-ocr page 1-

. I O V RN A E L,

Ofu ^efchrjvinge <numde

JERUSALEMSZ

R E y S E.

Gedamhj 4PRIAEN de VOS.

Met de Aemvyfingc van de plaetfcn,

f

by den felvcn met alle Necrfticbeyc
geannoteerc ende aengc-
teyckent.

TOT VELT,

Gedruckt by i^ermld Bon, Boeck-verkooper woonende
op \'t ^art-V€4t. Anno 1655.

-ocr page 2-

--, )

7

-ocr page 3-

Den 7)ruckey m dm ^

L E S E Ri

,. D Ic Wondèfhécn gaat foeckcn,
^och verfch uyt Curieufe Reyfcrs Bocckcn j
^ In\'t Nederduyts Vertaalt,
^^ öiet haar noch door al die Landen dwaalt:

^vi chriß\'QVi Hudens Rocken <
met den Druck foo vcyligh gaat bcki)cken>
Door Bofch en Bergen héén f ^ . e

^pKlipenStrant, gedreven door de Zécn^ .

■ ■ fi

^ I>äarmeenichtc van Ziekn^- r.

"erdroncken door het Berften van haar Kielen^

. Die dan ter nauwer noot,

^at op een planck, ontworftclde de Doot

Gelijckarsdc •

^lancq, én Pmto, Litgaa, ons vctfialcn,
En meerder ongeval\'
^at wy befien en blyven aan de Wal,

Na dien wy dan bevinden,
Li^fhebbent Volck, die Reyfen fonder Winden J
Daar\'t Schip ift

^tï \'t Paart, een Stoel^ des avonts by het Vier,

-ocr page 4-

^Een kleyn mrmd, vairLuy den die noch leven ,
"Wienf"
Jfiders tweede Tocht,
rai

Met al de Wonderheden,
Dooe \'t Weeft E^ptl -cöOuitVjei:yëleji$tedei3,,

Die Hy hierJaartBcfcteijft^.^
Niet opgepronckt, doch efter waib^yt blijft.

fvA, i,, : li.\'r
Dies dunckt my wel geraden,
Soo\'n Brave iï^j^f te helpen indefeiade» .

Op hoope i

Ü aangenaam, my diende tQt^lm;^

Soo rijft de V O S, wiens Benen,
Nu afgeflooft, hier onder Blaii^\'C^teneaii;.

En wack de Z^aliohfcyï^ " . h ;
Tcrwijlde iF^ï^»?, zijn
Num alommc^ccyte

^jrïOn^L - /KIO <

-ocr page 5-

I O V R N A E L
£Dfce öeftfiipftinge

Vande Icrufalemf? Reyfe 5

Gedaen by i^V RIA E N VOS.

Bt Si.^et ons^ 1619^

naöEii Igisuiijen Ugl/ üen Dc\'töen öacö
€aïfm<)£ï / &£n icH upt öen setJar^n
met een ^cö^P S?oot onttent lonöert
Eli ösmfcöïLaflen / itaec J>c6(ppec op
Uta0 Claes Gerritfz Spanjaert , upt öen
HcUerfloot/ getnontem mcttliien flut«

eii S4 la^annfn / filnö? fiet
genaemt D? H O P E, cnoc fïjn onmnt
ftno28«niS ten acfit upjen ïn ^ee seftoraen
Hupten De lefte\'^onne/ alüjaer ou0öen
Sootfitian tjerUet/ cnDe met een Deuc-
fiacnöen «®oJlen-|©Cnt ontrent mfÖDet^
nacöt sefeotnen tnDe l^oofDen.

^ JSenaS. cn&e 29. geöfieaü)? CnijeïanDtteueiJniïengefepït/ endejift!
S^Homenm&eCanee!.

\'SSensoJnDe^jpacnfeEet.

^ewïcïlen^eccmljer ontmitmfööeritacöt/ een stoot ontuebecop^
8e(iaen/cnöe i>en tomt ohse tegen (ïjnöe/fjjn geloopen na ï»e <{?iigelfe C«fl.

■ Anno den i. January.

^ettoÉöcrbermeerenöe/ enöeöoo2gi:ooteB?<flffeengeftcötöeB6£n=!
enDe na 0{|f<nge nfettuöc tjan\'tHanöttnaten/lDajepetöche! baa
prï)ip zn g oet te öerlfefen /en onjs ïeben te fieSouDen / \'t tneich on0 Ijet
Men fceietttüe!?. €nöea!foo topntetiuej^nicö inater otscrgencraen
catiben/ enüe forfiof
focïj gateltniet jant banDedalIafl berfiopttua^
♦^n/ öat tjjp öf ^fiöip nitt Homtn ge^mptfeen / goeben taet Deur.

-ocr page 6-

^ lemfakmfzReyfe.

^fni. ^atîuarp getontusDecceniuepnicô cefferenbe/ etitiewxMP^
aenîîouDen banoe Mift gsen geficfît ïjeB&enD? ora fiet Eant aen te Doe«/
îîûtîîDetointtDatïurm&e/ ijeôôenDêSSootf-gefellen onîJ« ûen ôaiialj
wetai^ûotm actïept De^ocïj-gaten tilaei: setnawftt/ tnU een nieutt^
©ûiîipomfiettoaîer teloffen/ gevmiie&tienae/ moe toeDecom aile»
felaer lïigfenOe onfencour^f met rcïJeljjtlîetDmttîeïDolcôt.

3.^anuarp Den toint contrarie/ Infoeï^fît îïf" 4. Wto fieSîJen
opjûeEpgefiouîîen.

<©pben j.laRuaïptoefentieïîKeCottfngenabômfônBp on^Sin J^î
fiehomÉH tijfen groote ^amôoacïjre ^cïjepen/tuUIen&ena
Liikbon.^jj^
fie alfûû onj^ H^aet ûen boo^gaenDe itacïjï ban berfleheti
i&en Uipfiern berfiept / cnDie Den felben
op Den inîDDacfi dp ons^
men/ metnocïjeenanOer^cïitpnaerDc Straet ijjiUenDe.

î®en e.^anuatpfsntopmepnicïîgebûîbertDûûacûntrartetbïtit.

^Bp Deny Wto (GodtLof) eengoeDentolntnptDtnBooat-î^efle»^/
cnDe goEttoeergeferegcn SebôenDc/ fgnbponxffnSee getelt
20. W;
ïen / enbe op Denabont ûen tbint contrarie jgnDe / ttiepmcïi gebojD«\'^®
totDeniiDîtotoe.

<®pDen iz.Sjanuarp eengoebenSttpt-<®ûflen-î©fnt enDegoettt>eet?
fie6benDe/fgnDienDac!îlu(ltcïiboo2tflegaen / enDe Den 13- mtt^con\'
trarte tbWt tbepnicîi gebo^Dert.

«^p Den 14- enDe 15. Den toWt goet fgnDe/upt Den Boo^t-îBeflen/^e^^
ï>enDeïioocj^tegeftregen banDe
Caep-Vincent:

«&pben 1 é.D<îû6eBï»entbpfietEant8efïenbanDe Spaenfe-Cuft.

<©pDen 17. fleïîomenentrentraJDDacfitnDe Straet Gibralter, jgnaî\'
îja«raen aant gegaen/ Docfi \'tfabont^îtbeDeraenSSûojt gefioraen.

<i>pDeni8.D<toDeti)int5oet;/ met nocfi ttoee anDere ^cfiepen Dte
Genua tbHDen/ bergefelfcfiapc jgnDe/niet een DoojgacnDe l©efï-en;
supt-î©eflenî©mtupt De
Baye \'t^epï gegaen / enDe De« 19.
feett Cacp de Gat.

^en 2Q. Jîanuarp3ân top geftomen 6p Capo de Paie.

yén 21, îrfto ïiefifien top tait& fiet fiart toapen upt ^siî ï©e(leh/ (cnî\'î
m gro^t^n boo^tganefe ) omrinc îwn miDDaçô ge(ïçn een wj^

-ocr page 7-

lerufalemfz Rcyic. 5

feôfbetfepien / fip îjentoUit ïoopeuöe / toeïcft na on0 toegttant €nöc
hivS ^^P ^«tnoepöenöattet een jlÊanuptûec^cetoa^/ fiet tuelcftin^
^a^tbieerfï. ^oo öeeft onfenConflapel alleg ftlaeç gemaetUt/ enöe
S Sä^^c 0e|ï£lî / otn te (ïaen / enûe onfen \'na ont

^j^^angteïBiaggeatliteröeComjjangletïjapen/Docö Dmfcfjelm toon^
t^pcîîen
/ boo? en &lm öp on& ftonöc öefc|steten/öoen fagen töp
tpt-h (\'tt»elcfeï3e?Sïoet-l)ia88eöenoemttoo|t) acfts

bs CÄ ^ömpangre öaDöe / en onfen ^cfiipjper m een Co^aßieu^f »n
«ï ^ûotfgefeUen moet gebenöe / öeöe ôetfeïbe ban gelgcfeeii/ enöe (ioe?
SrJJi^îïet/ tbatmenûoenfûuoe/ alfoo fip feloecftet; in\'ts^pl^n tua^a!^
ÎSP/of tijpjjcm tuUôeiî tuttiacïjten öan met / fiettcelche ftponjsnieî
J^\'^oegoetsebonDeiV itiaer ftefîoten/ îien felben te ontfeplen/ foo ïanflô
îfP tnocôten. €nöe aïfoo onfen boo^fs ^cfitppec fiet îS^amfepï hetbal«
gP/fooöeöeöpbanßelöcfeen/ öaet na toeoec opöaieuDe / öpbeöefiet
\'j\'f^meûe/ euöei)et25|amfepl tneDerom ftp onfen ^c&(pper neDerges
\'«tentöojöenüe/ toenDeJipalfQoeHsgn^côtp/ euDefcïjootöïiefcöoten
fl^fns / inaet raechtenîet / ïjalenbe öeS^loet-WaggetoeöetJn en ber«
fjfjjfnis/ tjet}ûuDenûe onfen cout0/ niaet bgcefoen öat tiV ««HS^ öan
lyn^fTompangnie focöt/ öotij betnatnen geen ^tljepen meer, ( Godt
aanck) toatentoanôemuerloft.

öen tornt gcetsSntie / enïïe mit& ben gtooten ftoim /
fl^bcn Den geöeelen öacö met een 3ep{ gefepït.

, ^en23.DttomitïS öengoeöentornt/ öeï»Beiitöpïieïen£fetebatt Sar-
Jynen gehtegen/ enïje ontrent iïen aüont gepen fiet OBplant ban Galette,
«ÖSenoe aenûe Curcftfe 3pîîe-

„ ^en 24. o<tû/ mJtjS öen fofietcn tuintupt ben £upben ettbe 2upt-«©ûi
U^n/ ös&tienöet<SpIattt (gelegen aenïjeta^eil-epnöe ban Ciciiicn) ges
«aemt Maiedn®, ni\'tgejicgtgeferege».

, <©pbenî5. Wtû/ïje6Beniiip Bet<5p!antbanCiciiien gepen/ten tueïci
««n tpöc / on0 ben toint begonbe te «onttatieren.

^en 26. bito/ mttflï contrarie t»(nt benöeeïen batö ïaberenbe/fijn fie^ef
apontïSf ontrent een gitattatnfcïjcmijïe ban\'tbüo^f5 €p!antban Bayc
^^rapana geftomen- <Snbe aifoo top be Baye ntet en feonben befepïen/teïïerü
ï\'^bÖetamherlnSce/ ïeggenbeopfes; babemenbiep/ Daertoe buple
ötontenbequabeteebefieöbenbe/ foofacïi Ijetm bie nactjt/ mtti$ ben
lUiarenbHjjemenbebonber/ enbefietlantftfamer-fiantrpfentjaii
mim/
oaerbjptpatfuetnpt.

2

-ocr page 8-

4 lerafalcmfz Rcyfc.

tz-Uito/ meenöentDp ongsöncUcr uUt^tn/ cm (nöe Baye ^
ïotijcn tuslcfte öp
m am lJDO|t limë / fiocï) fjet ontflipten on0/
ftenïjettoeöercmBoötsebeu/ enöefip ongelucft onDec ccn
UaflmcfeenDg / Docl) enfg ^cïjijppei- tjet imotst beriateiiöe/ moïlen
filpücnlegs^n/ ïïeiljOiJenGebercriïieijev/ enöf gceDe ^ojtnpne / ö»»
\'tgtns 0110 ^oö£ UeïleeïicntssUöe.

<lBp ttm^. Dito/ BetCcnlti ban &ct ancfiettc<lutïien/öoc0ollj
fen ^ctjippectjoojfuifjEDgefenöE / ruDeötm/ ni^t3Sfüne©002(ïcï5ticg«P®
üaer op terfien ïje&öeuD? / ijecft öet pfccfit ancHet uptgelvoipen / ö^g
(Godt Lof) &at£ettnfii!thcn onteeDerbatteBe/ tspfiaDBen anöetï^SF
teraaeï!j«ri0|snöeü3eefl/ enöe nn itif^n opinfrniemant Daer of
fie&ormnfteb&cn/ alfoo top ïuffcfK« Wgpiic<gpïanDen lagen /
iTj Den nacïjt toepnüè gtfïej|}t IjaDDrn/ Docïj Die aiieö SSlinacbttfS
fjtt t<erft£n. ö«t nKööacö begosi fjet onteeBïr te mtnDeren/eiJ\'

Df tieEerlaiisjörfimerÏjanttt flectjten/ occfi ï)aDBe De USafï al ö^^^Vrf
geinee^/ teotöaïeöe>ïlö(ppei;niet88bjEeït|söDe/ Imn gpDfepiaef^
5ecn anDemi refatiöeu fieöben BonnenfceUoraen/ tfelUeDnetotn0«\'
ïaien.

<©p Den 2 9- ö(to/ öet OMtoeDir tiMtt fijn&e/ ontrent De miD&ac|j met tt
55oot aen 3lant ggbaren/ eniïe moe Baye fjomenDe/ tsonDen aïöaec r]^»^"
^tgejjen/ ïnaeronDe}: tföee ioüanösr^ ü^aten / met namen

Gerritrz Bontekoe enÖe Dirck Cornelifz van Amfterdam, DeiueftHe^nOf
Baye öenoecïjte&oenfiaööen/ oin ïjare ^cïjepen tefaltieren/ altnact?
feen eenen Dan fpn ancfter gereDen toajs / feeefr öet felDc toeöirom beHo-
men / enDeaïfooDefsongfageninfulcften noot/ öeöfeen tïoo|onsf
fieDsn / enDefigninst onj^een S-antgebaren/ enDeöeBjacöt inbz ^^ta»
Trapana, <n eën goeöe teE&£Ec|}/ altoaec top Deftüatrtc&ept met een goe-
DenD2onchi®ön!ï Danonsf öept fpofloen/ enöe gfïJliföm fot BeneeP^

531« geïesentïiept Dan Tnpana na iie tgt Ichalöaer getoeeffc ïjeBif/
èocft hunnen (ïenenDemecchen/ iiSBefe: Hiöjer tooenen beel Coias»^
fterepDeri? l 5et Co^ftel töoit ontrent öefe ifetaöt op ïjpicgg«nD«
Iwftcnsf gebonDen/ maffenDeaen 25oomcninöe gronrbanoeEee/i»®^
Uan De tac);fe?n0 afgefaecSt/ öaer na gebult/ gepoepft / enöe aen Hiepi^^
fttoettgen^ geregen lbojöen / tDeleïie öi«r tamelöcfe goeDe ftoop ^n/en-
De nfetberbalfr tooaöen; alfi(et(0 oocft een gcoote inemcbte Uan
nen/Citroenen / en «©la^ngnfen Appelen / alïnaer tcft cm een ft\'fP"
eelt een geSeeïe mant boïhocijt/ tjet ïjseft fiier meDe beel ^apcHer/
Hjamfeisf ooeft öjel te öehomen / toant itU öeftöe m ©aets^bauoegj

-ocr page 9-

lerufalemfz Rcyfc. 5

^Önöüubcnöeontrtnt ïSottccbarafeîïûop/ ôe&ôftûuieenSï^ael

«nosscut/tó a{|(ermeôeomerniîîepnepîij^te feshomm/ ôcttoefc-
fp "î\'crfciîrp&eaantienbetîjosrriôaat.^eèevchçnsf pjn oochtoewor
aöiinDant» / tiisfr Booi liet fpecfe goeöe feoop ö\' fslbe fp aïtimael
fumrt / aifiieï ijï oocH teeï «©eefleïïïchöipt / eRöe Himfcfite ban
^\'ûcjicrg enDgfcîjcoiîe llcrcfeen/ naraentlöcfïsen öaff upic gaenis Bups

«nos^ïQjjï:/ ^ge^îî$tmhgenaemt Madona de Trapana, aiinaec imn

eroôtecnôe ôeïf£|îfpDec#iv\'acuf£n5efcfifeîte3Ôn/ enSe Dc tepeHc«;
^^^üöiiDe^cufïDoltjanÏjanö^n/ toeitrie Diolitcfj om fjenfó / De
r%<£ufeiï bsîî Dît eiccfierfön €atme!iten/ enöeern banbeS^soeögrieï
«feft mgn Ijsi geöeele €focfïev öcog getest/ enöe na öat i\'cU öef alies öes
Ftt öaöDe/ |}?€fï f«Sbên raijn gebjacfiunDe Capeïï^/ aitoaecget
«eett ban enfe l^wbe ®|ou Isiibatit tcojt/óei melcïie gemaecfït tbûâi ban
Silbeftett / feer net enöe ïionfifcè geïjoutoen/ aluiaer oocfe rontfoin
S^OeiijchcHampen âtegm/ fgnöe ban fïiberenöegont geraaecht / fiet
JUtatt lîieïîSiefOOCjïrr baten/enïseanöere «©anamtnten fönbe meöe baa
putenbe jïlbet; / bccctert; ^eïsbeiiDe nopi\' bcoa ösfenfulc]!; niet beeïcf
pfpmcï) öKtgeföcfie gefîen/ cnDe\'na èöï
itU mtboben enöeiöeneöen M
^"^ojfîiiîijaôîîe/ ïjecft Den ^loiDer onsf gebiacljt mf#a Ceile/alUiaer fip
«bSeeîneoîlâtiûnbûûifleiDe/ öettöelcli inijn öe^aecIjDe/
«ïöa affclieptbanöen felusn genomen.

^ ^aîî baer gaenöe/ &ceft mfin Slepîfmait mgtt gelept fn\'t doöfïeetee
^^Pufpncn/ flatnOeSupten öe^raat / sijnDc een quai-ttcE upïiS Daec
®öa eitDaet mönaüe De ïldïgteafenatle bninsfcöapDe&enDcsï
Pcgelgcfe jijitDe/ Detöelclïemt3iïöeuïöet ge|iee!e Ciooflei; lebben /
in
Ciooper liet f?et net enöe curfeu^ toa.tf. Snföet^cs öaöömoife
;Paoeb£ti£ï een fcèoonen ^of uolaiöetïep ïïi\'Upöen / Dïeneuöe toeöare
^ïoeïiîouiîhîslîe/mtotiîken ^ôfbeel ^a&d-booîmn llon&en / OOCÏÎ
^2ongîen/ Emiotnen/ en €tooen-&oomen/ ôacîrinoscJî ttoïegemet^
leiDefcijÊoneSil^atcC\'îîacHen/ atoaîc berfcöepöe fooiten UanBiffct^cnîiî
J^aren/ cnne fcftSoben cpîiaer Camrrgsïiîpt liJîerDe / èeSbe aioaeï
fiPiîrîl berfrliepîse .l^iifquttîea en anösr QtUmt / öienenöe îot Ijnïe ôe^
pecmsnge tegen tse \'Cmcften / alfeo De lîser Dicfetoî\'fé quamîti ô?^
{yïehen/ eniae naöat usp ôeiClooîlsr bantitnasn en^an fiaptentuei
^"^Oifîîn^a&De/ gsS&en De gfujgiteS^îoeoersf on0 seftjaeiîî in Ijaer

^îV mfct PfR ejECêsûenîe boojtss W$n cnDe Wam iia\'iS HanîjS ■

esîibîispnïSli metten snoeren gecol\' îloneeit/ fees^föeïcs
u iygj gsble!/ euï? nlïm îcliHaet ttn mil&J ûebm/ öfôôen

\'tfeibr-

-ocr page 10-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

\'tfdbemïöcfigercfafeert/ alfoofp seengeït en öcgeecöm/ maertJfï^
focöten op mp / cm Daetös^ hmt aen boojt te ttoraen / om te fieu
of Den
^cfljppeï öaexeen iollantfcfie iitae^/ ofte eenjgeaitogre l^oUantfe
tuaren töiföe Ijerseren / fiet toelcfte ich affioectj/ alfo «^ïcH maer een f^fr
fagiei; tïiasJ / en op ö^t ^e&ïP niet meer aï0 een ^affant èaDDe te coin^
inanDeren.

<®p Den eerden fe&inarpfön öjpbaa Trapana\'tsepï gegaen / tUtt
aen een öanDe CpianDefien^/ ontrent tmcernpfen ban Daer gelegen/Diei»
naeïjt op gïncher gelegen/tnetnocö een Mamjs^cfjtp/ eaöe metteij
anberen aen Hant gebaren om on0 mat te bermaechen- €\'p Dtt »gpJaiit
(lonDen D^fe Cafïeeïen toebeïjoojenDe Den Contncft ban ^pangien / a»\'
öjöer U)p na toe gtngen/met ons nemenDe Den piloot banüe <^£l)(pper/
toefenDe een ^pangtaert. <©ocft ftjn top mit0 De ^ercfiacöttcjjepr en0«
3©0ellöne ban Dit €p!ant / ban raalfianDer gsDoolt/ Dco| Dien De fcöiP\'
gerst fiart aengingen / enDe top Defelbe ntet boigen en ftonQin/ ben met
«en S^ootf-gefel toeDerom u rugge geUeert na onfe boot/ aïtoaer top on\'
fe i&eöipperö toaegten / De toelcfte ontrent Den abontöp ongf quamen/
fcaengenDe met feaer eenige Conpnen Die fp op öet <^a(ïecl geftocftt öaD-
Den/ optoelch^afteelDe^cïitppersföaöDen getoeeftmet Den piloot/
inaerDe^lSatroofenmoflen Daerfiupten bipben / enDe top fgn mettert
anDeren aen boojt gebaren/ enDe Dien abont bjolgch getoee|i.

^pDenx.f ebjnarpfötttop meteenengoeDeni®e|len IBint\'tsepï
gaen/ enDe öebben Den s befioot&te ban
Malta en Caep de Paffer ge-
kregen.

<!^pDen e.Dito/fieftbentopfiet\'ilpïantban Candien geft««/leggenö^
aen^agboo^t/ gebbenDeop Dienytmoptoeber/ goeDen tointenDelu^
f^ige bQ0|tganeh geliaDt.

<!l>pöen 9. ®ito/fieöbentop De0ftttO2genfifb|0ec& |iet€plant cipres
enDe öet Sant ban
Carmanien ge^n / enDe alfoo Den goeDentointfail-
MeerDe/ enDe i»t Den 16. Dito ïaberenDe enDe bp Den tointaeplenDe/ foö
fgntopgeïtoraenin
Aiexandrette ofteanDerj^E Schanderona genaemt tec
ïiefiouDenl^aben/ altoaertopfietanehetinDe grom lieten ballen / enD^
lopen na out gebiupcfï / Djie gotelingen. ©onDenmeDe ontrent ttoaelf
^&cïiepen / fönDe meeftl^aancen/ als? ooch een «Angels enDe een l^eneti-
aensf^cfiip. «©efactoo^öfónterilont aenbooaigehoraen/ ïicfitcnD^
tijiebjieben/enDefonDen D\'fe bena
Aieppo, aenDeföoopInpDen/alDflei?
tooonacöticfi l itfe öen op Den felben Dito aen aant gebaren/ enDe gaen
Itogewn tot een fi^nfman genaemt MyieForte. J^ojDerfaUcftberbol-

genw

-ocr page 11-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

fienbe &efc|i|pt)en ^e gciegentfieptbau Aiexandrette aUaiSf Scbanderona
/ toelch <0 m upterjle plaet0 öaer De ^cfiepen Homen / Jeg^
uenoe op epnDe DanDe
straet, ofte j^^DDelantfcöe-See.

Tfirt«^^"\'^\'^®"^ tfifeenopen mch gelegen op De 2ee/ alüjaerliantDes
aiha finpfenjün/üeöalöen Pacfe-finpfen DanDeläoop-lupDen/
xi"Jf^ftaen ooclieemge lautren tneta^et ofte (iropgeDecftt / «ntoelcM
iDOonen / p jnDe ontrent böfticö <n \'t getal / alle De IBaten
dornen / tbo^öennietoeittamelenna
Aieppo opgeD^agen/ öet
S«ontmitblei:Dac|js;epfe«0i3Sf. JIUeDingöijS öietgoeDehoop /
S tf" ^^ IBpn/men ftocftt aiöiet een <©0 omfeben idealen ban acfiten/
tpS ^cßaep oni een Puch ban acöten. Bo^Dep Cab^etten / ^oen&e^
Ä omeen cibilepigi^; «J^ntrentDefepiaetjefisfbeel^offcöagie/atoacc
^iancen Dagelöc]c
ttt ^acgt gaen/ bangenDe beel uiUDe ©ertftenief ens
"^snöeuujüt. miJierbenCifegebieben totDenitoeeDenÄttUuef/ beef
Jl^ontuersf enDe moleftfe banDe «Cutchen gefiaDt.^nDe alfinenbetttecht
fiS -^\'^ppo, fooinoetg&pboo|£et;(lbeo2nf}ooftlJetalen/ beerttenUe^!
hrfi!\' acliten/ biet Scalen bco? n 3paert / etiDegfip moet n bccfoigeii
Jf feoft en Djanch/ boo? Den tgt ban biet Dagen / oocfe u boo^ßen ban
ffk öjaer meDe g&p De Cuteben enDe ©enItfeciS / gtoote bannt«
töts^ ^öet/ 6aec fomtötjse een ftuchjen gebenDe/ na De gelegentöept Dess?

.^£112.3®a£tp ontr«nteent»pr nflDeraiDDacSbetttocHcn/ ije&ßenDi
fj^^t Öet gebetcljte een qwaDen taecligefjaDt/föntn een ^ogp altsjaet De
J^oop-Uipienbetnacöten/ Dien nacStgelogeect/ enDe alDaet? qualpcfe
alüiaet onfen avmfietiöoa-Huflen bjaisf/Deeö mofJen
vRSöelisfpen foo U)p Bejt fionDea.

3 -^artp 30n tKu metten Dageraetberttocften / enDe een moepe«
gtsen uiecö geöaDt / 3in öesf abontis In een geöncöt neDergelept / al*
^«et D^fe oftebter b£tball0n öupfsn fienDen/ Daer BJooaen in iüoonDen/

^ech op Dien DatD öeel &out/!)«lb$lc& oni^fjet fiüeeteu beletteDe.

. ^en 4. fefto/ msrten Dagetaet bertrochni/ Den ge^eelen Dacfi goeöen
gefjaDt/ enDe
upt-etmatfnfcDooneaantfDontbengepapert / cnDß
® JtfcöepDe ^teDen eoöe Calleelen gefxea/ 3ÖnDe alteraael getufneert en-
üRbevooont / oecft fjet aant leDlcö enDe ongeboaujt / öet ttielcU ber-
«ptfcjj om jien Iwaief/ toepiiirö bolcft opten toeclj ftenDe / Dan aüeen ee-
»ngepabfn soeDenDe De ^epten/ fiinD^tn Die OJonttepen m gtoote mee^

-ocr page 12-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

niclïtitt/ afó ooeh öe ^c^apen cn groote aïJunöantie. ^fa ^cPj
peiiDeöjelcïieïteemnïjeöftenmmantereban ten Blaijï/ fomtnföeöa»
Wen minegen ofre pontirtegenöe / enDe(n]pall«pengeö2upcp
tDojöen / ölfoo öetonnatupiUjcH blep^ijs / s^nöcijancoleut aig? ISöip\'
ïioo|t / geï^eïi icH ö^t uieraf|Eïiae! tjooi^a^ep-tofntfteïö gepen öeöö^
liet
 i0 aiïjier foo goet niet op anöete piaetfen.

30n \'tfabom^ g^ïogesttaettieefl op een Camp.

^pbms.öttofmoigensfüemocken/ooc^ bwï abontuerjs meJuiijn
Paei-3 cp Ben tasef) ge|aöt / aifoo ^et Uooj fjet ontmoeten ban l^etri^\'
^aeïöen/ioopenDe
onSet öÊfelbe/ mtjn ban boben ioflen/enae toan Oi^i*
öacö tiueemaei Eant-tapter maechte/ teUmett aftp boo^ofte ac^tf^
ilïpöen/ bérmtts miïn ^aertöooi littgenaecliên ban anDsre^eetDen/
BietenösSeDönbprmenfmpten / oocii èaöDcöet mibicecf-; banjert
jfganfmaii aen (lucüen gebeten enöe gefcijeutÉ / tuefcfietjemquaipC"
ÖieltenüeöjUDemüii öattssen besaien/ tuaerobet: oe anseremetlie»\'
fpotteïsin/ entoifïen on<söan1Iacc|j8nmêt te omfiouösn/ fiiengenof
ljoo|t0 Èsn gs&eelen öaeö ïJoerteï^cH oöft/ enöcalfoo öen abont begon^

tt iigöïteii / meenenö? in een feec^et ^^o^p tegaenüogeren- #>oo e»
ïionDen Uip aïDaei; geeaHogijö ftrpgen / maec loei in een feecfïet i^upüï/
Dmr toegemttfelt toë^/ Ujaec)ïoo2 een Cucch qtiam / Jjeö^
öenDJ een ^^leech-öamer iabe §ant / omms De ileenen cm btrre te wov
pen. ^ocöSeifianeenpiefumecrben Dat&etcenJPiPfon toaiS/ taiioen
Daei\' niet Eogeren/ mast reöen £oat bO|Der in een anöer ^oap/ altuae^
mp Eogement ftcegen / enbe iberöen rebel^ch geaccornmoDeevt.

ben é bito / fyn tup bejs mo^gen^f ban baer bertrocfien / enbe on^
tïentten tïsienupjengehomïninBelBöt-öermaeröeltoop\'itab Aleppo»
alinaer ich Hogeeroe tenfiupfeban een^ia« .l©icDielf3 SÖoogaett / gf^
fiolen tot «©eïffin ^oUanï/ bie mgn aUe bjuntfcöap öeöe Desf mogel^ftJJ
59nbe,

25elanigenöfbe ^tabt Aleppo, befelbe ijs «nbermaerbeenbe treff\'*^
lijcfteStoop-ftabt/3önbebe üooft-flabÊban Cieryen Sfiöiei-iiS eengtoo\'
teBegotie/enbegefeöieteengcooteföoopöanbel/ foo banStalmeiife/
^aaneen/ €«gelfen/ J^oocgbupifen/ al^ j^eöeclanbersf/banliier fecni^ö
alöeröanb«tuarenban®|ogt^erpen/ Cattoenen / Spbe / ö?|of-g?ep-
nen/enöe alberlepe €5eflecnten/ öetfp diamanten / ïSo&pnen / catc^
quoifen/ «ïaffpren/Heerlen/SSgaten/ Co^neiïinen/ enbeaile.^toatb^
^ntoeeïen aengaet/ aifoo be gene biefuUp beclïaet/ baer luel aen berbie^
nen ftan. c^emeelïe bsnöefeiïDarenfeoraenapt
Perfien, indien, A<^abien.
^nfgelötfejcüan \'troobeill^epï / beö?elf&emei beïftameJen aïbaeugf^

-ocr page 13-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

ïWt töoi&en, <®m epgentl^cR öc groote tian befe^^taii trfiefciiapW
geen tmmo^le.Dacr na gebaaetöt / aHe ïilngen toaièf tamclöchfloe^
oetioop/ beöaltienDeJBÖn- ^e^taött^ tucIgcBoutot/ iJcö&enDßü«!
»cDOOMeöcrcben / «gnöctcnfeibcn tpöcaïjet jchöaer quam/rcpfOCÄe
^arretoaen na
jerufaiem altoaer Dan beel bolcj; öp een uergaöert / na«
[[»jntiijcH
Armenyen, Griecken. etiöe anDïre J®atien ban €ö2((leuett /
.^^öelgcpöaren
BiHchop ofte Patriarch ripftoocïtmeöe/ tDeicfte paffen
fp öe boocïjtöt ban paeffctjen tot
leruiaiem te tuefen/ ö(t gefcfitet ^aer?
JytJf / enbe repfen be felbe upt öebotie/ oelöcft <tft fiier na b^eeber berftïa^
;"\'9efaiöoen/ ßterrepfen oocfebeel<dircitcn/ loelcfie omöare affaf«
te berrkfjtenJWcrenbc baer toefen moeten/ enbe om betfeftertte ujc^
\'•bbanbe
Arabyn&n enbe anöere öoobersf / begeben öaeronber ben
JJ-atreuiaen. ^ï^ocftal^ichtot
Aleppo quam/bont tcHimergoebeCom^
^®bgnie/ namentlijcfe bjte Bebetlanbews / meDe toHlenbe na
lerufaiem
ltfefeetberblöttoa0/ met namen Sc. Frederick Arienfz Weft-
P^alinck
ban <SEncÖupfen/een Minnebroer ban Itnttoerpen/ Pater "Ni-
ftomenbe ban Conflantlnopelen / enbe Dirck Thonifz ban Mar-
baniï&öchtevBeurftebe/ s^nbe een ^cöoen-mafter ban fiUiSßm«
®®cbt/ toaer onber nocö bier ^^ancopfen inonfe <Sampangriie toaren /
Welche öaer na nocö ßiöberx« ban
jerufaiem toierben / öet toeleft op een
®niïerftgeebe»ber&laerr(altoo?ben/enbe eetmenöier ban baenrep{ï/
^oetmen met b\'onftoilea banse Carretoaen/ toelche
Mokers genaemt
ibojöen/ accoaseren^ ^etiwelchcmgn 4°. ßealen ban acDten geftojl
aeefc / puer iBeael öoenDe acöt-en-beertteö Hupbersf. ©oo| bjelcfre pens
\'\'Ingenfpu een ©aert moeten berfo^gen/ enbe boo^rjs alle «affapien
•«bbetQ^oHenbstalen/ biegöpopbentoecöfcö«lbicö 3öt/ enbe men Be«
fioeft nergensj booj te fo|gen / ban alleen booi a ^jobanbe/ al« öier na
fal boigen. <©ocftepffe|}enfp öaer bebongöen geit eeimenu?t
Aleppo
trexut/ Docö men geeft öaet<®i&inari0 be öJlft/ be reft? feptmenöaer
toe / binnen
lerufaiem gebiocöt öebben/ Docö beben onsf ten
•ÏJOHcn betalen toel acöt bagen te bojen / tnbe maecftten bobe» bien een
^berpe / enbe mojlen pbec nocö b|ie iflealtn ban achten betalen/ alö top
ÖacrbelooftöaöDea/bermitöfpfepDenin
Damalco boben onisojwna?
tiÄ \'lanitfer een anöer te moeten nemen/ bocö alfoo öet maer «upterpe
tdagf / mollen patieutte öe&öen. €nbe eermen bertrecNt moetmen öem
berfxenban fppenbiaiic\'« /boo| ben t^e ban tiuaelf Dagen / aifoo
op
behüjeiötoepnicötebehomenijDf. JiKen hoopt lebcre ^acfegensï Daec
wen ben Mn in boet / toelcfie Bena^y genoemt toojben. <2nbe alfoo
fietinbe Ba^ent^ / neemtmen ^Befctjupt/ öofpnen/ gefönte ©isf/enbe
«en f^ollantfcöe tóaeö / toanneer bie te beftomen 3ön- ^otö onsf toiert
«enl^aej? bereert baneen^ollantjï «Koopman, ben toecö befeomti

IB men

-ocr page 14-

lerüfalemfz Reyrc.

wenfomttjtjef «^^itW eHiK\'flrtöec H0eii moet gemoocft

Ijet^en ewtnenijeijtcecht / tnet ec« (Cent/ Dicnenöe De0 oaecfjsf boo^D®
jjttte banöe ^onne/enöc De0 fnat^tss boo|,öe ftouOe/eiiDe oocft om tjooj
Dcni£legenlJeb2Btte f!jn/ anUerlintsE lötttteu op öen toecl) gcootonö«\'
macft. <®ocft raoetmen liem hUösn bp na op öe \'CHtcyfe manter/gei^^"

<©pbetti7*IIISartp söntopöntttnt Maupjena Den ralbbacfinietöj
0eDerianDet0 euDe ^lancopfcfie Kompagnie bectcocften / enDe
abontö neDer geleptop een plaetö in een €arap / genaeint
Cantoman.
altoaec onßf ßenDebou^ tnaö/ becgaDetDen Den gefielen Ccop bp mal-
feanöeren / sÖnDe Bjte HSplen ban
Aleppo. «(EnDe alfoo top betfcfiepO®
jxlaetfen of Campentec neDecgeflagen mv fa! Den Eefer bectlaert
Dat een Camp foo beel ali® een Cafteei ofte ftetcfete te feggen H /enbe Dat
top na glfftuge öet Boich obeifagenv töaren ontcent D^c Dupfent per\'
fönen foo te ©oet al0 te^aerDe / mttfgaDer^ beel ©loutoen / öjaeron^
Det De meefle op «^E^elief «Den/enDe eemge te ©oet gingen/ luefenDe
(lenen.

<©p Den 18. ^fto iup ttoec upien booj Den mtDDaeö btmocften /
«nDe gepaffeert een ^teDeHen genaemt
Narra. enDe ontrenrtöjee upjeH
naer Den mtDbacfj neDecgelept op een plaetss genaemt
Cancion, De gene
Hie te ©oet gingen moaen boogupt, €nDe al0 een^ge Die n(et tbel en ttia^
ren böigen Honöen/ mo|len Dtete paett toaren / fiaer intbacöten / oiU
&anDe SoobeciS Stta&inersf n<etftefcfiaDlc|jttets>02Den.

<i!>pDeni9. ®<fo/ ottfcentratDDecnacfitbectroeften / enDeetn upjc
naDenuUDDacfjneDergelepttneenplatBelt / Daet; goeDe H^epDe toa^
tioojDe^aerDen.

Den 20. \'©(to/ een up^e na m(Dbet;nacöt bectcotften/ 3gn ontrent
öen abont gefiomen ni
Aman, enbe 3gn een tDepnicft boben De ^taot op
cenöoocöte neDecgelept / |iet<0 eenCaraelijctte ^tabt / maet meefiem
öe^lberballenenDe gertUneect / ö ebben albaec tttiee bagen (Iii gelegen-
eren
23 • Wto/ een np^e boo| Den Dacfi bertcocften / enöe beisf abontjef
nebergelept op een plac JBeit.

<©p Den 14 b(to ontrent mfbbetnatöt ttectroe&en/ enDe een up^e booi
Den mibbacö ge&omm In een ^taDt genaemt Ems . 5gnDe een ^ooft-
llaDt moen Eanbe H
us , docö tamel^pch groot / maer meeflenar^r ber;«
ballen/ fiebbenDe een iteitftCaUeel enDe iBeümge/ Dettielclie feet SShtiecfl
«nbeb^olitcö gebontsön.^et fcfignt Datontrent Defe plaetfs tue! mtkt^

beel

ii

-ocr page 15-

lerufalemfz Reyfe. i r

ofîl\'^^fôoalûtôt öetoeefiiÉf/ oHöec toelcfte ^taöt töiJöitis Seaerfieööen
enöe Inöefelbe ^taö gepen bter.en-Dérttc&flroow wiöe fcôpi
i^Uaten ban jlêarmer enöe lafpijs/ Defaetgt]C obertoulft/ öet üjeJcfte
Dientboo? een <^urcr j®ufquet/enDe ha onjs <^02ûeel/tbel
DpftS^^ öe ïieift ban een fcfioone föercfe aetueejl i0/ enöe ban Cfijiflenen
JJJöUt/ 3i|nti{ apparenteïçch aen De anöec 30öe selgcfe getal ban
Jr" BftoeeH/ tbp tbleröen ter spöcn banöe iftercfe geb^acfit / altoaer top
"tot moffen Uigaen/ enffe onfe ^cöoenen npt treeften / feomenbe
ï\'JfflWepnCapeUetïen / altoaertoeieer fcfieen een SïHtaer gellaent?

«öen/ toif röen onjef (foomen fept) geteefjn Set bioet banden ©ïópfieet
5«tï}at(a0/ toeïefee tnfcften öeh <^empe! enöe öen Iftutaer geöoot tóter^
\'ïBen quart<er-up2 gaens« buptenöe öooinoeraöe^tadt/ (laeteett
gfjiuïture/ men feptöatoen^loplieet Soft/ öaerbegraben(lof/fom«
mtge feggen ^Caefar/ tüelthe bterhant enbe ttoee ^olbertcïj fioog
<n manier ban een ^iramibe/ bocfi beel berbaïlen.

, ^en 25 - öïto ontrent raibbernacfttbertrocften/enöe na ben mibbacô
\'U een <^amp genaemt
Affiji neber gelept.

<®pben a6.b(tobertrocfeen/ enbe een upjc na ben mibbacfi neber ge^

^^Pt/(neen®02Pgenaemt Nebe.

<®pben 27.Oitobe0fmo2geni0f bjoecfi metten bageraet bertrocften/
^^ïbeonsf ontrent tttieeup^cn naöcnraïööacöneberseiepr ineenfcfioo^
ïtÊ enbefeer uptnemenbe Camp genaemt Cotaipha, jgnbe albaer goebc
ö^leaentöept boo? be faffanten. 2llö(er üjoiben öie gene melcfte ijet &e«
jeren bjie bagen <n Ho(l enbe b^ancft geboet / fonber baer booa pet te be--
Jûlen. Camp boo? Cenijs Baifa gebout/ enbefngrooteBigeur

bie blttnftomen tot een Iteraojie nagelaten öeeft.

«®pben is.wto 5öntbp ontrent mibbernacóttertrocfeentó eenfcfeoos
©alepe/ enbe aïbaer beel i&tebelienjs enbe Campen gepen / enbe ttnee
-lîpjennaôenmîbbacfi gefeûmenln
Daraafco, jpmetonis Eegeröups

ten be ^taöt neber gelept.

Damafco een fc^oone enbe groote f>tab/ r^cft ban alle foojtenban
®2uc|jtett / îBâterenenbeaantsfbontben / feer bermaecficlych enbe
f appeticô omboo? tüanbelen / inbefelbs^tabtsOn beel fçfiooneipon?
ïöpnen enbe obertreffeïijcfee^Befiontwen ban\'^empelfl ; ûnfe Compan?
fittie ïiebhen baer een tóelber ónber be Sterbe gepen/ altoaer mehfept bat
l^nanlag öet Cfi2(PeI0cfe beloof fecretelpcft geleert fouöe ftebbeii/ men
i^Pt ooch bat becurcfeen albaer tot tujee repfetttoeeen^OCoïen ôebbsn

$3 2 tomen

-ocr page 16-

1 %: Icrufalemfz Rey fc.

tolïftn ®èutoen/ omöa« Ctrcmonfen tc teiïlen öoen/ böcö telcWi««»^^
om
bent ocballen / Dat fp j^et felD» Wet en fieDBen feunnen DolDienöen»
Slen De anoerjpDe ban Defe ïttel&er / fjeeftboo^ Defen een ®at gejïaen /
lettoeicfeenutoe gemetfelttö/ flat 2lnaufafif onDec DeigtJ^

fiincii in öet ban SuDa/bp#aufum/oaer ontrent tö oocft De
tepne/(n liielcl»eipaulU3Êf/najön beltertogD geDoopt tó; 5®aectb02J
ÖOC& fietnefen De plaetfe enDe l^et ^at / Dooj toeWt ijpin een ötojf fftj
Jlfêanöe\'&ttptenDelKuer neDergelaten turtrDe^^ / enDe aifooicti opDeij
plaetjs felber niet getbced ben/ betmttö öet op Die t^t mgn beurtrtpa?
örn DebagagJe enDeK^bjeg te betoaren* ^oofctjïilbe icft ftetgene bo»
oniï Compangnte fiebbe fioojen leggen / ben meDi Des; anDeten DaecïJ*\'
wet een ^lanitfer enDe nocfi «enige ban enssCompaugnie jnDe boctg bet\'
^aelDe ^taDt gegaen/ enDebe fetbe me! Doo?tbanDelt na Dat De\'tiit fioUj
i»en JpDen/ meenDrmeDealle Defe boo^fs plaetfen te Doo? fien/ Docft mttff
abfentif banDen ojDinacfigf Eeptfman/ enDe nief.tegenflaenD« öet lansS
foecften na Den felben/ bentueber na on0 Eeger gekeert/ fonDerpet an\'
üetg Dan De gelegenttjept banDe boo2f3>raD gefïen te fiebben; <®ntrent
eeii gitaliaenfe Jlgöl Bupten Dei^rab 10 De pfaetfe Daer €lia0 ftem Doo2
^efabei berbetcgbe/enDe beertigfi Dagen imnDe StabenjS gefpgjl U)ietDe/
BaDealDairoptenfelbenDac(jbeel®aben0ge(ttntöo.!Den / optoelcftf
})!aetfe oocft een Cöpelle (lact / tbaer m be goDen öare €eremonfen
ixoen/ cnDe o?Dmart0 beel Eampen èangen / enDe na Dat <cft De groote
Dan
Damafco gefien Ijebbe/10 een up? tnt omgacn / enöe gelegen ines»
fc&ooneenDegenencöeliitfeeEantfDcntoen / aen D\'anDer 3PDe ban W
afetab I0ramelöcft l[)ootö gebercj^te / boo|tiï rontomtjaecft Jtant/
^belcf^^^ee^©^ucöt•ï9tft^0/ bnpitn enDe binnen De éïtaD (laenbeel^o\'

ben enDe 5©.o0mgaetDen. ^nïbeltfte^taDlbP nn0 ban alle nootDiiif^

!j|c(tenijejlJben/D(ett)ptot ,ieTu(aiem banöoenfiaDDin..

Den 30. Jlartp bzoetft bertrocften / ontrent bile ÜSpïen optew ■
Ibeetj tufefien ttoee ftlépne 55erglien 10 öe plaetfe aitoaer #anlu0 bant
S^aert getboipen UiierDe/ a!0 fip ban
Damalco repfbe óm De CliJiflenett
teberbolgen/ enöe eenêteraupt Den ©emel !)oo|De/
feggenDe Saul«
Sauie
, i»at berbofcfjt gïjp rap. mn ontrent Den5lbom neDer gelept
In een Camp genaemt
Waa-SaiTa.

^en ïe(len Jfiartp met Den ®ageraet bertrocïten / enOe ttoee tipjfï*
na Den mïDDacö tneen Camp Conctta genaemtneDer gelept.

®en eerflen 5llp2« 3Ön tbp fmo7gcn0 ten negen npjen berttocften/ertW
tm. abontsf ueDergePagm aenbe ban^acoö / aen De een

ban

-ocr page 17-

lemfalemfz Rcyfc. 13

^til)cfe2B?uö0étó Arabien,rnüeaenb\'anöcrspbeöetaant Gaiiicen.
^nöct Ulfe 2521100 paffeict öe f o^öaen/tiifeltje 252«0ö treffeïöcït nart
^fWïi enöt SJröupn getnaccht / reötti toacrem Ocfe S^gwil alfoti 0§ès
naemttoojt/ <0öefe: aisf giacoö De 23eneö<ctie ban 3Ön ©aDw^faacq
JJtfangeu öaöD«/ éemop Defeplaet03ön?&?oeDeï <53au ontinomnO«.
r^P Scbben oofft opren felben Dacfi üi een J^oerais aenD«
Arabifche
«^ant menicöte enDe ontalIöcf««^P«öaer30f bp Den anDerensepen/ öefge?
lpt]cquaDe<ïPebei;e!jten0epaffe««t/Doe|>
(Godt Lofj fjoojDen ntetDat
P^tnant befcfiabUfit tbajeE/niofien b« ^aerOen alleen laten gaen/enbe bp
«n(t:oora&ouben.

^ ni. 2fpi«3yntöpmetteniSönhen op0am!ib«ttocften / «nbp
«ftibe miDDacö genomen aenbe^itgiorep0/toerche obertDUlft«« / be
ban onfe «ïompangnte fiebben upt Defelbe geDgonehen. Ilgen fept
Je lutte 3ön baer ^ofepö ban 30« 25aocb\'«r30E fn^lieujogpen banbef$lb»
«aet ttiiDßp uptgeöaeit/ enbe aenbe Ifmaüteri beïftöcöt tt><etbe/3ön beat
JJontöte Caphernaum neDergtflagen / leggfienDe aertöe Werlfefieof
^aUleefcöe £ee/ öet toeleh ijeel becballenis/ tn toelche See telt mfln gc^
^affctjen euDe mpn boeten getepntcgt |)ebbe/(cH iiebbe oocH banDe
««boet in gehangen ttiasf/ gegeten/ 3ÖttDe55atra/ gelgeft aififecln ber^
\'Bepbe eibieten gehangen töOit / l^ebbe Deftlbe op Den <®ebei: banbé
jÉefciöuu-gemaecht/ gefoDen/enbe gegeten/alfmen Ui ©ollartt be^sc
^oet/ bermitö geb. ech ban SBoter enDe ban \'tfelbe ttiaieu geD^onthen /
«ooj gcb ech ban l®gn/ 3önDe foec/ betfcfj enöe feiaec tnater/ met tegerts
^aenDe tup tttel om anbe^ b^ancH UjenfidV botji motlen boo2 tgt pa«
iUntteftebben.

<!^p ben 3.2lji)2<ï 3in top metten bfiferótt b\'éttrocftett / ïatenbe be
öftifcjie of be eahleefcöeSe^aenDe flmcttecöantban
Betfaida meoe on<
^entbe<ctbetïfcDe Sie gelegen/bocögeöeel gecutneett. 9llfiiert0ben
%o(icipetni0geboien/ontrent . . . .ïlSplentiefbepiaetfitbaei;
onfen
Saiichmaker foo beel Stelen fp^fbenmet b^f ^ar(len ^Sjooben/
^be ttoeebtsfhensf. Sfilljter beben be Slrmenietis enbe «Brteehen öare
»eigrinwfecnbermamnge/gebaupcftenbe öare Ceremonie», «eenïgftf
ban onfe Compangmejön gereöen na
Ti beften, met &aec nemenbe eenU
9e 2icmeniet0 en Curcfeen/ Doeij tth bleef bp ben <ä:arretoaen/ enbe top
36nbe0 aboni0 neDergejiagen onöer Den
Berch Thabor, bie ban onjs ge^
toatennaTiberien 3^« teeberombaer bp onö gehomen/ enbe ontf

sclegentfeeptban Tiberien bertrothen / toelche fp fepaen mee(l geruM
Mïettenbe öeïtoailen te 3ön/0eï0cft ató anbere i^teben baer ontrent-

25 $

SS^cïaha

-ocr page 18-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

tSeïansenbebett ^Sercö Thabor öefclbcfissootö/ oothfeeröenoecöf^

I^cfeenDepiapfiericfiomte aenfcïjoutuen / tiptmuptetiöe aïle 23cr8tieo
ïjaer ontrent / ootftrotltommeteenpartö!je25ooraenban fioocfitefte^
maffen. <®pöefen^ercfi öeDenöe mnienten enöe «JF^teeften öate
0c{ni!^«en uermaén/tfebyipcftcnöefiare <£:erenion<en enöe DeUupuefl
gaöben Daer
tm fonuetMnge Debotte/ met fcö?epen fiaet gebebt tot Godi
öoenbe/ öefen^ercöi^ooctrntóttiieUeöeftKmmen infonberfteiit boßl
<!hibe-ll<«ben/ ö(e baer beie toaren/ten toare Ijaer
Godt betdercftte/
6oben op befe«25erclj &e6ben toeï eer gfieftaen b|ie \'5i:abernafee!i0f bört
CDjiftenen «ïBeftoutot / toaer ban ïjupben be ^onbamenten eobe lü^ue\'
ren (laen/ onfe <ïompangn(ejöebben Stenenbanbe .W^ueren geplucft«
JHbe mebe genomen tot een gebacöteni^. <®p befen 25ercö tjeeft Onfeo
Heer ftem getranffïgereert/latenbe Mofes enbe Elias baerberfcöpnen\'
aïfoo bat
Petrus fepDe/ Heere ftet 10 ji<er goet te sm / ïaet onsf öier bat^
CabernaftefiS maetlten/ v een/
Moiès een enbe Elias een / toelcfte na\'
tergantbanbeCöiiiienengemaecfitsön / maer banbeCurcftenenb^
^epbenen aïfif ©panben banbe <£fi2((tenen gebepraeert.

<®P ben 4- apirtsön top metten bageraetbertrocften / ïatenbe aen
flincfeer-öant
Cana Gaiiiea enbe Nazareth leggen/maer be^^ancopfeo
3ön baer n« toe gereben/ met eenige -SCrmenier^. Cnbe top ^©uptfen ftle\'\'
benbpbenCarretoaen/ alfooöetni^t fonber grootper^cftel i^a&Htt
feibe metfo toepnicö bolcft te abontneren/enbe top 5tin gepaffeert Naiiu»
Set toeïcftebe pïaetfeiief/baer be
Heer een eenige ^oonban een lBebii\'
toe banbe ^oot bertoecftte / enbe top 3ön be0 \'tfabont^ neber gelept
tot
lenijn,5önbebeplaetfebaer be Heer tfiieu l^elaetfen genasf / öjbSeö
albaer een batö ^ü gelegen.

<apten é. SBp^ilJöntopfmoagenjs ten negen «p^en ban baer bertroc^
feen enbe een upie na bm mibbacfi neber gelept in een plat Ja«lt / 4naeP
ïjp Wen baeö toepnicö gebojbert.

<©p ben 7\'9®P2iï sön top ontrent b^ie upjen booj ben bacöbertrocfeen/
enbe ontrent ben mibbacö gebomen te
Sebaftia, altoaer top int öangeti
banöen 25ercö gefien fiebben febentftien pilaren ban Itarmer-fleen /
Ijet ftfignt toel eer een ftBooneïttercïi met beel Capellen getoeed / enbe
banorö^iilenengeSoutotte^ön / baer iscoocfe toel eer een fcöoonCIoo^
ftergetoeeft/benebenbefe Itterchfiaen eenige nebergaenbe €:rappen on^
öer beaerbe / altoaermenmetlicïitingaet/ enbeïtomenbeineenober^\'
to«lfbe»elber/ (laenbe albaer b^ieHiutaren / menfeptalbaer begraben
te leggen ttoee ^jopöeten ^EUfetnef enbe SIbbiajef.ln befeföercft llaen öeei

-ocr page 19-

leruralemfz Reyfe, ï$

^tWetKiibe Utters^ïiouDenban ïBitten Slilöafïaect/ bitbeïcfeebooi
"CuFchen cn tiepbentii gelgch fp gebjoonitjch boen/ boe? tjachelt enbe
«002 Öouöen3|[n / ombatmen n«t Hennen foubebatfietfórupffen Ujas
ten,

löu beïangenbe Sebaftu, befelbe ijS een feec becmaerbe ^tab getweefl/
J^aeti0 tegentbooiöitööeïlberbailenenbegernmeert / öeöfeenbebeel
J^^^^ffelgcfte gebontuen/ gel^cH aen be cumen te pen të/ albaet tboonen les
g^nbjooibfcö niet ban SïrmelLHpben / ïjaerinöe ^pelonclien ontfiou«
jenbe/ enöe met ^eöaep tjoeben enöe Eant-toetcit generenbe. SMfiiec
J^aint öet iLantban
Samarien. ï©p 3Önbe0 abontö neöer gelept
f^ivbe s>tabt
Napelces eettötjs Samarien gejieten/ eettfialf npjegaenjs
?^l»ten bef« ^tab (taet e^n i©atet put toe! becticfi babemen biep / men
[®Ptbatbefelöe^utte5ïJnbaet be
Heer bant ötonibhen ban Samarien
«Pt tz bjtntften gegeben tbiecöe/ enöe ai onfe Compangnie fiebben bae®
jJPt geb^onclien; San-.anen iept aen b\'een jpbebant gebercljte/aen b\'an-
3pöe tïaet etn CapcUelten/ altoaet ^foomen fepi) rn(leDe / aiJSf
«P blucöte booj giefabel.

<©pben8 aip|tï5öntDpfmo2gen0b2oecïibectrotften / enbeeenüpae
Ja ben miööaci) gtjeHomen te
Melache men fept bat lubajs gifcaciotö
ï^ecgeboden 10 / enöe be0 abont0 neber geïept tot
Beyera, altbaer een
jJetbaifenCij^ilien-iRercfiilaet/ men fepr oocft oat öe
Heer baeringe«
«ett foube öebben/ ijet toelcft namiJn opinie met bifctetie gelooft moet
«Oiben.

. ^p ben 9 Sttpjil 3tn top met ben bageraet betttoeften / enöe anttent
J^nmibDatlj geftomen binnen
femfaiem. SHitoaer lupbooj aenbe ©ooat
ban onfe ^aeröenmeftenafgaen / binbenDe alOaer ben Caelman ban
fietConbent/ bte on0t»eïleftomi)ietebe/enbe bjocljt onief inöet lIKinnes
Jioerg Conbent genaemt
St. Salvator, altuaer lupbanbenj^^epent en«
Je boo2t0 ban a»e be 25|oeDet0 b^ienDeltjrft tbelleftom gefieten iuietben/
«oenöe^otiS alle b^nntfcfiap De0 mpgetöcft3önbe / enDeaifoo tap feec ges
]|mtteerttpannbco? fitt langbupiicl)enbeongemacftelijcfttjepf^n. ^00
sebbenbefelbeonö eengoebe Collatiottbooi geftelt/ baerbp goebeejc^
ïelIenteiï^gn/fpoelenbeaHeboo^gaenbeftoariföeptban onscfiert/iDep^
{icïï bencftenDtna ïiet gene te bojen gepaffeect tbaö / enbe na ben €ien
?5aaben top on0 tottuften / enbeonrrentben abont gelgcftelgefeinbe
^ertfeban\'tfólooftet gegaen / altoaereenbanbeiSjoeberis eenders
nioen in\'t ^taliaenö bebe/ Ijet toelcfte on0 altefamen öacöte niitfeet öe-
\'f«tbeiöchte3ön/nocötan0 niiweminDebotelötft / toantDen 25|oeöér

in fier

-ocr page 20-

l6 Icrufalernfz Reyfe.

<n Stt#|eWMnfifilont tt fclijtpen/ enöe na jgn geöine^ecmDen/wy
fen betmamnge tot cn^ aUet: onoettoQ^ / ioe top on0 (n ||et ^epittS\'
Eant »jagen fouöen. <2nDeDaetnanietniamanöet;eti fongen Te deum

Laudaraus.

^Btu 1P. Bfto na öe mitsöacö öeBen De J^ginne-fijoetja? na ont geBjnpfß
lie Cetemonten/ enDe toleffcliea een Doo^ een DanDe J^eigcini^ 0are boe^
ten / in een groote hopete 25eche«/ Set toelcft Denp^epDent feibet ^ott/
<n tnelcft luatec eenfge gtoene fttupDen geDaen toojDen / enDein öetöJ»\':
fenbanHeboojfs^elgttraiSftaenalDe ßeligfeufen enßngen / inoe^
Dat Den eerflen geinaffen 10 / toojt &em eenfejanDeBbe3©ajS-heet]eE
Ijant gegeben/ Den©tcariö of^^^cfiDent^op 3Ön (tnfen leggtjenDe nafJ
Siet Djoogen banDe Soeten/ hnft DenKeefitec^boet/ enbeDaes na alle
SeÜgteufenDoenDetftibeooch totdenleJIentoe / enDe cenpebec^^^\'^
gtUnnaDatlpgetoaffeniiff / teogt gern «ijs Den mften eenbjanienöf
D^a0-lieeirjet gegeben/enDe nafiet^ttiaffeubanaileDePelgtfm^ / gat»\'
meH contfotn l)et<ironbejat/„ai(!ngenDe/ totDattnen (nDei^erckhotn^v
alüjaec Dan een ^ertnoeti geDaen tbojt / toat De ©oit-tojaffingebeDnpt-

^en 11. ^fto 5fnDr|paInirab»ntboo2Denni<D&ac^ / gebben aU^ ^
i^elgt(ni0 na Den Dienft gaen befoetften eenlge HepUge plaetfen / Dte
nä beröaelt füllen }bx>2Df n/alfao Icftnieetmaels; Daer lia getueejl ben/*«\'
De na Den miDDaefi 3gn tbp.ttn {HepKgfien ^^jabe enDe op Den 23etct) bat^
.Caibatien gegaen. (StiDe op Den
iz. .DttoibefenDe Ipalm-fonDaci) Daev
tueDer nptgeboinen enDe giHeertna on^Conbent st. Saivator.

,?Ben Ii. SIpattöjefenDe galm fonbacS na Den miDbacö/jqn al
grfmi» betgefeifcöapt pje^ fiet mee^enbeel banbe Seiigfeaf^n na
Beth<a><w
gelegen tttiee^[ealtaenff ji^piinbupteu ]eruiaiexn,3[)nb£Depiaetfe baet^
de
Heer op een €3el riuam gereben/uianneer be ^cßacen fongen- ßeo«?-

diftus qui venit in nomine Domini. ^e .l^lcatiS bebe webe be bOiJ öef^

|»eIbe<5eremonlen/ßttenbeop een<?[B5el / .enbeeemgebananfe^om^
jpangnle ftcopbe« Woemen/enbelepben fiace hleberen op benmecö/fo»**:
tntge warnen <€:acftcu öanbe boomen/bolgenbe^öeni a! ßngenbetot i}00l
öe^ooat ban^emfalent / altoaecontrent ble poone|fcio,menrcf|tebai]
©ole^teajff/ battöpnatttii^igcjpbooj befelbe lionben homcn / toelcH»
«ocft €fi?<(tenen/arm w(en/letften/llaroniten/<©o(Jcpen/SlölffP;
nett enbe, anbete Batten toaten / bfe onis tot oniac boojfs ^looder gel^I^\'
^en/aluiaer na j^et boen banben tSefper/tbeberombanben gemelten
tiotaüf^ een ^ecmoen gebaen tbietbe / betbelc^e na bat lnp begaeft

-ocr page 21-

Jerüfalcmrz Reyfe.

metbenon&eren na Bethlehem gweplï/ptten-
fainen op <23eï0/onf$n toecfi öoo?
Judea ncmenöe/ enoe ontrent
"«n mfööaclj gekomen inöe ï®ûe(ipne öaeï St. jan penitenUe mt 7 aU
«aec «n f ontepne npt öen 25ercï) fpjingt/ öaet top onsf neöer fetteben
r,"°JÏ2^ööacöraaeIötelöen / öjantDiS5joeöer3Söaööen bü02ünsf allen
yjootpç mebe genomen/ «pöenöe booïtsf ontrent ttuee .ï^pleti/ jP öc-
«omen op öie plaet0 öaer
St. lan gebogen / altoaer ontrent ôet J^up^
^ oaeröe ^oeöer
Godts fiaer l^ic^t »eiifabetfi quam groeten. «Sen

[J|»Pnitöbo|öerii0Jbe5pontepneöaer®öilippn0 ben Enuthus boopte/
"Pt totiche gpontepnetop altefamen öebbengebjoncften. ^aertolerbe
op
^ï5eBercöte getoefen een berbaïlen ^ups?/ altoaer raen fept Si-
geon öiHrecötbeerbigengetooonttefeebben / öie gemaecïtt ö««f®ben

yiaim / Nunc diraitte Servum tuuno Domine Cnbe ÖOOgt^ repfenö»/

|O»0eïïomenaenïien?5ercö Gion, altoaerbett Coningö ^alômon«5r«
\'«»ft i^/mebe sön top getoieff inöe groote b anben ^pPös^t leremiajef /
Jbbe jntie eraben banöe ötoningen ban Ifrael / moffen inbe felbe met
»gaen/eenigebie be OTouragie nietenöabben/ quamen baer niet (n.
^oaößr onfen toecfj berbolgenbe / 5ön geftomen in eenfcïjoone ©alepe /
waer
in »ItiugaeiDen ff ottben/ men fept bit be plaetfe te 5ön/baer ^öfua
«Röe calep öe^aupben ïiaeiben/ftiengenbebie ftp be iftinber$n3ifrael0/
fiïbe 30n\'tfabont0 met fier
jl>onnen onbergangfi geitomen tot Bethie»
Jetn , altoaer top banben <ï5aröejaen enbe aUe öe anbere S^^oeber«
biunbelijcH ontfangen toterben/ enbe banben felben abont gaen befoec^
«en be ^eplige plaetfen albaer spnbe.

Bethlehem be plaetfe altoaer onfen Saiiähmäker geftoien/ enbeinb^
«ribbe gelept ije: / alfoo baer geen plaetfe boo?
Hem (nbe^erbercbeii

^ Snben eerpen alfmen tot Bethlehem in fiet Klooffer ftomt/ gaetraen
«boj een l^ercli/toelche be Eoffelgcfte arontnginne
Sanaa Helena moes
Jet banben eerffen Cfi^iffen-fitepfer Conftaminus Magnus göemaecftt
Seeft/ 3Pbe toel een hoffelgcH ff ucfe ï©erc)c getoeeff/fiet toelcfte niet too^t
onberöouöen/ alle be pilaren baer (n ffaenbe/ sön ban IHarmer-ffeen
Semaetftr/ enbebe JKSueren ban lafpiiï enbe HlSatmer beWeet getoeeff /
maer boo? be Curtfien ban öaer geßaelt/enbeSaren (tempel tot
Jerufa-
^em baermebeberciert/intobertoulffelffaenbetfcgepbe^^eelben / ban
^nfaecft-^teen ingelept/maerberbalt op beel plaetfen / mitgsbehoa
3®an baer gaetmen booiôetfôlooffer^toaermenlîomtinôe
*^9pelle genaemt
Sanfta Catharina.m tof Icfti Capelle bjie «utaren ff aen/
^nöefeibeboenbe^gieffer^bagelöcïüaerliifle / onbwloubenbeîiaer

C <®jbi4

-ocr page 22-

ïfS îèrurâlémfz Reyfe.

€>ïö(nat;fsf «etpöw/uotjcn |et Ijoofö SBïtawfiattgt cenfcôoom ^tfl^\'JJî
rpebanöe fóiooninp enöe HactüifatU Cathadn« » enbe na Dm ö«"®:
nen Dienft/ Inoat ein peDer Pitgrira een ö|anDenDe ïï^afheerïss inDe J^anj
gegeben/men gaet oocfe ttijee-en-tinimteïj trapjpen onDer DeHerDe / ff^
Datmcn^omt ter plaeife Daer bier ^epulturen of antaren tlaen/ eertie-
iijch De^^pultureban ^t. leronimnö enDe 3önï®iftipel ^ebiujef/ öa"
iiefoocfteenfitamer / toaerinmenfept^r. ^eronlniu0 DenS5pïJ"WPJ
lleb^eeutoisi / in ^gtecï; enDeEar^n <©ber gefet te Rebben /
Seciter-ïjantisï De 25egraefeni££ ban
Sand Paula enbefiaer ®ûfftt»J
£uftochia. i <®aer oocft een Diep gat onoer De SlerDe/ toaer in wen
îJefôinDer»nbp
Hcrodcm latinDooDen/ingetoogpentesün / feomens»
000260acnDeDeure banDe «ïapelie/ altoaeronfen
Saiichmaker ^ebojen
<0 /trecfttnien s^n fcïjoenen upt/baer öanst ooch een 53o2Defeen in tto«®\'
DerlepCale/ namerttIöck<i3ïiec]cenDeïtat0n/ gefcfiiebenmetDefetooo?-
Den>
SolvG calceamentum in tepedibustuis, Lbcusenitn in quo Sias. tctf^
Sandaeft-t Exod : 3.
giRDefitamer ofteMapclle/öangenbeel€6?iffcaïP^
m^ HampeB/ toelche mee(l alle b^anDen/ alfoo öet Daer fteel Doncfter i»\'
te feibe plaetfe rontfoni met goube EeDeren beliangen / 3^nDe lanc»
ttointtcö û|Dinariî5 treDen / bjeet bgftreDen. ^n öet epnDï ban bef^
tïoojf3 Capelle (laet een Sïutaer/ öet toelche De plaetfe iieï baer onfen
Sa-
lichmakéf
geftojen / enDe4}an;3pn6 msoeber tnboechen gemonbeniiS^/
üoben Dtt SCutaer (iaet een tottte H^armer fteen/ baer ineen ^terre g^
Soutoen iö/ mtmiDDeni^ een gat öaer ober een (îlbere piaetïept / bP
toelche plaet rontfom gefcö^ebenffcontbe \'©eboojte
Chrifty, met Defena^
JJOlgenbegefneDeneEeïteren. Hic de Virgine Maria lefus Chriftusna-

tuseft»-,

<®ntrent D?{e treDen ban bit 2llutaer aenbe 5ïecöteröant/ ttoee Crap^
pen ncDergaenDe/
De plaetfe baer onfen Saiichmaker ingeleptijsf/
be ban ho^elöchen USarraer enDe SJlbajlaert cierl^ch
gemaecht altoaer
recöt Ober Defe plaetfe een ftlepn Cafereelhen öangt/öet toeich met ttoe®
ïïlUren toegeDaen üiü?t./toaer in öet 55eelt ban .ïïSatta öet »int op fiaet?
fcöootöebbeuDe gefcöilDert(lont/öet toelcft(mgnief ooaDeelss)
foo eprra^
o^Dinari^ fcöoon gebaen
toais/Dat icft noptbiergelijch ge(!en öebfte / Dit
<j0foochmeDeDeförlbbe epgentlijchniet/ maerbupten
alle ttoöffei Defel-
be plaetfe altoaer De fóribbegejïaenöeeft/ Docö Öeïiö tot eengeüacöte-
ni0 in alfulchen foim gemaecht/ toaer aen D
|ie ronDe J^iïaerhen^ ban
JBarmer-lleen (laen/oaer
i^ oocft toonberltjch boo? De nature geto?ogt
in feechere IHarmer-ileeu/aen De fitribbe een
€ffigie ofte gelöcheni0 ban
ein teer/ alfoo bat öet fc&Qnt ban geen itSenfcöen öanDen
gemaecfttte
3Ön fiet gene De Batupi banbe ^teen boo^tbiengt / alfoo bat een t»cöit-
06r be fleUinge niet fOHbe berfieteren. ï^oiber recöt tegen belRribbe ober

inb»

-ocr page 23-

"lerufalemrz\'Reyre.

Jtt bft boo|f5 QTapenefeen flact een 3fiutaer/ tneïcfte ntenfept öe ijïaetfe te
DeDjleKöningen öate «©fferanDen gereet maecftten/ Doben
J\'E28utaet; Sangt oocft een fcfiooncafeteeltoaer In De45eboo?te Chri-
j «y,tnitfgaDet0 De €>ffetanDe feec treffel^cfe gefcöHDettflont/Dit Cappels
; j*«en bp na foo fijeet afóiancfe/ te toeten böf treDen / men gaet fnDe
J5JtcftaentoeDec5pDenmet etappen op / s^nDe aen be recfitec spDj
goaeïf/ enOe aen De flfncfter-5pDe feJWen / Daer toojt gfiefept Dat De Djfe
55®ntngïjenofteï©pfen Daetbooï gegaen 59n, SClïe Defebooj betöaelDe
waetfen son begrepen aen een fóercfte / op toelcfte plaetsf berfcfiepDe
"wen geDaen too^Dett / tot onDertoppnge banDe^elgwmjff / Defelbe
j^^aetfen sijn bol ban bebotle/ fulcr Dat De i^atuer bStroert tooit / niet
•"fgejgt^jgnDefiemban toeenen te ontj&ouben.

%ten felben Dito fiebben t»p gaen ftefoecften eemgïje plaetfen bupten
Bethlehem. €en fialf up^e gaengf ban Daer/ ftomenbe in een fcftoon plat
Jf «t altoaer beel ^lijf-boomen (lonDen / men fept Dtt De plaetfe te
s^n f
gaet De engelen De ^erDet0 berfcfienen / öaer berftonblgfienbe De

^Öjteonfegf Salichmakers.fingenDe/Gloria in AltiffinjisDeo. ÏBanDaeï

{ïföergefteertsönDena Bethlehem , enDe een toepnlcö getollatloneer$
sebbenDe/ pjn Dieper In
Judea gereDen/enDe ontrent ttoeeup^en gereDen
gebbenDe/geftomen aenDen !Lafl;-|i«f banDen fóonincft ^alomon/ toelc^
J^tbeïeerrontombeflotengetoeejifó / alfooöp albaer jpConftnbps
toaö öonbenbe / ïeggenbe tuffcfien ttoee 25ergen In een fcfioon \'©ai
^fteiBalepe. 30anDaet30ntopgerebenna De l^lffpnenofteiï&atet-bacs
jen / Dieben ïKomncft ^alomon geeft Doen maften / ii^f^ibe mei
oaei;D2leneenStaUaenfcgelllpleintomgaen / oocft ontrent een uvï^
9aen0banDen 3t«ll-fiof/ alDaerlepteeniSailee! Dicfitaen / gettoelcft
\'Jteutot^eboutot(i0{ / een toepnitfibojDeriis een ^ontepne genaemt
Jegnato,toelcfte fieelmoepelijcfti^ om in teftomen/ in toelcfte men oocft
Jiet ïicötmoet gaen/ alfoo Defelbe onber beSCerDe^ijs! / ban toelcfte f ons
*®Pne alle De anDere^omepnen in
ierufaiem 3gnDe/Siaer toater ontfans
öen/Defe gemelDeiPontepneöeeft Den ïftonincft ^alomonlaten maften/
jDDetoelcer met Djie^egelentoegefegelt ï©p 39n ban Daer toeberge^
«fert na
;BcthIehem,

3©at belangt öe geïegentöept banDe ^taDt Bethlehem, Defelbeiifeen
JPen ©leeft / ge&eeïgeruineert / altoaernautoelöcjcbffticöönpfftensE
"öen/DaerinDe ILupDen öaer onDerfjonDen/ De^lntooonDerÉfbanbien
Cöiiftenen/ ïiaermet l^aternoHer^/ örnpfftensf enDe anbete Diers
S^IÖcfte Dingen temaecften genererenDe / toelcftefp aen ^elgrlm^ te f e^
Walem ftomenbe / berftoopen;
Bethlehem igjfe^ltaliaenfcöe H^plen

€ 2 ban

-ocr page 24-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

ban lemraicm s^nöe ontrent ttnee upjen gaensf / leggenöein een fc&oow
lioocl) ©jucfitbaer-lant/enoe na {jet be^cfitfgen ban alle Defe uoojfs DfH^
gen/öebbentbi» b^unDeljJcft ongfaffcïjept met De 25ioeDerjcf genonten/ D^
«BarDiaentjeeft onsf meteenlge
Agnus Dei bereert/ enDeboo23Ön0ö?l\'
(^ractement/ geeft een^egelgcfttbat j^em belieft/HerenDe ïaeDeroniDoOt
eenanDereiuecöna Jeruraiem,

Den! 5 • <®ito 5ön top fmojgen« ottttent fejï tippen ban Daer gö^^
feöepDen/enDe ontrent een öalf up^e ban
Bethlehem gefïen öet «ï^^af baH
0acDel/5önbe meteen hlepn CapelleNen obertbulft/ altbaer nocfi eenig^
mercfe-teecheneii bpttaen «i!>ocfttt>lerDeoniefgetuefenïiet^up]ï Daeriti
^lacob fduDe getboont öeöben/ een tbepnlcö bojöer tbierDe on0 getoon®
Deplaeife/altbaerDen€flgel/2SbacucbpDen$ap|batteDe / enoeibetd
boerDe om#ten te Dragen bp Den ©^opfieetv^ant\'el tot?$abUomen <ti
DencïuploerEcenmen; Biet berre ban Daer tblerDe ons oocftaengöe\'\'
Uiefen een herballen ©upis/ üjaer <n CWaief geboden <sf / enDe getaoont
ijeefr/ en De altoaer De ^igure tn een öarDen ^teen geD^ucftt (laet / men
fept Dat öp 6ter toa0 fiapenDe/ aiis^ De
Heet teg^niS öem fepDe/ (laet op /
neemt b^ooDt enDelBatec / engaeina Den
Bcrch Orcs. «©p Denüjetj^
toferDe on^ nocfi een berbalfen Igup^getoont / toaerin Den li^^opgeet:
SCmojs gebojen / Dae» ïla«n ooclt ten ïjalf tijegen tnfl^ïjen
Bethlehem
enDe lexufaiem, Djie Cïj|l0;ernen. IBenfept oocli Dat ontrent Defe plaet^
feDe^terre!0/DieDe|@pfein«®X)n:enge^eniiaDDen / opDeftantban^
öen ttiecfj (laet een feer <®uDen enDeDichenCerebtnt-boom/cnDer toelc^
feen25oom vfooal0 gefepttbo2t ) DeÄoeDer
Godts metliaechi\'fttborl
i^eroDem blucfitenDe / gern(l te öebften- IBp 3ön ontrent Den mlDDagÖ
JueDerom tot
lèrufalém gïjtiiomen / enDe opten felben tgt met een(g0^
552oeDer0/ iii(tfgaDer0DenojotnartjefïLeptfmanbergefelfcöapt5tjnDe/
gaen befoecßen eemgetbaerftenlöcfeeplaetfenfónmn
Jerutaiem, oochDe
plaetfe in tneltHe SUbgaïiam ^acr(f(c(e DeDe/ De gebancftentffe ^etn/ tipt
ibelcfie ï)p banDen €ngel berlojl tt!(er&s / 3pnörnipop Dén Bacö ban |je\'
Den een gebancftentffe booj De curcften. Sltem/ fiet banDen
(lel^t.CÖoma0
/ Didinus genaemt: fjet^^upisbanSasbeDeUiS / De
tboonplaetfeban ^t. Ärcu0/ oocN De plaetfe aitnaer ^t. ^acob ont^
fjooft 10/ optoelclie eenfcfioone «ïTïi^tjlen-fïercfi gebouteit (0 / D(e De ^t^
menpen geb^upclien/Dagelöclf);|iarenDïen(ï;.Daer in Doence/ Defgelgcfe?
fjeti
|up0 ban2Cnna0/ intoelcftcDe Heer Den fitmnebacö (iatïj ontftncft/
gtem De plaetfe altoaer De
Heer {jem na 38n berrö(fen<0 / aauDe Djif
JlïSarten openbaerDe/ fiet Sjnp0 ban ^pmon l^ljarlfeu^ / in tbelcfee D^
Heer Magdalena gare 30nDen bergaf/fiet^^alepS ban Herodes , luelcft^
meed berballen i0/ fietïlnp^ ban ^ilatn^/ maer in legentooo2Dfcj[i oe

öee&ter^

-ocr page 25-

lerufalemfz Reyfe,, ; 21

J^cfiter^ ban lerufaiem toûoncn/ Wcfit aen ôetfeïbe (laet «n 25ûfie ober
Straet öibbenbe aen tpeber3Pben ttoee Deuren. Mien fept Dit Defelf«
J« plaetfe te 3tin/ altoaer î^ilatu^ onfen Heer bertoonbe/ feoflenDe E
ccc
notno. j^tet berre ban baer t& De plaetfe/ altoaer De Heer metten Crupce
beiaDen3önDe) j^n Uebe^igoeDer ontmoeteDe/feggenDe / göP ^ocijte*
jen ban
Jerufaiem, en meent niet ober mp/ maer ober n/ enDe ntoe tóin«
Deren/ Daer ontrent iiSf oocft De plaetfe altoaer ^praon ban Cpjenen De
{»eere Chr ifto f)u «ürup^ öielp Dragen /toelchen toetfi genaemt toû|t Via
(^terofa.
<ap De felfoe plaet0 biel De Heer met öet Crupsf ter «erDe ;
PPïÖngöegaennaDe
Piffina Probatica Detoelcfee eenmael Desf laersî
oauDen <gngel geroert toierDe/ toaer in<^icötige/ H^elaetfe penfcöen

fflaer maffenDe/ genefen toojDen/ 3önöeiegentooo|D{cö D|00cö/ men fept

5t een jêaleDictie te 3Ön s f ebbe oocft op Die töt meer anDere piaetfen

^focöt/ Detoclcfte icft öier niet al en beröael/ maer op een anDer tïJt bes
tertepasfullenftomen. ieböe oocft lelïelgcftenöaren («B:empei befïen/
fiaenDe op Die plaetö altoaer Den (^empeï ^alomon0 toel eer göe(laen
i^efe/ toelcfte als? nocö foo genoemt toojt/Daer tn niemant Dan Cöliftes
^ïen macö bomen / op pepne ban berb^ant ofteCnrcjc gemaecfttte tooi«
iien. ï®efen boo2f3<Cempelisbanbnptenfdoon enDeftofïelijcft göe^
^2ocöt/ at0 icii opt eenige lliercften gefïen öebbe / ban Daer gainDe na
Ons «ifonbentaltoaer Den PgefiDent onsf toaerfc&ouDe / Dat topons te^
öen Den toefeomenDen Dagöe fotiDen gereet maften / omme met öem te
fiaen ten ©epïigen «£5rabe/ enbe alDaer onfen tgt tot ^aeflpjentoe/met
Debotieobet\'te brengen-

<0p Dén 16. Dito na Ben tftiDDacö toefenbe toitten Donóer&acö/3fin top\'
ïtiet De meefle banDè ÏSioeDersf gegaen ten iepMgöén «ï^rabe 7 na Den
SBercö ban
Calvarien. €nDe alfoo Defe piaetfen in een iftercftbefloten
35n. ^00 moetmen een feecftere fomme gelts! betalen eermen in D\' feibe
ï<omt/ öet toelcfte bp m^n op een anDer plaetfe aengetoefen fal too^Den /
ainiaer icft
een declaratie ban alïe oaDinari^ ftoften / foo binnen alisf
bupten
lerufaiem herballen / faSmaecftenx^nbelangöenDeDelKercft
baer öet ^epUcö eraf en
Calvarieri in flaet / bfelbei0 eertgt« Dpói be
^ainceffe
Sanda Heiena gemaecftt / toelcftet^Sêéelt iebêttfbaécöjf in
JBufaetft-flcentngeIept3öHbe/ géfïen ftan tooien / boben^n\'troi^
ïïanDeKtrcft / Den Datum toanneer enöe op toattpt D^efbe Öertftp^
6outi0/ban toelcherë Beuren be Cwrcften be-^eutelö^Meft / \'fn^^^êé
top öaer In gingen/ toierben getelt öoe beel#felgrin«f top toaren / baer
ïn 3önDc tooit be beure toegejioten/ toaer Hpjt ban niemant feomen ftan/
ïen fp D\'felbe banöe boo2f3 Curcften open göebaen tooit /: in be gemelte
t^erc&30nalfbaïvfeïleröanbe jSatien|an(Sö*nen / betoelcfte albaer

-ocr page 26-

lemfalemfz Reyfe.

Omiiienff Doen/ een pegel#c&in sijn Cale / Daer
Wtt tött>lpi3enDe / cnDe na Datfe0 of atïjt uanDe ißinneßioeDecsf opi^
nart0DefojgetjanDtpjinclpaleJiepItgeplaetfen DeDoIcn
i0. ^oomop\'
ten DefelberaeDeDaetfoo langïi in ftlpben/ tot DatDenJPaefïöentanW
jnijate plaetfe toramttteert / tuelcfee öetnaetDetiS oftefojcö-D^ageri^op
O^ie plaetfen ofte Capellen te gebieDen fieböen. €ctfïe!9cfi De
Capel ban
Onfe Lieve VrOU, in toelcfie onfen Saiichmakcr ïjembeeetfletnaeina jö^
becrpfenifle openöaerbe/ 3Önbe b\'felbe een banbe frapjle Capellen/ in be-
fetóertft begrepen / in befe Capelle (laeteeniilepn ^jlaetffienraetpfere
(Italien afgefloten/ altuaer een ffucft banbe Coluinne baer aenbe Heer
flegeeflelt betuaert tnojt/ Dicöt aen befelbe / be plaetfe aiujaer o^
giobén {jet Ctupj? gereet maecfiten/ in bie nteergetnelte Capelle / boen
De3P?ie(lersfbagelöc)Cöare.ïPiffe / uferenbeöaergetpben / acïjterbe
boo^berfiaelbe Capelle flaenee«igeiaatner0 / ttiaer inbeboo^fs ^ivs\'
ben? ttiitfgabeï!^ be 3^elgrimi5f Ijaer ïionienaccommoberen met eten/
b^tncfienenflapen.

tuieebe Capelle opten?5ercïi ban Calbarien / fó baer beneben b^
plaetfe altoaer onfen
Saiichtnaker geftrupftifif/nienfept bitbeplaetje^t^
lijn baer ^t,3!an ben «ff bangeUd/ met ilêatia be isgoeber
Gods (lont/
m be Heer aett ben Crnpte fiangenge/fepbe/ la^on fiet v Soon, 011 tt\'^
gen^t» gian/ftet ul^oeber, Silfiieröangenbele CfjjiffalüneHampfn
altgtb^anbenbe. \\

fem banbe bû02fepbe IPinne-baoerie?. <$nbe om iiojber aile be gelegent-
ijept tif berïjalen / fal tcii oiDentelgcfe foo toanneer b\' felbe alfmen inb^
Ittereft ftomt/ ßefotfit too^t/ aeôterbolgenbe bp ben anberen flellen.

.^e pelgrimöf ftomcnbe <nbeboo2f5Kertft / b\'felbe ga^neerfl inb«

t>60?be»öaelbe»ercftbän onjï Eiebe02ou/ in toelcfte feercHeen felepn
termaning&eaen be^elgrimiECtot gaet onbertopftngfie gebaen toojt/
tojsUfieeenb^anbenbe ^affteeri^ meteen125oe(li{en inbe tant gegebetf
Seoir/mengaetin Pioceffii;/ begtnnenbe banbe Columne aen toeltfteltf
Beètgegeefeit
t0/ fîngeiibjf befen nabolgenben aof3angö.

Eia fratrcs chariffima
\' Chriftus mortis mifteria
Canamus mortes veftigia
Scquaraur corde fibily.

Qui

-ocr page 27-

Qui portam primi ctiminîs
Dédit Vigon Sanguinis
Hune ad Coluranam acritcr
Cadit Pilatus peflitne.

Cur fie 6 crudcliflîme
Fiagellis eutn percutis
A, quo vitatn accepçras
Vitam conaris caperc.

^«Ue tiabolaenbe pïaetfe feomettöe ôltôaeç U Hceï ïietöaert téfetDe /

Qui Luceift ^cdit Patribus
Cum illos ab his tencbris
Eduxît & caîleftibus
Ornavit Doinis gloria.\'

trappen gaet/ op D\'feïöe 5önöe / ftomtmeu alDereeril te« plaetfe ai«
«aeconfen
Saiichmaker geïirupfltó / (laenDeéenrontgattnöe^ètemA
gejjouöen/ in toelcli gat gefept iMOjtiiec Crupsf ge(laen te fieööen /
Jönbe öet boojfs gat met een (ïlbere göebjeben fölate öeWeet^ JKen pe6
«ocfe ontrent ttoee treben ban öaer / Dat jjen ban fioben tot be«
"5aen gefcöeurt<0 / toelchefcöeuringegefefiiebe aï^ onfeRi^gJiÈhtnajEes
"Jnen Geeft gaf, ende zijn Ziele;»ndc handen fynes Hemclfcben Yiaders bevc-

J^nde, opten boo2f5 55ercïj Homenbe/ toojt be nature ontroert aifmen be
jj;jetfe aenfitt/aitoaer onfe JSaUcfiept geto^otliUsi. ^instmenUeffunai«
"ïenHof\'Sanöö.

lèmfalemrz Reyfa

Ad montera ftunc Galvari«
Pergamus cunâis LaudibüS \'
"Ut Chnftus {ua "gratià \'
Ignofcat nobis omnibus. .

Ad raontem Sânélùm ibimus
Dévoti totis viribus
ïefumquc cunèlium planfibus ^
Ir» Crucem fixum ^çndetci"

, ■ sï^iii. vxiiïcsoa

■■■ : :. < ^ ■ \' . ri \'r ■ ^.-.r\'^\'-\' -\'iïl

Ad

-ocr page 28-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

Ad montem nunc Sanïkiffiraura
Eamus ubi fanguinis.
Chriftus tune Sacrificiutn\'
»e Cruce pendens obtuht. \'..... :

©o^öer gaenöefteneDen öen 25ercö ban Calvarien, altuaer een .H^flf-
ïner fleen lept/ inse groote ban een gemene parelt/ men fept öe
Heer op
öefe 4!>teen gelegen te öebben/ toanneer fipgefalft Ujieröe 5 i^mgtnifï\'
OefenUof-fangt).

- ; : Adl|elum modo uógerc ■

L \'Devötionis.oleoi\'l;/• .

Pergamus omnes fervide

Vt nos mangat gratia,

«©e fiepïlgfiepïaetfenbo|öer befoetfeenöe / Benütfiet mlööenbaitöf
fóercfi gegaen/aïtbaer öet<3raf ban onfen
Saiichmaker (ïeet/ober toeïfp
«en Capellehen gemaecfttfö/enöerofttommet llSarmer behleet/ öa«\'^
(n gaenöe moetmen fcjjoenen npttrechen I alfoo fiet een
öiaitfefw\'mentttoet alSitcfeeïïöe ^aérifiooieen ïilepn Deatfien/ aiüja«\'\'
itienfiomi <ti eeni^meïften ban onrtmt acfir boeten fn\'t bierhant/
toelcft »ametften m\'t rafööen een i®Ute ^teen (ïaet / op toeicft ffoo al?
öifepttboat) oen€ngeï gefeten te fieöben/ al0 öe o^ie .lasarienquameri/
omöen
Heere Chriftum te3alben/ bojöer ösenDe »oojeen anoer ï®eüf;
fen meöe Seeï enge / ^omtmeniet plaetfe öaer fiet i^epUcö «graf ftaet /
tbetei^Meén ^teengegontbeh f 0 / 3gnöeinbe lencftte ban een g^^
tneen<^ombe/6p (befeh ^raf«en jSlarmer-0een lept / 3dnöe öe fe0
^teeti nlet^leöaer op latö/ aijs öe b?<« ilSarïen fepöen toie fal onjö öeM
iSbteenl}atwen<^rabe tbentelen-\' ^ocfi na itH ontiiotiöeni)ebbe/ttio;i\'
tt(e ^teen bp öe Armenien betnaert inöe l^ercR tbaer (n ^t. 3|acob
fioöfM«/ öefe plaetjJ 10 foo «Snge / nauteelKc); ö^ie perfonen
öen anöeten hunnen flaen / aiS^riiangeri beel €ö#alpne aampf^J
meejl altötiiianöenöe/ alfoo öet aïa^ec feer öoncher »0. J^toojt0 retr
upt gaenöe/ feomtmen ter plaetfe altuaer een tbittèn ronöen É^armef^
(ieen lept/ op toelcfee plaetfe(fooraen fept) gern öe
Heer na 30« berrnff«\'\'
ni(feaen|I^ar(a USagöalenafnöe glieöaentebaneen ^obemer
iiaeröe.

€nöe alfoo tbp bier öagen enöe t»iec nacj^tenin öefe boo^ber&aeli\'^^
Berch gegoten tnareti / foo öeööen m alie0 toel öooj gefïen enöe naö^;
tepthem tb^tche meer gemelte plaetfen alle fn een herth binnen öe mM^:

re"

-ocr page 29-

\' lerufalemfz Rcyfe.^ 15?

Jtuftegrepenjtn. ®aer(laet oocft nocft een ^epuïtnr?/ toaer tnttien
[Jpt öat Sjofepö ijan SIrimatea fiegratjen <0/ op DU tQt Daer 30nDe;^tolerfl
«en öet«er.3p2anco|>fen DanDen#?epDent ÖlöDerö Uanljet ^epKcfigraf
ipnaecftt/Jet toelcft öeeï IHasnifpcft <n jgn toercft fiiirc ft ADe föercft op
Jgaefc&Datö ontrent Den «lilïDacè geopent sönDe DanDe Curcften / JÖ»
top met De meefte banDe iBlnnebjoer^ na onfit <iïonbe«t
Saivatoc
pgaen/ toenfciienDe malftanDer een saftge !^oec&-tijc/öebbenDe alfooen
\'woe lliamer banDe Jï^innebaoerö metten ^jefiDent ^tDDacömaelgöes
fiouDen.

. lo. 25pi« 30ntop met DemeefteßettgteufetttjergMelftfiapt
Sonöe/geteplï na De jordacn, op <iBsel0 eatie MapUn rpDenDe/ enDe ons
Jtent ttoee npgen gereDen öebbenDe/ geftomen bp on0 ßenbebouiSE / al«
toaer alle De ebenen met on0 bergaDerDen/ toelcfte ban Meppo tot
ï^ufaiem gtftomen toaren/ 3önbena glflïnge ftercft ober DeöjfeDupfent
gerfoonen» enDe alfoo top op een plat open ïBelDt lagen/
f«o fieeft oniï
Je^on bap toat befcöenen/ op Defe plaetfe toa0 een l©ater-put anbersf
«tfeowtmen geen toater/ booi enbe alieer men ftomt aenDe lo^Daen/ al*
toaer top toel bier ttpjen lagen/ enDe on0 mlDDaclimael ölelDen/ alfoo öe
p?oeDer0 booj ttoee Dagen piobtfïe mebe ggenomen Dabben/ een pege«
«deftban on^ öab een f ie0 !B9n met öem genomen / enDe tertople top
Jacr ïajjen/foonuam alDaer een Cornet Öupter0/ toelcfte opeen Cafteef
«aer ontrent/ tooonacfittcö toaren / öalenbe on0 op / ftomenbe D\'l^lbe
tot terJlercfeUigebanbe Carretoaen / enbe onsf boo| De Sürabifcöe ßoorf
tïetflf beb^pbenbe/alfoo ben toecö na belojbaennlet bepUcö 10/top fiab^
ben ootfrberfcDepbe ïinpterjs in on0 gefelfc&ap / repfenbe booitö na De
3lo2öaen/enDeeenmoep€ÏöcftentoecïjöebbenDe / oocft belegebercöten
PafferenDe. <enDe alfoomittf öet aenftomen banbe nacöt be paffagie op
Set <©ebercöte öeel enge toa0/ nietfonber pet^cftel 3önbe/ ban USan eti
^aert ban boben neber te baHen. ^oo mollen top acöter ben anbecen
tpben/ boo? bien öet ö«iboncfter toä0/ enbe geen »nefcötjn ban on*
trent mibbernacöt en öaöben / ter felbertgt (jnamen top upt ö«
ïercöte aen De DooDe See/ altoaer top De Compangnie nocö acöter 3t)ns
tie/ bertoacöteDcn/foo lange tot Dat Den lejlen bp on0 toa0/3ön booir^
Iang0 De «®oobe See repfenDe onfen conr^ berbotcöt/enbe ontrent mtös
bernacöt aenDe ^ojDaen geftomen. «noe alfoo icft mtt0 öet ongemac--
ftelijcftrpDen gematteerttoacf/ fooöebbenmöit De 525joeber0 ban mrjn
«ïïêupl geöolpen/ enbe int belt nebergelept/ altoaer Defelbe na bat icft een
lipje gernd öabbe/ tot
aertbe iDaen neoerbiacöteDen. ^tenbe albaer
alle bie JÏatien ban Cö^idenen groote bieucöt beb^pben/ eenfge öaer in
befelbe toaffenbe/anbere baer tn ftoemmenbe/fommige öaer ^uopenbe/

<© euDe

-ocr page 30-

ftm/ ettöeltft moile/ öaeï rtöcö geen öalf npj gelegen öe^öenDe/berwec
hen: too^öenöe op ragn JBSupI^ej^olpen / Ueriattn&e Hen Carcetuaeii /
50« top met on0i^eigrjm0 enöè fieligienfen gecepitnaöen tSeccJ}
Qua-
rantano
, met onj5 nemenDe eeWge «Cuccftfeßnptersf.

SBelangentie Quarantano bcfelbe fsf be pïaetfealtoaft be Heer beectffl^
nacfttengebaHlieett / enDebanben^Satangecemteert tolerbe / ban
toelcftepiactfetop geftomenjöntot
lericho, s^nbe ijeel betbaUeu enDe
getöüieert/gelegen <n eenfc&ooneEantfboutoe / altoacr mentcöte ba«
ßoofendaen/enbe^oofenban
lericho genoemttoojben. gjn Jericho
ijoojnoemtflaen nautoelscji; ttointfcf) öupfen/ toaer inbeEupben tooo^
mn. <een öalf «pj gaen» ban bae» flaet een fcöoone f ontepn/ oocft een
grooten <@nben-boom totenie? tacHen ober befelbe nptgefpiept too^ben /
toilcfte^pomepngenoemt tooitnaben name ban ben ©;opijeet<öU3e\'
U0/ altoaerMp mtbbacymaeilifelben.\' iBoojtierbile up^en gerebengeb-
benbe/ toebetontgöeftomen bp ben gehelen ^mtp op^^ons: oube
UOU0/ enbe Wen abont te
icrufakm geraecftt.

SSeïangenbebe lordacn , befelbe neemt öatenoo^fpjoncïi ban ttoee
^pntcpnenuptïjet<ï5e&eccötegenaemt
lor, boojthomenbe/bantoaer
fp öaien naem tsJboerenbe/ sönbeeen ïoopejibeiSlbtere ontrent na gtf»\'
finge b^f-en-ttointicï) treben bim/ aibe boobe £ee topenbe/toelcHe top/
eer bat top aenbe
lordaen quanten paffeerben- ^ bit toater banbe lor-
daen
i0 Chriftusban^t. ^an geboopt. JBÉen ice(t ban Sodoma enbe Go-
xnoträ Adaraa
enbe Sebcum . batb\'felbe alfiler gelegen öebben/ enOe
Doo^ fiaer groote 5onben berb^antenbe berfoncHen 5Dn / upt toelcfte
]^laetfe 3Lot& met 5gn^upjib|ou enbe fófnberen / (boo; be Engelen ge^
toaerfcöo
«t30nbe/ ooefe banbé feïbetiebolen fonber om te jïen/ Jjenen te
flacH) bïucötebe/bel^upfbjoutoe Hotïjïf omgenDe / m een^out-pplaer
öeranbert toierbe/ betoefcftefeo fommtge feggen/ alDaer nocfi (ïaet / fjet
öene ontoaÉtatötfcfi i0 / aïfoo <cft fiet felbe banbetfcfiepbeïSefigicufcn
fiefioojt/ oocfi onfen |^|e|ïbent enbe eenige «iSjtecften ^jtauaenief fpjehen^
He/ gebiaecöt Ijebbe/ betoelcfte fepben niet toaer te 3ön.

<©pten z£.Wto 3gtt top met ben anbeten gaenftefbecften tenige toaer-\'
(ïenige plaetfen opten 55ercö
Sion. €nöe alfoo top ober al niet cn hon^
ben fiomen mitiec be niet toelatinge banbe «earcften / fob 3p on0 bette
bibej;fe ileitliglie plaetfen getvefen / t^an toelcfte be i^urcften eenigge in

toeer-

-ocr page 31-

lerufalemfz Key fè. 27

Jbwtbettficmbeit / natnentlöcfe öe i&tpuïmre tatt&en €onfntk ^abm
jnoe Salomon / öaer ontrent De plaetfe aïtuaerbe
Heer metsgne
^«fnpulen öetle(le3(löontniaeïae|jouDen/ enDe öareöoeten senjaflen
peft/.Deföel!^c]CDeplaetfealt»aet De
Heer na 3Ön üerröfen(fle met öe(ia^
Deuren geèomentó/ atDaecijs oocfe De plaetfe / altoaer De 2lpo(leUn
Dtti H: Geeft omfinuen.

<®ptett23 Dlto59ntoi»nietDenanDerengöeaatn<nöet5©al lofaphats
jnD?opDen$5ercöDan oiivetcn. altoaer on«t Dele Dingfien Dertftoonc
J\'ieröen. «fferllclöcfiDuptenDepoojt eomenDe/ toteroeon.« getöoont
y plaetfe altoaer Stephanas geffenicöt toteröe / een toepnicii DanDaec
f^fnnoc&Dgie^epultnren/ oeceneDangiofepliDe Iföan JIKaria/ Dc
JföeDebanM loacö<m/ «nDe DeDerDeban ^t- 28nna/ toelcfte M-
puituren alleberiieDenfijn/ alj^ierliangeu eenige DjanoenDe lampen/
JftoeUhebanDe ^SriecHenenDe^rmenienonDer^ouDen too^Den* laati
pi^c tomtmen ter plaetfe altoaer
Gethfemane gedaen öeeft / onDerD«
l^lbe plaetfe i0 fjet l^of Hen in toelcfee De
Heer gehangen toierDe/ toaer f ti
^th j^eDenfDaeg|^0 Deel ft{)oone<ï>ltiff-boomenflaen- SdDaerantrent
toterDeon^DefenabolgenDe ^eplige plaetfen Dert^oont. ^Eerffelpc&D«
Waetff altoaer De
Heer DiieraaelgebeDen fieeff / eotft Deptaetf« Daer Dc
«^eer tegfien ^etro enDeD\'anDere^pofülen fepDe / Hunt Igl^p niereetl
f pre met mptoaecHen/ DefgeigcHis De plaetfe altoaer SuDa0 De Heec
Dfrriet. ©oojtgaenDe fön top gecomen epten SBereö banoUvetcnals
^aer omï Defe naebolgenoe plaetfen berttioont toierDen.

^ ___________—,,—,---------^- toeerttie

Item De plaetfe altoaer öp ïjet oo^Deel booj-fepDe / pocft De plaetfe Daec
öPÖet©aOer-<©n]0fgöemaecHtöeeft/ De plaetfe altoaer De ?8po(leleti
set
Credo g&emaechtöebben/ Dcfgelgejc opl>en25erc{ibe plaetfe ban
\'JöeicHe
Onfen Saiichraaker ten l^emel göebaren / Defen DooittoemDen
^«rtg
piiveten een galf upr biaji Jerufalem gelegen.

<®pten 24 Dito fijn top anbermael nae BetWaida gfiegaen altoaer ons£
5ettjoonttoiecDeïietl|upiSbart ^pmón aepjoesf / öetöupfifban Ha*
Saruief / !Ban IRaria MIagDalena mDe tiaer jênfier .ül^artj^a / alhier
«Pt een (leen/ op toeicHe gefept too?tDeHeergefetentefiebDen/ al£f

IHariafepDe / Heer gaDtgSp bier getoeeft/ onies btoeDer toaji nietge«
liojben. HergrafbanltasaruïÈ lept <n 25et&faiDa/ altoaer De
Heer
banDeti DooDen op toetHte / in toelehe men met Itctit moet gaen/
3>aer toierDe on0 oocH getoéfen De plaetfe altoaer lefaia0 m^ een goute
faecö Dooi-faetöti«/ enDe onfen towö berbolgenDe / f^n top gecomen

atn

-ocr page 32-

lérufalcmrzReyfé*

aen Aihèldcma Of« öenbïoetacfteF tmïche otniiettföö pHJtrep^Hntnöetf
secofc toievbe/ in tueUhen ^cftec be ^elgcfmist ggeilo^tien ßmbe/
ben tiJOiDenv (Befelbe tboiöen ooc&Jïpten
Berch Syon begtabe«/na Dat
^beel In dact:lebenberfoechen^t ^elt(jebbe alDaet men(c{|te^ battDoo^
Den bp Den anDeren ge^en/ ojbetttei^cft tegen malcanDet; ober
leggenDe/
ibelcheDooDenDoojeen gabttiiet een tonui nebergelaten/ enbefanbei;
hfd bp ben anbeten gelept tBOjben / alleenlpch metl^ntaaet bettionbeti
^nbe/ tbelclte plaetjs aen een ijoeeft ban fiet gebergfite (laet / ßinbe fnbe
groote ban een gemeene (leenDoben upt tbclc^e bier luchtgaten bobetr
comen. ©o^ber gaenbe/ ftVn top göecoraen aen be IPontepn
Syioi iit
luelche be
Heer g^ebootbenblinben te tbaffcfien om^iat fip fienbefoHb^
moaben7 baer ontrent ftaet een J&pelonche onberbeae^^be/ tnaeriti
ïjaerbe 21lpo(lelen < fooal0gefepttbo?bt ) berbergïjben al» be Heerge^
bangen tbierbey niet berre ban be felbe plaetfe tó tiet ^ogp baer Ciioge«
ftaen geeft/ on^toierbemebeopbiet^tggetgoontibeplaetfe / alttiaer
@etru0 nae be bjie bubbelbe berfaechtnge ban Mn
Heere / gjn fonbeti
6eöje«nbe/ iteraftetgup^ Cajapöa^Jien goijgljen Pjiedec / be jlée«
Danbebeure Deö:§epl(gfien graftiï toelcïie ep^iipbenalDaetfietoaert
tooge/ item be ^olainne/ tuaet; op ben ^aen^ont enöe ftrapöe/ aiff^t\'
irusf be
Heer berfaecftte / »»elcft tjups ban «iJggi^enen betbaert tno^t Die
albaer een Cappellehen gemaeht gebben tuaer
in fp garen bienfl boen.

<e&pten aj. <©ito gebben top eenige plaetfen iièfocgt inbetallepe UU-

feer bergeben oochcierlijcfe ggemaechtinmaniere ban een l^iramlbe/
ooch toepnicg geruinéerr/ op toelcfte plaetfe menicgtebandeenente^
ggenggetoo;pen ftjji/ alfoo be<i!Ciirchen baetboo? bp gaenbe/ baerte«
ggeni?geraeenlöclieen(leentoerpen/om bat gpfïjn ©aber ^abib on^
gegoo^faem ggetoeefl 10. 2Hgieri0oethbeplaetfe altoaer
beHeer acg^^
ï®ifc(pnlen ofte Süpoflelen liet om tebibbeiv^Jelaiigenbe «Smatf0 b^t^
ggegeel herballen enbe^^eruiueert.

<©pten 27 ^ito fïln top mefebnfe ®jagomanuen De ^tabt ban reru-
faiem, gaen befien/ albaerbeleiebigge enöe pbele plaetfen ggebonbert\'
toaer in gene gupfen (laen / be (traten fiin geel onggelgch berggac^tlcg
op enbe nebergaenbe / ooch (taen albaer bele treffeldcite pallepfen/ inbe
felbe ^tabttbonen beelberlep jßatienban menfcgen/ enbe ooch menicg\'
te-ban Soben. Binnen be mueren flaet een frap (lercfe Ca^eel
mtt me-
tftle (luchen toe! berften/ op toelche ben BaiTa f^n reßbentie i0 goubenbe/
i0 (ontfom toei bemuert met grautoen Urbupnl^^cn enbe>>

fianc^

-ocr page 33-

lerufalemfz Reyfe. 29

ffncfteruiöe oocft O2öentel0cftöfiettta«lit/ öeöBenöe (lewfte p$o;iten/
«iiöaergoeiietoaföt flïic&ouïie» tooaöt.

_ 25eïanaenlje tie öfteHgetttSepfban onsf €onberit si. Saivator, Be feibe
gaet binnen
leruiaiem tnaerinbe HSinne-bj^er» banöe ban St,
j;rancifcus fgn tnonenöe/ albjaer icft neffenflf alle be i&elflrim^t baerförts
öÖeloöeertbeKöö»toee(l/ baetisgeenanOer enbe bequainer üo^
dement boo2 be Cooplupbén enbe^elgcim^ / al0 befe in toelcfte plaetfe
poeue accoramobatie boo? be pelgrims enbe 3^aflranten ig/ oocftaenbe-^
l!»begtooteb2UntfcöapgDe»tlobnttop2t / göel^cft icft enbe onfe<ïoms
pattgnie bebonben öebbe/ bebooif$ 2Bioeber«! öouben Öeel80tbe<©2b2e

.... .. - jeaelncftinfrinbes

e^\'f ^■"\'\'r" \'»\'^»\'mv «»«vv «teöoojen geöoojs

laem/ einpberöeefimébef0rib|jjïinöerecelleofte ftamerften/ eenigöe
saer op öet ^joot-bacften berflaenbe bacften b200t boo^ öet (f onbent/
?nbereop\';tfcö2öt^ib«w^»«n enbe timmeren ten beöoeft ban\'tClooHer/
;bbere.öp:tfcöoen tnbe ftlcermaecften/ ö^bben oocft SfipotöefterflE Cöis
J^föÖn»
7 befgelgcic eenige bie op be heeften iJaffeft / b\'felbe öebben een
PJweuien toaer in fp öatt coojn malen/ coopen oocft bjupben toaer upt
1? oaren toön parffjen. ^ön oocft altrit\'bp:faute ban een quaet getoaief/
"Oöj ttoee iarett èaanc):.tjerfo2göt/ toelcft lant alöier fiercfteto^néii
P^^ft / öéblfe^H mebê eert tamelöcften boomgaert enbe een ftlepn ftrupt-
Pffttn tottioö tb;|ttft ban\'t fetoe Conbent wenenbe / alfoo bat öier niét
Jansiiimifßn geb;eecfet. «Cnbeaifoo icft ban toegöen öet OTonbentinbe
25ercö
Syori j^et fiobifoo? ofte^iocurötöirfcööp / booj ben genen-
eenige föatitaien begeert te töoonen/ aengöenomen öebbe i b\'felbe
t alleen bp be SBjoebersf/binnen
lerufaiem, maer oocft aen alle Cons
ï^uten onber b
^nBcrch Sion be^ooienbe toelcfte onber btfgöeöooifaem«
flfpt banben «öarbiaen enbè fpl^epentban
lerufaiem daen / enbe oocft
^\'^\'e toéften / met bébagDeq bat icft aenbé
lordaen enbe55etöleöem baec
fnbergeteftentgetoreeflben. ^üofalicft be gelegentöépl ban Dienber^
«Jlen
enD^ \'t gene bp m^ ban Dit Cloofter aengöeteftent fö/^ i^t

^aen/ fijnbe met ttoee fcöujefó af-göefcfjepben/ op toelcfte fcimtfel^ b^fe
nabolgenbe Sötpnfcöe tooojben ötfcö^etoenltaen.

Löcus ifte Sanébs cft mqua\'orat Sac«^
Quis nosfepatabit a charitateCbrifti
Tribulatio ail anguftia, an fames,

AnnuditaS,anpericuluin,anperföaTrio ^

ï8>3 > Ati

-ocr page 34-

lemfalenifz Reyfe« ^

gladius, ficiu fcriptum eft quia propter
Te,& etenim ccrti (uiiHis. qyod neque mors ,
Kequcvita, nequeangilij, neque princtpatus,
Neque virtus riequecdiVftantJa, neqilè
Futura, neque fortitudo, aeque altitudo,
Neque profunda, neque Creature aliic poterunt
■Nos feparare a Chantate Dei quae cft
In Chnft© Domino noftro.

epttn 18 ajP2« ffthbtn top / onfen toetfitoetbolgenbe / eetlgcfioiijï
amfiept banöen ^^jefjbent göenoMïer?/ontfangenöe ecti piecfp o^Oi-
nartsf betogs-b2<ef. montcoflen Inliet boojfj. Clooftet ßöebaüen/
toojbenbpeenpegeï^cftbeniatlit fjebbenöe met èet geneïjem^Bobtin
ïjet bette (luettgeloont/ affoo b\'felöealbaecban «iemantgeltepfeöeii
oochnimmermeet ggebaen Rebben/ enDe nae Dat top aiies^ mettci^
§^2e(ÏDenttet eeten gö^maecftt gaDben / Rebben metten felben onfe
tinaeltöf gïiefiouben / De toelcfte onfe paerbenllet gereei maetften / m^
boratten mettoijn builen enbe ban alle noötbiuft betten / enbeon^
tK$nt ten t^ten upten bert?oeften / latenoe ^t. ^tebiicft D^e|lp|)alincft
binnen
ierufaiem, alfoo j&p niet getefolbeect toa» nae Patriam te repfen/
,booj enbe aleetöp DetoütbetmaetDeCoopilaDt Alcairo bciiéniaDDe/
fieeft Den felben neffenisc eenigfie ^eligieufen on» bupten De ëoo^c gtie-
Jept / feggiieRbe malcanDeten baet mebe abieu enDe Den Üeere bebolett*
D^elcften ^teb|icft IQ^eflpfialincft onlangsc mtt j&en\'Careeitiaen nae
toelcfte öp toacgtebe/ isf betttoeften / enbe naoepiiant enDe left
tloecft ehOt gefönt int ©aDetlanDt gecomen-

«^nse tepiet aennemenbefpn top gecomen op De plaetfe altbaer ^abiD
^enSeujEE^oliatfibetfloegb/onieftoietbe gfietoont een^ontepne/ bp
toelcft Jbfalon een maeltgt baDDe Doen maften/toanneec öp gemfelbeit
ttieettbe Coniiitft te maftf ,#00^1? r0Denbc/JafenDe aenDe pincftetöant
.een «©ojp genaemt Simoief/in toelcftöe piopöeetsi!rao0(fo gefept toQ|£)
Seb02euije(/ enDe ontrent Den abont gecomen te Ramma aitoaertopü*
getOConbent/ intoelcftbe Cd^tflenen logeren/ ban eenJ^eberlant)^
Coopman genaemt Daniel ban Roeten/ ïufligö ontfiaelt fön / toélc^
feen<iroopinan/ icftbolgöeniSE feftereub|icfbpfiemaen m0n tot
jcrufa-
lem gefenben/ toi^e albaer gecomen tefön om Catoenea te coopen/ bp
nem tot Jaffa ttoee ^cgepen fiebbmbe/ om off te laben/ op toelcfteeft
g{ienaemt
Petrus en Paulus fcgipperipa» ^pmon <Co2neii!e! ban
$tter»/enDeoü,öetanDer genaemt s.
Andries, ariö^cfteiungerbaii
MeDenl^litft. ^nbenae Dat ieftbefen <^opmanfe0 toeften beDuipf^ent

I

A

-ocr page 35-

, lerufatómfz Reyfe. 31

||jetöe$fl ïialïïie / feen met fiet eene fcfi(p claec «nöe ölfeteet fihiöe / b.ati
^amraa nae Jaffa bemocHen / enöc op jpincptec-auonbt ban JafFa met
»pöert <ronneUf5 ban ^tterfcSet\'seplöegaen/ïatenb« mch<Cöom<rj
oantogcfttebupp^tebeftibeuCoopmanjet b(en(l/ toelcftenabecöanbt
J^Douöentn Patrfa gecomen ijï / enbe mön comen öefoecften; J^ebbe
Jocïibeigeten te berftalen be mecö ban
Jeruiaiem nae Ramma, toeUft een
jwaben toecö bol gebercfite/ boo? itieicft gebewftte tpenbe/Juojtmen
^«nbe SIcaberiQf gaet fnbe ^peïontfien ontfioubenbe/ ttoeemael (laenbe
P&ouöen/öjelcfte taf alt oftetoibegeten/ enbe \'tfeïbegfiegebenfönbe/
Jpten u öan patferen/ Jjet meltfte op een tïepn geït te boen
(iet. ©pt fiet
8eoetc&te fönbe/ bet öoogfi en fcöoon lant/ (n befe tonttepen/ üjatTeti
SiJt Caroenen/en be reffe tjsf fföoon eoojnlant/(n befelbe contrpeftaen

»>< WV VVIt-V «A* «»\'■^(••WHV/ til uv |»tvv («HV»»

e eiöf ftoómen/ maer ban bert ölp goeöe coop tief; ï^eiangenbe Ram-
b\'felbef^een openblecH/bocS bolcltröcfi/Uielciié üan (^urclien enbe
J5^jen/befgelijcftö ban «Sjiechen enbe fommlge ^oben betooont toojt/
«[roaetbelegroffgrepnen göemaechttóoiben/ toelcli lant ootfebeel fio*
{"Cfi/ tnaet toepmclj üjgn isf gebenbe/enttent een np^e gaenis ban baerA
iS: ^^Ptt ^tebeften genaemt Lida. ^n toelcfi ^tebelien gefept toojt
3o|tiï begraben te fön/ bocj) fiebbe fetber op ble ptaetö niet getoeeff
"otrmitff fietmgn qnalgch aenffontbupten fiet Conbent te gaen/ alfoo
ig op een tjjt met ben Otterman / ben USarbitr ban fiet fcfiip/enbr
^»ttïi \'^fiomif5 ban bergefelfcfiapt fgnbe / ewi toepnlcfi bupten
^^^tabtgtngb ommptoat te bermaec&en/eenpattpe ^ongen^ban
J^ oube «(Fürthen opgöe&ïtff f^nbe / on0 met ffeenen beff onben te groc^
enbe inbten top eenicfi tegentoeer gebaen fiabben/ foo foubcn b\'felbe
aengeballen fiebfien / enbe apparenteljjcft een aberpe gfiemaecHt
sebben/fUic]c bat top g<ngfien loopen / enbe onfen 55arb(er (nt loopen
öat tnt fiooft gfietooipen toierbe/ bat fiet bloet nabolcj^be/ enbe ba»
^tSt toepnicfiluff fiabben om te fpanceren/ niettegenffaenbefcftinb»
fut te
Rammafgnbe / bilemael te Jaffa repfbe / om m^n (nbe fcfiepentf
JJimaecften/ telcfeemaeleengjanttfermetmpnemenbe/ optoelcke (c8
ggnbetroutoen mocfit. 25upten
Ramraa ffaet een berbaïlen Cfijlffen
JfercH toaer ban beai <^o;fnnocfiinffin g|iefiee{ffaer/ liebenf&aegfiief
2^0? een Cnrcy mnfque blenenbe/ In toelcfee mercft geffpt tooit be feben
ffjoeber« ber JSacfiabeen begraben te fön. »ifiier fö oocfe be plaetfe
«luiaet^lofuabeSon bebe terngge Heeren. Sin fiet boojnoembeCon^
?®«tteRammatooonengfieenmlnncb|oerj3f/ ben ^arbiaenbanieru-
Jficm tieffeït albaer een man be toelcHebe enbelpafanten

®acr comenbe toel accommobeert/ tooo^ toelcH gaet traitement men een
patt ban een teacl ban acfiten betaeU / fulcp bat fiet felben gfiebenrt/
jatmen op weplaetöïangfier alö een bagfimeteen naefitblöfr/ ten
^ate batmen albaer eentóen fianbel bebe.

-ocr page 36-

jz lemfalemfz Reyre.

^elangetttie DT^ltiei^ 9&e{)eatietbaIleit/&6Cgnten hansettaecSi

jem inDe rntne begdpen / tbetelte be ptaetis f« tbaec lona«
aenWn0oD0bIuttiteDe/ enbe fletiru^ een ^ocgtet cgabicabaii
bf
^Qot bectoecHte/ oocii fomt^t^.jjaet; tba^biffenbe/ enoe aiboaen
tJOOitgae/fofaHch boo^Oen genen tbelcfte na(ieru(aiem begeren te

fen/aentd^fentbatDeoibinartöcoflens^n / Diemen geeft alfmenbeti

<^2D(nart0 toecg om op ïaffa tt comen / ta pafferenüe / alfoo DaerK\'
gentuoo^Digg/ mit0 d« ciepne negotie tbepnicg fcgepen baren.

Ordinäre oncoften.

€er(telöcfe te gaffa totaeïiDe / bjenggt « Den Confni banRa^ntna
^nDeeen-öitecft/inget <ïonbenttotRarama , tpaer boojen
menaei]
gem betaettfeben Dncaetgen^ / enDe ooeft ojDinari^ aen Den eenen oft»
t>en anDeren ban Daer gaenDe een galf (inch han acgten tot Dginch-gcjt;
4@oo| tbelchepenninggenit Den Conful ggegouDeni0 ban peerüen oft»
mnplenteberpen^otapne to(ten/ enDente bjenggenbinneaieriifaien}*
te
lerufalem siJttDe/ moetmen ojDinatiisi aen Den Curch beertgien D»^
taetgemeEgeben / maer onDerDeoncoflen han getintomen enDe be^^i*
tan getgepUcg graf mitfgaDers^anDrregepIige plaetfen gereftent^^^;
Bti aengaenDe get goet tractetnent Dat De jlt^tnn»-broers u Doen/ geeft
een pDer get genegem <BoDt in get gerte geeft/ Doeg Die eergiericg eno^
tjanbermogj^n^^/begoojt nietminoer al0 eengalbe reael ban acgten
^ecDaeggtf u geben-. «{EnDefoapemanDt ban bermoggen 5ijnDe/ ermgr
cgaritaten ofte aelmifen Doentbil/fnlcNefal ^oDt ongetm^feic meDei>
om lonen/ tnant op Dieplaets 3ön goeDe aelmiffen ttiel ban noDe/ alfoj
fthbanDen^iepDentfelber gebbegegoojt/Dat
sion binnen Dentgtb®»\'
tiDf jaren / boo; De groote coften enbeoberlaft banbe Cureren op^»
.Conbenten gemaecht / beerticgbnpjentrealenban acgten. SBoo^be»
.^jageman bieu op alle plaetfen binnen enbe bnpten lerufaiem b^engl^t
.een reaeï ban acgten/nocg onttenMluee realen banacgten bie menf£j
fiier en baer betaeït/ lueberom b^rtrechenbe/moetmen aenben goojtifJ
ban get Conbent tot biinch geit geben eengalbe reaelban acgten/
Bethlehem cepfenbe/ moetggp ti facit op bier realen ban acgten maften/
itegalben boo^ bie gene welche n Ipntbaet toaffen / gaer berbienbe loojv

-IngettbebevHerennae Jaffa, moetmentoeberomfeben bncaetgen^be^

.talen/enbe öpflebal op begooggtgt ban i^aeflcgen te Jerufaiem come»\'
#e/10 men gegonben aen be Jordaen te repfen/ op bie t^t öaer 5i)nbe/ tej»
fpggp mcbe repft ofte niet/ moet eben üjel betalen/ get üielcfte mün nf^
^en bu^öetgen0 gecofl geeft/ men löt oocft optenitiegg groot ongemacj

-ocr page 37-

lem/alemfzB^eyfè.

«jfooîiâtWeôetie/ûjeïchenaeïerufaiem begeert te repfen / eer bat öp
hûH i" aeutjangôt/ Dera toel ban penningen / tottîel ofte baieben
jön Qtreöito öient teberfîen/foubetenifeibenanûere bebjogen binûen.

tich h?^\' ^fIcftejö\'n ripi? nceint obe^Àleppô, moet 3ön factt Ojp beer^
n ««catenrmaecfeen/ ôettoelcfee mpn nocô meer gtiecofr fieeft.

m^hî.t^""? ié2o. ^ônbeî^incicter abonbt baniafFa\'t jeplgöegaen
^\'^n^tterfcfeï"^^^ ïafl/baeriScj&ipper o^î üja« ^pbert Co^nelifj

^jn 1Ó îBitû liebben top fiet €p!anbt Cypres gepen-
S:" fiet ba{le lant banj
:arraanicn.

■ j\' \'

2 luïp fiec led epnbe ban Caïadien.

ûhh.1" ^^ ^itobenöïanbenbenbertö Etna gôelegeninCiciiien/befge«

^^gfïïsf fiet lant ban Caiabrkn.

24Weten top ôetancfterinbtgtûKbtbanen booi Rigiain\'t
feftf«
^ Caiabrien gfielegen iut nan recfit ober Meffina, altoaer top ttoee

fcfiefjen bonben f op toelcfte fcfiijppersf toaren \'î^errit
•^tSbanaflfenbelftenbe.^ertgenlanfif ban <J£ntKfiupfen/ 39nberaet
^«ogngeteoen/toelcftenae
Napels tpiibeu. ^

ÎS?? n ^^ ®ito fiebben top onfen ftfiipper af gfiebancftt alfoo top fiet
£\';ptnel ban ûe Straet niet öo^fben abontueren/ enbe ober gegaen op
ftfiip ban teertgen ^an0 ban «gncfiupfen/ enûe banben felben bag
fietnaiïin Zee gfieraecfet «Snbe onfen coursf gfiefet nae Bapel0/
««toaer «5errit <gerritf5 ban Slffenbelft onfen Slibmirael toasf.

. \'©Pten 13 î®ito ontmoeteben onfif ttoaelf «Öalepen / toelcfte top b^eef?
«en ^Curcften te 3ön maeefttcn 000 claer om te paen / alfoo top Ijet niet
X
^ibenont3eplen/bermit0fietfieeHWtoa0 / enbe alö 3P fiaeflbp
J«» toaren/ toierben gfietoaer bat 8et Cfijifienen toaren/ toa0 aile bin^
jjjjntoel/enbe nae bat
3p 0110 fiefcfiept gepen fiaböen/ lieten on0ba*
^n / enbe onfen conrsberbolgfienbe
3önben 6 Stugujlp gfiecomen tot
ANapeis enbe met be fcbippers in een aeberlantfe i^erberge gelogeert tot
«en luaett genaemt j^ieter ban belflT/ enbe inbe feibe tot öen 1 s. Dito toe
^oieben/ enûenae bat icft alDaer ttoaelf Dagen getoeed/ enDe De ^taot
r/Jboo^penfiabbe / ben tot Putfei met De Sc!npper0 gercDen enbe al
rf tocnberlçcfte Dingen gepen alfoiî icft in m^n 5|oncôept eenige tijc tot
^apeis getoeefl fie&be/ oocft nocfi in berfcfier USemojie i0 -, DefgôeIôcft0
ö^^taöc enDe gfiefieel italien foo beel gefcfi^eben i0/ fôo enfiebbe
«R öae^; gçen mentietoillen maecften/ ben ban
NapeUmet een jî^eDer;
««berbertrocften.

<©pten

-ocr page 38-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

«Spren is; öito s^ftomen tot Roomen atoaesfcft ac&t bagen gebïebeti
ftciij «ïÊnbe na bat (cfi ben Paus Paulum Quinrum geiientjabbe/bentP®\'
becom opten
5. September ban baer bertcocften. «fnöe aïfoo (cb inoen
^lace
i6oa. Centpbsban Clemens odavius nocïi een^teïiöomenöe^
ineeflljeööe/ enbe ben felben ©ansf/ aïbaet eenlge toeften sönbe / bet^
fcfiepberepfen gepen fiebbe / oocft op ^t. Peter en ©aulu0bacö op
Monte Cavalo , aïtoaet öp Op blen bacfi m be £ael 50n mtbbatfjmael
ijfelt/ neffensE eenige anbere inbefelbe ^aeï gegetenfiebbe/
oocft banben
feïbenöetj^ant-toater Ober onfeIjanben gegoten/ enbe een ;t>erbet on^^
toegeïangïjttoojben/ om te beogen / enöe na bat topse 2Benebicf<e ont-
fangen fiabben/ïsf ben raeergemeltenPauiSin Setmiöben banbe boo2f5
gaei aen een ftlepne Cafel gefeten/ ban toelcfte pïaetfe top geentï)(en of
ttoaeïftreben faten/ ftttenbe meton^ tljienofce ttoaelf#erfonen ftercft
3Önbe/ aen be eene 3Pbe banbe <gr:afel / om ben meergenoemben j^auiÊf
tn\'t gepcbte te öebben / altoaertreffdgcftopgebtfl/ enbebance^pjelai\'
ten enbe 55(fctjoppenbe Cafel gebleut too|Den/ öaer toasf oocft
tmm enbe (litte, €nöe na bat be 3ilaelt0t gefcaen toa^/ tolertïjet ober^
fcfiot ban blen een pegeljjcft 5ijn pootte gegeben/ öet toelcfte allebaecö ff
menlcl) %&u fip Pau0 gctoeejit^/ foo meenicli #e{gt(m albaer ftómt/
toojt ban öem gefppfïgt/ öet toelcftallejj met goeöe ojbie toegaet / filet
teiangeteberfialen.

^pbenj; September ten Icft ban Soomenbertrocften / öenz.bCto"
geftomen te
Fiorencen, ban baer bertrocften / enbe beo 9. Dito geftomert
te
Boiomen. <®pten felben bacï) ban öaer bertrocften/ enöe ben 11. Dito
geftomen te
Parma, altoaer Icftaeneen ^öut-fmft ban ©trecfit goeDP
Sennin bont/ 3önDe ^Bout-fmlt banDen ^crtocïj ban
Parma, op toelcfte
tljblcftöeelfiecfttoaß/ ntet anöerjs; bencftenbe of icftfouöegöepoiben /
Ijebben/ Docö
Godt berfacö öet/ öatlcft Den tötenöen Dacö toeöerom ge-
fönt toleröe. 55en Den
19- Dito ban Parma gefcfjepDen/ cttDe Den 21. Dtto-
geftomen te
Piacemia. IBanöaertoeDerbertrocften/ enDeöen 23. Dito
geftomen te
Milanen In een ilerberctj banDe DïleConingen / alDaerna
gefelfcbap toacötenöe / enöe na Dat Icft Djie Dagenin öefélbelerberfD
getoeeH öaDöe / 3ön Daer ttoee BeöerlanDerö geftomen / met Bamen
AggaFioiis enöe lande Vos, bepDe ban 2Cm(ïerDam / toelcfteinöeBe-
iieetfe ftrgcö PagadoorgetoeeflöaDDen/ meDena ioUant toillenDe/a^it
toelcfte perfoonen Icft goeDe gefelfcöapöaDDe.

®en 28. Ditobm Icft ban Milanen bertrocften / enbe ben a^.Dlto ge^
febmen opDeEagueban Comma/ enbe\'tfabontiSmeDe geftomen te
Ba-
linfona. <®en 3 o. Dito bauDaet bertrocften/ enöe Den leften geftomen on-^

Der

-ocr page 39-

lemfalemfzUeyfe.

^öttßt-fteccf?. ®en i. mtobst ben feften ^Jfottét-tercï t)00| bp
«^afleert. « Dito gefeoinen tot
Akorf, oocft ban Uien bacö be Ita^
yiie gepaffeect/ enöe in een \'©oip gerujl. ^en
7. btto gehomen te Bafel,
"-n 9. bito tot Straers-borch. <®pten 10. üito ban baer bertrothen/ enbe
gehomen te
Spions, optenfelbenbïto ban baer bertrothen/
^loeoenij, utto gehomen te
Worms, altoaer AggaPior is enbe lande
»flff ö«®ï^ïJ«» 3Ön / alfoofp booj fiet 3teger ban ^pfnola niet bojfben
S®^^n/bermt{0 fp tegen ben Coninch ban ^pangnten inbe ©eneeïfe
^\'^«cögeöjentöabben / op tsjelche ttjöt öet Heger banbe t©uptfente
^ orms Jacg. ©an maer ich met tHjee?5ootf-gefeIien baer binbenbe/
J«et een lechgen afgeb^eben ben/ enbe ben
15 .bito gehomen ten Oppen-
y aïtöaerlparqutó ^paioïametjönïeger ïacfi/tntoeïchEegeron«f
quaet/ maer
alle baintfcgap getoont tolerbe. <©pten felben tgt ban
"«er tïertrochen enbe ben
18 ♦ btto gehomen te Ceuien,

. ^pten 19. bito ban öaer bertrochen/enbe ben 22. btto gehomen bene^
Wefei, atoaer fier Eeger ban Pjinsf Hganriti? lacfii/boojtuelchHesf
gpj mopen compsreren / mietben ban fjemgeepmineert enbe ons
<©pten felben blto isan baer bertrochen/ enbe opten 13 bito
»««omen tot
Aemhem.

, %ten£4 bitobenichmeteentoagen gerebennaeriBtrecfit/inteelcs
«^Stabtich opten 25 bito gehomen ben/öefgelgc); opten felben bito ges
"Jtoen tot ^cöoon-öoben/ altoaer ich mgn ©jou enoe tóinberen/ mitfs
eHöe jlioeberin
goeöe bifpojïtie gebonben fiebbe / Ijebbe
öefe
leruiaiemiz Reyie upt getoeep; tfiten Ißaenben enbettoaelf

E Y N D E,
Vande eerfte lerufalemf? Reyfe,

E 2

-ocr page 40-

À

m

-ocr page 41-

Tweede

JERUSALEMSZ

R E Y S E.

Gedaen by den Voornoemden

ADRIAEN BE vos.

Met de Aenwyfingc van dc plaetfen,
by den fclvcn met alle Necrfiichcyt
geannoteerc ende aenge^
teyckent.

Gedmcktby o/W/fl? Boeck-verkooperwoonende
op \'tiï^art-velt. Anno i <55 5.

-ocr page 42-

X

"Ii T A

r-%

.a Y ■ iî il

sb Cinv o^\'tïÏY\'l^ H\'i A 1/b :
-^gcns
mnKy:

c T -

v\\ u a

-ocr page 43-

Tvvecde lerufalemj^ Reyfc";

Gedaen T) R I A E f o S.
M laer on0 i^ceten reUöten-öonbertö^lr-en-ttömtlcfi/ ben

llfti/ Ôeïïfte fcïî Adriaen Vos, ijetgefel^
fcïjapt 3gnöß met een ïittpîman ögeaiiemt jan looften npr
Eooptch / na Koomen totilenös / möwttoeeoe jemfälemfz-
Reyie aensöeöang&en/enöe optenfeltjen Oito ßgeftomen tot
^o|ôîecï}t.

so.HSeettbattöaertiemotheti / enöe öm 2. l8p2<ïge&omerti2
^^yi^tööelbucc&en^ltfltngcn. . ■ -

wto ban-©«fHi0eiî geèâreiï meteen#02Mfi-fcf}ip/;0p ibeïcft
^^(tcpntnajff Adriaen van-Gftüyiimgenvi . rüia, : ::

1. isep tjan öaer betttocïie»> / • ewöi «éo j^&atttet^to»
^«n
9. tiito t$t Tourijn , aituaec (ch banöen ï^pfmmi nis R öomcri

ii-SCpiUgehomentot

^eniz.te Belonîen. ^ \' •

, ^en ban öaec bertrochen enl)eöe|i i5 . gehomente MoRtruei. eti
■^^^evic, öen 16. D(tû ibefenöe^aefctiDaci/ tot\' Arnmïôns;: (

^en 17. Dito ban öaer bwtrocften/ eniMBfea^i geîiJeraettï» Pâr ijs. 1
T ^m 21. ötto ban öacrbertrocfeen / \'enöe öen a^v îiÊtOfiéftome» tf

Ch
»

jJiUenöe/ gefcfiepöcn fien / tnelcfee tDeöerom begonöen t\' l^upsf gfiehos

^e« 11 ,öttö ban\'öaerbeBtr<i(feen\'/tenöe öen i^Äi ôèo-geftomenitê

^^en 18. ö(to met groote moepteenbeberöilet totGemia, atfomijn&et
^W ontbarentbai? / tuteröeichgenootfaechttoönabantagle na Ve^
\'^\'I^ntecoecften.

öitoben Ich bau Genua bertrochen / enöe öe« z;. g|ie&oraen

^«^tveiii • ^ ^ > ; ^ n \'

SWaS.öltOte\'PIacentia. î: :

29. öfto te Parma. ban tûeïchÊ Ich In mgn eerHe repfe eenliijtierä\'
^^^öeöaenöebbe/ alteaerichnocö In öet leben bont Coenraeöt tmn
j?tcectjt «©outfmit banöen i^ertocg ban
Parma, welche mfn groote
*\'^«ntfcöapöeöe.. ^en

-ocr page 44-

i O Tweede leru falemfz Reyfe.

30. Wto ben (cft geftomen tot Modeno, ban tbelffte plaetfe tief»i\'
bier afgeb^eben ben.

?Den3i. bItOte Ferrata,

ï©en 2. fiimp na ben mibbacfi ban baer berttocften e«De onttfnt ben
abontöjefenbe Den 4. bito geftomen te
Vcnetien, 3önbemgntttieeberepS\'
Dat Icft Daer getbeeil^eDbe / aluiaer Icft tot Den iS. Dito g^ebieben Den/
enDe alDaer een (^ollant^ fcfilp ^genaemt De bergulDe ^terre groot on^
ttent Mottaflen/ jIJnDe gemontecrt met h ^^otellngen/ enDe 24.

nen/ Opuielcft^cglp^cfilpperttra^ Symon lanlz van Udam) gebott\'
Den/tbUienDena Alexandrycn.

ïBen 18. Dito ben Icft neffenöfejef Pelgrimsf met namen lan Baptcnft
<dmmermanban^2oeiUngen/b2fe Italianen De eene Laurentü Mar-
tianelli Bolonces,
De ttHeeDe Lucas Romeyn, «oDe De DerÖe Jacobi Poiffo»-
ner
genaemt/ nocö ttoee ipjance^jiefterjef met namen Andreas de Bruno
de Gatienois, ende Henricus Levigat de Moulpn, en la Pach rochiade M®^\'
targii
, In 30enetlen btnbenbe/ banbaecgebaren.

<»en 19-<n£ee/enbe ben le(len Dito geftomen tot Coifu , 5ijnDeteti
<B2(ecy.<$^ïant/ gelegen lflDei®eneetfe^olf/ toeftomenbe De
Singuery
ban yenetien, altoaer top fes Dagen gebleben enDe ons» berberfcötfieb^
ben / toeleft«£plantmee|1: bau (^rtecften betooontitooit/ Itebbenbeal\'
Daf^are openbare i^ercften/oocft eenCj[)?i|len-i^{oo|ler banbe
né-t^oene^/XDaer tn be ^oben een ^pnagoge Debben/ met malftanberen
in ©jebeenDe ^EenDiatötlcfiept lebenbe;^e
Venetiancn fiebbenoocti

op get booinoembe <Eplant een (lercft Cafleel / altoaer alle DingD.reD^^
Jgcftengofpe feoppi^f.

Opten 6. gulp 3Ön top ban Daer gebaren enbeben 9 Dito gfieftome»
tot
Santen jgnDe meDe een <SplantbanDe «tBrlecften inDe ©eneetfe golbe/
onDer De iBenetlanen befioo2enDe/ op toelcft «Splant top tot Den 14.
gebïebeninn. 5®lt<?plantto02tmeDe / gelieft atóftet <ï?plant
Corw
meed ban ^{lecften betooont/infgelijcii; ban loben enDe auDere j^atien
Detoelcfte alDaer Doo? toelatinge fiare bjpDom fiebben/ be
|l»lnne-b|oe«
berst jiebbett albaer een »loofler In toelcfte icft neffensi onfe kompan;

gnie/ bergail / enbe een Jgacfitof ttoee In !)et<ïronbentgebIeben ben /

Öebben b\'feïbe MSinne-b|oer0 oniï toel getracteert enbe groote^ïunt-
fcöap betoefen. ginblt<iEplant toa^alleijgoebe ftoopbermitjï meiff
©iucBtbaerfiept ban l^gn enDe <®lp/<©2angien enDe Hemoen «ppelen/
jdotft lebben De l^enetianen alhier ^en (lercft Cafïeelgö^Iegenop een

-ocr page 45-

Tweede Jcrafalemfz Reyfe.

öo^en 55ettö onöer öe ^taöt / fuley öatfiet em ontöin&aw plaettf fö,
^n
14. ötto ban öaer berttotften/ enöe Den zi.Dltogfieboweum
■»»exandrien iateuDe |jet öSpIönt ban
Candycn aenDe («ttefter-öant.

. ^egcïegent&ept banDe tBöt-bermaerbe fóoop-daötenDe See-fiabett
^i^xandryen, na Dat tcfeD\'felbc fteböe honnen (lenenDc inereften /
5» oefif/ eernelöcft aifiier een bequame öaben ef 55ape boo? alle ^töe^
^en enbe «Baiepen enbe aeft&ïet een gr ooten fianDei ban ftodelöefte Uia?
jwv homenöe ban alle Uiegen enöe <®ogöen/ Deirteicfteiu
Italien, tot Ge.
n^t\' Liooren, Vcneticn, Marfilien. (©OCftUl Üngclandt euDe Nederlandt

^boecttoojben. todcfte plaetfe alleröanöeBatten/ (be&albenDe
g^Penjaectjff)
Porte Prancq Èaï <0/ bgpeHabenïjÉbben ointefianDelen/
weiche ^paulaert0 in geljcel Curchpen geen b?pDem öefiben.^ebooj«
^taDt tö feer <®uö/ lange boog De
Geboorte Chrifti gebottt/ öocö
t^nöeele herballen enDe getnlneert/ om toelche i&taDtfieDenfDaecljsf
Jjjf nieefteubeel bauDe S)e(ien enöe Meneren/daen/öebbe oocftmenlcfis
inDe rutnegetoanDeir / enöe De ouDe2Sntrqu(teptenmet bertoon^
^TOge bepen / nainentlptfe een «5efioutoen ^teen tot een <OBeUfcmff/
J^r©ftamtDe/tentpDettban
Cleopatra, of naDeffelfj? l&ooDttot öare
J;oac|it«mfe / alfoo tn Defelbe Meen öaren Jftaem met Satgnfe Eettes
geöontoen (0/ toelche nocD gelefen hunnen too^Den. l^önDe Defelbe
^«en na ra0n gtflTmge toel beefcticö ©aDemen öoocß/toelcher^ f onDa-
^ntkhbergetenöeböeaen te tepcftenm / Dorfi fiefna mön ont&out
fwen treDen m fietblerhant/ Jn öet Werh«nt(laen nocö eenige berbal«
S» tempelen banbe^epDenen geboutot/ altoaer Ui cen banbefelbe een
f «faec ftast/ op toelche fp ten Dlenfle banDe «JSoöen SSjant-offer placö-
r®« te Doen. \'©efgelgcjcltaet alDaer een herballen ïltontncp ^alleps/ in
toelcfiegefepttooztDeboo?f5l5epDenfcöe Confngtonegöetooont reöeb«
®«n/ aenDe anDere 3pDe banöe ^taDt (laet nocö een Columne ofte
famfóetereeren ban ©ompemö gemaecht / 3Ö»De een oöertrefelöcfi
föoonduch a^eujc / thelefteichbanberregeften öebbe/f»p toelche €o-
Jittine eentge bah oufe Compangnie getoeefl 39u/enD« mp ban alU0 on-
«ettecöt öebben/alfoo ich mgn op Die t^t niet toel en geboelDe; alöier i0
toebe een hlepnCöitilen-herchjeu of Capelle / genaemt ^t. Iillarcu0 /
toebeöoogenDeDfn ^B^tecften / intoelcfeeeen PjeDich-ftoelpaet / op
toeichei&toel(föoal0 gcfepttoo?t) ^arcu0 ge(laen enbegepieDicfette
sebben. i^o^Der ontrent Defe ^tabt toaffen beel ^abeï-boomen / enDe
^lle Dingen i0 öier goebe hoop beöalben be ïlSp / toelche foo holiel(icfi
<»al0inl^ollanbt / bermit0inCurchpen toei>nicöl®öngöeb2onchen
ooeft öet Eant alöier toe^nicöseeft/ toelcfte ®fpnen ^t bieemöe
banbenalöier moeten ftomew/aïslf ban
Cypres, Candyen, Santen, Mar.

^ celien

-ocr page 46-

i O Tweede leru falemfz Reyfe.

ceiien. gSIfoo fiet in fiare Mzt beröotïen i0 tucpnicfi tJ anbc M^ctlttc^^^
J©ÖtttebjUufeen/foofal<cfe berèaïenüiat öaancltf?» gebnipcftsn/ toffta;\'
reonberlioubuige/ mjleïgffi/ geö^Upc^enfp fmo^genöb^oectj
btcfnalm ^janchCaubaofteC anygenaemt/ inöeplaetis tJan25j0nbe-
tjjön/ tüelcHen ö|anch f?eel fieet upt be fóetei gefcijept/ enbe booj een fe«-
fter «ißelt baer toe (ïaeube / tnattn een ®o|celepne of anber 25acWen ge-
geben tno^t / öst felbe ailepufhens upt sappenoe / bocij tjaren
meefien
enbe «i^iDtnaren biaiuR is toater/ maer lupben banbermogen Cernöf t/
Set toelcfe een fupberen enöe gefonöen b^ancft ifif / bocö balt bó0| gem*^
neSnpöen Uiat hofleltjcfi/ alfoo befelbebanöet^opbanlLemoeneB/
banöe fönfle ^BJoeme enöe ^upcfiergemaecfittüO^t/enDe Defefub|ïantiei
tot een öeeffem gemaecHt ^nöe/ u>ojtm aeröe potten gehneet/g^ljfcft^
men in foliant metbelSxjoterboe^/ bojffljebbenbe/ neemtmen eenJte\'
pel fcfteppenbe met De.fclbe tn een ïjoute ofte ^oicelepn ^ac&ten /
beel alfmen Uitl/ enbe \'tfelbe met l©ater foo bicfe enöe bnu behagen 5P\'
te alfmen begeerr/ ben beften enös öeMhattffen öjaticft banöe i^erelt
enöe ban gebgoncHenlboit/tBekHen brauch met reclit€enibetgenoettif
inacö iboiDen/ alfoo Cerubet obergefet s^nbe/ .ïKebicijn te fcggfien /
tbelche alfiier bp öe pon Den berftoftlbojt / bocïj beu «infcfie iBgnin
^Suptfiant/gebiel mp beter/ ató Dm beffen Cerubet in (^nrtftpfn,

i<ï;e Alexandryen 30nbe / Eogeerlmenup tet^^Dnfnlaec altoaer een
Igerberge is/ ten toare bat gfip recommanbatie banbe ïttoop^-lupöen al^
Daertooonacgtiefiijabbes in toelche ^erbercfimen bagelpcjreen fialbe
0eaelban 2lcf)teuberteert.2IId(er tooonteen lltuffriffime Couful/|i)n-
be^eneraclban allebe Confuli? boo^gefieel <«|:urcftpen. «©efelbe Cuwf^
ften öebben in öet inhomen banöe Ätaöt een ffercït Caffeel onöer toelc-
6er0 befefierminge öe <<5:urcfefe ^tftepen 3gn leggenbe/ enöe be ^cöepcit
tanbe Cfigiffenen mogen baer niet Homen/ maer legge u bitijt onber De
feibelbtabt.

^en 26. ^«ïp ban Alexandryen bertrocften/ met een Hêoo?/ ïrebben^
De eengoeben beurgaenbenll^intgefiaö / enbe opten felben bacdgoerie:\'
tÖt0gcliomentot
Rofetce, gelegen op bestwer Nilus, altoaerich 32.
Dagen gebleben/ enbe in fiet Confulaet bp be Bkt Conful gelogeertben/
enbe alle bagemeöe een fialbelïeael ban acfiten berteert. «Snaenabat^
<cli be gelegentfieptban Rofetcd gegen fieböe / fal fiet felbe na mgn ont^
l^otit ojbentelgcN berfialen.

Rofette ijGf een tamelgcfte^tabt^opuleuief ban allerlepBatien/ leü^
genbe tnöe Hengre aenbe ^f^iere/geincii afj^ Ceuien aen Den
mn/itt

-ocr page 47-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

\'tthomen ban ögfetïibler lept een Perck CaJleeValbaer ïeggen beeï-^cfie-
penbauöe «^ilechm/Daer horacnbe oniïiïoojnte laben/ enbB\'tfelbetn
«nuete plaetfen te berboeren / tneïch Itoojn In Cö^lften-rgeft niet en
\'jnacö gebjaclït toorben / op pene ban aen een CBalge geïjangente bjogs
Iokh öw&eurre ban ^cöip en goet/ fiet tnelth niet-te mittbooj toe#
, > «nge banben :ï5affaen gefcöiet/ fïeni baerbooi contenteren&s

.-\'^•iwieten ïuiiine« ftoinen/ niaertn Seefilpben moetea 2,ijf-tocöt
fe ® sier goebe hoop/ alfoo bat Ijler meer ^joot0 om een flupber/ató m
^osiantombatenupbersfgljeNofttPoit. ngen ftoopt een pont om
iz"piancfi/fe^ïen Cperen om ttoee blanken/ een ^onch Ijoen om ge?
jy^^Ke ttnee blancben / een
l|oen oin b^le flupbeci®. Biet tegenPiaen;

öeböe be goebeftoop ban lier^^joot ïjebbeeen 25acber
^u <atibt .asan pinbe/ fien geeffelen / om bat öp fjet 552oot te lIcDt ge?
hi ^ öabbè / fulcp bat lelt bacöt fonbemen In onsf ILant be ISacftevÊf
^e|iet$52oot te ilcljt maften / foo geeffelen/ pöer^tabt fonbe toel een
ban boen öebben. aiölertoafi oocft beel ^upcfter fïinae S^^npn^
rwlgïjeuöetGmtlijcftgoeöefioop / oocfttoojt&ierbeel©laistgetoon-
J«n/ toelcft boo? geöeel Cöilflen-r^cft berboert mojt/fulcje bat fiet Hin?
waet mitjj be meenicfite ban JBeberjat alöter tooonacljtlcö / goebe ftoop
\'»/ öefgeiijcr fgn De Cnrcftfe 45jof-öiepnenall)ler meöe toel te beftoiuen.

Mibojcn In befen bojber gaenbe/fal ttft berfialen be manlere enbe «©^s
•®önnamien^er€:«¥Cften/naDatl£ftlnb{etötDaer sönfe/öeböeftnn-
y fien enöe mercften/oocft ban aitbere In Curcftpen getooont Rebben;

^ Daer ban UJijt «n bjeet-gefc&ieben fiebben / berflaen enbe ge?

f gebanpcften De Curcften geenïtlocften / bermltsf fjet f^Ibe

Bare 3©et berfiöDen liï/alfo Icft nopt op toat plaetfen Icft oocft getoeeft
J^b/eenlfteïUocftenbeelminïBp^toercftengefxenöebbe; aenDe^^Too^
Öangen beel 25?anQenöe l-ampen / toelcfte b^fmael Des DaecM
^Ptsebaen/ enbe bijfraael \'0baec&iaf ontftoften tooiben.l^are Papen fïiit
S^öouDenpöer in fijn Parocöle böfmaer0 baetfiö op Ijaren -Coogen te
gaen/ om alDaer Den tgt banben oacö af te roepcn/toelcfte Halnpen alfs
ontfteften toojDen/ Inbefe manlere te ftennen gebenne/ toat booj tgc
|WbönDeubac||liEf/ enDe Defe na bolgeiiDetooosöenbp fiacr gefpiooc««
P^n tooiDen-
Alla lehel alla allacobac maêhometa Veeheeul, a\'la aloca-
alis nullis fandurcule.
^at 10 te feggen / Dat Godt een föaeracötlgö

Stoot Gcxdti^

/ en l^acfiomec een toawacötlcfj55oDè ban Godt gefon?

ben/

-ocr page 48-

e Twecdè lerufalemfz Reyfe. "

Oen/ ftt!c)f tüat een pegeïgcft öera fouûe jpoogen enDe t(ït5(&ben ftegeüe« ƒ
enDe toanneer öaer een goeDe geDac&tenis? aenftotne / tallen op be ttoite
ftcaet neber/ om öaer »©eBebt te boen / alfoo idî öet felbe öichtbïl0 enw
meenlcömael gefïen öebbe/ hettueltlîboo^DeaculjehenDen bjeemtO"^
(ïen(0.

jf^ocft ïsf in ööte l©etö berboben öat fp geen ï©ön moeten bitncften /
Öoetoeï\'tfelbe baufommigegrootentbelöjoit obertreDen /
gelieft icHt^
Roletce 5tjnDß/ öen eenen lanitkr luefenDe een Äegenaet/ bebonben ö®"\'
be/ Djlnchenöeben J©ün lufWcö ongetoatert/Den felben bjagenDe toa^J\'
om bat öp geen Juater tn ben ï©0n Deoe/ enDe öp m^n mfgelöc]c b?aecr
be of l£U een Cö?<flen toa.«/ anttDOOgbe Dem ja/ enDe öP mgn
anDermafi
totantüiooat gaf\' feggcnbe/onDeröoutDan Ghrifti Eeere/toant Cht«-
ftus
öeeft op De^inploftban Cana in Galüea geen tuater ban
tnaer l©ön ban îî&ater gemaecht. Mu toelthe tboo^ben öP raffn betaiW
Öeeft-

©ooitÊfrepfenbe/ ben (cfe gehomen tnöe trefelffche^tabt Meffina, (ft
toelcftetteelöEbel-lnpDen tooonen / enbeöagel^cicbeeUftoetfcnrpben/
tanöler tbojt beel 5pbe geboert na anDere Hanben mit« öet felbe be^»
3Pbe geeft/ jönbe een tejncötbaer ftant/ tnaer In ooch beel bellcateïBP\'
nen üja^en/fulCjT bat befelbe alöler goebe ftoopisf.

Bcfchry vinge vande groote Stadt ji/c^rû}
gelegen in
JEgifitem

Alcayro 10 een groote ^tabt gelegen In ï^gyjiten, toelthe booa een bn^-\'
be grootfle ^teöen banbe ï^erelt geacöt tboàt lfôenfépt b\'felbe een bad»
ïSepfenfif In \'t ront groot enbe ejttraojblnaris ©olcft-rßcft te fi}n / fulfÇ
batmenbdoîbei&tratengaenbein toelchegenegotleerttbO« /
feolth bjingöen moet/ ö« toeUhe alle bagöen te boen isf / beöalben o«^^
©apbaecösf/ alfoo öet op blen bacö öarenrnfl-baeö
i0/ aïöter moat ee|J
grooten l^oop-öanbel ban allerlep tbaren göepleecöt enbe göeDaet»>^ V
toelcfee ban alle ftanten upt
Indien met be «Kamelen oöebaocöttbojbeit/
mltfgaberißf upt
Perfien , Armenyen , Cirien,ban Öet Rode Meyr enD^
Arabien. Jßoonen mebe alöler keeliutbeeUersf ban allerlep Batien /
cocfe eenfge jßebeiflanberjef sönbemeeft «©laitiant-fpperjs/ tbelche
mantenupt
Indien ftomen/enbeölertougeßaatöt tBoaben/bltftanot
geefttjeel i&ineftlabfve«/ f W« <îWafr(«/f nbe menitlte ftan ^«öu^a-

fttptfttr-

-ocr page 49-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

Jycfect.siiïjfer toojt oecït groote ^gotte ban ©eberen ban ^trniC-
oo8ei0 giöjeben/ aifo be ^trupf bogeisi fiaer (nbe IBoell^n ontfiouben
y generen. ï®e5pbenjetcfeenpt
Perfien gebjaclit tuojt/ii^mgrootf
^«iiöan-te. Sifttergefcfifetooch eengrooten öanbeï ban IlSenfcöenbe
^ichenpt
Etopien Ofte Paepjans Lawgebaaeötjtjnbe/tuefenbtftDam
f^^^hem enbe tónecöten / booj flaben berfeoft too^ben. ^ier gefcfiret
"otneengtooienfjanbel banïöoobe Eicbanien toelcbel^uniHpenge-
jaetnt tcio^öen/ b\'feibe too^ben inbe i^oeflö« ontrent befe ^fetab in ifteï-
f f ts bp oe Piramiben geöonben/ jiinbe menfcfien bie ober be b^ie biip-
teut^aten begrabcn 3ön / luelcke nocfi in ftin gefieel in ,feepuituren bp
uföele f ainilien bp anberen leggfienbe eebaïfemt tï»0|ben göebonben /
JinDe foo ïjart al0 ^tocft-bijs / enbe met atn-toaet in een 5©eecfeen bafl
HElbonben/ ftetmelcfi gcarrupff ofte gefmeerï / in befelbe i&tabt toafi^
l^n l^oopman mijn beftent / genaemt (herrit be ^janfman 5Önbe een
peöerlanber/ benjelcfeemijn (albaer feben ^aren geinoont Ijebbenbe)
JfPöe/ bat öp öct bier-en-beel banbe i&tab niet enfsenbe/ enbenoc&tanst
jQsel^ei; met een «ilfel ban be eene plaetiS op be anber Öeet / boenb« een
gooten öaabel met be »mupen ofte baoDeS^icfiamen / tbelcft^a
^ianfman felöer inb« l®oefïön ontrent be 3Piramibenalt»aer be Eicfia?
ggbonben tbojben/ getbeefltbasJ/ enbe gepen fieiftbatbeHtoo^en
rabtersi een ^pnltner gebonïwn tjabben /
in «OÊlcHe toro
|nöeeen Pbarone aönie een l^oningfi enbe een ütontngittne> lagöen/
bepöe een «t^oube l^oon 0p"t#ooftbebbenbe/ j^Kbe oberfukpiieet^ps
«ftt/ «aiöe teeft b\'felbe neffens anbere ittooj^nanfcöap gefonbwïtta fa^-
triacn. ejiDe bp ongelucft fep öie ban Thunis of i>angiers aettg«fiae!> ttrtet^
Je/berö^ootljem meer öetberliesfbanöe l^umnpen/ aljJbereff^/ fal
"<>0|tj3i berlïaten be gelegentfiept ban
Alcayro. ; ^ \'

^ A icayro geöeeït in bjie ®eÉltö/ bocö «ïtefatiimittittnl&fiftce^/ fta
^elchemen met^fÖepen\'bomt/JiïetiöelcfeïeoUck flenaeötfcttiW^^
be i^attH-rijtft enöebicfit betimmert/ ttocft plat opije; «ibter gefes
Sen/ m?n«öttbeleenjbalfup2eop beleEemgeonfteiKoaiibeieïibeQnge««
bonöe plaetfen/ tot batmen in fiet principale banbe ^tabt Honn;. iNt
verbeB&eelbanbienüjoitgenoerat
Out Cayro toel^iiRöejt^ibp Jiöiss

Jen repft. ®gfe ^taötig banfie (®?tecfeen Neni^iiswCaycBi^i^^
«aoübe jtpben Nemphis gefieeten^eft/ gelieft Babiltaiv üwiefwttanïte
"^uccöen M«i5er genaemt tbO|t/ alfiier fiebbenbe^fiarioia^ öanriggtp-
^igetboont. idanfiier fïinbe ittinberen^fraeisf nptgetog«!/ als^iiaec
wefejef gelepbe.naer fiet aant ban a&eioften.^as toierbe oocftontreitt
öut Gayro get<^mm grootsfiebouto smi^enbf i^tife-fiwfmy
! f5 toelcfte

-ocr page 50-

i O Tweede leru falemfz Reyfe.

ttieïcïijeert\'ötis seöicnt öe&öen totôetoaruîg&e enöebereaöetfngöei^öjl^
Öetfóoojn bp lofeph tegmjs ben bieren njc gehoft. Hen fept <n oep
^taöttcftm ober Dettiiaeïf öupfent föErcften ofte Curchfe ifBufQUee«
foo hïepn o!0 groot/ tn Uielche öe Curchen öare Ceremonifn
boen/ooc«
banbmtienQupfent^ïabgettenof :B|aöerpen / Daer ttioiben oocH na
bat ICÎÎ ßnöcte ^cBîtjber^ geiefen îjebbe / ober be ttofnticö bupfent ftra-
tenfoohi£pnöï0grootbebonöen. ^Jnbefcibe ^raDttoo^Den acötötip\'
fent îîtamelen geöouben/ aUeenlgcft om ï©arer te öafen/enbe eenige Dtn^
gen blagen/ om öe ^traten terepnigen/ enbe bfeibe mit0 be groote eii<
be Öitte/Dcfg6lt|c]cb00ï|set(ïüpben ban öetSant/tebebocötigen: alto®
öet öaer feer fanöicö 10 ïilöter moonen beelber öanö J Batten
ffóenUieïtKe©|2öeIöcïïmEi!D£nanöerenfi)n2,ebeuae / fujcröatD-e^t^
ben anöeren tn 0£!tgiûn0 faechen niet en inoîefîeert. mm Conful
<©2Dinari0 ö|ie iiISintïeb2oer0 foo ^taUaenfe al0 ^aaneen / Uielche op
öet «ïonfulaetgeboeteiïöe onöeröouöenöjojöen. Cöïiffepen mos^ö
fllöier op geen Ipaerben ßpoea/ maer moeten öaer met €fel0 befielp««\'
alfoo fomïöt0ïBel toegelaten ïnoit een #aert t^gebgupcfien / booïP^
tuant na be een ofte be auöere ^tabt üilUenöe / enbe na Dat icft alDaet
töten bagen getDeeftöaöDe / ben met een Soöe met ou0fean ©enetie»
ftomenDe/bertrocften/ïDelcften^oDeban meentngöeüia0 oberïlanbf
boojDeI©oe0:pne te Sepfen / maerDaer repfDe geen Carretnaen. »önD^
Den 11. bo?öer gerepfl na
Damiatea aiteaer icft mijn ouDe Compangnie
bont/namentlöcft Den <$>uD<nllSan ban\'^ïoentugen / toelcfte feer ber^
Ôl9ttoa0/ alfoó Defelbe geen bjeemöe Calen ftonöc/ toa0 Deröalben fe^»^
Verlegen/niet te-min icft öem toel ban penningen berfien öaöDe»

Dairiiaten i0eetttamel0cftegroo{e^taDtgöelegöen inbe lengte op be
l^^l ontrent een ban See/ s^nbe öeel l^opuleu0 enöe l^olcft-rö^^^\'
SllÖier i0 fonberlingegeen jaegotie/ Dan ban \'ïBiepnen/ betoelcfte ti^et /
8elöcft.al0 te
Rofette boo? een ftlepne p|t)0 tebeftomen 3tjn /. Defgelijcif
^oenöeren/ Capoenen/ «ö^angnien SCppelen/ Slemoenen / Otitroenen /
45ranaet«appelen/mitfgaber0 £«pcfter enbe alle anöeue E0^tocöt/ ^^
om een toepnicö <®elt0 te betftrpgen/ beöalben be JBijn betoelcfte alpc
sepft al0.m
Turckyen feer bier i0 / bocötop öabDenDe ï©ijn Dagelö\'cr
^ebecCsfel/inon0HogementbpDen ©ice-conful / een(^liecft jönö^^
«letoelcfte on0t>an alleö toeltracteerDe / Daer boren alle Dagen een
;(lucftban acötenberterenbe/ enbe alfoo öetinbe feibe ^tabt periculen®^
om toanbeltti toa0/foo öebbeicftmrïn niet beel op jlraet
begeben/maer
4n miiu aogement gebleben foo lange tot Dat be ^cfjippcr claer toa0 oirt
te baren/toelcfte metiKooin enbeSöfl/ banbcf^urcften bebiacöt/geia«
Njbentoa^ Î Dra D\'felbe tot lafo tebaengen/ bocö öeeftöenfelben.o«i0f«\'^

ben

-ocr page 51-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

Jjt^SSppelbQu fijn ^ocöbeinacrt/enöe op ^cgip toeï fieaccontmoi
nS*^*"\' »a Dat top inöe boo|noembe ^taDt acfit ofte tijien Daggen
y^toeen öaöDen. iwp wet gem te ^cgepe gegaen/ enöe banDen feU
jQ^JjeebaacgtopöeJgontbßnöeöibter / enöeöen 29. Drtom ^eeges

^en 2. (©ctobes geftomen te lafFa. -

^^ns.DitOte Ramma.

^^eu 4. Dito toefenDe Den Dacg ban ^t.f aancffcuïS Decl®<nne-baoet^
^Qftoon / binnen Ier uialem, altoaer top banDe felbe ja^inne-b^oer«
jgunöeiöch ontfangen toierDen/enDe oniï na otitgebanpcli raet De alöec-
een goeDe €ollation boo2(lelöen / bp toelcltetopon35i?er#
\'^^tKöten/ fiuiDe Dit incjn ttoeeöe^epfe Dat icfi Daer gehomen öen.

r 5. Dito gebbe ich De ©eplige plaetfen/ foo binnen al0 bnpten leru-
jaiem befoechen/ Doeg alfo banDe felue in De $5efcg2pbinge ban mp^
eetfie Scpfebieet enDe to^t-loopicg geganDelt gebbe. ifeoo acgte ich
leïbe nJtt no|Ditg te Repeteren.

., \'^^en 8. Dito ben ich na Bethlehem gerepfl/ enöe alDaer ttoee Dagen ge -
"«Jen/ ooch De plaetfen alsf booi Defin befocgt / toaer ban ith in mö»
ïSepf« berhlaringe geDaen gebbe,

^en lo. Dito toiöerom binnen jerufaiem, gehomen / enDe Dèn ia- Dito
öegaen ten l^epligen<ï?20be/ aïtoaerichnefenö onfe €ompangnie een
«atgt ben gebleben/ euDe ö\' felbe OTeremonienalsf boo^ öefen 8«&2upcht
«letben, r

^m zz. Dito geeft Den ^reßDentmijn öegoocgfleeereaenggebaen/
P^»«! gebbe ich De »©oaDen banDe Äitarp aengenomen / enbe ben ban
pt ^epucg (£5raf ^abalier ggcmaecht / get toelch geelfolemneeljgcRte^
Uiecchgïnch/get !^ro£nratoo2fcgapbanöen Berch Sion cnDeDengege-
^epugen 3lanDe toierDe mgn mebe opgeDragen/ goe toel \'t felbe niet
aptofptabel/maer niet-£e-min honorabel i^E.

JRiböelertijt Den^ouben Äan ban «i^roeniriaett geèï Strahcli^é^
^orben/ meenDe Dat gp geworben fouDe gebben / fien bp ben fetben^e^
Rieben/ om get «ptepnbe te (ïeri/ boeg toierbe
(Godt Lof) toeberom gge-
\'^nt; enbe5i)n met on^bepbenneffenjï onfen ï-eptfman bertröche«. \'

bito bejs mnw a^i^mn^nRamma, bpcg niet

-ocr page 52-

i O Tweede leru falemfz Reyfe.

25. ölta tsaïi öaet berttetiten/ enbe na brfe npten ^epfettjef geftö\'
men te ïaffa. afbaer nocö ttaee ban ons <©uöe CompangWe blnDenoe /
enöe fön opten felben öacö met Den felben ^cjiipper baer nieöe u>p
ftoaisntuaren/ ibeDetomna
Damiaten gebaren. «ïBnöe alDaer opten
mtoöeelboogfpoeöicï^ geftomen. l^iet-tegöenlïaenöe Uip beelmoeptefl
metten ouDcu 4®?an ban ^rocningenliaDDen/Door Dien De pecfitebaii
Ijcm niet geïjeeigcft getyefien toag!.

«BeffB o; bï\'to ben Icfe ban Daer gïjebaren/enDe Den 3. Bebtmber tijc*
Deromte
Cayro geftomen/Docö tot Pamiaten jijnöe/met onis nsmen\'
Deeün jaflitfer vfotiDett^fiet anbers? nfetöebbenöoibenabontupren/
si-
foo optenj^lbeelperHcfteltefcertpacï)tent!0f / bente Cayro tocDejt 13-
Dito toe gebleuen/ alöaer beel abontner^ ge^aö ïjebbenbe/ öter te lans^
teberljalen/DoclifiHDetïjtbacrfïinbe/ beninöe iBoeflpne ontrentO|t«
np^jenban
Cayro gereptï na De j^lramiöen / bergefelfc&aptjönöem^
eemge ^^aneapfen/ met on0 een
janitfer nemenöe / altemaei op
pttenDe/ enDe ontrent Den miDöacö aenDe felbe geftomen / \'ölDaer on»
trnDDacfimaei JionDenDe / alfoo top pjobanbeban i^oenberen enDe WP
meDe genomen gadben/ al Den Dacg bjoltcft 3i)nbe.

?®e PlramlDen sgn toercftenb? De^Saronegt oftefóotongfien W»^
€gppteH ober eetuge Diipfent ^aren gemaecftt / om toelcfee gefept tooïf
öe tómDeren ban^fkael gearbept te fiebben/ fulcj? Dat fiet te geioben m
alfoo fontttlfi^^ <©nDe iHido^le-fegjpberd Daer ban mentie maecften/ botp
^aett ttóftoön ontöont/ toel ttoaetf bp Den anDeren/foo Wepn alö groot/
alfoo Dat De eerfle banbe ie|le toel een groot uprD\'eenban D\'anbetgÖ®^
fefiepDentó/ altoaer aen Dele(le De IKumnpen geoonben too^Den.^o^i^
fieöBe Dair «Cet getoeed/ alfoo De tgDt en« te hoit biel; befe ©iranttDf^
afffl^liant/ boben fcgep toreloopenbe mmanfere ban een tBtamant^
fikttt / (Efe gebfte fiiet bierftant ban een banöe groatfle gemeten / toelc^^
Wetfonbert gemeen treben bebonben toCert / nier bojbenöe aontfonj
öeWiw-gaen/ bjefenbe banbe tolloe bieren toeclj genomen te tuojDeti/
toeltfie alDaer beelsgn/ foo Cpgeriaf/ aupae^t«?/ als! anDere brtioe S^^f;
pen/mae^eDerom naonfe aronijpanjuilete ruggefteerDe / .»eKR^
n0lir0«é^.lllaeltgtfatett7 èeirfge banbe j«b«5tjn Daertjp gefilomOTeti/
i^foó-léKaén m0ii S5eengeqtïrtd toa» / fjaDDe De\'^ouragie nte®;^
nptbiefefcan^elbenfetteftonnenbolb^ngen / ftebbe nocj^tanjtf ^^
wön^«ftttj»ft|èft^eö|ltftm(enf5l®e(lpfjallng&
êp getpeeftj^,
toelcbemönfepbe öoocö te3ön tbjee öjsnbert bplen tr^\'
m/ ««^aiJ anbér^f bóet iiotïc!i/ aettfelbm öeeft
fm geïjele
^aitt^ontfom
gemeten/ enbe ontrent bier Dupfent boeten te

-ocr page 53-

Tweede lerufalemfz Keyjfc, ïr\'

^^jjetttaeï ban ?ïrDupn énöe l^art-fleen ööeinaetfet Jtia. ï®e tuert&en
/tt i " öereïicnt een banöe feben toOttöeren banoe ï^erilt te ^ün/ öotö
Ir S^tfeibe na raön opinie fiet ibonöerlijcïiftc ban allen, «©ocft öebbe Icii
wetonfe CoinpangnieIneen fóamerjgeiïJeell / Intoelcfee
l»p nietilc|jt
épipw/Öeb&enöeeen pïsereen 25aaHDenöefi&ai0!heer0ln&ej|ant/ sijn
neberinaertfis 0003 een nautoe möc «nae gange gegaen/ tot ößt üjp
warnen öaer ïjetfoo €nge toagf/ öat top op onfe ?Öupchcn moffen ftrup;
aittiagj; ö2 ©ïere-mupfen/ öaer beel 5önöe / on^ Elcfit upiblogen /
UjÊöercm omffofeen tbleröe/ raoetenöe tneöerom met fonöer pe-
beel optnaertsf Klimmen / tbp neöettbasrtojegaentoai
/ fot tbp quamen In eenzamer altoaer een open ^epuUnre ffont /
JJJtt Üooöe l^armer-ffeen gemaecftt/ In toelcftenlemant latfj/DocJi aps
gj\'^entelöch toel eerjtötjs een^&aro ofte-^fiarone In gelegen ïieefr/ alfo
een »oulncp ^epulture toacf/ ontrent Defe#lramlöe ffaet een iooft
rJ*e{@2aliel/feertoonöerlQCftomffen/5önöefonDeri>en^atö / fjoogfi
Jwee-enöe-\'t negentltfi Boeten/enöe4n\'ri5onöt ttoee fionöert Boeten /
tReetöer aiiS mlnöer / öooa toeltfte men fept öen ^atfian In ^epöenfe
^Pöengefpjoftente fieöben / alfiier leggen foo beel gefioutoe ^teenen
janbeiaercbenobergeftfioten / bat banöe felbe toel een ittercli foube
Pannen geboutot toO|ben. €nbe om alle befe SïntIqmtepten baer te be#
ßlnbe/ foube lelt toel een gefieel 25oech ban nooben fiebben b\'felbe te
f^efcfiipben/enbe alleise perfectelficfe aen te tepchenen/ alfoo öe memojle
ban ble alle te ontficuben/ niet berb^agen {ian. <^ntrent ben abont laet
Jgn topin
oujï Hogement gefiomen/altoaer top fiet ïföHt^b^aet/êp on»
F^fcfioten/ fcfioongcmaecftt/ enbe banben felben abontijjoigcft getoeeff

fiebbtn.

j^^eni^.blto benicft mttöen ouöen liattban ^F^oenlngen/enbe een
«oopmangenaemt^^blafórom/laugfiin
Cayro getooontfiebbenbe/
bermitjef onsi anbere €ompananietoeefitoaief / bertrocfeen / enbegecos
meu te
Roiette.

^en 19. bito ban baer op tJEjefó rpbenbe / bergefelfcfiapt sönbe nwt
^tt Santtfer/ berttocfeen/ enbe ben zo. ölto gecomen te Aiexandryen,slj!
waer top op fiet <ï:onfulaet In onfe oube Verberge gelogeertsijn.

<©p öen eerffen «©eccmber ban Alexandryen gefcfiepben/ enöe öen lo.
Wto gecomentot Mefïïna m fiet %eplantban Ceciiien, beel abontuersf
^»be toimenten op £eegefiaötfieb&enbe/3ön albaer tot ben 10. ^lans
Wörpi6z4.toegebleben4

^en 16. bito banbaerbertrochen/enbe ben 2 ublto gecomen te Ma-
laffa, altoaer Ich beel abontner^ gefiab fiebbe/ enbe mön groote affront
öeftfilebe. _

-ocr page 54-

i O Tweede leru falemfz Reyfe.

zp.Wtû ban Daer bertrochen/ enDe Den 5 .f e6|uarp gôeftbwen
aen een aEp!ant genaemt Pontio.

5®en5 ü<tobanöaerbertro£fien/ enhe\'^abontiff geftomen opte m
booî Porte Ferray/ een €plant gelegen tnDe.ïBiDDelantfctje ^ee/
a!t»aer top een ban onfe Compangnie bonDen/ genoemt Capttépn Gay
liarde, tuetcftergf ^cïîip Dfioj DeCoimentenbanDe £ee/op 3pc oelbOî-
peu tDierDe/Docïj al fiet Bolcft Daer op (tmDe/ beficmrenbleéf/ enöeoP
trjt nocfi fiaDDen / om De 25oot op fiet betDecft (laenbe / afte fiacften/
oocUÖiemen bp De fiant jgnDe quamen aen een €plant genaemt Mont-
Chrifto, op toelcUefp aUe0eva??cti££n.<gnDcDe55oottti!erttettïontDoOî
tz fiarDe 25arnûîôÔ bsnbe Bm aen Oucften gclîooten/ D\'felbe op Dit ^P\'
lant 5yuae ftet melcft onbeuioont 10/ enöe albaer met öan Iloof en gra»
toaîï / tuaê gceDen raet Deur/ oocft facfi fiet öaer bjp toatfufftipr/ aP
Del^ouger lliotlîlîegonDete fupöen/ DecfiDe Heer ^ceftfietbei|îen/nf
bat fiet onteieDer ober/enöe De £ee gefîecfit ttia^/ quam alDaer een î^M\'
fcfieronDerîtanDtfôîîTenDe/ euDefiet bolcftfîenDe/ fiaer tet(lontbe»
DaerfiaelDe/ bjengfcenOeD\'felbe tot Porte-Fciray, enbe ieenenbe onfen
^Cfilpper/ Capttepn Galiarde <3elt/0mmet3ijn©0lCftteLeorneteftÛ^
ttien. tt»p De^fmoagen^b|oecfibectrocften / enDe Den
7. Dito inD^
Baye voor Leorne geftomen»

»©ntrentDefe tgrtoaren topmeDeingroot pergcftel/ al^ooon^ i&cfiip
meDe genoecfi op 3PDe lacfi / enDe De ^janceu in fiare Cale riepen O
Meffieurs Léffons nous conféffer luen à l\'autre, ^at i0 te feggen / laet oni^
malftanDer îSiecfiten/enDe alletepKgenomfiulp roepen/ flom^ fiet aif\'
boen met ons oocft\'albjptoatfiecfit/ biefenbe Dat fiet Cîe^îueîl tefaet
fouDe ftomen/ bebal mon arme ^ieleinöe fianben De££ Heeicn. ocfi De
SIIJmatfitige^oDtfieeftfietberfîen. énDett»p3ön öen
9. Dito gekomen
te Leorne, alfoo töp na De maniere enöe CoHume banbe Eanöeu / ttbf^
bagen op Praai ka booiDe ^taDt moffcen bipben leggfien/ ben aïbaec
acfit Dagfien gfiebleben / enbe fiebfte ben ,îîSan ban «s^aoeningen op een
^fiip gefiolpen/ omnafiup0 te baren / alfoo fip niet bequaem
tn m^
tnet mp ober Eanbtnaerï|up0 terepfen / toelcfte (Godt LgFj bcfiouöen
\'t^upsf geftomen ii0f.

®en 18. Dito ben icft banXcome bertrocften / enbe Den ao. Dito geftO\'
men tot
Genua.

^^en 27- Dito ban baertertroiften/ ben ten feïben töDe geftomen tot

®en 18. bitobanbaer berttocften/ enbe geftomen tot Alesander be
Lapaglie, alDaer opten toecfi een fcfioon t^looiier ofïe^IbbpebinöenDe/
seoaemtBofeo,

gïien

-ocr page 55-

Tweede leritfalemTz Reyfe. II

29 bfto genomen tot Afty.
^Sll I..illacrpt0t Touryn In Savoyen,

, ^en Dito ban Daer bertrochen/öen 3. Dito een «JBebercgtegettaemt
^^teCenijs gepaffeert.

4- Dito een ^Beberc&te genaemt St. Michiel.
Jgen 5. btto gehomen (n een

6. toE Chambery, alluaer get ^ofbanpiemonDtië.
be O ^^^^ ^^^^ bertrothen/ enbe een l^oocö-gebercöte genaémt
-^ooele gcyaffeert.
^en
8. öJEo gehomen te Lions.

/«en 9.0« to ban Daer bertrochen / enDe ben i o. Dito gehomen tot Ro-
altoaer ban De SIbferbenafgeDieben«
12. Dito gehomen te Briate enDe ban Daer boo^tfif^Jber Eantge«

^en I Êf Dito gehomen te Parijs.
:tj \'«en 17. mtoban Daer bertrothen / enbe Den x8. bito gïiehomen te

^Oüaen.

22. Dito ban Daer met een 55oeper gebaren / beeï moeptenenDe
fjWrpoetop DeSiibieiijebbenbe/ alfoo bat topDiiemae! mollen ber?
jjsepen/ 3i|nöe ooch met öet DetDe^cgtp in geen Mepn per^chel ban
leben/ alfoo öet ^cöip ontrent CetTel3Önöe / öart tegen^een
^^nch asnjXiet/ öet toelch Daer toeberom af biel / enbe een toepnicg
^ooit-fepïenDe / toierpen topöetSïmhernpt/ enbebleben leggen. <!En-
jje alfoo top/ mitsföet miften/ geen geftcgc 0aDöen / om öet Eaiibrte
/ toijlen top tiiet op toatplaetjs top toaren / boog enöe aleer top öet
Sfc-tepctigj, op be Sahen fagöen/ toierben topgetoaer/ bat topbp
toaten. ^eiS mojgen^ b|oecö qnam onö een Hootfman aen
gjoojt/ enj$ binnen bjengenbe/ met ben toefchen top na l^Sebenblfch
poëten/ enöe boojtss na €ncöupfen/ bejsanDeren-DaccD^ naer SSmfters
/ altoaer ich Den ktlen .ïlïSartiusf arribeerbe.
^eni.2llp|titer^5ouDe.
^^en
4. Dito in\'t^aer 1614. tot ^cfioon öoben/ altoaer ich möit
Jf^éOuto enDe minheren / mitfgaöerö m^n onben patroon hloech enDe
^lOnt gcbonöenöeftöe
.<&«lc]t: Dat ich op Defe mpue ttoeebe ©opagie een
gaer enDe feben Dagen upt gtjetoeeft öen /
öocö(GodtLofF) geeft mffn
goofe of (^ant geftoogen / ban bp mgn epgenberfupm ban Öiinchen al.«
Sier en baer bp bf SB^unben geraecftte.

G

Anno

-ocr page 56-

Tweede lemfakmfz Reyfe.

Anno v6^o.

<©jpten 25.i^m ithmtt tt meelie

öerö gfgaen «a De föercfe »an\'tUepUcö »J^iaff/ enöealDaecDcCere^
momenDanDe anDere Cöjiflenen gcßen / i^araenti^cft / Griecken, Go-
ftyen, Abiffynen, cnDe Doo?t0 anDerel^atien Dan CtJliflenen/ al te-
famen met öare f^atnarc^en en ^Siffcijoppen / rontfom De ifeercU Dan
fj^t j^epHcfii «JBraffin pjoeeflte gaenDe / pöer i^ätie achter O\'anDerf
^aiteDolsenDe/ öe&öenDemetöaerfonDerlmgöe^nfltiwnenten / fP
laeicfie fp fpeetöen / ijet inelth ge-iwec^jel^eft oro Jten öjas / eenige flacH\'
De op töetel^- fCronmien / anDere op gpfere J^tingen Dol ftntelis; tiangen^
De / fiettnetcftfeerßammelDe; 5©e Sltinenien ijaDDen fiitjere ^latteel\'
heuisof ^cöotelhenis / D\'felDe regen Den anDerenfiaenOe. ^aertnier«
De ineDe met Routen op een groote piancft gefiagen
i Set toelcftftp n®
een gelüpt gaf / a!0 gefc&enrDc fölochca/. eenige meDe rontfom De i^srcft
feerUepen / m toeltheiftcrcft foo Deel »nfefientoaren/ Datmenna«\'
tnetöcjt: pJaetjS feonDe ftrpgljen om te öcfie« / enöe top ^elgrimö toaren
Itoteen op Den <®mmegancH banDe Mttth / Honüen ö^t öaer qualöcH\'
Soufeen. <©ntcent Den ibont gmgen De#atrlarcöen enDe «apper-^if"
fcöop in fjet ^epUcö ^Bjaff./ om alDaer tjet l?eplt:ö l^ter te bertoacljten/
ÖettoelcheDooibefiratlji^oDgjef of Den <I5£e(l/ opbe upieafiSfon^
fen Heer berreesf / göebjacgt too?t / enDetertopieDe#atrfa»cöenof
<®ppe«-^ifft|jop Die gene Daer bupten 3l1nDe/ tot «f^oötrocjpcn/ enDf
feltfame Ceremonien gebiupchen / op Dat De l|eer öet i^eptlitj ©ier npt
Den l^emelfenDenfouöe/ fooberbjingt !jet »olcft malftanDirc om tiaöP
fiet ©eplicf} «JBjaffte homen / oin fjare ^oojtfen of5pachelen vtoanueer
Den Patriarch Daer upt bomt;teontiJefeen / maer De «^uicHen enöe\'
gianitferö öaer toe gefielt 3önDe / op Die gene te na DgingenDe / toacRer
tnetlioutflaen/ omDep[aet0ban|>etfelbe0?affbapte0ouDen/anOer^
foube öei niet mogelgcfi 3^11 b ooj Den ©atrfarcö om öaer npt te ftmnert\'
snöe Ijet l^epiitö ©i«r teboo^fctjön te bgengeu/ enöe na Dat Den Setii\'
ge&omenigf/ enDet)et.!|ep!iel)©ier gebpcfit öeeft/ fooHömt Denpa«
triawö feer fiaeflicD meteen grooten pberupt fiet ^epücfi <Bjaff lopen /
DetoelcHeopeen ^leene Cafefgefettoo?t/ opöatfip nietbetD^ongöefl\'^
feuöe too|Den/ altoaer Da« een pegei^cft 3Ön Coo^tfe aenfleetfit. «enöe
alfofietmitjef De menicfite ban fiet boUfiinDcboo2f3 bereit 3nnöe / boo?
een pegetgcft te lancfi fouDe balJert / 3pneCooatfe ofte facSei aen fiet
is<er banbenBatriarcfi te ontfreecßen / oocß be blammeb? abontupl

foo

-ocr page 57-

Tweede lerufalemfz Reyfe. i>

jöo ïancïi itfet feuertn fouöe 7 fo« ontfleecfet öe eene 3Ön Cooatfe aen
"J» auöfc^i (^oqtfe / eBöe na öat a«e öe Coo^tfen ontUc«

fóo fcöönt öe Stercfi tn een ©lamme tBferjï te (laen / met
{^®«^»(etöe?L«pöen|}arel^leöerencnDelt<nteaett>ellröchen / toaes
ifl,? föo f eel ©ler0 meöe fi|engïien / al0 fp meenén fiaer leben
\'«nööbanöoentefiebtien / fullinerenöe / metfuïe!ienJ&ierbe|ïrehen
/ te5^«pitöerte3tin/ enbeflerbenöe/ fiaer ^oot-hleec ban Dit
rSn tnaet gemaeeht tbo?t. €uDe om alle Defe Zeremonien alDaer gfie;
rWpthtttiojDenDe/ te^^efcfijpben/ fouDemgn te lancft ballen / om
jjpoe te Doen. enöe alfo (cft onfe SSjoeDer^ b|aecfiDe / itiat fiaer ban
S\'^ï^lerDoffite/ antmooioenmp / Dat fiéf^upbeli® ©Ier tba^/banbe
gattiarcfien gemaecftt 3öuDe / om De HupDen te beD^fegen
7 fiet toelcft
\'n set uunjie met gelooft hau toojDen/ maer alleenlijcft Dooj Deftracfit
P^bs gefcfitet/alle laerö te Doen 3Önbe/ befgelgcjr fieefc Den
Baffaen
«an lerufaiem natcftberilaenfiebbe / alDaer boo| Defen ^erfonelgcft
Söetticefl
enDe\'t feibe alfobebonDente3fin / toelcfte auDer0 Daerom
Wßetlijcft foubengellraftgettioibenfiebbett. ©00210 laetfcft fiet<i?oöt
^0|beien i Defe goeDe 2.upben ftomen uptb>eeraDe EanDen/ upt Debotfe
wm<BoDt op öe fioocfi-tgtban ^^aeffcfien tot
jerufaiem faeriflcie te Doen/
na Den <©uDen-ilfilregnlerenDe-

JJoite 53efcfi|pblnge banbe fitibler Kiius gfienaemt/ betoelcfte Icft op
JnöE of gebaren fiebbe / tBaer ban Icft boo? öefen eemge berftlan\'nge ges
"^^n hebbe / Decfi IcU neme eentge <©uae-fcfi2pbec0 te fiuipe/ Daer ban
^eïfrfispöe manieren gefcfiieUen fiebbeuDe / maer niemant betopfen
/ toaer
ban oaeu D\'felbe fiareiwo|fp?oncft neemt / moeten Daer na
finen en&e raDcii.

^e Niiüs fieeft eett toonbere nature / fiet toelcft bibonben too?t/ sQtt^
ßenetalticft foo b|eei al0 Den ßfiön-^room/ Docfi op beel-piaetfen bie^
P^t
/ D\'felbeloopt conttnueerlijcft eenmael De0 \'0 gaer0 obeï fiet gefiele
r^bt / fuicr öat Daer boo? fiet gefiele fiïontncftrrtcftbanegppten bes
f
0£&ticfit«nöebeDoato£too?t / Defljjm geeft fiet Hantbocfitlcfiept/ alfo
^öppteu toepnicfi ïSegen balt / fioe toel eenigfie ^>cfiapben ban ntmi
/ fiet toclcftnocfitan0 contrarieöp tnönbebOiiöeni0/ alfo icft*
öettoeDerfteren Uan ferufakm na Cayio fulchen ftoarenenöe langöu«
;^Sea regen getoaer toterDe / alöaerte Cayto tube op meer anDere plaet^
"^t^inegppten neöer-ballenöe / Dat icft in öefe j|«Detlanben nopt batt^
"^«ïftoaren Begcngefioojitfiebbe/ fulcp bat öe (traten een öacli of meer^^
"»erntet anöer0 Dan met ILeerfen / of met #eert of esel gfiebjupcftt
enbe 1»ereDen ftouben toojDen. ^^^ Doutot oocft alfiier be0 \'0 nacfitö

0 3

-ocr page 58-

i:^ Tweed e îemfalemiz Rey fe.^

feer ftettïï / tttet twelcftefict: gïieçijt^rgcfe fiebocfiticïjt too^t/ Defelbe
loopt
eenis htö \'0 3!aer0 ober / ijet inelche niet metter i)ae|ï gftefcyift/
maer fcerelfjcft aeiiuiaflee uDefoetelgcit afloopt ; ^iimniS fcôgift Dat oe-
fen bloettn fiet tnafen 3Ön aenbancfi neemt/ atóDe £on inDecreefï^
gaet/ öatlis tfilen of ttoaelf Dagen boo? ^t- fan / enöe aigf De£on»n\'
De
Eeenib gaet/ Dan i0 ö\'felbe op sgn goocöffe / 6et toeïche ontrent een
^aentlanöli ^^ öeDuerenöe / eiibe al0 De Eon <nDe ^onch-bjou gaet /
foo umtit öe bóötf5 Niji tbeDerom of/ enfiomtlnsö» bo^igengaucH/
eijDe op
Den NijiltomenöetoierDe onief gefept / Dat D\'felöe al eenigöe
gen aengenouïen DaDöe. Cot Cayro ftaet ( naiclfe berïlaen öebbe ) een
Öooge lBïïacr/ toaer aen De ï)ooc|)teDe0 Nijis gemerc&tôan toopen/
eiiDe alfmen öebint Dat û\'felbe maer ttoaelf <£ubtten gooeö gstoafen \'
foobeDioebeufiaer De^ntooonöer^ DejSEantfif b^efenDeDe^nabolgen^
Denlaeri® boo? J®teren-töt/ enDe toanneer öet opöertljlen Cubitus
fiomt/ foo
3gnD\'felbe Daer ban niet b2p/ enDealsfgetHufiomttetoap
leu op beertölen / bijftien enpefeni\'en Cnblten Ijoocli / Danlieföst bolc»
berblgt/ D\'een D\'an&er gcfcfijeuclien fenDenDe/ op gope ban toeftome»^
öe ©jucgtbaergept. «ï^e25J3eren gemeenlijcliin jutten met ï®aöel-boo^
men beDecftt tooonenöe / begtjeben |ïcö (toanneer De Nijl fooïjoocp
bloept) met gaer^eeopDe naefle Jjoocgte/ tot Dat De Niji toeDerotfl
Da^lt / enDe heren toeDer In gare Hutten. mee|ïe ban De ^ojpert
3öti op èoocgten gelegen / enDe alsf get 3©ater afgeloopen / enöe
SlantD200CÖenöebequaemtsf om te ploegen/ foo begebenD\'felbe fiaeï
tot öet ^efapen banöeBanDen/ bebelenöe alle0 öen goeöen <3oDt.

ï©enööll/ lnfgel0Êic alleröan&e «©jepnen/ ooch «©jangnfen/ te-
moenen Citroenen / enDe beelDeröauDe ©pgen / toaffcgentn «Sgppiert
fn groote ^ïbonDantle/ toaer ban eenlge î5paengenoemmo|ûen/ F»\'
gués de Pharos, Datlje^/ Conincjc ïBpgen/ enDe nocö een anDere foojte /
gier te ïLanDe niet beftent/ genaemt
Figues de Adam, enDe meer ans^\'
iefoojtenban®2uc0ten. <©uDe ^cöipberiï Der l^epûenen öebóen
beel ban öen op enbe Stroop befif Nijisgeftö^eben/öatfulcftïBater ban-
be ^neeu-gebertöte genaemt
Mpntem-luns, fouDe ftomen enDe ban
baer sön oo^fpioncft nemen/alfo De^neeuDaerfmelt/ alu Ventjecheiy
fnDe ^ontf\'Dagen op De mlDDacö Oaen / toeleg boojinemen mUn0 o^oi-
Deei!S Dacöteöeelflecötte39n/ on-aengöelïenïie gelceröe ^öüofopöe«
bttopbebaenbrengen/ öoeftomtöetbanbatbefelBloet/ cïtgtopeen
fefeeren tgt be^f Ïaerjï homt enbe toeber-heert/ enbe alö öet felbe toaer-
atötttö toajs / foo en foube befe ©loet geen feêeren tptlnfiettoaff»
enbe afgaen öefiben / toelcfterjffgebûelen ban bele/ enbempne alfofsf/
alfo bat befenï0loetbe0 Nijis enöe öet <©ber-{ïroomentjanöet flater

ober

-ocr page 59-

Tweede Jerufalemfz Reyfe. 17

fJïïbeHanöèti / un SBonDer-tuercfe Gódes i&/ fiet hjeïcjS ïie lieer iioo^
tPH ^^^^Stppelicfiept / lsoo2fïcöticfiepDt enöe HiijjSifiepï feomt te ölrtöe-
ïu / fiet2.auDt3#nSiegen te benemen 5 enöetn piaetfe banden / een
iftVf 5 ^\'^\'^ööel teeet te 0|ö0nneten om fietaanöt te Bebetfitigen / ge-

efihlS®" Piopïieet ï©abiöfept/ Heerefioe (ïjn utbe l®epclien foo gtoot
jiV^r^êï/ g^p ^efttfeaUe toöffelöth gfieojbineert na ntoentome enöe
iBcrfialbeniaet Godt fiem met Ad caufas fecundas aen na-
WwHeooifaechöüiöeii/ gdtJcïtfpfeggen / DatbeNijl öoojfietfmel-
oanöe
^nee-toatetert fonöe obeclopen/ enöe upt fiet «èefiettfite
Juna^boDjtïionien/ oföatmen feggen tortöe/ öat <2500 fonöec

jjj rvvutn/ «jturcsen/ enuif^o^en niemnceriotBt en muit/|iHt]c uac
rfg S^ue baet ban boo| befen gefefiieben fiibbenbe / contrarteten / enbe
baff g aentbpffnge tweten te boen.

Valevaletow

-ocr page 60-

*

■„u ;

4 Vt/»