fecpfc SCDaen bp<©Oïlcn De Straet le
Maire,ttaer 150 Cufteti toati chili, onbtt

Een befchryvinghc van het Eylandc Eso, ghclegca
ontrent dertigh Mylen van het machtigh Rijcke van
Japan, op dc hooghte van 3 9 graden, 49 rainu-
ten, Noordcr breetcj foo alft eerft in \'t
felvigejaer door het Schip Cafiru
com bezeylt is.

ÖOOI m Hieftebber upt toecfcöepöcnSIottrnalen enöe
^cHitfren te famen gefielt/ enöe met eentgge
i^opece Inlaten Decrijcht«

^eöjuclit bp B R O E4i J A s z, töoonenöe op öe

3ïtï)tec-ö\'uröötoaJ/tnöcïStlBcw^an. Anao 1646,

^ïi .. V -

Cuftcn van (^hili^ onder het beleyc van den
E. G^ntT2.t\\Hendnc\\BrouiPceriYoot-
gevallen inden Jaren 1542
en i<J43.

ïucöt/enöe De ©ifl\'cöen m \'t toatcc te ftue^\' ^ 4
tcn/bOD^tgöeb^ac^tj aïfoo fc^ijnen De
i^eDerlaiiDerjs / om öace ouDe ©?pöeDen
tebefcöecmen/göeboorentejtfn. <SnDei:
aUe l^elDen Dan/Die tot fulcir Daer Rebben
laten ggeb^upc^en / enDe^etieoen Daec
tooo? te panDe ÖelDen /10 Defen onfen
^^iiÖaftigDen<6enerac( HendrickBrouwer g^een banDe
Jj^^^ftc seu eeö / gelijch fpne toorig^e enDe Defe naettoolgDenoe
®aöen genocgDPaem betupg^en. ^p Dan ^et gouvernement
^^nerael inüe »Soft-^nDien ten fpnen tijDen loffelticb beDient
«ebbende/ enDe toeDer in \'t BaDerlanDt göefeomen 5ijnDe / om
m ouöe Dagöen in ©?eDe oper te b?engben/ öeeft niet feonnen
^ften/ maec aftpDt beftg^ gbetoeett pet0 te operlegg^cn toaec
roeöt bp fijn 0aDerIanDt oicnlt/ enDe onje algemepne ©panDt
Caftiüaen) afb?eucï$ fouDefeonnen Doen. <am Dan fulcj;
tVïjercb te (lellen / foo öceft bP De Betointbebberen ban
ö5<5eoctropeerDe/^eDerlanDtfcbe ï!^efl-3nDifcöe Compag^
^^^ (bjacr öan öp meöe eenaenfienUjcfe itDt l»a!5) Defefiine

naertooïgenbe aenOag^ op Chili te feemicn grgeIttn/mgt mt^^
latende fijn ^erfoon tot upttormge öan öe felüige op te off^^
ren. ^ulcjc Dan bp fijn meoe-bioeDerjö/ met aömjiei uanD«
l^ooge <©becö^Pt goeöt gcöonöen sü\'nöe foo i0 öP tot belcp^
toan öe feltii(te/met een ©loot toanD?ie toelgemonteeröe ^c^fJ
pen/ naer Pfarnabuco geöefttneect/ om met fijn Crcell.
Mauritz tian Naflbuw , ^^ouDecneuc <25enerael otiec De0
CompagnieisConqueften alöaer / neüen0(ïjne laaöen/öie^
aengaenöe üjpöer teberaöen.
<®ot toelcben epnöe öan m Texel $epl-reeö lagen öi ^cÖ^^
Novtm Amfterdam, Eendracht, Abrahams Offerhande, nettend
het 6,\' De Swaen enöe Neptunis, naer anöere plaetfen in öe

SnOienööeöeömeerti foo begon De tömötöen t j^oöemb^f
Z <Boft te toapen/öocö flappelijc&/ öe0 ntet tegéendaetiD^
quamen öe Eoot0-lupöen op öen 6 ölto aen boo?t/ enöe rsitt^
Den öe0 naermiööaegg0 öe ^ncl^erjEi g^eüc^/om m\\
reeöe naer \'t i^ieutoe-Diep te loopen ^ Dier ^ttm^-mttm^l
ttoee <So?logb-fcöepen/ neüenjö nocö eemg^e anöeren bp
5t|nDe. ï^e iBint óem Dan in \'t "Z* <ao<len ttaft göefielt ^t^^
benöe/öocö met ecn labbere-feoelte/foo 10 i^efolutie géenomert
Den 7 Dito öe0 mo?gen0 öe jeplen te tellen/ om ^ee te feïefe«/
tjijftèien ^cöepen flercfe sijnöe: öeiEf üoo^miöDaegjBi ten tw^
uren buptenö gaetiö tuefenöe/foo toer namen upt öe Eootj-
lupöen / tjoe öe J^Loot ppt maofcotoien ftomenDe/18 ècöep^i*
flercfe/ Doclj maer ttoee «©o^logö-fc^epen tot aronüop ^tfJ^
benöe / doo? \'tILanöt laan öe ^upnfeercNcrjei befpjongö^^

te feer befigö 5Unöe öaer felöen te reööen / ató göcbleec&en
Dat \'t ^cbip öan Hafevelt, (Dp eerft gefntuöelt 51 jnöe; neue«^
neggen Oloopöaeröerö ^tt moeflen befuren ^ Roo-boon
trefelijcfe toeerenöe/ falüeeröe öe reÖereuDe ^c^epen in\'^
lE^lie: naermiöDaegö0 faglien i^.öaeft tiantja^«^ bier
$eplen /öie b^er courjsnaer öe onöiepte ftelDen / fonöer Die te
feomien berfeennen 5 tegenjEJ öen nacgt sijn alle öe 5eplen bp g^

^cn 8 öito ttietDefeltJtgetömtit enDecour^tioo^riïjeiiktt^^^r—
w/fooiDecmtfl0ttöa«^t»^aetiB(-ïiaerDec0j DrieipjefumeerDen
^^tfe öet op De Hp g^efmeten öaDDen / om eentg^e tian ^aet;
^•ïïttpagnie f Die nocti binnen enDe niet felaec toaren / te tiet«»
®®cöteni fag^en meDe in Ep D|ie seplen/toaer ttan öaec acö^
J^\'^fte man öet eenetoerp?apDe/ beuonDen öet Con\\3oper0 te
W^n / Die öaec toe-ciepen Dat De ^upnfeercheoef flercfe om oe
in ^ee toaren/\\3ernamen al0 Doen ml catieUngöen toan
©tcoomen / Dat onDiepten mepnoen te 5ijn / Dan Jet ïoot
ö^toojpenöebbenDe/beöonDen 8. a lo tiaDem5ant-gront;
^^SnaecmïDDaegöiÊSGreveiingen enDeCalis in\'tgöeficötbe#
ö^menDe/ \'0 nacöt^ ö^f ïanggf oc jf canfcöe Ciifi/ m. mefti
J^tïe z öa. ten Slepen I met een <0o|len totnDt latenDe

281DUÖ met toinDt aïiö ttoocen tioojt jepïenDe / fiaDDen Den
* ï bito Deiö mojgeniö Lefero B* ontrent acöt
\'^n/enDe De Sorles ü.c©. ten i^eflen feöen maijïen öan öaer:
^»s Doen toerpjepDen ^tt é»cöip Amfterdam een ig»oot Dat
^ebe ban öaec OTompagme toaö/ cnDe niet toolgen feonDe/ am
^^^m een Couto toetDiecpenenDe fleepten/ Docö alfoo Den
«tnDt tegöen0 Den aöont feec tjeröief / foo Dat De

tec öatoec (lengö ÖonDen/enDe tegöen^ Den nacöt i^ooi^
P^tt ftöietenDe/toattn göenootfaeebt \'t fetoige tetieclaten/öacc
ïoucö^.ö^edaenftellenDe.

<©p Den 12 Dito öaDDen een betcocfeen lucöt / en cour? ali3
J^Oïenjmet öet opfeomenbanDe^onttetnamenfe ontrent 2
*Hen toan öaer Dier 5eplen/ Die öaer göetuaec too^öenDe/
\\3an öaer af fteiDen; Docö aifofe öaec niet gcoot en öocö"
jfWenDelangö oöer enDe üjeDer öengelDe/foo p?efumeerDenfe
pt \'^accrfe ^ec coöec^ te toefen/ en öaDDenfe niet foo hioecfe
JJJ^Wengeteeeft/ fouDen öaec be^ geDaen öebben Die te

Novcrab mt\'ftvl möefienbpfteccbefl/me0öeti)cljipAmfterdamfc\'\'
UieePrlc^ainglïetöe/ïïattoeöÊcsii\'Di^ öetboo?t onDrc mt^^
racctste / futejp Dat De Uoch niet te bper gaenfeonDe/ DeèlDf^
öeröalben (t0 ï^afen onoer öet ©olcli upt.

^en 17 Dito bet ujeöer toat befaïJigöt jiinDe/ fooöccmtil^ï^
fpl)et Abriahams OfFerhande; ^ejö miöDaeg^^
öbcnfeöe tioog^öeöan 40 ^aiaöen minuten/ Die^fpö^ï^\'^
coiirè^ öeranDecDen/met eenen ii. M* »©oflen O^inöt ^upoei^
öen ïoöpcnöe.

^^n 19 Dito/öe0mtööaegpüeöonDenöaer öooggte ban
$6 Siaöen 9 mtnuteti/ alfööcn feböötDe U^inDttn\'t mtfttt^l
met öeel llegftenjef/^önDer enDe 20[iyem/Docö beöielöen
couriö^. ten iBeften.
^imj^a. 2 * Dito/reDelii\'ck toeöer/öocböanabïetotnben/fagil^n
tem met Dén Dagö Ö^f €pIanDt Madera, \'0 miöDaegt)0 giften Df
Öoogbteöan graöen 11 minuten: öeü naermiDDaegfJ mop
toeDer jifnDe / fop öoer Den i^eec <0enecael aen De ^b^pen
Éendr^K:l)t enDe Kèptunis, om tuegben een fpoeöigbe rerf^
(fonöec öecöerjlngöe te foeclten) enöe eenpatig^e cour0 te xc^
folteren.

töinöt enöe ö^ellec courjs De ijoogbte ban 29 gcaDen 49
minuteii/atföocn bemuren fp öaec ^cgip Neptunis, enDe fa^
gen bet €pianöt Palma öoo?upt/ Daecfe naec toeliepen: oti^
öertoii\'leneen konijn teier öoeten langbgeöangmsijnöe.

^p Den 2 5 öito / met öartable toinöen / namen De ^oogW
ban 28 grai5en 2? minuten; ai0Doen tiecmifienfp upt öaec
gljefclfcbap tjerf^cïjip öe Swaen,naec Cabo-Verdeg^eDefii^
ntert.

tDen 29 oito/^aD&ertmi?r <B. 0. <^o|lcn töinöt/mop4»eDec/
enöe een goeöen tioo jpgangb/DebbenDeDe boogteban 18 gra^
öen 28 mimiten/om Mc^e öoongangb te bebouöen/fo mierr
g|jerefblöcect;^upöen^ien te^aen/ora öelemente mpöen öie

J^yefta enöe Mayo geen te Ifeomen : Bonavefta öc0 anöeren Novemb
Jf^söseetfl; öodi Eendracht in t ß^lficöt beUO;^

j^nöefergbeßalte öaer rep0 enöe conrig raet Diber fcöe bjin^!
^berboiöerenöe/ fomtoijlen Igiepen/ Sïlbecoretten/ enöe m^
g^rei^tffcöenbansö^nöe/foogebeuröeöetopöen 13 ^ecem^ Dccemb.
Wöatfe inDemo?gen(lont (oe <0o^er feoelten toacHeren^
y^) ö?ie groote ^epen (peöer ontrent 8 toeten langö) hingen/
JJtibanöefelbigeöaöt eenCngelfcöeimut^inDe Iliobb\'/öte
gjibanöe Ji©aet0eenwuroftetU)ee te boren oberboo^tjabt
^tm ballen.

^en 1 y öito öe0 nacötie? paffeeröen fp öe Linia ^oinodia- ff««» ^e
jjs, öei^ miööaeg^ öa^*^ bebinöenöe op De öoogö« Dan 50 mi^ nèauiisr"
j«ten/$upDer bjeete s geflaDigö beel äSo^ten enDe SJlbecoret?:
^^^tigenDe/alfoo Diebpweni^tenia\'it^^^^^^

Jr^cht EanDt/ Die0 öef tot ^epn een Canon-fcöoot
pttöe De Bay datr^icaoß, bp |^00?Den Paray^artoaci: c^
bjenöen/om op öet rppni te feometi/ De toinDt (B #oit
5«)nöe/ öebbenDeUe ftoogö^e ban 6 graöen zominuten supDer
We, öetHLab^Ö^en ^pltmti foobe^

^^Denfe öaer Den 20 öito i3oo? De imitiere Parayta, Daer een
^oot upt naer öaer toe quam /öe^i Den l^eer «aenerael fi|n
^\'pne ècöupt liet upt fetten / Die naer öaer toeroepöen / D?
i^optöetonberbjtjlen iretfelepne jeplenbanöe toal aföous!
TOe I om öet Boot in te toacöten / maer fienDe Dat öet ban
««traf / foofcöouDen De^cöupt toeDer aenboo^ti tt
ö^ toinDt begon te bjac^eren/öet Eoot onöertDijlen göe;j
im«en öebbenDe/bebonöen 10 a 12 uaDem feegel-gronöt.
1 aï öito Deenacötß CaboBlanco gepaifeertsijnDe/ foo

k.«\'"feinbenDagetaef teEouftoaertß tan öaer ttoeeseplen/
^^^loo\'t (cöeen op ö^t aett ftuameo/enDe ö^r naer eoutj? met

1642. tiacr g|5e!iicl^ mam 1 ooc^ bietim ottbefeeiu / öan famictc^t^\'^
d7cc^ öacfc laiince BJaggen öoeröen: tóingen aiföoen möe mo^gfi^"
\' lïonr een i^on!n@0-t3ifc^i$tfnöe feec goet tian fmaecfe: breö^^
öei0n^aöaegi£Söeöoogétevjan 7 enecn^alfgraetj öaccmïö^
Daegl|0 toareafe rccgt tioo? Tajnaraca, btijsöenöe öc0 atiörtf^
»^iiij.De ètaöt Olinda (opfen Joogen Jöcrgö IcggtienDe) in\'r

^cn 22 Ditomet beEanöt-tornt
öoo^rgangHmaftenöe/fobequamcnfe Die toeDecaljStoorf/i«^^
toeicfeen fpnaecmiöDaegöS opDei^ceöetiauPernambueoac^

riticerDen / nmvt0 De ^eÖ^P^n Eendracht enöe Abrabani^
OfTerhandc; Dat tjoo? een Dag ofte mtt toan öaec af géötpa^lf
toaö/ ai0 meDe een «Galjoot/ sijnDe Dït Dettoee seplen Die
gtflecen göefien öaöDen; ^en ^c^ippee tïan t «aaljoot ae^
Den J^eec <aenerae! Brouwers boo?t ontboDen $ijnöe/ uerfelae«^^
Detefeomen uptDeMarenion, 3ijnDeac|K a negtiinteeecNi^
onöec toegen getoeeHj Dat De fetoige plaetfe 12 Dagen ^aoo? 0
/ Dectcecfet}anDe©o?tugefen/Doo?öaecceuoltebelegöecttoai^\'
fettent aifDoen met^et^c^iip Amfterdam op 8 DaDem töa^
rec0 / öebbenDc öet OTaileel m, ue, ten C^e^en/inDeDc ^taD^
Oliada i^oe^öen ïjan öaec leggenöe j teonDen alöaec foo op
rnmi bot>? ^eeDe/aï0 binnenvet isiecif/ Defe naecöolgöenDe ^Ijepenie^^

mm ""g^gjiy OeBlaeuwe Haen, Vlillinghen, Den Orangien-booi^»
Vtrechi, Elias,\' tHart, De Zayer,Ter-Vcere, Ommelaiidia»
Leyden, Haerlem, De PrinceiTe, De Swaen, De Melck-raeyc>
Groote Gerrit, Oliphant, \'t Lam, Prins van Portugael,
Jïope, Kantes, Medeublick, Ö^t 0aci)t De Guide Reede, OeW
21 paffaDo upt Guinea met i54^egrosf enDe *oooo ponDt
«aiipÖant0 \'^anDen gcfedmen^noci} De Sacöten/De Dolpbijo»
\'t Cabrit, enDe De Hafewindt j tegben^ Den aviOHt arritjeeco^
Daec meDe uoof De €amec toan <©elft \'t ^cöip Dt Hinde, enöe
Haort-Hollandt. J^éc 0enerael boec Dfjö aüonti? ae»
SanDt/ Die^^UeDe^tiïcfeeti o]p De J^aterpenlo?
\' \' ^tn* \' ■\'r ■ ■ ■ - ■ ^ ■ ■ ■

\'^eti IT öito tegeniÊS Den ationt jepïDe öet ^cöip De Blaeuwe
Haen naec De Marenion, netienisi nocö acöt 25acc&en/ op öeö^ occcrob,
«^nöe Den Colonel Hinderfon met 300 ^olDaten/ om De feltót?
plaetfe tegens De po?tugefen te DefenDecen. -^ot Dato Doen^
SöeiDeeft jMuDe met De f>cöepen te loffen/ foo tffec te EanDe
J^folutïe göenomenop DejS I^eecen^ï5enecael0 üooi^öebbenDe
^ffepnen/ enDe beflotenDat öp<5enerael Brouwer met Diec
^cöepen enDe ecn ^acöt tec eecftec göelegöentöepDt naec De
^ufien tian Chili fouDen uectrecfeen.

Den gunftighen Lefer fai shelieven te letten, dat den
principaelften houder defer journalen tot Parnabuco
coe, op het Schip Jmjlerdam geweeft, ende aJs nu o^
het Jacht denBolphijn overgegacn is.

Eliphant, gcDeöineect naec Portugael, nebenj5 een anDe? lanyarius
iflupt naec De öaeit-SinDien. <0elticb meDe Den 0 Dito Daec
be^cöepen Amfterdam enDe Eendracht naec öet €pïant
Aiexo Dectcocben / om öaec Dan ll^atec enDe la^antöout
^^^ öe aenftaenoe repfe te Dbo?fien.
^en 8 Dito i0 Den piincipael öouDec DefeiSSournaefó op
^acbt Den Dolphij n Dan Hoorn oDergJegaen/enDe t0 öet
«cöip viiffingenDoo?ti5naer s. AlexomcDeDectcocfeen.
%en 10 Dito De0naermiDDaegö0$ijnDe^acöten Den Dol-
enï!e Winthondt, neDenjsf ttuee 25arcfeen met sp^ol^
tjan \'t l^ecilf op De i^eeDe geloopen/öan toaerfe De^miDs^
pec-nacöti5 met een a. O^ojien toinDt t\'jepl gingöen/baec
^öucs ^unDen aen ftellenDe / öeöbenoe Den 11 Dito De Caep
Aüguftijn tmft ban öaer/enDe fagen Deismo^gen^
Jtifcent 10 uccn eenCacabeel te loutiertban öaer / \'ttoelcfee
^ P?CfumeecDen upt De Bay de Todos los Sandos te feomen/
«epnöe fifn cout0 o^etï aen/De0 aDont0 ontcent teiff uren |

^cöepen Amfterdam, Vliffingen, Eendracht, ettöe Öe Oraö-
gie-boom gefct tionDen.

Ben 12 enDe 15 Dito tooo^ö befiglj 51\'jnDe baec aaater/
25?anttiout enDe anDere nootfaecfeelijcbbeDen tot De aeniiae«^
De repfemtenemen.

Ben 14 DitoeenigbcBarcfeen/metöaecgbcfeomen/toebet
naer öetl^eetff bertrecfeenDe.

Ben 15 Dito Danbooj s. Alexo jifpl-reeDe ïeggenDe/ f?^
gebooDt Den l^eer <!5enerael Deisi mojgbene een fcjoot tefcöt^^
ten/jtjnDe bet M>tpn toaer op De l$eeren ISaDen E. Harckmao^
enDe E. Crifpijnfen te ^c^ep fouDen feomen / alfoo fp tot
Serinhafem lagen en toacèten. ^p Dan naer Den miDDagb ^fS
boo?t göefeomen snnöe/ foo öeeft De Inloot De0 abont^ ten bOi
uren baer 2lnc&er gbeUgbt j beflaenDe upt Defe naerbolgbeno^
^cbépen: Amfterdam, alis 3iDmirael / Daer op barenDeD^
ï^eer <0enerael Hendrick Brouwer. VlilEnghen, al0 Bitt\'
SiDmirael/DaeropjïjnDeDefJeerElias Harckmans.«^et^cbtP
De Eendracht, opbebbenDe De l^eer Elbert Crifpijnfen. ^^
Orangié-boom,enDcb^tpacöt DenDolphijn i Deisnacöt^
meteen <©o|lento3mDt courö ^ofiaengaenD^/
om op De rupmte te liomen*

Ben 1 ö Dito/tomöt enDe cour0 ali^ boren/ baDDen De^f miO«\'
öaegb0Deboogbteöan iogcaDen/2 minuten» <apDatotD««^^
betbolcb Dit naecbolgbeuDe Rantsoen toegbeöoegbt: P^oe^
lEan een fóaen een0;ter a^eecH ? pont bart B200t een mutjj
jen ltsiln/ een balf pont \'25oter / een ƒ lap l5an t^arer^ De»
Daegb0JD|iebiercnDeelpont0 ©leefcbDeisi ^onDaegö^/^"^^?
balf öierenöeel 23acbeliautö De0 ^aenDaegiö eft Dej5 y©oen|j
Daegb0/ eenbierenöeel pontg ^êtocfebifcb De? ^mgföaegb»
enDe Deiö ^ateröargöiss/graeutoe Crtoeten nebens m
öeel pontjS f>pecfeiö Dei5 BonDerDaegbjs 5 booitiö foo öeel
aljS alle moigenaen Den Bacfe fean geconfumeert merDen. ^
Ben 18 Dito met een <©oaen IBmDt mop tüeöer/ cour0 ^
enöe Z. ten o^ojien / bregöen De^ miöDaegbis De boogb^e

lanuarius

<ÏE).lCit
ï\'ïêp! nae
ÖÊ ^

Stäben/ tegöenjsf Den aüonc öaelöen De ^cöi\'ppec ban öet 1643.
Jacöt baiiDe0 <aenecaeli0i boo^t De^epn-b?ieben / nebensi fzr;^
t^ölongöeßeccfeen^/ om De D|ie anDere ^cöepenober telebe^
•^^n/gelifcfe De0 anDeren Daeg0 gefcbieDe^ geitje^ Ö^t^acljt Den \'

- I^at het Schip Flijfingen^ daer den Heer Harckmans op is,
^^Vlagh voor fal voeren, ende teftier-boort van\'t Schip
^^ßerdam wat achter uyt zeylen.

, Het Schip den Bendracht defghelijcx in\'t zeylen te back-
"^ort, mede wat achter uyt.

Öat het Schip den OrangieJboom fijn plaets fal houden recht
achter in\'t vaer-water van des Generaeis Schip
^nde dat op alfulcke diftantie, als ervaren Stier-luyden oor-
^eelen te behooren, om alle ongelucken te vermyden.
, Dat van S^ Alexo zeylende, cours fal gheftelt werden (in-
het de windt toelaten wil) Z.Z. Ooft, ofte foo de fel-
sige ruyraen wil, liever een ftreeck Ooftelycker, tegens het
^erlies van\'t warcken, ende dat tot op de hooghte van 23
Traden Zuyder bueete.

Daer ghekomen zijnde, foo falmen trachten, om met Z.
Hefter b^ehouden cours te zeylen naer de Straet /e Mayer^ ge-
J^ghen opde hooghte van jy graden, by Ooften de Mage-
i^nes.

Daer ghekomen zijnde, foo is de eerfte rendevous-plaets
ghelegen aen de Weft-zyde, op de hoeck van
\'^(^mtms-landt, midden inde feivige Straet,daer goede Ree-
^^ is, oock bequaemheyt foo van Branthout, als anders.

De Schepen daer ter Reede komende, fullen devoir doen,
haer van alles vóórts te verfien, ende haer refterende ghefel-
ichap acht dagen verwachten.

^eit 23 bito / met taciabletDinöeti / enDe ^oftc^
ianuariuscour0/ De0 miDDaeg^i^ De öoogöte ö^bbendetan 19 graDett
56 minuten/ supDer b^cete/ foo liet Den l^eec <©enerael teg^et^
Den aDont Den ]d?ince~Dlagge \\m\\ bobenen tvaepen / enDe een
fcboot fcbieten/ tot teec^en mn becanDecingb^ ban com0l Dt^
alfDoen ten Sleden aeng^e^elt toiecDt/Doci) met UtepttigS
tDinDt enDe boo^tgangb.

^en 25 Dito met een »SoScnbJinDt/enDecöunÊf aï^
booten/ baDDen Deiö miDDaegb^ De öoogbte ban 24 gtaDen 4f
minuten I De0aDont0S^on0 onDergangöpeplenDe/bebonD^

^en 27 Dito/meteen <0o|len toinDt/ enDecour0al0boorett/
foo leberDen Den S^^biPP^t ban btt SacbtDen Doiphijn, aett
Den Eendracht een bjief ben / bem öaegö0 te booten uan oen
j^eer ^Beneraeï bebanDigbt/al0 meDe 1400 pont :$acbeUaubJ/
Öoogbte beDsnDenDe ban 2ê graDeti j6 minuten-

^en nital baDDenDe^miDDaeg^meteen ^.n^fleti
iBtnDtDeöoogbteDan 51 graDen 29 minuten / De toinDt oe^
naecmiDDaegb^ltinenDe/ foob^acl^ Doo? betgbetoelDtgb
geren De groote ISeeDeban bet 3iacbt Den Doiphijn aen fiuc«\'
^en/ tegeniei Den abont toaren alie oe ^cbipptr0 naer beboo
{ijcl^e S>epn Den eenerael aen boojt gebaren.
Februari, ^en ettfien ƒeb^uarif toaö een betrocfeen toebt/ foo Da«
\' fpDe0miDDaegb0gbeen booggren bequamen / De^naermiD^
Daegb0 begon bet barDt te toaepen / foo Dat betracht baei^
ƒ ocfee-reeDe meDe aen fluc&en b?ach/ Dejs Den gantfcben nacbe
befigb toaren Die te bermaerlten / onDertotjlen terfcbepD^
blicH-buren DoenDe / op Dat De 01oot baer intoacbten fouDe/
Daerfe baer Den ttoeeDen De0mo2gben0 ban tetaeecbcn mn^»
Den/Docb fagben Die Daer na <8o(l te louftoaert0 tan
baer/ foo Datfe epnDeïijcb tegenis oen abont toeDer bp Den ati^
Deren quamen.

^en 5 Dito/ Den bjeeöen Baebt bp Den i^eer.<!5enerael
aen mo^t bergaOert jijnDe / opDeöoogbte Dan 35 gtaöeti

Dat de Compas fal verleydt werden op 17 graden Koort- Februari,
®ofteeritigh. Dat het Vokk,fooZee-varendt als Militaire,
^^s nachts de wacht hebbende, een pinpelken Brandewijn
lal gegeven werden. Dat de Soldaten om wel ghedrefleert
zyn,^i^^lijcks by quartieren in t geweer füllen geoeffent
^^rden,- ende dat, om \'t felvighe fchoon ende klaer te hou-
j alle veerthien daghen daer van wapen-khouwinghe fa!
B^daen werden. Om yeder in devoir te houden, foo fal alle
^^erthien daghen den Artijckel-brieff op yeder Schip voor-
^^lefen ende vernieuwt werden. Ycdér Schipper fal gehou-
p^n welen pertinente notitie aen den Heer Generael over te
\'^veren, van alle haer Ghefchut ende Amunitie van Oork)-
Ehe, om van\'t felvighe een generael Regifterghemaeckt te
y^rden. Het Jacht den Dolph^n, op de rendevous-plaets ia
^^lentijns\'Baye ghekomen zijnde, lal gehouden zijn in plaets
^^n acht dagen,acht-en-twintigh dagen te wachten. Voorts
^lioo bevonden wert,dat het Schip VHffingen feer traegh in\'t
^^ylen is, fulcks dat het de Vloot met een voor de windt im
etmael wel vijf mylen doet vertoeven, end® dat haer
^anhaerMceftersde XIX^\'^ een Ipoedigereyfe gerecom-
^andeert is, foo wort verftaen\' t felvighe te verlaten, ende
het iijn devoir fal docn, de Rendevous-plaetfe Fa/eniijni^
^y^ te bezeykn, volgens de lècrete Inftmcf^ie die den Heer
^^ck^ans mede gegeven is. atoonf^ peplÖCll Dfse^ ^onjï

^^^öcrgansö i/Qcaöen ^oojtof^terïng,
. ^en s Dito öebbf n \'r toegenjsf De variable toinDen Q^mtntl
wlïfeg öat öet Slacllt Den Dolphijn achter inöe ©loot gtjs^
Jöccbte I De0 öaer üBar^-s^^pJ^i^ bp maetlfeten om UïeDec
®®Pnefeomen/ een toemisgö gÖWlt ötbbenöe/ quam öaec
^ocHe-reeDe öan boticnmDer inöiie öucfeen^ tiaUen/ DeDeti
^ Doen mtt a D|ie fcöoten met €anoïv / De0 De anDere
^^bepen in-toacöten ^ Den «i^enecael öaer Dien nacöt met een
\' -towijoojtflepenDe; ö^wöejs anDecmöaegö^ tenisöe

1643. ^angm lpfemntie;maecftctiDeDatDeKeeDemeue|#^
FcbvZd to^^/föö öare 23efaeni6f-jmafi upt göeUsbt/ öte tottcti
\' m\'eutoe meéöe p?epa«renöe/met ten ^i^öenteinötcouri^
^.ïJSeflaenöeilenöe.

Sn Defec geflalten öace tepfe öecïjoiöecettöe/ foo
öen 13 öito öe^nac^tiBf eenen öacDen uptöf Z.mtftetil

öat öetmet een feöG\\3er-$enl bpiiaecto / en heten
a!fóo D^peti j l^iee-^önurael frfn 5€plen npt \'t
Ujapöt ji^öei W iBtööaegb^ Öingbecöe getfoo gbrtoeiDirö
öat geen booste feonöen öehomen.
Ben 17 öito een (ïappe feoelfe unt öen teelten / mK0
ten lupöen s aïfoo getöageliicF begon feowDec te toojDetV
enöe iet^öfcö fober \\>anfeïeeD«igije booifien toaren/foa
§et oen ^►ener^eigoeDtf eöacbt eenige iBolle feleeöeren upt
öeeïen bóo! öe genen öie fulefeß öan nooöen böööen mita b^^^
öaer booren öebiterenöe / baööen öeff miööaegO^ beboogb^^
Dan graöen zo^inuren / enöe öaer naer een öaröen (ioim/
met regêü/ fóo oatgbetlootfaecfet toaren met een fcäoöer-jepi
bp te fteeefeen / ïatenoe bet öen gantfcben nacbt Z. aen^
öpi\'ben/ toeicbe |ïo?m tot öeief anöeren öaegbjöaöontjS öuu^^
Den/foo Dat bet èc^ip VlifliHgliea uermift toiert/ Datöaegö^
Daes aen/atfèb bet De inloot om öen aaejt getoenDt baöf/oaef
toeöer bp quam.

Beti 20 Dito/toast bet caïm mottigb bjeöer/fooöatgbe^n
belïomen/ tegben0 DenaöontbebonDenD^
JSIf ^ ^ee op öeei plaetfen f30 rooöt al;^ bloeDt te toefen

Ben iz öito/ frbotier-seplid toeöer / öe toint M tB^I^/
cour0 \'Z.m. ten ïBeiten/alföoen öerlepöen fp baer OTompaf^^
fen op graöen il. <^ofleringbe/ enoe fonDt Den éeec
rael öe0 a\\jont0een biteffeen aen Df ^cbipper ban \'t Sacbf De

Dolphijnv gebicöeäöe: Dat alfoofe teghenwoordigh tc
snet geraeckten op een watei: dat weynigh bevaren was,ende
de nachten oock met de nieuwe Maen langher vielen; hy
trachten foude des-nachts op het voor-zeylen wat beter te

jj^aepen tot teecfeen ban llanDt/ \'t toeleg ^m bertoonDe al0 ^i««m*
«lie groote ö^ogöe ronbe öeuDelen/ foo berre al0 upt De fiengö

fttt feenniiö of öet De balie €ufi / ofte Sibaldt De Weerts
lanben toaren/booit0 gtonDt toerpenbe op 60 baDem/ Daer öet
^tt De ©loot tegens Den abont naer toe toenDen.

^tn 3 Dito/ ontrent ttoee uren booi oagö/ toierpen gronbt
^^ 4^ enDe 4.4 biiDem l^?upne sanöt-gronöt/ met Den Dagö fa^
Capo de los Bareras m ten i^ao|öen ban öaer/ öem öeel
DertoonenDe / cour0 DoenDe #oÖ ten^npoen / enbe
f * Z ^Sofljontrent öen miöDagö ontmoeten öeel lagölanDt/
Jw of men éingelis fagen/öaer De Eee feer op becnDe j tegenji 1

Stäben i ^ mmuten courjei lupöen/ naer Den miDDagö jagöeti
^apo di Pennas TSlinDe De O^oft- Ö^tcfe banDe Straet Magala- capo di

lacfeiigli nut öooge fpïtfe op öoenöe : öen tuinöt
Meerc. öeti aüoHt B- ^tfti etiöe C!£0 nmW Öeïöer üBane\'
fcètm siïnöe/ fo ojöontteem Den ^m «^eneraeS Dat öet ^acpf
inïtp fooDicötlatïsöïS DeöBaï «a. enöe ten SupDen fou^
öe Iangö0 Ioopen/al0 \'t wogelilcfeen toaig/öaer öet EanOt
al0 booten öcttoonöe / öe a^rgöen meèü met fneento btm0

^en f öïto / toaö \'t een <^op-5epfó feoelte upt öen M* ^
öomêüooiflen/cour^o^ ten lupöen/ enöe ^^od/metöagö ^^^^
Den mcr anDer^ bemecc&cn ofte toaren recöt öooi De ètf^ft
ie Maire,ttetolju öet lanDt aenöeîBefl-JîjDe/Mâuritius-Ianif
ööen^emt/fiööaenbefeant\'bertoonöemet tterfcöepDe
ronöe öeuöelen/ eft öat öet öen De jijöe/ (Öet Staten landt
genaemt) öeei öacfeelïg/met öooge fpitfe löergf toajsï/Die mee^
met fneeuto beöecfet toaren; al0 Doen öet toeöer feer öeiDer enD^
felaer toefenoe / foo fagöen Dïc öan bet SEacbt brfcbepDeajcfeefl
statenhndt Öet Staten landt ( \'ttoeiefeetot«t0cö toeooü| baHlanDtgöe\'\'
StiSy Öoilöen toa0] eenepfanöt te toefen langö 5ij«öe 9 a lo taip
ffiSît ^^n/ban öen <aofl öoccft tot naec \'t i^oo^t^toefl epnoe toe bup^
g8c Da(!t \' ten aïle öoecfeen <©. M <@oil / enöe % ïBeft örec etioe/
jöebbenöe geen bequame Bayen ofte l^atencn om ^cbepen f^
bergen / W^t Deojgacnjgfert bar tü hm / oocl^ met torpnig^
ï£5oomen befet/ maer feer öackdigt? enöe öeuöeiigö ban Ulip\'^
pjgö göebergöte/öeefr toier Cpïauöekcnö metfeiïppen aen De^ \'
anöeren taft / f&a öat bet öaet nict aen ofte em been te feomef
101 toaer öan bet «èofleïijc^llc omrent een öalf iDßi)! öan \'t

Staten Eyïaiidt gelegen i0/ Daer Ifft Sacbt mer öarDeÖrometï
Doo?gbetrocfeen toïert/beömnenöeDiepre öan 20. zf, jo ense
3 ƒ öaDem / öocö feec önple feiipaebtigbe gronm / gantfcö fût
SIncfeeren onbfQuaem/öct berrem bier oöcr ai foo geujeiöigö/
^at nergens geen lianp fagen telanDen^bonDeröcn öan Cpnt\'
tJogeïjÊ» quamen öan Die Cplanöektns om bet ^acbt öUegen/
Siüiöe öan öe groote a\\0 öe onfrn in Hollandt, docö öan öer^
fcöepöe coieuren/met fpi tfe hukm gelijcfe groote ^eeutofti,^

^le \'t ^acöt öaer Dan tioo? i3e straet bebmbenbe / öe^
ïien een Canon-fcöoot / enDe lieten De p?ince l^iagge tjan aeö^ Meert»
^^cen toacpen / tot een teecfeén Dat Daec cecftt boo? toaren; DieiS
öeni^ice-Sömicaelnetien^ Dl Eendracht opöaec afquamen ,
toen / liet op De Ep fmptenDe / om Den «Generael enDe Den
Orangie-boom in te öjacöten / Die niet af en quamen/maec
^^bielDen öaec tooocige coucjs ten^upDen/langö0 De ijaal
ÖtenloopenDe naec De öo^c^^a» \'t Staten Eylant,Daecfe
booif5 strate mepnöen te binDen/ DoenDe ^epn Dat öe an^
^ce g)cöepen öaec fouöen ïJolgöen/Dat gefcöieDe/ licijgö^nöe
öes miööaegö^ öoögöte ban 54 gcaöen 44 minuten: De ^
ï^loot De0 naecmiöDaegö^ Den O^ofl öoecfe ban \'t Staten Ey-
Wdt göepalfeertsijnöe i enöe geen meec Eanöt om öen #oll
rnemenöe/ foo piefumeecDen öe ^tiec-lupDen Dit Den uptec#
^tn öoeclj mn America te toefen/ enDe De strate gepaffeect te
Sijn / Die0 örc ban Den ï^al af menöen / Daec toeöec naec toe

^en <5 Dito öe0 moigen^öaöDenbaciable toinöen/metbeel
&agelenöecegen0/ toacenalfDoentoeDecrecöt Mooi De Strate,
ÖebbenöeDe0miDDaegö0Deöüügötetoan rs gcaöen / Deöen
öaec beft om in Valentij ns-Baye f jijuDe De eecfie renDebûu0-
î^laetft öaec ïïanöe l^eccen lóemintöebbecen gö^oiDonneect)
ïf^n Inchec te bomen / Doo? Dien bemercfeten Datöetgïcöip
öen Eendracht Dâtc in toa0 / enöe fijn nm^tt liet ballen / een
fcijoot fcljictrnoe tot teecben öat ^tt De recöte Baye toa^/ Daec
fe^t Slatljt meöe tecöt op aen $eplöe / maec fienDe Dat Den ^e^
^eracUen toepnigöl^^u^DenDe felbigeBaye toa^/enöe De toitte
Plagge Iset toaepen/ tot teecfeen Dat öet bp öem fouöe homen/
Ï^öo gaf lïp öaer oimti Dat feecfeece gcoote cabclingö^ Die boo?
«ïbestrate toa^fouDegaen bifitecen /.oftöet tm Djoogöte
mt i^if toa0/etlöe bp aiDien ^n Diep göenoegö m0 om Daec
öbet te 5cpfen / öat öet fouDen laten Doo? üaen en een fcööot
fcöieteu/ öocö een Djoogöte bebinDenDe/ Datfe De toitte ©lagge
^an achteren fouöen laten toaemn/ maer Daec bP feomenöe btf-

V3onben i)tt rattcUnglj van fltoomen te toefen / hit upt öe
Meert. ^upDr-5te inöe i^oo^öt-jee Paüen/ alöaer lo enöe 11 öaöftn
öirpte beötnDenöe/ öuple gront/ foo öat öè flroom baer altff^
men/bebaltien öe Eendracht,toeöer öe ^traet upt fetteöe j
abomöfagbfnaenöe M- IBeflboecliban\'tMauritius-lanöt:
öicbt aen öe ftrant i^rfcbepöe groote bperen maften.

^n 7 öito toajs bet mee een i^. uaefïen toinöt beel routö
enöe ongbeflaöigb toeöer/met bagel enöe fneeuto uermengb\'^
Sijnöe / foo Dat bet met fcboüer-seplen moHen bp bouöen/
Die toinDt De Bay niet feonnenDe beseplen.

Ben 8 Dito/ mop toeDer met bariable toinöen/ afö Doen gaf
Den <aenerael bet^acbt la|l ftn bede te Doen om in Valen-
tijns-Baye tegberaecfeen/ en alDaec fijn Boot met Dolcfeuatt
Daer te brengen/Die een Dagb ofte ttoee te booren upt gejbnöet)
toaren omDejétoigbeBay te onDerfoecfeen/ niet ttoijffelenOf
oft fp fouöen aen Eendrachts boo|t toefen j Dan Deiff naef^
miööaegb0 l^regöen eenonöectoacbtenbaröen toinDt/Die D^
m laan baer öooi-mafl infinebenbiacfe/fooDatfi? gbenoot^
faecht toaren teteenöen om op geen lager-toal teberuallen»
Cuffcben öen 8 enDe 9 Dito De0 nacbtiS bebonDen baer neueni^
gSe? baer <Efeneraelmeteen aa.^. aaeilen toint toel Djp mijlen om
tyundu ö^n <©oa gbeD?eben i foo Dat gbeD^ongben toaren bet Staten
Eylandt om tt loopen j tegben0 Den abont toajs beel lïil/ b^ö^
Den al0 Doen Den <Boft boecÈ ban \'t booifsCplanDt a^-««
IIBeaen öan baer/ enDe Den a^eft boeclft m. ten ^itpDen j foo
Dat \'t booif5 CplanDt aen De ^upDt-5ijDe fïrecfet W-««
a^elien/enDe i^. ten #often/foo öeel fp fien feonöen»
Ben IO Dito foo gingben met een beel ongbefïaöigb toebet?
aen/tegeniö Den abont fagen beel a^alDiOcben/maec
ban De fommigben onöer öet SCacbtDoo^ ftoommen; alfDoen
ontrentfe^jIKijlen bupten De toalsijnöe / foofettenb^erDe
firoom/ DieuptDe^upDt-5eeinDe/^oo?Dt-$eebalt/ meteen
a^eilen toinöt getoelDigb om Den <8o(l.
Ben iienDe "DitoöaDDeneengetoelDigen(lo^muptDen

IBellen/met ^aqtl enöe fneeutuöermeng&t/fulcfe0 öat
öet met een fcöoöec-$epl lieten D?ijöeni00cb Clongec öet Siacöt Meert.
J?eefelijcfeen/ enöe öettöatec fpoelöe öaec göeflaotgö foo oöec
s^en,\' öat öet boöen niet te öaröen b3a0,

3ln öefec gö^Halte met beel flo^men enöe baciable toinben
[Jt ben lö bito opeenonbe&entbaer-bjatec ftöerbenöe/ foo
^a0öetöe0mo?göcn0meteen aofienbJinötmop fïil
®^bec; al0öoen becnamen öie ban\'tsiacöt öaec <0enecael
^ï^tcent öïïeiiBiflen teloefbjaect0banöaec / öebbenöeöeiï
JJ^ïïiöaegös De öoogöte ban S3 graDcn 45 minuten j ^ göen0
jen abont fecegen ban öaec C»enecael o?öece Dien nacöt in lp
upt te 5eplen/ enDe bp alDien fp EauDt göetoaec toiecDen/
gcont toierpen/fulcfe0 met een fcöóot befeent te mafeem
^en 18 Dito/ met Den Dagö wop bjeDec/fagöen alföoen toe^
Öet Staten Eyiandt ontcent 8 isaiilen «S. ten «Soften/
^öe Mauritius-iandt enDe De öoecfe ban De ^tcaet ten
poften ontrent 4 naijlen ban öaec t naec Den miDDagö fere^
söen een BoojDen toinDt/ toaer meDe öaer cour0 recöt naer De
^trate le Mayer aen fetten/ altoaec tegöen0 Den abont neben^
|ï»ec <5enerael in Valentijns Bay op 7 babem toater^ ten I^Si^«\'
^befeerquamen; Daer nebenöDen Eendracht, öaer ^cgepen B^y Jm\'
^liiTingen enDe Den Orangie-boom binDenDe/ Den eenen Den
^ I möe Den anöeren Den i o Daer gear ribeert jijnDe.
^en 19 Dito toa0öetmet een i^.ïBeHen toinDt mop toe«»
Docö feregöenfomtoijlen fulcfee bal-toinDen ober öet göe^
^^\'^Söte/ Dat alle De ^cöepen göenöotfaec&t toaren öare ften^
göen boo? te fcöieten / enDe De mt0 langöje? ^cöeepjs te firijCi.
^ewomöoo?öaec2ïnc6er0nietD2iftigö te toerDen. i^aer Den
^ibbagö foo bequamen Den ^>cöippec enDe Stierman ban
oen Eendracht commiffie/om öaer op öet^acöt Den Dolphija
^ "erboegöen / ert met öet felbigöe naec get Staten Eyiandt te
jeplen/enbeDattoel naeröigöte onDecfoecfsen/oocl^banalle^
Soet rappo?t te Doen/De0 toiect öaec eënigöè JèngÖe l^erchen^
«lebe segeben/om tot boo^t-teeltnge baec op té fetm,- tot Dien

Jfüi. epnbe banbeftensöcnora öooßö oöeöaeït / enbebel^eej^it^
Meert. bcup0 genefen sijn/ foo bebben De geUgijt in meenin^

0lienocbboo?t0 t\'jcpltegaen/ Docbaifoo DeunnDt^a^ci^\'
oéoft tegen Ucp / toaren genootfaec fet De Sincfeer^ teeDec toe
fftten/om Dien nacbt te blijben leggen,

^en 20 Dito\' Den boo?f5 <©oflen tomötnocö baer afti^
ÖouDenDe / foo toaren gbenootfaeckt nocö een Stncbec te latert
tóallen j tocb öe^miDDernacötjß nietreöeiiK&toeDec uptoert
a^efïen toaepenDe gingen onDec s^pl/ timt De Bay upt toefen^\'
De/bcegöen öem ban Den BooiDen / foo Dat <aofl ae«^
gingen: ontrent ttuee HBijlen bupten De toaï toefenDe/foo ont^
moeten een groote barninge/\'t toelcl^ bermoeDen een D^oogöf^
te $iin/ Dan met ö^t ïoot geen giont tuerpenDe/ öeöonDen
tegen-bUetenöe ft roomen te jijn.

2 1 Dito met DenDagö öaDDen een-cop-seplisfeoeït^
upt Den J^. ööeHen/ met fcöoon öelDer toeöec / De flroom ö^öt
öaec op De couciö ban «Sofl/B. iBeft ingefet/ alfoo
Dat Doen ^ <8o|l naec De ö^eft öoeck ban \'t Staten
Eylandt aenseplDen; De0 miDDaegöiï Daec booj toefenöe; (oo
jepIDen Den gantfcöen Dagö op öet Eoot De toal langö0 / oni
alle0 toel te Doo?fien/ enDe bebonDen öet fi^Ujc^^ öiec boocen op
Den y Defec iiiaaenDtbefcö?ebeni0: met bonnen onöecgangÖ
alleö beficöfigöt ötböei^De / foo toenöen \'t toeöcc ^eetoaertjs/

om op \'t fpoeöigöße in Valentijns Bay bp Den »0enecael
te bomen : Daec De0 anDecen Daegö0 \'0abont0reii loucen
ten Bmfeec quamen j Den 2 3 bito Daec aen ban ane0 rappo?t
DoenDe.

^ie ban \'r ^acöt Dan tot opöoenmge ban \'t Staten Eylant
eenigöe öagöen becfieten öebbenDe/foo öaööen öaec De anöece

Dito befigö toaren öaer ban toatec enDe 25?antljout tebecfo?^
gen/alfoo Den i?eec Generael beaotenfiaDt De0 anöeren öaegis^
«ebectrecf^n»

. töojfj Vaientijns Bay 10 glKlegöen m De IBefl-3i)üe ^t
iftÖe Straet le Mayer, äcn Mauritias4andt , opDe ÖöOgÖ^ß Meerr.

^ati graoen 4y mtnuten^upDec b?eere / bceft bequame
?nchec.piaet0 boc? a 14 ^cbepen/op 9 a 10 taDrmfi|ii^^^^^^^^^

fanDt/ öocb$tm om\'tgbeötrgbte ftoaretjaï.tötnDensay.
fttbject/ fooDatgbenootfaechtstjnöooi 2 a ? ftuare^ncfeer^
leggen t bet Uanüt iß tan frcb feiten feec bol/toant men l^an
^P fommige booge Bergen beele pieefeen inDe aerDc fteec^en/
^t op De i^lippen toe j goeöt 0^ater enöe l^oiu foo om te tim#
*ï^ten/ al0 tot Denb?anöt 10 Daer gbenoegb te bebomen/Dotb
öm USaften / ^engben ofte i^ee0 te maecfeen gantfcö geen ?
ÖetEanDE biengöt öooitrooöe enDeftoarteSJel-befien/ (Die
ööen inöaeraeurltonöen) al^meöefeecbcr groen tapt / al0
Pteter-celie (öatöe iaaer0Dagelijcrbcel aen boo?t b?acötm/
^Deöaiarmoeöbanfeoockten/ goeöt tan fmaecfesijnöe)
bigöte tan fcöoone JSoffelen enöe iälip-feoiiffen ttaren Daer
^^ otertloet/ öie gbefeoociit $i|\'nDe een goeöt eren toaren; Daer
^ierDen bp totllen eenige €Tnöto0el0 göefcöoten/ sijnDe tan
fetfoen al0 öier tooren opDen 5 öefer JO^aenöt tetßaelt 10,
^tfcö i0 öaer niet te btMmml Dan fagen toel fomtoijlen too?
\'bötBay opDeflippen meriigöte tati ^ee-leeutoen tü Ztt- pM««.
Öönben fitten / sijiiöe tan öe groote al0 een föalff/fommigöe
Sraento/eenigebiupn tön mimxj (De JiBaet0 Daer bp feomen

m ^ee. I^oe toel geen intooonDcr0 honöen fp^efeen/ueel miti tt
|*en feomen/ {termie0 gillen toegöen0 bet fcöieren Der amko?

V ^enöe^cbepen tertaecr enDetoo?-tlucö te toefen) fooüe^
^önöcn öet groote grote menfcöen te 5qn / alfoo öaet toet-
tan 17 enöe 18 öupmen in \'t fanöt ftouDen. t)aer
^«tteii Daer fp in tooonen jijn feer aerDigö tan ^troo enöe
\'^enr0-toiïfe gbemaecfet/Daer niet anDer0 tn tonöcn al0
^öffel-fcöelpen/fóo öat termoet toiert fulcfe^ öaer Dagrlijcbfe
P)fe te toefen,

alies verfieu waren) met den eerften goeden windt haer rey^^
ïSffoïutie^ fouden vervorderen, doende haer befte om by Zuyden Ci^^^
de Hoorn ora te loopenjCnde van daer om de Weft, ter lengte
van hondert Mijlen, fchuwende foo veel als \'t moghelijcke^^
fal zijn 9 jae oock by contrarie winden. Terra del Fuogo, alibo
\'tfelvighe de Weftelijckc winden te veel onderworpen is»
dies het geraden is den Zuyelijcken windt te foecken i ende
\'t voorfz Landt, als dat van de Magalaiieso^ vijftigh Myl^i^
niet aen te doen, alfoo de voorfeyde Wefter-winden daer eeO
lager wal maecken ; tot dat gekomen fouden zijn op 45 gra-
den Zuyder breete, zij nde haer tweede rendevous-plaetfe.

Wat Schepen by verfteck op defe hooghte gekomen zij
de, fullen vermoghen haer fecrete Inftrudiie ( haer tot diei^
eynde mede gegeven ) te openen, om te fien op wat plaetfe
den anderen te vertoeven hebben.

"KÏ"\' öaec quam fuïcfe eenöacDeni^.öaeften minütoDec ^ttqW
öecgöte ballen/Dat öet SacötDoo?fïïn2lncfeecü3estiD?eef/foo
Dat göenootfaecïït macen nocö een te laten ballen / ofte fouDen
tegen0 De l^lippen aen geDietoen öebben j \'t meDec tu at beDaert/
enöe öaec ^cbippec upt Den lïïaeöt toeDec aen boojtgbei^o^\'
men jijnDe / foo licöten öaec2llncl$ec0/ om De ê^t^uri ban öen
Orangie-boom te foecfeen / Die DOOI bet bart toeöer banöeiÉf
<6enecael0 boojt öe Bay upt t\'^eetoaeftö gbeöieben toa0;
Docb naer foeclïen öie niet binDenöe/ foo bielDen\'t tegbenjS Dett
abont met fcbotoer.seplen boo? De Straet bp / alfoo onbetoull
toaren of De Inloot baer göebolgbt toa0/ öebbenDe met ^on^^
nen onDergangb De EupDt-ôoecfe ban Valentijns Bay ontrent
ttoee JiBijlenl^. ten îBeftenban Ijaer^ fienöe De0nacbfi5«^
De li)onöen-toafbt ï^ejl een bupi oan baer/ Daer recbt op
toe bïelöen/ lïermoeDenöe bet öaer ^cöepen te toefen/göelïj\'e^
fulcr toepnigb boo? Dagö getoaer toierDen.

Ööeöabtöebbenbe/ foo lieten barnet een fcöobeHepï b^pben JÜL.
tot ben 28 bito bat be totnbt bip afgöenomen m0i babben al0 Meert,
^oen be0miböaegö0 bejoogèteban 57 ötaben 30 minuten/
btöoubencourjS^upben,

^en 29 bito Cop-$ep!iS feoelte met ben toint l^. öa. ten
^tfttn / al0boengafbenaenetaelaen|ietSacöt(aeneen
Jijn gbefleepe) een l^epn-bjief / om be felbige aen ^n ^cbip
Oransie-boom te ïebecen l öaDben De0 mibDaegb0 be
Öoogöte öan graben 42 minuten / befiouben cour0 ^

^en3obitotoiectöen<0enecaeltefeettnengegebenfal0bat
^en Oraneie-boom ben top ban fijn grooten liBafi g^eb^oocs
«en b?a0/ öes göeenferaeöt ban $epl boeten feonbe 5 toaec op
^^en ^enecael öem bebe betmanen / bat fijn beft boen foube
bm boo^t te feomen/ bctmit^ niemant naer öem toacöten fous
^e / alfoo öem nu be ttoeebe renöebou^-plaetfe befeenttoa^:
^an bit ^cö»P i^boo? öaer bómftein Chiloue,nocö baer naec
biet bernomen/ foo bat bermoeben/bat öet toeber teruggöe
*^aerîharnabucogefeeerttoa0/Dat nocötangttegenö fijnôeb^

^enbe ftoarigöept niet noobigö göeacöt toiect/ maec öat beter
ïugge naec Valentijns-Bay feonöe loopen/ om öaer aUe0 ge^
f epareert öebbenöe/ be ©loot te öolgen j tegens öen abont bec:\'
*epbeöatrCompa|Tenop i8graöeni^oo?t-toeÖeeringi cour0
^et fcöober-ïeplen iB.Z, ïBeft aen loopenöe. Sn biec göe^
?aitenmetftoim/öagelenöe(weeuto totöen 3 2lp?il öaer rep^ ^ jj^
le betbo^öerenöe / foo fecegöm een i^.ö^ejtentoinöt/toaec
pebe öet om öen #o{ï toenDen/ öebbenöe öfömïDDaegö^be
öoogöteban 61 gcaöen^pminuten / beöouöen couc0 Z-
^tïi tegöenöDenabontferegen toeDec eenöaröenfto^mupt
IBeften. , ^ ^

9el/fneeuto/enöe bariabletoinDenberbolgenöe tot öen 7 bito/
tomöt ïiae|t3ijnDe I foo liet öen 45enerael Detoitte
^iagge toaepen/ tot fepn Dat öP ^aeöt toerfp?eHet\\ toto ^

öaer roe-r oepeiiöe / Dat meer jf^pljS moften maecfeen/ ofte
April. ,tiae öaec met fouDe tuacöten/ alfoo nu uanDe tmeeDe renDe-
bou0-plaet0 betöuft toarenj Die tot anttooo^t gaben fulcè^ ni^f
te feonnen öoen/ ten tuace Dat ö^t Sacöt te berden tuiIDf
Ifu\'ofteDatalle0ban boben neber fouDebomen; bregö«if\'^
Doen De öoogötf ban y 8 graben 5 5" minuten / couc0
Wed : naec Den miDDagö fecegen öen göetoenfcöten ZttP^^^
biiiiDt/Die öaer tot De cepfe feec nootfaerfeelïjcb toa0; al0 Doert
i|uam DC0 ai3enecael0 ^alioen Dieöt boo? bp öet ^cöt
Disjü£n/5imt5e ban een Eee-b)attr0 afgeüagen.

^ot Den 14 Dtio niet boo^gö^ballen sjilnDe Dan Datgöefï^^
Dige ftoimen öaDDen/met epffeUjcHe öotle Depningen/ foo ttiaP
alööoen öanöigößil teeDec/ al0meöeöecöttoatec/ öie^D^^
^enecaei fi|n bjeeöen i^aeöt Deöe aen dooit bomen öen bf^
Öouöen ccur0 toa0 al0 Doen m, ten t©e|ten.

Ben 26 Dito öaDDen een W. M- iBeften toinDt; met cegö^^
enDe ftifbe boelte / couciö i^. enDe i^. ten holten / öebbenoe
Öoögöte ban 45gcaDen jo minuten : DenbieeDenBaeDtal^
Doen toeDec aen De0<ï5enecael0bpoKbergaDert sijuDe/ foo
gerefolöeertï

Dat de Schepen ghelijck op een eenparige hooghte fnllei^
istfoïutie. zeylen N. Ooft aen, tot op 43 graden Znyderbreete, te we-
ten : dat het Jacht dén Dolphijn het Ooftelijckfte fal zeyleß?
daer aen den Eendracht, ende het Schip Jmfierdam het Ziiydc-
ïi jckfte,drie a vier mylen Ooft ende W eft van nialkanderen.
Suilen des nachts yeder een vuyr voeren, om den anderen in
aile voorvallende faecken te verkennen. Oock mede zeyl
fparen, docli des daeghs de Mars-zeyls in de rop vieren om
beter gefien te werden. Op de 43 graden ghekomen zynde?
falmen het Landt foecken aen te doen om verkent te wer-
den.

^en 27 Dito be,^ nacl|t0 batiöen bed rege^^^ JU^t
feotltc wa?iDcn tB. lBeßcn;ü5 €)oi> aen sc^^fcnöe/ Die met
Uen Dagli Z. ©Beft fr^^oar^ peplötn öe öoogö^^ ^an 44 gcaöen

7 minuten ; naec Den miDDagö teriepDen öet Compaq op JlÉt,
^^ gtaDen i^ooKtöejïeecing.

^en Diro/ met UJinDt enDe cour^aljö booten/foo bermi^
jjeuber^cbipEeiidracht,bebbenöeDe boogb^ban 45 Sta^
otn/ öic0 bet licbt De0 nacbt0 boecDen.
^en 29 Dito/öe0 miDDaegb!5DeboosbtenbebbenDeban42
5 8 minuten/ foo beöouDen baec met De flcoom gbetoel^
om Den i^oo?t gefet te jii\'n.
^en 30 Dito/DeboogbtebefeomenDeban42graben
^uten/ foo fagen Die toan \'t ^acbt De0 naermiöDaeg^ De Cufte ff^^an
^an Chili ontrent fe0 JiBijlen a^.^.aott uan öaer / öet
öem met tierfcbepDen boogöten op Doenöe/ De0 een Ca^
j}J»t\\-fcöootDeDen/enDe lieten öe pnnce-tolaggöeban acöteren
®aepen / om Den «ï^enerael fulcbö befeent te maecben/ öie öaee
fttacr op af quam facben / \\3tmm een groot fiucb te louf^
^erts / De0 nacöt^af enDe aen öouDenDe/ fomtijt^ niet
J^ete ban De ö^al gronDtbjerpenöeop 50.enöe4obaDem
®?wpnfanDt.

. ^eneerflenJIEiap/moptoeöermeteenflappe^upelijcfee
Mte/ jeplöenöetSacötDicötlangöööeöBal i^oojöelijcfe
/ ftenöe aen étrant op berfcöepöe plaetfen grooten roocfe
JJ*.ï»ecfeen: öen ï^eer <©enerael fulcbg te bennen gegeben sünDe/
"teröe De0 miDDaegö0 Den fifcael naec \'t ^acöt / met o?Dere/
plaetfen Daer öPfouDefienroochopgaen/te beficötigöen/
Daer foo Dicbt booi bp seplenDe al0 \'t mogelijcfeen fouDe toefen/
auewijtooenöe eenige perfoonen aen boo?t te brijgen ombert
^ent te toerDen. "^e feoelte Dan De0 naermiDDaegö0 toacbe^
tenöe / footoarenDicötonDerDeö^al op 18 enDe 20 uaDem
«fpfelfteenigöegront/ónbequaemomteSïncfeeren j Daer öet
een pïaet0/toaer groote roocfe göemaecfet toiert/opDe Ep
imeten/iatenDe De toitte iaiaggöe tot teecfeen ban B?eDe acötec
af toaepen / op öope Dat pemant fouDe aen boo?t feomen/ Dat
f^umant/ foo öet fcöcen beitaen Dojfte/ toantfagbenDer 2 a 3
»angb0 öet ^trant re PaerDe rijöen/Docö met fulcb een fnellen

rcn/öattti ccnommefientüeDcc in\'tidofc^ toaren / öaerop
oocfe eenigtje te tooet tioïgbden/Die ooch tiooK^ upt öet gpeftcö^
göeraecfeten/ fulcbiefDat niet bekennen ïionöen/ toat boo? gbe^
Daente ban pecfoonen bit toaren; oocft baande bet langbi^ ^^
iBal footiieeifeiiicft/dat bet niet mogbeli)cfttoa0 met eenigh
baectupgb a f ofte aen te ftbmen/fondec perijcftel te loopen ban
D\\3ecÖelpt te toerden/ dieö bet niet öo^ften abontucen; den
necael ban alleis rappo?t boende, ^egbenjes den abont quan^
öet ^cbip den Eendracht (öen 28 2ïp?il bande Inlootöer^
ötoaeltsijnöe) toeöer ten booifcbijn; üepenaliei öoen te (amen
langb0 öe öBal nocö i^oo?öclijcfter been/ tot inöe eerfte toacöt
öat ^t 2lncfter op 45 paöem ftoarte fant-gronöt lieten bal*
len»

Ben 2 öito labeerbenmetmottigböpfigötoeöer/enöeeen
<B. B\' <0often toinöt öe iBal lang0/öie ontrent öen miööagb
a^. tenli^eftenfteeröe/ naermiööaegöötoagöenbieeDen
Baeöt toergaöert/öaer göerefolbeert toieröt öat bet 2iacöt ioff
langö langöjö öen a^al öeen fouöe 5eplen/ tor öat bet öe recbf^
plaet0 göebonöen öaöt / enöe öat bet öan toeöer fteeren fouDe/
om öen <aenerael ban allejs rapport te öoen j öie onDertoijlen
in eengronteinbocöt ten2Cncftecgingbleggben/ dicbtbpeen
ftlepn C\'planöeften / öaer ö|ie groote gaten onöer öooi liepen/
öaer men ftonöe öoo? fien of bet toelfjeljs getoeeft toaren: öe^^
Sacbtgöeraecftte tegenjö öen abont met ftilte ontrent 2 groote
JlBi|len ban \'t öooifs €planöeften op 16 öaöem fijn grauto
fant-gronöt ten Bncfter.

^it bp lupöen öit <i?ïilanöt ftomt te berballen/ ende in De
groote ^ntoijcft ban Chili begeert te toefen/fal nocb een 0$
s ofre 6 omdeniBooiDt moeten loopen / om alöaer Den recb^
ten a\'ntoijcft te binDen/ leggöenDe op De öoogöte öan 41 gca^
Den.

mt ban öet ^acöt op Den 4 Dito nocö befigb toefenöemet
DerecöteBay te foecften/foo fagben ontcent Den miööagb/öooi
;t opftiaren ban \'t toeöer in \'t Heeften / een 5epl upter ^ee fto^
" \' - men/

Cöur0 recöt op \'t Eanbt toe gefet/en fouDe oocb fonDet ttoijfel May.
bacc op göeloopen öebben/foo öaer met een Canon-fcöoot niet „
ö^bjaecfcbout öabben/ toant fp geen lïBufquet-fcöoot ban öe vm^\'J^
ïïBaïWaien.

<©p öen 5 Dito öen toïnör uptöen B. a^efïen ö^bbenöe/ foo
^eclepbcn öe0 mo?göen0 öet Compaq ban 10 op j- graöen
^ooït-oofleenngö / \'0aoünt0 bebonöen öaer öoo? öet opfela^^
^«n ban \'t toeöec m een groote Bay, öaer Den gantfcöen nacöt
"ïp 20 tjaöem toafige gcont bleben leggen^

DenDagö Dan op öen <5 ötto Dooi göebïoocliensuttDe/foo
^öec Den ètiecman om te beficötigöen of öet Den recöte Bay
^lïas öie fp focöten/öocö tóonDt geen openingöe/ Dan beflooten
ïanöt/ öaöÊ aenDe^upDt-sijDe banDefelbigöeöicötaenDc
Gîtant tm groot göefien / Daer een öout Ccupiö boo?
^ont/ootkniet becce ban Daec r s ofte 16 perfoonen te i^aecDt/
fulcbs Dat ÖP becmoeDe öet geen ^nöianen maer CaftiUanetr
toefen, «©ntrent öen miDDagö toiect öet lincfeer toeDer göe#
tieten öet bet om Den ^oo?Dt booifiaen/tot Dat naec Den ctomê booj
mittöaglï boo? öe recöte plaetfe quamen / göenaemtDen gcoo^ lys"\'
Jeu intcijcb ban Chili,maec bonDentoegSen^ fïilte/enöe decc* SSL
«en ebbe Die öaec tegens quam / Daer niet binnen bomen/Docö
öeraecbtennocö tegöenjs Dtnabontacöter Cordes-hoeck, op
^ 5 baöem bnipne fanDt gronDt/ met een S^eften toinDt/ten
Sneller, alöaer Dien nacöt gelegen öebbenDe/ foo jii\'n Deö an^
öecen Daegö0 öen 7 Dito met een J^, B* C^eflen toiuDt onDec
5eni gbegaen / om Den i^eer generael rappoit te Doen Dat De
Recöte Bay göebonDen ÖaDDen / Docötoacen tot bier ucen naer
ï^en miöDagö befigöeer boben Cordes-Bay in^ee feonDen
Ööeraeclïen/ becmitjes De fterefee bloet Die \'t boojf? gat m trocfe/
föo Dat metlaberen toepnigö boo^Deel DeDen/fagöen bp toijlen
enöe soi^upter^ tegöeUjcblangö^^trantrijDen/fonDer
^e hennen bennen ban toat göeöaente ofte bleeDingöe Die toa^
ten Î tegöen^DenabontinéeetoefenDe/ fagömDe^eöepen

^^^ fracpe fam-bap moatuefeti/ om Daec metbetSlacöt be^
^^amelijcft te leggben / maer alfoo bet naec Den miDöagb ftil J^^y»
®tett/ foo boec Den HBajo?, umm Den onDcc-fïiecman Jan
wpen, met eenige ^olDaten inöe 25oot/ om De bequaembept
ban öe gconDen DoojgaeniÊi te peplen j Die naec een toepnigb
toeDec aen boo?t feomenDe/ rappo2teecDen uerfcbepDe pee?
{jonen foo te paect al0 te öoet op i>tcant gefien te bebben/öie
® el een toijl tijötiö bleben jtaen/ Dan feonDen Die niet te fpjaecft
Jpmen j Den ètiecman baö Doo?gaeni5 bet iloot gbetoo?pen/
ombenöe op fommigbe plaetfen 5.4.a y baöemtoatecgs/ öocb
J^Ple gronöen / onbequaem om te 2lnc&ecen / beeft oocft De^
^"^ö^fs ^ant-bap niet ftonnen binDen j tegens Den aüont gbe^
met toepnigb ftoelte in een gcoote ©oecD (nu Dol-
P^ns-voerd gbenaemt) recbt boo?\'tbooinoemöe<öplanDt/
jaec een jnaijl in toefenöe / lieten bet SIncfter öallen op 12 öa^
jemjtecft-gront/recbt booi een groote fant-punct/altoaer tof
^^böagb bletien leggen.

%en 12 Dito/ foo boer bennBajo? met De Boot De booifj
^oecö bo?Der op/ om te fien of eenigbe intooonDcc0 fou fton^
[Jen ftomen te fpieecftenjtoeöer acn boon ftomenöe/berftlaerDe
«eboojf5 l^iibiere een UBtjl o^aert0 gbetoeefi re 5ijn/altoaei:
^^ee ètbuptleniEi fagb leggben/ jijnDetian \'t fatfoen alg baer
^»epnfle ê>cb«pt/ Docb foo ioiogb niet öan becDiepingbe / een
J^pnigb ö oogcr ban Daer op een boogen Bcrgb Öonr een ofre
Jwee i^upfen met i^ieöt gbeDecftt (foo bP fien ftonöe} enDe een
stoot i^out ifórupjS Daerttoo? / met bier a bijf perfoonen tt
Paeröt / toaer öan Der ttoee feer Dicbt aen \'t ^trant quamen
Wen / Den eenen in \'t toit / enöe öen anöeren in \'t ftoart gbe^^
^leeöt sijnöe/ Docb alfoo Die inöe ^oot feer begonnen te m^
j^^foo renöen fp öoo?t0 \'t ï2Softoaect0 in/ bp fulcjc ficnöc Ues
Sf ^legge inDe gconöt toecpen/Daec een toepnigb titöf0 boo^
^»eben leggen/bebbenöe eerft een tott ©aentje op ètrant öoen
reilen/ met een JlBe0 enDe 2 ofte 5 fnocrtjen^ Coralen öaer
Öaer toe-roepenDe Dat fp öaer ©lienDen toaren/ enöe öat fei

hp Ijatc feomen toilöen / torn op te jpaect enöc
2 a 3 te boet Dit ©aenrjen/nwt \'t gbene Daéc bp tDa0/op geno^
men öebbcny enDe biacbten \'t feltigbe bp De gbenen Die op
Beigb Bontien/fp fulcb0 beficbtigenDe/
aen \'t getränt gbef^omen / \'t felbigbé ^aèfttjen foo beere iti;
luater - - ..... - ........

1643.
May,

Dofphijns-
voerd*

bJeDer naer De fijnen toe rijöenDe: De0 naermïDDaegb? toaf
b)eDer berfcöepöe perfoonen neben^ bee ^acöt aen ^trant
paeröe/öaer Den HBajo? \\3oo2t0 na toe boer/öocö \'t toao bJeW^
te mrgbeef0 / toant DicötaenllanötbomenOe jsm metb^^^
fp^jaech te bouöen / foo reöen booir0 öeur / De0 belaften öP ^^^
ban De iiBatroofen bjatCoralen aen ejen ftockjen te binoen/ ^

#en öito fagben fp acn öe^upöt-jpöe banöe böo?f5
l^oerD berfcfiepDe perfoonen te j^aerOt rijDen / toaer oan
fommigöe jn\'tropt/in\'t ftoart/enDejn\'ttoitgöelileet toaren/
Docö bonöen niet bekennen toat natie bet toaren i öet toeoec
Dan naer ben miööagö beterenöe/aïfoo öen toinöt in\'t iBefiert
fcboot/fooi0 Den jnaai\'ooi toeDer te aanöegetatfn/ terplaet\'\'
fe Daer öp Daegb0 te uooren DeCoralen öab Doen fteilen/mae^
beöonDt ö^tniemant öaer ontrent göebjcefl toa0; tegen0 Den
abont fagben aen De ^oojt-jijDe in een anöere èpieupt groo^
ten roocfemaecfeen / altoaer öen lO^joo? met Dé groote BoöJ
naer toe toer/Docö öeeft göeen menfcben öernmtien/ maer tof»
ttoee öbpfen I neben0 een groote ölachte / Daer Deel idaerDen/
«Sffen enöe ècöapen liepen. <S)btr Defe b?cemöe bejegeninse/
enöeöe boute fórupffen Die allentbalben 000? De öupfen fagert
ftaen/fbo bonöen nietanöer^ooiöeelen/ ofte De ^panjaerDen
toaren alöaer öolbomen iBeefler; Docö foo ueel men bemerc^
ben bonDe foo toaren\'t chüefen enDe göeen ^panjaerDen/
jifnöe te boet enDe te paert/ Docö ongöetoapent. ^efe uoo?f5
liibiere ofte Dolphijns-voerd uertoont ficb Doo?gaen0 tec

^iHïec 3iïöe met toeel plantagteit entie be5acptse lanöen/ Daec
^tl fcboone aftoatetingen ban \'t geberg^te tot beneoen aen \'r way.
^tcant bomen af-bUeten»
^en 14 Dito inïöagö guactiet toa^\'t (lil bjeöer/ öocöïi#
ecktet bet Sfincber / enöe lieten baer boegljfaerben tot Den
^Öbaenïipam/öaer bet toeDer fetten ; Deneer Crifpijnfen
^öe Den jiBaioo|{ulvb0 fienöe/namen Den 25öotban\'t^ebip
Jen Eendracht, om J00| lipt te baren/enöe Denl^eer <6enerael
^^tt öaer bjeDecbaren rapport te Doen: ai0 Daer naec De boelte
jeu toepnigö begon te toacberen / foo öebben Die ban \'tSacöt/
Ö^c Sincbec göeligöt sitnDe/toeDer böoK-göepenrt/ bomenöe
^teent tlitenuren bpöe a?\\Dere^cöepeninöei5ap ten Mt^
?ec/ fienöeöét VHiruighen jijn ifof^-maö meöe ober
^^^n leggöei^/ Die öaec s^oor enöe bepöe öaec blep^

?eècötipten7 op Den n De^nacöt^ inöe grooten ftopnbec^
ÖaDDen. fêet cappo?t in Den BaeDt Dan obertoogöen
^^ïuöe / foo i0 Den siBafoo? Blaeuwbeeck , nebelig fijn (Uom^
jJ^Stue/ met nieutoe OTommiiïie toeöec naer öet Jjacötgöefonv
^b/om anDecmael De tjoojfs boecD teonöecfoecben/ enöe\'t 5p Doiphljns,
!yet lief ofte leet pemant re fpieccben/ Dan mop en toegöen0 De
«ilte tot Den Dagö WiJben leggen.

^en I s Dito Dan Den toinöt Clappelijcb upf Den Z «Soften
^ïïepenöe/foo gingen ecötec onöec seply De0 miöDaegö^ toiect
set foo öpfigö Dat göeen ILanDt bennen bonöen/Dc0 bet op 12
yemfanDt-gcóntmofien fetten i Defe DpfigöepötDe^ naec-
^^böaegöiö becDtocenen jiinDe / foo broop Den totnDt
"^oft/ maec bermitß ööer een ßcccben ebbetegen^ quam / foo
|ecaeckten öaelt bupten^ gaetjsi in^re/Doeö tegen0öenabont
9etoo?öen jijnDe/ enöe öe ©loet tueöec gaenöe/ foo quamen
jj^et können onDergangbop baöem fanDt-gcont ten

^en Dito öetSncbcrtoeDergöelïöÖt/enDetoe5en0(ïilte
Öyeboegöfaect $ipDe/ foo toiecöt ontrent acöt uren toeöec feec
Öpfisö/Docöbecötorenöaeö in ceßblaec fcöoon toeöec^ qua^

.mm ontrent ben miööagb met bet 3acbt op 14 boeten toatet^^
ïenlCncber/ter plaetfe öaer tcöooi öe ttoee ^cbWeniBf oP
^trant baööen fien leggöen/ neben.0 een groene blacbte/ Dae^
öaer berfcöepbe perfoonen te paeröt bertoonben/ toaec onDff
eene toa0/Die met een groote Êancie oeel bjabaöenmaetfeterJf
at0öoen lieren fp öaec toitte©laggöe banacötecen toaepen/
ttoee Canon-fcöoóten tot teecljen ban bnenötfcöap met lo^
Crupt öoenöe/ öan öet fcöeen bat öie ban\'tïanöt öaer nif^
toilöen naer Inpfteren/ beginnende getoelDigö in een fpjaecfe
roepen/ Die öe onfen niet Derfîaen kanöen/ öat fp Daer naer al^
0110 in<2!ra|liliaen0beranöerDen/ Auaos arckebus e cavalie-
ros, Docö quamen felber niet upt öet löofcö/Daer nocö bp boe^
genDe/ Ha cornudes filUes du poute , göp lupDen bomt ^tt
titet om goeDt teboen/fulcke öerönenöe/bemercbten öet göe^n
Indianen,maec^panjaeröen te mcfcn/Die^ De toitte ï^laggö^
möaelöe/ latenDe De bloet-blagge ban acöteren/enöe be
3^!aggbe ban boben toaepen/tot teecben Dat öaec boo? bpan^
Den öielöen / enbe begonnen met fcöarp :5ofcötoaert0 in te
feöietenjDen KHajoo? onbertoiflen meöe fijn bolcb gelant enöe
ino2öeregl)eßelt öebbenöe / begon naeröe ttoee boojnoemD^
©upfen Den ï^ecgö op te marcöcren / Die fp leöigö öonöen /
blucyr genomen öebbenDe Doen De /^cöerlanDer0 lanöen : bp
öe ttoee boo?f5 ä»cöupt}en0 bomende/ bonöen öie ban geenöei?
toaeröe/ sifabe bp geb^ecb ban f»pijcfeer0 öan Dne (ïucfeen mef
ballen ban isoomen aen Den anöeren genaept^ öen ïluptenant
De0 naccmïööaegöi6^ met een troup öoklj^ te Eanöetoacrt^ iit
gbemarcbeert5i|nDe/bRCöteen ouöeChilefche anuto mt
ttiiee bmDecen in \'t^uartier gebangen öie niet uerflaen kon^
Den. «Snöertuffcöen öebben De €apttepnen Oofterman enoe
Fiori, met öaer Kompagnien aen lanDt öiöerfcöe <embufca^
Den sDemaecbt om pemant te attrapperen/ en öeeft Flori eeti
Ghileës göeöangöen gö^btegen/ Docb alfoo Defen al0 meDe D^
öoorigöe0?outo enDe l^inDeren Dc èpaenfcöe ^ale niet en
perlionöen/ foo öebben upt öaer toepnigö bonnen treeben -

§3EkQiifeit
ßVbangej
ïini.

tenige ïBatcofett mcöcteilanot getoecft sïjnöe/bmcbtettöeieï
öbontis een pactpe öoonen aen boo^öt / öïe fp in öie b»pfen way,
gebonöen öaööen/een ban öe baren op bet ^cbip Amfterdam
barenöe/gbeöangben latenöe/toaer upt öen bpanöt öolftomen
^«nöfcbap/ foo ban baer macbt aliS booanemen beeft bonnen
behomen» Biegi öen JiBai\'ooi met fijn botefe öen 17 töeöec
^\' t>cbcep quamen/ efi öen 18 naer öen inloot onöer $epl gingb/
bocb bp gbebieefe ban tomöt/ iö öen JUSaj\'oo? met ftjn gbe^
bauäenß met bet Boot bao? uptgeroept: betSacbt tegbenö
ben aöont meöe bp fijn anöer gbefelfrbap ten lincfter göefeo?
bienstjnöe.

ötïi r 9 öito naer nteuto oberkgb inöen itoöt toeöer
Gefloten/öat öen JiBajoo? met fijn Compagnie in\'t^acbt
^len Dolphijn oöer gaen fouöe / \'t ban Oforno öoo? te
peplen/ enbeminöeGolffoöanAncoed op\'t een ofte anöer
%lanöt te begeuen/om eenigbe gbetiangenen te bebomen upt
bekken men öe gelegentbept tiaiiCaftro fouöen feonnenber^
bemen ; bP ban öe^naermiööaegb^met fim^olöaten in\'t
^acbt o\\5er gbetreöen sijnöe/ sijn nebens een groot Boot/met
een toinöt t\'senl gbegaen; öocb alfoo bet abom enöe
Joncfter tptert/ enöe öat öicbt onöer lanöt toaren/ foo fetten bwt
fn een Eanrcerti achter op/fomtoijlcn een fcboot fonöec fcbarp Sm\'Sfomo
Kbictenöe / om ban Den Boot (öat een gcoot flucfe acbter upt
jj^as) niet berfleecften te toerDen/ alfoo toegbenß ftilte niet ber^
«er ftonccn; foo öat gbenootfaecfet toaren te fetten/ De0 bleöen
öupten een Bap / neöenö een boogben böecft / op D?ie baDem
yïupncfanöt-gront leggben/onDertoijlennocb eenigbe ^epn-
Kbooten DornDe: onDer Dit fcbieten toierDen onbertoacbt ttoee
\'^anon-fcbooten ban een boogben ïBecgb naer \'t^acbt gbe^
^acn/ toaer ban Den eenen feoegel Dicbt aen fijn jijDe toatecDe:
baer een toepnigb toeücn^ quam bet ^oot bp baer / Die0 bet
Je^t (öat acbter boeröen; upt öeDen/ om aen \'t ÉanDt niet ge^
lien te tocröentin toelcfte gelegentbept met Den anDeren boo?tigi
^aeörgepleegbt ÖebbenDe/ foo göerefolbeert DatDenlupre?

liant Willem ten Bergen, n?l3en0 Jan Thijfz (
man op"t-êïcöip Amfterdam) nmn0 le-iïSufqumicr^tnDf
groote ©oot gaen fouöen/ om De gljelegentöeröt öan öie Bap
enöe ^trant öien nacöt nocö te onöerfoecfeen / enöe \'t
Daer in te boeten/ om Doo? \'t Canon ijeujijt te leggöen : öefeti
Dan met fulcb0 befigö toefenDe / foo öoojDen öie toan \'t
De0 nacöt0 ontrenr elf uren öerfcöepöe iBufquet-fcöootett
Doen/ niet ttuijffelenDe of fulcbggejcöteöe bp öaer uptgötfon^
Den toolclv öe^een ^argeant met feg Jï©ufquetticr0göfcoii\'^
manöeert toierDen Den öaren inöe hlepne ^cöupt tot fecouri^
te Dolgen; Docö Den Euptenant onöertoijlen toeöer t\'^cöttp
feomenöe / terWaeröe acöteröen öoogen iöergö öeell^upfen
gefien te ötbben/öatallarm(foo Dan trompet blafen/Crom^
mel Ciaen / al0 l^locb lupöen) göeöoojt / enöe öat oen bpanöt
berfcöepöe fcöooten op öaer göeöaen öaöt/ Die fp nietfcöwï^
Digö göebleben toaren. BelangöenDe Den grietman Jan
Thijfz, Die öaD De Bay rontom göeDicpt/ Doo?gaen0 binDenoe
7. 9. a 18 toetenbjaterö/goeDe gronDti enöe öicöt bp \'t
12 a 15 boet / öan bleben tot Den Dagö met öet ^acöt leg^
göen.

^en 20 Dito lieten Die tan t ^acöt De bloeDt-blaggÖ^
uiaepen / enDe lanöe Den Euptenantmet $0 U^annen ontrent
een öalf <^otelingö0fcööoe bp <aoöen Del^upfen/ Daer Den
siBatooi terfïont met ji^annen inDe hlepne ^cöupt op
toIgööe/commanDerenDe Den l^aenö^agöer Haeuwen-haen,
foo öaeft De groote 25oot tueDer fouöe gekomen sij\'n / öet refie^\'
r enöe tolcH aen lant te fenöen/ en Dat öP neben0 Den «©pper-
ftierman met De tooifj Boot langb^ \'t ètranöt taren fouöe/
om öaer met fijn Hucrlien^ «öefcöut te feconDeren. ^en Ma^
foo? firn tolch Dan alle te EanDt öebbenöe/öeDe Die op ^trattt
i!i aagöoiöere Öellen: onöertujTcöen quam Den tpant upt pet
^ojp langöiö \'t^trant op öaer aenmarcöeren / ftercb ort\'\'
trent 90 üBannen foo te toet al0 te paeröe / öaer Die tan öe^
^acöt met öaec ^tuclfeen Dapper onöer fcfloten / foo Dat Die t«

naer de Cuften van Chili- \'i S
Paecbe tecftont öst öofcö feoofcn/ öet tjoet-öoïck plat ter aec^ _
öen ballenöe/ öaer öooKies meöe t\'iDofcötoaertjS in begeöenöe: May.

^en JlBajoo? onDcrtoijlen fön (Compagnie in o^öere göefere^^
5Öen öebbenöe/ trocït op fijn bpanöt aen/ öen Euptenant met boa
^nigöe öper-roer0 öen boo2tocöt öebbenöe / begaf öem meöe p^\'

^i^\'t 25ofcö\'opfijn bpanöt aenballenöe fereegöinöeröaeHfe^
öequetflen/öocö gefeconöeert toéfenöe/foo gingö befcöermut^
fel ter öegöen aen ; tot Dat epnöelijcftDenbpanDt Deblucöt
^ofcöüjaer t0 in nam/acöterlatenöe dDooDen/nebensf if a 10
Paerbem ^it alfoo afgeloopen jijnDe/heerDe Den laaaioo? met
Wnöolck toeöer naer\'t ^trant/ om alfoo Doo? \'t^o?p naec
Öaer iieöoute te marcöeren; op \'t gebecgöt bomenöe/ focöten
baec öet ^efcöut Daer Deie; abont0 te booren meDe göefcöoten
öaööen/ Dan b onöen niet al0 een leöige appt/ foo Dat öet ber
^oeöen toas öat fp De ^tucUen in ^ee gefmeten öaöDew; met
oe 15- a löberoberöepaerDenreDennaec\'tBofcö / öaec een
phiiees göebangöen beguamen/Die bp Den j!©ai\'ooi göeb?acöt
^iecöfj <Sp \'t göebergöte $ijnbe/becnamen bijf a fe0 tcoupen
bpantß in \'t öofcö/en een partpe te paerDe in een blacfete:
^PöenmiötiagbfiierDeDcn ïiBajoo? ftjn i^aenöwt met öet
^oot naer öen ï^eer ^öenerael/ om öem alle0 te bertoittigöen*
^acr Den miööagö toteröt Den Euptenant met 60 mannen/
^eben0 Den gebangcn Chilees naer \'t iSofcö gecommanöeert/
om te fien toaer öen bpant öaer goet gèbergöt öaööen i Defen
^en b3cnnigbinb3aert0 gemarcöeertsiinDe/bonDen öaec bpant
op ecn ölackce in o^öere öaen / öaer niannelijcb op aen bielen/

r öoenöe öet 25ofcö tn ölucöten / acöterlatenöe öaren
j^eraei Andrea Munes iferrera, Die ban öet paert göejcöooten
^ieröt / nebcn0 eenigöe anöeren / enöe alle öare bagagie / öat
\'t boick göeplunöert/enöe tot bupt in\'t quartier göeb?acöt
^ieröt. 211ÖU0 maecfeten öe Nederlanders öaer meeleer ban ©^t m
C^rcl-mappa, jijnöe een ƒ routier-plaet0 Dicöt aen ^trant/ ^^"^««t
sebbcnDe ecn jfo?tie ofte tieDoutbati j^aleffaDen / met een
oo^ß-bjeer en ttoee flancbecinge/üerfien 5ijnDemet<$p ^löa^

Jilli- ten en ttoee IBetale ftucjrfeen^ <5efcöutt Dtergelijcfee ƒ rontï\'er-
May. plaet0 lept meöe ontcent 4 mifien «©ofttoaects! s^ Michiel dc
Calbuco gbenaemt/metgeltjcfteKieDourebecfien/ enöe met 4f
^olöaten neöen een «Betael ^tucyfeen befet j Bepöe Dtp
boo?f5 plaetfen 5ijn Jfcontiecen tegben? öte öan Oforno enöe
Conco, 5!inöe een Mtte baec nae gbelegen/öaer gbeflaötflb
te^en0 oojlogben. In CareUmappa vonden de onfen daer naef
Brieven, ghefchreven inde Conception van dato den 2,8 Fe-
bruarij 1642. by wekken verklaerden fchryvens uyt
ontfangen te hebben, hoe dat de Hollanders voor hadden jn^e
twaelf Schepen, in twee efquadrons, haer inden Jaere
op de Cuften van Chili fterck te maecken, en haer van
plaetfen ende havenen van Chiokue ende Baldivien te verfcec-
keren, overfulcx dat die van Chiokue fouden waerfchouweO
wel op haer hoede te wefen.

öfn Ben ï^eer <0enecael Brouwer ban öit allegi ftmnifle befeo^
bebbenöe/refolbeectïnpecfoon Dectoaectjef tegaen/ om
Eïu"" toacfeec oogb op alle0 te bebben / met bem nemenöe öe

* <2rompagm\'en öan Capitepn Vofterman enöe Flory: belaiw
öe öe Öaeöen EliasHarckmansenöe Elbert Crifpijnfen met
öe ^c^epen VHflinghen enöe Amfterdam te blpöen leggben/
alfoo Vliffingen J!©afteloo0 enöe ceööelooiö toa0 / fulcftsDal
bet öecttmmert totert. I^p alDaec öan op Den 21 öito öe0 naec^
miööaegb0mer bet ^cbïp Den Eendiacht geacrmeect3ijnDe/
gebietDe ttoee mebe geb?acbte oïompagnien ^olöatenboo|ti^
te lanDe gefonöen te toecDen.

IDiecDan tot Den 24 Dito ttil gelegen bebbenDe foo toert
toaerfcbout baer gereeDt te maften om Daegb0 Daer aen oan
Carel-mappa te mrtrecften.

_ Ben 2 5 Dito met Den öagb gbebieöt Den C^eer aenerael Ca-
rel-mappainb?anDt tefleecften / enöeaUe0te nernielen Daec
tf Sf\'^areöpanDenpet0 nttt0ftonDen npt-tcecften/jaeöe beftomen
paecDen DooDt te fcbieten: Dit gbeöaen 5ijnöe gmgben tegcn0
DenmiööagöonDersepl/naerDettoeeDefrontier-piaetfe/gbe\'^

tmt s^ Michiel de Calbuco, Itgg^^nDe inDe binnen ^ee ofc
^olfo deAncoed : macc atfoo Öet ^C^ip Den Eendracht in May.

Com seplDe / Daec öet met \'t ballenDe toatec niet up^
Jonöe göecaecben/ foo toacen Die ban \'t ^acöt meDe göenoot^
Wecfet öet op 18 boeten toatecjö te fetten ; Defe boo?f5 Com i&
gelegen aen De a. vSofl 3iJDe oan \'t 3Lant/Daec men met öoogö
fonDec caecken toel obec ban seplen.
^en 26 Dito öen Eendracht blaec göecaecbt sijnDe/foo 51 jn
^et een <a, ^Sofien üJuiDt uieDec onDec $epl göegaen / Dcjö RTiLii
jJöecmiDDaegöiß öet Ras ban Oforno Doo? labecenDe/ quamen
jes abont0 onDec Dei^oo?Df-5pDe ban De öl^al op4 baöem
l^UDt-gconttcnSImbcr.

^en 27 Dito; met (lil mottigö toeöec/ feec baciabel upt Den
Z, (Soften / foo 5i|n toeöec onöec jepl göegaen / om op De
^feöe boo? s. Michiel de Calbuco ten 2lnc{?ec te botnen;
^eö tian öaec geüangen Chilees göetoaerfcbout sijnbe (alfoo
»n öaec meec göetDeeft tra^ ; öattec beel Clippen in t toatec
y^öen/ foo öat met Den abont toel ïicöt een ongöefucb bctjgöen
mhtni te meec öaec öet baec-toatec onbebent sijnDe/ foo öeb^
"^^fulcbs Den <0enecaelaengöeöient / Diea öetgocDtbonDen
"öUDec De toal op feben baöem toatecjS fanDt-gront te fetten.
. .^m 28 Dito toa0 \'t morrigö cegöenacötigö toeöec/met een
pibe boelte upt Deni^.i^. <Soiien/totDcnmiDßagötoegöc»
^^ecct öebbf nDe/ foo toacen göenootfaecbt toegenisi De fteccbe
j ^be öie öaec tegenö quam/ toeDec onDer De i^oo?t-$pDe ban\'c
jJ-^tiDt op biec baöem fanöt-gronDt / mtt blepne ^cöelpben0
^tttiengöt/ten Slncbcc te bongen, ^en gcooten Boot ban \'t
^eöip Amfterdam De0 naermiööaegljiö öooiuptgöejonöen
mtit om te Diepen/10 naer toepnigönjotö toeDec göebomen/
\'^QSetiöe Ober al Diep göenoegö te toefen/ Dat meöe geen €lip^
pen ouDccofteboben toatec becnomen öaöDen 5 toaecopöet
^3eötöe0naermiDï5acgb0 metfcöober-sepl^ttoeDec göecom?
^anbeert toiect t\'sepl tegaeti/Die tüelöaejl anDec0 bebonDen/
^t in \'t labeecen fcöuuröen bp een gcooten Clip ImsW

i^ll- ttjf 0fcc fe0 baeteii onöec iDatei\' ftacaDe / foo Dat öe ^cöeggc/
^^^ nettend een ftiick öanüe yupr quam booen pipuen j toel

fienöe toimen baec onöer loa 12 öiergbtlü\'cfee dippen bcr^
S sImi- b3;tCrC/e£nigc gclij£b0toater;anDcrcn 2 a ? toeten öaer onoe«^
ieggbtiiöe/ Difü bet boo|t0 naer Den Eendracht toe DiagUenDe
Ö^cit\'V öie onDer De toal gbefet laab öaer op i o taöem fanD^
gront ren ^iacberquamen 5 Crifpijnfen neten? Den HBafoo?
Biaeuwbeeck toeren Den t)cer Oencracl too|t0^ aenboo|öt/
rappo^rerenoetn toat pen|cbei jp gciureft toaren/ enDe Dat Ijff
nier mogijehjch toaö raet öe .Belopen mot Calbuco op D^
i\\?eöe rc aomen/foo toegen^ öe mnugiïte tan flippen/ ai0 een
groot aiff Dat recbt too? \'rgat/cuDc met boogö toater onöeï
iaglr

^en 29 öito/öen l^eec^aenerad met fiinbp-bebbenöe
öen otertoegenDeöe periculen/öie betaenkomenöer Schepen
too2 Calbuco onöertooipen toaren/ refolteeröen bet öaer W
te laten blpteu/enDebet #o?t Caftro optefoecïien/De^onDec
$epl gingen met cen <0o|ientoinDt^»tenlBeftenaen^
gaenöe/ foo quamen ße0 naermiöDaegö tuffcben ttoee Cplaii^
öen op i4taDem janör-gront ten?lncker;tegbenj6Denauont
gingb eenigb bolcfe te Eanöt / om èciiapen of ecnigb anDcc
B^e te befeomen/nictmeöc biengenöe aig een ^cbaep Dat ani
een boom gebonDcn toa0.

^enso Dito\'toaö\'tDpfigbtoeDer/mcteen lïpte&oelte upf
Den M\' <aa|ten/al0öoen gingb bet fïacbtDoo? o^Dere tan
öen t^eer<5encraeltoedcr onöer 5epl/ cour0^. cè. ten^up^
Den aen üellmöc quamen toeöer onöer een anöer CplanDt c9
14 taDem fcboone gronöt ten 2lnckcr / alfoo niet totjten of op
De rechtepalTagie maren j Daer Den H^ajoo? netenö be ttoce
QTapttepnö mtt aüe Haer éolDaten te Eanöe gingen / om eem^
gbe gbetangenö re bekomen / Die öco atonrgmeDer aenboo?t
quamen/geen indianen of£c Caftilianentemomen bebbenör;
meDebjengbenöe memgbte tan É>cbapen / Daer onöer ttif
groote Kameel-Schapen toaren/ bebbmöe fijne ö^olle/met

hfi
Joeruite«,

Kïmeel-
Schapen»

teclattggretoan j a 4 bomn/ $ï|\'nDenietgDeöf om ujf^t^
^^en/alfoo öct uiccfcö foo tap aljsf paecöeblccfcö 10. ï^an ircïc^ iviay.
ïf, «cöapen Dc ^panfacrDcn Defe getupgeniffe getten. <8nDec
^»e epgöenfcöappeitPanDe^cöapen ban Peru, t0 Defe eene/
J^f fp tuffcöett De fo enöe ponDt göemicör0 UcbteUjcfe
STOengtjelijcfe; DeföemelenDoen / Den tuelcfeenfpfeecgöe?
qcfe alleenUjcfe Dat fp göeenen bult en bebben / enDe

%Öelijek0 5t|n itiacötigb (göeltfcft \'tfclöigbe bp De ^pan^
wecöen bebonDen 10) eenen menfcö 4 ofte f mijlen Daegö0tt vSJT
^oecen j enöebrgïnnenöc moeöe te mecöen/ fullen tegöen0 De \'^"\'.j.cap.3
^^"^be gaen leggben / en toat men Daer toe Doet/ men falfe niet
^fjen op daen / nocb met fmijten / nocö met op te öelpen / maec
J^»eenlijcfe met öaec gbebeelifcfe te ontlaöen. €nDe toanncec
^ec pemant op tijöt / inDien fp moeöe toecöen/ enDe nocbtan0
PP\'^Jstgöedout jijn/ foo beecenfp öet öoofttegben0 Den genen
^ïeöaec opcijDt/ enörberifpen öem met feer tjuplen ftancft foo
Pat\'tfeiöe fcbijut te toefen öan\'t gbene fp inöe mooctte beb^
i^et i0 een göcoirrre\'ftoekh feec nut enöe p^ofijreajcfe 10/
®ant öet öeeft féer fijne moWti p?incipaliic& öte fp pacos noe^
•^en/Die fommige lange öiocfecn tm tBoile bebben: toepnigö
eten ofte D?incftenfp/p?inctpalijekDe geenen öie tocrcben/ enöe
jjen Maiz,gaen 4 ofte .r Dagen fonDer ö?incUen: l^ct ölcefcö
Sfeft gocDen fmaecfe / enöe 10 feer gbefonöt / fso toel al0 öan

J^aer öan öen cutieufenUefer tot meeröer bermaecfeöeaf^
*^ecfteninge öier öp geoorgöt öebbe.

V ^eiat^ÖenDeDeanörre^bapen/ Die toaren |1do grcor
«e^ollanöfcbe/sijnöefecrgoeöt banfmaecft/ enöcbequame
g^erff^nge boo? öe 0ioot/ alfoo in langö SÏÖeen beter göe^

- ^eii j t nm / met mop b^csi^c cmt fraeps Hode? ï
May. M\'M^ il^éfteti/ ^tt^feer tocDec glielisDf SUnDe/ scplöert

ten lBe§en aen/om een snDec^^planOr (Pechelioge
naemt) aen !)0o?£ te seplen : ontrent Den miDDaglj foo fap^*
onDer een anöer €plaiiDt een^paenfcö .^cöcepUenieggy^^^
Df 0 öeDen öeöoir om Oaer bp te Homen/ Daer megen^ contsfl^^^
isjinDt/ tot Den abontmeöebefigb toacen / öetiüncfeec ojp
baaem fanöt-gcont Daec ontrent latenöe ballen t
<©eneracl font boojtg eenige 25oot0 met bolck Dectoaect0/
te fien ^ot bet geftelt toa0 i Die toeöec bomenöe cappo^teecD^f^\'
öat bet met fcboone ï©eelen gelaöen inöe gi onDt lagb
^en eecften gunif met Den öagö boeren alle öe aoloate*^^
lumus. |ieben0foo beel iBatcofen al^ toiiotn/ aen Hanör / ö\'e op Of»
Dagljtseel^cbapcn aenbooitfonöcn; tegben0öenabonn^
tsooifs ^pacnfcb S)cbeephen (s^ Pomingp genaemt) öI?
%tmx\\t fiïtenöe/gbeööiflen/ toeg?n0 Den bacöen jto^m Die
Den B. iBeften op ftack/enöe Den ganrfeljen nacöt Duu^^öe/
foo öat De ^aloaten in biec gcoore Ijnpfen Dte op ^tcant ftot^^
öen/öien t^acbt bleben logeecen/ öie öe0 anöèren Daegb0 tocDf^
t\'^cl)cep quauicn/alfoo $epl maccbren om öaec cfpfe te bfC^
tjD^öcceu.

^cn 5 Dito meteen B M- €>oftentoinDtttocö al op Caftra
atiancerenöe / bemcrcbttn in \'t boo|fap ^eplen/ Dat öaec opa«^
Den op berfcliepöe €piauöeiUjacr engljen önpfen in bJanDt
ftaccKen: tegcn0 oen mmu ontrent een piftool fcöoot onoec
De JBcft-5ilDetian Dt a^al op i r öaöem bfupne fant-gcont
ten Unebec bomcnoe, foo fagrn (i]ct öoncbec torfrnöc) öe lucöt
in t i^oo^D^a foo cooDt ontfteecÉen of een gantfcöe ^raöt ii\'
b^anDt geftaen öaöt.

f^m bomenbc / rappojtcecöeDicötonDecöe ^tabt Caftro
semteft te $i|\'n/altoaer baec 40 ofte yo mannen/ foo te toet al0 lunius.
g Paetröt bertoont öaööen/ öie op baer begonnen te fcbseten.
Wöejö nacbt0fWbjeDec Jbnöe / foo lieten baer tot too? De
«taïjt toe boegbfaecDen/ Daec op 2 en een balf taöem fteec&-
«eonöt ten 2tncber quamen / eenfcöootmet€anon Doenöej «V"
Jöcö inDe ^taDt gbeen getoacb öoorenDe/ bieloen baer tot öen
toe meöe flil.

%en 6 öito/ met öen Dagö berfcbepDe fcbooten op De ^taDt
ööebaen beböenöe / te^toonöe baer öen bpanöt te paeröt enöe
*ej)oet/ foo op öe t>trant/ aliö \'t gbebergbte/ öie0Den JiBajooi
voauöen l^eer <0enerael commiffie bekomen bebbenöe) tnet
^e öe inaiiitie te Eanöe gbebaren i^ / fij\'n bolcft beneöen aen
^ttant in ojöere (lellenöe/ trocfe Den Euptenant Croeger met
^en Uoo^tocbt oen \'25ergb optoaert^/öie uan öe refle geuolgbt o^wiu;
^iert/ foo öat De ^taöt fonöer eenigbe toeöer jïant in tcocben/
p Klbigbe leöigb enöe tec?)eflrueert uinöenDe/sijnöe beel bup^
\'^ntot öe gronöttoeaf3bebiant/De reiierenDe/neben^iKercben
jnöe anisere gbemepne geboutoen/ ban baer DaecKen enDeallejos
JJ\'^ooft/ öaec meöe öe ^ntooonDeren naer \'t 2öofcb ingeblucbt
^aren : Daer toieröcnterfcbepDepartpea upt gbefonöen/foo
eenige fïntooonDeren met minne/ al0 geöangen^ met gbe^
?elt te bf komen i om aen benniffe ban alle De gbelegentbeDen
y^er ontrem te gberaecken/öoeb alle^ toa0 te bergbeefiï/alf00
ttloeck in \'t too?\\3lucbten / enöe De toegben beter bekent toa?
jen ï oBnDer Dit foecken fooöonöen De0 naermiöDaegb^ een
Dooöen Chilees ineenDioogen|dutleggen/DieuermoeDttoiert n. b.
fan öe Caftüianen tjctmcoit/ enDe Daer in gbcfmeten te 311\'n/
lalfoo niet lange Doot gbetoeeft toa0) om naer Der Nederlan-
ders bertreck / fu!ck0 De anDere Chilefen te toonen / enDe tooz
Jogben te ftellen/ toat tati baer te tertoacbten baööen / foo in
«aec banöen termelen/ Docb too? baer tertreck namen bem
öaer upt/enöe toiert begraten/om fulek0 ban fifn meDe-lant0-
niet bemerckt te toeröen. ^bontgi baocbten De

jy^ $©atroofeti M Sippelcn aen boo?t / enöe bieben be ^oioate**
iHnius. te Uanöe/om te fien of öe0mo?5enj?tenigebee|ten bonDen
feomcn.

^n l^eec «aenecael Dan opDen 7 Dito (lenDe Dat Daer geeri
apparentte lua^ eenige ^nbioonDeren/foo Cbilefen al0 Cafti\'
lianen te beHöttien/foo toeg||en0 De onbefeenDe toegen/aliö cofl^
tinueel reg^en/enDe Dentttöttefeofielii\'cb acötenDe/om foo
nutte berfiijten/ refolbeerDetebertrccfeen/ DoenDe Der balöt^^
DeiE(abont0atieDe^olDatenaenboo?t bomen / gbebieDenf^
eerü te bernielen toat Daer inDe ^taDt nocö mogöte ober gö^
bieben 5ijn.

bekamt\' Caltro uu mct bccl fcjoonc treiféliicbe g^boutoen Defolae^
fcrpöt üm enDe öectoöeil leggenDe/ ijs feer becmaecbelijcb op een öoogöe^
25ecgö geiepn/ rontomme metbeel fcöoone fcupt-boomen
plant/ öebbenDe fcöoonebouttJ-lanDen/ Daec nocö becfcöep^\'^
gcanen tei^lDe bonDen ilaen / becfienmet fontepnen enD^
anDece becfcöe toatecen/feer goeDt om te D?incben; aen ^trati®
toloept Daer een Dagelijcbg tp ban 15 a 14 boeten toaterief/fo^
Dat öetgöebeurDebatöet^acötDen 6 toel bier boeren opeetf
Cpcben geboept fat/ De^ men Daer in aUe0 boo?ficötigö toefen
moer*

^en sDanmetDenDagöbertrocben sijnöe foomoHentoe^
gÖen0 ftilte Den gantfcöen Dagö bougöfaecen / bomeuDeDeif
tmrnu onDer Y EanDt op Z6 üaDem ten 3!Incber; Daer oen 2 9

Dito toegenjS (iilte bletten ieggen/DiejS Den ^ajoo? met eenigÖ^
^olDaten te EanDe göebaren iwom te fien of eenigöe beeften/
Ibcöapen ofte ©ercbemö fouDe bonnen bebomen/Daec öan üt0
abontis meec aliSf öonDect ^cöapen/ enDe 12 groote ©ercben^^
aen boojt biacöten / öebbenDe bijf öupfen Die opDe^traut
ftouDen/in biauDC gefleecben.
^en 10 metflilte De ^cöepen boo?t bougöfaecenDe»
^en II Dito metDenDagö en een i^.o^oiten top-seplis^
boelte toeDec onDec $epl gegaen jijnDe foo toacen geomongeii
ÖetnaerDenmiöDagöop ƒ baDem fingel-gcont tefetten/alfoo

ilroam baec beel De bmne-laitDtfcbe ^ee mtoaertjeJ fouDe ge^
[eocfeen bebben ; aen bet «aefte CpïanDt te Eanöe gbegaen
jbnöe / foo b?acbten Die ban \'t Sacbt oe^ abontiï ontcent
Mefttgb écbapen enbe 15: a löl^oenDecen t\'^cbeep / alöaer
seen menfcben uernomen bebbenöe.

Ben Eendracht onDec een anöer Cplanöt ten Uncfeer gbe^
^aecfet jijnöe ^ foo maecftten Die ban \'t Sacbt ontrent 2 uren
Jöo^Dagb (op Den 12 Dito}5epl/ombpbaer<0eneraeltegbe^
f^ecften/De minDt Eupöelijcft sunDe/een Canon-fcboot öan De

$ijnDe/5eplöé tegens eeni^iff/öaermetöetacbterfle rmn\'tmt
^acbttJDelanöerbalf uurbaftfaten/ Dat niet fonöer pertjcfter"*^®\'^\'\'\'

gbeuieefl bebben/ ten toare bet een bjaffenDe toater gbe^
jöeeit toare: Dit boo^fs miff/ofteDefeftlippenleggben in\'t fcöe
öan Caftro af ftomenDe / Daer men mer boogb toater fon#
^r eenige fcbaöe ftan ober seplen; ontrent Dén miDDagb qua^
^en bpbet öooi DefeberbaelDe 4>paenfcbe ^btp op 10 ïm^
^^ fanDt-gront ten Stncfeer / $ijnDe mét öoêgb toater aen een
Wee €planDt geD?eöen. B00? De0«aenerael0bebel toierDen
wfoo öeelBeelen upt gbelofl / afé Den Eendracht enöe bet
^acbt becgljcn ftonöen; De ^>olDaten onDertoijlenaenHanDt
wbaren 5i|nDe / b^acbten De0 abont0 beel^cbapen meDe
{^«cbeep. löeöonben albier meteen Z. »beften «Haen
SöogtjtïjQfer te toefen.

. Ben 13 öito/ öaer met een X- öDeften toinöt Wpbenbe
jögben/ foo toiert öen jfBajoo? met alle öe ^olDaten toeDer te
^attöegeftelt; Bcnauptenant CroegerbentioojleDennacbt js^om«
n Hanöt gebleben jijnöe/ biacbt öeiö ino^gen^ een ^ongbénS?®®\'\'
^oilees gbebangen aen booitöer^fcbepöe troupen ^olDaten
op Defen Dagb te EanDetoa^rt^ in / Die tegben0 Den
öbont toeöer t\'^cbeep quamen/ gbeöangben b?engbenDe een

€a<ii!(aenfcbe ^joutoe tei^itretit öe öijf
jacm/ meöemenig^r^i^l^ÉPp^f öïi^lietenbér tóéj^\'
öe toedbepöt een groofe patrp loopen. üaecmiöbagb ijeï •

Domingo gbenaemt/ in bjanöt eb^öeecben.
lunius. ^en 14 Dito De0 mo^gbenp De gbebangben CaHiliaenW
l^jonto/enöe jongen chilees toeDec te EanDe gbeöelt 5i)nDe/
foo bebben met een i^oo^Den toinDt baer 2(ncbec gbeligb^/ B^!
De0naermiDDaegb0onDec\'t€planDt Gnack,een <aotelingï?
fcboot tan \'t EanDt op 40 baDem fettenDe / aïfoo toegbeniï öf
(lercfeen öroom met seplen geen p?ofi)t Doen konDen.

IS Dito/ met tariabel toieDec enöe toinDt onDer
gbegaen jtjnöe / foo fagben öe0 naermiööaegbiai aenftieC\'
boojt ten £upDen tan baer/een «Rul bupten öe toal/ enoe
ontrent 4 iBijlen tan \'t Ras tan Ofome een groot ïiiff W
gen/\'e todck met boogb toater onDet lept/De0 atont0 op jota^
Dem ^eck- gronDt ten ^ncl^er bomenöe*

^en 1(5 Dito/ een dpten koelte upt Den B oaeHen bef^^
benDeyfoo gingen met Den Dagb onöer sepl/öeiES naermiDöaeg^
migeddDtgb toeDer 3ifnDe/enDe too^t0 laterenDe/ foo quamen
tegengDenatcntin\'t Ras tan Oforne, Daer 10.12.enDe
taöem toater^ tonöen/enDe alfoo De €bbe terloopen toa0/upt
t^eefe tan met De bloet De^nlanDtfcbe ^ee toeöer in te Dpj^
ben / bet Itncker tallen lieten / Dat op 42 taöem blip-gronoe
becbte/fooDat öe toorigbe i o. 12, enöe 14 taöem fanöt-gront/
ten banck moetgetoeeft $i|n. <antrent miööernacbt De tloeDf
terloopen $i|nDe/ enDe alöaer met bet ^acbt niet fonDer perijc^
IvKon kei leggbenDe/alfoo bet fomtiïDt^Doo? De ftcrcke ftroomen Die
Dit gat dooi trecken/boo? fijn Bncker rontomme d?aepDe/mif!^
naer \'t iSoer {boe toel Daer geftaDigb cen JBan aen rtont) niet
en toilDelupjIeren/ foo toiiDen raetfaem bet feltigbc te licbten/
om met De <fi?bbe boo? Carel-mappa te komen / en öaer tot Den
Dagb toe teainckeren/ en bp \'t^cbip Eendracht te blpten/
maer Dneten met groot perijckel öe tooiis plaetfe uoo^ bn/ beö^
benDe een gefiaDigben regen; Daer Dan meöe befigb 3U\'nDe/foo
tonöen öat bet 2lncker in een klip gelegen öaD/aifoo öeu eenen
arm afgetoonDentoa0.

te&enbc/fooöeben Die ban\'t3acöc öaec Deboic ominBrou-
^ers^haven bp De ^CÖepen Amfterdam enÖe Vliffinghen ten
«Dcfeec tefeomen / gbeUjcfefulcfejS ontrentten 10 urengöt^
[beute, ^en 0enerael m an&eren Daegö^ baec aen De0 mtD:s
J^eöÖömet een <a. #o|ien toinDt Daec meDe binnen gbe^
^aecktnoe / foo Dat nu öe biec ^cbepen toeDec bp Den anbecett
^aren, <©p Defe binnen-repje beeft ben «aeneraet een fiecbte
gwhregen/ Daer ban öP feer ftoacb toajö/ enbe continueiijck te Sï"«.
*^öDen bleef teggen.

\'^ot Den 2 Ï. Defer öier öan gelegen öebbenDe I onDertoiilea
®e ècöepm fcöoon göemaecbi enDe ber fien $i jnDe j foo to ie et
«i^ener^l enDe fijnen b?eeben MaeDt refolutie göenost
De l^eer EÖDert Crifpijnfeö,^ met öet f>f öip Den Ecn-
enDe 1 ^acöt Den Dolphijn naec BaldiviafouDejeplen/
enöe ft|n e op\'tfpoeöigöfte öooi \'t boo^fs Saeöt
«oen öebben/foo toei ban De g^ïegentöept De^l^aöen^enöe
\' mifeijnien öanDteit/ batïDe bolcfeerin enöe öare regierinj»
99e/oocb toat bpmiöen Daec ofte Daec Dntrentmogbtensijn;

bat onöectuffcöen De ^cöepen Amfterdam enDe Vüffingen
gÖereeDt jijnöe/ Dateüjcben fouöe bolgöeti/ Docöfulcbis bleef
een toijl tijötsö acöter toegö toegtn^ öe ejgfraojömarifcöe

^«omen/ göelijcb fulcfeisöier ttaerbieeDecberftaen jaltoer^
^eiÊf nacötiö bregen eenöarDenfto^aptöm i^oojöen/
Ich ^^ ^^^^ ^Incfeec Doo? D;eff / en göeen anöe:^

J^ aen boo?t öebbenöe / bebe een (Canon- ^öoor / Dt0 öet bau
Eentlracht met eeu Hncber enöe ^outo geöolpen toiertr

Den principael houder defer V oyagie tot hier toe op tó^
Jacht den Dolphijn ghevaren hebbende, foo fal
gunftigen Lefer gelieven acht te nemen, dat hy deo
2z delër Maendt Junij op het Schip den Eendracht
door laö: van den breeden Raedt overghegaen is»
ende ial hem inde voorder befchry vinghe daer nae^
hebben te reguleren.

^en 23 öïto foo Mtt öen Generael öïe öan\'t^cöip D^n
Eendracht, tnöe öct ^acöt toeten öat fp liaergöereeöt fouDf^
Ijouöen om opmo?göennaetBaldiyia tcperseplen ; öeeÖ^^
öen 24 ötto met eeneti <aoiteii toïnöt npröe Bay uat*
Brouwerst-havenop öelKeeDe öiacljten / öaec öetneöenj^Ö^\'
SaciK op 4 öaöem toateriS fctteii: öaec sepl reeö leggenöe/fö^
IS bp Den ^ebeep0-raeöt beflooten/Dat toegbensi fcbaecfbepöf
öan bpvj^e^ bet panötfoen ban b?ooöt ttt tocecfee op 2 en ee^
Ijalf ponbf öe man lïellenfouöen: De0 naecmtöoaegbö bcegei\'
een bacD^n ftonnapt Den M* ^ofïen / m0 nocö 3 f toare
bcc3 lieten toegaen.

met eeniglje êcbepen al^ec in Brouwers^haven trti
2CncUec tod Uomen/ fal moeten gaen leggben op 4 uaDem toa^
feriö fanDt-groiit/ ontrent anDecbalf ^otelitigb-fcöoorjefi^*
ten (©aften banDe iBoo^t-yoecH Dec feloerlieeDe/ alcüaec op
Dee0 titöt De0 f|aec0 öe befte ^ncfeec gcont 10.

Eendracht enö^öetSacbt bier öan tot öeti 2S Dirö
gbelegen bebbenDe/bcegben ojöecentettebJrtcecUenboo^Daf
De^cbepen Amfterdam enDe Vlillingen meDebaerDig^tDa^
ren om alfoo gefamenDer öanöt De repfe tc aenüaecDcn.

^en 2 3Iuli| toa0\'tmottigböpfigbtoeDer;a(fooal0Doen
bp onöerbacingöe bebonöen toiect / Detoijle l)tt canrfoen toat
fobet wptöeelDen / Dat eenigtjen baec becftouten Dc0 anöcc^
rantfoen/al0 S5?ooDt/B!eefcö/|)pecb/en -Cabacü Diefacljtigb
afbanöigb te maecUen / foo i0 öen decreten Haeöt Dejs naer^
miDDaegb0 Daec obec bergaöect/enöe fulch0 met aenflaen uan

iunius..

^eti tijötöanmet flil leggen tot öen s öitoöoo^gbeb^arör
Öebbenöe / baet onöertufcben ban toater enöe bianöt-bout
^etfienöe/ foo feregenöeö naetmtööaegb^ toeöer een ^oo?öen
«toöt/öie tnöefe «luartieren altijöt mc«;tigb regenacbtïgb toe^
jec enöe baröe Hommen öer 00 jfactkt. ^enb^eeöentöaeötaliS
"öen öerffaöert sijnöev tiö refolutte gbenonten / alfoo met öie
^inöt (öie bier ten öefe tijöe öeö^aer^ meefl toaepöt) upt
^ronwers-haven niettoelin^eefeonöengberaecfien/ öat met
^e eerfte becïiiaembepör naer Carel-mappa fouöen loopen/ om
^auöaer beter t\'^ee te feomen / onöeitoijiennietp te öerfup^
b^n öat tot beöo?Deringe baei öer repfe fouöe öienfligb geacbt
*öeröen.

^en 10 öito batten mn öen i^oo?öt-toeöen een baröen
«ojm/fooöat öoo^baer (toaerfte 2lrcberigD?iftigb raecbtem

<©p öen 11 öito öc^ moigbeniö mop toeöer siynöe/foo 3ijn ©wsepim
% te famen meteen il^.lBeflen toinötupt Brouwers-havenmïU\'"\'\'
baer Carel-mappa t\'sepl gegaen/ öaer De0 naermiööaegb0 op
feöaer0 öneöaöem ftech-gronöt tenSIncfeet ciuamen : öocb
öe toal te naer lagea enöe met laegb toater gront raeck^j
^m/ jbo bebben op Den 12 Dito baec 2Snci5er0 öertet/ tot op 4
baöem toater0 Qxiamea

. ^en IJ DitoeenljarDenfto^uptöen^oojöeiW mtt mot?
^ÏQb rrgenac b^gb toeöer / Dat naer öen miööagb toat befaDig^
^en/ al0 öoen toteröen eenige Soldaten teEanDe geeomman?
^eert/om te ften of eenigbe 23eeffenbonöen bekenien ^ Die
\'^ebonDeti Dat De Caftilianen naer baer öer treek öaer toeötc
öetoeeH toaren/ alfoo in \'t lOvofcb öeelgroote leöigbekiften ja?
öen ftaen/Die tocDcropgcgraöen b^DDen.

^en 14 Dito tooept een öliegenDellö?m upt Den «©ofïen/
biet öeel bagel enöe blijrem öcrmengbtsünöe/ foo Dar genoot?
faeckt toaren alle baer 2tneker0 tetoaier te bjengen.

- töeDec ftjnöe / foopeplDen mm Ijet a|f fiat boo? Cat^^
luiiüu ©jappa ïjanöen boogeii boccft af/mhtZ* ^^^

foo 10 öen Euptenant Rembagh ontrent öen miööagb met
jiBannen een groot ftucb ïïanöetoaer f0 in gegaen/ om eeniff^
25eeflen te beftomen. Befen Rembagh,3ijnöe Euptenantöan
Capitepn Florï, op öen 17. öifoöc0 naermiööaegbötoeöe!?
\'stóoutm aenboo^tftomenöe/ Ijeeft ö2ieCaö:ilianen meöe gbeöangb^^
gbebiacbt/ Die bP beftomen beeft acn een pJaetfe/gbenaemt ^^
ÏSstn Baliia?,3tjnöe ontrent 3. niaijlen nan Qarel-mappa, bouöen^e
alöaer nebens a 3 ♦ anöere spanjaerden (Dte get ontftoinetï
toaren) öe toacbt tegbcn0öeAnkaos, ofterebelUgbeChile^
fen. ban Den eenen gcnaemt toaö Juan Mafcaregnes ne
Sofa , sil\'nöe öan afftomiït een Portugees , gbeboocen tof
S\'. Francifco de Qmto in Peru, Die üerftlaeroe / ontrent
jaeren ouDt te toefen / enöe Dat ontrent 40 g^aeren in Cbil*
csBfcfTïe öient baö/ al0 feöen \'laren in De Conception, enöe 3 j.

^^^ Carei-mappa, foo Dat epnDeliïcft toe öet ^crgeantfcpap
geraeeftt toa0* Bat sint fi|n ftomfïe in Chili, nergben0 alj5 «i^
De ConccptionenDe tot Caftro gbetoeeft toa0i al0 toelDaerte
tioorenin Araueo, sijnöe \'tfeluigbeberfien met een liopael
jf on/ S\'. philippo gbenaemt/ leggbenöe ontrent een Canoti-
fcbpot ban öe .^ee/öaer men aenftomen moet/bebbenDe eenbe^^
iettingbeöan 500. Caftilïanen. Bat nocb aen De ilanDtrSijOe
meöe een ftlepn jfo^tfen lepöt öocb Dan toepnigb importantie\'
Bat bet bier tegentooo?öigb bet tointer faifoen toa0 / ban Dae
betmeenequaeöt toeDer oöer toa0/enDe oocft geen ertraoiöi^
narifc baiöe toinöen gbctoaept baD/gbelijcftbet opfbmmt^
gbe ^aren toel öcDe / Die foo ftracbtigb toaren / öat öe Ber^
gben öeDt ftbuööen/ 25oomen enöe i^upfen om öerDe toerpen*
Bat inöe HBamöt ban iuguftu^ De iBelie toinDen fouDcn

^Smmn te toaepen / öocööat Die niet langö öuuren fouöen.
^epDe in Ofomo, beel / Docö in Baldivia meeröer ^ouöt te i^iius,
wefen/öejö foo arbepöen enöe mijneeren toilöen/ öat öaer geen
^ouöt ontbreken foube. ^at öe indios fulcb^ ten allen ttiöen
Jpt öare cieragie/ enöe nae öaren rijcböom in fiucben al0 litten
oan bingöeren groot/ met gaetbeng öoo?boo?t/aen fnaertjen^
ÖÖereegen om öen öal0/\'t öooft/enöe elöeris öjoegöen/enöc Dat
5bCaftrotegöentooo?Digögö««*25ouDt en öaDöen/ alfoo oe
Wianen in 40 klaren seöert De rebolte niet göemijneert öaD^
«en. ©oojtiS berklaeröe/öen <©enerael ban Caftro,öan Ofor-
uptCaftiliaenfche »Suöer^ göebooren te toefen/göenaemt
t^onFerdinando Alverado , jijnöe een Mm liberael / enöe
^^eeöfaem ban öumeur/ altiiöt getoeefi 3ijnöe Encomendero,
een repartinent in Caftro öebbenbe / Daer nebens een
Jf actement ban bupfent patacqueis \'0 %m0l met alle De ^oU .
"aten Die banöe Oucaes gebangen toojben. ^at öp ober D|ie
^aenDen öaer eerft gebomentoaoV foo Datnoeö niet beel ge^
*^?ofpereert toaö/ meöe bjengöenöe tot een Cargafoen ontrent
Pottijfen Wiinimt Uaecben enDe lf\\otoaeni6i ïptoaet/om
JfbcröanDelen. ^at öet ontcent 48 Sparen göeleDen toaiS/Dat
oe Spanjaerden upt Baldivia geö^ebcn toaren/en Dat Daer naer
jenanöer^Piienfcö^ouberneur alöaer met 2.a ? oo Cafti-
toeöec geUomen toajïi maec bonöen geen liif- tocöt/bec^
9ingen ban öongec / foo Datfe met gcoot pecijcfeel naec Ofor-
^ ceticeerDen. O^at Daer ontrent 16. garen göeleöen / een
^eöip ban Lima (onbec Den <5enerael Pedro Rijcquo Mar-
^eiliaen) göetocefl toaö/Die alDaer bp De Oucaes grooten bupt
öernaecbtöaDöe/fooöatDe^olDatenfommigöe ö.io.iae 20.
Ponbt eouöt Daec ban bjacöten. ^epbe De ètercfete ban De
^onception ontrent een ligua ban Daec te toefen / Daer De
^cöepen aenfeomen / en Dat men aen De ^taöt niet al^ met
wn Baer-tupgö bomen ban. ^at alDaer een if o?t|en göe^
w in Carel.mappa 10 / met öonöert ^olDaten befet sijnöe.
^atöe ^ntooonöeren bejlonöen upt i^olöaten enDe

Jl^^:^ upt toerfcöepDc i^atien / tiocö alle onöec öen naem
lulius, Caftilianen, sijnöe outcent 2ooo!ftercb/ enöei0boo2t0eett
open plaet0. ^atïn imperiaelgeen spaujaerden öjaren/uifl^
öatljetvuoefllepr»

/^ocö öaööenfp op een banöe €planöen tnöe Chilefe btt^^
nen see een óuöe épaenfcöe ©?ûuU) göebangben / göenae«^^
Louyfa Pizara,U|ïeÖUtI!e ban Jcronimo tian Trouchiilo, ^^
booten ui Oforno, euöe berö?eben öoo? öe retiolte ban De p
btge plaetfe m Den ^^are 15^99.5eDect Den tiiot ban 30. ^sxtt^
j^jiftp gebJoont IjebbenDe op Qnintiau, Die beefelaecDe ; ^at ontrent
Älöe 40. Saeren gbeleDen / eer De indianen rebolteerDen / De spao-
jaerden in Oforno in trefelijcfeen Doen enDe aenfien jijn
meeft ; jae fooDanigö/ Dat een particulier Caftiliaen Uïel 300*
Indianen tût fijn <©nDerDanen gebmpcbte/Die bem ujeecfeelife^
een feecber gèetiïicbte <aouDt tot tribupt moften opbjeng^efli
Ober öefe enDe anDere ontiecDiagelifcbe laften/tp^eetbeDen/etiD^
tprannie/öebbenDeindianen inDen^are 15^99. t\'famen g^e^
fpannen/enDe De Spanjaerden in bare ƒ o^tificatie (Die fp oae«^
ÖaDDen tot bare Defencie; belegert / en in fuicben ertcemitep^
banöongec0-nootgbeb?acöt/DatfeepnDelijcb niet alleen qW
nootfaecbt sijn gbemeeft De balïen ban 25oomen te eten/ mae\'\'
(gljeenappacentiebaufecouc!eftioo?öanDen fienöe) öe boo;f5
plaetfe te tieclaten / enDe te ceticecen op Carei-mappa enoe
Calibuco, bp accoo?t met Die ban Oforno gpemaecbt : tuele\'\'
be plaetfen t\'feöect öien tijöt fijn gbefojtificeect / enDe tot
ifcontiecen göeöouDen tegöen Die ban Ofomo, tnöe De
Den Daec contomme gedegen/ omDefelbigbe öaec dooï te be^
letten / Dat fpgbeen inbafie met baecßzauuien enöeanDetf
Baer-tupgö inöeCplanDen ban Chilove, met ticcoberingb^
ban menfcöen fouben Doen/aljei boo? DefenDibecfcöe malen ge^
fcöiettoaj^.

^at Doe De Caftilianen ban Oforno tot öegöemelte plaets»
fen ban Carel-mappaenDe Calibuco moöen blucbten/toegenisJ
öe ftoace moepelijcbe toegben ontrent een JSIaenDtonüer m^

Öben gö^toeeH sijn/ fonöec nocötangi öe öiHamie tan HBijlen \'^IL
aen te toijfen : enöe öatmen ö?ie gcoote fneUe Etuieren paffe? Iuüus.

moet/ toaec toe öe QTanoeief obec ïanöt moeten gbeö?agen
«tröen bp ö2ie a bier öucken/ om aenöe boo?f3 Hlibieren feo?
^tnöe/aenöen anöeren gemaecfet te toeröen.

^at op öefe Cpïanöen öan Chilove öeröeeït sifn ontrent öe
Öonöert Encommenderos, btbbenöe eenige öan öe p?incipael?
«en 28» a 30. indianen ofte Chilefen onöer baer gebieöt/öocb
ge minfte j. ofre 6. öie baer öienen al0 lijf-epgenen/in \'t maec?
jen öanöeööen/l^eecfeenen/Eanöt boutoerpe/ enöe planten
«au Crtoeten (öoonen/ ^^eerjl / BW enöe gennep 1 öoo?t0
^aec nemenöe enöe boeöenöe öe ^cbapen / (öie fp alöaer in
^J\'traoiömari oöeröloet bebben) <25epten/ Bercfeenjseft^aec?
N/öan fóoe-beeden jifnöecöjepnigb» SCllegi toat öe Chilefen
Öebben/öerflaen öe spanjaerden baec toe te bomen/ fonöec öat
[P boo? baten Dienfl meeroer öaer af gbenieten a!0 l^ofl/ IKlee?
^eren / enöe opöoeöingbe inöe Cb^tHelijcke lieligie / fonöer te
Ngen öer tobt/ öerö?eemt/öeralieneert/ ofte öan ö\'eene Cp?
^önöt op ö\'anöer öeröoert tetoeröen / maer moeten bliï\'öen
boonen enöe baer leöen epnöigben ter plaetfe öaerfe gbetoon*
^enenöegbeboorenjifn. ^efe Encommendos geeft öen ï^o?
U\'ngb öoo? beloonmgeöan öieniten / öat naer baer oöcrlijöen
macb fucceöeren op fijn eerfte S>oö\\M ofte mot^mi ofte bp
5ljeb2ecHöanöien/aenfijnrecbteiBeöutoe/ enoe öoo?\'t öer?
ftecben öeffelfö foo öeöoiöeren Die toeöer aenöen fóoningb.
^at in Chilove gantfcb geen o^ouDt ofte pillier gbefocbt
; boebel 000? eenige jaren upt eenige JiBijnenlaeriijcH^
een feeckergetoicbteopgebjacbt toiert/ fooi0fulcb0 seöertDen
iöce 103 8, acbter gbebleöen / al0 toanneer öoo? öe pefblentiale
pechte ontreot bet mm öeel öan De menfcben toegb fïoiöen/
öaröe öolcfeecen feer öerminöert $ijn / oockgaöen De
fijnen feer toepnigb ^out enDe ^iluer/ enöe De Caftüianen
föonöen baer genegenDer tot Den Eanöt-bou; toefbalöen bet
Popuieren enöe cultiöeren öanöe öoo?f3 plaetfen enöe Eanöen

inaUer niacöt een goeöe öoo?tgangö g^enomen ötefr/ fonö^e
luiius. op Ijet beacbepöen ban öe HKijnen re acbten/ Des gbeen «i^ouDt
ofte ^iloer gbemunt ofte ongemunt bp Die Boïcfeeren te öin^
Den 10/ maer baer naer fulcbjsi b?agbenDe/feggen Dat \'t felöig^^
in Oforno enöe Baidivia in obecbloet te beftomen 10; ^oo
alle ftoopmanfcbappen enDe bictualien Die biec ^aerlijcfejEf bat*
De Conception enDe S\'. Jago gefonDcn tüecDcn/ al0 Epüiaten/
Eaftcnen/ <©lie/JlBeel/^paenfcbe ö^yn/ #eper/^fer-toercft/
enDe anDeren / Die jaerlijcftiSi met D?ie befonDere ^cbepen
bomen/ toeDer met Beecften^/ |^lancften/©la0/ï^ennep/enDe
anDere maeren betaelt/enDe naer De Conception enDe s^ Jagf
geboert toerDen. Befe #lancften ballen in De|e<ï?planDenntcf/
maer bomen 6. a 8. U^ijlenbeerDer upt \'tboogbgbebergbf^^
Daerfe fonDer fagben/met Den 251)1 alleen berept toerDen/oaf
nootfaecftelijcften grooten arbept/öeel tijDt enDe bout confu^
meren moet/Docb Den arbept bebbenfe om niet.

Bat alöaer in mSartio laeiMeöen een ^paenfcb
jen (SS Domingo geuaemt) upt De Conception enDe SS Jago
gearribeert toajs (öat Daer naer bp De onfen berb?ant ijs) meö^
iJiengbeuDeDertigb^paenfcbe èolDaten tot berftercftingb^
tean De ƒ contier-plaetfen Carel-mappa enDe Calibuco. jj&ef
toelcft ^paenfcb ^cbeepften baec oepofantjs Bocftter ouef
geftomen toas/beel bjicoen aen DiDcrfcbeSintooonDecen albie«^
meöebiengbenöe; Die alle ncöen^baer gberupgböen öat oe
plaetfen öan Oforno, Baidivia, Iropcriael, Vülarica, Tuca-
pel, Araueo enDe Puréen, eenigbe Saccu met öe Spanjaerden

möaeDen gefeten bebbenöe, nu ontrent een Sacrgpcieocn alle
Uueöer reöülteerDen/ enDe tegbenjs Dc Spanjaerden opitonOen;
fulcft0 Dat Die banöe Conception eenigbe Araucanen bp b^ef

Bat ontrent 20. Dagben boo? bet arrtbemem nan oe Hol-
land tfche ^cbepen alöaer/De Spanjaerden öan Carel-mappa
met een feecfter getal ^olDaten upt getoeeil toaren tegben^ Die
»an De HanDtfcJappen ban Oforno, omgbebangen^ tc befto^\'

^en/foobatfpöec 50 götegenöaDDctt/CRDemeöebmcte/
«aec gcoot rantfoe« ban mecnöen tt matcfeen/ ofte Die naec öe
J-oßceptiontefenDen i maec Dat Doo? De feomlïeDec Neder-
landers öet alle ontbomen/enDe ontDlücöttDaren. ^it toasEf
^ sene Defe ouDe 0aouto tjecblaerDe.
Bocö bequamen meDe een chilees met l^^outo enbe
neben0 20, ^cöapenenDe 16, fcboone i^aecöen. <ap
^ato tDiect bp Den ^enecael H. Brouwer boojgbeflagöen/ bat
pböet^acöt boo? upt naec Baldivia foube fenDen / omDe
^^aianen ban jöaec bomfle te becmittigen/ enDe met een aen te
^^enen Dat baec bnenöen enDe Dec Caftilianen bpanöen bja^
: Docö HerGkmans,neöen0 alle De anöere <f)£öippec0 De
pcbentoat berber infienbe/ confiDereeröenöattoegöen^ De
[J\'btinuele i^oo?De toinöen fulcb^ ftoaerliKb om öoen fouöe
jw / icaer Dooi meDe in^eeliomenDe/licöteliKbbanöaec
^^l^fe foube berfteecben blpben / De0 Daer gantfcö niet toe ber^
^aen bJilDen/foo Dat Die Doo?flagö te niet geraecbte»
. .^en 18. Dito i0 öen göeöangöen chiiees, met 0|outo enöe
l^ttiDcren / aen EanDt voeDec in b^pöom göedelt / beloobenbe
^eer chiiefen bp öacc t\'|)cöeep te Doen feomen / alfoo nu be^
J^ercbte öat öaer b^ienöen ett Der Caftihanen bpanr toaren; Die
^tt beel ban Der l^oUanöerjö tprannte enöe quaet tractement
•\'^töaelt öaööen/fouöen anöeris eer bp öaer gebomen jijti.
^en I c^. Dito boer Den ^ajooi enöe Jfifcael met De geban^s
Spanjäerdcn te EanDe/öic öaer totjfen fouben toaec een ^«somm
^Muen met^ilöer-toercb begrabenlagöj DatDeiLuptenantm"Ä«
Ä faute uan öaer te ppnigen öerfupmt öaD/ 5!|nüe nccötanis
}? t felbige öupöbcibojgen/Daer ÖP öaer gebangen Uebomen
i öie Den 20. Dito toeöer t^t>cöeepquamen/\'t felesgöe bif?
«enöeneeneraeloberieöerenDe,- Daer in fgeopent sijnDe) be^
oonöen toiert 3 fxucbcn ban 211cöten/neben0 | ponöt göe^^
^^tht Biiöer-toercb. <®p Dato $ijn Chiiefen möe Inloot
dornen/toaer onDer ttoee Cafiken toaren/ feggenöe berftaenfS^^^ü»^^
sebben/ Defe Idiote öïcc gjebomen te toefen/ om öaer b^ien? f cafi,;;«,

ben/ enbe öec Spanjaerden bpanöen te toefen / oeief ten Soogï^
luiiiis. ßenbecbliföttijacen ^ met öefen bebben onfei^eöeclanoer?
beel ceöenen geboect/baec becklacenöe met öeel toapenen Dfleu
öbeltomen te $t)n / om öie aen öie ban Oforno, Baldivia, enoe
alle anöecen öie met baec biienötfcbap maecken milöen/te bet^
Öanöelen / op öat fp öaec öaec meöe in toekomenöe ti/öen tt^
öÖen^öe spanjaerden befcöecmen mog^ten / öaec toe fp pet
nu ooc[?öe öanöt bieöen toilöen t enöe op öat fulcks mettei?
Daet betoonen fouöen/foo toacen gbecefolbeect met Deneecftert
naec Baldivia te 5eplen.0^aec op De booif5 Chilefen anttooo?^
Den/ Dat fp neben0 nocö eenigöe ban De öacen/ al uoo^ eenighe
öagöen boo? göenomen öaDDen naer De Baldivia enDe Oforno
te ÖlUCÖten/OmDec Spanjaerden,ofreCaftilianen to?eetÖepÖ\'^
te ontgaen / maec Dat fulcks alleen naec göeïaten öaDDen/ toe^
gen0 Degöecucöten enDe öope ban öefe öare bjientfcöap/ enDe
Öulpe/ Die nu becöjacötenöe toaceuj oberfulckè becfocöten oat
met ïj^ifben enöe i^inöecen/nebeöjS eenige öaecDec l^ïienoen/
tn öaec ^cöepen obec ^ee / met öaec naec Baldivia bertceckert
mogöten / om alDaec Die0 te becfeeckccöec te göeraec&en/ ber^
mit0 öet te Eanöe/toegen^ öen #o?logö \'ceegen öooge liiuie^^
cen enDequaöetoegöen/boojöe 0?outoenenöe liinöecenniet
toel öocnli)ck toa0 j \'ttoelck öaec geconfemeect toiect/Dei? ten
öoogöfïen becblijDt toacen / eiioe toieröen met öoutoerjs enoe
pieeken ucceect; op bat niet alleen |n / maec alle Die ban b^ec
natie öaec fouDen komen te gemoeten / fjen enöe bekennen fou^
Den/öat Dec Nederlanders öoen ernft 13330/ enöe met öaec tot
een goet boo?nemen ftrecken fouöe: öaec op Den 22 öaec aen
gefcöepöert/enöe mee groot göenoegen te EanDe göegaen 5i|\'n/
om öaec ©loutoen/ fóinöeren / enöe anDere dekenöe ©^ienöen
te öalen/ enDe öaec oock boo|öec0 uan bibi^eg tot Deaenöaenöe
cepfcteberfo^gen. ^efe Chilefen maeckten öet goet boojne^
men De0 ^Denecael^ / enDeöemenigö^e öan to.^penett Die fp
meöe b?acöten foo cucötöaec / Dat öagöelijcfi^ beel anDecen
met öaec quamen fpjeecken.

2i,bito töwtf baec boo? een Chilees aensöebtenr aï0
bat be Caftilianen een JlKetael flucfe <5efcbut0 aen Eanöt be?
geaben öaöDen / \'ttuelcb gbebonöen/ aen oe^ Eendrachts
gbeb?acbe tötecnt / 8. toeten langb sn\'nöe, <ap Dato tn
beg Bicc-2llDmtcael0 ^cbip caeDt gbebouDen jijnDey foo tó bp
alle ^cbippec0 enbe g)tieclupDen eetiD^acbtigb öberefolbeect/ mm^nm
becmit0 Den<0enecael Brouwer Dagbelijcfeg brancfeectoiect/
pan met Detreerflen bequamen lumDt/ ujeDer naec Brouwers- bertomte»
Wen te seplen/ om alDaec te becbJtntecen/ alfoo bacegbeban?
9en0 tecblaecDen/ DatDeiBaenDt tan ^ugui^u^ Dequaetlïe
^n \'t ^aec t0/foo tan bacDe (io?men/ al^ cegen; Die otec acbt
pacen foo öbetjclöigbtjaren/ enDe toel 40. Dagben acbtec een <©1^000?.
^wcDen/ foo Dat De aetDe beefDe/De 25ecgen fcbeucDen/enDe öe tS^"
Zoomen uptec aecöe tooepen»

<©p Den 24, Dito De toinDt mee goeöt tpeDec M- stjnDe/
m öebben alle De ^ebepen (behalten öet ^acöt / Dat met öe
|eecHerckmans bleef legsöen) öaecSincber^göeligbt/ naec
orouwers-haven onDec sepl gaenDe/Daec ontrent Den miDDagö
^tnquamen.

^en 2(5. enöe 27. öito toag\'t fcöoon toeöec/ afóDoeniffec
tan \'t tolch te EanDt upt fcöieten gegaen/ De!0 at ont0 me?
bigötetangöetogelte/ai^ ^anfen/ Cpnoctogel^; knippen/
JHeeutoen/nBeerel^/enDe anDere onbefeenDei^ogelgi t\'^c^eep
o^engenDe.

<©en 28. öito$ijn t\'^cöeep gekomen ttoeepiincipale Cafi-
^uen tan Carel-mappa,. Den eenen göenaemt Don Diego tan
Carel-mappa, oppeciie alDaer/enDe Den anDeren Don Philip-
Po,opperlte Cafique bupten öet Difïrict Daer ontrenr; fepöen
öer Nederlanders feomfïe/gbenegentöept/enöe tiientfcbap tot
Öaer i^atie terftaen te bebben/ al0 miDe Dat göenegen toaren
Öaec alle öulpe tegöen0 öe spanjaerden te Doen / enöe öat teel
gapenen meDeb^acöten/om aen öaecteteröanöelen ; öaec
Öaer ten öoogöften oter terblijöt toonöen / Deg meöe öaer
9ienn quamen pjefenteren / met tolle cefolutie/ öaec tan öe

Tuiuis, bare meeninge meerDer te beferacbtigen/ foo toonoe pon
lippo bet booftöaneeti^panjaert/ Die bpfelf0 omrent i4\'

baötfeanpDer af-meten.) ^epbentoooitjg jaer Doornemen
toefen i naer Baidivia enDe Oforno te gaen/ Daer toe alreeD^^
200. ciiilefen bp Den anDeren baDDen/ tot bet toelcfee fp ban öe
onfen feecgbeöartigbttoierDen/om\\3ooi De0©loot!5 arriW
ment Daer te 31 jn« Docb om Defe repfe fonDer perijcliel banöe

^panjaerDen te mogben bolb^engben/fooöerfocbten fp
Ï^outoet0/18, ^iecften/ enDe r HBufquetten / met baer ïBan^
Delier0/i^rupt enDe Eoot/ mit0 belofte 4- ofte y bloec&eBoe-
beeflen tot Carel-mappa Daet boo? te leberen/ Dat baer gecort«^
fenreert i0. iaolgen0\'t toelcbebpDenEaeDt gberefolbeert i0l
öat öen ƒ tfcacl met bet 25aot öan Den Eendracht Den 29. Defe
Cafiqnen,neöen0 bet uoo?noemDe gbetoeec naec Carel-mapp^
foüöe bzengben/ om öaer booigenomen repfe naer Baidivia te
beöoiöeren j boo?t0 meöe nemenöe een Biief banöen ©ee^
Herckraans, omaenDen <!5oubcrneur öan Caftro gbefonöen
te tocröcn itrecftenöc tot bcrlofifinge öan een 25oot0-man op
hellip Amfterdam; enöeöe belooföe ü$oe beeften t\'^cbeep te
b?cngen/gelijcft gefcbteöe.
Auguft. Ben 6. 2iuguilu0 quamen 18. Chilefen met een ban b^er
Canoeö upt öe Dolphijns-voerd inöe Inloot/ aen Den ^tw
rad öfrfoecUcnDe/öatmetDe^cbepen naec Baidivia fouDcn
mogen öectrecften/Dat baer toegefept 10.

Ben 7. öito / DetouiDtmet eenliijöe hotltcB-
Sljnöej foo i0 Den i^eer ^acneracl Hendrick Brouwer öe0 moy^
gen0 tuffcben i o, enöe 11. uren epnDelijcb aen fijn langöDmï\'\'
^«n ge fiecHre befer B&erelt öberleDen, bebbenDe te booren aen fi/si
ttoee naeite i^aeöen / De l)eer E. Herckmans enDe E. Crif-
Ur ctórV pjjnfeii iioogbelijcfe berfocbt / Dat toanneer v^oD ^ilmacbtioO
gbeüci^fnfouüe fijnEiel tot bem te balen/ Dat öctïticbaem
mogfif«^ betoaert / enöe tot. eep eerlijcfte begraeffeniffe itjBal-r

^ivia gebiacöt toectjen t om Defe fijne begeerte Dan te bolb^en^ ..
ÖÖen / enDe bet Eicbaem boo^ ejrtrao^Dinarifcöe berrottingbe/ Auguß.
j^bbe qnaDen lucbt te betoaren^ foo t0 \'t geopent/öet ingetoam
Öfter upt göenomen/in een feift apart gljeDaen/enDe Den is.
^er aen in Brouwers-haven tec aecDe göeftelt; De romp met
oiberfcöe <©lien/CrupDen enDe ^pecerpen göebalfemt $ijnDe/
^itct in \'t rupm gefet. naermiDDaegöiß 5i|n alle De Chile-
Die inDe ©loot maren meDer te Eanöe geboert.
^en ƒ ifcael / enöe Den onDet-Öiecman ban \'t g>cöip öen
^Qdracht,opDen 29.boo2öefen (gelijcfeöierboben beröaelt
^ß) met öe tmee Cafiquen ban Brouwers-haven naet CareU
göebaren sijnöe 1 quamen op Den 9 Defer met De ©oot
bau \'t ^cöip Amfterdam tóeDec aen boo?t; ©erfelarertöe/ öoe
%uptDe ©lootdaecken/göenootfaecfettoaren/toegöeniEJ een
/ Die öaec beliep / ^en \'t Paerden Eylandt te lanDcn/ om
^^le ongelucken boo; te bomen; Daer göebomen su\'nDe/ belafte
^e» f>tierman aenDe üBatroofen öet^oot opeenbequamec
Waetfe tebecgöen/om metban\'ttoateroberflelpt tetoerDen;
Jf>t bjdcben epnDe Dan feben HBatroofen öet seplbp göefet
sebbenöeombeterlegö-plaetfetefoecben/foogeraecben Dooi SiZe
«en öarDen minDt öaeft ban De toal/ öe0 göenootfaecbt toaren
Jöo? Den toinDtafte loopen/ tot Dat epnDelijcb toeDer bp (iaec^ seftotnen.\'
«eu/bol toattr geraecRten/ enbe alle te famen berD|oncb«n j fp
ßän op \'t Cplanöt toefenöe/fulcbu fienbe/ enDe ban öaer ©oot
^ecßeecfeen/ oocbbanbictualie onberfien jijnbe/ alfoo göeen
J?öbiften meDe göenomen öaDDen/ toaren niet toepnigö be^
bloeft/geen uptbomüe fienbe öoe toeDer bp öaer göefelfcöap te
Ööeraecben/ ofte toaer bp öet leben onberöouDen fouDen/ bon^
Jen Daer ineenblepn öupfben y.a fcöoone^cöapen/ne^
"en0 menigöte ban Patatefen f$ijnDe een feecbecen too?tel/ Die mmm.
jbeuupt De aecDegcaeft/ enDe booi ^B2oot göebmpcbt) Daer fp
öaec bp onDecöielDen/ tot Dat De ^cöapen gegeten toacen; a!0
DienDeöaec ^tgöelucb/ Dat öet isoot ban \'t é)cöip Am-
iterdam öaec bp g^bal te lanDe quam/ fonber op öaec EanDtf«

Auguii. toa0/ofte fp toaren alle öerDioncfeen) Dte öaer alDaer ren ep»®^
raeDt enDe ItjfjS onDeröout ötnöenDey tierlode^enDr toeDer bp ^
l^lootbzacöt/tuantfouöenöetgeen 4 DagöenlangöecSebWï\'
konnen öarDen/ foo Dar a( te famen geen ftlepneoo^faeefte ^s^
tien/<6oD Oöer Defe onbertoae^eberloffinge te Damben«
. BenioDitofbomareneetifge^lDatniteEanDegegaeti/
Die m \'t Bofcö een bjief bonDen/jijtfiie een amtoooat öan
dinand dcAlveradojèouPemeiir öan Caftro, öan DatoDÉrt
SZS\'^s* Slugufïi 1(^43. op Denbmf öem Den SIulilöartDfi\'
t>an Caftro 0eer Herckmans, Deo; DcBoeÖtec öan JoandeSoyfi gffsr»^

SSf\'i^e^ÖO Aen den Heer £/zkfHcrr^»,LuytenantGeuf\'
rael van de HoUandfche Schepen > inde EngeïfchHavettióifi
God wil bewees.

Be(ên Dan Den n. Dito Den IJeer Herckmans ttt
öanDegMeit^ttiïeyi^ inDen l^aeDt göeopenr/enoe öan Defe(
inöonbebebonDen.

HEtrLu^tenmt Generael, Ick hebbe den uwen ontogen*
ende daer nyt verftaen dat V. E. begeerte is, den ghc-
vangen Matroos (/oej?Lambertl^) weder te krijgen>voor de»
Sifyf, ( zijnde een Spanjaert) het verwondert my niet, dat
y, Ë. iulcks aen mijn verfoeckt, alióo den Oorloghe fulckS
medebrenget. Geeft my defên Soyjf op de beloften van eeO
Cavalier, die V.E. daer weder beloof vriendtfchap voor te
doen, byden Koninghmynen Heer; foo ick den Matroos
noch hier hadde, Ibude hem fonder eenigh difficulteyt aeo
V. E. lenden uyt grondt mijns herte,wantiulcks is obligatie
aen beyde zyde,hoe wel wy vyanden zijn. Het is ontrent eeo
Maendt geleden, dat ick hem meteen Barck tot ad vijs ghc-
ftiert hebbe aen den Marquisde Bay de, inde Stadt van Con-
ception: onfe Godt geve het hem fbo goedt, als ick vertrou-

^ ghy met defen laft wacrtbelâden,foudet mede alfo doen,
^oor dien het Gouvernement van defe plaetfe fulcks mede Auguft.
^tenght J foo dan gelieft mijn te excuferen, ick ben een On-
^çrdaen van mynen Koningh ende naturelij cken Heer, voor
^icn ick wilfterven, die God wil bewaren.

^egen^ôetiabomquâmetitiaermdChilefen mtiel^Iûot/
ótn meöe naer Baldivia te tiaren.

^en 12. Dito 10 De0 î^ice-aibmîraefé 25oût naec Dol-
pliijns-voerd göeöacen/om eenige Chiiefen te Dalen/ lo. ^oy
^atentot €onDop weDe mmttéti upt b^eefe Dec Spanjaer-
den, Dieöaer ûaec Deeltijr^ toerbo?gen ötelDen/ Die De0 anûecen
^tgöisi toeDec t f>tDeep quamen/ foo Dat Dag^etifcltjei DœnDe
«acenmet De Chiiefen naec Carel-mappa ober te fetten.

^^ l^eec Herckmans eentge Dagen tot Carel-mappa gfte^
yeeft jijnDe/ om opalleioioiDeceteftellen/ijEfDen 14. oito met
y02îDmicael0©oottoeDec tnDe ©loot göebomen/omDe0an#
oeten Daegö0 ^tt ^ng^etoant De0 otierleDen <^eneraei0 ter
aécDete ftellen.

f^et toeDer Dante met^toatbeginnenDetebeDaeren/foo ^tb^
JenaHeDe^cöepenopDen is.öefecöaec $eplen beginnen aen
Y flaen (Ijttâacbt DaegD0 te boocen met ontcent 200 Chi-i
Carel-mappa inDe ©lootgeftomew jiinDe) alfoo in
Jf^bagö ofte D^ie bertjooptcn te berseplen. naermiD^

^ttfc De ^eer Herckmans, in p?efentie ban Den gant^ ^^^
i^Öen UaeDt enDe aile €apitcpnen / fijne beflotm Commiffie "" "

öeopent; toaer in bpgedelt i0tot<©pper-öoófffober De regee? öc
ïlbgcbanDefe erpeDitie;mettoclcbe regeecinge een peber fifn
gelucb enDe ttoo?fpoettoe-toenfcbten/tïemttoo|i0 alleg^ets
öooifaemlïeptbeloobenDe/De^cöepen tot Dien epnDe bijf a
fcöootenmft (Canon Doenbe.

, ^en 19^ Dito toa0 De ©loot be(ïgö met upt Brouwers-
haven op De EeeDe te feojten / DaecDe0 itaermiDDaegb^ ten gecSöap
2lncbec quamen. ^entoint met goet toeDec <aoflelijcb5ijnDe.

ï^iec öan jepl-reeö leggenOe/foo beöonöen menigöte ban Cbi-
Auguft. lefen, otiöec mm0i l^^ontoen enöe fómöecen obec öe

pen tjeröeelt/ öie upt bet balie ïanöt öan Chilove gbcfeamtn
toaren / om neben0 baér ober ^ee / ofte met öe troupen tan
Don Diego enöe Don Philippo obec ilanöt naec Oforno
enöe Baldiviate oertrecben/om uptöe onberö^agelijc&e tprati^
mt öer spanjaerden öetlofl te jijujöerfelarenöe foo nocb eenp
gbentijötbierbJilöen büjöen leggben/ öatatte Chilefen, öi^
eenige gelegentbept öaööen om te berloopen/ bp öaer ober feo^
men fouöen.

Don Diego enöe Don Philippo öan göereeöt jijnöe/om
öe bare naer Ofomo te uertrecben / foo mieröt öaec tijöingÖ^
gbebiacöt/öatöe spanjaerden öe toegben naer öie tooo?fepDf
plaetfe (lerck befet öielöen/öer Chilefen bomtle öertoaeötenoei
Deieifp berfocöten met öe^cöepenooer EeenaerBaldivia
bertrecken / öat öaec tot gcoot göenoegen toegöedaen toiertf
öie0 fp alle neben^öe boorigöen ober öe^cöepen becöeelf
jijnöe/fleccfe beöonöentoiecöen 470. sielen/ obecbloet uan öp^
b?e0/al^<aacll/<5eec0/\'^ectoe/€ctoeeten/3oonen/]^attatfe^
f^/ ècöapen/ enöe l^eccbend boo? öaec meöe b^engöenöe«
Cectoijlen öan öe Spanjaerden öe toegen te Hanöe befet
ben / enöeöe chilefenouec öe.^cöepen becöeelt toacen: fo^
öeeft een onöec öeöaren groote ftoariööeöenöoojrgeb^acöt/
(eggöenöe/fooöefe ©lootöus in Baldiviaquam/ fonoer öat fp
alöaer te boorenbennifTe uan öaööen/öat fulcb0 feec öinöec^
lijck fouöe toefen/ toant öaer göetoiffelirck boo? upanöen ö^n^
öen fouöe/ niet naerlatenöealle0bp te brengen/ toaer baec af^
b?euck meöe fouöen bonnen doen / öat öet öeföaluen raeöt^
faem toa0 / pemant ouer ïanöt uoo? upt te fenöen om öaec
ban öe meeningöe enöe komfle te uertoittigöen: öaer toe ftjn
Perfoon aen-booöt/ feggenöe raeöt te toeten om Derumert^ tc
bomen/fonöer uan öe spanjaerden göeattrappeert te mt^ttij
inöien nocb een ofte ttoee neueng öem fulcfe^ toUoen auonf
tueren/toaec op Dauelijch nocö ttoee toackere.faaannen baec

aenfao&ett; enDoo^tsef bccccocfeen omi«\'e Da« Baidivia
^^n alleis feenniffe te öoen öeböen, Auguft.

Baet bat bet op öen zu ötto met eenen «Soöen tembt
Kboon toeöet lt»a0/ fo liet Den «aenecaet bet bebooilijcfe ^epn
öemechenöoen/ Daeeopalle baec 3lncber0 liebten/en
Jböec $epl0mgben/cour0^4 C©vteni^ooiDen aenflellenDe/
»ee mi??Daegb0 op% rnpm gbebomen 51 jnDe/ bebonDen öaec
öe öoogöte ban 41. graDen 27. mmuten Eupöer bieete.

lov€, anDeren EnghelfcheHaven, enDe De onfen Bro»-
^ers-haven genoemt/ ijö gelegen op öe öoogbfe ban 41. graDen
mmuten ^upDer teeete/ sijnöe een fcboone gbelegentbepDt
^cöepen om tt oüertomteren/oocft om m alle göelcg« nt^
geben in Ztt te geraecfeen 5 öet berfcö mater is Daer m otjer^
f^ti itiöe gemacftelucfeen te befeomen/ al0 meDe öet BianDt-^
ÖOttt/ öetmu0bet EanDt romombolgbeboomtei^/ ijier/aljg
***eöe möe ontrent If ggöenöe ^apen i0 obecöloet ^an Bifcö j
Jböer anDeren een foo?f e/ foo in groote al0 gbeöaente enDe cos
^c onfet! ^cbelletsifc b utet ongbeli jcfe / snnDe beel goeöt bati
waetfe - öaer mc?öen Spieringen gbeöangöenöieacötöien
^^^bmen langb 5i|ïi ; enöe lip öcjlle Jlläacn menigöte ban ertra«^
■öJöina^ifcye grootr lärabben,- öe IBoflelen toatenöer bp fom^
^^äe tijöen oocH feec gocCK/ öoeö nteutoer^ naer foo gcoöt/ algï

Öie mbe Straet le Mayr get>onDen/0aetfc een fpan langS/enW
Apguft. een öanötbieet sijn. .

^it lanöt/al0 meöe öe <aplanöe0itiöebinnen-5ee 5ijnfee\'\'
tijcb oan mt/ al0 ^ebapen/ l^ccbeug/ t^aetöeneaör^ep^
ten/ jtnbe obecbïoet ban gbebogelte. ^e Spanjaerts uecbalej
batmen inöe efen 2.aaöoutijen ban dii i ^ttup0-bogbe»^
tifa.3»cap,3öjtïöt/öie foofnelal fpiingbenöe langb^öe aeröe loopen/f«**^
tier op te bliegen/bat bangeen ^aert können gbebolgbc
öen. ^et Eanöt in pcb felben i0 tiet/ goeöt/ ^nöe b?ufbfbae«^(
ljoo?tb?engbenbe <!5at(l/<0eer0/ mielie/0attatefen/ aapew
Crtpeten enöe i5aonea tuo^öt bp öe 3atBoonDer0 tjeel
plant/al0 mebe eenige Caruje/öoeöfeerbjepmgu/jooek ï^lf
{öatöe onfenöaer jifoöenocb op öiberfcöe plaöfen inöebrf^
fier bonöen) öocb alle öit get!ja0 tooit öickmael0 Doo| öe ja«^
be jlo?m-toinöen/ (öie öefe climaet teel onöermo^pen i0) ^
gronöe geQagen/öat bet met tot perfectie komt/ foo öaer

I^atratefen $ijn mortelen\'bie baec booigaen0 i\'nbe aeröe
tjonöen töeröen/MJn conöt ofte langbtoerpigb/foo grijot al^
bupflen/öoebklepnöec enoe oockgrooter/ opgbefneöeti/5ijn
t^anberfcb^öe ^oleurin / af0 cooöt/ toit jrnbepaec0öoo? oen
dnöeren gbeteeclüent/ ooclt fommigen beel tott $ öefe too^telen
tegben0 bup? gbebiaben/ toojoen boo? b?ooDtgeb?apcbt/ enöe
Doeötfaembebonöen.

Ibijas«

CKili H^etJjereiHijn/ öie öe0öae0öiö loopen/jenbeDe^nacSt^
fonöec toater bétomben toeröen / \'t toelck toonöedtjck fouöe
fcbijnen uoo? be gbenen öie öeooifaeckenöaertjan on^ekent
toaren / toeltke $ijn / ai0 oat öe fneeu öe0 Dae0b0 met öe ^ittt
öer t>onnefmelt / enöe uanoen giiebergbten ikomtloopen/ öie
Des nacbt0öoojöekouöen?eöeromko2ft enöe barottoo^t/ foo
Datöte met en loopt, ^ocbbebelefulck0aenDeDifcretie öei^
HefetÄ

^ perfootien ofte ^ftiDianen öiec te Eatibe jifn De
?^9Öïtenietmaecflercfe/Def/enDetoeï söemaeefeittjatïïijff en Auguft.
{toen/De 253fafflïanen niet ongöeïijcfe / tlictraemü^upnban
^mtf fleccfe Dan compleyie / met ftöact öair Dar rieben^ De
oocett aftopten / öeböenDe een Erntjen ofte pet0 anDerg om
tgooftgetionDen/gaeri&aerDenenDebneDeljälai^nfpfcöoon
«Ptteeefeen.

^JiN:elileeDtn0e$ijnöeelflecötg|»smaecbf/itócBDpö^^^ «aetUM^
!«?t feec curieus, ^e »Bannen öÄDen een ©wb aen/cwiDer\'*\'®\'*
^ilOt sötltfcb De Jißatroofen Diagen / met een lianDt om \'t Utf
Wge{K»TDen/fotiDerDemDtoftetoamDapier; Dannementian
JftlDtge flof ltleetftn0 3, en een öalf etitn langö/ enbe elleti
^^eer Daer fp m\'t miDDen een gat in maecfeenom Ir öooft Dooi
[teerben/ en taten \'t fefbige foo op gaec ^öDt^eren öangben/
pobcnDe boo|tj3 blootearmen enDe boeten/fonDer öoeDt/feoi^
^b0^enoefcöoenen^ gebjupcbtn langde fpiecfentof yaer gö^^

^e !0?outoen $ifn fefepttDer ban pecfoon / met Oe feïbiglie
Joffe mebe göeWeet/Docö in Defec boegen j fp nemen een bleet
maecfeen \'t om \'t beneben lijf baft of öet een fc6o?t toare/
Qanniaecben nocö eenDiergeltfcb bleet bm Deöal0 iiaft/ faten^
f t fetoigeop De rnggöe/totbpbaniB? fer^erDe toe fangen/öet
sooft öoift/ armen enDe beenen booite bloot ï fommige onDer
Maren/öebtien ^mt (tuarte lange tapten met tooae ImtjeniS
®«nDcrfcöepDe coleuren feer aecDtgö getoeben/ opgebonDen^
^öeten laten öe« öair lois op De tü^gbe öangen. >$oe toet fp
öooiöebouDeDaerteEanDeniet feer toel göebleet jijn/ foo
ecöter g^ont/enDe itercb ban natner / gelijcbfulcbi®
S^öelijcfejEf opDe^eöepen blrecb.\' alfoo berfcöepbe ban binbe
Ï^ïoftcti/Datgeenöalf uuc geleoen sijnDe/optiacc rugge bon^
"m/gaenDe Daer meDe oberDeJèeöppentoariöclenj öebbenDe
De bomen foo groot/ Dat Die ftonom ober öaer fcöouöe^
^ imtften/ öebiiiöcpnalfoorefupgengebrnDe. ^efe l^olc^
^m ban Chüov^ maecben etioe toetten oe (loffcti tot öaet

. - felcêöinge feïfgi; Dat meeft bp De ©loutoen gbeöaen toeröti öjj
Auguft. öbefiaDtgöbaee I®eef-t0ub3 (öat met feiepne moeptegbep^
tooit) met baer D?agen/om ntet leoigb te bltjöen.

Befe Cliiiefen öan Chilove.jitn m \'t generael niet boben öe
ttoee Dupfent flercfe/Doo? Dien inöen ^aren 16^7* enDe 3 8. on^
teent eenoerDe-part Doo? eci peUiientiaïe fiecfete gbeffojöert
5ijn.

2ïlle Defe Chilefen jijn bp repartitie onber Encommende-
^a" rosberDeelt/bebbenDe 30.5°.tot 100. enDe 120 toeonDerb^^f
SSttóS sebieDt/fonDer nocbtangiDat fp bermogbenDie teöer&oope«/
öeröieemöen / ofte ban öe eene plaetfe tot öen anöeren te üee^
tjoeren; maer moeten op öe €planöen enDe ter plaetfe Daerfe
gebooren jijn blijöen/enDe baer leöen epnDigen,

Dtgen arbept\'tsp metEanöt-boutoerpe/maeclienöan ^^afe^\'
feleeöeren/ i^abalioenen/ ofte anöere WeetjeniÊf/ enDe j^lancfeeti
fel^loöen/enbe beeft peDerEucommanderoeenCafique oijec
ftjn Chilefen,om op baer te palTen/enöe Die ingbedaötgen ^^
beptte bouDenj fonDer Dat Defe ©oïeten booi baren arbei^^
enöe Dienft meer gbenieten al0 feoft enöe ftleeöeren/enöe öoo|f^
onöertoijfinge inöe iioomfcbe arbifteiijcfee <©oDföienft.
mt ^00. ^^^^ ö^ooningbei? $ijn feer flecbt/ leegö bp Dec aerDen/fo«^
Rijipcn, öer ^olöerjs ofte eetiige öertrccft-plaetfe / in öe boogbte al met
langb gra0 beöecftt, een Deur/fonöer üenfter0/ bebbenöe alleeï*
een lucbt^gat in \'t öaclvöaer De roocfe öoo? trecbt.

<aouöt nocbee <t>ilber toeröt bier met gDefocbt ofte gbe»^\'^
neert/foo Doo? öe grooce ontoilligbepöt Der Chilefen, öie b^^"^
ebeenfin0tot Den arbept begeben toillen / al0 oocbDefo^ere
quantiteptbanHBincrale/ Dat Docb befeomen fouöen / öoo?

5£lle blaren feomen bier in jfel^juario / «©aert enDe
ttoee a ö|ie f>cbepen upt \'t\'5l?planöt ss Maria enöe öe Con-
^ption, uat SS Maria toert alleen gebiocbt eenigb ^mvim!

îût onbecbötït ltan De â^pangiaerDen/ Doo? Dien m Chilove
3aei:lt|cfe0 foû Deel •Caciito met göeiöonnen too|t / aïs fp tot Augun.
saeconDertiout DaitnooDen hebben. ö^tDe Conception to
bîeneettîgbe ö^ijnen/Die Daer geteelt toert/ al0 oock apt Liira,
(ïJie toel De bellen jijn/} too^t^ groobe Eaeckengs / gfer ; een
fooKban moDaniS Einnen/ Dat in Lima gbemaeckttuerDt/
^out/ ^lie/enDe anDere ö^aeren meer ; toaer tegens fp toeDer
^nbetalingenemen/ j^lancken/Cafel-kleeDen/ ïdeDDen/l^eec?
\'^ens/i^ataltoenen/ enDe anDere feleetjen0 ban Dibecfcbe colru?
eeni<©ockfeomt bier ^aerlijck^ een Barck ban Lima De OTufi
ïangb^/ om bifite te Doen/ of Daec göeen bpantjS ^cöepetï on?
trent öouDen.

^e «©?anen Die op\'t^pïanbt S\'. Maria toerDen göeteelt/
impoiterenfoo teel niet alamen hermeent / enDe toerDen Defe gSf ^
ölleen gbebjacbt aenDe ^olDaten enDe Burgert in Arauco en suMana,
Chilove. ^it <0planDt too?Dt alleen betooont bp eenen Cura-
gidoor, enDe^cö^ijter / Die bier op toeficöt öebben / fonDec
eenigbe ^olöaten ofte Sterckten /enDe sil\'n Daer nejfen^on?
tcént De beertigfi indianen Die Den arbepDt Doen. ï^oenDeren
enbe ^cbapen m Daec ertra0?Dinari0 beel j oock abonDantie
banfcboonet)?ucöten/al0 ^?upben/hippelen/ |0eeren/enDe
anDeren meer. JOBaer De plaetfen tan s. Jago, enbe De Con-
ception leteren Saerüjckjö otertioet tan^?anen/toaer meDe
anDere omlcggbenDc plaetfen gbefpiffl toerDen ; fulckjs Dat öet
toel fe gelûûten i^Dat öe spanjaerden baer bp beratiDeringbe
aen bet ^^iilanöt s^ m aria fouöen laten gelepen sii\'n/om\'t fel?
bige too?een épii^-camer ban Chilove te geli?u;Tcken.

^^la^en/ &\\0 m upt baer tpanöen üanDt bekomen / boo?na?
mentlil\'ck tipt D£C|liartieren ban Emperiael, Villarica^Baldi-

\' ^e#cöeep0-macör Die Den Spanjaert in Lima öeeft 1 ûe?
tenn 6. a 7. lliomngb^4>^Öepni/ toaer onöer een niet 46^.
êtucken<aöeffönt^/ ^^ee laegb öoogö bob^n Den anöeren

Affguft. tie; Docö öcbfacn bcel partwuliere Coopbaeröp-fcyrpen^ ^^
Lima alleen toojöen bloeebe S^^pm gbeniaecbt / maer tflö^
l^abcnen ban Val-paryfe enöe De Conception jijn geen
pen bangöetoelt/ afe gaenDe enDe botnenoe ^^reben/enB«
Detlicötï^aer-tupgö.

^t ftaet te gbetooben (göeKjcb ö^t boben berpaelt i\'jS)®^»^
isanneer De Spanjaerdeahenntffe fereg^n ban Der Nederlan-
ders feomfle in Defe qimrtreren ƒ Dat wet naer ïaren fouöen
CplanDt S\', Maria te fo?tifïeeren/ enbe ftet cH te maecben/
Öaer Daer af te Dienen alis een Duynkercken, om alle aen e^
afgaenDe écöepen onb?p te maecben / Dejö bet beter b?aer D^
boo?^bome« mimi enöe Dat tot De macbt Die nu reef?
tnBaltea i0/noeö een fubfioie ban tmee a öerDebalf öonfert
üöatmengöefonüen toteröt / om foo berftercbt siinDe\' bafï ^
inerfeeeberen ban De plaetfe genaemt s\\Michiel de Cafibucö»
gelegen aen De Golf© de Ancoed ofre Ankaos, om met oe fe»^
«igljemac|rCalibuco befet latenDe/ (met pulpe ban Dieben
Oforno enDe Coneo, Daer niet aen te ttöijfj[êlen 10) Caftf®
enöe alle DeCplanoen te bermeefleren / enöe Den Spanjaert tf
berDitfben / DatmetfooDanigöen macbt lict)t om Doen foujf
^ijn/ bermit0DenSpanjaert Daec niet fieccbec geacjt meet fli^
? 2. ^olöaten effecri«f/neïjen0 ontcent 180. löurgecentte mee^
om Dat aHeDe Chilefen ban Chilove Daec naec öaecben / enöe
niet fiebec fien fouöen/om öacc mpöept te bebomen/ enöe ban
De0 Spanjaerts tpcannije becloii te mefen. (^m anDecen foo
fouDeDefe berfeecbecingbe ban Calibuco nooDigö toefen/01?
met Die ban Conco enDe Oforno (Daec beel<5o«t-cijcHe
nen jifn) tc negotiecen / Detoiile men becfeecbect sün / Dat DCC
Nederlanders bomde tjaec aengenaem 10 / enDe Dat uan öaec/
Doo? öaec epgöen Eanöt bequamelijcb in anDecöalbe Dagb bP
Den anDecen bonnen bomen / Daec ter contrarie naer Baldiyi^
4. a y. Dogen Doo? b?eemDe ÊanDen moeien repfen/ Daerfefeef
traegötoe$ijn.

22, bito fcboon toeber upt ben ^upben/met top-jepl^
■^boelte/babbenbejÊimiDDaeg^ beöoogbteban 39. sraben
minuten / ftelben öare courji «®o|l aen recöt naer be ö^al
W tegöenio Den abont öet toeDec om De ö^efl leggenDe: ^et
^anDt Dertoonbe öem Iangö0 be <ilu|l/ foo becDe fien bonDen/
W öacbeligö enDe göebjoocben. Wn ^enecael ;Herckmans
meröe öet S^acöt Dicöt onDec t EanDt/om De l^ebiec ban Bal-
divia op te foecben / Docö bonDe Dien abont toegöenjö [lilte toe
Seen berbennen bomen
%en 23. Dito De0 nr^genjö ö«!» toaren al^Doen ontrent
HBtjien bupten dc ^BqI öebbenbe De0 miDDaeg0 De öoogöte
J^b ?9 graöen minuten alfDoen öaööen De ^upDt-öoecb
^n De Bibier (foo fien bonDen) M <©oft ban baer: tt^
Btno Den abont begon öe boelte upt Den lupöen te toacberen/
öaer cour0 naer De i^ioier toe itelDen / öaer met Den Donc^
«tr/op tjaöemftecb gronDt/ Dicöt onöer Den aaal ontrent
j^b laaiji m.Z ^o|ïbanDeboo^genoemDe^»pDt-öoecb/bp

öet 3acöt ten ^ncbec quamen / De ^cöepen Amfterdan» enDe
JJ^hfTmgen bp baer niet bonnenDe geraecben/ De0 genootfaecbe
mttix toeöec ^ee te biefen.

^en 24.Dito/metDenDagöenbeeen^.aae^entotnbt/foo
ytöten toeöec öaec 2tncber/öe ^cöepen Amfterdam enöe Vlif-
^nghencen groot |lucb ^. iBeil ban öaec t\'^eetoaeet0
SUuöe/ foo jeplöen met öet Sacöt boo? upt De Itibiec ban Bal- uomm in
f ivia in / Die boo? aen ontcent een HBijl toijDt bebonöen; snU tSf^,
Ob0een öaïf mijl op \'t Eoot aen göejepït öebbenbe/ ban 2«,
Jot 4. öaDcm teater0 / DDo?gaen0 goeDe Sfncber-gront sijnDe/
tieten öet Sfncber ballen / foo om De ebbe öaec tegöen
J^am /ial0 Dat öaec D?te fp?upten ofte ISibiecen uoo? upt ntt^
toonöen/onfeecber sijnöetoelcbe Dececötetoa0om in te sep*^
be fp?upt cecötufttjlcecbenbe/ tegen0Denabont ontrent

anr^ttftaïf l!Ki|l cpßtfsepltIjtbbenDe/ foogbetaccfefenaen^e
grcnöt fcnrr ten aantfcbrn rarhtfckttcn fegölicn,- gijclijcbfe
JÉ)Cl|cpcn Amfterdam mt t Vliffingen meöe öaft gberaecftte»^\'
Bcff IHiöiec ftrecbt öattöaer cptDarrt^ met öeel boct)ten/eiiö^
ten l\'cpöe sijöen boogb Eatiö met öeel geboomte/enue fcbooti^
aftöareringe».

Ben 2 ƒ, Dito met öen Dagb foo boerDe^cbippetrbatiDct^
Eendracht met De \'^Dot neöcn0 fe0 ^filöaten enöe ö?ie Chile-
ferröc l^iöitt cp/cm öegbeltgcntbept öaec öan tc onDetOaepj
Dc^ aöontiö toeöer aen boo^tbomenDe / rapponeeröen Dat Die
nocb toel ttoee HBijlen met ml bocbten optoaert^ firccbte/ ^
eer menatnDe ^taötBaidivia bonDcn bomen/öat meöe ori;^
tcent een balf Äjl aen öecjssijöe banDe t^^ant een fpiupte
bomt/ Die toeDer naer ^ee Iw^p/ altoaec De Chilefen fepDen Daï
De Spanjaerden met bact 25arcben plegen te pafferen.

Ben2d.OitofcöoontoeDec3ijaDe/quamen 10 Baldivianen
met D|ie €mm0 {npt 25oomen uptgbe|Kilt) aen baer boo?t/
baer vSöerften een Capitepn Mjnöe / tot erbentemge öan
b?ientfebap/ enDe Dat met on^ (Daer bomenDe; begeerigb toa^\'
ren te banDelen/ een 5>cbaep meDe b?engbenDe j ten boogbfie
bertoonDert5i|nDe ober De écbepen/ Dat Die foo met bolcb cnoe
toapenen berfien toartm

Ben 27.DitobregbenDibcrfcbe €anoc0met indianen aen
boö?r/feggenDe Dattec alceeDjefinbe ^taDt menigbtc öan mlt^
öaer bomfte bertoacöteDen j Dat meöe btnnen ttoee öagcn öeel
bolcb0 upt öe quartierenöan Oforno enöe Conco dornen fou^
Den/om met baer te banDelen.

Ben 2 j?» Dito tegbcnjsi Den miDöagb i0 bet ^»eöip öen Een-
diacht, neöcn0 bet lacöt öen Dolphijn mt mnp toeöer 0O0I
SI\'S ^e ^taöt Baidivia ten SIncber gebomen j. $iinDe öoo? Defen bp
mutm, öe Caftilianen gcbouto t / enDe S0 Öaer Dooi öe Chilefen inöen
Sfare 1 s99. aföanöigb gemaeebt/öertooeft/ enDe alleU^ Span-
jaerden,5je^alben Den <aouberneur Dootgbeflagen/öirfii qW
battgen namen/ öem gefmolten <^ouDt in öe mont enDe oorett

teenöe/ baec naec maecïiten ban fijn becfeeneeï eenen bmck-
®eeckec/enöe banfipe 3cbtncfeel0 €romperren/ tor een teee? AwguS.
«entanotectomninge. ©an D^fe teröej^cnecrDe ^taöt fïon?
Jen nocb teel groore enöe (lercke muragten otser epnöt / enöe
S^eft beboutot gbetBeefimetonrrent 4fo. lfopf£n/ bebbenör
^tefcbe ^tratenenöe fermi^ toeglien / neteii^ ttoee groote
J^^tckten/toefenDe een feerfcboone cituatir/ öoeb ïeptnufoo
/ met i5oomen enöe rupcbienbetoafTen / öat bet 0tm
^tabt ^xl^tliitkt, Sleniiomenoe fcijooten upt pDec écöip feö\'
^anoïvfcbooten/toteenujeogböe-teecken ^ De Mdianenoie
^^uEanöt ïtonöen quamen met meotgbte^^ ^^^^ booit / niet

J^ct^ijnoe/ öocb toacen feer öi^aebrigb enöe begeerigb naec
Sfer-toercfe/ aïlegi toat fp fagben b^^er gaöinge/ jae tot öe
^ompaffen toe/Die fp upt öe nacbt-b«pfen toegb nameuj^oo
"atfp naerDerbanöt/ al^ fulcbe€ooplw»Denaen boo?t qua?
^^tn j gbenootfaecfer «ren alle^ toegb ^eCiupten enöe taf! te
faecken. ^e reftetsan bet Doïck ontrenr öe öise bonöert fiercfe
$i)nöe/ bleöen tn \'t pitncipaeïfle Dan öe ^taötöaer boo? Defen^

öe) ftaen/al te famenop baer manier toelgetoapent j \'t toelclie
^aiS/Dat pDer terfien toaiö met een Eancte tan acbtbfen boe?
^en lancfe/ foo toel öe gbeenen öïe te paeröt/aljS te toet toaren.
^\'enigbe tan De Cafiques (ofte <©terrten) terfocbten aen Um
�t Crifpijnfen, Dat alle De ^olDaten Datelijcken met baec
Öbetoeer in ojöere aen \'t Eatïüt mogbten bomen/ om tan Ijaer
UbegroetenDe trrtoelkomt tetoeröen/ alfoo langl^e op tjaec
\'^omöe getoacbt baööen/ enöe feer genegen toaren om baer m
foo goeöe oiDere tefieii\' te meer alfoo toepnigb tan Iiffroebren
^rfien toaren/enöe Daer niet laïigcr tertoeten konDüi/fulcbioi
^at toeDer tertreckrn mofien. ^ i^eer Crifpijnfen eenigbe
ï^eDenen met baer gebaïst bebbenöe y €oegb fuIckjS beleefoeliirk
^f/ bem teronrfcbulöigb^nDe ïiatDen ^enerael Herclsmans

öat niet t toi jfclDe/ofte fouöen tcn langöHen op öen aöont öaec
Aaguft. 5ijn/omDesnio^gen^gefanientlijcÜaen Eanöt te komen/ öaee
öe Doo?f5 Cafiques meöe te ö^eoen göeöelt toaren / enöeuart
boojt aen üanDt öoeren : onöertujTcDen siinöe Chilefen Ote
mcttjaer oöer^eeöan Carel-mappa. Caftro, enöe öaer

trent been geftomen toaren/met baec aagagie aen ^anöt ge^
fielt, m 5>cbepen toieröen met ttoee Coutoen Dicbt aen e
Eanöt aen De :5oomen baft gbebonöen/ Daer booi öefe ^taW
groote fecguaembept toe toa?.

Ben Dito/De^CbepenAmfterdam fnöe Vliflingheo
nocb aen De gconöt fittenöe / foo öatfe ooo? Baidivia mt B^n^
Den feomen/foo 10 öen «Generael Herckmass met De tmee refter
renDe Compagnie^ op \'t ^acbt oöer gbegaen / entiealfoo tot
BaWivia gnomen / enöe i^uoo^f^metafle Dei)olöaren ee
llanöe geöaren altoaer ontrent De 70,Chilefen op De Cföaii\'^^
in o?öere fton^en /pöer met ttn fancie / De refterenDe jij\'no^
ontrent 200 tt p^ert enDe eenigben te biet/toaresi op gittereH
bertrof ben/ in meeningbe öan metten eerften toeöer te bomen-
SföS tegenï^jooiöigbeptöan alle öefe Chilefen neeft öen
to ^^^^ öare Cafiques (3i|\'aDe een Baldiviaen) ttÜ

6c chilefen, trefelifcbe barangeenöeacnlpiaccbgcDaen; te bennen gebette\'
De tot toat epnöe Daer gebomen toaren/ enöe boe bequamelijc^^
nu met De Congueften ban Brafil öefe plaetfe bonoen betua^
ren/enDe baer alle toapenen enöe Coopmanfcbappen toe bitti^
gen: öeeft öaer beneV3en0 aen öaer alle een CreDentie-biieff/bP
fil\'n ^oogbeptDen prince van Qraugien gcteecbent/oüecgbe^
ïebert j Dte baer eerft 000? göelefen / en öoen Doo? een ban De
göeöangen^s öertaelt i0/öat öaer alle feer toel geöiel j Daer op
Öeeft Herckmans upt Den naem ban Den Prins van Orangien
aen öefe Cafique ttoee l^outoer0 enDe een langbe piecb oer^^
eertitoaer oöer öP enöe alle De anöere Chilefen öem ten öoog^
öen beDancbten, i^aer beel Difcoucfen ban Degetroutoigöepe
Die men öaer betoefen / in De öulpe enDe bpftanDt tegöenisf De
Spanjaerden, enDe allea»Dere upanöen/ foo 5ijn De onfen be?.

{^efDclifcb ban öaer gefcöepöen; fp te Eanöetoaert^ naet öare J-flL.
®öomngöen öertrecbcnDe/ alfoo bekrabt onfaebjoont b3a0/ Auguft«

beloften ban ntet bie op gïfteren bettrocfeen tnaren toeDer
Je keeren/ foo öaefl beriionDen / Dat Die ban ofomo enDe
Conco göebomen fouDen jijn; om boo?Der met Den «©enerael
®^eenalgemepnberbonDt teöanDelen. SnDienDegtjerucö^
J^/ban Dat De onfen bpanDenDer Spanjaerden, eitDetot öulpe
«er Chilefen gekomen maren / upt Caftro enöe Carel-mappa,
öaer komöe ö»er niet göcbjeeft maer/ ofte fonDer pemant
®ock meDe te biengöen/tot bebjij0 ban \'tfelbigöe/ enöe neben^
^ nocö een DieDefe/enDe De^paenfcöe tale konDe fp?cken/
p fouöe ftoaer gbemeefl öebben/pemant ban De Baldivianen
JP Öacr t^befeomen; temeer alfooDe^paenfcöe tale met en
oecöonöen,

. %en 50. Dito toa0 öet fcööon toeDer / naec Den miDDagö
Mjn bp Den «Generael upt öet EanDt een Cafique neben0 acöt
Chilefen gekomen j feggen upt eenigöe Chilefen, Die bp öaer
bpt öe Conception omc EanDt göekomen toacen/ becflacn tt
öebben/ al0 Dat aloaec ttoee gcoote ^cöepen $epl-ceeDt lagen/
Jtb met Den eecften naer Baldivia te komen, ^en «©enecael
jUlck0 becftaenöe/oecfoe^t aen öen Cafique, oft öet niet moge^
yjcken toa0 / Die öooif5 Chikfen bp öem te Doen komen / om
öaec boo? alfulcke maer fcöoutoingöe petö tebereeren / en öan
yoo?t0 alle göelegentöepöt ban öaer monDelijck te bernemcn/
banDe ipaenfeöe macöt inDeConception , at0anöere
W^^etfeaöacrfp tegöebieöen öebben: ©oo?t0üecblaeröen fp/
^t Die ban Oforno enöe Conco op komenDe toegöen toaren/
enöe Dat met een gcoote macöt in een Dagö a 3.Daec$ijn
jj^uöen. 2110 meöe cat üecftaen öaDDèh/ Dat öen CDOuberneur
"öu Caftro beel Cafiques ijaDt laten opöangöen / Die maer in
^eeningöe göetoeeft maren bp öe onfen obec te komen ^ toaec
?^ec menigöt-e ban Chilefen, fulcköfienöe/ naer De quactirren
^u Oforno enöe c onco geblucöt toacen / Die met öen eeciien
«^eöe öertoaectö aen komen fouDen.

ïBen $ I. öito/ tegen upt öen Q^elten/naec i
reöeliick lueöec $iiai3e/foo i0 öen <ï5enerael te Eanöe g«
Doenöe ^ öe JiBarcfet uan Baldivia een plaetfe op »^npïj^^

^ie öaer tot betmaecfeen uanöefeluigen öen eerden
tembecaen EanDtgöeuaren lijn/sijnöe öoncbec
toeöet. j

^rn 2. Um öe toinöt «SoUsijnöe/ii^öen ^m ^eneta^
aen Eanöt gfjeuaren/om een piaet0 tot öet ƒ ojt te o^Dineteri\'
Baec Den miDöagö quamen toel ontrent De Dupfent Jndiane^
föouan Oforno al0 Conco, om met De onfen teaccoiöeten/
öat epnöelijcfe DejöDaegöjsi Daer aen naer i3eilöi(courfen#^
troffen

^m . ?. September öan gbekomen $i}nöe/ foo toaiS? öet
een <©ofïen toinötfeer fcboon toeöer/ al0öoen toierD^\'^
alle öe aolDateis met öaer i^agagïe te lanöe göefet/ öat in ^
i^urtcnöiacbten ; oock quamen ontrent De 5o.<ïranoej^ 3^\'\'

-Herefttts-ins
fy:acc{« nfri

Î3K üait

Otor;io,
COIKO fSlïJC

Baidivia»

genaemt/5i|nöeöer Çhilef^ baer ö^ancb/ öiealöugi gemaec^
toeit. ^p nemen sBibe Dte in \'t ^anöt geb^aDen 10/ ofte ^^^
0beb?aDen/Uie tooiöt Dan bpbaer ©lOutoengöekaiK/ enöeij]
een groote Cobbeu ofre pot met to^cr göefmeten / Daer
menige tóefeenöe tooKels uan ^êoomen bp göeöaen too?Dt D^f
foo eenöagij ofte ttoee laten flaen/totöet cgcliïcfe^ier) in^
geil komt / i0 Dan fommigb ^it / anDer root uan coleur / en«^
öeeft öe fmaeclt ai0 fuuce a^ap/ öat uoo| ouDtgfer-toece»
«rupföen.\'

^ a Dato b^ff£öetr^:neraeï Herckmans öeUoo?noemö^
Caïques UmvOforno, Conco,enÖeBaldivia, Die gSjekom^®^
toareu bcm enöe De fifnen te begroeten / onöer De».i blaeuïii^f\'
l^emd in piefentie öan ontrent De ï^. bonöert Chilefen in öe^
fcr ooegfn acngef^ïoocben^ öe 00jfaeck baeröer ItomP
^mm Dar tn \'c Nederiandt (uerr.e oan öaer göelesen)

Auguft.,

Septem-
;ber.

^\'is bau
OrornaenÖC
Conco {50^

meît feec
fîecïk tat
Paldivia.

%lûûwe bâîîenintïtneû2ïogô tseöectljetSaec ijro. tegöenis
be spanjaerden geboert/ om bare b?pbept toebec te befeomen/ Septem.
*ïec|taen baööen. \'^^at De Nederlanders ban gbelijclïen meDe
tïb ontrent De 80,3|aren/ om De feibigbe bipöepbt tegbeno öe
spanjaerden in Den gebjeeft maten/ öiefe met aUeett

^erbtegöen/maer öooi «aeöegi segen baer palen oocfe (00 wt-
8eb?ept baööen / öat meer alies balf bïêgben ban \'t Nederlar dt
tot öefe Eanöen ban Chilove, gbebomen 5i|n tot bet /^oa?oer
Seoeelte tsan Brazil, altoaer fp öe Portugefen (gbetoec|l$i|nöe
S^ubï\'ccten enöe aöberenten ban Den l^oningb ban ^panjen)
betD?eben/enöe baer febenî^iobintien afg^enomen Rebben;
ban toelcbe plaetfen fp nn göeboegbUjcb in ttoee JjBaenöen/
ofteuaer ontrent/tot öier in Chili bomen bonöen j Dat oocb
aireeöjs gbefcöiet fouöe sijn/maer Doo? De lange toegen upt öet
Hederlandt, Dat feer berre göelegöen i^/enbe Dat boo^bpöaec
bpant0 Eanöen enöe aöbenue^ pafîeren moeten/ fonDer elöer^
aen te bonnen bomen om te öerbarfen/enom oocb niet ont^
betbt te toerben/toagi ött Du0 langöe naer göebleben öat öaec
biet öaööen bonnen bomen befoecben j fulcb0 ban nu gefcöiet
iHmti foo toaren berept in Mmm te treöen ; meöe b?engenöe
beel ^efcöiugienöe Diberfc öe Curopifcöe öpapenen/alo HBup
ciuetten/piecben/ ^egen^/ ^outoerj?/ l^rupöt/Eoot/enDean^
tere Coopmanfcöappen j alleg om alöier te beröanbelen/ Die
niet alleen tot u öefcncie fullen Dienen/maer oocb om grooter
Piogre^ op 0 enöe onfer öpanDen te maecfecn.

i^aer i^efe geboeröe reöen/51 fn öaer gbclebert/pöer Cafique
in \'t befcoöcr een :aiief öan fi|n i^oogöepDt Den Prince van
Oran^rien, öie öaer toieröeboo2gelefen/enöe in öare fp?aecbe *
bertadt/ tüatr in pöer/ ban öc meefte tot De minilegroet beba^
gen fcl)epten/fulf bg Dat fp allen öe booifs t5?ieöen bnfïen/öaec
geiucbigö acörrote oöer Defc gai e feomfte upt foo öerre Éan^
ben/om baer niet Curopifciie teapentn teberfien / enöe tegens
Jet getoelt enöe tpraiimle Der ^panjaerDen re afiiüeren»
Cnöe om örfe Chiiefen öier in tr fönöeren/ enöt öare affcc?

ticn ofte ööenegentö\'cöen t\'liaectDacrt^ te onDectaflen/ of tje
sepcem- oocfe fooDatiïgl) toacen aï0 fp upttecUfck lieten blijcfeen; fo Oeö^
ben fp De Cafiques De fcbaerf öepe ö^erDer ©ibKiö boo? Qti)^^\'
^ ben / betfoecfcienDeDatfeDe Inloot met ^cbapen/ laeccfeen^/
fóoe-bee(!en enbe anDere eetbare fpijfen milDen affineren /
Haer fulcfe0 Datelijck met iBapenen ofte anDere aroopm^n^
frbappen te betalen ^ fonDer oock geen ©oen te bjillen ontfa^^
gen/ofDebetafingefonDeDaerneben0gaen: <aftebpWÖ^^
ringije ban fulcfe^, Dat g^enootfaecfet fouDen $ijn met De l^loo^
toeDer te bertrecfeen ; ö^aeropfp eenfamentliicfebcrfoc^ten/
Dat Den 45eneca{l met De fiinen gbeliefDe te blpben; beloobenoe
in oberbloet (fae meer al0 ban nooDenbaDDen) ^cbapei«
fóoe-beeftcn/ ©erefeens enDe anDere Di\\3?e0 tebetïellen / alfo^
baer EanDt oberbloet ban alle0 baö.

^en l^eer *6cnerael enöe fijne llaeDen DegroofeblijDfcb^l\'
Defer ^atte ober öaer homjie befpeurenDe; befabengep?efen^
teert met öaer uptten naem ban öe Hoog-Mog. Heeren Sta-
«Lccbêmet^^" Generael, euDe SijnHoogheydc denPrince van OraO\'
ftaec in ah gien Der Vereenighde Nederlanden, een ofencibecuoe Defe^^
ciöe alliantie tegens De spanjaerden m te gaen/ om Den anoe^
ren bp oberbal ban bpanDen te affifteren enöe öulpe toe te
b?engöen; toaec inne fp gefamentlijck corifentreröen/enöe feei^
toel te b?eDen toaren/ beloobenöe baft enöe feecberfijch/ Dat fo^
toannier De Nederlanders ban Den Spanjaert befoclit toiet^
Den / Dat fp öaer ban alle kanten fouöen komen öclpenenDe
bpftaen.

^ocö om öier ban eem\'gö gefcöiifr te maecken/ ercufcecöen
öaer fulckö niet te becflaen / beel mm onöec öaer gö*
tijck te toefen; berklacenDe Dat De beloften Die reeö0 tec meoee
jijöen geöaen toacen/ boo? öacentöalben genorgö toacen; al^
meöe öen ^?ieff ban fijn Hoogheydt den Prince van Oran-
gien,öie fp tot Dien epnDe al0 eentoaec ken-teecken ojiloen be^\'
maren*

^ermgöegantfcljnoüöigöbJa^/öatter mfo^t oftei^tmfere _!£ïL.
op \'t plepn ban Baidivia gcmaecbt toiect / om bp alle gelegent^ Septem -
sept ban öpanoen baec öaec upt te befcbcrmeuj öat feer geerne
Joeflonöen/feöieDensijnöe/öatfoüöanigbe ^tercbteöan öe^
fencie fouöe gbemaecfet meröen / alis öen teer «Generael enöe
fijne l^aeöen fouöen oirbaer öuncben.

i^aer öefe enöe meer anöere öifcourfen / foo bebben öe Ne-
derlanders cpnöeUjcUmet foete ceöcnen getoagb gbemaecftt/
tot toat epiiöeenöe inficbt fp bi\'ier Gapenen öermaect^ meöe SÄ
bîacljten/ sijnöe pjincipalijcb om öie tegens ^ouöt te öerban^ ™ {.aet: \'
belen/ öat berftonöen bp baer op ö(öe: fcbe plaetfen in grooten
Oöecöloet te öinöen 10 : O^aer opöe Cafiques baer eenparigb
ercufeeröen/bangbeen^oiiöt-bergbentemeten/ Doojöien in
^önge ^aren geen ^5ouötgebanöelt/nocbte bearbeptbaööent
biaer melinöacbtigb mareti / toat groote onöeröiagbelijcbe
laden enöe mieetbeöen öe Spanjaerden (in bare tijöen) baere
boo?-onöer0 b«t^ober aengbeöaen baööen/töanneer baer niet
^ouöt gbenoegb tot \'Cribupt gebiacbt tuiert/ lae Mtm enöe
<Soren af ftieôen j \'t tieitft baec nocb fcpöen te öoen fcb?iclten/
Vöanncer öaer aen öacbten / öe0 öen naem ban-^ouôt qualijc#
feen mogbtcn booren noemen / fulcfts öat öet bp öaer nocö ge^
focöt/nocbte geacbt b^iect,

Ben <0enecael öefe toooiöen battenöe / öeeft öaer met aen«
gtnamigbepDtgbeantbJooK; öat bp/ofteDe fijnen nocö ^tU
bupr/nocöte eenige f>cöattinge begceröen/maer öat öet «i^out
batelijcftmet il^apenen ofte anöere Coopmanfcöappen tot be*
litöen milöen betalen fonöer öat pemant fouöe göeötoongöcn
5ijn mcecfeelijcfefeecfecrequantitept te beengen/maer öat öaec
Öaer bebagen in öoen feonöen. Baer op öefe Cafiques öenan?
btren acnfagöen/fonöer petö beröer0 te repliceren : öocö tJcr^^
ftonöen unt anöeren öat bier öecl «ijnen sijn / Die obecbloet
ban eouöt bebben/Dat Dieoocfe mer göelegben/enDelicbt om
tebearbepMi sijn. Äaeröare groote göenegentöepttotDe
onfen öare ö^apenen / DeDenfe öertroutoenDat metter tiföt

oo2fatcfee foube sijn / öatfe baer öolcfe tot bet rBuiteten
«acuDt foeeUen fcuöeti beröjüligben: Sae öat pöer in\'t pactt"
cuher upt nincrü jche begeerte tot Defe Slapenen/ *aouö fouö^
foecben te öetgaöeren: tec toeleber ooifaecbe bier niet berDC«^
ban gefpjoocUen toiei t j op öat fp niet öatelijcb De onfe Wj
groote lïegeerte tot bet <aout fouöen bf fpeuren/ Dat öaer bieeH
DenbinöetfïjcbtetDefen / alfoo bebonDenbit eeni^atiegtoff

Dienen üe)egent te toerDent^o beel men oocb bemercbenbort^
Den foo 3iinfe feer tcaegö tot öen arbept^ öeiei Ijaer Der Neder-
landers öerfoecb niet ü^eemt en Dacöte/ ban De <^ouöt-mijnen
mee t)aer epgben öolcbtebearbepöen fulcb0 öat öét bjel nöö^\'
Digö fcuöe sijn fo om öie te bearbepöen/als anöere JiBineraU^^
te ontöecbrn/ Dat eenige üBijn-benöergf ofte upt De Brafil op^
upt öet Nederlandt DerüjaertjES gefonöea mieröen.

^en f.öito tüiecöen D?ie 2öoot0 geoiöonneert Die eeniöS^
Chilefen (Die met De ^cbepenbanCarel-mappagöebomen
toaren) toeoerDertoaertig fouDen boeren/alfoo öaer tot Oiór-
aotoilöen neDet-Üaen/öaer in Baldivia niet bertroutoenöe.

toiert aen Eamit een ^lacbt-öup0 geo?öonneert/om öe
fien (Die Die ban Baldivia, Ofomo enDe Conco b^engöen fow^
öen) te flacöten enDe te fouten.

o^p öen 7» Dito w öeitbjeeöen Haeöt op ött ^cöip b^n
Eendracht öergaöert getoeeft/ öaer naer langö Delibereren
refGlD\'-ert lo öat öen teer tlbert Crifpijnfen met bet ^cöiP
Amfterdam ter eerftec göelegentöepöt naec DeBrafil öertrec^
benfouoe omfiinCKeilentie/ nebens De (^eeren liaeöen rap^
po;!t re öoen ban Den toejlant / plaetfe enöe göelegemöeöen
Chili.

^aer op öP Crifpijnfen Den 8. Dito regens Den abont naet
^t iscljip Amfterdam gbeöaren i0/ om De goeöeren ban oen
obcrleöeni@cnerael Hendrick Brouwer te moentariftren/ om
berbocöt te toecöen» O^ie^öe^ anöeren Daegö^/ Degoeöccen

ifinbentarifccrt öebbenöe/ i0 met be felfeïgtn tDebec tot Baldi-
^la gekomen. \' septem-

.^en 11. öito naer öen mtböagb ipe een Chilees upt öÊt^^\'*
^anöt gbekomen / om te terfpteöen of De onfen oock eentgbe mta.
^Hiantie met Den Spanjaert baDöen / baer foeckenDe te öerra?
«euj bp Dej5 aöon!]0i aen boojt gbekomen jifnDe / bielt bem ner?
05110 uan te tocfeuj tijDrnge b|engbenöe/Dat bP alleen in 6. Da?
9en ban Marikines tot bier toaö gekomen om Den teer
berael te fp?eecken/Dat met bembegeeröe te banöelen/ alfoo De
Anöere Chilefen bem batigb maren/enDe foc^tm tt uangben i
ö^t bp Der Nederlanders mienöt lojajEi / enDe met fiï\'n uoick bp
Öaer toiïöe komen; i^oojr^ fepDe öp/Dat iuöe Conception ge?
^eft "rnmi cm uan De Caftüianen ^fertebai^Deien/ en Dat
öaer ttoee ^cbepen sepl reeD lagDenomnaer Carel-mappa
eböe Caftro te komeUj Dat De indianen Uan Arauco onlangb^
ïegben0 De spanjaerden gereUoïtecrt toaren / fonöer te toeten
öf fp befienöigb jijnfouDenbaer te btfcbermcn/ DatbpDooj
Öare menigbteberbcopte uan jae. ^at ttoee uan De p?inci?
PaelfleCafiques Uan Arauco geretircert toaren in imperiaet
fm De spanjaerden Uan Daer meetöer <8D|logc aen te Doen.

^en 1 j Dito öe toinöt Soo?lïeli|ck met een betroeken lucbt/
foo5i|nDer öejss naermiööacgbis s\'^a 6.€anoe0metehilefeii^
arnboojt gekomen/ meDe biengenDe eenigbe ^cbapen/Berc?
^en0/ ï^alueren/ enöe potten met ^t^mi of Catoau/ Daer
^t gfer tegen0 ruplDen,
<ap Den 14. Dito/reöcliifk toeöer ^ifnö^/ föo i0 ftct ticbaem

öp Den Eendracht uoo? Baldivia gbebiacbt/om met De eerfte
SÖeïegenr bept begrauen te toeröen. ^en Eaeöt als Doen Uer?
Oaöert sijnDc/ enöe oucrtoegenöe De groote ongberegeltbeDen/
^i^Daer Dagljelifcr foo bp öe ^olöaten al0 iBatroofen gbe\'^
l^ïee»ibt tinert/ in bet mangelen uan ^cbapen/ïi)e!:cken0 enöe
^öere uictualie/metöe chilefen, 5i)n göenootfaeckt gbetoeeji

öp Ujf-ilcatfe te becbïeöen/öat tucmant bem fouöe berboiöete»^
scptera- eentgb gemeeci \'t sp boe öet fouöe mogen gbeftelt $ijn/ öireete\'\'
lii\'cfe ofte inbicecfelijck aen bs boo?f5 Chilefen te becljanDe^
len.

^en bi\'to toacen be iBatcoofen aen Eanöt toeöet w^
figb met De cupgbte op te cupmen öaec öet ƒ o?t tec eer jtec
t©cn<©ê»c^legbentöept fouöe begonnen toecDen» i^aer öen miDDagö ^^
SS- öet Eicbaem ban toijlen Den <^enecael HendrickBrouwer tot
divu g^y ivia met gcoote magnificentie (naec cijDt^ göelegentöept)
tec aecöe gejlelr/De0 abontöten floim toapenöe.

^en l^eec Crifpijnfen, bolgco^ cefolutie ban Den febenöen
Defe0/ fiinaffcöept uan Den �c 45enecael Herckraans enoe
maöen göenomen öebbenDe/ öeeft öem op öet Bt^vf Amfter-
dam begetjen / om met oen eecfien göelegentöepDtnaec l\'aro^\'
buco te uectcecben: De ^Cöepen Vliffingen,d Eendracht, fnoe
öet Sacöt Den Dolphijn Daec latenDe / met 180, juaatcoofen
ënDe D|ie Compagnie ^olöaten/ Coppen (onöerBlaeu-

met ii"t öen 21 iiitobe0 naecmi^Daegö0 / foo öeeft öem ben €»enecae»
fterdaranaec op\'(^cöip Den Eendracht begeben.
pharn^buco ^ j ujjq jijnïjec meoec eenige jndianen aenboo?t qW
feomen/meöe biengöenbe een laecchen / 5 • ^cöapen / 2,
beeaen/neben0 DecDeöalf looi aouöt0/i)at Den <aenecael ber-^
eecDen«

^Ifoo öet Den 25. tjito meteen^. la^efien toinöt moP
toeDec toa0/foo i0Den I^eec^enecael neben0 alle\'©fjciecert
te Eanbe gebaren/ en öebben op Dato öet Jfoit afgöefteecken/
«.\'lïjSentieDe^cöop inöeaecoegefet.

rael Den #nöec-fïiecman ban Oen Eendracht met oe ^cöupt
paer beneöen göefanöen f om te fien of öet ^cöip Amfterdam
tati Herck-fouöe bectrocfeen snn/ (Dat öpmetballaH in te nemen tiefigb
am crif- bonDt) öem een ^mïï meDe gebenOe/om öen J^eec Crifpijnfz;

tDacc ïnne öp bcröae\'ïöe/öoe öat Courewangh \'lïh
jppperfie Cafique tan Vïlla-ricka mct 2000. HBannen naer Septem-
^P b)a0/ om fijn C anbermael te begroeten/ meöe b?engen?
^ öeel l^oe-beejten/^cbapen/^epten enöe ©erckenö.^at bp
jJ\'eöe tanrefoïutiefouöe jïfn/ (foo gbeen merefeeïnckeberöm?
Jtringöentooo? en öieïen) bet^cbip öen Eendracht,netenis
pïSaebt tegen0 ultimo <actober naer bet ^planöt s^. Maria
je fenDen/om \'t feluigbe te bema^tigben/ enöe öaer meöe naec
gelegentbept te öoen ^ \'t toelcfee bu toel eeröer in\'t toercfe
fouöe gbeßelt bebben/ foo bet tolck miDr0 bet maecben tan öc
A ö^tifiratiebaöt können miffen : aentoelcketeroteringebP
^^iet cn ttoijffelöe i maer öat eenige Chilefen tanöetafïe Cuft
(öie nu öer spanjaerden tpanöen sijn) baer op\'t tooafj
^^nöt fouöm uegeten/om\'tfetoigbetooi baer tecultiteren/
^otiöebp met göelooten/enöe öat toegenjs be? groot perijckel
«aer fp m ftaen fouöen/ om öoo^ De spanjaerden oan De Con«
^^ption, Biö-Bioj ofte Arauco/tiet taet-tupgb tan öaer gbe?
Ö^flt / enpe op anDere plaetfen tooi platen terkocöt te toer?

^at öie tan Oforno, Conco j Baldivia, Tmperiael, enöe
"üla-ricka gaern fien fouöen/ Dat bP fijn macbt impiopeeröe/
jHlöe spanjaerden upr Arauco, Penco, enDe Bio-Bio teter?
öjijben j toaer toe mee alleen öie tan Oforno, Baldivia, enDe
Öare gcconfeDereeroen p^efenteerDen De banDt te bieoen j maee
^flt be Chilefen tan Arauco, Penco en Bio-Bio felfjS Daec
{J^^erterlangböen/.enöe feer göeerne tot fulck een erploit baec
bJilöen laten gebiupcken/ öouöenDe Die plaetfen öaer too| Dat
«anneer De felmgben bemacbtigbf/ enDe De spanjaerden Daet
JPf Sbeö?eten toaren/ öat ailenrken0 cotöe Conceptions fou?
öen können geraecheUi toaer Doo? een groot geceelte tan C hili
baer tpranntfefouDen können terlofl toeröen/ iaegöebeel
Chilove metter ti|Dtt?iigl3emaeckttoerDen. iBantDegam?
tcge ^paenfcöe macfit (tolgöen^ öefe tet öeelingöc) beflaet in

25eljalö,en öate Burgerjai öie tjcel in \'t getal 5im. ^tt nie^
te ttotjifelen toaer/foo öaec een ï^loot öan lo. ^cöepen
ö?ie Siebten/ met 800. tjolöaten/ matroofen/ <ßefcötttenDe
SÜmunitie naeraööenant öertoaerts gefonöen toiert/ofte io^Y
öeöaer naer alle apparemie/ met ö«lpe öan öe Chilefen,
öaer feer toillijö toe jii\'n / mnöefe plaetfen meefier bonnet
maben/ fonöer öat men öe0öpant0 mac^t te toater öan
ofte eenigöe anöere quartieren foiiöen Hebben te b?eefen»
fouöen öaer öoo? beel licbt niet alleen gbebeel Chili, ma^^
\'t meecenöeel ban Peru in ceöolte Doen fiomen/ toaer upt ttiet^

Septem-
ber.

300^

300

100

lOO
<Ï9
foo

V. Soldat

Den Spanjaert toe ö?a.gbene]rtraoiDmari/enDaerentegen00j
tolientjcbap Diefe De onfen toonen untmuntenöe gcootsijfni 0
gebleccfeen isaenöe 470. Chilefen Die metB^outo epDel^^^^
Deren upt Chilove öiptoilligl) met baer ober Eee naer Bal<ii\'
via geseplt 51 jn: öefgeh\'ff r oock al0 öe Cafiques oan Baidivia;
Oforno, Conco enöe V,illa-rica,baer met 1200. mSannenföP
te paeröt al0 te öoet quamen begroeten enöe n?ienötfdjap »ef^

toaren; oocb meöe aen öe 25|iepen me baer öan ftin i^oogtiep^
Den Prince van Orangien oöergclenett toierDcn/toclcbfn
foo aengenaem toaren/ öat pDcr Die in t particulier huiïe
Ober Defe homfle upt foo berre Sanöcn rot baer bnlpe/ Q^tm^
l^tób acbtenöe; gelijcb meöe öoen aen baer öecfocbten/ öat met

^^oe-betSeit/écöapcn/ <aepten/©erefeen0enDeanbecebib?e0/ _
tot minagie ban De ^cljecp^-bictuatie bicnben berfien tt 5ijn/ Sepwra-
«fte öatanDcc^becttecUen mofien; toaec op fpeenpactgö bec^
focöten Dat Docö om Dte ceDen ntet bertcecben toilDen / beloo?
benDe öaec ban aUegs genoegöfaem te becfoigen.

Boo?Dec0 becöaelt öP becOaen te öebben i Dat De indianen
in Rio de Plata cenigentijDt öecleDen/ eenige Patce^/ofte^e^
fuijten öebben DooDt göeGiagöen/tot een begin om öaec ban D$
Spaenfcöe tpcannije te ontlaflen ; Dat aljeinu op \'t öoogöfie
bient in acötingö göenomen te toecDen / om Die met öe macöt
ban ^cöepen naec Chili gaenDe / in pafiant te afTiftecen boo?
foo beel al0 De ^taet ban Brafil ItjDen bonDe. ^at oocb DienDe
femeccbt te toeröen Dat in Rio de Plata beel Portugefen tooo«:
tien / Die sint De cebolte ban Portugal becfcöepDen tïtalen öaec
tanöen öen spanjaert öebben laten füen/ boo? alle \'t toelcbe Den
b?anDt Ucöteiijcb foo onDec De indianen bonDe ontfleben toer«»
öen/ Dat fulcbis tot Chili, jae tot Den 25ecgö Potofi fouDe bon^
ben bomen te loopen.

^en 2f. Ditoguamen toeDec beel Chiiefen met öaec Ca^
ttoe^aen boojt/mebe biengöenöe toel 20» toe-beeften/nebeniss
«enige Beccben^/^cöapen enbe lootten met ^cJ^ititl ofte Ca^
toan/öie onDec öet bolcb Dctcuploen.

q^en Dito /10 öen aenecaei De0naecmiööaegö0met fiil
toeDec aen EanDt gbebacen/en öeeft met De Cafiques/op gifles»
tengebomen/gefpioben/Diebecblaecbenin 4- ofte f.XBatvi^
ijengöeen ©eeflen/ êcöapenofte©eccben0te fullen bonnen
lebecen/ Daec Den <aenecael niet toel obec göenoegööe/ alfoo De gi^jj^
^loot fcöaer0ban bib?e0 becfientoa0 / al0meDe om Dat Die bW.
ban Oforno enDe Conco fulc^ meDe upt fielöen: De0 tegens
ben abonteen é^öitot naec beneben gefonben öeeft/ om te fien
of öen l^eer Crifpijnfenmet öet^cöip Amfterdam Daec nocö
mogbte toefen/ Docö Daet bomenöe/ bebonben öem bectrocben
te toefen.

naermtOöaegöÊ^ tuebec oen 2anDtööebaren / öc Cafiques me*^
Septem - öem aen boo?t b?ensöenOe/ öeeftfe mel ßetcacteect/ boo?rjö met
öaee^egenjs|retb?et%öenbaaiöceftenfp?eecbenöe/ offulcb^
ntet «et (itl0 dpf i^ernifcipöen) fonöe Itonnengefcöteöen/alfö^
öaec fcöoon g^rmeer üaen3oo? mmangeltngöe fouöe gegeben
töecöen/ om^aec Daer meöetegenjs De spanjaerden te befcöef^
men; Dat becblaetoen met boo? obec ttoee HBaenDen re fallen
bonnen göe^ö^eöen / m dbont0 alfoo toeDec nae? öaec tooo^
nmgenbectrecbenDi.

29. Dito aen pber Capitepn % ^öoppenf a. épaDen/
4. i^outoeelen/enDe 2. Stecken uptgöebeelt ^i|nDe/ foobegon
menDe^naecmtöDaegöiEfaen öct#o?t tegcaben.
oétober «et^tt fe|0cöten De Chilefen toeDer fóoC\'

^en 5. DitonoeöDaj^ftjcrmetöet jftt^defï0ö$irnDr/ foff
b?aeötenDeChiiefentii0namntöDaegi5 u.l^oc-beelten etioe

De écöupt en 2^ot ban t ^cöip Vliffingen De lïiibier een
gfoot (lucfe op gebaren/om De indianenöaer ©eeöentiber te
fetten / op Dat Die beguamelijcfeaenöe t>c^pen fecmDen
\'getvomte berö^nelen. j^Den miöi^gö i^ Mantquiante,
<^P|)ecfleCaääque^anMäöt4uiante (Die opDen 27^^epfeill^
fi^ toeDerIoj5 gplat$ni0/ itaer Dat eenige Dagen t\'éc^ep göe^
ÖouDen toa^y or«ier beloften Dat ober 8. ofte 10 Dagen toeoer
tornen fotiDe / oberbloet ban beften enöe bib?e0 meDe b?em
öcrtDe) toeDer acntioo?t ge&omen.

Den anDeren gefpioocben/ enoe fnn naec beel Difcourfen epuDe^\'
beracco?öeert/Dieban Baldivia Derifeïbigen abont toeoe«?
naer öare tuooningen nreefeeuDe.
^m 7#trtto goet toé^jiJnOe/fooi^Den Cafique Mantqui-

ante becttocben ; Doo? o^öere uan ïjen <aenerael mt «n
bpn-fcyootbereertsijnDeï öP öereecöe Den<0enecaelmet 2% ©^o^er.
öcöapcn/ 2. i^ercbcnief enöe 8. J^oe-beeflen ; Deief öp toeöee be^s
KÖoncfeen 10 met toat ^^ocaelen/ z. iöijlen/toat itammenen^
^böece fnupfteci Kï beïoabenöe ïnacftt ofte tbien öagbtn toeöee bêt^
ttfeomen/enöe Dat 25ee(leninobecbloet meöe b?ensben foube/
meDe toat <©ouDt {om tegens getoeee te betcuplen/ Daec feec
Jegeetigb tta toa0)ïjaec fijn Eant/al0 anöeci meecDec ban bec==
ntn toa0/ becmit0 ftjn onDecDanenbetec totbenacbept/ a!0^
Baidivianen göenegcn toacen ; enDe een getooontf ÖaDDen ai0
^tt^ïeb gbttoeec oftegfec-toeccb begeecben/ftaec #ouDt naec
ïïe Conception tot De Spanjaerden te brengen/ om \'t feïbtge tf
^ecöanDeien/oat nu albtec beïooföen te boen.

^en p.Dito boo?DenmiiDDagt}o?DonneecbeDen<6eneraeI/
ï»at men De Coatten ban öet ƒ o?t fouDen beginnen op te fetten.
�c Den j p. Dtto flercb aen geacbept toiect.

Mfooöet DP ben ïu Dito met een U^eSeiijebe totnbt feec
^op toeDec toa0 / foo 10 ben^eecetaci0 Johan vantoon m
^en0 eenige anDeren te 3lanDe gaen toanbereni. Defe öe0 naec^ï
biiDDaeg0 toeDec t\'^cöeepgebomen jijnDe/rappbneerDenDen
^nerael/ boe Dat De Eibier optoaert0 gaenDe / ineen blacbte
aen be mibiec-feant/ feecbece éolDaten gefien öaDt/ Die befigö
*baten met eenigöe Chiiefen, öaer I5outoer0regen0 f^cöapea
te bercuplen. <!Pen toepnigö aen De boo^fj fâibiec-bant tjecbec
\'^omenDe foo fagö beel Chiiefen jlaen/ öare toapenenbp öaei bangljen
ÖebbenDe / Daec bp 5i jnbe een ban De gehangene Spanjaerts ge» S.
baemt Antonio Zanchies Zines, Daec fp ÖacDe toOOZDen meDe
&aDöen/entoilDenDooDtfmijten/öemtenWenleg0öenDeDat
ÖP Dé oo?fabe toa0/DatalDaec een jfoK göenïaetfet toiert/alfoo
ÖP De onfen te bennen göeseben öaDDe/ öat öaec eouDt toa0 f
^an alle \'t uielcbe bp öem ontfcötriDïgöben/feggöei^e Der Ne^
derianders gôebangften te toefen / enöe Datfe öem ban Caret
niappa tegen0 fijnen DancbmeDegenpmen ÖaDDen j Datfpniet
*bilDen göelooben/ maec toilöenmet öem booit ; maer omtne

fiettóe toecnam öem ^eccetattó/ Daec feec om becbhjDt
oaober. alfoo öpoanDe Chilefen tiiet bonDe ontöagen mecDen/u?eefen^
De ban öaecDootgbeöagen te mect^, a^elthe Carfïqnes enje
Chilefen mepnigb tïjDt0 baec naec nwt 10. a i2.ai:anoe!5bp
Den ^aenecaelgebmnen 5ijn/meöe b?engenDe 12, ^bai^ ^^
eenï^eccfeen,- Die Den<^enecaelbaectierciiplDeöoo?4. ba^^j
25plen/ 2. naeffcn/enDe toat € ocalen: Den eenen Cafique ma?
gbenaemt Checulemo, DocbDen anDeren toag een SJfgefanö^
iJan De Cafique Tanimanqui upt Imperiael,tijDingb bjengeH^
De Dat alDaec 2000. Spanjaerden toacen / Dte in bo^en tijöt le
SanDe bectoaerts bomen fouöen / berfoecbent» Dat Den l^ee«
4i^enerael met eentgbban fijn bolcb met bem gaen toilDen / W
i foufe ter plaetfe lepDen Daer öeel bupts te bebomen toas ^ oaj»
öen «aenerael eenigb beD?ogb bemercbenDe/ beeft fulcr beleep
Deltjcb afgeOagen/euDe niettoillen confenteren/maer ö^egb^^
fp begeerDeni»at bP met De fijnen öertrecben fouDel oaes^
Den Cafique Checulemoopanttooo?De/ Dat bet betec toa0 D^e
fp bleben / enbe baer aen De ^ee-bant bad maecbten; Dat W
oocb met Defe Cafique gbeen tjolcb op bupt upt fenöen fouöe/
alfoo bpbadelijcb gelooföe/ Datfe op eenölepfcb-bancb fouöen
gebiacbttoecDen : to^r opDefe Cafiques Desattouts toeöec
itertrocben/ opbaec becfoecbmeteen Canon-fcboot bereer^
S^nDe.

^en 12. Dito n^c Den miDDagb quamen toeDer eenige
nóejÊSaenbooit7 Daec onDer ttoee Cafique&öan Baidivia toarl/
meDe biengenbe eenige <f>cbapen enDe ^bttie ofte Camaum/
Die onDer betbotcit berru^en : Defen totfien meDe te feggbe^
tijöingbeontfangentebebben/Datter 2000. spanjaerden,mef
^ebepen in imperiael gelant toaren/me albier bomen fou^
Den: tegenöDen auont t^Den gehangen ^panjaertiAntonio
Zanchies Zines aen boo?t gebomenjaen Den jf ifcael Comeli^
Faber uerblarenDe/Dat bem/in\'t idofcb toanDeleuDe/oier^ol^
Daten ontmoet toaren/ fonDer tetoetenöan toiensCompag^
nie/Dte opbembegeecDetVDatöpmetö^c teEat^etoaert^ m

naer cJe Cuften van Chili.
[etcfeeit fnuöe/ om in öe Conception bp öe Spanjaerdê te gera?
Jen/ tnöe öat notb teel ƒ o. ofte ^o. met baer ban öie meeninge oéiobcr.
«aten / t toelck bP »Pt bjeefe tan öooöt gbeflagen te baeröen
fönfenteeröe/ onöer beloften tan fioijgcn/ öaeropfpöemter^
»itten/ feggenöe opmojgenofte otermo^gengbereeöt te fullen
Jijn/ en öatfe opfeecker plepn in t 25ofcb met gaer getoeer ter^
Saöeren fouöen/ öat bP Ötm öan öaer meöe fouöe laten bins»
«en/om gelijcfeer bant te tertrecfeen.

^n 1öito tDa0 bet met een i^ooiöen toint mottigb bjes^
oer/ ep öato öen bieeöen toö tergaöert/enöe gerefolteert/
öat (termitjö öe fcbaerfbepöt tan öe tictualie/ enöe öat tan öe ^sitfamtm
Chilefen in 5.ofteö. iBaenöen uocb gbeen fecouriei (enöe öat^^»»«»«^
öan nocb onfeecher) te t^rttacbten baööen / boe tjel fomti|ötiS \'
5. ofte <5. l^eelïen (niet grooteraljes öeföalteren in Hollandt
Sifnöe) b^acbten/ öat onöer foo teel tolcbit t^imiggbelpen
konöe) men mee alle blijt öe^cbepen fcboon enöe 5epl-reeö
itaben fouöt/om met öe tietualie/öie baer nocb ober toaisf/met
be eerfle gelegentbept te tertrec&en/en naer öe Brafii te loopen.

^en 14. öito fojijn öe 4. f>olDaten/öie too? genomen baö;\'
ben oter teloopen/op baer beflemöe tijöt in\'t :5ofcb gbegaen/ mtxm^
om ben Spanjaert te tinöen/ (gelii\'cb biee Doren op öen tmaelf^
ben öefer terbaelt is) öen spanjaert Zines fijn beloften met
Öouöenöe/ foo $i jn fp met baer tieren eebter met baer tol gbe«
bjeert00?tgbemarcbeert/0min Conception bpöe spanjaer-
den tefeomen/enöe öat meell upt t?eefe tan ftraf/fo baer too^?
nemen aen öen gefeomentoa^. Cegen0 öen atont qua^
men tlaiee Chilefen tc paert/ rappoiteeröen öat baer tier ^ol»«
baten gbemoet ijparen/öie nocb at too^s marcbeertien/ fonöer
te toeten toaer beèn totlöen/ öan toefen öl <^enerael ten naeflen
bp toat courjg Dat fpbielöen^toaer opDen ©aenD?igb Otto ter
Vielie,met 2. ^ergianten enDe 3 o. tier-roer0 gecommanöeerc
toiert baer te tolgen/met betel foo baer acbter baelöe Dat öaer
ttoee tan onöer öe toet fcbteten/enöe öe anöere ttoee in\'t qmtp
tier setangen biengenfbuöen,

Hendrick Brouwer s Voyagie
^en rj.öïtoDoinDetoefenöemetöcf>cöepen jcpï-rceöeti
oftober, waecfeen/foo 10 Baptifta Heyns,Commies pan \'t Vbi\'^
fingen, De0 ïjaermiODaegiö aen Deis 0enecael0i3oo?t i \'

Den anonbt meteen^anoe De limiece af boer/ om te fienöj
ban De chilefen eeni jje^eeHen fouDct honnen ruplen/Djeöetö
fn!cr mepgerDen/feggenbe ban ^m Cafiques o?Dere bekornf
te tjebben/om geen beelï ofte anbere btctualie meer te laten bol^
gen. Cegen^Den abont beeft Den generael op alle De^cbep^\'\'
De ib£becp0-raöen tn\'t befonDer Doen uergaberen / om De ref"^
lutje Dan te ïjertitcken/ op Den i öier boocen genomen te W

«ctê temi^ A Lfooopden 13 .deler by den jareeden Raedt is gherefol\'
b£Ett££iï> r\\ ycert, aengefien dreede onfe vivres fo fchaers bevindetM
ende de Chilefen weynigh toevoer doen, al s oock tot het beaf\'
beyden der Mijnpn géén Juft hebben, dat de Schepen foudeO
beginnen toe te ruften,ende zeyl-reede te maken, om met dc
yivres fop noph hphhent Braßl te können krygen, op dat met
het fecours uyt Braßl ypornoemt te fenden,moght ghehaeft
werden,\'t felvige voor te komen. Soo is by ons pnderghe-
fchreven Officieren van\'t Schip - -- - \'t felvige niet alTeeiJ
voor gocdt, maer voor hpognpodigh geacht pnfe reyfe aeö
te ncinen, den eerften dagh de befte, naer de ghemelte Bré^
toe. Adum pp\'t Schip - - - - - den ly. Odober
ten Aneker leggende inde Riyiere voor \'t pleyn van Baldivi^f
ende was pnderteeckent.

«Dberioo. ^en 16, Dito/cegenmeteen )^002belii\'c6eb3rnDtj naecDen
mim\'\' Den ©aenD^igb ptto ter Vielle, met fijn gbecotr^

ten enDe De anDecen in \'t quactiec gebangen b?acbt.
^e toint op Den 17, Dito met èenbetcocfelfucöt ö^» ö^eff

t\'^êeöeep te beengen.
. ^en î9.Dito ö« tnet ecn Äoiben toint betrotfef lucöt/
aisi Doen befigl) met öaec 2lncber0 te licöten/ maec boo?
f^en öetUîecp-ancitec niet bonoen licöten/ Dooji Dienöet te baß
9t/foö bîâretî genootfaecfet te blpben leggen/ alfo De bloet becs^
i^aec Den mfDDagb iiSDen jj^eet <0eneraelnaet
f anöt gebaren/ om fijn affcöept ban eenige Cafïques te nemi/
p lût Dien epnbe öem op öet plepn ban Baldivia berUiacöte^
Öaer feer betontfcöolbigöenbe bat öem enDe De fijnen met
niet feonöenbpfïant Doen/ fcggîjenbefooeenâaer ofte
«wee te bor^rgetoeten öaDDen öat fouBen gefeomen 3i|n/ enöe
fp fulcb goet ttolcfe/ooeb bpanöen ban De spanjaerden toa^
^i^ foivben b3elberfo?göt öebben Datter toictualie m oberbloet
ye)öeeft b3are;maer Demijie fpnu fcöaer0 ban eianen/Crtoeîî
^^b7enDe25óönen ber fien bj^en/boo? Dien Saer ujcr niet meee
J^Sapcn al0 bonnen confumerew/ öet obecfeöot om in \'t ^aec
Ï^t aen in be aecDe te toerpen gebiupcfeenDe/ om Dat öe span-
l^^denaile öaec boo?-raeöt plegen megö te nemen/fo honoen
Wbooj DefentijDtgeen bpllantDoen/öaer ober öetbertrecfe
DioebigötcionenDejDaer bpboegenüeyfooberfeberrtoaren
in een laer ofte tmeemöet bomen fouöen, Datbdnaiïe0
J^ Oberbloet te famen brengen fmioen. €:egen0 Den abont i0
N «aeneraef bjeöer t\'èeöeep göebomen/ öe ^olDaren meDe
°?engcnDe/ Die ober De ^cöepen berDeelt bjieröen/ enöe begonü

ï%ure N®. 3. Synde de afteec^mngê van de Rivier van Baldi-
via \'.alsmede deopdoeningèjoo hem hy Noorden ontrent 2. mij-
lm van t Landt op graden minuten vertoont.

. ^efe «iibiec ofte feaben ban Baldivia lept op De öoog^^e
^ «caDen 40, minuten be$upDcn De Einie/ met eenen

oaober. eplatiDe&cn/{naecuptü)i)Te« tiati Defe neticn^ gaenöe af\'jv
beninge) foo Daec een Jf o|t op gelept toiert/ foo fouDe De
iimer toooialle^cöepen «pt^eefeomienDe/ ttfÖteliK»»"^
nen gefloten enDe befcöecmt toeröen / alfoo Die in\'t in enw
tjaren \'t öoo?f$ (^plant opontcent een iaoec-febootjes naec ^
fen paireren.

<antrent De quartieren Dan Baldivia enDe Chilove
feer fijne enDe rooDe ö^ollen/noclii â^alpeter ofte eenige ano^^j
Ikoîîeîîjcke ©ertoen/maer flecbt enDe niet uafl bouDenoe/
in De anöere geDeelten ban çhiii i0i baisöen De onfen no^B ^^^
onDerfocbt^ \'

^efe©otckeren ban Baldivia, Ofomo enöe Concepti^\'^j
feomenmetDietean Chilove inûarure oueceen/maer
groouer enöe tler#!jec / öoozDien DagbeliicHjef niet anoe\'\'^^
Doen als Djoncfeen öiinclien / Danffen enöe fpelen / enöeie»^^
gantfcb fonöer eenige fojge ofte\'doDf-DienÖe; pöerbeefM^
beel ©loutoenals bP begeert/Die fptanöe
geDóc|iser05imöe) lioopen enöe betalen/Die alle bet toecfl?^\'^"
ftanötrboutoeri|\'eenö£anöec0 moeten toaer nemen / uuf\'^er»?
men een ofre ttoer öie öeliefite sijn / en toerDen öe anöeren
anöere ^lamnnen gebouöen.^e iBan^ fpelen öen
jeur/ enöedeböen De fjmmigben i s* i<5 iae2o. i^^oumen l
getal/Die Ijaer mam feer fûbJectenDe gebooifaem
Dar baer leuen meec DeÄeßtn al0 laaenfeben gelijck $p.
kleeöingc $ijn geiijck uan Die uan Chilove uerbaelt i0/treckf^
De baert ense kneuetóoocfe fcboon upr/enDe fcbeeren èaec
ôDck koit af / op Dat baer upanDen geen uoo^Deel op baer W
ben fouöen/ om Daer bp te können grijpen» ^»paenfcbe
i0onöer cefc jiatienfoouerujeemt/ DatDeonfenocb niema^^
gefp^oto bebben/Die Daer in\'t minfte pet0 uan berilont. .

^ït EanDt ô?eft oueruioetuan f»cbapen/ iltae-beew
i3erckeii0/\'0epten/g^oenDeren/enDe ïdaetDcn : Daer toert so^^
Heel <aeer|lAaar(i/ JöBilfe ofte JiBiUe/^\'rtoeten enDe löooneö/

^^tk eenige Cacto^ jacrlijcb^ geplanttöeeft oock beeï Hppelen
enöe anöere aengename biucöten.^e a^apenen öiefe gebjupc^ oaober.
^en 5iin lange Uancien/ ban 28, enöe 50« palmen/ eenigöe met
Pieren/ anöere met öoute pennen boo?; oock öebben eenigöe
® paenfcöe ^egen0/ ^onmer^/ enöe pfere .inaalp-rocken/ öie
lP boo? öefen öe Spanjaerden inöen ^o?logö afgenomen öeb^
yen/enöe meten met öaer üancien op öaec ^aeröen (öaec fp
teer toel op geö?effeert 51 jn) öeel baecöigö omme te gaen.

^en 20. öito maö öe toinör ^oo?öen/al0 öoen öeoenöaer
«eö om met bougöfaecen enöe mecpmbeneöen te komen/ ge«®
f^ecfeenöe tegcn0 abont bp öet^cötp Vliffingen,altoaecöoói
t laegö toatec om öen boeck ban \'t Barcben-gat aen öe grone
pbamen / foo oat göenóotfaeckt toaren öaer meefle mater te
^tenloopen/ Daec met öet öoogöetoater toeöec ban gecaeckt
ten»

. Sn Defec boegen met bougöfaecen enöe toerpen belïgö
oe tot Den 25. Dito / Dickmaelß baft fittenDe / foo quamen epn?
Gelijck met öet 3!acöt in Porto de Corael op s* baDem fanDt-
8eot\\öt tenBncker/ \'t^cöip Vliffingen onöertoegöenaenDe
Sconöt latenDe,
^en 24. Dito DeöabontiStoaiö Del^rijgj^-raeDt bergabert
öe ccaminatie ban De gehangene ^èolDaten.
^p Den 2^ Dito ÖaDDen een boften toiuDt / al0 Doen qua^
Jben öaer beel Canoeis aen boo?t/meDe b?engöenDe^cöapen/
^oenöecen enDe Cpecen/Die fp aen De ÄßaetjS bercuplDen.
. ^en 26. Dito mop toeDec jijnöe/ foo i0 De Jäcijgö0-caeDt op
set ^öip Den Eendracht bergaDect/enDe$ijn De obecloopergf
^et öare complicen te recöt geftelt/ tegens De toelcken fententie mt mu
JPt gefp?oken toiect / alö Dat fe0 fouDen geöacquebufeect too?^
oen/enDefe0 banbetiee loopen/bolgöen0 toelcke/Daecboo?t0
*ïijf Doo?-fcöoten / enDeöace licöamen obecboo?tgöetoo?pen
Jtin/De fefte aen De pael ftaenöe toiect becbeöen enDe gepacDon^
^eect: De ^uftitie bolboect jijnöe/ foo quamenöer naer Den
^ibDagötoeDereenigöeCanoe0aenbi^t/5. a 6. f>cöapen

JËL.thtDeb|eng|)entie/üteöenöaec tuirfbet tege»^
oaéb-èr. öen abont qnamenöp öaßfc eenige Giafiques ban Baldivia, «if
nocö «nen génaemtGanimaöqui ban Canten in Imperiaei?
enöe öf Ciäfi^üe Nicoiante b-an Galicaiy, meöe biengenöe ttti
Cameel-fcöaep öan Qtóüle,\'t bjelcb fp aenöen èenecaelbef^
eecöen/öaec obec fijn béctcecfe feecöiosbigö toonenöe j f
ttöen öaec ban b|agenöe;öaf totantbJoo2t/om öat öarebeior
ten niet en bo�öten/enöe ö^m enöeöe fijnen niet met bib^e?
en öffifleecDemöaêc op fp bdb^tis (fonöec pet0 tegen te fegö^»^\'

toanboon gingöen/met ttoee beccoefie 5^egen0 beceectsijnöe*
^efe écöapen nbettten öe Chiiefen in öaec tael Chiluwecke,

^ jijnöe te fi^gÖenEanötifeöaep: ^tefeaacötentoanneei:e^J
i£ n\'^htm ^^^^^ met öaet: b|ienöen b^olijcg

jijttj imnnemen fpöet tect/enöebijtenöaecelcbeen liucft ^^^
tot teecben ban b?ient ofte 3?oeöecfeöap.

t®èn 2 7. öito in oe monöt ban öe#aben sepï-ceeöt feggenöf/
fooiisf ö«i^amfoenfiDt^ieaenttaettöe repfe feerberminDert/
enöe möiltelt boo? Sv-Änhen-öess öaegö^ op 7. mntflen^
tauto<5^ltMnöeröaifpóRöïètocbbifcö/4. ponötMefcÖ/
7. mutneniS rautoe ectoeten/ ofte 4. pont mttii toiföerjEi aet^
pöec HBan ter toeèèfee beröeöalf ponöt öatt/ ofte 4. pono^
toeecb B^ooör/ i.^mótfj[en<ahe/enöe i. mutfjen 2ï3ifn;

toinöt mop m \\sxmmfm\\M öen <aenerael beöoo?Ii)#
^epn öoen om t\'sep! te gaen/öé 2fncfeer0 toieröen q,t\\\\t^tltm
tJeDefiilntretl omiiptï^fteCoraei in Eeete geraben; ontreitt
J^. <i^ö(ler ^ijn fo0ltreg^n een more boelte npt öen
mmni tiaècmeöefoo^oogöbptïe toinötliépen al0 mogelijc^

fem toajï/fi^eli in ^ee geraecbenöe.
. %en a9.ö^to/öesfmtööaegö0öaööenöeöoogöteban
gc^en 29. minuten/foo öat becmoeöenüatöe
om öen/^oo?örgefet öaöt.
^en 50, Di«, oe0 nacötjEf brot^^n \\syim m \'t mP^i

Cr-mccl-

57. mmuten/öe^abont^ oaobcr,
mUcken]5 3t|\'nöe foo bematnen beel aaalbiffcben / naec bet ge^
wöt foo toiecötöe l^aatfoen-bneff/^öen 27. becaemt/op alle öe
wcöepen öe «aetjï boo? gelefen/ mu ojpiöe éttec-plecbt ges
Pïacfet»

^en 3i»öttobejïmo?gen0fo0tDiectec op\'tf>cöi\'pVIiflïn-
S^n ^uftüiegeöaen/ enöe moedenöec ö|te ban öe loopen/
^ öatfe pfece boepen gellolen baööen.

^n eecflen üobembec öe^mtööaeg^ öeboogbee ban 41. Novcmb
Seaben / fagen tegen^ öen abont bet Eanöt ban Carel-mappa
Datcent 11. a 12. miilen <©. <©otl ban baec Itggen*
. 3n öiec boegen bet latenöeooo?daen totöennegenöen De^
jee iiBaent iFiObembec/ beöiöettöienöagb fWlte upt bet i^oo?«
jen/foo öatbeg)cöepeninoiunacbtlagen; opöenmiööagb
w boogbte bebbenöeban 44- gcaöen / öoen licegöen een fcif^
«oelte upt öen i^.tBeflen/ öeiSbaeceouciöntet blepne seplen
Z* O^ed aen flelöen / alfoo bet ^tf^p VHffingea niet bob
öenbonöej fetegenöoen öagbeli^iSbeelfietbeninöeBloot/
enöe öat atn een rafenöe Hoo?t0 / foo öat fp oo?öeelöen bet een
»anöt-fiecUtetebjefen. \'

^en io,öito betp?epbenfp betracht/ öieblaegböen foo
«cfetebjefen/öatalleglafen bjel 200. fiecßenmoden pompen*
^tn i^.öito/totöefectijöt toe meed mottigb toeöec gbe#
^eeft $ifnöe/foo öat geen boogbte feonöenbefeomen/foo giden
^CÖtec onttent Terra del Fuoge, ofte Mauritius-landt te bJC#

gn / öe0 baec mm0 <B. i^. <aod aen delöen / om bet felbigöc
^anötaenboo?tte3eplen.

. ^en i7,ötto/öen bjinötmet een top-jepluptöen /^.<©oden
Sebbenöe / foo jeplöen <©oö / enöe Z. «S. ten <aoden
aen/bebbenöe öe0 miööaegb^ öe boogteban S7- gcaöen 3. mi?
buten» naetmiööaegbi^ Uep öetoinöt met mid
^ed/öe0 bjeöec J^. <©od aen gingen,
^ot öen 20, öito m öefec boegen boojt^ ^tpumi foo öaö^

betomtitmetmope boclte
Novemb DtejöbaeccoiirisfberanbcrDtnii^./^. <aoft/cnDei^»ren<i^o|if"
acn gaenöe/ bebbenöe öejei nriööaegb0öe öoogbte ban sr*
Den mmuten/gbeen Eanöt becnemenDe/ Dan fagöf"®^
rabelingenbanflcoomen. .

^en 21, Düo/Dej5 mo?genj5 De tomDt ö^ed/ DoenDeb|e^
couciö met mope feoeïte i^. M / enöe ten holten
aeu/ bebbenöe De0 miDDaegbiÊ« De boogbte ban n» graben
mmutenial0 Doen beöonöen baec in Dei^oojt-^ee/bp<ï^ojien
bet Staten Eylandt j alfo bet ^cbip Vliffingen een gcoot
fS/r»"äcbtecupttoa0/foomoefien\'tfelbtgemetblepnsepl inti^aep^
mu ten/ i^. ten <@o|ien aen gaenöe / alfoo De tuinDt iB
Hep / feregben Doen grof toatec: öeö aöontiö bebonöen
nen onöecgangb 28. graöen <©ojïeringb.

^en <6eneraeS bem bupten giffinge foo boo^fpoeöigb ^^ ®
J^oojt-^ee bebinöenDe/ foo beeft aUeDe^cbepen Doenae«^
feggen: Dat aengefien men inDe iSooiöt-Eee gberaecfet
cen/fonöer De straet le kaier ofte eenigb lanDt aenteöoen/
Daec men becbecfingbe banU^atec fouDen bebomenbebbe^
enDe Dat bet nu ntet raetfaem toajs Eanöt aen te foecken/mae^
De repfe te öerbo?Deren/ foo Docbt bet bem oirbaer om \'t matej
te flrecben / bat Den man bem Daegbiö met d. mutfjenjBi mate\'\'
mofl te bjeDen bouDen. <©ocb toiecDt bet Jaebt belaß naee
Pharnabuco öoo| upt tt jeplcn/ om tijDinglje ban bare botUF
te b?engen/enDe bet öertoacbte fecours op te bouDen, bebbenöe
De0 miööaegtjjs^ öe boogbte öan r graDen minuten.

Pruys oöerleDen sijnDe/ enDe DentoinDt upt Den ö^eftert
bebbenDe / couro j^» ten «Sofien/ enöe M (0ofi/ met goeD^
boo?tgangD enöe boWeDupningen/foo 10 bp naer t geöaen ge^
beöt Oöer boo?t gbefet: alöDoen liet Den\'öenecael
Blaggbe toapen / om bet 3|acbt te öecpjepen / toarr uan ben
^cbipper anDecmaelbetiolen toieröt/bemnaer Phamambuco
uoD? upt te fpoeDigöen/DejööPfU« affcöept gä^nomen W\'

^en 26, aito/tiC0 nac^t^ öabben öeel öacbebuïien enbe
JüecbaUen ban bjinben/ofte onbec Eanbt öabDen gebjeefl/ foo
"ftt göenootfaecbt toacen baec iaac0-5eplen in te nemen/ bat
ftuengfben0 begon te betecen / jijnbe DCjS nuöbaegöief op be
90ogötet3an49 gcaöen rainuten. öen Dagö fcöootöe
föint aaefl/raet öacöe baecben/foo Dat De JlBacjs-sepï^ niet
«^ecen bonDen/peplenDeDeïS abont0^onj5onDecgangö 28.
öeaben i^ <©oileecing.

^en Dito ongöeftaDigö toeöec / met cegöen / öagöel
meeuto/ enöe goeDen boojtgangb j Deg naecmiööaegö^ fagöen
J ofrr ; pingöin0-bcgöeljei/5iinöeop\'tlijföancoleuc al0 Dc .
^^obben \'onDec Den bupcb toit/ aen öe oogöen toat geel öebben foS"^
een becb göeiiKb een meeuto/jijnbe gcoot gbeiijcb ten <aan0/
[eggen op\'t toatec gelijcb <epnDt-bogel0/ öebben lange öalfen/
«onnen feec fnel fmemmen 1 öebben onbec toatec ttoee blepne
^leccben/Daecfe meDe fcöeppen/fpnngöen fomtiltjö göeöeel upt
set toatec/enDe geben een gelupt alisf i^obben.

^en 2 8. Dito öaDoen een öacDen Öo?m upt Den meflmf
fo bat met De jfocb couc0 M* enDe aen flelDen/ Doenöe
Sijnöemetnieutoe ïIBar0-3epliö aen te0aen/ aifooöe ouDen
^Pt öet lijcb getoaept toaceni öaDDen De0 miDöaegö Deöoogte
^an 4^. gcaDen 58. minuten/fienDebeel gebogelte.

^en 2p. Dito Dej^abontö peplDen M>m& onDecgangö 24.
Staöen 17. minuten M <aofteecing/De!ö mtDDaegö0De öoogte
SeöaDt öebbenDe ban gcaDea 3 ^ minuten.

^en eecfien ^ecembec öaööen een öacDen f!o?m uptbenD^c
^oflen/foo Dat öaec groot Jii9ac0-$epl aen ftucben geraecbte/
euöeöetmet een öupcbentfcöobec-5epl <9- ten «Sofien aen
liepen; Die Den 2, öito toat af-nam; bcegen a!0Doen De öoogte
^an 40, gcaDen45. minuten/De toinötö^eft ^m^ti met
öocöen t)oo?tgangö/Docö becmiflen öet ^ö^P VliiTingen.
^ej^abontjsf naer \'t gebeDt DeDe Den <3enecael öet bolcb aen

fepen/ bat ban nu boo?tacn öaec öubt l^antfoen fïuben
Becemb. njeten/foo geen contracie toinben meec en fecegen. ^
laaet öefe booifgoet tot ben f. öito aen^epfenöe/ foo
öeis miööaegb0 ör tfoog^te ban 3f» gcaöen4^» mwute»
abont0 onbecgangö pepfenöe 17 gcaöen M* «Sofl.

^en 1.1. öito/öe mmt iBeft met iabbec boelte/ cout?
B- ten ^often/bcegen beigs miööaegigi öe öoogöteban 29.
Den 55. minuten j De^ na?bt0 jlorf bet feinöf Dan een ban Bar»
gehangene Spaojaerdên, genaemtMarrial. .

^en I s- Dito een fiiJbe boelte upt Den <0- <^oflen/foutp
0.^ofi/ ÖebbenDe Degi miDDaegö^! De öoogöte ban
pafTae» 0caöen 22,minuten/al0 Doen boo? De tmeemael Den Tropic«i^
cE\'5» Capricörni göepaffeect / sijnDe op De ^oogöte ban . gcaoen
^i.minutrn»

I ö. Dit o/goeDe boo?tgangö ÖebbenDe/ foo bcegöen ^^^
miDDaegöiPï De öoogöte ban 2 r. gcaoen 2. minuten / c oucj?
M aen/ èonif onbecjjangö bejef abont0 pe^i^enDe/bebol^^

Den gcaDen y?. minuten B <Sofl;eecing.
»n ï«.Dito/gi(lenDe Abroillos gepalTeePttejijn/meteetiet\'

j[^oo?Den toinDt <0. Z* €>ofl; aen gaenöe / öebbenDe De0 miö^
öaegöis De öoogöte ban i^. gcaöen 40- minuten.

^en 21 .Dito mop toeDec/De bJinDt<©. <ao(l/enöe^.<ï^\'
ten<aofien/ coucjefi^.j^iS^efl/ öaODenDejïmiDDaegö^^^
öoogöte ban lo.gcaben 10, minuten.

^en 25 Dito/5ijnDel^ecj5-Dagö/bia^i{ietfcöoontöeDer/ öe
toinöt <©ojt/met mopeboelte/coucjef mt^i bcegöen oe^
miöDaegöJïDe öoogöte ban 8. gcaben 26 minuten/ naec Den
miDbagö gingöen ö^efi/enDe 93. ten l^oo?Den aen om op oe
recöte b?eete ban öet ïiecifFp te bomen.

^en 28. Dito/ Den toinöt €>. enDe<©oil ten lupöen/couf)^
al0 booren / Des? miDDaegö^ öaöDen De öoogöte ban 8. gcaben
minuten/ fagöen ais Doen De OTuliban Brazil ontcent (t^
HaiHen tioo? upt leggen/ flelDetü De couc0 al0 Doen mtft/tec*^^
Daer nijer toe: ten toepmgö öaec naerfagöen een 3oot/ ber^

^et m J^iffcöec te mim i öietiaer een tijDt langb
^|öeren!S V3erp?epöen / rappojteeröe öen #eneraeï / öat JetDecemb.
®eöip A«Bfter4aHi tmtDenCrifpynfön,tsen 25. éep^
jember (\'upt öel^töiec üanBayivia üecttocfeen}i)ntrent D?^^
^eecfeengbeleDenöaec gö^arcweectteaigf/ enöeöen J^luptDe
J^jangie-boom maec oöec 14 Dagben/bebbenöe langb in ^ee
^woiöen i öat meöe bet ^cbip HQlJandia5epl-ceeöe lagb
S^Öaec inDe Baidtves te feconöecen^enDe öat bet SBaebt öe
J ^ger naec\'t ©aöeclanöt (ouDe gaen/ om ban aUe0 tappo^t te
®öen j öatmeöeöet^cbip Vhffinghen, nocb betracht öen
^^Iphijn nietgbeaccibeect maren, i^aööen al0 Doeit bet Ue-
* banbaec/alti)aecöejeÈabonf0 ontrent cen 8 uren
77.eneenbalfbaöemflecfe-gronöt;opDemegöe ten^Cncfeec

lüpanérs Esö genaemti nevens de manieren, zeden,
ommegangh,ende gieftaltedes felfs Inwoönderenifoo als
hét eerft inéén Jare 1(543. van^t Schip ^/^mowbezeylt
ende ondervonden is,

Eso i^bolgbenissöeberMaringbe/enDeöen 27.3ïuguflt
. met epgen banDen af gbetefeent ban eenen feecfeere
j!^pander,OeiTr jgenaemt {laet ftrt Wefeban een plaetfe Mat- sgfs««^
JJQey, 5tjnöetje #O0ft-fiaöt böRv Efo, tnet ^aci
"^eöeblaeutoe »^^i^tt^/ömi^ocfeenban temaken/ oock ^a^
^aufe/met toater gbeberruöefiocfeen/^abacfejSifpen / enöe

^Planötjgelegen ontren^öe B O\'«»Jïenbmöe
^ Japan, gfenaemtNabo, enDe bpDe i^eDeclanDec0Cabo

deGoere, op jp.graben 4r.minuten/ i^oo^berfaieefe» -
^cfe naerlïolgbenDebebolcbtc plaetfen 5ijn

Acqueris, Oubits, Porobits, SobofTary, Groen, Outchoeira»
Efan, enöe Sirocany.^Dcballeöefe to^ifs beiDOünöe
ofre éttbm toojoen bp öe ànbîoonôeren ban Contchou^T

alôtîjû gbenaenit/Matomey,Cômpfo, Pafcour, Hape,TocaP"
tie,Abaey,Sanpet,Oubits,Groen,SirarcajSaroXontchou^y
enöe Acqueys\'. ,

^ Matfrney De Oooft-fïaöt öan Efo 10 niet groot/ eermen ae«
^^ ^^ öe fetöigbe plaetfe bomt/ïf[er een groote aöap^Camindo g^l^\'
naemt/Diemen meteen t>cbip/ j 5. Doeten öiepgaenöe/getJöeg^
îtfcb tot öoo? De jètaör pafferen ban altoaer Den «atjerflen^att
\'tgamfcbe eplanDtEfo, (öie De Japanders, Matfmay Sii"^\'
donne noemen; fiin refiöcnttc beeft- «©ntrentöe plaetfen/^!^
Matfmay,Tocaptie,Groen,enöe Strarca, 3ijn öeel rijCbe^\'^^
ber HBïinen gelegen.

^en .Matfraay Simadonne ( «^ouberneur ofte (B\'OttP
tan\'t öoó?|5 eplanr) gaet iaerlijcr öe i^epferlijcbe joaafeflej\'e
Dan Japan, tot Yédo begroeten/tot gefcbencben meDeneipei^^
De beel ^iltóers/ïdogelis öeeDeren (om aen Pijlen te gbeb^JP^^
ben) ènDe fijne bonte ©ellen/bem met een öercb öanEfö
tenDe oöerfetten tot aen De Japanfcheôîue/Nabo,ôanma^\'^
öp Dan öoo^t^ te ïlanDe naer Yedo repfi.

^e ^ntooonö^ren ban Contchoury enDe Acqueys 0
bpanDen ban alle anöet e Sntooonöeren öeis boo?ft èplanDti^/
geRjcbfpfulcb^f aen öc Nederlanders öeröaelDen. "

ÄS\'t 45. graöen / foo öonöen Daer Dooigaenies Diepte öan 20. ^^
mmu öem/goeöetDafige aincber-gront(@pDe 41. graDen gebomen
SM\'nöe/ öonöen öaer Defe naeroolgbenöe plaetfen/ ofte ï^leebcn
DicbtbpöenariDerenleggen/al3/Tocaptie, Sirarca,enDeDaee
jegbeng oöer Contchoury enDe Croen, 5i)nDe fomrnijlenbael
paprigö tan^eii/cbiaegö bûoManôt/al!9meDe;25û(îcôagie/bf

j»a«ten
ba piaetf

Matfmay Ue

^tratitertcao?ïitnan0©ifcö"cïicfe/ ïifnöe mei beere ban De
Deel iBaloifcö / Daer Doo? De ©ifcö aen ^tram gejaegljt
«ojt j Dte Dan tjan l^onDen/ (Diefe Daer ontrent meer al0 men^ ï^onbsrt
iföen hernamen) en Daer op afgerecht toaren/al ftuemmenDe/

öaer nfâeefter^ gehangen toiert.
5^efe Efofehe EanDen / foo fp bp De onfen betreDen 5itn op
w öoögbte ban 44. graDen 30. minuten/ jijn boogb-bergae

lanDt/ enDe onDer allen i0 een feer öoogben lôergb/ göe«
^^aemtDen Pieck Antonij, Diebolgen^öct feggen ban\'ttoep^
Sjsö alDaer ontrent tooonenDeöolcb/ä>ilber-ri}cb fouDe $i|n.
W Dit getoeû lîaen ertraojDinarifcöe groote/ rechte/ langöe/
^^cbereecfeen/©upren/<i5?epnen enDe^pacre-boomen/ bu
Sbaem om i!aa(!en enbe anDere ban te maecben. \'t Eanbt i0
«Jepacötigö enDe bet ban aerbe/ met langö ïlie0 enDe ^>urcbel
•fte ^ntingö betoaffen jijnDe. l^omenDe op De öoogöte ban
graben 50. minuten/ fooifler eengroote ^nbocöt/ altoaec
Jen \'t EanDt in De tijt ban biec Dagen meer aliei i oqo, pont ber^
pe gebangen ^alm bequamen^ ^ijnbe\'t ilant boben liefiijcli
jetoaffen/ in maniere of men De Cufl ban Engelandt fagöen/
peft bette aerbe/Docö op fommige plaetfen oocb laegö bupnig
»anbt/ toert niet beploegöt ofte besaept/ foo Dat öet geen b?ucö^
^en boo^tbjengöt. Cec öoogöte ban 48. gcaben jo. minuten
[ß \'t Eant met laegö gebergöte/op beel plaetfen met bo|t gta0
yetoaffen/göeen JlB^l bieet/ öem aen De M* a^ediijpe ontbal^=
«bbe j .^ocbbanmen albaec niet boo?De Eeebecfcöut ten
Sincfeec leggöen / Dan iis goeDe 2ïncfeec-gconDt / een J®ijl ofte
^bbecöalf ban \'t EanDt/ op 40.55.enbe babem fanbt-
SïonDt.

^ufjcbenDeCplanDen banEfo, öet eenebp De Nederlanders
fiet Staten Eyiandt genaemt/cnDc öet anbece baec tegenß obec
fiet Compagnies Lant,met een öcaet ban 14. Haïtien ban ben ^omm^-
Äbbecen Igöefcöepben ; foo öebben fp öet boo^ß Compagnies

toater plaetfe betcebeti/ öeöonöen alöaec glmfïecetibe aecöe/al^
of\'t ttol^ilöec ftacfe/toefenöebleeck geli)cb iJBteö-affcbe/tt*^\'
toit<i>antöecraengt/niei batt/toanneec fp öte in\'t toatec lepDe/
fmoltfe; 3tftiöeötteenboo9b>9ebecgbtllanöt/ öe ^aletiop
l^alapenmetlatïgb S^uringöefi iLoocfebetooffen/fon^
bec ftoaec geboomte/öocb toepnig OTrepel-bofcb ban *3ercketi
enöe €lfe ©ooitien; öaec gaet langbiö öe toal een felle drooifl
om öen B- <©oli. benban bier booi öeEee niet befcbut fert
31incker leggen/ öir\'^t onöer öe toal 10 bet Mpacbtigb*

^et Staten Eylandt öaer tegbenö obergbelegen beeft tneö^
boogbe Bergen/ fcbeen fonöec geboonue/ üepl enöe HUppis9
te toefen.

<0bef5omen jtjnöeopöei^oüiöer b?eetf ban4f, graöeit^\'^\'
\'^i mbofitt mtnitten/ter plaetfe bpbe^ntooonöeren Acqueis genaetnt/ge^
legen in een grooten inboebt/toeJttoee j^ijlen öiep/enöeatiöet^
|alfja9i)leb^et/5tjttöe contom boogb ilanöfymetgbebo«»^
betoaffen/^Eanötetiöegelfêrgbte meeli klep^btigbe^^
be/bj«:Dt met bebout ofteöejïW/ öocbb^enget uptöe natoö^
fcbom^ <ackec-nooten/il^oerbefien/#^

i»en/ cooöe enöe tottte iüelbefien/ ftoacte aeneber-b^ien/ enöe
cooöe 35|aeatóe(ten/ baec ^nöen beel ©ueren/<5?e^
nen/enöeBeccke^ioomen; inöe i^lepen Eiesf banatéo^jan
nian0lengbt€; öelianten bmibe i^tbier met ^ieöt betoaf^n>
langö öe ^trant (tKiec\'t nochtans ^jo öicbt ban «Sedec-^öe^
penlagb / öatmen öeaecöe nadijcb bekennenkonöe} toa^ *
feec met em^le cooöe itofe-boomkene betoaf^ ,

^c binnen öefm bocöt 5i|n er ttsaojöinaEigi beel
in \'t gbemeen anöerbalf bierenöeel enöe een
em^eeen\'balf biecenöeelb^m

Sfsjen Ey-
ïaikJt.

tupsö^ait enbe baecDen / foo dat get aengöefuöe öaec
wan0 meöe beöecfet i0i öocö öet öooft i0 boocen gefcöoocen/
Mjn \\mi befneöf ban tcomen/ftuact ban oogen/bojt/ tameltjcb
öicb/ tnöe niet plat ban neufen/ laegö ban booiöooft/öeel ban
öei/ ö\\jec öet lijf feec cupgö. i^|out»en 5Mn foo biupn
piet al0 öe JiBan0/laten eenigöen öet öair in\'t tonöe fcöeecen/
jo öat öet öaec aengeficöt niet en belet/anöecen laten öet langö
«aSen/ enöe |lricben\'topal0De Javaenfche ©lontoen / öaec
^ijnbiacutoen enöe lippen ftóact enöe biaeut» geberftjöebben
joobïel 0|oumen al0 toöecen gaten in öaccoocen/
J^ec fp^iiüece ifiingen in öiagen/oocb fcöo|tJeniS ban 2icmo^
Wöe/met looöe enöe feoopece Idingen.

^00 beel alis bonöen oeciiemen enöe befpeucen/ foo öaööen
^epnigö ofte geen Migit ofte fupecftitie/ gaen tot öaec mael^
Jjlöenetiöe öaec tan al^ Barbaren,- bocö tuanneerfp ontrent
«et bpec fitten en öiinchen / foo füllen fn eerd op berfcöepöe
Pïaetfen ter süDen öet bper eenige Dioppelbenisi floaten/ göeliicfe
Jf fulcc ojferben. ijebben eenige gefneöe bupre Jlocybenjei/öaer
jemietfenöenöcfpaenöectjenöbp öangen / biefp op beel plaet?:
fen in öe aecöe Qeken / eH in öe öupfen aen öe toetten öatmen*
Wanneer pemant onber öaerfiecfe W foo fcöaben fp met een
ban langöe bupre Hockienief/tangefcöaeffeljSi/ofte brullen/
^inöenbie öefiecbenom^töooftenöe be armen. ijebben

_ ^nöer öaer i0geen tDettelijcberegteringöe ofte l^olitie/ge^! cnteso^
KÖiift ofte ©oecbenbonnen lefennocöfcö?ijben;feöijnenUjel
^ofcö-looptics / cfte löanöiten ban eenigöe plaetfen te toefen/
^en pöer eben beel j®ee|iec!ef$ijnöe; ^ijn meeft op öet öoofi
met becfcöepöe öoutoen enöe becben gequetftgetoeeft/g^lijcb
Hïlcbs öe gcoote fitteecbenjS getupgen.

gaer la^an öeeftttoee l^^outoen/öiemaben 25iefe-matten/ ^
^apen öaerjsf üBaniei l^ocben/enöe boocben öet eten j en man^ mttwm*
neer öe mm0 öet öout om te bianöen in\'t ï5ofcö bergaöeren ^
#ebappen/fooDaaegötöetDeï^|outoetnöe|^?auto j enöeST

tooo? öieemöehngöen op yaer ©?outeen enöe
jalourns/foo öat niet mogen lijöen öat men met öaer (ioept op
(peelt: manneer öemercben öat pemant öaer tot öoererpe öer
foecbt/fuUenöem Dooöen,foo in öaer macöt bebomen. JllSan^
enöe 0?ontoen 5i|n tot flereKenö?ancfe fêer göenegen/ en tuöF
Den öaer oocb öttl licöt ö?oncben bati. ^cöijnen öoo| öa^^^^
rupgebaeröen enöe öair feer toKeot/ maer toeten öaer tegerw
be öjeembe /latien foo finceec enöe eenbonöigö te öouDen/p^
men niet anöer0foaöe bonnen oo?öeelen/ofte öet maren cibi^
len enöe gepoliceeröen menfcöen. ödanneer fpbp 0|eemöe/^a^
tien bomen/ foo bercieren öaer met öaer befte bleeöeren/ enO^
toeten öaer feer moöeft te öouöen/ toonen öare cour tofienenO^
beleeftöept met öet öooft te bupgöen/ engeboutuen öanöen/bP
felbigen boo?bp öen anöeren öeen enöe toeöer ftrifcbenöe; W
gen met bebenöe üemmen/ al0 öe Japanders öoen ? öocö bJa«^
neer fp een toepnigöcommiffie bebomen / foo sünfp öaeö P
mtliaer/öan met een h?ienöelt)cb enöetooliicbgelaet,
^«baet. ö^anneer öaet ©|outoenbaren/enöe in binöec-beöt 5ijWF
Ööuöen fp öareceftöentie tn een öupffen apart/öaer geöurenO^
toen mtit öenttföt Uau 2. a 5. toeecben geen HBanjj-perftJonen bp ^^^
tettóewiu , binöercn te aaerelt b?engenbe sijn öeei blancb ^
toanneer fp öie öe boiH fullengeben / enöe öatter eentgöe tJa*\'
onfe Nederlanders ontrent toaren/foo öeöent gantfcö beöeeö^
telilcb/öaec2öo?Öenniet toi|öer0ontblotenöe/al0öe binDecej?
öe Cepelsieben metöemont battenbonöen. 3a felf^ öe mepf
jen0 enöe blepne binöeren / öaer beel ti|\'Dt0 met fcöaon tof Det
naecbt loopenöe/ eft öe Nederlanders ftenöe;\' fnlien \\mt ï^oojtl
Öanöen enöe beenen in malbanöeren brimpen / enöe baer feec
befcöaemt toonen. ^e ®?outoen blagen öare blepne binöeren
in öaer lüoeben/met eeti bant om \'t öooft/op öa# ruggen; SÜ^
opöaer üBatienö öaer fpöe bloer meöe beöecben/enöe op
fpü^enöe öjancb beel repnöelijfber/al^oöer öare lichamen tn
bleeöeren / öie beeltijöt/? (foo toel ban jasaniS / ^imitoeit alf

^ïnberew) feertonpl enDe fmeerigb Oaer npt ften/ enbeloep*
�ernieut ofte getoßffen ttJo?Den.

^art bnpffenis Die meeft boo? aen ^tram in\'t bangen ban\'t
öebecgbte/enDe eenige Daec boben op ftaen/ sijn ban öancfeen/ KI«"*\'
gbefcgaeft enbe net inDenanDecengeboegbt/ metbaften ban
"Oomengbeöechtj Docb De meefte pact met opgerecbte ftijlen/
ÏJ^et bieeöe baften pan boomen/foo mei tec sijoen/aliö boben be^
oeckt/met een Depnftec bopen becfien/ om Den coocfe Dan\'t bpec
^Pt te tcecben/Dat miDDen in\'t bups gemaecfet tao^u$i|nDe ban
^nnen eenCamec met afgefcbutte Beelen/Die contom cucieuiS
^et encUelDe Biefe-matten lang0 De aecDe bcDecbt iiS/1o. a 12.
teeDenlangb/ enDe ö.bjeet sijnDe/alles fecc poliet gbemaecfet/
Jenigen met een ftaUetfel ban Spareen conromme befet. ï$are
s^Pfen sijn boben De ttoee mans langbte niet böogg / eben als
be 25oecen bmten in De Kederknden, enDe öe Deuten fo laegb/
J^tmen Daer al bocfeenDeingaen moeten j ftaen niet beel bp
®en anDeren/ \'t meefte gbetal/Dat ban Dtonfen bp Den anDeren
ÖÖefientoierDttoas i8.a2o. 02öinaris/é.7»9. enöe la. Dan
Jï^eer als een balf ben anöeren / oocbDemeeftenpart

»eeöigb enöe onbetooont. Hebben geen bupfraeöt al:§? encfeele
^iefe-mat jens/ bare Japanfcbe loochen/ sijn bencbcns \'t ful^
^er-toercbbaer cieract/beböenDc toepnigb ^eecfeens om op
^e fitten ofte te Clapen. Acqueis s^ju Defe O^inter öoo? öe
felle houDe enöe bongers-nooötoeel menfcben geftoiwui al^
^aec öe öooDen onöer öe aercen ieggbcnör / bet graff met
Refters ^cbelpenbeöecbt teert. <©p anöere plaetfen ftaenfe m
^en^utteben inöefeiften bouenöeaeröe / op öicc ftarcbjens^
JïjnDe bet éuttefeen met lionftigb lof-toercb gbefniDcn/ fonöer
^at men eenige anDere <affec banöe öaer bp ömt.

l^aerfpijsenDeöoetfel isidifcb/ iBalmfcb-fpecb/€^racn/ mm m^
^loente/bnoppen öan rooöe Eoofen / Dte in Acqneis in oüer?
^loet sijn,- toelcbe afgepfucbtsimöe/Degrooie bebben öan een
p^ifpel/ enöe tooiden tcgbens öe Änter geD?ocgl)t/ enöe 5$jn
saeri^mtec-pjomfie. Ilcbben berlacbte^opjens/eiiöeöier:»

feantebacMengf öaec fp öaec etetuït op fcöalfen/ pöeceen IN^P^
lenpDo? öaec öebbenöe/ etenöe met ftocbjen^ op oe Japanfcb«^
toamcre/bcöalbenop 48 gcaöen fö^mtmitefi/DtemeloP^^
Tapaafche maniece göefiöoocen/ oock met trilde i^ocfeen öe^
meet 51 jn / en mat blanckec / enbe becanöeclijck uan fpjaecKe
lijn/ maec nemen öaec eten met öe bingöec?/ fonöec öe b^»^^!^
(lochjeniSfegebiupcben.

i^ate bleeömge i0 meeft op öe Japanfche maniece; öocö
mgö tjatl èijöe/meeft oanmatec-bloemengef>ötlöer0e6l«»eu^
fee Cangati0/met ofre fani^cgbeboecDeJapanrehe «^oc&erij
maecken eenige ban kteetjenjg feif0 öaere liocken/ öe moutuen
aen öe öanöen niet foo toijöt/maecbpkan^Quprenöe/benape*)
bie mrt ftroockjen^ enbe lapjenjs ban J>ijöe kciipi^^meeglJ^
mtt kicint|> ien / DefgeKjek^ maecken oock tlocftcn ban \'^^^efte

S^areWeêï
dmge»

^aetjatbt.

al0 een öembt toe öebbenbe-
^efe lieben 5ijn möe natuer ïupaectjei / niet bïptigö ^^
senemn* acbepben / jaepen rtbcöte ma^en niet / geneeren öaet met een
1^lepn^?auken/\'ttöettk npt eenöicke i^oom geöaektiiÊf/ etwj

roepén öaer meöe göèlijck beboeren met öaer maeïck-fcönP^
ten/öan flaenöe ciemen niet gelijck in \'t mater gaen öaer
fcöietén enöe biffcöen Kobben enöe anbece Eee-göeöiet^^J
maer toe fpmeöe göereetfcöap öebben /
been/öepwnct met een fluckjen nfer ofte kooper berfien,- öa^

gaaren bati ifennep gefponnen/ öie öaer in \'t tuilöt maft/Ö^\'^
öenöe öet eene epnöeinöemonöt/ foo toeten met öe öa^^en
öetgaeren (botramen te D?aepen/enöebe(|uaem te maecken-

foo is in ■ r öout öan öe iSooge een conöt gat gemaeckt/ Dae^
èenigö ac0 in leggben / öe ©ogöel^/ al0 JBeeumen/ Sfcenoett/
^nipprn/ ofre iiabenis öaec öan in komenöe pieken/ ofte
öaec boet in fïeecken / foö fp?ingöet öe Jöoogöe öp / en»

Wbe ^Dggelbdft. liebben alüiDjttoaecfenampi/Ien
nebenfsiÉeH ^owtoer ^p ^^ Jijbe; bi^fP fp

^^^cn \'om Die toaeren op te boopen/ $aec uooz geUenDe l^ijÉf/
^iit Japrfcbel^oeben (foo uan Waenbae^an«\'

P^Jis) Roopece \'^abaebö-piïpen enbeC^Wt/
Jj^^kte eet en D?incb baocben^ enöe hopien0 / éiluere ooi-
8®nj5berjE(/ EooDe liingen om in De oortn te bangben/ 25ijlen
^be JiBieffen/ foo Dat al tt-at fp ^ebjjen/ifulcbgmeefl uan Dc
J^panders cuplen : baer fp^aeèb i0 een toepnigbatet bet Ja-
P3US tjermengöt; sijn feer fubtijl m baer banDel/ enDe niet

tinent in ^oofen te pacben. t^aere toapenen sün pirltn en
^Dogb/neuen0 een l^onujcr/ De japanfen feer gelijcb/ alle mtt
J^n Dun .^iluer rantfen om De plaet beflagen; D?agen De feU
Dige met een Djaegb-banöt cp fijn iderfiaen^ / De pi jl boocber
J^et een banDt om baer öooft/ op Derecbter5i)DebangbenDej
were ©oogben $i|n 4. a boeten langb/ ban eiffen ofte
^cben bout / enDe De|di)leneen balf ellen\' feer fi^tijl gbe^»
^aecbt/ boo;r aen een l^arpoentje ban mieDt bebtfe^e/ Dat
^et fmart fenijnbcarijcben/ foo Dat mie Daer meöe gbeQuetfl
*Do^t/Die moet terltont ftecben. Eenigbe ban baere upanDen
öebangen bebomenDe/ Die ftraffen enDeDooDcn fp in Defer boe^
öm j ^en Qfeuangen too?t recbt ouer epnbt geftelt/ bet bouen-
"ïf naecbt jijnDe/ De armen ofte bauDen mojöen bem inöe
jybe gefety alfoo fïaenöe löo^t uan bier perfounen bajl gebouw

^aerNoo);»^
jl)i)nt)tl enoe
btuien.

ttjju

pittn«

gcbiutgoi«
ötKwöcn

104 Korte tjefchryyinge vati\'t Eylandit E|(b.
ben/ t!toee aen armen enöe tmee aen öe öoeten; öan bomt eeti
Wö^ecfoon me«^^ öaer eenicb« fWtteban^P^^

treet lo a treöenacbterrnaert/^bomtöan/öebnoöfe oifl\'^
looft öingberenöe/ al banfenöe aen/ t\'elcbens (metbepDeD«
öanöenöebiioöfe gbebat bebbenöe) een Oagb m fewj^ bat®
bes patientjes rnggebiengen/tot öat bP begeeft geeft. SnDie^
topegen Öraffen mebe y öie bebinben öat met öaec ö^ii\'ben of^^
5^ocbtec oncupfbept beöiijben.