchfclfachcn çlaè hat: QlU thut
mahtbiefer flabt Lübeck hiemit nochniafö bcrcrbncft/ bap
l;infitro\'jnfc(chcn àBechfcf\'Sachett feine orbenttiche tScrichtfiche
rrocéfle "ucrpdttet/ fonbcrn tiermoge3ûngfîcn3tct(^s.2(bfchicbeS/
chttgeOiubcrt einer Appellation\', ober Provocation, nach bcr
ti^en beftnb\'Uttb Stmcffttftg! mit in acceptirtcn 2Bcd^fctn/ nacft
î)em2îcrfalltagc/ biegcwontichc jehcnXage/ bar «ittcrbie Sin»
fallcnbe §c»;£r\'-nnb (gontagC mit wrfîaitben fcpn foEcn / wr|ïotfcn/
CHtnji;ber mit ober ohne caution, berCredirot innerhalb brctj ia*
genbic Execmiois ton bcm ©cridçite wirctlich tolentjogcn 7 unb
iie Debitore» nachQBcchfclä©ebraud) bcrôgcfîalt jur@chülbig»
tcit angehaltcnttJcrbcnfoHcn/ bag ftc entwcbcr gahten/ obcrfclbfi
fcùrge roerbcn imlffcn / ba wiber ben feine fonbcre Exceptiones als
doiimali & folutionis, Wann bicfclbc alfobalb erwifen werben
f gnnen I jugclaflTcn werben follen. Sâîornach ltd) jebermdnniglicfe
j« richten.

fAdemaal de Ondervinding bewyft , dat iedert eenige®
tydt de Wiflelbrieven veelvuldig, tot gtoot nadeel vgn de
Negotie , in gei\'echtlyke procelTen ?yii getrogen gewor-
den , en door wydloopige difputen in\'t Geteciu opgehouden,
waar door de Crediteurs dikmaals niet alleen de Schuldt telf^
maar ook alle Credit vediefen , en de Commercie feer ver-
iwakt werdt; daar egter , volgens\'t gevoelen vaijalle Rechts-
geleerden , en na ftyle Méreantile, de parate Executie in foda-
nige Wiflèl-faaken plaats heeft : Als ordonneerde E. E. Raadt
deler ftadt Liiieck hier mede nogmaals 5" dat voortaan gcenp
ordentlyke gerechtelyke Procefleii in fodanige Wiflel-faaken
fullen werden toegelaten, maar uit kragt van de laafte Ryks-
Relcriptie,onverhindet£ eénige Appellatie, ofte provocatie, na
de bevindingen toeftaridt der faaken , als in de geaccepteerd»
Wiifelbrieven na den vervaldag de gewoonelyke tién dagen j
v;aar ondet de tuflenvallende Vier cn s\'ohdagen mede teverftaaii
fyn verloopen, ofte tnét ofte fondet CauHe vän den Credi-
teur de Executie van\'t Gerecht binnen dtie dagen mêtdedaadt
fal voltrokken worden , en de Debiteurs volgens Wiflelgebruyk
fo^anigtorhunpligtgedwongenfullenworden, datzyofte be-
taalen-i ófte felfs botg«ti moeten worden ; waartegen hun gee-
ne byfondei? Exceptienftillen toegelaten worden als die vän
Doli mdiir folutionis, indien defelve op ftaandevoet konnen be-
weefen wQiden. Waar na zich een ieder heeft te teguleeren^

2Bccf)fcf»35ti<!ff geincittign^ \\)tct ^«foiKrt
ncmltch i. A bcvtcngBcchfel-aSncffausgicbct/

gegeben hat/ 3. C. berjenige/ auf wefchen bcc QBechfcJ flej"»
flcn/ 4. D. annsetchen fclbigcs bejahtet werben folt : fcUen
(jaegBcchfel tur? tjerfaflret «nb mit A. fcben\'ilBechfet ausgiebt/
feikr eigenen J^anb untergefehrieben / auch bie@«mma befen/
fo ju bejahten / bartnn fpecifidret/ wieandh bie $ütl wann bie
JSejahtung gefchehen foß / uub bagbeffen 2Berth angenojnmen /
«nbbarim«/ baß" es ein SSechfct=Sßrieff fep/ attSbructIich erwet;*
«et werben.

®ie 2öechfct\'-25riefte follen insgemein in dupplo auSgegebe»
werben/ nemlich mima «nb feeuuda «nb mehrere / wann bie
qjarthe^enbarubcreinigfcün/ unb mögen felbige auf fchlecht ««^
imge)icmpelt<partcrgcfd)riebenwerben/ «nb nichts bepowenig«!^
»on »ollem ^ffierthfepn.

^ann in einem \'2öed)fcl\'-Srief erwehnet iji / baS beffcn Sßertl)
angenommen/ fo hat er fcinc folligeglraft/ entweber ber SSechf»
ift mit baarcn @elbe/ober aud) in Gegebenheit mit einer @ch«tb
Jer 3icchnung ausgegeben.

Sie «Bejahtung berer gEechfel\'SSrtcfc feil auf fothane Sp«"^\'
Cbcr9)lun(je / fo an benen i>rten/ wohin bie SSechfcl fotlett
senwerbe«/ gangbahr/ cingerichtftfcj?». ^aitit

Met dc Wiflelbrieven willen wy, dat voor-*
taan op fuik ecn wyfe fal gehandelt
worden:

VEimits tot eeu Wiflelbrief gemeenlyk vier Perfoonen be-
hooren , namentlyk f t) A. die den WiflTelbrief uytgeefts
(2) B. die de waarde van den WiflTelbrief heeft betaalt en
iiytgegeven ; (3) C. de geene, op welken de Wiflelbrief ge-
trokken is; en (4) D. aan welken defelve betaalt fal worden:
Soo fullen alle Wiflfelbrieven kortelyk opgeftelt , en met dc
eygene handt van A. die den Wiffelbrief uytgeeft , ondertce-
kent ; ookdefommavan hetgeene datbetaalt n.oetworden,

daarin uytgedrukt , als mecde de tydt, wanneet de betaalinge
lal gefdiieden , en dat de waarde daar van voldaan , en dat het
ccn Wiflelbrief zy, daat in uytdtukkelyk gemeldt worden.

Dc Wiflelbrieven fullen in \'t algemeen dubbelde uytgegeven
worden , namentlyk Prima en Seconda, , en meerder , wanneet
de Partyen het daat over eens zyn; en mogen deielve op gemeen
en ongeftempelt Pampier gefchreven worden, die nochtans van
volkoinenc waaide zyn.

Wanneer in een Wiflelbrief gewag is gemaakt, dat de waarde
daar van voldaan is , lbo heeft deielve zyn volkomen kracht;
\'tï.y dat de Wiflel niet gereedt geldt, of ook by geval met een
andere li:hüldt of reekening voldaan is.

De betaalinge der WifTelbrieven fal in foodaanige Spetien of
Münte, als \'er tet plaatfen , daar heenen de Wiflelbrieven fullen
^eciokken worden, gangbaar is, gemaakt worden.

\'SOBatm ei« gOSc^felictrî^eïfen c. Äufif teefchcberfcffcegcjcgen/
pt£fcnti«twtrî>/ fotflbicfefbf ^^^erfen »crHinbcn/ imtcïl;a(()
©mnfccn itchju erflâ(;rcn J tb jte tenSBet^fel wolle acceptirw
etcrtttclt.

25aî)ieff(6cntitifcCtt2BechfeI acceptirct/ fotlfîc barauff mifiO*
wr\'êigcncn .Çanb icic^ncn / unb il^rcn SÄatjmcn untcrfc^rcitcn/ wie
aucl) lag unb Datum bafccçfcçcn. 2BaS mm einer cinma^l accepti-
rct / baoo« £an cr (pcrnach ni^t atgeljcn.

^Banner nun nicht acceptirct/ iftbicuicrbtc^crfon D. fpti«
©clbcr haben fell / cbcr bcrjcnigc/ fo bcn SScchfcl praîlentiiet/
fcawibcrftir alle llnfoften unb ©chabcn cntwcber bttrch Noti-
tium unb bcffcnAtteû,, ober btirch jweene gutc9Banner/ fo bîit
Proteft fchrtffflich»on ftch geben follen/ ju protcftiren fchulbig/uttS
ifï D. Bcifichtct/ gcbachfcnPiottft juglcich mit bem einenîffiech\'
■fcl--2Sricff bet; bcr erften i})oll ju bct anbern ^erfon / iß. fobe?:
2Bechfcl-55rie|f gehöret/ ober bcffcn ^Berth ausgegeben / jurftcf
JU fenben/ ober ba bcr Ptoceft fofchlcunig nicht fertig werben tanl
folChcS boch fo fort ä« notificircn/ Saß\'ber ^cchfcl nicht acccptiret/
èiamit B. in Seiten baijonaiachricht habe»/ «nbfeinem@chabciî
Seböhtenb wicber»crÉomnienf3n»e,

îDafcrne bie bierbte spcrfon D. crwehnte Putiftualitat nicht ii^
5tcht nehmen/ unb einigen @cl)abcn burch feine \'aScrfaumung »erur»
fachenfolte/ fo ift bcrfelbe fchulbig/ bct] ©chabenfclbflj« leiben.

SBannberQSBechfcfcinmahf acccptiret ifî/ fo ifi ber Acceptant
C. fchulbig prsecis ohneinigt 3(uSfludit cber (ïinwenben ju bejah»
Icn; @ef(^iehet es aber nid)tinitcrhalb acht Zagen/ nach bcr^^it)
î>a bcir ^Bechfcl hafte bejal)lct werben follen/ fo ber ^Berfall\'Iag
ôcnanbtwirb/ fo mut;bcrjenige/ bcr bie ©clbce haben foll/ auflT
»ie 3(rt unb^Bcifc/ wie oben gemelbet/ piotcftiren/ ttnb fofort
laoott actvifiren.

fettokken is , geprefentéeït werdt, loo is defe Peiloon verplichr,
innen 24. uuien zich te verklaaren, of ïy den Wilfelbtief wil
accepteeren, of niet.

baare eygene handt ïeekenen , en haaten naait} daaronder (chiy-
ven, ook den dagen datum daarby voegen, \'t Geene iemandï
Jiu eens accepteert, daar van kan hy daarna niet vrykomen,

Wanneet hy riu niè^ accepf eert, loo is de vierde Pèrfoon, D.
die de penningen moet hébben, of de geene. die den WifTelbrief
prelenteert, vetlchuldigt daartegens te protefteeren, vooralle
Onkoften en Schaadens , het zy door den Notaris en deffelfs
Attéftatie, of door twee goede Mannen, die \'t Proteft fchrifte-
lyk lullen óvergéven 5" en D. is verplicht, het gemelde Proteft
te gelyk, met den eenen Wiffelbrief, met d\'eerfte Poft , naar de
tweede Perfoon, B. dien de Wiffelbrief toebehoort, of die de
waarde daar van heeft uytgegeven, terug re fendenj of als het
Proteft foo fpoedig niet gereedt kin zy n , fulks egter terftondt
notificeeren, dat de Wiffelbrief niet geaccepteert is, opdat B,
by tydts daar vanberieht mag hebben, en lynen fchaade weder-
om behoorlyk kan voorkomen.

In gevalle de vierde perfoon D. de gemelde punöuallteit nief
mogte waarnemen , endoor (ynverluym eenigen fchaade vet-
«otlaaken, foo is defelve verfchuldigt dcii fchaade felve tc\'
draagen.

Wanneet een WifTelbrief eens geaccepteert is, foo ïs de Accep«
ifant C. verfchuldigt precys, fonder eenige uytvlucht of tegen-
*»fetpinge te betaalen: Maat indien fulks niet binnen acht daa-
gen gelchiedt, nadentydt, als de Wiffelbrief hadde behoorén
betaalt te worden , \'tv/eike de vervaldag genoemt werdt, foo.
tïioet dé geene, die de penningen moet hebben, op die ,aaidt ea
yfe, gelykhiei vooren is gemeldt, protefteeten, entetftoadï
«aar van advifeeten.

jt^HtbSttSag Cwcrittlt tie Acceptation» tmb Prot<ft>tioni Xaßt/
»siemtc^Sie^onrtntntj&ciligc.Xngcmitgerechnet) nic^Cptoteili»

gOBann einer einen 2ßec{)fcI»25ricflF Acceptiret ()at/ fc ij! 6tp»
Uittl unb berjenige/ fc ben SJec^felausgegeben/ baju wrfcun»
itttl tmb|iel)etaf6bannbeut Ctrdiiorn jret;/ wen »cnKcrberttijr«
fettbe^bcn^erfonen cr «m erfien fuc^ie» / ober/ ob cr fte fcepbe
jugleic^ befangen tvoße.

«UJann cin SBcc^fcl-SSrieff (autet an D, cbcratiff beffen ötbre
jnbcjai)lctt/ fofjat D. OTac^t/ benfefben jumnipor ircn/ unb
foü er alsbann/ wanner contentircti|l/ elKerbcn2ßc<^fel(rsns-
poRiret/ auffcn aufbem 2Bccl)fcl=2ricff fc^reiben : ^cjaljlct
fÄrmic^ bcn(£inl)alt »onbiefcmaBcc^fcJ an t. bcffen9Bcrtl)t>on
F. attgcnommen. SBclctjcS £). mit feinem 3iamen «nterfc^rei»
tct/ unb baS Ditum babe^ feilet.

3f«ff bie gSJeife ftnb fec^S^erfonen in einem 2Bec{)fcf.5Sricff in-
tercDBrct/ unb wann pioteftirct wirb/ l;at F, feinen Rcgtelj a»
D. «nb c, wann berfelbe aoceptiretijat/ wic ttudj) a» A. fo be»
«ajec^fel-Sricff |uerfi ausgegeben (;at.

©oSonnett «t^ 2Bed^fef>SSrietfc unb ifjir EndofTem\'nt ausgc»
gcbcntocrben/ worin ber 2Berf in/ ju/ cbcrvcn mir felbficner»
galten/ fo eben bicfelbc Äraft unb grei^ljeitcn/ als nie anbcrenor«
gebflc^te ^ect)fef»S5riefe f;(tben / Jcbocf) foUen feiere ■^Bcc^fcl*
^rteffe nic^t {anger aIS «uf jtveene 3inonatl;en Olac^ftc^t etnge*
«töntet wf rben.

3n4ß<n2Bec^fcI»S?rjeffcrt/ fo in «ttfern Sflett^c» «nb ianbe»
«usgegebe» werben / follcn bie @ummcn jwc^maljl gcfcf>ricbc)J
werben/ crfl mit Suc^ftabcn «nb barnac^ mit filtern/ bamit c*
teflo beutltc^t unb fixerer fe^n t6»ne.

Celtt^Bec^fcf\'SSrieff fofl «ffobatb j» äctepüre» pracfenri««/
«HÄjittboniSerffta\'Xag« M«ä5ejai;Ittftg geforbert/

fien op den thienden dag ( daat in de Acceptatie en Proteftatic-
dag , als ook de Son-enHeyligeDaagenmcede gereekent zyn;)
niet proteftecit , foo is iiy verfchuldigt allen Ichaade fclve te
lyden.

Wanneet iemandt een Wilfelbtief geaccepteert heeft , foo is
foowelliy, als de geene, dieden Wiflelbrief heeft uytgegeven,
daat toe gehouden , en\'t ftaat alsdan aan den Crediteur vry,
Wien van de voorgemelde twee Perfoonen hy\'t eerfte wil foeken,
dan, of hy haar beyde te gelyk fal aanlpteekcn,

Wanneer een Wiflelbrief luydt aan D. of aan deffelfs ot-
r-^-.i te betaalen ; loo heeft D. de macht , om den felven
e tranlporceeien ; en lal hy alsdan , wanneer hy gecon-
teiit-e.t is , alvoorens hy den Wiflelbrief transpotteert, van
buy(en op den Wiffelbrief fchryven : Betaalt voor my den
Inhondt van delen Wiffelbrief aan E. deffelfs waarde van F,
aangenomen, \'t Welke D. met fynen Naam onderteekent,
cn den Datum daar byvoegt.

Op defe wyfe zyn fes Perfoonen by een WiflTelbrief geïn-
treffeett , en als\'er geprotefteert werdt, moet F. lyn regres
by D. en C. als defelve geaccepteert heeft , als meede hy
A, die den Wiffelbrief eerft heefc uytgegeven, foeken.

Ook konnen \'et Wiffelbrieven ea detfeWer Endoffcmenteo
uytgegeven worden , daar in de waarde, in, tot, of van my
fclve is verkreegen; dewelke defelve kracht en vryheit , als
d\'andete voorgemelde Wiffelbrieven hebben } egtet füllen
foodaanige Wiffelbrieven niec langer als op twee Maande»
na Sicht geftelt worden.

In alle de Wiffelbrieven , dewelke in onfe Koningtyken en
l-anden worden uytgegeven , fullen dc Sommen tweemaal
gefchreven worden , eetft in gefchtift , en daarna met cyf-
fers , op dat fulks dies te klaarder cn geruftetmag wefen.

len Wiffelbrief fal ten eerften tct Acceptatie gepiérentecrt,
op den Vervaldag de Betaalinge geeyfcht j mau indieij

fctmfclbcn nicht tif^tiS na0mmt/ »awibcr iimtrl?afti i^.^nm»
»m ptoteftiret »erben; ®a ober biefcS nicht gefchichct/ unb ber
rioteft fichbabcp nichtfinbet / foll ber ^echfef.23r?cff ungültig
fm/ «nb San afäbannnn^ beni\'2ßechfcl-\'3lecht feine SSei«hiu"ff
»ber £xecurion geforbert »erben.

^B«nttein9Eec^)fef»S5t:ieflf jeinanben jur Acceptitfon ptsefenti-
Kt »irb I «itb cr brtjfclbige / fo oben erwehnet I barattf fthreibeir
foß/ mug cr »cber bie ^eit eerlangern/ noch bieSKftn^c »eratf
i>ern/ noch irgcnb eine anbere 20iei;nung baju legen : ^Däfern tt
taä fh«t auffer D. feinen Conlens. falten fclchc Conditiones
nicht gelten / fonbern er foü »erpflichfet fepn / bcn (Sinh^lt be^
28e£hfef--5Sttefeö j« bcjahlen.

2>er®tgnerbe«2Bechf"ef-.58riefcä D.mufauch hiemanbe@utJ
öchtctt o.hn auf feine eigene ©efahr unb gbcntheur eingehen iböch,
»ann bic SJcjahlang gefchehen foll / unb ber QBechfcl enttoeber nur
([jalbobcr ein Xheil bavon bcjahlct »trb / mag cr fothanc minbcre
©umma auf g«tc3(lechnung annehmen / unb nicht »citer als bic
übrige unbejahlte @umma angehet / ptottftircn I wie obeir
gemelbct.

ffeitt^ffiechfef.sSrieff mag bezahlet »erben/ ef;e be ^Jerfan^Ittf
»erfloffett.

eo fa» auch fein Mrccfl auf einctt SBechfel »«Brief gefeget
Äerbcn/ befonbern felbiger behalt feinen richtigen iauf/ «nb fol»
len feine frcmbeeelbcr in Unfern bleichen Sannemarct ttttb 3lor»
»egen atreftiret werbe» / fo burch SSechfeln in Unfcrc Reichen
«Ingefemiiten fehn/ nnbfo wiebcr »on hier«wS retnittiret wetbett
foHcn/ »aö für Nation bicfclbe auch juhoren/ webcr für einigen
«ntftehenbenÄrteg/ ober auch was Urfach big" fepn fonnte
foll auch fein Motaioiiom jemanb »on Sejahlung berer SBechfelff
fceftehcn.

2>a ein 2Beä|feI--SJi!ief tiort frembeit örten/ nicfif eigentli^ «acv
»emSinhftft bief^S Reglementa eingerichtet ifi/ foli boch berfelbc
in Unfertt Cfvcichen fein totlfommeiieS 2Bechfel\'3lccht genieffett/
wann allein crwiefctt werben fan / baß bcffen ginhalt an bf\'"-
£)ttl baer ausgegeben ifi / för einen voUfwmnentn9äJech|eM>"^"
«e(;dtejt nnb «ngefehctt worben. , ^^^

fulks niet behoorlyk gefchiedt, binnen 24. uuren daar tegens
geprotefteett worden : Doch indien dit n^C gefchiedt, en
\'t Proteft zich niet daarby bevindt, fal de WilTelbrief van geen-
der waarde zyn , en kan alsdan, volgens WilTeliecht , geea
Betaalinge of Executie ge-eyfcht worden.

Wanneer een Wifleibrief iemandt tet Acceptatie werdt gepte~
lenteert, en hy\'t geene hier vooren gefegt is, daarop lal fchry-
ven , foo moet hy noch den tydt verlengen , noch de Münte
veranderen , «och ergens eenen anderen fin daar by voegen:
Indien hy fulks doedt, buyten toeftemminge van D. foo füllen
alle dele cónditien van geender waarde zp, maar hy fal ver-
plicht weefen, om den inhoudt van den Wiflelbtief re betaalen.

De eygenaar van den WiflèlbriefD.moet ook niemandts goedt-
vinden , behalven op lyn.eygen gevaar cn avantuu; toeftaan i
maar als de Betaalinge lal gefchieden, en de Wifleibrief , hetzy
maar half, of cen gedeelte daar van betaalt wetdt, foo vermag
hy foodaanigen mindere fomma op goede reekeninge aannee-
men , cn niet verder als d\'ovetige onbetaalde fomma betreft,
protefteeren, gelyk hiervooren is gefegt.

Ook kan geen Arreft op een Wiflelbricf gelegt worden , maar
defelve behoudt fynen rechten loop; en fullen geene vreemde
Pei\'ningen in onfe Koningryken van Deenemark^n en Noorvjetgen
gearrefleert worden, die door Wiflelbrieven in onfe Koningtykea
zyn gekomen, en aldus wederom naar buyten ^llen geremit-
teert worden , welke Natie defelve ook mogtfn toebehooren,
\'tzy wegens eenigen ontftaanden Oorlog, of ook om wat ande-
re reeden fulks zyn mogte. Oók fal geen Mortiarivm iemandt
Van dc betaalinge der Wiffelbiieven bevryden.

Indien een Wiflelbtief op vreemde Plaatfen , niet eygentlyfc
volgensden inhoudt van dit Reglement gefchikt is, laldefeke
«gter in onfe Koningryken fyn volkomen Wiflel-Recht genie-
ïcn, indien flechts kan beweefen worden, dat deflelfs inhoudt
ter plaatfe daar die uytgegeven is, voot een volkomen Wiflbl-
bticf is gehouden en aangcraeikt geworden.

tlniwcUeitjuSSefutîicruttg tes jÇànfcelô «in richtiger gset^ftf.
CeuW nofljœenfciB gehêret/ fo l>«ju «n «bfcnterncf) pri-
*ilegi«e$ 3lechtWtt nêtijcn. ^eôh«{f»en ber @tabt ^cigt in et»
jicrjeî)Cti@trtbt / ^arbcs.obcr ÎBircfîSoigt auff bem ianbe / fo*
fjrt cf;n 3{nfch«ng einigen @tanbe« ober ^erfon / Sftecht tm>
3*ecntion irterSBcchfel-\'SSntffe / nad) bem ein(;alt biefeS Re-
glements tcrfchaffen folte/ nnb jtoar alfo : «îCann femanb fût
*tnen2iBcchfel=«8rieffattgcêlaget wirb/ bag fetbiger mit Proteft
äiiröct gegangen/ ober and) acccptiret «nb nicht bejahtet / tm»
folche« crwiefcn wirD / fotl ber «Seflagte fchulbig fcçn/ Älagerit
fbfortj« contentircn «nbjwbcjahlctti «nbba er folchc« ni^tthut/
fod t)ergcbach.ter@tabt=2Joigt/ J^arbe« ober S5ircÉ«2îoigt / auff
aie«Äl&gcr«3tnfu^ett/ fchulbig feçn / bie angcefagtc ^crfi)n jtt
arreftircn/ ober auch / nach S5efch«ffent;eit ber @«chen/ gefänglich
. «tnj«iiehett.

ata^bem A. fobcnSaJechfel\'Stielf ctUögegebcn / unb C f*
öenfelbcn acccptiret/ fo fehr uerfjflichtetift / foßauch B fo ben
Sâîechfel--25rieff jitcrft angenommen/ ba man nicht eines anbern
f^lôgig geworben/ fofortvcrbunben fe^n/ benSBerth an a. ju
fcejahlenunter gleichen5iechttmb Punaualitât/ »»ein ai.2{rti(«f
(r»fh«et.

ÇSJann ber 2Bc^feI\'<8ricff foll bejahtet werben/ «nbtsentfîe»
(;eteinc@treifigteit/ ob bcr 9ä3echfcl»58ricf crfl foll öberlieffcrt/
»ber ba« (Selbcrfl bejahlct werben / fo foll^cr 2Bechfel»a5rietiFcnt\'
»cber bei; einem brittcnSDlannober bcp bctn @tabt--^Bcigt fo lang
dcponirct werben/ bis bic (Selber bejahlct fepn. îHJcShalbcn ber
©tabt-SSoigt für feine DOÎûlje in allem cinbrtttclKeichStl;aler »ort
jebem hunbcttgcnicffcn foll.

gSann ber 2Bechfcf»25ticff nid)t acccptiret/ cber an bemred^»
tenfScrfaü\'-Xagnichtbejahletwirb/ fofoll ber2Bed)fclunbbeffc»
r»ge bejahtet werben / unbaufferbem f«rbenÇ©echfelhintmbheï
ein pto centum ginfc DOîonathlich / tmb chttebcm ein halb
CcBtem in allem bes Faftoto ptovifion» Ptoteft Unfofîcn/ un>
S5rtcf (Selbbejahtet werben/ «nb foU bie ginfe »on bcr geitat»/
»abic©clbcrverfallen waren / ju bejahten/ gerechnetwerben-
îïBir woBen auch allcrgnabigfl / bag fothane g)roecffcn fcfoï^
Ênbe gebracht »erben follen/ es fei? benn/ bag anbete
Miit Demjieniae»/ foSSeja^lung fttr DengäJechfel fuchet/ co»«»"^

En vermits tot bevofderinge van den Koophandel, nootfaa-
kelyk een rechte Wiflèl-Couts behoort, foo is ook daartoe ecn
hyioaieï gepriviligeen Recht noodig. Waarom de Stadts-Voogdt
in ieder Stadt, en de Hardes-of Birk-Voogdt op \'t Landt, ter-
ftondt, fonder aanfien van eenigen Staat ofPetfoon, Rechte«
Executie over de WifTelbrieven , volgens den inhoudt ran dit
Reglement fal belorgcn , en fulks als volgt ; Wanneet ie-
mandt voot een WifTelbrief gedaagt wetdt , dat defelve met
Proteft is te rug gekeett, of ook geaccepteert en niet betaalt ,
en fulks kan beweefen worden i foo fal de gedaagde verfchuldigt
zyn , den EyfTcher terftondt te voldoen en te betaalen ; maat
indien hy fulks niet doedt, fal de voorgemelde Stadt-Voogdt,,
en de Hardes of Bitk-Voogdt, op \'tverfoek van den Eyflchcr,
vetfchuldigt zyn , de gedaagde Perfoon te ariefteeren ; of ook,
na gefteltheit van laaken, hem in hechteniflTe gevangen te fetten.

Nademaal nu A. die den WiflTelbrief heeft uytgegeven , ca
C. die denfelven heeft geaccepteert , foo naauw verbonden
zyn, foofülook B., die den Wiflelbrief\'t eerfte heefc aangeno-
men , indien men niet anders geaccotdeett is, terftondt gehou-
den zyn de waarde aan A. te betaalen ; onder\'efelre recht en.
punctualiteit, als 2ï. isgefegt.

Wanneer een Wiflelbrief betaalt fal worden , en daar over
ontftaat verfchil , of de Wiffelbrief eerft fal overgelevert , of
\'tgeldt eerft betaalt worden ; foo fal de WifTelbrief , \'t zy by
eenderde-Man, of by den Stadts-Voogdt ioo lange in verfeeke-
ringe gegeven worden, tot dat de Penningen betaalt zyn. Wes-
wegens de Stadts-Voogdt voor fyne moeyte in alles cen deidc
\\)rxdu{iLder van ieder hondett fal genieten.

Wanneer een WifTelbrief niet geaccepteert, of op den rechten
J\'etvaldag niet betaalt wetdt , foo fal de WifTel en delTelfs ^gia
betaalt worden , ook daar en boven voor den WifTel heen cn weer
een ftr cento Intreft\'sMaandts , en buyten dien een hilf per cent»
»n alles aan de Fa£tf»or, voor Provifie, Proteft-Onkoften , en
briefporten betaalt worden; en fal den Intreft gereekent wot-
fj^i, van den tydt , als de penningen vervallen waren omfe tc
betaalen. Wy willen ook op \'t allcrgenaadigfte , dat loodaanige
I^rocelFen terftondt fullen afgedaanworden ; \'t en ware dan , dat
ändere Creditcuten met den geenen, die de betaalinge voor den
aa 2 Wiflel-

fftt/ Uttb Mit fofl iittterf;(tl6 unb Xag tfl HnfcfjrtftF ju £nb«
gtbMcht wcmn.

<ZB« einem SSJechfef^Stleff (wann ba pioteftlret I eber
«uch berfefbc »ccepnret «ttb nicht fcejatjlet ifl) jn fobern t;at / fott
fbfortfetne sftion jnuevjiplgett fchulbig fetjn ; 2)« et afcer bartnn
»erfttutntich tefunben / tmbanp langfteitmerhatt) fech« SJlonaten
fein Sflecht nicht fliehet/ fcH er fein ?2Je4feI»3^echt terlohtm hflten.

S5er@tabt»?8ctgt/ j^arbe« ober Sßircf.25oigt foüe »erpflichtet
fe^n I Sfiecht tmb Execution fifcer 2Bechfel»ü5ricfe ju »erfchaffen/
«nb/ ba er baö nicht th«t/ fofl er fetbft fchulbig fet;«/ben @chabett
äuerflatten/ fo wegen feinet ^tufh^ltcnfl ober SSerfaummtg/ «f»
Uni bieim\'SJcchfel\'^Srteff intetcfliren/ Janveritrfachettberben.

^BornachaHeunbfcbe/ fo biefes angehet/ ftch «nterthänigfl j«
listen, ©ehieten bemnach / mib befehlen hionitllnfern@tiffö*
!Ämtmdnnern/\'Präftbenfen/ -SurgermeifiernunbOtafh / wie
«uchTtmtö\'^Bcrwaltern / tmb allen anbern / benen biefe Unfere
SScrorbnung jugcfanbt tüorben / bag fte btefclbe an allen behSrigett
iJcrtern ju eines Jeben 9lachrtcht alfobntb lefen «nb »ertunbigett
laffen. ©eben auff Unferm ©chlof Kopenhagen I ben i6. 3fpril f
Anno i68i.

WifTelbrief eyfcht, cotuurceren, en alsdan fai iiet binnen Jaar en
dag afgedaan worden.

De geene, die volgens een Wiffelbrief ( wanneer defelve ge-
protefteert, of ook als defelve gesccepteert, en niet betaalt is;)
te eyfTchen heeft; fal verplicht zyn fyne Aftie terftondt teinfii-
tue^nn : Doch indien hy bevonden wierdt iets daar omtrent ver-
fijymtte hebben, en ten langften binnen fes Maanden fyn Plecht
niet vervolgt, foo fal hy lyn WifTel-Recht vetlootea hebben.

De Stadt-Voogdt, Hardes of Birk-Voogdt fal verplicht zyn.
Recht en Executie over WiiTelbrieven te beforgen ; en als hy
luiks niet doedt, fal hy fclve gehouden zyn den fchaade tc ver-
goeden , die \'er foo wel wegens fyn ophouden of verfuym, allen
den geenen, die by een WiiTelbrief geintrefleert zyn, kan ver-
oorfaakt wotden.

Daarna fullen zich alle en een iegelyk, dewelke dit aangaat,
op\'tondcrdaanigfte fchikken. Wy Gebieden dierhalven, en be-
veelen hiermeede, aan onfe Stichts-Amptmannen, Prefidentcn,
Butgermeeftets en Raaden, als meede d\' Ampts-Belorgers , en
allen anderen, aan dewelke defe onfe Ordonnantie werdt toege-
fonden , dat zy defelve op alle behoorlyke piaatfen tot bericht
van een iegelyk terftondt laten afleefen en verkondigen. Ge^
geven op ons Kafteel tot Coppenhngm, den i s. U^ril, ^nm 16? i.

dTiîUil îc. K. }c. ZômtOtemttfuttbttubjuttnlTeii:
>2>ugwtct)cr2ßcc^fcl ifl ciit »orncfjuieö ©tuet im j^anbcf
imb^Banbcl/ wcc^cö îu.^aufe in einem iance nis
jwifc^enelefen ianbfc^afften «nfe 3îeicf)cn / mit aflem gfeig tan
flctricbcn unb fortgefcçef werben/ unb barere niefit wenig baran
gcfegen / bag / wegen bcr rce^fcn (Sigenfc^aft unb 3Scge6cnl;cit beé»
fcfben/ etwas gewifTeô mêge »crorbnct tmb gcfc^ct fe»;n/ welcf)cS
«6crtnimrcrm3iîcièe biganijcre nicfjt gefc^cften ifi 5 fjaten
wir/ auSgnàbiger Jfuffftc^t tmb QSorfergc/ bie wir fo ws^I t>or
î)asgemeineSSeftc/ alSau(tt>or eines jcbwebcn infonberf^citbaljer
fficffcnbcs QBol^Iergefjen tragen / uns bicfcS 2Berdf tjorgenommen /
«nb auff bcm nec^^ »crwict)cnen 9leichS--Iag / mit famptliefien
«nfcrn treuen lIntcrtOanen / benen @tanben bcS 3îci(f)S @c6we«
îicnuberfegct/ welche folc^es mitfc^ufbigen Refpeft crtanbt/ il)»
ïcn guten Conlens unb ScwifUgung barein gegeben / tmb ifjr
aSerfangen ju bcffcn wcrctftcfligen «Beforberung crtfa^ret ^aben.
S5annenf)ero wir auch baffcïbc/ «ermittcffî biefer unfercr Confti-
tution. i>onbcm9Be(f)fcl--3ilccht/ fjabcn bofljicijcnwoflcn/ f;iemlt
tinfern treuen Unterfaffen/ wie auch allen anbern / foin unferm
aîctcf)/ unb benenfcfben jugeljorlgerjÇerÇogtfîumcrn / ianbcrit
uttbJ^crrfchafftettwof)ncn/ bauen/ ober|1ch barinnen auffl;afteii/
tcfchlcnbetmb gcbictenbe/ bagftcin aCcn 2Bcchfef».çânbcln/ in*
«erljalb ober auffcrOalb benen 3fvechtS»Proceflen, on (ein anbcr
<8cfîgobcr25crorbnungen / auffer btcfc fofgenbe ( fo auff einem
«flgemeincnSfleichSäXagecinmöOtiglicf) angenommen worbcn; )
leöncn ober galten / fonbcrn biefcs allein / Ärafft biefen unfent
Jfenfli(^en@ebctt)»oreinrccf)fmdgigcS@efcç/ wclc^es feine vèU
Ijge ©tardée erfjaltenf;rtben/ unb gebrauchen foücn.

3Btchtft1ïetnfotf;aner J^anbef/ wclehcr jwifchen jwct;cn
f«l;n?n «n einem gewifTcn i)rt bcçfammeii woljnenbe i:oBtr«bit»

WY CAREL, &c. &c. Scc. Maaken hier meede bekendt,
en doen te weten: Dat nademaal de WilTel een voornaam
gedeelte is van den Koophandel en Heering , dewelke
foowelt\'huys ineen Landt, als tuffchen veele Landtfchappen
en Koningtyken , met allen vlydt kan gedreven en voortgefet
worden ; dierhalven is\'ér niet weinig aan gelegeti, dat\'er we-
gens deflelfs rechte eygenfchap en gefteltheit iets fekers raag
verordineert en beraamt worden; doch \'t welke tot noch toe in
ons Koningryk niet gefchiedt is : Dies hebben Wy , uyt ge-
naadige opficht en voorforge, diewy, foo wel voor\'t gemeene
beft, als ook de Welvaart vaneen iegelyk in\'t byionder, daar-
uyt voortvloeyende, dtaagen , dit werk by der handt genomen ,
cn op denlaaftledenen Ryksdag.beneffens de gefamentlyke onfè
getrouwe Onderdaanen, de Standen van \'t Koningryk Sweeden ,
«verlegt } dewelke ftilfcs met verfchuldigt ontfag hebben er-
kendt, haat goede confent cn bewilliginge daartoe gegeven, en
haat verlangft tot delfelfs werkdaadige bevordetinge verklaart
hebben. Dierhalven hebben wy het felve ook , dóör middel
van defe onfe Conftitutie yan \'t WifTel-Recht, willen voltrek-
ken ; hier meede aan onfe getrouwe Onderzaaten, als mee-
de aan alle andere, die in ons Koningryk, en in delTelfs onder-
hoorige Hertogdommen, Landen en Heetfchappyen woonep ,
timmeren, of zich daar in onthouden , beveelende en gebie-
dende, datzyinalle Wiffel-faaken, foo wel binnen, als bijy-
ten de Rechts-PtocefTen, aan geen andere Wet of Vetordineerin-
gen , buyten defe navolgende (die op een algemeeneRyks-
dag eendtachtig is aangenomen geworden ;) füllen fteunen en
zich daar aan houden ; maar dit alleen , ingevolge van dit
Ons opent]vke bevel , vooreen rechtmaatigeWet , dewelke
haarvolkoinene kracht oiitfangen heeft, fullen hebben en ge-
truykcn.

WfiTel , ïs foodaanig e^n Handelinge , dewelke tuflchen
twee Perfoonen, op een feekere Plaatfe by malkander woonende,
aa 4 vvetdc

Uttî)WïAbf<^ci5etrotïï> / an wcfchemiJrt ncmlich i?aä @dî> ««ch
^crftiêffungbeïScit/ unö bcvöcrtcits^^Screinbahrung ƒ ju einem
nnb hinnnebcr an einen antern èrt/ ge»
y^pgener 3(brebe nach / nnÇ anfseteljcn Dermin unb lag / bcjahlct
«evöen foH.

SSet; einem fethanertÇJBechfet/ tommen mcijientheila 4, «per.
f»nen ioCoofidcration ; ©rjUich bcrfelbe welcher ben 53}echrcl
fobert/ unb fein@elb barauff an einen anbern ausgiebet / unb
»nag baherober Sffiechsler genannt werben. 3um anbern/ ®et.
felbe/ welcher bas ©elbju bemfinbe entgegen nimmt/ bamit (£r
»affelbe/ »ermittelft feines ausgegebenen 2Bethfel»5StieffS / an
einen anbern gewiffen £»rt unb3eit »hm wieber bejahle/ «nbber»
felbe wirb ber QEBcdhfel\'-Sßriejfögebcr genannt : gftrs brittc ber»
felbe/ welcher an eincnanbern örtju(Sinfcrberungunb®tnneh»
inungberer ©clber wirb getoamächtiget/ welcher ijî bes 52?ecf?*
lerSDDlann / «nb a«ch alfe heiffet : ie^tlich unb jumrierbten
îerfelbe/ welcher i;onbcsgÉcchslcrS=30îann/ wegen ber Zahlung
lies 2Sechfcls angefprcchen wirb/ «nb bcrowegen ben ausgegebt«
«en iSecl)l\'il-- i\'ricff anjunehujen unb wttrctlich ein ©ntigen ju
leifien gcyalicnfeçn fofl / behaltetibe Jitgleich ben OJahmen »cn
<2Öechfel>3«\';i\'f • torerwehnte vier «})erfchnen werben

fonft in frembber @f)rachc genannt/ nemlich ber Sffiechler / Re-
mittens, ber 9Bechret\'.@eber Ttafftnt, bcS ^öechslers » OJlann /
rotteur cberSinhaber besQBe^fels/unbber5Bejahlerbeä2ßech\'
{eis Acccpt»nj, «nterweilen awchber Faftor.

s. 3il«n tragt ftch offtmahl« ju/ bag «ur breçj ^erfohntn in
«inem QBechfel\'-Srieif benennetiwrben ; wenn nemlid) ber ÇffiechS»
ïer entweberfeinen aiahmen / ju Sinnehmung beS ©clbcs/ in
temSrief einfchrcibenlagt/ unb bleibet fold)er gefialt fein eigen
SDlann; ober auch ben gBedjrcl-.jahlerjufeinen 30îannmachet/unb
taffet (ich von ihm felbfi bejahlen / ober bafj ein 2Bed)f"cl ^ welches
«ber feiten gcfchicht:) nur imter jwct; «pevfonen gefchloffen wirb/
olS wenn ber îa}echfel\'3i<\'Ki^ Ttiflent entweber gibt bcn
SÏBec^fel auf}- fti^ felbpen / bcn Inhalt bcffen an einen anbern y auf
einengewifTen i)rt/ wofclbfien cr bod) nid)t wohnet/ ju entridj»
<cn/ ober ouch wegen feilten eigenen «Schuf auff ben gSechfel5<ih»
Kcr jichet/ bag er an fich*fëlb|ien jahlen möge. allem btcfcn
linterf^eib berer -\'perfcnen / mug bennach cin QEechfcl\'SSttef
nichts »on feiner Äraffttmb ^ffii\'ircftmg entbehren/ fonbern gleid)»
gültig unb vollenfommen fci;n / weiln eine ^erfchn albann ooc
î«cî?gçrf(h!utwivï/«tsteftcn©(tlietrïepier»ntirefunb»ertritt.

werdt gecontrafteert en afgefprooken , namentlyk op welke
ïlaats na verloop der tydt , en onderlinge oveiccnkonift, het
Geldt tot een leekeren Prys betaalt, en wederom opeen ande-
re Plaats, volgens genomene aflpraak, en op geftelden Teimyn
en Dag , betaalt fal worden.

By foodaanig eén Wiflel , komen meeft altydt vier Perfoo-
nen\'in aanmerkinge. Vony eerfl de geene, die den Wifleibrief
verfoekt , en fyn Geldt daarop aan cen anderen uytgeeft ; en
mag dierhalven de Wilfclaar genoemt worden. \'Ten tvjudm,
de geene diein tegendeel tot dien cynde\'t geldt ontfangt, op dat
Jiyhetfelve, doormiddel van fynen uytgegevenen Wifleibrief,
op een andere feekere Plaats en Tydt aan hem wederom betaalt j
cn defe werdt de Gever vundenWtffelhrief genoemt. Ten derden,
de geene, dewelke, op een andere Plaatfe, tot het eyffchen tn
ontfangen der Penningen wetdt gevolmachrigt ; dewelke is
de Correfpcndent vAndenWiJfelaur , en ook aldus genoemt werdt.
Eyndelyk enten vierdm degeene, dewelke van den Cortefpon-
dent des WifTclaats, van wegens de betaalinge des Wiflelbriefs
wetdt aangefprooken, en dierhalven gehouden lal zyn , den
uytgegevenen Wiffelbrief aan te nemen, en daadelyk te voldoen;
behoudende te gelyk den naame van Betaäder des Wijfeibriefi.
Deie voorgemelde viet Petfbonen worden andetfints in vreemde
Taaie genoemt; namentlyk de Wiffelaar , de \\emkteerder de
Gever des Wiflelbriefs , dc Tn<ffM of Trek!<er; des Wiffelaars
Coirefpondent, de Porteur, of de Houder des Wiflelbriefs, en de
Effialder van den Wiflel, de ^aepiant, ockfomtydsdeFÄs»-.

§, Nu gebeurt het dikwils, dat\'er maar diie ïerioonen ineen
Wriiélbrief genoemt worden; naniehtlyk, of wanneer de Wif-
felaar fynen Naam , tot den ontfang van\'t Geldt, in den Brief
■laat voegen-:, en hy blyft daat doorfya eygen Cocrefpondent ;
of ook , dat hy den WilTéibetaaldcr tot fyn Coirefpondent
maakt, en Iaat zich\'dooi hem (elven betaalen; of dat een Wie-
fel, (\'doch\'t welke lelden gelichiedt;; ) flechts tuffchen twee
ïerfooneii geflooten werdt; als, het zy wanneer de Trekker van
denWiffei, ofi^Traiperder den WilTelbiief op zich felven geeft,
ftellendc dén inhoudt daar Vän aan eenen anderen , en opeen
feekere Plaatfe, fchoon hy daar niet woont, te voldoen; of ook
ten behoeve van ?ich felve op den Betaalder des Wilfels tiekc, op
dat hy aan zich felve betaalen mag. Door alie dc!e ondeifchcy-
dingen van Perfoonen , moet nochtans een Wiflclbtief niets van
fyne krachten werking verliefen , maar fal evenwaardig en yjl-
^"menzyn; vermits een Petfoon als dan voor twee werdt getee-
\'^ent, als diens Plaats hy vertoont en bekleedt.

SBattit ber SBechfct gcfcfjfoflfit / uni» fcraitf «Srieffe gegebe«
werben / alébann foll btc (gclb @ttn«na etninuljl juin wcntgjîcit
tn fcinSrjcfcfclb|icn mit «otlcn 3nd)jlabctt cxptimiref mxtcat
î>.iuiit berjwcifel fo auö bcnen bloffcn Siffcrn cnf(îel;cn ïBnnte/
Kîogc »orgct\'omiucn «nb gcmcibct werben.

SRicinanbfollgcfiftltettfcçttîffiechfel JM geben/ ef;e «nbbevor er
tiorcrfî bcjaljlct «nb vergnüget ifï j Xl)uf es feinnnb / «nb will
I)ernöchbie@elberobcrbie^«rbcbcffcn/ waöer in bcm 2Bechfcl«
©ricff vor angenommen crfannt Ijat/ bettnoch uigircn / bag foU
chcni(f)tbejal)lctfcijn / bcffcn Bcugnig tnug teilte @tatt fînben/
fonbcrn er foll mit feiner Prstenfion C oon ttic^t geja^lten ©elbern/)
abgcwtcfcnwctben.

i\\ ÇSîenn jemanb SBechfcl ausgicbet / «nb iljme bic ®elbetr
cberSEBiIrbe bavor ni<ht erleget werben/ bcmc wirb big bcn\'nccft»
fien ^ofl\'-Xag Ijernach S^ft gegSnnct / erwcl^nteg @elb ober
^Biirbc cinjuforbern / unb ftch bejahlcn }« laffcn. ©efchicht t*
»toch nicht/ folaffccrbawiber ptoteftircn / «nb mag er juglcich
©cwalthabcn / ben ausgegebenen SBcchfel\'SSricffabjuf^reibc«
«nb hennncn j« laffcn. @olteeö (tch bannoch juttagcn / bag fefbi\'
0e2Bcchfcl\'-5Sticf]Fc/ ber3tbf<hretbttng «ngead^fet/ bejahtet wur*
ben / «nb bavon Sewets wieber cintommt / alsbenn mag bcr
Trsffem Ober SDBcchfclgcbcr / bas «gctnigc wieber von bem 2Bechö\'
1er / als fein (gigcnthum fuchen/ mit einem gleichen Kfcht/ al«
ein anber 2Bcchfcl es pfleget juforiern/ «nb in btefcr ^Serorbnwi^
«Mch gefcçt «nb ftjtuirct wirb.

SOBann jemanb auffeine tinjelc ober gleichfautenbe ©«ntma/
mehr/ als einen 2Bechfel\'-a?rieff forbert / beme follen fte gleich\'
lautcnbgcgcbcn/ unb in einem jeglichen bererfclben allcjeit bcnen«
«et werben/ welcher in ber X)rbn«ng ber crfîe/ anbcrc/ oberbri^*
tefcç/bamit wann einem wohlbcwufl ijl / bag ber eine vergiiu"
gct/ bie anbern alSbenn mögen getobtet feçn/ «nb von feiner Äwtft
geachtetwerbcn.

3lachbem ber Sßechsler feine (Selber «»«Sgegeben / unb b<tgeg<«
ten OBcchfcl-\'SSricff empfangen / olsbenn verjtehe folchcr mit im*
ten fclbigcn an feinen aJlann/ tmb an bcm 5rte / wofelbjl bie^w*
fung bavor gefchehcn f^ll / j« ttatjsportiren.

■Wanneet de Wiflels geflooten, en daar van Brieven uytgego-
vcn worden, alsdan lal de fomma van \'c geldt ten minflien eens
in den Brief felve vol uytgefcirreven gemeldt worden, opdat de
twyffèlingen , dewelke uyt de enkele cyffeis ontftaan konden ,
mogen voorgekomen en gemydt worden.

Niemandt fal gehouden zyn Wiffels te geven, eer en alvoorens
hy betaalt en voldaan is. Doedr het iemandt , en wil daarna
omtrent de Penningen, ofde Waarde van\'t geene hyin den Wif-
felbrief als. ontfangen heeft erkeadt , nochtans Vrgeeren,
dat deielve niet betaalt ï,yn ; deflelfs getuygenifle fat geea
plaats hebben,maar hy lal met fyne pretentie, (van niet betaalde
renningen,) van dc handt geweefen worden,

5. Wanneer iemandt Wiflèls uytgeeft, endePenningen of de
waarde aaa hem niet voldaan werdt, foo werdt hem tot den naaft
volgenden Poftdag tydt vergunt , om\'t gemelde Geldt of de
Waarde te eyflchen, en zich te laten betaalen. Gefchiedt het
noch niet , foo moet hy daar tegens laten protefteeren , en hy
fal te gelyk de macht hebben, om den uytgegevenen Wiffelbrief
af telchiyven , cn te doen ftremmen. Indien het egter gebeur-
de , dat de gemelde Wiffeibrieven, niet tegenftaande de gedaa-
ne Affchryvinge , betaalt wierdea , en daarvan bewys terug
komt, alsdan vermag deTrekkeiofWiflel-gever, het\'fyne we-
deromvan den WifTelaar, als fyn eygendom foeken, met het
fclfde Recht, als men een anderen Wiffelbrief gewoon is te in-
nen , en in defe Ordonnantie ock bepaalt en geftatueert werdt,

Wanneer Iemandt van een eiflcele of gelykluydendc Somma,
meer als een WiflTelbrief eyfcht, dien fullenfegelykluydende ge-
geven, en in iedet detfelven altydt genoemt worden, welke in
order d\'eerfte, de tweede, of de derde zy ; op dat iemandt wel
bewuft zynde , dat d\'eene voldaan is, d\'andere alsdan mogen
vernietigt, en van geen kracht gehouden worden,
l

NadatdeW;ifrclaar fyne Penningen uitgegeven, en in tegen-
deel den Wiffelbiief ontFangen heeft 5 alsdan moet hy geenfints
Vertoeven , om den felven aan fyrten Correfporwient, ea naar
^ePlaatfe te fenden, daar dc Betaalinge daar voor gefchieden
moet.

Mtfachcn halber | an bem bcbuttgeiieit ört nicht bcnohfigef tt>are /
imbbahero bicSSricffc an bcnCBcchfclgtbcr iurMgcbcn / auch
ta6 ©ctbvcn ihmwicbcr jurüct fordern würbe/ baju hat er tdw
atcchtunb gug/ fonbern es bleibet bei; bem/ was unter ihnen ein*
mahl gefchloffenworben/ eSfcp Dann@ache/ bafe" er (ichmit Sem
SSechfel\'-@ebertttbcr(Siite beqwehmcnunb »ereinigen tSnnte.

<£S geböhretauch bem 2Bechfel\'@eber allezeit auffcr unb nebenfl
bEn9Sechfcl\'93riefffclbftcn I alfobalbanbcnjcnigen/ (welchen
er/ an einen frembben i?rtc um bie3«hl"n9 tmb Sntrichtung bcf*
fttt anfprlcht) jufchreiben/unbihnven allen bcm/ wasbie3Zoth»
»ettbtgeciterforbert/ Olachrtchtjugeben. @omtt§ a«!^ berjetti*
ge/ welker/ wegenetncS anbern3(lechnung / QBcchfel an einen
jDrt gejogen / mit ber erftcnfpojl bemfelbcn felchcs notifidren/
«sujf weffen 3lechnung es gcfchehen. @o aber »on biefem allen et*
isafi »erabfäumet würbe / alfo baf hieburch einiger ©d)abe unb
lltjgetcgettheitcntflchet/ fo foll berjcnige/ fo ben 2ßcchfcl gebogen/
aber ousgegeben/ benenfclben erfehen unb ictundircn.

s. Sßenn «ber bct 2i£5cchfel»3ahfer nichts befto weniger aul
freiem SBiaen / bcsgäBcchfclgeberSj^attb hoDotiren / unb bie
jahlnng attff ftdh nehmen wolte/ folchee ftehet ihm frep / ttnb er«
jtatteter baffclbe »orjtt er ftch »erbunben.

oblieget aber «u<h bes ©echälers JJtann / fobafb er be»
53Jcchfcl--25ricff in feine.^5nbe erhalten/ ba^ er ftch nicht faum»
ftafft bejeige/ benfclbenbetn30Bechfcl=3ahtcr/ auft welchem berfef*
fct geriditet tfl / attffiuweifcn / au^ juglet^ feine auSffihrltche
Grtlarttng abiuforbern / ober bcnfelbigcn ^u jahlen annthttiett
wotle ober nicht; 2h«f er bas nicht/ fonbern «erjiehet bamit fo
lange / baf fclbiger ni(J)f ju beftiirnntergcit entrichtet wirb/ it«b
immitler 3eit etwan bcm SBe^Sler jnr ©chanbc unb Otaehthc«\'
einfallen fgnntc/ fo ijl er atSbann gehatfen unb fchulbig/ »er^»
mittelfl einer fothancnSSerfaumnigbavor ju flehen/ «nb bcrfel»
ten j« entgelten.

3t«^iflber2Sechfet»3fthlcr «erobltgiret uttböerbitttben /
ter\'3(nforber«ttg ober lafiomtion bcs Srtcffes / ftch bei^etfeni«
ertlaren / entweber bte Zahlung a«ff ftch jn nehi«crt / ober «bjti*
fagcn. Sflimmt er bicfelbc an/ fo (oü felbtge Acceptir=ober

ken \\ foodaanige Penningen, ter bedongene Plaatle niet bc-
noodigt waje , en deswegen de Brieven aan den WilTel - gevet
wederom mogtete rug geven, ook\'t geldt van hem wederom te
rugeylTchen ; daatroeheefthy geen Rechc noch bevoegtheitj
maat\'i blyft by\'r geene zy onderling eens met malkander ge-
flooten hebben; \'ten ware dan, dathy zich met denWiflel-Ge-
ver in der Minne daarover konde verftaan en zich vereenigen.

*t Is ook de plicht van den WiflTel-Gever, om altydt buyten ea
beneffens den WiiTelbrief felven , terftondt aan den geenen,
( dien hy op een vreemde plaats om de betaalinge en voldoenin-
ge daar van aanfpreekt; ) te fchryven , en hem van al het geene,
\'t welke de noodtfaakelykheit vereifcht,bericht te geven. Ook
moet de geene , dewelke voor reekeninge van een ander,
Wiffelbrieven op eenige plaats getrokken heeft , met d\'eerfte
Poft fulks aan hem Notifiaerm , voot wiens reekeninge fulks ge-
fchiedtzy. Doch indien\'er van dit alles iets verfuymt wietdt,
foo dat daar door eenige fchaade en ongelegenheit ontftaat, foo
fal de geene , die den WifTelbrief heeft getrokken en uytgege-
ven , den felven vergoeden en refundeeren.

§. Maar als deWiflel-Betaalder, des niet tegenftaande, vry-
willig de handt van den Wiflel-Gever wilde honoreeren , cn de
Betaalinge aanneemen , fulks ftaat hem vty, en hy vergoedt
\'t geene, daar toe hy zich verbonden heeft.

Doch \'t is de plicht ook van den Correfpondent des WifTelaars,
foo haaft alshy den WifTelbrief in fynehanden heeft, niet ach-
teloos te zyn, om den felven aan den WilTel-betaalder, op wel-
ken defelve getrokken is, te vertoonen, ook te gelyk fyn uit-
druklyke vetklaatinge af te vraagen: of hy den felven wil aan-
neemen te betaalen, of niet 5 Doedt hy luiks niet, maar ver-
toeft daar meede foo lang , dat defelve niet ter beftemder tydt
betaalt wetdt , en ondertufTchendenVt\'iflèiaar ietstotfchande
en nadeel mogte voorvallen, foo is hy alsdan gehouden en ver-
pligt, dooreen foodanig verfuym daar voot in tcftaan, en het
felve te vergoeden.

Ook is de WifTel-Betaalder gehouden ^n verpligt, op\'t ver-
foonenen ie-infimatle van den Brief, zich by tydts teverklaa-
ofomdebetaalingeaante nemen, of defelve te weygereHi
^eetnthy defelve aan , foo fal defe ^cccfutie ofaanneeming«
ficfchieden , met het fchty veij van fynen Naam en Toenaam op

nwngauff bcm S5«tfe/ mitbcmgSortc «ceptirct cicr angeitom^
ment mitJufcigunabcSïagö/ wanufolcfjcfigcfchcf^cn ; weigert
tr aber bie 2funet;u»mg ablolut, cbtr fchiebct biefclbc auff / cbcr
taffet|tct)ntct)tfinbett/ cber bag er ftc^ fcnftanjf aifetlcj; 3(rt unb
SBeife entjicljct/ fc/ baßber®inf;aberbc«S33crf)fc(Scber2ßcihä.
IcrsaSann/ teincnrecfitc» ajcfcheibtmbTtntivcrt/ innerhalb bcm
SSürgcrlichen lag erf)alf / nachbcm er ben Stief auffgcwiefcn /
cbcr auch iuntrl;alb bcö erflcn ^cficS 3tbgang (cb e6 gleich inner»
Ijalbbem 2 ärgerlichen Xag nc^tvare/) alSbenn tnufi" er bawiber
proteftiren faffen/ ba6"bcrQBcchfcfmd)tgcbt"if;renb lionoiirct/uub
angenommen worben.

tommette3(nfworf»on(tch/ alsbann ijl bcs gBcchsferS OJlannnicht
gehalten eSbabc?» beruhen ju taffen! eSfep bann baffer fclbft ein
anbers will I unb ju bcS^aje^fcl JahlerS Stath unb 55orfchfag
Scofaßgibt/ unter Proteftation »on bcSQOBechslcrs fernem No-
liiz »mbgutSSeftnbung/ wornach crftd) hcïndchfl aüerbingS rieh»
ten mug".

®ofange berfcfbc / atiffwcfchenberSBechfclgejogen / ober
tranfportiretwirb/ bcnfclben »or nicht annehmlich erfcnnet/ ober
jur3af;fungnicht acceptircn will/ f^ lang mager auch ju feiner
Sah\'uug gcjwungcn werben! ©leichcr gepalt cS einem jcbwcben
frei; flehet / auff welchen man einen ^ajcchfel jichenobcr richten
fan/ bcnfclben anjimchmen ober nicht/ es fe^ bann bag cr fclbff
iicnSBechfelsScbcrecrfKr cntwebcr wegen bcr Jahlimg »erfichert/
cbcr bcnfclben ju feinem eigenen 3ilu^cn unb ©cbrauch bctt SBech»
fcl auff ftch jiehcn ju taffen / unb Sefehl crtljcilct h«ttc. @clfe
mau eines »onbiefen bepScn/ ihn öbcrjcugen tonnen / fo ifl er
alsbcnn tecrbunben jur 3(nnchmung unb vtusgegei»

s. @o jcmanb feinen Conlem. 3« Siehung beS 2Bc(hfefS /
auf ftch felbflcn gegeben ; nicht aber auf feine eigene / fonbcrn
auff bes britten feine 3ficct)nung / unb ftch mittler 3eit eine 2Jer«n»
Gerung mit bes brittcns feinen eigenen \'Scrwilltfihrung jntragen
«lochte/ fo/ bag er f»!iit wirb / als>\'cnn hat bcr anberc gutSiccht
«nb^ug/ feinen gegebenen Confen» JU bereuen / tmb j« wieber»
tufen/ es fe»bann/ bagbic^dmeljmung ober 3al;Iungbcs SSJeeïi\'
fcfsfchongcfchehen wäre.

Tmfcrnecitt233cchfef auf jwepqocrfcuen/ foin einer Societ«
»ber@efcaf(haffmit etttanber leben/ gleich als unter einem

den Wiflelbrief , benefFens het woordt gemepttert of aangeno-
men, met byvoeginge van den dag, wanneer fuks gefchiedt zy:
Maar weygert hy de Aanneeming volfttekt, of fteltfe uyt, of is
niet te vinden, of onttrekt hy zieh anderfints, op alleriye aardt
en wyfe , foo dat de Houder ^au den Wiffelbiief, ofdesWiffel-
laars cotrefpondent , geen recht befcheidt of antwoordt bin-
nen den Butgetlyken dag krygt , na dathy den Brief vertoont
heeft, of ook binnen \'t vertrek van d\'serfte Poft , ( fchoon fulks
ook noch binnen\'t begrip van den Burgerlyken dag was;) als-
dan moet hy daat tegens laten protefteeren , dat de WilTelbtief
niet behoorlyk is gehonoteert en aangenomen geworden.

5. Geeft de Wiffel - Betaalder geen of mogelyk een onvol-
doende Antwoordt van zich , alsdan is de Correfpondent van
den WifTelaat niet gehouden het daar by te laten beruften ,\'tzy
dat hy felve anders wil, en den raadt en voorflag van den Wiffel-
Betaaldertöeftemt; ondet proteftatie van des WifTellaars verde-
re notitie en goedtvindinge, daarna hy zich vervolgens volko-
men moet fchikken.

Soo lange als de geene 5 op welken de WilTel getrokken of ge-
transporteert werdt, den felven voot niet aanneemelyk erkendt,
of tei betaalinge niet wil accepteten, foo lang kan hy ook tot
geen Betaalinge gedwongen worden, Gelykerwyfe het aan cea
iegelyk vry ftaat, op den welken men een Wiffelbrief kan trek-
ken, of fchikken, den felven aan te nemen , of niet; \'tzy
dan dac hy felve den Wiflfel-Gever alvoorens of wegens de betaa-
linge verfeekert , of den felven tot fyn eigen nuttigheit en ge-
bruyk den Wiflelbrief op zich te laten trekken , en bevel ver-
leent hadde. Soude men van een van defe beide hem könnet»
overtuigen, foo ishy alsdan verplicht tot de aanneeminge en
oetaalinge van den getrokkenen Wiflelbrief, en den andeten op
fuik een wyfe fchaadeloos te houden.

§. Indien iemandt fyn confint tot trekkinge van den Wiffel-
btief op zich felve heeft gegeven; doch niet op fyn eigene, maar
<>Peeries derden reekeninge; en inmiddels eenig\'e veranderinge
^et eigene willekeur van dien derden mogte voorvallen, foo dat
jjy komt te failleeren 3 alsdan heeft de andere goedt recht ch
oevoegtheit, om van fyn gegeven confent berouw te hebben,
«n het felve te herroepen, \'t zy dan,. dat de aanneeminge of be-
taalinge van den Wiflelbrief ïeets gefchiedt ware.

Ingevalle eea WiflTelbrief op twee Perfoonen , dewelke met
«JalKandor in cfen Sociëteit of Gsfelfchap leven, gelyk als ondet

«ïc!tgc|lcüct n>ar«/ aföbannfoflauchscrfclbc nicht «nScrö / df
unter berer (jfçtcn Stamen jugfeich angencmmen werben ; auch
«tag ber eine / wenn« ihm aifo gefaßet / bic Ballung beö QBech*
fei« a«|f ftch einjeî «nb allein annehmen/ wenn mir beö 2Bcchö»
icrä--2iJlann nichts befio weniger bawiber pioteftiren lâ^t/ inbem
ite îtnnehmtmgbennpch «iwollÉommen ifi/ fcif bie Zahlung wtlrct*
lieh folget. îffiirb aber ein 2ßed)fel auf jwet; ^erfoncii abfon«
tcrlich/ nemlich auf bcn einen erfl/ cberinbeflcn3tbwcfen/ auf
îien anbern gejogcn/ alsbanttmuß biejtnnchmimg auch bcfonbcrs
gefchehen/ »o!»bcnbei;bcneinen gegenwärtig ifi/ in toelcljem
«achbcmc bicfclbe eben fo gültig «nb frafftigifi / als ttjdre ber
SBechfcf nur auf eine -\'pcrfon atlei» gerichtet/ ober gejogen ge*
wefen.

Softe ein anberer ( im gall berjenige/ «»ufwcfcfienbcr 2Seth*
fei gejogen «nb gerichtet t|i/ bcnfclben ni^t annehmen wolte/)
folches JU thun ftch erbieten / folchcs flehet ihm frep / jeboch mit
Proteft, baß" es bem2Be(hfcl\'@ebcrjuchten / «nb mn beffert
SBctwcigctnng wiffen / auff toclchcn ber 9ä3e^fel gejogcn wor»
t>enl gefchehen fep. Unb folchcc gefîalt mag befen ?lnnchmung
nnb ber Proteft t)Dn gleicher guter wfirbe fei;« / ols wdre berfclbe
(wegen beSim BriefebenennctcnSBechfel Zahlers / ) hergcfont\'
nun.

SftcingiBe^fel jujahfen gefehrieben worben/ entwebcr an ben
SßechSlcr fclbfi / ober auch anbtS\'3aîcchslcrS=D!Jiann auf einen
attfcrn£)tt/ ober auch an beffelben (gcoolîmàchtigtcn/ ®f;nc ex-
prefle «Benennung beffcn£Rahmen / alSbann foil ber principal
fclH\'ten/ toElchcrbafclbfi allbcreits benennet ift/ bei) Uebcrlaffung
felbigen SBechfcIS/ oermittelfi feiner etgenhanbigen 3fuffchrifff/
bcs anbern feines gcoollmâchtigen Dlahmenjufefjen fcliultig fep»/
WC eg anberg gelten foil; ^fftaber ber ©eooUmachtigtc oorhcr int
«Briefefchon benennet/ fo ifï alSbenn jn Sinfoberung unbgnt»
richtung beS2BechfelS feine weitere 3{ufffchrift mehr oon nothe«-
(gine folche ^tufffchtifft «\'»\'^ï\' »« f«nibber ©prache EndofTennent

eobatbber2Bechfcl--3ahfer / aufweichen ctn>an ein ^Bechf^
gejogcn werben/ benfelbcn j« jahlen angenommen hat /
wirb crmitSHc^ttJcrbunben/ bcnfclben auf benvorgefc^tenX«^
minanbenSOfiannfecsQBechSlcrs ober feinenbeç3(îahmcnge\'\'5""j
ten «nb verorbneten ©evoUmachttöt^tt i« »ft0n»S«» \'

een naame geftek ware , alsdan fal defelve ook niet anders ,
als ondet haar beyder naame te gelyk aatigenomen worden 5
00k vermag d\'eene, indien \'t hem dusdaanig behaagt, de be-
taalinge des Wiflelbriefs voor zich enkel en alléén aanneemen,
indien anderfints de Cortefpondent des Wiflellaats nochtans
daartegens laat protefteeren, vermits de aanneeminge nochtans
onvolkomen is , tot dat de betaalinge daadelyk volgt. Maar
indien een Wifleibrief op twee Perfoonen in \'t byfonder, nament-
lyk eerft op den eenen, of by deflTelfs afweefentheit op den an-
deten werdt getiokken, alsdan moet de aanneeminge ook in^t
byfonder gefchieden, van die twee door den geenen die\'er te-
genwoordig is; in welken geval, naderhandf defelve even foo
bondig en krachtig is, als of de Wiflèlbrief flechts opeen Per-
loon alleen was gemaakt of getrokken geweeft.

Indien een ander (Ingevalle de geene op welken de Wiflèlbrief
getrokken of gemaakt Is , denfelven niet wildé aanneemen;)
luiks te doen mogte aanbieden, fulks ftaat hem vry, doch met
Proteft, dat het ter eeren van den Wiffel-Gever, en om deffelfs
Weigeringe van den geenen, op welken de Wiffelbrief getrok-
ken is, gefchiedt zy. En op fuik een wyfe vermag deffelfs aan-
neeminge en \'t Proteft van even goede waarde zyn, als of defelve
(van wegens den Wiffel-Betaalder in den Brief genoemt,) waS
Voortgekomen.

Is een Wiflèlbrief te betaalen gefchreven geworden , hetzy
aan denWilTelaar felve , of ook aan den Cortefpondent des
Wiffelaars op een andere Plaatfe, of ook aan deflelfs Gevol-
machtigden , fonder exprefle noeminge van deflelfs naame j
alsdan lal de Principaal felven, dewelke aldaar teets benoemt is,
gehouden zyn, by\'t overlaaten van den felven WilTelbrief, door
tuiddel van fyn eygenhandig opfchrift, des anderen fynes Gevol-
itiachtigdens Naam te fetten, indien het andets van waarde fil
^yn : Maar is de Gevolmachtigde alvoorens reets in den Brief
genoemt, foo is alsdan , tot hetMaanen en Voldoen van den
Wiffelbrief, geen verder opfchrift meer noodig. Sulk een Op.
fchiift werdt in een vreemde Taaie een Endejfement genoemt.

Soo haaft als de Wiflèl-Betaalder op den welken by geval em
Wiflelbtief getrokken is, aangenomen heeft den felven te betaa-
^^n; alsdan werdt hy met recht verplicht, om denfelven op den
voorgeftelden Termyn, aan den Cortefpondent des Wiffelaars,
aan deffelfs, met naamé genoemden en aangcftclden Gevol-
Tweede bb mach-

tierOaSec^éî« fdbjl Écinc &tmUl iamit cine «nberc \'Un^aU ju
wat^en/ c6ct feinen 9JÎ«nnrt«ô ivgcnb einet »oraewantttn Utfa*
thejttvetantern/ unOiuwïwan&eln/ fonbetneö tt>irïî!«g5Bech*
fcfeftbïicf) «naeroeiaert/ an benjentaen auf welchen terfelte aus»
ïrùcÉiicf) lautet/ bcjal;lct/ ts fcç »ann / Da« Swfelbt aus einem
@c«1c{)fe / oter einer anbern befont)ercn®rfal;rttna I fceç iem
2ßecl)fef«3al)lerOctannttt}ärc/ cintmwrmBaenber «nbtm fc^fech*
ten Stifianbc gefeiter SDlann j« fepn / ÄlSbann ber \'SBtdjfiU^aijkv
mit ber Safjinng «wg einhalten- Öeld^er gejîalt mtt§ auch ï\'et
•SBcchfcl\'Sahler aufbe5 2ßcch«terö cbcr auch be« 2Bechfef»(0etcr«
QSerlangcnmit berSahlung innchalten/ wenn eff ihm burch «ine
Not»îial-<Schrifft wn einem berer beçben QStrbcten wirb / fcaferne
î»cr CÏBcchfcl gerichtet i|l/ «uff eines gewiffennnb ftchernDJianne»
Slahmcn aüein/ ohne 3ufaÇ berer SaBorfer (oberbcffenManditiiü
40bcrge»0tlmdchtiatcni?rbres) aujf eine fothane SSegebtnheit/ ifi
ïer 3S}cchfet\'3ahlcr obligat «nb ucrbunbcn / bes Sßcchslerö cber
SBechfelo@ebcrs rechtmagigen ^Scrbct/ ber halber/ jw

3(tte2Bechfelmûffctt mit baarem (Selbe «nb nrit fefhancn®cf»
be I als fte ftch «ntercinanber wrabrebet haben I bejahtet werben-
SHÎann aber beS ^BechSlcrS^DDiann / fo btc ©elbcr angenommen/
«nbbct\'2Dcd)fel=3ahtcr / wclcher felbige attSÉchrenmag / ftch
«ber bie Sahlung anbcrer ©cfialt »ereinigen weiten I «nb felbige
uiit2Baaren ober anbern 2Baaren gefchehen laffen/ folcheS jJehef
in thïcm SSelieben / «nb bcr 2Bechfcl»3ahlcr ift nach einer fothane»
guttoilligen 25crcinigung wn fernerer 3£nfpt«che bcs felbige»
^cchfels frep.

«ae biejcnigctt / welche 3ahlimg ober 3ntere|Ten auf cinett
SCDcchfclhaben/ |tnb nicht »erbunben / wiber ihren QBillcn / J«
ihrer @icherhclt unb gßergnügung cntioeber »on bcm aBecl}fef*
3ahler / cber »on bem 2Bechfel«@eber / einige anberegSBcchfef»
Uber .Çanbfchrifftcn an|«nchmcn/ «nb ob ftc es gleich thate»/ fo
itî bcnno^ ber Sffiechfel\'Sahfer nicht frev »on bcr Zahlung I ehe
tmb bevor bic wiMIiche 3at?l«n3 barauf erfolget.

50Bcreinige9S}echfel--58ricffe in.Çânbcn/ tmbfcie Valuta bercr\'
felben ju forbcrn hat / ifi nicht fchulbig bcn 2Bechfcl\'3ah(er ober
fonft jemanbeu folchc «Brieffc auSjnliefercn / ehe unb bevor ihn»
rjorijer Seife» »eilige SScrgntlgung ju feiner 3al;lung ^efch\'w^-

ttachtigden te foldoeiï. Öok heeft de ■WilTelaar felve geéti
macht, om daar omtrent andere order te ftellen, of fynen maïs
otïi eenige voorgewende ootfaake te veranderen; en te verwifle-
kn,maar de^Viffelbrief werdt eyndelyk ongeweigeit aan den gee-
nen, op welken defelve uytdruklyk luydt, betaalt; \'tenzydan,\'
dat defelve dooreenig gerucht, of eenig andere byfondere on-
dervindinge, by den Wiffel-Betaalderbekendt ware, een onvei-
moogendt en in een ftechtcn ftaat gefteldt man te zyn , als
wanneer de Wiffel-betaalder met de betaalinge mag ophouden.
Op fuik een wyfe moet ook de Wiflel-betaaldet op begeerte vari
denWiflTëlaar,\' of ookvanden Wiflel-Gever , dé betaaling op-
houden , als hem fulks door ecn Notariaal Gefchrift, door eetï
van beyde verbooden werdt, ingevalle de Wiflelbrief gemaakt
is, op een vaften en feekeren Mans naame alleen, londer byvoe-
ginge van de woorden ; (of deflelfs Commiflionaris of Gevol-
machtigdens order;) in fuik een geval is de Wiffel-Betaalder
verplicht en gehouden, \'t rechtmaatige verbpdt vaii de Wilfel-
laars of \\i!\'ifrèl-Gèvel i te gehöorfattien cii of\'te volgen,

Alle Wiffelbrieven moeten met gereedt geldt, en met foodaa-
nig geldt betaalt worden, als zy malkander onderling verftaan
hebben. Doch indien des Wiffelaars Correfpondent , die dc
Penningen heeft aangenomen, en de WifTel-Betaaldet, dewel-
ke défeivé moet uytkeeren, zich op eenige andere wyfe over dc
Bef aiflinge wilden verftaan , en defelve met Goederen , of ande-
re Goederen laten gefchieden, fulks ftaat in haar believen, en dé
Wiffel-Betaalder is na fuik een goedtwillige vereeniginge varj
vetdeie aanfpraak dele» Wiffelbriefs bevry dt.

Alle de geene, dewelke wegens betaaling, of anders belang
San een WifTelbrief hebben, zyn niet gehouden, tegens haaren
^ille, tot haar geruftheit en voldoeninge, het zy van denWiF-
|eI-Betaalder, of^vah dèn WifTel-Gever, eenige and^e WifTel-
biieven of Handfchriften aantenemen; en fchoon iyhet ook
Reeden , nochtans is de WifTel-BetaaldCt niet vry van de betaa-
""ge , eei-cn alvoorens dedaadelyks betaalinge daarop ge-
folgt is.

De geene, die eenige WilTelbiieveri in handèn, ende waarde
daat van te eyffchen heeft, is niet verplicht aan den WifTcl-Bc-
taaldet of iemandt anders foodaanige Brieven over te IcvcrcH,
en alvoorens aan hem eeift de volle voldoeninge tot fyn
bb a bc-

j^at fcmmtb 2Be^feI»S5tlcffe Wï »cß aitflCttDinmctt / frttt ftÉtsc
felWflc auff&cttôcfciètctt îermiti cterSJeïfafl\'îttge/ nlt^t
fonbernîumî()«Jme6ï cbcrweniatr enftic^tm I fo «tmwf
îtcnn ï>cr93îecf)ôlcr5»âJlannft«/ m6tt()<iUnUni mugeicbott?
twgen «nwttÉôittmtnerSahlMttg prottßirm.

3(«|f einen 50Be^fel mag feine Liverance cbet Baljrungefje unJ)
teeor ber im 2BeehfeI»f8riefe wrgefe^te Xag ba ip / 8ff4«fKn ;
gefchict)tc0/ fo nehme ber SBed)feI.3a()IerfeH»fi « mtff fein ©efa^r
«nb ^SerantrocrtunB / brther erfolgen fan.

«3BennbeôîSîech«ferô35îantt / fo be« üeergefattt>fett2Bedbfef»
sgrieffö Valut» etnfobernfoll/ ftch läffetmitettoaö anber« «(tf mit
«iner »StUgenunb bahren SSejahtnnB ««gnögen / unb îommt nach*
mahls barauff ju Éur| / fo hafftet er felfcfî eor «üen @d)aben /tmö
Ijat teine Jtnfprache auff irgettb einen anbern.

Accepta-«nb 3tnnehmung beffcn) bejahlet »erben foßen/
tntb fotcheö gefchiehet bennoi^ nicht I aföbenn tjerabfatnne beö
2BechöIeröi9Kfl«tt |afeinegeitnicht/ «nb taffe baröber eittc Pro-
icftation gefchehen/ imbfolcheömit ber erfien^oll/ bcmÇa3echS\'
1er / j« feiner 5ßer»ahr«ng f«ttb th«n.

5. i. Ueberbaöaßes/ was be^ Jfnnehmtmg eber^ahfung citte#
SBechfetsverfatIctt/ ober be« g^îcchslers SOîa««/ ober beffen j«*
Öc0rb«etcn®twtlmachfigten/ babet; begegnen tan ober «tag/ W»
tjongebithret ihnen an ben SBechsfer/ ber ihnen benSSechfef »er»
trauet hat / ohne etwas a« fcetjlchen / ober jw verabfaumen Notifi-
cation î«erthe|Ien/ Garnit fclbiger bero gfetg ttnft XreMc baher er»
meffenmoge.

3tne Protefien I fo in ««ferm Sleich ober beffen ttmltegettb"\'
Stnbfchafften barum gefchehen «nb auffgerichtet werben/ baß\' ^^^
2BechfeI nicht ri(^tig nach ber 3Ci«tehttt«ng bejahtet worben/
inftffe« atte tn«erhatb ehe berjehenbeîag vorbe^/ gemalt P»\'
»or«nbttachbem »orgef^rt^benen 90BcchfeIS»tertnttt anjure^"^"\'^
@t?«tt\'ttttb gefî»îfl8e brtwmter mit gegriffen. îKann »i^ ^^^^

betaalinge gefchiedt is, Heefc iemandt Wiffelbrieven voor vol
aangenomen , maat kan defelve op den geftelden Termyn of
Vervaldag, niet volkomen, maar flechts ten deele meet of min-
der voldoen, foo neemt alsdan de Correfpondent des Wiflelaars
aan.\'t geene hy krygen kan doch vermag hy wegens d\'onvolko-
mene betaaling protefteeren.

Op een Wiffelbrief vermag geen voldoening of betaalinge ge-
fchieden , eer en alvoorens de geftelde Termyn verfcheenen is ;
gefchiedt het, fo neemt het de Wiffel-betaalder op fyn eygen
gevaaar cnvefantwoordinge, \'t geene daar op kan volgen.

Wanneer de Correfpondent van denWiffelaar , dewelke de
waarde van den overgefondenen Wiffelbrief fal ontfangen, zich
met iets andets , als met een volkomen en gereede tetaalinge
laat voldoen, en komt naderhandt daat aan te kort, foo is alle
de fchaade voot fyne reekeninge, en hy heeft geen aanlpraak op
iemandt anders.

5. r. Is de dag en Termyn verfcheenen, op welken de Wiffel-
brief, ( na de acceptatie cnaanneeminge van den felven,) had-,
de behooren betaalt te worden , en fiilks gefchiedt egter niet,
alsdan moet de Correfpondent van den Wiffellaartoch geen tydt
vetfuymen , en daar tegens laten protefteeren, en moet fulks
met d\'eerfte Poft aan denWiffelaar, tot fyn geruftheit, bekendt
maaken.

§. 2. Daarenboven, vanhet geene by de aannecminge of be-
taalinge van een Wiffelbrief mag voorvallen , of den Corref-
pondent des Wiffellaars , of deflelfs aangeftelden Gevolmach-
tigden , daarby kan of mag ontmoetten, daar van moeten zy
aati den Wiffelaat, die haar den Wiffelbrief heefc toebetrouwt,
fonder eenig vertoeven, of iets te verfuymeu , kennis geven ,
op dat delelve daar uyt haaten vlydt en getrouwigheit mag on-
dervinden.

Alle Proteften, dewelke in ons Koningrykof deflelfs omleg-
gende Landtfchappen daarom gefchieden en gemaakt worden,
dat een Wiffelbridf niet behoorlyk na de aïanneensinge is be-
taalt géworden; defelve moeten alle, binnen en alvoorens de
tiende dag vootby is, gemaakt zyn , voor en na denvoorge-
ichrevenen Wiffel-Tcirayn af te reekenen, de Son-en Feeftdagen
b b 3 mee-

ïung abcriitBanco gefchehcnfctfc/ ttnbeS ftchjufruge/ txtgfelH"
ge JU ter Seit gcfchIoffenn>drc/ fonwgman anncchnfccrfcie torigi
3eW bis JU beren (grêlfmtug luarfcn / nach welcher / wenn «(Sbantt
etwa ein gïhfeïiu ber3al)Iung cinfiefe / bie Ptouftatioti inner*
(>aibbembrUtcnXaggefchci)cn mug. 3fl bcrQEechfel aber adhie
bereits gefdrlclfen / bag fclbiger in anbern ianberirfoU bejahß
werben/ aiSbannmugbic3eitbeobachfefwerben/ weiche anjcbcirt
i)rfcbercridnber^ilc^tt unb Ücbuttgen gemdg fchn mfge ; «nb
wenn eine pjoc^ftation feiger ©cfïalf/ eines jcben lanbes £)rb*
«uiig jwfeigecingcri^tctijl/ afSbannhaf (tcÄrafft 3iC(^itcnS er»
«eichet / affo / bag ber QSBcchfel\'Ocbcrbaburch vcrbunben werten
tanl bcm2Be<hSfcr au(f feine rechtmdgigcSfuforberung «nb ®e»
fuch relponfabel jufcpn; wcuu es aberaubcrcr ©cflaft gcfc&id^t/
«nb fofchc geit fcftc terfcffcn bleiben / afsbann Wirb bcr2Bc<hfef«
©cbcr frcj; vona^rffr|-jeren?(nfpra^c.

§. (SofoQ auch in aficn Pxoteflet) eine vofffommene 3{bfchrifft
ober <£opci; von bem \'2Be£hfel\'Srief felbflctt aflemahi einge^hrct /
«nb hernachcr bic Afts complet an ^cfttbe / fo es attgehct «nb
gchSref / uberfchtcfet werben / cS mógen bicfclbe [ich an weichem
£)rte |tc itnmcr wollen auffhaftcn / bahcro fe tfiele Ptotefien ctncS
Jaufs auSgefcrtiget werben muffen / als btc\'^ertfr cbc? @fdbte
Onb/ ba fte »orgejeiget Werben.

«3SBenn ber2Bechfel\'-©eber / mittlcrSeit bag bet2Bechfct=3al^
Url ben übcrgcmachtcn 2Bcchfel»2?rietf annimmt «nbvcrgntiget/
imvcrmêgenb cbcr f»llit wörbe / fo bag bcr 923echfcf--3ahlcr ait
ihm ä« furi^ Hme / fo hat cr bennoch feine 3(nfprache ober
Aftion, weberanbcsQ®c(hslcrS fcinenCOtanti/ cbcr etwan auff
tinen anbern / ein wcldjën bcrQSBcchfcl / vcrmittclfl ?tutYfchrijft
«nb Ueberlaffung gcbj;en fcpn tnag / fonberft er halt fich mir w»
äjenfclbejt/ Weither ben9Bccl)fclrtii|f ihn gcjogcn/ unb «m wcffciJ
wiüener\'ibenfcSbettftngcnommen/ «Hb honoiirct hat.

gCßer einenSöBethfef\'SSrief jn entrichten unb jii IjcjaMïU ange"
stemmen / nachmals aber an benvorgcfchticbenctt termin feiner
<3ch«lbigfcät «nb Pflicht nicht nachfontmct/ «nb felbigcn vergniV
mtt bcrmugalSbann gerichtlichbarjii gehalten werben/ imbbe*^
itebfftjï ber 3ahl«ng / atten / bfS @et*>in(ïe« \'»erluf?/
üwbrelinJojteRgMti^Kn.

flieede daar onder gereekent. Doch indien dc betaah\'nge in Ban-
co gefchieden moefte , en het gebeurde, dat defelve .in dien tydt
geflooten was, foo mag men noch boven de voorgemelde tydt
tot op dcrfelveiopeninge\'wachten; na dewelke, indien\'er als-
dan gebrek van betaalinge was, foo moet de Proteftatie binnen
den derden dag gefchieden. Maar is de Wiffelbrief hier aireets
geflooten, foo dat defelve in andere Landen moet betaalt wor-
den 5 alsdan moet de tydt waargenomen worden, die op ieder
plaats, met deB.echtenengebruyklykheden dier Landen over-
eenkomt; en als de Proteftatie op fuik een wyfe, ingevolge van
de order van ieder Landt gefchikt is, alsdan heeft zy de kracht
Van een Recht verkreegen ; foo dat de Wiflel-Gever daar door
verplicht kan worden, aan den Wiflellaat, op fyn wettigen Eyfch
en verfbek verantwoordeiyk te zyn; doch indien het anderfints
gefchiedt, en defe tydt foude verfuymt wefen, alsdan is de Wif-
fel- Gever van alle verdere aanfpraak vry.

Ook fal in alle Wiflelbrieven een volkomen affchrift of Co-
pye van den Wiflelbrief felve t\'elkens ingevoegt zyn, en daat na
ecn CompleeteAfte aan de geene, die het aangaat, cn behoort,
Qvergcfonden worden ; \'t zy op wat plaatfe defelve zich ook
mogten onthouden ; waarom \'er foo veele Froteften , van ee-
nen inhoudt, moeten opgemaakt worden , als\'er Plaatfen of
Steeden zyn, daar defelve vertoont moeren worden.

Wanneer de Wiflel-Gever , terwyle dat de Wiflel-Betaalder,
den overgemaakten Wiflelbrief aanneemt en voldoedt , on-
Vermoogende werdt , of failleert, loo dat de Wiflel-Betaalder
aan hem te kort mogte komen ; nochtans heeft hy geen aan-
fpraakof Aftie, noch op den CorrefpOBdent van denWiflèlaar,
noch ook op iemandt anders, aan welken den WiflTelbrief, door
een opfchrift of overlaating verleent mag zyn; maar hy houdt
zich flechts aan den geenen , die den Wiflelbrief op hem heeft
getrokken, en om wiens wille hy den felven heeft aangenomen
en gchonoieert,

De geene, die een Wiflelbrief heeft aangenomen te voldoen
en te betaalen, maar naderhandt op den voorgefchrevenen Tci-
»«yn fynefchuldigheit en plicht niet heeft opgevolgt , en den
felven voldoedt; die moet alsdan gerechtelyk daai toe genoot-
faakt worden, en beneffens de Betaalinge, allen fchaadcn, van
Wuft enVeiiies, en andeie Onkoften goedt doen.

s. I. ©ovttblcifcet «iich ber / ttsefchcr be« 2Be4ôferô <8eîÂ
empfangen/ «nb\'bcn Sö5ect)fet»58tieffausgegeben/ gfeteherwaf»
fcn »eïbunben unb fchulbig an bemfelbtn ƒ wenn nnr ber Proteft betj
fetten gemae^ctijl / nàc^bcme teiner »on biefen fccpben oon ber
3al)(tmgbes2ßechfcls«nb bcn barauf folgcnbcn @chaben>@tan&
tefrepet voerben ïan / elje «nb be«or ber^echsler besfalls »»aig
»crgnugetwrben/ tmgca^tef an «seiche «perfoncn in minier geit
J)cr 2Bechfe(=«Bricf felblien vcrmitteljî bes einen ober <tnbern3(«f*
fchritft tianipoitiret feçnmochte.

s. 2. 2Bie(tebehbçabcr foirer ©ejiaftïor cincp @ch«lb ()aff»
tcn/ «nbtîchleichtâ«tragcnÉÉnnte / bag |te bebrdngcf wfltben/
imbficanbcçben £!crtern/ too ùlcht alles/ jeboch ttwas fcejahlen
mitgten/ als mug/ j« \'Bermeibung eineS fothanen Unheils/ bie
iOtbmmg geht:lfcn »erben/ bag/ bergä5echfcl=3ahler allcjcit »or*
ît(i ( an bem ört J^sofelbjl bic Sahlung oorher wrabrebcf gcmeien )
nmbic@cl6er / jufolge bergefchehenenîtnnehmung»eniljm/ »te
es anff baS hodjfic gefchehen tan / «ngeforbcrt »erben mog / «nb
î)atbcr gScchSlettcine SDîacht / ben 2Bechfel.®ebcr j« SflrgcK
«bcrUnterpfanb jnjwingcn/ ehe «tvb beocrcr bartljun fan / bag
Ber 2öecl)fet\'-3ahlcr feiner ^fii^t «nb ^SerfcinbHng nj<ht weiter
»ecntag eine ©nöge }u th«tt.

3tt aüetf Sehlern berer 9fficchfel/ fo (ich ereignen motten / muf
ittl »eichenes jur iafl gcbei;et/ ohne baS .Çaupt>@elb ƒ nicht
flacinbic^nfcrcffen/ nemlich Sin »on .Çunbert / DJîonatlich gut
th«n/ fonbeEnallenÄofiennnbOchabett fo ocrmittelfi Briefe/
Schreiben I Proteften / DOlacblcrä.Johu/ 533echfcl «nb 2Biebcr»
^cchfel/ Provifion, 2Bcchfcl--55erfâumnig unb »as fonjicn cr*
»icfcn »erben tan / baher cntfîanbcn; »icwohlfolchcS ju gcricht*
ficher SrmdgigungMnbîfttsfchlag remittiretHnb »ertoiefcn »irb/
5»annfteftchanbct5nichtfie^gleichettfBnne«. ^^^ ^

SP ber gäJechfel ««ff befonbcre ÎOlftttê*@ûr^e eingerichtet/ fo,
foll auch bie 3al;t«ng beffcn in felbigen gefchehen «nb geleifiet »er»
î>en. «ÎBcnnaberfolchcSttichf obhanbenifi/ fo mag älsbcnn bie
3ahl«ng mit «ßerhanb9[R«\'n^ / fo ain bem £)rte/ ba bicjahluui«
aefchchcnfofl/ gangbah» ifi/ gefchehen/ auSgenomiriett\'inflcint\'^
Scheib»a)îûnçe/ »eiche aßein bis fmtffi|ig3fieichsthal. injb ni^^
î>ê(jer selîefettwsïïfiiînag; wofceç bann bte ©efe^eimï» Conftf"-,

I. Ook blyft de geene , die \'t geldt van den Wiffellaat
heeft ontfangen , en den Wilfelbrief uytgegeven , insgelyks
verbonden, cn fchuldig aan den felven , indien andeifinis
\'t ïroteftmaatby tyds gemaakt is ; nademaal geen van defe
beyde van dc betaalinge des Wiffelbticfs, enden fchaade daat
uyt ontftaande, kan bevrydt zyn , eet cn alvoorens de Wilfel-
laar deswegen volkomen voldaan is ; niet tegenftaande aan
welke Perfoonen de Wiffelbrief felve ondertuffchen , volgens
\'t oplchrift van den eeiien of den anderen , getianfporteert
mogte wefen.

f. 2. Maat nademaal zy alfoo beyde voor eene fchuldt aan-
Ipraakelykzyn, en \'t lichtelyk foude konnen gebeuren, datzy
yeivplgt wierden, foo dac zy op beyde plaatfen,. indien niet al-
les , nochtans iets fouden moeten betaalen 3 foo moet , tot
voorkoominge van fuik quaadt , defe order gevolgt worden,
dat de Wiffel-Betaalder altydt eerft (ter plaatle daat de betaa-
linge alvoorens was afgelprooken;) om de penningen, inge-
volge van de gefchiede aanneeminge van hem ,.gelyk ten hoog-
ften gefchieden kan, mag aangefprooken worden; en de Wiffel-
laar heeft geen macht , om den Wiffel-Gcver tot het ftelien
van Borgen en onderpandt te dwingen , eer en alvoorens hy
kan bewyfen, dat de Wiffel-betaalder niet in ftaat is , fyne plicht
cn verbintenis verder te yoldoen,

By alle gebreeken der Wiffelbrieven , die \'er fouden konnen
voorvallen, moet de geene, tot wiens laften fulks komt , be-
halven de Hooft-fomma, niet alleen de Intreflen, namentlyk
een van\'t Hondert alle Maanden, goedt doen ; ook alle kof-
tenen fchaadens, die\'et wegens Brieven, Schiyvens, Proteften,
Courtagie, Wiflèl en Het-Wiffel, Provifie , Wiffel - verfuym\',
cn \'t geene verder kan beweefen worden , daar uyt ontftaan
zyn ; fchoon fulks tot gerechtelyke bemiddeling en vonnis ge-
temitteert en vetweefen weidt, indien zy malkander anderfints
niet verftaan konneii.

IsdeWiffelbrief in byfondere Munt-fpetien geftelt, foo moet
ook de betaalinge daar van in defelve gefchieden en voldaan
worden. Doch indien tulks niet by dei handt is, fi.>o mag als-
dan de betaaliugemec allerlye geldt, die tet plaatfe daar de be-
taalinge gefchieden moet , gangbaai is , gedaan worden; be-
balven met kleyn pas-geldt, van dewelke alleen tot vyftig B.yx-
^aaldeistoe, ennietmeer, gegeven magwoiden: Daatby dan
b b j de

tlonen / fo u6cr 2Bun§»tücfctt Ocrcitö pnblicirct iittb dtiitoc^
putliciret werten fclJen / inölfcn fceoèachtef unb obfctviret wcrbett»

§. 3(fi[e 2Becf)fer fo mit bent «Sebtnac gefchfölTe» »orbett ƒ ixig
ber \'^cchsfcrobcr 3Sêchfcfj«hler foK mêgenbas ®elb mét ungang*
baOtcr «nb »crt\'ofcner 33ïün^e Éejahfcn I foßen ttor «ngftltJg / «n»
tonïetncrïffiiirbc geachtet werben/ unb utag feiner »on fce^bè«/
bic fo(d)cr @c|lrtft ntif einanber f;anbeJn I Éontten gcjwwngen wer«
fcen/ JU Qcrfuifungbeffen/ wa0ftemtteinanber«nterft(^ gefc^Iof"
fen f;aben.

aBentti[cHtanbett@£h«fï\'0egct)ert wirb/ batf ein gfcf;ler in 3(it«
ne{)tnung cbe);3al3[Mng bcs 29cchfefs begangen i|ï / cber anbere
(£r(;cMt^c®inwftrffegcfchei)en/ bcnfclbcn gerichtlij j« belangen/
fomuB\' ber / ber fofche hat / fïtöcts ju betn aSurgerttieiflèr «n»
ÏKaht gehen/ unb bafclb\'fï bic angenommene 2Bechfcl»95rieffe ober
btejurftcÉ gefangte Pioteftstion, ober ctwan t^nbere feine 2),otu»
mentauiibUhthinben/ nach^fn bie @acht befihaffen/ «nb es in
bieÄur^e gcfchchenïan/ tjorjeigcn/ ba bann ber 3laht cber5Siir>\'
gcrmctRer/ fo balber ftecrmcffcn wirb/ richtig jufcjjn/ oh"
nig Jfttfehen bercr bei;bcn Q)erfotten ober cinigerfe?) Practext «nb
©inwenbung / bcm\'Mngctfagtett uiwcrjügftch «nb mit allem grn^
bahin halten foö / cntwebcr bie @ummc bes 2Bechfel--58ricffs in
gerichtlichen Sequeßer j« fegen / cber eine t>óllige«nbgnüglichc
Ciutioi» batior julcifien/ cber auch gehalten j« fep/ ein fc grof»
fcs ^fanb im®crichte\'j« deponiren fo gegen fclbige Summa le-
jponfable fepn mÓd)te. Sßitl «nb tjcrmag cr aber ni^t einem to«
tiefen brei;cn alfobal? nachjuf oniinen / fc bleibet er jttit feiner felbfl
eigenen ^■»crfonSSi\'irge/ unb wirb nicht erfaffen cf;nc bcSÄlagerä
willen/ ehcunbbcisof bie gan^e@achc burchUrtheil «nbgerichtli«
fhen ruch abgcthan / tmb bas gcurtheilte bejahtet worbrn.

5. Dlachbcme ber Slager/ »crmittelflDtponirungberSumina/
Êurch SSürgcn cbcr -^fanb / ober burch bcS SetlagtenS eigcnetj
ä}).ctfont)er)tthcrt/ fo mug baSöcrid^t bie @achc felbfl bornchincn/
.auch berfelbcn auff ben crjlen ®erichfS»ïag abhclffliche DJJaffege»
ben/ unbwaSalSDann geurtheilcttmb gcfprodjen wirb/ feil alfo*
fealbanbemfd)«lbigerg«nbteii exequiret werben I inGrmange«
Jung bcffcn/ wirb eS gerichtlich attSgefiihret/ tmgeaditetttUer.^«"*
bernut)unb(£inwurff; nurbagber/ bergewonnen hat/ «ollto«?\'
mencSi\'ir3en»orbte@a(he(ie«e/ fatts ber wmfl;cllfe «ntef

ds Wetten en Conftitutien , dewelke omtrent de Munt-faaken
alceets gepubliceert zyn, en noch gepubliceert fullen worden,
moeten waargenomen en geobferveert worden.

Allé Wiflelbrieven, dewelke met defe voorwaarde gefloo-
ten zyn,- dat deWiflellaar of V/iirel-betaalder ^^eldt met on-
gangbaare en verboodene Münte fal mogen betaalfn; füllen voor
eavol<foende cn. van geender waarde gereekent worden ; en fal
geen van beyde, die op fiilk een\'wyfe\'met malkander hande-
len, gedwongen konnen worden, rot voldoeninge van \'t geene,
\'t welke zy onderling met elkander geflooten hebben.

Wanne«aan iemandt de fchuldt werdt gegeven, dat\'er eeti
niisflag omtrent het aanneemen of de betaalinge van den Wif-
felbrief bagaan is, of dat\'er andere gewichtige tegenwerpingen

felchiedest, om denfelven gerechtelyk te vervolgen; loo itioet
e geene\'j dis defelve heeft,\'ten eetfleu tot de i Burgermeefler
en Raadt gaan , en aldaar de aangenomene Wiflelbrieven , of
de te rug gekomene Proteftatie , of eenige andere fyne Docu-
menten en bewyfen, nagefteltbeit van faaken , en foo kort als
\'t gefchieden kan, vertoonen , als wanneer de Raadt of Burger-
tneefter , foo haaft hy defelve behoorlyk bevindt, ionder een;g
aanfien van de beyde Perfoonen , of van eenig pretext , en
vootwendtfel , deti gedaagden ten eeiften en met allen \'ernft
daar tóe noot\' aaken, of pm de fomma des Wiffelbriefs gerech-
telyjc in fecjueßratie te brengen, of een voU^oinene en voldoend«
Cautie daarvoor teftelleti; pf hy fal gehouden zyn , luik een
groot qlidetpaudt by\'t Gerichte te difoneeren , als ?oot de lelve
fomma voldoende mag zyn. Doch wil of vermag hy niet een
van defe drie terftondt op re volgen , foo blyft hy met fyn felfs
eygene FetfoonBorg daar voot, en fal niet ontflaagen worden,
fonder toeftemminge van den Eyffcher, eer en alvoorens dege-
heele fa-ake door vonnis en geteclitelyke uytfpraak is afgedaan,
en\'tgeweefene betaalt geworden.

g. Na dac de Eyffcher, door dsponeeringe van de fomma , doot
Borgen of Pandt, of door des gedaagdens eygene Petfoon ver-
feekert is ; foo moet het Gerechte de fa;.ke felve voorneemen ,
ook defelve op den eerften Rechtdag fien af tedoen; en\'tgeene
alsdan gc\'oordeelt en gevonnift wetdt, fal terftondt tegens d,e:i
geenen die fchuldig bevonden werdt , getxe^Heert worden j by
gebrek daar van , fal het gerechtelyk uytgevoert worden , niec
tegenftaande alle verhinderingen en tegenwerpingen ; mits
slïeen, dat de geene, die gewonnen heefc volkomen Sotge voor
\' ■ . a\'s

aeinhof;ci;tt3vccf)t appellirenwoftc/ ittafttfcöimg/ tag cittc rcd)t»
nuiüige Appeilition tcm ffieffagtcu nic^t tan «bgcf^fagctt «ber
tJcrwctgcttixierScii\'

^BcimbcitSScchfefgebcr foUe un»cra»6gcnb wert?» I tl)t «ni
tewr ber ausgegebene CjBecl)fet>5Brtef «n be« anbern Ört ange»
ncmmen werben/ afsbann foü ber^eeftsler bett SSorjug in feit»
<£tgenfl)umgcnTe(Tett/ »or allen anbern Iaii|ffenben ß^ultctt/ b«
feingewtfleö^finb ju feiner3al;(ung »erf^riete« ifti Jod) alfo/
^ag bte Seit unb bc«äBecf)fels4auf babet; obferviret/ unbinae^t*
gcneintnenwerbe / »erflehewennber gBechfelangenotnmtnifl/
unb gleichfaüs jwifchen betn ^Bechfel-\'^a^ter/ gSBe^öler tmb iljm/
iberbttö ©elb haben foll/ bie 3eit gebührend obferviret »orben.

3m ^aCl mehrere protefthte 2Bechfet/ fo auö diverfcn 3ahr*
SOIarcttcn herriihrcn / auff eininaht concarrircn folfen / fo fcä
alsbaimber9Bed)felben S5orjugt5or atten anbern haben/ wef^etr
I;errfthret ans betn 3ahr\'\'D3iarctt ttttter wetcheni ber geinachte
@chulbner untoerinogcnb «nb flüchtig «»erben / öbet (ich »erflcf:»
fct / «nb aus bcm tpege gemachet.

3tllc0 was einer fefbfl in2Bechfcl\'\'@rtchen thwn (an / fofchcö
jnag er auch burch feinen «Suchhalter ober eitten anbern ^ebienfe«
»ber Domeftiquen Bcrrichtcn taffcn / n«c bag fotchcr tnit einer
fchrifffliche« «Sotlinacht exptefle uerfehtn fc9 / btt er otsbann im
geahnten feines j^crrn «nb .i^augs^atcrn / wie a«ch wr feine
eacchmmg bepbcs gsechfct ausgeben «nb annehmen / f^tieffe«
wnb bejahten mag.

5tl!e2ßechfcln / weli.t)C entweber i« abgehenben ober einfoin»
jnenben bcfichen/ «nb über cine@ntnina to« (ginhunbcrtOtth\'*\'-
itnportircn unb lauten/ «nb althie in ber @tabt bejatjlet tccrben
foUen/ mitffenpon 2Bcchslcr oberi2ßechfe(\'3ahtcr in Banco crle»
0Ctwerbe« / im Jallfieanbers aße ^JJorthetfe (fobicfe25echfel*
ßrbnungtnftch h«It) genieffcn wollen/ wibrigenfaßS fo cin3rr-
fh«m barinn tjorfaflen fotte (welches befonbcrs »cn benenaJJacE*
(ctiu fo fich JU ber 2BechfeI\'@chtieffunggebra«chen laffen/ tna^t
genommen werben inug) wogen fie folgen ^rrthum «nb @ch<*\'
5cn/ fpbmus entitchenfan/ felbji gelten/ ttnbbatjortichen.

de {aake;ftelle, indien de veroordeelde op een hoogere Recht-
bank wilde appelleeren; uyt aanmerkinge , dat een wettig Ap-
pel aan den gedaagden niet kan onthouden of geweigert worden.

Indien de Wiffel-Gever mogte onvétmoogende worden, ees
en alvooiens de uytgegevene Wiffelbrief op d\'andete Plaats is
aangenomen ; alsdan faldeWifTelaar devoorkeure in fyn cy-
gendom genieten, boven alle andere loopende fchulden , daat
toe geen Iceket onderpandt tot fyn betaalinge fchriftelyk verbon-
den is; doch foo, dat de tydt en den loop des Wiffels daar by
wetdt geobferveert en waargenomen; te weten als deWiffelbtief
aangenomen is, cnals insgelyks, tuffchen den Wiffel-betaal-
der, Wiflelaarcnhem , die\'t geldt moet hebben, de tydt be-
hoorlyk is geobferveert geworden.

Ingeval \'er meer geprotefteerde^ WiiTelbrieven , fpruytende
van verfcheyde Jaar-Markten , te gelyk mogten overkomen ;
foo fal alsdan die WifTelbrief de voorkeur boven alle andere heb-
ben, dewelke fptuytvan dien Jaar-Markt , op welken de ge-
maakte Schuldenaar, onvermogende is geworden, ende vlucht
heeft genomen, of zich verborgen, en ontwecken is.

Alles , het geene iemandt felve in Wiffel-faakenkandoen,
fulks vermag hy ook door lynen Boekhouket, of eenen anderen
Bedienden, of Domeftiquen laaten verrichten ; mits dat defelve
expres meteen fchriftelyke volmacht voorfien zy; als wanneer
by in den naame van fynen Heere en Huys-Vader , als ook voot
fynereekeninge,foo wel WiiTelbrieven mag uytgeven,als aannee-
men , fluyten en betaalen.

Alle Wiflèlbrieven , die \'tzy afgaande of aankomende bc-
fiaan, cn boven de fomma van een hondert \\yxdadders bedraa-
genenluyden, cn alhier in deftadt fullcn betaalt worden, moe-
ten van WifTelaars of WilTel-Betaaldets in de Bank betaalt wor-
den , indien zy anderfints alfc de voordeden , ( dewelke defe
"^ijfel-Ordamantte behelft,) willen genieten: Anderfints, indien
daat omtrent een misflag mogte wotvallen , (\'t welke voornaa-
mentlyk doot de Maakelaars " moet waargenomen worden ,
die zich tot het fluyten van deWifTels gebruyken laaten;) mo-
gen zy dien misflag en fchaade, die daat uyt kan ontftaan, fcl-
^e vergoeden, en daat voor ftaan.

2)te@eft>«tt)tfche j« Sitrti^fttng tinetf 2Bc^fels inBänco te«
j«(;((t werben/ (tnb mit atien bafelbfl (ic(;enben ®e(bettt jugUidl»
von beut Aneft fre^ / ^ufoigc bcnen itt Btnco ert^eilten Fiivi-
iegiis.

». 5(ucf) tn«f feilt Ancft ««ff bie 2Bec{)fer\'SBrie(fe felbpctt »btt
tie bfltuber gemachte Prottften «nb ^Berttsafjrungen / gültig iu
töcrct getieWet werben/ t$ fe^banit / bag be^ 3t«fer{cg«ttg be«
Arrcfts , berjenige I wc(cl)er benfelben 6egcl;ret/ mit einet «on bc»
Ken ^«chi;altern ber Banc« »ollJounnciiett «nt> gfftMbwßrbtgeii
3c«gnigf(hrifft/ bartljwtt (onne / bag bie 3al;luttg nai^ bct Üb»
fchrift uorbes^nnhabcrö aiechnting fibcr ben 3nl;rtlt be« gan^eit
Slßc^fel allbereit« gefchehen wäre; @o/ bag atif bcm gallftaein/
fonftcnabcr nicljt/ein fethaner A«eft verjfattet/ ober nachgelebet
werben San.

®agn«nobcrwehntc« folchcr gcflalt wn Un« gefe^ef/ confti-
tuiret/ «nbverorbnrtfc^/ haben wir mit Utiferm Äonigf. S«cret,
Wie anch bercn anbern «itfcr« SUctch« Kefpeftiv« gscrmflnbere
«nb 3(lcgier«ng«»Unterfchrifft beftdttigen laffcn. ©egeben a«f
«iifcrin königlichen (Schlöffe ju@tocthclm/ ben jehenbenSag im
Mutii DJlonath I im 3abr nach «nfcr« Srlofer« tmb @tligm«<i
^er« ©cbwrth 1671.

Per Brahe ©raf J« Uifingiborg, bcö Sri(chfe#.
Carl Guftav. ^v tangel, b«S 91. DKarfchall.
Goftav. OitoSteenboock. beflift-Adn»it»l.
Msgnui Gabriel de la Girdic, be« Oteich« Sanfter,
Guftiv.c. Binner, inbe« @cha§meijt«re ©tetlc.

De Penningen, dewelke tot voldoeninge van eenWiffelbiief
in de Bank betaalt worden , zyn, benefFens alle aiidere Pennin-
gen, daarinftaande, te gelyk vty van arreft, ingevolge van de
Piivilegien aan de Bank verleent.

§. Ook moet geen Arreft, op de Wiftl:lbtieven felve , of de
Proteften daat regens gemaakt , en de bewaatingen daarvan ,
van waarde zyn en in\'t werk geftelt worden; \'tenzydan, datby
\'t leggen van\'t Arreft , dc geene, die fulks begeert, meteen
volkomenen geloofwaardigbcwysfchtift, van de Boekhouders
der Bank, kanbewylen, darde betaalinge

rcekeninge van den Houder, wegens den inhoudt van dèn gehec-
len WifTelbrief aireets gefchiedt zy : Alsdan , en in dit geval
alleen, en anders niet, fal fuik een Arreft toegeflaan, en op-
gevolgt wörden.

Dat nu het bovenftaande foodaanig van Ons geftdr, gecotijH-
tueert en verordineert zy , hebben Wy met ons Koninglyk Secreet
Zeegel, als ook met de onderteekeninge van de andere lefpefti-
ve onfèRyks-Voogden en Regeeringe laten beveftigen. Gege-
ven op ons Koninglyk Slot te Siokj^alm, den tienden dag inde
Maandt van Maan , in\'t Jaar na de geboorte van onfen Ver-
lolfer cn Zaaligmaaker 1^71,

Per Brahe, Gi«af tet Wifingsborg, des Ryks Sweedm, Tafeldtenaar.
Carel Gafiaph. Wrangei, des Ryks Maarfchalk.

Gu/iaph Ono Steenbock,, des Ryks Sweeden Admiraal.
Magnus Gabrïel deUGardie, des Ryks Sweeden Kantzeiler.
Gnfiaph, C. Bomer, in de plaatfe van den Sclwtmeerier-

Amfi de Règlement d» Confeiî privé du Royt
donné en interpretation de VOrdonnance des
Marchands 6? Negocians^ fur le fait des Let*-
ires de Change , donné à Verfailles, le f.
Avril 16^6. imprimé a Paris chez Denis
Thittry i rué Saint Jacques.

O-Rctonné saMaiefté, /\'Article 4. ^e rOrdonnance<?e
1673. fera execute, ce faifant ^ que les dix jours ac-
cordez aux Porteurs des Lettres de Change, pour les
Protefts d\'icelles , ne feront contez, que du lendemain de
ïecheance des dites Lettres, fans que le dit jour de Vechean^
se y puijje être compris : Et a cet ejfeSi toutes lettres feront
gxpediées.

Tait au Confeil prité du Roy» tenu à Verfailles » le cinquie»
msjomâ\'hnWf mil fix cent quatre vingt fix.

Sententie van Regulering van *s Konings Ge-
hcymen Raadt, toc ophelderinge uitgege-
ven van de Ordonaniie der Koop-en Han-
dels-lieden, ter faake van de Wiflelbrieven^
uitgegeven tot Ferjaiïlesy den f. y^pril
i68ö. en gedrukt tot Parys^ by Denys
Thiery, in de St. Jacobs- ftraat.

Èxtrad uit de Regiflrers van \'s Konings Ge»
heymen Raadt, tuflchen Joan Findtier ,
Koopman toc jSöjKö«««, Eyfl\'chcr, ëcc.

donnantie van 1673. fal werden opgevolgt , foodaanig, dat
de tien dagen, toegeftaan aan de Houders van Wiflelbrieven
tot de Proteften der felve, eerft fullen getekent#orden van deti
dag na den Vervaldag det Wiflelbrieven , fonder dat de ge-
melde Vervaldag daarin flil begrepen werden : En ten delcis
eynde fullen alle Brieven werden ge-expedieett.

Gedaan in\'s Konings Geheymen-R.aadt, gehouden tot Ver-
failles, den vyfden dag van .^mï , féftien hondert fes entagtig,
Sècollationeeit döoi Brunst,

Ar-

fweeäg Deel.

jîrrêt du Confeil d\'^Etat du Roi, pour reghr
le Payement des Lettres de Change , Tirées
eu Endoffées dans les Pais Etrangers ; donné
à Paris, le zyMai, ijis>.

Le R OI s\'étant fait repréfenter en fon Confeil Copie
du Placard, donné à la Haye lez"]. Avril dernier,
par lequel les Etats de Hollande ont ordonné , que
toutes Lettres de Change, tirées ou négociées en Hollandè
fur les Pais étrangers, devront être acquittées fuivant le
cours & la valeur connus en l^oWiaàeau t ems delà Tr\'ait-
îe, oudela Négociation de/dites Lettres de Change, telsqu-
avcient les Efpeces d\'Or ou d\'Argent, y mentionnées, dans
l\'endroit où le payement devoit fe faire, fans que Vaugmen-
tation , ni la diminution des Efpeces , faites par autorité
publique , foit dans le cours ou la valeur defdites Efpeces,
dans l\'endroit defiiné au payement , aprh la Traitte , en
Négociation des Lettres de Change, ou auparavent , mais
fansconnoijfance duTireurou de l\'EndoJfeur, puifjent porter
aucun préjudice ni dommage au Tireur ni au Porteur. Le-
quel Placard déclare en autre, que tout payement doit être
fait en Efpeces d Or ou d\'Argent. Vû au jp au Confeil , le
Jugement rendu au grand Confeil de Hollande5. de ce
mois, qui ordonne, que les Tireurs ou Endojfeurs de Lettres
de Change fur France, tirées ou endojfées avant le premier
May 1718. zy payées depuis , feront tenus de rembourfer
aux Preneurs les xo. fols par Ecus d\'augmentation , ordon-
née par Edit du dit mois de Mai 1718. Sa Majefié étant au0
informée, qu il y a des conteftations fur lo même fujet en
Ar.^Ieterte, qut n\'ont fomt encore été décidées-, ayant
dailleurs pris cr-nnoifjance des profits immenfus que les E-
trangers ont fait fur fes Sujets dans les précédentes diminu-
tions, par la maniéré do7ît elles étaient ordonnées-, ce qui a
ruiné une partie des meilleurs Néq^oàans riuRoyaumv , qUt
avaient pris de l\'htranqer de l\'Argera er des Marchandife^
m Monnoye foibh, qu\'il a fallu rendre en Monnoye fort\'*

Arrefl van ^s Konings Raadt van Staat tot re-
gulceringe van de betaalinge der Wiflel-
brieven , die in Vreemde Landen getrok-
ken of ge - endofleert 2-yn ; verleent te
Parys i dèn 2.7, Mey^ 1719.

De Koning hebbende zich in fynen Raadt doen veitoonen -
copye van\'c Plakkaat , uitgegeten in den Hage den 27.
April laatftieeden*, door \'c we.kt de Statei vm HotUndt
geordineert hebben , dat alle Wiffelbrieven, getrokken of gene-
gotieett in BoÜcindt op vreemde Landen, voldaan fullen moe-
ten werden volgens den couts en waarde in HolUndt bekendt,
ten tyde der negociatie van de gemelde WilTelbiieven, fodanig
als de goude of filvete fpecien daar in vetmeld, gangbaar wa-
ren, ter plaatle daar de betaalinge gefchieden moeft, fonder dat
de vertrieerdering of vermindering det fpecien , door pnblyke
authoriteit gemaakt j \'t zy in de couts of waarde der gemelde
fpecien ter plaatfe tot de betalinge gefchikt , na de iiegociatic
der Wiffelbrieven , of daat voor, dog buyten kennilTe van den
Trekker of IndofTeerdec, eenig nadeél of fchadeaan denTrek-
ker of den Houdet foude mcrgen toebrengen. Welk Plakkaat
daar en boven verklaart, dat degantlche betaaling in goude of
filvere fpecien gefchieden moer. Eh inden Raadt ook geilen
Zynde, het oordeelinden. Hoogen Raadt Vin Hol Undt , dens.
deeler uytgefprooken , \'t welk beveelt, dat de Trekkers of En-
dolTeerders der WifTelbrieven op Vriittk^yk^, getrokken of geën-
dolTeett voor den eerften May 1718, en federt betaalt, ge-
houden fullen zyn te vergoeden aan de geenen die fe aangenoo-
öienhebben, de io fbls vari,vern;eerderinge op de Ecu ^ geor-i
dineert dopt het Édidt Van de gemelde Maandt Mey ijrs. Syn
Majefteit ook verftaan hebbende, dat \'er in EngeUndt contefta-
tien ovet die faak geweeft , tiiaar noch niet befiift zyn ; en heb-
bende ook kennis bekomen van de feer groote voordeden,
\'velke de uytheemfchen op fyne Onderdaanen in de voorgaan-
de verminderingen behaalt hebben, op die wyfe als men haar
S^otdineert hadt, het welk een gedeelte van de befte Kooplieden
\'tRykgeruineert heeft, die van de uytheemfchen Geldt en
Waajgn in licht geldt getjoomen hadden , \'t welk met Iwaat,
geldt betaalt ttioefte worden. Syn Majefteit willende diergelyke

Sa Majeße voulant prévenir de pareils inconveniens dans le
Ccmmrce. Plie a donné a fes fujets le moyen d éviter les
dimmutions fur les Efpeces, en leur faifant fournir des Bil-
lets de fa Banque, quine font fu]ets à aucune variation , &
dont la valeur fera toujours payée à vâé. Par là, les Né-
gocians ne feront plus en nécejjtfé de Je charger de Marchan-
dijes étrangères, qui diminuent plus de prix que les H (feces
mêmes , outre les autres dépertffemtns. Mais Sa Majefié
ne devant pas être moins attentive pour lebten de l\'Etat en
général, à empecher que VEtranger ne retire du Royaume
delà Monnoye forte pour de la Monnaye foible, qu\'Elle l\'eß
pour procurer aux Négocians en particulier, les moyens de
continuer leur Commerce, fans craindre les diminutions fur
leur urgent, ni fur les Marchandifes étrangères\'. A quoi
Sa Majefié deßrant pourvoir, Oui le Rapport, L E R o l
ETANT EN SON CoNïEii., de l\'avis de Monfieur le Duc
Orleans, Régent-, a ordonné O"ordonne, que les Lettres
tirées de Hollande fur France avant l\'augmentation du
I. MaiiTïS. feront payées en Ecus de Cinq livres, fuivant
le cours qu\'ils avaient alors en France, C connu en Hol-
lande. Mais pareillement par une fuite lußecr nécejfairt\'.
Ordonne Sa Majefié, que les Lettres tirées de Hollande»
avant que la diminution du 8. dupréfent mois y fût con-
nue, feront payées en Louis d\'Or deTrente fix livres: Et
cenonobftant la difpofition de l\'Article V.de l\'Arrefl du 2Z»
Avril dernier , qui ordonne que les Créanciers pourront
exiger de leurs Débiteurs leur payement tn Billets de Ban\'
que : Lequel Article Sa Majefié interprétant en tant qu\'
te foin, veut que les Porteurs des Lettres de Change tirées des
Pais Etrangers , ne puiffent en exiger le payement que»
Efpeces d\'Or ou d Argent, C fuivant le cours c la valeur
qui ont été ci- dejfus, er qui feront ci-apr\'ès expliquez. Or-
donne auß S. M., à l\'égard des Lettres /i\'Angleterre fu^
France , tirées avant e? échues depuis le 8, du préfenf
mois t qu\'elles Cotent payées en Louis d\'Or de Trente-fix l*\'
vres, fauf au Porteur de fe faire rapporter par le PayeW^
vingt fols par Louis , en cas que le Jugement difinitif ßf^
fera rmdn m Angleterre trdennt , que Us Lettres tif^^^

ongemakken in den Koophandel voorkomen , heeft aan lyne
Onderdaanen een middel gegeevan , om de vermindering der
(peecien te ontgaan, door haat met Bankbtiefjes te verloigen,
die aan geene verandering onderheevig zyn , en waar van de
waarde altoos opSigc fal betaalt werden. Hier door fullen de
Kooplieden niet meer genoodfaakt zyn zich met «ytheerafche
waaren te belaften , die meer in prys afflaan dan de fpeecien
felve, behalven de andere verliefen. Maar fyn Majefteit be-
hoorende nietminder opden welftandt van den Staat in\'talge-
meen bedagt te zyn , om den vreemdeling te beletten, dathy
fiyaar geldt uyt het Ryk trekke voor licht geldt, als defelve is
om den Kooplieden in\'c byfonder de middelen te vetfchaften,
om hunnen Koophandel voort te fetten, fonder voot verminde-
ring op hun geldt, of afflagop de uytheemfche waaren bedugt
te zyn; waar in fyn Majeft, bêgeetende te voorfien , gehoort
het rapport. De Koning zynde in fynen Raadt, heeft met ad-
vys van den Heet Hettogvan Orleans, Regent, geordinCert, en
ordineert; dat de Wiffelbrieven uyt getrokken op Vra,nl~

ryk,, voor de vethooginge yan den eerftpn Mey 1718 5 betaak
fullen worden met Écus van vyf livres, volgens den cours dien
zy toen in rrdn/y/ft^ hadden, en ia Hoilandi bekendt was. Maar
insgelyks doot een regtmaatigen noodig gevolg , beveelt fyn
Majefts.dat de Wiflelbrieven uyt Hollandt getrokken , eerde
yermindeting van den s. deefer tegenwoordige maand aldaar
bekendt was , betaalt füllen verorden met goude Louifen van 36
livres : En dit niet tegenftaande de difpofitie van\'t vyfde Arty-
kel van\'t Arreft van den 22. April laaftleeden, \'t welk beveelt,
dat de Crediteurs betaaling van hunne Schuldenaars in Bank-
briefjes fullen mogen eyffchen; welk Artykel fyn Majeft. ver-
klaatende fo veel \'t noodig is, wil dat de houders der Wiffelbrie-
ven uyt vreemde Landen getrokken, de betaaling daar van niet
füllen mogen eyffchen dan in fpecienvan goudt of filver , en
volgens den cours e;idewaarde, die\'er te vooren waren, en die
daat na verklaart füllen werden. Ook beveelt fyn Majeft. ten
opfichte der Wiffelbrieven van Engelandt opVrmkryl^, getrokken
voor , en vervallen na den S deefer maandt , datzy betaalt
fiilleniverdenmet goudeLiuifen van 30 livtes ; mits dat het
den Houder vryftaa om fich doot den Betaalder 20 fols op den
Louis te doen uytkeeren , ingevalle het flotvonnis het welk
ia Engelandt gevelt fal wetden_^, beveelt dat de Wiirelbrievea

ge-

Avant, c échues depuis Vaugmentation connue dufremier
Mai i-]iS. , feront payées en Ecus de six livrés. Et pour
l\'avenir y à commencer du jour de la publication dupréfent
Arret-. Ordonne que toutes Lettres ZS\'Billets de Change , ti-
rées , faites ou endojfées dans les Pais Etrangers pour être
payées en France , y feront acquitées en Efpeces d\'Or ou
d\'Argent, quand même elles feraient Jlipulées en Billets de
la Banque , & futvant le cours la. valeur defdites Efpe-
ces, connus dans ledit Pais Etranger , quelles auront en
France le jour delà date defdïts Billets ts\'Lettres de Chan-
ge. Veut S. M. dans les cas ci-deffus expliquez , que
Uus les Endoffemens foient reputez, datez, du meme jour que
les Lettres ou Billets de Change : Et afin d\'éviter tous les
abus & toutes les contejlcitions qui pourraient naître , de ce
que la plus grande partie des Endoffemens faits m Pais E-
irangers, ne font point datez.\'. Entend S.M. ^ que les Let-
ireso\'B\'tllets de Change faits O\'payaèles en France, zs^qui
feront endoffez, en Pais Etranger, foient fujetsà ladifpoCttion
dupréfent Arrêt, qui fera lû , publiée\' affiché par tout
où befem fera , & exécuté , nonobfiant toutes eppofnions &
ious autres empéchemens quelconques, dont fi aucuns in-
terviennent , S. M. fe referve la connoiffancc, çr icelle in-
ter dit a toutes fes Courso" à tous autres Juges, Fait au
Confeil d\'Etat du Roi, Sa Majejîé y étant, tenu à Paris, lé
ZT. jour deMai i^if. \'

getrokken vooc , en vervallen na de Hckende verhoogingê
van den eerften Mey 1718 met Eciis van 6 Hvres betaalt
fullen zyn. En in het toekomende , te beginnen van den
dag der afkondiginge van dit tegenwoordig Arreft , ordi-
neert, dat alle Wiflelbrieven getrokken , gemaakt , of gein-
doflTeert in vreemde Landen, om in Vrmlqyk^ betaalt te wer-
den, daar in goude of filvete fpecien fullen werden voldaan,
alwaar\'t felfs .dat men bedongen had die met Bankbrietjes tc
voldoen, en volgens de cours en de waarde der gemelde fpe-
cien in \'t gemelde vreemde Land bekent, welke zy in Vrankryk__
hadden op den dag en en datum der gemelde Wiflelbrieven.
Voorts wil fyn Majeft. in de gevallen hier boven gemeldt, dac
alle Indoffemenien geagt füllen werden gedateert tc zyn op
den felfden dag als de Wiflelbrieven. En om voor te ko-
men alle abuyfen en ktakeelen, die \'er uyt fouden können
ontftaan , dat hec grootfte gedeelte der Endoflementen in
uytheemfche Landen gedaan , niet gedateeit zyn ; verftaat
fyn Majeft, dat de Wiflelbrieven gemaakt en betaalbaar in
Vritf/kyyk,, en die in een uytheems Landt geindoflèert zyn, aan\'
de dispofitie van dit tegenwoordig Atreft onderworpen fullen
weefen, \'t welk geleden , afgekondigt, en overal daar\'t noo-
dig is aangeplakt fal werden, en uytgevoert, onaangeflen alle
tegenftandt, en allerleye beletfelen ; van welke fo\'er eenige
opkomen , fyn Majeft. de kennisneeming aan zich behoudt,
en defelve aan alle fyne Gerechtshoven , en aan alle andere
Rechteren verbiedt. Gedaan in \'sKonings Raadt v\'an Staat,
fyn Majeft. daar zynde, gehouden teParys, dtmj Mey, 1719.

BE-

ES [endo flato \'mtrodotto inquefti ultimi tempt delUfaga-
ctta e Malitta d\'dcune Perfone V Abujo tant\'o pregui-
dkialealCammercio diricufare ilPagamento delle Let-
tere di Cambio benche volontariamente accettate con notabil
detrtmento non folo della hen nota pmtmlita di quefia
Piazza e della bona Vede mercantile per il corfo de Secoli
fempre pratticata, ma con reclamo pur anche deU\' altre Na-
tioni e i-\'iazze eßere mn Lafciano li Magißrati de Cinque
Savii alla Mèrcantia e Confoli dé Mercanti havenda pre-
flati alla Materia. Ie loro prudenti Eßami in aMerenz^i
delle Commiffioni loro impnrtite k 9. Agoßo ultimamente
fcorfo , d\'ejporre nella diligente Scritura lora letta quello
credono degno della Publica cognitione , dovendoßpero al
grave deférdine aplicarvi opportuno remeiio, cofi vetiendo
dalla Publica Éiaturiia cónfiderato conveniente e giußo, 4(4
oggietto de mantmere l\'Antica puntualita e credito della
Piazza, erimovere nel tempo flejfo li pregiitditH, chp potef-
feroefferinferiti al traffico della medifima.

L\'Anderaparte, cheßecome e in Aréitrio d\'ogni uno l\'ac\'
f ett are 0 il rieufare l\' Accettatione delle Lettere di Cambio,
eofi fia e s\'intendißabilito ch\'in auvenire Ie Lettere di Cambio
accettate che ßano , dehbano qUefle eßer puntuaïmente pf\'
gate a tempi debiti, coß effind« la Publica rifoluta volunta,
t cofi recufando la Giußitia e la bona fede Mercantile deÜA
qual^ne derive laßujßftmza del Comercio.

V E

jy E c R E r O

Del ExQéllentiJJimo Senato di

I^Ademaal, in defe laatfte tyden, door de boosheit en lift
Jt^ yän fommige Perfoonen , dit , aan den Koophandel
hougfchaadeiykemisbruyk is ingevoert, dac zy de betaa-
linge der Wiftèlbrieven weigeren , fchoon zy deielve viyvviJlig
hebben geaccepteert; niet alleen tot qierkeiyken Ichaade en na-
deel van de welbekendevan delg Plaats, ende goede
trouwe, die federt eenige Eeuwen herwaarts, onder de Kooplie-
den alhier altydt geViTuykelykis geweeft; maarookmet klagte
van andere vieea de Natiën en Koopfteeden : Dies hebben de te-
fpeiäive vyf ged.:puteerde Wyie over den Koophandel , en de
Coniuls der Kooplieden niets laten ontbrgeken , om dele faafc
grondig en rypelyt te onderfoeken, exammeeren en daarin te
voorfien , oök volgens deComtnilpe , haat deh 9. Augufty
laatftleeden verleent, hier rr.tede ichtifteiyk te publiceeien\'\', het
geene zy waardig en noodig oordeelen ter keaniffe van \'t Ge-
meen tekomen ; vermits men tegens de ingedrongene gtoote
wanorders ook gevoegelyke en voldoende Middelen moet in \'t
werk ftellen, opdatd\'oude punftualiteir , als meede het Credit
vandefe Plaats mag gehandthaaft, en te gelyk alleprejuditien
mogen wechgenomen worden , dewelke tot noch toe in den
Koophahdel zyn ingefloopen."

Aan d\'anderexyde, vermits het een iegelyk vryftaat , om
de Wiflélbtieven te accepteeren , of de acceptatie te weigeren ;
Soo is vaftgeftelt, dat voortaan de Wiflelbrieven , loo \'haaft als
deielve zyn geaccepteert geworden , ook prompt, en te behoor-
lyker tydt lirllen betaalt worden : Want fulks vereyfcht het
recht en de billykheit ; als meede de goede trouwe der Kooplie-
den , daat in de weefentlykheit van den Koophandel voornaa-
;p?ntlyk beftaat.

Maperche tal volt4 a pregiuditio di queßa Piazza pojfom
da eßeri con mala fide eßere traue ie Lettere in Tempo che
ßannoeffipermmcare di credito comeviene dalli Magißrati
de Cincjue SavVt alia Mercantia e Confili de Mercami pru-
denternente conßderato, percio nelle trè fole fußeguenti caß
dapredetti Magißrati efpreßt poßono quellt che haveßeroaccet-
tatele Letterein tempo che ilTrahenteeragia mancato di cre-
dito , 0 il fecundo d\'eßer mancato di credito doppo laccettatio-
ne, ma prima pero che maturi il giorno del pagamento, o il
Terzo che flarido per cadere di credtto habbia fatto Tratta di
denaro corfo, e di valuta inte faß, fenza pero, che ne il de-
naro ßa corfo, ne la valuta fia flata intefa, accioche in ogni
uno de quefli trè caßvenghine dal Magißrato de Confoli eßer-
citati gli Effetti di Giußitia , quando pero in ogni uno kellt
predetti trè caßil Creditore della Letter a non haveße Contral-
to impegno, è di pagamento, o di rilajcio d\'Effetti o d\'altra
rimeßa co\'l fondament o appunto della Lettrra accettata, nel
qual cafoftano e sintendano gVaccettatitenutialpagamento
quant unqueil Tr ahmte foße falitoal Tempo dell\' accettatione
ö della ffadenza. del pagamento, e quantunque anche non
foße ne corfa ne intefa la Valuta.

Ricercando pot la qua^ita della Materia che infor^tendo
(^ualche contefaßano le Caufe predette con ia maggior brevita
poßibile fpcdite; per cio in or dine alle Leggi dover anno dal
Magißrato de, Confoli eßerfummariamentedecife, per il qual
effetto ßa fob, e unico Giudke competente e delegate in tal Ma-
teria , falva femprel\' App^lla/toneJ opra il merit o, ove s\'afpet-
ta dovendo Ie Caufe fleffe, coßne\'punti d\'er dine come dime\'
rito, eßer continarnente a tutte l\'altrepreferite indetto Ma-
gißrato de\'Confoli anche a quelle delle Repliche, petendo in
dtre ciafcuna delle Parti farficautare conunapiezzariaido\'^
nea e di fodisfattione, de tutte Ie fpefe, Cambii e recambit
prima di principiare la Caufa, coßin orpine, come in merito\',
ßatocheßail giuditio nel punt o del Merito nonpoßonogli
cettanti in cafo di foccombenza interponer Appellatione al
Magißratodell Auditor Vechio, fenza üprevio effe£iivo depo\'
Jito da farß in Caßa del Procuratore alli Ori e Argenti i^
CocchXfa Credito del Magißrato de\'Confoliin pem alNof^!"^.

Maat naaderaaal fomtydts, tot nadeel van defe Plaats, door
Vreemdelingen tet quaader trouwe, .Viflelbrieven op luik een tydt
Herwaart-s konnen getrokken worden, tervyyle zy op den iprong
ftaan om haat credit teverliefen : Soo hebben luiks deMagi-
ftraat det Vyf Wyfen, die tot den Koophimdel zyn gedeputeert,
en de Conluls van de Kooplieden , wylelyk overwoogen, en uyt-
druklyk geordonneert: Dat tn de drie volgende gévallen alleen de
werking der Gerechtigheit fal geoeffent worden, ten beften van
de geene , devvelke ( r ) Wiflelbrieven geaccepteett hebben ,
ten tyde als de Trekker reets fyn credit heeft verlooren. z) Als
hy fyn credit aa de Acceptatie verlooren heeft, doch alvooren
de Betaal-dag verfcheeneni.. En (3) als de Trekker getrafleert
heeft , ten tyde als hy op den fprong ftondt om fyn credit te
verliefen , als of de waarde geloopen hadt of voldaan was,
daar nochtans geen van beyden gefchiedt is. Egter in defen fin,
als in ieder van defe drie gevallen, de Crediteur des Btiefs zich
niet fchriftelyk heeft ingelaaten, met het vetj^anden van eeni-
ge effeften, betaalingeu , ontflaagitige der cfteften , of met
cen andere Remife ten behoeve van de geaccepteerden Wiflèl-
brief i in welke gevallen d\'Acceptanten tot de betaalinge gehou-
den fullen zyn, fchoon ook de Trekeer, ten tyde van d\'Accep-
tatie, of binnen den BetaaUTermyn , gefailleert lyas , en de
waarde nict geloopen hadt, noch voldaan vvas.

Maar nademaal de gefteltheit defer ftoffé vereyfcht , dat ah
\'et vetfchil ontftaan mogte , de voorgemelde dingen foo koit
als mogelyk is fullen afgedaan worden; dierhalven füllen zy,
volgens de Wetten, door denMagifttaat der Confuls , in\'t ge-
heel afgedaan worden. Tot welken eynde in dèfeStoff\'e flechts
cen eenig competente en gedelegeerde i*.echier fal wefen 5 egtet
behoudens hec Appel tei behoorlyker plaatfe, na dat de faake
van gewicht is: Vermits d\'qorfaaken felve, loo wel nopens der-
lelver order, als\'t gewicht , by den gemeldenMagiftraatder
Confuls, bovenalle andere, felfs dcRepliquen, den voorrang
fullen hebben ; benevens dat ieder partye, met een bequaam ea
voldoende Gefchiift , vooralle Onkoften , Wiffel, en Her-
wilTel, zich Borge kan laten ftellen , als meede het Proces be-
ginnen. Doch ingevallehet Vonnis ten opflchte van de gewich-
tigheit verleentis, foo konnen de Acceptanten, indien zyqua-
nien teverliefen , niet aan denMagifttaat van ^jidkor Veahia
appelleeren, fonder alvoorens weikelyk depofito te doen , in de
kas van den Procuratoc van \'t Gout en Stlvcr in de Münte , op
credit van den Magiftraat der Confuls ; op peene voor den
Notaris van iooDwati, verlies van fyu Ampt , en anderfints

di Due. ÇOO. per dit a della Caricha e altre ad Arhitrio dell/t
Giuflitia, dovendo do mn oßante ejfer depenata I\'Appella-
tionepredetta come fe annotata non fojfe.

Con I\'oggietto pure delta maggier poßme ultima definitione
di quefleCaufe fequende Seile ßejfe intromißioni e venendo
rimeße con camtti alii Confegli à fclleggi fia accuato il Zelo
del Magilirato del Auditore vecchio d\'andar ne\' medeßmi
Confegli ô Celleggi, à far il Render nelle Caufe di Lettere di
Cambio nella maniera che s\'cßerva e viene da ejfo Magifirato
fratticato mile Ctf^ufe delle loro intromefßoni fopra Atti dell
Auditor nuovo, fopra S^tierelle diTeßamentio fpaz.z.i, ac-
çioche tutto ferva a togliere le Dilationi délit pagame-nti a\'i
Debitm, adanimare U Mercanti alla continuatione de loro
traffichi, eaprefervare la puntualità efedecb\' e tantom-
çeffaria alla Mercatura.

De gl\' IlluftriSimi, & Eecellentiffimi Signori Deputati alî«
Camera del Comercio,in Venetia Adi Marzo 1710.

■ Dita la riverente lnftanç.a de Gapt di Piazza, & Mer\'
canti di quefia Citt a per U permijjtone di poter far flam-
par à chiara intelligenza di cadauno il Decreto dell\' Bc-
eellentijfimo Senato xo. Febraroprofftmo pajfata, in Materia
ielti Pagamenti di Lettere di Cambio. Hanno fue Eccellenze.
terminatodi renderUCapl, e Mercanti medefimi nella fn^
inflanza ejfauditi, ordinando fia ejjequito in conformité,

AngeîoDiedo Proc. Deputato.
Ferico Marcello Proc, Deputato.
Angelo Maria Priuli, Deputato.
Gio Francefco Morofini, Cav, Deputato.
Daniel Renier, Savioalla Mercantia.
Antonio Donate, Savio alia Mercantia.

aa goedtvinden vaa\'t Gerecht; en fal desnief tegenftaande hct
Appel doorgeliaalt worden, als of het nooyt was aangeteekent
geworden.

Met oogmerk , om de afdoeninge van defe oorfaaken na
mogelykheit fpoedig te beflilfen en af te doen , ingevalle
intromifjlen daarover volgden , met Cwni aan de Raaden of
CoUegicn geremitteett, daaf doot\'de yver van den Magifttaat
des ^ttditer Veahso wierdt opgewekt ; füllen defelve in dele
gemelde Raaden of Collegien gaan , om te vonniflTen , ia
faaken de Wiffelbrieven betreffende ; op die wyfe gelyk men
obferveert , en door die Magifttaat gepra£lifeett werdr , ïn
de faaken van haare Intromijfim , over Aften van d\'^ndito
nmvo, over klagten van Teftamenten , of Spaz.z,ij ten eynde
alles mag dienen, om de uytftellen aan de Debiteurs wech te
nemen , de Kooplieden tot het voortfetten van haaren Koop-
handel aan te moedigen, ende punéiualiteit, en goede trouwe^
foo noodig voor den Koophandel, te behouden.

■ :il|

Van de Voortreffelylce en Uytmuntende Heeren Gedè^
puteerden van de Kamer van Commercie binnen
Venetien , den 13. Maart Anno 17 (0,

GEhoort hebbende, de onderdaanigfte Inftantie van de Capi
defer Plaatfe, en de Kooplieden deler Stadt, ook \'t verlof,
om tot klaar verftandt vaa een iegelyk , het Decreet van
den uytmunteuden Raadt van 20 February laatftleden , be-
trelFeude de betaalinge der \'A\'ilfelbiieven, temogen laten druk-
ken; foo hebben Iraate Excell. beflooten, om\'t verfoek van dc
gemelde Capt en Kooplieden toe teftaan . ende voltrekkinge
daat van te ordonneeren.

Angela Dieda , Gedeputeerde Procurator.
Ftederik^ Mariello , Gedeputeerde Procurator.
Angela Maria Priuli, Gedep.
Job. Frnndfcus Morofini, Cedep. Cav.
Damd Tteymer, Savio over den Koophandel.
^Autmy Donado, Savio over den Koophandel.

IIAnderk Parte,ch\' ejfendofigià con Decreto Settemh, 1704."
econ altropofleriore zS.Gennaro ovïato informa pro-
vißonaleagi inconvenienti, che all hora correvano, toni*
rijervadifiahlirte Regolepihpofitive, e falutariamifHradi
cio, cheinfeguito emergeße, evedendofi diprefente, the dalle
claufulein eJfe motivate mendico la malitiaingiußipreteßi, per
fottrarß daïl\'obligo degl ajjunti Ifhpegni, ton eJfetJipio fi noci-
voalCreditodellaPiazza ,fia, és\'intendaefprejfamente di-
chiarico tCheferminelloroVigoreli Decreti ftidetti h\'ellapar-
ie,che concerne il Pagamentopontuale delle Lettere tutte, che
foffèroaccettate {efclufal\'altra, che privileggià älcuni caß)
cht acceitaße in mvenire quäl fißa Lettern, debba, SENZA
JECCE7TIONE ALCUNA, pagaHa à tempi preßft, fe^
condola prattled cor fa anteriormente, per fecoli non interotti
tondecoro, eVantaggio della Piazza medeßma, cem\'egiu-
ßo, &in conformita diquantol\'Univerfa e fleffo de Mercanti
fuplica nella fcrittura, ch\' efß Deputati accompàgnàno.

In tal modo, chiudendofi l\'adito äd ogni cavillo, devono
confidarfi ben cautelatigV importanti riguardi del Comercipf
con fodisfattione deW Eflere Piazzs, oue mantenendoßillibatc
l\'Antico Credito, nonpotranon ricavärne ejfentiali profitti
il Publico f e Private interejfe.

Schoon men anderfints réets , door-een Decreet van e Sept,
1704. en door een ander naderhandt , van 28 January 170^,
d^onbehoorlyfcheeden , toen ingekroopen, by Provifie heeft,
gefïuyt, behoudens nanuwer en heylföamer Regelen , dewelke
naderhandt, na maate van denoot\'faäkelykheden , fouden be-
paalt worden : Maai nademaal men thatis ondervonden iieeft,
dat uyt de gemotiveerde Claululen, daar in begreepen , dê on-
rechtvaardige boosheit vootwendtfels iiytvindt , om zich de
plichten te onttreliken , die daarin zyn aangenomen , ten na-
deele van\'t Credit dcfes Koophandels enPUatfe : Soo werdt
hietmeede.uytdiukkely- veiklaart , d« de bovengemelde De-
creeten vaft, en van Kracht blyven , betrefFeiide de behoorlyke
betaalinge yan alle geaccepteerde Wiflelbrieven , (behalven de
gcene, die in eenige gevallen zyn gepriviligeeit; ) nameritiyk,
dat als vooitaan iemandt cen WifTelbrief Accepteert , van wat
foortdefelve\'oakzyn mag, hy ook, [o?\'der eemg; t*-

ter beftemdet tydt lül moeten betaalen ; gelyk fulks al-
tydt, federt veele Eeuwen herwavirts , met eete en V\'^ordeei van
dele Plaats felve, is gepraftifeert geworden; ook billyk en recht
\'s, volgens \'t algemeen Verlbeldcaiift, \'t welke de Kooplieden
aan de Gedeputeerden fchriftelyk hebben beh«nd;gr.

Vermits nu, op defe wyie, degelegenhcitvaii alle quaataar-
dige uytvluchten benomen weidt ; fookan men veileekcrt zyn,
dat den Koophandel op dele voorfichrigheit gegronde zyr.de j
Op eeu vaften voet ftaat; en iulks met genoegeii van buyteniandt-
fche Plaatfen , vermics, als het oude Credit onverbreekclyk ge-
handthaaft werdt, foo wel het publique, als\'t gemeene belangd
nootfaakelyk groote voprdeelen daar van moet trekken.

Het

QUarto Soiio le ferrate e apjierturA di queßo Banco, ntll
Corfo d\' unAnnoe ß chiamane: Serrate ordinarie per
far il BillanXiO j ehre due dltre ßi-a ordinarie cómmi
ßnox

La prima ordinarie fegue It 14 Mario Vigiliä della
Santißtma annunciata, e riapre poi il lunt dipnmo doppo It
feße de Pafqua de liefurrettione; ma quando il gierho dellA
Madonna vien, a cader vicino, overo Helle fefle M Pasqua tale
ferratavien anticipata qualcht Qiorni convenienti, per it
eommodo da far ilBillanzo,

Ld Secunda óV^ae/» x^GiugnoVigilia de Sant Giovanni
Batti\'fta, e riapre doppo il giorno di Santa Marina, che vieä
alli 17 Luglioin circa.

La terza Segue Ii 20 Settemhre VigHia de Santo Mattto
Apoßoloo\'Riapre lultimo Lüne diOttobre

La quarta fegue Ii 20 Decembre Vigilia di Santo Tomafo
Jlpoßolo, e^riaproiljecunda Lunedi GennarOé
Stra ordinarie.

L\'una il Martedigraßo, e riapre il primo Lüne de doppo il
giorno di quareßma, e queßa ferratadifoUevo, de Minißri
per ligiorniCarnevallefchi, e vien k reßa\' ferrato, giorni
trediecie.

Laltra il Martedi Santo "i riapre Uprima Lüne di doppo le
fefle di Pasqua. e queßa ferrataß concede alli Minißri,per la
äivotionede giorniSanti,ma quando [fe da ilCielo)il Marte
di fanto vien tanto vicino alia Vigilia della Madonna, queß*
Serrata non è ch\' una fala, con la (errata ordinaria.

Del reflo il Banco ßa ferratotutte le Domeniche e tuttel^
fefle di precetto e quelle del f allazo Ducale nelle qualie filifo*
radunar ßil gran Conßglio, perlo piiimafeOctorre radunar ^
il detto Conßglio in altre giornato, il Banco fla ferrato, H
che fuccede di rado.

Sta ancora a ferrato tutti li Vener di d\'ogni fettimana,
^uandonon fiaßato ferrato in eßa fettimäna per eccaj^«^
d\'altri giornifeßivi, ^ ^^

DBfe Bank weidt viermaal in\'t lopende Jaai geflooten en ge-
opent, dewelke genoemt worden, de gewoone Sluytingen
om de\'Balans te niaaken ; beneffens noch twee buytenge-
Woone; gelyk daat zyn:

De gewoone Sluyting gefchiedt den 24. Afaaj-f,\'s avondts
van de allerheyligfte Boodtlchap van Af^.rf\'a , cn de Openingc
daat na den eerften Maandag na de Paafch-Feeftdaagen detOp-
ftandinge Chrifti : Maar als onfe lieve Vrouwendag naby of
binnen de Feefldaagen van Paaflchen komt, foo volgt\'defe s\'luy-
tinge , tot gemak om de Balans te maaken , eenige daagen
Vroeger.

De tvjuit volgt den 25. Jmy, \'s daags voorat Feeft van "Jan
den Dooper ; en wetdt wederom geopent, na den Dag van de
\'H.Marina, zynde omtrent den 17. Jdy.

De derde volgt den 30 September, \'sDaags voor \'tFeeft van
den-H. Apoftel Matihexs , cn de Wcdetopeninge den laatften
Maandag in OSfoberi

Dc vierde volgt deu 20 December, \'s Daags voordes H. Apo-
ftels Sr. Thomns-iig, cn dC Wederopening den tweeden Maan-
dag in JanKHry.

De andere\'s Dingsdags in dc Heylige Taafch-weck; en de we-
der-openinge den eeiften Maandag na de Fceftdaagen vanPaaf-
fchen; endefefluytinge is den Bedienden, tot verrichtinge vais
liaare Aandacht in de Heylige daagen, vergunt: Maar (als\'tders
Hemel gelieft) dat defe Dinsdag naby onfer lieven Vrouwen-dag
^omt te vallen j foo is defe, bcneffens de gewoone, maar eene
fluytinge.

Voorts foo is de Bank alle Sondaagen cn geordonneerde
ïeeft-daagen ; ook op die daagen, als in \'t Hertoglyke Pal-
leys gewoonlyk dc groote Raadt vergaaderr is , geflooten j
Wiaar als\'t gebeurt, dat de gemelde Raadt opeen anderen dag
^ctgadert , fooisde Bankdanookgeflooien ; doch\'twelke
felden gebeurt.

Defelve is ook alle Vrydaagen in ieder week geflooten, indicH
defelve in die week, wegens andeie Fceftdaagen, niet geflooten is,
EYNDE.
Tweede mek Dd RE-

Plakaat van de Heeren Staaten van Hollandt en Wefi\'
Vrieslandt, betreffende de buytenlandtfche Wiffelbrie-
ven, van dato z"] April 1719. pag., 3
Wiffel-Ordonnantie, vinHamburg. Ao. 1711. 8

Phoonfen, Wiffelftyl tot Ämfterdäm, lilet het ret-
Volg van I. Ie Long, i Deelen in 8.
ie Moine de l\'Ejpine, Koophandel van Amfierdam, ver-

meerdart door L le Long, % Deelen in 8.
le Moine de l\'Efpine, Groot Wiffelboek , geredaceert,,
foo wel na de hoogfte als laagfte Cöurs van d\'Agio of
Opgeld, Franfch en Duytfch, in Folio, met de berig-
ten , feer accuraat uytgereekent , vän Hollandt op
de volgende Plaatfen, en van defelve te rug öp
Hollandt, alsr

in Courant-geld, en Courant-in Bank-geld.
öefe bovenftaande Deelen , zyn mede apart te be-
komen.

\'te Maine de l\'Eßine, Nieuw Intreft-Boekje, in 8,
Den Hollandtfchen Koophandel, Staalkundig verhan-
delt, 8.

Konft om geldt te winnen, in 8.
Generale Wiffel- cn Munt-ReduÖie, op alle Plaat^^
■ fen, 8.

De Raay Algeineene Woorden boek des Aardtryks,4.
Dampiers Reyzen rontom de Wereldt, 4.
Cretfers Befchryvingc van \'s Gravenhagen, 4.
Will. Temple, alle fyne Werken, 5 Deelen in 8.
W. Sewels Spraak-konft, in 8.
■■ ■ f Latynfche Grammatica, in 8.
^acob Cafs, Ridder, Oude-Raadt Penfionaris van HoU
landt, alle fyne Werken , in folio ^ z Deelen. ^Dit
met fyne Compagnie )
Jlbbadie, Triomfeerende Godt\'dienft, zDeelen,in4.
È. -vander Hoeven , Leven van Jan eü Cornelis de Wlt^
in 4.

Haagfche Mercurius, 4. compleet.
Amfierdamfche Argus in 4. Eerfte Deek
H. van den Burgs Mengel-Poëzy, 8.

8. vyf Deelen.
Lydius en d\'Outrein ovet \'t Hoögeliedt, 8.
B.Schuppius, Bedorvene Wereldt, 8. vieiOeeleD.

Allergenaadigfl: Bevel van xyne Maje-
ildt PETRUo de Twèede, Keyler
van Groot-Rusztanät &c , door
een aangeftelde Commilïïe van
de Commercie opgeftelt,

By deErven van J. R ATELBAN D en Compagnie,,
op den hoek vaa de Kalver-Straaî en den Dam.

Deze Wiflel-Ordonnantie is gedrukt op
het zelve Formaat als de Wijfel-Styl van
Amfierdam^ z, Deelen in Oótavo, om
ten allen tydeft, achter dezelve gebonden
te kunnen werden, ten nutte der Koop-
lieden, enz.

.Y PETRUS, van Godts
genaadcj Keyser co
Souveraine Beheerfcher
van geheel Ruszi,a ndt,

Hebben, op het onderdaanigile ge-
daane Vertoog , van onfe aangettelde
Commiffie uyt de Commertie , ten
voordeele van het Ryk , en van den
Koophandel, allergenaadigfl: bevoolen,
om de fViJJel-Ordonnantie , by defel-
ve Commiffie opgeftelt. in ons ge-
heele RuJJïfche Ryk bekendt te maa-
ken , ook naar alle Gerechtelyke Plaat-
sen te verfenden ; Gelyk wy dan ook
iiier meede, benefFens de Bekendt-
A 2 maa-

maakinge van àt^o. Ordonnantïeop \'t
allergenaadigile beveelen, aan onfe
Getrouwe Onderdaanen, foo wel die
van den Koophandel felve ; als ook
aan de overige , dewelke door Wis-
felbrieven Geldt fullen ovefmaaken,
neemen, of geven -, om op het veror-
donneerde Raadt-huys en Toll-huys
van ieder Plaats, als meede by de ove^
rige Rechtbanken , daar het volgens
onfe Keyferlyke Beveelen noodig fal
zyn, omtrent het Proteüeeren en de
Verfchillen (van Wiffel ) daarna te han -
delen , en fonder verfuym Vonnis te
vellen.

^feEfe Wiffel - Ordonnantie is tot
\' dien eynde opgettek, en uit-
gegeven , vermies men in de
Landen van Europa heeft uyt-
_ gevonden , om , in de plaats
van het geide felve * in natura , van d\'eene
Stade naar de andere, en voornamentlyk uyc
d\'eene Provintie in u\'-andere over te fenden ,
fulks door Briefjes, dewelke U-^iJJet-Brieven
genoemt worden, izremitteereïi^ ofo.crre
maaken; die de eene aan den anderen geeft,
ofoverfendt, en krachtiger zyn als enkele
Handtfchriften, ook als gereedt geldr aan-
genomen worden; en ingevalle van niet be-
taalt te worden, den geenen, die in gebreeke
blyft, tot meerder^^r cento s fcbaadc konnen
A 3 bren-

6 Nkuwe WiJfeUOrdonnantie
brengen, als aïidere Penningen diegecrcd^-
teert ;.yn.

Daarenboven ontftaat hieruyt Je volgende
mttigheit : (i) Dat men van her V^oer-ioon
of de Vrachtbevrydt is. {%) Dat menon-
dervrejjen geen geva-ir behoeft te vreefen.
(5) Dat de koopluydcn en Banquiers , d:c
met Wiiîels h an Je len , haüf voordeel
van trekken. (4) Dat regeerende Ptnentaa-
ten felve, inh lare openbaare Handelingen ,
de nuciigheii en beq^aamheir konnen ont-
dekken , wanneer men gelüt in vreemde lan-
den noodig heefc, dar men iulks door W illci
kan verkrygen. (f) Dac dit in\'c algemeen
heEbeftemiJdel is, ren evnde het Siiver en
Goudt niet buyten \'s Landes gevoert worde j
en dac de geheele Negotie, indienfe welge-
reguieeri fal zyn,buyten Wiflel-handelingc
qualyk gedreven kan worden.

ÓiTchoon nu in het RuJJïfche Ryk , het
Geldt-Tranfport uyt de Keyierlyke Caffa,
en by particuliere Perfoonen, door Wißel-
B ieven gefchiedt, nogtans is iiilks nog niet
van die uytwerkinge cn waardye, gelyk in
de overige Landen van Europa : Verrniis\'cr
toe nu toe nog geen byfonder B^ijßel-Recht
"gcwéeilis ; en men dierhalven genootfaakt
iS geworden, foo wel de Penningen uyt de
Gada, als van de Koopluyden relve,van Stade
tôt Städt roeeft ïn Natura te verfenden ; door

Van geheel RuszUndt. I j
welke verfcndingcn van Geldt, in fuik een
wydtuytgeftrekt Ryk , aan Voorfpan en
Convoyen veele overtollige Onkoften ver-
fpilt worden; ook daarenboven onderwe-
gen veel gevaar werde geloopen , van Die-
ven en Roovers, door iieelen en vermoor-
den : Dierhalven is, op \\ allergenaadigfte
Bevel van onfen Allerdoorluchtigften en
Grootmachtigften Heere, PETRUS
A L E XIE WIT Z, Keyfer en Souverairi
Heerfcher over gehce! RuszUndt ^ aan de
Coramiffariflen van de Commertie, tot nut-,
tigheit en beter Ordre in den Koophandel,
en om de overtollige Onkoften te befpaa-
ren, als ook wegens hcc gevaar hierboven
gemeldt, defè nieuwe Wijfel Ordonnantie op-
geftelt , en aan den hoogen Keyferlyken Ge-
heymen Raadt ter goedckeuringe overge-
geven: Daar defelve dierhalven ook op hec
genaadigfte geapprobeei t is.

HET Ï. C A P ITTEL.
Van de eygentlyke gefteltheit der Wis-
felbrieven van de Koopluyden,

Van een Wiffelbriefdat by deffelfs onderteeke\'
ninge geene Getuygen noodig zyn,

8 Nieuwe WîJTeJ-Orâonnantie
anderen geek, oFscndt, ( o.iir v^n men de
Fovjpuïieren in\'i derde Capittel kan nafi n
2ynuyi baar felve Too krachtig, dat het on-
noodig is delelve door Getuygen te doen
onderceekenen, foo wel van de zyde des
Trekkers, als vat) den Endoffant en Accep-
tant ; nademaal een Wiflelbrief , (onder de
onderteekcninge van veeïe diergeiyké Ge-
tuygen, enke l onder de Handt-teekeningen
van den Trekker, Endoflant » en Accep-
tant ondernomen werüt.

De Trekker is gehouden, 2,ich nadeFöf-
muUeren, hier voorgelchreven te gedraagen»
endaarop bedacht zyn , op aat her noodige
niec mag uytgelaten worden, \'t welke in de
Formulieren * wydtloopig verhandelt en
vei klaart is} ten eynde diergelyke luyden»
die fulks niet verftaan , geen gelegenheit
mogen nemen om te iwiflen, als of\'er een
woordt uytgelaten, of overtollig was.

De eerüe is de Trekker , welke den Wiflei-
brief uyrgeeft, en ï.ich verplicht , den fel-
ven in een ander Sta k , of Landt , gelyk
bedongen is, te doen betaalen.

D\' tiveede is de Remitteerder die\'c geldt
aat! deit Tiekker voor den Wiflelbriet be-
tault, en denfelven aanneemt.

De derie is de Prefentant of Houder ,
aan welker, de Wifieibnef gefonden werdt,
om \'t gclur re onrfingen.

De vierde is de ^icceptant , die den Wis^
felbrief accepteert.^ dat is, de betaalinge van
den Wiflelbricf door onderteekeninge be-
looft , en op de gellelde tydt dóedt.

Daar konnen ook nog minder Perfoonen
in fommige Wiflelbrieven voorkomen j ge-
lyk\'er dan ook Endoflanten konnen zyn,
die den onttangenen Wifleibrief vernego-
tieeren en endofleeren , op dat delelve aan
cen ander, als aan welken defelve geilek is,
bet aak fal worden, gelyk hier van in de For-
mulieren*-i aanwyfinge gefchiedt is j en
Af zyn

ÏO Nieuive Wijfel-Ordonnantie
zyn dcfc Endoflanten, gelyk met de Trek-
kers ; vermits zy , foo wel als de eerfte
Trekkers , een behoorlyke betaalinge be-
veftigen.

In de Wiflelbrieven, \'c zy datfe binnen
of buyten hec Ryk verfonden worden,
moet een vafte tydt bepaalt ftaan , om hec
geldt, na\'c ont&ngen yan den Wiflelbrief,
binnen foo of foo veel daagen , of weeken
te betaalen , of defe tydt werde ook wel van
dato van den Wisfelbrief af aan gereekent,
of na de vercooninge van den felven j gelyk
fulks tuflchen dén Trekker en Reraitteer-
^er is bedongen,

Fan de IVißelhrieven die binnen^s Ryksloopen-)
namentlyk van \'weike men ßegts noodig heeft

Wanneer de Wisfelbrieven , van d\'eene
Stade of Plaats naar een andere gegeven
worden, als de Steeden enPlaatlen niet ver-
re van malkander leggen , voornamcnclyl^
derwaarts gewoone Poften ryden , als

Van geheel \'R.üizlmdt.
fchen St. Petersburg en Moscouw , van \'s gc-
lyken tusfchen Archangel en Moscquw , als
meede tt^sfchen de overige Piaatfen van dier-
gelyken verheit -, dan is hec genoeg maar eea
\'Wisfelbrief uyt te geven , dewelke de Pri-
ma genoemt werdt Maar by aldien » te-
gens verwachtinge , de Prima verlooren
wierdt , dan kan men een Seconda geven :
Doch defelve moet van woordt tot woordt
gelyk de Prima geftelt zyn , fonder veran-
deringe, noch van den Datum , noch van
de Geldt-fomma 5 dit moet men llegts daar
by voegen , dat wanneer de Prima niét hs\'
taalt is, deß Seconda. Wiffelbrief betaalt moet
worden i". Indien de Seconda meede verloo-
ren mogte worden, dan kan men raet den
lertia ook foodanig handeleni Maar op
verre afgeleegene Piaatfen, derwaarts geen
gewoone Poften zyn aangelegt , of als \'er
anderfints gevaar onderwegen te duchten
is, kan toen met den Prima te gcïyk, on-
verfchillig de Seconda tnlertia Wisfclfarief
meede overgeven, zynde van defelve krage
als dePrm,»} behalven alleen, dat triendaar
byièt , indien de Prima en Seconda niet be-
taalt zyn. Maar wanneer de Wisfelbrief
^p ficht betaak fal worden , in defelve Stadt

(1 JSlieuwe WißeUOrdonnantie
of Plaats, daar defelve genomen is; dan kan
men met een VVisi\'elbricf, dewelke Sola
genoemt werdt, te vreeden zvn, en inden
felven 7,ich van dc woorden bedienen , op
defen mynen Sola Wijfelhrief J>rfe hebben
even foo veel kragc als de voorgaande.

Over die Wisfelbrieven , in dewelkevan
een Advys-Brief aewach gemaakt werdt ,
moet de Tiekker a;in den Acceptant een
Advys-Brief fchryven , en den felven aan
den Remitteerder overgeven. De geene,
aan wien ook , als Acceptant , een dierge-
lyken Wisfel-brief-, daarin van cen Advys-
Brief ïk^\'ài gewag gemaakt, vertoont werdt,
fal den felven meede te gelyk eyfchen, Dier-
gelyke Advys - brieven konnen de waardye
van een Wisfelbrief geen voordeel noch na-
deel toebrengen, vermits de Wisfelbriefuyi^
zich felve, fonder den Advys-brief van waar-
de isi nademaal de Trekker daar in aan den
Acceptant alleen kennis geeft, aan wien de
Wisfelbrief te betaalen is, en op wiensree-

van waar de betaalinge genomen fal worden ;
oft geene hy anderfints nog wil fchryven,
\'t welke tot goede betaalinge van den Wis-
felbriefflrekt. Over Wislelbrieven, die in
defelve Stadt houden te betaalen, uyt wel-
ke delèlve getrokken zyn, of in de welke,
fchoonfe naar een andere Stadt gaan , van
geen Advys-brief gewag gemaakt wordt >
heefc men geen Advys-brieven noodig.

f\'^an den Prefentant of Houder , dat hy den
Wiffclhrief j onder uytflel ter Acceptatie moet
aanbieden:En van de betaalinge derWisfeU
brieven, daar in de betaalinge op Sicht, ,
of op Tydt geftelt is.

De geene die een Wisfelbriefontfangt,
in welken de betaalinge op Tydt geftelt is,
defelve mopt, foo haaft als het immers mo-
gelyk is , den felven laten accepteeren, op
dat felfs niet de minfte tydt raag verlooren
gaan. By voorbeeldt: Wanneer de poft vroeg
IS aangekomen, dan moet deWisfelbriefnog
dien felven dag vertoont worden; maar komt
Ic iaat aan , dan kan men tot op den volgen-
den dag wachten } en de Acceptant is ge-
houden op den Wisfelbrief hec Jaar , de
Maandt, en den Dag , aan te teekenen 5

I4 Nieuwe WiJJeUOrdonnantie
namentlyk, dat hy de betaalinge dan doen
fal, \'t welke gemeenlyk door het woordr,
Geaccepteert gefchiedt.

Dele bepaalinge, omtrent het vaardige
vertoonen U€S Wisf^lbricfs, is daarom ver-
ordinneert , ingevalle de Houder , omfrent
den om fangenen Wisfelbrief zyn pliclu ver-
fuymde, en de Acceptant inmiddels b.mque-
rot fpeelde > dat alsdan de Remitteerder van
den Houder de vergoedinge van fyn fchaade
foude konnen eyffchen. Maar v^ranneer de
Acceptant goedt blyft, fchoon de Houder
de geüelde tydt laat verloopcn , heeft hy
cgier geen verlies daar van te duchten ,
want de Acceptatie en Betaalinge rsioet Ion-
der tegenfpraak volgen. Den Geaccepteer-
den Wisfelbrief, behoeft noch de Houder
felve, noch ook fyne Bediende, wanneer hy
door defelve het geldt laat ontfangen, uyc
handen te geven, tot dar de betaalinge ge-
fchiedt is. Maar als de Wisfelbrief gdtek
is, op Sicht tc betaalen , dan moet men by^
de Vertooninge , het zy de Betaalmgc, of
de Acceptatie eyffchen, ten eynde na ver-
loop van drie Daagen, gelyk in het

Fan het Incajferen der IViJfelbrieDen, wanneer
men de Penningen felve ^ of door een ander
ontfangt.

Wanneer de bepaalde tydt, tot het ont-
fangen der Penningen» volgens de Accep-
tatie verfcheenen is, dan moet de Houder
den Wisfelbrief felve vertoonen, en alsde
betaalinge gefchiedt is, op den Wisfelbrief
quitteeren Maar by aldien hy den Wis-
felbrief door een Bedienden , of door ie-
mandt anders fendt, dan is de Houder^tt"
plicht , den Wisfelbrief op de volgende
wyfe te endofleeren : Op defen Wiffelbrief
hetaale myn Heer aan den Toonder , (^c. en
onder het Endofièment desfelfs naam te
fchryveni waarna de brenger, na de ont-
fangene betaalinge , quitteeren racet, dat
hy denfelven heefc ontfangen. Op defe wy-
ze fiet de Acceptant, dat de Bediende mee
kennifle van fynen Heere gefonden is, om
het geldt te ontfangen; Qnhj téc Jcceptant^
moet buyten een diergelyken Endoffement ^
aan geen Bediende > wie defelve ook zyn

* Hoedanig na dc betaah\'nge moet gequittecrt worden;
daar van kan men nafien in bec }. Qapittel, dcyetkla-
ringe van het tweede Artykel.

l6 Nieuwe Wijfel-Ordonnantie
niag , vertrouwen , noch \'t geldt over
geven i ten eynde niemandt op een gcic-
cepteerden Wislèlbrit f, die geitoolcn weidr»
eenig geldt i^an onttangen.

Wanneer in de Wislelbrieven eenige
woorden tusfchen de regels gefchreven j
of woorden doorgehaalt en uytgedaan be-
vonden wordtn i en daarover by den Ac-
ceptant, oir by iemandt anders veifchilont-
flaatj foo moeten defcive niet voor voldoende
gehouden worden , op dat daar uyt geen
misleydinge noch bedrog mag ont liaan «
maarrncn moet zich deswegen aan den eer-
ften Uytgever van den Wisfelbrief houden.
Maar wanneerde Acceptant een Wislclbrief
aanneemt, en de (\\cceptatie onderteckent,
doch ter felver tydt, om d\'eene ofd\'andere
oorfaak , om den Wisfelbrief niet re voldoen
fyn Acceptatie doo! haalt ; nochtans lid dit
doorhaalen den Wisfelbrief niet onvoldoen-
de maaken» maar hy is verplicht, het gelde
volgens den Wisfelbrief te betaalen.

Wanneer de Houder den Wifleibrief ver-
toont , maar dat de Acceptant denfelveri
niet wil accepteeren; foo moet men zichj
fonder verfuym, binnen 24 uuren, meteen
Publicque Notaris ten Huyfe van den Ac-
ceptant begeven 5 waar geen Notaris is 5
neemt men een Cantzelift uyt hetToll- of
Raadt-huys , en op de Jaar-markten , daar
geen Toll is , eenen Landt-Rechter, in
de tcgenwoordigheic van twee , ot ook
roeerder getuygen , dewelke Kooploydén
konnen zyn, wanneer men diergelyken by^
der handt heeft 5 maar als \'er op \'t landt gee-
ne zyn , kan men geloofwaardige Boeren
daar toe nemen , en wegens At Non-Accep\'
tatie j waarom de Acceptant den Wifleibrief
niet accepteert, protefteeren, ook moe-
tende Notaris, ofdeCantzelift^ maarop\\
Îandî de Landt-Rechter, als meede de Ge-
tuygen, in welke Stadt of Plaats zy woö-
ï^en 5 en van wat ftaat zy zyn , onder het
opgemaakte Proteft felfs onderteekenen, en
B het

iS NimweWiJfeUOrâonnantie
het felve aan den Houder overleveren. In-
dien het gebeurde, dac de Acceptant om te
protefteeren, haar niet in fyn huys wilde
laten komen; foo fal in het Proteft uytdruk-
lyk gemelde worden, dat de Acceptant, om
veeden en Antwoordt van wegens den WiJfeU
hrief te geven, defelve niet by zich in fyn huys
heeft wmen laten komen. En offchoon een
Proteft, des noodt zynde^ dooreen Parti-
culier Perfoon, gelyk hier vooren gemeldt
ïs, ten overftaan van twee Getuygen was
opgeftelt; nogtans fal fulks even foo krach-
tig zyn, als wanneer het een Perfoon, uyt-
druklyk daartoe aangeflelt, opgeftelt hadde;
behalven alleen , dat defe Perfoon bekendr,
cn buyten verdachtheic moet zyn.

Van de geene i die Dan wegens de Acceptatie
des Wiffelbriefs , ttytfiel verfoeken.

voor eene lange tyd toegeftaan Worden y
ten eynde de betaal-tydt, in den Wiflelbrief
bepaalt, niet verloópe j eo de geene die
fuik uytftel toeftaat, moet het niet enkel
voor zich alleen doen, maar fulks by eea
Notaris Publicqj en daar\'cr geen is , op
\'t Raad-huys in dc Boeken van \'t Gerecht,
uytdrukkelyk te boek doen ftellen, datzy,
ten opfichte van foo of foo veel tydt uytftel,
malkander onderling verftaan hebben : Maar
by aldien de Houder dit uytftel buyten dien
toeftaat, foo isdefelve verplicht, aan fynen
Correfpondent of Conpagnon, van welkea
de Wiflelbrief aan hemgeremitteertis,ree-
kenfchap daar van te geeven. Volgt als-
dan , felfs na de beftemde tydt van uytftel,
geen betaalinge, \'t zy dat de Wiflelbrief
geaccepteert is, of niet j dan moet dc Hou-
tier nootfaakelyk, fonder tydt-verfuyra, doen
protefteeren, gelyk hier vooren reets ge-
fegt is.

^m den Advys-Brief wegens de Acceptatie def
JViJfelbrteven, erh van bet te rug fenden der
Wijffelbrieven met Protefl.

De Houder is verplicht, na dat hy den
^Vi^^elbriefoaïfangen heeft j fonder verfuym
Ba ^ mm

2Ö Nieuwe Wijfel-Ordonnaniie
aan den Remitteerder van desfelfs Accepta-
tic kennis tegeven; maar wanneer de Wis-
felbrief geprotefteert is, dan moet hy hec
Proteft met den Secondor\'Wiffdhne^
\'er een by der handt is, te rug fenden ,
maarden Fnw^?-Wiffelbriefby zich houden,
op dat de Remitteerder zich roet den Trek-
leer, en defe met den Acceptant, zich zou-
den konnen verftaan. Maar by aldien de
Houder de tydt van de Acceptatie, of van
het Protefteeren, ook om aart den Remit-
teerder daarvan bericht tegeven , verfuymt:
heeft, en dat hec ondertuflchen van quaade
gevolgen is j by voorbeeldt, dat de Accep-
tant failleerti dan is hy, de Houder, ver-
plicht, wegens de verfuytndetydt, aan den\'
Remitteerder reeden en antwoordt tegeven,
en denfelven fchaadeloos te houden.

Vanhy zich houden van een WiJJelbrief tot op
de Verval-tydt, na-het protejle&en.

Na dat het Proteft van wegens weigerit;
ge der Acceptatie gefchiedt is, en deswe-
gen de Advys\'Brieven, inec de andere Wis
felbricven aan den Remitteerder gefondefs
zyn, moet de Houder, ook voor het vei-
kreegene antwoordt , den Wiflelbrief t®^

Van geheel Rufzlandf. ^x
op den vervaltydt, in den felven gemeldt ,
by zich houden, indien hy van den Re-
mitteerder geen andere ordre ontfangca
heeft. Indien zich de Acceptant ondertus-
fchen tegens de verval-tydt npg mogte be-
denken , of van den Trekker een nadere or-
dre verkregen hebben, en het geldt betaa-
len ; dan moet de Houder het felve met die
Voorwaarde aanneemen, dat de onkoften,
die \'er voor het Proteften de Brief-porten
verichoten zyn, door den Acceptant vergoede
Rioeten worden. Namentlyk, met een/»^r-
cent, en niet met foo veel als hier vervol-
gens geftek is ; Vermits de Wisfelbriefeven-
^vel ter behoorlyker plaats en op fynen be-
ftemden tyd is betaalt geworden.

Fan de Refpyt-daagen der Wijfelhrieven, in
, welke de Betaalt-tydt ^ ha zy Na dato^,
of Op ficht gefeit is.

Wanneer de Wisfelbrieven geftek zyn,
Op een feeker getal van Daagen na Dato te
tïetaalen, "dan is men gewoon, boven dien
ïydc noch de Refpyt-daagen, oitien Daagen
ïydt toe te ftaan. Maar voor de Wisicl-
^rieven, die op geftelt zyn , worden
^Qaardrie Refpyt-Daagen ^cgtt^zn, In beyde
B- 3 ge-

it Nieuwe WißehOräonnantie
gevallen worden , (bo wel de Son- ctiFeêp-
daagen , als ook die Dag mede gereekent»
op wellten de Betaalinge verfcheenen is, en
kan geduurende defe Refpyt-daagen, geen
Wisfeibriet van Non-Betaalinge geprotefteert
■worden. Doch op den laatften Refpyt-dag
moet men de Betaalinge der Morgens eys-
fchen, en by weygeringe derfelven, noch
voor Sonnen-Ondergang, of ook des noodt
zynde, den volgenden morgen prorefteeren.

Ook fullen de voorgemelde tien Refpyt-
daagen toegeftaan worden, offchoon de Be-
taal-tydt voor den ontfang en de Vertoo-
ninge van deq Wisfelbrief reets verloopen
was, op dat de Betaalinge ondertusfchen
beforgt kan worden. Doch aan die Wisfel-
brieven, dewelke op foo of.foo veele Daa-
gen na SichtgQ^di zyn, worden geene Re-
fpyt-daagen meer toegeftaan; vermits, of-
fchoon ook de Wisfelbrief ergens opgehou-
den was, de Acceptant de tydc egter maar
federt de Vertooninge reekent, gelyk in dc
Wisfelbrief geftelt is.

Vün gehul Rußdmäi. 25
dan moet noch op denfelven dag , v<joi\' \'t
ondergaan van de Sonne, of indien fulks nict
meer kan gefchieden, \'s anderen daags, het
Proteft * door een Notaris Publkq, of
door eenenCantzelift, gely k hier vooren ge-
fegt is, opgeftelt, en Tonder verfuym aaa
den Remictcerder overgefonden vü-orden J op
dat deielve van de v^cigeringe der Betaalin-
ge bericht mag krygen, en deswegen met
den Trekker na behooren kan handelen.
Doch üe Houder moet \'s d^ags na dat de
Verval-tydt verfclieencn is, of wanneer fulks
een Son - of Feeft-dag is, den volgenden dag,
zich naar hct Toll-Gerecht begeven, en vaa
den Acceptant de voldoening van den Wis-
felbrief eyflchen, ten eynde de Reoiitteer!-
der en de Trekker deswegen vei-ïeekert bly-
ven , en op dat voor haar, door \'t verfuym
van tydt geen verlies mag ontftaan. Wan-
neer alsdan ten opfigte van defe voldoenin-
ge, tuflchen den Houder en den Acceptant»
alles wel cn gerechtelyk werdt afg-edaan,
cn de onkoften vergoedt, dan kan ib wel
de:Remiiteerder als tic Ti-ekker te vreedea
zyn. Maar wanneer de Houder niet binnen
de tydt, die tot hctcyodigcn van diergelyke
Proceflen geftek is s dc vergo.edinge van fy-
nen fchaade, foo wel in \'i geheel, als vo«r
B 4 ce«

2-4 Nieuwe Wijfel-Ordonnantie
een gedeelte, van den Acceptant gerechte-
lyk kan krygen, of des wegen anuere ordre
krygt , foo kan hy alsdan, het zy by den
Remitteerder, of by denTrekker, bv welken
hy wil, fyn verhaal foekenj uyt aanmerkinge,
dat de Wisfelbrief ten lallen van foo iemandt
getrokken is, die niet ia ftaat was van te
konnen betaalen. Doch alleen ingevalle van
eygene achteloosheit van den Houder, na-
mentlyk , wanneer defelve den geaccepteer-
den Wisfelbrief op de Verval-tydt niet be-
hoorlyk protefteert, en naderhandt op de
betaalinge dringt, moer hy daar voor by
den Remitteerder en Trekker aanffiraakelyk
zyn, en de waarde uyr iyne eygene midde-
Jen vergoeden; doch kan hy (yn verhaal ,
als \'t mogelyk is, noch by den Acceptant
foeken.

yi^\'afer gedaan moet worden , w>anneer een
Vreemde ter eere van den Trekker , of
van de Endoffanten den Wisfelbrief
\\ betaalt.

Wanneer de Wisfelbrief op Verval-tydc
geprotefteert is, en cen Vreemde ter eere
van den Trekker, of van een van de Endos-
fanten, denfelven wil betaalen j foo moet
voor hem, in de tegenwoordigheit van een

Notaris Pubiicq, of by gebrek«van dien j
van een Cantzeliil van denToll, ofoofcvan
Getuygen van weêrzyden, een Verklaarin-
ge gemaakt worden, dathy ter eere van de-
fen of geenen met naanse gcnoemt, dien
Wisfeibriefbetaalt heeft : In tegeudeel neemc
hy van den Houder den Wisfelbrief cn \'t Pro-
teft na zich, en Iaat daar onder door den
Houder quiteeren, dat defe het geldt wel
heeft ontfangen ,en\'c geene hern riaderhandr,
volgens Wisfel-biyl voor Capitaal en On-
koften toekomt, om het fel ve, het zy van dea
Trekker, of van de Endoflanrcn, van wien hy
wil, wederom te eyflchen j dewalke verplicht
zyn hem, als dewelke haare eere opgehou-
den, enden Wiflelbrief in fyne handen hedr,
te betaalen en te voldoen. .

Van het Geval , ah iemandt hst geldt niet
volgens den Wisfelbrief saoïl betaalen.

Wanneer de Betrokkene by het vertoo-
nen van den Wiflelbrief, degéheclefomoae
niet wil betaalen, cn denfelven dierhalven
niet accepteert; vertoonende, dat hy niec
foo veel geldt, noch Koopmanfchappen van
den Trekker in handen heeft ï dan moet de
Houder tegens den geheeleo Wislèlbrief
B f pro-

z6 Niewwe WiJfeUOrdmnmtie
protefteeren: Maar wanneer dc Acceptant
de aangebodene Somma in minderinge be-
taalt, dan moet dc Houder hem daarover
«en aparte Qu\'ttantie behandigen ; en aan
den Remitteerder bericht geven, dac hy te-
gens den Wiflèlbrief geprotefteert, en voor
hec geldt, \'t welke op reekeninge betaalt
is, een aparte Quittantie gegeeven heeft ,
hem daar benevens ook het Proteft toefen-
dende. Ook moet de Acceptant, aan fy-
nen Cortefpondent insgelyks omftandig
fchryven, waarom hy fulks gedaan heeft.
Is de Wisfelbrief: reets geaccepteert, en de
Acceptant wil op Verval-tydt, als ook om
feekere reedenen, den geheelen Wisfelbrief
nict voldoen} dan moec op defelve wyze
met het protefteeren tegens den geheclen
Wisfelbrief gehandcic worden. . Hec geene
ook , \'t welke de Acceptant van de Rs-
meflc betaalen wil, kan de Houder tegens
cen aparte Quittantie aanneemen ; doch
moet defelve, foo vi?el als de Acceptant ,
aan fyne Correfpondenten daarvan bericht
geven; nademaal fuik een betaalinge, die
in minderinge gefchiedt, aan het Wisfel\'
recht geen nadeel kan toebrengen. Maar
de achterftallige fomma, die \'er na aftrek
van het betaalde noch te kortfchiet, mocc
de Houder fonder uytftel, gelyk hier voo-
ren gefegt is, voor \'t Gerecht eyflcb^^" »

P\'\'an Wisfelhrie\'uen , dkgeftelt zyn, mn d\'eene
Stadt ep de andere te betaalen»

Wanneer de Wisfelbrief op een Perfoon
in een tweede Stadt getrokken is, om den-
felven in cen derde Stadt te betaalen; dan
is de Acceptant inde tweede verplicht,op
den Wisfe brief de Perfoon rnet naame te
noemen, die in de derde Stadt, tegens dc
Verval-tydt, in den Wisfelbrief gemelde ,
het geldt fal betaalen 5 en na dat ook de
Houder, in de derde Sradt den Wisfelbrief
ontfangen heeft, moet hy denfelven. aan
den geenen , aan , welken die uyt de tweede
Stade ter betaalinge geaddrelTeert is, ter
Acceptatie prefenteeren; Ten eynde defe
denfelven Accepteere, dat hy op de beftem-
de Verval-tydt de betaalinge fal doen. Maar
wanneer defe den Wisfelbrief of in \'t ge-
heel niet accepteert, of fchoon hy denfel-
ven accepteerde, dc betaalinge egter op de
geftelde tydt niet deedt, alsdan moet \'cr
gewoonïyk geprotefteert worden.

\' Vermits hcc wel oqptrent de Wisfeïbrie-
ven gebeurt, dac na den eerften Trekker
van den Wiffelbrief, andere Perfoonen den-
felven endofTeeren, gelyk vervolgens in de
Formulieren werde aangewefen ¹ ; foo dat
de betaalinge, in de p aats van aan haar ,
aan eenen anderen moecgefchiedenj dan kan
de geene, aan wien defelve (oude gelchieden,
ingevalle de Wisfelbrief niet betaalt is ge-
worden, in dit geval, nadat het Proteft
gefchiedt is, foo wel hec Wisfel-geldt, als
ook de Onkoften, Ordonnantie,

het zy van den Remitteerder, of van den
Trekker, na fyn believen, van welken hy
wil, eyffchen, en zich geheel buyten fchade
ftellen.

Waf er te doen zj, \'wanneer men ontdekt, dat
een Koopman voor de betaal-tydt fal
\' \' failleeren.

Wanneer de Acceptant;, volgens het ge-
ruchte onder de Menfchen,gefailleert is, en

Van geheel Rufzland.
zich deswegen van de Beurs abfenteert} dari -
kan de Houder door een Notaris Publicq,
of als \'er geen is > aan het Tol-Gerecht ver-
foeken , en voor het felve een ver-feekerrfe
Borg-tocht neemen , ofichoon de Wiefel- \'
brief noch niet vervallen is om te betaglen.
Werdt de Borg-tocbt alsdan geweigert ,
foo moet men tegens het weigeren derfel-
ven protefleeren, en aan den Remitteerder-
het Protefl, met den Advys-brief, in, deii
welken alles omftandig bcfchreven is, toe-
fenden j namentlyk., dat hy het failleeren-,
van den/Acceptant vernomen hebbendedefbc-[
langen van fyn Coirefpondent waargenomen^,
en by iveigering van Borg-tocht geprotefiïert^
heeft. Wanneer daarna de Betaal-tydt ver-
fchynt, dan moet hy voor de tweedemaal
wegens Non-betaalinge\'gYotdït\'crtii ^ en het
geldt, bencffeps de Onkoften op de boven-,-
gemelde wyle foeken te vcikrygen. Doch
wanneer cen tlouder , van de gemelde
faüleeringe van den Acceptant geen- \'ken-
nifie heeft, ende bovengemelde eyficbinge
van Borg-togt nalaat, aan denfelven moét
in dit gevKä de fchuldt niet gegeven wor-
den, en de Wiffelbrief behoudi evenwel
iync krachc,

Hoe men met fulke Perjoonen moet handelen ?
die zich vooreen tydt langbuyten de Stadt
begeven., of geheel niet te vinden zyn.

Wanneer een Acceptant, op welken een
"Wiflelbrief getrokken is, voor een tydc
lang vertrekt, zich buyten de Stadt opeen
Dorp begeeft, en het waarnemen van fyne
faaken niemandt opdraagt, dan fal de Hou-
der wegens Non^Acceptatie protefteeren, en
wanneer de Wisfeibrief vervallen is, van
wegens niet gevolgde bdlaalinge , fulks we-
derom doen. Waarom fulke Luyden, die
baar credit willen behouden, by derfelver
afwefenheit iemandt tot het waarnemen van
haare faaken moeten asnftellen, en aan
den felven een Creditiv of Volmagt ge-
ven } want fonder fuik een Creditiv-%x^
is derfelver Commiffie onvolkomen : En « of-
fchoon een Vriendt, of een Boekhouder,
of een ander, buyten een diergelyke Credi*
//-y-Brief, den "Wislèlbrief wilde acceptee-
ren, voorgeevende daartoe mondelyke or-
dre verkregen te hebben j nogtans moet men
hem niet vertrouwen , tcn ware dat iC\'
roandt met hec accepteeren van defen Wi®\'
felbrief de betaalinge voor zich felve aan-

Fm geheel ^ufzlandt.
nam; mar als de Houder hemvertronwc,
alsdan komt het in fuik een geval op der-
fclver wille aan; en by aldien naderhandc
verfchil ontftondt, dan moet zich de Hou-
der mee den Acceptant zelve verftaan. Ins-»
gelyks, wanneerde Wiffelbrief op iemandt
getrokken is, dien men, na veel aangewen«
dc moeite, niet kan vinden, of die binnen I

IVafer te doen zy, wanneer de Houder of ds
Acceptant voor de Verval-tydt van den
[Vijfelbrkf komt te fierven.

Wanneer de Houder, óf de Acceptant
VQor de Verval-tydt van den Wiffelbrier\'
komt tc fterven, dan moeten de Erfgenaa-
men,

32. Nieuwe PViJJehOrdonnmtie
men, Voogden, en andeie, aan dewelke
liet bellier der faaken van den overleedenen
Houder is opgedraagen, de Betaalinge van
de Erfgenaamen, Voogden en andere, die
Commiffie hebben om de dingen van den
ovcrlecdencnAcceptant waar te neemen,eys»
iêhens en wanneer daarop de betaalinge van
den WisfêlbrieF niet volgt, dan moet men
protefteeren. Indien \'er in defen verfchil
mogte ontftaan, foodanig dat men aan de
Erfgenaamen, Voogden, en andere van de
zyde des Overledenen Houders, het betaa-
len van den Wisfelbrief niet wilde toebe-
trouwen, en dat deswegen wettige reede-
nen gegeven wierden j dan moet \'er van we-
gens het ontfangen der waarde, van de zy-
de van den Houder, aan de Erfgenaamen
van den Acceptant Borg geftelt worden s
om defelve Ichaadeloos te houden.

Wanneer de Trekker een Wisfelbrief
vergeet icaddrejfeersn, dat is, den naam van
den Acceptant in den Wisfelbrief tc ftellen,

vys-brief gefchreven ftaat ,dan moet de "Wis-
felbrief onbeE^^^riftelyk volgens den Advys-
brief .geaccepteert worden. Indien de
Houder ook een Copye van den Advys-
brief moate begeeren , dan moet defelve
Houder deHandt-teekeningeVanden Accept
tanc gegeven worden; vermits de Trekker
uytdrukkelyk daarin fchryfc, aan wien, hoe
veel, en op wat tydc de Wiifelbrief, by
bem uytgegeven , betaalt fil worden.

Wanneer de Houder den Wiffelbrief, dic
door den Acceptant geaccepteert is, verlieft»
dan is defelve verplicht fonder verfuym aan
den Acceptant, in by weefen van een Nota-
ris Pubiicq, of voor het Toll-Gerecht, in
de tegenwoordigheic van eenige Getuygen,
fchriftelyk kennis daarvan te geven, dat de-
fe Wiflelbrief, indien iemandt denfelve mog-
te vertoonen , niet vereert moet worden.
Dit geval bevrydt echter den Acceptant
geenfints van deflelfs betaalinge aan den
Houder ter rechter verval-tydc : Maar tot
fyn geruftheit is hy verfchuldigt, by de be-
taalinge Borgtocht te eyflchen, (indienhy
iïeta alleen niet vertrouwt, ) en van den ont-
Q fangft

\'Nieuwe JViJfeUOräomantie
fangft der Penningen een Quitantie te geven,
daarm het verliefen van den geaccepceerden
Wiflelbrief uytdrukkelyk gemeldt werdt ;
welke ook de Borgen ondertekenen moe-
ten. Maar wanneer de Acceptant de Borg-
tocht niet aanneemt, noch de Penningen
betaalt; dan moet hy, na her gedaane Pro-
tefl: 5 wegens weigeringe van de betaalinge,
den Wiflelbrief beneffens alle onkoften be-
taalen.

Van de Advys- of Bericht-hrieven, wanneer
defelve niet heneffens de Wiffelbrieven
te gelyk verfonden worden.

Wanneer de Wiffelbrief, beneffens dc
\'Advys-brief aan den Remitteerder behan-
digt is, maar dat hy den Wiflelbrief fonder

den Advys-brief, \'t zy met voordacht ,
by misfïag, aan den Houder fendt, dan is
de Acceptant, by gebrek van den Advys-
brief, niet verplicht den Wiflelbrief te ac-
cepteeren ; en wanneer hiervan het Proteft
te rug komt, dan komen alle de gedaane
onkoften tot laften van den Remitteerder ,
vermits hy den Advys-brief by zich heetc
gehouden. Doch by aldien de Remitteer-
der in tegendeel mogte bewyfen, dat hy
ecn diergelyken Briefvan den Trekker

ontfangen heeft, ook de Trekker fulks be-
vindt en niet ontkendtj dan ishy verplicht
om ten eerften een Advys-brief te geven g
ook Borg te ftellen wegens het geldt en de
onkoften, tot dat de Wiflelbrief betaalt is.
Maar wanneer de Trekker met de Boeken
der Makelaars, of met een Makelaar felve
bewyftj hyden Advys-brief heeft afge-
fonden , dan behoeft de Trekker geen Bor-
ge te ftellen, noch de onkoften die voor
het Pr.oteft en de Brief-porten betaalt zyn,aan
den Remitteerder te vergoeden. Wanneer
de Remitteerder in tegendeel bekendt, dac
de Advys-brief by hem verlooren is, dan
kan de Trekker van den Remitteerder een
Handfchrift nemen, dat hy verder met gee-
ne onkoften te doen wil hebben, en boven
den eerft verfondenen Advys-brief noch een
tweeden fchryven. Dit fal flegt plaats heb-
ben omtrent de Wiflelbrieven, in welke van
een Jdvys-brief gewag gemaakt werdt.

Van Wiffelbrieven y in welke een Perfoon als
Acceptant gemeldt ftaat, waar van \'èr
twee eenderley naain hebben , ah
geen van haar beyde denfelven
wil accepteeren.
. Wanneer de Wiflelbrief tea kften yan een
C% Per-

Niewwe Wijfel-Ordonnantie
Perfoon getrokken is, doch dat zich twee
van denfelven naam binnen defe Stade be-
vinden j dan moet de Houder aan beide don
Wilfelbrief vertoonen, en als geen van bei-
de denfelven accepteert, dan moet\'er voor-
eerft van wegens weigeringe van d\'Accepta-
tie, ook naderhandt wegens de Betaalinge
tegens beyde geprotefteert worden. Doch
op dac alle fwaarigheden gemydt mogen
worden, foo moet men onder aan den W is-
felbrief, of op het Couvert fchryven, niet
alleen den Voor- en Toe-naam , maar ook
de Parochie , en de Straat in welke de
Perfoon woont , op welke de Wiffelbrief
getrokken is.

Wanneer de Houder den Geaccepteerdeü
Wiffelbrief op den Verval-dag, of felfs der-
waarts brengt, of iemandt daar heenen fenc r?
om hetOeldc te ontfangen, maar dac de Wis-
felbrief, die reets door den Houder volgens
het 8fte Artykel , op den rug is onder-
teekent, onderwegen verlootèn raakt j dan
moet de Houder op denfelven dag by den
Acceptant gaan, en in de tegenwoordigheid
van esnige getuygea verklaaren, dac ^de

Van geheel Eufzlandti
"Wiflelbriefwerkelyk veriooren isj endaar\'
op van den Acceptant de betaalinge van den
verloorenen W.iflelbriefeyflchen , ook zich
voorts in alles gedraagen , volgens den in-
houdt van hec 24.^r/j^^/voor gemeldt.Maar
gebeurt hec naderhandc , dac iemandc met
defen gevondenen Wisfelbrief zich by den
Acceptant begeek, en de betaalinge eyfcht,
dan is de Acceptant niet verpligt den Wisfel-
brief te betaalen , maar denfelven terftondt
ïn fijn huys aan te houden , en aan den Hou-
der , die den Wisfelbrief verfóoren heefc,
daarvan aanftonds kennis te geven. Maar
wanneer zich iemandt met den gevondenen
Wisfelbrief tot den Acceptant begeeft, en
het gelde ontfangt, ook boven de Volmacht
van den Houder quitteerc , alvocuens van
hec verliefen van den Wisfelbrief door den
Houder aan den Acceptanc kennis is gege- j:\'\'
ven; foo is de gemelde Acceptant ongehou- :

den den Wisfelbrief voor de ïweedémaal te l\' j
betaalen, en aïleonkoften komen tenlaften
van den Houder.

Van RuJJïfche Wiffelbrieven, dewelke binnen V
Ryk verfonden worden , en dat daarin
gemeldt \'moet flaan , of de waarde met
Koopmanjchappen, of met gereedt _

•f\'l\'

i\'ïï

iii

r\'
llV\'l

38 Nkwme WtJfeUÖrdonnaniie
onbetwiftelyk volgens defe Ordonnantie ge-
haakt , en even foo krachtig en waardig, ook
foo ordéntlyk geftelt zyu ,als de buytenlandt-
fche, dewelke foo wel onder Koopluyden
voor Koopn^anfchappen, alsook anderfints
onder andere Perfoonen, van wat fiaac de-
felve ook zyn mogen, wegens Geldt-wisfel
verleent worden \\ en wanneer het op de uy t-
drukkinge van de betaaling aankomt, (de-
tvelke de Faluta genoemt werdt j) dan ftaat
het vry defelve in Koopmanfchappen , of in
Geldt te ftellen, foo als het een iegelyk ge-
lieft. Ook moet men in de Wisfelbrieven,
die binnen Rufzlandt verfonden worden»
uytdruklyk feggen, of raen defelve in groot
grof, of klejn , ßlver- of koper-geldt wil be-
taalt hebben; enky aldien in eenige Wisfel-
brief het geldt niet uytdruklyk genoemt
werdt, dan behoeft de geene, die het geldt
voor den Wisfelbrief onifangc, daar over
niet te twiften, \'tzy dat de Wisfelbrief ^an
hem mtx. koper- of mci filver-geldt betaalt
werdt. Insgelyks, wanneer iemandt, voor
\'t overmaaken van Geldt, van d\'eene Stadt
naar d\'andere, iets van ieder Rubel te nemen
bedingt, foo is fulks hem niet verbooden;
maar het felve werdt by de hooft-fomraa
van den Wisfelbrief gevoegt.

i\'it I

y
fi \\

Vermits \'er in geene vreemde Landen een
vafte Wiffel-Coufs is, en egter in de Wis-
felbrieven , het gebruykelyke Geldt van ie-
der Plaats, gelyk fluivers, en diergelyken,
genoemt werdt, namentlyk, hoe hoog zy
den Rubel tegens defelve willen reekenen :
Soo falde Wiffelbrief, wanneer defelve we-
gens Non-Betaalinge metProteft te rug keert,
foo hoog gereekent worden, alsdeWisfel-
Cours ter felver Plaatfe geweeft is, toen
de Wiflflbrief wierdt uytgegeven; ook fal
defelven van geen van beyde zyden hooger
noch laager gereekent worden.

Van het vergoeden der Onkoften, die wegens
geprotefleerde Wiffelbrieven gemaakt zyn.

Wanneer een Wisfelbrief, die buyten
\'s Landts, of binnen in \'t Ryk getrokken is,
met Proteft te rug keert , cn op Verval-
tydt niet betaalt werdt; dan fal door de par-
tye die daaraan fchuldigis, noch boven het
geldt, \'t welke inden Wisfelbriefgenoemt
llaat, en in de vreemde Wisfelbrieven vol-
gens den. Cours, gely k hier vooren gesneldt
\'is, uytgereekent werdt; voor de vergoe-
C 4 dinge

4ö Niewwe Wijfel-Ordonnantie
dinge der Onkoften, wegens niet gefchiede
betaalinge gedaan, voor den cerilen Ter-
myn, na dato van den gegevenen Wisfel-
brief, tot op den Datum, toen defelve ge-
protefteert is geworden , gereekent tegens
8 per cent betaak worden j welke betaalin-
ge in het Duytfche genoemt werdt, voor
Protefi, Herwijfel, Provifie , Courtagie cn
Intreft : \'t Welke nogtans foodanig te ver-
ftaan is, wanneervan degeheele fomma des
Wisfelbriehnog niers betaalt is. Maar wan-
neer door den Accepranr, tegens een apar-
te Quitrantie , op den Verval-dag , voor
een gedeelte betaalinge gefchiedt is, gelyk
hiervooren Artykel 17.13 gefegt *, dan wor-
den defe % per cent ftechts van hec achter-
ftallige geldc,gereekenc, \'t welke nochon-
beiaalt is. Alfoo ook, wanneer na de Ver-
vnl-tydc, en het gefchiede Proteft , de be-
taalinge van de geheele onbetaalde fomma
cn \'t geene voor tydt-verlies behoorlyk is »
vrywillig, of door dwang van Recht, bin-
nen een Week , of ten hoogften binnen een
Maandt niet volgt j alsdan kan men , na
verloop van een Maandt na de tydt van het
Proteft, wegens weigering <ier betaalinge,
van de rcfteerende fomma, voor ieder vol-
gende Maande een en een ha\'f per cent ree-
kenen, totdat het geheele Capitaal, en het
Tydt-verlies voldaan isj op dat een iegelyk

voor fuik een fwaare betaalinge mag fchroo-
men, cn na het gedaane Proteft ten fpoe-
digften betaalen.

Wanneer iemandts Goederen.^ wegens Reßari-
ten , of iets anders, verbeurt worden.

Wanneer iemandts Goederen , wegens
Ryks-fchulden , Misdaadcn , Pretentien , of
ook om eenige andere Oorfaaken, geconfis-
queert mogten worden, doch fgeduurende
dien ftaat, een Wiflelbrief om te ontfangen,
aan hem gefonden werdt 5 dan fal de WifTel-
brief, wanneer hy den Houder felve toebe-
hoort, foo wel alsde overige Goederen van
dien Eygenaar, mede geconfisqueert zyn ,
en moet voor denfelven, volgens den Wiflel-
brief, de betaalinge ordentelyker wyfe door
den Acceptant, gelyk hier vooren gefegt is,
geeyfcht worden. Maar wanneer de Wiffel-
brief den Houder niet in eygendom toekomt,
maar dat hy voor denfelven flegts het gelde
voor een vreemden fal ontfangen, om het felT
ve op ordre van den Remitteerder, daar ter
plaatfe te betaalen, of hem over te maaken;
als dan fullen diergelyke Wiffelbrieven geen-
fints noch geconfisqueert, noch gearrefteert
worden; opdat den Remitteerder geenon-
noodige fchaade mag aangedaan, noch hec
C f credit

. 42- Nieuwe Wijfel-Ordonnmtie
credit onder Kqopluyden daar door gekrenkt
worden. Op defelve wyfe moet met die
Menfchen gehandelt worden , welke een
vreemde Wiflelbrief voor het Arrefl: ontfan-
gen , en voor denfelven het geldt ontfangen,
ot niet ontfangen hebben; en fullen defelve
voor andere fchuldt of misdaadt haar niet
afgenomen, maar den geenen, welken de
Wiflelbrief, ofhet gelde toebehoort, we-
derom uytgekeert worden. Wanneer ie-
mandt een Wiflelbrief accepteert om te be-
taalen , wiens Goederen naderhandc, voor
den Verval-dag van den Wiflelbrief gecon-
fisqueert, of met Arrefl; befwaart zyn ge-
worden } ook als daarenboven het geldt, \'c
welke den Acceptant voor den Remitteer-
der hadde moeten betaalen, den Acceptant,
en niec den Remitreerders toekomt j dan
moet de Houder, na gedaane Proteft, het
felve aan den Remitteerder toefenden, op
dat defelve zich met den Trekker mag ver-
ftaan : Maar indien hec geldt feekerlyk deo
Trekker heefc toebehoort, dan moet men
eerft de betaalinge voor den Wiflèlbriet uy^^
de Goederen van den Acceptant nemen,
daarna eerft de Krojns-fchulden en andere
Pretentien,na gefteltheit vari faaken eyfl^cfacn>
en zich, na dat de Wiflelbrief betaalt is, uy^
de Goederen van den Acceptant en Borg^
laten voldoen ; ten evnde een Wiflelbri^^

yan fuik een waarde zy, dat men wegens
denfelven geen Arreft of fchaade te duchten
mag hebben.

Fan de Jantekeninge of Confignatie der W"is-
felbrieven , en van het beflijjen dér
verfchillen.

Vermits van wegens de algemeene nuttig-
heit, alle Wiffelbrieven, en de geflootene
Borgtogten wegens defelve, door verordi-
neerde beëedigde Maakelaars geflooten moe-
ten worden ; foo zyn defe Maakelaars boven
haare andere verplichtingen, (gelyk in de
JnßruElie en Jaacé van de Maakelaars ge^egz
fal worden; ) gehouden, in haare Boeken
een ncite confignatie van de geflootene
Wiflelbrieven te houden, en in ordre,vol-
gens de Datums y foo wel de Naamen v^nd^
Remitteer ders , als mede van de Trekkers ,
\'^vaar heenen jCn ten laßen van wie ieder Wifïel-
brief geftelt is , op hoe lange Sicht ^ en toe
wat Cours f defelve geflößten is J als ook alle
de overige omftandigheden aan te teekenenj
ten eynde, indien \'er naderhandt verfchil ont-
ftaan mogte, het felve volgens de Config-
natie van den Maakelafu- beflift foude kon-
nen worden. Maar , wanneer een Wisfelbrief
by iemandt, fonder hec hy weefen van een

44 Nimwe Wijfel-Ordonnantie
Maakelaar geflooten werde, dan moet het
verfchil door fchriftelyke getuygenisfen en
Getuygen beflill worden.

Van het vernietigen van Wiffelbrieven, die
noch geaccepteert , noch geprotefieert
zyn geworden.

Wanneer op een der gegevene Wisfeïbrie-
ven, de betaalinge volgt, of ook ais defelve
geaccepteert, en by weigeringe van betaa-
linge gepfoteÜeert is geworden dan fullen
de twee overige op en na dc Verval-tydt van
geene waarde zyn. Ingevalle defelve ook
alle drie by der handt mogten zyn, maar dat
geen der felven binnen drie Maanden na de
befaai-rydt, in den Wisfelbrief gemeldt ,
geaccepteert mogte worden j of ook als we-
gens Non\'EetaaUnge het behoorlyke Proteft
niet opgemaakt was 5 dan füllen diergelyke
Wislelbrieven, \'t zy datfe Sola, of ook drie\'
voudig mogten zyn, van wegens de verfüycO"
de betaal-tydt, noch voor \'t Gerecht, noch
in Reekeninge, noch tot Remitteeringe
aangenomen konnen wórden, maar defelve
lullen van de kragt der Wisfeïbrieven be-
rooft fyn j gelyk dan ook altydt de Accep\'
tatie cn Betaalinge , van \'sgelyken het Pi\'^\'.

Van geheel Rufzland.
teft, en den eyfch voor \'c Gerecht üechts
op een VV^isfelbrief gefchiedt , gelyk hier
vooren breeder is verklaart. Doch de gee-
ne, die niet accepteert, noch protefteert, en
de geftelde drie Maanden Sicht voorby Iaat
gaan, verlieft fyn Recht door fyne achte-
loosheit. Want de verkregene Wisfelbrie-
ven , moeten , volgens defe Ordonnantie ,
nootfaakelyk binnen de beftemde tydt ver-
toont en geaccepteert worden, ook daar op
de Betaalinge , ot op de Verval-tydt van den
Wisfèlbriei het Protei! volgen. Enolfchoon,
voor foo verre de twee By-Wisfelbrieven ,
(de Seconda en Tertia, ^ aangaat, hier om-
trent genoegfaam en voldoende geordon-
neert is; nogtans isdienftigjdatee^ti iegelyk,
diefe in handen heeft, defelve in fuik een
geval, of na believen mag verfcheuren, of
doorfchraapen, op datfe in vervolg van tydt;
geen gelegentheit tot bedrog mogen geven.

Maar wanneer iemandt , tegens den in-
houdt defer IViffel-Ordonnantie * binnen drie
Maanden tydt, op een verloorenen of geftoo-
Icnen Wisfelbrief, ja ook de Houder felve

*
î

45 Nieuwe Wijjel-Ordonnmtie
lop een vernietigden Wisfeibrief, hec geldc
quam eysfchen} zich veynfende, alïOfnoch
op geen derfelven hec geldc becaalc was ;
denfelven fal nien terllondc door een Standc-
Gerechc van den Toli gehaait, vervolgen;
cn indien iemandc raec fuik een vreemden
Wisfelbrief \'c geldc van een ander raogce
pretendeeren, en daarvan overcuigt worden^
denfelven fal men,van wegens hec bedagte be-
drog openclyk ftrafFen, en hy fal voor het
Gerecht, daartoe de kennis-neeminge van
diergelyke faaken behoort, voor oneerlyk
verklaart worden.

Fan\'het bedrog in het opßellen vm WiJfelbriC\'
ven 5 en vm een misßag in V fchryven
begaan.

den kan, dan fal defe misflag hem niet voor
een quaadt-aardig bedrog toegereekent wor-
den j doch wegens dit verfinnen in ^c fchry-
ven kan een Proteft volgen > in welk geval
men alsdan verplicht is, de intreften, be-
neffens den fchaade, daaruyt fpruytende,te
betaalen.

Wanneer de Houder, of een ander, aan
wien de Wisfelbrief niet betaalt is gewor-
den , wagens niet betaalinge van den Wisfel-
brief, en de onkofteu deswegen gemaakt ,
voor het Toll-Gerechte, of op het Raadt-
huys voor \'t Gerecht aanfoek doedt; foo
fal men, foo haaft als mogelyk is, daarop
een vonnis vellen, en dit vonnis geen langer
tydt al? acht dagen verfchuyvenj ook ge-
duurende defe acht daagen by den Acceptant,
het zy aan Koopmanfchappen of Goederen,
foo veel als de Wisfelbrief bedraagt, arre-
fteren, verkoopen, en den Suppliant daar
Van voldoen, beneffens alle de*onkoften ,
gelyk hier vooren in hct ^ofte Artykel sm
de Onkoften is gefegc j moetende defe ge-
heele faak ten hoogften binnen twee weeken,
en indien hec de noodt vereyfcht,wegens lang.

1:;
li

48 Nieuwe WiJfehOrdonnantie
duurigheit van den Verkoop, binnen den
tyd van een Maandt, geheel afgedaan zyn.\'
Behalven omtrent fulke dingen, die een v/yd-
luftig onderfoek en navraagen uyt andere
Steeden vereyffchen, daarvan in het Regle-
ment van hec Toll-Gerecht in \'t byfonder ge-
handelt werdt. Maar wanneer de Waaren
enGoederen nietgenoegfaara zyn,tot voldoe-
ninge van de fomma die betaalt raoec wor-
den, of dat\'cr niets diergelyks gevonden
werdt i dan moet men den Schuldenaar fel-
ve doen arrefteeren, cn mee denlelven vol-
gens\'t Regkfnent van \\\\ciToU-Gerecht hande-
len. Wanneer, het zy de Acceptant, de
Retnitteerder, de Endoflanten, ot deTrek-
leer, by \'t protefteeren van den Wiflèlbrief
wettige oorfaaken mogten inbrengen, waar-
om zy de betaahnge weigeren; dan fullen haar
acht daagen tydt toegcftaan worden, om
zich te rechtveerdigen. Ondertuffchen
moeten evenwel, tot dat de faak .voldon-
gen , en tot dac alles behoorlyk volgens
Wiffel\'Recht door den Schuldigen vergoedt
is, hec geldt, of de waaren, (over welke
verfchil is 5) tot geruftheit in\'c Gerecht in
verfeekeringe gebragt, of des wegen fufE-
fante Borgtocht geftek worden. Doch
buyten dien moet d^e Rechter op geender-
hande Vertoogen acht geven, ook noch den
Schuldigen ontflaan 3 eoch deflelfs ftrafï^

Verminderen, maar denfelven (veel n]«cr ge-
diiurig,) doenbewaakenj en als de Rech-
ter hier tegens handelt, dan fal hy het gee-
ne, \'t welke geëyfcht werdt, felve goedt-
doen; op dat het roulleeren der Wisfelbrie-
ven, en derfelver waardye daar door niet
benadeelt mag worden.

Van de Wisfelbrieven, \'t zy dat defelve
^uyten het Ryk, of in het felve verfonden
^Vörden , werdt geen Tol ge-eyfcht j ook
Voorden defelve op geen gezeegelt Pampier
gefchreven} behalven het Proteft, en andere
Schriften , die voor \'t Gerechte moeten
dienen: Maar als \'er geen gezeegelt Pam-
pier by der handt is, dan worden foo wel
het Proteft, als de overige Schriften, op
gemeen Pampier gefchreven, en het geene
daartoe ftaat voor\'tPampier aan de Kroon be-
taalt. Insgelyks werdt van de geprotefteerde
Windbrieven, daar over, het zy op hetToU
^f op het Raadt-Huys mondelyk geklaagt
^erdt , geen Toll genomen; behalven de
-^ccidentien daartoe ftaande, gelyk in het
Reglement van het Toll-Gerecht gemelde is.

Nieuwe WißeUOrdonnantie
ün defe Onkorten behoeven niec door de
Schuldige vergoedt te worden, vermics aan
den Eyflcher, tot vergoedinge van alle fyne
Onkoften,rykelyke Intreften zyn toegeftaan.

Vm de Wijfel-faaken, die op V Raadt Hup
en voor het \'Toll-Gerecht voorkomen., en
niet alleen de Koopluyden , maar ook
andere Perfoonen betreffen, van
wat fiandt defelve ook
mogen zyn , die zich
door Wiffelbrieven
verbinden.

Offchoon defe Wiffel-Ordonnantie voor-
namentlyk ten dien ft van den Koophandel
isopgeftelti nogtans, wanneer zich iemandt
verbmden mogte, het zy van de Mdiraire»
Givile en Geeftelyke Bediendens , of van
Tvat ftandt defelve ook zyn mogte, om Geldt
door Wiffelbrieven over te maaken, of ecn
Wiftelbrief tot fynen eygen laften op. tc ftel-
len, of anderfints met Koopluyden by for-
me van een Wiflelbrief zich te verbinden;
foo fal aan defelve, \'c zy dat zy van de Koop\'
luyde« , of de Koopluyden van haar ie^^^\'
mogten te eyflchen hebben, op geen and^\'
re wyfe, als volgens defe

\'c zy op het Raa^t-Huy s 5 of voor het Toll-
Gerecht , voldoeninge gegeven worden ;
niet tegenftaande haare Vertoogen, van niet
onder defe Rechtbank te behooren; ver-
mits het voor Koopluyden ongeleegen is ,
met tydt-verlies en ten fchaade van haaren
Koophandel, met defe Menfchen, die
geene Koopluydenzyn, over de Wiflelbrie-
ven, ter plaatfe daar derfelver Rechibank
is, te pleyten. De geene die zich dierhal-
ven van foodaanige Perfoonen, het Raadt-
Huys, noch het Toll-Gerecht niet wil on-
derwerpen , moet zich ook niet onderwin-
den, door Wiflelbrieven , of andere Schrif-
ten, by forme van een Wiflelbrief, met de
Kgopluyden in te laaten, ot zich tegens de-
fel ve niet inexaSi betoonen. Doch van Brie-
ven , die onder de benaaminge van een
iVifjélbrief, doch niet volgens d^erfelver for-
mulier, maar na een ander, hoedanig her
Ook zyn mag, verleent worden, fal den gee-
nen, welke diergelyke tegens Mt Ordon-
nantie hebben gefchreven, of getrokken ,
^en half per Cento voor \'t Hofpitaal afgeno-
Uien worden.

: !i!r

irj.
te

^z Nieuwe Wijfel-Ordonnantie
Gerechte voorkomen, daarvan in defe Or-
donnantie in \'c geheel niet gehandelt is, of
daar defelve niet gcnoegfaam fchynt om \'er
een vonnis na te vellen j fullen diergelyke
dingen, in de Steeden binnen den tydt van
acht daagen, na datfe voer *t Gerecht ge-
bracht zyn , (na dat alvoorens door den
Eyffcher , of door den Verweerder gefwoo-
ren is , dat zy in defen geene gedachten
hebben tot vertraaginge, of wegens eenige
herts-togtén, de faak op re h ouden j) aan\'c
Commertie-Collegie , benefFens derfelver
gedachten daar over, toegefonden wordenj
dewelke het Collegie alsdan binnen den tyd
van acht daagen fal doorfïen. Is hec nuon-
vermydelyk nootfaakelyk, om by defe/F/j-
fel-Ordonnantie iets te voegen, dan fal fulks
aan den Hoogen Raadt, benefFens het goedt-
vinden van hecCommertie-Collegie, voor-
geflelt worden ; alwaar, na de approbatie van
den hoogen geheimen Raadt s fulks appart
gedrukt en gepubliceert fal worden. Doch
op dat ondertuflthen de eyfch van den E.ys-
fcher, wegens een Banqueroc van den Ge-
daagden , geen gevaar van fchaade mag loo-
pen , tot dat op defe Vertoogen een ant-
woordt tol Completeeringe volgt, en in het
Gerechte, daar men defe ordre verfogt heeft,
gepubliceert is; foo fal\'er arreft gefchieden,
op foo of foo veel Geldt, of Goederen ,

Fan geheel Rufzïandf. j-5
foo boog als de eyfch met alle onkoften be-
draagt,ten laften van de Perfoon die men voor
fchuldig houdt; maar wanneer men defelve
buyten arreft vertrouwt , dan moet defelve
voor de Betaalinge Borg ftellen, tot dat nader-
handt de Ordonnantie of ükaje, tot Gom-
pleteeringe van ^^^{tWtJjel-Ordonnantie volgt;
en alsdan moet volgens defelve gehandelt
worden. Doch ingevalle het Gerecht de
faake op de lange bank mogte fchuyven , en
vertoogen doen , niec tegenftaande hec ge-
val uytdruklyk\' in defe fFtjffel-Ordonnantie
begrepen is, en fulks op een andere wyfe
verklaaren; dan fullen deRechcers, wan-
neer hec by de approbatie gemerkt werde,
aan den geenen, dien zy omtrenc fyn faake
hebben opgehouden, enonfchuldig gearre-
fteert, gehouden zyn alle de bovengemelde
Per Cento s te betaalen, en daar en boven
haare Accidenrien voor defe reys van dic
faak niec genieten

Van dc Wiflelbrieven, die ten laßen van de
Penningen van de Kroon getrokken
zyn.

Hoedanig men met Wijfelhrie\'uen van de Kroon-)
ingevolge van het eerße Capittel van defe
Ordonnantie, fal handelen.

Offchoon in hec Rujßfche Ryk het over-
maaken van de Kreons-Penningen door
Wiflels in gebruyk is, en volgens het 35.
Artykel van de InftruBh der JVcywoden, in
\'t voorgaande Jaar 1728 uytgegeven,aan de
Gouverneurs in de Gouvernementen belafl:
is, de Penningen van de Kroon op Wiflel
te geven, en de Betaal-tydt o^een Maandt
na Sicht IC Hellen; mits dat nogtans de Pro-
vintie- en SinàtS\'Woywoden fulks fouden
moeten laaten, vermits in die tydt, toen
defe Infiruêie in \'t licht quam, noch geen
byfondere WiJJel-OrdonnantiewTiS opgeftelt;
egter fal ook defe Remitteringe door Wis-
fcl, niet alleen by dg Gouverneurs, maar
ook by de Collegien, -als by de Krygs-Ryks-
Kamer, en de overige Collegien, cnKant-

zeieryen, als mede by de Subalternen plaats
hebben. En vermits ook fomtyds Vreem-
delingen Contant geldt\'in de Caffa geven jcn
daar voor een Wifleibrief nemen, om de over-
tollige Onkoften wegens de Vracht, als me-
de het beforgde gevaar re Ontgaan: Soo fal
van dato derPublicatie van écKoWisfel-Ordon-
nantie met alle de Ryks-Wiflelbrieven, vol-
gens het eerfte Capittel van defe Wisfel-Ov"
donnantie y even foodaanig, als van Particu-
liere Wiflelbrieven is gelegt , gehandelc
■worden ; Doch berreffende de beter verlee-
kertheit der Kroons-Penningen, en derfel-
ver vaardiger betaalinge, daarvan fal in de
volgende Artykeh verkiaaringe volgen.

Wanneerbinnen St. Petersburgs of bin-
nen Mofcouiff y of in eenige andere Stadt ,
daar het verlenden der Penningen gebruy-
kelyk is, iemandt, \'t zy een van deKoop-
luyden , of een andere Perfoon, van wat
Carader defelve ook zyn mag, naar een an-
dere Stadt Penningen wil overmaaken; dan
moet zich defelve by hec Commando, dei*-
D 4 waarts

f6 ■ Niewwe Waffel-Ordonnantie
waarts de Penningen gefonden fullen wor-
den, aandienen , op dac het geldt van hem
in de Gasfa raag aangenomen, en een Wis-
felbrief daar voor gegeven worden. Dan
fal aldaar van hem fyn Verfoekfchrifc ten
eerften aangenomen, en niet uytgefteit wor-
den, (gelyk anderfints wel gefchiedt, dat
men na een diergelyke Verfoek eerft een
Uyttrekfel daarvan maakt;) maar flechts de
Rapporten en Berichten doorgefien worden,
of in de andere Stadt contant Gelde is ? dan
of aldaar het geldt verfonden of uytgegeven
zy ? En wanneer men daaruyt fiet, dat in
de andere Stadt contant geldt is ; alsdan
moet de Bevelhebber felve, onder wiens op-
ficht de Geldt-Casfa is, het Verfoekfchrift
onderteekenen, dat men van den Verfoeker
het geldt heeft ontfangen, en na den ont-
fangft der Penningen, het felve in de Ont-
fangft-Boeken overdraagen. Vervolgens
moet aan den Verfoeker, de Wisfelbrief*,
onder de Handt-teekening» van den Bevel-
hebber , mee korte bewoordingen ge-
geven worden; foo dat daarin gemeldt
ftaat, Dan nvie , en hoe veel dac \'er ont-
fangen is ; en hoe veel wederom van de
contante ontfangene Penningen, \'t zy van
welken ontfang defelve ook zyn, aan den
Si>ppliant, of aan den geenen aan welken

Iiy ordre geeft, en op den rug onderteekenr»
fal betaak worden. Indien iemandt ook
een Seconda oï Tertia Wiflelbrief mogte be-
geeren, foo fullen zy hem defelve terftondt,
fonder eenig tegenfpreeken geven; en in de-
felve, foo wel als , in de Wiflelbrieven van
particuliere Perfoonen, volgens de Veror-
dineeringe hier vooren gemeldt, gefetwor-
den , in den Seconda : Indien de Prima niet
betaalt is y foo betaalt op defen Seconda. En
in den Tertia : Indien de Prima en Seconda
noeh onhetaalt zyn., foo betaalt op defen^tX\'
tia. De geene, die nu aldus een Wiflel-
brief aanneemt, moet daar over in de Ont-
fangft-Boeken aldaar, in dewelke de Ont-
fangft der Pennmgen werde aangeteekcnt ,
qiïitteeren. Met de verrichtinge van defe
dingen fal nogtans niet langer als eene week
toegebragt worden.

Van de geene y die Geldt op Wiffel geven , en
felfs verfeekeren, dat binnen de Stadt ,
op welke Wiffel genomen werdt,
contant Geldt gereedt is.

Wanneer iemandt verfoekt Geldt in Cas-
fa te geven, om daar voor een Wiflelbrief
naar een andere Stadt te nemen, doch dat
de Bevelhebber defer Stadt geen bericht
heeft, of aldaar wel gereedt geldt is ; en
D f fchoon

fS Nieuwe WiffeUOräonnantie
fchoon hy bericht en rapport heeft, doch
daaromtrent noch twyfFeli, dat na het over-
gefondene rapport, het geldt verfonden of
tot Uytgiften gebruykt zy : Dan moet men
in dit geval aan den Suppliant vraagen : Of
hy daar mede wil te vreeden zyn, (indien
\'er geen contant geldt by der handt mogte
zyn;) om foo lange te wachten, tot dat
ter gemeldet Plaats het geldt vergaadert is?
Belooft hy alsdan te wachten , foo fal men
hem fulks onder lyn Verfoekfchrift doen
ondertekenen, en hem daarop den Wiffel-
brief behandigen, gelyk in het tweede Af\'
tykel gefegt is.

Wanneer de Houder in de Stadt, der-
waarts de W flelbriel- getrokken is, zich
met den gegevenen Wiflelbrief by den Be-
velhebber begeeft , die ^c opficht over \'t
geldt heefc, en op welken de Wisfelbrief
geftelc is , dan is \'c onnoodig een Smeek-
fchrift of Excrafl: deswegen te maaken ;
maar de Bevelhebber accepteert den Wiflel-
brief, mits daarby voegende , het Jaar, de
Maandt., en den Datum v^n de Prefentatie.
Indien \'er contant gelde in Casfa mogte zyn,

foo fal tnen, niet tcgenüaande de Wisfel-
brief op acht Daagen Sicht geftelt is, noch
dien felven dag bet geldt betaalen ; maar in-
dien \'er foo veel geldt niet in Gasfa is,dan
fal men fulks van de Caffiers, of van een
ander Commando, daar geldt by der handt
is, opnemen, (gelyk fulks vervolgens in *t
7de Artykel gelegt Viu^rdtj ) cn fulks ten
langften binnen een week betaalen j ook
van wegens degedaane betaalinge, zich door
den Houder onderaan den Wisfelbriefquit-
teeren laten.

Van \'/ hy "zich houden van een betaalden fViS\'
felbrief t en van Infchryvinge in de
Boeken der Uytgifte\', als ook van
Rapporten.

De Wiflelbrief, die met de onderteeke-
ninge van den Ontfanger betaalt is, fal by
zich gehouden, en beneffens de ordres en
Aflignatien behoorlyk bewaart, ook dc be-
taalinge van denfelven inde Boeken der Uyt-
giftc aangeteekent worden ; foo dat daar
uyt blyke , waar van daan , onder wiens
handt, en aan wien de Wiflelbrief is gege-
ven, en uyt welke Inkomften het geldt be- |i
taalt is. Ook moet daarna terftondt met fl
de Poft, fonder tot op hec Maandelykfche

6o Nieuwe Wijfel-Ordonnantie
Rapport te wachten, ter plaatfe, vanwaar
de Wiffel gegeven is, uytvoerig gefchre-
ven; als mede aan de Kamer, ot aan een
ander Collegie , of aan een Kantzelerye ,
aan welke het geldt hadde moeten overge-
maakt worden, bericht gegeeven worden,
om wederom van de Plaats daar \'t behoort,
een diergelyke lommate lichten, en na den
ontfangft in de Ontfang-Boeken aantetee-
kenen j en moet daarby gemeldt worden,
dat fulksWiflèl getrokken is.

Van Proteßen tegens Wisfelbrieven van de
Kroon , en van weder betaalinge
derfelven.

Wanneer de Wiflèlbrief, de welke in
contant geldt gefl:elc is, op de geftelde tydt
by gebrek van Geldt niec betaalt wordt,cn
de Houder daarop geen langer uytftel wil
geven , tot het verlaamelen van hec
Geldt; dan moet de Bevelhebber felve een
Proteft doen opftellen, cn fulks aan den
Vertoonder behandigen; behelfende , dat
hy by gebrek , om dat \'er geen gereede
Penningen in de Cafla gevonden wierden,
den W iflelbriefniec becaalc heefc j ook moet
hy daar van daarenboven met de ordinaris

Poft naar de Plaats, van daar de Wiflelbrief
is getrokken , bericht geven. Vervolgens
is de Houder nu verplicht ten eerften, foo
wel den ^Wiflelbrief, als ook het Proteft aan
den Remitteerder te fenden; en is in dit
geval de geene, die den Wiflelbrief niet voor
contant Geldt heeft gegeven, aan den Re-
mitteerder verfchuldigt , van fyn eygen
Geldt ^. per volgens de fomma van den
Wiflelbrief te betaalen, en aan den Remit-
teerder de geheele foroma uyt de Cafla tcn
eerften, en wel binnen een week, wederom
te rug te geven. Doch ingevalle iemandt
aan den Bevelhebber, die hec Proteft heeft
gelonden, foude konnen bewyfen, dac hy
gereede geldc in de Cafla heefc gehadt, en
een onnodig Poteft heefc gegeven ; dan fal
men van den geenen, dic den Wiflelbrief
gegeven heeft, 8. per cent ntvaen, en hec
den geenen geven, die geldt voorden Wis-
felbrief heeft betaalt, benevens.de geheele
Wiflel-fomma , binnen d\'eene of d\'andere
Stadt, in welke hec den Remitteerder ge-
lieft, binnen een week na darmen daarvan
bericht heeft: Doch de Trekker fal, van
wegens de fchaade hem aangedaan, die in
8. per cent beftaan heeft, van den geenen
die hec geldt gehadt, en hec Proteft toe-
geftaan heefc, na gedaan onderfoekwegens
hec valfche Proteft, noch de helft meer, dat

6z Nieuwe Wiffel-Ordonnantie
is II»per cent aan zich doen betaalen. Van
""sgelyken, wanneer cen Bevelhebber, \'tzy
uyc boosheit, of door eenige andere drift,
den Wiffelbrief niet accepteert, of ook ac-
cepteert, maar noch\'t Geldt, noch\'t Pro-
teft overgeeft; dan moetby fuik cen Bevel-
hebber , de Houder met een Notaris Pu-
blicq (daar \'er een is,) komen, en in de te-
genwoordigheit van twee of drie Grtuygen
bekendt maaken, dat hy tegens hem prote-
Heert, cn daarop cen Proteft opftellen, en
door de Getuygen doen onderteekenen. In-
gevolge van het felve is hy alsdan verpUcht,
de hier boven gemelde per cent uyx fyn
eygen Cafla te betaalen, en de geheele fom-
ma, die voor den Wiflelbiief betaalt is ,
uyt de Ryks-Cafla wederom over te geven.
Maar wanneer dc Remitteerder felve, by
deu ontfaugft des WiHelbriefs, van dat de
Penixingen zich in gereedt geldt in de Cafla
bevonden, verfeekei c geweeft is; doch door
den Bevelhebber, gelyk in het derde

is gemeldeï niet verfeekert is geworden 5
dan moet hy fonder Proteft de betaalinge
van het geldt verwachten, dewelke, ^foo
haaft als het geldt by cen gebracht is, vol-
gen moet. Maar wanneer het geldt reets
by malkander gebracht is, en dat men hem
met de betaalinge mogte ophouden j dan
fel men protefteeren, en van wegens niec

Van geheel \'Rufzlandt,
gevolgde Betaalinge handelen als hier voo-
ren gefegt is, op dat daar door geen gele-
genheit tot krenking van hec WiJJel-Recht
mag gegeven worden.

Van Wiffelbrieven , die door eenen onder
Commando fiaande , ten laßen van een
hooger gegeven worden.

Wanneer een Onder-Bevelhebber, op or-
dre geldt noodig heeft, tot betaalinge ter
plaatfe daar hy woont, (aiaar niecotn in een
andere Stadt te remitteeren i) en na dat hy
by een anderen gcUli heeft opgenomen,en hec
tlve in fyne OnthingÜ-Boekenovergedraa-
gen, gelyk hier vooren gefegt is. ten lafie
van cen hooger Bevelhebber een Wiffel-
brief geeft, om dc ontfangene fomma be-
hoorlyk te betaalen j dan fal daar meede op
defelve wyfe gehandelt worden , als raec
Wiflelbrieven, die dooreen hoogeren Bevel-
hebber op een laageren getrokken worden.
En offchoon diergelyke Subalterne Com-
mandeerende, gecnbencht konnen hebben,
of de hoogere Bevelhebber gereede gelde
in Cafla heeft 5 egter fal , ter began-
lliginge van ds Wiffelhandelinge ^ de betaa-
hnge binnen een week gefchieden; en by

64 Nieuwe WiJfeUOrdomantie
aldien \'er geen gereedt geldt by der handt
mogte zyn, foo fal van ean ander Comman-
do, daar\'t geldt in voorraadt is, en by
welke het flechts tot ten tyde van dc noo-
dige uytgifte flil legt, doch niet over de
helft, ter leen opgenomen werden. Indien
defe helft tot betaalinge van den Wiflel-
brief te weinig mogte zyn; foo fal \'er na
proportie, by verfcheide andere Comman-
do\'s geldt opgenomen worden, op dat de
"Wiflelbrief betaalt, en de noodige uytgif-
ten by een ieder van haar gedaan konnen
worden. Indien het eene^Commando het
andere in defen niet wilde gerieven, en het
gereedt-hebbendegeldc niet wilde opfchie-
ten; tegens het felve fal het hoogere Ge-
recht protefteeren ; namentlyk binnen de
Refïdentie de Senaat, ten langften binnen
een week 5 maar wanneer zy nier by tydts
protefteeren, dan fuUenfe aan de Remit-
teerders de geftelde per cento^s betaalen j
maar de Gouverneur, die over een geheel
Gouvernement het Opperhoofd is, moet,
na dat het Proteft in den hoogen Raadt ge-
fonden is, ook andere Commando\'s met
Arreft nootfaaken, datfe geldt» opbrengen,
en den Wiffelbrief voldoen.

^an ï - .Idotninge en hetaaVmge det
Pi- , / . 9 \'wameer Wiffelhvkven
ï cgens ontfangene Penningen
gegeven zyn.

De bo\'i\'engetnelde voldoeninge, wegenS
het niet betaalen der gegevene Wiflelbrie-
ven , daar voor men geldt in Cafla ontfan-
gen heeft, fal gefchieden, en volkomen af-
gedaan worden , door de geene» die her
Opper-Commando over de Trekkers en
Acceptanten hebben j als binnen de Refi-
dentie door de Collegien; maar in de Stee-
den door den Gouverneur en de Woyvüoden,
door een kort mondelyk Toll-Gerecht, daar
by met het Vonnis niet langer dan acht daa-
gen fal vertoeft worden; op dat een iegelyk
lyne Penningen veylig aan de Kroon kan
geven, en Wiflelbrieven daar voor nemen,
ook de Kroon, in tegendeel, door het be-
fpaaren van de Vracht, voordeel daat van\'
mag ontfangen.

Van fulke Perfoonen, die van de Kroon onder
Borg-tocht geldt per Wißel willen nemen ,
om het félve ter plaatfe te laaten betaa-
len, derwaarts het hadde moe-
ten gefonden worden.
Wanneer een Koopman, die goedt Gre-

66 Nieuwe WiJfeUOrdonmnüe
dit heeft, in de Stade, uyt welkeeenig geldt
naar St. Petersburgs Mofcouw , of naar een
andere Plaats fal verfonden worden , komt
verfoeken, dat dit geldt aan bem betaalt mag
worden , om door hem ter plaatfe , daar
het noodig is, wederom te doen betaalen;
dan fal fulks hem, onder fchriftelyke Obli-
gatie en geftelde Borgtocht, beneffens nee-
roing van een drievoudigen Wiffelbrief op
de beftemde Plaats, gelyk hier vooren ge-
fegt is, betaalt worden ^ : In dewelke de
Betaal\'tydt gefchreven moet ftaan 5 mits dat
defelve, (v/anneer men de verheit der Plaatfe
daar af reekent, hoe lang de Wiffelbrief on-
der wegen moet zyn j) niet boven de acht
I>aagen Sicht bedraagt} en moet de Wis-
felbrief aan de Bevelh^ebbers felve, met de
gewoone Poft, of door een Expreffen ge-
fonden worden; forg draagende, dat defel-
ve feekerlyk ter gemelder Plaatfe mag ko-
men 3 en beftelt worden.

Van de Acceptatie defer Wiffelbrieven, en van
de betaalinge der Penningen^ cf, in ge*

gctt heeft, da» moctén de geené, tot wiens
laften datfe zyn, defelve accepteeren te be-
taalen, ook binnen een week betaalen. In
tegendeel, indiende Acceptant den Wiffel-
brief niet acccpteeren wilde, niaar zeyde,
dat hy niet verfchuldigt was denfelven te ver-
uren, vermits hy geen geldt van den Rmiit\'^
teerder in handen heeft \\ dan moet men, in de
plaats van een Proteft, een Handlehritc
Van hem nemen, en \'t felve naar de Stade
toe fenden, van waar de Wiffelbrief gefon-
den isj daar men alsdan van den Remit-
teerder en desfeifs Borgen terftondt het geldt,
benefFens de verordineerde 8. per cent moet
onttangen ; en men heeft met den geenen,
aan welken de onvoldaane Wiffelbrief ge-
fonden is, niets le doen, noch zich deswe-!-
gen aan hem te houden; maar men moet
zich daar over mee den Remitteerder felve
verftaan. Doch indien het mogte gebeu-
ren, dat de Acceptant den WifTelbrief wel
accepteert om te betaalen, maar in tegen-
deel het geldt op den tydt binnen acht daa-
gen , \'t zy in \'t geheel, of ten deele betaalt;
dan moet men terftondt, \'s daags na de ver-
val-tydt, het geldt \'t welke werkelyk g^-
hoeg is voor den W^ifl\'elbrief, beucfeis
per cent van de onbetaalde, en niet van de
geheele fomma , van den Acceptant eys-
fchenI en «Ues m^et onwrikbaar, biniie«
E 2 dea

<S8 Niewwe WijfeUOrdonnantie
den tydt van een iMaandc na \'t verfchynen
van den verval-dag, voldaan zyn. Maar
wanneer men, noch in geldt, noch in Goe-
deren, de geheele Somma van den Accep-
tant kan krygen; of als \'er op de eerfte aan-
maaninge in\'t geheel niets te krygen is;alsdan
moet men in dit geval de geheele fomma ,
benefFens de fer few?ö-Penningen, \'t zy van
den Remitteerder, of van desfelfs Borge ,
fonder uytftel,en ook binnen den tyd van
een Maandt eyflchen j vermits de Wiffel-
brief een onvertrouwde Perfoon gegeeven
was j doch anderfints heeft de Remitteer-
der niets daar mede te doen, en denfelven
moet geen fchaade aangedaan worden, ver-
mits alles tot laften van den Acceptant komt.

Van de Betaalinge der Per-Cento Tenningen
aan de Bevelhebbers ^ na dat de KroonS\'
Penningen alvoorens ontfangen zyn.

De hier vooren gemelde Per-Cento Pen-
ningen, die van wegens de Non-Betaalinge
van den Remitteerder en Acceptant geno-
ten worden, fullen daarom aan de Bevelheb-
bers , die defelve inmaanen, gegeven worden,
vermits zy ook wegens onbehoorlyke Be-
taalinge voor de Kroons-Wisfelbrieven, de

felve uyt haare miüüe\'cn beraalen moeten |
doch moetde vergoedinge vanher Capitaal,
voor de Betaalinge van de Per Cento Pennin-
gen gefchieden. Doch indien iemandt mog-
te onderftaan . om defelve , alvoorens de
Kroons-Pennin^en betaalt zyn, te nemen;
van denfelven fal men, van wegens fynon-
gehoorfaamheit;, alle ioodanige Per-Cento
Penningen, fonder hnn te ont&n, nemen,
en aan \'t Hofpitaal geven.

Fan het innen van Penningen der Kroon ,
van de Bevelhebbers felve namentlyk ,
wanneer defelve aan onvertrouwde
Perfoonen op Wiffel zyn ge-
geven.

Indien een der Bevelhebbers van onver-
trouwde Luyden Wiffelbrieven mogte nee-
men, en Penningen van de Ivroon daar voor
betaalen, foodanig,dac defe Wisfelbrievcnjom
datfe de Acceptant .niet geaccepteert heefc,
van wegens dtNon-Betaalinge^gdyk hier voo-
ren daar van is gewag gemaakt, te rug ge-
fonden worden: Dan fal dic geldc uyt de
Goederen der Bevelhebbers binnen een
Maande vergoede , en de onvermogende
Trekkers geenfints onder de iiroons-Schul-
E 5 de-

JO ^Mewwe Wiffel-Ordonnantie
denaars gerekent, noch in hec Regifterder
Reftanten aangeteekenc worden: um reede-
nen, dewyle de Bevelhebber felve de Casfa
niec wel heeft waargenomen , en van de
Penningen der Kroon aan onvertrouwde
Luyden geldt op Wisfel gegeven 5 doch
de Bevelhebber kan zich naderhandt wegens
dele Penningen met het Toll-Gerecht ver-
ftaai^.

Dat van de Bevelhehbers felve, wanneer zy de
behoorlyke Executie ter rechter tydt niet
doen voortgaanof den tydt verlen-
gen , defelve met boete fal
geeyjcht worden.

Tnsgelyks . wanneer de Bevelhebber, op
ecn Wilfelbrief die geaccepteert is oa» te be-
taalen, na de Verval tydt, volgenshet 10.
yirtykel van èïiCapittel, debehoorlyke vol-
doeninge niet uytwerkt, maar de Verval-
tydc verloopen laat, of (elfs door fyn ach-
teloosheit de Verval - tydc voor den Ac-
ceptant verlengt, vermits hy hem omtrent
debetaalinge vertrouwt; dan fal de Bevel-
hebber alle de Penningen van de Kroon ,
van wegens de verfuymde tydt, en fyn ey-
gen achteloosheit, van fyn eygene midde-
len betaalen, en daar en boven noch %.per
aan geldt tot boete aan -t Holpitaal moe-
ten

ten geven; maar de Remitteerder is vry van
dit alles; konnende de Bevelhebber flechts,
pa de Betaalinge der Penningen , op den
Acceptant voor het Toll-Gerecht fyn ver-
haal foeken.

Vm voldoeninge der hooft-fomma in den WiS"
felbrief gemeldt s beneffens den Jntrefi in
geldt; of by aldien het ^er niet is,
met verkoopinge van Have en
Goederen fonder uytfiel.

De bovengemelde Somma van \'t Capitaal,
cn dtpro-cento Penningen > fullen foo wel van
de Remicceerders en Acceptanten, als mede
van de Bevelhebbers, namentlyk foo veel
als ieder daar van betaalen raoet, in gereede
geldt geint worden; doch als \'er geen ge-
reedt geldt is, fullen foo wel de Meubilen,
als de Goederen, gelyk mede de onroeren-
de Goederen, opentlyk verkocht, en daar en
boven de geftelde tydt,onder geenderlei voor-
wendfel verfet, noch boven andere Trans-
porten (of Aanwyfingen) veireekent wor-
den; op dat \'er byde Kroon geene Reftan-
ten blyven, en de Koopluyden of anderen,
die haar geldt op Wiffel gegeven hebben ,
voldaan mogen worden: Nademaal de Wisiel
even foo feeker en geruft moet zyn,als gereedt
E 4 over-

yz, Niewwe ffiJfel-Ordtmnantie
overgefonden geldt,en men da.ir door,wanneer
opi, defelve geen behoorlyke betaalinge volgt,
fyn Credit verlieft, ook andere feifsruineert.
H

Wanneer op Wiflelbrieven, die volgens
den inhoudt van het p. Artykel getrokken
zyn, de betaalinge gefchiedt, en het geldt
in de Ontfangft-Boeken overgedraagen is;
dan moet \'er op een daar van gequitteert
worden, dac de Somma daarin begreepen,
(namentlyk foo groot als defelve is;) volko-
men betaalt, en in de Ontfangft-Boeken,
onder defen of geenen Datum, en Nummo
overgedraagen is j cn dat, in tegendeel de
Wiffelbrief aan den geenen, die denfelven
betaalt , benefFens de Seconda en Tertia ,
welke niet vertoont zyn om te accepteeren,
ovcrgegeeven zyn geworden 5 welke twee
laatfte men naderhandt, om verfchil te my-
den , kan doorhaalen of verfcheuren; om
daar door voor te komen, dat voortaan aan
diergelyke ongeaccepteerde en onvoldoende
Wiflelbrieven, nergens meer geloof gegeven
mag worden 5 gelyk hier van in \'t eerfie
Capittel is gewag gemaakt. Indien \'er op
eenige Wiflelbrieven , van wegens Non-
Betaalinge geldt voor Intreft genoten mogte
worden, dan fullen defe Penningen na de
Hooft-fomraa in \'t by fonder gemelde wor-
den. Het

Pleskou\'w,i.Sept.ijzz.\'WMdhx,vmRuhl.ioo
Op Sicht, betaale de Heer, voor defen
mynen Prima Wiffelbrief, aan den Heer
Artemni Strafchmw, Koopman tot Pies-
koww , of ordre , . Rubels een hondert ,
de waarde in geldt van den Heer Pieter
\'ïfchernovj ^ Koopman tc Beloferskoi ontfan-
gen 5 en ftelt het op reekeninge, volgens
advys.

De Trekker is, Semen Krasnow,
De Remitteerder, Pieter Tfchermio.
De Houder, Artemi Strafchnowm.
De Acceptant. Nicolaas Werno\'vt.

Van defe Perfoonen is in \'t derde Artykel
van \'t eerße Capittel gewag gemaakt, doch
hier zynCe door het FormuUer felve ver-
klaart geworden.

Defe Wiflelbrief moet, volgens het eerfiç
Capittel, het 7 en 14 Artykel, by de Pre-
fentatie, op denfelven dag terfl:ondtbetaalt
worden, of de Acceptant moet Acceptee-
ren , dat hy binnen de drie Refpyt-daagen
fal betaalen.

Heer voor delen mynen Prima WifTelbricfV
aan den Heer Karp SideroWy Koopman tc
St. Petersburgt of ordre, Rubels een duy-
fendti de waarde ontfangen van den Heer
Nafar Saronv, Koopman te Novogrod ^ en
ftek het op myn Reekeninge.

In defen Wifleibrief worden insgelyks
vier Perfoonen gemeldt, gelyk in het eerfl:e
Formulier; alleen met dit onderfcheidt, dat
de Betaal-tydt een Maandt na Sicht geftelt
is; doch is\'t niet noodig zich na de tyde
te reguleeren, die in dit Formulier gemelde
ftaat, maar volgens het Contraél met den
Remitteerder, op hoe veele daagenoïwee-
ken na Sicht te betaalen, met den felven ge-
floten is, gelyk in \'t 4. Artykel van \\eerfie
Capittel gemeldt ftaat.

In \'t eerfie Formulier aan \'t eynde, ftaat
van een Advys-hrief gewag gemaakt, daar
van ook in \'t <5de Artykel van \'t eerße Ca-
pittel gehandelt is , doch hier in dit For-
mulier werdt van geen Advys-brief gefproo-
ken 5 dierhalven is de Acceptant juyft niet
verpligt, wegens diergelyke Wiflelbrieven,
een Advys-brief van den Houder te eyffchen.

Van fulke Wiffelbrieven ^ welke van Date toen
zy gegeven wier den, op tydt gereekent
worden.

Sefiig daagen na Dato, betaale de Heer,
voor delen mynen Prm^ Wiflelbrief, aan
den Heer Prochor Kondratiew, Koopman tot
Nowogorod, of ordre, vyf hondert,

de waarde van den Heer Kandrat Jwanow ,
Koopman te Iwer ontfangen 3 en ftelt hec
op reekeninge volgens Advys.

Dit FormuUer is van de twee eerfte flechts
daarin onderfeheyden, dat van Dato des ge-
gevenen Wiflelbriefs, ét tyót o^feßig Daa-
gen geftelt is; boven welken tydt men ge-
meenlyk nog tien Refpyt-daagen toeftaat ;
daar van in \'t veertiende Artykel van ^teerfle
Capittel gemeldt is.

De tydt van Dato des gegevenen Wiflel-
briefs, op feflig Daagen, ftaat in dit Formu-
lier flechts tot een Voorbeeldt \\ want men
kan de tydt wel langer of korter fetten, na
genomene affpraak met den Remitteerder,
gelyk zy malkander onderling verftaan? daar
van in het vierde Artykel %\'d.n\\eerßeCapittel
gefprooken is.

Veertien daagen na Sicht, betaale de Héere,
voor defen mynen SoU Wiflelbrief, aan den

78 Nieum tVipl\'Ordonnaniiè
Hcere O ft af e Iwanoiv, Koopman te No\'mogo^
rods ofordre, tweehondcrc Rubels^ in Ru-
lehdukken.

In defen Wiffelbrief liaan öfiaar drièPer-
fóoBCn gemeldt; als :
De Trekker» Iwan Sawjalow.
De Remitteerder, Ofiafe hvanouü.
Eh de Acceptant, Semen Sinowjeiv.

In delen W iflelbrief fiet men, dat de Trek-
leer den Wiffelbrief, na dat hy het geldt
daar voor ontfangen heeft, aan den Remit-
teerder geeft, en dat daarop de Remitteer-
der, of felfs de waarde van den Aceeptant
ontfongt, ol door een ander in fyn plaats
doedt: ontfangen, en alsdan op den rug vari
dèn Wiffelbrief onderteekent 5 foo dat de
Trekker niet noodig heeft een Vierde Per-
foon tot Houder in den WiflTelbrieftc mel-
den.

Gelyk hier gefegt is, dat dc betaalinge
in Rubel\'fiukken gefchieden fal; alfoo ftaat
het vry in alle Wiflelbrieven foodanig geldt
re fchryven, gelyk mengeaccordeertheeft,
\'c zy in Rubel-ßukken^ of in kleyn geldt, ift
SilveV\' of koopr-geldty gelyk daar van in \'t
iSfte Artykel van \'t eerße Capittel gefegt is.
Maar wanneer men in de Wiflelbrieven van
\'t geldt geen gewag maakt, (gelyk in dc
drie eerfte Formulieren gefchiedt is;) dan
moet men, ingevolge van \'t zSfte Artykel^
\'czydat men met Kooper-oiSiher-geldthc\'
taalt werdt, het felve aannemen.

Dit vierde Formulier is ook korter als de
twee andere, die in \'t algemeen gefchreven
worden j want daarin is uitgefloten, van
wien de betaalingeontfaogcn is, cnhoedaa^
nig het op reekeninge gefet fal worden ;
doch is van defelve kracht als de voorgaan-
de; foo dat ook hier by, indien het de Re-
mitteerder niec begeert, geen Advys-brief
van ivooden is.

St.Petersh. i ojan. 172p. Wilîelb.vaniRa^/.700
^wee Maanden na Dato, fal ik betaalen,
op defen mynen Sola Wiflelbrief, aan den
Heer Iwan Iwanow , Koopman tot St, Pe-
tersburg , of ordre , Rubels fevcnhondert,
in kleyn Siher-geldt.

Dele WiflTelbrief, daarin twee Perüboneri
voorkomen, daar van de eene aan de an-
dere geldt geeft, en op tydt belooft te be-
taalen , kan van defelve kracht zyn, als de
overige.

Hier in ftaat gefchreven, m kleynSiUer-
geldt te betaalen; doch volgens dit Formu-
lier kan men ook van ander geldt daarin
fchryven, gelyk hier vooren verklaart is.

Thien Daagen na Sicht, betaalt voor delen
mynen Prima WifTelbrief, uyt myne mid-
delen , aan den WtevJSJaum Miljakow, Koop-
man tefaroslaw, of ordre, Rubels dvkhon-
dert in koper-geldt, in fiukken van vyf en een
Cop.

De Trekker is dc Patroon felve , Sot
Sawjalow, de Remitteerder en Houder is
Naum MiljakoWt en dc Acceptant is de Boek-
houder Semen Gerafimow,

Volgens dit Formulier, konnen niet al-
leen de Hemn op haare Boekhouders, maar
F öok

§2 Nieuwe Wißel\'Ordomantie
ook dc Vaders op haare Kinderen, Broeders
op Broeders, of ook wel op andere , die het
beftier van haare Huyflelyke faaken waar-
nemen, Wiffelbrieven trekken.

Defe Wiffelbrief, die door den Patroon
getrokken isj vereyfcht geen verdere voor-
fichtigheit , vermits de Patroon ielve den
Wiflelbrief op fynen Huys-bedienden heefc
getrokken, en niet ten laften van eenVreem-
dcling.

Veertig daagen na Dato , gelieve de Hee-
re te betaalen, voor defen mynen »Jö/.« Wis-
felbrief, aan den Heer Elifar Bogdanow,
Koopman te, ofordre, RuhelsT\'WQC
hondert en vyftig , de waarde , voor des
Heeren Reekeninge, van den Heer Jeremias
Subow in contant geldt ontfangen, volgens
advys*

Aan myn Patroon deflelfs Boekhouder
de Heer Simon Petrow,
Koopman Hioh Mtjchufiin.

In defen WifTelbrief komen wederom |ie-
felve vier Perfoonen voor, die in de ecrflc
Formulieren zyn aangehaalt; alleen met dit
onderfcheydt, dat in defen Wiffelbrief uyt-
druklyk gemeldt flaat , dat de gegevene
Wiffelbrief, door den Boekhouder op fyn
Patroon getrokken is.

By den ontfangft van diergelyke Wiflel-
brieven, die door een Boekhouder op den
Patroon getrokken worden , moet de Re-
mitteerder wel naauw toefien , of hy wel
Volmacht van fyn Patroon heeft ; opdat
ingevalle van een Proteft door den Patroon,
de Remitteerder geen fchaade kome te ly-
den: Tot welken eynde ook ip\'t Formulier
F 2 ge.

$4 Niettuoe Wijfel-Oräonnmtie
gefegt is , dat de waarde , volgens Advys-
brief, voor reekeninge van den Patroon is.

Op diergelyke wyfe kan met WifTei-
brieven gehandelt worden, die Kinderen op
haaren Vader, Broeders, en diergelyken,
op malkander trekken.

Van Wißelbrieven, in welke men wil te ver-
ftaan geven ^ dat de waarde daar voorin
Koopmanfchappen vergoedt is,

Mofcouwy I "jjan. i yzp.wifTelbr. van Uuh.zooo
VierMaandennaDato, lal ik betaalen aan
den Heer Antony Petuchow, Koopman in de
Kofchelnoi Slobode te Adofcouw , of ordre ,
Rubels Twee duyfendt , in RubeUßukken ,
de waarde daar voor heb ik in Koopmanfchap-
peny (als iooBerkowitsVXzs, ioo Pud Wafcb,
cn loooo Arfchin Lyn waadt;) ontfangen.

Van fulke Wiffelbrieven, daarin men ook te
•verflaan wil geven , dat de waarde in
Koopmanfchappen ontfangen is.

Den 4 Mey 172p. betaale dc Heere ,
voor defen onfen Seconda-\'Wxüelhxiti» (dc
Prima onbetaalt zynde; ) aan de ordre van
den Heer y^lexei Froftoi^ Koopman in
couw ^ Rubels negenhondert; de waarde van
denfelven in Koopman fchappen onxhv\\gtx\\ ; en
ftelt het op reekening volgens advys.

8 6 Nieuwe WijfeUOrdrnmntk
waarde in Koopmanfchappen geroeldt; ook
zyn in \'t %ße Formulier by naame genoemr,
welke Koopmanlchappengelevert zyn, maar
in \\ ^de Formulier ftaat zuiks niet uitge-
drukt j en men kan fulke Wiflelbrieven
ftelldn foo als roen wil, \'c zy de Koopman-
fchappen met naame te melden , of fonder
defelve te noemen; of ook in \'t geheel geen
gewag daar van te maaken, gelyk daar van
in *t z^fle Artykel van \'i eerße Capittel ge-
fegt is.

fn \'t achtfie Formnlier ftaan maar twee
Perfoonen, de eene wordt als Remiaeer-
der aangemerkt; namentlyk de geene, van
welken de betaalinge in Koopmanfchappen
verkreegen is} maar de andere is de Trek-
ker. In tegendeel komen in \'t negende¥ox-^
muiier wVr Perfoonen voor. Doch onder
dele moeten twee als Trekkers aangemerkt
worden, namentlyk Wlajow en Serebreni-
kow 5 maar Proftoi als Remitteerder, en
Koßrew als Acceptant. En dierhalven kan
men, ingevolge van dit Formulier, in alle
Wisfelbrieven meêr of minder Perfoonen
noemen, namentlyk foo veel als daarby voor-
komeß. By voorbeeldt; Als \'er twee Re-
mitteer der s voorkomen, dan fchryft men ook
de naamen van beide; en alfoo meede wan-
neer twee Acceptanten voorkopien.

In \'c negende Formtllier is de Bctaal-tydt
uytdruklyk op dén ^de Mey beftemt: Dit
is daarom aangehaalt, ten eynde wanneer dc
Remitteerder met den Trekker afgefproken
is, om de tydt net te noemen, in welke
Maandt, en op welken Datum de Betaalin-
ge fal gefchieden, het vry llaat, den Ddg
inden Wisfelbrief te noemen j en zyn dier-
gelyke Wisfelbrieven met de geene gelyk ,
dewelke op foo en foo vec\\e daagenna Dato
van het Trekken des Wisfelbriefs geilek
worden} gelyk dan ook aan denfelven 10
Refpyt-daagen, volgens het 140^ Artykel
gegeven worden.

Seßig Daagen na Dato., betaale de Heere,
voor defen mynen Wisfelbrief, aan den Heer
Artamon Qufewy Koopman \'m Kaluga, of
ordre, Rubels Duyfendc, de waarde van den
Heer Semen Serikow, Koopn)an in St. Peters-
burg ontfangen.

Voor my aan d\'ordre van den Wttxlwan
SubreWy Koopman \'mMofcoww, de waarde
van denfelven ontfangen.

Voor my aan den Heer Bogdan Knigin ,
Koopman in Kahga, of ordre, de waarde
ontfangen.

Dit tiende Formulier der Wisfelbrieven is
Ijier daarom gefet 50m te toonen, hoedaanig
de Endoffanten de beraalinge van haar aan
andere moeten tranfporteeren; en können
diergelyke Endoffementen ook op de voorige
Wisfelbrieven ftaan , welker Formulieren
hier vooren zyn aangevt^eefen ; als mede op
de geene, die van de eene Stadt op d\'ande-
re te betaalen , getrokken worden; daar
van in \'t i\'&de Jrtykeh^n \\ eerfleCa^ittel\\%
gewag gemaakt.

Endoffanten zyn Remitteerders^ gelyk in
het tiende Formulier is aangeweefenj ver-
mits in den Wisfelbrief ftaat, tc betaalen
aan den eerßen Remitteerder Artemon Gufew,
of ordre; maar vermits Gufetv, met den
Wisfelbrief te endosCêeren, dat defelve aan
Iwan Subrew betaalt fal worden, en den
Wisfelbrief aan denfelven heeft overgegeven»
foo is hy daar door de tweede Remitteerder
geworden; Subrew geeft denfelven daarop
wederom aan een anderen, en alfoo gaat de
Wisfelbrief met de Fmdoffementen uyc d\'eene
F f ■ haodt

po Nieuwe WißeUOrdonnantie
handt in d\'andere , tot dat hy in handen
van den Houder, of van den Acceptant
komt.

De geene , die in hec Endoflement wil
gewag maaken , dat hy de waarde van den
geenen , op welken de Wißelbrief gegeven is,
verkreegen heeft, kan het wel doen ; ook
wel flegts feggen , de waarde ontfangen ,
fonder daar by te voegen , van wie hy de-
felve heeft gekreegen. Doch indien hy fulks
ook niet wil doen} dan endofleert hy flegts
den Wifl\'elbrief aldus: Den inhoudt defes te be-
taalen , voor my aan N. N,, onderteekcnende
fulks met den Datum, en fynen Naam, gelyk
hier vooren daar van gefprooken is ; want
in defen omtrent den Wiflelbrief geen ge-
vaar te duchten is.

Wanneer fuik een Wiflelbrief door den
Houder, van wegens Non /Acceptatie, of van
wegens Non-Betaalinge g&^voiQ^tQïl wordt,
dan konnende geene, aan welke de Wiflel-
brief niet betaalt is geworden, het Capitaal,
beneffens de Onkoflen , volgens dele Wisfel\'
Ordonnantie ^ van de voorgemelde Per-
foonen, namentlyk van de Remicteerders #

of Trekkers , van welken zy willen , eys-
fchen} daar van in\'t 19 Artykel sm\\terfle
Capittel gewag is gemaakt.

Het bovengemelde Formulier van een
Wiffeïbrief met Endoffanten , is van fuik
een » op welken de Acceptatie, dat isdeün-
dcrteekeninge van den Acceptant toc de
betaalinge, noch niet gefchreven ftaat. Men
vindt ook wel op Wiffelbrieven, dewelke
dc Acceptant reets geaccepteert heefc, omfe
te betaalen, fîWo^/âw/fw ftaan. By voorbeeldt:
Wanneer de Houder, van fuik een ge-
accepteerden Wiflelbrief, de verval-tydc
niet afwacht, maar den ontfang daar van aan
een ânétx endosfeert, en defe wederom aan een
ander } foo dat de geene, aan wien het laat-
fte Endosfement luydc, van den Acceptant,
volgens desfelfs Acceptatie, het geldt opde
verval-tydc ontfangt; en moet in dit alles,
gelyk hier vooren by het lode Formulier
verklaart ftaat, gehandelt worden.

Mofcouw tI Oäober lyt^.^iûûb Ruh. 5000.
à f3 ftuyv. ^çxRubel.
Ses weeken na Sicht , betaale de Heer,
voor defen mynen Prima Wiflelbrief, aan
den Heer Iwan Lopatin , of ordre , Rubels
drieduyfendt, tot drie en vyftig ftuyvers cou-
rant voor ieder Rubel j de waarde contant
onttangen van den Heer Jacob Solenikow,
en fl:elt op Reekening volgens advys.

In dit elfde Formulier, he fiant het onderfcheylÊi
tegens de Binnenlandtfche Wisfeïbrieven,

ieder Plaats gebruikelyk is ; nademaal de
Mewwe Styl wach niet op alle Piaatfen is aan-
genomen ; \'t welke de geene , die Wisfel-
brieven moeten geven, of nemen, dienen tc
weten; en foodanig werde onderfcheyden,
dat de Oude Styl boven, en de Nieuwe onacx
den ftreep werde gefchreven. Daarby is dic
onderfcheydc, dat de Nieuwe Styl elf daagen
voorwaarts reckent.

De Betaalinge werdr, in de plaats van in
Ru(jifcb gdidi-t in /aj-ym gefchreven; ver-
mits gemeenlyk hec Remitteeren van geldc
door Wisfelbrieven, na dat men fluy t, hoo-
gcr of laager tegens Hollandtfche duyvers ge-
fchiedt: Doch op fommige Piaatfen, gelyk
op Engeland., wordt in Ponden fierling, en op
Vrankrykm Kroonen^ en elders in andere dier-
gelyke Geldt-fpetien geflooten. Van defe
buytenlandtfche Geldc-foorten moeten dier-
halven de geene, die fer Wisfelbrieven Pen-
ningen remitteeren, meerder kenniflè heb-
ben , op dat zy niec, door onkunde van de
vreemde Spetien, in onnoodigen fchaade ver-
vallen.

In de Wisfelbrieven, die op vreemde Piaat-
fen getrokken worden, konnen ó^tVerval-ty-
den^ na dac met de Remitteerders geflooten
is, op foo vseU Daagen, oi Weeken na Dato,

5?4 Nieuwe-Wljfel-Ordonnantie
of Sicht, o{ precys op ecn feekeren Datum ge-
ftelt worden; ook kan men de waarde uyt-
drukfcen, in geldt o^Koopmanjchappen voldaan
ie zyn-y of ook felfs wel niet eens gewag
daarvan maaken , waarin de betaalinge
gefchiedt is. Egter moet men zich na de
Wiflel-gewoontc fchikken, gelyk op ieder
Plaats gebruykelyk is, derwaarts dc Wis-
felbriet gaat, op dat defelve in geenen deele
betwift kan worden.

Gelykerwyfe nu alle defe Formulieren
enkel tot bericht voor de Ruffifche Koop-
luyden zyn opgeftelt, en verklaart gewor-
den ; op dat de Koopluyden de Wiflelbrieven
ordent yk na defe Formulieren konnen fchik-
ken; alfoo fal ook omtrent de buytenland-
Ichc Wiflelbrieven, die op Rufzlandgtirok-
ken worden, gelyk defelve voor defen, na
\'t gebruyk aldaar, zyn gefchreven en verfon-
den, voortaan defelve voet gehouden wor-
den. Na \'t eyndigen van \'c bovenftaande ,
is hier op ieder Formulier een Verklaaringe
daar oppafl^ende, gegeven geworden.

Hoedaanig de Acceptanten den Wijfelhrief ful-
len onderteekenen, dat is Accepteeren,
Wanneer de Houder den Wiflelbrief aan
den Acceptant aanbiedt , om denfelven te

Accepteeren, foo is defe verplicht denfelven op
de volgende wyfe te accepteeren:

A® 172,9. den 10 January Geaccepteert, te
hetaalen , Iwan Galkin , Koopman in de
QoXüivJcmxox-Slobode , binnen Mofcouw.

Wanneer iemandt voor reekening van een
ander Perfoon, of voor zyn Patroonhti2a\\en
wil 5 en fulks begeert in de Acceptatie te
verklaaren, dan kan het op defe wyfe ge-
fchieden :

A®. lyig.den ï iJanuaryGeaccepteert te hetaa-
len^i voor reekeninge van Sidor Ignatiew,
Koopman tot Tweer, Karp Gabrilow ,
Koopman tot Nowogorod.

A°. den 12 January Geaccepteert ie
betaalen, vsor myn Patroon Iwan Iwamw^
Koopman binnen Mofcouw; dejfslfs Boek\'
houder.

Hoedaanig voorde betaalinge op den Wiffelbrief
gequitteert moet worden, en wat daar
uyt volgt.

A®. ijip. den zo Jmuary , den inhoudt
defes ontfangen. Sidor Semenow, Koopman
tot St, Petersburg.

Wanneer men voorden Patroon of voor een
mdert^nmtexx., dan kan men fchryven: Voor
myn Patroon, of voor myn Compagnon N.N,
heb ik de betaalinge ontfangen, en vervolgens
ftelt men \'er fyn eygen Voor- en Toe-naam
onder.

Volgens dit Formulier is men verfchuldigt,
den ontfang der Penningen, \'t zy op geaccep-
teerde,of op niet geaccegteerdeWisfèlbrieven
te quittecren : Want als het geldt op een
V/i.sfelbrief betaalt werde, die op Sicht luydt,
en de Acceptant begeert dedrie Refpyt-daagen
niec, dan quitteert de Houder, felfs fonder
Acceptatie, dac de Wisfelbrief voldaan is.

Dog betreffende, dat men den Naame des
geeneti daarby voegt , vo&r wien men deö
Wkklhxiti geaccepteert, oft Ge\\dz ent fan-
gen heeft i fulks gefchiedt tot dies te meer-
der geruftheit, Want als een Bediende den
W isfelbrief accepteert, en niet fegt, dat fulks
voor reekening van fyn gefchiedt, en

dat de Patroon ondertusfchen tailleert, en de
Bediende goede blyft; dan is de Bediende
genootfaakt uyt fyn eygene middelen te be-
taa-

taaien, en kan zich daar na eerft, niet fyn
Patroon ot met andere , volgens het eerfie
Capittel, Gerechtelyk verftaan.

Wanneer het gebeurt, dat ét Houder ditn
Acceptant vertrouwt, en het geldt voor den
Wiflelbrief niec te gelyk ontfangt, maar dé
Verval-tydt laac verloopen j dan quitteerc hy
den Wiflelbrief op de volgende wyfe:

Hierby ftaat het vry te fchryven voormiiem
Reekeninge,oïvoor luien hec oncfangen is,gelyfc
hier vooren reets daarvan gewag gemaakt is.

Van dele/^i/ van uyt fiel, aan den Houder
gegeven, dient tot bericht, dat de Houder
alsdan alle gevaar toc,fynen laften heefc geno-
men; en byaldien binnen defe tydc de
iant quam lefailleeren, dan is de Houder ver-
plicht, aan denRemicteerder ofEndofl\'anc
fulks uyt fyn eygen middelen te voldoen,
daarvan in \'t izde Artykel van \'t eerfie Ca-
fittü is gewag getnaakt.

In den Prima Wiflelbrief fchry ft men
gemeenlyic, gelykhier voorenis aangevvee-
len:

,Maar in den Seconda aldus: Voor defen
mynen S^conà^L-WiJfelbrief, (de Prima onhe-
ïaalt zynde ; ) &c.

In den derden : Voor defen mynen Tertia-
Wijfelbrief, (de Prima en Seconda onbetaalt
zynde j ) foo voorts, volgens de voorge-
fchrevene Formulieren.

Dit onderfcheydt is flechts in fulke Wiflel-
brieven noodig, welke drievoudig voor een
en defelve fomma gegeven worden, maar nier
in Sola WiflTelbrieven.

Vooreerß falde Cö^j\'^ van den Wifl\'elbn\'ef,
van woordt tot woordt, op ecn geheel of
half vel (Papier) gefchreven worden.

„ Ikaan\'teyndedefêsonderteekendeNo-
„ taris Publyk, door haar Keyferlyke MaJ.

„ in defe Stade aangeftelr, hen, op begeerte
„ van Artemi Strafchnow , Koopman in
„ Pleskouwy met den ürigineelen Wiflel-
„ brief, wiens Copye hier boven ftaat, ge-
„ gaan by Nicolaas Wernow ^ Koopman uyt
j, Mofcoww , en heb van hem verfogt, de
,, Acceptatie (maar op een geaccepteerden
3, Wiffelbrief, de Betaalinge ) van defen
„ WilTelbrief. Waarop hymy,indetegtn-
,, woordigheic van de ondergefchreve Ge-
„ tuygen, heeft geantwoordt : {Hier moet h^
ä, geene hy ge fegt heeft ^ uyt druklyk hy gevoegt
„ worden.) Dierhalven heb ik Notaris,op
5, begeerte als boven, wegens Non Accepta-
it tie (pïNon-Betaalinge .\'jdefes Wiflelbriefs,
„ om *t Wiflclrecht volkomen te behouden,
55 na behooren geprotefteert, en dit Proteft
„ aan den bovengemelden Artemi Strafch-
„ mw behandigt.

Op defe wyfe moeten ook de overige Ge-
tuygen onderteekenen, wanneer\'er meer zyn;
doch als iemandt niet fchryven kan, indes-
G z fçlfè

IOO Nieuwe WiJfelrOrdomantie
ïèlfs plaats kan een ander , dien men ver^
trouwt, na desfelfs toeftemming ondercee-
kenen.

Volgens dit Formulier fullen alle de Pvo\'
teflen gefchreven worden, \'t zy waar de ge-
vallen ook mogten gebeuren, door dePu-
blyke Notariffen , daar defelve zyn; maar
daar\'er geene zyn, alsdan door eenCancel-
liftuytd^enToll, of van\'t Raadhuys;maar
op de ideyne Landt-Jaar-Markten door een
Landt-Schryver, daarvan in \'t lode Jrty»
tykel van \'t eerfie Capittel gemeldt is : Egter
werdt verbooden, ter plaatfe daar Publyke
"NotarifTen zyn , dat niemandt buiten haar
zich onderwinde Proteften te maaken, op
dat zy daar door niet benadeelt mogen wor-
den.

Xn diergelyke Proteflen, die door geen
Notaris Publyk zyn opgeftelt, moet men de
volgende woorden veranderen:

Als in de plaats van: Ik, aaneynde defes
onderteekende Notaris Publyk, by haar Key/er-
lyke Maj. aange fielt, hen gegaan^ moet ge-
fchreven worden: Ik aan\'\'t eynde dejes onder-
teekende, (by gebrek van een Notaris Publyk
kier ter -plaatfe,) hengegaan met den Originee-
len Wiffelbrief, ècc. gelyk in \'t Formulier.

Insgelyks, wanneer iemandt haar om ree-
den cn antwoordt te geven, niet in huys wil
laaten, daarvan in \'t lodeArtykel is gewag

Vm geheel Rufzlandf. loi
gemaakt, dan moet fulks in \'tProteft uyt-
druklyk gemeldt worden. Namentlyk;,, Dat
„ hy by N. N. is gegaan, om de Acceptatie
5, (of Betaalinge,) van den Wiflelbrief te
„ eyflchen ; maar dac de Acceptant, om
„ ancwoordc ce geven, hem niet by zich in
„ zyn huys heefc gelaaten; waarom hy No-
„ laris, wegens het niet inlaten, en van
„ Non-Acceptatie (of wcgemNon-Betaalin\'
,, ge,) totbehoudenifle van\'c Wiflel-Recht,
„ behoorlyk geprotefteerc heefc , &c. yol-
„ gens \'c Formulier.

In den naame van haar Keyferlyke Maj.
, is defe Prima Wiffelbrief uyt de Renckamer
\' in Mofjcoww aan den Koopman binnen Mof-
couw, Simon Sidor om, foodaanig gegeven ,
dat, na dat van hem vyf hondert Rubels
contant Geldt, inde Mofcounvfche\\ktvi\\k.ax£i^t
ontfangen, cn in \'t Ontfang-Boek op den
bovengeftelden dag, ovA&xNunmro ... aao-
geteekent zyn, in tegendeel aan hem. Si\'
mon^ of desfelfs ordre, die den Wiflelbrief
G 9 J heefc

loz Nieuwe WiJfeUOrdonmnüe
heeft geëndofleert , in Nifchni Nowogorod
uyt de Gouvernements Kantzelery, van in-
gefcomene contante Penningen , *t zy wat
naam defelve ook mogen hebben, volgen®
\'t WiJfeUKtcht, na Sicht defe« Wiflelbriefs,
of ten hoogften binnen een week, fonder uyt-
ftel, even ibo veel fal betaalt worden.

Dit moet de Bevelhebber derfelver Plaatfe
felfs onderteekenen, en de Caflier contra-
ligneeren.

Volgens dit Formulier fullen de Wiflel-
brieven , uit alle Commando\'s, daar geldt
ontfangen werdt, gemaakt worden } flel-
lende daarin flegts het weefentlyke, fonder
wydloopiger fpreekwyfen daarby te voegen.

Van fulke Wiffelbrieven, welke voor uytgege-
vene Kr oom-Penningen aangenomen worden.

NaWiJfel-ßyly tot verfendinge defes Wis-
felbriefs .... Daagen gcxzektni , en acht
Daagen na Sicht, bctaale de Heere, voor de-
fen mynen Pw;M-Wiflelbrief, aandeRent-
kamer in Mofcouw,Rubels tichihondcn; welk
geldt ik hier uit de Gouvernements-Kantze-
l.erey, voor Toll- en Ivabaken, (of ander-
fints , \'t vvefke uytdruklyk daarin gefchreven

V0n geheel Rufzlànâî. 105
moet worden j ) ontfangene Penningen, ont-
fangen heb, en op^ den bovengemelden Da-
tum in de Uftgaaf-Boeken, onder Numero
...... is ingefchreven.

Op defelve wyfe konnen ook de overige,
volgens defe en dc andere Formulieren, hier
vooren gQmt\\àt.fmutatis rfaaandis gt^chïtvtn,
worden ; men moet flechts voorlichtig zyn,
op dat \'er niets mag uytgelaten worden.

Als : I - Boven, in derf beginne, de Plaats^
waaruyt de Wifleibrief gefchreven is, be-
nefFens den Datum , en de Somma van \'c
Geldt.

f. Op welken Datum ^ cn onder welke
Nommer^ het felve in de Boeken van de Uyï-
gifte is aangeteekent \\ daar onder dc naam
van den Acceptant, cn van 4en Trekker.

Voorts 5 betreffende de omfïchtigheic ,
dewelke in defen moet wargenomen wor-
den ; fulks is hier vooren in \'t tweede C^-
\'pttél breedtfpraakelyk befchrevcn.

barcode :

signatuur: