-ocr page 1-

3.

li \'

"-J

\'.li \' \'

f \' : \'^ß

-ocr page 2-
-ocr page 3-

A .

. V /

\\ kV

\\

V\'

m

. f

ifit
A

-ocr page 4-
-ocr page 5-

\\ . < ■ ■
\\

V

; ■ \\

I

-ocr page 6-

■ 6

è.

.r ■
■ ft .

i

h l^A?

_ \' V

-ocr page 7- -ocr page 8-

Ir

r-i

I

"Uit

ïf\'.

«I

-ocr page 9-
-ocr page 10-

r-

mrn^

t

U

;

- . I

¥

--\'•Aï-; .

» \'

V

-ocr page 11-

EDUWARD MELTO NS,

Engelfch Edelmans,
Zeldzaame en Gedenkwaardige

ZEE- en LAN D-

R E I Z E N?

Door

Egypten, Weft - Indien , Perzien , Turkyen , Ooft-Indien,
crtö\'aangtcn^cnbc Ge werten; ßcöcIjcrttiecßnscernaautoßeüngßDes

ffÖltjbtnßöEr gcnocrntJeSanöcn/öenebcn^f ticc selber ^Intooonüef
r rn (iB>aD0- titenjl / Hicgeenng / Letten eti <l3ei:Doonten / mit^s^^
becjef becïc jccc bjccmöc boojbaïïcn / ongcmecne gcfcïjic?
ticmffen/en tdonttedpe UseDerbanngcn.

^an0c\\jan0cnmbcniaare id5o»eit gféin&iflöüi&enlaarcid;?.

Blblfothe«k
mmEsmEom

WEERT.

By JAN VERJAGER, BoekverkooperindeHarteftraat, by
de Heeregraft. 1702.

-ocr page 12-
-ocr page 13-

A N

E N

L E E S E R.

Nder zoo vecle boeken , als^er da^gelijks
[ door den Druk-pars aan dc wereld gemeen
" worden gemaakt, dunken ons niet van de
onnutften tezijndegeenen, waar in «lende
I, Befchrijving van Landen en Plaatfen vind ,
die verre van ons af, en gelijk in een anderen
I Weereldgelegen zijn j dewijlmen, behalve«
\' het vermaak dat men in het leezen der zelver
khcpt s daar ook geen geringe vvi jsheit uit kati
haaien, indien men, verre van daar los over
heen te loopen, zijn gedagten ernilelijk laat gaan over debeftiering der
Landen, Godsdienft, zeden en gewoonten der volkeren, die de zelve
Landen bewoonen, vreemde wonderheden van de Natiuir, en wat
diergeüjksmeeris.

D

AI voor vele ecuwen hebben treffelijke Mannen zigniet ontzien \'tge-
3ï?ak, datzyinhun Vaderlandkonden hebben, tevcrwiflèlen tegeneen
reeks van moejelijkheden en gevaaren, welke een Reiziger geftadig boven
\'t hoofd hangen, en waar onder zoomenigkomt tebeiwijken, alleenlijk
om het vernoegen te hebben van te zien, hoe de Gevvcften, die onder
andere Hemels-teekenen gelegen waren, beftierd wierden , wat God ~
heden men daar aanbad , hoedanig d^Inwoonders zich daar geneerden,
welke onbekende vrugten en Planten d\'aacde daar voortbragt, en. in \'t
algemeen , alles wat hun oogen ongezien , en hun ooren ongehoord,,
konde voorkomen. Verfcheidenen heeft men\'er ook onder hen gevon-
den , die , niet te vreede zijnde met zich zeiven dit genoegen bezorgd
te hebben , ook anderen, zonder zoo veel ongemaks en gevaars daar
om te behoevan uitteftaanj dcvrugt van hun kommer en arbeid hebben-
willen deelagtig maaken , met naauwkeuriglijk op\'t papier
re "ftellen,
alles wat zy ondervonden en opgemerkt hadden- \'t Is waar dat deeze
luiden in hün tijd veel gedaan hebben ; maar , wanneer men de Ge-

v

3

f^hriften-.

-ocr page 14-

wmmBmm

fchrifceft , welke dc tijd , noch de woeflheid van eenige Barbaar/che
Volkeren, die zoo veele voortreftelijke dingen door de vlam verdelgd
hebben, niet heeft können beletten tot onze eeuwetoe in weezen te blij-
ven, met een wakker oog overziet tegen de gecnen , die zedert weini-
ge Jaaren in "t ligt zijn gekomen, zal men moeten bekennen, dat alles
wat d\'Ouden gedaan hebben, in geenen deele vergeleeken kan worden
by het geen, dat onze Europifche Reizigers aan hun Lands-genooten
gemeen inaakcn. Zelfs is het verfchil dikwils zoo groot, en de be-
ichrijving en aanwijzing der plaatfen , welke d\'oude Grieken en Ro-
meinen ons nagelaaten hebben, zoo gewéldig duifter of verkeerd, dat
de geleerden dikwils jaren lang twiften, om te weten, welke ^laztsStrah,
Tlinwsy of eenig ander Schrijver, met dus of dusdanig een woord ge-
meei^ heelt, "k S wijg hier van andere zaken, gelijk van de natuur, gedaan-
te, m eigenfchappen van ettelijke Dieren, VifTchen, Boomen, Vrugten, en
meer diergelijke dingen, waar van men tegenwoordig ruim de helft van
valsheid zoude können overttiigen. Seedert dat eenigen der Europifche
Volkeren hun zetel zoo vaft in ver-afgelegene Landen geveftigd heb-
ben , dat zelis dlngeboorenen onder hun Wetten moeten buigen ,
heeft men gankh anderen en veel vvaaragtiger befchrijvingen van alle
deeze dingen gezien ; ja \'t is zelfs zoo ver gekomen , dat men deze
plaatfen , met"alles wat daar aanhangt,^ zoo naauwkeurig befchreeven
ziet, daar de kenniswelke men hedendaags van de taaien der Inboorlin-
gen deezer Landen heeft, niet weinig tbe helpt, als de Geweften ons
afgebeeld worden, daar wyinwoonders van zijn, endaar wy met eigene
oogen können befchouwen , wat men voor waar-oi valsheyd heeft tc
houden.

Niettemin gelijk een ieder voor zichzelf niet alles kan bezigtigen en
opmerken (want in zulk een geval zou een goede befchrijving byna ge-
noeg zijn) cndat ook de tijd veel veranderingen dagelijks voortbrengt,
behalven noch de byzondere gevallen , welke den Reizigers wedervaa-
ren , hebben wy goed gevonden , wanneer ons d\'eige Aanteekenin-
gen en Brieven van den,Heer
Mdton ter hand wierden gefteld, de zelve
te doen vertaaien, in een behoorlijke order ftellen , en aldus aan onze
Landsgenooten mede te deelen. Zoo wy nu de getuigenis durven ge-
looven, v/elke drie of vier Mannen van Letteren daaraf gegeeven heb-
ben , durven wy u verzekeren , dat\'er tot noch toe weinig Reis-be-
fchrijvingen \'t licht gezien zyn , die netter en naaiiwkeuriger van de
verhandelde zaaken fpreeken ; dit is altijd zeker , dat men nergens een
zoo naauwkeurige befchrijving van
Egypten zal vinden, als dc geene is

welke

-ocr page 15-

welke wy u hiei? aanbieden. Wat belangd zijn Reizeft doötJVeß-Tttdi^
trij Perßen^Ttirkyeny enOsfi-Indien ^ hoewel deeze Landen overvloedig
van anderen befchreevcn zijn , zult gy\'etr nochtans dingen in vinden,
die alle anderen of willens voor by gegaan, of niet onderzogt hebben,
\'t Is ook om deeze oorzaak, te weeten, om dat \'er zoo menigmaal,
cn zooveel van die Geweften gefchreeven is, dat wy op vceleplaatfen,
inzonderheid daar wy geen merkelijk verfchil met andere Reizigers
vonden, groote brokken uitgelaatenhebben ; te meer, omdat d\'on-
dervinding dagelijks leerd, dat wydloopige befchrijvingen van Steden,
Paleizen , Kafteelen , Sloteri, en meer diergelijke
dingen , niet zeer
aangenaam vallen. Wy zouden an\'^\'\'^^ Jit Werk meer als eens zoo
ruim hebben können laaten uit\'f\'^^en j maar ons oogmerk hier in is nooit
geweeft veel papi«\'«-\'\' onnodige, of dikwils genoegverhaalde din-
gen , fwart
tc maaken; en indien dit onze meening was geweeft, zou-
den wy doorgaans wei hebben können aantekenen, waar den Schry-
ver hier en daar gehuisveft is geweeft, gelijk veelc anderen gedaan
hebben; maar weetende dat duldanige dingen t\'eenemaal onnodig
en overtollig zijn , en dat ze beter mondeling verhaald ak befchreeven
willen worden, hebben wy ons daar meeftover al afgewagt, en alleen-
lijk zaaken ter neer gezet, die den Leezer of nut, ofvermaak konden aan-
brengen.

Wy zouden nu hier een einde van deeze Voor-reden gemaakt heb-
ben (want veel te fprceken tot lof van boeken, die men zelfs in\'t licht
brengt kan te recht voorverdagt gehouden worden ) maar verftaande,
dat eenige waan-wijzen, ^c eeflle blad van dit Werkgezien hebbende,
geweldig veel wiften in te brengen tegen de plaats, daer
Mehon zegt,
dat hy twee jMreninder Staaten Nederlanden had doorgebracht y z.00 om
Holland en d*andere Vereenigde Provinciën te beßgtigen^als om de taal die een
der fwaarßen van degantfche wereld isyte leeren^
vindén wy ons gehouden dc
dwaasheid van deze luiden te beiftrafen, tnet te zeggen, dat zede taal,
dien zefpreeken, niet veel beter vcrftïan, als de Papegaayen; want
hoe kan\'er een fwaarder taal in de wéereld gevonden worden, als die,
behalven een zeer vreemde fchikking van fommige faam-gekoppelde
woorden, tuflchen welker eerfteen laatftc deel menigmaal twee of drie
andere woorden gevoegd worden, eenige vafte
Conjugationes heeft?
Wy zullen hier alleenlijk een voorbeeld van ftellen in de twee woorden
geeven en beeven. Deeze hebben een zelve uitgang, maar fcheelen zeer
veel in de maaking ot vorming van hun Tijden (
in Formatione temforum )
Want daar het een zijn Onvolmaakte Tijdt {tmfns i^perfeHnm) maakt

m

-ocr page 16-

in af, maakt het ander die in eefde; want men kan niet zeggen ik bdf,
maar men moet zeggen ik h^fde j in tegendeel zal men nooit een geboo-^
ren Hollander hooren zeggen ik
geefdcy maar altijd ikgaf. Wederom
maakt het woord CF^ew« zijn Volmaakte Tijd
(Perfoctum) met daar
voor te ftellen
Ge, ik heb gegeven-, daar het woord/»few« zeer veel van
verfcheeld; want men zegt niet ik heb
 rmat ik hth gebeefd.

wmm

"Wy zouden duizend zodanige voorbeelden konnen ophaalen; \'waarna
wy een onzijdige leezer eens laaten oordeelen, oPt een Vreemdeling niet
moejelijk moet vallen zulk een taal, die noch behalven de genoemde
fwaarighede-n 700 geweldig rijk is, te leeren. Ze toonen derhalvcn,
die zig tegen een zoo bekcul« waarheid ftellen, dat ze geen Nederduitfch
cn fpreeken, als om dathet hen, geiijU den Papegaayen, voor gefpro»
ïcen is, zonder daar wyders eenige reden van te koi.i«>n ^even. Doch wy
zullen deeze luiden, zoo ze niet beter leeren willen, m hun domheid
laaten blijven, en den verftandigen Leezer voor \'t laatft alleenlijk ver-
zoeken, een onpartijdig oordeel over dit tegenwoordige werkte vellen;
\'t geen ons aan zal moedigen om haaft weer iets anders in\'t licht te gee-
ven. Vaar ondertulfen wel
en verwacht de nakoming van deeze laatftc
woorden.

\'Zeld;

-ocr page 17-

Pag. I

Zeldzaame en gedenkwaardige

Z E E- en L A N D - R EIZ E N

van

EDÜWARD MELTON,

Engelfch Edelman ,
Door de voornaamfte Gedeelten des Werelds.
EERSTE DEEL.

EERSTE HOOFDSTUK.

Des Schrijvers luft tot reizen -, vertrek van Marfeillej
aankomft tot Malta j en des zelfs befchrijving. Ma-
niéré , op welke de Ridders van Malta gemaakt wor-
den benevens hun Eed. Vertrek van Malta na Ler-
nika, naNikozia, na Tripoli de Soria, Aleppo, Da-
maskus J Zeida j en eindelijk zijn aankomft tot Bogas,

tE öat Oxfort ccnfgetijöln De^tiiöfett
öDO^OCbjacDt/ enban mjjn jonge iacen af ceti
groote lujl Oatigcöaötotöet£iè5fcl)t(gcn Uan
bjecmöe EanUen/begaf tfi mp na Douvres, en
banöaac na Nederland, Daac tö ttoeeiacen
Uecfïeeten Beö / 500 om fiet Bcroemtte ]^oi!anö f
enöeanöece bereenfaöef>20twnttcn teöe5tgtfs
gen/ aï.ö om öe taal/öfc een öec ftoaariïen Uan
öe gantfcDe tocerelö lö / k ïeeren. ©an öaac
rei^öe iii bo^beciS na öe f>?obfntien / öfeonöec
TjetgelTteö öcsftoing^ban ^panjen (ïaati/en
bcsagUaac aUesi / \'tgeen \'et aanrneïfeelgB^ 135/
m en

-ocr page 18-

z Zee- en Land - Reizen van

m öat öet gj5lcl)t ban een ©?cemöeUng/ toclöe noott fn Eant!«?" oetoecß fö/
Dtiac Deïïoomfclis ßcUgfegeoeffenö too?ö/ becluflt-gen ïtan. \'ïi€n jal niet
oiiïjcrncmcn een Defcij^ping öeesec plaaïfcn ï)iei: in te boegen / al5oo öat
ïjoo?anïjecen300Heel/ cnjootoel/ ceöaani^/ tïatiticcngantfeOonnooDi-
ge moeite tecijantt 50UI1C bauen. fSUeenïp 5a! Ui 5eg0en / öatlfi/ na5c5S
maanöcn in De^paanfelje ^^cöerlanDen ïJoojgcD^acöt te ÖcDDen / nip
in öet
ge^êlfcDap ban bter Hoog-tiuttfflie ï|eeren na Vrankrijk begaf / om berbol^
genss in becmoacöe Italien te gaan ijesicBttgeu; maac DU booinemen bol?
boecO"etliboo?titetpntet
i toam öeüöenïje te Marfeiiie, na öat üj ontrent
tien maanöen ÏJO02 Vrankrijk gecd^ljati/ eemn Thomas Brewne, ïJiete
Oxfort met mp tec {ïütsie ocïcQcn üaö / ontmoet/
liu iö mp iïoo? öen jelbe
300 bec bepjaten / bat ih büo?nam een tc£f)t na Egypten te öoen / toaac
toe top een 5eec Dcfetoaamc gclegentïjetö Baööen/ ai5so&en kapitein Pierre
Moran met 3ijn^tl)tpÖe MorgenßargeceeÖiag omnaAicxandrette tebCCs
tcefitjem Thomas Brewnc, öic al boo? mijn ïtomfl bctöing met bm bco?ï
nocmöen !^apitem gcmaaïit ïiaö/ bjac^t mp ï3pöen3eibe; en3i|nïieban
Vertrek ocljjlien met ïjem obccesnsetómen toegen^ mijn b^icfit- en / «as

van M^r- öcH tóp bicr Ö9gcn baar na te fcfteep / en {laßen onöec jepï öen zo iBep öesf
f x-nTr t\' jsarsf 1660. a©p öeeïjen in cn3e retö Det €t!anD Malwoan / cn bleben öaac
te." bi)f bagcn: binnentoelfietöb Thomas Erewne enih/ bie geen anbccsoo?^>
/ alé öe nieiito^gteilgDeib bectoaact^ boecöc/ geïegenttjeiö jjatiöen om
i)et boojnoembe €ilanb te tjesicDiigcn / met toel&crjï geïegeniliaö alöwsJ
gefcljacen iö.

Befchrij. <©e ^tab W fn tbJcëti geïeelö / in ger Oude enbe Nieuwe Malta, toaac
ving van ftet €ilanb Raar naam b?aagf. \'t een groote en bolteüïje pïaatss/
berfïecïjt met onbcibJinncUjfi^ toailen / enbe met tloce (tecöe ^^ftcejen St,
Harmes enbe Angelo, 3ijnbc St. Michiel een (ïufi toeegs\' ban betbe gelegen.
Maha tóiecb bco?bee5e Meiiten genoemb/ geip men jïenï5t7ti Aót.28. 5©it
€tlanb mag te recftt öct jfojt ban ^cïfieiirp genoemb tooiben ^ niettemin
iö\'t een onbinrtKbaw piaatö / cn ban geen gcoste Itepaaïinae i toantDaac
ïjoojn en toijn toojb DagelifftiS in fJSauïien ban siciüen bcïbj\'aartss geboerb.
Des zelfsöefte biucBtcn / toelöe men baac binb / 5ijn<©?anaat-appcIen/Citroe^
vfuchtpn. nen/ appelen / Hittioeneni\' ©ijgen/ iBcloenen/ cn meec bicirge«
Ujlie berbarfcbinaen / b?elfee 3ccc btenjlig jijn boo? be gcenen/ öie baac
met f)iin fcDepen ftomen te lanbcn.

^e iïibbersf ban Malta, öie boo2 be gantfcïie bjeerelb 300 5cci: bccmaaciï
3i3n / liaööen ftun begin tot Acre in Paia^ftina, ban baar raafiten 5e tot Rho-
Ridders dws, en bccboïgenjS op bit ftecnacïjüg €iïanb. Ep 3iin openbaacebpan-
«n J^äi^-öesban bentCucft/ geU)ltbatbeeebban0uni©?öermcb?en0r/ ballenöeöe
jelben na finn uiterfïe bermogen bp alle gdegemijeben op\'t lijf/ toaartoe
3P altiib 3eei: luel ban ^olDaten ber3ien ^P cb mogen niet troubjen/
\'tgeen gefcljieb / om bat 31» met bjoubjenen fttnberen nierbctcmmerbsönöe/
teMoeßmoeötgerfjim leben boörïi?t Kriflenbom mogen bjagen.
Hoe daar ^tt oEtïanb tDicrö bee5e ïsibbec^ fe be5itten gegeben ban ben 3^ei3er Karei
.gekomen, de vijfde, Jnnb? be 5?lbert toenmaals^ ban Soliimn de Heerlijke utt Rhodus

berbicebm

-ocr page 19-
-ocr page 20-

Ediiward Melton door Egyptèn. 3

îiecîJjÉCDen in ïjen jaacg 15 22. €in:ten naïiCiDanö öter niDcl!mt nicîjô
ÎJeviiûegîî 5püc / m öen ooö tian öaat jocftenïiê te / ftbamcn 3»

«net egnjecr macïjtîge^rmaîïc inOenfaacc 1565 om Maka teljccmcefïcrcn ;
iocôVaiectafoenmaalsSDaa5 45?oot-mee|îcrnan sijnîie/ ljoeî3crtîonîî Bim
furie met 5ultî ecn Dapperliepö / Dat öe (Cuïfîeu sicöUsono^n WUtbm
fcöanöe öaar Uan af re totjiicn.

i^et €ilanö tö cufm üm mijtóï lang / m bjie bjc^ïii ts^tfj ïje gconb maat
citifcem boeren Diep 3pöe / Ié öe oo?5aaft / Dat ftct niet 500 ujucötDaac
cnijs/ alöget Mfmaat anDerjs tod meöe öjeagt let öegrüpt tn fici) / öc^
Dalbm öe ^taD/ 3«bcn-en-teeccti3^3?pen / entiegen Kaflaics ; De
ren/ ofnatuiidpe ^nVooonDec.ö Dec 3Ê!ter/ 5ptianDe
CornplCjCfe/ gcclacBttg/ cnber£)?anöUanöe^ürt; ijuntaaitsDe25arDaa^
rtfclje fp?aaîîntet ongeliift/ sljnDe ijsiDe De tMlen ecn tjeDuröene mabU Namur,
fcfiefpiaaö. «©eeseliaUescc^Socren in al öun Doen getoeiDïg/ of tot oodsdienit
fiet goeDc / of tot ijet ïilïiaaDc genegen / jonDer eentgfaiö De mïDDelmaat tc enuced-ng
BouDen. 5ön Dei5oomfcl)e l^erft toegedaan/ öoetoel 5ein m 3elfsi
punten 3CCC onfiunDtg 5iïn. ï^un ©20utoen 5tin Doo?gaan0 fcljoon/ gaan
met ftoarte ftuperjSbeDeSt/ enDe ballen gcttieïbigö Dartel en ïjeet/
\'t geen öe
cio?3aafi fö / Dat 3c Dun fcUoonDetD tüel 300 beei ban De ftunH /
öï$s ban Dc
«atuur ontleenen. ^n De \'^taD sdbe )s^mm beel fCucftfcïje en 3Éooîfcfî;e
^îaaben 5ecc IjacD aelj.^nDelD ; ecöter 500 to? eeD niet / alsS De ï^riftene ^iaa?
Uen op fiun c0alepen en Earbaryen cf Turkyen ge^anDelD too?Den.

€ertiiDs5öeüöcnDe|BaUfïe3crsSDe<6oDtnne junoaangeöeDen/ toelSer^
iCempel 5eet feofïelp ntet alDeclei rö^e berfierfelen BefileeD toajS ^ tot Dee5eïi
Cempel tïtoaamen alle De ^ntooonDeren ban D\' omleggenDe €ïlanDen mee
ïiûjlelöRe gefcDenficn / om De boojnoentöe <©oDtn jöun eer en soD^sDi^nîMer^
UeiD tc öeuïij5m« geïijfien Detoee5en 3p |mn eer aan Den fCempel ban
Herkuics, bîeiîîcr^ iSuinen ten öuïDigen Dage no£ï) tn tocescn 5i)n.

a©atnuDe #jDetDeiJüaiDDerfrfjapö öelangD ; Den €eD/ toelfee 5p op\'t
ontfangen ban ^t. jans <©?Dcr / ofte ban De selfgfe DesÈ lofpitaaljS ban ^ed det
^erufalem/ Doen/ De5e; Ik protcftecr endebelcove aan God, de gebcnc-
Riddets
dijde Maaget Maria de Moeder Gods, endc aan onzen heerlijken Patroon van Malta,
S. Johao den Dooper j dat ik, door de genade ende hulpe Gods , altijd ge-
faoorzaam zal weezen den Opperhoofd, die God en deeze Religie geordon-
neerd hebben, en datik van nu afin kuisheid leeven zal 5 het Huwe ijk en al-
le andere luften verzaakende? zonder ietste bezitten > dat my niet in eigen-
dom toebehoord.

<©e3^o(}erbanDe3Sapeï(eenP2fefïerDe0<0?Der^;öcmïïtcrKametber? .
frtjetöene Ceremoniën aannemenDe/ örijgtöp een ftoarte mantel in 3nn „p^X/-\'
SanD/ enDeDcmtüonenDefiettoitteöruiiS/ \'tgeen Daaropfïaat/ b?aag& de Ridders
ijpfiem/ of ÏJJÎ niet geloof0/ DatDat]&ettee6enDe0^cuiötö aanbettoel^ van Maiw
Be Jcfus Kriflus om on3ec 3onDm toille aeîîruisSD toierD
i W^mm Dit nu
beleeDen Heeft / ftufl Rp lïet liruiö s tóaar na ï)et ftruiö DejS mantel^ gelegt
™o?D aan liet Hert / enDe aan De fïinfeer 5üDe ban Den nieutoe-gemaabten ïïiDf

wï/ enDen3^ofl£ï3etDDembecbüïgensiDee5etooo?D?n} Ontfangtdit tee-

% z kea

-ocr page 21-

Zee- en Land - Reize van

ken in de N.iame van de Drie-eenigheid\'j de gebenedijde Moeder Gods db
Maaget Maria 5 ende van S. Johan denDooper, tot vermeerdering van liet
Catiiolifche Geloof? rerdeediging des Kriftelijke naams, en bedietiinge der
Armen. Wy fteeken ook dit Kruis aan uw flinker zijde , op djt gy \'c van
gantfcher hcrte moogt beminnen , en mee uw recfiter hand befchermen ; en.
de foo \'t gebeurde , dat gy in
\'t vechten tegens de vyajiden Jefu Krifti de
vlucht n\',t;mt, en dit heilig Teeken achter uw Iaat, zo zult gy mstrecht
verflooten worden uit deeze H» reiigieufe Order, ende uit ons Gezelfchap.

(Bit o^ööfitt jijntie / finoopt Bp öen mantel om \'t löf/ jeggenïje ^ OnV

fangt het iok onzes Heere > \'t Vi\'elk zoet is, ende gy zult lichtelijk ruil voar

OW zie! vindsn. l^iec op Bujt Dp öen feuoop / en 500 öoen ooïi alle öe om^
flaanöe ïiiööec^; toaacnaöJml3?tftöeiDcne(©catjenengefeoïrgn / tüei&e
fn ^ct boeö öunnec <©iöoniianticn öeoceepen jijn / Doo^seö^agcn UJOjisem
<©06 ïj«öben 3pe2n^|tejt€£fcDaptoanöee5e3elöe(@^?tiC\'»;/
Öie iBilfeiJoen/ teJdfte öee^e ban l)et mt$ IfenU.ö ö^agen.

I^aöattop öijföaöen/ oeïpDfecboo? geseibl^/ te Maltagetocejfiwa^
ren/ UcrMööen W onsereis? / enfetoamen op öen
i7^umj teLemikaj
tn t €tlanti \\3an Cypren, gelegen aan öe jtiiö Isant ban öit €Uanö.

öaflf! tup öaac geïiomen toaccn / tofecö ih 3feft/ \'t geenöe jKetstaecsV
öte öaaï tè laaö t^aan / gemecnlöft geöeticti / betogl öc lucgt ban öft clï@n?3
5eec onne3onö W. litet tegenflaanöe Dee5e tegcnfpoeö/ tcoöBen top na Ni-
kozia , öoofbjïaïi ban Ijet geöacöte oEUanö; öocö mijn jlelue Uan öag tot
öag becacgecentïe / en öet lanö öaac en boben ban be pcfl öefmet jijnöe/ bi^
flocten top onsesei^na Tripoli de Sorïa bco?t te jetten. ^i>nticctiiffcöm
toaiS tectoijl il? te Nikozia 5feï} lag / na Aiexandrettc bectrofr?

ftm / bj^k 0002 top on.^ genooösaaïit bonUen een anisec ^cötp te nemen/
\'t geen onji op öcn
27 ban öc jelbe maanö / tot geöacfjte plaatje öjacBr.

i|rec nam miinjiefttc/ ntettcgenfiaanöeöeberanöecmgbanlucBt/jo?
öanig toe / öat Ui mp tot öe öooö begon te öereiöen. jllijn Äeiö-gejei Tho-
mas Brcwne Detoonöc öaac een ointitfpjefieïpi öjoefBetö obeu / en öeeö
mp 500 beelbfenfltnmiinjtcöte/ als? of ftpm^n eigene ^Sjocöcc toa^ ge«
hjcelt. ©iiftoeehenlaag öuucöeöeje jfeiste / eec mijn fecffcijten bjsec Begoits
üen tetoafjftecen/ tcneinöebantoeUtetijö/ te toeten/ opöeneec(lenj§?ps
temöec / DoejtoafiiHooönocljtoaö/ bectcoïitentopnaAJeppo, öaactop
op öeni:? ban öejeibemaanöaanBtoamen/enDpitabiej-gantfcBentflans
öen flil bieeben / geöuurenöe öe toellieni^ mijn boojïge gejonöBetö en ßracB^
tentenboUenliecBceeg.

(j^mtcent Oft ^^"öe ban ^ecembec becfcoSBentop ban Aieppo na Damaf-
cus, öaar toP nocD omttent een maanö bieeben; en ban öaac namen toe
tnje ref^ na Zei de, öaar top ooit bp na ttoee maanöen (ïfl Weeben.

jBijn boo?nemen iss niet Dtec eenöefclijgbingteöoen öec geöenfitoaars
tfgfie jaaBen ban Lcmikai Mkozia, Tripoli, Aleppo, Damafcus , en
Zeide, becmftg öeje ^teöen batt al öe toeecelö genoeg öeltenöjQn / öoo? öe
menigte öeic befcïjjöbfngen/ öfe \'ec ban tiiö tot tp ban öe ^«Uant/of\'t€>ïr?
^m/ m seïiomensött? aïWp Jft fPi^^ReiiDan \'tgeen/

Komft te
Lernika.

DenSchrij-
ver word
fiek, en
trekt na
Nikozia.

En van
läaar na
Tripoli de
Soria,

Komft tot
Aleppo, en
vertrek van
iaarna

Damaskus
«r, Zeide,

wm

-ocr page 22-

E diiward Meltoa door Egypten.

ftat in aanmerfiiinUsf in Egypten m^im Beb / boar tfi getegcmöefts geDtiS
kbcm/ öeöuumice Deiuiiö ban ttointig maanbcn / aUcjS aantemeclictr/
\'c geen öaar Ijct aanmerfieiijfM^ iö/ met aUe öetscnfecUjtetcbes enna^ubj^
liCiitloljetö
/ \'tbjelü mm tot noeö toe noclt cn öeeft gebaan ban een 500
fclioots / en fcbert 500 beels eeutesen 300 bermaarb gtanö.

gi^en 19- ^^b^iiasij ttaben üjp te Zeide ^taö banPhenicientefclKe??/
om oiiiS nn Damiaten in Egypten te bocn bocrcn; maaK een afgriifdijlie
fiojm-ixiinb on^ toeer op öeceegemoipenöcBlicntie/ Dleebcn bin, teu 5e(l3e
pläatss tot bcu lö ban öen bolgenben niaanö / toanneer bao O00 op nieubj
fef^cljeepten/ cn met een boo:fpoct!ige toinö bemSteBogasaenijtoamen/ Aankom^
\'t gcen be moaö ban öe Kijl te Damiaten ^^

j^ier ongetaöe« btnb ilt \'t / eei* b3|> becDei: gaan/ een alaemeenc bittO^Ü«
bing bntr Egypten te öocn / cm öe saafien / bjaar ban in\'t berbolg gcfp^o.--
licn 3al ibojöen/ te bctec iiounen befjtaan.

TWE.EDE HOOFDSTUK.

Wie Egypten na de Zond-vloed \'t eerft bewoont heeft,
Egyptenaers waerom Kopten genoemd. Benaa-
mingen van Egypten > deffclfs gelegentheyd , gren-
zen j langte, verdceling, \'"Verfcheidene Zetel-

plaatfen der Egy ptifche Koningen. Regeerders van E-
gyptenj Veelderleiinwoonders. Oiide, enHsdens-
daagfche Godsdienft der Kopten. Verfcheidene taalea
van Egypten j &:c.

Kam, bie een öer ti?ie»rtenNoacte mß/ Ifefecbierna/
naamen toaten Kus, Mifraim, isien öe ^Craöiecsf anöecj? Beidan noe= zondviocd
men / Fut, en Kanaan, j^an Kus 3t)n öe ^Ibpfifinen gefpjooten; ban Mif- eeAbe-
raim be l^optcn cn be ban Fut öe ^nbjoonöersf ban ?{ifrilta; en^"^.\'^

ban Kanaan öc^^pcierss met öe öaar cmtccnt gelegene bolßecen,

Mifraim, öie na Öe ^önb-blöeb / böigen^ f)et becljaa! ban Makrizi tcra?
ötfcö liltorpfcfmjber / tot 3im / en
tot 3jjnec affiomeünaen tosonblaatis
occftooss alle ßet !anö / \'t geen 3fcö flrel« ban €gppten tot Ißt uirerte baïi
fifciöa / Uet ban gdpcn biet fiinöeren na / te bjwen / Ifchemun, Atrib,
u ilpberöeelbe ijen €gwpten in bier gcüifie öeelen. Kopc ijab

alte öet lanö/ bat\'er ijf tuffcOen ifvan tot aan öe flab Kopr, fsan rfchemun
pfyPöUe^./ ij^banb? flab
Kopt af tot Menuf. Atrib jjab tottritt

5. m

-ocr page 23-

6 Zee- en Land-Reizen van

öcdticn ïmföiïau€gppten/ \'thjelfjfjetgeen is/ Dat töp Delta noemên;
tn Sa ïjaö aUe^ / \'ttoeUifitDjïceïitbanDe iB^obimie banBeheire, tot aa«
Barbaryefoe. <JBn ieDerban öenDceösenfiaDtnsijngeöeeiteöoutöe«/ aa«
Detodfie
ij? 3m nmm gaf; toaac ban bjptn\'tggt30ïg3uücn fpjseïien.
re?van
^^^ ^^ ^Siocöer^ / obcE Öoop geraafit sijnbe na öc öooD ban Dim
Mifraim BaDeE Mifraun ^ al300 c?n ieDcK Dê oppec-ïtiacfitOegccrDs t€fteUDcn en me--
ihijden OM manö Den aiiUec Daau in toillien toilDe / öeflootcn 50 ijan gcfcfjil te öcfiecftten
machrvan ^^^^^ ^^^^ ^^^^^^ fclüftm 5\'^uDe Uan De oppeVmacljt tenöoojDeleöan
Egypten, gcene Die De cbcctoinmng ijeïjouDen 5ouDe ïjebben»

Kopt, Die D0 longue toa.ö / bleef obecïöinnaac ban alle sijn 25?oeDccö\' /
en tofccD «iet
Hun öeiotnigtng booi ïjiin a^pper-ljoofo ecfient. ï^p becbooi?
De^taD Menuf, \'£ geen Memphis i^/ tot 3ün refïDentie - plaatgf / na=t
Egypte- b002l)eelD5ijn^ ©aDecö Mifi aims, Die baar 5nn ^ontngljj6c ^etel gebejiigD
""k \'"Ten ^^^^en honing Kopt
\'t Dat alle Dc €gpptenaar^ tot op Den

gwoemt, ÏIuiDrgen Dag fopten genoemD toajDen.

Dee5e coi5aafi ooö Dat De (©gießen aan Dit H£anD De naam ban
Egypte- Aigyptos gcgcbcn Hebben / beranDereBDe alleen De in / \'t geen seec
«aars waar 10/ tifet aUceti tv De ^?icSfc0e taal? maar 5elf0 oofttn De ^ra?

200 ge!" öiffi)^ / O^lp? 5icn f^an in Dee3e tbJce toüOjDen Nekkade, en Dunkaia,
noemt, bjclbe men in maMfclje taal/ met eenitfcH?Öf«/ cnöf?menecftter utt?
fpjeeftt Neggade, enDungaia, gelijk of3e met een gefcijjeben biiren.
\'t Zijn tbaec naamen ban ^teöen / toaar ban D\' eene tn öcoa-€gppten / en
De anDec
in 5^ubim i«?.
«De jiBoo?en cn De !^opten oo?fp?onBeli)fte ^titooonDersS Dcc5e!S ïanDgf/
tioe van de noemen\'t Maffi-, ban Mifraim, öenÄn banKam, en Zoon,£S-300ti ban
Arabiers, Noach, Dïe De ecrfte gctocefl / b3el&eHet3eltemct3ijntCfbomeUngenna
Turken, en jjg ^ottD-bloet bebjooHt Heeft, \'t S!^ ooft ban Dee3en 5elben Mifraim, Dat
ShJeTen
^^ fCutBeïl \'t Miffir, en De ^ODen \'t Eretz Mifraim, of \'t lanD ban Mifraim,
^ " noemen,

Egypten gelegen\'fH Iftiha/ bolgens? get gemeene geboden / niet te min
Gelesent- \'t eenlje Der (@uDen / in tbseeDeelen De?$ 3©erelü0 gefielD / nament^
heid van ui^ fjct ©oflelpe Deel in ^fia/ en
lm 3©e|ielpe in / maaftenDe De

Egypten, ^j^jj Jjg fcHciSing Daar biii.
Grei^zea gren5cn 3ijn ten ^uiben Nubien, en De ïaatfïe ^taD ban €gpptett/

\' enDteoniieEDeHeecfcö3PPpDe.ö2Sep3Sban<6!rgéaanDtefiant (iaat/ iisf if-
van, SoatUieDte ban Europa Siene noemen j ten bJeflen3ön Haac fcljciDgf?
paaien De ^?obinticn ban Vah en ban Barka, ten coflen 3ijn De bjoejtünen /
toellic Egypten ban Paieöine, Oft Heilige Land, fcHeiDen; ten noojDen
b}a?D Het befpoelt met De €gpptifc|)e^ee/ toelHeengeDeeltebanDeiliD»\'
tangte. DelanDfcfje maaHt.

lE^cn neemt Daar langte ban De ^taD ifvan tot aan De monD
te
Rozette, in een rccHte linie / Dat\'^ te 5eggen / ban\'t3uiDen tor Het
3Soo?Den. mt maaftteen jtrcefibnn omtrent üöf HcnDerD en feflig gifa^
üaanfcHe miüen. |^cn Han f^n ecHrer niet p^eciisS I bermir^f mm
Daer te lanöe nie? bp miilen / n(i£ïjBpfcHi\'£eDenn»i maar aüeenlp fp
üaa-reisen ban ï^cmelsf. l^t

-ocr page 24-

Ediiward Mekon door Egypten\'. 7

fn öcelen. i in Zmi, of Hoog-Egyptet! ,\'t gm verdeding;
3i)n aanbaiig uemuuan Siuc, gii tot ifvan toe
fmüt, 2 mVoïiwi, üf
Middel-Egypten j ten aammt ban Kairo cnljan Zaid j m 3 in Bahni,
of Leeg-Egypten. Middel-Egypten flcellt ban üize, \'t gceifcm öOlP Ï.S
tegen cüec Boulalc gelegen / tot Momfa-lloc toe; Leeg-Egypten öeöii\'t
Kairo, en (treftt tot Alexandrie , cn tOt Damiaten,

Hoog-Egypten, li tD« aUeetiip fpjeïicn ban\'tlanö/ öm öcHouVoU ..
ino3ö / eng / ep Ijet töijtiiï mag 8et naiitoeiyïiö \\tkt uitren tecg.ö te
paarö gaaien / en 5L\'lf^ / op somnifo^ plaatjcn geen
öhc luircm Dct Egypten,\'\'
Qtertge/ \'t geen\' ec aan iï\'eene en D^ anïierc tem t^ / ütftaarw gïcoteen
ganrfclj janöacötioe fjergm.

©an Middel-Egypten 5011 lïf öö EÉtl)ieOjecteniet bJd ïiDunen Joggen^ vanwicu
niettemin Benlïi tod üecjefterö / Cat 5e Oie ban Hoog,-Egypten niet üectc u
öoben gaat/ toant tufcDcn Ijcröcn geleocn 5ijii5e/ en Egypten iitet toli^ici;
Bröinnenöe te toojöen / öp Kairo, Uolgöe öasic wit / öat Ijct Lty na Han
Ï3C 5elbc ïjjeeötelö / uitgenomen ecfttec m 5dbec piaatse/ öanc ïicn &afctf!ift
ban Sium tjs/ aïtoaac Middei-Egypten een toeinig bjecDce igg / \'tgeaüïi
töcntoel tot geen ^tlm getal ban uuren ^oiiöe Sonnen Dicngen.

Leeg-Egypten tö gcnoefl. .^en teït febentig mnlen x^n^te^c

ban Damiaten, He cofleliïfttle ^taö ban Egypten 0an öe ïBiOOelanö\'fcDc Egypten,""^
^ee / tot Alexandrie, öe VöefïcUifette ^taö aan öe ^ce.

Egypten tjs aUi)i3 geregceiö getoeefi cp öc mantcc ban cen Sxoningriiö;
maar öe ^teïien / öaar öcjs jelf^ Boningen ï)un ^ctel.é geïjouöen IjebDen /
3i)n m\'er altp be jdben getoeej! / jjÊbbenbe be (©üecbjtnnaac^ bte bolgens?
Dun 5lnncli)fiï3etö bcraniïFrö.

W ecrfle l^omngliifte ;§töb / boïgen^ \'t beiljaaïban Makrizi, tonjSf Am-
fus; ttiaac De ^orib-bloeD Die onDec 5ijn njateccn öegtaUcn TjeBBcnDe / ind^ pi," tfen "
öen b\' Wïiomslingcn ban Noach Mcnuf of Memphis gsboutob / \'t geen ben LrEgypti-
^foel ber Éoptifcfl? iioningen / tct bat Nabuchodonozor !)et ^elbe ^cheKom"
becöeïgbe. bat ben Grooten Alexander Alexandrie i)ab ÖOCn Doubcn/ S™\'

maaïitc ï)p \'t tot l^t?cfö-fïab; \'ti^ in bec5e jeibe ^tab/ bat alle bean^
bere <6?ieftfcöe l^oningen sijn j^abolgcris ïjiui jit-plaat? gcljouben Ijeüfjcn/
gebuitrenbe ben tijb ban negen DsnberD iaaren / tot bat be tltabift?! / Egyp-
ten toerobecb ïicöbenbe / Foftatbel^oofb-fïabmaalren. \'Giauher,bieC^#
wetaaltoasbanMeezle Din a!la,ljcDt;nbe in gebolg Kairo bocnöoutoen/
gaf t)et be naam ban Dar il Mcmieke, b^t te seggen / Koninglijke Zetel,
toelée fjet tot nocïi toe belioubcn ïjceft.

Egypten fts ban b;jteberlft flag ban jBaljomctsanffTit ^jinfen geregeecb
gctoeeft / 5cbcct bat be ^caöter^
lm or» be («Bïichen beroberb lieööen. ki m^ho.

Cecffen toiecben maarfïefïjögencemb Omara Maflï, of Prinfen va» metaanfch«
Egypten, jonber eenfae anöcre eenui.im. toaren altemaal tSrobtsi\'^J/
cn naboïgerö ban Amru ibn il Afï, bte b\' ecrfreluaö / tocUie f]cr berDiKcbe;
^banbee5en ^jtit^f-aftot Abuil Fevares, bte be faarfïe ban bce^cHtnie ^.
roas/ tcib men
hct ftcnberbentbJaalf/ fttnsien benn\'ib ban r? faf^\'V „„ gS?»
7 ïïiaanen / en 27 bagen / bat fp Egypten bc&eecfcDt Hebben. Ep beßt^n^ te«.

-ocr page 25-

8 Zee- en Land-Reizen van

feenöeïte wateten îtofmtgjaaren na öe ï|cgfre/ m cinöigöeni^et g^S faâî
Daar na- llltcmaalöielöcn 5i> 8un jem tot Fofîac Maffer ,
of Daar ontrent
Kaïyphs. He dmeömljatsöen ï3e naam ban Kalyhps ;
toelfeen tptel 5p öegonöcn
te nemen toen öen ^enecaaï Abuhaflèin Giauher, Doo? bêbel ban Meez ic
Din-alla , Bï2 tOCn tCt tijöïlea\' ban Barbaryen b)a0 / en öteEgypten üpö\' ^^
rabîffiK ^^ùifen becobcröe/ Kairo |iaö öoen üoutocn. ^00? öecjeKalyphs
toïcrö ïjet öc^ectfcftt öen ïi)ö ban so§ jaatcn/
4 raaanen / en zz öagen/ öat
te Jeggen tot öe öooö ban Adet Ie Din.alla, öïe öeeiföeeniaatficKaiypk

Sultans of öle Sultans of Soidans geitoeïitö tolecöen / boïgöen op ö«

soicans. Kaïyphs ; gn bïaren ban btcr bscfcDciSiene laiiöaai\'öett»
Soidans €er|!en/ öie af{ïinaamenban een jefeecen genoemö Eijub, toleröen

Kurdes. geno^Stlö Soidans Kurdes.

mt €ti3eetien / toeUien ban obec-jee gcliomen toacen / bJferben Turkfche
Turkfche Manieiukken gcïjecïcn/ om öat je ban te boojen ^iaben getoeefï / eiiöooi
Mamaiuk- £^^0n<ïantmopDUtatinffï)e iioopUcöea san Öe €gppïff(fje ^Köningen bec^
ßocijt bJtUtn / öle îjen opboeöen en cnöertoijjen öeeöen in albeiletoojiogjêfis
oeffentngcn. «I^en É^ning geflo^ben Jönöe / berhoos men een öeejec^ïaa^
bffi/
oniï)?m op öen iCÖioon te jetten.
ciri<affi- ^e ^acïscu tóleröen genoemö Gu-kaffifche Mamalukken, om öat
ùùp
îchcMama- fpjonBcUjfe ^.iteo ban CirkaiEen, en öat öe l^ooplteïjcn / toelïier ^laaben
lukken, jji^^csjn/ gclijB öe eerfïen/ aan öe i^ontngen ban ^gpjpren bec^
feöcöt Baööen / öte je gelijö öe booïgaanöen öeeöen optrcBßen / jui&ö öat
jp tnfgeïiUi^na öe öooö ban öen Sukan op öen (^?iongejetbïfctöen.
ottom«n- ^^ ©tecöcn / bieÖ3ï öejit öaat tegenbjoojötg ban ijeöben / jijn öe Otto-
Hifche Sul. mannifcbe Sultans, Öe Cirkaffifche Sultans öaacuU berjaagöen Ül

öen jaase ban öe legfre 912, ^uitan Seiim bïa.ss \'t / öte ött ^onfngtp
tn \'t iaat na ®nflt geboomte 15
17 obecbjelötgöe.
Egypten b30?ö tïeöenöaagss öebïomiö öoo? Hopten / öoo? 3jBoorcn / öoo?
Inwoon- ^cgöï^js;^/ öooj (CutBen / öooi^?ie&en/ cn öoo? ^ooöen / jonöecöeattc
EgyVten ^^^^ bjeemöe bolfieren te reâcnen ; ttiaac / gelijh öle haat In een jeec mein
gefaïjön/ ïö\'t öe pön nfet bjaacö / Dat men\'ec ïjiec ban fpjeeöf.
Kopten, ^t i^oyrenjijnöe narunclpeen oo^fpjonfeeUifte öejef ïanöiS/ aijooge^
noemö/ gelp top öiet boojgejetö ftebben/ bàn
Kopt, öen joone Msf-
raims, öfe.ïia jtjn^ ©aöer^ öooö îîontng ban Egypten toasf-
Moofcn. mo02en / tocllïe men fn \'t ^cabifcïj
Aulad il Arab, of Kinderen der

Arabiers, ncemö/ tccïîïîenooïî/ joo toeïa!0 beUopten/ öaac flun oo?^
fpionlïban; maar jp jijn j^afiometaanen getoojöen / enmogeïp jiln\'ec
{10CÎÎ tod eenïgen onöet/ ötebanDefScabtersaffiomen/ toeifiejtcÖöaac
gebcfff
cîîî IlsWcn / jcöert öat jp Egypten Ijebben betobecö.
^e Écöötcfie^ Jün bollïeren lUt
Arabien gefpjooten ; en/ ©cetoel jp fn
Araoiers. ^^ ^^^^^^ f ^jonöcn jp ccRtet ganîfcî) geen gemeenfcHap met öe natuucs
Uîîâé ïloo^en Deö ïanö.ë. jfjn ban betfcïieiDetie îfnten / en toojöen öoo?
berftïKïöene ||ooföeiï Uefteecfcrit/ gelüfe tn\'t geboïg gejegt jal to03öcn
• m (Cuclifii jiin öc gcenen / Die jicß Daat tec neeï gejei Ueööcn / jeöect

öat

-ocr page 26-

Eduvrard Melton door Egypten. r j

ïist Seiem Egypten Uêïobeïö {jeeft. ceaeecen ï)et Imib / Se^

^töcrmen\'t/ cn Deumen aUe &c öeömungenUan ^raar,

^e / öte öaac tegcrsl«D0?ölg jijn / cn i3te öciyöenii^ lïan öc «©jtcfis o mUi^
fcöc fïciigfeöocn/ jijnbcctoaact^gctoïitöoo^öeacootcSïoop-ïjanDc!/ öte
^cc tn
Egypten Omgaat. s©at öe ouöe 4©2iel?e«ëclaitgö/ toeiöe jirtj / toen
Alexander de Groot Egypten UccoïserD 1)30 / öaac tcc neec setteöcn / Uz 5Ön

Uaac niet meer/ of 500 men\'er nocö Ötcr cn baar een binö/ öieöcbüen^üD cn^
ïïct öe foptenDermcngö / enöunnaam Uerloo?en €n / bermtts\'öe
fcDc ï^eiser.é / öle öet Saiteöontfcïis Connlteboügöen / becöeugö bsaren !jim
jjartp m
Egypten te tteit.en tegen öeläopten/ öooö-bpanöenbanbitCotis
ciUe/ en om öat öe öle uU
Griekenland geiiotmntoaren/ gct

Jjoïgöen/ fjeööen öe ^ctierss ban iS^onttanttnopoïen ^enöefcDermö/ en mïö*
bei gegeben om $icD baar «e befligen / en ^eöett öie tgö \'t / bat öe ^lieïi»
fcöe ïïcügfe in
Egypten gebJoibcn.

^e ^ooöen 5ünöcr ban alle tijöen getoeejt / en 5p sijnbaar nocïi tn een ^ ,
Ötoote meenigte/ en in een seec groot aandien/ insonöécöeib te Kairo, en
inbs^ee-fleeöcttj maaranöerj^enbinömcn\'et geen; eninbfcnöe?l^oop>
Ijanöel öen fomtp^ berpUcDt öaar te bïötJen / beröergen en bermommeii
5P 3tcö: toant ?oo ïjaafl be 25oecïjn ïjen ontös^tfen / mlsflianöelen sp 5e op
gen b?eem&e maniere.

\'i o^etaJ ber fopten itt Egypten tegenbJöojbig Mein / in bergclil^ aet
liing ban\'t geen/ bat\'er toei eet m0; icoant inpisatss bat\'er ten tijöe Kopt^m
üan Amru ibn ii Aff, Öie ïjcHanö op öc <<5?ïc&ert beroberöc / jegs ßonbeeb Egypten,
öiiijcnb ban öitboï&bjarcn/ bjelSeö^mfcliartingbetaalben/ jpn\'cr nu/
Mgens\'tgeen/ bat ßim ^atciartïHelbempbaarbangcseiböceft/ nau^
ïpSE tien/ of ten aïöerbooafteö/ bi^ticn öui?cnb. oor^at

«gen öec oojjaafeen toatj öeese bermtnoccing tss / ten tijde der Romeinen, va^un

i)un boïüanöigfj^ib in öe Icijlelpe m&e ïiebec^ verminde,

bjoeööciööer l^eiöenftlie (^oubernenrg fobanig tegen ïjun berp geeft/ öat
\'er binnenben te geiglj ban omgeöjacftt Ijeböen. (©etuigen Daar af 5j)n
ü3elfeber5efen/ bat/ ben llanöboogöban ben
lucifer
Diocietianus op m ^ct^-nacgt bierentbJintigöuijenö bceb om?
bjengcb/ boelfie begraten
5jin op öet gebergte ban Achnum in Hoog-
Egypten.
€n op een anbermaaï öeeö\'er/ \'t öen selben Eanöboogb/
Of een anöer/ 500 beel bermooiöen / öat men jenietteHen feonöc/ maar
men bebonö/ bat 24
Fiddans, of «gemeten lanögf / met öe ïicgamen beejec
Haartcïacen beöefet toacen.

€en anöerc.OO?^aaB ban bertooefiinge/ ten tijdedcrKriftene Keizers ,
ijS getoecfï Inin öaröncïifeigBeib inöeöbjalingban Dioskorus, een Bunnec
Patriarchen/ raaftenöe een eenige natmir/ eene toiï/ en een per50on
in
jcfiis Kriftüs; bJelfe ï)en Bp ïia öc jclbs ongcluliïten beE0025aabt ftccft / al^
3» ban te boo?cn onöeröci|ciöenfcfte
]feei5er0/ teroo25aafebanöc=(ä?ifies
«öfje ^oböbieiift / geïecben gaööen; toant öe402tcßfcöe|ie{5er0ftentö!l#
icnïie öbjfngen öe ötoaHtiacn ban
Dioskorus re beriaaten/ en te bolgcn gct
e^wof in get lalcßöonifcliß Concilie baftgct^elö/ cnDcmaUöbebcnDaïs

-ocr page 27-

lO Zee- en Land-Reizen yan

juftiniaan ^etfig gn oiiDuiofasm ^mitiê / fjcßöen jn? öooj öct fiaaï tot f)et efnöc ban gutt
f^derT\' joefen te geraaften / gelp onbec anbeten ben Éet5ec
jufliniaan,

auizend bolgenä tjer bethaal ban Maknzi, in J^n Hiftorie der Patriarchen , bte om
Kopten om ßt\'c^e ccebeH alleen opeenEonbagtb3eeiöonbertbiU5enb|iOi3tenin
Aiexan-
hst geloof jj-ië geeft öoen omb?engcit/ 5onbfctcfp?eefeenbanbßb3?cs?böebenöec on^
Kenfen bets ï^ci.^eci^/ bte na Öcm geöeerfeftt öebben. Euï^d batblebfergeipe
eïenben cberïeefben / 5ienbc öct gebaar / \'t geen \'er fiafi in bit gebocten
tc
beipen/ en inbe^tcbenteberfcöönen/ in be ^©oefïrinen bmroïiben/baar
3icö Hit toanöoopinülocflctssbJiecpen/ enöetoBecfleïpfeleeb aannam
men/ altoaac sP W obertge öunner bagenboo?b|agten/ 5onöer op Öet
l^ubJéïpi/ of op öet bermeecbeECrt ban Dun ©olö/ te benïten.

^aarna!icböenöc|Ba9omcraanfct)e^?tnfen en koningen/ bie febert
be ItrtflmeÉfiS^ïSfbe ïBeefter.öban
Egypten getaeefï ^ijn / jtenbe/ bat 5?
bibbJiIgJ tcgens l)un be jiiecing begonben te muiten / ïjen niet meer gefpaacb»
Ep b?acDtCii beboc?naamfttn om Baïgi / berbocDten be
©20uïöênen ÉJinbe^
ren ber anberen boo? ^laaben/ enbeftoafiftentoferbengcbbjongeniBa«
0ometaanfc|} te too?ben; tnboegen bat/ bit ©olfe 500 beeï rampen gelees
ben bcöbenbe/ men 5tcD niet öeïjoefb tc berbJonberen / inbienöet tegen^
toooibig tot
m 500 Mein getal geb^acßt f^»

®an oubgäbJaren^pailfgoben-bicnaarö/ en ieber boojname ^tab öab
Öaac bp5onbctc <0oböeib aan bc toeifee 51» een gobjsbicnflige eer BebJeesf»
Abuzir, \'t geen öct oube Bufiris / aanöabeen ï$alf» ^Alexandrie, bat
Bet oube RaKote is? / aanöab cen fleene ^erapim Achmim, \'t bjelö fjet
oube Panos t^ / aanbab^poUo. Bana cen ^onb» Bafta, \'t geen öet oubc
Bubaftis / cen tleenc EeeubJ. r:ida aanöab ^erapfm ifchemunein,
bat ftetoiiöcHermopoiisijs/ aanbab ïjct beeltenis ban een (leenen nBcnfcö.
ifvan, ban be läoptcn Sovan genoemb / aan&ab ben boom EcDaöa. Kous
, bc isaaan cn be Sterren. Mindadi ben ©ijgcboom ban #öarao. Mem-
phis een ^aif. Atrib, \'t geen ïjet oube Atribis ts / aanbab ban gciijficn cciï
fleenen ^alf. Semennut, batïjct oiibc Sebonnis i$f/ aanbab cen ^olf bart
on.0. Sa ccn (leenen j^arßen. Tuba get HBatcc / cn al bat baar f 11 gc^
bonben bJo?b. ^it Ocb iß gctroööcn uit ccn oub $5ralnfcD jlanufcript/
\'t geen ifeitt ö^t filoo^er s, Antony bonb.
aaaefche «ïBaat 5ebcrt bc Bomfl onfcjs l|eerc / Ocbb^n 5p 5ic0 ban b\' 0ï&crccr(ïctt
Godsdienft tot Dct !^ci<lcnc «ßeloof/ boo? be p?ebtMng ban Markus gun ?6po(lel en €ban^
derKopcen. geli(ï/ beficcrb. %si BcDben ?icö retötjinnniggeboubcn tot be tijb ban Dios-
korusftun^atriaccïj/ tsjcmcgebaUcnsijnbeinbcbbjaanng/ bat\'cr inje-
fus Krißus niet meer alg\' een natuur / cen bsee5en / ccn bJil / cn ccn toerbing /
toa^/ cnbcc5«btoaUng/ met Daar ^Hutrjcwr/ gclpltcttcrfcft/ gebjjaa&t
geb
)0?ben 5ijnbe fn bet ïjalcebonifcfic (Concilie / bJicrbcn ooft bc gccnen / öie
bc 5cme bolgbcn/ gelift ïjettergf ban bc ïloomfcfje gcftouben; cn baat«
cm isi \'t / bat in
bê boo?gaanbc ccutoen boo? be l^riflcne l^eiscrsf bcrbolgïï
5t)n geioo^ben. ^ ^

<©c€gpptcnaacs5 ïicöBen oo!i bcrCcbctbcnc maal ban taal bcranbctb.
\'©ccer(tc ennatuur
{pe taalöc^ lKanbsi bjajs b? ^optlfcDe/ bic fnge^

OudeG\'ods-
dienft dec

Korpcen.

l-lederis-

^erfchcide\'

-ocr page 28-

Ediiward Melton door Egypten, i r

gelsjeejt / 500 fang öc l^optffcöe koningen .f^eeffer^banEgyp «e taak«
ten toarcn. jBaat na öat Alexander de Groot ÖÊn OtlÖCr\'t jOïtïiaÖ gc?
Egyp-
öjacljt/ toatcn3Pöeöouöm te taal uantiun «©öeÈbjimiaar te leeren/ te"®\'\'\'
toeten/ öe <©2tefef£Be/ todßeöcgemfenetaalbanEgyptenmeer ali^ negen
DonöerD jaren lang/ en tot öat öe ?|cal3terö/ öe oBitehen berjaagö
ijenöe / öe 2flrabtfcöe Inboecöen / toelèe men nocïj öoo? öeuöanïi in Egypten
fPieeïJt/ getoeefl

DARDE HOOFDSTUK.

Befchrijving van Said of Hoog-Egypten j des zelfs langte
en breedte, grenzen. Hoofd-itadj benevens haar ou-
de en hedensdaagfche Beftiering. Bediening, getal,
€n verdeeling der Kaciefs van gantfch Egypten.

SAid BcteBenö in\'t fjraöifcB een plaats/ of ecn Eanö/ \'tgeenöoogcrBetei«ni"e
enberbeöenec tss/ alsf ecnanöeci toaaromöetftobendeEgypten,
gccenberDebenet5i)nöe/ als? bet onöerfte / öee3e naam ö?aagt. ^e»? \'
bier^ noemen\'t ooft nOCllVogh ilard , of Det aangezicht des Lands, SjjnöC
ten 0P3tClJte ban Kairo ^utblMaactö eelegcn / tocctoaartjS öc Hogias, of

iviahometaatifche Priefters, aitjjö i}m aangesicftt tóenDcn / toanneecspöe
anöeren tctftiböen beginnen te roepen/ om bat
Mecha ^uibtoaactjs legt
ban alle be ^?obinrtcn öeö (©tromannifcfie ßpßsf.

Giafer ihn Daieb mabifcft i^i{iotp-^£ïi?pbec 5egt / öat Set ttoaalf öag^ Haar
ïet3en in öe lengte Deeft/ bolgeniS De Dag-rei3en/ toelfie men in
Egypten te enbreea-
met De ï^emelss Doet j Docb in De bjeeDte beeft bet maar bier uuren toegi^ /
toel te berjlaan/ b^t Sanö / Dat beboutoD toojD; toant soomen Daarin
toilDe begrppenDesanDigebergen/ Die aanDe<©oflftantleggen/ enDegee^
nen/ Die in\'t 3©efien jpn/ boe lang Bet t^/ 30u\'tnocbbeelbaeeDertoee^

€en ^uiDen einDigö bÉt aan De ^taö i fvan, Die fn De ï^tifcifïife ban ibrfm _
H i ten «aoflen fircBt bet tot aan öe ï^ooöe^ee} en ten a©e(ten tot aan öe ^
^jobimieban Vah ingeflooten»

ï^aar toais ban ouD^ Hu, Daar Bier na bjecDec ban gefpjoo? Hoofde

ïjcn 3alto02Den/ maar tegentooojDig bet Girgé, Daar Den ^angiab-stad,
25ep / öie bet befïier Daar ban beeft / 3iin refiDentie öouD. ,

ain boorige tpDen toaren \'t t^rabifcbe #?{nfen / in Die taal genoemD Oma-
s^id, uf Prinfen; van Said, Die bet bejlterDen. ^p tooonDen toenmaalsJ
tot Hu, gcch bet ciiDe
Diofpoiis gebpnaamtbetoppeciiecfbooge/

25 z ssïï

-ocr page 29-

2 % \'Zet- en Mand - Reizen van

ccnöaa Edjen.öUan Girgé afgeU^gcn/ en aanöe jeïDeMttt öen j^öï tip
toaact^; maat
Gïegé in geUofg ban töö grootec getoo?Den / en Hu jjecbaïö
ïenjijnöe/ becboecöenöe ^atnfenban^atö öun^eteltot
Girgé, \'tgw«
banöietöö afïoropöenïjuiDigeaöagaitjjööe i^oofö-^taööaac bange?
toeefl ï0.

\'tsl^oti fima-embcecHgiaaren/ oföaacoiiurent/ öatöe (Surfen öee^
5e St^abtfcïje l^jinfen betfaaeöen / en in Bun plaat.ö tïelöen ^anotali-25eps§ /
toelfie natuucipe fCuïïten bjaren / b?o?öenöe öcneccflen öaat ban
Soiiman-
Giamballat
genoemö.

\'tl05eftec/ öat öe 5^?obimie ban Said ban een jeer groote uftffce&Wttg
t^/ en öat/ 300 5e t\'eenemaal DebJoonöbJtecö/ en 500 toei bebouiïïö uja.0

m öet Leeg-Egypten, f)aat ^ep Öen ^acDa ban Kairo öe lutmiint^nööcibt
jöuïie Somtcti BetbJtften / gelijlt 5p mcnigniaal iieböen onöernfemen
3tc!| Jijn Deeïfcljappp / en jijn geöoo?faatiiöetö / te omcehhen; mast" ber^
mtté ïjet i:anö /
\'t geen men öaac DeboubJö / jeeceng tó/ befjalben Dat
gaaK^teöenm ^sjpengebjelöïgbecbjoeflsijn/ Dceft Lmn onöerneemlnff
noottmïUsniiiSBcn.

«©itöertuffcöen U De tefüerfng t\' eenemaalöfe ban öen ^acga ban Kairo
geïijft;; biant öppeeftbangeïpen/ jootoeïalieföenf acïja/ eenChiaoux-
Bachi, öfKapiteiader Ghiaouxj een Tolk , een Janitzar Aga
, enöß ailöß^
re msa« üec / tn \'t
 Boulouks gcnocmö / öie uft öc

«©Djlogö-öenöen ban Kairo genomen jün / en f)un beraaUng iiit De fnliom?
ften ban öesf jelf^ïPfbaiï^ tjeööen i coft fjeeft ßp jijn Divan Katebi of Kan-
ceiety ; enijptJSfnöetöaaö^acfjaOfling; maarDpfjecftöennäam/
nocïj öe fjoeöanigüeiö / öaermetaf/ gelnliöpjcotiftnoottoeijaößeeff,

\'E j|©i30?Dban Kafcief^^eec öl&bJilsf fnöeejeïieiss-DefcBjijbüig geröaalö
5t«ß2ößn5)e/ Ocö ia \'t nooöiaaßelijli gelo&fö/ eec top met öeejefligemeene
Bcfd)2i3btng ban Egypten boo?t-baaren/ ietäSte Jeggen ban Des? jeifisooj^
fp^onti/ ban\'t
getalöerïiafctefsJ/ en ban ïiun öeötemng; cnöoo? öltmtö^
m 53I men öe bcrïïêeUng ban Egypten jn ^jobintien of Meêne
menten jien.

mn tooo?ö ^an Kafcief somt ban \'t ^firaWfcö tooo?ö ükfehif, \'t geen jeg^
0C« toü
/ iéis ontdekken, bermit.ö banOUD0 Dun beöfet^ing toagf öe
tïe/ baerjpKaJoiefstoaren/teöcjmnigen/ cnöcmablersf/ öe^ïoobecgs/
ïsaieben
/ en alle luiöen ban een fetoaaö leben / biß De gemeens cufl berfïoo??
öen / op tc fpeuren / en te (iraffen / öortj naöerBanö rp en magrfg getoo?-
Den jönöe / ïjebben jp öe #?obintien / öaar 3P Kafciefs toaren/ beEpaclji /
^nöernoctjtansöeejenaamineen attöerteberanöerenj julSsSDat öe Kaf-
ciefs ijeöenö
öasgé «©tmberneiiriS Dcc p^obiuten jün.

^ngantfcljeEgypten jnnje^-en-Dactfg Kafciefs; toaarban\'ecbtec-cn-
ttointig in
Heog-, jesS in Middel-, en ooft je^sf in Leeg-Egyptcn jijn.

5IHe öe Kafcicfe ban Leeg- / en 00& eenigen ban Middei-Egypten, fóoos
nen gemeenlp in ï)"« röfiöentie-0öen niet langer alss acöt of wegen maan-
öen / te toeten / batiöe maanö ^anuarij rot öe maanö SHugulïujS / toan^
iteer öe Jjjl öegtnt üW tejtcoomen/ cn trefißen Daiina Kauo»\'t ge^n jp ge«

toooïS

Haar Ke -
^ liïenaaagfe
- bïltitring.

Manier van
haarbeftie-
licg.

een

K-ïfcict\' is,

Hun ge cal
verdee-
ling.

-ocr page 30-

Ediiward Melton door Egypten. 13

fej^cn gêljïscil 51J11 aïtijSi te öoen/ bettoacïjtenöe tot fict VsjatetöejS^^fji^
töeec getsaUen / Dp öat §un paaröen op Ijim toeö\'crtiomft Uoecagfe moseii
binöen*

€eriö|)l öe ^eüUerneurö te Kairo 5p/ t^\'t^eergeU\'aarlp; toantöe
en ilooUerss öan nergens boo? te b|ee5en Ijeböenöe/ tec mm^^
baret niemanö i^/ öte
öc« oP öe Öielen / Ißopen ptgantfrfte ianö öoöj /
m\\ betoobcn aUe be geeire/ öt\'cjpopöeteiegcnbinben/ \'tgeneöereöml^/
bat me» ontrent öie tp jeer seleen te ianö reiifö»

VIERDE HOOFDSTUK.

Verdeeling des jaars by de Kopten, en andere Egyptenaa-
ren. Kracht der Ziiide W inden. Kwade Ziektensby
de Zomer. Regentijd in Egypten. Dikke en vogtige
Millen j benevens de groote menigtigte van Dauw j die
gemeenlijk daar te Lande valt. Voornaamfte Winden,
€n der zeiver werkingen. Aard en gedaante der Egyp-
tenaren 5 mitigaders \'him uitftckendtte gebreken 3 en
ongeregeldheden.

H<©emeï be ^ptßn in gantftü m^ atütfng W öe jlarjomcraanm dcmao-
5i)n/ 3ijn 5p etïjter bp öen tn groot aansien boo2 500 beel öe tijö-reße? \'«e^anen.
ning beïangö; bermitjs öe iBaSometaanen ïnaïïegun boen/ \'t5pb!J5on= AiSak
bere/ of a gemeene 5aaï?en sffö niet ban ljun eigene tijb-reBening / maai: derKopwi^
ban Öie öet pepten/ gelijfibanöe&cficenöc belibjasmflc/ bienen/ juiB^
bat 5P alle Dun ^taatsr-jaaöen telgen^ benfimianaliöerlfeopten/
en niet balgen öe ljunne/ regele«»
^e gètiiöen öe0 taar^ beröeelen öe fopten alöuë.
^ï» te&enen öe Herfft, in\'t ^raöifcö ü charif genoemb/ bati ben
15 \'^\'er&cim-
m maanbsE Tot of September, tot öen 15 ban beu raaanöKüahak, of
lytTop-

December. ten, en an-

^eWinter, fn\'t ^töWfcgii Seite, beglnö ban be anbere öeïftBunnes^^^Egyp^
maanbgE December, en einbigt öen
I5ban Barmhat of Maart»

Lente, b3eme 5pii Auvil Rebienscmen/ öegintban be aubere ïjgïft
^an
Maart, encinbigb ben 15 ban Baoni of Janij»
_
^e Zomer beginö ban be anbere ïjeïft ban junij, en einbfgb ben x f bait

September» SßlbusS redenen 5p net ö?ie maanben boo? ieber gctijb» sedn des
öesinnirn gun jaar bwacgtflenbe^iBaanb^ September / Mgta^

a m

-ocr page 31-

14. Zee-cn Land - Reizen van

öe (©?egc?iaenf£{|c ftöl/ oföen ac0t-en-t!ïiiiitigflenUan asugufïu.^/ iw öm
(©jtcïifcöenSEImanaft.

«leöecmaanö BCÊftcbcn becïöagcn/ tetoeeten ;o/ \'ttodB ^öoöagen
maahï; om öat \'ecnu nocï) Uijf ötigen aan flct ^onc-jatn: omö^eeficn/
boegen 5ï»\'t op \'tektö 5 feP/ tOel6e3P Epagomens, \'t geen bygevoegden
öetcfienö/ noemen/ oml)etiaarban365öagenpoltemaafeen.

igetgematigöetaifoen/ \'tgeenPanöeEentcenUanöei^ecfa alle beiöc
Beeft / toeifte ttoee getyöen men
in Egypten ntet onöerfcbeiöen öan / Degtnö
in öe maanö ban September / en öan
iß \'t alleenlp / öat men aöem beglnö
te fclieppcn / tec oo?faab ban öe boelbetö öej? lutr)t.ö. iBaac becmttsf bet
gtanö tn DU taifoen nocD gantfcb met bjatec beöeÏJt ts / en öat men nccb
toanDelen/ noclite lanOe reifen lian/ fonDetecnuptfleßenDongemafienges
baat/ b^^ft men nocö geen bolSomèn bernoegtng / maar men moet bsacb^
ten tot bet mtööcn ban j^obcmber
/ toatmeer bet 5tanö t\' eenemaal D?oog
Ce Dee5er ti)D begtnt De ©ogei-bangjl; De toeaen 5ön bjp en e^en/
jijnöe Bet biatet Daar gantfcb en al afgciospen; De lucbtt^ 5eec aangenaam;
öe O^tte Deji Eonë berö?agelö& ^ öe belöen 5vjn ober al groen. ^o?t om Bet
taifoen Dan bol ban aangenaambeöen/ \'t geen tot tnfiet mtö&en bati
5Cp2fl Duuït.

® e totnter / cf De tijö / tóeltje met onfe ibintec ober een bomt / begfnö fn \'t
miDöcn ban december, •t^gscensoctcenaangenaamefijö/ uttgenomenj
Dagen/ bJciHe op Den 7 feb?iiarp beginnen; geöiturenDeDebJelhemen öe^
moigen^ m bouDe geboelD / Die ecn toeinigje bebig <De lucfit balt Dan
gcmeenlijb toolBacBtig^ B?t regenD \'er DibbJil^i en De fto?m-toinDen regeren
Daar getoelöig geDuurenDe Deefc tijö.

l|oetoelDeb3intec5eetjacBt?P/ D?aagen ecbtcrDe geinen/ Die^jjatge^
mahbelijft
5iJ!V ban De maariö i^obemöer ^ïf/ tot De maanö ban iBaact
toe / gebcieöeröe robben, i^iet / öat öe feouöe ben Daar toe Dringt; toant
bebalben Deefe
7 Dagen/ \'t \'er gantfcB ntet ftouD; maar om Dat/flct bjcer Dan
feer beranDcrli)b 5önDe / 5P b?eefen Doe? fitUm aangetatt tcbJo?Den / toelöe
öecfe beranDedng gemeenlüb beroojfaabr»

^e^omcriö DeongemafifielißfietöD ban allen/ ter ooifaafiDetuitfiee^
benDe B«te/ Der toinDen/ ßnDergebaarlijfie5teßten«:?/ Die Daar re?
gecren^ infonDerlKiö/ ten tpe/ ötcDe ^gpptenaarssDe
Camfinsnoemen/
5iinDe omtrent onfe ^aafcB» ^eefe
Camfins beginnen maanöag^ na De
^aafcb Der l^opten / en Duuren tot op maanöag naar bu" iBInbfïer.
öeefe tjjö
is?\' t/ Dar De ^uiDebJinDen / in \'t 3iltaDiffB Meriill genoemD / Beer^
fcBen; 5p 3iin foo beet en foo lajtig / Dat 3e De aDemiog r eenemaal beletten /
tn boeren met fulb een gebJelD / en foo groote menigte ban baf en 5anö in DiJ
iucBt/ DatDenJ|emeimetDibbeb)olljenbcDebtfcbiintteb3eefen. ^it 5anö
jiSfooDiinenfoofubtiel/ Dat bet niet alleen in De gefïootenefioffersf/ maajr
»objelfss/ \'t^eenongeloobelpfcBönt/ Doo? De fcljillen Der eijeren / Dooi^
Dringt.

^n Deefe tp B^\'^ff 00b beeï btoaöe tioo?tfen/ rooöeloöp/ cit
mceranDere^iebten^/ bjaaïbanöe minfteongencefipix^ojD/ inöïcn men

«iet

Getal der
dagen.

\'t Gema-
tigd Sai-
fo«n.

S!7inter,

Zomer,

Kracht der
ïuide win-
den.

Kwaade
Sfektens by
«ie Zomer.

-ocr page 32-

Eduvrard Melton door Egypten. r j

niet terfionö öe nooöfaaltelpe !juip-mtööelcn öaac m aan^cnts,

bè geerani / bic niet =sif Ji en 51J11 / cebcelen fjcö V eencmaal («Xïalï en moe*
beloost/ bjannees: beefe bJinben blaafen.

I^icttemin moet men toeten / bat beefe juibe toinben niet nlïebagen bp be
^oómec / nocïj alle laarcn eben bcagtig en eben beei / toaajm; toant men
ïjceft laacen / bar 5e maar fien of twaalfmaal / en jelfgf
doIj tod tninbei\' /
geöooib toojben/
\'t geen ben ^ntooonöeccn een ongeloofeiiilte b!i)öft||ap
becoojfaabt / alfoo men ban
500 iiefjt geen noob en geeft ban $ieh te toojben.

^e getooonlpe tijb bet regenen en toin\'öen/ toelbe men bpoiifel^ecfft Regentijd.
50uöe
tonnen btrgelpen / beginb in be maanb ban december / en ötiurt
tot
liet dnöe ban ^«b^uarr)/ fjoetoel\'t te Alexandrie enteRozette coli tod
buïtm becfe tijö tegenö / booj bat beefe ttoec pïaatfen 500 bicijt aan bc see
gelegen jijn. ^bonb^ boe? ^inlitter regenbe \'t jeectlcrö te Rozette in ben
jaate ióóa.
^en 24 j^obembet bes? jelbejaar^\' regenbe \'t een toeinig te Kai-
ro,
en be bagen toaren "er buitierentoinbig. ï^enio, n, 14, cn 15 ban
be selbe maanb 50« ooB berfcfjt-iöene ftoaare regenen lUtr en baar gcbaï^
ïetti \'t toelft genocgfaambetoonb/ batßetontoaaradjügi^/ \'t geen mm
gemccnlijfe 5cgt / bat Ijet in
Egypten niet cn regenbe

\'b ^cD ooft DtbtoUgr in mijn rctfsn 300 öibbe cn boertige miffcn gcflen/ bat i^ijcke en
5e mp bc Meeheren 300 nat maaöten / bat een fileine regen bic niet natter ge»
maafJt5Qube ïjcbbcHj en\'t geen notlj meer tc bcrtoonbcren toa.ö /10/ bat
bat in ccn .taifoen gcbeurbbe/ toaar in men niet.ë minber bertoacörenbc
toa^» \'t èelbe gebeurbc mpooh bede morgens? acötcr cen/ in bc maanb
ban^pjilbanbenjaace
i662,toanneer iïi ban Damiate na Kairo trofi i \'t gc?
beurbc mp ooft / tc
Rozette 5ijnbc / in be maanb ban ^unij i te Beneiuef in
bc maanb ban ^cptcmbec
; cn in öe maanb Uan (©«ober/ ßomcnö? ban

\'[ Sr. Anthonijs Klooßer.

"Btefe Hlften ïjeeft men bccï meer omtrent Kairo, aïji uQtm anberö. um-xni,
(ßemccnlijö Beginnen 3e in bc maanb ban iiobcmber / boo? ïjet opgaan ber
^on / cn buurcn be gantfcöc tointer. H^en $iet\'cr
00b toel ta bc anbrre ge?
tijbenbc^f jaar^ / cn self^fomtp^ in be Eomcr / gelijli ili gcfjcn Deb fn beti
jaarc 166z, in \'t begin bejj maanbö
Sugiifïi / toanncer iö i toeöerfecrenöe
ban
Fium na Mohanan, cen b0?p bier noren tocgis ban Kairo gelegen/ 5ul{i
cen bifilicn mifl bobcn beefc ^tab 5ag / batiH baar alfoo toeinig ban bfbcn=
iicnfeonbc/ aljsbanbc^jjramibcn/ bic baar bicDtb)t!3ö»/ tjoetocibclucßt
ter plaatfc/ baar iïi toajs/ ïjelbercn gcenfïnss mifïig toai^,

^n aUc bc getijbcn be$s jaar^/ balt\'er bcjS nacljtgf/ toannccröct Maar Gfote me.
cn gocb tocbcr i.ö / een
300 groote menigte ban bayto / bat öct.booj een blei? «igte v»
nc regen 30ube Bonnen gaan; maar toanncer bc lucöt betroffen ijS / balt \'cr
santfcD niet; cn ^onbcc beefe bauto 5c«ben bc ftruiben niet bonnen boojtBo?
ntcn/ nocö Ö^t graanliunncntoalTcn/ bebocmenbotten/ noc9 bc bcefleit
jn bc toilbcrnifcn iceben / bermit?:! baar 3ecr toeinig fonteinen / en gecnïlis
bieren 5nn/ cnbat\'cr 3ccr
3Clben ceniae regen balt-

t ^onbcrb\'cr jccr 3clbcn j cn in al bie tijb / bat iïj baar getoeefi ben / Ijeb ^ ,
J» t met meer ttoccmaaï öoojcii bonberen /
\'t geen toa^ op ben cerften \' \'

^lanuos

-ocr page 33-

Zee- en Land - Reizen van

^amiarii / m Den 4 uan jBa? öc-s jaarö i66j.

xBt ttoee boojnaatsifte ^©Uton/ Die in Egypten ttgttti^/ JönöeMc-
riffi, cn öe Maltern, Pvierüfi, öaac Ijfec tioojDan gefpjoolicn is/ wDet
men
öit ban meten / öat niet alieen öe jutöe toinöen 500 genoemö toojöen ^
maac
ooH öie iiit f)et ooflen toaajjen. Ep öeeKfcfjen ttoeemaal in \'r jaac / tc
tD2cten/
in öe #aafcf) t|)ö/ Camfin Dp tten genoemö / en Uanöe maanö
^^oUemDec
af/ tot ftetmiÖöenbanjpeDjuacii. ^t? jünöen geenen/ öie
öe
Nijiafhomen/ gunfiig/ gelijöooööe^cöeijen / öie uit Indienen Ara-
bien
Ö003 öe J5ooöe %n ßometiöe/ na Sues gaan.i maac öie öe Niji op^
ijoaarö^baaten/ JönSPts^O^^f ^aac öoo? in ^omt/ öat men Dptoijlea
öactig öagen Deflg i^ met ban
Kairo naGirgetebaaren/ \'tgeenmengen
maSUeip in acfjt of tien öagen öoet/ toanneec öe ^oo?ö-oofle5l^fnöen
Ujaaijerr.

\\»inöen/ teellie öe ^gpptenaac« Maitem cn 00& Teijnb noemen /
5ijn ce Wi^e en ^oosö-oofte a^inöen. üegir.nen te regeren in \'
t öegin
banöe maanö §unö/ en öuuren
tot ^obemöer toe» <0eöuurenöeöeefö
tp toaaiö\'er Dplianii geen anöere Ibinö. ^e aaBinöen
Marüii jtjn ftect / bz^
tieeben öet gcaan/ en jijn boojalleöingmfcöaöeipjengebaarlijBi öeefe
fiaaren regen öoenöe bjttröteirengcaanennietöüecngcoeijen; maarbcc?
ösugenoolimenfciienenbeefien/ bermttj^SPßoeljjjn/ en eentoaUfiecBeiU

^p ftuiten ooB öe monöen öesf Nifis, en ö^öben öe öaar foöanig te»
gcnaan/ öat jeöenNijitoteen^iiiijSberßreöt/ \'tgeenöejelbeöoetbiaf^
fen/ en oo?fgal! / öat5eöebßlöenenfjeubel.öobec{icoomö/ enöe^on(l-
ßtolen met toatcc becbulö. ^P beginnen in fjun tiiö op öen mtööag / of
öaae cmtrent tebjaaijea/ en öiuiten tot mtööecnac^r i maarbanmtöoecs
«acßr af tot miööag toe / l)oo?ii men je öp na nooit / of ten mtn jlen jeec jel-
öen / en met todmg ßcacfjtsf»
Jcoie» aer j^jjt nu öc Cgppscuaar^ in \'t algemeen bclangö / 5p jijn bau oipf fioJeuc/
^^ {jQg becöer ban
Kairo na \'t Eutöen legt / Doe 3p ö?uinöer jp /

5eif0 tof 30bec / öat öc geenea / öfe aan Nubien grenfen / t\' eenemaal/ ge^
Ip öe geboorcne jl^uüiersf / iiarjlanie-ö;?uin jijn.

Sun gc i|un boojnaamfle geö?eßen 5iin öe Juiheid cn öe biooheid, bselfte öen 30
breken, tt^w iö/ ögt 3P öaHt altcmaal mcoefmetj\'jn/ \'t3p3^optenof|isoo?en.

öoenöengantfcöenöagbpnanietanöerjS/ al^/ lä^ffe öitnfjen / (ULiv
balKoofien/ flaapcn/ leöigjön/ßfopöeitraatSaanla&behaMien: \'tgee?
ne öe ooijaaö IS / öat fp in alle öonlien en toetenfcDappen 500 öom m
(lenjiin. ^pietremin jjjnfplaatdunkcnd en
roemzuchtig; öccf) mctöeefc
gebjeften jijnöe iJauten nocli meer öcanöeren befmer ^ en / ftoewel fp
feerbscl toeefen / öat fp
t\' eenemaal Dfiii ?ilöclöom / Tmn Eanö / öe ^©etcns
fdjappcn/ ö\'ocffening öer 3©apen£n/ met l)nn eigene (€aal/ fnm boo^-
naamfte 25oeSen en algemeene !|iff03fen becicojenije&Dcn/ cn öat fp ban
cen öDo^lucfitigenDapuccj^ollt/\'gelnli.fpeettpsf toacen/ ^laaben/ en
een bevaclite cn C)aatcU)Fte i^atte getno^öen jün / gaat erster f)un Oocg^
mocö fo ber / öat fp tnßeeiOen gmuffö titet^/ toat öer oc^ jouöe mo^

m

Meriffi,

Winden
Maltern.

-ocr page 34-

Eduvrard Melton door Egypten. r j

tocefen/ ban itooöen te öeDöeti; 5clf^ toojöen fp ïftoaaö/ iaiannefc
top
 Den aanmaanen/ Dun öinörrcit na Europa te fruicen/ om

SBetcnfcöajjpen te leeren/ entefien/ Doemen jtcDfn\'t\'i^cfïïerenlcianEaR\'
i!cu tcï5?aaQenöeeft.

^e (ïecUielieïjmjinmeten/ leugenaars?/ Uerraöer^/ en foo Begeert®
m gelD/ liat 3e boo? een Meidin, ofanberBalbe3^i\'anfcge<gtufbec/ Dun
dgene Baöer \\je-rmoD?Cen fouöen. Dun Danöel 5|)n 5PacDtelocjS/ en
r\' seer beranöerlp / ïafltg tn Dun ommegang ^ foo onftanöbajïig tn Dun öe^
{often/ bat men itocD aan Dun tooo?ben / nocD oofi jeifjfaanDun eeben/
Ce5oof Dan flaan i ho?t cm / 5p 3ön ^eer èefebaaam tot alless febjaaöö te boen^
\'t geen tfe feibe in perfoon foo toel onberbonben Deö / bat niemanb baar in \'t
minfl aan beDoefb te tteijfclen.

^e ©?oubjen jön gemeenlijD Mein ban gefïaïte / cnö?uin ban fioieur 5 Aa^d^e^
alle ljutt fcDoonDeiööÉjlaatineenbJa&öcc-en icbcnö cog: Dun bcrfteering
balt 3m berb?ietig; en be manier/ toaarop fp geMeeb 5ijn/ 10 ganrfcD fcL v^C
biet aangenaam / en fonber be minjle öebalïigDeib i maar be 5©?oub3en wen,
ber lieben ban ^taat/ bselljc men baat uit becfcDeiöene^rtaatfen ban Tur-
kyen b?engt/ 5ön b?p bJat beter opgebjacDt i cn balle« tnalle manieren
l&eeï aangenamer.

V Y F D E HOOFDSTUK.

Oorfpronk des Nijls j des zelfs takken en monden 3 en aan-

merkelijkfte byzonderheden. Werkingen van den

Drop of Dauw, die op S. Michiels nacht valt. Groente
des Nijls j en oorzaaken van zijn wasdom. Of den Nijl
op een gefetten dag begint te waffen, en af t€ necmen.
Bygelovige gewoonte by d* Oude Egyptenaars omtrent
het waflen des Nijls gebruikt. Sluis in Ethiopien. Ros-
heid des voornoemde Rivicrs, en door welke middelen
men des zelfs water klaar kan maken. Schade, die den
Nijl in zijn overftroomen veroorzaakt. Verandering
van fij n loop. Of de Koningen van Ethiopien den loop
des N ijls van Egypten können afleiden. Eilanden in den
Nijli der zei ver oorfpronk. Kolommen in Egypten
opgerecht om den Nijl temeeten.

F) ontbej^feing ber oojfpjonBcn be^ bie fit be to06?gaanbe eeu^
torn öe 55ï)isofopDen 590 beel DoofbDsefjen^ gefeoi^ Df^P/ cn om be

-ocr page 35-

18 Zee- cn Land - Reizen vatj

toelfictiescoottïett uitfleïjentieftoflett/ fonljetécïilfjebjutbt /

geöaaiUjeöDcn / fcöijnt aUeenip boo? De po3tugec5en DebJaaïD öcUieefl te
3ijn/ Dtc
De felben tn onfe eeub? ontDebt ficOften.

P. Telles ^efuiet 5etÖ tn 3ijn l^fjiojte ban Ethiopië, te Lisbon 0eD?UÏit /
dat\' er in het midden des Koningrijks van <©ö}am /\'t geen op twaalf graden ten
weflen van dc linie Eqiiinoftiael legt, en in de Provintie van ^a&afiaïa/
ineen raatelijk groot veld ? omringd met hooge bergen ? een klein Meertje
öotrpronk is, onitrenc een fteen-vvorp in \'t vierkant wijd, vol van kleine boompjes ,
AesNiiis. \'vvelke hun wortels 20 door malkander gevlogten hebben, dat men in de Zo-
mer daar overheen kan gaan. in \'t midden van dit Meer zijn twee groote
en diepe Fonteinen , die niet ver van malkander flaan > waar uyt een zeer
helder water komt
, \'t geen door twee verfcheidene wegen onder deze boom-
pjes door oofiwaart loopt, en een musket-fchoot vandaar, wend hetfich-
nae \'t noorde i een half mijl van deeze Fonteinen , ziet men een menigte wa-
ters , \'t geen een maatelijke Rivier maakt, welke verkheidene kleine Ri-
viertjes in zich ontfangt. Na dat deeze Rivier vijftien mijlen ver al fwie-
rende geloopen heeft, onftangt hy een andere grooter Rivier, (0Ctïta ge-
noemd , die hem niet alleen zijn wateren geeft, maar oock zelfs zijn naam,
veilieft ; een vveinigje van daar ten Ooften ontfangt hy de ^Cltt en ^?antf /
twee andere Rivieren ; noch verder zijn loop ooftvvaarc vervolgende, werpc
hy zich in het Meerder Abyflinen,25qp^embea/ ofde^ée bani^SmtJCa ge-
noemd , waaruit gekomen zijnde, zonder eahterzijn wateren met die des
Meers vermengd te hebben , ontfangt hy verfcheidene andere Rivieren van
een zeer aanzienlijke groote > en zelfs defSofeOje, dicht by Egypten.

Zoo haaft den ^ijï uit het Meer ^emüea gekomen is, wend hy zich Zuid-
ooft laatendö ten Ooflen de Koningrijken van ^geg-a mtD?/ van ?fim&aca/
en van ©Olcfta/ en zich vervolgens ten ziiide keerende , laat hy ten Zuid-
ooften het Koningrijk van ^aitba/ en van nieuws Ooft-noord-ooft keeren-
de , laat hy ten Zuid-ooften <0ail3 / <ü5afata / en 2Bi3amO i vervolgens
loopt hy door de Landén van<0OnöP en (©afte/ en verder door dat van ^af^s
fialO; daar na komt hy in het Land van jfiincï)/ ofin|5uWe, en van daar ia
«göPpicn. ^ictDaat Bet geen / Dat P. Telles Daar ban fcBJl)ft.

^éaarenboben moet men nocfj toeten / Dat De Nijl öp Ifvan geöomen jijn^
De / ban ï)et EupDe na Bet .jSoo^Den loopt met een 5eer traage gang / DöcB
bol ban jtoteren / becDeelenDe sicB allensfïienss DeneDen Bouiak tn ttoee groote
ar^en ^^ ^ ^^^^ ^^^^ ^^^ ^^^ tóCrpen tC Rozette , eit

Den anDer te Damiaten ; Daar Dee3elaatfienocBeen anDer arm maaBtte
Sciobret il yemen, een Dojp gdegim aan De 3©efl üant Desf Nijis, en fip «a
Balf toege tul^cBen Kaiio cn Damiaten, toelftejicii te Bruilos tn 5ee tocrpt»
^cljalbenDceseDjtearmen/ lö\'ernocBeenbiefDe/ toelfecDoojfeonjlge^
maaöt/ ennlctboltoatctsflö/ algf omtrent D^irtfgDagentn\'t jaar- ^ee^-
^enarmUegfnD aan Bet Do^p Latf, \'tgcen/
na Rozette toe gaanDe/ opDe-
\'3®ef!ec oeberDejj Nijls t\'sê/ Dar tig mi)lcu ban Aiexandrie, en loopt tot Dee5e
^taD toe / Daar 5ijn tofiteten jicB in De 3ee ontlaflen; en om Deeje reDcn iss\'t
^at De Cgpptenaaï:^ De stlU. onm De cecBte monDen Dejs r^fienen.

\'feji^et

ïnmonden.

-ocr page 36-

Eduwa-rd Melton door Egypten. m

\'ßSiS^eßtnfet/ ofccöoben öecjöUiernocfj anöereti^ijn/ geïpHerodo-
-lustnStraboSiggen/ ötc\'ectot$eöentoe telïcti; betmit^EgyptenDcbcn.ö^
i3aag^
50 getoeiDfg öeranöerö / öat men üp na öe naamen / nocli piaat^
3enöee5eE5eben^teöen/ öaacjc/ üolgenjsößnfc0?psn/ getDeefi50uöen
3pn/ niet meer en toeet.

^g öp5onöec0eöen öen Nijls 5p/ öat op een bajfen öag Begtnt te toaf»
fen en af te neemen;
z öat öp in \'t öegtn Uan 5p toaffen groen too^ö; 3 öat ^en

na öe töö ban ip groente rooö tooiö i en ten 4 öat öp jomtöö.ïf ban ioop
iöeranöerö.

^en bajlen öag / öat gp öegfntte teaflTen / öen 12 ^untj öer fopten / opw^t dag
toelfie obereenINomt met öen jebaittenöe ban be onje. #p beeren bag bieren ^y begint
5P0et5Fee(ibanben tBarbsSengeï s. Michid, en ban balt öetm?op. tewairen
<©en ^?op is^ / boigems\'t geboelen ber €gpptenaarss / niet anöeï^ /als! ^ ,
be barmDectigfjdö en jegen ban <6ob / bselfte beflaat / na fjiin geloof / in Drop\'is,
bat «©obopbeejcnbag ben 5laröss engel Michiel (lierb/ ombeniiijlte
boen op5b3ellen; bit i^ \'t gemeen geboelen öe^ i maar öie bjat toÏBer
3p / 5eggen bat öen \'©jop een baubJ td / toel&e in get laatjïc bieröenöcel
banbej^be nacgt/ bat\'0 te Jeggen; cititrent ben mo?genflonb/ neöer^
balb ^ \'t geen get jtoellen ban^beiNijl beroojjaafet / be lucDt ban allé ïitoaöe
öampen/ biebejelbetentpcbercambinsbefmetteben/ juiberö/ enetn^
beliia een bJaSerßeiö geeft aan atle be öingen / öaar op balt.

Ep 5efórlöööeeeniöflc oo?5aafeban 0et fbjcllenöe^ Nijls, \'t geen Deszeifs
menDaarölöf$eï0ftöefpeurö; bJant5OOöaajtal05pgeballeni0/ Beginö öen werkingen.

aUen^tiensj onfmafeelöft te bJO?öen / en een gcoenacOttge Êoleac te ferijs
öen / tot bat W t\' eenema«l groen gebjojben 5P / gelöö of W met ßroo^
beöeïjtlbasf.

groente Befpeurb men met alleen in 5p groote ï^anaal/ maac
ooüin alle be jBonöen en
nmm i bie öaar uit fp?uiten i be Bafefeen alleen aeSifir\'\'
BefjouöenöunbJateren inöunjuiberöeib» ^ \'

dommige taarenöuurööeejc groente tbJintißö öagen/ en anöeren lan^
ger i maar nooit gaatje Boben bebeertig. \'©e €gpptenaar^ noemen beeje
ti}ö/ batbeNijlgroenisfilchatraviat; en men lp ban niet bjepnig/ ber^
mit^ öess jelf^ bJater ban jeer onfmaïielöft en leïp balt/ en bat öet
goeö tóater baar jeer toepnig te binöen W.

^e^|0p5uibkbbeïucfit/ enbatjiettwnjoBaarBUjßelp/ bat/ 500
gaaf! 5ê gebaltón fjS / be uefï niet meer gebaarlijft en i^ / en bat \'er niemanb
banfierft ^e jieftten fjouben terflonb op; en
50 \'er al iemanb feomt steö
tebso?öen W \'er gantfcfj geen gebaar me\' gcmengb.

geeft een bjafefterOeiö aan alle öingen / en manneer je op Det ^oojn
balt/ ftan men \'t niet alleenbeelejaarenbetoaaren/ jonöeröat\'eröebjurm
in ftomt; maar \'t bJo?ö felfj^ boeöfamer aï^ I)et geen / baar 5e niet op ge^
ballen lö i en om bcefe reöenisf get / bat men hooit ï^oojn op öe folöerss ban
öen<i5jooten l|eerf!iccb/ \'t en jp ben
20p baar opgeballenjp/ op bat
ö^t te beter Betoaaib toojben/ cn bjpban öe tourm mag 3p.
t a©aiTcnbe0 Nijls ftomtbanberfcDeibenc ooafaaöen; niettemin öeecrae

mu

-ocr page 37-

2-0 Zee- en Land-Reizen ?an

öor7aakcn 06 yjoc^ïiaamflc öß n)fm / toeiïje ödd? öen ucroojfaaftî mm-
van het ^eGeßaDtge regenen ban Ethiopien, gebuurcnöeöe maanbenöan4ui^/
waiTendes uuguiiu^/ en^sptemöer/ \'t geen be ï^inrer-njö baar te Eanöe ts ; en
^^ • be
ongeloobsinfte menigte \\Xxm toater / bat ban be 25ergen in be aibieren
balty todhc fisljbjrbülgengs inöenNijiomïaflen/ ßelpt oofe njet toeinig /
geUjb mengeloofb/ tot beefe groote oberbloeb baritoater; ^ijnbg ö^na
mi)n oojbeel bpüansf onmooglpV bat bitspfen offtoeïienöohberb bagen
5outieöonnen buuren/ en bat bit aUeenben Mjitot joobanig cen^ogtc /
alö fj? getoaon ijS teftomen / 50ube Bonnen boen toafTen.

barbe ooîfaaït/ cnbie/ na mijn geboelen/ be geringde i^/ ^ijnbe
||ooîb-©ofîe î®inben/ boo?be€gpptenaarsE
Maitemgenoemb s beefe öe^
ginnen / geïijft top ijierbooj gefeib fjcöben/ te toaaijen omtrent ttoaaïfba^
gen b09ï bat ben balt / te toceten / op ben bijfbe ban onfe ^lunp / ett
buuren bier
acBtcccenaolgenbe maanben/ fonöecöat \'er in alöte tyb eenige
anbete toinb geîîsojb too^bv en / bermits^Cp-blafe tegen be monben begs^Nîjîs
aanblaafen/ en beletten bat be^ 5elfgî toateren nkt af Bonnen loopen / 3««
fijgenootfaaBttoCfroptoaart^teBlimmen/ \'tgeenbcNiji em toeinigieboet
ftoellen.

Ofden Niji toinben ^ebbenaaii berfcD^iîKôiïîteifïger^Jîô« gegeben omfc

op een ge. tj^toeccen / bat bett Nijlopgeen gesettebag beginbte toaffen; maar Dat
StK \'teeniaactoocgec/ en\'t anbecjaariaatec gefcöieb/bermitsfmenfoim
wffen. tijbö Oefpcitrb Ijeeft / bat lp in fcöijn booj ben jebenticnbe ban ^unp gc?
toaffen ^oclr öit en geen recfite toaëbom, s maar alleenlijlt een op=
ftoelling/ boo^be |^oo?b-<@ôte toinben beroojfaaBt..
Bygeioovi- oube €gpptenaar0 fcbieeben be oo?5aa& ban fön toa^en toe aan em
L\'I^d\'or Bî^aeïoobîge getooonte/ mmî^v alle jaacenonbecljtelöen/ en bie Dtec in
Egypte, bcfîonb. Ep Bocjjten een fonge «©ocljter / fcîîiBtcn bie 500 cierî^B op / alsi
îtMrenom- JU bcbenBeu Boubeu / en toiecpense^bcrboigen^op ben ttoaalfDe ban ï)u«
«T Baony Of Juny , een offecbanbe / in ben Nijl j maat Amru-ibn il afT,
Nifhg«. Egypten op be oBîietîen betoberb, öeböenDe/ bcrnietigbe bee5e betbioeBte
btuikt. getooonte.

b\' ^tigeböojencn/ toelfie be ceeljte oojïaaB ban bee?« toagfbom-nfetm
toeefen / ftïpijben be 3elbe toe / bocïj 5onbet eenige grontr / aan een ^lutó /
Srópién^\' ^^^^^ ip Ethiopien in ben Niji 3elbe te toeejeny en bien be mWU

nen op bên ttoaalfbe ban Dun ^unp beginnen te openen / ban bag tot bas
een toeinigje meer openingö baar aan geebenbe / tot bat fiet toatôt op een
ierefioogtegefiomenisf / toanneer jr-op ben beertienbebanOun jgeptem^
bet bie toeer allengöBenjS beginnen te ßuiten / eben op be jelbe manier / alißi
bie booîDeen geopenb Dabben. ïlaaï^ iB toeet niet / bat icmanb-tot nwö
toe bie ^ïuiiS ooft gefien beeft.
Ro^Kcid groente bergaan jijnbe / öeginb ben Nijl m en boöen maaten fföS^\'
issMijis. acDtigte toojbeni buitenttoijfeï ijS\'t ban/ batDetftoeliengebaaniiS/ m
^fbetoatarcnber regenen ban
Ethiopien in Egypten Bomen/ toelBe bat^

bseseBoleurjijrt/ terooïsaaB berroobe aarbe/ bien beesetoatecen ban be
^er0$n.baa£teEanbemit jIcDln
Egyptenf[eepen./ alioo\'tonmooglpiö/

-ocr page 38-

Ediiward Melcon door Egypten. zi

öÄtIi« lanïs ban Egypten, \'t ocen t\' eemmaal ftoart (jj / Bern öees^ ^^oleue
jciiïie ftonnen geben. *

5^!ettemin ïiebüen 5P een niiötrel cm feit D^abtjfg en co^ toater fs fielïier cn iioe men \'c
felaacalö 5pontetn bjatec temaalien; tentoelfien einöe/ 500
fiaaft Detoas ^.-»ter ys»
teu-öcagerjsöeftcumengebuïö ijebben/ 3p met een ba! ban geflnmyte /
tot Deeg gemaabte 2|manbe{en / baar toaïiftci; in öegitinen te fcfjommcien / ^aak
b3aac Dooj Det baatev binnen feec bJcinig tpD^ fo tjelDer al0 gocD ^pontein
ïxta?ectoo?D.

DeDo?pen Daar men bit Doen fo^emaïiBciijfj niet beFsomen &an / Die^
tienjp ncD ban ^crjtft-fleenen / op De felbe manier roegcmaaïit. «©oft
ïjeb ife
mp toel latenfeggen / Dat öet itieel ban ïileine boontje^ De selbe toer-
ÖingDoet,

W <^gpptenaar0" geiooben / Dat Den Nij 1 ooß o|ften gefette Dag afneemt / orde xiji
te teeeten opDenjebentienDebanBun ^eptcmto/ of op Den bieremtoinseen ge-
tigfieban D\'onfe; opbjellie Dag jpeetfeeitbanD\' -apDefïJngDrgE ï^ruisr
bieren, mt geloof jtaat
bp Den fo baft / Dat / Die Daar tegen bJiSöe fp?ees
ßen / boo? öelacöelpen gcltgcDouDen jouDe tooiöest.

^fibeelDmptn/ Dat öet geen/ \'t toelö gen Dit gelooben Doet/ i^/. ten
Écrften / Dat men Daagg na Dit 5peett alle
De Dijfien cpenD / toflfte aan Deefe
jüDe ban
Kairo leggen / Die men tot Dccftn Dag toe gcpcten / cn öoo? ges
tóapenöeUeDenDetDaarö geljDKöen Böö / opöattitemanööer geenen / Die
bjaterban nooöen mctljten ÏjeDöen om Dun lanöerpen te bebogtigcn / Di?
jouDen openen; 5u\\ï5?S öat / öen
Nijlna öeefea Dag beel meer lanD^s / al.«
ban te boo?cn / obecflroomcnöe / cn jijn liasateren niet Booger liiimmenDe f
5P Jeggen/ öatDPt^tctfneerentöatï-

2 #m Dat men öaaosä na De opDcffingöe^ BruiiSjijn toaoboiti aanör
ftoiotn ban Mikias niet meer bjaar en neemt / nofB öoo? öe ^taö uitroept
f
gelp men Dan te boo?en Deeö / en öat jp {icB inbjelöen / öat mm öat öoet/
5m öat
Dp niet meeeen bjaff.

3 <0möat/ bcrmitseöegetnöcninEgypten geregelö jtjn/ en Dp na een:
gefette Dag ban begin en einöelje&öen/ De 3äoo?ö-oo
(ie toinöen/ bjelfiebcct
tor Des? felfjS toa^Dom bpöiacBten / ita Den jebentienöe ban ïnin ^eptcmßec,
opBouöen/ en Dat öe^iiiDe toinöen ficBberBejfen/ cnBet bJaterDessNijis
«itöebelöenD?ijben.

poebjel Dec je rcöenen firaeDt^S genoeg fcBijtien om Bet geboden öcr nee s h •
cn te Doen ftanö grijpen / Ban men ccBter/ jonöer öe felbe te bjcöerfp^ee^
vers gevoel
feen/ bebjceren/ öat OenNijinaDeejenöagnocBbJsfTcnfian} bermiijSDciendwr
5^oo?ö-<0o<te toinDcn / enöe regenen ban Ethiopien , fommige jaaren
gerlJiinnen Duuren/ alsS anöeren i en aijo feanDp nocB toatbjalfen/ jon?
Der Dat men \'t getoaar b30?ö;

€n jeßcr / \'tiä menigmaal gcDenrö / öat öeje bJinöen tot öe maanö ban
3^obember gcDuurö Bebten; en men Decff in Den jaace i66% in De
Kalits cf
Siiooi ban
Kairo ncfien / Dat De^ï narBt^ na öe (©pBcfftug Dejs ï^nusf Bf f
ter baac Djiebingeren üooger gctoaffen bjag / aljj Daagd te boo?cn.
gtec tegen
50a menlionntntnöa?Ra?n/ öat öit geen retBte»öombjasf:-

C 5 maar

-ocr page 39-

2 2 Zee-en Land - Reizen vaa

maac cet De utîtoerrîmsiian eenige berïjfnösrï\'nöcmtrent öe ïjal-öeuten of
Imsggcn/ toelöe Butten
Kairo leggen. tnp/ ïBgeloofer ban/\'t geen
mp bet bjaauftîjijneipiîe Dunbt.
Hoebng ÖU bef seen/ öat top tot bier tßs gefeiö gebben / fößetUfbttebefpeu^
het Waffen ï-gj,/ jjoe jeec becfcijetöene i^et|ïger^ geötoaalö ïjebbeh / toanncec 3P m
ilrl ■ foeben m^ « maaben / öat öen Niji ntet bobcn be beettig öagenen toafï.

\' 3©ant fo men 5ï)ntoa^öom ccfienöban öen feisemtenöen ^anfi / \'t toelböen
öag / öat Ijp begint te toaffen/ tot öen bterenttoimtgfïen ^ijptembec/ op
tóelbe öag bp begint af te tteemen / fïet men / öat tjp ten minjïen bonDeïö
öagen aajtec een toatï.

ïEen boefö geen grootcï betogj® baar ban / aïjS öe getooonte öec dopten /
öieinbnnjletteneenbpfonöecgebeö Doen boo? bet toaffen Dejf Nijis, ban
DenttoaalfDenbanöunBaoniof junijaf/ tot Dènatbtileban bun Babe of
Oftober, \'t geen ia \'t geheel IjonDecD en ttotnttg Dagen uitmaaftt ; btDöenöc
aI5oD / Dat öp Dem tot De nooösaöeipe boogte/ oitt De EanDecpen tenboi^
ïen t\'oberSlcoomen/ toil Doen toaO\'en.

Gevoelen ^e Boptcn/ Die l)eDen$SDaagö eenjeerontoeetenD^oibsön/ fcb^üben
der Kopten ößgfß gefßtte afüeemtng aan een toonDettoecb toe.

^^ öag Ijn feefl ban ö\' opheffing öe.ïf ^ruijS / en b^Böen tm

Ls Nijis. getooonte ban al0 Dan een mm tn Dejji^isf te tofjen ofte negenen / \'t toeife
30 becboïgcnjs in öen Nijl toeïp«n / fïCb tnbceiöenDe / öat Dit bet / \'t geen
3i)n toa.öDom flut.

ï|un ^atEiac£b5eIbepïacbttnbûû?ige ttjDen Deefe Ceremonie met eeti
gcoote
p?atbteabeerlpbeiöteberïifbten^ maar / betmitö DeiBabome?
taanen ijen tegentooozDig ntet toe en (laan openbaace #?occfTten of (©mme?
gangen Doo? De^tcDen en ^ojpen te Doen/ Doen öe ^jie{lerss\'t/ (eöeic in
aön\'^ojp / in \'t gebetm.
^e toerbingen/ Diebet
,?^nï-toater boo^tbjengt/ 5ön Deefe,
werTtingen i. ©£Ç0o?faabt bßt öctt gcênen / Die eerft in Egypten ftomen / tóanneec
van des jj, öjinßcn / een
buib-ïoop / Die ben ten ittln(len acbt Dagen bp-

zeiiswacer. ^ïjia.

bïtïft»

2. 25aarD bet een fcOucfDbciD / Die aïïe/aaitnDe geenen/ Die Daar ban
öjinben/ toanneer Den iNiji begint te toaff^n/ getoelDig binDecip en lafiig
balt.

^eefe fcburföbeiD iê 5eet Dun / en bïein / en openbaarö jïcb eet(l aan De
armen/ berboigen^opDenmaag/ enberfp^eïDfïcb einDcïiib obet\'tgant?
fciie ïicbaam/ \'t geeneenb2eemDcenDnberD2aageUjöeieubteberoo?5aafit.

^iet alleen too^ïDen De geenen / Die i^gï-toater Djinben / Daar Doo? aan?
getafl; maat 00b Die metanDer^a!0toateruitDebabfienD?tnfien/ toclbe
uftöcNijigebuIötoojDen. ^itöuurD omtrentse^toeeben/
en mag toel
S3002 een Dec fïimfie plagen öc,ö toereiössgerebenö toOïDen.

3. "^ùtt bet in DemaanDcn ban ^tinii/ ^uU)/ ffinguflusf/ en ^eps
temöer/ gctoelDtg f toeeten i öocD De obecige tijD ban bet iaar berneenit men
Daar ö^fe toerbing niet ban^

4- iïöaabï bet na 5ün obeïfïrooniing De lanöen bet / öooi öe (îijm/ toeibe
bei Daar op laat. aoan^

-ocr page 40-

Eduward Mciton door Egypten. 2 j

5©tTOecösnNijioterlocpt/ Doet fïp groote fcDaöei mmt ntn aUecnsdiadc dh
neemt groote ßiiüfeen EanDss ban 5i|n oebcr mee -, maar flP tocrpr 3c!f^ den Niji ia
blefâen enöfe
Dp tn 5ün looponmioct/ omber/ \'igeenmen
noegfanm / toanneec
men langis be Nijl retôb / aan be piunljospcn / en ïîjsîî\' v™ .
feen ban Outfcn / bselfïc men iang^ ben oeber fïet / bemerßgn ftan. ^«akt,

beranöerö ftp fomtiiöö ïoop ; bjant ten tijbe/ bat öe ^raöfer^/
böïgengj fjet becïiaal ban
Mekkin mabifcïj tt|îô?lî-^ilî2iiber / Egypten
bermcefleröen/ befooclöeöp öe muuren ban Cafir iffcemraa, \'t geen een w.
gebeelte ban ijet oiib Kairo is / en itep öieDt boo? ijp öe feerfe ban Muri Mon-
kure,
bïeïöer tïraat öter tp Haret ii Bahr, of öe Rivier-fîraat genosmö
tolerö ; en tegenbïoo?ö!g t^ Dp öaar toeï ruim een
miji ban baan.

g^aatonslnueen^flcn/ oföeÏJantngert ban Ethiopenöm ïoop öcjS Nijls ofdeKo-
ban Egypten ïsonnen af-ieiöea/ en b\'^nbjootiöer^ öoo? Doneer öoen "«gen^^^\'
ben/ geip men malftanber aemeenlijïi toijs? maafit. SniooT

©an ött geboelen ben tli / ntet tegenfïaanöeöe f toartgD^öen / bïc!ïie Pater desNijis
Telles tn 3i)n Hiftorie van Ethiopien bpb^engt/ Öe feöeneu/ Öfe rap bat van Egyp»
boengelooben/5i)n;

1. €en 25?ïÊf ban David, ïfeontng ban Ethiopien, geöpnaamb Kon-
ftantijn,
aan Abn Seid Barkuk, Hüning ban Egypten, gefcl|?eben fn\'ï
jaar ber iBartelaarjj 119 3. \'ïi ^eb öaar een af-fcD?ift ban tn \'t »liffcD /
Bp \'t bjelb
Dp befen ï^ontng ban Egypten op tbïeeberfcDetöen plaatfen ban
5ijn©?tefb?etgö/ öatDPöenioopöe^Nijisban
Egypten af Idöenf en alle
be^nbjüonöerenööo? Donger 39Ï öoen bergaan/ 50 DP niet aflaat banbe
fopten/ toelfte Dp 3i)n ^Sîoeôets? noemö/ Dtoaïiifîte Danöelen. ï|P betsemb
fïcD/ bat D
p ban <ï5oböitboo?recDï/ \'t teem DP aan geen jijner j^oojjaa^
tenontöeht Daö/
berhrcgm ftcefr.

2. ^at De ^omogen ban Ethiopien in ber baab ben loop Kijls in|E-
gypten,
ten tpe ban Moftan Sir, een öer^aïijplïig ban Egypten, belet
Dcbben; \'tgeen Dem ben f^atciartD öer ililoptenmctj^errüfiegefcDenftm
Äanöen honing ban
Ethiopien öeeöjenöen/ cm Dem te biööen/ ben öp/
toelbe DP Daö öoen maafeen / öie öen loop be^
Nijls ban Egypten af-letöe /
te bJillen bjegneemen; \'t
bjelli öen honing ban Ethiopien, ten geballe ban
ben ^atrfarcD Dem tocgeflaan Deböenöe / groeiös öen
Nijl öïie elboogen in
em nacljt/ öat genoeg toassmctöeDoogte/ öaar DP ban te boo?en toe bJa^
geDomen/ om DetEanötebebocDtigen»

\'t €erfleöatöe ®?eemöcïingen in\'t tefjen lana0 ben Nijl in acDt neemen/ Eilanden in
fijbe menigte jper €ilanöen/ toaar ban\'er eenigen 300 groot 3ön / Dat 3e
tbJintig ^tallaanfcD^ mijlen in öen omfiring Debben; \'t gcen een groote
nieub30giecigDeiö baarb om tetoeeten/ banbîaarjpDnnoojfpionlî gena^
men Dcöben.

^emeefte öejer €ilanöen Debben Dun oo^fpjonB genomen uit be ttufîlîen jj^ ^^^^
^^bjobfeen öer Warften/ bîelîîé öaar jiln bliiben leggen/ om Dat feDmöjeuB
fpronk.
ö^leöen Dabben / gelöftöaarjul&^jeeröifïtoilifgebeurö/ ter oojjaâfe ban
î^^\'^^arenbDeib en plompDeiö öer ^cDtpper^. î^err
Nijl nu een jeer
moöDetacittige ïtiibier / en jönïoopseer traag Jönöe/ bergaöerb\'et-ters

flonb

-ocr page 41-

2 4- Zee-en Land-Reizen van

ftanö een âtîûtfgîÊ tean (ïijft en lïutügQeiö om Demfnfteöfngen/ îifeôâac
maat in leggen / \'t geen De seïtoen met \'et tijö / Uoo^\'t aangroeijen Dannotl
meer Öietgdpe doffen / tot €ilanben maaBt.
vicn se «0cii)& men \'et alle bagen nieiitoe ont&elit / m bat b«n flaat ber 3aaßen
toebehoo- jjati Egypten niet meer en beranberb/
5èbert bat 5e boo? i^ultan Seïim ^eibe/
toenöPbaarbaat/ gcregeibbsierb/ en batbee5enieubïe€ilaRbennietop^
getefienb en 5ijn in be 55oefen beö ïl^tban^ ban bie tijb / 5e ooB aan b«i
<©>ooten^cettticr£{)n.0baar^ maat ben
Pacha, berpatïîtse boo? 3ijn
fijt / aan ben lïaffief ban be ^jobintie / in bebjelfee je leggen / of aan betï
geen bie\'t-ßemöeltefb.
Kolommen jBenSeeftopberfcDfibentijbenberfcßeiben kolommen^ier en baar in E-
cpSht" gypte" opgerecht / om beti
Niji in ben tijb bansijn toagibom / te meten.

omdenKiji ^eeetfïe ïöictbe ïc Menuf, of Memphis, booi bsbeï ban jofeph, Zoon
temeeten. ö^nbcttIpatctaEdj jacob, op-getecftt ; maar tngebolgban töö berballen
3önbe/ beeb\'er eenrpeHoptifcfïe!|uffroubJ/ Deluka genoemb / ttoce an?
beren maafien ; b\' eenet\'
infine of Thebe, en be anbete te Achmim,

^eejcn / 300 bJd alö be ecrfle / boo? öe ianggeib ban tijö berballen jijn^
be / cecDten be
<0jietïcn een anbet op in Caffi ificamma, bah Uielïie men feib /
bar\'er nacO eenige oberölijffelen 50"-

^a bat Amru ibn il affEgypten berobetbljab / beeb öp tcn îelbcn cinbß
cen anbet te
Infine opcectîten. ^eese bleef in tefce5sn tot be tp ban Abd
il azizibn Mervan ,
BälijPÖ ban Egypten , blC CCIÎ niCUbJe läolom te Hel-
van,
een plaats^ / bie Dem 3onber!ing toel aanfïonb / fteiien beeb.

^elaatfle ban alle bee^eliólommeniöbe geen/ bie in\'t Œilanb Roude
(ïaat/ toelbe nocb in 3ön geheel i^. tof erb opgerecht boo? Bebel baa
Azamed ibn zid il Nittuchi gel^B men JiCH Ban in Makrizi, inSerur, m

anbere SCrabifr&e

S E S D E H O O FDS T U K.

Befchrij ving van dc Kolom Mikias, en fwaarigheid om de
zelve te zien te komen. Oude en hedensdaagfche ma-
nier van den Nijl tc meten. Op wat dag zy des zelfs
wasdom beginnen uit te roepen, en byzondere gewoon-
te daar ontrent gebruikelijk. Befchrijving des Puts van
Argenus, en op wat manier men het waffen van den Nijl
daar> by weeten kan; mitsgaders de plegtighcden j die
daar toe aangewend worden.

ï\'

D€ naam ban Mikias toiHn5tjnrecbteßeteBening!ifetanber.$3eggen;
, , alö een plaats/baar me« iets" meet. Äac bJanneer mea te Kairo

-ocr page 42-

Eduwafd Meitoïi doör Egypten, Sf

^lefiïiêï bnn Mikias fi^ceßt/ bccftaat men öaai alfeeniptp bcBoIoiti / Me
^n ban öet €ïlanö Roudajtaat/ omöet toafenbau Den Nijite

meeten.

a©at liet CtïanD fielangD/ men noemD Sft ^ouda of Hof, tec ooijaai
Dat Bet een plaatjs Uan üccmaaïï/ cn bol ban {tBone 8ob?n \'t^legs
t^cïJt tegen abec (©«D
Kairo, Daat\'tomtremem mu^i^t-fcïjoorbanDgart
iß.

^eejeBolom {ïaatin \'t ^alet^ban \'t €llanD Rouda 5 geip top Dies booi swangheii
gejegt Beböen ^ om Daac nu te ftomen/ moet men Doo? eengcoteen 3m
fcBoone iBofouee paffecen; toaacom B« De ^ciflenenjces; moepcliili
balt De ^ien.
jclbe te 5len/ becmtD^ De jBaBometaanen / injonDecBeiDIn
Egypten / Ben
niet toefïaan ^n Bun lïSofgueen te fiomen / geioobenDe / Datje becDoemÖ^
en oncein jün/ en Datje Die boo? Bun tnïiomen ontBetügen.

I^iettemin BiacBttftenmünïaei^-gejcl Thomas Brewne, lJOo?mfDDèï
ban gelD/ joobeelte toeeg/ Dat top bpDegeDacBte^olom
/ gersatobefchrij,
l^p fiaat In een affcButfel/ inBettoeiiie BettoatecDesiNijis öoo?eentoöDe
ïEiool ontfangen toojD, W (lof isS toit marmec-fleen/ cn jijngeDaatite
acBtfeantig. ^an alle Dec je acBt feanten of Boeïjen i«
Bp becDeelD ban boben
tot Bencöen in ttoce-en ttóintig elboogen. ^e eerflc elboog / ban Boben af
te cefienen / l.ö geöeelD in biecenttointig Deelen of Duimen; De ttoecDe i^r niet
öecöeelD; DwBöeöacDe fs? gelpb\'tecjle afgetefónD/ \'tgcmalDii^ öcuct
cm beuct tot Dc clfDe clèoog toe gaat.

D\' €ec(le elboog ban De ttoecbe fiant of Boefeisfniet becDeelD j maä^cD«
ttoecDe al; Dc DacDe tocDec niet / \'t geen ooft alDuö tot De elf De toe becbolgt /
böeifie y met alle De obecigen tot öencDen toe / in acBtien Dnimen becDeelD
geile Dc anDerc fiantcn jön -oofe joDanis
bcröeelb / atsf is? ? jul&ö öa$
aïïe
ö\' ciöoofïctt / ö4e aan 0\' eene öant becDceiD jftn / bcncbcnjS De geenen feo^
nten / Die aän b\' anDec Bant niet gstcefeeiib of geDselD en ^iec bp telö
men alle Dagen Bet toaflfen m Nijis.

^e Bopten geben boo?/ Dat jan Mekarkes, een boo?lufBtfg »nban
ïjun ^atie/ en«©oubecneuc ban
Egyptenbooi Den®eifecHeraklius,,Dit
i>aleis5 met bs Becö / toelfee tegentooo^Dig een Hofauee ijS/ geeft Doen
öoutoen.

€en tijDe Dat Bet feriftenbom fn Egypten biocïDc/ placBt^enÖunnec oude ma«
ftecss Den Niji tc meeten i en Dit gcfcBtcDc niet/ al0 tc D?ienuccnna Den nier om
ntiDDag / en na De iBi;^, ;pen laatfïen^jiefïec/ Die |em mat/ toiecDRad- ««
dac
genoemD. ^eeje/ om DatBP jiïBDaö ïaatcnbcfnpen/ ftrccgtot®"\'""\'
bergelDingDitboo?recBt / Dat niemanD/ al^jijnmanlijSe afßomcKngen/
ben>iiji jouDe mogen meeten. Ibn Raddat, DieDceje öeDicmng toaac nam/
tettoiiiitiinEgyptentoasi/ tsS ban Deejc linie/ cnicade of Rechter ban Jö»
öercep,

. ^eiïSanomctaanen/ BoetoelanDec^ gcftoocerte bpanöen Des Ijcptctt / Hedew
Belten nocBÖeDcn^Daagö eenige manieren of gcB^uihen/ toelftcnaDegeCï: daagfchc
T vh/tt^^® JP ten tijDe/ Dat Bun ^?iejier0 Den Mji maten ( ocffenbcn/ ge^
\'JJwn ^ teantjp meeten Den Niji BeDenssöaag,^ nfet / ^pben j^efpec-tp/
. \\ ^ sat\'^

-ocr page 43-

Z^-cn Land- Reizen van

öat\' jS tt 5^00«! / öc^ na miööagss tcn ö?te uuren. ^te gern meeten/ rttoea.
ten
Kadis of Rechters 3ön/ \'t gccn Dp Dc iBaOomctaancn ccn ^ecßcip^
öcDtening tö / ooftenmcctcn3pf)cm nfet/
Udo? Dat 3p 3itB gccamgD / cn -
Dun ©cfpct-gcöcDen ge3ctD öcöDen/ \'t gccn mctDc jjBi.ö Der l^optcn top.
toci otiecccnitomt.

Ihn Raddat , ofecnanDcc Kadis, aan Dcï^olotti\'tgctal DccDufmcn/tocï^
ht ïjcn Nijl getoaffen t^ / acmccßt öcDöenDe / neemt D?lemaal toatec tn fjct
Öoi toan 3ijn öanDen / en toerpt Dat na De lucöt. Jlectiolgensr 3ciö ö» Oet
^^apttteï ban
Fatha, of \'t eerjïe kapittel ban Den Aikoran. ^it gebaan
3t3nDe/ gaat 0p toeec fieen/ en ö?engt De tijöfng ban Deesen toaöDom aan?
Den
Pacha, of <60Ubei^CUC ban Egypten,
wat dag ^cn 29 giunij / 3ijnDe Den Dag Dec ^ßpoflelen Petrus en Paulus, ßegfnncn
7 ^\'^hZtn toasiDom Doo? De ^taD ban
Kairo mt te roepen. ^e3cn Dag Den.
oeTuk te\' 26 ban Baony, of Junij öec l^opteti/ op toeïfec 5p öen ^eefl ban Den €ngcl
soepen.
Gabriel btccen. Ep nocmcu 5e tn De taal ban Bun 3lanD / Befciarct inniis

be Ma0r, Of den dag van d\' uitroeping des Nijis te Kairo,
ïsyzondere toa^SDom uttrocpcn / onDecöouDcn een gantfcfj öpjonöere ge^

dwuhroe^ tooonte; te toeten / Datfpnooft tn \'t öegtn recfit uitroepen Bet getal Des-
yers, Duimen / toelfte Den
Nijl alle Dagen toaft / maar 3p üctoaacen \'er een 5e6ec
getal ban öp 5iïb / to^ Dat Den töD na bp tjsf / Dat men ben Kaïitz moet Doojs
fleetten. boo?beclö / 50 öe
Nijl öen eerficn öag tfen Duimen getoaffett <
/ 5iillen 3p \'er Den bolgcnDen Dag niet meer als? 5eben of actjt uitroepen/
en ttoee of ö?ie berftotjgen^ 300 bp op een anDec Dag ttoaalf Dutmen
toafi; / 3ullen 3P \'er niet meer aljs acbt of negen betbonDfgen. tflDuss;
becbolgen 5p tot ttointig öagen toe / toasneec men Den Dpb / Die
|et toatet Desf
Nijis in De ïiiool ban Kairo Belette bomen / moet
öoo?(ïceben s en Dan ontöebbcn 3p alle Dagen een gcDeclte Dee3ec
Duimen / toelbe 5p ban te boo?en becftóeegen BaöDen / en boegen Die bp ^
öe maat/ tot De toelßeöenNijiinöerDaaDgetoafTcnijj; \'tgeen3palDusS5
to.\'rbolgen tot Den Dag / Dat 3p coepen
auf aiia, of Dat De Nijl tot 5bn nöoö?
jaabeiiifie booste gebomen t0 / cm al b«t Eanö ban
Egypten te bebocbtftf
oen. ^p boen Dit / na 3p 5eggcn / om bet ©olfe meet b?eugöc te becoo?3a=!
öen / met bet 3elbe een groote menigte ban Duimen te berfeonDigenomtrenÊ
öentgö/ öat men ben ben öo0?tot&t moet openen/ \'t geenï^neengelufea
itig f aar Doet boopen.

ßaaftenöe öen Nijl beb tïr noebiet0 aangemetttt/ \'t geenDenieutojUgfes
Eigbeiö Der <©elettcrDen toel toaacDig i$f / cn Daar tot notb toe geen
Kifcb Iïei3igec ecn nautobeurig berbaal ban geöaan beeft
« (€ot
Argenus of Germis, gciöb b^t ©olb bet mct ecn öeDo?bene naattt-

Z^^uf noemö / ecn .^0?p/ Öicbt bp Bchneze , ^taD in bet middelfte Egypten,
\' \' gelegen/ U een ^loofier banï^opten/ Bencbenjjcenläecb aan De ^eilige-
feaagö toegetoïjD / Daar ecn pit W / toelfiersf water alle jaaren/ bp öe
«acbt öat Den ^jop^ balt/ tot soDanigecnboogtetoa!^/ Dat wen Daar uit
ï>0?Dielen ban/ boe beetelboogenDen
Nijl Dat iaar Bobên öe jejlientoafcn«

gaarmen

-ocr page 44-

Eämvard Meltosi door Egypten,

abontiö boo? be nacBt / batbcn ^?opbaït / gaat ben Kadi met ben Hoetnèa k
oubfte bejs "BdiVê na beefc. |$ertt / bp |ïcö Debbenbc cen featoencBoojb / met ^es
acöt fenoopen gctcBcnb / feber omtrent een bufm öiecb ban ben anber ftaan^ f
tie / aan bjclberjj ctnbe cen (luft ïootss gcBecöttö. I&CC5C Boojb fjangtmcn tn
\'t bp 3ön ban ccn groote menigte bói&gsopben monbbanbc put/ 5ulbsr
bat Bet loot ßet bobenfïc bciS toatcr^ raabt. ^it gebaan jönbc/ fluiten
be monb ban bc ^ut toel bicljt toe / cn b|u&feen baar felf^ fiun 3egel op/
toaar na in bc =^frBtot bcBmo?gen toctoagtcn/ omt«pen/ öoe beel
get toater banbce3en |put bic nacDt gerefen i^.

^00 fjaafïben bag begint boo? te DjceBcn / neemcn 3P ö«tt ?egèïbaaraf/
openen be put / flaalcn bc fioo?b op / cn fïcn uit fiet toaffen beë toatcrsf / cn
Mit öet getal ber bnoopcn / toclbc nat gctoojbcn 3ijn / 0oc beel clboogcn ben
batiaar bobcn bc 3eflicn Wimmenfal/ rebcncnbcboo? icber ftnoop;
bic nat getoo?beni0 / ecnelöooöi 3ulfi0 bat toanncer\'cc bier Bnoopcnnat
0ctoo?bcn 5ön / ben
Niji bat jaar ttointig clboogcn fal maffen/ cn alöul
gaan 3? ooft met be oberige Bnoopen te toerfe.

ZEVENDE HOOFDSTUK.

yiiTchen, die in den Nijl gevonden worden. Befchrijving
van de gedaante en eigenichap der Krokodillen. Groote
fchade , die de zelve te water en te land doen. Hun op^

^rechte lengte, benevens het getal, en groote hunner
eijeren 3 cn manier van uitbroeden. Oorfpronk van den
V aral of Egdifch. Wat\'er van den Trochi^os en Dol-
phijnen van Pliniustegeloovenftaat. Hoe lang de Kro-
kodillen zonder eeten können leeven. Manier van hua
, teelen. êcc,

€ boojnaamfle ï^iffcTjen/ ibclfie mctt tntïen Ni/i bftib / m baat ih
^ ficnnisJ ban gcfjabbcb/ 3ijn bec5c boigcnben.

<©cn Varioie, toclfec bc öcftc ban allen ijs i men fiinbtr / bic b?{e öonbccb viffchen;
ponben toegen ; na beejc 3ön be
Bunicn ben Houd, toaar banbc iaatflc j^^J^^\'f
5onbctfcï)obbcn/ cn niet 3ccr fmaMp tjS/ ter oo?faa6 ban3ijntocc6-cnS£n ^^

Jetöcib; be Kefchue; bCn Abdde; bC Mifcht; bC Taaban-me Of Paaling 5 woidcai
P^Lebisj beSchilan;
bCKrokodil; be Kerfche; bC Tirfe; bC Bure , Of

h^ \' ut ocnuan ; uv , uk ucnciic , ut xiiitr , uc xjurc j wy

j^p^j^I^arder i bc Kei bemc. Of bC Zee-hond i bC Bulti, biC na bC Varioie
®ifcö ban ben Nijl ijEf / cn becjc öceft fcDobbcn; bc Ferefmeof\'E
^-cepaard i Sebuga j bC Fokaka Of bC Zee-werdd, bfe 3OO iPOnb al^

-ocr page 45-

2 S: Zee-en-Land-Reisen-vaa^

m bal tooîîi / toanneer ßn jicD opuîaasïb / be Reada, of be Kfamp, ûf

Stomp-vis/ tJlUebec5e©îfTcDen/ tutacnoraenbe Variole, enbe Bald ;5ijR
ban eenielijöe fmaa^y enöetoelDig bJeeß / boo? öae ben Nijl een
acbtfae ïStbiei:

l^coïïDön ïii\'t 3§ïaöifcD Tirazah genoemb/ Un toonbedp^e e«
Betaanmecïielööftebietsijnöe/ \'tgeen lïïen in ben Niji binö / bunfet öet
mp niet onbiènflig/ een ô^onbece befcfîîping baac ban te boen; ten
ItîJdiîen
einbe/ ombaattenettecen te naautokeudget inte gaan/ tftmn
Éei\'^ öienen
?aï ban be geene / biePlinius baac ban baet/ cn becbolgen.^
baat öp boegen / \'t geen iö jeïbe baat ban aangem?t&t öeö.

^se^en Ibfjjen .f^atuut - Itenbet jeib i Dat den Krokodil een viervoetig
JDieris, \'c geen groote fchade, zo w-el in\'t water, als op ket Land doet , dat
by van alle de Dieren , die op \'c Land keven , de eenigfïe is, die geen tong
en hceft
.5 en die.iti \'t asten het bovenftc kaakebeen verroerd i dat hy twee
rijen groote tanden heeft, en dat hy gsmeenlijfc langsr alsachtien eiboogen
is ; dat hy eijeren voort-brengt van groote gelijk ak Ganzen eijeren ; dat hy
die buiten \'c water broeid , en dat hyze net ter zelve plaatfe brengt, daar de
Nijl dat jaar komen zal, gelijk of hy een voorgevoelen daarvan had j, dat hy
de
eenigfte vaBallscDiçren i5;, die> na in zijn bfigin zq kkin geweeft te zijn..
tot een zo ongemeene groote komt-; dat hy , om zich te verdedigen, met,
klaauwen gewapend is , en dat hy den huid op de rug zo hard heeft, dat\'er
geen wapen zo fcharp
is, \'t geen daar door kan boorçn ; dat hy den dag op\'t
Ja^nd, en dç
nscht in\'t water, dootbrettgt; en dat ., wanneer hy wel ves-
^adigd
is, en dat hy met den muil open, cn de tanden noch vol van d\' over-
blijffelen de roofs , welke hy verflonden heeft, o^ de ftrand legt te flui-
inerien,, daar een Vogeltje konat, (CtOtf)ilOÖ genoemd j \'t welk zich voed met
het g^een., dat het daar viad f eahem,door het pikken , waar mede. het hem
kitteld, terwijl\'t hemde tanden fchoon maakt, in dit ppfiaurinflaapdoee
vallen. Dat den, gjcbneumon / die hem van verre waarneemt, daar op
in
zijn keel kruipt, en vervolgens in zijn buik dringende,, hem \'t ingewand ;
flukkea bijt, en fterven döet ;, dat\'er Dolphijnen ia den Nijl zijn, welkç hy
2egt.een zee-r fclisrpe graad op den rugte hebben, daar
zy den Krokodil.,, dis
hen
geßädig voîgd :, me\' dooden , diénende zich ten dien éinde van een by-
2onderé loosheid j watit veinzende bevreesd voorhen^szijn, verbergen
2y zich,onder \'t w3tçr,j. en zich vJak onder. zijn buik ^ileade, doorboorm
zy hem, die.

«inbigb 5p öefclïipirtg twt te jjeggen / dat dit beeft vervaarlijk

yoor dß geenen, die het vlugtea j maar vreesagtig voor die \'t verrolgen ;
dat het in\'t water zijnde, zeer zwak, doch buiten\'t zelve, geweldig fcharp
van gezicht ,is, dat het, geduurende de winter, zichia eenig hol verbergd,
daar het vier, gantfche maanden zonder eeten overbrengt ■> dat het zßev lang
Ïeefd, ea dat het zo lang groeid j. tot het fterft.

^ti^baat/ mstPiinusbanbe J^toßobilseib. .*juïïenbitn»ee«j^ôw?
îïéKsae&en
j.. boe^iî^/ ^ \'t ^en^B öaas^ïsan ßefe^

îjîb.s. Cap.

-ocr page 46-

EdûwaiîéMeîtoîî\'doorEgy-pten, z^)

\'t toa\'ac / öar öe ücüSoötl een öïcr ï.ö / \'c oeen jffD getodöte-w Eg3-\'p- oroóte
ten bjeejen öoet öoo? öe gï-oote fcOaöe / tsjeUic î)eî te iénö en tn \'t toarec öoet/
^ant öet eet nier aUeen
alle öe ©iffcïjen / hk \'t in öen Ni)l betrappen ftan diikJte\' "
maart bcrilfnöocïi öe^^cmelö/ 55uffeiss/ fJaaröen/ ^cljaapen/ ifon^ water en te
öeny Metne lUnöïa\'n: iiojt om alles?/ \'t geen liet op\'t lanö
fean/ treïilienöelïetwöïeseïiibier/ öaar Dei aUe^beifitnö/ \'tgeenUetm
jijnaebselögelïregcn Beeft..

3©aï 5ön lengte belangö / bjelBe Piinius jctö gemee^lgfi öoben öe atljttea
Êlboogen re toeejenii toeet niet ban Boe beei öuimenBp öen elüoog neemt;
toant bcrfcBeiöe^e ^^coïïoöïl-taagecit Beböen mp betj^fi^^ïï / öat alle jaa^ „
ren niet meer alë een elboog groeiö ; en öat toanneer
BP îoî tbîaalf gelio^
menië/ gamffô niet mccï en toafl i jiüö^öat/ tooSgen^ beeje JteSen/
öe langiïe J^roïïoöil niet boben öe ïtöaalf elljoogen jouüen Baaien, ^oo ött
nu toaar U f jou öen irabfftöen ^gfljipe^/ toetóe ibn Bdm in jiin 25oefï
ban öe bieren en Panten aantref / jicB
ooIï bergifï B^ï\'öen / bjannee^:
Bp jegt / öat men iSro&oösnen binö / öie öen jiaact je^ / \'t Bsofö tbsee / en
\'t oberige öejs litlisam^ acBt elboogen/ lang BebDen.

g^e «peren / öie B? legt / bjeifte fomtijög tot Bet getal ban tiartig / maar (li^tai e»
iioott tot öat Uan Bonöerö ftsraen / gefriâ een jc&er ^ïeijiger j«ö / jiin al?oa grote Kun-
groot / al^ öie öer ^trSii^-bogei^ / toelfte Dp na D?ïe maal
300 groot jijn al$ nereyeren,
«aanjen epecen. Eoo Baafï: BP öie gelcgt B^^ft / D?aagt BP 5e oP \'t of \'t ^an\'^ir\'\'\'\'
an^er eplanD ban Den NïjU enberbolgen^ met jiînboo^iîeîîlaaiîbîea eenbroedefi..
Bol gemaaöt Be&benDe / herbergt Bp je Daar in/ Deötje met janDtoe/ en
maaHt öeplaaciStoeer jo efen/
ôIjS je ban te booten gebjeefï iis / opDat
niemanD je fouöe fionnen btnöen. ^Du.éïaat BP Jl foolang:feggm/. rot
DOO?<fön nattutrilïfeê togÊêbtttötocct/ îsat bc ïongen
Bun acöaante bcc^
fecegen Beböen ; Dan gaat BP 5® ontöfBfeen / en De Bopperi met fifn muil ge^
SîeftentîcMîenDe/ tomen öe jongen Daar lUt / cn loopen terflonö na öeït
Niji. j^u/gdü^\'et aïtp eenigebeöerben/ tt\'tuftDecfen/öaiöeïKfiT? oorfpronE
ïjifcB/ bJclfee ö\'lcalïier0 Varai noemen/ cntoaarbantopin\'tberboigöe
befcljïnbing jullcnDoen/böoiïtomt. dS.

\'t<©cen Pïinius jeiD ban öen Trochtios, BetfÈ berïigffrtg ban nooben
ïiöantmcn fou toel Bonöerö iaar in Egypten mogen biîaagen/ bjatöitboo?,
ten©ogeligs/ fonöer öat itien Daar oettiet^ ban jouöe öonnen bmiemen,.
^ietBier Dan/ \'£■ geen
Bdrar Daar ban jeiö; Wanneer den Krokodilver-w^r\'èrvaft-
zadigd is van den roof, welkehyverflonden heeft,
Dît J|jnÖe b300?Denban
^eefcn mabifCBeït\'^CBlP^î^ / ^»opt hy uit het water, en g3ât in de Zon leg-, Se^^zy^,
gen fiaapen; nu vermits \'ér altijd iets van de vuili\'gheid tiiiïchen de tanden
biïifr zitten , daar wurmen uitgroeijen, koint \'er een klein Vogeltje , deii
(Ceitabi niet ongelijk, in zijn muil, \'tgeendeezevuiligheid, en ook zelfs
wurmen 3 zoo\'t eenige vind, opeet. Als den Krokodil nu voeld , dat.
V niets meer in zijn muil heeft, doet hy ze toe, om ook dit vogeltje op ta
maer de Natuur daar in voarfien hebbende, met het twee flerke pennea,
op het hoofd te geven, voeld den Krokodil\' zich daar door niet 200 haafl .ge-
hy 4oeî,4çr3,îîîuii,terft<îr}<i weeropen? daaïdif*vogeltjedanuit

-ocr page 47-

3© Zec-en Land-Pvcizen vaa

\'B ï^eö \'ücrfcljsiömc .^loojen ccbjaagti / cf een ©ocel Benbm / öie ttöce
pennen op 5i)n 0oof& Ijaö^ öodj ritcmanü totfi mp Daar tn te rcclit te Oel^
pen; 3p 5eiDcn mp töcl / Dat\'ec tn Egypten Den Sakfak Voas? / Die tft
Difimaalsf gefien tjeb/ baelfte aitnD omirentDen i^rofioDtl i0/ om Datb»
5if!) uoeD met De oUerDïpffelsn / Dte tip tuffctienDess 3clf3S tanDen binD. \'t Ban
Dcrljaiben bjel toee^en / Dat Den Sakfak Der ïfêoojen / en \'t bogeïtje / Daar
Beirerbanfp?eeïit / Den
Throchüos banPHnius jp.; bjaacban-iö fiet oo^Dceï
aan öen ileeser ïaat.

Egyptifche 3©at aangaat Den ichneumon, tocïfte öe toöteriS Nims , en top ten
rot bijt den Egyptifchen Rot noemen; \'t tsT toaar Dat fip DenÈco&oDüDoo? Ds 6cel tot
Weid \' ^^ / en Datbp öem \'tingetoanD aan (lufeften Dijt ^ en niet aï^

inWken. leen Doet BP Dat Den l^coSoDil/ maat oofe Deï^emels?/ ^Bufels?/ enatmc^
revieren/ totinneerjpin \'tbeïD teggentefiapen.

■t (©een Plinius ban be ^olptiijnen jegt / tgintet toaarfcBü»elöfi^ toant
Tis,die des menstefer geen in De Nijl j maar mogeliife l.ö\'töettTirfe, bermiDgs Dit De
zelfs jon.^ eenigfle^ifföiö / Diefiem Den oo?log aanDoet i DeejenTirfe ije\'ronögelijft
^ ^ \'een fcDilD of beubelaac / en eet Des? felfjs iongen ofp / toanneer
Bp je maat
betrappen öan.

^at De 3Sro6oDfnen lang jonDec eeten bonnen ïesben / geïp Piiiüus ^egt/
i^eentoaarBeiD/ toaar banilt ^elfsï De onDerbinDing gcBaD Beb in ttoee/

Hoelang toelfie tb lange tijD in\'t ïeben Bielö. \'fe laö \'ec In mpl^abinet/ Die
7y ïonder rutm ccn / en een anöer / öie 5ej5 boeteniang toas? / toelbe tb (n mgn ï^elDci:
eeten kon-jjjgjj,. \'fj Baö Bwi met een |ler6 touto Den mull DoeritoebinDen/ opöatljp
tien leeven. ^^ ^^^^^^^^ ^ ^^^ fetoaamen be3ien/ geen btoaaö booDe Doen. Ep leef»
öen alle beiöen bp na een maanö/ 3onDer iets? teeeten: en be|Eoo?en3ei?
Den mp / Dat 3e beertig Dagen bonDen ieebe« / jonDer eenig boeDfei te nees
men.

Hoe veel ^^ \'t ö^beei Beböen fp ttoee-en-febentig groote en feer fcBerpe tanDen;
»anden^y tóaatban fp\'er fe^enöactig in lietbobenfle/ eno0b3oobeeltn\'tonDer|le
hebben, ftaabebeen Bobben-, inboegenDat ibn BeitarfjcBbeD?iegD/ toanneer bPbt
3ijn ^iflorie Dec ïl^ieren 3egt / Dat fp \'ec fe(ligtn bet öobenfle ftaabebeen/ ett
beertig in Bet onDerfte Bebben / en Dat \'et tuffcben ieDer ttoee gcoote fcBatpe
tanDen een bierbantetlaat/ toant ib/ Die \'er
berfcBeiDene/ 300 in\'t leberi
aljjDooD geBaDBeb; Beb nooit in
eenige Deefe berfcBeibenBeiD tenopficBt
bertanöengebonöen; integenDeel Beb m altöb gejïen/ Datfp5efcBacpen
. cenpaacigBatJöefl.

«ufl poïcii lïunbter pooten jftn berjien met groote fcBarpe bïaautoen; De ttoee booi^
wen " fïe bebben icDer bijf ban Den anDer geffbeiDene btnger^ j Doeb De ttoee acb^
terüe pooten bebben \'er maar bier / toelbe aan malbanDer geBecbt 30« öooi
een Dun bel / geliib Dat Der toater-bogelss.

Op wat D\'2lrabif(be^cB?9ber0feggcn/ Dat Den Btoboöil 5ön buifigbeiD Doc?
jn^inier zy jj^j^ ufttoetpt / Doo? Dflt bP
g^eH Uitgang onDer öe (laart beeft; en Dat
iddlSn\' tb« ballen na mmm ruiben; maar gelijb ib ban \'t een / nocB \'t anDer /
\'geen onDerbinDing gebaD Beb/ ban ib Daar niet 3ebec3$ banfeggen.

3^£rmit0 öen l^roöoDil ban selbe / toamiet W op Den rug leit / niet toeec

op Den

-ocr page 48-

Ediiward\' Melton door Egiptem ^ i

tp ïTÊit ijuUi öan Bomen / enöat Bet tnijfie nooöfaBcip mct öm imiBEnookEete
om 1)005 moet ïeggen/ toanneer Bet mannetje Baar fiflienncn $al/ien.
Stöben 5!;B"«ötngenntet5ooBaafl geöaan/ of Ißt mannetje Belpt Baar
toeer op &en öuift/ op bat öe ^aagersf Baar niet en öctrappen.

\'B Eal öpoüebeefe aanmerBingen nocB öcefe boegen/ bat men aan\'c
goog ctnbe ban
Kairo ecu groote menigte ban ^roBoDiUen / cn bie grutoeïijB«
bed fcBafte boen / tn ben
Niji binb; baar twn \'er tn tegcnbeel aan Bet iaagc
Êinbe fccr toeinig binb; jelfs? fcgt men ooB/ bat be geenen / bie baar gebon*
bentoo?öen / niet gebaarlöB 3ijn»-
5©ejB002cn geeben baar ttoccrebcnen ban; b\'ecrjlciö/ batcenBiinncr Redenen-

||etligcn Sidi Ibrahim il Zughi, of Heer Abraham van Zug gcnOCmb / bC , -
selben beftooojcnBeeft/ om 5e tebeleften-boo? bpKairo re loopen/ m bChooVdnde
iieöcnBtoaabteboen; b\'anber i;^/ bat\'er bolgen^ Bim 5eC0en/ ccn
Ta-van Kairo,
lifman onbec be feoïomban Mikias i^/ bie Ben/ 50 Baaiï5P baar Bomen/"\'"
flerbenboet. ZlmST

f^Saar / gelöB \'t fefier iïJ / bat men \'er aan bee^c 5ijbc ban Kairo ßet / Bce^ enaan\'tla«
tod felben;^ bat Bomt / feggenfp/ ban bat benTaiifman , bie onber beefe
^olom is / Bet onberilc boben icggenöc / flin grootjle BrocBt berlic^ / cn
oo?faaB / bat fp op ben rus baar booi bp Biinnm ftoemmen»

ACHTSTE HOOFDSTUK.

Janmerkelijkfte Boomen in Egypten; Wonderlijke eL-
gentchappen van den BoomDoum. Zeldzaamfte Voge-
len ; en iiittteekende kracht van den V^ogel Sciamta. Me-
nigte van Struis-vogels, en der zelver byzonderhedeis:
omtrent het uitbroeden van hun Jongen. .

Egypten fiettnen beelberBanbe aanmerBelnBe^ootttcn / toelfie in Eu-
^ropa niet gebonbcn cn too?beii. <©nber anberen Beeft men \'er ben Lebe-
ka,
toaar ban be ïJoptifcBe litlorp-fclijpergs berBaalcn/ bat BP onfcnEgypte»,
^ccr aanbab/
tOenBP tc IfchemuneinBtoam/ ^Stabfn Middel-Egypten, Lebeka,.
bicBt bp Meiave 3 na \'tjibojben toe. ?©eefen boom igf Bebcnbaag^\'jecrfelbi
faam; toant iB Beö\'er In al be tgb / bat ïBin Egypten getocc^ben / maas?

ö^nen. ■ , ,,

^^m HiieigieiiS cen gsoote boojnagtigcboow» \'B leb \'cr ccn gcfïcn fn »t ^ ƒ

asjOOflec ban Abuhemus, fn Middel-Egypten, CO Bp na rCCBt ober Meiave, «derea^
Sfe irnenjeimp/batBpecnb?ueBtbjaagt/geUjBbcgeelct^abcijS.
^ Wilde vi;g:boom,> to/t .tfiraBifc&Gomeizegenomib./ isf cenbcrgctf

-ocr page 49-

Zee- en Land-Reizen van

.mcenfïe "toornen / m ^eï öï.^ öe anöcce vi}g-boomen, öfe Ufecttfrïei jr|n;
I De gemeene / z nan Fium, 3 tian Europa, en ten 4 Avodiis. ^^e Païm-
bootnen,
tn\'t ^caötfcD Temer geuocmD / jijn De gemeenfte D^in aMeDe
Söoomen / en De bjugt / toeUie fp D?agen / f is meet alë ban bijfttgDerïjanDe
toctfcöetDene foo?t. D^efc men \'ßt De
Nebka, jjie een (lag ban De Miko-
kouiiertë; beZante ,
Die D\'Acacie t(S; ben Maftik-boom, bjaat ban ïti\'et
tbjee ge3ien
8e& tn be ^oben ban S. Antonijs Kioofter. Karobis.
b\' Aties. Tamrhennes. ï^e Seijais, btena fïi geloof een totlöe foo?t
ban b\' Acacie i^. TBi Kafiy, in \'t ^talJlfcD Cheijar Scembar gcnoejnb i De
Granaat boomen ; De Oranje-, bCCitroen-^ De Ceder-; Kwee-appel-
boomen. ^©eSeffafs,
Dte be 3©iIg«nÖ00m ; De Perze-boomen ; b\'A-
mandd-; Öe Sypres-boomen
j De Mocheits Of Sebefle, bJaaC ban De bjucljt
gosö om te eeten Ié/ en baat men oofibeiöm ban maafiti b\'
Aiats; De

Mirthen ; b\' Adams-Vijg-boomen , in \'t ^UtaDifCl) Mouz gettoemb; be Keb-
bads:
bic Oranje-Boomen jijn/ tDciBe ^Sppclcn b?ag;en ban een uitflee?
feenbe gtoote ; be
KefFe Mariam , OfbC Hand van de Heilige Maagd,
rieenfehap ^Cn Doum , Of Mikokoulier , ijS OOh
een jeet 5eib5aomc 5500m in Egyp-
ten van ten; fejant ifi g^\'D \'et niet meet als? D^ie in mijn gantfcDe rei^ gezien.
den Doum. jg,^ ^gjjQnt jjgeft tibcc ö^ouDcce cigenfcïiappen / i bat 3ön ülaDen niet uit
cufpjuiten/ al^ aanDetctr.be Dettafefien/ en met gtoote öofTen j ten 2 bat
3eaanbeeinDcn50D3clp5ön/ bat toanneet men beefe ^goffenfjet/ men
Jeggen jouDe / bat 5e met een fcDaat 300 geliili gtfneeben bjaten j 5e jijn
bun en lang / en geiijDen Dp na bie ban ben palmDoom. \'©en ^tam ba«
becjen 25oom Deeft becfcDeibene jeet bïDDe taDDen/ Die ïoeet anbete feleinbec
lafeiejS Debben / UielDe
t\' eenemaal opbe manietuan een gaffel / en aan
toeiöet pumen öe ölaöen 500 met öo{Ten uitfp?«iten / gelp isp gejegt
Debben,

lïSen Deeft \'et ooB beclbctïei ipianten / toaat ban men \'ct eeniget in Eu-
r-epa 3iet/ CU eenigen nctgen^ / alj? baat te lauöe / gebonöen toojDen.
^e taarfïe ©ogelen/ öie ilHn
Egypten ge3ien/ en baac iD bp5onbece

fienni0 ban Deö/5ürt

SnT^ifr Sdamta, bie na ben Struis-vogel een bet grootten i^f öie men
^ 3ien üan; 10 300 jïetfe / bat Dp bolgenö^t beticDt / bat men mp baat ban
Deeft geöaan/ een miöbelmatig maninbelucDt fianopboeten; naöee5en
5Ön be Arenden, be Gieren, tn\' t SUcabtfcD AkabgenOCmb/ bJClfJC UitilCC? ,
SenDe gtoot 5itn s öe Haddafs, be Havams, öe Baz, öe Heddahs , bC Sakrs,"
be Sciahins, DC Bafcieks , CU ÖC Ramhs , bJClfeC altemaal / JSiCs

feen-öißben / en ^tterbiersf ban betfcfieiöen foojten 5tjn. Deeft men
\'et öe Mszaz , en öe Bogaz , anbecs? genoemb Ge mei il Bahr, of Rivier-
Kemel, cn in\'t 3leöecöuitfcD öen Peiükaan, be Sakfaks, öie een tterfteen
fcDarpe pin Debben aan be boegingban jcöct bicugel; be Abyifinirche
Hoenders, ÖC Reigers, en De Wilde Ganzen, beDalbcn nocD ^en menigte
ban anöcre ©ogclö / öie on0 met Den gemeen 5tin.
iisn\'igte- Struis-vogels 5ïin bast ooft bP menigte / en in^onberDctb tn be 3®oe#
^ijne Df ïiDtiöcrniiTe / ö
.ooj bjclfie men na s.Anthonijsi^iooftcr gaat baac
tl \'er gantfcDe troepen gesien Deö-

vogels.

-ocr page 50-

Bduward Melton door Egyptea.

Sttßiöouö SficaBifcriiBamifcdpt öebibceiisoo öpfontjeccMnßbanUee^
fen ©ogel geUefen / öat tfe ntet aalaatcn fian Ijet 3elöc fitec tn te lioegèn.

a©anneec öeefe Bogel / flonö\'ec gefcö?eöen / 3ön epeten tiJil uitDjoeöen / per tcUc^
gaat ijp öaat niet op fitten/ gelp anöece öoen j maat Ijet itian
netje en Bet i»üfie iJ^eöeti öie vnet Bun ge3icDt afieea uit; en toanneer een
•trenc hec
Ijan beiöen 5ön boeöfel twoet gaan 5oebtn/ bertoittigö BP öoo?5i)« ge^ "i^broedefe
fSjBjeeubJ 3ön tttabber öaac af/ öie öan 300 lang flaan blöft met öe oogen
fip öe eperen getoe^igö / tot öat öen anöer toeöergébomen 3p. \'Wê öeefenu ^
5ÖH toöêöfel moet gaan 3oeben / Uertoittigö BP op öe selbe manier öen anöec
öaarban/ omBemöaarteöoen blijben/ en op öat\'er altijD een ban bef ^
öen op öe eperen mag flaroogen / tot öat öe jongen t\' eenemaal uitgeb?oeiö
toant / 500 3P maar een oogenblib Bun oogen öaar ban af-toenööen /
30uöen öe eperenbeDerben / en iiaat 30U geen een giong utt boo?tftomen.

NEGENDE HOOFDSTUK.

Des Schrij vers aankomft tot Damiaten. Kafteelen om dea
doortocht na de zelve Stad te verhinderen. Belchrij ving
van Damiaten. Aanmerkingen raakende het ondiqp wor-
den des Nijis. Befchr^ving van Manzoura, Semen-
riut, Mitgamir , en Sitfe. Menigte van Duiven-huifea

tuflchen Demiaten cn Kairo en op wat manier de zelve
gemaakt zijn. Wonderlijke Boeren-Jagt. Komftdes
Schry vers te Boalak, en vertrek van daar na Kairo.

D boojnaamjïe 25P5onöerBeöen ban Egypten öenfjeefec nuin\'taï^
, gemeen boo? oogen geflelö Bébbenöe / 5uUen top met onfe ilei^ boo|t^
baaren/ tn becbolgenjsberBaalen/ toat onss Betaanmerbelöbdinöefelbe
teeöerbaaren 40/ en toat een niewto^gierfgen ïïeifïgec^ Egypten tejien
ban bomen.

fttoaamenöanban Bogäs te Damiates, op öen 18 ban iBaart öeif DesScini •
faarss té61, öaar top (lil bleeben tot öen acbtflen ban öe bolgenöe maanö / ^e« komit
toanneer top ban öaar na
Boniak gingen/ H geen een ©oo?-^taö ban Kai-
/ öaar top aanbtoaamen op öen ttoaalföen ban Sp?il- <©nöertufs
Wen $agentop De boo:«aam(leplaatfen/ öie -er ban öe monö öe^
Nijis te
^^lïiiaten tot aatt Kairo 3ijn toaat gp Bteï bßrbolgenj? pa Öe baii
■-^"J^oeiegentbciö öe befcbJiibina fitlt fjen.

Baaft menuit öeEeein bun Nijl bomt/ binb men aan W selfis w^niö/

C tc«!

-ocr page 51-

ca. Land- Reizen vaii

feftceivantert ccit ouli / \'t öcetiMcftißnfeccöecUaUenf^/

den a Lo- ƒcanfcöcn feggen gc&outob tt jijn Doo? ben Heiligen Lodewijk jtoning bait-
©2an6cp/ toanneec öP bm jBeeflec ban öeefe ^taö bsatf.
\'t ^^ bfcrBanr/
enfiecftopicöecööcßßcnljalf-bcrbaUen ronöc too?n/ op bß bKlfen ecntge
fiiififien (©efcinuö Icggcn / om bcn boojtocDttebficöcWgen/ öouöcnbege^
fiaötgßenfgc |Boo?en bc bsacDt haar op.
HetDorp I^Kt bßc ban öft l^ajlcel/ en aanöe jelbe spe / öen Niji opbjaactjs/ U
3ms- een arm ^o?p Bogas of Mond genoemö / m oo?raaß öat ö« aan öe monb
m Nijls legt / \'t geen Bet^caöifcbetooo^ö Bogas bct^fienen toff»

giiiött^ojp bJoonenöcläapitefoenöerGermes, öie öe ^aiöen cn art^
berc baactuigen / öie öoo? öen monö öe0 Nijls in of
Mit ^ee toiiicn / acßtcr
ficfj boojtfleepen/ cn öentoegbJijfcn/ öieöaacfeecgebaaclpi^/ öoo?öt
menigteban^anö-banßcn/ bjelhemenöaacontmoet.

^eefe Germes jijnfeer langc^Sacßen / gemaahtom öe^cBcpen te lof^
fcn / en öe feiben buiten öe ^anö banlien te fieepen»
j. 5in öit felbc ^o^p jiet men öe begtnfcJen ban ccn anöcc öiccfiant Bailccl /
äeei, maat bJaat ban öe muuren nietfjooger alö ö?ie of btec baöemcn opgetcofe
ften 39n; enfonüecfcöijn ban ooitbecöec opgcboubJötcfuUcnbJDjöen.
Ijeeft men\'er ttoec
Kaiitfen of ßtoolen/ öie gcöunrcnöe Bet gantfcftetaac
bol ban toater uit öen Niji jgn om öe Saoöerpcn met gemaft t\'c. ftonnen bes
bocbtigen,.

Kafieei on». OEcnigc Bonöcrö fcB?ecöcn öobcn Bet ^ojp Begas , aan ö\'anöere &ant-
J°°ebc öcö Nijls, ccn anöcr läaflecl/ om öe^jcifs^monö tcberöcöigen j inboc^
SLraien.\' gch Öat ÖC tbJcc l^afteclcn/ öie öcnöoo?toti)tbpDamiatenopöecfcßibiec

bcfrbermen / niet blali tegen ober malöanöer leggen»
Befchrij«. ^taö Damiaten, Öie Bier na boigty tn\'t tHrabifcft Damiat genoemö/
Ving van ^^^ jccr bcrmaatöc ^taö/ gelegen aan öe aioflftant ban öen Niji, acBt
a^mi
aict3. J^e ^pen ban jün monö. ^^a Kairo fsf \'t öcgrootftc / öefcljoon^

fle/ öß rplifte/ öe bebolßfle/ cn öc beroemöfle ^oop-^taö / öie \'er in-
gantfcB Egypten / bermitsS öe öeguaamBeiö öejs Oanöci0 ccn onuitfpzelic;:
iBlrc menigte ban ©olB utt alle plaatfen ban
Tuxkyen öagelpss öcrbJaact^:
titftr.

^ i^ geöoulbö Dp öc Niji , fn öc geöaantc ban cen öalbc jBaan j U
g^nhciä. toateren ban öeefc jaibier / Die Baar Biiifen aan öie
ftantbefpoeien / en öe-
mcnfgtcDaarfcBoonc .f^ofquem/maaben Bet aangenaamitegejicBt Dc^
bjeerelös/ De berfcBeiöcnBeiö-Der ^Sarlicn en ^aiften/ Die Doo?gaan0ttt?

5eSf0 Bciben leggen / niet bjeinig öaar toe ficlpenbe.
fprsifeä-. fieeft tiocl> muttren/ nocB eenige ^terftten/ al^ alfeeneen Bcoger
ronöe ®oojn / bjelltc aan Bet einDc ban öc ^taö aat
/ ban öc jee liant af te ^
reßenen/
öaar nocBbJacöt/ nocB gefcBiit öp

jBen bjijft öaar grootest lanDel in®te^/ öijfl;/ l^affa/ cnEinbwj;
ja men Bcef^t mp berfelterö/ öat \'er alle taaren bsel biif BonöerD seilen na
Tur-
kyen trebtoi/ jio ^ai^ea/ ^^aljooten/ alsS groosc ^ssßcit / altcmaaJr
. met^ijll:\'ölleen ßelaaDett^:.

-ocr page 52-

Edtiward Melton doot Ègypten. ^

lanöé fatfoéH m Boïcur / tóelfie fn Eanöen berfluuïti toojtien; toa
öjojsïgn
\'et öecl gefuwten / öie Isoo? be gantfcöe ^ebant in een

scooteaefjtingsijn*

^e ^taïJ too?ö öejïfect boó\'? een Aga, bie ben Pacha baar senb / toeïfee/ ksgèfiftg.
sS}0benbeelcanbeccp?0fjiten/ bie beefe bebiemngöem aanbiengt/ tien Paras
aïle bagenneemt banicbec Herberg/ baar men ^^anbetoijn berfioopt/
toaar ban jjet getal 5eer groot 53öftrebtBjj\'er ban icber taait/ enciUs
.^aibe / bic aanliomt / t^ gcboubenf em \'cr segi en- bartig te betaalen / cn
^beertig/ toannecr3euttbciabenloopt/ ^onberbctocbaiien/ toelBe3p/iia
\'bc getooontc ber (CurBen /• ïjoog genoeg boen loopen i toant W nam uit ons
3e ^aifie alleen 3C3S baten
«Hrppiifcïje toijn / iebcr ban Metres, en iebeï
Metre boet ttointig potten/ ïjoetoèl men 3e fiem niet fcbulb^ en toaö. ^tt
naautoclpö Bonbcn mijn il^eiö-ge3el cn iB boo? 5Öuroöf-3ieBe blaautoen
«en l^le^-üeltier/ toelBe top boï top^ ban Bet i:anb ban Keftowan ijab^
ben / befcöermen.

^c l^rögélieben / cn in30Rbcr|)cib bc ^anft3arcn / sijn baar ongemeen »^«^««g»
"öalbabig. |Bcn Beeft \'er maar ttoee Bonberb/ en omtrent ttointig
^paöiiS,

^c ï^ciiïcnen / bic baar in \'t mccflc getal / 5öu bc <j3lteficn / toelBc ^"««en»
omtrentttoec Bonberb luig^g^nnen Bunnen uitmaaBcn i Bunte\'B^S eén
toofbl^erB.

«©mtrent acBt ^ui^öe3innett 30« \'er waar Dan fopten; toaar uit men
\'toel befpcurcn Ban/ tótocïBc ccn getal cHarBtinsJPBebcnbaagsSonbccbe
jBaBometaancn3|jn.

©an alle bc feoopmanfcBappcn / toclBc mcnlang^ bc ^ec in bc grootö«
\'tncnigte na Damiaren boÊcö / fsJBctfjout^ oo&ts\'t Daacs^^c nooösaafecf
it)B/ 300 om tetoarmcn/ aljs totBct boutoen ber l|ui5en en ^cBepen;
toant men Beeft Bet 5ecc toeinig in
Egypten, cn infonbecBeibin Bet Laage.

<0ebuurenbe mijn berWöf in beefe ^tab bonb iB mp scBcr bag öp gcbaï Aanmer«
fn\'tgcfelfcBap ban een oubïfeapiteinban ccn^aiBe/ een maroniet ban
geloof, g^ec5e 5ei mp / bat be
Niji tiifTcBen Bogas cn be jgtab alle f aar cn ondiep
onbieper toierb; cn batBp aangcmcrBtBab/ bat\'crbanböftien ci&oogcn ^ordenaes
toaterss/ toclBc BP/ bijfticti faaren gciccbcn/ baar gebonbcn Bab/ tCs^\'J^®*
gentooojbig naautoclöBss bpftien boeten toaren; cn bat bit Btoam ban Bet
lanb / \'t geen ben
Nijl gc(labigbatt5ön oeber af-bieeBt / cn met jicB fïeept/
bat 5icB cinbclijB aan besS fclfss monb baft 5et. lier uit troB BP een gcbdïö/
bat Bet tc b?cc3en fionb / bat bccfc Kibier t\' ceniger tijb ban
Bogas tot aaw
be ;^tab / nietmcev tc öebaaren soubetoeesen / teoo?namcntliBboo? groote

Befckrii»

^e ^tabManzoura, Of b\' Overwinnende, rcfibcntic pïaat^bC^S ving van
^icfö
banDekahbie, ijs cctt grootc cn 5ccr fcBoone^tab/ gelegen aanbcManzoufsj
Bant beiS
Nijls; bocB öess jclfsS Buifen 30n etBter niet op ben Nijl gc^
/ gelp bic ban
Damiaten; maar baaf 10 cenb?ccbc(lraat tuffcBen
J^J^/ baar men gemecnlp toanbclcn gaat. iBcn Beeft \'er bccl frBoone

WQween i maar alsoo top boo? bic tüb niet aan lanb gingen / Dab «

€ z geew

-ocr page 53-

Zcc- cn Land-Reken vaö

gecn aelßaem&stb om öeefe ^taö op \'tnaaufejile te öc3tcötf0ett / ett een
tincnte befcö^ijbino öaat öan te Doen.

<00 Den toes ban Damiaten na Kano jfet men een ongeloofeipe menfgie
ban^uibe-ÖiHSen/ \'tqm 500 bedt\'aanraeörelp&ec isi / om öat men\'cc
In
aantftö Egypten nscfj 300 beel / nocftop Datfatfocngeteutoö/ btnö.

^^ecje ^uibe-fjirtfen beaitioen te Mitbedn, een Dtcftt feu Matazois-
ra aan öejelbe fiant na Kairo toe^ 355en 5iet \'ec anöecDaif bag-retsen bec
julft een mentgte / bat men ficb baac «fet genoeg ober becbjonöercn fian:
bjanttnallcöc^ftjpen/ ujclbemenonöec\'wegontmoet/ i0Qmmmit0/
baat \'ct geen een of weet bp cn W*
Hoedanig- ^ijH altcmsal op be gconb / ban aatbe alleen / :en bfetßaat / gc&outob\'/
fLTilkt öoclJöoUen meteen fpügïtoeloopenbe. ©an binnen5ön fejeec top/ m
Ija. boojgaan^ met aatöe pannen bet jien / in be toeUten öe Stuben Dun ncftert
maäften. <en op bat fe jouDcn bonnen tnftcn/ ïjceft men ban buiten tonb^
om tioDöen flccDen / baac 5e op gaan jitten ^ en baat uit fian men bjcl oor-
beelen / oft gc^tcDt ban een 500 gtoate menigte ban bieugclpe ^^uibc-ßufe
fen aangenaams?/ of niet

^ejBöojen/ öiemeton$finbe25atftenb3aren/ fefbenmp/ öatmen\'ec
in Deefe ^D?pen tot b^ftien toe.boo? een ParamfJ toaar toan btbcettia eea

5?tanfcDc ©itoon maalicm
oe stadsc- Scmennut tö cen gtootß ^tab / gelegen ten 3Ffi(tcn bes? Nijls, fn be Ksi^^
tii^mw, ^Garbie, en niet bet ban öe ^tab Mohellè Kebire, of Groot Mo-
heiie. iö geboubjb op be maniec ban cen DjieDoeït / bjelöccsf boet fjcft
langöbenócbecöejS
JFitbief^ uitflceßt. <©e5Satften/ öieöaatboo?Dpbaaa
ïcn-omna Kairo te^aan/ jön^geïjsuDen baat aan te leggen / en öen tol te
Hetaalen/ bie baat gefteltijs. 3liettemittf)oefömea.(i^baacnietlangej;.
opteliüuben/ aljitenl^oogfleneenuut.

De Sr.A toege tUfTcljen Damiaten cn Kairo legt Mitgarair, een fCCt fCßOflneeit\'

^k^amir mateUjfi gcoote / gelegen aan öe ©afi-öant m Nijls. i^tet gingen
top te lanb / en jagen een mertigte ban fcDoone l^uifen / en een jeet fcDoone
Bazar of Markt, baat b?p fllDctttanöe leeftocDttn obetbloeö boHben, ©fee
Deeft men ooheen gcooten Do^^fi loptiftDe !^ti|iencrv/ enbeel meecal^ïte

Damiaten.

Bfetüorp ïSetDttcgenobef Mrtgasnir» tetocetcnaanSieJ^eft-ßantbesf Nïjis, ïegt
s^tfe. sitfei\'cen gtooE enfcDoon <i^ojp/ beDootenbe onDccbe
Kafciflik ban Mo-
heii e Kebire, Daac top aanfcDo«toct0 toatên ban m toonbetlölic i\'agt / biet>»
gelnftc men jeet selben fïet / cn toclfie alöusf in \'t bjet& gfng.
benige 2öoeten toacen ben ^afcfef ban beefe^20bincie fi$iticn toagen om
SS\' een jeficc tecDt / \'t geen DP gebjoon toajS Den te betaalcn. \'©en ^afcicf bit
jsgr, \'getocigerbDcbbenbe/ (tonbmöe^SoetcntcgenDemops maacbe^paDijS/
toelfieDP op Denloö lictiraan/ bceben Den toel Daad be biucOt nemen, ^te^
5e tampfaWgen/ bie te boettoaaten/ ftcD?oobappecbooieenDooplluitctit
jienbe betboïgen/ toiccpen ficD/ om niet in DunBönbm te ballen/ op\'t
Raailigfttn öen
Nijl, en begabenjicD totftoemmen/ om aanbe anïrere
^ ee Bomen i, bacö altemaal niet eben jeet in be^e suajt ecbat?en jönöe /.

Duivenhui\'
•»pn tuf-
ffchen D»-
tniacen en
Sjiirp,

-ocr page 54-

Eduward Meltoji- door Egypten.

jaaénbep\'« denUig teoo? on5ß oogen ijecUjtnben»

Hoog-Egypten ï^,ccn anöer /. jssït Sitfe gcnoemiï"/ luaacbm)
Ihop ecn anöec piaatiS fpjeebcn 5a!,

ïl^en ttoaalföen öe^ namtööagiS te ttoee tiiiren / bcrUcten to? öee«
5cn acm öejs
Nijis, toelße flcB ban öe gcoote 35tötec affonöecö/ cn na Da-
miaten
loopt/ en tcaöen tn öen Bog:is, of Kanaal van Bouiak. \'tJBeCC/
öat uttjieelienö ftl)oon toas? / gaf mp gelegentt)êiö om öe fcöeiötng öec ttoee
taftöcn
ofacmen öcst Nijis te öestgttflcn. ^ft bonö/ öat öe geen öfcHat
Rozette gaat/ na\'t |^oo?ö-boften; en öat öt« na Damiaten letö / na-T
^oo?öen looiÄ v en öat ten aanficn ban öeeje/
Kairo ^utö^3uiö-xic(l / en
fiaac Jiafïeel ten ^utöen legt.

©tec ontöeHt men boe? ö\' cec(ie maal öc ttoee grootttc f>ï>?amtöcn / öte te
öeefec plaatfc ban ecnljoogte fcDönenste toeesm/ èoetoel ö\'eeneongeiyït
gcogcc tö/ iilïJöen anijesi.

®an öeefe ftBciötngöejS Nijis tn ttoee taMen af/ tot aan Bouiak toe/1\'^
mo^r ontrentanöecïjalf uur toeg^ / goetoel anöece becfe&eceRV

ïiat Ijet\'cc 3Cïf mölen Uan öaan fö.

(Cegen öen abonö te Bouiak geïiomcn3ftnöe/ bleef tli öaar tot öej^ anötï
ïcnöag.!$mo?gen.ö/ toanneer öi ban öaas 7 met mijn ïïei.^-gesel ua Kairo vemek^
bectroft/ öaar top tegen öe maaltp aanStoamen/ naöattopalboö^^/ Kako.
boo2 onfe Ijomjt/ aan bst €ol-Buis» ban Boukkieöcr omtrent ttoee èot*
lanöfcöegulöcnj? öetaalö öaööen/ \'t geen öaac ecn geset rec&t

(

T I E N D E H O O F D S T U 1.

Oorfpronk des naams van Kairo^ Des zelfs Stigter. Pleg-
tigheden daar omtrent waargenomen, en kwalij k uitge-
vallen. Kalits of Waterrloop van Kairo „ en des zelfs
verfcheidene benaminge»^ benevens de majoier, op wel-
ke de zelve geopend woFd: Kerken der Kopten té Kai-=-
ro, en inChandak. Mbfqiiee van Giamail AfTer. Ma-
hometaanfche Priefters, en der zei ver macht. Vleefch-
hallen van den Grooten Heer. Verfcheidene Orders-
der. Krijgsknegten j en, hun betaaling».

X-J gn boojnecrae" toasi c«(teett toööioopfge öefcfi^ijbina te öoenbanallg
* w ityan öee3c groote en öoojlugtigc ^taö j maarfe®

n

-ocr page 55-

Zee-en Land - Reiz^eo van

tsevtemtijti öebfienöe/ öat öc a^oofc tocrhen cccD?^^

öjtct/ alööolöocning/ aanöjcngen/ msonöecöctö öeöcngiöaagss / nu men
ntet alö feiemc öocßfcs? lecfï / jal tB Disc maat alfcenUjlt becDaaicn öc öPjon?
öfcïjcöcn/ töcïïie öc anöctciSci jtQCFjÈ met aangci-aabt öeböen/ cf öaar jp /
ijponüunöe fnöe tScabtfCfjs taal/ geen naautoïieucïge DeffftJiibingUan
bDen hounen
ööen. öie öaar meer ban toeetcn \\ai\\ / fean jw^ W^^^^n iJar^
"anöeren / öte fno~geli)ï5^ ban
Egypten gefc&ieeben öeüben.
oorfpronk ^c^taö ban
Kairo neemt jpnaam ban öe f>laneet Mars ,m\'t ^rabffcö
desi^aams. ü Raher gcnoemö / bjellse naam Baar gegêcben toierö / bolgcnis \'i ftDjtiben
•ban
Serrur ^rabtfcl) ïiiflojp ^tljiijber/ om öat öe fonöamentcn"ban
Ijaar muuren gelegt bJicröcn/ bjanneer öeeje paneet tn 5Ö« ^Cfcenöent
, bja.ë/ \'t öp ongelufi alöUjS gcfcöieöe.

heeft ^en Giauherü^rög.öobcrftc bsH Meez le din.ai!a , ccnöcrijaUjtjtöbanEgyp
iÈouwen, ten,
boo?genomen BéöDenöe een nieuloe ^Staö tc Doen boutoen / tot De ^c^
tcï-p\'iaat5S5nnsf,WScc(ier^/ tnöen jaare 362 ban öel^cgtrc/ gaf bebel aan
De ^tarelsper.ö b^in cen goeDtSfcenöenttoaarteneemen/ omöc 3fonDa^
mentcn Daar ban tc leggen/ opöatDenteutoe
^taöscluftWg/^nbanec»
lange DiiurjaambetD / mocBt ?ijn.

^ceje ^tarrcöiiöer^ öeeöen met cen ßoo?D omringen aïïe öc plaatiö/tocl^
ttemettmiurcnbeÜiootenjouDctoojöen/ enaanöeefejclbebooïb
een wenige
teban bloöiesfbatïmaaben/ cmöc
jBetfeïaarsïtetoaarftBOUtocn be ^ons
ttamenten Daar ban tc leggen / toameei; fp Ben Doo? \'t geluiD Dccjcr ßlofiie^/
alö fp eenig gocD ^CfcenDent getoaar toierDen / Bet tcefeen Daar ban jouöea
geebert»

piegtig\'ne. ^j^nöcttuffcB«! ^ilöe B^ï ongeluB / Dat cen 0aabe op Deejc ftoü?ö Wuam
«ffltre\'nt »"»f^^o / ^P Ö^t jclbc oogcnOlilt / Dat Mars in fijn ?Cfccnöcnt toass / en Deb^
ivaargeno- benDe Doo? \'t getoigt jjjn^ licBaamsJ De lioofö Doen fcBuDDen/ cn Dc feloöjes
men, en nunfeeu/ BcgonDenDciBctfclaacss/ öeloobenöcöatöitBetteeöentbajS/ gc^
icwahjk jjjggyj^ajiïj ïjai, aïic j^ant^-aöe 5fQnDamentcn te leggen/ \'t geen De Starres
Ten "" \' tpB^rsS ttï^t ?oo Btiafl bernoomen BaDDen/ of 5P oojöeeïDcn uitDttguaat
tec&en/ Dat öe^^taö t\' ceniger tpö ingenoitien50uDctoo?öenöoo?ccn €>bcctf
tofnn%ir
/ öfe uit Romanien», nu Turkzen genOCmö/ \'tgecn onöec Mars
!egt/ jouöe Bomen. ïï^eejc boo^fcgging ßccft men naöcrBanötoaarbe^
bonöen/ toanneer bnf Bonöerö cn feftig jaarcn Daar na Sultan Sehmbaw

Konftantinopolen, ^>OfD-^taD ban Romanien Btoam/ Cn nict allCCtt DC

i^taD/ maar ooB Bet gamfcBeftanD/ innam / cnöcn^tamfiuttner 500»
Hingen/ met Denlaatflen op te Bangen/ berDelgöc.

I^octocl 5P geiooföen / Dat Dit afcenöent De ^taö ongdnBBig jouDe bjcc^
5cn / lieten 5p ccBtcr niet De jeibe
Kaheia, of Kairo, gelüB top in Europa
Jeggen/ tc noemen; cn Dceje naam Beeft jp ooli tot opöenBuiöigenöag
beööuöen. ^p ijS ultfleefienDe magtig/ rüB/ ^^ Doo? Baar Banöei / 500
•groot getooiDcn/ Dat jp alleen onDer alle öe^tcöenbanDcant/ oft
opoflen / Dc naam ban 4]5?tiot bcBouDen B^^ft-
Haar geie- t^ Q^m itt Dc bermaafeclüfeflc blaßte Des? 3Bcerelösf / aan bc boet
jeadheid. ban een janöatBtige j&erg/ toelBe 5P ten #oflen Beeft/ Di« Baflc faac

m

-ocr page 56-

Ediiward Melton door Egypten. 45

in BinïitrUifi / öat W D^ar öc Boeïtc öer töinïsen / tofUic ban öfc fean feo^
ïnen/ beneemt, .f^ocOtKeftbe^tabeenanberorgctrsali/ te tomen/ bat
3e 500 bec ban be Nijl af-geïcgen 10.

^tetsster toeteïb t0\'er aangenaamet/ aï^bejeibe ban eenfge Booste te mar aan.-
aanfcljoutoen; toant tn een oogenbftft 3tet gp een outalipe menigte ban genaameg,--
I^ut3en / bie in pïaatgê bin baïten plattet Ijebben ; en een oneinbtg getai ban
iBosfçiiéen/ bp na aitemaal ban bcrfrljeibene gcbaanten / en alle^ ittet^
^alm-boomen en i|cben boo? mengt / \'t geen een ber aangenaamjïe booii^
toerpen maaiît/ toelfte men ooit 3ten ïian.

^cben ^oo?ten öecft 3P / en acftt 3eer toijbe Speeren A of (laanbe toater^,
l^iïiben boo? be^tabban\'t(©ûfîenna\'t ^oo3b-#D^/ loopt een ïtonjtig-
gemaabte ïïiool / be Kalirz, van Kairo genoemb. ;©ee3e ïStocï icf jeerciiö ^ ,.
toant Ibn abd iiHokm-, mabtfcf) ï§if!o?p-^cO?ijber / 3eib/ batTarfisibn Kaii"; «V
lyiaiii, öieeen ber ^mnoen Pharaos toaö/ eti gelp bee5en bermaarben desseifs
^utijeur geïûûfb/ ben geen/ bie be ©zoutoban ben^Bàfriarcb Abraham
nam / toanneer ï)p in Egypten fetoam/ be 3dbe Beeft boen uitMien v ^Tger\'\'*
bert bat b\'2Stabier0 Egypten op ben läeiser Herakliusberoberben/ toierb
BP genoemb/ Kalitz emir il Mununin, Ofden Riool van den Prins der Ge-
loovigen j ter 0025330 ban Amru ibn Chottab, ttocebc ^alijpB na Maha-
met j, ea ïsie b\' eeciïe ben Prins der Geioovigen ggnomb toierb / om bat
Bï*
aan Amru ibn Aft feebal / öe5elbe tot Koizim toe te boen ïeiben / ^tab bicijV
ïfp be iSooöe Zee gelegen / om be boojraab ban Kairo tot beese ^tab te b?ens
gen / en ban baar boo? be ßoobe ^ée tot Mecha / baar toen ter tiib grooter
Bongerslnoob toajS. ^Ibii^ bleef Bp tot Bet Bonberb en büftiofïe S-^ar ban-
be ï^eoicc/ toanneer Giaferil jManzur,
lïâlijyB ban Egypten, banbe Jlf?
nie ber Abbas, bc selbe. ïiceö toefloppcn aan ôeffânt / öaacßp op bc
atoam,

ïgebenöbaag^toojb B» Kaîks il Hakemi, Ofben Riool of Water-Ioop vati.
Hakem
gcnocmö tcr Cû?5aab bat Hakem be amr iiie, bie ccn anbeten ^as
rnpB ban Egypten ton^/ B^eft bocn berBelpen/ \'t geen bcfïofBcib 3ijneR\'
^oo?5aatenBablaatenberbaUett. jBcn noemb Bern oob nocB
Merachc-r
ini,
Of den met marmer gevloerde Riool, om batfto op Cenfgc nlaat^cn mct
marmcr-UccneR gebloerb i^ gelgB men 3ien Ban in
Serrur, iral^ifïB i^ïfïo?
rp-^cB?iiber,

g^cc3en Kahtz cf Water-loop too?b- allc jaarctt gcopenb boo? ben ^oiïöaft ©nenhig^
ftBt ban Kairo, toellîc b?te of bier cerfie pagcn op ben bijft boet / bic b\' m va« àeezcrr
îreebc beiS
Nijls in bce3e ïiioolberBinberb ; toaar na Bet ecnieber / bic maar \'
toii/ gcr
!0?lûfb iö Bet oberigc booït af tc boen.
m läopten Bsöbeii niet meer al^ttoec lïcrfien/ te Kairo, toaar ban ïiCKerice» des?

!®nc tïaat in bc (ïraat toeïBc men Harct Zueile necmb/ cnbeanöercfnbeKo^tsii^
^aat der Grieken, b\' ccrflc getoijb aan bc ^eilige j^aagb / cn geöüutob >
^öjeenbcrmaatb <©enecjSmcejïcr/
Zabulon genoemb / toelBï leefbe ttocc^-
py\'^becö.ßf^ febentîcr^^aaren boo? bat bc tirabter^ 3t£ï) mccfier lJan Egvp-
Jl" ?aaïtten, Ip W beroemb om bf ongeloofelijBc / toeife

. i^ftï seiby ïïm:bp5e aerUMtin öen gtit / mM be selbe ^erBitf^

-ocr page 57-

4© cn Land - Reizen van

bati öen ^atdarcB öec Sjtiptcn (laat aan öee3C ^ecR.

^te tn öc Straat der Grieken (laat / tjSaan S. Barber gCttJÜÖ; JC tgS &ÏCtnCU

ötUflcc / cclytJ tö 0e5Ïcn ijeb / b3annc«ciööena45^obcntöcc öcjSjaacss i66z
öaac tn bjas?.

Ktricen der <gectööj5 Ijaööcn ÖC ^optcn bccfé|)ci&cni» ï^ecïjcn m felodficrsf / m self^s
pk\'^TI" ccn ?6tffcOoptn
Chandak, \'t gccnccHBooj-^taöbanKairofjjj maarte^

^.handaK, g^yjjoojötg gantfclj bcctóocfl; cn öaac sijn\'cc ntet mccc ban obcctg/ aliS
ttocc/ toaacban öcccnc aan öcn^acög^cngcl
Gabriei, tn öc anöccc aan öen
Merkuur, gcbpttaamö Roes, gebjp isf. l|fec tss ooü öeplaat^ / öaar
öe l^opten ban
Kairo ïjun ï^erbbof of Ocgcaaf-plaat.ss nmm.
Mosque. <©nöcc ec!i oneinötge méntgre ban ïBof^Hcen / öte tc Kairo 5ijn / 10 te
van oiama gccn / toelbe men Giama il aflar noemö / De cpfte en De grootde. Ep totccö
^Aflir. geöoutoö 0002 Den 5elben Gïauher, bte^ttcbtecbanDe jétaötsiffctoced; en
too?ö nocb tegcntooojötg boo? Dc l^oofö ï^-cft ge!)ouöcn / toaacom De btec
Moufti of Priefters van de Mahometaanfche Wet, DaaC ijlW CCflDentiC ijtb\'

ben. «©obbecflKbt seDcnfcbiUDtgcn totccnbjp-plaatö. ÊnonDcrboiiö
litt baac centen omtcent atfjt bonöecö gaabometaancn/ cn onffawot ten
öten etttDe Den mltomjl ban ttoee DuisenD
Ardebs ^o?n / en anDece gcaanen
uit De fcbuucen ban Den <!B?ooten ^eec/ beBalben jebenbuiscnD anöccen uit
De Eegaatcn Der <0oöb?ugtige sBaOometaanen.
©tec Mouftis of Prieflers jjjn \'et tc Kairo. Dtc fiun naamctt nccmcnban De
hun «X btei; boo?naamfl< ^ecbten Der iBabonietaanen / toclöe jQn i Die ban Scia-
fei»
2 Die ban Maleki j 3 DiC ban Hambali; cn 4Dieban Hanefi, spspnalï
temaaïgelübintoaarDiööeiD/ bermitgf Bun^ebten/ öaac^pöejgooföe«
bansijn/

^P bebben Dc macbt banDe f fltDa^/ bjannecr ^lïietjSboentiït tiaDeéibati
öc ïBabtmetaanftlje <©oDöDien(l/ of ban bun JèofQuecn/ in Den ban te
Doen. ^n öen jaate i é6z öceöcn 3P Den S^atl)a tn öen ban / om öat bP ecu
goöeeltc Der \'Slcgaaten en öcr renten Uan De ^pESojetquccn te
Kairo toilöe
men / en berbinDcrDcnbem Daar öoo
?3ijnboo?necmentcbolboereni cnbt
oebaï öat bun ban geen toerbing boo?tb?engt / fftHten 5? öc Deuren ban Dee«;
3e pofguee/ \'tgecn bet bolb tegen tjen boet opjlaany bat Def5e l^eereii
Döojgaanss bet ïecben bomt tebcflcn.
vieefeh- (Cc Kairo, cn tn Dc^ 5eifiJ ©ooj^tcDcn 3(1« negen openbaace ©leefcfV
hallen vangjjjjgj^/ ©ïecfcD baUcn ban Den <©?ooten lieer nocmD/ toaac

c^^ec \'cc ttoee tc Bouiak 3vjn / toaar ban De eene gcftbibt i^ tot bet öooDen
Der #fTen / cnöe aUDcren tot bet flacbtcn Der ^cijaapen en ten-

\'t loof Den DcbitiDban aïic De bieren/ toelbe tnöec?« i^allen geflacbt
too?Den / uitgenomen De boofDen cn buiöcn bcr <iBeiten / bomen Den oBjoo^
^\'n Beer toe / Daar bP gröote in bomflen tiit trebt-
ocdereder \'\'In Kairo ^üti scbcn becfcljciDene mhm ban Mgtocbtcn / jonDer
Erijgs- öaac bP te scbencn De Bu(?cbietcrs cn Wapen-maakers j toant men beeft \'cc

Jaiechten. fje Metferracas, Dcdrie Benden der Spshis, toelbe3jjn il Giumuüi, il Te-
Hunbcu-^\'^klchi, cn il Ccrcaffi; ÖC Janitzaren, "De Chiaoux , cnDe Azapen,
Hni, ^e Janitzars, ÖC SpahisbC A^apen ? tn DC Ccbegis, toOjDclI
maar 0!«

De

-ocr page 58-

Eduward Melton door Egypteji. -91

IfeeUjie ttiaantfCn öetaalö ; maacöechiaoux, ÖC Metfarracas, UcGetams»
of Weezen, Giavalis, DcKefde, en Metkaeds, ontfangen fiun fOl^
\'ïïp aUe maanDen / 5onDec eenfae uitfieï.

ELFDE HOOFDSTUK.

Oud Kairo door wien gefticht j en hoedanig gelegen > wat
tijd door
deArabiers ingenomen. V^erfcheidene vergroo-
tingen. Koorn-fchuuren van den Grooten Heer. Offi-
ciers van de Leevens-voorraad. Quartier van den Pa-
triarch der Kopten. Eerfte Kerk te Kairo. Beroemd
Kerkhof der Mahometaanen.

^ Ud Kairo ttl \'t ^CaÖffcD öettoemö MalTr, Ua« Mafll- Of Mifraiam, wie Uet ge-
^öelöfeDeJ^ebjemöem noemen/ Den Eoon Uan Kam, en^oon^ joon
UanNoach, toelßeBetBoutoenDceD.

\'tgiö na Memphis De ouDjle^taD ban Egypten, na teeïSec^ becbjoe» Haargde,
flfna ijet be ï^oofb-^tab teiecb. ^e ^taD t$s gelegen aan be (©oft feant be^ genheid,
Nijls, bp na tolaö tegen obec be plaatjs baac Memphis ftonü/ en feomt
aan
Nieuw Kairo. Cectijöss bja^f 5e pjagtfg en jeec 0COOI i maac OeQensf?

baag^t^jebpnat\' eenemaal becïsjoe^/ of baac fc0eelb altp jeec toel?
mg aan.

gin öct acDttenbe jaac ban bei^egfce/ \'tgeen na onje teBenfnge in ben watjaatde
jaace
1033 iss / toiecb beeje ^tab ingenomen boo? Amru ibn il aff, ï^cöss^^ d/stad in.
Oberfïe ban Amru ibn Chottab , bie nabolgec ban Mahomet toasf. Jan Me- namen,
kaukes, een D00?lUCBtig 3ßopt/ toasJ boo? Heraklius t^eijecbanKonftan-
tinopoien
Daac toenmaaljs (©onberneuc ban. Amru Die je innam/ floot
be b?eeöe met
Mekaukes, opboo^toaacbe/ bat iebec ï^opt aan Dem / en
aanjijn nabolgecjS/ tot fcDatting betaalen joube tbiee €gpptifcSe pen^
ningen; en bat Dp Dntssbefïing en boebfel b?ic öagen lang joube geeben aan
alle be tilrabiecgf / bie boo? Egypten jouben tceööen / gelp men b?eeöec tn
Makrizi jien fjan.

jitïen Deeft be ^tab menigmaal becgcoot/ nabatbe<0becbjinnaacsfen /\'"\'^\'^®^^
be^ Eanb^ goeb gebonö«n Debben baac een plaatjS toe te bec^

denö^ becgcootingen jyn gebjeen Foftat j Caflr Ifcemma, \'t Quartier van
pï^atriarch der Kopten ; Babyloa ; Cateia; CarafFe,
en anbecen. . ,

een <a?ïeïJfcDe naam/ toelfte beteDenb«cn Tent van Geiten

^ hair.

-ocr page 59-

Zee- en Land-Reizen vaa

«lesniams hair. Sïöu.ïf nöcmöcn ÖC ^ßcaötec.ö ccn oo?ö Uan Oud Kairo, om öae^
Foftac. rncn öaac öc (€?nt ban Amru ibn il AiTopgccccbt öaö / bjslbc ban ccn ötcc^
gelpe bjags B?£ / bjannecï DP ücjtg bja^ met Bct bccmccjicrcn ban E-

gvpten.

\' ®cn jclbcn Amru öceöl)ct met muuEcn omringen / cnberBco^Bet/na:
\'^\'«r l)p öe^taö Alexandrie In genomen Baö/ tot 3ijn/ cnjpernajaaten/
J^„°Eg".b3oonpïaatsf., (Coenbjasïjet/öat men Alexandrie bcrUetV öaar Den Uo*:
ten. ntnglijten^toel Der meer al^ negen IjonöerDjaaren lang gcbiecii:

toass/ enDatFpftat öe l^oofö-^taö ban Egypten bJterö / bjelfec rang ijet
oob bcBollöen i)2Cf£ / tot bat Ahmudibn Toulon Cateia boubjen DeeD /
KadethandïxtcBtbpFoftatj bjattt tocn bcrlietcn\'t Dc ^itnfcn ban jljn itnie./ enöienas
Gaceia. b^lgcr0 na Dem bsaren/ cn bcjlrgöcn Btin ^toel tc Cateia.

^^eeje ^tam öco? berloop ban tijö te ntet geraakt / en De ^taö Kairo,
ft „öoo? Giauher geßicljtgctoojöcn ji^nöc/ ge[i)fi bjp Blee boo? geg®tO,Beös
vetbwnd, Den/ feoofen De ï^aippB^ötetot B^fiS^Kl-plaat^ j ^^HaatcnöeCateia, cn
Foftat in öe bjanö öoenöe fleeïten / om Kairo jterlter cn bolferijltcr te mafecn,
caffc if- Caflr I fcemoia iö ccn^atlccl Of ^ucgt bp Foftat met muuren omcingö/
geinma, \'tgccn Artaxerxes, ?^oning ban Perfien cn Egypten boubJcn Decö. CCs
gentoaojDtg jiin \'er niet alë Étlflenen / Öie Bet öebjoonen. B^\'ööeti;
Daar berfcBeiöene ï^erfien/ bjaar ban top in\'igebolg öc befcBiDbing suU
Icn öoen,.

©orforonk f^tbcg bcrfcBciDcnc gcbocicn^ jijn \'er raaRenöe Den\' oojfpsonS ban De.s?.
4es Naem«. jcifsf uaam, €enfgcn toillen / Dat men fcgjijben tnoet Gaffi- iggiama, of
\'tKafteei dfi.s vergaderings, gcebenDcDaat öecje ceöm ban / öat men ban;
ouliö
öaar een bergaDering ban geieeröc lieben BielD / om De toetcnfcBap?
pcn boozt te jetten ^ maar Deeje meening
flcunö op geen gronb. ^e an-
Deren fciiJpenCaflr Jfcemma, cn Decjc bfnaming ijf De toaarfcBönlpfie/
bermitë ili je in alle ^rabifcßc l|i|lorp-^cB?Über0
300 gcfcB?eben binD / cn
nooit Caflx Jggiama.

Koorn- ^oo?n-^cBnurcn ban Den <02ootcn ^m! toclfte men in \'t ^r aDifc^
Sn d"n" ^^ Scione noctflD / jijn niet bcr ban Dit ïlafieel. Hen betoaarö öaar een
Grooten menigtc banfeoojn cn anöerc (©jaanen/ toelöc ban nooöen jijn tot on^
Heer. Derliouö ttict allccn Der ^tiigjSlieöen / Die in Egypten leggen / maar ooft Die
buiten\'tEanD jün/ DocB Die ecOtcc ban Egypten af Bangen.
€n op öat bit ï^oo?n pjompt betaalD mag toojDen / jfjn \'ec bier Agas of

Tan delee-^ffici^"\' ^CabÉfcB genocmÖ Agavat beta il ghelal, Of Officiers van de
vens-vooï-Levens-voorraad, in Hoog-Egypten , toaarbsnöcn CCU JfjO bCCtslpf B^ÜÖ

ï^ad., tc Bcnefuef, öenanöcr te Minie, ÖC öaröe tcMomfallot, cn öebieröcte
Girge, toelïie geflelö jpn om öit ^óö?n te ontfangen / cn \'t öenEmin il Scio^

ne, of Intedant dés \'Grooten Heers Kaorn-Schnuren j tC DoCrt BcBÖcn/

Die \'t öaar na op een jebere DagDess maanö^-aanöe geenen/ Die öoo? De»
®töan öaar op öetebenö jijn / uitöeelö.

3®aac / bermiD?^ öen boojEaaö / toeifie öen ®iban öetcUenö Beeft a^n öc
geenen/ öfc öaar ban ontfangen/ tot önöerBouö öiSitoiIjS niet ge^
s^o^g eni^y iaat B?t cen ieDCE baP ötar meer ban te ßoopen/ öctsalenöc

am

-ocr page 60-

Ediiward Melton door Egypten. 45

fl-^n öcn ^ntßnöant öcr 3^oo?n-^cBuuren boo? teber biUjenb ilefs
"^tng. ïBannccr men bee5c betaalöbeeft/ ijeeft men naberDnnb/
30a
ïang m men leefö / bceje maaten ban ï^oo?n/ toeltie men een^geBocöt
Dceft.

Ó0& tSf bp Caflr Ifcemms, tta be Bant ban Kairo 5 \'t Quartier van den Qiiarttet
Patriarch der Kopten , In
\'t ^raDtfCt) Haret il Batrak genoemb i ött «j^uar^

tter to ban\'t Meel afgefcïjetben boo? eenßooge muur / baar bet mee om k
ïingb l^. ^en patrtarcö Ö^eft öaar 3ijn Cel boben be ban
Mad ^
Monkur«
, baarbjp ln \'t gebolg eennaautobeurige öefcB?ping ban 3ul^
ien boen.

Babyion (lonb toat berber ten Bulben ban Oud Kairo. €egenïöOO?bfg sabyio».
ijS baar nfetsf ban obcrfg/ al^öooge bergen ban Daar pufnßoopen/ cnb?te
läopttfcöe ?^erfien/ toaar ban be eene toe-geefgenb tss aan be Heilig«
Maagd, be anbere aan S. Theodoms, cn be barbc aan s. jan Abakir.

\'©te ban bc Heilige Maagd f.ö / bolgen^ be obcrlcbertng ber fopten / be EerfteKstk
eerde/ bic na bcBomil
on5C0 ï^ecre jefu Chrifli tc Kairo gcboutob toierb;
ooB 3e0gen 3p/ bat ben €bangeU{l
Markus baar in gcpjebtBt ßceft / en bat
Set ban bcejc i^/ baat ben 3ïpoftel
Petrus banfp?ccBt aan Bet cinbc ban
3ijn55?tcf/ toanncer
ÖP JCßt; U groet demede-uitrerkoreneGemeente,
die in Babyion is, ende Markus raijn Zoone. .

Cateia toierb Öp Foflat geÖOUtob boo? Ahmet ibn Toulon, ^jinjS ban E-
gypten,
QclgB top Dier boo? gc3C3t ftcbben. cj^^afp,

Caraife iïf ccn 5CCC bctoemb iJcrfiBcfbcriBalicractaanen/ om bat\'cc
bcrfcöetbcnc ißaagcn
banMahomet, cnbecibanBunl|ciiigcn begraabcn
leggen. (Cen ttjöc / bat
Egypten blocibc / toaarcn \'cr meer alsJ b?ic Bonberb
cn fcftig bccBebcnc
<©?af-(leDcn of (Comb«« / «n iBo^rgttegn Dan boo?Iugti^
ge jlSaBomcfaanffBe pecfoonagicn / aitemaal boo?3ien met 3eér goebetn^
fiomften/ om bc armen/ cn be liaBometaanfcBe plgcimsf/ bic baar
Btoamcn/ tc boeben; inboegen bat ccn plgrim/tc
KairoBomcnbc/ baac
cen taar be(ïaan Bonbc / 5onber ccn afper uit te gceben / aliccnlöB met alle
bagen ccn HSofigucc of <©?af ilcbc ban bit l^crfeBoftcgaan bc3oeBcn i maar
In gebolgba
\'i tgb be infiomilcn boo? bc btoingclanbp ber 3^acBa0 tc niet ges
ïaabt5iinbc/ 5iin be <0?af|lebcn cn bc lEosf^uccn bp ua aitemaal tot b«
gconb toe berballen.

TWAALF-

-ocr page 61-

Zee- en Land-Reizen vaa

twaalfde hoofdstuk.

Befchrij ving der Ovens 3 in welken de Kuikens uitgebroed
worden : Hun getal en order. ManiervanStooken, be-
nevens den tijd j dat meri deeze Ovens gebruikt.

D €ii 21 ban öee^e niaanD/ gingen top öe ©bensf lje5tgtigen/ öaac
men öe ^utöen^in uitüjoeiö.
^êse <©betisf jijn 00 öc selbe manier
Gedaante gcmaoftt / al0 öte gecnen / öaar men fiter tc 3£anöe ijet b?ooD in baht; ecl>
4crOvens, tcr mctDit onöerfcöeiö/ öat3eniet500groot/ nocï? 300 Doog 3ön alef De
on3c / notft ooli ban gebaWiene fteenen / maar ban (lecnen / Dte tn De Eon
gcD?oogb5nn. «©ob tjebben 3c Dobcn een ronö« opening / omtrent 30a
groot aIjS Det öebfcl ban een gemeene ï^etcl / om De Uettc Daa!:;poo? te öoen
Mittoaafemen / \'t geen De bïOoD-oben^ niet en Ijebben.
Hvn eetal S^tal ctt ojDcr toa.ö tn ftet Butö / Daar top 3« Be5iöttgcn gingen / als
snorder. Duö; Daac toaren\'er tn \'t geheel Weccnttointtg / toaar ban \'er ttoaalf aa«
ö\'eene/ en ttoaalf öaar recöt tegen ober aanD\' anDer 5ijDc|tonDen/ Docö
niet meer algf 3e^ op eenrp / toant Dcanöere3csf{tonöcn boben Dee3c eers
fie.
a©annecr men Dce3e «©bcnsS en gun o?Der 3tet / 30h^ men 3eggcn Dat
Het een^laap\'plaatisbaneen l^loofïcrtoass i toant 3? gelij&en niet btoa^
Hjb na De Cellen Der jBunnibcn; maar De gang;/ Die tuffcben beiDe loout/
!tf3ooeng/ Dat/ toanneer ib Daarin ttaD/ om inDc «©bcnssteslen/ öe
Bette en Den Damp/ Die öaar uttfttoam/ top bp na bcrflibte»
Manier van nu öe epercn uit te D?oeDen7 leggen 3p 3e altcmaal i« öe onöcrfte
ftooken, / en tieeben berbolgensJinDebobenftcn een langfaam bpec ban (ïroo
aan / \'t gccn^3e acljt Dagen lang gaanDe Boutoen / toaar na 5P De monbea
toe (toppen / laatenDe 5e alöu^ 3^0 anöere Dagen toegc(iopt bUibcn. mese
5^s? Dagen<bcrloopen3ijnDe/ trebben 3P De epccen uit De onDecfïe (©benjsy
om/ met De 3clbe tegen De ^on aante3ien/ DegocöeuitDefitoaöen
te
fclietDcn. m^ 3P De builen nu altemaal toeg getoojpenBebben/ (ïuitcn
3pDe gecnen/ öle gocö cnbol 3Bn/ in öe bobcnfle «ébcïiö/ cn maabcti
ten felcin bper ban (iroo ttoee öagen lang tn öe onöerdcn. SEiDuef laaten 30
3eleggen/ 5onDcc Daarietsi imcr aanteDocn/ tot
Dcnecn-cn-ttointig^eh
öag / toanneer De läuiben^f Den ^op beginnen te bjecben / öaar 3p Den bol^
genöcnDagal t\'eenemaal uitgebomcn 3ijn; 3ulbïS Datmenttoec-en-ttoins
tig öagen ban nooöen Beeft / om op öce3c toijsf läuißcn#te Bebben.

g^ee3e manicjc ban läuibensiuittebjoeöen/ toojD maar bier maanbett
Ir» ^t gaar gebawifefr j te toccten / ban De maanö december af / tot öc maanb
TOil toe/ 5nnDe Bet obecige DeiS^aarsi/ teroo?5aabbanDebme/ Dietn
Igypten uit(iebenD6 / Daac niet öcbtoaam tae.

-ocr page 62-

Eduward Melton door Egypteji. -91

DARTIENDE HOOFDSTUK.

Tocht na de Pyramiden j hun getal. Steen op den in-
^ang van de grootfte Pyramide te fluiten. Getal der
trappen; hoogte en breedte. Kamertje, daarmen in;
ruften kan ter halve hoogte van de Pyramide. Ingang
en
gedaamteder grootfte Pyramide van binnen. Tweede
tocht na de Pyramiden, en eenige aanmerkingen aan-
gaande de zeiven.. Grotten, daar de oude Egyptenaars
in plachten te begraaven. ßeichrij ving van den Sphinx
en des Autheurs gevoelen daar over. &c.

EGypten pcft ccctiiïijS 500 magtt\'se Bollingen ae^ab / mttiejoo gcDOtc
teerton onöecnomén IjeDben / Dat men jfclj niet en BeftoefD te bertoon^
öecen/ öat niet tegenflaanöe De tijö/ todfte alim üecnielö / nocö öeöen«
öaagsföaac eentgeften-teftenenbanobertojlin; fn teöcnöed üeDoo^öe men
jfctj teberttiönöeren/ öat\'er sootoefmg oöcrgeblebeni3 ban joobed ljea-s
ïij&e en pjagtf^je ötnsen / toelfie
Egypten teel ecï öoo? be gantfclie biereib
beroemö gemaakt be&öen; maar nt^rö \'ec/
\'t geen öc ti|ö beter Ucrbuiirö
geeft/ alö De^pramiöen/ Dse men öp
Kairo jiet/ bjclhe bultenttoijfel
bcrötenen bejtgtigt te too?öen / DebJijl
mm 5e b3aarDtggeoo?öeeib beeft
om onöec |)et getal Der bJonDecenöeöüJecelDgsgejtelö te bjojöen. jHaac >r«roe»
fn beejehletne tocBi^an
Kairo na De^pcamiöen men eenfge Dingen^ in\'t\'\'^^-
bjaac te neementeaac ban Dct eerfle i0/ bat m;n / boojneemencfjijiiöe
beejc bjonbcrlpe gcbonbj^n te gaasi bejten/ iBaojen en ftuurensnidenw^f
moet / om bejf anbeten öaag^\'jsmojgenss b?ocg te bettrefifen- »Pitg^ te nemen
b?uih ban €ieï0 t.ö jecr gemeen fn
Egypten ^ ooft 5p je jeer gemafiBel\'p ,
tebecijiKn/ ai?^ öcbb«nöe een jacljte gang/ en te gclijö fnel genoeg ïn \'t
ïoopen 3i)nöe. (Ce
Kairo binö men 5e gantfcb ftlaar / 530 Dat men Biet te
boen beeft / alö \'er maat op te lUtrnmen / op De Ijoefien Der meeite |ltaa?
ten te 0uut. Eoo mentoi! A Doet men Den jBoo? / Die Den €5ci beitiuurö/
Dolgen/ bie ben jetbe booztöjijft/ en men geeft
300 beel aan öent / alsi
boo? Det ftuuten ban Den^jel; mant 300 men
500 beef gelöst niet toüiur^
fcïiieten / men Daar niet toe geboubcn^ niettemin jün 3e fect nooöfa^
feeiiift / 300 om ben ingang ban be gcootfte pptamiöe te reinigen / al0 om
anbecß öienften baat ban te Debben.

Duurbenban baags^te boo?cn IISoo?en cn «gjei^/ niet alleen ottt
lisac op tetjjöen ; maat ooß om onje bsojtaab te D?aagen. v toom
mm

f 3 bir,ö\'et

-ocr page 63-
-ocr page 64-

46 Zee- en Land- Reizen yam

binti\'a- iilcr.0/ tK^ïratmcn\'ecöjcngt. ßuucöen top «n Sfanft^tir
cm onö met 3iin Hu^bct te bergefelfffjappetn ^^eiS anöecen öaagjs mo:^
geng/ jynöe Den ^^ \'Hip^ii/ onje ^napöaanen met onss gencmeH fte&Bci^
/ 500 om onöer toege te taagen / alg om onjs tegen öe^tabtergf te betöes
tilgen/ necmttJö \'t nt?t ai te tetügi^/ namentop Den toeg na Oud Kai-
ro, Daac top tegen ober De Pyramiden ons obec DeeDen jetten / altoaac een
<©0jp tó; en ban Daac tot aanDe^pcamtDensijn\'ecnotU eentgen/ Daac
gemeenliiï^ toci toat te jagen balt. €tnDeipi htoamen top Bp Deefe pjatös=
tüje <0lif-.^teDen / toelbe tujTcDen De D^te en btec möfen ban Kairo
gen 5ijn.

sungeta!. ^t pptamtDen/ toelbe De iCucben Pharaon Dagiary, enD\' ^cabter^
Dgebd Pharaon , of Bergen van Pharo noemen/ 3pD?tC bOO^namc/ Dte
men alle Djte te Kairo, cn 5elfö beet becDccjtcnban. ^aac 3i}n\'cc meec
enDccen /
gdp Dte Dec Mommlen, baac t)tec na bangcfp?o{ien3altoo?ä
ben/ ctinocb betfcbeiDcnt bebalben Deefe/ DocbDte
niet 3eer aanfienlijb
3ijn» ©att Deefe D?ie ppcamiöen tg Dc eene / ten opflcbt Dec ttoee anDeccn/
blein / en gsfïooten. ^e ttoee aiïDeren 5pn gtoot cn ntet 5onDei; rcöcn ttops
felenbeele/ toelbe De gcoot|le ban bctDen tjS; ntcttemfn i^f t)et5ebcir/ Dat
Dte/ toeib open lä/ cn Daar itien op / entnbllmt/ De anDece Daac men
g«cn opcEung aan cn 5(et / e« Daar men 00b ntet opbltmmcn ban / tn groots
ÖctD obertceft. jBenseiti/ bat\'cc bp Den tngang ban Dc geen / Die open
Steen om iö/ ccctbDö ccn gcootc ^teen toajS/ ejcpjejS Daac toe gcboutocn / om De
den ingang c^cning tc (toppcn / toanneer bet Uiib Daacingcbiaclit toass/ tocibcficcn
van de ^fijj pgj ijggj. jji ggp^^^ ^Q^jjje Beöucjt / Dat men Dc plaatsï / Die Daac meDe gc^
luhen \'"ffootcn toa.ö/ nocb 00b Den flecn ban De anDcrc niet onDcrfcbetDcrt
bortDe / maac Dat ecn ^acba Dcefen j^teen / Die getoclDig groot toass / ban
Daac DceD bocccn / op Dat men geen gelegentöeiD bebben tnocöt / ban U
^pramiDe tc fluitcm

aomnccr men bp Deefe #pramiDe bomt / moet men (ïcb ban 5|)n ftoaacf
tic pabbagic ontjïaan / csigereeD mabcn om na boben te blimmen / ter^
totjiuto jBoo?enDentocg/ om Daac in te gaan / reinigen; toant oetoinö
bOÈcD Daar altpD een ttiemigte ban 3anö/ \'t geen Den ingang f eenemaal
toeftopt. \'©c plaats Daar men bet ggmaöbelöbfl op itan bltmmeti / isf Den
boeb tufffben\'t <©ofien en\'t ^oojDen; en\'t bomt 3eer toel/ Dat men icp
manD bp 3icö beeft / Dte Daar meer getoee(t f0; toant 300 gp ccn bcrbeccDe
boeb biefi / 3ult gp utocl baalt op plaatfen binDen / Daac gp notb W /
af bunt / tcr ooiJsaab ban De gebïoobene trappen / jonDct gebaar tc loopcn
Getal d#r batt banöobcn neer te ballen, ^eejc fJpramiDe
beeft ttocc-eonDcrD-cn-se^
«rappen, ff^pp^n bsb 5eer groote (teenen / toelöer
öibte De boogte ban eenige tcaps
pen ttoee boet cn een Ijalf maabt / DjaagenDc Den een Den anDer ^ toant öaac
39n\'ec/ DicDiböec 3ön/ gclp tb \'cc eenige gcmcctcnbcD / Die meccalsï
D?ie boeten boog toaren/ cn öaar men mct De ftnicnop bltmmcn moet. ^e
gamfcbe böogte ban Dccfc^^pcamiDcisbbfbonDctöcnttointigboctcn;««
\'"öe
b2ccöte ban ieöec b^eft / bolgcn^bet gemeen geboelen / bonöecö
\' gnttoee-en-tacljcmig; maac öe geenen / Die gefcfjicbm bebben / Dat De

-ocr page 65-

Eduward Melton door Egypteji. -91

^Pi\'flmitien t\' cmemaalbfÈEhantjpn/ cn öcrDalöen icöec f)ocï! cbcn bed
ïJoetcnoeebfn/ Dtoaalen groMp; toant geen banöe b?te t^S mUt bter?
i^ant; maar Debben alremaai beboojïïe en acDïcc^cspcbjeeöet: / aljsöe
ttoee anöeren,

«©mtrent ter DalbeDocgte geftcmen jijnbe / bfiïb men aan een ber Doefien/ K^merq-e
tebjeeten mffcDen\'t «©ofienen\'t^^oojöcn/ \'tgeen be beîitoaamflepîaAf^«\'^\'^^^^\'®
om op teWtmmeni^/ een filefn bietBantfîamectîeînîje^pramîôe; tsofft
baar té ntct0 tn te fien ; allecnlp Mn men baar ruften / 500 men bermocïb
10/ en 5tcD met een teug toijnsf/ gcUj&beeie met 3tcD nfmm / toat bec^
fetöihlïen. tniö men nu om Doeg gcDomen / binb men cen fcDoone bïaDs
te/ banbïancmen ccn jeer aangenaam gcjïcDtDccft. «^eejcblalue/bie^ piaicteop
De banbencben aan te jien / fcD^rp fcDönt toe te loopcn/ tjs ban ttoaalf\'t hoogfte
groote (leenen / Debbenbe oan teôec Dorft 16 boeten en ttoerbecöe. €cn!ge .f ^y-
ftuîîlîcn omb?eefecn \'ct aan bef.3e tïcÉücny en\'t 0:aat.ïeoeïoobcn/ batfom;\'" \'
mige bie ban isobennecc gegootb Debben / teant \'t niet mogdiife / bat be
töö bat gebaan Deeft. ©00? \'t obcrlge Detb^aac / bat / een man uit ai
3ijn macDt een ftecn ban bobm toerpen/ bejdbcnfet buiten be tranpcn
ban öe^pjamtbe jalbaUen/ ofDP twoct cen uitfiecBcnöe Bracöt Debben ;
maar \'t iss te bdacDen / ocUjfi eemgc gefcD?ceben Debben / bat men met een
pi)l niet ober be trappen jouöe Donnen ftDjeten ; toant iö jecDer / bat een
pijl / boo? een goeben arm gefcDooten/- berber jal gaan al^ b?ie Donbecb cn:
cen en bccrtig boeten / \'t geen be Ddft ban be bjecbflc 5i)ben

3©anneÊr men bccje binnen nu gesien Deeft / biimt men toeeraf lang.sfpoonvan
beselbe toeg; cn een toeinigfe gerutï Debbenbe/ gaat men na be ^oojtderyramu
banöe ^^pramiöe / todbe/ ban benebcn af te reftcnen/ opbe jffïicnöc\'in-
trap (laat/na\'r^oosöcn. ofte inaang / (ïflat met bfalft
in\'t miböen ban De ^pcamtöc/ gelp eenipgcfcDiecbcn Debben/ toant
Dct fcDeeittodfcflig boeten/ batjtbifétec aab De een als\' aan be anöcrejiiöc
^aat. #m aan öeefcn ingang te feomen / moet men op een DenlieUïc feUmi
men / \'tgeen ban beefe ïtant tegen öe ^pramibe aanftaat / en Dat buiten
ttotifel banDetjanb/ \'ttoelïsöe tomööaar tcgm aanbo-rb / gegriïeiö ie^^
toant Dct5cïbe/ ter oojjaaft ban öe|^ptamiöe/ niet bcrï?er fionncnbe bo^
men / DecftDetncDDieraiDuéto! een Deubclgefer. \'hefteen/ Dieötoai"0
boben beefen irgang legt / isS jeer aanmerheUifi / al^ DebbenDe df boeten
in be langte/ en adjt in De b?eeöre/ öfergeipcn men jeec tocinig jouDcsLIn^^
lïonnen blnDcn-

€ec top tn De ppramitre gingen/ fcDoot onfen^anit^ar D?tc ftDöomi
met 3iin JÏSuölïct in öen ingang/ \'tgeenbolgens? Dun 3eggcn/ gefcDicb
om öe^erpcHfjen teberiaagen/ ftoetod men nooit te toceten Dan iïomcn/
toie\'er Serpenten gebonöcn Deeft ^ maar ©lfcr-mm3enbinDmcn\'er tod^\'-«™-
bte öe toojïfen met Dun bïcr&en «itbltegen/ toaarcm men jtd) toel bani\'^.\'^fle
"cöt boo23ien moet. \'©eejen ingang/öie tot in\'tmmöcnbanbe
^^»öedreDt/ öaar be XicDaamcn tufien/ todfie plaat.ö bp na aelp em
pm tö / tjs niet looörecDt nabeneöen / maar fdiiunö / cn noditan^fo fïdl/
öat
t«cn \'es, naautoelp^ï? gaan öaa. aBat mp bdangb / Uï gdoof / bat-

bit

-ocr page 66-

48 Zee- en Land - Reizen van

tit met UoojtiacDt al50o gemaaïu W om öc rutï öec oUerïceöcncn rtfct u
floo?en. :©e toeg tö lijnrccDt/ en tuiTctjcn üiccröö^n öan (iecncn uitge?
ÖoutDcn/ toaac ban fjct eene rijg Det getoelffel / öc anöcce öc bloec / enöe
ttoee anöccen öcjrjöen maaben. «©e ftoogte cn topte t^ jooöanig/ öat
\'ec ten man tn gaan fian/ öotö niet recDt obec etnöc/ maarneö^rbuftt/
\'t geen/ gefoaf tït/ gcfcBteö ijsom öen ingang moeielpcc tc maafecn. ^e
(Icenen/ Öie öeselöe omringen / 5p joogroot/öatseöpnaatomaalböf
cn ttointig of öaitig palmen lang jgn.
f€en einöc ban öcejc tocg ijs cen
bier&antcboltc/ geiijli eenfiamcrtie/ öaar men ruflen fean/ \'t geen jcec
nooöjaüeup tö; toant als? men alrfjö gefiromö en geboogcn / gclp gejegt
10/ enfomtiiö^ mctDebuili bpna\'tcgenöeaaröe/ itit oozjaali öcr (Icenen
öie neöerjalilien / cn öc öooigang öelemnKren / langgf een (Icile tocg afgaat/
ierSoot-\'\' ^^^ nooöjaftelp5rec afgemat jijn; temeer / öetoijl meninöecje
ftcPvrami- befïootcnc pUiatjS geen anöÊcc aöcm intteht / ban cenjefeerc lucDt/ öie
devanbin- Dooj ö\' aöcmtng öec geener/ öie Rier in cn uitgaan/ cn öoo? Ijet licDtÖei;
ffahficlë / toarm Isf; 5«IR.ö öat ijct onë bier 500 benaautob biel öat onss
iiet ftocct uitbojft. €oen top in öeejc ruimte een tortnigjc geruft Baötien/
fïocgen top cen anöcr torg in/ öie jecr flcii toa??/ cn na l^oog toe ging
Daar top ban nieutojg onje ijanöen cn boeten tc toerlt moeflen (tellen. ïl^ecjc
tocg Itan ilt niet beter gdpcn/ aliS Dp öc ^taliaanfcbe bcrtoulföe trap^
pen. Ccljter toass Bet getoelffel nietrcnö/ maat bocBig/ en in öcDifitc
ban Deeje ^pramiDc.gemaabt D003 miööel ban jeer groote cn gdpe ftt^
nen / Die berftDciöenc (ïapcljs Boog / bolgcnjs öe regel ban öc öoutofiunfi/
öobcn malftanöer leggen; inboegen Dat De bobentle (lecncn altp ccn tor is
nigfc uitjïceBen/ cn Die allengiSfien.^ naöcc te faamen ficiiienDe / Deeje
ruimte maalien/ DaarBt^r^oojbangcfpjooSenisf/ cnooïi öen tocg/ban
öe toelöc top nu fp?cebe« / öaar iïi u ban berjcÈcr / öat Den geen / Die beiö«
5ijn Banöcn niet tot jn» toil Ijaö / öaar niet op jou bunnen fiomen. jBcn
ïilautcrö öaar op öoo? miööel banjebcre (iccncn/ Die Bier en Daar uit(lec^
feen/ cn Die ccBtcr niet Dienftig jouöenjijn/ 500 men fïcB niet met öe Ban^
iien Bon BouDcn / cn 500 men De boeten niet in seïterc gaten sctteöc / Die
Daar ban bcel nicutosfgicriocngcmaafJtjön / om baar op tc Bomen. <©aac
tn boben moet men frijsenitrafeban licBaam jö^^/ onitJatDccjc gaten/
Daar men De boeten in fct / toel palmen ban mallianDcc af jijn / \'t geen
ons? berpiicfttte toijöe (tappen / en grotten arbeiö tc Doen. CcBter Bloms
jticn top Daar op/ cn traöen ban Dc Boogte ban Decjc
trap in De öamcc
ban De begraabing/ bic omtrent beertig boeten lang / en een-en ttointig
boeten b?ceDt.ö/ cnban jeben fleenen/ Die ban tocerjijDenBnn (leun Bcb-
öen/ en aljf tot cen jolDcring bcrftreliBen / oberDcfet toozö-
^teöc / öie aan \'t einöc ban öceje feamer geboutoö isf / (taat Dtoarss / c«
f^ef ban\'tgcBeelelfcBaam afgcffBciöen. <0oft jiet men \'er een groote
Groote py- laac / Dic ftobcn maatcu Dtft / cn ban eenige a^gputifcDe (teen gemaabt ii^.
kar, en des <©m ÖC BarDigBclö baar ban te Depjoeben / nam ift cen Bamer / toclïje ili
ten Dien einöc mee genomen Baö / cn flfocg öaar op tot bcrfcBeiDene maaien/
klLk! \'\'°5onöer öat \'cr ooit een fplinter afbjaB j \'t geen/ Datmp no(B

Baagöc

-ocr page 67-

Eduwafd Melton door Egypten. 4.9

-lac^bè / DöagS Dat Bp EUonfi aciöïi em hlolt / maar 300 joct tnbc gelkr /
«at men\'t/ 500 suiBgs tnb\'openc UirÖtöefcBteö toa^ / 5cnï!êr ttoüfei
jetre 3ouïicn Bcööen fèonrwnIjooicn. let €>2af B^eft geen befrtjutfe\'t / 5on^
wc öat Ift töect of Bet geSjjoofien 3p/ öan of\'fee geen geBaö Beeft/ om
öat/ geïöfe Bet tjolït ban ött getocjlfegt / öat plompen ongeleerd fjS/ öen
laontug/ Dfe Deefe^pramitte Beeft Doen öoutoen/ nooit baar öegratien is?
eetoeeüj ia men binb\'et ooö gee^beur/ 30nber bat ih ooB 3e80en lian /
bf 3\'er klooit getoeejt/ banóf3e geb^ofeen of ban baar geboetb

jBen 3egt / bat beefc ^pramibc alleen in be tjjb ban ttointig iaaren boo2 ï".
iï?te Bonberb cn fcftig biii5cnb mannen opgeregt iö getoojben. <©nber allc,
amiden^"
t>e ^cB?ö^eriS/ bie ban beefe ö?tc#p?amiben/ toelëc in Bet oprecBten acBt- voitrokke»
cn-febentig jaaren cn bier maanbcn ban noobcn gcBab Beööen/ tn Bun^\'i"-
^cB?iftcngebcnfien; i^\'cr geen cen/ biebol&omenbericBt fianboen/ toic
be 3elbcn Beeft boen boutoen. dommige Beböen gefcBieebeii/bat om^
trent ben öouto ber 5èïbcr/ in iiabijsS/ tooB/ cn 95juin/ bui3cnb-cn.
tacBemtg Calcnten/ omtrent 300 bccl alsi 648000 gulben.ö bcrteerb 5ijn/
toaar öp \'t toel af te meetcn i$ï / Boe ongeioofcip cen fomme gelbgi beefe toe^
ïciöss toonbcrcn geBi^ Bcböen. „ ,

3aocB Bcb tb be ©pramtben na bccfc töb ccn^ befocBt / tc toceten / op ben na\'^dè
ld ban december/ alfoo iB boo? eenige j^jeembclingen / bie gaarne ie?
Pyrainsdcns
manb bp 3icB toilbcn Beööen / bie baar ter plaatfc meer getoecft toa.si / sccc
$mflig baar tbeberfocBt toierb.\' Tn-ir

(©nbertoegc toierben top 3etr gcBinbcrb boo? een uitfïccBenbc biBBe miü / gaande de
toclBe tot bejs mo?gcn^ tc tien uurèn buurbc. <©oB bonben top bed fiijBss «^Jven.
in ^cBe^c groebcn/ toeiBc top ober moeflcn gaan/ bicfebert Bctobcr^rcos
men be^
Nijls nocft ntet D?oog gctoojöcn toaren / \'t geen 003S bccplirBtte
bc selbc op be fcBouöcrss öcr ji^cojcn/ iJlc top öp ons? Babbcn/ tc paf®
feren.

Blom toeer tot boben op be grootfïc f pramiöc / om te sien j of tB be
«crflc maal ooB ietjS bergcetcn mocBt Bebben. bat iB nu ban nicutost
allebingea300naautoBcurigbeilgtigbBab/ alss\'t mp mogeltjB toass/ bc^
fpeutbc IB

I <©atöcplaat^/ ba®be^pramiben|ïaan/ cen^^erBBofiö/ mbuU
ten ttoöfci batljan
Mempliis j toant allc flrabifcBe !|i^o?p-^cB20bersi Bo?
men baar in ober een/ bat beefc ^tab tcrplaatfe/ baar be ©pramiben
(laan/ cn recBt tegen ober
Oud Kairo, gcboutob toa^.

a ^at alle bc ppramibcn cen opening geBab Bebben / boo? tojelBc men
in ccn biepe cö 3cer lange gang ging / bie na cen Bamer gelctbbc / baat bc
oube Cnpptenanrss bclicBaamcn ber gccner / baar be ^praitiiben boo? ge^
ttiaalit toaren/ üibcgrocben; cnbatbereben/ toaarom men beefc opcnin^
gi^n in allcbe5BprannbcnBebenbaagj?niet€n3fet/ Hf bat^etocgcflopt?^«
S^ö? Bet 5anb/ \'t geen bc toinb baar gcbocrb Beeft. €ot ccn5cBer bet^si
öicnb/ bat iB nocB op eenige ettcUjBe ï^ieroglpfifcBe toaBterjS
bie ongcttoöfelb niet anbcrgfbctcBcncntoiUcn/ aï.0 beman^
Hsat ber geener / bie baar in begraaben leggetu

3

-ocr page 68-

5(> Zée-en Land-Reizen van

3 ^at aiTßöe^pcamiößtijceccßguitctgcftciö toöcfii; cn öat fßtrec bait
öc ö^ic «02ootcn/ ötc nocl) tn l»cc5cn $i)n/ gcpiaatfl toa^s in tjct tjoafi?:
ïian tien bleincn; ttiaat bic men tcgenttioo?öignaautDelöb,sbennenban/
bermitö 3c 300 getoelöig berbaücn 5ün: niettemin ban men iioctj toet
oojöcelcn/ öat\'cc mogelyb toel ccn Bonöccö/ 500 gcooten al^f blcinen / ge^
flaan Bebben.

4 ^at 5e altemaaï opgccccBt 3jjn op een Boogte/ toelbe ccnbaflccot<f
is7 onöec toit 3anöbcöebtleggenöc/ \'tgcen menbaacbUjbelöbbcfpeuccn
fian aan öe gcoeben en Bolen/ toelbeomtccntöef^pcamtöcnBieccnöaac
gcBoutoen 3pn i gelijfi oob aan ecn opening / ötc tn öen Bocb tufcBcn \'t
(len cn \'t ||oo|öcn bp öe gcootc ppcamiöe i^ / öooj toelbe men öc cotiö gc^
mabbelijb 5ienban. ^at \'cc oob gcootcn fcBijn tö j öat öc fleencn / öaac
3ebangcmaabt3tjn/ uit öeefe3elbeplaat$sgcBoutoen/ cn niet ban becc?
öaac geboecö spn getoo?öen./ gelp fommige ïieijtgecsS/ cn centge <©uöeir
gefcB?ebcn Bebben.

5ï!^atbanalleöe(ïcenen/ öaac öegcoote batt gemaabt iis/ bpna geca
een meec Beel isS / maac öat 5e altcmaal of öoo?ticn tpö gefcBonöcn/ of öoo?-
ccntganöcctoebal/ gcootc b|obbcnBiec en öaac btoptgccaabt 3ijn; inboet
gen Dat/ Boetoel men ban alle banten tot opöcntopbUmmenban/ men
ÊfBtec obec al niet eben gcmabbclp Daac op ban bomen»

6 T©atiöc ^pramtöcn / gelöftccntgegeffBicbcnBebben / niet ban mar®
mcc-fteen geboutoD 39n: maac ban een (leen ban toit 3anD/ en5eccBacD.

7 dat\'ec ecctijDsf opDcntopbanDegcooteeenbceiöofi^oioiïu^geiiaan
beeft i \'t geen men Daac uit oo?Declcn ban / om Dat 3e niet fcBecp toeloopt /
gcitjb De anDeceni 00b 3tct mcn\'ec nocb De gaten/ toelbeDienDcn om Den
boet ban Bet beclD/ Dat Daac opgcjïelD toa^^/ bafi te BouDcn.

(CegcntooojDia 3fet mcn\'ec niet anDcciS/ aljs een menigte ban naamm
ban alDeclei bolbecen/ Die De 3clbe Daacop gcfneDcnBebben/ toteentccï-
ïicn / Dat 3c Daac gctoeefï toaccn.

8 ^at De fïcenen/ Daac De <0jootfte ban gemaabt isf / niet altcmaal
ban een gcootc 3ün; toant ecntgcn Dcc onDecften Bebben bicc boeten in De
Boogte/ en eenige anDeccn D?ie boeten en een Balf / op bijf boeten langte;
amtcent Bet miDDcn bunnen 3e niet bcclmeecal^fD?iebocteninDcBoogts
op b?tc boeten langte baaien / en boben aan Bebben 3p maac ttoee boeten itt.
öe Boogte op D?ie boeten cn een Balf langte.

9 :©at\'ec in alle Dc fspcamiDcnDiepecnbiecbanteputtcn/ alteitwaHn
öe cotsf gcBoutoen/ 3t)n/ gelp ibgcficnBebinmcecal^tien/ Daac ib in
getoccft ben.

I^a Dat top in öe ^pcamiöen/ mct bet gccn/ öat Daac omtrent te be^
jicni^/ naautobeucigbe5tgtigDBaDDen/gingcn tojï De <ï5?otten/ Die Daac
van de Vy. uict bcc bau Daan 3bn / bebijbcn.

jf^miden. ^j^aac 3ijn\'cc becfcbeiDcn / altemaal gcboutocn tn De jüöe ban een cotjef /
fetoalijb in ojDcn geftciö/ enbtoaliib gepjopo?tioneccö / boo? foobcel Bet
Ibuiteniïe beiangö; maac fcec gelp cn cjfenban binnen, gn altemaal i.ö
«cttbiecbante put/ ban gelä&^n bi De cotji gcBoutoen/ öaac öe Cgppte^

naac^

Grotten.,
giet ver-

-ocr page 69-

Edtiward Melton door Egypten. ^ i

«aarg Bet ïttBaam ban öen seen/ öaac öe <©?otte boo? uit0ef!ci!btoaö/
«n ïeiöen / bermit^ 3« o? <©iaf-(teöen öienöen. muuien / ban et?
telpen 5ijn bol ban igferosljiftfrbe ^pigivucen /
in öen cot^ a^fneeöen; tn
cenfgen toaren jejeec blein/ en in anöeren leeben^-groot i onöer anöeren
telöe tb \'er ineen feflien groote ^ffguuren/ toelfse acïit mannen en ac!)t
bjoutóen berDeelööen/ öiemalftanöerbp öeBanö Baööen/ metncrl) ette?
ïijlte ßleine jptguuren aan beiöe öc ßanten.

©erbolgenjSötngcnbJi» öen SphinxbcsfcBtigc«/ bieb?» öc ^pramiöen Sphins es
aan öc #ojl bant fiaat. \'t^sJ Bet Boofö enöe Balbebocjem bancen ©20ubj /
ban ccn ongeloobclöße grootte cn B^ogtc; biant Bet Beeft <n öC Boogte 5e0- vt^nj
cn-ttotntigboeten/ cnböfttenbanöcBlntotBetoo?.

PHnius berBaalö/ öat Bet öen l^onfng Amafis tot ccn gtafberffrefttc.
li ï©tl bjcl gdooben / öat Bet ccn <!5?af-flcöe Beeft feonnen 3(jn ^ maar of ;t
öet graf ban Amaßstö/ öaar sou tb niet baft op Mlen gaan/ bermitsJtop
baar geenjetere blaften ban Bebben/ öoo? öien öerecBtc aantccfieningcn
öeefcr ouöBeöen t\' ecncmaal berloo?cn jpn-

SCnöcrcn jeggcn/ öat Bet gemaabtiss na ccn ?e!tcrc ü^oer Rhodopegc^
ttaamö/ öfc in Baar tpööc fcBoonfie ban gantfcB Thraden b?asf/ en öie
ïïoo? öen ïSoning met öeefc 45?af-ftcöc bereerb tóterö.

^at Bet boo? een 43?afbcrfïrcfit Beeft / öat befpeurö men cerftelijö öaar
nit / öat Bet op cen plaats (iaat / öie in boo?gaanöe njöen ccn §er&Bof
getoeed i^ / cn bpöc ^pramiöcncn <!5?ottcn/ öie niet anöera^ alö<©?,if\'(ïe^
iïenbjaren. (Ccn tbjccöcn blpt Bet uit öc geöaantc; bermitsS Bet ban acB^
teren ccn ï^clöer onöer öcaaröe Beeft / bjclbersi topötc na öc Boogte öcjJ
Öoofösf geêbenaarö i^/ öaar inib öoo? cen opening/ bjclbe men aan öc
jelbc befpeurö / gefïcn geb. ^eefen fteltiei; Beeft ongettogfclö nccgenjS ans
ïtet^ toe gcöieBö / al^ om Bet ifcBaam ban öen een of anöcr öooöc öaar
in
te leggen.

5©oo? miööel ban tcnigc toubö-laööcr^ / toelfec top met on^ genomen
l&aööcn / filommen top tot boben aan \'t Boofö / alfoo top nieutossgicrig toa«
ren om tc fien of Bet Bol toa^; \'t geen top alfoo bebonöcn / öocB öet toajs bof
ban 5anö / 300 öat tb niet toect tot Boe bcr öie Bolte (irelit. saagen
top/ öat öen BalsS ronöom getoclöig bcfcBaöigö toa0 j inboegen öat 3e oog?
fcliünlp öe ftoaartc ban Bet Boofö niet lang 3al bonnen ö?aagcn.

3® annecr men cen tocinigic ban öit toonöcrtoctii afdaat / fcBönt Bet ban
böf ficcnen gcboutoö te 3ön; maar alö men\'t ban öicBt bp De5iet/ befpeurö
men/ öat Bet geen/ \'t toclftmen boo? boegen aansag / beaöcrcn ban öen
peen 5ijn / öaar Bet af opgerccBt iss.

VEER-

-ocr page 70-

ZqQ\' éii: Land -.Reizen rm

VEERTIENDE HOOFDSTUK.

Vertrek van de Pyramiden na Sakkara, Fut der gebai-
femde Vogels. Onverdraagelijke ftank in een put, die
nooit geopend was geweelt. Befchrijving van het Kerk-
hof of Veld, daar de Mummiën gevonden worden. Py^
ramiden op het zelve, en gedaante van de Pyramide van-
Rhodope. Grooten hoop van vierkante fteenen, op
de welke de Koningen Pharaos hun
Wetten plachten té,
geeven. Voorrecht der Munniken vaaden Berg SinaL
Schrikkelijkepeft binnen Kairo.

% bat w öft wonöecip i^oofö lattg sêttoég 8c|7ên Baböen/n»
men top Den ttieg na
Sakkara, cen ^ojp omtrent bïeu mijlen ban
be^pratniDen/ enacStban Kairo, ten ^atDen/ afgelegen/ en baar öej
^erïiïjof Dcc jEummien bicDt bp ©crmitieJ Det mi alrecDe ïaat toasf /
enDatmenbanteboo?enbecötrtg-moet maaßen met be ^Urabicn.^ ban bit
bsegen^ get getal en befjoebanigöeiD^ Der ptuten/ toeifjc men geoa
penb bJil ïjebben / geUj&ooïi ober Den p?ij0 / Die men fiun boo? fjiin moeite
5al geebcn / bjaren top geßonDcn bien nacgt baar te ölöben. ^^ejs anbcs
m\\ baagö/ na bat top nocb ttoaalf ^Urabifcbe iStiitcrjS/ omon^tcge?
ïciben/ met on^ genomen Oabben/ reeben top na De plaats?/ base men
be .ïBummien in onberaarbfcbe fielber^ binb;
ïhit dcï ge. ^e eer jie put / toeilïe top gingen öefien/ toa^ bie ber gebaifembe Mf
baifemde j^g jj^f jjjp/ \'f gg^ ïjg j^^nb bart Dc put / tóaac ÖDO? mctt

na De gronb baalD/ cn bcrbolgenef in De ^clDcr ftomt/ &aöbcn aan cc»
feant boen toerpen/ lieten top on^ ncberjaïiBen/ ben een na benanberA
boo? mibbel btin een bubbelötouto/ \'t geen on^onDecbe armen bajïtoasS
gcmaafit. (€oen top op be gronb geSomcn toacen/ en bat centeberjgtt,
fafiM/ gelijB ooft cttelüße lonten / toeïfte top met on^ genomen Dabben/
öitngejïooöen Dab/ fttoamen top al BrulpenDe op ben buift in öeficlber/
\'t geen een gang iö uitgeDolD in Den rotjj omtrent 500 Doog alö een man / eetï
babem totjb / en ban cen ongemeene langtc. ^tcr en baar bonöen top noc®
meer anDere ganrtcn / ban gelöfeen in be tot^ gcDoutocn / baar berfcDeibene
Kuime Damera toaren/ bol potten ban gebaBDcn aacöe/ en metbefefei^
ban be jeibe aarbe toegeftopt/ toaatrin gcbaifembe Bogels? ban albecs
lanDe tïa» Detoaaïrö toiesöen/ l^ijec j^ogel in eisen pot.

-ocr page 71-

Edu-ward Melton door Egypteo. 5 3

\\

ïien baat öocnöer-cpercngmttfcfi Beeï; tviaar pöd/ rn öte öcrÈafben
S«n
mmz lucïK ÖabïJCM.

ftelöer toi oncf oenocgcn fiesfgttgö gefcöenöe/ öceben toponisf op onverdra-
ïJe manter/ aï^ top baar ingebaalötoaren/ toeetopmïsBen; en/^rfijke
eeiijït top ban fe boojen bebel aan b\'tütaüïergi gegeben öaööm/ Uat 5e putdiT\'"
Bnö een put 30uben openen/ bte noclj maagö toaö/ bat\'^tesegg«]/ bie Loit ge.
nooit geopenbtoa^ getoeej! / tcrtoyltop bie ber gebaïfembe ©cgeigf 50uben opend was
gaan befigtigen/ bonben top / 500 öaa^ top toeer boben gekomen toaren / ben
put al geopenb/ toaarintopon^opbeselbetoö^al.öin be bosjgaanbe iie«
ten baaien i maar toen top op be gronb gefiomen toaren/ toierben toi? ^uïö
?en onbccb?aagcïijïie getoaat/ bat top be neiijen to^ moeflenïious
ben, ^aacenöobcn öoof bc ccn 5ceïicrc bcfïootenc iticöt niet aUeen onse
Bdss/ bie top toel b?le maal toeer opgcftooficn Dabben / maar ooïi scifgü
on5c lonten/ snboegeh bat top genoobsaaftttoaren oiiö toeer te boen op^
treBBcn / $onbcr baar een treebe in te öeöben ftrnmen bü0?t5cttcn j. bit toeet
ifi maar alleen ban be3en put te jeggen/ bat sebcelöiepcr toagf/ aljlb!?-
anbecc / baat top ccrfl in getoeeil toaren»

©cïboigcnss öeebcn top ccn anbcrc openen/ bie ecfiter geen maagbctt
toa0 / gelp be boo jgaonbe. .fia bat top ontbaar to Dabben laatenjali«
Ben / bonöen top\'er ttoee fBummten/ ccn-groote / enecnïtieinebanegïi \'
fitnb/ bie betöe in ïsoob-üificnligen/ toaar ban öegrootftc ban marmei::?
fteen toajs/ cn op 5ön bebfel gefnecben öioeg begelpcnifSbiinbengccn/
boar ÖP boo? gcmaabt toa^; beeben beeje boob-fitjïen openen / cn
gen / bat bce3e jBummien niet ongcmeeniJ cn Dabben; \'t geen oo?$aa8
toa^/ bat top baat geen toerb ban «naabtcn/ cubat mmHwöseöebbm
toiiöen.

UU beejen put gcBomcn spbc / baaiben top in ccn Beïöer / toeïBe be Wf Keidcr it
naambanbcmerBbioeg/ cnbegnbiepiïctoa^banaUebegcencn/ bie top
Kerk ge-
nofïj 0e5icR babben. ^p fjcftonb-met/ afê uit een lange onberaarbate
gang/ ban Binnen toel met pieiflcföebleeb/ enoberalmct^ieroglpfifrtjc
5?iguuren bcftöiiberb.. ^p toajS bp na t\' cenemaal bol 331100 / \'t geen oii^
berplicljtc 500 lang top baar in toaren/ opon3e bnien tc Ifruipm.

<©m nu een afbeclbirtg ban bit ^eröljof tc boen / moet men 5icl)bü0|
oogen fteïlen / een 5ccr groot cn 5ser gdijft belb / t\'cenemaal mee 5anböC\' aïSdf
bebt / baar nocü boom noclj firutb / nocg Ijuiö/ norb ict.^ ötergeliiliS der Mum.
op ttast; en toelltcrsS blafific gronb be5aaiö is met bcrbjoogöc gebeenten / ^\'en.
armen/ becnen/ boeten/ öooföen/ oubeboeSen/ gcbjoofjenc boobfèitlen/
cn cen menigte ban bleftic afgobetfeg? / toaar ban eemge ban Doub/ cn ec^

öft bc geb?ocfiene "jBunimien gclireegcn / cn naberljanb torg getoo?pen
Scööcn/ niet toctenbe/ toat öaar mee uitreeljren 3ouben.

ïlScn binb\'croolibifttoilö groote jïecnen tafelen / berriilit met Cijfers?
cn Kaaïjfei.^fQmjjrfo/ toclüe be CÖ^mic / cnöun anbere tóetenfctjappen ets
?^^rpois,en|3eïïen/ bscDcelben/ gelp colt ^leembe fjara&teif.^ bie geen i^ia?

3.. ïoglpi

-ocr page 72-

54 Zee- en Land - Reizen van

tDölpfjfcBe m öaar toaeen / D?acgten onje SJlcabiec^ mj«

\'er tïoec / toelfte iß na Kairo Uet brengen.

^tt5i|n öeobcrbUiffeienöesJ grootöelö^ettpöeïDeiösf öer oiiöe €gppte^
naaren / en öe öjoebtge teeïtenen ban öer menfcfien (lerfïpö\'ïö. bep
oo?5aafien eenfcljjih boo? ben geenen/ öteboo? ö\'eerfie maal op öit belb
lionien ^ cn toanncec men be gebeenten aanjiet/ öaar \'t mee bejaaiö tß/
JOU men jeggen öat bet toeï eet tot een flrpb-belö gebicnö Sab.
Pyramiden fBcn jtct \'ct nocl) bpfttcu ^ptamtbcn / onöet öe bjclbcn \'et ö?ie jgn ban
f ongemcene grootte/ en bte be tijö/ na \'t fcönnt/ cerbteötgDetö beeft bjtuen
öcbJijjen; biant j» jijn bp na gantfcD gcDec cn gaaf. #06\'et in iebcc
ccn opening / tocifte booggang geeft na een feamet. ® e nicubJiSgictigDciö /
bie öen ^tcijiger^ eigen ijs / becb on^ tteeöen in öe geen/ öit 8et tojjöfle ban
Öet ^o?paf t!aat/ enbselfie men gemeenlp öe
Pyramide van Rhodope
Rocmö. bonöen ben ingang/ na mijn oojbeclbeter öan v anbete/
biß bjp te boo?en gejicn ïiaböen/ om bat öe toeg/ öiena binnen ftcrfit/ jjjn
begin in cen fiooger plaats öceft / öocDöPis^ bjclttoeemaal jooöiep/ al^
Gedaante ^^^ ^^n ö\' änDcte ^ptamtbc / en niet ?oo (feil / en bp gebolg gcmabfielpec
van de Py- oui iu tc gatitt i msat
500 bic p / bat iï. baflei^it geloof/ bat men tot op De
ramide vjn gronDbcft uebecöaaltr. ^eneöen aan öeejen afgang bonöen top geen trap«
?an binnen pctt om op tc ftiimmcu / gclüft inö\'anöcte^ptamiöc; maat aUeeniöß öe
feamer ban bc begtaablng / bte jecr ruim cn Ijöog toasf. ^et gctoclffel toa^
niet platen effen/ geUjftöat ban b\'anbete ^ptamibe/ maat ainggcDu^
rigliife fpit^sop / cn fcljetp toe. €cDtct en bönöen top in öeeje feamct geen
eraf/ mogeüjS om Dat men baat nooit begtaaben Deeft / of om Dat be gta^
ben bctDelgD en geb?oïien jpn.

\'©eeje ppramibei^ geöoutoö opbe maniec baneen pabiiioen i cn be ïUttV
flcncn Jeggen/ öat je opgerccDt ijES getoo?öen öoo? eenen
Rhodope, een bcr^
maatbc l|öct / bie öe jelbe boutoen öeeö ban Dct gclb / \'t geen jp ten Doffe
ban Daar eet getoonnen Dab; maat buiten ttoijfel i^ bit cen btoaaling / ten
mtniïen joo \'t toaat ics / \'t geen
Plinius jegt / te toeten / bat De Pyramide
van Rhodope
tilcin/ Doctocï jcct fcDoou/ toass; bat op öeeje niet gcpafï
feantoojDen/ bermitéjeeenbet grootffenisf/ bic in
Egypten jpn.

3Bat ÖC anöerenftleinbec belangö/ bte opD« selbe belö ffaan/ be ttjb
Deeft Die bp na \'t cenemaal bcrniclD; toant je jijn tegentooo?Dig niet an^
bcrsf/ aisi b2cDben janDö/ Die niet alsJ De geöaante Debben ban Det geen/
bat je ecrtööjs getoccfl Jö»«
Grooten <©olt jtct mcn \'it ccn bierïiante Doop ban groote geDoutocne (ïcenen/
iioopvan
jjjgijjß f{ßop De ?ïrabier0 Maiïabet Faraoun noemen / cnbaar ban jp jegs
Tierkante ^ ^^
ijionlnncn Pharaos, baat op piacDtcn teftitmmen / joo mcnt(j#
maal nU jn Dun mm eenige nicutoe 3Bet toilöen geben. jBaat Dit jijn
maar obecïebetincen ban ö\' arme mabicr^ / öie gantftD oeen ^^onbament
ban toaarïjctti D^OOen.

<Bm tocDêc te ïsomentot be putten betlKiinmiien/ joo Daad t^e läti^
fienen isaac centoe ban gcjien Deöben / buIDDctoitiD/ of oofejclfsJöeSfira^
biersf / öie teiffonb toeet met janD/ om baat een ttoesöe iitaal gclö ban tc

tïcöDcni

-ocr page 73-

Eduward Meîtoadoor Egyptew. ff

mîîîîftt; toant ptinOt\'jîaat&egrootfletoinjîban&eejeEampfaiîgftt/ cn
^t mtnft/ öat 3P necmcn/ om een maagticlpe pnt tc openen/ t^&orrig
ÏJiaftcrö. «E>c ceôen U.m ïie«5e önitctetó/ ûat îie geenen/ öie ïre5elïim
öoen openen / cecöt tieöben om aïle Dc raariteUcn cn jEummten/ toe}he3ï»
Daartn biaDcn/ tttcSe te ncemen.

©ccbolgengi feecDen top toccr na De^tab/ na Dat top ttoee Dagen uit ge^
tocefl torren.

^enfefôcbaitlîàip gingen top Den <0ïtefircBenf8atDöBlffc0op ban Den
Berg sinaï öe5C£ben / Die / om eenige 3aaS^ ban 5ijn 3öloo{ler / 3îjn tooon^
plaats toenmaals? binnen
Kairo ïjielD.

m ïBunnifKn ban Dit ^^loofïer bebben een pjfbilegie of boojrecgt ban

Mahomet, gctefienö/ boIgenjS Degetooontc ban bte tp/ Doo? b\'tnMi&ï kenv?.nden
hing ban 3ijn gantfcbe DanD / \'ttoelbôen bebnîDbanDcntol/ DieDeiBa-^\'s®\'"^^
Dometaanen getooon 3ijnban De ^rifïenen öun ^ïaaben te bo?öcrsn.

\'t oBeen Mahomet betoeegDe l)^ Dcc3egcnaDetoeîetîaan/ toasf/ na\'t
jeggen ban Den ^BarössMffcljop / omaanDce3Cv6ceflelölïcn5nner&cnteni^
fcbctoö5cnboo?\'t gocDontöaal/ \'ttoclbbp ban öen ontfangen tiaö/ toan^
neet öp Den betoaarDer öunner ï^emelgf toasf.
©ccbolgen^ caabten mp tc p?atcn ban De Dejf boo^gaanb« faarïf j if-fS"

toaar ban l)p onö 3ei/ Dat 3e -8onDcrD-cn-3esf en-negentig öiïi5cnD bLeuRai-
menfcljen tocg gefjaalD Baö ; öat 3e ecBter Bp na niet anDers? aangeraft m /
ù\\0 De arme licDen / öe ^laaben / cn De 3^inDercn. ï|tcr uit ftan Den
3er oo?öcelen / Boe bolbrijb
Kairo toec5en moet / Dctopl De ^ejï /. 3onDer De^
boojnaamfle lieDen tc raaïscn/ 500 beel mcnfrBen Beeft tonnen toegs
fleepen.

VYFTÏENDE HOOFDSTUK.

Vertrek des Sclirijvers van Kairo na Gemiane. Onderzoek
van de verfchijning der -Heiligen te Gemiane. O verge-
loovige gewoonte der Kopten omtrent deeze verfchij-
ning. Maniere, op welke de Arabiers van de Koptifche
Kriftenen onthaald werden, en redenen waarom. On-
kunde van een Arabier > die over een geringe dievery ge-
- vangen wierd.

O ^^^ectuffcBcnnaDeröc öetijD / Dat öe fopten B«tf ee(l ban öc Verfchij- vemeis
der Heiligen te Gemiane
bpcrcn i toaar ban top öc gelegentBctö ITc^cmlL

niets«.

-ocr page 74-

^ ^ Zee- cn Land - Reizen, van

niet tp totlDm laami ganr»; ten loeien dnbc topbanKafroïJCfti\'öTj^^
ben op ïrcn negenöen jBap / BcneUen.S pccfcbettiêne =^opten/ b3e}{jc öen
iebfc tor Hun <S3ö3Sötenffige piegttgljetien öcctuaactö fcob. 3©? traöen tc
Bouiak te fiijccp / Om ons5 na Manzoura te öocn boeren; Daac top op De«
tteaaïföen ban De jelbe maanD aanïibJamen.
Diaft. ^es? anöccen Daag^" bectcobbcn b)p ban Manzoura met een fcfjtp / \'t gceit
tijp C)CP2C.0 namen/ om Den
Nijl af na Diafl tc baacen / een Êiietn ^ojpje /
op Dc 3©c|lci-ocbcc ban Dc felbc jatbtcc; toant tn Dü ^ï^ojp gaan ^c altcmaal
tc innD / Die ban
Kairo liomen / om na Gemiane tcgaan. \'t Eegt omtrent
btec millen totgö ban
Manzoura. ^00 baafl top Daar gefiomen toaccn /
top on^\' fcöip/ en gingen te boet na
Boffat inoffira/ \'t geen een
^ ^ an&er ^o?p i^ / ecn iiictn einDtje ban bet eerfte gelegen / tont Dieper lan^
Detoaart in. 3©p Ë^acDtcn Daar De narbt ober / en ffieptn in Delterb/
Die aan S.
Joris toe-gccigenïi tss / tn gcfelfctjap ban becfcDctöene anticrc
l^opien / toelbe top Daac bonöen/ cn Die ban g^löbcn na Gemiane
gtngcn.

TBm beecttcnDcn Dc^ mojgenjS beel biocg/ bcrbolgöen top onjen toeg
na ben DarDcn arm ban Den K\'iji, toelbe / gciijb tfi tn De öefci^iibing ban
Dce5c J^ibier gesegr beö/ jijnaanbang neemt te
Sdobretiljremen, en na

bp öc ^taD MohdJc Kebire, Of Groot Mohelle, cn JClfjS bp Gemiane,
öcïoopen tc DeöBcn / jttf) te Bruilos tn Dc ^ee gaat toiarpen. 3l0p gingen
gejlaDigalDicpeclanöetoaactin/ en üp Decsen arm ban Den
Kijl gcöomcn
jijnDe/ bonöen top Daac bccfcBciöcne 35arben gccccD/ cm on^s met De
ffrotm na
Gemiane te bocccn / Daac top ettiDcip tegen öen abonö aan^
fetoamen maac niet jonDec gcoote moeite en flriDöelingen/ bcrmitssDei?
I^apireinban De Die een »biec toa^cf/ <en gcootcn ^^cburb en
Deiignict toa.^-

Bcfchrij. Gemiane ijS gen bcrmaacDcBcrb Dcc fopten / gebontoö in een 5ecc groot
ving des cn effen/ maar jecr onb^ucbiöaar/ bciD/ in Dc ^lobintie ban Garbie,
Kerks Oe. j^^t ^üanD Delta gclcgctt^p fïaat öicbt Dp Dc plaats/Daar ecc=»

\' öc ^taö ban Dcgue toa^ / in \'t 5Scabffcb Tekebi genaamö / beBfienü«

ten feilen De ^taö Groot Moheiie, ten «©ofïcn Den arm De^ Nijis, Die
5icb te
Bruilos in De jee ontlaft/ cn ten 3^oc?DenDe jEiöDflanbfcbc^ee,
^ec3c laecfi beeft bijf-cn-ttoinrig bommen / tocilic \'t gc5{fbt Daar ban ban
bsxce^ecr aangenaam maaben/ ftoctocl 3c 5onDer eenige o?Dcn gcplaattt/
cn gelfjss ooft ntet ban een cbcn-gelpïie groote 5iin.

5©e U ban binnen nocb niet bolmaabt / en öaac maac ccn ï^apci/
toelbe mctbalbgcftreefónen gctoit m/ te toccten öe geene/ Daac De ge?
toiianDe gefclJicD; Daac iö 00b maar ccn tnitaat / bolgcns? De

getoDonlijbc manier ban D\'<aa(i£cfcl}c l^crbcn/ toaarom cob alle Dec5e
bommen wrgcnig toe Dienen / al^ tot cieraaD en om
Mtfit iu De ücrfi te gccs
ben i toant altcmaal bebben 3e een filctnc oüentng / cn eenigen ttoee.
^apel/ toaar iniscj^crfcbijninggcfcbieD/ fiaatnaljetj^oojDcn/ tecrecb«\'
tecbanöban Den ingang "/ bcncffen.o\'De Deur.
otócfïsdi
Wm Dcejc getoaanöc ^erffD^isi^ö belangD / na De selbe / geöuwensc

-ocr page 75-

Eduward Melton door Egypteji. -91

ïJagcn/ imifee ift tm öicn einöc ijaaroterDjacQt/
«Iss\'t mp mogclpttrajs /tsaarsenomcnicDeöbcn/ öeöiSBetionöen/ öatni"g ^
Set niet anöetsf cn / aljS öe rcfiejcic öf tocöcr-frDön öcr Uoojtoerpen / öie
sp cen geliere aftlanö boo? bp öcläerbgaan/ bjclße öoo? öen miööel öe^s
UirlitsÈin öc ^apelgcb?aPöt5pöcDoo?öetb3ceßlcinccpcningen/ öaarsp
ben öag öoo? ontfangt/ t^gen öe oberflaanöcplaatfe&e^muKrssccnfrfiatf
bubJ berDeclö / toelöe eenige geUjböeiö Beeft met Bet boo?teerp / öat öaar
boo?begaat; gelijkbpb0o?beclD; baanneccer een man tepaaröboo?Dp
ïijD/ 3tct men in öe Stapel tegen Dc muur/ BoebJCltoatbcrbjarDcUjö/ Dc
frBaöubJ/ Die een Kuiter berbeeïD; 300 \'t een b?öubJ i.ö/ Die een binD op
Baar arm Djaagt/ 5iet-men Daar befcBaöub) ban Dec3c b?outo en Bet &inö/
en 300 gaat Bet ooit met Bet oberige. J|et bolö nu / öat Dom en oberge?
ioobig tsf/ niet teeetenöe\'Boe Dit gefcBieö/ beelD3t(Bin/ DatBeti^eïlfgen
3ijn/ Die Baat berfcpRcn.

^at 3p 3e mi fernen te feennen cn te onöcrfcBeiDcn / Dat fiomt Daac
ban Daan/ omDat3ï> Daarbanoo?Deelcn:bolgcn$JDe^cBilöcrpen/ öie3p
\'er in BnnJ^erben af 5ien; bpboo?bcelö/ 3005eecnfcBaDubJ3ienDicccrt
ißuiter bcrbeclb / 3eggen 5p / Dat Bet s.
Joris ief / bcrmitsS Dc üopten / cn
alle anöecebolberen ban\'t (©oden/ Bem altp tn Bun ^cBtlDecpen af-bceii
ben / gelijfi een Kuiter/ Die een Doo?{lcebt. Eoo 3P öie ban cen
b?oub3 3i«n/ toclbc een MnD op Dc arm Beeft / leggen 3p / DatBetöeliefe»
ïige jBaagö ; toant alDu^ 5icn 3p 3e in Bun Éerïten gefcBilDerD. Éoo
3P Dc fcBaDuto ban cen ©oct-ganger 3ien / Die toat rooDagtigis? / ?eggcn 3ï»
Dat BetDcu^eiligcnMennaig?/ om öat 3P Be«i meteen rocD ßleeö uit?
beelöen ^ cn alöuss oo?Deelcn 3p oobban Dc anDere ï|elligen. ^e toaarfteiö
banïJce5eberfcBnnfngBouben3P3oo?eBei;/ bat/ jooBeniemanö öc selbe
ïjcttoiflen toilbc / BP gebaar jcuöe loopen ban öooö gefïaagen te too?öcn.

^00 men Bier nutcgeninmocBttoerpcn/ DatDec3efcBaDutoen/ toclk Teg^rc-«
in Dee3e Stapel berfcBijnen / ntet beroo?3aafii bunnen too?öen / Doo? öc rc- pi^s-
flej:ieoftocöcr-ftBön/ öetojji öcbentier^ of openingen/ öaar öc5clbcnöooi
fn bomen/ aan öc .|^oo2D-3iiöe ban De ïicrft ftaan/ toelfic nooitDoo?Dc
^on berlicBt too?D / en Dat Bet bp gcbolg toaaracBtigc ©crftBüningcn 5Bn;

Eal ill öaar tegen 3cggcn/ bat Bet niet nooö3abelijbi!S/ DatDc^eri^ban Anwoori
Die iiantbcrlicBt too?Dc; maar Dat Bet genoeg t$f / DatBetboo?toerp/ \'tgecn
Daar boo? bp gaat/ berlicBt too?öi in tegcnöecl/ tnöienöee3e 30DC ban bederft
boo? De draaien ban De ^on berlicBt totecD/ 30uDc^3clfss licBt öc ffgaDus
toen al tc blaar en al te DuiDelöö DoenberfcBijncn / en DerBalbcnaUcoo?5aalfe
ban bcrtoonDering tocg necmcn. /

Eoo nil een anDere 5cggen toilDe / öat Den ccn of anDer ban bcrnuft onöec Andere
öen öce^e !feapel BaDDoen boutoen bolgen^De regelen bao De
Optika of genwer-

/ oni De ontoetenDcn D00? Dee3e ©crfcBüning tc bcD?iegcn i 500
rSï^ Bem / maar tc toilleu obcrDcnben / Dat De 5^opten 500 groote botte? da\'Jo"
J{«««n en toectnieten 5ijn/ Dat 3e 3elfsf ntet cn toecten/ toat Dit boo? cen
10. T©ce5e l^apcl isf / 500 toel m Bet obcrige ban Dc gantfcöc
/ öujjöantg gebcKtoö / 3onöec toeleg ban temanö tcbcDiiegcn/
cïi Dee5e

-ocr page 76-

^S Zec-cn Land-Reizen van;

ïefïe)Cte/to!>me5P3©ecfcOtjnfng Der nocmm/ fss Buiten aUctïiöif»

fel öp geUaï ontöeïit. i©e onOetbinDing öeeft Det mp öoen öefpeuren t^i m^
öece^etBen/ tite/ nfct meec al0 öeese/ met UoojöaclitUan figuurentr
öoen becfcDönen geöoutoö toaren. \'fe Bet oofi ge3tcn tn De i^erh Uatt
Boffiit inoflara, altoaar top Den DartienDe ban öcese maauD fn gefelfcBap
banberfcBetbene!^optifrtjeürlftenen/ biena
Gemiana gtnoen / bfnbence/
3agen top be selbe fcöabutoen/ al^öc geenen/ toellien spttoee bagen baar
na be naam ban S.
joris, bc Heiüge Maagd, cn s. Menna, gaben ^ tnbce-<=
gen Dat/ toanncer be^^opten Dcese fcöaoutoen getoaar toierben/ 5p 300
bertoonbcrbtoaren/ bat3eniettoiaen/ toat3e3eggcn3ouöen; \'t gcéngc^
noeg$aam öetoonb/ geUjBiB 300 eben gcseiböeö/ batbi\'C3c3^apclboïgenss
be regelen ban be <ScfïtBt-ïHin|l niet gemaaBren iä / en Dat Bet gcbnl alleeii
gelegentBeib tot be opmetfiing ban beefc fcBaDutoen gegeben Beeft.

#m Bet becBaal ban öec5c berfcBöutïig te cinijigen / 331 tb Bier aocö
maar 3eggen/ bat 32 b?ie acBter ecnbolgenbcbf^ocnbuurb/ gcbuurcnb?
toclBc tiib3ulB een toeloop ban ©olB in bec5e!äapcl 10/ bat mcn\'cröpna
fn bcrfliBttoojb. Epnoembense bertoarbclnB fommigcnbet3cni|cilig/ be
anberen toeer cen anber/ cen icber boïgenösijngoDbJucBtiaBeiDi cn toan^
neer 3p eenige fcBabuto op bc muur öefpeuren / toclBeobcrccnBomfi Beeft
met bc manier/ toaar0P3PiiTBun3fecrBenbcnï^ttlig/ baar5Pöcnnaam
ban aangctoepen Bebben/ gcfcBil&erb 5ien/ fcbjecutom 3p banb^cugbc/
Ovetge- i;ocpcnDe in Bun taal / Selam ]ak Kaddis Filan , Of Ik groet u ó Heilig N. Nl

3ijn ^offang/ cnrfcljtcnbc geloften cn gebcben aait Bem / Ban«
Kopten öcnbe ooB baar en-Doben Blefne toatT»^ ^rai^ie.^ aan be muur- ©an alle
be ïleiügen / toelBeBun l^erB eerbieb/ Beb iB maat beejebier Boo?en aan?
toepen
/ be Heilige Maagd, S. Joris, S. Menna, cn S. Poktor.
Wat deel (©p ijgn bag ban bit jFeeft bergaberen baar alle bc aCraDicrjS ban b\' om^
leggenbe plaatfcn/ boo? ècn oube getooontc/ om / gebuurcnbeDec3c D?ie
S nee.\' bagen / uit bc inBomflen bce5c.ö onrliaalb te too?bcn. ^e gccnen /
men bic baat gcBomcu toatcti / toeniB\'cttoasf/ Bonütentoel büf Bonbecö i^utf
rer${ / cn ooB 300 beel ©oet-BnecBten/ uitmaaBcn. ^c Kuiters« Djocget!
cen lanö in bc Banb/ ctt be 30oct-BnerBten cen metP3er öeffaagenc |ioB
op Bun fcBoubetj^.

ï©ee3e getooontc ban b\' aCrabiersfbcr omïeggenbepïaatfen tefpij5igcn/
lö 3cer cuö / cn ingcboerö / om bat 3p boo?geeben meeßerö ban bc plaats? /
baar bee5e läetB gcboutob iö / tc 3i)n / en om bat3pDe läriftenen / gelijB 3p
toel souDcn Bonnen Doen/ inbiensptoilbcn/ niet cn berBinbcren Bun fcejï
baar tc Bomen Ijouben.

Cc Deefer oo?faaB b?aagt ben Isolier 5o?g om Ben tod tc ontBaalcn. (€ocn
iB\'cr toasf/ beeb B?3ebcn|onge poefen meDeb?engen/ toaar ban men\'ec
allc bagen ttoee flacBte. ï!9at ben rijfl / B?oot / cn gerfï boo? Bun öeeßen
belangö/ baar beeb BPOoBfoo bed ban mebe D?engc«/ alö\'cr ban noobcn
toajs / om 5e aitemaal tc boebcn. <©ofi maaBtc BP liOB.ö en aUc ^cuBen-
gereebfcBap te Bebben i julBsJ bat be ^rabicr^ niet anDer^ U been Babben /
al^s iiiaar toel te ceten/ cn b?olöB te 30«-

-ocr page 77-

Eduward Melton door Egypteji. -91

^üratiïer^ / om \'t gefdfcöap bermaali aan tc öoen / cn öuti bjoïpcn
gaiötcöoenblpen/ öecöcn alle öagen ttocemaal öun lärngsS-feffentngen»
pe jpiuitersf (pcelben met öun toecp-fptßfTcn / baar jp malfeanöct fn"t boo?

ïöbcn mee toierpen/ cn bjaar boo? 5p jtcö met cen bjonöeclpe beöcn^
ÖföÖcpö totflen te bjacötem \'©e ©oet-ttnccßtcn fcDermöen tbJce tegen
tbJce
tmt Dtin groote ^^ofißen / baar 5p jeec geejiig cn baarötg mee om bJt^
Jien te gaan.

ïDen barben bag ban bit 5?ee|ï SeDöen b\' ^rabiecjef niet anber^ te boen aï^
te eeten/ en tc bjinfien/ \'t gcen 5? niet
500 fjaaft geöaan öebben/ of
5P moeten bectreftfeen j bat /
30 men\'cc ttoee uuren baar na een
bonb/ en bat ben Eicutcnanb banöenssep/ öie öaar iegcnb3oo?t!ig i$5/
baar ban bcrbJitttoöbJierö/
Bp gebaar ?ouöeloopea bati/ of metcengelö-
Sjoete / of met (toïï-flagcn gcftraft tc too?öen. ^ien bag binb men \'cv öer^
Halben niet/ ï^rijlenen/ toelfee ben i^oflec op be jelöe maniec ont?
Daalt / al0 öPö\'^Craötec^ gcbaan ßeeft.

<0nöcr bccje genoobigöen bjaöiSeen öerboo?naamjïen/ cnöenï^otïcr ont^
öaalöe mp jeec Ocerlöß in sjjntCent/ uitgenomen öat\'et geen bJiin en bJas? /
en bat men 3icl) ban
lepeljEi / bo?6en / meffcn / nocb fetbctten öiehöe j maat
bat men be ^ppss / tiolgensê öe maniet öcss
lanbs? / met De bingecjS ban een
irol&o ©erbolgensf fp?etbe men Buiten be tesut / boo? ijet gcmeene boiö / een
ïang jluB icecö op b\' aarbe nebet / baac alle be geenen/ öie jitö aanöooöen/
een jeec goeb maal boo?gc5et toietb.

«©it betOaal 5al ili cinbigen met een onbcrtccfiting / bjelfic ife be Mtlfti\' on^eïa
nen/ bie genegen jijn na bit jpeefl te trebfeen/ totl geebcn.

^p moeten ben gelben bjcg ncemen / bie bjp naamen / om bat öet bc licftt^ s k
tle / be gemabheli)Etfie / en öe jefterflc f^iScn moet jftö ban een goèbe doen.
(Sent boo?3ien/ bermitiS men\'et gcen Oui3en binb/ enbatmenöenacOten
betßalbcn
00 ßet blafefie belb moet oberb?engen. (©ofe moet men jiclj boo?«
3ien ban topn / b?anDetoön / liocnbecen / öjooö / en CijjS/
500beel m men
ban nooben ßecft / om Deeje b?ie bagen ban te feonncn Iccben. ©an gelijü
ïicn moet men baat eenig feeuïjen-getecbfcDap met 5icfi boeren / gelöfi een
tapöt/ om op te 5ittcn / fiuffenss/ en eenig tafcl-gocb/
500 tot gemäß/alsï
om alle mo?figbeiD tc fcBoubsen. 3©atet en 0out binD men \'er genoeg; ooß
cntbjcclit\'ct gcen bifcö; toant be ©ilTcBcrsJbanben
Nijl, bie baat bieöt
Bp i^ / B?cngcn 5e baat in menigte»

3©oo?itooberjS Deeft men\'ctgantfcß geen gebaar/ bermitsf ben Sieute^
nantbanben 25epban
Groot Mohdie jicD met een goeb getal ban ^païji^
op bit ^ecfl laat binbcn / om alle ongetegelDfieben / gefcDillen/ en Dicbetpen/
toeibe o\'iöct bit boerftb cn tooeff bolft joube Bonnen ontjlaan / te bcrSinbe^
ten; inboegcn bat men op bit belb aljo beilig iss/ alssteKairoinjpnei«
öen Bui0.

^ Stettemin gcBcutbe \'er / ter jafee ban bicberp / een gceftig boo?bal / tct*
Jlöi top baat toaten / \'t geen albusf in 3ijn toecli ging» ^cDcr arm Slrabiec
»an ecu Stiften een fianb bol gatfis? genomen ïjcböcnbe/ ombataansnn
te geeïj^o / Saö Det ongelufi ban op be baab öetcapt te too?öen. m

-ocr page 78-

Zee- en Land - Reizcnt van^

ï^cijldiÊttBjacDten 8em tei:(lontJ / ntet een groot gefcB?eeulö / na öen
tenant öan Den 25ep / om Bern te Doen tlcaffen. (€ertoi)l öem alDu.«
iDOOjtflceptcn/ en Dat ecn groote menigte ban alDctganDe öolötoefcöoot/
om Dce5en cUcnDtgcn tejien/ toaren\'et eenigcn onDcr / Die Bem 3ön onDc^
fcBaamDBeiD bertoeeten/ en De HoutBeiD / toelbe BP geBaD BaD ban een Dte^
ijecp tc Begaan / 5onDct De tojaab Der i^ciitgen / Die in Bun M^tU berfcBe"
nen / en Die Daar groote mirabclcn DccDen / te bjccjcn. ocen anDer bjceg
Bem/ of BP geen biee$f Baf gcBaD/ Dat<0oDBem(lrafTcn?o»be ; toaar op

Arabiet B^ t« 5tjn taal anttoOOjDC/ Keu ik Godf \'k weet met wat God voor eea

iie nicc en ^j^g, is. beroo?5aa&te mp een DuBöelöe bcrtoonDering; toant aan De
ä was eene sijDe öefpeucDe iö Biet boo? / Boe baft De fopten Deese bcrfcBpning Dec
\' ©eiligen gelooben; en aan De anöere 3iiDe jag t^ öe tooeftBetD en onbunöe
Der tCrabicr^/ Dctopl Deesen armen Bals niet cntoifl/ toat <6oD booj een
Dina toaö;

ècc3cn ramp5aligcn cinöciö&bp DenEïfötcrtantbanOctt^cp gcbometi
^ünöe / toterö B>» / na Dat Den ?elbe De blacotcn Der ï^citlencn gcBoo?D BaD /
opgcflooten ^ DocB Boe
\'t \'er berber met afgeloopen isf / toeet ib niet.

aa^p tcobbcnDejSanöerenDaag^\'^mojgensJ/ toanneer een ieöcctoeec bati
öaac ging / langgf öe selbe toeg tocDec na Kairo, baar top op Den ttointig?
(ie öe^ selbe maanöss / sijnDe toen df Dagen uitgetoeefï/ aanStoamcn.

25cBalbcnöce5etoeg/ ëait men nocB ttoee anbeten gcD?iitficn; toant ban
Gemiane ban mctt tc lanö na Bruilos trebbcn/ en ban Daarna Rozette;
tn Doo? Deesen miDDel sou men DtoarjS Doo? Deitao reisen / \'t geen ecn jeec
bermaabelpe t«cBt souDe toeefen i maar Bet gebaar Doet een icDer Daar eet»
afbeet ban Bebben. <©ob ban men ban
Gemiane na Groot Mohelle gaan /
baar men geDuucenDe De gantfcbe toeg groot gefclfcBap binD i en ban öaac
ban men sijn reis? te lanDe tot aan
Kairo bcrbolgen / en Doo? Dit miöDel alle
öe ouDBeöcn sien/ toelbe langss De toeg/ en omtrent Deese bermaarDe
Ätaö / sijn-. ^

^cn sebcn-en-ttointigltenban lïSep gingen top Den jpatriarcB Der läopten
bcsocbcn / toelbe top een 552ief ban recommanöattc bccsocBten/ om be
UloofterjS Dertooeflijnebans.
Makarius te gaan besicBtigcn/ D{enBpon.sf/
aljj sö«öe e^n seer beleefD man / seec gaarne jjaf

t •

SESTIEN

-ocr page 79-

Ed-uward Melton door Egypten. 6i

SESTIENDE HOQFDSTÜK.

Reize van Kairo na Rofette. Mond des Nijis te Rofette,
en befchrij ving der Kafteelen, welke den donrtocht ver-
dedigen. Vertrek van Rofette na Alexandne. Huis der
70 O verfetters. ZoTiit-putten van den Grooten Heer,
enuitftekend fchoon zoutvan het water des Nijis. Schil-
dery van S.Michiel gemaakt door denEvangelift Lukas.
Kolom van Pompejus. Grotten, ofte oude begraaf-
plaatfen van Alexandrie. Befchrijving van Alexandrie;
en onderzoek, of demuuren de zelve zijn , welke x4.1e-
xander de Groot heeft doen bouwen. Wonderlij k loo-
pen van een Moor 5 Scc.

O^ Den laatfïen Uag ban öen selben maanöbertroblb ban Kairo na Ro- verweH

fctte, met mijn ïïet^-oesel Thomas Brewne, en tbjcc ^^iimfclje fenccft?
ten/ toelöe top tc
Kairo tn onse ötcnfl aangenomen flaööen. ^fC5erocöt
öeeöen
top om tiï Deese ^tnö tie groote Ijettc / alfoo \'t ïjtcr bjp fiocîûcc bal t /
oberteö^engen/ en berboïgen.^ na
Alexandrie tegèan/ om De raavttieten/
Die öaac sijn/ te beficlittgen.

©tecDagentoarentoponDertoege/\'tgeertemseerfelöfaame saab fö/ber*
mtt0 De totnöen Maïtem, toelbe ben geenen / Dte Den Nijl afbaaren / tegen
Sgn/ al feDert eenige töö baDDen begonnen te toaapen.

^e boo?naam(le ^teDen / toelbe men in Deefe tocDt ïang.ö Den Nijl siet /
SjjaFuvaj Sindiun, Teirut, Motubis, en Tfeni.

Füva i^ een feer ouDe/ grootte / en aan|ienli)be ^taD/ gelegen op Den Fuvai
©ojterfcben oeber ban Den
Nijl j seben uuren toegö/ of Daar omtrent/
ban
Rofette. l|aac lanDfcHap i0 feec aangenaam / tec oojfaab Dec toeï^
ïufiige ©elDen / en fcboone i^oben.
tbs b?uebten / toelbe Daac omtrent
ballen/ sijn feec geacör in
Egypten.
Geziret Indahab,
Oft Gouden Eilan d, lügt blaft tegcnobcc Deefe ^tab.
Sindiun en Teirut ^ijn ttoee anöece ^teöen / tegen obec malbanDer/sindiun en
gelpb aljS Motubis en Tfeni, op öen oeber De^ Nijis gelegen. Sin-Teirut,
legt ten <©often/ en Teirut, ten îBefîen.
Ba öat toP becbolgeng tc
Rofette gebomen toaren/ ging ib op Den 10 Mond des
5!unijt>a
ï!ctïi0nö ban Den Nijl , toelbe Daarmaar een uur ban öaan legt-, j^jj^/tl

Älwaac tÄ bcfpeuröe/ DatDen Nijl ttoee (CabbetïofijBonDenbeeft/ boc^

3 ■

-ocr page 80-

^ ^ Zee- cn Land - Reizen, van

toel men jemaarbïtûjeentelît. ^teten^ofïcnUan Egypten tnbe jee loopt f
too?D De Oofler-mond ocnoemD/ en Dte aan De a©cft fiant ban Egypte«
In jee loopt / toojb öe Wefter-mond geïjectcn. \'©oo? öe eecftegaat men na
Bruilos, na Damiaten, na Sdde, na Konflantinopolen, Sec. -en DOO? De
önöere na
Alexandrie, en na Deanöece plaatfen tn \'t 3©e(len gelegen.
fcDetDtng DejS
Nijls üi ttóee taï^fen en mcnDentoo?öbei:oo?5aaïitDoo?een
lïletn en jeer laag €ilanD)c \'t geen blafe tn ^et mtööen legt.
Kafteel om ^eefe monö ö£SJNijistoo?öDoo?ttoee=[äafleelenbecbcötgö/ toaar ban
Leezen j^ßf gen geboutoö fö ten (©olïen DejS ïïtbter^ / en fjet anöer ten 3©efien.
verdtdi- laatße/ \'t geen boo? een boet-ganger maar een öalf-iiurtie ban be ^taö
gen. gelegen tjs / t.äbterttanttg / met jlecöe muurenomringb/ oö öe ouDe manier
getJoutob / en Deeft op teöer öer bterDoeßen een too?n. ©aar en öoben t0 \'er
in t)et miDöen cen jecr Ijoog gcöouto / öiencnöe tot een uiterfle tonfe-plaatg?.
\'t ï©o?D betoaacö
bco?l)onbetöcn bicc-cn-tatDcntig ^anitjaren/ bic alle
nacDten in Det 3^ailecl jïaapcn ; maar ober Dag Debben jp öe b?pDeiö ban
in öe ^tab te gaan / en te arbciöen / om Dun feofl te toinnen. \'t boo?^
Jien met bicr-cn-febentig ftuDDen lïanon/ onöer öe toelDen\'er jebenjijn
ban een ongemcene grootte.

\'t tinöer itafleel 10 maareeniBoj^dueeboo?betoelBeifejeben ftufefecn
3^anon op be aaröe geplant jag. \'t ï©o?ö ban gelpen bcDcßtfrtjt boo?
cn Sïlga/ cn betoaarb öoo?ecnbenbeban3ilSüo?eB/ toelfeeaUebc geenen/
bie baar boo? bp Domen/ \'t jp bat je in Domen/ of bat je uitloopen be^\'
jocDen.

vertreit becrticnöe ban be jelbe maanb bertroDDert toï> tegen ben abonb ban
teLA-"\'
Rofette na Alexandrie, cn Dtoamcnomtrent mibbernacDtaanöcn(©bec-
ïexandrie, baart / toclftc b\'tHraöicrjS
Maadie noemen; ban toaar, na bar top een
tocinigfe gerufl DaDDen / in De
Han of J|«berg / Die Daar i^ / top bp Dct
ïicDt ban öe ïigaan onje tocg na
Alexandrie becboïgDen/ ö;-!0ctopöcgfan?
beiècn Daagss mojgenji tuffcDen acDt en negen uuren aanlitoamcn.

©an Rofette tot Alexandrie Dccft men tcn mir4(len tien uuren rijbcnjS /
toclfee tocg men boo? cen goeb gebeeïte langst öe ^ce-flrnnö boet j julD.sf Dat
be öecfïen een tp lang met be boeten in\'t toater loo;ien.

!§et ÈatUï iö joo effen en geïp Dat öe Daar gantfcD geen ongcf

maft ontmûctcn ; DocD uitgenomen öc Han of ^erbcrg/ toclDe ter Dalbe
tocg
i0/ binö men nocD ïl&02p/ nocD fioûniî nocD Druiö; toant DetisS
niet anDer0/ alö een groot/ onb?ucDtbaar/ cn janbig ©clö»
Wè Urifienen/ Die öecje rci^ Doen/ jp geDouDcn aan be poojt ban

Alexandrie, toelDc meîî bC Poort van Rofette nocmb / bïiC Paras Of Mei-

dins te betaalen / öoenDe ieber ban becje Paras omtrent anbcrDalbe ï|oüanö#
fcDe ^tuiber/ öe Delft aan
i3ediiinsofBoemiers, en be Delft aan öe
uitjarcn/ cm bat je baar De toagt Douben-
Huis der 7e j^gf j^uljs? öcc jcbcntig #berjettec0 / tocltic Den ^i^pbcl uit öe l^eb?eeus
Overzet, jj^ ^jjiefiffDc €aal ü?afDïcn / lïaat notD in beeje ^toö / cn i0 nortj
bp na in
ji)n geDeel / met be Cellen / bic bccje <©cleecbc mannen tot ^antoo^
ïcn btenöen. \'m (CurDen De&Ben \'er een Jl^o^^tiuee ban gemaaDt / toeite

Jp öe

-ocr page 81-

Ediiward Melton door Egypten. 45

öe naam gcscbcn lieböen ban Giamail GarbieOfDe Welkr-Mofquee.
% Den negcmientie ban Sani) ging iö öe Zoiu-putren ban öen zourouu«
teu
^m be3icötigen / öie öuiten öe .i^taö 3tjn / öicöt bp öe Kaiitz cf Gracht
van Kkopatra,
bJdße Alexandrie ban 5oet toater ber50?(??ö/ tóanneer öe Heer, en
Kijloberloopi. i^ter&cfpcuröemttoecöingen/ ötempaanmerlicnstnaar^ fchoontom
öigöocDten; \'teenetoasf/ öatö^ttönteröesf
Nijls, \'t geenijet 3oetfie ban ^^"erL
au« öe bJatercit öe^ bjetdö^i^/ een 50ut maafit/ niet alleen ïjct toitfïe / mjis.
maar ccb öet bolmaaïiiïe/ öat ih ooit gepen Beb ^ en Ijet anöer/ öat öit
30ut öe reufi en fmaab ban fioolen öcefr.

^ie tot öet maaïien ban Mt 50ut gefïeir 5ijn / laaten / tertoijl öe Niji itt
öee3c <i3Jat|t loopt / cen5eftere maat ban bjater in öc ^out-putteti loopen;
cnbiccDfbliföagenöaarnaisfbitbJatei;/ geUibi)sa-bDo?oe5döi;ef/ in Bet
fcljoor.fïe ^out beranöïrö/ öat men fien Ban; bJa0rna3P\'tinftO3ben0f
manöen in De ^on 5etten/ om tc D?oogen/ cn berbolgen^ te bctüoopen.

Ipl^en ban ocïi ijet ^oiu trchbcn uit Ijet ^m Sebaka, bp öc cuöe ïatijm zow
f(Öe ^cDnjbcr Palus Mareotis gcnoemD / \'t geen ten E^pöcn ban Dee3e ^taö
ïcgti maar 3i)n bjater i^ 5Cut/ cn3nn30ut bitter i \'t bsclfi öe oo?5aaa i^
Dat men \'cc öe moeite niet toe Doen toil

5©it jBeec bJo?ö gemaabt öooifjetbjaterD?!^ Nijls, \'tgcctjöerbjaartsf J\'" "® ■
ïcopt/ toanneer BpoberttroomD/ en Dat / bermit^ljetgeenuirgangbi-nD/
öaar daan blijft, \'t nier scer Diep/ maar getoelöig groot en tojjD i toant
naaiitoelöfi^ fean men ban D\' eene 3ijöe Den tegen-ober-leggenöcn ocber met
3ijn ge3icl)t bereiben.

^e Kopten ban Alexandrie betoastcn in Bun M^th ban s. Markus cen scwidery
^cljtlberp/ banöcn^arögsengcl S. Michiel, bolgcn.s Bun oberlebcring/^^f^f-"\'"
boo? öe Banö ban öen <ïc)3anoeiift Lukas gemaafir. maaktdooi

dommige ïïOomfcBe^rldencntoidenonötc bcrBanlen/ Dat Dc Benc^ denEvan-
tianen / eenige ti)ö geleöen / Dit ^mb uit öe ^erïi genomen Beböenöc / biif
maal utt Dc i|abcn liepen/
3onDer öat Bet öen mogclöft toass een mijl toeg.s\' Be\'acheiük
tc bo?öercn / aï300 5p 3icB / 500 menigmaal afó boo?t meenöen tc gaan / wonder
Doo? cen Beimelijbc bracBt boelöen toeöerBouDen i tot Dat 3p öc ^cöilöerp f^^fU
toeer op 3ün plaats eerde geb?atBt BaDDen. \'\'^-

\'t<^3crucBtbanö^^toonDer$^cBöoo?De^taöberfp?c^öBebBenöc/ Befloos ^ 1
tcnöe
Beduinen, Of Boëmiers, DitgeöacBtc^tiibtedeelcn/ en Bet aan De
lärsdenenteberf^oopcn. ®en Dee3üi cinöe/ 3elfere nacBt De Deur ban Dc .
I^erb 0pgcb200ten/ en Bet ^rubban3iinplaats^afgcBaalDöebbenbe / mem«
öen 3P öaar mee Been tc gaan i DofB Bet toas? Ben niet mogelp uit De ^eiR
te bomen; 5ulb0 öat 5p geftouDcn toeren/ gelp öe ©cnetiaancn / Bet toeer
op 3i)n Plaats te dcUcn; gclijb Bet ooli nocB tcgcntooo?öig in Deese ^erb /
öaar ifi\'t eentoe maaien gc3ien" Beb.

\'©ee3egoebe 0oomf£B-èatB5Ujlienber3elicröcn onö; Dat \'er aan Dit Mm
Jaai gantfcB niet tc ttoiifelen biel / en MegDen tot een biijfïclöli tcben ban
toaarBeiöDaarbp/ Dat
3e 5elfj^toenmaafö te Alexandrie al gctooonö B\'iD?:

Bet toater Der MMn Bsö ili ooït ietJj0e5ten / öat tonjsf; te toe#

ÏCII/

-ocr page 82-

64. Zee-en Land-Reizen van

mt öat Bet a\'E\'töti ^öutacljtfg f.ë; jul^ö Datmetigeenfjn.^jcggetismsUef
ïïatl)etiUtmi30O3octn^ilsicrhtoam/ gelijft Den
Nijl iö; Doel) dü onDci;^
fcljeïD ftomt ban De .^alpeteracDtige gronD /
\'t öeenmenölpelijö 5icn ten;
toanneer men maar een lilompaacöe in De Eon legt j toanttcïftonösaibg
3elU?/ tct plaatfe Daac De Eon op fcBijnr/ 300 teJit alö fneeuiu töeröen.

Den cen en-ttötntig(len gingen tos» De ï^olcm of puaar ban Pompejtó,
en be anDere raariteiten/ bselfte baat omtrent 3yn / De3ifBtigcn. ïBi»
gingen uit De poo?t / Die men
Bab Jilidr noewb / buiten Inelöe Deese ïjolom
op een hleine Ijsogte/ een bjeinioie na B?t Eutbcn opgccecBt ié. (€oeu
iB Daar DicDt Bp Bbwm / sas iB / Dat 5P na De eene 3? een toetnigjeoberbei?
De/ \'t geen o^eBomen i^ Deo? Dat De ^rabier.ö/ geloobenöe bat\'er eenige
fcijatonDcr begraaben legt/ onDer Deö seif^Jboet-^algegctiaben/ enber?
fcljeiDene groote (iuliBcnbanlteenen/ toelBe beï^olom enbcrjleunben/ baar
uit gcDaalD Ijeböen; cn buiten ttoijfel
50U 3e t\'ecncmaal omber acraaBt3pn/
300 3p Dieper nabe gronb geen fleenen gebonbcn IjaDDen ban 5ulB een ui^ee«
Benbc grootte / Dat nocD 5P/ bocl) niemanD / Die ooit Daar uit suUcn Bon^
ucn Baaien.

^a Dat top Dee3e Uolomiang genoeg beaien B^iDDen/ namen top Dctt
toeg na De #?otten / toeiBeinDitselbe 3©£lö5ijn / ©ojl-^uiD-^oil ban bc
poo?t/ baar top uitgegaan toaren. dDm baar in teBcmen/ moet mm
ttoaalf of barrien trappen afgaan tn ccn
3ecr b?eebe gang / toelBc in benrot^
uitgcBolb / öocBtegentooo?Dig ban boben ontbeBtisf/ 3iï»Dc mogclöB b00|
bc langtc be.^ ti)D.ë Bet getoclffel ingeballen. ^n bee3cgang3iinböftien
groote openingen/ ban gclBBen in bc rots? gcboutoen/ op be manier ban
poojten/ 3eben aanb\'eene5p/ en
acBt aan be anbere/ boo?betoelBen men
in öe boo?noemDe <0?otten gaar.
■ traben / boo? cen ^anit3ar gelcib / toelBe top ten bien efnbe mcc gc?
nomen Babocn/ met on3e ontficeBcnc too?tfenin bier ban
bcc3e<©?otten /
.baar toP ban boben tot bencben gaatcn in ben rotö gcBoutoen bonben/
tlaanbc cben toöD ban Den anDcr/ cn
500 lang en Boog/ Dat\'er behtoaa?
meli)B ccn Doob Bijl in (laan BonDe.
©erfcBcibcnc ban bcc3c <j3jottcn toa^
ren Doo?geBoutocn / om Doo? bee^e openingen in Dc cnDeren te Bonnen gaati.
;ptt ongcmaB bonben top Bier maar alleen / Dat
3c Dp na aitemaal bol aar^
be en 3anD toaren / bofB ecBter berBinbetbe onjJ bit niet alleg? te besigtfgcn /
\'t geen Daar aaumerBen^ toaaröig toaef.

(Cijrtoijl top tn een toaren/ toclBe ten cinDe ban bc gang aan De rccBtec
BanD gelegen iJS/ befpeucDe een ban onss / booj BetlicBt ber too?tfen/ bat
cen De5cr gaten Doo?tocBt gaf n^ï een anDcre
<è20ttc/ \'t gcen-onö nieutoïf^
gicEig maaBte/ om tc toeeten / of top Daar niet ietö 5elöfaamsl tn souDen
binben; cn/ Boetocl Dit gat gctodDig Biein/ cnongemnBBelijBtoags/ na?
men ton ccBter mccD / gingen op DebutBlegacn/
cnBtoopenmcton5etoo?t?
feil in De BanD/ ben cen na Den anber/ tot aan De anber
3ijöc/ Daar top
ccn ber toonberUjBüe en gee|ïigiïe <ö?ot£en sagen/ toeUie top tot norB toe
gtbonbcn ijaïibcn.

toasf övooter/ minbcr gcfcB^nDenofaeöJOften/ cn netter aijseenfgc

ber

■^faatom
het water
der bakken
te Alexan-
dria zout-
achtig is,

Kolom van
Fompejus,

Befchrij
fingder
«udc be-
graafplaat
len van A-
lexandria.

-ocr page 83-

Edtiward Melton door Egypten. ^ i

öWitêfi / öaac top ban tt booien fn getocejï öaööen / ban fatfoen iana^ Befchti>
^rptg / bfcrtïant / en ban Êinnen toel met fealïi ôcflceeben. ^an tcöec 5i)öe ving van
ban De mime / toeUte De cotsf selbe W / toacen Dste epen ban gaten / gdöft g "o^
oe geenen / Dte top tn De anDece geslen öaDDen. ^n De lange sijDen toacen
\'ec böftien In elfte cp / D\' een boben Den anDec geplaatfl / \'t geen bijf en-beec^
lig maabt i be ttoee spen/Dte De bo^fie toacen/ baöDenbangslpenD?^
ïpen / en fn teDec cp gaten, ^eese gaten toacen altemaal leDtg / net / en
in Dc (0?ûtte coob men gantfcb geen btoaDe lucbt/ itttgenomen in een gat
Daac bet gecaamte ban een becöjoogD menfcb in lag. ,

\'b ^ietoei/ Dan Den mentossgierigen tcrfïonD mijn geboden obec Deese de^towS^^
<î5?ottcn/ en obec Dccse gaten/ sullen toilicn toeetcn/ cïitot toat einDe ib ten.
öcnbc Dat se gemaaßt sön gctoojDcn. lltci: op sal ib ben anttooojöen / Dat
Bet secc moejclöbbalt Datiuijitennetflen te seggcn/ Detojjl
Makrizi, Dte
anDcrsf seet naautobeuctg befcbjeeben beeft alle^ / Dat\'ec aanmecbms?-
toaarDig in
Egypten te flcn ijs / Daac geen gctoag ban en maabt. s^iettes
min stet men toel/ Datsetot geen anDccgebjuib/ «is totbegcaaf-plaat^
fen / bebben bonnen Dienen, ^it befpeucD men uit De gcDaanrc Dcc gaten/
Die net 380 lang/ 300 boog / en30 bjecD sijn/ al0 ban nooDen iö / om Daac
ecn DooD-ßt(iin te jettcn. ^acenbobcn/ alle De anDece Piotten/ Die
4n
Egypten 3ön/ töt gccn anDec einDe gcDienDbebbcnDe/ i^\'ttoaacfcDïjn^
ïijb / Dat oob Deeje tot bet selbe gebjuifegemaabt sön getoojDen ^ toaac ban
ib bet co?Deci aan Den % ccsec laat.

<©nDcctufTcben ontben ib niet/ Datse oob De J^cilïcnen bebben bonnen
Dienen tot plaatfen/ om <©oD in\'t becbo?gcn te Dienen/ uit b?ceg Dec ^ïo^
meinen / DieJöcnbetbolgDcn; en selfsl binD ib Deese gcDacbtebebefligD Doo?

Sdd ibii Pacrik, JiaclClïttifCDe^\'atctaccô ban Alexandrie, fn 5îjn ^tftO^

rte/ pcïp men^icnbanpag. 399.

^ie ban Alexandrie noemcn Deese <f5ïottcn Den Suk of De Markt; maac
baat gantfcb geen fcbtjn / Dat 3c ooit tot Dit geb?uib gcDicnD bebben.

cotsf / toaac in 5c gcboutocn spn / i.ö ban binnen t\' eenemaal boebig
en bantig / en Doo? Den tpD gcfcbilfecD i 500 sijn oob De gaten / en inson?
bccbciDbcgecnen/ Die\'tDitb\'fi aanbc Deucsijn/ enbp gcbolgmeec boo?
be lurbt bloot flaan. <©ob ontfangcn 3e eenig licbt Doo? jebece biecbante
gntcn / toelbe menc]cp?es boben in Dc gctoelffel^ gemaabt beeft.

^cn bolgcnDen Dag gingen top conDom De ^taD/ om DcsSselfjf lï^uu« wandeiisg
ren cn (Coozné te bcsigtlgcn. 5!n se^s Dec boojnaamflen tcaDen top in. ^e T
tcr jlc toais De geene / toelbe men ontmoet / eer men aan De poo?t
Bab ii ach- \'
dartsf De Groene poort fèomt. Ep bs conD / cn ba« binnen op D?ie rpen pp^
waren ban rooDe ftcen rufïcnDc / toaac ban \'er icDec cp seben beeft.
^^ Sa Dat top uit Deesen (5;ao?n gebomen toaren / gingen top aan be poo?t
JJn öc ouDe l^aben / toelbe tegentooo?Dig bcmuucD tö / bermitss Dccse l^a^
fe^J »itct meer geb?uibt en toü?ö. ©an Dccse poo?t gingen top na De Hofs^
wecofi« ïrïa-irtrahtinoM • öM Atrirt hrtrtr fttt ïioi- ntih hnrt Alexan-

Pacha s
Daac tegen?
^ tooo»»

-ocr page 84-

66 Zee- en Land - Reizen van

tooojtiia nocfï m ößjetttng ban öonbßcb ^anttjaren ijf.

(€ot nctB toe öaööen top seftaöfs na \'t ïBefien gegaan 5 maar jtjè
Öaaft top cit j^afteel beclaaten DaDDen/ fieerDen top na
\'t <9ofim/ m
bonDen bccboïgen^ een gcooten (Cooin / Daac top Boben op fèlommcn / niet
langsS een teap / maac lang^ een BjeeDe toeg/ Die jcBHin tot De Doogte ban
Deelen €oo?ntoeopï^e^^.

^a Deejen (€oo?n fitoamentopaanDepoojtBabiiEdr, genoemb/ But^
ten teelDe De !äolom ban ^^ompei\'ust i0 > banbeejetoanbeiöen top boojr
na een anbereBabirrafcid, of be poort van Rofette, becboIgenDe geffaDig^

onjentoegiang^be^^tab^mmiren: en ban baac gingen top om bepiaat^
te 3ien baac be
Nijl tn be gcacDt Dornt/ baacbebafifeenban Aiexandrie
Kit gebulO tooiDen / en toaac ban iß Diec na De BefcDnjbIng jal geben.

äla bat top gejien DabDe / baac top 500 jeec Begeecig na getoeed toacen /
gingen
top toeec nabe ^tab / en becbolgen^ na ben (Coojn bec ^nbianen /
toeiDe men beejennaam gegeeben Deeft/ tec oo
?5aa& bat\'ec febect emiip
De iaacen eenige ^dgcimss ban Dat 3£anD in Dui^befien. 3[©p traben baac
in/ en bonben/ bat 3e toonöeclijft toel geboutoö toajf.

©ecbolgenjg begaben top onjs nabe €co?nban\'to«be€olDutäS/ aljoo
genoemb/ om bat/ toen De ^ee tegen öemuucen ban De ^taö aanbeeje
Dant aanflceg/ De^aD-Duijen ban Det Col-Duisi Daar toacen; maacfe^
öeïtöatDeEeegetoebeni^/ Deeft men öepoojt/ toeiDeDaacbpfiaat/ öe>\'
flooten/ en öe ^aD-Dui?en tec plaatfe gebjaefjt/ baac jenocB tegentooo?»
big 3Ön.

^ee3e Coojtt tö jeec groot/ en ban binnen cnberfieunb öoo?bier rpeit
kolommen, jpm Deeft\'ec een menigte ban bertreHfien /
500 jolbers?;
als5 Damera/ en saaien/ Doetoerer DeDenDaag^ een gcoote geDeelte ban
herballen en gebjofien i^^ <©it toajS be laatHe (CöO?n / bie top in onjc
toanöeltng bejagen/ toaar fn top bier uucentp^ Doo?B?atDten/ baac bpi
gereDenb sönöe/
\'t geen top Be^eeDDenmetDetbesicDtfgenbecjluucen/
en opDUmmen bec (Coojen^v
©Mcht, ^u bom Ib toeöer tot be <Ê5?acDt of mm / boofbetoelDebe2e>aDBciï
weikede jjatt becje ^tab ban toater boojjien too?ben»

ïï^eje «6?afDt of J^iool t0 Duiten be poöit ban ïïofette/ omtrent bats
een man^ Doogte / en ban Binnen met een getoelffel gemaaDt. Cen biec^
benöeei^ mplss ban be ^tab Domt 5e aan be
Kah tz van Kieopatra, teelDe baae
Daac loop Deeft/ en be jelbe cen gebeelte ban Daac toatcc geeft/
\'t gee»
beeje UalitjS uitöc
Nijl jelbe ontfangt / om bat tot aan be muuren te Bjcn^
gen / altoaac een aaöece toatec-loop ontmoet Deöbenbe/ bte niet bec ba»
beejep0o?t W/ m bie boo^cenbecnuftigebonb gemeenfcDap met alle bebaö?
ien Deeft / becbulb jp be jeibcn met Baac toater.

jBcn moet ccDtec toeten/ bat bc monb ban becje <!BiacDt/ BoebJel jê
Êbèn Doog al0 öct obecigc f$f / Bp na De ttoee baröe geöeeitcn ban Baac ope»
ning baabe gconb af na Boben toe bemuucb Deeft > julDsS Dat\'ecmaacecn
Slcine opening obec Blpft/ toaac öoo? ßet toates2 bsn benlaKt^/ gelp
i^^t!OOi«nsatofbe#c/JneDmtï maac/ bermit^föetOeeerpeöaieba?

Sïad va»
zoetwatet

ïOCïZieE,

-ocr page 85-

Eduward Melton door Egypteji. -91

fecn jecr jout fs?/ cn

50a men\'t 0eötiurcnDeticc3ctpöaarl3?pclö& tnUctloopen/ öomöe
Cectten/ Dte uaar\'t opstcfitop Bebben/ om bit ongemalt boo? tc Bomen/
ïic gantffBc opening bcmuitrcn/ of toe floppen / m laaten 5c beese b2ic ba^
ïjen lang tn bien (taatj toaar na / boo? cen menigte bolfiö bergefcifcfiapt /
Uc 5elbe toeer gaan openen / om Bet toater baar 500 lang in te laaten loopen /
tot bat allc bc gsaBBen bol \'^cn bag ban bcc5c opening cen bag ban
$cn grootc blijbfcBap boo? bc gantfcBc ^tab.

^c ^§tab \'Beeft je^ poo?ten/ toaar banger b?ie open \'jijn/ tc toeten/ Pooftea
ïiic na\'t Euiben (laat / en
Bab Mdr genoemb too?b; bie ten <0oficn tcf / cn ^r.

Bab Irrafcid, Of bC poort van Rofette BCCt i cn biC ten J^OO?b-<©Otl\'en isS /
«n bc
Zee-poort gcnoemb too?b. ^c b3iegef[ootcnc5i)n/ btc ban Beton-
de Tolhuis
j bc Groene poort, in\'t ^rSbifCBBab il aclidar g^UOCmbi Ctt
Uie ban bc
oude haven.

\'fe^ounietba^Bunnenscggcn/ ofbemuurcncnbcpoo?tcn/ toelBemen of^emuu»
baar Beöenbaas« siet/ be selbc 5i)n/ bic
Aiexander de Groot Beeft boen ren de zei»
ïjoutoen / ban of be l^alppBss nabcrBanb bie Bebben boen maaBcn. \'B ^Be- ve zijn, die
ioofccBtcc/ batBetlaatflcbctoaarBeibi^/ Boetocl alle bc anbere i^cijigeriS
\\)an ccn anber geboden 50«. bouwenr

m öconben ban mpn geboden 5ön / i- öat men baas gantfcB aecn
<®?teBfcBcopfcBiiftenopT)inb-, maar tod SCrabtfcBe/ eenige fnj^üfifcBc/
€n anberen fngcmcenc SirabiftBe letteren gefcB?ecbcn/ todBe ben ^alppB
ïJctcBcttcn/ bie bc jdbe Beeft boen boutocn/ oftcnminficnBct^eiien/ cn
5joat f aar bat geftBieb 10 / bocB Dc Boogte ber poo?ten / in be toelBen becje
ï»pfcB?iftcn gcBoutocn jön/ gcbocgb Bp bc Bunfl/ toaar mcbcbe letters?
boo? malBanbcrcn 50« gcuiogtcn/ mp nïct tocgdatcn Bcöbcnbc bic tcBonf
«cn onbcrfcBeibcn / Ban baar ooB met geen berber jeBerBeib ban fpjecBen;
2. be manier / toaar op 5e gcboutob 3ijn / geeft bat ooB buibdöB gc;^
tioeg tc Bennen / bermit^ Bet bc selbc i^/ toaar opmcnbc5poo?tcnbatt
Kairo geboutob Beeft/ toelBcmen niet ontBcnncnBanficttocrB berï^aïppBgs
tc 3ün/ bic bcclc cciitoen na
Aiexander gclccfb Bebben.

(^toec i^abcnsf 3ön \'cr fn bcc5c j§tab / toaar ban bc cenc be oude genoemb
too?b/ baar be ^Bepen meteen 3©e(lc 3©inb ijoo? bc toinb in loopen ^
maar Bebcnbaag0bfcnb3c niet/ aljS om bc baartuigctt/ bic ban Bet
tien na Bet aBeflcn gaan/ toanncer Bet Btoaabc toeer Ben onber tocgc obcr^
iiallenbc / baar in boet loopen / fn bciligBeib tc fldlcn. 55c anbere too?ïs
be
Nieuwe Haven gcnoembi c« fn bee5c Bomen allc bc ^cBepcntcgcn?
tooo?big ten anBcr,

g^en 23 ban bccjc maanb / jag iB ccn .HSoo? tocberBomen ban een ïoop/
^elBe B
p gebaan Bab / om 50n toaBBcrBcfb tc bctooncn/ cn bat BP firatfits? c^nrnm
ö^nocgBab/ om onber Bet getal ber b?icfb?agers{ ban
Alexandrie na Kairo
öeftcijj tc too?bcn.
.^ec^gnloop/ ban ben geen / bic 5Boobc of 25?fcf-b?agcr ban Aiexan^
tc toeesen/ bcflaat fn bat BP op sgn fcBoubcrj? moetb?aagen
m onttiooBen bpcr fn een psere Bo?f/ gcmaaBt op be manfcc ban ccn

9! 2- gtoote

-ocr page 86-

Zes - eä Land - Reizen van

öcootc bïJcc-tcfl / toeïRc met ßct ßtnti bajifsf aaneen (lofiDan ccn matif
ioogtc / cn ttiaac aan.UerfcBeiöene psete tingen / tceftoaactc toan 36 ßo?
toi.0/ maafeenBecmtccnt32 ponöen ï|onanö|icB gctofcBt / fangen.
S3it pau moet W ee»looa.iiocn Uan 27000 fcBjcöcnopDcn toegban Rofecte,
cn Den 3elben Dag toeec tn Dc^taD fiomen boo?Tonnen onDccgang /1
geen tn \'t geheel 54
.000 fcD?eDcn maabr / gcflaDtg met Dit jelbe palt bclaai=\'
Den 5ijnbe. Eoo Dit nu boI&?cngt / b3o?Dto nieraUccnonDec De55oo:\'
Den aangenomen; maac bpbJint ooft De bJcDDtngfcöappen
/ Die dc anöe#
Ken tegen bem geDaan tjebben; en in tcgenDeel/ 300 Sem De ßcacDtcn bcgec^
bcn/ beciicflBP 5ü« bjablicr&eiö / cn toojD onDcs. Bun getal ntet ingca
fcBJeeben.

^cn gc^tt / Dien tft Deejen trag bjcet in De ^m 3ag fiomcn / ctrötc 3ijn^
!oop met glojn bolb?acBt Bab / bectviitsJ Bern nocB ttoce uuEcn^onjS obec^
fcBooten/ bjoneen toeöbtngfcljapban 15 paflecss/ teber tot bärtig jBei?
binö gcrcbenb./ toiecbonDecDc^SooDcn aangenomen/ cnbCïgaDcEöenotö
ober De 8 piallers? ban De geenen / Die Dc aanfcBoubJccjf ban spn icffelnfie
bjeDerfiomS bjarcn; maar B? fbieette 300 getoelötg / bat BP uit cen bau
fcBeen te ïiomen. I^p toierD gebolgD D002 ccn 300 gcootc menigte ban tticii^
fcBen tc bact cn tcpaarD/ bjaar ban \'er ecnigcnBout gcDiaageaBaDDcn/
öm 3i}n bper tc onöcrBouDen / cn anDerentoater/ om Bern te becfctflcn/
bat ifi / eec tb öe oo?3aa6 öaar af tofp / mp tnbeeiööc / bat \'cr ccn opjoes
tn De ^taötoaö.

vcrirek Öat top tttt 300 lang tn Alexandrie.gctoccfï toaren / aïjson^ nooötg
van Alex. gcöocBt Baö-/ onion3e ntcuto^gierigBctö tcbolDocn/ bcrtroböcn toptoeec
Ä ftcc^ ita Kofette op Den Dag Dcrlüpoflclcrt Pieter cn Pauwels. SBp toflDcn DCC39
\' tocg nu tc toater twen / cn traben ten Dien cinDc in ccn
Germe, toelBc ongi
binnen De tiiö ban biif tuiren te
Rofette b?acBt ^maar Dtt cn toajS nictjon?
öer gebaar ban aan öc monö öe«
Nijls fcBipb?cub tc Ipcn ; bermitjs Dcsü
5elf0 toater geftaötg met 5ulB cen gctoelö tegen Dcbaarcn ban De5ceaanbo|l/.
batBet.öe erbarcnDdcï^.cDipper^ ban
Egypten üccbcn Doct,

■SEVEN^

-ocr page 87-

Êduward Melton door Eg^ypteii. C^ï^

SIBVENTIENDE HO-O\'FDSTÜK.
\\

Reize van. Rofette na de Woejftijne van S. Makarius«.. Beff
Sehrijver word door eenige Turken groote moeitetec
oorzaak van zijn-wijn aangedaan«. Ander ongeval door
een Arabier, veroorzaakt j waar door hy in groot ge-
vaar van zijn leven komt te geraaken. Inkomile des
Grooten. Heers uit de Salpeter-kuilen. Befchrijy-ing
van eenige zeldzaamheden, die in de Woeftijne vaa
S. Makarius gevonden worden.

f^ öen öactfban ^imii bertrofefêen top toecc tï^n Rofette, rettrtk

^ öoojnemenban na öc bier ^^looflcrjèi öcr ïBOiflnnc ban s. Makarius tc ranRofette
öaan / toaar toe top-/ gelp ötec boo? gesctö tsf / een ^?jcf ban ïSecomman^
öatte ban öen ^atrtarcl) öcr ^äopten bcrbregcn SaöDen. m? traöen teSS. ■
fcOccpopcen 25arftban ccn sclicre (Curït
Reus AhmedilKurdi gcnaattiö /
een ^lanttsar / en een man / öte cnöcr öc U^rtftenen 3ccr öefienö toa^s / om
öaar meöc-tegaan na
Tarane of Xerenut, \'ttoc!B een Mein ^o?p)cfötn
öe
Kafciflik ban 25cDeire/ bicr-en-ttointïg mirew toegf? of öaat cttitrcntban
Kairo, op ö£5©£(lcc ocbcr bcff Islijlsgdcgcn/ eti pïaatiS/ feaasbcgee^
nen/ ötc
na öeboo?noemöeSiooflecss gaan/ gemcenlpi teïanö treeöcn.

I^aar eer top aan öit ^o?p fetoamaï / ïecöen top b?p toat obcrlajlë ban oyerim
CÉnige )onge (Curben/ ter oo
?5aaïi ban een fieiöcr tojjnië/ toelfie top Dp van eeniga
on^ öaööcn j bermit^ ecn sebcr al te teberigen ï^aDi / ftoaarigl)eiö maa« tw^^™»
ïienDeii^bpUrijicncnte^p/ DictoönD?onHcn/ Den inblies/ on^ öaar cm
tebjaagcn/ om gelcgent|)eiD te ïjcbben/ in gebai top ijcn Daar ban geges
ben DaDöcn / ban on^ in fcöaöcte ö?cngcn. <S>ce3ie betïlcn niet beter begeer
rcnöe/ al0 tctlieunfelbanButifcljclmfc DaaD \'t gcsagban eenïiaöitc Ijebi:
iien / btoamcn \'cr bfec Der flotiDficn met ecn groote oKbelccfDliciD bponj^ /
È« eifcftten top; top ontfffliilDigDcn oniS / seggcnDe/ öat topijcn geett\'
top bonDengecben/ omDatseöcn bcrbooöcn toajS; en Dat top
3cer tod
toiflen / öat Dct een gsoote mtéDaaö boo? een läriflen toajf / toiin aan ccn
iBufnlma» te gecbsn / te meer op ecn plaats / Daar Dat aan beeie anDcren
argernisf/ en onss mogclpongclub/ beroo?3alien50uDe. Ifèaar alïebee?^
ïeöenm motDten niet öclpen / 5p toilDcnse tegen onse^ öanb öebben / ca
5?eigDen on^ selfjS / 50 top
5e |en langer toefgeröen / Dat-w onsf
feeiöcrfn öe Nijl souöcn toerpcn. ^p Dan / fict gebaar sicnöe / Daar top
500? De baiDaaDigbeiD Dcescr (Würben in b?ee^Den te ballen / traöen na öeu
peeficE ban De^.ar&/ mberfotïftengtjnöefcberming/ Dieeinöep Dooi-

mm

É

-ocr page 88-
-ocr page 89-

406 Zee- en Land- Reizen yam

5ön 300 Deel te ujeeg ö^acßt/ öat je boo? emtjjö lang getufl
ßielöen. .

€tnöelöß tegen oUec Tarane geßomensönöe/ öaac topte lanöt»6fdert
fiappen/ en öten öag öesimo?gensf lj?oeg eenfiie{nDacftiengenomenöeB^=
fienöe/ om on^ met onjetiagagie cn Doo?caaö na ött ^o?p te Uoeren/
(toant on3e25ac&/ ötegioote«tjeD?atBttoasf/ Bontecoo?5aa&ban0eort«\'
Tweede öteptc 3C0 bcc utet feomen) fp?ongen ö?fe öanöeejejongc (durften met gc^
ftormder toeltöaactn/ enon5e5pleiS#ciöeEneemenöe/ om3etn goeöen ernfi in öe
^dve jg goojeti/ riiöte iU 3e gen uitöeBanöen/ ennammijni^napfjaan/
cn geltet m? bpcc tc toillen geben. iPijn ^ienaac fp?ong ooft

tecfionöop/ cnccnöce3ecö?icga(lcnl)p\'tlgfbattcnDe/ toierpgp Bern met
m otigemccnc firacBt toel böf of fest bocten bec obcc boo?ö. |Bön Jiei.sf-
!)?oeöeu Baö onöcctoijl 3ijn ^napBaanbpöetrompgcbat/ cnmcenöcöen
ttoceöc met öc feolf öc itop tn tc fiaan ^ öocB
Bp / öftongeluft tn tpösf boo?^
3tenöc/ fp?ongbuttenboo?ö/ gelöftooßjpni^abliecöccö i öat top
tn cen ogenbliB ban öcc3e ^cBdmcn/ öie
Mit alBunmacBt na öc gcootc
25acft toc ftoommcn/ bcclotl toacen-
And« on. öit boo?bal/ toeöecbocc ons? notB cen anbec/ \'t geen ntet mtnöcc
gevai doorfiommeclpR onjf toasf/ toant te Tarane aan lanö tccöcnöc/ cnbolß
Beöberiöc om on3e öagagic te b?aagen tec plaatfe toelBc men onss
aangetoejett Baö / om tcBui.öbeflcn/becöcn top eenige ^cabicrs?c0cp<n/
bic met ^aipetcc utt öc 3®oc(l0nc ban s. Makarius ittoaamcn. ^c geen 7
öie onje jples^-belöcc te bcuct biel / boelcnöc Bet gebJtcBt / cn ntet tocetenöc /
toat \'ec tn toa^f / beclöe jtcBtn / öflt Bet ccn bass bol gclö0 toass; cn / gelöft
of BP öaat BoDaecötg op toa^? gctoccfl / 5et BP tegen alle öc geenen / toelfie
Bpopöctoegontmocte/ DatBpeenfeasfbol gelössö?ocg/ öie ttocc äfecific?
ncn tocbtoam / toelbe 300 eben tc lanö gcBomcn toacen / cnöic na bc ^loo>
(Icc^ mccnöen te gaan. ^it balfcB gccucBt tccflonö öoo? BetgantfcBe
becrp?eiö/ cn gcioofö gctoo?öcn sönt^e / bccoo?3aa6tc onjSbcclgcbaatjJcn
ongencugtc; toant men Boo?De in ßet ®o?p ncrgcn^ anöecsf ban fp?ccBcn /
aljS banöcri3bei^ti(lenen/ öicöaacgcftomcn toaccny cnbanbcmiöbelen
te binben om B«n aelö te BebBen.
Ep beelööcn 3ttB in / öat cen ban onss
beiöen ccn Conful toa^/ öteincognitocei^öc/ om Bet lanö teBe3tgttgcn;
cn bcfiootcn öccBalbcn on^ op öen tocg toaac te mnm/ «nsteBmeeflcc
ban öee3c getoaanöc fcBatten tc maaben.

jBet öit goeö boo?tcbcn Btoamcn top binnen Tarane, cnnamenButjSbc?
ftingbpccn armüoptifcB lärtflcn/ ccn Cimmctman ban 30" Banötocrß /
öie öe ccnigdc ^ciflcn tn öit gantfcBe^o?p toajs. I
^p gaf onsf tot onje ßa^
mcc De plaatjJ / öaar BP \'t itcoo boo? 3ön öccflen ict / Die geen anbcc öaft cn
liaöalsSbanbolTcnbanpalm-ftoomcn-tafefeen/ Den ccn ötoatjS ober öen mo
bec gc jlapclD / om Dc Bette ban öc ^on tc berBtnöcren. 3©p bonöen Daac
00b nocB ttocc (©cßfidöftenban cen öcc5cr 3^looftcr$f / öaac top na toc mcen?
Den tc gaan; cn met öce3e fiiacljten top on3c tpö 300 ooeb Doo? / aljs top fton^
Den.

<5eUjft topnn onöertuffcBenban alle Banten ftertcDt Rregen ban öen aan^

trag/

-ocr page 90-

Ediiward Melton door Egypten. 45

ffag / tfen öe aïcabters? tegen onus jp;maaöt ßaböen / gingen ton / \'t gebaar/
baar W in bonben / obertoegenbe / beiS anberen baagsfna ben iäafrief
ban bic plaat.ö / om öem te bersoeftcn on^ cen geieiDe tc gerben / op Dat toï®
on5C boo?genomene rei^ in bciligBeib motßten boo
?t5ette!i. <©m ïjem te
meer baar toe tc becpUcBtcn / bereerben top Bem eenige
ponbcn liaffé / bc^
ncbengs ^ttclpc ^uiBer-bjooDcn/ toelBe
top c^p?c0 meegenomen BaDDett
om 5e Bet« te fcBenBcn i toant \'t is? De getooontc in Türkisen, toanneer mett
eenige gunfï ban ccttCurBbersoeht/ boo? gefcBet^ften te beginnen ; maaF
ben läafcief\'tserucBt baar al ban berncmen Beööcnbe/ gaf onis te ant?
tooojb/ bat ccn geleiDc ban toeinig bolB^biucBtcloo.ö SOubetoccsmi/boo?
Dien bc fcbierss Doorgenomen IjaDDm onö op ben toeg te bertoacBten/
en ben Bal^? af te fnpDen i bat BP onsS DerBalb^n selbe souDc moeten berscl^
len/ \'t geen beloof be tesuUenbcen/ toanneer BP eenige saafecn ban be?
lang / toelBe BP tcberricBten BaD/ ten cinbc geb?acBt souDc Bcbßcn.

^oott toaren top meerbcrtoonDerD / Dan toen top b^giinfligeaanbic^-
Dingen ban Den Bafcicf berfion"Den. 3©p BabDcn Bem öocD n seggcn / Dar
gccrt ban on^ beiDen cen Confultoa^j/ geU)B Bet gerutBt ging? maar Dat
top integenDcel arme $tri(ienen toaren/ Die na De fölooflcrsSgingen/ om
be^firabiftljc (Caal bcrbeg te leeren; bat\'er in beese ^fle^-^^elber/ bien
be aUrabieriS boo? cen Basfie aangcjien Baböen / geen geiD en toa^;
maar allecnlüB eenige fïeffen met toyn/ toelBe top met ongs genomen BaD^
ben/ om bat top niet getooon toarren toater te D?inBen; top BaDDen goeS
Bern Dit alle^f boo? tc Boubcn; siin gce(l toasf boo? Dit baïfcB gcriicBt 3oba#
nig boo?Bomen/ Dattopnietss op Bem toinnen Bonben. 3©annccr top Daiï
jagen/ bat BP aan alle on§e rcDenen geen geloof toilbeflaan / gingen top
toeer na Bu^v laatcn&c Bem tn be onse&ccBetf / of tóp jgn aanbicbBigetï
aanneemcn souDen/ of niet.

(©nbertitffcBcn Bregen top BericBt/ DatNaffr aiia, ^bt ban ccn beejer onbeieeß-
^looftcr^/ toellien
top toilbcn gaan besicBtigcn/ tc Tuh Inoffira, eenheid va»
^o?p aan b\'anber spc be.js Nijls, na bencbentoc cn niet ber ban Tara-««
ne
gelegen / om eenige saaBcn ban sün ï^loc(lcr toasi. Wp flierben Betti
cen D?icf/ in \'t 3llrabtfcB geffB?ebcn / boo? ccn becscr <i5eefielpcn / toetBetï
top op onsc aanBomft tc
Tarane öcbonDen BaDDcn / toaar in top Bem on$ï
äoo?nccmen/ cn allc^ Dat\'er tuffcBen De m-abierss / benj^aftief y ct?
on^/ boo?geballen toa$f/ toceten DecDen/ Bem 5cer ernflig bcrsocBenbe
onjS een miDDel tc toillen aantoijsen / cm onsf ban bit bolB tc omjïaan / ojr
bat top onjc rei^ in bciligBeib mccBten boo
?t5ctten. ®p bersefietben Bem/
bat top5onbcrling baar ober in Bem gcBouben jciiben toccsen / BcBalbett
Datböp bcrscBcrb toaren/ Dat."allc Dc gocDe Dicnflen / toelBc Bp on^
5ouDeDoen/ sön ^atriarcB scer aangenaam souDen maar ber ban-
jng tc anttooo?Dcn / geliïB top on$fingcBcclD BaDDcn / BielD Deesen ^cBurfe
öan cen ?Cbt Den ÄffclijBe / met Dc toclBc top Bem Den bjiefgcsonDciï
ia^en/ ooB norB bp sicB.
.^ienbc banbc onbclecfbBcib ban Deesen ^Bt/ cn bc Begeerte ban onsr
tc bcrboloen/ RfettesenilaanDe alls beejc ftoaïiaBcDcn/ Boclano?®^

-ocr page 91-

Zee- en Land-Reizen vaa

ïîocmêêu tccnemenöe/ bßflooten top nm îie ttoeeöe maaï Bp ötn
taftige be. tcgaan/ om fjem noc0maal^ een ßßleitß te betjoebcn/ geJoobetiDe ijem
leefdheid HU tii ecrt aHöet geboelen te julien btiiöen ; maac tu tegenöeelgaffjp on«
van den g^j ^gj^g anttooojö / eu sei öaac bp / öat öP Riet en becfionö / öat top on^i
\' onöec cen anöec öeleiöe / als? I)et 3pe / op toeg souöen begeeben ; öat Ô»
onjstcnfioile ban sön IjoofD/ in gebai on^ eenig ongciub op öereiö obecV
lîtoam/ aan öen^acßa/ becanttooo?benmoefi; ÖPboegbe öaac ßp/öat
BPScectoel toiji/
Dat top bp DeesenläcifienbtoaHjbgeöm^b^toaren/ en
becsccötonss een bamec in sp te toillen neemen.

\'bî^iltoei bebeiinen/ Dat/ soo D\' aanbieDing/ toelbelp tmi^ D\'eecfîe
maalDeeö/ mpbebommecD BaD/ Deese mgn geefl ineen OTibegcijpeipc
cngecUfîBetD toiecp ; toant Deesen iebec/ toelbe Bp betoonDe/ om selbe on^
te geleiDen/ beloofce mp nietsf goeöss/ beöalben Dat ftp eenseec fttoaaDe
naam in ßet\'3B>02p ßab ; en al ijaööentop selfsf ban spbantniette b?ee?
5en geöaö / souDen De boflen / toelbe top gefiouDen getoeefl jouDen sön booi
Bem en sijn gantfcB gebolg te Doen/ beneben.ö De beceectngcn boo? sjjn
moeite/ bjp toat Boog geloopen bebben ; toant een läafcief begeeftsifg
niet op öe ceisfsonDereen gcoot getalbolbsft^boet en tepaarö/ ensonöet
Boop ban aansienlijbe gefcBenbeiî.

^ienöe öan Bet gebaac / en De moeite / toelbeTjsp Baöben / om ten cinDe
banöeesetocijt tc getaabcn/ befïootcn top\'t bcrboi^ öaac ban te fîaaficn /
enop\'tfpocDigfttoecc na
Kairo tebeecen; cn fti Dit booineemen Bet obe^
rige ban Den Dag in onö Bui.é öoo?geb2acBt / en op Dc miDDclen gcDacBt Beb#
bcnöe om f)ct felbe u4t te boecen / Boo?öcn top Dc.^nacBt^ te ttoec uucen soa
(lecb aan De Deuc bloppen/ Dat top toel oo?Declen bonöen Dat men \'ec in toiiDj
tocescn. (CecftonD bcgonDen top te becmoeöen / bermitsf Bet
500 laat tone?/
Dat men eenig btoaaD met on^s in Den sin BaD / toaacom top tc bcD uitfp?on?
©»nBcTîrij. geji ^ ^^ o^ss gctoccc blaac gemaabt BcbbenDe/ om ten minften niet allcen
Tr aS\' te flccbcn / DecD miin g^icnaac / öie cen jcecflout en (îccb iongman toajS/
îevenç- dog Dê ößuc opcn / cn bloam m^ seggen / öat \'er öen ^tal-bnccBt ban öen
tijdeiijk ficf toa§ / Die on^ noo^sabcbjb tc fp2ccïîcn Baö. a©p öecöen Bem binnen
daar van j^gj, j ^ jag^u öat \\ßt Dctt gcsH toflüS / Die oni^ ter <0eBco? geb?acBt BaD/
fchouwd, Daar top cen jteebpenninbie aan gegeben BaDDen. Eoo Baafl Bp on^ sag /
baö BP onsf Doo? sijn/ cnDooj onsc (©oD^Dienlî / boigcnsSDe manier Dc!^
ïanD^/ Dat top
Doch ban (lonDen aan / cn^oo Beimcltjb/ alss \'tmogeiöb
.toa^ / bertrebbcn toilöcn ; bcrmttis siib lÉcejîcr boojgcnomen BaD onjf te
bcrmoojDcn/ öoo?DicnBP sicöinbcelööe/ Dat top om gccn anöer oo?saa&
öaar te Eanöe gebomen toaren / als om öc Debatten öcr oiiDc €gpptenaï
rctt te soeben. €n. ot) Dat öp sön aatifïag met minbcr gcrucBt souDe bon^
nen bolboercn/ meenöe BP O\'^s^ Dc^ê anDeren Daagé na De j^looflcrsstcge?
leiben / en in \'t mtDDen Der tooejîiinc Den Bai^ nf fniiöen i enbecbolgen^
tcgcn Deaeenen/ Die Bem na on^ tttocbten bomcn tebjagen / te seggen/
ôattoPîângsi een anöcre toea tocec na
Kairo gctrobbcn toaren. ^©cescn
bjoomcn ^tal-bnertit bocgöc öaar nccb bp / Dat maar omtrent een maanö
0?leeDen/ 5,yn ^^Secîîec een anöec iBaBometatitfcB ßeisiger/ Die
uitB^v-

haryen

-ocr page 92-

Edwward Mekon door Egypten. ^ 5

^ryen febjattt / om Dc jelfee oojjaafe Daö öoen om&^enaen / tn sönlicjjaam
in öe Niji öjerpen.

Eoo Baafl to» öeeje fetoaaöetijöftige betfiaan/ cn aan öeejen eeriijßcn
man ccnbeBoojlpe Uergelötng gegeb n öaööen/ öeeöcn top fccflonö eett
i^emelfiaalen/ toelfeen met onje iiagagie belaaöen BcDbetiöe/ bertcofetien
top na öen <©l3?cbaatt / öfen men palTeecö om te Gizey te feomen / een
aan öe anöece feant neöectoaacöjs ban öen Ni;i, omtcent anöerfjalf mt
ban
Tarane gelegen, ilaautoelpsftoarentop metöetfideßen toan öen öag
Uanlanö afgeflooBen/ of top ontöefeten öen i^afcteftianberrc/ öfe met
tmtcent öatttg ßuftetss bp jtcö te btec-uoetna onsf toe fitoam; öocl) eec Ijp
0an öen oetec litoam / toaten top al
500 bec/ öat Dp on^ ntet becoepen {lon;
3ulfesf öat top 3ön ganöen alöu^ getafebcUjB ont&toaamen.

^fen selben öag bemofiften top nccD toeet ba« Gizd, om na Kairo tc
Heeren/ Riepen Den bolgenöen nacötte Verdan, een ten3©£(ien öegs
>lijis, ennfetbecban Bouiak, gelegen 4 en Dtoamen bennegenben giulö
toeerte
Kairo.

(Sectoijl topte Tarane toacen/ fetoamoniSben^DjijberbanbenBaf^ inkomft\'-ft
Mef/ btecen^opttfcö^feciflentoag/ fomtpjSbesoefeen/mttoelDetopbecs ^esGroo-
rionöen/ toatbe^alpeter-3^u«en alle iaaren aan ben (©?ooten l|eec op^ [fi"deTai.
lj?engcn. l^p becDaalöe onss / bat men \'ec bat iaar f n öe tpö ban negen petetkuiv
ntaanben btec-en-ttofntlgöuijenbjäbjlntaljj »ftgetroDBen Daö / en bat \'ec
nocD ttoaalf buijenb utt te tcehfeen (lonDen/ tot bolmaaMng bau \'t getooon?
!pgetotgt/ bat men baar uft ßaalb; tnboegen ba« ßet l^totntal te
Kairo
berfiocöt too?benbeboö?böf-en-ttofntlg|ISetöfR3j / 5p tnöomfl omtcent
50000 ^^ollanöfcBe gulDensf beloopt»

511l.ö mcnbe ^alpetec nu Hit De Hutten geDaalD fieeft/ bjengt mcn
^p läcmclss te Tarane , altoaac gctoogen 5i)noe / too?o je Uetbolgensf na
Kairo ofAiexandrie gejonöcn/ om te bccftoopen»

<©m becjc ceöen tsf \'t/ öat \'ec te Tarane ccn läafclef tooonb; toclBe/ frtjoon Eea Beurs
cfp gering jp/ enonber öcnitafcfefbanBeheireftaat/ ccDtccöecjebeDie^J°="5°^®
nfng niet en laat te feoopen boo?bfec-cn-ttointig «scucjcn vtoaac ban Dp
bc Delft aan jp #ber(ie / cn bc anbcce seift aan be ^acDa betaalD» i|p
onDccDoub nocD baac cn boben / tot jpn btenjl / cn tot bctoaactng ban jp
älanbbtec-en-ttotnttg^paDisEi en
dp tsfmee|lcc bcc gebacDte ftlooflcr^.

jlSaac eec topmctonjebefcO?ptngbccbccgaan/ juilcntopDtecccnbes
ftD?übing ban ccnfgc btngen stellen/ toelDe fn beeje a®oc(lpc tc binbcn
Jp/ bolgcnö getutgcnf^ ban een pecfoon/ bfe 2libt fn een becjec l^loo^
ftersS gctocc(l toasf.

I. ^fct men baac tufTcDcnbe j^iooflecsf ban s. Makarius, cn bat ban Am- ^^^ a«
•baBifcioi,
cn bau baac bfepccfn be 3©oe(tpc cen lange cecic ban Dlefne Engeien,
aarbe Dcubcltiesf / omtcent een fcD?cebc ban Den anbec gelegen/ en op bc
*^anfec ban een toeg gemaaßt / toelbe / böigen^ Det Jeggen bcc <0ec(iclu&en
war / boo?bc€ngclcnaIjooge(lelbJp/ opbatbej^ecemftcn beöEons
S-Hfy o^sf JP llSfffe toflbc gaanDoofen/ bc l^cift joubeDonnen bfnöcn.
5<3uiten ttoijfel moeten öecje becWinbe mcnfcDenettelöDc maalenbecötoaam

^ getoecfl

-ocr page 93-

Z©e- en Land - Reizen van
gcto^eft <Dm öcc5e reöen fss \'ty öat mm tïtc5c toeg nocB tcgenujooi?

öïg ben weg der Engelen noemö-
^cofter..
z <©at\'ettnöee5e3©oefipe toel eer5ebenaan5tenUjbe3^loojIersf(iebJec(|
\' 5ön i en öat\'ec beïjalben öeeje 5eben l^ioofterö nocD D?te ijcmDetb tooonin«
gen/ of^iuijen ban J^ecemtten toacen/ bie <©oö tn öeeje JBilöecntffe
ölenben.

jiiSaaE ban aïïe bee^e ^^ïoodec 50« \'ec öebenjSöaag^ maac ttoee batt
sanjten/ te toeten/ bat öec Syriers, cn bat ban Amba Bifcvoi. ^ccse
^loodersf bebben jeec gceb toater; en f)et eecfïe Daac ban ttoee / een ?
boo? De ^pctecö/ en een boo2 De üopten.
\'^^onder- ^n Dat Dcc ^pcfCCS? jfct mcn een 5500m / toeïöe op ccn toonDecDaacIij^*^
B^ï\'in^c toö0banDcnftobbans
.Ephrem gcgcoefD tsf; toant Deesen l^etiig/ jeg^
K°oiier der gen Dc jclbc aatt DeDeur öebbenDe ïaaten ttaan/ tectojjl öp ccn Dcc
Syriers. «jjcÊfidybcn bcjocbcn glttg/ fcliootöen tloli terflonö toojtelé/ entaMicn/

öaac men tn min Dan een oogenblib Dïaöcn cn bloemen aan sag.
Boom der ^ Blooflec ban s,
jan de joge, \'t geen tegcntooo?öig in

llaX\'id. een jecc fobecc (laat iö / cen 25oom / toelbe ooft toonDecbaacliibbanöec^
5cn lleilig 5ijn (!Dft gcoeiöc / toanneer fjp op bebel ban stjn (©bcrjie De selbe
t?iDe aarDc plantte / cn met toater bcfpjcngDc. der oojsaab ban Dccse-
DaaDban geljoojsaamBctD noemcnDe <0eefïelnften Deesen 25oom nocD

öenbaagö Scieigiaret ittaa , Of Öen Boom der Gehoorzaamheid.

4 ^tet men op öen tocg / tocibcban bet ï^loojier Der .^prieCiS na Dejl
25etg Der ^renD^ ftecnen loopt/ öe plaatiö ban
Bahr bel a me, of Rivie:*
zonder water
, Die/ na \'t beröaal öccïcr 43ec(lelpen/ opöjoogöe öoo?öe
gcDeöcn Deroiiöc^^remitcn/ toelfie omtrent Desf selfjs oeber toooneaDc/
enöoojöcKoobcrö/ DicopDecsc ßtbter
litoamco/ groots obcclafligDen^
De/ ban40oöe Deese, genaDe bertooiben.

A C H T I E N D E H O O F D S T U K.

Wandeling na Mä-Tarea. Mirafceleiize Put, en dés zelf&;
oorfpronk. Merakelèuze Vijge-booni\'. Naald van He-^
iiopolis. Kerken der Kopten te Kaffrlfcemma. Won-
derlijk Beeld van de Heilige Maget. Befchrijving der
Kerken en Kloofters in \'t Kwartier van den Fatriach*
Mirakel van Mari Monkiire^ Grotte van St, Berfo-
me den-Naakte

saMa-Ia
Tc-a.,

wandemig T^ ©en toj? nu toeer ö?ie öagen tc Kairo getoccfi toara / gingen top tn gc^
\'^^^selfcDap, ban ccöige^rjjïcne^ooplfcöen na|et^02pMa-Teréa, ten

mfm.

-ocr page 94-

Eduward Melton door Egypteji. -91

^^tï^en ban Kairo gelegen/ Étt omtrent ttoccmpit ban öaar/ om be plaats
fentesten/ bjelbe onsen ^altgmaaber met spöetltge boetenDetoanbelb
fieeft / geujfi ooft ben lof baat men eertöbgs ben ^öaïsem fn plantte.

a©anneer men fn be plaats treeb / bfe boo? beesen ^of of rCuïn ftomt / sfet Kapei acr
men ter rechter Uanb een felefn<©ebebe-||uf$f|eber
CurBen/ \'t geen eenen
Seberenibraiiim,
bfe/ nu b?fe iaaren gelceben/^acBa ban Egypten toferb/ws^deï
leeft boen öoutoen boben op be pufnfjoopen
ban een blein läetbie/ >geen Turken
beï^opten toebetjoo?be / tot een teefeen ban ben fjaat/ melBe BP be selbe
toeb?oeg,

Beesen ©acBa / bitBer&je of 3^apcl / geïöfi bsp gesegt Bebben / tn een
(CurbfcB gebebe Buiö beranber Beöbenbe/ mag \'et tegenbjoojbig geen
3äri|len tn Bomen/ baar tb scer moejelijbom toajs; toant raen
303t m» baar
jeer toonberlBBe bingen bante boen gelooben.

i^ier bicBt bp (laat be ïliraBuleuse ^ut. iP toöb / en seer biep / en , .
5ijn toater obertteft bat ban ben Nijl in licBtBeib / en in 5oetBeib. ^it
500
toel beöenb / bat be ^acBa^ selbe baar ban b?inBen.

W Oberlebering bet l^opten/ cn seifsf ooit eenfge SfirabifcBc liflojp-
ê©CB?Öbec^ / onöer bc toclfee Amru ibn il verdi tÖ / mclbcn / bat Kriftus
3tcB in beesen ©ut getoaffcBen Beeft / cn bat BP boo? ccn mitaBcï bccsc on#
gemeene soetBeib en licBtBeib aan be:ö selfss toater mcbcbecibe.

a©at 3önoo?fp?onïi belangb/ men Ban baar betoaarBcib niet tod ban zijnoor«,
5eggen. €cnigc gcloobcn/ bat 3c boo? miraBd gcBomeni.öj anberen
tiaar cn tegen sessen/ bat spn toater boo? cen onbetaarbfcljc <!5?afBt uft
ben NijiBomt; maar iB geloof / batbftomnogeiBBf^/ en mgn geboden
tleunb op bccsc gronben; i. om bat be Nij
1 al te ber ban bccsc ©ut af t^;
Ä. om bat toanncer selfjs öcn
Niji getoélDig onttocrö f^s / \'t toatec Uan
ïiecscn^utaftijb eben Bdbctcn Blaar fiS/ \'t geen niet mogclBBsoubeSijti/
500 \'t ban ben Nijl Btoam j toant ban sou Bet eben een^ sijn / Bet toa»
ter ban bfe ïtibieri
3.0m bat Bet nocB toafl/ notB afneemt/ gciijB ben
NijU maarbatBetintcgenbedaltöb op cen selbe Roogtc blöfti cne^nbc^
ïpB (leunIB OOB op be naam / toelBc Ma-Tarea i^ / of Verfch-water i \'t geeft
te Bennen geeft/ bat Bet toater ban beesen ©ut cen gantfcB öpsonbcrcn 002^
fP?onB cn BoebanigBeib / cn bp gebolg\'nietss met ben Nijl gemeen / Beeft.

^c USaBomctaancn scggen / bat spn toater l&omt ban bc #ut Bir llEm-
fnn, toelBe tc
Mecha, cn scct bermaarb bp Ben lieben tö boo? een fabuleus?
lïSiraBd ban
Mahomet. iBaat bat bit ccn fabdsp/ boo? ccnBunncc
^BiecBï^uitgebonbcn/ om aan Bun ©?opBeet te meer gcloofss tc geben
Sfet men baar uit / bat
Mecha acBt-cn-bartig bag reiscnis met bc ï^at^
baanc ban
Kairo afgelegen iö. \'t giö bcrBalben onmogdiïït / bat ban cen
300 toBb-afgdcgenc oo?fp?onB ccn ©ut in Egypten soubc Bunnen Bomen.

©an beesen ©ut traben top in ben ï|of / baar men tod eet bc 25oompiess
jj\'anttc / baar ben Balsem af b?oop i beese 55oompiesf / toift men mp tc.
jjecic^ten / Baben geen balsem / toanneer se niet in beesen ï|of geplant / cn
"Jf^Bet toater ban beesen miraBdeuscn ©ut Defp?engb toaren 3 bocBof
WH toaatBeib sp / of niet / ïaat fn ben glceset oojbeden.

m 2

-ocr page 95-

en Land- Reizen vaii

535 mért oofe trt nmm öm a[©tïöcn-i)iige-£!oom / me
zevijge. boïgenö öe obccleiKicingDeclitjptcn/ öoo?eenmicafidtoan«iifpim/ om
onjgn ^alig-maafiec m 5ün jlSoctiec tc ftcbctltgen/ toannccc Dc
fenccftten »an Herodes Ben PccuolgDcn. ^p bcïijaalcn / Dat Dccjc ttocß
©ctiigc ^^ctfooncn 5tcö fnDccjc opentngUccöojgcnöcbbenöc/ gantfcB ntet
gc5tcn fionDcnlöo?Den/ Doo? mtDDel toan ecn fptnnc-tocD/ \'tgccnöcnöe^
öcfttc/ cn Dat al b?p ouD fcBccn/ öoctocl Bet 5ooopfiaanöcboctDoo?cc«
^oDUjlï toonDcc-bJccb ccc(l gcmaafet toasf. 25uttcn ttopfci moet ött fptnnes
bjcö bed DtcBtec en Dtft&cc gebjceft stjn/aljS Btec te lanDc gcbonDen bJo?bctÄ
^e 3lBtnDCCÖ?0cD
:CCÖ ban Bet Heilige. Land , bJdfie te. Kairo bJOOncn/
öetb3tjïen met De i^bentec^s De Bcsttttng ban Deesen 25oom / scggenDey
Dat je ban ottDecDom om bec btd tn Den jaace 1656, cnDatspDelaatite
(tuöben Daac ban becgaDccDen/ todbc sp tn Bun^eiiigDomsf-bamccöe?
bJaaccn / Daac tfi Dc selbe gelph ccn secc
fioflclijfic ißcltqufe gesten Beb. ^
j^ob«nfcc$ toonen Daac en tegen tn Deesen ï^often ^am / Dfen tb oöb gestca
Beb/ bJcïbcspbecscbcccnBetobcïbbjffdban Deesen oiiDen ©pge-boom ts
3i)n. jBaac aan Deesen ttotfl ts8 mp gantfcB tocintg gelegen / en tb laat
seti leDcc. Daac ban gelooben/ \'t geen Ben belieben saK
Naald van l^a Dat bJp Deesen ^ijgc-booom geslen BaDDcn / gingen W uit Den lof;
Hsiiopoiis. otn öen Naald te sien / Die buiten Bet ^o?p ineenbclDilaat/ Daac me«
jcgt / Dat Ijet ouöe
Helropolis gcbjccfl t,£f.

^ecse i^aalb niet f eenemaal biccbanttg; toant ttoee sbDcn siet mm
\'cc / Die b?ceDecsön / alë Dc ttoceanDccen» ^e ttoee b?ceD<ic sp icDec ban sciS
boeten/ en De ttoee anDecen ieDec ban bijf boeten en ecn Balf. naenbint»
\'ec niet secc bed letteen op gcfnecDen: maac 5c sijn altemaal nocbbjp DutDe-
lijft; en De geenen/ Die op De eene spe gcfnecDen sijn / sP\'t oob op De
D2ic anDeccn. Ep i$f ban Dc selbe (leen / alöallcDe anDece i^aalDen/ Die
tb in
Egypten gcsicn Beb/ cn op^BctblabbelanbopgccccBt/ sonDeceeiifs
ge boet.

^icBtbp Dccse i^aalD siet men een biecbamtgc (leen ban ecn ongemcene
gcoottc / toelbe gcöienD fcbijnt te Beöbcn tot ccn boet boo? ecntgc groote
3äolom; maac Dc Boeben toacen 500 befcBaDigD / Dat ib Dc itiaat Daac niefr
toel ban ncemen bonDe. ^

Sn Dttj^iD toaöBet/ bat Sultan SolimstjuS^eegecncDecfloeg/ toati^

mee Bp (ïag lebecDe aan Sultan KajedBey, laatdcnJäoningDcci^Sama«
Uibbcn; gdijft men oob nocB BcDen.öDaagsS DegcacBten ban öe bcfcBanfïng.
Spnö Hcgccss Daac sien ban.-

^en 17 ban Dc selbe maanD gingen top na bet Kloofter van s. MichieU
gdegen buiten Oud Kairo aan Dc <©ofl-sijDe/ omtcent een Balf mijl bcc/
Daac top Den nacBtobccbJacBten/ om DeiBi^ teBoo?en/ toant De
öocn Die gemccnlpb na miöDecnacBt.

^en bolgcnDen Dag beecDen top toeec na BuijS / en besagen alle De ï^cc?
ïien en 3äioo(lecsi Dcc l^opten/ Die in
Oud Kairo sijn/ en aaa onse flinbcj?
banö Kiatcn.,leggen De Djie iiecben/ Die te
Babyion Maffi- sijn/ \'t geen
^ctpD.ö Êin geöedriban
Qud Kairo^maaSte/ tï^aac DattegentooojDig gantfcb

-ocr page 96-

Ediiward Melton door Egypten. 45

ioettooefl ijj/ Oeaonöen top met ïren genen / Dfe te Kaffi- ifcemma jp. Kerkend«
cecjle toaö Dte Uan Maallaka; Deeje ïjers t0 jcec ouD/ pjacDrtg / en K»pten te
SeecUcljt; en men &an jeggen/ öat pet De fcïjoonde tss / öteöe shopten tn
gantfcl) Egypten ijeböen. Ep iö öe f^atriatcöale |i:öi/ Uecmttss öen ©a- ""^yaJüiz.
éimïjl 5«neer(le|l§ftyöaarinöoet.

^e ï^opten Deöben 5c gjfiocïjt Pan Amru ibn il Air, geip men \'t berötug-\'
öaac Pan jten Dan op öe muur Pan öe Jjecft
/ öco? öe ctgene Danö ban öee^
5?n gefcfijeeben / becbloefeenbe alle be iBaöometaanen / bte ijen öe
jelbe jouöe totUen beneemen.

IBen öeeft\'ec bjjf Heekels, of Kapellen op een tp / toelbe boo? Meine
goute traliën ban ben anöec af ge^onöecö jgn; jnlbss bat men \'ec böf
fen te gclö& 6an boen / jonöec bat öe p?ieflec.ö malfianDec m öe voeg 5nn.

^n öen ingang ban öe ï^crït 3iet men op een bec pilaacen / toelfee aan öe MiraT;e.Eus
ïÊtbtecöanbflaan/ een felein 25eelöt}e banöel^eiiigeiiilaget/ \'t geenöeaedd van
fopten Jeggen gcfp?oftcn te Beböerv tegen
Ephrem, cen ban gun ^atciac^
cfjen/ bectcooflenbe öem / to^inneec öp-jeec beö?oefö toajS7 tecoojjaal«. \'
bat
Mees le din aila, öen ï^alPPÖ ban öten tijö / ïiem gebooöm fiaö öen
berg/ Gebei il Mokattamgenoemö/ toelfie acötec Det ^afleel ban Kaira
legt / ban ö\' eene plaatss na ben anbec^te b?engen / om te bepjoeben öetoaac?
Öeiö ban ji)n (©oöjSöienff / (leunenöe op öe tooo?öen öcsf Éaligmaaöecsf /

toelïiein Jijn OcbangeUum jegt j Zoo gy een geloove haddet als een moftaart\'
aaat, gy zoud t©t deezen berg zeggen, gaat heenen van hier derwaarts »
ende hv zal heenen gaan,, ende niet en zal u onmogelijk zijn ^
ö?eigenöe

ficm / JOO ï)p je niet en becpiaatfle / ftct gantffDc!^optifcïjebolti te bertoce?
s[lcn / gcUjb een bolft / bte een balfcDe <0oö;ßötenfl beleeöen / en öie niet
en beröienöfn Onbct / öfc <0eloobfgen toaren te leeüen; eti tev ^aaUe/ önc
bit 5Beeiö tegen 0im ^atriarcg gefpjooften Deeft / Dem bectrooflenöe en
becjeDecenbe/ bat DP öen 25ecg bcrplaatfcn joitbe/ infpijtöer^ooöen/
bie öeejen l^alppD tegen Den opgeDft ji Daööen / Douöen jp \'t in groote eecï^
MeöigDeiö-

öeejen läecD / gingen top na bie bin be ]^eiitge Barber, baar / boï^ Kerk van
gen?l D« peggen öer ^feopfcn/ Det itcliaam ban beeje fantin ter (ïin^^s
sarber.
fierDanb ban be läapel ru(l. l^ceje 3äerb iö groot/ en jeer licDt/ tec
toelfie 00? jaaft jp mp beter aanflonb/ aisf alle öe anöeren» jBcn Deeft \'ec
oofiöjie l^apellenop cen tp,

©erbolgen^ gingentopinöie ban s. serge, toclDe/ na\'t berDaal ban Kerk va»
Said ibn Patrik, in Jijn ï^t(lo?fe / geboutoö toierö öor? een jefier iäopt / öie \'
«i5eDeimfcD?ijber toa^ ban Abd ilaziz ibn Meruan , ÉalPPD ban Egypten.

(önbec öeeje =!^ecfi jiet men cen Dleine <0?ottc / tn öe toelfie / bolgensf bc
obcclcbering bec Zopten/ onjen EaligmaaBcr met jijn jlocber ccn ti|b
«ang getooonö Debben. onöecfcDciben in ö2ie gangen / of geöeel»

tenö/ öooï Meine pilaactfcji. gn öe cerfïe jtet men in öen ingang öen
boop-bonböec3äopten; inbemiööeiftef0ccn||iéinbemuur/ cntnöeej«
cen ftßcn/ öie / na öc l^opten gclooben / geDciltgö isf öoo? öc boctflaps
pen omß m Bat^lïjïie <@eefïeyfeaiöoen tiaac fomrpbj^be

-ocr page 97-

Zee- en Land - Reizen van

f

3iBt.ö m öööflcöc gang ooö m (imi/ Die Uan gelößcn öooi öê jdJï^
Uoeten geßetltgö t^.

^n öcese €>?ottc5fet men tn cen tree ti?te<6angcn §et<©?af-fcl)?tftDan
ccn €uïoptfcl) Cöelman/ tn <6otfcDe letteren ^ maaröcfieent^ öoojon^
ïiunïic&eciBetseiaai\'^/ gelüöiïi geloof/ \'tonïicrfl öoben getlelö. \'t<é?af^
fcljjift lö alöus^ j

HIC JAGET NOBILIS PETRUS lOUYS IX \'NEAPOLITA,
I^US, QUI OBIIT MCCCCII DIE XI FEBRUARII.

Hier legt den Edelen Pieter Lodewijk IX van Napels > die gcßorven is
Anno 1402 op den elfden Februari;.

Kcriivan j^a öat löp öcesc l^crft Be5tct3ttgö flaööen / gingen Vöptnöte ban Onze
Lieve Vrouw tn ÖC flraat Darb Jttaka gcnOCmÖ, l.ö 5cec filcin/ Cn ÖUt^
^ ■ (Ier. 25uiten öeejo ïüerfi sag ift een ftleine ronöc (leenban ftoatt macmec/
ronöom öc toelhc eenige bleinc ï^ieroglppBifcDe l^arabterjs gcfneeöen
toarcn.

Overblijf- €en bjctnigjc ban öceseBerft/ öoo? cen Metnc gang gaanöe/ bjeifietec
feien van fiiniicr öanö / cn scer buil isê / binö men öe oberblöffcien ban een ï^erft bec
een Perfi. ^pecftaanen / tn \'t Sficabifcö Kobbet ii Fors genoemö / bjelbc Artaxerxes

S. ° Ochus, ^Koning ban Perfien, fee eerc ban Ijct ©per öeeö Doutoen. €n
-öocbjel öec5c ober&Ujffelen fieöenöaag^ ban secrftlcin belang 3ön/ öaar 52
ccötcr genocgfaam bltjften/ öatöecsen (Ccmpel eertp?$ seec ßccrlijfi toasf,
iBen 3tet \'ec ban binnen / ronöom in öe muuren / bcrfcïjetöenc Hiffen ban
cen manjf tjoogre/ in öe toelften spmogelpBun tlfaoöensetteöen.
-Kctkvan ©crbclgcn^ ÖCSicDfigöCn bJp öen Kerk van Mari Girges? of banS. Jo-
«.Jons. j-is^ irt Ijetselbe guactiec (laat/ Darb Ittaka, of öc Venfter-ftraat
gcnoemö» ^©ccse Ucrb i.ö seer ouö/ cn mateltjfi fcDoon» iBen siet \'cc
tec rechter Danö ban öen ingang Bet licliaam ban Amba BilTura, 55i(TcBop
cn iBartclaar / met 3ün <0?af fcBzift in öe ?{icaöircBe (Caal /
\'t geen tft Bt^c
nietöpBeöTonnen boegen/ bermitss Den ^jubtterDcnooDsaftelpelettersi
Daar niet toe en Beeft,
-(n «tor öit Deese ïjerb geftomen sijnöe / gingen bJp na \'t Kloofler van de Kopri-
iler fópti-^che Nonnen, DerilBenai, oft Kioofter der Dochters gcnOCmö / \'tgccn
fcheNon- bolijcnö B^n seggcn/ geboutoöi.sf Doo? een ïioning Alexander? maae \'t
«sn» të een 500 onöelibjaatne / en 300 (Itnbenöe plaarö / öat top öaar geen oogcn^
blib Duuren bonöeii.

, ^ 5B>e laatfie / Die ton Desaagm / toasS öte ban s. Jons öec (©jteïsfcBc
?orS der" ^aonnen. ^n Deese ïicrU 3tet men ccn ^celö ban becscn ï|etlia / \'t geen
iriekfch e 3p 3cgggn öe sotten
te genecsen. \'t 3^{oo(ier tö ban gelijften seer buil en on-

Nonnen. befeïy^ant. , ^

^u\'t (Quartier ban öen ^attiarcB/ tn \'t tlrabifcB Haretii Batrak gc^
noemö / \'tcïcen ccnlnisonDcrcplaatsfisf/ en aan Deese snöe ban
KafTrllT-
JX \' ceminaj bilH Mari Monkure. ^CCS? ^erö i^ï grOOt,/ feOOg/

C11

-ocr page 98-

Eduward Melton door Egypren^ 79

^ met 5ecr jïerBe muuren geUoutoö. jBen Btefl en top \'er tegentoooiDig
De !äoptifcl)e ©atrtarcöen. ,

^eß5c5äecH i.ä Doo? De i^aBometaanen / cen.ö tocrtooefï / en In een ©afi-
f)ui0 Dan fuiBer-rteD öeranöcrD getoeeft/ en in Dechen (laat Weefje tot De
tijDDan Den ©AtiiarcB
Ephrem, Die onDerDeregeeriHg Dan Den Éaippti-
Mees Ie din alfa Doo? een^SoDïieJijïttoonDer-toer&DerplaaflöeDöeuDeDïnDcrg,^
Gehel il Moiiattam, WM acDtcr. \'t ïitijieel Dan Kairo legt / cm te ßetoo?
nen/ Dat De üriftelpe «©oöjSDieniï De, toaare/ en Dat Die Der (Sürßen m
gjooDen Daifcl) toasS/ Dan Deesen ^alpplj in Den 3»amer ban
Beft iiaiai,
of Schat-kamer van de goederen der Óverleedenen, bcrtjreeg / Dat mcH.\'

ïUt Deesen ^£!}3t!iamerD2boo?noemDe 3äerB/ met aUiDegcboutoenbaar.
rcntjom/ en alle Del^apdlen/ toeer cp soubc boutom/ \'tgcenbanfion^^
ben aan (itpteUih boibjacDt toierb / gelijU men in De Hiftorie der Patriar-
chen ban Makrizi sten ban,

Mekkin ?irabifcö niflorp-^tljjiiber ftl|?ijff Deesen -^ciitg Bet boïgenbe
ÄaM.toe/ böigen^ BetberDaal/ Dat Ijp Daar ban tn sü« Worp
van Mari

boet. Monkursr

Vadeh ibn Regia;, ccn ^oo?lutBtt3 matt onDer De|iaBümetaanm/cn
Die eenige tp baar na aad|len toicrD/ tc
Mecha Doo? cen onli)DelpeDo?fl
gcpijiiigb toOJDenDe / öcbal sifB aan Deesen l^cilig/ toenfcljcnbc in sön
^ecbtcsiin/ toelRe Ds geene ijS Daar top ban
fp?celien; berttttt^sbc Nijt
toenmaal baar DicBt boo? bp ioopenDc / B
p gelegcntljeiD ijebben souDc/
cm sön Do?(l te leffcBcn, CerftonD toierD sijn gcDcD berBoo?5 / cn Den i^ci^
UgbóerbcBemineen nacljtin beese üerB/ \'t geen een toeg i^f/ toclöcbe
^arabane niet mtnber al^in ßcBt-en-Darttg\'/
cf beertig Dagen boen Ban.

(Cer fiinBcrBanö ban ben tnsanötss öe tnanc in Amba Ber-van

fuin il Eriam> Of S; Berionie. den naakte CertijD0 gCtoOOnD BCCft CH toCUiÊ |

boo^Been Dc feBuil-plaatjS ban cett^eepcnt toaiS / \'t geen De ^ntooonbcriS \'"\'
Daar ronbom bcei litoaaD DceD. jBen siet nocB in De muuren Dc gaten/
^aar BetStcBinDcrfcBool j maar Deni|ei!ig toas Daar niet soo Baatï ingtv
ïtomen / om boete tc Doen /oft Serpent toierp
sicB uit cerbieDiufieiD bóo?
3Önboeten/ cnbeleeDigDe niemanD meer. ^n Dccse «0?ottc siet men colt
een Biein gitaar/ om De jBifle op te boem. •

2Boben op Deese salbe sijn bier of biif anbcrc Bleinc ^crBje^ / toclfie
iftgelegentBeiDBaDtcsienDeïJ naellt^s boo? DcrBoPtcn Djiclioniügm/ in
ïfeniaatc 1663. toanneer i& Daar toasf om De plecBitgBctD testen/ toelïie
SP onDcrBouDen/ toanneer $p sifB ter geDacijteniffe ban Den ^ooponseg
l^eilanDss tn \'t toater Dompelen ^ toaar ban benHceser De befcö?öDitig siet?
salin De maanD^anuarp ban Denjaarc 1663.

\'©icBt öp Dcesc^Écrb Die ban Amba sdnude, of S. Sennodius ^ maar Kferü
^ (CurBenDe selbe gcflootcn BeböenDc / om ban De fiopten ccn fommcgelD^ Amba
te treBfien / BonDen top boo? Die tijD Daar nitt inftomen.

\'t <auai ti^r ban ben ©atriartB berboföcni^ berlaaten ïicbbcnbc/ namen
top onsen toeg na
Kairo, om D\'anbere ÉerBencn 5äloo^ers$tcbesicn/Die
ikm rottbotsj leggen j m,.geBomcn spDe aanbcn ^^iig Kantaret , of be

\' < , Heilkïs»

van-
Sei»

-ocr page 99-

^ ^ Zee- cn Land - Reizen, van

Pieifler-brug ßsttaamb/ fteccben W om tec recfjtec öanö/ «t gfngenöe
fleen öoopcn/ öte men üaac Wnö/ oPec; toaat na top aan Dut l^loo|ïec ban Sv
Kioofter Mari Mina, Cf s. Menna fetoaamen / \'t geen ecötec eec een eaftOutjs ban
vans.Men-acmeouöemannen/ al^een^ïooflet/1?^.

^nbcnomttng bec muuren ban btt<6aftöi«s? 5Ön DjfeH^ecfien/ toaac
ban b\' eene be Jäopten / b\' anbece b\' ^Irmentete/ cn bc barbc be ^prfersr toe^»
beboc?i3; maat \'t tss\'ec jccc buttenmojflg/ enbe Heeßen jöngetoeiöig
buiflec.

na

NEGENTIEiNDE HOOFDSTUK,

Reize na de Stad Fium. Gevaar des Schrijvers door lift
van den Kadi. Bcfchrijving van Fium. Gracht van Jo-
feph, of JVlenhi. Wijnbergen buiten Fium, en hun ma-
niere van wijn te maaken. 0«de en Hedensdaagfche^
grootte der Provincie. Beeld van cen Reus te Buamuh.
JM
aald van Bibig. Oorfpronk van de Naalden op voeten
te ftellen, &:c.

D€ ^30btnttc ban Fium ban ölietöben geBoubengetoecdjünïe boo?
cen ber bcrmaaröfïe ^^jobfntfen ban Egypten, titct alleen tec oo^jaati
ban Baat ©juclitbarc Ëanberpen/ gtoote tpbommen/ cntocllu|lige
l^obcn / tonnt tn
5e alle bc nnöere ban bit ïüjh obertreft; maat ooft om be
toonbeten / bie baat te jicn jijn / Dab ifi juifi een bcgeecte tot befe 0eisf te
boen/ bat ifi mp inöcelDc nocö nietsi aanmetficlö&ö in Egypten gejiente
Rebben/ jooifioofi bitgctoffl niet ging bejicötigcn.
Hoe kom- (Ên bcrmitgi Egypten cen Sanb ijS / baat men niet tot alle tijben ban
Bet
meriijk her jg^^j ^^^. ^gf^j {jau toojb QP bccDTibctb boo? bc onberb?3gelöfic Bet^
tereter"teban bcEon/ ban boojlietobetioopen DcjS Nijls, bte alle bc toberpen
vair, onbct toater jct; bifitotlsi ócfi/ boo? batbc ^tabictjS be tocgcnonbeiiig ma^
fien j cn alss men booz alle beeje ongemafifien al niet tc b?eejen Beeft / maa?
fien u be Kakiefs of Gouverneurs bcbommctD / bctmttjS Bet gemecnlijfi filef?
nciCprannenjijn/ bte niet en iccben / alss ban bat ?p be acencn / bie bp ons
gelufi in Hun Tjanöenballen/ afperfeti ; toaö ifigctjonben/ omöecjc reisE
in bciliöfleib te öoen / öe ï©ijn-tijö te Fium af tc toacBfcn; öoo? öten /
öe
toegen Dan gc^aöig geb:ntlit bD2öenöc öoo? lieben / öie öe ö|uibcn na Kairo
b:cngen / cn ban Daar toecr na Fium gaan / De ^rabierö jicfi in
dc toilDct?
niffen bertrefificn; inboegcn Dat men ban netgcnö boo? te b?ec jcn Bcefr.
\'t
hm omtrent beeje tijö/ Dat top gcrceDfcfiap begonDen tc maaftcn

fium.

tót 4\'eu / toelfie top al lang in ben jtn gcBab Baöben j cn op Dat onsê niet

toecr

-ocr page 100-

Edtiward Melton door Egypten. ^ i

Twccc m Dicrösiöü ongeUal / alé te Tarane toeöcrtiaiiren 50ui3C / namm tó?
«cn lanttsar mct m/ ötc top böfticn pa(ïcr0 tcr maanö gaben. üi)p
5iiucDcnt>öf iil!it«-€5clÉf/ cn bcrtroMicn ban Kairo, mct onscttocc ^te-
Kaar.«/ cn öcnboöjniïctttöch Sianitsar/ óp ö?nccn
-e«4totnttsflenSulp/
boojöemiööaT.

^anljctlälcoilcr Adu vie, \'t toetft omtrent ccn tturtocgjSbanöud Kairo
tp öe <©otter-ocbcr öc^ Nijis legt / gcöomen synöe / totcröcn top ober öc MU
Wcrc ge5Ct/ cnbcrbtóïgöcn banöaar onsc" toeg öoo?
Mokanan, een ^ecrfcljoon
^ojp / eni^Bfïöcntfö-plaate ban ccn jecr ;i^oo?lugttg -BcabtfcD / ibn Mokan»m
Chabir gcnocmö / cö Ijtoamen öeö abonö.ö te Kahue Bamafcht, \'t geen ccn
^affe-fjutsJ W / gcboutoö aan öen tngang ban öe tooejlijnc/ öoo? töclhe
wennaFiumgaat.

öat top öaar een toctnfgfc gcrufl öaööcn / bcrbolgöen top onsen toeg
boo?Betonö?rgaan öc^^onss/ en traöen tn öc ïlBocftpe / tn
gefelfcDap
Uanbetfcöetöene ariöcren / ötesttö öp on^ geboegöDaööen / tcrtojjl top tn \'t
booinoemöc l^utö toaren getoeeit/ en ötc öc selbe rctjs öeeöen.

plegen uuren tpöö ö?acbtcn top toe met öeese i©oc(ïi)nc öoo? te bomen f
tpcnöc öen gaiitfclien nacljt sonöer ruflcn/ öooj
sccr groote/ bla66sj /
ÉngamfcB^anöacB \'tgelanöcrpctt/ cn öejsmozgené fia bet opgaan bauöc
^on litoamcn top tc Tamieh, een ïioeb/ cn scer groot / (taanöe on? Tamiek
ber öen ï^afciefltö ban Fium, aan bet «terfte ban öeese ïDoefiijne / 0«n^
ircnt bijf mülen ban Fium. Ha öat
top öaar een toeinigjc geruit / cn toat
§Öaffégcö?onbcnbaiJDcn/ bolgenjef be maniere öciS Eanöis / trobïten top
Ijoojt na Fium, öaac top op öen miööag aanbtoamen.

©p onse aanbomjl in öeese ^^taö / gingen top / bertoatbtenöe een beter Arnko^a
pclegcmbetb / Dut.öbejttng
ncemen in ccn openbaarc ï^ccöccg / op bc iBac&ti cot ini>m,
ïiocb /
na öat top ften öagen öaac geteccit teareo / brrtcofiRen top ban öaat /
om öat top al te beel in \'t ocg öcr €mhm toacen / (\'i gccn een Icillen 500
ijeel becmpöen moet/ alsf\'t beitimogelijb W/ omniet mmb ban ben
ccbanöclö te tooiöen; cn bBUcöcneen bamcc in\'tbtoacti^cöcrlärillenen/
bpecn Curft/
Tatar Sciabaa gcnocibö/ öie niet tegcnjtaanbe sijn <!5oöSf
bienfl / een seer eerlplt itian toaiS.

^oobaadöetoöcn een lätijlcnsien/ insonöcrbeib in cen ^taö/ of
plaatsS/ öaac $c niet secc gctooon sijn öe selben te sien/ beclöen $
ï> sicb
tcrflonö in / öat bP tod ban ^ccrlcn en diamanten boojsicn moet jijn / en
flaan bem öecbalben secc naauto gaöe/ om eenige gdegcntbeiö te soeben
Uan bem te bccoobcn / en 300 \'cc ecnEanöinïurkyenisJ/ öaar öat ge?
beurö / 300 i^ \'t boojnameiijb in Egypten,

ïïDp toacen öan trtct 300 ö?aa in öeese ^taö gebomen / oft gcrucbt Gevsirdsi
^ng / öat\'cr ttoee rijbe jfóriftctièn met cen groote fïccp aangebomcn toaren. schrijvers
pen
Kadi stcb öaar op inbcdöcnöc/ öat bP een gocDc fomme gelös ban\'^""^/" ,
JJJ^sotiDcbonnentrcbbcn/ öoo? öfcn bP gdooföe/ öat tonï^oplieöcn/\'^
F" ttiogci^ii öaar gebomen toaccn / om toijn tc boopcn/ cn öcsdbe na
boeren/ \'tgcen ijcnboopmatifcbapiö / todbe men secc (Irenge^
lUH «00? tjst gantftbe «©ebieö ban öen <j3:o0teR teer bccöooöen beeft/

% bec--

-ocr page 101-

^ ^ Zee- cn Land - Reizen, van

mtSOCBt tJCn Naib Gaibe, of ÖßH Soubachi Uait Dß plaatff / tCtCacDf^jt
onje boojnemcn^
tc ontöehfien / cn tjcm öcctcljt öaac ban te geben / bdoo-
benöefjemöeöclft öeciïemitng.R bJelbenüP ban on.sf tcehöen souöe / m»
gebaitopbJijnbocïjten»

ï^iec opllbjam öe Naib Gaibe Of Soubachi, Öie een becIOOCBenÖC l^eöectf
ïanöccbjaïf/ en öiesijn jiaocöec-taalbolmaalucUjttb3elfp?3& / met ttoee
^tal-bneciiten inonse nieutoei^ecb rg/ tcttoyl top bcjig toacen metonse
goeöecen teontpaHkn/ en
ging/ jontjec tcmano tc groeten / ineen Boefe
ban öebamec 3itten/
\'t gecniii öe #3|ïerfcbe %anöenöe frtaatgi ban tm
^itiö-toaacö i^, tbc ^tal-BnecBten bleeb^n onöectujifeijen bp öe ösuc
(laan/ leitnenöe op bun (lebben. |Ben
\\m toel Mm/ toelö een bec«
baa
^föBciö on.05oöanig een besoeli becoo??aafite. ï©p öeeöen onsen S-a-
Jiitsac terdonö een telien/ öat
DP Dem b?agen souöe/ toat öP begeecöe/-
toaac
op öen Soubachi anttooo?üöe/ öat öpbernomen öaö/ öattopförts
denen toaren/ en bat geftomen toas? / om teDao?en/ of toptoijn boo?
pen toilöen / becmitiS Ijp secc goeöe toijn boo? onss te boop toid.

3Bp öeeöen bem si\'agen / öat / 300 Dp niet anöecs met ongf te öoen Daö /
fjpötcmoeire niet eenö Daö beDoebenteneemeen; öat top nooit 3©p-ïfoo-
peccfgetoeed toacen/ en öat top\'t nocö nfet meenöen te too?öen: bepbttr
öat top ï^cidenen onö seec toeinig gelegen lieten 3|jn aan öc atme toijn ban
3ttivgianij. ©eruolgcnö bjoeg DP ons toaac top ban baan toacen / en üf gcctt
ban on.0 betöen ooit tn i^eöecianö getoecfl toa$f. sei Dem / öat top <Êns
gelfcljen toacen / cn öat iUnocD toeinig jaarengclecöcn/ in ^èeöeclanö Daö
getoei\'d. ï|iec op bloog DP mp om öen Bals / en sei mp / öat Bp een mnv
deröammectoaef/ geli)li ib litDtelp gèlooben bonöci toant Di^ fP?afiDiè
(CaalnocB 500 toel/ m of BP öaac ccrd eben bsnöaangebomen toass ge^
toecd- booö mp stjnbjienöfcBap aan / en ging met on.ö aan tafel sits
ten / öaac top Bem öen buift 500 bol toijniS gaben / öat BP onss Bet boo?ncc^
men ban öen
Kadi, cn öe oo?5f al\' ban 3i)n Besoeb ontöebtc. ^löujl
toieröBpcen ban onsc bede b?tcnöen/ cntoass ons?/ 500 lang top tcFium
toacen / in alle gelcgentB?öen seec geöietnifg.
Befchrij. m ^taö Fium , S|o\'oft-dnö ban öe ^?obintie/ öaac 5e öe naam ban-
\'\'"g ö?aagt / iö groot en scer b^dhrijli. iö gcboutoö ban Dc ^uinBoopen
ban Bet ouöe
Arfmoë, \'t geen ten JBeden Daar öifBt öp lö. ï^octoel öe mec^
de Butsen seec Blein ban beröteptng/ cnin öc ^ongcö?oogDc deenen gcf
boutoö sün / sijn 5e ecBter scer gcmafilietijli\'; DotB men Beeft \'ec ooft gcootc-
cnfcBoonc / insonöecBHti in Bet ïitoarticr öaar öe ©fficieriS / en eenige
anöerc Otrfien ban aansten to?onen. ji^en binö \'er ccn gcootc menigte
banItoptffcBeheidenen/ cnscifsfooTi cen^ifTcBopi maacsp Bebben \'cc
geeniïcrb / cn Doen Bun Dicnd te
DeGe., \'t geen cen ^o?p öaar ötcBt bp
oraecvsn 02 ^taö ïoopt ccu gtacBt ban öen Niji. ban Bet «aadennaBet

jofephof IBeden/ toelBespnueen^Bahr jufef, ef jofcphs-Rivier, om Datsegeloos

M^nh^, ujh / bat jofeph , De ^oon ban Den patriarcB Jakob, öe jciue Beeft Doe»
graaben/ en Dan eenë toeer Kalits ii Menhi, cföe Grachcvan Menhi^noc?
m^n. ^eesc «è^acBi ijS aansiettJÖö / ï\'iJO? Datje \'t gantfcB? jaar Doo? een

toeinigjc

-ocr page 102-

Edll^^ard Melton door Egypten.

Beeft/ \'t aeensiinoojfp^m\'sïî neemt ban berfcTjcïbcne
5FûnîeJnen/ blc baar omtrent 5iin; maar 3e b?aagt geen ^cïjepen/ ban
toanneer ben
Kijl oberloopr. \'©en aanbang ban bee^e «©ïadit lö bîîe bag-
retsenji ban
Fium, Eu(ötoaart$f / btctn bp een / Tamc iflcerif qt^
lioembï 5c ontlafl 3icB / na bat 5e be ^tab berlaaten Beeft/ tneeni^eer/
Birket il Kern, Oft Meer van Karon geBe^cn / baarBaaptoatcr soutacBtts
to$3b.

gaen 3iet Bier bed oberblijffdettban b\' €>utBetb/ gd^S ïâapîteeïen/ ^ap
iiijTsn / gebjooBene ï^olommen ban <0?antet eti ban liâarmer-fîeen. (©jJ
be ï^oojn-marfet 5tet men een groote l^olom / ,nocB aantfcB en geBeel / op
b\' aarbe teggen / gdpBooB een groote Hooien (leen / alle betbe ban ^laniet.
^elf^ 3ijn\'cr toeinfgB«i3cn/ baar met»niet iersf aanmcrlulyBiS ora ^ü" oti5#
ïjeibaantnbtnb.

ipen maaBt\'cc eenatootcmentgtebanHuisdoek, en Kanefas, om
feoopmanfcBappenin te paBBen. <©
ûB tooib\'er bed Linden gemaaBt /
ïiaarse ccn groot boojbcd ban tccBBcn. ^e
Burdacs, oft gcflrccpt bocB/
baar Bet gemeenc bolB tn
Egypten 3tcB mee Blecb / balt baar 3eer gocbcn
\'t Leer toßiB boac bcrdb toojb / iö tn gcootc acBting ^ maar ttisonbcrBctö
bc
Matten s öte Daar oetoerBt too?ben/ be ftjnflc ban \'t gantfcBc «©ojlcn/
toaacom 3e ooB boo? bc gcBedc toecrelb bersonben toojben. i^ocB maaBen
3e cen 3eBcrf[ag ban
Netten, op be manier ban groote saBBen/ baar men
jicBtn
Egypten banbtenb/ om^troo/ cngebiocgcciBejl omtebianben/
of (leenen/ ofanbercbicrgdtjBcbingcn/ op be^emd^tc boeren i bermitgï
men baar geen toagcnjï en gcbïuiBt.

\'t Stanb iß 3ecr bjucBtbaar cn aangenaam, en al / bat baar toaft / Beeft vmcht.
ecnbecl beter fmaab / alö bet cecn / &.it bc anbete ©ztiUfncfen uoojtBjen^ baarheid
gen. jEicn binb \'et gantfcBc ©dbcn beplant met ïioo3c-boomen / ch Blct^ ^^^
iic ïöotTcBagien ban j^ijgc-Boomcn/ \'t geen men op geen anbere plaatfcn
jjan
Egypten cn 3iet. ^c ï^oben 3f^n baar bol ban anberBanbc bjucBt-boo^
itten/ gdgB^eecen-/ (©lanjc-/ Citroen-/ ©crsiB/ cnmecr bicrgdi)Be
55oomcn/ toaar ban 3p be b?ucBtcn tc
Kairo tcberBoopensenbcn/ \'t gecu
Den een groot boo?bcd aanb?cngt»

Fiuna i0 b\' eenigfic ©jobintic in gantfcB Egypten, baar men JBönBcrgcn ^ünbereea
geeft
i cn bat tioxB maar alleen inb\' uit(lteBB<ngban3ebcn55o?pcn/ tod« van FiuiBi
lBC3Ön/ Fidioiin, Nakalife, Selun, Abukeza, Agiamiin, Gerrado, Ctt
Tobhar.

fjBcn maaBt baar bc 3[©ön op bccsc bolgenbc manier -, ccrfl parffen 3p be banier va»
^juiben/ \'tspttïctbe boeten / of anbcr^in cen aarbeBitip; berbolgcn^\'\'""f\'J"\'®
boen 5p bc selbe in een saB ban grof Unben / cn parffen se boo? bc ttocebc"
waal in een anbere BuiPï uit beese Buip gieten sp be ïDijninBruiBcn/ bic
Jan ötnnen tod bepiBt sijn / cn setten bie bcrbolgen^ met ben monb open sc^
ïi? ^^isen lang in be ^on / om tc ge(icn. HDaar na floppen sP bc monben
S P?oppen banpalmboomen-Dlabercn / baat sP Blei ober Been leggen;
^".^\'^föetoaarcnsp Bun a®ön/ tot bat sp bc selbe bztnBcn toillen.
f toaar / bat -becsc a©ijn ban be ï^rifienen niet bed geatBt en too?b/

M t om

-ocr page 103-

Zee- en Land-Reizen vaa

om Dat \'ecflïtijD tiocD voeï cen Dasaien Deeï ban Den DjoefTem tn Blijft / \'t ftcm
De jdbeontilaacmaalJt/ 500 Üaatl al^ menDaac banfcBenfet; maat 500
men öe ïtunfl getionDen öaö ban 5c liiel tc fionnen Doen geflen /
\'c m cen jeee
Dectlijfieï©ijnbjee5en> biant De l^jnibcnjijniiitfEce&enö joet\'/ enaanges

«aambanfmaaft.

\'ftlieb geen ^?obintie in gantfeö Egypten gejie»/ bjcläe jco-öoiïjfrtec&drt
/ cn 500 beel <ï5?acöten ïjecft/ aïss öeeje. ^Cltemaal fiom«n 5e uit öe Ri-
vier van jofeph, enjijngcmaabt om Oet 3lanö tegemafitieiöüecteBebocB:^
tigcnj- öoeö becmitö Deejc menigte ban <0?acDten cn 3Batec-loopcn Den
miööel Beneemen jouöePaïvöaac te fionnen ceijcn/ 500 öaar geen 25?ngs
gen obec lagen./ ïtceft men \'cc öaac mecc/ alöop eenige anöece plaatse ban
i:gypren. ^llc Decjs 252uggcn of^luijen jijn gemaafit bangeöafeöene fiecs
nen; cnmcn bJiltoel pecjehccen/ Dat jcgeBoutoöjgn tcntiiöcöec ouöe
Höningen Pharaos; \'tisJaltijöfictgcPocIen Dec Stopten / öat beeje J^onioi»
gen öe ^tnöccen igjfïaelsr tot ï}ct bafiïïcn Decjec (leenen geb?utfiten f toant Bet
isf jeficc / i®t \'cc bp na een oneinöig. getal ban menfcDen tian nooöen Qp>
toeeft- / om julB ccn afgnjfclptie menigte Pan fteenen te maafien..

^20bincie ban Rum Begceep certijD^Djie gonDcrö enbnf-en fefïfg <08^
Üucljtc cn 1®ü?pen; maac tegcntooojDig binD men - cc niet mecc / alsS ttoee-
en fciltg/ jijnöe alle öeanöercninftct pecc-Kem becDjonfien/ of Doojöe
tpcannp iiec <0o\\ibecneai;0 bectoo.ejt.

<ü>en Kafcief fiouö jjjn ccriöcntte in öe ^tab: l^p betaalb tegcntooöjöfij
aan-ben
Pacha bijf-en-ttointig?5cucjen/ cn bijf aan jijn Kehaja, of Lie«-
tenant, cn Agas, p?ijö ban jijn ©ccpaclning ttoce-fionDeil-^seKr^
fen / toelfie D
p in bicc paajen Betaalcn moet* ^en ^^iban ban Kairo gccfr
Dem ö2ie ©aanbclë
Spahis,, of Ruiters, tot bctoaactng ban=Jijn Hanb/
aan öe. toelDen DP alle JC5$ tnaanöen bijf-en-ttoituig ^iafïcc^ BetaalD ;
\'t
geen ccn jeet fïcf\'Dte^olïip jljwbe / gaaR je joo fammccUjfi gefilceb/ bat
je bctec ^cDclaaciS / al^ l^üßö-D"ecDten ban een joo macDtig l^etjcr/^
geüjficn.

W ouöe^tab Arfihoê, a,ittöe ^oo?ö -3®c(ïr?iibe öicDt bp- Fium gcie^

gen / i?ftegentoco2bfg t\'eenemaal bectoocft/ cnmcn jiet \'cc nictö mecc/
\'t geen begcDengeniö öaac ban betoaacö / ali^ een gcoote menigte ban jecc
Doogc^crgen/ gemaafit ban bejS jclfsf piinDoopen/ toelfie gcnocgfaam
boen blpficn / bat mt\\p0 ccn bec gcootfle cn DecclijDfle ^tcDcn ban
E-
eyptentoaö. ïDiebaac omtrent toooncn/ noemen jc Medinet Fares, of
des,Perfiaans Stad, socfibe cccben ban bccjc naam Deb ifi^nict tc toetenfion^
ncn fiottien. ^p jegncnoofi / bat je beröcigö en bccb?anö iö octoo?öcn öoo?
ben mtöbel ban cen Doop l^^ttcn/ toelfie öe j^panöen bertoaarté joegen /
fiebbenöc Den alboojcnö too?tfcn aan be flaactcn gcBonbcn / \'t geen Det bpee
bow öcgantfcD ^tab becfpjciöe / cn öe jelbe tot affcDc becBjanööe; DotD
of Dit m eben met De toaacDeiö obec con -fiomt/ Ran iantet li^ojbafi toe?
^egcïcn. „,,. .

<©p ben warben ban fEngafluö / gingen toP na Fidimm , een \'©oap
omtcmt ttoee mÄtean Fium gelegen/ na ftet a©e(le« a om ben jsiflïDop?

febei?

Moigt«
van Orsch-
scn enBrug-
3cn,

Oude en
nedendaag-
fche Groot-
te der Pro-
vincie.

Schatting
van den
Kafcief.

Arfinoë..

-ocr page 104-

Edii\\^ärd:Melton door Egypten. 8 f

«begröÊtcir/ Dicsiclj-SaarbertroMmtönt«/ om nfctsofjcer i« \'toogUait
öen ïlafctcftc.5911. <©eUjli topt\'eenemaal op 3ön toel

öpgcjetert / en toel getoapenö toaren / petbaaiStie öemwse uomfl soöanig/
ï^at ijalf öooö toaö / toen men öem set / Dat bijf önöeöenöe ßutteciSöent
fP?eehen totlDem ii? geloof öe tecflonD/ DattopiranDenläafctefmtgesom
öeri / en öaar gefeomen toaren / om öcm eetttgötoaaD te Doeit: tonnt Dees«
arme menfcövn 35)11 Dos? De geflaDtgc tprannpen Dceser jßarBarenjoo
acöttg/ Dat 3e opöetmtnflegerutöt Deeben al^ cen Dlaö Dan een üoom.
nam meer mocD / toen
ih ïjcm 3tt / öat top ^clfiencn / cn öaar ge&omctt
toaren / om \'t geluU te ÖcDben ban öem tc bennen. ï|p ontftng ongf in eett
3ccr arm bui« / fjeb&cnöe on.ä tn een bamer Doen tcccDcn / (cbßnb öp on^
cube Jl^pn / öic
baar getoaflTen / cn seecigioeti ^ bat tojp ecntge uu#
ren met ßem in De p?aat getoecfi toaren / gingen top De J^ljnDcrgen öesttb^
ttgcn/ enbeerDenmet bet ballen ban Den abonö toecr nabeltaö:

anDcren Daags gingen toptia Bijamuh, ccn ^ojp cen balf möl ten Beeid vag
^oo?öcn ban Fium gelegen/ om ecn «i^uDljciD / toclbe DaariïS/ te sien. «nReifste
\'tSss ecn^geclD ban ecni^eu.sf ban «6Janict-|icen / sonöerboofD/ cnsons \'
Der acmcny fiaanöeöpccn3ecr groete.boet-|lal/ aeöterbct Ti^ojp/ op jst
miööcn ban De groote toeg.

\'b ï|eb niet te toeten bonnen bomen / na toien Dit 25eelö: gemaabt i0 f
cm öatb\' ^itooonDer^S Daar geen oberlcbcring ban betiDcn; cn in De ^U
(l02icn ban
Egyptt»- binD men \'cr gantfcb geen gctoagban. 5flllce.n ber^
HonDtö/ öatöegccnen/ Die Daar omtrent tooonen
/ bet \'tBeeid.van Pha^
rao noemen s Daacili cebtcr geen gdoof ann fta i toant Dccse naam bomt
banöe getooonte Dér €gpptcnaarer!/ Die allc^ / Dat ban een ongemcene
grootte i0 / Dc naam ban
Pharao-geciien / 3icB tn öcelircnitc/ öat 3e altemaal
jseusengetoecfl sijn.

m ©oct / Daar Dit 25ecïö op (!aat / U langtoctpig bcrbant / cn tién
scer ^roote geboiitocnfifcencn boog / toaar ban teöcr ttoee boeten cn ccn ijalf
in Dc borgte / en tien boeten in De langte beeft;, Dc langjie SöDe ban obier De:
öartig boeten baaien.

25p öec$c ©oet siet men \'cr notb bijf anDcren/ fiaanöe in ecn balbe ronöe-
bring/ DactjölcinDcr ensonDer?èceiöca,

©airöaar gingen top tóecr ito dc ^taO / en bfómmcn obcr Dc pitn b^io^
pen ban bet
ouDcArfinoë, Daaribnicfjff aanmerbclijrisfsag/ alö ccrige
ouDe (lecnen en puin / toclficn onsen 5leiD3gtr»anmp5ciDcD\' obcröl0ffelcii
banccnfiaDtesiju-

ïDicbtbpDe^taDgcbomensijnDc/ lieden top Die aan Deninbc&Sattö
leggen-/ cn gingen Dc.
Naald van Bibigbesicn. :3|)?csc 5^aalö (laatblabBiK\'
op öc aaröe/ 5onDer eenige boet / in \'t miDDcn ban m DcsaatD ©elD / öaar
öecn ïjui^ / nocb eenig tceficn
/ Dat \'cr ooit een b«iiff gefraau beeft, ^c
paat ecn groot balf-mijl ban
Fium, öicbt bp ccn^ojp/ Bibig gcnocmö/
to^r ban se öe haam bocrö. ^it legt
ten ^tiiD-3Bf (Icn ban Fium,
en ftaat onöer Dcsf self^ l|ccrfcbappp. ^p is? langtoerpig bterbant / cn gcs
^iDig Boosi Jaar lueeöjie speu bebben icöccsfïSboeten/ enöefmÄ-

-ocr page 105-

422. Zee-en Land-Reizen van

iDier. \'fcBeenseBPSönöcr^öeeft/ f«^/ öat je ntet fcljccptoelööpt/ öcltjfs
öe anöeccn / toclhß men In
Egypten, en in Italien, jict: maac öat Oaac
top oelöß een eyelö rüg gemaalit ijS. 9Can öc ^uiöer5pe/ hjclfee een öer
I)??eöflen
iß / Seeft wen öjie rpen Dan üeelöen/ tedüe eenige mannen en
bjoutoen uectoonen/ öie malftanöeren öe rjanö Oeböcn. #nöer öeesc
ö?ie rpen beginnen bcertien rpen baa I|ierog!ppf)ifcbe l^arabtergf / ban
groote gelp^ eenbinger/ bselße men ban boben na Oeneöen leeft j ieöer
tp ijS ban öen anöer afgefcOeiöenöoo? een «nie / öie tiiffcljen betöen getrcfi^
fienisS/ 500 lang gI>Söe gantfcBc3ööe; inboegenöat Deeje^Ä 3onöi.T
tegentoeeben De netjle öie men soiiöe bonnen 3ien. (©p ieöer öer fmaU
de 3ijDen öeeft men maar een rp JäarabterjJ ban een maatelijlie grootte/
teelfie nocD seer fcfjoon en suiber daan«

€cn öiitg isf te beblaagen / öat ijS / öat De langfieiD Dess töD^ De öeelDen /
ban Bet miöDelde Desf .^^aalöjs totDeneöen toe/ bp oalutgebjifcöt ßeeft /
enöat öe deenöoo? Det selbe boo? Bet beöerf niet bcbjööBeeftbonncnBIü^
ben i toant se 13$ op berfcBeiöene piaatfen toat befcBaöigö i en / bermitss
öen topgeliifi Den eselsS rng / en bjp b?ecö t^/ gaanöe <0(eren en^^pertoerjs
öejS nacBtiS Daar op rud«n/- toeifie met Bnn builigBeiöDei^aaiösoo toic
gemaabt Beööen/ öat men De öeelDen ban De bobende rp naautoelöb.^
benennen San.

oorfpronTt \'B igeD aangemcrBt/ öat\'er geen a^aalöen in Egypten sßn/ tenmin^
van de j^cn öfe tß ocstcn ijcb / toeibe op ccn boet daan ^
\'t geen mp geloobcn öoet /
Naaiden op j ji^gnicr ban öe selben op ccn boet te dellen / niet ban Dc oEgpptenaa-
Sr ^en / maar ban De ijiomcinen fiomt / Die gesicn BebBcnDc / Dat DicrDelülic
l^olommencm B»" gebjuift scer aanmcrftcHib toaren/ cugrootebcrbo?^
gcnBeöen in Bwn läarabter^ ßedoofen/ De selbe op boetehBeöben toillen
dellen / om sc tc aansienUjfer tc maben.

I^a öat top öeese .^aalö gcsien Baööen / Bceröen top tocer na De iStaD /
öaar top een toeinigic na öen miööag binnen Btoamen.

TWINTIGSTE HOOFDSTUK.

Reize naSennuris. Wonderlijke Steen in een Kerk der
Kopten. Oude Brug. Befchrijving van Birket il Kern,
of
\'t Meer van Karon. Ruinen\'van Temeh Iflebag.
Kafteel van den Vizir Karon, gemaakt op de manie-
re van een Doolhof, &cc.

6-ennuris O ^ ï*«« toijfï^en ban Dcboo?rtoemDc\'|^asnö / gingen top na Sennuris,
^ cen -sBm ban öe löfcifïifiIjan Fium, omtrent bier mylen ten |^oo?s

ben

-ocr page 106-

Eduward Melton door Egypteji. -91

üralianïïc^raïiöcïcQcn/ omöe©utiBeöen/ toelBe Daar / en tn öe ömieg^
oenöe piaatfen
jijn / te besten.

S^aönttop tjter geliDmen toaren/ enonss eentoeinigietutacru}!baöbcn.
tent)ui|\'ebanöcn
Schiechii Jkkd, of Hoofddes Dorps, een ,ï,iïSoo2/öp toten toï»
Süiöbefïing bersocöt baöben/ gingen toi» bet bestrljtigen / \'t geen
groot cn maatc
\'ii)li fcöoon ©eibolgen^ bjocbt men onsS tn een ï^erB ber
fopten / bte aaa ben
fHarö^engel Michiel toegcftgenb / bocD armelijlt
toajef. «©nbertutTtUensagtb baar echter ietgi Dpsonberss/ te toceten/ een wondtdjp
btcrfianttge (leen / baatbjtc Bieinc bccibt/cjs op geöoiitoen toaaren
/ toaar kestecn, \'
ban t)et cccfteben ^larbgfengelMichiei, ï)et mibbelflc bc Heilige Maagec
met Ijaar Utnb in Baar armen / cn Bet barbe ben <Êngel Raphael bcrbcelbe /
ftaanöc onber iebec naam in 3^optifcB-<i5cicBrcöc letteren öe(cö;}cben.
SenftecntoaöanberBalfboetü?cebaanieberberbietBocBen. (eertyosff/bol^
genss \'t geen / bat be f jieflcrsS irip baar ban seiïJeii / Bnö 5e in
\'t läoo? ge^
^aan; maar toanncer SP hernomen Babbcn /bat Bet bolft cen «ïBobiiiBc eer^
biebigBdb aan bcejc beelbticst betoeesen / Babben sp se ban baat genomen /
cn in cen BocB ban be JäerB opgeflooten / om Ben alle gelegentBeib ban asf^
gobcrp tc benemen. ÉP toilben se mp / oin bat ili sc sco naautoBeurig De^
sag / boo? anbecBalbc ©iaficr bcrBoopen; bocB iB bowö B^^t niet geraaöen
mp met bie ftoaarte tebeiaaben/ als^o iB niet banboo?»emen toa^ nocB soo
Baaft toccr na
Kairo tc Beeren i maar berber op tc treBBen.

®en ïDcjlen / buiten Bet bo?p / omtrent ccn i^usBet-fclJoot bet / ntcn oucTeBrug»
cen scer oube tteene 25?ug / bie buiten ttopfel gcmaaBt isf getoeefi om boo?^ ge.
tocDt aan ben Nijl tc geeben/ toanneer B? obctloopr. ïll5c \'§ntooonöerö ban
Bet scggen / bat jofeph, ben
Eoone banben^atriatcB Jakob, bcscl«
be
Beeft Doen Doittoen. jBcnBan tod sten/ bat jeceftijDsê 3?ecöcoor ge^
toeejl moet sijn i maar tcgentooojDtgB sijn\'ernict meer/ alssbierboogcn/
ban obeiig.

fionbom bitt^o?pbinbmcnseerbed?^Ia^ t maar \'ttoo?btsoo goebniet ^.
gcBoubcn /
qW Bet geen / bat op aiibere plaatsen ban Egypten toaft.

^ertoijltopBiertoarentoiei\'ct sootoel al$f tcFiuai, ccn grootgeö?cBban
Soet toater; boo? bat bc ©octcn g^meculiiB Bun ©al0 in öe grattit \'leggeiV
\'t geen Bet
toaatet 50 bcfmet Bab / bat }>\'t flonB al^f een Breng i toaarom
top gcnoobsaaBt to.ircn soet toarcr boo? on.s\' ban Fium, tr böen Bomen /
\'t geen baar bier mnien ban baan legt.

ïï^e.ö ab onö.ö gingen top na Bir ketil Kern , oft Meer van Karon , \'tgccn Birket aii
ten toeflcn bicBtbp Sennuris legt. ïi^it iBcer i^ s^^r eng maar getoelbtg ^em,
lang; tonnt men bersfBcrbc onsf / bat beö s^lfsS leiigtc ttoee bag rets^jn^ tc
Uaarbe uft&?cngen Bonbe. ^DUiten ttoyfel bit Bet .ï^tieer Miris, baar
Piinius lip-
5. Cap. 9. ban fp?eeBt; toant ba,ir en tsfgeen anbcrc i^cet tuf^
jBen Fium, \'t geen Arfinoë iïf/ cn tuffcBeti be ftab Menjphis, of ten mt5>
ItenDepïaatö/ baar be selbe pla?Bt te (lami.

^an 5ijn uttcrflc ten «©oflcn legt Bet ^ojp Tamich, bant Bier boo? baii
0etp?oöhen ts / cn aan sijn uirci-flc ten ï©cflcn (laat Bet bermaarb Jiafled
aan ben ^aron, baar Bier m ban gefpjooBen sal toogben^

-ocr page 107-

as Zee - en Land - Reizen vak

^tt ontfangt nllcïjct toatec\'t geen/ geöuiirenbe öet otoeilöopen
Des
Nijls, Uan öe gianöerpen afloopt / gelijïi ooli Dat Pan öe Gracht of Ri-
vier van Jofeph; \'t geen Dfec 5out too^ö/ PermttiS De gtono i^alpetecacöttg

isf.

ijeeft gcoote menfgte Uan 3ltfTc&en / ^n tnjonöecDclö ban bfe
geenen / toelfte men tn \'t ^llcaWfcD
Houd noemö ( bjaac ban top öe MÜM^
, . btng gegeeben Deböen tn Det j^oofD^fiub ban öe
Viffirhen des Niiis.

5lan De anöere Dant ban ött ilSeec ^Ut men niet / aw janöige 3©ocffynen
ban een getoelötge gcoote^ baac geloof-toaacötge ^tieben/ Dte oaac gf^
-g^^^if.toeejl toacen / onjSbccDaalöen / beelc geDenö-toaacöige i5i(tnenban ouöe
ftbag. j^teöen gcjien te Debben; en onöec anöecen Dte ban Temeh iflebag, of Te-
raeh der Leeuwen,
een ^taö aljoo geüoemö tec oo?5aaD ban bec ^ieeutoen
beeltKitffen. Hen jtet \'er oofi nocD be liïutaen ban een ouD ^loojlec / ge^

Wek Abu- ti0cmö Deir Abulife , Of\'t Kioofter van Abulife.

"te. bcrseBecöcn on^ ooft / öat 5p öen Doolhof gcjfen Daööcn / Dte aan

Det aBeftecfcDeintecfle ban ött .i^Seec gelegen t!5/ en Daar Plinius gttoag ban
maaDt / toanneec D? 5egt
/ dat hy zonder eenig hout opgerecht was. ïSee^
Kafteel Jeo ^ool0of too?D tcgentooojDtg ban öe €gpptenaac.s KalTr Karun, of \'t
van den vi- Kafteel van den Vizir Karon genoettiö. \'©eejen l|eer 10 getoclDfg bermaacb
ïkKaron. tn Dc aCcaöifcDe i|t&o?ten/ tcfoojjaahbanöe ongeloofeUjtiefcDattm/ toei^
fte men |cgt / bat DP begcabcn / en Doc^ ^gtöfelnfee (Cattfmansf Deeft öoen
betoaren. boegben baac bp / öat Dit tJ?ie DonöerD en bijf-en-
fcjttg ï^amecgs Deeft / öen een 500 öoo? öew anöec geblocöten en geboutoö /
bat men baac niet uit Dan raDen / 500 me» in \'t ingaan niet jeer toel acDt op
benljj^g geeft.

mt becDaaltoeDte onjenieuWgferfgDefD jofeantg op/ Dat top öcpooten /
tot toat p2ijö \'t ooft toeejen mocDt/ öeeje toonöeren te gaan bejtcn, ten
toellten ciriöe top ooD al becöing gemaal« DaöDcn met Det
Hoofd des Dorps
bon?een geieiöebanttolïalf pcrioonen/ boo?toelDer getcoutoDciöD? onjs/
boljenö be getooonte Des ilanDjS / bo?g toilöefiaan i maac onjeti Slanit-
jar / bte een blooöen loer to-ië/ onjen aanfiao / meton.öboo?teDou^
ben \'t gebaac/ \'t geen men ban öe 2ficabter0bcctoacDten Deeft/ cn b?etg-
bc be ttoaalf / bie men on^tot gcleiDc toegcttaanijaD / Dat DP Den aan Den
ïiafciefbcMaagen jouöe i öat on^s toat moejelpDeiö^bcroo^jaaDt jou?
be Debben.

aJBp Bïccben te Sennuris ttocc bagen; toant be p\\mt0 bebiel oncs toel / m
be ^ntooonDerjS bctoecjen onis alle bjienDftDaP; to^iar na top op ben jcs
bcnDcïi ban 2iuau(iu0 toccc na
Fium ftecrbcn / jeec Dtoalijft becnoego jiinDe
ober onjen ^anit jar; al joo top cm jpncn toille genooö jaafet gctoccfl toaren
onjen rcres na Dct
Kafteel van den Vizir Karon te (laDen.

<©mtcent Dccjetijötfiomt fiettoatcröeö Nijls in öe Gracht van Jofeph,
toelDc/ gcIöS Dier boo? gcjctöijj/ miDöenDoo?Dc^tabFuimioopti enalsf
ijgn toojDDettoatcrgeiisiberDbanöenfïanfi/ bic bet©la^Det jelbemcb^gc^
beeiö Dnö. ^e 53afeDen tooiDcn ooft Dan met |^)l-toatcc gebulö / toaar
ban De -gintooonDerö Det natitffDe jaar ö^inften; inbocgcnbat men tc bccjcc
tÜbeengïOöteb^yöfcDapbOQ^gaanjïbefpeucD. een-

-ocr page 108-

Eduward Melton door Egypteji. -91

EEN-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK«

Befchrijving der Pyramide , en Woeftijne: van HavaraJ
Kioofter Käfciabe. Jakobs Tabernakel. Vertrek des
Schrijv€rs van FiuninaKairo. Wonderlijke wakkerheid
van twee Swemmers. Befchrij ving der uitftekend-groo-

te Waterleiding van Oud Kairo. Kafteel der zeven Put-
ten. Af beelding van twe verfcheideneHaagdiffchenaScc-

»T^ ÖtTcöen t!ß iStetiCïi Fium m Benefuef, waar e^n felefitß ïsag-t\'i^
ban öctianlscc afleggen/ ïjecft men ttoee groDte ^pjamtt«n/ toelfes
jene ötcöt öp
Fium, m oe anöere öp ßene&ef fiaat* \'©te\'öp Fmm toojö
Haram Havara, OföC Pyramide van Havara> en öß Jaatjle Haram Ilahun »
Of De Pyramide van Ilahuti, geneemö.

\'©en öolgenöen Dag / na Dat top toeer te Fium gefiomen toaren / te toeeten
6P Denstt)t(len?fiugu(it/ gingen top tte ban
Havara besitgtigen / toeme
0I50C genoemD too?D tecoo??aabban öenaöp geleger^BeiD Desf
Ha-
vara.
iiaat omtrent anöerïialf imr ten ^»iöen ban öen toeg ban Fium,
tn eertjanDige tooefltjne/ eben eens sdgfe tue geene/ Dfe tegen otJer Kairo
legt / Daar öe ppjamiöen in te sic« pn. g|n tjoogtê en b?eeDte bomt 5e jeeï
öjeï ober een met De ttoeeöe f p?amtDe
f bie te Gize ftaat > maac De langte
bes? tp0 Deselbebpnatottlßföebiacötöebftenöe/ gelöötjeecceenfcöacp-
toeioo}»nDe berg ban sanb /als een #piamiöe^

a©at öe l^oedijne belangö / öieï^ tn alle${ Die Der 3®ummfen / toeïBe bp voeftyne,
Sakkara tiS/ gelp; en men binö Daar 00b ^titten ban iBummien / toaa»;
ban De fommtgen t\' eeaemaalmetjanö geflopt/ cn anDercnnoct} öalfopen
3ön. l|tec cn Daac 5iet men
00b gebeenten ban iBummicn / (Itibfecn ban
^ooD-biecDen / cn ban gcb?oofeenc lätflcn/ cn mecc Dtccgclöbc Dingen /
teaac tn men Jeggen fian / Datse gantfcB ntet ban öcai^ocjiijnc ban Sakkara
becfefieelö.

D\'^nöccc^pcamtöe/ be Pyramide van liahungcnoemb/ 5cggenDe
gojp-^cDjöber.«/^Dat
joftph, Den Eoon ban ben IfiarDssbaDcc jakob, öecft\'\'\'\'"
«oen op?ecl)ten. gp toojD
01500 genoemö ban Dst iiahun, öaac sc
\'S/-" ftp (laat /
\'t geen onöec De ^afdfiib ban Benefuef beftoojD. fiHaac
öS/öbi\'^^b ^^ D^^ iïan Dicfit öp besten öonDcn / san tfi Daar geen nette

öagen na battopDccsc^p^amiöcn bcstgtigb Saööen/ gingenet KiooRct
\'wpna set ^^looficc Kafdabe, \'t gecn omtcem ttocc wuccn gaanj^V ten ^tiiö-^^^"^\'\'\'^\'

-ocr page 109-

en Land- Reizen vaii

3©crtcti lian Fium legt/ tn cenjcßercll^ocdöne/ toelßetttcnmöcmaöl?
fclje bocben
Gebei NakloUrj Of bcn Berg van Naklon , nocmö. (©nbeg-
toegc gtngcn ttip otoec Uecffbdbenc (tccbe (leenc bjuggen / Dte Doo? De ouDc
€gpptcnaacen Daac gemaabt ^n\'tbegtiiban De a©oe}Ii)tte »eien.
top aan onse cecfjtecbanD leggen\'tJälooflec
Deiril Afeb, \'t geenöalftoe=
get^/ en nocö toat becDec aan onse fïtnbec öanD De puinboopen ban een
ouDe ^taD / Dte gantfcö bectooefits?; Docj) top bonDen Desf felf^naam ntet
te toeeten bometi. ^

\'tl^looflec ban Kafciabe tjs seec ouD/ enbpna t\'fgnemaalbectoocft / -
bebalben De ï^ecb / Dte aan Den tlacD^engel
Gabriel toegcftgenD / nocb^
matelijbfcaap/ cn ban binnen t\' eenemaal met ï|ifto?ten uit De J|eilige
^§cD?ift befcbtlDecD isf.
\'t ^ojtaal ban Dccse ^ecb toosD Doo? pilaacen /
ban berfcbetDe (lecnen gemaaftt/ onDccdcunD. (©nDcc Dccse ^ccb beeft
men nocb ccn anDec Docb top bonDcn öic ntet testen bomen/ om Dat
Dc boojraaöbanget läloo(tcc Daac tege(ïootentoa^,

5^ec5c ï^ecb toiccD geboutoD Doo? ccn seBecen Ur gcnoemD / Dic öc ^oon
toai^
banlbrafcit, een secc becmaacD (Cobcnaac/ toelbe/ bolgcR^ \'tbcc«
baal Dec tïrabiecen / Deesen ^oon bab uit een ^ocljtcc eeniS l^ooingö ba«
<©oflcn. ^^eesenUreinDelpbDe (^oberp/ tocUte bP ban sijn s^aDccge^
leccD baD / bcclaatcnDe / cn sicb tot De DeugD bcgcebenDe / totecö ccntgc tpD
Daac na g^tffcïjop-ban Fium, en öccö Dccjc iäecb boutocn. ^c fopten
boegen Daac nocb bp/ Dat Dc i|ciiige ji^aget Dc 5fonDamcntcn ban Dc
l^ecb en ban Den 5llitaac gelegt/ cnDat Den ^SacDjSengel
Michiei. gct fooi-
en De anDece plaatfen / afgetccbenD beeft
T^cob. Ta- Den 23erg / Die ten ^uiDcn acbtcc / en aan / Dit feloo(ïcc legt / siee-
bcrnakei. mcn Dc ©ccbalicn ban een Keinen ouDeti 25urg / toelbe De ^^optcn seggen
betooonD gctoeefl te sijn Doo? Den tHacDbaöec
Jakob, gclpb men oob De obecf
bliiffclcn Daac ban om Dccse ïceöen notb tcgcntooo?Dig
Modfellet jakub» of\'

Jakobs Tabernakel, nocmD.

Beesen sanDigen 55ccg toat boogcc opblimmenDc / bfnö men bccfcbeiDe?
ne <©?üttcn / Daac eectöDö Hecemüten in tooonöcn. wp tcabcn in eenigen
Decseibcc / om iïnfenieutojSgiccfgbeiDte boiDoen/ enbonDense seecblein/
cn sonDec tetö ongemeens? ^ toaac op topnocb/ alsoo topnu alles?/\'t geen
öaac asnmecblijbtoa^ / besten DaDDcn/ Dien selben abonD toeec na Fium
becïöcni

vertreic a^nDcctufTc&cn b^D bcrt Nij I tttt ecttige Dagcti \'t Eanb ban Fium onDec toas
van Fiutn j^j gg^gj
fgggj, jjg <©fftcicc^ ban bet Mgöbol&/ en Den ï^afctcf / bolgcnsS
«a Kaïrc. ^^ g^t^^eguc gctóoonte / na Kairo DceD bectcebben; cn becmitiï De ïSoobersf/
gcDuticcnDe Die tpD / De toegen obec al onbcilig maabcn / en gcootc on^
geccgclDbeDcn aanccfbten/ bonDen top\'t caaDfaam on0 in^gelijb^ na De
geDacbte ^tab te begeben; toaac in top op Den i6 ban 3llugu(ïiiiS ban Fiunï
bcctcobben; cn De selbe toeg genomen bebbcnDe / Dien top in \'t fieen gaan ■
gcbnubtbaDDen / ïttoamen top De^ anöeccït Daag^ abonD^ te Kairo.
Twee fto.1. (©p Den a.^ptembec/ sfjnöe al^ toen DettbacDen ©?pöas na Dat Den ï^a^
ee s«rem. jj^jj <!fscopcRD toö.W D^^D sicB een gaaubJ^toemmec Doo? De gant^

-ocr page 110-

Eduward Melton door Egypteji. -91

tcDe ^tab bertoonïïÊreii. Ijaö ije armen op De rug / en De boeten aan
Beten/ btetten ©onbentooog geüonben/ enfbjom aibuisop sijti
ban be monb bt^ <0?acöt^ af tot öet einbe Der ^tab toe / \'t geen een lang^
te fsi ban b?ie bterbenbeei uur^ gaan^. v

^eeje gebsoonte # aUen langen tfjö te Kairo Ingeboerb getoeejf. €en
ïöaB&er ^toemmer boet
Ut alle faaren tbjee ©?pbagcn acftter maiBanber /
na bat men ben Halftsf geopenb Beeft / toaar boo? Bem ben ©acBa/ tot een
bergelDfng bufjenD jBeiDfnss geeft.

^e EPf-toarBtetssban ben^oubacBf boeren boo? uftin een f£Buft/om te
Metten/ batmen Bemleebbeeb i enbpf-en-ttofntfganbereffBuftiess/ of Daac
bmtrent/ bolgben ban aanfcBoutoer$f Bem acBterna : inboegen bac
bit een ban be aarbfgfte fcBouto-fpelen teags / bfe men jfen Bonbe.

l^ocB Beeft men \'er een anber / bfe ban gelBBen ftoemt ban Bet Begfn Desi
\'4E5?acBt!S af tot aan zet efnDe ban Dc ^taD / Die ooB Dc boeten aan ccn pserc
Beten gebonDcn Beeft, ^©cesc Beeft cenfcBaal met ïïaffé of ï^offf fn Dc cenc/
«n cen püP / baar BP uft rooBt/ fn Dc anDcrc BanD / sonDer Dat
Bp een D?op#
pel ban bei^offf Daar uft laat flo?tcn j cn Brijgt ban Dcn^atBa baar be jclb?
bcrgclbfng boo? / alj? ben anber / tctocctcn/ buïjenb #scfbfnsf>

<©P Den ban bc selbe jiüaanb gfngen top bc grootc Water-kiding Beffen Grootte
ijjclBc Bet toater besf Nijls naBetl^attcclbanbcn ©aCBaboerb. ^cesej©«*"«^"er-iei-
\'tcr-lefbing fö bp benNiji tc Oud Kairo-igp geeft Bp^n öcgfn ccn\'secr Boog se- ^^"
UcnBocBfg !^a(iccl; baar men na toe Bltmt langjs een b?cebc toeg/ bfe allengsEs
\'BenöfcBufn fnbcBoogtc opgaat / boo? ^Bct gcmaB ber ^fTen/ toclBcBct
toatcc uit öe Baaien / cn Bet selbe na bobcn tofnbcn / boo? mfbbcl ban
jebcn rabcren/ Daar?? gcfiaotg aanacBciöm/ totuar yp aan cen©Jatte-

fo2m Bomen/ Dfe bobcn t^ Bet feaflccrfsf/ fntoclBcr^ mtbbcn cen groote baB Kätteei dei

öemaaBt tss / bfe Dit toater ontfangt. ïlonDom beese baö sijn scben groote ïevên Put*
bpcnfngen / op be manfcrc ban putten gcmaaBt toeiBc bc naam ban bc ze-
-ven Pucten
aan bf t ïfeaftcél gegeben Bebben. gft bccsc baB loopt Bet toatct
In bc groote 3©atct4cfbfng / bfe open f0 / en Bet selbe bcrbolgcnjj tot
Karaf-
fe
toe b?cngt / \'t-gcen baar al b?p bet ban baan Icft / altoaar bccsc 3©atct-
ïcfbtng/ bc aarbc opeen cbcngclöBc Boogtc Ontmoet Bebbenbc/ cen cfnbe
neemt / cn sijn toater obctboct aan ccnonbcraarbfcöe<0?acBt/ bfcBctscl^
t)c toijbcriS tot fn bc flalban bcn^acBa b?cngt/ baar Bet sfclö fnccn^iafc
ujerpt/ uft bc toelBc ment\' elBen^ 500 »cel Jjaalb/ al0 men ban noobcn
Heeft.

•<©ec5c i®atcrlcfbfrtg bao?b onbcrlteunb boo?b?{c Bonberb cn sebcntfen
?cer Boogc boogen / cn niet boo? b?tc Bonberb cnbpftig/ gclftB ccnscBcr ßcf?
5tger fcB?ijift; toant f B Beb 3c aitemaal scer naautoBcarfg getelb. ^c sijn
o^iöB al3$ Bet ï^aflcel/ ban grootc gcBcutocn flecncn gcmaaBt/ cn fcbcr
boeten cnccn Balf tofibt^ bcBalben bcplaatiS/ bic tufftBen fcbet
JJJ\'/li\'öogen i!^/ toclBc ruim acBt boeten uft Ban maBcn; toaaruftbcuft^
^Sf langte ban beese a!©atct-leibing tod af tc meetcn ig-
^e tfeoptcn scggen/ bat
Mekaukes, ccnboo?lucBtfg man ban Bun JDOIB/

-ocr page 111-

^ ^ Zee- cn Land - Reizen, van

ßti m^ battöCtt Heraklius, tccje 3®atC£-letöing ftcefttiocn&ßutoct?^

mSwKcgenjtclJfnöcfßmßentngiVijanttocn m^mmiit Egypten öe»
SSte / toaö öet^fted uan
Kairo no#iüet intoeejen / am t ö^ie m^
Sh Kiec-en-toeectia jacen öaac na eer(l gc&outoö geinojöen / en Bp ge^
5
m« ma« oeesc toatec-letötng! öte Ijet selbe Dan toatec Mm^ / mn nocö
5?« ban nooöcn; baac en boben Bctuigcn be Bcabtfctje (©pfcf)?iftcn / bjclfig
tSen baac
0» becfcöcibcne ©laatfen jict / bat riet tm bjctft öec laaöomcs

sÄnmoöcnöccft/ om öccjc a[©atcc-letöfttg tc onöccöouöcn; bjaac to®
|p S Ä offen okal öouö / en loon geeft aan bijf mannen en cen €m>

«alS\'h. bcSfÄSnÄcBpmp/ ötcmpccnvarai^f^^^^^^

aantoob / bielfte 500 toonbeclp gcoot bjaf / bat "^nn leben noott cen
DtecS&eöe^fenöab. ipbiaiSnocö Inöet leben ^ maac iHbeeb Sem
b n / SS^^^ m f enbecbolgen^ ben Dutb^&aaien /

toClÄSÄptnEngelandgcb?^

KtnWtJtS / cngefp»^^ gelij& ccn pang / cn jonbec f^oBben.

©p tos^VeWtenentbjecbuimenlang/ cnöaö^b^^ btngcc^ aan teöcc
öoet/ ÄUtoftteenlangenagelen/ tmmrn^m be JScoftoöillen öeb.
Ben »tong bja^/
gelp öle öec ^langen/ gefpicten/ jpnfjoofOlang/
SnmiJlfpJt«/ jöntanbendecftenfcöatp; enjönBeet/ na\'tjeggcn bati
m Äcc / bte öem mp becfiocBt / toa^ fenpnjg en boobclpfi.

^Sb fjeb ife\'cc nocö een geöabbaucenanöccflag/ toenffembe Woe-
ßü\'S^.^an s. Anthonijs Kiooüer bsag. \'t l^oofö ban^bccjc toag gelö^ öat

San cS ;@cfitlb-paö jtjn (taact bjaö jeccbtfi/ cn mfnbccbe alleng^lien^
S aS fieSe tce / baac je fc^ecp bja^. ^
p toa^ bol ftnoopcn / öfe ge^

&t ift Selöc je/ jonöec baaceenfg ongemafi banteßcögen; gcip
Äfio^m te eeten gaf / mtmm ßeen ongejonöDeiö:
^janßceeg«

TWEE^

-ocr page 112-

Eduward\' Melton door Egypten.

TWEE-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK,

Befchrijving des Ktooffieps van St. Anthony. Geweldige
ftrenge Regel der Monüiken van het zelve Kioofter.
Maniere, op welke de Turken, en andere Mahometaa-
nen, te Kairo over de Overwinningen van den Grooteiï
Heer
vreugde-vyeren aanrechten, Befchrijving van
een gedeelte des Kafteels van Kairo*. Straf der Kafciefs
die
hun Schatting niet op können brengen. Plegtighe-
den welke omtrent de Huwelijken der Kopten ge-
bruykelijk zijn
j Scg.

T(©en töp on^ nu tc Kairo ccn tp lang uftgcruff üatiticii/ cn öat U
mccjic ficttc oUcrocgaan Ucflootcn top ccn tocDt tctjocnna ftctyan Kairo

Kloofeer van s, Anthony, ominDccjccertoaaröigcplaat^telJcsicötigcnticna\'t^iüo.

Doctfiappcn ban Den ©aDer cn ^ticfiter ban aHc De imonntficn. ®en Dcc^ Anthonv^\'
3cn
ctnDe traDen top op- Den ztf September na Den mtDDag tc Oud Kairo tc
fcDeep tnecn i öte met eenige labtng na
Hoog-Eygpten gefcbtßt toa.ö /
tocïbeon
^tcBenefuëf/ cengroot<©et)utt)t/ onöec öen J^afcitïtö ban Beh-
neze
(laanöc/ ttocc Dag-rciscn ban Kairo te lanD setteöe»

^tc Dceje refö 5onDer ongcmafe jocbt tc Doen/ moet cer(i na Bènefuef trcfi^ onde«eg.
fien / en alDaar uit De ^riflencn bernemen / of Dc toegen bciltg jijn / of niet. ting voor
^oaje bcilig 5ijn/ moet öp ban Daarna
Beiha gaan / \'t geen een ï®o?p iö /
bpnablabtcgenobcrBenefuëfgelegen/ aan öec©o(l3ijDe De
$SNijis, onDcc^//4\'ett
De l^afriflib ban Atfielc, cn Daar met De ^rabicrjS / tocltieDaartooonen/wiiicn.
beröjng maben toegensSöen boo? Deï^melsS / en Dc ^firabtecsf / toci&e
BP met 3icB necmcn. Wit gcDaan sönöc / moettrp öen fioop Taten be?
befiigenfn öc tegentooo?DigöeiD banccnigcnBunncr i^oofDen/ cnDcselbgf
boo? Den
Fatha, \'t gccu hetcerfte Hoofd-ftuk des Alkorans iiS / Datir Dc USa^
j^ometancn een selbe ccrbicDigöeiDboo? Bebben/ alsfDc läriftencn boo? Bcr
Vaderons, Oft Geloof, Doen bcfecagtigcu j anDei^ cn Bocft BP öaar nooit
ccnigcgetroutoBciD ban te beröoopen; maar 309
Bp Ben Dit (©eben Beeft
boen scggen/ Ban BPSonDer eenige b?ec3$/ en met öc selbe berseberöBciö/
aïjSofbpocDcr Sijn eigene 25?oeöÊr3Stoaö/ met Ben gaanj toaar uit merc
gaacbigMöö Sten öan/ öat\'ergecnbolbinöc gamfcBe a®ecreiö tö/ Bo^
ïboeft en ongebonDcn Bet ooft s»\' / \'t toelö geen cctbicDigBeiD en Beeft boo? öe
baar öetöelööém^ Van Dset j cnsoomengesietï Beeft/ öat
p I eenig

-ocr page 113-

1Sec- en Land - Reizea vsß

«cniö ödartö gim fomtijöss berbUnD / en eenfae tcoutoloo^Ddö D^eft ïJoentiN
öaan / beeft men coß Ditnxitlsf aksten/ öat <0oö ben op fiaanöe Doet sm
ncengelijb geilraft beeft j inboegen 5? toel getotiö jouöen bebben / öat 5? t
nooit bcfiaan baööen/ gelp men in beel gelegentbeöen öaas booibeeiöen
Dan gc5ien beeft.

55obcn bet becöing banöen / moet b» ben notb eenige waten 5500«
nengeeben/ om bun l^emelss te boeöen / beneben^ ettelpbeiBeiöinsf/om
cen 5ebcc foo?t ban muilen tc boopcn/ bccmitssöc tocgon öoojgaan^ boï
fcbacpe (lecnen sgn; cn einöclpb moet Bp x)ob meel / ftoarte bcfcBuit / ges
mcenebonig/ en tabab boo? Ben boopcn/ 500 bed als? 5p op öe rci.öbati
nooöen bebben. nscn moet oob niet te gtcdg 5tjn / om Ben öesf mo?genj0i icöct;
ten bopic l^affé of l^offi te gecben.; toant öit maabt Ben 500 geöienflig/ öat
jenaautodijbö toccten/ toatb?icnöfcBapjp u onöcctoege betoüjen jullcn.
©o?öer,ö moeten öe ^firabiersS 5o?g ö?agen boo? leöecc jabbcn/ öc jdbc fmecs
ren/ cn mct gocö i^öl-toatec bullen/ om geen öo?(t telijöcnj toant onöec
toege m binö men geen toatcc; ofjoo men al ictöbinö / iö Bet (linbeotj / en
ban ccnjcecbtoaöcfmaab^ tnjonöecBeiö op öe
Boven-weg.

(€toee toecgcn jijn \'cc / öie ban öen^o?p Beiha na Öit ï^looffccleiö^n; bm
een/ öicn öe^llcabiccjSii
TarikilKibii) oföeBo ven-weg noemen/ enöew
anöec/ Öienjp
il Tarikil Bahri, Of ÖCnBeneeden-wegBcetcn.

^cBeneden-weg, öic ÖC bo?t(le / ÖC gcö?uibclöB(lc / cn ÖC gccncist/
ïangsJ toelbe öe ^fóacabane tccbt / bolgö ecn tpö lang öen fóop öccf
Nijis $ ett
tocnö jicB tec cctBtcc Banö / toannecc men öc jclbc beciaat / en öat men itt
ïje3©oe(li3ncbomt/ (Iccbbenöe bo?öecsstot ccnplaar^f / toelbe men Gibei
noemö. ^iec binö men öe eecfle put / öien öe ^atuuc in een öiepe cotsf m^
gebolö beeft/ toaac in jicb Bet cegen-toatcc becgaöecö/
\'t geen 500 blank
al0 melft / en joctec al^ Dat ban De
Nij] jclfjS iö; öocB tuen binö\'ec tot allen
tijDcgcen toatec in.

<!Ecn Dag-cei^ ban öeeje ^irt / jfct men ecn anöece / Die tec fïinbec Banü
Dan De gcootc toeg / ann öc boet ban ccn Boogc ^ccg
/ Gebei il Cheieii ge?
iioemD (laat ; maacjün toatec isftlinbcnD en gcocnacBtig / en Dc ©utf$
bol ban bicjcn / Dte Daac toaffen. €en toeintgjcbecDcc op jiet men een Dac^
öc/ DiebanDcïSïcijigecsfjeecbebcnDï.gi/ becmit^ jeDicBt bpDe toooning
ban ecn becmaacD Klcabtec (laat/
Eid il Beidavi gcnoemD; maac De 3^aca=»
banc bomt 300 bec niet / Dan toannecc Baac toatcc ontöjeebt / öoo? Dien Dee«
jc ^ut tc bec ban De gcoote toeg af (laat.

Boven-weg gaat ban Beiha ^uiD-(©c(ïtoaart| öotB na anöerfialbe
Dagceisenjs tcebt men blab <i^o(l-toaact. <©p öeese toeg binö mennocB toa^«
tec / nocB boom / nocB bcuiö / nocB Buiö; toaacom men gcBouöcn ijs boo??
ïaaD ban toatec ban
Beiha mcDc tc ncemen.

<©döb top Biec ban onDcccecBt toacen/ namen top te Beiha ccp?ejs een
md om toatec tc D?agen / en scjS anDeccn boo? onsf / cn onsf gebolg / \'t geen
befionD tn ccn ^bülTinicc / een 3^opt / cn onjc ttoee ^icnaatö; bebalben
Deesen/ namentop nocB bijf fcbiccö met ^^^^ Die met Eancicngetoa^
$ienD toaren / cp te boet gingen / om op DeBemelsJ te paffen / en onö tc bcr^

Dcöigcn/

Tweeder-
leiTegeo,

-ocr page 114-

Eduward Melton door Egyptsni

tJtöig!:«/ 500 oniS öp gcM eenige ïïastoerö mocfjten aangcUatBcDBetu in?
boegen öat ouse ï^arabane beflonö
uit elf metifcbcn/ en seben i^emel.sr,
l^a öat
top ban albu^ alles gcreeb gewaabt bvibüen / \'t geen on.ö tot be ret^^
ban nooöen toa^s / bertroiiBen
top ban Beiha op ben bartig^e ban ^eptenu
ber / nabenmiöbag / te b?se «uren.

ï^octoelbe ^öeneben-toeg öe Bojtfie / enbegeb^uiBeïpHe i,ö/ toilben top-
®cljter iiebet be ^obcn-tocg neemen om be ontmoeting Der \'UlraDtcrjeÈ/ toelï»:
tegen De geenen/ Die ong" gêlciDDen / getodDig geBant 5ön/ te bermijben.-
reDen biet bagen lang boo3 groote sanöige belben / toelBer j^nb niet op^
tiuibenDe / maar baft / cn met Bicine fïeentiesS / bie gelijB fcljeer-meffen fne^
Den/ boojmengb toa.ö V en Btoamen einbelpopben bïrben ©rtoBer aan
öctfeloojïct.

^t Kioofier van Sr. Anthony, \'t geen nocB een anber in 5icï) Bebat / lö eer^ kiooü«
tijbïïD0023ll3i)1ïtnier$üetooonb getoeeft/ maar.tegentooo|Diggantfrtjber^^^^
DelgD/ en (taat
in De 3©oefli)ne Gebel Araba in \'t filrabiftlj / of\'t Wagen-
gebergte, genoemD / ter oo?5aaB Dat men ban owD.ö De iBoojraaDbeiJ Bioo^
fters^op totgen^/ eunietopi^emel^/ gelp men tegentooojDig boet/ DeK^
toaartis boerDe.

\'t geboute op \'t Rangen ban Den berg Koizim aan \'t uiterfïe ban Den Da:ïeifs
goeB / Die jiflj ban \'t <©o<ïen na \'t EuiDen jlreBt. \'t i^eeft De geDaanteban g^l^gent-
jen langtoerpig bierBant; en bc sijbc / bic jtclj ban "t ,5^oo?D-3©êfïcn na \'t ukeriijil
^oo?Den lIrcBt / cn toelBe men De ©so^gebci De.ö l^loojlersf Ban noemen / gedaam.«
^ct op een anDcrc berg / G
ebei ii Scheieii genoemD / Daar 50 aan|ïönD$f ban
gefpjooBcn sal toojDen.

^it ^looficr iss omringb met ccn öooge muur / bocï) Die tegentooo^big muu«.«»
ftoaB
/ berbaïlen / en onüeguaam t;^ om eenige toebecflanti te öoen /
mitsf 5C ouD / cn bp nat\' ccnematil ban in Dc ^on gcDjoog^c fleencn gemaaBt
i^. fHenbinb\'ergecnpoojtofbeur/ toaacomaUess Dat men\'erintoilfjcBa
m / met een Batrol Daar in geïrei.öb moet toojDcn / ia felfss ooB be tncnfcöen/
«nbeeflen.

;!^en omtrcB isf secc groot i toant 5e Bcfïaat ttoee bufscnb cn bier Donberb oawitó
gemeten lanDsf«

^c<ï5cc(iciöBcn ban öet ©oflen tooonen niet bp malBanDer/ gelijB be
lïSonniBcn in
Europa boen; maar ieber Beeft sijn öuiöie/ofbpsonDerc <èeUen
bccsc Cellen sijn meer of minDer fraap cn gcmaBBclijB/ na Dat Bet lanD meer Mas^eV
of minDct Dc tooeflBeiD Der ®ucBen gcboelb Beeft; toaarom be ïiloo(ler^
ton\'t<©oficn/ cninsonbcrBeibbiein
Grieken-land, cn in bc €ilanDcn ban
bc
Archipel, sijn / altcmaal grootc 25urgtcn of l^aftcclÈn gclBBcn/ tcr 00?^
saaB ber muuren / toojnö en menigte ber^^uisen / bie baar binnen flaan.
anöaar bc ïilooflcr^ban
Egypten Bebben gcmcenltjB btt uitcrlijB niet / ber^
bc JBaBomctancn baar meer to?ecDBeiD0 geocffenbBebBen/ alöop
^entgc anbcrc plaats ban ijun <©ebieb. Niettemin gelijBt bitt\' cencmaalns
o^ï^iootlcrjS ban
Grieken-land j toant Bet issnocB Binnen sön muuren be?
^ootcn. <©oB Beeft men in \'t miDDen cen Boog gebouto / of uitBüB / cn iti

omring ccK menigte ban Blcine baar be^eeflelpènlntoooi\'

-ocr page 115-

Zee- en Land - Reizcnt van^

nen: maar/ geïpöet/ ccnigctöögeiceöen/ Uan De tßraWecsJ bcttoöefl
i0 getoeefi / en Dat Det alsoo tn DCen ecöarmelöfeen fiaat fetoemig faaren gele?
genDeeft/ öeßDmDeitcpren/ Dfeefnceïp onöec De titannp Uan Mahomet
aUe Dan öracDt/ en aUeDun Uermoge«/ Uecioo?en Deüöett/ Betselöe niet
toeer tot 5ön eerjïe (iaat Bonnen b?engen; toaacom öe Cellen tcgentooojötg
S£et fiiein/ ensecearmeujftballen/ alss gemaabt sönöeban geele aacöe/
jonöec Do«t/ jönöecfealö/ jonDecoiDer/ en sonöec eenige gej^fojmig^
geiö» ^e 5ijn altemaal 500 laag / üat een man gemabbelöb met sijn ®anö
aan De top öan ceifeen i en tec oo?5aaS ban öeese laagBeio bonnen öe
niBen Daac niet obeceinö f n gaan. \'t / \'t geen 3? öaac in Bebben / cn
bat seer toeinig töy ontfangen 50 öoojßleine bcnfiertiejS/ Die omtrent een
öoet Boog / cn nocB necgcnss na $00 bjecD si)»» \'©e öeucctt spn soo laag /
iiat men met Bet boben-lijf t\' ecncmaal na Dc aacDe iïioct butiftcn / om Daac
in tc gaan. \'t <©ecn
sp \'t gcmaBfeclöBfl Bebben / i$s / öat sP altcmaal platp
ten/ in plaats? ba» öaben Beböen/ toaar op öciBonmBenöCäsabonösi /
toanneer öe Bette Des Eongs obecgegaan i0 / iucBt fcBeppea / cn öcss nacBtsï/
500
SP toillen/ papen Bunnen.

^un ^et-saal 10 ccn seec f[o?Digc cn öuf|lece plaats?. HlleenlpDeeft
men \'ec boo? De ©^ccmDcltngen cen ©ectreö / \'t geen matclnfi groot cn sin«
iielpgenoegijS/ öencbcnsfnocB ttoccBamccsS tec jijDc/ omiungocDcccn
tc leggen / en cen Meine Beuficn.

^c loben spn seec groot / cn gcröfelpfi / tcc saftc öcc BcutDcncn bjucB^
ten/ toclBe men öaac in binö j cn men sou cc bcbc^c l^obcnöcötoccrciDïï
ban fionnenmabcn/ bermitsr se
op ccn scer fcBoonc cnboojDccligepiaatjï
öClcgcn/en/ in\'t Bangen ban Den jèecg/ met seec bermafiepc blaötcnsf
boo?gaan0 boo?fneeDcn sün.

^aar sijn oofe ttocc 6leirtc 3®0ngaarDen/ Daac öcjBonnificn ccn toitte
Én seec IcMterc toijn ban maaltcn / toaac ban sp sicB Dienen tn Den iJ^ss / cn
cm öe j^jccmöeiingcn ban aansten/ öte öaac fomtijöss fiomcn/ tc ont^
Baalcn-

l^en Beeft tnött ï^loofter ccn groote menigte ban iwatec/ \'t gecn Boel / cn
SOO BelDec a\\0 3äci|ial / maar seec sout f ö. ^tt toatcc Beeft spn oo?fp?anfe tti
ijcn Berg Koizim, öte Daar acBtcc legt/ cn loopt Doo? bletnc^iutjsicjson^
Der De muuren Been tn Dc ï|oben / öaar sP \'t in baBben bergaDeccn / cn om
tc ö?inBen / cntotfietgebjutböc^ïfelDoflcc^ / betoaarcn. \'tgiöniet seec gc^
5onö/ insonöccBeiö boo? De geenen/ Die Daac ntet tocgetocnD en sijn; toant
De ^aipctcc/ Daac Bet M ban tö/ bccoo?saafet bobbels tuffcBenbeien
blecfcB/ cn pijntgD De geenen/ bic öaac ban D?tnften/ mctccnafgc|jfeipc
imW! toaac ban iö Dc toerftingen geboelö Beb.

5^aac sijn ö?te ïjerfón / toaar ban De boo?naam(ic Die ban s. Antony ïjf.
EP is Blein/ maarscccouD; cnbolgcn
)S\'ts?ggcnDec3iBonmBen/ tS\'töc
selbe öie
St. Antony DccD boutoen/ cn\'t cenig(ïeDcsf0a«tffï^eït!öo(!cc.0/
\'t geen öe bertoocDBeiD DCc lürabiers ntet bep?ocfö en B\'^\'^ft* ©an binnen U
se befcBÊlöcrö met af öeelöingen ban ^^eiitgen maac op cen ouöe cn scer een?
Uouöige maniere. ^en rooft De^toicrooB^/ toellie nun Daac DagelpiS
in

ïfnven.

Wijngaar-
den,

.•^atcïs.

Kerken.

-ocr page 116-

Eduward Melton door Egypteji. -91

Jien \'JMcnfl Bjanö/ ijccftUe jelbe Bpnajooftoawal^ ccn^cöö03(fenae^
maaöt.

^^tCDt\'BP öeje l^ecß fö öfe öec Apoßelen Pieter cn Pauwds, «tet esn ßlOfes. .Kjoo&^S\'
toojntjc/ enemBicineÄibananöecöalf boet ^^tameter.sf / toelfee öienö
om öe iBonmßen tot öen ötenfi/ cn tot ßun anöcce BejtgDcöen/ te cocs

pn. ^it täSöecenfgftei^lofi/öte in gamfclj Egypten t^.

®e öatöeBccö t^ in öen l^of/ en getsjjjö aan een ftocfi banöit »oficc/
Markus genoem&z öie baac met cen gcootccoem ban &eiligöeiölifecf/ en
»jclBecjS licßaam menin öejc ^ccft Bctoaacö>

^n \'t miööcn öess lälooflccjS^aat een biecfeanffgemoo\'?n / toejsecss muu^ Toomi
ccn Dan fieen cn i3?p ficcfe jijn. j&an öen boct öcjs (Coojn^ tot aan öe poo?£
cf öeuc/ \'tgecnecn
öeostctoanöjte eilenmaaftt/ tjeeftmenmaßc een^uft;
cn om op öe ©al-Bjug/ tociljc tot öecjc poojt leiö/ te feomen/ moet men
op fiet plat ban een fjutfie Wimmen / \'t geen öaac tegen obcc ftaisft. Sn öeje
(€oo?n Betoaccn öc iBonnißcn ijun boojcaaö/ «n \'t gcen jp \'t fiofielpfl
ÖcBBcn. Ep bjpcn ooö jelbe öaac in / toanncec öe siicabifcfje isoobecs^
öen joehtn tc öinöeccn; cn öc©al-B?ug opöaalenöe/ PcctKöigen jp jicg
wct gcootc (iccnen / toaac ban jp altp^en mcnigtcin boojcaaö DeBben.

i^un aSegel becp«£Bcljen/ nimmecmcectetcoutoen/ en alle PleefcDelpe J^^seider
Inflen/ cnjBaagen/ tc becjaafien; gccnigc gocöecen tc ßcBücn i in öe\'
g©oe^ijne tc bJoonen j jitö niet toel te Bieeöen^ öunicnöcnen met een j^iem
tc cmgö?öen i geen feofl te ceten/ alss öie tnenin Bet l^löoflccfcljaft/ eti
nimmecmeec tojjn te öjtttficn tcn
jp in öc uitecfie nooöjaBcJpöeiöi en jclfjS
t)uncctcn te minöccen/ en jicöban aiöecljanöeböcöfcltc ontßouöen/ jonöce
iw toßifte ijet licßaam Bcflaan fean. ^p gcBieö Den aan De anöcce Dant / al^
Jc DuntpD te
befleeDcn in bajicn/ öiöDen / en acBetöm ; geflaßtS op «©ob \'
te öcnDcn; jicl tot Det leejen öcci|eiiigc ^tD?ift/ enöe tot Det ieeren bec
toaacDcben/ toelDc jponjSonbectopfl/ teBegeeben» ^pbecplicDtDenooD/
op De aacöe op een mat tc (iapcn / tiitgcjOiibccb ben (©becfte / cn be jicDcn;
nooit D«nblceDecen/ nocDgo?öcl/ aftc icgg^^ niet met jptieiDcop ccn
jeibc oo^-finflfcn/ nocD öicDt bp Den anbec tc flapcn; öc «gctööcn te Iccjcn/
cn jicD all« abonbcn/ e^c jp te flapcn gaan / Donbecb cn bpftig maal met
Dct aangejicDt en be öutD tegen De aacDc tc toecpen/ cn De buimenIn be Dan«
ben ncemcnbe/ öe armen ficut^-togsS uit tc ftccDDen / enteöcc ceisf / toanneet:
Jp toecc opgcliaan jijn / Det tcben De^ te tttaDen. 2ßeDalbcn becje
^onDerb en böftignebeitoecpingcn/ toelßc jp
Metanoe noemen/ bocn jp
\'ec nocD jeben anbecen in Dc 3^erD / ccn boo? peDcc o^ctnDc / \'t gcen in alle^
Donöcröen jcbcn-cn bpignebcrtoerpingcn maafit ; toelBcgebocgb jijnöe
bp Det fitoabe boeöfel / \'t gecn jp bagelö&.ö nehmen / Den joo mager en on^
Seöaan maaDt / bat jp eec gccaamtcn alsi nicnfcDen gelijDcn.
.. Jliinfilecöecen jgn; cccüclijD / ccn Dcmbb banUJitte toot/ \'t gecn jp al?

op Dun naabte biecfcD öjagcn. z €cn ßoD ban gcoobc bonBece tool /
^ Die gccngatban boojcn Deeft. 3 €cn!äleebbanftoactc^aapof^crgie \'
lüLl H ^ toijöe iwoutocn /
\'t gcen Den boo2 een Dap öienö. 4 <©oD cen lia^
pjoen bau fi^actg ^gp of ^ecgie/ bte rnaac eben joo to#ö«l^ be^ lBon«

^ nißse

Hun klee«

-ocr page 117-

9S Zee - en Laad - Reizen va®

iW ÖOüf i3 / tn jeec Wein isf. 5 ^en <©o?ïicl / öie een leöece riem ban m-i
trent ö?te bingeren b^eeö 6 Cen gcoote Hantel ban f toactefïof met een
bJitte boering / gelijft öe USantelö öer^efuiten/ beljaiben Dat 5e geen bef
en Beeft i maac 5P öienensfclj jeer jelöen Daar af / alö iti \'t reisen.
7 <£ch
€t
\\geiacötigïfeleeö/ \'tgeen sp Askiranoemen/ \'ttoeibecöter bïcinig 5©ons
niben Dragen / om Datje/ gcUjb spjeggen/ niet altemaal mncljtssgcRoeg
Bebben / om De ^oete te Doen / tecibc öc kegelen Daac aan geDegr ïiebben ^
bjant De geenen/ Die Bet Djaag^n/ sijn gebouDen alle abontm/ eerte
beDgaan^/ sicB ntctBetaangestcDt en Den buib/ en öe armen bcms-tuy« /
D?ie BonDerD maal tegen De aarDe te bjernen / bcBalbenBetb ißen/
eti ans
Dere boetbcecDigBeDen/ Die Daac aa^i bad sijn. SSp mimm oob altijD em
flob in De Banö / Die gemaabt iö 00 De manisi: ban een Taa T > toelàe ben
tot een deun bccjïrebt / toanneer sP Den Dienjl le^srn / of Jiu: <0rbcDen Doen ;
toant SP Doen Bet eene en\'t anöer ober einisftaanïje/ en s^Uiaac jeec lang
mee best«. <©ob öjaagense altcmaal een s-ber (i on ban iKutsen cp Bun
Boofa/ toelbe men in\'t^cabifcB
Kaük ncemö/ s ^nse öeg cnc/ ötc öe
jiBabometaanen Djaagen / niet ongelüfe. jacinDom Deese llutsen toin^
Ben SP een €ulbanD bdn blaautoeti tolt
Dod3 Den anD^rgemenoD/ \'tgceiî
De boîeuc Dec 3äopten in
Egypten tiS ; eu nooit Djaagen sp bi^ufen / selfjj oob
Bun ^atriarcB ni^t.

«©p-Oun © ■sften-öagen Doen sp nott meer nl^ een maaltgD ; maacDejS
^ xterDagïf en ^onDagjS/ op toelbe Dagen SP "teten baden / ecten sp ttoee
maaien, i^un eeteit!5-tp op Baden-öagen isS De^ namiDöag.é tc öjie üu^
cen / op toelbe sp Bun i^^tö cinöigen.

i^üngetooünlnbc<!3ccccötcn5ijnalDecbanDe(0?attün / enbriUDen/ met
ecn ban d^benöc iijn-olp. €ot Bet na-gccecBt bcijgen sp bjticB«
ten/ gelp aläS ajuin/ gcDaoogDe ^Dcl^/ cottige oUjbctt/ iBeloencn /
3äombommccs/
of ^üopelen/ of anöere öicrgcliibc©?ucBten/ na De tijö
ban \'t jaac. î©at De bccfcOe bciangö / Die eeten sp seer s«lDcn / bec^
mitö Den
Nijl Daar 500 bcc afgelegen t.sï; en Boctocl öe Roode Zee tttaac
een Dag rcisengf ban Daac legt/ bonnen sP cbcntocl gccnbifcBbeijgen / Doo^
Dten De omlcggenöc plaat^n onbetooonD sün / öat 3c geen gereeDfcBap
tot biffcfien Bebben/ en Dat De toegen ban alle banten/ tec oo^jaab ban De
âCrabifcbe ïSoobcrsS/ seer onbcibg sijn.

^nDc^aafcben/ \'tgcen öen tijö i$f/ Dat spgantftB niet en baden/ cctetr
Spcpcren/ cnsuibcl/ \'tgeen Bunban Bun 3lanDerpcngcsonDcntoo?D.
tooiDcn Ben op Deese tijö/ en op iterjsmiss/ cnpnbdcr/ eenige glaaseit
bJun^ gcgeeben/ Die SP anöeciS nimmermeer mogen pioeben.

fïaapen altijD tn bunbleöeren/ cnBebben/ in plaats? batteen iBa^
ttm/ tnetaîsîeengrobcmat / gemaabtban^alm boomcn-blaöcrcn/ op
öc aaröe neer gcfpieiö. ^p tnaaben öte selbe / en noemen se in \'t ^rabiftB;

Burfok.

ï|un beslöbeDcn sijn berfcbeiöcne / na De bebtóaambeiö / toelbe sp ergenjS
ÎÙS Bebben. €enig boutoen Dén ]^of/ anöecen Doen \'t ^ciiBen-tocrb ; anDecm
aïbciöcnin öe molen/ fommigen aémentoacBt toaar / enbcïtoittigcn öe

haften.

Hua Voed».
kï.

zigjieitn.

-ocr page 118-

Eduward Melton door Egypteji. -91

»nnfïicn / toatïïd3i0cr?stiaar boo? bp gaan/ ofaanfiomcrt; ccnfacan^\'
beren jgngejielb / ombe geenen/bie baar binnen tofUen 5ijn/ op teïjeifen/en
bie uit bJiilen gaan / af te laeäen; en bic geen bebiemng in Öet ï^ïootler öeb^
ben/ maaBen jBatten.

^P ^tubeeren gantfcB niet / etj bernocgcn jitB met Bun getijben- / cn «^udi«,
gcbebcn-boeben / cn nocB eenige bicrgclpen tc Ie<3en. €oen bjp baar toa?
ren/ Babbenspmaartbjcc^jtefïcr^/ toaar ban ben cen ben K^iïiari^be^
ïiïoo(ïcr.0 toasf / cn ben anber / bic 3ijn eerftc j^^i^ nocB niet gebaan Bab /
öc Bebicningban Buisf-mectler of ^ifpcn|ïer toaarnam. mu bc anberen /
bie een getal ban scbenticn uttmaaBten / toaren ^ccBen / cn bp na aitemaal
fcBeel/ boof/ berminBt/ manB / of kreupel ban oubcrbom; en 300 \'cc
ccnigc iongen onber toaren / bic socBtcn maar gelegentBeib om te blucBten /
tcr 0033aaB ban be ^ te groote (irengBeib beö i^egel^.

^nben€oo?n/ baar iB Bier boo? ban gefpioBenljcB/ toaren b?ic of bier
ïtalTcn bol oube ^ïraötfcBe en ï^optifcBe iBanufcriptcn / toclBe iB aitemaal
boo?blabcrb Beb i cn Boetocl Bet mcc|l #aapfcBe <©?ollen toaren/,botib
iB
\'cr ctfttcr ccnigc onber / bic toel bcrbienb 30uben Bebben / bat men Ben cen
plaats fn bc ^SibliotBecBbanccnH^onfng bergunbc; maarbcrmft^ bcjUons
nfBcnftoaarfgBeib maaBtcn fn bc
3clbc tc bcrBoopen/ scggenbc/ batspbe
tnacBt niet cn Babbcn om ietjs tc berb?ccmbe / "t geen Bet ^loofler toebcBooi^
be/
3onbcr fn ben 55an ban B«n #atrfarcB tc berballen teeiBc boo? aan
tn iebcr bocB gefcB?eben ijS/ Beb fB\'cr geen ban met mp Bonnen ö?cngcn.

<©nbec anberen sag iB \'cr ttoee / bic scer raar toaren / cn baar iB een groo«
tc luji toe Bab f \'t €cn bcBel^bebc ^EraBffcBccn l^optffcBe
Grammatica cn
Diaionarium Of Woorden-boek j ban Ibn il aflal, CCn bcr toÖblOOpigHcn cn
ber naautoBeurigften / toelBen tB ooit sesten Beb.
^tt önrf ih toet seggcn /
bat men met bft
Woorden-boek, cnmet bccsc Grammatica, bC I^OPfffCÖe
taal/ bic tcgcntooo?big bcrloo?cnfö / t\' cenemaal soubc Bonnen Beritellcn.

\'t 3llnbcr toaö cen Vergadering der Ceremonien van hun Kerk j mct CCU 3CCC
goebc Bs\'^b in Folio gcftB^cbcn.

<©elijB beSïcaiiferïimeejier banbc ï©oe(lnne sP/ BetJ^loofter gcBou^
ben all^ bc gcenep / bic baar Bomen / of bie baar boo?Bp gaan / \'t sP ©?tens
ben öf ©panbcn / bc ï^ofi tc geben» ^e b?ienben bctopfcn SP beese gaft^
»?ijBeiö/ om sicB in Bun ©?tenbfcBap te BeBoubcni cnbc japanben/ om
Ben biet tebmo ?nen/ of gelegentBeib tc geben ban Bcngctoelbofobcclafl
te boett. Niettemin gaan
sp op ttocebcrlep toiisen baar fn tc toctB j toant
bc b?icnben treBBen sp met Bun Bagagic /
$00 \'t ban noiben om Boog / en
geebcnjhcti beïiotl 300 lang alsfSp \'cr blijbcn toillen j maar be 3®vanben laa®
ten^p\'tcfïctttncenBo?ffcneer/ sonbcrficnoptcBeisen.

bat top nu aïlesf besigffgb Babbcn / \'t geen \'cr fn bft ü^looftcr tc sicn y^trek ns
Was? / namen top j^fftBeib ban ben (©berden / cn alle bc jI^onniBen / tocl^ sesha,

bensebcnticnbcn bag ban <©ctobec uitBetbenflcrna öcncbcn lic#
»^"baaieft / na batto|» baar becrticn bagen / sonber ccn buit BcBalbcn be
^iimoeffcji/ ban Bet onse bertccrb tc BeöBcn/ Butsf geBouben Babbcn.
WP namen nu ben toeg
toClBc men bfe ban bc Karavane, of bc Baneden-weg
noemb/ en Btoamen einbelöB op ben zzMm beseib« maanb toeer fn Bet

^ z \' "^m

É

-ocr page 119-

102 Zec- en Land - Reizen vaiji

Bsiha > tfööf tott ba« baan gcttofilien toatetJ. (Cesftonb beeben böjs^
W.ö aanbß anbete jpe ban benNijinaßenefuefebetjetten/ baattopbV
naenten op öen oebet onöet, (Renten obetb?ac|)ten / met eentge (Cutßcn / baae
IUP b?i€nöfcöap mee gemaafit öaööen / tot bat top betuö öegt jelbe maaHöö
to.eet te fdjeep na Kairo tcofifisn / baattop öejs anbeten baan«mtööaag^
^anfitoaamen.

(€oen top m toeet gfet gefiomen toaten / maafite men geceeöftßap tot een
Algemeenc Vyerdag, tet 00?3aafi bat ben 4B?00tCi» l^.cc een otosttoinningDp
öe Coolen bebogten. Ijaö. ^ceje blpfctjap öimtoe bpf acbtcc-boigenöe
öagen / jonbk bat men temanb bmnenöe gantfcD^* ^taö tn al bie tijU eenia
toetfi 5ag öcen,

VMwgde-

eren der \'t ^^ ^n Küro ÖS gctooonte./ hatten ieöet, in öfetgcipe feigen Detfiuten^
Türken, ße baP jl)« IjinäS / oftoinfiel / met fcljoone tnpitäü en fiabilioencn betcietD/
en bat öcgi nacijss een mcnigte ban aanfteefit / toetUa gcs

mcenlp m^t toiojöen op lioute ^ntltumenten i toaat ban \'er fommige
met jeben / anbcre met acftt fioefecn / en anöere op öe tnantec ban (tawen {
na öat een ieöet öaac betnuftig in \\0 / g^nwain jöii- jjoute^ginüt«?
menten fiangen agn toutosn/ öie btoacss ober ce ficaaten geffsannenjiin/
\'tgcen feer aangenaant te jten ifr,. ^e flcaten / öie öMnacljtg? opraUsauöes^
tetiiöcngeÄootüU Jijn/ tiaanöanopen j en öe.jferiftenen fiitmicn/ öcöuu*
tenbc öietgeUjfic #je(ten / öcö naclifö bzpft.öoc»? öe^taö eaaa/ anöersJ.
op
Den lilaarcn miööag v. bermttsf mcn m öejs öuiftcre Deiöcrljciö niet
onöecjtöciDcnfean / ban toat
fiolcur ben fCjilbanö iiS/ Dien 5p D?aagfen / en^
$f De jelbc gcftrccpt cf gaotfclj toit

5©efialben Deeselampen entapijiten / DoenDe25ep^n?cl30peenfcIiiflneo2?
bec onöcc aan bc ijoefien banOun #a!ei|en / een menigte ban lioiteipe tea«
penjSoppngen/ geiöfi^tojmjjoeben/ latnalTen / »ip-coüten/HuäS;?
fietten / ^abeiö / en anbete öier3ctijbe.@ojlogsi-Snili:M*n£nicn^. ^en
^canfcfien Conful/ bie bejCnrten in geenen beele topficntotlDe/ bseö een
5©erl)emclt bän Ijet een ctnbc tot lret anöet ober öefltaat maficai / om öe ^m
te beietten, ^aar bcncbenig.liet Ijp aan öen ingang ban
3i?n i)Ht0. cen
fagie opretDtcn / big metfcDQonetapiitencnfiiiffen^boojji^n toiecöv tm
be Euiben ban ^taar/ Die ijcm joiiDe fiomenDejoefien / öa
-ntop te-ont?
fangen, ^onöom Decje .^^teUagie fttng Ijp Uet afbc.elDf«l.öc^ ilaninggr./ jecc
fionjitg in fiop.ec gefneeDen / öatbanbe^föoningin/ ban Den 5®olpiji)n / eti
ban De boomaamftc J^eeren öe^ ßijfi^v to.cUic aföcelöfdtj D002 een menigte-
ban fnfifiel^ berUtfit toici\'öen/ om öe CntfienjitD ojöerljet bstnuffbec^u-
rope^tjS / bte De toeteppap Oeööen ban öe luiöenna \'t leben
af tebeelben /
te öoen bettoonöeren.. €n in toaaröeiö:/ men fion aan bungelaat blei be-,
füctircn bat fP Daat een gtoot bcfiaagcn in fcöeptcn;. maas^ cen Din^ boföt
Ijest toat bieemb te toeejen/ bat toa.^/ bat 5p aan beß5i|peefo0tiengeeff
iaarben jaage^t / toaatom onge b^oegen / oft atecmaal micfi fiinöcten-
toaten; \'tgeen50ccfitct oofiniCttoelgelooben fionben; toa«t50 jagen toel/
$!at \'et tuffcfien Den ■^olpöp en öc anbeten cen groot onöecfcöeib toa^.
^eesc ^eejten geeben een gcöot becmasD r nia^.iefiomen De geenen/

-ocr page 120-

Eduward Melton-dooc Egypte,Ov mr

5?5eöfBöitjtïên5öntcbpercn / m ocoot seïö teîwftmA entnjünberfKiö öe
^onjuig-iitelUc/ üeöaibßiiöe^aMtoenctuntapijten/enöe anöerefieraöeiT/
Ji^ 3? öenooösaaht 3nn te Dnuren / noclj.PoDieen gctooonte liebüen / aan alle
öe oee«en/ ölc önn toeflel bomen besigtigfn / feofftcnCaDafi^egecben
6n soo\'t Ueöen ban (laat 5ön/ moeten 3? Ijen oob tofituuren boo35?tten f
inboegen Dat/ ïïotbjetnig een Confuloiob öoen mag / tjet Ijem ten mmftm
of bier IjonDtrö s^p.ööaalöeess bomt te bo(îen. #m öeese ^ieraaben
en ^abiUocnen te bt\'3igtigen / loopt Ber bslb / 300 lang als öecse 5Pcc(îcn
Duuren / ban bes mo2gen0 b?oeg tot öes nacötsf te tbjee of D?tc uuren lang^
Dc (iraat / sulbsi öatiwen öe bïegmop öeboo?naam(leplaatfcnnaaubJili)b3^5
geb?uilîen ban.

(^Dwcecfïeöani^obemBertïtngenbïp meteen Cötasnr / öfêeen gscb Knftêeivan
S)?tj:nDbantin3Sb3a,ö /. \'tKaüeei van Kairobe5tattgen. \'t €ctfl / öntbJ\'Jöaar\'Kairo.
jagen/ toas öe Koninglijke Zaal, Daar Den ^acBa Den (©ibanof ülaaö
ijouD. ^n\'t miööen ban öeesc ^aalbsces men ongf een ötb toutoy tocibcc^^
cencinöDubbclö aan een Dec balhen bau öe solöfrbafl toa^/ aan \'t todUmeir
öej^afciefö/ Die öc fc&atting/, ban gun / toanneer Uct iaar ber^KafcSs

fcbcttîen îsi/ niet bunnen betaalcn/ boigcnsf öe manieröe.öEanö.sv metd.ehun\'
be armen op öe rug opöatigt/ tertoijllïcnonDertufcôencenîgctïagenrnetfchatnng
cengeelîei ban toiitoettes/ aan .toen;.erö cinöcn Meine lot^ösltfootfessijn/?\'^"^
op öc naatec ïjuiö / in Den bollen ^ibany tocoeteiö toojörn.. brengen,

©crbolgens blommen to? 09 Dc platten öet ©jooö-obens / ban toaar
mcnöe plaata 3tcr Kara, of öc Kalbas-plaats genotmö / om bot Ijet bolb b<iii
ben ©acba
3tfl>öaar.te paacöe tn Ijet fdjietm met Den boog na cen groota
iJalbaSi DttfaauöetopbauecnseerDoogeboom bangt/ oeffcnö.

©OîDcc^gîfigentoptttbcBamerô/ öaacbctöujS-pWöcrg^mafifittoojö/; Kamcr®
tocibe. ttoee 3ecc geoore ^aaietnijn/ ceeUt obcr^öe läoniiigipe ^aal ban\'^^"^."
Den ^iban / geboutoö mstOerlic getoelffelö en j^^aiuren. gin ieö?r Ijceft
m^n-ttoaalf |Boitierig ban\'lrtiJoeiVftaanöe in een Itring/ toelbeieDcc omtrent word.
anöerljalf boet ifî Deljaogte/ en lyun p^ere (lampers/ bebben/ öte om ba
flof toellie in öe3iBo.2tii?ccn iS/ blcin te maalien/ ijun betoeeging firtigm
öoo? mtööel ban een togedob/ öie aaneen baife/ in bet miööcn ban öe
jaal (laanöê met ijeteene eittöbafl iS/ toclbé een paarD Doet omva:iûPEn.
îïDtfDt öaat bplieefc men >tofl) ttoee of ö?tc anöere baamerö/ öaac men
cen meenette ban lileine ^ojtiaen 3.5«/ in Detoslöen Set bo^öer fön ge^
maa!ittoo?D.

vi^tîeiîjlîc Dagen öaar na toaö ih tegcntoc-Oïötg bp een lîoptifcrî
lijft / toaar ban ift met een bpsonöm^nieuto.ö\'gietigöeiö öi\'3? bolgenöc plecl}^
tiglieöen aanmecfete.

^a bet jiSsööcr-nniClx^-eebeD/ of geUjft top s^gen-souàm/ pî^.^î,.,;.
öc iKfitten/ öjaclïïen De ©uöers
en ©^ienöen ö?0 252upöeGoniöhedender
Den^juiDegotti/ cn tiaar na öe^Sïuiö/ ban Ijet ïmi«?/ eraar öe
äOft geiïouöm jouDe toüjöen/ na öc ^crrï/ toojöenöe öoü? ccn mentgrc.

^ toa.S-îîaarfen geîiflît ; tcrtoiU \'er eenige Eîffanarn in öc

taai gesoiigen toieröen ; toaar onöerfommiôînmîtïilctiîeDoiu

-ocr page 121-

102 Zec- en Land - Reizen vaiji

u ftnincrtRötcgcn ftletnccBBcnBoutc öojDctRö f[ocgcn/ \'t gccn Bp Benin
&c plaat^ öan jBuföö getjoiiöcn too?D. ^n öc iäerft geftomcn sönöc /
b?acötcn 5p Den nsjuiöcgcm in Bet Itinnenfic läoo?/ öaat: Den ^©tcnfl ge^
tneenlöb gescngen too?D / en De 25?ttiD in \'t DcrttcH Decb?oiil»ett. ^icc op
Bcgonöcn öS p?icficrsJ cn Bet ©olft eenige <0cöeDen/ met Eofsangcn Doo??
nicngD/ tefcescn/ toclöev getoelötg lang DuucDcn^ toaac na Den geen/ Die
De IplecBtigBeiD Desf ^utoetpfi^ bccctcBtc/ na ccn 55?iiiöegom tocttaD / cn
D?(e oftiici:gcbcDcniaj5/ maabenDeopBet einDc Pan icDec gcöcD Bet tcben
ÖC3S SätuijS Oper Bern. geöaan jijnDe öecö BP Betti / ntet Bet aangesicBt
iiaDcn3|etf»elgcbcccD/ tccaaröcnsitten/ BouDcnöc cen jüPcr J^rui^ oöec
CinDe acBter sijn BoofD/ cn DcrbolgDc alsoo 3|jn gcDcDen.

€ertoijt Dtt\'inBet{Jinnenfleiäoo?gefcBieDe/ öeeD Den iKoflec/ BeDöenöe
een banft buitcn Dc Deur ban Bet buitcnflc läoo? gcjet / Dc 25?uiD mcteen ban
Daar .paagen Daar op neöer Sitten v cn De ^?tcftcr$§ in ^t Binnenfle Iä002
gcetnötgö BebbcnDc Dc
Knoop gebeden, gelBb SP öie noettten/ BcbrecDDe
ben gccn / öic De plcgttgBeiö bcrcicBtc / Den 25?uiDcgom tuet cen tciBc /
omgojDc Bern De lenöencn met eenricm / cn setteöe / Bem ecn fcBoon toit fcr»
bet op \'t Böcf 0\' aBanneer BP Bern tiu alD«9" Bp De 55?uiD geb?acBt en nce^
bcn.ö Baar ncDcr BaD Doen Sitten / BeDefitcBP Ben alle beiDe met Dit selbe fer?
bet / cn DceD sc DcBoofDenbpmalbanDcrbocgcn; DaarnaBedcecbBpDcn
5ß?uit!eoom"tbco2Bi30fD/ cn\'töuitcn(l ban Dc Banö/ mctoipban olijben^
en bcrbolgenis ocb De 5!ß?uiö j toaar na BP Ben malbanDer De BanD DceD gecs
ben / leescnDe te gebjb obcrluiD De bermaaning / toelbe De pöcBtcn bcBd^D/
Die SP Den anDer onDcrling fcBulöig sön. ^löujs cinDigDc De plcgtigBeiö öecs
l^utocUjbÖ / toelbe SP
de Krooning der Getrouwden nocmcn / mCt CCn OtOOt
gebolg batigebcDcn / Dic mct berfcBeiDenc CercmonienDoo?mengD toaren 1
toaar na sP BetBlofsoi^gcn/ enbcrbolgcn^SDcn iBterbegonDcn/ toaar in
Ben 25?uiDegom cn 5ß2uiö CommunicecrDcn. ^ienfl gceinDigD srjn?
De/ beeröcn sP met alle Den flccp ban Bun jl^aagen en ©?ienDen toeec na

DRÏE-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK,

Maniere, op welke de Kopten j in de Kerk van Mari Mon-
kiire, zich ter gedagtenifle van den Doop onfes Zalig-,
maakers, in den Water-bak dompelen, enplegtighe-
den, die daar omtrent gebruikelijk zijn.

ï66 i» O ^ \' ^ ^anuarp öe.^ iaar^ / op toelbe Dc itop^

^tcn Bet 3^eed.banö?ie|iomngen bieren/ gingen top na Oud Kairo, in

ö^

-ocr page 122-

Eduward Melton door Egypten. 105

be ïicrïi ban Mari Monkure, omtejien/ op toat manier beïjop Sil 5fcïj/
ter oeüacöteniffe ban ben !©oop onsess Ealigmaaïier^ / toeliic / bolgcnjs Dg
oberlebertngen ban ïjun fectli / op beejc nac^t geboopt toiecb / in \'t loatec
bompelen. ^m ijier / biat ib baar ban aangemcröt ijeü.

€er{lelp beeben sp be jlibbcrnacBt^J-^ieiifl ter platitse / baar bc
3(Bater-baSi iö / {jangenbe aan \'t berbauiffel / \'t toeiöe onDerftcunb toierb
boo? bier geblamöe l^piaaren/ berfc^eibene Ii?anbeiibe E^mpen / 3ijnbe
öe 3elbe plaat.ö afgefcDooten met een feojïelp ^leeb / omtrent een mans-
lengte boog/ altoaar sitlj bcrfdjeibene ^erfoonen teraatbenefceröoogen/
in toeifee ^ater-balt 3p
3tclj bompelen / en bie 3p Magtas noemen, ^eese
bab iis m een bamer / bp be / om trent b?te ellen in \'t btcrBant bjceö /
ert bp na een jBansï fioogte bïep. ^n öienft geëinöigb spnDe / oinöben
^atr.arcl) in be
Koiiomie, of Sakriftie, oiti 3icö op 5iin ^cnttfibaal te Blee?
öen. Berö0iöen0 titoam lip toeer öp ben ^efe / met een ^iaBen en een
ßec boo? 3ictj. ^m ^iaften toa0 geblceb met een bap / cn Dab een
pscc
feruiö" in 3ijn Ijanb / ban langte gelijb een baröersf-fïaf v en öen #2ie(te£ Dab
cen\'lilöcaan/ omben^patriarcljalöiBebgcsel/ of €eremonic-mec|let te
bienen. ^n bcc3en flaat bp b^n geöomcH 3ijnbe begon men Bet toater
bat baar tn toa.ötetopen: tocltetoping gcfcftiebc met berfdieibene Steffen
iutbc^?opljceten/ bcpfalmen/ en\'t J^ieutoc s^cjlament/ nuiit\'tiiop«
tifcïj / en ban in \'t ^Eabifclj / baar ober te leesen. jBerboIgen^ toicroo&tc
ben 5^atiiarclj lietselbc / en roecbe f)ct cttclijbe maaien ïtrtns^-toiiö met becs
30 P3ercfiafi \'t geen bc anbcrc ^jicflcr^/ icber op fijn öeurt / ooiJbeebett.
(Certop men alöu^ Ijet toater toijbe / \'ttoelö ten minfien toel ttoee «urer*
lang buurbc/ ftonb\'cr eenpsere fiänbclaar ban een iBano Ijoogte/ cnmct
D?te armen /
in\'t miööen/ op öetoel&emen öjfc; toa.es-ftaaEfen onffleeßen
Bab / bie gebiuirenöe öeejc plcgrtgnetb (tonöen te bzanöcn. 3©annccr nu
beese toping geêinbigb toa^ / ontöe&te men be ^aaïi /
bit ban te boo?enboo?
ccn gebecltc beöeltt toa^ getoeefi / gantfcB en al / om Bet boUi plaatss te Qm
ben
ban baar in te treeDen {cn stcB te bompelen. ïE).ier op ontfionö \'Cr sulö
cen bertocrring / en stillt ecngerucBt / bat ib baarbérbaaitb ober toasf; al=
soo eenieber tocb?ong cm een bcr b?ie eccflen te toeesen/ toelbben^atriarcB
baar selbe b?ic maal in bompelb. tot beese eer nitt geraaftetï Bonben /
bompelöen sieB baar na op Bun gcmaB baar selbe in/ fp?inncnbecnbans
fenbc gantfdj naaBt in Bet toater/ inbeteg€ntooo?bigBdbbanBnn^att{^
arcB / en anbere l^erBdijBc perfocnen / sonber Bet minflc cc Bebben cm Bun
fcBamciBeib te bebdiBcn.

bat bc mannen sifBnu lang genoeg gcbompdb Babbcn / cnberbolgen^
oitcmaal ni Bet Boo? ban be K-crB gegaan toaren / Btoaamen öe ©joutoen en
^DocBtcriS/ bic eben een^\' beeben/ fpjingenbc gantfcBnaaBtinBi^t toater/
«n met malBanber fpcdcnbc / sonber eenige fdiaamtc öa,u ober tc BeDDen.
3siettcmin moet men öit toeeten/ bat alle beese ©joutoen en ïpocBtci-sf / bic
gdï oantfcB naaBt baar in bompdben; niet alsJbanficditc(laat toaren /
/ bie ban eenige aanjien sön / toafTdJenltet aangciicBt en br
S^nbcn baar maar m> •

-ocr page 123-
-ocr page 124-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

Coeti nu oöfi u?outocn Dun Daaöcn gectnöfgö Daüöcn / gfnaen
Dl^Odijliö na DunUertreD/ om öc Hisf / jjieaiceeöss begonnen )x»aö/ tc
Düocm.

^tet baar / m beeje piegttofjct& / "bjeïfie top ban Uen ieglrtne tot fietcin;»
Jsetoe/bptoooncten/DerrtcDt toiecïï*

VIER-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK.

Vertrek des Malimels naMecliaj des zelfs gedaante, en
plegtigheden daar omtrent gebruikelij k- Des Schrij vers
Reife van Kairo na Hoog-Egypten. Befchrijving vaa
Momfallot, en Siut. Der Turken Paafch der Slacht-
offers, en hoedanig de zelve gevierd word, Scc,

vmrek ^ öen 28 ban öe ^elbe maanö/ öeeb ïien pacDa met een groote flSï
^p
den vj^tig Kairo bertreDDen öen Mahmei, of Det Dood-kleed , \'t geen
mS öel^onfngenen pacDajSban Egypten boo? een gebjoonte Rebben alïe jaa^
ren na
Mecha te interen/ om Det €>?af ban Mahometmebe tebeöeßfien»
©nje nf eubJslcfcriöDetö / öie om obecal boecöe / baar bap toljïen / öat maac
1et>s te jten toaö/ öeeö onéöaag.öban te boo^ennacenbeDtoaamepiaatjS
«mjien/ om niet ban be njBaDometaanen/ bfe booigaanjs bïPtoatonbcf
ïeefö ballen / berDtnöerö te too?ben. ^en ojöer / öie jp fn öëeje pïegtfgs
tefö/ toelDe top öp onjs gemaft OejfcDtigben/ onöerDteiöen / toasf öujS?
bantg.

©003 aan özoeg men ttoee Kifves of Dood-kieeden ^an f toart ^ama{ï /
jeer riiltelp getoerDt / met gcoote mabifcDe Hlettecjï öaar op / toelDe ees
wge ^p?eHben utt öen -lilbojan beDeféöen. \'ïDeeje S^ettecen toaren jeec
iang/ ban gsaö geDo?biimö/ en jcecDonfligboojmalDanbergeblocDten»
T©e üalicng / toelfie wen fsöer op cen T©ooö baar uft gcflrcfit ö jscg / toa^
ren bP na on öc jeibe manfer gemaafit/ alji öe geenen / toaar ban men jtcD
In
Europa bfcnö i öotD 5c toaren maar omtrent ö^fe ellen lang. 25!) na een
tündnöfg getal ban
Schiechs of Mahometaanfche Geéftelijken , fitoamcn
baar atfrfer/ öocnbc cen menigte ban Baancn / int be .^ISoögueen ban
Kairo, boa? jfcl) bjagctt. Sommigen ban öeeje« gingen tc boet; anöe^
xm rccbcntip iÖjeljS; cn altemaal toaren je op een jecr toonöedijfic maniec
gcfikcö/ cn-met bobben ban öirijenöcrDcsnöe fiolcuren/ booj malfianöec
gemeng?! / bcbefit. fionöen onö niet genoeg bcrtoonöercn ober Dun
fcD?e«utoen/ cnobecljungclmalTen; toant jpfcDuöïeben fietDoöfö/ bet^

Djaaiöen

-ocr page 125-

Eduward Melton door Egypten. i-\' i

ös oogen/ cn bcrrrolöBcn öen monö en WngerS op öcbjeemßjie
manjer öes iwerel&s; anöece riepen utt al öun macjjt Ijet tooo?ö Hu, \'t gecn
een öcr eigcnfcljappcn of naamen ban <6oö ts, cn men sag \'er W na nte^
manö onöer/ öie niet getoapmö en toas/ of meteenlwoö^/ of met cen
Öelöaarö/ of een ijoutc faöej/ of meteenig anöer pg ban bcrroeftebja^
penen.

öeese troep litoam öet ï^ïeeö of 31 alien / öaar tuen im gtaf ban Ma-
homet
mcöe bcöcbt / en\'t geen men in\'t ^rabifcö n Mahmei noemö.
■t SBierö geö?aagen ban cen Ifeemei / öte geel gefcliilöcEö / en seer rjj&elijö
toegeruit / Öeööenöc een met gouö gebo?öuuEö öcft-blccö ober \'t löf /
cen fcboonc putmagic op \'t Boofö / cn bellen ronöom Den Sais ea
öecncn.

^tt feleeö bjas gemaaßt op bc manier ban cen Beö; maac men Bon/;
nocö öcBoeöanigBetö/ nDcBöefioleucbanBetlloföelicntten ; becmitjs Bet Mahmd,
geBeel met bloemen/ cntóngetobifcBclettcccn/öicbaaaouögeöoïöuucö
cn seec aaröig öoo? malBanöecgeblocBten toaren/öeöelittoas- seanicöei:
bec bier Boeften Bing cen groote fttoifpel / en blaft tn Bet miööen Itep Bei toat
fcBarpeu toc / op öc mantec ban ccn ppcamiöe.

^cï^cmel/ öic metöccsci^eiliaöomDclaöentoa^/ toiccögebolgö ban
bpf anöeren / op toelfter cec(le cen ^tlcabier sat / öte op öc trompet blic0 i op
tcttoccöesatceniiloo?/ öte op ttocc ftletnc trommelticö floeg / cn op öe
t!?tc anbeten ö?te aanftomcnöc jongelingen, ^aac acBtec bolgöcn acBt en-
ttointtg
Metferrakas tc paacöc / met Betf toaarö op sijöc / cn öc tulbaaö op
\'t Boofb. <©e3e toteröcnban sebcn anöecc pccfonen gebo!gö;en acBtec öe selben
fttoam centcoepban
Scerifs,ofEdeiingen van Mecha,altemaal tc paacöc;enöß
na
öcsen een man / öte öoben jün Booft eeo filetn gebo?litmcö öoobttleeö üjoeg /
\'t geen biecftanttg/cn cp ftoBM uitgefp?eiö toass.^^esc toiccö ban bicr anöecen
gcüolgö / toeïfte teöec ceniaften of ftlecöban Bet seï^e
fatfoen op be fcBcuöer^
ö?ocgen. lilen seiöc mp / öat men öeese öooö-felceöcn opBtng tec plaatfe /
öaac SP ^ geöacBteniffeban fEb?aBamsf «©ffecBanöe biecen. ©ecbolgenjS
fetoamen \'er acBt-cn-ttointig ganitsarcn / paar aan paar / met Bun |ïSut$E
ban Ceremonic op\'t Böofö. gingen eben boo?
öen Emir hag/ of dea
Bey, die de karavane geleid. ^CSen 25ep toasS
gcftlc^ö mctccn ï^OftaU /
cn ö?oeg op 5i)b Boofö öen (€«lbanö ban Ceremonie öer ^cpss / todftc men
tn\'t ^rabtfcB
Em^ie Berfciani nocmö/ cttöicsccrtoclnaccuomgcftccröß
bloem-pot gclpftt. I^p toicrö gebolgö ban fitn ^ut^genotcn / toclftc beflonöcn
tn ttoaaif toelgetoapcnöe boo^cButter^ / cn ccn troep buöfcBtctcr0 altcmaal
tc paaröc. €ttelnftc€rommclf[agcrsS/€compctter3g/cö ^öper^/^uamen ag«
tcc Bern/ stttenöe tn^geliiftss tc paacö / of op Éemclsf; cn etnöeiijft fttoam ccn
j!5cbaart/ \'t geen öoo?cttelpe mannen booit^setroftBentoicrö/ toaarop
»et affcButfel öc^ (€empcl^ ban iflSecBalag/ \'t toelftban groen ^atön toasf/
gouö gebo?öuucö.

<!5eiö/ H gecn men tot alle öeese ^ooö-ftleeöcn ban nooöen Beeft/
n^eemt men uit öc tnftomjlen öec Eanöecpen/ öie öc ouöe 3^oningèn ban
Egypten tot öccsc ftofictt gcfcBiftt Deööen / \'t geenö«o?öc<©ttomaHmf£Bc

0 m^*

-ocr page 126-

2o6 2ee- cn Land - Reizen van

tKbefïfgö t^f» öcesen dnöc ftccft men cen ^ntcnbcnt getclö^;
UJCIBC
mentn \'t IficaBtfCl) Nader ü Kifve; of Öen Intendent des Kleedt nocraö/

ïitC 3o?g;D?aagt omDc selben te Doen öcBoulxtcn / öc tnBamflen öaajban tc
becgaöcren / cn bc jelbc tot tin ßcDiuiB / baat 5c toe gcfcDtBt 3P/ tc bc^
jlccben. , ^

\'t <©ccn CE tn öccjc ^ompc \'t aanmcsBcïpji: toais / cn bat mp \'t mccfï bct^
ibjonbctbc/ toaiS bc <5obbJUStts0cibDec5et<©ngcloobtgenomttent bcbln?
gen/ btc tot fiun ^jopDect/ cn tot Dun <!E5obstbtenfl btcncnj bjant al Bet
toolB/ nfct tcgcnfiaanbc\'t ongeloofclp gcbjang / \'tgecn\'er tn bc {Itaatctt"
tsf/ baatbcscboob-Blcebcnboo?gcb?aagcnto0?bcn/ ttacljtc meteenonults
fpjccBelpcn icbct Bun neuöbocBen of tulbanben aan beese boob-Biccbcn/
taelBe tot Bet (ïB?flf ban Bun ©jopBect gefcBifit toaren/ te boen caaBen/
ötc SP ban betbolgcö^ Bujlen / cn baat sp strö met een grootc bebotte be oo®
0cntticcb?cebcn.

I^abat bjp bccsc ^tatfc / gclijBooB acBt bagcnbaarna ^arabancbcr
5^clgrtmsi na
Mecha Babbcn sten bertreBficn / bcfiootcn top cen tocBt na
Hoog-Egypten tcbocu/ CU namcn tcn btcn ctnbc / öeBalben onfe ^Jcnaacss
en ttoee ^anttsacö/ «en jiBoo?/ bfe onfé buurman/ en Hagali genoemb
toajs / metonö/ bermft^BP/ baar meer getoecftspbe/ on^ boojeengcs
bccue tot een iLefbjsman Bi bccsc rcfgf bcrflrcBBcn Bonbc.

g©P bcctcOBBen ban Kairo op ben bter-cn ttointtgflcn 5pcEi?ttarp bciS jaatiS
Scfttcn Bonberb ttoee en-fcfifg / met een batB/ bte 0ti0 boo? 25
Paras tr
Momfaiiot soubc B?cngcni ^fcn nacBt Btoaamen top nfet berber / aijef tot
Bet €flanb
Roude, \'t geen tegen ober oud Kair©, cn omtrent ccn j^SusSBct^
ftBoot baar ban baan legt / boo? bfen bc^n asijlteur ban Bet iCol-Bufö onsi tot
ben abonb IOC opBfelb; anberen baag0\'mo?genseï al Beel b?ocg Btccgcn^
topcen regen/ bfe totbenmfböag toe buurbc/ sonber ccnis op tcBoubcn/
cn bat met s«lB een BcbfgBetb / bat Bet fcBcepjS bolB genoobsaaBt toajS Bet
toater gefïabfg uit tcBoo^en. Cocn sou iB toel getoenftBt Bcb&cn / bat top
fcmanb ber gcener/ bicbc Imbcn soeBen totj^s te maaBcn / bat Bet in£gyp.
ten niet cn regenb / Bp onsSBabben gcBab; toant BP sou Bet tegcnbeel toef
onbecbonbenBeö&en. ^esen regen toierb na ben miöbagB ban
300 Bou«
been B^Digc toinben gebolgb/ bat top ar
300 Blappcrtanbcn / alsf-
of top in \'t mibbcn bcö tointcrjs fn
Engeland getoeefi: toaren. q^n bolgen^
ben nacBt biel \'cr toccr cen al
300 (lerBe regen / alef be^ m0?gen^s / toelBe tot
b?ic uuren toe buurbc j toaar na topcen ^oo?b-toe(le toinb Bregen, bic onjj
be gantfcBc rcisf bp bleef.

ben a7 Btoaamen top te Benefuef, ccn groot geBucBt / ten 5ï5edenbee
Nijls gelegen / baas top tcjanb gingen/ om ccnfge betbarfcBfng tc Boopcn/
toclBe BcBomcrtBebbenbc/ scttcbcn
top-onsc reijs boo?t/ en paffeerbcn met
bonnen onbergang
Heggiar SeUme, \'t geen ccn Blip-in ben Nijl isf. i^icc
tcr piaatf^ begint Bet lanb ban
Egypten, \'t geen ten #o|lcn besJ Nijls legt/
êcrjibeboutoêlp tetoo?ben; toant ban
Kairo af / tot baar toe/ fss Betaï^
tcmaal met sanb BebcBt

^enonbsccabaag^/ na ten <©o(len bc^ Nijls ^fïeclcn/

Vertrek
van Kairo,
tsa Hoog-
iigypKn.-

-ocr page 127-

Eduward Melton door Egypten. i-\' i

biß Irtcbt bp öenantier(laan/ t«beööen laaten leggen/ paffeerben top \'t
<!5föecgte
Gebei-geranat, aan De jelbe stjbe gelegen/ baac bet lanö toeec
onb?ucbtbaac en janötg Begint te toojöen. €en toeinigie Boo? öen miöa
öag Bonöen top onjS blafi tegen
oBecSerarte, \'t geen cen ©ojp ten <^o(lcn
Nijisisf/ B?p öiep latiöetoaact in/ cn aan öc boet ban\'tBoo?nocmöe
<6ebcrgte gelegen. !|icr (liet onse ^acb 500 getoelöig tegen ccn sanö-Banli
öat top öaac niet toeec af BonDentaaben i \'t gccn De ttoee ^anitsarsf / toeiite
top met onjS genomen baöDcn/ sicnDc/ Dtoongen 5p öc anDece J^ciflcne
BcisigecsS mct tlöb-fïagcn/ tn\'t toatcc te fp^ngcn / en öc ^sootögcsclle«
tc belpcn. i^a Dat top Dan eiräjclp met gcoote moeite toccrlosf gemaabt
taacen/ bccbolgDen top onsen toeg/ cn BegonDcn De (©motten ban bet (©e«
Becgtc/
\'t gccn ten <©o(l«n Des« Mijls legt / tc ontöcBBen/ cn ecntoefntgic
itaac na Den
Vogd-berg, in\'t ^ßcaöifcb Gebel Teir genoemö / Die ban Bo^
ben tot öeneDcit/ omtcent De lengte ban ecn balf mijl / 500 (Iciltngclijb
iö/ Datbpecceenmmic/ öoojmenfcbcnbanöcngcDouteö/ al^ecn^ïotef/
Doo? De i^atuuc gemaabt/ frbiint tc tocescn /
\'t gccn boo? öe oogen Des
iUeisigecsS ecn seer aangenaam boo?toccp iss. MjifpociD ecn groot
einöe tocgjf Daac tcgcn aan: cn Boben opDc^selfsS top siet men een Öloo?
<jlec Der Zopten
Dcir il Bakkar, oft KatcroJ-Kloofler gcnocmD i entoat
DecDer betfcbeiDene €5?ottcn / gelijb oob De ^uinboopen ban een ouD ^o?p.
(Cegen Den äbonD btoameti top in\'t gesiebt ban
Minie; maar onse 55arb
tooo? öc ttoccöc maal op öe sanö-Banften bafl geraabt stjnDe / toaren top ge^
nooDsaabt tot öcjs anDeren Daag^ mo?geng5 toe Daar te Blijben leggen.

(©mtrcnt een mgl ban Minie, Den Niji optoaartsf baarenöe / Begon®
tien W Boben aan\'t <©eBcrgte/ \'t geen ten <©o(len legt/ öe <i5?otten te
ontöcfiBcn/ Die/
na mijn oo?öeeï/ öct öcgfn batt\'t Neder-Thebaïde sjjn.
^eesc
45?ottcn bcrbolgen langes Den gantfcbe 5ßerg/ tot Momfallottoe;
en ib beö\'er bier-en-Dartig op eenrp getelD; waar Dentngang Der mectlcn
toa.0 tocgcfiopt Doo? De aarDe/ Die ban Boben na BcneDen gcballen toasf.
denselben Dag / omtrent te D?ie uuren na De miDDag/ pafTcecDen top öe
^uinboopcn ban öe ouöe ^taD
Infine, ïaatenDe Die tec (Tinbccbanö/ en
gingen Den bolgcnDen nacbt boo?
Meiave on$s te (ïaapcn leggen.

5©enttoceDeni33aact/ Desfmo?gcn!sb?oe0/ bertrobben top ban öaar/
en sagen onDcc toege nocb becfcbeiDene anDece <0?otten in \'c (©eBergtc /
\'t geen ten ^^o(lcn legt. jEiDDags betUcten top öen gcootcn l^anaaï
öe^ü
Nijis, bcrmitss\'er 500 tocinig toatcrsSfntoas?/ entraDcnineenstjncc
acmcn/ tocme sicb naDccOanD toecï Bp Den gcootcn acm boegenDe / een
Itlcin €ilanDic maabt. ©ccbolgcnsf pa(Tcccöen top boo? Bp Den monD ban
jofephs Rivier, toaat ban bier boo? in DeBefcb?öbin0banFiuragefp?oi)a
ben

^ess anDeren baags? mojgenjs btoameu top teMomfaiiot, altoaartop-
tec ïjerBccg gingen in ecn seer ouD biftsS op De iBarbt i cn boctocl men \'cr een
JJ™ecc5jecBecg beeft/ Die Beter en gemab&eipeci^/ totlDcntopbaar^zcb^
r-t u^f ^ecBlijf niet in nccmen / om De ®ucfeen / Die Daac gemeen^
»0» but^bedcn/ geen gcicgentbeiD te gcèben banonsficeö te öoen/ tobten
3P flnjïf »00? l^rtdctKn gcbenö baööeo. <© t Mora^

-ocr page 128-

lOiS Zee^ en Land- Reizen van-i

Rfehtn Momfallot, Döi^^c^lö^n^t^plaats.Dc3S^afcfifjSUanijecjcfijóbfntf^
rinavan CCH jcec fc^oou ©l^^i ^an Det Middel Egypten, gelegen aan öe 3©cfl-Dant
Mamfaiioï. öÊïf Nijls. jBen maaut Daac een gcoote menigce ban Etnöen / en mecc
anöcce
öiccgeipe a©aacen. ©e i^opten jp\'ec fn een jcec gcoor getal s,
öocD Si» ö^öDen \'cc gcen Msch, fn öe f gebaute ban Momfallot telö men
Éen cn-bijfttg moppen/ bïaacban\'ec5e0-en-öac£tgtcn3©ejïen/ cn bijfrfctï
ten <©o(ïcn öegf Nijls leggen/ en een-en-ttofntfg heeften/ of ^^locflecïï/
ban öe toelDen\'ec elf aan öe a^efi/ entfenaanöe<©ojl5ööebanbenNijl
gelegen jijn»

l^a öat bjpbfec öagen te Momfallot, cn MöeotJöccDoojfgeïï^ojpen/
obecgebjacSt Daöben/ tcofiöen top öejs mo?gen.ö ten 5«öcnuuccnnasiut
baac toP op öen mfööag aanDtoamcn, ^eeje ^^tab legt ten opjfeötc ban
Morafaiio,t £irtö-^ufö-#o(ï. IBp ftuutbcu Dtcc ttoee ïiamecsf $n een ^ec^
bccg/ öfe tegen obec Det aSenaeenc 25ab gelegen toa^/ cn te öeejcc oo?^
jaafi öe naam öaac ban bociöe. 5|fet lang toacen top Dfec sctoceft / toan^
neec top ftennf0 maaDten ract ben SSfffcDop/
Amba joamies gcnaamïx/
bfe cen Delccfb man / en ban cen onbecffpeiiih leben toa.^. ^©eeje l)?acDt
DP een jcDecen Éopt/
MuaiiimAthanafe geDeetcn/ toelßc bc eenigfïe
in \'t gantfcD Hoog Egypten toa.ö/ öie norD öe taai ban jpEanb-aacti/
bat tc Jeggen/ öe ï^optifcDe Denöe ^ öoüD top Donbcn niet beel öp Dem uit-
cecDtcn/ becmusf.Dpöodf/ enobecÖ«tacDtigfaaccneubtoa^.

Siut, in\'taSjiebfcD Lycopoiisgenaamb/ f.ö een öec bccmaacbfïc ^tc^
ben ban \'t Hoog-Egypten 5 cn gelegen aan bc boet ban een bo^ce cnons»
b^ugtbaace ^ecg / toclBctenï©eflen/ omtcent ecn-Dalfnipl/ of öaar om^
trent ban öen
Niji legt, ^ecje ^tab W bjp gcoot / en getoclbfg ©olß-
rp. m l^ptifcDe Iciflenen / öie öaar in een jcec gespt getal jijn / Dun^

mn bijf Donö^b.Karaches,.of Hoofden ^ die.fchatting geeven , uitmaa^^

ftsn. Ef Debberi banc een i^iffcDop/ cn cenDleinarm&erftie / aan ben
2llbt Der geDeflfgö / toelfei^ iicDaam / bencben^ öat ban jijn^ujler Erizi,
bie JOO toel alss Daac 25?oeöec boo? Detlig geDouöen too?ö /
tcEmfciui, öat
cen <©o?p ban
Ifchuminein 10 /. bcgraabcn legt. ï|iei; tec plaatfe too?b.
Bet befte.miïntoaae ban gantfeD Egypten gemaaßt; ooD Detbelüoofö-
^^taö ban öeeje #jobintfe/ mbe cefïöenffc-piaat^ baneenmafdef.

<©p öen 25ecg/ toel&c ten 3©e|ïcn ban Siut legt/ jiet men onöer ecjt
mcnfgteban432Ótten/ bieinbcjs jelf^DaröefteengeDoutoenjön/ een/ öfe
op: öe manfer ban een ^aarbe-^tal gemaaDt fjS; toaacom Det©olfi ben
jelbe oöD il
stabi, of ben Stai/ noemö» ^n öeeje (6?ottc/ toaacfntop
boo?. ttoee l^optffcDe !äci(lenen geb?acDt toiccöen / niet tegenfiaanöe Dct
fireng bccbob ban öen 3^afcief / becmitg? m^n Det geboelen Deeft / bat baac
eenige ^cDatten in becbo?gcn jijn/ jagcti top een joo gcoote cutmtc/ bat
buijenö ßuiter^ jftD- gemaD&elijD öaac in f[ag-o?öcr jouöe Donnen (lellen >
bocD beDalben becje blaDte/ jagen to^nietgf / \'t geen eenige opmecDinn
beröienbc; beel mtnbcc öeplaatffen/ öaarbe^cDattenbecbo?gcnleggen/^
boo2 öe toelDcn ben Itaftief joo jecï beöommecö i^
, (Coen top öp na öiie toeÄ te siut getoeejl toarea/ en bejigfe

Siuc.

-ocr page 129-

Eduward Melton door Egypten. i-\' i

ttöt BaïiïjcnUan <i5?otmt/ iJloofla-^/ eii l^crften/ \'t oeen maar öc mftb
fte opmalung töaatbfg toas/ teöen töp toect na
Momfailot, meteen
^oojneemen Pan ïjaar te fcïjcep te gaan na
Girgé, en onse rei.^ bojDci\'
liOD?t tc jctten, öeclj op ösn mtóöaijDaac getemensijnöe/ toiecöftitop
eenooöjaafit Pan Uoojneemen te bcranöircn; toant niet 300 fjaaft toaren
top in onsc eerflc i|èrberg geftomen / cf cen Üiopt/ öaar top te öeesec
p!aat0 bemnss tttec gemaalït öaööcn / htoam on^s bertoittigen / öat men
ong bü öenifaffief getodöig befcMöigö ijaö/ seggcnöc/ öat top rpic
3^ri(lencn toaren/ Die om geen anöere ceöen Doo? Egypten rctsöcn/ alts
cm öc plaatfen tc ontöcbben/ Daar De jgcöattcn betöo?gen toaren/ cm
onö naöecöanD met Wfl of getoelö Daar meciïec ban te maïien. \'mmm
getroutoen
3©?ienö bcegbe Dant neet) bp / Dat Den länffief {a?i gegeben baö /
cm onjs /
500 ijaali men onse ïicmjl berjlaan souDe ijebtten / bi? Dc fiop tc
batten. -

i^^eese fitoante t#öing öeeö osi0 op bluï^rten öeti&en} cn geïiift top soo v.itrek
terfionö geen geïegentljieö fionöen binöen/ om na
Girgé te geraaßen / be^ M^^iave,
Batoen Dat/
500top öertoaartögctrobbentoaren/ Den Uafciefonss MtliUf
lp
3ouöe BebDctt bunnen Doen boigen/ bcrmit^ siclj 3ijn gcbieD aan Die
ftam seertopö uitflteiit/ toaren top genooösaabt onse rci0 na
Meiave te
tocnöcn / aan toeïRc bant ïjet gebieö ban Den ©lafcief gantfcl} gering is?.
(Ctn Deesen einöc bertrofeften top op öen
28 ban De selbe maanö/ na Dat
top onsen ï©el- öaaöer seer bcleefDeU)& beDanftt Ijaööcn / ban
jMomfallot,
cnbtoamcnDe^ anöeren Daag^ tegen öc miööag te Meiave, öaac toplmtsf=
tocfting namen in öe l|erberg/ Die bp De jBatlu omtrent Dc groote IlSof^
guee (iaat.

^ien Sßlfßen Dag Begonnen öe (Curften Bet spceft / EidfiDehie, ofdeffafcfi df
Paafch des siacht-offers öcnaamD/\'cm Dat SP ijoo? ecss getooonte Bebben
op Dc Dagen ban öit ^eefl een mtmgte ban ^djaapen te fïacDt^n / en Bet \'
blecfcB ötr selber / ter lieföc <0oö.ö / aan öen armen te geeben, ^it 5pee(i
Duurö ö?ie öagen: binnen toelbc njö De Hoopten geenleebenss-mtötieien/
\'t SP b?.ooö/ toijn / fpljfcn / / of toater/ ban öe jïSaBometaaneii
Boopcn/ om Daar Doo?\' tc betoonen öen aföcer / toeilte
sp ban Bun
Dientt Blößen / en öat sP santfcB oeen gemecnfcBap met Ben BouDcn
toillen.

€e Meiave maafïten top bennfö met Den ^SarösS-^jiefler Deeser plaatfe /
öie een Der beleef ö|le en fraaiflc mannen toass / Die ia ban öeese Eanö-aarö
in
Egypten gebenD Beb. l^opten Die öaar sön/ Bunnen een getal uit
maabcn ban sebcn Bonöerö
Karaches, of Hoofden die Schatting betaalen.
^p Beööen Daar een ^erb/ aan S. Michael gctoijD / öieblein/ arm/ cit
3cec öuijler isf.

^cn Niji Beeft öc ouöe ^taö Mdave boojtijö^s cetij^ gantfcB en al im
ceflobt; cnmcn siet ooft nocB ter plaatfe/ öaar Deese ^taDgefïaan Beeft /
oc ^ojnocmöc ßibier op sön grootjie Diepte, ^e ^taö / toelfie men te^
0e"™oo2tit3 met Die naam noemD/ isfgcboutoD op ccn plaats Daar toens
mW een bofcB toa^ / \'t ^een Dc i^ooberjs tpt een fcBuil-piaat^ berftrefttc.

z .VYF«

-ocr page 130-

1 10 Zee- en Land - Reizen vaa

VYF-EN-TWiNTïGSTE HOOFDSTUK.

Des Schrij vers Reife na Neder-Thebaïde. Grotten der ou-
de Heremijten. Kloofter in een Rots gebouwen. Ko-
lom van Markus Aurelius. Schoone Zegen-boog. Be-
fchrijving van den Vadi-gamiis, en des zelfs hooge en
groote Grotten. Kolommen van Abulkerun. Wijn-
krurken der oude Heremijten. Hieroglijphifche Grotte.
Vertrek van Meiave, en weder komfl:
tot Kairo.

Om niet toccr na Kairo tcftccrcn/ sonöcr ccrft Bet Neder-Thebaïde,
of ten mtnflcn cengcbeelteïic^5«lfs^/ ïjetoiji top Daar 500 btcötbptoa?
ren / cc$fcn tc Bcböcn / l&cflootcn top Den raaD ban onjcn 3©?tcnb ben scarbjsf
p2teftcr tc bolgen / cn na ïjct itlooflcr ban
Abuhennis il Keifir, of S. jan de
Jonge,
te gaan / baar BP selbe ben <©ber|len ban toaif. ^tt feloofler ig gcs
legen öp be ouDc ^taD
Infine, ten #o(len DejS Nijls, omtrent ccn uur toeg^
ban
Meiave; tnbocgcn Dat top ntct jcer bccl moctte bcBcefben tc boen / om
SOObecioubBcbcn/ alss men baar btnb/ te Desigtfgen.

\'t a©aö op ben ttoecben ban battoputt Meiave na bit ï^iooficc
gingen / cn ccn Eeibsfman met onjs namen / om bc <©?otten bcr oube J^crcs
mijten/ toelBe in ben Jdcrgsyn/ Die ten <©ofienDaar acBtcc legt/ tebcstgs
tigen.

ÏDP traDcn{nbcrfcBcibcncbanbcesc<6?ottcn/ bic uitflccBenb groot cn
ruim 5ün; bocB top sagen Daar nietss in / \'t geen eenige opmcrfeingtoaars
bigtoa^/ alsS allccnlijftBieenigen/ grooteRruifcn/ DicinbcnrotgfgcBous
toen toaren i en onber anberen op be mmit ban een Der grootflen/ ttoee «en^
gelen / Die met Bun BanDcn ccn ÉruisJ opB^ften.
Kieofterin \'t (gcnigii/ bat mp in bccsc (©jottcu DcBaagDc/ toa^ccn i^Ioofler met
een rots jp l^crft / bctbc tu bcn rots? gcBotitocn. \'t <0etoclf DejS ï^crBötoaiS scer cf^
gehouwen, j^gj^ ^^ / g^jy^ jjjQgy, ^^ muuTCU tóarcn op sijn outocrtoctsf
gefcBilöcrb met ï§ido?icn uirBet l^icutoc Ccflament / en aföccibingcn ban
^crêmijtcncni^eiügcn/ onber bc toelBcn Bun naamen met ®optifcfle
räßteris gefcB?eebcn (lonben. SCau Bet cinbc ban bc läecfs / ten ^uib
flen / sag iB ccn groot Bruiö in bc rotgf gtBoutoen / baar ecatgc oube
ff Be Ecttcr^ onber (lonben / toclfec iB / bcrmitis bc selbe Bier en baar gcB^o^
Ben toaren / niet tod Iccfen Bonbc. <©p be muuren ban cen anbere <©?otte /
niet ber ban bccsc l^erB / bocB een toeinigjc Boogcr na bcn top bc0 25crg«? /
öonb iB nocB een DierödnB opftB?tft / ban gdpen in bc rotsf gcBoutoen / cn

niet

Grotten
der Here-
»♦itïD,

-ocr page 131-

Eduward Melton door Egypten. i-\' i

ufet bcr bau ött nocö tbjce alberen / bJdfee altcmaal / geliifr cniseu 3lctö^-
man bJifl tc 3mm/ <©?affclJ3tftcn ban ^öten 3ijn/ öte öaar üeersabcn
leggen.

^m bolgcnöcn öag mtU öen selben Sctö«s-man onjj tn öc ouöe ^taö Ko\'öm vai,
f
nfine, uan ÖC l^iptcn Antinoë, cn Theben gcnocmö; öaarbctccrft / toaar Markus
optli/ gelp ccn seer aanmcrficlöfic(0uööciö/ acöttïocg/ öc^olomofi^p^ Aureiius,
iaar ban öen ï^eiser
Markus Aureiius toa.^. S&ecscBolom tö ban bi)f flulfei
ften/ toaarbatvDcbterbobcn(ienefcncn glaösDn/ cnöebijfbc/ of naafïe
aan öc boet / ronöom mct $oftocrft cn 5pe|ionncn uftgcBouto.n iö, scan
öe boct selbe stet mcn een ^^tefefcft opffB?»ft / öat tn öartten regelen öeftaat.

öecse ^lom sag ih öc (lulècn ban öjie anöecen / etc gantfcö eben ccnss
toaren/ op oc aarbc leggen; cn niet^toajS\'cr / \'t geen banöcescöifc ober
euiöc (lonö / als? alleenlpröe boct ban öe eene.

©an öaar gingen top öen Zegcn-boog bcstgtigcn/ örc noclj B» na tn si)«
0cl)cel tss/ en öaar top boben op blommen langs? ecn blefnetrap / ötein öe
muur ban öccscng&ooggcmaabt/ cnomtrcntbijfttg treöen öoog Ilm
öet grootfle benfler\'t geen op ljerboo?itaamfle <0ctoclf tJS / gingen top toat
Sitten ruflen/ cn besagen mioöelcrtoöl alle öe ïluincn en öe gelcgcntöeiö ban
öecse tod ccr soo bermaaröc^taö.

^eese ^cgcn-boog r- at alleen/ engantfcb afgcfcljctöen ban öe anöere
ßuincn/ öicgt bp öen ^pl; öocöbp mangel ban cen opfcD^ft / toeet men
niet ban tote / of boo? toten
Bp opgcrcc^t ii?gctoo?öen. uscn sict \'er gecrt
25cclö toerbaan/ gclpaiöaanDiebanQianje, cf Romen ; niettemfn t^
BP een öcr fcBoon<lcn / Die ib üoit gesien Beb; toant icöcr sön \'er booisiiDett
is? acöt-en-beertig boeten bjecD / cnicDerDeratiDercsijöenbiec-cn ttointtg.
g^c grootC\'©002t / Dietn\'tmiööcn/ cn tuffc^cn ttoec ftletnöer in flaat/
seilten boeten toijö / en icDcrDer ttoee bleüien seben. ^c öibte ßc0 muuu0/
Die tuffcBen De groote en De blcine püo?ten / en nocljtan^ maar ban een pen
i^/ se0 boeten en ttoee Duimen;

(€€t flinbrrBanD ban Deese Eccgen-boog ^ct men nocB beertten Bolom^
menban<ï5?anictflccn/ op eenrp na öen
Ni)i toe/ ober einö (laan i toaac
ban \'cr eenigcn Bun läapiteelen nocB Bobben, ^-ommigc bati Dccse Itolom^
wen (laan lo.ö / cn anöercn bad aan öe Butten öcr ^rabtcrsS/ Die Daar tooo^
nen. 3ilan öc sdbc siiDe/ toanneer men na- Bet
Kioofier van Abuhennis toe
gaat / daan oob nocb Djic ftBoonc Éolcmmcn ban ^oipbp? deen ober cinöc /
toaar ban\'er ttoee sijn/ Dic Bun top-dubbennoeB Bebben/ cncenbicrDe/
Die bp öeese D?ie ter aarDe legt.

a^rbclgcns? gingen top De oberblpffclcnbancensecrbccrlüb^aldö be-- a;
Mgtigen/ \'t geen De ^IraDierS?
I\'Abulkerun , oft gehoornde Gebouw , bulkcifin,
uoemen/ teroo^saab/ na ib gdaofy Dat Dc ïtolommcn/-todb»^ booj ött
^aktö opgeredjt stin/ üapitcclcn Bebben / toaar ban öebanrcn soo gr\':ct
/ öat st bp na Boo?ncn gelijben / \'t gccn De ciacntUjbc böreebcning )nm
Bet tooo?b
Kern i maar Dc menigte cn De berffBeiDcnBeiD ban fo bed folios
nc (©uDtißöen oné boo? Dccse maal Den gccd bermoeiö BeböenDc\' cn De Bc\'te
^icB ecuiircotc BebigBeiö Doenöe geboden / gingen topna Bet /

etötes

-ocr page 132-

449 Zee-en Land - Reizen van

etljt« met een vjoojnemen / ban m anbccmaal alle^ naaiibîlîeuïîgec te feo?
m?n bcsiijttsen.

vadi- ga- <©aaöïÈ oanc aan gingen top met onjen getooonlpen Slcibgs-man na öen
jnus. Vadi-Gamus, en öf <02otten/ Dte öaac Jijn. ©eejen Vadi-gamusi.öeenens
ge ©aicp tuffclîenttoee^eraen / öieeUenöoog/ en öoben op plat jijn ; en
gelpt toel na een^Suffel/ toaar ban tb geloof / bat je Daar naam gelicce^
gen Deeft; toant Ijct tooo?ö ban Vadi-gamus beteftenö niet anöerjs / alööe
Buffel-Valey. ?|an Daac begin Deeft jp een b?ceöe opening / öie toegang
\' geeft tot een groote janöige blaßte/ toellie aanbejijbebe^^itlooflcKjSban
Abuhennis (Ccn ^uiö-(©o(ien fïcefit je jicD omtrent een Dalf uur toeggf ;
betbolgenjS betDeft je jïcD alleng.öDen$f tuffcDen beboo?noemöe ttoee
gm tot aan Dun top toe / baar je be jeïbenbereemgb.
Hooge en Sïau ieöcc jijöe öeejec ttoee ^gecgen / toelDe tegen ober ben anbec leggen /
groote geeft men ttoee rpen ban <©?otten / ben een boben öen anöer 9 ieöer rp i^J
orotten. jjy^jjg / jjg^^jj. cmityg^^t j ^njj^jf jjgt \'ge jR ßptia tvoßß Donöerö
jpn. traöen in ettelijDen/ en bonöen\'er öie joo getoelöig Doog toaren/
batmcnmet ö?ic pieten aan öen anöer gebonöen\'t getoelf niet jouöe Debben
Donnen bereiöein <©oD jijn öeeje <6?otten meefïenbecl jeec groot; öocD
niet jeer fraap ban binnen/ als? JijnöebolDoeßenenDameny enjelfssniet.
recDt bifchantig.

^lï bon mp niet genoeg bectoonbecen ober be toonöecïpe <n jicDten bec ou#
be €gpptenaren/ in joo groote/ joo Dooïje/ en joobeeic«6?ottentema?
ßen/ en Die ecDterboojöe geenen / bie baar in tooonm moeiten/ joo onge^
maMîelp toaren; toant je jijn ban Det toater en ^teben afgelegen / en in
nace cn ôiiifîcre (leenrotjen uitgcDolD ? en joo ïD be ï|i(lo?p ban
Said ibn Pa-
trik
nietgeleejcn Dab/ toelîte jegt/ dat de Koningen Pharaos de Ifracliten
gebruikten tot het uitholen der Bergen, en tot het maken der Spelonken >

JOU ilî bp na in Det geboden Dcc inboorlingen öciS ^lanDö ballen / toclDe gcs=
loobcn/ Dat alle Deeje <6?otten gcmaaDt jijngetoo?DenDoo2<i5ccjien/ Die
boo? beftoceringen/ bolgenjS D»n Jeggen/ Daat toe gcDtoongcntoictDen,
\'t 3©o?ti altijD ban bedengeloofö/"bat öetoeetcnfcDapbanbe jclbente be^
f toeeren ban allen tijbcnin Egypten in ftoang gegaan Deeft ; toantDctfcDtjnt
f cenemaal onmogclp / Dat jcDoo? menfcDen Danben gemaafit jouöcn jijn i
cn tlï Durf toel jeggen / Dat een iSci jiger / Die Deeje Bergen en <0?otten ban
Thebaïdenict gcjicn Deefi/ al DaD Dp oofi allegf bcjigtigD/ \'toeen=erfn ■
EZgypten aanmccfienss-toflatöig ig?/ tetccDt joube mogen jeggcn/ DatDP
bP na niets? gejlcn Dab.
Kolommen ^gg ^jj, {jcss auDcrcn baagö moigenö opgcfïaantoaren/ gingen
ken.» topboojDettoccDemaalnaDc^tabinliae, omDc^^^eifgsiiïuinenmetmcet^
bcraanbacDt/ cninjonDccDeiDDe ïâolommcn/ toelfie aan De s^ooïöiBefï
jtjDe ban Abulkerun (laan te bejigttgen. \'^in\'t geDeel jijn \'er bier / |taan^
be altemaal Mon öe boc?-gebel ban Dit palclö /
\'t geen eertijb^ jeer Deeclijft
toagf ;
DofD tegentoooïDtg jiet men \'ct maiit cen filcin Dbcrblijffel ban / tonö^
om met
Jijn eigene duinen omringD. Ctocc öejer ï^olommcn fïaan aan
be eene jtjöe/ en ttoee aan be anöere jijDeöe^öeui\'iS; öoeDtiJieDer jeibec >

ftaan

-ocr page 133-

Ediâward Melton door Egypten. m

pan maac oUcceinD/ en teanöebtecöeïfetmenteteiitoDOïtrtgnfetmcec/
een öacöen öeel. ^psijrt baneen sebete tottte gcuistge fieen gemaaBt /
toelfee men uit ben pm / bie D? beese ^tab legt / geftoubjen ©an
beneöen tot Bet mtööen toe snn 5e met gcoeben uftgcBolö / bocB banbaac
tot aan bdSapiteeienbooagaan^e^Teb-engeiijB. ^ebecöeesec kolommen
Beeft in ben omtceb öactien bocten. ^e ^apiteeïen sijn ban tïueeiliib^.
fecn / toeitec ^iametec 4jan 5cben boeten iiSca be licBaamen selbe
beilaan uit büffluölïcn/bjaac ban ieöec sebcn boeten Boog

Sllcötec bit #aleiss/ ten ^utb-#ûlien/ biacen insgciniïö biec^cslomi
tncn banïie jeibe gcootc / geöaante / en tioffc/ al.S Dc anDccenmaac Dce^
5c sooöanig oiïDcc De anbecen ^^uinBoopenbectoacD/ Dat bïp tc naau^
bOCC nooö De plsat^s/ baat öe selben gcftaan BaöDcn/ bcliennen ïïottöen.
l^e&oiom ban
Markus Aureims, Daac Bicc boo? ban gefpiooöcn fiaat
ten |^eo?ö-3©éfjen Dec 0uinen banöit palei.^ / op een boet-flal ban öarricn
boeten Boog / en ban acBtlaagendcenen / toaac ban Dc ïïiiöecjïe Balftoege
in Dc aacöciegt.

5SinnenDc^taDbanliïrine, gelpooïïïnöcomïeggsnöc^Biotïeny binö Krujen
men Biec cn DaacHcuibeninDcaacDc/ toaac in be ouöe ^ntooonDecö ban
Thebaïde Bun toyn betoaacDcn. ^©eesc ^cuifien Bebben aan icDec sijöe een ten.
co?/ cn loopen na bcneöcn fcBecp toe om 5c in Dc aacöc te bonnen setten.
«©nscn Eeiögf-man Baö öc Bennie om 3c tc binben/ c^B?acBt\'ec onjSbec-
fcBc^öcnen ; maac öe topn toais \'cc gantfcB in becö?oogö / en
joo f toact al^
petïgetoo?Den.

Den scbcnDc ban öc boo?nücmöc HEaariö / gingen top met onsen
Eeiöïï-many om De-(6?ottcntebe3igtigen / toelöcbpBetÉloo|lecban Aiïiba
Bitdoi 3i)n/ \'t gecn ban Bet felooflec/ Daar toponssbecWpf Baööen/ om»
tc-cntDM5cnDfcB?ecDcn7 na-Bet^uiDcn^toc/ afgeïencn i^.

"t Cccjlc/ Dat onsen Eeiö^-manonsssienöecö / tóagï Dc HierogïyphifGhe
Grotte,
toelbe De ^ntooonDccef Dejs Hanös? gemecnUjb de Kerk noemen
3BnDc buiten ttopfel Deese Dtoaling gefp?ootcn uit De meenigte Dcc l^cuifen /
Die mcnöaac obec al in gcfcBilöccD siet. <©m tnöÉCsc <i3?otte tc bottrcn/ moet
men ecrfl Doo? cen anöec gaan / Die Daac boo?ilaat / en Die cectijöjj fcBoon
cn, groot toasf : maac se Beeft De onmcDoogenDBeiö öe$f tijDjf gctoelDig ge?
boelD^ toant\'tgetoÉlfi!ei ingcballen/ cn niet mecc (laat\'ec obec cinö/ als?
ttoee muuccn/ toelbebolbanï|iecoglppBifcBe J^guuccn/ in Den coesf ge^
Boutoen/ sijn ; toaac ban\'cc eenigen gcoot/anöeren filcinöec/ cn eenige
ban cen màtelijBe gcootte / DocB altcmaal nocB seec net / cn op cen goeöc
o?Dec / sijn. j^erboloenö Bomt men in Dcl|ieroglppBifcBc i©?ottc / toelBc
ÎB geloof eectijD^ een ;€empcl bcr l^ciöenen gctoeêd tcsijn. ^p ié bp na
biecbantig/ ban binnen seer effen cn gelijb/ cn in Den ïsot^s gcBoutocn.
©iec baöcmen Beeft se in Dc langte / Dïic baöemen cn een boet in öe b?eeöte /
cn ttoee baöemen
ia De Boogie, ^c poo?ï / toaar öoo? mm ingaat / H bier
boet«n en cen BaïftopD; entegen ober bcselbc siet men een of gat/
in Den muur uitncBolD / ban gen baDcm cn een boet Diep / bicr boeten toüD /
encin baöem een boet cir^t Duimen Boog. ©eesc è?otte i^ om Boog/ en

^ aaii

-ocr page 134-

aan öe mmm toöbom / niet so&anfse^guuïen Defcl>tlöerö /\' ftJasrWöls
De QuDe<ÊöPfteïiaren / Bun mecntngcn op cmDerDo^nene manier tc ftcnncn
gaDen. öonöom Dcc^c figuumvstct men secr tilcine tiarafiterjg Dan öc
jeiDe taal/ toaar Dan De boïcurcn nocft
500fcljoan en IccDinöig sijn / Dat tft
mp r iet genoeg DertoonDcren BonDe./ Boe sp na 50Q Deel ceutocn iiocB een:.
300 goeöcfiant ceblecücn sijn.

25cBalDen Dtt oncmDtg getal Danl^iitaBtsrss / sfet men ooft nocB cm me^
ntgte Dan Bietnc regcïcnDcr sclöc ^acafetergs / öie scecnet opae muuren ge#
poutocn sp/ toaar Dan
dc fommigcnban Bet cen etuDc Des? mimr.ö tot a.in
Bet anDer rctBcn / en anDcren Dan DsDen na DeneDen igaan. \'^ec3e ü^araB^
tersf en ^gunren sijn in een
300 groot getal/ Dat Dc geen / Die Daar cen ap
fcB?ift Dan toilDe maBcn/toel cen maanD toerB ssuDc Beööen»

<©nDer Deese ttoee <0?ottcn/ Beeft\'men ccnrptenonacren/ injggcffjt-^
fn Den rot0 gcBoutoen/ cnba^J binnen scer efftii cn geUjB / DkB sonDer ecni^
ge jpiguurein ooft j^ïi je 5C0 bjecb/ nocBÖoogniety aï^öegeenen/
Daar Bier boben ban gefpiooBcn isf; toant se Bebben niet meer alss jejs boe^
ten in Dc Boogtc. <@p öc bloerban ieöcr öeescr aSJOtten siet méi een Diers
kamige cn biepcfpm/ fnbenrot^ gcBoutoeii/ baar men in Ban fiUmmm
beo? D0n miDDel Uan gaten / bic c^pie^ aanMDc Banten ban Den#utge^
maaBt sijn / om Dc boeten baar intescttcn, aDoB öecftmcnópöe gcona
lian pöcï cen gang/ tb öen cot0geBoutoen ; maariicrmitö3esecc
buil cn DcnBer sijn / bojflen top\'er «iet tn Blimmen. ^n be muuren ban^
eenigen Dcescr «lé^otten siet men bicrBantitjc gaten ban seö boeten langtc/ cn
ttoeé boeten b?ecbtc/ \'t geen cben be grootte bancenboobBifisijnDc/ mp
geioobenDoct / Dat^c Cgppccnaareaban ouDsï B«n DooDen in leese
ten begroebcn.

€cntgc trecben berber na Bet ^iiiDcn / iiö ccn anDcrc 3Cfr öroote «©jotté ^
toaar in top ter .flinBerBanD ban ben ingang cen ^iccoglppBifcB (tafereel /
met Dartien regelen üjaraBter^ Daar onDer / Bi Den muur gcBoutocn sa*
gcn^

bccsê <0iotte Bernamen top öentoegnaongKióoftervaa Abuhen-
nis, cn öesagen onöccitoege alle öc anbere <0?ottcn / öie opöecsen25erg sijn/
tot aan DeiJiaatö/ baar ben Vadi-gamus, toaar ban j[5fcrboö?gefp2ooBen
f^ / Sijn aattbang neemt; DocB top bonDcn Daar niet aanmcrBciijBjS Co / be®
Balbcn mngcSrutscn/ toclBe met cen seBerrooDbom genoeg öp be muu=\'
m gefcBiiöfcö sjju / toaar lUt ix^ oojDeclDen / Dat sc certijD^\' bóo? I^eriicn
gcDienb BaDDen.

<2^002 Bet berfcBetbene toerB ban allc bccsc t©30tten Bmi men gemaBBelp
onDerfcB^tDen / toat Dc ouDc €gpptenaaïen/ of toat bc i^iflcncn cn
mijten / bie
Thebardè Bcbbm Doen blocpcn / gebaan BaDDen; toant Dc cers
flen Bebben aUe0 / bat baar in gcBOutoen Bebben / metstilB cen iebcr/
m 500 net/ uitgcbocrD/ Dat men sicB niet genoeg baar ober bcrtoonDcrcn
ffattv baar De anberen in tcgcnDecl Bun tocrfecn secr bom / en sonber eenig®
Sï^fÊBaaföBeib /of Bcnni^/gcmaaBt Bebben.
^füt.öattop negen Dagen,itl \'t
Kloofter van.Abiihennis.:gctoecf! toaren /

ïtecr^

-ocr page 135-

\'Eduwafd Melton döör Egypten. ^ tf15

ftfccïic tojp op uen ncgcntse ban WM ^ect na Meiave, ban bJanclop ben
I s ban öe selbe maanö na
Miuie tcoblien / bJiHfee top m^ te lanö ïjaö^
öen meenen te öoen^ öocö top beranöecöenbanboo?neemen / becmÜSi top
fe beel moeite en gebaac0 öaac in boojsagen.

Minie, tn Öe tCcablfCp .^SOffien Miniet ibn chafïiegen0cmö7\'f^eèn0ïlt!e Mwre,
^taö/ maatelifb gcoot en fcöoon/ op öetoc(ïec oebec öe.ö gelegen,
i^a^ OüöDeiö
blijfit genoégsaai^ ui^t ljaac ouöe geboutoen/ \'en enge (icaa?
ten/ öaac ttoee menfcöen/ naautodijb^ nebenë malbanöec bonnen öoo??
gaan,
^nöeese^taötoojöenöe^Bardakcsof Water-potten gemaabt/ Die
te Kairo ombunaacöigfatfoen/ en,9ti,DeBoeöanigbeiD/ toelbe 5;? tjebben
■ban bèttoétec\'boel te maafièn/ 500 secc ö^icßt toojöen. E^^-maaberise
\'ban «en blep / Öte een Dag tefsei^ b4nöMc/ -tfem De <©o?l
Nijis > Op icen plaats? SchiechFadi génoettiDnaeenx0eDb|ugt%|lla|jóttie?
taan/Die Daac öegcaaben legt/gebaalDtooib. \'

4B>p öèn 19 Des? boo?nocmDe l^aanö tcaöen top te fcbeep /\' ótb otiè\' na Be-
nefuefte Doen boeten/ in toelbe tocötbJpDétoitiD 300 gtinfiig bäDöen/ Dat
top ons? Des? mo?gen0 ten negen uucen onDec
Gebei Teir, of Den Vogel-berg
bonöen. ^evtoiji top langs öen boet öeesej? Jgccgjsf seilöen / sag ib op öeö vogeibsï»;.
SétfsS top ecn jicen / toelbe men öen
Keméi noemö / omDatscDitDtecbéi
beccetiiet^ualöb gelabt. €cntoeinigie bccDecgebomen sönDe/ontDebtentop
Den
Taka Df hetVenfter, \'tgcenecngcootgati0/ \'ttociböenatuucopDcmas
nicc ban een ©cnbec in Dcse berg óf cots? gemaabt Beeft.^oo baafi onse jl^oo? s
ftbc 5&oots»gc3ellcn Dit ©cnfiec in \'t gesigt bccegen / lasen Den
.fatha oft
iierile Kapittel des Aikoraps, "t gcctt SP gctooonspn te Docnboojöc acme
I^eccmpten / toelbe sj» seggen op öcsc plaats? öcis^sergsf / gdijft aijg Becfleny
telcbcn/ tjictanöecs?cetcnDc/ alsfraautoci^cutöcn.. l^aöcnmtDöTgpafs
fccröcn top
Bene Moharamib il Kifur, ecn Op DC ïlCfiCC OCbCC DC.^
gelegen. aac fcBuin tegen obec sagen top ecn oub bectooefl l^loo?
dcc/ en een toeinigrc becDcc een menigteban45?öttenopbdöeöetgtc/ \'t
gcetj Daac bp legt i en na bccbolgens? nocb ccn ouD becballcn l^aftcel boo? bp
gebacen tc ^bben / gingen top ^aapw teBenemzar, een gcoot op öc Besoaizst,
a^cflccocbecDcjSMjisgelcgcn. . V . i

©önuaacbertcobBentop DessanDeccnbaagsJ\'^mojgcn^met een ^ttiö?
<©o(ie toinD / Diesccc^jocD toas? om onjs te
Benefuëfte bjengen. \'t 3©a$? notb
b?oeg/ toannecc.top boo? bp
HeggiarSeiame sciiDcn / \'t geen een blip tn Den
Nijl ijS / tegen obccbe toelbe men De lauincn siet ban een ouöe ^taD/ en bet
<©?af ban
ecn Saech of j|ctKg\'. <©p Den miDDag seilDen top boo? bp Dc lèuinen
ban \'ecu anöec ouöe ^taö
/• Medinet Giahei genoemöy toclfee tm «©oflcti Medbei
öegf Nijis legt / en toaat baniiien nocb becfcbeiDene obccBlöfiel!Scnettelb? Giaiiei,^
bet)ui3cn siet/ Die ban in öe^onget^oogöe fteenen gemaabt sijn. l^aDcti
l^tööag bet toeec becanDecD / enten bebige (lo?m ontfiaan siinDe / toacett
wpöcnooDsaafetteBebe, eengcóotöo?p/ tïi^tBp
Benefuëf, Denatfitobec
»^^ngcn.

^cn Bcögctó^^ ïjj^i banöegcDatbta»anb/ btoamcn

rop te jieiietuëf, öaac top maac een Dag fia bleeben -> inboegen trat top onsf

op

-ocr page 136-

lOiS Zee^ en Land- Reizen van-i

op IfiW^ïbJ^c te Kairo jagen/ jonöei; te Ije&BenfionnenUol&i^îte
gen öet iïoo?nemen/ \'t geen top Daööen öan.na Jfne te gaan«

SES-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK.

Befchrijving van dè BetböVerde Water-baken Jofeg^
^uf. . Verirck vanK^irona Ale5candria,,ei)v^
Venetiem .Afgrijfelïjke Storm , en groóte noöd vaii
Schipbreuk... j3es Schrijvers aankoraTt tot Venetien j
en vertrek van daar na Engeland." •

trat top nn omtrent toeer atOt ôàgen te Kairb, onje getoootiiiffit
perblijf-plaatë / getoeefl toaren / firecgen top gelfgentfieiö om öen
JBscooveFde Water Bak > öaac tot notfi toe gceP ßeistgec ban gefp^oofiea
fieeft/ gelp oofi
jofephs Puti te fiejtgtjgen / met toelfie ttpee <©Köl|cben
éet aliöiiiE gelegen W.

, Setoover.; , Bètoovérde W«er.B3k> fn\'t3fitaütfcfi^ Houd il Meraflk genaam®/

de vjTater- .^^aj onbcï^e j^oögüee ban fiet pM0 / Kaitt- iP Kebfcb-geDeeten/ en is
\'baneentleèn/ banftoartmôrnier/ jebib boeten lang/ öpbcTOarifcrban
een a®ate^^afi-^ gémaafit^ Ärrent anberpbe boet Boog jîaàt 52 uït be
aarbe; cn 5önb«0 Pfef jpen ban binnen en ban buiten / gdp oofi be
boö2öen of ranöen / met jrèc fiiefne ï^ieccglijpBifcfie lettergf / bie baar in çe?
ifîoutoen / becciecD. b\' ^ntooonöersf ban
Katro jeggen / bat / ten tp»
bèîîcrtiuae€gpptenaaren / îîe3icfieH/ met 0et toater»te b?infiet>/ \'t geen
. aïisntmal^Hitfebepte / geîcnb toiecbett î: cnöarboójbefiracötban ê^^^
fem of Beieezing, toelfie be ^gi\'ptîfcÇe |5?iejîeri$^baaïobe?ijebaan9abi
aâh v ■ O--\' ^ •

\'öibphs ^ 3®at nu ben Putvan jofeph beïanöb-/ biè in DetBafeei lïaat ; bß\'sf ?elf}$
mi ïö bierfiantig / en tojjb / in benrotsf gefioutoen; ^«n biepte ijS

biW slÖonberb en bijf en-ttointig babemen / ieber babem op jess boeren geres
fterfö.: puferDcttofater uit boo? mibbel ban ttoee raöecen/ toaar ban
liet boben ïfe li^onb bes pu^/en fiet ànbe^^^
. îsiiger (îaat^ ^anteber beej^\'^rabeixn Öeeftmén^toee #fen bie ïre jelben
osrtbManen, U g|le rabV \'t geeti etfiter blftigbabemcnDoogettïaat :
m fiét opperfie tt^ toàterss / bienb om^^et toater opte rrefifien tot aan è\'cn
bie baac öiefit en e;fp2c#-ten bien einbe gemaafit git beeje

23afi .........

omijoog gettobfien-

ïpop\'

-ocr page 137-

Eduward Melton door Egypteji. -91

ïBeific ten tnstc&re liv öen p« öemaaht 5j)n / een toetnigfe itcDtJS ont^
f^nor.

ü\' ^Slraötfcöc ^clj?0toers5 «öcmenöeesen ^iit Bir Kaleizun,of Den Slak-put,
ter oo??aah öeö toegsf/ toaar langö men af B»mt/ toeltic / gelgliecn toenDeli
trap/ al ronoom loopt en mensegt gemeenlp/ öat öc (i^ceflenöeselüs
tot 511IÜ cen ongeleofelijhc Diepte uitgeöolö öeD&en* \'fi 3©ect niet/ toat
ili Daar Dan gclooDen jal; toant tjet fcljijnt t-cenemaal onmogeinB/ Dat
3ul^ een afgryfelpen toerB Doo? mcnfcljen lianDen gcmaaBt sotiDc 3i>n.

Eijn toater/ Dolgen^\'t geen/ Dat men mg Daar DanseiDc/ fp?nit «tr
Den nmg selöc / en toa|l cn DaalD met öen
Nijl, maar iB Ijeü Dan anöeren
ï)oo?en 3cggen/ öat ïjct öoo?^ miööcl Dejs groote a©ater-leiDirtg.ö / toelBc te

Oud Kairo isf/Daarinftcmt/\'tgeengeloofdtjBec fcötjnt i öocB/ öetopl iB/
\\jermit0 mijn DertreB / De toaarljciD DaarDanniet toel Beb Bonnen üernecj
men/ toenfcBteiBtoel/ DatiemanDanDer^bemoeite toilDe neemen/ om
3tcB ter Deeg baar ban te DoetionberrecBten.

^e geenen / Die boojgcebcn/ bat jofeph , bcn EOon htg (©nDbabersi
Jakobs, bec3cn:^Ht B^eft boenmaaBen/ Dtoaaicngcobelp; toant/ bï?
Baiben öat öi;t ^ajïeei bau
Kairo niet eer afóettelyhe eeutoen na Jofeph , ge#
boutoö toierb/ iö Bet scbaelcy ban aUe De ^caDifcBc ^cB2öbcrig/ öat jofeph
te Memptós tooonbe / \'t geen aan bc anbere
3i)öc DcjS Nijls, DicBt bp De p\'p^
ramiöm/ en -ntet aan Deese syDcDesS ïiibïeciS:/ Daar Kairo ftaat/ gelegen
toasTo

€ttel0Be Dagen / na Dat top Dit toonDcrlüB ï®erB BefïgtigD BaDDen / cn
tcrtoiil top onss gcrceb maaBten/ om na
Konftantinopolen tc bert reBBen/
en bcrbolgeng Tur^yen tc Doo?i:et3ÊH/ Breeg ifi cca Uzief ban mijn jongfic
55?oeDer / toaar iïl Bp mp B^^t oberliïöienban mön iBoeöee bebenö maahtc/
en met eciien bersocBt / Dat- iB DocB 500 fpocDtg
(Ag \'t mp moogelöB souDe
5ijn/ na BuiïS toiiDc\'feeeren/ al5eomüntcgentooo?DigBeiöDaar5ecrnooös
jaBclijB tóa0.
Thomas Brewne, mfjn gctïoutoe i^ïi0-25?oebec / en toel^
Bersi geBe«02ni0 top om onse b
?3onDere b?ienDfcBap uocB altijb seer lief sal
3ijn / toag ober bese tijDtng niet toeinig öeb?oefb; toant niet alleen na
Tur-
ftyen
treBBen toillenbc / sag lyo sifB boojbitongcbalgcnooDsaaBtoftn E-
gypten
sonber gcsclfcBap tc blijbeny of met mp na-Engeland te Beeren/
toaatban iB Bem tot Bet laatie befïuitenbeeb / Doe? belofte / Dat iB niet
300
Baafl onse iliiiö-saBcn gercDDcrb souDc Bebben/ of Dat top op niciito^
bn$f reisen aanbangen soiiDen. S^a Dat
top Dan na een bcBtoaame gclcgcnt?
BciDbernomcn BaDDen/ mn toeer naon^i^aöerlanDtc Beeren/ bcrftotiDe«
top
uit eenigeiäooplicDcntßKairo:, bat\'er binnen Bo?te bagen ban Aiexatv- vetcreic
dl ia
bier fcBccpen na Venetien jlonben te bertrcBBcn. 3Bp bonDcn raaD»
faam Dcesc gelegcntBctD niet becloojen tc laaten gaan/ cn>bertroBBen Dcr^
Halben op bcn beertienben lBap ban
Kairo na Alexandria, baar top bü02
^f\' ßn onsc ttoee j^uMfcBe <S>ienaar§7 bic niet gaarne ban onafcBciben
rouöcn/ vjetöing maaBten met ben pitroon of ^cOippcr ban Bet ^cBip

Ulovanni, om on^mct onss-öoeDcrcn binnen Venetien te bjengen»

\'tmm^

-ocr page 138-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

Vertrek \'t ßp Dctt 2 ^utip / toeti teiJ ttict öcßsß feïcc ^taliaanfcDc ^cßepen
ynAiexsn. f^ff gen tioojDedtge toinD uit öe {jaben liepen / en binnen ö^ic éimaalen
fÖöö ober öe Bonöect en sebentia mijlen afgeicgt Ijaööen; inboegen öat m
onjf beo? lieten flaan een fpoeöige rei^ te sullen Betiben; Döcb tbsee ta«
gen
öaar na bebonöentop toel / Dat top cn5e geling litoalijfi geraaabt ï)aö#
öen; toant omtrent ten bier uuren na.öen\'miDöageeH4)ebige^to?m-toinö
Afgrijfe- uit Den .f^ö02ö^#0(len\'0pgeree5en sfjnDe / totcrp öe lucljt in^mitröcr al0\'cen
lijkeStorm fjalf uur 300 Daiflei;/ Dat top onscbp BebbenöefcDcepennaautoelpö sten
bonöen. q^aar en bobenbiel \'ksulb een (Ier lic tegen/ al^ of Den gantfcljc»
l^cmel te gelijb gcopenö getoojöen/ cn tn toater bcranöerD toaö getoeeft.
f4!:er(ionD toiecöen ^le öc seilen ingefiaalö/ cn De roer-pen baflgeöonöen i
tbam öe toinD nam fianö ober IjanDsoo getoelöig toe / öat Det fcgip nergcnïi
na lui(leren toilöc. #nöcrtu^cl)cn biel öe nac^t / öie 300 getoelöig öonbsc
toaö öat öe jBatroosen op öen tbcrloop geen öanö boo? oogen sten feon?:en /
\'t gecn ense benaauööeiö soöantg bermeeröcröe / Dat ccn ieöer jitl) in öen
gcbeöe tot <©oD begaf; toant top b?ce0öcn gedaöig Dat öc fcIjcpen öen anöec
Doo? De getoelöige toinö en Dui(ïerniffeop\'t lijf souDcn loopen / toaac uit top
f)ctberlic0 ban onss leebco onfeilbaar tc ^mocDsagen. §n Dccsc afgröfclpftc
ang(i cn bekommering .ö?acbten top Dien gantfcoen näcBti^Ci:/ omDejS
mo?gcnsf/ toanneer öen ?^cmel toecc eenigIt^tbanstcßgaf/ sonöecöat
be toinöen öaacom ecbter leggen gingen / een fcljouto-fpeltcsicn/ \'t gècn
onsS altcmaal Dc tranen uit öe oogen cubtci toant ttocc Dec fcbcpen/ Die
met on0 uitgeloopen toacen/ met De Doegfp?ictcn"inmalbanDerbectoacö
gecaabt spnöc/ toiecöen De^ mo?gcn$? omtrent sebcn uuceny na öat 3c lan^
gc tiiö tcbccgeef$?geacDciÖ BaDDen/ om toeer lo.ïf te cafecn/
Dqo?Dc afgcü-
fcUjbc toinDen ttoecmaal 300 gctoclDig tegen ben anDer gefmceten/ Dat sc
In miuDer alö ccn oogenbltft Doo? Bet toater / \'t geen öcsce Doo? Dc gcD?oofee^
ne gaten Daac ge(laöig in ö?cef / beiöe te gconöc gingen, ^c jBatroosea
^ocBtcn op (lubben banplaiaicn/ ma(len/ cnDiergelijbc hingen/ Bnn lec?
ben te Dergen ; cncicpenon^s^cccbacmcUjbtoe; öocB \'t toags niet moge?
UjB Ben tc Bulp tc fsomenj toant Boe souöcn toppen boot uitgesetD^böen/
Datir Dn0 ffBip fomtijö?^ Doo? &c baccntotaanöcnï|emci4)ecBeft/ entcc^
(f onD Daar op 300 seec becncDccD toierD / Dat top na Den afgronö fcBeenen tc
balen. 3©p sagen Ben Dan altcmaal seec jammctlBRbcrö?inBen/ sonDec Dat
\'CC een eenigen man afTitoam ? cn bertoacBtcn öob ccn eben biergelijft lot/
\'t gecn top ooB ongettopfelö niet ontbomen souDcn Bcböcn/ 500 DcgocDc
<©oD niet tegen Den miööag öc bracBt Dcc toocöenbc toinDen gebJooBcn BaD;
toant oniS ^cBip toasf öoo? Den (iojm
300 seer berftoaBt/ cnopsoobcclc
piaatfen leb getoo?Dcn / Dat top \'t geen ses? uuren langer souöc Bebben Bon?
nen uit(ïaan. ^00 Baafl De Ecc Dan toeer toat tot beöaren geftomen toajf /
Begon men öe fcöabe / toelfie bc uitgelatcnc toinöen / cn onmcöoogcnDe
golben ond aangcDaan Baööen/ toeer tc becBelpen/ \'ttoclBmetsulBccn
iebcc ter Banö gebat toicrö/ Dat top Den bolgenöcn Dag/ BenebcniS Bet ^ctiip/
bat on$i maar alleen obergeblceben toaö/ De seilen tocer aan Dc man (ïoc.-
gen/ cn onse rci^f sonöer beröer tegenfpocö tot Venetkn tocbecbolgöcn/

öaac

-ocr page 139-
-ocr page 140-

Eduward\' Melton door Egypten.. Ï19

baar ton üplKnl£Kit(ï:én öag ban öe boojnoemöe maanb aanlitoamen/ en Aani<omft
baac miin getroutoe iaetó-D?oeöec: / en befïc ®?ienö / Die tïi
mit geöaö fieb / «t vene-
öooj een Rcbige jisftte/ tte ï)em jeöerböejtn ^t02m aangetsjï ïiaö
/ na öat
top öaarbtec öagen getoccfl toaren / tot mijn grooteö?oeffietö «ft öeeje toee^
re f ö geDanlö toferö. Refter / öfe ooit b?ecmöc Eanöen betoanöciö öccft /
jal jüö Hcbt^lijb ïïonnen fnögelöen / ïjoe jeer jooöanfg een berlts^fionitte:
[matten i öocft om öen E-eejer met öecjc bpjonöeröeöen / öfe mp alleen bei
treffen/ enö!ebagelp0boo?baUcn/ ntet langec op te gouben / jal tfeïifm
Jeggen / öat ilt na becctfen öagen te Venetien getoecd te jijn / en mijn
3©2fenö alöaac cerlijb ter aarbe tc
ïjebben boen bïftellen / met ïjct^tblp be

Koning.David na mfjn 3©abcrlanÖ bCCtCOR/ baar/ fö tc Gravezande iJinnen rot LotT.
geloopen/ en ban öaar betboïgen^ na Loeden, mijn gcboöite-]pïaatïf/ geiden.

troftbcn jijnbe/ <©oö öanfite/ öat öp mp met jïjn babcclijöc Danöbooi
alle gebaar 500 genaölgöaö belieben te bcfcDecmen.

E I N E

DES

E: E\' R S- T E. D E: E L S.

-ocr page 141-

120

fe,;\' ■

\\

-ocr page 142-

Zeldzaame en gedenkwaardige

ZEE-en L AND-REIZEN

vm

EDUWARD MELTON,

Engelfch Edelman ,
Door de voornaamfte Gedeelten des Werelds.

TWEEDE DEEL,
DOOR W E S T - I N D ï E N.

EERSTE HO O F D S T ü K.

Des Schrijvers vertreTc uit Portsmuiden. Aankomft tot S.
Vincent, en des zelfs befchrij ving. Geftalte, Zeeden j
»Godsdienft, manieren van oorlogen, en onmenfchelijke
wreedheden der Kannibaalen, of Karaibaanen, Be--
fchrijving van S. KriftofFeljen van S. Martijn. Wonder-
lij ke Vogelen. Vertrek van S. Martij n, en aankomft
tot Nieuw-jork.

(©eiöcl ifi I3003ßßn0ttien fialï / söoöaafl m iß mp
IringenöcfïecïjtsouDefieBDcn/ Bet reisen toeer aan
te Bangen / Bon iB öaar / bermit$f Betnerliejen Ban
miin getcoutoe ©?ienöenïïei^B?oeöer/ niet seec
toèl toe Befiuiten; toant iB Baö nu/ tcrtoijltopte
famentn
Egypten toaren getoeefï/ in öerfcBeiöene
gelegentBeöen gesien/ Boe nooösaBelBB Bet inB?eem<=
öe Sanöen ijS / fem anö öp sttö te Beööen / öaar men
een Baft uertroutoen op Ban setten. \'©it
toasf öan
(8 iw

-ocr page 143-

lOiS Zee^ en Land- Reizen van-i

Ue CiO?5aaïi (toant men btnti \'cc öcDenöaags? 500 tocintg / öaac tttcn jfcö bcp
Ifg in alie^ op bcciatcnßan) Dat ïfi met cen gcoot ongenoegen Dp na jcsi ja^
ren tn
Engeland oPec&|a£Dt i cn büim ttotifet 30U ifi nocD langer bane
geWccbm D^öl^en/ 500 mp niet D|ic €De«ieDen/ toelDe iD jcDcrt een tüü
ijoo? tjappccc engetcoutoe ^ongeiingcnDaDlecccn fienncn/ PccjocDtDaD?
Den een tocDt met Dcti na Ni
^uw-Nederland, \'tgeen onjs Mfi in Den laace
1664 op De i^oIlanDcrsf PccoPccD DaDDen/ te Doen. \'t oBcen / Dat iD ban
bit Eanö Dab Doojen jeggen/ cn bcDcgecctc / bjelfieifi ban natuiue Dab om
b^ccmöe Eanben tc bcjigtigcn / bcebcn mp Dit bccjocfi blpmocbig toe (laan /
Doetoel ifi beel licbcc ccn ceisf na
Turkyen en Perfien Dab toillen Doen / gelpi}-
inpn boo?necmen toass / bjannecc bjp uit
Egypten bertcofifien«
Vertrek »nuccc tóp ttu allcsf DaacDtg gemaafit DaDDen /
\'t gecn onjS tot jooDa--
van i\'orts- nig ccu tocfit ban nooben baajs/ gingen. bip teftDccp tot Portsmuidcn, al^^
muiden. bJaatbüf jêcfiecpcn geceeb lagen / om Den (lebenna De boo?nocmöe te
,ggo bjenDcn / en jettcDcn \'t onDet 3c« op Den
10 -SSpail bnn Den iace i <s6s»

(©pöcn27 banDrbc.03nocmDemaanD/ ficcegcnttipMaderain\'tgejifDt/
cn op ben bolgenDcn Dag
Jfle de Paima, sonDcr Dattopals^n cD eenige te-
genfpocDige toinD gefiab DeDDen i maac fbJce Dagen baac na firecgen top
ccn (lo2m utt.ben 3^oo3D-(©o(len/ Die onsf toel bi)f bagen lang öp bleef/
toaar bodj alle dn^e ^Depcn ban malfianber bcrdrooib tofecben; niete^
tr4n ifcbcn top boo3 Dit ontoeer / aljoo top tegen alle ongemabfien ban D^
5ee 5cfr toel btiD:3ien toaren / gecn bpsonbere fcDaDe y julfisê bat top 500 Daalt
gecn beranbn in^eban toecr gcDreegcn DaDDen/ of top jctteDen De boo?naam ^
fi? geilen
toccc W / cn fooeibcn 500 beel toeg^ / al0 on0 moogelijfi toajJ/ juifis
bat tóp op ben iS j^ep Dc
Barbados in\'t gc\'icDtDregen/ en Den bolgenDcn
bag boo? s. vjnccyt in anfiec toierpen/,;altoaac top te lanb gingen/ ont
cêr,itfe bfcbiJ^fcfting te befiómen.
s-
rmcents ^ tt ^tianb s Vincent op öen ? bati <02ajs?maanb gebonöen / cn baar?
»efchrij- na Dien ï^tilia genoemb. Iget Deeft in De langte acDt / en in öe bjccöte
3eë ïtiijlen / ronöom jicD »«et Dooge ftullcn bccDcffcnbe. iBen bino \'er bcc^
fcDeiöen becgen / bie 300 getoêlöigDoóg jijn/ bat men ban öe jelbe ettelijk
fee mijlen bec in jee fian 3ten. ^e gconb/ bie buiten gemeen bnicDtbaac ijS /
boeö meec
Karaibaanenalé ccnig €ilanD öaac omtcent. lan öc a©e(l en
^uiö fiantefi leggen befitoame öocjemen / om\'t anfies te toecpen / en be
Karaibaa. toatcc-batcn tc bullen.

^e Karaibaanen, bic aïfiicc ettcïpfic ^ojpcu bctooonctt / 3üntoei-ges
fcDapene menfcDcn met b?eeDc fcDouDecjS / etj Deupm/ conDe aangejicDten /
jonöec baacD/ toijbcmonb/ toittetanöcn/ cn filcincoogcn/ bcceclDcbocs
ten tegenalDecletfcDerpte/ platte ncujcn/öoo? gctoelöingcD?ufit/ cn lang-
neöecDangcnö ftoactDair. \'t<0cen onsJDiecgetoelDigbcctoonDeröe
/ toasS/
bat top onbcr alle beeje lieben geen ccn en jagen / bic toanfcDapen toasf / of
eenig merfielijfi mangel ban natuure Dab.
siue gaan jp moeöer naafit / cn
bejcDiiberen\'t licDaam met rooDebcttoc/ jooDaa(ï jpDc^fmojgenssuitDet
toater t\'DuijStoaart fieeren/ toaar toe jp oip eneenjcBecöoom-gctoafcD /
Rokou genoemö / gebjuifien. €»m öe oogen tseDfien jp ftoacte cingen met

Bet

VJng

aeiJ.

Hunae.
saden»

-ocr page 144-

IS

Eduward Melton. door Weft-Indien, 125

l^t fap utt sefecre appdcn/ öïe men junipa gcct. s^eesefcBflttÊrinsbers
Itfeïit te geijjB tot tteraaD en tot fierfète. 3Bp sagen \'er 00b eenigen / ötg
^en öjaB&tg Btoal ober öet gantfröe Ifcïjaam ge(lreBcn öaööen / öaar alöer^
»ei bogcl-öeöeren op geDlaajen toaren ; ïoelBe teonöerlpe pojïuuren on^
öetocïöig tot iacOen Ueriuehten. dommige leggen een gegomöe ïio# op \'t
lictjaam / in De belBe 3? tijel-riefienDe öloemen BleeDen. ©oo?tiS geb?ui6en
De
Karaibaanen nocö anDerc optooifelö. EP Dercieren \'t fioofD met Deeï-
bertoige pluimagien/ en De Doo?Boo?De oo?en met glaDDeDtfcö-graaten/
of fcöubben ban
Karet > of Brifialüne Doppen* €>oB fiangen 3e De selbe
jMonBerpen aan \'t miDDel-fcöot Der neuse / en aan De lippen,
\'t fi^an bolfi
treBt arm-ringen aan Bet DiBBe Des? arme bp DefcBouber i DocB De ©loubien
DicBt bp be BanD. ïIïonDom De becnen flingcrcn Boraalc Boufcöanöcn.
beren D?agcn ooB arm-pgpen/ en Beenberen Der berflagenebpanDen/ en
gcregcnc Bctenenuit
Agouty tanDcn/ baniCijgcr^/ ofbJilDci^atten/ of
j^{nB-Boo?enticö; tttaar bjanncer 3P op\'t ricrlpfl tc boo?fcBi)n Bomen/
binben 5e/ boben DegenoemDetieraDcn/ arm ringen onDerDcoBfelö/ en
flupcr jS en bebcr riemen / toclBe of lang^ be fcBouberjs / of ban bcn nabel tot
bcbpcnflingercn.

<0nDCïDcKaraibaanen, bicmctDc Europeersbcrltccrcn/ göat CCn ttoCCi jweederlei

DerBanDe taal in f tosing/ toaar ban be ouD|ic sacljt / aangenaam/ cntaaidet
MoepenD ig / cn Bp na gantfcB tuffcljen De Hppen boo?tgeb?acBt too?ö.
ijcrfcBetDenBeiD ban uitfpjaaB Beeft cen tooo?D menigmaal bcrfcBetbcnc bc^
tecBeniffen. €cn Bpsonber afBeer BetoonDen 3p ban onse D\' CngeïfcBc)
taal te BebBcn. i^iemanD toillen 3p be gcBcimenisJ be$f eerde taalgs ontbcB^
Bcn. ®crtoöl top Bier op s.
vincent toaren / bcfpcurDcn top ietsf / \'t geen
eenongemccncbcrtoonberingberDtcnbi tctocctcn/ Dat
dc ^araibaanfcbe
mannentooo?Denfp?eeBcn/ DieDeb?outoentoclberfïaan/ DocB nooit fpaes
Bcn i ban geipen gcBjuiBcn be b^outocn ooB eenige tooo2Dcn / Die De man-
nen nooit cn fpjccBen-
<©oB geb^iuBcn Dc ouDcn manieren ban seggcn /
toclBe nooit in bc monb beriongclingcn Bomen; en bc jongelingen Bebben in
tegcnbeel toeer eenige fpjecB-toiisen/ baar stcB bc ouben nooit ban cnbic#
nen. «©ccn minber bcrtóonbering bcrbienb "Bet / bat 3p bp tiiben De$f 002^
logiS fpjecBcn/ \'t geen niemanD bcrftaat/ alsS alleen De ^olDatcn / \'ttoelö
gcDaan too?D om Dat Bun aanfïagcn niet uitsouDclcBBcn. ^cnieutoec
of bermengDe taal / toclBe 3p geB?uiBcn / toanncer 3P met De Curopcêrjs in
onDerBanDeitng trecDcn/ Beeft beeltooo?benbanberfcBeibcnetalen/ enin?
jonbcrBeib ban bc^paanfcBe / obergenomen, ©ojberss / Boetocl bc
Ka-
raibaanen
ober \'t minfl BelatBelp boo?bai luibjSBeelsf uttfcBatcren / spn sp ^^^.
ccBtcr ban ccn ftoaarmocbtgcn geeft / cnlcenig/ sulBjSbat\'ermetBarbigïborft.
ficib ntct0 op tc toinnen ig. ïun BcsigBcbcn in iagen / bifTcBcn/ lanb-
Ig-ttocn/ Butsen tlitljtcn/ ncemen se boo? tnbberb?Bf Dan licber Icc op. ^^^«gﻫ^
^«fftai too?b Bier nooit Begaan / cn nicmanb Beeft toantroutoen tegen
sijn
iShln \' toejSBalbcn bc Butten bag cnnacBtongcfïootcn (laan. <0,oB rijft \'cc
tu(TcBcn ben cen eti bcn anber j. toant een gcmccnglief De berbinö
iiet] aitemaal s 500 \'cr
nocUtansrmoeite Bomt te ontflaan / boerb be Beleebig^

-ocr page 145-

124^ Zee-en Land - Reizen vm

öß 3ijn Ssjjaaö tctt uftcrften uit» feuijsöeiö gaat oUcntBaïbcn onöer Be«"
in ftnang^ en öe jongelingen ö?aagen een öiep ontsag boo? öe ouöen.
\'t^cBict-gebjeer / fjoetoel 5p Ijet menigmaal genoeg öoo?en / jaagö Ben als
^Taarom tfmaaleeu fiööercnbe berbaa^ööeiö aan. Zp geD?uiöen geen 5out / fcnoon
penvsi- 31» b?aabe ^out-putten Bebben / eneetenooBgeenbarbenss-bleefcB / toaac
f. ban öe aEilanöen obecbloeö becfcBaffen / uit b?ee$s boo? Bieine oogen /
Sdpad.\'t toelli3peeugcootetni^maaBtBeiöoo?öcelen/ öaac 5e nocBrouö altemaal
äeneetet. mct gecinge oogen tec toecelö Bornen, ^p nuttigen ooB ntmmecmeec
^cBilö-paööen / om öe plompBetö ban öit <©ier ntet öeeiacBtig te toojöen.
€inöelpB Bennen 3e geen Bocger getal / alé Baar bingeren en teenen uitman
ßen: inboegen öat Bet geen/ \'t toelB boben ttointig gaat / Ben ontaiip.
fcBönt. Akamboue sjjn gocöe <6ee|len/ toelBer meenigte beel/ cntooon-
plaatsf öen l^emel ; öotB 3P 5eggen / öat 3e 3icÖ gecnfmö met onöermaas
ntge saaben bebommcren. ^e (©ffcranöen beflaan uit Kaflave cn eerfle#
offeran- öecb?ucBten. ^eese too?öen gciielö aan \'t ctnöe öce Bmten tn baten
op Bletnc tafelBensï/ uit biesen cnlataaneDïaöcrcngeblocBten/ sonöcrecs
ntggebeöi toant öe aanroepingen öcc «©oöcngefcBïcöen niet al0 öoo? tuf^
fcBen-Bomen Der Bojes off?terter.ö/ ensnlïi^allcenlïjïi/ ofomto?aa&tc
Goede cn nccmcn tegen bcrongeltjBer^/ -of om genesing uit ccni0c BranbBrtö te erïan^
kwaade gcu / of om ö\' uitbomil De0 oó?log3S tc bccfïaan / of om Maboja tcberö?ös
üceften. kjen. gieDecöccscc B oyes of Beeft 3i)n eigene <©00/ öienBp Doo?

een toobec-3ang / tuffcBen De fmooB ban (CabaB / bp naarc nacB?cn \'tot stcB
roept». Hit DooDsf-beenöcren met läatDcn emtoonöen geeft Den \'©uibel ant?
tooo?D/ cninaaBtccngcluiDbanBltippcnDeBaaBc-bcenDercn/ niet anöccs?
of B»> D\' Anakri (300 nocmcn 3e
\'t geen Bem gcoffccD too?ö; op at; öotB öesf
baagö legt De fpöjs onaangcraa&t / toelBe 300 Betiig too?D gcBouDen/ öat nies
nianö De selbige nuttigen Durft. a^egenjS De boose <©cc(l Maboya sijn bcr?
fcBetöcnegebocïcns?. dommigeoojöcelcn/ Dctojjl DcKaraibaanen bnn een
ftoaacmocDigen inbo?fl en opgeftoollcncmilDsijn/ toaar uit berbaadijbc
ö?0Dmett ontflaan/ öat sp cen tnbeclöing boeöcn/ alsS of 3e öoo? Maboya
Dapper afgero^Bt toaren; öocB anöeren b?cngcnecnBen&öflrcctbaacenDs
Betö Bp / toaar uitföijöt/ Boe Deese eUcnöigcl|eiöcnen toaarlöfi ban Ma-
boya beel Igben
i toant Bp bcrfcBijnt Ben menigmaal tn stilB een berbaarUjBc
gcöaantc/öat se fjööeren en ftoctcn. #oB betuigen Dc paarrcBencpcn cn bloc?
bige ficemenober \'t gamfcBcUcBaam genoegsaam BetontBaal/ \'tgcen Bp Ben
boet ; cn niettcgenftaanöe öu^öanige to?ccDcbcjegcntHgcn/ boen sp ntet Dc
mfniïc Dienaan Maboya; allecnlöh binbense berltgting / toanneec sc Bici^
«c öeclöcBenss om Den Bal^^iaagcn / gcfo?meCcDnabc ge(ialtc/ tntoelBe
öe m^f ;6ccftt)én berfcBctncn isf. mm Boben al Bouöcn se boo? öc
bciic
caaö\' Biin tocbTücgt tot cm Äflen tc nccmcn» <©oBbeco0?saaBcnDc^
HaisofTo- Of TCoobenaaces / toclfic men onöcr De Karaibaanen binü / beel onBetïsf / ït^
vemars. jonbccBctD öp bst9?bal few ffccbcn; toant 300 Baaft fcmanö Dcnsecft geeft?
bjaagö Dc naafle öloeöbertoant / tofe Dc oó?$aaB öc^J öooDjS i^; ^oo\'nu öen
Piats temanöiKicmö/ snU^n se niet rufien/ boo? «p Den selbe ban Bant gc?
GerodÈn- ipP«^ ■Bcßficm ^SefaiigenDr ßefiöen De Karaibaanen cen- seec

dea,.

-ocr page 146-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

Jjecmö geboden i, toant ieöec mcenö3Oobcd3MentcDd}ï5ctval0\'Bprjcrf:^vandeZie.
^oppingen Beeft, .f^tettemtn Ijouöen3? Bet Berruoo? öe boojnaamfle siel / \'t len.
toedi 3p seggen in öe öooö re bhijuticn met icheir i alcu.ö noemen 5p een ie?
Y\'^lUfsss bpsonöere <©oö) na\'t gesdfcBap öer anöcre <0oöcn/ alföaar 3p
f ben soöaing al^ Biec tjencöcn gelooben tc icebcn; toaarcm oob öe bnecBtcit
ßcmeenlnb boben öc «62af-jlceöen B«nnerï|eerengcf[acl)tfóD2ben/ omöe
selben in ö\' anöcre toectclö tc önmen. ö\' fUnöere stelen / bcfïaanöe in Bei\'t?
bloppingen/ nccmen tbJecöcrBanöetooomngeni öc sielen öcr ^trijöbaare
^elöcn bertrebbcn na gclubsaligc eilanöcn/ altoaarö\'Ärouagesf[aafacB^
tig öicncn; öocB öie öer blooöBertigcntoojöencp ccn plaats gebocrü öaac
3P Bet job öer Arouages (Becsc sijn Bun öooö-bpanöcn) acljter een Boog gc^
bcrgtetn öo?rc bjoedijnen ccubJig sullen Öjaagcn. ^p sijn 300 üang boo? Den
:2KtnDcr/ öat 3e/ 300 Baafl 3? eeu ^onöcr-bup $ten opbcmeny na tmanS^
l^iitten bluclitcn stfi) op bleine floeUjenjS bp \'t bper plaatfen / \'t aangcsiciu °
öebfeen/ \'tBooföin öc Banöcnleggen/ en al fcB?epcnöc fcbjccutocn
/ Ma-
boya is geweldig gram tegen de Karaibaan. i
|un ï|uttcn / bJdbC mccfl altC? Hun hut-

maal gcboubJö b)0?D ncbenss ftrocmenen blictcn/ sijn langbjcrpig ronö. ten.
■t ^ab beflaat uit palm blaöeren ofsuibcr-rieö; en öc jlplen/öaaröcaants
fcBe timmccing op rufl / sijn tabben / tn ö\' aaröe gepoot / cn boben tot mal?
öanöer gebogen, ^e blocr bJo
ban geiiamptc aaröe gcma^ibt / en öoo??
gaan0 seer stnödijb gijouöen. 25eBalbcn een bldn ® ertreb / om tc ruften/
cn bjienöcn te ontBaalen/ Beeft ieöer J^ut ecn ï^ciiben tot beretöing ban
fpij^/ en een ^ab-Buis?/ öaar sp B«n pijlen/ boogen/ en ï^noöscn/ in\'
opljangcn. \'t ]^ui.eraaö is tocinig ; öc macBttgften gebjiuben batocne
^mabben tn plaats ban beftöen; öocB
geringe iiitöcn / bJclb.\' öteröelijbc
9imablicn
ni.t beüomen bunnen / nemen in ber selber plante? Kabanen ,
\'t b3e;b öibargs öoo? maibanöcr geftocbene ftobben sijn öic bol blaöiicn
ban J3ananie-boomen bftrooiö / cnbpöcbierBo^fit\'nmetötbbt\' toutoon ge?
fcBoojtb3c?ö£n. ©Do?benbcn-gcreeöfcBap geb^uibcn3p «if^cBolöt b^tooi r?
Keuken.

öen/ eu\'t aarö-bjcrb Kanaris, g|u öc bldncKanaiis bcrciöcn3c Taumalis, gereed.
Sijnöc een Bonger ber\'ajcblicnöe foij^S/ ötc alsoo gcnrcmö bJo?b / cntnöc
grooten öen ö?anb Ouicou. 3® .?nnecr SP Bun gcbócg öocn / boo?cr se mct
ccn ftcb ecn gr-t tn 0\' aaröe / en öcbben öen ö?cfi aanftonttö toe. ïl\'jnö: m
öcï^utten ttJdöcn ccn menigte b-iitBoeuöbrcncn balboercn Pocli tiict 300 se c
boo? Bunne eigene tafCls?/ als? om met öcalöaar bome:>e5ärift! nen teem
PSCE-bJerb tc berruilen. ^ccse bJoonirigen berptóaffenspmentgmital/ tn?
SonöccBetö bjannccr öaar iemanö in bomt te obcrlijöcn / of oat 3)1 \'cr mm
buiiigBd^ in ontöcbben/ of öat öe i^ut öoo? öe bltyem gctrcffen /
\'t bJdb SP boo?ecn gebJdöig btoaaö tceben Bouöen. ^e i©20ubien bi«!öc«
öcöiturig bjcrb met Bet luisSgcsin in gocöc gefcBibtbciö teon^crBouöen /
WcB cn toilö-b?aati ter täfd te b?engcn/ b-tovn tc fpinncn/ BunjR^n?
nen tc licmmcn cn rooö tc fmccrcn/enmecröicrgclpcbesinBcöen. ©angdü?
Bcn 5ön be jisannen oafe bp na nimmermeer leöig i toant sp trebfen ten
ï)0?l0g/oftcriacBt/ of ten ©ifcB-bangft. ©an öe €uropt rcjS Bebben sp
gdWw traan en batocne lemmet öe.öitatBt^ te gebjuibcny toant 3p platB^

■m i. ten

-ocr page 147-

102 Zec- en Land - Reizen vaiji

tm 5fc[j om HcBt « ïjetJöcn/ gdpspooftnocBtoafomtp^Docn/ tc ttfós
nen Uan ta&&en / öfe met gom öeUjoopen toetten / leelfec ralïfien om B?t
fietenö ließt / \'t geen 3p Uan sief) gceöen / ban be Igoilanöer^
Kaars-houtca
genoemb bjojbcn. ^eber Beeft een Bteine fioel en tafeltie bai\' Bet toelli Bp
bifcB of bleefïö/ \'t geen buiten gemeen langfaam geb^aabrn tooib/ eet;
tckkM bocB sonber eenige gesette uur boo? Bun maaitöb tc Bouben. Djecbc
uyen biaberen
Bananie berllrebBen boo? tafel-iaabenss. bcabuen in Bun eigen
bet gcroofletb/ cn met Citrocn-fap cn
Pyman beb?oopcn/ too?Dcn onber
uit|lcclicn(fc ieBBernpcn gereefeenb. 3©annecr 3P groote maaiiijben te
faamen Bouöen / (ioobcn 3c be fpijö met fmeer ban bc bcrfïagenc
A rouages,
Bun boob-bpanben / \'t geen 5e ten bien cinbc bergaberen en betoaaren.
b?an&/ bie3P\'tgetooonUjlifib?inften/
Ma by genoemb/ bJO?bban Patateu
inbjatergcljoclit/ berfrift getoelbig/ cn set alle flijmigBcïb af. Ouicou
bjo?b gcsootcn uit gcbjcifttc Kafläve, en ftoecmt toonbcrlófibtjeïnabier/
fn UracBt fmaaft / enberbjc. ©eBalten bccsc b?anfeen Icbcrb b\'tnfböbing
in boo?nige ^alm-boom«n/ inonberBangenbdäalabafren/ ccnbocBtnict
ongelijö ben bJittcn toon. J©einig gcbjuiö Beeft bcn b?anfe
Kouskou, be^
toölse\'tlitBaamopblaafï/ Boe bJclseanbersf niet onfmaaïielp ig^ maar
be B\'ïogfle acöting BaalbbcZuiker
rieten wijn, geperlt op i^oolensJ/ bie
cnBcIijfe tot buiSbanig ccn geb?itili gctimm^rb sijn / cn boo?tis tn groote Bc^
Schepen ^^^^ 30?gbu\\öig gefcBuimb. groote Perauges of ^Bepen / bic uit cen

\'groote 25oom geBolb/ met planBcnopgeboeib/ enbolfnaafierpenbefcBtl=
berb teio?ben/ Bonnen btjftig gebJapcnbe mannen boeren. €enbpsonbei:
BeBaagcn fcB^PPen 3P intrommcisf/ fnaarenoberï^alabafrcngcfpanncn/
en fluiten / bic menigmaal ban be Beenberen Bunner bpanbengemaafitliJO?^
bcn. (CcrtoBl be j^ifcB een Balbc bag langfaam BaBt / steigen se lieberen
op bc maat ban een Balabas?/ bic bol Beiscl-ftcentje^ is?/ cnboo? be minite
Betoccging cen groot geluitberoo?5aaBt. bit gcsang boegen se benbands/
toaar in sp toaanen b\'ingcDcclbe gcluBsaUgBeib ban\'t anber leeben boo?
ccn groot gcbeeltetcBeflaani bocBnooitbanfenspuitgclaatencr/ banale
3P in\'t
Karbet, \'t gccn cen openbaar 25?a0-Buisf i0j tc faamen Bomen,
^e ©20utocn b?cngentoeccnb?anBuitKariave, bic 300 toel b?onBenfcBap
beroo^saaBt/ alötopni bemannenbifcBenBaagbitTeijen/ toaarmcöcsp
sicB bcrbolgensf tot alle BebenBclijBe bartciBcibbcgccbcn- 3inbcrfinsfon^
vato-da- DerBouben sn ooB baflen-bagen / tc toeeten / toanncer 5P tot eenig eer-
ampt gcbo?berb too?ben / of bat sp Bun bpanbcn bcrflagen Bebben / of
bat SP ober be boob ceniger naajl-beftaanbc Blocb-bertoant treuren, ©o??
berjSscttensPopBoogten/ ban toaar spber in sec Bonnen sie«/ fcBilbtoag^
ten uit / bic 300 Baaft
SP eenig fcBip getoaar too?Dcn / terftonb bc toeet baar
ban boen / toaar op be baarbigflcn in Bun
Kanoën ballen/ en na üoo?b
baaren/ gclijB\'cr toel tien of ttoaalf ban biergcUiBc baartuigen aanonj?
Manier vsn ^^Ö^P Btoaamcu. öit Dc fp?aaB onberBcnnen se
Spanjaarden, Eugeifchen,
Oorlogen. Franfchen
, cn Hollanders. ^Inbicu 5P bpanbcn bcrmcrBcn / bie getoapen*
bcr Banb aan lanb Bomen / besctten sp bc naautofte toegangen / leggen
Binber-laagen/ enb?ommcnbpafgesonberbe toegen te famen. ®aat
sp

uu

Drank.

Eanfen,

gen

Schild,
wachten.

-ocr page 148-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

nu maac\'tmtnfle boojöeÉljfcn/ öjpcn jï»Denfiefp?iiiger.smiiatBtpö!cn
toe / m Pltegen Poo?t^ met een ongeloofeijjöe filoelmioeöigDetD met Dun
Rnoöjen tegen De |ï§u0&etten w; maar 500 5P te 6o?tftomentefctjteten/
berfcljiulcn 3e 5iclj acljter (leefeeUge l^aag Doojnen / ofUlauterenbPontcc?
öanheiphe rotjen op; Docö 500 3P De jee geujlnnen Bonnen / Dienen 3» jiel)
ban \'t toater / en Dompelen Decboegeu onDer / Dat jp eecfl na ttoee?
DonDerD fclj?eeDen toeDcr boben bomen. ^00 Daat en tegen Die aanbomen vrienden-
b?ienDen3ijn/ ftoemmcnofbaaitn3J>De3ciöete gemoet/ blimmen bp Dc
fxljeepcn op / cn D?aagen ï)et bolb op ljun fcDouDer^ tclanD/ altoaat jp
Doo? De
Kadque nit naam Deg? cilanDss bertoclhomD jfjnDc na Dc Karbet ge^:
leiD too?üen. \'ginDe
Karbet uectoelbomt ccn ouöe man een ouDe / een iongc
cen iongman. ©ctbolgenö bieöen 3e een 3tUPere fiatoene ?Smati aan om
te
(ïaapen of te tuflcn / cn fmaabeli)bc bjucljten tot berbarfcljing. ^00 0aafl
De maaltijD bereiD 10/ firijgt ieDet cen Wetntafcltie cn een gcretijt alleen /
bnn gcbalJbe IjaagDiiTdjen / gefaerftte ïirabben / cf moe$?-iiruiDcn.
nemen\'t fetoalijfi/ toannect De gajlen/ niet Dertig eeten / ofgnnbroejcb
uitDjinbcn/ en bctoi)3en bp30nöerc DjoefDciö op Det jclbct bmreb/ inboet
gen Dat iti tn alle mpne teijen ceenbcleefDct J^olD / afef Dceje ^eiDcnen ge?
Ponöcn Deb.

#at Dun lanö bcftier aangaat/ Dat Dan Dziebouöig bcrDeelD toojDen. Dnevo«»
!|ct ïaagfle gcjagftaat aan Den
Tiouboutouii hauthe, toelfie gettelD ober «Jige Land,
een
Karbet, t gecn cen D^Sf i^/ altoaat DcnbieemDclingengoeDontDaal
gefcDtcD/ D\' oo?log3"-3aaDcn PerD^inDelD / en De gemcene P?eugDe-maaltijd
Den gcDou\'Jcn tocitsen.
Tiouboutouü Kanoa poerö DecrfcDappp cbct De
fcDniten tcn Dage mant (iaat onöet De
Nhalene, öic begants

jïDe bloot gebicD. ^ouen aïUn nocljranss h\' Ouboutou , tcten De Doogfte

eet tocbomt. i^femanö eet laDt tot budb^nig ccn toaarDigljciD / ten 3P D»®^
berfcljeiben
Arouages, of ten nv»njl!ïï!em€>iwDï>of"öer3eibet/ geöcoB;
Deeft. ^©annecr De
Karaibaanen nit b\' ciianöen Dun firarDten ten .^trijö te
faamen bzcncjcn / Diejcn 3e een uit b\'
Ouboutous , toeibe gcöuurcnöe ös
tocDt \'t Deit boo? ©elD-Deer be(lierö. Den >*o?loa cinöiab Det ge^ag cn
(ïtebt bcrbolgencf niet berDer/ Dan ober
jiinetfjeu etianö. Kr!j>5.He=

taaDflaagtngen gaan 5ecr toonDcrlijfi roe, d\' Oubourou tielD cen Dog / w «adiiagin«
toclDe D\'cilanDctsf in cen Karbet tot ccn jpreffcuiDïbjruaDc miialtiiÖ te faa-^^"\'
men jullen fiomcn^ ®et ge3ettc tijD maaficn jp öaar rsltcmaal te
aaDanncctnu De Ijetfcnen Dooj tooclen / Danfen/ cn (ïerftw DjarD / ciuftdb
5pn/ ftaptccnouDcbjouto metbetraanbeoogen/ m D?ocbig gcl.>n/ bin^
ncn Dc
Karbet, CU betjocbt gcDoo?. (€erflc>nö tooiöDctberfOfDinacteils
Dq
D / en ieöer luiflcrö naatdig toe. l^icr op begint jp op te Dalen öc fcDRf e /
bJelDe ban ouöe tpen Det D
\'ArouagesOanDc Karaibaanen t0egeb3acDtDi\'\'ft?

; Dcc nocD onlangjS in Dccje of geene ®elD-tïng 500 bed bappcre iücir cn
meubeiöen/ en meer DictgcUiDe Dingen / Daar cinDclp bpbocoenDc\'/ Dar
Det een jccg fcDanDiae ïafDettigDeiö jonöe toccjcn / tnöicn aien gecn tozapïr
baat obcc tracDttc té ncemen; ïSanneet nu Decje oitDc bjcuto Daar tcbentn
geembigb geeft/ bccbolgb öen
Ouboutoubejeipe/ en boejemb icD?r een?

-ocr page 149-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

Octt in. ^ess anöctcn öaagss ^jaan ^öooöcn af na H\' antece
Ciianöcn/ om öcöcnö te maöcny DatöchnoDfenöecciö/ öe pijlen oefïee?
pen en Pergifttöö/ öe öoogen gifpannen/ öe leeftogt oerbaac^taö/ enöe
fcöuiten toegetaftelö tao^öen. \'t ©crgift / öaac 5p \'t psec ban ljunne pijietj
mee
beflcijöen/ bJo?ö gemengö uit 3ap ban Mancemiien , en maabt öe
miufte teonöe öooöeljjb. biapenen en eet bJacen binöen 5e binnenss
Doo?ö bafl / om öe selbe niet te becliejen / baanneec öe Piraugen (öit sijn
fcljuiten boo? büftig man; of öe Kanoos \'t onöecfle boben tuimelen / \'t toeift
Hun tog. ïicbtelüb gefcöieö / öocD 3P gecaben oob licBtelijb toeöec onöec 3e«.
ten, baren ban \'t een <iEilanD tot Ijet anöec i iieemen t\' eUsenss niet allcen bccbcc?
fcBtng aan booiö; maac bccmeccöeren oob öe bioot mct niciibje ijuip fcbce?
pen. JBanneér 3? aan öe baftc bufl genaöerö
3ijn / tcebbai 3p tcgcti öca
abonö öiui fcDuiten op \'t ö?oog / cn jlccbcn onöcc eenig gcboomt.biec ftijlcn
in öc aacöc / aan öc bjclbcn ö\' amabben tot twn nacljt-rufl binöen.
ötHflcr / cn uit binöcr-ligen boeren 3p oß?log / cn nccmen öc bertrcö na Ijtm
fcDcpcn/
300 ba aft 3p ontöcbt slin gctoojöcn/ barcnDebecbolgenjSonbcr?
cifötcr sabe toccc ua Sfinöcrfm^ ballen 3ponboo?3icn;^opöe batten
öer
Arouages, bjclb5p/ inöicntjcnbracDtigtegcnbjccrgefcljtcD/ mctpijs
len/ in b?anöcnö fiatoen gcbjortöen/ in bnnö fdjictcn j sulbööat ö\'Arou,
ages gcnooösaabt 3|jn ecn banjs op\'t biabbc belö tc toagen. Sülö\'tffbiet-
gettieer becfcljoctcn t.s / b30?öen se met
boutons ijanö-gemecn / \'t toelb bnoö»
fen Sijn ban sulb ecn üitilecberiöe f toaacte / öateenbjel-tcfffenöe fïag armen
Hoezichin jjggt^^j, tc mojsclcnfïaat- ^nöienöeKaraibaanenöcncöcrlaagbriigen/
Tnllen^ öocn 5P scc cn lanö bjeergnlmen öoo?narecoubj-biacbten\'obcröcgcfneus
belöen/ cn bermengen b«n tranen in oberblocö mct b^t blocD bunnec bec^
flagcnc fpitjsb?ocöersf / ötc sp niet sonöcc öuisenö gcbaaclpbeöen uit \'t öe^:
En in ze. btgft bau öen ftcijö balen / en mct sicb na öc fcöccpcn ncemca ^ocb toans
gen. neer sp ö\' obcctoinning beftouöen / iuicljcn cn singen sp op öc bpanöliibe

ftcanöcn / en boeccn öc gcbangcneu bjcl ftpf gcbnccbelö mct stcb na öun
li £nth\'ï lanïicn. ® ie ecn ban öc0 bpanöjs bolb bp öc bop bat / of uit öc blucbt ags
dergevan-terbaalöy becft bpsonöer cccljt aan bem; öocböc mantec toaar op sp met
genen. ÖC gcbangcHcn lecbcn t\' eenemaal afgrijfclöb / en ontaarö ban alle tticn?
fcbcliibbeiö; toant sp mabcn
icöcr ccbangcn tnecn bpsonöcre amab / langjs
\'t bobenfïc öer bntten/ baft; cn tjcbbenöc alöaac bier öagen sonöcr eenig
ccten tc nuttigen alsoo gehangen / too?ÖbPlo0 gelaten/ cnftaptlucbtbcr^
tig been/ gei^b of bi-\'ti^ niet bet minft öecröc. Eclfcf ftoctft bP al grim-la^
cbcnöe / boe ïjp b«n baöerjï cn naajlc bloet-bertoanten beeft op-gebloobcn;
enbocsijnfpitöbjocöeröbd^ectoocöontbaal/ \'tgcen bp nu geniet / öub^
belö betaalö sullen settcn. €cn geruime tijö boo?en öe
Karaibaanen öie
trötfctooo2öcnaanj maar toanneer\'t b^nnu lang genoeg öunbty ballen
SP aclpcrljanö met een afgrijfeUjbcbertooeööeiötoe ; öen ccn b?anö bem
met cen blamtuenö bout gaten in öesüöen/ een anöec beeft toonöen tor bet
been toe/ toelbe cen öacöc bol bijtenöe
Pyman ftrooiö j ccn anocr ö?ijft bcr#
gifftacpijlenöoojarmenenbcenen; bojtomcen iegelijb betoonö sicft bcr^
ntifdg om to?ecö te toeesen. €tnöclijb jïaat Dem ccn meöeöoogenöc mct

een

-ocr page 150-

Eduward Melton door Weft-Ifidien» 129

«n Jtoaarß ïinciöö Den Bop aanftarfen/ \'t geen nict 500 UaaltgcfcDtcDtö/
Jf öe ^ongeUngen Pitegentoe/ toaOröenïieïöooöeUtljaam/ e« Bat^î^^"\'t
w (lufeiißn/ toaat Pan\'er eentge gesooöencn anöere geö?aaöcn / tot een
ö?oiij(ïe maaltpö PerftreBBen.- bjoutoen leBBcn 3eif0 öe Boute rooficr.ö/
ßm met BettulnffebanBuntJpanöenberioojenteJaarengaan/ en B^^ngru-
toeljjBe üJ2aaB-miï te bolöoen»

^ ïloütDciöBen öer Karaibaanen gaan aïuiu^toe. 3^eclBe(ö öer Pjoutoe« Hur.
fîaat f ö\' «©pperBooföen (leiten een bpsonöer eec tn een groot getal weiijks^i^
öer selber te Bebben. €en neef berWejî jpnnicBt/ ensooBaajtBPBnar
binnen sijn Butss geö?acBt Beeft / 10 ö\' ecBt boltrobfien. CcBt fcöeiöing
gefcBieö seer selöen/ toanneer öe b?outo öinöcren Beeft gebaacö; anöec^
fingf toojö öc trouto na cnftel goeöbinöen öejg manö gebjaoben. «aren b?pcc
öie gecn bloeö-bectoantfcBap Beeft / (laat Bet b2p een b?ècmöc îc soeben i en
toanneec ö\'«©uöecs8\'t bccfoelt intoilltgen/ t^\'t Boutoelp Bîaac/ so -öec
bat öejs öocBtecïS toe^emtuing öaac toe ban nooöen sP- loc stcB een
giongeling manlpec tegen ö
\'Arouages ö?aagt / Boe mecc öocB^
tcrö Bem ban öc 3©aöcc.ö ten ï^outoelijB aangebooöcn iooïöen / ban öc
toellienBP/ Bocöantg 5c ooB sijn / nicmanöaf mag(ïaan. git öe bcelBciö
öer toijben bUjBt öc Bdööaaöige öapperBciö öe0 jBanö; cn ieöer öcesec
toijbcn Beeft een afgesanöeröe tooon-plaat^ / om alle jalousp tc l\'crmijöcn. ^
^00 Baa(l een biouto bef toangccö tjs / too?ö 5e niet meet DcBcnö ; cn 500 Bet overVp
Bomt tc gebeuren / öat eetUg toiif (ïcB tn oberfpel bccloopt / (laat B^ar öen
lüan met ccn Bnoöss öcnbopaanflarsen/ ofta?ntseöcnbuiBop/ toclBc over
öaaö
Bp ban (lonöen aan öen ^cBoon-baöcc tc Bennen geeft/ öie Bem öäoc foed-
ober toel ficrtelijh BcöanBt. ^©loeîJfcBenbîgen toojöen opcntiijö berbïanö /
of tot Butèpot gebapt. laaet Bet fitnöec-Daaren gaat Bet gemabßelijß toe ; Kinder.^
toant niet 500 Baad tööeBraam-b2üutoberlo(l/ of 5» gaat Bet ftfnö tn fce bawcn,
naa(lc bloeö aftoalTcljen/ cnBccrö bcrbolgen^ toecc tot Baar aetooonijjfe
Buiö-toerb» \'©c|Eanöaar cn tegen Bouö Bet beööecnnuttigö niet aliS
een (ïuBjc
Kaflave, \'t toelB BPuitBetmtööenuit-cct/ toojöcnöc De ranöen
totöc geboo?temaaltijö De^ BtnD0 gefpaarD. ©oaöeréfpecnöBPSiebecn
gantfcB iaar ban alöccBanöc JleBBecnpcn ; DütB SulB een ontBouöing gcijpt
slleenltiB (lanö omtcent een ccrft-gebûojcne ^oon / toanncccooBDcBaDec
met ccn fcBcrpc
Agouti-tand, De fcBouDecen opgeBcaüD too?Dcn. l^oc Bp
SicB Bier in minDcc geboclig toonö/ Boe spoojöeclen/ DatDc^oon mecc
(ïrijDDaar sal toeesen; toaar toesp toaanen getoelDigtcBelpen/ Dat Bet
blceö uit öcopgcBraböcfcBouöcrcn/ cmöe.öBinö^aangesitBtgetojeebcn/
alöaar opD^oogD. \'t Eelbc gefcBicD in.ógelijfi.ö aan De DocBtectjensf/ op
ïiat SP booj De mannen/ toaitneer 5c op eenig Brpgö-tocBt Sijn / fpöseöe?
ïeiöen/ cn Dc ffBccpcn BlocB-mocDigbetoaarcnmogen/ tcrtoijlBetiiBan-
öoiB nag leberö. <ap Den bijfficnöen öag öü0?b00?ö cen jïSan cn 33?outo
öe oo2cn/ ö\'onöcrjïc lip/ en öe fcBciötngtulTcBenöcneuö-gafen/
ïiecbcnöc bojöerjS cen D?aaö Doo? De openingen / cm namaalo^ boo?
\'t gctoo?
neinb Bangenöe ricraaö te Dienen. (3Ie gelijb met öeese f>lcgtigBeöi?n ont? ^
fangt m Btnö ccn naam / toclfte genomen too?ö tiiin boo2-ouöcrsJ / bomen/ m«/\'

m \' mf^

-ocr page 151-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

ofmtfgemecfitoaacïiise gcfcBtcöenf^ / geöuurcnöc\'t ftoangcr?
gaan mocöcciS oft ßcaam-Oeööß Des? baöecö / boo?get^a!len öocö öfse
naambecanößcö/ sooöaaftjptenoöjlogtcetißm/ ofccn«©ppcröoofö Dcc
Arouages Decjïaan/ Ujant in joDanig ccn geicgcntBeiD DcEtoitTdcn spDcjs
5cjf^ naam met Dc Bunne. gp»c moeDecss öehlccDcn omtcent De suigciingcn
\'t ampt Dan tcDec-gcDoelige boeficceffcn. «©p Dc jcsi maanDcn lopen De
fJinDeren scnDcc flcunfcl; en toannccc 5c tot öen ouDecöom Uan ttoce faaccn
gcBomen jijn/ too?D Ben\'t Bait oDei; ccnfccfteiöficiBaaUijDafgcfnceDen.
©an fUnDjS öcen af too2D De}cugDin\'t25oog-fcBietcngcocffcnD/ eninöicn
5P D\'opscBangene fpösS met een pijl niet en tteffen/ jijn 5P genooDsaafit

Vreemde BOHgCC tC lijDcn.

manier om ö\'^nBulötngtotl^cögö linecBtgaatooïibsonDcrlptoe. ^l^ebaDccgelctD
sdd" t te 5oon na Dc Karbet; BouD Bem Doo? De plicBtcn Dan cen b?aaf ^olDaot;
maaken. jïant B^m mct öc roof-bogel Mansfenis, totöatösöDogelöBoofDDccplct?
tecD iö; fcB^aDt Bet gantfcBc licBaam Dol tuonDen met cen
Ägouty und; öct
Deese DJonDen met BptenD nat; Bangt Den mi.öBanDclöe in cen amaB / en
ontBouD Bun cttelfjlic Dagen alle DocDfci. i#anneec BP nu
500 Deel ongc«
maBBen / Duiten Detoö.ö Dan fmertclijB geDcelen / uitfiaat/ Beeft
Bp De
p?oef Dan ccn ^^röS^^ ttnecBt.
Soyes- jBeti binö \'ec jcei; toeinig onöec De Karaibaanen, öte B«n feinöcrea opDoe^
Den tot
Boyes, \'t toelfi öc geenen sijn/ Dieöc^uiDelenopDaagem ^ie
notBtan^s Biec toe gefcBtöt too?D / moet Dan De tcDeriïc leugD af sicB Dan fe^
Rcce fpljfen ontBouDen; ooB too?D Bem uit alle lecDen DloeD getapt / ecc
, , B» onDcc \'t opsitBt Dan cen j toarte-ftonfïenaac aangenoomen Ban too?Den.

Ouderdom ^ (r^jj^jjßjp DcttlBcn DC Kannibaalen of Karaibaanen CCn niCt min BOOgC alïf
bajte ouDccDom; toantiBljebU* DccfcBciDcnc/ tectoijl top op s.
Vincent
toaccn/ gefp?ooBen/ Die mp DccseBctDcn / Dat 5e mcec al^ BonDccD cn
Deectig jaaren oub toaren/ en Die ecBtcrnocB
300frlöcnieugDiggingen/
alö of se BonDerö iaaren minDer gelecf ö BaDDcn. (0oB B^b iB \'cr ccn Braam-
bjoisto gcsien / Die DicBt bp öe tacBtig jaaren toa^. .Niettemin sijn se geen?
2 "kten tïnö b?» ban sieBten cn BranBtcn; DocB Dcesc ongemaBBen mogen De lucBt /
\'bic Daar Buiten gemeen gesonD balb /
500 secr niet tc lajl gelegt too?öen / alcf
tod Bet Btoaab bocDfel/ \'ttoclBspnuttigen/ toant öcBalbcn De ttioepciijBe
obcrballen ban Den
Pyan, toeïBc Bet gantfcBelicBaam met builen boet opf
ftociien/ piaagenBcnbuurrgcblocb-ftoecren; cn\'tfpcen/ \'t geen bcroo??
SaaBt too?b boo? B^t nuttigen ban Brabben/ Baretten/ bergiftige fcBilD^
paDDen / lamantin^ / cn BaagDi^TcBcn; maar tegen Deese ongemaBBen ont^
Genees, fej^eiien
gccugettcc^-mibDelcnuitBruiDcn/ too?telcn/ gommc/ oliën/
tïiiddeitn, jjjj^^j.^ fcBo?se ban ben Boom
Chipiou in toater getoecBt / cn met bc ge;^
raspte cit beiS !^inB-Boo?n
Lambys gemengt/ Beeft ßeilsaame toerBin?
gen. ^p na bc s^lDc BracBtfteeBtin\'t^ap/ geb?uBt uit
Niby-boomen.
©an buiten leggen se salben ban geB?ahDc rietafcB/ öerocrD in toater/
bcrgaöerD op Dc blaDcn ban een
Balafie-nronB. D\' etter af te fcBeiDcn
isf fiet ^ap uit
junipagcD?uifieInB. \'t 3lDerlaatcntoo?Dnooit in\'t toerB ge^
fïclDi maar toel Boppen/ en BraD&enDe.sfmar{enDeDeel3S. ^etoonDcn

groepen

-ocr page 152-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

mtsspm gtcc meefl altemaal jonUec eenfge «ttetftencn jeer jtnöelgü toe
ï^sel) 300 Det ftomt te gebeuren/ Dat De geneejS-miDDelen ntet en Beppen/
neemt men toemucDt tot De
Boyes, toarfcbanljetgoocöeltoerß aiDuötoe?
ßaat.
©003 eerffc too?D öe ötu/ Daar De 3tcbe in legt/ tjelDer gebeegö en ^nderiij.
sejuibcrö; De tafel booijien ban een ojfec uit
Kaflave, olücou , en oof- ij«^ Mandei
bjacljten Pooi Den boojen geeft
Maboya i en 300 beet iloeltje^ geset / a!^ \'er „"c dezic-
menfcöen 3i)n / öie öeejen berbloebten yanDei juilen bp-b)oonen. 0a öaf ken.
berbolgen.ö alle buur m liegt inbe ïjutteuitgeblufcDt igi / treebbe
Boye bp \'t
naacft bejj nacDtsJ baar binnen. tUlleenliili geeft een glimmenö einöe ban
cen gerolD taUalijS-blab een flaute fcöijnfel. j^ier op mompelD öp eenige bjoo?^
ben; iiampt berfctjeiDcne malen met be fiinl^ec boet^ blaafi De (Cabaö-rooft op?
bjaartiS/ en fmjjt De tabaft/ aan (lubbégefcöeurD/oberöeUut Deen. ^gietiang
baarnabegint öetDaïuetoaggelen / eneenb?eefelpgeloepboetafleDet)aitcu
te berge cij3en;b)aac op te geïp ben Buibei en be
Boye tot ben teanfie nabe?
ren:De fmert-löDenöe Deell
3Uigen;De 3elbe met bun abem bebogtigen; en met
^apuitjunipa, totberjd^iecingbangejonDljeiö/ befmeeren. èoo nu be
jiefee öoo? öeeje miöDelen bjeöer tot Jijn gejonötjeiD raabt / bereiD öP een
gcoot ga(l maal enofferSauDe boo? Den ^uibel; maarinDieuDebranbtc
booDeljjft
10/ maabt De Boye bebenö/ l)oe De gemeenjame gec(i ban Den
25eD-lj?gerige met öeis jeifji Ujöen öeerniiS geeft / en bereiö flaat / om ïjem
^30ben öe (iarren tot get gejelfcgap Der anDere <0oben te boeren«

Ä ijs Det geen/ \'t bjelfiiö met groote moeite en naarfligBeib bJegeniS De
Kannibalen Of Karaibaanen DebBonncu te toeten feomen / DatmptoonDetli}6
genoeg geDotgt Deeft/ om ben aaiibacDt ban eennieuto^giecigenopmer?
feenb Ëeejer te berbienen»

35a öat top bijf öagen op s. Vincent obecgebjacDt/ en onjS ban toater/ vertreK
benebenjs; eenige berbarfcDingen/ boo?jien Dabben / gingen top toeec onDer van s. vin.
jeil op Den 04 ïEep / jpnDe De fcDepen / Die boo? ben do?m / baar Dier boo?
ban gefp?ooDen
i0 / ban onsf afgeraaDt toaaren / ttoee bagen tc boo?cn / jon?
ber eenige merDelöDe fcDabe geleeben te Debben boo? s. Vincent ten anDer ge#
ïiomen.
Wp DaDben een gunftige toinb/ en paffeerben be eilanbenban

Martini-e , Dominike, Guarde-loupe» MoefTerat, Ledoude, EU Neves ,

cn Dtoamen op ben 26 ban be boo?noemöemaanb boo? s.KriftoiFei, baac Komfttot
top tanDertUttoiecpen/ en te lanb gingen.
 s Knftof-

^it €iïanö Dreeg Daac benaaming ban Kriftoffei Koionus, Diec toe ge? f«\'. «ndes
tiooDigö ÖOO? be geßalte ban een Dooge becg/ toeiDe aan \'t Dangen ban jpn
top een feleinöec to?fl / \'t geen in jijn jin een af D?uDfel gaf ban öen becjieröen ^
mm0 KriftoiFel, Die ben ^aligmaDecnocDeenDinbjönbe/ opJönfcDou?
beren Doo? een gconDelooje jee bjoeg. i^etijs gelegen op jebentien graben
Denoojben Den miDDag-Ipn / telD bpf-en-ttointig mijlen in benomtreD / en
neefteen gconb / bie itcDt en janbig jpnbe/ geen boó
?t3etting ban €ucopis
fcDe bjucDten toeigecb. \'t <©ebecgte lebecb bacfcDe blieten / bie fomtpbjf /
Bp ftoarc cegen/ joo fcDielijDftoellen/ bat je/ obecbeoebecsigeflojt/ be
S® \'t blabDe lanb plajS jetten. ©oo?t0 legtbit €ilanö / becöeelb in v^^aeiing
mee toöDen
/ toaac banbe fl^elftgen en be fcanfcDen tebec tbJee Dpjitten i

m z " Doeö

-ocr page 153-

132 Zee-en Land - Reizen van

Doe!) öeesÊ topat\'sp tüonöecip gefcfjeiDen: toant D\'€ngclfcöen utf
D\'eene toüh bonnen tot Die ban D\'anDece tojjb niet obecbomen/ sonDec De
d^anfcijen re moepen / gelp oob De fïanfjben niet bptïïaibanöei\'bonnes
g\'ccabcn / swDec D\' €ngelfcben te moepen, D\' €ngc{f£öen bebben fikt
ïtteec ftroomen en bolbj De ^franfcben Daac eittcgen meer biab-IanD/ bes
bwaamer bouto-aacDe/ enbaftec jïerbten/ Die ban gefcDut cn besetteiiu^
gen ccDeip toel boo?3ien 3ijn. ^an De tocpaDen Der totiben ffaan ^gcljiiD-
toacbt biitsen / toaac ban Dé 2©acötecs5 Dagclijbë bertoiffeicn. iB\'en beeft

liit bet miöDclpunt Dcjs €ilanDsS ciisen / De 25o?n-aDeren ban sieöenöc
ferige toateren/ cn bol cuigt bctoalTcben23off£Dagtm/ beletten Den Dco>^
tocljt Doo? \'t miDDcn. gronD DaalD meer cn meer na De sec-bant / en U
gefclmöcn in gemabbclpc rechte tocgen/ langjSDctoelbenbeötoame
sen / met rooDc of blaaütoe pannen bcDebt / Die in \'t geboomt ban jccr luftt^
gc tuinen fcbuilcn •/ geboutoö
sijn; DocD bebalben Dc berfpjciöc toooningcit/
ïjebDen De ^ranfcfjen/ boo? Dc bcbtoaamilc ßecDc ccn ^taö gcjlicbt / in
be toelbe De jfeoopluiöen/ Die De sucbt tot groote totnflen en rpDombetJ
toaartö gelobt Ijeeft / buisenbctooonen/ toelbeban ticbel-flecncn gcboutoD /
CU ban binnen met fcö?ijn-toerb bercïccD sijn. jBcn siet bier Doo? alDec^
ömïïc 3lanöaarö aHjerlet toaaren tc macitt bJcngen ï enbp na alles/ toat
Europa tjecft/ Ötec tc btuDcn boo? een ccDeliibc pjijS in bermangelingmet
Dc 3äoopmanf£bappen / Die s
. Kriüoffei lebe cö. j^an amöacbrsf-iuiöen cn
bonfïfge banö-toccber^/ toaär ban men biec cen groot getal beeft/ ^an
m ieöer baigens sün genoegen gcöienD too?Den. tllilc toeebcn toerD op btt
ïtflaö-ljuis buurfcbaac gcfpannen/ altoaac\'t ecn ieöct/ Die iets? met Den
een of anber te befïetDten beeft/ gcoozlofD tc berfcOtincn. ^e Itcrb
Daür trc |ïrtftcU)be <0obsiDienfl / na Dc 0oomfc&e toijse / in geplcegö toojD /
is Dcöèbt met cooöc pannen/ cn beeft ecn berftebene gconö-ftal uit gebouw
toenc fleetien. ©erfcbciöenctraltenbecbullenöeplaat.sbanglastn en Mm
fiers / cn bet Dab ruft op öjtc gebeis. ^c De<lieriiig öaar ban (lonD ecrfï
aan öe
Kapucynen ^ Doclj Dcsein\'tfaar sefltenDonöeröscs cn-beecfigon^
Deïftroopen / i^ \'t betotnö Den
fefuieten cn Karmehéten tibecgeDsan/ Die
stcb öagclnbs boo? een mcrbelijb getal ban ^laben p?acbtis^ timmeragien
öaiihuif. b-^cGèn boutoctt. ©002 öe sieben / Die-niet macbtig Slin bunne siebte selben
nlt tc boeren/ een bebtoaam gefügt/ \'t gccn Dagelftbs bp

Dane eocgeftdöe <®^nec^-mce(ïcï^ bcsocbt too?ö. (©ob ecn\'rjui.s /
toaac iii D\' arme toeejg-BinDeren bun berbiijfplaatsS cn onDerbouö bebbctr;
Mä^^ bobèn alle gcboutocn mimt bercc uit\'t ^lot/ toaar aan öen
^oiV.ci Öc^rt BOïiffi nocb bofïtttfpaacöe- ^tt gelegen ccn balbe f canfcbe
mif bmi \'De\'see / aan De böet baitecn boogen berg / m^tDitötgeboomt bc^
fcfjaöutoö. toecb/ Dte öcrtoaactiSleiD / bcrtoojiD tec snöe De pa^
ïefjen Dcc\'boo\'2nttamj!e^mö?enaatcn/ en gaatlangfamecbanDnabobeu.
minneer men een gccttime tijö
langs öecse toeg gegaan beeft / bomt itrcn
bp ècttbinijé^ ei^\'beamaäbely^^ laan bfln:<0jali|ei«n4plt¥ocrt-boomen/
aart

KerJ{.

\'Vecskin-
^\'cscn,

^c .«lot des
•«■o^-gds.

-ocr page 154-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

toemer^ uitoang \'t ^lot acijter cm ruime plaats? geï^oum f^s, \'t^^ge-
ßicijt utt gübati!miccngel)outeene|lecnen/ cn rij^l D?ic öcrtiicpittgcn jjooij,
Dc 5i>Dc Die na \'t «©ojtcn jtiiat / ijecft m«u ccn ttiimc ingang /
imz
een DuDbelDc rp trappen, «©oft i?gt ten Dseflcn Difroclljü ccn
Deur cn fïöep\' / ncDenjS cen groote fleetic DonD / taeilie ccn
toater-aDer ontfangt / Die Dc?Dcrs? Doo? onDer-aarDfclje pöpen gclciD/
aan alle De öameröcjnbpsostDer gcmaB toebjengt. ^c bertrefeften en 5aa<
ien 3ijn lucötig i be solberingcn üefiaan uit rooD ricBcnD tjout; en Ijet Dalr /
\'t geen bobcn plat isS/ berfcöaft aan aüc hantcn Dc bcrmaaBclöbftc uitstcljt
beö bJcrelöö. ^c benfterö ban Dc boo? gebcl Deböen Ben uitsicijt op beese
laan ban (©janje-cn Citröen-büomcn/ cn op ballepen bol siuftcr-rict cn
gengber. (€m toeflen legt Bet gebcrgt met ntmmer-bojie OoffcBagien /
cn tuffcBcn btt gcöergt en \'t paleis? / cen fcBoonen Bof / berDeelb
in p?onfi-i3££iDtu/ Die boo?5iert si)« ban alle 5franftBe Bruiben en planten /
beBalbcn alleclei getoafcB/ \'t 0een bcb)£relbclDê£öselDfaambco?tD?engr.
^n \'t miDDen fp?ingi: een fontein / bJelBer^ aDer aan Den boet
dcê? bergsr sün
oo?fp2onB Beeft. 3®anneer De t^Ding Bomt ban eenig Brijgsl boo?Dcel / bp
De ^VanfcBe bjapenen bebocBteti/ blaasen be basutnen en trompetten op\'t
baB ban bit palleis?/ bat Bet geluib berre ober sec BlinBt/ cn regen beßcr^^
gen bJeergalmD. ftanbaarDen cn belD-teiBcncn toelBe ecrtijD^ bp Den
StanD-boogö seegB^ftig uit belD-iïagentoeg-gtfeept sön/ (tecBen roiiDom
ter bcr jlecen uit / \'t geen Doo? De becfcBeiDcnBeibcen aangenaam gesicBtberi
oo?3aa8t. Stau De sijDe Des? ^aleigsflaat cen Bapcllcboo? bcbe^ojgcnsöer ars
men; en cen toeinigie berDer op cenberBebc blaBtc/ legtDctoüB/ toelfic
bP3^oo?fcBe^labenbetooonDtoo?D/ Dtc De benaming ban Angola Daaaet.
5èuttcn af beKtooncM SicB öe Butsbeflfnaen öer t^uf.ö-genooten / int tttliel-
ftcen getjoutotr. ©ojDcrs? Is? B«t gefterftt met toijft-fctjanfen / Die
scer toelban gcfcButboo?3{en siin. (^otD?te ^utBer mooIenjS/ cn tot beBous
toing bcr aBBersJ gebjuiBtben^anb-boogb een af tal brsn negen BonDerö
bc en Bonberb f ranfcBen tot siin ljuiiS-Dtenfï. ^gcBalben bit tjalciö/ bfnö men
nog berfcBelDenep?acBügegi:öoutoé7 Die Bier en Daar Doo? ^-anfcBc €öellie^
Den gefltcBt sP» D\' €ngclfclien Bebben in^gclijB^ in Bun toijöen ooB niet Kerker
fiü gcsetcn; toant men siet\'er
biif I^^rBen/ Doo? Ben gcfticBt; toaar ban derFngei-
b-^ certle fïaatop ^t Punt derPalm-boomen j ÖC ttoceDc Bp Dc g^otc rccöe
neDen \'t Bof ban \'t CnadfcB <©PPerBoofD 5 en öc barDe aan Dc
Zand-punt.
ï©cesc I^erBen stjn ban binnen met cietlöfic geflocltcn / naDcfcBiijn-to^r^
Bec0 Bonjï / boojsien / en ruim genoeg üooj cen aansiïnliili
oeBoo?. ^e ttoee atiDeren binb men binnen De tonB Kayonne,
DocB Deese Bonnen acenjln.ë Dp Den luffïer Der D?ic eerden Brolen. p.\'e.-
Dtftanten ontfïnnen ecrtpë Hun senDing ban Den üantelbergfdren arDsf?
®i<TcBop • DocB iït Kromwels tijbe baïi ccir Boogc BccBelnfjebergabering;
ï\'^öaV tegentooojDtn gaat Ijet toeer op b\' oube boet. «©e l^aleisetr / Die Bier
en öatij. aati\'t éifanö ccn BeerUïBe luifter tocbjengen/ sijn g^tïfclK Doo?
waarnard. Riehe , eu EuretDlc molBaiiDsr in Dc ^lanD-boogDpfcBap ges
wolgb siiR.

-ocr page 155-

134 en Land - Reizen van

Verdeelina {^ufTcHcfl tj\'(ÊUGdfcïjcn cti fraiifcïjen/ om alle ttotfl boo? (c fiomen/
tuffchcn dê 5i?n isn ontierUug uei;ti?ag/fcBetD- paaien toeöecjijögÈ Pn(t gejtelD. ^c jacDt /
Enpeiichcn DtffcljeiT/ mijnen/ geöoomttotffDjön
-toctfi en Pettoeip/ jouöe
Sien""" ßcmecn blijUcn. ^eöeï moejl öen anöec öp nooö öe tjanö bieöenicn meec öfer?
giiülie punten / Ujelïie nofß ten öeele onöecijouöen too?öen / öocD ecïjtec 30
fuptelijft niet / al.é \'t töel Degoozöe.

Vertrek (Cocn töp 3 Dagctt Poo? S. KriflofFel ten anfiec gelegen Daööen/ ßaalöen
van s. Kri- ixjp ÖC jcileu Ujccc op / CU Uetcu \'t met een boo? totnö a^oopen / tot omtrent
JStof ï\'en miööag/ toanneec öe lucöt fcftteiijli öonlier öegtnnenöe

s. Manijn. tc too?öen / ms met een fto^m fcgeen te öjeigen / bjaacom top öe flebcn na
Det €flanö
S. Marten (lelDeu/ om / 300 öttontoeecboo?tgangmo£i)tfio?
men tc nccmcn / met onje fcöccpen fn beflfgljciö te 3ijn. (€egcn öen abonö
fttoamen top op öe cecöe ban tiet boo?noemöe €flanö / öaac top Ijct anficc fn
be gconb toicrpen/ jonöer öat top ecötcc totnocljtoccemgcongcdufmtge
tofnö bcrnomcn öaööen; toant belucBt toa.0 toecr t\' ecnemaal opgegelDcrö/
\'t gcen ons? boo?ncemen becb bcö anbeten öaagss mo?gen^ toecr fn jee te (iee?
feen / cn onje tef^s boc?t te jetten; maar be tofnö if ep onjs öf cn uaeDt 300 ge?
toelöfg tcgrn/ bat top gcnoobjaafit toaacen acgt bagen lang baac op öe
rceöe tc öUjben leggen/ binnen toelfee tpbtopgelcgentDeiböaötenomljet
€ilanb te bejigtigen / baac Set albums mcöc gelegen fsf.
hlhdf Martijn maafet jebcn mftlcn in be lawgte / bpf fn öe b?ccbte/ cn t0 bet?
viflg,, maatb boo? fctjoonc Zout mijnen / om tocificc betoaatni^ be ^panjaaröen
alöaatccn^taöcnfictfeteboütoöcn. f€ectctUtct3pöebanbc^tabblociö
een bccftDe sSibfec mctbcelc tiromme bcgten / bicbantjet gebccgt bomenbc /
3i£D cinbclp in jee (ïo?t. SCan be jïinfecc Danb maabt ben
Oceaan een toö?
be opening/ bic / allensfeensj cngec gctoó?ben/ 3ic& becbolgcnjs tot ecu
binncn-ïanöfcB iBcic uitb?eiö. \'t Eanö tegen obecbe ^tab aan b\' anbece
Jijöc öcc gcnocmöc intoijb/ loopt öeubcïacfttig met een fcDccpe uitijoefi bico
in jee. <0p b\'uitctfïc punt legt cen bietbantig 3©atec fïot/ bcneben aaii
bc boet tegen get fïaan bet golbcn ban ftoaatc fteenen boo?jien/ en boben
ïiiif^getoijcf geöcöt. üoogct op (laat eentoacöt-fjufsJ/ en niet bet ban\'t
jelbe ccn ftapcllc. 3Bo?öecs{ bct!)eftUctgcbcrgt/ \'tge«nbcnaambanKal.
varia b?flagt/ tct jööe en afgtec be ^taö Uoogct cnlaaget toppen, i^et
gtoote ^lot fö met betfcgeföcne boltoecficn / ccnöflifeetoo?n/ bataftfien/
cn gcftbut / boo?jfen / cn (laat nfct bette ban be monbbe0 betfcfje «ibiet^«
gtangss ben intohft jict men op cenfirommc boctlt lanös? ccn ruime jBacfit /
en fn \'t mfööen ban öe ^taö ccn fiecft / aan
Dominikus tocgetoijö. ©00?
becje fecrft/ na öc jee-bant/ geeft men ccn p?ac0tfg <6a(lgufjS / en toat
bfcper fn be (lab berbeft jicg bc gcoote ï^ccfi. aian \'t Ijangen bes? gebccgtc
ontmoet men ccn lio(lcUiïie feapclle/ cn bicftt onöcc bc gtoote (lecfetc ccu
aanjicnUjfi ^alefë / in ïjettoclB öe ^taö-boogb jp bcrblijf goub. \'t ^loo#
(let/ \'t geen öc
Franciscaanen giet gcböcn öoen (liegten/ begoeftincict?
Ipgciö / cn pjacgt naautodijft^ boo? eenig gcbouto tc toijfecn. ©ojbctsï
geebcn öc gufjen/ öfe net genoeg in (iraatcn afgeöeelö jjjn/ eengoeöegc?
ßalte öan\'t ^tcöcben.

^ft

-ocr page 156-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

^itCilanö toiecD ban De ^panjaaröen op\'tiaar îeiîfenfîouMDaclît- De Ruiter
^n-becrtig ten beften gegeben; bjaac af
Michrel Adriaanfz. de Ruiter nietneemtbe-
500|)aajibectotttigb toaö/ ofitcljteboihbans. Euüathius, en nam besitz
ting ban
S. Martijn, in Den naam Der ^^taten Deö Vereenigde Nederlands. \'\'
<©ohfftepen öc jpranfcfjen niet/ Die DertoaartiS getci|ï toaren / om\'t recljt /
\'t geen $p op ött €ilanD / öat ben 00O? öe ^panjaarDenbolgcnjS bun seggcn
onttoelöigö ij? / meinen tc Rebben/ tc bernientoen. ^eöcrt DcelDen öc verdedd
5franf£l)en cn 3|ollanöcr0" in onöerling berfïanö en minsaamDeiD Denieutoe m« de
tooonplaatiS. ^cDer beeft sp eigen berft / pab-Ontsen / lanD / cn ijBoo-
ren. ^ei^ûllanDfc0cbolb-plantingtoo?ôbefîOfîigDbpDe£eeutofrDe î^ec?
ren
Lampfen CU van Ree. jïöen öecft \'cr poelen bol sout toater / öie alöer?
lep bifcfj boeöen/ en üpsonöec groote «jêcBilö-paDDen. ^e 25ofTcBagien
ferielen ban toilDc berßenss / Duiben / toitel-Duiben / en ©eroftetten / Die
in beöeren cn gtftalte eben cen gdp De ^apegaapen / Dort) merfteip biein?
Der / sütu ©ûbfeanmense/ gelijböc boo?nocmöc bogei.ö/ scer aaröig
ïe?ren iïiappen. iBen binD \'er ooB in De siltige poelen ccn menigte ban ïum^nans.
Fiammans, \'t toclb bogcicn Sijn/ ftoijmenDc na lepelaar^/ beßalben al?
Ieenii)b Dat sp in bertoc berjcBeclcn ; toant Bun beöeren sijn eerfï toit/ toojöen
öan ros?acBtig / cn etnöeiiib inBnrnaat-rooö. Eclöcn bliegen of fitten
alleen i maar mecjl öp gamfcBe troppen in opene plaatfcn en ruime moerafs
fcBen. €ertoi)l D\'anöeren onöer toater bocDfel soeben/ Bouö eenfcBilD-
toacBt/ toclbe op\'t mtnjïe gerucBt een fcB?ecuto geeft / cn tocg büegt;
toaar op alle De anöeren ban gclyben geftoinö De blucBt neemen ; sulftsr Dat
Bet s«r moepelp balt Deesebogelen te betrappen/ toaarom ooB Dc geenen
bic Ben soeben te fcBieten / boben toinD onDer cen offe-Buiö Brutpen / tot bat
be fnap-Baan toe ban
ïJiaogen. <©mtcentDe3Ctocpoelen3t)noofttebinöcn
d\' Amerikaanfe Zwaluwen , \'t geCU 300 toOnbcrlljBe bogCljS Sijn / alÖ tft ,

no£B ootf gesien Bcö^ toant 5P Bebben gcïiromöe beüBen / pooten gelijb Suwe\'„
cnDrbogcljs / cen pcB-f toart lijf / toittc DuiB / cn lange (ïaart.

(Cocn top acBt öagen boo? s, Manijn ten anBer gelegen/ cnöat top nu vemek
toeer een gunftiger toinö geBregen Baööen / bertroBBen top ban Daar opT?"®^\'""
Den ncgenöe ^unp/ cn becbolgöen onse tocg / sonöer eenige tegen fpocö
te ontmoeten / tot boo? De recDcban
Nieuw jork, Daar top op DenttoccDen Nieuw
ip öcs$ iaar^ seftien BonöerD acBt-cn-fcftig / ottitrent D?ie uuren na Den miD= J"\'^»
öag/ \'t anber utt toierpen/ cn nocBtioo?Den abonömct onscgoeöercntc
^anö gingen.

TWEE-

-ocr page 157-

136 Zee-en Land - Reizen van

TWEEDE HOOFDSTUK.

Komft tot Nieuwjork, en des zelfts befchrijving. Paaien
van N ieiiw-Nederland. Wie \'t zelve eerft ontdekt heeft.
Gelegen theid van des zelfs Kuft, Voor-land, en Zee-ha-
vens. Hoedanigheid der voornaamfte Rivieren. Droe-
vig ongeluk van twee Wilden in de Noord-Rivier.
Voornaamfle wateren , en wonderlijke eigenfchapvan
eenige Fonteinen, en Water-wellingen, &c.

Bcpaaling Isj leuw-Nederland toO?i3 m 5UlÖ-\\JSC|ißn ÏJCpaalll iJOO? Virginia . {n
van Nieuw fg^ f^o0?ö-<il>0|lcn teaCtl Is\'ieuw-Engeland ; tn\'t ^^OOjDcn-

Nederland, jjjqj^ jjgj fjcfpociö Doo? öß ^tojnï Kanada, «n tegen öeftranöcnöoojöcn
Oceaan, fcUjtenöc |^Q02ö-liie{le!t){i lanötoaart / onbebcnD.
ö\'€erfïe/ öieDit<6etB«(taanbccö/ toag" Hendrik Hudfon, toelBc bjï te
zelve eerft iollanöfc^e <©ö(l-gni3tfcrje Ilaatfcfjappp geljuurö / om tn \'t^Soojöcn ban
or.tdekc Amerika een öoojgaug te 5oe6en na China, \'t jetiging met bet ^acbtöc
heefe. Halve Maan, in\'t i\'aar seilten bonöcrö en negen, ©an öe Kanarifche Ei-
landen
afgefteeften synöe / jleiöen 0un tours 3©ea ten 5Soo2öen aan; eit
Bebüenöe 300 bp bc ttointig etmatcnmctreöclpbefpocbgescilEr/ ontmoets
ten 3P ïanö/ cn bemerbten aan berfcfjciöcne tccbcncn öat nooit eenig^ri?
flen öaar tc boo?c getoccfl toaS. JBnnncer 3p nu naöcr öaar na toe gcseilö
toaren / cn öe bu|l cn fïranö bebtoaam sagen / namen sp na tpöjS gelegents
bciö / 500 SP beft bonöcn / \'t gcsitbt en b.\'Sb öaar ban.

Kieuw Nederland aiöuS OntÖCbt / CU Om Ö\' übcrccnftcmft met Nederland
mct ÖCC3C naam geöoopt / maabtc beel ïiooplicöcn gaanöc / om öe boet ban
ccn baftên banöcl f)icr tc heftigen; tocöbalbcn SP in öen farc 10:14 bp 0\'
gcmccncgraten in
\'s Gravenhage ccn oBunft-bjief bcrsocbtcn cn berbrcgen J
ten cïnöc sp mct uitfluiting ban aüc anöcren öit
nieuto-gcbonöcn 3tanö bcr
baaren morbtcn. ^ccse baart toicrö tcrftonö crtiftig öp öcr banö gebat.
Adriaan B!ok cn Godijn onröebtcnl)ter eerlang bcrfcUci^cncïiufien/ Ci;
lanöcn/ ï|abcncn/ cn Stroomen/ önac bier na bKcöcr ban gcfojcobcn
saltooiöcn. jßfaöctßanöfSNieuw
-Nederlandinöeniarc 1664, toanneer
OnS\'n Boning met öc ^tatcn öcr Vereenigde Pi ovintieinccnfictigrncoj;
ïög toa^ ./ öen ilolUmöcrsf omtoclöigö/ cn feöert öic tijö in öe mäcbt öec
CngcifcTjcn gebïeében.
fJléuwjork ^Meuvv Amfterdam, \'t gcCH tcgcntooojöig Nieuw Joikgcnccmö to:jö /

legt

-ocr page 158-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

legtop\'t€UanDManhattans, ottitretitUnfmülenban Den Oceaan. iBst
tp loopen De fcgepcn alDaar utt jee ter ceeöê. ^e ^taD öeeft een aauDe
(leröte/ ßtnnen De toelfie/ op\'t utterjïeöoltoerfina De ßtPter / eentotnDs
tïioien (iaat/ BenePenö een jeer googe (ïaafi/ Daar een Plag öpopgeOaaib
too?D / toaneer jttD eenig baartuig in
Godijns-bay opDoet. Éecfi rn(t
meteenDuDtJclDPeröeUenDafi/ tu(Tci)en\'ttoelfieenbierfiantige
f€oo?n öo?
ben uitfiöftt. (€er eene fiant legt get «©ebangen-Bup^/ en aan De anDere
jtjDe De0 ï^erfiö (laat Des? ^lotboogDss toooning. Söuiten öetoallen jiet
nien ooB beel fraapeßuijen/ Die tneed
D002 $llmfiecDamraecsf getimmerd
jijn» Sfian De toater-fiant (laat galg en tofp; en een p?aclitige ^taD?54}er?
fierg fiefïaat D\'afgelegen(le fioefi. (Ciiffcßen De (lerfiteenDcejefieröcrgi0
een rp ban öelitoamc toooningen/ onöer toelfie uitmunten öepaß-fiutsen/
bie be iloilanDfcße ^nöifclje iBaatfcljappp öaar ßeeft öoen (iiföten.

^e ban Nieuw-Nederland (Irefit EuiD-toe(l enÖe i^00?D-00(l / iiS Kuft,
juiberen janbig/ jeernatuurlpö?oogenDei enalgoctoel DejeeDaarblafi
tegen aan (loot/ i0jeecötermee(ïoberalbel5toaamomtc aufieren; eensf?
beei^ om Dat men Daar juiber janö-gronb ßecft; en ten anDeren om Dat \'er
uit be jec jeer jelDen f toaar toeer balt / uitgenomen fomti)D${ uit Den Zuiö-
oo(len met fp?fng-töD; maar al.ö De toinb utt ben .f^ob?ben enöes^ooiö-
toe(lcn toaaiö/ \'t geen Daar Den meedentijbgebeurb/ i^\'teenjeecgoeöe
ßeeöe / om in alle tijöen Des? iaarjs aan te boen»

\'t ©00? lanb in \'t gemeen buDbelb / en op fommige plaatfen in eilanben voor-ian<ä»
geb?oolten/ Die jeer befitoaam jön om barfienö/ en allerlep bee/ op
te
boeben- ^00? beeje bubbelDeib öe$f booi-lanöjs jou men ban öuiten oo?öe?
ïen / öat men ten eec(len ftet ba(le lanb ontmoette; maar toanneer men na?
ber feomt/ jict men/ Datfictmaacdlanöcn3ijn/ Dtcbinnen\'0lanö^toeber
groote en ruime balepen / toateren/ en fireefien tiebben/ toelfie oofi blfi?
toilss bebaarbaac/ en öequaam Jön
om ban b\'eene plaats tot öen anöec te
fiomen.

Eee-ftabenjS fjceft men Dier te lanöe beel enberfcDeiöen/ toaar bantop
maar ictö ter loop julien jeggen; toant Die De jelbe altemaal met Dunne i\'cns.
omdanDigDeöen befcDJüben toilöe/ jou öaac alleen eengcootectoecfiban
fionnen mafien alss Det gantfcDe bedcfi iö/ \'tgeentoponsSbooigcdclbDcD^
Ijcn. jlaficnöe Dan ccn aanbang met Det ^uibcn / cn met Det
Lange Ei-
land fiuitcnDc/ fiomt oni^ eecdclftfi te boo?en Godijns-bay, oftebcZuid-
bay, Die Dc cccdc tu ontDcDfiing ijS getoeed- <!^ccjc 25ap legt op bc Docg^
te ban 29 graben/ t^jesSttiplentoüb/ cn negen mijlen lang/ en Deeft ber?
fcDeibene banfien; niettemin blijft je in jicD jclbeneengoeDegclcgentDctb
cn beilige Daben boo? een meenigtcban fcDepen / al^ DcBöenbe ruimte genoeg
oto öie te Dccbergen. }lcn Deeft Dier oofi gclegcntDeib om 3©albifTcDcn te
y^t^gen/ bccmitiS jitD bc jelbe bp be tointec tegen beöjoogtcn enbanfien
jjQj^gj^ fcDuuccn; DocD je ballen jctó bet niet m in
Groen-
liTn h ï^ölcn loopt öe 25ap fmal toe / en too?ö ccn ribicr / Die

men Qe 2wi4-Rivier noemö / baac D(ec na b?eebec ban gefp?oofien jal too??

S m

-ocr page 159-

476 10 Zee- en Land - Reizen vaa

\'©eBay, öaac Ißt staaten-Eiiand in legt / te BecoettiDec / om bat baac
tc gelgb in ballen öe Ooft- en Noord-llivier, bjelfte tbjee 5?cc fcljocneßis
bieten 3[jn / nebenjg berfcBeiöene Rillen / gaten / cn Brechen/ toaar ban
\'er eenigen toel ßibiertienssgcUjBen/ cnooB^clfö gebaarbaar sijn j geljjli
ooB om bat in öc selbe jsap meer al^ öuiscnö^ail-fcSepcn boo? alle gebaar^
ivjöc toinöen bebjijö Bonnen leggen. \'t ^Bornen ban öeese 25ap i.ö reöeip
ruim/ sonöer beel gebaart / cntocUc binöen boo? öe genen/öie öaar ceniss
getoeefi/ of öie öaar toel ban onöcrrecBt SÖ«-

(CuffcBen öeese ttocc 2ßapcn iss mcejl cen öoo?gaanö öubbelö ©00? lanö /
mct berffBeiöcne Cilanöen/ öie op fommige plaatfcn ttoecen ö?ieöiBleg:^
gen» ^efc ©oo?-lanöen sön / soo toel al^ö\' €ilanöen/ altemaal seer toel
gelegen enöe öefitoaam / niet alleen tot 5ee-ö0?pen boo? alberle? foo?ten ban
bilTcBerö / maar ooB om Boojn te tott-nen / toijnen tc teelen / oofl cn tuin-b?ugi
ten te fttoecBcn / en bec aan te Bouöen / öoo? öien
Bet lanö geöjaeljtig en rcöe^
lijB bet
rs?. <0oB s0n öeese oEilanöcn altemaal seec «©oeflcK rijb / 000? öc
menigte ban aBocfter-bauBcn/ toelbeöaarom cn omtrent leggen.

25EÖalben öat öe menigbulöige Cilanöen/ öie fommige ooR b?pBöcs
Sijn/ bannatiuire berfrBeiöene fcBoone öapen cn see-Babencn uitlebercn/
Sijn \'er
odB nocB anbete be&toaame gaten / Bcctocl sc tociing bebaarcn too?#

öen / insonöccBeiö Bet Beeren-gat , ör greote cn kleine Eyer-hayen, \'t
Barne-gat, enmccc anöeccn/ toaac binnen Beiseecbeiltg cn scïier te leg^
gen

^n Bßt lange Eiland , langö ÖC sec-Bant/ siniooft ccnigcgateneitgelcs
gcnföeöen om baartuigen tc bergen / öocB öe selbe too?öcn niet feer öiBtoiiss
geD2uiïit. (©oft Stet men\'er op eenige piaatfen grootcbimicn-toarerencn
balèïcn/ ban toaac men ober almctöe getpen tn seeBan Bomen; öocö
anößcjS ballen sc teö?oog.

(SufTcBe» Ö^t lange Eiland cnBetbaffclanöf^f öooigaans? ooB bcel goeö«
gelenemBetö / om alöeclei filetneen grote fcBeepen te becgén f. toant / bes
Balben bat ÖiegeBeelc ßtbiec bpbcelenself^boo?cen bap toojö geljouöcn/
soo sp\'cc/ soo toel in Bet bafte lanö / alss in Bet «ßilanö öaac tegen ober/
seer beel gocöeentocl-gclcgene bapcn/ Batiensf euBtllcn/ öaaröcbaartuis
gen tnbciligBciöBonnenïeggcn»
id Ri at öc Ziüd-Rivier beiaugö / top toillen gaarne bcfienncn / bat top niet
vkj, macBtig of bebtoaam sö«/ ot« öe selbe natoaaröp of recBtc gelegcnt^
Beiö tc Bonnen öcfcB?öbent toant men Stet in öe selbe bcertien
bebaarbaarc soo Billen al^ribier^n / toaar ban \'er fommige Beel groot
Sijn / cn soo bec bebaarcn Bonnen too?öcn / öat sc met rccBt öc naam ban
jSibteren toel mogen ö?aagcn/ bcrmit^ öe gcmcencbloeö öc selbe centgc
mijlen Boog berbarfcBt / en beloopt. (©oB sijn öeese iïtbieren / öocB öen
cen meer aljf öen anöer / altemaal tamclijft toijö cn öiep/ en met berfcBciöene
toebaiienöe fp?uttcn bercicrö^ tnboegen öat men Btec goeöc gclegentBeiö
souöe BeBben / om groote bleBften / öo?pen / cn plaatfcn Bp cen omtrent op
te cecBten ^ toant men stet \'er cen mentfitc ban bette b?ucBtbarc lantéöou?
toen, Otaac se öoo? Been. ftroom^n^
m Zuid-Rivier selbe ruim en b?ecb /

sutbcc

-ocr page 160-

Eduward Melton door Weft-Indien.

3utlJôr en öfep / en ober aï Defetoaam om re anfieren. ïî^aar saat een flctBc
eoöe en bîoeb / tot bitôt aan ben af bal / boben be bjelfee 5? tn ttoee baarbare
«Ulen berbeelb too?b / bie seer berre / en tot onbsfeenb toe / oploopen.
Seeft oob berfcöetbene fcgoone €üanDen / toaarom 3e bp aile be geenen / bfe
öeretssb sijn/ onber Ijet getal berUî^tg^e ^tibieren be0 toerelb^ gerefienb
toojb.

g^e Noord Rivier ig tegentooo?bîg be beroembjle en bolfi ryBfle banNoord-Rî,
Nieuw-Nederland, al500 baar opberfcl)eîbene{îolonfen/ of bebolBtngen /
gelp
00b bc ^tab .Nieuw-jork op \'t ^lanb Manfiattans, gcicgcn 5Ön.
^P bee^en latbîcr balb ben mecjle Ijanbel;
3pb?aagttnbebecrttgmölcn
bloe!5 op / en Beeft berfcöetbene fcljoonc feiiien. jBen Ban ooft uit beese
gibier / acDter
\'t <îtlaiîb Manhattans om / btnnen bso? tot fn Nieuw-Enge-
land,
booïb\' Ooft-Rivier Bomcn/ sonber Nie uw-Jork te naberen- ^plë
secr3Bifclï-rpban^^teur/ (Ctoenlft/ tartten/ fleenb?aafem.ö/(|c; en
fPÜltsfcBbier\'en-becrtïgmpnbanbcsee-bant lnttoe?n/ loopcnbc b\'ccne
Itelft met bier fp?uitcn tot bc groote afbal ban be
Makkwas-kii, toclhc ciia-
hoos
genoemb too?ö / baar top terflonb nabcr ban fpjeeben stillen ; bocfi be
anbere {jeift/ toelBe gesegt too?b be ïttbier tc blpen / geiiïB\'t ooB in ber
Uaab toaar te /
Dlüft boo? Blctn baartutg nocl) berfcBctbc mijlen fjoogec bc#
baarhaar j en na bc 3©ilbcn bericBtcn / sou sicö be seïbc nocó scer top tii?^
(IreBBcn / en Baar oo?fp?onB neemen uit cen scer groot |Beir/ baar ooB bc
jatbicc
Kanada «it fp2uit i bocB ^At bc toaarBeib baar ban sp / BcB iB nooit
tc rccBt Bonnen berncemen. b\' ?Cnbcr arm ban be
Noord Rivier loopt /
gclöB gesegt i^ / boo? bier fp?uitcn tot bc grootc afbal ban bc
Makkwas-kU,
toclBe bc ïBilbcn Ciiahoos noemen. 2Boben beese afbal iS bc ïSibicr toebcc
ccnigc Bonberb
fcBjeeben toiib / cn bc toatec-bal na giffïng omtrent ttoee
Bonöcrö boeten Boog/ langjS tocïBeBoogtc Bet toater soo glabafïlo?t/ als
of Bet lang.e ccn cf ene muur neer biel. ^aar Bet afaaU / baar Bet lang^
balt / cn baar Bet op neer Bomt / fó niet anbere als? een bafte blaautoe BHp /
i)p be toelBe om laag nocB eenige conbeBlinpen scer geefiigin \'ttoater flaan /
gelBB grootc Boop-
of turf-Boopen/ toaar ban eenige acBt/ anbcrc$cflicn/
cn anbere toel bartig boeten/ boben\'t toater «itiiccBcn/ \'tgccn nietonber^
maaBelöBboo? Bet gcsecBt isf. Sinbicn
b\' oube ^o\'c\'ten ottitrcnt bese plaatss
bcrBcerbBabbcn/ sP souben baar Buiten ttoijfel meer toonbcrsf ban
gefcB?e^
ben Bebben/ aljs ban Scyiia cn Gharybdis j toantsooBaajl aljs Bet toater ban
boben gcballen ig/ loopt B^t al fcBuimeribc/ fpartelcnbe/ enb?aapenbe/
omtrent anbcrBalf ftBoot tocgö ober beesen^eenacBtigen gronb/ eer Bet
tot bebaaren Bomt / cn met ge(labigBcib tocbcr begint te blictcn. 55oben
beesen afbal iö Bet toater tocbcr scer
tojjb en b?ccb / cn ooB beBtoaam om te
Jebaarcü ; toant Bet gaat tn b?ccbtc bci\\
Yffei op bc mectlcplaatfcnban
Nederland tc bobcn/ botB l)et Wtct altijbcentocgBeen ; maar alsooBet ta^
W^iïïitejjföf/ looptBct nictfcBidgB ófgctoelbig. \'t^^trcBtBeeltotboc?

Makkwas, cn Scimekas lanb / cn (icrft tn ccn jïSeer/ toel ober be fejïig
mmchbec / blpbcnbe tot baar tocalttjbbebaarBaar. \'t 25efp?ûeib secrbcel
irjïoone lanben/ en ig getoelbig bif<S-rnB- a^annecr be toilben te toatc«

\' ïciscn/

-ocr page 161-

2o6 2ee- cn Land - Reizen van

vtl^m / om te b^wtseim / fiomen 5c aitijïi öeese btl met fctmften / öfe se öatt
batten ban öoomentoeeten te maaben/ afUaacens maar aanöeesen aföal
bomenöe/ sn" genooösaabt 01?\'töioog te flappen/ en ïjun baacttUaen
engoeöecencen (lub Uoegs ober lanö te arbeiöen/ toant anoec.0 souöen se
met öen (icoom ban boben neer öJijben / gebjb tb öaar een seer öjoebtg oiv
geiub ban genen öeb / \'tgeen alöüs tn \'t toerb gtng. \'t 3© as tn Bet laar ban
omtcent Bet boo2 jaar/ toanneec öe (icoom op fïjn (lecbiie loopt / öat
ttoee JSdöen met Bun fcButtjeS/ öaacsPeentge boopmanfcöap tn Ba&öen/
om met ons bollr te Banöelea / öe ïitbtcr af btoaamen baacen; öocB ntet
tpös genoegoppatTenöe om aan te leggen/ en öeftcoomtetoetntg/ enBtm
etgene bcacbten mogelijb tebeelbetcoutoenöe/ caabtenspgaanöe; en Boes
toel spin öeese nooö alles öeöen/ öat Ben mogeUjb toa^ / om sïcB te reööen/
Droevig ^ubtc ßen öen droom ban boben neöer/ sulbsöatsp opöe onöerjlaanöe
ftuppsn / öaar Btec boo? ban gefp?oben t-S / seer fammerlijb te pletteren bte^
len t öe fcButtfes raabten aan öutfenö flubben: en öe goeöercn / ijnar se me^
öe belaaöen toaren/ toteröen öoo?Betfltngeren en D?aapen öes toaterste
gconöe getrobben / fnboegenöat\'ecnoott eentg tlub ban te recBt se&o®
men H,

USen Beeft Bter oob een ïtlbfer / öfen men öe verfche Rivier noemö / om-
bat se / meer ais eentge anöere oberbloeö ban berfcB toatec Bee^. <©ob
Beeft se fcBoone ïanöerpen / cn geeft ecn tamebjbc bcl-Banöel.

d\' Ooft-Rivier, toclbc alfo genoe!Tiötoo?ö / om öat se meefl/ of fcBfec
t\'eenemaal/ ban öe^taö Nieuw-jorkafterccbcncti oo(l-toaart (Irebt/
too?ö bp eentgen maac boo? een ^ee-arm of bap gcbouöen / ter oo?saab öat
se op fommige plaatfen seer toijö {jfj gelp oob/om öatsejtgaan belöeöeetos
öen tn öen Oceaan ontlafl. \'©ecse Kltoer \'t sP bat men se met öeese naam/
of öat tticn SC een bap totl noemen / berflrebt öe t^fte cn bebtoaamfte Boeöa^
ntgBeöcn/ toelbe menboojcen ïanösouöc bonnen begecrcn; bermfts Bet
lange Eiland, \'tgccnomtrcntbeccttgmijlen lang is/ öoo? öeese llibicc/
mct Bulp öec billen en gaten / öic Bet selbe Biec en öaac b?cebcn/ 500 toel öe$!
tointcrs als öcjS somcrs / sonöer groot gebaar/ mccft obcrai bcbaacen
ban to02öen. <®ob W s^ een bebtoame cn bciiige Doo?tocBt / ten aife tpöe
bes taacs / om na öe <©o(l of ® efl te gaan / en beBoo?ö in toaacöe gcBou«
öen tc too?öcn om öe gcoote menigte ban bebtoame bapen / Babcns/ billen /
bitoijbcn/ ribicrsn/ cn anöcre plaatfen / öaar s« joorijbelp aantocöcc-
Sfijöe / tc toeetcn aan öesüöcöcs€ilanös5/ enaanöieban Bet bafle lanö/
meöe boo?5ien is.

traterèn S^eBalbcu bccsc j^tbieren binö men Bier te ranöe berfcBeiöene fcBoone toa^
teren ban billen / becben / en breeben / öie bebaarbaac / ruim / en gcoot
Sfjn; gelp oob berfcBeiöene bapen/ fnbnjben/ enblebbcn/scr toeloma
tccnt öe see-bant/ als? beere binnen lanös j oob bede toatec-Ioopen/
fp?uttett/ enflroom-billen/ mctbcdftBoone af ballen / öie tot alöccBan^
öe jmoolen-toccft seec bebtoaam spn. iBen beeft \'er
oob te lanöetoaact ftt
ttecfcBciöeneflil-flaanöctoateren/ alsfgrootebpersf en labben/ öie fom^
mfge500grootal^meiren/
en i»d banbi^öoo?5f?b5ön/ todbeöoo?bets»

fcbeiöen?

ongeluk
van twee
wilden.

Verfche
Rivier.

Ooft-Ri-
vier.

-ocr page 162-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

fcöcfïïcnc aïjcrsf cn fpnutcn uttballcpen cn fonteinen gun beoinfcï ncemen/
cn t9t een ongeloofcljjfie oroote aantoaffen. <0oft geeft men \'er ontaHpS
beel fcgoone 5?onteinen/ entöater-toelUngcn/ oöer al tsoo? get ianö i oofi
5clf0 op plaatfen / öaar men geen toater jouöe Permoeöcn / gelp cpücr?
gen/ goog-becgePenc felippcn/ cuöcrotfen/ öaar je fp?ing-aöer.ö-getoüfe
blieten/ enöe langö neer jitpelen. ©eele ban öecje toater-toellingen enöe vonderiij«
5ponteinen gebUen öie cigenfcgap / öat jc öc^ tointcrsf / toannccr get fel jj^^g^n-
üouöi.ö/ cn bitter bjicfl/ bautoarmte rooften / cn 00b tcrßonb alleiï ont-
boopen / toat men baac in bompclb i bp bc Corner jgn j« baac entegen joo Fonteinen
feouö / al fcgeen be ^on baac op jijn gcetfl op / bat men \'ec gcen ganb in Uj- ^»«ie
ben ban i \'t toelö gen jecc aangenaam/ en tot geöjuib bec mcnfcgen cnbee?
(tcn uitftecficnö bebtoaam maofJt; toant / goctoel icmanö tte tergit / ofte \'
bcrmoetöijs/ öaac ban gebjüiftt / b.\'tomt get gcm niet fetoalgfi / aU^get
tocöec nocg joo geet.
«©ob gcb ib nooit gegoo?ö / öat eenig menfcg / gocs
toel Dit toatec ban fcguttec^ / en anöec bolb / bie get bofcg Dibtoilö gebjui?
lien/ bceltgbss gcD?onbentoo
?ö/ öaac ooit pleuci.ö/ of Diergelgbe ongele^
gentgcöen/ ban bebomen geeft.

\'t gier een groot gemafi boo? gct lanb / bat men \'cr niet gelitoelb cn ijS
met googe toater-bloeöen; toant omtrent öe jee-fennt / of joo na / aljS get
joute en b?abte toater op reibt/ geeft men geen buiten^ gemcene blocD.
\'t 3©atcr toafl en balt \'cc met gemeen tp biif of je.sf boet op en neec / na be
plaatfen ban toinb cn (tcoomen begaan tod?Den. €bbc en bloeb gaat \'ec
jcec (leeft i nocgtansf niet getoelDig; Doeg met fp?ing tp / aféDctoinDutt
be jee op (lecftt / ci)(l get toatec fomtijDgi tod ccn boet / ocß fomtiltsStoel
ttoee boeten googcc / alögcmcenlp; maac bat gcbeurb jeccjelDcn;. joo
bat men baac toeinig ongemab
ban geeft j boeg na boten toe/ te lanöe?
toaartin/ geUjbinbe kolonie Kaafceiaar-wijk, Katkii, Efopus, cnbiec?

gclgben / baac get boD?naamftc oppec-toater ban baan fiomt / en be ilibie?
ren geel becfcg jpn / lo^opt get lage lanb fomtgbjs een of ttocc ccijen tn \'t iaac
onbcc / toanneec be toinb cn (icoom tegen ben anbec (luiten j maac boo? De
geenen / bic jicg baac tegen toapcnen / en boo?jien toillen / isf get niet fcgS"
bciijfi; toant algoctoel\'cc fomtgb.ö gieccnbaac toel toat fioo?ns5 Doo?\'tge?
toeib bcss toatecjS uit bc gconb gecuftt too?b/ laat get toeec ccn (Tömig^
geib na/ bic boo? belanöecpcn joo gocD als? mc(lijj. <©ofi blgft gct toater
niet lang (taan; maac gcipfi get fcl^elp toa(l / joo balt get oofi in ttoee of
Hlie bagen toebecgantfcg toeg.

-ocr page 163-
-ocr page 164-

102 Zec- en Land - Reizen vaiji

DARDE HOOFDSTUK.

Aard jen HoedanigheiddcsLands. Veelderhande Hout-
gewaffen, en belchrijvingder voornaamften van de zei-
ven. Menigte van Wijngaarden, Verwen derIndiaa-
nen, en op wat manier de zelve bereid worden. Hua
fcliilderen en wonderlijk fchoon rood, &:c.

T45tï3u0\\3crrcUanöc3©titcrcn gcfpjoBcnïjeiJBenbe/ suUcntop ottjSms
Mücaanig- tot ÖC latilicrpen m ïjunne b^ucöten ficaceten / toaar mröe ïjet öusfüas
heid des tifg gelegen ^icöt omtrent / of langss De Eee Bant ig fiet lanD ntet sees
jjjjjg/ ^oat BeuDelacDtlg/ fiultfg/ en meefl janDtg/ öoetoei
Ddo?^
gaanis met toat Blep Doo?mengD / toelfee öct selDe ccnigc DcttigBeiD aan^
Djcngti juiöss Dat Bet alDcröanDe Bout getoas?/ DerfcBeiöenc DjucBten/
cnDc toilDc ftruiDcn uit 3itB selDcn Doo?t&?engt. l||eiDen of anDcrc Diergel^s
fee Do?rc lanDcn / DinD men Daar gantfcB niet; maar Bier en Daar bjcl eenige
groote en Boogc Bergen, j^iettemin sön\'cr ooB Deel fcBooncDlaBfic tan»
Den/ met ü?oeficn en toepen Dan een grootc laagte cnD?eeDte/ 50 toel op De
i^iDicr cn toatcr&anten / al.ö oDer al lanDetoaartjö in. m meeftc ï^euDelsf/
Die men Biersiet / ballen niet fleil; maar gaan bcrDjaagjaam op; sulB^
Dat men fomtöDjs op secr BooglanD fes/ cnobcralblaBtcRö/ Daalcn/ en
Boogc boomenjiet/ eer men\'er opDenBt/ of eer men eens? bcmerbt/ bat
men Booger gegaan tef.

\'tHanD iöDoo?gaansS5eerbiucBtbaarban ^out getoaffcBcn / fa30 seec/
bat Bet baar op bed plaatfen fn be toeeg iö; niettemin Bomt Bet 3ccr tod
t$
„ pas? tot Boutoen ban fcöepen/ en Buisen / gelöB ooB om Bet bouto-lanb te Be^
waffen!\'^®" fcButtctt. \'t Eiken-hout toafcBt baat tot De Boogtc ban bijftig / |e(ifg / fa
febentig boeten / 3onber eenige Binbcrlpe Btoafïcn. <©oB balt Bet ftoaar/
en fomtïjbs? toel ttoee baDemen DiB. ï|ct
Nooten-hout toafl baar mcDc toel
immers? 300 lang/ als? op ccnigc anDcrc plaatfcn/ maar niet 300 ftoaar/
^n gaat Bet
Eiken-hout, om tc B?anDen / bcrrc tc bobcn/ 300 tod in Bftte /
als? in Duur; cnBeBalbcnbatBctboo? cen olpagtigcbogtigBeib/ tocIBcBet
f)P3icB Beeft / al^b bjanbcn toil/ \'t 3p groen of nat / fa alBaalDc men
\'t barfcB tsit Bet toater/ cn bat Bet t\' cenemaal boo? troBBcn toas?/
f0 Bet ccBtcr boo? 5i)n Bacbc bajtigBeib ^m burabd aan Bet
buur; fnbocgen bat 3Clfs? De turf/ toelBe iB in
Holland cn ans
Dcrc ^lobinticn / B^B 3ien geö?utBen / baar niet bp Baaien Ban. <0oB BeB
IB berfcBeiDene l^oUanbfcöc^joutoenBoojenscijgen / DatsebeBoolenban

Dit

-ocr page 165-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

Sit Bout Uêbcr in Bun flooUen Bamssn / alsf öic öan turf/ Bcrmito^e langer
öKurcn / cn 3icB 300 3^ec niet in ö\' affclje begcaaben. ^it ftag ban Bout ijS
in
Nieuw-Nederiand\'t gantfcBc lanö öoo? in 3ulb ecn oberbloeö/ öat in
ïcecrfte Bonöerö iaaren niet te bo?t 3al bomen/ al bbJamcn oob tienmaal
500 bed mcnfcBcn / al.ö \'cc tcgcntooo?öig sijn v bJant Bet lanö iS uit sicB Sd^
ben genegen om binnen bïeinig jaarcn gcoote en ftoaare boomcnbo0?tte
bicngcn.

IBcn Besft\'CÏ oob seer bebtoaam Greenen- , Vuuren- , en Imbeeren\'
houcj
ÖocB omtrent öesee/ ofsoutctoater-bantenfïaat Bet niet seer obec^
bloeöig/ cis alleen op fommige plaatfen, maac tn\'t lanö/ cn Boog op
öe ßibieccn / sict men Bet
bp gcbedc bolTcBen / todber^ boomen öoo?gaani$
ftoaac genoeg sijn om fcBccpj^-maften / cn alöccBanöc conö-Bout ban te
maaben. ^fec en öaac binö men eenige
Karftanien-boomen in bofIcBen
bctfp?eiö / Die \'ec in een b?p gcootcc getal souöen toecsen / inöicn öe ï®iiDen/
Cf «^ngcljoojcncn Des IJanDS / Detoijl öeese boomen gaabc cn glaööc baftcn
Bebben/ Die licbt afgdoft bonnen too?öen/ De selbe niet engcb?uiötentot
Bet Debben ban BunBuisen.^
<0öli sfjn\'cc becïDcrBanDc Beuken-Boomen;
maar 3e ö^aagcn secc toeinfg. oBnöec anDcren too?öcn Dc Water-Beuken,
3cct gcoobe cn ftoaare s^oomen / todbcr baftcn na om Boog toe sccc aange^
naam ojtt te sten sfjn/ insonDccBciö toannecc öc boomen ouD beginnen te
toojöen; toant Dan i^Bun Bout niet allcenlpb uitermaaten toit i maac Den
baft gciijbt toonDcclpb tod na toit ^atön.

<Dob Beeft men\'cc HaakrBeuken, toaac ban: De fommigen tot gcoote
boomen toaffcn
; B-yießeeis, \'t todb secc tod na CeDeren-Bout gelöbt; Ka-
no-hout,
Daar öe a^iïöcn Bun fcBepen ban maaben/ alsoo\'t uitftccbenöe
groote Doornen jijn. ö\' «gngetfcljc cn geDjutlien \'t tot ^ol-

Dcc-/ cn blocc-planben/ bermits Bet seer toit en sonöer btoaftetiis^/ en
fiat Be? een aangenaame qim bp stct) Beeft, (©ob is \'cc ttoecDerlei ElTen

Linden , Berken , Yken , Popelen, Abeelen , Eken, Willigen , Mis-
pelen , Moerbezien, Huift, Grende,
en bcrfcBcibcnc anöeccn gcoote cn
bldne 25G0men/ toaac ban öe namen ons onbcben sijn; gdijb oob een
mccnigte ban b?«cBtcn/ todbe top/ cm niet al te lang te sijn/ boo? bp
gaan.

•©ngdoofelijb is \'t / met todb een obfcöaaöigc menigte De wijn-flokken Menigte
ober al in\'ttoilD toafen^ toantiRcnbinö\'ernaautoeUjbSccrilanö-ftrccb/vanvijn-
of Boeb lanös/ Daar gccn wijngaard op ftaat. ©cd toaft W opDc blabbe
gaarden,
en DpenebdDenj bed in\'t bofrBonDccDetoilDcboomcn; bcdaanDcbans
ten Der cibier f billen / of fp?uitcn; bed langs Bet Bangen ban De BcubdS /
of boeten Der bergen. Sommigen loopen langs De boomen op j fommigen
fïaan sicB ober eenig Bout i fommigen ober toat ftrutfien en ruigten; fom?
mtgcn in Bet gras ober Dc gconö i sulbs öat men \'er DibtoilS / toannecc men
\'ec te paarö ofte boct ober bomt / in bomt tcbcrtoarc? / en gcootc moeite Becfr
om\'cc toccc uit te gerabcn. ^c
Wij ngaarden^todbc langs De bomen oplopen/
D?aagen toel b?u£Bten/ öocB in
\'t gemeen niet secc bed DoozDicn s? gsntfffl
^icr gefneöcn / of gcöabcnD tooiöen / en Dar De ^n De toojtd nimmermeer

bomt

-ocr page 166-

483 Zee-en Land - Reizen van

ïtomt te ßccaafiett 5 geïp oofi etn öatjsinlj\'uitcrflcfcDeuteti&êL\'Doomm
3tfö niet uit fionnenöc D?cften/ en ban betafifienenölabecen&efcDabutob
tooiöenbe / be blafifie ^on
mt gemeten.

tuin-Vruchten, en Bloemen, geeft mctt\'cc oofi fn een groote menigte;
büti) betmitiS\'ec bieinig onbec jijn/ toelfie albetoeceiöiiiettoelenfienD/
5uHen
top ongf baac niet mebe opfiouben.
Verwen, ^e Verwen , bie gier oo?fp2onficigfi ballen / fionnen bcgnamelgfi in
ttoee foöjtenafgebeelbtoo^ben/ te toeten/ in ©ertocn/ bie gun oo?fp?onft
neemen/ of gemaafit toojben ban (teenen/ cn in ©cctoen/ bie ban plan?
ten en firuiöen toeöereiö too?ben» ^e i^atureïlen of toilöen / gelp gier na
gesegt 3al too?öen/ fcgilöeren gun aangejicgtenenlicgamenmet berfcgei?
bene fioleuren / öen een b^eemöer en 5eïö3t5mer al.ö ben anöer /
500 jn maac
lieft berjinnen fionnen/ ten toeinen einbe 3? gemeenlgfi fileineleöere3afi?
$ens?DP5fcgöMagen/ toaar ban fn ieöcc een bpjonöec bcrto lö/ alis rooö/
blauto / groen / l)2ufn / toft / ftoart / geel / ic. ^e fioflelijhfle becto /
cn Öfe\'t meed öp gen geacgttoo?ö/ fgöegeen/ öfcöemcede luffler geeft/
cn joöanfg blinfit / gelgfi oft bpfel ban eenig gesuiberb metaal toa.sf. ^e
meeden öccjer bcrtoeti
teo2öcn bandcenengemaafit/ toelfie5p300toecten
tc Sloppen en te bjpbcn / bat51\'
3e filcin fictisen. \'©ec3e tooo?öcn boo? ben
banfi beter gegouöen/ alöbe geenen/ öie ban planten gemaafit 5ön/ goe?
tocrer oofi eenige planten ballen / baar b\' ginöfaanen bcrfcgeiöene fcgoone /
googe/ cn liefeUjlie fiolcuren ban toeten tc temperen/ bic5ccrtocinigban
öe deen fiolcur becfcgcelen/ al^ allecnlp baar in/ öatöe jBetaalacgiigs
luider öaar
300 niet fn af en deeftt.
Schil, \'t fcgilöeren bcc Snöfaanen geeft nfct beel fe bcöuföen / en iss mcefl aan
iXji^n. licgamcn/ en aan3c3{cgtcn/ of oofi fomtijöö aan bc bellen/ bic 3p
biaagen. Hen binb oofi in gun groote en bafle guijcn / toelfie 3p in gun
ï^adcclencnbpecnöomd-plaatfengeöben/ gier en baar toel eenige afbcclö?
fci0 ban tconpen / maar gantfcg niet fionflig / of toel gcbaan. ^
p befcgil?
beren oofi gun fcgilben/ cn filopgamcrsf; gclpfioofigctïïicgel-tocrfiin
gungui5en, haar en boben fionnen 5c 006 fegccpcn / öbomen / cn öfcren
utctbcrtocnuitbeelöcni; öocg jonöer eenige netgcib of cferliifigeiö; tnaac
cen öing gcb ib onöcc fien ge5Ïen / \'t gecn bergaalenjf toaaröig i$f. ^p ge?
b?iUficnboo?ccnoptoóffei/ cn fn plaats? ban pïufmen/ jeber geel cferlgD
gair/ 3ijnbe eenf\'i jccclang/ maac cebclgfi grof cn düf/ attö^i^ Do?tcc
boeg geel fijn. ^"ft gafc dtifificn 3e met fnocrtieö / op 30banfg cen manfec/
al£5
3P get begceren; öan deefien 3c get f n cenf ge bettoen / toelfie 5p öaar toe
toecten tcbcreiöen/ cn öoen gct ccn
500 fcgoone googe coobe fiolcur aanne?
men / öat ccn fcgelp öaar ober bcctoonberö moet daan. <©ofi gouö öecje
Vonder- bccto ftt \'t boo?nDemöc fiafr / goe to?ceb cn dijf get oob jefuöc mogen toejcn/
üjk fchoon 500 ^a^/ öat regen of toinööe5clbc niet afbijten/ of boen bcrbleefien fian;
" maar op flet fijn gair bat je nocg beter / en geeft baar cn boben ccn
300 uit?
decbcnö frfiocnc lufdcrcnglanjS/ fioctoert öe toflöcn met geen jonöcrlfn?
gc bond toecten te berricgtcn/ batbiergelijfi een rooö nooit fn europage?
maafiti^/ of uit eenige si^cpikiagemaafit Dan toojöen- \'fi «©cloof oofi

bade«

-ocr page 167-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

öafïcïöfi/ 500menlnEngeland, ßfoptcittge anöercjplaat^f/ sootianfgecn
Ï000 fionöß maatißti öat ißt Bp öe ^cßUöersi cn ©cttoers? In ccn gcootc acß^
nn03ouöc töccjcm

VIERDE HOOFDSTUK.

Bcfchrij ving der Tamme en wilde Dieren, welke men im
Nieuw-jNcderland vind. Verwoedheid der gewonde
Beeren, en der zelver W inter-flaap. Gedaante der Mus-
kus- katten, en waar de Sivet van daan komt. Wonder-
lijken aard en eigenfchap der Bevers Gevogelt van
I>lieuW-Nederland. Aard der Arenden. Zeer vreemde
Spechten. Menigte van Viflchen. Gedaante en aard
van den vrefelijken Katel-flang. Getijden des jaars 5

DC Paarden, lOClBC mcn ïn Nieuw-Nederland ÏJCCft/ Cttr^CßttOtItcn Paari«?,
Hanöbouto DcBtoaam 3ün / 5ijn u(t Bet Sticht van uitrecht genomen/ cn
gcrtoaartiS oBergcö?acï)t. Deöouöen oofi nocB öen jeiuen aarïï/ cn
groote. ^oh fjccft itten \'cr beel
Engellche Paarden, maar DCC5C 39n 500 öe^
Biuaam ntct tot öen ï|:anD-bouto / aljoojc Itcïjter ballen ; niettcmtnsijn
3e gocb om bereebcn cn onber be saai gebjutht tc toojben. 25eBalben beess
tbjec foo?ten Bomen^er coB fomti)bsf
Kurakoufche cn Arubafche ^aarbcn;
boel) 3PBonnen benaarbbejs ^lanbss niet secrteielaannemen/ toermttsJse
geen Bonbegetocnbsijn/ sulBiSbatscbc^ bJlnterss baar btBtotls? Bomen t$
(terben / of beo? be Bouöe cen ttcammigbetb in be fleben Brijgen.

jBen Beeft \'er OOB i^oc-bceflen «it Bet Sticht van Uitrecht; gelijB OOB En- Koe- ben-
gel fche Koe-beeüen / maar becsen toojben op ber na 300 BloeB niet / al^ be
^eberlanöfcBen/ cn sönbjp minbcr in pjp.ö; baantspgecbennergeng? na
500 beel mclfi0 f maar Bjun melB i.s5 bet / en Beeft bed boter in.

Varkens sün \'cr mcbc secr bed / en bjojben bp menigte boo?tgeteeib / en
aangcBotibcn ban be geenen/ bic Buiten bjoonen/ baar be gdegentBeib
Dan be ^offcBen cn balepen omtrent icf; toant men Beeft bp eenige iaaren
P^ beel aBcriSinbe boffcBen / bat bc ©arBen.sf baar ccn Banb biB fpeB bp
Boimen setten.

fföB Beeft men\'cr Schapen; maar «iet SCCr bed; Hoenders, Kapoenen, Scliaapen ,
Kalkoenen, Ganzen, Eenden , Duiven i BOJt Om Ijet tamme Vee \'Cr f

m alle foojt/ geen uitgesonberb. \'

(C SliJe^

-ocr page 168-

102 Zec- en Land - Reizen vaiji

l^octed Wtïanö ban öe fiouöe öc^tofntec^" toat gesiiibecö too?ö/ toöi^
leeuwen, öêirec nocBtailööeel
Leeuwen ggbonöettf aïöoetod tb nooit eenig Éciflen
gcfpjooöen ijel\'/ öie 5e öaac lebenöig gejien ïjeeft. 5Mlemlp toeet tnen
öat 3e \'ec 3ön / öooi öien ö\' ^nöiaanen / öocß seec selöen / öe guiö ban een
5i:eeiitotn fomtijbiS te macïtt öjengen. Batineec mm öeesen öan na öe
toen b?aagö/ snUenseugemeenlpseggen/ öat fe toel b^ftien ofttotiuig
ïl^ag-ceisen^ ban öaac/ na Ijct luiöen of Eutö-toeflcn toe/ gebangen
tooiöen In een seec öoogö gebecgte / en öat öe mamietje^ te gaauto en tc
Btoaaö om tc Hcijgen sijn y
\'t geen ö\' ooBaaB i^/ öat men öec selbec bcUen
öaac nooitteboopsiet brengen»
Beeren. (©öB toojöcu \'CC bccl Beeren gcbonDctt; maac geen 300 gcaauto of baal
banöaic/
alsfinMoskovien, of Groenland, ^csönötec mctfi aUcmsal,
glinilecig/ piB-ftoact / cnsccc bcguanm om ploffen ban te maaBesi.
l^oetocl men \'cc seec bed ban öeese becfïen Beeft /
to02öcn sp nc£btan&\' sel^
öen
ban öe ïicifïenen gesien; toant seec fcljacpban teub 5önöc / ï)eliften 3p
ntet 30 öaafl öc
iHCßtban icmanö gebcegen / of5?» necmen tecfïonö öe bUtgt.
_^tettcmtn Beb ib \'cc eenigen gesien / öat $p bobcri toinö omtcent on^ Btoa^
incn/ of bat
SP/ gelpspmenigmaaiöoen/ öesig toacen niet ceniQtoatcc
obec tc ftoemmen; maac men Ijerfr
\'tt geen gebaac ban te bcctoacBten /
toanneec men 3e ntetselbe aancaiiö of benloo2ö / gdiib öc geenen öoen / öie 3e
fcBieten/ of op
cenivje anöcte manier toülen bannen; toant tn 311IB ecngfbal
bectoeecen sp stcB met cen ongeloofelfjlte öappccBsiö / 301«
SP tnaac eemg-
^n.0 fïonnen; sulB^ öat öie op Ben fcljieten sal / boojsigtig öient tc toeesen / en
cen boom tn \'t oog tc öeöBen / eec
Bp 100 B?\'inö / op öe toelBe Bp SicB öecgcn
ïian; toanrinöiense niet toel getroffen/of Bertfteebe öooö gefcBoorcn too?öen/
\'t geen nocBfangi seec selöen gebeucö / becmitsJ 3e getoelöig Bacö cn tap sö«/
3011 öen ^ëcBnttec gcoot gebaar loopen ^ toam öen getcoffi-\'n %m maaftt
tecfionö ban blaöecen/ of eenige cuigtc/ öte maac omtcent Bem i.^/ een
Ku« Yer-pjQpy jjgjjj {jp t^^gj 300 Bsafl öcn tooHö mcc tocgcflopt Bccft / ofBptiltegö

wanneer 2V met ccu gtoutoeU)Be bertooeöBeiÖ op öen ^cButtec4o^/ ofopöe plaats

gewond: \' ö3ac Ijp ÖC cooB Ijccft stcu opgaatu ^ooöcnSBilö-fcBut onbcrtuffcBen op
geert Ooom gecaaöt cn is^ / gcBcurö Bet selben / öat BP \'t na bertem. mh
öient Bet toel een boom tc toeesen / öteötBi^/ en beel taökn Beeft? toant
anöere Sou öen 25cec öaac ooB op Bonnen Bomen j ÖocB toanneec\'ec ^ecl
taBBen aan sp/ toect öP \'cc niet toel caaö toe,

geneecen cn boeöen sicB Btec tc ^anöcnict / geUjB in Groenland, cn
in Moskovien, Of clöccss anöeciS/ met roof ban berfcBeucöc bccflcn / of
öooöc Brengen/ maar mct gras?/ Bruiö / nooten / i^aritanten/ cnaBeriS/
öie SP 00&/ gclpB öc J©tlben becBaaien/ selbe ban öe boomen toecten tc
gaan pluBBen. iBaar sp Bomen op
^n toonöcrlöfic toij^ tocer ban öe öo^
men af / bolgenis \'t gecn / öatmp öe ïBilDcn öaar ban gesetö Bebben; toant
SPftceBcnöcBooföcntulTcBcnöcbccnen/
cn laaien steö 500 ban boben neec
ballen / sonöer ccnis aan tc
sien / of Bet Boog / of laag t^. m^ totntcrsi
fïaapcnsp ttoaalf toecBcn lang / \'ttoelB alöu^ toegaat. Ep leggen
sicB op-
m spe neöec / met een poot
in öe monö/ öaac se aan siugen / m op b?om^

men»

stil"»

-ocr page 169-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

mcn. nu ali3U5? toeclicn gcïcgen öcööcn/ beeren w

ü\' anöere spe/ en öocn ais boo?en/ sonöerccnm ccten tc nuttigen- ^tec
loe 6(c3cn jp gcmecniöb een oöcrftceUenöc liHp tn \'t gebergte/ of een bol / of
eenig ötebt b?cupel-bofcb / tn\'tteclb beel groote boomenter ncöer leggen/
omuftöe totnö/ cn tn betltgbetö te bjccscn j tttaaröea®Uöcn bebben mp
luentgmaal berseberö/gclbbtb oob aan \'t berboopenöec bellen b3elbcfpcurö
beb / öatje öan \'t mecft gebangcnb3o?öen.

pen binö btec tameltjb beel Elanden, öocb ontbouöen 5itb meefl Eiandet.
Suiöelijb öaar niet beel menfcben en bomen, \'t een seer gocö ccten / cn
bJo?ö bp bceicn beter gcöouöcn alS bet ïgarte-blcefcb/ boebjcl iböoo? onöers
binöing menigmaal bcfpcurö beb/ öat t)et op bcc na
500 fpn niet cn iS.

l|utöcn bcrctö sijnöc baïlen rcöe!§fi ftoaac / cn bebtoaam tot Jäolöersf.
^P ballen niet fcb<cbtig/ of toecrbacftig totlö bannatuure j enib beb \'cc
gesien / Öie ban jonge op boo? bcrmaab geljouöcn getoecjl sijnöe / secc tam
Oetoo?öen toaren / en bet bofcöt\' eenemaal bcrgetenbaööen.

(00b beeft men\'er een ongcloofelijbe menigte ban Hanen j en boctocl öe
a©ilöen\'t gantfcbe jaar öoo?/ en insonöecbciö in öeï|ccffi/toanneec SP op
\'t befte 50n/
ccn menigte ban öuiscnöcn öaac ban öooöen / en öat öc Wol-
ven,
alSSP eecjlgctoo?pcn/ cn nocb Mein sijn/ öaac gcootc fcbaöc onöce
öoen/ iS\'ececbtec\'t gantfcïje lanö ban bol/ en bun getal fcbijntnimmec«
meec te minöecen; toant men bomt seer selben buiten op bet belö / of men
Siet se bp gantfcbe tcocpen loopen. i|un blecfcb iS seer gocö om t\' ccten /
en secc toel tebcbomcni toant men ban \'cc gemeenlijbeenboo?biecofbijf
bollaiiOfcbe gulöcns bcijgen.

©an geipbcn binö men cc beel Wolven; öocb sc sijn sóo btoaaö en gcoot
niet/ als op anöece plaatfen tod ballen/ (©ob sollen sp ntet it^t tctgs
aantasten/ aisallccnlpbetblcine ©ee/ te toeten
Harten j öocbmeejl ais
sejüngsijn/ longc
Kalveren, Schapen, Geiten, en Varkens; maac aè
\'CC een trop bp öen anöec is / sullen sp 5c secc selben aanöocn / bermits öe
Varkens sicb bappcr toeeren / en malbanöcc gctcoutoelijb belpen.
tointccS tocetcn SP öe
Harten op öc maniec öec gagecs tc besettenen te ban?
gen / toaac toe sP gemeenlijb in cen tamelijb flccb getal sijn-
\'t <!5eDcucö
oob toel bat cen
Wolf alleen een Hart $00 lang iaagö cn betbolgö / tot öat
bP öoo? bcrtitoeiöbciö bet sdbc brijgt; maar so bet
Hart onöcrtub\'iben aan
toater ban bomen / is öe
Wolf öaar af j toant bet Hart gaat te toatcc / cn
öc
Wolf ÖUCft bet niet bolgcn : öocb öe Harten öe Wolven öibtoils öoo? öit
mtööelombomcn / ontbomen ctbtcc bun öooö niet; toant öc^aagecs/
en öc geenen / öie omtcent öc ßibiccen cn toatccen tooonen / toeeten öaar op
tepaifen/ enonöecfcbeppenscgemecnlöbmet bun fcbuitjcsf/ eec se toeec
te lanö bonnen gecaaben.

\'t ^S een genteen geboelen/ öat een gefaagö Hart maac alleen öe^
«ecrtg tg na toaateci maac ib beb bet tcgenöeel met itipn ets
oogen meer als een^ gesien : toant toannecc se gejaagö too?öen/
L" bans sten om\'ttc lanö te ontbomen / sullen sp \'t ecrtle toater/
cat SP ontmoeten/ maaraanöo^n/ \'t sp öan bat bet
b?ab of bacfcb is.

z

EsTten^

vi\'oiY^n;

-ocr page 170-

Zee - en Land - Reizen van

^clfóljcblö gcsien / öat seop€fïan&cn/ cn plaatfen/ bfe omtrent öcsee/
ftant lagen / fn
öc opcnbaarc jee fpjfngen / Daar 5c menigmaal 300 bicp fu
ftoemmcn / bat 3c \'t bjcbetliecren bcrgeetcn.

<©n bc <0jen3cn ban Kanada bJOibenna en ban beefrcn gcsien/ gclpen»
bcccnfgtïn^tiaecnpaarb; bocö sPöeüDcn gefplititcMaautoen/ ruigcma^-
ncn/ ccnBoo?nal3S\'tboo?öoofö/ ccn tlaart alis bc 3®ilbc ^bJÖtten / fbsar^
te oogen / cn een parten öal#. ^eesc bccflen beminnen be naarflc aöBflöers
niffen/ ensünsoofcDttb) ban malbanöcr / bat sdfö fiet mannctfc nooitne^
ben-S fict bJöffe toeib / ban allccnlöli al^ SP 3iclJ tot boo?teciing becmengcn;
biant ban leggen sp fiun bjjecbfisib af; bocfi 300 fiaaft be tcei-tijb ober f j5 /
ballen sn niet alleen anber Bilb / maar sep fiun eigen gcfïacfit aan. »

Nieuw-Nederland bOCbOObbCCl Muskus-katten, insonbCdjCiÖ Op bJatCrf^

ge gronben, ^esc becfien sön ongemeen fcljoon / fieöbcnbrbcn fiuibboo?
ftuartcblcliBcnaarbigonöcrfcljetbcn; be bch (ïiaat bol fcljarpc tanöen / en
bc (laartcn flecpcn laitg acfiter na. ©celc <0eleecöen
sintbjfficn toe.jensf öe
^S\'aardc Sïvet, namclljlt of \'t Ijet saaö ber SivetrKarten isf. Kardanus Ö?eef SulbjS;
maatisSbP juliusSGhaligcrbic$stocgcngconöigb3eberleiö. Matiiiolus, toeU
feer^ geboelen berfclieiöcneomfielfcn/ fionb fiet Sivet te sijn ber Katten f toeer/
alsoo \'tselbcoberbiocbiglt bcrgabcrb too?b / toanncer bccsc öecjïen/ boo?
terge mocbc gcmaabt / aan \'t ftoeeten gcraabtsijn. ^ocfi bctoijl fiet f toeet ^
ban\'t gontfcfie ucfiaam af ö?t}pt / ennacfitanss niet ober al Sivetiebccb /
500 ban fiet i toeet geen Sivet toecsen.

9tnbercn betoeeren/bat fiet bcr Katten afg-ang fis /cn berbeercn alle afgang
fn cen onniute/ gelöfiftoeet/ etter/ cnbzeft/ offn cen bfenjtfgc/gcin&
mellt / cnsaaötot tèeling; »©nber bela\'at(lcfoo?tmoet Sivet gere&cnb too?^
ben; toant\'tisJ fn ber baab niet anber^/ alsS een afgang in bcBlierigcpar?
tpen/ omtrent fiet baar-Ub / ofmannelijbe roebe/ boo? ccn ingefcfiapcnc
üracfitgemaabt; cben gclpöcleber\'tbloeb/ b\' upcr^cnb?outocn&o?flen
mclït/ ö\'oo?cnbuiUgfieiö/ cnö\' ^fiöbersibergifttuffcficn fiun tanben boo?ts
ö?cngen. <©nbcttu#c0cn sijn-bc Katten met fiun Sivet berlegen/ toaarom
3» stcfi \'t sclbe Ittoijt maafeen met fiun licliaam tegen öc boomcn aan tc bip?
ben/ cnaanbe geenen/ bie\'tinbe Boopcn met cm icpciaffïrpen/ bjienb^

^""^ScMoSn alle ï®ilb icbecb Nieuw-Nederiand iaarlijBg (ïöf tacfientig
buisenb
Bevers. Blinius berftaalb / bat beese Beejicn fiun ^tocserBen^ afs
Bijten / cnbcselbcnbcn^iaager^bertooncn; al$o se ombe ftoecscrBen^/
toelBc censeer öicnftig geneed-mibbel sijn tegen onsfnnfgfieib / nageboojtc
f
0}^ioubcnbcr (lonben/ fiöofD ftoijmcling/ ficfit / berlamming/ BufB-cn
tanb-pijn/ bcrbmficcingbaitoogeiv bergift/ cn boet-cubcl/gcsoc0Jtoo|ï
ben. ^ocfi
Piinius taft fifer bijficr mijS in; toant be Bevers fieBBeit secr
Bleine ^tocestrBenö/ toelBe soobanig aan \'t rugge-bccn binnen in ^t lijf
bad Sijn/ bat se bcsclbentiiet Bonnen Btoijt raaBcn/ bantc gcrijB met ^ct
icben. ®oo?t«?ïeebcn ?e fn \'t toater enop \'t lanb / Bp troppen tc faamen /
fn ncflctt tean^fiout getfmmerb ober loopcnbc toateren. ^csc nejïcn berbie^
acneenongemeene tiestoonbccing «n toojben alOu,^ toegefielb.
Bevers

^eei-
vreemde
jjeefen.

Muskus.»
kaccen.

Sivecvan
lïomt.

\'0e vers.

-ocr page 171-

Eduward Melton door WeÜ-Indieo.

ccrfl te faametr alle ïoö gout / t oeen 3e ïano^ De ßfbfer btn&en;
eatoxMieer öttgoutntet toecctto mag/ bö^entn\'tnaoH-gclegcneöofc&
öe fmafelpjte öoom bajten ronttom aff betbolgenjS fcïjaabcn 3e met öe
pag-tanben/ toaar ban er ttoee boben / m 300 beel onber aan t boo?|te
tan\'ï-bleefcfï uttlleeben / boo? öe flam geen/ tot öat ö« boom neöerbaltf
toanneer 5p bojberss be jiubben op öe 5elbe iitanter Ho?ten / na Dat öe boo??
ßfnomene tünmcrtng berelfcöt.
\'t ï©öfje boerD De (ïnfiften op De rug / ert
\'t JBannetie BejtuurD öe jelbe ban atfjteren/ op Dat senietafenballen.
^e .ï^cfien rjjsen Honfiig tot bpfbcrbtepingenboog f en3iji?banboben te?
gen De regen met biet toegefmeerb. 3!n\'t mfööen etn Doo?gaanöe ope?
mng/ om/ 300 öaafl 3? menfcljen berneemen/ tn De ftcoom te bonnen
Öuibcn i ten toelben etnbe ooïi
öp beurten een utt öen fjoopfcbttö-toagt öouö/
cn \'0 tointer.ö cen ttoeeDe/Doo?\'t gcDuurigbetoeegcn öejjfïaartiS\'t toater beier
toe te bjiejen. ^e tïaart 10 platacöttg 3onbec Dafc / en \'t aangenaamfte
blecfttj / Dat ergens bso? lebbenip gefcïjaft fian tóo?öert. E\'p D?aagcn
tien toecficn lang/ cnfirijgen eengs in\'tiaar bier iongen/ Die eïllnsiis jonge
l^tnöeren fctjjepcn cn 3apgcn; toant öc affïSceöcr rijfl op gaar acötcrfïe poo?
ten/ en geeft t\'elficnö aan ttoee ieDcc een bozfl/ al30 De toöfiensmaür ttoee
bo?fien tuffcöcn öe boo?fïe beencnfiebben/ toelfie Die Der Donben niet onge-
ïp 5p; maas ö\' acljtccfltn jpn ban cen anöere gebaantc / cn fiomcn met
Die öer «èanjen eenigcr maateobcr een. 3San tocöer jijbe öe0 ftöamelgeiD^
leggen ttocc gcftoellcn / binnen bpjonDcre blie3en befloten. öit De fcgamcl?
IjciD f toect en olpagtigc bogt / met be toelbe jp alle De Deden öejS licïjaam^/
Die 5e bcriificn bonnen / fmecrcn / om niet nat tc too?Den. ®an binnen gc?
Uifien 5e na een opgefiieösn barfien. ^p leeben bp blaDcrcn / en ba^en ban
boomen / en beminnen Bun jonoen onoemeen. ^e toinb-gaiien / bie Do-
benDe rug gUmmcnb uitfiiiben /ballen Deiss ^omfrs? af/ en tóafTtficn toeDer?
om tegen Dm fierfft. jijn jeet feo?t ban tjal^ / licbben flcrfie jcttutom
cnfpicten/ maafien in\'t toateren op\'t lanb een fmllebetoccging/cnböten
jeer binnig ban 5icD7 toannccr 5e ban mcnfcljcn of tjonben bejct 3pn.
\'t ïSCÊgre
Gaft&riutn , 300 fiofclpö gGtoa.icöecrD bp be <25caeg«s-mee(ieriS / caßonura
jijnlangtocrpigeftoeejerficnsf / niet ongcüifi een rimpelige peer/ ïïJdfie hocUanig.
aan\'t p^becn Der 25cbcrtoi3ficn0 baft gangen, b\' gnDianncn fiarbcnbc
filootienjS Der Ännctjensf/ Detopl5e/ gclgfi beel gelceiDcn bccliccröclp
gemcenögebben/ geen
Caft®rium uitmaattcn/ cnöcr gun tabafi.

€>ofi geeft men gier jcer fcgoone cn fiotlelpe b?uine Otters, mooie Vif- verfchd-
fchers.,
en KatelofTen , toeific tcn naaflC bp bellen alö Leeuwinnen gebben / J See£
gelp 5e oofi omtrent 30D bin geöaamejgn/ Doeg ïiieinDer / en fio?tcr ban
ftaart. #ofi binö men
\'crEfpannen, tóelfie men in i^cDerlanD Schobben
ttoemö. \'t ©el Dec3er 25ce(tcn iss een jccr toarm bont / en ongemeen gejonU
«öojicmanb/ Die3fcö bejecröofberlemögeeft, ll.éjcgcb^aaDen ^ijn/ i$i
i/ti / ooïi 5ccr goet om t\' esten; manr bermitjs
jp uttterraaarcn bet bal?
M je ge^oofö beel te magtig» jgn je itiet onbeimaaficljjfi om\'
IfliSv??/i\'oo?bien5eingolleboomengim^boojraab boo? be tointcrma?
/ mt öc toeifien Jp oofi jcer jelDcn fiomcn / m öm te bjtnfien/ en boor

C

-ocr page 172-

lOiS Zee^ en Land- Reizen van-i

ïjun öttü&ßlcn en fpoo? op ö\' uitecfie fcßojfen öec boomen nagefpeucö spnöe /
in öe boomen neöecgebelD b30?öen/ öaac 5p öan uit bomen ïoopcn/ gelijfi
of 5Pö2onbenen öujselig öoo? Ijet ballen bjacen/ alöusf einöelyb totbec^
maal} öec ^aagec.ö fjun leeben laatenöe»

\'U \'ec öoU beel Maaters, en ftoacte en gcaautoe Enkhoorens gesien/
bjaacban\'ccfommigenberfcïjeiöene coeöenbec bonnen bliegen/ alsoo
sp
Sebece öunne bellen gebben/ toelbe aan beiöe öespen ban öeboo?fic tot öe
acDtecfle pooten cciben. ï©anneec sP öeese bellen ui-fp
?cpen / en open
flaan / s^^ilenspmet een ongeloofelpe caffjgöeiö öaac op fj«en/ toancsp
toeesen toillen.

IjBen siet\'ec OOB Aardkoerkens 5 Engelsdaflen 5 Troramelflaagers, en

becfcBeiöene anöece foojten; öocB öetoiiloniSöe natuur öec selbec niet seec
toel DelienöijS/ sullen top öaac obec been flappen.
Gevogeit. \'©e lucßt bobeu
Nieuw-Nederiand ijecft ooli alöetlct gebogelt. 25eï)alf
ben
öe Havikken , Sperwers , Steen-krijters , en anöece ïiOftf-bOgels» / i^
aïïjiecobecblocö ban
Arenden, Tuellie onöecUng onöecfcbctöen 3ön i toant
fommigen syn gcaautoagtig/ en anöeren
b^uinöer / beïjalben\'t DocfU/
Dal^/ fïaart/ enflag-pennen/ öie een fpii;rtoittc bectoe bertoonen.
Bebben allemaal een bafï licöaam / beenöeren sönöer merg / öe biaautoen
cen man^ binger lang/ öe fncböe (lerh cnbrom/ öct)criïcnenö?oog/ öc
Aard d«f oogen Mein cn Bol / öebcöecen Barö / öe rccBtcc boet grootec alss öe flinBec/
Arenden, ï,ocB öelöc Iclijfi / \'t blocö gcof / ctt ÖC afganB seec (linBenö. ^p ontBous
ben SicB meefi in ouöe boffcBagien / toelBec gionö ban cuiatc ontbiooö legt:
al^ OOB ncbenö\'ttoatcc/ bctoijl
sp op ©ifcB aasen/ cn allerlei gebogelt
berfcBeutcn/ cnself^Konijnen, Haazen, Schild-padden, cnanÖerc biCC^
boctig gcBicrt in öc lucBt tocg fïecpcn; ja taffen elBanöcr aan / toanneer se
berBongerö sijn. dommige
Arenden bliegen ten buit op öen miööag; an*
öeren met Bet cüsen ban öec ^onnc. Ep ballen gelpB ccn blibfem op
\'t nage?
laagöeaa^/ en öjinBcn toeinig / öctogl\'t blocööcc beeften Ben boo? ö?anB
becjlceBt. ^p Sijn uttflccBenö geil ? sulbsJ öat sp meer als? öartig maal öciS
baagjstcfamcn bermengen/ niet alleen mct Baars? gcUjft/ maac selfsSmct
Wolvinnen, cn mct ÖC toijfiebg^ öec Havikken. ^c gcootc cpcrcn B?oepcn
SP uit in öartig öagen/ öeBleinöer in ttointig / en Briigenöooigaanss ttoee
of ö?ie longcn / toelBcr oogen SP tegen öc £onne-flraalen Beeren; toant in^
öien se öit BracBtig ligt sonöer toeluiliBcn befcBoutoen Bonnen / boeöen
SP se opj ÖOCB öie öeese p?oef niet Bonnen «itftaan / too?öen buiten \'t nefl
öetoo?pen. acis? öc tongen Beginnenblugtcsijn/ too?öenseban ö\' ouöen
boben in öe lucBtgeboerö/ cnalöaac aan Baac selfs? gclaatcn; maac soo
se nocB niet genoeg bliegen Bonnen/ onöcrfcBeppen Ben ö\' ouöe; öocBin^
öien se bebtoaam spn / ten roof te bliegen / too?öen se ban ö\' ouöen toeg gc^
laagö. 5öertoonöercn!^ toaaröig t^ Bun gesicBt; toant berrc buiten \'0 men^
fcBen oog onöer be toolBen berBcben
/ befcBoutoen se ccBtec \'t felcinflc bifcBje
in öe (troom / cn een fcBnilenöe haas tujTcBen öe (truiben. ï|un aöem (ïinBt
seerlclijB/ toaarom ooh öc licBamcn/ öaar SP ann Bnaautoen/ Baafl
U:rtotten. loetoel se
500 ongemeen geil sijn / gelp Dier boo? gesegt / ic:^

bm

-ocr page 173-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

Uen tt c£|)ter seer lano / tn ftgrUmimeefl öoo? öongec / östoijl öe fncböe öoo?
ö\'ouöeröom 500 getoêlöig brom toafcHt/ öat 5p 5c ntet bc wien openen^
toaarom 5? einöcip tn \'t opperfie öes lucljts tegen öe Eon fnbltegen / in öe
feoiiDfic ftroom neöerbalïen/ bun beöeren niet sonöer blam f toeet uitpiut»
3en/ en alsoo öen aöem geeben.
25ebalbenöe genoemöe aoof-bogelS/ balt liier eenoberbloeöige meniate

ban Rijgers > Picoors 5 Ravens , Kraayen, Uilen, Swaluvven, Vinken 3
Ys-vogels , Tiiin-ilLupers 5 Korhoenders , faifanten, en Wmter-koninx-
kens.
<©nöer bcelenmunten uit öe Spechten, met fcljoone beöeren en but; wo„derHj-
ben. ^eese pibben groote gaten in öe boomen / en maaben bier öoo? een ke suech-
geluiö / al0 of er een boop bont-Oabbcrs aan \'t bofcb arbeiööcn. ^e Dui- ^ «-.
ven bllegen bp sulbe troppen/ öat ö\'^jntiiaanen met opjet naöe^Sjoep-
neften berfjuisen / altoaar tse jongen met bDnöeröen uit öe ncfïen gefioo*
ten / een maanb lang bso?\'t gantfelje ijuisJgejln ten fpijöberftcebben.

3ao?öer0 siet men Uier een toonQeilijbbogeUie/ jïijfeenöuimlang/ bol AardigVo-
gltnjterentie beöJrcn/ suigenö aan bloemen / gelp öe ©pen. \'t
§10 foo geitje,
teöer/ öat bet/ met toater gefpuit/ aanftonös bomt te fterben.

g\'i De lente en Ijerffl grimmelen De toateren aïljier ban Swaanen, Ganzen, viffchen
piji-l^aarren , Tellingen , Sniicnten , Duikers j AaJfcholfers
, en Pelikaa-

nen i bebalbenanöerb?eemöpg/ \'t toelbEuropa ftietenbenD. ^e©tfcb-
ïpe fïcomen en mfirmberffljaffen
Steur, Zalm, Karper , Baars, Snoek,
Voeren, Bliek, allerleyAal, Spiering, Zonne-vifch,
Den Poft in fmaab
gelijfi/ en
Gulktjens, Die sicb bp 3®ater-bailenlaaten grijpen, \'©e see les
bcrö
Krabben, meten50nt>ec fcljlipen/ zee-hanen, en paardtjens, Robben? ^
Kapeljauvv, Schelvifch, Wijting, Haring, Makreel 5 Rog, Schol, Bot»
Steen-brafcm, Schild-padden
3 en Oefiers, toaac ban 02 fcmtuigen ceu
boetlang-sün/ enpaarlcn bebben/ Docbeentoeinigb?uin.

(©nöer bergiftig ogsDiect / \'t geen Nieuw-Nederland btoelö / Uöe \\nw jv.,,.
felpe
Ratei-Oang. ^^ecse bceibertoig / beeft een öibbe bop / bier lange \' ®
fdjerpe tanDen/en een boojnacljtise jïaart/ met leöen ober malbanöer
meer of miüDer betöubbelö / na ieöerS ouÖecDom; toant jaarliibs areeiD De
ftaart een liö uit. 5©anneer
bP bijten sal/ ontftant\'er een pfelnb geöoms
mei Doo? bet fcbuööen ban Deese (laart; bcrbolgens fpert bP een toiiDe beb
op / toelbér bobenfie berfjemeite cen bla^uto blics Heeft/ DubMö obet:
malbanDer geflagen/ toaar uit ï]peenDor.öclitbbcrgifttuf|£bcnöcfanöen
fcbiet. !©ic ban Dit ongcDtcrt gebtoctfl toicrö / soubeeibcftoaarliiïierte
gcncsen spn / inDien bet bclD niet cen bcilsaatn tegen-gift bcrfcbafte/ \'t toclft
ö\' ^nDiancn gcflaöig bp stel) D?agen / om ssfb terftonö Daar ban tc Die?
nen / inDien se Doo? Dit afgrijfciijb bcefi oberballcn moeöten too?Dcn.

\'t 3©enDöcn cn bccren ban bet jaar/ cntijö rcbcningljouD men Daar te jaar-gecij.
wnöc / ais in
Nederland; Ctt boctoci öcese l.anDcn in Dc gclccietiljciD ban De
Sutöcciiisc bjccDte beel ban Den anöcrbcrfcbeelcn/ sooberfcbcelcnscnocbs
^^"f^"aaöbenant 300 bed nietfn\'t temperament ban bouDc en bitte i s«lb^
öatocjaac-öetööcnomtrcntDcsdbefïceeb / aisin
Nederland bun aanbaug /
oob bp na De sdbê gemabfien en ongemabben onDertoo?
P^n * vYF-

-ocr page 174-

lOiS Zee^ en Land- Reizen van-i

V YFD E HOOFDSTUK.

Geftalte en aard der oorfpronkelijke Inboorlingen van
Nieuw-Nederland. Hun fpijze en voedfel. Hoeda-
nig zy hun Gaften onthaal en. Hun Kleedingen Cieraa-
den. Gedaante hunner Huizen, Kafteelen, en By-een-
wooningen , en manier van de zei ven te bouwen. Wij-
ze van hen Huwelijken, Echtfcheidingen, 6cc. Vreem-
de gewoonten omtrent het baaren der Kinderen. Merk-
waardige Begraavingen, en Rouw-klagten over Doo-
den. Feeft-dagen,enRaads-vergaderingen. Raads-
pleegingen met den Duivel. Betooveringen der Duivel-
jaagers, &c.

Geftaiceen "Tv € acflaïtc tiet oojfpjooMpc Itiöoojïfngcn tiÊiS / 500 tod Dan
aard der x^ 00 jBatineit / atö ban öe ©joutoen / tsf gdp fjd gemeen en tod ge?

P?opo?tioncerö f[ag bani^eDerlanöersfinlangte/ cninöffite. ©an leben
fcooriingen" 30« gaauto enftoafe/, bonnen getoelbig loopen / en treffdöfi op ben
buur gaan. (€ot alle b?ptotUige Ucöamdij&e oeffeningen jnnspseerbe?
fetoaami maar tot ftoaarencnlangöuucigênarbeib/ bie maar eenfgfïnïJ
lïaafagtig fcbijnt / 5ön 5» / insonberfjcib Ijet gïSan-bolB/ gamfcti on?
toiïlig; oofJ (lellen alle Dun saften baar na anti / önt 5P nier beel befioe?
bcn te boen/ of t\'arbeiben. 05i.ïs geöoo?snen/ of toan-fcljapcnentooz?
öen secr
jelbcn onber Den geften; 5p 3yn in tegcnbeel altcmaai ranö cn tod
geficibbanlebcn/ jonöer bat men\'cr ccnigc utt(ieefenb ftoaarc/ groobc/
s Cf bette itcBaamen cmberbinb; en Doetod/ boo? bcn banb te reltcnen/ be
natuur ben met geen obcrblocöigc topsfficib Degaafb / cn öat ooft Hun befte
bcrftanben sonber ïion(!elpe ocffcningen bctouöcrcn moeten / binb !pcn
oofi Cfbtcc otiöer fien geen gefeSc / bolle / cf ransenöe perfoonen. gu bal?
ïcn in \'t gemeen / 500 mannen alö b?outoen / b?èeö ban ftbouberö / cn fmaï
ban mibbel. ï^un Doof ö-bair iö altijb / eer Det boo? ben ouöccbom ber?
anbcrb/ pdt-ftoart/ gantfcD ^lüh "sonber be minftc liruUing/ cn bp na
soo Darb nlö een paatbö (taart. ?lllle anbere ftoleur offfag banfiair Doiibcn
SP boo2 affcljutodnft Idiibe b02ft / ontter b\' armen / cn aan be Wn /
0elijli 00Ï1 op be Deimclülte plaatfen ug licDaam.ö/ Rrijgen sp gantfcB geen/

bf

-ocr page 175-

Eduward Melton door JWeli-Indien, 155

öf bjcfnfg ßt«; m fnötmjPopößboo^nocmöcplaatfßtiaUergsferü?

/ Plufeöen 5P \'t tnet öe too?tßl lUt i julDsf Dat Det 5cec jtiöen toeDer uit*
fcyiet/ alö Dp fommige ouöe mannen/ Die Dieren Daarom De hin tocltoat
ftoppelig 5ün. 3illtcmaal/ 500 mannen alö biouinen/ 5nn5pfcDoon Dan
Oejigt/ alöDe&öenDe D\'oogen jeer ö?uin/ en DelDcr; en ustdeelienö tött
bantanöen. ^tiD-jieuDe/ offcDeelen/ pinDmen\'erjeertoeimgi en bau
DlinD-geBooienen Deb iD\'er nooit geDoojD. 3©anneec3pouDb)o?Den/ ber?
minDeröDungejigt; DocD300fcDtelpbniet/ al.öonDecD"€ucapeecö. J|un
feoleuc iö Doo? Den banb niet 300 toit alö b\' on5e i D^etoel men \'ec toel eenigeti
btnD/ Die jeecDelDecjpn/ en Dat je mecft altemaal DlanD geboo?entoo?Dm,
(©emeenUjft 3ija je toat geelacDtig / geißD De l^eiDenö/ toelDe men in
Enge-
land
langö\'t lanö 5tetioopen/ ofgelpöeboecen/ Dfegelpjpifcöen/ al-
töDiu\'tbelDberDeeren/ sonDersfeÖboozDejcnoflucDtte toacDten ; toant
öc geelDciö Die 3p Debben/ iö gcen mangel in De natuur/ maar alleen een
toebal in Dclceöen/ omttaanöe uit öc Dette öec ^onnc/ Die Dtcctoel
50a
DcagttgfcDpnt alö tn Nederland, €cDteciöDec3egeelDciD/ Daac5P/ Den
ccn mecc èlö Den ^inDcc/ botD nocDtanö altemaal aan bajt 5ijn / joobanig
niet / of men binb onbcc Den/ 500 tod onöcc bc mannen alö onbcc öe b?ou#
toen/ fïaapc beballige pecfoonen / cn aangesigten/ bie jelfö cn Europs
niet boo? be lelpjle gcDouben joubcn too?bGn.

b\'#o?fp?onDelpe 9ngeboo?enen (toant nu 5nn\'ec oofe beeï SngeDooje? v.afoïr
ncn / bie niet oo?fp?onödö6 ban baac / maac uit l^cifienen gcfpjootcn jp) wiiden ge.\'
too?ben/ Doetoel
3e in beelbecfcDeiöcncgefragten bcflaan / ccDtcc ban b\' on? ^^^^^
jen met ccn algemeene naam
Wilden genoemb; todDe naam / boo? 300 beel
iD Dcb bonnen nabojfcftcn / Denin\'talbcrccrfl/ toanneci: bc l^ciflenen baac
fetoaamen / gegeeben
getoeefl / en se&ev niet jonöer rcöen j toant boo2
cccfl cn Debben 5p gcen ßcligie/ of
300 3e bie al Dcöbcn/ iö5e500toeinig/
bat 5e baac genoegjaam toilb tU3p; tcn anbecen3p5e tn\'tfluDban\'t
DutodijD/ onbecfcDctb ban eigene ïanbgronben / en algemeene toetten/
SoobcrfcDincnbe/ bat 5e tod aBilben mogen Decten/ om bat
5e baac mebe
fcDiec in\'t toilb Danbclcn»

^P 3ön in Dun fppfe en b?anS / al iö \'t oofi op Dun ^peeH-bagcn / gantfcD hl^ foinc
niet oberbabig/ bartd/ of fioflelp; maar genoegen sicDUfDtelijfi/
3P maar ietö Debben om bc natuuc tc bocben / en ben Dongec cn bo2ft te bec?
sabigen. <©ofi gaat Dct onbcc Den niet / gclpfi in ficiflencpfi / bat b\' <©bec?
(Ien/ €bclflen/ ofßi)fi(icn/ cen betec tafel goubcn alö een gemeen man;
maac Dun fpijfe cn b?anfi iö gcnocgjaam obcc al bp allen / cn \'t allen tpc /
na
tiiöö gelcgentDciö ccnöerDanDc. 3|un gctooonlpficn D?anfi iö toatec uit
fonteinen / of ïccbenDc 3®ellen. 5^?uibcn-nat / toanneec\'t in ben tüb iö /
^infien
jp barfcD op / jonöcc \'t ooit tot top te maafien. ©fcc / fijanöc;»
/ of (lecficn D?anfi /
onDcc Den niet beficnb / tcn 5P bp eenigen / bie /
ï^cidencnbccficcccnDc/ gelecrö Debben / Dat^Siec cn toün bctcc
als toatec. ^oetod D\'^nDiaanfcDe taaien bccfcDciDcn/ cnDcal?

Jp/ iö\'cc ccDtcc gecn ccn onDec/ Die eentooo?DHeeft/
önac ^e Dronken mcDc fionucu berecfiencn; toant jp noenïsnöeD?onfien?

© mp

-ocr page 176-

Zee.en Land-Reizen van

fcOap Gekheid, m Itó öjonfie lulDen Gekken. a©anneec 3P onöcr ö\'
gelfcöcn/ of onöcc ö\'j^oUanöeciS/ beel UccfteKcn/ of eenigen öen öjanfe
fiebomen ttonnen f toant öe mee|ten toïUen gantfcö geen ö?anfe pjoeben)
Spn 5ï» 300 gul5tgin\'t ö?ïnben/ rjelp beefien/ enfieöbengemeenUjbalte?
maal een seec moepelg&en öjonlt; bJaacom öetbjeiftcengelpberbooöen
too?ö itecbe öianb aan gen te becboopen i te meec i öetoöl 3e gebjelöig UcDt
Daac öoojöebangen bïo?öen; maac bjanneec 3e \'t een bjeintgfe getoent sijn /
ieecen se alsoo bjaaffbjelgen alsf öe 3^t|lcnen. 5flccetnn/ #oöagca/ put|lf^
ge en cooöc neufen/ of öiecgelööe fnaacen / sön onöec Ijen ni«t befeenö; nocB
ooB geen tO£ballen / öie op en uit öjinfien bolgen.

|^un^pijsitssgemcenlpalöeclianöe©ifcöen©lecfcB/ naöetijö bant
jaac/ cn öe gelcgcntbeiööc^Eanösf/ öaacsplnbecfeccccn/ meöeb?engt*
45ecn Bobaacöp / of sonöcclingc maniccen öebben sp in öet beceiöcn öec sel^
bcn;maac booben öc ©ifcD of\'t ©Iccfclj fïccfitjs in bjatec gaac/sonöcc eenige
fecuiö / sout / of fmout / öaac bp tcöocn» <0Ob biccten 3e ban
gecn (loobcn/
fmoo?en/ bablien/ fcuiten/ of iets? öiecgelyft^; cn ooftselöenban eentge bod tc
becbjacmen of op tc bjaaöen/ \'t cn
sp bietnc (tuïtjens blcefclj / cn bifcDienjS /
cn öat nocD meejl aljS SP op öe ccisc of tcc iacötsijn / cn gecn anöece gclcgcnt^
gdö Bebben. ©00? 5S?00D gcbjutben
sc Mayes of Turkfche Tarw, ötc gun
©joubsen (b&ant sp toecten ban geen molens; filoppsny of (lampen/en
tot
boeften babbcn. #o&toe£pcn3pbatge(lamptemeel/ gclijfitop\'t go?t
cn öe cij(ï öoen / fomtpö^ tn öe pot bpöet bicefcD v maacDun gemeen bocö«
fel/ cnöaac
sp öttftoojnmeedtoegebjuiïten/ töPap, toclöemenSapaan
noemö. \'©ecsc Pap 500 gemeen onöec Ben / öat \'cc selöen cen öag boo? bp
gaat; of sp ectcnsc; sulB^ öat men Dp na op geen uucban öen öag tn\'t
Buisf ban een 3®{Iö Bomt/ of men siet\'ec soöantgcpapccten/ oftoeöeref?
öen; toant sp spnöaac altemaai/ ouöen cn fongch / 300 seec toe getoent
en genegen/ öat toannccï; sp malBanöcc / of öe ï^rtficncn / Bomen bc30cs
ficn / B«n ccc(te b?aagen baac na tss. <©oB BooBcn
sp öaac öiBtoiljS / toans
neec
sp \'ec gclcgentBeiö toe Bebben / bifcB of blecfeö onöec ; ödcB selöen
bacfclj/ maac tn\'t gemeen cci-(i Bacb geöjoogö/ cn tot meel geftaitipt..
«©cesc Boft gel)3uifien
sp mce(t in\'t ctnöe öejstointecsr/ cnin\'t aanBomcn
bejs jaacïê / alö öc fagt geöaan/ cnBun meeftc boo?caaöbccfcf)ootcn tsr. ^p
0cb?uiBcnoob bed (CucBfcBc 25óonen / toelBc SP boo? ccnc Icfifiecnp Bouöcn/
alö se met bacfcBblecfcB in lang nat gcBoofit sijn.
©o?öccï8nuttigen sp tot
fpij^ cn onöecBoub alöerBanöe blecfcB/ bifcf>/ cn b?ucBtcn/ ötc \'t lanö
boo?tb?engt/ öotB^P bouben geen getooonlpBe of
gcscttc tijbora t\'ectenv
toant SP
oo?öeelcn \'t betec t\' cctcn / toanneec se Bongcc Bebben. l|un maagcn
cn licBaamen Bebben
sp getodöig onöec B«n beötoang i toant met scce
toeinig sullen p stcB fomtijösf biec of b^öagentoeeten tc öcBeïpen; maac
m \'t öaac na tocec cuim om Bomt / Bonnen sp B«» acBtecflal mct ccn baacö
inBaalen/ sonöec Bnn maagcn öaac öoo? tc beDecben/ of cc steB ban te
toojbeuf öocB tpetod
sp öoo? Öen banB ftlocB Bonnen cctcn / btnö\'cc men
cefitcc gecn obecöaaöige b?aatcn onöec. 551icBttgBebcn ban Boog of laag tc
fitten/ cecjl oflaatd toe tc taffen/ ili noott onöec Ben Bonnen öemcc.-

Ben

-ocr page 177-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

fien. ^pnooöenwaïBanlJersccrseloen/ alssopgrootc jpeejfett^ maaröfe
wÖcninButgÈijS/ toannecï\'t opeen fcöafen gaat/ öeelen 3p meöe ban
Boft / sonber bat 5P \'ec gelb boo? toillen neemen j toant bat isf gantffö
öeen gebjuiB. SfiliS sp iemanb onthalen toillen / jetten sp Dem boe? Staarten Hoeda^g
van Bevers, \'t geen een seer bet en lehBer bleefcö isS / Twaalefs-hoofden, en ^y hun oa,
\'0etj?aaben Mayes-koom, \'t toelfi 3p tot meel (lampen / en met Deel toet ft^no^ti-a^
bleefcD-nat begieten; ooB met Kaftanien, bie eerH een toalletje opgesooöen /
berbolgensf befcljellenafgebaan/ enbangeb?ooßen/ en met bltcfrö-nat en
5eer bet ge(tooft too?bcn*

5810 3P op berre teisen ter lagt / of ten o0?log sullen gaan / baar sp toee?
ten of bermoeöen geen boo?raab te sullen binben/ bersten SP siclj met meel
ban gcb?aabe Mayes, \'t geen 500 (lrefitielii& enboebfaamigs/ öat 5? sicö
ineen blein sab)eboo?beefé bagen bonnen booïsien; toant bit meel 300 ge?
toelßiginget-roMten siji^be/ Bonnen sp be^ baagögeen bierbenbecl ponbd
baar ban nuttigen / bermitsS fiet niet 300 Daaft bogtig too?b /oft geefr toe?
ber uit. waanneer sp Dongec fiebben / neemen sP baar een Danotie bel af /
m b?inBen eenjf toe / baar sp bo?t!er^ ban toeer ccn bag 00 tenten Bonnen.

IBccd aitemaal Bebben spccnberlcp flag cn fatfocn ban ï^leebing/ < n Hunkias-.
5jjn baar gantfcB niet p?aöt4s of oberöaötg in; niettemin syn öe b?outocn -ling en
cenigfin^ tot sicB op te fcBiBBcn genegen^ böcB \'t Ban lang tiiet Baaien
Bp b\' Bobaarbp ber €utoptfcBe b?outocn. \'t ji^an-boiB gaat tot ttoaalf of
Partien jaren toenaafit^ bocB be isaciöicns! BebeBfetn SP gemccnlüB Bun
fcBamelöcib
300 rasf SP beginnen te loopen. ^llc b?agen sp een Banb om bcn
mibbcl ban leer/
3©albi3$-bfn/ Balein/ ofsee-toant/ 300 sp\'t BetBcn.
g^oo? beese banö ftceBen öeijBannen cen lap öuffetó laaBcn / ruim een Balf
el ö?ccö / cn negen bierenöcel lang / acBtcr cn boo? öcur. ;Dec3e lap gaat
,Dcn tufTcBcn öe becnen/ cn Bangt tiocB ecnbtcrBant (luB acBter cnbooi
Dber. ^e ©?outocn BcBBen ooB een lap laBen om \'t Ujf / ban Uoller b?ecbtc/
tn bijf bierenbcel lang. g^cesc Bangttot op bc BalDc been / en tg soo beet
aisSeenonberroB; maarnaaflBetliif/ onber ben lap/ BeBBensp cen
Har-
ten-vel,
bat ooB ronbom gaat/ onber aan met tippen/ en bcelbunnenc?
flclticö / bie baar secr gccflig aan gefneebcn
3iin. ^c bcrmogcnfte / of
bie baar sin toe Bebben/ neemen 5e Bed met sc-toantuitgetoerBt; SUIBS
bat \'cr btBtoilJS boo? ttoee of bie Bonbcrt gulbcnjS aan ^ee-toant tot sobanig
fcn onber roB gaat. ©o?ber^omBct Boben-lpf tcBebcBBcn/ BcBBen /
50a
mannen alö b?outocn / een fluB buffdö ïaaBen ban bolle B?cebtc / bat ijf nes
gen en een Balf bierenbed / en bp beb?te ellen lang. i^af in \'t gemeen op
berecBter fcBouber met eenfcnoopom bemibbd bafl gego?b/ Bangt
300
^oo?tsstot bc boeten toe/ cnbtenb Ben bp baagboo? cen Blccb / cnsesï
*\'acBt3$boo? eenBebenbeBfcl. ^oufen en ^cBocncn b?aagcn/
300 mans
J^bai3$b?outocn/ ban laartcn-en €lanb0leer/ bic fommigen/ bocB\'tgc®
BCücö 3ccr jciöett / ooB rhet ^ee--toant gantfcB fiojlelijfi uittoerBcn.
htm? \'^^afeen ooB fcBocnen banlïSapcsf-titoo; maar 3e Bonnen niet lans
fiïS^ öocBbemceficnBoopen tegcntoooibig B«n fcBoenen banbe ^rf?
Iiencn/ «nbaar bcbinbensp jtcljBepftp* \'©e Ifêattwn loopen mee(l alte?

2 maal

-ocr page 178-

lOiS Zee^ en Land- Reizen van-i

maal&lootööoofös/ cnDcb?outoenmctf)ctWoo«Bafc/ Dat mttt twges
öonDen / cn tot ecn tutt Dan omtrent ccn öanD lang / alö ccn ^iScDcrö-flaart
opgcDoutoJcntö; ßtcr ober too?D Dan ecn Wcr&anteftapgetroItScn/ DicDift^
totlss mct ^cc-toant fiojlcUjb iiitgebJ?ogt ts. 5p 3lcl? toat Bülten ge^
mccn opfcDibfeen totUen/ ßebDen 3p ccn ^panöanD/ ban Ecctoant ge?
maabt/ om\'t boo?boofD/ omtrent ban soDanig cen fatfoen/ als eentge
mccncn fn De ouDe töDenbetboojöoo^-fpanfei getoceft tc3ön. 5©cc3c ^pan^
DanD bw»D Debatten bafl / cnglaDtnojDcr bpmalftanüeci bomtooftacb^
ter aan Dcbatc-tntt mcteen flrtb bafl / en (Icclit 300 iicci cterlijb en IcebenDtg
op liet f toart bair af <Bm Den balS geb^utbcn
3p mcDe berfcljetDcnc $ticts
noDien/ DtemceflbanEee\'toantgemaaöt/ enbpben jcec boftciöh cnsoo
toaacDig gcbotiDcn toojDen/ al^ onDct on^ De Daaden, ©ob bebbenfp
Doojgaans fnoccen ban^ee-toant omD\'banDen/ en aacDig-getoccbtc fts
OMucttcnsopDcbo?flcn/ Dtc balfbloot/ ofntctfecc naaato toegcDcöt 3ijn.
Beelen öangcn oob toel fioftclpc banDcn ban ^ee-toant om öen mtööct/
en 3cec fpn en boflclnbgoeDtjc Doo? b«n oo?cn. <©ob fcbtiöcccn öc b?oiitoen
en b
?ijflct0 / als fp op \'t fcboonfl en netfl opgcp?onbt 31)" / bnn aangcftgs
ten beel toetntg / ofte gantfcb niet/ als allccnlijb btec cn Daar met een f toact
(Itpie/ en (Icllen Daac bp een beel Defttg cn (tcmmfg tocescn / Daac alle Dacs
tele toulpsbeiö t\' ccnemaal ban bccb?ccmD fcbiint tc sijn / mecr als \'t toel tn
öer Daaö ts. \'t |Ban-bolb fcbtlDcrö ficb ob:cal i maac mecfl öct aangcfigt
mctbcelDctbanDcbomebolcurcn-, 3«lbsDat/ toanncermcnfc nfctgctoent
albus tc jicn / men ben ntet bennen ban. 3^o?Ders flen fP Daar
300 flatfg
cntcotsbp/ DatfPbuugefigt/ te toeetcn als befPrach-äid ts/ ntet eensj
becö2aapen toillen. v©aac bp bebben fommlge nocb een bctng ban feec lang
cnfcboon cooö gcbccft J^acten baic om
\'tboofD/ ontcent tn sulb ccn fat^
focn/ als men De flcaalcn om \'t boofD Der ^anctcn cn ^ancttnncn ge^
tooonlüb fcbtlöerö; oobflaatljct ntet oncterUjb. 3^ocbbebbcnfpfe)?tbaie
Deel fjjn cn glanftg tn biegten op Bun boifl bangen. 3111S een jong (j^csel
öus opgcfcljtbt ts / magmenbemttaautoclpStocfp?ccTien; maat selben
ßomen fp mct alle Decse beccfecfclsn boo2 Den Dag / \'t cn sp tn \'t bcfl ban Bun
jeugb; anbecsi
sön fu altemaal ban ttatimrcmo?figcnonacBtfaam obec
Bun ItcBaam. ^es totntecS / toannecr Bet bouö ts / fiet mcn
nocB b?ontocn/
nocb btnDeccn; maac fp bipcn in buts / en öebben ficB / gelijb Btec boo?
gefegt ts/ mct Düffels/ Dtc fommige
008 toel Dubbclö neemen- ©oo?tä
toapcrtcn fp bun ItcBaam tcgcn De bouDe met 55ecccn en €fpannen-bct /
\'t gccn fp op Bun bei fmccrcn / en mct moutoen cn Ißbcn ban ©cccen-Bufs
KiXren" Dcu
tt D?aagert. (©ob Bebben f? ^leDccen ban 3©cfel^- / isceccn- / ^acs
\' tcn-/.en öElanDsf-butöen/ Daac fp De mtntcc fcaattjcjs mce toeöecflaan
ftonncn. ^n \'t bo?t/ fp Bebben blecDtng tec nooö/ om Bun UcBaam te
bcDebben/ enDfebouDetetocDccflaatti maarom\'ccmeetep?on6en/ Daae
toecten fp gccn caaD toe. ©an
toit Wnöen placBt onöec Ben nfctte toee^
ten; nVaactegentooo?DfgbeginnenfpgetoelDtgnaBembDcntcfien/ toelbe
fpbanoiis ©olft/ of ban D\' I^ollanDccSboopen/ Die fp mentgmaal
500
!an0 fonöec toatTcBe«D?aageit/ totöatfercenemaalbecflletensiiti»

-ocr page 179-

Eduward Melton door Weft-Indien, 12 7

Mm Öutjen jljn meed aUcmaai ban een jelbe fatfoen / jonber eaifge bp? huu Huy-
5onQer fiojtelptjetb / ofjinbelö&öeib/ enaïOuö gemaabr. ^issmenbaac ""«n®^:
ßßn I)ut0 groot of Mein (toant 3p maaben bie bp toiilen toel eenige Ijonöerö "i^Jn"/
boeten lang/ boclj nooit meer alö ttointig boeten bzceö) boutoen jai/bouwen,
fteebt men tange Dunne gefcljilDe .i^ootc-jl\'vblien in De gronb/ 300 topD ban
malfianber / alö men \'t ljuiö Ijebücn toil / en 300 lang op De rp / alö \'t toejen
moet. ^ee3e tloDöen too?Den Dan ronD obergefiagen / en aan malbanDc?
ren bafl gemaafit op\' De maniec ban een oTJalDecp. legt men ban \'t een
einbe tot i)et anöec / btoarö ober Deeje (iofiben / ricDelögelpgefiloofDe lat?
ten; maar nlö De ï)ui3en groot 3ö» / neemt men Die onDer b?p toat f toaar?
bec / en optoanctö na aDbenant / omtrent een boet ban malöanber / ge?
ïi)fi De latten op ö&Dafeen. too?D Dan met Ijeele taapebaften obcrnljccc
to?l bec30igb / eniö alleö/ op bat get te beter btmcen jal/ gefcïillDi toant Dan
fiomt \'ec De tourm niet in. ©ecbolgenö gaan 3p boo?t/ neemen be öaflen ban
€iTen / ^pm / en l^xiflanie-boomen; en 300 Det Diep in De ^omcc iö / 3ulfiö
bat beeje niet en fcljillcn / en bat 3P ebentoel baflen ban nooöen Debben / aee?
men
jp ^mbeecen / bat omtcent be toaterfianten toaft cn 3ijn bafl toel lofl /
al iö \'£ oofi nocD joo b?oog. Hèet julfie baflen / öie omtrent een baöem lang /
cn matelpfi b?ee& jpn / obcrleggen jp / öc glaöüe jpDe binnen fieercnöe /
\'t gantfcDe Doute gcbaact / jooöanig ftaanDe / geipfi gejegt iö / tot boben toe
op een boet na aan malfianbec cn binbcn\'t/ Daac \'tbeccifcDt too?b/ toel
tec Deegc bafl. ^00 \'ec een gat cf ftDcuc in öe bafl iö / Dat toeten
jp jecc net
tc floppen; oofi laatcn jp De bajicn booj \'t firimpcn obcc malfianöec fcDie?
tcn; fioït om
jp maafien \'t joo / Dat Dun Duijen regen cn toinö buiten Dou?
Den / en maatelp toarm jön; maac ban fiamcrö / jaalen/ offiabtttenen
Daarin te maafien/
toceten 3p gantfcb nfct af. jBiööen in \'t Dul^doobcn jp
langöDeen/ ban Det cen citiDc tot Dct anöer / julböDat Die opciiing/ toef?
fie/ gelijfi gejegt iö/ fn\'t miöDcn gclaateniö/ boo? eenff^o?(iccn b c?
(Icebt / cm Den roofi te loffen. jBenigmaal binö men \'er in cen Dufö 3ebcn?
tien of acDtten l^uiiagejinnen / DocD minDec cn meecDcc / na bat bc Duijcn
gcoot of filcin jijn. \'t ©uuc legt in \'t miöDcn / cn De mcni\'cDen jitten aan
tocDcc jöDe i toant tebcc toeet jijn beflcfi / om pot / fictcl / en toat fp boo^tö
Debben / te laaten / benebenö geïcgcntDetö om tc fiaapen.

^n bc <!^o?pen / cti 3äafleclcn / maabeit fp altijö bafl cn goeb to-cfi / tot Gedaan«
bc plaatö. ^n\'t gemeen/ of alö Jp\'tfoo bcijgen fionnen/ berluefcn fp /
totDetöoutoen ban Dun ïiafleclen/een Dooge of flcile becg / omtcent ccn ^ ^^
toatec of cibicc gelegen/ baac\'t niet gcmabficlijfioptcfiomcn/ cnDifitofiö
maac ccn jpöc beganfielpb tö. <©ofi fien je Daar altiib na / bat DP boben
Dlat cn effen balt. ^ccje ÏJaflcclcn omctngen fp met ccn jecr ftoaoc
Doute flaafietfel / op een fonberlfnge maniec cuitö-toijje öoo? malfianöcc
öemaafit; toant cccfl leggen fp langö be gconb cenftoaare boom / met
MomtijöiSnocDcenlicDtcc baac boben op/ 300 toijb cn b?ccb / alöfp\'t^p-n?
oamcnt beg?öpen toillen; ban jetten fp frDufn in öc gconö aan tocöcr jijöe
l PalifTaöen / toelfie boben baar fp in gelaatcn jijn / om mnlfian?
oec onöcc tc Diester te boegen/ met een firuiö beo? inalfianöec fïeefien.

^ 3 \' Hier

-ocr page 180-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

l^lertoojööanlöcïïccccn öoem ingcicgt / \'t todScenBedUafl toccftsecft.
^©Dlifïaan öc paUO\'aDeti ttóceöifi; 5ul&ss öatfs genocgfaam öciiuaamsijn
cm ïjcn Ö002 een fcöteiijBen oberbal öec öpanöcn tc beb?pen; maac ba«
gojöüucn / punten en (ïanbeeringen / Rebben fp geen Bennie.

Sp maabcn oobDter en öaac öp bet effen of laagelïanö/ omtrent Bun
^iantagien/ bJcl eentge 5po?t)en0 boo? een aanloop/ om ïjun bapcn en
uinöercn öaar In te bergen s toanneer fp 500 ötcöt baar omtrent bpanöm
Bebben / öte Ijen met Bletnc partpen Bonnen Bomen bcfp?tngen.

^ee5e^o?trclTenofï^aflcclcnatBtcnfefeerBo^a/ Boetocifc t\'nöecöaaö
feec toeinig tc öeöuiöen B^öben/ enöat fc Benlnoo?logcn metöeföriflenen
meer Btoaaöss aiö gocösf öoen. ^n fooöantg cen Jäaflecl fettenfc öiBtoilg
ttomtigoföertigBuifen/ tot Bonöerö boeten/ cn eenige ooB toel langer;
gclüB iB\'crgcfïenBeb/ öte Bonöerö cntagtig ban mijn treöcn Bonöen uit^
maaBen. ?^ctoi)l fp |KB nu foo getoelöig naauto beBelpen / p?opt \'er fulli
een menigte ban boUi bp malBanöer in; öat Bet ongeloofelijB / cnmen
bertoonöecö (iaat / als? men fe altcmaal boo? öen öag flet Bomen.

By.een. fBcBalbcn öeefc läajleclw Bebben fp nocB anöerc bp cen-toooningen /
wooningen, öie öo?pgs toöfc opctt Icggcu/ Bebbcnöe mceflenöecl aan b\' ccnc spöe Bet
bofcB / en aan ö\' anöere 3ijöe B«n Äpe^ lanöen. (©oB Bebben fp op
fommige piaatfen bp een-toooningcn / omtrent öc toatersf/ öaar fp gc^
tooon 3ün alle jaarcn tc bilTcBcn; bp öc toclBen fp oob eenige plantagten
verhuizin- maabeh; mtinc öeefc plaatfcn berïaatcn fp tocer tegen öc tointcc / toanneec
fp in öe Éafieclen / cf in öc öicBte botïcBen gaan toooncn / öaac Bet toacm
öaai; fp\'t b?anö-Bout ÖicBt bp öec Banö Bebben/ cn Daac 3P00B ban
geencclep toinö Begaan Bonnen toojDen. ï|iec geneecen fpficB Dan/ in
plaatssbanbifTcBen/ metöeiarBt; maac Bun ba(lc Uafïeelcn/ of groote
{>?J-cen-toooningen/ berlaatcnfp felöen t\' ecncmaal; anDcccs 3nn fpfccc
UcBt ban opb?ceBen / cn becBuifen / en blpbcn fclDen lang op ccn plaats? ^
maac boegen fïcB na Dc
tip öcsf iaac^; toant in Den ^omcc / als? \'ec bed te
bilTcBen balt / begeben fp (icB na Dc toatec-Banten cn ttbiecen / bp öe l^ecfft
«n
Wintet / alöBetblccjcB befl isf /3oeBen3p öe bo(TcBcn; ^omtijöjS/ maac
meelt in \'t |^oo?-iaac / begecben 3p ficB mct menigte na öc Ecc Bantcn / om
<©c(lcc^ te cctcn / cn boo?raaD op tc Doen ban alDerBanbe fcBelp-btfcB / tocls
\' liC3P toecten te D?oogcn/ cn langtebetoaarcn.
Manier van 3èat Bun i^utocUjBcn bciangö / 3P troutoen gemecolijft ccn ©?outo / fon^
jHuweiij. Der meer / \'t cn 3p Dat Bet <©bcr(icn / rpöe/ of magtige pecfooncn 30n /
keu. jjiß jjjfj öitiyjjifjf ti2ie of biec ©joutoen tc geliifi neemen / toaac toc 3p De
mooiflcn en naar(iig(ïen uit3oeBen. Reiben fjct men onöcr Deesen / \'t 3p
ober ö\' opbocDing Der läinDercn / Buiffelöt\'esaaBen / of p?efercutic omtrent
ben man / eenige moeite ontdaan; maac fp gcD?aagen OfB in Dat alles? na
tes maniS toclgeballen. pcgtigBeöcn 3ijn\'cc omtrent Bet tcoutocn niet
beel geöjuifecUiB i ban gdtjBcn Beeft men
Daar geen gcddöc tijö toc; toant
fpoojöcelenaUeenUjBnaDebeBtoaamBciö ; ooB ballen 3e niet 3eec bieg? om
öjc ban te boo2en te bcp30ebcn. 3©annecc \'cc cen ^utoclijft gemaafit 3al
toojDcntuffcBenlongcluiöen/ Die ban cen ofte toeDcr-3öDenüeb?ienD3nn/

gefcBieb.

-ocr page 181-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

eefcTjteïj Bet gemeenUjB met ijer tojfenöen raati,cn goetlnnöeti; celöB öie
ocöt jïaan op geflacBt en DoeöanigBEtD; mnar foo \'t 3©etiiil3jen of Ws-
»"toenaarss sön,/ gefcBieö Bet toel fomtöö^ met Benniö öer ©jtcnöen / maar
webtet \'t niet geDjuilielöft öe feltren öaar meöe te üemoepen. \'t iBan-UoUt /
na öat 3e banPcrmogen of jlaatsön/ moeten altöö eenige giften of beree?
ringen aan Btm ®?iiiben boen. ï©anneer be <©eBoutoöen niet ober een bon? Echtfchei-
nen feomen/ bat een ban beiben biilten be pot pi(l/ of ergens anbers? een dingen.
mi,0ber(lanD uit ontflaat/ neemt ben mansöngoebtoeber/ rcftBetï©ijf
bicBt af / en (loot 5e tod ongemabfidijh ter beure uit/ inbtenfe ban selbe
niet toeg toil gaan j toant onöer B^n i^ geen ï^utodüB foo bn(ïof bonbig /
\'t geen niet ban een/ ofte ban öcibcn/ ter(lonögeb?0öfeenbanto02benf tn?
boegen bat ib \'er mannen gesien B b / bie getooon toaren a!le jaaren ban
ij?outo te beranberen/ Boetod fp baar bifetoilsf geen/ of scer toeinig reben
toe Babben. (©oö siet men booigaatiïS/ bat b\' (gtBt-fcBnötng meer ban
öer mannen/ alsf ban bcr bjoutoen sööc gepleegö too?ö. ^n\'t fcBciöcti
öolgcn be iEinbercn bc moebcr/ toaar na bede i^atienooB/ omscberte
gaan/ Bun <0e(Tagteii rcBcnen. ^o? sp cbmtod langer in ben €cBtbp
malöanöer blijbcn / Boe\'t loffelöbcr en eerlöber onöer Ben gerceftcnö too?ö.
^taanbc l|outoetijb is^\'t grootefcBanöe in Boererp ofoberfpel tc berballen /
i)oo?namelöB onber bc 3D3outocn/ toaar ban\'cr fonimigcn sicB
00& ces
jouben laaten öooöen. j^ocB builbcr acljtcn sp\'t/ soo\'t Bpbag/ of op
Bet bcib/ gcfcBieb^ stilfis? bat iemanb baar\'t gcfjcBt ban scube Bonnen
Bebben/ of bat se ban bc EonbefcBccncnfionbcntoojb^n/ aisoofpgdoo?
ben bat bic alle bingen fiet. ©ermenging tuffcBcn ongcbonbcnc perfoonen
to02ö boo? geen fcBanöe gercBcnö / 500 fitB bc öocBter öaar mnar boo? öc?
talen laati toant booz mcttoo?ö Bet fcBanöelijfi
en Bocracbtfg geBouöen /
maar anöccfïnsf too?ö Bet nietlitoalüB genomen / cn nfcmanb sal baarom
laaten sobanig een tenlltitoelnB tcbersodien. \'t (6eöcutb ooi? tod / bat cen
:©otBter tod cen tyb lang bp iemanb sal flaapen/ inbien
Bp Baar maar
tod te b?ecDc (ïelb/ sonber bat fp Bem ccBtcr foubetoiiientroutocn; self^
Sön (p baar Bobaarbig op/ en füllen/ toanneer fp na be oube bant begin?
nen te Bellen/ Bun roem baor op b?aagcn/ bat fpfapbeelc^bcilien/ cn
b?aabe perfooricn gefïaapcn Bebben/ gelijB iB selfs? ban bc aanficniiiBfle
©?outocn onber Ben menigmaal geBoo?b Beb. ^nbien\'t gebeurb / bat een
b
?!j(ler röP too?b / cn jïttcn blöft / baar fe nocBtan^ lufï tot troutoen Beeft /
foo BcöeBt fp BaarBoofb / aangejïcBt / cn gantfcBc licBaam fooöanig /
bat \'er nict^ blooöss arsn gcficn Ban too?öen / \'t gccn Bet tccBen i.ö / öat fe
ïJegerig spn om te troutoen / toaar op fïcB ban gemecnlijB ben cen of anber
aanbieb / bic alöuö blitïbcling^ be Boop Blaar maaBt.

^00 SP Binnen of buiten \'t ^utodijB f toanger Bomen te toojben / toagtcn _ , ...
f ftcB secr naauto boo?allcsf/ bat Bun b?ut:Bt eenigfln^ fcBaabdijB soubc
«onncn toecsen. Jï^cintg toceten fp ban ficBte/ of pöndüBc bagen / ge? ren om-

Bun b?aQt; cn toanneer bc töb na Bun giffing/ baar fp onbcrbe?
tennu in 5iin/ omtrent berbulb isf / geb2uiBcn eenigen/ bicbebucl^tsijn
mt een f toaren arbetö / of öie \'t Ban eer^e ig / cen bjanBje / \'t geen

laaïi:

Overfpei.

Hoerery,

-ocr page 182-

i6o Zee- en Land-Reizen van

bmi öaac ccocjetiisß too?tcis cn ftcutöcn gemaabt too?ö / en becfcebfftn bec^
bolgens oemcenlp op eentge plaats tn\'t üofcö/ altS\'t oob in\'t feouDfle
ban öe tointer / Daac fp fonDec temanös Dulpban\'t binD beclofTen. Jgiec
toe berliicfen fp Doorgaans een (itile plaats/ Dteb?piSban alle tolnöen/
albjaac fp ban matten of ötecgeli)l5e Dingen een b«t/ß offtbutfd maabcn-
<0emeenl|)b b30|b öit butje gejlelD omtrent een Itilletfe of fpjuitjeban een
loopenD bJater/ Daac fp\'t lUnö/ inöten\'teen jongetje is/ terfiouD in leg^
gen / cn ccn geruime tijD in laaten/ albjas\'toofiin\'tbouöft banöcbjin?
ter / om fc ban jongs op bacD te leren bJ0?öcn/ ten cinöe öaar Dappere
mannen en gocDc jaagets uit bao?t mogen bomen, ^aar nabetoinDen
3P \'t binD met bjsrme bonte robben / jlaan\'t oob seer naubi acbt in D\' cpbce?
Ding / en beeren / na Dat 5e nocb ccniiic Dagen Daac tec plaatfc obcrgcb?agt
bebben/ bjcer na bun ljuisen cn bjienöcn. ^p 5ijn sonDcclingnietfïefe
in \'t bccloffcn / cciyti fp oob geen ongclcgcntbeiö Daac uit bcljouDen / of in
öc braam bomen
te fierbcn.

weitem aal / boogc of laage jïtints-pcrfooncn / joogcn 3P bun fiinöercn
3clfs/ gi\'DuuïcnDc toelbe tijö/ of oob tertoijl 5e lecbcn D?aagen/ fpficft
ban ntemanö sullen laaten bcbcnnen/ öocö 3p Ballen niet seer biesf/ al loo-
pen De mannen onDertufTcöen bp een anöer j toant fp beciDcnng^n/ Dat
bet fcbanDcUjb boo? Dc b?ugt / of boo? bet suigeling / iS. ^p 5oogen bun
binöcren öoo? Den banft ccn jaar lang / sonöcc ficD ccn öag mct fpccncn te
toilicn berbaaften / om ïjun manmn tot Bienjt tc (laatf. <©oß sü" fP feec
bies en afbccrig ten tpDe ban baar oncctnigbeiD / cn sullen als Dan seer toci^
nig tc boo2f£Dijn bomen / of sicb ban \'t man bolb laaten sien; Doeb anöers?
fpe\'clenfjjmeeijlaltemaalDebocc. «©obsijuccntgcn/ Die ttoee
of meec top^
ben bebben/ gelijb <©berflcn/ en boo?name UcDcn niet afbcerig om een
bzicnö/ Dic ban buiten bomt / met ecn ban btw bJijbcn boo? cen nacbt tc
gerieben-, maac inöicn\'tsoiüöecftcnnisgefcbicD/ fouöcnsp\'tsccc btoaliib
uecmen/ cn Bun ©?outoen öaar obecDicBt af cofTen / en tenjguise uita
(looten.

a©anneec\'er iemanD onDcc Baac bcmt tc ftcrbcn / sün fp altemaal/
sZzzyJn" Daac \'t Eijb omtcent gebailcn t0 / al toas\'t oob cen ©?ccmDcitng / Die öaac
\' b?ienD of ma-jg ijaö/ of ban iemanD fcBiecbebenDtoas/ seec so?gbulD{g
om Bet DooDc licBaam tec aacDc te beftellcn / sonDec De gctoconclijbe
plcgtigBeDcn tc becgcetcn; tn inöicn\'t ccn pecfoon ban eenig aansicnis/
naansn öaac alDuS mee tctoccb/ DaarfomtljD.SictSafof toe DocnDc/ na
De ftaat cn BocDanigbeiD ban Den ©bcrlcDcne. gn Dc siebte ftaan SP mal?
banöcr gctcoutoelijb bp/ cn toannecc öc sicl int Bet licBaam gefrbeiöen
fS/ bomen öe naafte ©?ienöen öc Iccöcn ftrcbbcn / cn ö\' oogen luiben.
3!5a Datse bccbolgens eenige Dagen en nagten betoaabt en beblaagD sijn /
brengen 5c ten nrabe/ Daar
sp Ben niet in neer lengen/ maar sctten/
mct ccn fteen of blob onDcr
\'t licbanm / gelijb of sc op cen ftocl mtm.
^an leggen se gclD/ pot/ betel/ fcbotel/ en lepel / mct eenige Icbens-
b.;o?caaö öaac bp/ om sicBban te Dienen/ 500SP\'tmö\'anöecetocccciö

ban

-ocr page 183-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

Ijan noüöen mocöt geDöcti. pUiatfen fp 500 beeï ßoutö ronöoiu

Ucöamen/ bat\'er oeen aarbc omtrent Uan ftomen. 25oben ober \'t
gtaf maafien fp ooö altijb een orcote fjoop ban Ijout/ of airöe/
paar 5e bjeer Ijoute paUffaaben boben ober geen jettm / oelnö cf \'t een filem
fiiugje toois. 2ene be plaatfen / baar icmanb tn öegrabtn iö / Min afgejon?
iJerö / cn bïOJbcn bp gen boo? ïjeilig gtöPi\'.ben. (SB ob \'t een f toaar fcgelm?
flub 500banige plaatfen t\' ontrudcn / of tcbcfcHtiabigen.

^e naafïc ©neiibcn/ injonbccDcib be ©ïoutosn ( toant be iBanncn
Julien jelbeneenig uitcrlp miöbaaar maaltcn/ liebbcn Duntijbb nb\'
bcrlecDenen te betoeencn. Ep roepen ban met ccn afarpfelyb gebarst /
cntoonbcrliib geljuil ben naam ban bc ^Cfacfiojbcne / flaan op Dun boj. den.\'
tlen / bcDrabben Dun aangejfcDtcn / en bctoijjen alle Debtgc rcuto-tect}e=.
nen ; maar iö\'er cen ppebcr/ btenöDinb oberleben iö/ 500 ga.it Det alle
Waat te buiten; toant Die rocpt cn tiert gantfcDe nacD;cn ober / of 3c f ce?
ncmaal uitjinnig toaö; en na 3e jons gejiojbtn / of in Den oojlog gcblebcn
Jijn / ftcUen fp Dun couto ftlacDten aan. <0oD fcDeecen fp \'t DoofD-Daic af/
cn bccbaanDcn \'t jclbe op jebecc tijbcn / toelb jp Daac toc D\'-bben / cp \'l
gcaf in be tcgentooo?DigDcib bec ©?\'tenbcn. 3äo?t om / jp jpnobcc \'t afjrec?
ben ban iemanb jecr geboeWg / tnjonDerDcibfoo Dcn<i5berlecDcne Den be?
flaat. €»oß
Deööcn fp jccc ongaacne / bat men Daac getoag ban maafet /
alfoo fp JicD inbeclben / bat mcn Den julDö tot fptjt boet / cn om Dun b?oef?
Deib te bccnieutoem \'t ï^outoDjaagen iö baac niet jccc gemeen / alö onbcc Rouwdraa,
benaafte ©jicnDcn/ cn\'tgefcDfeb maac allecnlp met eenige ftoactc techcsge"*
ncn aan\'t licDaam; maac toanneec een ©?outo DaacßoutoDoojDcDoob
Somttc miffen/ fcDccrbfpflcD\'t Daicaf/ cn maa&t Daac gantfcDc aangc?
fïgt peß-ftoart; geUift oofi De iOannen öoen / toanneer Dun ©?üutoen
fiomcn te flccbcn; beDalbcn bat fp oofi nocD een ï^actö-leece Dembö ccfi
fiUe? Dun naafite licDaam ö?agen/ en langer alö een iaactceuren/ jon?
ber tot een anöer l^utoclpfi te trccöcn. #ofi onöecDouöcn je alle beeje
plegtigDeDen jcec nautofeeucig / ai DaDDen je oofi maactocinig tpö ge?
tcoutoD gctoccfl/ cnclfianDec nooit lief gcDaD.

fcefi-öngen/ of gcoote iBaaltpcn tc Doubcn / iö onöccDcn niet jecc j^ß-da
gcbjuifielüfi; niettemin gcfcDicD Dct fomtijDö / of om raab tc plcegen
/ gen en zon«
noopenbc eenige bjcebe / oo?log of bcrbintcniffen / aan te gaan} of om ^eriinge
met ben Duibcl ober cenigc tocfiomcnbc jaafi/ cnuitfiomfleobec\'t gctoaö/Smftcn
cn bjucDtbaarDciD Deö f aarö te beraaben; of om obcc eenig goeb gebolg te
banfen en bjolijfi te toeejen. <©min bjecbc; ofoo?log / met eenigen Dun?
uer ^abuurcn en omleggcnbc J^atien tc trccbcn/ befluitcn fp niet jccc
gaafiig / of met tocinig 5|oof Den; maac becgaDeccn baac op alle Dun ßaa?
°fn / en een iegelpfi I Die maac ban eenig gejag iö; Dien Det Dan b?p (laat
HWßcboelenjoofioztcn lang/ alö \'t Dem belicfb/ boo? te (lellen/ jont cc
in fijn rebcnen mag ballen. ï|un ïiiaaDö-bergabcringcn be?
boo? ben miöDag / en Duurcn in \'t gemeen niet langer / alö be Raa dsver.
xcn Bitmt, ^00
\'et nu onöectufTcDen nictö bcfïootcn too?ö/bcginnen fp öcö g»denrgen
mo?gcnö b? tijttg ijj^g^ ^^ nicutoö op. jBaac alö fp met Den buibel/ om m^

f fiomem

-ocr page 184-

Zee - en Land - Reizen vaii

Bomcnöß ötttgctt tß toectcti / jaati sunenöoutien/
gaöectnoeti tcgcn Den aUonö / tn öe todficn fommtgc pcpfoonen 5ön / Die niet
Den Dutüel fon&ecltng toeetcn om te gaan / en groote €öoticrpen aan te
recöten / of ten mtntten maafjen fp \'t gemcene boIB julfijS Uiilö. CcrfieJijB
Beginnen fp te fp?tngen / te fcB?eeiitoen / fteren/ enraafen/ offpDol en.=
Bejeeten toaren. Berbolgens? leggen fp groote buucen aan / Danfea Dane
ronDom Been / iangö en Dtoarsj Doo? / Duttelen m rollen ober Balö en Bop /
pan ncB selben/ en maaBen fo beel b?eemDe grollen/ bat Ben\'tftoeet
aan alle Bauten uttb?eeBt/ enlangss Bet Infmet (Iraalen afblggelDi suiBö
Dat fpDoo? alleDeefe fpoo?eloofc grimaffen felbe toeltn Dutbei^ beranDerb
fcBönen tc sön» W Bet toerB nu recBt aan Dc gang W / beginnen alle öc
Duibel-jaagersS na te lollen/ cn mct malBanDer tcButSen/ cntctieren /
öat Bet afgrijfelüB om te Boo?en ijS. Dit Dan cen toijltie gcDuurö öceft/
bcrfcBpt Ben Den Dutbei/ fo fp feggen/ in De gcöaame ban \'t eenof
\'t anöer beeft / 300 BP öen nu in öcgeDaante ban een berfcBeuccnö beefi
bcrfcBijnt / Dat t,ö cen BtoaaD tceBcn; maac tö \'t tn öte ban cen tam cn ons
noofdbeeit / Datts? ccn gocD teeBen. ©erbolgcnss geeft Ben Dan Den Dut*
bei onDer Deefe gcDaantc anttooo?ö op nl / öatfe Bern b?aagen; DocB felöen
soo filaar cn omflanDigliiB/ Dat fp Daarftaatop maafien/ ofttcrccBt
öcgrijpen Bonnen. MtDoBöcfaafe Buiten Bun giffTng utt / geeben fp niet
öcnöuibel/ maar ficB selben/ De fcBulö Daar ban/ al0 Bebbenöc fyn anta
tooo?ö niet toel begrccpen / of obcröatBt.

, ^ecfc Duibcl-taagcrss toectcn ooB fomtijD^ eentgcn ban \'t gcmccn ©olB
te öetooberen; fulBsS Dat Bp fcButm-befiBen fal / of BP öesctcn toaö / gcUjft
men ooB anöcrgf niet sten Ban; toant spfmgtcn stcB selben tn b?anöcnDß
buuren / s^nöcr öc Bette Daar ccnjs ban te geboelcn. ^it nu ccn toijUte
alDuögeöuurö Bebben/ lutfierö Bem cen Der boo?noemDc Dutbcl-jaagersf
toat in \'t 00? / toaar op
Bp tocer soo fttl cn maB aljS ccn Eam too?D.

Saadsplec"-
gingen met
den Duivel,
en Toove-
Raars,

Betoove-
singen der
duivel-jaa-
gers.

(©m b?oliiB te sön ober eenige goeben uttflaag/ bergaberen SP Deö namiD?
bag^/ Daar Dan cerfl boo? cen <©?atcuc De saaB bcrBlaarb to02ö i toaar op
SpmalBanöermctBnnlcBBcrftc fpöfen ontBaalen/rgeißB oofi fomtijöiS na
\'ti^aaö-BouDen gefcBteö» t^apper Bonnen fp ceten / cn ieöer berDoet
toel soo beel Bojtjs / öaat fp D?ic Dagen genoce aan souöen Bonnen Bebben;
toant fp mögen ntet^ oberlaatcn; toaarom fp / \'t gecn sc selbe nictop Bon^
ncn cctcn / mcDe nemcn/ of aan Bun Bf nDcn geeben, ^filsf se nu soo Di&
gegcetensön/ öatfe niet^ al^ Den Bop Bonnen rocrcn/ bcftuitcn\'t tt ouDc
cn bcfaarDc luiöen met ccn tabaBjemaar De longc lieöcn / of DicnocB tuß
fcBen bciDcn
spn / tpen aan \'t s^gen cn öanfeni \'ttoelB mcnfgmaal öe
aantfcöenacBt obecöuurö.

ZES-

-ocr page 185-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

ZESDE H O O F D S T U K.

Verfcheidenheid der Geflagten en Taaien in Nieuw-Ne-
derland. Der Inboorlingen Geld, en wij ze van het zel-
ve te maaken. Aangebooren Aard en Tijd-verdrijf der
Wilden. Vreemde ßadftooven. Onderfcheid der ge-
boorten en Staaten onder de Wilden. Hun maniere van
Oorlogen, wapenen, enonmenfcbelijkenhandel met
Gevangenen. Wijzevan Juftitie, vreedehandelingen
en verbonden. Vreemde Raads-vergaderingen. Gods-
en duivel-dienft. ßefpottelij k gevoelen van God j ge-
lijk ook van de Schepping, en van de Zielen , &c.

D<e Uerfcöef&cnöe» ^tt ^tammm/ (©eflößtm/ m (Saaien/ t.^ïjfer

In Nieuw-Nederland fmmcrö 50O 0rOOt/ al0 fn Europa. 3111U ÖfCderGe.
ban cen <6cfïacBt ofrc jgn/ ïjouöenslcö mcc(l bpelfjanöccen/ en flachten«®
Debben feber een bp5onber <©bec(lc/ cn ßcßccrtng opBunmanfer.
3ön \'cr ooft boogcr <©bct|ten / baar b\' anberen onber (laan^ nfcttcmfn fcööncn
3P toel eet alle «ft een <©cfiagt gefp?ooten te 3ön. ^p 5ullcn nfet Ifcljt aan
anbcrc <0efïacöten troutoen ^ toant altpf^\'er falou3P onber ben/ tofebe
ftcrbfte fjS. tratfit een feber 5ön «©cfïacfit tc becmectbcrcn i tn gcUjft
fp (JDberflcn ober be <©e|ïacBtcn/ ©leftfeen/ cn plaatfcn/ Bebben/ Beeft
ooli tcber l|ufSf ccn <!^bcr(le. «©fe onber bcc3e (©berficn b\' aan3fenlöB(te ig /
Beeft Bet gcfag ober b\'anberen? oob too?ben baar na Bunne ïEansen/ Boe?
toel 5e baar altijb 300 scer naautoöeurfg niet op en letten / aangefïelb.

ï^un ^pjaaBcn en (5i:aalen 3Ö« feer berfcBcfbcn/ en 500 bed ban mal?
ftanber berfCBiUcnbe/ aljs
Engels, Franfch, Griekfch, of Latijn, ^un?
nc
Declinatien CU Conjugatien fcljififten fïcB top tod na\'t <è?ie&fcB/ bocö
Bun ^p?aaBen tot eenige tegentooojbfg geb?uiBcUjBc (Saaien te toillen
öjengen/ bat fiS t\'cenemaal onmogeUjB; toant 5p Bebben\'cr gantfcB geen
wecnbomfl mebc; 3ulBjS bat men fn\'t eerfl geen een tooojb baat ban
JJ^rftaan Ban. €cnfgen BeBöen fn Bun taal gccn ^; cn anbere noemen
<« I« bfBtofl^ / bat 3e naautociöBö een fpllabe fpjccBcn / baar 5e nfct
jomt; bocB anberjS cn bfnb men fn beese ttoee (Saaien niet scer beel on?
SI ü f■\' 5P Bonnen bcn anberen in be mcefle bingen berftaan.
RwaameiöB Bonnen Bun (Saaien afgebeeib tooibenfnbiecJ|oofö-taaien/

f s bte/

-ocr page 186-

i6o Zee- en Land-Reizen van

öte / öoetóeï in ö»" afS^tfelS toat ban malfianöer becfeBilïenöe / ebetï^
toel 500 bccl obeïecnbomfis ijeböen / öat 5e Daac mee met Den anöec te cecïjt
feonnen caaben. ®e naamen Daac ban 3ijn
Mahatans, Minkwaas, Sia-
vano,
en Wappano. jBet De Monatans meent men/ Die Daac omtcent
tooonen/ of op De
Noord-Rivier» \'t lange Eiland, Newe^inkj (JC-
Minkwaas jijn / Diebecce^anDetoaactintooonen/ als De Makwaas, Sm-
nekes,
en Dtecgelpen. \'©e Siavanos 5yn/ öte om De ZuiD tooonen j en
be
Wappanos, Die i^oojD-ooflelpft ban on^ af leegcn. ^eec jelöen toojöen
SJun (Caalen bolboomentlijft ban D\' Cucopeê\'ciS geleecö, niettemin Ijeb
ih\'ec
0e3ien/ Die De langDuucige ommeaang met D\'inboorlingen 300 becce ge^
b?agtèaD/ Dat 3e alless bec(laancnfp?eeften bonöen; maac inDien\'tgcen
3luiöen ban ^tuDic 3ön/ bunnen 5P\'t aan gccn anöecen Icecenj becmttj?
3e geen ceöcn ban Dc gconD-ccgelen toecten tc gebcn.

Hun geld, «©ouö/ ^tibcc / of ccntg gcmtint <©clD/ ts onDcc ben niet bebenD;
en manier fliaac31» gcbjutbcu omtccHt öc plaatfen / Daac öc ï^ctftcnen becbcecen / een
vanhecfci-^gjj^P ^pctic / toclbc 3P Zee-want nocmcn; toaac bmïjctmabencnfats
ken."foenecccn een icDec bip ftaat > 3ul6.sf Dat \'cc geen balfcbe jBuntecS onDcc ben
gebonöen too?Den. ^eese Specie is toit en f toact; Doclj
\'t f toacte is De
bdft toaacöigcc alsS\'t toitte/ en too?ö gemaabt ban Binb-Ooojns/ Die De-
3CC baojnamcmlöb ttocemaal in\'t iaacoptoccpt; maacanöccstoo^öénse
öaac «tt gebaalö. ait öcese ötnb-boo?ns fmijtcn fp al Dc Dunne fcöclp
ronöom af / cn bcbouöcn niet anöccs / alS bet miDDclftcftanDaactie of pis
laactic / Daac De fcöclp langs om loopt, ^itpilaarticfiöpensp glaö cn
effen / en bo?ten\'t na \'t Dtb of Dun balt. ©ecbolgens Drillen fp Daac een gat
Dot)?; en alle Decse gcflecpen pilaactfesaanttoecbalmengece^^genbeöben^
öe / flijpcn sp se bo?öccS oP een selbe gcootte. <©it geDaan sünöe / beccü^
gen SP SC op lange fnoeccn / en geebcn se alsoo uit. ^it is ijctccni^fte
cId7 Dat onöec Dc ïBilöcn omgaat/ ofDaacmcnmctbenmcDc b«inDclen
itm. (000 is bet onöcc öe üciftcnen secc gemeen/ om allcnooDsabcip?
Beöen boo? tc boopcn.
aangcboo. ^^^ b)?öj;cö dc i^ildeu bclartgD / sp 5i>n altemaal seec f toaacbooföig /
ttrd!"errftaatig/ en ban toeinig tooojD^n / toelbe nocb cccftöp ben lang obeclciö/
drijf dec cn bccbolgens langfaam uirgcfp?ooften too?Den; maac SPOmbouöenDun
ccöenen
mtiy lange i i)D Daac na. iiaeec tooo?Den / alS SP ban nooDcn beb^
bcn om iets tc boopcn of tcBanöeien / siet men ben seec sclDcngebjutftcn.
^n bun onDcclingcboutingcnpjaatcnspbangcenanDecesaabcn/ als ban
bun ^agt/ ©tffcDccpen/ en #o?logcn; uitgenomenDcSIottSi^W/ Die
gemeenlpbrnet malbanöcc ban bun ©jpftecsf fpjecbcn. JïS^t gcoobe icu^
gcns siet men 3c niet omgaan j en ecbtcc sijn
sp niet secc p?ecij^ of naauto^
feeucig om bun tooo?D na te bomen, ©locben/ fwcecen/ offcbclDen/
1)oo2D men onDcc ben niet / \'tentoaccsp / onDcc bc €ngelfcbcn of ^ollan?
öecs bccbeecD bebbenDe / \'t selbe Daac ban gdeccD baDDen. #bccblicgenDe
toijsbciö/ of sonDeclinge ©ccftanDen binö mcn\'ec niet;, alleenlp bebben
SPccnccDelbbebcnnis/ Dieöo02ö\'ecbaccnDbeiD geoeffcnötoo?ö: toant sj»
mn niet seec bcgcecig of acbeiDjaam om te ^p s^n in sicb seibcn

-ocr page 187-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

ffegt en onncosel/ öocß een toeinigic onöer onjSberfectröDeOöenlse/ sijnsp
Oaauto genoeg om goeQ en ßlnaaö te onöerfcljeiöen. ©uü/ (ïojlng/ en
onacötfaam sijn se / en jEjebben meeft aUeöe geb?eeiien / toelfie öanr uit öol^
0en. 5ijn se seer tojaaögierig en tjafftcrdg / en maaßen / 0I0 öe nooö
aan öe man gaat / toeinig toerh öan flerlacn; in tegenöee! Ueracöten sp alle
pijnen/ öte menljen aanfe^n öoen/ en singen tot öeöjoö toe/ öaar se een
SonöcrUnge tjoöaaröp tn öcbben, <©oli spn SP altcmaal Pan natuure gie#
rig/ öeöeUicötig / en öiefacljtig; 3i\\m öat mense niet Peel betroutoen
mag; maar altoeigcrö menljenoohöegcringUcsaali/ toelfeespöersce«
feen/ sullen sp siclj Öat niet aantrcbhen. <0een Ijecrfcliappp feonnen sP
oPer SicÖ becöiaagen/ cn toillen ttoclj Peel minöer geflagen sijn / \'t cn toarc
Dat 3P eenig fttoaaö geöaan Ijaööen; toant in sullt cen geöal becbjagcn jp
ScecPeel/ sonDcr öc minfle tegentoeer te toonen. ^ouöe/ Ijettc/ tjon^
ger / en öo?(t / ftonnen $p toonDerlöfe toel öcröiagen; en ftoemmen me. (ï
altemaal ban mocDerss Ucliaam af. 25utten0 tjui
D?engcn sP öen tiiö Ddoi
mct ©tffröen/ ^agcn/ cn©o?logen; maar toanneer se t\'ïjui^Sij^/
fien sc/ roofeen ccn tabafefe/ cnfpcelen tnDc25aflj/ of mct De ßietjc^ /
öatbp f)cn ontcent Ijct selbe iö alsS\'t ©erbecren/ cn^aart-fpeelen onöer
onjf. SP ouö toojöcn / b?aapcn sp netten / cn maßen gonte baïsfien en
lepeliö; bo?öcrsJ is? \'t toerben onöer \'t manboUi öaarnirt gcmccn; toant
Dalben tbiffcljen/ jagen/ cn oorlogen/ moeten De ©joutoenalie^bcfclUh^
feen.

^nDtcn bcn eenige siebte oberftomt/ snllen SP gecn Purgatkn of eenige vrcemdc
anbete
Medicamenten gebjutbcn; maar sicö alleenlijb ban alDer!)anöe Bad-ttoo-
fpü^ on$ jjouöen; öoet) 300 öat niet en ftelpt / gaan 3e / inscnö^cljeia tegen
Den soeten tpö / tn De ^tooben / en ftoeeten allesf «it; och oeD?uif?cr? 5p
Dan toel cen ö janb of ttocc; öocß ecbtcr seer selöen. T©eese ^itocben ma?
fien SP ban fiiep in D\' aaröi\' ronöcm Dicftt toc / met ccn blein Deurtje / Daar
SC effen Doo? tn bonnen feruipen. "^m maben sc cttcUjtie beisci-jïeenen
Deetz toelbe sp ronöom l^ngö De bauten öaar infcijuibcn; toaac ira öen
hielte mocöer-naä\'bt al 3ingcnDe öaac mfööen tn gsat sirtcn f cn 300 lang
öaac in blijft / als? ÖP \'t ccnigfin^ fjaröen ban. 3©amieer bP Bier m r4t
fecmt/ gaat
Dp gcmecnlp in fteel bout fpaing toater leggen; toaatöco?
SP Seggen groote baat/ engenocgsamegcncsingeboojmeeit alDerlet !ttoas
lenz tc binben.

J^oetoel Dct onDerftbeiö tufTcDcnmenftlicnmcMonöeröeJBilDcncp.
bette na niet 500 benneüjft of groot m onöer onjf ijs z Dabben ccbter Ede- Gebóorcen
len cn Onedelen; Dtc oob sect sclöcn büitcn Duu lïaat troutoen sullen. <©een en Staiïeiu
«©berfte öeeft De macDt om icmanö CDeltemaSen; maacDct <i5esag i^S
ftfelptnDe<0eflagten/ en blijft 300 lang/ alsJ\'ericmantiöcbcfitoa\'am^
»«JötocDceft/ entoo?D Det selbe bpminöeriariglieiö oofi toei bp ©oogöcn
J^ötenö. «©ffictec/ oföiecgelijbeampten/ toojöen onöcc Den niet berge»
flim in Den oo?log z cn Dan öaat na becDiendc/ sonDer eenig <©c#
^taat aan testen; sulßsS Dat Degeringflc onöet Den De grootßc
toel 6an too?öen ^ DocD öit crft ntet boojt; ntettemtn bon^
^ I ncn

-ocr page 188-

106 Ze€- en Land - Reizen van

nen öe j^nltomeUngen / inöten jn öe öoetflappen banßunnec ©öo?-ouöeren
böigen / boo? eöel grcclienö toojßen / gelpli\'t oofi jeec b?el te gelooben {laat/
öat öit öen oo?fp?onli ban öun €öelöom tö getoeeft.

a^anneec 3p ten oo?log tcefihen jullen / fcDaacö öen ©elö-fteec öe ferijgö-
finecljtcn met in ßegf menten/55enöen/cf a5eleöei-en ; maac leiö alleenlijö
öaac op toe / cm Der« ©panö uit Dinöeclaagen te bccfcBalfien. J^un meeiT«
aan^agen boeien 5e bp naegt uit. ©00? öe buift tjouben 3p niet lang ftanö/
\'t en 3P öat men 3e ban alle fiantenomsingelb fiaö; öan betljten3e met een
gcoutoelijfie Ijarönefifitgöeiö tot öen laatflen man toe. 3tiö \'ec eenig ge?
baac boo? fianöen ftaat / b3o?öen ©?oub3en en feinbecen elöecö tn een beilige
fcf)uil-i}oefi gcbecgt. €ectijöö piacöten 3p pi)len/ boogen/ enbui|i-0a^
mecö/ tot ijun bjapenen te geb?uifii\'ni maactegentooo?öigöienen5p 3ic0
oofi ban f napljanen / öaac
3p al bjp öanöig mee tneeten om te gaan. Be
bicrbantige fcljtlöen/ öie getoelöig
bp f)cn in geb?uifi3ijn/ beöefifien\'t Ii?
Cbaam tot öe fcDoutitrss toe. #m "t goofö toinöen ^p een fiange-bel / bjaac
tulTcljen een boffe- of beece-flaact opbiaactö uitflecfit.
\'t isangcjigt iö
ttiegenööemenigeciianöebecbJ/ öaac
5p\'t jelbe bp buööanige gelegentDe?
ben mee befcl)ilöeccn/ niet fienbaac. ^eiöen too?öen öe <0cbaugenenbp
\'t leben begouben / alö alleenlp öe 3©pen en läinöecen / toelbeb\' obectoin?
naacö niet anöecö öanöelen / ban of
t ljun eigen bjacen j op batjp 3icB öaac
öoo? flecfi fionnen maaficn. i^iettemui 300 eenig <j5cbangcn niet terftonb
na öe flas aan bant gecaafit j maaciniemanööljanöenbecbalt/ toelfiecsl
t>loeö-b?ienb bp ben ©ectoonnen eectjjöö nebecgemaafit fö/ 500 üJo?bBp
b?ie öagen lang gcb?aöen/ eec 3p öem beöoobaanöoen. (©eengemeene
bectoonöecing becöienö ijet / öat öen Ifiöenbe in \'t miööen ban bee3e afgcp?
felijfie pijnen geflaöig jingt / en 3ici)
mt alle gebaacöen 500 b?olöfe üetoonö/
alö of ec geen gclub bp \'t 3i)ne opfialen mocfit-

l^aebjei \'ec gcen (icaffcntot cenigc miööaaö flaan / jiet men \'ec ecfitcc jecc
jclöcn booje flufiben gcbcucen. ^c-o iemanö eenige Biebecp begaan ßccft
en öat öe jclbe ontöefit fiomt tcbJo?öcn / too?ö fjem ban b\' »©bccdc fcöecpee
iijfi gebooöcn/ \'t gcfloolcn gocö aan öen oEpgenaac tocöer te geeben; jon?
bcc öat gern öaac eenige anöcce (tcaf boo? opgciegt too?ö; maac ingcbal fe?
manö ccn öooö-flag öegaan Beeft/ mag öen naaflcbloeb-bjfenöbanöen
gcen/ bie tec neöcc gebclö iö/ öen boob-^aagec om Balö b?engcn/ joo
Bern binnen biec-en-ttointig uucen acötccftaalen fian; bocB joo ßp
0em na bic tpö binb / en tec öooö b?engt / flaat BP tn gcbaac ban toeer om
ßalö geb?acfit tc too?öen / öocB binnen öc boo?noemöe tpb / ban een bloebs
b?icnD bcö gccnen / öien BP gcöooö Beeft,

SClÖ\'cc ©jeebe/ ofeenig©erbonb/ gemaafit jaltoo?öen/ ontlccncnal?
Ic becbintcnifren bcacfit uit ö\' aangenomene gefcBcnficn / toaac meöc Bct al?
öuö toegaat. Ep ö?agcn joo beel ftofijenö/ alöjP öebing-puntenboo?=
flaan. Eoo je
nu toeegenö beeje allen obercenfiomcn / legt iebec op \'t flot
bec cebencn öen fcBenfiagien boo? clbanöccö boetcn. ^omtijöö Bangen je
be bcceecingcn op / tcctopl nopeuöe öen boo?fTag ö?ie bagen lang crnilig be?
raaöf!agt toojb. ^n gebal nu \'t gefcBcnfi afgenomen too?b / iö 0\' onöcc=^

Banöe?

Manier-en
■van Ourio-
gen.

Va^jenen,

Handeling
metGevan-
genen..

Manier van
Jußitie.

Vreede-
Ksndelin-
een enV\'etv

-ocr page 189-

Eduward Mciton door Weft-Indien. 167

SanöeUng jeScrlijB gef^ooten; maor 500 ntet / treeö men litet bcröer in öe
JrïaB / \'t en öen bsrsocBcr öe boojtoaaröe en
\'t gefcljcnft beranöere.

ÏBanneer \'er ie^ö Dpjcnöer^ boo? Danöcn ig / blociö öe gemeeue man na Ra^ds.
\'t öuis öes^ Ücöüerö / om albaar te ber^ann/ toat bctlnit bp ben ^^-vcrgadc.
bei/ Die baar bergaöeröt^/ genomen 3p. ^aniiaatöetoelfpjeeBenöfte™^"«\'
op / en 30£Bt Dp \'t boib fm?feeip te maften / \'t geen tn ijun beraabering bc?
raabpagt iö. Sinöicn fiet nu gcbcurb / bat öen cen of anbei\' röerbtnï? geen
rcöenen piaarss toil geeben / en öe anöer 3cebt op tc fioofeen / fp?ingt \'cr
icmaiiö uit b\' €öclcn boo? bcn bag / cn ffaat om berber oniicil tc bccmij?
öen / ben iBuitmafter met cen bijl öen bop in. (©iibertuffcficn 3tct mèn
tiiemnnb 300 flout / öie öaar een enftel tooo?D öurft tegen segnen i toant fict
ges^g öer oSöelen isS in öiergelijBc gclegentfieöcn nctoeiofg crcot.

3©at nu bc <!3oö^öicntt bclangb / baarfian mainaautoilijltjSboettïap^goa,,:,,,!!
pen ban öcfiicurcn. gllleenlp fclj?iiben 3c bc jBaan grootc inbioejitig
omtrent \'t getoafcfi toe. Eoo menigmaal aljS fp cen ceb ftoecrcn / neemen
fpöc ^on/ al^f aUe^f sienöc/ tot getuige.. <ae&cben oeffenen/ ccnfge ba?
gen bpcren / of ietjS öicrgelp0 tg onber fien niet beftcnb. ^^tettcmin fioo-
renfp secr gaarne ban <©ob/ cn ban cnse <6oöS!öien(l fpjcclicn / en fcfiö?
nen uiterlnï?/ toanneer- fp oti^ fioo?en biööen / nanöacfitig tc toccscn ;
maar fn ber baaö toceten fp nergcniS ban / cn Icebcn sonber innerlpc of
uitetlpe<©ob0öicnjl; ja tonen 3clf0 geen ^uperfiitie of ^fifgobcrp; maar
bolgen allcenlijb \'t ingcbcn öer i^atuurc. €>nDer eenigei^arien isf \'t tooo?b
Zondag bcftenb/ toelbe fp Kintowen noemen/ cn toiïlen 0\' (©uö(len toeï
Seggen / bat fn boo?igc tpen mecrbcr BennifTc cn b?eefe <©
üösï onöer fien
getoeefi 50MÖC svjn i öocfi tjeb tb\'creenfiooKnscggen/ beton! top nocbïee?
3cn nocfi fcfi?ijben bonnen / cn öat öe menfcljen ijoe langer ïjoc loosec toe??
öen/ ig öe Sondagin beracetcnfieiöcnongebzuiB gefiomcn. ©eti fclieen
beesen 5©iiö öaar toel eenig lecötoecscn ban te fiebbcn i öocfi etfiter niet scer
beelbetoeeginff.

<©?oot ontsag b?aagcn fp omtrent ben buibd/ tcroo?5aafiöatfp op bc Ddveu
^agt cn ©iffcfierp ftoaarc oberlajl ban fiem Ujben; toaarom fp oofi b\' m--
jlelingenfiunncr bangjtcn t\'fper ccrcbecb?anöen/ om nietbeftfiaöigö tc
too?ben / alsoo se alle onfiefl fiem toefcfijpcn; gcUjb men öaar genoeg?
faam aan öefpeuren hm / bat 3c nfct soofiaajl pijn offmart aan eenig lib
geboden/ of fp scggen/
daar zit een duivel im

ïgoetodsenu/ gdpgesegti;ö/ gantfcfiban geen <©ob?ïbfen(!toecfen
ernennen SP ccfiter / bat \'er een <©ob bobcn bc fterrcn tooonb; botfi bic ^icfi lênvlS
scenfmss bemocib met fict boen bet buibdcn op bcr aarbe / ter oo?5aafi bat
fip ^icfi gebuurigbermaaFitmet ccn oberfcfioone «©cbinnc / todöcrjSfieri
«omfiomöe&cnb blijft. T^ecsesafetc/ seggcn sp/ mg af uft ben ^cmd
{n\'t toater (toant boo? öe fcficpping toajj allcé toater ) cn soubc baar in oeiijicoofe
^»^soniicn sijn / fnbicn \'er niet fcfiidp lanb onber fiaar boeten opac&ö?rdb ^e
H ocoeföc meer cn meer ^ sufbsf bat \'cr eer lang ccn gcfiede

gesien toferb / toelftc gcftoinb allcrlcp firuiö en geboomte boojt?
laiacöt» «©nbertufTcfien öaarbcöe <0ööfnncecn lart/ ^eer/ cniPolf/

-ocr page 190-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

cn Decmcncïje sfcB öaac op toeöcc met Becsc Bceflen i tnpococn bat SPteii
ttoccöe m.aal f toanoec ttiteiïi / cn tn \'t braam-beööe bcötcl \'oan bcrfcbctöcne
gcötcrte t\' ecnöcr ïï?a£l)t. €n Bier utt / totUen fp boo2gecpcn / öat ntet al?
ïecnöc perffïjetïjcnLmö öcr bcc(len ontflaat; maat oob öcrmcnfcöen/ öte
in öcrujc ftoarr / tott / of saluto / en tn aarö / of bjecgagtig gelijb öc öacs
ten/ of to?eeö als beccen/ beöjiegclijbalö toolbcn / stjn. öusöa^
ntgc berrigtingcn beeröc ö\' algemeene jtSocöcr tticöer Ijcmcl toaart / en
fclicpte banöietööaf Uolbomenc gcnocgtcn mct öen ©ppcrbccc/ öienfp
seggen niet te bennen/ bcrmitSsPbemnoofigcsicnecbDcn; toaaromfp
oob gelooben minöec te beranttooo?öen te sullen pebben / als De ï^rificncni
bJant jlellcn fp bafl / öat bP een flraffcr iö ban alle öc booseflubben / toelbe
btcr op öec tïiaröc beDjeebcn toojDen. ï^ccsc Dingen leggen ben 500 bafl in \'t
loofD / Dat SC Daar öoo? seer bef toaarip tot bet a^ciflenöom gcbjatbt bons
nen to3?öcn.

Gevoelen l|oetoel Dccsc giieöctt SOO tóocfl / cn in goöüibc saabcn 500 0nbcö2cbcn
van de zie. jijn\'/ tocctcu SP ccDtcc ccn onöecfcljetö tc maaben tufTcöen\'t Itcöaam cn öe
stel / en gelooben bet een becganbeip/ cn \'t anöer onflctfeliib te sö"- ^esiel/
seggen fp/ lö öat geen/ \'t toclb bet Ucöaam betocegö en bejlitcö/ en toaac uit
alle Dcugöcn cn onDcugöen ontfïaan« 3©anneer \'t nu gebcurD / Dat De selbe
Doo? De DooD ban m Itcbaam gcfcbeiDcn too?ö / bcrtrcbt se na ecn plaatse /
toat naöec aan \'t ^utoen / tocihc 300
gcmaatigD ts / Dat men öaar boo? öe
ftouöe nooit eenig Dcbfcl ban nooöen sal bebben; cn ccfjter sal
\'t \'crsoo toarm
niet sön / Dat De bette Daar iemanD becbcclcn sal. j^a Dccse plaats sullen De
Stelen trcbben/ Dic biec in Dit lecbcn gocD cnDcugöfaam sün getoccfl / cnsui^
ïen Daac ban alles De bolbeiö cnobccblocD genieten,- öocb De geenen/ Diein
Dit Iccb\' n boos en miSöaaDig sün getoccfl / sullen na cen anDece plaats ges
boecD toojöcn / Die t\' eenemaal in alles tcgcn ö\' cecflc flciiöig sal Sijn; maac
ofDclicbamcntocDcct\'ccmgec tijD met Dc stelen bececnigD sullen too?öcn/
beb ib nooit uit bun gebódens tc rccfjt tc toccten bonnen bomen. ïBanncec
fp fomtiiöS / gdijb \'t tod gebcurD / bp nacDt of ontijDe/ eenigeflem of geluiö
in Dc bofTcben boo?cn / \'tgcen ban ons gcoojDdötoojD ban öctoilDeDicren
bOD?t te bomen / seggen SP met cen groote bcrbaafibetD / öat öat gcfcb?ccuto
ban öe sielen öer btoaaöc menfcben bomt/ toclbc nu tot ftraf alöus in öc bofs
ff bcn / cti toilöernilTcn omf toer bcn moeten. <©ob sullen sp/ om Dat 5c boo2 De
selbcn b?ecscn / bp nacbt nergens gaan / ten SP "tet ecn pattp of troep / toan?
heer bet nooDsnabcUjb tS; toant sP gelooben / Dat Die boose <©ceflcn norfj aU
tjjD genegen sijn om btoaaötcöocn/ cnben tebcrftb?ibbcn. <©ob bebcnnen
f n geboden SP / Dat De sid ban (0oD bomt; en inDien men bun taaien aron?
big bcrffaan bonDe / sou men mogdijb uit ccnigc ouöe cn bcrflanöige lüiöcn
enöcr ben toant bp Dc gemeene man
ofjcugDboozö men ban Dicrgclpbe
Saaben nooit fpjecben) nocb tod tctsntecr trcbbcn bonnen, ^ft is bet alles/
öat ib in
Nieuw-Nederland,raabcnDe \'t leebcn öer ïBilDen / inDctüD / tod?
fee ib Daar gctoecfl bcn / te toeeten beb bonnen bomen: toaac in ib mijn
mOiitc sccc tod bcflecD sal acbtcn / inöicn bet iemanD tot nut gcöpen mag.

Zeven-

-ocr page 191-

Eduward Melton door Weft-Indien.

ZEVENDE HOOFDSTUK.

Vertrek des Schrijvers van Nrêuw-Nederland naVirginia.
Droevig ongeluk van twee Bootsgezellen. Wanneer
Virginia ontdekt j en des zelfs gelegentheid. Grond ,
Stroomen j Geboomt, en Vruchten. Vreemde Koorn-
planting. W onderlijkebeeften. Schaarsheid van Volk
op Virginia. Geftalte, Aard, Zeeden, Kleeding^en
Cieraaden der Virginiaanen. Gewoonlijke bezigheden
der Mannen en Vrouwen. Hun Oorlogs-wapenen, ea
Vaar-tuigen. Vreemd Spinnen. Gods-enduivel-dienft.
Afgod der Winden. Regeeringen Wetten. Grouwe-
lijke wreedheden omtrent Mifdaadigen a See.

^(©cti top omtrent ac0t maanöen cn^ Verblijf tn Nieuw Nederland Vertrekrs
oeHouöen öaDöcn / ijertroMien top mct ccn rftt op öen 6 jisaart Pan virgir.i< -

öen jaare 1069. utt Milord Del wares Baay , Of öß Zuid-Baay, gcUjfe D\'ï|Ol-

fanöerjS 5e noemen / om cen tocfit na Virginia tc öoen. (€toee öagen toacen
top tn 3ee getoceft/ toanneec top utt öe l^aiutïöoDen geroepen totccöcn/
om cen ö?oePfg boojtoerp tc5ten / \'t geen alöujS bpgcitomen toasf. Eebec
i300tiggc5cl / ötc ßp oiigeiub öaagiSte Pooren cen groot gat tn\'t Doofö gebal
ïen baö / toaö öte nacïjt plBooföig getoo?öen: öofö sonöer öaac noctj eentge
^jnöerc teebencn ban gegeeben te bebben / algs allecniöö aan spn loffe cn on?
gegconöe reöenen. ^j^etopl\'cr nu ntemanö. toa.ö / ötebpsonöcractjtop ßrocvif
Dem gaf/ alsoo bP öc gantfcljc nacfit (Itl tn fün boop gelegen ßflö / bonö Ijp
öelegentbeiö om öcö niojgcnsfBa\'t^Ccljtcr-ïjaftècltcloopcn/ cnstcïjbcne^ bootste-
ben^ cen man/ öaar
Dp lang mee gebaren Daö/ cn ötc DP toel baft tufï -/cikn.
ffljeu 3ün armen nam / ban boben neer tn sec tc tocrpen j sonöer öat men te
toeetcn bonöe boomen / of Ijp oott eentge bpanöfcUap met Dem gcDaö Daö /
en of i)D ölt nu tn sijn rasernp öeeö om sijn tojaab-sucDt tc bolöoen. €ec
»äng ïjtoaamen SP beiöe acuter\'t^agt tocec opDojceleui öocDtn sooöanig
Trant/ öat öen geen / öie bpsü" Sinnen toaö/ Döetoel DP seec toel toift
«uoemmen/ slfD ecfitec niet ceööen ftonöc 5 toant öen anöcc Daö Dem 300
w^ft tn tl\' armen / öat 30 nu cenjS na öen nconö gtngen / cn öan toeer boben
Lojamen; tog^t öoo? öeesen acmen Dalsf öc öooö boo2 oogen sienöe/ 300

langi\'nacteibe/ öatDP&ecccDter Dauöloistirceg^ cnmetOe selbe sön

-ocr page 192-

lyo Zeé- cn Land-Reizen van

Hfegetco&fónöêböcnöe/ (lictöp Dat Den anDec tot Det tjecfit toe fn De bosjï /
om DOO? Dft OloeDfg mföDel 5ön leeDen te ceDDen; maac Den ^IDooföfge jag
niet 500Daad jijn bloeb uft Den tocnö loopen/ of DP fcDoot jijn iBabbec met
befDeD\'acmenomDenDalö/ enD?uliteDcm500getoelDfg/ Dat / nfettegen?
daanDeDen anDec Dem met Det jelbe meö fn beeje uftecfle nooD nocD Djie
toonDen gaf / jp alle betöe &o?t Daac na te gconbe gingen / jonDec Dat b3p je
toeec boben jagen Domen. #nje ^cDeepö-gaften DaDDen allcjS geDaan /
toat Den mogelijö toaö / om je te cebDen ^ maac öoo? Dien top een derbe
tofnD DaDDen/ toacen top alreeDö te ber gebomen/ eec men\'t^igt Donbe
toenben; julDö bat top bit ongetub aanjien moeden / jonöec Det te Donneir
bcrDtnö!:ren.

;©en bolgenben öag Dtoamen top met Det ballen ban öen abonö boo? be
Dud ban
Virginia ten anfiec / en gingen beö anDeren mo?g:nö te lanb / öaac
top ban öen ^ouberneuc / öien iD in mijn feugö jeec toel gebenD DaD / bec?
toeibomb/ en Dien miööag jeer DeecUjfe ontDaalD toiecöen.
wamieer Virginia iö ontöelit in öen iace böfticn Donöerö btec-en-tacDtig / en aljoïï
Virginia geuaauit tta öe jBaagöelpe iioningtn
Eiizabet, toant Virginia beteebenU-
Kifs in De ^atijnfcDe taal
maagdelijk, \'t ^egt op De Doogte ban jeben- en ne^
gen-en-DüctiggraaDen ten noo?ben Deö miööag-lnnö. ^e EomerfcDe
toacmte bomt ober een met öe ^paanfcDe / en öe feouöemetDejpranfclje
ïèinterö. ^e ï^nben toaajen Dtec jeer ongedaöig. "©e EuiD-toedel0Den
beengen gcoote dag-regenen/ toacmte/ Donöec/ en büjrem bcojt^ maai?
be s^oo?ö-toedeUjDen ficelte en fcDoon toeöer. aft \'t (©oden en Euiö-ooden
ontdaat gemeenlyD mid en regen i uit \'t |poo?Den Douöe. ®en ||09?Den\'
tö Det lanö becgagtig; öocD Deeje bergen jp niet ban eenDeclei aacD f toant
fommige bedaan uU SEcDuin / en anbecen uit jBncmo?-deen. ^Clö be ges
fmoltene fneeuto ban bit gebergte adoopt/ fpoelen een menigte ban duD?
Den ^ridal beneöetoaart/ en te gclj)b met be jelben joDanige glinderenbr
bestoen/ bat De gconb Dier en Daar bergulb fcDPttetoeejen. SfinDers?
gelijbt je op fommige plaatfen jeer toel na bolDecö aacö en mecgel / Doetoel
je ecDtec öoo?gaanö uit bette Diep / of uit f toacte been bcdaaf- ©o?öer0
suoomen, bectoonD Dct getocd bcrmaaftfli)fie geubelö en b?u0toaare ballepert
/ toelbe
booïgaanö öoo> ^ridalijne beeben betoatcrb too?Den. ^langöDe dcoo?
men leggen effène belDe«/ en
lanDetoaarö in jiet men jeer groote tooede
bofTcDagten. \'^e bebaarbaare dcoomen / bie ten toeden in b\' fntop Che^
£ipeak ballen/ jünbijf/ toaac ban ö\'eerde Daac benaaming ontleenbban
\'t boo?naamde ï^oningcijft
Powhatan , boo?tgebloeiö uit \'t toedcUjb gc?
bergt / optoaactö/ betooonö öp
öeMonakans. ^eeje dcoom Powhataa
ontfangt berfcDeiöene cebfecen en fireeben / langö De toeiDe berfcDetöene bols
fecrén/ onDer\'topjigt ban Dun «ïBejagDebberö/ Werowances bp Den ge?
noemö / jicD^ontDouben. ©eectien mijlen noo?öclper bloeib öe dcoom
Pamaunke, langö toelBeciS oeber Wéromokomo gelegen fö^. \'t geen eec?
tiiöö Den jetel-plaatö beö oppecden ï^onfngö toaö. ©oo?tö do?t öe cfbfec
Toppahanok uftöedefletoppen/ tufllcDen toelDen öeMannahoaks top en
^j>becfp?eib leggen. Bawturunc tö beere beïileinde dcoom / boJD bffcD-

elegent-
Èeid,

Grondi

-ocr page 193-

Eduward Melton door We-ft-Indieia. 510

«per ^ig \\f anöcren« \'t ©olfi / öat fiter omtreiiö töoonö / fiouö met ö\' an?
ï^eren in Virginia geen gemeenfcfiap/ alsoo 3p öoojgaanss Ueel gefcfiihter
leeben.

Virginia f.éberöeelö in berfcfieiöenc lanb-aarb/ toelBer taal nocfi seben Geboot»c
onöcriing geen gcmccnfcfiap fiebüen.
\'t Eanö selbe beengt oberblcebtg gc; vrugtes»
boomt boo?t ; bocfi infonöcrficib munten ß\'€ifec-boomcn onber b\'anberen
uit; toant öer selber aberss / m fialbenbag in berbarfcfit toater gesooöcn/
Ueeben niet alleen een soeten olp i maar ooB boebfaam bioob. ©an öe
men en €ffcfien too?ben seenaffcfien geb?anb. ^e CPPjefTen ballen \'er
boo?gaans eben boben bc too?tel bjjf babcmcnbiB/ cnficöDen cen reefite
jlam/ toelBc biBtotljS öe fioogte ban tacfitig boeten bereiBcnBan i maar
men sict\'crnocB taBBen / nocfi uitfp?uitfelö/ aan. <©
öB binb mcn fiter
jfBoerbcsicii/ l|asel-nooten / cu bjieöetfianöe J^juimen/ rooöe/ toitte/
cn ccn öaröeflag Putchamins ban ö\'^nöiaanengenaamö* ^eesc laat-\'
tiengelijBcnscer toelnamifpelcni toant cerflsijn 5cgroen/ öangeel/ en
toanneer se rfipsfin/ fiebbense cen Bolcuc tulTcficn geel en rooö/ ensijn
3ccr fmaaBelfiB; öocfi onrijp gcnuttigö trcBBcn 5c öt-n monö toe mct groote
Pön. ^cBrieBen/ toelBc men fiier binb/Brggen begrootte ban ccn Broos??
|c. b\'Appelen ballen fcfiaarss/ Blein/ en bitter, ^e a©ijngaaröcn /
fjoetoel ongejTioeib / beengen oberblocbig bmiben boo?t. Rawokomenes
ig cen foojt ban fleBclöesien. Okougtanamins sgn bcn Bappcrsf niet onge?
Ip. ^eese toaflTcfien tn toatcragtigc ballcpcn j too?ben bp bcn somcr gc?
b?oogb; en souben b^rgiftigtoeesen/ inbien sc nicteenfialben bag BooBf
ten, \'t ^200b / utt Mattoume gcbaBBcn / fiouben sc boo? ccn Bpsonöer icB?
Bcrnp.^e toitte ^opclicr geeft ccntoclrieBcnöc gom.Marakoks ficBBcn öc ge?
baantc ban
Cftrocnen/ cn ccn gcïonö bocöfcl. ï^oo?tJS groejen ailerlep mocsf-
Bruiöcn öoo? öc boffcfiagicn; bocfi \'t albcrmeefl iccben 3c bp bc too?tel Kok-
kawouge, toclBc tu moböcrtgc gronben toafcfit/ cn bie boo? bergiftig gcfiou^
bentoo?b/ inbien 3c nicttocBereiöi.^ ? toclBc toeberciöing albus? toegaat.
^P bcBBcn be geseiöc toojtelcn mct ccn menigte ciBcn-Blabcreti en baaren/
en (looBcn ronbom cen groot buur bier cn-ttointig uuren acfiter ccn. i©an?
neer sc nu albuss gcb?oogb / en onber meel gemengö sp / bienen 5e tot ges
tooonlijB somcr-boeöfcl / onaangcsten 5c öen Beel gctoelöig p?iBBclcn.
iBet fiet läoojn tc planten fiebben b\' ^ntooonbcr^ / groote moeite / tcr 00??
jaaB bc gronb tocgcnss be menigte bcr Boomen ober-grocib (laat > toaar toc
SP ccfitcr beesen mibbcl geb?uiBen. ^p fiaBBcn bc boomen Bp be too?tel af/ Koom^
«n bcrsengen bie/ toaar op bc selbe
\'g jaarsf baar na uitgeb?oct too?b. piannng,
3i^tbolgen0 graabcnseputienss/ bier boet ban clBanbcr/ intoelBcr iebec
5P bier graanen cn ttocc turBfcfie boonen tocrpcn. bccse nu tot bc fielft
opgefcfiootcn sijn/ aarbenspbcputjen^aan/ en laaten fiun b?outoen en
Binöcren op\'t toicben paffen. 3!cgel0B (laaB b?aagtgcmcenlnB ttocc of

niren / en icbcr air ban ttoee fionberb tot bfif fionberö graanen.
ItaaB / 5Q0 langalsf sc groen
tg/ Bebat cen fuiBcr-soetfap; tocsffialben
t Koo?n gcocn gcpluBt / geroofl / en fn cen mo?tier gcfiampt too?b. i^ier
nainjommcicnsp\'t fneenfönmantic/ cn siftcn aljoo be bloem ban bese
melen. " # s vir^

-ocr page 194-

172 Zee - en Land - Reizen van

vreemde Virginia ijößö ooH oUecWoßtifg alöeclcp 25ßs(icn/ aisnamenrtp Pacs
aeeften. insonöccljctö latigg öß nmcwni 25eVsecsf met Uoo? boeten als em

fjonö/ D\'acljtecflePlft/ metonöÉUjööteöêj: ^toaanen/ en^ (laact joti?
tißcßßnfööaici tiJdfjerMIen totfiecaaöijerjtceßbeiii ooft feietne

aBolöen en jßeecen. il^ontien öafTen Dtec ntet; maac öuflen. t^un
j^offen 5ön silttec-öatctg / en (linben ntet.
Vetchankwojes UectoonD De
gejtaltebaneenMDetiat. ArougkunftoeernDnaeen^eUec; DocDtSgeen?
fins
500 gcoot/ en ïeefD op De öoomen. Affapanik tseenDtccgelpft een
€eftl)oo?n/ en fpjtngt met tit^gecehte öeenenen perPcecttgcoeDen iKcce/
ntet anDecS of öPploog. \'t25ee(l
Opaflem ßeeft een ^topns feop / een
ßatte-ftaact / eri een jafi oaDec De öutö / toaac in De jongen geD?aagen en
geboeD too?Den.
Mußsskus, Den 3©atec-cat ntet ongelp / cieïK gemelDig
naiÄuSfiuS-

a^ict min oPecPloeDig iS Virginia boo?5ien ban (©cbogcït; toant men 5iee
et ecn menigte ban ©alftcn/ iätoaftftelS/ iBeeclcn/ Hüftccs mct cooöe
blecfien/ toilDc Balfiocten/ ^atcijscn/ ^EccnDcn/ läcaanen/ ïïcigecs /
(transen/ CnDbogcls/ ^apegapen/ Ruiben/ i^toaanen / en etteip$
anDece onöefienDe ©Dgclen.

^e ^ec en ^tcoomen lebccen eenmenigte ban aïDcclep j^ifcF? / als iSogs•
gen/ toelftccileebseccgcbaarlpiS/ ^tcuc/ 25?uin-bifcl)/ ^ec-ftalbm/
totitc halmen / (Congen / ©oo?nen / ï^cccftcn / / ülampjcpen /
Mtng/ 25aac5cn/ <©e(iecS/ en iBofTclcn. g^ocb b?cemD is ?5aööe-
bifcö / toclftciiit\'t toatec gcïjaalD/ tot öacfïens toe opftoeïDi gcUjhoo&
ecn ïUcin ©ifcDje / f toeemetiDe na S:.
Jons Draak, uitgenomen De boeten en
bleugcls.

l^ê ïïBUDen Ijicc te lanDc spn getooon^un 50tecrcfi cn of 0?c{ mucVb
tc sicDcn / of obcc \'t bpec
300 lang op Öo?DclS tc cooftcn / of ön Dc ^paan«
fcbemantec/ aan ècn fpit gefleeïicn/ cccft aan D\'cene/ cn Dan aanD\'an?
Dece sijDc
300 lang te b?aaDen/ Dat bet 300 D?oog toojD/ alSbef€>?Ten-
blccfcb in
Weft-Indien too^D gcDicrogD; stilbs Dat men bet ccn maanD cn
ïangcc ban öetoaaccn / jonöec tc bcccotten. \'t ^op ban 0iecfco of ©ifcg
ecten sn
300 Doorgaans / ais De j^ifclj of \'t ©lecfcu ?cibc.

\'t 5l\'a«D cn niet ©olb-ctjb; toant De Joannen sijn 3ccc toeinir; suifis
Dat
De ï^20iitoen cn ïiiiiDcccn Den mecflen boop uitmaarien. (©mtcent ja-
mes To wne, inDcfcftig mijlen in\'t conöc/ 30« naautoclübs biifDuisenD
menfcben/ cn onDecDeesenni$tboben DcbijftienbonöccD toccrbaflcc man?
nen. <©ob sijn sp niet macbtig bolbs bp Den anDec tc bocDcn / om Dat
se bun lanö/ boetoel\'tseec bjucbtbnacis / 300 toetnig te nut toccten te
b\'cttrtcn. EejS of seben bonöccö-bpccn
ts \'t grootfic getal/ öat men \'cc ooit
gcsicn beeft, ^ecc bccfcbeiöcn siin
sp ban gcflalte cn taal / toant ecnigctt
sijn
uitfleebcnö gcoot/ gelijb öcSeskweshomokken, cn anöecen secc blcin/
gelijb
ais De Wigkokomokes; maac Doojgaans sij>J5e lasig cnranS/ toeï

gepjopojtioncecD / cn b?uin / soo sp tot een maatcUjbe ouöccDom gebomen
Siju
i öocb toojDcn toit gcöooicn. j^unbaiciS mccfl ftoact/ en tocitiig
m mn \'cc/ öte baacDcn beööen. ^e laaten \'t jjoofö öüroi bun

öevogelt.

Vifch,

Bereiding
vanVleefch
enrVifch,

Schaars
heid van

itiin geftal
se.-

-ocr page 195-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

met twee fcöelpcit aan ö\' eene ^ijös ftaal fcfjrecen; DocT} aanh\' an^ schecr«
öcre 3ij?3e ö>aacten 5e lang liaic, ®e j^^outoen sijn na fum ouïjcröom \'
fcfjeiDentlpB gefrl3oo?en i maar altiiö öjaagen 3p lange ülcgten aan ö\'eene
of anöere 3ööe. ^terh en caö snn 3p ban licljaam / en bonnen
3ecr bjel
öe en Ijette becözaagen. ^n aUe.ß
3ijn 3p 3cer beranöerli)ft ban 3tnnen / Hmrajsrd
uitgenomen tn öie ötngen / toellie Ben öe b?eeiS öttitngt te öoen. ^p 30"
tooj^ng / en
300 b5?aaliglertg / öat 3p selöen eentg ongeliib bccgcetsn;
3eer naaiitobeurtg tongten 3p sieb ban (teelen / om öat 3p bjcesen / öat t)un
(Coobenaargi\'t ontöebben
3iUlen. <lF>e sullen seer selDen eenige

onbui.oßeto beö?ijben / \'t cn 3p met bennt^t fjunner iBannen. ^öecv©c^
(lagt bjcet lanö cn boben, (Cot Meeöcrcn gebjutben sp bellen ban toU; Kieeder«t.
öc beeilen /öcö toaners met Ijet bmr / cn öess somec^s sonöer. g|>te ban ee»
mg bermcgen stjn/ öjaagen mantels bantoUöebellen/ geiüböe ^rfcftc
mantej35 v maac 0\' arme lutöcn tjebben naaubjclp.ö ietö anöcc$? om stcl)
mcöctebeöehften/ alsSDlaöercn ban boomen/ gra^/ cnDtergeUjhcbtngen.
\'ß i^eb\'er cemgen gesien/ öte mantelööaöDenban^äalftoete-bceren/
300
fcaap bp ccn gefcötbt cn genaatö/ öat ib mp Daac niet genoeg ober bccbjon?
öecen bonöc. ®e ©?oub3en sgn aitijö om Den miDöel beöebt / en toonen
ßcn gcootc brfcbaamtlieiö / tnbien men se Dp geba! anDerjef bomt te sten»
Ijebbcn Deesen öe beenen/ banöcn/ boiften/ cn aangestclit / Dooj^
gaan.ö mct fmartc jiipiensl geptlibelö/ cn afDeelblngen ban berfcljeiöene sieraadje,
bccjlen cn Serpenten in \'t bei gcfneöcn. ^n teDer
00? Hebben sc gemeenlph
D?ie gaten / biaac in fi^ bctfcoeiöcne fauifleip bangen, fommige man^
nen fangen Daac cen Mein groen cn geel (!angct)en in/ bp naeenöalfcl
lang/ \'t bjclö om Den ()al0 tjcm (Itngerenöc / Ijcm fomtijöö seer geween^
faam öe Uppen fmft. <©p
t Doofts. b^aacen centgen öe blerë ban een bogel /
Of een groote bcöer ban een ratel / Die bp na gelijb cen aüpel ban een Degen
tö/ maarblcinöer/ toeificsp ban öe (taart/ ban een seljece flang neemen.
(geniaen öjaagen\'t bel ban ccn balb / of anDece bjcemDc bogel j ooft een
b?eeDê fiopecc plaat; anD^ren
00b toel ccn geöjoogöcbanD ban bun bpan-
öen. \'t ||ocfft en fcbouöeri^ sijn rooö geffïjilöcrö tuet öen
to02tel Pokone
toelbe sp pulberifeercn cn met olp mengen; gclcobenöe / Dat fjen Dtt DejS
^^omer0boo2öcbette/ enöeistointerssboojöcbouöcbcfcbeimö.

l^un toooningen sijn meefl bp öc ßibteren / of omtrent cen ^pontein. ^c Huiden.
I|ui5cn spn getimmeiö ban jonge fp?uiten ban bomen/ toelbe boben toc?
gebosgen/ famen gebonöen/ cii Dirljt met matten of baftcn ban boomen
bcDebttoojDcnf sulbjSDatse/ niettegenjiaanöc Dc toinö/ regen/ cfre mP
toeer /
30c toarm al.ö «looben sijn; maac 3eec rooliig / liDctoelsebDbenmi
öat tjebben/ om De selbe öaat tc Doen uittrchben. ^n öee5e ïiluisen leggen
3P"t buur ronöom op lictc b02ödsf / beöcfit metecnmatcp (lïinl;en&aac
Oöct Ijeen leggcnöe / cen boet of meer bcinDcgronö/-baa seö^ tot ttonittg in
llSeedenöecl (ïaan öccse ï^EUsen in\'t miööehbanl|uii lieben/
h Jieinc (ïufiften UinD^ sijn; en ban Deesen leggen\'cc ban ttointig tot
gonDccbcnfomtijöömecc bpmalbanöer / alleen met fmalie cpen boomen
)m Dcn anöec gcfcijeiDen. ^oojgaa«^ stet men lireupelöoffen/ of ouöe

-ocr page 196-

HO Zee- en Land-Reizen vaa

öoouien / öie tot gun bjanö op De gconD leßgen / otïttrent fiiin ïSoontó?
sen-

Hoedanig Ijcböcn tjuti ssameti/ na \'t Den (©uDecö tn \'t BoofD ftgtet. tJ?ou?
7y met hun j^jj^n baafCH W jonDfc cent0c mcrbclijbe toecDotn / en Bebbcn ïjun btnDe?
^^^ öe^J^lötg Itcf f töelbe 3p aan De ittUïecen tn \'t ItouD toatec 300 lan« toaf?
fcïjen / fmeecen / en tiectoen / Dat een 300 BacDe gutD licjmen / Dat Bern
geen toea befcBaDIgen ban.

^e getooonelpe bejigBeDen Dec mannen 5ijn ©tffcBen / ^jaagen /
logen/ cn Diecgclpemannelöbeoeffeninacni ooft toillen 3p gecnjlnjs/ Dat
men Ben ietö anDecö 5jct Doen ^ \'t gcen D\' oojjaab iö / Dat 3e tod De öelft ban
Dc ttjD IcDig 3p. ^e ©?outoen cn ï^inöeccn Doen al Bet obccige toccb / alö
liBattcn/ ^o?ben/ ^^otten/ en jBo?tiecö te maaöiH/ \'t hoojn bjecben/
planten/ cn PecgaDecen/ bjooD babben / lajïen Djagen / cn meec Diec?
gelpe öingen. \'t ©uuc maaben 3p met een D?ooge ftJöacpe (loft te D^aafen
in cen Pierftantig Bout / °t todfe Doo? Dccje bctoceging tian jelfö in bjanD ge?
caabt/ cnblaDecen/ mofcB/ cn anDecc D?oogc floffen aanfieefit. ï^un
\\?apenen. boogcu maabctt 3P öoo? \'t fcö?abDen met een fcBcip / en Bun pijlen ban fonge
lootcn ban bootticn/ öaec 3p boo? een fcBccp been aan bafl maaben j ooft
todbancieöen/ toaac aan 5p punten maaften ban fcBecpe (iccncn/ fpoo?cn
ban ï^alboeten/ of bebben ban bogclö- ^^oti geb?uibcn 5p inDcnoo?log
conDc ^fBiiöen ban fcBo?ffen ban boomen/ Bouten ftoaacDcn/ cn meec
Schuiten, jjiejgelijfte toapencn. i|un 25ooten / of ^cBüiten/ Daac 3P met bitfcBen /
3ön
Hit ccn Bout gcmaabt / \'t toelb 3P met b?anDen / en De feoolen met fcgei?
pen uit le fcB?abben / 300 Dol alö een tcog toceten te maabcn. dommige
3ijn een d btep/ en beectig of btjftig boeten lang; julßöDat\'ecettelpcu
3ijn/ öaac tod beectig mannen in fionnen; niettemin ballen5e maac ge?
mccnlijfi 500 gcoot / om ban tien tot ttointig mannen ,te fionnen becgcn.
En cocpcn niet Baac becbecö cn (iobfien 300 geftoinb / alö b\' onjen met cie?

Vreemd wen. ©?outocn 5ön getooon tc fpinncn bailcn ban boomen/ jcnu?
fpinnei:, tocu bau Bactcu / cn 3efiec gcaö / \'t toclfi 3p
Pemmenaw noemen / baac jp
ccn 3cec cffcnc ö?aaD ban fpinncn / toelfie tot bed Dingen te paö fiomt / in?
jonöecïjciD tot netten/ Die 3e na De grootte 500 fijn toecten tebjcpenalö
b\' on5em

Gods en jj^gt fiuu (©oDgiDfcnd ödaogb / jp biDben alleö aan / öatöen fitoaaö fian
S / 3onöcc Dat
3e \'t boojfiomen ofbccfiinbecen fionnen / geïpfi buuc / toa?

tec / bltrcm / bonöec / \'t fianon / en fcBiet-gctocec / paacDcn / üc.;. maac
Bun boo?naamtle 450D iööcn^uibd/ Dien 5e
Oke noemen; DocBjpbic?
ncn Bcm mecc uit bjecö alö uit licfbe/ cn Bcbbcn\'ccpfelpcbcelDcnbani«
Bun €cmpdö/ tot todficc Dicnfl öe pjicjïerö op cen jeec toonöctlijfic toij5e
toegctabclD 5p. Ep Bouöcn geen gc3ctte ƒ ecfien/ bocB Bebben pn 25e?
ftoecröcrö / cn <0ut?ai-cn of fteenen / toelbe jp
Pawkorances noemen /
fïaanöcin\'t belö/ toaac op 3?filocD/ Bartcn-fmeec en tabafi offccen/ alö
3P ban ben oorlog of jagt tocDccfieeren.
... , V, 25eBnlbcn Den xï&iiibcl bieren 5p 00b nocfi met cen öpjonbcre ecrbicbigfieib
^\'indw Den tlfgob Der toilöen/ toelfie in Bun €empelö op cen afgcöfdijficma?

niec

Bezighe-
den der
Mannen en
Vrouwen.

Vuur.

-ocr page 197-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

nfer lUtbceiDen. ï^^p ftceft een pcft-ftoartc Rroon cp ccn {joofo ban ccn cben
«teröclijhc bolcur / uit toclft?rs moub een pij! gaat; ober Dcibe be fcbotiöerss
«Jar.gt cen Beten / bif boo? öe boHi be.ö Dertö te famen Bcmt
in cen go?be{ met
\'Jsifften Imoopen. ö\' ^rmen toelBe gtt-b?inn jijn / bcbDen tocöcrsijb^ om?
trent ben clUoog cen grootc fïrtb öangen. ^n be reeIjtcr tjanö Ijeeft Bp eert
rab/ uttB:tbJelB miöer een lange f[uper ïjangt f bobcn op\'t rab (iaat een
beröcB/ \'t gccn secr bjelnacenBloB ftoeemö. ^nö\' anbcre Banö Boub
Bp ccn Bring/ bJelBcr^ccnc BclftUcBt/ cn b\'anbere Bdft buifïeri^; ej?
b\'oppcrfte ranbfïaat cen bierBamigc ^iji / enop bec5e(liji ccn.iBojiaanjS
Bop. 25eneben Bangt een gefpiBBelöc toaaper. ©O0?t0 bcrtoonbBp een
ftoartc b?ocB cn Boufen.

i|ocbjel nu bit a^o.B 500 iöiïö cn tóosfï i^ / alö uit beese be(f B?iibing afge?
nomen Ban i3o?bcn / B^öiJt\'n SP nocljtan^ een ïicgcering onber l)cn / bie Be?
ter iö / als" men onöer sulB een Boop berbjngtcn souöe. BeüDen een #p?
perBeer / bic gelijB een HSonarcB iiS / cnober beel anbere Sonnigen BcerftBt.
«©cesen i^\'
Pouhatan genoemb / na sijn boo?naamfïe bjoon-plaa\'tö i anbersf
f
jS Siju eigen naam Waliunzonakok. €enige sijncr ^aiiben / alö Pouhatan,
Arrohatekj Appamatukke
j Pamanukke , Youch::anund , cn Mattapanient»

Sijn sijnc €rf-lanben j maar ö\' anöejen / toelBe B? in sön besit B\'-cft / Beeft
Ijp bai\'. ben anberen genomen. l|p Beeft soo bccl ©loutoen / alö ïip toil / ban
ïie toclBen altijb een/ al^BpopsP legér legt/ aan stjn Öoofö-einbc / cn
een anber aan sijn boeten-einöe sit; maar toanncer BP op
ig / soo sit b\' eene
aan sün recBter / en b\' anbere aan sijn (linBer Banb. ^lö BP beese nu moe?
bc / geeft BP SC ober aan be geenen / bic B^m \'t aangcnaam(ïc 5ij»i. ^n
be ßcgcecing en bolgen Bier niet öe toonen of
^inbecenvrnaar ecrft öeiS
uingsf 55?oeöer.ö / cn öaac na sijn ^uflergf / ban ö\' ouöfic tot öe jongflctoe.

Bebben geen bafle Heetten ; maar alleen seBerc gebsuiBcitlBBeben /
beljalben bc toelBen beg\' toingö toil Bun toet
tg. mc onöer öcesm
läoning sijn/ too?öen Weroances genoemb / cn Bebben ccn bolBomen
macBt ober B«n bolB. gieöer toeet sijn lanb en crf-gronöcn / ooB plaatfcn
ban biffcBcrpen cn iagtcn / toelBc sp ban bcn #pper honing gelijB m
in leen Bouöen / toant SP betaalen Bem in bellen en anöere ö!ngen öaar
ftljattingen booj. Beesen <©pper-ï^omna oeffenb cen secr groote tojceb»
Beiö in \'t (IrafFcn ber geenen / bie tegen Bem miöboen; sulBs^ öat BP getoels
öiO ban al \'t bolB gebïceöb too?ö i bermitss sün to?cebBeiö fomtijb^ soo ber
oaaty bat BP be mtööanigen / met be Banöen en boeten geöonöen / leeb?n?
big booj ccn langfaam bmir öoet bjaabcn. 25p toijlen boet ^n Ben toel öc
Boof öen op een €>utaat-fïeen legacn / cn laat Ben meteen Bnobööe B\'\'5i\'feng Grouwein»
jaat uit (Taan. ^omtijö^ boet Bp se aan ccn boem of (?aaB binöeii rn lec? ke w reed-
Jf\'^ötg billen i ihbocgen bat men geen groorer to3ecölieöcn souöe Bonnen
^^mrnti / a\\g juen Dptoölen Bier tc lanbe siet sefcijicöen. XdigTrL\'"

iSCHS^TE

-ocr page 198-

Z£e- cn Land-Reizen van

ACHSTE HOOFDSTUK.

Vertrek van Virginia. Befchrijvingvan\'tEiland Woko-
kon. Aankomft op Florida. Stad en Slot Augultijn.
Geftalte en kleeding der Floridaanen. Vreemde Raads-
pleegingen. Wonderlijken handel der Floridaanfche
Koningen in hun Oorlogen. Vreemde Potfen der Diii-
vel-j aagers. Wreedheid tegen d\' Overwonnenen. Rouw
der Vrouwen over hun verflaagene Mannen, en derOn-
derdaanen ov^r de Koningen. Huis-houding der Flori-
daanen. Krokodil- en Harten-vangft. Schrikkelijke en,
befpottelijke Gods-dienft, .&:c.

Vertrek TT op Virginia öoo?getJ2acTjt/ en\'t aanmerftens-iüaarlrfgtf

van virgi- J-- tec piaatS / Destgftgo tjeöOcnöc / befïooten top / al50o top een
ooeöe geleacnrï)ctö baar toe fiaööen / na
Florida te trebben / en bojDers öt
^paanfcbe plaatfen in
Weft-Jndien te gaan besaeben. (€en beeren etnbe
namen top ons affcbetb ban öen <j5öiibcrncur / en begaben ons t\' fcbeep op
\'tfclnp öe
Koningiijke Koopman, boojfjen met bter en-ttoïntig fiubben
läanons.

I^aöat top öcs mojgens met een maatrliibe totnö iitt Chefapeak Baay
H seü öaööen opgebaolö / toiecpen top öeó abonöS \'t anber boo3 Cape
Henry, en 5es öaaen Öaar na boo2\'t ocHanb Wokokon, öaac eentgen ban
ons bolb / omtoarerteljaalen/ aan lanö ftaptat.
Wokokon. IJlt €tlanö Wokokan tS getoelöig leeg en janöig; öocft bol a®iingaar?
öenenCeöeren/ opöe toelbesiclKenontalliibe menigte banBraanen/ öie
meefttoitsön / ontbouöen. 3
Bp fcbooten\'er eenigcn ban/ sonöcc beeï
moeite; toant 5c toaren in\'t ccrfl niet 5ccc fcbnto; maar joobaaiïjpöe
^naabaancn ttoee of ö?tc maaien ijaööcn boojen loffcn / blogcn 5p altcmaal
boojt; 3ulbS öat top\'cc gccn ecn meec bnnbebümcn bonöcn. ©ecbolgcnis
ging ib met ö\' €öclUcöcn / öic uit
Engeland met m?» gctrob^tcn toaren / te?
öcr met ccn ^napbaan op fcbouöer bostoaarö in / Daar top 500 bccl totïö
cn ^BcbogcU sagen / Dat bet ontelbaar toas / maar gingen op öc blucbt/
soo Danfl"sp s-^f^en / öat to\'? ons in poUuuc ftelöcn em op ben IcS tc bjanöcn;
^ inbacgen öat toP niet meec brengen / als ttoce irten / toelbe top mct ons
Rr"! \'t ffl)ip bjaclKcn / cn öaar top Den l^apitcin met sön onöccboojige
tieren op tcgafl nboDigDcti.

(Sïtocc

-ocr page 199-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

bögen baat na Hegten top \'t anfier / en jellöen bo?bers? / öen mecs
Iten tijb met eengunfltgentotnö/ totbattop/ naljterenbaacaangetoeefï
<^5ön/ toaar ban töï berljaal/ om niet te langte jijn/ metboojöacöt
®öo?Dpga/ op ben jeben en-ttotnttgfien g|unp ban öet boo?noembe jaar
öpöe ïgufiban
Florida \'t antfer utttoierpcti. Ben bolgenben bag becöen Aankomft
top onjcgoebecen aan lanb beengen in cen .^tab/ bie ban
meeftüctooonb/ en
St. Auguftijn genoemb tooib. „ ,

Bcejc Stäb en ^lot Auguftijn, legt ncbenö be ßibier May, cn Bebten
beibe booi-lans / \'t geen binnentoaarö bol bcembcn cn geboomten iö / cn
toelbcrö fianten öcubciagtig oprijjen. (Cuffcöcn bit booManb loopt ccn
ruime «nbicpcMtn een toijb baartoater/ toelbcbe ^tcrHtc cn ^tabbe?
fpoelb. \'t ^lot iö acljtbantig gctimmerb / Ijceft tocöccjijbö een conöe
too?n/ cn ban binnen cttclijbc ^olbaatcn barafeben.
bc gronb iö afgc?
fiieeben boo2 ttoce i^troomen/ toeibe uit\'t lanö in\'t baartoater tutTcbe«
\'tbade lanö en\'t boo?-lanb ballen / cn bie bit ^lot cen groote baftiglicib
tocbicngen. Be^taöjclbc letö bp na bicrbantia / befjalbcn alleen / öat
je tegen ober bc ^terbtc öicl)tcr bebDutoö iö. Ep iö bcröeelö in bicr rpcn
(Iraaten. mtx jijbe flaat be l^crb / en recDt boo? öe ^tab jict mcn\' t
gudijncr^loojlcr.

jï^at ö\' ^ntooonöcrö ban Florida öelaiKïö / öie jijn (©lljf-bertoig / groot Fiorid?.^,
jonöcr missmaabtijciö / cn gefcbiiöctb ober \'t bei. , ©00? öe ^töamelBeiö
baaagcn je ccn Darten-Buiö; «n fjebben ftoact Oair / \'t gecn gcmeenlpfe joo
längiö/ öat fet Ben tot öcBeupcn tocBangt; öocB\'t too?ö meefl tulpö-
gctoijö op ÖC ftcuin gebloclitcn. Ctoce blcine fcBüöen öiaagcn je boo? be
bo?|l j jcö / bie toat Bltinbcc jijn / ora ö\' .armen s aan ieöcr 00? ttocc belleui
cn ccn mutö / toclberss U
oojïs coniiom Dc5et ijs met gctaötc toeberen / öen top
bo?öerö ccn Bruin btrtonncnöe. <©p öc jp B\'bben jp een pijl-Boobct Ban?
gen/ bol pijlen/ aan toeiber cinöe fcBcrpc bifcB-tanben ba(l gemaa&t
Jijn. ^n be flinfier flanb / toelfee bobcn ban m btecfeantige fiopere plaat
booijicniö/ Bouöenje een groore boog. .^ïiiöuö tïcftbcn jp tcn oo?log. Be
ifeoning Beeft öebooïtocBt met cen ftoaarc bnoö^op befcBouber.

Bagclijbö Bouöcn jp raab ober be fecijgö jaaben in beö !äoningö fiuiö / vreemdc
öie op ccn berBebcn jeteJ jit. b\' 98anjienUjb|lG begroeten Bern ccr(l / wct
be Banöcn hoben\'t Bocfö gcBcbcn/ tocpcnbe/ ha,
he, yaj toaarop alle ^ ^ \'
Ö\' oberigen
ha, ha, luiö^ibeelö toeöcr-galmcn. ^ier op jetten jp jicB at?
temaal ronöom binnen \'t Buiö op floclcn ncöcr. ^nöien be jaafe ban f toaac
belang iö/ ontbieö öen ï^oningö\' <©ubjlcn cn^?ic(lecö/
Jawas geuaamö.
^erbolgcnö to02b ben Inning
Kaffine, »ttoclbccn bjanbuitblaöccentö/
Beet toegcccibt; toaat na cenicber opo?öje uitöc jelbc fiopö?inRt.
^"ïeje öjanh becoojfaaßt.ftoeet/ entiiiö Bongec en öojjl boo? bicc-en-ttoin?
"Suuren.

tegen ben bnanötebelöe leggen/ leebcn jcbp (CucMcBc ®ectoe/„^,„
SS« ^ L gecoobtc bifcB / BaagbifTtBen V en alle toilöe too?tcien: ja mcn-
r en fomtijöö onbcc be fpijö / om bc jclbe tc beclcngen. Eoa
saatcHcggenbe lege*:^ elbanöccniet tn \'t gcjigt/ of De il^oningen tocbcc?

E Jööö

-ocr page 200-

HO Zee- en Land-Reizen vaa

vreer«den ^ijtis öjaajctt ö\' 000«« t» ÖC 6op roiiöom; mompelen tufTcDenöc fanöen,.
ii.iide! der rtiiiaJicn 5ecK pjeemöc gcöaaEöen; cn uecïjcffen tiiffcljen ßeiöe een pfelp gc?
Skonrn- fcD?eeuU) / \'£toeIfiDcantP)002öljoo?ömet een algemeene ficcct öe.ö gantfcljc
gen,en hun legeer / (taanöc tc gclp op öe öpen. I^kt op neemt teöct ïioning / cccüte^
oorlogen, ötg na öc ^on gelteecö / ccn Boute fcljootel Uol tPatcïö /
\'t ïmlB 5P oPec öc
3^rög0ï5ncgtentoecpen/ sooPcrcealsi\'tBenmogeipfiiss/ cnblööeninmiö?
öeljs / öat öc Eon gcltcPe te Pecgunnen / öat jp op gelijBc toiise \'t bloeö
fjunncc bpanöen mogen flojten; toaac na 5p tecfionö cen ttoeëocftommc^
toater0 in \'t Puuc gteten / tocnfcficnöc öen iiO^ftnccDtcn toc / öat 5p ö\' afs
gcflcoopte fiuiöen Panöe toeDccpa«0öerjEf aisoo aanöe Plam mogen opofi
fecen. öeese gclcgentBeiö Bomen
00b Bun ^ieftccsS te pasJ / öie altcs
vonderir- ^^^ öuibclö-fionflcn ccböccnsijn. ^cese / op cen fcBilö in \'t miööen
kepotfen öc^ ücHcrss sittcnöc / tceBBen cen Bring ronöom/ binnen öe toelBc5p
der duivel- bjcemöc" BciëBcafTcn cn toonöerlöbe grimatfen maaBen/ tcrtoijl
5c onöec
jaagers» tuffcBcu ccntgc tooo?öen Dinnengï monöj^ p?ebelen. <©JöuurenDc \'t bierö«-
öeel batt cen uur fcBtjnenfp cen Bragtiggeöeö te öoen / toaac in SPSitB 50^
öanig ontfleïlen/ öat 5e eer öutbeien alö öuibel-iaagecë gcii)fien; toant 5P
öjaapen ö\' oogen \'t acBtcrfic boo?; cn öe getojigtcn öesf litB^amiS ntet aa?
öersi/ öanofallcbecnöeren aan fïuïiBensouDenBnaBBen. Cinödijfe flap?
., pense afgcfïoofö uit DegetroBBene Bring / cn bericBten öen ï^oning toegcnsi
teserde o- \'t gctal / ctt tocflanö DC0 bpanölöbe lenerö. \'©en bectoonnenen too?ö mct
verwonne- meffeu / toclBc ^p tUt fcBccp cicD tocetcn tc maaBen / \'tbel öcjS Boofösf mct
as"\' Bet Bair afgcbiïö/ entegen
\'t buurgeöjoogö. ^it binöcnscaan Boogc
(loBBen/ cn Beeren alöuö segepjaaienöe v Buiötoaart. #
p gclijBc maniei^
BmöclenspooBö\'armen/ Boppen/ cnbeenöercn; öocB öc flofefienplaats
fen 5e op cen ruim belö/ öaar cttelijBc mannen cn b?outoen sicB ronöom
settcn. ©ecbolgencf flapt öc ^?{e(ler mct ccn Boute beclö in \'t miööen öcjj
bergaöcringiS/ en berbloeBtöc acfïagencnv tcctopl öjie mannen opeen
BoeBbaneenabBec/ öaac öecje ftoBBcn opgecegt si)n / opöe Bnfen neöeci
ballen; ö\' een ban öeese Blopt uit al sün macBtopcen^een/ na
\'t getal
öcc blocBen bp öen ^jicftcc uitgcfp?ooBcn i v anöere ttoee rammelen on^
öertuffcBen met ï^alaDafTén bol fleentie$f/ cn singen niet sonöer toonöcr?
li)Be gebaaröen eenige bjecmöe itebeBen^sf. ^00 Baafl neemt ött geöocn
geen einöc/ of öcb>outoen/ toelBer mannen inöcnftrijögefncubeiö siln /
tcceöen tot öen l^oning / öcBBenöe ö\' aangesigten met ijun Banöcn v maas
Bengcootmijsbaacj becsocBento?aaB obec Bun berfïaagcnc mannen; bp^
flanö in Bun toeöutolpBe fiaat; cn beclof öm tec getooonelpfic tiiö tocec tc
moaen troutoen» \'t toclB gen öen läoning toeflaat. ^ElöuS gctrbofl / Bec^
Romvder ccu sj) Btulenöc t\'Buf^\'toaart / cn niet lang öaac na/ naöc plaatö/ öaac
vrotiwen fjyji manncu begraben sön. 3SIBfec fnööcn se \'t Boofö Date tot b\' oo?en toe
So"ve af/ cntoecpen\'tselbeop öe gcaben/ gelöB ooft öetoapensfcnö?inB-pof^
se Manne:r. tcu / öic öcu afgcfio2bcnc ÖP sön feeben ncb2uiBt Beeft. <i£cc en mogen sP

Der On- ntßt tu ÖCU ctljt tcccbcu / boo? \'t Baic tocec totöcfcBouöccss gegcoetö
8 ^dX ^elbe getooonte grüpt OOB flanö / toanneer öeï?.omngen ter aaröbc^
Bineen. flclSt "too^Löeu i allcenlgfi feotm \'ec nocB öP / öat ö\' #nöctöaanen ö?ie öa^

gen

-ocr page 201-

Eduward Melton door We-ft-Indieia. 179

^en baflea «1 ïiutlcn; sp 0caf bol pijlen beflceben i en bßgi seifst CO«bercn
^et f)et buiss boojbebiammeaanflceben/ op bat geen enber baar ooiiöce
Öfojuift ban jouöe ijebben.

Bojöersi berfcßeelen be f lojibaanen onberling 5ccr. »\'t Hanbfcljap verfcwi
Pat>uka beb3oonen/ grensenbe aan Nieuw-Spanjen , 3ijn flr^bbaar en^«^?\'®"«
tojeeb^ Offeren beoBebangenenaan Imn ^fgoüen/ eneeten 3e op? geUift \'^\'"\'"\'
top \'er meer alsf bijftig al300 op e«n bag in be maanb ban ^ulp fiebben 3ten
lianbeien. ®e jiBannen piublien be baarb uit; boo?boo?en neugigaten
en O0?en; cn troutoen niet boo? bun becrtigflc iaar. b\' gnboo?lingen ban
jaguazia 3ijn fnelöcr in\'t loopen ban cen öart / en too?ben niet moebe/
fctjoon 3P cen gantfcïjcn bag rennen, ^^ergenö binb mcn toonbirbaarlpcr
ftoemmers/ al^ tn Apaichia, Amhia, en Sonwvia, toant top öebben\'er
gc3icn/ bie gantfcfie uuren lang onbcr\'t toater bonben blpcn / cbenal0
of öec3c ï^oofb-flof i)un geboojtc-plaatjS toass getoecjl. ^elf^ be bjoutoen
baabcn/ mct feinbcren in bcn arm/ boo? biepe en fnelicribieren. „

binb fiter cen menigte ban Hermaphroditen, of bic man cntoijftcgeipphroditer,
3ön} bccsc b?aagen be pabSagien / alsS \'t leger tc bclbe gaat.

^c gronb igf fiter 300getoelbigb?ucfitbaar / bat3cttoccntaal\'isjaarsf vrucht-
(€urlifcöc(Sertoeboo?töjcnöt^ ccötertoojb fict lanb nooit gcmcft^ maar
als? bc (Sertoe/ toelfee in lemc-en somcr-maanb geplant too?b/ ban\'tbeib \'\'
tn ccn groote ftfiuur bersametb ig/ (Iceben set onfiruibaanb?anb; bie
alTcfic/ toelBe baar ban boo?tliomt/ berflrcfet tot me(itng, ï^oning
beelbbetertocom/ na feber fiuissgesin groot of filein balt. 5&pbe tointer Hnis^o^
toijficn 3e bfcr maanben bofcfitoaart in/ onber ftleinc fiutfen^ ban palm? ding der
tabfjcni fiicr lecben 5e bp\'t totlb/ gerooBtc bffcfi / cn l^robobilien / toclbcc »loridane«
blcefcfifcfiooncntoitiiS/
botbSP rieften gctoelötg na musfeus?. \'S^ebangfl „ ,
bccser toocbe Bcetlcn gaat albusf toc. 3llan b\' ocbcr bc0 (IroomjS too?b ccn van»a
fiutüSK bol gaten gcöoutob/ toaar fn cen fcfitlbtoagt (laat / bfe ticn of ttoaalf \'
mcbgesellen / toeific mct cen (lam bol fio?te fcficrpe taBBen getoapcnb sfin /
300 fiaad fip \'t Bccft getoaar too?b / baar ban tocrtoittfgb. 5&ecsen (lam
boutocn
SP bcn J^roBobil/ bfe toijb-gaapenbc ten roof toc loopt / tct BcB in /
ÉU toentelcn fiem alsoo op bcn rug^ fcfiietcn ban ben BuiBbolpjjlcn/ cn
flaan fiem bo?bcr3$ mct Bnobfen boob. ^e ï|arten too?ben op cen Bonfliger
ais 00k
manier gehangen; toant spbcrbcrgcn sfcfi onbet ccn fiattenbel/ \'t geen d«Harten,
SP soo aatöig toceten op te setten / alsf of fiet Iccfbe. plaatsen Bp
beftroomen/ baar be Batten getooon sgn te Boomcn bifnBcn/ toelftc 5? ban
onboo?sfcnsf boobfcfiictcn.

^3©nnneer5e5tcftsön/ laaten$e geen abetsf; maar SJtfgcn \'t Blocb uit. Hoedanig
^e^2fcficvjSbeöfcnente gclfiB \'t ampt ban «èenccsf-mccftcriS; toaarom in ziekte
aitöb een ^aB met^ruibcn/ mcc(l tegen be #oBficn/ Bp$icBb?aa? »»»«"iekn,
i toant bft bolfe balt Buften gemeen fioeragtfg; toaar boo? men
beel bfnb/ bfe met beese sicBte Bcfmct sö" i ia^obomfetetpcn„„„,
^/°?-ftBanbetoo?benboo? gcensonben getcfienbi en fioctocl sP Sicfi fnbioed-
«^n geilfieben toerloopen/ öereiBcn sp ccfiter boojgaanis ccn
boo^
gen oubcctjom. ^^ geBBen\'« gcsfen en ge(^?ooften/ bfe ober be Bon?

Sodomie"
tcry en

Z berb reitend^\'*

-ocr page 202-

iS\'o Zee- en^ Land - Reizen vair

liccD m öactfa jaawn outi toacen / cn Binöss-biniieccn totfn\'t JJöföeödm
telïjcn.

schrikkc. ^e <ï5oiJS-Dlcnfï fn Florida is nfct ra(n bccöoemelijB aïs to?ec&. seis
lïjRe en jcöciJ^aalcnDc uit öen oojlog
t\' fjui)^ feonien / ncemcn ö\' ouöe toijten \'t oe?

ö?oo3öc ïraïr ban öe öoo?noemöe (lobben af; lïceben \'t 5cïbc om boog; en
S\' bcöanben öe Eon boo^ öe bcbogten obcctotnning ^ maac bloeöigci^ gaat
ö\'offccbanöe öecect|} gcboojncéooncntoc/ ais toclbc boo3 öen ?^oningöe
becftcnen met een bnoöi^ op ccn blob tcplettccengcfiaagen too?öen i öocb
öe iaaclijftfcbe öienfl; toclbc 5p aan öc ^on öoen / is getoelöig befpottclüb;
toant bullen \'t afgcfïcooptc bel ban een bactmet toel cicbcnöe bruiöen j
eieren öe boo?ens en öen bal0 met ficanfcn i en bocccn \'t tu^^tfjcn gcs^ing en
puiten na een boogc tconft/ op öe toclbc öit gcbulö bact / met Ijet boofö
na öe ^on gcbeccö/ plaatfen / teitoijl 5p öit gcoot bcmel bebt onöcctuf?
febcn bec^ocbcn/ öat fjp\'tlanö5ulbcb2ugtcnobccbloeötg öcli:bctcbeclce?
nen/ al^ 5P nu aan ïjcmoffcccn. \'t<i5enoemöcbclbUifttotbct bolgenöe
jaac op öe 5elbc tpö / toannecc met öc jelbe plcgtigB^öcn toccc cen anöc® 0^
öec5c plaats gebracht too?ö.

25cbalbcn öe ^taö en\'t ^lor A«gufti>n, bebben öe ^anfaaröenbiec
nocb een bafligbciö / toelbe aan ö\'aitboeb
Helena (laat / en öen ^Ipofïci
Matthäus toegctoijö iS i toaac in 5p oob gcftaöig ecn gcnocgfaam fleclie bc?
getting onöccBouöcn / om booj alle bpanölijbe aanballen bccsebecö te
toec5cn..

negende hoofdstuk.

Aankomft op Chriftoval de Havana, en dés zelfs befchriji
ving. Befchrijvingvaii\'tEilandKuba. Goud-draagen-
deK.ivieren> Vxeemde manier van. Papegaayen te van»
gem Wonderlijke fteenen. Merkwaardige Slangen.
Zeden der Kubaanen. Hun verfoejelijke manier vaa
Huwelijkeru Gevaarlijke, ziekte des Schrij vers..

gelcgcntbcöcn ban een ^paanfcb^cbt^ / \'t g«n gereeö fóg m na
Chriftoval de Havana, om ecnige ^oopmanfcbappen/ toelbe alöaac
bniicn / tc bectcebben / öeeö ons bcfïuitcn \'t gesigt ban
Florida boo? öat ban
Komftop ÖCC5C plaats te beetoiiTelen. Cen öeesen einöe maabten
top beröing mct
chriiiovai öeni^apitciny gingen te fcljeep op öen j öagbanfUiiguiïitr/ entoicrpcn
d&mv^M \'tanbcc op Dcttelföe ban öe ^ebw maanö / 30«ber batons («js eefc^jjjbcns?-

ïoaaïp^

-ocr page 203-

Edimard Melton door Weft-Indiea. iS\'i

ïoaacbîo op ïjeejc refö toefcer Paren toasS / Poo? öe ^taö Chriftoval dc Hava-
> odegen op ijct <ï2(ïanïi Kuba.

^taö Chriftova! de Havana- tó ÖC P002naam(ÏC ©flfi iöDcfÖ / tócific Des zeii"
ÖC <j^pan)aaröen tti Weft-lndicn betoooncn. €c£tpö (Icnö 3e op öcEütö befchrij.
SijticPan\'toftianö Kuba, öocl> tö naöcröanö Pcrïcgt tcn ^oo:öcn tegen
cöec Florida, Bc ]^aPcn iö niet min Peilig / alö groot ; toant öut^enö cn
mecc fcljepcn feonnen befetoamelp / buiten beöenben Pan eenia gePaar /
öaar binnen loopen. ö\'^ngartg iö 500 lang/ alö ccn <0ootcritig toc ban
ceiben / altoaar tuffcïjenecn tutjleebentie punt lanöö cn een Pierbantrg aSa?
ter tïot 530 eng blijft/ öat\'cc gecn ttoee fcljeepen gclpelijb in bonnen öo?
men. €>p\'t naautollc becciliröc öicptc feö baöemcn. San toeöec-5öïjc
ban öe buitenfle monö öcö I^abenö leiö een langtoecpig-bierhanrige ^tErfï==
te; Ö\'ecnc Meza de Maria, tCC jsjDC Pan Öe^taö Havana opCCHPlabftc
groiiö^ en ö\'anöere Morro genaamö / aan öe Poet ban ttoee bcrncn / toel?
fier toppen ban gcfcljut boojficn / De ^tab ütljtclijb onec öc baben ötoingcn
fionnen. CufTcOen Morro en Meza de Maria fiaat ccn Dihbe/ óoogc/cn"
ebcn conDc ®oo?n/ boben gi\'bcfit met eengcfpiitficfiföot/ cnbanaBacb?
tcrö boo?3ten/ toclöe 500 beel baanöelen opdeebcn / alö^efcDeepcnuitjcc
ontöefificn/ tottoaarfcöoutotnobanöe <;^ab7 öfe een mijl berDcc binnen?
toaarö gelegen iö- ©oo? Havana-jelbelegreen DacDc ^lot ; alle toelfie ^lo?
ten booitlcnjijn ban 3eecftoaar gefcl)ut/ tot ttoee fionöcrben beeriig tcc /
benebenö oofi ccn jlerbc be3ctting / bolgenö\'t bejïefi Dcö ©clD-obcrde Jo-
han de Texeda, en ÖCÖ ^ngenicucö Babtiüa Antonelli, öic ban Dcn ^paan?
fcijen ï^oning Philip de Tweede DcctoaarDö gejonDen toiecDcn ; op Dat öc
plaatö tegen alle bpanDJijfic inöstifi
bolbomen bcrjffietö niogt 3nn ; te
mecc/ öetoijï öc rijftc Eiibcc-bloot cn anöere fcfjepen uü Wèft-Indien ge?
tonon 3ün alfiier tc famen tc b^rgaDcren / om gcliiberbanb na Spanjen obec
tc (icefien. Be .jêtaD legt langö De S^aben / cn fjesfr tb3\'>e ÏJcvfim met fpitg-
tocloopenac toojncn. Bc ï^ui3en 3ijn op Dc ^pnanftfiô maniec gctim?
mccD. Be ^tecfitc tot bcfcfiecming öcc ^taö iö boo?3ien ban ttoaaïf me?
tale fiactontoen / en een graft / in toîlbcn uit öe l^aben toater bloeiö\'. , .,..

\'tCtlanÖKuba, ÖaacöC^taö Havana\', oelfihgcï^gtï^/ oplegt/ DöO? vi^v»»
Kriftoffei Koloniis ontDcfit jijnDc/ toicrD ccïfï Johanna gmaomû/ feöerö Kubk.
oofi Fernandrna, en Alpha"©mega; Doffiiö cinödiïhftejfbeücnöneblccbcn

onbcc Dc benaming Kuba. ^n oe lengte / ban De ï^eftelübe Mitfioefi An\'.
ton
af fe rcfienen tot 0\' «©sffelpbc öc Maizi maafiï Uct ttoee fionöerD en öac?
tien mfjlen uit. Be grootje baeeöte / tc toecten tuffcfien öe ^ooföen De
Jardines en Lukanaka, fiaalö bijf-cn-feftig miilcn; Dotlj cp eenig^ï pîaaîfen
«<^impt iTct tot op ttoaalf mijlen. Be gronö Draagt Doo3aa£m« fioogc bcc?
0jn en ftonce bclTeDem Öit öftgcbccat bloeien ©tfcFj-cijfieUxibfercn/ Die
rtli binöen/ of ^oojDcUifi fn
b\'Oceaan uittoatccen. 0ïen bïnöfifec
^"^in bcele ïïibicren enöe ï^cffien; öocfi\'t fpfle aioaïf«cbonöenin
X^^^en/ bie in De »en ban Xagua bomen / \'ttociB33clïf/ enrwGe^X,
^^""■\'«^ceben in jccc nrcote toaar.De f0 ; \'t anbcr / öiit \'et ncbonöcn toojW
IP »an ncgtcç ailop; tîlUeraaal boeöen-je obcrbiocDfg^rofióöillen / Die m?^

^ S nig

-ocr page 204-

i6o Zee- en Land-Reizen van

nig mcnfcO sn Becfl na \'t toater cuBften / cn alBaar op cctcn. Cettcrcn
toalTen liicc niet tuin groot alss toelitclisntj; toant icöcr fïam Ban ccn fcBuft
boo2 Beertig / ia fejttg mannen / uitleüeren. ©oB jict mcn ötcc cen mc?
nig?c Ban ^ooraBsf-ijout / \'t toclB D\' ^inboorlingen getooon sijn beje narljtjS
tc ü?anöcn/ en öat bp bonnen opgang ccn secr aangename rcuBöansicB
gceft/toelBc sicfi toijö cn sp Berfpjciö. iBaar nietsf $ict mcn \'er/ \'t geen toeei?
öcriger groeiö m öe 3©üngaaröen/ toclBer (iammen öoo?gaansf ccn mans?
öiBtc fieBbcn / cn am perc ö?uibcn boo?tb?engcn. |Ecn fieeft fiicr ooB cen groo?
tc menigte ban bogclen / al$f ^ing-öuiben / (Co?tel-biuben / ^atrpsen / fioe?
tod minber banUjf/ aï^ bic ban
Spanjen; niettemin en toojöen seingecnban
b\' anöere €iianbcn gebonbcn. (©oB sön \'er anbere 3©ogdsf / bic mcn nergenjs
binb/ bangcDaantegdiiBiiraancn/ todBe jong spöe/ t\'eencmaai toitte
bcöcren fieblicn; botfi ailcnsiBeniS too?ben be sdbc ban albecfianöe BoJciiren.
\'®ec5c ©ogcïcn sittcn ben meeftentp bp troppen ban b?ie of bier fionberö te
gdp met öe becnen in\' t sout toater / \'t toelB SP biinBcn. ^c ©apegaapcn-
bangtï gaat fiier scer b?cemb toc» <èen^ongcn / toelBcrss fioofö onöer eenig
Bruiö bcrftfitiilb/ Blimt op\'t fioogfte ban een Boom/ cn roert cen ^ape?
gaap/ toclBe fip op befianb fieeft/ opöeBopi öat fiet Becfl ccnBJa--
gcnö gduib maaBt/ toaar óp b\'anberen toe Bomen blicgcn. ^e giongen
op bit toerB afgercgt / tocrpt ccn ft dB / bie aan ccn (ioBfe bsfl is / ben pa®
pegaapen om ben fial^/ cnruBtscnasicfitoe/ toanncer fip sc bojöer.ö öen
Ijal^ omöjaaiö / cn onöer öen boom nccrgootö. i©tt bangen gaat scer ge?
maBBclijB toc; toant soo lang aijs öc ^apcgaap/ bien ben jongen op
bc fianb fieeft/ bit Blagcnb gduib ban sicfi geeft/ sullen b\'anberen niet
«it öen boom bliegen; inbocgcn bat iB \'er menigmaal
300 bed fiebsien ban?
gen / alsf \'cr op bit Blaagcn tocgeblocgen toaren. ©ojbers? bienen ten
fpüsf
d" Yguanas, \'t toclB bicrboctigc flangcn sün / bie niet BtoalijB na
b\'ïlaagöiffcfien ftocemcn; maar ;öP5onber fmaBdöBbalt fiet blccfcfi bcr
^cfiüb-paböen/ toelBc ^omtiifcss soo groot ballen? batscfionberb cn bar?
tig ponben fiaalen. l|un bet gencesfb mclaatiSficib cn fcfiurft. \'©c (Weren
cn l^oepcn / bermitsf sein sulB cen meenigtc sijn/ toojöenmccfï om öe fiuf?
öen gejïagt. \'©e J^crBenss toojöen aan riemen gefnecöen/ fnöc^ongc?
b200gb/ en bo?öcr0t\'fclieep gebaan/ ten bocöfd ban fict BootsibolB/ \'tgccn
uit be
Havana na Span jen afft ceBt. \'t Batocu toafrfit in \'t toilb / cn icberb
gocb Ujtoaat.

Ccrtijöö toierb Kuba 0002 bcrfcfieibcnc ï^ocren be(ïierb / toaar ban iebec
fp eigen ^anöfcfinp beficcrfcfit. <©nöer bc booinaam(len sön
Maize, Ba-
yarao, Kueyba, Kamaguey, Makaka , Xagua ? Habana
, cn Ühima. ^om?
migc blaB ? snbere bergagtig / cn
mm ofmin b^uffitbaat / na bat se toel
gelegen sün. ©003 be Bomfi öer .^paniaarbcn Bier tc llanöe / toferöcn allc
bccsc plaatfen bicfit Betooonb; bocfi feöcrt sP sesooöanigontbolBt/ bat
\'er naautodiiBsf oube «glnboojHngcn tc binben sü"» ©einig ^pannarben
ontfioubcn sicfi op bit grootc €ilanö/
Boetod\'t ban lebcnsf-mibbden ober?
blocöig gcjioeg boo^sicn ig. Si" \'t gctoed
Kamaguey legt een ballcpe / b2fc
mijlen groot/ altoaar top een toonöcrlp bingsagen; toant be i^atuur

Bjengt

Geboomt.

Vi\'ijngaar-
den.

Gevegeit

Papcgaay.
cn-vangft.

Slangen:

Schild-
padden,

Hatoen.

lahd-
fchappeH.

Meeft on-
bewoond.

-ocr page 205-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

äJJcngt \'er 5cer oUertiloeDfg jEolen jtcenen boo?!/ Sie 300 nct ronb 3yn/ >x^cnderiij»
öat geen paffer Poimaaltter ticfeig ban trelslien. ©o?öcr0 iß bcrmoarö kesteenen.
\'t (Sebergtey uft\'itoelb^ooöen-ujmölcpscetoaartbloeiö/ altoaar\'tfcoo?
iie bJinö berbjaart^ en öecbjaartö gcöjeeben b3o?ö. Eucöt balt bter „.„„d
öooigaang seergemaaiigö / en öe gronö bjueßtbaar ban ^raope/ ï$affie/
f ifiel / <©cngöer / JBafiiö / ?8loë / paneel/ en ^istl-;er. .^langen/ toelbe
mcn|jter3iet/ bcrötsnen gecn gememe berbionöcrfng; toant 3p bebben öe \'
grootte ban een Daa^ / öe gcöamite ban boffen / bonijn-bücten / een tocselsf-
bop / iKtfeivflaact en bafTcn-fjalr. leeben bp bleine beefiiepg/
Guabini-
quinazes
gcnaamö / en bcrßrebfien tot een ntet min gesonöe alis fmaafeelij-
be fpiiö.

ö\' #uöe ^itooonöerjS gtnaen eertpöjS naaBf. «©e Hïannen 3ijn seer on? ^eden de?
gefcljibt/ enberlaatenöe j^joutoen na j^iintoelgeballenomöennnfle 00?^
Saab; öocböe 5B?outoen bUibenbanïiunsnöealtiiöaanö\'ectjrberöonben,
i^un iCroutoen gaat goöloDgs toe; toant öe 25?utöegom befiaaptöe ^ssjuiö nun cod-
ö\' eerfie nac0t niet; tnaar SP too?ö bcfiaapen ban öe.ö 25?iüöegom^ beben» "ou-
öen/ ötetn geljjUe fiaat met ßem sün; inboegen öat öie aan een leer troutoö/
met ^eeccn bleefcl)eli)be gemeenfcftap Ijeeft / aan een öoopman niet feoop^
Uuöen/ aan cen ©tffcöec mct 3©iffct)crj3/ ensoo boojtcf. |l§cec en beb ib ban
öe ïiubaancn niet feonnen berneemen/ \'t gecn De moeite beröienö bän beftDic»
ben te toojöen; toant bermit.ö De ^panjaaröen ftier bcrfffieiöenc ^tcöcn oP\'
öit €ilanö ftebbcn/ cn öat D\'inboorlingen beel met Den bDopmanfcöap^
pen / spn 3p tn beel Deelen top toat mcnfcljclüber / Doetocl niet beter / getoo?s
Den / al $ SP in Dun ecrfle ccnbouöigbeiö toei gctoeefl sijn; tnboegen Dat men-
tcgentooojöig toctnig boetfiappen bón Dun ouDc manieren ban leeben De»
fpeucö.

3©P flonöen nu gereeö om na Hifpanioia ober te ftecBcn / toanneer \'t Den kiekte d««
^cer beUefDc mp meteen siebte tcbesocficn / Die mp tn mtnöer al0 acDtöa- s^i^^jvets.
gen op Den oeber m ÖOO00 öjacDt / en ongcttoöfelö scu tfi mijn ©aDerlanb
noctt tocer gesien De&öen/ tnöien miin ^ci^gesellen niet 300 goeöc sojg
boD? mp geD?aagen DaDDen i toant öen ^^panjaarD / Daac top Dnts^bcfiinff
bp D aööcn / toajï gclp De mecO:e ban sün lanDaarö / en fou mp lieber Ijeböen
Sien flerbcn / al# Dat DP een boet berset souDc D^:bben / ten minficn 300 Dem
Sijn moeite niet toet ö?ie öubbelö bctaalö toierö. lï^ecr al^ bijf maanöen
blecf tb 300 ftoafe / bat ib te naautoer nooD bp cen ftob gaan feonöc / liiöcnöe
onöertuffcDcn De grootfie elenöc Dcjs tocrclöj^v toant bermitö men\'er 300
Seen crbaarene «©eneess mcefleré / alcf in
Europa, bnö/ cn Dat De ^piin>-
taaröen aan ö\' anDere bant D\' €ngelffDcn bp na gelüb De pcft Daatcn / totfl
«i niet toat ib befl tot miin gesonö-toojöing aan souöe toenöcn; tot öat eins
oeiiib een ouöe Éuöaan/ Die si?D na fnm manier ccn toetnigicop De <@cncc<f-
^nft berfionb / mp öoo? eenige ö?anben / ban firuiöen / Die öaar tc f anöc
^ncïjen / gebooBt / in \'t fto?t500l?er DjacDt / Dat iß mn flerb genoett bünö
te bcrlaatcn / öaar alle meöelöDen / ten minficn ten opsicDt«
»an onse lanöaarö / becbanncn ftinjnt tc toeesen.

TIENDE

-ocr page 206-

2 SS Zee- en Land-Reizen van.

TIENDE HOOFDSTUK.

Vertrek van Kuba na Hifapniola. Befchrijving van de
Stad Domingo, en van \'t magtig Eiland Hifpaniola.
Wonderlijke Wurmtjes, enViffchen. Driederhande
foort van Muggen Afgrijfelijke Spinnekoppen. Groote
Kalmannen, en der zeiver loosheid. Wilde Honden,
en des Schrijvers gevoelen daar over. Landfchappen
op Hifpaniola. Vrugtbaarheid. Rivieren. Beelden
Zemes. Wonderbaar lij ken handel der Indiaanfche
Priefters met Zieken , en met Dooden. Vreemd on-
derzoek na toekomftige voorvallen. Zeldzaame dienft
omtrent de geboorte der Kinderen. Wonderlijke Er-
fenis van Heerfchappy. Menigte van fchoone Ha-
vens op Hifpaniola.

Vertrek ^-p jD^^f fQt 500 ucc aeSomeo tóaS / featmön ftoafiDdö mp nl?t

»rHifFat öelcttcöe iJ\' ongemafitjen Uan öe mt te flaan / öaar tlt naaft

Bioia. <000 öen göÊöen liuöaan V»oo? t e öanfien tjaö/ öertroblien töp met öct ^cïjtp
öe
Trinidad Of öe Drie-eenighcid na Hifpaniola, öaar bJP OP öen öar?
öen fisaart
Dan öen jaare 1670/ boo? öe^taö Domingo ten anfier ßtoa?

Befchrij-^taö / toelbe öeï^oofö-pïaatss Pan alle ö\'€flanDcn ronöom bec
vmgvM Jjj^g^^ geboutoö
Ö002 Bartholomeus Kolonus, en OP\'t |aar 1494 be^
bolbf. SBcöt ïaren bäö 5e geflaan / toanneer een fcöitöbelnbe flojm af fess
ober boop fmeer; toaar na
Niklaas Olande öe^taö opöe toefleliifie oebec
bfin
Omaza bcrplaatfle/ tecooijaab öe ^panfaacöen/ öte meefttentoe^
ften topö en süö neöer gefTaagen toaren / niet genooöjaafit söuöen ^ijn
ober öe fclieepen; onaangeslen ïr\'eerfte plaats anDecfins beel bebtoaamee
lag/ ais toelbe ntet alleen boo?5ten toaS ban een fontefn bol 5oet toaters i
miac oob aeentinS gequelö met
0\' onacsonöe öampen / toe?be be opgaanöe
^oitöageliïbs na \'t bcrplaatfle
Domingo jaagö / \'t toclb bproutotoeöcc
öibtotisombacfcbtoaacberlecgents/ alsoo mcnnfct / tan acbaarltjb /
tot öc gcselöc fontebi obec ban baaren. ^ocb
Gianda -mccnöe öft onge^
tnab boojtc bomen met öenabuucigeflroom
Hayna tn d\'Ozoma te graa^

ban

Domingo,

-ocr page 207-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

bfn; ttiaac öen toeleg ts ülöben ftcclicn; anöerfïns son^e Domingo jooQa«
JJS selegen sgn / öat öet geen plaats tec toecelö Ue&oefDe toe te gecpen;
roant bet legt op ecn blaltbc gconö / en too?D aan öe 3UJö-5ööc Dcfpoelö Pan
Ifsec; ten ootfenPloeiööectöieci en in\'t noo?öen en toejlen öietDenslciJ
Kifitgeöecmöentoöö en sijö
iiiu

^e ^taö ts bp na Ptecbantig / en bccöeelö ftt ïange -en cecfite {Icaaten
bol fcbflone butsen / na öe ^paanfcbe bJijse gcboutoö. gjn \'t tntööen öec
i^taö ftaat cen ptecbanttgc iBacbt meteen bccclöbc ^oofö-becb / öaac ccn
feecb-gof ncPenSgcboubJö ts / \'tgccnbp nooö/ alsoo\'tbtnnen eenbooge
muuc bmootcn legt/
V1002 ccn bectóecc-plaatssouöebonncn P;c(tccbben.
b\'«©ppec-gcsag Beböccs obcc ö\'Inbomacn öec ^gpaanfcljcn läontngs bc^
tooonen albtec secc pzacDttge Valetsen. ©oo?ts bebben öc
Dominikanen,
Frandskaanen
, CU de la Mercede bOflelpC tllOOflCCS i ÖCÖalben noCb ttoce
anöecen / öaac öc ^^onnen bun becblijf plaat^ tn bebben. <©ob beeft men
btec ecn HatijöfcDe ^cliool / en ecn<aafl;-butS/ toelbe met Cßbe tnbora^
den bc(^frigö sijn. ö ^HacöS-btfTcbop ban öeese ^taö beeft gesag obcc öe

25tföommenban Konception, \'aVega, Kuba, Venezuela, Porco-Riko,
cnaeööpß op Jamaika, ©ojöecj? Icgt Domingo bcflootcn binnen ecn (lec^
ncitmtic/ cn ts tot meec becscbectngbecftecbt mct ccn .^lot/ \'t toclB ttoee
boltoecben tn öe (Icoom Ozama ultficebt/ en na binnen injjgcUjbsttoce
öalbe-mannen beeft. <Bp ö\' uitecfte oebec/ nebens \'t suiöec boltoecb/
(laat ecn conöc toojn / öie f ecb genoeg ts otti bp nooö cen getoclöige tcgens»
toccc uit te bonnen öocn.
25ebalben öcese ^taö Domingo leggen oob uocb op Hifpaniola öe Steden op

Öen Salvaleon^ Zeybo j Kotuy, \'tgccnccctpös bp (©OUD-mpHÖfCS bCtoOOnÖ Hifpaniol»«
toiecöi Azua , conöom\'t toclB bed sutöec-moolcnjS (laan # Yaguana, toc#
gcns baac gocöc ßobcn oob Marie del Puerto genaamö / \'t toclb öoo? ö\' Cn^
gelfclie Shopman JïriftofFel Newport bccbjanö toiCCD; Konception, bec»
maacö bjcgetïgf ecni^oofö-becb/ cnMiader-broeders^lOOfleCi SantJagOï
ccn sccc becmaabelpbe plaatgf; en Puerto de Plata, aan öc boct ban ecn ges
bccgtgclcgen / toelbccjj booge top gejlaötg met fneeuto bcöcbt iS / langil
ccnbaben/ öie seec toel na ccnboef-psec ftoccmö. Monte Chrifto beflaat
öcnöojöeclijbftc bujl/ cntoojö ban ccn (icoom Yaqui bcfpoclö / toclbccS
ocbec bccl sout-panncn 0ceft. 3£lle öeese ^tccöen bonöen top seec becbal«
len en fcöaacS betooonö / alsoo öc ^paniaacöcn / gelobt öoo? nieutoelingsf
töitöcbte gouö-en silbcc-mijncn / mccflna anöece lanöffbappcn bectcob^
ben / cn ö\' eccflc ^ngcsetcncn lantmcclpb om balS gecaabt sijn.
, SBat bojöetS\'t Cilanö Hifpaniola bciangö/ \'tgcen ecctpsbp
^oonöccs Harty Crt\'Quesqucia getiocmö toiCCÖ/ \'tiSOntöCbt DOOjKriftoffelHTflJnTola\'
jVoionus in\'tfaati592,; \'tgcUjbtbangeöaamcnietbtoabjbnaeenil^allanj *
{„S^ö / cn maabt ö2ic bonöccö cn bijfttg mplcn in ö\' omgang uit. ^e
iïEnï r boo? öen miööag bjanöcnö beet; öocü feöccö toojöse öoo? öe sce^
gconö is soo bnstbtbaac / öat S« boo? gccn lanöfcbap
^e^aa-^öcn/5feocpcn/ ^n^tieccn/ öictnöenaan?
bang utt spanjen gcctoaact^ gebO«cb sün/ sijn met
\'ti tijösoöanigbcc^

li a mcntgs

-ocr page 208-

2 SS Zee- en Land-Reizen van.

ntcntßbulbtgt! / öat 5e geen €tgenaac0 fieböen/ toaac Ö002 fiet m Borne-
öat fiunWecfcft/ fioctoel\'t öooigaanöfccrfmaaBeUjB Baït/ ötBtoiiö
üoo|.
öe fiontren leggen blijft, 3£llcenlüB ö?aagen 5e öe ]|upöen / öaas be boo??
naaittfle fianbclfnbeftaat/ \'tfiiitgibJaaEt.

(©nbcc\'t b?eemt <i5eöfet:t/ \'tbJelB alfitec te bBiben ié/ ntHnten uttöe
aooucmtfess
Kuyero gcnaamö. g^cese jgn omtrent 500 groot als? een ita
ban een binger / enfie&Benbfet bleugcicn/ baaar ban ae tba^e öobcnfle 500
groot 5!jn / öat b\' anöeren baar onbec fcfinilen. gceben 5UIB cenglaï)^/
insonberfiefb / toanncer 3c blicgcn / bat 3e bp buitere nacfit een Bamer 300
3eer bcrlicfitcn / als? of fiet bag toaö.

I^iet min bertoonbcrcnö-toaaröig iö öe geftaltc ban öe ©ifïfi Manati s
toclBe een offcn-Bop / Bleine oogen / een graautoe fpirigc fiuiö/ ttoee ge?
Blaautoöcpooten onber öen Bop/ 300 bccl gaten in plaats? ban oo?en / cn
ttoee (leenen als? Baats? ballen in bc fiarfenen fieeft i \'tlicfiaam loopt b02a
bcrs? fmal toc ban "t mibben af»a be (laart/ en ïjaalb boojgaanss bc lengte
ban bijftien boeten; ooB maaBt be öiBtc toeintff mtnber uit.
\'t ï©i)fien
fieeft upcrs? / baar bc iongen aan 3ufgcn. 3@anncrr beese ©ifcfi eerfl b-irfcfi-
gcöooö / cn toel tocBcreiö is? / fmaaBr fip gelijB Balfs? blecfei), Höecfl ont?
fioub fip 3icfi in 3ee; fioctocl fip ooB binnen öe ribtercn f toemö / op \'t lanb
Bomt/ cn gras? eet; cn 300 mcn ö\'^nboozlingcn gcloobcn mag / Ban fip
500 tam gcmaaBt toe?öen/ bat fip / gelp bc fionöcn/ na een gegebene
naam / lulflcrb.

^cfialbenbittoanftfiaapcn3fl^tcr-gcb2ocöt/ ballen fiicr oofi be ©tfcfii
jcnö Abakatuaja genoemb. ^ec3cficbbch een Bleine gefronflc monb ^ f toac»
teoocj?n/ in een fïlbcragtige Bring Beflooten^ bfjfftoartebinnen/ toaac
ban \'er ttoee lange onber ben BniB / een op bc rug / en een aan feber sijbr
ban bc Bop (laan. ^e (laart is? gcfputi; bc fiuiö bnn cn blinBcnb; cn
t
blccfcfi niet onaangenaam ba« fmaaB. »©eese ©ifcfiienö ficbbcn boojgaan^
bc gtoofc ban ccn fcBol i öocft 3P 3ön öiBBer cn ronöagtig^.

^OEtoercrgccnfenfjnfgc Sferen opött gentfcfic oBilanö gebonöcntoo??
ben / fieeft men\'cr eender b^ieberfianöc f^guggen/ öie öe menfcbcn ccn on?
berbjaagelijBe Btoelling aanbocn. b\' €cr(lc fiag balt ontrci :t ban cen 3c!be
grootte / alö be iBuggen / tocIBe mcn bp 3omer-bag fn
Europa 3fct,
5c Bomen u op \'t löf / cn suigcn \'t Blocb baar 500 lang Hit / tot bat 3c t\' eene?
maal öaar ban bol 3ijn / cn niet meer blicgcn Bonnen; ooB maafeen 5p 300?
banigccngeraasS/ bat mcn ter plaatfc/ öaar 3c inmenfgtc sijn/ maiBan?
ber nautoclijB^ Ban 0oo?en fpjccBcn. ^ tijb / bat 31» be mcnftfien mcc(t
plaagcn / i^ \'sJ mo?gcns? en \'s? abonbsJ. g^fe ban be ttocebe ftagstjn 300
filcinals?3anb/ cn geebcn geen geittib; f «boegen bat 3e nocfiarger spalö?
b\' anöeren f toant 3c toceten / bcrmftjs 3c 300 getoelbig Blein 30n / boo2 \'t
ïinbcn ficcn tc Brupocn, m Sägers? / bie in \'tbofcfi 3ijtt / fmccren fiun
aangc3icfitmetbarBcn^-reu3cl/ om 3icfiboó?bitberb?iciiggoebte bcb?ö\'
bcu} cnbjanöenbcöabonbs? tabaB fn
fiun (Centen; toant anbersf cn sou®
bcn 3p gantfcfi geen ru(ï ficBBen. ^un tp iö \'Ö mojgenö en \'ö abonbö / ctt
befiecienacfiti maatbp öagsi^ttt^en 5e ni^t/ inbien\'t anders? maar een

toCl^

Wutttitjes
Kuyero.

YifchMa-
nati.

Vifchje
feakatuaja,

Biiedeï
handeMug
gen,

-ocr page 209-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

tocfnfgie toaafö, mam De Riinjlc toinö feiijft 52 öoo?t. Bß öaröe (ïao ba«
J^iquitosofiBugscnjönbangcöaantcäiö m iBoftaarö-jaat / en cooö
«an fioleur. Beeje ftce&en nieti maar bijten eett|i«öietoanDeï)tuöaf }
Sulbjs öat\'er een roofie bomt ter pïaatfe / öaarjese&eetenijebben/ enftet
aangejicßt jooöanig Daar Dan opftoelö/ öat men t\'eenemaalmifmaaöt
fcöijnt. Ep D«uren öe gantfcße Dag Dan Dct opgaan tot Det onDergaan Dee
Sonne^ öocD bp nacDt iö men\'er b?p Pan i maar niet Pan De ttoeeöc foo?t /
tJiejooDaaflDeöuiflettiiögePaHeniö/ teboojfcDijn Domen; inPocgenDat
men bp na onopDouDelpb Pan Dit ongeöiert gepiaagö too?D.

Ißen Jiet Dier ooD ^pinneboppen/ öie jeer aforijfei&jön; toant Det Af^rijfe.
ücöaam iö joo groot alö een ep / en De pooten geipD Die ban öe ftleine Drab- «
p\'"-
bcn/ en ober al ruig. ^
p Deööen biertanöen/ bief toact/ en joo groot
jpn / alö Die ban een hiein öonpn / Daar f? jeer fel me? bijten Dennen; DocD
Dun beet iö gelijb Dun licDaam jonöer «enig fenfjn. En ontDouben jicO
in öe öaDen öer Dttijen / en in t riet iangö De toateren.

Deeft men Diec beel ï^aimatvien / \'t geen cen fing ban ï^coDoöillcn iö/ Oroote
ban ccn toonDecljjbc langte cnDibte; toant toeinig Dagen na on^c aanDomfl Kaimsa.
op Hifpaniola jagcn top \'CC ccn / Die opgebulö toaö / toelberö langte öiip in
be febcntig boeten DaalDe. Bceje Dieren gebjuibcn een ongemecnc looö?
Deiö om Dun Dofl te jccöen. Ép leggen op \'t toatec tc Djübtn in be monben
Dcc aibiccen/ gelp oft ccnbcccotte boom toaö/ bocD mccfl ontDouöcn
JP JicD aan öe ftanten öcc (Iroomcn / en paffen öaac op. \'cc nu ccnig
fiec(lDomtomteD?inbcn/ fcDictcnjpfcDtciijDtoe/ cnftoemmenbaac mee
na De gronD / om \'t jelbe alDuö tc Doen (lerben ^ bocD Ditopl jp licDt jiin /
cn DccD^lbcn met een f toaac bceff/ \'t geen jicD maar eenicfinö re toeer fi^lDc\' wh^d\'^*
be
gronb nïet toel jouöen fionnen bcjjgm / f toelgen ^p ttoee of bjic DonDcrb
ponöcn fleencn in; \'t gcen Den in een oogenblifi/ Doe gcoot Det DccHoofi
toeejcn mag / na bencöen Doet Daalen. SülDtec laaten jp \'t b^ie of bicc ba?
genieggni/ totbatftetDalf bercot^ö/ tornineec jpbaaceec® aan beginnen
f eeten. Bccje bccflcn cn fionnen ^itö niet becDoolcn Douben, toant fcDoon
wen je niet jien fian/ fian men je ccDtcc ruifien/ bermitö jc getocibig na
muöfin^ fiirificn; Doo? Dien je bücccnfuffcDcnbclcnblecfcD DcbBcn/ bie
gcmuöficrö jiin. (Ctoce Dccjcr filieren / toelfie öc ^aaaccö bctoaacen om in
Europa teD?cngen/ en alöaac te bccDwöclcn / (iaanaanbcficclj ttoee on?
bcc De boó?<!e paotcn ^ en ttoce ruffcDcn b\' acDterfie pooten.

Hifpaniola b\'teö onöet anDcrc Bieren oofi een menfote ban toflbe l^onben / wndeHon«
bie getoeiöigc gcoote fcDaöc boen 5 toant joo DaaficcnïftoeofiBecrpgc? den.
toojpen Deeft/ cctcn bce^c ï^onDcn/ joo\'ec gcen menfcDen omtcent jpn/
Je Jongen tcrflonb op. ^p loopen met tcoppen ban bgffig of feflig tc gc;»
jnfi / ßn jiin JOO (lout/ bat je cen tcop 5©t\'.be ^topncn aan burbcn bocn;
ßant 50 Dofi nfct eec Julien affcDeiben / boo? bat Jp \'cc eenigen booö gcbcctcti
EEr"- ïBnn geboelen iö/ bat beeje 3©iibe ©onben op bccje maniec baac
hoc aiwet
/ JüW. Coen bc ^panjaacben ;icD mccftcc ban bit €ilanb maafi? s®\'\'«®®"^
Jf^\'^^^s« Det jelbe bol SnDianen/ toelfie befpcucenbc/ batbe^oanfaac^
bcnonPccfcDönijanbjtenbfcDapDenonbcc\'tiofijocDten te Diengen/ tegen

^ a 2 be

-ocr page 210-

2 SS Zee- en Land-Reizen van.

ïie 5elUcn ûPfîonben,/ en Ben Peel afD^euBss Deeöen; stUS.öDat^oencoös
SaaBt toaren/
500 3?\'er eenba(ïePoetloUöenBouöen/ b\'^nDteuenuttte
roepen; maar bermitsÈîîeselbe5(5BibebofTcBenbecbo^genBaööen/ bon-
öen öe^panjaaröen geen beter miööel/ alsü öee^e onnoosde menfcBen met
Bonöen te gaan opsoeBen» l^anneersp öoo? öü miööel nu eenigen gebon?
öen Baööen / BaptenspseaanftuBben/ om Bun Bonöen öaar meöc te boe?
ben/ toaar öoo? b\'^nöianen becfcB?ibt toiecöen/ öatscfeöectnictte
booiïfrBijn öoïjien Bomen;. öat\'er bp öuiscnöen/ öicstcBuitbjec^
enöer öe Blippen Bier en öaac in Bolen berboigen Baööen / ban Bonger becs
gaan sijn; gelift ifi selbe in Bolen getoeefï ben/ öaarnagifTingöegebeen^
ten ban meec alö Bonöerö menfcïmi in lagen. 3©anneer ö\'inöianea na
ntet meer en berfcBeenen / Bebben öe ^panjaaröen een pactp ban B«n Bon=
öen ïaaten loopen/ toaar ban/ miin^oojöeelgf/ öeese3©ilöe||onöenge«
bomen sijn; \'t geen soof beftoaarlüB niette gelooben iSf toant in\'t bolle
lant en bint men se niet. Niettemin Bonnen öeese Bonöen tam gemaafet
toojöen ; gelpB i&\'er becfcBeiöen gesien Beb / öaar öe ^aagecï^meeteciagt
gingen / öaac 3e/ aangesien Bun fiecbte/ seec bebtoaam toe ^^ivv maac
fn sulB een gebal moeten 5e jong uitöeneflen genomen toojDen^ toant an^
\' öecftntjs Ban men fe nooit tam maaBen.
Landfcfep- ïBit €ilanö Hifpanioia toajS eectijö^ beröeelö fn berfcBeiöene Eanö?
pen opHi- fcBappen. ïïetBt obérât <!Eöanb Porto Rikoietö\'t becgagtig getoeflHy-
,rpinioU, guey,. Hyguey paalÖ Ykayagua ; tcn UOOÏöeU Icßt Samana. ; SupöUs
BjB Yaquimo, Daar bccl 25?afilicn-Bout balt ^ chtuffcgcnöe^tabDomin-
ge cn Yaqutmo \'t getoefl Baoruko, \'ttodK met Bet gebecgt eenflrceB bcfiaaty
ban feflig mijlen lang / cn mecc al0 ttointig miilen bïccö/ sonöer toater ett
bocöfelboo^^becofmenfcBv ©oïDcrö bolgt öc lanöflrccB
Xaragua > gelegen
aan Den grooten inBam/ toclBc
Hifpanioia ttoecfïn.ö bcröeelD; toant ö\'cc^
«e Sijbe flceBt sicB uit na D\'uitBocB
Sant Nikolaus , enö\' ariöerc na\'t Boofö
Tiburon. ^itgetóefl bicngt oberblocDig Batoen boozh
vrucTit- ^^ oeonö i3 Biec
300 getoelöig bjutljtbaac/ DatDcgembec/ uitOoft^
baarheid. Indien Bcctoaactsf obcrgcD?acBt/ 300 oberbloeDig toafcBt/ öat iaacbco?
jaac meec M ttocc-cn-ttointtg Duisenö Btointaaicn na spanjenfrfgeboerö
tooiöen. ^Ut min gcïuBBig gtoeiö Bet sniBec-ricö cn IKaiö / cn mecc an^
öere bnigtcn ; inboegen Dat Dit €ilanD / inDien\'t beBoo?ïijB ócboutoö
toierö / bcBtoaam souöc sön om een oneinöig getai ban öuiscnöen te
boeöen.

Riviesetj. ©oû?tjf Beeft Hifpanioia sccc ftBoottc ^tcoomctt^/ toaar ban öc booi?
naamfle spn
Hayna, Nizao, ïang${ toclBcroebcr\'t cerflesuiBcc-ciebgcs
plant
Neiba ccn getoClDigeblOCD J Yaquimo, Yaqui, toClBcKoIorrus
nocmDc Rio de oro, om öatöc gconöalsf gouö gunfïccbci^cn tnccc anöcs
ccn V DocB Dc booniaamflc ban-allen is? Ozama, bic suiB ccn bjecötc cn
Diepte Beeft/ öat Dc ftoaacflc fcBcpcn öicBtaanDctoallcggen/ omtcla^
ben m n lofWn-. ^esc MUt ösfpoclö öe ^taö Domingo » Daac Btec
ï>0O?bangefp200Senf!Si

<©o?fp3pnBeiöfie ^nboojlBtgen sijn eenbouDig/ in iwetm ban iccsc»

notg

-ocr page 211-

Eduward Melton door Weft-Indien.

nocfi fcfinibetr» ï|un Oecïbcn Zemes > tsic fien boo? 45oben bcrftrcïiltcti / 3(^1 Beeiden
op» utnnen mct fi\'acßcn gcbulb / cn öen buUebaUBen ntct onficUjb» «©e
«Ictitlea öec3c öeclDcn (biant fieboen 3c Qtoot cn fiïctn) binben 3c
^et toutoetien^ äan\'t boo?fioofb/ toanneer 3c ten oo?löa gaan. ^eöer
Hlanöboogö l^tfc cen bp3onöeren
Zemes, öicii fipcerö / cn ban bcn toclbe
fep regen / sonne-fcfitia / cn obertoinning tegen ben bpanbbectoagt.

3Banncer iemanb ban aansten onber fien 5tcB bomt tctoo?öcn/ retfitcn rroderKj-
öc ^?tc{ïer£f toonberUifie groUen aan. €crjie}i)b feaautoen 3p ccn Ift-utö7 i^enhandef
Kohübba genoemb / \'\'t geen b?onBcnfcfirip bertocïit. ^?ouften 3ijnbc /
fcfiuimüclihen fp pfclp; loopen al300 m^t cen {leen cn ccn fiuö blecfcfi fn öc
monö na öensicbcnj en b?öben alle fiui^-genootcn buiten öeöeur/ bcfialben
ccn of ttocc / toelber tegcntooo?öi3tjeib be branbc -toefïaat. ©erbofoensf
gaat cen Der ^?ie(lersi btermaal om \'t 3iel!-bcöbc / nict sonber buile gebaar?
öen be lippen cnnèu.ö-gaeennppcnbfj blaaflop\'tboojfioofö/ in ben fialö/
cn ftaapöeö Dooföö ban öen bcö-lcgertgcf cnsufgtlicmaanb\'-rfcfieiöcnc
Icöcmaaten/ boo?toenöcnbc / öat fip mct öit suigenöesiemeuitö\'aöeren
trel«. 3©oo?t!ei b?ijft fip öc fcfiouöcrö/ öpcn/ cn beenöeren/ en binb be
fianben aan öc boeten ban öen liranBe ba(l, 3^ier op bliegt fip na ö\'opene
öeuc/ en fcfi?ecutoö Mö^ fteelsf/ öat öen branirc bitmcn toeinia ti}ösf tot
3ijnboo?igc gesonbfieib fierflelbsal toojbcn
rCnfitfi bojöerö met uitgcflrclt?
te armen na bcn sicSe bccrenöe / fiaalb fip ccn ftub blecfcfi uit sijn monö /
en teeft fiet ban acfiter fiem te ectcn / scggenöe
; Gy zuit gezond uitgaan,
dewijl ik uwe ziekte ;weg genomen heb.
5|Baar inöicn fip\'t htoaab OCgCs

neefclp oo?öeelö/maabtf}pöen5iclictoö.ö/ DatZemes bertoo?nöiö/ om
bat fip boo? ben selbe geen fiuisgetimmerb/ offioebctoegetoijö/ of fiem
niet cerbieöig genoeg oeötcnö ijeeft. ^co öe ^tel ban \'r IicUaam berfcljeiö / ^ .
too?ö\'t lijft met fcö?ihficUjbctooöerp bef tooozeh/ om beiicfirtcgeeben/ of •
fietgcflurbcn i0/ om öat fict bolgenö fcfiüilwg mtgelecfö toa.^ / ^ \'
ban of \'t bp fcfiult bcsf
Boitius cf ï^ncflerss toehtoam / \'t 51\' fit\' stcfi niet ge-
noeg fieiligbe boo? balten/ toen fip tot ben beö-lcgerigc toc trsb/ \'tsw fip
geen bebtoaam <0cnceö-miÖbcl in\'t toerlr flelöc. ^nöien sp na boo? bcn
^uibcl uit bcn monb öe,safae(lurbencfp?cftcnöe/ befcfiefb brijgen / bat
bc
Boitius stjn plitfit bergcetcn fieeft / tozcebcn öc naafte b^ienöcn sicfi öaar
Ober. ^iiberjin^ flaan öeescfBaapen in fioage acfiting; S^fs^ S00 feer
bat beb?outoeH bc (ïeentjenö/ toellie onöer öe tong ban cen
Boitins gelegen
fiebben/ goö3Söicnflciij& free« bocBje toinöcn j alsoo sp Sicfi inb^clbca bait
ïicfitcrtestillenbaaren.

3©anneer öe Kadquen of Eanb-boogbcn Bcgecrig sijn om ben nttfTaj -«rondèr-
ban ccnigc oo?log of aanflaanöe getoafcfi tctocctcn/ gaansptneenfiapel / ba«riijk
aan
Zemes tocgctoijb j fnuibcn\'t ö2or»Bcnfc0ap bertoebiienöeUuutöKohob- onde™cu
ba neuégatcn fn j en
fcruccutoen /■ öntfietfiuiötot öe gronb toe nf /c. "[i\'^tou^I
g®^cntoo?b/ cnbatbcmenfcfienop
\'tftoofötoanöElen. Wnwöeftr.\'ifiir vaUcn.

begint tcbergaan / bomen 30 toccr centoeitJigfc tot sicfi reiben;
tam^A / cn leggen b? cllebo^gcn op öc bnpcn; m fioebtinig een gc
mmm fp egt^ bcrbaa^öe^ö Sitten bujben. CiiUKlyli toenbcü sp

b\' ës&s

-ocr page 212-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

ö\' oogen Bemeltoiiacö / niet anöers of 3e uit een ötepen fïaap fcTjoofen?
toaau na 5p eentgetooojöen ütnnens monöö mompelen, ^e nebeué^aans
ije Hobeüngen onöectuffcOcn (toantöe gcweene man mag öet^en tjanbel
ntet üptoooiien) bec3oefeen genlutösslieeis/ öat 3e beltetien toeDtï te heeten
ban öc famcnfp^aab met öe
Zeines j maac einöslpb beginnen öe Kadquen
tipening te öocn toegcns\'t geen/ \'t toclb öengcoptnbaacö iß^ namcntlijfi
öoe öc
Zemes bcn öcHcnö gemaabt beeft / gelub cf ongelub in öen oejlog /
b?ucb£bace of onbzucbtbare tijö / gesonöe of ongesonöe öaycn / cn mcci:
öiccgclijbc öingen / toaac obec 3P öen
Zemes gecaaösplccgö bebben.
TT®^\' ^Éccbtoaacöig 3ün oob De Dicnftplcgingcn / toelbe omtcent De gcboo?te
trent de \' ban binöeïcn Dcc
Kafciquen toaacgenomcn toojöcn. ^e nabuucigc gianö^
geboorte boogDclfenbc^ocbenDetoam b?outo/ cnicDccgecfrbetï^tnDecnbccfcbei\'
der kind«, ö^nc naam: toaac uit bet DtbtoilS ontflaat/ Dat iemanD beccttg namen
öccft i en 5icö bclgö / inöten ccn uit alle Dis bcectig becgeetc« too?D / toan?
«eec bP ictjS laat afftunötgcn.
Wonder- j,. jj^ ï|ecclijlibeöen gaat oob 3ecr toonöcclpb toe; toant bun q
U

rL^Zn\' gen ouDjie 3oon aanbeccD De beccfctjappp niet; maac Dcsf euDftesujlccs?
ieerfchap-ouDjte3oon/ bp Des ooms aflöbigbeiDi maac inDien öe 3u(lecS geen man?
nclp oir bebben/ sijn b?oeDec0 300nen (ïaatbolgecs i en bp gcbjeb ban
Deesen ccben De binDcren ban bun ouDccS- ^ocb bp alDicn Dc
Kacique 30ns
öer neebcn of sooncn bomt te ftccbcn / bccbau öc oppecOoof Dtgïjeiö aan De
magttGdc; cn sooDanig cen oppccljoofD tcoutoö 300 beeloBemaalinncn/
öis bem gocD Dunbt. <©ie gene / toclbc gp in 3fjn leeben \'t alDecmecft be«
minD beeft/ too?D na sijn 0000 in baac boftelpfle ficraaDlecbenDigmct
bem begcaaben. i^ebenji De lijben (laat een bop bol toatetsf / en \'t bjooö
EUande opDatDcnobcdcDcnegccnbongcc5albcbocbcntcIpDcn

Vcns rond- ^ittDclp icgt Hüpanioia Omringt mct berfcbeiöenc €iïanDcbcns- (€cn
omHifpa. oo(len bcrtoonö sicb
Saona bol geboomt cnbce(icn/ öieopecnIagegronD
«wia. toctöcn. Ccrtps bcrfcöaft ftct obccbloeDig Kazabi boo? De ^taD Domin-
go :
DotbfcDectDatDc^^paniaacbcnallcD\'^ntooonDcrsop\'t jaac biiftien
Öonöecö en ttoce bermoo?Den / ts ftct ncoü tocöcrcm betooonö. ©oojtsJ
leggen biectrotjlge
Sant Katalica, Abaque, Navaza, Guanaboj Tortu-
ga,
\'taeenoberbloeDigbarbensboeD; cn Beata. bccucbt Doo? uitflccbcnö
pob-bout/ cn een fnelle (Itoom/ Die De ^cbeepen menigmaal maanDe«
lang opbouö.

„ . ɧen beeft bier een menigte ban fcboone l^abenjf. ©anKabo deLo-
vaSoo! bos, tot Kabo del Tiburon, \'t toclb Hcttoe(lcinDcöcsöSttanDSiS/ sün
r
.chavens. bi?r of bijf fccr fcfioonc babcns/ bcucbensfcboonclanöïfDoutocn/ toclb»
, De babcns ban
Engeland bet obcrtrcffcn. Dccse babcns beeft men oob
bccmaabclijbc «©aaien en blaarc aibiecen met bet fcboeu^c toatcc öat in
Dc gantfcbe tocccclD gebonöcn ban too?Den- <©ob sün \'er fcboonc (frauöcn
öaar Dc fcbilD-paDöen aan bomen/ om bun cpcccn op te leggen. iBan
Kabo del Tiburon tOt Kabo dona Maria Sfjn ttoCC fCllOOnc DabCUS; cnbatl
Kabo dona Maria tOt Kabo Sant Nikolaas Sfin tod ttoaalf fCll005,c b-"^benS ;
en ban
Kabo Sant Nikolaas tOt Punta del Efpade 3p toCl ttointig fCbO^ne

ïjabcn^/

-ocr page 213-

Eduward Melton door Wefï-Indien. 215

iiabïnö/ cnïeÖL\'c fi-\'^cn löboüjjmi ban tiüec of biic fcöoon? i^tbferen/
bast obsrbioeb bxin btfcli tn i$f. bc ,5^0020 5ijbe ban list Ctlanïi jfin
brrftiiejöene ^!cDcn cn boj-cn gctoecff > maar bc i^olUinöcrö licbïjcnfc bsr?
wocji; 3ulbö" bat bc^panjaaröcn bc jdbc gcöbcn moeten bcrlaten»

ELFDE H O O F D S T U K.

Oelïeningen der Franfchenj welke op \'t Eiland Hifpaniola
zijn. Leeven der BoekanierSj en hun Godlooze ongere-
geldheden. Maniere vanleeven der Wilde-Swijnen-Ja-
gers.Op welke wijs de Planters hunPlantagien beginnen
te maken. Drank van Patatos, en des zelfs bereiding}
gelijk ook van Maniok , en van Bananos. Wijze van
Tabak teplanten. Onmenfchelijke wreedheidderPlan-
ters en Boekaniers tegen hun Dienaars.DerRoovers toe-
rufting van Schepen, en vordershun gantfche raaBier
van leeven, dcc.

D€ 3FranfcBcn / bfe tcn platte lanben fn een groot gctaï op Rct <gffanb oeffemn-
Hifpanioia5pn/ ïjcbbcn b^febcrfianbe ocffemngen/ te bjfctcn/ \'tfa^ gander
gen / planten / en op öe mof te baaren. Be ^a^igcrö m beröcclb in
tbjcc fob?tcn / toaar ban b\' eenen JBflöe ^tferen / toeibc men lUer fn me?
nfgte ftccft / om öe Dnöien gaan i\'aagen; ö\' anöecen bemoeien jtcö met
li^flöe ^topncn te bangen/ tocifiec ©ieeffü jp aanöcpanteröbcrboo?
pen.

BC ^tfccèn-jaasecö too^öcn Boekaniers genoemö/ en 5ijn ecctijöö f)fcc teevaidet
tod bijf of 3CÖ öonöecö flcrft gctocciH; maac tcgentooojöfg jtjn\'ec naau? Boekanier»
toeipsf Baïf 500 beel/ aljoo öe ^tfeccn/ inbecgelijbfng banfinnboo??
gaanbc getal / jeec fcfiaacö 5ön getoojöen. Becje
Boekaniers blpcn m
santfcl) taac / ja fomtijöö toel ttocc / in be boffcljen / jonöcc öaac uft te bo
men. üun nooöö?uft ban bcuiö / loot / roerö / Ifnöcn/ etc. balen jt» osj \'t
«ïjfianb
Tortuga; öaac jp ooft menigmaal in-bc tpö ban ö2ie of bicc toccben
S® bectccren / \'t gecn jp in een jaar of ttoee getoonnen Debben, b|fn?
»en ojanbctopn alö. toatec; fa boopen bp toplcn een gantfcD bat toijnö f
L ^^ ^ öobcm in fïaan / om joo lang te b?inficn / alö \'ec ccn bjopuel hu« god-
^^/^sonijcc öe tc toillen bocn ban een braan te bjaapen. ëacDt IT*
m bag joogeh jp iangö Det Bo?p / en juipcn joo lang alö 5P bjanb boo? d4 \'

gelö

-ocr page 214-

Zee - en Land - Reizen vaii

ödtt imm ïtcöö^n. «©ntiertufTcljen toojD Benuö-ötenft mêöe uUt tim
gecten; toäacom ooB De fCappccö en üloecen sicl) tegen öe^cmfl: Dec Boe-
kaniers
en Roovers geceeD ïjouDen. ïBarmcet öoo? Dit ongeregeiö iecben
nu nllcs pccteerD/ en notl) DiBtoils? Daac en boPen een pactpgebüjgöi^/
tccftfien 3P toeei- na
\'t Dofcï} / otti Pan nieutosf op 500 Peel öp een te Pecgaße^
ren / Daac 5p De rcisi na
Tortuga toeöer mee hcmntn aanncemen.

\'tEeeben/ \'tgpensïMn\'tOofeOïetöen/ gaat alQuö toe, ^f^ 3Pï)P De
UccgaDeC\'pIaatö geftomen 3vjn/ PerDeelen 5p 3fcO tn troppen/ ièöer Dan
bijf of feö mannen fleclt. ©fcbolgenö soeben 3p ecnbjelgele^ene plaatjS
omtcent eenig belD i fpannen alDaacD"« tenten i en maaben een fmtoje/
cmDeliuiDen intebecgen/ toanneer 3e D?oog5ijn. \'s^lBoigcnff/ söoOaafl
ben Dag DeginD D002 te b^eeften / roepen 3p ljun ïjonDen bp malbanDec; en
gaan bofcDtoaart in tec plaatfe / Daar 3p bermoeöen Dc mcefte ögtieren tc
sullen binöen. ö\' «Cecile / öien fp öooö fcDi«cn / öaac neemen sp Dun b?ans
Detoijn op/ Dat ie? al Det merg 300 raauto uit öe pypeiue fiucpen / eer \'t
ïtoun to02D. ^aac na toojö Dct beett gebilö
i \'t geen geöaan sijnöe / neem t
cen ban Ijcn De Dniö / toaar mcDt Dp na öe tent gaat. Slilöujs berbolgcn 311
Dun iagt / tot öat ieber
m fjuiO gelsccegcn Dceft / \'t toelfè bp toijien toel tot
Det ballen banDenabonöDuurD; Ooetoelsc\'tfomtiiö.sf ooft nocD toel boo?
ben miDöag afgelJlaarö Debben. 3©annccr se nu altemaal toeer op Dc ber^
gaöer-plaatiS gebomen sijn / moeten öc finccDten / 500 sp öie Dcbben / Dc
Dutöen fpannen om tcöjoogcn/ enöeboflgccectmaafien/ toelbc alleen iu
bleefcli öefïaat ^ toant 31», cetcn anöeciS niet. 0a öe maaltijö neemt ieöec
Sijn roer/ oitimetcenenfeelDcfiogelbogelö/ ofompjpjSin\'ttoit/ te gaan
fcïitctcn} toaar tcc D«« gemccnlijfi cen #?anie-öoom berflrcBt. <©ieDc
nieeiïc appelen Daar af fcDiet / SonDcc Dictc bcfcDaDigen (toant
sp Doelen
allcenlDft na Dc fleelen) toint De boo?ge(lelöc p?i>?f; DocD SP mogen niet mecc
olö een ftcgel te gclijb / gclijö gesegt / op Dun roer Ïaaten loopen. <!^ctt
^onöag befleeöen 31Ï gemeenliib mct Dun DuiDen aan flranD tc Diagcn / cn
^eedheid i\\\\ tc fcDccpcn. <ß>nmenfcDelijb tojccö cn onbarmDertig sijn sp ober Dun
tegen hun |^nccDtïf/ toclßc Dcu Djic faaccn / Doetoel\'t geen ^egecsf/ maarsslan?
Knechten, ^^^ i^ciflcncn / ató flabcn moeten Dienen; öeese tijö berflrccBcit
Sünöc/ flaan SP op b2pe boeten/ cn mogen aanbangen/ toat Den beft bc^
Daagö. ïi&eese Boekaniers toojöen öp toijlen ban De -^paniaarDen bcrfpicö/
cn om DnlïS gcbwcDt toant binnen Domingo leggen bijfCompagnien /
Die Dtbtoilö na
dc noojö-bant trebbcn/ om öe Boekaniers op tc soeften;
maar sis biööeii <©oö / öat
Dp se ben DocD nicttoil laaten ontmoeten;
toant SP Deöben \'t Dert niet .om Den in een blab belD aan te tafien; Doclj 500
SP\'ccekelijiicnbcrfpieöcn ftonnen/ öaar gaan spoploss; Doetocl nictal?
tijö tot Dun boejöcel; toant öc Boekaniers gecbcn 3ieD nooit gebangen»
^iideSwn maar betDten tot De laatfie D?otïpclölocöötoe. .

«Ivjagei m besiglieiö Dcc onöere giagecg bcftaat maac alleen in \'t fcDieten ban
afiBflöe ^toiinen/ todber bleefcf) vp gesouten aan öc ^latitcrig becltoopen.
Cnffclicn Dun manier ban leben mct ötc öcr Boekaniers iö aeeu onöcrffDciöi
öotD bcrmiö^\'cr ccn gcoot bcrfcDü tufT^öen D«n toijsc baaia^cn Dp öc gec^

\' * ■ nC7

-ocr page 215-

Eduward Melton door Wefï-Indien. 215

«e/ toeißc mm fn Europa gcDiuiftt/ jalffiDier öen Ecefec een Maaï baac
«an gaan öoen. Ep Öebben bafte plaatfen / öaar 5p öjfe a Wer maanöen /
en fomtööö toeï een gantfcfj jaar / blijöen / toelbe 5p
Bouian noemen.
weenlijb jijn 5p / geUjft öe
Boekaniei-s, bgf of jeö iBannen {lecb ; \'t en w
^en gjagec/ gelijfi ötbtoflögebeucö/ jfcfibecDfnöe aan een panter / om
3ijn ïjulö een conö faac ban bleefcï) te boo?3ien/ in toelfi cen gebal W gemeen?
iüb ttoee a öifc öuijewö ponben (Cabafi toint / bcfialbcn firuiö / toot / fion- vergelding
öen / cn ecu finccïjt / om ïjem te Oelpcn / öaar öen plantée Dem boo? be ge?
wichen
jeiDe tijö ban bûôi5ten moet j boben\'t toelfi jpnocöcmig berbal toccten te
mafien ; toant toanneec 5p\'ö mojgenööun bingen geöaan Bebben/gaan
IP Deö na miööaagö paacöen fcöteten / toelfiec bct 5p fmclten om lamp-olp
ban tc maafien / toaac ban 5p icöecpotije aanöe plantccö boo? Bonbccb pon?
ben (€:abafi becBoopen. Bocij gcootcc toinji toeeten 3p te maaben met Don?
öen op te boeben ; toant boo? ieöcc Donö / öie tot De jagt öefitoaam iö / fioa?
ncn 3p 5eö (JuDfien ban acDten fictjgen / \'t geen ouöec Den een ge5ctte p?öö iö»

D\' aCnDeccn / Die aan niemanb berbonöen 30n / maaficn cen maatfcDap> oroote
PPbanböfofjeö/oofitoelbanjebmofacDti banbetoelfien/ toanneec3?
ter iacDt gaan/ een alle bc coecö b?aagt / en een anöecDcDonbenlcit/
topl ccn DacDc fn öc
Bouian blpft / om op Det gocD tc paflen / \'t blcefcD tc der de wii-
roofien/ jout te maaien ; cn Dc fioflgeceeö tc mafien/ tegen Dat b\' an? des^jnc»
beren banöejagtfiomen. ©ngemeen bed ïl^ilö b?engcn 30 om Daïö j
toant 3p 3ullen fomtpbö op een mo?gen tod Donöccö a©ilöe ^topncn
DooDfcDictcn/ om maac5eben of acDt öaac bantc ijebben; becmitö3P
gcmccnlpDe beugen beclttebec Debben alö De 53ecccn / om Datje öoo??
gaanö bcttec ballen. ®an bc jagt gefiomcn 3ijnöc / bilö ieöec jpti
©acfien ; fcDciD öc becnen ban Det bleefcD ; en fnöb öet bïeefcD fn ct««eti /
500 lang of feo?t alö \'t ballen fian. ©ecbolgcnö too?D Det gefncöenc blccfcD ..
niet gemalen 30ut bcflcooiD / en alDuö D?ie of bfec uuren gdegcn Debbenbe / he^vÏ^fbh
op Robben enraamengcDangcn/ gdpfi menbefiaacfenboet/ tneen Duiö/ toecemaa-
\'t gcen ban alle fianten bicDt fö ; biaa\'c na 3p \'cc buuc onbcc flooficn / en
300 o-« «
lang coofien / tot Det Darb en ?>?oog genoeg na Dun 3in fö- €iianö too?D
Dctgcpafit/ cn bp ttoee of DïtcDupfcnD ponöcn te gelijfi aan Depantecö
becftocDt / Die boo2 icöec ponö blecfcD ttoee ponöcn Cabafi geebcn.

Bc ^lantccö / todbe men op Tortuga en Hifpaniola binb / 3i3n toel tbJce ^^
buijenb (iccfi.
jp \'t EanD beginnen te boutoen / becDcclen jp \'t in piasters
Ouarticcen / bie een toeinigje ban ben anbec gelegen jpn. Ep beginnen Dun hunpianta-
piantagfcn met filcine miDDclcn ; mafien gemccnlijfi maatfcDappp met Den
ttocc of Djpen j fiopen \'t gcceeDfcDap/ \'t gecn jp tot Dun toecfi ban nooben Deö? „uak«.
Den/te toèctcn/ ccnigc bijlen / Doutoclcn / mcffen / cn Douto-mefTcn ; en gaan
berbolgcnö boftDtoaact in -, baac jp een Dut ban tafifien ban bomen opflaan/
{"Dc toejfïe tot bctccgdegentDciD Dun tooon-plaatö DouDen. \'t€ccflc
iö Dct \'ï^ceupelbofcD of tc fiappcn/ \'t gecn
jp fn fiiefne Doopfcnö
iSife" \' ^aac na jp De Dooge boomen af fiappcn/ cn ban tabfien ontblootcn/

met Dct ficcupd-bofcD / \'t gecn onDcctopl gcD?ôogD fö/ becbïanöcn; perftePiatr
^otg DC firottfien bec Doemen laaten 5e leggen, \'t €ec(le / öat jp planten / tz^.

D j^jrt

-ocr page 216-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

jijn t)oontfcn0 / toeïbc öe ï|oiianöeES Facioii noemen f toaat ban 3p
ten öefen einöe böf of 5es bonöecö ponöen in öen aanbang met sicft
nemen, \'©ese boonties / groepen joo toeelig / öat 5e in öe tiiö ban se^ toe^
fien rijp en ö?oog sijn. ^ier na planten 5p sefeete tooztelen / "toelBe men Pa-
tates noemö/ als meöe Maniok; en becbolgens fjetöoojn/ öam:5pban
ïeeben. ^e Patatos ßeböen bier a bijf maanöen tot 0un rpPEJeiö ban Doen
en öe Maniok acftt a negen maanöen / |a öibtoils cen gantfcD iaar / eer Dat
5e De&toaam i^om gegcctentctooiDcn 5 maar.toannccr 5c bolhomen rgpis/
blijft 5e nocD een jaac gocD in D\' aarDe; Dotb na Dic tijD bcrrot 5e / toaacom
3e binnen \'t jaac gebesigD moet too?Dcn. ©an Dceje D?ie getoaffen moeten
Run spij- 5p bocDen» ^ boontics boobcn 5e met blccfcb\' en maaben mct cpcrcn
ïen. jjjjgp potagie ban. Potatos eeten 3c \'s mojgenjS totöenombpt/ ge^
boobt 3ötiöe in ecn gcoote betel met toeinig toaters / en met esn öocb Dicöt
toegcDebt. 25inncn öc tijö ban ccn balf uur 3ön 3c gaar / cn 500 D?oog al^
^aftanjcn j toaarom 3p een faus Daac obcc mabcn ban Etmocn^ap /
barbens-rcu3el/ en fpaanfcljc pepec. <©ob ncemen 3p eentgen ban öic gc-^
. boobtePatatos, Daac3POpDec3emaniccccnD?anbban maben* ^ePata-
p/mosr"tos \'toojDen gcfnecDen in een tcog/ Daac becbolgcn^S be« toatec opgeöaan
Mabyge- too?D; Dan tóojD Dccse bocbt Doo? Docfeen gegoten/ en tn fpaanfcbe pot?
aaamd. ^^^ g<>öaan. ttocc of D?iè Dagen begint 5e te tm^xt / cn bo?Dccs ccn sutcï
acljtige fmaab tc bcijgcn / öic niet onaangenaam / en ?ccc gocö cn bocös
faam iS- ^cesc D?anb / toelbe 5p ban ö\' gjnötancn bebben icecen maben /
nocmcn 3e Maby, en toojD bp ben 3cec bed geb?tttbt. ^e Maniok DienD tot
bjooD/
\'t toclb 3p KalTave nocmcn / en alDuSbecciDtoo?D. EpcafpenDe
van de
mI toojtelen ban Maniok op boopere of blibbcn cafpen/ gelp men Dejlfs
niok. cibS-tno?tel Doet. la^anncec\'cc nu 300 bccl gccafpt is / als 3P ban nooDen
bebben / Doen 3p \'t in sabben ban grof Doeb / en pacffen De bogtigljeiD Daac
300 fcboon uit / tot bet t\'eenemaal D?oogiS j toaac na bet Doo? een groote
5cef ban pacbement gesift too?ö. ®ijans niet btealijb na saagfel ban bout
gcUjbcnöe/ leggen 3P\'t op een Oecte psccc plaat/ toaac Doo? öctgcUjb eett
bccb aan malbanDcc babt; toclbc bocb 3? bccbolgens op öcDabcn Dcc bui?
3cn te D?oogcn leggen. (®m nu ban bet grobe/ \'tgcen
öoo? öcseef niet ban/
niets te beclicfcn / babben sp\'ec boeben af banbpf of ses Duimen Dib / toel=
BranVvan jjg naDctbauD op malbanDcc laten rotten; Daac Dan een D?anb ban ge^
\' maabt toojD / Dien 3P Wykou nocmcn. ^ecse D?anb is^ gelijb bier / öccl
gocD ban fmaab / en seec bocöfaam. (©ob bebben 5p becfcbeiDene boom^
bJUCbten / als De Bananos, cn De Ginees-vygen, toclbe bp blCCfCb fiOBcP/

eti Daac 3r> oob met toatec ecn D?anb ban mabcn / opDcselbe maniec/ al^

Bana^ bau Dc Patatos. m D?anfi / Dfc bau Dc Bananos gcmaabt bJO?b/ issoflecb
J50S. ais toijn/ en becoo^saabt gcoote D?onbenfcBap en boofö-pp / toannese
men
\'CC te bccl ban Dnnfet-
2CIS nu bun ^lantagien ban alDerbanDe too?tcictt en anöec getoaffen / tot
^^f\'^^^\'fpijs Dic^tenDe/ boo?sien 30« / beginnen sp\'t lanD teboutocncntebetocF^
p4nlea. bcu tot
Ißt plantctt ban (Cabab; \'t toclb alötiö toegaat. €ecfl toojD een
Plaatgi ban omtcent ttoaalf
boeten In\'t feiecbant beatbciö ^ ronöom befioo=\'

ten 5

-ocr page 217-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

tctti cnsoo Wcfjt mßt #aimf|le-blaöerenteötltt/ öatöesellje^flböe^on
tuet befcfifenen hm tooibcn. ï^ter Dan \'t 5aab Dan öe ®abaft op oe?
jaatö / en aiic abonben / alsf \'t ntet regenb / met biater befpjoeib. 3©an?
beer nu öe (Cabab
500 aroot aliS ^alaaö ig / toojö 3e op rpen / öte öjfe boe?
ten ban malßanber
mn / gclp ooB leöer plant op öe selbebjpfe/ bcrpianö.
^en tijö / tofllie 5p öaar toe ßcbjuilien / isf ban \'t begin ban Januar? tot
!)et laatfie ban siBaart i baam in bese maanben balt öe regen / waarom 3e
be belibjaamjle tot planten sjjn, \'©e plaats baar be ®abaft geplant bJo?ö/
moet ban alle onfsruiö gesuiberb toojben i toant be (Cabab bJil geen onfiruib
bp 3icB beelen. (Cot be jjoogte ban anöeröalf boet of öaar omtrent gegroeiö
Sijnbe/ na bedrutböibbalt/ fnpen 3e öe punten öaar af/ om \'tljoogec
opfcljieten te beletten/ en al l)et boetfel in öe blaöeren te öoen treftben. Ccr*
toijl öe fCabali nu alöu^in fiaar toasfDom fïaat / malten 3p f)ii(3en/ om De
selbe öaar in te ö?oogen / töelüe gemeenU]fe bijfttg of feflig boeten lang / Dar?
tigofbeertigbjeeö/ enban onöer tot boben ban fiofifeenboo^siensijn/ bie
op ramen leggen / om be €aöaft baar op te ö?oogen te öangen; toaar tta öe
selbe öoo? sefiere arbeiö^-Ueöen / Die niet anöere öoen / gefponnen too?ö /
baar sp öetttenöe öeel ban al / bat sp fpinnen / tot loon boo? tre&fen. 311lsf
be (Cabali gefneeöen isf / too?b be pruifi toebcr een anöer fp?isit i öaar een
Mbomene plant ban ïiomt; enbittooib tot bier malen toe tn een jaar ge?
baan. ï^eese €abaB too?b na ©janfitijfi en anbere plaatfen gefiuurb / en
meefttotBnauto-tabafe en totberto geb?uilit.

^eese panter^/ toelRe op Hifpanioia Dunpantagfengebben/ fïaan
soobjeial^begeenen/ bie op \'t jpranfcB €ilanb Torcugatooonen/ onbec
ben ipranfcfjen <!5oubccneur i niettemin flaat fiet öembjp met alle lanö-
aarö na fjun toelgebaïicn tc öanöeicn. ^p maften met malftanöcc sulè een
menigte ban (Cabafi/ batseiaarlpsstoci bijf-en-ttointig of bartig buisenb
äßollen uit ßonncn icbcrcn. ^p ficbbcn toeinig ^êlaben j maar acbetbett
meeflmctlänetötsS/ bie boo? b?ie jaren aan fien berbonben 39«/ en baar 3?
mee öoopmanfcfiappen / gelp mcn met öe ^laben in
Turkyen boet; toant K^p^ä\'^^
3P berfioopen 3e aan malöanöet/ 300 lang öc ö?ic jaaren ban fiun
baarficiööiiuren. ^elf^sön\'er/ bie fiun fianbel baar mee b?0ben/toclfee \'
in VrankrijkuitbcEanb-^tebeu en ^o?pcn met groote beloften be jonge
maat0\' ficrtoaartjs toceten te trebBcn; Daar 3p nfet 500 fiaaft gcBomen sfin/
of3etoo?bcn boo? een gcrfngep?ö3SbctBocfit/ cn moeten toerBcnalsfpaac?
öen / fa fifmmec al^ i^cgcrss; toant öe planters? feggcn / Dat se een ^cgei;
meer moeten fparen aijs een blanfe mcnfcfi; om bat cen l^egcc fien boo? sijn
öantfr fie lecbcn / maar cen 25lanfte fïctfit^ boo? een tp / moet bf enen. ^p wreedhes j
Weben \'er alsoo erg mee aljS be
Boekaniers, cn fiebben gantftfi geen mebelö?

/ of se gesonb SiJ" of nfet. ilcnfgmaal fieb fß 5e met fict aaafete if?bT.^
Sï?fn De fiette bcr ^onne ste« toecBen / bat fiun gantfcfie rug boo? fiet mm,

ber Eonne-ftralen nfet anberss alsf een Bo?(l toasf. 5©aac en
ï?JS ®o?öen se om be mfn|le oo?5aaö bffetofljs aan een boom gebonbcn / cn
ïSSöeffagcö / tot b\' acmen ban gun öcuiagtfgeilceftcrss t\' cenemaal
atgenoofb sgn. jj^gac na Decje getoonbc ifcfiamen nocfi fomtpisgefmecrb

^ W

-ocr page 218-

ïc) Z\'ce- en Land\'- Reizen van

l»o?öcnmetcciifau^banïfmom fap/ fpaanfcfiepcpé»:/ cnfm; \'tgcaïj^
onaecD^aaglijBitc pijn öesS toecelö.ö üeEoo?5aa[ir. ffaan 3P 50 menigs
maal öooö / en segaen öan tot öun Perfcp\'ontng / öat 3e Ifeöec Bebben mi^
lenfterbert alö bJecBen: tnboegen öat Bet öeese rampsalige beter souöe sijn
tn
Turkyen op Öe oBalep te sttten / al^ Ijtet (Cabalt tc plante«,
«oedanig ^j^cbjjjl bJp PU Btcc Bau öc tbjcc cccfle foojtcn ban jfcanfcBen gefp?ooBen
huifsX\'" Öeöb^n/ ötesïfBop Bet €tlanö Hifpanioia omBouöen/ s«üen top ooft ban
pen toeru« ÖC öaröe flagfp?ccBen/ tetoectcn ban ötc geenen / öte ban öcßooflccbenj
«en. Boctocl öeese sfcB ntet op Hifpanioia maar etgcntlpB op Tortuga, cn \'t €n«
gelfcBe €ilanö
Jamaika ontBouöen; toant men B^eft 3e banéetoe öeese f^a-
tim; ntet rcmin st et men se genoeg ih öc Baben.0 ban
Hifpanioi a, sonöer- cc»
ntgfjnjSbebjcc^ötesijn,- toant öe ^panjaaröen sgn\'cr 300 asigfltg beo? /
bat se Bun naam ntet sonöer beeben Bonnen Boojcn noemen j bermltjS 3c niet
alleen Bun fcBeepen neemen; maar selfiS gantfcBe ^tccöen afïoopen / plon#
beren / bjanö fcBatten / cn öaar öe
grutoelpfle to?eeö5eöcn oeffenen / öaa«
men oott tn ecnigel|tflo?tenban^jcBoo|ö Bccf^

^eese ïïoobcri^ Bonnen BunfcDeepcngoeöBooptn sce rußen: gclpSp
öaar ooB gemaBBelijB aanBomen; toant se neemen 3e ban öe^paniaar?
öen/ sonöer crBtcr ban eentg l^ontng of potentaat gcBanöBaafö te tooa^
öen. saanneec een <©ppccBoofD ban ött bolfe tn sec gaat / öoet BP alle
0$
geenen / ötc met Bem bacen toUlen/ toaarfcBoutoen / om tcgcu soöantg
ccn öag gerceö te sijn. mt beftemöe tpö allejg Waar sijnöe / gaan fp fcBeept
Sijnöe cen teöer ban Ben gcBouöensfcB tebooritennangctoeer/ Brutö/ eu
loot. lier op raaöfïagen sP met malBanöcr / toaar sp Been sullen
a om
SicB ban Icebensf-boojraaö te beso?i|cn/ tc tocercn ban blecfcB s teantsn
ceten op Bnn fcBeepen ntet anöeriS / al^f blecfcB tot bleefcB; \'t cn
sp öat se an^
viÄuaiie ï\'ere eet-toaaren ban öc .^panjaaröen acemcn. ^gomtijöö maaBen 30
der koq- btctualte ban bacBcnsf; fomtijöö ban fcBtlö-pïööen-blceffB / \'t geen sp /
gelijfi anöer blecfcB/ souten; fonitijöö gaan
sp öe Korallen plonöcrcn/
\'t toelö BoBfeeti sijn / toaar tn öe ^panjaaröcn mentgmaal een öwf ?cnö fluB^
tamme f toijncn ijebben ? ten toeiBen
etnöe 30 \'t Butsf ban öen ®oer öte öaac
op pad / Defpteöens toaar na spB^ntöpnacBt "utt\'tbeöitcöten»/ cnötoins
m 300 beel bacBensf tc gecben / alsf sP Begeercn; anöerfïnjef Bangen sn Bem
op/ cfbjengen Bem op een pijnelijfiec manter om\'t leben, lïsaacsoosjj
selbe moeten gaan taagcn / nemen sp ccn giaagec ban Bun eigen Éanö-aacö
öte cen erop Bonöen Beeft/tociBen spsoo beel boo? teöct3©llö ^togn gecbcn
aliS Ben goeö öunBt. €cnfgcn öcc coobcc^ gaan met Bem / om \'t blecfcB te
Belpen soute« cn cooBen; tcctopl ö\' anöecen onbectufffBen t\' fcBecp blijben /
., om \'t fcBtp tc Balfatcccn/ fiicï-Balcn / fmcecen / cn bo?öcc.$f aiicsf te öoen /
ibat öaac toc ban nooöen t^f.
3©anncec sp nu 300 beel blccfcBss gesomc«
Bebben / alö pen genoeg öunBt tc sön / ö?cngen sP t\' fföeep / cn (ïtpclcn
Bet in
\'t cuim op Dc Ballafïi 3©an Dit blecfcB ftooBcn sp ttocemaal ösag^ /
Ssnöec cantfocn; toaac tta Bet bet/ \'ttoeltbobcnop Dc Betel ö?ijft/ afö«^
fcöept/ m ft! soo beel BletneBalaBaiStciS geöaan ^D-/ alö\'ccbaBBcnsnn/
im;t mfcBiöaat t«teDoo{>em %\\m Sr?n^ïtööaltïjD met emfsBo\'

-ocr page 219-

Ediiw-ard Mekon door Weft-lAciieii. 197

tel GcDiian. ^sifö mag Den ücipitefn gccn öetcr fcöofd alö anttcrcn öeO^
veuvcf
/ 300 \'t Ocmerften / ncmcnsu^c I3003 Ijcm Dan öaan/ cnsmcn
öc Ijnnns in De piaatS- lül.ö s? nu gcrccD Sjjn om-ouDcc 3Cil tc liceten / U30?ö
er met gemeene tlemmc bcftooten/ toaar men sal gaan üruiffen / cn cen
a^coojögemaalit / toaac inonöer^anDet puntcmeöeßcgrepenftaat/ toat
^Je liapitein Poo? 3m fcljtp en pccfoon sal IjebDen. ^it Iccoo^ö toojö gc^
mccnlölrop Dcesc manicr getroffen.

llö \'ec icts op gcDaan too?D / sal öoo? eerfl ban \'t gantftlje ^apitaal af^ AccoorÄ
0etcobften too?Dcn \'t gelö öan öen fjaagcr/ \'t tocili mceflcnöcel omtrent ttoce\'
SonöerD ftubfen Dan acütcn öcö?aaaö; \'t ?6cDctDS-loon Dan Dei€immcrman\'^\'"^,„
Die\'tfcöip ölaar gemaafet Ijeefc i \'t gccn gemcenltih Donöcrö / cf i)onöecDtMhtgaaß.
en pjftigftufeöcn ban achten beöjaagt/ na biit f?ct mcoojD gemaabt iS;
\'
t ge D ban Den CDiCiirgicn of 3®on&-ljeelDcr boo? snn jBeöibamcntcn; öat
ttoce öonöecD / of ttoec fjonöecö c>, büftig flubhcn ban acljten / na \'t fcljip
gcoot tö / öoo? Den banb beloopts öaarna Dcbergeiöing Der geguctpen/
öie cerfigc leöen bccloo?enl)ebt)en/ ofsoöanig öaac aan bcrminbtsijn / Dar
3c De selben nooit tocer sullcn bonne« gcbnubcn; toelbe bccgelOingalDitS gc^
rcgelö too?öboo? cen Siccbtcr acm seö öonöecöfittbbcn banatötcn/ ofsei^
^laaben j boo? ccn ^linbec
arm bijf tjonöerö fiubben ban aclrtcn / of bijf
i^laabeui boo? ccn 0ecbtecbeenbijföonDccöftubbenbanacören/ ofbyf
^laaben; boojeen^linbcrbeenbicctjotiöcEöfinbbenban aclKcn/ ofbicc
^laaben; boo? ecn #og boHöecö flulUten ban acljten/ of ecn^laaf; boo?
cen bingcc öonDccD jtubbcn ban atijtcn / of een ^laaf; boo? ccn flijbe acm
eben soo bcel/ alöofDp afgefcOoortntoa.Si boo? cen toonö in\'t licöaam/
öaar ecn pijp in geöjagcn moct too?öen / bijf Öonöccö ftubben ban acbtcn /
of bjjf ^laabcn. ^ccsc ötngen too?öen boo? eecftbön ßet l^japtfanl afge^
tcobben i toaac na (jet obcctge cenpacig fn 3^0 beel Deelen gcDcelD too?D /
alö \'er mannen op \'t fcljip sün. ^c ^apetein tcebt btec of bijf pacteti booj
Sün - f£b jo / fomtijös mccc; en boo? sü« pecfoon ttoer. D\' inöece gaftca
Deelen gelijbebjb i De ^ngenss tcefeben De belft ban ecn manö Deel.

3®iinneec SP cen fcijip bomcn te neemen / fiaat bet in bun belieben \'t Hoedamg
selbe aan De^apiteintegceben/ ofnietj sooDit fcbip betccis / als\'t geen zieh in
Daar 3p opsöoA itecmcn sP\'tinbesitting/ en flccbcn \'tattöcr gemeenrüb ^«o^«^®
in De b?anD / of bcrccren \'t Den 5äapiteim ^n \'t bccobcren ban cen fcbip/ Ten &c"
buiss/ ofgebugt/ mag niemanDicts boo? sicb selben beöouöen f maac al^ äraagei».
Ic0/ öatgcnomentoo?Dbangclö/ jutoclcn/ ßoflclpc geficcntcn/ boop^ \'
«^anfcöappcn / ^c. too?ö altcmaal bp malbanDcc geb?a£öt / cn onDcc ben
öciijBccöanD gcDcclD / sonDec Dat öen ecn cen pcnning mccc gcnict als Den
anöec ^ cn om Dat \'cc gccn beD?og onöec souöe fcbuilcn /
is ccn ieöcc geboui
eec De
gocDcren gcDcclD too?öcn/ een ceö op Den ^^pbeltc Doen/ Dat
^ "^t De toaacDpbaneenfcbellifg / ban toat goeöecen bet oob souöe mca
Sn Sü^^\'^ / aeötec De banD gcbouDcn bccft. ^hDicn \'cc nu iemanD bcbona
ccn balfcben ecD te Doen / Dic too?ö mct fcbanöe uit bun gcseifcbap
Sinöen \'\' ^bucftsicbnooit ipeer omtcent eenige banDefegafieniaten

-ocr page 220-

i6o Zee- en Land-Reizen van

Ep jijn maïfianîjcrcfl jcec gctcoubj m Bcgulpfaam / en 500 \'ßc tenianö i^/
öfe tuctö Occft/ jetfcn Dem b\' anbeten ietö dp / en bo?Qen Dens foo lang /
tot bat l
)p gelegentîjeib ßeeft om Ijen\'t gelecnöe toeer tecîjanb teflellem
(©oßoeffenen jpfiecOt en ^nftitie onbcr maifeanberen ; toant 300 iemanb
op een berraaïteclijlîc toijö een fönec ^pitöbjoeüerö cm Dalö beengt/toozb
Up tegen een boom aangefet/ en ban een uit ben ßcop / toelbe Dem b?^
^aat in julb een gebal baac toc tebci:lne5en/ boo?fcDoßtcn ; maar foo ic?
manb 3pn pnrtp alö ccn ceclp man boo? be buifl tec neCec maabt/ te toetcn/
toanneer
Up Dem tpb gegeben Beeft om fijn ïSocr te iaabcn (toant fpbcclj?
tcnaltgömet feiltet getoecc) too?b DPbanfijnjBeöcmabßcrö b?p geftcnö;
en nicmanb 531 Dem baar ober moejcn.

^löfp cen fcDipbcroberb Debben/ jettcn fp be gebangcnögcmecnlijD/
fooDaaiîD\'^tmogclijbiô/ aan lanb/ imgcnomcn ttoee ofß?ie / toelDe fp
bp ficD Doubcn omtefeooben/ cn anbcre hingen tc berricljtcn / ticfp3clbe
niet bocn entoillcn; öocD cinbclp/ na ttoce of bjie taavcn fcicnfl / laatca
fp 3e toeer loopen. Ep gaan ficD mcnigmaol bcrbarfcDcn op \'t cen of \'t an«
beröEilanöi cnbeeltpböopb\' €ilanöcn/ bie aan bC3uib-Dant ban Det
ïanb
Kuba Ifggen. \'t ^^cDtp Danlcn 3p tegen \'t lanb aan/ om \'t fcDoon te
maafeen i toaac na 5p te lanbftappen/ cnDuntentcnfpannen. ©ecbol?
genö gaan fp met Dun ï^anoëô beurt ombcurtopbc coof/ cnnccmenbc
^cDilD-pab-bangcrö ban
Bayame. Bce5e fijn acme j^iffcDccö / bie fcDilÖ?
pabbcn bangen / om te berboopcn / cn Dun tojoutocn cn binbeccn baac mc?
ïihnl öc t\' onberDouben. <©e i^ooberö gcbjuiftcn 3c tot bc jelbe ocffening / 500
Kuba. iang fc baac (til 3ijn, en foo \'t gebeucb / bat fc bcuiffen gaan op ccn bufi /
baac^ScDüö-pabbente bangen jpn/ 300 neemen fpfemebe; tnboegcnbat
bcefc arme menfcDen fomti>bö bicr of bpf jaarcn ban Dun b?outocn cnbinbCi
ccn af 39n/ fonber bat bc "fcibc tocten / of fe lecbenbig of boob jön.

aflDanncec fp niet in jce 3ün / iö Dun gctooonclpßc ocffening in \'t toit te
fcDicten/ baac fp feecbcDenbigin3i3n/ cnD«n<©ctoeec fcDoon tcDoubcn/
©ewccr det Öat boo?gaanö / 300 floccö als pdoolcn / fccc goeb ijö. igun roccö 5ön
B.oovers. oj^itccnt bicc cu Dalbc boet lang / cn fcDictcn Dogclö ban fcfticn in cen
ponb.
Ep gebnUDen inplaatöban maatcu/ ïâacbocfcn/ en bzaagcn ah
tp/ toaac fpooD5ûn/ een ^acboeö-taö Bp fïfD/ baac bärtig fcDooten in
gaan ? fulfiö bat fc nooit onboojiien 3i3n.

mt iö Dct gecn / bat ib ban Dun manicc ban lecbcn fclbe gcfïen / en uft be
monb bcc ïioobctô/ met bc toclbcn ib een tp lang genoobfaabt gctoceft
Den Duiö te Doubcn/ gelp fn \'t berbolg berDaalb jaltoojben/ gcDoojb

Juftitie.

Bayatne
een Vif-

m-

twaalf-

-ocr page 221-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

TWAALFDE HOOFD-STUK.

Des Schrijyers vertrek van Hifpanioia. Befchrij ving des
Kafteels van Chagre, en van de Stad Panama. Den
Schrijver word op vermoeden van verraad gevangen ge-
zet. Panama door Morgan, Generaal der Roovers inge-
nomen , en Melton door des zelfs volk uit zijn gevange-
nis verloft. Wreedheid der Roovers tegen de gevange-
ne Spanjaarden. Panama door Morgan inde Brand ge-
ftooken. Vertrek des Schrijvers met den Generaal Mor-
gan na\'t Kafteel van Chagre, en van daar naj amaika,

Wm meer M ^ig maanïjcn mm bjp op\'t €Uantj Hifpanioia cttö\' om? vemek
Iccoentic plaatfcn getoced/ toanneer top onse gccOereninfcDeepten; van nifp«?
Ö aar top
secr goeöe oeleoentlietö toe tjaööen / Iscrmitsi Ijct tertrcfeben Dan tu
telpe Ucljtc baartuigen/ bie om ecnfocfeoDpmanfcbappen tciaabcnna öc
bermaaröe ^taö
Panama öen fleben toilöen toenöcn. •

bat top sebcn bagen in sec getoeefi toaren / ficecen top \'t Uatleel Mm Kafteei var,
Chagre in\'tgesicDt/ toaar nebcniS top met liet ballen ban bcn abonb\'t anlicr ekagre,
toiccpen. ^it liafleel / \'t toelft op ccn fiogc berg jiaat / legt aan bc monb
ban cen fcfioonc ïiibier / baar liet bc naam af bocrö. ïïonbom iö Ijct bcr?
(Icrlït met biblic en (lerlie palilTabcn / toeibe met aarbe gcbtslb sijn.
berg / baar fiet op legt i0 bobcn afgefneöcn boo? ccn graeljt ban meer sljS
hartig boeten Diep / cn Deeft niet meer al$5 cen In&om^ / baar een bal-b?ug?
getjc aan isf / \'t geen aan be lanö-si)bc met bier / cn aan be sec-feant met
ttoee boltoerlicn boo?sten 10. ^an öc suiö-sijbc loopt bcn berg gantfcfi jleil
op; sulfisf bat men ban bie Sant fiem geeniïnsf beWimmcn Ban ; en ten
3^oo?öcn loopt bc i^ibier. <©\'nbcr / ncbenö fiet toater / op be fioeb ban ben
ïJcrg/ fiaat een too?n/ op tocl&e acfit (tuBBen Banonsf leggen/ bie b\'in?
«omft ban bc ïlibiet Beletten Bonnen; cn noc^ toat bicper fieeft men ttoer
battetpen / icber ban se0 fluBBcn / bic öe ïaibieccn seibe Bebciligen. j^tet
\' ^^ ban beese Batterpen siet men ccnigc paBfiuisen/ toaac in b\'0D?l0gsf-
Bctoaarb too?b; gcliiB ooBbp toiïlen ccnigc Boopmanfcfiappen/
öobcn afBomcn / of bcrtoaactsSgcbocrb too?öcn. 23p beese paB-
pi^n ^ een trap/ m bcn Berg gettvaalit/ toaac lang^ men tot Boben in\'r

^ffeel

-ocr page 222-

i6o Zee- en Land-Reizen van

Itaflccï ftUitu. nsxi ïje fö cen Dabcn / toaac fn top ten aimec

iagcn / toclöc ö?te / tocc / cn sebcn baöem ötep tgf; tnboegen öat \'cc maac
alleenlijb bieinc fctjcepcn tn bonnen leggen; öocb blaß boo?\'tï^a^eclgeeff
men
gocöc anbec-gconö op sebcn cn atDt baöem tóatecsf.

g^c^ antecen öaagss Itcötcn top\'t anftec / cn setlöen öc ötbtcc cp /tot öat
top op öen eec(ïcn<©£tobec tc lanö flapten aan cen öo^pje/ Venta de Kruzes
genaamö / \'t geen acl)tten ^paanfclje miilen ban öe monö öe0 SibiccjS/ en
biif ban öc ^taö
Panama afgelegen ijS. 2!llbiec toDjöenöegotöeccnenboop^
ntanfcgappcn ontlaaöen/ en boo
?tsf op äp®uii-esels?na Panama geD?ac|)t.
\'©en bDlgenöen öag buucöen top etteïpen ban öeese bccflcn / cnbectrob^
öeii aïfoo na öe boo^nocmöc ^taö / tn\'t gesclfcgapbaneenige^panfaac^^
ben/ öie met on^ ban
Hifpanioiagcbomcntoacen/ cnöicon^onöcctoege
mecc beleefDbftö0 toonöen alö
top nocti ooit ban fiun Ennö-aatö/ 300
ïang top in
Weft-in dien gctoeeft toacen / genooten tmööen j toant öe ^pan?
^acöen sön öen €ngeïfcljen getoelöig bPanöig; 3«ibÖ öat men gcootc boojf
fïgtigBeiöban nooöen fjeeft/ om op piaatfen/ öaacfp mecflec sön / niet
ban Ijen belecöigö te too?öen.
. 319P fetoamcn öcsJ namtööags! omtcent btec uuccn tc
Panama, met toel?
ficcjS gelegemgeiö top\'t op onfcaanfiomflalöuisgefcöapenbonöen; \'ftseg
op onfc aanbomfl; toant toen top bectcofibcn sou mcnbanöcesc^taöen
öeë 5clf?s cpfibom tc cecljt bebben bonnen seggcn
Fuit ilium, & inges Gloria
Dardanium,
gclpböcn llecsec tn \'t becbolg falöoo?ett.

lï^e^taö legt aan öe Euiö-see/ cn too?ö ban acDtccbcflöotcn öoo? ccn
iBetc/ toaac uit gcjlaötg seec ongcsonöeöampcntoaafemen/ toclfjcbeci
SicBtcnjS-becooifaaftcm <©e^traaten toacengctcmmecö Sofien mtfti cn
tnaa&tcn gantfcfj geen fcljaöutoc tegen öe^tcaalcnbanöc Eon/ öie öaac
fijanöenö ßcct sön; i^tooegen bat se bp ßelöec toeöec bp na onbjuifiöaac toa?
ren. ^e Ruisen / begalben öc geenen / ötc aan öc(0oö^öienfi toegctoijö
toaren / bonöen een getal ban meec als? bijf öuifenö beceiben / toaac ban \'cc
meccaléttoecöuifenö / öiecö&c3^ooplicöentoebet)oo?öcn/ ban Ceöcc-bout
gcbouto toacen i toant men timmecö öaac ai met ijout. <3n \'t <0oflen ban
Panama lagcu opccncotïSaanöcscesebenBontngUibcBuifcn/ altoaac öc
öoogc biecfcöaac gefpannen toiccö. 5ÖP bolle maan fiocg öc Ziiih^s^t tegen
iï\'uitecfle ïjuifen aan/ cn eböe becboU3er>0 tocec 500 laag/ öat se ccnmoc^
caffigc onöiepte ttoee mplen bec ontöeïjtc. Ronöom be booigenoemöe Jäo?
ningliiftc I^uiscn lag cen boute befcOanfing/ cneentocintgtetec siiöeafccsi
{ïeenc flot /
\'t neen ceöelijli flecb toa^. ö\' ï|oofo-berb Daö cen 25tffcliop /
bic onöcc ö\' tHücösf-biffcbop ban
Lima (i^onö. ©ojöerjs betooonöen öc Fran-
ciskaancn, Dorninikaanen, cn öc Ü^onniben ÖCC ©JÖCC de la Mercede, Uf
nige seecp?agttnc iäloofleccf. \'tgianö bilt öoosgaanss becgagttg/ en brengt
aïfetnOalbcn uit b:abbigc peilen/ toaac ban men\'ec cen menigte siet/ seec
ftinbenöc öamöcn boo2t. S^iettcmin ^(tft mfn\'ec Ijtec cn öaac acasigc
toeiöen boo2\'t bec. ^e lucljt sou öoo? ïiet fitnfen ban öeefe ö^aöbige
püc^
len nort) ongesonücc toeefen / a!0setegentooo?öt3ief/ tnöten se nietcent^^
ftn^ öoo? öe toinö «it sec gesutbecö totecD.

Befchrij
ving van
Pas^ma.

-ocr page 223-

Ewadurd Melton door Weft-Indien; 201

tSêcmir« top öleu in De waanö ^^ttoöec gefiomen maten / eti Dat \'er üan
ÖOdt-maanD tot fïagt-maanD toe Up na een gcflaotge cegat UdU/ öemoenss
^Ocilfelijfje DonDec^ageti / ö,iDDen top \'et tn be tijb baïi ttoee maanben jeec
^Wfg becmaabiï; toant men bojfi get fioofD naautoenjNS buiten be beue
fieefeen; bocfi naberfianb bebiel onss Dit Panama nocfi beel jleefitcc; toant
öen <jBowbccncuc in \'t beginban ^anuarp be» 1671 bedcfitgcftcege«
fieDbenbc/ batjohan Morgan ccn €ngd3Sman ban geboomte/ öie<©ppes?
fioof b toass ban een oneinbig getal ban Cngelfcfie ca f canfcfie iSoobcrsS / en
teelliCïgÈ bappecficib cntojcebfieib cben seeKbanDe^panjaatben gebiecfö
\' toiecb/ banboojnemcn toaiS bc ^tab Panama tcplonöccen/ en Dat fip ten
ötcn cinDccen groote macfit bp eenbergabcrb fiaD/toicrbentopöc^mojgcn.si/
omtrent cen uur boo? bag / boo? meer aIjS bartig ^paanfclic polbaren mee
een afgrijfclpgctoelb uit fict bcbgcru&t/ wnocfi fialfna^öt naDess<©oui Densdn »
bcrneurö tooomng geiïeept i sonber öat iemanb ban beesen allen/ fioe me^ vencrd
nigmaaitop ba^ir ooH om b?aagbcn / on.ö scggen toilbc/ om toelBe oo?saaB a^
top alDujES sefianöelb toicröcn. «©it alleen lionöcn top uit fiun bertoarb ge? verraad
luiö bcrneemen / bat mcn onö boo? J^erraöer^ aansag; toant SP riepen ic^ «ngen g.»
bcr om \'t\'feccfl / bat mcn onö / sonöcr ccn^ na onse leugen^ te lui (leren / Ic?
toentig bcfioo?öe tc bcrb?anDcn ^ ja niet cen toasi \'cr onöer fien allen Die niet
oaacne on^e beui souöe gctoeed sfi«» i^aar nocfi toaren top gduBBig te
fiouöcn / toanneer top \'t oog flocgen op onse arme ^icnaar^ / Die öe ^oï?
baten onöer \'t gaan soo iammerliiB mï^fianöelöcn / öat se nict^ minöcr alsf
menfcfien gêlccBcn. (Certogl top nu tn onss ficrt ö\' onmenfcficlfiBc to?ecbs
ficiD ber ^panjaarben berblcehtcn / toierben top in een bamer ban Den <0ou?
berncurjs fiuiis grbjacbt / cn Dicfit genoeg betoaarb / tettoijl mcn fiem be tg?
öing ban onse
geb mgentss atng ö?cngen. «©mtcent een uur baar na toier?
bcn top toeer uit Deese fianfier gefiaalö / en boo? fiem en ettclpc baii sp
ïiaaD gcb?acfir ? öaar mcn on$sbefcfiulbigbe/ alsoo fp toiflen/ bat top
<!gngelfcficn toaren / en bat top ban Hifpanioia bertoaartsf toaren gcBomen /
tc^ toclltc plaatfc ooB bcn boo?noemben Morgan sfin «loot in bc jBaanb
ban g^ecembcr bp cen bccaaberb fiab / bat top ali^ ©ccfpteöerss ban fiem
Uoo? uit gcsonbcn toaren / om bc cn \'t Eanö tc bcrfpieöcn. 3©p ga?
ben ten anttooojö / bat top Morgan nooit genen / bccl minöcr gcBcnD fiab?
ben; Dat top luiDentoarcn / Die om ons« bermaaB be toectlelb gingen besigtl?
gen / sonber oois ban boö?ncfn\'ien gctoeed te sfiu om eenige IJanb-aarb tc
fielccDigen; cn Dat sP / om bc toaarfieib baar ban tc toceten / maar na
Hifpanioia, Havana, Florida, cn meer anbccc
Plaatfcn fouöcn fCfi?pÊn /
baar top on$r opgefiouben fiabbcn. ï©p sullen soo beel moeite niet ccn$f be?
fiocbcn te boen /
sci ben <0oubcrncur i en fiier op onfe ï^offersi cn baliesen /
^dBe fip mebe ten fijnen fiuisc fiab boen b?engcn/ ficbbenöc boen fialcn/
gjiecöen bc fclbe ban bobcn tot onber öoc?focfit i bocfi niet binbcnbe / \'t geen
Sf,"®a?ccbc/ seib\'fip tegen« ffin ïïaabgificeren/ bat top ongcttoijfelb De
fiSh fefi?ifteri/ tociBe on$f foubcn fiebben Bonnenobcrtuigen / bet?
K® P^öbcR; it^aar boegöc fip baar bp / betoijl fp met gocbficiö niet öe?
ncnnentomen/ mijfn jjjjj aPg^^ iwibbclenmoctengebjuiBen/ om fien öe

Cf toaar?

-ocr page 224-

2,0 2 Zee- en Land - Reizen- vans

ïjjaarDsiö uit öen Salö te Baaien. Bit gejest Bebbenöe / Beïafle Bp be pijn-
banfi gereeb te mafien ^ bocB \'t jp bat fgn ïïaaböBeeren met mecc boD?ng?
tigBeibö in be jaafi bJilbcngaan/ enbatfpeccd na be genocmbe plaacfen
fcB?ijbcnb3ilbcn/ gelp bJp/ 500 menonö najobanigeen onbcrjoefiban
leugcnö obcctufgcn fionbcn/ ongs boo? be
b3?eebflc pönigfngen besf toecelöö
acttJilligbJilbcu bloot fl:cllett / altöb top ontfitoamen bit gebaac / en toicc?
ben toeec opgefïootcn ^ bocB iebcc in cen bpjonbcce plaatö / om bat top mo?
gelijfi malfianbec tôt geen BacbnefifiigBeib aan jouben mocDigen» (©n^e
Bicnaacö / gelpfitop nabecBanb becftonöcn / Baöben fp oofi öien selben
mo?gcn bccBoojb / cn jelfö een baac ban / bien
fP boo? b\' onaofclfta aanja?
gen/ gepijnigb/ mctgcoutoelpeb?eigcmcntcn/ ban Dat\'cc geen to?eeD3
BcDcn te beDcnfien jouDcn jpy tocl&cfp Ben niet en jouDen aanDoen/ in?
bicnfpRacDnebfiigin\'tontficnnenölcßben f baaccn tegen beloof Den fpBen
niet alleen t Icebenen b?pe obmocBt na B»n ©aDcclanb ^ maac
00b ccn aan?
jienelijbefomme gelD/
500 fp onfc miöDaaD openfiectig belööen totibcn -,
maac inm to?eeDBcDcn cn liflen BabDen De toccfiing niet/ Die 5P5icB boo?gc?
{ïclb BaDDen j toant onjeDlenaacö bicbcnbolflanbiginbetoaacBeiD boo? te
tïaan.

Ccctoijl top nu feDec încenbpjonbec fiamectie / offiot / om bctcc te jcg?
gen/ cpgefïootcntoaccn / gaf menons atfit of ncacn Dagen lang maac
eben
300 beel ectcnö / alö top ban nooDen BaDDcn om niet ban Bungee te (lec?
ben ^ na toelfie tpD ifi Op een namiDDag toecc boo? Den <©oubecncuc gcb
?3gt/
cnmetbe3clbc 3aficnbcfcfiulDigD toierD ; jeggcnDc baaccn boben/ batfip
ccn bjief ban
Morgan onbecfcBept Bab / toaac uit Bet gantfcBe bcccaaD 50a
filaar alö Den Dag blecfi. ifcc op toonbe BP mp een b?ief / Die met fiacafi?
tccö geff B2ccbcn toaö / en Dien ifi aljoo tocinig ïeejen fion / alö of ifiban al
mijn leeben gecn Icttccen gejien BaD. \'fi Eci Bcm / bat ifi Dc BanD cn De tec?
ficnen al eben beel fienDc / cn Dat ib toel
bec3cficcD toaö / Dat Die b?icf aan
onö niet gefcBzcebcn toaö. \'fi î©cct niet / 3ei ben <jBoubern?uc/ toaac u
becje B^cDncbfiigficiD toe Dienen 5al / aïö om uto îîcaf te
berftoaccn / toant
uto jBafificcö 3ön alcccDö Baïftot bcbenteniö gefiomen / en ifi jal \'ec \'t obe?
cigc oofi toel toceten uit te lïaien. BitjeibBPaiiceniöfi./ cmmpeenmiö?

baab te boen befiennen/ baac ifi nooit De minfle gebacBtetocBabgcBabj
bocB ifi toifl tod betec / cn gaf \'ec Bcm bcrB^ilben geen anöec anttooo?b op /
alö Dat
Bet r ecnemaal onmogclp toaö/ Dat julfiö toaac fionöejp. i|p
bceö m.tJ Dan toeec tocg b?engcn met öecje toôO?Den / bat beö anbcccn baagö
be pijnbanfi bc toaacBeiö toel uit mp monö jouöe Balen, \'fi Eat öanD&
gantfcfic nacfit in öc gcootfle benautoBeiD Deö toeecclöö ; DotB ift toiccö niet
toeec ontbooöcnf mogelijb Dat öen <6ûubecncuc joo bed met Bet befcBec?
men ban jijn
tocbectcoütobe plaatötc boen Baö/ Dat Bcm niet bed tpjS
obecfcBoot ora op onö te benficn ; toant ifi Boo?De cenigc bagen Daac na mpn
a©acBtecö tegen malfianbec Jeggen / Dat De ^toobecö met cen ongcBoo?be
(loutmoeöigBdö \'t (icrfi iËîîflcd
San Lorenfo cte Chagre, toaacbaufitec
boo2 De befcBïpingtclecjcn flaat / onDcc\'t belcibbanecncn
Brodeiy, cen
mm/ bic lang fn bie getoeften op becoof gebacen/ cnben^panjaac&ert

pce?

\' I

-ocr page 225-

Eduward Melton door Weft-Indien. 2©^
beeï seö\'aan fiaö/ Ingctiomen DaDöcn/ en öat Morgan meteen

ttiacöt ban oöeröe ttoaalf ßonöerö mannen tnaantotötiöaS/ om öe^taö
JfPlonöeren j toaacom öen <©oub£rneuc/ tnötenftp ban tutten ntet gcjlut
öonöe tooiöen / öc {Icatcn mct tJO?tltoccctngcn ban mecijaBfeen öaö öocn
bêSetten/ Sijnöe tcöec ban öcese bo?(itocectngen mct ftijoonittctaal feanon
lïoo?3tcn. ^cc3c tijöïng beröipöe mp gctoclötg: toant
Morgan ecn €n;
gelftöman gynöc/ bon tb ban bem / ten guaatjten genomen/ geenfïims
mee bejegening als ban öe ^pantaacöcn bcctoacbtcn. (€cn minflcn f oop?
te ib mct bet beclieS ban mijn gocö toeec op bjpe boeten te gccaben.

3i)an öicn öag af boo?öe tb alle öagen nieutoe gccutbten ban bet naöeren
ban öit Eeger/ cn bocspallcöebtnöerlagcn/ toclbc bcnbcn<6oubecneuc
biec en öaac op öc tocgen baö öocn leggen/ bjucbtclooS baööcn gemaabt;
tot öat\'cr einöelijb op öen
28 ban öe boojnoemöe maanö ^amiarp een af?
gcijfelpgecucbt lnöegs 43oubecneur.ö buisontdonö. tülles totecö aan fiufe
ben geb?ooben / biften cn baflcn opgcfiagcn i bü?t om
\'t gantfcbeJniiS \'t on^
öcrfl optoaact^ gcbecrö. ^b cicp aan mijn ^©acbtecs / om te berneemcn /
toat ö\'oojsaab ban öit getoelö mocbt toecsen; öocb öcesen toacen niet te
binöcn ; maac iö toiecö öcanttooo?ö ban een pactp f canfebcn cn €ngel\'- geno®!«,
fcBcn / öie mp bioegcn / toat ib öaac maabtc / öctopl 3P aan mpn fp?aab
toel boo?öen / öat ib geen ^panjaarö toasf. \'b (Ctoijfeloe nu niet langer /
toanneer tb jfranfcö en €ngelfcö boo?öc fp?ecben/ of öeßoobecs toacen
mecflec ban öe ^taö/ en cicp öecbalbenin\'t€ngclfcb/ öatib ecn arme
CcbangentoaS/ öicn men befcbulöigöbaöban öoo? öen <6enecaal Mor-yangenit
gan boo? becfpicöcc gcb?mbt gctoecfl te sijn. liec op fïoegen sp öeöcuc ban
mijn gcbangeniis mct moobccs aan ftübben/ cnbc(cgcnDcnttipalSb?ien?
ben. jgjïi becb tccflonö om; öoctj
geen Uan mijn jscts-bjccöccssicnöc/ sei
ib / öat men nocb ö?ic €öciiteöcn mct mp gebangen baö genomen / cn öat
m sefierlijb b3i^ / Dat men se bier of Daar tn \'t selbe btit0 opge^ootai 30UD0
binDen. 3©p liepen Dan ober ai soeben / en besigtigDcn alU botten en ga^
ten / tot öat top einöeip Den een na Den anDer bonDen; toannecr top mai^
banöcr ban blpfcbap «tct Dc tranen in D\' oogen ombelöDcn. ontb?ali
\'ec niemaiiD / alS onse dienaars / toelbe top na lang soebcns in een onDer?
aacDfebe belDer / öaar men geen banö boo? oogen bonöen sien / bp Den ans
Dec bonDen. (Cocn top nu toccc op b?pe boeten flonDen/ b?oegentopDe
ifioobecs/ of SP n^t soDanige gocDcren Daac ten buijc gcbonDen baDDen;
toaar op w onjS anttooo?Dcn ban ja; öocb öat
sp ons Daac geen naDecbe^s
fcbeiD ban bonDen gecben / bso? SP eecfl fjun <i5enccaal gefp?oobcnbaDDen;
baac SP ons tccflonD na toe b?acbten.
Morgan fiont op De msacbt in bet ^
miDDcn ban ctteipbe gehangene ^panjaacDcu; enban sön^olbbccflaanMorLr
bebücnDe/ boo? toat KcDen top ons ttitgaben/ gebooö bP ons te naDecen. geblcht.

öccö bet tooo?D boo? onsf allen/ enbcrbaalDefcmin\'t 6o?t alles/ toat
WS tc Panama feDcrö onsc gcbangcni^ tocöccbarcn toas- <0p beeren / jcf
300 baafl W bit becflaanbaD / betopl gp\'t ongelab gcbaD bebt ban
"Vï? önfcftuiD om mönen toilïe te lijöen / en öat 0ct öeen / t toelb alcecDs?
sqtuteD tsf/ niet bergoipen ban too?öen/ 3aUbt«nminflen5O?0D?agcn/

"" z ^at

-ocr page 226-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

öatulrtttoêsomcnlje/ soolanaopöpmp 50t/ 0«e» Iccö meet toctirc\\ja5:
cen sal/ cntiatDcfcljaöc/ iwlfegpöfec geleeDenöcbt/ utoeec ticcgoeöfal
too^öm. Hiec op öeöal ïjp Dc gccncö/ Die on.ö uttDcgcöangcnïö53crtofl
IftaDDco / Dat mcn alle soDantge gocDCEcn / aljs top aantotjsing pan Dceöcn /
tccflonD/ sonDcctetjSDaacteantcPccmfnDecen/ boo? fiemsouDcndjengcn;
t toclft ooB Uan flonDcn aan aijoo bolUjacöt toterD; 5cifs b?acliten öc jïao?
becjS \'t gelö / \'t toelfe öen <©oubetnciic mogeUjft uit ftaafffgljctö bürgeren nab
meöe te neemen (toant onscgoebecen tolerDcn tn syn fïaap-öamct gebon?
ben) en Dat 5p alss Dc gececDfïe cn Beflc buft in Den aanbang ai uit öc Boffers
gefecegenSaDDcn/ tocccteboo?ftönnv SulB^Dat top nictis/ of aïtöD secc
toeinig / beimiflen/ alöallecnip eenige papieren en D?iebcn/ toaac mcDc
men onjs ban beccaaD ijaö soclien t\' obectuigen.
Morgan öccö op on^ bec?
5oeB7 Dit allCiS öp3ijn eigene gocDecenbccgcn/ omtcbetcc betoaacö tesön
en bcbal onss bp Bem te bUjbcn en 5ön tafel öp te tooonen /
300 lang top Daac
joubcn 5tjn.

I^icc sagen top nu/ op toatmaniccbeïïoobccsi / toanneccspobcctoin?
naacjf sön te toecfigaan. <0ecn tojecbgcben toaccn \'ec tc bebenden / Die sp
bcn ^panjaacben niet aan cn beebenv toaac in öen Dienaar/ öie ban gen
gepönigD toasf/ gelp Oicc boo? ber&aalDijS/ Dc ïtooberiff gccnpnis toe en
gaf; ia \'fe Beb Sem boo? mijn oogen een baab sien^ boen / bie alle mcufcBe^
InBöeib tc butten gfn^i toant Ijebbcnöe/ bolgcnis sijn scggen / ccn b in be
geenen gcBregc / bte Ijem in sön gcbangentef bccl leebö gebaan fiab / fiaBtcn
ÖP fiem met ccn bijl öc Oo?(t op / en beet met sün tanben in fiet nocfi itsienb
fiert / bat sijn gantf^cfic monb baar ban bebloeb toaö. ^ulB ccnboobdgBcn
fiaat fiab fip tegen öc ^paniaarben opgebat. ©laB op be macht toass cen
3©ip opgcrecfit ban een ongemecne fioogte / toaar aan bcj|oobcrsfbe(©e?
bangcncn/ om fien tot bebentcni^f cc b?cngcn toaar SP fiun goebercn bcrbo??
gen fiaDben/ sobaitig toiptcn/ bat SP onteQuaam toaren om fiun armen
ooit toccr te Bonnen geb?ui&en j toaar na sï* Ben nocfi gemeenlöB / albu$
Bcncbsn aan bc toip fiangcnbe / b?anbcnbe ^palmiilc tjlabecen onbcr\'t aan?
gcsigt fiielbcn; inbocgcn bat iB \'cr bccfcbctbencn in \'t mibbcn ban beese pij?
nigi\'igen scer elcnöig ben geef!: fieb sten geebcn.

itamiöbagjS omtrent b?ic uuren liet Morgan ficimelöBtieBianb in
berfcficibcne fiui«n flccBcn; sulBö bat be <;§taö tegen Den abonb almccfien?
b^eiinbclicfitcblamflonb; ccfiter cn sou iB niet Bonnen scggen / om toel?
Be oo?3aaB fip bit boen liet. <©nbettufllcBen beeb fip
cen^crucfit onbec \'t bolB
loopen / bat be ^anfaarben sdbc beesen B?anb gcjligt fiabbcn. |Ben liet
eenige fniisen fp?lngen/ om bcn boo?tgang baar ban tc flutten; maar\'t
toaïf b?ucfitefoosf} toant bermitsfDcfiuiscnbanfioutw^ccn/ toasfDeB?anti
niet 500 fiaad aan een flraat gcBomen / of BBinen cen «alfuuc doitbbe gant?
fcfie flraat in be licfiteblam. ^e ijsenucesenfiabbcnaifiieceen seec aans
3t?nlij& <0cmeen-fiui3S/ f^ac\'t Bantoo? ban be s^egecp optoaiS/ \'tgccn
mebe tot be gronb^ tbe boo? be blamberbeigb toierb ^ Bo?tom/ bcb?anb
ging 500 getoelbig boo?t/ öat besf anberen baagsi mo?gcn?s öe gantfcfie
^tab in b\' afcge lag / Befial»$n omtcentti»^^ ficnöwb paBöwtjm/ ^ (ïai^

. m

breedheid
der Roo-
vers tegen
de Span-
jaarden.

Morgan

doet de
Stad in de
brand ftee-
^en»

-ocr page 227-

Eduward Melton door We-ft-Indieia. 544

Jnöa\'IBiOcrïieiïcn / öiecm toetmoKban ö\'anöere geboutoen afgcsosötrö
tonöen. ^n öeese gloeö BbJam oofe al
\'t geöiert om Dalsf / öencbeft,^ ee«
Srooten fjoop ^^laaPen/ ötesttBinöeljufsenPeröojgen Uaööe/ entodfem
vt üiammen Peröinöeröen öi» lijw öaar utt te loopen.
^ien nacljt feööen öeiHooPet^sK&roitöomöe^taögeFjonöen/ alsoo
beöHCÖt tiJ ircn/ öat öe ^panjaaröen/ bp öetoelben 5p een ^eer aan^
merhelpe macljt gelten ïjaööen/ teeöerom mochten bomen.
gensÈ bjieröen öe geguetften
in een 3äloojiec-bcrb / öienofO obergeöleebcn
toa^s/ geb^acöt; oofe bjferö ban öe selbe een CoipsföuguaEöegemakßt/
toojaenöe alle ijet gefcljut ronöom öe selbe geplant. !^eibolgensS liet
Mor-
gan
sijn Bolb in bataille flellen / om tc sten / toat berlie.ö fp gclcöen Ijaööen^
\'t geen men bebonö in niet meec aljS ttointig öcoöen / en omtcent soo bal
gebtoctflen te beftaan. j^oclj öien selben morgen baarörgöe tjp tionöerö cn
böft ig mannen af/ omöctnötngtenöeesegeUiMirgeobcrtoinring aan öte
ban\'t !äajlecl ban Chagre tcb?engen. ^eesetoieröcnban\'tgantfffjegrodi
ÖC0 legere tot bwttcn öc"^taö bcgeleiö/ öaar SP ban bercc eenige benöen
^paniaaröen tn\'t
00g brcegeni maar SP Setten\'t tecfionö op\'t loopen/
300 tjaafl SP 3a3en/ öatöe ßooberss stcß geltctcnopöenaftetoiUenboo^
men.

I^a öc miööag btoam Morgan mcr Ret obertgc j^m toeöcr tn öe ^raö /
baar tcöer Compagnie een bpsonöcr Eogcment nam i toaar naöe^ooa
^ersf tn öc pinnljoopen öec afaebjanöe öuisen soeben gingen / öaacfenocl)
al b?p toat buitss bonöen/
300 ban sübcctoccb/ algs ban gemuntsitbec/
geen öc ^pantaacöen tn putten getoo?pen ßaööcn.

anöeren öaag^ toteröcn nocö ttocc partpen afgebaaröigö/ tcöcc
ban bonöccö
euböfttgman/ omö\'Sntooontsecss ban ïje^taate gaan op?
soeben; toant öe mcejicn {jaööen sicD in tijösf op öe blucljt begeeben.
ttoee öagen btoamcnöce^c partpen toeöec binnen/ cnb?acUtcnobec öc ttocc
Öonöcrö gebangen^ meöc
300 mannen/ b?oiitoen / aljS ^laabcn.
fttoam öten selben öag öe^acb toeöcr / toeibc
Morgan opspnhcmfl binnen
Panama Öp gcöjcti ban toatec tn begaben baö binöen leggen/ (toant men
ïiecft
\'St öoog cnlaag toatec / gelijft tn\'t Banaal ban €ngelanö) en Dien bp
met bijf-en-ttotntfg man tn sec gesonöen Daö / om testen/ ofspoofeiet^
op bonöen öoen. ^p bjaciiten ö?tc ©acben meöc / toelbc SP genomen Baö:^
öen; maticöcBcfiepjösf/ \'t geen ccn <i5al}ocn toaiS / toaac inget Silber ban
öen üontng mct alle bc jutocelen cnrijBöomöerboojnaamftcBooplieöen
ban
Panama toass/ Baööen SP StcD laaten ontbaarcn. <©oB toaren in öit
fcBip öc ©agpnen mct alle öcbercieringenbanBun BerB/ cnBunnoiiöen
Silber; Boetoel Bet selbe niet meer al0 mct seben ftuBBenBanonj^enniet
ttoaalf of öactien tnusSBetten booisten toasS. ^aac en boben Baööen sp
9root gebjeB ban toatec; toant öe Sloobec^ Baööen öe floep metseben man.-
SSl, senomcn/ ötc gegaan toaren om in ött gcb?cb te boo25ien. Beesen
fÄ^^.Ö^öectcBt ban\'t gecn öat Btec boben becBaalö t^j alö meöe öat Bet
SJl^Settocgctafsclö toaiS} toant «et Baö t>ietanöec3Sal0 spn onbec-^eilen.
»ac öen 2&cbclBebBec bec Hoober^ öaö meer lufï om fitlj bol en sat tc

€t I . »en/

-ocr page 228-

2oé Zee - en Land - Reizen van

pen/ en fijn tp t>003 te bwnoennictecnfcjc^Pcianfcöej^ioulMen/ töelB«
lip gePtingen Dt^ö / nlö om na ött Poo?nocmöe ^cfiip tc gaan.

Morgan Ött aUcö Pccftaan Deübcnöe/ öeeö öe 25arböen PoIgcnöcn öag
iöcei; tn j^c ïoopen / om t)et ftötp te gaan opfoeöen; maai\' ïjun moeite toasê
pjugteïooö; toant tpiiiggeiircegenBcböenöe/ öatöe iHooPergsmct Paacs
tuigen in 5cc töarcn/ cn fjun Hoep genomen üaööen / ijjaccn fp Poo?t gc^
aaan. Bccfen aanffag öan mitïuïit jünöe / namen fp eenige batftcn/ ötc
fe aan ö\' Cilanöen
Tavoga cn Tavo^iiia uonöen/ met uccfcpe4Dcnc gocöcccu
gdaöen/ cn btuamen öaac meöc na
Panama; attnaacfp Morgan Duntuc^
öccbaccn öeftenö maafttcn. ï|icc op toiccöcn öc 25ootögefeUcn / öie öc
iïooDccö uit öe ^locpPanïjet gcootc ^c0ip genomen öaööcn/ optiicutoii
tuccc onöecP?aagö/ toclfte "feiöcn/ öat fc toel toijïcn/ toaac omtcent öet
^fljip geloopen toaöi maac öat fe Pccmocöcn / öat DctPccftecBingban
boUi gebregen fouöe Deböcn. (Cccftonö toiccöcn ïülc Uaartuigen / öie in
Panama toacen/ tocgccutl/ cm öit ^cï)iö tc gaan opfocfien. tCcDt öagen
toaccn fp met Pier 55acï5en cn fionöerö en ttointig man in Eec/ jonöer ictjS
uit tc cccïjten; toaacom fp / ficnöe öat \'cc gcen ïjoop meec en toaö om gct
lioo?noemöe (6al}oen tc bcpgcn/ toecc na D\'€tlanöen
Tavoga cnTavogüia
ïjeecöen / öaac fe ccn ^cöip boüöcn / \'t gcen Pan Paita ïttoam / en öat / ös^
DalPcn ttointig öuifcnö fluftbenljanacïitcn/ mctjccp/ labcnö/ biöituit/
cn fuilter/ gclaüen toaö. gï^t Dit ^cpip
enfiun^öacben/ Diemctgocs
ïieccn cn gcPangcnö / toeibc fp op ö\' «Êtianöen gefececgcn öaDDen / gelaDcn
toaccn / fetoamen jp toccc te
Panama.

jlSiDlectoijl toaö öetConPop / bat Morgan na^ct 3^a(teeï ban Chagre ge^
fonDcnöaD/ ban gelpen met goeöetpöingtoebecgefeomcn; toantfpmaafi:»
tcn ftem BefecnD/ Dat Die ban
Chagre ttoee baactuigcn boo? Dcifiibicc om te
fecuifen gcftuucb ftcbbcnbc / bccjc tenjêpaanfcbfcbinin\'tgcngt ge&cccgcn/
cn \'tfVlbc nagefaagb SaDDcn i toaac op Die ban\'t Baflccl tccjlonb be ^paan?
fcDc blag Babben laten toaapen- Bc .^paniaacDen ficB in\'t naauto jicnDe/
mccnbcn baac onbcc\'t ï^aftccl ccn b?pc öaben tc binbcn; maacnaautoe?
ïjjfiö toacen jc b\' eene toolf ontïiomcn / of ^e «epen ö\' anöere fn öe monö;
toant omtcent fjet öajieel gebomen jpöe/ toferöenjctecflonbberobecb,
Bft fcBip toaö met eet-toaaren gelaaben / \'t tocift öc iSoobeciS öcfl bienöe;
toant JC toacen Daac in \'t l^nflccl fïecOt ban boo?jien.

Bccje titöing gaf 0025336 aan Morgan om langer tc Panama tc ftlpen /
«n \'t gantfcBe lanö tc boo?ioopcn; tcn toclben cinöc alle öagen cen partp batt
ttoee Bönbccb man uitgejonbcntoiccb/ Die niet joo Baafl binnen ütoam/
of ccn cben biecgclpbc pactp (lonb al toccc gccceb om uit tc gaan. 4©nDcc5
tuffcBcntofccbbe jccooiibanallcfiantcngcfcBuimbi toaac boo? jp gcootc
buit / ^n beeï gcbangenö feccegcn/ aan betoelficn jp alle bagen b\'afgcpfe^
lijfifte Pijnigingen öccDcn/ Die j» bcDcnben fionöen/ allecnlijfi om bat jp
malfianöec bccfilifificn / en aantoijjing jouöcn boen / toaac Bun gclb en goc^
Gnweiij- beccn bccbo?gcn toacen. J^erfcBciöcncn toicröen Dn öc manndpe icDen op^
»f^gcfiangen; ncuö en oo?cn afgcfncöen; en Duijcnb anDere tormenten
Kv"?\' öebaan. ©nöcc anöecen jagen top\'ec ttoee j^paanfcBc ^^ooplieöen/ bfe

DOO?

-ocr page 229- -ocr page 230-

Ediiward Melton door Weft-Indien. 20 J

soo? oeen pön tot öcfientenfö tc ftjcngcn tóaren / acfmoltcn ïooö tn fcc monö
gieten / cn iJctiK ö\' oogcn metgloepcnöc priemen lUtflccïicn. €ttcU)ïie toters
öen Pan öcitlooPerö op Boute ßruifcn gcöonöcn/ met öjanöenöe lonten tuf-
fcBen öe Ptnactcn en teenen; anöere totcröen aan (iolilien gcDonöcn / en
QI500 Poo? \'t Pper te ö?aöcn gelegt/ öat Bet Pet Ben mt Bet ItcBaam liep.
I^ojtom/ öaarfea« gecn to?ecöBeiö in öctoercïö beöocBt toojöen/ öaar
JicB öceje ïüooUerö niet met ccn PjoUjfi gelaat Pan öienen. ^cBcr ^pan^
jaarö / öien ji» aan jijn felceöiög Poo? een rpö man aanjagen / toierö ge?
toipt / öat jön armen gantfcB omgeöjaatö toaren; öocB öoo? öeje ppnnccB
tot gecn betjenteniö öomenöe / bonöen ßcm Paü aan jijn öiiimcn cn aan jijn
groote teenen / aan Pier palen / toelfie jp ten Dien einöe in ö\' aaröe flocgen /
en öie joo toijö Pan malfianöer ftonöen/ öat gecn ban öe gcbonöctie Iccöcn
op anöerBalf baöem na öe paien beiKibcn fionöen. (€ocn jlocgen jp tuet
Biin bieren gelöfiecBanö metftonre (ïofibcn op öe toutocn / öaar fin aan ges
Bonöen toaö; fulfiö öat
Bp öoo? Bet fcbuööen ban jlin licljaam / \'en Bet rcfi^
fien öer jcnutocn/ ö\'onbïrö?aagelijfi|ic pijn öe$r toerelöö uitdonö. Bit
nicttegcnjiaanöcfitoam BpnocBtot gecn bebentcniö toaarom jp ccn fieen
ban meer alö ttoee Bonberö ponöcn f toaar op öe lenöcnen iciöcn / cn Bun
ftaan toecr ban nieutoö op aanhingen; toaar na fp eenige palmifle-blabCf
ren onöcc jijn aangcjtcBt inb?anö flafien / öie julfi ccn gctoelöigen blam
en coofi ban jicB gaben / bat beejen acnten mactclaar öaar boa? ban jijn
Iijben bcrlojl toierö. ©cel meer biergelijbe to?eebBcöen jagen top Ben beö?ij?
ben. Bc jBonnificn jelbe Bflööen\'t aljoo fitoaaö alöö\' anöeren; cnin#
öien fp niet gcBoopt Baöben gclb boo? Bun b?ijbom te ftrijgen / gcen een ban
bccje allen jou\'er in \'t Icebcn gcblceben jijn; toant
Morgan Baö \'cr ccn on^
berjocnlijben Baat tegen, «©ofi toieröen öc ©?outoen niet bccfcBoonö /
bcBalben allecnlpfi be geenen / bie fiun geile luficn toilöen inbolacn.

(Cóen Morgan nu omtrent D?ie toecficn in Panama getoccfl / en öaar joo«
banig BuiögcBouöen Baö / gelijfi Bicc boben becBaalö / öeeö Bn gerccö^
füBap maben om te bcrtrcfificn ? \'t geen top ntct jco Baafl bcrnamcn / of top
bcrjocBten Bem / bat BP onö aan ccn €ng8lfffi / franfcfi/ of^ollanöfci)
€iiaiiö belicföe aan te jctten / al joo top bcöucBt toaren; bat öc^panfaar^
öen op onö jouben toillen to?ecfien\'t lecö / bat Ijun Eanöaarö 0002 öe aoo^
bcrö aangcöaan toaö-
Morgan jfi onö öaar op / öatBpbanboojneemcn
toaö na
Jamaika tcgaan/ baar top boo? be^panjaaröcn/ bermitö Betont
bcc öen èoning ban
Engeland (iowb / niet befiocföcn tc b?ccjen / cn ber jocBt
onö / öat top joo lang bp Bem jouöen blijben; \'t toclfi top Bern gaac^
nc/ aljoo top geen bctcc gelcgcntBetö toiften te binöen/ tocfïonöcn. ^iv
miööclö tnocfl ieöec «Compagnie ccn jeficc getal mutlcjclö jocben om öe buit
aan öc ïïibicc te b?cngen/ öie/ geïp Bicc boo? gejegt iö/ omtcent bijf
^paanfcBc mijlen baac ban baan legt. Bit nu alöuö befcBifit jiinöe / liet
Morgan tm pactp
^pattiaacbcn gaan/ om loögeiö öoojBun©?outoen/
ïJtnöetcn / en ^labcn tc Balen; ban geljjfien toiccöcn cttelijbc ban öe .ïjï^ön.\'
lUficn om bc jelbc oo?jaafi uitgc jonöcn. ©erboigcnö liet Bt^ alle öe
ft ufifecn
ijêEnagelcti en b\' oo?en
aföjeefien i en {luuïï»e ttoee Dagen boo? 3pbertcc8^^<

een-:

-ocr page 231-

IO if Zee- ©n Land - Reizen van

ccn pact» uit / ont na bcn (®oubccneuc ban Panama tc teccnccmcn; toaflt
ïjiï Ijab ban cenfgc gcbangenö bccflaan / bat bcn jelbcn ccn fioop boïfijS b|ï
cenbcrjamelb/ cn bccfcfictbcnc fiinbcdaagcn Qclcctfiab/ ombe^o&bec^
bcnboo?tocUttc bclcttcnj maac \'t toiccb ontoaac bcbonben; toant cttclyitc
gebangcn^ / bic ban becsc pactp op öun toebccijomfl mebe gcb?ocBt toicc^^
bcn/ toiftcn bem tc scggcn/^bat bcn <!Boubcrncac tod eenig solft gcsccfit
fiab bp cen tcBinecn i itiaac bat 5c ftettt tocec ontloopcn toaccn ^ cn bat ©p
bcclialben sijn aanjagen niet in \'t toccB Bab Bonnen (tellen.
vcrt«T:uit ©p öcn 24. ^pcbiuacij be^ iaac.ë 1^71 bcctcoB Morgan ban met aï sön
Panama. jj^ ^jgj, panama, met Öonbetb bijf-cn-fcbcntlg iBuilesclef / bte

met gebjooBen en gemunt siïbcï gelaabcn toaren / cn tu(TcBcn bc bijf cn seg
ïionbcrbgebangencf/ sooHSannen/ alsf©?outocn/ l^inbeccn/ en^laa?
ben. €>mtrent cen mijl buiten bc^tab/ opeen fcfioonbclb aan bc Bant
ban ccn ïiiebicc / floeg sicfi \'t
leger in bc ronbtc ter ncber. <Bc gebangensS
toierben in \'t mibben gcset / cn maaBten bien nacfit sulB ccn jammetlijBen
geBerm en gefffijcp / bat mp \'t fiere bocfit tc berficn.

^en boigcnben bag liet fip stjnïJoiBboo? uit treBBen met alle bc gcbait?
gen^/ bolaen&c selbe met een Blepn getal Bp sicfi acfitcr aan. J^annecc
SP nu albuö met groot gefiuil en geBcrm aan fict
;do?p Vtnta de Kmzes gc-
Bomen toaren/ leggenbcopbcBantbcjSiSibicrd ban
Chagre, bccb fip aan
alle bc gebangcn^s toecten / bat 5c binnen b?tc bagen fiun losgelb moeflcn op?
bicngcn/ of bat Bp se anberö mebc souöe nemen. <©nöertuffcfien liet fip al öc
laijfl cn maiö/ bic ösar omtrent te binöcntoass/ bp cen bergaberen tot
monö-Boft boo? be ftfiepen.

©an fiet boojnoemöc 0020 bertroBBen be ïïoobcr>g toccr op öen bpfoen
IlSaart / met allc fiun gcrooföe buit / en cttdijBc gebangcnjer / öie fiun rant?
focn ntcfi niet bctaalö fiaööcn. <©mrrcnt fialf toege ban \'t ï^aflecï ban
Chagre, öceö Morgan, na öatö\'obcrfgc gebangcnjSgdo(ltoaren/ alsö»
bolB öp ccn bergaberen / enflciöcfiemboo?/ Boe fiun oube getoocnfc toaiS
een ceb tc öoen/ öat men gmitfcfir-ietacfitcröefianögeficuöcnBaö/ \'tsp
ban toat fiet ooB toecsen mocfit; öocfi/bocgöe fin öaar Bnbccfcbeiöcnc ma?
ïcn gefien fiebberbe / öat\'crbalfcfie eebcn gebaantotccöcn/ ficbiBgoeögebon?
ben/ om öiergdiiBcöitigen boo? tc Bom en/nicmanb ceb af te bergen; maat
cen algemeen BesoeB tc laaten boen / sojiber bat baar iemanb ban b2p stjn.
€ enige ï^apiteincn / aan todBen fip bit alboojcn^ bc Bcnb Bab gcmc^aBt bon?
bcn fccesen boo^flaa goeö / cn beeben met cen fcfiiinBctiig gelaat ooBö\'an?
ren öaar in Betoilligcn. «Daar toierb ban ban ieöer
Compagnie een m m gc?
(Idö / om öit algemeen besoeB toaar te nemen.
Morg-m Utt stcfi Btoanfuis?
mcbc BefocBen / ctdijB ooB allc öc ïUapiteincn < «ulBö öat \'er niemanb uttge?
Sonöerb toicrb.Bccte nieutoc manier (itet b?nf ranfcfien0oobcr<< tod trgen
bc bo2if; maar sP toaccn öcjiacBflenntet/ en moeflcn berfialbenftoijgen;
maar inöicn spbantcboojenfiicr ban bcrtoittiob toaren getoeefi / sp souben
fiun buit S\'ïo recfitbaaröig niet tc ö02öc gebjncljt fiebben 3Bnnneecr se nu
aï\'cmaa! besccfit toaren/ Bcgaben sp sicfi in be^anofss/ cn anbere baar?
«msen/ bic baar in öeïHibier lagen/ cnsettcn\'tna\'t 3^ajleclban
Chagre,

öaac

-ocr page 232-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

tiaar öH iitcD tn goeöen (tanö geUonöen tiJterö / beöalUen öe gcfetoctften /
toel&e SP öaar gelaaten öaööen; toant öfe toaren mecfl ban Ijongergcjiojs
Jen / bermitsf öe bictwaUe öten 5p utt tjet fcötp / öaar fiter boo? ban gefpiob?
«enfjg/ genomen tjaööcn/ al langberteerötoass/ enöatöegesonöenslcft
Öaööen moeten öeöilpen met een selier foo?t ban bogel$f/öte öe^paniaaröeh
Gaiiinacös noemen / tbeiöeban ntet anöer^s öooöe brengen leeben/ en
i)an geöaante en groote ntet tttoalp na b^lboenen gelpben.

I^ter bonö Morgan raaöfaam / alsoo öe monö-bo|l5eer fcBaar.« Begon te
too?öen/ öat men boo? eerfl öe Butt souöeöeelen» \'t geen een tegeip toe?
geftemö Bebbenöe
/ gaf B» teöec Compagnie Baac öeel ban alle öe gecooföe
goeöecen / \'t toelB in 500 beelbcjlonö / als? BP Bengunöe. ©ecbolgen,«
öeese öeelen toeec tn\'t Blein geoeelösiinöe/ Bebonö men / öat ieöec man
ttoee Bonöerö duBBen ban acBten boo? fnn pact Breeg.
\'t <0eb?ooBene silbec
toierö op tien fluBBen ban acBten \'t ponö gereBenb. ©erfcBetöene ^utoee^
ïen toieröen fcBanb feoop berBocBt/ en seec beel becmtd/ öaac
Morgan
opentlijfe ban öe ßooberssober befcBulötgö totecb i toaarom öp/ becmitjf
öit mo?cenBoe langé Boe meec toenam / geceeöfcBap Begon te maaBen om
te bertceBBcn. \'tläadeei / öaar Bun öe ^paniaaröen boo?
Porto Vüio
geen bjanöfcBatting boo? ftaööen toillen geeben/ liet BpflecBten entnbe
bianö deefien / na öat öP \'t metaal Banon baat ban op sijn ^cBtp Baö öoett
bjengen; en ging op een mo?gen b?oe0metonss onöec setï/ sonöec eentg
setn te boen: tnboegen öat top maar ban ö?te a btec ftBepen gebolgö totec^
ben / toeiBec J^apttetnen öe naam Dabben / bat 3e ben öwtt met Bern Daööeti
seöeelö.

-ocr page 233-

HO Zee- en Land-Reizen vaa

DARTIENDE HOOFDSTUK.

Geboorte-plaats, en eerfte OefFeningen van Franeois Lo»
lonois. Krijgt een Schip van den Gouverneur van Tor-
tuga, *t welk hy door Storm verlieft , enzijn littigheid
om \'zijnleeven teredden. Nieuwe onderneemingen , en
eerfte opkomft van Lolonois. Vergaderd een Vloot
om
op de Spaanfche Kuft te gaan landen. Vermeefterd El
Fuerto de la Bare.Komt in de verlateneStad Marakaibo,
Zijn onmenfchelijke wreedheidjen gevegt metde Span-
jaarden by Gibralter. Doet Gibralter in de brand fteken^
eifcht brand-fchatting van Marakaibo j en komt met
zijn Vloot weer te Tortuga.

^ w t\'ftöecp toaren / öjeef mfjn aangeBöüjene «feuto^oierfg^
Detö mp mentgmaal om ettelööcimrenmetö\' outiflcßoobersotierte
Djcngcn / en ïien te ijoojen Hertellen / toat tocliten 3P al geöaan Ijaööen.
<0nöer anöeren bcröaalöe mp cen / ötc\'t bcfl ban jijn öagen met öecse ruus
toe m anter ban iccbcn öoojgcB jacgt / en öte alle öe ïtooberpen en tojceööcöen
ban
Lolonois bp oaö getooonö / \'t gantffbc bcö2i)f ban öten bcrmaaröcn
<6cncraal boo? toclbcrs naam öc ^panjaacöcn nocb fcbJlbbcn. ^©etoöl
nu öe öaaöen ban öcesen l|elD / öicn 5fjn to?ccöftctö maar alleen terccßt ba?
tclijb baö beboo?en te mabcn/ seer toefnigUcöenbcbcnösijn/ sal ib bcn
Eccser ö\' ï|i|locp öaac ban / als iets" seec selösaamis cn gcöenbtoaacöigis /
meöcöcelcn.

Geboorte- ^CC$cn Francofs Lolonois toaS ban gebCi0?te uit Vrankrïjk» cn alöaac
plaats, en Uit een plaats Es Sabies d\'Oionne gcnaamö / gelegen tnöcföofbtban\'t
eertte oef- pooinoctttöc iP totcrö tn sön feugö / gelp ^nccbt of ^laaf / na
v\'rLoTo- be Karibifche Eilanden gc(lnurö ^ öaar bptbctSOO baaiisüntijöuitgeöicnö
t!«is. baö / of Op becbocgöe sicb op \'t €ilanö Hifpaniola bp öc flagccs / öaac b?
cen tpö lang bleef, ^aar na begaf bP swbtot op öc ^paniaacöcn te coo^
ben / me sijn öanpecbeiö en to?ceögeiD ïn \'t bo?t soo toel leccöen bennen/ öat
ben öe baicen te bccgc ceesen /
ais sp sijn naam maac boo?öen noemen.

I^a öat bP ttoecoföJictocbtenalsfïccbtgeselmctöcïioobecsgeöaan/
enstcöaitijöseeröappcrenmoeöiggetoonöbaö/ gafivir,
de la piace, ötc

toe«::

-ocr page 234-
-ocr page 235-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

tûênmaai <5üuUernßut ban Torcuga tuasi / öem een fcötp / om öaar webu Krijgt
te gaan roobcn/ en jgn gclub te joeöen / bermtïö Bet tufTcßen Vankrijk en fchip van
Spanjen te öicr ttjö oo?lo0 bjaö. liBet Dit ^èctHP öeeö Loionois groote fcuft
bp ; maar jönbJceeööeöen maafeten ßem onöec öe^panjaacöen
500 beöenö Torcuga.
engebjeeöö/ bat 5P 3ltD Webec öoob totlôenbegten/ alö aan ßem obecgee?
ben.

\'t<0eluïi / \'t gern Bern tnt eentpblangnabJenftögeöienbDab/ Degon verüeftBpr
Ïicmetnöeïp benefite fieecen/ enöeeögem öoo? een gelselöfge fto?m aan2eive doot
be
ïiUflbanKampefche jijntcDtp b^cltesenj julböbatöpmet jfjn bolfi oe^ f^o\'®*
nootjaafet toaö aan lanb te gaan / om ïjun leeben te Becgcn ; altoaac 5p ban
bc jêpaniaacben joobantg ontfangcn totec&en/ batbcmecften öaac\'t lee? ^.. ,
ben lieten. Loionois toel Jienbc/ battjp mctblucBten/ aijoo DP alcceögf
gcbtoctfl toaö /
\'t jelbe lot niet ontgaan feonbe / bemoilïejpn aangejicfit ven ci ber^
en gantfcDe licDaam met ölocb / tn bcrbo?g jicD alöuö
500 lang onöec öe
booöen / tot Jijn bpanben bettcoDDcn toaccn. ïgiec op liciï D\'^ bofcljbjaart
in/ omalbaac t\'obcctoegcn/ D^e DPïicD bo?becö jouöcccööen/ enbcc=
Donö baac jftn toonöcn / joo \'t Dem Bcjl boeniDD toaö i toaac op toccc na öc
}flaatö be^ gebcgtö gefieecö jpnöc / cn ccn Dleeö ban een öec bccfïagcne
^^paniaacöen aangctroDDcn DcBöenöe/ begaf DP 3ïcD omtrent öe i^tab
Kampefche, cn fpjaft alöaac ccuigc ^labcn aan/ toclDenDp in biPDvlö
Ijcloof öe te (lellen / inöien jp jijn caab toilöen bolgcn. Be iêlabcn / baac
getocibig begeccig najünbc/ flaïen een ï^aiio ban Dun lïöecftec / enbega?
toen JicD wiet Dem na Tortuga. Be ^paniaacöen / bie eenigen ban jijn
bolD gehangen gcfeceegenDaböcn/ bjocgen inmiöbelö/ toaac Dun 3äap^
tein gcBlecben toaö ; cn Doo?cnöe ( toant öcifïooberö toificn niet bctcc ) öat „ „
ftp boob toaö / beeöen jp ccn banHjcggtna / en ö?anöDen Daar bjeugöc-bpe? """
tcn obcc/ loobcnöe <©ob/ bat Dp Den ban een 300 bloebboilligenïioobec tonden
Sab Belieben tcbecloffen. vreugde

Loionoisnubjcecte Tortuga gefiomcnjgnbe/ fereegna beeï H|len notDdeeewaJf
Écn feicin fcDcepfe/ toelDe Bebolfit Deóöenöe met ecn-en-ttointig mannen / de aood
begaf Dp jicD na be |^oo?ö-feant ban Det€ilanb Kuba, boo? ccn ^tcbcDe vanLoio.
La Villa de Los Cayos gcnasmb / baat Daubcl op Havana gcb?cebcn too?b in
ïjmben / tabaD / cn juificc ; cn baac / bccmitö Det \'cc langö be bufl jecc on^
biepiö/ be^Spaniaacbcnanöecögeen baactuigen alö 25acBengcB?uiDen.
Hiec mccnbc Dp ettcïöfec öan bie ^acficn f obccmccflccen j maac boo? eeni? nieuwe on.
öcïBifTcDecö/ öie bp aiisgcluB Dem ontliepen/ gejicn getoo?benjönDe/fe™Lr
miölufite jpn aanflag. gnmtbbelö bccjc ©iffcDecö obec ïanb na Havana
Toboïs.
oetcobben jijnbe/ Waagbcn aan öen «©oubecneuc/ öatöen 3pcanfcDen
ïïoobec Loionois met ttoee baactuigen baac op be feufigefiomentoass/ en
öat Jp becDalben Dun fianbelnict m öü?|icn bccbo?bcccn. Ben «6ou¥et?
newc / aan tofen men ban Karapcfche gcfcDieeben Dab/ bat be jen 3ßübcc boob
ïaö/ doeg baac gcengdoafssn; niettemin/ bcnftenöe bat Det eenig atfe
m ïïoobcc motDt jön/ becb SP eenfcDiptcecufïen/ \'ttoemDPboo?jas
ban tien tiufeiiênéanoaö/ en mgetuïgtocecbacc mannen/ metultb?u66es
lp Bebel ban ni^i feinnesï u feomw i boo? 3? m t\' semmaai ber^

B ö a selgi^

-ocr page 236-

iS\'o Zee- en^ Land - Reizen vair

ïicïgtJ ^ouïjen fiebïjsn j m ixtcUtcn ctnbe W öen ooB een .f^egec / öle öaac öeuï
uuec 50uöe toecsen/ meöe gafi öen 3|ooföman Lolonois alleen/ oftoie
\'toofj spmocöt/ öcDooööp öen lcb;nöt3 te Havana tc bjengcn; maac tn
plaats oat öecse ungcsobbcnenöcjnoobecis souöcn op^oefien / toiccDenst»
gesocBt; toant
Lolonois ÖOO? cenfgc 3^t1T(8ec${/ toeiöcöp genomen öaöy
tijDingötecbanbeBomenöebbenöe/ Befloot tccflonb / bp ö\'eccfte gelcgcnt?
Dcib / om sno seluït becöec tc bonnen bco?t^cttcn / \'t boo?nocmbc fcötp am
tetaden; tentoeißeneinöcöPecnbanöcBitTcljec^ötoong/ alsoöpbeclctjt
ftcecg/ öat öet fn cen soutc i^tbfec lag / öp öe^panfaacöcn Eftera genoe.-iti /
fiem öaac öptcbjengcn. #ft\\tcentttoeeuuccnfnöcnatlitDpöetfcDtpge?
feomen jönbe/ becbo?gcn 3tcö tec snbc ban ö^tfcBiponbecbcboomen,
ïDtebau öetfcfitp/ öengetoaacgetoo?öen5iinbc/ ntct tegenftaanbeöe bnp?
(tccmfTcbcssnacötsf/ p?aatben5e; toaac op sP boo? bcn gehangen ©tfTcöcc/
bten 3P bp stcfi fiabbcn/ amtooo?ben beeben. ^te ban\'tfcfiipb?ociTcn/
of SP
De ßoobecö ntet gesten fiabbcn / toaac op ben ©tffcfiec amtooo?ö. ban
Veroverd «eert. Eoo sulleusp ban / seiöcnbe^oaniaarben/ ban onse bomfl ntt-
een tofttïgb gctoccil snnöe / bc blucfit genomen fiebben f maac sP toierben met
Spaan fch jj^ ||5o?gen-(lonb / toannccc sp ban be ïlooberéb^grocb toter öen/ son?
Schip öer öe selben te sten / toeï anbecs? getoaar. ^pani\'aaröcn fieiöen stcfi tn
poftuur om tc jïaan / en fcfiootcn met fiim feanon aan bei c bc spcn / ber?
mit!S aan
iebec jijbe ban be ßibier ccn ban be 0ooberö »»aartmgcn i.ig;
maar naautoelpief fiabbcn SP b?ie maal gclojt/ eföeïïvObcr^/ fiutTtfib-
toaarnecmenöe/ bieïcn alsf leentoen met bcfabciöinöcbuift gclijlieciianb
aan boo?b / cn beeben be\\;éïianiaaröen toel fiaaft na bcnebcn öanfcn, ©er?
bolgc^^sMtet Lolonois fien een boo? een toeer Bobcn Bomen; maac naautoe?
ÏÖBö toaren SP op ben obcrloop/ offipflocg se selbe\'tfioofb af. 4©anncec
fip nu ctteiijBenban bc .^paniaacbcnalöuss fiun lecbcn fiab boen laten/ Btoam
ben ^cger boben/ bic Beul ober bci^oobersfgctocedsoubesün/ tociBcal
ban b?rrc riep / bat fip ben 3^apitein toac? / cn öe gantfcfie $-iaB openbaren
soubc /
300 men fiem bp \'t lecbcn toilbc laaten. Lolonois beeb fiem opBieg?
ten; maar \'t mocfit oen steger niet bed Belpcn; toant toen fip allcß toifl /
fïoeg fip fiem SÖ^J ftoartcBnpaf/ gclöBooBaiicö\'anbercn/ uitgenomen
ccn/ bien fip een Blief gaf boo?ben(0oubctneurban Havana, Bciaitenöe
fiem tc gcUjB monbcling s^an fiem tc scggen / bat fip
soo mccnig ^paniaarb
alö fip Brecg / geen Bartier soube geebcn. <©0B beeb fip ter selber tüb een
gelofte / ban
sicfi sdbcr lieber tc sullen bermoo?öen / alss bat fip sicfi in öec
^panjaarbcn fianben souöe obergccben. ©an eben bicrgciBBc infioub toass
mebe ben b?ief^ toaac in onbccanbecc bingen ooB fionb/ bat
fip öen <©ou?
becneuc nocfi een« met bie muntfiooptetcBctalcn/ al«
fip fiem fiab mee?
nen te boen. ^cn^ (©oubecneuc / bccsc tftbing gcBcegcn jicBBcnöe /
tofecb soo caascnb bangcamfcfiap/ öat fip
be öoob ftooec aan alle be ßooa
bcr« / toclBe onbec sün gcbicb gcBccegen souben too
?öcn ^ maac 0\' <f ntooon^
öec« ban Kuba becföcfiten fiem sijn gcamfcfiap te matigen bccmit«Dej5o?:
bcc«
tod öDnöerö ban fien Bonben Brijgen / sonöec bat sP een ban be aoo?
Dcc«
Bceegen/ booj bien j? alle bagen in seemoefien sön / om fiunBo^
joefeen. ISis

-ocr page 237-

Eduward Melton dodr Weft4ndien. 215

l^u bau Lolonois toel ßm fcijip getogen; maac toeintg öüit.S öaar in veroverd
gePonöen; laaarom DP iJefïoot
i}kt en öaac toat bolfes bp een te Pecgaöcj een
ïen / en met jijn fcUtp tc gaan ftcuifcn i \'t tocib l)p mct ccn goeö gePolg öeeö; [
Pj"?"
toant in\'t
Uo?t p.roöcröc bp ccn fcöip in öc 2Ê>aap Pan Marakaibo, iaat bccl
gelös cn boopmanfcöappcn in ö^iö/ cn na Marakaibo ging/ om alöaac
Kakao tcboopen» |lSciö£C3e nteutoe buit btoambp blpmocöig tc Tortu-
ga ; öaac Ij? niet lang getoccfl toas
I of l)P nam boo? 3tcb een j^loot toe te
cu^cn/ om öaac meöe op öc fpaanfcljc bufl tclanöeu. €cnigegcban?
gcns/ toelbe Dp Dp 3icblli^ö/ baDDen bsm bcloofö Daac tc bjengen/ inge#
bal Ijf een m.icbt ban bijf IjonDccï» man bp cen bccgaDeccn bonDe.

(Ccn Deesen cinöc Detö Lolonois alle öc i^oobccs / Dic in sec toacen / ban vergaderd
3ün boojncemcn bcctotttiacn s toaac öco? bP binnen öc tp ban ttocc maan»
Den obcc öe
mt bov-D-Cö boppen bp ecn bcccg. <0p Tortuga toas te Decscr spaSe
tijö u"C|j een a jocc ïioobec / Michiel de Bafque gcnoemD / Dic met 3iin roo> kuft tegaan
b\'^cpen
300 beel gctoonnen baö / Dat bP niet mecr tn sec boer / cn jÉajoo?
ban bet boojno^mDe CilanD g too^öcn toaS- <©cc3c/ bans tot eenaan^
Sicnlphc buit jicnDc / inDien bet boojncemen ban Lolonois toel btoam uit te
balten / maabte terflOHö b?icnDffbap / cn bo«D l)cm sijn öiet fl aan / seg«
gcnöc bebtoaamb^tö te Ijebüen om bet bolb te lanö tc gebteöcn / in toat gc«
Icgcutbeio bet oob
30UÖC mogen toecsen / becmits W in Europa lange tijö
i)ct legec gebolgö b«D. Lolonois maabtc bent Dan 23Ebcl0cbbet ban söri
macpttelanö/ cnfcljceptcbcrbolacnsslinbJlbtrtacbt baartuigcn/ toaac
ban sijn eigene fcbeep je/ \'tgcen tien flubben op baD/ bet grootfic toas.

<©P\'t laatflc ban 2llp?tl gingen 3P t\'scil ban bet €ilanö Tortuga, ffcrb
SCS üonöecü cn fcflig man / cn ^ctteöea\'t na ccn plaats / Bayaha gcnaamö /
aan öc 3^oo2D-bufl ban bet <èilanö
Hifpaniola , fcaar 3p nocU ccn partp
5iagerö mct sicb namen/ benebens soo bccl monö-bofl / ais sp ooiöeclöen
op bun tocljt ban nooöen tc suilen bebben.

^cn laatften ^ulp gingen sp ban öaac / en settcDcn bun ftcceb na ö\' ©ofl-
puntöe0€ilanö.S/ Punta dd £ipade gcnaamö / öaac sp ccn fcliip in t ge?
Sigt bccegen/ Dat ban Porto Riko btoam/ om na Nova fiifpania tc ga.ni /
en mct Kakao gclaDcn toaö- Lolonois berbolgDc bet alleen / bcbcl aan sijn
©loot gcbcnöc ban bem tc toacbten aan bet €ilanD Savona. ^a ttocc mu Loionois
ren jagend beeröc skb\'t fpaanfcljc fcljip/ bat tod boojsicn toas om te veroverd
(ïaan/ opsp; nicttcminbJiecDbet/ boetoclscfiienflubbcnbanonsen bijf^
tig tocccbacc mannen op ïjebbcnDc / ban een gebecbt ban omtcent Djic uu^ i^äS"
ïcn berobecD. IBcn bonö \'cc in bonöccD cn ttointig Dui ^enD ponDcn Kakao j spaa»füh
bcectig DuisenD gemunte flubben ban acljtcn; en toel tien DuiscnD flubben scwp.
ban acbtcn in ^utoeelcn. \'t ^cbip toiciD Doo? Lolonois na Tortuga gescn^
bcn/ omtelofTen; met bcbcl ban tcrfionD Daac na tocDcc na\'t€ilanöSavo-
oa tc bcecen; alsoo bP 50" Woot Daac mcös bccgcootcn toilöc. ,

Lolonois bccbolgens mct Sb" «^eDc ijcbbenDe ^cbepen aan bet ^ilaiiD

oefeomen sijnöe/ bonöen sp Daac een fcDiP/ Dat mctoo?logsf be^ met oor«
öoe*« / cn gclD tot betaling Dec bcsettcUngcn ban s. Domingo, ban Koma- logs\'^e-
»a Htoam. mt fcbip bceegcn
sp soobec Daac ccn fcöoot op te Doen. \'t

^ ö ,5 ges "

-ocr page 238-

m

2 14 Zee-en Land - Reizen van

öcmonteecö m« acßt flu&öen ftanon^ / m îjaîi tn jeUcn öutsciiD jponbcn
bcutöa/ etteSöße mu$iBctfen/ tont/ cn ttoaalf öutsmiDgemunte(luhtim
ban acuten. <©tt gaf öen ßoobec0 een gcooten moeö / öoo? öten tjun tolcot
Dtec öo:.- ten eecfien
300 bcei becftecBt toaiS. \'t ^c|)tp met Kakao onöecmf?
fcljen te ®o?tuga geöomen
3|jnöe / Itet Öen (j^ouöecneur öet teiflonö loffen /
cn op \'t fpocötgft pecöacfcDing öaac tn laöen i tiiUacgen öat get ten etnöe Patt
beectten öagen toeec bp
Lolonois btoam/ ötc aanfton^mcrspnbolftöaac
op ging / gccbenöc 5ijn ccc(le fcljip aan 3ün iBabfiec
Antony du Puis.

<©c j^ioot nu in gocöc (lanö / cn teöcc eben moeöig sjjnùe / sctteöcn
Jjun (Icecb na öc baap bau
Marakaibo, of Goifo de Venezuia. anöeccn
öaag0 mojgenss bcbonöen 3p 3icb boojöc jJBonö ban öeese <0oif/
Cagon
de Marakaibo
genoemö ; öaac Lolonois \'t anbccballcn liet / en al spn bolfe
lanöen öccö/ om cen 5po?tEiFuertedeiaBaregenaamö/ aan tc taflenj
bei-mitö men in bet iBctc niet bomen bon / sonöec öaac öicöt onöec tc lopen,
\'©ecsc (lecbte bedonö niet anöec0 / al0 uit eenige ^cöanjs-bojben / toelftc
ronöom cen batterp met seilten (lubben ftanonis toaren gcsct/ spnöeöaac
eenige aacöc tegen aangetoo?pen/ om öe selbe ban binnen tc bcöchben.
<©mtcent een ^paanfcljc m»l ban öaac toacen öc ïSooberiS gelanö / en (lels
öen stcötn o?öcr om ietf o?ttcöe(lo?mcn. 5©en «©oubcrneuröaar ban
Baö centge ^olöatcn tn ccn Btnöcclaage gelegt / om öc ^oobcriS ban acB^
teren tc bcfp?ingen / cn/ toaac\'t mogeUift / tntoanojöcctcbeengen; tec?
toiilÖponöcctutTcBenban boo?cn ccn uitbal op Ben souöe öoen i maac öe
0ooöcc^ omtrent bijftigman boo? uttgesonöen Bebbenöe / toierö bc Btnöcr?
ïaag ontöcBt/ geflagen/ cn berBinöerö na
\'t ï^ailcei te feonnen togfien.
v.rinfe. #nDcctuiTcBen Btoam Bet grogs op Dc ^laat0 met sulB een DapperBetö aan?
fterd El ballen / öat SP sicB in minDer als? Djic uur^n / sonDec eenig auDcc getoccc /
iTare ûlsfmcti^occsf/ DaacmccflccPaugcmaa^tBaDöcu. iBtöDclertopltoaren
• cttclijBc ^paniaarDcn na De ^taD
Marakaibo geblugt / en BaDDcn De 25urs
gcr0 Daar getoelDtg bcrbaaiSD gemaaBt/ seggcnDc/ Datbcj^oobcrsfmct
ccn macBt ban meer al0 ttoec DutscnD man op De been toacen. ^ecsc ^taö
tten Df ttoaalf iaaccn ban te baojcn öoo? De selben gcplonöccö gctoccjl spnDc/
BaDDcn D\'
gintooonöecjs öc geBeugeniss öaac Dan nocB 500 baft tn geDacBte /
bat b\' cnBcle naam ban üïoobecss B^n fcB?tßßen en beeben becD.
Ep bcgona
Den Dan tccflonD B"tt gocDccen tc pabBen / om tc bcctrcBBen/ cn bectoittg^
Den Die ban
Gibraicer, toaar na toc öc geenen/ öie baartuigen öaDDcn/
PeSpan-fittn gocDcccnfcBccptcn/ banDcBomflDcr îîïooberss/ cnban \'ttnnccmcn
jaarden
Bbu El Fuerte de la Bare, ï©ic gccu gclcgentBciD BaDDcu / om Bun gocDcrcn
verbaten op Dtc toö!? tc betgcn / (luurDcn se ober Eanö met paacöcn cn inkuil-

MaSäbo escl^tocg.

ßoobecsf nu mecflec ban \'t jpoïtsijnöe / lieten tecfionö ccn blagtoaapf
cn/ tot cen tceBen Dat Dc fcBcpenb?pèUjB binnen souDcn tiomcn. \'to^be?
rige ban öen bagtoieröbeflceb metöetocrBcntcRegten/ DeropaarDen tc
bcrb?anDcn/ DefluBBen tc bcrnagelen/ B«" flebtoctflen aan boo?DtcB?cntf
gen / cn Bun Dooöen te begraben. anbecen DaagiS mo?gensf met Bet
BcteBen ban öen öag gtngen sp onöec seil na Dc ^taö
Marakaibo, tocifee om^

trens

-ocr page 239-

Eduward Melton door Wefï-Indien. 215

trent mjjlen ban Daar legt; maar bermttjS ïjet scerftiltoterö/ bon? Aankomft
öen5p öaar niet eer liomcn als öen bolgenöen mo?gen. (Cerftonö tlciöen 5p aan deswd
Iwnfföeepen in 02öer/ om onöer fabeurban\'tbanontelanöen; toant 3P
meenöen öat öe f panjaacöen eenig bolb achter\'ti^reuptiüofcö/ öat aan
öe fïranö lag / berbojgen souöen bebben. ®e ïlooberS fpjongen in öe fea^
nöes / om na lanö geboerö te toojöen. (€ocn 50 nu öe flranö begonöen te
«aöeren/ loflen öe fcbepen bun banon; en t\' elbens fp?ong maaröe belft
ban \'t bolb op
\'t lanö / tertojjl ö\' anöeren / öie in öe Éanoës gebleben toaren/
in\'t bofcb fcbooten^ maar sp toieröcnbannicmanöbeanttooo^ö; geUjb3[C
oob / in ÖC f taö gebomen sijnöe / nicmanö öaar en bonöcn; toant alle öc
^paniaaröcn baööcnmet ©joutocncnläinöcrenöcblugtgcnomcn; tnaar
öe butsen toaren ban alle lebcns boojraaö nocß seer toel boojsicn/ \'tgeen
bcn cen ongemcene b?eugöe beroojsaabte; toant SP baööen in geen maanö
in cen öiergelijbc beuben getoccfl. ^öcr Compagnie nam tcrflonö baar be^
setting in een Der bcfle buisen / toelbe men op Dcmarbt bonD / en De groote
berb totcrD tot cen algemeen Co?pS Du guarDc gcfcßibt. Bes anDcren DaagiS
mo?gens toierD\'cr ccnpartpbanbonDcrDcnbijftigmanuitgesonDen/ om
testen/ of men gccn gcbangcnsbebomcn bonDe/ uitDetoelben men souDc
bonnen bcrneemcn / toaar Der gintooonDcrs gocDercn berbo?gen laagcn» \'

abonDS btoam Decsc partp tocDcr in De f taD met omtrent ttointig Dui?
fcnöflubbetibanacbten/ en ecnige muilcsds met bcrfcbeiöene goeDeren ge#
laaDen / en ttointig gcbangcnö/ soobioutoen/ mannen / als binDcren.
«Den bolgcnDen Dag toierDcn eenigcn ban Decsc gcbangens gcpijnigD mct
D\'afgrijfelijbflc tojmcntcn Die men bcDcnbcn bonDe/ cm tc toccten/ of SP
ben gccn aantoösinö ban beröo?gcnc gccDcren bonöen Doen; maar nicmanö ^-.eedhei^
toas \'cr Die blappcn toilöc j
\'t geen Lolonois, btc om öc Doob ban cen bouspn van loIo-
^paniaaröen riet beden gaf / stentc/ trcbbpsijnfabelcnbaptccenf pan^ nois.
jaarD soo lebcnöig aan flubben / Dat bem \'t blocD om D\' oo?cn fpjong / seggen^
Dc tegen D\'anDcren/ Die Daar bp flonDcn/ Dat bP ben altcmaal 500 banDe^
len souDe / inDien sP niet seggen toilDcn / \'t geen se toiflen. ^00? Dit fcbou?
fpd / cn De bpoebocgöe Dzcigemcïuen / toierD ecu ban Den boop soo angfiig-,
öat bP bdooföc bem tc sullen brengen / Daar bolb toas ^ maar De gccnci^ /
Die gebluftt toaccn / todb^\'JaflöefpcurcnDc/ Dat De gcbangens ben bccblibt
ÖaöDcn/ öcgrocben bun gocDcrcnïncrcnöaarinö\'aiicDc/ en beranöerDcn
alle Dagen ban plaats; inbccgcnDatDcßoobcrsbenbtoalijftbüEiöcnbln?
Den / ais bp gcbal D003 bet soeben; toant sp toaren soc bang boo? bun eige?
nc iBcDc-burgcrS / Dat Dc©aDer Denzoon nier cnbcrtroutoöc.

€inDcliJb/ na Dat sP Daar bcertien Dagen buis gcbouöen baööen/ m^ cnhr^iJ"^
men s» booj na bet
Do2P Gibralter te gaan. ^c^panjanrDen/Dicbim-
"Jocljt berfpieö baDöen/ sonDcn flrabs ccn 55arb aan ötc ban
Gibralter,
^oc mccöe sp ben bcrtoirtigcn DccDen/ öatDc Boobers ban meenfng toas
„^taD
Merida aan te öocn; ^t gccn gcoote onrfldrcnts onöer ötc ban
bccoo?saabfe i toant
Gibralter fiäat onöcc öeboojncemDc^taïr.
öan terfionD een ^oöc aan Den <6oubccwi^
51er oan te bectoittigcn. ^en<0cubecneuc/ Diclangin Vjaauderen boojt

^oloncf

-jIi

-ocr page 240-

2 i6 Zee - en Land - Reizen van

ïioïoneïgctitcnlJïiati/ «ct5ictjuoo?jlaan/ öatöp öc^oobec« met tiJdnfg
moctte t\' onDcc
joiiDc bjcngcn; ten tecibcn cinbc 0» afbbjam na Gibralter
met omtrent bier fionbècb bJel getoapenbc mannen / en gaf tccftonb aan öe?
bel aan be burgccö ban sicCj in \'t gctoecr tc (lellen, l^ict op mondcrbe ijp be
5elV!en/ cnbebonbse bangclpen omtrent bier ftouberb (Ictö; sulfto bat
tjp nu acfit
tJonöcrö mannen uit bonbc maliën; bJaar na tjp lang« bc (irana
ëcn batterp
öceb oprecfttcn ban ttoee-cn-ttointig (lubben ftanonjs/ bJd&cfjp
metfcl)an.ö-bo?bea bebeUbcn beeb. f^eljalben bccsc batterp ftab öp nocïj
cen rebuit met aclit (luBlisn. s:angö be (Iranb toa« ccn grootc toeg / toeiöe
ßp toe liet (loppen / boenbe berbolgcngs ccn anber in bc mocralTen maBcn /
bie t\' cenemaal ongebjaiBclp toa«/ alsoo mcn\'cr tot bc Bnientoeinbe
moöber saBtc.

<®e iFiooberö / bie ban alle beese boojBcrcibfelen niet cn bsiflen / öablïen
fjun gcbangcnss cn roof / bten sp te Marakaibo geljaalb fiabbcn/ ingcfcfieept/
en begaben sicfi onber seil na Gibraker, maar toen SP in\'tgesigt banbc
boo?noemöc plaat-s Btoamen / sagen sP bc blag ban öe too?n toaapen / en
be (Iranö bol bolB«. Lolonois rtep sijn bolB baar op Bp cen / cn (ïocg fien
boo? / bat fiet een ficet pscr toajS om aan te ta(len / bermit« be ^panjaar-
ben / Sijabc soo lang ban fiun fiom(l tortoirtigb / sicfi secr (IcrB gcmaaBt
fiabbcn; toaar na fip sijn mccningberBlaarbe/ seggenbe/ soo bespan?
iaarben beel tn getal toaren / bat sp soo bed tc meer buit« te bertoacBten
gabben/ inöien se ö\'obertotnntng Brecgcn- gi^it toicrö ban alöeßoober«
gocb gcBeurö / bic gelöBerfianb riepen / öat sp lieber toilbcn begtcn op fioop
ban een goeöe Buit / al« lang tc loopen sonber iet« tc bintjcn. ik zal u
voorgaan» sei Lolonois baar op / en d\' eerfte van u allen , die zich in \'t ge-
vegt niet moedig zal toonen, dien zal ik zelve onder de voer fchietcn. <©tt

(loutmocbig boo?necmcn nu ba(l gc(ldb sijnbc / gingen sp met fiun fcfiepen
onber be toal ten anBcr leggen / omtrent een bicrbcnbcd mfil« ban fict <©o?p.
^c« anöerenöaag« mo?gcrt« boo?\'t opgaan ban bc Zon / toaren öe
äjoo?
tandinge bcr« al aan lanö. <©3ie fionöcrb cn tacfitig mnn toaren SP d^f^/ iebec
byiiibrai- boojsteu bflU CCU gocb rotx / en cen ta^op SP/ bic bartig fcfiootcn uit Boti
fiouben/ beneben« een ptdool of ttoee/ en
ccn öjaben Boutoer. j^a öat se
tiu malBanber öe fianb gegccben / en Bp eebe bcloofo fiabbcn clBanöcr tot öe
ïaatde ö?oppd bloeö« toc bp tc daan/ begon Lolonoisboozt tc tccBBcn;
maar toen se nu
op öen toeg meenöen te Bomen / ötc fien öoo? fiun <(5iö$e
gctoccsen toierb/ bonben SP öc selbe gedopt / cn in öc plaat« ban becsc cen
anöere toi\'g / cn öie in \'t mocra« gcmaaBt toaö / todBe öe ^arii\'aaröen na
fiun todgeballen bcfcBietcn Bonöcn. lieten öen moeööaarom ccfitcE
niet ballen/ maar troBBcn fiun fioutoer« uit / cnBaptcntaBBcnbinBoo?
mcn / Daarseöcesenicuto-gcbaanöc toeg meöe bulöcn/ «m soo öiep niet
Gevegt <n öc moöber tc saBBcn. «©nöcrtuffcfien fcfiootcn
öc ^uanjaaröcn soo ge?
tuffchen de toclötg mct fiun Banon / öat sc ban öc rooB / cn öoo? \'t geöiui« / \'t todB öe
Spanjaar-
ßogcl« iu\'t Bofcfi maaBcu / naautodöB«fioo?en of Sien Bonben. €inöe?
:^oover7 lp Btoamen sp ccBtcr op öe ba\'lcgronb/ öaarsP se«duBBengcfcfiut«
»onöen / Die niet fcfi?oot en mu.«Bet Bogd« op fien gelod toierben. ^teaB«
- na

-ocr page 241-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

m ölt tieelien De ^panjnaröen ccn ultbal; tnaar 3p töfcröcn öoo? öc
ïtoousrö soöanig öcoroct/ öat \'er toefnig toeöer binnen öe ^cDanö btoamen.
^nöertuffcDen fpcelöe D.t ftanon al gejïaöïg op öe ^efp?ingcr0 / toaar öocj
bcei öooöcn cn gclitoetflcn brcegen; toaarom 3p miööcl 5ocDten oui öoo?
Uet bofcB tc b?eeöcn; maar öeejen toeleg totlöe niet gelubben / Permttö öe
^panjaaröen^ttcUjhc gtoote boomen om Per gcljaöt ijaööen / om öc tocgca
Ïïaar meöe tc lïoppen; lucttcmtn Perloo?cn 3c öoo? alle öec3c flriöbelingen
gcen moeö : maar ftljootcn alcPen(icrb. ^nmtööclö öo?ßcn öe^pan^
iaaröen gcmuttbaUcn meer öoen/ cn öci^ooPcrößonöenoPccöcfcöansf\'
bo?Pcn ntct bomen ^ \'t gecn
Loionois 3ienDebeöacDtBp ccn Ujlom5ün©p#
anöcn tc bcöztcgcn, ©p bcgon,/ gelpb of öP\'topg^gcepenijaö/ metjijn
©olb tc rügte trccöcn/t toelb öe ^panjaaröen ntct 300 ïiaafl bcmerht Ijaö;
öen / cf 3p Pielen met ttocc öonöerö man öaar op aan. (€er(ionö Peranöcr- j^riift
öen öe ßooPcrö Panbelciöi cnl)unaoerögclo(lljebbenöe/ Pielen fpjnct vcrLnd."
öe fabel in öe Pttifl öen ^panjaaröen 300 getoclöig op \'t löf / öat öe mectïen
onöet öc Poet gehabt toieröen. (^T&anö traöen 3p ober öe öooöcn Ijecn/ cn
obcrtoelötgöcn öe ^cBan!5i-bo?bcn / b?öbenbe alle öe ^uaniaaröcn / bie
3icïï acljter öe 3elbcn gcDonöcn ßaööen / op öc blutet / toelbe 3p bcrbolgöcn
tot in\'t bofcö/ öaar je allcö boob flocgen/ toat 3ebonben, <ÊtteU)ben/
bic in beïlcDuitgetocebcn toaren/ gaben jicöop belofte ban bartier ober.
(Scrfïonb (laben bc Eooberöbe^lfranfcBcblaggenop/ en namen algebans
gen / toat jp in \'t ^o?p bonöen/ maabenbc ban be groote ï^crb een gcban?
gcnftuis / toaar ronöom jp etteipc (lubben ï^anonsf planten / en ccn
bo?jitorering tttaofitcn/ aljoo 3P bcöutöt toaren / öat öc ^panlaaröcn
lueuto boib bergaöercn/ cn ijen ban baac 30uöen toilöen öoen berljuijcn.
^^aar öecje bjccg bcrßtoecn öen boïgenöcn öao/ toanneer jp/ öcöooöe
licbamen bp ccn Ijcbbcnöc öoen beengen / om geen (lanö tcberoo?jaabcn/
ber jclbcr ober bc biif fionöerö bonben/ jonöcc öe gccnen te rccbcnen/
öie gcbtoctd/ en bofHibiaart in geblurtjt toaren / bJclbc meefl altemaal
ban Ijan toonöennaöccljatiö ge(lo?ben jijn. ^aac en boben öaööen jp ge?
bangen ober öe ijonberö cn b^ftig IBanncn / en toel bijf öonöcrö 300 3^?oui
toen/ ^labcn/ alö Üinöcrcn. (€ßcn nu alleö in fiiltetoaö/ tciöcn 3p
tob
ljun öooöcn / öie bccrtig toaren / benebenö in be öactiggcbtoctflcn/
toaar ban be meeften btoamcnte(lcrbenboojbcon3uiber|)ctööcöIucl)tö/
tocibc Ben öe boc?tö beroo23aabtc; oobbtoaniljct bouö bpcr in\'tbo?tinBun
toonöen. ® e öooöcn öer ^paniaacöcn toieröen in ttocc ouöe 25aciicn / öie
aan öe flranö lagen getoo?pen / en omtrent een bicröenöeel mplö in Bct
liBeir met darben met al in öe gronb gcboo?ö.

(Coen bcrgaöcröcn jp al Det gclö en gocö/ öat je in Bct\'©o?p bonöen/
ruften jtcB bijf bagen uit/ jonbetoppartptcloonen^ maarbecjebcr^
ureebfii jjjnöc / liepen
jp alle öagen met troepen uit / toaac öoo? jp cen
ocootebuubPccnbjacBtcn/ cn beel ^labcn / öiejpopöepamagien bon^-
iimii. ^^bangcn brccgcn. (©mtrcnt becrticn öagen Baböcn jp\'cc Butö gs^
Wanneer öe gcbangenö ban Bongcccn ongcmab begonöen tebec^
gaan/ ßijooöeiiiooberööaar toeinigbictuaiiebau blcefcB geboiiben

öcn

-ocr page 242-

218 Zee- en Land - Reizen van

öÊit, jiegïss m^\'et oenoeg; maac toaccn te ïuf om bjooö booHitö
selben te öabben / iaat fïaan boo? bc ^panjaacöen. ^e Oocnbecgf /
bacficnsi/ fcDapcn/ cn Boepen/ pegen 5P öoob tot Bun fpjjö; maacbc
^paniaacöcn moefien jicB met €5els? cn jfeuilcselsf beitjbcn y en bic Die niet
cctcn bJilDen/ mocfïcnban Bongec (lecben; bJantspBceegenanDec.öniet/
uitgenomen eenigen ban Dc ©zoubJcn/ toclBcn jn BtelDen om meöe tc boe?
iceccn. ©nDectutTcÖcn bJiccDcn Dc gehangenes / Die 5P becmocöen gelö te
Bebben/ DageU3B.ömetbj?eeDccnongeBo0?Deto?mentcngeppnigD/ cn ctn«
DclijB 300 se tot geen BcBentcni.öbJilDênBomen/ lecbcnDigaanfiuBBcngcs
BaBt.

S^a Dat SC nu een maanD Daac BntefßcöoaDcnBaDDen/ sonDLoionoia
biec Dec gcbangcnc ^paniaarDen
int / om De Burgert aan te seggcn / Dat
SC binnen De tjjD ban tbJcc Dagen tien DuiscnD (luBBen ban acBten tot bjanD»
fcBattingsouDenopbjengen/ of Dat Bï^\'t gantfcBe ^o?p in Dc b?anD souDe
Doen (leeben, ^e ^paniaacDcn ten cinDc DejS boo?nocmDe töDsf Dit gelö
Lolonois nocB niet geceeö Bebbenöe/ DegonDcn Dc Kooberö\'t ïS>o?p tnöeD?anötc
ÄoecGi- (lecBen. (€ocn öc ^panfaacDcn Dit sagen/ Deeöen sp Lolonois DiDDen/
braker in jj^j jjp jjß ß^gj^ö jjocB bJllDc Docu blulfcBeu / CU Dat Bet gcéifcBte gelD opge^
Lkeni 0?acl)t souöc bJojöen, \'t ©pee toiecD DanuitgeöoöfO i ecötcc niet sonöec
doch word fcBabe ban eenige Butsen/ cn cen 3äloo(lec-ficcB/ Die tot Dc gconD toe af^
weder uit- ö^j^nDDc. \'t ontfawgca bflu Dc D?anDfcBatting / b?acBten sp öe gecoofs
ge
\'luit, jj^ ^^jjj j. ^jj^ggp ^ öenebenss ccn gcootc menigte ban ^labcn / öaac\'t losr-
geiD nocB niet boo? betaalD bjajs (toant alle De gcbangeniSbJiecDcngccants
foeneect / cn Dc ^^laben moeflen tot cen scBccc p?i)sf toebec gcBocBt too?Dcn)
cn toenöcn De (lebend na Marakaibo; altoaac gcBomcnspnDc/ öebonDcti
SP / Dat De ^pani\'aacDcn nocB eben becbaassD toacen. ^?ie of biec gebanst
gend/ toelBc SP ban Marakaibo BaDöcn/ sonöLolonois uit/ omDcn<0ou?
Eifcht iJ^cneuc cn Den !Bucgcc0 aan tc seggcn / Dat se Dactig DuiscnD (luBBcn ban
branc acBteu aan boo?D souDcn b?engen / tot cantfocn ban Dc ^taU / of Dat BP D^
fchaccing 5eipe anöecs? t\' eenemaal in Boolen souöc öoen leggen. ^nmiöDcl.ö licpensp
vanMara. rocB al 01^ pacip / CU namcu allc De Dcclöcn / BloBBen/ en fcBilöecpen / tctr
\' \' platten lanöc uit öe ïJcrBen/ en b?acBten ^e t\'fcBeep; bcnebcnsf beel fcBcep^-
bcBoeften/ toelBe in becfcBeiöene pafiBuisen lagen, m jgpaniaacöen /
öie uitgesonöen toacen omB?anDfcBattingt\'eiffcBen/ Btoamen toel Baad
toeöec te cug / mct o?Dcc om mct De aoobecsJ Daac obec f accozöeccen / "toclft
accoo?ö einöcipB alDuö geftootcn toiccD; Dat Dc ^panjaacDcn ttointig Duf^
SenD (luBBen ban acBtcn/ cn bgf BonDecD Boc-Beedensouöcngecbcn/ na
toelBe Betaaling öe ßoobecsS niet mecc op pactp souöen mogen loepen.
^00 Baad öe Beeden ge(lagt toacen / bcctcoBBen öe ßoobcciS / bolgenss
\'t gcmaaBte accoo?D i DocB Btoamen D?fe Dagen na B"« bectccB toeöec/ Daac
öe ^paniaacDen bectoonDccö cn getoelöig becbaad obec toacen. ö\'
<©0?^
SaaB Biec ban toa^f / Dat SP een fiuitfcBip / \'t gecn fp mcDc genomen Baööen /
niet Obec öcbanB/ toelBc aan Dc monö ban öc Lagon tss/ Bonöen Bciigen/
toaacom SP oenooösaaBtgetoecd toacen tocöcc te Beecen/ om ccn ^toot^^
man te Baaien/ toêlBen Ben öc^paniaacDcn toel Baafl toc^onöcn/ om öcse
öooD-bpanDenöcsst\'eecDecïitoiitteteeesen^ \' \'

-ocr page 243-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

3!©anneÉr 3c m bc <©olf uit toaren/ settebcnspöuntïreeïtna\'t^tlanö
Hifpanioia, öaar 5ï> atfit öagen öaar na fttoamen/ aan een plaat« / lOa
Bai^a genaamb/ altoaar fiun cocöeren aan lanö lj?acl)ten / om/ Dol?
0enö fiun manier/ onöer tjen öcöeclö te toojöen. ^n oereeöe penningen /
3ilber-tocrB/ eniutoeeien/ bonöensp öetoaaröp ban ttoee Ijanöerö en fef?
ïig
öui5cnö (îufî&en ban acDten. ^aar en boben Brecg ieöer man nocfi
toclfionöcrö (luBBen ban acfitcn in Ujtoaat/ sijöegoeöercn/ cn meer an?
bereï^oopmanfcfiappcn. «i^eöeeling öer geenen/ ötein\'t gcbecfitgeblce?
ben toaren / toierb aan fiun jBaBBer« of biienbcn gegccben 5 inboegen bat
fiet alle« secr rccfitbaarbig toe ging.

SJBanncer nu ccn icber 3m Part geBrcegcn fiab / bertroBBen fp na Tortu- Komt met
ga, öaar je met grootc b?cugöe aanBtoamcn/ fioetoel öe jeibc niet scer
fangöuurbcj toant baar toaren\'cr bcrfcficibenen onber/ öie geen ö3ïeöa?xr4m
^jen mecfler ban fiun gelö toaccn ; bocfi öecsen toierben ban b\' anberen toe? \'
ber bpgcflaan. ^en (©ouberneur Brecg ijet fcfiip bol
Kakao boo? fict ttoin?
tigfïe bccl ban bc toaarbe. ^Se Capper« Brcegen mebc een gebecltc ban fict
gelö / cn bc ï|ocren öe rcfl -, tnboegen bat bc ïïoober« tocbcr om toat anber«
ttiocfitcn uitdien / tot toclBc uooösaBelülïfieiö 3icfi fiun l^oofönian
Lolonois
ooB toel fiaad berballen ^ag. ^ ^

VEERTIENDE HOOFDSTUK.

Lolonois ruft een nieuwe Vloot toe. Vertrekt na Kuba.
Landing aan Puerto Kavallo in de Golf van Honduras,
en wreedheden aldaar gepleegd, inzonderheid door Lo-
lonois zelve. Verovering en verbranden van de Stad
S. Pedro. Lolonois verzeild zijn Schip, en doet daar
een Bark van maaken. Zijn elendige dood. Aan-
komft des Schrijvers op Jamaika, en zijn vertrek va»
daar na Engeland.

T Olonois 3ftfi nu onbec bie ban Tortuga fn een goebe naam geB?acfit
^ficbbenbe/ fiab niet bccl moeite om fitt boiBtoteen nieutoc tocfit te
oocn bcfïiuten; toant öe öooïgaanbe fiab fien 500 toel aangcloBt/ bat 5?
.^.f^Qaiitfcfigccnftoaacigficibinenbonbcn; baar cn Boben fiabbcn
op
focietïjcnöappecfieibbanbee5eni|oofDman julBcen bertroutoen/ bats?
K5óboi8ö5ouöenfiebben/ al fiab fip fien ooB in\'t grootfle gebaar be«
roeerciö« gebjacfit, M cen tijb lang met son ^apiteinen en anbere mt"

2 «eren

Tl

-ocr page 244-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

Lolonois (teren Bccaaöfiaaöb tc tjeööen/ ïö?rtoaart.ö5P Dß fteUenSöefïsoiiticnüJens
Eutteen Öen / üÉiloot Loionois tn \'t iBetr tJan Nikaragua tc aaanrooUcn/ cn ah
öaar alle öc ^cöcn en ^?pcn tcplonöecen. (Ccnöcescnetnö b^acotlp
vioot toe. ^^^^ ^^g^jjj pp jjggj^ ^gj^ omtrent seöcn öonöcrtmanncn/ cn itct fjct ^Uii^
fcijfp/ \'t toclb D
p tn Marakaibo genomenIjaö / gececömabcn/ cn mctöjk
ï)onöecö moobcrs? bemannen, ö\' (©Pcrigen begaben 5tcö op anöccc bletiic
^gcrjepen/ toaac ban \'cr bpf toaren; sulbö öat Ijp met Det groote cen bloot
ban 3CÖ ^töcpen uitmaabte. Z bec plaats
Bajaha genoemö/ aanfjct
€tlanö
Hifpaniola gelegen/ toas gefcljlbt tot öebcrgaöec plaats/ en cm
ïjet blecfcb tot Ijnn leebenS beßocftc tc souten / cn tn tc nccmen.

Vertrekt jgjjn ge\\)3oonUjb ?ficcoo3ö^ nu gemaabt / cn öc fcbepen maatclüb ban al^
na "pcj;303gö sü^öc / gUtgcn 5p ottöcc jeü / en setteben bun ficccb na een se-

bcc plaats / Matamam genocmö / gelegen aan öc ^utö-sijöe ban tjet éU
lanö
Kuba, om alöaac alle öc ^anoëS tecooben/ Dtcspbtnöcnbonöcn/
alsoo tc Deesec plaatfe beel ©tffcljfcs tooonen/ Dte ^cbtl&-paöücn uaugtn
en soutcn/ om na
Havana tc bjengen; toantöcescbaactulgenbaööensp
ba;i nooöen / om Det ©olb öe iltbter op tc boeren / bcrmtts sp toegens ö- on^
Diepten met bun ^cDeptnSOo boog niet
op bcnöcn bomen. Datsp nu
Decsc armeltcDcn ban bun nooDsabclijbjïegfteeöfcbapbercofö/ cnnocb
cttelijbe öcr selber meöegcnomcn Daööen / (laben sp toccc in sec / cn tocnö?
Den Dctlebens na
Kabo Gratia a Dios, gclcgcn aan De bafle läuft/ omtrent
fjonöecD mijlen ban bet Cilanö
Pines j maar in öc flüte caabenöc / öccöen
ïjcn öc firoomcn ö^ijbcn in De
Golf van Honduras, Doetoel SI\' alle blijt aatts
toenööen om toeec na boben te bomen; maar tomö en fltocm Den tegen sön^
Dc / en \'t i^cDip ban
Loionois ö\' anöecen Doo? sijn f toaacte niet bonnenöe
bclgen/ toaccn sp genooösaabt/ alsoo öe monb-bcfl nu oob alfcbaacs
begon tc too?öen / eenige anDece plaats te soeben / om s.icD op nicutos Daac
ban te bersoigcm btoanten Dan mct eenige i^anoes in De Sibier ban
Xagua, toelbe ban ^nöianen betooonö toojö / plonDcrDcn Daac alle öc too^
ningcn/ öaarsp aatibtoamen/ cnbjacbtcn na bencDcn aan ban fcbepen
een menigte ban ^paanfcBc (Carto/ of
Mais, Karbens/ l^ocnDccs/
ïjalboenen/ cn allcs^ toat
sp briigett bonöen. «ecDtcc toas öit alles nocb
niet genoeg om tot De plaatiS te bomen / Dien sp aan toilDen Doen / toaacom
sp op nicutos caaD bielDcn / in Dc toclbc befïooten toiecö / Dat men Dc btoaDe
tpöbooï bp laten gaan/ cnonöcctufifcbenallebe^teDcn en <!^ojpcn/ Die
(n De
Goifo toacen / souöc sfcn tc plonDccen. Ep seilDen Dan langs öc fiufl/cn
Socbten toenmaals naautolijbs ietjS anöcrS ais De bofl; sulb.ö Datse ober al/
Daar
se aanbtotimcn/ bet soo baal maabtcn/Dat D\'SntooonDerjs selbe gcbjcft

Landing mocftcn Ujöcn. j^ecbolgcns btoamcn sp aan Puerto Kavaiio, Daar eenige
aan " ^paattfcDc ^^ab-Dibseu siju / inDc toclbc De goeöcccn/ Die men ban boben
dSvan bjengt/ soo lang bctoaacö toojöen/ totDc^cBepcnban anDece plaatfen
Honduras, öfc bomcu afbalcu. Hiec bonöen sP een fpaanfcbe ^^oopbaacDcc / ge=>
en wreed- inoutcccD tttct btcc-cn-ttointig flubben en feflicn baffen; Deesen baDDen 55«
dïrle. bo?t beroberD/ en gingen tcrflonö Daar opaanïanö/ Daarspailc^
pieegd» toat SP ipaac bonDen/ pionöecöen/ en bcrbolgenjs in öe bianD fïabcn.

<©oFi

-ocr page 245-

É

-ocr page 246-

Eduward Meltoji door Weft-Indien. i é ^

€)c{5 tektgca 5P ettelijCie geUangeneii / toaar metie jp seer onmfnfcliclöft
ïjanMïign; toant Dce3e arme UcDen toieröcn Dp na alic Dagen m^t alie öe^
DenheSOBe tormenten gepijntgD, €enfgen toicröen aan De manneUjïie le&en
opgeljangen / en onDertuffcljen 300 getoelDig met flohhen en anöere Dingen
gejTagcn/ öat 3P re naautoer nooö menfcl).en geleencn. ?4nDeteii toterQen
500 jammecUjïi getoipt / öat 3p tooo? eeütoig \'t recljte geü?iuB Dunner leeöen
Daar D002 üecloojen Zclfsf ö\'sD
Lolonois, toanneer l)P iemanö pönigen
Deeö / en bat D?^ niet terftonö hlappen toilöe / öe tojeeöDetD Pan öe selPe met
5iin 3tiüel aan (luUBen te üappen / en met 3ön tong tjet Dloeö Daar af te Ulis
ften/ toenfcijenöe t\' elfteng toanneer tjp öit Deeö/ Dat Det öe iaatjie^pan?
jaarö mocDt 3i)n. Eulft een onPersoenlijiien Daat Daö l)p tegen öeese EanD^
aarö.

Dat 3p nu öe meejle ban Dun <6ebangensf öoo? be afgrijflelpidc Pijni^
gingen om\'tlebenDaöDengeb?aföt/ toieröen\'et ctnöelp ttoee gebonöen/
öie D^n aan een ^paanftlje ^tao souöen b?engen/
Sc. Pedro genaamö/
omtrenö tien of ttoaalf mijlen ban
Puerto Kavailo gelegen. Loior.ois maafi^
te 3clbe in pcrfoon 3ttt) gcreeö om met D2ie IjonöecD mannen Dertoaartss te
gaan / latenöe alö ï^oofö ban sijn oberig bolli
Moize. i^aautoelpj^ totiö
Dp D3ie mijlen met sijn ttoee »0iöfen boo?fgegaan / of l)p bonö eentge
jaarben tn cen Ijinöcrlaag opDem toatDten. <©ec3cbeeöen Dappere tegen?
(lanö; maar ccDter moeften
sp toel Daajl öc blucDt necmcn met berliess ban
eenige öocDen cnlberfcDeiöene ccbtoetflen/ Die Daarop De plaats^ öleeben
leggen.
Lolonois onöerbjoeg De sclben na De macDt öer ^pauiaaröcn;
\'t geen Ijp ntet 300 Daa(lberaaan DaD / of Bg» (ïccg 3e altemaal öooö/ op öat
se Dem niet becliUbben soaöen. <0oti Daö DP eenige gcscnöc gebangen$s be?
ftomcn / toelBe
Dp na Dc toegbjoeg/ en of\'er 00b meec ban Dun toolh tn bin?
Derlagen op
Dem paflen; toaar cp SP fa geanttooc?D Dföbenöe / nom DP
cen boo? cen aan een bant/ b?agenöe/ of\'er c^cn an\'ceccjtoeg tc binöen
toas? / om Dit gebaar t\' ontgaan. 3©annecr 5e Dier vi\\ altcmaal neen op
gcseiöDaööcn/ bjacDtllp 3e tocer bp Dun jlahberö/ Daar D
p 3e op nieute^
öesclbcb?aag Dccö i DocD een cbcn Diergeiijh anttooo?D al,ö Detboo?gaar.Dc Gruweijke
behomcn DebbenDe / ruBte
Dp met een öuibelfcï}e boosDciö 3tjn ^aüci uit öe wreedheid
fcbeeöe / Di^bfc een öer gebangenö / öien Dp aan een boom D\'ö Doen binöen
lecbcnöig De bozfl op / fnecö D« Dert Daar uit / cn gootac Det selbc/ na Dat
Dp mct sün tanöen öaar in gebeeten Daö / ccn anöer in \'t aangesigt / seggcn^
DCf ^oogpDonöenmp nu geen anöerc toeg toyfl/ sal ib u al\'cmaal op öc
selbe manier Danöelen. 0\' ?Ctmc^pan}aaröen/ in cen öooöcUjftc b?ee3S
Sijnöe / belooföen Detn ccn nnöere toeg te toijscn / DocD öie seer moejelijh te
öebjuibcn toasf.
Lolonois Deeö Den Dan boo? uit gaan; DocD binöenöc Cec?
3e toeg in Der baaö t\' ecncmaal ongebjuibelijb / fteecöe Di\' toeer na öc geene/
öten Dpberlaten DaD/ niet sonöer afgclifeliift tebioeben/ cnöMiitteeïliins
nnï ^on 3ün gramfcDap aan Deese arme <©iDfen te Doen geboden.
^„^^en ^^atvien öe 0oober0 tocöer bp cen Dtnöerliïag bancttcUjbc
^Moacöen / toelbe 3P mct snift een getoelö aantaflen / Dat se gecn uuc
ft^nu uieiöen. NiemanD toiccD btoarticc bergunD > toant
Lolonois Daö Den

oEe 3 öaac

-ocr page 247-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

öaar lad toc scggcntjc/ Boc mecr 5P \'er onöcriaccgc öooö poe?

gen / 0oe mtnöcr toeDcrdauö 5P in De ^taö souöcn UtnDcn.

€tnDelijfi {itoamen 5p aan De DarDc ijtnDerlaag; toant De ^paniaacDcn
mcenDcn De JSooUer« Ijter Doo? aftc matten / cn öun ftcDetf al5oo boo? te ho?
men. ^cese / Boetocl 5c b?p (ieröer toa« a!ss bc ttocc anberen / fiab ccntcc
gecn bctcr lot i toant
Lolonois baar centge Banb-granabm in Beöbenbc
boentocrpcn/ namen be^pani\'aatbentoel Baad bcbliigt; bocBDcßoo?
ber« 5atcn Ben 30G DtcBt op De Bielen / Dat De meedcn / cer 5e aan De ^tab
iionDcn Bornen / ncer geBaöt totcrDcn. ^en toeg / bien 5p berbolgen« paf?
feren mccden / toa« tocl boo?3ien ban goebc ßo?dl»ectingen / en baar toa«
gecn anberc te binben om Deese te möbcn/ bermiD«De j^tab ronbom beplant
toa« mct scBere boomen / bic mcn
Raqueite nocmb / toclBe 300 bol boo?nen
3tjn / bat Bei t\' ccncmaal onmogclpB i« baar boo? te Bomen. JlBanncer nu
bc ^panjaarbcn / Die acBter bc Do?fltoeeringen lagen / be i^oober« in
\'t 00g
Bregen / Begonbcn 3p mct Banon baar bappcr op tc fcBietcn 5 maar beese
gingen plat op De buiB Icggen; inboegcn batsPDaar seertoeinig fcBabe
boo? lecben. \'t <0cfcBut gclod sönbc / biclen 3p mct iSoer« en i|anb-gra?
naDcn baar op aan/ toaar mebe3pbcn ^paniaarben groote fcbabe toc?
B?acBten ; niettemin BonDen 3P \'er mct Deesen aanbal nocB tiict inBomen/
en toierben gcnooösaaBt tocec af te toöBen. ©erbolgcn« biclen sp mct toci?
nigbolB« baar toeber op aan/ cn fcBootcnnictcccop öc ^paniaarbcn/
boo? SP be selben seBeripB treffen fionbcn,- inboegcn bat icbcr fcßoot ccn
ittart tcr ncer belbc / of Btoctdc; \'t gccn öe iSpaniaacöcn / alsoo bccse do??
menmecrmalen Berbat toierben / 500 getoelbig berftoaBte/ bat sc cinbeiyB
verovering scnoobsaaBt toaccu \'t op te geben. Ep da&en ban cen toitte blag op oat te
vandestadparlcmcntccrcn/ bersccBenbelöf^-genabc/ en ttocc uuren tijb«/ omsicB
St, Pedro,
utgt egnige Bumicr goebcren clDcr« Been te Begeeben; \'t toelB Ben ban Loio-
nois
toegedaan toierb, l^ier op Btoamen be j^oober« in be ^tab / cn Bieli?
ben SicB / beigen« Bun bcloftc / ttocc uuren dil i maar bit Bon bcn <;§pan?
jaarben toeinig baten; toant bc iloober« säten sc terdonbopbc Bielen/
ontnamen Ben alle öc goebcren / toeiBc sp meöegenomcn BaöDcn / en b?acB?
tenBun perfoonen al« gcbangcncn seif« ooB toeer na binnen, \'t iBecdß
goeb toa« ec&tec ban tc boo?en al toeg gcpaBt; sulB« öat sp in bc ^tab
, . nietbec!anber«bonbcn/ a!«ccnigeleberesaBBcnmet^nbtgo. CinbcljjB/
doetd\'r\'\'öacenigcöagcnalBierBui« aeBouöcn/ cn bcrfcBeiöene gehangenen/ öoo?
stadinde ÖC Selben boben Boutcn baBBen/ öaac t\'clBcn« sieöcnb toatec in gegooten
brand ftee- toiccb / mct ßct uaaBtc licBaam tc toippen / om Bai« gcB?acBt te BcBbcn /
d^al^en iP öc ^tab in öc b?anb / en bcrtroBBcn mct bc Buit / bien sp baar in
gebonben Baböen / toeer na De sce Bant. ©nDcrtuffcBen Baööcn Bun
^pit«b?ceöer« / Die Bp öe fcBcpcn geblccben toaren / lang« De Bud getoccd/
en alDaar ccntgc gnöiaanfcBc Bi^fcBer« gcBrccgcn / Die Ben geseiD Baööcn /
bat
in öc ßibier banGuatimaieccn^cBbootuitSpanjen bertoacBt toierb.
SP beflooten ban aan b\' oSiianben/ bie aan
b\' anberc süöe ban bc Goifo spn/
Bun ^cBepen tc aaan fcBoon maBcn / cn lieten onbcrtuffcßcn ttocc 3äanoc«
boo? öc monö öe« ^tibier« ban
Guatimaie ? om op Bet boo?noemDe ^cBiP tc

patTeni

-ocr page 248-

Eduward Melton door Weft-Indien. 223

i tïOfîj île Uoojnaamfîs oojjanft / toaarom w na öecjc €{ïanöen qm
sen / toag om leeftocïjt te 5oeïiet\\ / aisoc men îjaar Peel ^cDîlQ-paï>Den öecft/
Die 5cer Deîitoaam 3r>n om te eeten,

ï|tcr gctîcmen snnOe / fpjeiööen 3p jtcf) Pan mallïanöer / om 300 Peel te
meer Pan Deeje ^cöüö-paööen te Pancen / en maabten ot-fi onöerbJpl Dun
fcljepen cp\'t fpoeötafte fcDoon. ©mirent ö?te maanöen öaar na Dcecgcn
3P tpöing Pan Set ^paanfeij fcpip/ öaar 3e 500 lang op gcpa(ï Da^öen.
(€crjlonömaatïtcn5P3tcBöan3etl-ree/ cntocnööenöcjlePenönaöcplaatö/
öaac Dct fcDip tcn anDcr lag / cn toaö met lofTcn» Certopl 3tcD Loio-
nois nu Dlaar maaDtc om öen ^paniaacö aan boo?5 tc leggen / (iteröc D?
ït\'ntge Dletnc Paartutgen aan öe monö Pan öe ïtlPfcr/ om op cen ^gacft te
paffen / ötc met 3\':cc fiojlcUjöc ^oopmanfcDappen / alö ïionccntlle / ^nöts
go/ZÜUec/$c. Pan boben 5onöcDomen, ^nmtööelögtng
Loionois op
Det groote fcDip loö / \'t geen/ öccnUtöDetgetoaarfcDouö toaö / öntöc ïioo?
berö op be bufl toaren / 3ccc toel ban alle nooöjabelübDeöen boojjien toaö i
toant Dct Daö Decctig dubben banonö/ cn Donöerö cnöartïg mannen op ^
ÖOCD D
p Ibtecö 3ooöanlg b.in öe .^pani\'aaöen ontDaalö / öat D? met nccD
ccnfcDfp/ \'ttoclbDPtotDulpbp3ïcDDaï>/ aftopcn moefl i maactcrtoijl
öc ^paniaaröen nu ö\' obcrtotnntng al bcbocDtcn mccnöcn te Debben / btoa«
mén bier üonoêö met ©olb onöer öe öulfïcrDctö ban öe coob / öie Den cntcc^
ben / cn toel Dasfi tot obergcebcn ötoongcn; bocD De buit toaö 300 gcoot verovering
niet / alö 5p jifD toel ingebcclD DaDDen; toant De^paniaaröcn/ banbe vaneen
ilooberö bcrtoittigü 3iJ"Dc / DaDDen getoclDig fpoeDig met Dct loffen tc tocrb s^hff\'\'\'
gegaan ^ 3ulfiö Dat 3p \'er niet meer in en bonben / alö bijfttg lafïen P5ccö /
böftig laflen papicrö/ cttelijbe potten met toijn/ cn nocD ccnigc pabbcn /
Die ban toeinig belang toaren. i^a\'t berobercriban öit fcDiP Dielö Loionois
caab met 3ijn gantfcDe ©loot/
omnaGuanmaietegaan; ôdcDDcc^çc boo?^
fing toierö ban altemaal niet goeb gebcucb ; toant cttclüDen / bic nooit met
bc ßoobecö imgctoccji / cn Die 3icD ingebcclb Daööcn / bat men öe (ïuDben onenk-
ban acDten maac ban be boomen bcDocföe tefcDuDöen/ toilöen tocöec na heidond«
Duiö} maac anDeren/ öie öit leebcn getoent toaren/ 3ftDen/ Dat 3piicbcc
ban Dongec bergaan / alö jonbcr gelö tocöcr t\' Diiiö toftöcn Domen»

^e ïâapiteincn inmiDDclö nu tod 3tcnDc/ öat DetocDtban Nikaragna nfct
lubben toflöc /
al3oo Dct mccflc Ded Dcö ©oïbö De mocD bcdoojcn gaf/ Dcj ., .,
nooten 3P ban
Loionois af te fcDefDcn. Moize Vaukiijn, Dfc Det fcDip Daö / van nfâu
bat.fn Puerto Kavaiio genomcu toaö/ fcDcföe ccrfï/ en nam 3i)n rdö na tandeï.
Tortuga,
Daac Dp bcinffen ging. €en anDcc / Pierre le Pikart genaamö /
Dcfïoot ban gdpbcn te Doen / cn tocnDDe De (iccbcn na De bafïe ftufi ban
Kofta
ï^ika
, öaac DP een lanDing DccD aan Dc ïiibicc ban Varagua : bocD met toets
W0boó?Dedö. Loionois bleef alleen met 3önI^cbboüt/ Daacöp D2ie Don^
J^tD mannen op DaD/ fn De
Golf van Honduras, ^p 3ouö\'anDcccntod
sjpoigö Bebben ^ maac/ becttiitöDPccnftoaacfcDtPDaD/ bon DP
300 tod
hïàr^" De ficoom op labcccen/ alö D\'anDeren mctDunlicDtcfcDcepcn j
S^n tftS öaö DP gcb?cB ban monöbofï} inboegcn Dat 5ün ©olfi öemce^
nu»iD<3aanïanbmoc(ientoee3en/ ûm3t(^Daacbantebec3o?gen/ ten tod^

ïteii

4

-ocr page 249-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

îien cinöe cn alDccljanöe öteren/ öic jp maar öfnöcn Rontien/

frtjootcn. «Êtnticlijîî htoam Deelen öappcccn/ öoflj öïoeööojlïigcn ïîoo^
bec/ nabccîfuMîclcn/ boten
Kabo Gratiaa Dios, aan jcbcc <ètlanöcbcn /
lias de Laspertas gcnaamö/ toaar bp ttocc i\'cöclpc gcootc €ilanöcn3ijn/
Lolonois toclbc öc ïJooDccS
Karneiland nocmcn. I^lccomtccnt Uec5ctlöc gp 5ljn fcljtp
^"^tuv opccnßtf/ aiïooljctöicpccging/alSbPgcöacDtD\'iö. (9Ecc|ïonögingen5P
mct alle man aan lanö / namen gcftOiu öaac utt / cn loflen al ftet pjec/
\'t gccn\'cc in toas ; maac öit niettcgcnflaanöc bleef fict fcßip ccötcc fitten.
Ep bejiootcn öan ban öc nooö ccn öcugö tc maaben/ \'t fcljip te jïoopen 500 \'
En doet bec als 5P bonöen/ cn ban ö« bout en P5ec/ \'t toelb 5P öarjcafbccegcny
daar een ccu Isugc bacb tc mnabctt.

Bark van (^cctoijl mcun« Dtcc tticc bcsig toaS/ bebal Lolonois, al5oobptoclboo?a
5ag/ öat men eenige ttjö ban nooöen 50UÖC bebben/ om al bet bolb ban
öaac te öocn boecen/ t\'arbeiöen/ cn plantagten te mabcn / om öaac ban
tc bonnen Icebcn.
\'t €cc(ïe/ öat 5p planten / toaren seberc boont/enö/
toelbe öc ^panjaacöcn
Frihples, cn ö\'^taliaancn Facioii noemen, (^cn
fiiiöe ban jcs toecben baööen 5p ccn groote menigte b in
Spaanfchc Tarwe,
Bannanes,
cn Bakkoves; 5ulbS öat scnugcennooDmecrbnööcnbanöoo?
bonger te sullen bergaan. bijf of scisf maanöen alöaargeblecben/ en
ecn 253rb ban bet affloopfel
öcó groote fclïips gemaabt te bebben / befïooten
30 onöec öen anöec/ öat eenige na öc ßibicc ban
Nikaragua souöen gaan/
om alöaac^ inoè\'Stcstentc bcijgen/ toatir meöe sP\'t obecige bolb bonöen
afmaaien. <©m öat\'cc nu geen onccnigöciö ontfïaan souöc/ fpcelöcn SP
om toie
sicb öcrtoaacts met öc 25acb/ en met eenige ^anocS/ toclbcsp
nocb baböen / bcgceben souöe. ^Clöu.S bleef ö\' eene Ijelft öciSbolbö op bet
«Êtlanö / en
Lolonois bcctrob met ö\' anöcre ßclft. toetnig öagen bto^im
\'t
Volk van bP aan öe monö öcs ßibiers ban Nikaragua, öaar Ijp bet ongclub baö ban
Lolonois ïióo? ö\' Sl»öiaancn cn ^oanjaaröcn ontöebt te toojöcn / öie ccn groot gc^
Spn bolb öooöflocgen; inboegen öat bp sicb met ö\'ober igen op
\' öe blucbt mofï begecbcn. l^icr op bielö bP caaö met spn bpbebbenöc man?
ncnomnaöcbuflbanKartagenatci,ian/ cntcsien/ of fp öaar geen fcljtp
bonöen bcpgcn; maac\'t fcöccn/ öat <ï5oö ftin boosbeöcn niet langec ge^
öoogen ; maar bem öoo? een elcnöige öooö fïcaffcn totiöe obec alle öc to^ceö^
fjeöen/ toclbc op soo bcc: onnosdeitîcnfclîenncplccgö fiaö j toant tnöc
(©oifban Darienfiomcnöc/ bccbidb? tuet siln bolb in öebanöcn öec ïBtis
Dood
van öen / bP öc ^panjaaröcn Indios Bravos genoemö / öicbcm na\'t bcrljaal
Lolonois. Dan ccn snner i^cDcmabbers / Öic bet seiöc lot gebaö souöen bebben/ vu
öicn bP Slfb niet tijödiib op öe blucljt baö begecbcn / lecbenöig aan flubben
bapten / cn booï bet bper tc bjaöcn Iciöcn. <©it toaS bet cinöc ban öicn
bcrmaaröcn ßoobcr/ öfcöïoj sün öapycrliciö meer cers souöc ingcïcgt
bcbbî\'n/ inöicn sijn toïccöbdö bem niet aan alle menfcben batelüb baö ne^
maabt. ö\'^inöerc ßoobers/ öic op bet €tlanögcblcebcn toaren / gccn
tPötng öan bun (öppcrbooft bcügcnöc /\' begaben sicb op seber ßoober / öie
bcin
Jamaika blBtim / todbCrS b002ncemcn toaS aan Kabo Gratia a Dios tc
ïanöcn / om ban öaar met öc îîtibK\'c op te cocpcn / ca öe ^^taö
Kar-
; . \' «gl

-ocr page 250-

Eduv;rard Melton door Weft-Indien.

^ägi W gaan tnnecnwn^ öocöDecje toeicgnietgduöBcnöß/ toatcii 5» ges
"öoösaaBt / na ueel elenöe ban Donger^-noob onöerbjegenbe uitgedaan tß
Seöben / bjcöer tcr plaatfe te beeren / baar 5p ban baan gebomen toaren /
tetoeetennaöet<eilanb
Jamaika, altoaartopoobmet öenoSeneraal Mor-DesSchiij,
gan
op öen 24 iBaart aanfttoamen / öanbenöe <©oö / öat ßp on^ boo? alle v«« aan-
gebaar 500 genaötglp baö belieben te befcljermen. SkX

<Dp Jamaika nu gcbomcn 5tjnöe / namen top beleefbelpft affcßeiö ban öen en vertre!e
l^eer Morgan, öie on0 alle onse goeöeren toeer ter ßanö delöe; toaar ban
baan 3p 3cö öagen öaar na bertrobben / alsoo \'er ttoee fc&epen gereeö lagen h„d
om na öet 3©aöerlanD te gaan. \'fi ^on ßier nocl) gaarne eenige tfiö geölee^
ben öebben; maar mpn ßeijs-gesellen öaar niet toel toe berdaan toillenöe /
fcfteepten toponssin/ en fitoamen omtrent se^ toeefien öaar na/ sonöec
eenige geöenfetoaaröige toeöerbaaringen geöuurenbe öeese ^eijs geftaö te
üebben/ boo?
Douvres, öaar top \'t anlie« uittoierpen/ m ban toaar top
bo?öecjS na
Londen trobßen.

EINDE

DES

TWEEDE DEELS.

ff

-ocr page 251-

s

-ocr page 252-

Zeldzaame en gedenkwaardige

2EE- enLAND-REIZEN

van

EDUWARD MELTON,

Engelfch Edelman,
Door de voornaamfte Gedeelten des Werelds.

DARDE DEEL,
DOOR PERSIEN en TURKYEN.

EERSTE HOOFDSTUK.

Des Schrijvers vertrek vanHarwits, enaankomfttotLi^
vonio, daar hy de Hollandfche Vloot ontmoet. Ver-
trek van daar, en wijdloopige befchrijving der reize tot
Smyrna toe.

€5föftgen Mm 506 bm bjeembfgTjêbÊn/ 0I0
mp bagcigb« in mijn tWt boojgaanbe uU
5m/ te boeten tn bie boo?
Egypten, en bie
boo? een gebeeïte ban
Weft-indien, boo? oo?
gengebomentoaren/ tiab in mp soojeer
b\'aangeöoo?ene Ju|t ban b?ecmbeEanben te
5ien/ en anbere boïfeeren seben te Rennen /
bermecrberb/ batiBnaaubseip^een bag
gerndeïijfe op een plaat«/ baar\'tmpaan
geen bihg ontB?aB / ober Bonbe b?cngen.
Éiettemin / betöfjï ift genoeg gejien en on?
f
f 2 ber?-

-ocr page 253-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

DeEbcntfW flaö / öocijcelgeuaadpöcöenmentn mnm Hanöm îjfîîbj«.^
onöcctDOïpèn
i^/ toas mijn öoo?ncemen ceenfin^mijngantfcöe leeüenop
ïjecscmantectcUerfïötcni taant Ijet toass mp nictonbetouft/ öat alle ötri?
gen/
Boe aangenaamöeselHeoolUn öen beginne mogen baeejen/ einöelijS
öoo? een al te langönucfg geöiuift bomen te malgen ; maat alieenUjb (ivebte
alle mijn begcewe om öe ï^öben öec tbjee macljtige ®o?ften ban
Perfien en
Turkyen te bebjanöelen/ becbolgenjs obec Oeft-indien bjeec na mgn ©a?
öeclanö te beecen/ en öan/
500 <6oïï mp nocïj baat leeben belieföe te bec?
gunnen/ \'t selbe gecuflelijft op een plaats^/ toeUte mp geboojenöaö jicn
ï»o?ben/ rcinöigen. ^ ,

^eb?{e€öcïlieöen/ bJeUteöelaatfïe cct«ï metmpgebaan öaööen/becsocbe
Deööenöe om mnooö in öeese tocbt te becgeselfcöappen/ en mpn becsoeft
toegedaan sijnöe/ maabtenbJp alles geceeö/ \'tgcen bip oojöcclöenbact
nooöen tc sullen öebücn : cn Bebbenöe ieöec bcBteamc o?Dec op alle onse sa^
feen gefielt/bcctcoBbentopban
Londenopöeuy^obembec öejcstaacsf 1671 /
na öat bjn öaar nocB naautoelöb^ scjs maanöen fiil toacen getoecfl.
» Ç T, Mt öagen öaac na / tc toecten op öen 15 ban öe boojnocmöe ma.wö /
liepen ton met Bet ^tïJtp öc
Geregtigheid uit öcï^aben ban Karwits, om na
trek van Livomo \'tc gaau / toclBc plaatjS top boo? De beBtoaamfle tot onjs boo?nemen
Harwks, en B^DDcn / bccmitjS men öaac meefl altiiö ^cBeepcn gcceeö binö om

ji^olT na öe Levant tcgaan. <©p öen öacbc g^ec^mbec lieten top boo? öc boojs
noemöe plaats/ öaac top tot onse groote blööfcBnp öc llollanöftBe©ioot
nocB bonöen / \'t anbec ballen / sonöec bat
m^ in Deese cct.s ictss fcDïööensf^
toaacDtfitoeöerbacentoa.ïf» ^

(Ctoec Dagen Daac na ittnaBîcn top becDCng met ïien ^tBtpper ban ccn öec
grootflc ftospbaacDcrsS / om on0 mct oniS gebolg / \'t gecn uit seö öienaarss
beflonö / te
Smyma te Icbercn ; \'t toelB geöaan stjnDe / Dejleeööcn top Ö\' o«
becige tijö tn \'t besigtigcn Der ^taö / cn eenigen öer omlcggcnöc piaatfen /
toaar bnn soo beel anöeccn boo? mp Dc befcB?ijbinggcöaanBebben/ öat
mijn moeite/ so" \'B öaar mcc toilöc op Bouöen/ bjucBteloosf souöe tocs
Sen.

Teftïck aïBn bertcoBBen utt öc Batsen ban Livomo op öen a? ban öc bûû?nocmDc
- maanö îpecember/ in\'tgcsWPöanDegantfcBelollanöfcBe^ïoot/cn
bonöen onjS öess anöeren öaagg / omtrent De0 mo?gen0 tcn acBt uuren / tuf»

fCBc Porto Ferraro Cn Piombino ; Cn / gclpft \'t toCCr SCCC BelDCC CU flil toacï /
Baööen tou
\'t becmaaB ban öeese ttocc plaatfcn op ons? gemab tc Bon^
nen befcBoutoen. ©an öaac seilöen top tufTcBen ttoee Bïeinc (eilanDtiCi? /
toclBcc cen
Salmajoia gcnocmö tö/ DocB ï)et anöeccn Beeft geen naam.
<©mtrcnt tten uuren Breegen top
Portolongone tn \'t gesigt / cn cen toijltic
öaat na
Monte Chrifto. €en uuc namiDDag ontöeBten top Cafiigïfon-
fere
, cn al Bet obccige ban ben Dag setlöen top langsf D\' Cilanöen Gigïo cn
Samiti.

oDpöen ontöcBtctt top mctöe selbe toinö / metBetaanb?eeBenbart
ben Dag/ D\'€ilanDen
Pontia cn Paimeroia, cn omtcent Den abonDDicban
Venücione cn irdiia. nacDt^ omtcent elf «uren Beecöe öe tofnö noojo-

naojö-

Livor-

ÏÜO.

-ocr page 254-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

uoojlï-togfï / fu \'t toierö jecr pil ; \'t geen ö\' oojjaafi toaö / öat top öten nacijt
metlieeltegöafenleiööen.

. ^eu 50. Ijaööen top öen gantfcöen öag groote flilte ^ öoclj tegen öe nafï)t
rceö
\'eteen jutö-oofte toinö op / öie allcngsUenö 500 Pinnig Pegon te Dlaa-
5en / öat top öie natfit niet Peel rutïen hont en.

<!^en 31 PerPolgöe öe jelPe toinö tot op öen aPonö met een jeer ïjolle jee ;
ïJOfi) omtrent negen uuren liep je toejîelylî ; \'t geen cen groote P^eugöe tn al
ï)et PolU Peroo?jaafete.

<©ePolgenöc öag/ jpnöcöeneerfïcn^anuarpöcö iaaröi67ï/ tosiööe
ganifcöc ©loot ban öen anöer Perfp?eiD/ joo toel ter oojfnab bmljet
iJtoaao toeer öcö boojigen öagö / alö ter oo?jaafi ban öe öuitïcrniffe öcö
nacljtö ; maar omtrent tien uuren tirecgcn top ccnigc ban onjc fc\'oepen toeet
in\'tgejidjt/ geips oofi ter jelbe tpö öc öjie €tlanöcn i öie boo?
Trapano
leggen/ tc toceten Levanzo, Maretima, en Famagnano. ©mtrcnt öcn
miööag fitoamcnallc öe fcliepenDtci)t lip öecje €ilanöen toecr
öp malftan?
ber/ en öe toinö tegen öeö abonöö te bier uuren gaanbc leggen / ö?ccöen
top in fliltc tot miööcrnacöt toc / toannccr \'cr een nooïö-toefle toinö oprceöi
maar ötc joo f toafi toaö / öat top jccr toeinig boo?öercn iionöen.

TOc öagen öaar na ontöcfiten top met |)et firieèen ban öen öag \'t «Èilanb
Pantalaiea ; en Ijoetoel top RU tamcfijfi öicljt bp Sicilien toatcn / bclctïeöe
onö ecfiter ccn mi(l/ ötc b-in öie fiant fitoam/ \'t jelbe te jicn/ tot\'ö mcj?
gcnö te tien uuien toe / toannccr Bet toecr toat op begon tc Bclteicn.

^cn g[anuarp bc toinö onö bc gantfffic nacfit gunlïig getoccU jpnöe /
bonöen top onö öeö mojgen^ op anöeröalf mijl na aan öe fiuft ban
Sicilien,
blafi teçen ober Kaap PaiTaro ; en gelpfe Bet jcer Belöcr toecr toaö Bab^^"
top \'t gejiCrtbanöen Mont-Gibei, ttc t\' eenemaal met fnccutö üeöclit toaö*
;ï^\'cönamiööaaööc
Kaap geöiibbelö Bebbcnöe/ ontöcfitcn top bcfiutl ban
Saragauffè. €cgen öen nbonb / met ijet ouöcrgaan ban öeEon/ ging öe
toinö leggen i juteö öat top bc gamfcBe nacBt öaar Wim geboci ban Baö^
ben / \'t gcen onö jeer tod fitoam / bermitö top anbcrö ongettopfdö ccn groot
ongelufi gefirecgen jouöen fiebben ; toant omtrent ttoee uurèn nanitööec;=
nacöt fitoam Bet een öer c©o?ïogö-ftBepen / bic öe ©loot tot conbop ber?
(ïrcbtcn/ blafibanacBtcrcn op onö aanjdlcn^ inboegcn öat/
300 top een
(lerbe toinö Baööcngeöaö/ buiten alle beöcnfienccnbanbciöejccrbcfcBi?
bigö jouöe gctoü?öcn / of mogdpfi tod in öc gronö geraafit Bebben.

(€toee öagen öaar na ontöcbten top met Bdöer toecr Kaap Sparcivento,
en be jdbe toinö onö öe gantfcBe öag bpblpbcnöe / jngcn top nocB ccnigc
anbere plaatfen ban
Kaïabnen.

<©p ben 11. jajca top met Bet boo?b?ecfien ban ben bag ttoee filcine
lanbieö/ \'t een
Faun, cn \'t anbere A^ieriera genoemb oofi ontöcfitcn top
bat ban
Korfu. (Ccgen öen abonö fitoam\'cr ccn menigte ban filcine bo?
op onö touto-toerb blicgcn / toaar ban top \'cr ccn gocöen Boop bins
oofi bier ©alfien/ ettelijfie öilcn/ en een partp (Co?tcl.

^^en 16. bonöen top onjs öejS mo?genö bicBt ôï»\'t€ilanbZanten, ai^

ff 5 waaï

-ocr page 255-

250 Zee - e.n Land - Reizen van

toaac ecn toetlc totuö / Die top Bcecgcn / alle öe feletne \\3oQt\\m0 / toaac
ban top \'ec febect bijf basen ecn gcoote menigte gebangen ijaööen / toeg
l\'oeg.

©Cec bagen öaar na bonben top on« oe« moigen« op ttoce 3äanon-fcDoo?
ten na Dp De
Kaap Matapan, \'t geen be 5inDecUjlifle uunt ban.ganrfcft-Euro--
pa t«. €egcn öen mtööag begon be toiaö 300 te toaöfteren / bat top in
iiurcn\'t oBilanö
Cerigo boo? bp jetlben.

^enaa/ fioetoel toP een ftoaljfie totnö fiabben/ Ueten top erster ntet
teboo?öereni toant De« mo?gcn« bonöen top on« tuffcljen\'t €lJanö
Zca en
Morea, Dtcfit b» een baap Ddie Goionne genoemö / met ae selbe naam
al« öte ban be öiifl ban
Kaiabrie. ©erbolgen« ontbefiten top t €iianb ban
Negreponc, toanc ban top De baap De« miöbag«teD?teuurenDubbelDen;
cn een D?abeEuiö toe<le totnö Imjgenbe/ setlöen top ötenbagennacöteen
oroot jtuli toeg«.

<©en 2 3 / De gantfcljc nacöt ccn (ierlte toinb gcfiab ftcbbcnbc / bonbentop
on« De« mo?gcn« öicDt bp \'t €ftanb
ipfera, baar bc toinb sutöeiijb bcp.
geh öen miööag toaren top aan De punt ban\'t €ilanö sdo, jeer öic0t öp
lanö. <®e« abonö« toicrpen top \'t anhcr tiiettoijö üan\'t ^ajleel / omtrent
ttocc ntpn ban De ^taö / tcr oß?5aaö ban be ftiltc.

^en 14 > DC« mo?gen« tcn ticn uuren / ßreegen top een ||oo?b\'3©etfe
toinb/ bie on« in be Babcn ban
Smyma b?cef.
Aatiiiomft anberen baag« ben 25, ganuarp be« boo?noemDc
jaar« i cyz gin?

tocsmyrna. g^n top tc lauD/ souDcr cenigrm« ban bc sce bermociD te sgn; toant top
Öaböen\'t toater geöuurenDe Deese rel« ben mecflen tijD 50- effengebab/
bat
ifi bpna soo gemaöftelijB in\'t fcljipBonbe Sitten fcl)?ijben/ al«oftfete
Londen in niiju ^lantoo? toa« gctoecil. 3©? gingen öuiöbcftingnecnten
öpcen €ngei«nian/ bie Derberg öiclb aan fjct cinbc ber
Franken-ofKnfte-
nen-Straat.5
toClfiC ffraat alSOO genoemb toO?b/ om bat alle Dc Franken
(bit\'« De naam Der €ucoaifcOe ^rificnen in \'t algemccn) baar in tooonen /
snnbc becsen oojb boo? Ijcn De gemafäßclijßftc/ tcr
oo?saali Dat bc Uraat
lang«
öe see l^St / achter tcgcnDe ßuisen aanflaat.

TWEE

-ocr page 256-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

XWEEDE HOOFDSTUK.

Öelegentheid van Sniyrna. Oude Ruinen. Fore der Tur-
ken op de Golf, om den doortocht te verhinderen. Kerk
vanS. Polykarp of janus. Smyrna dikwils Aard-beevin-
gen onderworpen. Beelden in puinhoopen gevonden.
X^\'olkrijkheid van Smyrna.Straat der Kriftenen, Vrucht-
baarheid des Lands. Regeering. Onregtvaardigheid >
der Tollenaars. Komll-en Vertrek-tijdderKaravaa-
nen ,

SMyrna ts têsmhjoôjîjtg / Hoönootïcêï îîô ïîoôpljantrcl aangaat/ \'t BefcKtij-
m Cf tc lanï / Dc bermaarDfte ^taD Uan öc gantfclje Levant, toam v^»
Dtcrter pïaatfcbomenDcmccflcfcöccpcn/ ötccccfiban\'tïBcffcntcLiyorno
ten anfecr bomen/ en öaar oobopseberegcflelöetöööeUcficIärtrabaanen
ban öaan trcïïficn.

^c :^taö legt op ^ro graaöcn ïcngtc/ cn 38 gcaöcn mmfcntcn Bjccötc / ^
ïn een <j5o!f ban ö\' aUrcQipcl / bîcîfîc omtrent jcbcn mjilen m öc ïcngtcbceft / oeiegent-
en aan De rechter spöc bad öen
iflmus, 5p in Dit geDeeUe ban \'t klein Azie > heid.
\'t bjclb De <0?ieben onDer De naam ban Ikonie besäten / cn b» na eben bcr
ban
Epheze cn ban Sardes gelegen, \'t 9Bas biec te Smyma /öaar ccn Der
seben boofD-berben toaren/ toaat ban gcfp?ôoben toojö in ö\'€>pcnbaring
ban Den Cuangclijï
Johannes. \'t<^.stcgcntooo3öianocb ecn groote ^taö /
gcboutoD in Dc gcDaante ban ccn tümpbiteater of ^\'cboutoplaats op \'t ban^
gen ban ecn beubcl / Die na \'t toeftcn legt ; maat eclïtcr soo groot nocb SOO
fcöoonnict/ ais 5e ccctö^#toel gctoecfl igs/ gelijb Ijct licbtcbjb te ooaDeclen
is uit De ruinen ban ccnigc gcboutocn / ötc notb/ mccc nâ boben tcc/ op
Den beubcl flaan / toclbc tcgentooojöig ban \'t miööcn af / Daar
D\' ouöe
dëtaD ban
Smyma-gcboutoD toas / gantfcb niet meer öetooonD toojD. jBcn
Sict\'cr nocb De muuren ban ecn groot ^aflccl / cn Daar onöer Dc ruinen ban
een 3Cmpbiteater / Daarin men gcioofD/ Dat Den ï|ciltgcn
Polykarp booj
«e Slccutocn gctoo?pcn toierD. ^it aHmpbireatcr cn\'tons niet ban geöaani
Ttafi^ D\'anDcren/ Die gemecnlp ccnö slin? toant bet maabtc maar ccn
l^^onti/ cn na De see bant toe Daö men\'t open ge\'aatcn. ïïl^e Curbcn
bp na t\'eenemaal bcrtoocfl/ cnsfcbbanöcflccncngcöiettö/ om
tto?? nimsn banöe.^tab oj^De i0olf / ter plaatfc Daar DeDoojtccbtsecrwig

Wf

-ocr page 257-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

U / m 3?o?t tc bontoen / toaac boo? b\' infiomenbe en uttgaanbe fcfiepen Qi\'
fioubcn 3yn tc ococtm j toant om bc moeite niet tc fiebben ban be fteenen 300
ber tc mm finten / raabf[aaoben 3p / of 5c ötc ban bcr Hiciftcnen cn giobeit
<<33afilet!cn bte bp ben cebcrsijn/ oeb?m{ien30uben j maar 3P fiebben\'cc
ma,ir toeinig bnn gentmen/ \'t 5P bat 3c fien niet bcb?oebcn of bcr too?nett
Foit der toilben/ of bat 5e be fleencn baar 30a bebtoaam nieten bonöcn/ al« Die
becsc ;§cfioiitoplaat«. ^it 5?o?t cn i« nöcfi niet scer lang gcboutob
getoeefi / en bu ccngebenb-toaarbiac gelcgentfictb. ^n De laatfle eo?logen
ber (Curben met öc ©enetianen D\' éttomannifcfie ©loot in b\' SUccfiipcl ge?
lïagensnntic/ toilDc ben 45?ooten l^eer Die toccr tii be boo?ige (laat fierficl?
len / cn 3onb öecfialben in alle be fiabcn« be« ßfib« / baar fip toi(t / Dat gc?
meenlöli €ngelfcfie cn ï|ollanDfcfie ^^cUepen leggen/ om 5c tcbcrsoeBcn
fiem b:o? gocöe betaaling tc Dienen. ^nsonDerfietb maalttc fip (laat op bc
fcfiepen ban
Smyrna, baar \'er gemeenlölt meer sfin / al« op ccnigeanbcce
plaat«; maarbeläapiteinen/ Die terjlonD De boo?flag / toclfee fien gebaan
toierb ban tegen be ©enetianen in sec tc gaan / bectoierpcn / sienöe / Dat
men fien gclp al« Daac toc Dtoingen toilbc / licfiten mct \'ccfiaafl fiet anBcc /
jonöer bat men fien toeöerfiouöen BonDe / alsoo\'cr toen nocfi lïerfite / nocfi
feanon/ te
Smyrna toa«. <©cn grooten ©isiecber(loo2ösi)nDcobctDcese
tocigering/ gebaan aan sijn iBeefler/ cn ober Dat Dc fcfiepen alsoo son?
ber eenige bccfiinbcring in cn uit BonDen loopen/ bcDacfit om fien naDec?
Banb irr toom te fiouben / een fo?t op be <©olf tcöoutocnopecnplaat«/
öaar befcfiepcnnoobsaBelüB boo? Bp moeten Bomen/ baar fip seer f toaac
gefcfiut op leggen beeb / om bcn boo?tocfit te bcrfiinbecen. Gebert Die
tfib
fiebben beConboper«/ toclBe be^lootenBegeicïben/ nooit meer tot Snij^r-
na toe geBomen/ gelijB 5e boo? Die tijö getooon toaren tc öoen; maar 5e
Blijbcn teocntooo?big Iccger al« be ^tcrBte / en buiten BerciB ban \'t J^anon /
leggen / oinnergen« toe gcbtoongen te too?öen.

Keiicvan ^ï^icfit B? becsc ^cfioutoplaat« siet men ooB nocfi ccnigc obcrblijffel«
s. i\'oiikarp ban ccn ^ccB/ toaar banbc ttocc sgbcngelfjB al« in Jäapellen boo? Bleine
of Janus, tpuurti\'-n«/ bie nocfi ober cinb (laan / afgefcfieibcn stjn; maac men ttoi>
fclö getoelbig / oft be berballen s^ bc« ^crB« ban bcn ^epiigen
Polykarp,
53i(Tcfiop ban Smyrna, of baneen ouöcn fCcmpcl ban janus,
dikwik"\' Smyrna
i«bcrfcBeiöenemaaienbertoocdgetoeefi/ \'tspboo? D\'oo?logen/
aardbevin. Of 0002 b\' aarD-Bcebingcn / toclBc baar b?P gemeen sijn. <0ebuurcnöe on«
gen onder- ijfj^üUif olDaar / ontflonD\'cc ccn
aarb-Bccbing bfe niet lang buurbe; maac
worpen, getoclDlg fiatD toa«/ cn bie mp bP na\'t leben gcBofl soubc fiebben/
alsoo \'er cen gantfcfie solDering / mct f toarc BalBcn onberfleunb / eben 300
al« iBuit öc Bamer gegaan toa«/ mct cen groot gctoeiö ter aaröebiel.
<ß)mtrcnt feftig trceöen ban bc sce siet ntcn ö\' oberbljjffcl« ban grootc muu?
ren / ttoee boeten Dico onöec\'t toater betbo?gcn i cn aan\'t cinöe ban De
^ètab ten toeflcn fieeft mcn o» be oeber ban bc sce bc berballen ban cen ^ce-
Bccidcn inj^uur / CU ban ccnigc ouDc paBfiuiscn.

dcpuin. j,, (jcngclfffie läoopluiben ficbbcn tn puinfioopcn ban Smyrna boen 50c?
vZen.^^\'Ben/ ensecn menigte ban fcfioone öeclDcn öaac onöer gebonbcn/ toelBc 3?

na

-ocr page 258-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

Ja fnin lanö gcbocrti ïjeööcn. bfnö \'er nccB öagelpö bfcrgdöBe
öcdöen ; maar toanneer öc(€uröen Daac na oraaijen/ beDecDenjp jealtc^
*^aal. j^^en öan toel oojDeelen / Dat \'er ban een berbaarlpe groote onDec
Öëtoee(l3i)n/ boo?Deb?ofifeen/ toelfiethban ttoee Beenen gejfen Deö/ öfe
baneen öarDctofttefleengemaaöt/ en500groot toacen/ Dat Bet gantfcDe
DeelD toefnfg mfnDer fn Doogte getoeefl moefl 5ijn
f alö Bet Zonne-beeld of
Coloffiis van Rhodus.

3Ean De jclöe ïiant ban De ^taD / Daar Deeje jee-muiir fïonö / 5fet men
een ouD 3^ti(teel ban toefnfg toeerDaacDefbö/ aan uxeïfierö boet De jee een
felefne fnl-iam maaDt / Daar De <0alepen ban ben <s5?ooten ^eer bp toijlen fn
leggen Donnen.

<©e^tab fö jeer toel bebolDt / en DeDelöb toefnfg mfnber alönegentfg
bufjent jfelen. |Ben telt \'er omtcent «
joooo Cnchen / 15000 a5?ieDen /
Sooolicmenferö/ enjcöofjebenbufjenb^ooDen. a©at b\' €ucopfffDe
Sirfjïcnen öelangb / bfe baar aï Den DanDel maften / cn Daar joa tccfionö
ban fpjccDcn jal/ Dun getal fö jecr Dlcfn. ^eDec ban bccje glanbaacb
Beeft baac cen b?pc oeffenfng ban Daac eoDöDtcn(t. «i^e (STucDen DebDen tc
Smyrna böftfen jiBofciuccn; bc ^oobcn jcbcu ^"uagogcn; DeSfcmcnfccö
Befjben maac ccn föccD j bc <©?fcDen ttoee; cn bc S^atpncn D?fe» <©c Jpcan^
fcDe l^apucpnen Debben \'ec een fcDoon l^looftcc. <©ob Deeft men \'ec ^fcan^
fcDe §cfufeten / en ^tallaanfcDc <©pfccbantijnen. \'©e (CurDcn/ bc
6en / D\' SCrmenfecö / en be ^ooben / toooncn op ben Deubel; maar alle be
blabfe / bfe langö bc ZccDant f ö / too
?D nfct betooonD / alö boo? «Êuropfs
fcDe ï^cfdcnen/ €ngclfcDen/ lollauberö/ 5FranfcDen/ en gtalfancn»
^e <©?f eben Debben fn ben selben oo?b ccn oube jiccD / en eenfge bletne DufÖ^
ienö / baac
De 23ootögcjenen ftonncn gaan eeten.

illlle Dec je bccfcDefbenc bolbcccn ban Europa jgn fn Azie fn \'t algemeen bCf
Rcnb onDec Den name ban
Franken; maac men Deeft \'ec ban b\' eene Eanb-
aacb beel mecc alö b\' anbcce. ^ebcc ^atfe Deeft jijn Conful of eigent/ \'
enbe franfcDe Conful Beeft ttoee ©fce-confulö onöec Dem /
beneenteSca-
ünove,
cn ben anbec te Chic.

^cn 002Ö oft guactfcc bec €ucopffcBe ï^cfftenen fö maac een lange Quartier
fïcaat / toeiDccö eene cfnb aan be 3cc uftfiomt / bfe tegen be boet bec Duf jen
aanfiaat; bofD Dc Duf jen bccfcBcclcn jecc beel fn bc Buuc / toantöe gccnen/
bfeöfcDtaanDcjcc (laan/ jpnjootec oo?jaab Deö uft jftBt / alö om \'tgcs
mab ban \'t lofTcn bcc DoopmanfcBappcn / beel buucbcc ban Buuc / alö bfe
na Dc fiantbcö Deubclödaan. , -

\'t ü anb ban Smyma fö toucDtbaac cn obccblocbfg fn alle bfngen / öfe tot^^
^nöerDouö Deö iccbenö nooDjaabelpD jijn; maac injonDcctjefD in uftflecj des Lands,
nenöe toijnen cn gocbe olpcn. €cn Balf möl ban öe ^taD / aan Dc noo?b-
^l i / Deeft men cttelijbe jout-fteetcn. ^e jee bcfcBaft cen mcnfgteban
bifcB/ bfe men \'cc boo? een Dlefnc p?ijö bebomen Dan; cnalleclcp
S \'cc OOD JCCC goeb Doop. IlScn Beeft toefnfg plaatfen fn
Europa,
Svn \'r^" 3«B bctcc bcclufltgen Dan; \'t geen mm bccflaan moet toojbcn
t QuacttcK bec i^cffiencn j men gaat \'cc uft toanöcicn i men noobfgb

<©g mal\'

-ocr page 259-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

maiSanïrvi: ötütoilö tc ccten; toant alles? fs\'cr secc goeö fjoop; en men
Ijccffcc \'öccfcöelöcn Cngclfcöen en SpcanfcDcn/ öïü öaac «©jöinactö Ijou^
öen. iBen pleeg \'cc öappcc tc fpeelen / sclfs tot. Peclte.ö pan goeöècen en
eec; maac fcöccD toctntg tijösf tss\'cc eenige maatiging in gc&amcn. jlêcn
gccft\'ec ooli lilojS-banen/ tcob tafcis/ en meec öiccgeiij&e fpciien/ inpoe^
gen öat men \'cc sön tp seec toel Pccö^ijPcn öan. Slangs öc see-ftant tot öc
sout-lieetcn toe is \'t scccPccmaöciöb te toanöclen / en aan öc lanö spöe tjccft
men een mccnigte Pan fcöoone tuinen, ^n öe ^oomcc siet men \'ec gemeen^
Ujlt Peel öolftS langs öc toecgcn / omslcO te gaanUcclufïigcn i cnöcpjps
beiö Peel gcootcc te
Smyrna als op eenige anöccc plaats ban Turkyen sijnöe/
Delioefö men/ toannecc men uit toil gaan/ geen^anitsacbpsicl) te nee^
men / gcUjb men anöecS bp na
gantfcft ïurkyen öoo? genooösaebt iS te öocn.
Eootcmanö cen licfbebbccban öe jacßtis / neemt Ijp maac een blcis bacb^
fe/
\'t gccn bem ttoec ofö?ic mijlen ban öc^taö/na öe bant ban\'tgebecgte/
tec plaatfe öaac öc jacbt gocö is/ te lanö set f cnmcnbtnö\'ccobccalsoa
bccl toilöbiaaös/ öat men niet t\' i}uïStoaacb bcljoefc
te bsecen / sonöcc öaac
toel ban boojsicn te tocescn; inboegen öat
Smynu te cecijt een plaatst ban
goeöf cicc gcnocmö mag too^öen.

äiBaac soo Smyrna SOO gccotß boo^öcclcn ïjccft / \'t beeft oob Daac ongcs
mabben; toant öe bette iS \'ec öcssomccsseec gcoct/ cn se soitonbccD^age^
lijb sijn sonöcc censec-toinü/ öie öe lucln becboelö. ^ce5c totnö bcginö
fjemcenlp öcs mojgens ten tien uuïcn / en öuitcö tot öen auonötoc; öocb
toannecc se acbtcc blijft/ beeft men \'cc Kiet toeintg tc lijöcn. n anöccen
gaan -\'ec snöen jacen booJ bp / öat öcese «^raü
mi ban öe pejl aangetafl cn
too?ö/ Die öaat ecDtec 500 getoclötg niet eni.S/ alj^iislctUcncijb. m
(encben ü?cc5cn / nocD bUeöcn / om öat se seec fïccb op öe p?cöcflinatie
fiaan f maac ib geloof soo öie ban
Smyma so?g ö^ocgen om ccn mccnigte
ban ftinfier-öc toatccen/ öic sicböpöctointecomöc^taöbc.cgaöcccn/ te
öocn toeg bUetcn / öat öc pcfl baac soo menigmaal niet tocescn souöc. <©ef
meenUjb DcccfcDt se öaac in öc maanöen banll^ap / \'^iinp/ en §!ulp;maac
öebtoatiöaaröigeboo2tfen/ öic niet mtffentn^cptembec en<©ccobec öaac
op tc bolgen/ sijn b|p toat meec tcb^ïccsen/ cnöooöcn beel meec bolbs als
öcëejt.

I^en beeft in öeese ^taö gccn Bafla, maac se to02ö aüccnlijb geccgeecö
öoo? cen
Kady, öie öen Ucifïcncn soo bacö ntet en balt / ais men bcn in bec«
fcDeiöene anöece plaatfen ban
Turkyen toclöoct; toant/ SOOD?Sijn
ïjtcning misbjuibte/ men
is niet bcc ban Konftantinopoien om sicb tcgcn
öen gcootcn
Moufti öaac obec te bcbiagcn; cn met ccnigc bcceecing / öie
men bem öoct/ b?engt men bem licbtcUjb tot öen
Kady af te set ten / alsoo
bP bccbeugö is / toanneec Dp tnaac gelcgcntbciö binöen ban / om sünplaatss
aan cen anöec tc gecben.

Ü5cn Col ban Smyrna bjcngt öen <!5200tenlcec secc bed op/ en se too?ls
te öccsec plaats seec naautobcurig bctaalö i maac\'t fiimjt ban allen ts/
öat öe (CollenaacS/ öic biec boibomcncmcc|tccs ban sijn/ öc3^oopman^
fcbappen menigmaal öiiemaal soo boog toaacöeecen sullen/ aisseinöcc

Menigte
van Wild-
braad,

Ongemak-
ken van
Smyrnr.

B-egeering,

Onrecht-
vaacdig-
hcid der
Tollenaars,

-ocr page 260-

Eduward Melton door Perfien en Tiirkyeo. 235

baaö bjaaröig 5ön; toaarom De ißoopIteDcn alle öeöenßelpe mlööelcn
Soeftsn om De« te beöjieoen / tc mccr öctojjl / toanneer men op flutficn öe?
trapt too?ö/ öe goeöeren niet PerDeurö sön; jnaar alle öc ftrafinöuö-
öelöe toi betaling befïaat.

^en lianöellö groot tc Smyrna, en De Poojnaamftc toaren/ toeïBe ö\' €v.> ^\'a«« di«
ropifcljeijrtftencn Pan öaar beengen/ sijnroutoe sijöen/ toelöc ö\'miitc^ nfÄT
nier.^ban
Perfien bjengen; gaarnen/ cn ftamelotten ban geiten ßair / öie ge-oerd
ban een blein ^teöetjc bomen
/ Angouri genaamö / bijftien of feftien öag- worden,
«eisenban
Smyrna, gefponnenbotoen; leeren/ ö?oog leer en Curftfileec
ban berfcBeiöene Boleuren; toebbenbantoitteen blaaiitoc ftotoenen; mc^
nigte ban toollen tot matraffen; tapöten; geptbeeröe öefi-Bleeöeni sccpi ïla-
barljer;#alncten;3Balaneöei^cammoinum;en€sp!uni;öocBöe5ebierlaat=
fte foozren ban Boopmanfcltappcn toojöen
in gecn groote menigte bcrbocrö.

l^arabancn Bornen gcmecMlij!? fiter aan tn öe matinöen ban f ebiuari»/ Komft. e«
9unp/ cn€5ctobec/ en bertteBBcn coli bmi Bter na öc 3tanöcn / öaar je vertrek
bsnöaan Bomen/ in öe selbe maanöen; tnboegen öat men stcB tjjö.e gc? tijdderKa.
nocg öaar gereeö Ban maBen.

D A Px- D E HOOFDSTUK.

Tocht na Epliezen. Ruinen van een Water-leiding, Mof-
quee uit de Ruinen des Tempels van Ephezen. Heden-
daagfche gedaante der voornoemde Stad. Tempel van
Diana. Steen mct d\'Afbeelding van Kurtius. \'tHol
der zeven Slapers. Schelmftuk van een Janitzar, Voor-
deelige\'ftaat der Janitzars 3 die in dienft der Confuls
zijn. .

D€toijl top gcBouöcn toaren na öc^arabanetetoacBten/ cn Ephezen
niet beröcr ban Smyma afgelegen tsf/ alismaac anöcrBalf öag-reisf
tepaarö/ bcpoten top cen retsSjc Bertoaarts te boen/ cn tc gaan sien
\'t gecn \'cr obcrgcblccben tgÈ ban ccn ^§taö cn Baar €empcl / öaarö\' ouöBeiö
500 beel gerucBts^ ban gemaaBt Beeft, (2Cen befcn einöc maafitcn top een Tocht «a
eejcifcBap ban ttoaalf pcrfoonctt/ fo €ngclfcBenalss ïgoUanbcr^/ cn na^ Ephezen,
wenöjie^anitsargi/ omon$f/ mctö?tcpaaröen/ gelaöenmettoönenans
\'^ÏÏ^eebensiboo?raaö/ öertoaart^ tegclciöcn.

3öp bectcoBBcn utt Smyma öcn jBap m namtööag^omtwntöjte
«uren/ cnreeöcn öoo? m lanö Uol blaBtcn enBeubel^ tot aaneen groot

<00 z Hm

-ocr page 261-

256 Zee - e.n Land - Reizen van

5o?p7 ttaacüJiJ 011« abonömaal Deeöcn/ na Daac ttoce ofDjfcuucciigcble^^
ben te ösböcn / (leegcn bjf toccc tc paacci / cn cceöcn tot mtböcrnacBt toc /
om öc Betts tc petmijöen, <0nöei: tpcgcn bonöcn bJp ncgcn of tfcn jcec enge
boogen/ biaac ban top ntct anöer« ooiöeelcn ßonöen / al« öatsc tot ccn
toater-leiöing geölenö Baööcn. €cntge ban on« geselfcBap / bie noc0 toat
jong / cn niet beel moeielijfeBeiö« getoent toaren / gingen op buiTcn« leggen
flapen tot b?ie of bier unten toc / toanneer ift met bc ^anitsar« moeite gc?
noeg Baö met Ben op tetoeftben / om tc paarö tc Summen/ cn bc ßocite
ban öen mo?gcn-ftonD tot on« boojöecl te nemen, ©an baar tot Ephezca
toc Beeft men ccn bermaBelpe toeg lang« en boo? Bleinc bofcBic« / bie boo?
een mentgtebanribiertic« Befp?oeib too?ben.

€en bicrbcnbccl möl« ban Ephezen binb men ceniBofauce/ toeific ecc?
tijb« cen 3acrli bcr l^riitcnen toa« / bie 3e Boutocn becöen ban be ruinen bc«
Ccmpel« ban Ephe^n. «©ec3e |Bo«Quce (laat tn een muur befïootcn/ en
men Blimt baar in lang« ttoee trappen/ ieöcr ban ttoaalf trccöcn / bic tot
een ponaal gclciöen. ©crbolgcn« Bomt mcn in ccn maniec ban cen 3^100?
dcc / toelBec« boogen onbecfleunö too?öen öoo? Bliine macmere pplaactfc«
ban berfcöeiöenc Boleuren / bie seer aarbig getoerBt sijn / sijnbe bo?bcr« be
bloer ber galDcrnen / bie aan b?ie Bantcn Bomen/ met groote bierBantige
(leenen beblocrö. ^c ïBofguce bepat be gantfcfie bierbc sijbe / toelBc tec
cccfitcc fianö legt / cn öc öeur (laat in \'t miööen. <©eesc iliofqucc t« ccn
groot
getoclffel/ onberjleunö öoo?bijf Bolommcn/ öie bolmaaBtfcfioon
Sijn» ®ter sijn\'er ban marmer / cn teöec ban een bcrfcfieiöen Boleur -
maar öe bnföe i« cen seer taar (luB / bermitö se ban po?pBP?-(icen/ enban
soobanig een
groote ig / öat men tc meer öaac. ober bectoonöecö moet
(laan.

I^a bat top nu toelBésicfitigb fiabbcn alle«/ bat\'er aanmerBcn« toaac?
big te beeser plaat« i« / fiaalöen top ccn geöcefte ban onse p?obi3iebao? öen
bag/ cn gingen in\'t po?taal sittcn ontbijten / s^onöcc bat mcn on« een
tooo?ö sei; maar \'t selbe op onse toeöetBom(l fiebbcnbc toillen öoen / toiecö
onse maaltöö ge(loö?b Doo? cen gebai/ \'t geen in\'t gcbolg becfiaaiö saï
to0?Den.

Ephezen ficcft nfct mccc ÖC geöaantc ban een ^taö / tretojjl se t\'cenemaal
bcctooc(l i« / en öat \'er geen cen fini« mccc obec cinö (laat. ^p toa« ge^
boutob op\'t fiangen ban een fieubel/ tn een gclcgcntficib Dp na gelp bie
ban
Smyrna; cn onbcc aanbcboetbanDccscnficubeilooptccn(icoom/ na
boo? ccnigc lanbccpcn met DniscnD f toiercn gcblociD te ficbbcn. \'t 25{gfi£
nocfi toel/ Dat Deese ^rab seer groot i«getoee(l/ en mcn siet nocfi Boben op
ben ficubcl bcn omBcing ban fiaar muuren mct ccn menigte ban bicrBantc
to0?nen / toaar ban \'cc eenigen nocfi gaaf cn ongefcfionben genoeg snn.
<©nbcr anberen i«\'er ccn seer
aanmerBcn«-toaarbig / bie ttoce Bamer«
fieeft / toaac baab\' eene uitccmaten fcfioon en mct macmec BcBiceb f«. ^e
ïuiben baac tc lanbe gelooben/ bat fiet be plaat« i«/ baac
Paulus in ge?
bangen gelegt toiccb/ enbatboo?ccnbpsortbecboo?cccfitbetöb/ bie alle«
bccniciD/ beese Bamcc tot op ben tegentooo?bi0cn bag toe in\'t minfl nfet
fieeft Bonnen befcfiabigen.

Ruinen van
f^er. watet"

Mofquce
uit de rui-
nen des
Tempels
van Ephe«
2en,

Heden,,
daagfche
gedaante
van Ephe«
zen.

-ocr page 262-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

?oo seer tjcrmaarîic Tempel van Diana fîaat ücneöen aa« Den IjeuDel Tfinpri
öp cen poojî ban De ^taö- ^aar is ntetis meer ban &öecig al.ei \'t groor po?^ van inan?.
taal / \'t geen nocD Si-\'lJeel i.ö. ^e geP3elf5els Der telöerss Traan ooft noctj /
en Sijn seec groot i maar altetnaal uol ban D?eh en buiitgUctö. a[©p gtngen
öaac tn met lantaarnen / en moefîen geö3eiöig boblîen om \'er tn tc bomen /
om Dat De totnD D\' aaröebaar sooDantg tegen aan/aagD / Dat D\' tngang bp
na t\' eenemaal Daar Doo? gefîopt toû?0 ; maar al0 men er binnen iss / gaat
men op
3ijn gemah / en bc gebjclfsels sijn öoog cn frljoon / sonDer Dat \'er
bp na ietg aan bcDurben of becb?oobcn i0. ï©ictjt
b? \'t groot po?taal siet
men bter of bijf groote boicmmen tcr aarDc leggen / cn nocl) toat naocr
DaiflP bp een Ding gelp een Doopöont ban tien boeten Diamcterss cn ban ttoee
boeten Diepte, g^c luiöen Daac te lanöe seggcn / Dat öet Den ©ont tsE /
toaar tn
Johannes ÖC iferïflencn btoam Doopen; maar tb / Die toel meer fcl)o#
ne (Sempelö gesien tjeb / ih geloof eer Dat Deesen ©ont of Dienöe ont
D\' c^ecbanöenöcäs bolöiS tn te leggen/ gelijb \'er ötecgelpen tn De ^agoöen
Der ^nöiancn sijn» <De<0?icbcn en icmenicrjs / cn insonDerljciö ö\' €uco^
pifclje ï^riflcnen soeben \'er fluhhcn af te b?celïen / om gelp cen cc\'tguie met
Siclj tc nemen ^ maar öe flecn öaar ban
10 300 öarD/ öat s"crtot nocBtoc
gi^en cen biofe ban ïjebbcn bonnen bcggen.

I^iet bcr banöcn ®cmpei stet men ccn anöerc ^oo?t ban öe^taD/ toaar a-aS"
op een groote fleen fiaat ban sebcn of acljt bocten in \'t bterbant met ö\' af?
ding van
beciöing tn \'t pcrDebenban Ki
^rcius, Dien beroemöen aomein / Die sicl) ten k«uïus.
Dienfl ban spn ©aDcrlanö tc paarö cn gantfcö getoapenDin cen onoempe^
lijben af^rorD toierp. ©erfcDetöene l^ooplieDcn tJebben Den «©oubcinettr
ban De ^pjobintic Daar geiD boó? gebooöen/ om 3c na
Europa tc flucren;
maac 3P
bebben 3e niet mogen bectoecben. \'tHoidcr

(©mtrent bijf ÇonDerô fcöjceöen ban Ephezen 3tet men nocl} öc <0?ottc of zeven sha.
\'tljol/ "ttoeih men öat öersceben ^lapcr^ nocmö / flaanöe
aan De boet vers,
ban Den selben/ Ijcubel/ Daar De ^taö op geboutoD toajf.

©an Ephezen recDcu top na Scalanove, \'tgccn Daar maar ttoce mplcn
ban Daan t,ö. €er ïjalbc toeg loopt bet flroompjc / Daar bier tooo? ban gc^
fp?oofeen ijS / tn Dc sec / cn men Heeft altpö aan Dcis selfjg monö een menigte
ban <©?teftfcï)c osarben / om op De ^teur-bangft tc paffen, ©an De 3äuit De-
va" skuï.
3er ©ifTcöen maben sp cen seöer goeD / \'t geen 5e
Kavejaard noemen i ooft
necmcn se Dc beflc en lebltcrfle Darmen / toelhc sp met öeese selbe ïjutt buU
ïen / om öaar cen scftecfîag ban beulingen af tc maften/ Dieplatacljtig / en
omtrent 300 lang alsS een tjanö sijn / toelfic sp
Boutarda noemen, «©eese
beulingen laat men tn öe rooft ö?oogen / toaar na men se aan fcljijben fnpö
om t\' ceten.
\'t alleen öier ban / en ban cen sefter bifct) / toelfte geen blocö
fieeft/ toaar ban Dc <0?ieftcn alle bun bocDfcl maften geDuurenöefjun©a\'
ßen/ Die scer flrengijff cnalöu^ï toojD\'cr tn Deese guarïteren een grooten
uanöei met läabeiaarD geD?ecbcn.

tïtöajs omtrent sebcn uuren öe0 abónö^ toen mp tc Scabjj&ve fttoamcn.
^cn^oubecncurban DcplaaïjStoa^ b?p bclecföcr/al^ De (durften gemeen*
10Ö3P/ en betoonDe cn^ beel b?tenDfcBap,ö. €>otï ontftng ongfDen ©ice-^

<00 S ïonfnl

-ocr page 263-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

confulöec fcanfclKii bdcefDelgf! / en oafonö onöec anijeve ocretBten
V eeten ban een iiBelocn-öeiiUng / öie te öeejec plaatje uitermaten lebltec ge^
maabt toonöen.

sAe!m. ^icn ■gelben abonö een onjec Slanitjacö in aefcbil gecaalit jijnöe tttet öen
cen lanic ^emat bflu m lollanöfcD Üoopman / öie in onö gejelfcDnp bjaö / toel^
" be Dem öicl)t afgecofl Daö / en öe.ö anöeren öaagö jtjn DlacDten öaac obec
aan öeö jelfö .i^aeejter geöaan Debbenöe / öie Dem öaac niet ober te bjeeöe
fielöe / öacDt öen fcDucD terjlonö op miööelen om jicD ten Dofte ban \'t gant?
fcDe oBejelfcDap te b3?eeben/ cn nam te Dien einöe onöcc eenige boo?toenöing
bcboo?tocDt / om te bctcc tot jijn oogbJit tc gecaben. bectcobbcn
öcö
mo?genö in öe fioeltc ban Scalanove, cn bbjamcn met goeöen Ijongec aan
öe IBofquce / öaac b3p öen boo?gaanöcn öag ontbecten Daööcn. Wenigen
ban onö gcjclfcDap/ Die Dun gemaii jocDten / jagen gcen Beguamer plaatö/
alö\'tjclbcpo?taal/ \'tge.nonöalrecöe boo? tafel gcöienö Ijaö / om öaac
boü? öe ttoeebe maal in öc fcDaötib) ban be Eon / öie op alle anöere plaatfen
D?anDenö Dect ftDccn / te gaan eeten. ^00? cen DeimcUjfi b30?geboel /
\'t gecn ib Daö ban \'t geen/ bat onö öaac na bjcöccboec / biaö ib gantfcD
niet ban öeeje mecning/ cn tcacDtcDen tcbcp?aten tot onö maal te öoen
op ccnigc cotfen/ öie top öaac Bebtoaam en gcraaDbclp genoeg toc öoci>
tcn tc Jijn; maac cinöclijb bcDiclöen öe mec(lc jiemmen ö\' obecDanö. a©p
gingen öan notD ccnö bcjitting neemen ban Dct pojtaal / öecöen öaac onje
p?obi
|lc bjcngen / benebenö een Icöcrc fieö met topn / cn cen met toatec / en
ftelöen onö tot eeten cn b?tnbcn jonöer berber te bênben. b\' öBcrfle b?obbcn
Daööen top nocD öp na in be monb / toanneec iB b?ic of bicc €ucben / öie uit
ïiet <i^o?p Dtoamen /
\'t geen ntet totjb ban De jlofguee af iö / ban bcrre in \'t
oog brecg. (Ccrftonb jet ib tegen \'t gcjclftDflp / Dat
ih onö Daar niet beel
gocDö uit boo?fpelDc / cn DccD met \'er Daad onjc flcö met topn aan cen bant
maben; toant Dc (Curben toaren toenmaalö in
DcRamezan, \'tgeenDun
©aflcn iö / gcDuurenDe Dc toelbe Dc totjn bed ftrcnger becbooDcn iö. SD
beD?oog me niet in\'t geboden/ \'ttodbïD ban Dcbomfl bcc jcc(€urDcn/ en
ban\'tbcccaab bcöSianitjacöDab/ bic / tod benDenöe Dat top Daac toccc
jouDcngaaneeten/ öen
Kady baac ban toaö gaan bcctoittigen/ om jicD
boo? Deejc moeite / toelbe DP onö bectoebte/ te to?cefienbbec \'t ongdjjb /
\'t gecn DP gclccöcn toaanöe tc DebDen. ^ccje Dtoaaöaacöigc cn btoalpb-
gcbiccDe iCucben toaccn fanit jacö ban be plaatö / todbe öen
Kady (luuröc
om onö tc betcappen toijn
D?inbenbe op een plaatö/ bien jp boo? Dciltg
DouDcn/ cn Daac top bp gebolg/ na Dun geboden/ ccnï^fcbfcDcnbccp

plecgöcn. Honden van Krißenen , jeiÖCU Jp/ JOO Daafl5P BpOnöfetoa^
men
/ waarom gaat gy niet binnen in de Mosquee liever zuipen en vreeten,
en noch
meer ontheiligen een heüfge plaats op een ti^d j die u daad noch tc
fnoo Jcr maakt Honden,
bCCbOlbCUJP/ gy drinkt wijn, Wy doen niet

jcib\'ih tecjtonb/ ncemcnbe\'t tooo?b boo? onö altemaal/ Wy drinken nier

anders als vüat^r,^ en zoo\'t u bèlieW , kuntgy\'er de proef van neemen , jcp

fb tegen ben geen / bic\'t mcc(legetoclömaaiitc/ enbecbtcc(lonbboo?een
ban 011 JC öicnaaröuit De toatec-ficö feDenDen. ï^tec op toenbte iD een Der

^ttt\'

-ocr page 264-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

®iu1ien mct Det 003/ öie öaar uit licDteiiifi begreep/ öat ib !»cm iets in \'t W
5onöer belooföe/ en bercnbe jicD bnn ftonöin aan na 3ijn ^iföabiïerö / \'tis
toaac/ 3Ciöe Dp / 300 Daafl Dp\'t gepzcefa Daö /
zy dnnken geen wijn.
Niettemin belctteöe öit niet / öat top/ bolgensi\'tbcUel/ \'tgcen 5p Daööcn/
ban ons bp öen
Kady teü?:ngen/ Den niet uolgcn mocflcn; toaatcmib/
on\'tbersoebPan\'t gamfcDe vj^esclfciiap / mctnocDöjic pccfooncn bptitp/
ö"c lait nam ban na\'t tc gaän / om t\' anttooojöen op \'t geen / öat mcn
ons öaac tc Jeggen jouöe Debben. ^en
Kady öccö bns met een (traf gelaat
öe selbe brctoptingen/ toelbe
öcgjanitsac ons geöaan DaöDcn^ maac Dp
toas toel bectoonöccö cn becftoojö met cenen / toannecc 3p Dem altcmaal
ecnmonöig sciöen/ öat top gccn toi)n bu ons D«iööcn geDaö ^ \'t gccn D» ccD«
tcc niet gelooben toilöc/ bermocöcnöi;/ öat topöenomgcbocbrDaööcn/
cn öat 5c öccDalbcn niet blappen toilöcn, cn in öcc öaaö \'b Daö öien €ucb/
öicn ib ecn tocnb itictDet oög gegccbenDaö/ onöcr toegc (lillctjcsaclitöu?
baten in öeDatiö geflopt i obec toelbe bcccccinggctoiiöigbecDeuftösijnöc/
alsoo
Dp niet gcöacDt Daö/ öat öc selbe soo Doog gcloopcn souöe Debben /
Daö Dp bp sön 5®abbecs
300 beel te toccg gcbjacDt / öat se^iiets tot ons na-^
öccl souöen seggen. g^en
Kady obec öit befcDeiö gantfcb niet toel bcrnoegö
Sijnöe / fluucöe ons na sijnUteutenant; maar öcesc nu cn öan ban öc Con^
fuls en ^oopluiöcn ban
Smyma een bnenöfcDap acnootcn Debbcnöe / onts
fing ons t\' eenemaal toel / cn öeeö tcrUonö öc tafcl öcbbcn. «©nöec öe maal^
tüö seiö\'
Dp Otis / bat öen Kady öaar cerfl nicutoclings gebomen toas / cn
öccbalbennocDaUc^ban nüoöenb^ö/ toaacom
bp Sieb mct ccn toeinigtc
toel tc b?ccöc soutic latcn gellen. (iF>m öc saab öan bp tc leggen gaben top
bijf-cn-ttointig öubaten
aan öen ^feutenant / öic \'r mooclijb mct Den Kady
nocD toel boo? b?p toat minöcc p?ijs afmaabtc / tn boegöcn ons bcrbolocns
tocer ons ^cseifcDap / öie getoelöig beöucbt toacen getoecfi / Dat top\' ec
soo gemabbelijb niet afgccaabt souöen sijn.

a©p toilöcn nu öoo? ccn anöcce toeg bjccc te Smyma bomcn / als De geene/
toclbc top in \'t Reen gaangebjuibt DaDöcn/ enboosen \'er Dcrbalbcn ccn/ Die
Seccbcrmabclijbtoa^/ al0 sönöe ten Deelc gelegen tulTcben bafl sanö/ cn\'
tcnDcelctufffben aangenattie tociöcn / Daac mcn ban tiiö tot tijö berffDei^
Dene fmallc cn tocl gcbloecöc Düben binD. ©ecbolgcns cceöcn top obcc ecn
coutoe cn boogc becg / en becboofcn onfe flaap-plaatjj in ecn fcbuuc ban
lUßabcmctanen.

^cjs anDeccn Daags mojgeiiS ten tien «ucen btoamcn top tocec ban onfe
€pbcstfcDc tocljt te
Smyma, DcöDcnDc in alles bijf Dagen Daac mcDc toegc^
bzacDt. (€ecflonD DecDcn top onfe blarbtcn aan De Confuls ober Den
fcbclmfcben tccb / Dien Den ^anitsac ons gcfpcelD baD. ^c Confuls DccDe
aan Den ^anitsac
Aga cn aan Den Kady Daac obcrblaagcn/ Die boo? sijn
ftcaf Dem uit Den Dicnfl Der ConfulS nanicn / Dat \'S tc
seggen uit cen plaäts/,, ,
Die bcnscec boojDeelig toaS- #ob too?D Doo? Dese licDcn na Diccgclijbc plaat- Jen fta«
fen getocissfg gcfiaan; toant / bcbalbcn Dat De ^anitsacs / toelbe mcn aan
a er Tanit-
Dc confuïs geeft om Den te Dienen/ b?p banDcnoojlog sijn / bonnensp^^"\'«^^^\'"
gcootep?ofötcn maaben/ bermit^\'etgeenboopmaniss/ Daar se niet nu SfuiX

en

-ocr page 265-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

cn öan Uti Mm ßcija«« / tnsonDccïjeiö op nieutoc iaat« Dag / cn auï
tm 5?ee(i-tiagen / meencnDe Dat fiet gccn / \'t toelft Den uit gunfl
cn beleefDöelD gegeben toojb / fien ban recfit« toeege toebomt / cn
nwbmbc ban een getooontc een toet. aülbuö toierb ben ^anitsac geflraft
ter plaatfc/ baar be (Curfien/ bie\'t gelb boben allcjeificUen/ \'tgcboeiigft
jijn; cntoaton^belangbe/ top Oaï)bcn niet bccl moeite om on« tc trooflcn
ober De fcljaDe / toellte top Daar Dp geleDen gaDDcn / alfoo top/ bcr ban on«
tcbcD?ocben/ b\'cerjlcn toaren / bic baar om (acBten.

3©einig tijb« baar na bebertreli-bag ber täarabane ball gcflelDjnnDc/
maafttcn
top alle« gcreeb / \'t geen top op bccsc rei« ban nooben aelooföcn tc
sullen Öebbcn; bocö bermit« fiier na op berfcfieibcnc plaatfen ban De
Kar-
vanzeras, Of
Écbantfinfcficficcöergcn/ gefp?ooïien soltoojbcn/ gclfiB ooB
ban meer al« cen manier ban
Karavanen, en ban ccnigc bpsonbere getooon^
tcn baar omtrent geb?utbcU)b / sullen top/ eer top tot bc rei« selbe ftomen/
ccn bolöomcne befcfianbing baar ban boen/ fioebanigcen nocfi boojon«
geen ßeisigcr opgcjlclb fieeft/ om alle« in\'t gcbolg te beter te bonnen ber?
fïaan/ enmetmeecb?ucöt«leesen/

VIERDE HOOFDSTUK.

Befchrij ving der Karvanzeras, of Levantijnfche Herber-
gen.T weederhande flag der zelven , en door wie die ge-
bouwd mogen worden. Manieren van reizen inXurkyen
en Per fien. Befchrijving der Karavaanen. Bedieningvan
den Karavan-Bachi. Onderfcheid der Karavaanen.
Vreemde bygeloovigheid der iVlahometaanen raakende
het voeren van Wijn op Kemels. Wijze van het trekken
der Kemels. Dienft der Chaoux in de Karavaane. Waar
van men zich op deeze tochten te verzorgen heeft, &c.

Befchtij. Karvanzeras sö" ÖC ï|crbergcn Der Eebamijncn; maac becsc J|ec?
ving der iJ jj^^ggj^ ucrfcficclcn secr bccl ban be geenen / toel&c mcn in
Europa fieeft;
toant SP fiebben nocfi fiet gcmaB / nocfi bc netfieib baarban. Zo sijn in \'t
biecBant gcboutoDj
Bp na gelijB ï^locfrer«/ cnfiebBcngemeenlijB maac
ccn becDier i;^g; fioctocl mcn \'er ooB binb / bic \'cr ttoee fieBbcn / Docfi scec
toeinig. a^en groote poojt geeft
ingang in bcn fiof/ cn in fict miDDen bcc
b2ic anbcrc snben/ te toeten boo?/ terrecfiter/ en tcr fimBec spe/ fieeft

men

-ocr page 266-
-ocr page 267-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

smn een jaaUf groote Samer boo? ö\' aanjtenlpfle UUöen / öle Daat mogen
Domen» (Cer jijDe ban Deeje jalen 3ijn betfcDeiDene fileine fiamertienö /
Daar in jJcD cen tcDcc in \'t bpjonbcr bertrcfet» <©ce3c Damertiengi 3ijn bcrDc^
ben gelp ecnbo?(lb3eering iang^ ben |)of omtrent ttocc of D?ic boeten Ijoog /
en ban acljter Domen öcfiallen baar tegen aan/ Daar men Den mecjlentp
aijco gemafebclp gcDuissbcfl iö alö in De Damcrö- ^aac 5i)n \'cc ooD bed/
bic Dp bc tointec baac Uebcc in leggen/ ombat Dct\'er toacm iö / becmitö be^
5e (iaïlcn aljoo toel alö De jalen cn Damccö bcctoulfD 5ijn. ^n bccjc flallcn
Deeft men boo?\'t DoofD ban icDcc paacD ccn niö mctcenfeleinbenflectic/
\'ttoelDinccnDamceuit&omt/ toaac Doo? cen icDec 3icn Dan Doe men jijn
paacD DanDelD. gn icDcc Dce3cc niffen Donnen ttocc ofD?ie pecfoonen op
ccn cp (laan i en \'t tö te bee3ec plaatfe / öat öc ^ncgtö gcmccnU)& Dun fppö
öccciöcn»

jjBen Deeft ttoecDccDanbe flagban Karvanzeras. b\' €encn 3pn Deinltomfl / Twedcr«;
en in bec3e too?ö men uft licfbe/ gdpDinDe<0a(lDui3eti/ ontfangcn; Deiei «agdcc
anDcccn Jbcbbcn geen inDom(len / en men betaalD Daac boo? bc monDDafl ge= f
lyD mcntn
Europa 4nbe Meebergen Doet. ©an b\' eerfte flag 3iet mcn\'er toci^ die ge-
nig/ alö ban
offen tot Konflantmopolen i eu nicmauD mag\'ecjooDanfgenbouwdmo«
boutoen/ alö auecn bc flSoeDcc en bcEuftccöban öen <0?ootcnï^eer / ofg«"«»\'^-
bc©ijiccöcn25alTaö/ öieD?iemaaltcgenDc®c4ftcncnflaagö3öngctoecft/^®
gn Dccje
fOD?tcn ban Karvanzeras, toclDc gcmccnlöD uft goöb?ucDttge ^e?
gaten gcftigt 5iin / geeft men Den acfjigcröccrlöDt\'eeten i cntoanncet3e
bcrtrefiïien / DdJben jp Den JBaacb maac tc bcöanBen / jonöcc fetö te betas
Icn j maac ban
Konftantinopolen af tot fn Perfien tOCJprt bC Karvanzeras
niet bdnfjomft / cn men geeft u baac maac be bloote Damcrö; inboegcn bat
men jelbe jicb
ber jojgen moet ban matraffen cn feeubcn-gerceDfcDap. 3©at
be Doft
ödangö / men öoopt reöcU)ft goeb Boop lammeren/ Docnöcrö/ bos
ter / en b?HcDtf n na öc tpö Dcö 5iaacö / of ban ben ï©aacD / of ban De ©oes
ren
/ öie öaac ban D\' cmleggenDe ^o?pcn bomen* H^en binö \'ec ooft gec(l
en ftcoo boo? be paacöen / uitgejonöecb op cenigc plaatfen. dc lanbe be?
taaiD men niet een buft fn bc
Karvanzeras boo? \'t gcb?ufD bct fiamccö i maac
tn bCeStcbcn fö men geDoubentctö te geebcn/ bocD3ccc toefnfg. ^Scmccns
löfe Domen bc l^acabancn baac niet fn / om bat je joo bed menfcDen cn Dcc?
ften nfct Debatten fionnen; toant jc fionnen boo? ben banfi nfct boben be
Bonöccb ïluftecö DcDoo?lp6 bergen, ^oo Daafl men be boet baac fn gcjct
Deeft/ ftaatDct een febecb?p Jönfiamec tcfifcjcn/ joo todacmen alöcjj?
«en; toant men neemt fn becje plaatfen gantfcD gcen atDt op be (laat of
DocöantgDciö öec Ifcbcn»
\'t iBag fomtpbö gebcucen / bat een gecing fica?
mcruftbdeefDDcfö of genot jijn plaatö incufmb aan ccn gcoot i^oopman;
jnaar \'t fö nfct geo0?lofb / tofe \'t oofi jp / uu be fiamec/ todfie DP genomen
hSf*\' te (lootcn» (Segen bc uatDt (ïuft bc
3©aacb bc bcuc toc / cn moet
\'t goeb (laan i toaacom \'er oofi altöD toacDt conbom De Kaï vanzera
" 2i^öcntoo?ö.

Karvanzeras ban Perfien bdangb/ bfc jijn ïïoo?gaanö gcmafifie?
«jjuec cn betec gcboutob / alö We ban Turkyen, en men bfnb \'ec op een rcbe^

\' ÜD lp?

den.

-ocr page 268-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

ïijöc afgdeöcttbïictö 0002 \'t gantfcDc %mit. iüt öeese Oefcöjijbitig öec Kar-
vanzeras
t0 \'t Ucljt te sïcn / öat / 500 3s 300 gcmabbelp met eii 31J11 booj öe
rööen ais ons«^ Éecöecgentn
Europa, 3p \'t mccc boo? öc acmcn sijn; bjant
men bJcigccö niet ïjen öaac in t\' ontfangcn / en mcti ötoingt se niet mccc te
ö^inftcn of t\' eeten / al0 se selbe toilicn j becmits ijet ccn ieöcc b|p (laat sjju
tcccing na sijn neecing te maöen.
Manieren Turkyen en in Perfien fian mcn op bccfcOciöcnc maniccen reisen ; of
van reifen mct ÖC Karavane, of in geseifcljap ban tien of ttoaalf mannen; of alleen
it, Turkyen iflgt ccn Eeïösman i öocb bet bciligjiis sicb Dpöe Karavane te bccbocgen
üeL \' «iaac öe ccisen ballen langer / bccmitjS se langfaam boo2tgaan / insonöcr^
beiö öie öec ï^emeis; toant mcn moet toccten / öat tien of ttoaalf mannen /
öic niet anöcrs als gclö üp sicIjfjcbDen/ sonöcc ccnigc belemmering ban
feoopmanfcbappen/ in een öag toen/ \'tgecnöe
Karavanen banpaacöcnte
naautocc nooö in ttocc / en öic ban bcmcis in biec öagen öoen bonnen,
Bfefchrij- ^e Karavanen s^n gclüb gcootc gclciöcn/ beflaanöe uit ecn menigte ban
ving der ^oopUcOcn / ötc Op cctt scbccc tijö / cn op scberc plaatfen / bp ccn bccgaöc?
Karavanen,.^^^ ^ ^^^^ ^^ ^^^^ ^^ tebonncn bi\'ctoceccn tcgcn ö? i^oobers / öie

öibtoilsf met gcoote troepen langs öc lanöen / öaar sp öoo? moeren rrcbben /
en öie ten mceflcn öccl sccr toocf! leggen / op buit loopesu ^ecsc ï^aoi\'lie;:
Bediening bcn bcrbtc^cn onöer sicb ccn poofö / toclftc m n Karavan-bachi noemö; en
van de Ka- öccsc iS \'tl ötc öcu optocbt öclajt / öc öagrei^en bco2fcft?t)ft / cn öic mct öe
ravan-ba- j^jö^jnaamflc Dcc Karavane öc gcfcbfllcn / tiJsSbc onöcctoegc mogen bomen
teonetiaan/ oo?öcclö.
i^cn binö toeintg ccpisjbeüeöcn/ öfc na öcesc bcs
ötcnnig flaan / om öat / öen
Karavan-bachi s\'cb geöuurcnöe öen tocbt na
einige blc?nerccbten btoftten moetenöe / op toat manier bp stel) öaar oob in
ö??agt / aitijö ban toeinig gctcoutobetös acbtcröocbt toojö. Bannccc öe
.S-urfiffbe ïioopücöcn \'t grootfic getal uitmaben/ isbcfs^oofö/ öat
tuen
bcrbfcfï / ccn Curb; öocli als \'cc mecr ^Ccmcniec^alsi ^urbenin öc K^ara-
vanen
sijn 1 iï« \'t ccn Srmcnitr.
Onder- j^i^cHtjecft ttoccöctbanöc Karavaanen. j^cn becft \'CC ban ï^emclS/ öie
iti.eiddc\' gciiicenöcrsijn/ om öat öe reis a!s öan minöcc bomt te boflen/ becmitS
sai3vancr. tïtgn ÖC ^cmcis bctcc boop ban ftouDcn / cn öatspöcnlaflö?agcn/ fommi^
gcnbanö2ie/ enanöcrcnbanbicrofbpfpaar&enf maar inöe
Karavanen
ban 3äemels beeft mcn oobpaacöcn cn muil-esclsf/ toelbe öe ïiooplicöcn
boo? btm pccfooncn bcopen / alsoo öc ï^emcis
500 gcmabbclpb niet onöer
ben man spn. ^aac spu oob
Karavaan en, öie maac ailccn uit ^aacöen
öcflaan^ ensoo\'cr öe3^oopIicbcn geen toillen boopcn/ binöcnsplieöcnin
Öe Karavaaiic, ötc \'CC ben becbuurcn. ^c Bnecbts rpöcn op öe bagagie-
paacöcn / öie \'t minfl gclaaöen sijn ; cn men binö tc Smima een menigte ban
goeöe paaröen tot een rcDelpbe p?ijs / te toccten / ban öartig tot fcflig broo^
nen . 3©at öc geenen bciangö / öic öe toil cf öc macbt niet cn bebben om
beel boflcn te öoen/ öie neemen een cjcl / toaar ban men \'cr in öeese Stans
öen altp genoeg ban binöett f|n öe
Karavaanen ban bemels moet mcn
sicbinsonöcrbeiö nóóösabelp boo?sicn ban a^aflpaaröen om toijn te ö?a?
gen\'j toant öe ^amM-bouöep^/ öie meefc abemaal iB-abametaanen sijtt/
• to«^

-ocr page 269-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

toîlîcn boo? een b2eemDÊûPôeloû\\)iofieiti niet toeflaan/ bat ttten De ïtemel«
Daar raeDe öeiaaD / om Dat Dit DierjonDerling aan
Mahomet, Die De toijn vreemde
300 fcDcrp berûooDen Heeft / gefieiligD i«. jBen UoerD 5e in fieffen / Die ban •\'yg,^\'®«-
fiölïtie fiuiöen gemaabt sijn/ met tjet ftair ban binnen/ en
toeï bepefït.
<©00 3iin \'er ban bceje Buibên / baar men \'t fjair af Doet i maar bese spn
300 taanen om.
-Ooeb niet/ bermit« "er gemeenlijlîboojgaan«öleine gaasjen« inbomen.

vDeese Sïemel-öouber« 3ijn meefl aitemaal onbelcefbe îajabolUicn / en^?"-"^*
iieben / Daar men nooit mee te recljt souDe Bonnen Bomen / inöien men geen
Kemeii
mtböeUn bonb om Hen te (iraffen ; \'t geen gefctjieö met baar ober te Blagen/
toanncer 5e gemecnlöB met cttcltiBc (loB-fïagen boo? öun becflagtigljeib be?
taalb toû?Dcn. ©p bccfc manier alleen Ban mcn ijen tot rcDen b?engcn /
tnsonbcrlïeib alö bc Karavaanen tc Smyrna of op anbctc plaatfenBomcn i
baarbeÉri|ïenenConful0\'Debbcn; toant becsc bcrBrjjgen gcmecnljjB ban
lïonbe« aan retljt op bc Biacljten / toelBe spDaar obec aan Den Kadi Doen.
\'t ©oo?beelb ban berfcBeiöenc beeser ï^cmel-ijouDec« / bic Dapper gefrraft
Sijn getooïDen/ DcuD alle D\' anDeren in toom / cn fieeft fien fcDcrt ccnigc tjjb
toat reDclpecbocntoo?beni inbocgcn Dat men nu nocfi eenigfln^Daat
mee obec toeg Ban Bomen.

\'t bc getooontc tn be Levant be Dagrciscn mct cen set tc boen/ \'t SP Dat
men met Dc Karavaane trcBt/ \'t SP bat men ineen geselfcfiap ban tien cf
ttoaalf / of öat men alleen met een leiö^man ceifö ; maac beese öagceisen bal?
len niet cbengclp; toant nu sijn se ccn« ban 5e«/ ban ban tien / enban
ban ttoaalf uucen treBBen« / en \'t 1« \'t gcmaB ban \'t toater / bat men obec?
al ntet cn binb / \'t toelB bic regelen moet. (€ot allen tybe rei«b öe Karavaa-
ne meer bpuacfit al« bp Dag ; in be somcr om De fiette te bcr mpDcn/ cnin
b\' anbere gctyDen om op ben bollen Dag ter plaatfete Bomen / baec men Je?
geren moet; toant
300 mcn Daar tegen Den nacfit aanhtoam/ sou mentn
be Dui?ïerni«nict alle« beftoo?löB BefcfiiBBcn Bonnen / gelp \'topfïaanöcc
temen/ \'t öcsü?gen öer paacDen/ \'t gerecD maaBcn toan monDRoft/ en
\'t
bcïticfitcn ban alle«/ bat tot een legering ban nooöcn t«. \'t toaar / öat
men in \'t fiecïje ban öe tointer / en toanncer \'er beel fnecuto balt/ selben op
trcBt beo? ttoee of bzie uucen na mibbecnacfit j cn sdf« toacfit mcn oofe
fomtjiö« toel/ toe bat ben bag Begint boo? tc B?ceBcn ; maac in be somcc / na
bat
öc Dagcei« lang sal ballen / bcrtrcBt men gemeenlfiB be« miöDcrnacfit«/
Of OOB toel een uur na sonnen onDergang. ©crmit« men nu in Afie alDu«
meefi bp naclit rci«ö / bolgD Daar uit / Dat De lucfit Daar ntet secr ongesonö
balt/ gelijB ooB De iilctsiger«/ bie meefl in ö\'opcnc lucfit op een Blceö/
\'t geen sn op ö\' aaröc fp?etDen / sicfi te flaapen leggen/ baar niet fiet minfie
ongemaB of onpafïelijBfieiDban geboden.

^c ï^cmcl«/ Die boo? be ||002bec ^ïobinticnban Xurkyen na Perfien wijfevan
ttcBBen/ gaan niet anöec«/ al« s^ben ch sebcn acfitec malBanöec. ^pîî\'^^f\'\'\'
3ön aan Den anöec ba|l met ccn touto ban een« pinB« öiBte/ cn omtcent
500 nSr \'

een baDem/ \'t geen bafi i« aan fictacfitecfleDc«5aDcl«banöcn
ÏEfy^bie boo? gaat/ en\'t toclBmenmctfietanbeccinbc/ boo?mtbbcï

Dat men boo? een gefp fiecBt/:
Die

-ocr page 270-

244* ^^ Land -Reizen vair

Jjieaattöetieusf-öatcn öait öen baac acijtet bolaenbcnKicmclBangt/ Daft
maa&t. \'©«jc BlcJne 6oo?öicnö/ toelöc Dc t^emel-öouöccö al caanöe
toegssmaften/ jijnltcDttc D?seften/ entoclDutDelöö alDuö gemaafit / op
öflt /
300 DenPoo?|le Kemel fn eenfge gcoef of gat mocöt fiomcn tc fluuffielcn
ofte Pallen/ Dc Éemel / Dfe Daac acljtet PolgD / Daacnf^t Doo? te lijDch jou-
öe Bcfiben; toant alö Dan b?ecfit fict fioo?Dtie tccflonïr aan (iufifien / eit laat
lienï^emclfnp?p|icfö/ In plaatö Dat /
300 fjettouto/\'t gecn ftccfifö/Doo?
tc gcfpgfng/ fictjclPebcn anDecc Bemcl mee tccfiöen/ of Bcm cen |luS
Uan Dc ncuö afcufificn jouDc. €\\\\ op Dat Den Iftcmel-fiouDec / Dfe Poo? fe>
Dec 3cPcn Écmelö gaat / fiouDenöe Den cecftc öpccn touto / \'t geen opec
3tjn
fcijouDcc legt / toeten mag/ of De jcö anDcccnPolgcn/ öceftDenlaatfic
een fcBcllctie aan Den öalö fiangcn / toelfi
300 öaafl nfct oppouD Panfilfn?
fien / of\'t fö ccn tccficn Dat ccn Dce3cc fiiefne fioo?Dtienö gcb?ofien fö / cn Dat
DcBemelö ftfl blijbcn (taan. ©an jooDanfge
5cPen ïicmelö D?aagtDert
laatflc gemecnlijfi De leePenö-tooo?caaö j toant men moet toceten / öat /
50a
ccn l^oopman fn öe Karavaane 3eö ï^cmclö gclaDcn fiecft/ men ficm cen 3es
penöe fcljulDig fö: om 3ijn bagagte en fieufien te Djagen i f nDfcn pp \'cc maac
D?fe Deeft/ fö men Dcm De DalPc laöfng ban cen l^emcl fcïjulöfg ^ cn bp alï
öien DP "Cf negen of ttoaalf D^eft/ PoecömenDem napo?po?tic / jonDcc
fetöDanc Poojte betalen/ jijn leebenö-P\';o?caaD\'/ benebenö aileö/bat Dcm
Dclicfö. ^eöec ï^oopman ^uD 5icD met
3ijn Dicnaicö tn öen optocpt DicDt
ïjpöeit^mdö / bte mctjpntoacengelaöen
Jijn/cn tnsonöcrDeiö bitbufflece
nacDtcn / becmftö men \'ec bp tonlen bcfienbige ötepcn Dccft / Dfe met fcfier?
pc meffcn öc ttoee toutocn / Dft Den boo? en acDtec bad mafien / (ifis
ietfcö fiomcn loö fnijDcn / cn ben jclbe jonbcc ccnig geruf D? Dooi-afgclegcn«
jjaöen tocg Icföen; toant benfiemclgecn fil^autocn Debbenbe/ cn bp ge?
toolgnfet bepaagcn fionnenöe toecDen/ Doo?D men Dcm nfet gaan. ^itcs
maal/ joo tod fiooplfcöcn/ alö finccDtö/ en fiemd-DciuDecö / Douöcn
JicD bejfg/ om Den tpö tc becönjben/ cn niet (ïapecig tc too?Dcn; of
met tabafi te coofien/ of met
3ingcn / ofmctonDcclingban D«n Ijanbel
tc p?atcn i maac cen uuc of ttocc boo? öen Dag / toanneec Den Dc baa9
gemcsr.lp fiomt obecbatlcn / DeojD men niet DetminffegecucDt tn öe gant^
ftDc
Karavaane. €e öecjcc tpö / toant Dccjc baafi fian men jecc.bcf toaac^
lijfi te boben fiomcn/ gcbcucb Dd menigmaal/ Dat men ban \'ti^aacbaf
balt; maac fn be 3tanbcn/baac men boo? geen ïïobccö bcbucDtfö/nemcn be
geenen/ bfetepaacö jfttenbp fiiefne tcoepen beboo?tocDt/ cngaan opDun^
gcmafi tes? plaatfe/ todfie jp op bcgiootctocgDegemabficlnfificnbfiibctt
ïeggcn flaapen. €enfge Debben bc jo?gbulbfgDefb ban cen 3föu(ifenticop
bc jaDd met jfcD teboccen / \'t gecn Den tot een pculuw becflccfit j anöccetr
bccnocgen jfcD met een (leen / en tectoijl jp ffapen / Dcöbcn jp febectöcn toom,
ban Dun paacö aan Dct> acm baff. tciöuö cuften jp tot De fiomfl Dcc Kara-
vaane, cnDfe\'tlaat(tboo?bptcefificn/ neemen öe jo
?g ban Den toafificcte
tnaaficn.

m Karavaanen flaan jfc& uccc tcc plaatfen/ todfie men toect öc fie=
fttoaamfieabaac toe te jp/ en fi^onbecDelD omtcent toatec. tWö De ^otr

onöccs

-ocr page 271-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

miïicïgegannts/öoulïen eenige Chaoux, \'tgeen arme Cutficn of mme-
niers ^m / ötc toacïjt ronöom öe legering / en paffen op öc S^oopmaufcöapi
pen. 5e gaan aan aHe itanten / en roepen öen een na öen anöer in \'t ^ra\'
^Iffl)-/ of tn \'t tHrmenifClJ
/Goci is een hy is barmhartig, cn Pan tlJÖ tOt UjliPOCï Bediening
gen 3P Daar üp/Sijt op u hoede.a©annccc3pna3icn/DatD\' uucpanperitehïien
naöciö / P2cïöitttgcn 5p öen
Karavan-bachi öaac Pan Die ften lïclafl te roepen / \'
Dat mcn öc paacöcn yal jaDclcn; en ecn lialf uuc Daar na cocpcn 3p / Dat mcn
ïaDcn 3al. \'t gis ccn öcrPJOf.iDerens-toaarDigc saaö/ Dat op Der tttïcöe geroep
ioer
Chaoux alles in eeti oacnDliti blaar is i en Daarop beginD De Karavane tn
een gceöc o^öct cn ecn gcootc (ïtlf kPijgenDbetD boo?t tc trcbbcn. ^cs abonDS
Diaagt cenij öcc al 5o?g om stclj geceeö te bouöen / bccmits öct gebaarUjfe iS
acöter te bljjben / insonDerljciö in Dc ^anöen / toclbc De ïiocbecs DoojbcuiS^
fen. aflaat De betaling Dcescc
Chaoux belangD / mcn neemt cen biecDrnDccl
ban ccn ^iaftec ban ieöcc baal ban
Smima tot Erivan.

3©annecc Dc Dagccisen lang sijn / cnDat mcn oojocclö niet boo? öeSmo?»
gcnS te ncijen of tien uucen tec legcc-plaatfc tc sullen bomen / nemen gemeen?
Ipb ccn uuc ua jonnen opgang acljt of tien ^ooplieöen gcsamcntlijb öe
ljoo?tocbt / bocccnöe ccn tcDec aclltec
5ic!>sijn baleis in Dc gcDaante ban ttoee
Sabbcn / Dtc tcr rccbtec cn tcc tTiiiber sijöc ober Dc billen ban \'t ^aacD öans
gen. gn Den een Dccscc sabben beeft mcn ccn fïes mct topn / en in Den an?
Dec iets om t\' eeten i en tec plaatfc gebomen spnDc / Daat sp \'t caaöfaam
binDen r\' ontbijten / fp?eiöen sp cen gcoot blecD opD\' aacDe / op \'t toelb cen tcs
bcc sijn gccinge boo?raaD in \'t gemeen icat/ cn alDuS too?ö bet maal met
bjcogöc geöaan. g^c ï^nccbtS Doen oob
300 bccl ban bun bant/ en
bèbbcn fomtijöS öc bcbcriöigljciö ban ccn fles toijnS arbtec cm tc baaien /
Daar sc sonöer
\'t minfle gcrucDt Dapper mcr ïjün ai^abbecsi acïjtcrgaan
Sitrcn.

3©anneec mcn ban Konflantinopoien, ban Smyrna, of ban Aieppo, tbcf
De
Karavaane sitbop tocg totl begccbcn / moet men siclj biceöen bolgcns öe
maniec Des ^tanD^ / Daar men öoo? trebt; in
Turkyen op sijn (Cucbfcb; in
Perfien op sfjn ^ccflaanfcb / en Dic sicb Danc anDcrs in D?ocg/sou uirgelacbcn
too?Den / en felfs DibtoilS moeite
bebben om Doo? bccfcbeiöcne plaatfen te fto^
men/Daar bet minfic Ding aan öc <jEcubccneucS/ Die öcb?eemöciingcn Ucbtcis
lp boo? bccfpicöcrsncemcn/ argtoaan becoo?saabt. s^ictteniin toannecc
mcn onDcc toege ccn ^cabtfcb blccD aan ijccft / mct een boööige <ï5ö?Dcl / boe?
toeï mcn ecn <ÊngciSof anöec blccö Daac onDcc baö / ban mcn / sonöcc ccgenjss
boo? tcb?csen/ obccalöoo?trebben, ©m Den €ulbanD tcD?aagcn / moet mcn
Sitb nooösabclijb\'t boofD öoenfcbeecen/omöat scanöecS/Doo? 0ct baic/nict
baji jouDe sitten. 3©at Den baacD belangD / mcn caabt Daac in
Turkyen Baard-
"iet aan/ en Dte De gcootflcn sijn / sijn De fcaai(ïenj maar tn Perfien laat
gen Sicb Den gantfcbe bin fcöeecen / cn lucn bebouö maac alleen öc bnebels / erperfia-

banöe Dibjlcn enDe langften \'t mecji gcacbr tooiöcn. baac en boben nen.
S^!?)^®" Sieb booisicn ban laacfen op Dc maniec DesUanös / toclbc ban geel/
Sö ftoact ïcec/
en ban binnen mctlinOengcboecö sijn; en geliib Dc^

?taac3cn niet boben Debnie bomen/ 3tjnse sogemabbelgbom mee te gaan

-ocr page 272-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

al« frljoeuen. imat ös fpoo?en aaitgaat / Die geOjwfet men niet / bccm««
Het BCC ban onöer öeiicgelceep/ \'t gcenUierfiantfgl«/ ölenD cm bc paar?
bcn te noopen / en 500 beel tc gemabHelpfier / boo? bien men be becnen mct
lager Ijoub al« be buiö ban \'t paarb / gelp mcn boo? gamfcl} Afien in ge?
b?iJil5 tjccff.

eer men bmreïit/ moet mcn stcD ooB boo?5fen ban berffBetbcncfïuMten
|luS«raab« / en insonberbctb ban JpiclTen toelfic men Macaresnocmb/ öie ban
Waar van gocb 25tilgarifclj leer gcmaabt sgn, €en iebcr b?aagö öen sijnc aan be saöel-
tnen zich in bootti /of 33« cen psere gefp / tot soobanig een geb?uiB acfitcr ter spe ban öe
ïanc^aï^el gemaaïit/\'t gecit fiet pa-irb niet beel fiinberen fian-ïï^aar cn boben moet
verzorgen men ooft jobanige leöcrc flelTen öoopen / al« tb fiier boo? ban gcfp?of5en fieb;
heeft. toant baar i« niet gemaliftcUjTjcr/bermit«5e \'t D?ef5cnmet onöertoo?pen sijn/
en öat men \'er fieeft/bie bijfttg pinten fiouöcn. ^e ftleincn ötencn gemccnlijft
om bjar.öetoijn tn tc boen^\'t geen boo? öe ïtcisiger« secr noobsafeclp i«.3©at
bc Matares offEeffen ban ^ulgartfcfi leer belangb / öaar öoet men toater in;
toant fiet leer / öaar se ban gemaaBt sijn / fieeft öat eigen / öat\'er\'t toatec
barfcfi en Bod in bSfjft- ©crbolgen« moet men
op bc monb-Büfl öenBen /
cn rötï en öefcfiuit tot Tokat toe mebe tc nemen; toafit toat belangb öe fiocn?
ber«/ cpercn/ cn anöere biergelpc öingcn/ öie binb menbp na obec al;
gdp
ooB p?obifle boo?be ^aarben/ cn op ccnigc plaatfen berfcfi Ö2000.
€inödp móet men ooB cen (Cent mct sicfi boeren / ei» alU« / bar ban nco?
ben i« om bic
op te recfiten i in«gelp« een matrf?« / cn öeB-Biceö>;n / om
öe paaröcnöe« nacfit« te öeBBen/ tnsonöcrfietö in öc tointer boo? öefiiceuiis/
baar men se anöer« bc«
mo2gcn« gdijb al« in begraaben biuö

3©anncer öe Karavaane be plaat« naöcrö / baar se sitfi ter neer faï /
neemt icber hoopman be boo?tocfit om / soo \'t fiem mogvlfa i« / ^ïcii u
bcrseBeren ban ccn plaat«/ bie toat fioogagttgi«/ oiti sijü\'bdienökrop
te leggen / op bat / soo \'t Bomt tc regenen/ \'t toater een ftfininrc fieeft cm
af te loopen. ^clf« b?agen sp ^o?g om in sobassig i cn geb li fTcencn onö?c
bc balen/ cn ccn scil-öocB öaacob^cficen/ tclcggtn/ ombat se niet nat
SOiiöcn too?öen. (^Terfionb blicgcn öc tecfit« ooB toe/ omeengracfit
ronbom öc Cent te graben/ tcn cinöe fiet toater/ \'t geen öaar op biilf/ een
plaat« mag Hebben om toeg tc loopen. ?©tinncec fiet fcfioor tocbrt fg /
Raat men bc €entcn ötBtoil« niet ccn« op / of soo men se al op üa it / boutob
men SC/
300 fiaajï mcn gcgcetcn fieeft/ tocec toe/ om t\'eer Bi.ïar tc sijn/
al« mcn toccr op toeg meet treBBen / cn cm te gr maBBclper rc b n^ jtcB te
Bonnen sicn; tcn eisiöc men sicfi toacfiten mag boo? bc moöber« / öfe uit t:e
omlcggenöeBo?pentPOCfitcnBcmcn. jiaar toanneer men boo? Btoaab
toccr bebïicfit i« / laat mcr? bc (Cent flaan tot fiet
ccrfle geroep b!?r Chaoux.
©00? aan bc (Cent maaBt men be paarben ba^ tnet toutoen / bie aan fpij?
Bcr« geficgt s0n/ cn mcn Binb se ö\'acfitcrfle becnen met anöere toutoen/
todBe fiên beletten bcc ban fiun plaat« te topcn. 31!!« öe
Karavaane aan?
Bomt / en öat Bet geen tijö mccc cn i« om gra« tc cctcn /
\'t geen bc ï^ncnt«
anöer« gaan fnpcn / Boopt mcn ban öe 2Bocrcn/ öie in öe leger plaat« Bo?
men/ firoo cn gerflboo? be paarben/ becmit« \'ecgecn fiabecin gantfcfi

Turkyen of Perfien i«. 3©at

-ocr page 273-

EdLiward Melton door Perfien en Turkyen. 247

öe ïieiUien aanitaat/ menboïöööegetoconte&eó\'ülonö.ö/ meteen
Sät in Î3\' ancö te maöcn/ om \'t buur In te leösen/ en öen ftctel Daar ober te
Bangen.

ï^aar tb Beö nocB niet aangeroerD een Der groûtde ongemahben / toelbe ö«gem.ik
De ïidjfgeré tn De
Karavaane ipDettj Dat ié/ toanneer menbp\'t toater derReizi-
ftomt / \'t geen men Balen moet of uit b?onnen / of uft putten / of uit g"\'^
fien/ enDaar maac ttoce of Djte te gelijb utt putten bonnen; toant gemeen?
li)b/ toanneer men jtcB tft neer gcftagcn Beeft / fmscBten De îîoopluiDen
toel ttoee unten lang na toater / Doo? öten De geenen / toelben öe b?acBt-bce?
ften toebeBö02cn / aan ntemanö / tofe \'t ooft ^ / toe tofllen (ïaan toater tc brij\'
gen / boo? Bun l^cmclö / ^aacDen/ liläuflen/ cnCjclö/ cerfï geD?Dnbcn
Bebben ; maar Dtc topö jpn / bcr5o?ocn jfcB Daar ban fn De Matares, öaac
gier boo? ban gcfpjooScn fö; toant Dfe tcjicn öc ï^mtel-Bonöcrö cn
b?nbccö/ Doo2Bunöü?flgcö|ongen/ baacom ttoiflcn toillen/ fteUeniitB
fn gebaac ban ccnigc btoaöc BanDcUng/ bccst^ifö Bet Doojgaanö/ güiijft
Bicc boo? gcjefDfö/ b\'onbelccfDjtebabobben jfjn/ öie men ecgenöbfnben
Îîan.

^fet baac fn tocfntg tooo?bm alleö/ toat öeptlfffe Der Karvanzeras cn
Karavaanen bctccft/ toaar uatop nu bo?Decö tot ÖC £ef0 selbe toccr sullen
oberfloppcn.

V Y F D E H O O F D S T U K.

Vertrek des Schrijvers met de Karavaane van Smyrna na
Perfien. Fabelagtig gevoelen der Oudheid rakende den
Rivier Paktolus. Oude Ruinen van de Steden Sardes en
Philadelphie. Uitfteekende groote Karpers, die by Am-
phion-Karaflar, oft oud Hierapolis gevangen v^?orden.
Wonderlijk Meir van Zout. Onderaardfche Dorpen.
Manier van leeven der Turkomans. Des Schrijvers aan-r
komft tot Tokat.

water.

-ocr page 274-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

Vertrek W OH.Ö ÏJOH tCtl ttCCSJIl CfllöC Op ÖCtl 20 ^Utlp / tÖCÏ

des Schrij-ÜM ä^cnooösnüdnWKöcn./ öertoaatös bcrPocgö tjaöDcn / bertrofiSen top
vers metde jjj^ (ïncmn Uoagö niet iiet aanbjccfien ban bcn öag/ omonsc^ci-sjfcöe
acts
aan tc bangen / cn marcbcecöcn öten öag actjt uucen mct een Karavaa-
ne
ban obcc öc acljt Donöecö ^emcïs / en toeintg mtnöcc paacöcn / öefiaï?
bcn öc iBiUlcn cn €5cis/ öooi ecn lanö/ \'t geen boo? öctgsstcyt ntet on?
aangenaam toas/ latcnöe ecntgc ^o?pcn omtcent ccn mijl tocgs ban ons
atïcggcn/ en üoeaen ons tec nccc ineen blaßte/ öicOtbp öen
Paktolus, öte
maac ecn felcin ribiectfc is/ toeibccssanö glinflcccnö/ cnban alöccljanöe
Fabelagtig iioicuccn ts; \'t gccn ö\'Ouööctö öoct gcgccben Ijceft om öïc 300 l)oog tc COC?
gevoelen ^^^ y ^^ jg scggcu / Öat Dp gouö boo?t ü?cngt. fp?uit uit Det gcBecgte
ban
Tinole, en na \'t Eanö ban Sardes bcfp?ociö tc Ijcbbcn / trceö tfp in De
blocö
Hermus, toclbc 3icb bp Dc <0olf ban Smyma in D\' 3Cccbiocl gaat toec«
pen. ^pn monö is maac ttoee of Djic mplcn ten 3^oo?Den ban De ^taD af
gelegen.

^cn ttoecDcn Dag toaS Dc tocbt maac ban ses uucen / om te Durgout te
fiomen/ ecn blcin becmabclp ^teöetjc/ gelegen in ccn blabte. 3£lleDe
?^ci|lenen/ Die buiten (taten ban Den <©?ooten ïgcec 5ijn/ en Doo? Deese
plaats tcebbcn / betalen \'ec eenjS in \'t f aac
Karrage, Dat \'S te seggen Den tol
ban biec of bijf bcooncn^ maacDejfcanbcnof^ucopifcbcfecifïcncnsijn
Daac b?p ban / cn tc
Durgout, cn Doo? gantfcb Turkyen. gin Dtt^tcDctje
JS een
Baflä.

öacöcn Dag IcgccDcn top ons / na ccn tocßt ban bjjf uucen in een uit^
ftccbenDe tjctte / DicDt bp ccn oUjb <©o?p.

^cn btecDen Dag tcob men seS uucen / en floeg sic!) tec ncec bp een fticin
ribicctie. mozgenjf toacen top getrobben obct; De puitiljoopen b.in bet
Puinhopen ouDc Sardes, boofD-(taD ban Lydie, cn bccblijf-plaats ban Den ï^oning
van deSwd Krefus. ||}cn stct \'et nocD ö\' obccbbjffclen ban ccn groot galeis / en ttocc,
Sardes, fcDoone ï^ecbcn/ met ecn menigte ban macmecc suilen. ^cesc^taDDe
macbt ban
Tamerlan, ötc SC bcicgerD öaD / scS iaccn lang tocDccdaan ftcb?
bcnDc/ bcctoocdc bP se/ om sicb te to?ccbGn/ soo baad bp \'cc meeftcc
ban getoo?Den toaS / tot De rtconD toe. ap^ict toijD ban
Sardes is nocb een
öo-\'p/ \'t geen De selbe naam boecD; en fn Dccsc^taD is\'t Dat ecn Dcc seben
ï^ccbcn toas/ Daar Den €uangeli(l
Johannes in sijn openbaring gctoag ban

bijf öen Dag trobbcn topscbcn uuren lang Doo? ccn toeinig beboutoD
ïanö/ en namen onse leger plaats in een blafiteaanDcnocbcrbanecntoa?
ter-loop.

Van phiia- ^eu scfDcn Dag paffeerDen top langs De muuren ban\'t ouöe Philadei-
deiphie. phie,
tcgcntooo?öig Allachars gcnaamö/ Daac oob ecnDcrscbenï^crbcn
b in
Azie toas. ^ccse muuren bebben nocb eenige fraatöeiö / en Dc ^taö
is groot; maac btoalijb bcbolftt. EP (0 gelegen op bier beubeis aan De
boct bati cn ftooge bccg / en beeft ten |^oo?Den boo? stcb ecn fcboone blabte/
toelbe uit(tecbenöe b?ugten boo2tb?engt. ©oo? alle ouöbciö siet men Daar
nocD een obcrblijffel ban een 25mp!jiteatec ofïêcDoutoöurg/ met ecnige

Karavane
«aPeriien.

der ou d-
heid van
de Rivier
Paktolus.

-ocr page 275-

Eduward Mekon door Perfien en Turkj^en. 24,9

<©iaf-(iebcn/ toaar uan ts\' ^ntooonöersf 5wn/ öat men berfcfietöcne
ïtcöamen na
Europa gcöoerö Ijeeft/ toeifee öe l^rtflenen ceröen/ en toooi
fietUg Ijtcïöen. ^e ^taö t«t\' cenemaal bertoocfl getoeefi; maar öe
«cn Öeböen 5c op Bun manter ban aaröe toeöer opgeboutoö. €crtöö« toa«
IP^enöcrboojnaamfle ^teöcn ban Myzie ; öocB/ geïnöspaltpö\'aarö?
Beebingen getoelötg onöcctoo?pcn i« getoeefi / tooonöcn be grootflen Boop
ban^Baar oube Slntooonöer« öen meeflen tpb te lanbe. ^ten bag legeiöcn
top on« na een tocBt ban jeben tmrcn op ben oeber ban een feleln rtbiert/e /
anbcrBalf rnjjl
toanPhiiadeiphie.

;©en sebenöenbagmarcBeerbcn top elf uttren ober een Boogen Berg/ m
fïoegenon« necrtn ecn bcemb op Bet bobcnfle ban cen anberBcrg / blella-
glibogaze, bat\'«tC jcggen / bcn Roevers-berg genoemb too?b.

ïDcn acBtflen bag berbolgöentop on^cntoeg ober bensclbcn Berg met
toctnlg bermaaB«/ toant Bet i« ccn jecr tooefl latiö / en men btnb \'cr ganfcB
geen eet-toaarcn. Wp troBBen maar 5e« uuren / cn Bielöcn flanö / b? een
toatcrloop/ ineen blaBtc/
Sarroukabaquigcnaamb.

«©en negenöenbag troB be Karavaane negen uren öoo? bjooge ïanbcrpcn/
baat mcn maar een eenig binb / cn floeg ?icB neer ötcBt bp ccn b?ug /
toelBc ober cen ribicr legt
Kopli-Son genoemb / inïjc blafite ban inahy.

;©en tidibcn bag / na acBt uuren gemarcBecrö tc fjcbben / öoo? ccn Bul?
tig cnöo? lanö/ Bielöcn top flanö ineen öal/ ölcBt bp een toatet-loop
/ Ba-
nafon
genaamö / toelBet« toater nietsecr goeb i«. ^e« nacBt« toierben top
ban cen flo?mobcrballcn/ bic on« aitemaal in toano?öerö2acBt/ cnöere?
gen/ öie\'ctbicl/ toa«5oeBouö/ bat jein\'t Hert banbc tointer nietBouöec
Ban toec5cn^ tnboegen bat top/ tot opöc uaaBtc Buiö öaar öoo? nat ge?
too?öen 3nnöc / B?aaf jatcn tc felappcrtanöen.

ï©en clföen öaa troBBen top ticn uuren öoo? ccn fchoon lanb / tuffcBen öa?
ïcn bol groente Been/ en jagen in \'t boo?BptreBBcn eenige toacmebaben;
maar bie jeer BtoaBjB onberBouben toierben. floegen on^ neer bp
m
Blein ribiertfe / \'t geen top eenige uuren gebolgb Babbcn.

^en ttoaalföen bag berbolgben top onjen toeg 5e«uuren lang öoo? öc jel?
bc öalcn / en leaeröcn on« bicBt Bp ccn toatcr-loop.

^enöartienbenbagtroB mcn acBtuuren/ en legerbe sirB bicBtbp een
^o
?p in een bclb / DouagalTa genoemb.

^enbeertienbc bag/nacentocBtban jcbcnuuren / pafTcerben toplang^
be muuren ban
Aphiom-Karaflar, bat\'« te scggen de fwarte Stad van A-
phiom,
om bat ?e \'t gesicBt Beeft op een grootc cn fcBoone lanb«boutoe / bie
seer toel BcBoutobi«/ cn baar men insonbcrBeiö een menigte ban
Mankop
Saaib / toaar uit mcn b\' opium of Amphiom, gclpB bc €urBcn\'t noemen/
feBt. ^it
öe plaat« ban gantfcB Turkyen, baar\'t mecfi baar ban toer?
JocBt to02b. ^n
Perfien binö men \'t toeinig j maar in be lanben ban ben

.„^"^phion-Kara0sri«cett grootc/ f[o?öigc/ cn Btoalp-geboutobc ^tab/
h\' S*^ ift Jï\' naam ntet te toecten BeB Bonnen Bomen / boo? bien
w wntocetcttïjggnj onber öe (©?ieBett enb\' ^tvpcmer«" getoelbig groot i«;

^f maar

-ocr page 276-

25\' Zee - en Land - Reizen van

maac Dolgen.^ b« fcöönöaacöcöenen öe geicgentBefö ban öe plaats? moet ftee
3ijn\'t ouöe Hierapolis op Oen Meander, eeu öecoemöe ïtbiec ban\'t ftfetn
Azie, en ote met meec öogten enfbJtecen loopt/ m eenfge cfbfec öess toec^
ïelöö- \'t <ï5een öe f toactgBefö nocD gcootec maaBt/ fö / öat öe (Cucfeen öe
ouöe namen na öun manferen becanöecen / en \'ec geen anöecen aan öe cfbfe?
ren geeben/ alöbanöeboojnaamfleiëtaö/ öaac 5« öoo? loopen/ of banöe
lioleuc/ toelfie ban ïjun janö fcDijnen te neemen. i^en jfet fn öeejc
^taö
een ouö l^afleel ban geyoutoene Heenen op öe punt ban een Dooge cotö/
toelfie ban öebecgen/ öfe ten juföen öaac fip leggen/ en öfe cen Dalf-contt
mafien/ afgcfcDcföcn fö- tClle ö\'3ficmcnffcDe Kcffienen onöecöancn öcs!
JäonfngjSban Perfien
, cn Dfe Doo? Amphion-KaraiTar tcefifien/ moeten öaac
Karrage fictalcu/ CU 5P fionncu-jftB oaac nfct ban öcbjpDen/ alljaööenjp
\'t oofi 5ClfÖ t\'Erzerom Betaalt. ^C Karavaane l)OUD jfCÖ
fn DCCje i^taÖ
nfet op/ 300 om Dat men\'ecgeen Karvanzeras en Dccft/ Dfe nfct t\' ecnemaal
pcctooe(l3ön/ alöomDatmenccnuucbccDccfnbifcD / cn jeec gocö fioop/
gocDc ctcc fian mafien; ailccnlpfi b?cngcn Dfe ban De i§tab aan De Karavaane
gecfl cn (tcoo/ Benebenö anöcce Dingen/ Dfe je ban nooben Deeft. |Bcn
gaat 3iclj öfen öag öan langö öcn Meander legccen/ toelfie men obectcefit
langö cen B?ug / nf ct bcc ban ccn filcfn ^o?pic. jBcn binb \'cc ccn menfgte
ban ficccften cn fiacpccö / en be ©ilTcDccö Jö^^ \'cc gemccnlpfi / toanneec \'cc

Zeergroo. bC Karavaane fiomt. ^ecje fiacpccö ObCCtCCffeU fn gCOOtC JCCC bCC ÖC gccs
te Karpets, j^g / TQjßlftß ^ttm tu Europa ïiccfti toaut ifi Dcö\'CC gcjtcn / DieD?feöoetert
lang toaccn.

ï©en bijftfenöen bag Begon onjc Karavaane jicD te becbeelen tuffcDen be
ttoce toegen ban Maten ban Aieppo, tceïifienbeb\'eenenteccecDtecDanb

na Syrien , cn b\' anDCC tec flinficc na Armenien.

I^a Dat top ban ben anbec gefcDeibeti toacen/ tcofificn top nocfi toel ttoee
of bjic uucen fn Deö anDecö gejfgt. ^nmfDDclö becbolgöcn top onjetocg na
Tokat i cn na ccn gcootc blaötc ban jcö uucen tocgö boojgetcofifien tc DcB?
ben / floegen top onö tcc neec öfcDt Bp\'ecn filcfn ^o?pfe fn ccn moccaöagtfge
plaatö. öeeje tocg/ en eenige anöeren/ t?itetöaanrcmccNcn/ \'tgeen
BetDonb / bat \'ec oofi ItcfööaöfgDcfD onDcc De (Curfien fö. <©p De meeflett
Doop DCC gcoote toeegen/ Dfe bcc ban cfbfecen aftïclcgcn jpn/ DcöDcn jp
bafifien gemaafit/ toaac fn/ toanneec Dececgen ojjtecficcc facert fiomt te
mtlTcn/ men uft Denal3uucfgc^?pen toatec boo?be^€fjfgecöB?engt/ bie
BiUtcn bat
Bp na ban bo?il jouöen moeten bccfmacDten.

^cn jeftfenöenmaccDcccöentopacDt uucen langö ccn jeccejfcn/ maac
Bouuvan- bcBoutoö / lauD/ Daac top een filcfn«^tcöetic jagen/ Bouiavandi
gcnaamö / Dp na op De jclbe manfec gcBoutoö / alö bc T!^o?pen ban Beo-
tien fn Vrankrijb jpn. J^cn Dccft \'CC ccnfgc lEoöaucen / toelfie be (€uc?
fien gcftfgt DeBBen ban be pufnDoopen en cufncn bec oube iäecficn bec <0?fe^
fien,- toaac uft jp oofi eenfge macmec-ftcenc fioiommencn anbece Bouten
feunflfge jtufifien gcDaalb DeBBen / om Dun €5?af-ftcbcn/ bfe menDtecen
baac op bc gcoote tocgcnbfnö/ cn toaac ban Det getal jecc gcoot fö/ bec=
mitö je nooft ttoee IfcDamen fn een jelbe plaats
leggen/ baac mebe jonöec

eenfge

-ocr page 277-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

tßnfgc tc Deccfercn. UScn 3tct 00& fn öcc3c ^taö ccn Karvanzera mct
ïootgcöc&t/ \'tgccn alle oc fcöoonßctö öaar Dan maalit/ cnöc ücfsfgersE
tocrtrcöficn 3trD öaac tn
3ccr selben / öan toannccc \'t libJaab bjccr ijJ. 3©p
{cgccöcn onst ccn btccöcnöccl mplsi ban bc^taöcnblccbcn öaac öen gant«
fcßcn anöeccn öag*

^cn 3cbcnticnöcn ttofificn bJp elf uuccn öoo? cen buUfg cn engclp^ lanö /
cn fïocgen oniscccncöcc ötcßt bp ccn / t gecn maac ö?ie of bttc DuiSf«
öceft / Doctoel \'ec obcrbïoeö ban bjetötng t0 ^ maar men ïjceft \'tcgeenbïatec/
ban \'t gecn men uit ö?ic seec öiepc putten Daalö.

;ï^nacï)tienöcnb3a$son3C totöt maac ban bijf uuccn ö00?bJ0fflcbelöcn/
cn top namen onse a^cgec-plaat^ in ccn foo?t ban ccn moecasf / öicüt bp een
olöfiTOP-

^cnnegcnttcnöcn/ na acgt uuren öoo? grcotct\'ecncmaal uitgcmargei^
bc 3tanöcn gctcebftsn tc Bebben / pafTccröen to:;> öoo? cen b?aaf ^o?p / toaac xchakte.
ban alle ö\' §ntooonöecsl gesamcntlött mct BunBuööen sicnin t gebergte
bcrtrobbcn öaööen/ om/ bolgen^ Dun getooonte/ gcöuurenöc öe^omcc
öe bocltc tc soeben. iBcn Deeft \'ec cen matelgb fcöoonc |ïSo$sauec
ban ge«
Doutoencticen/ cnbit^o?p/ \'t geen men mp
Tchakteiounoemöc/ ijSbzp
toat gcootcc getoecfl
/ alsf Dct tcgcntooo?Dig tsf / geïp men uit berfcDciöenc
putnDoopen cn becballcn tod befpcucen
Dan. 30p icgccöcn oii^ ttoec uuren
aan geen 3ööe in ccn toeiöc/ öicDtDpcentoater-flcoom.

\'©cn ttointtgflcn tïofificn top ötoacsf öoo? eemgc toocfie bclöcn ^ maar öie
tod eer toel öcboutoö getoecfl fcDeencntcsgn; cnnacen tocDtban omtrent
ttoaalf uuccn tcgccöcn top on^ niet toöö ban ccnflinBcnötoatcc.

^cnccn-cn-ttointigficDaööentop geöuuccnöc ccn tocDt ban tien uuren
nictanöcc^i aljS cen lanö ban be selbe natuur toocfl enöo?; cn top gtngen
on^ tec ncec flaan tcn etnöc ban ccn lange blabtc/ öicnotD öcngantfcDen
anbecen öag öuurö/ ötcDtbp ttoec putten/ toaac Dan Det toatec ntet bed
enöeugö.

mn ttoee-cn-ttotnttgfle mactDeccöen top acDt uuccn lang^ öc selbe blafte
te/ cn bonöen öten öag eentge bletncöalcn bol gocöc toctöing; toaac na top
flanö Dtclöen/ 6pecnolnB5©o?p/ cnbpccnput/ ötc niet bed betec toasf.

5©cn bjtc-en-ttoimigfic toa^ onse tocDt maac ban bpf uuccn / tcc oo?saaft
ban öen
Beiram, bic gclpfe öe 3^aafcB öcc (^Tucfien tiS / cn onse Karavan-ba-
chi cen €uc6 sönöc / toilöe DP öie bpcccn. a®p tcoBfien ötcn öag öoo? cen
eenocgfaam-fcDoon lanö / cn matdp tod beboutoö / toaac tn top bccfcDet^
bene ^o?pcn ontöcfiten / cn öaac top onjcS tcc ncec gingen flaan op ccn fUsU
«e Doogtc / ban toaac \'t gestcDt stcD seec topö fean uttflccfeBcn.
_ ^cn bicc-cn-ttointtgflc maccDeecöcn top sess uuccn / cn namen onse cufl-
Sfatsj in ccn toctöc / öaac niet alsS fltnbcnö toatec tsf. i^tct topö ban öaac

men ccn gcootcblafitc / ötc stcD tod acDt of tien mijlen in öc langte „.
ffiïefet, öocD öc b?ccöte fian ten Doogflcn naautodijösi ttocc mplcn Dalen.
JJf/J^^lafete fiomt Dct oog te lJOO?en alsf een iBcic / gdpfi se oofi in öcc baat \'
SJ!.;^ sout toater fjcflaat/ \'tgccnallcngisficnjf tocflccmö; cn ineen sout
wcanoccö/ bat ww niet/ aIjS met moeite/ fmdtenfian/ \'t en sptn toacm

z toatcs

-ocr page 278-

25 Z Zee- cn Laad- Reizen vaiï

4; !

toatec. mt jBefK boo25iet hp na camfcB Natoliën Dan jout j en öe ïaötng
Uaneentoagcn/ todfte öoo? ttoee öuffeis{getcofiRentoo?ö/ Boft opöe plaats
ntet meec/ alS omtcent ö?ie en een fialPeCnselfcgefe&eUtng. \'t©oecööe
naam Pan
Dousgias, öat "^tejeggenzouc-piaats; en öen BaiTapan Couciiahar
een filetn ^teöetje / omtcent ttoee öagcetjenPan öaac/ tceht\'ec alleiacen
opec öe piec-en-ttolnttg öptjenö ftcoonen ban.

^en bjjf-en-ttotnttgjle toaS öe tocDt ban tuffcbenöe negen en tfen uucen /
3onöec eentg \'©ojp te btnöen / en tn een tooeft Eano. jHen (ïoeg jtcij tec
neecopeenöoogtè/ Opeenjeec goeöe 5pontein Kara-dache-cefmé genoemö/

öat te jeggen öe Fontein van de fwarte fteen»

jes-en-ttointtgfïe tcoSben toj» öoo? een gcoot <©o?p/ Tchekenagsr
genoemö / geplaats in een fcïjoone gelegenöDctö / maac jeec fitoalijft ges
öoutoö i en na acDt tuicen gemaccijeecö te öe&Ben legecöen top ons in een
jeec aangenametoeiöe/ öicöt Dp cen anöec / \'t geen men Romkou-
ch
\'énoemD.

^ï^cn 3cben-en-ttointigfïcn maccïieecDen top negen uuten; cn na öoo? een
groot <©o
?p gctcoliöcn te öeüDcn/ Bezergneniou gcnaamö/ fiielDentop
flanö in cen toeiöe.
ï©en acftt-cn-ttointigflen tco&ften to? langs? een jccc lange en toel-ge?

I)0UtoDCflCCncnb?ugobeCCengC00te3^ibiCC/ leGhü-irma of Dc Groene Ri-
vier
gcnaamö. (Scn cinöc ban öc ö?ug legt ccn groot ^o?p / toaac ban öe
mceftc ijuijcn / gelpïi boffen ïjolen / onöcc ö" aacöc gcDoutoÖ 5ijn. J^u
tcobbcn becöec/ en na cen tccïjtban jcben uucen fiocgcn toponstecneec
aan\'t einöe ban eenanDcc groot ^o?p/
Mouchioru gcftecten/ Daac?ecc
beel (03ic&cn tooonen/ toclbc men Dagelps Dtoingt €ucfcb te too?Den.
<0eïjjb \'cc becfcbeiDene ï^ciflencn te Deejcrplaatje jp / en Darbet lanD goeö
boo?
Den aSijnjlob iS/ ontb?ecbt \'cc gccn toijn/ en jp bebben je/ Dicb?i»
goeb
iS. ïPit ^o?p iS tocl gelegen; maac / als bet boo?gaanDe / btoalijö
geboutoö / 3ijnöc öe mec(lc buijen onöec D\' aacDc; en \'t fcbeelDe jccc toeinig/
of ccn ban öns bolb 30u mct paacö mct al ban boben ncec injooDanigeen
fiats gebailcn bebben.

q^cn ncgcn-cn-ttointtgl!e toas De totbt banjeben uucen D9o?eenfcBoott^
lanD/ Daac top bccfcbeïöene ^o
?pen jagen / bp toclbec een De Karavaane
jicb ncec flocg in cen toeiDe / Daar men een jpontein binD.

^cn Dactigdetcobben top negen uucen Doo? een effen en mateljjb toeï be>-
bouto lanö/ en legccöcn onsbpcenbUcr/ Daac jeectoeinig toatec^inisf»
iBen nocmD je
Cera-fou, Dat \'S te jcggen Swarre rivier.

g^cn ecn-en-Dartigfle bonDen top ecn bultig en ongclijb lanö; maacjeec
DbecblocDig in boo?n; en na negen uuren gemarcbecrD te bebben / legecDen
top in ecn toeiDe / DicDt bp een cibiec / Daac top Des anDecen Daag0 met bet
boo?b?ecbcn ban Den mo?gen langs een (lecnen b?ug obectcobbcn.

;©cn ttoec en-DccDigfle (ïoegen top ons na een tocDt ban acbt tnicen tec
ncec langs een blcin cibiectje/ öaac top ecn menigte ban (CucbomanjTjas
gen. ^it igs eenbolb/ Die / gelijb D\' 9ilcabtccsi / onöec tenten leeben. \'EP
becUeten toenmaal.«
Dit lanö om op ecn anöec plaats te gaan/ laaDense

öun

Onder-
aardfche
Dorpen I.

lecven der
Xurko-

iBans,

-ocr page 279-

Eduward Mekon door Perfien en Turkyen. 253

|)im Dggagic op toagen« / Die 0002 öulïd« getroBBsn toicröcn.

^Im ö?ie-cn-öarttgfle Btoamen "top toeer tn gebergten en botTcficn / toelBé
top 5ct)cr£ acljtten Dagen ntet gesten öaDDen; \'t geen on« PerpUcöt DaD eentg
Dout op De Hemel« 300 lang meDe te boeren / om onse fiofl te Boofien. ^ten
Dag troltfeen top acfit auren / en jïoegen onse temen op in een toeiDe/ Daor \'t
gra« getoelDtg Boog tiönD/ en Daar eertijD« eenige guisen ge(iaan öaD?
De».

^en bfer-en-Dartfgtte troBBen top Doo? een Diepe en fnelle i^ibier / Jan gon
genoemD / na De naam ban een «©o?ïï / \'t geen Daar bp legt. €en toeinigie
Booger al« De plaat«/ Daar top Doo? toaabDen / sagen top een berballen
bjug/ Die baar ober geboutobtoa«getoeefl.

^enbijf-en bartigflemarcBeerbentop acBt uuren boo? een fcOoone toel?
Beboutobe balep / en lieten te flinBer Banb een Bareel / op een rot« gebcuD.
55c
Karavaane legerDe sicB Dien Dag op een Beubeltje / bicBt bp een ^o?p.

;ï^en 5e«-en barttgjle berbolgben top onsen toeg tuffcBen b\' acBt en negen
imrenboo? be selbe balep / baar berfcBeibene goebe ^o?p£n in leggen/ en
top legerDen on« bp een BleBi ribiertje.

^en seben-en bartigfle marcBeerbemen maar se« «uren tuffcBengeberg?
te boo? / baar een menigte ban toater / en eenige seer enge paffagien sijn ƒ
en men fïoeg sicB ter neer in een balep / toaar in men oberbloeb ban toeiDing
öinb.

g^n acBt-en-Dartigfle troBBen top ober een seer ongemaBBelpe Berg ban
bier of bijf uuren toeg« / en bonben / na Dat top Die afgegaan toaren / een
^o?p
Taquibak genoemD / \'t geen maar bijf uuren marcBeeren« ban To- Aanicomft
kat afgelegen t« / baar top be« anberen Daag« / sijnbe ben negen-en-barti^
pen bag ban onse tocBt/ aanBtoamen.

gi j ZESDE

-ocr page 280-

Zes- en Land-Reizen van

ZESDE HOOFDSTUK.

Befchrij ving van de Stad Tokat. Kerken en Kloofters der
Armenifche Kriftenen. Regeering. Verblijf.plaats van
St. Jan Chryfoftomus. Rampzalig ongeval van drie Ar-
meniers. Gulzigheid en ruuwe manieren der Tarters.
Dorp in een rots gehouwen. Befchrijving van Erzerom,
en fwaare tollen aldaar. Oorfpronk des Riviers Araxes
Zotte bygeloovigheid der Mahometaanen. Droevig on-
geluk van een Armenifchen BifTchop veroorzaakt door
de moetwil van een Janitzar. Komft des Schrijvers by
de drie Kerken.

Befchrij- TT flcBoutoö aan beboet ban een Boo^

inov^n X ge berg/ en jfcö {Irebftenbe conbom een gcootc cot«/ Die bp na blaft
fn \'t mfbbcn gelegen fö / en toaac op een (tecft ftaflecl flaat / \'t gcen aitpb
ban een cebeltjbe bejfttfng boo?5fen fö. W l^afleel fö 5eec oub / en alleen
obecbleeben ban b?fe anbecen/ bfe mtnbec toacen. ^ceje ^tab fö ge^
toelbfg bolft-cp / en öeeft boo? gintooonbccö Cucfien / bfe \'ec be mecftcci?
banstjn/ SCcmcnfccö/ <©?fcften/ cn^oobcn. I^aacflcatenjpn jccc eng;
maac be fiufjen jpn \'cc tamcipft tocï gcboub. €>nbcc becfcljefbcnc ïBoöa
gueen jfet men \'cc een / bfe jccc ßccclöft fö / cn nocïj t\' ecnemaal nfcuto Ipfit/
bp be toelbe een fcBoonc
Kamnzera fiaat/ baar top onöbccblpffngcnöfl
men Dabben / joo lang top fn bccjc ^tab jouben toccjen. \'t «ïBieen bpjon^
becö en gcctjfelijftöte
Tokat / cn bat men fn anbcce plaatfen / tociftc men
onbectoegeaanboct/ jccc jelbenbfnb/ fö / Dat\'cc conbom becje
Karvan-
zera, CU
om b\'aubcccu / bfe men fn beeje ^tabDccft/ bccfcDcföenc DtUjen
5pn/ toelbe men aan be Boopifcben / bfe alleen en buftcn \'t gctooei bec
Kar-
vanzeras
tofllen tocejcn / boo? joo lang bCCDUUCb / alö be Karavaane tc To-
kat
bliift. 5©aac cn boben Deeft men fn Dcc je Duf jen een bolbomene b?pDcf b
ban topn te b?fnDen / boo?caab boo? \'t cbctfge ban bc cefö Daac ban op te
b0cn/tcnbanmctjnnb?fcnbcnb?olnfttetocejen{ \'tgeen menfnbc
Karvan-
zeras
jecc öcftoaaclpft boen ftan/bcrmftö be ®urDcn bc ï^ooplfeDcn fomtijbjS
fiomcn bcrfpfcDcn/ om te tracDtcnDcn cenfggeïDuttDebcurötctrcftficn.
45aarncjouDcn top mcDceenDfcrgeipfi Dufö gcDuurb Delibcn; maac/ bcr^

mftö \'ec eenfge Dagen te b00?cn ccn Karavaane ban Konftantinopolen aan^

gcfiomcn toaö / toacen je meefl altemaal al bejer»

ving van
Tokat,

-ocr page 281-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

Brtflcncn ficbDen ttoaalf Ifecrfeen tc Tokat, ßcncbcn« ccn SiaröäS&iO KerHen«®
fcfiop / W 5eijcn Suffraganen of ^teöcöouDcr« onöer slcfi Ijeeft. I^en
kiooöc«
Uccft\'cr ooB ttocc mannen-en
500 Uccl öjoutocn-filooflcr«; cn Ucerttenof
UÖftten mölen ronöom Tokat Utnö mcn ntet al« tCrmcnifcfie ^rtflcnen 51)"-
öc öaar jecr toetntg <©?leften. <©en mecftcn ßoop öce$cr Ériflcncn 3ön am?
liacöt«lutöen/ cn bp na altcmaal ^mtt«* €cnrcöelöft ffl)ooncrlbter loopt
cen bieröenöeel möl« ban öc ^taö. ^ecje neemt sïjn oo?fp?onl} öp Erze-
rom, en mcn gaat\'er te Tokat ober lang« ccn jecr fcftoonc fieencnb?ug.
(®en ^oo?benbanbee3c ^tab befpjoctb fip ccn balcp ban b?tc of bter bagrct«
Jen lang / en ban ttoee of ö?tc mfilen b?eeb» ;©ce3e balep (« secr bjucfit?
baar/ en bebat een mentgteban fcfioone g&o?pcn/ bte scer toelbcbolBt

^^^en leeft tc Tokat goeb feoop; ben tofin i« \'er uUflecßenö • allerlei b?ug?
tcnbomm\'crtnoberbloeö; cn\'t t«ö\'centg(lcplaat«banAzie, öaar^af?
fcaan öp menigte toaff. ^c Stab mct fiaat aanfiang i« ö\' cigenöom öer Regering.
Sultanen moeöcr«. ^©aar i« maar een Aga cn een Kadi, öiebantoecge
bcn <0?ootenï|ecc/ baar\'tgcbiebfiebben/ cnbenBaflä, baarspö\'ojbcr«
ban ferijgcn/ ficeft 3ön bcrblüf te Sivat, \'t gccn\'t oub Sebafle, cn censeer
groote Stab t« / omtcent ö?ic bagrcisen ban Tokat. «©cftaöig ficcft mcn
(n bccse Stab Karavanen ban Perfien, ban Diarbequir, baU Bagdat, ban
Konftantinopolen, ban Smyrna, ban Synope, cn ban mccc anbeccplaat?
fcn/ gelp sicfi be selben toannccc 32 öan perfien ficmen/ fiiec ooft ge?
mecnlfift ban ben anbcc fcficiben. <©p ben uitgang ban Tokat aan b\'cen
en
b\'anbec söbe banbc Stab/ fieeft men een ©ntfanger / bfe/toanncer be
Karavane aan\'t trcßbeu i«/ alle öc Piemel« cn paaröcn tclö/ öie ï^oop?
manftfiappen bjagcn/ öocnöe sicfi ccn oo?t baneenï5öb«6aalöerboo?ic?
öct ^cmci / en bc fielft mtnber boo? ieöer paarö / betaalen. 3©at öc 3äc?
mel« cn paarben belangb / bic bc menfcfien en öcmonö-ftofl boeren / öie
fiebben ntct te geeben, ^ecse groote en gefiaöige öoo?tocfit öec Karavanen
boet / öat \'ec\'tgelö al« toatec bloeiö/ en öat Tokat een öer befte Steöen

ban gantfcfi Turkyen

JBanneec top nu eenige bagen met öe Karavane tc Tokat uitgecufi fiab? vtttrek
ben / bectrofefeentopbanbaatopbcn
15. tüuguni/ cn guamcn tegen öcn^^"Tokat,
mtböag tc CharWiquen, \'t gccn maar ttocc mijlen ban baar i« / altoaar top
on« nocfi b?ie bagen opfiiclben / cn sietfiicc bc reben baat ban.

Charkiiquen t« CCU gtoot ^o?p in CCU fcfioonc lanb«bcutoe / tuflTcfien charWi-
iJ?utBtbarc ficubclen / baac uitdcefecnöe toijn toaft. \'t niet betooonb»/ qucn.
al« boo? giftenen bie meefl Eeertoutoer« sp. (Ctoce buisenb trceöen
*ïanBet^o?p/ miööen in ccn bclö/ stet mcn een groote rot«/ öaar mcn
jan bc spe ban \'t ooften acfit of negen trapen opgaat / tocifte iciöen in eert
jndnfeamcttie/ baat ecnbeöfleeöe/ en tafel/ cnccn fcöap?ep/ ini«/ al?
ïiS?^\'^ öen rot« gefioutocn. Sfian öe toefl sfibe ftUmt men böf of sc« an?

lang« toelUen men in een Meine galöcrp Bomt ban om?
RftSt^^^ßn lang en b?ie ïJ?eeb / alle« in«gcip« tn ben rot« gefioutocn /
peroci be selb« ongemeen fiatö ^e grillenen ban
mm omtrent bcc?

seficren/

-ocr page 282-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

Verblijf. 3cBercn / öat öecje totss geöfcnU Beeft tot ccn tooonplaatiS Ban St. jan Chry.
plaats van fofthomus
geöu«ccnöc 5ijn uaUtngfcBap; öat Bp Ban Deese (©alDecp aan ött
PolB p?eDtfttc: cn Dat BP tn sijn Bletne Bamectic geen anDec BeD of BoofD-
ft£ US peuUito Baö / öc cotsf selöe / toaau tn men een piaatss 3tei / gelpB ijtec
Boo? bccöaalö W / Dte De gcDaantc Pan cen tJcD(iceDc Beeft. ï^itftenc
ï^oopltcDen öao?gaa«.ö Dm gcootflen öoop tn De Karavanen utttnaBcnDc /
Blijft men tn Dit ^o?ptean Charkiiquen ttocc of D^ie Dagen .leggen/ om Den
ïtciflcnen Dc tijD tc gecPcn Pan Bun DePotic aan Deese cotsf tcgaan Doen/
öaac Den ^ijïcBop Ban
dc plaatss / gcPolgö Ban eenige 5^nc(lecgs met icDcc
cen toass-Baacji in De BanD / De iBisf Bomt s^ÖÖ^n. fllaac nocB
t0 \'cc een
anDece ccDen / Die De Karavane PccplicBt Biec 300 lang te PecblpBen. \'B
Btec Uoo? geseiD / Dat \'cc iittflecBenDc toijn toafï ^ cn / gclijB se De Delft mins
Dcc alö tcTokatBofl/ Doen D\'?lcmenifcBe ï^ooplutDcn Dasc Poo?ca»iD Ban
op boo? D\' aanflaanöe ceisJ.

(Ctoec mijlen Pan Charkiiquen tccBt mcn öPcc Boogc öccgen / baac men
ban alle Bantcn becöaaclij&c fteiltcnsj Beeft- (Certopl top te Tokat toacen /
toiecöen Btec Djte HlcmenieciS seec misBanöclö / \'t geen Den tocDcrboec Doo|
Bun Daaiï- en onbooiflgtigDetD. ^c saaB DaöstcD/ gclijBrncnon^bcr?
Daalöc/ alDu0 toegeD?agen. 3©anneec men toect/ Dat\'ccccaKaravaane
aanBomt/ tjS\'t De getooonte Dcc -^Scmeniecsf DunConfcatccsStegemocttc
trcBBcn/ cn Den eenige becbacfcBtngen tc b?engem 5l»te ban charkiiquen
rampzalig toacen Deese Karavaane, Die ban Perfien Btoam / tegen getcoBBen; cnban
ongevalvan ^yn fmaBclpBc toiju mct stcB geb2acDt Dcbbenöe / öjonBen Deese ö?tc ^cme^
dricanne- jjg^ mo^gcu^ öaac $00 öappec ban / öat sp (lout begonöen te too?öcn /
cn boo? utt llietcn
/ om ö\' ccrflcn tn \'t boo?noemDe ^o?p te Bomen. 2$idu«
op Dun 25agagte-paarDen De boo
?tocDt genomen Debbenöc/ sonöec cenicf tc
DenBen op ö\'ongeballen/ Dtc baac Doo?ontHaanBonöen/ toiecöenspDoo?
scjsßuitccö/ Dte ban De |^oo?ösijDe Btoamen/ Daac anöeccn nocB Doogec
becgensijn/ al.ö öc geenen / öaac De Karavaane obcctceBt/ aan De boet Dec
gcDacBte becgen aangctajl. (Cecdonb toiccpcn sp Bun flalbc ptcBen op Dc
éïcmeniecsS / en tcefcen\'cc ttocc soöanig/ Dat sp öooDelijBgetoonDban\'t
paacö bielen / ncemenöeöc DecDc tnmiööcisf öc blucBt na eenige cotsen/ Daac
Ep ^icB in bccDecgöc. ^e ïSoobcqS maaBten sicD öaac op jBccjïec ban Dc
paacöcn cn ban öcBoopmanfcBappen/ Die in Blcinc paBBagien be|lonöcn;
maac Die ccBtcctocl omtcent De tien DuiscnD BcoonenlpaacDtgtoacen.
Karavane , Dtc Bobctt OP \'t gebergte toasï / sas ban beccc Dit ongeluB /
\'t geen Bun onboo?3igttöDeiö Den op DenBaliSgeBaalDDaö/ maacsonDcc
Ijct ecDtec tc Bonnen boojBomen / bermitö De palTagien seec eng sfjn / cn Dat
Deese ïioobecsS / Dtc alle Dc omtoegen ban Deese gebecgtcnss toecten/ sicDtec^
(lonD uit Dun gesicDt maabten. goo gcbaarlijB iö \'t stcD ban De Karavaane
af te toiiö^ren / \'t 3p öat men acl)tecbïijft / of öat men öc booztocBt neemt.

©an bit gebergte/ Daar D\' atrmeniersf t geöacDte ongcluB Daööen / Btoa^
men toP tc Aimous, cen Blctn ^o?p}e / altoaar top onö op Deesen Dag / öie
DetoiJfDcbanon.ïfbertreBban Tokat toa^/ bp een ribier ter neec ftoegen.
^ber Deese ribier legt cen Domen b?ug / öaar top Dejj anöeren öaagjf obec
tcoBücn.
 \' s^m

-ocr page 283-

Eduward Melton door Perfien en Tiirkyen. 2 5 7

^en jcöUen öaö trobben top negen nuren öoo? een groote blaßte / en le?
Secöen ons öp een tamelgft-fcljoone ïïtbtü; / toeifee tn öte ban Tokat loopt.

^en jebenöenöag niarcljeeröentop ban Oee^e ßtbter naeen fjoogen Derg/
toelbe öe Iteöen / öte öaar omtrent tooonen
Karabthir-beguicndren ncemen /
öat
\'0 te Jeggen/ den Berg, die de Groote Heeien ophoud; bermltlf je 3eeC
öngemabbeujb lö/ en öat men nooöjabelp aan öen afgang ban\'tpaatöi
moetbitmmen. ^nöegroeben/ boten/ en gaten
/ toeiöe menIjter in me?
tilgte beeft / bo?ften ttoee Der paatöen ban öe
Karavaane , öte teöer ttoee ba?
ïen met €ngclfcb laben ö?oegen / onöec bun laji. a®p baööen rebentng
gemaabt ban öten öag tegaan legecen tn een toetöe / toaac nebens een bletn
bbetje loopt/ öat maac een mgltocgS ts ban öe plaats/ öaac onje paacöert
500 ongelubbtg omgebomen toaren^ maac een Compagnfe ®acters / öte
\'er nocb ttoee of ö?te anöecen bectoacbten / baö öe plaats al boo? ons tnge?
tiomen j en bun gebuucfcljap ons ntet boojöeelig bonnenöe Jb« / gingen
top een balf bieröenöeel mpls ban öaar op een ceöelp goeöe plaatj^ legeren.
<0nje
Karavan-bachi bececcöeöen läapitetnban öeejeiCarterjS ttoee oföjfe
ponöen tabab/ een toetntg)«btfcbutt/ cn ttoee ftefTentopn/ toaar boo? ijp
bem grooten öanb totft. jBaac \'t bcctcbt / öat bP bem gaf ban onje ttoce
paacöen / ötc. op öen becg öooö gcblccben toaccn / bccoo?jaabte öen
(Cactecs julbecn b?cugöe/ öat \'crterflont omtrent ttofntig ban ben met
ïolTen toom na toe (Itetcn. €toee uuren öaar na jagen top je toeöerbeeren;
en öc nfeuto^gtcrigbeiö mp aanp?ibbclenöe om te jten / toat jp öaar meöe
maben jouöcn/ nam tb/ benebenjS mijn ö?ic ■ßciSb?oeöersJ/ ieöcc een fnap?
liaanopöcfcöouöer/ gcitjb of top uit jagen toilöcn gaan/ en (tapten alöuiï
na bun icgcc-ulaats. ^
p Baööen öc ttocc paacöcn gcbilö/ en tcöec ecn
(iub öaac ban tuffcben öc jaal cn tuffcgcn \'t paacö geleiö / öaar
jp op jaten
3ClöuStoo?öbct bleefcDmucto/ en boobt eenigfins öoo? öe bebjcegiug/ en
be bette bah \'t paacö i gcijjb öe Carters bet oob öibtoil^ 500 eeten / jonöec
baar iets anöers toe tc öoen. jagen \'er cen / öie Bet (lub nam / \'t geen Guhigheié
onöer jfjn jaöel gelegen baö; en na bet jeibe tttet ecn (lub bouts tuffcben ttoec4"JV7®
jecrbuileöocficn öapper geblopt te bebben/ jetteöebpinonjctegcntooo?-^erxaners
öigljciööetanöenöaarin/ en at\'erjecr gulzig af # \'t geen mp tocl acbt öa?
gen lang bp na ban alle blceftb öccö toalgcn.

^cn acljtflc trobbcn toJJ öoo? een blcin blebfe Adras genaamö / toaar ban
alle ö\' gintooonöccs ?(icrttcniccs Jön / en floegen onsJ ter neer ttoee mijlen
ban öaar bp cen <ï^o?p
/ Afpidar gefiectcn.

^cn negcnöe trobbcn top öoo? een gebergte / en legeröen on^ \'t ïsbeder,
\'t geen ccn ^o?p in Öit gebergte is / öaar öe Karavaane gcmeenlgb ccn öag
ttoee (lil blöft/ 500 om betrecbt te betalen/ \'t toelb een oo?t ban een
f Hbsöaalöerboo? ieöer ï^emel/ en öe belft nünöer boo? ieöcc paacö iS / als?
f om öat men \'ec uitjïcebenöc toijn / en tot een blcine p?ijs / binö / toaac
"on ccn ietier jjin Icöerc Reffen bulö; maar toaS \'t niet om öen gocöcn toijn/
icgelijb ban boo?jientoii / öe
Karavaane JOU öibtoils booit
öflTnW®"^^\'^ een öcuft te betalen^ toam mcn is öibtoils 500 (lecb ban bolb/
"\'en eens bcctelijb latBt mct De geenen/ öieDit recbt bomen bojöeren.

Üb ï©cn

-ocr page 284-

25\' Zee - en Land - Reizen van

Dorp in oen tftcoMictt tóp na m anUßc oroot <©o?p fn \'t gcbecote / toaai\'
rots gehou. uau aUc ÖC Dupjen fn oen cctö gefioutocn jpny oaaï ö«op ablegen fö/ eben
gclp Dß
trappen/ toaaï iangö men Daac in Wimt. ©anDitïï^o?p/ na
tm ciPtcc iangö een ^uten i)?ug/ aan
toelBecöeinDemenecnKarvanzera
3fet/ oPecgetcofiöen te fjeöben/ fitoamen top tè Zakapa een anOec
toan toaac mén Doo? jeec enge paffagten/Oaac mm De ï^emelö op ttoee plaats
fen ontïaöen/ en De öalen met feoopmanfcDappen toel oactig tceeDen pec
D?agen moet/ jicD in een fileine blaßte tec neöec fiomt flaan. ï^eejePlafite iö
gelegen aan De Poet Pan een Dooge Deeg / toelfie men
Dikmehei noemO.

^en elf De tcofifien top na Det ^o?p Kourd-aga, toaac acDtec men D?ie tu
bfecen Doo?toaaD. CtoeempnPecDec op ontmoet men een piecDe/ toelfie
men D?fe malen palïeecD / eenö gelp De D?fe anDecen / en De ttoee anOece ma^
len langö ttoee D?uggen; toaac na een PolgO
Garmeru genoemD / Op
\'t toelfi top onö tec neec floegen.

g^cn ttoaalfDe fitoamen top na een totDt Pan elf uuren / en na De ^o?pen
Zeukmen en Louri Doo?öetcofifien teDeööen/ te Chaouquen, \'tgeeneen
reOelpfi-fcaap ^o?piö.

<!^en DactfcnDe / foo alö utt Chaouquen tcoDfien / Danben top een poog
en moejelp gebergte / to-:jarom Det be naam gcfiregen Deeft ban
Aaggi-do-
gii
, Dat \'ö te feggen \'t Bittere Gebergte. <©clöfi De paffagicn Dtec jeec naau
^ijn / moet be
Karavaane een betfmaUtng nitiben i cn t\' beejer tijD iö \'t / Dat
men alle De ïljemelö cn ^aarben relö / öetaicnbe teDcr ïjemel en paarD aan
ben
Kra-3 van-bachi CCn Jfficr CCClit/ \'t geen / toanneer bc Karavaane groot iö/ al
ccn c£lïcii|lje fom beloopt. €en ftebeclte ban Dir geiö toü2D feflecö tot betas
fing b in jeben of acDt -Hrmcnfec^ /
hk be macljt langit .De gantfcDe toeg om
bc iäarabane DouDcn/ bwin Dar je ^tcfi tct nccc gï\'tlagcn Dt\'cf: tot Dat jc toeec
borrccfiti cen anöer gcDceltegaat tor anfjcre bellen;
m \'tgeen\'cc ban obcc?
ölpft / iö tot boozöecl öeö Uapitctnö ban öc Karavaane,

beecftenbe ffoegen tof onö / na Dat top Dit gebergte Doojgctrofifien

toaccn/ ter neöcrin ccnblafiie/ toelb?men Gioganderezinoemö,; cn ban
bi\'cjc blafitc tot Erzerom toc oiitmoct mcnnfst meer alö D2ie ^ojpcn / toelfie
joo bCCl öagccf jen boo? Dc Karavaane jijn. oBeöUUrenöe öecjc Ö2fe laatftc
bagen trcfit men bp na gcjïaöig langö Den
Euphrates, Die nof D ftoafi iö / cn
Die jijn oo?fp?onfi ten 5|oo?Den ban
Erzerom neemt, \'t ^ö ietö toonöcr^
Ipbö / Dat men langö Deejc ribter juifi een menigte ban arootc ^fparjicn
Jict / bat men\'er berfcDeiöene Ijemelö mee jouöe fionnen bdaocn.

<ècn miil aan oeeje jpe bati Erzerom fö De Karavaane geDouDcn te blijben
flaan/ tc\'roo?jaafi Dat Den (Col-mecjlcc ban oecjc^tab / ban Deö
BafTas
EicHtcnant bcrgcjclfcDapt/ alö Dan Daac bp fiomt / om allebe balen en
ficifecö metccntoiito / önac
Dp jp jegcl op jet / firufötoijötoetebinDcn/
ten cinDe De lUoopluiöen / toannccr je in Dc ^tab jpn / geen gelö of gocbe^
ccn/
om Dit tot Dun bectrefi tc berfleeficn/ öaac tut cn bennen Dalen, ^en
Êieutenant ban ben
Baflä fiomt ftjjonöerDefD bP De Karavaane, om acDt tc
fïaan of öe éooplutöcn oofi gocöc boo?raaö ban tofjn bp jicD Deböen; cn
toanneec öp eenfge treffen
Daac ban bccjoefit/ \'tjp Dan/ of in De ^tab/

baar

11

-ocr page 285-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

^aac mtl} ïjp norD Den (€ol-mee(ïer sfcö fcfiamenDe ronDe öp De ï^oopifeDen
^!oen / Durft men jentet toel toetgeren i toant men moet toeeten / Dat \'er
ïn Erzerom geen toön en toafcöt / en Dat De geen / Dte men Daar D?tnöt / een
lagere toitte toyn ban
Mengieiie i«/ Die / bermtt« onröpïjeiD/ gamfcfj
Seen aangename fmaaB Deeft i
\'t geen be l^oopiieöen berpUcfit 3icö teXokat
ban toijn te böo?3ien/ baarmen seboojbegantftfje tocbt tot in
Perfien toe
öoeb fieeft. ^en (Col meefier iaat be
Karavaane gcmeeïdöB Djie bagen om
Sicijitit terutien/ gebuurenDe Detoeifienfip aan De boo^naamfïe ^oopSie?
ben eenige b?ucfitcn en anbere Mcine berbarfcfiingsn (tuurD/ Daar fip na?
berfianb 3ün geïö seer toel toeer toeet uit te fialen. ^eese D?te Dagen berffre?
fiensijnbc/ bomt fip alle be balen en fiofer« öesigtigen ^ enfiebbenbebie
boen openen / neemt fip be reltening op ban aile be toaren j \'t geen in
300 ^\'««ft
toeinig tiibsfirtet gefclueben fian/ of De Karavaane blijft/ 500 tec oojsaaft
ban Dit öesigtigen/ M om i^emel0 te berauöeren/ gems^niilUn Ds
ttointig bagen t\'
Erzerom.

Erzerom, fronticc-fiab ban Turkyen na be Bant ban Perfien, i0 gele? Befchnj.
^en ten einbe ban
tm groore blaBte / toaar in men berfcfietbene B?abe^o?^
pett fieeft / en toelBe met fiooge Bergen omringb i«. ^e booj-fteben en\'t\' *
Bajteel öaar in te reB!nen Ban Er^erom booj een groote Stab gaan i maac
bc fiuisen 3ijn er niet s^^cr fraap / m alleenlöB geöoutob sönbe ban fiout en
ban aaröe / sonber eenige fïcrlijBficiö of Bouto-Bunfl. \'t Éa(teeï of StecBte
legt opeen fioogte/ ent« omringt mct cen öuöBelöe muur/ en cen lompe
gracfit/ metbiecBamige too?n«/ öie bjpöicfitbp Den anDccflaan. ^en
BaflafiouDöaacsöntoooning/ eni«\'ec3cecBtoalöBgcfiut.öbeft/ bermit«
allc öe geboutocn/ toeïBebeStccBte tnsicBDebat/ tn een jammcrlpcn
ftaat sfin. 25tnncn öe jelbc omring ban muiicen legt een fieubel / toaar op
men een fileinc StcrBte opgcrecfit fieeft / toelBe be tooon plaat« ban bcn
janit2ar-Agai«/ cn baar ben Bafla gantftfi geen bermogen fieeft. 3®an?
Hcer Den
Grooten Heer \'t fioofD ban bccscn Bafla, Of ban iemanb aansiene?
ïfiB« ban be p?obintie toil fieBbcn / (luurb fip een
Kapigi met bebcï aan bcn
janitzar-Agaban öengcen / toclBcc« boob Bcfiootcn 4« / in beese Bleine
é^tcrBtc tc boen Bomen / baac berbolgen« b\' uitboeting terflonb gcfcfiicb.

Cuffcfienb\'ccrfle cn ttocebe poo?t banbeStetBte/ siet men tctrccfitec-
fianb biec-cn-ttointig fiuBBcn« Banon« / Die bolBomen fcfioon sfin j maac
SonDcc affuiten bcn een op Den anbec leggenbe. iBen Bjacfit 5e t\'
Erzerom fchut.
cm \'CC stcfi ban te bienen Bp gelegentfigib ban soilog tegen
Perfien, becmit«
bccse ttocc öp na gcfiabfg obec fioop leggen. .

aBen fieeft fiiec becfcfietbene gcoote Karvanzeras, boo? bten Deese Staö
selöB al«
Tokat ccn bcc gcootfïe booitöcfiten ean Turkyen t«. stetbec
ban be stab toafl topn; maac s\' f« niet ban be Bcflen i en / gelijB \'t scec
greng berbooben i« bte te b?tnBen / moet men je ietmelfiB Boopen / en son?

ïiat fiet tot Bennt« ban ben Kadi Bomt. ioetoel \'t fip na altfib Boub
\'f t« / toafl \'ec be gecfl in beccttg / en \'t Boo?n tn seflig bagen /
fcSh aanmccBen^-tóaacbtgc saaB t«. mn €oï too?b \'cr scec fïceng
««öaw ij^jj Mttgeng ban gowbj stibéc/ m aiuecfianöe ftoopman^

-ocr page 286-

25\' Zee - en Land - Reizen van

fcBappm. öte ban Perfien feomt/ geeft tacB<ntfö cp^öaaf?

öec^ boo? een feemelS laötng/ goeöantg ecn laöing acïjtöonöcrt ponöen
bJcegt. iBcn ïcgt een ßcmel ntet meer op tec oojjaatiöecbccgen/ öaac
men obec moet tcc&bcn; maac in blabße lanöen moeten 5e tot tien quinta?
ïen toe ö?agcn. ^ laöing ban ^nöifcD öoeft geeft tot Donöejö cöfeSöaals
öccs; maac öeeje laötngen ballen beel f toaacöcc alsf öie ban jijöc. ji^at
b\' anöeccn toacen öelangö / öaac Bctaalö men jes tcnfionöccö ban buu
toaacöp boo? i öocb 500 öc 3^ooplieöen negentig cijbsöaalöecs toilicn gce?
ben / 5ooboo? öcn(€ol-mee(lcc/ al.äboo?öen Baffaenöcg!anit5acs/ öeD?
ijcn 3p \'t cecöt / öat men Ijun öalcn niet en openö / al toaccn 5e ooö bol gouös
en giutoecicn. acco?öeccn öe l^oopiieöen fomtijös met öe Écmel-fjoii^s
liecss om ö?ie laöingen tot ttoee te ö?enggn / ten cinöc 5p W te mtnöcc tol be?
ïioebcn tc gecben.

Erzerom tjS ban OUÖ^ CCtt ÖCC bOO?naamjïe ^tcöen ban Armenien ge?
toccfl; jBcnöecft\'ccoobnocD tegentooo?öig tn öe ©oo?-ßeöcn bccfcbctbe-
ne ^icmcnifclje BuiSgejinnncn/ öic in een jecc ouöe ï^crb öe bjpc ocffcning
ban Ijun «©oöSöienfl öebben» ^c 25cfitcctng ban bceje ^taö is 300 beel te
gctoigtigec en boojöceligec / al^ 3P een öcc^boo?najw
po0?tcn ban Turkyen
iaS om in Perfien tC bomen/ en DatDen gCOOtenDOOJtOCbt ban Karavasnen
bcn BafTa \'t gelö als inöc fc^ot Doet toecpcn.

bcctcobben ban Erzerom op öen biec-en-ttointigfïen ^cmembec/
en fionöcn Dien Dag maac ccn balf
«tiil afleggen/ DocnDc Den Bafla en Den
(Col-mecftccDe
Karavaane Diclit bp De "^taD (lil bouDcn/ om öc baaien en
fioffecs boo? De ttoecDe ma^al te bejigtigen / en tejien / of geen gelö in en
is / toant ttocc ten bonDert bomt ben toe ban al bet gelb / \'t gccn uit Tur-
kyen gcboccö too?ö. ®c Dccscc oo?3aab becbccgen öc Jäooplicöen !jct bun?
ney gcDuuccnDc bun bccblüf t\'
Erzerom, of bp een b?ienD / of onDcc D\' aac?
De / en boegen jicB beimcUib met bet selbe een Dag of ttoee öaac na bp nacDt
bp
De Karavaane. ^en BafTa cn Dcn (Col-mccftcc / Dic icDcc De bdft bauDtt
cccbt tcebbcn / cn toelben Deese bunfl/cs secc toel bcfrenD sijn / soeben ecbtec
Doo? Dccse ttoccöe onDccsocbing aan\'t ïiunnc tcgecaabenj maac / gelp
Den €ol-tnec(lcc De l^ooplicDcn nictaffcbjifiUcn toii/ öetopisc oofr toel cen
anDece toeg bunnen nccmen/ siet
Bp beel Doo?Debingecss/ en\'tmeeiïDat.
Bp neemt / ts een ten bonDccD. D\' »©nDccsoebing geDaan sijnöe / ontBaaiö
|p Dien Dag öc boo?naamtleuDec
Karavaane; en ten einöe ban De maaltpö /
\'t geengcmeenip omtccntDen mtDöagts / coept Des
BafTas bolb obccluib ;
gy Kooplieden , gy meugt nu vv^el voort trekken ; maac bet baltgemccnipö

toel tegen Den abonö / eec men sicb Daac toe gccecD maabt. ^nöectufTcBen
blijft Dcsf
BalTas bolß/ \'tgecnloos en Doo?tcaptis/ öaac tot Des anDecen
Daags / om Den een of anDec ï^oopman / Diein öe^Staö soo lang gcblcebeti
mocötspn/ om öen
Bafla en öen ®ol-mecjlec banbuncecbtte becHeebeny
te betrappen.

mn ttoccDcn Dag tcobben top na een ^gterbte HafTan Kala genoemö /
öaac menboo?ieDec gelaDen 3^mei of f^aacD een
balbepiafter moet bèta?
toannecïmfnbWJ ErzerpmnaErivantKebti itiaai: opDetoeöerbomff

betaalQ

Zwaare
Tollen ts
Erzetom,

Vertrek
van Erze-
tom.

-ocr page 287-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

Sctanlti men maac Dc gelft ©an Dceje ^tcrlitc bcctrcbficn 5i)nDc / {cgcrs=
öcn top onö
Dï^ een ü?ug / toelöc Diept Dp een ®o?p lest Choban-Kupri ge^
jaamö. \'t cp Dcejc Djug / Die ccn Dcc öcjtcn Pan De aantfcïjc tocftt iö /
menoPec ttocc ciPiecen tcc&t / Die jicö Daac bp Den anDcc bomen POsgen/
te toceten Die Pan
Kars, cn ccn anDcc / tocibc uit een gebccgtc bomt / Bin-
guielgenaamö.
<0emcenlpblpft De Karavaane bp Deejc bjug cen Dagcf
■D?ie leggen/ öecmitö
5e Dibtoilö Ijiec Pan Den anöec fcDciD / cn Dat Dc läoop^
UcDen/ toaac Pan eenigen De gcoote toeg UecPoigcn/ en D\'anDcccn Die Pan
Kars neemen/ eet jp pan malftanöcc fcijciöen/ ccr(l eenö Dappcc Pjolpö

25P öeeje b?ugDan öiie Dagen flii gelegen DcBbcnöe / Pcrtcobbcn top met
onje
Karavaane, Dienunaaivtoclpßö D?ie fjonberö boppenuitmaafien bon?
Dc/ bermitö ö\' obertgen/ om Dcötc minDfCtoitegecbcn\'/ ben toeg ban
Kars ingejïagcn toacen / bcö^ mo^gcnö met Dct aanbjcehen ban ben Dan / cn
jagen na ttoeempicn marcDcccnö tercccDtcc Danö een grostc berg / Mingoi
bp bic ban baac omtcent gdjeeten. ött bccjc berg fp?uit ccn menigte ban
bronnen/ gelp
00b ban b\'eene jpDe ben Euphrates, en ban b\'anöere Dc ce?
bicc ban
Kars, toelbe öcn Aras beccticn of bijftien mplen aan Deejc jijöe ban
Eravan ontfangt. Aias, toelbe b"^ <0UDen Arazes ncemöen/ fp?uit oorfpronk

uit anbcce gebccgten ten ooftcn ban bat ban Mingoi^ cn gaat5icDna ge- desriviers
üingecb te Debben boo? Doog
Armenien, baac dp jtcD ntet becftDcibcnc
anbcce cibierenbecgcoot/ in bcBaöpifcDejce/ ttoee bagceijcn ban
Cha-
aiaqui
op De gccnjcn Dcc ouDc jBcDen / ontlaftcn.

\'t (0antfcDe lanD / Dat Doo? Deeje cibiecen Dcn Aras cn Die ban Kars, m
boo? bccfcDetöen anöeren / Die jicD Daar in Bomen
borgen / öoojfneeöen f ö /
bp na aict alö öoo?^ri|icnen betooonö too?Denbe/
ji)tiDc toctnigc,fiaaDo=
metanen^ / öie Daac Dnn
berbUif Dowöen / joo bpoeloobig / Dat jp geen toa?
tcc uit een ban bccjc ccbicccn tóiUcn bjinben
i jcifö toaffcDen jp \'cc 3tcD nfct geioovig.
In/ aljoojpje/ boo? bien bcï^ciflcncnjicDbaacbanbicncn/ boo? onrein
m öefmet DouDcn. (Ce
dcc jec oo?jaaD Debben jp bujonDcre putten cn baD?
fecn /
mat bp JP geenfinö too toillen flaan öat eenig m^im fiomt. ^00
bed bpgcloobfgDetöö en DtoaaöDetDö iö \'ec onDec Dc iBaDcmctisncnban
beejcgctocfien.

<Bp Den jcöDcn Dag ban onö bectcefi uit Erzerom b?aben top op ban Det
bo?p
Koumazour ^ baac top Daagö tc boojcn onö gclcgccö DaDDen / en
ï^toamen na een tocDt ban negen uucen te
Haiikarkara, Daac top onö tcc
nccc fïocgen.

Haiikarkara tö CCU gtoot ^o?p/ toaac ban alle D\' ^ntooonDccö ïiriftcnen
5ön. ^eguijcnjpn\'er geboutoö onöec D\' aucDc/ eben gelijfi fielöcrö-

^ Karavaane iö gcmccnlöfi ttoaalf Dagen onDer tocge ban Erzerom tot
^fti^w" ^e ttoeebe bagceiö ban Haiikarkara moet men be Aras ö?fc maal
J5J?®aDcn / en Deö anDcccn Daagö nocD ccnö / becmftö Deejc cfbfec gctocis
ffi, hf Ü} öo^tiö löopt. SfinDccDalf mpi ban be plaatö / baac men Dcm
S!l°KcDcmaalDoo?toaab/ (laateen^tccfitcfn\'t gebccgtc/
Kaguifgaa
ufuaamö / jjt^ jj^ ^^^^^ ^^^^ (^ucfien aan beeje jöDe iö- ^e (Coi-

S mee^

-ocr page 288-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

meejler^/ öJrcc tóoonen/ feomcn ban öaac Bpöc Karavaane DunrccDt in
bo^öecÊn/ \'tgeen boo2öe laöJnc ban cm öcmcl biec/ cn boo?öïc ban ccn
paacö ttocc ptaflecss Ddoopt. (Ccctotjl top ötcc omtccnt öft gcbccfltc toa^
ccn/ \'t todfi niet alë ban mmcmfcïjcl^citïcncnbctoooïiötoojö/ sagen top
ccn actncn ïSijTdjop / ban bijftisnof ^efitenpecfooncngebolgö/ toaac on^
öec eenige ^^tcfîecjS toacen / na onss toebomen. ^p b?acl{tcn onjf b»oö/
ïjoenöccjS/ cn eenige bjugten/ tegelöböc ïftooplieöen becsocbenbc gunbc^
Doeftigen fîaat te Dulp tc bomen,
\'t ïBajSmaac biecof biif maanöen gelce^
Droevig öcn / Ö3t öccsen acmen 25ifltöop syn fïtnbec oog bcclóo?enDaö öoo? een
ongeluk lïgf ! Î,jet^ j^jj ^gii g^ïi s^gj^it^ap jj^jgg. ^ccscu bccfï in \'t ^o?p gebomen
Sijnöc / öaac\'öeesen ©ijTfcöop sijn tooon plaatö ööö / bcgcecöc met getoelö
gelö ban Hem tcijcDDcn/ cn sienöeöat 0pniet cn ßaö/ gafßp gemuit
casecnp tnetecn poniaacö sooöanig ccn fïceb in \'t oog/ öat Bet öcmuit \'t
Doof ö fp?ong. Ceifïonö toiecöen Ijiec Wagten obec aan öen Aga geöaan /
öiemogeujb öcn ^anitsac toel geflcaft souöc ßebbcni maac ôp ijaö öe blugt
al gcnoinen,

©an öe laatfie plaats / öaac top onö bp öcn Aras tcc ncec gcfiaagen Baö«
ben / icgccö men sicö ooB nocö öcn bolgenöcn öag Dp Dc selbe cibiccfn \'t gc^
Sicöt toan ccn ^02p / \'t geen Daac maac ccn biecDenDcd mpl^ ban Daan iö«
g^e^ anDccen Daagö paffcccDmcn Dccibiec/ Die ban
Kars bomt / cnbicDc
fcöeiDing ban
Perfien mct Turkyen maafit. daagss Daac aan fiouö men
ftil opöcnoebecban ben
Aras, omtcent cen öalf möl ban cen Blcin ^ozpie /
«n Dit öc laatfie lïiaal Dat men öeese cibiec siet/toclBc men
300 menigmaal
öoo? moet tre&fien.

©an öaac Bomt men sicB te ïegccen in een blaßte in\'t gesfgtban ccn
5^o?p / \'t gecn Daac niet seec togD af igf.
\'©Cjg anöeccn Daagö öouD öe Ka-
ravaane
flanö in ccnbclD/ cnöaagö Daac aan Bomt se öp öc drie kerken,
ban toaac men maac cen öalbcDagcciö tot Erivan tc Doen öeeft.

vaneen A.ï

jnenifch

Biilchop;

dctojjl top nuten cpnDc ban Turkyen sijn/ \'tgccn top bcclatenöeböcn
ijp Den obectocöt bcö cibiccö ban
Kars, sullen top ooB cencinbc ban Dit
jfôoofD-fluB maaBen/ om Den Eccscc ccn tocinigic aöcmtocöt^ te gecbcn/
cn öet boIgenDe met öet Intceeöen ban Perfien beginnen.

Ze»

-ocr page 289-

Eduward Melton door Perfien en 26 J

ZEVENDE HOOFDSTUK,

BefchrijvingderdrieKerken. FabelvanS.Gregorius,en
een Koning van Armenien. Strenge order v an zekere
Armenifche Monniken. Gantfch Kloofter in een rots
gehouwen. Gedaante des gewaande yzers der Lancie,
daar Kriftus mee doorfteeken wierd. Put van S. Grego-
fius. Befchrijving van Erivan. Gedaante van den Berg
Araratten vreemdeplegtigheden derArmeniers in \'t ont-
dekken van de zelve, Vreemde eigenfchap vaneen ze-
kere Stroom* Befchrijving van N akfivan, en gevoelen
der Armeniers wegens deeze Stad. Vreemde eigenfchap
van eenige Bronnen. Kloofter van S. Steven, en Rili-
quien. die daar in bewaard worden. Plegtigheden om-
trent hetbegraaven van een Armenifch BifTchop. Be-
graaf-plaats van Noahs Vrouw. Komft tot Tauris

acc.

t\' p^cftcatinnKrfien^-toaoröfgepïtiat«/ toanncer mcn 0002 Armenien

■•--fn Perfien liCmt/ tS titC/ tÖClhC mcn öe Drie Kerkennccmö/ ÖalCdrifKer-
mijlen Uan Erivan. \'t Eün Dilc ï^looücrss/ cen tocininfe b.in öen anöer
tlaanöc. \'t oB^ootfïe cn\'t (cöooiiftc tö öe tooon-piaat« ban öen (©jootcn
©atrfarcb ber tfirmentcrö. €en anöer flaat \'cc ten ^upben / \'t gccn ban \'t
boo2nocmbe niet berber aft«/ aï«ecnmu«l5et«fcljoot; cn ïjet barbe/ fiet
bJelB cen ^locfler ban ^ocïitcrö lë / tïaat ccn blcrbeibccl mijl« ten <0ütïen
banr ban baan. b\' ^cmcnicr« noemen bcejc plaat«
Egmiazin, bat\'«te

Scggen/ Eenigen Zoon, \'tgeenDenaamöc«boo3naamfleBerfi«fö. |Ben
btnö tn fiun l^ronijlien / bat / omtrent bjie fjonbcrb jaren na öe Bomjïe
jefu
> men bie begon te boubjen / cn bat öe muuren alrceö« tot een reöcU)?
«e öoogte gcBomcn sijnbe/ ben öuiber« nacW« om bcrguam tocrpcn/
I öeen mcn bc« baag« gemaaUt Dab ^ bat bit bp na ttoee jaren öuuröe;
maar öat
Kriflus op ccn nacfit bccfcfieen/ cn öat feöcrt bat oogenblifi ben
j^tuöei niet meer beletten feonöc öat öe ^crls boltooib toierb. EP i« getoijb
G\'^egorius, boo? bctt toclfic ö\'^rmcniec« cen gtcotc cerlneöïaficib
ycübeni en men siet\'ec 006 no£fi een ftef nen tafel/ toelBe bolgen« fiun sei^

m

-ocr page 290-

2 04 Zee - en Land - Reizen ran

öcc / öcn (leen fö / tsaac Kriftus op jlonD / toannccc B? aan S. Grego-

rius tiecfcljccn. WU in öc ^ccB tcctöcn/ gaan öccsc tafel mct ccn gcoorc

<©oöP?ugtigDeiö Hüffen.

\'t (ïitoeeöe !^looflec iö gcfticljt tec ccce öan ccn ^ jintcö / öie mct becctig
Fabel van ^^^ocDtccö Ban ^taat uit
Italien litoam/ om s,Giegorius~tcjicn. cen
Sc, Grego- uontng Pan
Armenien tjaö Dem in ccn pnt met flangcn öoen toccpen / öaac
Koning van De«! ccDtcc gantfcD geen Iceö Pan geöaan toiecö. ^p iccföc\'cc öoo? ccn
Armenien, gcoot toonöcctoccB Pcecticn faccnin/ en fcöect Die tpö DeöDcnöc fiangcti
Pan ttoec of öjie mijlen in öc conötc nooit eenig BtoaaD gcDaan. <©ce5en
gotifcDen Éoning Dc Poo?nocmDc ^?inccss / Die iiittiecficnD fcDoon toaö/ cn
Daac «èesellinnen Bcfebenöe toillen mtöD^iUBen/ Btoamen 3p öoo? Bnn Deugö
te Dobcn\'t getoelD/ \'t geen D? Den Doen toilDc i DocB uit casecnp Pan niet
ten cinöc sijnö Poo?neemenö te Bonnen gecaBcn/ Decö BP 5e altcmaal tec öooö
B?engen. ^iet öaac\'t geen ö\'^cmcniecö tec saBc Dc0 liigtingjS Ban Dit
Ijjloofïcc PecDnlen.

\'t ^ö De getooonte ban alle ö\'^cmeniccö/ 500 ban öc geenen/ Die na
Perfien toetccBBcn/ alö ban Die\'cc langö Deese toeg/ ban Daan Bomen/
Dun goöbJugtigljeiD aanöcD?ie ïüccBcn tc gaan Doen; toaarom\'cc Dc
Ka-
ravaane
gcmeenlijö bijf of sej^ öagen (iil blijft/ geöuuccnöcöetociBensp
SicD biegten / cn D\' abfolutie ban Den ^atciarcD ontfangen.

Beesen #atdaccB Beeft onöer sicD seben-cn-beertig ^acDs?btffcBoppen /
cn ieöec ^acDöDiffcBop Beeft biec ofbijf^uffcaganenof^tcDcDouDccsf/
mct De toclBc
Bp in bjocDecfcDap in een lälooflec leeft / öaacsp \'t bcieiD ban
becfcDetöenc ÏBonniBen Debbcn. ^00 Daajt SP öen öicnfï cn DciBrs ge-
öaan Deöbcn / \'t geen gemecnlBB omtcem cen uuc iö / saan sp altcmaal tot
Dun ohöerDouö aanDc ^lanDboutoerp. D\' finBomti-Deö grooten ^atriarcBö
beloopt seö BonöerD DuiscnD Broonen/ of Daac omtrent/ cn alle D\'ffirme?
nifcljc ïiciflenen / Die boben De bijftien jaren sijs/ sijn Dem i\'aarlijBöDc
toaacDc ban bijf ftuiberö fcDulDig. €cBtcr sijn \'cr beel / Die niet cn betalen /
bermitö S« öe mtööclen Daar niet toc en Bebb cn ^ maac Dc cijBcn bccbullen Dit
gebjcB/ cn Daac 3Bn\'ec / öte tot ttoecoföjicBrooncngeeben» ^lleöitgeiö
en blijft nocljtanö niet in öcö ^atriarcDö beucö i öaar sijn jaren / Dat Dp\'ec
nocB bsJ legacn moet / en öat DP 5<tÖ self^ öerbinö / tot bertcoofling öec ac^
me ^Ccmenicrö / Die Den miööel niet en Be&üen/ om De
Karage tc betalen / öat
lö te seggen Dc faarlijfifcBe fcBatting / Dien SP aan De liaBometaanfcBc
Piinfen / onöec toelBêcö gebicö sp flaan / fcBulöig sijn; toant anDerösou\'t
te ÖucDten flaan/ öat öe nooö öeese arme licöen DjingcnmocBttotiBa-
DometaanfcD tc too?Dcn / of met Bun bjoutoen en BinDereti bcrBocfjt te too?^
ben; toaar boo?Den <©?oofen ^atriacBsoobcdso2g.öö?aagt/ alö\'tDem
immerö mogeïijB iö- ^eöcr ^SarööbifTcBop flunrö Dem cen fiaat ban \'t
geen \'er te öecser oo?3aaB
in ö\' uitflreBSing ban sijn gebicö ban nooöen iö;
en alDuö BefleeD Den ^atriarcD
\'t gecn DP ban ö\' eene sijöe neemt / toeer aan
b\' anöere/ sonöer selbe eenig boojöeel te
Bebben ban Den inBomfl / Dien ijp
trcBt uir tacBcntig öuifenö ^o
?pen / toelfte öen SÖacö.öDiffcDop ban S. Ste-
ven
mp bcrscficröD^efc Dat D? onöer Dem Daö.

<eec

-ocr page 291-

Eduward Melton door Perfien 60 Turkyen.

€cc tîî tot Erivan fiom / jal ttï cctfl jeggcn ijati eenige BpjonöecDeïJcn/
weiße men omtrent öeeje ^taö Dtnö. (Cen 5^oo?öen tien mplen Uan Eri-
J^n i.ö een lïScir / toaar in men een Blein eilanö jiet / op Ißt toelfte itien een
jfyoon ï^looflcc gefligt ijeeft, ^e iBonnifeen / öie öaar in tooonen / ïce? strenge or^
wn joo geuren® / öat je maar Pier maal öess jaarö gelïoohte fioft of PifcD ee» f «
ten. fp^eefien OOÎÎ nooit tegen malftanöer / alö op öeeje Piet öagen ? en
\'t oPertge öeö iaarö nuttigen jp niet alö Uruiöen / joo alö men je uit öe öo?
ben plufit j om öat je jeggen / öat óet geen Paflen iö boter of olp t\' eeten.
\'{25?ooö/ \'tgeenjegeb?uiften/ tBO2ö0engeb?acljtbanöcnabuurigeï©e?s
pen ; raaarftruiöenof bjugtenbepoepenje Pan geen anöere piaatjen te Deb®
öen / bermitö bie op öit eiianöje tn obecbioeö toafTcBen.

fCer jpöeban öit USeir / en toat naöet aan Erivan, jiet nten een groot« oan^p-k
blabte / toaar in jeö ^looflerö (ïaan / toeiber een t\' eenetttaal met öe Kiooite^ïs
en öe pilaren / Die De jelbe onberfleunen / tn een jeec gatöe rotö geljoutoen "" s^-
lö. b\' ïïcmenietö noemen Deeje l^erb in Dim taal
Kickart, en De (Curben-in
bc ljunne Guieurghieche, Dat \'Ö te jeggeu / Ziet j en gaat voort, \'t 5IÖ fn
beeje ^ecb/ Daar bolgenö D\' oberlebering bermmenierö\'t pjer banbe^an? ^zer ci„
fp / Daar
jezns Kriflus mec öoo?^eehen toierö / betoaacD too?ö. too? K^Hh^is"
nen \'t ooft aan De geenen/ bic/ geipft top toaren/ Daarnieuötogierfg na mee doer»
jjjn/ DeDoubenö Dat men jfcD ten efnDe ban be ^ienjl fn De l^erft binb. \'t 51 ö
ban geöaante alö een bferbantige ruit / bfe op jijn eene punt jiaat / en öeeft
blaft in \'t miööe« cen ftruiö- #nöer aan fö een (iuft ban be deel ban omtrent
b?ic boeten lengte/ toelfte tenljalbc met pjcrbeflageniö. b\'^rmenier^
fioubea becje lancp fn groote cctbfcDfgDefb / cn jeggen / bat je öoo? Den
bangelifl
Mattheus baar tc lanöe gcteacöt fö gctoojben.

©Üf mplcn ten ^ufö-oofïcn ban Erivan bcgfnt Den berg Ararat, toelSc De
Sirbe ban
Noah, öie op öcö jeifö top jitten bleef / in alle eeutoigDeföbc?
roemb jal maften. <Ecn Dalf mpl ban beejc berg / baar Det lanb effen be?
öfnt te too?bcn/ flaat een ï^erft op cen Deutoel / en ter jijbe ban beeje üerft
ccn <02otte / toaac in men gclpft öc gcbaante ban cen put jiet. pen geloofD/ ,,,„5
öatljct in Deeje fö / ttiaac fn ben ï^onfng ban 9llcmcnicn
/ Cerda gCnocmö / oregoriïs,\'
s. Gregorius becb toccpctt/ om bat DP boo? fpu balfcßc <25oDc;i nfet op Dc
ftnfen toou gaan leggen. €u1ïcDcn bccje Uecft en
Erivan jict men be bec?
ballen ban\'tÖuDc
Artaxate, fiocl bec koningen ban Armenien, toelfte nog
toel betuigen öat Dct ccn gcootc ^taö gctoeciï iö- oft Jtet men \'ec nocD
ecnïge obecblpffelö ban ccn gCoot IBalciö.

Erivan legt Op ÖC langte ban 64 gcaöen cn zo mfnutcn / en op öe bjecDte Befchrij.
ban4igcaDen cn
15 mfnutcn/ fnecnlanD/ \'t geen in alle nooDjaftclpDe^:")g7„^"
Dcn tot Dcö menfcDen leben obccblociö/ fnjonbccDcibfngocbetoijn. \'t
^en öer befte èjobfncten ban Perfien, en öaac Den honing gcootc fnftomflen
S iceftt / JOO tcc oo?jaaft ban b\' uftftecftenbDcib beö lanbö / alö om ben
ömabigen boojtocDt Dcc
Karavaanen. <igoub£cncuc / anDerö ben
«•ft J^"v^n0enocmö/ Deeft alleen mcccfnftomflö alle jaccn alö ttoin?

Tomans, toaac banicDec omtcent bijftfen cijftöDaalDccö maaftt.
^tabeengrenö-plaatöbec ttoee ïipenjijnDe/ ts^becfcDeiDene ma?

%l icn

■ /

-ocr page 292-

266 Zee-en Land-Reizen van

len îjûûî îîe (Cutben en îje ^ecfïanen genomen en Meenomen f en îî\' ouDe ^taö
|)iec Doû? t\' eenemaal becöelgiï jijntie aeüïo?öen / ficeft mcn De ntcutoe om?
tcent acBt öonDccö trccDcn aan öecjc jijDc op ccn cots gcfilgt / aan toelfeecgi
boet ten 3©cïten een jeer fnelle rtbier loopt / Dtc op PerfcBctDcne plaatfen ge?
hjciDtg Dtep cn HolïiUppenfs?/ \'t geen\'ttoatei; Daac ban bp nafbJartDoet
fcBönen. jBcn gaat \'cc obec langö ccn b?abc ftecnc b?ug ban D?tc boogen /
bjaac onDcc men feamccs gemaabt beeft / tnDc toelben Den Kan bp Dc fomcc
fomtpD^ Dc Bette Dcö Dags obccbjengt. iBcn bangt ^cc cen gcootc menigte
ban bifcb ban bccfcbeiDcnc fooïtcn / cn injonDccBeiD fcboone boozns. «©e?
jecibiccbomt uiteen ïBeic Gigaguni gcnoemD / \'t geen omtcent bijf-en-
ttointig mplcn ten 5^oo?Den ban Erivan tjs/ entoecptjicbinDcnAras, Dte
maac Djic mjjlcn ten E«ÏDen Daac ban Daan loopt, i^octocl De ^taD Decje
ribiec beeft / toclbc Baac ten 3®cflen tot ecn gcacbt Dient
/ iö 5c Daac ecbtec
niet te ftccbec om ; toant aanD\' anDece bant Des ctbiecs Beeft mcn niet ais
BcubelS / Dic Boogcc jijn ais Dc ^taD. <0clp 5e op ccn cots geboutot! is /
5pn Dc gcacBten Dcc ^tecbte ten uitccflcn niet Diepcc ais D?ic of biec boeten»
©e ^taD beeft op eenige plaatfen cen öubbelDc omcing ban toallen me? bec?
fcBeiDene
toozns j Doeb Deejetoallen maac ban aacDe jiinDe/ gcbjboobal?
Ie Dc buijen/ 50U De cegen Dejclbe meec bcfcbaDigen alS bet gcfcbut. \'t
ticc ban Erivan, \'tgccn tcn|^oo2D-tocjlenlcgt / is gelp ccnboojftaD/ cn
Beeft toel ttointig maal mcec boibs als Dc^taD jelbc i toant \'t is Dc tooon^
plaats bnn alle Dc ï^oon cn ambacbt Itcöen / geliib oob ban alle D\' ?|i\'me-
nifcbc ^rifïenen/ Die Daac biec ï^ccben mct ccn gcoot Blooflec bebben»
jBen beeft \'ecoob feDect tolntg tjjDS een jecc fcboone KarvanzeragcboutoD.
ïèat DC ^taD 5clbebelangD / Daac beeft men niemonû als Den Kan met De
UcijgS «©fficicccn en Dc ^olDaten. ^ccjen Kan of oSoubecneuc isjeec
magtig / en beeft aUp genocgfnamc bcagten omDejpcorittectebftoacen»
■^^en 5omc£ t\'Erivan gctoclDig Beet ballcnDe/ gaat bPin\'t gcbccgteon?
Dec tenten Dûû2b?engcn. Zoo Baafï alS \'cc een Karavaane bomt / iS BP ge?
ïjcuDcnDen ïàoning öaac ban tcöoen bectoittigcn^ en 500 \'cc eenig «Scjant
Dooïtccbt / moet BP alle De boiîcn öocn / cn bem tot op öen boöcm ban een
anöccen ^oubecneuc / Die jicB Daac eben eens in ö?aagen moet/ Doen ge?
ïciöen. <©p Decje maniec beboeben De «©ejanten in Dc Eanöen De^ ï^oning^
ban Perfien, 500 5P Dc jclbc nict cn toilicn / geen cen Dcuit
uit te geben»

©tec mpicn ban De ,.^taD ten buiöcn beeft men jeec Booge bccgen / öaac
De 25occcn/ ■ ötc bet toacmc lanö bctooonen naöc bant ban Kaïdeër-land,
alle faaccn öcs ^omecs na toe bomen öibtoilïS tot een getal ban meec alis
ttointig DuijcnD tenten / Dat \'S tc jcggcn buisgcjinnen / om toeiDe booj bun
Bccjïen te jocben / en ten einDe ban De becfjï tcebbcn ïp toeec na Bun üanD»
35an Tokat af tot Tauris toe ijs \'t lanö bp na niet betooonö als öoo? feci?
Henen? cngclp Deeje gcoote
uitflccbbing betreen is/ DatD\'j^uDcn De
pjobincie ban Armenien nocmöcn / bcBoefD men 5lcb niet te bectoonDecen /
300 tn De ^tcDen en ten platte lanDe men toel
bpftig 9ïcmeniccs tegen een
IBabometaan binö.
t\' Erivan jijn oob nocb beel ouöe ^cmcnifcbe BufïSae^
Sinnen
j maac 5e too?Den ban De «^oubecnewr^ Dibb^b^btoalp gebanöcïb/

Die/

-ocr page 293-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 24,1

^ / bccce baa \'t i|of sönöc / alle« boen / toat tofUeit, ^etoijï beeje
^taö niet bet ban be ^jobinci« iö / baar be Etjben ban baan homcn / i« \'t
Je Piaat« / baac 5« aitemaal becaabecb too?ben j en nocB t\'
Eiivan > nocft
in b\'anbeceboo?tocBt plaatfen ban
Perfien, t« men \'t ongemab onbectoo??
Pen / geljjft in
Tmkyen, ban bco? ben €ol meeflec be balen met Boopman?
fcöappen te openen. fUlleenlp moet men eenige cecfiten betalen boojbc
a^acöteciSbec toegen.

^en ®ucBfcBen ^cijec Amnrat Hetin beejeStab/ toen 5e notö onbec
Sön gebieb tlonb / een bejetting ban ttoee-en-ttointig buijenb mannen/
toaac boo? be Stab 500 bol gep?opttoa«/ bat 3e naautoelijBsf piaatjs Bon?
ben binben om tc Butssbc^cn
f maac Cha-sefi ï^oning ban Perfien Btoam \'cc
toel öaafl baac na meteen magtigS^egcc boo?cn sicö op een bcc öeubel«/ door de»
bic tegen obec be Stab tlaan/ geplaajlBcbbcnbc/ fcBootBp\'cconopBoubc? Koning va»
ip op mct acljt (ïuBBcn ïtanon«/ bic geplant toiecben tn een Bleine Stecfète / yl,^
toelBcBp binnen toeinig ti)b0 beeb cptoecpen. benbiecbenbagmaaBte \'
ÖP een b?effcBe / en beeren bie nooit bc coem Bab geBab ban bappec
te3ön/ toas b\' cec(lcinbcn |lo?m / en becobecbebe Stab / niet tegcn^aan^
be \'ec / gelijB gc5cgt i« / ttocc-cn ttointig buisenb (€ucBcn inlagen.
liiB
Bp 3e Bäb boen opeiffcBcn / cn bat 3e tot gecn bccb?a3 Babbcn toillen Bo#
men / gaf BP gantfcB gecn Bacttcc/ cn BaBte^Uc«/ toat\'ec tntoaef/ in
(luBBen.
Amurat nam nabccBanb 3ijn to?aaB Biec obec i maac rtiet 5eec
ccclijB toant
5cgcp?alenbe in Bagdat Bomenbe bccb BP alle be^jcflanen
obecbeBWiigfp?ingcn/ onaangcsten BpBen 3ön tooo?b Bab gegeebcnban .
nicmanb
\'t Iceben tc sullen benccmen.

3©anErivan, baactop mct bc Karavaane OP bcn i8 (©tfOBcrban baott VemeS
tcoBBcn / tot Tauris toc /mcn gemcenl0fi tfen öagen onöer toege. ^cn ccc? vanErivan,
tien bag tccBt men boo? gcoote biaBtcnsf / bie met cijsS Besaatö / cn boo? een
menigte ban blictcn boo?fnccben sgn. ^cn ttoeebe tceBt mcn al boo?t boo?
be selbe blaBtcn« in\'tgesicBt ban bcn Bccg Ararat, toelBe men ten ïuiben
leggen laat / cn toaac conbom een menigte ban ï^looflecss sijn* b\' ^cmc?
niec« noemen beesen becg
Mezezpuzear, \'t toeiB Ark-berg tc scggen ijS / om
bat bcn 3llcB ban
Noah baac op sittcn Bleef / toanncc bc toateccn m ^onb?
bioeb« toeer aan \'t balen gccaaBt toaren. i^p i« gelijB al« ban b\' anbece Bcc?
gen ban
Armenien, bfc cen lange cecB« maBcn / affcBeiben/ cn ban \'t
mibbcn af tot bcn top toe altöb met fnecuto bebcBt. ^n Boogtc gaat BP alle
bc gebuurige bergen tc Boben. ^00 Baafl b\' SHrmeniec« Bem ontbcBBen / Gedaante
Buffenspb\' aarbe / cn baar op b\' oogen na be Bemclljeffenbe/ maBcn sP L"»Tra.
centccBcnbe«Brut« / cn seggcn eenige gcöeben. ^n be blaßten«/ öoo? rat,
en
toelBen men beesen ttoecben bag trcBt/ siet men tcn suibcn/ omtrent an?
JerBalf mgl ban öc groote toeg / cen fcBiet-Berg / öie mogclöB ccn toerB öc« lerfÄ-
«unfi« i«. 25oben op flaan nocB eenige groote berballen / öte tocl bctui?
menicrs in

bat se ö\' obcrblijffe!«ban cen secr BecrlijB!^a(lecl sön; toant be 3^0?
mngen ban Armenien piacBten Btec \'t bermaaB ban be jagt te gaan nee?

^enbacöcnbag paatmenstcB tec neer B? m mm / tiaaïSO$b toatec

iH 2 t«/

É

-ocr page 294-

2 2 2 Zee- en Land - Reizen van

\'tgcütijc Karavaane öaac flKöonöouöen/ Uccmttö mettattöecösem\'
toatcc tn bfnö / alö jeec bec ban öaac. ^cö anöecen öaaoö moet men in
wmalling tcefeften öoo? cen gcbecgtc ïjccn / cneenccöclijU-ocootc cibiec
»afTecen Arpa-zou genaamö / öie 3icö In öen Aras bjccpt/ se iaag i$J /
boo?waaömen3C; maac toannccc öefnccubj begint tcfmcUcn/ cnöenbicc
tcöoenftocllcn/ moet men toel ecn nnjl omtccbhcn./ ombpecn fteenebjug
tc ftomcn/ bic tcn luiöen leat. ©an öaac bomt men tcJccgecen öp cen
Kalifakiend genoemö/öaac men\'t toatec ban seec bec moet gaan
galen» ^cn bijföcn öag tcel?t men gefïaöig öoo? ccn blabtc/ aan toeifeec^
cinöc men ccn Karvanzera bp ccn flcoombinö» ^ccscflcoomncemtsött
v«emde oo?fp?onb öjtc Offttcc mijlcn Ijoogec na \'t 3|oo?öen toc. to ftalf mijl bc^
e-igenfchap ncöcnöc Karvanzera bcgintccngefecltcban \'t toatec te fünften cn soo bafl tc
vw een . g^^j^ flccmmcn / öat ftet in cen foo?t ban flcen bccanöecö / cn \'t iö ban
Stroom, ^^^^^ tingcmeen litöt 10/ öat men öc boo?noemöe Karvanzera

gcboutoö ftecft. 3©annecc men sicfj\'cc ban tienen toil/ maabtmenlangsi
ben ^coom cen gcacftt of ttoee/ toeibe men met toatec buiö/ cnac0tofticn
ttiaanöcn öaac na binö men \'t infleen becanöccö. ^it toatec tö seec \'
cn Reeft geen quaöe fmaaft v niettemin maaücn öc üoccen ban öaac oti.. ;ent
ftoaacigöeiö in\'tte öjinfecn/en
selfö toillen SP \'ec öunïanöecpcn niet mee
befp?ocjcn. &\'^cmeniecö seggcn/ öat
Sem öen ^oon ban Noah öc cotö
bccöuitftollcn / öaac öeese ficoom uttfp?uit / öie biecof böf mijlen ban sfjn;
oc?fp?onft / en ttoec of öaac omtcent ban öc Karvanzera sicli in öen Aras gaat
toécpen. ©an öeese Kamnzera tot Nakfivan i^ maac ccn fileineöag?

Uefestij." Nakfivan, \'tgecn boïgenö\'t geboelenöecSïmtenfecöö\' ouödc^taööe.^
ving van tocccclöö iö / iö omtcent ö?ie mijlen ban öen becg / öaac Noahs 58cö op sit^
Naicfivan , ^^^ jjjjgiy ggïeggn/ CU tc öccscc oo?saaft met öc naam genoemö i toast
dJTrmT- Nak bctecbenö in \'t ^caöiftö ccn Schipcn Sivan zit-ofblijft. \'t ^ö een ccs
niers we- öclfift-gcoote ^taö / alftoctocl SC ccnö ÖOO? Sultan Amurat gantfcl) cn al bec?
gens decze jjgigjj tjj. fjïscnstct \'CC ÖC obccöitjffclöban becfcöetöcnc fcljoonc ïBoöauecn /
tocl&c öe (€ucften onöcc öc boet geßaalö fteöben / becmitö öc a^abolgccö ban
Mahomet nfct tn ÖC ,#oöguecn ban öie ban Haii gaan cn toillen/ en öccscrt
tocec inögclöbö in öe lEoöduecn öec anöeccn/ cn öat öc €ucften en öc#eci
fiancn bcuct em beuct bolgenö \'t lot öejS oojlogö Die bectoocfïcn. mm
^taötösecc ouö / cnö\' ^CcmeniccöïjouDcn / öat Dit öc plaatö i^/ öaac
Moah, soo Daaft "tt öe sccf! getccDcn toaö/ toooncr^ fttoam. ^p seg^
öcn/ Dat Èï^\'cc ooft bcgcabcnfö/ cnöatsitn0?öutoftaac gcaf te
Marante
cp Den tocg ban Tauris fjaö. €cn ftlcin blietje loopt \'cc boo? bp öc ^taö /
toaac ban ftct toatec aocD / en tociiiecö oo?fp?ong niet bec cn ban Die De^
ftcoomö ban
KaraWager; Dit \'ö DC naam ban De Karvanzera, Daac fJfCC
boo? bangcfpiooftcnisf- ö\' tCcmcniccö placßten öiec tod eccsccc ficcft itt
^Ööe te öanöden; öOC9 tegentooojöig baU\'ec öen öanöd
500 öeeï gcoot

MfCt<

<0nDec öe ©ccbalïen ban Nakffvan siet men öie baaten gcoote Hoö^uee/
>teeenöccp?atBti0ftenbati gantfcö Aüietoa^/ ett nten gdoofö/ öat 5« tec

-ocr page 295-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 6=9

getiagtcnts tian Noah? graf gc|ifgt tefcrö. €cr M^m int trecDcnöc / sfet

bp öe gebagte blïet een too|n / toelbeFS bouttiing tocinöetUjb fcïjoon i0. sierlijk«
^"öer aan bsftaat ijp gelijb atö nitbiec aan ben anijer geboegöe Dcnimen /
tooie.
weibe een (ïag ban een pp?amiöe onberfcb?agen / Die ban ttoaalf blelne
töojntjejs gemaabt fcbijnt tetoccjens maar omtrent b "t miöDcn bcratiDerD
se ban gcDaante/ en tocnö bier jijDcn/ DiealminDcrcnöenabobcn/ ctt
einDelijb in ccn naalö uitloopcn. \'t gantfcbe gebouto is ban €icijclftccn /
en ban buiten en ban binnen mct berbében bloemtocrb jecr
fieclp Doo|s
to?ocbt. iBen gcioofb./ Dat bet ccn tocrb ban
Tamerlan / toannecr W
mct bet bcrobcrcn ban Perfien besig toas.

€ccmcn berber gaat / moet men toat ban Dc toeg aftopen / om ber?
fcbetDcnc l^looflcts te jten / Die tcr rccbter cn tcr flinbcr |)anD leggen/ en
toaar in men beel aanmcrbcnS-toaarDige Dingen binD.

(€uffct)en Nakfivan cn Zulfa ten i^tojDen en ten EuiDcn sön tien üiloo=
(Iers ban 5lirmemfcfic örifïencn / Die icDer toat meer of min ais ttoec of D?ie
mölen ban Den anï^er leggen, ^p erbenncn Den paus / en too?Dcn bc|ïicrD
Sïeo? "©ominibaner aBeiftelijlienbanbunilanDaarD. «©m geftaDig ccn gc?
nocgfaam getal baar ban te Ocbbcn / (lutirD mcn ban tijD tot tijDbanbun
BinDcren / toelbe mcn Dc behtoaamflc tot Dc ^tuDicn oojDcelD/ na Rome,
Daar fp De 3£atijt^fcbe en ^taüaanfdjc taal / benebens De nooDjahclijbe
tocetenfebappcn tot bun piofeffic / leeren. ^n Dit gctoefï tclD mm omtrent
5eS DuijenD sielen / Dic Dc ïioomfcbe i^crb in alles bolgen/ uitgctioitten al?
leen in Den Dicnjl cn
Dc |1StS / toelbe mcn in\'t^ßrmcnifcb Singt / ten einDe
een icDcr \'t berflaan mag. ^en 3fiacDsbi1Trbop berbooscn sijnDc / (imirö
mcn tjem na
Rome, om ban öenpausbebefljoötetoojöeh. Up Oouö
Sijn tooonplaats tn cen groot bieb/ \'tgeen een öcrfcïjocnfleplaatficnban
gantfcb Azic ts j De tonn en De bjucbtcH sijn Daat uiiftcebenD / en men binb
\'erfn obcrblocD alles/ toat tot onDcrbouDing Dc0 leeben^nocDsaabclöft
tsf. gcDcr ^looficc is bccgeselfcbapt ban een bieb/ of groot Bo?p/ en
ttoee of D?te sijn \'er / Daac men uit lief De De !äc^cnen / Die uit
Europa fio^
mcn / in otitfangt / boetoel De i^onnibcn bier seer acm sijn \'t geen becooj?
saabt toojD Doo? De ötoingelanDp Der (0oubcrneucs »f ÉanD-boogDcn /
Daac se ban tijD tot tijD toel gefcbcnbcn aan Dienen tc Doen; cn / gelijb se D8
tttiDDele« niet bebbcu om gcof cngcoct te geebcn / bouDcn\'cc De «êoubecs
»eursJ niet beel af ^ ta öoo? D\' anDcre Armeniers / Die b^\'u groote gcfcljenbcn
bonnen Doen/ bpto9lcnaangeD?cbensönDcbanDelDen sp se DibtoilS sooDa^
«ig/ Datse genooösaabt too?Dcn bun blagtenDaac obecaaiv Den ï^oningtg
gaan Doen / gelp ib / t\'
ifpahan sijnDe / bcrfcOetDcnc malen gesicn beb.

SHnDccbalfmp ban\'tboo?naamfieDeeser tienl^looflecs (laat cen booge
becg/ ban alleö\' anDecen afgcfebciDen/en bangcDaante gelp een fuiber^ vreemd®
J?ooD. sianDe boet ban Deesen berg sijn ecntgc b?onnen / Die De Bracht beb®
eigenfchap
öcitban Dc geenen/ Die Doo? cen (lang gebccten sijn/ te bonnen gcneesen i vaneeni&e

selfss tïangen bp Deesen berg b?cngt / (lecbcn se tccflonD.
^.^^"tteec öe
Karavaane Op bÖS^ bCttCCb ban Nakfivan na Zulfa (laat/

Jö^mmaac eenDagrei^sbon baavi^/ topbcnDe öoo3naam{ie mmeniccs

ï I se»

-ocr page 296-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

gemeenlöfi ban Uix toeg af / om na \'t 3^ïoo(lec ban s. Steven t^ gaan / \'t gecn
ten ^utöcn ïegt. ï©j» / ötc öc mcutoögtectgïjeiö alleen 500 bccl lanöö öeeö
ttoojtoanöelcn/ Dcflootcn öcrBalben öecje tocßt met öcn tc öoen/ enöe
toonöeren tc jtcn / öaacö\' ^ïcmcniccö öcn monö300 bolban öaööcn.

<Êcrftsli)ïi tcofifien top 0002 een gcoot / Ecciifia genoemö / öaac
bed cijfic ^cmcnifcBe ^ooplutöcn toooncn / öfe ccn gcootcn öanöel fn
ö?öbcn/ cn öfe öaac een fcöoonc läccfi geboutoö öeöDcn.

(Ctoccftiüienban Ecciifia bocccntoptefcöccp obcc öcn Aras, öfcöaactcc
plaatfe tuffcficn cen mcnfgtc ban becgcn öoojto?tngt. (€toec muöfict-fcöoo?
tcn / of öaac omtcent / ban öaac tcebt men langö ccn b?ug obcc ceU anöcce
rfUfcc / öfe Pan \'t Euiöcn fiomt / en jicB in öcn
Aras toecpt. ©an öecjcö
l)?ugö af begint men ccn öeubcl optcfilimiïicn/ toaac opmen ecu gcoot
^o?p Pinö /
Chambe genaamö / toaac ban alle ö\' gintooonöccö / 500 man?
ncn alö P^outocn / ban 0\' ouöccom ban acfitfcn faccn af gelpfi alö in ccn
jottccnp ballen / maac in joöanig ccn jottechp / öie niet fitoaataacöig iö.
^ie ban öaac omtcent gdoobcn/batDctccnflcaf bcö i^cmdö tö/ fcöert
bat Bun ©oo?ouöecö in öecje gebccgten öc Beilige mannen
Barthoiomeus cn
iviattheus bccbolgöcn.

©an bit tot s. Steven fö maac een mijl; maac be toeg fö jeec onge?
mabbclijfi / cn men ficcft bp na obcc aljulficbecbaaclöbepcfltenö/ bat
nicn noobjafidpfi ban öc bccflcn moet blfmmen.

Kioofter s. Steve« fö cen iftlooftec / \'t geen nog ntet jeec lang geboutoö fö getoecft /
van s. ste. ïcggcnöc fn \'t gcbccgte op een toccflc plaatö/ en öfen men jeec bcftoaaclpfi
gcnafien fian. ccöen / toaacom ö\' ^cmenfccö Itebec bccje / alö ccn an?
bece plaatö öaac toe bccfioojen Bebben; fö / öat je bp obeclebecing Bebben /
bat
Barthoiomeus en lyiattheus, toaunecc jcbccbolgb tofctben/ jicB te bec?
jec plaatje bectcofificn. Ep boegen \'cc jclfö bp/ bat
Martheus Bicc ccn mf?
cafid bceö/ becmftö \'cc gcen toatec jjnbe/ lip met jpn flofiopö\' aaröe
jïoeg/ toaac uit tecflonb ccn b?onfp3ong. ^ccjebjon (laat omtrent een
jjalfbiecöcnöedmijiöban\'t üjioojlcc/ onöcc ccn gctoclffd/ baac cen gocbe
beuc aan iö/ julfiö öat men\'t toatec nietbcöerbcnfian. b\'?Crmeniccö
gaan öeeje baon met gcoote gobb?ugtigljeiö bcjccficn / cn men iciö met een
ciool/ todbe men onöec b\' aacöc gemaafit Ijeeft/ \'t toatec in\'t ï^loofiec.
<©ofi jeggen jp / öat jc te öeejec plaatfe becfc0eiöcne JSeliguien of fietiige
obcröipffdö gebonöen fiebbcn/ öaac jp\'cc nocB eenige anöere bp fiebben
gcbocgö. ^iet Blee öe boo?naam|lcn / en toaac boo?
jp öe mccjle eccbic?
öigBciöijebbcn.

Reiiqmen. j^^H^jgf / gemaafit btitt\'t bcfificn/ öaac Jefus Kriftus jijn mmm\'
len öc boeten in toafcBte. ïïSt•iöcn in öit l^cupö (iaat een toitte (leen/ toaac
ban
Jp jeggen / öat / joo men öie op cen jicfic legt / BP f bJact toojö / inöien
öen jicficdccbcn moet/ enbat
Bpna beö jclfö booö toeec jo toit alö booi?
Deen bebonben too?ö.
<öcn?feafiebccnban benficilfgenjBactcïaac
Steven.
\'t25efificncdbanöcn ï^cflfgcn Mattheus.
€cn been uUöenBalö/ eneenösentieuit De bingcc/ ban Johannes den

Pooper.

-ocr page 297-
-ocr page 298-

Eduward Mekon door Perfien en Turkyen. 271

Banö pan St. Gregorius, fieerWng Dan Den fêepiigen Denp den
Areopagiter.

^en öictn =ioffert?c / öaar cen ittcntgtc Uan ïilcitie (fußjcnö Dcenö fn ïcöt /
Kjcine 5p oöerblijffelcn gelooUente jijn Uan öe ttoce- cn fcUenttg

^e Mit^ iö tiruistoöö geboutoö; gcïpb meed aile öe ^^erScn öc« %nmf
nfcröJön; in \'tmtööen UerUeft jiti) cenfcöoonc Dom/ rcnöcniDc tocibc
öe ttoaalf »fielen (laan. Ep fö/ gcUiït oobljct ^loofïcr/ Uan oefjou?
Uïcnelleen geftfcDt/ cnljoctocl Dcn ganrfclje gcbouto nfct jecr groot cnfö/
Öceft men
\'ex ccljtcc cen ongcloofelüb gelö aan Ucrfpilö. Jiien tonö nctD te?
gentoooïöig UerfcDciöe tSrmenffcDe i^uiö aejtnnen / öieöc fmcrt öaar Uan
geuoclen v toant men ijaö Den julb cen «iBoöUjuatfgDeiö Uoo? öccjc plaatö
fngebocjcmö / öat öc mcc(le U,?outocn buiten toceten Uan Dun mannen / ljun
lutoeeien / cn jelfö Dun bejle bleöcreu UcrDocDten / om \'t gclö öaar Uan aan
\'t boutoen Uan Dft ïiloofler tc bcfl te leggen.

€cn toeinfgte na Den miööag / 500 alö top Dcö mojgcnöDaar gcfiomcn
toaren/ fitoam \'crtping/ Dat \'crccn ^iffcDop teSuifa ge(ï02Ucn toaö/
tcrtoftl
Dp toeer na De Drie Kerken, Daar Dier üoo? Uan gefojooficn tö /
mccnbc tc beeren / ban toaar DP ge?onöcn toaö getocefl öoo? Dcn §!>atriarrD
om ccnigc regten op ti^o?pcn v ontfangcn. ^en lEarDöbif^cDop / Die aan tafel Jiegtighe-
5at / (lonö terflonö op met al Die bp Dem toaren/ cn öccDcn \'t gebeö U002 Den „«u het
<0UerlceDenc; bcrbolgcnö öcUal Dp aan ttocc bilTcDoppcn cn 5C0 monnibcn/ begraven
\'t ItcDaam tc gaaa Dalen / cn in \'t ^loo(lcr tc b?engcn. ©an (lonDcn aan «an cen
begaben jicD Deejcn op toeg; maar 5p toaaren nocD niet
ber / toannccr 3p De ^Sp
geenen ontmoeten / öie Den öooöen ^ßfffcDop D,joegen f inboegcn Dat 5p gc^
jamcntlph een tocfnfotc na miööernacDt toeer fn \'t ï^loofter fitoamen. (€er?
(lonD tofccD Det ItcDaam fn De ^erfi op een tapüt / Die op De Ulocr lag / uit?
gedreht met Dct aangc5tcDt na Den fUltaar. pen cntdnfi oofi te gclpfi een
menigte ban toaö-fiaarfcn / cn
\'t oberige ban öe nocDt UcrpooéDcn ttocc
j^Sonnificn malfianöer fn bp Den öoobc tc bföDcn. ^cn öag aangcbomcn
3ijnöe/ 5CtDen ben-JUarDöblffcDop / De ^BijTfDoppen / cnallc Deó5ecdcU)?
fien/ Dcn^fcnd öer öooöen/ \'t geen tod ccn uur Dn urDc/ cn tcn cfnöc Der
3iBi(Tc b?acDt men \'t licDaam bp Den tnitacr / 3nlDö Dat Dc boeten Daac te-
gen aanraafitcn. «ï^aar nalicDtc men De Doefiop/ toelfie \'tDoofö beDcfitc;
en Den Dcilfgcnolp bancgcb?agt 3ünDe/ fmcccDc Dem Den ^acDöbilTcDop
baac mebe op 5eö plaatfen / 5eggcnDe peDcr cefö ccnfgc gcbcDcn. ^ft ge?
baan 5i3nDc / boDcfitc men \'t Doofö toeec / toaac op 5p altemaal aan \'t biD?
öcngfngen/ bat cttitccnt een Dalf uucöuucDc. i©cc5c cccdc plegffgDeöen
nu alöuö ccn cfnöc genomen DcbbenDc / gfng men uft Dc ï^ccfi met Ü^ruifen
^"©ancn/ enalle öc DPdanDccö DaDDen cen toaö-fiaacö fn De ijanD. (Cocn
wen oberlecbcnc boo? bP gcD?agcn tofcrb / dafi Dem ccn 55flTcDop ccn papiec
to De rccDtcc DanD / toaac op Dee5c bJoojDcn gcfcDJcUen douDen
; ik ben van
den Vader gekomen ,
en ik keer weer tot den Vader, ©ccuolgcnö tofccb D?

na t graf gebjatfit/ \'t geen op een filcfn bergje toaö DfcDt Dp \'t 3älüO(lcc; cn
j)cooenbe Dem op be fiant ban be fiuil gelegt / gingen 3P bJeec aan\'t mm/

bat

-ocr page 299-

2 72 Zee-^ en Land-Keizen van

öat omtrent eentotecöcnöcei uwrs öuucöe. iBtölcrtoöl öaalöe een SSfffdCf
tn ecn fniil / en alle öe flccnen/ ötc Sï» öaar tn bontï / »»eg toerpenöc / maaïi»
tc ö" öc plaats cifcn; toaar na mcn \'t licljaam / tn een groot iaben getoon?
öen / öaar tn Uct öalcn. (CDans fcbibte i)cm öen ^MTröop bolgengS|Htnsep
tooomc/ Itcljtte ö^m\'t Dosfö een tocfnlgjcBoogcr/ en ficeröcöcmmct&ct
aangcjicDt na\'t
»©oj! en. JlertJOlgens nam öen SdaröStlffcfiop en alte öe öïj^
(taanöers teöcr cen banö Polaarö / toelbe öen 3llarö.öbtjTcbop bJööe/ en jc
toen aan öen 25ilTcljop gecpcnöc / flrootöe öte 5c ober \'t itcBaam» 45tnöclijfe
blom öen ^^tffcbop toecr uit öe luUl / toaar na öe selbe tcrflonb met aaröe
gcbulö totccD.

€cnbalfm9l ban Nakfivan binö men ccn ribier/ bic jitb in öen Aras
tocrpt; mcn trelit\'cr obcc langs cen itcencn ö?ug ban ttoaalf Doogen/ boc^
tocl \'cr gemecnlp maar toeinig toatcrsin is / maar toannecr öe fneeuto Oc^
gint te fmeltcn/ of öat\'cr ftcclie regenen ballen/ fmciöbp
300 getoelöig/
öat öccje b3ug sccc nooösabelybis i toant men
30U 3c öan niet bonnen öoo?»
tonöen. ^n ccn toetöc / öie op öeese D?«g bolgö / ts ecn fontein / toclbcrs
toatec laautoiS/ cnöie bracbt becft/ öat bet öe geenen/ öte\'er ban ö?fns
Ben / toeeblicUig maabt. \'t 51S bp öecse b?ug / öat öen €ol-mec(ïcr ban
Nakfivan ÖC tctljtcn bomt inbojöercB/ toanneer öe Karavaane inöc^gtab
ttietfliUn blijft/ toelbe rechten boo? öcbeiligDeiö öcr tocgen bctaalö too??
ben. ^it gcfcBicöou bccfcbeiöcne plaatfen ban
Perfen, souDeröatmcn
öc ^oopmanfcïjappcn bestgttgö. ^ouberneurs moeten / ieöcc tn sp
gcbicö/ öaar boo? bcranttooo?öcn / inöten öe selbe gejïoolen toD?öen j ftct
geen öe toegen in
Perfien, ober al soo bciiig maabt / öat men niet ban noo^
Den beeft/
500 tnen «iet eutoil/ met De Karavaane te reisen.

©an Deesen biug / Die 500 Dicbt bp Nakfivan i;s/ beeft men tot Zulfa toe
maar ecn Dagreis; Doeb bccmits Decsc .^taD gantfcb bectooefl legt / ieges
ren De
Karavaanen gcmccnlijb böf bonDcrD treeDcn aan Deese spe op Den oe^
bcc ban ccn ribicc.

z^ifa Zulfa, \'t ouöe iDaöccianö Der tlirmentcrs? / toclbc Cha-Abas fn Perfien
* ö?acbt / fcgt tuffcben ttoec bergen / öaar ben Aras pafTcctD / Dic aan icDcc
Spe seer toetnig lanDS laat. ^
p begtnt geen fcbccpcn te ö?agen / als ttoec
mijlen / cf Daar omtrent / öaac öcncöen (toant boben ban bP naautoclbbs
blottcnbecö?agen) en/ geltjb bet lanö bier DaalD/ en ficB in blabtcns uft^
drcftt/ sön \'cc geen blippcn meer te b?cesen / en Den loop Des ribiers iS gc^
cujlcr. itec piacbt een fcljoonc (lecnen b?ug tc toecsen / toelbe
Cha-Abas af
DceD bjccben / gclpb oob Dc gantfcöc ^taD bccDclgD toicrö / om Den €ur^
ben niets te laten, l^otlj Doo? \'t geen/ Dat \'ec obecgeblcebcn iS/ noclj
Doo?
Des ^taö^ gciegcntbeiD / ban men bcfpcurcn/ Dat se ooit ccnigc fraai?
bciD gcbaö beeft; toant öc gcboutocn / toaar ban öc (lecnen sonöer eenige
bouto-bnnd op Den anDer gcljoopt toaccn / gefceben mcec na bclöcc.S / a(S
ïia Dufscn. ©mtrent De ^taö stct mcn tiocb eenige ?ficmenifcbc fjuisgc^
finnen tooonen/ Die Daarsoetfcsboo? sicb been leeben/ enDcctoaartsge?
ïobt sijn Doo? De b?ucbtbaarbciö Des lanös.
Kogia Nazar ecn Der booz^
«aamjle 2Srmeniec0 / Die tut
Zulfa gefpiooten toaren / öoo? öen boopban^

bel

-ocr page 300-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen: \'17 5

5ccr magttg getóo?Dcn stjnDc / m m groot aansten VicrBreegen öcööms
Jcöp
Cha-Abas, enbp Cha-Sefijp nasaat/ bte Oem Keloncermaato/
Jat \'SS te 5cggen i^oöfü en ïSeclitec besJ tirmentfcöe ©olbö / öeeö ten
ttanöbansijn ©aöerïanö ttoee gcoote Kaïvanzerasöoutoen/ toelbe mente
^"Ifaaan öetöeöe3ijöenöeöctberö3tet/ toaar aan Dpmeer aiö bonöerö
öut3enö broonen berfpilöe. \'t
^ijn ttoee fcBoone toerfien / öocij öoo? 3ijn
öooö 3ijn seunboimaabt gebleeben.

€en tjalf n^ÖI öan öeese sijbe ban Züira eermen een bïoeö obertreBt / öte
SfcïjinöenArastoerpt / ban men ttoee toegen nemen/ om te TaunsteBo«
men. een (irebt ter rechter ßanö na \'t ^utö-(©ojlen / en öen anöet:
ter fïtnfter na \'t 5^oo?ö-#Dften ? öocïj öe
Karavaane neemt öeese ïaatfie toeg
noott/ löoetoel 5e niet langer balt alö ö\' anOece/ becmit^se bolrotfenen
fleenen tsS / öte öe boeten öecIfóemel.ö öeöecben.

7B2 Karavaane öeesebloeö/ öaac liter boo^bangefpiooBen tö/ oberge?
tróbben Bebbenöe/ jlaac stfB ter neer op öen oeber ban öen
Aras , toeïBe
men öeö anöeren öaagö te fcBeep oberbaact.
Zuifa laat men aan öe cetB«
tec Banö leggen; toant öe
Karavaane Bomt öaar ntet fn / öoo? öien men ttoee
tfö?ie mijlen bec cen seer Btoaöe/ trf/ om betec tc seggen/ geen toegen
ßeeft. ^a ttocc uuren tcebbenö/ pafTcccö men öicBtboo?Bp cen ^o?p /
Sugiakgenoemö; öaacnabomtmcninBctöen metBóogerotsenomcingöj
en Dechen öag binö men geen anöecttiatcc/ alssöatbsnccnsictn fontetmje;
maac öit toatcc tö ban censoofetoaöefmaaB/ öat\'ec bccflcn selbe naau^
toelijbö ban ö?inBcn Bonnen.

5©cn bolgenöcn öag tccBt men öoo? ccn effen/ macc seectoocfllanöy
öaac men niet anöecjs cnbinö/ aiö cen gcoote bcrlatene
Karvanzera, Boe
toel men \'cc beel gclöjf aan te boften Beeft selegt / en öat je ge&outoö 5» pan
fcBooncgcBoutocncflccn/ toelbe men öaac ban seec bec Beeft moeten
bjcn-
öcn. ®an öaac Bomt men sicB tc icgccen-te Marante, bccmaacö öoo? Bet
ecaf ban
Noahs b?outo. \'©ccscplaatö tö niet gcoot / en gelijBt ccc cen Bof«
fcBagie alö ccn ^taö; maac 5e tö seccbccmaBclüB gelegen in
\'t mtööcn ban
een b?ucBtbare blaßte / öte bol ban tod bcboïBtc^o?pcn isf. ^ecsc blaBte
flrcBt SicB ecBtec ntet becöcc uit alsS cen mpl conöom
Marante, toant al Bet Beeraaf,
anöccc Eanö öaac omtcent na toocfi. i^icttemtn tsi \'t niet f ecncmaal piaati va»
onnut / becmttjSBct/ alö sönöc ccn geflaöigc Beiöe/ bocöfdboo? öe ^e» Noahs
«ïdjs bcfcBtftt/ todfec men öaac boo? öc
Karavaane optccBt.
saaB/ öat men te
Marante cn tc Sugiak $ui& ccn twnigte ban ^Kemd Bou^
öecö Beeft.

©an Marante fiomt mcn SicB öaagö öaac aan tc icgeccn ccn mplban So-
phiana in cen toouö/ öaac Bet toatcc gantfcB niet cnöeugö/ na Dat men
®oo? een becmengb en genocgfaam toocfl lanD gctcoBbenBeeft/ Daac men
Jjet anöccss cn binD alö CCnfcBOOnc
Karvanzera tn ccn balep. SophianatSÏ

SeöeiöB gcoote ^taD/ bic men niet tod besten Ban/ of men moet \'ec
vftSijn / tcc oo?$aaR öcc menigte ban boomen / bic op öc flcaatcn en
"^ön/ -t seen Baar eec öc gcöaantebanecnbofcBalöban

pm

SopKiana,\'

-ocr page 301-

25\' Zee - en Land - Reizen van

KotTift tot anöÊEén baas« / bte bettcnbe bag ban be gebJoonlijBe tOfFjH«/
ïauris. Bomt be
Karavaane,. na gcootc/ fcöoonc/ cn bjutntbaccbiafetcn«booi?
gctcoïtbcn te ficbbcn / te
tauris,. 5[^ce5c btabtcn« jnn boojfnccöen boo?
bccfcficibenc blictcn/ bic uit \'t gcbccgte bfc j^cben ban bc uoojbcc bant bo?
men; maac \'t bJatcf; baac,ban en i« niet eben goeb / en tmn fieeft\'cc seif«
onïjcc/ baac mcnniet ban b?inlien ham

igalf bjcge tuffficn Sophiana en Tauris f« ccn ïtmbci / ban toaac men\'t
gc3icfit obec alle beese fcfioonc blaStcnö ficcft. i^it i« bc plaat« / baac \'t
^egec ban
Sultan Amurat sicfi tcc nccc (ïocg / toannccc fip Tauris bclcgcrbe.

tijbing aan Gha-Seii, honing ban Perzien gcbomcn sijnbe / bat fip \'t
becb?anb fiab / cn bat fip met obec be fionbecb buisenb mannen bccbec lan?
öctoaact tn fttoam tccfiBen / seibe fip sonbcc sicfi een« t\' ontscttcn / bat men
fiem maac moefl laten nabecen / cn bat fip bcn miübcl tocl
toifi om sicfi obec
b\' tuballen bcc i€urften met toeinig moeite tc to?ce!ten. Ep toaccn niet mccc
al« bijftienbagcetscnofbaacomrccnt ban
ispahan, toannccc cha.,sefi alle
bc toateccn / bte niet al« uit bjonnen Bomen / cn öie niet al« boo2 cioolen of
gc^gf^^ tn \'t binnenfï ban
Perfien, baac gecn cibieccn sijn/ gelcib too?ben /
t2t van ü"- tccflonb boo? cn acfitec af öecb leiöcn i toaac boo? fiet (^ucBfcfie Scgec; fict
verde gfgn Dc gautfcfic toecrelb
fcfieentetotlleubtoingcn/ binnen toeinig banen
fflinnen boo? öojfl tu SOO gcootc CO öiooge Sanbcn / baac \'t sicfi t\' onboojsigtig io^
v.rga« gctoifiBeib fiab / elenbig Btoam te fncubelen.

«Eoor derft.

ACHTSTE H O O F D S T ü K,

Befchrij ving van Tanris. Manier van het bouwen der hui-
zen aldaar. Wonder-fchoone Mosquee. Steenen, daar
men den dag door kan zien gelijk als door glas. Brug bo-
ven op een berg , en reden waarom de zelve gemaakt
wierd. Geweldig-dikke Toorn. Vreemde eigenfchap
vanhet Meir Roumi, &:c.

Bcfchri. ry» ^ui-is i^gf jip öe ïangte ban 8 ? (©^abcn m g o iBinutenv en op bc B?ec&i
te ban
40 <0?aben m if jfeiiuiten/ tn ccn openeblaBtc/ baar mcn
^ \' geen cen 25oom stet / en uitgenomen tcn 5Scflen/ met Bergen omringt»,
^c bcr jlc t« maar ccn mijl ban be Stf / en cen i« \'cc / bic baar ten i^ooj?
bcn bp na aanraaBt/ sü^bc baac niet bangefcfieibcn aï«boo?ecnfïibcc.
Het i:anb i« goeb/ cnbjucfitbaac tn <©3ancn/ Cctoctcn/55ooncn/ cn
ïïtecc biecgclüBe bingen* j^Bcn geloofb/ bat
Tamis\'t oubcEkbatane

ï^oofo-

-ocr page 302-

Eduward Melton door Perllen en Tiirkyen. 2 75

l|oof&-^tati ban Dec jBeDen jSp/ en\'t isSteoentooojDfgnocö een groote
«nboltepe^taD/ gelp D\'aanfeontfl-plaats ban
Xurkyen, Mufcovien ,
Indien
en Perfien jijnDe. jBcn binD \'er een oneinDtge menigte banföoop«
üeDen cb ban alDecganDe ijoopmanfcDappen; ttiaar injor.DeröeiD ban
be / bJelbe men Daac uit De pjobincie ban
Guiian en anDere plaatfen beengt.
<©oli D?ijft men \'ec grooten IjanDel met ^aacDen / Die \'er goeD en goeD boop
3Ön. ^e ï©öu/ 25?anDeuJi3n/ en alDerlei leeftocljt / balt \'er gantfcl
niet Duur / en nocötans gaat\'er meer gelDS om alssop eenige anDere plaat$S
ban Äfie. ©erfcöeiDene tCrmenifcbe l^uiSgejinnen / Die Daar jijn bomen
tooonen/ bebuen groote goeDeren met DenIfeoopbanDelobeigegaacD/ en
becjtaan De jelbe oob beter alS De ^erfïamn.

(genblein ribiertie/ toelberS toatec reDeUjb goeö ts/ looptmiööen öoo?
De ^taö
/ Scheaikaïe gcnoemö / en beeft ö?ie tt?u3gcn / ieDer bsn een boog/
oni banD\' eene 5pe m ^taös tot ö\' anöere te hemen» mt dibier\'je/ om i
te beter te noi?m;:n / iS Riet anöfCS als een toatsrlocn of bli^t / ötc fomcijöS
gcoote fcbaöß öoct / en toannecc 0p begint te flnellcn/ cb^clooptbP ccn gc#
öecuc ban De-^taö / met jooDanig een gctoeiö / gelp oft öc-o? een gcoote
Jiibtcc beroo?5»iabt toiccD.

^emce(lß «©cBsutocn ban Tauris 5p ban in öe^on gcbabbcneflcen / Maniervan
. en De buijen Der gemeene ^Burgers pcöbcn mcercnDeeu:« irtet mccr Ms ccn / of al-
ten boogden ttoec berDiepingen. \'t ^ab too?D plat gemaabt; Doeb »an \'
binnen 5p 5e bectoulf D / cn bcUceebcn met blcp cn öaac onöcc gehabt fl?oo /
\'t gec» men naöecbanö mct balb toit maabt. iBtm beeft \'er ccnfge
Bazars
of%allea boo? De ^oopmanfcbappen/ Die ceöeUjö tocl gcboutoD 3p/ cn
ticrfcbciöcnc jecc getiiabbclpbc
Kai vanzeras, toaac ban mcn \'er mct ttoee
bccöteptngcn 5tct. liBaac De fcboonjte
uan allen t$f öeneccn/ öten Mirra
Sadé
^ntcnöentöcc#?obintiefcDect toetnig tps beeft Doen boutocn/ Bencf
benSeenBazar, een jposquee/ en een Collegie mct goeDe inbom(ïcn.

^sn ncooten l^anDci ban Tauris maabt Dceje ii^taD Doo? gantfcb Azie
bccittaacD; toant men beeft\'er ge(taDig!äooplicDcn uit ïurkyen, Arabie ,

Georgie, Mcngrelie? Indien, Mofcovien, cn Tartaryen, ^aac Bazars,

toelbe obecDebt 3p/ 5iin altp bol ban alDcrbanDcboftcipc booptoaren }
en men becft \'cc bPjonDcrcn boo? De ï^anötoerbSltcöen / Dic Daat bun Win»
bcls bebben i Doeb bermits \'et 300 getoelDig beel ^mcDcn/ cn anDere Mm^
bacBtsbcDcnsijn/ Die een onopbouDeigb gecaaS maben / Beb ib nooit beeï
bccmaabS bónnen binDen in Die te betoanDclcn.

Äcn 3ict \'cc te Tauris nocB becfcbeiDene obccblijffeis ban fcboone (©cboti«
bjcn conDom De gcootc plaats en Daac omtcent/ toaat onöec oob sijn bijf
fcßoonc iBoSgueè\'n ban ecn ongemcene gcootc cn boogte/ toelbe mcn
t\' ecs
ucmaalbccballenlaat. ^ep?acBtigtlccnfcBoonflcbanallcnöcgccncn/Die
te Tauris 3P/ flaat cbcu buttcn De ^taD / op De toeg ban ispaha«; DocBmoSu«"^
S! ©ecfiancn toilicn \'er niet tnbonicn / cn bouDen 3e boo? oncein geujb ecn \'
Si^^\'^öc mcsnuee/ bermits 5e geboutoö
ts Doo? De Sounis , i^abol^
T. S. \'t "iSf een gcoot «©cbouto ban een jccc bonfïige (iigting /

m tocibctö booi-gebel / Dte De öjcecDte ban bpftig treeDen beeft / met acbt

pm a trap^^

-ocr page 303-

2 4-S Zee- cn Land- Reizen van

ttanpcnUan öc tocg opgaat, ©an üuttcn fict gantfcBc ccöoum öcWccfe
mct gcPecniftc (icciicn PaiiPccfcöciöcnc ftolcutcn / cn Pan ötnncn met fcDoo*
nc ;§cMüeïï»en op 5ön jBoo^fclj7 cn met cen onetnöigc menigte Pan tpfm
cn fllcatiifcBe lette»^ in gouö en ïjemclö iJlaauto PcMietö. ?Can ieöec 50öc
ÖC0 PoojgePelsJ fiaat cen jeec Boogc toojn j en Boetoel öc 3cttïc seec öun 3ijn/
Beeft men \'ec ccBtec ccn tcap in toecten tc Bjcngcn.
mcien 3ijn increeipftsj
met 30oöanige gcpecniflc fleenen bcBlccö / \'t geen \'t ctccaaö is / \'t toeiB men
fn
Perfien aanöe meeflc aansicnlijBc gcöoutoen geeft / en efnöigen ieöec in
een Bloot Ban 30öanig cen geflaltc/ gelijB öe^ecfiancn öc ®ulöanöcn öja^\'
gcttv ^e öcuc Ban öeese iBoöqucc Ijecft maac biec boeten in öcbjecöte/ en
geBoutoen tn een gcoote tottte Doo?fcBönenöe fleen ban biec-cn-ttointtg
boeten Boog / cn ttoaalf b?ccö / \'t geen tn
\'t mtöDenban öeese piagtigc
boo?-gebel seec BcecUjB fiaat. ©an \'t poitaal tceeö men tn öen gcooteri
;©om ban seö-en-öactts tcecöcn ï©iametec^/ flcunenbe ban btnnen op
ttoaalf/ cn ban buiten op scfltcnpilaccn. ©cese ptlaccn stjn seec Boog /
cn seö boeten tn\'t btccBam. 25eneöen fjeeftmett ccn affcButsel/ \'tgcen
ronDom loopt / met öeucenora ban ö\' eene na ö\' anöere Bant tc gaan/ en öe
boet ban teöêc ptiaac banöit affcButfel/ \'t geen ban toitmacmectiS/ tó
met Bletne ntffenlangööebloec ban öejlSoöauec latgeljoib / ombcfcBoc^-
nen/ toclBc men uittccBt / toanneec men btnnen tcceö/ öaacintc smcn.
3ï^ee3cn «©om iö ban binnen bcBlceö met pecften banecnfcBoon bccniöban
becfcBetöcneftolcucen/ öoojtoiocBt met ecnmcntatc ban 5?eflonncn/ Cijs
fccö / cn Eeitecö / cn mecc anöecc becBebene toecBcn / alleö 500 toel gefcBtl^
öccö / soo toel bcrgulö / cn 300 Bonflig gcfcBïBt / öat Bet altemaal maac
een fluB / en mct öcn öptel gemaaBtfcBijnt te toeesen. ©an öccsen q^om
tcecö men tn cen anöecc / öie Bleinöec / maar b?p beter tö» 25eneöcn stet
men sooöanicT ccn öoojfttUjncnöe flecn alö tnöeboojgcbel fiaat / bic al bji»
groot / cngcfijB eer öeur geBoutoen töv maar men Ban se niet open öom/
of ten minficn se tooïö noott geopenö. öccsen ^om Beeft gecn pilaren;
maar ban öcBoogtcbanacBtbocten af iöBP gantfcB öan toittc macmec:.
ftcen / toaac onöec men \'ec stet ban een ongeloofelpBc langte en öjecötc.
nantf^cBe^ouöcliö btoletgcêmaitcerö/ cn mct aioecBa"öe platte bloemen
ËefcBilöerö i maac Bet buttcnflc öer ttoee ^,mmen iö oberöeBt mct öeese
gebcrnifle fleenen/ en met berBebene 25loem-toecfien bercicrö. «©p öcn
cecflcsictmcntoitte^Feftonncnop ccn groene gronö/ cn opöcttocföetoitte
(lerccn op ccn ftoarte gconö; toclBc berfcBetöenc fiolcuccnscec aangenaam
bOOj\'tgcsicBtsön. _

5©icBt öp öc öcuc / toaac Ö002 men uit öc gcootc inö* anöece gaat /
Stet men tcc flinBec Banö ccn ^toeiban s^ootc-Bomen-Bout/ flaanöc tegctt
be muuc aan / öocB niet seec Bonflig getojocBt- ^P tö seö tcappcn Boog /
en Boben niet obccöcfit» (€ec cccBtec Banö fiaat een anöecc ^toel ban \'t
jeibcBout; maac öeese tJS betec gemaaBt/ met ccn Blein gcBemelt ban öe
. ,. sdbc floffc obccöcBt / en fiaat tnögclpïrö tegen öc muuc aan. ïïonöom m
feTltT. een Rlcin Beft of affcBntsel; en men Blimt \'cc langö beccttcn tcappcn op.
€cn ^utöen ban öe iBossguee sön ttoee gcoote tottte en öoojfcBönenöe dce^

-ocr page 304-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

am/ toelfie ïje^on/ toanneec öp baac opfcDijnt/ cooöboetgelöfien; en
jelfjf eentge ttjb na bat D? al onöec gegaan tö / fian men öoo? öe.öseifö toeer?
fcöiin ötoacö
öoo? öe fteen Deen nocD leesen. ^eese 5oo?t ban (leen U een
fïag ban ^löafiec / toelfie omtcait Taurïs gebonben too?b.

ï^tDt tegen obcc bcc5e iBoö^nee/ aan b\'anöec jpc öeö tocgö/ 3iet
men cen gcoote boo? gcebci/ öie alleen obec gcblceben 10 ban een <0eöouto/
\'t gcen men Dccft laaten bectooeften. \'t 3©aö öc tooon-plaatö ban öcn
Schec-
Iman
of <0?ootca^?iejlec. <©ofi toaccn Dlcc becfcDetöene 25aD-fïooben bp /
bic tnögelijDö altemaal bertooefr 5ön / uitgenomen ccntgcn / öte men
nocD tcgentooo?bigonbetDoub/ cn öte toenmaalö öe flecDtjicn ban allen
toarcui

(©p ÖC gcoote plaatö ban Tauris, cn öaac omtrent / iö cen fcDoone j^Soö?
guec/ ecnCollcgle/ cn ccn l^afleel / toelbe men becballen laat / om öat 5c
bc
Sounis f^abolgccö ban imar geöfcnö Debben. 3|ict topbanbc5cibe
plaatö (laat eenbccballencBccfibec tficmcniecö / altoaac 5p 5eggen bat
S, Helena een gcöccltc ban Dct toaacacDtlgc l^rutö (liuicöe. ,#ccD 3tct men
een liBoögucc / toelfie ecctpö een
^ecfi toaö gctopb aan Joannes den Doo-
per, b\' SJcmcntccö gclooben/ bat een Jönec Danben baac lange tgb betoaacö
Iö getoccfl.

iäapuctjnen Debben te Tauris ccn ccbclijfi-gcmafifielpfi Dufö / toaac toe
Den öe plaatö gefiocDt bjf^cö öoo?
Mirza-ibrahim, ^ntcnöcnt of €>P5fcDtec
ban be ^?obfntfc/ cn ccn
jban/ ötc / \'t geen chdcc ö\' (©o(lcritngcn3cec
Sdöcn gebonöen too?b/ een gcoote EiefDe&öec ban alle fcaape toectenfcDap?
pen toaö»

<©p be Meidan Of gcootcplaatöbcö ^tabö Deeft men eenfge Efeöcn / öfe
alle aüonlicn
toannccr öc Eon onöec/ ctiöc allc mojgcriö bannecc Dp op?
gaat/ ccn Dalf uuc lang een bccbaaclpgecaaö met (€commelö cn (Cccm?
petten maben. i^fec boo? tccfificn 5p jaacïtjbö centgloon / en öft gefcDicb
fn alle öe ^^tecöcn / öfe onöec \'t <f5ebfeö ban Perfien jlaiin.

!3r

tßan be 5^oo?ö-3öbeter ^tab ultgaanöe / 3fct men tcrUonö ccn bccg / öfe
baac gantfcD ölcDtö? gelegen fö; toant öeöfbfcc loopt maac tufTcDen bef?
be. g^ee3cn 55ccg too?ö
Einali-ijeinaii genoemö / cn bobca op placDt ecc?
tpöö ccn fcDoonc 3lrmcnffcDe icrtttftagfe te 30n / toelfie öe jBaDomctanen
tn ccn iBoö^ucebecanöcrö Debben. 25encöcn aan öcn 55crg ^fet men een
^Stecfitc/ cnecnjisoögitee/ öfcmcnberballcnlaatomöat5cöoo? ö\'€>tto?
mannffcDen geboutoö 3i3n. Snögclpö gaat ßct met ccn feïooficr/ \'t geen
een tocfnfgje berber op bc fiant ban cen (icflteftaat; cnöfcDtbfiacbp3ün
ttoee ï^elbccö/ baac men ccnfgc <f5?af-(leöcn fn 3tct / benebenö ettcipfie
macmece iäolommen / bfe tcc aacöc leggen, ^n öc .fisoögucc (laan oofi
ecntgc (Comben ban ouöe jlebffcDc^^onfrgcn/ cn\'tgeen öaac ban obccfg
bctoonö genocgfaattf / öat DctfcDoonc toecficn getoccfl jQn.
ben tocg ban
Tauris na Ispahan omtcent ccn Dalf mpbccDcc alöbe
3lw(i-ïjobcn ban bc ^tab/ 5ietmcntufTcDenbccfcDcföen25ecgcn/
men ter cccDtec Danö laat leggen/ boben op öen Doogte/ öaac noott

ïBm I ban

-ocr page 305-

Zee - en Land - Reizen van

lo.m bfjftig tcciijcn ïang / toeiBec« öoogen sect fcfiosn jijn/maac aUettgf-
n« Uccbalt.
1mm Moiiah, öte 5e öoutoen öceö / sonöcc öat te?
inanö toeeten ïjonöe toat Bp öaac mee boo?Baö.; en men Ban Usnöeese
Brug boven\':iant utet te Tauiis Bomen jotiöec be gcöacBte ©jugtejten/ becmit«\'ec
op eenBer„ gccH anöecc toCQ t«/ SU bat men tec cecBtec en tec (ïtnBcc Banbniet ai«toa?
tccenenftcilten« Beeft. l^abecBanb Btoam men utt 5ijn eigene fieBente?
ni« te toeten / bat een enBile pbelBetö Bem ött toccB Baö öoen onbecneemen/
al500BP bec(ïaan Bab/ öat
cha-Abas beneecfleban bien naamteTaurk
30ube Bomen. <S)en ï^oning Btoam \'ec In bec baab eenige tijb baac na / en
Sienbe boben op öeesen 5&ecg een 25jug / bie necgen« toe nut Bonbe toeesen /
b^oegBp/ toie ben geen toa«/ bie be jeibe
Baö boen maiien / en toat Bp
baac mee in bcn sin Baö i ïi^en Moiiah, bic bcn l^oning te gcmoctgcBomch
toa« / cn öie sicB niet bcc ban sijn ^ccfoon bonb / toannccc
BP beese b?aag
beeöi ^icc/ seiöeBPBem/ \'BBcbbeesen!l53ugnietbocnboutoen/al« om
bat uto jBaiejtcit tc
Tauris Bomenbe onöecsoefienmocBt/ toie se Bab boen
mabm. I|{ec uit (iaat Bet toel te oojöcclen / öat BP met öit macBtigc <èc?
bouto niet anöec« in ben sin Bab / al« öen Boning te bccplicBfcn tegen Bem
te fp?eeBen.

<i?en möl ban Tauris na öeBeiï sPe binb mcn miööen in een bclb een öiB?
Be(CoojnbangeöaBhcnc(teencn/
Kanliazun genoemb. ^p Beeft omtcent
^ bijftig tccebcn ©tametec« i cn / Boetoel se ten Balben ingc(lo?t i«/i« se
^k^ \' «ocB getoelbig Boog. mtn tocct ntet ^cBccïöB öoo? toicn / of ten toelBen
Too™. einöc / öeese too?n geboutoö i« i maac bccfcB«ibcnc ?lcaDifcBe Ecttcccn /
öie boben bcöcucftaan/ boenoojbceïcn / öat Bet een toecB öec jKaBome?
tanen i«. ^n öen iace 1651 toa« \'ec te
Tauris en öaac omtcent een getoeiöi?
gc SacöBeebing; becfcöeiöcnel|uisen toiecöenom bec getoojpen; en öecse
i€oD?n ban bobcn tot Bencbcn fpltjtenöe / (lo^te een gebcelte tec ncöcc / toaac
ban Bet onöccilc berbulb toiccb.

©cBalbcn B^ t Bleine jsibiertje / \'t geen boo? Tauris loopt / bloeib\'cr nocQ
ccn
anöere grooter cen Balf mijl banbc ^tab/ ober bc toelBc ccn rcbelijB-
fcBoone ilecnen legt. ^ «l^aar öigtbp siet men een «©jaflieöc/ BcöeBt
met ccn Bleine ©om / toaar in öe ^ecpanen seggcn öat öe Zufler ban
Jman-
Riza
Dcgcabcn i«/ toaarom SP becsc plaat« in cen grooteecrbicbigBeiö Bou?
öen. ïtibier / öie onöer öe ®?ug öoo^loopt / Bomt uit öc 25crgen ban \'t
3^oo?b£n / cn tocrpt
sicB in \'t Jlcir Roumi, barticn of bccrtien mijlen ban
Tauris. jBcn noemö Bem Aggi-hou, öat\'«te seggen Bitter-water, om
bat siïn toatec ban censeer leiijBc fmaaB i«/ cn bat mcn \'cr geen cen bifcB in
cn binb. €bcn een« i« t ooB mct Bet jiSeir /
\'t geen omtrent bijftien mijlen
Vreemde jo öc ronötc Becft / cn toelBcc« toater ociljii ftoart t«. ^e biffcBen /\' bis
Xh w Bomen met bcrfcBetbcnc blictcn / toclBc baac tn ballen / too?öcn ter?

ir itou- flo^ib Dünö / en ten cinöe ban ccnigc bagen binb men se boob op bcn oeber.
tn» ^tt It^etr neemt stjn naam b.in een fi?obinttc / cn ban ccn Bletn ^tcbetfc /
toeiii^ bric? Roumi genoemb too?ben/ en t« niet bcröccban Tauris al« tien
.ofeifmi-ilcn.

Euiöen baa öir iBcic cp öen toeg / bie na een Blein ^teöetie geieib /

Toke-

-ocr page 306-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

Tokoriam gcttocm?! / s^^t mm cen öeutje! / öie flïïsngïf\'liestS afloopt / e«
toeifers öefiejp; cen effeiieWaBreimmaabt/toaar uit lierff ^

op feomsu ijejieii. ^eejefpjeiticn jit!) uit na&e maar öat w af toijöe®
ïen ban öc pmatS\' / öaar 5e jfcft öeginncn tc bcrtooncn. ö\' Éatöc / ösar
3e obcrblicten/ iiceft iets öpjï\'nöerS / \'r gccn tod beröicnt! Wee p!aar0ce
beböcn f; toant 5c iö Pan bcrfcliciöcnc natuurcn. ö\' €crf!eaaröe/ öic men
opitgt/ öifnö tot^alötemaitcnöic öaar onöer ïcgt/ iëccn gatige m
fponjïagtiftcflccn / öic nergens gocjs roe is? cnöc geene/ tortficmen öaar
na / gelp een öaröe lang/ binö / is öecse fcfjoonc / toitaclitifrc/ cnöso?^
fcliitncnöc flecn / toaaE= öoo? men öen öag geïilb alS öoo? een gïas fean sfcn /
en öic tod \'gcfjoutoen jnnüc tot cteraaö ösr lluisen berflrebt. \'©ccse (leen is st.en, daar
eigcntliife niet anöers ais een famenfftcmmtng öec toateren ban öeese menden
icn/ ch mcn Beeft \'er
fornrPS getoojmte tn geffremö gebonöcn. ^en
45cubctncur ban öe ^?obintie Beeft eens cen ban öeèsc (lecnen booj ccn Jeiyk aÓoE
groote racitdtaan
chs.Abas gesonöen / toaar inmcnccn i^aogöifcr) ssg / gus.
Öte öe latigte ban ecn boet BaD* ©p sdicrc plaatfen öer ^jcbiPdc ban
Mazandran, öaat ÖC l^aSpsfclTe Ecc \'t ötcpfi in De Eanöcn ban Perfien
ioopt / binö mcn oob ban Decsc famcngcflrcmDe (iccmn i maar in bccl min«
Dcc menigte / ais omtrent Bet jjlctr Roumi.

N E G ENDE H O O F D S T U K.

Vertrek des Schrij vers van Tauris. Befchrijving van Ar-
devil. Mosquee jdaar Cha-Sefi in begraaven legt. Graf
vanCha-Sefi.GelegentheidvanKasbinen Kom.Schoo-
ne Mosquee van Kom. Graf van Sidi-Fatima. Stieren-
gevegt onder den naam van twee Profeeten. Muur van
Cha-Abas. Aankomft tot Ifpahan ^ Hoofd-plaats des
Rijks van Perfien,

"W trobbbcn ban Tauris, na öaar eenige Dagen (lil gcblceben te BetJ^ vemeTc
J; * bcn / op Den 11 ,#obembcc / om onse reis na ispahan boojt tc setten / van Tauus,
gdbc tocBt men gemecnlp mct
dc Karavame op bicr-cn-ttointig Dagen re?

^ctt ccrfïcn Dag trebt men ober öo?rc «gebergte / cn binö bier mülen bon
flCffth^^" öcr fcBOOnfICKarvanzeras ban gantfcB Perfien; toclbc Cha-Stfi
bprf boutocn. mest Karvanzera fs $cec gcmabbelijb / cn Beeft 500 ^
toöüi^Sft^ öat\'cr tjonDerö^étfoonen mctIjonpaaröen/ öebtoaiTtdp

-ocr page 307-

28o Zee-en Land - Reizen van

tUsecMi bagönaïïï men Dan een ongemaDfieïp aeBecötc/ en "öa®
Ue toeg getoeiofg eng tö. 2Seneïjen aan ött geöergtefö \'t/ öat öe l^oopite?
öen Pan ttoee toegen een fionnen fiiesen om stcB na Ispalw" te PecPoegen /
toaac in een ieöec 3i)n neiging oföe gelegen^eiö spnecsafienbolgö.
geenen öie öe getooohUjfie en cecftte toeg toillen polgen öoo? öe ^teöen
Kom
en Kachan, laten tec iïinficc Danö een poel / öie öe ttoee toegen Pan öen an?
öecfcDciö; en De geenen/ öie Doo?
Ardevii enKasWn ttoeeanDece b?aPe
dêteDen toillen tcefifien/ laten Den poel aan De cecDtec Danö/ en neettien
\'t
langö \'t <©eöecgte, ©an Tauris tot Ardevil Deeft men niet beel minDec aliS
ttoaalf mplen i en ban Den poel af iö \'t lanD seec goeö / engemafißclöfi om
.. öoo? te tceDfien.

^ ^ Ardevil niet toijDec ban Tauris af gelegen 3ünöe/ iöop eenige minuten

Artevii. ua op öe 3elbe gcaöen ban langte en ban b?eeöté. g^ee3e ^taö 3eec bec?
maacD /
300 Doo? De gcoote en eecfle aanfiomjl Dec EüDen / toelfie uit Dc
^?oPincic öan
Guiian fiomen / Daac 3eDicDt W gelegen iö / alö om Det <©?af
löan
Cha-Sefi Dcu eecflen ban Die naam itoning ban Perfien, cn Pan anDece
©jinfen ban 50n l|uiö. ^e toegangen uan Deese plaatö
5ön 3eec becma?
fielp / alö öeftaanDe uit laanen ban gcoote Boomen / op een sefiece afflanö
ban Den anöec geplant. EP tÖ ban een matelijfe gcoote/ en gelegen in
cen fcDoone opening Pan gebccgten. ^e Dufsen 3ün \'cc ban aacöe geboutoö
gelijfi in alle ö\' anöccc ^tcDcn ban
Perfien , en De (Icaaten 3ccc ongcfijfi /
mo?fig/ cncng. «©aac iö \'ec maac cen in öcgcDcclc ^taö/ Die ccDclijft
fcaap iö / aan toclficcö ccne cinöc Dc i^ecfi öcc tscmcniccö (laat. (gen fiiein
cibiectje loopt miööen Doo? De ^taD/ \'t gcen uit Det gebuucig gebergte
fpjultenöe / 3ön loop ban
\'t €>o(len na \'t ï^cflen neemt. jBen bccDeeiö öit
tn PccfcDeiöcne gcagten om De Doobcn te bcfp?oeien. «©p eenige plaatfen
Dccftmcn fcDoone bomen geplant / Die \'t gcficDt becDcugen / en De ^taö
3CCC aangenaam mafien. ^c
Meidan oflÉacfitiö b?p gcoot/ DocD lan?
gcc alö b?ecö/ en ccn fcDoone
Karvanzera, toelfie Den Kan Dccft Doen bou?
toen / fiomt aan Det cinDe ban een Dec 3öDen- 53eDalben Dce3c 3nn \'cc nccD
anbcce b?abe jB^acfitcn op anbere plaatfen ban be ^tab / toaac buiten
ronbommenftÖoonel|obcn5iet/ tnsonöccDetb öie banbenBoning/ baac
men na toe gaat boo? een fcDoone cn lange Saan ban bicc cpen 25oomen/ aan
tocificcöc{nbemenecngcoot^o?taalontDefit/ \'tgeenbaac ingang in geeft,
lloctoci DcÊanDöDoutoc ban
Ardevil goeb boo? Den ï^ijnflofi iö / men
\'ecctDtecgeen/ en mcnmaafit geen 3©ün/ alö toclbiccofbpfmpicnbec
ban bc ^taö. b\' ^Ccmcniccö / bic t\'
Ardevil toooncn/ Debben \'ec alttjD een
goeöe boo?caaö ban^ maac Daac iö gcen plaatö in Pei^fi^"\' öaac men
300
gojgbulDig moet 3ijn om 3\' \'cc in te Doen fiomen / cn 3elfö om $e tc D?inbcn /
\'tgeen men {Icclötopfe moet Docn/gcUifi of \'t cen gcoutoclpfie mtöDaaD toaö f
toclb bcDtoang ccn uittoccfiing iö ban De j^laDomctaanfeDc^upccditic;
toant Dc fyeciïancn DeDöen ccn
500 bP3onDcce cccbicDigDcib bóo? De5c plaatö/
bat 3» gfioobcn 30uDcn te jonbigen /
"500 3e toeflonöen / bat men \'cc opent?
lijfi 3©ijn D?onfi.

jjBen umi uit gantfcD Perfie» in g^clgcimagie na \'t e?3f ban Cha-Seü,

\'t gecn

-ocr page 308-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

\'töcen bp ben grooten aanfiomft ber ^ijben geboegö 5ünöe/ Ardeviicm Mosqu«>
öer aanstenlijfifle ^teöen öeö ïlöbö manbt. ^e iBoöa^e^ öaat t)p in be^ daar cha-
Qcaben legt/ iö \'uan berfcbsiöene oScboutoen bsrgcseïicöapt/ bjelber in Jf\'„j®"
sang op ben
Meidan bomt/ öie tetv^uiöen öoo?e<ngroot ^o?taal Daac ®
9an bajt té, Deur iö bciri.öb)nö met psere hetenen / aan öibbe ringen
\'bajl gemaabt / bedangen j enbjanneec een miööaöige Daar met 50» ï)nnD
aanraben en in DeneerftenMofplaatslfeanftcmen/ iö ÖP in beiligbeiö/
en men mag Dem Daar niet bangen, \'t^«^ ecu grooten î^of/ langer als!
t?ceD / cn Daar buiten / tec sü^e Die op Den jUâeiDin uttbomt / Deeft men
langö öe muur ï^inïielö boo? ^inheïierö / en mrnbacDïö-tteöengeboubJö.

©an Deesen gcoo\'cnllofiiotntmeu tn centbseeöc banminöcc uiifïcefe^
iiing/Cimet platte fleenen bebloccö / Doo? todberss miööen een bltet loopt.
älBmtcecD öaac in öoo? ccn gcootc ömc/ toelSc ter flinfter Danö in öen ijoeft
ban öen grooten ï^of fla u / en eben gelüb D ecrfle met pjerc Betcnen ftruiö-
töijö U^Danjen iö. ïl^eesp b?engt u terfloriö onöec cen «iBaloerp / öaac op
Èc manier öeö Émöö gcootc balbonö opgecccDtSp/ bJaac op men bec^
fcB^iDcnc pecfooncn siet / ^^dgriniö of anöecc lieöen / bjelficn De btoaöe ge^
flclDDeiö Dunner 5 ?feen becpitclït öeese toeberlaat tc socfeca. \'t^ötc öccscc
plflatfe / Danc w n/ eec men bccDcc gaat / spn Degen enflobobecgeebcn/
en ccnMouliah, Die Daac altöö met 25ocfieniö/ ietsi beceeren moet.

g[n Deesen tmecöcn l§sf/ baarcenblietDoo^loopt/ sijn aan D\' cencsijöe
öe^aDcn/ aan ö\'anöere öei^iifl-cn Boozn-Zolöcrö/ en tcc fïinftec Danö
aan \'t cinöe ban öcn selben ^óf cen blein Deuctfe / \'t geen tcc plaatfe leiD /
öaac men alle Dagen Deö abonöö cn öeö mojgcnö aan D\' arme «eDcn Dc
uingltjfie anaimo^effen uitöcelD ;
\'t geen cerDttegen obec De läeubcßö gcDaan
bïO?ö.
^ttöeuctjciömctjUtoeccpiatenüeDefu/ cntn öeeseï^fuJbenil Dceft
men bijf-cn-tbJihtig of Dactig 5foucnci
$en/ f<i öc muuc gemaabt / met 30a
bed ëetdö / öaac men ccn menigte ban ïïofl tn gereeö maabt / 300 boo? ö\' acs
me lieöen / alö boo? ö\' <©fficiccö ban öe jl^oö^nce. (Ccctojjl men öeese uit
beding öoet / stt öen jHecflec-l^ofe / öte obec alle D\' anöeccn gebicö / tn een
fiool met stlbere platen obctöeftt / en fiaat acDt öat alleö OïDentlpb geöaan
teoïö. aîîlc Dagen Doet Dn öc ßiifl meeten / cn öc 3^efl in sijn tcgenhjoo?^
öigDeiö in flufiïïenfnöDcni cn alleö too?D in Dit jfóoninglylt i^uiö met 3ulft
esno?DfcbcrricDt/ öatDet tcbecbïORöcrcniö.

(€en ctnöe ban öe Gaidery> todbe op Den cerfïe l^ofbolgö/ sön ttoee
beuren/ ö" eene na Den anDcc/ ban cen matdijfte groote/ alle betöe mct silf
^cc platen oberöcbt / toelfic tngang tot ccn beDcbtc toeg gecbcn. (CufTcDen
öeese ttoec beuren siet men tcr rctDter Danö cen felcine|®oöguec / öaatccnt^
Qe (ï5?af ^ecöcn ban ipersifcDc ïgeeren tn snn- ï©anneer men öc beöefetc tocg
öoojgegaan tö/ trceö men in ccn bietncn ^of/ altoaar tcr flinöcrDanö Dc
iö ban öc ïBoö«?«ee/ tn todftc De <0?af-flecDcnDcr#?tncenbanDcn
S"QlÖ6en l^uisc ban
Perfien spn. imcn moet stcD toel toacDtcnban op
öcr Deuren tctreeöcn / ötc gcmeenlijb met stlbercpiaten oberDeöt
îf.LÂ^ öit tö cen miööaaö / öie ntet alö öoo? ccn seer flrengc üaflöDtng
ßanbaojöe«. €Danö tceeö men boo? een ftlctne gang/ öie tn beu

-ocr page 309-

iSî Zee-en Land-Reizen va«

25CU& öec Ueö / tocifjc sccr cöfteUiö ban (Capötcn becsfen t$f / ciï

ronbom ïtó roclftc ÏLeffcnaar« mct grootc jsocbcn ttaan/ bjaar inMoui-
lahs of ilccraar« bcr ïOct gcfïabtg lcc5cn. (Ccn ctnbc bcr 25cuB / bic niet
groot cn iss / iö ccn tïlcinc acljtDocliigö <ï^om / bn na gelp fiet ban cen
cmfvan j^crîî/ inbîelfîer«mit!ôcnfict(î03af banCha-Sefit«. \'t maar banî^out/
tha-scfi. jj^ggj jjjgj gebjcrfit / cn 5cer fieerlijö ingclcgt. \'t €>bcrtrcft bc fioogte ban
cen gemeen man niet/ cngclpt toel na een grootc tfeotfer/ toaac banbc
biec öobcn-fioefien biec gcoote goube Hippelen bsagcn. jlcn fiotib fiet Bc?
befet met een coob gcbojbtmrb ^leeb -, aeUïB ooB alleb\' auberc <62aben / bie
baac bPftaan/ mctBoftclpc floffen BebêBt 5t1n. ^ooin bit föoo?/ al«
in bcn^euB/ siet men een mmigteban Eampen/ b\'eenen ban <0Oiib/
b\' anberen ban silbcr/ enbc grootfïe ban allen is ban silbcr bcrgulb/ en
jeer fiecrlfiB gefneebcn. ^oB sijn \'cr 3c« gcoote ïtanbelaac« ban ccn 11 ttflces
fienb fiout / bebcBt met silbece platen, ^eese b?agcn gcoote 3©a«-Baac?
fcn ; bocfi men ontfïceBt bc selbe niet / al« op fiun gcootc 5Fee(l-bagcn.

©anben^om/ toaac in fiet <ï3?af ban Cha-Sefi t«/ gaat men onbec een
Blein bectoulft / \'t geen een anbece <j5?af ban een JpecsifcU honing Begrijpt ;
bocfi iB fieB sö" naam niet te toecten Bonnen Bomen, ^it <i5?af i« in«ges
ïijB« al« een gcoote l^offec/ secc fcaap ban ||our getoerBt/ en met een sfiöe
gebojbuurb Blceb OcbcBt. \'t <6ctoclffel bccïBo«guce i« ban binnen becciecb
metfcfiilïicrtoccB op sijn j^oojfcfiban (Bmïi^ %mel«blaauto/ enban
buiten met cen fcfioon beent« bàn becfcfieibene Boleuren / gelpbep^agtige
jBoöguce ban
Tam-is.

<0mtrct)t Ardevii ficcft menbccfcfictbenc oube «©jaben / bic toel bcsicn«-
toaarbfg ^ijn / cn toelBcc obîrblijffelcn nocfi op bcn teoÉntoooabigÉn bag be?
toonen/ toat moeite cnBojïcn mcnaangctocnö ficcft om be sclbe meteen
ficcrlijB toccB te becrpen. €en biecbcnbccl mijl« ban be ^tab siet men be
ÏKo«aucc / baar b\'c (©?abcn bc« ©abcr« cn jpoeber« ban G^
a-Scfî in sijn.
^ecsc |ïat)«anee t« ccn tamcîijB-fraai «©cüouto / cn fieeft sijn fCuinen en
Ioobcn/ in toeiBcrcen ccn fcfioonc bpbec ban Blaar toatec i«/ baac men
©ifcfiinboeb.

Ai-devii t«niet alleen becmaarb boojbc ï^oningiijBc <6?af-f}eöen/ bi^
Binnen fiaar omBcing sfin / ^n boo? be pelgrimagicn / bic uit allc bc
bïncien ban
Perfien bertoaart« gcbaati too?ben/ maar ooB tocgcn« ben
grooten boojtocfit ban Efibc-^arabanen / toclBe fomtijb« tot acfit of ne?
gen fionbccb ^cmel« Blimmen. <©elijB beese ^tab niet bec ban
Guiian
legt/ toaar ban baan cen menigte baii^ijbe Bomt/ cn ban\'t sianbban
Chamaqui, baar bc seïbc ooB in oberbloeb ban baan gcbocrb too?b/ cn bat
SC bcn boojtocfit beeser ttoce plaatsen na Koniïantinopoien en na Smym»
i« / ficcft men \'et altijb cen groofe tocbloeping ban ï^oopiicben / en men
binb\'erooB/ gelijB
teXauris , alberfianbel^ooptoaren.

©an Ardevii tot Kasbin i« fiet jfanb reöcUjB gocb. j^ati fejie tot b2ic/ of
ban bier tot\'bier mijlen / binb men Bleine cibicrtje«/
bie uit\'t <0cBcrgte
ban \'t 5^oo?bcn Bomen / cn bic b\' aarbe
Bcbogtigctt. ^e Karavaane rcBenö
gemcenlöB büf bagen ban
Ardcvil m Arion, ban Arion tot Taron ttoee/ en

ban

-ocr page 310-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

öan Taron tot Kasbin ooft tlwee. cn Ijalf mijl aan öecse sijöe ban Xaron
trebt men langsS een jieenen 2&?Hg obec cen groote ïltbier / en tbjce mijlen
aan geene 3pc binö tTicn
Kaïkai.
Arion
is ccn blcin ^teöetic; Taron en Kaïkalsp tbjcc gcootc ©lebben,-
öaac sijn maac öecse ö?tc plaatfen iü gaRtfclj
Perfien, öaac «Olijben toaf^
fen/ cn öaac men\'cc <0lp uit tcebt.

öit Kaïkai gaanöc / ttcbt mcn ö?ie uuren öoo? ccn blabte/ öie aan ecn
ïiocgcn 35ecg einöigö / toelbe mcn niet minöec als in bier uuren ban oberbo?
incn^ toantöp balt
500 getoelöig ongemabbelpb/ öatöe paaröen en ^iBuii-
eseis öaar naautocip^ tcgcn op bonnen blimmen j i^aactoat öe ï^cmcis
bciangö / öie moeten aan öen boet 000? ccn anöece toeg been / bic toel cen
toeinigje gemabbclpbcc balt / maar ecbtec scecberojicttg cn bol (tecnen iS /
toelbe öe bioeöcn öcctoaarö.s fieepen / en öecsen omtocgi^ toci ban öjie of
bicc mijlen. 25obcn op öccsen 25crg ftaat een ^o?p / öaar men sicb toat
Hit ban rujlen, ©o?öer.s is bet lanö blab en effen / en men beeft maar ö?ie
mijlen ban öaar tot
Kasbin.

Kasbin icgtop ÖC Icngtc ban 87 ^?aöen en 3 o iBinuten / en op öe bieeöte Kasins.
ban 36 <©?aöcn cn 15 jjEinmcti. \'t ^S een groote ^taö/ toaar ban öc
.l^uisen laag en btoalijb geboutoö sijn/ uitgenomen $cben of acbt/ toelbe
öesï^oningssCuinenbccgcselfcbappen/ en Die eenig aansien bebben. |19cn
beeft\'ec geen muuren/ en mcec alss De belft ban ^tab beflaat intuinen.

Kar vanzeras SpU \'CC mCt Bazars COuDOm / CB OUDCC DCCSC D?ie iS \'CCCCn/

Die seec gcoot en gcmabbclp isS. D\' ^ntooonDccs sP altcmaal jiabome?
taanen/ uitgenomen eenige bui^gesinnen ban J^riflenenj DocbDcesensp
\'ccsccröungcsaaiö.

©an Kasbin öomt mcn stcü tc icgeccn fn ccn filetn i©0?pi\'c / öaac cen Kar-
vanzera
is / enöien bagtcebt men omtcent ses mplen Doo? ^anDecben / Die
teDclijbbmcljtbaar/ en ban een menigte ban bUctenboo?sten Sön.

anDeren Daags trebt mcn injfgelps Doo? een gocD EanD / en na ttc^
gen oftten uucen marcberensi bomt mcn te
Denghe, een gcoot ^o?p/ aan
öc boet ban cen berg gelegen/ en Doo? toclbcrsS miöDen ecn fcboone biict
ïoobr. gaen beeft\'er uptfleebenöe totjn/
300 toitte ais rooöe/ toaarom
De ijicisiaccs bier gcmccnlpb gun bel-fïcfTenbullen. <ï^cbter BouD men in
bit ^o?p nictflil / maat Doo?gaans trebt men een mfjl berDcr/ om bp een
ftbOoncKarvanzeratC bomcu/ toaat in men/ toanneer De Karavaanen niet
secc ilerb sb" / oP 50« gemab gcbuissbcfi ban tocescn.

\'t gs bp Dit ^o?p/ öaar sitb De ttoce tocgen ban Tauris na Ispahan,
Daar Biet boo? ban gefp?ooben is/ toeet bp Den anDer bomen boegen.
©anDenghe tot Kom spD?ie groote Dagteiscn Doo? een lomp/ tooefl/
Do? lanD / cn Daar men geen anDer toater beeft / als uit De babben / uitge^
jomcn op eenige plaatfen / Dte rcDclgb goeD sp- ©iet mplen ban
Denghe
öjffiïmen een fcboone Karvanzera, en D?iemijlen bcrDer cen anDct / fiaanöe
trecDcn ban een^o?p ten buiöcn tuffcben eenig gebergte/ Daar
en rooDe top toaft.. ©anDecseKaryanzer^ totSava 5p waar
yjte uuren tcebben,^ böoj De
Karavaane.

z sm

-ocr page 311-

Zee - en Land - Reizen van

Sava ig cen aocttc ^taö fn cen üjucötöace blaßte cn bol böipcn. ^aat
mceftcn Oanticl öe}laat in felcine öcllctie« Dan oraaitlöc lammcuen / toclöct
bjol 3CCC aacöig ötulb/ cn baac mcnpcitecp ban maabt. fCbjeeofbjie
mijlen aan geene sijbe ban
Sava i« Ijet lanb reöeUjb bjclbebcmtoö;. etina^cen
®ibicc een ïjalf uuc ban be ^tab obecgetcobfieu tc ficbbcn / binb men ttocc uu?
ren berber een ber
fcfioonflc Karvanzeras ban Perfien.. 3©an baar tot Kom,
fi:eft men nocfi sebcn of aclit uuren te treßbenöoo? b7joge ianöeti>en en
builc sanbcnmaac een fialf mjjl ban
Kom ig t lanb goeb / en ban groote
b?ugtDaarficib.

Kom iö een bet grootfit ^tcben ban Perfien in cen blaß lanb/ en secc
oberbloebig in rp. <0oß toaffen \'ec goebe beugten / en insonbccfieib
gcootc cn uitflecßenbe «©janaat-appelcn- \'t ï^ecft maac toallcn ban aacbe
met bleine toointjc« secc bicfit bp malßanbec ; cn fioctocl \'cc be fiuiscn ooß
maac ban aarbe sfin / sijnsebaarom ccfiter ban binnen niet minber neten
-Sinbelgfi. nm b\' inïiomjl ban be ^tao trclutncn langö een (leen« b?ug
ober een ribiec / ban toaac tec recfitec fianb ßceccube binb mcn op een scec
fcfioone fiaap een
Karvanzera, bic toel geboutoö en secc gcmaßfteljjft isf.

\'t 45een\'cc\'t aanmecßeltjlifl tc Komtö/ iö cen groote jBo^rinee/ tocißc
be ^cfjaanen in geen minber eecbiebtgfieibficbben/ alö öic ban
Ardevii.
iBen iin fiier bc 4g?aben ban Gha-Scfi, en ban Cha^Abas den tweede, en
bat ban
Sïdi-Fatinxa ÖOCfitCC ban Iman-hocen , ö(C Öen SOan toflö ban AU
enban Fatima.Zuhra öocfitec öan Mahomet. ^cöcootebcucbanbecse
jfeoöQuce {laat tegen ober cen plaat«/ öte meer leugtc al« bjeeötc ficcft/
baac cen
Karvanzera en cttelfifje tomßel« sijn/ bjc\'fte ban buiten eenige
fcaaifietb ficDDen.
<!Een ber sijbcn ban beese Plaat« iö gdijß geiïooten met
ccn secc laag miwctfe/ toaac obec mcn fiet ßleine ßibiecticsict/ \'ttoelEt
men lang« ccn / baac Oe selbe
Plaat« ßomr crnöigen / paffcecö.
fiet
gcoot#£rJtaal öecjBoöQuce siet men een 45cfcfi?ift in gouöcne Eettec«
tot lof ban
Cha-Abas den tweede. Cccflonö tcccö mcn tn ccn ]^of/ öic lan?
gec al« 0?ccö i«/ cn tocitsc
inen^cen fCuin souöe bonnen noemen/ öetoi^
aan bcöuce spen bc« miööci-gang«
/ öte öebioecö i«/ fcfioone 25iocm-
parften
sijn-

beesen eerflcn ï^of siet ttien tcc fïtn&er fianb fin ben ingang ettcljjße
felcincï^amcrtfe«/ baac öe geenen / öicö\' aalmoejTcn ontfangen / tocïfte
mcnboo?be jligting bcc|^a«^ice baac alle bagen uitöeelö / fiun oojficßi*;
men cctcn/ toaac na sicfi tocec bcctrcßßcn. ^ces® ?cibc^ läamertfcnj^
bienen ooB tot toFPlaatfen aanbe geentn / bfe fian fcfiulben met ßonnen
betalen / gelfiB in beiKoöqucc ban^
Ardevii; maat öccse b?p.p{aatfcn sün
«iet gclijß b\' onsen / baar be gccnen / bic fiun toebiugt bertoaart« neemen /
op fiun eigene ßo^cn moeten icbcn. ^n
Perfien gaat fiet gantfcfi anöec«;
bie \'t ongcluß ficbbcn öat fiun saßen tot een fiegtcn (laat berballen / cn sicfi
Jnbeese b?p-plaatfcn bergen Bonnen/ too?öcti «it b\'inBomflen bcc jBoïfc»
Quee gcboeb / en berfialbcn boo? fiun onöcrfioub nfet Besojgö jijnöe/ bin?
ben fiun ©jfenöcn Beter geleg.entBeib om Bp bcrloop ban eewige tßö met fiun
^actpen
obec een tc Bomen*

Kom,

Schoons
Sflosquce.

-ocr page 312-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

Bsn ben cßcflcn^ofgaat men in ccn anöere/ öfe grooter cn t\'eenemaal
ScUiocrölöi cnbanöee3c tncen öar öc / öie bicrfmnttg (ö. ja^en trccö
öaar in öoo? ccnöeur/ Die tcn cinöc ban ccn Djeeöcgalöcrpjlaat; cnöit iö
öe plaatö/ öaac De tooouingcn Der
Mouiiahs cf#>tcj!cröDcr3iBoöguce/
Jijn.

©an Deesen Darben Dof ölimt mcn langö een (Iccncn trap ban tien of
ttbaalftrecöcninecnbivröe/ booitejclfjccömiööcnccnblietjieloopt/ \'tgeen
geftaöig gcöalö toojD boo? Dleinegcutieö ban loopcnD toatec / \'t toclD öaac
in balt / cn 3icl) boo?; anöcce gmten of rioolcn / tocllic\'t toater op ber?
fcDctöcne plaatfen ban öit gcoote gcbouto gaan geebcn / na De maat / öatt>ct
oiÄtfangt/ toccc ontlafl. ^n öcc3cn Dof 3tin ccnigc gcboutoen/ cn cen öcc
3pen iö bCjCt Doo? De boojjebcl Dct jBoöquce / Die nier onaanocnaam i«?.
\'t Eijn D?ie gcoote Dciiccn/ toaac boo? een muuct}c (laat ban ccn manö
Ijoogte/ \'tgctncimötoij5cboo?fnccbeniö. ^cn Do?pel ban De miöDclilc
bcuc id b\'ïöciu meteen 3ilbccc plaat / en tulTcljcn Dee3c D?ie Deuren en Die ban
ben ^om ber iBoögucc 3tct men becffDeiDcne Moi-.iiahs of Eecraarö/ Dj?
boebcn in belKinbcn Debben / Daar 3c 3onDer opDouöcn in lec3cn.

^e i^oögucc selbe iö ccn acDtDocbig gebouto / cn aan icDcr Deeft iö ecu Graf .-a»
felein Deurtje ban ^ootcboomcn-Döut geberniöD met graauto cn Sidi.san«
\'t <6?af ban Sidi-Fatima ftlcin-Dofljtcr ban Mahomet, flaat in \'t Dicpjte öec
aCEioöQuee / 5ijnöe \'cc tuffcDen Dir <0?af en öe muuc niet mecc plaatö / al^
baac ccn man boo? Dan gaan. \'t ^ö omringö met cen groot 5tlbeccn Deft
ban 3e(licn boeten itv-\'t bicrftant/ tociftcrö traliën conD / cn tcc plaatfe/
baac 3c cbec malftanbcc leggen / appclötoij3e 3ijn. ^it allcö geboegD ö»
DetlicDt/ \'tgeen uiteen menigte ban goubcen jtlbere lampen bomt/ Dan
itict anöccö alö ccn jcec fcöoonc toerfthig boo?tb2cngen.
\'t 25ittren|ï Dec
iBoöguce tot bcbccDeffing öcc Doeben ban Den acDtDoeft / toelfte Den ^om
onDscfcDjagcn / beftaatuitpcrftenbanccn fcDoon bcruiö ban bccfcljeiDcne
liolcuccn ^ en Dcn ftoebcl ban ben ^om / gcijjft ooft \'t gctoclffel ban \'t pc??
taal tö op ^pn ïWoojfeD met gouö en Demclöblaauto gcfcDtlDccD. %m icDcc
3ÖDC Dec ifeoö^uee / tn öicDt bp öeplaatö / öaac \'t graf ban Sidi-Fatima iö /
3ict men cen gcoote 3aal / baac mcn aanben armen Dc ï^oningijjfte aalmocf?
fen uitDcclD. Ban Dit <©?af ftf erb men tcc ccfDsCc Danö na een tcap / Die
öaac omtcent bpfcn-ttotntig oföarti^trceDenban Daan iö/ en Dcc3en tcap
Dccft 5cifö een Deuc / toaac beben nocD fcnig gcfcD?lfttec ceccban Cha-Abas
den tweeden (laat. 3Barinccc De Deuc geopenö iö/ 3^etmcn b?plaatö/
öaac \'t licDaam ban bcc3cn ï^oning cu(t ^ cn Doo? ec« aiïDcc gctcalöDc Deuc
OtttDcftt men onbcc een bletnen <©cm Ißt graf ban Cha-Sefi 3ijn ©aber /
\'i 0?cn met een gouö laftcn bcöeftt iö. I^cn toccftt nocft tcgcntoocjDig ge?
"abig fl-n Det <0jaf ban Cha-Abas, \'t gcen men secr Deertijft toil tnaftcn /
^ \'t boift Der jiBoöquec toifl onö tc feggen / öat Det gctoelfftt ban Dcn
ban bfnnen met 3ilbïrc plaatcn bcblecD 531 toojDcn-
^ ^otKom geftomensönöe/ gingen top Duiöbefling neemen in be Karvan-
cn\'t toaö nocDgeenttoce uuren Dat top Daac getoccfl toaren/ toan?
wee top een menigte Uan
uolft ieöec om\'t3ccr(i boo? bpbc beuc jagen loo?

m 3

-ocr page 313-

2Î$ Zee - en Land - Reizeia vasn

pm/ töaacoptrtöödfjftöaUcöcgfcnen/ bfeinbe Karvanzera toamt/ öew
toolötien. (CecfionööecDonö öc nicutoöoimgOctö P?aagcn/ toat ö\'oo?-
5aaïi öaac ban mocßt toccscn / öaac men onis op anttooojööc / bat men öec«
Stieret) g=- ^m Öag aï obec lange tijö tot een gcoot fcDoiitofpel gcfcfitbt f)aö / \'t gt\'cn be^
vecht on- ija^n 5ouöe trt ÖC tto^c ^jofcctcn te öoen beerten/ en öat Det tijö toaö om
nfam «n 3tcö tec gcflclöc plaarfe te becboegen / bcrmitö öen (icijö 300 tecßonö ccn
twee Pro- aattbaug souöe neemen. «©etogl nu onö boo^necmen toaö 500 beel benm.^
feecei). te uecmctt / alö\'t onö mogciijb 30UÖC toeesen / ban öc scöert en getooontca
öeö Eanöö / toiiöen top ïjet fcöoutofpcl sten/ öaac men onö ban
fP?aft / cn
öecbalben onö öectoaartö begcebenbebbenöe/ bonöen top öejBacfit/ btc
al ö?p gcoot tö / 300 bol bolbö / öat top gcootc moeite Ijaööen om tot tn ïjct
miööen/ öaac\'tgebegt ban ttoec^tiecengcfcbieöen-souöc/ öo:? te öiin?
gen, €en menigte ban 2500tfemaliccö tn ttoec benöen bccöeclö beflocgcn
\'t miööen öeö jBacbtö / öaac sp ban alle banten cuimtc öeeöen maften om
öc nooösaaftelijfte plaatö tot öen (irijö tc fjebben. ^öec Ijcnöe fitelö ccn
^ticc baft/ toaac ban öcn eenen öcn
naam ban Mahomet, cn öen anöec
öie ban
au boccöe; en \'t sp öat öit een uittoecfeing ban \'t gebal/ of ban öc
beljcnöigljeiö öec meeflccö ban öe ^ticcen toaö / men sag altijö / na ccn seec
. DacöneftStg gebegt/ toaac tn öeesen beefien\'t fcöuim, ban bpccigDeiöen
gramfctiap ten muil uitliep / bat
Mahomet etnöelp bestoeeft / cn ö\' obec^
toinning aan
au Uet. Cecflonö gaf al Ijet bDlft gcootc tcelicncH ban bljjö?
fcljap j öe gantfcDe plaatö toaö in een oogenbltft bccbulö öoo? Det gclutö ban
flutten cnfcDalmepen; cen ieöec fttoam öcn jgtiec/ öie onöec öe naam ba«
AH gcbogtcn-Daö/ geluft aanbiööen/ cn altemaal ciepen selutööfteeiö/

Ziet de werken Gods, welke Ali gedaan heeft. Bccbolgcnö letÖbC mcn ÖCrt
öcöacDtcn ^tiec onöcc ccn poo2t met Det Docföna\'tbolftgcRcccö/ cnna
Dem toel geto?eebcn tc Daööen / om te öoen obergaan öe becmoeiöDctö ban\'t
gebegt / öaac DP StcD 500 öappec in geö?a8cn Daö/ fluuröe Dem ccn teöcc
gefcDenften/ toelfte ten boo?öecl öer geenen 5ijn/ öie öeese ^tieren alöuö
öoen begtcn. ^en
Kan of 45ouberneur öie met Donöcrö scer rijftelp tocs
eerufleöe ruiterö öit fcDoutofpel bptooonöe / bereccöe Den bijftfg
Tomans,
toelfte omtcent sebcn Donöcrö en bijftig cpftööaaiöecö öeö?agcn. ^c gce^
ncn/ öte Dem bersclöen/ en De bdojnaamflen banKomgabenDencenccn
ïoft / öcn anDer cen go?Dcl; cn selfö tot öe fïcgtfic lutDcntoctoaö\'crötc?
wanö/ Dte geen bjugten/ of eentge anöere ftletnigDcöen/ tcöcc na sön bec^
mogen/b?acDt.

öit Kom gaanöe trefit mcn btec uuren öoo? cen groot belö / tonacna mcn
cen gocD «l^o?» mct bijf of
scö Karvanzeras btnD, ©an öaar Deeft mcn Dp
nanietalösanö/ tot aaneen plaatö
Abfchirim genaamö/ Dat\'ö tc seggcn
Zoet-water, Daar öjic Karvanzeras spn / ban alle 3^o?pen affiaanöc. ©an
Abfchirim tot Kachan Decf^\'men SCÖ uurcntrcftftcnö ÖOO?ccngocö lanD batt
graanen / öaar men ttocegroote g?>o?penbinö.

Kachan iö cen gcootc ^taö/ toel bcbolftt/ cn boojstenbanallcö/ toat
fotDeticc^cn nooösaftelijft iö / \'t Deeft ccn ouDen omring ban toallcn/ tod?
fte op bcrfcDetöcne plaatfcn becballen 30«/ tnboegen Dat men öepoo?tcn

niet

-ocr page 314-
-ocr page 315-

Eduward Jvlelton door Perfien en Turkyen. 2:

Hftt Sefjoefö te joefien cm \'er tn tc tiomen. i^a De spc tisn Ifpahan ïjaar
. ïanöêöoutöc fcer soeö / cnö^etigt oUcrtHocötßiJiügffncn tonntioß?s/ toel?
HC se ^OD\'ögn / ötc te
Kachan tooonen / mafien. Hi^cn telö VsanöccjeSsoo?
wen öinnen
Kachan. ober De öuijcnö fiutöacjinncn / en binnen Jfpahan om?
tï^nt ipmt^ i öotlj tc
Kom ijcöben je ten Ijoogflen niet meer nlö ncgcn
oftlen
Duijcn; niet öat \'er gecn anöere ^ooöen in Perfien jijn; maar öie
Kom, Dan Kachan, en ban lipahan , Jeggen afjonöeciijfi uit öcü
(lamm e Jud^ gcfpjooten tc jijn.

öecje ^taö öecft men "cen menigte Pan jpe-to?rficrö / öie gun am?
Iad)t
jecr toel Prcftaan / cn öie alöeclep pan öe fcD3on|ic en jilbetc en genöc
lafiencn mafien / öie \'er uit
Perfien fiomcn. |Bcn tïaat \'er oofi munt / cn
maafit \'er alöecfianöe fioperc Paat-toerft / öaar cen grooten aftrefi Pnn i0.
^c 5Bajarö jiin \'er fcljoon en toel Pertoclfö ; öe
Karvanzeras groeten ge?
mafifidöfi; maar cen iss\'er onöer anöeren/ öaartoponöperftuifingcno?
men Daööcn / toelfie jecr Decrliifi iö. ïï^ejciö ccntocrD UaMCha-Abasljen
ecrflc Pan öie naam / Deeft fionöcrö trccöcn in \'t Picrfiant / bencpcnö ttoce
beröicpingcn/ cnücgriiptjeö en-ttointigfiamcrö/ öie altemaal bcrtodfö
cn Pan ccn reödöfie groote jön. ^I^t geöouto iö fcDoon genoeg om tc bfr?
öienen Beter onöerDouöente toojöen / alö Dct tod gcöaantóojö j m?!ar mcn
bertoaatlooöö Det joöanig/ öat Dct al öegim te bcrballcn.\' ^n\'tniiööcn
ban öen Dof placDtccnfcDßonctoatcr-öafitcftaan/ öocD tcgentooo^öig iö
je öeöutbcn / bermitö öc Curficn cn öc ^erflaancn öccje Btoaaöe gctooonte
Dcböcn/ batjc IfcbcrnieutocgeDoutoenmafien / alö ö\' ouöcn onöerDouöen
toillen; cn beesegetocontc gaat jclfö joo ber / öat / bcrre b^n bat öe fiin?
bercn jo?g joiïöcn öjagen cm be Duijcn / todbc fiun baberö Debben Ööcn
(ligtcn/ t\'
onöerDouöen cn te berDelpcn / jp jtcfi \'tgcUiït tot fcDanöc refic?
ncnbe jclben na Dun öooö tebctoooncn/ totllcnöc ö\'cer DÄn ban insrge?
lyfiö b002 JfcD 5clben tc Boutoen.

€ec ifi Kachan bcriaat/ moet ifi nocD öft Jeggen / bat mcn/ omban
bccje ^tab na
Guiian tetrefibcn/ nfetbcrmpcn fian ttoaalf uuren lana te
mnrcDccröen ößO? blafitcnö / öie ntet alö ban cnfid jout jiin j cn fn \'t mioöen viaktens
ban öeejen toeg binö mcn maar cen bafi / toaar ban Det toatcr jcer btoaaö va« zout,
tö; maac laat onö nu öen tocg ban
ifpahan bccbolgcn.

Sit Kachan gaanöc trcfit mcn boo? cen blaßte ban ö?fe mijlen/ toaac na
mcn in \'t gebccgtc tcceö / öaar jicD tccftonö ccn jecc fcDoone
Karvanzcra
^an gebafiben flccn aanbfeö. ©ecbolgcnö geraafit mcn in ccn aangename
baiicp/ öaac mcn alb2p lang bO03 cen jccr enge tocg lan^ ccnblict mar?
fyccrb. (Scn cfnbe ban öe ballcpjict mcn ccn groote muur / öieötoacö
\'^Sö öc jelbc firebt/ cn met bciöe Dc cinöcn tegen De bergen aanffoot.
Wje muur Deeft mccc alöDonöcrb tcecbeninDc langte/ obcc Deöartig cïfrAbT
Wn fn öeöifite/cn obcc De bijfngfn De Doogte. \'t gö nocD ccn toctfi ban \' \'

örotften Cha-Abas, Dtc De toaterc\'n / toelfie ban Dooger ballen flutten /
äflttl®\'^ ccn grooten bafi toilöe mafien / om \'er jfcD Bp nooö ban te öfcmn.
?boet Dcömuucö iö^en f!ufö / Die mcn gcfiootcn DouD/ toanneec mcn
\' «ebjaaren m / en toel&e men openö / alö men \'t obcc De lanöcrpcn

Der

-ocr page 316-

2Î$ Zee - en Land - Reizeia vasn

ficc Dlöïitc btin kachan hjfl laatßn ïoopcn. ©an Dtec tot aan Korou ig tjïsi»
trent ttoee uuren m arcQeeren«.
»or»n, Korou tis een getoelötg o^oot cn seer bebolfit ^ojp in cen lanö omr-tngö
Dan öoogc öergen/ cnmct mcntgte Dan noote-öoomcn beplant. t)uf?
3cn beööen \'ermaar censeer Jageberöteptng/ ensfin nlct at« ban]^er(ïeèncn
gcboutob
i ÖOCÖöe Karvanzera, toClfiC mcu\'cr&ccft/ t«fraap engeniaft?
ftelöft. <©ft ^oip ßccft jlcebt« cen flraat; maar
Ut bp na ccn Half mgl
lang/ en bp tointer secr fttoalßfe te geb?uiiten ig/ tcr oo?saafe ban ccn
groote bltct/ öie \'cröoo?ioopt/ en öan öegrooteläeptlencn/ öaar sc Dol
Dani«. ïionöom\'t^o?p/ gcUiß in bcrfcöeiöenc anöere plaatfen ban
Perfien, ficcft mcn ccu groötc menigte ban Chacales. ^eesc sfin ccn flag
Dan ©offen / bic bc$f naf f t« cen se^r latlig gerügt malten / Dcrmit«/ alsf \'er
ccn
ig bic fcfi?ecutob / alle ö\' anöcrcn fiem anttoooaöcn.

©an Korou trcftt mcn nocfi öjic mijlen tulTcficn gebergten / cn toannccc
menbicberlaat/ ficcft mcn boc!) maar ttoaalf ntijlen tot
ifpahan. v©ccse
toeg bcflaat uit ccn gcbiutrigeblafete/ bic selfsf tot aangeencsijDcber gc?
noembc ^tab loopt / en toaar in mcn op berfcfieibcnc plaatfen fcfioone
lanberpen fieeft. ©an b?fe totb?ic mijlen binb mcn \'er
Karvanzeras; toaac
Dan b\' ccrfie
Achaha-AgakamaJa, en ÖC ttoCfbC/ Öie fialf toege tUfTcficn Ko-
rou
cn ifpahan gelegen t0 / Michiakour gcuocmb toojb. i« gccn cen
Karvanzera; maar baac sön \'ßc bccfcfieibcn/ toclbct Deflcgcbcelteban
ccn groot ^ojp uitmaafien. ©an Michiakour ftomt mcn aan ccn anbccc
Karvanzera, öic Djpfttoalijft geöoutob/ cnAganuragcnaambi«; enbaa
Komft tot Aganura, na nocfi b^ mfilcn Doo? Dcttc en Djucfitbace lanberpen gctcoH?

Ifpahan. jj^j^ jjjjjjjg^ ^ ^^^^ j,

TIEN

-ocr page 317-

Eduwatd Melton door Perfien €n Turkyen. 289

TIENDE HOOFDSTUK.

"Gelegentheid van Ifpahan. Door wien tot ccn Stad gc- .
maakt. Grootte. Siegte Portificaticn. Vuiligheid
der Straaten. Overgeloof der Perfiaaiien omtrent flijk
cn vuiligheid. Schaamtelooze zindelijkheid. Leer-
Jingfchap der Chaters of Voet-knegten, en plegtighcden,
die in hun proef waargenomen worden. Meidans of
Markeen , en verfcheidene ocfFeningen, die daar ge-
.pleegd worden. Vreemd
flag van Eyeren. Verdee-
litig van den Meidan. Paleis des Konings. Schoone
Karvanzera. Vreemde manieren van handelen in Per-
fien, &c.

ISpahan, Sphahan, ofSphaon, Ofïyc^t\'t bc ]pCt|1.ianfU UitfpjfeTlfU/ Gckgcat»
ßdcflEn opDc Icußtc ban90graben/ cn opöe bjfcDte ban^agjaabcn en
45itiïiiutcn/ In öePioblncie ban
Hierak, luekhc cc» ocöeeïte luaa&t ban
Ijet ouöe ßgch Dcc#act{jen. \'t^!^ Ceöoofö plaat^ban gantfcl) Perfien»
cn ccn fecr grootte ^taö / Daac Den ï^cning gtnKculijh ^ijn licf Ijouö*
D\' ©uöcIrcDibcn ÖecfJerflaancn bjcngcn mcDe/ öat [jct cectDDp nvmt tb3cc
aan Den anDer Icggcnöe ^c?pcn toarc-u/ toaar ban {jftcni aan Haider, cit
anöec canNeamed-Olahi tocbcljoojDc; gcïijch cocbuocö De ttocc Ijtlftf«
Ifpahan Dff5ß ttocc
uaamcn bcIjouCcn/ toaar uit onöcr\'£ boiffimcnig?
IJiaai ttofcpactpeu oefojmcccD toojDen / cn uict jelDfu gcootcttolflcn cnts
\'taan/ toUlcnDcceu ieöec jijn tjuactiec beben\'tanCcr ficllcu. Ifpahan ftcn
pan met tticeral^ boojccn #o|p gaan/ rec Den grooten Cha-Abas\'tßilcfj -DocrwieB
«au
Lar CU ban Ormusbcrotjctö Ijaöj maar ßccjcnfitn^ ccn $00 frljoonc gemaTk
J,^,|f8cntl)eiö jieuDc/ 5000m tc Dicbtcr bpöe f>jobindtn tejijn/ toelfftc ßp
{.^JJ nieutocling^\'t onöec fjaö gcbjöcljt / cm Den toehg/ DienönÖaö/
Staaten ten^ofieu cntrnBgcfttn uittfjcttfn / seUjcfi IjpDicten
tMf Öaö gebaau/ berlict BpKasbin cuSuhame, cm sijn jctcl plaat^
, OdijU In \'t niibötl- punt bon 3tjn ïip / te tefi ißtn.
^taD/ DicfcDcct Die tijD tot De gccottc gdicment^/ toaac in mcn
jlct/ ij?gelegen fncCn grooteblalttc/ toelfte stcftban D^ic
n Dy ue t^jj^jj^ ^^^ uitpccftt. ^ccse blaftte sccc bjucDtbauc /

<©0 inson^

-ocr page 318-

zgO Zee- en Land- Reiiien van

insonöccöciï" op öc plactfcn / Uiccttiaact^ tneii \'t toatcc fian Möcn. iCcrt
Euiöcn/ omtcent ttocc «njlen ban
Ifpahan, becßeft jicö ecn jecc ftoogcn
becg /
op toclfiec^ top aan ae toc|ï 5bae mcn ö\' obecbïijffcïcn ban een ^teccft:«
tc5ie£/ toaac inuicn öonot/ DatDanus toa^/ toannecc öen<©?ootenAle-
xander be ttoccOc fïag in Dccse blabte tcgcn öe^ccfiaancnlcbccDe. Ceti
<@ijfïen sicttncn In öen selben öccgö een gcot/ ofbooiDcnatnuc/ of öoo? De
honfl gemaabt / boctocl\'t gcloofclubec r$/ Datse bciöc Daac aan gcacbcHï
Öcöbcn/ toaac uiteen bjoufpjutt/ toclcbec^ toatcc sccc gocötié/ en Daac
gemccnltjcb ccnDervis, of n^aljometaanfcbe .JBonnicft/ intoootiö. g&e
Gauren bomcn ooch ttoce of Djie-maal in \'t jaac m Decsc grot / om bun offe^
eanöcn te Doen / bfcmlt^Scban öaac bun
begraaf plaat^/ Die Daac maac ecu
ïileinc mijl ban öaan legt / bannenslcn.

^eu omtcccb ban Ifpahan, Dc boo?(lcöen Daac In tc ccbenen / niet ftleln^
Dcc al^öic banfarg^; maac mcnslct\'ec op\'t tlcnacDfclnasoobeclbolft^
niet/ toaar obec men slcfjecbtcc 500 seec niet bebacfotc bcr toonöcccn/ bcc«
mlt^ leöcrbui^gcSln ccnbpsonöcr bui^/ cn bptia ieöcc but^Sijn tuin IjccftJ
Inboegen öat \'cc seec bccl leölge plaatfen sijn. ©au toat §ijDc mcn \'cc na toe
bomt / ontöebt men tccfionöt öc toojn^ Der Hoöquecn/ cn bccbolgcn^ öe
boomen/ öfc öc buijen omcitigen i julft^ Öat ifpahan ban becrebetec een bofcb/
al^cen.i>taö/ gelijbt,

^^etoallcn stjn maac banaacöe/ en b?aagcn ccnigc ïompetoojn^/ Oaac
men gantfcö geen tcgentoecr uit jouDc ftonncn Oocn. <ï3ocb ballen De gcaf^
ten niet bccl betcc/ ol^ sijnöe naauto/ oriDlep/ cn Doo^oaau^ f eenemaal
Djoog. (©clöcft öc toallcn llccljt^ ban aacDe sö" / 5tet men op bccfcbcpDcne
plaatfen Daar gcoote openingen in / Die of om bcc gcballen/ ofDoo?ö\'3ln-
tooonöcc^öaac in gemaabt sijn/ om öc toegb te becfto^ten/ toanneec Se
bulten of binnen öe ^taöt toillen toecsen. JlScn tclö \'ec tien J^oo?ten / Die
in^gclijcft^ ban aacDc gemaabt / cn sonöec cenigöe flechte sijn. Deucen
Decsclum sön bnn planben op ecn lompe maniec tcfmnengeboegijb/ cnbc^
ötbt met nsecc platen/ Dte omtcent bicc bingcccn bjccöt / en 500 ötcït alleen
ßijbsisaalöec stjn. ^c (Tcutcl^ Bec ^oojtcn bjcnjgt mcn niet aan Den (0oitf
bccücuc banöe^tab; maac mculaatölc allccnUjcftinbctoaarlngf)banecn
^oo2ticc / ÖIC öe selbe open cn toe Doet / toanneer \'t öcm beKefö. Ccn an^
öcco\'i ban mcn oocb tot alïc uuren ban öm Daglj cnban Den nacftt tu cn uit if-
pahanaomm Daojöccfcljelöcne gcootegaten/ toclftcDccegcnofö\'5!ntooon^
\' Dfc^ / gdgcbijicc ÖOO? g?ffgtisS/in Dctoalfcn gemaaftt bcöbeui inboegen Dat
men naoit ua èet openen ban De |)oo?tcn bcfjocfD tc toacötcu.

Vuiligheid fir at f n 5tjn \'ec Sf er eng cn ongclijcb / en niccficnDccl gr toclöiglj öulftcc /
4« ftiaten, joojsaaft Df c gctof iffcï^ / toelcbc men Daac ober Ijecn maabt. Eeföcn jaï
mcn\'ec öoöjgnan / of men onttnocfcr öutscttöOecöanöc bulllgbcDcn/ ia
5?!fiS DooDc ^fcfïcn/ Dic men Daac maar been toerpt; \'tgeen een gcoote
fianch üccoojsaabt / cn Dat sonöcc D\'uUfïecbcnöe gocDbett öeö lucDtgJ öe
pcfï Sflu ftonncn baren, ^n Dc mecfien öccscr ftcatcn spn f>utten gelijcït^
D\'aarDe/ oicin bcEomcc tocgcfiopt spn/ maac öic mcn bp öc tobitcropcnD
wnDcregen cnDefnemto totinbectowlfoe^^\'oolen tcDjengcn/ Diein\'tmio^

octi

Gïootc.

Slechte
Foitifica-
tien.

-ocr page 319-

Eduard Melton door Perfien cn Tmkyen. 291

Den ÏÉOgm: 5&aar cn Ijobcn ïjccft mcn nocf) boo? lebet ccn gat / \'t gecn
boo? £cn buüntg-bat oienb/ tocjcfic gatcn De beeren ftomcn ïcblgcn/ om
met Dcfscbuilto&fio bunatanbcrpen tcmifïen. ^Sllcmojgeti^ltomcnspten
bfejen einöc öaar mct bun cjd^j cn\'t ï^opniccRcn^toaacölgö/ öat/ öaac
SP 5<rfiban allcbuiligöeïöt bleuen / ombe bjucfitbaacljclbt ïjunnccEanben
JciJÉttticcröcccn/ 5p lieber blePcc^rmcnlcr^cnbcc^ooöcn/ en nocfi buur»
oct bie bcriFranhcu of<eutc^lfc&c iütlfienen/ toclcftc öoD?gaangnocfi mccc
Öjlnltcn al^ b\'^cmenlcr^ of bc tSooöfu/ juHcn Boopm/ al^ bic Bcc
pernanm / Die gecn toijn cn DjlnBcn. ^^ccjc builigfielö becBoopen öe
Knegien/ 5onbcc öat jp fiun Jïiccficc^ baacrcBcnfcfiap banbcfiocbcntcge^
bcn,

firaatcn ban ifpahan, gcBjcfi oocBbati olïc öc^tcben ban Perfien,
5ï)n nletbcblocrb/ \'t gccn groot ongcmaBIn begomcc cnInDeJBintecbcta
0D?5aaBti toant bp öc^omcc toojöt fiet fïof boo? Dcminfie toinb banb\'ccne
firaattot in öe anbete/ cnte gdijB 500 gctoclfilg in bcr llcöen oogen gcb?eo
bcn öat men naautoclijh^ jicn Ban s bcfialben ccfiter in öe (iraatcn öcc
ÖjootcltoopKcbcn/ ;cn ronbom bcn
Meidan of iBacBt/ baar bc (ïraatcn
b|ic maal öeg öaag^/ bc0 mo?ßcn0/ Df^ mlbbag^/ cn bc^ abonb^/ boo?
llulbcn/ Die baarem jeBfrcpninlngbboo? genieten/ met toaterbcfp|oclb
too?öen/ 500 om fict fiofncec tc fioubctt / om ccnigc bcrfriffing tcgcca
ben. ©ocB ficcft mcn een nicniQtc ban öcf 5c jelbc Eiebcn / bte met ccn lm
bccc fïcg bol toater^/ ccufcfiaal inbcfianb/ cn ccnig pé In ecu jaB/ ïangfi^
be ^raateu gaan/ om bc gccncn/ Die toUlcn/ baar baute bjlnficn tcgcc?
ben / söribft baat ccfiter ccnigfi gelö boo? tc nemen/ bfcmlt^ jcboo? fcrje
bicuiibetaalï» tocrbcn uit D\' inBomfïcn ban ccnigc Hcgaten / toclcBc bcrfffi? 1=
bene pccfoorten op fiuu (iecf-bcü tot bletoeltjBc Dlenflcnmahcn. flaf/
\'tgccn In bc Eomcc joooetoclbfgb lafitgö balt/ öccanbecö 6pDf ïBlotctln
fïijcB/ baat mcnöIBtoill tot öc Bulten tocin ttecö/ rnsanöcrfinö toannccc
\'t Qcrcgfnö fif f ft / of batbe fnecuto aan \'t fmcUen ; öocfi mcn $kt ban niet
beclbolB^opbcfitaat/ Doo?Dlcn/ ccnbcctoulforiool/ gcBjBIBijlecbooigc^
Scgtijeb/ in\'t mibbcnonbcc boo?Dcficatcnficniloopcnbc/ fiet menigmaal /
bJanncctb\'aacöe boo?fietobecblocblgc toatec toreB octoo?Dcnl^/1^ Bomen
gebeuren/ bat 5e onber\'t ^aarblnblcl/ cn ccngat maafite/ öaar ben
^iuitfc noffisfiu becfl niet sonber slcfitcbcsceccn uit BonDcn gcraBcn. Ccn
Qbbcrcn jijn befctfjanen soogctoelblgfi obergdooblg / bat 5c nlcnianbt Bi
ö«n
l^uiseu toillen ontfangcn/ Die maac Dcmlnfiebulllgfielö aan sijn Blee^ nen om-
®cten Beeft/ om Dat/ InDIcnjcBp gcbal baat aan Btoamen te caficn/ 5p««itflijk
[ftaonb 5ouDen gcloobcn onrein tc toefden; toaarom men/ toanncer
«Qcnb f^etft / of bat Dc fnecuto aan \'t fmcltcn 1^/ nicmanb sonbcc groote noot
"Pj^aat sal binben.

H ontmoet oocB fiicr cnbaar inbcfïratcn onber aan bc muuren Bleine
hp ï«\'®^/ toaar in bcpcrfiancn alfiurhenbÉ in bc tfoentoooibigbelD banaï
KpuT^f\'^^Qubcr fcnlßcfcfiaamtc gaanpiffcn; rn/ gcIijcB nifnopbecfcljcis
S ?i^atfcnpfnlgfilo0pmb toatrrtjeficcft/ fcfifppfnspmet bcBanbtbaac
uit / cnt»aflffijen fiun fcfiameniflb öaac mee af/ maac soosegcpcrfi

#0» toojDCH

-ocr page 320-

iSî Zee-en Land-Reizen va«

,. , toojbcn tût bet sdüe tcöocn op plaatsen/ öaac mcn gecn toatec bfnö / bjtji^
loofczind^- bra 5t) öit gröeeltÊ öaa?
ccn ouUecii rc5.iamtelaafc bjagdoomgfjci\'ö tegen ûr
iijkhtid. muuc\'/ offcDuurcn\'tmet üjataacae/ \'t geen 5c bao? een gjootestnöeïtjftöeiö/

cn UOCIÎ cc.1 teelicn ban seöigödïi fjouüen.

\'t<0ecn ooh gctoelOtg bcd öoettatDc fîcatcnfaab«iltcmaSen/ i^ batöe
©ïecfcl>ljautoiai Daac alle ö^t bloeï cn bniligljda Dcc 232efïcn/ todfte jn
ffocljtcn/ op laten loopen; \'tgccn Daac lang op bi^ft leggen/ tot öet Dc
SÖoecen öaac ban Daan ftamen balen, Eao \'ec öaac cn boöcn cen Paacö /
ccnlStemd/ ccn.J!Buil/ of ccn €5d (leeft/ mcn toecpt 5e maac opöe fîcaat/
jouDec bat mcn Daac iet^ aanbecüeuci) / bccmit^ \'cc gantfcö geen oïDec toc cn
fiaat. ^n tegenöed ftomcn\'ec tod Ijaafî lulDen/ D(e Bet boaöe25eefi ban
Den gcenîîoopen / öien het toc&djco?!) / om \'cc mct cenig ïf óojn «n jrftccc fwfï
baute maheu/ tocUtcspaanöeacmc^mbacljt^ltHöenbecRooprn/ öle öaac
làct cens ütc^ ban jtjn/ of(jct 23ee(i Dao?siebte gcf!o?öcn

go3 öe ^taöt Kpahan $00 gctoflölg öuiüä/ toannccc\'tocccgenöBeßfc/
moet uien oeft öït toeten/ öat alle De geenen/ öfc \'ec Denmföödtnaactoe-
hebben / nooit tc bact gaan/ maec altöa tc paacö/ mctccnboct-rmccBt
oftUjee/ todhe mcn
Chacers noemö/ Die boo? uit loeien onîôoojtocfit tc
luahcn. «Ôemfcnlijlî cgD tncii !ec öp een aiein galop/ 5on^ec b?ecé bàn
ceaig^tinD te sullen htoetfen ; toant öc Wnöecen loopen Daac niet fjpeden langâ
De (Icaat/ gclglt 5e In
Engeland en anöccc plaatfcn öoen ? maac 500 Bao^
uit öc fcöool gcïtomen sgn / gaan 5e öp öun ©aöcc0 Sitten/ om sich
ailengpcnà in jijn ncecing of ambacöt te oeffcncn\'ï \'t geen men öoo| gantfcft
Perfien 5let Doen. .

^cc5c Chaters of^oct-ßnccötcnstjn lieben/
Sicîjljebbcn/ cn maften een ambacljt ban tod te loopen. ©c ïlöning citöé
i^ceccn ban\'t ^ofljeb&en\'cc becfcödDen in öun Dienfl j toant öepecfïancit
pellen Daac ccn bpsonöecc öobaacöp fn^ gp Dienen ban ©abcc op goon /
tharda en bebben &un leeclingfdjap in \'t loopen. ©an öcn ouDecDom ban se^ of sf^
chaLs of ben facen getoenö men Ijcn lucljtlg te gaan. \'t €ec(ic faac loopen sp een myr
voet-kneg- jonöcc cuftcu/ cbcn gelgftof sjti op een D|af gtngen.
\'t CtuceDe loopen xn
ttoec of D?ic niöïen -, en Duâ gaan sp met öe Uolgctiöe faccn na pïopojtlc al
boojt. «Omtcent Den ouDccöom tsan acftticn facen begint men Ben ccn ftlctne
fmapsaft mct med op Den cug tc geeben / bcncbniiS ccnplaatomb?ooDtte
bafthcii/ en een fïe^i met toatcc/ met toelfte lafïsp loopen moeten, ^c cca
ben/ toaacom mcn Dit a!öu^ Doet / 1^/ om Dat/ toannccc men öcn tcfauDc
fïuucD/ SP öen toeg öec
Karavaanen niet bolgen ; maac fïecö|rccöt Doo?
loopen/ en aïO«0 Doo? tooefïc lanDen trcfïftenDc / Daac jc gecn toatcc cn bin»
Den / motten SP ^icl) getocnncn tot
ftiin boojcanö mrt 5icl) tc bjagen.
Çianing eu De g?aote fcccen Ijebben geen ban Oee^c
Chaters, Dieöunpjocf
niet gcûaan ödJbeu/ \'ttocift metcn gefcBifDsonöcceenigcjnsonöcceplegtfg»
Bcöcn/ en janDec een loop tc öoen/ Die gdijft een mceflcrfhih ban een
Chater
iö/ cnDîcnifî ^m/ menigmaal - tcctotjl tonon^becblijf t\'Ifpahanöid:»
Den/ Daac oog-getuige ban getoecfl sijnöe/ gdijft ccn aanmccften^toaacDigc
saaft insaiboeaen.

ten.

-ocr page 321-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

^00 ben Jlccflcr ban öcn Chater, öle 5ijn pjoef teil öoen / fcn oioot
pcfci?/ noofJigö [JP alle sijn
Bpmlicn/ en laat cen ficlïagie opDcn md^ p, ., ^
Dan opcfcijtgn/ toaac op öetmaal al gccccöfïaat/ cn baac ccnigc aiicötc- detfinhun
boogcn \'t gfjeiicljap bomcn bcrmahcti- <0ccn ccn Dec «öenooDigDen ip \'er / pioefwaar-
de nfet Ictä met jlclj bjcugt/ om aan Den Chater na sijn loop tcbcrcrccn. s^^nomc«,
^ceje bcctoonö jtclj op De plaat^ met be Dpcn gantfcf) naabt / cn bc becncn
jnct een jcficc bct gebjecbcn cn bcfirccben / nlct anDcr^ om jtjn licDaam beb?
öcnöcölécencnhdhlccötje/ benebcn^ ccngojöclmetb?lcbellen/ todftcöcm
tegen Den buiß bomcn aanflaan. 5|n öccjc toeiufiingbectccbtöp DanAli-
Kapi, öaac ccn todnlgse bccDcr ban gcfpjoo&ensaïtoojDcn/ en loopt ban
Bet opgaan tot Ijet onDccgaan öc^ Eonä ttoaalf malen tot aan ccn (iccn /
bic na öe bant ban t Qcbecgte otntccnt anDecfialf mijl ban Dc ^tab af daat /
ïcggenöc alöuä binnen 500 toeinig tijö^ je^-cn Dactig niglcn af. Ccrtoglnit
ben
Chater aan\'t loopen iä / jijn\'er D?te of bicc Bonöccö öulter^/ Die niet
anöecö öoen al^ Ijccn cn tiofcr rijöen/ oni te jicn of\'cc 00b bcDjog onöcc
fpcdöj cn toatmccr BP nu toeer na öc^tnö jai beeren/ nccmcn jpDcbooj?
tocöt/ ottiöc tijöing Daac ban tc bjmgcn; toant ieöcc cciö/ qI^ BP af-gaat
of toeïiedtotnt / laten Öc iCcompctten en Ctjiiibalcn jicB Booccn. "^an Dcu
ficen/ öic tcn dnbcban öe loopbaan / flaan centgc ileöcn/ Die een jeficc
getal ban pijlcnbp jicB Bebben/ toaac ban 5p \'ecop ieöcc loop ccn aan Dcn
Chater gccben/ todbc BP tot
Ali-Kapi gaatbjcngcuj \'tgeenniet500Baafl
öcfc&jeöt iä / of bc EicBtehoopen/ Daac llt Blee boo? ban gcfpioobcn Beb/
ftomcn Bern t\'dftcnjS afDioogcn / en ficcdcn / oni Bcm tc toabbccDcr tc öoen
SD«. <©EÖuuccnöc alle öceje loopen nnttlgö Bp gantfcB gecn eeten / bccmit^
bem julbébejtoacen jouDc; maac nu cnöan D|lnbt Bp een teug ^o?bct.
JBaniiccc öp 5icB uu ban Dcejc ttoaalf loopen/ todfie menöc^ abouD^ tdö
uit Bet getal öec ptjlcn/ öfe Iipmcöc B^ft oe&jngt/ toel gditofctcn Beeft/
toojb B
p öoo? öc bctoilligfng Dcc boojnaamfïen öan öc^ fóonjng^Chaiers,
bfe\'Bct \'tfcbd obec alle ö\'anDcccn IjcDbeu/ cn todbe Bp gcbcbcn Beeft jtjn
öannecming te bcgunfiigcn / tot Bet mceflccfcöap ontfangen.
m Kans
of ©oubccneui:^ Dcc gjoocc fjobintlcn öoen bangdybcn/ cn met De jdPe
ï\'^egtigBcDcn / Bun
Chaters in B»" ccflDcntic-plaatfcn loopen / cn fcbcc
Sccft Ben/ eben gdijh t
lfpahan, een becccdng/ \'tgccu Dlïttoü^ al eenre?
öclöfte fom bdoopt
j DocB Occjc bececcingcn jijn ulct boo? öcn Chater al^\'
leen / todbe geloopen Beeft j maac BP gcBouDen jiju IBabbcr^ öaac Deel
mtc geebcn.

^c ^tecfite oft Ißtafiedbanlfpahan f^ nfct jecc aanniccbclijFt. \'t ïtomt^stcdue,
bc Èuia-jtjöc tegen be toalbanbe^taöaan/ cn ttoee maal
500lang
jonbcc ccnigc bcctoecctng/ al^ ban ccnfgc lompe €oo|nsJ/ Die/
ffvJÖ^Dlft Dc gantfcöe plaat^/ ban aaröegcraaafet jijn. Hiec i^\'t/ Dat
JI" «toning jnn rariteiten bctoacen boet / todbc Ijp gebocBt / ofban Dc
^pp ^\'^ncucé Dcc #jobinclcn/ cnbanöc©|cemödlngcn/ tot bcccccing gc?
ht Äöccft j toant / toat jun ^cBat-bamcc belangö / ib gdoof oat
tilt Bet gouDc ©aat-toccft /
\'t geen IjP fn 5ijn#aïel| tot
3unbitn|i j^op, ^tccBte cen gjoot bdö/ \'t ^een men beac?

(Bos öeiö/

-ocr page 322-

t5)4 Zee - en Land-Reizen van

bciö/ ctibaacttiÉnïiijfïenauDcaöiancnsaaiDi cn niet bcc ban baac fiaat
Ijtt ilm^Dccïüapucijncn.

<6antfcö Kpahanin\'t oïocmcfn/ uitocnomcn öcn gcootcn HScïöan/ en
ecntgc bjclïte bcrtouffoc ficatcn sijn / Daac Jicö Dc fóooplulcen

ontijouöcn / gdöftt bccl mcec na ecn gcoot ^o?p / na ecn .%tao. ^
ïj>i!i5cn leggen ecn clnÖc toeg? ban bcn anöec af/ ïjcbbcnöc een jcöcc jtjn
®uin/ Daac racefïcnDcclnaautoclp^ ccn Qoebe23oom In fiaat; cn bec ban
Sdcl\'\' öatöe ftcatcn op ccncccötc llnlcjouDcntofcjcn/ sönsebansukftcfntoonï
Straten. Dctlgb maöbfcl / Dat Ijet ecnc i^uj^ Dibtollg tien boct bccöcc boo? uit (iaat
bet anöcc / cn Oat men opbccfcbctöenc plaatjcn l|ul5cn om moet gaan /
om totcc bp anöccen/ Dtcfn cen selbe ^tcaat/ enbp na Daac nebengaan
fiaan/ tc Qccaben; \'t gccnt\'cenctiiaal onaangenaam boo? öet sestst
\'tgs toaac / Dat men feöecbt centoc jaccnbctcc öeeft begonnen tc boutocn j
maac \'t ip buiten Dc ^taöt; toant Dc gecnen/ Die De mïDDeïcn bebben om
lluiSfu tefilatcn/ ïjcübcn oocbbc mtÖDcIcn tocl öan paacöcn t\'ouDecljou-
Den om t\'
Ifpahan te bomen; cn toat Dc ©joutocn bciangö / \'t ï^ Ijcu onbeC\'»\'
fcöiKcnö of
tl binnen of bulten öc^taotsijn/ Octogljc ntctal^scccselöen
bulten^ tni^ bomen / en öat 5e nooit tc boet gaan.
Meidans of
S^cnMeidan of Dc gcoote Ißacbt ban Ifpahan i centoeccftbanbcngcoo*
Markten, fj^ Cha-Abas > \'t ßccn Ijpuict souöcbcbbcn öocn maben/ 500 cen#?in#
ban öen ^tam bet ouöe ïi\'onüiscn ban
Perfien bem Den ouöcn Meidan, met
IlcclliU??/ \'c gccn\'cc bpfïaat/ cn ttcefcljcpöenc Rechten/ Die öaac aan bes
ÖoosDcn/ baö toilicn obcclatcn, ^l&ecje toclgcclng DceD
Cha-Abas bet be^s
flint nccmen ban ccn nicutoc Jßacbt op te cccOtcn / oni be «toopHcöcn oecs
toaarr^ tctcehhcn/ \'t tul^ banbefsen bcDecbcn/ mctöittinactiec
ban öe ^taö/ \'t gccn tcgcntooo?Dlg bcclminöec betooonö t\'ontbolften.

Biet bec bauDccjcn ouDcn IBciöan i^\'c/ DatD\'^ugufibnenbanD\'eene
bant / en öe ïlacmcütcn banö\'anöccc / bun butsen bebben / gcigcftoocböc
^ooöcn in öc sclüc gebuuccc QcbuisPffi Ctuff snöcnban öccscn JlBcis
öduilaïin nocbin bungcljecl/ onDectocIïiec «©alöecpen men tcgcntooojDlgö
niet auDcc^ Ql^ ccnigbe kuöen giet / t»lc oaac t)ju0tcn cn anoccc ccts
toaaccn becboopcn. ^e ttoce onOfcc jgocn sijnbp na gantfclj en al bcc^
ballen; maac men ban upt Dobccblyffeieti noch tod sien/ Dat / toannccc
allcé ineen gocöcn (iaattoa^/ Dccse iBelöan boo? Öe nieutoe niet bcftocföc
te toijbcn. ^it (iaat alleen te bcrtoonOcccn / öat Öcn^jlu^/ ble öensdbc
boutoen Decb / De plaats niet cn bccboo^/ todbe Cha-A bas boo? Dc sijne nam /
al^ bed Dlcbtcc aan De öiblec sijnbc.

5F>en gcootcn Meidan banccn plaats ban omtccnt seben ^onbecbtcccs
ben langö/ en tuffcben De ttoce cn bjicbonöecötcccöcnbjccb; inbocgcnbat
je bed mccc langte ai^ï b?ccöte beeft» gp-l^ ban biec bocben gcboutoD / cn
in De langte ban
\'t jf^oö?bcn na 12utóen gelegen. fSonöom Ijceft men gals
Deepen / toclbc ban boöcn plat sön / cn toaac op men na De fcant ban Dc
^tabt blcine bamcctjc^ ban negen of tien boeten öooQ gcboutoD beeft; bocö
Deesen becballcn \'gctoelDIgfj / 0I9 maac ban Dic (iccncn gemaabt jijnbc / toeU
fteiüOe^n geDióogö kooien > te min toojDense lujcb^)]? ttg altemaal^

-ocr page 323-

Eduward Melton door Perfien en Turkycn. 29 5:

^tooonö j maar mccficnöed bco? De builflc ^ottm ban bf gantfcöf ^fnö.

/ Ii ^"fïifn ti^ïn be^albetpfn af bftftnicn rfti flccue toaï:.

■f"/ Oie ronbom De gantfcfjc .üDarßt loopt/ ftituaar lang^ Cha Abasop
«n 5mcce afflanb fcfioom 25oonJcn «et planten; maar trgcntooG?l iß w-
tot een jeecftldn getaï gctooibcn/ bermit^/ laaniicec \'er-frn rirnit u fitt^

/ men gern anber tn beplaat^ 5et. #oft too?ö \'er sff» Iianö aan öc
fi?acï)t gebonbcn; inbocgcn öat \'er bed fiecnen aan bc tcallcn ontbjcfficn /
en\'t toatfc/ \'tßccn \'erbpöe Eonicc tni^/ ccn scec ïafligc» fianli ban 5if&
Secft; \'tgccn nec6fn^öoo?bcroo?5aabt buo?i)/ alpatscmctaïtijöboïtoas
tccbo?öodjouDcn.

nitböcnbanbe .ïlBöcftt (iaat ccn öooge 25oom of .ïil^afl / gdijchbe vafcheide-
gccncn/ toder« men in Europa p!ant/ om !)ct boïcftïn t ©ogd-fcfjicten te pen die da«
oeffenen ^ en bccse t0 bp na ooh tot ccn feicrgdöfie ccffcning gcfcfiirtt. ï©Qn= gepleegd
mee öen Honmgij fcljiètet» toil / toojD \'ccefngoubcnb?mh-ftopbobcnopgc=
set/ öïe men met Depöï ineen belle ren adjtcrtoaart^ afmoet fdjietcnj
toant mcn raag nict eer fetteten / boo? öat mcn bcn 25oom boo? bp gftf ebcn
i^/ \'t gecn nocf)ccn obcrblöffd banö\'oube getooontc bcc ^attbenl^/ bic
ï)un bpanbcn nl bIugtcnöebao?fcl)ootcti. ^cn ïÈiopl0 booj öen grcrj/ Die
3c affcl)tet; en Ift tjeb \'cc onbcc öe obdlngcn gcsien / öte In öe^je otffcnlng
300
ccbacen toaren/ bat 5c in bijf loopen alDu^ ruggctoaact^ bilc tnaalfict tott
treffen;

©an beesen majï/ öie bïah in\'t miööen ban beH^acftt fiaat/ tot aan be
Ocootc Jfêo^quec/ öe plaats / Daar mcn\'t fiout cnbcftoolcnbcchoopt;
enban ben sdbcnmafl tot fict ^uctoccft / \'t geen aan bc Boo?D-5pc fiaat /
Siet men niet anOcc^al^ fecamcré ban oub psfc / oube Capfiten/ i^Iecbes
ccn/ en aï Oiecgcïljfte boööen/ ebcii a!^ op onje aiulse-marftten. ©an
Deesen maficlnödp tot aan een anöere .fitSo^quee/ ölcten Eutöcn tcefit te=
gen obec\'t ^uctocccftfiact/ l^bc plaat^/ öaac mcn toenDccI en ^[^ulbfn
becftoopc. \'t metige ban bc
m^xht / na Dc stjöc ban \'t f alcis^ / aïttjDt
Suibcc/ en sonbcc ccnigcJBinfid^; Öoo?öïenbcn ïüonlngmccflcntfiötcain
bcn abonö öectoaacb^ gaat/ om fict bfcmaah tc ficbörn ban tnutom/
25eccen/ ^tieccn/ ïSamnicn/ l|anen/ cn anbctc foojtcn uan 25ef|tcn/
toelBe men te Decscc plaatse bjengt / tc sicn bcgtcn* \'t ©oift ban
ifpahan i^ /
a^ïfift In mccc anöcce^tcben/ cn gdtjFi Ib fiicr boo? gcsept ijcb / In ttocc
pactpen becöeelb / \'t gecn 0\' oo?5aaB lp bat \'cc In bccse gcbcgten tufTcficn bcc^
5ettocc partpcn gcootc tocbölnofdiappcn gebaan too?bcn/
^cn Honing /
Die nooit spclncfi/ boctgcniccnlp aan bcn üSccftcc ban fict\'^kc/ \'ttodft
J\'obetfianö btfiouDen ficcft/ ccmggdb ^Qccücn/ \'t
grenfomtyb^ alfnjre=
J^\'iyBe
fom beloopt j occh geeft Dcugccn/ öicbe tocDblngfcfidp gctoonncn
Ö®®ft/ fiem
ccnigc bcccccing. ^ocfi ficbbcn sp «n fpd om fpcrente Ij?cg3
«cn boo? bc selben mct öe punten tegen maïUanbcr te flaan/ cn mcn ficcft vremdiiag
"QU bccse cgiïccn / öie D?le cn biec ïlijh^baalber^ nicgcu gdbcn. ^e J|ccn: van Eyaen,
occ^/ bte öe sdbc IcoQf"/ 50" ccn gctocfi/ \'t
0«n mcn Saufevare
noemö/ omtrent fionbccbnifilcnban Ifpahan, na bc#?oD!nflcbanKara-
lontoci en mcn IjeeftooB tanen ban öat ïanö/ bic «usdpficcBcc sijn

öl^

-ocr page 324-

30 296- Zee - en Land - Reizen van

oîp öe öcmeeuc Kranen/ cn bic Donöccö atjïï^öaelDccjl fJûfîen. j^a Öert
niiööaö ftomcn ooft gcmccnlüft ccniije a3aoc{jcIaac.ö ftun toneel op Dcti
Üfeiciötin opcccljten 5 cn tegen Den abonö omringen öc .fiBacioncttcn-^pccl?
bcr^mct censeü cen Piccftantigc plaat^/ tuaac in jn Doo? ccn jecc fijne Dccft
ïjiin .jBacionettcn Doen bccfcljijncn/ Die niet anöccö QÏ^fcöabuüjen jpn/
töclfte Dnijea:} toanDecïöfte pofluurcn maften. Dct fpcl gcclnbltjoi^ /
üctfoeficn 50 iet^ ban ö\'aanfcljoulncc^ julb^ Dat mcnnict gcDouDen
nclijfi tn
Europa, Dcn mecc tcgccPcn / al^ mcii niifiTenbjil. ?fille ©?pba?
gen/ Die gdijh jp.acftt-bagen 5ön / i^öc gantfcDe .ï^Sacftt bol bolftö/ bien?
ocnbc bc boccen Daac alleö / toat \'cc In Dc 5^o?pcn gcmaaftt too?ö. (Boh bec?
fioopïmen\'ccopDccscbagcn paacben/ ftemd^/ muHen/ encsd^/ \'tsceu
ccn gcoot bolft ban allc ftanten bectoaartjS tceftt.

(vEen bjcficn/ öaec bc poojt ban bc^ CïonlngD^^aldj?/ cnbcpoo?tbaiï
Aliiö/
5lct men tuflcDen De galDcrpen cti tufTcD" De gracDt omtrent fcbcn?
tig
fîuhCîcn ftanon^/ gcoot cn ftïein/ op ccn rp op Dnn affuiten ïcoocu*
ï©lt5ünöc(ïuftficn/
todhcDen gcootcn Cha-Abas, bencücnsS [jet ^«ctoctft
ban Den Meidan, ban Ormus becb bomen / lia bat Ijp jid) mecfîerban DIc
^taO gcmaaftt Baö ©an Dcejcti
bult DaDöcn D\' Ocngdfcöcn ooft Dun Dcci
bfôoo?en te Debben/ / Dctoyl
5cIjemDcplaat^DüÖbeuDelpcnInnemen/ cn
Dat IjpsonDec DunDulp nooit tcndnDe bauDccscn todcggeraatttjouôeDcb?
ben.

"^ict Blec nu toat bc gcboutocn öcDdscii/ todfie öccje gcootc ploat^ bc=«
f[ulten ; en om Den Eeejec ban \'t ccne qiiactlec tot Det anöec te b?cngcn /
jal Ifft ban De gulb-jïjöe beginncnbc ban öcn Doeft ban Deejc jübc af/ toelfte
rcgcn D\' (©oft-jyOc aanfïoot / tot aan ccn .ïBo^tjufc / bic In \'t mlööcn fiaat /
Deeft uien altemaal toÉnftd^ ban jaDdmaaftcr^ / cnöan belBogquccaftot
aan öcn anöeren Docft/ todfie tegen öeÏBcfï jnDc aanfiomt/ lö t quacticc
Dtc 23oïHbcchoopcré/ 25oefiblnöfr^ / cn ftciffccmaoftcc^. ^n\'tmlbbcn
ban becje Eutö-jybc ccn gcoot portaal met ccïi too?u aan IcDcc Jijbe/
\'ttodft Doojgang geeft tot aan ccn JIBosciucc/ toelficc^ öcuc t\'eenemaal
met jiSbecc plaatcn bebefitl^; cn bec5c béiic/ bcnrben^ ben Ingang ban Dc
iBolquce
/ J(|n öc bcfïcn Pan aüc Bc jifôogiquf eu ban Perfien.

?(lan\'t anûcre cInDcPan Dejdbcjijöe/ oaacjcjlg met DIc ban\'t toefïni
faamcn boegö/ Igl cen gcoot po?taal / toaar Doo? mru tot cen poo?t ban öcö
ïüonlng^ f>alel0 ftorat/ tooac bcncbcn^ / joo Daafï nicn
\'cctn geitccbcn
uKn\'t bcctccftban ben grooten ,€^refo^tfC bInO/
todfie ccn blanfie<0e?
Utbïïc i^l cn bic/ Dc fïcutdi ban DcfcDat-ftau-icr Debbenbe/ Daac\'tgrlölu
betoaacD too?D/ allc^ betaalcn ttioct/ \'t gecn ban ben honing bdafïtoo?b.
5^00? bccjc poojt ftonit alle bc Iceftcdjt boo?öe# Cionlngg\'Dw\'l^ln/ en men
tcecb öoo? öc jdöc In ccn gcootcnDof / toaac ban ö\'ccne jijbc gcfc&lcfit
boo? Dc tocrftcc^ Dec ^apptcn ban gouö cn spbc / cn ban bc 2ao?buuctofc^
ficr^ / todcftc Dcn ïtonlngtot jpn blenfi onDctDauö. -gfn Dccjcjdbe plaats?
Romen oochbe jpcanftcn/ bicin bag-loonbansijn.HSajcfïdtjön/ eu bictc
Zulfa toooncn/ obccöagDacbcpbcn/ gdyeft oocfi cenigc anöere ultfïecftcnDc
a©ecftrace|Ier^/ Die eenige bpjonDccctoetcnfcôapûe&ticn,

Verdeeling
van den
Meidan.

-ocr page 325-

Eduward Melton door Perfien en Ttirkyen. 2 79

yc töcfï-jijöt/ Dlcccnöcr ttoec ïange sööen ban DcnB)ciöaniJ?/ fgal^-
öj\'pjcfcölftt. ©ati Deöothban DcEiitD-syDc af/ Die trgdi \'t quanift öcc
^^^rmafter^ aanfioot/ tot aanDc^ ftoning^ ^alci^tcc/ ficcft mcn niet
biealberöanDe rtlfmcj^ciiccnbergfcöc ènï^enectfcöetoaccn

becRoojpcri.

ïl^at i)et f^aïel^ Dc^ ï^ontng^ bcïatieD / baar baït geen fraapc be fcfijgbfng i\'aie« d«
«ontc öoen/ bcrmit^\'tc güniffööeen fcfjconönöi^/ nccij irijjctgffcouto/ KoHmjs.
JiocD in öc tuinen, ^cft geloof/ Dat ib \'cc 500 bec in getoc/fl ben / «l^ mri}
fC In ftomcn ftan; maac uitgenomen bter baaien/ toeWic men Divans
nocniö/ öcöicï^\'ÉC rlet^ gesien/ Qf^eenige ftlfinc lecgc salöccpen/ cn DIc
Soocngsöu/ Dat\'cc noutociöft? ttocc mcnfcbcn nebtnp nialftauDcrftouncti
fiaan.

©anbc poojt ban Dc^ i^onitis^ ^aWaftot aan DlcbanAH, Ala-kapï
Ocnocmö / geeft tncn o^ouDlmeDcn / ^utoclicr^/ en ï©apen- fnpcr^ in
frccn* ?^cc5c pcojt ban
AH gantfcl) fïcgt/ en sonDcr ccnig fïmiöD/ cn
BCcft boojgftïig tot ctiigcootc gang/ oan toclftec^ cInDc cenanDccc pcojt
t0/ Dicu^Dirmpcluit cci-ronDcflcen&cfiQat/ boo? Dc toelfte Dcïjpcrfjanrnffii
ficcote cerbifbïg|)ci& öcfaben.
\'i ^^ cloentlijcft Dccsc poojt / Cicn mcn De
poojt btjnAii nocinö/ enbcuBof/ Daac tncu Doo? Dc selbc IntccfO/ Is een
onfcöcnircïtjcfte bjijplaGtgbooj öllcmlIDaöDlBcré/ Die öaar maac inftonncn
Romen. ,

€uffctjen Dc poo^t ban AH cn öenanDcccn DocR ban bc sclbelBcfi-só\'öc/
cen groote poo?t/ bic Doo2gano geeft tot ceuBazar, Danc QncD\'\'JEcmcï
bjcc^/ DictcZulfa toooncn/ öun toinftcl^ Öf&öcn/ cn Daacsp oïDfröanDc

alölifncn bcchoopcn/, toelfte ay wU Europa bjeneeu/ flcïijfft oSngdfclse eit

ÜoUanDfcöe aiahcncn7 al^ooft ©encetfcö ^fftaacfórjcn/ Dcnrben^ cenlgc
anöerc ïüoopmanfcööppen / blc;in Perfien caac sp.

3l!an \'t cinDc ban Deesen Bazar, Daar ö\' mmcnier^ SP/ trccö men tn schoone
ccn groote
Karvanzera mctcen DtibBclije bccDicping/ tociftcbejï5ocfccc öan ican anzaa.
Cba- Abas den tweede öicft Docn boutocn. ^n \'t mibbcn ccn groot toatcc^
Selöcft ccnbpbcc/ cn aanDc bicröocftcn/ bier grootepoojtcn/ toaar boo?
jncn m bicc anDCCC
Karvanzeras trccD. \'ft ^al Ijler iu\'tboojbp gaan ccn feec
^®n(iigen caaD gecbcn boo? bcgccncn/ Die In Perfien toillen gaan Ijanöelcn.
^00 Se Qccn ftoopmanfeftapyen ban grooten omffogbp sicft Bebben / moc;\'

5P Dclaagfie ftaracc^nlet nccmcn/ alsoo DesclbetotlDjkmaal scoDtict
Sijn al^Dc bobcnficn/ Doo? fclenDc ï^oopUrDcn/ Die banbccfcftelDrnc groote
faalcn beesten sijn / öc bcncDcnfic ftamcr^ Socften om Dc nifitc nict te
yebben ban önn toaaren ua boben tc Doen acbciocff. ^at
gHcDefia^
Dcc Karvanzeras Doo? Den Itonlng nict op ccn selbc gcfïclD syn;
{[laac Den ïHafïelein ofï©aarD/ Die opsgn boojöecl ultl^/ Doet OenStooos
[ cBen gemecnincft gelooben/ öat Dcftamcrs?/ Daacsenabjaagcn/ alccccgf
50«/ InsonDcrftcID De Ijoeft-ftamcc^/ DIc De grootfïcH en Dc gr=.
mauueiöhfien ballen. \'?ClDué Igf ccn üoopman/ Dleotii sijn ftanDel cc»
SS«
® t\' Ifpahan bcrblubcn toll / eer öp Dc ffcutcl ban cen gocDe ftamcr ftan
«töQfn/ fomtijDt^ gcljouDcn Denïüflfïclfin ccnToman ofttocc/ toaac bati

§» icöcc

J

-ocr page 326-

298 Zee - en Land- Reizen Vàn

Icbcc omtcîiît böfticnßijh^öaaibfc^öoet/ naöeöocbanigPöbc^ftamcc^/
toclfte (jï? DegeecD/ tc tsecfcccii. Eonöcc bccspltfïm 50« bc ötiim bec
niec^ ntetgeec buuc baïlcn ; toant 5e jtjn aütemaal booj ben Ifeoning tot een ce?
öeïiJbcyjO^SefcDat.

\'t€5een jcecgoeö ïnöeese Karvanzerasj^/ t^blt/ bat raen\'ecbeel beilisi
gec en schecDecI^/ alä mbpjonDece i^uljenï bccmit^ / 500\'t qnani tege^
beuten/ Dat\'ec ecnige goebcccn gcfïoolcn totccben / of bat icmanby Dfc op
geloof fioopt/ banbccoct gUig/ ben ïïafieïcfn boo?\'teenen\'tQnbecînfîaati
nioet, iBaac biet boo? li bcn ïtoopitian geöoubcn bem ttoee ten öonbecD
te geebcn banaüc^/ toat öp becboopt ; toanneec\'ec Dan cen boop gemaaftt
iö/ gaat mcnbp ßenitaficicin/ bletccfïonb in5ijn23oeft/ joo beîDûccn/
nié ben naam Dc^ ftaopcc^ en ©ecboopcc^ / aanteebcnb. <©erijft benifta«
fïcleln boo| De ^^cnnlugcn moet fiaan/ gaatöp tecfionb becncemen/ 500
Ijp Dcnïioopcc nieten ftenb/ öfbp bcquaaml^om tcbctaren; cn in gcbal
bi? f)ct tcgenOfd bebinb/ neemt Den ©ccftoopcc jönJI^accn toccc nasicö*
\'tiöcbeucboocb bptoölcntoe!/ batbcnöoopman/ om öcesertocc tenIjonjs
Decb uit te toinncn/ slcfj met bcn ftoopec bccbjaagt/ cn öeni sö" bjaccn
buiten tofctcn ban Den ïSïafielcin ïcbecD / toaac boo? men ban gcmecnrtjlt
ietjl aan öc^ sclfö Commlc^ oefft/ omnfct bcbïapt tctoojDcn; maar s^ia
\'t ban gcbalt/ Dat bcn ftoopccbanhccoet fpcelb/ bucft ben bccboopcr sb«
biagtcn baac niet obcc Doen om Dat De hoop inbc^ïüonlng^ snoeft njct
aauflctccbcnb l|S/ cn Dat ö^ bc^sdf^ cccijten bccfto|t fjccft« ^nöcrfïn^/
toannecc
öe tijb bccficecfïcni^/ gaat ben ^afïddn/ 500 bcn liaoprt gccn
ßdö cn b?cngt/ benï opsocbru/ m inblen f)P niet cn boïooet / \'t gccn by:
fcljuïDIg
/ laat mcn öcm alle öagen500 bed fiob-fïagcii onOet Desoolen Det
boeten gccbcn / tot Dût bp bctaalö»

ÏIDat öc bdllgbelb bet Bazars bcïangljb/ bic i^oocftscee gcoot; toant be-
lli camcc^ fïupttn be^ abonb^ b"« toiubd^ maac ItcDtfc^ toe / becmit^ 3e bcn
gantfcöc naci)t ban binnen cn ban bulten jccc tod bctoaacD tooibcn. ïDat
öc fildne toinbdtje^ aongaat/ Die op ben
Meidan spn/ cen lebcc fïuit De^
QüonOtg sijn toaccn in ecu Uijï met ccn öang-fïot / cn too?bcn aïlc lïecsc filfieii
op
etn gcsct j maat öc grobe ftoopmanfcbappcn / Daac fp?dö mcn ccn
Sdl obcc\'/ \'f geen aan bicc fïobbcn/ in D\'aacbc gcficeftcu/ bafi gemaabt
too?ö5 tount lumbffft ooffi Den gantfclje naclit®acötfC^opocnMeidanj
tot ïödcbc piaatjS iftnu toccc ftccccnsal / om öc bcfc[)?ïjbingöaac ban t\' elnbi?
giï!.

CiifTaien öf pöO|t ban Ali, en bic / todbe tot ben Bazar Ictb / baar b\'
mraïfréljtni toiubd^ öcöbcn/ Ijccftmcnlulbcu/ Dieinïccctofeben/ gdijcb
üoc^i 235og-csi pjl-maabcr^/ cn toaarbbccgcrjS. ©an becsc ïaatfic
poojt toe aan öet dnöc öcr gaïöecp / fjebbcn öe îï^?o0ificn en IfJcuibcnlcr^öun

tolnbcï?\'.

ten bofb bri\'ttocc sööcn ban\'t toefïcn / cnban\'t .®oo?Dcn/ i^em
pacv\'t ö!C(ïitcccöf gccfcop ccn gi-ootcn Bazar, baac sicö be gccncn Ijouöcn / bie
ryhîieiî / l)cmböcn/ cu anöccc ölccsdijbe öiiïgcn üctboopcu/ todbe tot blecDlng
iiaoDsaabdijbsp.

s ©an

Vreêmde
manieren
van hande-
len in Per-
fien.

Veiligheid
der Marek-

ten.

-ocr page 327-

Eduxvard Melton door Perfien en Turkyen. 199

, öeejcn Bazar trcfO mcn fn ccn anDcrc/ DIc g?ootcci^/ et» tocihcr^
wetöe Deel (jcjeten Doo? feonccfTaogcc^ / bie albccbanbc fscuftcn-gcccfös
Jföap wiaaften i ooft fieeft mcnfiicr ©fiï-cn gaag- nmahcrg. \'t #betigc ban
Wnsjootcn Bazar tDO?Öbefïaagen boo? ©eclueré / rn tcn rinöcbantiesclbc
mat ccnjccr fcfioonc Karvanzera, todoc injicfialïcbciPiooy-Uibcnliouöcn/
ö\'Sjjl&u^bu^/pdtccpcn/tc.bctïtoopen.

, ^cn tioning trcftt een g?00tcn blftomfl uit bc Bazars cn bc Karvanzeras, Gjootcin-
fieeft boen boubicn/ toeUte penningen iii5onbfrbdbbfflccDtoo?&en tot
kon ft des
5Un monb-fiofï / cn bc getooonlfifte onberfiouWng ban m ÖM\'^ibjant Dc
Wet van Mahomet den Prinfen verbiedende hun volk met tollen of fchattin- Karvanze-
gen te belaften, Qdoobcn 50 nift/ bat fiCt gcID/ \'t gCCn baar upt fp?uit/ en waai
Vccfitbaecölg genocgsp om fict tcn geb?um öc0 leben^ tc bcjlcbcn / cn 5« 5ouben
Stoaadgfidb maaftrn ïn sicfi tot fiun monb-bcfiocftc baar ban te blencn / aI$oo
een geboden ficbbcn / bat sobanigc fp00 of D?Qnh fien ntct bJCl bcftomen
Soube. \'t ^^ ooh uit kragt van dit verbod van Mahomet, dat de Kooplieden,
zoo veel als \'t hen mogelijk is, de tollen trachten te verkorten, als nier ge-
loovende hun Prins daar mede te beleedigen , dewijl zy niet tegen de wet en
zondigen; tcmrcc nocfi/ ombat/ inbjcnmen allebcrccfitcnbetaöïbc/ bc
toaarcn 500 fioog sotiben loopen / bat ttfn gantfcficn fianbei Daac boo? te niet
Sewberaaftcn. b\'^nhötnfiencc&tccuitDeKarvanzeras, Bazars, cn Turnen,
souben mogclfift niet genoeg sfin boo? be^ Ifeonfng^ ftcuBcn; maac mcnmoct
toceten / bat De Kans of (©oubccncur^ Dec P?obinclcn öe sdbcicbcr beurt om
beuct cen toccft onbctfiouöcn / cnDat\'ccalDuéfiiccomöccnsdDultöc^lföos
niugjïfcöat fiffiengaat. , ^^

bom nu tot öc stjöe ban ben Meidan, bic nac \'t Boo?bcn flcdt t. .pm Sftc ^
fieeft ölcc onöcc öc <0alöcrpen affc&utfeï^ gcmaaftt boo? ccnigc batnec^/ tocifie rooken en
opbcJlSacht uttïtonicn/ toaac in mcn (CaDaftcoohrn/ cn tïaffe gaat b?in Kaffé te
fien. banfien ban bccse ïSamcr^ sö" gcmaaBt al^ in öc^cfiouto-burgcn/ ^""ken.
cn in \'t mibbcn ban ccn icöcc ficcft men ccn baft mct toater / \'t gccn bienö om
öc pijp uit tc fpodcn/ toannccc bc rooft ban De CabaftbcholcucDaacban
onaangenaam gcmaaftt ficcft. W\\t öe ^ccfiaancn / Dlc ccn
todnigjeop
fiun gemaft Bonnen ïcebcn / mifTcn niet sicfi allc bagen öc^ mo?gens5 tu^?
fcficn sebcn cn acfit uutcn na bccsc ftamcci tc bccbocgen / baar
fien tecfionö
P8p Cabaft cn cm ftop i^aflfc aangcboobcu too?b; maac ben 0?ootcit
Cka-Abas, bic ccn ban ccn ö0D?ö?ingcnDc gccji toa^ / bcfpcuccnbc /
öat beeje feamcc^
300 bccl bcrgabcc-plaatfcn toaccn / om ban ^taatp-
|aaBcn tc fp?ccBcn / \'t gccn
fiem niet aan cn fionb / bebacfit / om
oen loop
te fiuttcn Dcc iitabalen cn factiën/ bicDacc uit BonDenontfiaan/
öecscUfl.

^ ^ï^ bfbal/ bat ccnMoullah of 5^?icficc allc mo?gcn^ln icöcc Bamer soiiDe
gaan / ecc \'cc nocB iemanb in toa^ / en Dat fip bccse (CabaB-en ïftatTc-b?tns
"ï^fonbccfiouöcn soubc / nu ccn^ met eenig punt ban be ï©ct / en ban cenp

SI« of mct©or5nj todBe getooontc nocfi tcgcntooo?blgfigcöou»

S \' en na öat\'Tc tnét bccse ocffening ttocc of b?ic uuccn bccloopcn
m / cocpt öen Moullah , opflaanöe / tegen alle Dc gccncn / bic in De

" t Bamcc

-ocr page 328-

30 645- Zee - en Land - Reizen van

ïîajîiecâyn; ïer goeder uure, dat een ieder zich vertrekke, en na xija dia-
gea
gi. <B}? oceje öaiuaatiing gaan 5p altemaal boojt / na öat5e alöoocen|l
dan öcn
MouUah cenigc füüinigfïeiö tieccccö öebben.

\'t miööen ban öeejc snoe tó een gjoot poïtaaï / toaac boben een
ïluctoccft fiaat / \'t gcen
Cha-Abas ban Ormus ^ toanneec ÖP öecje ^taö
op De i)o?tugec5en toon/ öceo bjcngeii ; maac öit ^iictoccfe i^ een onnut
(lufi/ becniit^ öct ntet en gaat / en oaa? i0 gcen a?aotc fcljijn / Dat ïjet ooit
toccc tc cccl}t jal gcU^agt too?öcii. €cn gjoatc galoecp / Die ban alle ftanten
open i^/ en toclftccl decDcft oppilaactjc^\' lïcimö/ gaat\'ccconöom. \'t^^
op öccjc galöcrp/ öaac allc Qbosiöcn / toanneec öe gon onöccgaat/ gea
iïjfi ooi! Öf? aiiûîciiiacljf^/ ccn gfpccï ban tcompctten cn fcljalmcpen ge-
ïJtiWfiMuOiJö/ \'tgcciï men öoDïDegantrcóc^taötftanDooccn; maac/ otlï
k teaarlino tc seggciï/\'t ccn onaangenaam iBujtcR/ cn ccntcöscooj
jon "fi-jicc toeinig bcöaagcn lufcfjeppcn. #p eenige plaatfen öan Occjc gaU
occp ïjafc men h!dne ïïaincctjc^ geboutoö/ Vnaac in Dc boo^naanifienban
bcc.^e D.irnïonic l)un tooon - plaatgJ Ijeböcu. ^n alle Dc ^tcbcii / toaac
{11 Kans ljun bccblijf-plaaï^ Douöen / D\'cfc men\'tboofcccDt ban ceu Dlccge^
îybc ï^ùctîior.h\'.

bciöc Dc jijöen ban bit pojtaal / \'tgeen onbei\'Dct ^uctoecft^aat/
Dccft men bijf of fi-0 ftaOln ban !3utocl(et^ / ötc Daac ccnigc ïîobpncn,/
paedeiî / ^»«»ütagöen / «Sjanaatcn / cu ®urftoifcn / todfte ban gecn
müoce toaaibp jijn / boojöocn. ^cöcc foo?t ïegt bpjonöcc in ccn ftlcin
fcI
)otdticofDaftje/ cui^DcgantfcDeDqnft/ DaatDcejc fcöotdtjc^ opfïaan/
otjcctcohbcn met ccn jD\'Dcncnct/ toaac Doojmcnöefïccnenjict/ op Dat öe
jdbcn niet gelïoolcn fouöfu too?öc«.

€c3en oücc Dit jdüc pojtaal/ «a Öe Eulö-ftantgaanöe/ jlctmen ttoee
paaien/ ieöec omtccntböf of je^ boeten Doog/ cn jcbcnofacDtboctcnbatt
Matv el ten anöec flaanDe. ^ccjc fïaan öaac om tc paacö met öc malp tc fpcclen j
tc paard, luaut «icn moct fn ccn bolle loop tuffcDcn bdDc De paaien Doojfïaan / öaac
bed ^ccfïancn 500 fn afgccîc&t jgri/ Dat Det bpna ongdoofdpft febijnt ; toant
ib Ijcb \'cc / Dtc ban mccc al^ DonöecD tcecöcn bccin ccn bolle loop Dc ftloot
Dtctfoo net öoo? toificn te fïaan/ öat men nfctSQuDebbcnDonncrtfcggcn/
Dat 5c naöec aan D\'ccue alj3 aan D\'nuDccc paal Hcp.

^c birrDc jy\'öc ban Dcn Meidan, toelfte tcn ©oRcn/ en tegen obccb\'an?
biTe gjootc 5i)Dc f^ / Daac öc0 ïïonfug^ Ï^ald^ fïaat / alDu^ ocfcDlftt.

\'c raiDöen jiet men een iBo^qnce / todhec^ ©om met gcfiaftftcnc aacöc
gessat cn /gclbft !)et #o?taaï/\'tgeen ccn ongcmecne Doogte Deeft fecncmaaï
ç{bccni<! i.ö. B5cn ftlitnt \'cc tn ïangé nepen of tien trappen/ en ftoriiï Dc0
^Cifp boo|-gd)d tegen obcc De poojt üan A
li, todfte oan û\'anbere jD\'^c Dc^
JlSacftt^ (Iaat. ©an Det dnbc Dcejec gaïbccpcn / \'t gcen aan De
bant Root / tot aan Dc B)o#qucc / Deeft incu altemaal l^ramccö / Dfc
naap-3ijö?/ linten/ftoufebanöen / cn öfccgdndïc Dfngen bccftaopcn } cii
ban Dc .iBoï^qucc af tot aan Det anbcc cinbc/ 3ïet men alberftanbc ï|out-
fcpa^Kt^/ öfcbp na ni\'etanbcirsïmaaftcn/ al^toiegencnfpfn\'toiden. <0oft
Dccft uien \'ec ccnfgc ïiatoen-toecftcr^ / öfe acpifteccïic ücft-ftlecöcu ma?

ftcit.

-ocr page 329-

Eduward Melton door Perfien cn Turkyen^ j o ï
Srinf^ ^^\'^tcu öe <0aiocrpcn öfcft men nict aïg ^mc&en / tic ßatticrg/
^prangen / fptjhcr^/ en Diergelijh pjer-tocchmaaften ; l)cnebcn0 ccnige
Wp-inaaheci?.

äSt ^^^^ boo?naam|l aan tc mccftcn f^/ 500 fn öc

^lao Ifpahan, al^ op bcc5c gjoote iBacht / tuoac öan eenigen mogrïijftöccï
aföerföüïscn geöaan ftcböen; maac \'t papier / \'t Vue ft alle^ Ipö/ bcc^
oceiö De saaftcn ßcmeenlp Peel fcöoonöer/ 5c fn Der baaö sijn/ cn^et
«alt nict 5ecc mocpclpft öu^öanig ccn befcgjijbingccnig clccaaö bptcjettcn
tnaac öie manieren sgn t\'ccnemaal firgt^ig tegen mijn natuur, \'fi Dc
o»iOen Ijiec saoöautg gesciö/ ol^ feft 5c fn toaaröeiögfjien beb/ cnnietgcs
^ttscljt/ gcHjft
bcdc Doen/ De ^teberibanbcrafgelcgcncSlanDenboojtoons
oecbaccften
bfin Dclusnft tc Dccn Soojijaiin.

IBeubeeft 500t\'npaban, nïptcZulfa, bicrfoojtcnban€uropifcBc<©cc^ Eurorifciis
fielrjften.
Sn Ifpahan ijecft tticn ^Cuauflinen / ïtarmdïtcn / cn ïlapucij» u
neu/ cn tc Zulfa-^efuitenj Dat\'^teJeggen/ ttocc of öjictrnöoogfienban KrenT
ieöer Dcejcr bie
c eccfïdijftc (JBsjöcr^. ^c ^efuircn / DIc \'er Dc laatfïcn gcfto^ zuifa.
mcn 5ijn/ Ijebben te
Zulfa maac cen ftldn bulgje; maac Daar cn tegen
Öun tuln 5efcg?oot enfeftoon. \'t €<ctalDcf5cc <©ccfïeïi)ftcn/ öoctodlnfoo
toeinig pecfoonen bcflaanbe/ ecötec bfd oj^otec al^ öat banöunparo?
cötaancn
5 toant In gantfeo ifpahan , cn gautfcft Zulla, jal mcn 500 ban
mannen aljJ b?outotn/ \'tjy ban ^ranfien uit
Europa gcftomcn/ \'t 5p ban
3?canftcn in Perfien geboozch/ naautocUjftébtjfoffclpecfooncnbinbcnV Die
p?ofef|ic Docn ban De ßoömfcftc ßclioic. JBat ö\'^ücmcnlec^bdangö/ Die
hieben foobafiaan öcöcucc/ Dat 5e sdfjJ ban geen anDcc toillen öoojenfpjec^
fecn/ cnmen öceft opbecfcödöcnetööen tod befpeucö/ Dat öet ftct belang ban
bc beucé alleen 10/ \'tgeeti eenigen gcö?acl)t Öccfc tot tebcinsen/ Dat 5p ccn
anöccc oDgbienfi omödsen
toüöen.

23cbalbcn D\'^cmenlec^/ De jpranrten of €utopifcl)C ïlrifïcncn/ cn Dc vcrfchdde
<Daucen/ ijeeft mcn nocö t\'
ifpahan ^jooDcn/ cn25anjaanenoffSfgoDifdjc ne Inwoon-
fSnöiaancn* gooöcn sijn \'erin gecn sccr oiootgctal s Docö bottod3e ^^^^^
500 arm cn dcnbig fcötjnen / 5ijn 5c \'t ccöter in Der baab niet. Epbemocjen \'
Sicö/ bolgcn^Bun getooonte op anöcrcplaatfcn/ mctbErfcödöcucDingen/
InDlen mcnccnigc ftoopmanfcöap ban belang ftoopen ofbccftoopentoil/
öeeft niaacbp öcutcgaau; "toant mcn binD 5c nimmermeer sonDer gdO.
©nbcc öc regering ban Cha-AbastolecDcn sc soo fiecft bcrbolgö/ öat 5e/ of
llfï / of Doo? getoelö / geDtoongcn toiccDcn ifeaöamctaanfcö tc toojDcn/
toaac booj men ult ojDccDe^ ïlonlng^ aan lebcr bicr
Tomans toctclDc/ om
5tcö Daac tticDc tc ßcncrcn / bcrmitg 5c toenmaal^ln fcnficcbtcrfïaat toa=
/ ölé 5e tcgcntooo?Dig 5ijn ; maar Den ïioning duDdöft befpcucD öfö»
Dcnöe / bat 5e maar Doo? Dtoang en ultcdtjft jraäaöometaönfeö toaren / fior.ö
uf oen toc öun ceE(ic<0oDéDienfl toccc aan tc nccmcn/ cntclcebcn/ gdäft
t^cfïonbrn.

t JSctal Dec s^aniaancn/ of ^fgoDlfdjc gnblaancn / ié bjp o?ootcr5
raant ttien tei&
»er fifpahan tod ticn of ttoaalf DuljeuD. €ecfiotiDt ftcnöt
mense aan öun netaanOc ftoïcuc; moac nocö ^cötcc aan ccn geel teeken

^p 3 mcc

-ocr page 330-

30 302- Zee - en Land - Reizen van

met Saffraan op\'t voorhioofd gemaakt, \'c geen zy door een punt van hun
Godsdienfl draagen. (©oït 50» ljt»i
(CnlöanOcn hlcluDec/ al^ üeocmcene
flaa; maac Dun fcbocnen sijnbp nagclybD\'ansen/ mctgcbojöuucöebloc»
men öaac boben ojp. \'^llltcmaal sijn sp gcitjb Jl^iflTclaac^ / cn
jcec Öoojtcapt/
t!\'.5Cin3cc|jriD ia öe bennL^ ban gelö. JBannecc men eenige aanslenlgbc fom
ban naoscii Ijcefc / men ban 5e / beöouöen^ goeöe bccsebecinfl / binnen
öicc-cn-ttotntig uncen ban Ijen bcijgeu; Doeb menniioft öeng?00tcb30fbcc
bctaaleii / ja fomtp^ acljtïen ten öonöecö. KSoac öcese betaaUng moet in
\'c
IjeimelöCft gcfcfjIeDen; baant/ gelijb de Wet van Mahomet met alleen alle
woeker, maer zelfs alle intereftverbied,
bJOJÖDcfom/ Ijoc gjootof fildn
Dc sclbc oob bjccscn mag/ toanneec\'cc\'£ €Sccecbt acötcc bomt/ tccfionöt
bfcbcucö gemaabt.

WoeVst dec
Baiij;i;iusn.

^Verfchekk»
nc Reiisieii
i n Paێn.

iï^oo? 500 beclöerlfp bolhcrcn ^cfft mcn la Perfien bcclöccöanöcïicHgicn;
toant mcn bcefc\'cc De JBaljamctaanfcljc / Dic Dcc iöaiiccn/ De ilcbantljrts
fcöe of (©ofïccfcljcHicifïelijbc / toaac ban Ucrfcljriöfnc^cctenïijn \' öcEa»
tijnfcbcïiiiPclDfee/ Dc^ocDfcf)c/ ent)lcöcc SBaiijaancu; maac öeöjicccc^
(Icn sijn Dc bèoinaamflcn. ^c .fiBaljometaanfdjc öe
l^oofü-ïicligic/ ai^
Sijnöe öic ban öen JioHing / cn in\'t algemeen ban
\'t gantfcljc lanö. ^e
(0aö^Dicnfi Dec <!5aucfn Dic Dcc ouöe ^ccfjancn/ eec 5c sidj aan\'t geloof
ban Ali, Den eene öcc nabolgec^ ban
Mahomet, onöcctoojpen ^abticni.
öcc ?Ccmcnlcc^/ toclbc \'t gjootflc getal ban alle öcïtctfiencn ban\'r<0o(icn
uttmaabcn/ ig ooft Degccne/ Dit ö\'obccöanD in
Zulfa öccft / cn öic sicljin
becfcljciDcnc ^tcbcn cn ^o?pcn uitflceht/ gcitjb mcn toclljecft bonnen bca
fpcuccn uit be / toaac ban ib in bc bcfcöJDömg ban mQn tocöt gctoag
Bcmaaht öeb. \'t gijS öan allcen ban bccse Djic foojten ban jSellgien / öaac ib
in\'t becbolg öen a:ef5ecuan5al onöeccecöten/ bolgen^ beaanmccblngcny
toclbc icb op bccfcljeibene tijbcn op &un geloof cn itóccbelpcbc plcgtigbcbcn
Bcmaabt Ijeb; maac/ bccmits in Dit üoofo-flub op mccc al# ccn plaats ban
Bet ^tebetje
Zulfa gcfpjoobcntoojb/ \'t geen maac cen Ijalfuuc gaan^bati
Ifpahan afgelegen i^/ en bat ib omtccnt öet selbe ccnigc Dingen aangemccbt
geb/ bie ben Secsec mogelp nocb nooit tecooccn gebomen sgn/ salibbe
befcEiJDbing baac ban boo| af laaten gaan/ cn becbolgen^ tot De ob^bicn«
Ren/ aanb-befilecins/ seöfn Dec ginboojiingen / cn toat baac meec toc-
beöoojD/ obcctceeDen.

ELFDE

-ocr page 331-

Eduward\'Melton door Perfien en Turkyen. 5 o 3

ELFDE H O O F D S T U K.

Vermakelijke weg tuflchen lipahan en Zulfa. Oorfpronck
des naams. Hoe d\' Armeniers te Zulfa gekomen zijn.
Cha-Abas zoekt
geld in Perfien te trekken, endoor v/at
middel.
Stuurd Gezanten aan de Kriften Koningen 5
doch met een
zeer flegt gevolg door den kwaaden raad
van een Augufiijner Monnik. Rampzalig einde vaneen
Perfiaanfch Gezant. Darden toeleg van Cha-Abas, om
den Koophandel in Kriftenrijk op
te regten , mislukt door
het
overdadig leeven van eenen jongen Perfiaan. d\' Arme-
niers voor d\' eerfte maal tot den Koophandel gebruikt.
Hmi groote foberheid. Rijkdom van eenigen der zel-
ven. Byzondere vryheden en voorregten der Arme-
niers, &c.

ZUlfa , \'t gern anbecm Julia, cn Gioifa, noemen/ bolgcnlSe tcn icDce
In beese Uïtembe namen ban ^tecDm/ ^?oblnctcn/ m^iblecen/ De
fipclöing \' Dieijém De befïcbunht/ legt tcnEujöcn ban
Ifpahan omtrent ccn verm»ake-
Öaïf uur Oöö»^/ loopenbe DeifïibiccSenderu bp nacp pcngclöcrteafflanöt
ïujTcöen beiöc Defe ^tebcn. ^m hjeg / bic ban b\' eene ^taü m b\' onbere San m
J^b/ fcfioonfïe/ öat\'ft t\'
ifpahan, en In gantfcï) Perfien, teslcnl^i zuifa.
roetje bc(iaatult een laan ban omtrent byftlen fionbccb trccbenlangb/ cn
Wöcnbe fcbcntlg cn tacfitig b?ccö. 23pnn rccfit In De miööen toojb bccse
booï be öoo2fïoembe ïllülcc boojfnccben / tcc toellte plaatfc ccn secc fcfic?

Zulfa |0 elgcntltjcft cen Colonie of ©oirt-pfantlng ban ?Irnifn{fr# / bic
grooten C ha
Abas uit Zulfa, ^tabt ban A nnenien, OCtroflFîcnhûb/ Ooiftronk
waac banooclt öccse Colonie fiaar naam gcnotnrn ficcft/ bic fcbcrt
500 gc? des N^ams.
J\'^DIgö tofgcnomcnl^/ Dat se tcgcntooojblg boojcen matelpc^tabften
®¥öcbbcnbcbnnacen fialf mijl inbe langte/ cn fialf sco brcllnbe
ficcft\'cr ttoccboojnaamc firaatcn/ bic bpfian^bc gantfcfie
fiiï» ^«»^ban maftm/ toaar banb\'cenc aan Icber söbc ccn rp fcfioonc cn
S:^®®»««« ficcft / toclficr fiammcn becfrlfcfit too?bcn boo? ccn ükinc
toatec-ßtacfit/ bien ö\'?ïrmcnlec0 in ljun tuinen Iclbtn/ bolßcn^ ö\'ojDcc /

bic

-ocr page 332-

30 4- Zee - en Land - Reizen van

D(c öaac toe geflcïö / 0!n ös jdbeii te öcfpjocfcii. ïBe meeße anbete fïcö«
teil {jeböert In^geïöft^ cen c|3 2É>aoaicn encen <i5?acöt. ïSatöc l^uijcn be^
ïangö/ öie
jD^i ^n\'t aïgemmi öaac bctcc geboutoö / al^ t\'Ifpahan, en beeï
geaiabftclufiec om
tt bctoaoncn; maac cec top bccöccfnOccsebcfcöïöbmgö
menen/ saUcüDmEccsec Uitoeinig tooojöcnbccljalen/ öoe ö"3fcmcnicc|
Ijfcc gebefïi\'gCj jtjti gctoojöm/ toaac uit men «cjjtcltjltjaï ßdmtenafmcetcn
l)ctgocD beictö ban
Cha-\'Abas Den ccc^c ban öie naam/ Ofcöoo^DcI^apcncn
CU öen Itaopfjanöcl \'£ tSö& injön ccrfïc Juificc Ijccfïcïöe.

öat Cha-Abas 5t}n oPcctoinuUigcn Olcp in Armenien boo?tgc5ct/ cn
Sgeko-öe gantfcfie ^lobtncie geïijchtooefigcmaabtöaö/ Doo? alle ö\'^Scmcniecg /
men zijn. JOO bau
Zulfa , aï^ Pan Nakfivan , en Pau D\'omleggcnbc plaatfen bau
Kars, en ban Erivan, tOt Erzerom toe / na Perfien te DofU tcctsbcn/ omöfll
iCücfteu bc mtöDcl te bcnccnteu ban öcm ban Die fiant lUfcc te fiomcn ontcn»
ficn/
(ïmicöc ijn bcgccnen/ todfjc [jp Uit Zulfa gcöaalö Daö/ nalfpahancn
D\' omleggenbe plaatfen / cn totccb Dct mccjïc Occl Dcc anbcccn na Mazandran
gcbaccO / om Det lanb te Doutoen / toaac ban öe filuaabe lucftt Dcn bp na
altemaal DccD flccbcus inboegcu
öat\'ccbanbsec-cn-ttoj\'nttgDtHjcnb/ tocïa
Re men Dittoaactpceö tceftScn/ tcgcntooojDlg naautoclgfi^ brjf of jc^ önis«
5cnö meec opectg
jijn. Wenige iaccn baac na üctccftcnDc Cha-Abas aan
D
"Écmemcc^/ bic ijpt\'lfpahan giplaarfi Daö / ccn qisactlcc aan b\'anbere
5!jOc bc^ ïiïtPleciJ / om Daac
in \'t cocbonicnbè tc toooncu. ^^«se cccfïc
mcnicc^ Dun nicutoe €olonte in ccn cebelgbc flaat aebjacDt Ocböcubc / trofi«
ficn\'ec anbcccn naDtU» boojöcclö uit
Tauris, Erivan, cn anöccc plaatfen/
cn btoanicn jlcD tc Zulfa tec
met jcttcn. \'t <0ctal Dcc Slntooonöec^ ban Dfa
5c niculiie ^tab feöcct todnlge jaren nocli aangcgcorfö öoo? ccnfgc anöccc
ïtrflicncn bau bcrfcDciacnc treten of «©cjfuöDföcn /
gclpcft gfacobftcn/
lüoptcn / cn
.ficfio|iauc!i / bic b^oz Deen in Dc ©aoj fïebcii ban Ifpahan
tooonbcnj toant öen ütonfng bcgcecDc / batjaooDDunOB jactfccmctD\'?lIcs
mcnfccs? aan b\'anbcce sijbe bcö tllDfec^ jouben Deööeu; öocD/ gelDcR\'cc
geen l^ufsingcn gcnseg toaccn poojjoa bccl nleuto-aangcfiomencu / (ionbt
D
p toc babeu Zulfa, na öc tocfl jgöe lang^ Dct toatcc / 500 öcci lanb^ te
neemen/ ai0 jn totliufjcn cn ©oucn ban nooben Dabben. fBlbusS en Decö
Cha-Abas, met D\'^Ccmcnfccö uft DutiEanbtte boeccn/ Deujoo DecUccb^
nfct/ gemeen jtcö todji\'nöe Rönnen lubfclbcuj toant ju toaccn altc^»
maal niet anöec^ al^ acme EaHÖ-23outoec^ / öie nfet cn toifïcn \' toat
fóoopöanbcl tc Jeggen toaj!/ cn bfe fnccn jpcontfcc-^?obfncfc nu ccnö ban
Dc (CucRcn / cn ban ccnjl toccc ban De ^ccfiaucn/ fitoalpR ge&anbclö tofccbcu.

tcgeiiDecl jijn\'cc fcÖecöDjc tübtbcclctot gcoote cijhöommcn geftonicnj
tnbocgcn Dat Ö\' Ificuienfcr^ ban Zulfa gecn ceöen Debben om Ijet lanb Dunnec
©oojouÖccjS te bctoccneu. <©m Dan te tocjctcn / Doe
jp jlcD joo bcc fn Dcn Dan»
Del gebo?DccDDc&öcn/ nioct men Dcjaafi ban ccn toffnigjc Doogcc opDalcu.

Cha-Abas, Dfcccn ©o?fl banccn Doo?b?fngcnDc Rcnnfö pja^/ obectoecs
flcuDc/ öat
Perfien ccn Dojïanö toa^/ DaactocinIg ïtoopDanÖcïgcD?cben
tofccD/ en baacbp gebolg jccc tocfniggclb mocfi toccjen/ bcfTootficbcnna
Europa tc (iuuccn met coutoe ®ec5Pfcl)e ^tjöe / om tc toceten / toat Dfc Daac

jouöff

-ocr page 333-

Eduward Jvlelton door Perfien en Turkyen. 505:

50UÖC tmgen gciocn / cn öIDu^ penningen in 51]« Ciijh te irehhcn. ï^^u cha Abas
VüiiOe 5ïrï) inetßccniaficn Uanaïle De gööeüan\'sönSanö/ cnmctoescïüc zocktgeid
Ï^^f^L\' öieöï? \'ï\'^löe/ cn Die rcDclp gmoegtoa^/ ban sïjn oni3ct5a=

IC Roepen/ ïiû02 sijn.^acteur^ al ïjct boo2öcci öaar banic^ftftcn* S-cc door wat
piDc tijtj fctjootijcm tn öen sin/ DcbjienöfcljäpDccboojnaamfle $îoni«gcu middd.
ban
Europa aan tc soeficn/ cn (Dcjantcn aan bfutcseniV«/ tcncinDeöc«
p 30» briangen tcgcn öen i®ucb tc toibbcïcn. ik-gon doo? bcn ïïonlng
ban Vrankrijk, CUDcneccfïfn^csaDt/ ßiebpn^^\'^iopaöcfbtccbbfn/toa^ "Saat
^encn Pacer jußus ccn ïlînpucijn / tien tjp aan Hendrik deGrootfcljibtc s dcKiiikne
«laar tot alle ongcluh bbsaiu Den bco^nocnibcn Pater cfrfl ccnigc tnoanben Koningen-
na Dcfsc^îîenlngp öooö te
Parijs, en bcccg boo?alleantbJoojb/ bat/ 50a
bcn ûîùnmg ban Perfien ietsl mct Vrankrijk tc boen bab / ÖP ccn nicutocn
«Scjant aan Lodewijck de Xlll. puucen mocfï i \'t gccn niet gebaan cn
bjitrb.

of bicc jaren öaac nabaacbi\'göc Cha-Abas cen «©csant afaanöcn
lïoniug ban
Spanje , bergcsclfcbapt ban ren auDcctn ^ccflannfcl) ï$cop-
man ban
ifpahan, tccssbc bcgHîotpljanDcl^/ ncllcnbe öen ccn aonsicne»
lÖbc menigte ban 23aUn SïjQe tcc öanb. ^ï Dctsct tijöt toa^ \'cc in
Perfien
ccu ^o?tugcc^banï)\'?£iiqu|ïönec <ï^|bcc/ öic sccc toel bp Den «tonfngfïcnö/
cn bic ban boojncmen toag toccc na
Spanje tc beeren. Cha-Abas DitnDc sirg
ban Dcfse gclegcnbelb / cn gcloobctiDc ecn gocDcn 3telD|nian gebonïJcn te
Öcböen gingen bcn «©esant ban
Perfien en Denïtoopmanmctücn selbe te
Goa tc fföccp/ om DeCabode Bonne Efperance te bubbelen/ cnboo? ben
<©ccaan in
Spanje tc bomen. tE^en ^Eugufîijncc j®onnib / btc ben fóoulng
ban
Perfien ccn gocötn Dicnfi toüDc boen/ of Die mogclöb eenig auDcc ocgs
mccft öab / bcctoonDe Den «©cjant onDcc
tocgc / Dat / toannccc öï> tnaor In
Spanje Dc VoaacDp Der StjDc/ Dicfty Dcttooatt^ b?aclit/ ontfiingcn honDe/
Öpöenbcn moefi om sgn sabcnmct ccnabcUjflD tc bcrricöten/ rn500brei/
\'t öem mogclób souDc tocefcn/ tot glojp ban f^n .iBcefïfC/ öoe^el\'t
Ijrm
niet onbtbrnOen toa^ / Dat öp s^et "a gclb öaabïc j maac bat öP ffö\'
tccgclooföc/ bat öeiti Deglo?pen cec beel toaacöcc \\w4/ öat Ijp IjeniDcc^
öalbcn rlÈö/ in plaat^ ban De
M^tictt boen bccboopcn/ bc selbe aan bcn
ïïonlng ban
Spanje tc bccccccn/ Die cbflmocblg cn mllbstjnDc/ nlttnala^
fen Soubc ccn önbcc gcfcftcnb in bfcgelbingoan Den fèoniugban Perfien te
ftuuccn \' \'t Qcenban gccn minDcc toaacbp soubc tocejcn. 53en1tmbaftas Doch mct
pfuc liet sicö Dit licDtclöb in p
?tutcn/ en in Spanje ocbomcnSÖ"öc/ fldbe
ip fiel) in (iaat om bcn caaö ban bcn JIDonnib tc bolgcn. ©tn f crfifcbcn "X^den ^
^^oopman/ bic cenanbcc oïöccbanbcnïïonïngöaö/ (ïflDetlcöDaacfccnc? k^aaden
»"aal
trgcn ; öocö flenbe fitl} niet (ïcrb genoeg om öe£ tc bdetten/ bfc=
fÖP toccc naPerfien , Daac Ijp Dtn moningbcbcnDmaabtc/ \'tgecn\'cc SS
b\' ï»panje omacnaan toa0. Cha-Abaspjcc^ fyn bddö/ cn bcctoacötc met
Cï^ïiuiö
be tocöccbomft ban fijn <acfant / bie inmibbd^S Dccfc contoc ^ijDc
öan Bcn ï
^onina ban Spanje beccccD öebbenbe/ niet toeinig bcrfct fom/
öen ïtonina
1 bcfelbc mct ecn bccfmaaDcnbgdaat aangenomen Ocbbens

^ / ÖfUibiom"/of öin ïïoninö fijn .iîlâeeficc ô«« booî ccn©?outo nam/

Dat

à

-ocr page 334-

Zee - cn Land-Reizen van

Dat fjciii SrjDc om tc fpinticii (luucöc. <Boh Dccö öcti ^paanfcfjcii ©o?fï
Daac tecfionö een gefcljeuft öan acn öe ïioningtn; maac \'t geen/ öat ö»
Ijm g^-jf / tiJci^ 500 geüjcioïg gecing/ öat öcn acmen gecftaan bn natjan
D?3cfi)dt mecnöe tc (lecoen/ niet toeetenöe tegen toicn ^n siefj fjicc obccbea
Ulagcn 50u3c/ aï^ tegen Den geen/ Die Ijemfn Deejen öanDclbcDjaaiD&aöj
Docö DCC5C öccfcöoanöc 5icö met tc Jeggen / Dat ön nict gcDacöt öaö / Oat De
5aaït 5aa fïegt jonDc nitgcoalien öe^Jüen. ^eri <0c5ant Dan jienDe / Dat
Öiec geen öccöelpen aancatnaé/ begaf 3icö met ccnbcDjucfttgemocöbJccc
op 5cc op ccn ^eöip Dat na
Goa ging; cn ban Daec na Ormusgetcorihcu
5DnDc/ ftüjam bn einöefijft t\'
ifpahan, Daac Oen ïioning toenmaals «jasJi
töciric 5ön feomji cn\'cltbjaaD gebolg ban 5ijn#anDclingbccfïaan fjcöbenöè/
Öcm tecfïonD bp öc ftop gctjpen / en op aen Mcidm Dccö bjcngen / Öaac
^ ,. mcn öem in\'t gesigt ban art öolftlcebenöig Oen i)utfJöpfnccÖ. ^iïSemanD bja^
cmnaif^ \'ec/ al.ä Den ^tugufïijnec mmnifi \' Oic bn öit eesantfcöapbcpjDcclDecöj
ceii 1\'aii. toant / na Dat öen ?llmöaffabnic bectcoftften tan^ / bectoonöc ön aant
aanich Ge^ ^paanfcljc i^of/ Oat ÖP De geentoa^/ DleDenïltontnoömi Perfien gecaDcii
jaö Den ïioning ban Spanie eecfl aan te joeficn / en öen fioopöanöel tuffcljen
j«n Staten op tc cccötcn/ \'t geen nict aï^boo3öccligboo?Oe(0nDccöancn
ban 5ïjn fóatöoüjfte Ißajefidt ftonöc toecjcn. .ïlêcn grlooföe Dan ten üobe/
Dat Den .fiBonnili Daac eenige bccgelDing boo? bccaienDe/ cn Dccsc bccgclDing
toaä öet ^igbom ban Genta.

\' ©eectien of ötiftien face« baac na öecnam ben selben Cha-Abas, Die gcs
Dtiucenöc Deese tijot genoegö te Doerujati gcljaDmetsgn obectoinningcn bec^^
bec boo?ttc scttcn/ cn bccbolgcn^ Decufl in sijn .Staten te bebpfïfgen/ Den
toeleg/ Dien ÖPljaö/ ban DenftoopöanDel Daac tc Doen bloefcn/ cn ^tföc
na Ktcificncp tc fluiircn. i^p bctcoutoDc Dccöalöen baac cen aansicnlijftc
menigte ban aan Den Eoonban ccn cgltï^oopman ban
Ifpahan, cnsonb
Duden toc- öcm na ©cnecticn. Eoo öaafi Deesen jongen pccfiaan Daac gcïtomen toa^ /
Sar"*^!)® öoo? sagöPStc&banccnöccclöftini^/ cnmaafitcongcmfcn-gcootcftofïcn/
den Koop- toaac ban Dc ^oeccn ccn gocDgcDccltctcoftltcn. bit fcebcn nu gaanöe
handd in tc öouDcn / bouD Ijp sfcö gcnooDsaafit ccn pactp ban De ^poe tc becßoopcn /
Ktutcnnik jjjfjjjp pfnnlngcn IjS" nocö eeti^ 5oa botit aanfïelDe. giïc ïïrpublift

SKt bcctoonDccÖ Sdnöe obec ccn pacticnliecmetsobanigcenluilïcctesicnlecbrn/
hetoverdaa en jlfö uïct ftonncnöc inbcclßen/ bat sulft ccn meiiigtc tian ggöc aan ecu
vä^cerioQ tocbcöoo?öc; maac eec gelcobenDc / Datfjctben^gentbancenf»

se 3ïootc ^aatfcbappp toa^/ Die ongettoijfelö ban Dit Dtoaasc Iccbcn niet
Ciitoifï/ fcljiccföaacoüecnaaifeöcl^aücnsSbanDc Eebant/ omtctoeeten/
toic Deesen jongeling toeesen mocöt/ cn ban toaac öi» &toam; maacnocD
Den 23ailo ban
Konftantinopolen, nocö Den Conful ban Smyrna , toifïni
Daac ccnig befcDfiD ban te öoen j Doel) men fcfjicef ban
Aleppo aan t?cn
ïïaaöban
Veneiien, Dat Deesen jongen f^ecflaan öcn Eoon ban ccn mags
tig ftoopman mal?/ cn Dat men gciacföc/ Dat Den llcuing f)etn Daar aï^
Syn regent / en oni \'cc srjn gfjöe te becftoopen / Ofscnörn öaö. ODpoit
bencljt / cn bccmit^ njen bebucljt toaö / Dat Deeseii cnbcsonnfn ^angriing
•In \'t lio|t alle0 sauOe öectecccn/ \'t geen Den ttoniiig baii
Perfien öcm tce^

becs

-ocr page 335-

Eduward Melton door Perfien en Turkycn. 29 5:

bcctcoutoö gQö/ oojöedDr Ijetbcn Senaat öicn^ioö sicpan Sijti prtfcon /
enöct obtclgrjtjner ßoopmanfcöapiJen te bccjcficcen / om öe Gantfcfie bcr^
n^fïtnö ÖQacban te becfiinömu, Cecfïonö Daarop fcfi?ccbcn$pfenbf:^
jttföcnSöjlef aanöcnïïïonino ban
Perfien, om fiem tebcctolttigcn banfict
^«\'D/ \'tgecn jpgcfiouDen fiabbcn/ tcn opjlcfitHian Den jongen ^ccfiaan
mn (©uöeïjüat/ «lom ficmtc grlgchte boentoretcn/ bat fict uictonCicn^
[{\'9 SWDe tocescn/ bot fip iemanb ftuuuDe/ omöc pfuninocntcïtomcnop^
ÖQÏen ban fict obctigc öct ïftocptnanfrljoppcn/ toclchcnun/
500 boojbcc^
Jsfi aïg \'t mogdficft tua0 / souDe traffitcn tc berftoopcn. ^cn iäoning ban
Perfien anttooo^bbc fitct op ïn 5fft belccföc tccnicn/ bctuigcnbc fien/ öat
fip bctjc gocöe öicnfi inDagttg 5i««öc tocrscn. (€ot aUc gduch bid fict te Dce^ .
3ec tfibt boo? / Dat crncn
Antonio Doro, tocbccftcctcnbc uit Indien öoo?
Sultanie tcoït/ baat Cha-Abas toen tcc tijbtaa^/ omsicfi na Venetien te
bccbococn. ^ecjen
Antonio Doro b3ag ocboo?t(gban Mefopotanie, en
fiab sicfi om ben fiianDd te
Venetien mcfcrtuoonbcgccben/ ban baaat fip
fllcfcö^ renioetoijten in
Perfien cn in indien gcDaanfiaÖ/ ficbbcnöe tocus
maal^ tot ccn iBcögefcï een anöct ©cnetlaanfcfi ïüoopman/
Mataffi gc«"
naamö. i^cnï^ontnflDicnöc jicfiban bccsegdcgcntfidö/ omo?bcrtcocc:»
ben tot fict bctheopcn öcc spe/ UidcRe fiptc
Venetien [jab} cnfieuDccse
Saafi
5o?gbulbigö aanöebcdcnbc / (ïnucDc fip ccn bcfttoaam enbfcfîanbiolî
^tcfiaanfcfi topman met fien/ mct D?icbcnaan bcn^cnaat/ cn o?bcc
ban ficrn öc penningen/ DIc uit Den bccftoopDcr stjöc scuben fp?uitcn/ tcc
fianö tc feomcn ftelïcn i \'t gccn gctrouVudfiïï nagcïtomen toiccb. jon»
Bcn ^ccnaan/ DIc \'t tc
Venetien goo bont aangcfïcïöfiab/ tod oojbcdfn^
öc/ öat ÖP op sön toebccftoniÇ scec ïïtoaïüh ontfangcn gouDc too?bfn/ cn
onocttoijfeiö niet ontoectcnD sfinbc bandet ocenceiiia« jacoîban te uoojen
Den ^Bcsant/ Daacfjlcc boo? ban gcfpjooßen / tocbcrbaaren toa^/ ge»
ïooföe öat fict bcfiboo?fiem soubc stjn/ In
Europa îcbîijbcn/ gclBcfifipoccft
baac/ na öat mcn mpbecfia.aib ficcft/ sijn lecbcn ficcft gctinölgö.

Cha-Abas ÖOO? ÖCC5C ttofC bOO?b0Ufn ban Spanje cn ban Venetien , rn
Doo? cenige anbete tccftcncn/ tod oo?Dceïcnbe/ bat be ^crfîaancu uict sccc
bcfttoaam toaren tot öen fioopfianbd/ ban natuurctc bed gcneocn

SOnöe tot gcniaïîftcïpficlD/ fiobaocbp/ oiobctbaaö/ \'t todcft b?lc Dingen
sDn/ öle ffn ïîoopman gantfcfi nict cn bleuen/ toictp fip \'t oog opb\'^r?
jucnlcrg / Op öc toriften ijpsön crhenrngfi beter gdoofDc tc snütii btnDcn,-
^ant fin toljî bp onbccbinötuofi / öar sc fîcdt / en bchtoaam toaccn oui ïan?
P foditcn t\'onbccnecmcn/ al^ tocacnbe stcfi sccrfobcc tcbcfidprn/ cn
if®"9?niaft meteen gebulblg QmYûtîi te bprb?öügcn, ^aar cn boben/

ïïcrftenen toaren/ KftfKssldï boo?fïaan/ bat5c bcêtegcmafirtriij^
Uit ßßntfcfi ïirtfïencô\'crî souöen honnen fir/riödrn. ï^cbbrnöc Dan ttoee

-ocr page 336-

o% Zee- cn Land - Reizen\'van

bau öe cei^. öeejen aanflag geïufttc / cn feöcct bie tp 5(jn 5\' tt 500 ccba^
ccn cn öoojtcapt in gcb3o?öcn / Dat \'ec tcgentooojblflö gcen tïagö öan ï5oop=
lianöEl Daac 5e jiclj met mec Deraocfcn; toant niet alleen tcchftcn 5p na
Europa,- maac tot aan\'tcinöe ban Azia, lodieni Tunquin, Java, cnna
allc De plaatfen ban \'t <©dfien / uitgenomen
China cn Japon. .nSaac toan»
Hcccjpljunjahcn niettoeïcnbcccicljtcn/ ftomcnjp ntct meec t\'
Ifpahan, om
Dat Dit ccn plaats Daac men naautohcuclg tccficnfcöap moct Doen / cn
Daac men ooeft gocö cn fio?t cccöc Doet; toant De ^oh-fjagen ontD^ccftcn gccuj
fni^aanöe Jpactoo?^/ bicöceocDccen banljnnjmceficc^fetoalijchbcflIccD
ï)ebbcn.

ö\'?Crmfntcré spnjoo bcclDeritoamcctotÖfnlßtoop0anbcl/ bcto0ï5c/ of
booï Drußb / of c0o?^gicïlot)clö/ fpaarjaam cujecc jninig getooon jgn tc
ifi\'itcn. IBanuecc
5c sp lange rcijen juilcn gaan / nccmcn 5p Poo?raaömee
bnn 55rfcl)uit / gccoobt 25uffcl^-öïr£:fcö/ Upcn^/ 25otcc/ IBffl/ J©0n
en oeö?ocQDe ©jugten, ^elfjS boopen 5t) geen pccfeljcbofi op Dc öagcn/
Dat l)ct l)cngcoo?lofo Dlct\'cctcn/ tcn 5pöat5c in\'t gcbccgtcccnigcILams
mfccn Offelten gocö boop bonnen hcpgcn / cnmcn fjccft\'ectocinlgonbec /
Die Ban netteniiict nietsicö boccen/ om/ toanneec5e fïaanDctoatcc^ofli»
bieren ontmoeten / ïj\'tn hofl met biffcljen tc jocfien. ^^ccje boojcaaö Uofl
ften 5CCC toeinig ban biacftt; toant gclijcb kh Ijicc boojgcjcgtDfb/ ccn ïioop^
ïnan/ Dic ïücmel^ met sijti ïftoopmanfcöappcn bclaat»/
öccfr ccn jcs
benbc/
Dtc bcm wcthojï/ om spn ccttoaaccn cn rci^-tulg tc boeren; 500
bp\'cc ttoaalf bclaab/ öeeft tjp\'cc ttocc/ cii 500 Poo?t#/ toojbeuöcDcjCa
bcnbc ïUcmcl altph opDcjc^ anDcccn tocgegcben. ïlDannccc bccjc ?Ccmcs
niec0 nu tn een i>taDbomen/ Daacjc centgc tijöbecbïpenmoeten/ ma»
fien 5p met gen bj^of jc^een gejclfcftap/ cu buurcuccnlebtge ftamcc/ Die
tccfionö gefloffcecötjS; toant icbec boccö 5Ü11 .ï©atca<? / ^ebcn^/ cnïjcu«
fecn-gccccDfcfjap / metjlcö/ \'t geen ccn gcoot gclb uittoint. ©00?\'t obcri«
0C toceten 5P 500 fobec ract gun raonb-Dcßocftc te tocrb tcgaan/ öatöetmf=
tiigmaalgcbcucb/ Datjcuit
Vrankrijkofltahen toccrtccugfiomcnöc/ nocij
ccttoarcn t\'ï)ut# bjcngcn» Mikinnccr jc na ütclflcncpft tccbbcu / boo?5icii
jpjlcl) ban^afcaan/ pcpcc/ imuéfiaat-uootcn / cn anbccc^pcrcrpcni
en Ijfcc ban is\'\'t/ Dat 5c tn be ïjBtojpcn 2a?noo / 23otcc/ ïtaa^/ ïS^iin/
jliem/ ctï anbcce JBaccn/ Die5c ban D\'arme SSocrtnncn boopen/ betas
ïcn. 5c m\\ uit ïltctflcncöb toccc na ï^ulè beeren / nccmcn jn albccöan«
Dc fnuificcpen ban
Venetien cn Neurcnbiirgmctsïcfj / gcïijfi ï-iinnc fplegcis
tjsnö/ glaje^Sagsc^ / balfcljc J^aaclcit / cn mccc bicrgclijltcDingen/ toaac
ïueOEjnopDejelbcmanifcal^mEtbc
^petccpcnlctben.

«ÖInDcUjcft Jp\'n 3p. 50a tod in Dcn i^oopljanbcl gcbojberb / Dat\'cc bccfcfjcfs
Denen gctoecfl jifn / Dtc bmj ttocc tot ttolnrtg btiljenb
Tomans nagelaten
Öebbcn; maac Dc magtigfïc / bie \'cc oott on^cc b\'^Jcmcnfcr^ t^ getoccfi/
liet acötec bcccttgf) OutsenDTom^ïnsaangctnuntgclö/ jonbec jtjn Ifutjen/
Eanbcrpcn / ^utoeclcn / «©ouöenccn ^lïbccc ©aten / cn jgu bofieltjeft
i^ui^caab/ Daac bp tc rebcnen; toant tn
Perfien rrficncn/ nocö Dc ma^
hametanen/ nocö öc l^ctliencn/ onö«c öerijftbom ban ccuïtoopmanjp»

Zohsrhcid
4c)\' Aïme-

^jkdoiD.

-ocr page 337-

Eduward Melton door Perfien en Türkyen.
/^ï^ufje» of^^ 5 maar aUten \'t gcrecDseïö/ Daar öP 5tjn

ban Zulfa öfbben bltboojcecbt boben b\'anbete ïîrîfïencn Byzondc
»an t (©ofien/ Dat 5e EanDerpen bejicten/ en fcöoonc bjpöcöcn öcböc»/

^ bcn ïtoning uiet toc/ Dàt mcn öen\'t min|îc ongclijft Doe/ of Dat uiers van
Höaöoineraan tc Zulfa tooone. Ep ö^&^fn Öc piibilcQte of \'t Boo^ zuifa.
JfQtbanjoo tod gehlcfD tc mogen gaan al^ ûc^ccfîanen / en/ gclöft 5P/ gou»
ocnc cn silbecc tooimn aan ö"" ©ancöen tc tjcbbcn. l^un ©loutocn jtjn
5ecc cijfielöft ocWecö\'/ cnDjagenDe ftofîelîjfîflcfioffcn/ Dîcfn Sîclficus
ïfl» gemaafit too|Den.

%en ïüonïnö nomiD ben gecn/ Dtc \'t öem bcKefö onbcr D\' \'3ïcmcnïcr^/
om öet ^oofii ban D\' aubcicn rcjnn/ cnricnonbccDeStoninglöbemacÖtcc
bcfîicrcn Vn
tc ofbtcöcïï. «©cejcn Iüö?ö öc tianm ban Kelomer gegeben/ tn
bfïD öft oc»;ïOcfl ober olie gcfcbiiifu / Die onöcc öcn mogen ïiomcn t\'ont^
paan. «j^ocft fcftat öi> oHc ö\' anccce %cjucnicr^ / cen ieöcc na 5ijn macöt cn
öclcgcntöciö om De fom uit teuiaben/ toclclicsn taarlnh^ aan Den Itouing
moeten bctatcu. \' ^^^^

5&,ctaal Drc\'Hlcmcilfcc^ f^tbJCCDrclcp; de gemeene taal, welcke van ben
altemaal ocfpjoohcn toojö / cnd\'andere, die allecnli)k tot deGodsdienÜ
gebruykt> en van niemand gekend word,, als^va« de KcrkelykePerfoonen.

^pfcö?i)^eu/ QcUjchUip \' bauDcfllti&ecnaöetccötccöanö/ cugcbjuihcn/
gDccD ontrent bicc öonbecD jaarcn / ccn
5onöcclingöcn5ccrb?cemüe flag ban.
»cttcr^. taaien öcbbcn jp / Die ïjen gantfcö natuurlöfe 39n / en bic
tcötccsecc beel ban mamauDcr bcrfdjcclcu; D\'^Êcmcnifcljc/ todhcDie ban,
öun ouûe ©aöeclanöi^/ cn Dien ju ban ©abec tot Eoon bcöouDcn Ijcbben j
Dcpccfiaanfcöc/ toelfte öfc ban öÄaonbijS/ baacsetcgcntuoojDioinbJoo»
nen; cnDc/«Eucftfcöc/ öicnsp
oocrt banöunBüoiouDrc^geecfOöebben/ cw.
tiaarjc Sicö\'t meefl fuDcn üióopljanDd ba»Dienen. JBatDcB^oubJcnbcs
langö/ 5P ip^cftcn bp na gecn anDere taal al^ D\'Wcmenifdjc / bermit^ 5e
öantfcö gecn ommegang mct ©jccmDdtngcn öcbbcn/ cn Datje jccr jdDcn
»uiten önn Üüi^ ftomcn. ,îîlcn ftccft ooft ccnigc ^cmcniec^/ Die ^tali=
oanfcörn jpranfcöcnanbcrc tócnfpjcftcny \'tgcensclecccn inDc rdjen/
««fte SP in Europa öoen.

ne

^inbdijft sal ift nodj bit ban Zulfa seggcn / Dat\'cc omtrent bgfticn of
»Wien
500 Küccftenal^lKapdïen ban D\'^cmcnier^sön/ toaac onbcr mcn
Jtofc ©joutoc- fi loofïcr^ moet rcftcncn. Ep ö^&öen ccn HlarD^bifTtlM / cn
Vj^fcödDcnc ^IfTcÖoPPf» met önn .Ifêonniftcn/ Daac iftöicr ntet ban seggen.
gY SuUmDc Ijaafl gdcgentöciö ÓcBöcn om Daac toijDloopigcc ban tc.

j TWAALF:;

-ocr page 338-

3IÔ Zcc- cn Land-Reizen van

T\\^AALFDE HOOFDSTUK.

Waar in het onderfcheid der Mahomctaanen in de Religie
beftaat. Eerfte Succeffeurs ofte Navolgers van Maho-
met. Liftigheid om de Kriftenen, Jooden, en Heide-
nen tot het Mahometaanfch geloof te brengen. Vreemde
Plegtigheden gebruikelijk voor hec Feeft van Hocen en
HulTein, en befchrijving van het gedagte Feeft. Feeft
des Keméls, en plegtigheden daar omtrent gebruike-
lijk.

Waar in het
onderfcheid
der Maho-
metaanen
in de Reli-
gie beftaat.

Eerfte Suc-
ceffeurs of
Narcigers
van Maho-
met.

T>€to(jPec op ccn anbcce pïaat^ Djfebec ban öe .ïlÏSaöomctaanfcöe
<25oD^Dic>ifl offpioofien 5al toojDm/ 5aï icft öiec maac allccniijcfe in
Ireitiioe bjoojtjcn \'t onöfcfcöciö toonen / \'t gccn\'cc tuffcôcnDp ïîcligleîiec
®ucfien eti bic öcc ^crfîmicnl^/ toaac
ùpificcn bcfcïi?öbj"05al borgen ban
ïjct gcootc ^eeft bon
Hocen cn bon Huffein, toonen ban Ali, \'t toclch mcn
met cen ongcmccnc plcgtlgfifib in
Perfien blccb.

\'t «l^nöEcfcöeiö / \'t geen onöcc öc USa^ometanm gcbonöm-toftö/ Dcs
/ïaat niet tn Dé bccfcbfibrnf! niticgglngcn / todftc jpaan DcnAIcoran
bcn; maac tocl in bc terfclKibcne geboden^ bic jn {jcb&cn/ toegcn^ öe
eccfic .ï^abolgpt^ ban
Mahomet, toaac wit insoubedjdi) ttoce t\'cencnma!
fitijbige ^ccten of «©csfnblKbai fpjuitcn/ ö\'ccnc öien mcn iiocmbbc^cctc
ÖCCSunnis, enÖ\'anDcrcDc^cctcDcc
Schiais.

D\'Cccflc/ bien öc (Curhcn bolgcn / Uctocctb/ bat Abou-baker tccfïonö
op
Mahomet gdïjft gijn Vicariusof^tebr-ljouOec gcbofgbi^; op^bou-baa
ftccOtnari op ^macQfojan; CU op(!^fman Mortuz-Ali Mtcf cn^toa*
gcc ban
Mahomet. Osman <@e^dm-fcll|n0ec ban Mahomet cn ccn
j^an ban bccfïatiD toa^ / 500 todal<S öeDjie anbeccn/ bic baar enbobrn
Dappere ïïrgg^i)dbcn cn gcoote laapitdnm toaccn / m Die Ijun I©ct mcrc
Hitgcbjdö öebbm Dooi bcbracljt öcc. JBapcucn/ al^ boo? Oc ccben. j^irc
ban öaan ïtomtljeÉ/ bat in bcc^^^cctc bec
Sunnis met gcoo?loföléoöcc
De ïDct te cebenttoKicn j allcenlijb moet men 5c booiöcïDapcncn fjatiDDa^
ben.

^c ttocebc / bic De ©ccfïancn bolgcn/ too?b bc fjcctc bcc Schiais genocmb;
Ep ÖÊÖben ecnafbeec ban bc b?ic ccr^c .ï^abolgfCS öan
Mahomet, Abou-ba-
ker, Otnar , cnOfinan,
cnljouöen / feot JU ÖefuCCCffleban Mahomet, bic
Ali ïtjnj^eef cn^toagcc toefttoani/ tegen alle cccöt en mct getoelö bcsetcn

Bfö^

-ocr page 339-

Eduward Melton door Perfien en Turkycn. 29 5:

AM^^afs fucccffjc/ S^OOßH 5P / bcfiQQt III df f jfffïcriS/ todr« bati

nrh^^Ji / en nift beni \'t aetal baa ttoaalf luttnafteti. gict fjcn biet
ugö^olQejié. I Ali gooii ban ^Cüou talcb. z Hocen outiflc Boon
fiirv^rr ? HulTein 5tjn ttoccbc goon / ö(e oni Ijal^ raalite oin Dat Iji; De
\'wceffjß ban jrjn ©aber betoecröc. ^e plaaté ban be fTag / toflhc Ijem bc
^uiflis icberDen / cn-Daac bn\'t lecbcn lict/ too Kerbela genoemb/ tcg^
Benöe bklit bp Babel; Dfcje iJlaat0too?ö nodj trgcjitooojblg booj Ijcllig en Liftighdd
«an bc ^ecflancu in cen gjootc ce\'cblebfgfjdö gcljoubcn. 4. Imanzin el A- om de Kri-
Dedin. y Mehemec-el-Baker. 6 Jafer el Schadek , biC bcrje getooontc hl ftenen,joo--
ierfien opgeO?acl)t Ijccft / bat/ 500 \'et cenfg mtim/ !looö/ of J^cibcn denf"""\'
«P / bic 5id) tot bc ,ï!15afjometaanfcöc <©obsibien(i begccfb/ &pboojbcJ©ct hetMaho.
algemeen ecfg naam ba»» jijn Ijnt^ bccftlaarö toojb / mct ultfTuitiög ban ««aanfch,
5ijn bjoeöerjJ en 5uf?fi:!l/^5oo fin\'cdficfft. it}ler ban Daan ftomt Ijet/ bat
becfcödDetie ICcuKnim-? / !0io?gigr|? / rn anbcrc ïirifïcncn/ bic cnbccbas
nen
bPé ïïonüigsSüan Pei fiensyn/ .fïJabomctaaufcö toojbcn / om allc fict
Socö Uan liutt fjïii^ t\'eeben / toaac utt toecc cen anber Btoaab ontfiaati
toanr b
\'önbfrefttnöEcen/ om mct ban fjun crffenl^ ontficfftcn tc jön/ bec®
^aaftcn in^gcïtjh^ [jun gdoof / en omljdsen bc 3©etban Mahomer.
7
nabolgcr MoufTa Katfe.n. ^en S AH cl Rezza , todfiec^ ^jaf /
t gccn tc Meched gejlfn toojb/ bn na (n De 5dbc ccrblebtgljcib bp De pccs
gaancn jf/ aï^ fict <0?af ban Mahomet. ■g^c 9. Mahammec-el-Jouad.
pC 10 Aliel Hadi. 11 HocenelAskeri. ©en i% Mouhemmetel

Mohadi Saheb-zaman. ^c ^ctfiaancn ficbOcn bnn Dccjcn laatflc \'t sdbc
Oebodcn / \'t welk wy van Enoch en van Elias hebben ; \'tgccu OOJSasfe
bat becfcDdöcne Ijcnt op öun öooö-beb toer-gefloffeccDc gulscn/ (lallen boï
fcyoonc paarben / cn anötce nóoï-saafielij&öcDfn / tot zijn dicnft , wan-
neer hy weder zal komen,- by teltament maaken. fCUc OffSC gocOcrcn /

Öle fiem alöu^ fep uiterfïe totllcgcninaht too?öcn/ mögen banntcmanb gc^
fi?uiftt too?bfn / tooiömöe bc Ijuiscn tod blcfit tocgeflootcn / en Dc paac:»
Den uit De Daac toc gcficlöc jnRornfien gcbofgö. Beesen nabolgcr ban
Ma-.
homet
gccft tncn DcnÖpnaam ban Saheb-zaman, Öat\'^ tc SCßGcn/ Hsere

des ti)ds.

\'^^eesc ttocc ^êecfcn ban be Sunnis cn Dc Schiais too|öen ooß gcbofgöin Dc D?fe
^o?naam)Ic Hionlngchlicn ban
Indien, todftc syn \'t Rp ban bcn <©jootcn
^ogoi, \'t StoningcDft ban
Goikonda, en \'t ïloningcp ban Viziapour,
Ijicc na bjecDcc ban gefpjooficn sal too?bcn.
fiom nu tot bc ojoctc plcgtigbcib bcc fcrrmaiicn/ todhef#öctbcr^ vreemde
"jQacbe jpicfi ban
Hocen cn ban HulTein. Eooncn ban Ali. <0cönurcnOc §en

of üfn hagcn/ bic boo| bitfecfl gaan/ mortenb\'icöcdöfïcn tot DCkeiijlvoot
Stclj \'tgiintfcfieïldiaam cn aangcsfgt
gtoart / cn gaan naabt langte het Feeft
öe Rirt anbcré alé fcn bldn bocfifc boo? bc Deelen,fiebbcnbc/ todhe^-^

Ofbfcö tc bcbcMtcn. ^n feöcc tjanö bcbbcn SP c^n ftccn baar sp
bnl.«?.^" nialftanbcr hloppcn / tcttofjl sc fiun Itdiaam cn aangcsifjltcn
in
S \' toonbcclijrfic pofuuircn Itdlcn / cn gtfïabfg ffl)?ecutocn Huflein,
"ocen i tiocén, Hufltin j \'t accti 5c tnct SMlö em ßctodö üom / bat öc»

tfcljui»!

-ocr page 340-

Zee - en Land - Reizen van

\'ï fcïjuiin ten monbc uit loapt. ^tê alaanöö jijn \'ec goîiiJjHûttac lui5en /
bie bCfje naaftt-ïoopeciS in Ijtin öiii^Jn ontfangcn/ en f)cn bel t\'ectcn gcca
öen. <0ebunccnöcï becjc Dagen stct ni\'n op oc Docften bcc nmchtcn cn ficwi^-
flcaatcn fiocicn gcfïclö tjao? bc f leöfhci^ lueifte men o^^iJt Öoo2en / en bi«
Ijst öolft tot öc bcootic ban Dit Ijfcefi öf cciDca ; cn / getijfi \'cc üan bciöc be ftuna
nen cn öan alDccljanbe onberöoni na öcfsc f ?cD(ficcs loopen / son
\'et gccn Da-
gen in\'t gantfcijejaai;/ bat bc bjoutoen betcc gdcgentöeitjöei^öen om öun
Jifôimioartj ti)öt en plaats tc fïcllcn.

\'ItEalljiec be befcljiijbing ban bit fccfïSföanigöoen/ âl^lR\'tgcfîcn ôclî
op bcn bacOfn tjnip ö^\'in Den (aatc
i67^.Doo?Dcgun|ibanDcn Na^ar, of
4B?oot-Äc|!tcc bati bc^ fóoningé l^ui^ / bic ond cn cntlgcn l^oUanbct^
cen bcluuaatue plaat^ op ben
Meidan occb geben/ tcgcsi obec Dtn Deia,
Daac Den Cïonlngop sat. ©rc^en Delà if, ocljjltfcn obfcDrlttc ^cïjouto-
plaöt0 / bjcihcrp Daft ban bcrfcöfiöcne pilaarcn onDcrflfunö lyojöt / «n
fiaat aan Dc jijoc ban Dc poo?t öcjS ^alei^/ ijcbbcnïie öe Ijooote ban cen
gcmrcne bccöicping.

(î!)mîccnt Öf^ mojgcu^ ten jtbcn uuren htoam Den ïioning / bcrgcscïà
fcöapt ban bc «©:oorfn br^tof^ / cp Dcism Deia, cn jcttcDc $icö ïn ccn
(Sr?oon / Die in Dcj>
scffé miöDcn ffonot / bijjbfu alle bc ifccrcn obcc ciube
BefhriiviM öaafl ÖP SESetcn / sag men aan \'t ctnbc ban öc matht Den

van^ie^e- gjootCH ©joüoofl bctfcöijucu / sittcnDc op ccn fcöoon #aarb/ cngcbolgïi
dachteEeeft. toojDcnbc ban ccuigc jonge ;^eccen. ^ccjcn fcölRften tccfïonbt öet boilï/
\'t gccn gcïtomcn i^ om Dit #cc|l bp te tooonen / icDcc op 5ijn ojDcc s toant
om bc toano
?b€CcnonacrcgclbljeïiitcbrcmijDcn/ Die gemccnlph bp bccscgc^»
legentöf iöt piacöt
t\' ontfiaan / totilcnöe \'t eene quactiec of top ban De flaö
boo? \'t anöcc gaan /
Dcbal bcn ftonitig / nu eenige jacen geieben / Dat Den
<©?ooten ^joboofï bc Ceccmonlè-mecfifc toecsen/ en iebec sijn cang betcc-\'
Renen souöc.
CcctotjHjp SicÖ «« In (iaat ficlbe/ om becsc fluacticcen of
CompaguUn ban Dc ^taû/ bieten getale ban ttoaalf stju / teboenboo^c
tcchhcn/ bccb men öcm
fia öoubcn / omecnßuitcc tc latcn binnen tcccbcn/
Qctoapcnb mct ccn boog/ cen
pöl-hooßcc/ cn ccn^abcl/ cn gebolg ban
fcben mannen / Dic icöcc ecu
picft / op todftcr punten eben foo bed Ijoofbcn
fionben /~ cccöt om Ijooff biocgcn. <©ccfcn .toaren IjoofDcn ban d\' Usbeks
todftc .f^abuucen cnCcf-bpauDen bcc ^perfiancn sijn. (S^ccfîonbt bdafiß
Den l^oning / bat mcn bijf Tomans fouöe gecben aan icöcc Dcc gccncc Dic
Dccse öoofocn D|ocgen / cn bic Dc sdUc afgdjoutocn tjaööcn/ cn tien To-
mans aan öun J|aoföman« ©ccbolgcné öccö men omtrent öonörcbt
(Curhcn Oinnrn trccbcn/ bic uit bc 3F?onticrplaatfcn üan Turkyen geblugt
toaren/ Oaac tuen bc bocccn met gctodö ten oojlog
öccd trdiheu. ïi^fcse
(Cucftcn tot bicöt
Doo^ Den Delà gchomcn stjuDe/ gjocttcnsji ûen ïîomng
tot b?ic maaien toe / cn öabcn öcm tc toillen tocfiaan / bat sp met Ijun
bïoutocn / ftittófcen / en bceficn / in fyn l\'ïijlt mocötcn ftonun tooonen.
^cn ïtoning Dcbal Daac op / bat mcn öen tuet eenig gclb bpfiaan / cn cm^
gc lanberpen soubcn gecben / om Dtc tc bcbontoen. ©erbolgcnjS (Idöc jicß
Den «^iootcn toccc ingaat omöe €ouipagn{cn te Doen boojt-trdtf

-ocr page 341-

ïduwatdMelton door Pefficn ca Turkyea. 31 j

leoec fmtogfiaar/ bie ban acöt of tlcnmanncii oeöjaaoctt
S« . 9lniEQc»ö£ft üatiö«5c rogbaacenflonb ecnöooii&lfl bantuffcljcnDc
öjie en bifc borten öooo/ cn tuffcïjen bc böfcnjeg boeten lang» \'ti^out
ÖCC ccébaaccii bja^gcfcöüöccö met ^cfionnen btin souö cnjlibcr/ cnöc
«ooCKifien tnct gcbojbuurbc ftlcbcn oöccbcht. ^00 ftaafi b\'cccfïc
Psanie bcbcl gc&cccgcn fjaö om boo^t
te trcbftcn/ Iclbbc nicn D|fc ö«inO
Paaröcn boo? aan tnct fctjoone öociiaffcn/ cn aan bc söbcn ban ben jabcï
men Den boog/ Dc pijlen/ Dcn fcBtïö/ cn bet jtoaarD bafi gemaaftt.
^ocn jp nu omtrent ïjonbccb tcecöcn ber op De üBacftt oebojbccD toaccn/
en öat 5p ben ïloning bcgonbcn te jlen/ DccDcn bc gccnen/ Die Dccje Djlc
PaacDcn ïclDbcn/ Ijcn galopperen/ cn öc gantfcljc Compagnie/ bic öc jeU
bcbclgbcn / ficlDcn jlclj Daar op «an \'t ïoopcn/ Danfcn/ cn fpjlngctt,
©och toiccpcn jnbc go^Ccl^cn tulbanDcn omljoog/ tnfiaïicnbcblngcc^iB
betnonö/ om een ficDcller gcfulb tc maafecn, IBfnjag\'fc anöeren/ bic /
uitgenomen cen Doch boo?De fcljamclfjcID / gantfcfj naaht toatcn/ gcïtjra
fft t)ifC boo?ot5fgtf)eb/ en DIc/ ttorc groote ficcncn in DcöanbcnöcbbenDc/
öc sclbc tCQcn Dcn anbec ffocgcn/ fcöjecutocnDc gclöft öollcnicnfcfjcn/
Huf-
fem, Hoceaj Hocen, Huffein;
tot Dat ftcn\'tfcBuIm tcnmonbc uit fscp.
J^a Datje eïbugDjIc of bicc Rccccnop Bcli>acïit gcbaan öaDbcn/ DccD mm
D\' anöccc Cottipagnfc« fcDcc fn jfjn cang boojt trcfibcn. ^icc gingen ban
Bcltjïten öjle öanö-paaröen boo?/ toelbe De paacDm becbcelDcn/ bfe öecje
iP?op()e£ten in Dcn ftcijoD Befcö?ccDcn. maafttcn altemaal De jclbc gtf;
maffen/ cn öceöcn in^\'gelp^ D?le ofbict ftceccnïang^ Democbtj toaar tia
men ieöec Compagnie in ccn fiocft Dccö gaan/ om Öc plaats boo? Dc gccpc/
öie boigbc/ bjy te laaten. (@nöcc bccjc Compaanicn toaccn \'cc ttocc/
boo; fcbcc banöe toclbcn/ gcltjft q
Ï^ Poó? altc t»\'anbcccn/ ccn co0baac ge^
D?aaQcn tofccb/ toaac fn ttoce ftlcIncDooDblfijcn^ fiouDenj cnln Dccje hlfi=»
jeu^ lagen ttocc ftlcinc bfnbcccn / gclfjcb of
jc Dooö gctoeefl toaren. ^llc De
geenen/ Die omtcentDccjc ttocc blnöcrcn glngm/ fcl
)?c!öcn cn juc&tcn
toclbtg; toant Decje RinDctcnbccbcclDcn DtcbanHuffein, toelbe/ toamircc
öcn pjopöeet\'t lecöen liet / gebangcn genomen tolecDcn boo?
Yend $$allf
ban
Bagdat, DIc je om Ijalé öctö b?cngcn. \'t In bccjc gclcgcnt&elb / bat
ccn menigte ban ï^occen/ DÏcbii bccjc plcgtfgfjdb ftomcn/ Dappcc jIct
pD?epcu/ aljoo je &fcr Doo? bccglffcni^ ban allc öun jonbcn gclooben tc
Bebben. ®ocn nu aï Dft boïcft op bc JBacftt toa0 / ontfionbcn \'cc / onaan=9
Besten Den gocDcn o?öcc/ toelfte Dcn grooten iP?oboofl öaac In tracbtc
te
JjEilcn / bccfcöctDcne gcbcgtcn / \'t getn bcroo?5oaftt too?ö Doo? Dc ftobaacbp /
Jfn JP ijebben/ tn maïftanbec In öf0 ï^onlngö^ tescntooojblB&clb Dnppcc
«nccc tcgaan/
cn Doo? Det geboden/ Dat/ joc femanD bp bccje gdcfjcntsi
üfw onifjaï^ raaftt/ DPboo? tdïlg gcftoubcn too?D/ gdp oofi in bec baaö
fcn tcDcc
Q]$ öan fctögeeft / om Deui tccffdijft te Doen beg?aaben. ©ccbol»
yjjs toiccöcn \'cc bnf «ölcpDflntcn cp bc,n^acftt gebjacDt/ DIc ccn boo? ccti
na gingen/ icDcc na jijn DocDaniglidD/ Dat tc jrggcn/

tcn(©ojlogafgectgttoaccn; «let Dat Den ïlonlng ban Per-
•^en jicij ïrtj, legcc^ölcnöi maac cccp Dalben bttoaacö

ïic Di?

-ocr page 342-

3M Zee- cn Land - RciiSeft van

ho öc«en/ toelfte fjcm Dc fesanten / öcc Inöifcöc lKoHfna<n fcftcnRen.

«Ölcpöantcn toaccn obccöcftt inct feo|tcltjftc 0cöo?Dnucöc Dcft-ftleca
bcn / ronDommct fcijoonc fcanic j cnopbcncccfic/ Dïcocöoooflecnsjoots
flc toa^ / 5 3tcn ttocc tnanticn / toaac ban Den ccn / Die \'t bccfl befiiccbc / op
ben ftaliJ / cn öcn anocc/ Ote ccn giooten (JanbaacD D?ocg/
n(ng0 toapcn In fionD / mecc acötcctoaact^ jat. tcDcc Dec bIcc anbecen
5at nicnianD/ alg Den bcflïecDcc. ©oo? öc pïaat^ gcftomcn jtjnöc/ Daac
Oen ïltonftig gegeten toa^/ toiccDcn jpaUc bi)f ncbcn^ raaïftanöccgcficïD/
toaac na Dc gjootfic/ Die in\'t miDDcn (lonD/ Oc boojjic bccncn booj / cn
ö\'acljtecfle öecncn ac&tcc uit / begon te (ïecften; inboegen Oat Denbuiftbgi
na O aacDc caafttc/ \'t gccu Oc manicci^/ toaac op b\'€Icpöantcn öun ccc^
bieOigöciO bctoujcn. ^c biec anbecen OeeDcn ban gc!pen; cn öc&bcnOe
Daac op oitcmaalDc fnuit na 0\'aacDe Docn Daalcn/ öcfccn$PDietocccop tot
boben obec \'t ftoofo/ \'t toclft 5u Driemaal na malftanDcc OccOen. ^it qt*
baan jijnjje / Drcb mcn öcn \'t acöteclic booj ftecccn/ cn llcötc bc Ocft-ftlcc«
Oen op/ om Ocu lioning tc Docn jicn/ Dat 5e ineen gocDen fiaat toacen/
cn tod onöccijouDcn toiccDcn/ toaac na Ijun jHaccficc^öcntoccctocg bjacö»
tcn.

a«an be jiiDc ban bcn Dela, baar Den honing op jat / nicn ccn ftïcine
ficllagie gemaaftt/ mct tapijten oöecDcftt/ omtcent bijf of boet lacgec
alö Die öc^ Si
oning^. ^n \'t miöbcn ban Dccjc flctfagfc flonO een giootc acnt-
flód\' met fïutoed obec&cftt/ taaac tn ccn
Moullah of ^jicflcr 5at/ met
nocö anOccc MoulbhsconDom öem. ^^en
Moullah, Die in Dc flod jat
DccO ccn bcrtoog ban omtrent ccn öalf uur ober De Doobban
Huffein cn ban
Hocen, toaar na öcn iOtoning l)cm Den Kakaat, of\'t ïUoninglijft ftlccD Dccb
gebeit/ gddft 0\'anbecen ooft icDcc ccn Dlccgdifft ftlecO ftrecgcn; maac ban
bed minOec toaacDp / ai^ Oen
Moullah, bic \'t bcctoog gcDaan öaO. éoo
Ipafl 5pbfe5c fóonfnglöftc ftlccöcccn aangetcoftftcn öaDDen / jcttcDcOcnsds
ben
Moullah jicö toecc injijn fïod/ cnOecöccnocbcOboojDepïïoning^ gcs
jonöödö / cn Oc boojfpocD ban jijn ccgccing.

5^cf5c gantfcöc piegtfoöciö Duucöc ban Dc^ mojgcn^ tcn scben uuccn tot
omtrent öcn mlDöag / toaac na Den ïSoning sicö öcctcoft; maar met öet
üoïh en blöft het Daar nict b^t; toant jn loopen mrt Dccsc öoobftilïen Doo|
Oe^taD/
500 lang aï^Dcn Dag Duucbi cn/ toat mcn öaar ooft tegen Doen
mag / siet men altööt/ Dat/ alö ttoec Compagnien malftanöec ontmocs
tcn / SP öanögemccn too?Dcn/ \'c 5» om Dc öoogec öauD tc öeö&cn/ of om
ccnfac anöccc oojsaaft; toaarom spooft/ omSoobed fnallconBduftftcntc
boo?5icn al^\'t mogdtjft
i$/ geen anDccc toapcnenbp Oeesc gclcoentödö al^
flohftcn mogen D?aagen.
oïenlge tijD na ö« jpecfï
banHuflTein cnban Hocen bieren Del^crfïaancn
Feeft des fgn auöcc/ \'t gccu 5P öft Fceit des Kemels noemen/ tec geöad)tcniö öan
SsScden Abrahams offecanöc. ^it f ccfi öouöen 5P in ccn gjootc cccbleöfgbdb / en
dasu om- s^ggeu/ öat öet cen ftcmd toa§J / toelfte €5oöt in Depl\'aatjJ ban Ifmaëlfluur^

" " ■ ■ toa^/

cen oec
fcöoon»

daarom- 5*001."/ umi yei ttii «.uuy / uitiitt ^uui m uc j^iuin^ udii innac

trcMt ge- ÖC / cn geen fcöaap s toant sp seggen / Dat Ijct Ifmaèl, cn niet Izak,
bwikdDk. jjjg gcof^cö souDc toojien, (€ot Deese plcgtiQÖdö becfticsen sp i

-ocr page 343-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen, j i j

ïtcmel^ / We sp binben fionnen/ toclftc met baïfcïj goub m
en ojpgejpjonht ficbbenbe/ brengen jpljfni öf^nioigen^ bjorg
öMiifn De gjtab op een gcootc pïaat^/ Die booj crn JlSo^qucc gelegen i^/

....... " \' \' " Dc&ant böH Zulfa, gaanöcDen

mct al fict bolft nicDc Dcc*

, ____________^ ^ ODcïtboo? Dcfjcn op Oir JFccfi tc blnöcn;

Jbaacfcöect ccnigc iaccn iöDie aebwontc bcrfiojbcn/ cnDcn Darogabffilrcö*

s

fiaafi Den ütonfng baacgehomcntoa^/ bccDen bccfcficlDcnc MouU
lahs gebuucenDe cen fialf imc ccnigc gcDcDc» / toaac na Den Xtoning ccn
u)crp-fpie^ nam/ bimfip tegen Denmtcmcl uittoiccp; Docfi trgcntooojDigfi
toojD Dit boo? Den
Daroga gcDaan. i^TccfionD Daac op toojö Den ïtcmcl tec
^acDc getcoh&cnmet eenige toutoen/ toclcfic fiem tcn DiencinDe aan bebce»
nen bafl gemaa&t jtfn/ en na Dat mcn fiem Den fial^ afgcfnccDcn ficcft/
too?b fietobccifleDc^ Ucfiaam^in dfbcclcn gefioutocn/ maaftcnDe\'t fioofö
fict ttoaalfbe/ tcn cinöe De ttoaalf Compagnicn ban
Ifpahan icDccfiunDccI
nonnen ficbbcn / toeme Deelen aan öe gccncn/ Die gclfih al^ hopmannen
Daac obcc sfin/ cnDicban ouD^ altijD Dccjc ccc gcfiaö ficbbcn/ tc joutcn/
en tot fict bolQcnöe jpeefi te betoaaccn gcgccbcn toojDen/ toojDenöe inmib:*
Öcl^fiet Deel ban fict boojgaanöe jaac met cgflgelKoocht/ \'tgccn fict fbnDa«
tncnt ban De ttiaaltfibi^/ Die DcnJ|opman aan öc gantfcfie Compagnie
Qccftj toant Ditöccl 500 gcoot nictjijnDe/ Datfictboojalfictbolftbolficcft»
hen han/ bcfialbcn Dat Dcboo;naamf!cn Daactnaac ban cctcn/ Dic\'tboo;
cen secc gcootc ccc fiouöcn baac ban te honncn nuttigen/ öoet ntcn ecnmc»
nigtc ban anöccc cijp met fcfiaapcn-cn fioenDecWcefcfi boojt\'t obcclcc ban
De
Compagnie hoohcn / cntoojbtn baae rn boben grootc aatmocffen aan
öen acmen uitge&eelb. ^ietöaac/ op toat manier öe^ccfïancn fiun ttoce
gcootc fccfïcn bicccn / cn\'t geen men in\'t algemeen scggcnfian banöji
§>ccte ban AH, Die ccn Dcc ttoce gcootc
tmrn ban Dc Jlafioroctaanfcfie
<3«ö^ölcnfl i^. \'ft nu bojDcc^ tot Die Dcc (©auccn tcccDcn / toclfic D\' o^
bccbiijffcl^Occ
ouöclpecpaancn sfin/ cn öaac mcn nocfi ccn aansicnlöft ge*
«al ban in Perfien WnD.

DAJR«

-ocr page 344-

3X6 Zcc - cn Land - Reizen vaii

DARTIENDE HOOFD-STÜK.

Oorfpfonk van de Godsdienfl: der Gauren, cn hun Prophe-
ten. Hun gevoelen yan dc Opftandiging, &c. Boeken
der Gauren. Hun manieren van Doopen, en van Huwe-
lijken. Vreemde gewoonte der Maand-ftondigen. Vaft-
cn Vier-dagen. Gevoelen van de Hel, Duivelen, en Ver-
doemden. Wijfe van Begraaven. Tot hoe ver de Gauren
\'tVuureeren. Hun Zeden en Gewoonten. Vreemde rei-
niging van Zonden. Wonderlijk gebruik omtrent Ster-
venden. Welke Beejften van de Gajuten geliefd, of gehaat
worden, en waarom, &c.

xj^^itfjJ\'cc eenig ©olft iebcciget getoeefï ombc<lBeBcimcnlfrenbanöaac
<©oO^Oicn(l beröoolcn te öouöen / al^ Oc <0auccn j Vnaacom ift cen
secc gjootemoitc öeö geöaö om t\'ontDeftlten/ \'toccn Icït ljicc banöeöunne
gaa bcfcljjijUcn.

^cttecODat be @ecftanenbe(i3aucen&esonnen tcbecbolgcn/ bectcol^hen
\'cc sccc bed na Suraue > en na anbecc plaatfen bcc #;obincic ban Guzeratce
maac tcgcnbjoojbig Iaat öen Den toing ban Perfien in bjpödb leeben i
\'cgccn b\'oo?5aa&i|[/ Dat \'ec meec al^ tien Dniscnb tc Kermansijn / bicc
bagrdscn ban biaacsp ecn boojname iCcmpdöcDben/ baac öun 43;ooten
Pjielicc sön cefibcntic öoub / toaac na toe jp eenmaal in öunleeocn gcöou»
Den 50n in ^dö?iniagle tc gann.
oorfpionk Ep 5cggcn / Dat Dc ©aDfc ban ötia ^?öpöfct ccn Jpranft of €ucopifcöe
ïïciftcn ban geboomte toag/ AzargcnocmD/ cn ecn©celböoutocc ban sön
ambacöt. «©atöP uitsgnHanötroft/ om öööunnctc Romen betoooncnA
\'t geen toenmaals
dc s>tad Babei tuajS/ baacljp ccn©?outonam/ Dogh-
don gpuocmb. bircsc ©^outo seRccc nacöt ccn gcsicöt öab / cn bat öaac
öacöt / Dat iBobt öaac uit öet ^arabijsï öoo? ccn €ngel bccb bcsocRcn / tod?
Re öaar sccc Rofïdijftc Rlecbeccn b^acöc / baac ÖP Ö^ac mee bchlecbbe. ^at
\'ft tccflonD ccn i^cmdfcö licöt Sicö op öaar aanacsieljt bccfp^ciöbe/ en öet
loJöc
500 fcljoon gelpft begonmaafitc; cnbattoaRfiiccgctoo^Dcnsö\'nöc/ sp
bfajcrRtc/ Dat se jtoangec toaé/ uit todRcstoangcctgödDocRomeni^bcn
^jopöcet / todRc
5P Ebrahiixi-zer-Atenchc noemen. Dat de Starrekijkers
van dien tijdt dqor\'t bezigtigen van\'t geftarnte kennis hadden van de ge-
boorte

d;r Gods-
ëiCiift d\'.i

Gauren, en
hun Pro-
phcreii.

-ocr page 345-

Eduward Melton door i?e^en éh Turkyen. -317

boorte deezes door God gezondene Kims, \'t Qfen be menfcßen De&eecfcöcn /
en in Oc Ôertcn ccgceccnjonbe. <©at bccjc jcïbc
Starrekijkers de zaak aan
«en
Koning gingen bekend maken, jcggcnDcöcm/ Oat\'ccccnfïlnbgcbaorcn
Ifonotc töOïDen / \'c gcen öcm t\'ccnlgcr
tijd zijn Kroon zoude beneencien.
Jffjcn
honing/ bic jiclj Noubrout nocmbe/ cn Ole Dciicoonboojtpcann?
wCftCCcgcn bab/ uit vrees van die te verliezen beval, dat men alle de Vrouwen,
die Äch in d\'uitftrekking van zijn Rijk zwanger bevonden , ter dood zoude
^engen, »igeen ook alzoo volbracht wierdt j maac jlct Ölct ÏJCt ttllcaïicï Of
wonûec-tocrlî/ \'tgeen 5pbcctjalcn/ en batbc JIÊocDcren\'tiPilnübcöiclb.

©c jbjangcrbcID bc^ JOocbcr^ ban ïjun Pjopftect Doo? cen bpjonbcrc
boo^jienlgöclö eoö^ niet bebbcnbc ftonncnbemcr ht toojbcn/ gclijft bie ban
anöccc ©joatof«/ onrhtoanijp bcDoob/ cn baacbc öcn p?opljccr op |)aan
töö. i^aac IBan / DIc tot baac toc geen ficünljä ban Dccjc gcbdmcnljj Ijaö
acöab/ jicnöc Datbn In gcl)aar toa^ banjijn Ijoofb te berlicfcn/ Inöknöp
Dcjaaftnift aan öcnlStoningontbcluc/ cnDat bcnjclbcDoojccnanücc öaac
tïan mocöt ftoaicn bcrtolttigb te toojöcn/ ging öcm bchcnb maften / Dat
Öcm ccnEoon gcboojcn toa^ / cn Dat jijn ©aouüjjbjangcc toaggctoccfi/
jonDcc bot ÖP \'t ooit öaD ftonncn bcnicrftcn. ^at jp Doo? öaac llfîîg&cio
omfiomcu bja^ Öct onbecjocft bccgccncn/ todfie öP gcjonbcnöab/ cm alle
De jtoangcrc ©^outocn tc Doen fïccbcn / cn Dat ïjct Ifólnbt alDu^ bcöoiiDcn toa?
oetoojiöén.

iHlnb/ jeggen bc <0auccn/ toa^ nlctjooöaafi gcbooicn/ oftbc-
üontc lacöcn/ tegen Dcgctooontc ban alle anDecc ftlnöeccn/ DictittDcbulft
bwnncc IHocbccé RomenDc tccflonb beginnen
te fcöjepcn/ gclïjft alcceD^Dc
^cnDeti ban Dit Iccbcn
oebocïcnbc j toont Inöe toccdöftomcnbc/ om Daac
ptocr
bcc menfcöcn öcctcn tc jcgcnpjalcn / tnocft fict nicc tcchcn ban bltjOc
fcöap toefen i cn ßct bolft begon Jicö oofi ban ßunftant tc bcröcugcn obcc
be toeftomcnDc gdnftjaligöcDcn/ Daac
jp jIcö tncc bldOen. ^cn Sioning
Wt tcc oo2cn ßcftomen jpnOe/ DccD jön ^tacceftófter^ ontbicDcn/ om uit
ficntc öoo?en/ toat Öocö een
500 ongcuieenc jaaft bdceftcnen mocöt/ m
toat\'cc ban Dit ïilnö too?ben jouöe j maacDe^tacccftpftec0Öcuiongcttoij=
fclD baac nict tod opboiDaanljcbbenbc/ öccö öpöltfölnblnjöntcgcntooo?:^
ib ftomcn/ en mecnöe öctmct jpn eigene öanb tc Doojfieeftcnj Docö
®0Ö öcm op (iaanbc boet grpcaft/
en zijn arm verdord hebbende, fton
ÖP Jön booinccmcn nict bolbjcngcn* ^cn ïïoning / bcc bau jicööoo? ccn
f\'ojicötbacc (Icaf te bccnebcrcn/ ftctjlcötotgjamfdjapbccboeccn/
bcbcc»
ÏJ"öc/ bat men een gjoot buuc ontfïccftcn/ en\'t ftinö öaac in jouDc toer^
i maac Doo? ^Imacötigöclö veranderde het vuur\'tgeen men
^"gelegt had om het kind te verbranden, in Ccn bcD ban COOJCil / Daac \'t JCCC
^^^ op lag (gfuijgïi.

^e Qccncn / Die ban toen af Occjcn ftïcincn p?opöeet bcgonbcn t\'cecen/
ban DU buuc/ \'tgeen tot op Decjcn Dag toc bcöouöen jouöe toccjen.
g^P bctoaacen \'t / jcggcn jp / tcc gcbacfttcni^ pan öit gcoot HSIcaftd / cn jp
tt^\'tinceng?ootccecbfcÖ{göe4ö/omöatüet0cDienDÓeefttptOcb
»ö»öuni?opöcetteDoenftennen, ^ _

Ut 2 ^en

-ocr page 346-

3iS Zee- cn Land-Reizen van

^cn Ctonfttö Weef Daac in mlDDci^ niet bp / en Dooj Defe ttoec toowöetfn faati
5ljn goDIoo^Ö^iö nietfjebbenDe
ftonnen obectnigD too^Den/ DceD f)P nieutoc
Hcaf^n boo; Dit ftleine ftfnD gecceb maften s maac <0oD ftafigbesgn ongcfi
loobigÖeiD en Die ban Jtjn bolft / Dooj Ö^n
zulk een menigte van muggen te-
ßuuren, crt baucctijao fttoaöcn aacD/ Dat alïcDc geenen / Die öaac ban
gebcctcn toiecöen/ jonöfc genaDe (iietbcn/ inDicnje jicD tiicttecfionb booj
Den^iopljcet fttoamen bccncDccen/ cn öem De boeten ftnffen totccntcfifteit
ban lecbtofc5cn. ïtioning/ DiconDcctoölinsönöacbneftftigöeiööoojts
bocc/ ftrcegö Daac een boo?bcclOclijftec (icafbooj; toant ccnDcescc mng«
gen öem tn t oo| geftomcn jijnDc/ fliecf öpinDc gcootfic casecnp Oe^toecs
celötö.

fjem in\'t ïïiji^öoïsöc/ «oemÖcsicöChaGIochte\'s. ^ccsenonöfcs
nam ooft in Den aanhang ban jijn cegeecing Dit ftleine ftiuD/ \'tgeentcgc-
ïijcft injaccn enDeugO opacoeiöe/ tebecbolgen. i^pDccö ftct gebangen set»«
tcn; maacöu toa^tocl becbaafo/ toanneec mcnljcm tecfïonöfttoam bec*
toittlgen/ Dat een jcftcc ^aacD / Daac ÖPOetoclölg beel ban IjieïD/ al^sicö
becfeftecD öouöenDc/ toanneec ÖP Daac in Den flctjöop jat/ ban ö\'obcc«
toinningö tcsnUcn tocg D?agcn / Dc bicc becnen bcDojben öaO. i^p toa^ tog<=
sec al^ 5ijn boo^saat / cn ccftenncnbc ban toaac öcm soöanig ccn ^caf fttoam/
Dfcb ljp oen§i>|opöcct ontfluitcn/ bcrsocöt öembccgiffeni.ö ban öun ongc«
loobigfjclö/
en badhetn te willen aanhouden om deherftelling der beenen
ban sijn paacD.
Den Propheet hetn deeze genade wel willende doen, baS*
<aoiD bicc maaien / cn icDcc maal fttoam ccn Dcc bcencn toecc tot sön booziae
fïaat» ©en ftoningOit toonöcc slenöc / toiccö tcnöaïbcn bcfteecö / cnbc«
(Toot
öit ftlnö boo? fjopljccc t\'ccftcnncn; maac Sief) albooicn^ nocö betec
ijan Dc toaacöciosünccsenölnge bccscftcccn toilïcnbc/ ffocgööpftcmbooi/
Dat ÖP Sicö in cen baö ban gcfmoltcn silbcc/
\'t gecn öP üoo? öcmgcfccö
50UÖC Doen maaftcn/ toccpcn souDe/ bcloobcnbeöcm/ 500 fjp\'ec 500 gc*
sonö cn ongcfcöonDcu uitfttoam j al^ öP \'cc In tcaö/ öat ön cn sö\'n boïcft
Bem gelp ban <5aö gcsonöcn aannccmcn/ cn sicönan öet geen/ öatöp
öen fttoatn ïcccen / onDcctoecpcn souöen. ^cn ©?opöcet nam öccsc aan^
bIcDIng blnmoeölgö aan/ cn öetbaDgeceeb gemaafttstjnbc/ sooOanig
qM
\'töcnftoningö^ni boojgeflaagcnftaö/ tca&öp öaacsonöecccnigctoecöln/
cn fttoam\'cc toccc uit / gclijft ï)p\'cc ingegaan souDcc öet mfnflc
fttoaaD gclcDcn tcljcbbcn. iCccflonöbaööcmbcnfóoninnaan/ gelift oocß
öl öet bolft\' Dat Daac tcgentooojöigötoa^/ öonöcnDcöcm boojecntoaars
ogtia^jopöcet/ cn spnocmöcn öcm
Zer-Ateucht, geiijcftijf men seioc/ met

zilver gewaflchen.

Beesen P?opÖcct Dcfpcnrcnöc/ Oat aïöct bolft öem in\'t algemeen ineen
gcootc eccbicölgljciö fjielOcn / bccbojg sicö boo? ötni oogen / en 5p jagen
öcm niet mecc* ^ocft tocctcn SP ciacntlijcft nict/ toaacljp bccbaaccni^/
\'t geen Oen méc|lcn iQicloöben Doet/ Oat,
hy met üchaem en ziel in\'t Para-
dijs opgenomen is.
Itnöeccn Scggcn / Dat/ bp Bagdat een psfcc ©ooD^
fijfï op öcn tocg gebonöen öcbbcnDc / öP öaac in ging leggen / cn Dat
deeze
kift vervolgens
door di\'£ngd§n weg gevi)erd wkrti. ftinDcccn gccs

ben

-ocr page 347-

Eduwatd Meltort door Perfien cn Turkyen, 51 p

aan ötm ^?oprj«t / Die nocïj nfct in öp toe«clb sijn / boctocï rjcn ol»
creop iebec jijn naam i^ ocßcben. gp Jfoocn / bat Deesen #2opljcct Ebia-
iiitn mtcaftuicufeïijft SonbccfcïjIpoffcöuitobccccnclblrcbaccnDc/ bjicD^op?
gelen ban s^n saab in\'t ïnatcc bleien/ en Dat5cDaac tocomtcmtöet cinDc
vc^ tnecclb^ betoaacD too^Den. ^^at <0oDt ccn secc ban fiem gclkfbe ^orfi^^
tec op bit selbe toatcc sal fîuuccnî cn Dat sp boojD\'ontfanolnöbünb\'cccPc
ll?oppcl Deesci? s^^^D^Stoangcc fal toojbcn ban fictcccfïe ftInD/ \'tgccn spal
*3annu af
Ouchider noemen, ifp fal mct gcootc antojltcltspn Intcccbcin
Dccfc töcccclb boen/ cn bc I©ct/ toclfte sijn ïdabccEbrahim mcbc ßcb?acfit
Bab/ boen oncfangen/ cn
met welfpreekendheid predikende, fal hy die door
Verfcheidene mirakelen beveftigen.
^m ttDCCbc/ DIC Ouchiderma fal fice?
tcn/ fal op Dc fflbc maniccontfangcn too?ben,- fip faï bcboojnccmcn^ ban
fijn 25?ocber ficïpcn bcbo?bcren; cn fiembpfïaanbclnDebcDicningftjnecp?c#
bifiingc / om De gcbacljtc ï©ct öc gantfcbe tocccclb Doo? te gaanbcchonbi?

QCn/ fal hy den loop der Zonne tien dagen lang doen flilftaan , om fict
bolh öoo? bit toonbcrbjcrh tc boen gcloobcn / \'t gccn fip fien bctftonblgcn
fal, g^en barbed fal / gclijh öc tbïec anbeten / ban bc fclbe IBocbcc oiit#
fangen/ cn
Senoieihotius genoemb toojbcn. 5|p fal mct gcootcc autficjis
telt In bc kDfCtclö fioincn / al^ be ttorc anDcrc ^jocöcr^ / om bosberg alle
©olftcrtn tot Dc ßeligic ban fiun i>?opficct tc bjcngcn / toaac na ö\'olßcnicc^ Gevoelen
iic tocDcc-oplïanblging gcfcfilcöcn sal / In toclfte tijbt Dcsiclcn/
Die In fict va« de^p-
^acabfi^ of in bcj^el stjn / Dcbcslttlngliunnccllcfiamm sullen ftomcntoc? g^ni\'^sing».
Èccncmcn. \'t ^^ öl^ Don / scggcn Sp / bat
dc Bergen, cn alle Metaalen, ^^
die in de weereld zijn, fmelten en dienen
sullcntot ölcugjootcnafgjoub/
baac
bc l^d 1^/ te bcrbullcn/ rn bat albn^ be tooonplaat^ bcc^ulbclcn
becDclgb
50I toojbcn« Jêa becsc O|00tc bccanbccing zal de Wcereld effen,
en zeer aangenaam te bewoonen zijn , cn öe UKUfcfiCU SuHcn Daac Icöcc fiun
iJcctccS in fiebben bolgen^ De moatcn bc fiocbanigficiö
ijan fictgocD/ öatsp
in fiun Iccbcn gcDaan sullen ficbbcn. JBaac fiun g?oot(ïc bccmaftcUjhbcs
bcn sullen toccscn / <0oDtcnfiun ^jopficct
Ebrahim tc sicn cn tc loobcn. 2p
boegen Daac bp / Dat
voor d\'opliandiging, Die in\'t pacabijp sijn/ Godc
*^\'etcnzien, noch zelfs ook d\'Engelen, uitgenomen een alleen, die altijd
is, om tor zijn dienft, en lot hetnltbocccnsijnccbcbclen/ gcb^ulhc
tc toojbcn» f^arabfi^ bcc <l5auccn toijfet nilnbcc ban De ccbclijhficiö
üf / Qlé fict gccn / \'t toclft Mahomet aan stjn j^abolgec^ boet fioopcw j cn
allc^ / \'tgccn Ift tot filet toc ban fiun<0cIoofbfttoonöBcb/ fictUcfi^
^«"löft Ê\'ooïöECicn/ Dat sp ccnbcctoarbe ftcntif^gcfiaD fiebben ban Debctbo?^
««»öbebcn öcé Jtrificlijfte <5ob^blcn(ï^/ geïtjit banoub^ bccfcficibcncïBot

onbcc Dc iciöcncn ficbbcn gcljaD.
. ïbrahirn-zer.Ateiichtmctlic&aQmcnslcHn\'t^acaDij^opgcnomcnsöube/ , .

SP Doo? sijnmiDbd scben ©ct-boehcti/ toclfte <0opoc gocDficlD fiab
Si ö^n te fiuuïfn om in Den toeg fiunnccsollgficlDonbcctoccscn tc too?Dcn,
^etboigenss
h«fQfn tn \'tï nocfi scbcn auDcccn / toclftc D\'ultlcgglngbcficlsïs
öcn ban m bc ö?oomcn / DIc tticn ficbbcn honbcj cn cinbdfift nocfi $cbcn
«"öcrcn / toaac in gcfcöjccbcn fionöcn olie Dc gcficlmcn ban Dc O^cncc^-

Uonß/

-ocr page 348-

3 2o Zee-en Land-Reizen van

Itonjï/ ÓÉOcben^ alIc öc mc^dpchc itiioüflcnam lanoStiSfSonböcf&tc DïtJ?
toen. ©cecticn/ fP/ \'^t bannccfe 25ocfKn/ DlcbeclODjcnjrjn/
en Oat Deefe oc gccncn jijn/ oïc ban De <6enef^-hanfl en D\'uitlegging Dcc
ï©?ootticn öanDcIöcn ; Oat toannccc Oen
Giooten Alexander fjun ï.anöt
Rtoam bccoöcrcn / öP öcfc bcetficn 2i5oeftcn/ gciijft cen gcootc fcfiat/ Dccötöfg
nccmcn ; en/ toat ö\'anDcce feöen 23ocljen bciangö / Oaac Ijun gantfcöc
<J3oD^Dten(iin gefcljjcebcn (ionö/ Dat
Alexander bic/ bccmit^ fe in een taa!
waren, die maar van d\' Engelen en van
ÖUU P?ie|iec^ bctd^n toicCÖ/ Utt
fPÖt Dccb öccbjanbenj maac bat öcm ^oDop flaanbeboctobccföncocftcs
loopöfiD fïcoftc / cn öcm ecn afgcijfflöHc fïdtic tocfonb / Daac öP Dan (iiecjC.
Ccnigc ï^jifflcE^ cn ieccaac^ / btc in \'t gebergte getocflten toaren / om Ijuti
leeben te bcljoubcn/ bccgabccDcn na bc booD
ban Alexander, cn jlenbcDat
Öen juc!^btur öecfï: 23oclten obccgcblccbcn toaö / maafttcn fp \'ct ccnban ö£t
gcfu / Dat fp nocfi uit Ijctlccfcn öcc anbcrcri in öun actfciigeni^ öQöben»
\'t !lf€b fitr "Bodvgcflen/ \'t gccn bniDiftki/ cn gcfdiJeebcn met gantfcö bp"
fonöccc icttct^/ cnfecc bccfcöitienDe ban bc pctUfcljc/ ?£caUrcöe/ cnfjn-
Difcöe Hcttcr^. üim p?tcflcc^
fdf^ / Dic in Dit 23ocr? Ifcfcn / bccfïoan niet
toatfe leefcn j maacfp ö^bbcn anocrc S^ocftcn / bic öen uitleggen/ \'tgecnr
Daac in ijcgccepen ftaat. in Dit 25och fccjcn / gciyh toannccc fp^oö
UiöDcn/ binbcn speen Bcu^Docfeom Den monö / al^bcöucötsönöe/ batbc
tooojbcn gtcömcc Delucftt bccmengcn/ cu baac cenïgconjuibecöfitïbanonts»
fangen mocötcn.

Manieï van ^^ «©auccn toojb gct gcb?upH Dcc SBcfnöbcniffc niet gcoeffcnö s maac

Doopen. In Dc gcöoo?tc ö«n"fc ïiinDercn boen 5p iet^/ \'t geen ccnigfin^ na onfèti
5©oop jtocemö. aBttdijcfic Dagen na bat öet
inö gcboo?f n i|/ toaffcöcn 59
\'t in toatcc / baac
5e eenige blommen in öf b&en boen Ftoohcn. <0eOuucen-
Dc bccje toaffcöing boct Ijun ©jicfïcc/ blcbaactcgcntoaojbigiS/ eenige gcs
„bcben; bocö foo öctï^inb jonbccbccfctoafTctjingliomttcficrben/ laatget
i. baacom ccötcc nlec na\'t ^acabijé tc gaan maoc b\' (©nbcc^ jullen ccftcns»
, fcöap ban öun naJatigöciO te gcücn öebben / becmit^ bccjc toaffcöingö öe
, > becDicnflc cn be genabc bc^ lülnb^ boo? (&ob bccmccrbecb«
„ aDat öet i^utodpch belangD/ öun <ïPoDsïDicn(l (iaat bcn toe bg\'f ©jotltf

Siken. \' toen te öe&öfn/ 500 fp feonoecöouöcn ftonncn docö fp mogen\'cc gccn ccn
bccfïoatcn /
als om baarblijkelyk Overfpel, of dat fe Mahometaanfch
worden
i cn in fuift cen gebal moeten 5c nocö fcn jaar toacötcn/ om tc fien
of fe gccn iccDtoefcn falljcbbcn; \'ttodcft Jljnöc/ legt öQ*3cbc Pjicflcc cett
penitentie of boete ban b?ic iaaccnop/ toaar na ijp 5e tocbcc tc faamcw
tcoutoö.

3®annccc mcn tot DcplcsilöÖflD bc^tutodöftj?fiomt/ bjaagb bcn^jie^
fiec be betoilllging aan Den .fBan en aanDcöjoutolnbe tcgentooojbigödD
ban eenige getulflcnl^i toaac na öPtoatcc neemt/ Döacöp ccnigcgcbcbcn
obec boct} bccboigcti^ toafcöt öpIj^n baac öet boojöoofo mcè/ fp^cdtcnbc
noclj ecnigc tooojbcn j cn öiec niee iö öet i|utodöft ï^\'aac. USaac tot in ben
Dacben gcaat i^ |)en\'t teoutoen bccöóoben.

. fcloewel ze- nu vijf Vrouwen tnoeeo: hebben j moet mcn echter wceren ,

■■ -r;" ■ • • : : ■ t- : \' Oat

-ocr page 349-

Hduward Melton door Perfien cn Turkyen. 3 2 5

\'er eigentlijk maar een echte Vrouw onder is > ttict &C tOflftC fp (jcftoubeil
gn ten mfnpen alle nacliten tufffDen ©jpbag cn Eatccbag tc bcö tcgaan.

gaQt ooft aïttjö boo? b\' anDeren; maar foo fe fcbcn jaarcn fonber Bin®
«cccnöj^ft/ fïaat öctDenifean b?p ccn anbcr te trcubjen/ fonbctnocötan^
^ ffcße te mogen bccfiootcn; In tcgcriDccI moct Dp Dic DcVaaarcn/ cn bol«
fön mibbclcii onDeröouDcn.

^00 öaafi Dc ©?outocn of^otDtcr^ bocïcn/ Datfc öun tijben Rïö\'acn/
paan fc tctficnb uit Den öulfc/ cnüegccbcn jicö alleen In\'tbtlDIn ccnftlein ZfjITJ
pitje/ baar een hïecD boojöangt/ \'t geen tot ccn DtucDIcnD* ü^lertoojü
Dcn foo lang t\' cctcn cn tc DjInDcn gebjacöt / toaac na ccnlcDcr / foo öanfl
fc baat; ban bccïoft jün/ bolgcn^ öaac bcrmoogcn / ict^ aan Den ^jleficc
tot offcranbc fiimtD/ \'tjpccn öeeboli / of ccnilocn/ ofccii^uif/ öflct^
Dtcrgelp^. Bccbolgcn^ gaan fy In\'t SöaD / enficö gtrelnlgD öebbcKöe/
uooölgcH fp gcmcenlrjb ccnlDcn ban öun JKïagen ten cctcn; \'t todlt gefcölcD
om Dcn Dienfl t\' ccftcnncn / Dien fp öcn gcbaan Ijebben/ ttctoijï fp öun bctbiijf
in\'tbcïD bleiben.

<£5auccn Djlnïicn toijn/ foo tocï ©?outocn aï^ Hannen/ cn cctcn
©arbcné blccfcö / bcöouDcn^ Dat fp fc fcïf ccn tijD lang gcbocD öcbbcn.
flaan fccc naauto ocöt/ Datfc gecn buiögöciö cctcn; toant Inblcnjc
getoaar toojbcn / tertopi 5P 5c botbcn / Dat 5e Ict^ bull^ nuttigen/ 10 \'t
Dcu toel fföccpflöD bcrbooDen Daac ban
te pjocben. ff|cccen öun
Öoofo-öalr met
af / gelp b\'anDere l^olftfctn ban Dc ScbautDccn; maar
draagen
\'t zeer lang. #oh fto|ten 5p Duu uagclcu nIct; cïisoo\'tgcbcucD/
Dat 5e Doo? ccnigc ongcnaOc gcnoobjaabt jijn Dun öair of nagelen af tc fnif^
beu/ bjcngcnjp\'tgccu/ Dat 5p Daac Pan afho?ten/ op ccn fcbcrc plaatjï/Die
Diec toc acfcöibtl^.

©Öf Dagen Debben 5p in \'£ jaac / Dat jc geen blccfcö / blfcö / boter / of
cpcren eeten/ cn D?lc anbcccDagcn/ Dotfl\'tot ben abonö locgantfeö mct^
nuttigen. <Boch öcbbcn 5p Dartig f ccfi of ©icc-Dagen boo? 50a bccl baïi
Dunfflligen/ op De todbcu nicmanö ccnig toctftöucfö Doen; maac DIc ban
Ijun ^?opöect too?b met beeïgcoottc öcecïtjhöclö gcöouöcn al^ ö\'anDcccu/cn w
Deelen öicttDag gcoote aalmocffen utt.

<Gen öag ijcbbcn SU in \'tS\'aac/ op Dc tocibc aïlc Dc ©?o«tocn ban icbcc
ptabofi^ojpbp cenbcrgaöercn/ om nllcDc ïïilhbojfcDcn tc gaan Doobcn/
JJ^^\'bc 51» In \'t belb ïtonncn binbcn; cn Dit (0 cm geboö ban Dun ©lopöcct/ om
Sefterc Dag Daac D002 outciifï toiccb.

tun #?icficc^ Debben 23oceben / Daar ccn Doop ïonipc ^Ftouuttfc^ In

Höan/ toeiïie verbeelden , hoe de zonden in de Hel zullen geftrafc worden,
t^^^\'^"öcchdb bejonbc tegen bc natuuc / toelbe jn In ccn gjootc betbloc? Gevoelen
öcn bouöcn.
Ey keren/ bat cp |]£t einde des werelds de Hel ZvlT\'
me ^\'»\'^sgen, cU Dat ÖC Duivelen insgeiijks als daniCeireinde füllen nee-enver- \'
j
."ynaac bat 45oD mcDeïfjOen fal öebbcn met de verdoemden, en dat ze doeaito,
bende zullen gaan, als al genoeg vqor hun misdaaden geleden heb-

^©anneec ie Mauren slcft wn / cntblcben 5p öun f fïcrj? / aau De tocï?

^f ■ ■ ■ iiCrt

-ocr page 350-

512 Zee - cn Land - Reiden van

fecn 5U ccn fïaa ban biegt öoen / toaac na hen de Priefters bevelen aalmoeffèti
cnanbcce goeöe toccltcn te doen, om vergiffenis van bUQ zondenxe vet^ry-
gen.

j|un öooöen begcaabcn noc&bccbjanbenspi maac bjengen 5« Duiten be
^tao op een met muuccn befïootcnê plaats / öaac jccc bed piïaaccn sgn ban
omtcent jeben of adjt boeten Ijaog. Ifian ccn Ocesec pilaacen binocnjp öen
Dooöe cccöt obec cinö mct Dct aangejigt na öet <ï^olïen. me öet ïijft bec^
jdOöcb&cn/ öoen öun geöeöen ban öe?cc/ toc
dat de Ravens komen, toaac
ban men \'ec altijat omtcent öecje plaats een^coatc menigte ö^eft. ^00 nti
cenbecjec Ravens terllondhet rechter oogh van den overleedene aanvalt,
gdoobcnjp/ dat hy zalig is, öoen ban blijöfcöap gcootc aalmacffcn/ cn
gaan altcmaal in csnbdö goeö cicc maalten. JlSaacsoaDenïlabenjicö
ophec flinker oog werpt, houden zy\'t .vooreen kwaad voorieeken> cnftcc^

cca altcmaal ö\'oebigö toeöecom / fonbec uialftanbectoctcfpjedicn/ jonDcc
aölmoeft en te öoen / cn jonöec te ö|inftcn of t\' ectcn*

*Be <0auccn geeben acn \'t buuc ö\' eec niet / todftc itten sicfr onöcc öccjc
naam ban acnbiQöing jouöc feonnen inoedoen. jtin \'ecgccn Dienaar^
ban; toant feggen / Oat jn nict en ccftenncn al.ä cen <0aö/ ^cöcppcc
ban ï^cmden ban Hlacöc/ öcn todftcn sp alleen aanbiööen. ©at/ toae
Öec buuc aangaat/ 5p\'t bctoaaccn cn ctccn/ inccftcnteni^ ban öet gcoot
micaftd/ toaac
Ooojöun ?9?opöect ban öcblammcnbccïoft luiccD/ gdijcft
ift öiec
boo? gejegtöeö. Cectoijl top on^bccbli)f t\'Ifpahan öïdöcn / cen
tocöt na
Kerman gcöaan öcbbcnbc/ baac top beccticn^ Oagcn flil blcebcn/
baö ift Ocf^iclicc^/ batjc me öit ©uuc ccnjStoilOen laatcn sicn. Zgga*
S»en me tcn anttoaojö/ Oat ftctnict gefdjieömftonöe/ cn Dat 5p\'t feöcctcca
nige töUaanniemanö mecc lieten jicn. Eietölecöcceöen/ DicnjctncDaac
ban gaben. Ecket öag / seiöcn 5p / Dat öc
Kan ban Kerman Dtt ©uuc
toilöe 5icn/ fttoam
öp in ö»n (Cempd/ cnöebbcnöct öcm niet Diicöcn tod»
geccn/ toonöen 5p \'t öcm; maac Oen
Kan bcctoacbtöcbbcnöe ccnigc ongcs
mecnc ftlaadjeiOtcsicn/ cn OiebccfdjillenDc toa^ban DieDc^buucöbancen
ha mcc of ban cen fteuften / cn nictal^ljec ?dbc gejlen öebbcnDc/ bcgonöt»
te blocftcny cn op öet buuc/ \'t gecn men öem occoonööaö/ tc fpuutocn.

öciïigc ©unc aïöt^ ontödltgö getoo^öcn jijuDe / bloog tocg in öe gc:»
öaantc bancen toittc ïï^uif/ \'t geen öc f|ie|icc^ jienbe/ en Datöenöiton^
Oducft öaoj öun onbefcödöcnödD obecgcftcimen toaö/ begaben spjicömct
al öet bolft totölODen/ cn öeeöen gcooteaalmoefFcn/ toaac
Dooj Ditjes
mdfdj ©uuc toecc iuDc 5dbc gcöaante op fgn plaat^ fttoam.

■Sfillc maanQcn ccn^ Deden önn ^nefiec^ öcn ban Dit ©imcuit; öocöju
boen öen bccjc gunlï önuc genoeg betalen, löanneec
5fi icaianö toillen DocïV
flueeccn/ foo gcfdjicb fulfti in De tcgcntoooiDigljeiö ban bit ©uuc toant
^ gdoobcn / Dat een .ll^cnfcö 500 goDloo0 niet ftan torejen / Dat ön balfcöe^
ipft in \'t gejigt ban Ölti^dllgc ©mic/ \'t gecn 5P tot getuige ban öuneeöncc<»
nien / jouöc öucben Jtoccccn. Cc Decjcc oojjanft öoen öen öc ^jieffcc^ oocft
gcootc (Icaffcn bjccjcn/ cn D?daeii 5e/ Oatöitl|cmdfcö©!nicöcu5efteclöfi
bcdaatcn jou / inöicnjp 500 fnooö toaccn/
oat 5c in Oed fdfi^ tcgcntoooj^
Hia^dOccnbalfcDenceöOccOcn«

WljZï van
Eegtaavèn.

Tc-hoe
yjL da Gia-
èen LetVuur
.■■•aexu

-ocr page 351-

Hduward Melton door Perfien cn Turkyen. 3 2 5

tflöï bflaiiQö/ bic bccfcfjülenbc Uan bc f ccjifcöc / Odijß obfj Hun z,den
P;;"D?lfi. ^cifjS Djaagen ip ooft altcmaal cen bpjonotrc manicc bnn en ge vooi^

®o?bfc^ maften 5p gaarne oocb cIce/ en bjüihcn JDijn enSß^anbcs
S i" Bbccbloeö obcc öe maaltijbt, \'h i^cö ölec boo? gcjcgt / dar zy hun
^aard en bair zorgvuldig laaten groeyen > cnöat/ toannecc 5P gcnootfaaftt
wH bOD?cenl0 ongeval de zelve af lefnijden, jpöleinbunönljfnnlftbftoa;:
Jtn mogen / maac bat 5p fe bulten be ^tabop ren plaat?\'b?cngcn/ bleutet
acfdjicrtt 10. uien moet baac cn boben ooh bit aanmcrhcn / bat/ toaus
^\'ffc \'t gcbeucö/ bat \'cc ctibrr \'t hemmen ban l)un öaöcö of ïjoofO-ftatc/
f tniQc öalcen op [jun ftlcebccen ballen / en bat $g baac langte alé uucen op
blijben leggen / bccje ïtlecbcrcn In iPtoc|c-of gttoafTTcècn moeten

toojöm/ om 5c tc reinigen. Soo 5e ijp gcbal ooh ccnigc buIHgljelb aanraas
«en/ nractcn ?icljin^gfli)h^/iool)0ßfi fc t\'Ijul^homcn/ met öccfe
toaffcöcn. ^nblen \'t gebeurb / bat ccn
f jlfftcc/ toelhe fp Kazi noc^
men / ctn Doobc In fijn torg cotmoct/ cn
bet öp Dp onbccjógtlgljclb fijn
oogen baac op homt te befïlgcn / ié Bp gcljouCcu jiclj mct iäof jc-pl^ tc toaf«
fcljen / sijrtCe bcjc öun gjootc rdnigliig* nSict allccti ößngcn be «©au^
ten bccjc fcpgdoobigödö aan; maac mcnjlct ooh öet jdbc In bctfcödöctie
plaatfen öen
Indien. ^p Jeggen coh / Dat 5c Dccjc gttüocntc ban öun
Wt niet ïicbbcn; maac bat fcal lang boo? fijn
tijb in jtoaug öccft gegaan.
Sft b?ocg cen^ aan ö«R f ?lcfifc / ßoc 5c bchracht ban bccse pfp getoaoc
toactn gctoojCicn/ toaac op öp mpantteoojtic/ batctnjrftccpccfoon/ bic
ten tijöe ban Den cecfien mciifrö ïcffbc/ bcn ffl:mbf60?bfn cngatitfcl^ Stoact
sebbtnöc
Boe? cculg tocbal / \'t gccn ïicm boo? Cr htoßQbtoinfgljnbt Dcg
bd^ obcrgchcmcn toa^/ cnin ccn bdö Inflaap gccaaht syuDc/ ecn Djops
pdpl^ ban ecn <&p/ Dicbpöcmorfiomcn toa^/ opjijnormfpattenDc/ cn
tcplaatg ban ftct
bcï/ ööac 5e op bid/ t\'eenemaal toitcn sonöcc bldifici!
maalite. ^cn man / na öat öp cnttoaaïit too^ / üir gctoaöc
gctoojbcn
50\'tiöc/ cn Den (©^gebolgö ödJbfnöe tot bat ötm tencob totpifTm bjong/
ontfing öP öcfe
m op 50« atni / bie öaac t\'ecncmaal ban gtncrscn / cn 500
®it gdijft ö\' anbfre toiecö* ^cDert öte tijbt / fcggcn sp / i$ bc hcacöt ban
plgDcncnb «etoecfï / cn öccft öen töt ccn sulbccingbönalleöuiioncd«
\'^dnlgöebcn bcrflicht. bicncn sicö/ öaar ooft af tot compofitie van een
^atcr, \'t geen zy den gccncn / blcin eenige zonde gevallen S|jn/ tUblCSicD
Oaac ban gcblrgt öcblicn/ te drinken geven. toaternofmcjisp\'t Wa-
van Kazii «n öcpl^/ Dööc SP\'iban maaficn/ meet becttig Degenbe^
^öarb getoccfl sö" / gcnicrgb met de fchors van Wilgen, en eenigean-
^^fe kruiden, bIc SP Daac bp bocgcH. Ma bat bcn SSocibatrbfgc sijn 50«-
gebiegt öccft/ moet fip/ sco\'t ren DooD-jcuDc 10/ tien beocn lö^G in
ji"
^ulsï ïjQti bcB Kazi blijben / rn nlftßubfrg rttrn/ cI0\'t gccn Dcu f?|cs
JJg^ wto geeft j cn om Sfin abfolutic te bcïtocrbtn / cr.thlccb öp 5\'dj gantfcö
hnnj
^aac na mcnöftnaande groote teen van de rechter voet ccn klein
Srft \'ttoem ÖP obecal/ toaac öp in tc^ Kazis öul^ gaat / mct

Ir If^V öan ccn gantftöcn öag/ ban langte/ bolgcuïS Debtgaoufson^
Jn bit pofiuuc siinbc / bfcsofßt ÖP oan ben Kazi, Dat öP D^ni toil cd».

ßfi nigcn/

-ocr page 352-

324 Zee" en land - Reizen van

itigca/ m bat/ toat öcm öelangb/ öagcceüiïgbgcloofö tctoeefcn. ^m
Kazi geeft Dem baac op tcn anttoaojU/ Dat öcni Oen öonQ moet cctn(gcji/
cn öat Die ccinbcc al0 Op. ©ecUalgcn^ giet Ijp öcin tot jcUcn maaien toc
baa öit to atcc obec \'t öaafö; toaac na ijp\'cc ijem ban öiinftcn Doet / cn Daac
rn^ae ÖP ban jtjn janbc ontflaacrcn. ^cn Kazi Doet öit nletamsund j
\'tftofl öcn aSocibaecbfge albjntoat; toant na öeesepicgtigöeiö moet öp ten
f)u{5c ban öcn
Kazi aan alle jijn ©?lenbcn ccn maaltgb geebcn. <©bcc bccje
bclacöelghc bpgelooblgöclb uectomDccö jtjuDc/ bjocglftaanccnDccjccEIcs
Den / of öc ©lantom öc jelbc penitentie of boete boo? öen
Kazi öecöen maac
ift becfionö / Dat öc ©lauto ban öcn
Kazi bit omtrent De ©lontoen cn
tcc^ toaac nam»

Mocfi öebben jn ccn bjccmDc getooontc / tc toeten/ Datje/ toannccc Ic»
mant» op (ïccbenicgt/ ccn ftlcin Ijonbtjc neemen/ \'tgccn 5c fiem op öcbojfï
leggen. 5c nu 5(en / Dat fip gecceö Ié om ben gccfï te geebcn / leggen 5P

de bek van den hond op den mond des zieltoogende, CU ÖOCn fjCtn In OlC po»
fluuc ttoee maaien blaffen/ geltjh of 5e Dc 5lel Öecjfé pccfoon^ inbenljonö
tollDcn Doen gaan/ toelhe/
zeggen zy , die in handen van den Engel, die
verordend is om de zelve t\'oncfangen, zallcevereo. JlDat mCCC / zoo\'er
eenige hond komt te fterven,
Djcngcnsp f)cm btlltcn ÖC ^taö/ cn bidden
God" voor dit kreng,
gdtjft of Dc jlcl ban öitbccfïDoo? tjuugcDcöencculge
gunfl
na jijn booö ontfing.

50« bccflen/ bic be <©aui:cn jccc Ijoog acljtccn/ en baac 5c jelf^
gjootc cec aanbetoi}5Cn. jtjn tocec anöecculntegcnbcd/ bic jninecn
gcutod IjouDcn / cn todftcn 5p / 500 bed alé\'t Ijcn niogdp / tradjten nit
rc roepen/ al^gdoobcnöc batjc nict ban 45oD gcfcöapensön/ maar öat 5c
uit öet Ucbaam öc^ DuIbdsJj^n gefpjootcn / toaac ban 5c DcfttoaaöaacDIgljclö
nod) alttjobcfiouDcnficbbcn.

©e ttocce 5^leccn/ todfte f^ \'t mccfi beminnen / jijn öen^^oföefóoc/
cn öcn
l^onb. \'tlBojö öcn tod ficcngdijft door hua Priefters verbooden
OflTs-of Koeje-vleefch
t\'eeten, of de voornoemde Beeftea te dooden. ^e
rcöcn/ toaarom fp bc fdbc In foo gcootc cccblcblgljelbljcbbcn / Dat bcn
gcootc DIcnfien aan ben uicnfclj öoet mct aaröe tc bcacbdOen. 3©at
Dc\'ïltac aangaat/ Daac ftoubcn fp nocft mccc af ah^banDcn^^/ tccoo?^
faafi ban Dc mdft/ todhe fp gccft / cninfonöcrljlcöomDcnmlbbd/ bleufp
Ijcn becfcöaft omfïclj te cdnigcn/ cn bcrgiffcnil ban ljun fouDcntcbecftcö:\'
gen.

^c 2&lcccn/ todfie frt In ccri gnitod Ijouöni / jijn bc .Serpenten / öc
^langen / Dc faagbiffcben/ bc idaöbm/ öe ïltrroojfdjcii / öc ürceften/
De j®lrccu/ öcöattcn/ Dc
,lll)ulfcn/ cnInronbertidf de Katten , die, fegs
gcnfp/
de gelijkenis van den Duivel liebben , toellte |)Cn faobcclftcacljt gc?
geebcn Ijeeft Oat mcn fc naautodijB^ tcc öooö ban bjcngm.\'

JBat ö\'anöccc 5&lcccn bdangö / Daac lltbatiUointcfpjceftcn/ toannccc
Dc JSanren fldtsljn/ Doen 5a Dooj acme lulaen/ todftcn Cn öaac boo? Oe»
ta.slcu / faeftcn ; bccbolgcn^ Doe« jp fe buobcn / cn fidlen beefe ojfccanbe
in\'t 0ctal öcc gocöe toccficH / Die De sid Uan ccn obcclccöcncnut enljcil aan^

bjcngc»

Vieemde
gewoonte

omtrent
fteivendett.

Wclkc Be:-
ften van de
Gauren ge-
liefd, of ge-
baat wor-
den , cn
waarom.

-ocr page 353-

Hduward Melton door Perfien cn Turkyen. 3 2 5

\'t <a cen Dfn «« offtecc ban bcefc gieren baarb / \'t odcof /
Uï&C&bcn/ dat fe niet van God, maar van denDuivel, gefchaapcn,
f?,?-\' ^^3ön/ tbaac ban (icf) Deï©uibfïcn blcncn 0111 bc©crDocmDcn
« pgnigcn. gp tracbtcn fe ban / foo bccl aljS \'t ben raogclp / uit tc roe»
h. u Ö^loobcnbe ccn bjccft ban licfDc te bocn met Doo? Dcc fcn niiDDel De ppm
«fcbcct^jii^jjfn/ DicopDctetnöeöc^ tofcrel^/ fcoaenfiV met allc D\'anDcrcn
in t ©arabö\'0 fulïcn oaan / tc bcrminöcrcn.

Kiet öaac allr^/ \'t gcen mbpfonbcc^/ foo lang al^ ih In Per(?en en Indien
groeefi ben / öcb fionnen opmccficn tbcgeng Dc belacöclöbc <©oD^DlcuJl/
^cocn/ e»3ctooontcnDcc<ö5auccn.

veertiende HOOFD-STUK.

Op

wat manier d\'Armeniersde Conioiunie of\'t Nachtmaal
confacreren en
bedienen. Hun Vaft-cn Vier-dagen. Hoe
de geenen gcconfacreerd worden , die tot het Prie^er-
ampt rocken te geraaken, en der zeiver ftrenge manier van
leeven. Der Armeniers wijze van Doopen, Huwelijken,
cn Begraaven der Dooden, &c.

\'h ^ ?Cl bicc nictbccbccban Dc(Sob^bfcnfl öcclïrmmlfc^fP?c£ficn/ al^
^ allccrtltjft ban bun boo?naamfie plegttgDcDcn / toaac ban ecnir»,? fccc
aanmccficl^ftc bpfonbc\'röcöm moßcltjft uocï) niet tcc henniffe ban al De toccrclö
Schomen jtjn»

febect Oatb\'^Ccnicmcc^ in Europa gcfiomcn bebben/ jtju ljun ütcrficn
^tcc bcrcictö getoceff /
qI^ fe ban tc boorcn toaren. fpaarcn tcgcn^
nictp om l\'Ct ïtoo? cnDcn ICltaac op tc fcblMicn. <©bcc
qI gaat
men opcc fcboone tapgicn/ tot bjclficn
tt maaficn 5p öcbcficïBccfiïulDcn opwat ma-
cn De bcfïc doffen ultsocficn/ Dic 5p binDen fionnen. \'tlütoo? (iaat bijf of
Ar-
trappen tjocgec Dc bcufi oft ruim/ cnitiicbcc ï^ erft maar ccn lEl. Smunï
c!p5p\'tb?ooD leggen/ \'t geen ju confactcccn of belügen/ jon; of\'t Nacht-
je ^n^25fficc/ öaacöe 3©9n i^^/^Da^tccfïonDtbptcfcttm.^ ^annccr

fon I «u ccccmonlc Doo? ccn ^QCb<?blfrcöop gcbaan too?D/ flfcfituicn /
ölcr Öct «etjangcllc nclccjcn too?b/ een nicnl0tcbanl©af fiaarfcnop/
V
j.^ Scfijfi toPïtfcn of f^bficl^ gemaafit jnn. m bft «?bar?gellc nccmcn
ïiiinrK\'l^"^ .laubitll cf jl^lfutoPÏIngcn (iofificn
ban on^tccm bijf boet lang In
ilufh ß^«« toflficc clubc bcllctfc^ baf! gemaafit 5Ö"/ toaar mcDc jp\'t
u wiö öcc ^pmbaïcn tolUcn nabolgen. ^aac sön \'et ooft auDccen / bic

-ocr page 354-

3 2o Zee-en Land-Reizen van

SotJaulge (iortften ni« m lic&bm ; maac iti Dfc jelbcc jRïaaf^ fjoiibensoiri
ICDCCDanöEcnftïftnplaatje/
mn bellen omcingb/ Ujaac mcDc^p tcgcnbcti
onDcc flaan. ö^nöcctnfTcöen
5»ngcn De (©ecfïcïijften cn Ï©cccc!öl0ften te fa^s
men / cn Öun gejang ccbelijft gocö. ^en SEacö^blfTc&op Ijecft ttocc
fcïjoppen aan jijn jgoen / toelfte öcm boo? 55faftcn en «i^nDccOfaßcn Ofes
tien* J©annccc \'t nn tijöt / gaat öP ccn benfïci: openen/ \'t gecn fn Oe
muuc bciS itoo;^ tcc stjöc De^ CdangcJIum^ fjï/ baac öp Den SöceRcc iift
ricïiot. ^aac op gaat öP met al Dfcjc HSnfP conDom Den ?ïltaac / baac
ÖP bccboïgcnl onöcc \'t fcggcn ban cenigc gcbcDcn Den SBcftec opjct* 55aac
na ftcccb öp 5scö mct Den 23cbcc fn De öanö / öaac öet 23?ooö boben op ïcgt /
na öet bolft; toaac op 5e altcmaal op De ftnfcn ballen/ ö\'aacDcftuffcn/ cn
op Dc bojfl ftloppcn / fpjecftcnöe bcn 1llacD0bifTe(jop onDertiifTcöen Dcejc
tooOjDcn; \'t Is den Heer, die zijn lichaam en zijn bloed voor tl gegeeven
hecfr.
i^iec na ftcecD öP ficö na Den ^Itaac / cn eet ban ftct 23|ooD fn ben

3Bijn geïroopt > toatü men moet aanmccftcn / dat ze de Wijn niet en drin-
3, ken; maar dat ze het Broodt daar allecaiijk in doopen.
©it geöaan JljnDc/

ftcccb 5icÖ öcn ^acD^btfTelJop ten ttocebe maal na öet bolft mct öet 23?ooDcn
DcnSacftcc (n Öc öanö/ toaac op bic comnumiccfrentotaen/ bcncöcnaant
ftoo? ftomcn; toant geen aBccrclblijft ^ccfoon / toic Ij» ooft
50« mogen 5ön/
tnag Daar in trccöen. ^cn füörD^ilTcijop ßccft aanicDcc / Die communis
cecen / öet ^?ooD fn ben a©ijn/ toelfte in bcn 2$cftccf0/ geDoopt/ cbcn
gelijft ÖP \'t 5eïf gcgcctcn ftccft. 5©it 25|oo0/ toaac ban b\'SUcmcnfecéSicÖ
„ in Dc €otnmunie Dienen /
isongedeeffemd, platcnconö/ öebbenDeom»
trcnt bc Oifttc ban een ßijft^öaalDcr cn Ocg?oottc banecnï|ofIle/ cntoojH
Daag^ tc boojcn ban Den ^?icfiec / Die confacccrcn moet / jclf gemaaftt. Zy

doen geen water by den Wijn in den Beker j want zy feggen, öatÖCt toa«

tcc boo| öcn 3^oop i^/ cn Öat Kriftus W^n nccmcnöc/ toannccc öp \'t
,!3acötmaal iufielDc / bc jelbc suibec Dionft / en fonbcc \'t toatcc bnöcc tc
niengcn.

iBannccc ö\'^cmcnicc^tcc Communie gaan/ fpiccfttöcn^acbïSbifTcöop
of öcn ^?iefiEcDcc5ctooo?bcn}
ikbeiijde, en ik geloof, D«t Dit Ö« Ifcftaani
CnftCtblOCODC0ZoOn0<5oD^i^/ die de zonden des weerelds weg neemt, cn
bic nict alleen onjc jaligljciö / maar ooft Dfc ban alle mcnfcöcn. g^eti
©?ieflet
5ciööcc5ctooo|bcn tot D?Iê maaien toc tegen öet bolft / omöcmt\'on^
Dectotjfen/ cn tc Öoen toeeten/ tentoclftcn cinöc 5p Dit Sacrament nccmcn»
3[eöec cei^ öat
De p^icficc Dccsc tooojöcn fp^ccftt/ öcröaalö ö^ bolft Die ban
toaojö tot tooojD; toant 5e jijn sccc ontoectcnDen / cn men öeeft \'cr jccc toeis
nig ©?outocn onOcc/ Die Ic^cn of fcöjijöcn honncn. ^m ^licficc / om
bc Communie aan ()Ct bolft tc gecbcn/ bjccftt öc i^ofïicin ftleinefluftjeu^/
cnöoopt Die fn öcnïlijn/ toaac
na öPaanicOccDccCommunicccrOcrg\'ccn
ban Oec5c fiuftjcn^ geeft,
\'t (0ccn tc bectoonöcrcn i^/ öat 5c ooft öc
Communie gccbcn aanftïcfnc ftinöcccn/ ban ttoec of ö?ic maanöen/ toelfte
DclBocöcr^/ Die Communiceren ftomcn / op öen acin Djagcn; öaacnocös
taii0 mccflcntijbtöecjc ftinöcccn tocccuitfpoutotn/ \'tgccn mcnöcmgcgce^
bcnfijcft,
gpo lang aï^ Sun ©flficnöuucD/ Communiccrcnspnict/

mit^

-ocr page 355-

Hduward Melton door Perfien cn Turkyen. 3 2 5

^m \'cc geen mm gcöami toojö/ aï^aïïcenlijftDc^WQQgna
gn mlt>b9Q5; m öfcscÄiifrcnocmcu 5e ccn lacgc .ïBlfTc/ oni Dat 5c Dm
l?;«ßccnkt cn sten / DIc niet oöccUilö cn fpjccfit ïjct ^bauaclic cn ört ^

/ 5ijnöc \'ec ccn groot Qojbnn boo? bcn mitaac gcfcboobcn / \'t bjcjcft
plet/ Dat mcn Den ^Eltaac/ of Den tlicfif^/ Dlcconfacccccb/ 5««. m
ïicülgen ^^onDccDag Doen 51\' ooh Dc^ namlöDöo^ ccn ban Die lacgc
/ toaac na / bic 5tcb biegten tn Communiccccn toillen /
poen fionnen / maac gemeenlijk toacfiten 5c tot Den 3|ctUgcn Eatcröag / op
pc toclßc ccn Decjcc JBIfTen tuffctjcn bfif cn unccn Dcï?abonD0 gcDaan
toojb. "SCl^Dan biegt cn €ommunlccecD al fict ©olft / toaac na t cen icDcc
iiaat bifcö/ mtm/ botcc/ olp/ cnalie anDccc Dingen t\'cctcn/ ult^^
ncnomcn blecfcfi alleen. ^aafcfi-bag toojïj \'ec mct fiet oanöjecfien ban
Den bagtcaatJ
fcn faege .ïBI-^ ncDaaw / tcn cinïe banbctodhc Dc f ^icftcc
nocfi biegt cn Comamn\'jccTrD / tooac na ccn teDccDc bipljcID ficcft ban
tolccfcfi tc eetcnj
maac De becfini metten op ftiafcfi-DsiQgcfïagt sijn i toant
500 3C Daag^ tc boo?cn gcöooD toaccn / souben sj? \'cc niet ban mogen p?oc^
ben. ©lec anbccc |?ccfien ficbbcn 5c noclj In\'t jaac / toaac In
3c öc sdbc vier-daaen.
Plegtlgfieben onbecfionben / nodj bicefd)/ nocfi blfcfi/ nocfi mem/ nocfi
öotcc/ nocfi olp/ tn bcn tnb
ban acfit bagen cetenbe; en Dcesc btcc ^cefïen
Sijn üccml^/ ücnidbaact/
m^acla-boobfcfiap / cn \'t ^^ in^»

jonDccfielDop Dit ïaatfïe f ccfi / bat ö\'?ïcmemec^ fitm gobbjucfitlgficiö bc^
toonen; toant men fieeft \'cc / DIc gantfcfi geen cctcn in ö^le Dagen p^ocbcns ja
Sdf^SOn\'Ec/Diebijf Dagen lang baficn* .

3©annc£c ccn©aDec ccnsiinDccfilnDcrcn totöcütccft bcco?ocno/ D?engt Hoedege«^
fip fietbp ÖCH»fïec/ btcöctöenftasuiffd obccbefcljotibec0fiaugt/ fpjc^ nen gecou-
Itcnöc onöcttoöl cenige gcbeöen/
toaac nn öc ©aoec m öc J^ocbcc t hinO ,
toccc na finl^ Djengen. O^cesc plcgtlgfiriö
too?ö tot scbcn maal toe In bec» ^ot het prk-
fcficlDcnc jaaren gebaan/ bolge«^ öc^hlnb^ ouDccDom/ tot öat fiet öejaa^ fer-ampt
ccn ficcfl om
te Ronncn öoen. \'t tUct gcfcfi«« om cen IBonnift
tc tóozDcn / cn Dat fict maat gcfcfiicb om fict p?ieflcc-QHipt te bcölcitcn / fiu» ^\'
toeitj&en SP fictopOc bIccDcinaal/ Dat
50 öcplcgtlgfidööocnban\'tDen m^
fniffd om\'te fiangen» toant
hun Priefters trouwen eens, en wanneer de
Vrouw komï te fterven,
tnogenzy geen Mis oneer doen, zoozeweertrou-

\'^en wilietv. ccrfie plcgtfgficDen bcidcfifcsijnbc / ol^DcnjongdingU

nu tot öen nuöccDom taan ocfitlcn jaatcnhomt/ todftc öcgccnci^/ Oat 5c
pl^mogen been/ 500öie»nniftcnfüllentoojöcn/ a!^DIcgcöutobcf?l&\'
Êfc^ Sün trccD
mm tot öc scbenbc cn laatje plcgtlgfidb/ Die Doo? ccti
^«ïbgblfclicp cf f cn 25<frcfiop bcccicfit moet toojbcn / toannccc Den gccn /
fct ÄrtccDomfloat/ gehlcebtoojbrnetallcDcfilcebccfn/ toelftcï^
fö^^i^è bjaagcn/ Ql0 fc Dc
mi$ ccleb|£ccn. mt
m in be üccft ? toaar uit fin in neen jaac magpan / igcDuuccnöc todlictij^

Jicficc/ DicgctcgutoB

fnn U^^^ Ua SÄ^ gföaan ficcft / aïïccnlp biif öaecn ccc fip In
Pft m monniftenal^ Dcfjicficr^/ tomincecfc tocct Jäigi tölllenDoen/

-ocr page 356-

32S Zee - en Land - Reizen van

tnocten btjfbagcn tubeJtfcFt bïtjben/ jonöcc temogen fTisapcn/ nocB fet^
mct ljun aan tc raoften; aUecn
Den Iccpii / Daai: fe mee ccten.
i^oft cn DuiUen junocö
fpoutocn/ noch bun ucu^ fnuttcm ©gf auDcce
Dagen/ na Oat geöaan 1^/ IjocbJd\'t Dagenjijn/ op DetofJftcn öet

ï)cn auDcté b?p fouöe fïaan blccfcöen bifcö.t\'ccten/ pjoebcnjpfe ccötcc
niet/ cn mogen ntet anocc^ ectcn/ aïé epcccn fonbcc botcc cn jonDcc oïp/
cn cö\'fï in Eout cn Itjatcc gcftooftt. Soa Oen #?ief?cc Dc^ mo?gcn^ ccc öp
öc
B^f^öoet/ bp gebal maac ccn Djoppeltjc toatcc? ingcfïthtöaö/ sou öp niet
honncncclcb?ccen.

3©at öun ficcngöföcn bclangb / bic sö\'n ßcoot / cn bcrfföciDene Sßif:.
fröoppcri cctcn maac bicc maal in\'t jaacblecfcö cn bifcb; maac insouDcc:«
Ödb/ sooljaaf! S" ^acO^bjffcöoppcn gctoojbcnsön/ Iccbcnse niet al0 ban
aacb-b?ug cn. maanbcn cn ö?ic bagcn Uebbcn sp In \'f jaac / of ban be
©aflcn/
Df öan bysonbccc ©aficn-bagen/ cn ocbunctubc bccsc t^b ectcn /
soo bc <0ec(ïcIijftcn atöbc ïBecrclölyhcn/ niet aaöcr^al0 b?ooa/ cn rcnïge
i),n!0tcn/ sooal^s^uit bcn ï^of öomcn. «©p\'tJFccflbanS.jorisbafIcnsc/
gclgfïtWt ffcscQtÖ^ö/ öc gantfclje toccfi scfcU«u0clijU/ cnDcmccflcncctcn
niet aï^bf^ ^»onDccOags; toatit booj Deesen l|dü3 fj^bbenspcensrccgcoos
tc ccïbicbigödö, \'fi ï|cb te
Zulfa ccn ^rmeniec grsirn / todftcr^ bpgdoos
bigöciö 500 bec ging / öat öP SÖ" paacb met fïcö Dccb bafïcn/ gccbtnbe
öet fdbc maac cbrn soa bcd t\'cctcn/ Dat Öft\'cc\'tlccbcn bphonöcöauöen.
ïïSat öc fïccötc ambaci^té lulDcnbdangö Dic cctcn ccnigc aacö-ö?ucötcn in
toatcc cn soutgdtooht; toant gebuucenbe öc gcoote ©aflcnni\'^gfn 5e/ niet
tneccaliS b\'anbfCfn/ botcc of olp ccten j cn al lagmscsclf^pfiecbcn/ 30U
\'t öen niet b?p fïaan op becbooDene Dagen blccfcö t\' cctcn. ?lilcenlöfi mogen 5e
nooten/ amanDden/ pifïag\'je^/ of ict^ biergdph^ nccmcn/ baac mcn olp
u(t tccßfte« fian / b(e flatnpcn / cn in öun fpijfcn boen.,

\'t^é^c getooonte bcC^ïrmcnfcré/ gun liinbcrcnbc^Eonbag^tcDoopen/
cn 500 5"cc fettigen in bctocdt boopcn batgefcöieb allccnltjfi/ al.éöcstlbc
in booDïï gebaar sijn. ïDc plcgtigödb too?b alöu^ bcjcicöt. ©?ocb-
b?outo neemt ö« ïüub/ \'tgmi 5c tccinccfjc bjaagö/ cnöonDöftsoolang
op D\'armen/ tot Öa,t oen lïaröbifTeöop\' Den 25ifrcöop/ of Den §p?ieficr/
Die öet Doopen sal / eert gcOcdtc ban öd IFo^mulicc bf^ ï^oop^ gcscgc
Öccft. ICléöan neemt öe geen/ Ötc bodpt/ öd ï^inö \'t tocllt naahti^/
bompdböctin\'t toatcc/ cn\'t sdbc Daar toccc uligctrofthcnöcb\'jcnbc / ïcgt
\'topö\' öcmcnban Dcn<0cbaBcc/ cn Icffi nocö ccnigc gcbcDcn. iCcttoijl
ÖP ö^fP ^ bcsig i^/ Ojaaiböpeenig Itatocn/ \'t gccnÖpiuDcöanbt Ijffft/
cn maaftt baar een Ifioojb ban / omtccnt ccn öQlf d lang. «öen anbcrcban
Dj? ;dbe langte niaafitöP Dfcbolgcn^ ban cooöc silöc; rn ban brcse ttocc
Roö?öch / todlic ÖP In tualftanbcc ö^aalö / raaaftt
ÖP ecnccnlne Itoojb/
McH# \'t läinö om Octi öal^ bocti: gp 5f08.en / bat öecjc fiooïo / alöu^

Doopen

becfcödOcti^ b?aalicu gcmaaöt / tc tócctcn ban tolt Ratorn cn ban
COpöe SfjDC\'/ betekend het bloed en het waters :\'t geen uit het lichaam van
Kriffös \'vlöcide\'i wanneer hy aan het .Kruis met eenlanGie indezijdegeftee-
ken Wiatd.
^a bat bCfic ftooiöJït?! bc^ jf^lnöi ööl^ gcbaan öceft / nccn^

-ocr page 357-

Hduward Melton door Perfien cn Turkyen. 3 2 5

bcDciUge oïn/ otnöEt opötcfcbciDtnc plaatfen öe^ licDaam^ baar niebe
JC Ucyïtcn/ moafiniDefift ttfftenDc^ l^rui^ DoPtnieDccplaat^/ toclcficijp
oïp
befïröht/ ent\'flfeen^ Dcf jc tooojOen fpjccficnöc ikdoopmn
oen naatöedes Vaders» des Zoons> en des HeiligenGceftes. ^^Cfjejaïs
j5"9/ ofbcfirping/ beginö öpbantbcoiöoofö/ ban baac fiomt öp op De
ÎJ«"/ baac
na op Dc fiolfi ban\'t öcct/ m bfcbolgen^ onbcc ö\'o);clen/ op De
Dabben/ cn op öc boeten.

^e plcgtlgöclö Dc^ Doop^ gecliiölgö jtjnöe / gaat öcn <0cbaöc£ nit Öc
wcth/ öcbbtnOc Dct ïüinö op D\'armen/ en in icDcc DanD cen bjanDcnDc
naar^ ban toittoa^. îDoigcn^ Dcn (iaat ban öc^ )DaDcc/ maaficn
öe trommelen/ fcbalmepcn/ cn anDecc fpcd-tnlgcn/ ccn groot gcïuib/ en
öaanboo? Dct^InD/ \'tgccn spbccgcscïfcöappcn tot aan ö«l0/ altoaac ge»
feomcn 5Dȕ
Dc/ (iclD ben «iBebaDtc öct ïlîlnD toccc in öanDcn Dc^jBSocDcc^.
fiUcclïonD toctpt5p5tcöbco?DetoneDec/ cnfiull ö«ïiöebocten/ tectoöïoii^
öecuiflcöcn Dcn €icbaûcc
Daacljft opptcficDc^ DoofD^ fiufi. 5^cn©aDtc/
nocö öe <0ebaöcc/ gccnen nooit öcn naam aan Det ItlnD; maac Dtc Dct
^opt / geeft öct öen naam Dc^ l^clllg^ / toclfiec^ Dag Dcn Eonbeg IDC^
poop^ ^00
\'tt bp gtbal geen igctlig in Dun ^Imanafi op DIc EonDacÖ
nomt/ ficogt Dct Dcn «aam ban Dcn cct(ïcn#ciltg/Dic In Dctoccfi fiomt; cn
in Dccjcc boegen binb men onbcr öcn geen gemaofitc of b?ccraDc naamen-

\'t i^inb toccc t\'öut^ gtb^acDt 5D"Dc/ toojö\'cc cen maaltp aangctfföt
boo?öc maagcn en bjtcnöen/ cn boo?Dcn geen/ Dlc\'t gcDooyt Dccft/
tocl^
ftc gcmcenlpR gcbolgô too|ö Uanöcn niecftcnöcopDec^ïIcficr^/ cnUâon^
nihehban Dct lilMcc/ of ban Def^acocDp/ öaac Den^oopbcjcltljti^-
\'t ^Icgtc bolcfi Doet op Diccgelijfic JBaàltpbcn / gcl^fi oofi op Dtc ban i^utorf
lijficn/ cn25cgcaaffcniffen/ bifitoll^ 500 gcootc fiofïcn/ Datjebcn
»ncf(icn
t||b Dc^ anbcccn Daag^ntcc 500 bccl mecc öctibcn/ otn bantc fionnen iccbcn/
en Datfc ntct betaalen fionnen/ \'tgeen Je tot Dccjc onnooDIgc fioflcn gclccnb
Debben. \'t ^^ Dcgctooontc in
Perfien, op De öoeficnöcc ^caaten öengccf
ncn/
dic fchuldig zyn, en niet betaalcn kennen, ftok-flaagen ouder de
voeten te
doen geeven ; lajclf^toO^Denjc fomtgb^joo fitoalpgcDanbclb/
(toant
dit geCchied twee oi drie maaien ter week) dat hen de nagelen van de
Jeenen fpringen,
en Öat fe boo?ecn tijD lang onDcquaam jijn om maac a^
Iccnlijcfi obec ctnD tc fionnen fïaan. mt Doen De ^cDnlD-öccccn / op Dat De
P^ctoanten cn ©jtcnbcn DcjS ^cönlDcnaar^ baac Dcccnl^ mee öebben / cn
Dcm foo bccl
gccbm mogen / baac öp jijn fcöulbcn mee betaalen fian. Ifâaac
5p toccten
Dcn nilDDcl tocï tc binbcn om jtcö bccjc (icaf tconttcccficn; toant
5icnbc/ öat 5P niet betaalcn fionnen/ nccmcn jp be bincöt tn D\'
Ali-Kapi,

"^t\'^tc jcggcn/ de Poort van hun Propheet, \'tgCCn een toevlucht-piaats
® ^oor alle de geenen > welker zaaken in eenkwaaden ftand zyn cn DtC
JWn Schüld-heeren niet voldoen konnen, Deeze plaatfen, (want men
JJ^eft \'cr j^gçj. çgj^^ hebben zulke geregtigheden , dat den Koning zelf hen
"\'et uit kan haalerij cn toojbcn Jp aïbaac gcbocD uit D\'ouDc infiom.
Srï^\'^^ï^öaac aan gcmaaftt JD"/ en uU D\'aalmoeffcn / Dic baar nocö ba^«
tcn Dien ctnöe aan gegeeben toojbcn* ^lOnjS placDten ö\' ICttucntccjS /

®t om

-ocr page 358-

3 50 Zee - en=Hand • Reizeh\' van

om oe ftofïm Uau öccjc maaltijöcn/ Wfiiü»^ jcfc jammcclijrr gefTaasm ^
toiösn / of 5P Saocn jiclj oenooDjaaf« bun-tofl^ugt tot Dccjc ©jp-plaat^
fcn tc itccmcti/ Daac 5i» 500 ïangUSceOm/ tot (mn 5a aften booj fjitii Bjlcn^
Den bygcïfflt toaccn; maac tcgcntoaojöia bjagen 5» 5ic(j Daac gantfcö an=.
Dec^ im toant Ö"3ficmcmcc0/ Die aïui sijn/ ea sicö aui ccn 3^p-maaï
tiictinfcöiilöen toillcnfïecften/ öeöiJeH f^^i^ct tociuigc jaacen een gctoaonte
tiigeüocED/ tocïftc {jen Daac boo2 öctiJija / cnocft
te gelijft bao? tiefcöanie/
Dien 5p gelooben te sijn in ö"n ©jicnben bp Deese getegcntöc^ nict öappec te
oniïjaaicn, ^pDocn öet ï^tnö inöe toceft Ooopcn/ \'tgecn geloobcn öoet/
öat öet seec sieft i0/ temcec/ öetoöl 5e sonöcc ccnigc pjacöc of pïcgtigöeiö
in Dcc öaafi na öc ïftccfe loopen / cn tegen een icöcc mct fc&jcpenöc oogen jeg*
oen/ Dat öet ïlinö 500 ftcanft i^/ Dat ijct niogclijft naautoeïp^ boo? sgn
öooö geöoopt sal ftonnen toonöen; toant by S\'^\'^öanigc gelcgcntj^öcn toojö
\'fc
gceu bicugöe gepleegö.

^00 cen ©joutoböftien of ttointig Dogen / ja fclfsS ttocc maanöen/ booj
ïtecg\'mi^ tn Dc ftcaamftomt tc ballen / flelien
5P 0en <©oop öan öet ïiinb tot
öcfse l^oogtija toc uit/, beöoiiöeap ccötec Dat Ijet niet sieft cntoojöc; cnsict
Öicc/ toelfte Dc plcgtfgöciö sp/ tic men gcmecnigft op Dccscn ^oop öoet.
^n aïle Dc ^teöcn of ^o|pen/ Daac IScmcnicc^ jijn/ cn daer een rivier
doorioopt 5 öf daar maar eenig ftaande-water gevonden word, Öcöbcnsp
tujec of o?lc platte fcöuiten/ boben met tapijten bcDeftt/ toaac op mcn op
SicciS-Dao cen maniecbaii ccn^ttaac opjfcöt- raoigfBd/ 500 öaafi
Dc
Bolt Doojbjecftt/ bccboegDsicö alïc D"a!cmenifcöc <«&cefïehjïtöeib/ 50a
ban Die iitaö of ©o|p al^ ban ö\'onileggenöc plaatfcn/ gdtlccO mct öun
üccftclöft gctoaat/ cn mct ftcnifen cn baancn/ opbcfscboojnocmöcfcöufs
tcn. ©ccbofgenjS Dompelen jp \'t ftciitö bc^ ^ItaacgS öjie maal in \'t toötcc /
cn op fcDec cci0 gieten sp banöc öclllgcoïp Daac in. #aac na ïccscn sp\'t
getooonlijcft |ïo?mcllecDc^ cn ben 2Biffcöop\'/ of öcn öet

Binö necmenDc/ Dompeld hy het in dit ftaande-water, öf in dè rivier, tot
Djie maden toe / seggenDc iebcc cetó Deese gctooonlijfte toooiöcn; Ik doop u
in den naam des Vaders, des&c. \'toaaC na ÖB\'t met olp bcficpftt / Odijft
Ift Öicc boben gesegt öeb» \'t tocnöcc v bat De mecflcn Decsec ftinbccciv
nict fictbcn / insonDcctjclö ol0 \'t In^Dc iDfntcc l^.
*Beu Honing ban Per-
fien, toanneec öptc Dccsec t^Ö t\'irpahanf^/ laac jiclj gcmccniijftbp öccsc
pïea^islKlöblnOen/ bctborgcnöcsicö tc paacö opöcn ocbec ör^ ciölec^ met
alle De <l5?ooten ban sp" l^of. ^e pipgfigötiö bctcicöt jijttDc / begeeft öp^
Sleft/ bolgenécettonbc getooonte/ na Zulfa, tcn IjulfcDeö Keloaters^, öie/
gclgcft öicc boo? gesegt / Den ©ouUccncnc of öccötec Dec llcmenier^ /
bp Den toelftemlööagmaal tcgm Die töö ban 5ijn ftomflal gccccb fiaat.
Hoeniende ^aac gccn plaot^ fnDc toeeccïö / öaac men ccn lüionlng mct mlnDcc
Ks^wgn, moeite ftgn ontljoalé»/ al^ In Perfien, uiant 300 cen ïKicticuliec Den "^a^
r\'f "ins tot spncnt ten cctcn nooölgö / cn ^co sijn tüaicdeit öem öccsc
eet toif
öoen / ö^ff^ Ön maac bp ö<t ^ppeclioofo öec flteuftcn-Bicnaacé tc gaan /
en
öcm ttointig tomaos tc bjcngcn/ öie omtcent D?ieöonbecïyi3ijftiöaaIt)ct^

maaftcn/ segscnöe/ öat&p sijn Ji^ajeficit bcc^cftt cen maaitijö in öet ö«l#

ban

-ocr page 359- -ocr page 360-

ïduwai\'d Melton door Perfien en Turkycn. 331

batt 5tjn (ïgg^ fc feomcti Doen. ©oo? Dcejc ttofntig Tomans Ißt
poofDgcijouocntfnbupfcbanDcn Qtrnf WebcriïtDningcnrïjaakn^al / aU
»f? te fïimcfn/ \'tofcn tot Dé macUrjDt Uan nooDcii gonDcc Dat pu\'t
^ittiooctï)^ ballen/ btrmit^ Den ïüoning nooit eet el^ uit gcuücnc baten.

finöe ban De maaltijDt bjengttnen Den ïtoning fict gcfcfjenft/ \'t Qccn
ïiicn Ijtm altijD bn Du^banlgcöclcgcntfiebfnDoet/ cn ba tgcmcfniöfe bcflaat
in ccnigc <ï5utoplfc[ic aatDIgöclö/ Die jclbfu minbcc al^ biet of bfif buisenb
ßöli^baalbcc^ bomt te fJaan. ^n girbal sp bem nu uicté nacbtg^ aantc
btcben yebben/ leggen sn sobanig ren fomaan©cncctfcfic^uhaatcnln ccn
behtien of fcfjaal / cn bicben si)" ÄKfielt mct ccn gjootc onDftbaanigljclb
bic aan. <©ofi boen sp gcfcbcnbcn aan cenige i^ccrcn / cn aan bc boojnaam»-
flc ©cluöbcn/ bic in sijn gcbolg sijn / sonöcc\'c gccn tc tccficncn / bat sp
nan
dcss Ißtonlng^ IBocDct scnbcn/ 500 fip\'cr ccn ficcft/ cnaanDcêtultas
«en sön bjoutocn / en aan sfin gufïcr^. ^octocl nu Dccse maaltfib / boo?
500 bccl Dc fpöscn cn bjauft üclangD / gocb hoop gebaan toojD / bomt 5c
Doo? bccsc ocfcficnficn ccfitcr buur genoeg rcfiaan; maar b\'?ltmculct^ ban
Zulfa, al bc ftofïcn gelijïiccfianb bp bccsegclcgcöbficIDDjaagcnbc/ bonnen
bccse fefiaabc 500 scct niet gcboclcn. \'ht|cb t\'Ifpahan bc plcgtlgficlb ban
bccsc lïcc^-boop ban öcn aanbang tot fiet cinbc toe bpgetooonb / cn sclf^ ooft
te Zulfa ten fiuisc bcé Keionters op oc maeltijöt gcbjccfi / Daac ift Den tegen*
tt)oo
?bl0fn ïioiiing Cha-Soliman soo bccl tofin^ sagblnncnfïaan/ Datsijti
ficrscncn Daac Doo? bcDtoclmb toiccbcn j \'tgecn oo?saaït tot ccn g?oot ons
OCluft gaf; toant toccc Insfin^alcls? gcftonicn SDUbc/ toilbc fip niet alleen
nocfi mccc bjinfecn/ maac selfsS b?le bansfin ©joutocn btolngcusuUig mct
t)cni tcboen. 3^cc5cn clnbclfift sicnbc/ bat fip gccn cInö öaac ban fcfiecn
tc tolUcn maafeen
/ floopen fïnïftjf^ lut De hamer / cn Jictc» fjcm alïfcn 5fr?
tcn. ^cn ïloning bit getoaac toojbcnbc / toiccb ban sulft ccn raascnbc fpgt Gmweh)ke
ingenomen/ bat 5e jonbcc snn bcrlofboojtgegaan toaccn/ cn fiem gccn gc= chai
Sclfcfiap In \'t Djinhcn tollDen fioubcn / Dat fip fc öoo? frjn (ßclubbcn öp Dc hop ma«.
Bïijpcn/ en fo IccbcnDIg In \'t buuc/ Daac fip ficfi bp fat tc toatmcn/ Het tocrpcn j
CU/ fioetoel Decfc Qcmc ©?outocn fccc rrbarmclöftfclj?ecutobcn/ cnomgc»
naöc
babcn/\'toiccb fip öaac gccnfln^ bco? bctooogcn / en ging fcïf# niet ccc
ban fict buuc af / boo? fipfc alle b?{e tot bcbccncn toe boo? beblam fiab ficn
bfctcfccn. Ölt bit tooo?I)cclö han men |lcn / fioc naautofieurlg de Koningen
van Perfien fich doen gehoorfaamen; want men durfd niet eens denken, o£

liun bevelen billijk ofonbillik zijn.

Siet öaac\'t gccn Icït fieb bonnen toaarnfcmcn coaïtcrDc br plrgtlgficbcn
«u gctooontcn Dcc ?ïcnicnlcr0 In fiun^^oopcn ; im fal Ift öcn ïïccfet gaan
^fffiaalcn / fiocDanig fp ficfi b?aagcn In fiun ï^utoclfiftcn cn 25cg?aabtna
flcn.

ö\'"5ïcmeniccé fiutoclpcn gctooonlyrt finn ftinbcccn/ fotibcc öat De ttoee Mam« van
J^\'^tpen dftanbfc gcficu ficbbcn/ cn fclfg fiïnDccöatbc©aöccUof23?oeörr0
Daar
kt$ ö-n tocctcn. ^e gccnen / öle men fiutoclgftcn toll / moeten ficfi „(«5.
pbjaagen aan \'t gccn bc ©aDcc0 of be ©jienöen Ijcn baac af feggcn. läa
Dat oc .iHöoeöecé \'t èitoclijh onDcc ficli bcfiootcn ficbbcn / fpjecftcn fp finn

®t 2. jibmiucu

-ocr page 361-

352 Zee - cn Land - Reiden van

laSanncit Öaac ban / todfte cocb ftcuccn / \'t occn 5ï» flcöaan &c6Dctt*
becje gfoeDfteucing gaatbe Mi^oeDec De^ ^ong^tnan^ met ttoee oube
tom en een #?lcfiec tcnöuifeöanDe JBoeOecDe^5[&ocötec0/ cnbïcöcnöaac
een cina aan ban beftant De^ geene / met öc toelfte men baatgutoclóften
toü. ©ccbolgen^ bccfcbdnt Den !|ongman / toaac na Oen ©?icftcctct^utt
liet «SuangcUc Iccfl / om öc ttoce pactpcntcjegencn-, Dit gcbaan jijnbc /
gecfo tncn öcm ccnfg gclö bolgcw^ be gocöcccn/ toeJftc öe^ ©ocfttcc^Baa
DCC ö?jit. i^icc na bieb men t ecjelfcöajp tc öjlnften i m Dit too?& Den onöec»
tconto genoemD.

Somtijds verlooven zy de Kinderen, aïszemaarnochtwee ofdriejaareti
oud zijn ; en felf wanneer twee Vrouwen zich ter zelve tijd fwanger bevin-
den ) belooven zy by wijlen een Huwelijk te zullen maaken tuffchen de twee
Kinderen, welke zy draag^n, indien \'t gebeurd, dat het een een jongetje en\'t
ander een meisje zy. Dit nu aldus uitvallende j verlooven zy fe j foohaaft
ze gebooren zijn.
^^a Dat bcn jongman Dccing gegeeben öccft/ baac ö«ec
boben öan gcfpjooftcn IjJ / al bleef öu ooft ttointig faarcnjonbcc tc tcoutocn /

ÖP oebouDcn alle )aac op ^aafrö-bag ccn ftlccb aan jijn IBecfïcrcjJ tc
Quilten/ bcnrbpn^allc betocbcboc?tc/ bolgcn^ Bc^^ocötccp fiaat cn boe-
Danlgöelö. Dagen ccc öet ï^utoelpft boltcoftficn toojD/ Doen Dc ©as
Dcc cn .flBccbcc bon Dcn jongman ccn maal gccccb niaoftcn / \'£ geen jp
tcnljnlfe ban bc^^ocötcr^<©«Dcr0 bocn bjcngcn/ altoaac flcö Dc ©^IcnDen
ban bclbc Dc ftanten laatcn binbcn, jlSanncn cn ©lontocnjlttcn Ieöcc
In Dpjonbcrc plaatfen of ftanicc^ > toant op opcnbaacc maaltijbcn ccten je
nooit tc faamcn. boo? Dc 2!5?ulïoft
ftuurd den Bruit^egom de klee-

deren aan zijn Bruid j cncentoijlöaat naftomt öpöoacöaalftt/ \'tgcenDc^
23?nlD^ HocDfC öeni ban öaac ftant geeft, êoo öe 23?ulD geen iBocbcc
ftccft / i^ \'t fcnlgc ouöe ©?onto ban öaac naafic JBaagfcöap / Dfc Dcn 5!3?uifl
bcgom ftlccD; toant anbcc0 too?D bit Doe? De .ïBocbcc jelQc bcfcölftt. ©cc«
bolgcn^ fiijgt Dcn 25?ulbcgoni
te paacö / cn Dc 23?ulD op ccn anDcc / bic
ÖccclDfe tocgccufl
Jijn / met gonbcnc of filbcrc toornen / na \'t bc aiulbcn bcc»
ballen ftonncn. ^e fïcgtc lulötjc^/ bic gccnclgcnc paacbrnöcö&en/ nccs
men öun tocblugt totbc«0iootcn/ toclftcjcöcntotDcescplcgtigfjfibgaacnc
ïcenen. ^it Df^ ^oc&tcr0 öul^ trccDcnbc/ cijO ben 25:Hlbcgomöoo?nit/
Öcbbcnbe op fijn öoofö cen fïupecUaninftartiaat<0aa0/ cf ccn gonbcnjll;»
bcc net/ toaac ban De mallen jcec bicöt op uialftanöcc jlttcn/ en
\'t gcen
Öcm tot ben Dulft toc bcöcftt.
\'t CInDc öan ccn gojbcl/ Dic omtcent b?lc of
l}|cc ellen lang
1^/ öonö öP In jij" Öotö/ cn öc 25?ulö/ bleacluccftcm tc
paarD ftomt/ öoub ö« anbcc cinbe
Daac ban ba^. ^p léoaft bcbcfttmct
cen
gcGotc toitte fïupcc / ban bet ftoofö tot be öoctcn toe / geUjft ooft Ijct
paacö tcn öalbcn Daac mcbcbcDcht!^. <©nbec brcje flnpec/ Die betec ccn
gcoot laftcn gcïpftt/ jlt je jabaPIg/ Dat nicn nlct^ ban öaac gantfcöc li:»
eljaani jtct/ al^ aïlccoö\'^ac ooocii. (€tocc raanncngaanaanbcjijöenban
kbec paacö/ om Dcn toom tc ö
«uDcn> cntoantwcc \'t kinderen vah drie of
vier jaarcn zijn {want men troiiwdzeook fomtijdszoojong) gaan\'ccD?iC

ofbltcbi? tcDcc paacö/ bol^cn^ Den fiaat ban öun (i^uDcc^/\'oiujc in Den ja^

oei

-ocr page 362-

Eduward\'Melton door PcrHen cn Turkyen. 3 3 3

öcïtctjouïjen, ^côfcr aan boïgt ern ïcngtr ban Jong bolfe/ ?oo Woebbct^
»anten alâ b?lcnoen cn ItennifTcn ban beiöe öc jööcn / fomnilgcn tc jpaacb /
en anöfrcn tc boef/ mct ccn tna^-ftaar^ In Dcöanö/ cbcn of 5e in p?occffic
Mcn. ïiicr boegen jicö noclj bp öc (Crom-flagcr^ / (®:ccniptttct^ /
^fyalmep-fpcclöcr^ / cn anöetc ^pcclllcöcn / bolgen^ Dc <5ttooontcÖf^
fanb^ / bjclfte ölt gantfcbe (©csclfcljop tot aan Dc ïïctft bolgcm 2oo
Baafl 5n öe boet tec aacöc gcjct Ijeböcn / maaftt ccn IcDcc plaats boo? Dc
^Jiilöegom cnDc20|nlö/ bic sIcö aanDc boet Dc^^ïltaar^bctbococn/ ïjou^
ocnbc nocö gefïaöig öcn 8o?öcl bafl; toaac nasn metDcbooafjooföcntcgcn
malhonöfc gaan fioan. lilec op bomt Den ^^icficc / cn öcn eng «a Öet
taat gefteecö öcb&moc/ neemt DP Den SSpöcl/ cn legt bic opfiunïjooföcn/
toelfte ffcm b^ DCejc gelcgenïfjclö booj cen ïffTcnaacoffïDcïbecfïcfnRen/ cn
Die öaac genoeg mcebcïaaöcn srjn/ bccmltj^ Deese 25pbcl^gcniccn(i)ftg?cote
ipollanïcn ban ccn rcöeiijfic jtoaarte stjn/ cn 300 langoptjunljoofOcn leg«
oen / el^ ftet 3Fo?muïïec Dc0 ]^utoelnfté gelcc5cn toojö 5 \'t gecn gemccnltife
Doo? ccn ^IfTcöoV of ccn fHarDgblffcliop gcDaan too|ö» W l^ojmuliec
ïtomt al bjp na aan
\'t onse. geöaan sgnöc biaagö Den 25iffcljop aan

ben 25ïlllöe0om; Neemt gy niet zodanig eene voor u Vrouwe ? en aan öC
S^JUlÖ,
Neemt gy niet zodanig een voor u Man? ^fïeötiöcQnttoOOJÖCn

SP met cen tcftcn Dc^ ftoofo^. (^utoeliift^-segcning nn geöaan sijnöe /
fiooccn SP öc Jül^/ toaac na SP altcmaol toccc naöcs§^oclitcr^bi«^i^»cf?
ccn / in öe jclbe o?öcc / als? jp ban Öaac gegaan sijn* ^t 23ïUlïoft Duurö \\
li?lc öagen; cnöaac sijn fïccötc ïuiDcn / gelijft ift gfjegtDcb/ DlesfcftlnDusïfl
öanigc sclïBentftcöcn tot Dc gjoRö toc bcDccöen/ cn nooit toccc tot öun bcc»
Öaoï ftonnen ftomcn. gaotcccfl na bcb / cu Dc 3©?outo tccftt öcm

bc ftoufcn «ft/ Docö SP neemt öaac fîtipec nkraf / aïfï na Batfp Dcftaacjg
iiitgcblufcljt öeeft. ï©ot ttjD ban \'t jaac öft opn 5P fïaan Dc ©joutocn boo|
fccnbagopi cnsp cctcn nooit met ötm IBanncn; sclfé uïct al Ocfïaat ïjun
ïjul^gcsin tnaar uft öcn bciöc s inboegen öat öccsc l^utoclpcn sccc bccï ban
Curoplfcöcbccfcöcelen.

3©at nu Oc23eo?aabinocn bciangö / bic bjaagcn sfcö alDu^ toc. E06 Manierd«
Baafl icmanö gcfïojbc»! / gaat seftec Jlâan/ Die men tot Occjc DIenflen Begravingen
Scfcölftt öeeft/ tcrfïonD na öc iöcrft/ om ccn pot mct ïBp-toatcctcöalcn; by de Arme-
en öcbbciiöc Dc sclbc becbolgcn^ ten öuisc ban Den (S^bctlcDcnc gebjacljt/
taccpt öp ölc ineen groot bat met toater / Daac fp\'t öcoDc llcöaomin legs
Scn* 5üjfC5C wan noemt mcn
Mordichou, Dat\'^ te scggcti / Dlrbc öooöen
toafcöt
5 cn öCCScMordiehous s^n tn joDanlg een gruwel onderst volk , Öat
bet een zeer groote fchandeis, met liengegeeten te hebben. toat Den

Dooöc aanjicö Ötfft/ toanncccöp gcfïo?bcn l^é/ öoD?ööera toc/ altosï?\'t
ooft ccn ftofïeUiftc ring/ cf Ict^ Clcrgelpft^/ cn*it Dc getooonte In Öc ïc^
bant of ü\'<@o|ïctfcöc lanbrn/ tcffapcnmct Dcn«©nl5crb?ocft/ öctöcmbö/
en De bojficoft / bermitö mcn geen laftcn^ cn geb?ulftt. ^a öat Dc gc*
fiojbenc nu gttoaf^cöcn Ié / Doet mcn öcm ccn fcöoo" ïfcmb aan/ Dcncs
ben^ cen onDecb|ocft / ccn bojficoft / en ccn ftoofö-Doeft of mut^ ; \'t gfcn
altcmaal nicuto moet sijn / Sonöcc Dat öet ooit aan icmanö^ licftaani gc»

®t I toccll

-ocr page 363-

5"5  ^ Z\'cc-en Land-Reizen van

tow(l5ii, ^cbola«»!^ Mt mcn öcm in cm giotïtc jaft ban nfcnto öocït /
toelftcc^ monD $n tccfionö baac na tocnaanen.
*Bit geöaan 5önöc / ïios
men öc Öft
Mjaam ö^alcn/ om ö« öc fócrft tc brengen/ cn

öc£ 5clöc bccgcjclfcöapt ban alle öc blocobectnanten cn bjienöcn bc^
i^occlccDcne/ bKlhc altcmaal ccn 3®a^-ïtaac^tn bc tjanö öcbbcn. Öß
ïicrfe gcftonicn
5ijnöc / jctten 51a öet Hcöaam boo? bcn ?tkaac / Daac bcn
ecnjgc gc&cDen obec öet jelbe fPKtl«* i^icc op ontflccru men ecnige
iBasS-ftaarfcn baac conbom / en mcn laat öet becbolgen^ bcn gantfcöcii
nacöt In öccjcn flaat. ïBejl anDecen öaagsS mo?gcn^ ooct ccn 23lffcöopof
een (Iccöt P?ic(lcc Dc .W/ tcncinbebanbebjelhc menöctllcöaam brengt
boo? bcbeuc ban tien ^atö^lffcöop/ of ban ben 25iffcöopbcé plaats / baac
ïjft becgcsdfcöapt too?b ban jijn H^aagcn en ©jlcnbcn / cn ban al öet bolli /
Dat in Dc ïlccft gctoccft / öcö&cnbc bcn mccflcn Ijoop ccn iDof ïtaacé In be
|)anD. ©00? bccje bcuc nu gchomcn toccscnöc/ tcfcö öen 23lffcöop ultgijn
Inil^/ cn
biö ecn Vader ons tioo2 Dc jicï ban Den Dbcclccöciïc; toaac nabe
mcefïcn bcc gccncn / Olc (jetlijü ban bc Ißccßaftotaan Dcg ©ifTdjop^ bcuc
bcrjelb öc&öcn / toccc na ö«»^ saan / blijbcnDc Daac nict anDcr^ aljS Dc
25locbbcctoöntfn cn ecnigc ©^iciJbcn, ï^lcc na boet bcn Sölffcöop cn be
^jleflec^ boo^ a;Dt of tienacme UnDen/ ölc ten Dcfsen «inbe baac ontbobcn
gijn / \'t lült opbattcn/ cuua öetl^^cftöoföjaagcn» Hanggi bcn toeg singt
mcn ccnigc
gcbcöen / toclftc bc ©jicfïcr^ bccbolgcn / toannecc jp\'t lijft In
bcn ftuil ncDcclatcn- Cöan^ iiccmt Den 23lffcöop tot ö|lc maaien ccnigc
aacöc In Dc öonb / cn tocrpt bic baac boben op / fp?cchcnbc t\'cIRcn^
ttmt
tooo?ben; <0p5|jt ban aacbc gchomcn/ cngpjult toccc tot aacöchecccnj
en blijit hier tot dat onzen Heer konvt. ^ee^e tü00|Dcn 0C5fgb SijbÖß /
bulö men ben {iuil- ^e Haagen cn l^jicnben / bie toccc na öet öul| ban
Den obeclecbciTc toillen Beeten / binbcn Daac\'t maal gecccD/ cnjclf^soo\'cc
eenige anbere Heben ftomcn/ bie nict ccn0 mce tcbcgcaaffcni^ getoccfl spn/
toojDcn jc niet gctoclgccb. (Boh öebbensu boo| ccn getooonte/ scbcn ba::
gen lang \'^mlöoag^ en \'éabonb^ ecnige p?tcficc^ / en ccn menigte ban
flcme luibcn/
500 5c bemibbclcn baar toe öcbbcn/ t\'cctcn tcgccbc«? toant
5p gelooben / Dat bc^ obcclccbcnc jiclnlct salig jouDe toecjen/
500 fc bcc^c
onftoficn niet Doen/ toanneec fc be macöt Daac toe öebben j cn ölcr ban
baan ftomt öet/ Dat be mccficn öec fïccöte luiöcn altgöt clcnbig/ cngrigft
fïaabcn Dcc .JiBaöomctaancn / tcc oo^jaaft De^ gclD^ / \'t geen 5p ban
Öen Iccncn / cn Dat 5c nict bctaalcn ftonncn.

aBannecc\'cc cen 55ifTcöop of ccn ?fiarD^biffcöop ficcft / boen snbitnocfi
meec al^ aan cen tocccelbïijft pccfoon. bc .mi$ gcbaan 10 / fcö^gft ccn
mcb^blffcöop/ ofcenSSIffcÖop/ ccnb?lcfje/ cnben sali/ baac bcn obcc-
lccbcnc in 1^/ opentacnenbe/ ffccfttöJiöcmöctbzlcfjclnbcöanb/ baacbccse
toao?öcn in gefcö?«bcn sÖn; <5eDenlit/ Dat gp ban be aacöc gcftonicn sur/
cn Dat gp toeec tot aacOc ftcccen sult.

Eoo cen ömincc ^laabcn ftamt te fïccbcn / eer snn JlSccficcöcmbcbius
Öeiö gegeben öccft/ fcÖJÖft öen selbe/ alp\' ö«lÖft t" öc mecft geb?actitl\'i/
cen bjlefie/ Oaac ÖP Oecsetooajben infïclb.-
Weeft aiet bedroefd, ik houd

-ocr page 364-

Ed\'uward\'Meîton döór Perfien^etrTuïkycn.

u voor vry, en ik geef u de vryheid. ïömitsn gdoobci)/ dat men hem ia
d andere sveereHT zfin flàverny verwijten zoude\', eri darzfjnzfetdääf ewigè
afoefheid over zoude können lijden,
gco Öni ^laaf 0«« IlSefRfCIjffft/

Sijn Jîl^cffîec^ / of öp? Oföjcft Uan Ijaac / cen Dn: fölnficrm Dît

ojiffje.

^1^\'tacbcncD/ Dat ccnfCrmmicc sfcôjcïbcn omßal^bjcnot/ Doet mcn
öct Ijjft niet uitDcbcuc blaagcnr maac mcmisaarit cengatcrgcn^

op ccn Daac toc OchSuaamc pïaat^ in bc mupc/ cn fjCt jelbc albu^ uit bch
ytil5c gebaan ijcbbCnbe/ VooiD fjet sonbcc ccnigc pïegtlgôclD tcc aacbcgc^
öjacöt.

naclit^/ bic boo? Den i^cillgcn-feculé-Dag gaat/ bctbocgcn sicß
mannen / b^oubjcn/ en fiinberen/ na ïjct ftcrfifiof/ baac sp ccn menigte
ban fpn^ cn toijn bjcngcn- Cerfionb bcgceben 5p jlcfi op bc graben Dcc
obcclecbcncn aan\'t fcl]jcrjen / cn na ccnigc tijb In Dccje Diocblgc oefening;
gctoccjl tc sijn/ begint crn Icbec tieften cn te bjlnficn \' cn albus? bjcngcu
SP Den gantfcljcn nacljt Doo? / bp beurten fcöjcijcnDc/ cnBpbcuctcngocDcïcr
maftcnbc.

^c fïccfjtc lulbctï ontslcn siclj bn toijïcn Dcßoflcn tc Doen ban 5^bopctt/
(OTcoutocn /
Cf 23cgraaben maac toat Dc gcbacljtc nacfit belangb/
souben sicfi b\' ongclüfißlQflen bejl tocecelb^ acfitcn /
30a fp nIct foo bed
fiabbcn om op fiun ïSicrftljobcn / Daac 5c cec gaan om b|oolp tc toecsen/
Ql^ om <0olr booj bc sielen bcc obccïctbcnciï tcblbbcn/ t\'cetcncn te bjinficn
tc bjcngen / cnllebcc souöcn 5c ccn fialbe toccft bajïcn / al^ mctb\' anDcccn fiicc
nletbccfcfiijneu..

Sïn\'talgcmcctt^Öoubcn sicfib\'?Ccmcnicr^secc baff aan fian gctooontcn/
en aan
fiun piegtigficDcn/ cn fioetoePec onbec fien spn/ bicombcbclangeji
Dc0 toeccclög^\'t jasafiomctaanfcfie <0eloof aannccmen / sgn bugîDanIgc
booîdctîbcii fffitcc secc fdofaani; in tcgcnbccl binb mcn\'cc/ Die ccn ongc^
mcene fïanbaafïigfielb betoonen / toannccc sn fiun <0ob^Djcnfï tegen De
bccbolqlt^gen Dcc lï^afiomctaancn moeten gelïanö Doen. \'h Eal te sfince
irtaatfc Daac ccn gcfcfiicDcnl^ban bccfiaalcn / bien m sclbcgcâlcn fieb/ cn Oaac
albe tocccclbobci^UccbQOHDccDsalmoctcn toccscn.

VYl-

-ocr page 365-

33<? .Zee- cn Land-Reizen van

VYFTIENDE HOOFDSTUK.

Regering van Perfien. Wreedheid der Koningen van Per-
fien tegen hun Broeders en Neeven. VerdeeUng der
Staten van Perfien. Voornaamfte Bedieningen des
Rijks van den Eerften Staat. Liftigheid derPerfiaanfchc
Ruiters om zich van het voeden hunner paarden t\'ont-
flaan. Befchrijving der Perfiaanfche Militie. Voor-
naamfte Bedieningen des Rijks van den Tweeden Staat,

B-egeering
van Perlien.

Wieedheid
der Koain-
gen van Per-
fien tegen
hun Bioe-
darscn Nee-
yen.

DC öegcclng ban Perfien t\'eenemaal öefpotijït^/ cn bcn IPtoriing
beeft recljt ban Iccben cn booö ober alle jijn <©nbccbaanen / jonbcc
üan eenigen öaob ofte tjangcn / of jlcb te moeten tjouöcn aan anbere In on,S
Europa gcbjulftclijftc pfoccDuucen. i^pftan Dc boojnaamficn bcé /
op toat manier Dct Dcm belieft omDol^ DocnDjcngcn/ jonbcr Dct licDaam
ban bcn ^taat Daar In te Dennen / of sonbcc bat Dem kmanD Daacrcbcn
ban Durft bjagcn; Inboegrn men jcggcn Dan / bat \'er geen bolhommec
bccaininbetoccrclölsï/ nl^ bcn ïtonlng ban
Perfien.

?&cn ïtdnlng mannclpe DInbercn Debbenbe/ cn DomcnDc tc ffccbcn/
neemt men ben oiiblïcombcm op bcn (Cl)?aon te fetten / Die tcrflonDt oaac
na tot fon gcootcc bccfcrtcctDclb fgn
25?acbcc0 In bcnHaram öctoaccn / cn
Den D\'oogen Doet «Itfïecftcnj maac
$00 Dnffccöt^\'tmtnficbcrtnoc&pn Dccft
Datje opftjn Icebcn toeleggen / öoctDp fc^onbcc ccnigc anbere scficrDclb om
DaIjS bjfngcn. \'t5|ä nIct alleen tegen fijn ■Bjoebcc^y bat Dp ficD Du^
Draagt; maar ooch tegen De jooneu ban fpn 25?ocbct0 cn ban jijn EuficrjJ.

©00? bcefcn placDt men met fulcDecn (irengDeiböaac niet In tcgaan/ cn
men bccnocgbc (tcD >"cc Dcn ccn glaepenO pjcrobec ö\'oog appelen te Doen
firgltcn/ jonbcc Dc" DIc t\'ccncmaal uit tc 6oo?cn/ gclpcftmen tcgcntooo?»
ÖlgD Doet; maac fcbcctDat Cha-SefibcmcrfitDaö/ DaimcnDcmDabbcDzos
gen/ cn Dat men foo lIcDt Deen llcp ober\'t bcbcl/ \'t gecn Ijp gaf/ ban Dct
ölocjcnb pjec obcc D\'oogcn Dcejec campjallgc ^?lnfcn te fltijlicn/ Dat Den
nocDcenlggcjIgt obcclgblccf/ gcbooD öP/ Dat men D"» b\'oogen gantfcD cn
al jouDcnltgcabcn.

i^oetoclDc 25eÖicnlngen bc^ Jlpfis^ gcmccnIöD ban Dcn ©abcc op Dcn
^oonobccgaan/ en Datfc gelp aï^ecffclDcD jijn/ belet Dit ccDtcc nIct/ Dat
bcn Äoning/ üjanneec \'t Dembelicfö/ gcen <t5oubcrncmcntcn ban

binclcri

-ocr page 366-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 34 ^

Uliwitn en anöerc toaaröÄö aan frjn GoüiöHs öi ötórt / \'ttèïKC\' fp\'fïóöcii
50"/infonöcröetö al^ öP Dun btfttoaaniDciö DcfjpfucD/ rtt Döltjp \'cr öènjc
D cnpcn ban Doopt tc tcfhßcn. ^nöicn ccn goon / Die sönjs
Dicning getoEuBeeft / nocD tc i\'ong oin Dc fclUc bcDoojlijh tc ftonnen
"fernen / occftmcn Dcni tcnianö-/ Die ijc bcfttoaamDclODaar toc l^cft /toelfte
®fe foo lano toaar neemt /. totfig DcbcrclfctjtconDctDóm Dceft betelftt. ^aar
Sun \'cr ooft / blcSßcDIcnftiocn becftrDoen Doo? scfcftenftcn tc Docnaan öc
Jicn/ Die InDc gun|ïfiaan/ ten rinocfg Doo? Den fpjccftcn/ cn Den rtict Dn n
«ccmogenbpDenjftonmgonOctfleuncn. ,

^cn ^taat PanPerjien ftan mcn/ gcïöft tip na aïfcbc Staaten ban Eu-
ropa, In D|lc lIcDamcn/ of trappen onDcrfcDctöcn. ö\'€crficl^ Dlcb\'anDcn
Degen/ toelfte met Den?töcïobecccnf5omt/ enfie0?DpMiic^^fng0fJ|ul^/
öe^tan^ of <©oubccncitr^ bcr#j,obii!cim/jlcn a«0\'6c i^öo^ttiaöt. ^^
ttoceöc ölc ban Dc pen/ tocttJc bcDclpö Detbom bönBirïl^ct/ cii\'bänDi^
Sufiltle of öe DanDljaablng bcg \'©ccecbt.é; cn DcbacDC / ßcUjft cHscDèrÖ^
<&taat/ cnbcfiaat iiltïioopllcöcn/ ?imbacDtpcDcn/ ^(rbclDcrjS/ cntoat
Daar meer toc DeDoojö-

\'ft gdï Dier maar fto^telpft ban bc boojnaamfïc bingcn öccfcr öjlc ^toa»
tcn fp?ccftcn / om Den Èccsec Doo? Det op Daalcn ban 0l!ct)c gccncn / DIc cc»
iilg bftolnö »n Dct J©cecclöïüft of In Det <i5cf/ïclrjft Dcö&cn/ «let tC bcrbcc^
tcn- ■ \' ■

^en €cc|ïcn ^^fflclcrbc^öoi^^toojbAthemat-douietgcttoctnb/ \'tgccn v-oomaam-
in onse taal Steun der Rijkdommen bcteftcnö/ cnl^aljSÖCnGrboten Vizier ftebedienin,
in Turkyen. «©clöft oUc ÖC jaaftcn Dc^ öp^ Doo? fö\'n Danbcn moeten f^^Jefeï-
Oaan/ beDoo|ö Dpecc ccnman ban Dc pen/ al^ ban Den Denen / tctuccfcn / ften staat,
rn DIec In l^é\'t/ Dat fön 2@eölcnlng bcciberfcDcCïb banMc OCpsGroóTé»Vi-
ziers, bic boo? De 3legcr0 moet tccftftin / cnDfeöm8cttiftifief6i»Aöfööq?
ccnigc bcrboigentDelö ban öcn Grooten Heer > op (ïaanöc böéttjctöucgö
löo?ö. IBaar In Perfien, öaar öc ßcgccrlng bjp jacDter / (Iccbcn ö\' ccr*
fie JÖßinificrp ban ^taat gemeen In Dun SBcDIcning / of foo fc afgejet
toojöen / berbanD men 5e In ccnigc ^taö / Daar fe gdijft partlcuïlcrc JulOcn
icjbcn.

©00?\'t obcclgcDccft ti}cn fcccboo?|3gtlgtctoff5cn fn b\'ecffcnftigbanöccfe
eerflc S^enoemlng Dcjjßijhg; bfcniifss/ naöat Den Athemat-öouletfct^lrt
iJen öaaö ocarreficecD &ecft/ Dc <©cfnccötr.en / DIc guuficlmgen ban Den
ï\'ionlng 5ijn / cn öc oellcföfic^uilfaufn/ Dlfttoll^bpnacDtDmbcr flootcn/
\'toecn DfC5rn cetflcn lEtniftcc bp Dag geböun Deeft/ cn InsonDecDflÖ toan?
Mecc bcn Honing jong i^/ cn Dat DPfeD gantfcDcn al aan fön geucußtcn
o^rgecff 5onDcc ftennl^ Dcc ^taat^ saften te neemen.

^en Nazer of Nazar, Dat\'^ tc scgocn den Ziender Deeft DCt Op5lcÖt op
QlïUic^ ïioningd gocDcrcn.

^en Mehterölc alföö ccn bïauftc (©eluböe Ié/Den ïltoning^
fie «amec-^icnaac/ cn boïgb fijn JBajcfldt aUöö meteen jaftbolncu^s
poeucn op 5JJ / c^ öcn ïtoning / toannnccc fjp \'cr ccn toll Debbcn / DIc tcgca
üen. Ce öccfcr oo?faaft ÖP t^P öltijö bp fö\'n pcrfoon/ m/ gep Dp

b Dci:«

-ocr page 367-

5 7ö Zee - cn Land - Reizen van

fsnilleeliecijecfx/ Ualt fiet fiem Ucgtietnanbt)do;bce{i£r

offcÖ^IÖHKSÖn»
^en Mic-akhQr-ßachi, of <5|aot ^tflïmcejiec/ fieeft fiet

öailinai StaHen, welke gehjkde deur yan Ali-lcapi, DaaC ift ijïec Ü00| Uail
gcfpioohen geö / vry-plaatfcn zijn, daar niemand de macht heeft van eenig
perfoon Uij; te H
aI^o. ^lïe Dß paacöen ban bcé ïSoning^ fiaï jfin mct ccn
gïocjenö pjcc op Öc fliiiftcc bp getccftenö; maat Die banpattlcuUccftiofbjb
5011ÖCCC pecfooncti tceftciiö mcti op öe cccfitcc Dp. ^c gccncn/ fcoeifteöen
ïtoningaanöe auitcc^ gccft / Die in fgn Ecgcc^ Dienen / ficb&cnfict feibc
tccftcn/ cn bccse paacbcn ftonncn niet meet becftocfit toojöch; maat\'tfïaat
fien b|p onbcc elftanöcc öaac mcbc te cuilcn. Eoo\'tgc&cucö / öatccnöccfcc
paacöcn ftomt te (lecbcn/ moet öen öultccDc plaats billen/ DaacDe^ïüos
n^njj^ mccft fiaat / tnöit (luft ban De finiö aan ö\'<©nDec-#fficlcc^ ban
i>e 0cpecaalöcc lluitccp b?cngcn/ om ccn onDcc paacD tc fiebben toant
anbet^ mart fip\'cc op. fyn eigen ftoficn ficfi ban boo?5ien. ^fcse #nDcc-
Liftioheid tocctcn/ t>oo? Dit fïuft ban öe fiuiö in \'t toatec tc leggen / booj

d« peÄaan- \'ft tofct ulct toclft ccn onDccbiubing / t\' onbecfrfieiöen / of fjet paarö ban slefttr
fche Ruiters Qjr jj^q ouöccDom oc(io?bcni0/ Dan ofmen\'tmocbtolllcn^onvfial^ ficcft gca
C TOedM toant iij,:gerlien fiesfr men/ sootoel al^opönöcteplaatfm / üuf^-

hunneipaai-tcc^ b^ ccjt ScccotnQccfgi^löicri toocfi lcbcu / CU ooft anDcccui/ bic secc sutuia
4eii te oiit-5i|n/ en bic/ al^\'cc geen oorlog j^/ oföatseinbcsettinglcggcn/ licbccgccn
tt^»\' paacö tolUcn fiebben 5 cn \'c gcöciicb sccc Dihtoll^ / öat fe ficfi öooj öcn ccn of
anöcc mlööcï/ öiê öcfdbe boet (lecbcn/ Daac ban öutflaan om Dc ftofïcn
te mijben/ cn nict al^ fiun pccfoontc boebcn ficbbcn j toant mcn moet toce^
tcn / o^t D^nKoning / soo tod in bjccDc al^J in oojlog / bccttig Duiscnö paac«
bcn oiiöccftwö / om tot alïc uuccn gccccötcsfin/ tocctcnDcicDccïSuitcc/
toaac
fip betaling moet fialcn; cn Dat fict omtcent Dactig faccn gdccöcn
/ Dat i)ic ^ccfiaanenmet fiun<0cbuuccngccn oojiog gcfiaö ficbbcn« <0c«
öuuccnöc een foo lange b^ccDc ficcft mcn / gdfift ift gesegt fieb / ï?u(tec^ / Die
om ficfi boo| een tijb lang ban öe Ütoficn öcc paacöcn tc bcbnjöcn / bc fiunnc
öoenflccbcnj inaac/ toannccc Dcmonflfc-tfibopfianbcni^/ b^cngcufp öcn
fiuiö ban fictbooöe paacb aan bc gccnen/ bie be pjocf baac öan nccmen j
too mcn nu bcbinD / öaac fc ecfitcc boo? ïoo^&dt» ban oc üeeficn flcft te maften
gemcenlp tod in tocctcn tcboo?|icn/ Dar öcn Rnlrccfynpaacö fieeft boen
Hecbcn/ gccft mcn fiem gccn anbcc/ cn (jp moet\'cr ccn ban fijn eigene gdö
ftoopen / fflo fip met fcfiaube nIct toil toeg gcjaagb sijn. Jiict alleen sijn \'t be
paacöcn öec öuitcc^ / Die öe^ iltonlngé mcrft bjagcn; maac ooft fiun fa&cl^/
mu^ftettcn/ boogen cn ptjl-ftoftcc^/ cn op alle monficringcn moeten fp bit
altcmaal aan Dc Commiffadfcn toonen.

^cn Mir-chikar-Bachi, of Den \'©ïoatcn ®^agcc / cn DIc ooft öc S3cblc^
nlngban ®|oot ©alftcniec ocffcnb / ficcft mccc buisenb (©ffjcieccn onbcc
fiem / bcnebcn^ cen gcoot getal ban bogclcn.

^en Seguon-ßacbi ficijgt ö\'ojbcc^ban bcn <0?ootcn^aacr/ cn fieeft fict
opfjgt obccöe fionDcn/ iccutocn/ luipaacö^/ cn anöccc bccpcu/ toaac ban
menlicöopDcjacöt&cWcnö.

-ocr page 368-

Eduward Melton doorPerfietienTutkyen. ^39

^cttZenkoö^Ko^irichifi i^fiec o&j^ecïjoofööanöcöfeti/\' Weöew (lesfUcfp
ïjogen / Uiamitec Dcn feouing tt paacDc fiitmt.
^fnKelege-Kourlchifiöiaagtöc^ftoning^^abd. -
gen Oriaje-Kourlchifi Draagt öm boog cn De jjijfcn. ^ ^ .
^cnVakanuies fégclgft bcnecrficn^cccctacj^#ti^t9at/ cnDc^^csSte
5»£fi<ng bjojD omjnn UefenBö fccc feïDcn g€öcljchaï^.aaniïcDen/

aimft paatn mc^m ^ \'t / öie boo? Den ïiohïng aiïc öe «^«cfic» cn papier
Weeft/tocïcRcrticnöcitiöanBi\'cD. : ; . , !

^en Kasoadar Bachi Den gccn / Dfe öï Bet ocmuntgelD betoaacö/
\'t geen In m iPtonfngg ^feoffec^ / cn Dien tog Dcn ejöoten (Scefojftc fJuDen
noemen.

\'hEou fj{cc nocö bccl tnccc anöccc «©fftcicccn feonncn opnoemen / bocöbe
Sdbcban minDccboeDanlgjliciösönDe/ saUfrtotöc SUcgg^-^ffitlecmobcc»\'
tcccDcn en mp bccnocgc» tnct aiiccn ban öe boo?naam|len te fp^eben.

^cnSepeh Salaris Doi<©cnccahfTimu^ ban öc^ftoningg Icgec^ï maac
Öecfe
23cölcniri8 toöjD niet aïpbpttjDc ban opjlggpccgccbcn/ ciiDctjegcefn?
öiQö siinöc / einDiaö
ootft De 25eD(cnfnQö. ï|p öcift ftjn plaat^ in öcn «aaö
immcDlatcl|jft,QnDccbkbanbcnAthetnat-dqulet^ ; .. ^ ^

<<5clp \'et ö?tcBcetianö« Jïigilitie In Perfien /, ^clfte gepi» alilDsIc üfcfcBttf
bene Bcfjanicn MitrnpaHt / :ï)ccft oofj icbct: «cüaamfön^Benecaal* ^Peje
IICÖanicnjiittÖcKQrfchis, DcGpuIams, cnDcTufeBlcgiSi, .

Köff(;liis jgaafgcDaalÖ 6an ecnoiiö uitljcèinfcft gcffacfit/ \'tgeen at
t|(ö öoo? öaac Öappet
|jCtÖ tn^gtOOtC aCljtitig i^ ïytoecfï* Zy legeren onder ten- ving der
ien even gelyck dé Turkomans, cnfluuccn te gocïttc pnCCÖwn IdigDaan ïerriaanfch«
bcn ïicintna / tocTcR^ foban aHc|bcc5O|0cn:/iCn5C|Wlaö0onDa;Bo«Dc«/ tot
5c aan bcn ïftoriihö bcKctib 5öri. ölencfi altemaal tc.p^D /d too?Dcn
tïtci bctaeK) ca onOccftouDcn / cn gctraaficn Oiftkoll^ tot b\'cccfte ^cDt^in»
flcn 4tecn
nocmbscgcmccnlijft Kezei^aclis\', Dat\'^tcscggèri/

Rood Koppen , Doój Dien SC ccctpö^ cpobc, bonnetten of mutfen öjocgtn.

tjbiiö/ öat ben l^onUig Uan Perfien to$ ttoce-en-ttointig Duijenö ban
bcejeKorfchis onDec()ouö/ Diealtemaal gocöe^oiöaten si]

5ijn/ erttoottDcccn

bibfliftcöDöoeh.

^ %en<©cneEaaCbe^ Korfchis, Koifichl-lachi gcnoctoö/ moct öan ban
«cbaam jgn / cn öcn toingfiangccn anöec l^oofö obcc Bcn flclfcn. ^co
Mini^Bachi fjccft ßct gebicö obcc DnijenD mannen / Dcn Yus-Bachi obcc
DOnbccD/
cn Dcn Om-Bachi obcc tien., 5^cn Korfchi.-Bachi i)ccft 150Tb-
^aris of22f o$ip^öaaIDcc0in\'tjaac j bcn Mim-Bachi ÏKtft\'fc fcbcntfgÖJ
öcii
Yus-Bachi Dartig j cnDcnOm-Bachi bijfiicnj cn De bctaallng öan
öcc ïiiutcc ban negen tot bijftlcn Tomans», ,;©aat en Boben boet bcn
Jioiiiog \'allc\'tóe jaren ccn algemeene tnonficclng / èn geeft af^ Dan etnDac^
Dcinccc aaa QcKorfthis algbe gctooonclijftcbctaling./ ccijtcc öan bcn ccn
PSf\'^ m öcnanbec minöcc/ bolgcné De giinfl/ Dieben Den Jfócning Doen
Volgend hun becDicnfïc. i^annccc ftjnHöafeficit kfïootcn öccft/
C" gtócfc tcbocn
ombicugcn/ i^ bctgcmccnlgcftaan ccnKo^chi, Datöp

ö.iutböerÉgöaacöanbcö^^^^^ « \' ■ ^ \'

-ocr page 369-

Zee - cn Hiand t Reizen ran

\' ©ert Go\'uter-Agazi t^ öch <!5enccaal Öec Goulams, Öat tescagctl/ ÖCC
fïabcn 5 toant 5e jijn in öcc t>aaö ,§>100 en/ of toonen öaii .êlabcn ban aïbcc^
Ïjantïe ïanDaacö / toaac ban Oen öaning jccc toel gcbicnö toojö. *©c mccjïcn
Sijn üccloocöenaej^coigicc^/ cn bun jjetal ödïaat in\'t gfö^cïuit omtccnt
acötien oufjenö» Sji öicncn injfgcïijft^ altcmaal tc paacö / cn öcböfti ban böf
tot acbt Totnans tec |aac. Korfchis 5ijn fecc 5utnig j\' maac 50^ öaafï DC
GouUtijs Öun öctaling ontfangcn bcööcn / gaanjc goct cictwoftcn/fn pïaat^
Dat D\' antiecen / 500 fc maac ict^
oüccöouöen / ecn fröaap Öaäc Öoo? ftoopcn;
tóant gclijft fc niet al| onöcc tenten lêebcn / beflaat alle öuii cöftöom in ©cc»
3^etnecflen D3opban Ijct fccfifcljc
fof i^ uit Ocefc ttoee ïlcöanicn/ cnmrn
Öecft onöcc öc
Korfchis cn DcGoulamsbccfcbcibcncgcootc l^ccccn/ Öictotöe
UDojnaairtflc \'Bcölcnlngcrtliccaßcn.:; ^e
GoulamsfcbbcffDitbpsonbcc / Dat
tjc rfbolren of mnltcclicn pcfr filöfaani onïiccöeii SUn / bcmiit^-/ alfcmaaï
<^!aabrn of &ïnöeecn oec ^llbötbanbttfcbêiDfnc-llanbaacöctJ^inïie/ siy gcni
bcrblntcni^ of maagfcljap dnöcc cUtaiftÜici; Ijcbèni.\' ïDabncfc ÖcnX^óning
icmano ban Ijcn totl
Oocri flCäffcn/ bienïr fip sicö ban bcn\'cccfïc öunncglts
xljaatn^/ Oaac öpniaac\'toogoptoccpt/ om fönojöcr^uitt\'ebocim 0p
\'t minlïe tcfftcn/ \'tgcen
beit Jtouing öóet7\'\'\'gadt\'öïïfyn Äftftfc\'tÖocfö
af fli«n; iiiö\'«»ptaöe b^tiöcrt i^rt tnilaftt öe 6ebö?ï>ftinjj ban öm i^tibcc.
^ gc&iuifictt böo? alletodßcnen
1 pgéntooojöigö nicf anCftciV öen ^a»
bcl/ bcn boog/ cn 0« pijlen, ^ccje aüitcc^ öebben gccn \'Öéffcöanfïngcit
In\'t bdö/ gclöft mcn In
Europa öecft/ nocö ©clö .fföaacfcöalftm / bleten
Icöcc ftin plaat0 ojDonnccccnrafi? öc boo?naam(icW5lc|^ >ap öc Dcfle plaat«
fen gcicgccö öebben/ flaan b\'anbrccn öun tenten öp baac fc l^fl ftonncn;
Ooclj5p tracötcn / jooiw al^\'t öcii mogelijft If / 5icöbi?;0e tent ban öuh^ps
pecftoofdtelegcceil ;
- Ir

^cn Tufeiifcgi!cr-Ag«iii^ öCtl <0énccaal bec Tufenkgis\', tócjRcöttDÓt&C
ïlcöaam uitmaaftcm ääilltlc ban ccnnfcutoclnscttlug/ ïnbei

(ïaatuitlicbcn/ bie men ban acljtcc bc ploeg öaalö/ otii tot alleongcniaclt
bcfttoaamcctc jön. Ep Wcmn tc boet/ gccn anöcce toapcncuöebbcn&c/
tal^ bcn ^abcï cn öet .ïHtiiS&ct j tnaac a!| ye op tcchftcn/ öebben ;n een
paacö ofcen.ï!ÏSu{l-c5cl onOcc öen Dïicofbkcy omöunljaöaglécnlccffocöt
teöMagm. tiiiTtblspbdoopt banölcc totbfjfTftminyw\'tfaat/\'tnöuii
• ^fflcicccn tr^ffiftcn tiiefc ofminDfc
bolgcnö bé öö^Éjanft^l^iö bah pn SScbie^
ningcn. nicutoe fócljg^macöt w gcrii gcootc acljtlng / crt b\' ouöe

SScnbcn b?0ben \'cc <>cn fpot mee / grfyft nict acmc boeren / Dfc bèn bpanb
nict onöcc o\' oogen foabèn burbcii jlcn. ^It en
bclölnbcrb ccötcc nict / Dat
öftDfCfïalaïïfcl^ ©oetbolft-gccn fsfc g\'ametilcnf?ci}5éüïic ftonncn bocnj nict;:
\'Mmin f öoctorl fjuagrfal Intufröcn DcbtótigötiVbtjfïjöïjMjcnb manhen
fecffoat / Dient \'CC fïcö ÖCBT\'flionlng\'nffEban al^ fn b\'imerfïc«ooö. ^fl^\'ö»
:5c{f In pccfiïon optccftt / öoet öy \'cc fTfc?)tg:ar:)tof tKtiDulsmb bäiV/\' todcft\'e
f)a utt soöanlgö ccn f?obintie boet fta tuen al^\'t Ö«« beiicfo/ ln\'\'t1Ieofc
bccfcljijncn/■ baac 5f 5cec nut sijn/ DlcncnScböojcfn gcbcdtcbooiSoc^
\'télnac^ ^Itboctboift/. \'t
gccn/ gcipfticft gcscgö ö^J/ ultbc23ofcengc^
trohTtcnlg/ l)ou5 (Ici) jcfc tod In Dc ïilceörrc^ï^^^Snf men binö cc naau^
toöijMecn/ Die fjjn nieuto ftïecö tii^fööc
lüß/ en fgn mufftet/ fabel cn

po»^

-Wi!
^ ; 11!

-ocr page 370-

EdiiWârd Meîtôiî cîootPerficn en Turkyen. 34?

ttfet aUyöt M cm 0ocöe fïaat Tjfcft; tn Doetod jettiaar bomn»
m,, r r"^ Sontift ccnigc opboe&lng 5ijn / 5t)n fc ccötcc fccr tocl onDcctoccfm
\'"^ÖUii nooö ûcDoosïijfîban önntoapcncn tc Dienen j itiant aïlc ttoccof
^„.jï^ïaanöcn öoet ieöec «©önbccucuc cc» rcbcnc of obccsicning ban alle Dc
frj\'öatcn/ Dfc fnfrfn Piobiucic fnbcfctting leggen/ cnöoctDcselbcninfgn
J^ufnujoojöfgóciö bun cceccitic of föcijg^-ocffcningcn öocn. €cn Dcejcn
fJOOcöoct fjp fe tien aan ticn boo? bpljcmöfe» tff^ï^^»/ fïaanöcrccsclbc
paatfe tienOalDc pieftcnin b\'aacbegcplant mctccnappcl op De punt ban
pit / op öat öe ticn i»olöatcn boo? Occsepicficn fiaanöc / fcöcc na ccnbp^
ïonöccc appel fian fcöiétcn. i^onûccD tcceöen flaan fp \'cc omtcent ban of/
fn öc geenen/ Dfeö\'appelen aân ffacDcn ban
bobenaffcDfctcn Brijgcn ban
öen eoubcrneuc/ tot beroclbfngban IjnnbcljcuDigöefö/ ccnigc bereccing /
öie getnccnïöfï Uan ^cet
tennig briong isJ. iBiinnccc öcn ïloning ccn gecccl::
tc ban öit l^ctbslifï ontbieö / tocec icöec on&ec toat <ïÏ>ouöccncur Ijp sifö
boegen moet. En bomen alji öan seec luftig Cn tod gclilccö boo? Den Daglj/
pecnnt^ fe fjim nieuto hlcfö nooit aanöocn / aljS toanneec fe gcmoniïccö of
ooec5lcn too?öen / of öatfc tcn ©o?log ïrcfiltcn. Eu betalen aan öcn ïtïonfng
fccc toeinig / cti ban aï Ijet ©cc /
500 gjoot al^ ftlcin / geeben fp öcm niet mrcc
een tenöonöecö/ benebcn^ ccn Abaffi, \'tgcenomtcentüijftïenfiuibec^
öoet»

Echek\'Agazt \\§ ftct f oofö Dcc KecheMahis, tóclftc ÎÏC0 ïïoning^
gacötcr^Sgn/ öicHSitóftcttcnbanccnongcmccncjtoaactc D?agen. \'©cjen
pfficicc öccft mecc al^ ttocc
öui5cnö mannen onöcc öcm / toaas ban öP \'cc al^
je nacötcn ccn ïcftcc getal conöom Ijet^palcp? flclö. IDannccc öcn iPïoning fn
oen caaö ijS / fîaat öp gcfïat)is obec
ctnöe met ccn fïoft fn öc öanö/ cn öP toetpt
5fcö tcc aacöe/ al^ö^m
öenïiïoningecnrecïtcnOoctöantcnuDeccn om fön
bebel «itstjn monö t\'ontfangen, ,

55cn Tqpigi-BaciîiijS Dcu jBccflcc batt:t <«Hcfcöut/ cn ttoofööcc^ccsc
Saaficn s maac öP beeft nocö tnet öet ccn / noclj mct öet anöec / bccl tc öoen
î
toant/ toat öetftanon bclangD/ mcn öccft maac ttocc ofö?ic lompe fluft^»
«en jn fcöcc fronticc-plaat^/ cn Dic
tMfpahan jijn/ leggen / gelgft fft gc^
Segt öeö/
blaft op Ö\'aarbenccc. ©oo?öc gcootc ^cöfpcn/ men öccft\'cc
WM in
JRerfïeni àl^ öc.gc-cncn/ Die uitBuropacnuit Indien na Ormus cn
iJalzaraftómcn. ^^c^ccftancn sdbeöebben boo? alle^cljepcnnictanöcc^
g? eenige gcootc 55acftcn in De <©offban ^ccfien / cnlangé Dcftnfïcn banÖc
gafpifcöc Ecc/ Daacjeecn ftlcinblootfc onDccljouDcntegen ö\'^ébeg^/ öc
walniouft^/ cn anDccc ©ölftcrcn. «

J^u i^ mpnocö oberig tc fp?ecftcn ban öc Kans of^oubccneuc^öcc
Rinclcn /. tofiftc\'gcmccnlîjftgetcoftftcn toD?öcn uit Dc aiiebanien Dcc
Korfchis
öccGqui^oj^, cbcngcïöliö\'Wlcict^banDc^J^oiilng^ilul^» : g^crcöcn
ö cc ban i^/ öat öe
Korfchis cn Dr Goulams tocl-gctnaafttélicöensun/ cn
goeö nslaat bed öappecötcsijn al^öe natpwclgftc fccftancn.

blocö ban Perfien i$ geen fraap bloeö:/ \'tgcen mcntocï
fii bc €»aurcn/ Dicna\'tsetaanöc-flfcfelc^ftcn/ cnmccfïcQf
«eci «toalöli.aeinaaftt. jtjUt
\'t Saioeö l^ nict gocO sctooaöcn in Perfien,

30b 3

-ocr page 371-

342 Zee-cn Land-Reizen vatt

ÛÏ00OOÎ Uß bctttîcnging ûn; memitt^ îjanô\'ecnc eob\'attöcwfiumtó/ 59rtS
ùe öct Wacö occjcc üolftrrcn / ttlc tuffcßcn Dc Kafpifche Zee cn De Pontus
Euxifiusiöooticn / \'t öcflc oan gantfcij Azic. Oocfe jgn \'et tojcitiis Pccfïa«
ncn ban bcn iHontng aftot Dcnmfnfic 5önct<©nDctüar»en toc / Die nict ccn
joonban ccn ©cojgifcö itian of ccn ©eojgtfcöcbiouto/ offen mjnfïcnban
tjun bîocû gcfpiaotcnjtJ; luant allcfaccn b?cngt wen mi menigte ban î&îa»
bcn uit Öat
EnnD i cn \'ti^ ÖoojDc fiutocïpen/ tocme mcn met gen gebaan
ficcft/ cn öfc mcn nocfi alte bagcn Doct/ Dat Oc Dappccficiö ötc^Dfo|gjcc|l
ntct fiun fcfioonficiö cn gocö gelaat in
Perfien Dbctgcgoan i^.

3&cKans of (©oubctncutl öct gcootc pjoblncicn 500 bccï ftrcine^o«
-ningcn/ toojDcnOe gcbjcc^ö cn gmcö ban al fict boïft ? rn febrct Dat je
aangcpriö 5ijn/ bjojöcn fc nict afgcjet/ tcn minflcn foo fc fjcfinieten laten
becboctcn tot ccn Obermaat ban to?ccö&clö/ tedfic Wagten tcgcn fiun Ses
flictîng bcctoc&t; öocfi in julb ccn gcbaï tcacfifcn spDtcgcmccniijh tc fmo»
tcn Doo? gercöenricn/ toelftc fpaan De gccncnoocn/ bie in bc gunflfiaaUj
toant inbicnfeöcn Ißtoning tcr ooicn homcn/ ßofi hct fien\'t ijoofb/ cnbC
jclbc (Icaf (îaat ooh bco? bc geenen/ btc ccnigc gcfcèmftcn obcc bu#banig
ccn 5aah aanneemt. Hâcn ficcft ban bccse grootc EanbboogDprcfiappe«
of ©oubctncmcntcn/ Die öcn
Kao jaarïfih^ scbcn of gcljt öbiscnD Tomans
honnenopb?cngen5 maac Daac boo? sijn fpoochgcfiouDcn Dcn Jtoningaife
jgicutoc-jaatcn ccnig aanfientlfih gcfcficnhte boen/ sonber\'t toeihfptocl
fiaad
ontgunfïigb souben toccjcn. \'h i^cö ooh clbct^gesegt / bat öccjc <©011^
petncuc^ icber fijntocclt öc^fóoning^ Htcnhcn onbccfioub; en den Koning
ftuurhen van
fpnhantÖCU Kalaat oft volkomen kleed lot een teeken vanfyn
goedganftigheid.

43nDct Dc Kans Sijn anöere minöcr «©oubccncutjï / Sultans genaamö / öie
ccfitcr ooch ban Dc^ Ißtoning^ fianb geficlö sijn/ cn bic 00h niet al^Doia»? fiem
ftonncn àfgcsct too?ben* W0se fiun matfit mlpbïulhcn / too?bcn öe ftlacfis
tcn/ toelcftcmen tegen fien tc boen fieeft/ aan Den Kan gcb?ocöf / cnSoo\'É
gebeucb Oatfc öcn ^taat üetceffcn/ moet Den Kan Den ïïoHing baac ban
onOc?cccötcn/ Die öaac soOanig in booisiet/ al^ fip\'t caaöfaam oojDcclöi
maac
foo De ftlacfitcnban gccn groot öclang stjn / cnöatfeoc ^litlc nieten
caftcn / iß \'tin julft ccn gcbal öen «©oubcrnciic
occ ^?flbii!ric gcooijüfo öaac
cccfit obcc tc Doen / cn öccsc Sultans tocec tot fiirn pïicfit tc brengen.

jSocfii^\'ccfcn DacDcfïag ban<6oubccucuc^/ tocific nienA<refsMöemD /
bic gclfift ilicutcnantcn öcp ïftoning^ sijn in Oc plaatfen/ Daac cecrfiöé Kans
toaren/ cn öaacct nocfibcfioojbcn tetocsen; maac Dieben ïtonlngtc nfet
ficcft gcDaan/ om DMnhomfïcn Dccscc p?oblncicn infijn^cfiat-ftîfîfn «
^cchcnj toant in Dc f?ob(ncicn/ Daac
Den Öoning Kans fftlö/ eetén öf«
Kanen fijn <0fficicccn Dp «a alle ö^ inftonificn op / uitgcnojn«! een jaaclnhé
cccfit/»tgccnöcn KatigcfjouDcnf^aan öïn iOtoning tcöctóïcn.

^^cttoeeöe Dcc 0?ie Staten ban. Perfien begrijpt in\'t algemccli öc ricbcn
ban öcl^ of ^tttOp/ gclghOc aeecaac^\'banOcI©ct/ ö\'Oficiccö öcc
gfuflitie/ cnöfcDccißeftcn-ftamec^.

<0tlg\'cft Oen Atbctnat-Doulet Dcti wflcn Jlini/ïcc boö? fict ÏBccclWijhc iö /

-ocr page 372-

Eduwafd Melton doot Perfien cn Turkyen. 545;

m Ö£n ecrfïc .U^mlfiec boo? b«t eccfidpe / cii ötii €i20ofcii ^jïe^
KhfLT"^\' ^^^ f\'^Öf« OceiifittUig Uioniöaaöofiii D opmbaacc L\'S®\'
iiectnt/ al^ na bcn Athemat-Doulet. ?^itonöcrfcbcib tjS\'cc m„gendcs
KR"^^^» Sedje cnbcnMouftiban Turkyen, cn In\'t algcmccntuffcljcn^iks van
H ban Dc 3©ct öcc pcrfiancn cn Dcc Cucbcn / öat öc Jïtccftclijïtc toaac^^ tZT
^sococn in Perfien nlctcn bfc&aiDcccn gelp tn Turkyen, Dat mcnnict tot
^taat^-beöieningcn jou Ronnen obccgaan j toant &et gcbcucö DifttoilsS / Dat
J^yö ban Dc toaacöigöciö ban
Sedre tot Dic üan Atheaiat-Douietobcc^

toaacDigïjciö ban Sedre i^nict bcpaalDaan ccnccufgpcrfcon5 maac
5c nan aan ttoce gcDcclö too?öcn / te mccc DeVuijl \'cc itoccDcrDanDc [ip uitccfïc
toillc gemaafetc goeöcccn jtfn/ b\'ccnen Dooi öe föionhigcn ban
Perfien, cn
O anDcccn Doo? bpjonbccc pecfoonen. / om öct opjicöt obec bccjc
ttoecöccöanöcgocDccentcöebbcn/ maaftt men fomtijD^ ttoee
Sedres.»

^cn Sedre öan öct appecöoofo ban bc 3©ct / en öeeft in jijn bcfiiccing
Q le Dc gocöcccn/ Dic aan Dc .J^ogqucen gcmaaftt jijn/ om Dc fclbe fooba^ -
"ig tc bclïpcbcn/ al^
Ijn\'t raabfaam oojöcciö ; maar eer öP aan iemanb
eemgc nitbcclmgöoct/ boo^jict ön JicD Jdben cccfl. Ctocc mannen öccft
ro onbcc Dcm torificc beöicnïng ch magt bp na gclrjö öc jync ^en ccn
too?bScheik-el-Selom, cn bcn anbcc Kadi gcnocmö/ cn beejcJDnDcgccucn/
bic allc gcloof^-puntcn fcöiften/ Dieobccbccfiootingcnofbccbjccftingenban
^utoclpcn oojbcclen/ en Die öe Contcactcn cn publiquc ^ctcn maaften.
^ecje ttoee toaacbigöcöcnfiaan tcc nocming öc^ fjoning^ / cn in alle öe
uoojnamc ^tcbcn DejJöDft^ Deeft men ttocc Du^öanigcifóccftcclpcöecDtec^
boojallc^/ toat De l^ctbctccft.

^n fcbcc .ïnao^qncc ccn Pichnamaz, bie jfcft altrjb ö\'cccfïc öcctoaact^
boegö/ om öct gcöco tc Beginnen/ cnöct bolft re öoen biböcn/ \'t geen öcm
alïe^ na Doet / Debbenöe gcflaDig ö\'oogcn op Dcm gcfïaa gen*

^cMoullalis jijnDc atcccaacjSbcs?J©et^/ cntccftftcnjaatïöft^ cen gcoot
ficlö uit öc gocDcccu/ bic aan öc ^o^quccn gcmaaftt jün/ om Daac alle
®?pbagcn in öen
Alkoran te Icejcn/ cn De jclbc boo?\'t bolft uitte ïeggcn.
Pfu gecn/ Die Iccfl/ fiaat in cen fiocl/ cn Die uitlegt/ in ccn anöere toat
jaeger tcc fTinfecc Danö De^ Hcejec^. Ep jijn ooft geöouöen öc tocctcnfcDap»
pen te Jecccn aan alïe Dc geenen/ DIc jIcD öaac toe ftomcn aanbicöcn. Cot
tceftcn ban Deiligöclb bjaagcn jn een gcoote toitte Ciilbanö j Dun gang i^
Fftig/ co Dun pjaat jfcc crnfiig niettemin 10 Dit allc^ nfct anöccj? al#
öuicBelaacp.

^nicDcrU^o^gucc léccnMonteueli, toclhcc^SScbicni^gt^acbt ttflaan
JP bc bontolng/ cn np öcn blcnfiban Öe HSo^qucc/ cni^cnMouazen, Die
^^ niojgen^ m bcö abonöé boben ban ccntoojncocpt,- ï^at\'cc maac cc«

St.^ en dat Mahomet fi)n Propheet en mcCC aUÖfCCÖiCCgclDftC DIngcm
hor; r nu
tor de Collegien, welke de Perfianen Medrezé noemen. g[n

hm^w\'^^f CC!I ncoot getal ban ^cöollccen/ bic jeec fobcc onDcc^u=.
Se f&i* ^^ gocbcrcn / öie aan Deeje Collegicn gcmaaftt jjjn. Mm
secft Dcufïecötg^ bigg^c ftramec; • inbocgen Dat jy selbtuDan aïle

booj^

-ocr page 373-

344 :: Zcc- mXatidrRcizcn van

boo?ji\'cn moftcn / öat jy öaac op bjiïlcn öeböcii. Zp &cM>crt (jfm bafi
JiSccflec;
maac fp gaan IcfTen necmm öaac\'tfjenbcUefO/ tin ccnjS bpbcn
«Z^ppccfie ban D^tCollegie/ en Dan ceti^ töecc bp cen öcc anöcccifeecficc^
of ifïeoentc«\' Maat bciialben becjc i^cgentcn ban Colicgicn / i^ \'cc bp na
geen mart ban aanficn in Öe boojnaamfJe itcöen/ Dieniet ecnigc toccten^
fïtjap onöcctoiirrom 5tcö een gcoote acljting tc bcchtijgen 5 toant De f ecfïanen
ficlïcnöaaccensanöeclingeeccin;
\'t gcen ö\'oo^jaafi i§-/ DatfcbcciodDéin
giften cn gabcn bccfpillen / om ecn menigte ban ^tuDcnten te fictigen / Dic
500 bccl trompetten gijn tn Ijct bcrbjcioen ban ijun gcleect&eiö.

(Öcmecne^cboolcn / Daac Dc ïïinöcccn inonDcctocejcntoojDcn/ 5ijn\'cc
5CCC bccl. üicr öoo?ö mcn ccn getoelöig gccaa^ / bcrmit^ fc ïjun Icffen altc^
maaltcgeïi)liobcc luiEsIccceny tojjöcnDc öen gccn/ bic fïil stoijgt / baac obcc
ban bcn jBccfïcrgcfiraft. .JEaacbcriinbeccnban gocöm ljuiscgaanin bccjc:
fcl)ooïcn nict / nccmenDcïjun <0uöer^ lEccficréöooiljcnipb^M^-

ïDat öc 23ci3icnaac^ bcc ^ufiitjc aangaat5 mcn Ijccft \'ct bcn Divan Be-
gui
, Dte Den <0^ootcn ^ntcnDant of <©p5ienbec Der Suliitie 500in\'t CiUil.
alé tn \'t Crimineel i^. IjouD fonftamec in Den Aii-Kapi, of in Dc^ ïtos
ningé iui^ / iaatffibe jijn H^ajcflflt jiclj Daar bccUöb.é bp binbcn.
\'i
booj be£5cn(f^tf«nfc/ Dic ban ecnscet gcoot aansien ijS / Dat ollc bcCclmi»
ncclc falienbcp ^ylt? beroepen moeten toojöcn /■ cn Ijp i^ \'t/ Dic\'t p?occ^ bec:i
Kans cn bcc anöccc ©jootcn ban Perfien maoltt»

35cn Deroga bp na gclgh Den Eicntenant Cciminecï in Vrankrijk, fn
men appclïcctD ban fijn boiwi^ aan Den Divan-Begui, gclyft aan \'t <©ppcc-
Ijijofo
DCC gjufïitic. ^ttfen Deroga gccft öct oog op bc bicbecpcn / gcbf^«
ten / en DoaDflagcn / cn Doet baac rccljt ober. \'t 23föoojö ooh tot fijn
Dicning alïc openbare ljulscn ban Dcbanclje ofongeccgcïtljcib te beletten 5 cn
toannccc DP Daac icmanbop bcbtnb/ öccft öt» macöt om ö^ni op
ttorcbfCf
Ijanöe manicccn tc ficaffcn/ tc toccten / mctfioh-flagcn/ of mct ccn gclb-
boete j maac gcmccnlylt gcbjuiht öP Dclaatfiefïcaf/ al^ ftjn Cfhcning baac
iictcc bp blnbt\'nbc.

^n bc öc&cn-ftamcrg öceft men bccl (©fftelcc^. ^llc bc boeften cnrcgis
fïer^ gaan boo? önn öanbcn/ cn
injonDccbcit) öc paptecen / bic ö\'inhom?
ften en «©omcincn bc^ ïüoningö betreffen < toant öet mcclïe l«inö ban
gantfcö
Perfien bcöoojbbfn Itoningtoc / cntoojOfjctscïbe aanberftöcibtnc
particultrccn bcrpagt. cn boben tce&t bcn
ïïoiiing gcootc inhonis

^cn nit Dc ftoopmanfcöappcn / bic stoaare tollen cnrccötcn niortcnbctaltn.
Bander-Abaffi alleen/ \'c gccn be naaflc liaben aan Ormus / baac mrn
Sicö iii (tljfPPt om na
Indien tc tccfthcn / bjcngt op \'t mlnfi alle jaccn omtrent
ttointig biiisenö
Tomans aan bcn ïiontngop. ö\'CnoelffÖfn bcljoojbcn
Daac bc ö^ft Dan tc öc&bcn / balgen^ ö« tcactaat / \'£ geen fp «ict brn
<0|ootcn
.Cha-Abas maahten/ tocgen^ödIccncn ban Önnfcöcpcn/ cnbooj
öat fp öem bpgcfïaan öaööen in Ormus ban bc ^ojtuoecscn tcnccmcnV
maac gclgft b\'Cngelfcöcn in bccfe lanöen tcgcniuooiöjgstoah sijn / bccnoe^
gen fp sicö met
\'t geen men öen geeft/ \'t toem naautoclijh^ acöt öonbccD
(Coman^ in\'t jaac beloopt/ cn nocb moeten fp öeöflftbanbcc5^^acötö3"^

bcrO

-ocr page 374-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 34 ^

öfcö iComang aan e\' «©fficlfc^ tocl laten üallcn / om b\'anöcrc fielft te ririj-
ßc»/ en ccn
quitantte gecbcn / cben offpbcgantfcljc fom gcnoottnfiobtscnj
önöcr^ Soübm fe ntct^ ftciigcn. 23cöalbcn bccse gelben/ ßomen \'er nocfi
«ibccen
m dc^ «toising^ iicfiat-fiificn/ toelfte men icc&t uit b\'^tmbacfii^-
iicDcu/ ^c.j tnboegen bat\'£c bcrfcfielDcue (©fficicccn ban noebcn sijn / om
öllcs? sonoct bfctoarring tc bcrrlclitcn*

\'hgal ban be barbe ^taat fiicr nlctsJswn; toant/ bctofi\'l bc selbe nict
cn bcfiaat al^ utt ïüooplieDen/ J^anïJtoetb^-licbcu / cnbicrgcUjri fleg ban
bolh en bat men btc oc gantfche toccrclb boo? ficcft / bunbt fict mp niet m»
big anbete bingcn / baar ben ilccsct mogclijfe raccc betet bffiagcn in sal
fcfieppcn/ Daacomutcteßellcn.

ZESTIENDE HOOFD-STUK.

Zeden en Gewoonten der Perfiaanen. Vreemde manier
van naamen aan hun Kinderen te geeven. Almanak der
Perfiaanen , en hoe veel geloofs zy daar aan geeven.
Verlcheidenc wijzen van Voorzeggingen. Eedcn de^
Perfiaanen. Gefchenken des Konings aan dc Gouver-
neurs der Provinden , en hoedanig die ontfangen wor-
den.
Behendigheid der Perfiaanfche Goochelaars , en
Koorde-danfers. Bygeloovigheid der Perfiaanen , en
hun veelvoudig gebruik der Baden. Kleedinge der Per-
fiaanfche Vrouwen, en macht der Mannen over de zel-
ven, &c.

D€ scbcn cn gctooontcn bec bolfietcn bolgen gcmccnlfih fiun ïSciigic
of «©obgDIfufl. ^c ï^ccfiancn fioubcn be naam ban fiun geflacfit
Wet; maat om Stcfi te onbccfcficibcn/ en toanneer fp tcmanbnocmcntoil^
ïcn/ seggen fp /
een denzoon van zoodanig een. mcn cen BlnÙ \' Vreemde
|Ql befnijöcn cn bcn naam geben/ fcfijfibcn fp\'erb?icof oicc opbpsonbcce SlLl"®
Oïiefjcn^/ enbefelbc ficcn en tocec gcfiutfelb fiebbcnbc/ Docnfp\'cc boo? cen van naamen
ulcin ftinö fc« „tj tceftficn/ bolgcnjS nlttofifen ban\'t toelftc bcn naam gcgc= aan hun

too?ï). ï®at bc bcfnijbing belangb / sp fiebben gccn bafie tijb baat toc
BfiÖft b" anbete Hâafiomctoncn i allccnlijft fioubcn sP gcmccnltjft bie gc:: ^
woontc/ öat SC öe ftlnöctcn scct jong laten bcfnijöcn/ op öat fctc niinbcc
Pun mogen ficbbcn. ©cn mccfïcn fioop öcc ©?otttocn/ öie onbjugtbaac

fp Sfin/

-ocr page 375-

Zee - cn Land - Reizen van

zijn, eeten \'t geen op, dat men daar van affnijd, geloovendedatditbe^
kwaam is om h«" de moeder t*openen.

^e j^ecfjaticn 5911 in\'t algemeen jecc geneigt« tot öettoeftommöe tetneci
ten/
en ö<J«öenOe.^taccc69hcc^tioojDoo?tugtl3e|&cc5oona3im/ öen/ ge*
löft
m^^ekn of ©oO-fp?aßen / caaö Uiagcnöe* ©en ïloning öeeft \'cc al-
np ö2le of ölec bp 5ijn f ccfoon / om öetn^ijngcïuftofongclufttcboojseg-
Almanak gcn* Mctt bccftoopt allc jaccn in
Perfien öcn ^Imanaft toclhc Takuim ge:«
der retfiaa- nocmü tno|ö. ^ccjc bcöcï^ö öc langte cn bjecötc Dcc ©ïaneetcn / öcc yU
vcd\'Soof eonjimcticn cn oppofiticn/ cn anöccc DlccgclpcDingen / cn i^ bolban
zy daar aan booifcggingcn bjcgcn^ ooiïoogcn / fïcfttcn / Duncentijöcn / cn 500 boojt»
geeven. ^^aac cn Dobcn bctccftenö öp öe tööcn / in öe toclRcn 0ct gocö jlcft in\'t
nicubj tc öïcföcn/ tc ïaaten/ \'tllcöaam tcsulbcccn/ ccijcn/ en mecc Din^
gen bi\\nöic natuuc. ?{ian Öccjen
Takuim gccbcnspccn bolftomcn geloof/;
EU
Die \'ec cen ban behoomcn ftan (bjantsestjn\'ccjooocmccnnictal^in Eu-
ropa, bcr
mit^ men\'ec geen 5^2uftftecL5cn öceft) bcfllccöslcöinalle^bolgcn^
Dep 5clf§f cegelcn. ?CnOeccn / om te bjcetcn of cen saaft öen geluftften jaï of
niet/ gaan Dp ten Ecccaac öe^ ï©cts5/ cn blööcn öem öcn Aikoran topc;»
ncn/ om öcn tc Jfggen/ bjclft öet gcboïg öaac ban jal bjccjen. Meegen
vteerads ^tcccaac opcnö ijct bocft / tccbJö^ ÖP eenige onbcficnDcUJOojöcufl^jccftt/ cn
Tau v^oT IJP tcc ectfïe opflag bcbcfiigenöe gcboDcn binö/ jclö öP / Öat ö\' onöcc-
zcgginge\'n. nccuilng een gcïufeftigcn ultfïag jöi bebben; maac binö öP \'cc ontïtcnncnöc /
caaö ÖP be" tccfïonö öe jaaft tc fïaaften. <Bp Dcefc manlecoojöeelen 50 feec
ftbjalijft ban öet tocftomcnöe i toant öc bdft^an Oc tgö baücn öc Dlnncn
tod anöec^ uit.

^aac cn boben bebben 5p öcnRamlé, \'tgecncmfoojt bantoaacfcggm
öoo? flippen bp cbcn cn oncben gcjct / gép als? öo^ibcï-ficcncn/ cn ban
öcc5en öanöcl öouöcn Oc
Rammals tolnftcl; tcacfjfcnöcmct ölttoaacfcggcn
Dc fulöcn \'t^elö uit öc bcuc^ tc loftftcn. Eoo 5p ccnig bolft ban beere sien
ftomcn/ öebbenjp lulöcn/ Die mct öc öanö toegcfïootcn fn öctoInfteJtccc-
Den/ cn ben
Rammal bjagcn/ of öP tocï Jeggen ftan/ toat 5c in Dcöan&
Öebben. ï^icc op fcöict öet nicutoj^Qlcclgc bolft gemccnlpft toe/ f»i»«" Mam-
mal öouö 5ICÖ getoelöig bejlg/ toecpcnOe bccfcöfiöenc malen met Dccjctccc-
ïlngcn/ öaac/ gcïifftift gejcgtbcb/ Decfe ebene cn onebeiic flippen op gctcc^
ftenö flaan. Ifif^\'cc nu boïfi^ genoeg na fijn fin i^é / fdö öpban punt tot
punt / toat 5ön maftftcc in öc öanö öceft / cnDcefe ficö gcïaatcnöc Daac gcs
toelDIg ücctoonOecö ober te sgn / bfctocftt Doo? fijn boojbcclö ö\'onnofelm
tot ooft
iet0 te toaagcn.

.ïiocö Öeööf" fp Den Faal, \'t geen Ié / ccn bocft t\' openen / cm öooj Ö\' ebe-
ne of oncöcne getalcn gcluft ofongcluft tc toecten. K3at ö\'uitlegging öcc
^laomen bciangö/ öcn Huicggrr jijnöe gaan
fitten/ 5elöbctoeftomenöe
jahen opjooDanig ccu manicc fcieöcmbcfl metOcDjoomobcrccnDunRtte
fjomcn. J^p öccft ccn groot bocft boo? jicö leggen / \'t geen bol ban alöec»
ÖanöetoonDcclijfic pofiuucenl^ / toiic Inöp
d\'onnozele lieöen jooDanlge
Dingen toijfi / Die obccccnftomfl bcöbcn mcc Dc Ofuftördörn
Die öen In Den
D?ooni
te boo?en aeftomen 50«, «üIöu^ tccftt ÖP öoo? öc öoop / todftc

DP

-ocr page 376-

Eduward Melton door Perjfien cn Turkyen: 3 47

JPfiengtcfc/ bat öpöcn onsettoijfdölJoojjcgBünsa!/ \'tßCCuBmjalscbcu^
K\'/ ontBouöcn slcftöfincfniöß omttctttOté ïtontno^ ©a^

JCJ9 / öecmitg ne IctßQaiigcc^ öaar alle oagcn bccsaöercn. €n oofe omtrent
pnbjcQ/ bienaZuitalclD/ Oaacfeöcboo2bpöangfc^Doojt)un0nfeÖcïccpEn
if ^tjocßcn te htilacn.

^e|&ec(5aancn50n mecficnbccljcct gcncfQbtotbuflctooojbm/ cnftöriö-
Köcnen/ cn toanneer ttoce mannen tn gefcöücaaßen/ juHcn 5c malfianöec
|clbcn met bnlfien/ maac Doojgaan^/ gcïp bc to||bcn/ mcc fcfjclöcntc
necc 0aan; maac men boo?b nooit eenige faflecingentcgcn <0ob uit bun
tbonb homcn; en 500 5e Dp <©ob Booßen blocfeen/ of öat ficb tcmanö aan
öen önibcï gccft/ geïijh Me ban Europa gcmcenlp boojccn oetooontc bcb^
ben/ Jeggen fp mcc cen gcoote bccbaagböcibj <!ie man moct zoc wcezcn,
dätby zicb aan den duivel geeft, en van\'t Paradijs afftaat. ^i^fpcenjaah Eeden fe
bcbeUigcn toillen/ jgn al ljun ceöen/ by\'t geliefde hoofd des Konings, cn
ï«fiaanen.
by den geeft van den Propheet, jijnbc öcje ttocc ceöcn ban fcn gctoigt.

©an natuucc j^njp altemaal feccbebein^ö/ cn gcootc Wcpecj?/ 01 foc^
Kcn booj öïOccljanDc miböelcn eenige achting
te bccfictjgen j toant jpbcbs
bcn gcen gcootcc Dj0cfl)clö / al^ Dal jc onbcficnb moeten iccbcn. 45ctoclbfg
gaarne ontfangcn/ cn bocn fp gcfcöcnficn/ ra infonbcrbclb Dc «©jootcn»
Zoomen ccngcfcöcnh aan öcn »oningtoll Doen/ laat men\'ttoaacDcccen/
cn bolgcn^ Deeje toaacDigbelö moct men tien ten Bonberö in gelö aanöcii
<©2ooten-3&£uctoaacD£C fenöen/ en bijf ten Bonöecöaan jtjn Eieutcnant«
t^ een ccc&t/ \'tgeen öen^joning Ben bccgunt Beeft / cn foo men\'t Bem
tnct ocmaft nieten geeft/ boetBP fïcBmctgctoclö bctaaïcn/ gclijfiicfiöaac
ccn boojbcclö ban geiten Beb In ccn lifgcfant ban öc HollanöfcBc jüaatfcBap^
pp/ DIc öccfc tien cnb0fccnBonbcco ntet betaalcn ttiilbc»

3^enobccöaaDcnonmaatlgcfio|ïcngaanln Perfien gctoclDIginjtoangB /
m men fïet gecn Igccc ban aanfïcn/ toclftcr^faacöennlet met gouö cnfjl»
bcc opgcfcbiht jgn / cn öie niet een menigte ban l^mlgcnootcn Beeft\' toaac
ban öe namen en beöienfngen gcëbenaacD jijn na
Die ban öc^ l^oning^

Ep Bebben ren getooonte ban cïftanöcc op alle ï|oogti|bentc bcfociNcn /
om öen cen öen anbcc een geïuhbigc Jloogtijö te toenfcBcn. ^c bccmogcn»
Pc Bouöen fïcB In Bui^/ om öc bcjocfiingcn Dcc gccncnaf tc toacfitcn/ DIc
nilnöec al^ fp jijn. ©ccbolgcnjS fïöac« fP te paacö / cn gaan Dccjc bcfocliln=
sen tocccafïcggcn. l^oucllngcn bccbolgcnDccfcbefocïJingcn\'tgantfcBc
iaarDoo?/ cn gaanbp Dcgrootfic llccrcn/ bipbcnbe foo lang in öcn
Divan
of be Eaal/ tot Datfc uit Dcn Haram bomen/ Daac Bu" ©?outocn jön.
JÖannccc Deeje föceccu in Dcn Eaaltcecöcn/ neigen spmctBet Boofb/ leg?
ocnbc Inmibbclé Dc BanD opDc bo?fl/ om\'t gcfclfcöap te groeten/ \'t geen
bcn bcctoaeijt. ccnigc plicBt^pl^cglngcn ïtlimmcn jp tc paarb/ gc-
"üïgö ban bc gccnen Dic BcnSö» ïtomcn bcfocftcn / cn Dieben totbpDcnïio?
}]»nQ bccgcfcifchaoucn / om Doo? Bun gnnfl cnboo?fp?fcfting ccnigc gcnabe
ban ben fciöe tc bccfiröoen. m gcnnDcn of gunfl-bctopfingcn / toelfte
ecu itoning geniccnlnft aanjoöanigc licöen boet/ Jön öen ban fïjuen tocge

a te

-ocr page 377-

im Zee- en Land-Reizen van

Gdchwke" tc fltuiccn aan cen Kanof®outiccncucban cc»if?obincic/ ombpnjcïbcccn
dwKontngs öogei of ocn Kaiaat , toclftc sÖ\'vfBajcfleit ijcrti bcccccö tc beengen met
aandei^jo.- jjgjjpj ^aii Öcn 53jcngcce€iircödt)ficfommcgel0^tcgccbcn» Kan
SudeT, ontfangt oit gcfcljcnfe gcUjft een onluaacbccdijhe fcbat / Ijoe mel\'t öen mce^
cHhoedjiüg pcn tijo nict beel toaaro 1^/ en acnocn23jfngcc\'tbcbolcnegclögecocnoe/
die ontfaiv ß^j.(jjejn [jg^jcn nocö cen gcfcbcnfe en bctoono bem
500 bcd tce^

gen«or4en. ftc^pti / fl!^\'t mogcltjh / tj&ïl OCbltjÖfCÖaP / tOClftC ÖP aCbOdÖ OÖCt tn ÖC^

ïlonlng^ gr Öcugcnl? tc jijn.

^Cii tioning (iuucö menigmaalcn aan Dc (0oubct;neur^ öcc #?oblnclcn/

toi teeken van eer en goedwilligheid, ccn CpftcItlÖ Wecö / \'t gcm mcn Kalaac
nocmö. 3&fc5cn Kalaat, tnaac ban Ih ölcc öoo? nocö gcfp?ooftcn öcb /
cn\'tgccnicft öicctcc plaatfc ben ILccjfc bolftomentlljh toll nfjcclbcn l^cen
ftlccbop be^ccfïaanfcbe manicc gcrnccnlpcft mct gonbgnstlbccDoojtocc^
bcn. \'t ï^lcno öen <©onoccHeuc0 / om önn macöt tc orcgrootcn cn öen
niccc obectjct bolhtc gccbcn/ \'ttodh ö""
Kan ban bcn Kttoning bcs
minD 5ica0c / Oc0 tc mccc b?ce0 en cccblcDigöelo?" boo? ocn jclbe b«rt. i©an»
ncccbcfsc gun|i-bctoi)fcnacbtecblöbcn/ tocctcn bc d&cn^ccneur^ olc tcbccs
toecbcn boo? tnlböd ban gcfcöcnhen / toclltc 5p aan bcjf läonltigg ®unfltiina
gen cn aanöc (©jootcnbaff\'t tof ooen^

Kan bcctolttigb stjnöcbat öemben Kalaat tocjaï ßomen/ gaat uit
öe^^taD gebotgD ban aïlc 5ön<i^fflclcrjï/ cnöc boojnaamficnocéplaatjj/
mct Den grootficn öoop öe^ oolftjs.
<Bäl\\ moeten jicö Ö\'ci^ bp bfnöm alle Dc
g^anfer^ / mct Dc Ccompcttec^ / iCrommcl-flagccö / en auDcce ^prcUlc*
Den. 5^e10pccnftom|ïplaat^
Iï? gmiccnltjb Ineen ïü(ï-öof ccn mijl of ttoce
ban bc^taö/ Daac öcm Den <D£5iSntDf^ütonlngä/ öle Den Kalaat bjengt/
bectoacöt. ^00 öaafi Den (ï5oubccncuc ö«n In\'t gcflcöt hcggt/ maaftt
ÖP ccn jecc btcpc cccblcblgöclb/ cn boct ccn gcbcbooo? brn iOtonIng / Dan«
hcnbc <ïBob obec bat bcn iSonlng öcm In 5ijn gcöcugcnl^ ficcft.
tcfïit öu Den Kalaat aan / cn Deesen Kalaat, toelfie bcn Ifeoning fiuurb/
boïgcnl Dc^ «aoubecncur^ öoebatilgöelö; toant aan fouunigcn
fïuncD öp
alïcfnlijft bcn cch; aati anDeccn Den colt cn öen mantel; aan anDcren toccc f
ÜfÖalUtn bcncofi en ben mantel/ DegojDclenDen tuIbanDi maar 500\'t ccn
bccv02oot(len Dc^ßtjft^l^/ S^nö öpöcm oocft oen ^abrl cnöcn ^onjaacb,
3Bannccr b"5ilmbafTaDeur^ Den Kalaai ontfangcn/ ontjïaat \'cc Dichtoil^
gcoo-cttolfi; toant men ö^nbelb 5c bolgcnj? Dc pïaat^/ Daar 5c ban baan
Romen/ en 50a ben ^tmbaffaDcuc nkt ban ccn groot ^jlnéfiomt/ toil mcn
Öem bcn ^abel en Den ^^onjaacD niet gccufu. \'Sd.in ccnigên gccft m-n Den
^onjaacb sonbcr bcn ^abcl; en aan an^ crnbcn t>abfl jmiDccbcn ^on^
jaarb \' cn sijn bccjc ttocc fturtftcngrmccnüjri mct hofiHpftc geficcntcn bcsct,
5©cn Kan nu mct bccscnKalaat bchlecösijnöcfrccömetalljctboUttoccclnOc
^taDt/ gaat bcrbolgen^ na Dc^ ïïcnliig^ l^nlë (in.int In tcDcc g^taDtljceft
mcn\'cr ccn) fiufibc (ïijlcn banöc Dciic/ cnDoetaloaar crnlgc gcbcöcu boo?
öet toclbaaccn ban Den pcrfoonbcp Cioningö. na hccrb bP toccc na
Sijn fJalcl^/ baac
ccn gcoot maal onöertufTcöcn gcrccbié gcmaaftf too^
ncuöc Deesen Kalaat aan alle öc gccncn/ bic öctnft^oien\'scggcn/ Mouba-

rek

-ocr page 378-

Eduwafd Melton doot Perfien cn Turkyen. 545;

rek BacKet, öat \'0 te 5e00rn / gezegend en van een goed voorteeken moet die

. be perfiaanen n^cï) alle b\' (J^oflerfeBc ©olhcccn / tocftcn toat

toanbeïenié/ gelijlt top toen/ cn 5phonncn jtcbnlet genccg bcrtoonbercn
oofcon^ Ineen tulnofanberr plaats tejlen gaan/ cnbccbo gen^ tocbertcc
pïaqtfe lïcercn / baar top cer^öan baan gingen/ en bit albtig cen uurttofC
of bjie bcröülgen. baar en tegen boen een tapijt fpjepcn op be bcrmaa\'
«clijhßc plaatfüan bientuiti/ om oaac op te gaansuten/ enbe groente tc
oefcïjiiumen. ^oa
5p onDcrrtiffeljen ecniä opfiaan fnlh^ gcfcljleb niet / al^
Efntge ujucljten tr pïiihhen/ Daar 5p ban ceten tolUcn j toant 5p mahcn \'cc

bccï meer aaat^uf alg 5P pluhhcn/ 0I5005P niet gaarne fctjS cctcn/

\'t gern gchantïflb lp*

ïi^anncnbanfcnln Perfien nfet 5 toant tjct 50U fjcn booj ccn gcootc
fcljanöe gfrchaib tbojDrn- ^ilccnïljh too?ö bccjc offlTenlng gcDaan ban be
ï|occcn / tofihe mcn op öc maaltfiDcn ontbicö. 5^ce5c tocctcn be toonbcc^
ïtjhfie pofïnuccn öcgtorcrclb^ tc mahcn/ om fjet gejcïfcïjap te bcrficngcn*
^p (jcbbcn ooch <©ooc{jelaor^ / bic boojb\'onjen gcenjln^ bcöocbrn tc toö=\'
fecn; toant Daar bc laatfïenslcljban hlelnc Dingetje^ gelijhaï^ hnoopen on» Behendig,
bcc fjun bch£c0 öicnen / tjcb th be pccffaanfclje€5oocljdaar^grootc öocn= hiedderPer-
bcc-cpecen jfen gcbjuiften / öaar 5p
500 öcljenöig mee tolfien om tc gaan/ ^aanfche
bat het aïbcrgaautoftc
003 baac Inbcbjoogen soubc too?öen. ^uniHoo? Koord?
bcbanfcr^ gaan ö\' onjcn ooh bcc tc beben- \'h Heb bccf^öclbcnc maaien ge# danfers.
Sicn / öat 5c
CCU touto bobcn aan cen too?n bafl maahtcn / öaac 5c niet alleen/
bartcnoc Ijet touio tuffctjcn bc gcootc cn De ncbcn^ fiaanbe toon / op cn rug?
getoaact^ toccr afïicpcn; maac ihbeö ölt ooft sicn öoen/ meteen ftlnöban
ticn jaaren opöe fcljouDer?/ \'t toclft Ijmom Dcnöalé bafiöictö/ jjeb&cnöc
nletanbcc^ ottislcljtn\'tgctoigtteöosiöcn/ al^cenfioh/ toaarbanb\'elnöeti
met loot of pser befïagcn toaren.
nccö meer tc bcrtoonbctcn / 10
bat ich
Dit boo? ccn jongman ban omtrent ttomtlghjaccnsonbecfiohljcb sicn
boen\' ßcchhcnöcallecnltjh briöc ö\' armen uit/ toelhe Ijcm öoo? allc tcgcntolgt
Dlcnbcrt;\'

^e bpgcloobigöclö öcccfcljt onbec bc f or jianai 509 bccl en mccc aï^ on^
fccr öe tóhcn.
IllöOïcné ljun gebcö tc öoen / sn» fP geljaubcn stclj tc toaf=
fclien/ toaac tocfpin
leDccljuts een groote olcrhäntige toatcc-bah Ijebben/
baarban ïjfttoatiröoo? fjerfitl ftaaugcmecnlöh boltonrmcn 1^/ bfcmlt^S
Uien op
bccl plaaifen ban Perfien\'tjdbe In gccn grootc oberbloeb fjccft.
fcit toater jicfhcn fu \'t Ijßofb toaffchcn öen monb / cn b?ijbcc \'cc siclj \'t aan^
S^Stgt mee; cn toannccc mcn Ijen Ijnti buiIlgljcID fjlcc In boo?ljoub/ ant^
towjbcn fp/ ödt bit toater In een gmocgfamemenigte totDc reiniging; Bygeioovic
^atit hct moet bier boeten Doóg In bccse bahhcn sijn; maar toat bc loopen^ heidderp«!
öctoarfcen bclannb \' Ijoe onökp bic ooftsgn/ honncn
5c bolfiaan omfjcn {jaanen, ea
te trinigru/ cn totblDöen Uchtoaamtc maahcn gronbcnbeslcfj baac In
opbetSfnregribanMahometsaBct/ bat soo bcn
Pichkil, batte seggenbe btai®\'
mewcl^ bjcft / tjlociöc öc sclbc tot bc cclniging sonbc honncn bolfiaan. Baden,
öcbbcn nocljccn anöccc foojtban toaflcijtng/ in^gcluh^Doo?öciBct

^ P 3 gcs

-ocr page 379-

Zee - en Land - Reizen van

oeöoobea/ Vucïfói^/ wanneer ze hun Vrouwen bekend hebbcii, na\'tbad
te gaan j cn itien ö«ft\'cc/ bic bpöeloobfgt) ocnocfl Jijn om \'ec ttoce of b?fe
waaien ojpccn^gl) tejjaan. pcrte&aöcn jgnfeamec^/ Webanaïlefean»
ten flcflooten jgn / en gecn anbcc Uctje al^ Doo?
Ijtt getoelffcï ontfangen/
öaac eetiloe conoe glasen In jijn- HPannecc öet toatec toacm gemaa&t ld /
ßttmteen ftnecötbanöetbabopöetbaft/ fnoïaa(iopöcti &oo?n/ om öc ace*
ncn \' ölejlcö baben toillen/ te toaacfcDoutocn. ^oo een ©ccfiaau of cen
anbcce .miaöamctaan Daacfn acöt Dagen nletgcbiccfl toa^/ jon öp een ons
ïööelljftc leubteobcc fgngantfclje ïlcöaam geboelen/ \'t melft fiomt ban öat
Ijiin 5\\Bcet-3atcn/ Die beöcttebanöet baöte booten ocopenDf>aö/ slcöfio»
incuöc tcflnltcn/ bcDampen bejJilcöaam^ nictmecc Doo? bcfjcjclbc jtocct-
Oäten ftonncn nittoajctncn. b\' @?öcc Dat Dcn mannen banöcé mojs
gen^ albeci ttoee unten na bonnen opgang In öccje baöen g,mn/

na tocïftc tgot bet öc« bccbooDen jIcö öcctoaact^ tc bccbocgcn ; niaac
taat öc inibcn ban mlöbelcn belangö/ DIc öcböcn altemaal baöcn In öun
Buljcn. ®ti3ce uucen na Dat öc mannen nit öct Dab jtjn gegaan / gaan \'cc
öe ©loutoen in» ?Can öcn ingang 10 öc plaats / Daac jicö ccn IcDcc ontftlceö/
toaac na men na binnen tcccö. Eoo icmanö gecn
Docft öcf ft om tc beöcfta
Ren/ \'t geen Dc fcöaamte niettocfiaat te toonen/ ïcenö men\'cc Bem ccn/
toaac na men öcm toacm toatcc obcc bc fcöoubtr^ fio?t. ©ccbolgcn^ ftomt
\'ec cen ftncgt/ of/ joo jIcB bcbjoutoen baaDcn/ ccnbjouto^pccfoon/ öle
Dem met ccn grobe öocfe alle Dc buillgöclö ban öct llcöaatn afojöfc. fCöanö
toccpt D
p JlcD biöct bjacmc bab/ öaacöp jIcD joo langö ccInlgöal^\'tDom
gocö öunftt« <Sclöcft nu alöccDanöc llcbcn in öccjc baöen gaan / en Dat
xe

JicD Dcn cen bp öcn anöcc toaffcDen/ gcbcucö Bet meenlgmaal bat men\'cc
eenige fttoaaöaacöige builigDcidobecgaacö/ gclijft icft Daac cen hoojbeelö
bangcjlcnöeb in ttoee^ccfiaancn/ öte nooit/ Dolgen^ ccntoaacfcöönclti««,
Rebeftcntcnl^/ met ceniganjuibecmcnfcö Daööen tc Doen gcöaö»

*ft Zou na obectcccöcntotöcftlceoingöccf>cc0aancnj maac becmit^ top
5cin
Europa öcDcn^öaag^ genoeg Jien/ en Datjpöejeïbc filecDingoocftöaac
flcbjuiftcn/ oojöccllft/ öat öecje moeite onnoobig jonDe jIjn/ uoo?joobccï
Dct man-bolft bctceftj maac öc bjouïucn nooit of jccc jciöcn in anbcce plaatfen
Romenöe / jal ift öcn Heejcc Bicc öcc jeïbcc
fiiccöing gaan öcfcöiDbcn*
^e ©?outoen gaan in Perfien jccc p?acDtiggcftlccD/ DocB Dun fticebingft
nIct afgcjonöccö in cen bobenfie cn
ecu onöccfïe / of ftjbcn en coftftcn / ge^
ïpft men In
Europa öjaagt; maac Ié bpna gclpftbie öcc mannen, ©an
Kleeding boojen ÖC coft opcn/ cn ftomt nictbecDcc/ al^tot miööcn opöe ftniten.
derPerfiaan- gojDcl/ offtlccD/ \'t gccu ÖC mauncn om\'t lirijaam tolnbcn/ lä nict
fchevïott- t^aac Bangt flccBt^ logjr^ bp\'tïijf nccc. m moutocn ftomcn

tot aan Deöanb/ cn fluiten Daac jccc eng. ©p\'t Doofö öiaagcnjc ccn ftlcin
Doog bonnetje/ banjooöanlgccn fatfoen al^DcBoeöcn / toelcftc men placDt
te D?agen/ uitgenomen Dat Deejc bonnetje^ gccncanöcu Debben/ cn bol^
öcnl Bun fïaat of miDDclcn met geficcntcn bcccIccD jijn« ©an öcejc bonnet
fllngccö fommigen ccn jgöenefliipcc banacötcccnaf/ \'tgeen mctljctDaic/
\'t üielft Ben met tuiten lang^ öefcöouöeccnjtoiecö/ een aangenaam boo?.

toecp

-ocr page 380-

E du wàrd Meitori éooé Perfien en Türkyeti. 5 y |

tottgbooj î)ct gc5ïcöt maaïit. ö?aagm / Qriijft öü manhen \' cen ohûfc-
»?oiiî / toelfjs öe"
tot D\'cnïïlaauUJcn toc Ronit / cn jijn ooh öun fctioenèn nitt
Der|Ci||ï.enöe oan Dfc öcc mannen/ öoctocisc mct mcccöcc cccöt muilcngcs
nwmO mocötentooïöcnï toant 5P sijn ban sooöanïg ccn maahfel al^öcmnfs
Jf"\' Vöctfteöcö?outocn bponi^ö|aogcn/ uitg^onöccOöfltscccnhïrtn pscctfe

onöcc öeölcïöeböcn.

I©cn jecft in Perfien 5ctc bccï fcöoonc ©jotitocn/ 500 gccracötfgcn aï^
pianftcni toant gcIijft mcn \'cc ban alle ftantcn ban ö\'ccncn cn ö\'onöcccn
Jïtngt / fticsèn öe gccncn / öie öaac öcïlïoopïnlöen ban 30« / öc fcöoonc
Ucn öie 5c binöen bonnen. 55c blanftcn ftomcn ban
Poolen, Muskovie >
grcaffie,
Mengrelie, Georgie, cn ban öC ipconticccnbaw Groot Tartarye.
^e gecïagïlgen öcalö mcn uit öcïanöcnb^nöcnGrooteoMo^ol, miüt
ölc öc^ ]^oningö ban
Golkonda, cn bc^ lioningÈï biin Vizapour. .ïBatöe
Jtoactcn bclangO/ toaac ban mcn\'cc ooft cen mccnlgtcinPerfien bccft/ tic
RomcnbanDcftantbanMeliiide, cnban öc
Roede Zee.

^c b^outocn In Perfien laatctt 5lcö nict jlcn / aan toic \'t ooft ïoiiöc m^gen
tocejcn / ai^ alleen aan öun mannen«
a®anuccc 3c in ö* opcnbaacc bao^n
Saany \'tgccn nict geöaan to0|9 al^ban Dcgeciuscc |ïaa/ l^fpcftt ôçncCM
gcootc fïupcc ban \'t öoofo àf tot öc boeten toe/ cn Daacjijn müac ît^^ ôaaté
tcc plEïatfc öaac ö\'cogenfïöan/ öaac 5c ïïpoj 5icn om öc tocg tcftbnncn
flcbjuificn. ^nöul^bftnocpcnspslcönctgcn^mtf / sclf^ niet met óèBuf^-
ÖouDing j ooft cctcn 5P nooit mct öim mannen / toannccc \'cc maac iCmanö
ban buiten inftomt, ^ïöu^ (ïaat alleê tcc befcöiftftlng ban öcn man/ cn
Jon öcbjoutocn gecn mccficcefféii/ made ccc flaabinncn. \'tIBccfïegcDcelte
bon öen öag brengen 5p Ooo? met (Caöaft op becfcöelöcnc maniccen te ge^
bïulftcnj toant 5p ftonnen In Dun ofUanocnî^ôfenanOecbccnioâft öfböen.
^00
öaafi cen ööcötec getroutoti^/ 0«ft5coecn anöeren ommegang/ öï|ï
mct Daac ölenfimaagöcn/ of öaac <l5£luböcni cn bc b?outocn ban ^taat
Sön ÖC
qtenm / ölc \'t naautofl bctoaacö too^Dcn. î|oc Doogcc cen man fn
toaacÖisDf^ö bccljcbcn / of Doe Dp mecc röftöommcn bcjit/ Doe lip ccn
Dcootcc getal ban b?outoen cn fTüabcnsalonöccDouDcn ; toant öc ^ccfïancn Macht <ï«
bebDcn gaacnc Dat ccn icDcc Dun macljt en gcjag bcftcnö 5p ; cn obcc öccjc Peifiaanen ,
b?outoen öcb&cn 5p 5ulft ccn bolftomcnc öcccfcöappp/ Dat setn Dun tcgcn^ o^«
toOQjöfgöPlÖ malftanöec gecn fttoaaöopsigtöucbcn gecbcn. viouwci^,

H^en öeeft tweederhandcGciubden tot de bctoaacing ÖCC ^ultaancn / cn
^ïoutocn ban groote ï^ccrcn. ö\' €cnen 5i)n blanft / DocD öccsc ftomcn nict
ï»? öc ©joutocn/ maac 50» onccnlöftBefïclötotöcbctoaaringöcsïfccfïcin^
Oang0 ban Den
Haram ; ö\' anöeccn sijn 3toact/ lelöft ban eangeslgt/ m
tot öcu bulft toc gclubö/ gclgft ooft D\'cccffen sijn j toant In
Perfien gebïulftt
litlén.
geën iGelubden » die maar iets mannelijks overgehouden hebben,
^fcje laatfïcn sön \'t / öie \'t binncnfi ban öen Haram bctoaaccn* Eoo ccn
®?öuto ban ^taat nooösaaftclgft uit moet toeesen/ gaan\'cc bccfcDciöene
J^du&öcn bob? cn aeljtec / met gcootc fioftften / om cen pöcc
te öocn toij^
ÏÖanncec öc:^ ifîoningïî ©?outocn tcEanöctoaactsgnomsicótcbcc-
«Wil/ uioct rncii 5lcD toacDtcn ban op ccn mijl
of ttocc oicplàat^tcna^\'

ÖCfl

-ocr page 381-

Zeer en Land - Reizen van

Dec.n i om Dicc tian occujittia\'i rc sijn rccfii \'ec c n menigte ban öfanfif iSei
luuoen uao?
uit Oic öc rijo ng oaar Dan üiengcii i toam ör ^ojdctc (^fiuös
Den oltjocn aiti|0 tot betoaacing Dcc ©jouujcn Cii Vuojöcu jiec jelocn tutccs
nige
auOfcc otenticn gebjuiftt. Eoo\'t hojamtc gebeuren DatiemanO na
Dcejc toaurfcnoubJing
\'t 5n fTaapenOe of toaahcnOc / omtcent ocplaat^
geoonöcn toiecö/ Daac De^ï ftoningö ©loutocn jgn/ joubptetfionD/ 50«*
Dcc ccnige tnanlccc ban cccljt^O0?Dcring \' aan fiuftßen gehaßt/
of op cents
.... gc anöccc tojccöcc manicc om öal^ gcb?acfjt tooiocn / gciijft uit öctbolgcnoe
„Sdhdd boojbcclötoclaf tcmcctcnl?.
Cha-Abas den tweede seftccctgömct 5ön ©joUäi
toen tc Hanbctoaact gctcofthcn jönoe / caafttc ccn Dec gccncn / Die De tenten
ÖaD gclpen opcccgrcn/ bccmoelo stjnDe Doo? oen tocg cn Doo? Den arbclö/ bp
ongcluft onöec cen öccjcc tenten in flaap. $to?t ïjlcc op öc0 föoning0 ©lou*
toen öaac geftomcn sijnbc/ cn Occjcn campsallgc In \'t oog gcftcecgen ßc&s
öcnoc / gabcn uit bccbaa^Döclo ccn gctocIOIgc fcljjccuto. ®cc(ionû fcijootcti
De <0cïuööcn toe / en / jonDec ijem ccn^ Den tijo tc gccbcn ban tec Deeg t\' onts
toaahcn/ toonOcn 5p hem In \'t ftïceû \' Daar bpopïag/ en begjocbcn\'öcm
alsoo IccbcnDig; obcc toclftc OaaO/ gciijft ober een tceften ban gcnegcnthclQ
tot öun IBccfïcc / SP ban Ocn Honing bcgIftlgD toiccöcn. öccsc
toen Doo? ccn ^o?p tcchftcn/ al toas\'t ooft in\'tmiODen bande tointcc/ cti
Sclf^ bp nacöt/ moeten alle Dc mannen/ sooöaafl SP öi^cban bcctoittigD
Stjn^ tcnbcDO^uit/ om sicö soo lang aan ccn ftant tc gouDcn/ (otOatsctctt
minden mct alle öun a^boia ttocc of 0|ie niDicn becOcc s^n gctcoft«
Ren.

van eenige
,>C3 clubden.

zeven-

■ I

-ocr page 382-

Eduwatd Melton door Perfien cn Turkyen. 3 5 3

ZEVENTIENDE HOOFD-STUK.

Vreemde manier Vän Erven en van Huwelijken. Hoedanig
d\' Echt-fcheidingen in Perfien verricht worden. Rouw-
klagten over Dooden , en wijze van begraaven. Won-
derlijke gebaarden der Moulhas, als zyde li[ken :\'na.W^ .
Kerkhof verzeilen. Gedaante der Perfiaanfche Craven.
Vreemd gevoelen der Perfiaanen omtrent de Dooden,
d\' Opftandiging, &c.

W^t be ^^ntoelf}ru^ bec ©erfïaanen belangD/ b\'^î^uber^ SÓ\'n ßftooon
.Öun Wnbccen 3CCC bjoeg en omtrent ö\'oubccboni ban negen of ticn
jaaren t\' onbectcoutocn.
^t ïèct ban U abomei flaat Ijm niet toe mttc
aï^ btec bjcitlge ©?outocn tc nccnicn/ Uicïcltc 5p Nèkha nornirn j maac Daac
^ijn\'cc anDcccn/ Amomha gefifctcn/ Dat\'^ tc Scggen
Huur-wijven, en
ban bfCjcn tnogcn 5p\'cc foo bed nccmcn/ al^sp boebcn honnrn/ cn boo?
jQobeel töbt^al^\'t tjenbcbcfö/ \'tgecnmcthcr.nï^banbcniaecötccrpcgaat. "
«ï^ocft feonnen 5p bc ^laatilnncn / toclfic 5P boopcn / Bc&?uiBcn / rn toojbcn
-bc ölnbcrcn /
500 ban b\' ccncn al^ ban 5\' nnbrren boo? torttlg gcfjonbcn / cn vieeaide
■ftben gelijchcrbanb sonber bat\'cc ban onbfïeof jóngfic gcfp?oofien toojDj K^anier vaa
maac ttoee 35ocl)tcrg trehßen maac soo bccl alé ccn ^oon., 3©anncfc Dc
ttjb öcc Ï^?outocn/ bic 5c teljnuc genomen Ijcbèen/ bccflcecftentö/ fluurö
ben man /
500 tjp 5? t ïongfc ÖouDcn toil / toebccom / cn sijn sn al^ ban
selloubcn stcï) bccrtlg bagen ban alle blccfcljtlijhe gemeenfcfiap te ontbonbcn /
cnite sirn of 5c ooh stoangcr S!jn.

^cnlfêan gccft aan bc©?ontocn/ toclchc ftp trontob / ecn25|uibfcï)at/ van huwc^
^5Dn goebcren brterlimb / fjjfïuurö lv:ngclbfnficffenoni5ïc.lj tchlcCbcn.-itjkeii.

©oclncc^ fïuurcn\'cr oocft tnggcItjh^aanDc Jlanticn/ maactorinlg/
fn alles? boo? tufTcljcnhomft ban bccsc of gerne bcöaaaöc ©?outocn; toant
Dc ttocc partpcn fitObcn malhanbcc nooit uoo? been gesien. ©c 23?uiloft^-
Dag geltomcn sijnbe / fïunrb mcn op \'t gclniö ban frompcttcn cntrommcï^
reniac ï^aarbcn of Joannen / bic geïaaöcn sijn mct «ïlccbcren ban bc 25?uib/
tcnljuisc banbrn 25?ulöegom/ \'tgecn bicfiOJil^uit crnpbelcracnisurbtge^
n^cfficntijb
500 bccl nict tc bcbuibrn lïctft/ Ijct tocl fcljgnr.
2a?tiib tuo?b te boet gelfiö / gfboïgö ban bcr fcljcibcnc ©?outocti met onts
Ficcfut?e ïôû^-hôarfcn in ljun hanbcti i boo? aangaan ccnigc trommclfla:»
s-i»\' CU anöfre ^pcclUcörn. \'^an Ijct buié Qchomcn^Ö«Dc ban öcn gern /

ip Die

-ocr page 383-

- 3 , : LaiKi - Reizen-\'Wr \' ; \'. T

bic öaac HSn« 53^59«/ Öouö ÖP öc öcucgcfïootcn/ (ti öc^JalÖP/ oni öc^
«i^ocötcc0 <0uOec^in öet i|utoc!ptc öoea öetonKgc«/ ecn gcootcc
ffcÖatöeioof\'Ö^^ff/ ^^^ ÖPftanoftöHgcetjcn. Eccflonöïtloptmeni toaat
óp ÖP tf ftf ""^n Ö\'f ft / öat ÖP oe ^ocötcc tot
Hit m$ cn Dcgcccb j maat
cinDcigcrt/ uacCiiige toaojÖcnoPf cen toccc/ oücccen geftomcn sijntjc/ tcccö
DcBjnlb Dlnncn mct bc ©joutocn/ Dtc öacc UccseUcn/ cn alle Oc SWocÖ»
bictoantcn*
 Iccfi ccn Moulha öe PooitoaajOcn öc^ l^utoctijft^/

toaac naDc25?utö enalïeöc ©lontocn mct öaac in\'tötnncnfie ban\'töuf^fti
ccnigc ftamct gaón j toant öc mannen cn bjoutocncctcn icbcc in cen öpsonöccc
pïaarf.

ï^ii: i^ Ö^t aïfe^ / öat op ijcn trouto-bag gcbaan toojb; maac Dc Ijoïgcn«
. bcn.palicn nict aïtijD^oo aangenaam/ en\'t gcbcucb mcnigmaaï/ bal be
„ \'"ttocc èaétpcn tofï öaafï&i fttoaab berfïanbcaaftcn; intoelftcn gcballc/ cn
•toamicic benun-bc
\'b>onto fttoaïijft öanOeiD/ Ocbjölito/ bicö\'ccöt-fcöcia
Dingl] bcspf ht / tc gMp coft om öf t &eloofoc\'^«todijft^\'goeö fp?ccftt} maac
grmccnUjft
too?ö Dit ban Den man gctocigec-ö/ onaangc^icn tocï&ctoclgca
£t
?ïg öe b|onto bpöaac bccjocft bajucnDc/ toojbsetiifttoi!^ nocöargccgca
ÖanDclb/ cn öaac öoo? gcnootjaaftt tcgcn önn tc jfggcn/ Dat öP Öaac
maac gaan 5al Jaatcn / cn bat
5c nieto" ban öcm begeer b. fiec op gaan jp
tc faamcn na
DCnKaziof Cheic-kslotiin, bicÓcnÉcctaac Dc^ ïBctél^/ in
toflftcc0 t£gentooo|DfgöeiO 5P malftanbcc bcclaatcn / bltjbenbc becbolgen^
ccn icDfc toeet 500 üjp al^ boo?öecn» ©oïgen^ ö"" ftdnncnjp bit bjic
maaien Oocn; maac na Decsc Djle maaien mag De bjonto iiiirt toccc bpbeti
tuan ftecccn/ trn minficn
500ban tcbooien/ InDlcn ÖP Öaac boo?bcbiccöc
maal toerc aan toilöc nmnen/ cenanbcc Ij^ac nietcntcwtobc/ cnbccbo!^
gcngbccfiict»

,. .j^H 10 mp nocö obcrigö ccnigc aantnerftingcn tc boen tocgen^ ö^t fïctbcn
tólovet\' cn begcaaben bcc f ccfïaancn. ^c getooonte IjJ / toaniicfet Denjlcficgcbaac
Dooden^n ban\'t iccbcnloopt/ bccfcöciöcncbuurcnbobenopöct Doftban\'töiit^t\'pnt*\'
mamerevau jiecficn/ oiu ÖC btuiccn tcbcctolttfgni / Dat 5U i0oö boo? öemblDDcn stillen.
Segtaaven. ^^^ Jlctbm / tocccgarmö ftctgantfcöc öt»#ban \'t fcÖ?Cfiitocn

cnftnjtfn/ is sonDcrön&Dec bjontncn/ Dte jicö\'t öaicult\'t Öoofotccftften /
cn stiïhc toonDcrfgcftc pofinucm maaftcn / Dat mcn seggen ;a»i / öatsc mct
öen ^ulbcl bf5\' tcn toaaccn. ^nbrr bit fclijrrtitorn cn ftlaagcn öocn 5c lan^
ge bcirtaogen ban aïlc öc^ obcclccöiiifn^ IjocöantgöcDen / toaac na
fp t\' eïïicnp toccc afgröfelyft aau \'t giUfu tpcn. IJicc na gaat mcnbp bcn
Ka-
zi,
om öf"\' it bcctoittlgm/ fcat seobaiiifg ccn grllojbcnf^/ toaacopÖen
Kazi anttooo?D aan bcn gccn/ bic tjcin Dccjc tijDing bzcngt Serchoumafa-
iaraet-bachet. Oat\'^ tc Seggni
/ dat u hoofd in veiligheid zy, <@nbcrfnf«
fcf}cn neemt öPSiJnjföfl/ cnscgrlo
öcbalaf-b.icf nanöcn Mouiderchour,
torlchcben gcehi^/ Die bc booöcn toaffftt/ om f)« Uröaaniuit Drnöuifctc
Öaalcn/ en Ijet selbe te gaan toaffcljcn In ecn IjniiJ/ \'t gccn ten brcscn einöe
biföt bp ccnigloopenö toatec gcruatliJ« iiec na (iet rncnccn mcnigtcba«
Moulhas ftamcn nictÖc©aancnban Dc üSog\'qurc/ toclfte lange fïoftftcngc^
ïp alépifftenstjn/ aan toellifc einöcn uicnbjccDcgcïc cn latocnc plaarci»

ijfgt/

Echt
dingen

-ocr page 384-

E duward Melron döof Perfieö en Turkyen. 3 5

iKSt/ btc^oo öunen jtoaft Jijn/ bat fe op bc MnRe betóicïStnS
Sööc of ict^ öjecßcHjb^ buigen, tobom brrjc fiohbett Ü ooït reuig \'taft of
sciüonbcn/ cPcn gcUjft mtn onjc baanbel# oprólb\'. 5&cfje
Moulhas rocs ,
gf»» lulb^ftccï^ Alia , Alla, Aüa, nIct anDfc^ Bccöaalftibc/ cn mtopöcn gebaexd«»
p?cucn ban op bcn anbcccnboctbanjctibci cn/ bcrmlt^bc0coicn/ bic\'t deiMouihai
luiöjlfcijjteutocn/ \'tmecRtgcibbrögcn/ nfchcnjpbcibebcbtómcnlnb\'co®
«n / fn trcbficn met Dc blugcré bc toangcn tc rng / om niet mccrDcr gcbjclö
te bonnen, fcb^cciibjcn^ \'t % Icïiaam gctoaffe{jen jipDc / töojbcn öe fticcDc^
JfU/ öaac öcn obecïccbcnc In Gcfïojbcn Ig / aan Den M
^)urderchour gcgecs
ben / gelp öcm tocbcöoorcnbc. men nu bcbaftcmeet D^aogcn/öaac \'

Öettijh oplegt / l^\'t bc getooonte / bat een Ieöcc / bicn jp ontmoeten/ Dc
fcöoubcc Daac joo lang toe lecnb / tot öat ccn anbcc öcm ftomt bccloffcn /
cn too?öcn
Dccjc licDcn DoojDc lïSaagcn ban bcnobcrIccDene Daarna boo? ^
Öun niecitc bcrgolöcm goo\'t ccn man ban ^taat i^ / jööflö rn tcomb
men aüc jön paaröcn/ cn mcnlceubVrïeïfébau anbcccn / cm jiJn lijft-
ftaatic t\' aanjlcnlpftcr
te maaften. <Bp \'t cen ïegt men jijn tulbanD / cp \'t
anDcc Jön fabci/ opauöcren jtjn pylcn/ jyuboog/ fönfcöilö/ cnln-tal^
fiemccn oUc^/ \'tgeen Dienen ftan cm Den paatofDappcrDcibban bcnober^
ïccbcne tc öoen Rennen, ^ict öaac / öofDanig öc ftgft-fïaatlc bec <ïP|ooten

i toant Dc gemccnc cn flcgtcïlcbcn gcbjuiftcn niet bccï omfïanDigöfbcn /
cn too?o öet lijft maacöllfcnlijft met öctfiö?ccutofnen jingen Dcc Moulhas
na öct ïtecftöof gcbjacöt^ \'t a5?oot(le / Dat men t\'ifpahan binö / too?.D
Kabrellon ßcnocmöj maat inöe^jclf^ gantfeöe cmftringjictmcngccHcen
Tcaapc <©?af-ficöc. ö\'^lrnifnlcrss Doen bp toijlcn cctig?öotc fiecn of jarft leggen
opbe plaats / Daac jc DcgjaeUm jijn; maacDc cpftPf« bocn bier pploarni
oprccötcn / toclhc ccn gctoclffcï onOfrfcöiöagcn / toaac onbcc jp boo? Dc
JOU Deb?ijö Jö«/ toannccc jp alle jaactn/ bolgrns? fiun getooonte/ gclijft
Ökr boo? cc5cöti#/ op öc gjabcntecgcöeuöcnipDccöbccltcDcnengaaiuftcn
enö?inïm

.ïBaac om toeec tc Recren tot Dct «JerMjofbctpcrfiaancn; mcnmaaftt ^ ,
öc ftuilban jc^boeten in öe ïangtc cn eben joo bccl in Dc Diepte / Docö Dcb?ccDtc der
ftan gemcenlöft niet
mecc al^ tto e boeten gaaien» i^icc na g?aafD men in fche giav«n.
jcn Dcc jijbcn / toelfte na M ekk», omlegen ^ y een pïaat^ / joo-ticoot aljê Dft
Jcöaam/ altoaac men Dm Dootbcop Dc jijbdnlcgt/ niet ïictoangcjlröt na
Mekka gcftccït. < (icitt.mcn ttocc tlfö^^ aan Dc jijDÓi bcé ftcofb^
op jooDanig ccn m^Viiccy Daiö^aacbc/ Inblenijc ftomt tc ballen/ jijnaam
Oc^icbt niet bcbeftïien ftan. Eoo \'t ccn rijft man i^/ cf bic ccn gocö
Öaat ig getoccfi / bcg?aafb men ract öcm jijntulbanö/ jijt^fabct/ 50« PÖ^
/ cn Jtjn pijl-ftoïtec / cn men fïdD ooft ccnigc fpijjcn bp Dft ïlcöaam.
«inöcitjh tjcmuurömen öit gat/ Daaröct licljaam inlegt/ mctgcbafjftcne
[wenen / cn incn bulö ö\'auDccc ftuiï toccc met aacöe / gclpft men bp ong öoct /
na cen ieöcc toeec Deen gaat* ^c
Moulhas alleen ftcccen toccc na Det
hïïf " öcn<©bcrlceDcnc/ baar men Dcn tcn cctcn geeft/ enboo?Demoei
{e
^looct / tortïte JP gcöaD ïjcbbcn met joo lang te jingcncn tcfcö?ccutom.
33crüoiQcn,é homcnöc toleuDfu
bp öen ecfgcnaam ban ben obeclceötntn /om
■ • - f P a Öfm

1

-ocr page 385-

^fó .Zce^enXand-Reizen van ■

Öfrri tc betiJigcft öf öjoefïi^/ toeïftç Sn oücc öe öoaö ban jgn Slocbbcr^
toanf beübcn. C&an^ fpjççftcn jn.ban öe öccimaaöing De^ bjcccelot^ / m
Jeggen/ bat öet öaac rtiecgdfae»\'^al^ meicenJtacaüaane/ bjaacbanöe
ccnen ccc ol^ ö\'anöcccn tcc tegcc plaatfe bomen. 9»cöt öagen öaac na
fïtiat öen ecfgenaatn te paacö / en gaat alle öeese bcsoeftlngcn voeec afïegs
oen.

3©at öc gcootc ï|e;cwnMatigt/ sn OebecIcngemcenlöft&pöuntcflamcnt/
öatöun llcöaam na
Mekka, of na Meched, öaac cen ban öun fclllgen legt/
OfboecD5aUtJo?öcn.

Vrttmd gür ^ecllaancn geloobcn / gdijït öc €ucftcn / öat/ 500 öaafi öc öull
Voelen om- Öaac 5c tn bcgcaabcn syn/ toccc toegemaaht i0/ ttoee iiSngclcn öaac ftomcn /
«ent de Negutr of Manguer gcnocmö / Öte öen obccïecöcnc tot öcn gojöcï toc opccgs
tm/ cn öcm rcöen baïi jiJngeloof b?aagcn/ cnöat 5Pöem/ bolgen^ öet
ging, &c. Qoeö of ftüjaab bat ÖP geöaan öerft/ toel of fttoalöftöanöelcn. ?ïangaanöe
öc pönlol"2 öcc slelcn boo? ö\'opïlaaDIglng/ sommigen scggen/ öat öccsc
poiiigino niet anöec^ cnl.é/ alleen geuielölg becouto obcc öctocctcnfcpap»
pen cn anöcce bolmaafttfteöcn ban öe siel / toelfte 5p bccftcggen ftonöcn /
niet bccftcccgcn tc öcööcn / cn örcbalben tot ölc bolmaafttöciö nict gcfto-
mcn te stjn / toelfte <0oö ban öenbecfifcötc» ICnöcccn geboden / öat öc
Sielen öcc campsallgen gcplaagö toonöen mct D?oomcn cn afgcijfdDfte beet
fcijijningen / öaac In tegenöed Ölc Dec gcluftsa Igen gcöuuclgc bccfcööntns
gen ban ötngen öebben/ Die öcn Uecljeugeu ftonnen/ tot Dat öcn
Sahebel-
zaman,
öcu mccficcöcó t0ö^ / ftomcnsal/ om öc ï^et ban Mahomet tc
bcbcfïigcn/ todfte met sgn eigene öanö öen Dedgarjal öooöen/ öicsoobcci
ié al^ of top sdöcn öctï
Antichrift, cn Dat Öan olIclccbcnDIgen op (laanöc
boet sullen (iwbcn/ \'tgccn tcc Sdbc ttjö gebolgö sal toojöcn ban b\'aïgcmcc-
MC opffanöiging / Dien sp Maavedet-hechré noemen. ®at 5c selbe llcöaas
tuen cn sidcn sIcö toccc bccccnlgen sullen/ om Inöcn bagDejJooiöcd^ booj
öcn tcoon ban oen gcootcn Öecötcc Dc^ toeccelD^ te becfdjönen / en Dat \'cc /
om öcctoaact^ tcftómen/ ccn b|ug 1^/
Polfem genoemö / fcöecpec aljj
ccn mcjS / toaac obcc öc JïBufulman^ llcfttcc sullen gaan / al^ een üogd bllc»
Qcn ftan. öc goöloosen cn oogclowbigen op ö\' cecflc tcecouDcc Deesen
bjug sullen ballen / altoaacccn bïoeö loopt ban öunc met öuiscnö ^uibc^
len / getoapcnö metöatpocncn / ïtang?» e» öicrgdrjfte Itjßcumcntcn / om
öcn baac In te tccftften. Cn In öcc öaaö toannnccc cdt!#ecfiaan geen cccöt
ban ccR anöcc l^cclïaan ftan öebOen/ $alöp öem dnôfSgft Oit öjclgemcnt
öocn;
Eerghy den^olsccat overgiat, zult gy\'i me dubbeli wedergeeven j
\'k zal II by de flip van uw kleed valt houden , \'en u beletten een voet voort te
zetten, voor gy my voldaan hebt,
.nSaac Ole toat loosec sgn/ laeöcn met
b^esepjaatjc^/ cnanttoi)o"?Dcn3
wel, wel, wy zullen eens zien of ik (trui-
kelen zal, alsikden ^^olSfCStovergaa. ^Cf! ^ojtlccban
\'t i^dcaöö^\' toel-
fte SP
Ruzuen nocuicu / Sal öcn / seggen sp / Dc öcuc opm öoctt« §lec sul-
len SP Sitten op Den boojö ban Den giootcn Kanjer, \'tgcenccnfontdnl^/
öaac\'öun ^joplject met een gjoote pallepd ften ban öit toatcc te öjinften sal
Bccbcn i cn
öat sn bctbolgcn^ ccn ntcnigtc uan bjoutocn sullen öcööen/

öaac

-ocr page 386-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. j j^t

baac crpjefeigh toe gefcöaapen / bcncbcn^ albcclcp Ichßece gcccßtrn cn
om bcfjc plaat^ ban becmaah en ban öeiïigödb nict te befmcttcn booi\'be nooös
pauitjiiïjföfn/ üJclöE op I)ct cctcn cn op {jct bjniftcnbolgcn/ jal alïc0 uit
fernen Ineen toeiculhenbjtocct/ cnspsuUcnlnecutolgljclö Inbcfjcnlteat
olijbcn. Bïiocccn/ öle bcrfianOlgcc jljn / SWn/ bat mcn bccjc CUißcn
biet boïgen^ bc ipoojöcn batten/ maac bat mcn gcloobcn moct/ batbcgc:»
•nftfaügbclb nict en befïaat / al^ In öc bolma aft tc ftcnnl^ öcc tüfctenfcljoppcn /
fn öat/ toat öc sinnen bclangö/ öc selbe fiun boIDocnlnggciriftfoimlgljcttC
Öocöanlgljclö snUenljcb&cn,

EINDE
DES

darde d e e t s.

2

-ocr page 387-

3ÏS

-ocr page 388-

n9

Zeldzaame en gedenkwaardige

ZEE-LANDREIZEN

FAN

EDUWARD MELTON,

Engelfch Edelman j
Door de voornaamfte Gedeelten des Werelds. >

VIERDE EN LAATSTE DEEL,

DOOR PERSIEN, TURKYEN EN INDIEN,

EERSTE HOOF D-S TUK,

Den Schrijver vertrekt van Ifpahan na Turkyen. Komft tot
Erzerom. Onmenfchelijke wreedheid der Turken, ge-
pleegd tegen een Armenifch Kind , en des zelfs wonderlij-
ke volftandigheid in het Geloof. Menigte van Turkfchc
Kerkhoven. Des Schrijvers aankomft tot Konftantino-
poien ; &c.

€lDFt alïc mcnfdimban natncc tot tJüranbcrfnoen ocnclgö 5r|n/ ^en scKdi.
en DatDcfS« c?ift Boo? öet brjigtlgmban ö^emiDf <©ftorfifn, en
ver vertrekt
antjcrrr botftrrtn jcben / gctoflDïg aotiorcrttï/\' elgoo mcnaltgl) ^an ifpahaa
file gföflgten ï)f f fc, öat mm op anbere plaatfen noclj let?? toon= «axurky«!,
DctU)hfr^50ï5int/ bcgoncnp/nabattopinPerftentufrrtjmtre
bfccticn rn bDf^\'^" maanbcn obcrgcb?acl)t fiabbcn/ f)ct brtblgf
oloacc tc bcrbiictcn; toaarom top on^^ gccceb maaïucn/ cm met
b\' cctfie Kara-
vaane ?

-ocr page 389-

im Zee- en Land-Reizen van

vaane, bic tia Turkyen gaanwuöc/ tc tjcctccft&cn. ^nöicii toiJ aïlceiilp Öooj
Perfien öaööciv tnoeten tceftBcn/ jouben top 500 langtjna gecn Karavaane
Debben toiHcn toacDtcnj ntaac bccmicgDet m\'jen in Turkyen op Dcc na 500
briüg nfct mi^S/ en öat men gefiaöig boo?be iSoobcc^ / öie in mcnigtetot
nncntDöe öp öe «ïrl^igecg paffen / te P^cjcn Detfc / toaccn top gencraöjaaÊit/
na öat
topallè^ albaacöigö DaöDengcmaaht / aljooöc Karavaaneop Daac
bcttwfc fïaftï / ndeö 0?ie"toechen t\' lfpatian tc öccblijben / \'t gêcn becoojjaaRt
tolcrOöoo? cen gcfcD«/ \'ttoclcR onöcr eenigen öccboo?«aamfic ïlooplicbcn
bauöc
Karavaane ontfionö/ cnöat buitenttoijfcl nocD langcc gcouucö / cn
gcootcc ougcUihhcn al^ öct öooöfTaan ban cttelijRc ^EcmcmfcOc cti CnreFtfcöe
3?icnaarg / bencbcngbicc a bijf ïtemti-DouÈccg / bccoojfaaht jouDc öebben/
inöien öén honing öaac gecn ojöcc in D^D öoen fïeHcn.

\'t<©ffcDil öan alDu.é einöelöcbtfc bcöccöcicgtJön-c / brrtccRRcn topop
öfnzHipjU bcgjaacgi£;74Uit
Ifpahan, cn Dtoamm opDrn26gunpt\'Er-
zerotn; toant üccmfté toybpnaoücDfn ttjööcjductorg tcoMicn/ bscntop
get]OnDcn Dabben/ toanneec top metbc
Karavaane UailSiDvrna ua Perfien
ccisöcn/ en öatöïe aïcccbsS Diccbocjiu\'t bjccfcc bcfcDif^eben jou Dft tc
cctiemaal onnooDigjynöc bcfeD?ij\'diïig banaSlc tJcplaatffn/ Öaac top boo?
tccftften/ nocD cenmaai Diccin te boegen; cn Jf\'fl^au ilioochbiccban
Er-
zerom
gcen getoagö gcmaaRt Ijcbbcn / inbicn top öaac geen aaufcöoutoec^
toaccn gctorcfl ban b\'afgrgfciöhfïc tojfebDriö/ bic bc ^011 colt bcfcöóntoö
öccft. Sict öicc \'t bccDaal öaac ban.

EeftCc jange (CurR / toclRccg IBocbcc cen gcootc ©?{cnöin toagban cen
Dcc aanjienïtjhfïc lïrmcnifcDc ©?antocn/ tcoutoDe/ op DcnttoecDen bagD
na onfc fimnfï in De boo?noemDe^taDt/ fcn^ocötcc ban jijn ïanDaacD.
b\' ?ecmcnifcöe ünfcc / Dic maac ccn manncIpR Rinö Daö/ ccn jangctic
ban omtcent ttoaalf faaccn / toierö oöccrtiitg önn onöccïingc Djicnöfcöap
ban Dc CucRIn tc bjniloft genootJigö. \'t «Scbagtc jongetje / Die\'cc bp gc*
toecfi toag / toannrcc Dcjï ^luiDcgömg Siocïiec Dc jijne Rtoant nooDcn/
tocnfcöte/ geltjft Dcftlnöcccn/ oocbtocïop DecjeJ^ccfl te tocejcn/ cnb?oeg
DccDalben aan jtjn Jüacbcc / of jc öcm mcc toilbc nccmcn. .ïiBaebcc/
öien De getooontcn DcjSilanög jccc vuci bcftenb tuai cn/ jf f tegen fjaar jaons
tjc/ öat Dk gcenlïn^ gcfcöicöcn fionDc/ bcrmit^ Dct grcn manncitifj ftinö
pan mccc alé ötjf/ often uitecflcn jcp\'jaarcn/ gcoojlofD toaéjicii anöcc be
Cucftfcfrc 3i?outocntn ^ocDtccjS tc bcrmcngCn. ^en jong n ^frinrnicc
ÏIct Daarom ccDtcc nfet flecftcc alétc boojcn aan tc Doubrn/ cutoircböaacüi
gcDoïpcn banccn Jllgocpc/ DIcöiec bjitoaö/ todfte / oniDaacJlfff|ctcbc=
Daagcn/ jelöe/ Dat mrn Dcm alö ccn meisje jonbc RlcrDcn/ cn öat\'cc on?
öcc JOO bccl menfcDen nict eenö aeDt op gcfïaagcn jeubc toojbcn. <@m ftcs?t
tcgaan / Dc JlBocöcc lif t jIcD bcpjaatcn/ cn nam Daar ^oontfe/ gdijft ccn
mcl^jc gcftlccö/ met jicft op Dc Bjuiioft. Ecftecc ouöe €urft{ti/ DIc jicft
m!>Dc op öccjc25?uüofrbona/ ijaö gefiaöig\'toogDoP Dit gctoaanbe
tcctfc/ \'tgccn Daac al tc cufilgcncaD fcöcentc tocejcn / om tc jIJn\'t geen bc
ftlccïicrcn boojgaben / injonDecöeiö toannccr Dct Danfie. <S5c gencoDigbcii
bcg abonö^ pcctcoftftcn jijnDc/ nam Der je ouöe biouto örg -^Sjulbrgoniö

JIBocbcc

Komft tot
"Eizeïain.

-ocr page 390-
-ocr page 391-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 34 ^

Jlöoebfc allceti/ ciijep &aac / öatjii niet gcïoofbc/ Dat öaac ©jfcnDfncen
Docö\'ectjc niet ;icö 0fö?acöt öaö/ tnaac Dat 5p uit aUc De gebaatDcn niet
ßnörrgfionDc oojWflcn/ oft tDa^ccniongetje/ \'töecnmcnalDiJptcfirfeö
Baö. auDccen Daag0 \'t gantfcöc gcsdfcöan toeec Dp ccn grhonien 5öns
öc (toant De 55|u»oftcn öuuccnin
Turkyen ten uiinlïenDiic Oagcn) fitoam
ö\'oiibe®ucfiinßc5doc ccDcnboojöouDcn aanbclBocöec cnaauDe,ïBocpc
bau Den fongen ^cmenlcc. 5^cc5c ttoce jicö baac oöcc 5fcc gcffoojö aan^
PflicnDc. cn öö^c uctsthcrcnöc/ Dat öet ccnmci^Jcn toa^ / bonb bc ®uc«
fiïn ÖIC De fcöanbc nici toilDe ö^bbrn ban gcloogenfiraft te too?bcn/ Den
inibocl ban öet ßinD aan ccn ftant te hcijgen / cn ö« 5rfbc in Dc ftamer bcc
fïaaoinr.cn ban ocjf SSjuiörgom^ Äocber gcb^acöt öeDöcnDc / tcofificn 5p \'t
b\' onbccb^occïJ
vit (toant in t <©offcn cf De atcbant b?aagtn bc ©joutocn bie
500 tticl al^ DC mannen) en bebonOcn / bat D\' <©uDc jlcö in öaac öojbcel ntrt ^
bccjoogen ö«D, ®ccfïonb bloog öet gcrucöt Daac ban boo| \'t o^nffcft«
Öui^/ en bit getutöt toifcbban fcngctoeiotg gcmo? gcbolgb; al öft Dnicft
ricp / Dat
Dc hmtt ontrtinlgbtoa^/ cnbat b\'ICcmcnIfcöc bitgcöaau öab
om mct öen cn önn tort tc fpotfcn. JDfinig ölcc na (toant In cen oogcnbfift
toa^ De gantfcöc ^tab baar bol bau) ïttoömcnbccfcöelDcn Der aanlïcnio&fïe
JBaöometaancninöup^ fiooten/ cnDc Jlgocöcr/ DefBoepe/ enöetJÜlnB/
bp be ßop gröpcnbc / fleeptcn 5p 5c boo? Dcu
Baffa ^ ten clnbe ÖP DöQC recöt
Obcc bccbe.
Bafla fiuutbc Be ttoce ©joutocn toecc na öc^

toaacDe öet Hlnb scben ofacftt Dagai/ gcloobcnbc bat öet bolclt inttilöbel^
toecc totfiilllanD 5oubc raafeen/ maac\'t toa^ tcbergccf^/ cn of öP Öf»«
booiölclb/ bat öet,maar ccn ïilnbtoaf / cn bat be nleuto^glcrigljclb mccc
beel^ In beeje jaaït öaD al^ be htoaabtolilfgöelb / \'t mocöt allcjS niet öefpcn.

©ftDcc, boo? onöcü bcDucfit spnDc booD öalf 500 bcdganD^ tegccs
ben a!^ 5i)n joontjc jtoaar toocg; Docö öecse raaseuDc gemeente ncc«
gcn^ mfc tc füllen- S^cn
Baffa ccötrc gccn bonniä bf^ boobsS tcgcn öet Htnö
tollleni<Hltfp?felien/ ficlDc öet In ößnöcn ban br^ ^Öitilbcgom^ (©ubcr^j
toant |et toa0 öfni««^ "\'"Q^^nl^/ SoböfC^cnmfrftciijrt gebaar/ sicblan^
ger tcó^ï 1)ft toocDcn Öf^ bolfe^tc
homm flcllcn. ^cejc bjacötcu l)tt ac^ önme«.
tue jongetje opöft «ilöDcn ban De gtoote macht / cn öcbbenbc Ijet albaac ^\'^i^eiijcke
. naaht ultgchlccb/ uttgenomcn öcu onDcrbjoclt, bcgonbcn 5p Öet Iccbcnölg
te bilicn / ban Den öai^ aftot De mlDDcI toc; bocößlcn DagöccBcn 5» niet gepleegd te-
tnccr afd öft üd banömruaaf tarnen, ©crbolgcni? bltcampsaügfcöfpfd
mct gocDc toacötDcug^nEfföcn naditln ön jcn fiaat öaar gclaatcn öcbbcn= kS^

/ htoaanicn 5p bc^anöcrcn baag^ tocbcr/ om öctDcn bo?(icn ö\'armen
te bilicn. ^en Kadi, bcn
Moullah, cn bcrfcöcibcn bcc boo?naamfic.!l©a=>
Öomctaancn ban bc ^taD/ toaren bcn fongen Irmcnicc gctoclDig aan om
Öun toct t\'omljelSf» / Drcse afgrtjfclpfic tormenten t\'ontgaan.

Sön ®ocDcc htoam Daac ooclt / cn öcm sc cc muinclfjfi omödsenbc / bab 5p
önn ntctö\'ooficu bol tcaancn/ bccrnl^ meröaac cn mctjlcö selben tc ötb?
bfii/ cn .rBabomctaanffÖ ic too?bcn/ om sijn lecbcn tc bcöouDcn; maac
»^cclj öaat; tcaancn / nocö De bctoccgclyftpc tooo|bcn / todltc öc b?orföclö
Ipac
in Un mouD gaf/ toacen befttoaam om sijn ftanbbaflIsöflD tc been

Ss toags

-ocr page 392-

36 2 Zee - en Land - B.eizen vaa

toaggcïcti. IIP anttuoojööc stjii JlBacöcc mct ccn hlocfttnaeöi\'g gelaat / bat
Ijp ûiïc0 geöulöig gclccbcn fjao / ea Dat fjip ooft noclj 503 S^uOc Docn j Dat
D\'*alDccftoaac|ïc PDmngeu tjcm nict bcbicefï maaftteni maac Datjiingjoots
(Ie D^oefftepD bja^ / Dat 5än eigene .i©jeoec Ijcm aan toa^ om juu ^aligma*
ftec
te becloac&encn/ \'t geen naait 5011DC öaen. ö\' ©nmcDoogenDc Cur?
hen/ in plaats banöaaj accjc (ïanDOafligljcio bcbjogen te b3o?ûen/ boeren
boü|t mct IjcmDcnbojgd cnû\'armen tc billen/ na toelfte bjjeeücDaaö/ Die
beden öcc acnfcöoutoec^ öc tcaan:n uit D\' oogen troh/ lieten 53 Ijcm af^ boojeti
onöcc goeöe bctoacinglj; bjantöun bao^nccuicn toajï / alle Dagen eenfgöeeï
ban 5öti Ifcöaam tc billen / tot öat Ijp öen gccfï souöc gccbcn i öod) Oen BaflTa
dnödöcft ccn gcutod ban öeese onmenfdjeiijrtc bj^eco&cöcn fjeböcnö\'e / ftüjatn
öcö mo?gcn^b?oeg met sgn bjagtec^op Dc j©adtt/ cn Dccö Deesen fongcn
JBaccdaac\'C fiaoföaffïaan/ VDtUcboajmcngdoofÖc/ Dat l)p onöec öe^anD
ccnig gcia ontfangen Ijaö. Hit
öit baosöcdö Ran Den Eccsec sicu / Ijoc bot
(ïanöiglï
ö\' Ificmeniec^ fn öun gelouf sijn. \'t JBa^ te bjcnfcöen / öat ö\' Cu^s
ï;opifcöc Mcificncn/ bjcïticn a^oDtongdijcftmECc aeuaoeöeeft gcDaan/ öen
öaacianabolgöcn.

öcn 19 3inïp ipccc bauErzerom gctco&ftensijnöc (Inantöc Karavaa-
nen
moeten Ijiecgemeenlpfesaü lang fïil blpcn / toaar banicft öiccboo|in
Öe bcfcöiöbing öec sdbc^taöt ö\'oojsaaft gesegt beb) fttoamcn to£iop Den
Tokat. , ?8ugu|ïi tc
Tokat, Daac top op nieuto^ df Dagen fiil blcebcn leggen. (€oC
Du^ bec jalOeu Eecjec öebefcöjöüing ban alle öe plaatfcn ftonnen binöen /
toeleftemen onöec toegc aanöoet/ beneben^ ccnigc bpsouDcröcöcn/ Die Daac
omtrent aan te mccften sön. \'ft ^al nu toijöcc^ boo?tgaan mct tc seggcn /
öacöanig mcn
ban Ijicc tot Konftantinopolen, Dc foofö- ^taö ban Turkyen,
ftomt.

©an Tokat öcnitföc^ booinocmöe maanö^ bcctroftftcn sö\'nöc/ begaan
bcn top on^ in ccn tocöt na
Turkal, \'t gecn ecu gcoot blcft iß bp ccn seer öoogen
bccg/ op todftec^ top ecu flccfttc legt. ©ccfbiec/ DicbauTokai\'ftùmt/ fiaat
öiec fcgen Dc öinsen aan / cn i^ getodöig bifcö-cijft. Jifâeu öeeft,öicc ccn öcc
beflc
Karvanzeras ban öc gantfcljc toeg.
©an Dc boojnoemDe plaatö tcoftfttn top na Amazia, \'t todcft ccn groote
\'^taötisS/gcboutoö op töangcn bancen berg. ©anöc Suïöeiftant aiicen
Öccft se öet gesigt op fcOoone jflantscrpca. ^c rioicc / Die öiec boo? bp loopt /
ftomt ban
Tokat, cngaat sicö bicr öag-rciscnban Amaziain öc S warte Zee
toccpem Men tctftt\'cc obcc lang^ een öouten b?ug/ Die 500 eng i^/ öat
\'cc maar ö?ic menfcöen ncbcn^ nialftanöcc ftonnen gaan. HBm jpontdn-
toatecinöccse ^taütcöoen ftomcn/ öeeftmeneccri)ö^ccnmtjlbccccntorgó
Daar boo? gebaauD Dooj cotfcn/ ölc in liaröljeiD boo? gecn möcmcc-fïecn
beljocbcn te toijftcn/\'tgecn ccngcDutoeInftrn arbciDisfgetoi\'cfï. (ècn^os
fïcn siet men op ccn öooge 25fcg een fïecftte / öaac men geen anöcr toatcc ftan
Öcööcn / ai^ \'t gecn mcn ban . öe ccgcn ia ccn bali becgaöcrö. ^n \'t mi\'Jöcn
ban Dcn23ecg/ Daar Dc^taöop gelegen i^/ binD mcn een fcöoonc toatcc-
tocl/ CU tcc sdbc plaatfe bccrdieiösne ftamcré/ in ccn 23:Cg gcftoutocn/
Ö^ac ccnigc Dervis ijun tooon-plaat^.,in öd^öch^ .ï^ict meec alj? ttocc lom-

pe

Tu:kal.

-ocr page 393-

Eduwatd Melton door Perfien cn Turkyen. 710 5 3

Karvanzeras öttft niert in A mazia; maac \'t lanDfcljaj) öaac ronbom fg jccc

en Djaagt Dc ucfic top cn Dc bcfie öjugtcn tjan gantfclj Natolie* ociekkag.

paar ban Daan trcïit men op Deiekiras, \'tgeen cen gjoot^o^pig. hzih,.
^^y^lcr aan PolgD
Aziira j eengjoot Pleft / oaar men ttoce Karvanzeras

©crboïgcng ïtomtmcn t\'Ozeman, ccnlilcfn ^tcDctje/ gcfilcbt aan bcn ozeman.
boet Pan ccn tjcubeï/ toaar opcenjccr fierb fóaficci legt/ cn aanDcgjclfsS
boet ttocc gemafifeclghe
Karvanzeras. rïblcc ban Gizelarman , oje
toijö cn Olcp / loopt aan Dc juiDer sODc langg Dc ^taDt / en trcfit men obec
bc jclbc langg ccn Der fcöoon|tc ^juggcn Die men jicn Ran. ^p fïeunD
op bt)ftïen boogen ban geöoutocnc flccn Dic altemaal jccc bcgt cn bafi gc^
boutobjijn. iSi^tbecbanDccjc 23?ug jict men jcgKHoo^cn-molcn^/Dte aan
malhanöcc gcfiigE jijn / inboegcn Dat jc maac ccufcbDUcnten torcjen.

Agizenzaiou, Daac mcH in gfbolg aanbomt / legt bp een ISibicc. IBcn Agkenza;
ïjceft\'cc ccn Karvanzera cu cch fcboonc Mofquee. ïï^cjc btcc ïaatfïcDag- lou.
tcijcn Jijn JCCC gcbaarlgft/ bermirg öc Doo?tocbten naauto/ cn ben ïSoos
berg Derbalbrn bcojDeelig ji)U/ toaar ban men\'cc een groote mcnfgrcljicc
tc lanDc Dccft.
«©p be t^bing, tocibc ton tc Delekiras Rrccgcn / Dat ccn
tcocp ban Dit bolh op ong pofïc bccbcn
top een gclcfbc ban Den BaOa ban
Tocia bcrjocDen / toclDc ong bpffis öuitcrg tot onje bccDecDiging flnur?
öc.

©an Dicc namen top onje tocg cp Tocia, \'t gecn ten g?ootc ê\'taö / ïf g Toer».
BcuDe op Dcubclg/ Die aan g?oare 23ergcn gcöcgt jgn <0pOcn Docgfïen
Dcejec Dcuöclg/ toelbe tcn(i^oficn ficcht, flaat een fïecDtc/ Daac Den
BafTa
in tooonb / cn In Dc ^rabt ccn occ fcDoon^ Karvanzeras ban ocgootfcDe
tocDt. m mccfïc gintooouDccg ban Dccsc plaacg jijn <ï5|iehfcDc öclflcf
nen.

©UfbagcnöaatnaDtoamcntoiitePoiiaofPolis, ccnrröclpc^taö/ïcg-- Poiia of
ncuDc aan De boet ban ccn gebergte / toaar ban bc mccfic ^ntooouDerg inf^ ^"Us.
öclyft^ <©|icRfcDe ïtctfïtï^eu jgn. ^ecjc 23crgcn jDn gctoclDig boog/ en
bccbolgcn ttore Dag-reIjrn ber. ^c fïaan bol ban albccDanDc fBccmen / Die
tccDt cn jecr Doo03ün/ gdijh ^cnncn-boomcu / cn jön Doo?fi!ccö?n met
ccn menigte ban btictcn/ Daac men jccc DfStoaarlijhobfCjoübcrjotincnDos
Uien / jonöer bc SSmggcn/ tocïftc bcn €ijoafcn Vizir Kuprigli Daar Deeft
bocn boutoen» <©clp in olie bcrjc (©ebcrsten\'t 3tanD jrer bet ig / jnuocn
\'cc bc paaröcn in bltjücn ficffien / toannccr \'cc fierftc regrn? ballen / cf toan^
ï^cfc be fnccuto begint te fmeltcn/ inDicnocnjclben Vizir geen jcjggcDjaa^
gen Daö cm alle öcïitoaaüc tocegcn ban
bit gebrrgte tcf Konftantjnopoien
toe tc bocn Dcflraatcn; \'t geen niet joiiöcr cen uitficcftcnDc ftofïc Deeft fton»
ncn gcfcliicöen/ om Dat allc bfficcnöaiijcccbccDccftmoctcngcDaalbtoois
.fci ftccft \'cr een menigte ban groote ^uiben/ gelp i|ccnbcrcn/
^ic ban cm
xm nocbc önaaft jgm ®nfffDen bc ^taö cn \'t gebergte ig ccn
fcóoonpirin/ \'tgccu omtrent ttocc myicn lang ié; toaar namen cjbcrccn
riiiicc
tuht/ öict lanö bebogtigD / cn Det jclbc cen groote b^ucljtbaacficlö
by ij^cngt. ïï-anaé belöc Dc jijDcn ban öc tocg tclömen mccc alg ttointig

i 0?ootc

-ocr page 394-

3Ö4 Zèe - en Land - Reizen van

Memaevan gjjaate ïtccftöo^«« \' bjatift öeseltioontcöecte&cnstc&opöegemeenc
^ tocacn te öoen ûegjaaben/ alsao gcloaöeti/ öat öe booiDpgangecsS alâ
Kcskhoven. jj^j« g^jg^gn tjoo| [junne sielen suilen öocn. ©p teöec gcaf sict mén ccn
inacniecß ftolom/ öle öalf tocgc (n ö\'aacöc fîaat/ cn öaac fé\'eç suift cen
menigte üan tjccfc&eitjcne ftoicuccn/ öat men öaac uit njeloaiöeelcnhan/
öat \'et cciigcoat getal üan fcöoonc fôriîîene ïtecïtcn te
Polis en baac omtcent
gcujecfî moet sijn. Jîiaen sei on^ ooh / öat \'cc nocö seec bcele öan öeese ftos
ïommcn of palaaccn in üecfcfteföcne ^J^pcii öan ölt gcbccgtcsön / cnöat
De CucRcn\'ec nocö
alle öagen öan Daan fjaalcn/ oin seopönn<0jaf-ficöcn
tc ßelfcti.

chabangi. ^jfc Dagctt öaac na fttoamcn top tc Chabangî, ccn ftlcin ^teöetjc / gcs
fligt op Den oebec ban ccn Meie
/ Chabaubtgul genaamö / Öaac op sommige
piaatfen öet paacö toi öcn buift toc ingaat ; inboegen öatöccse tocg / fnöfcn 5c
ïangec öuucDe / gevueiofg angemaftftelif^ S\'^wöc ballen,
ifiijcii, ^en bolgenöcn öagftojamentout\'lfnich. CengcDccltcban öccse^taö
i^ gefügt op *t öangeti bau een öeubel/ cn\'tanöec oeöedtc in een oiafttc/
toelfte tot öc scc toc fîccftt» ©e f agt omtcent öeese ^taö sccc gocö stjnöc / cn
De0 self^ lanöfcöap alöcclcp fcöoonc bjucötcn cn sccc gocöc toijn boo^tbjcn®
genöc / öccö Suican Amurat op ÖC Ijoogfic plaat^ ccn .^cccaglfo boutocn / bau
toaac men tc gelijft öe scc cnöcHanDccpcn ftan bcftöoutocn. 55emccfîe^n=
tooonöcc^ ban Deesc plaat^ sön goeöen/ toclftec boojnaamfîcn öanöel In
ftoojn en in öout om te bouinen befiaac.

ï|lec fcöciöcn top on^ bau öe Karavaane afj toant/ bccmlt^öctolnöoocb
toa|/cnöatmenfnsebcnofacötuuccn banlftich tccsectotKondantinopo.

len ftan ftomcn/ sonöec\'tminfic gebaat te loopen/ Oaacöc Karavaane nocö
D?ic Dagen onöcttocgc moet sijn/ bonöen top^t caaösamcc/ alsoo top ban
een
500 lange tocöt b?p bccmocfo toaccn öc ftoi(îc toeg tc fticscn.

Aankomft ^^^ moigcn,s amtcent tien uuccn öccöalöen mct alle onse rjpöc&bcnöc goc«
«otKonftan- öcccn fcöccp gcgaau sö\'nöc/ fttuamcn top öc0 abonö^tenuuccn op Den
ftttopokn. 5 â>cpîcmûcç tot Konftantinopolen , ban UJClftC ^taö ÖCrt XCCSCC Öc Ocfcöjn?
bing in \'t bolgenOc toofo-fluft sal binöcn.

TWEEDE

-ocr page 395-

Eduwatd Melton door Perfien cn Turkyen. 712 5 3

T\\yEEDE HOOFD-STUK.

Gelegentheid van Konftantinopoien. Schoone Haven.
Vefting van Konftantinopoien. Aangenaame befchou-
wing van buiten, en lelijkheid der Stad van binnen. Be-
fchrijving van de Kerk S.Sofia, &c. Verdeeling van
plaatfen in de Kerken. Gewoonte der Turken in\'t bid-
den. Ongemcene Sieraaden rondom de Moskeen of
Kerken. Wooningen en Paleizen, en derzclvergefteld-
heid. Menigte van Tuinen buiten de Stad. Pompejus
Pilaar. Toorens van de Swarre Zee , ecn gevangenis
voor de Grooten. Hippodromus of Renbaan, en gevoe-
len der Turken wederfprooken wegens de holligheid on^
der de zelve, en onder de Kerk S. Sophia. Befchrijving
van een onderaardfche Warer-bak. Verfcheidene over-
blijffelen der
Oudheid. Plaats van Arius dood. Over-^
blijffelen van\'t Hof van Konftantinus. Beziftens of Ver-
koop-hallen. Wooning der Jannitzaren. De Zeven Too-
fens, een gevangenis, en waar toe gebruikt. Begraaf-
plaatfen der Turckfche Keizeren, benevens die van buti
Vrouwen en Kinderen. Begraaf-plaats van Sultan Amu-
rat, en \'t groot getal zijnet Zooneh. Ongeftadige lugt
te
Konftantinopoien. Geduurige peft , cn des zelfs oor-
zaaken. Onagtfaamheid der Turken, &c.

T^ Ondanrinopolen ïcgt op fcu uitjïecüfuDc tjocft Sant^ / tnaac af De hedeïfan\'
0?onö ö?ief)oefti0 i^/ en öat met stin eene ijoeh In Die gee uaftcfftt/ De KoLtt tn«:
aan\'t bafic ïanö ban
Europa fpoclb trgeji ober be pïaaté/ baar \'t
oua
Chaicedonia {jc^ft Qt^^^^n / \'t toelft lieöCil Df naiStf! bGU Kadi Kioi, cf
Oe ^tfid bec
Kadi boerb; fn 5lcf» tnft em anbecc tioeU uufirehhenbe / fdn^it
ö.ec met be natuur fcn btcb?8g gcmaaltt tc hïböfu otu bc
Bo^forus van T a-
cicn ragec t( maaftcn / Daac men / g^jft iuen segt / |}ct gt ftraap öcc ösa^

I nen \'

-ocr page 396-

jS 3 öö Zee - cn Land - Reizen van

iJ

nen ban b\' anö«e ocbsr / te tomm ban öic ban Azia, fioojö. 55c ^tabt
i fteflaat bcc^c gcïjcde bjicfiocfi ianb^/ cn ban muuccn omcingb/ uiclhc

i ■ op D\'oubc manicc ocöoutob 5tjn / mct gjootc too?cn^ / bie op cen seficcc totjbtc

ji ban malftanöcc (iaan. ^^ccjcmnuccn/ joomcnöcninbjoonöecggeloofö/

ticbbcn acljticn öuljcnö fcfijccocn in fiun omftcing; macc mct eigene onbcc»
den nïïket öinöniö ficb ift noolt ftonncn jicn / Öat 5« boben öc bacticn buijenb fcljicebcn
een-Neder- ftonncn (jaaicn* 55e ttocc sgbcn ban Dccjc öjieöocftigc gcfialtc jijn aan öc
jandfche jec gclcgcn / ö\'ccn öie jictj na \'t julben flceftt / aan b\'opcnc jcc ban bc Pro-
pontis, en b\'anöcce Öfc na\'t jioo?b-tocficngelegenfieeft öaac ßantaan
ccn aciii ban öe jcc/ toelftc / bijf of 3c0öul5cnbfcö?ccDcntuf?cljcnttoccfioc=
Schoone ßcJ» ïanö^ int^jngcnöc/ bc fiabcn ban
Konilantinopokn niaaftt / bjc 500
Haven. g?ooti^/ ööt\'cc öuljcnö ^cficpcu in ftonucn Icgocn / cnjoobc/lig/ öatïic
O^ootfte ^cl)cpcn aan lanö ftonncn ftonjcn / rn finn iBaacrn op öe toal
fen/ jonbcc ccnigc labbcc of trap te gcbjuiftcn. 5&£f5carm bcrjcc/ toclftc
becjc fiaüen maaht / i^ tcc plaatfc Daac fin aanbang neemt / omtcent
ccn ftlcincfjalbc mijltoyb/ cr» maaftt ö\'engte / Die
Konftantinopolen ban
Pera fcficiö/ \'tgccnnicn anbcr^ Gabata noemb/ cnccnDiijonbcrc^tabi^
taamclgft gcoot/ aan D\'anbcce ocurr tcgcnobcc
Konftantinopolen gelegen\'/
baac be ccgte fiabcni^« Ccfitcr ïrgt Dcc5c plaat^J in Europa, ccn todrlg
noo?bclijhcc / tcn öcrie aan ö\' oebcc ßcc 5rc cn tcn bcclc op ccn bccg bic /
nUengé opgaanbc/ mct Dc fioogte bcc finijcn ban
Pera, cn mct öetoojen^
bcc munten ban fiaac omftcingccnaangcnaamc encicrlpc aanfcfioutoing
bcctoonD.

^e plaatjS / öaac Konftantinopolen op legt / ig nfct blaft cn effen / maac
ccn ongclijft lanö / \'t geen m.ct 23ccgcn bc5ct (êcnigcn maaftcn Dfe tot
fict getal ban jrbcn/ gclijft Oc SSctgcn ban
Rome; anöeccnbccmcccbfrcn
fien tot negen/ ticn/ of elf; öocfi Dcejcn tellen\'er / mfi\'n^aojöecl^/ Sfftcre
ficnbcitjc^ onöcc / toclftc fïcgt^ öcclcn ban bccje 5cben jijn, ïDat mp belangb/
ift fieb\'cc nict onbecfcfieibelijft af bonnen oo?öctlcn/ tcc oojjaaft banbc bcc-
Inajcing öcc fiuijcn / öie öaac op fïaan. ©o?bec0 jfct mcn binnen bc mn«.^
tcn gecn leDigcpIaat^ / nocfi togngaacDcn nocfi tuinen; maar
aïlc^ too?b\'cc
Vveibevoikt jjf,. ßjffjt bctooOuD; jaiuötcnmtn/ buitcnDcmuurcustjnöc/ DctoogronÖJ
om ftfccö/ 500 5lct mcn allcg öaac omtrent / bccl Ou:5ft!bfclj?cc0fnbc?cc /
500 bol gepjopt ban fiuijcrï/ cn 500 tocl bcbolftt/ öatiict fcfitjnr / bat Pera
mct 5tjn boo?fieöcn / cn
Skutari, \'t toclft ccn anDcrc ^taö is / bic Pera
gclfiftt/ cn/ aan b\'anöcce 5ijDc ban Konftantinopolen gdcgcn/ oüfltojarf^
na \'t ouD
Chalcedonia ficcftt / niet nifcc al^ cen sclbigc tooonftrg/ (loctoel
b\' ccn toat anDccp al^ ö\'aubccc / uitmaaftcn. tf ct toc ficlpt nict toeinig ö\'rngc
öcucbaactbanDcnBosforus, öle/ acfiticn öufsenöfcfijci-bcn lang jfjnöc / rot
aanöestoactc 5«ficcftt/ cnöicbantorcrstjöcmcttrcffcltjftc55o?pcn/ J^oc;
ben / (duinen / cn Hufl-Öuljcn ban Öcn 0?ootcn ï|ccc, en ban Dc boojnaam^
firn ban\'t€utftfc&ei|or/ bcseti^.
vefting van ^ß» Dc jfiöc
bau Dc ^taö / öic nfct baii öc jcc omtfngö / cn aan \'t bafie
Konftanti- lanö gcficgt legt/ i^ ccn Dubbclöc tiittac/ Dctoijf Dit gc^fi mccfl boo; öc
no^oun. nj^nliagcn cnDcpojmingc« DCC bpanöCn bloot lïaat. «^ccscttocémuRtcrr/

Die

-ocr page 397-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 34 ^

öfó met stoaarc too^eng bejet jgu/ Rebben bdöe öun fipjonDcrc sracrjrcn /
nifcfjtcrig be muur/ Dfenaafi aanbe öufjÉn fiaat/ btJcser öano\'anoct/
t iöciri fenaangenaamc aonfcboutoing aan bc gcciirn bcrfoonö / biclang^
tocg na Cc ^tabt hctncn* gjn bit gctocfl ig ccn poo?t / Dc boo?naams
ffcbanallcn/ Dien
jpAdnanopels-poort noemen/ om Dat ncn Daar uit na
öci\'jcpjaatg gaat. lïfg men binnen Deejc poojt gcRomcnig / gaar menalf
Uïö/ langgecn jecr lange enbjccDefïraat/ tot aan\'t ïJfofbanOcn<iP?ootcn
Cutft/ obcr Dc 25crgcn
lym/ \'f Vuclftmaaht/ DatbP boojDcDcfiebana^
Icn geacht U)o?D / cn bat bcn «Pjootcn i^ccr cn anbere boojnaamc licbcn iangg
bcjeïbe öu" intrccbc bocn. i©anncccmcn Dccjcn firaat tcn cInDc gcgaar.
Ig/ ftomt men aan ccnigc anDeren/ Dic niet joo gelp jö\'n/ tcc oojjaaft ban
ö\' ongcipfjcib bcc 25ergen / en Dic fomtijbg / Doo? be bicpte Dcc Dalen / laag
ncbccgaan / cn iti ccnigc plaatfen feljgncn obcc tc öangen / cn naar De bclbc
jccn ficcftftcn. ^it geeft Dcu gecuen / tic ban buiten ftomcn een aongenaa^
mc aanfcöoulüing\' en nocl) meer Dcn gccnen / Dic fjaac ban btjrc op De ^cc
Jicnj om Dat bp na alic Dc ficaatcn i cnalïcDcbtiijcnlaiigg b»n cijgcna!
Öoogcc cpjcu; iübocgcn Dat men bp na ban alïe De i|uijen / ten niinficn ban Aangenaam
Dc ftoogficn/ bc bnhcn cn beinficcgftan jIcn/ ttraac bp gcbocgb jijnbc cc mebefchou-
toitljciD Dec QcDoutocn / cn öc gjocnrc ban brcï rppjcffcn/ Oic men obcc al binb/ bü^^
geloof ift niet / Dat \'cc cen ^tab In öe toeerclb Ig / DIc giclj ban buiten fcljoon?
öccopöoct.

5^ocl) ban binnen ftomt je met (jaar aangcnaamc aanfcboutolng niet obcc Leiiikh«d
een; toant jp Ig intoenbiglijft jcfc leïp/ om öat men öcficaaten nu niet mccc van binnen.
JOO fcboon öóuö / alg In öc boo^gaanbe tgD / teen jpbctcc opgcfcljiftt toaren /
InplaatgDatjetcgcntooo|b{g\' öoo?b\'onacötfaamöriDöccintooonöccg\' jccc
onbcfttoaam cn ongcmahftriijfi 50" igctoojDcn. 3:a nicn toinö \'cc fTccötg toct^
nigcn / langg öc toclftcn men met rUftne fïcgtc toagenrjeng ftan epen / gelp
öe b^outocn cn anbere iicbcn gcD;uiftcn / Dic nict tc beet ftonncn boojtftomcn j
maac tn alïc D\'anDcrc firaaien moct men te boet of tc paacö gaan / cnDat
met tocinig becnocging.

mm öe gcmccnc tuijcn bcïangö/ Die jgn Doo^gaarg nict jccr aangc^ hufiS"
naam/ en ban ffecötc fioffen/ en anöeren Ijccl ban Ijout gcboutob / boo?^
naamcnthjft Dc toinftclg bcc ^^tcaatcn / todftejp
Bazars noemen. ^nOcre^ti
jgn ban bout cnaacbc/ cnbcrjctooiöfnbetccpcacfjt.

^c Moskeen jpn mccc aanmccftcngtoaacDig / cn boojnaomcntïp bicr of Moskeen of
bpf/ bic Doo?\'t bcbcl bcc <0?ootc l|ccccn cpöcöoobflcplaatfcnbcc^Scrgen^"\'\'^"-
QcboutoD jpn; inboegcn Dat men
je altcmaalbantoccc jijDc op bclbc b oca
bccgöccjccftanjicn. Spjp ban marmer/ becfcbillen nict bccl/ ban mals
Ranbcc/ cn gciijben tod iCempclcn/ toelfte bim biccftantigöeiö cn conbhciö
Öcbbcn / cn Ift geloof/ Dat jp je na \'t booabcclD ban S, Sofia iiebbcn gcboutoD /
tocï&c ïjecft/ nocb in öaac gcöccl fionD/ toen öe€ucften Konftantinopolen
bccmccficcöcn/ cn Öie nocö ÖcOen öe fcöoonfïe ban allen ig/ tc toecten / om
öaac gcootödö / om Dc ftofidöfiöeiö ban öaac becfcöeiöcne marmeren / cn
om öaac boutoing. #ccomp ban Dccjc ticcft/ of cccDcc / ban Deeje
JiBogftce/ Ig jecc gcoot bau binnen* Sin\'t iniDDen flaat ecnojootto?/

taame^i

-ocr page 398-

Zee*- cn Land-Reizen van

^ taamdïjcR ïjoogö / \'t toclft mct macmcrfïccncn gcbïocrb f^ / nfct bati Mcfné /
maac ban öcoote gcficcpene fiuhltcn. snn Dc mimccn ban macmcc /
Docf) nict 500 aangenaam aï^ flcch. \'t ecöontti fïcunD ban binnen op ttocc
, rijgen ban pijlaarcn boben malftanöcc / tocihc gcï)» cl ban fcljoon cn geficccpt

I, niacmec / cn bccl ban pojfijcficcn 5#n; maar be bobcnfJc pilaacen stjn niet

1 5£cc gcoot. l^an binnen aan \'t gctodffel ban \'t JJioo? cn oocft aan o\' anoc?

\' rc gctociffclcn/ 5icc mcn noclj ccnigc gcfncbcnc toccftcn/ met beeiocn becs

^ li flcrö/ maac bic ten beclc boojbc iCurftfn gcfctionöcn / cn bcbojücn sün/

[! in^onbecöflö b\' aangcjlcliten / om bat b^n öoo? l)nn IBct bcrboobcn ig bfcï=

;[ Den te öeöbcn / bie menfcljclijclic llcijaamcn/ of ccnigc anbcrc Icctrnblgc

: Difccn bcctapncn. ©an Ijifc gaat mcn mct tcapprn op na ccn galbcrp/

^ Plaats des bIc bcQuaam om bccl öuljcnbcn bau tnctifclicntc Urbatrcu. f®» gen obcc bc

; I, See« Tn dc ^^ öfgcfcöflbcnc plaat^ / afé ccn bp5onDfc föoo? / tufTdjcn

Kcrck. bfttoccgalöccpm/Daar men mct Cf tl bctbojgmcf rap boo? ecn ftlcin beurtje/
adjtcc tn Dc jeibc ftcrh / cn nict brrrc ban Dc gccotc poojt ban \'t Curhfcöc
ï^of/ opgaat. i|tcc In begeeft 5lc(j Den <©|00tcn it^fc/ om 5130 gebcDcntc
Doen/ öl0 öplb
Dfcjc .fïDos^ftceftomt / cn bp too?D l)jrr ban nicuianb gc?
5lcn / om Dat öet bclnftcr ban Dcrjcbctrplaiir^ 5fcr bldit nici tralptjcé bc*
5ct l^j. J^lcc tcgcn cbfc/ bicöt eau be muur / flaat cru macmecc pjccïu
fiod/ tot betodcft mcn ban boojcn langtJ bede trappen opgaat / Dic uict/
gclijh b\'onjcn/ al| ccn tocntcUrap bjaapcn/ maar 50c eng aljS bc pjccfts
ftocl 5ijn / en jscö cccöt obec bc föccft ultpcdt&en. 53c JBaöomctaanfcöe
IpjcDibcc boct op Dccje (ïod sgnreDcucn tot De menigte/ namentlycft alle
bjpöngcn / toddsc öun blecbagcnsön / op todcRc bagcn mcn ölcr em gcootc
menlgfc ban menfcöcn na toc jictloopeni cn/ Octogl\'t ö^nnlct gcoo^lofö.
i0 mctfdjocncn Inbc |E)o^"hccnte gaan/ of öaacgcfcöoenb intc 5ijn/ 500
vetdeeijng öc&bcn jpbcejcblocc met 5dtccc (lojfen/ gdtjcft tapijten/ bebefit/ todcftc
iud^K« malhanbcc gcnaalDspn / en op be blote ultgeficccftt

ksn. leggen/ bocö pebcc reep ccn tocIntgjc ban bcn anbcr af; inboegen bat bc
gantfcöc ïiïcdi baac afbcrbulbl^. «Ön Dccfc firoohcnbanfloffen ^ Dtcbu^
nebcrgefpjclb leggen/ öcbbcn IcDcc önn fïant ban menfcöcn/ toclcfic baac
Dp mogen jlttcn/ ncbcrltnlelcn/ en bon? obcc tcc aacbc bufgcn/ bolgm^
bc bccfcöclbenc gctooontcn / bic bp öen onbcriiauBcn too?Dcn. ©ojbcri
tccöftctt fp öun fcöocncn uit bulten be bcui: ban bc Iftcrdt / cn Icbcr b?aagt 5c/
om 5c nict tc beclicfcn/ of boet 5c boo? fgn hucgt b^aagcn/ Dlr tiict bcjrc
ban öen toijht. plaatfen op bc blocc / tuflTdjcn bclDc / Cl? ntrt nirt flofs
fcn bcödu\'5ön/ bccfïrdthen totcen gcmcenc gang boo? alle bc Itcbcn/ om
ban b\' ccn na ö\' anbcr plaats tc gaan. ïBat bc ©?outocn bdangö / aan Dc
todftcn bc toet bcr Curftcn bccblrbln be iSOoghccn te blDDcn/ öoctod lUcn
in anbecc tijbcn b\'Ingang baar In aan öen toelaat/ 5PSCtomnen5tcögc!i>Tft
Dc jBanncn tc Deen / tn jlttcnop b\'aacDc neer In\'t bulten pojtaal.
GevToomeDc löccfi 5ön nocö ?Cutaarcn/ nocö Söcdöcn/ nocö cmlac anbcrc bingen/
in t bidden, na Dc todftcn jp fïcö fttfc^n al^ 51\' blÖDcn; tnaac 5P bcrnocgcn fid) / toau*
nccrscöun gcbcbcn boen/ mct öet aangcjlgt na bie jtjöctc rtceccn/ na
dc
todftc 5P gelooben Dat Dc iCempcl ban Mecha fiaat. ïb^u sict In alle bccjc

ïiccïicji

-ocr page 399-

Eduward Melton door Turkycri.
ïtcrïten «iet anöct^/ öan De blootc muuren / allefnlijh nict cm grcotr mc^
iiigtc ban Hampcn besct/ DIc op bccfcöfIDcuc piaatfen taamclylt cn cbcn
loöö ban malhanocr öangcn/ toaar tufcöcn mcu oob Struif cpcrcn ge^
Ijangen Dtcft/ olc toaarlijli Daar ccnigc berclerlng gccbcn. / bet

üooofic getoclffd/ cn D\' anDcrcn/ mlt^gaDccg bccle anöere (ïufilscnban\'t
0föouto / toelfte ban bulten In öc Doogtc flaan / stjn mct loot bcDcftt.

^cDccö Dc&bcn Dc ®urftcn/ gclpft Ift gesegt Dcb / In D"n anocrc
ftfcn Dc ï^erft ban S. Sofia tot Dun bco^bccIDgchomcn met toeinig bcranöcs
ting tc maaftcn/ cn boïgen Dat ooft nocö In alle Dc gccncn ölc sp ban iilcnto^
Doutocn / toelfte sp met cen oppecflc gctoelffel bccciercn / bencbeng nocö
bcrfcDelöcnc anöere getoelffclen/ DIc lacgec cn altcmaal mct I00Ö gcDeftt
Sön. Ep bccclcrcn De sclüen nocö tnet gcootc boojpïaatfcn öaar boo? / Dtc
SP mct toanöcicpen omringen / cu DIc oocft met gctoclffclen üeöcftt sgn / Daac vyveien cn
fiet looö soo toeautg opgcfpaarö too|D/ al^opö\'onöcrcgctoclffclen
5 cnlu wandekyen
bcescculmtcn syn fp^ingbjonncn cn grootctoatcrbaftftcn/ DaarlnsnaUöö f"
toatcc DouDcn tot gccgf oan Dc geenen / DIc sicö/ bolgen^ Dun getooonte /
moeten toaffcöcn/ ccc sp tot öc !^erft Inoaan. ©oo| cn acDtec Dclïao^? Kioktoo.
ftccn maften sP $ilofttoo?cn^/ booj fommige ïiccftcn ttocc/ boo? anörccn «ns,
Ulec / }a tot sd toc / op toelfter top sp / in plaatjj ban cen ftcui^ / cenbccs
Öttlöe toaffenDc Maan jetten. Sjeest iSloft-tooicn^ jljn niet gelijft ö\' onsen/
maac ronö cn öun/ gclgft groote ftanöelaarsï/ \'t toclft ooft De naam 1^/
Öaac SP 5c mcc noemen, ^llcbiecöagcn ontficcftt mcn op öcc sclbcr top cen
menigte ban UcDtcn; ja Dnn pjleftcc^ ftllmmcn Daar alle Dagen op/ In Die
töö toelfte tot Dc gcbcDcn gcflclö 1^/ cn \'t ampt Dcc ftlcftften ücDienenbe /
(toant tn gantfcö
Tiirckyen öeeft mcn\'cr gecn) roepen SP mct lulöeficmme/
om öet
boift aan tc pojcen tot <0aötclocbcn. ?flilcDef5cbfccietingfnma=\'
ftcn
Dun fiecïien feec aangenaam om t\' aanfcDoutoen- Vl^e fcöoonfleban
öllc De nieutoc
Molfteen ig Die ban Sultan Soiiman, toelfte men De Soiiman-
fche
noemö / om SD" oeDeuQfnl^ t\' cf«/ öetoijl ieöcr Dc naam bnn Den geen
Draagt/
tic fe gcboutoö öccft / cn inöicn fc ban ccnïieifcr Dcc (Surftengc^
boutoö sn/ foo toojö öP/ na fijn afilerben/ in öc fclbcplaar^/ Docöecfe
tec
buircn/ bcgcabcn. ^cöalticn öcnicutocïicrften/ CIcopDcftofienban Se^\'\'®
öc l^clicc^ Dcc €ucftcn/ cn ban De of ban ccnigc bpfonöcrecijfte \'

ileöen gcbautoö sijn/ na bot Konftantinopolen onoec Dnn DeecfcDappp
Setoee^/ s^n\'ec nocö een gcooi oe^ai ban ouöe ïiccften/ Dic tcnöIcn^cDec
i^cliïcnen gctoccfl Deöben/ ban öe tBciftcn De iCucftcn Dct grootflecnbefic
Deel Debbcn genomen/ om öat Injx
^aghcen tcbcranöeren/ öoctoel\'cc nocö
genoeg boo?Öc üaiiDöt atanö ocMecbeu stjn/ om öun

DIenfi öaar in op Dc iï5?leftfcöc toijfe t\'orffnien. ^e gccuen/ Die ban Dc
3i-atiJnfcljc <0oö^ölcnflSD"/ Dfbüen\'ec mermccc öan tüjec ftleine
ïircficn/
niet bccce oan malftauDcr fïaanbe / ö\'eerfïc oiiBcc Ce naam ban Onze Vrouw
van Konftantinopolen,
CUDC ttoecDCOllDcC Ölcbau S. Nikolaas; rilOacDCCSC
ïierhcn toojöcn toeinig bcfogt / bccmlc^l De aatijnfcüe llriiïenen te Pera
toooncn/ öaac fu/ foo toel all^ ht eiiefifcije cu ^nnenifcöf ïtcificncn/
beei il echen öcbbcn/ toelfte fPtieclijeftonbcc|}ouDcn/ cu Daar fo Dun (©oö^s

?linQ Dicnfï

-ocr page 400-

5 7ö Zee - cn Land - Reizen van

Öirnfu\'n plfcgfn. «©cefieïpcn ban S. Dominikusj cnbött S. Francis^
kus, Dfbbm te Pera mcöc Bunïtecften/ geïpooh Öc jefuiten, ölc\'ccobcc
ctreïilfic j.irfti Dun tooonisig gebcfi fiebben.
wootj-Tigen 23tnncn Konftantinopolen jfin g?aotc ©aïeffen\' maac nfct tocl gefcfjiht /
CH Paleizen, ffi fioiBio gcmaaSt, ^p ficbbcn bccfcfietöcnc pïctncn cn öcel yoojtcn bp
v^ teftlfd inathanöec. i^un tooonplaatfen sfin bcjcc ban öc flcatcn / cn mct bjctnig
hè£ \' tcappnioptcgaan/ mct 02oote5alcn/ cnooli ftlcinefiamcc^/ bocfi Uiefnig
in gi\'taK l^im getooontc niet / niet maUtanbec tc gaan toanoeïcn of
ciftanöfc tc graioet tc gaan/ ofömtb^icnöcnulttcgcïcjöcn/gclptopöocn}
maac fp blijbcn litten. öc saaï Ié \'cc nfct mccc aï^ ccn ftamcc om mct
malhanöfc te fpireïien; toant öc geenen/ ölc Dicpec in fiul^ jfin/ Dienen
flcgt^ tot bcctreh ban Icöcc In \'t bp^nbcc / cn boojnarncntlpft ban be
toen/ bp öc tociftcn gccn man niasfihomcn/ al^ bcn ï|uf^toaacö/ cnöc
^cïuböen/ bic tot Oun öicnfï sijn. ttunfiaïïcn/ ftoohcn^ / cn D\'anöccc
p!aatf"fn/ bfe rot t\'e griacone ölfnfï geb|ulht toö?öcn/ fiaan In gocbc fiaat /
öf
ruurp fp gcoati iirnrfluDcïijfeficlö baac In betoonen. ^n ccnige tofihcn ban
bf ètaö ytnOnïfJi tipfljbafic [jtiifni/ In bc tijOenbec Ädfiencn geDoutob/
tiManiTcuiïö ino-ial \' enban bctorïhenfp IjctbcfïcDccI bccDojbcnficbbcn/
om öat tot tjim grb>uifi bchtoaam tc mahcn.
Menigte viii .E^cu f)ceft\'cc obrcblocbigfi bccItulHcn / Docfi aïtcmaaï/ uftgenomcnöfe
mxdrstad \' ^^^^ öcn e^ootcn ^cctJ fiaan fc bulten öc^tab/ foo tocl ban ® ?ooten

bnn tc niiööclmatigc ïjcöcn. (®cn mccfïenbccl leggen fp aan bc baart öan öc
^luartcSec/ ötencl) Infijnlangfitc metöccle Docötcri ftconflelb > Inbocgcn
öatDcflccncn/ blcban Konftantinopolen nabc ^toactc^ec/ of öan öaac
«a öc .étabbaccn / mcfnen Dat fp\'tlanö booj pcfi ficbbcn cn gccn öcucbaact
fïrn/ cnDat
Azia cn Europa fïcfi aiöaacaan malhanöccbccccnlgcn/ cnnict
meet önn ccn fïuh lant5^ uftmahcn»

öcmonöbau öcefcöcucbaact / bfetotinöe^toactcEccflreht/ fïct
men noclj IjcDcn opöc top ban ccnhllp/ ccn pllaacban tolt marmcc/ ölcn
fp
Pompejus-piiaar nornim / jonbec bc ccDcn öaac af te tocctcn. ^It maah»
tf mp iilfutoggscclg om op {jct fioogfleban Dccfc hïlp te hïlmmen / cnöccfe
pilaar ban nabp t\' aanfcljoutocn. ^^ft tsonb\'cc ccn opfchjlft op / öocfi fjet
fdüc toaä foo fccc bcbojbcny foo öooi oc camp bej? ttjö^/ aï^ Doo? öcgoïs
brn banóe
Zte/ bfc fomtgD^ foo fioog (icigercn / öatfict nfct mcccïec^baac
toa^. ©oiDcr^ljJ öch?lp / Daac öccsc pilaac op fiaat / oan De 3©ffi 5pöe
ban\'t toafie lanö afgefcljdbcn / öoo? mlöbd ban ccn hlcfnc acm/ of gracfit
Sjan brsce/ omtrent fcbcntfg boeten b?ccö/ mct jccctocinfg toater^cn öcclc
plinten oan hllppcn.
?fian bccfc Dcurbaart / tcc sijbe ban
Europa, omtccnt scbcn Duffcnö fcfijccrs

_____, ben ban Konftantinopolen, fiaat bie bcrmaaröc geöangenljS/ ölcn fi De

öevangenis Toorensvan de Swarte Zee nocmcH. \'t ^sccuüaOc^urgt/ Oaacopmcn
cTotcn scbuiirialuch toagt ipuö/ cn bant öc»ri©20Qtcii tfcc/ om fijn oppccfic
\' niagt tc toonen/ brcfc iicbcnban Ijo ige (iaat/ oléin ccneeutoigc bctoaac^
ni^,/ fccc bafi bcfïooten fioub / torlchc liu fijn bpanOenacfit / \'tfpDatfcgca
bangen sijii tcttofjl fp tegen fiem oo|logöcn/ of oat fp op cen anöccc togfc

anöec

Fompejns-
filaar.

Torens
deS wal-
le Zee, een

-ocr page 401-

Eduward Melton door Perfien en Turkyen. 34 ^

ontrc be ßatiDcn ban fô\'n lïmptïîeîien jgn gcbaïlcn. IBen fegt / bat tncn croctc
eertgotg bp öecfc iCoojcng een fange ftctennifTcöftib\'üfbecg ban Aziacn Eu- keten.
[Opa fpanöe/ toaar mebe be öcucbaart/ Ijottoel fccc bjccD jönDe/ ocfïppt
toierö/ op öat men bp onbciilgc tijöen niet / ban met heiuiig / öaac Dco? 5ou
bonnen baren* .îi^en fict in jec nocö ccnigc püaccn / öaac
öcr jc bjonöcrlijhe
Jetcn aan gefpannen toierö; maar 5p SD« ijcDcngeljcclöiiiiuti toantmeu
fpanö er gcen ftetcnen meec aan.

©och Jijn aan öccje ßeurbaact bccl gocöe blcfefien / cn ebcc al bccl gcbo»? Luft-hui-
tocn/ maac boojnamcntlp tuinen/ tîie aan öun iSSecpecg ö£t bamcah
ban ÖC jee cn ban öct lanö geebcn. Ccfttec jiet men \'ccnietg / öat öccrlöb
ig/ öan jcfc bjccöc toanCelrprn / ban bjcöecjgöcn met iange rggcn ban
Jecc öooge €i pjcffc-bomen bcjct ; cn in öetuincn jirt mcnaongcnbmc beöa
Dcn/ cp jcftccc maat ofgcpafi / altemaal met beclccnbccfcöciöcneblotmen
bccPulD/ in\'t toelft jp in Dcejcplaatfen meccbccmaaftg fcöcppen/ Dan in
ecntg anDcc öing. ^n ôceje tuinen mahcn jp jchecc gcbeutotn/ blals bp
b\'aacöe/ Dic jp Kiosken noemen/ toclïic jalen of bnmerg jijn / rcnDcin
ban D\'arDccc tsmmecingcn afgefcljciDen / toeïbcc fsßficnöüogjön/ cnfpiig
opgaan, ©c jolöcnngcn ban binnen jgn ban öc jtlbc gcfïaltc / ciicUjft gc?
fnccöcn, bccguiö/ en gefcöilDccö* ^e nmuccn jiJn ban Dinnen nict fijn
po|cclcin cn met anöecc ßofiflDßÖcöcn bccciccD* ^- cjc bamccp jt)nrauD^
pm met banhen bcjct / öie met tapijten belilceö / en een toeinig boben De
blocc üccöebcnjgn/ om Oaac op tehonnen jitten en leggen/ Daac men ht)h-
aatcn of öicöte tcalpcn booj màalit / om jittcnöc of Icggcnöc Daar Doo? tc
bonnen jicn / \'t gcen buiccngcDaan too?ö. 25p öccjc Kiosken öoen 511 hlcine
baöcn of bpbecg maften / Öaac Dcn a5?ootcn üfccc jieö bpjonöcr lyft bccs
lufitgO/ met fijn ^toecgen/ SSootfcmaftccg / cn .jtl5omfpceïôcrg in\'t toaf
tcc tc Doen fpjingcn j cn tg öP Qctooon met Dugöaniße EicDcn cn lîîct ;ijn
©oelinncn/ gcöecl ban anöcc grjclfcöap afgcfcöeibcn/ gemecrjaniclpft te
becftcfccn. jc Kiosken öebbcn nocö bcrfcöciöene nitfiöfhcnic Ijocfttn /
of liebEC jebere brctcebftcn/ OiejptotbcrfcötiDtncgccijfliDhöeötnßfbiinfini.
^ccjc geboutoen too?öcn nict aliccnüjft in De tuinen buiten / njaac ctft in ce
buifîn pan De ^taD gcmaaftt/ nibooinamemlijft in bic plaatfen/ öööcuicn
eenige uitjigt ter jee ofte lanö Ijceft.

IDat ö\'ouöc Dingen aangaat / ccn Dcc bccmaar öfïcn ig öcn Hippodromus j Hïppodro-
ecn beftcnOc plaatg / of itcbec ccn jecr bcrceniöc ïïcnbaan / Cte nocö in
ftant ig/ öoctocl ban jijn Pecciecingcn/ luclfte öcm omringDcn/ onsbïoot i
gclijft onöcc anöeren ban ccn tcfftlïj&c ittrfi Dec ouDc l^cifîeiîcn / ösctncii
booj aan jag/ e» öie Dooj Dc ^utlica bicöclgö/ cntot ccnantcc geb^nuft
bcranbcrö ig / gebjft beel anöccc cbcc&ïyffc cn ban jccc tcfffcitjlic ouDe
scöoutocn / Die tjeten niet Dienen / Dan cm hjilöc bccficn öaac tn tc flui^

len/ luftfie Den <02ooten fccc tût5ïjnben!uii;ftonî)CtljoiiO/ alglmtocn/
î^OQ^ï? / cn bicrgclijltc bJilöebccfhn/ D cift ccné aUcinaalopecaortoD

jag/ en ontcc öcn cen ftiem öonDtjc/ ö.u bn na ban5yKiuocöicafl.uöfn
ê?P0rij3cD cn Qcltienö toag / cn onbcfcöjoomt e ijft onucciit Ijcn ipsdöc/ cn
i)un muil en paotiU jtoo^f/ jonbcr bau Dnn ïanDcu eu fiîaautorn

Haai

-ocr page 402-

5 7ö Zee - cn Land - Reizen van

bcfcöabigt te iUJjöcn. .lüen betojaacö nocö in Dc Hippodromus of in öccsc
ïtcnbaan ccn ^piamiöc ban cen marclijftc grootte / gcöccl uan ccn ilufi, cn
ccn anöec ban ucel finhlten / Dic nict ftldnOcc iö. «©iiclt siet mm \'cc ecn ftos
ï»cce jpijlaac/ bcfiaanOc uit Djic flangni ban
dc feïbc ftoff^ / bJclftc om mal^^
ftanöcc gcujjongcn jtjn/ cn tijel!tec öoaföcn jicij a.m Dutten om öoog op-
Ijcffcn/ cn Daac/ in olaat^ oan cen ftapitcelof Daofo-ftuft ecncec^tc Ojic-
ÖOiauitmaricn, ^^cficaat-pMatjeiSfcggcn/ oatOwrepiïaacoaoiecnCtia:
benaac gemaal^t bjiccö vudttccé bctaooccing / Dien öp\'cc upgcijocgr! iiaD/
Dc ^raitocnm la!^ ban tjcel (ïjugen/ Oaac50 afgeplaagöbjiccö/ beciofïc/
Docö Öir 5ijn fpjcuhjcd öan O\'onüjectcniüe menigte,
\'ft l^cü ö\'lnaj0anöcc^ Oiftinaal^ ö^\'ojï\'n fcggen/ Dat öc Hippodromus of
Holte onder iJcnbaau/ ölc CCU gcootc CU laugujfcpigf plaat^ IS / onDecopcncnöoïsouöc
en oTder"\' 50«. \'£ ^dPc jcggcu 5p ooIt Pau Oc ïitecit ban S Sofia, namcntlöh oat^n
s.
Sofia, op onDccaacOfcöc gcbJclffelcn gcboutoö / Dic op bafte pilaacen fiaan\' tn
Dat bc öolllgöcDen / bic gcootc bjatccbafthcn gclijhen / met regen - toatcc
bccbulö/ en alle 500 öoo3 5ijn\' Dat ccn fcliult oaac In ftomcn / enjicöobfc
al ÏHcretfcn ircnDcn ban. \'ft (Scloof ccDtfC / Dat öc ^tcöcïingcn öifc In
mïjTcn;
Öcdjilib)|l nIctontFtcimcn/ bat 5c DlccgelijftctDafcc-bahfifn In öun
^taö öcböcnj maac nict In bic plaat^i bjant inolen\'crbu^banigenonDcc
bc lOtcïïi ban S. Sofia gcbjcef! öïiöOcn/ 500 50U Prokopiusbaarafgefpjobcn
ÖfbOcn / tc bjccfcn / In be befcö?Öblng ban Dccse ïtccft / öao? bcn lUeljcc
Bef
iiriivuia bcriuaaht/ cn In betcc flaat öccfïclö. fpjccht tndban ccn

via eeo on- öi^cot^ ouDccaacDfcöc toatccbaft\' Die ban Dccse ï^cijcc gemaabt WJlerD / tot
dc aardfche uuttlgöelD ban De ^taO/ bjelfic fonitijDé bp Oc hornet gcbjclt ban toatcc
wateïbak. ^aD5 CU ÖP ö?acöt ö^t toatcc uit öc bjonhcn baac In/ boa? tuiböd banjcs
fscrc toatfc-gcut / Die altljö genoeg bccfcöaftc om bccjc plaaté bol te öoubcn.
.fBcn maahtc öan becsc gcootc toatecbaft niet onbcc oc ïtcrli ban S. Sofia»
maac döcc^ onöcc ccn gcootc saai of blecftantlgljof/ ban pilaren omcingö/
öfc boben tot ccn ficun bau bccscjaa ölcncn / ua bp öet fóonlnglnlt pojtaal /
baac Dc gccncn / bic pleiten/ en öun boo?fp?aftcn5lcöbaacöigööuöcn/ oni
tec gcöooj te becfcöönen. «©Cfje toatec-baft toIccö cectljötp De ïftonIngInfiE
toatcr-baft genoemö, i|p toa^ Djic öonöeco en sc^-en-Dactigboeteniang/
cn öonDcrÖ ttocc-cn-tagcöcntlg boeten b^ecD / cn floni»op ccn groot gctaï
ban marmecc pilaren/ altcmaal cbcn groot/ cn ttoaalf boeten ban mal»
feanöcc gf fïclö / in ttoaalf ctjgcn gcfdjlBt / uan Dc todftcn Ieöer acöt-cn-ttoin»
tig pilactn brgiccp. Miet meec ban tagcöentig ïïaomfcöc fcÖ?ccben fïonö
ÖP bon0CC5Cbaujgeöagtc Ciedt afgelegen; \'ttodft mpbccmocöenöoct/ bat
Dccfc ^tcodlngen/ tcc oojjaaft banDcbpgdcgcntödögcmccntÖcbbcn/ Dat
Oc 5dbe cccöt onöcc bccse ïHerft l^é.

J©at be Hippodromus ofiScii&aanbdangö/ \'t bunftt mpnlcttoaacfcöijna
lijft / öat mcn öoHIgÖeöcn baac onöcc gelaten souöc öcöbcn / 500 om öat
buf öanig een p!aat^ bafl cn öcgt moet sou / öctotjl 5e tot ö\'opcnbacc fcöoutos
fpcdcn gcboutoö toicrö/ cnöaac men mct paacöcncntoagcnrninEcnncn/
cn ölccgclijftc anöccc gctodölge ocfffnlngen souöc plccgcn 0I0
ooft om öat
mcn öa^c op Oc blaotc aacöc gaat / sonöcc öat öc jclDc cculgfin^ gcbloccD 10 /

\'ttocift

-ocr page 403-

Eduward Melton door Turkyen. 575 ■

\'tlörißpc|)tcrbjcf5mm0cfl/ soSPfcgm^fenfgc Qftodffdmöaö.

31n öe 5döe .ètao 5911 nocö anörrc bccmaaröe mct&tcf&ciicn ban b\'<©iib=r vwfchri.
fidö/ aléötc ttijre gcootc pilaren / öaacaföcnccnmctölßojicnfnbcclöbjcrft
berciecö i^ / geuj^ öc geenen ban
Trajanus en Antonius re Rome , cncofi deiOudheif
nict hlcinöfc/
ttïeiïtc/ geiyu\'cc gelooft bjojö öen gecnt^/ öien öcn ïîriscc
Arkadius oceö opccdjtcn/ niet 59« beeltcnié öaar boben; öocö ölt eb jtct
mcn nu niet meer / bcrmlt^ öet öoo? eenige aaröbcbfaig uförrgetoo^pcn

anöec Is bp na ban gdijöc grootte/ en ban bed fïuhften / tnoarniet
bol ban binnen / en fïa»it In Dccje lange redite fîraat / ban öe toelfte ift öiec
booï oc^bjoften öf ö- It^ ban Qcpoiyfi marmec / een toeinig öoo? \'t buuc
becöoïtjcn/ \'t todft aan öem De naam ban öe geb?anöe pllaac öeeftgeges
ben Î en öP B^\'cc banöcn befragen / miffcölcnom öatöP öjelgöete
ballen, ^eege pilaar geloofö men öcn geen tc 59« / op öe toelfte Konftanti-
nus 5g\'n beeltenis ban ftopcc Dccö 5cttcn/ \'t geen fcöccö ncöccbid / cn onöcc
be öeecfeöappp ban Alexas Komnenus Doo? ccn gctoclDIgcu toinö in (ïuftftcu
Octoo?pen toiccö.

i^iet berrc bnn Daar taonDc mcn ontjnocö öcplaat^/ baar Aiîusbo^fî/ piaats van
mct 5ijn ingetoanö ucöertoaart^ uit tc floaten/ Doo? Dc ftcagtlge gebrDen
ban Den Ifeiünen SSifTcljop bnn Alexandria, gc ïijft men in \'t öoomfrö IBacs
tdaac0 bocft Icefi. €>oft jict men nocö eenigeobcc&ïijffden ban een ©alci^/ fden van ï
\'t toclft 5p seggcn öet ï|of ban Kondantinus gctoccfï te sijn / cnop \'t een cinöe Hof van
bcr ^taöt fîaat \' na\'t balïc lanö / op cen Ifoogc plaat^ ; inboegen Dat ^onftand^
mcn\'t oan öe öaiJcn cnbnn Dc sec ftan jicn. \'tO^ccn \'ccftcDcnafflaat/10
ban toeinig belang/ cn too?önlet betooonö/ uifgefonDcrö ccn gcootc ftas
mcc / cn ccnigc anöcce obecDeft tc plaatfcn/ öancsicööegecncnöouDcn/ DIc
fptcffcn en anDec lang octocrc boo?
\'t aicgec maftcit i \'t UJcJft qI \'t aecn f^ / Dat
in öccsc pSaat^ geba an iDojö.

gft toect niet/ of ift Dc ttoec Beziftens , oföc ttoec Bezszillans, gdp verkoop
fommigen öe" noemen / In \'t getal Dcc ouöe geboutorn ban öc ajicftcn / of
ban ÖC nieutoc Der ®urftrn fïcücn sal. ^it jijn ttocc ruime plaatfcn / met
niuuccnomringö/ Die mct ftitftc Deuren ge fioorcntoo?öcn/ cnmetgctodf:.
fdcn obcr\'ücftt sijn / öaar men öcd iii?sicöfcn boben siet ; \'t todft allc^ op
beelc baHepilaren cufï/ Dic in Qoeßco?D?nlngfïaan; enMtöoetmpooiöceo
len/ Dat ö\'ouöc üïclffcnen/ nict De Cucftcn/ De fïidjtec^ Daac af getoeefï
Sön. ^ocö öe laatfïcn gc&iuiften 5enu, om Daac öun toaaren/ Ölc ban
belang sijn / tc ftoop tc fïdlcn / grlijft
te namen sulft^ mee bjcngcn. ^ecs
5c geöedc ruimte nccgené anöcr^ mcc besct / Dat met lianötoccftéllföcn /
cn bcrftoopcc^/ Dtc öaac ö»» plaatfcn ftcbbcn/ gdijft tol» ftd^/ öaac mm
8l!e ftoadnfte öinge» brcftoopty ftlceDcccn/ laftencn/ bo.ftcn/ bctdcs
cingcn ban gouö eu Silber/ In\'tftojt/ ol\'tftofïdöftfïe cn DIecbaacfïc/ öat
In Dr ^taö gebonDcn too?D.

^e Vöooningen DCC Janitzaren sö\'n niet ban öc niinfïenbanKonftantino- woomngea
pf^len. 5r|n ttoecD\'töanöc / tc tocetcn / ö\'ouaen en nicuiocf?/ op
torjscban ttoee groote lüloofïtc^/ öaac affe Dc Uonlfïacfn / Dir noehbipu, "
toen uücö öuiscn öcbbcn / gdijft m-n ften tcn mccfitnöcd
binö / tod nr^

3 ïj^jgö.fö

-ocr page 404-

Zee - cn Land - Reizen van

Biii^bcfl/ cn toeï onocr&oubcn too^öm/ fïaanöc icöcc Dp Bcnbcn onSctjij«
<©bcc(ic. \'t Zän Qcootc cn jcec todgcicgcnc ge&outocn/ öaac alOccöanöe
gemaft in

Pciefen t«oct mctt in ÖC cifg öcc gjootc <6cöoutocn tclïcn Bet f alci^ / of öc
Toorcnseen^Öucat/ öie mcn ÖC ZevcB ïoorens oocmö/ aan ö\'obcc öcc Écc/ in Dit
ievangenis, uitfcfïcDan ÖC ^toD/ ööar ffn öoffi l-Sä/ in öctodftc ttocc ocbcc^tcfameit
ftomcn/ toaac af öen ccn ban\'t ba|ïe lanö/ cn öcnanöcc ban öc Pjopqnti^
fdje ye öciTöotcn ^ccfc plaat^/ Die öcöcn tot cen 23ut:gt öicnö/ en
ijaacnaam ban öe ^eben ^oojenjl boccö/ Daac af jn omcingö l^ / too^
altijö ban IStrgg^Ucöcn bctoaacö / cn niet anöcr^ gcadjt öan cm bccmas
ftdijh? gcbangenlä ban ccnigc niagdgc ïIcDcn/ Bic of öooj fjun ©ojfïrn cn
.©itöccjs /; of öoo?. anöeren aan Den <©?aoten i^ccc / aï3 tot # riSdaat^ / óf
„om anöere inslcötcn / gsjoufccn jtjn / Daar5P In gffTDOtengel)ouöcti
toojïicu / jonöcc ccntg anöcc ongcmah tc iijöcn. ^n ijf\'abcn \'cc gocögcrtjf
ban aUc^/ met tcrffdijftc ïtanicrjl cn jaïcn / bfncbctrèa^lc anDcre ölngcn/
Dte tot gemaft bont leben Dienen j Inborgcn öat mctrscggenfian/ Öat öfn
n Ict^ ai^ öc bjpöcl&ontbjecht.

J|ct boo?naamjIc #ald^/ \'t gccn nu öc gctooonc brrblijfplaat^ i^/ (ïi
Daac öen «è^ooten i|cec jtj" / ^^ \'f «\'nDcr duöc ban öe %taö i

Docö topsuUcn\'cr (jicc nict mccc ban jcggcn/ aï?\' baoinccmcnsJ $tjnöe ecn
Bpsonöcc KloofO- fïuft Daac ban tc maften / toaac in top aüf^ ojöenteiijh ^n^
ïen bcfcöjijbcn / \'t gccn mct gjoote moeite cn ftofïcn Daar ban tot otije ftennl,^
i^ geftomcn.

Eegiaaf- JBaac ïaat on^ öc 23cg?aaf-plaatfcn Dcc <0ttomannlfdje ïïdscccn nIrt
piaatfett der obccfTaaH, ^cöcct Dat 5P mccfïcc ban
Konftantinopoien 5ijn gctoo?öfn /
flföBcn bed ban öen ilBogftccn Doen öoutom/ gdoft
Sultan Muhammed,
■ ölc\'t <5jieftfcöc ïïijft bccDdgöc/cnöCfSctccffclDftc^taöbecobccDc/Sultan
Bajazet » Sultati Selim,
cn Sultan Soliman, öiC/ ÖC (ilcötcc^ baacafSijtts
Dc/ ö»n <0iafficöcn öaac bp öföbcn öocn botitocn/ maac ccötcc öaac bul*
ten/ öaetod In Dé gcmccïie omftdng ban\'t gccn/ öat tot öcejc .ü^o^Recn
bcÖOO?iJ« ^ocö
Sultan Muhamoied , ©aöec ban Sultan Achmer, cn Sul-
tan Amiirat,
ölc jpn «©jootbaöec toas?/ cn Det^c anOecc Sultaa Selim öc
ttoccDc/ ölc
Cyprus toon/ cn Solimans 5oon toa^/ Öoctodspgeenbpson^
bfce iBo^ftfcn baojslcö Ötf\'öf» öocnöontorn/ öföBfbSPffÖfccliuncèja^
ficDcn ronöotn öc Itrch ban S. Sofia. Altcmaal 5ïjn $p ban gefïalrcgcUjrt
ftapcUcn/ fommigen ronö/ cn anöeren ftantig/ cn mct bcrfcöclöcnc sy?
Drn/ cenlgcnmeec/ cnccnlgcnmlnöec/ na öat 5c gcoot jijn, ©emuurcn
ban binnen 5ijn bccfcöciöcn/ of gcöcd tolt/ of mct fijne pojcdclncnbcjrt /
mct letteren rulTcöen bdöe/ cn mct ^cabifcöc tccRcnen/ bolgen^ öun gc^
tocontc / cn met gouö cn sllbcc brcclcrö. g^c blocc gdjcd mct taptjfcn
bcöcftt/ op öe todftcfcngcootcIjaiitfftï)!^(ïaat/ mctstjDclaftcnen/ cnmct
^ouDc^loftaöcn obcrDcftt/ toaac Inliet äcöaanrbanafuTldjfclpgt. ißcn
jlct nocg boben öccsc fïoffcn ecn ultgcfpauncn ftlerö / cn oan öen top cni
tiiU
banö / op öe sdbc toijfc al^ bcn uöcrfrcöfu bic D?ofg. "^^nMcn mn tod bc^
n-lcöt 1^/ Iflo 5gn ^ getocnö öcesc tul&anö cn tlt lUciä jv^aritiftótcbcintcn\'

én waar toe
gebïuikc.

I tl\'

-ocr page 405-

Eduward Melton door Perfien en\'Turkycn.
hifu, b\'<©uöi: ftjecDcctnbalicn ijuri^imacrp tin öcel/ öte/ niftQfföbcj:
bogt omaUyö bpûcrsciyhcn tcjtjn/ malftauôfrberpoûjcij/ cn gcöuurigö
Daacbp blgüen/ terbatjS syin Öunbocliüilccsrn/ cn €»c»ö Wöben bcejOrsiet
Icbocc grenen / tocifucilcljamrn öaar onöer icggfn.

€ec 5ijöc ban beesc groote fiami «ocb ccni\'ge anbeten/ öte niet jco
tog\'ö cn niet 500 Ijoog syn toaar in ötB?cutoof®|outocn/ bie bon Den
obccleeöfn meelî bmiinö toierben / leggen. ïionDom fïaan nocfitcnigean?
Derc hafT«i/ Die ïtïeinbct Sijn/ cn toclfirc Defefel niet plat l^y maar in\'t
mibben fpit^ opryfl / cn boogcr na \'t fioofö alg na beboeten* ï^lcclnlcg=
gen be felttbeten/ todher haffen grooter of hldnbcc/ na \'t getal ban fiun
jaren / jijn. ^ecjc hificn jijn ooh/ 500 toeï alp ö\' anbeten> mcthoficltj?
hc fïoffen obctbeht j en Inöien fp sooncn sijn/ soo f?aat bobcn
opicöeteen
STulbanb 5 maat Inöien fp Bocfit cc0 ofbjoutoensijn/ soo stet men Daar an^
öete betclerlngcn / cn ronöe mntfcn ban sübct lahcn / mCt bloemen bcc=
ciccb/ beben fcfierp/ griijdi fulhcrbjooöcn/ inet toit fijn en Dcutfcfitjncnö
itjntoaat bftoenben / \'c gecn fiet finlfci bcr bjoutocn 10. ^h toa^ mct mrbc=
Düogen bctooogcn/ torn Ich
mgn oogen op öc begraaf-plaat^ ban Sukan
Amurat
liet gaan / en / bcfiaïbm sijn hifi / cn öc hifïcn ftjncc ïltffïc bjou»
toen / nocfi öc geenen ban een groot yctaï fijner hinacrcn ban ûïleouDctûom-
mensag/ bic tocl frfïig/ onbercscggen
mccc öanfionDerb/ toaren/ toelhe
fip bp bccfcfidbcnc bjoutocnfiaö gctedbj cn mcn . bcrtdö onbcc anbete ötn^
gen / bat fp aüc gclgch mct ficni ; op cai fdbc Dag / bcgtabcnsp ; toant
fp toierben altcmaal/ bolgen^ finn tojécSC getooontc uit Insicfit oan fiaat/
öoo| fiun ouöfic 25?ocDcc/ ceiiîgç ccfgcnaam ban \'t ïiclscrcgfi/ om fiat^
gcbjacfit; cn schee/ fioc ichölt to?£cö gebal mccc obcrtooog / fiocich bccse
fiant
ban öcn bu^ bp maihanöcr tc Sicn / mcÈcDoogcnbcc öoHb;

3©at belügttcKonftaniinopoietj bcïanQ&/ bie gettïflótgöonscflablgfi/
cn fict gcbenCD DkhtoHi^ / öat mcn op ccn felbe bagmisecrgcoötc ïjcttccn
hauöc gcborlö ^cnoo|öc tolriDcn bcroDjsaahen \'ecbscl htoaaö^ / om bat
fpbanDe.Sijbc öcc ^toactr^ccbcd grobe öampcnmccbjdigcu/ öieultbcc?
fe scc tgscn/ toclchcsecc moböccioïé öoo?
ö\'inWoeping ban bcr fcljcibcnc
bïocbcn/ cn Doo? öc
Meotifche poelen, Dfe S^fÖ baar inomlafieni cn öc=
toijlal\'t lanbtuffdjcn
Konftantinopolencnöe ^in^u\'tcgfc/ cffcncngdijh
1^/ of scectoetnig ficubclen ficrfty sooSïinö\'eccfïefioagtcn/ todchc öain^
pen
ontmoeten/ öc bergen ban Oc^taö/ Daar fi; gcfiuit top?ï5£u / \'ttodch
oo?5aah öat aïlc öetcgdbahcn met be geuten ßltijf ban groen mofcljbc-
öcht sijn \' \'tgccn dbcr^ boo? ecnbctoii^ baneen htoaöc lucfittoo?btgcno^
men. Cn sehet öc pcfi/ öic
bp na altijû tc Konftantinopolen gebonöcn
toojö/ fdjoon De lucfit öaatomnlet bcfmrtliJ/ fp^ult teubeelc ultoccsegc^
fielûtjrlô ban öclucfit/ cn tcn Dcclc ooh uitöc toclnige blijt/ toclchcmcn
too^iö/ om in bcfl
boo?baïlen öe gcsouöfieiö te bctoarcnj gdijhmcttoc tc
laten / bat men baac la bc somcc albctfianbc ongcsonb en onrijp gctoa^
brrftoopï/ \'t tofj^j ïnDc maog gehonien/ cn met toater gcmmgö /DatDc
gctooone b?anb jé gren goebe uittocrhingcn han bo0?tb?cn0En; olö oeth
mette lijbcn/ mijun ficaaccn ten mccJicuDccl scct buil 50« i toant fetoct^

pen

Eegtaaf-
plaatfcn der
Vrouwen
en
Kindeicn,

Begraaf-
plaats van
SultanAmur
tat, en
\'t
groot getal
àiner Zoo-
ne».

Ongeftadi-
ge lacht te
Konftanti-
nopolen,

Geduutige
Peft, en des
zeifs ooraa-.
ken.

Onacht-
faamheid
dei Tuïkep»

-ocr page 406-

5 7ö Zee - cn Land - Reizen van

peil Daac aïöccöanbc buiUflöcfö op/ \'t geen \'cc op becgaat/ jonbct bat fict
icmanö toeg
neemt i t toelft cccttjag 500 niet cn toag/ cn ooft teacntooois
big
50a nict cn ïouDe tocejcn/ inöten men altijö een gctoclffel/ Dat tot een
geut
pecficcBtc / open gcöouöcn ôab 5 toant Dit gctoclffel/ \'t geenna Dc
jee fcöuinl^ncaeci^p / toag öicnlïigö om alle bmligijciD ban öe^>taötöaac
t toelfi öe ficaatcn juibcc cn Waacöiclö; Docö öcDcn iö het
«ecgcng toe nut/ tec oojjaaft ban ö\'onacötfacmöciö
öcc lODurftcn/ öfc Dit
gctoclffel gcöecl öebben laatcn bccbiiilcn cn bccöccbcn. lïo|t om; öcwe
ïieöcn geb^nibcnnict allccnlgcft gccnöulpmiDÖclcn/ otn jicö tegen tcpcfl öe
befcöutten; maac oocft toojöcn öe hlccöcceu Dec gccncn/ Dic ban öccje be-
fmettcljjlic jicïtte geliojbcn jiJn/ alboojcopöemacfitbccbogt/ enterfïonö
toeec gcbjuirtt.

DARDE HOOFD-STUK.

Gelegentheid van het Serraglio. Bewaaring en wacht. Me-
nigte van Kamers en Vertrekken. Kamer daar den Groo-
ten
Heer de Gezanten in ontfangt. Vermaakelijke Ho-
ven en Tuinen. Vrouwen-Serraglio. Kamers der Ampt-
lieden. .Vcrfcheidene gebouwen. Gafthuis. Verdee-
lingen van \'t Serraglio. Slaap-kamer van den Grooten
Heer. Elendigen ftaat der geener, die onder \'t Turkfch
gebied leeven. Op wat manier de Maagden van
\'t Serra-
glio Turkfch gemaakt worden. Wijze van leeven der
Boelinnen van den Groten
Heer. Teeken van Byflaapen.
Hu welijken der Keizerlijke Zufters en Dochters zeer on-
gelukkig voor de Mannen. Straf over de Vrouwen van \'t
Serraglio, See.

wSheï 0€t SarragUo, in öet todlt bm ((5>aoten fccr ftjtibccbltjfcntoooninge
Lragiio- iJ.öccft/ Ig bpjonöcclijft tod gdegcn/ alg (ïaanOe juifi op öc plaatg
geboutoö / op öc todfte Byzannuai gcîî.uiu [jccft / natticnrltift opeen grooten
Öoeft ban öct bafïc lanö / todfte m öe monD üan öc â>toartc éec 5tct / hcba
benöe Dc geöaan te ban ccn ö?icöocft / toaac ban ttocc öoa^ö\'
Egeefche
Zee befpodö toojOen/ en öe öacöe aan ijcioofcioe ban öe ^taötgcöcgt ié.

ir.ct

1-

I\' t

-ocr page 407-

Eduw^d Melton door Tvjrkyeà. 377:

Grooter,

\'get (laat omclnsdlimet «njcft ôooQeeii fircfic muur / op betoclcficnifn;
ectfcödöcnc toacf)t-too?en0 5(et / en na rcfiening ongeUaar D?îe;3îtaïi=ï
panfcße mijlen groot. Het öeeft berfcöeiOenc jpoojten / ban öc toclcöen
tommigen 5ICÖ openen na öc jce / cn ö\' anöeccn ua öc ^taö. boo?^
naamfïc poo?t / öie in öcc öaaöjccc aansteulijfti^/ i^ cc» ban öc gccncn /■
®eiftcna öc^>taD toc fiaan/ toaac Doo?ccn Icöccöagelöö^ incn uitgaat/
«JÜbcnöe ö\'anöeccn gcflootcn/tot öat öen <03ootcnfêecc/of tcniapösijnt^
<ï5?ooten/ cenigcöccsclbccopcnenöoec.

^ecjc poo?ttoo|öbp öogö betoaarö öooï ccn gcootc bcnöcKapoches,
ïïp
bcuctcn afgclofï toojöcn/ cu 01500 bp Ibacöt toeöec öoo| atiDcccn/ allc^"^"\'^^-
tocïhc
Kapoches ouöcc \'t bcbel ban öc^ Kapoche-Baflas (iaau / öi\'c bccöonöcn
Sön icöcc ccn toccb binnen in \'t
Serraglio teblijben. 25uiten öcpoojt / ome
trcnt tien of ttoaalf tcccöcn/ fîaat ccn ftleine tooouing ban^lanftcn epgc?
flagen/ öie mcn/ op caöfc^ jiaanbc/ bctsettcnftaH toaarnknpiï.-^Sn \' \'
öccsc tooouing öccft allc nacötcn ccn bcnöc
janitzaren öc toatljt / toclcftebp
alle Bclcgcntöciö öie ban binnen ftonnen toaacfcöoutocn / cn ftcnnig geben/
ban allcg toat\'cc buiten om mag gaan.

5Siet minöcc ié öec öc^ nacDti aan ÖcEcc-ftant betoaacö/ öctopl/ccinöc
3©ögt-toG?en0 / öie op öc muuccn (ïoan/ ocfïaDiB becfcöcïDcne Agiomq-
glians öctoagt ööuöen/ Die bp ancboojbalfeu baacölg sijn om öc ïDagtcr^
ban binnen tc toaacfcöoutocn} cnop öatgeenig l^artuig^ct^ mögt öomcn
t\'onöcrncimn/ ficbbcn spöun gclaaDcn scfcDut cn bulfcôietcr^ altijö bpöc
B^inö.

Ißcn öccft inbit1fóci3CcftjcRiE5cboutoccn mcnlgteban treffdöftc ftamcr^ Menigte van
cn bcctrcftften
/ aliéna öentijö öc^ jaar^ gefcöiftt en boojslen. ©e mccfïcn
Paan neben^ ö\'aacDe; eenigen opöe öeuüelenöic Daac binnen jijn j fnan= ^^^"«^Ken.
Deren na öc sccftaht/ óicseKiöks, Beiveders^, óf^tlaatfen baneenbccmac
ftelürfte nltslgt noemen. <j^ocfeDienen se tot 25anftct- öuisen / in De toelcften
Den (0|cóïen ï|cri; fomtoglen alleen / maac roccfï inct sijn ©joutocn
of
toööcn/ tot sgn bcrmaaft gaat. €inbecDc gcDacöte ftamecé i^oocft Die/
Daac öcn a5?ootcn icccDc «JScsanmi in ontfangt/ cnsön Baflasingetolg^
Kamer daar
tige saften aanfp^aaft geeft, ^ccsc ftamcc (îàat op ccn fcöoon ftlcin mctet-^ dencrooten
ijof/ Dat met bed ïleffdijfte cn fcftcone jFontcinenbccdccDI^. ©an binnen ^amen in \'

SUbcdjcerlöftt metccnSafa of(2ïö?oon/ cnDefpjelDmetsecrftofJdijfie ta; ontfangt.
Pytcnban gouöcn sgbe/ cnniet öceclöftc ftlecDcrcnban ftarmosijucnfcïp/
fic&ojöuucD mct seec ultfïccftcnüc paeden / Daar Den «Sjootcu ^cec op sit.
^e toanDensijo\'^o\'\'\'^®\'"/ inplaat^ baubdjangfelcn/ bcset met seer fdjoa^
nefïcentje^/ bcfcÖiïöccD met alCcröanDcgcblocmtc cnloof toetft/ \'t gccu ccn
ûangcnaam boojtoccp boo? öet gesigt maaftt.

■^an Dccsc ftamcr nocö cenftlcinöcroafï/ todftccé gdieelcbinncn-toönö
tnetsiibccc platen met gouö öoo?toecftt obecftohfteui^"/ öebbcnDc tïo?ticr0 bc
bïocc tnet jccc ftofidijcfte ^erfïaanfcljc tdptjten banstjöeen gouDbcDrftt. iCot
öecsf liùinnê cn bccblyf-pSaatfcn ban öcn <ajooten l^fec sijn sccc feftoone
veimaake-
t/ocni cn iEninen/ besct cuboo?5ienUan alöedjanße o?nQteu cn bloetïien/ üike Hoven
Uiclelie in Dcefe eetoeßeu ftonnen oebonöcn too?öcu/ mct menigte ban. seec!

-ocr page 408-

37« Zee-ert Land»E«izen van

betm iftclpc bjattöElingcii / öie aan belöe De 5|öm met
baöfiien befïo^tert jgn/ cn binD man be i^antéinen-öaac in jirfft een obcC:«
ü\'acö / bat \'cc ba na aan icDcc toanDclto«g een te jien Ig 3 inbocgenöatDee^
Senlaatfen in Uêcmahelijfttjciö Uooj gecn oing tcc tosecelö bctjoeben tc torj»
hen.

Vrouwen- 25Jba!bett ÖC geDacfttc ïtamec^ / bie in cen jccc gcoot getal jgn / cn alleen
iztu^iio. buaï Öpg ïieifccé eigene pecfaon Öienen / jtjn \'cc noclj becblgf-piaatfcn biW|
De ©lontocn/ bjdftc DpnaeengcDaantebanccniüïoafïecuitmalten/ bjaac
fn ö\' oppecfle
Suitana en ö\'anöccc Sukanas, bencbcng een menigte ban 23^3
toiföcn en bun gebalg/ maoncn. S&itSerraglioöeeftbanbfnncnalöctgca
maft / öat menjouDc ftonncn beccijtcöen/ ban bÉöDc-ftamccg/ cct-jalen/
bectccft-ftamecé / baO-ftamecg / cn mccc auDece ftamcc^ / tuclfte of tot
^ , bccmaaft / of tot een nöoötocn&ig gebjuift Dienen»
AmMUeden ©ah ffclöften jijii \'CC ooftbecfcbeiOeneftamcc??cntotionlngenaffonbcrltjft
^ ■ gcbótrM / biclftc Dienen boa?
öe boomaitie 53cöelfjebbcrg. ^e minöec
bcampten Jijn
ooft 500 teel baa?5;!Cn/ bat niemanb gcb?cft aan ccnigc noobs
bjenöigb^öen Ufl)ocfD te lijbcn. "<©nDcc öcfjf n jljn \'ec twee jccc gcootc <ï5es
bonbjcis/ oau De VPclftcn ciéitecn Dcn Hazinch of gcootc Thefaury of ^cbat-
ïtamec/ en
öm anèeccn öegiteijecg G a rderobbe of ^ elbaaö-ftamcc Ig.\' ^e^
jcn Jpn-^bje\'c ■ jkc fcaapc |pbbutöen / en tec oojjaaft ban ftiinnc Diftftc mnua
ccn/ enficcKepj^bmfïct^/ beilig
m !^bcc-öccjclöccljecft

ooft ccn pjccen bcitc/ bic Bcibe altijö QCfïo0tcnUJ0Jbcngcl)0n^£1T; maacöle
ban öe ^cljat-ftamec bjo|ö nocö öaac en öobcn nict öcg fteijccg jegcl oecs
xr f V. (i ScgclD.

L gS" .ïflSen öeeft biec ooft ftamec^ boo? gebcbert / boo? baaöen / boo? fcöoolen /
»-en. fTacötccLKn/ fiaaften^/ öifiUleec-plaatfcn/plaatfen om te ftucmmcn/om

paacöen tc bccöacn/ om tc yuojfïelcn/ Öoelcng om na öct toit tcfcöieten}
en / om ftojt te gaan/ aï bJat totnaoööjuft/ gemaft/ ofpccmaaft/ ftan
blcncn.

<©p öct eecfle inftomcn in het Serraglio, jict men centccc gcootccnaans
jlcnlijftc ?poo|t/ in todftccg pa?taaï altijö ccn toacftt fïaat ban omtcent bgfa
tig mannen/ Ïjrbljciïöc geöuucig mapcncn bp jicö/ alg coccg/ boos
gen/ en fmiacöen. ï^anncec men Dccjc paDzt öoa? tg gegaan/ Doo; öe
toelfte Dc BafTas en Oicrgclpftc «Ö^jootcn rc paarD mogen ctjbcn/ ftomt men In
ccn jcec cnim pïdn of ncbcc öof/ \'t gcen omtrent in Öe lengte ecnbiccöcus
Decï banccn ^taliao^ifcljc mül ftanöalcn/ cn ooft bpna
joo bed In öebjecös
tc. Ban De fïinftcc öanö bah Öit pldsi / niet beccc ban öc jpoojt/ igecn
Gafthuis. plaatg/ öaac men öc paacöen cn menfcöcn/ bp ccgcnacötig tocöcc/ ftan
onöcc bccfcöuileu. C"c cccöfcc öanö ig
cen &afiim0 boojöefnlftcn/ alg
In Ijct Serraglio, ficft ftamcntetoojöcn/ in öct todfte aïlc nooötocnöiglieDcn
to3?acngebonöen/ jtjnöccen €idu&ö£öaar obcc gcfïclö/ ö|e ccn menigte
ban minöi\'ce öisnarcn onöcc jteö
ïjccft om op öc jicftcn te paffen, ©an gc^
Itjften ig ooft oan D\' anbece
jyöc tcc fliriBcc ö«inö / een jccc gcootc cuime
plaatéofbccbdt / in öe todfte tl
nmcc-iiout/ftaccni e» biecadijftc Dingen
bebjaacö toojöen / om öe jelbe in tijö ban nooö De öauö tc öebben. S5a=»

bc»

-ocr page 409-

bfntitbÉCbefei^ ten gcoote booifie-ft
oitöe en nieutoe lieg. \' i ^ .v

^«lé m«n öit piein ob£t gegaan/ Wnö mfn^cuitoceïcijoojt/ bcoj öc
tocUte bc
Baffas ban ftun paacöcn af fltj-gcn / bic ceu toElnfsjcfeifinbftl^al^
w öocjgaanöc/ tnaac
in bfcgfltiinß beel fleclijfitc eu ftoticlóficc» ^nCoj
iffcjciö ooft fcn (iaatelp pojraal/ aitoßacbangdijftfntmtoatötbönKa-
poches, mcföun toapcncn/ gdijft aan b\'^^cpe ^xsojt / gcbotibc« teojö.
ißaunfcc men baac Deo? gaet/ bïnö mcn tcfittoccbcfkin/ ftftin&tcöl^
fict bcojgaanbc/ tnaac ongclp bed fcljconbcc/ tct oojjaaft ba« bc ïltffca
ïijfee jpontdncn cn toatótclplaatftu / omdngö bon cppïCflTc-boctufn / tii verdeeim-
ïifffflijfte gjocnc gja^-tociöcn/ cp bc toeïftc bcGazels
cn gdtcn|iun|o»igfn gen van-c
boo?tb?cngen cn bocbcn. i©bcc bit plein
weet ccn ieött / ficßaliKM öHccii setiagi«?.
bcn <0jootcn ^ccc / te -tjcct gaan. ^ati
(>cibe bc jpcp^anbc^jcibc poojt
i^eeu opene galbccpc/ rtifirnbc op scccfcaopepplaacfn/H^itcntïc todfich
öc
Chiauflen, ÖC Janitzars, tn ÖC Spahis ^ctooonjijn-i« tang cn op tßcniß
fiaan/ ollcé in jccc nette cn fcaapc ftlecbingcn/ tcctoijï ccn grooten
Divaa
of caab^-bccgaöccing/ op öc ftoHifi ban cciiig bafcitiQ Ccjant / om ben
<©?ootcu ^ecc bc ftanbcn tc ftuflen/ gcóoubcn too^b. SÜ" fift felbcnebec-
Bof/ op öc cecDtccfjanö/ 3tHianc,befto(ri[ti«^/ negen
in t getaï/ öebbcnöc
iebec öaar bpsonbece ftoft^ cri öicnaac^. E)\'<ßec|ic cn bc gcootfïc bic ban
Den 43?ootcni^ecc» bcttoccbcbicbauö\'cfcfic
Sukapa, bc becbe Öic ban ö\'an^
Dccc Sultanas i ÖC biCCÓC ÖiC ban De Kapi-Agaas; DebijfDclJOO? Öen Divan;
bc Jïgöe booi ö\' Agaas; öfgüciSfi:? CoclUtöcn; bc 51bEr.Dc beo? öcminDfrc
dienaren i öc acötfic boo? Dc ï^jDiitoen; enbc ncgcnCc boojöe onOcc-Dies
naac^ ban ben
Divan.,

<©P ijc ftinftec IjaUDbau DitiiScöer-öofi^ &e^ Iteijec^ (ïaï/ ban omtrent
bi)f-of 5c^-cn-öacttoseccfcöoonc paacöcn/ tociïte gijnÏ^PogöeiO nlfcenboaj
5ÖU oeffcni«g öoub. ^obcn Decsc fial sön fiamcc^/ Daac bcn tofficlban
Dccsc paacbcn in bctoaacö too?b / Die in öcc öaaÖ ban cen ontoaacöcfclijftc
ftondijftïictö ig; toant De Djeiöd^ / Do?}i-cn fiaart-flrcngcn/ sijn
500 m
mct alöccljanDe cDdc gfjiecmeu bcsct/ Dat ö\'aanfcöcutocc^ Daac obecbec^
fiomb luoEtcn fiaan.

25n Dc sdbc fial Sijn secftcrc ot&oistoen / totbcnöicnfïbcc SSebicnaac^ctt
^tmptenaccn bau ben Divan; cn toannccc mcn ttocc batöc-Oedcn ban bit
plctn obcc
gegaan / ontmoet men Dc plaat^/ inDc todfic bcn Divan gc^
Öouöcn too?ö/ toaar aan öe
Hazineh bafl / bic b\'uitcrfïc Hazin^h of
êcöat-ftamcc gciioemb too?b/ todhe/ sooöaafl al0 bcn
Divan gccinöigö
i$r met öctscgcl ban öcn<iB?ootfu
Vizir toeötc bctscgclö toojö. j^cbcn^
aan bcn Divan, maac ccn toeinigje acötfctooartä / en na be ffinftec öanö
toe/
i?? De poo^t / öooj öc todftc mcn in öet ©jcutocn-gctimmfc gaöt ^^ccse
pao^jt tocjD be0 itoninginuc^ of Sultanas peo^t gcnocmö / cn öoo? ccn bciiöc
ünnsiuQttceduböfnbftoaatö. ,

^et boojïciöe pldn dnölgö aan bc öacöc poojt / todftc bc^ KHdscc^ poojt
Cf\'Kctcn toojö. ^cfje iPiö tot öe ftamcc^ cn bccblyf-plaatfcn/ ötc alleen
bö02 öciu/ cn soöaninc ^Odljebcn/ af^ gföuuïiglöli »acljt en Dag op öcm

53&ö 5. paf^

- !!
il

-ocr page 410-

II.

\'-pafl^^ ÖCÖOH^«» tooîbftT/ èrt nfmtanö aÂé Uccmasi îJaaïôinncntcftoâ
mm/ ten tojacc
iiit ccn bolftomcn btbel ban Den ^jobten tccc (bîfl bec-
fiaanac lulïc^ gcoot géjag / beijaincn trie tot bc ïScuftctî bcfioocen/
«!5encc^-tnce(lecé / cn bfccgcltjficn / bic aiiccn opöetojütging ban Den Kapi-
Aga, 50a bccl al| öen ©ppcc-ftamccUng ban\'tSerragiio, binnengelaten
too?ocn;-

?8anöctcfnöc ban öetSèFraglio, \'tgccn nabctaatec-ftantfïaat/ f^een
vtp ban sarnîC-gcmaMîcn op ccn ftlcincn [)cuoel ge&oubjö /
500 tod gcfcfjtftt
nî3t saaien en Itamccl \' soa bccmahdöft gelegen / en
500 cijftdijït tocgc^
maaht/îîOat 5c tc cccötïjctbccblgfban ccnsoomagtig Häanacdjbccbienen
tc
5ijn. #nDcc anöcccn 1^\'cc ccn saal / na fict ooflcn toc opcnfîaanbc/
met 30CC fcljoianc pîrtacch oiioccfiut« ©ccjc saai fjccft Ijaac utrycfic op ccn
tjooj Rond geniaaltt mccctfc/ \'ttoclftsp
Hawoor noemen/ boojt-ftomrnbc
\'ban c^mtccnt bactÈs tonfclnen/ bic op cen fTag ban
Terras of aarbe ftoogte
^Benraaftt (ïaan7 Sijnbe altcmaal ban scec fctjoon m^^rmèc/ cji fjct gcseiöe
mecctjc omclngcnöc; Suïft^ bat fjcttoätecbanöcbobcnßa.wöc fonteinen in
bit mecctjc balt/ bïnbJilacfjet tocöcc boojseftccc toatec-ïciDingcnincrnigc
bpflaanöc ö0öenio;)pt. Sîtbic mcectjclegtcen ftldncfcluüt/ inöctodfte/
gdijft mp gesagt tosecö /, Dçn «©jootcn ]|ccc menigmaal mct stjn ^totns
mcn cn %ootf>niafti\'c^ ^at-\'/ latcnbc ïjcn op cn néoec cocöcn/ tcrtoijlbp
bafl met öen f^cclö / cn öen menigmaal boo? s^n ôccmaâft obcç boojtlaa\'t
fpjingcm ; ;

aüat öc ^laap-Ramcc ban sijn tjooghciö Bcïangb/ bc munccn baac af
Sijn bebcftt met^ flecntjcsJ ban tjet ftjnfic Clîfneeffcfte pojccldn / bcfcljilöecö
mct bloemen ban aiOccftanbc
bcctoc/ \'tgccn ccn sccc aangenaam gesicfit
maaftt. ^c boojfiangfcl^ sÖn bangonö ïaftcn ban Burzia, cnfiun boop:
öen ban ftacmosjjn fdp / gcbo?buiicö mct gonb cn paeden, ^c pofïcn ban
sijft beb-fïcbc sijn ban loutec silbcc / Ijol ban binnen-\' en bobcn op bcr sdbcc
toppen fïaan / in pïaat^ ban ftnöppen / Iccntocn ban üïcifïal. l^ctftc«
bangfd igS ban gonb laftcn / gdijft ooft be bnlficr^ cn matcaffén. ^c olocc
bebcftt mct sccc fto(iclgBc@cc(iaanfc&c tappten/
ofaïftotitjcn/ geto?ogt
ban sijbc cn gouö} cn öe sittingcn met De ftnlfcn^ om op te leunen stjn ban
gouö laftcn,

!31tt \'t miööen ban öccsc ftamcc pngtccn sccc gcootc ïantaacnc/ conöt
ban geöaaHtc / bcbbenöc De fitjlen ban silbcc-bccgulö / fccc bicljt
met co^
bijnen/ cfmeconöen/ en Curftopfcn Dcsct. giajcn SP" ^^^n scec fijn
ftciflalï \'ttodftaUc0 cen secc aangenaam boojtocrp boo? Ijctgcficljt maaftt.
\'tEampctmetöe .^cöotd/ öaacsicööen ©jootcn <|cccintoafc[)t/ stjn ban
cnftdgouö/ bietjebcjct met cobijuencnturftotscn.

Elendigen jjjat bojbcc^ÖC gccucn bclangö / bicsicli in ijet Serraglïo onïfioubcn / öaac
ïr\'dieon\'öanftan mcn scggen/ öat sp aitemaal/ \'tsp mannen of dzoutocn/ flaabni
4er\'\'t Turks CU fTaabinuen ban öcn <B?aotcnil?cfr5ïjn / eben gdri\'fft alle sijn ©nbccbaas
gebied lec- ncn j toaut gdjjcft fip alleen finn (ï^ppcrljcccisV alsoo rrftcnucn sp/ bat
ßllc^ / toat SP bcslttcn of genieten / hem in cigcnbom tocbcfioo^ö / cn öat su t
ban sönfloeöfidb en gunfi tnaac te leen ficbbcn.

it)

Slaapkamcï
van den
Grooten
Heer.

-ocr page 411-

Eduward Melton door Tnrkycn^ 3 81

\' 3©Ö&cc^niag öit Serragüo mct tccöt Dc jaap-pïaat^/ ofBimpïantfofti
öan 5ijn O^jenaaccn/ genaamö toojDen/ bctoglaïle sgnbcojnaamfïesöes
ampten aïOaoc ftun opPocDIng öcbbcn.

ötc biitrtcn Dc öacöe poo?t/ öcö ïtoning^ poojt gcnocmö/ si\'S
jntljoucicn/ 5ijn omtrent tüjcc DuijcnD ficcft/ 500 mannen al^ b?outofii/
Jan öc bjdftcn öc b?outocn/ ouö cn jong/ De^ Ijcijcr^ bpjïaapficr^ ouöe
w?oubJcn cn DicnarcfTen / altemaal bp Den anDer gercftcnD / omtrent ten
Bctal ban elf/ of ttoaalf öonöecö ftonuen uitmaften. ^c geenen / öie öter
tcc oojjaaft bon öun fcöoonöefö betoaacD too|öcn / jbn altcmaal jonge maag?
öen / Die ban b?ceniDc bolftcccn genomen cf tocgebzacfjt toojöcn / toeiöc /
na goeöe nianieccn / \'t fpeeleu op fnaren-fpcl / sirigcn / öanfen/aacbig
toecften/ cn naapcn gclcccD tc öcbbcn/ aan öen <©?aotcn ifccc / al^ jeec
toaacDigc gcfcöcnhen / opgcoffcrö toojöcn. \'t €»etal ban öcejcn neemt Dage-
ÏÖlt^.tne/ na Dat 5c beclof toeinig banöc (Cattnccn/ of öoo? öc Ballas cn an=:
bcce (©jGoten / toegejouDen to3?oen. <0oh nccmcn 5p toel afin öet getal /
toanneer öcn 45ïaotcn
ücch/ om fommige ooijaheii / ö\'cene of ö\'anöerc
uit 5gn in öet oüöe
Serraglio öoet becljuisen; \'ttoclltoob ccn 5ccr fcöoonc en
groote pïaat^ iê; gdijft öiec na gejegt jaï too?öcn.

^ooöaaSl aj^ öeesemaagOentn\'t Serraglio homcu/ too?öcn fp ^ucftfcft
gemaaftt / \'ttoeift alleeiT mct Decjeplegïigöeocn gcfcftieD/ öat 50 öeüoojfle maagden
bingccopficcftcn/ cnöebolgcnöc tttoaiöcnscggcn ; LasillasHeh lialla Mu- van-? sena-
haramed reftil alla;
\'t gecn beteclicnö/ daar is geen God ais God alleen, ert S^ï®
Mahemet is Gods Bóode;
cu na Dat 50 In jaaccn CU geflaltc / cnbanuei. woidL!
Bing 5ön/ ten toelftcn cinöc 5p onDecb?aagö too?Den öoo? ccn3iï?outo / Die
5e
Kahyah Kadun, of Moeder der Maagden noetnctt/ toO?aen5P InCCnftOa
mee flcb?acöt bp De geenen/
toelfte oan Dejcïtie jaccn / gcefi/ en neigingen
50« / otn QÏöaa\'c te faamen tc {etbeji. ^n oit bfcbïgf öec b?0Hït!cn Iccüen 5p
cbcn gclöft öe .ftonnen
In öe ftioaficc|. Ép flaapcn op Sofaas of bcDöingcn /
Dic aan bciöc Dc jtjöcn öeö ftamccé fJaarï / bltjbenöe ccn b?eeöe cn ruime plaar^
(n Ijct miööen / om tc ftonnen toanöclen. ^un beööen 5tjn 5cec öacö cn bo
icöec ttcnöc maagö legt ccn
ouDe bjouto. ^e geliecie naclit obcc bjanöcn \'cc
becfcöeiöcnc licftten in De
fïaap-ftamci;^ s suift^ üatmcnsegetnaftftelijft aan
öllc stjöcn ftan oberjictu

^Icöt bp öccje flanp-ftamec^ Öcö&ensp Ö««wcbaöenenftcuftcn0/ bene^ Manietc van:
bct^^ ccn menigte batt fonteinen / Doo? bc ffielftcn $n met toatcc geöicuö too?= der
öen. -Boben öc gefclOe floap-ftomcr^ jijn berfcöelöcncanDcccftamcr?S / tu^°rden\'
ftctociften 505ittcnte naajen/ of eenig anDec toccft te öoen. ©lec fiaan ooft ciooten
öun ftoffec^\'/ toaac in 5P Ö«n ftlceöcrcn en tceficl leggen. 5P eetrn / Heer.
eetcn sn in cen getal te famen / too?öenöG öoo? anöcce b?nutoen aeClenDcn
opgcp.{jï. j^ocf, öcbbcn 5P ccnigc anDeretJlaarfcn / Daar jp re fcftoclgaan /
cn onDectoecjen toajöcn / \'t 5p In öet fpjccften of Icfjenban Öc iCurftfcfic
taal of fnöetnaajen/ b<i?öuucen/ of fpeclen op Infirumcntcn/ ofanDcs
^^^ptgcltjlte aöcDtgöeöcn / toaar in 5p ouöe ©joutocn tot IBecfleccffcn öebs

^cn <©?ooten ]|ecc jiet Dccse maagöcn nooit / Dan allccnlijft toanneer 5c

20bb 3 l)cm

-ocr page 412-

Zee- cn Land-Reizen van

Jjmi eci;fïtoc0cï>?acöttoo?öcn/ oföatljp\'fc ccntotjijn &pfraap/JfC&cöèÉCb/
inUidhEcnßetJai ÖpOcPooinocmDc Kahyah Kadun ftcnnigPaii jgnooojmc^
men Doet öebben/ Die Daarop retlionö joaOanigen pecfiicfi/ algjpoebes
ïiitjaatnfïcn cn ininncïöb^cn acöt tejijni cn öcböcnDe Dietn ecnhantcc op
ttecc epen gcfieït/ brengt 5p öen <0?ootcn «jccc öaac fn/ öie bicc
of böf ma«
icn <n ijct miööcn ban bccjc ttocc epen öf cn cn tocDcc toanöclt. j^a Oat Ö!?
5e nu aitemaaiteeïbcjIcniieÊft/ jonöccceötcc een uioojö tc fpjccften /
fteekt
Teekeuvan ÖP öCQcenc/ Wc öcm\'t bcft bcbalt,/ toannccc öptocötc uit gaat/ jgnncug-
Bvüaapen. öoch In ÖC baub;
\'t Qcett öct tccficn ig/ Dat jp öc nacöc bp jijn l|oogöeiö
ïeggcn jal. €bang beöjtcft öccje öocötcc allebcöcnhelijïtc bjcugöc / tn pct=>
boigeng öoo? öcKadun met alïe tocïöocgcnöe fitcaöen cn optopfclen tot öie
bo?f£cïg{{c bplage bcceiö en becbaecDigD jijuDc / P)o?ö j{,i fecgnacljtgiia Dc
ftamccgcbiacöt/ in öctoclhcöaac öcn<630ötcntfcc&cflaapenjaï/ öoeOa^
nigc öamccg\'cc becfcöciöcnin ö£t ©?ouïncn-getlaimcc Ji)n. ^Igje nute
faamcn tc beb leggen/ fïaan\'ec ttocc gcootc bjag-lïcötcn Den gantfcöen
nacöt obcc te fe?anDcn/ ijct een aan DcPoct banbe bcbflcDe/ cn öct anbec
Ijn öe bcuc* (éoh iiio?öcti\'ec öoo? öc
Kadun bccfcöciDencoubc jloactc mooa
cinncn beficïö/ toelïic Die nacljt bp beurten Detoacljtin öe bamcc öouDen/,
ttoee en ttoee/ jittcnöc ö
\'eene aan öec boeten-einOe bpöet gejciDclicöt/ cn
ö\'anöere bp Dc Deuc. Ep becanöeccn / ujannccc jptoillen/ cnöanfeomen
\'cc tmcc anDcccn in öc plaatg/ jonöcc öct alDecminfïc geengt te maben/
op
bat öen «©jooten ïicec nict cenigc ontcufiingc home te lijöcn.

?8lg ÖP öcé mojgcnïitoeDccopJïdat/ OecanOccOÖP SiJn gantfcöc gctoaaö/
ban \'t öoofo tot Dc uoctcn / ïaatenöe öat ban öen boojigen öag boo? öc gecn /
öaac ön bp gelegen öecft bcncbcnä alïe öet geïD/ öat inöcjaft / oföcbcx-
fielöftöfiö/ Die öaac om en aau gin jijn eigen bccbluf meec geïtomcn
jgnöe / jcnöbpba«c tccfionö ccnig gcfcljcnïi ban jutoecïen/ IticiDeccn^ en
gcïö/ na \'t genoegen/ Dat öP\'cc öan gcöaD ïjccft- ^ff öeejc manicc ftan»
Delö Ijp met aïlcöcgeencn, Daar öpjijn genot af neemt i maacljpöauöjicö
tof I langer öp Dc eene alg bp ö\' anDecc.

tinöicn \'t nu ïtomt tegcbeuccn/ öat ccn ban öccjc ^^ocötccgbcftoangecö
too?Ö / cn Dcn €i?ootcn Üccc Jön
eet fte geboojtc tcc toeccclö bjcngt / Die too?U
mcc De naam bau
Koninginne Sultana gcnocmö/ cn 500 \'t ïiinö ccn joon
i«/ toozö JC met cen gcoote p?acl)tcn öcerPöciö in öaac flaat bebrfiigb/
cn in ccn bpjonDecc toooning geplaatfï/ altoaac öaac een gccolg/ cen]ttei^
jecin bctaamcnbe / gegeeben too?ö.

313annfcr öct nu gcbcucö / Datö\'fecfi-gcöoo?cnEooncn<ecfgcnaamban
öct ïtijïï ftomt te ficcbcn/ cn een anöccc ban öcSultanasecnttoceöeEomi
tectoeecelD teb?cnscn/ alg öan ïtomt Dccjclaatfie in Dc plaatg ban ö\'ccrfïc/
cn ö\'eerfie too?ö maac cen gemcenc
Sultana j en joo bcctoanöclööicöoogfïe
eernaam ban ö\'eeneop ö\'anöccc.

^eg $teijccg\'2^ocf|tccg/ ^uficcg/ cu Äcpcn / öcuucn oohö"" tooos
nlngcn in
öet Serraglio, en toojDen aïöaat lüoninglöft Sf Dicnö / en ïtoficlijh
in ïtlccDing gcöouDcn/ ïecbcnöe onöec malUanöfc-m ailcröanöebtrmaaïiCö
ïijböeöen / tot Dat öct öen (ß»?otcn fccc bcliefö/ ïjcu Dcu een oföen anöec üafla,

of

-ocr page 413-

Edaward-Meltoii dooE Tuckyeii.

ofVizir ten tt geeben; tntoeïhcn ocbalspeenhifimetfïcDujt öet

berm^iio neeinen ölen öen 45iooten i$cet l[)m geeft / boï bangouDe ïo&rne
mecocccn/ ftoftclijcßc jutoceïcn cnChekinenof goube buftaateni tnboegcn
Jf y^öanfgö ecn ftifi ten minflen tuffcöen öe Djic en biec tonnen gouög\' luaac*
D»gn t^ / \'t^ren öe»» tot ecn bjuiöfcöat bccRccht. ncemcn 5p nocö mct
5>
cd aUfé / tollt 5p oolt öeböcn toccten bp ccn tc firöjaapcn/ \'t geen fomivijkn
^oßalb^pbcdbcöiaagt.

^ccjc Sultanas cn Baflasbjoutocn 5ö»»b0o? ö^mecficgdjccltcöc mccficc^ Houweiij-
«anöunnc tnauncn/ cn öcctcn cn gcbicöcn öen 300 al^ \'t öen maac gc^ Sifke?"
bau* Bp ö^aagcn altga ccn
Baniar of ©onjaacö / mct Roficlijrtc gcficcntcn fte« koog-
bejct / tot tccficn ban öunnc boogöp / gccbenöc önn mannen öni naam \'«szeeron-
ban flaabcn/ cn ö«» ßoeö of quaaö öoenöc/ na 5p öun genoegen ban öc ««^""^^»sh
Sclbcti ontfangcn* ^omtotjlcn bccfiootcn 5e öen ooft tocl / en neemen ccn am m^nn^^
öcc in De plaat^/ öocö mct bctoilligingö banDen<©|ootcn?|ccc/ \'tgccnge»
mcenUift tje isooöcn ö?t bccDccf ban öcfje arme mannen i^.

ö ?llnöccc U^outorn/ btc, nooit öetgeiuft öcbbcn geöaïJ ban öoo? Den Sul-
tanbcmlnö tcsyn/ Iccbcn/ cctcn/ cnöjinftcntcfaamcn/ cnb.rnijtenöun
Jougc iaaccn onüec ecn infnooDc geoagtcn (toam 5p 5ijn tc tocl opocflootcn
cn ücjojgö onrfet^ fitoaab^ te Doen) en toannccc 5» nnonögctoo^Dnvjtju/
Dteocn 5p boo? iBecficceflTen cn <©pfienöcig ban Dc fougc aanhomcüngcu /
öouöcnöcöct boo? öunbcßegeluft bau baacInljcttZ^uDcSerragiiogcsonDcn
tc toojöcn / upt öet toclcftc 5p met bctollliglng öcc reficccffc ban öet selbe
ttoutom/ cn tuet sicö nccmcti mögen / \'t gccn 5» Ooo^ön»»5utnjgDnö öcöbcn
Können bcfpaaccn.

©anneec bcn ©jootcti i^ccc ftomttc (iccbcn/ moeten alle öccsc atme ett
bcclaatenc giuffec^en
Sulranas, tnelftc naams» ai^Dan bccHfjcn/ uit bitt
Serraglio , beöalben allcen De äüonjnginne-niocbcc ban Ocn opuolgcnöen
Jgccc/ cn tooiöcn In öet <©uDc obecgcbjacöt / latenDc Ijun sooncn en Docj^^
tcr^/ lUDlcnsp\'ccccnigrnöcblicn/ inöctütoniiiglgftSertaglio, omalöaac/
onöcc De öfliicrlng ban anöcre ©loutocn / bccltijög tot ccntcfuclg elaöc/ boo?
500 bccl öcsooticn belangö opgcbjacöt tc toajöcu.

öc ©?outocn ban \'t Serraglio ccnlgc ml^öaab ftomcn tc begaan / too?^ straf ov«^
Dense sccc ßrcngclijh gcficaft/ cn getoelöig Doo? öun <©P5tenfiec^ scflaa=
ccuj Öocö sc sicö t\'eenemaal mocDttMdig en ongeöooisaam aanjicif ragUo.
Icn / tooiöcn sc/ Dooi o?öecban Den <©|aotcn J|cec/ uit ölt tn l^t <©ubc
Serraglio gcset/ cn bau allcjl ontbloot / toatfp öc&öw»; maactoojöcn sp^ .
oantoobecp/ of ccnigc Dlccgclphc stoacc ml^öaaö/ fcljulötgö bebouöcn/
500 toojöcnfp gcbonöcn In cen sah otßeccUen/ en alsoo bp iiacöt Inbe scc
ßctoojpcu; Inboegen öat sp tocl bulbelijftgcnoobsaaftt spn binnen De paaien
baii bctamclijftöciö tc blieben / inöicn
sp anbecg ccn gocö clnbc ban fjun Iccbcn
bccöoopcn.

VIER-

-ocr page 414-

\'5 S4 ^^^^ Laad* Reizcii van

VIERDE HOOFD-STUK.

Getal der Agiamoglans. Hun opvoeding en verdeelingh.\'
Onderhoud en oefFening. Vreemde praat door teeke-
nen. Ontmanden, en hun bedieningen. Op wat wijze
des Keizers Vrouwen in hunziektedoor de Geneesmee-
fters bediend worden. Opvoeding der Kinderen van den
Grooten Heer. Op wat manier den Grooten Heer zijn
maaltijd houd. Tekenen van gunft. Valkn der Turken.
Des Grooten Heers Klecding , Bedding, &c. Gevaar-
lijken fiaat der Grooten van
\'t Turkfche Hof. Jaarlijk-
fche plegtigheden ontrent het kuffen van des Grooten
Heers kleed, &
jc.

E<Öt top tot De ticfcf)2ijbing ban ouö Scrraglïo obcctrecöcn / juïïen
top ict^ seggen ban öc mannen/ Diefjun bcrblof-piaatp in fjct nicuto
Serraglio öeöbcn/ cn in5cnöec&ci?> ban ö\'Agiamoglans, toclütcn inljct fcl^
be öicncn* ï©ec5c jijn omtrent tcn getale ban sebcn öonöcrö / ban ttoaalf
tot ttointig of tcn uiterficn Dactig jaren ouöecDom^ toc. Altcmaal stjn fp
beclocbenöc$irilïcncn/geltjch ooft allc ö\'anöerc
Agiamoglans stjn/Die allc
Aaiaino ^^ Morea cn D\'anöccc i^jobincicn ban Albanlen bfcgaöccö toojöen.

3ilns. ^omtoijlen fijn fp meer/ cn fomtotjlen minbec in getal / na öe ccöclrjftöciö
Der
Kapigis, ölc obec öeese InsamcIIng gefïelö sijn; tnaac eeit geljcele bccs
Baöerlng ban öccsc ïirlfiene ftinöecen gaat
scer sclDen ftet getal ban ttoee
Duisenö tc boben. gp too?Öcn genomen uit soöanigc öuipgesinnen/ öaac
men geloofö öat Öc bcfïe <i^o?log^-}icöcn in sön i maar mogen niet (jobeii
be ttoaaïf of becctlenjacen ouö toeesen/ op öat mcn se tc beft toaauier naöc
ftanö/ en cen nieutoe toijse ban Iceöcn co goö^-DIcnfl / 50» ftonnen scttcn.
aBanncer spbccftcegen stjn/ too?öcn speen toijlban öc
Kapigis bafl geftous
Den / cn eniöcïijft na
Konftantinopolen gesonöcu / om na öc gctooonlijfte toijf
se beröeelö tctoo?Den.

^00 öaafi al^ fp aan bc Porta ftoiflen / too?t)cn 5P in ^aïonifcö iaftcn
geftlccö/ sonöer onbcrfffjelö ban
tont bectoe Ijet selbe SP / cn Öjagcn
agtlgc öoeöen of mutfen / na öc QccJaantc ban s«"ftcc - bjooDcn / cp
\'t
Öoofö. 3000? Den ccrficn Vizir gcl)?acht sijnDe / öie tc öccfer tijöt met
b\'miöccc
Baffas cn ?5camptcn ban\'t SeiragUo bccseïö sit / maaftt öp

ceii

-ocr page 415-

Eduward Melton door Turkyen. 587 ■

fcntjfcfijfsütö ban cm gocOcmenigte/ tociricDp oojbccïö todgemaafit ban Hun opvoe
ïkèidam / bol möcDé/ cn bj? gtbulg tot bcn ocjlog cn toapcn-fjanDd bc^ dinpnver-
fetoaam
tcjijn. t«« na toojDcn bccjemtgdjoojencboo? bcn Boftangi- Bafla
tn iüfi5cr^ dgcn Serragltogtbjacljt / enaïbaar onber 23crtbcn gcficefien /
Bcb^di aan tjun bolle getal
Ijcbüm. Cban^ toojDcn 5c befncebcn/
gcmaalit / cn bojbcr^ in bc €ucltfcöc fpiaah in ïccscn cn fdpprn
onbcrtoecsen.
\'t ^Ibccgcmccnpc l^ / bat men 5c In öct too^/ïden l fchid
tcn nict be boog / fpjlngcn/ loogcn/ cn DIcrgdölic licöemdijficocffujit gen
onbftöoub.

€en gcDcdtc nn ijanb\'obcclgcn too|b boo? bcnCrrfïcn Vizir In allc be \'
Öobcn cn ljulscnban ben <0?ootcn K^ccc / ooft tod i^p fcftrpcn bcrbcclö / toan^
nccc bic boo? öc0 lidscr^ ccfietiing tccscc gaan; cn too?bcn bccje iaatficn
öcn (èbecficn bcc
5dbc feljccpcn scbanlg aanbcboïcn/ bat 5p bcc^c j\'ongcs
iingcn tocöcc stillen Icbcccn toarincccljcn Die tocöcc ofgcclfcöt too?öcn; cn
500 öoen 5c ooft nict allc anöcce i^crftlulbcncnlionficnaac^/ todcftcspbc^
5c jotigdlngcn aan bcfïccöcn. #ocft gccft öp tod ccnlgcn ban (j^n olicc in
Dlcr.fi DccBaflas en <0?ootcn ban öd ï^cf/ al onDcc öe jdbc boo?toaatDcn;
maac bccse Sijn gcniccnlijcftört fefjulmbannlDcccfi/ cn papf fttoaamom
In be fiallm/ fiooften^ / en tot blergdpftc ocffcningcn gcbjuiftt tc too?Den.
Ö\'^wÖccen toojöenm toExfcödDfnc
Serraghos, onbcc bc Dttoaaring cn tud]£
ban ccnigc ontmanbcn grfidö / cn bdttoaam gftoD?bcn sijnbe/ onbec be
janitzareo gcjioltcn/ In plaatpisu ö onib?ccftcnDcn / of bic Emeriti cnafs
OÊöicnbcnsön/ gnbidcfl]cbbdunii\'f)i"|teölööEn.

ïl&aiincec bccsc.Aêianxoglansiilön\'^ becöcdö sijn / bertcnnö bcn ccrflcn «Sb
Vizir aan Öcn <6?oot£n 3|fci; lid boeft / Daac allc ö«n naamen tnoffcl)?cfbCH ni»g.
fiaan/ töcïcRc öcn baiimt lcDcC synpenflocn en onöcrljotiötoc kgt/ sijnbe
ttoccof b|tc/ of tcn ultccrtcn bijf AfpersDaag^. D\'^ïnDcren/ toclcfie inbe
Serragiiosgebïuiftttoojbcn/ lldö mcn tctocrcfiln allcgcclngcnerbdö/ ge,
lijft Ijoïit-ftlooben / ftcuftcn-tocrft/ cocpcnopöcïiDCpiaotcn/ kibcn ban bc
§atljt-ijonöcn / cn ölcigclijfic ölsxgcn. 5Sa öun befttoaamödb cf
cnörcDoni
too?Dcn SP gcbojficrö/ sd|| tocltot öctoaacöigödD ban Beftangi-Bafla, of
<©ppcc-tmn-niGÊficrt

«BnDic öccsc Agiasnoglnas ofCclbult-ftinDcccn ftomcnfomtotjlcnoofttocï
gc&oo?fnc ® urftcn / bod) secc sdOcn / mct tocfianb ban bcn (0?ootcn Hcfc /
en boo? gunfi ban öcn
Boftangi-Baffa , cm ccnlgcn begocftlscu (©ubfté/
DIc Dc nitöDclcn niet Ijcbben om öun ftinbcccn tc bocDcn / öoo? Ut nilööf 1 tc l)ul9
tcftomcn. , V , ..

55c ftamcc^/ babcn/ cnftooftcngi Dcc Agiamoglans syn conbotn bc toal
cnmmic/ na öun eigene bccDccling/ bccöedö/ cn tot soDanigcn birrififn
tocrcU gcboutob/ Ql^ leöcc bed ban Iirn opgdcgt. .ïSooitsicn spbcn
<©jootcn i^ccc/
\'t CU Spljp modjt hoincn boo?bp te gaan/ of op De jagt/
öaac ijen öcn sdbc/ om bun rabbigljcib/ bcdttjb^ aïj^ ^fagt-öcnbcn gc?
bruiftr. .i^aac toannccc sïdj öcn <0?octcn !|ccc in sö" Öobeu met siJn b?on3
leen li4:caiaahfn toil/ mcctcnelicö\'
Agiamoglans, opcenorgecbcutefftcn/
Sïfli K-in ccn fmit paftltcn/ cn nict tocDri: ban bc toatcc-ftant/ Daar 5\'op

Ccc \' örn

-ocr page 416-

342 Zee-cn Land-Reizen vatt

öru ofürc nioocngaan Vuanisdcti/ teüoo?fcïjijii ftomen/ Uoo| öat bcn Sul-
tan
met 5tju ©?oiitocn bectcofiftcn tg. gnblcn jicl) nu onbcctoijt iemant«
)ifc of baac i" ren D^efi mocöt ïionicn tcbccbfcgen/ om cen ocjlgt te öcö-
jcn / Drc tijojö /
500 öp \'t ongcluft öccft ban bctcapt te toojDen tccfionö ont
tjalg gcbiacöt. ^ccöalben pahtjleö
^en \'föcc / 500 öaafi öet teeften gcgecöen
tüo?o/ tod Pee uit De toeg / om in gccu becmoeöcntc ballen.

23cöalbcn Oe©|outocn euAgiamoglansPan öit Serraglio, fg\'cc nocö een
menigte ban anöcccS&icnaarg/ booyalöccöanOenooötoenbiöÖebcn/ gcli)cft
Vree-nde ool^ tuaaft-gcftficn Pan allc flag / .USujibanten / i®o?fidaac^; en een gcoot
pmtdoor ßctalPau ^tommcu / fongcnouD/ Die öcbjööciööebbcn/ banmctbctoillis
tcckenen. gjngö ban öen Kapi-Aga, uit en in te gaan. \'t een jcec aanmecftdöcfte
jaaïi/ öat /
500 tod öen Cidjrcalé anöeren / todcnonbccfcödöcntüjïtfioms
tnding rebcnrn boeren / cn jtclj onöeding Öoo? tcbcncn bccfiaan ftonncn/ eben
ol€ of 5c fpjahcn, \'t ^duc too?D ooft onDcc Dc Sultanas gcb?nfftt / bp Dc ü)d«
hen ooft bede fiommcb?aub3fn/
500 ouö alg fang / gebonöen b3a?^cn / bon^
ncnöe
5Q05P algöe <5?ootcii/ Cnbcn <öi?ootenl^ccc5dbe/ Dcfdcöao?niette
niinöcrftcciiriing ban öun fiemmingöciö/ alg öcn toat bccmaaïig^lufï/ met
Öun bolft boetten en joft&fn.

ïl&e Sultanas öebbcu I bcöalbcn bc jtoactc / geen toitte «ï^ntmanöeu in
Öunbicnfï; maar tod Den <©?ootenï|ccr/ tot bctoaacing ban fijn poo?tcn/
antmanden CU ö\'ouDfifn cnvnaacöigfïcn ban Decjen too?ben/
500 omtrent D:n Itdjec/
en hun be- Qnöcrc cctotgtiße Dtcnficngcbjuiftt. ^^cncecfic ban ben ig Den Kapi-
tiienin^cu. ^^^ pppj-j^jg gijg ö\'©nimanöcn. 5Pcn ttoeebe tg bcn Harineg-
dar-Bafla, 500 bcdalg ©ppcc-^cöatmecficc. Dacöcig öcn Keierge-
BaiTa
; of Ißffficc ban De «tïefc-ftamcc. bietbe i^ öcn Saray-Agazy,
of
öc ^tiiémcc^cc ban öct Serraglio. ï^ecje bier (^tmanöen mogen iCul»
banbcn Djaagen / cn too?öcn ban ccn icDcc met gcooteeecbicDigödö bcjcgcnö y
büflj öc
D?ie laatflcn mogen Doo? jicö Jdbcn tegen Den <l3?ootcn ï^ecc nict
fp.n-dicrt/ maac allfcnltjft anttooo?Öcn / toanneec fjcnictggcb?aagötoo?ö/
Öiïctod 5p mccfl alttjö omtrent öcm jtjn. ï©atftun getal belangö / 5P bous
ncn omrcent altemaal öp öcn anöcc gcbocgö / öonbccö pecfoonen uitmaa«
ftcn / cn Jijn nict alleen utt / maac jdfg gïaö afgcfnccöcn- Jtoactc
<antmanDrn jijn (joc Idgfièc fjoébetcc/ cn jplaaten öaacom ecötcc nictaU
ïc nooötocnbigöcöcn boo? De b?outoen tc
bec5o?gcn.

JDannccc bp gebal iemanb ber ©?ouVocn jicft ftomt tt too?öcn / gaat men
tfcfïoiib bfcjocticn/ bat bcn
Hckin-Bafla, of bcgïïdjccg <6cUccg-mccficr/
bp öaac mag ftomcn. ^r^ccje ban jpn i^oogödö öaac bcclof toe gcftircegen
öcbbenDe/ cnUccbolgcng Doo?öcpoo?tDcc
Sultanen ingegaan jgnDc/ jict
SVcflZ niemanb alg Dc jtoartc #ntmanbcn/ jtjnöe alle b? anöere ©?outoen joo
zers Bywij- lang In een anöere ftamcc bcctrofiftcn / todeftcöcminöcfiamctbanbcStefte
yen in hun b|fngfn/ Dtc bauDcntop Dcgöoofög nftot öe boet joolcn toe met fïofcg cn
ïanipcrg tod Dieljt bcDcftt Jönöc / allccnlijft öaar acm bultcnöouö / op bat
mceftersbe- Dcu (ßenccg-mccllfr Ö\'^^c polg mag taften. Eoo öaafl öp mi gcojbonncerö
diendwor- CU bcfidö öccft/ \'tgccucc te öoen balt/ gaat öp langö bc jdbctocgö toccc
b0o?t. il^aac InDien öe jicfte öe Ifóouingin/ ofiemanööcc
Suitanas toag/

ai^

-ocr page 417-

Eduward Melton door Turkyen.^ 387

bött fjaat arm cn 6anD/ blcsp ban Cjct bcööeoffietftt/ met ecnfö«
fiMti 5öïtc of töffata^ bcbrht j toant Ijoac bïecfcö magöfenfln^ofS\'fKtoo??
öf» ; mog ooft Den «©cncE^-mccfiec nitt^ «eggen y \'t .gcen jp
meac ijp i^geljouöen uit De ïtaujertc gaan/ en aiDaart\'pa&oiintrcn/ Dat
yfm Ditnfiig Dunfet/ \'t geen tnrefi tcntijb/ bolgen^ De gemeene Qctooonte
Êcr Cuthcn / ren flag böu ojpenenöc
Seibeih i^ j toant seec seifceu geüjuiftcn
3p Etujge anDfce fiulpraiDDel/ geiéh tft
ooft öwn tocctcufcljöp «ift genoeg^
5öam oo^Decle
te sjjn / cm icDtt jicftte jijn öuipmiBDe! boo? tc fcftjijben;
maar 500 \'t gcbalt/ Dat\'rc een JöonD-licelDer ban nooDen jg/ 500 moet sp
öocn toat 3c befl ftany Detoyrccgcen miDÖcIi^omöaacbelboo?öiebfrbö?a
gen teljouöcn. Jl^at ö\'anDere B?outo€u bciangö / öie
gccuSuhanas, of

tcn minfïen nict ban ö\'aïöcrbcininfiensön/ Dcc5ctoo?Den naöet<©uöSer- \\\\

ragiio gejouDcn / toanuccc 5P ccn ïlDonö-öccïöcc bon nooöen gebbcn / cm !

aIöaargence5entetoo?öcn. 1

<ï^eEooncnöf^<l5?ooten^cer^/ toelfte öcm Doo? sjjnïUoniKgingc&oojen I

3gn / toojDcn Doo? Daac tcc b£rfto?ene ©oeöflcr^ opgtb?acöt5 maac inöicn I

ÖP Econcu bp anöere ©?outocn öccft/ öie too?öcn bpscuDcr/ rn niet bp i

D\'ccrfitn / opgctroftftcn / julft^ Dot icöcc IBocDcc 5o?g boo? öaöc c^Ofne f

ftinOccen ö?aaat / cn Dat met groote nabeöcnftcn cn jalousp. Niettemin d« i

mogen Deese ftinöecen to«i ie faamen fpeeïcn/ tot Dat spse^ofsf^cn jaacen ren vandea !i

ouögetoojDcnsün. §mniöDcfej too?Dcnsp jccc naauto gaöcgcfïoagen/ cn Grooten
ftoflelijft gcöouöcn. xp.lc^bcn onDcc Öe ©joutocn tot öun negen of ticn
ren toc/ cn too?Dcn cmtccnt Den ouDcrDomban bccctien jaarcn bcfnccDcn/
\'ttoc4ft mct si\'cc gcoote ifiatic toegaat / insonöcröciD Den oubfïen Econ bun
Den <j??ooten
il|cer. <0cDimccnDc Dc töö / öie 5e omtrent Dc ©?outoen5ijn /
öebbcnspöun
Hojahsof#nbcctoijé-mccf?ec#/ öicöen banöun©aDectoe=
gefcöiftt too?öen/ cu Dagdöft^ in öet ©loutocn-Serragiïo ftomcn/ afttjoac
SP in ecnftamecdp öe5toactc(@ntmanöcn toojOcn gcbjacïjt/ sonDcccoitccs
ifige ©joutocn tc sien. lliec ftomcn De ftinöcccn bp öcn / bctsclö ban ttoec
Stoactc^laabinncu/ cnteo?öcn öaac 500 bccl uuccn gcïcccö/ öléb«n<©ns
Dcctoïlsec tocgclaatcn i^ tcbcrtoebcn.

mat öe ^ocöter^ aangaat / öaac too?b soo bccl nict ban gc
maaftt / gdijft ooft Den Sultan öcn
500 bed liiföc nict tocö?aaoö. <©oft fto^
mcn sn in gecn becmoeöen obcc jaaftcn / öie öcn ^toaf betreffen, .fgict- te-
min toojöcn SP öan öt n <0?ootf n tccc önn ©aöcc jccc totibcsojgD/ ingcbal sp

totöutobaatcjaarcnftomcn.

5CllC öe fpöscn ÖCt SerraglJO to0?öcnmccfïcnöcdDoo? Ö\'Agiamoglans ,
todfte öaac toc opgcb|acöt sijn / tocgcmaaftt / öpetod \'cc mecc al^ ttocc öon^
öccö ©nöec ftofe^ onöcc ö«n fïaan. ïtctsec^ fteuften begint boo? öcn
öag acmccnlijft al te rooften s toant sijn If oogöclö b?ocg opfiaanöc / moet \'cc
cïltoo^iet^ boo? öcmbaacöigsrjn/ cn menigmaal cct öP tod Ö?ie of biecmaaï
öeé öaag^. miöliagmaal öouö öp gcmccnlöft öe^ mo?gcn^ tcn tien
«uren / cn stjn abouömaal öc^ abonö^ ten scffcn/ 500 tod öc^ ^omcr^
al?
öe0 IBlnter^. JBanncer ÖP lufi ftccftom t\'cctcn / geeft öP DcnKapi-
Aga te ftcnncn / todfte tecfionö ccn (j^nimsnöc afscnö / om öm

<ffcc 2

-ocr page 418-

3 Zee-en Land-Reisten van

<Ü>ppee-lfiort öaac ban tc bcctoittlacn. ^i\'fjc bicngt / \'t grcn fjp tocgc^
maafttöccft/ fcöotcl boo? fcöotcl op jijn^aogöelö^ tafel/ ötcopociCucfts
fdjctogsc/ gelöfe Dctoccmaaßcc^/ met oc bccnea&cnläojccg^ / öaac boo?
5it/ öeböcnoe ccn jcct ftoficlölt\'g^öojömicaen öanö-öoch bao? 5tcö gcfpjeiö
op 5!jn ïtmen / om jtjn ftlcöetcn nict tc bcoicitrtcii / cn nocö^ ccn anörc öan^
gcnoc op jgn fïtnfiïcc acm/ öic öcm boa? ccnfccbct otetto/ om stjntnonacu
Op W4C ma-bingfc^ öaac aan af tc bJlffcÖeii- i® ï^ft f^ïöö öem niet tc boojcn / geujit bp
Bkïden anöfcc Piinfen öe getooonte / maac ÖP Ö<JÏpt 5ic& 5elucn / öebbcnoc op
Hecr^ifn t^n ffuft ^ulgacifcö Ïcöcr /
\'t geen öcm boa? een tafcllaafecn bccjicelit/
maaltijd fcöooH tolt bjooö boo? §(cö / ban Ö|ic of biccöecöanic flag / jecc bacfcö cn
tocl gcccescn. üp gcbjultit nocö me^/ nocö bojït/ maac alleenlijk ttoee
Öontc lecpel^/ toaac ban öcm öen ccn öicnö tot öet cctcn ban pottagic/ cn
Ben anöcc om nu en öan ict^ ban jccc Icbficc ^ucoopcntcnccmcn / toellic
ban alöccöanöc bmgtcn gemaaftt \' cn met limoen fap cn fuiftcc tocbccciö
jijn / om öenOojfi öaac mcoe tc Icffcöcn. p?ocfö uit 5tjn fcöootel^ / Dm
ccn boo? cn Öen anöcc na / cn toannccc öP mct bic geöaan öecft/ too^öcnjc
tocöfc afgcnomfu / cn anöcccn in öcc seïüec plaatjs gcfïcio. ^ö\'n fP9?3
500 maïöcn Icftlicc tacgcmaaftt/ Dat öpgccnmc^ ban nooöm licfftomöc
Sdbc tc fnijöcn of tc ftccbcn; maac ÖP Plulfi Öd 5ccc gcmaliftdyfi mct öc
bingccé ban öc bccnen af. Eout gcb?uiftt öPnooit op 5ön tafel / gdijft ooft
gecnigc baoj-fpnjcr maac öP balt tcr fiouD aan blccfcö/ cnbrflult sijnmaals
tob
acmcenïijft met ecn taact / óf iet^ Oicrgdijft^ ©ccbalgcn^ Ojmftt öP
ccn teug Serbeth , todftc In ecn bicpe oüccöeftte po;cdcinc |[top / op cen
platte ouöfc-fcöotd/ Dp ö^ni ftaat s cn Dit Doet öB waac cenccl^ opicöcc
niaaitijö.

Cecto^l ÖP aan öc tafd 51t / öoojÖ men öcm 5cïöentcgcn Icmanö fp^cc»
ften. <©nDcctuffcöcn fiaan \'cc bccfcödöcne Stommen cn SSootfcmaaftcr^
onitrent öcm/ om Ijcm toat b|olijftöelö^ aan tc Doen/ maaftenöc ten öicn
einöe allcöc fnaaftccticn/ Die 5c beöenftcn ftonncn/ al jonöcc ccn tooo?o tc
fp^Cfhen. l^lcttemln becfiaatöP Öcn jecc tod/ öctoöl 5e öun meenfng öooj
teeltenen geuoegfaant tocetcn uit te öiuftftcn. Eoo
\'t inmiOöd^ bp gcbal
gcbcunö/ Datön ecn tooojD of ttocc ftomtboojt te bjengen/ gcfcötcö
^, maac allccnlglt om icmanö jijncr Agas, Die bp öcm flaan /
tt bcgunfilgcn /
^St ten todften cinöc öp Ö^m ccn bol bpoD^ban mn tafd toctocrpt / \'t gccn boo?
ccn bpjanbcce guhfl en gênaOc geljouöcntoojö. ï^ccjc öc toegctoojpcncbo!
bcrbolgen^ onocc jün ffêaftftccö bccDeclenöe / maaftt öw aljao öoo? öc
ttofcöc öanö aan öle gunfïöcdacötlg.

^e fcöotcl^ boo? öc^ ©jootcn (tccc^ tafd sö\'nalbancnftdgauö/ gdijft
ooft öcc 5dbcc öcftfeliJ
$\\jn / cn fiaan altemaal tcc bctoaacing ban öen Kie-
lergy, ölc \'t opjicöt oücc ÖC ftooftcn öccft» l^n^gdtjft^ fiaan tcr jïjnc bc^
to\'jacing alle öc gcdc pojcddnc fcöotcï^\' ölc ooft jeec ftofidijh en naautodijft^
boa? gelo te beftoomensnu/ toaac ultöen
Sultan eet tentijöcbanöcRama-
vafiender zan , 53!) bcd al^ öun ©aficu / ölc CCU gcöcclc maanö öuucö / na todftc
T«£kcn. ©jcctij^ Die maanö ooft 5tjn naam öeeft. OcDuiircuDc öccsc tijo cctcn sp
nooit oöcc Dag/ maat allecniijftiaöc «acöt/ sonöcc öaacomec^cconöcc,

fcöeiJJ

-ocr page 419-

Eduward Melton door Turkycn; j $p

liDclö In mn\'g Ktc» te waaFtcn / ten toarc omtrent J»toötiw-blfefffj/ of
ict0 öat öcctoDigö \' ban\'ttoelft öcn öoo? ö«n J®ct bcröoaöcntcpjoc.^
bni. Zm selöcn cct öcn a3?ootcn feer fcnigc bIfcö/ al^ allccnlp toan»
mcr öp mct snn ©?ontoen buiten in ecnigc sgncc
ïuft-öuiscn aan öc jcc-
feantil.

\'t toaat bt$ (ßjootcn l^rcr^ bccfcöcclö gantfcïj nict ban öat bau mttf d« cteo^
tcn/ al^ allccnlijh in Dc lengtesnuec ©cfïcn cn ßohltcn/ cn öcfioficlpödD kTeeS\'\'
Der selber. Eijn fcbocncn sön ooft nict mct ps^r gcöicïö / gclijb öic ban aï= bedding ^
ie öc iCuchcn/ maac glaö cn gcfcijübcrö/ cucnal^ftinDcrcfcöocncn/ nict

fenoppcn en bloemen, ifp flaapt op matrajTcn ban fïutocd ofgouD-ïaa= .

Ren/ Dp öe Horner tuffcöcn (ahcn0 ban Shash, gcbo?öuucö mctsööe/ en
inöe tointer cuffcbcn öebfel^ ban ftoficltjR 25onc of^abeljS/ öouöcnöeöen
gantfcßen nacöt ccn hleincn €ulbanö op sön öoofb. 3©anner öP allecnig
in fijn eigen bcrblgf-plaat^ flaapt/
too?ö ÖP ältoo0 Doo? öepagic^banfgn
iKimcr opgcpafi / Die ttocc cn ttocc bp öcm blijbcn / cn allc D?lc uuccn bcrs |

toiffelö tiüöïDcii/ ban öc toelhen Den ccn aan öeöeucbanbebamer/ cnöcn - ■

anöcr bp ijetDcö fïaat/ om Ijfui tc Dchheu/ toannccc ö^n\'t öcïtfcï fiomt
rontfcöltten/ cn bp bsc öanö te sijn / Inölcn föni^oogöcIDIct^ tnocötfto=«
«icnt\'ontb?ceï{fn. \'ginöcsclue ftamcc/öaac
ÖP In paapt/spn ooft altoc^

ttoee b?ontoen mct toojt fcn Ui ö»n öanö / jonDcc Die te Oucbcn ult Öoen / boo? . 44

öat öpopg liaan

iBannccc Den <É5?ootcn ï|ccc uitgaat/ na öe i)taÖ of tc ïanöc/ cijD ÖP cioctenvan
öltgö tc paacD/ cn tcn mceficnöccl.öoo? öc gcootc poojt ban \'t
Serraglio , den Grooten
tnsonöccöciö al^ ÖP na Ce IBopftcc of fijn (ßoDpölcnfi gaat / \'t toclft op
©jijöag / ölc öun ^abbatö-öas / öcfclïieD* dp lang^ öc (icaat
CöD/
groet öp öct bolß mct tofftniftRcn banfgnöoofo/ cn too?D tocöcc ban
bc menigte met tocjulgcöcn/ cn o^beocn boo? fijn gegwiDljclDcn lang enge*
luftftig leben öaac
boo? beloonD. ^u en öan ficcltt öP tod Dc öauD in Dc saR/
-cn toccpt ccn pactp gciö^ onöcc\'t boift/ gdijft Ift ttocc molcBgcslcn öcbj
r niettemin gcbcucö Dit niet sccc Dlfttotl^/ toant gemeenlöft ontliaan\'cc on»
Bduftftcn uit/ öoo? Dien ccn IcDcc/ fdfjS tot ftoffc banIcbcn ofgcsonDödö/
ban öit gclD toilöcbbcn.

<©c öicnaac^ ban öct Serraglio, Die ncbcn^só\'n ficgd-rccp gaan/ öe&^
bcn o?Dccom sobanigc ©rcsoeft fcö?>ffc" / al^ 50» it^ajcfidt aangcDoöen
too?öcn / t\'oanbaacDcn. ©cdc arme IIcDcn/ DIc öcra nict öui:bcn genas
ftcn / fiaan ban bcrrc met buuc op \'t ftoofo / öouDcnöc öun Bccsocft-
fcö?lft om öoog Dcöanö/ \'tgecn öcn <0?ootcn Üccc sicnöc/ fiuucö öia
tcrfionö IcmanD otn l)m öun fch?lftcn af tc bo?Dcccn. ©erbolgcn^ tocec in \'t
Serraglio gcftomcn s^nDc / Iccfi ÖP SC altcmaal / cn fidö tccfionD o?öcc tot
bolDocning ban önn bcrjocft. Häcnigmaal ocffcnö öP Sijn uitcrfie ficaf^»
ÖdD tegen be gcootjicn sgncc ^eeccn/ sdf^ ccc 5P Daac sp bccDacöt SÖ"5
toant öp bangt gccn cccöt^ Plccglng tegen öcn aan j maac bcbcclöaHccn;= Gcvaariykejj
suft op
fiaanbe boet soDanlge ccccutic tc Doen / al^\'t öcm gocD Dunftt/ cn ftaat der
olPÖP mctinm
misDaaöcn oo?ö£clö obcc ecntcftomcn. 5&irl^D\'oo?5aöh/ Grooten
sat 5P soo öccl gaocne nict Sten Dat Den <0
?pot€n iccc «U cp / tót b^cese r^e im.

€cc 2 Dat

-ocr page 420-

Zee - en Land-Reizen van

ibafÉC ïjcejc of g«»« klagten tegen ficn ttiogeti ftomettj en in &cc öaab^p
ïfeöen (n cen en gEDnuefae öenaautoa^ciö/ en jtjw &«n lecben nooit

^^ISp |»ft Serraglio ïjecft öcn <6?0oten-i|eec tot gc&jnift ban 50« ïjul^öotis
öing een 5CCC gcootc llaï / öaac mecc ai^ önijenD paacöcn in fiaan. |lcc
oöcc öeeft 5()n (i^ppcc-cn #nöcc-Tialmcefieï0 / öie aïl« jgn^lcnaac^/
toannccc öp tcc jagt c^ö / öun paarden moeten öcsojgcn. 25cöalbcn öfC5C
fiairiiigcnban paacöcn / toaac ban fjp \'ccbccfcöclöcn op bccfcöeiöcnc plaatfcn
öceft/ l^öPnocöboofSicnban mecc al^btjföufjcnö.Sullen/ om/ toannccc
ÖP ccnigc cci^ aanbangt/ jijn tenten/ hoffcc^ / toatcc/ cn anöecc nooös
5Óahelpöeöcn tc öjaagen.

©ojöct^ iß bcn 45|00tcn l^cec geöonöcn / uit licacljt ban Sflicrc gconö-
rcgcä - öec
Jßegeccinge / op öcn ccrflcn öag ban Oen Byram, tcn einöc ban öc
JfeïiSen \' CU ollc ÖC (ßSjootcu/ bcnc-

omtrent het bcw.é ÖC boojttaamfieu b«n sgn ^Icnaarcn / jijn filccö tc laaten ftuffcn.
kufien van Öcc5cn cinöc op öien öag ultöepoo?£
ban jgn Serraglio, tc toeeten uit
ff Grooten jjg jjQojf {jcc <©ntmanÖcn/ fu öet öacöe l^of gtöomen sijnöe/ set ön 5icö
Heers weed. ^^ ^^^^ pcfïaanfcöc topst ba« gouö CU stjDc / opseficcc plaat^ölcf^

t»P öc gcöacötc poo|t/ cn gaat niet ban öaac/ boo? se altcmaal stjnfelccö/
tot teelten ban cccbieöigöciö cn pllcöt-bctogsing / geltufl öeböcn.
Cccfïcn Vizir fiaat
bp öeese gelcgcntöciö nebcug"sijnl|oogöciö/ cn noend
öem öe naamen öec geenec/ ölc\'c öem gocö öunöt/ op öat Öcn ^jootcti
i
^ccc ccnig acöt op öc selben mag flaan. ^egcn ecnigec gcoote i3egt^gelceir:3
öcn/ Dic ban ftoogcn fiaat stjn/ bccöeft sicö Dcniüclsec ccn toeinig uit
plaats / omöcntoeöccecc te bctoijscn. <Boh toonö öp Dtnecnracccgunfi^
fn gencgcntöeiö^ t>en anöec.

a^annccc nu Öcesc plegtigöcfö gccinöigöi^/ begeeft öP 5ieÖ na öclßo^s.
cluce ban
S. Sophia * gebolgö ban öcn allen/ cn op süntoeöcchomfi oo;tof
ban öcn genomen ßcbbcnöc/ bcctcclit öp sicö toccc in sön eigene bctblijf-
plaat^/ altoaac öP/ bolgen^5ön getooonte/ aliccnig cct/ öoctod öP op
Dien öag ccn tceffcipc gaj^ecp boo? öc
Ballas fn öcn Divan getooon i^ aan te
cccöten/ gdijft ooft ccn anöcc op öc plaats ban öet l^oftiooi alle öc gccncn/
öfc öcm bccgcsdfi^öapt öeb&cn. «cöuuccnöc Dit jfcefi jenD öp Öcn cccfïc«
Vizir cen coft mct cen sccc ftofidpe bocöccgeboccö/ cnooft soobecbolgen^
ccnig gefcftenft aan allc Dc ® ?ooten ban Öet #of / icDcc na sön fiaat. 3&cn
Agas geeft ÖP Stoaacben/ ofeenigc anöccc Diccgelijftc toapencuj cnöcSul-
tanas senö ÖP ftofldpfte ftlcinooöien/ cn bojöcc^ anöecc bcccccingcn aauöc

anöccc B|OUtoCn ban \'t Serraglio.

^cöcc nacöt / geöuuccnöc öc ö?ic öagen ban öcu Bei ram, boctöpbimc^
toccftcn aanfiecften/ cn anöere DIecgdijöe termaaftdijftöeöcn aancccljtcn/
\'t geen tot öcn mojgcnfionö tociiuucö. aUc^ gcfcölcö in öet gcslcöt öec
Sultanas, ouDcc Dctodftcn {jp Sid) Dccser tijÖ ftonsr begccbcn / om b^olijft
met öen tc syn» toant öP toonö sicö bp Deese gdegcntßdö b^pcc cn gcmccnp-
mee met ïjcn / at^ op anöcce tpen.
mie öc Sultanes, Oiebttiw«&ct Sefraglio toooncn/ toojöcn öiec ooft toc

gcnooï

-ocr page 421-

Eduward Melton doör Turkycli.

Qcnoo&fab/ Ut ömißcfc&cnRcn aan Den ïftftjcr bocn/ tn tof Uft oefcßcnften
uan ötni ontfangcn- too?bljp ooh / ßcbunrcntitbccje bagni/
Uan bcßaffas m aitöttc <©?oorcn met Qffcbcnhcn/ bfe in bre baaö ïwfiriijfe
öcnocfl Jtjn
/ Dcgiftlgö/ Octoijl ecnfcDcc ïjictin benanötc jocftt t\' obctttcf»
ffn / om öcg <©?ootcn l^ccrg gunfl öaac Doo? tc totnncn. t «©ccn ïjcm öc
SuJtanas gccöcn / Jijn bcmböcn/ ncugöDcfeen/ UnDcnc b?ofben/ ciiölcrgc\'
»öRc öfngcn / tockbcbp öaac nageb?uibtcn ö?aagt. ^^ccjc
Beiram fcöo?Ö
ooft boo?
Jijn gcljeclc bcccfcïjappp gcbiccö; Docb injonöcchciD In Konftan-
tinopolen,
önac mcnop bp na alle öeöocftcn banbeficaaten nacDIge bebij=
fcn cn fpjcnftcn jlct- USaac tcctoijl Dccje ©tcctgö önucö / balt bct toat ge?
baaclnft boo? 0\' acme Jiiclficncn cn öooöcn tangg De Staaten te gaan; toant
bc Ciitftcn alg ban in allc öactclöclö ultgciaatcn jrjnöe / jpn nict te goeb
om öcn öct
ccnof anöfc ongcmaft aantcli?cngcn/ inölcn jpnlctt\'elfteng/
toanneec jp Ijcn Daac toc bergen / In Dcbciirg cntolllcnj cn aljoo Dorn jp
Doftin cen anöecen Bei ram. Dien je Öen ftlcinc nocmcn/ toelfte omtcent Darbe
galf maanö laatcc ftomt.

VYFDE HOOFD-STUK.

Gelegentheid en grootte vanhetÓud Serraglio. I>00fwi&
het zelve bewoond word» Sober onderhoud derVrou^
wen, öcc.

^öemaaï öict boo? becfcöeiöcne maaïen ban öct ©nb Serraglio getoag

^^ ig gcmaaftt / önnftt öet ong nict onöienßig öaacmeDe ban tc jcggcn/
\'t gcen top \'ec ban tc tocetcn Ijebben ftonncn ftonien. ^It
Serraglio ig jccc\'\'
scoot/ cn met een Ijoogcn munt omringö. \'t i^eèft cen groote menigte
ban intooonöccg/ \'t gcen nict bjccmö cn ig/ aljoo öcg jclfg omtrcft onis
trcnt ccn ^taliaanfcöc mgl ftan nitmaftcn. \'t ^g gelegen in Öet befie ge^
öeelte ban De ^taD/ cn gcboutob Doo?
Mahomet de Tweede, Die\'t boo^
fïcö jclben
cn jijn öof-öouöing fügten öceD/ om baat Intetuoonen/ toan=
«cccijp
Konftantinopolen ob^ctoonucnöab. l^bföccftmaacccnpoo?t/
cn bic banpjec/ toelfte boo? ccn tcocp toitte (©ntmanbcn bctnaacö töo?ö.

mangpccfoon DucftDaacin ftomcn/ tcntoarc om juïftcnoobtocnöig»
!)cbcn In te b?cngcn / ol^ 5P ban nooDcn öcbbcn / op toelfte tpö jp ecötec De
b?oubJcn nict tnogcn Jicn.

^cc JC / bie öaac in jijn / 5Ön öc geenen / bie uit öet ïftonlngïgft Serraglio .
m^f Jön / nameiitlijft jobanigc Sultanas, alg Dcn boo?gaanöcn föeijcc Kond
ijcüücn tocbeöooiöj iiiggclijft^ ooft julfte bjoutoen/ Die Öoo? öun Rtoaaöe

OefcPt:»

-ocr page 422-

Zee- en Xand-Reizeti van

gjfüpt&clö of a»iößC5<nf^ In ö\' ong«iaac ban öen (©^ootcn ^ttt gcbatrm
initlsaDcc^ ooft öc geenen / Diejcaaft/ jieftcUjft en onbecmogenOesyngef
tooiöen. toojOcn altemaal
öooj een ©?oubJ / Die aï^ hun

jlcnllecl^/ OeftlcrO /. eulncengoeöetucöt geöouöm.

mecfïen tian öe^e Sultanas, i^gningfunen «ItgesonöccD/ ftottncn/
Inöicn %\\t ccnigfinä .cyftjijn/ metUerlof banbenïiGtsecOoojbecjocft banöc
gcöacf)tc ouDe 3©?0Uto/ uit ölt Serraglio gaan en tcouUJcn/ mct jlcft nce^\'
rnenöe/ al toat sp\'bccjamelö / en acl)tcc öe ïjanö gcfjouöcn / of gefioolen
Öc&ben; toant/ toanneec 5puitöejSïitclsecjS
Serragho gaan/ neemt öcnöe
Kadun.alle^af/ toatjp ban ecnigc gcootc toaacDp bp jlcö mogen öcbbcn/
\'t torlcft 5p öen <0?oatcn ;ü^ccc tocöcc tcc öanö ^cIDj inboegen öat 5P genooös
jaaftt 5i)nV
500 5c Ict^ bcöouöcu toillen / önn öcfic gocöcccn in ttjö^ aan ccn
ftanttcmaaftcH.

.liBen öccft In ött Serraglio, 500 tocl al^ InöctauDcc/ allcnooölgcöicnli
cn bccmaafteiijhöcDen ban öobcn / fonteinen / en fcöoone baöcn. <0ocfe
öecft\'cc öen <©jootcn l^ccc ccnigc tocbccflöc ftamcc^/ om fomtoylcnöaai;
tc ftomen / en sön IBaagfcöap/ todftc mogen sön stjn <©?oot mocöec/
l^ocöcc / Ißocpe/ ^uficc^/ c-S-b./ ölc om öc booisciöe oojsaaftcn uit
öet anöcc
Serraglio gcsct Sijn / tc bcsocftcn. ö\' ?SnDfte bjoutocn ban Dit
d«ho«ddeï Serraglio öcbbcn maac gemeen onöccöouD/ en soo sp nict fomtoijlen toat
viouvvcn. ban sicö Sdöcn öaööen / souöcn \'t nict sccc obccöaaötg ftonncn fldlcn.
Cc Dccscc oo?5aaft 5gn spóoftgcnoobsaaftt DC naalö tc gebjufften/ om öaac
meöe ict^ tot Dccse cn geene ftlctmgljeDen tc becölenen\' ten todften einDe
bccfcöeiöene^looDinncnop öeöanD öebben/ DIcöun
toccftboo? öenbctftoosi
iwn.

\'t ailc^/ toat ih ban öc Serragiios öcb ftonncn tc toeten fiomcui\'t gi?cii
mp/ öoctod ÖÉtnIct
30abed 1^/ alpsoöanlg ccnflof todbecclffcöcnsouöc/
ccötcc gcootc modtc öccft gcftofij toant/ becmit^öcn tocgiang öaac In aan
ccn icöcc bccbooöcn ii / fpiccftcn Dc ®ucftcn Daac
300 bccfcödöcntlijftaf/
Öat men naautodijft^ tocct/ toat mcn öaac ban gelooben sal 3 en nooit soa
icft tot eenige cccötc tocctcnfcöap öecfcc saaftcn gecaaftt sgn /
inöicn fcft gccii
Bcnnléftaö gemaaftt meteen ouDcniSutft / Die langelaaccn In becfeöciöcnei\'
Dlcnficn In Öd fdbebccfTcctcn Ö^ö/ cncInDdpft/ tnongmabc gecaaftt syn^
be/ Daac uit bccfïootcntoa^i Docö / becmlt^ öP g«" man toa^/ ßic ooit
tot ccnigc öoogc bcöleningc gcbjulftttoa^gctoccfi/ ftoniftnict foo bed ban
gcm tc toccten ftotnen/ al^lft todgctollööaöj toaacom Ifunpgcnooösaafit
gebonöcn \'^eb bede Dingen / öaac ift öen Hecscc gaact!cban oBöcttoecfcn sou^
öcöcööen/ mct fllïstoögen booj bp
tcgaan»

ZESDE

-ocr page 423-

Eduward Melton door Turkycn; j $p

ZESDE HOOFD-STUK,

Oodsdienft der Turken. Hun Wet-boeken. Gevoelen der
Mahometaanen wegens de Praïdeflinatic. Eerbiedigheid
voor hct papier, gelijk ook voor deRooze-bladen, en
waarom. De vijf noodzaakelijkepunten, omeenwaa-
ren Mahometaan te maaken. Waarin de Gebeden der
Turken beftaan. Gevoelen der Turken van de Befnij-
ding, en plegtigheden daar omtrent gebruikelijk. Reli-
gieufe Orders der Mahometaanen, &c.

D<!5 Eiiijgccïijltc toetten ècn geöcdte ban be Oob^Dfcn^ bp Öe Cucïten Godsdienft
inaaficnöe/ tjansen öccfe tujfc jahen fobanig aan raalbanDer / Dat dei mken.
tncn naautoelölt^ öan ö\'ccnc lian fpicchcn/ fonöcr ooft fulR^tc gdijft ban
D\'anöere tc öoen. Ep gdoobrn / oat / Dc burgerlijftc ïDet ftcn ban l)un
©?opöcet gegeebcn synbc/
500 tod ban <©oö ftomt / al^ öle / todftc be
«©obgoienfi óctccft/ cn öat spgeïjouben sijn bcsclbetcgcDooisaincn/ fonber
Sicb
öaac laan te ftonnen ontflaan. i£)ant Ijaettiel Oee^e ^[aat0-UfI een
biiïDlngsp ban öe gccncn /
bicöcccfcDopppcn opgcccgtöebben/ gdijft Numa
pornpilius, Soloti,
cn anDcccii/ om öet oolft intoom teljauöen/ faotod
booï De confcicntie alp boojbc bjcc^ banfiraf/ laat tdjtcr Dccscalgcmccuc
(idlïng nict toaaragtig te tocrjcn/ öat öe toetten/ toclfte Dc gercgtigbciD/
b\'ceclg
^ljdö / cn bc biliiftljeiö tot öun tolt öebbcn/ ban <a5oD sijn. \'Daar
is geen macht dan van God, ende de machten die daar zijn, die zijn van
God geordineerd;
fCijit PauUis in fgu ©?iff tot DcnJJomdncn. goo<000
Dccöalbcn allc öe Jpiïnfcn en allc Dc (2^üecfgöccen / foo l|dÖciicnal^ifóti^
lienen/ \'tsn Dat se tod of fttnaiijb öcccfcöcn / op öcc aacbc gcfidööccft/
foo \'t
ooft\'scftec / Dat «Dobt be i©ettcn mct cn to?aaftt / todftc sp maften /
cn aantjunonbccsaatcngcbcn/ bic öP Ijcnbcrpllcötöaacaantegdjoojsa-^
nien / ftoetod 5c ecc gegjont sgn op öun bpsonbccc belangen / cn op maclme
ban öun bcbucbcn oojöcd / al^ op öe toaace ccgdcn ban Dc cccötsiiuiigc

cebciijftödb»

«öcn ieDcc tocct toel / Dat bc a©cttcn Dcc (Surften Bp ccn gcfcöjaapt Sö\'n ban
Mahomet, ö^qj; jn gcöolpm öoo? öcn iBoni.-ïft Sergius, m öat Oct om öle
^ISaaft ï§/ Dat Dccse bccfamding \'t Jlïöaösmetaanfcöc a3doof gciiocmö
tooi^s. \'t »©obloo^ lecöcn ban öcescn
2ÖcD?icoêc 500 bpsouöcdijft in een
oneirsïiigc nicnigtc ban bocftcn bcfcöaccben / öat öet ebcïtoilig
soüDc sijn

^bö\' öiec

-ocr page 424-

Z-ee- cn Land - Rcizèn van

Öiccöaac af te fpjecftco; intjoeaenöattuyongflcnoegensuncii tnetöcjpïegs
tigletien/ Dc Icccc/ enöe tocttca Oan Dccjc iScKgiefcbefcÖJöbcti/ toelfte ö|ie

Dhigcrt becöat toa^Den in ö?lc Docftcn.
wet-boe- \'t<öec(ïe ig Öen
Alkoran ; \'t ttoecöc Öcn Azorach, öf ö\'Qöcclebccingcn
kendeïTur-öec ^lop^cteij / öat\'^ tc 5e03cn / öctöeflettttning öct i©?5cni en öet öacöe
ticöclgöDe gcbolgen/ bjelftc men Daac nit tceftt.
Mahomet fcftjccf öcn Alko-
ran, en maaftee eenige toetten boo? öe l)u?3eclöftc bcfiiccing. \'t ©ocdgc fg ge^
maaftt Doo
?Et>bübec!ier, Omor, Ofraan, ett Haly. Öicna öemöolgöcn.
tod öe gebodcng ^unnec Iteecaaren bccfcöillenöejtincaaftcnöeö\'nitlegging
vyfvoor-ban öun V^zti ïaat ccljtcc nict öen gcen/ öieöcbtjfbalgcnöc^rtpftdcnons
ttaamfte Ar-öecöanö/ gcïpft tijcejenölijfte enfanöamcntcdccpunten/ todftcicöccCucft
tykeien des confcfcntic gcöoaöcn ig t\'oeffcnen / booj een toaacc gdaobige tc gaan.
Wfch^®" "öccfic ig / D\'uitcclöfte öcdcn öcg licftcöaanig jmbcc tc bouöen / en net op
Geloof?. 5ön ftinöcccn te jijn; öd ttoccDc / bgf maaien öeg öaagg te ijiööcn i öet öacs
öc/ De Ramazanof Bcbaficnteömiöert / geöuuccnöcecn tnaanöï \'tbiccöc/
Den Zeket tc boïb?cngcn/ Dat \'g te jcggcn/ admocfTcntcgcbcn/ bolgcng
\'t gene gefcö?eeben ig öoo? öun iiicc Eeccaaccn in jeficc bocft / Azan Em-
belagmocmD» en\'t bpföe/ in pdgctmagie na Mecha tc gaan/ joo\'töcn
mogdpft ig. ll^aac \'c ccnigfie ^ctpftcl öcg <0doofg / \'t g^cn jp gdoobcn
moeten / ig, öat \'ec maac een eenig «©oö / en öat Mahomet jijn g?opöect ig*
D\'HnöGCc piegtigöeöcn / gdgftDe befnpöing / öc <®oDgöienfiigc biccingban
bcn®?pDag/ ö\'omöouöingban ©acftcng, biccfi-ö / en blocö jgn/ joo jp
jcggcn / niet ban \'t gcta! Dcc bgif ooo|naam(ïe jgamfpn / cn om geen anbece
öo?jaaft gebooöen / alg om öc gcftoojjaamftcioöec <0doobigenin De toecjcnö^
ïijfifie cn nooötocnöigfle jaaften öe^ JBctg te bepioeben.
«sevoekn ^e CucftcH gcloobcn öc ^leöefiinatie jonöer eenige acötccftonbing/ en
der Tnikeii op ÖC bafifïc manicc öcg tocecdog. m bccflanöigfien onöec öcn Dienen jicö /
wegens de om öu" gsbodcu fiasuDc tc öouöen / ban plaatfen uit Dc ^cö?ift / toelfte
|ra:dcftma- jj^ jenjc fcöijncu Poo? tc fp?ceften/ gclijft Öcjcn jijn;
Zal het vat tegen den
Pottebakker zeggen , waarom hebt gy my alzoo gemaakt ? \'k Zal het hert
van Pharao verharden, \'kHeblakob bemind , enÈzaugebaat;
cnanöccen
ölecgdtjftcn. ïDant öe iCucftcn
öcObcn ceti giootc cecbicölgöciö boo? öet
<l^uöc Cdiament / en öcbucn öeg jdfg autoriteit cngcjrjgln gjooteagtlng/
bccmitgjp gdoobcn / öat öet öooj <©oogbebd3efdj?eeoenig; maacjpjcgs
gen/
öat Oen Alkoran, Dic naöccöanO gcftomcu iö / p?ccifccenbalftamcncc
<03Dgtoiltcftcnnen gccöcnoc/ fjet eccfle afgefcöaft/ en\'t anöec In öcg jelfs
plaatg gdidö ig.

5^aac jiju \'ec onacc öfu / öie ut gsbaden joq fToutcïrjft bctoccten / öat
jtJ niet b?ccjcn tc joggen/ Dat <©30 atucuc paji\'t fttoaaö Ig jonöcc jicö
ban cenigs onöecfcödöing / of ban ccnigc prcjagtlng tc Dienen / om Dc
juiPecftcid baii ^
jö ooo? öe bcfmctting öec jonöc te beb^pDen / gdijftcnöe
Öiec i« öc iCtcttccfcfjc .ï©a!!icö?en. j®:icö Öcöben jp cm anöcc geuodcn
\'tgccn Jp altcniMl/ janöec nirjciïiticcmg / gdaoben / öat iö/ öat <0aD
auteur ig ban allcg; bjat \'cc gduftftig^ gcbcurö- ®it toag oo?jaaFt Dat jp
öe ftinöecen ban Bajaaec niet öceöcn (iccben/ ten tijöe öat fp jgn 23?ocDcc

Selioï

-ocr page 425-

Eduward Melton door Tuikyen. 395

Seiim nfn ooïïogaaiiöccD/ béïmtt^ fp farctoac&ttcn/ scïg\'cft teu onffiïbaar
tifhtn ban écBé toiiic / fjOföaiiio öcï lot öc^ ©afccc^, jouDc ©P bce^
6?ûnb bÉfîuîrrn 5P/ tcc oojjaahban bun obcctoinnlngcn / cn ban öun
îfSaitoDo?&iaE boojfpocD/ ûatlîun<ï5ûjt!pôie»fiôcbcfîei^/ cnb^#oÖ0oeö
ficucb/ Qiïfl^toûtsp fiocn,

Sp geloobcn/ bat Ijctnooblot ban ccn ic£frop#tboo?öQ$fb gffcfj^cbca
ßoat/ \'ttoclcft ï)pnjftö«wpöcnhün/ t!odjöoo?3ijnboo?5{gtigljciö/ welt
öoo? ïctgDat bpöaactcgtn joubc mogen Docn. geboden jliaat^afï
bp Öetboift/ Dat De^ijggpnegtengcen 3b3aadgödtmehfncmo«bcr|3ßg<»
Ddi)h öun Icfbcnlu Degeoaodijfifle cn luójjöoopigfic gdcgcntïjcDcn tctoa^
gen/ cn Dot 5p jcif^ ljun Heöcöanien bpnoijb/ in plaat^ ban aacDc/ gc^
tijuißcn / om Dc graftcn Dcc bpanDen Daar mcDc te bullen* iïfêeu Ban mct
böaaröciD seggcn / Dat Dit geboden 500 bed toegeb^agt ijeeft tot Bet bccgcoïcn
ban öun öcccfchappp / al^ ccnigc ban öun auDccc #olitiïïc USarimcn. ^ic»
manD bjecgD of blicD U pcfï / 01500 Ijcn Mahomet btbolcu öccft öun önis^n /
tDdhc 5p tcc plaatfe öcbbcn/ Daar Dcsdbci^/ niet tc bcdaatcn/ bctunt^
<©oD öun Dagen gctclD/ cn allc? boejoiDcuD öceft/ \'t geen öen gebeuren
sali inboegen Dat sp alsoo Ucötdijfi öegccncgaan bcsoehcn/ DicinctOersc
gebaarlööc sicötc befmet spn/ 010 bjp onscbjicnDen Docn/ toelfte De jlgc/
öe fiecn / of öc ftoojt^ öcbbcn. <Ên öoctocï 5e DaacOlpftdijft sien Dat Oc
U^ificnen/ öie sicö na cen bcccclueljtbcgceben/ cn op plaatfcn todfte ban
öescsiefttcbcb?ijDfön / sicö »Jan öcesc befmet tdijftcfttoaalsuibcr öouöcn / tcc
Sdbctpö öargantfdïc^ttöcn öaaröpoi ontbolftttoojöen/ maften fp ccötec
nict öcminfïcstoürigöciö/ fço fccc sijn fp öoo? öit geboden boû?ftomen/ om
Den geenen/ bic Daac aan ßcrbcn/ De ftleöcrcn uit/ cnöc sdbc ter fïonö toecc
aan öun ücöcöaam te tceWien. <Ên gdöft öctDeectDOontei^bplupDirnbau
gioöte fiaat / becfcöciOcn ban öun öuiégcnooten in een felbe ftamcc.op ftcoos
Seftften tc öocnfïapen cnöat DcscfonDcn cnDcsicftcnfonDeronöccfcötiÖ oiïs
Dcc malftanöec leggen/ léöetöifttoil^ gebcucö/ öatöeö?icbiccDcöcdcnban
ccn Baffas öui^gcfïn/ bcflaanöc gemecnlöftuitcmtrcnt ttocc IjonöctD perfo:»
ncn / geöurcnöc öe groote öcttc ban 3|ulp en ?Cugu(!u^/ ban öc pcfi gcjle^bcn
Sijn. fïlöué ficcben\'cc alle somer^ gantfcßc Ijui^gesinncn uit/ öaac nics
nianö ban öbccblpfö om ö\' ccffcni^ in tc bo?öccen î in todften gebal öen
<ï5?0Dtcn l^eec öen mecfïec cneioenaac öaac ban tooiö.

^c iBaÖotnftaanen bcdöcn sicö in/ Dàt/ toauncCE Mahomet fjcn uit
Bun
gctoaanDc ©agcbuuc sal roepen/ om sicö op Den öag öcjS ooiöcd^ tc
binöen/ sp
lang0 ccn tocg snllen moeten gaan / gemaaftt ban gantfcö
gloepenöe pscrc bouten/
cnDat\'cc gccu anöere miööd sal toecfeu om öaac
nict öoo? ncb?anD tctoo?Dcn/ cnö\'cnlpöflgfte pijn öaac af te geboden/ al^ , ...
öe selbe tcöeöeftften mct öctpapicc/ \'t todft sp gcÖuurcnöc öun Icbcn/ bc^ hdc wor
ïf t sullen öebben öoo? mcnfcöcn of bedien bettrccöcn tc fï jn gctoo?öciï. ||lcc^ het papier,
om 10/ öat öc Cucften nooit cen ftuftpapler^ tcc aaröc sullen sien leggen / erinaaioip.
of Sy taapcn\'t op/ cuflctften\'t in eenig got ban ccn muuc/ öaac mcn\'cc
v\\ao\\3(t l!fcn ftangaan/ Seggcnöe/ Dat öetfcöanöc ijStclpDen Datljetpa^
Pïfc/ teaac op mcn naömcn fcö?pben ftan/ 590 5"cc akccöcniet

i op

-ocr page 426-

Zee - cn Land - Reizen van

opgefcöjCÊbcnJ^/ joöanigontcccö toojö; toaac bp mcn bocgêrtftanöeöooi»
toeme p ijeöben toannccc öaac af te julfen bienen/ g?fijcfttop3«5cgt
hebben/ omtc bdetten/ bat öce$Egloeienbe pjcc^ö«« boet-soolcn tiicc cn
bianben / manneec 5P öaac obec füllen moeten gaan,

©eselbc cccblcDigficlD ficbbcn5P ooft boojoe coojc-ülaöcccn/ om batfn
gdootjcn / öat Qc cao$cn alOcccccfl «it öct jtoeet ban Mahomet booitgcRomcn
S^n.

• ÜOC Mahomet fn öcn Alkoran jcgt/ öat 5ön <0oö^bfcnfi in öc fuibccsi
ftcftbcfïaat / cn öat öc selbe
\'t befic gcöf cltc ban fif n i©et maaftt/ö« ecötcc
$pftec/ Datb"3lcobieccn/ toclBe ban Ifmaëlafgcftomensegapntctocrfen/en
Dfeficö tcöccfcc oo?faaft
Ifmaëliten noemen/ sicölang boo?öcm banlBa^^
fcöingenöienöcn; inbocgcn öatöpbp beefc binbing nicté gcbocgb ftccft/ al^
Sijrt gcfag
! \'t toclft öe felbc noobfaaftciyft maaftt boo? öc geenen bie belpbcni^
ban fiin 3©ct boen. \'t toaac / bat be iSncftcn fccc fïnöcfijcft sön in öun
ui\'-ccïiiftc manicc öan ïcebcn / cn nautofteucig tot obccgdoobigfjeit toc in öun
JBafTcI)ingcn cnalïcö\'oeffcningcn ban<S5abö?ugtigöeit/ toelftc öcn gcbobcn
Sön« Ép gcloobcn / Oatöet toatec / öaac sp fïcö in önn USafTcöingen ban
öiencn / öcn sobanig ccinlgö ban öc bcfmctttng öunnec sonbcn / geirjft liet öni
fuibccb ban builigliciD öunncc licöamcn. Ep öc&t»cn öjicöcclcp foo?tcn ban
Sröaffcöingcn.

ö\' €ecfic / todfte fp Abdeft noemen / gcfdjicb om fïcö tc bccdbcn tot <600
tc biböcn/ tot in bc itSoggucc tc gaan/ of omöcn
Alicoran tc lecscn/ Öet
gccn fp op be boïgenöc bjpfcbocn. ^p toaffcöen fïcö ccrflcIfjR öc ßanöcn
en ö\'armen/ cn bctbolgcn^öet boojöoofa/ (jetoppccficöcjföeofö^/ b\'oos
ccn / öc tanöcn/ öct aangcjicöt/ \'t onbccfic ban Den ncuf/ cnDc boctcnj
maac toannccc öct ftouöi^ / cn Dat 5c sicö fonbcc gcbaor ban öun gcfonböcit
niet ontblootcn ftonncn / i^öctgcnocgö fulft^öoo? tiitcclyfte tceftcncHaantc
toijfen.

^t ttoccöe too?D Guzul gcnocmt/ cn gcfcftlcö/ al^ se Sicö Doo? öct baö
cdnigcn/ na Dat 5e blecftödijfte gcmecnfcöap mct öun b?outocn of fet^
öiccgdijcft^/ gdjab öebbcn. ^00 langöal^ öit nict gcbaani^/ noemen fp
foöanig ccnGiuaab. Oat\'^ tc
fcggcn/ ccn man todftcté gcbcbcn ccn gcu^
tod boo? <©oDsün / cn mct toien D\' anDcccn gccn
brchccing moeten öouöcn.

^e öacöe too?ö Taharet gcöcctcn/ cn iëv/ alë 5c ficötoaffcöennaöatse
fjun gcboeg geöaan/ of Inui toatec gcmaaftt öcbben* #m bit te öoen ge?
b?uiftcn fp öc ö?te laatfic bingcccn ban öc flinftecöanö; cnonibatöcl^jifïca
nen fïcö aan beefe fnibecing nict gelegen latcnsön/ öouben fpöcn boo?on<
cdm
\'t SOP gemeen onbcc öcn / fïcö foo tod öoo? al^ pa öc maaltpö te
toafTcöcn/- bat se boo? ccn gemeen fp?cefttnoo?ö feggcn/ Dat(80Dbcfppfcn
gcfcöapcnöecft/ om öcnmenfcöen gdfgentöciotcgccbdibauficöbifttoiljjbc
ÖanbcntctoaÓtöcn.

Dctoaffcöingcn ftonicn De «Bcöcbcn / todftc Mahomet, om Syn Hccca
Ifngcn öc ftcacöt cn \'t bermogen baac ban te beter tc boen ftcntien / in fijn Al-
koran öe suilen ban Dc <©oögDicnfi cn bc fïcutd^ océ #ara0tj^\' nocmb. C|p
öccft öcn gebpQöci^Oic bijf malen inbicc-cn-ttorntig uuccn tc öoeni tctocc=

tcn/

Ook voor

deR.oofe-
bladeren.

Dcvyf
Boodèake-
lyke punten
om een reg-
ten Maho-
metaan te
maaken.

BeWaf-
fching.

«»ebeden,

-ocr page 427-

Eduward Melton door Turkyen.
tm / D\'cecfrc maaï/ tuffcöen \'t ü^irficn ban Ocn öasö f» opgaan ban De
gonj Dc tibceöc/ op Dm inföbas; öc öaeöc/ tuffcöcn ben miööasö cn
jonnen onsergarg; Dcbiccöc/ aï^ Dc Eon onöcrgegaan cn öLbijröe\'
maai / anöecöaïf «nc na öe nacïit. aïlcé Doen spmet ccnotootccccs
»\'wigociö cn goöbaugtfgöcfö/ cn gelooben bafïdp/ Dat mcn
gcOnurenbc
we götssölcnfligc pSlrftt foöantg öaac aan gcöcgt moer jg»/ Dat\'ec nlct^
"1 öe bjïccclö bcfittiaarii su om fjcn öaac ban aftctceftftcn/ aïtoa^\'toodt
Sdfi^ \'oat men
bs bcbclcn bc^ Sultans boibjengen/ öc b|anö/ bic onijectoijl
«t Öun ftul^morljt batten/ bluffrljen / of öen bpanö aftoccccn moc^ / ms
«len ÖP inmiööcllöun ^taö fiojmcnöecöanö of anöccfïn^ fionö In tc nccs
ïncn.

\'t^0?mulicc ban öun gcbcbcn nict uit bcn Alkorao genomen; allecnltjft
Beeft mc8^ \'fc ccnigc ^pjeuficti uitgetcofiften / Die ö\' eigenfcöappcn ban
<000 berrcfffU/ gdillt/
in den naam des alnfiagtigen Gods; God isbarm-
^rtig, rechtvaardig,
&c. \'t <0bcri8c tc faamcn QCjldö Doo? De bicc
Hteccaaccn/ baac bsp Ijiec boo? af gcfp?ocl«n tjcbbcn/ tebjcctcn/ Ebube-
cher, Omar, Ofman,
tn Haü, todftcc uamcnmct goubcuclcttcccutcgcn
jöc meefic
.f©o,ét^uecn Óaan« lÉecbJtjl 5Pbiööcn tuahcn5e bccfcöciDcncpo^
jtuuceuj 5p leggen bs öanben ben (;cnin Den anöcc
opbc bo?(ï / buigen öft
licöaam / ballen op bc finten / raftcn 0\' aacDc aan tnet öft boo?öoofö / bjag*
gcïcn met öet öoofO obcc bdöe sööcn/ en foo boo?t^5 inboegen Dat öetous
Dcc fuift ccn menigte baubccfdjdDcnc pojiutircn nict bjcl mogdi|ft t\' onöcc^
fcljeibcn/ bcgcfncnbicMahoinetbebolcuöecft/ uitbïe/ b3dch~£boo?öcmbp
ö\' oïiöc ^cabicc^ in gcbjulft bJaccn.

3©oo? \'t obecigc jtjn \'ec onöcc aïlcbc ïanbaacbcn gccn foo gcootcöuigfö<\'=^^
laac^. ^p 50n ban bccfc UcDcn / bic gaacnc op bc macfttcn cn op bc öodtcn
DCC flcaten biODen/ op Dat mcn öen sien/ enobecfjnngoDbjugtfoödDpjöfen
magi cn tigaanmccfidijft/ DatDe®ucfien/ Daar fp ccn menigte ban bolft
fïcn / infonöcröciö M tiftencn / ö"ti ncu^öocft nccc fp?cpcn / öoc ongcmafthc^
ïgft öc plaats ooft 5P / om öaac öun gcbeDcn tc öocn» gp be fiaan bcojnaa^ waar m de
mcmiö6in<ï5oö in alle fijn cigcnfcöappcntclooben/ toaac bpfp op fommige g^f-"^«
plaatfcngcbeöcnbocgcnboo?\'tlcfbfnbanöunf?in0/ boo?\'ttoclbaccnfijncc Aaan.\'
^tatctt / cn om fcöcucing en oo?lt!g otiDcc De Ütifïcncn tc bcctoccbcn. <ö?dyft
fp ban öc faftcn uit öe gcbolgen oo?bcdcn / gdoobcn fp/ Dat €Soö öen ten Dccfc
Dpfïgtc bccDoo\'Jö öecft /
cnDat alïc De toano?Dcc#/ todftc mcn in\'t iürifien»
öomfïct/ uittoccftingen fgnban €5pö^gocbödD jcgcn^ ö^« licöcn/ eiiöat
Öun gcbcbcn Dc fdbc bcrtoojbcuöeö&en.

, ï^f t öacöc nooötof nDigc punt ban öun <6ob^bietifi / ö\' onöccöouöingö
Jan
Den maanö RamazsH, oföc©afie/ todftc öccfc gantfcöc maanö öuurö.

alle Dcfc tpö i^\'t Öen ntet gcoo?loföt\'cdcnof tc ojinften/ of ict^in öc
monö te flccftcn/ foo lang al^bc Eonopi^; maac
500 öaafi al0fp onbcc
tp gegaan/ en Öat bcn Emaum bc lampen aangcfiooftcn Öccft/ Die conöom
oe lllofttoojn^ Dcc .l^oéguccnöangcn / öcbbcnfpbcclofom t\' cctcn. \'t Haccs
uc geöf dte banöc nacöt b^cngcnspobccinmaaltpbcncningoföccicctemas
toaacom jp gcmccnlöfe £>cfic boojcaaö boo? Dccse ©aficn tpö 6cf

3&DÖ 3 tooacen.

Ramazafi
ofVaften.

-ocr page 428-

745>- Zee- cn Land-Reizen van

lüaaceH. wa öUe öun mhm oom fp algcan bpn^cöt/ én se&|ulftttt
Dm Dag totfïap«»cn uïttECuflcn; fuïfté öat / om dgentïgïi te fpzfcficu/öun
©aficii nict anöccé cn ig / aïiS ccn üecanücring ban öcn Dag in De nacöt»
5^ccfe ifi&iwnö noemen f\\i öeiïig cn froQcn/ öat geSimccnöeöcefetpDöe
paoifcn océ Piicaörjg open / en Dic ban öe tocgcjïootcn jtjn. Eoo fïccn»
ociijcft ig öcn öecfe©afien gcboöcn/ öat/ 500 ccnCucftöcfcIbcbccbjoßcn
öa^/ ö^t Öcm Jtjn Iccben fouöe bcflrn. ©innen öecje maanö toijn tcöjius
ftrti/ öoitöcnfp boo? ccn onbetgcDcIijbe fonöci toaacom De gccncn/ tocïRe
Drefc bjpöoö óp anöcce tpben nccmcn / (jrö bcccUen baagen ban te boojen
baac af ontOouöcn / om gecn acgccnig te gccbcn- ^c b?outocn en ö\' obccs
gcïoobigcn beginnen Dccfc ©afïen bpfticn öagcn boo? Den Doo? öun |
D?qs
PÖcrt gejïclöcn tijD. ï©ie jicït of onpafleloft jyn/ cn öie ccifcn/ öcbbcn
bc<rïctf om tip öagt\'cctcn; maac op Dic bao?toaacDc/ Datje/ alg
öungcs
fontsijfiö of ljun faabcu \'t toclaaten / toccc foo lang öc ©aficn Daac booj
. fullni fjouöcn. Mahomet ijccft fclPc öccfc luaartö Ramazan ingcficlö / in öct
iliifcöc faacbati jijn ©?opöetifcöc53cöicning/ toclhc öpnict ocffcncn toilöe
bdo? 5ijn ouöccöom ban bcectig jaaccn. i^p öab/ m nabolgiiigöcc Soöcn/
Dcn\'^cabiecen cecllccn auöeccn ©atïcnbcboicu; maacingcöolgb?eefcnöe/
Dat men öcm gclijh een fcöanöepe jaah bectoijten mocöt/ öatöpöcn^o^
Den / ban toclhec ©afientcc geöeUgcnfg ban\'t bccDclgen ban Pharao cnjiju
rcgccin\'tRaoöe .liBcic in Liviiiicus gefpioftrn too?D / fuiftgontlecööaö/ fitU
DcöP öcn Ramazan in/ toaac tia»*öcn tijö bolgcng öcloop DcgJÉaang ge«
ccgelö toojö/ cn alle
jaarcn ticnOagcn bjoegccftomt/ aïg öct boo?gaanöc
jaac 5 inboegcn öat Deefe ©afïcn inettcc tpö \'t gantfeöe jaac öoo?loopt
JBaac \'t baït Den €ucften gemaftftclgftcc / toanneec je in öe Ro?te ibintecfclje
Dagen/ öan al^je inöe somec ftomt/ banbe öagen lang en öeet jijn; toant
\'t ffcgte bolft öccft öet Dan getoclöig fttoaaö/ alg Dieöeso? nooö gcljouDcn
Jijnöe t\'acbciöcn/ ecötec nic£ifnö|oppeltoatccg totbecfcijfcüinsinoemonö
mogen ncmcm

Ben zakat, ^^" ^akat ig in^gelijft^ een bcc nooötocnöfgc punten om ccn toacen .ïBai
of uitdeFing Öometaan tc maften. Epbcfiaat in aalmojflTen tc Doen / bolgcng fcftcccccsi
gelen/ öieöfu bi)o?fcö?ebcn jijn boo? bicc bcc boajnaamfïc Htcccaaccn ban
inoeiicn. jj^^j ^jjj. ^ggju (jetrcftcnö foo bcci / alg g^acpen cn bccmcccbecen /
bcrmitg ö" aalmoeiTcn/ feggen f»; (0oDg fegtnop öentccftftcn/ enDegoc:»
Dfccn Dcc gccnen / bic mcöcöoogcnbc cn barmljectig jijn / becmeccöccen.
o^cn icgriiju ig öoo? öit bcbcl gcöonöpuccn tcn öonöecb Pan alle jtjn goeöcf
ccn tc O\'-cben/ om ö\'acmcn öaac mebe tcöclpcu; maac öc gietigöeifcnli=\'
fiigöciö öa\'cfcbcn foo gctoclDig onbcr öc durften/ öat Deepen ölt nict on^
öecöouöcn/ öoetocl öet bcbolcn fn / gciiift ccn faaft / öie onaffcöciöelyft aan
D,c <0oögöienfigebest ig. <Dc gii righcit belet öenfjeö ban ccn foo aanjifti=
ïtjftc gcDccltc öunuec goe5cccti te biruobru; cnOc lifïfgöcitöfocecönict/ bat
men toecte/ toaac in öc fclbe bcftanu; gciijftmcii imiuu naautoricttrfgc
nitccftcningöban öcZakat toel fauDe nonnen Doen; inboegcn Dat\'er i;icrcii
Jön alg öe geringe luiöen/ bic ftcö ban Cecfe plieöt toel fttoutcn/ bctoccccnöc
ö\'
anDcccn Dat Dit gcboö obcctollig/ cn öat öct »«^oDgtnccning nooit getoccfl

W

-ocr page 429-

Eduward Melton door Turkycn; j $p

j^/ bat ji/ boojfictfdb« tcbcïïD^cjigcu/ gebaar souöfnïoopfttbanftun noe^
ber cn m [jïin |f f uen tc öcciiefcri.

bc ©Eïgcimagtc na Mecha bcïangb / m bcboïen aan allc bc De Feigrf.
gccncti/ biegofbcmi Rebben , cn bfcöcgjootc ïaficn ban bcn ^taat nkt cn ïï^sjf"®
wtOmöcccn bc
fclbc tc öoen. Cnrftcnljonöcn bic gclüli ccn boo?öcelöing
ö^n ÖUit obcrgang uit Dccfc in ö\' anbcrc baccreït. \'t ©ctal bec plg?tn))ä /
®®»nc alle jaaren\' beefe cct0 boen / onsfficc. \'©it lian ift \'cc allecnlyft bän
Kogen / öat \'cc geinecnlijft mccc al^ bijfctgl) buifenö opgcfcöjccöcn jgn / tocfs
w uit bctfcticibcn plaatfcn / öaac mcn belpbcRi^ ban be iBaöometaanfVöc
«öob^Dienfi boet/ fieb bectuaact^ begeben, ^^ccjc ©eïgclm^ bcctcchftcn
UitConftantinopolenorTifccnt |)ct cinbcbati bcmaaublfeap/ cn boegen fiel)
ti
Damaskus bp bic bau Natolie, Karamanie, en öaac omtccnt Icggcnbc plaats
feni oic ban
Perfien bergaberen tc Babel, cn btc ban Egypten te <©?oot Kai-
ro
i cn alfcma.ll öoegfu fïcli op Öen berg A rarar bp malftanöcc. Ep on«
öerljouDfii bfrffbnöcn plcgfigljeDcn / toaimecc fp baac 5i)n / cn öoen ccn
Korban ofoffccänöc/ tcr geöagtcniéban bat Abraham jijn ^oon Yzak öaac
mtioc offeren« ïi^ecfc offecanbe beftaat in öet fïagtcn ban fcfjaapcn / tot cen
gefcöcnft aan öun bjicnöcn öaar af
te fiumen > cn in öen arme» öaac ban
meöe tc Deelen.
<ï^öft berlatcn fu öun gctooonlijhc ftleebing/ tuinden fïcö
in een toit hiccö / cn gaan
tti pjoscffjc conDam Den berg/ bctcftencnöe baac
mcbc bat fp öun foobcn afleggen/ cn alle bjcccclöfcöe bccmaUdijftöcöcn
moeten laaten baaren.

^m gecn / Die al^ <0ppccöooft obtc bccfc f clgcini^ \'t gcbicD öccft (toant
onöcc een foo gcootc menigte ban mcs^fcöcn moct noböfaftclijft ccnigc o^öcc
geöouöcn tooibcn) Ijsctmen Sur Emini. <!Bi£n<0|ootcn||ccc noemöönn/
cn\'t i# Doo? öcEfe bat öt» öllc farm bijföonöccD Sekinen ,
een Alkoran mct
gouö beöcftt/ toejfie opeen ïücmc! geojagcnb3o?0/ cnfoo bccl ftuactiafien
fiuucö/ öl^ \'cc ban nooöcn boo| be .fBoéquccn ban
Mecha. \'t 3laftcn
bantboojgaanbc faac too?b al^ ban afgenomen / cn Doo? öcf dgclm<?ln
fiuftftcn gcfcöcurb; toant nlemanbl^\'fc/ Die\'cc nict ccn fiuft banjocftt tc
ftrtigcu/ \'tJP ßlein of groot/ oni f)ct fdbc booz em
teïfqimof^eiUgöom te
bctoaccn / cn Daar nifDe tc bctooncn / Dat {jp öcefc pelgjimagle gcDaan
&ecft. #cn ï?cmd / bic geöicnö Ijcfft om ben Alkoran rcbjagen/ too?öop
§Ön tocöcrftomü mct Wommen en anöcce ficraabeii opgcpianftt / cn toans
nccc öp
Dff fc ödllge cdjs gebaan ijecft / öP \'t ober Ige ban }ijn Ïcebcn boo? \'t
acbdbcn bcö?öï»-

^cbefnööing ld niet ban öetgdal bcc bgf boo?namc punten / todftc ccn
™accii jiBaöouictaan maften. Ep Ié maac ccn pjoef ban bc gcöooifaani\'
pö/ mê 3J, gröoubcn 3Ön aan be toccsenölöftec faften bcä Ï©er0te bctoij=
fcn. picgtlghdö Öoac ban bp öc Curftcn nict aangenomen gdtjft ccn
S^M^Punt/ \'t geinultö?uftftclrjft In öcn
Alkoran gebonöcn toa?ö/ maac va"
gciOftecnouDeobalfcberlng/ todftc On ö\'lcablercn In geb?nifttoasJ/ DIcfc/ fnyding, en
ï?f®
Mahomet, baulfmaël afftomfiig fcngcnt\'csnn; cnfdf^b\'ma^ P^tigh«-
^\'ciic Eccraarë feggcn/ bat öp bcfnccöcn tecto\'cerdfifttoam/ omöctnniet omtrem ge,
mozes en ccuige anöccc fati;iaccöcn/ toaac oan öcSloobcn\'tfelöe fcggcn / bmikeüjk.

-ocr page 430-

Zee- cn Land-Reizen van

in scïijrtöeib ic ficïlcn. j^ijn^ oojbfcï^ / i^\' fuift m bjdnöccïijficn blng
niet/ ftuiöiTcn in ou^Düuig ccn fiaat tec teegccio tc fünft? mcn/ InccnUana
öaac
ftcfnijoing fn stoang gaat. ^cefe ftntDcccn nocmcn fp H&aan-ftinöe:»
ccn/ öat tc fcggcn/ ftinöcccn oberteïöcöcltSaanmcccbccmogcnöccft/
nliS obcc ö\' anöecerj j köant Ö\' ouöe wabicc^ gcfooföcn Dat öc gccncn/ öie
tcc bjcfccfo ftojamcn/ toanncc? öc IBaao bol uja^/ öcn booiöuiö gcftojt
cnbcfnccöcnöaööcn.

^c ®ucftcn sbcfnijöcn öun ftinöcccn «ooit al^ in b\'oubccbom ban fcbcii
/aren cn Daac öobcn. gp ïaaten \'t toccft Doo? ccn toonööcclöcc gcmcenfijff
öocn/ aïfaofp nict geloobcn/ DatDitcigcntlijftDcnEmaumofPiicfiec toc#
ftomt. ^e plegtioöcöcn / tocïfte fp in oc Söefnijöing ocffcncn / jön bcc^
fcöriOcn/ bolgcn^\'tianö cnöcDlaat^ öaac fc gcfcöicDcn; maacgcmccnlijft
fetten fp\'tftinö op ccn paarö/ cnöoen öet öoo? fön fcIjOol-gcfeUcn boïgen/
öie ccnigc tooo?aen uit öen
Aikoran mct ïuiöcr flcmnie mcuigniaal öccöaaïcrr.
©e ^cfnijoing geöaan synöc / öcft f)ct ftiuö ö\' oogen ren öemel / gdijft öem
Dc ?P?icfiec/ Die oceje plegtigfjciD bptooonö / fuUi.é ban tcboojenaï onDcc»
ccgt öceft / cn Dc boojfic bfngec ban öe cecötcc lianDopflecftcnDc/ seföcöet
Dcefc toOO?Dcn j God is God, en
Mahomet is zijn Propheet. ©o?Öeci Draagt

mcn gocöe fo?ge boo? öc gcnccjlng/ cn tcc fdbc tijD cccöt mcn cen maaïtöo
aan bao? Die \'t ftinö bcrgefdfcöapt ödJ&cu/ cnöic bp öcpïegtigöciö 50\'nge^
nooDfgö getoeefi. Eoo öe gccncn/ Die .fläaöometaan^ too?öcn/ gdijft ift
tc
Konftantinopolen oau ttocc ^laabeu öcb 3ien gefcöicDen / ouöcc 5ijn /
boecö mcn 5e op een paacö Iang^feïiecefïcaatcnDoo?öe,^taD/ meteenpgl
in öc öanö/ tocfftcc^punt na\'t öcct geftcecti^/ Daar mcDcbctccfteucnöc/
Datfp ccc lijöcn füllen öaac mcöe Doo?bao?ötctoo?öcn/ al^öatsp Oc<©oD^«
Dicn^ / öien fp omödfcn / fouöcn af fojccccn. g^c 23efnijDing i^ öan bp öen/
cbcn gdöft öp De SooDcn / cn Den ^ocp Dp öc Üidfïcnen / ccntccftcn Oat
mcn in\'t getal öec <0doabigcn aangenomen
Reiigieufe Cucftcn öc&Dcn ooft becfcöeiöcnc fïdigicufei0?öccö/ Docööcmceficn
Som?\' öaac ban fijt! feec goöloo^cnfouöcc ccnige ïidigici toant öc gccncn/ oicje
taanen. Imailer, en Religieuze Broeders der Lief<le nüCUfCn / todfte CCU ÖCC

aanfïcnlijlifien i^ \' 5Ün acgec alé öeefieu in öunne todluficn / fpaaccnöc
^ nocö b?outoen nocö jongcnlt fun ftlcfö
ccn langen coft biolct-ftolcuc /
fonöcc\'naaö/ omgo?ö mctccn gouöcn goiöd/ Öaac fïibcrc fcbdlctje^ aan
öangcn/ todfte op öe minjic beidDccging öc0 licöaamiSecngzoatgduiö mai»
ften. En toanöelen mct ccn boeft fn Öe öanö/ Daar .IBinnc-ïiebtfpj« en ^oiis»
ucttcn in öe ï^ecftfcöe taal ingefeö?ccbcn5!jn/ cngaanobecal fingen / om
ban öen ötoafc tocöoo|Deré ccnig gdö te ftrijgen. ^Bftyö jun 5P bïoóD^öoofö^/
cn D?agcn lang öair /
\'t todft fp aacöig toectcn te ftrullen.

ö\'(!i?öec ban Kalender Doet piofcffn ban cen gcöuucigcmaagöom/ cn
ontöouöfng ban bïccfcöflijftc tuclSufien. ^cese ö^öbcn ötui bpfonöecc
(^enipdg Qffóapdlcm Ep b?a3;n ecuftojtenroftbantooïof paarö^ljafc/
fonöer moutoen/ biltc-öococnop öuuöoofa/ oan öc todften cttelpftc fnocrr
tje^ban paacö^öaic/ omtcent ccn öanö b?ecöfang/ Qföangcn/ cnfnnöeii
fict öapc öcd ftoit af. fsetc ciiigcn öcbbcn fp in öun oojen / om Den öaH^ en

armen/

400

-If ^

Pb

ff i

>1 i
i, ij

!!

i: i
!l

-ocr page 431-

Eduward Melton door Turkj^en.^ 401

armÊtt j (nggdp^ öjagen fp «n pfrrc of llïbfcc ring ban tik pcnbrn ccbjiat^
aan [junne fcöamel&dO loaac Doo? fp genooDfaaht
mn fuiifclj it ïfcbrn. mv
gcnctcen fjcö ban geloften mct ccnigc ïïpmcnof 23alcttcn in Dc ^uhm cf rcn
platte lanoetcgaanlccjcn-

^c Dervis gaan om ccn aalmoe^ / biDDcnbc in Dc naam ban Hali,
êcöoon joon ban linn p?apöcct Mahomet. Djaagrn ttocc fcha^pé?
^Jacötcn/ Die In De Eon gGD?oogD sijn/ toaac ban fp Drn ccn op Dc rog / cn
Den anOec op Dc bo?ft fjangen / bIpbcnDc Ijetobcrigc Dc^ licljaamg" naéïtt.
^p fclj?appcn f)un gantfc|)c licöaam / gaan bloot^Ooct^/ en bianöcnjifö
\'t fltig öan
\'t öoofo met cen öcct P5cc. ^n O\' oo|cn öebben ringen / Daac
itoflelgfie geacenten in fiaan. Ccn ftnoDfigöoiit D?aagen fu in Dc öanD.
3©o?Dcc^ 50" 5P f\'iooöc moo?öfnaar^ / en roobe?^. gp cctcn ban ccn fchec
ftcntö/ AfloradofMarflaggenocmO/ Daac jc Dot ban too?Dcn. iSTöan^fnps
■Den 5c in ^un eigen blccfcö / cn Ijoc
5e öun uitfinnlgcc aanfielicn / öoc 5e
meer gclecö too?0en. ^n Natolia, Dicöt bp ccn g?af ban crn öiniiicc ^eii^
ten of Heiligen/ i^ ccn ftonbcnt ban öccfe .ïlSonniftcn / ftonncuDcDaar oms
tccnt bpf öonöccö tiitmaftcn/ altoaac ccnp Dc0iaar?J ccn algemeene berga»
bering ban Dcfc ojDcr / toelfte omtrent uit acöt DuiscnD in \'r gcbrcl bcfiaat /
toaac oucr öun <©pperficn Affarobaba ^^jfpöcnt
i^. ©?pDaag^ na

|)un a3oDéDien(l muahenfp fïcö D?onften mct Aflarad , in plaatje ban topn/
toaac na fpin\'t conb beginnen tc Danfcn om ccn buuc/ fingcnDc onDcrtoyl
ccnfgc balcttcn/ \'ttoelft geöaan sijnDe/ fnrjöcnfcmrtcenfcöfcptiic^ccuigc
blocmfn cn figuuccn in öun bcl\' tcc licföc öec b?outofn / Dic5c \'t alöcrmccfï
beminnen mt 5Fccfi öuucö febcn öagct» / toaac na fp ban Den anbcr ft[\\iu
Den/ met bliegenoe baanöelcn cn fiaanöe trommelen / bcgccbcnöcsicöicöcc
m buil bp5onD€rc ftonUcntcn / en Den gantfctjcn toeg / toaac ïongié jp gaan /
aalmoeffen eiffcöeuDe; Docö fo öen onDcctoijf gcïcgentöfiD boojhomt om Den
ccn of anöcc ïïcistgcc tc bccoobcn cn tcbfcmoo?öcn/ sullen fp öscfccc fclbcn
bcrtoaarloofen.

^cTorlachs gaan gfftlecö gclgls öc Dervis, bcöalbcn öatsc 5Bccccn hnU
bcn ö?aagfn ; maar fp gaan biooOpöoofc^ cn gcfcöoo^cn. ©ozDrrgfaïs
bcn fp \'t Öoofö met olp tcgcn Dc ftouDc / rn b?anocn öun ffaapni tegen
dc
Sinhitigcn. Üun manicc ban lecbcn i^ fnooö cn breffagrigtoant fjti Ierbni
in ontoeetenöelD en IcDieöciö. bofften flrt mcn fe fiaan bcörlfn;

Docö\'tié SCC\'^ gebaariijb öeu op ccnigc toocfic plaatfen foutmoctcn; toant
fp coobcn cn plonocccn / allc^ toat fp maar lionncn- gp Doen p?ofcfTu ban
Öanb-ftnfterp/ gcltjlt onfe l|ciöcn^/ Dic gctooon sijn Dc "beursen Dcc jïrgtc
bjoului te fiiljbcn/ tettoijl 5e Ijf" Ittoanfui^ öun gciuft of ongcluftuitDcïi\'
i^irn Dfr öanDcn fuUen bao?fcggEn, <©cmecnlrjft boctfu fp ccn onDcn man
mst Sicö om / bicn su gcltj?i een J^jophect anublDDcn. ïDann :;cc fe nu gaacnc
ff» \\Mi ban eenig rijft man tiaöOcn / gaan sp aan Dr^ sclfs öui^ /
filföaat öljcn <©uDcn iBan ecn fcfiiclijh bccöcrf tcgcn öft felbc nitfpjccftt
cu bfvUont.tgt) / om\'ttoelft te boo?ftomcn, bctfocftt Den mrcficr ban ört liui^
öc Q^bitcn Uan bcn ^uöen .üBan/ toaac böo? öp ö^mccniggclDaanbicD/
öcm te racfc baac toe aan tc moebtgen. ^otö öccfc licDcn öcbbcn fcDcrt

«öcc toeinig

-ocr page 432-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

toftnig tijög beeï ban&uti acötinabccloojcn; inboegcn Oat &unboojScggftHïe»
tcgcutüooiDig feec »einig banöe ®uc&cn geacbtbJojOen.

\'fi Bon fïiec noc& mccc ban öiccgeïtjfte faftcn feonnen &j? boegen 5 maac
tofejenöe Den Itecjcc Öaac mcOe te füllen becbceïen/ faïiftliebcctotanöecc
faften oöccgaan / wit bjclßec ftcnnig mccc tjccmaaßg te bectoacljtcnfiaat;
te mccc/ öttojCec mccc anöecen jtjn/ Die ban De uaaöametaanfcöe
Dicnfi gifc()jccoen fjebbcn / Boctoel men öoojgaang in öun fcöjiften giootc
«iLêjlagcn ücfpcucö / of uit onuiectenöciö / of öat fe öe lulöcn / om bat
Dccfdanacnbcccebanö\'anjenafgdegcnjtjn/ en Öat men De toaacöciö öeca
ll\'iibcn foo ïDcI niet na ban bojf^öen/ Dingen öebben millen becö^i<^n/ Die
bcfttoaatn toacen om een ongcmccnc bcctoanöecing te baaccn. \'b i|cö in te^
genOcd/ foo beel rnp mogcltjft ig getoccfi/ in aUcgboïgcngöeccgte toaac^
Ö^iö Of aaan / m öc faften foöanig op \'t papiec geficlö aïg ift öc fclbe gebonöen
iHö/ Gf gciyh aïg ift ban gelooftoaacöigc luiöen öaac ban onDeccecöt ben
gcujccji.

II

\'h

zevende hoofd-stuk.

Vreemde manier van Trouwen by dc Turken gebruikelijk.
Hoe veel Vrouwen de Turken mogen hebben. Hoede
Turken met de Kinderen van hun Slavinnen leeven. Ver-
fcheidene foorten van Huwelijken. Waarom den Groten
Heer niet trouwen mag. Drïederhande foorten van Echt-
fcheiding, en hoedanig de zelve verrigt worden, &c.

\'t O ^todijït toajö bp be Cucftcn gcöonöcn boo? ccn ccdijftc en öctltgc
jJiJft / cn cen tocttig miööd om öct gdal öct menfdicn te bcöauöcn
en te brrincccbccen. <@aöfctuffcöfn öebben ljun piicficré inöien mcnjc
foasiocmm mag/ öct mtniicöcd aan Oe pïcatigöciö/ tofiftc &P öcefe gde^
g?nt?jdö gco^ffeno toajD; toaat
öc f jan to3?ö boo? öcn Kaei, of toeer dölijs
Vïeomdef\'«l^^S^etbccrtcöti inboegcn öat öct öntodijft/ omdgcntlijft tcfpjcprtcn/
Jtiê\'iier van Öp Öen «iet auDccg ig/ als een bechlaanng en beröintcnig / toaac bp öcti
Jramimby / ïn ÖC tcgcntooojötgijfiö öcg ßecötcrg / becbinb jacbanig ccne

\' boo? fijn 1@?outo te neemen/ cnln gebal ban ficcbrn of cdjr-fdinölng öaac
een fdtecc cn balie ^juiöfcöat tc füllen geebcn / toaac obcc jn t\'micmaal
balgnig öaac belieben jal bonnen fcf)ihftcn. W$ bit gcbaan too?ö/
ig \'cc
öf©?outo nict tegentooojölg/ maac öaac ©abcc/ of^joeöcr/ ofnaaae
53!acö-b?lcnD.
[t ©ecDiag getcoffcn juuDc / leiö tnen je te paacö onöcc cen

gfÖCs

! : 1

■i I

j)
S!

-ocr page 433-

Eduward Melton door Oofl-Ihdien. 453

DctJÊtncïte/ bcöeïttinctccnflupccctï ocboïgöbatïbeifröclÖeiicBjouüJcn/ tm
pul5e üati öen j©an / ÖieiiiÉt cprnr arnim aan Dc Cciir flaat cm fiaar t\' ent*
faneen, g^aao^ öoo? Dat te ©?outo aiöu^ Dp öaar jisati Qcbïogt D
jojö /
KCf l)t ttieti / tc Der na sgn (iaat / ecn p?af ötio« maaltijD aan j maar 300 önaff
5P tcnötitse DanDcnüSan ocftomcni^/ &oo?ö mcn\'croantfcö geen gcrugt/
rn aUc^ ig \'cc in ccn Diepe (ïüsiatigfnDöeiD. ct öft noDcrcn ban Dc nacöt
Dc jSicuto-gctcoutoÖc/ inDien 5c ban (laat i^ Doo? cen (©eïubDc/ öocö 50
biet / öoo?cen©20wb) banöaar naaficmaagfföap/ infcnï?ainec gcbiacöc/
cn in öanöen ban öaac lEan gffïciö / Die öaac 5clbe oiUÏUceö / tot 500 bi i cc
fcaz 5p in (iaat 10 om in\'t bcD tc tcEcDfn.

ï^c Polygamie of ©cclbjpbccp fiaat Dcn (CttcRfn Dooj önn ^oö^öienfï Hoe veci
b|pi maac fp mogen gccn mccc al^biecbJcttfgci^ïoutDenöebben/ ttoetoeï vrou-vende
mhttm ffÖ?ebcn; Dat 3p\'cc 300 bicïmogen öcbbcn/ al^spüccbcnfibnmn. JenSc^
Niettemin ööö\'cc
Mahomet ncgcn/ CK Hah bcccticbj itiaac gdgfe öcc5e" .
<0üölii&? mcnfcbcw cn boben \'t gctnccn bccöcben toaccn/ öaööcn fpboo??
CfcÖtÉn m Dc fafeen/ Die öc gencugtcnör^bïccfcöbctreffcn/ tocUicanöcccn
niet ci! öebben.

\'t toaac/ öat öcfc bepaling ban ©loutocn tot fict getal ban bier gccn
gebob banöun<0oDgö!cnfiiè; \'ti^aliccnlijfiecn toet/ tocihc men om eenige
poïitilte ceöcncn öaar gebocgb Öecft, ï®p boo^bcclö / Öat ccn al tc gjoot
BCieï ban ©aoutocn bc ftoficnbecmccïOecb / cn Dc gocöcccn bcr ji^anncn bcra
minDrcD / tcr oojfaah öep 25?üiöfcl)at^ / Dien 5p gcöouOctï 5ijn öm te gccbcn;
Dat öccfe bceli)cii5 ooch ongeregclööciö cn toanojDcc in bc öui^gcfïnnrn sonöc
ftonncn bccoojfafecn/ tcr oo?faafii banb\'onbccmpÖclöRcn jalonjp/ cnmcfc
biecadtjftc Dingen. Ittöaar op Dat öccfe bepaling nict fcöpricn
50UÖC öe bn^\'
ïjeiötc Ettoetfen / tocl&e SPJfSgcn Dat^oD Ocn jannen gegceben ftceft orn
5icö ban bc ï^jontocn tc Dienen / fiaat öet öen b?p sicö met öun ^ïabinnen tc
bcclufiigcn / cn \'ec
300 beel tc öcbbcn / alé 5p ftacpen cn bocDfn ftonncn / gra
bcnöe öccsc foo?tban boclfcöap geen jalousp aan öe ©joutoen / beöottöcn^
Dat SP altööftrijgcn/ \'tgccnöcntocttclgft tocftomt/ cn cen rcöclnft öcclin
Bet bcD ban öun jfflSan / \'t gccn bolgcng öc toet een^ tcc toecft éoo \'t gcf
tjcucö/ Dat ÖPf^n gantfcöc toccft toacljt/ sonöcc sijn beö aan icmanösönec
©joutocn meöctc Dcclcn/ bccsocfit spDcn ^onDcrDag bauDc tocftomcnöc
toceft/ gcliJft cen gaaft/ Die öaac ban cecör^ tocgc toeftcmt/ cn Dic Dcn
©joutocu öooi De i©£t toegcftaan i^.
Maat 500 5p seöig genoeg tp om Ijaac
^an in \'t recöt nict tc brcboigea / ober öat öp ecn gantfcöc toccft in geb|cft
i^ gcblecücn/ ontb?ceftt öet Öaar aan geen loo^öciO om sicö selbcn tc rccö=\'
ten/ cn clöcc^ Öaacbolboening tcsocftcpi toant/ gclijhöecsc©joutocn cp
ccn sccc afacsonöcrDc manicc opgctcofiftcn sö"/ Dat spbp na nooit .ïBan?\'
boïft 5!en / ciat sp gccnlgc .liBocalc Deugö ijcbbcn/ Dic ljcn totbc scbigödö
cn b\' cctliaacöfiö aanprihltdö/ \'t gccn net boo?naamfIc fïeraaö öcc Bjous
tocïi ië / C11 Dat SP geen bccgdöingc boo? Ijiui gocDc torrftcn in öft anDcrc
ïfcbcn üfi\'hoopen/ of boo?Dc fttonaöeccnigc flreffcbiccscu/ stjtisp öetod=
ItJfliQffc cii ongebonöcnflc ©?outocnDi;^ toccdö^/ cn Doojtcapften in mibs
Ddcuuit tcbitiöcnomliunminne-lurientcbolbocn.

-ocr page 434-

4o^■ Zee-en Land - Reizen van

bc durftet» / in pïaat^ öat onöcc Öc Ißt^ifiencn Öcn ïBm bc rcfjanög
niocr b^ïgcn öan 5Un^ ®?oaü3.ä ongebonbcntjiec balt julft^ op Ijaac ©aöcc/
op
fjaac cn op Ijaac naafic jagaagcn; inOocgcn oat öcn J©an

met D\' ccör-fcOftöingtcnectöccben / tnelUeijem in jnlft cca g^tial nooit gcmci^
gccö \\33o}\'3 / 5icö te gcitjfi öan jyn ©?ouaj cn uan oc fcnanoe ontjlaat.
HoedeTut- Éiubcccn / Oic Öan l)un ^laoinncn |>ebben / acuteosu aljootjcci

ken metdeaig Oîc Ijfu öati tjnn tbcttigc ©Räumen gebaacD jijn. «ßcticcc (leiD\'cc De
vanïun ^^^ ^it onDccfcôcib ui ; inoicn bcn ©abcc ()cn Doo? 5ijii Ccfiament niet in
siaavinnen b?pi)cit (icJö / cn Dat ÖP Öcn geco gocbcccn na laat OHT Oan tc iccücn / (iaanjc
k\'ivcn. tec ba?niöcctigöcib ban oen oubficn Eoon ban crn jijnec bJ ttige ©?outDen /
cn too?bcn jijn .^laaben cn öp^ öu« i|cec ; inbocgcn oat ccn 5€lüe ©abcc
binDfren ftan uälatcn/ toaac ban ö\'ccnen b?p / cnö\'anöeren ban ccn fiaaf?
agtîeefîaatstjn.

^c i^urßcn öcbben ooh onbecjirö ccn fcßec foo?t ban ccn l|alf-öutodöft /
dencfbit- \'t lufïft 5!3 Kabin noemen. / toanncer cen fBancen iDjanto neemt

tcn van Ha- jjQg^ f f n maaub / ofboo? ttocc maanben/of boo? ecragcanSccfbcpaalDctöD;
sveUjkoii. ^ jjj, pjffpen obccfcngchomcn 5ijnöc/ becamcn 5p Den p.méinbcte»
gcntoao?Digöcib ban bcn Kadi, ^^e b?etmdclingcn / Die bc gaaf ban onts
ÖöiïDiiïg ntet en Ijcbben/ bie obcc ai oan 0?outoen Uoo?5ien nioetenjyn/\'
bienen siclj jcec bceS ban Dit flag ban #utoelij!i.

öebbcn 5p ecu anöec foo?t ban l^ntoelöften/ inbini mcn\'t een 50a
ceriyÏH naam ftàn gcebcn ; Dat ié ban ccn <î5cluijûc met een ©?oiitn \'ft meen
jooasiig een ^cIubDe / bien niet^ obergcbiceoentjS. <©nocctuffcben memcn
5P rcötcf bccfcöeiöenc ©?outoen/ cn oeffenen
cm bccjlagtige cnonbcftenbe
toclUifimetDcsrlocn.

<l^aac i^ ccn ccccptic of uitsonbedng in Dc<©ob^bicnfïbccCurScn/ ras
ïicnbc öct llutodtjft/ bic ccn upsonbccc opmcrhing bccbimD,- bati^ / bat
ren IBaöonietaan troiitocn ftari metöocDanig een toon to\'
öer ooft 5p / öcc»
tod 5e boo? ongdoobtg geöonöen too?D/ gdijftmetcen ïftjtfîinnc / metccji
^jiioîïintïe of mct ccn anbcrc ban sobanig cen <0o?>s\'öi!\'n(ï a\'é \'t hpmDe=
iicfb / btöonbc»^ Dat fjct ban ccn <©oD^bicnfl
5p/ boo? be todftc ùocftcngta
fcöjcbensnn/ om 5c tc becDebigcncnfiaanûctctjonûcni maac\'t fiaat öun
niet bin ccn tc nennen ban cm <0óD^Öicnfi / baar gccn grg?onbc toectcnfcftap
iH fîcrrù/ Gf baar gccn üoeftrn bao?gefcöicöcnstin. «ï^oft i^\'t bcniCucftcn
bcrboQöfn met Dresc Hanblaopficrp tc troutoen Öic ton Cgpptifcöc i^d*
üinncn
fiocincn/ toelftc sonöcr toet cn sonDcc (ßoöpbicnfi Iccbcn / en toaac
ban
mrn cc eciujroote menigte in Turkyen öeeft/ baacmcnscaansietgdöft
nicofciicii/biebrrbïocfttstjn.

Wââïorar ^octod öcn Sultan boöcn alle be toetten sp/ öccft öpccötcrbebïpödb niet
d<;n üioo- ijf,?!,\' te troutoen / todfte be mlnfie ban sqn onbcrsatcn öccft. «Dfrsrgetooons
ni«Su- ^^ ingeiiocrö feöcrt Bajazei
h, en too?D ban De Cucftcn boo? een Der geftd^
wen mag., mcïi öc^Htiiiö gdjoiröcn. .flBen
b?engt baar berfdidacn rcbenen ban te
bccbc.
Busbeek srgr \' bat onber alle öc rampen / toclftc Baiazeth ibcbcrbocs
ccn na Dat Ijn öoo?
TaoierUan bcrtoannen eu gcöangen toa^, öffngccn
390 gebodlg cn öacö bid/ ßl^ sijn ©lonto Defpma., öIêh ön\'öcttsronnc^

-ocr page 435-

Eduward Meltôn door Turkyeo; 4-0 j-;

îfjft bemfnbe / in Be ftanbcn ban jgn ©panö te sien / bif jijtt eoeb geïuft mij?-
bjuiftcuöe/ Oaoc onmaarDigl^ft m 5yn te0fntooo?ö(gödö fjanöclDc ; cnöar
bp
Sultans feDcrt Die rijt / oui 3irl) ooo? soöanig cen ongcluft ntet bloot te
pellen / geen ©loubjen en ncemcn Daac 5p siel) meec aan ïaaten gelegen
5t)n / aïâ aan tjet becîie^ ban bun goeöecen. .Hâaac lit geloof sefteclgfi / Daf
öeese geiooontc eenfîaatfîunbigec gconö Ijceft / al^ c®n saali/ ölc t\' ccncï»
ttiaal oan\'t gebal af bangt / enoic/ boedel 5e mogclijhsp / toelnlmmcrs
ttïeec souöe bonnen gebeuren,- bïant/ geltift Ift mp tod bcb laaten scggcn/
öoet öen Sultan geen anöere plegtigljelD/ VuannccÉ öP ^f« ïë?outo neemt/
010 ftaac soo bcci goederen
te gecbcn / Die met öaac fîaat obecectîftomcn /
\'t geen niet Rabin of 25?niD^fcliat / maac Pachmalas gcrrocmt toojö/ öat
tc seggcn / oelö boo? Ijaac fcljoencn ; cn Dat sp \' beftalbcn Dc gcfcftcua
ften / toelfte fjp ftaac in jutoccien en In ftlccDeren Doet /
een öectltjften fïoet /
cn ebcn soDanlg ccn inftomfl moet Ijcbben alp öc
Valede, of öe^ \'<5?ootcn
.fiBoeöec / todfte gemceuïtjft bier of bijf ftonöecöönlsfnöïigftlöaals
Öcr^ janclijfï0 beloopt ; inboegen öat / 500 Den
Sultan öe b?s;i|>eiül)aöban te
tcoutocn öe bnojnaamftc luftomikn öc^ ïfiyfté becôaân souöen i£)o?Daï
fn De pracöt stjncc ©?outoen t\' onorrljouöen/ tn plaaté ban tcn bcfïc öc^,
^taat0 aangetocnb te toojöen. («S^en anûecen / 500 öé Sultans B?otitocn
namen / snlftë 30U cccl)tö?aa5é trgcn öcc Cucften ^raatftunDc fïtpDen/
todfte ié \' te bdetten öat ï)un ■^ïJiantlcn of bcrblutenifTen met Mit^
Öccmfdien- maaftt. . ^ït toii^ ö\' oo?5ànu öe^
 ban Sukan Ofman,

Den rlenöc fóeisec öer ®urftcn ; bjant i5e fïrtjgölieöcn ölc öem Decöcn fïcrbcn/
befcfuilölgr^cn ftem boojnamentlijft ban cen ©jouto gctcoutoD en tijcemöc
bcrbinteniffcn gemaaftt te lïcöben / tegen De \'©?onD-toctten öfS ïSifft^»
^ict öaac hoe OC iluUieiijften bp De ®urftcn gemaalït toojDen.
®?outo ftan sicö Daac nooit ban ontbinDcu 500 lang als öaac J]©anöaac
bcrfo?gö ban b?0Dö/ boter / njo" / Ö
öuöV cn bla^ / om tc fplnncn Daar sp
fïdj fttccöcrcn ban ftan-maften ; toant Oc toet fïdO öac aibo?en^ btifi/ öa\'c
50 ccn genocgfaam ^aeöe c Ié onti öoo? öaac acbetD in Dccfc nooo»

SaDftdöftÖdö tc bo0?5ien. Ep ftan om" scftrre ccDenen fomtijb^ b\' ccftrfcftd^
Ding tod becsoeften/ geltift om onmtigtigödD ftoelödö/ cn ûlcrgdijftcn;
inaac \'t ontbicéftt Öcn iSâauncn nooit aan miöadcn cn cföcnen/ om 51CÖ
Daar ban tc bcrbccDIgcn 5 inbocgcn Dat D\' rcöffcödDIngcn om Du^^Danige
00?saftfn seer scïbcn gcfcöicöcu.

üSp fee €ucften stjn D?lcöecöanöe foo?ïen ban €cöt-fr|)eiblngcn / todfte
aïteniaal gefeftieDcn In De fcgcntoo«i?ïiigïjriö öeg ïïcgtec^ öie ö\' ?(lctcn#
baar toc nooDiginüdö en bicselbercgirtrccrö,

D\' (gcrfic öoet niet anöer^ / alé Den jiBan cït ©?orito ban ren sdbc l^uié oriej 1
cn 25eD fcöelöen/ blijbenDc öcn ,fBan gcöouöcn öaac ban alle öcgcnocmDe defoo"
nooö5aaftelöftÖeDentcbecso?gen. Echt-fchei-

"^e ttnecDc fcöelö iKU nict alleen sooöanig ^ moar noobsaaftt öen BVan ilï\'^®
De 25?niCifdiat aan sijn ©?outo uit
ic ftcercui Inboegen öat sp nlcté mecc
t\' cifTeljen Ijecft/ uoeft op SÖ" pecfoon \' nocö op 3Ön gocö/ en/ Soospbc»
geecù/ toecc aauccuanöcr ftan troutoen» ;

-ocr page 436-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

^e öacöe maniec ban Ccbt-fcïjeioing / toelfie menOuchXalaknoemö/
öcfcöieb op cen gantfeö anbcce toöjc / cn met beel öacDcc boojtoaacöen*
ï®anncec öcn .jilSanbeputo öe«ft oucc 50« ©jonto bcclaten tc öeböen/ ert
öatlji» jetofec aan toil neemen / fian öpfulcfeg niet boen/ \'tenjpöpalbo»
ceng bipi^Iia toefia/ Öat een anöcc fn fijn tcgcntoooiDigöeiö öc «Ibc ge^
öiui&e. ®eese boo^toaacDe (g ban öe
Wtt ingcficlö / om ö\' ongcfiabigöetó
en licötbaccöigbeiö öec l^anncn tc ficaffen; en omteöocnfïcn/ Dat / 500
je gcoote totoillfging tocgeng öe becftiejing öcc ©?outocn boo? öcn öc<f£ /
fp ooft niet cn laat Doo? een openbare fcöanöe Öe gccnen/ öie öe jclbc mig»
b?uiftcn / tc flcaffcn. ^it en belet niet/ öat\'ec nict fomtoplcn gebonöen
50^1/ öie/ om öun ©?outocn toccc tc öcbbcn/ na öaac cccfi t\' ecnemaal
ban afgcfcfteiöen getoccfi te jtjn / ccnig tod gcmaaftt jongeling gcftoojcn
lirbbcn / om öcm fpn ïufi öaac mcöc tc laten boeten i maac tcgcntooo|öig
öcbbcn öc Cncftcn ban öccjc fcöanödijltc tocöcc-nfcming julft ccn afftcec /
öat 5p Ouch Taiak nocmcn/ aïlfg toat fp tcc oojjaaft ban oefdjanDconmos
gflijft gdoobcn te Jijn,

achtste hoofd-stuk.

Op wat manier de Slaavcn te Konftantinopolen verkogt wör•
den. Wreedheid der Turken en Verloogchende tegen de
Kriftene Slaaven. Gruwelijke manieren van ftrafFen. Wree-
de juftitie gedaan over een Kriften Slaaf, die zijn
Meeftcr
gedood had, ,&c.

H<©ctod öc iCurftcn/ ofbjft in \'t boo?gaanbe i(|oofö-flnft gejcgt ig/
btcc tocttigc
©jontoen mogen öcbbcn / gaat öun geilödö ecötec 500
bcc / öat JC Jicö met öit getal ntct te b jceöe ftonncn öouöen : ja men binö \'et /
bic nocö tod ö?ie maal foo bed ^labtnuen
in fttmöitié öcbbcn / om Ijnn geile
lufien öaac meöe te boeten. iCot öa jcn cinöe ig \'cc tot
Conftantinopolen
een Befiften of openbare IBacftt-plaarg / altoaac allc toacngöagcn ^labrn
en^labinncu ban alöccöanöe fïag bïcftacör to Jiöcn / öocft nict al{e^11tijft
tot fooöanig ccn gcbjuift/ gcïtjft ift aangccornö ftcb; maac
ooft omaKHrc^
öanöe toccft buiten en binncng önig te öoen. too?öen öicc nict alleen
be geenen bccftogt / öie alcccög
bp anöcreu in fTaabecnp getoccfi jijntnaac
öoft öle in öen oc<?log / \'t jp tctanö of tc jcc/ of öoo? itc ©?p&uttecg gcnonicn
too?öcn. ^e becftoopiiid öaac ban / todfte ift / om mijn nicutoggiccigöeiö

tcboï:»

-ocr page 437-
-ocr page 438-

Eduwar4 Melton döor Turkyèn. 407

tcboïbotn/ Bottoeiöct Deecïp om aan te jien ig/ menismaaï Bpsetooonö
öeö/ gaatalöu^toc.

<cec(}cjïjfttoo?Denöe^ïabenof^IaWnnen/ toelfte bccfioatfullcntoojöc«/
op een cp gefldO- »ecbolgeng tceeö een <©pb£iiec met een fioft in be banö
boo? öen Dag/ en öcn cccfleöanöe cp bp öcn acm genomen öcbbcnbe/ gaat
m bfec of tiijffna^l been en toccc mctbcm ratiggöeHêacftt/ öiebjplang/
öoclj nfet
500 biceö ig / om Ö\'(i^mfianöecg te bocn jicn / öatibp gcen ïetfeï aan
5Dn gang beeft* ^oo \'cc nu icmanö ig / öie jin öeeft om joöanig een ^iaaf SlJ^\'c^f
te ftoopcn; Dic jict öcm tccfionö in De monö/ of ÖP bc0t ban tanbcn / en ven te Ken-
bcfttoaam ig om SScfcftuit opöe <0aïcpcn tc ftonncn bijten. Uien meenö flantinopo.
ooft / öat 5p aan öc tanDcn ö\'onöecöom ftonncn jien / cn bat Dccjc rumfi ien veikogs
5öo$eftcc gaat / öat öct öcn in ïuiDcn/ bic onöcc öebccctig jaren sgn/ jccc ^ "
Sclöen Djic jaren ontftöict cn ja!; Docft of Dit foo bafi gaat / alg men tod jegt /
50U Ift boo? De toaaröi^iö nier Durbcn becjcftctcn. ®öang bijftt öP Öfm
ooft
in öe öanöen/ om uit Dcc sdbec öacDöeiÖ t\'oo?Öcden/ of öpöcri arbeiöocs
tooon ig/ Danoföp banccn öoogccfiaatjp j toant/ toannccc\'a-ccn fcljip
ban öe ©?p&Hitcrg genomen too?0 / bcrftleeöcn en bcrnocmcn jirö De qcc=
nen / öie Daac op getoccfi 5ön / gemeenltjft jooDanig / Dat men nict tod
toccten ftan / ban toatafftomfi of gcöoo?tc5p 50« 5 c"/ bccmirg Dc(arucs
ften bccUpg öe föcificnc ^taben aUccnlijlt
op öoop ban m aanfïcnlpft
0dö ftoopcn/ ja öat men\'cc jdfg onöcc öcn binö öie öaac t\'ccncmaaï öun
Banöd ban maften / binöen sp öit bcjicn öcc öanDcn jcec nooDjaftdöft. ^it
gebaan 5önöe / gcbicD men öen armen ^ïaaf te D?abcn / foopcn / fp?ingcn /
en alïe gctodbige ocffeningen te Doen/ toaac uit men baniemanög rapödö
cn ftcacöt ftan
oo?öee{cn. W$ tncn ftem n" soöanig bcbtnö / gdöft öp
BcftoojO te sgn / too?o öP Doa? Den «^pbdlcc opgcbdïö / bic op ieöec bob /
toanödenDc tnmiObdg met Dcn ^laaf öee" cn toecc / met luiöcc ficmme
COept/ Arracbe, Arrache j \'t gcen te JcggcU ig / Wie bied \'cr meer voor ?
g^e ftoop cinödDft gctcoffen jijnDe / gaat men bp öen
Etneen of €ol!ea
naar / todfte miöDen op De .ïïlarftt / omtrent öc becftoop-plaatg jit/ cn
ttienbetaalö ö^m / te toecten 500 tod Den ©etftoopcc aïg Dcn ïioopec/ een
jcftcc cecöt / \'t toeïft öoo? ben <6?ooten j|cec baac toegePclD ig. ï|ifc
op
(iaat öct öen ï$oopcc bjp met jijn ^ïaaf öcen tegaan> ©ccboïgcng toojö
toccc Den eccfie ban öc cp genomen/ cn na men f)emna5D"aflftomfl/ ba^
bccïanö/ ambacöt/ cnjooboojtg/ Daac Doo? De ^labenban aanjien/ ora
op een mtnöcc cantfocn gcfldb te
to0?DGn/ gcmecKlgft becftcetöbcfcödöop
gegeeben too?ö/ gcb?aagö öccft/ cn öat menbo?öergö\'anöetegttooonlijfte
Pïocbcnomtrent ö^m geocffcnööccft/ iccfomen\'ec ebenjooDanigmee/ ge^
ïijft öicc boben ban D61 eccfie gcjcgt ig»

maac omtcent ^labm / öie alcccög bp anöcce iCucftcn eenige töö fn
ö\'cnfi
5tjn getoccfi / too?öcn 500 beeï omfianDigbcDcn niet ge&?uiftt / öoo?
Dien öaac
500 bcdboo?öcdg niet uit tcbcctoacötcn fiaat/ qlg toel uit nicus
todingg gcftomcne 5>iöbcn. milccnlijft Doet men öcn een maaï ö?ie of bicE
»^nag bcjl^acftt gaan/ cnaan DcnjiEeeficcDecjelbecgebiaagb öebbenDe/
^aac 5p bcfttoaam toc 5ön/ too^öe ftoop boïgè»^ öeesebefitoaamöeiöof^

maaftt.

-ocr page 439-

Zee- cn Land- Heizen yan

maaftt. 0sih toojöcn jobanige mecc ontjcc Oc 5anO / aï^ op b\'opctt^
öace jiaacftt / bccftost; cn
in fuift ccn gebal fttijgt Den Etncen of Collé\'naac
$eec5d?»en ccn penning ban 5911 cccöt.

\'cc ^labinncu tc ftoop gebellö toojïicn / b|aagb iticii öcn tccflonb/
loat JU ftonnen Docn/ naa|en/ fpimien/ tuecbcn/ of ölcEgcftjftc b?outoc^
lijfte ö i"ötoecften / toaac na 5P bed of todnig gclö^ ftoflcn j maac molen 5e
ban Cuüften geftogt toojDcn/ Die Dc jdUc boo? 25p(Taapflrc^ / cn om öun
gede lullen tc boeten /- gebjulftcn toillen/ toojD\'cc maac alleenltjft op öc
mooiödö / en op öc todgcmaafttödö öc^ llcöaam^ gesicn. ^00 cc ccn
maagö onöcc iä/ DIc fcöoon en bcballlg bebonöcn tooiQ Dfc öouö mcn op
cen 5ccc öooge pifjé j Docö öc Becftoopcc gcööuöcn / Inöicn 5e gecn m..iagö
bcbonöen toojö / niet alleen alle öet gelö toeöec uit tc ftecccn / maac toojö ooft/
tcc
oo25aaft ban jijn beö?og / in cen boete bccujerjcn/ Die gcccgdo toojO na
\' öc pjijé / todfte ÖP boo? öc ^oditcr genooten Ijceft.

Sln^gelglt^ gdöen Oc fangen^ / Die ban frnap gelaat cn geffaltc;ijn/
bed gclö^ / bccmlf^ öe ©udien getodbtg tot öc bccDlocfttc ^oDomfrifcöie
jonDcn genegen jijn- 9Ia men binö \'cc jcifsj onöcc öc" 1 öie 5ICÖ ntet
mct fongcn^ bcrmcngcn toillen; cn i^ Dcrje sontsrinTurkven500gemeen/
bat ift binnen Konftantinopoleo bcrfcönöen (durften graten fteb / Die öicc*
Odijftc Jongen^ opftogtcn/ om
5c boo? ccn jeftccc penning tc laten gcb^uli«
ften.

Wreedheid ^^ Cucftcu ïecbcn op een gantfcö to?eeöc manfec mct öun §»laben; toant
nict alleen geb?uiften 5p 5e tot alle ambagtcn/ Daac 5p 5e toe bannooDen

sraavOT Dfööcn / \'t 5P Dat 5c öe 5dben gdcccö Öföben \' of ntet; maar fp Qctücn hen
ooft geen cctcn- ^ilccnlp laten 5p öen ttocc of o?fc b?pc tuiten op ccn öog./
binnen toelfte tp 5P 5ICÖ baac af
öe^ojgcn mogen ; inboegen öot alleöc
^laben / ölc niet ict^ toccten te öoen om binnen öc boo?nocmbe rö\'o öun
ftofi tc tofnncn/ genooöjaaftt jgn te ffrden / of ban Ijongec te bccgaan*
Ccötec toll ift nict ontftenncn / Dat men\'ec tod binö/ Dieniet 500 toïceO
5Ön / We öun ^labcn ban öun nooö-ö?uft bec5o?gcn; maac öe^r ju" in 50
ftldncn
getal/ Dat ban öonöecö ^laben naautodöft^ccn joöanlg cm
tcoon aantreft» J3icttemln 50U bsn fiaat ban Deeje acmc ^cöcpfdcn 500
dcnölg niet Jtjn/ ö^ctoePtdcnDIg genoeg 10 Dc bjpödD tc moeten mlffcn/
inöicn öc (©acöianen; todfte öcÄcflcc^/ ccn of ttocc of mecc / na öat öet
getal öcc ^laücn gcoot y/ obec öcn fïdlcn / niet Ö\'onbacmöectigfie bccs
ficn toacen/ Die bc natuuc ooit boo?tgeb?agt öccft. ®lt 5iin öc geenen/
Die\'t opjlgt obec Decje acme mcnfcöen öP&ben/ cn Öic Den tcn arbeiö gdd^
Den / boo? todfte moeite 3p öen öe ftoft
-fïagen / sdfj? buiten fcöulö / 300
Dieöt toctdlen/ Dat
5e bp naaltifö Dc tecftcncn Daar nfö?agcn. \'t^eftijnt
Dat Dccsc 25acb9ccn
geneugte fdjeppen in Dc »triflenen 50a Dccdöft te mié»
ïjanDden / öoetod Ift\'cc becfcöelDen onbrr gesien ftcb / ölc sdfé l^irlftencn
toaren gctoccfï / of Die tcn m\'Infïen Orn naam Daar ban gcboèrö öoöDcn.
\'ft l|cb Ö«n onmenfcljdijfte öanöeftngen menigmaal met fdi?cpcnöe oogen
aangesien; cn InsonOerljeiD fton Ift mön tranen niet tocDedjoubcn / toan^
necc ift aan ccn jongeling ban omttent ttocc-cu-ttointig faren of öaac om^

trcnt/

-ocr page 440-
-ocr page 441-

Eduward Melton door Oofl-Ihdien. 453

ttewt/ «tn f ranfcBmati ban o«6oo?tc/ öoo? sooöanig cen ©ccïoocftcnbc/
öra Dat öp ccn Boffer/ bccmltg öcm Dc jclbe tcstoaac toa^/ tecaacDcüfC
waucn/ julftg Dat5cfn(Iu!iïicnb?afe/ b?ic ofblccflagcn meteen fielt ban cm
euoemeenc Dfftte met jnlfe een gctocID In \'t aangcjiot jag geebcn / Dat Öf ui be
w|Ug en Dc monö t\'eenemaal becfïctterb toaccn; cn bit boen^eejcbccficn/
ff uit etn bpjonOere öaat/ om bat De ^labenöcn bcöanbcn niet bullen/ of
öm fttoanfulg öuu getcoutoöciö }cgengö"»IBcefiecgtcl)ctulgcnj toant öct

jchcc öat De iCucften met jobantgc bltjhcn gcblenb jijn.

^oo\'t gcbeucD/ öat ccn ^ïaaf ccnlge migbaabhomttebcgaan/ enbat wr<=edema
öcn eacDIaan/ bic De jaScn / 500\'er geen penningen jijn/ gcmccnioft Sn!"
becjtoaacD/ tegen öcn patroon ïilagtig balt/ too?bcn öcm ö\'onbecb?agc=
ïflhfie ficaffcn Dcg toeccclDg bccclb; toant ISöcbgcjIcn/ Dat ttocc ban mijn
ianbglulDcn / om öat je/ öoo? Dcn D?onft gcfcöil gcftcccgcn Ijebbcnbe / tU
feaubcc cenfgfïnggÉfttoetfiöaDDcn/ naaftt ontbleeD / Ieöcc ban birr mannen
bp armen cn bcencn bafi aeöouöcn/ en joo lang men cenbabcl-touto op bcn
blootcn bulFt gefTagen totccben/ Datfc boo?Doobblcebcnleggeni öoctocllft
Dcn Curft/ Dien je tocfttoamcn / bcrmitg ib bcrffonD Datje ban gocbe« öuije
toaren / boo? lebec öouDccD fiubïien ban acöten mecc boob/ alg jc öem in
Roop fitoamen te Haait.

jaocööfbift Ecng fcn anbcce ^laaf/ om bat öpjfrï) tegen ben <©acDiaan
fieficlö cn öcm jpn fioft ontto?ongcn öab / Oaac |ii öcm / tot jijn onfcöulö
f
öappcc mcDe öaö afgccofi/ op cen maniet jIcn ficaffcn / bic niet mlnbcc
to?ccö
ig. ^ccjc toijje ban ficaffcn noemen jp la Falaka. ^cn Igbec gaat
op DE rug tec aacöc leggen/ cn
fiecftt be becnen oin öoog / Icggcnbebcölclcn
tn ccnöout ban
omtccnt böf boeten lang / in tocIftcrgmiDöcn ren Decjcn cinbe
ttocc gaten gcmaaftt jgn. ©ccbolgcng Dc jdbcmctccn ton ö^ctjobanlg
aan bafi gebonöen jijnoe/ bat 5c Het bcttoiggelcn ftonncn/ too?D0ltöout
boo^ ttoee ^labcn opgcöouDen. €toce anbecen^laaben öouöen ö\'armen
bafi; inboegcn Dat bcn gecn/ bic tot Dccjc afgcöjelöftc ficaf gcfcölfttig/
Jicö gcenfing bcccoeren ftan. (C^ang fiaat ccn bijfoc/ öle gemccnUjft ccn
«©arölaan IjJ/ met een öout/ toclftecg öantibatfel conö/ en\'t cinöc b?ccö^
ngtig loopt / cf ooft tocï met een fiuft ban cen ftabd touto / foo lang met alle
magt onöcc tegen De boct-foolcn aan / alg \'t öen ®
atcoon gocö binö. ^cn
ongcluftftlgen ^laaf /
DIch Ift op öccje manicc fag ficaffcn öoo? Den fclbcn
^atöiaan/ öle öP be fioft ontto?ongcn öaD/ ftcceg ober öe ttoee öot\'öccö
lïagcn
5 julft^ Dat jön boet- fooien foo jtoart aïg cen ftool toaren / cn öp jcg
toecftcn baac ban te beböc bleef leggen/ jonöcc Inaïölctijöccnboctteftons
ncn boojtffttcu.

JBaac öecfc ficaffcn Jö\'n nict te bcbulöcn bu ccn afojöfeföft boo?bcclö / Dat wreedeju-
tft ban De Curftfcljc to?fcDöelt geficn ftcb. Refter jongeling ban omtccnt fc=
bentlcn farcn/ Dfc fcec fcöoon ban giöaantc toag bancliidg ban fijn |5ar Kriften
troon aaiTgcjogt too?DcnDe om ficö tot ccn bccöocmelifbc onftulébcio tc ïa= shafrdie
ten gfb?ulftcn/ Daac ÖP fJfÖ ïang tegen gcfidööaö/ tolccD cinöciöft foo fccc
Doo? ccn cöclmofbigc g?amfcrjap bccbcccö/ öatöpDenf5S:urftopccnnamlö. geaooanad,
öag/ toanneec öP Bcm
toeec om öe jdbc jaaft aan toag/ cnöatöpöem

fff ö?elööe

-ocr page 442-

41® Zee* en Land* Reiden van

öjefgOc getoelö baat toe tc $uHen gc&iulftc»/ mct ccn mc^ 500 gctocïöfg itt
ben öutft (ïlct / oat öp acötcc obec biel/ cn maac cbcn
500 beel tijOé ban
ïecben öaö / otn öen acmen jongman
t ölc \'t bloeöc mc^ nocö tn öc\'öanis
öaö / öoo? Stjn Jim^genootcn Dp öcn öai^ tc öocn gcgpcn. ®fc(ïonötoiec9
gn na \'t "aebangcn-ôuf^ gcbjagt/ cn binnen ö?fc öagen becmccscn tot
gcëmpaïcccö
te to3?öcn. \'fe l^cb becje ultboeclng/ toemc omtcent een uuc
üoo? öen miööag gcfc&leööe / bp gebjaontï/ en Ran Dccöalbcii met seftec^i
gflO ban öccsc manicc ban fïcaffen fp?ecfiien* Öe (Ï5ecccbt-plaat0 toa^
ecti paal in ö\' aacbe gesct ban omtcent anöecöalf boete» öooff- l®iööen
fn be^c paal flonb een psece pen/ ban Oiftte al# ben acm aan öcn ganoi^/
Oocö na boben allengâftcn^ ûunbcc/ en einbeltjft gantfcö fcöctp tocloo«
pcnbe» acmen jongeling te öecsec plaatfe gcftomcn sijnbc / toiccO
naaïit ontRleeö/ en becbofgcn^ Doo? bfsc CucRen/ öie op cen ftleine
fieU
lagfefZonben/ met öet fonöamcntinöe^e pengcset/ en soo ficccR ncecge»
b?uftt/ bat öcm Oc selbe
O003 tjct gantfcöe ïfcöaam öccn ging/ en Doo? öe
ffiîîfecc fcöouöec bp öet öoofö uftfttoam. öc^cn fîaat liet mcn öcm sfts
tcn / sonbec fjcm een^ DegenaOete toillen Doen ban öem bao?t^ om öal^te
Ppcn/ öoctocï öpD\'ootmoebigfie gcbcöenöeé toeecelö^ baac toe aantoen^
be. <!£inöclp gecaaRte öP boo? ö\'onbecb?agcIijfte pgn in soöanig een ca»
jiccnj»/ Oat ÖP sicö met beibe bcöanben/ toant bie rjaööpIo^enb?p/ om»
tcenc ttoee uUcen na Oat mcn öcm fn bc pen öab ge$et / met $^ulR een gctoclti
Oen ftccl toc tojong / ïïat öP seïöe een cfnbe ban $ijn macteüngctt lîiaaftt».

(CucRen toaccn öicc obec üecöfugö/ becmtt^s?/ turf toeetcnOc Oat öet
öcn ffecffïcnen nictgcoö^ïofO 10 sicö selben om Oen ôaI0tcb?cngen/ mr fjoop
gaoben/ bat spn^iel 300 toel al^^ijniicDaam becloo^eti souben tofcscn. ^ao
bec gaat öun gaat tegeneen ü^ifïen/ Oie maac be minuit mi^baabbegaati
öccft.

\'h Eou öiec nocö mcec boo?bceïöen ban tojeeOöcfO ftonnen bp6?cngen/
UïclRcfftselfteKonftaatinopolenen eïDec^ae$ienöeöi maac bcEecscc^aï wit
dec^e fïaaWtoei Ronnen oosOeelen / goebanig Oeninbo^fï ban öcesc bloe^

NEGEN-

-ocr page 443-

Hduwatd Meîton doot Turkyen- 4ï Î

negende hoofd.5tuk.

Verfcheidene Naamen van den GrOöteti öf Eerfteïk Vizir.
Waeromen door wie deze Bediening ingefteld is. Vi^irs
van den Raad , en hun Bediening. Fragtigc tiof-
houding des Eerfte Vizirs. Zijn groote magt. Vreemde
gewoonte der Turken en Perfiaanen wanneer hen onregt
gedaen is. Wankelbaare en gevaarlijke fiaat der Eerfté
Vizirs. Der zeiver inkomften. Middelen der Turkfche
Keizers om de Groote Vizirs niette magtig tc laten wor-»
den. Andere waardigheden des Rijcks , en hun Eer-
teekenen, &c.

E€c top onjc rei^ bccöfc boo^tjctten / Bunftt Ijct nict onbicnfïig tc
Sijn / om Den Ëccjcr ecniöEfecnni^ banûc (Curfefcöc iScgccring te Docn
Bebben / jct^ tc jfgscn dan De booinaanifte SScöicningen Dc^ mjfi^ / 500
in \'t ï©€crcJölt>Re in \'t <i?ecfïcït|6e 5 tec toeHtcc cinOe top ccn aanbano Sul^
ïen maïicn met oc ^cDiening bon Den <ï5?ootetï of Cerflen
Vizir, alpsijnDc
tien geen / op toeibcc^ fctjouDcren Dc stoare bcfticriiigban De magtige j^ccr«
fcjjôppn Dcc «ï^ttomanncn cufï,

ïiccscn Vizir noemD men in \'t iSucïifcö ben Vizir Azem, bat tc scggch / Kaamou
\'t appcrijoofö ban Den iSaab I of Ccrflcn ïSaaD^öccr. iBcn nocmü öcm
ooft fointijb^ a^eutcnant ban Den <02öotcn !|
cec / of ^tcDcöouDcc De^ "
ïSÖft^ / om
bat in öcc baab aWebemagtcnalic ÖCt gcsagDc^ Sultanas op stjn
persoon fieunö. JBcn oebjuifit geen anöerc plegtigöciö / toanneer tncn
ccn Cerfïcn
Vizir toif maften/ al0 öat mcnöemöc^<0|ootcnj|ccr05egd/
op öet toelfte öe0 föeisec^ naam gcgrabcccDi^/ en Dat öP altijüinsönbocs
scm öjasgö / m DanDen fielö. ^it ftcacöt ban öit scgel toojö öp mctaïlc
De magt öc0 ïip^ bcftlceö / en ftan / sonDcC ccnige fojmallteltcn toaac tc
nccmcn/ elle öinöccpalcn aan cen ftant öocn/ toeffjc jlcö tegen De bipöcit

5îjn Deràenîng mogen fïdlcn. O^eiöft ö\' a^oficrfcöc P^lufcn ban alle tps waarom
Den sccc Qcndgö sfju getoeefi tot Dc bectogföödö cn todlufïigödö/ öeöbcn deezeBedic
fp
Dlenfug gcoojDcclö/ om tc beter\'t bcrmaaft en Dcrufïbanöelcöigöfiö te ûeil hF^
fmaaftcn temanö öutïnct JIÊinifïcr^of ^faat^-DIcnaar^ boben o\'anöeren
tt bec(}tfffn i aan Den toelfte fp öen sojg öcc ^taatg-saaftcn ftonöcn bc^
i ^tcf| tnbcdDcnöc/ öat fjct llcfttec bid öaar ceftcnfefjapaf tc

f ff 2 Docn

-ocr page 444-

Zee- Land-Reizen van

Dam Dooi alïec»/ aï^ Doo? bcclcn/ en öe fcüen öe^ ïlegetîngâ/ enöcß\'
fitöaöcn uitlTag öec
geujlgtiae onöecneemüigen op ôem te toccpen.
©e (Cucöen boigm nocft öeese niaicitnc/ met alle öct ge«

Bado« in öeöanöejiöc^cecflc Vizirs, toaac af top fpieeïtcn/ teflrUai. ißen
3iec
Ut öurt Üilïocicn mct \' Öar öecfc \'Bchmln^ in gebjuift: ^u gctnce(i boo?
Amurat öen ï^ecöe / tocïft; mct Lala Schabin tn Europa tcêftftcnoc/ Ö^ni
<!^pîClî3ora bat jqn S i ji en O cn^caal b jn 5nn Itegec nr.^a\'ite met öct
toclft öl\'
Irinopel \'c g»etrmen cect iöä Oreftie noctnocnimiam. Eeöect öie
tiÖ^ Örö\'Jcn \'5\' aioccc S iiraas öcc^c 25?f)ipning altijö in toccjeo grlvJu icn ; cn
toannccc 5? gem^ctifa ini rn iti bjlcnafdip tegen öcn Ufcflen Vizir fpjccs
fecti\' nacrnm
öcm naclj Lala, \'c ojclft 23cfiii\'cöcc of Sercijccnicc toil
ïeg^cn. \' ^

23Xnlöen öcn vöcclicnVizir5tjn\'ecnocö5c^anörcen7 öiemrn Vizirs van
den Raad nocm^. 5^efC5eVt2irs{jfbbfnuït fïcö fclö^ngcenig gcfag ufüccraa»
genlns iftcn/ vo-^lftcoeu tucaatoföc Sïeg cing bctcefl^n. ^cmcfnlöftsön
Ö?t Deftige ri toOïdHi^fn/ Die ccnige ocöifairiggcocffenö \' cn bcclïanD oan
öc torreen l)cübm. irbbrn met oen ©jfiorm Vizir fitting im öen Di-
van, tmac gccn öclibccariöc of caaomöe fiem \' cn ftonncn geen caaö of
0OÎÔCCÎgeebcn/ obcc toatfäaft öet ooft fjtï/ ïcnltjafcöcn öcrfic Vizir ftrnop
lenige punt öc^ i©eté öaacijm b?öCg ; \'tgcen öpfccr fclacn öoet / om sgn
bcftüDaamöiO cn ccoacenöbeiö niet tc oecongclnftcn. i^nn loon gi\'ïocn toojs
bcn genomen utt
dcti ä>cöat-hf(l ûe<S 45?ooîf n f|eec0 \' cn gaan nrct boörn ttocc
buifenö ßijft^DaalDec
^tcc jaac; ^ebec öccfcc fr^ v.zirs öccft maat om Dr^
Sultans naam tcfcöïijbcnonöec allcö\'ojDcc^crvöctjcïcn/ toelftc mcn ban sg?
ncn tocgc nn buiten ^uucD. <©
cIdïï Dwn rgftöamnicn nict uitfïcrftcnö gcoot /
cn öat fp niet geöonöen 5ön\' tcc oojfaaft ban öunbeöicning^ tnctDcgc^:
baaclijftcflc ^taatl-jaaftcn tcmoepcn/ lecben fp lange tijö fondée bcnijtte
toojDcn / en jgn Dccfc gcootc öeeccn De^ gcluftgl / toaac boo? öc gcrncn DIc In öe
gcoatc bcöicningcn jlfn bloot fïaan / ntet onOectoojpen. .f^iaöclcctoijl toan^
nccc men cenige faaftban gcoot belangt\' obcctoccgcn öccft / cocpt mcn öen In
bcn geheimen caaö/ mct öcn «öccflen Vizir, öcnMouftt, cnDcKadiieskers
of (2^ppecÖ90föen ban öc gjnfïltic / atoaaac mcn öen öifttoil^ Of ö?pöclÖ gccft
banömi geboclcntc feggcn/ caftenöc öe faaft DIc op \'t taptjb gcbjogö toojö j
inbocgcn Dat mcnöccfc Vizirs gelp
mcöcöclpcc^banDcn <6jootcn Vizir i^n
aanflcn.

nacht en Ccrficn Vizir ïccfo op CCU maulcc / toclftc t\'ecncmaal obcc een ftomt

hofhouding mct Dc gcootb«lö Dc^gcenc/ Dirn öp bcrbcclö. <©cmccnlnft Örcft öP mccc
desEerften alé tbKc
DuischO Wiclcccn CU öul^gcnootcu oaujun l^ot ïöanneec ÖP
in ccnige plcgtigljclö in\'t opcnbaac berftögnt / D?aagt öp tiBcc bcoeccn
boo? aan 5gn tulbanö / bejet met Diamanten en anöcccöiccbaarc gcfïccntcn /
geiyft\'cc Den <!5?ooten Heer Djic D?aagt; en mcn öjaagt b?lepaacöc fiaac*
tcn boo? öcm/ gcöcgt aan (jet clnocban ccn gcootc ftoft öaac ccn gonöcn
fenop boben op ^aat.
^c û?le bao?naamfïj Baflas Dc^jî ihg / tc tocctcn /
blêban
Babel, öle ban Kairo, en Ole ban Offen . Oebbcnin^g-dijft^ bcclof/
met nltfluiting ban alle anöcccn / boo? Octoclftcn uicn maac ccn paaroc«

fiaatr

viziers
vand;n
Raad, en
àati beiiie-
jyns.

Vizirs.

-ocr page 445-

Eduward Melton door Oofl-Ihdien. 453

(ïaart Ö?aa0t/ om in öen omfirkig ban Bun gcölcö sidj ban Ö(t eer-terïtfn
K öienen. ^ceje <6?oote Baffas {tonnen Vizïrs t3an öen ïïaaö
vdo|ï
pen/ en met oen Eerden Vizir Jlttlng In öcn Divan nemen / toanneec öe
wan önnïafï cn ban ljun beöienlnaberflreftenl^/ en Dat 5c toetten <|obe

öcn (öfcficn Vizir ben <<R?ooten ücec becbceïb / Ig öp bp gtbolg
öcn mecfiec en öcn uttlegsec ö«g ïDctg. Cen Icgelph ftan öen loop ban De ge»
toeene reeötg-plerging berragöfn / en jijn jaaft boo? bcm öoen oojDclen ten
tolnften joojtjn groote bejIgïKöen of De geringe aangcïegcnttielt banöe jaaft
ecm niet en öfrpllcöt öe jcibc aftebjujen/ om bolgcng DcaDetgeoojDcclö te
toojöcn.

^m aan al öc toccrcïötc Doen (Icn/ ftoe fcccfjp boo| Be Qcmcmc faften
fojgö / mlli bp nooit bicr maal tcc üJCfft In Dcn Divan tc gaan / tc tncctcn /
öcg Eatcroagg / Eonöagg / JBaanDagg / cn^inggöagg; cnö\'atiöere
öagcn.\' ulfgenomen Dcg^pöaagg/ ftoim i)pDfvan tenjgnentiuife. goo
fojgbnlöig jijn öccfc luïöcn óm serc§tigbciü te öoen oetfencn/ en jicfj bcijooj^;
ïi)ft ban bu« bcDIcningcn tc nuitcn.

?©cmarljt banöfn €frUen Vizir Igjoo groot / aïgblcbanöcn.ïBccjïcc/
toelfte ftfm öc jclbe gcgecccn öccft/ uirgcnotncn aïlfcnlöU oat öpgccnlgcn Eerftevi=
BaflTa \'t l)oofo ftan Doen aftjoutocn/ reu
511 utt ftracöt Dfé tccftcntnog ban zirs.
Dcn <©jooten l^ecr y gcfc!j?c£brn met jijn cigsucösnö. .ï^lct nïcctftan Ijp
ooft een
Spabis, ccn Janiizer, of een anDciellcijöcftiKCöt {ïcaffcn/ JonWc
Rennig cn betDiHigingï) ^au ljun ©ppcrljoofDen / bcbbenöc öc lirtjg^magt
Jicfj öit boojrcefjt beljouben / \'t gecn ben boo? ccn oufinöigc uicnigte aan
onöecöjtiftftingcn cn getocïöcnarpen bcfefKcmb.
guallc attDcce jaftcn öccft
ÖP t\'Ecnemaal ccn bolhomcnc
raacljt/ en Jöo bed bfcmogcn op Oen gcefi
ban öcn <0?ootcnï|ccr/ öat / teannccr öl\'\'t raaöfaam binö ccnigcn (©fft?
fiec öcgiSiiftg/ tole\'rooft fouöcmogentorcjen/ tcbecbaiincn/ öPttcfioiTö
ö\'onöcctecftening öcg ïscijerg Daartoe bcrftrtjgr. ,JBcu Iftbfcö geen Scr=
jceft-fcÖJiften in/ sm b3clcftc jaften Ijct ooft jp/ toelfte nict ccrfi öoo? örg
<23?ooteüVizirs öanöen gegaan jon, maac
500 icmanö ccnig mccöcitjcftons
tccöt gcfcöieo/ öaac ÖP mcDepiigtig aanig / of öat ijpgctociofca ö^tfb^ \'n
tceftt te öoen/ flaat ijct joDatiig ccn üjp \' Doo? ccn jetc ouoc gctnountc/
50" jaaft aan öcn <0|ootcn#crr tcbecocpcn. ïi^cgcen/ötc menongclgft
ÖCÖaan öccft/ ïegt buuc op spnöoofö/ trerö trccöalöiig in öet
Serraglio, ert JJ™«
ioopt uit allc macöt tec ptaatfc/ Daac Dcn €>?ooten fcer ig, JOnOCC\' Dat dej Turken> ,
bem Icmanö Durft tegen öouöen. (Cftané öccft öpöebjnöciö om Jieö monoe wanneer h.n
ïÖfttebehïagcnobcr \'toiirccöt/ öat menöcmgcOoanöe\'cft. ESis?\'\'

3n joöanigegclcgcntöcöen jijnbc fgierftancn octooon ^tcöte ftïCEöm mer genjkoofc
«fn hlceö ban toit papier / cn albug boe? bcn ïtoning te bcrfcljnneu/ om d«peifia.
Öcm te öoen bcRierficn/ öat men cp joo beel papieré/ alg men ban nooocn
Ijccft tot öct bcbcftftcn ban jön llehaatn / nfet jouöc ftbimen jcttcn alle öe
ongfrccfttigfjeufn/ ttciftc men fttm geöaan ft cfr.

<©eïnftöe 25söicnlng banbcn €ccfïcn Vizir bcöoogflccnö\'aansjerliiftfïc
öcg «gfig fiant
JP ooft boo? gupiterg .biiytmcn/ tn boo? De npo örc

Ipff 3 anöcce

-ocr page 446-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

asiöere Baffas, We 5\'cö gaaenc met beejc mac&t befilecö jout)?« Sfeti / \'t metfts
&loo£. j®Ên bcrgaalö li3onbcc!ijhe tflüojlen / bcUcj^tgD öoo? oog-QCtuU
O«»/ öan BC frölcigrte rn anboo?5icnc baï Öec 0ccne«/ Öie tot Dceje ïjóogtc
gc(?ci0f ro toaccn\' en ban De becljeffing ban anöccen / öte ecn^ fïag^ ban öe
, wankel- ji^iit/ sonbcc ïangö ccntgetcappcn ochïommentcöcb&cn/ cotDcje
•Sfke «5;-tcp gecaafit ji)«. fommigen IjcbUcn
bcey. 23cötening tilct lan:^

ikat der Q€t bc^^fCf» al^ ccnlgc bagcn / anöccen ccn niaanby anöeren eeu iaac / tn
- " \' 50Ü .ï©cn
\'^tcft 500 bccl tootsÖcrsinniglicID bc^ f o?tuin0 bcfpcucö /

FlfiS tn Die gccncn / Dic \'t langft en\'t gcluftliigfï Daac In gclccfö Geb&en/
Dat ijct ccn Icebcnölg afOcelöfcl i^ ban ö\'pöclDciö Dcc tocccelDfcöc 5aohcn,
alttjö Ijct lot grtoccfl öcc ©itnfïelingcn ban ö\'#ofïecfcl)ep?inrcn nict
fang tc leeben
s \'t 5p Dat 5c bccmaaft fcljcppcn in öc gccntn tc bcröpïgcn/
bie 5c bccfjcft tjcfebcn/ cn anbcccn In önn plaatp tc ficilen/ omftunmacBt
tc Doen blijften; \'tjp Dat 5e Ijcn 500 niet toclDaöm cpgeljoopt öeobcn/ bat
Ijcn nict0 meec Rónncn gccbcn / cn Dat 50 \'t fcljanDcgcloobcn tc jijn öaac
by tc blijben i of\'t5P cinöclp öat ö\'anöccen 300 bccl gclicccgcn Ijcbbcn / bat
öen nict^ mccc
te bctöoopcn flaat/ cn bat 5c oaac baiDaDtg Doo? too?bcn.
\'t ï^of Dcc (©ttomannifcöe ®?infcn Dc fóabalcn cn factiën / mccc
eenig anöcc / onDectoo?pcn. ^omtijD^ ccgfccö \'fc De J!toninginnc-.ïi©oc^
Dcc; fonittjöé ïjccft\'cc Dcn Kuiïir Aga ijet bcbcl; cn mcaigtnaal ip
\'et ccnig
fcljoon bjouüj^pccfüon jaSccficcc^/ 500 tocl ban bc magt al^ banbcgcncs
BentïjeiD Dc^ Sultans, ^ijc Dcesc licbcn öcbbcn ö«n tj?icnöcn / toclftc 5p jocs
Ren te bo?Dcccn; \'tgeen 5p niet boen bonnen jonöec anocccu te bcbecben,
H^en flaat allc^ gaoe ban öen gccn / Dic
\'t 25etoinb ficcft; mcn totfiftclöi
D\' ccc Öc^ f linfc in alle öc feilen / toelfte öp bf gaal} f n cInDeltjft / \'t 5p Doo? \'t
bcbcl öc^ <<5?ootcn Hccc^/ of Öoo? De muiterp öcc ÏHcijggfitrcgtcn / todftc
mcn Daac toc aaitpo?b/ bcnccniö men öen campsallgcn
Vizir tc gdijftcn30n
SöcDfcnlng en 3gn lecbcn ; \'t geen tod blijften Doet/ öat ccn gdecnöc macl^
en groodjrlöt / cn ölc nict uit3icö3dücnbcfiaat/ ban gccn lange gcöuuc^
Saamöns i^.

I^lcttcmin gcTjcucb ödnldaltnö/ Datöcn€cc(icn Vizirtcgdöft mctjgtt
SöcDIcnltig 50« IfC^f" bcrlieft; toant Difttoiï^ DaalD öP jacötje^ban Den troon
ban ccccnglocp/ om cenlg<15oubcrucmcnt of 3tanD boogopfcöap lnb?ecöc
te beslttcn / insonöcröelö
500\'teen manl^/ Die ban gccn inbo?fi cn jp om
5lcö op ö\' auteur^ ban sijn ongcnaöc tc to?ccftcn / of öic nict gaauto genoeg /
of gcnocgfaam ban öft boift beniinD 3p / om ccn oproer tcbcctocfthen / cn
öllc^ obcc öoop tc toccpcn i toant
500 ijp Dccfc öocöantgöcDcn öccft / moet fin

ïloctod Dccse 23eblcnmg mct foo gjoc»tc aebaaccn cn sWörlgöcöcn bcca
mengö ijï / öccft mcn ccgtcc grslcn\' Dic / ua 5e acötlcu of negentien jaren
gcocffcnö
te öcbbcn/ Dcsdbc uict bcclateu öebben ais öoo? ecnnatunclnbc
DooDj \'t gccn boct totbc^c b?aag fian gccbcn / of Df ounfi ofongcnaDe bcö
P?lnfebanöttoocÖoffttoaaögduftftomt/ öaactop nuegcboo?en toojDcn /
of
Dat De mcnfcödijRc Doo?5lgtigödö bcfttoaara om ecn tocg tc binöcn /
ïangp Dc todftc men tuMntJc Dappccc ftlocftmocDIgöeiö cn öc bccacötdijftc

blcprrp

Ecïfic Vi--

-ocr page 447-

Eduward Meitoîî doof Turfeyen. 415-

ftan 000« / fotiöer tfgen öc ftîippm ban gcbaac m ban
te fiootcn,- maac öu^banfge bao|6ccIöcn sijn fccc fcöaarp\'; toant
fttoaaïrstjn/ bcboiöeccn Ijnn to?cebfjcia cn ïjun gferisöcfö ôiln
hSOöttgj cnsûa fe goeb gijn/ stjn ö«n bccDicnfïcn ö\' oojjaaft banijim
«Wgjng/ uft b?cc0 öat öc groote öÉcnPcrt/ tomcspaanönnfiinfêngc^
"Jaünjeöijfn / nlctsonöcrbccgciöjngcn fcrujncn mogcntc bïjjbcn.
. ö 3!nBomfïen / biclftc öcn (!5|ootcn Vizir bon bet ï^of tccht / cn öfc gclp
oe joon-gdöen boo? stjn \'J^cöïcnjngsijn/ stjn n\'ctfcergroot/ cn gaan ntó
öoben^tipintig önifcnö öplöaaïöcc^ tcr jaar / tpciïïc mcn f)cft op fefitcc.
^ojpcn ban Romelïe, \'r<©bcc(gcocconmcctcIpetpDommcn/ öjcöccfc
«cöjcning opô?fngt/ Romt ban aïfc öc plaatfcn Oc0 ïïp^j toant öaar
Dccn Bafla , of aanftcnltjRc ^taat^-söcöknaac / öie geen gcoote gcfcftcn»
Ren aan öcn Ccrficn Vizir öoet / om fijn bcnjilïfgfng tc öcbbcn / ccröpfn
fpn «©oubcrncmcnt of in fijn 25cöfcmngïcceö / cnomfïcöbcrbolgcns öaar
m te öouöcn. ^t geenen / öie foöanige ©cDieningcn bcr ban {jet £|of öcb^
oen / öföbcn öaac altgb ^Egcutcn / öie \'t öccï Dc0 Vizirs met gcfcijenhcu ber^
jnuctocn/ cn öie öcm onopöouöriijïï biööcn/ öcn<0?ootcni^cectergunfïe
pan öun lïSccfïcr^ cn öcc feibec öfenfïen tc fp?ecfïen. Cn Ijoctoeltn öe lente /
ten tööe öat öen öag cn nacöt eben ïang f§/ allc Dc
Baflas, cnaïicöc gce^
ncn Dfc aansicnlîjrîc
<i^oist}mimientcn öcbbcn / geöouDcn spn gcfcÖenRcn
ban ccn gcootc toaacDp aan Dcn©ïootcntfcecteöocn/ cnöat öcn Cecfïcn
Vizir ooR te öccscc tijo öe sijncn ontfangt/ ïaat fjp ccötcc nict mccBcliiïtc
öelö-fommcii te nccmcn ban aïöcrïjanöc pecfooncn / bolgen^ \'t bcïang öcc
jaaRen/ tocfRe mcn ban öem jocRt te bectoccbcn. Cn öit gcfcöicö nict öcimcf
IfiR maac fn \'topenbaac
î toantiu Turfcyen Öoopt men öet cecöt cn öe gunfï/
0Clijft top fn bc tninöel^ De toaacen ftopcn / Die ton ban iiooDcn öebben / öaac
een Ieöec
50 nauto Dingt/ al^\'cöcmmogeïijfti^; ïnbocgenöat/ 500 ben Ccc»
pen Vizir gierig i^/ gclijR öatgcmecnfijRgebeucD/ cn Bat öP Sicö nict^toiï
ïaaten ontfnappen ban \'t gccu / öat öP Rrpgcn ftan/ sijn inUomfïen on^»
iuaacDcÊClgR sijn / en tod tegen Dicban öcn <0ïooten ^ecc opmogen. Maac
gdgR Oen ©ajfï Dccje pjaRtpcn nict onbcRcnö sön / ^ccft öc jètaatftunoc
öcc (CucRen becfcöciöene miöödcn üitgcbonöcn\'omö\'obccbïoeiïïïge/ todfte
^n öe Oc0 (l^^ooten Vizirs gefcöicöcn/ booi cengeDcdtcb?oog

tfi moRetr. Cec^dtjR faat mcn öcm ccn gcoote fommeadö^bctaaïen/ toan»
neec öp in stjn beöfcning tcecö 5 Daac na ftomt öcm öen «IBjootcn ^ccc / onörr
öcn öeRmantelbanbïienöfcöapen gunfï/ mcntgmaaïbcsocftcn/ en gaat öaar
»ooit ban Daan sonöec gcoote gcfcöenftcn ontfangen te tjeböcn/ inbcrgd^de ctooré
wng ban Ö\' ecc toclRe öP öcm geöaan öccft; fotntijö^ Doet öpbanö«mccn vizirs ni«
ï^eccing becsocRen öan öonöecö öuiscnö l^ijft^öaalöec^ boo? jutoeden/^^ «^
fcöoonc paacöcn of anöcce öingen ban een gcoote f €n alöu^ Doen
m öccsc ftleine fitoompjf^ öctaa\'en öcn tol/ toelfec SP aan öcn <0?ootcn
Jfceaan fcömöigsijn. ®en Sultan Mahomet oe®iecöc/ öictegcntooo?»
öfg op öcn tcoon sit/ ïjceft een nieuto miODel bp aïïe ö\' anöecen geboegöï
toant ÖP becpifcöt öen Vizir öiRtoii#ö«m sön maaltijö te bttaalcn/ ïaaten»
®e ttointfg fcöooteïen eeten^ in öe^ sdf^ Reufeen öoo? öemoeceeömaaften/

\'stoclR

Inkomfteîï
van den
Giootea
■Viaki

MiddeleK
„\' der Turkft

-ocr page 448-

Zcc-en Land-Reizen van

\'£ toellft JOO üert / mm setooonlp op jp tafcl ÖffcBt. ^ortitö\'fcl
nooD öP SlcÖ tot öeg <J5?o9ten Vizirs ten eeten / \'tgeenaï bjpötßtotig
oebencenöe/ al be ttjcecelö gcloaöen öoet/ öat öp\'töoet om tc bcfpaacen/
\'tgeenïjem een maaïtpa jouöe Italien/ bccmitgmenöcmboojgtccigöouö/
en uan een Itiöojfi / loflftc na Dk bau Soiymaa Den ©eeclijfte niet en ges
ïijbf*

. Aidere ^»Ï bCU Vizïr Azem , of öen €ct;|ïm Vizir , Rontm öc Beglerbeys,
waardighe- todfte men niet ïïtoafpb ftangeïpïien óp eenige ^lactgfiectogen ban Europa,
den des ^p ^^bbcu oHöec Ijcu PecfcljepDcne (©?aaPctt of Sangiaks, en becfcbnöene
cettckwä. Beys, Agas, en mcec anöcc lagcc (^fficleccn. ^cn aE»?ooten C^ecc geeft
oan Ieöcc öccjcc
Begieibeis, tot een tccacn ban eec/ ö?lc baanöelg - toelbe
Dc (CucRcn log noemen/ \'tgeen fïoïiïtcn jijn/ aantoeiftcc top ecnpaacöe
liaatt bafi gcmaaftt Ig/ met ccn gioote gouöen hnop boben op; cn Dit gcs
firöteö om Ijcn t\'onöccfcljctocn bau De
Baffas, DIc\'cc maac ttoee/ cn ban öe
Sangiaks Beys > toclhc mcu ooh Baflas, nocuiö ölc *cc maac ccn bfbben.
jjßen maaht gecn anöcce plcgtlgijclö / toannccc men ccn
Bafla Inöcbcjtts
ting ban JÖn beölening ficiö / alg öat men ccn ^tanöaajt boo? ïjcn
r oet
Dïaagcn/ Dien men bccgefelfcöappen öoct ban ccnig mujp en gejungen /
Dooi öen Mirialem , toelfte cell
<Bfficicz aiïeen tot bccje bcöler.lng gcs
ficbtftt.

^e <0oubccnemc»ttcn Dcc Beglerbeys, toelfte bctfcbetöcne «ß^aaffcbapü
pen onöec jtclj öcbbcn/ jtjn ban ttoceöccöanöe foo?t. ö\'€ccficn toojDcn
Hafiie Beglerbeys gcnocmö i Dccjcn fjcbbcn ccn scbecc Jnhomfi / betccficnO
op De ^teöen/ ©icftften; cn ^o?pcn/ öle in öun 45oubccncment gelegen
5Ö\'n. Û\'InDeccn ö^t men Salians Beglerbeys. tccfifteu Öunloon-

gclDcn uit öe penningen/ todfte geöcben toojöcnin öc f^oblnticnbanötm
(ßoubccnemcnt/ Doo? ö\' #fficlccgban Dcn <©|ootcii l|cec ; inbocgenöat men
jcggcnftan/ öat jc uit De^cljat-fttficnöcgSultansbctaalötoojöcn/ joo toel
alg öe
Sangiaks Bcglersof bpjoHöcc j^ccccnban Dic^iobincicn.

©ijf jnu \'cc ban Dccjc Beglerbeys, todfte De öocöanlgöciöban Vizirs öcBs
bcn/ of fiaaögöcccen ban ^taat/ tctocctcn/
öeBaflas ban A natolie, ban
Babel, ban Kairo , ban Romanie , cn ban Offen; \'t geen öc g|ootfic/
magtigfïc/ en cpftfle beöicningcn öcg
ïiijfté jön. D\'fCnöcre Baffas bebbctt
Ö«n cang/ boïgcng D\'ouöödb öe^ becobctingp cn bejittfngg bec pïaatfcn/
öaac JP ©oubccneucg ban jön.

^n Icöcc ©oubccncmcnt öccft men aïtifb bjic boojnaame Offïclecg of
^mptïicDen/ tctocctcn/ Den
Mouhi; Dcn Reis Efendi, öicn mcnanöecg
Reis Kitab uocmD/ todfte tjcnftancdicc / of ^eftcctaclg ban ^taat / of
licbcc alle bciöc
te gdgbigi en DenTefcerdar Barta, of (0?ootcn €ccfo?icc.
^ccjeDjie (©fficicccn jpn b\'eccftc »inificcgcn «aaögöecccnöcgBaffasban
De plaatg/ foo
tod alg ban Dcn cccfïcn Vizir, todftccg Moufti, Reis E-
fendi,
cn Tef rerdar D\' auöecen JOO bcc In magt cn in toaacDIgöctö obcctccf-
fen / alg öct
<©|igineri Dc feopp te boben gaat. jullen öicc ban öcïtocc
laatfien fpjecftcn/
en ban DenMouhi» toanneec top iet^ ban Oe<i^ee/Ïdnfte
^eöieninsenjuUenaancoecen.

Reis

-ocr page 449-

Eduward Melton door Oofl-Ihdien. 453

Reis Efcndi beteefienö Den «©bcrfirof öcn JïSccfïec öct i cn mct

öccse noam noemen öc (^Turhcn aUc öc gccncn / Die in öc JBct rrbarcn
5Ön / Dc tulöcn öan letteren/ cn öc ban f arocDIcn of 3©ijr«n.

ketsen ?ïmptcnaar 10 aliijö bp öen Vizir, cm D\'ojDcrg/ tsc f ötcntrn/
ö\'^^DonnaïJtlcn / cnte ConrmlfTlc» 6c«cb te maften/ toclftc mcn In
een mcnlQtc allc Dagen na bccfcïjclDcnc plaatfcn De0 Kgftg afbacrölgb / Dat
bet onBeloofclijh
s toant De iCucftcn Öecrfcöcn meer bolgen^ ccn gcröftcu»
tenöc niacöt / cn bolgen^ Dc nooDtocnöig&eiö öcc jaften/ alp na seftccerc^
Qcicn. ^e j|obcn scïf^ / Daac mcn \'t gctooonltjft rcc&t Doet 50« öaec niet
ban b?p / cn ipojDcn gcfcfilftt na ö\'o?öec0 / ölc ban Ijoogcc ftcmcn- ^rcsc
öjuftbeiö Dcc jaftcn berpllc&t öc
Reis Efendis cen-menigte ban onDcc ben
fiaanöe ^c&jgbcc^tc gcbjulftcn/ cn gccft tjen irlDDcl om ftunsaftftcn tebuï:^
len/ cn onmaatlge rgftöommcn tc bcrgaDcccn/ InsonDccficiD
500 5c lulDcn
ban bccflanö cn naacfllgtielö sijn.

^cn Tdierdar.-of45?ootcn (Sccfojicc/ Dcn gccn / Die D\'Inftomffcn
ban öcn <5?ootcnl|ecrontfangt/ DlcDcültctjggfenccljtcnbctaalt/ cn anöere
opcnbacc feoflcn bccjojgb. 3[^cc5c 23cDlenlng bccfctjcclö ban DIc Dc0 Cccfo^
cicr0 ban öet
Serraglio , toclfte maac jo^g Djaagt boo? öe ftofïcn ban öct
l^of/
cn om be gcballlge boo?Deelcn€nDcgcfcflcn6cnt\'ojitfanöcn/ DIc mcn
aan Den <I3?ootenitecc Doet/ toclftc 500 aanmccftclgftsön/ Dat\'ec bpna gccn
. Sultan 10 / DIc nIct ccn bpsonDccc fcfiat bccgabccOi ©ccfc fcöattcn too?öcn
na Dcc sclbcc Dootiin bp5onDÉCcftamcr0gcplaatfl/ mct Dit opfcöjift Ingou«
De letteren bobcn Dc Dcuc;
Dit is de Schatkamer van Sultan ..... EIct
Öaac öct gccn/ öat top ban Dc tocccclDltjftc ï25eDlcnlngcncniI^aacbloöcben
ÖC0 ist)ft0 ftonncn onDctbojfcöcn. SIPp sullen »u bo?öcc0 ban öe

-ocr page 450-

41 ^ Zee - en Laad - Reizen vaiïi

tiende ho o f dfc-stuk.

Gezag van denMoufd , cnwaar in zijn: bediening beftaat,
. Hoe zich de ,Mouftis in de zaaken van de Godsdienft draa-
gen. Straf over deMo iftis, dieaan fwaare misdaaden
fchuldig bevonden worden. Bediening der Kadilefcherej
en der MoUahs. Emauim of Priefters^ en hoedanig de
zeiven aaagenomen worden. Hoe men de Mouftis in hun
bediening beveftigd i en der zelverinkomften. Emirs of
Afkomelingen van Mahomet, en in wclli een agting zy by
de Turken zijn. HunKoophandei^ ëcc» --

Gczievan T^^^n tïct <©pjpccöQofö öait ÖC Äöomrtaanff^^ <©00^31

denMr.ufri, J^OienH/ of fjct (©caftel / Öat alle stoaacc gcfcljiSlen Oeä iBcté oplofl,
ca dfs zeifä ifp Itp öc Cucficn
in groote aating cn ccrWfOÉgfjcJ». gijn toèrWc5ing
ïKdkniHs, flaat CS iftdijft aan öcn <0?ootcn Ücfc/ öicaltgtr tot ocöfrtKtUmg PaHOeeje
pïaat^ ccn ^nan üan bjoom[)dö > crdarcn in öe
V^d! aanjicnlijft om 5i|n
öcugö/ Pccftiefi. ^tjn gesag
500 gcoot/ Öat/ toannccc hpuper ccnigc
Saafj/ öocöanig öc^clbc ooït 3@i / sQn oojöcdbdö/ öctt (©jootki i^erjdöe.
öaat nooit tcgcn fpjccht;

^crcfolnticti/ tudhc Opgeeft/ gccft Bp öp gcfcöjift/ \'tgcfdiiiaïborcniï
tod CU in toetnig toaojöen op \'t papier gcjêt sgnöe / toaac onöer i)P spn oo^s
ibcd fMöÖoo? ccnja ofNeea, ofopeen ani5cccho|tenianicE/ Dtc men Fefta
of Bonni^ nocmö/ toaaconDccOpDccsctooojDcnboegcv God weet het bee-
ier; \'t gccn baacbïiihdpch bdoonD/öat jpn oo?öcd nietonfdlbaac J©an»
wecc Decje
Fefta of Dit ©onui| boo? öen Kadi of ßfff)tccj) gf bjac^t too?ö/ bolgö
l)!i f|ct !H\'too?bcd / \'t gccnöp bcIct; inbacgcn öat men pjoccffeu bangtooc
liüiang binnen ecn uuc gcCinDigD sitt / jouDcc öat
racn sidj tcgcn 0\' uitbocr ing
fran
f)(t \'iïccci! Hdlcn noclj Daar ban appdfcccn / nodj siclj Dienen hau pan 30^
önnigc iiHioöcaeii/ al^nicngcmcenlDh iti \'ttoccch fïdöom öcyaahcnfïccpcnsf.

- ^^ Sirftan neemt ïjfni te raaö in ör^^aaftcn ban „Citaat / gd^cS toansi
nccc \'cr eentgl) pccfoon ban aansien ter öooö reberoo?Deden cfOat\'cc bjcca
öc of oorlog te maaficsj balt / óf iets öiecgdijft#. \'t ^p öat l)p sulhd öoc$-
sm cedjtbaecötg cn <0!3Öb?ugtig tc fdiijnen/ of om Ö^ctOoift teberplicï|tcB
tot gctoilligec Ce gclioo^saatncn i \'t öaac race 30 / Den Oßjootcn #eec

bcc^

-ocr page 451-

Eduwifd Melton door Turkyen. . 4 î ^

feftïjanb 0ïtûo0 öp na «a^nooft ccn «Öccfïcn Vizir, of ficlD ccn Baffa onbcc öcn
öïftmantcl bon ccniscn tnl^öaaö buittn fijn bcöicrjng / of ouDccncrmt cc=
nlflc 5aaft ban Belang/ jonöcc\'tbonnié bon öcnMouhibaac toc tc Rebben/
oni öat öe mcnfcKjen gcloobcn / öat \'cc mccc BlllibriflD^ lpin\'too?Dffl ban
«t» b^oom cn fCClöR tnan / al# In öe bolftomcne magt ban bcn fijin^ / f n \'t
flcbcucö 5CCC scïöcn/ Ijocttjcï öcn 45?D0tEn ï|ccc bobcn bc a©ct 5p/ öat fji
500 ongeccgelö te toccft gaan/ cn ccn Qtjag 5oubc bttfmabcn / in \'t toeift
bun <0ob0tócnfl öc macfit geficlö Breft ban a!öccöanDegcfct)»ïcn t\'ooibcc^
ien.

\'t (Scbcucö ccöt« fomtijö^ bjcï/ bat öcn <0?ootcn ^m ïicm bjagcn öoet /
toclRc hp nict ontfinoopcn ftan/ toannccc Dp tc gclgft fijn gcmocö cn öcn
Sultan 5al bolöofni cn öcfse 5toac;göcöcn ban ocn Moufci maften / Dat öc
Bctolangc jaftcn ban Ocn ^taat öinbcrpalcn blnöcn /
cnffcepcnDc ocbou«
ben toojbcn j maac al0 Dit toat tc bccl gcfc&lcö/ beneemt men
öcnMouüi
^n bebtening / cn ficlb ccn anöcc lo fijn plaai0 / Die na Dc0 p^infc toil fpjceftt j
cn foo\'tgcbcucD/ Dat ooft Deese snift? nict cn boet / ontgaat tncn \'cc ficö
inégelgftg ban / tst soo lang Dat mcn \'cc ccn gcbonöcn öccft / Die sïcö na be
belangen ban siJ" IB
Iîcc ftöiftt ; toaar uit öct tocl te bcfpcurcn / öat öoc»»
toet öcn
Moufti ban bcn ©o?fl om caaD gcbjaaoo too?D / öP fïcö ecötcc / 300
ÖP bp sijn beöienins toiï blgbcn / no Dc0 Sf ifp toillc borgen moct.

©ccse bcöicning toiccö fcctijö^ Doo? D\'»©itomannlfcöc p?fnfcu öclllgfc
gcöouDcn / öl0 $c tc£pntooo?Dig boet i toant nooit onDccnamcn fp ecnigctt
oo?log/ of onttoicrpcn ccnigc saaft ban gctoigt / sonDcc alborcn^ mct ccc-
bieöt^ieDcn Den caaö ban Den
Moufti baacob£ctc|oo?cn/ buitcnöc toclftc
mcn gccn gdiiftftig gcbolg betöoopcn ftonöe ; maac tcgcntoooiDtg jpn it
öaac
300 sojgbiUO^ï ntcj ia: jgicttcmin i5oct tticn\'tfomttjD^ombcfTcuci
maac gcmccnlijft matigb ficö bcn Cccfïcn
Vizir , bccscftccb sónbc ban öe
miöDclcn cn^nDccfîcuno öoeiï sijn bremogen cn gcsag / Dc macöt aan ban
Dc saaft in \'t toccft tcficïïcn/ cn b?aagb al0 ban Dc gocbftcuring ban bcn
Moufii, bolgenö bc Sin Dc0 Wet^. \'t In bccsc oflcgcntbcDcn / öat öcn
Moufti ctn gcoot bclö gcopcnöbInDboo? sgn uitleggingen; toantfpfiomcn
öaac irt obcc een / öat öun a®cÉ bccfcöclöcnc uitleggingen ftrifgt tioigcn^
bccfchcIbcnbcID bön Öcn tgö cn Dc lïaat / öaac öc softc" i" 3Uu. iSlettcmin
P?ecftcnf^ booj \'tnolft / bat bcn
AUtoran bolitwafttlé lnallesijnöcclen/ cn
Dat hn nlct0 gcOwftlg^ bcöelfö ; maac bit bcrhinDfrö nict / öat b«
â>taatftunDlgcn niet cn gcloobcn / Dat mcn bp öc ï©ct ftan bp boegen / cn
Öe sclbc fcölftltÊ" na öcnïcgcntooo?blgcn fïaat Dcc saften bf0 ®ït)ft0 / soa
mcnigmaol aI0 öaac eculg boojbccl uit fp?ult î sm bat/ scaof" SP / be
3©ct niet
gcgcbcn cnl0 om tot ccn berötnöcrfng tcoicncn boo? öe boo?tset^
ting ban öun gclo«^/ maac in tcgcnbccl om örg sclf^ bo?öering tc bcso?^

^Ifêen b?ocg ccn0 aan öen Moufti, boe (ïfÖccn€utft lnfijn«0oöb?UQtfg.
Deöcn moca ö?Qgen/ al^ÖPW Öe |^oo?bcti|ftc gctocfïen bc0 toccrclö^ toajs / de zaken
Daac \'t m tolntfcé niaace«n uucöagl^/ cnöocftP Hfb boar souöe ftonncn
Iitoijtcn ban bc gebcöcn/ Jïjclfteöc Surften scöóuDcn sgn Wm^lbinnen SSr

«Eïgga bicc-

-ocr page 452-

4.:io Zee-cn Land-Reizcïï van

4»icc-en-tü5imi£r «uwn te öoen/ sclöcfe f)!«: öoo? gcjcgt Öctorjf Dp ÖcT
nooösahclytie tijf o^ac toc nict jouoe ftonncn onoccfcftciocn. gj^cn Moufti
gaf oaac op tcn antü3oo?o/ Dat 45oot gecn onmogelpftc Dingen üclalïc en
oat tncn DccDalOEn De gcbcDcnfcljiftften moeji bolgcng oc plaatfen en De tijDen /•
enöe jcioeftojtcc matten i tnijDecg oat men 0\'eccfie maal biööcnjouöePooj
Den oag / ttncc maal öcg Daagg/ en ttöce maai alg öct geenoag nicec en Vuag/
en oat men alDug öoetiöe fgn plicgtPotöeeö.

^en bjaagPan epen sooanig een natuuc fïclbe men öe« Nfoafti ceng poo? /
caltcnDe öcn
Kiblah ^ of öe öeiftgc plaatg Pan Mecha, toaac na 50 gcljouocn
jijn\'t gelaat tc toenöcn tectotjljpüungebeöcn Doem H^n P?ocgl)f}cm Ijoe
öct mogcujcft toag./ alg men op öc Ecc ig Daac geen teeften en i^ todcftc ör
gdcgcntöno ban Dccjeplaatg ftan Ooenftcnncn/ InsonDccöciO aan julcfte
ftioa,iOe ianö-ncnnccgalg DeCucften jtjn/ DatmcnjtcöbcljaojlöftbanDee^
5c 4&oögDicnfiigc bicointenig jouDc ftmtjten; IBaac op DenMouhi bp na
gdpft alg op ö\' i-ctfle bjaag anttöoojae / te toccten/ Öat 5p Jicö in \'t biööcn
roiioum joucwn 0?aaien/ aljoo öet ntct tnogdpft toag ofönngdaat jon öcg
DoiiiDc fatntöög na
Dei)ciligc fiao gctocnö fiaati / \'t gcen In joöantgcen gde^
gcntljciö genoeg toag.

©fcic üiccgdijfte bjaagen tooien ben Moufti nu en Oan boojgcfïdö/ tod»»
ftcljp joödnigöonUtuoopt/ gclpcftttjp ftomcn tc jeggen. ^döcn öoct men
iemano ficcbcn , joo taugp öp met öerjc bcöicning bcftlecötg; maac joo\'t
öcn «e^ootcn i^cec ecötec naoöjaftdijft bino / jet men ftcm cccfi af cn alg Dan
Straf over ö^cngt fflcn ïjein t^e öooö. S^nötcn ccn MouUi aan afgctjfctohc mtgöaöen
d&Mouftis, oj fiaii occcaaö fcöulöig bcbonoen toojö/ torcpt men öcm ccn gtootcn
itmkdaden PJ3|tifc/ toilcftc tca Occjeu dnöe altijö in Degcöangcnig öcc Zéven Toorens
fchuldig be- te Konftantinopolen öetoaacö too
/ toaac4a menöem joolangftampttoc
vonden jijn^ccuen cn plccfc^tot papgctoo?öcn jtji?. :

morden. ^ebcöicning/ todcfte naöicban Dcn Moufri böïgö\'/ ig^bCnKadilefcber,
Bediening öfïïedjtc!; ban ÖC lUcgggmacöt^ toant iuTurkyen öeöBen öe läcöggftneg»
dei Kadiie-tcn ö^t ^oojcccöt / mct ultfluitlngc Pau alle b\'anöect ci^nDccjatcti/ ban
fchers, „jet tf pleiten alg boo? öu» <!^ffidccg / en nict alg. öooi De jdbc« gcooiocda
tc too?öcn. Sicttcmin ïaat öcn K^adilefcher ntct alöccöanöe anöcce p?occfs
fcnt\'oo?oedcn / öoeöanig Dicoocft mogen toccjcn.» ^ooöjaftdpftmtoctöcn
Moufti öoo? De^èeöicglng ban Kadilefcher opjrcftlommen jpn
a cn öejdöe
mct ccc en goe4ïftcucing geoeffenö ïjcbbcn/ ecc öptot Deejcöoogetoaacöigöriö
ftan gecaaftcn.

ï^dctMbi- 25eöicnins/ todcftrcrpDeeje boïgö/ igÖtebanrMóllafi." .ïï^cn ljcefs
jtate. tijjgföccijaoöe/ D\'ccn banD?icöonöccö/ cn ö\'anöcccb ban biff öonöecb
^fpccg / etvtoo?öen jp öoo? öun loon-gdöcn
onDcrfdiclDeiT. ban De
ectifïe foo?t jgn b\'eccftc ïUccötccgin Dcfeldncpiobiucicn/ entgdJicDca nieß
algbbcc
Kädis ban becfcödöcnc cgftc en aanjicnclpftc plaatfen. ^cje lief
ben
tos^n- meragmaat j maac jp moeten tanoébrcftödcrenc tcap»

pep tot oecjc toaacötgöciö ftlimmcn / cn \'t bcbcl gcöaö öebben in plaatfen />
aaacöan fiod-Ocg ilïijft^ gctoeefi ig / gdijS in
Pruza, eninAndrinopelj toaai:«
na^p^Kadildehers^ en fanU^Ö^ MouftistoOiDen*

-ocr page 453-

Editward Meltoii door Turkyen:

.ïHeh Ran öefje «cöen/ tocïnï^öcKadis, bjcbclöcofïeï^ef&tfc^sön/
\'t getal Dcc 45ceficïÖfte 23cDicnaoc^ (iellcn/ cöcn gcïgfe Den Moufti 5 töant/
fldüft Ift alrccD0 gc5fgt / öe Curftcn gcïooDcn Dat ftun döilc oföurgcrrs
ïöfte Heetten Man önii ^?opf3cct/ cn öan t)un anöccc Kttlcggcr^ ïtomcn j
5e ban al 500 öa|ic bccbtntcnj^.5Ön/ olg De gccncn toclfie öcn <0oöDcïU;i
Ken öicnd bcn:cffcn; cn Dot mcn D\' ccnên nict ban ö\' anöeren fcïjclbcn moet.

Ö\' Emaums , of Pjlcfjct^ ÖCC Jï^pén / moeten in Den Aikoran ftonncn ,

ïccjen/ enby önnecbuucen öe neam&cöbcn ban ccrlpe luiöen en ban ccn enSni-
0OCÖ lecben/ ecc?5Ptotöee3cbeDieningQangfnomentoo|öcn. ©ojt moeten de zeiven
50 ban öc gccncn getoeefi gijn/ Dic aiïc öngni rpöetotö\'cpcnbörcgébfDcn aangeno-
Sefcliifttc uuren ban bonen Dc ÏHfofi-too^cné tot ftrt bolh joDonig roepen /
gcJp fjiec boo? gejcgtié. Ifil^ \'cc ccn Emaum ocfïo?ben bfeö gct bolft \'
ÖC0 iemanö aan öcn Ccrflcn Vizir aan/ om Dr pïaat^ banocrrafs

Bcfïo?oen tc beftlfCDcn ^ ftem berscftcrcnöc/ Dat ftp allc Dc bcccffcfttc ftocöatf
nfflljeDrn ftccft om öecjfe ^cöiening bcl)oo?ïgft toaac tc nccmcn / cn 5e(f0 bc»
tcc al^ Dei booigaauDc; toaar op fip terflonö in Dcïeöfgcplaats aangeno?
men toci?Q / na Dat bp celjtec aloojen^ / tot fccften ban 5tjn befttoflam|eiö /
in Dc tcgcntooo|Dfglieiö öc0 Cerfié Vizirs fctj^ uit Den Aikoran geicjcn ftccft.
55it i^ aHe De pScatiobeiDV toelfte gfoeffcnD ltJo?ö in \'t aanncemen ban ecïs^
E»aiim. Ï^iin 23cDienig
i^/ \'tOolfi tot De gcbsDen te roepen/ cn op De
baar toe gcfcl}ifttc uuccn m öc HS
o^qucc tc gcleiöen / cn alle ©?pagen seftCf
tt of scfterc ©cerscn / tiit öcn Allcoran gctroftftcn/ tc fcejen.

\'©aar sijn\'cc jccr toeinig onöcr öcn/ öie pzceftcn Durben/ tcn minficn 500\'
5e nfct getoelöig laatöunftCnö snu/ ofgabcn öaar toc in jicft geboden,
^ees
5c bcöfening laaten jp aan Dc Soighs, of aan öe geenen / öie Bun beroep Daar

batimaïMïn / en Dic gcmcetilgrtöw» Iccbcn in liloofïÉC0obcrb?cngcu.

g^cn Moafritjecft geen gebicDobcc D\' Emaums i -toantmcnöceft onöcc öcn \'
geen (l&ccfidtjfte €>pperöooföfgöeÉOi ^cöcr f^onaffjangcnö ïnjp JBpft/
en ftan öan nicmanö gebooöen of bcrifpt too?öcn. ?Cllccnlp fiaan 5p / toat \'
aangaat öcdbilccncdmindcsaftcn/ onöcc ö\'#bctigöciö.

j^a Dat Den Moufti becftoojcn / ocffcnö mcn gecn anöêcepïegtigödö a?^ n\'oe de \'
Mxe /. om Ijcm in stjn beöicningö tc bcbeüigen. ïlp bcctoonö 5ieö boo? öcn MouWsm
<©jootcn#Grc / todfte ïfcm bcftïccö mct ccn p?acötigc coft ban fpnc mactcc^ / h™ ^edie-
öictcn
minfïaT buf?cno «p^aalDccs? toaacDig i^. ©ecbolgcn^ Doet öp Öf nr
ïcn gefchcnftban Duisenöïsp^öaalöcc^ in gouö/ fn ren ncu^Docftgctoon= den.
öen / \'t flccn ftanöcn in öcn bocjcmf ccftt / cn maaftt öem ^ er zeives

een öoofD-fom om ban tc öefioauban ttocc öuiscnö lEfpct^ öaag^ / todfte om=\' inkomften,
tcent biifponöen flccrlingé ftonnen uftmaften. JBccr öecftöP boo? bafie
tnftomifen / maar ftnftan obec cenfgc eccfidtjftc bcDicningcn fdjiftftcn^\' todfte
banscftccrlKtontnglpeSISo^qticcnoföangen/ cnöaarsoobcdgdö^nittccft=^
ftcny Qié \'t öem mogelijft \' SouDcc te b?ec3cn»banbai§ödD ofban omftöo»
ping
öffcinilöjgöti\'SH"entoo?öcn; v .. i.

i©aröe ©onnifTcn bciangö/ Dieftp geeft / toelftcfticnFefta ïiocmO / öaair
tccftt öp gpcn een ^Ifpccbon/ öoetod \'cc fcöec acöt ftofi/ Docö Deese acfft-
lïfpec^ too|öeHDo0? 5nn^mptcnaren gctroftftcn/ tetocctcn DoojsgnMu-f.

-ocr page 454-

Zee - cn Land - Reizen vati

dewegi, öf bic bÉHpaalt*ltï/ bijfi boo? fnn Mumeis, 0fb{c$CtiafcBlÖfÊ
cn
in\'t mt flclö/ » cn Dooj oic/ bjjl&e öc^ Mouftis jcgel öctoaacö/

tocinffl anbajcpjofgten Ijccft bcnMotrfti, aï^ bc BobcngcnocmDc/
ten toacÉ toannccc bp inOccjc üebicning tcccö; toant alsdan Bomen alle
öe
SBmöaffaöcnc^ cn alle öc iScfïöcntcn bec b|ccmbc pjlnfen öcm ocltiRtocn»
fcöcn/ geUjh mcbc ö"35gcntcn ban becfcöelöcne Baffas, Oieaon dc
Sönj cn gciijft\'töc getooonte nict cn i^ Oaac mct Icölgc öanbcn te ftomcn/
boct öcm ccn icöcc ccnigc gcfcöcnftcn/ todftc ten minjicnopöijfrig öuisenö
^ijft^öaalöec^ gefcöat toojöcn ; toant / bccmlt^ ÖP ccn pccfoon / tod»
ftcc^ caaö ban gjoot gcjag cu gctoigt ^ bp öen Öjooten i^ccc cn Dpöcn
«Ec\'rflcn Vizir, Oat fijn tooojö cu b\'aanblenlng / todftc öP ban bcjaftcn
boct / seccgcacöt too?0; cn Dat Dcgunfllgcbounitfeu/ DicIjpgeeft/ bpna
«Immccmccc tcgcn gcfljjoftcu tooibcn/ toO|ööP banalic De <l5?ootcl|cccen
öc^ ïtpft^ gdicföoo^D / Dic geen scftccöcc mlöödcn öcbbcn om öe bilcnöfcöap
ban ccn Cucft tc toinncn/ ol^ gcfcöcnftcn cn gabeu/ todftc mccc opöcejc
Jlanöaacöbecmogcn / al^ alle öc oicnflcn oe^ toeccdöf

IDannecc ecH Mould afgcjcgt/ en banstjnbcDIeningontbloot too?ö/ cB
bat Daac gccn anöccc ccDcntoc#/ al^Detollbanöcn^jootcni^eci: bcc«.
5iet mcn öemmetccnArpalik/öat\'^tcscggcn/ mctöcmacötbaninscftccc
§^?oblncicn/ toaac obcc mcn öcm öet opslgt gccft/ oücc ccnigc cecöt^-bcs
Dieningen tc fcöiftftcu} \'i aeenöcm
500 bccl opb|cngt/ Oaac öpcöftlijft ban
beflaan Uan»

Emits, of jBp ftonncn ooft b\'Emir^ » todftc mcn anocc^ Eulad Rezninocmö/ on^
Ö^\'^O\'^töl ÖCC ïtccftelpc oftofldijftc prijfooncn fidïcn/ öoo? Satjc bati
lo™en in Mahomets <0Êiïagt jijn. ^p Ö?agen altcmaal cen öonftcc-sec-gjocnc iCtil^
vveikecnag- banö/ \'t gccu Dc ftolcHC ban öun ®?opöcct ; cn gdgft öc Cucftcn ccn
gcootc cccbieötgöelö boo? ölc blocö öcbbcn / \'ttodft fp ooo?öriligöouöcn/
fijn. öccft öen De tocccïölöfte <abcclgöciD bctfcöciöcnc boo?cccï)tcn tocgcfiaan/
cn onöcc anöeccn / Dat 5c öoo? geen Curft bdccDIgö cn geflagen mogctt
too?öen/ of\'t ftofl öem fgn cccïjtcc öano/ maac op öat Occscb?pöciD gen
nict te balöaölg cn mafte / öcbbcn sp een «Scneraal of ^^betfie / oicn öe
(Orurftcn Nakil Efchrd noemen / todftc fpn (i^fflricccn cn ^ccgcantcn on«
Öcc öem öccft/ mct ccn bolftomcnc madjt ban IccbcnmbanDooDobcraile
bc gccncn/ Dic öem onöcctoa?pen sijn i Docö ÖP Doet bit «Scflagt nooit öe
fcöanöc aan ban temanö Daac af In\'t opcnbaac te Doenficcbcn. ©octod
\'et toeinig onöcc öen sQn/ todftc bcöoo?lijft ftctoijfcn ftonncn/ Dat 5e ban
Mahomet öfftomcn / laat mcn nict öen tc ödpcn/ toannccc 5e baar maac
ccnlgfin^ na flaan ftonncn; toant öen Nakib boct tot allen tööc sön uitcrflc
l)c|i om nicutoe onöccsatcn tc bccftcijgcii / cn op bat Dit sonijer argmti^
gcfcölcöc / gccft ÖP Ö^" ^cn lijfl / öaac ö«n «©cfïagc-ccftcniug sooöanig
opgcfcö?ccbcn fiaat / Dat mcn öaac clnDctgft Dc naam ban Mahomet in
binö. W10 ö\'oo?5aaft Dat öe rCurftcn / olc Dccse mi.éb?uiftcn / öifttoil^
genoeg in stoang sten gaan/ öenbedminbccacötcn/ al^seccctgb^tod ges

.Düan^üm/ mm ^gtmslvatigö^lD tnaftcn/ toannccc3c bauöc^e

löcDcn

-ocr page 455-

Eduward Mtlron door TürKyen. 4:2:5-;

Kebcn bcïccbfnb toojbpn/ iti öen/ na öcn aïbojcn^ bc groene tuïbanb af^
genomen cn Dejdbe mctccrbiebigöcib gffiuflteöebbrn/ Depte baoc af te
rofTen/
gcijjft Icft rentte Konftantinopolen, nIct sonbfrgftelPlgtelacöfn/
Öeb5ien geficölcbcn; toant öct öocöt mp
500 toonDfclgcïts bot mcn bcn tul»
banö 500
bed cccblcblgöelb^ betocc^/ en öat mcn De perfoon/ biescDjopgÖ/
500 bicötbe lenöcnen fmccröc / öat (ft m^/ al öaö IR \'cr ooft öoo| in stoarigödö \'
inocten raftcn/ jccrbcjtoaaclöftsouöcbBfnftonnenintiinben..

ttoeebe <©fficiec tooibAiemdar genoemD. - f^ctseOjaagt Dcngrcc!»
ncn
êranbaart ban Mahomet ^ 500 menigmaal Den <©iooten i^ccc In ce«
nigc opcnbaare plegtlgöeiö bcrfcöijnt. cje Emirs ftonncn albccftanbe be^ j.,«
öleningen
bcjlttcn^ 3©dnlöö 5D"\'cc Dlcjirö tot öcn l^oopöanbd bfgccbcn L„de™ \'
*t en 5n tot öc gccn / ölcn EzirjJi noemen/ Dat tc jcggen «^laabcn ftoopcn
en bcrftoopcn/ öaar bce^cheDen gctocïblgö toc genegen jtin/ omoarsn iinn
^?opitcct
ccti gcootcn ölcnfl mccncn tc Dom mct be ïtrlficncn In bc fföbcrnpf en
in
bc ftctencn te öo»Df ^P 5Dn ban natnnrc Dc bctblocftdijftflc ;§)aDonTltfn /
cn öc grootftc bcbccbcc^ cn bcclciöcr^ ban toclgcraaafttc jongen^/ öle \'cr In öe ^
flantfcljctocrdösön.

ELF D E hoofd- S TUK. .

vertrek des Schrijvers van KonftantinopDleni ICómfttot
Edvan , daarhy van de Karavaane fcheid. ; Den Schrijver
word by de gedagte plaats van een Troep Roovers aange- -
taiï, endoor zijn eigen piftool in\'t dik van zijn been
ge- -
kwetft. Wreede Juftitie over twee der zelve Roovers.
Wcdcrkomft tot Ifpahan.

RMIm böf inaonbcn Babbcn top in bcn jctd-pTaat^ Dc0 (©ttomannls
fcöe ^inft0 tofgfDjacöt/ toannccc top meteen
Karavaane ban omtrent vemek W
D?lc
honDcrömannctt flcrft op öcn i4i^cb?uatp bcp faacg 1675 ban Burfa sihrijvers
toertroftftcn om obcc
Perfien onjccclg na Indien boo?t tcsettm; tnant ban
Konftsminopolen ttcftftcn Jdbcn Karavaanen na Perfien » maar banBnrfa, ^

t toelftc öaar maac b?lc bag-cdjcn ban baan 10 / bp na allc ttocc maanom.
^ btnscsbcn ilFaact fttoomcntop tcTokac, toaac ban Ift öicr boo? öe
ï)cfcö?nbing
gcQcbcnöcö / gdötft ooft banallc beanfifccplaatfcn toclcftcmcn ^
tQtKonftaniinopolen\'t0CÖ002trffttj Inbocgcn öat Icft mp nn Daor mcDcnlce c
5aUpf}ouDcn/ maacallccnigcft jcggcn/ toatmp InOccsctocötmctfttoaacb
DlggiêtocDccbaaccn.

©an n

-ocr page 456-

4^4. Zcc- en Land^ Rdzen van

Ban Dë üoojnoetnijc plaats bcctcolthen top op Den 17. ban tie
Riaanö/ cn febjaincn na cen cei^ / ban
18. öagen/ tcbjctcnopöcnbiccöcn
Âtï t\'Erferotn î cn ban öaac D?ie öagen öaac na op gctoogcn bjecscnöc/
bonöcn top on^ op öen ao, t En van.
Ko nft tot geftomcn ïijnDc/ becmït^ öc tocgen
in Parfien b|p bcHIgcc baïïcn

Edv^;\'.. aïsS in 1 «rkyea ^. gclijft ift clöcc^ meec gesegt ijeb / bonöcn top caaöjaam /
bcncücn^ nocö Ö?ic \'lÜcmenlfcljc Cïocpïuiöcn / Oic niet jeec bcc! on^ïag bp
jicö {jaööcn/ öe Karavaane Ec baiaatcn/ om 500 bccl fpoeöigec enje cci^
IC ftotnicn booit jcttcai toanc mcn ftan mctccnftlcm getal ban boifi^gcs.
maftftelijft in öcccticn Dagen 500 bccl tocg^af leggen/ al^Dc Karavaane in
ccn gant fcljc maanö öoct^.

j^a Dat top öan ccn Ictö^man genomen Ijaböcn/ bectcoftljcn top öc^ mojgcnjï
op ûcti z^.öc^ booinocmöc maanp^/ mct hec aau-b?eehen ban Dcn Dag /
maaftcnOe in allc^ met onjc Db uaajccn een igfsctfcljap ban negentien mena
fcljcu/ tod boc»i5ie« ban jjetoeec / om in gcbalban nooö on^ te ftonncn bccöccf
fcjgcni eu5Cftecöcc5cboo?5agfttoamon^5cectoettcfïaöc; toant topö^DDen
noclj naautodijft^ mglcn afgdegt/ toannccc topdf of ttoaalf mannen
tc paacö m^t loffcn xoOm oponjJ aan jagen ftomcn. Cccfionö ftcccgcn top
ccn fttoaaö bccmoeöcn ban öccjc licöcn / toaacom top ongS gctof cc in öe öanö
namen / cn in ccn gocöc ojöci\' &ea aftoacfetcn- i^oetod. 5e nupo bed jtoaft»
ftcc al0 top ban getal toaccn / «lieten spccljtcc niet / ^oogaafi spbccflaan
ftonben too|Dct« / / Dat topafjouDen leggen/ of Dat

top on^ gecceO moefien maaftcn tot fiecbcni boc& sienDctat top omDecje
Djdgcmcnten niet bed cn gaben/
en Dat topoccceo (lonDcn omlo^tebjan-
Dcn itügcbal sp naöcc fttoamcn / bïdcn 5p al^ öcfpccate mcnfcöen
op on^
aan s maac top ontfingcn ö^n
Dan onseftantsoo öappcc/ Dat\'cc D^le bati
()un bcnöc mctö\'ccc/ie^djootcn/ öictopultonsccocc^öccöcn/rban^tpaacd
cuimdöcn. (Sccflonö tcoftftcn top onjc pilïoolcn / tectoijl ö\'HIcmcnicc^
met biecBc ^abcl^ (toant Dccje f^ööcn gccn anöec fcöict-gctoecc al^ieöcc
ccn gocDc fnapöaan) siclj al^ ftlocftmocoigc Ödöen bccöcDigöcn ; cti ten
ttofcDc maal buur gegccbcn ftcDDcnöc / fcöootcn top \'cc nocö ttocc ban \'c
Den schiy-■ \'t gccn ö\'obccigc jicnDc / en öat top öen in\'t ftojt altcmaal op öccje
Eiivr^van totjsc 50ÜÖC öanöclcn/ ftooscn 5P De blugc. ^e gduftftïgen uitfTag ban
een troep ro-Dit gcpcgt maafttc oïi^ al tc öect om onsc obectoinning öiec bp tc laaten
rS\' en dl^r ^dcH ttict oü^ ppbcn öen Dan na ; maac tot mijn ongcluft /

, ztjn eigeu toant mijn paacö in ecn bolle loop ftomcnöctcfïculftdcn / PIdift tcc aacöc/
piftooi in\'t öoo? todftc bartpifïooï/ \'tgcen ift in öc öanööaO/ lo^ gaanöc/ tccftcmp
dik van zijn jjgggj j^\'t ölft ban ml)n fllnftec beenjulft^ Dat öet mp nictmogcftjft
toa^ ban öc plaat^
op tc fiaan. jBljn ecsdlcn öit ongcluft bcfpcuccnöe /
ÏIctcn af ban öcJfioobcc^
tc becbolgen/ cn b?acötcn mpbp onâobcrigc<©c^
Sclfcöap / Daac men mijn toonö /
500 gocö/ al^ öc gdcgcntöelt toeliet/
bccbonö. ï^octod ift nu b?p toat fïaauto getoo?Dcn toa^ tollöe Ift ccötcc
Sien / öoe\'t mct onscbpanöen öle top ö\'aacöe IjaDOen öocn mectcn/ gc*
fcöaapen fionö,
|ipn ©Icnaac0 b?acöten mijn öocn Dcctoaact^ / en bcbin-
Dcnöe Dat
\'cc ban Dc bijfnocöt^e toacen/ Die Iccbcngenoeg in ftcö öaDöca

om

quetft.

-ocr page 457-

Eduward Melton door Turl^yèn. 425

0«! \'t jflbf nabecöano boo? een fc^anDelghc boob tc bcrüfsen/ geboob /
bat njcn 5e op twee paarbcn bmOcB / cn toccc na
Erivan joube bjmgcri.
pan onjc
ftant pabbcn top in öit ofbcgtWcc gefttoétficu gcftcccgïn/ tctocca
ïcn/ ccn ^^iciiaac banb\'^cmcnifcbcïioopIteDen/ bic acljt öagcn baac na
t Erivan ^toam tc flcrbcn/ ttoee ©icnaacg ban be gccnen/ bic top met
uit
Engeland 0fb?agr ïjaööcn / en ccn batimpn ïïclë-b?öebecg / todcftc
cen tocitiigje aan öe tftnftccarm gctootiö toapj maac ttocc banbe

/ öaac onje ooeöecen op lagen / öabDcn (jicc \'t ïccöcn moeten
ïautcn.

©ccmitg mijn toonö te flcbaaclijft/ en öat\'ec gccnnaDec plaatg toag \'
Qlg öaac top ban Daan gcftomcn toaccn/ bcgabentop ong toccc tbectoaactg^
tnaac Oct toag nip niet mogdgft
joo Ijacö te ftonncn aantpöcn / Dat top bod|
öcnacDtinöe ^taöftonöen ftomcn; julftgDat topgegouDen toaccn öejdbe
onöcc onje tenten obccte bjcngcn/ ratteen boojncmcnban met öct opgaan
öcc goRne \'t obecigc ban öe
jc tocg af te leggen; maac my» toonö öeg nacljtg
gctodöigft bccacgccö cn ont|iccftcn jönöe bonö ift mp nict bcfttoaam om le
paacö te jitten / toaac om top ttoee ban ong bolft na De ^taö fïuucDcn / om
cen cogbaac te gaan tjualcn / toaac mcöc toeöecgcftceröjönöc/liet ift mp
op
t)un fcöouöcrg / \'t geen mp bed gcmaft&etyftcc bfel alg tc péacD te jittcn / bins-
ncn Eri van j^cngcn- ^oo öaafi top binnen öe poogt fttoatncn/ namen öe
ï^agtecg ong öc ttocc ßoobcrg af / om je in öanöen ban Dcn
Kan of <©ou^
bccncuc ban öc ^taö te iccücccn/ todfte öecboïgeng jijnOeroga, öie
50a
bed alg Uicutenant Ctimincd ig / bp ong gcjonöen bcbbenöc ombctoaac^
feeiö ban öe jaaft ie Pecftaan/ tiocö
bien jrlbe Dag/ omtccnt ttoce imccn
boog\'tballmban öen abonö / bccjc ttocc Boobccg met ftctlpofo om lacgboo? j^deLei-
ttoee hemelg a^nVueihcc saoeï^ïjiiii brenen bafiBCftiaBfittoaccn/ meteen veRooveiê-
opgcracnDei
biiift toaac in men dc öricmi n bloof jag leggen / jo lang laiigg
be ficatcn liet flcepcn / tot jp öun grcfi uitb?aafttcn. Eoo ficcug tg öct 0e?
rcgi in Periien tegen öc gccncn / Die öc tocgcn ontbdligcn.

Wê icft nu toccc na D?ic tucffien tyot^ tot joo öe|cc ban mijn fttoctfuuc te
cecöt
gcbjagt toag/ bat icftmptcpaacö ftonöeöouöen/ Ijoftod\'tmpnocö
toat pöudijcft bid bertrüftftcn top boo? Dc itoeeDc tnaal op öcn 19. .ï©op in
gcjclfcö.ip banÖE jdbc ?lrtncniccg /
bic mpgccnfing öaöbcn toillen bcrlas
ten/ cnfttoamen
op bcn 24. banör jdbcmaaubtcTauns, na Dat top Den
b^mcl-öoogcn
berg Ararat üoni öcbacöc maal gejien öaööen / jonöcc nocö
oott ban alle Dic ö?ic cdjcn
öeg jclfgftruin met onjc oogcn te öfbbenltonncn be»»
«ciftcn.

^enCerfien bectröftftentop ban Tauris, Daar top joo langö fül
Scbicbcn toacen / om Dat
öcboo?goanbc tocljt&e fmctt ban nign toonö joa
bccmcccbccb öaö/ öat icft niet bchtoaamtoaé
om eer toccc te paacö tc jitten*
ÖCCJC rcig/ todfte öc Karavane Qcmccnlljft inbicc-cn-ttointig Dagen afs
legt / berfïcctcn top \'cc jebentlen / Daar top anöerg/ inölcn ift gecn Ictfcï
Öab gcljaö / naautod^ftP ttoaalf toe
ban nooben jouDcn gcöaD öcbbcn, Hlöug
fttoanioi top öanop ötuij-Slunp toccc i\'Ifpahan j
Daac icft mp ten bollen
QCnejctiiiet. . ifpahwi.

tÖÖ TWAALF-/\'\'

-ocr page 458-

Zee- cn Land-Rciscii\' van

twaalfde h o o fd«s t uk.

D€S Schrijvers vertrek van Ifpahan. Aankomft tot Schiras
cn des zelfs befchrijving. Pnt daar d\'overfpeelige Vrou-
wen in geworpen wierden. Gedenkwaardige wraak
over \'t orribrengen van cen Jongen Perfiaan. Befchrijving
van Lar » mitsgaders van Bander-AbaiE of Gomron.
Kragt der Wefte en Zuid-wefte winden te Bander. Be-
fchrijving; van Ormus. Op wat manier de Nagelen
t\'Ormus goed gehouden worden. Verdrag der Engel-
fchen cn Perfiaanen, om Ormus te vermeefteren, en hoe-
danig onderhouden. Befchry ving van Suratte> Sic.

bat tap op nfeuls^ tuatmeeral^ ttoee maanben t* ifpahan onsSbee«
- ölijf geöouïïcn öaöben / 500 om mön toonö tec Deeg tc Docn gcneejcn /
öl^ om ccnigc anöece safeen/ Dic oo^ öaac teöecricötenfionöen / bcctcofta
ïten top op öcn bi)f-cn-ttoinflg(lc öag ban ^iguflu^ / fonöcc eenig anöcc
gc^dfcljap aï^ öat oan onje 3^icnaacjSen ttoee iBcg-toijfec^ / toaac ban men
^cö nooDjaftdijfe bcc5o?gearaoet/ om in 500 gcootecn tóocfie plaatfcn geen
bccftceröetofgtcfticfen.

^e^ anöecen öaag^fttoamen top te Kotnfché, ecnceödp-groote ^taö/
Daac mcn bcrfcödöcnc
Karvanzeras blnö/ Die/ ftoetod maat ban oacöc gcs
boutoö / ecötcc bip fcaap en fjcrlijft 5ijn. ï^ecjc Defïaat utt een tccftii
ban ^?pen / Öie bp na ccn öalf mijl in Öe langte jicö uitfïrcafecn. ^^{t
biccöenöcd mölé of öaac omtcent / aan öccfejijöc ban öe genocmöc ^taö /
JJaat een b?aabè ji^a^quee mct een hidne bnbfc/ öaac feec bed bifcöinis?;
maac De
Moullah«volUcn niet toc|ïaan/ öatmcn\'ccinbifcöt om öatöcfje
bijbcc/ fcggcnfp/ aan ecnöunnccf^opöeet^/ aan toini öc .ï^otee ge-
toijö i^/ tocbcöoo?ö.

<!^en acöt-cn ttointigfïcn bcrtroöltcn top ttocc uuren na tniöbccnacöt / cn
na ccn tocöt ban acöt uuren öoojeenonb^ücöt&accblafete/ htoamen top tc
Yesdekas, ten ïtïdn ^tcöct je/ gcboutoö opiccn rot^ Int miööen bancen gcoote
ballen, i^iectoojööctbcfie bjooö ban gantfcö
Perfien gebalthcn..

^èn eerfien êeptcmbcc met Ijet aanbjeehen ban öcn öag tc paacö gefle«
gen sijnöe/ cccOen toj? ïang^ een groote blaftte/ todi^e Cha-Abas Den cecfie

ban

Vertrek,
irati ifpa-

Epmfché.

tcsdekas.

-ocr page 459-

Eduwâtd Mdtoß door Ooft-Indien. 427

tan bie naam aan Dc<0eo|öfer0tfbebontoen öQüocgfben/ en Btoaamen om» ondgiom
elf uuren t\'Ondgjooi, een fraap ^o^p/ fiaanbe aan öen oeöer öan een

^cbagenöaarnaRtoaamentotïteSehïras^ omtcentbe^abonb^tcn5e0 Aankoma

uuren. totscwras,

^eeje ^taö legt ojpbc langte ljan?8gcäöen en if minuten / cn op be befctS"^^\'
ojeete bon
29 grab, en 3<ïttiin in een Wahte/ biesfe^ omtccnt bicc mpicn ving.

\'t jf^oojöen tot öet tulöcn / cn bp na bef ragten ban \'t ïDcflcn tot öct
<^ofien fïccftt. gcoagtc blafete omcingö ban öoooe onbjugtbaace
öccgcn / öaac mcn nocö boom nocö öcuiö op 5ict. ^an öc ^uiö-oo^
500C ccn iBcic ban sont toatec / t gccn nict bccl minDer al0 bicc mglcn in
Den omtceft öccft. ?lan \'t cinöc ban öc blaßte/ toannccc mcn na\'t Euia
öcn toil gaan/ paffcccö mentufTcDcn ttoee bccgen/ bie mamanöcc$oo5cce
niet en ö^Higcn/ Dat 5e gccn plaatsen laaten boo? ccnaangcnaamc bailcp
ban ccn öalf mijl in öeb?ccöic/ altoaac men ccnigc bouto-cntocp-lanöen
binö- HanD^Doutoc ban
Scbiras gocD cn bjucötbaac maac op sccc
löeinig plaatfcn i cn it^onöccöfiö 5c bccocmö öoo? öaac uitficcßcnDe
toijncn/ toclfic De bcficii ban gcljccl
Perzien sgn? Docö toat Dc ^taö b€=
ïangO/ öaac ië nict pcclcfaap^ tc jicu- «öecctjD^ toaarcn\'ec muuren ban
aacöci maac tegen ujoo^Dig itggcn 5e mecfï tcc nccc/ en Dat ccn0 gcballcn
/ too?b nict tocec opgrrcgt. Wt 511»^ inpgcl^ft^ ban aacDc/ in
bc ^on gcojoogb / en met halft bcfîrccften. <0clgft \'cc fomtgb^ ccgcn tc
Sehiras balt / \'t gccn t\'Ifpahan niet gcbcucö / ïionncn bc öuljen nict jecc
iang begaan ; toant ö\' aarbc boo? \'t toatcc toccft en flibbcrig gctoö?öcn
SÖnöe/ baltcinöclgh om bccj
\'t toclft uoo? ccn gcôceltc/ b- oojsaaft bat
Dc tialbc ^rao
bp na tjrctijocfi !co<. %ïiecnfijft 5ijn \'cc ccnigc .ïBo^qucgn /
Öie ban in öe Eon gcbafthcnc fîecnen gebontob jijn/ gcigftooft ö« €oltcs
gic/ bat
Inaan-KouH-Kan Öccft boen fïigtcn. jiSicttcmin Ijcbbcn Dccjegca
boutocn nift \'t geen ccn noutoftcurige opnjcrhing toaacbig sp ♦

Spinnen Sehiras stjn bicc (©ïa0 blaascrgcn/ öaac ccn menigte ban g?o«
tc cn ftlcïnc ùoutel)c0 gcmaaftt too?ö/ toclfic öiencn tot öct becbocccn bcc
culftenbc toateren / öic in Dccsc ^taö gcbiflülcccb too?ben. jBcn maaftt \'cc
ooft bcflbcröanbc aacbcbaat-tocrft / om b?ugtcn mctßs^n in tc leggen / tocl^
^e mcn Inbe b?ccmDc ÏtanDcn perboecD/ cn msonDcröclb na
Indien, \'tci«
Ïanö
Sumctra, Batavia, cn mccc äuöcc« plaatfcn; toant mcn tocct öicc
alöecöanb£-b?ugbtcn in tc leggen/ jaself^ ftonncn 5c bc ^?utbcn Inasyn
inleggen/ toclcftc ccn sccp-soctc fmaaft baac öoo? bccfttggcnOc/ Dp öcctc
Dagen sccc aangenaam om t\' cctcn stjn. Ce öccscc oo^saaft fiomcn ö\' ^fn-
öiasncn hicc ccn menigte ban b?iigtcn Ijaalen DIc öcn In önn lant ontb?ccs
Ren Î en bic bcn fSfgoOcn - <!^lctmar0 tot ccn gcootc öulp bccfïccfiften/
Doo?blctt 5c r!ict0 cn cctcn / \'t gccn ccn gcboelcuö Icebcn gcöaO öccft.
grootc maöonictaanfcDe Üecccn Doen \'er sicö oocft altgbt cen fcöotcï of
ttocc ban opöiffcöcn/ al tos0\'t maar alleen boo? Öct gcslgt» toant Dccsc
bjngtcnst}!! na\'t bctloopöan ccnfaar nocö bpna soo fcöoon/ öl^ofsecfc^
\'^acfcijpcplüftt toaccn.

» Mm

-ocr page 460-

428 Zee- en Land - Reihen van

,lifâ?!î 5let öiec te Schiras een ouöe .JBa^quce / baar öet OBiaf-öan Sadi it?
i0 / oicii
öe perfiaanen bao? Den beflc öan öun ©ocêten acöten ; maac bit
S^bouln fé / gcitfft beel anöecen / bp na t\'eenemaal becballen. €enb)einfgffc
becöec / op een öooge co£^ / jiet men öc puinöoopen ban ccn ouö ïiîafîccï / en
boben op oen top ban Dccotg een biccltantige put / öfc fn öccsc öacöe cotsï ge»
Put daar jjauojert ©c gcbacfttc put SCCC Diep / en öeeft omtcent ttoaalf boeten in
1 vTouwen öe toööte. ö\'fntoaonöcc^ toificn on^ te scggcn/ Dat mcn öiec cccttjö^ öe
Si gevvorpeti ©wuibcn fu tolccp/ öic ban obccfpci obcctulgb toicrbcn» Cegenujoojöig
®ierden. jjet men \'cc een meukte ban 1&«iben fn nefïclcn. Ilocfj öeeft men fn öeese
^taö een anöere toonöerlnftcput/ öien ift berfcöciöcne malen gesien öcb/
toaac ban mcn scgt öat öet toatcc böftfcnfaccnftlimt/ en bijftfcn anöcce
lacen öaalöi Dat\'^ te seggen / Dat öet b\'eerfte bpfticn faarcn tot aan öe
monö ban öcput ftlfmt/ en bat öet berbolgcn^ ten einöe ban bijftien anöcce
jaren tot öc gionö toe gcsoRt i^

<i2ec t»|i öccöec aaaii/ gal ife^^ccn gebcnfttoaacöige jaaft berftaalen / toeï^
ftc boo?biel tcrtoijl top te
Schiras toacen. (genige boeccn bon omtcent öe
gcnoemöe plaats aan Den
Kan ftomeuDc ftliaagen / Dat men \'t toatec /
\'tgccn mcn ÖOOJ miööel ban ccn g?agt öoo? alle öclanöecpen boecö/ öfgclciö
Öaö/ fiuucöe Den Kan een sijncr »©unfïclingcn/ om t\'ontöeftftcn toaar Dit
quaaö ban Daaumocftt ftomcn / cn tocrtoaart^tncn\'t toater öccn gelelö öaö.
öeesen bectroft uit
Schiras in een gocöc toccufïing/ cn toel öan toijn boo?«
Sien Î en omtcent bcn aoonö ccn jong l^ecr ontmoctcnöc / Die met cenig
toilDb?aaD ban De f agt fttoam / nooDIgDe öP öem om sö» bangfi tc boegen
bp\'tgccn / öat öp ban sijn ftant öaö/ en ceu^ b?olöft met fjem te toeesen.
Gedenk- ^ccscn jangcu #cec/ öfceccfl fto?tcllng^gctrautoö/ ensccrtocl gemaaftt
waardige ^^ pgcfoon tos^/ ïjaö Dcfl «ï^uufîcïing soo toel aangeftaan / tcctoijl sp
torabre\'iÏ- ^^^et uialftanDcc b?olgft toaren getoeefi / bat öp bc^ nacöt^ fn öet
gen van een fttoam,/ Daac bcn anbec/ bcrmit^ ÖP geen tent bp sicö liab/ eenftamcc
Jongen Per- öaö öocn gecccö maafteWi (Cecfïonö toa^ öP Öcm getoelöig aan om ccn
Saaft/ öien ö\'ccrbaaröciö bccbicö te noemen, ^cn jongen ©ccfiaan fïel»
De sicö öaac öappec tegen / öcm seggcnöe/ öat öP SÖn torju ultö?lnfien/
cn öem met b?ecöc souöc laten / of oat öp gcnooDsaaftt souöe toeesen ftcaga
tigcc mlööclen Daac toc aan te toenöcn. ^cn (25unfïeifng ölelö ccötcr aan /
cn pecfïc öem nocö ecnö 500 sccc » öocö einöclp S<enöe/ bat \'ccgccn ftan^
toajs om tot stjn tolt te gccaaftcn/ troftöp / uit raasccnp en uit fcöaomte
ban sleö soa bec bloot gcgccbcn te öebben / sgn ponjaarö / en ö?ufttc öen
jongen fccfïaon öfe beccaöelöft in öcnboescm/ sulft^Datljp/ 5onbec cenIg
gcluiö ban sicö te gccbcn / öooö ter aacöe bid. i|icc op nam öp öc blugt /
en bcctroft S\'cl) ib \'t gebergte 5 maac \'tgccugt bauDc moo?D inmiööcj^ ber^
fp?eiö gctoo?öcn sijnöe / gingen öc 3®cDutoc/ öc H^ocöec \' cn öc gufïcc
ban öcn omgcb?acöte met fcö?cpcnöc oogen öcn
Kan öaac cccöt obec bctsocsï
ficn. \'t öe getooonte in
Perfien , pjanncec öe ©?lenöen ban öcn öooöe
blocö ftomcn elffcften / bat mcn öe saaft tcacöt bp te feggen / cn öat mcn ccn
Sçftcc fommc gdö^ geeft / inölen öc pactpen öaac mcc te b?ecörn spu, maac
^öcn^öaagl
geöewcö pit Seec selöen / tec oojsaaft biin öe fcöanöe Die op

Deese

Hk

I

-ocr page 461-

Wf-aa^ omArenge/i^ T^a/v een^ Jo/i^ea^ .

-ocr page 462-

Eduward Melton door Turkyen.

omhooping«! boigö j m ingÊbal ban DugDanlg een toeigecfng moet
tufu öen beleeöigöen Dcn .ï^lgöaöec gcïtncbclö cn gcbouDcn oöiclcöercn/
op Den tpcmc ÖCC öen p^p fiaat500beden joöanfgctoicÊööeöcn t\'ocffcncn/
Qip Öcn De uj?aflh^5ugt fnboejcmO. Kan, Dic jgn (©unficling öccts
pnöeïijft Eicminöe/ cnDccöaïöcnalïeücDcnftelöftcmfDDclen aantollDetocns
oen/ om öcm\'t lecbcn tc bcöouDcn / DecD regen becje ©^outoen jfggen/
bat men öcn een aanjicnUjfte famme gdDgjonDegccbcu/ 500 sp öaac bec«
bolging bJilOcn fiaftcnj maac jicnoe/ Oat jp öaargantfcönictiialuifïcccn
ojiloen/ cn Datjp öcm o?cigöc»/ aan OcnïHoning tc jullen gaan felagcn/
500 ÖP {Jcrr öcn .j^igöaöcc niet tn öanöen liclöe / toa^ ÖP geDbJongcn öcm tc
Doen jocben/ cn dnödtjït / na öen menigmaal tc öebben Doen biöDcn tot
eenig bccöjag tc toillen ftomcn / öun begeerte tc bolöoen / Dat \'g te jeggen /
3Ö» 45unfidiiig öcm
tod bafi gebonöen obcc tc Ifcbcccn. Cecfïonö bjacft*
ten JP öcm in De^cn fiaat op Dc marht / Daar öcm De ï©eDutoe ban Oen
omgcb?acötc met De
Jdbe poïifaacD ccn ficcft in De bojft gaf; Dc jlBocDfC
Deeö tccfionö öaac op öct jclbc / cn De ^orijtec öeöacDc ficcft öcm tocge?
Biagt öcbbcnöc /
öidDcn jp ccn ftom onöcc De bjonöcn / Dic nict joo öaafi met
blocö gcbnlo toag / of
ift jag Ö^^u alle ö?le öaac 500 lang ttir b?inftcn tot önn
tojaaft-jngt
ten öcde bolöaantoag; toaacnajpöcmDeboiliopenöcn/ en\'t
Öact ufr ött fpf ruftten/ DaacOe .flBoeöcc joo gjetlg in beet alg jp
in öc ïcftftecfïe
fpijjc jonöc öebben ftonncn Doen.

ï0p bectroïiften ban Schiras Den 15 êeptcm&cc / cn fttoamcn na cen togt
ban df öagen binnen toelfte tijö top niet bed bejonöccg jagen/ opöcnjcbcn-
cn-ttointigfirban Dc geöacötc maanb tc
Lar.

Lar ig öefoofo-fiaöban ccn^iobineie/ öieDejdbcnaambocrb/ cnöie
eccttjög öc tötd ban ïStonlr?gcijft öjoeg. ^ccjc ^taö Ig banccnmatdijfte
grootte / ban alle Ramen met öooge becgcn omcingö/ en ronöom cen cotg
gcboutob/ op betodbe een llaficd ban gcöoutoe fieen fiaat/
Daac öcn föo»
ning ban
Perfien befctting in öouö. IBf n Ö^cft öicc gecn anöcc toatcc / alg
Oat öan Dcn ücmd balt/ \'rtodftmcninbaftftcnbctoaacö. 3n De ^taö/
en ronöom/ öcfft men ccn menigte ban boomcn / injonöctöelD galm en
i€amarif boomen; en inbc tuinen/ mitgasDecg m \'t gebergte / jiet men jecc
bed (i^janjc-boomfn/ toaac ban\'ec eenigen ban julft een ongcmccneDiftte

jgn/bat ttocc mannen fenaautodpg ftonncn ombaDcmen. ^ ..

onbiuiftbaat maaftte / toannrec Dc gjoote cegenen ftomcutc ballen. ^It
i^b\'oojjaaft/ Dat öe Jfcanftcngcmccnlijft bpöc tollanöccg/ öicöunï|uig
uan ccnclnöban Öc^taööcb&cn/ jo lang öun bccblpf gaan neemen; toant
5P 5ÖngcnooD;aafttöicc een tuié te öcbbcn/ bccmitgöunEijOebanlfpahati
na
Ormus juiicnOeboeren / jp nooöjaftclöft ban ïicmdg moetenbetanocccn /
toannccc jn tc
Lar jijn/ Öcbbcnöf Icöcc^taö jpn cecöt / enjönöeöètnict
^oojiofö aan öle bah
irpahan bcröec tc ftomcn / bcöaïbcn nocö Dat Ocejc
^^cficn Oegiootc ödte / todfte ban
Lar tot Ormus öeecfiröt/ nictbecOjai»

tö-D r fl^"

-ocr page 463-

4ro Zcc- cn Land - Reizen van

flcnftonncn. ^ïöu^ Doet öcn bcn «©onbecncur ban bccjc pïaat0 bffTitoff^
mi lange tijDtbjagtcn/ fccöp bcnbctiaje föfmel^Doct a«ben/ \'toccnljcn
4otgcoote fctjaoc bccflccftt/ bccnntö önnfcljcptn/ öte
\'tOrmus na\'tlaöcn
ba» oc ^üOe icflgcn tc tuagtcn/ inmiDOei^ nict toeinig liomcntc ftoflen. ®aac
i0 gccn anoec miöDcl om öicc in tc boojsten/ ai^ Den ©oubccncnc ccn gcfcöcnft
tcoocni en öit D\'afgcmccnc ccmcDic atn sicöin otcse <ï3ctoe(ienuic alöcc:=
öanöcsaalicn teccöDcn.

O\'3iitoaonöec0 banLarsijnniccfigooöcn/ bicinEijÖctoccftcn/ cnbcc-
fcljciDc tacc öingcn öaac
afwectm tcniahen/ insonöccöcio fcecfcaape go?»
bfl0/ \'t gccn ccn matcUjficn öanöeiin Dccjc ^taö bccoo?5aafu.
bincic bjcngt gocöe cn jcccbcci ticnicip boojt/ öaac in^gchjli^ ccn gcootcn
lioapljanöcl mecflcö^cebcn toojö.

Èoo öcctal0 Dagen uatïen/ soo ftocl jtjn\'cc Dc nacötcn j inbocgcn
bat mcn\'cc bccmaheiiih souöe bonnen jlaupen/ inöicnöc muggen/ Oie\'cc in
obecDlocD 5ijn / öc cu^ nict cu (ioojOcn.

.(aicnljEcft een oncinöigc menigte ban toatcc-bahhcn / 500 in al0 omtccnt
Dc^taö/ \'tgccntcn öoogficn nooosahclijcft 10 / bccmitg\'cc fomtijDjï ttocc
of Djic laren bccloopcn / pnoccöat Ijct\'cc ccgcnö/ in toelchc ego öc
Karvan-
zera ,
Daac öicc bobcn gctoag ban gcmaaht / gcootcn toeloop öccft.
il^annccc öc cegcncn homcti tc batlcn / butö men öc bahhcn D\' cccflc Dag nict;
intcgenDccl (iopt mcn oe gatcn toe/ toclchcöct toatec ontfangcn/ becmit^
mcn toagtcn moet tot oat ö\'aacDe toclbcfpoclösp / cn Dat öct eccfie toatcc
De buUigöctO toeg genomen öccft. I©at D\'uitöci iina bciangö / Daar al
500 gocDco|DfCtoc/ al^oföccsebofthengcmcrnctorin-hrlöcrgtoarGn. èeU
Den öouD mcn\'cr mccc al^öjie tcgclyhopen; en toanncccmcnöcSilbcofl
penen moet / ip öen <ï5ouöctncnc / of tcmano ban syncn tocgc/ öaac te^
gcntooojölg/ jgnoc Dit toatec/ ijac hüjaaü öct ooh öicc tc lanDc ccn
\'ho|lci;;hc bogt. <0clijh öct öihtotl^ gaiufcöc (aren in öecse bahhcn blgfc/
grocjcn \'cr öuisenöcn ban tourmen In i en / ö^ctocl mcn t öoo? ccn DocB
Iaat loopen/ of öat men\'tophooht/ jict men\'ec altijb/ a!0 mcn\'cc toci op
let/
geïycH hlctnc öesdtjipin/ toelhe \'t jaaD ban öccsc tourrncn sön.
\'t ^ig DCCJC bebecülng Die insotiDecöciö in De ticcnen cn In Oc üocten Sc&cc
tourrncn öoet gcocfcn/ ölc uici 30UÖCC gcuaac öaac uit honncn gctoouöcn
toojöc«.

.jKen bctaalö ölecccn cccötboojöe bclïigöelöDcctocgcn,\' cnmcntoojboo
S^n bertrch onoecsocöt/ omtc uicetcntoatgauOcnsllöectncn\'ccultüocrö}
toant tncn 10 geljouocn boo? icöcc ©uhaatccnsehccctoltcbctalcn/ eninêa
gelijh^boo?sllbcccmunt/ bolgcu^Dc^sclfétoaacbc.

(©p ocn ccctïcn Dag ban (©ctobcc bertcohhcn top De0 mo?gcn0 tcn bpf
uuren ban
Lar, en cccöentot öjlc uuren na öcn mlöDag öoo? ccn Do? rn
ficcnagtig ianb / uitgenomen ccn 9^o?p
Tcbeikab genaamö / öaac bccï
palni-boomcn cn ccnigc hoojn-lanöcn siju. IBp namen onsc nacötrufi In
een hfclnc
Karvanzera, Chamzengi gdjcctcn. <!^cf5C l0StCclacgcnhcul0a
geboutot mct bicc Dcucen / om öe tolnö ban alle hautcn tc honncn
ontfangcn. ^Qlle
öe Karvanzeras tot fiander toc SP ban Öit maahfcl / ta

Olcöt

-ocr page 464-

Eduward Melton door Ooft-Indien 40^

Wf&t Dp malftanDcc/ tot ocootcc bcrftgtlns Dcc ïsetsigcc^/ D(e gfcc t«ïan=
pf ftoaöuto en ftodte ban nooöen Ije&bcn; maac öcDecflcn moctrntrnpten
ölpöe» / toant Deese Karvanzeras fteööen geen ^taflcn. 50« aUcöe
yu^en
/ ban Lar tot Orn:iiis toe / joöanig gebontot Dat öe ftamecé Doo? mttu
pel ban gootcn/ Die gdijft fctjoojfleenen stjn/ öebJinö ftonnen ontfangen/
f geen öen ©jeemöefingen / Die tot een 500 gebsdöigc öette niet gcbjenö Sijn f
tot een gcoote becfriffctiing berficeftt.

^e^ anöecen öaag^ brcfroftften bJïrbanGhamzengiöc^ namfööagö om^
tcent biec uuren/ becmU^ Öiec te lauöe tegen öcn abonDsIctj gemeenl^fteen
ïildn talnötje bedjeft/ \'ttoeift DeOcttebccDiaagcIpcrmaaftt- ^gienuccn
ceeDen top öoo? een onbjucijtbaare blaftte / en tjccbolgcn^ tutTcben becbaac«
iöfte rotfeu / en fttoamcn öeg abonögtetien
uuren tcKormouc, een gcoot
<®o?ip / Daac men cen menigte ban païmboomcn siet.

Bijf Dagen Daar na/ te tocetcn op Den 7 ban öe boo|nocmDc maanö/
fttoamcn top tc Guitchi. i^ier Ijeeft mcu ttocc Karvanzeras, toaac ban Öen
ccn b?p gcmaftfteftjft/ Doei) Den anöcc jcec fttoaiöïtgdcgcn i^\' bermlt^öe
gjonD nirt atiöcc^ al^ lo^ Sanö sijnöe/ öe toinD bctsducöptoijïen met sulft
ccn menigte Daar tegen aan boerö / Dat öengantfdjen ingang/ enolle^toat
Daac omtcent 1^/ öaac öoo? onb|«lftbaac gemaaftt too|0. ^lecbecbanficfsc
plaatg Öaööcn top tien of ttoaaif tenten Urai maDIccjJ gcOonDcn/ toelfter
©?outoen on^ tecfionö mdft cn boter en ccnige anöcce bccbccfdjingen
bjacötcn. 5

Omtrent anöccöalf mijï ban Guitchi binö mcn ttocetocgcn / ecntecflim ^

Ree Danö/öie gcbjuiftcUjftcc fcfiljnt/ en ö\'anöcc tec rcdjtccöanö. Mm ij

50U sicö ligtdgft in öe ftcuc ftonnen bccgifTc" / iuölen mcn geen gocöe Eclö0- I

mannen Öaö/ en\'t 5011 jcec becbaacclgft sün Die tcc flinfiecöanD te necmcn/ f

bccmlt^ öccsc toeg bol ban afg?ijfëlöfte fiellten^ cn gdgft ccn gcfiaDIg ^ooU

Öof tuffcöen cotfcn f^ / toaac uit Ijet bp na onmcgdöft i^ Sicö te reöDcn. i

ö\'^ntooonDcr^ pan öicc omtrent tocetcn ooft toonöcclijftc Dingen ban [

gecficn en fpooften te becöaalcn / Dic te öccscc plaatfe oagelöft^ SouDcn r

öoojballen; maac / gdgft öet ïuiöcn ban todnig becfianö sij» / todften

mcn ailc^ ftan torj^maftcn / öccöIcnD Ijct niet bccl geloofd, ö\' ?ïnDcce tocg / j

öle tec cccjjtfc öanö legt / todfte Ö\' eenige gocöe tocg f^ / öp na niet I

een geöuudg sanö tot Bander- Abaffi toe / cn gemecnirjft cdgö mcn \'cr maac
ccn Dag ober.
<©nDcc toegc bluD men ttoec Karvanzeras > toaac ban öc

iaatfic / öie op öcn oeöec ban Dc sec fiaat / Band-Ali gcnocmö too?D. ©an v

öeese Karvanzera tot Bander-Abaffi Sfjn maac ttocc gcootc mijlcu / cn Dc mcc» f

Pc toeg fjj mct palm-boomen beplant/ suïft^ öat5escccbccmafteftjftbalt/ j!

fao boo| \'t gesigt / al^ om öat öe^ sdf^ fdjaDutoen öe öcttc ban öc Eon b?p
liïat becöiagdijftccmaftcn. \' ^

Gomrom of Bander-Abaffi , alfoo gcnaamö om öat.Den <a?ootcn Cha- g Komft coi
Abas Deese piaaté ccrfi in acftting öeeft gcbjacöt / i^ tegcntooo?ölgccn cc= Abaffi, en
ödijft- gcootc ^taö / bol ban bede fcöoonc paftftulscu / boben De todften bc des zdfs be^ 1

öfcblöf-plaats Dcc tooplicöcn Eelf^ tcn tijöc öat öc f oitugccsen i|

in besit öaööcn/ gefcöicööe alle öcn öanöd te Bander, [joctoel

5?

-ocr page 465-

Zee- en Land-Réizen van

^ t\'Ormus tooönDcn/ bfcmité bet De bcclisflc plaat^ ban beeje nantfcfit
fiufil^. \'t^l^nodjmaacujcwisjarenodcöcn/ DatBaoderecnopeneplaai^
toa^i maac/ BclÖft mm Daar Dciöaïbcnbp nacöt in honDc ftomen/ cnaijoa
be tól tc
fto?t oocn / öccft nicn \'t met muuren bcflootcn. b\' €nQClfcöcn cn Dc
Hollanoccp öcbbcn\'cc öuii ftantoojcn/ ocJiJtt ooft öun öuifcn /op Dcn ocbcr ban
te see geboubj^, «©clijft \'töe bcficu uUjam ban bc ©ccfï jïöE ^oïf 1^/ ftas
rocn\'cc mcffïaltc bcfcöcpcu bau
indien aan/ DicftoopmanfcöapmcOcbjcu*
gen boo?
Perfien, Turkyen, rn anöcre pïaatfcnban Azie, mit^gaDcc^ boo?
ccn gcöccltc ban
Europa. (Ccgfn öfi5c tgDtbinÖtmcn\'ccccnmcnigtcban
ïlooplicösn/ maacmee{lcnDcd#fc|lanen/ \'^icmcmcc^/ cn^nDiancu/ Die
in
Perfien bjooncn / cn öaac fouöcn\'crnocö mccc ftomcn ban alle öc plaatfen/
todftc ift gcnocmö öcb / Inöicn 5e niet bcbjrc^ toaren boo? be fttoaöc lucftt ban
Bander} \'tgccnÖeubccpïIditfooIangtMfpahanteblijbcu/totö\'anöcccïloop»
dïiulh-\'^\'\'"" Hcöcntocöccomftomcn/ oaacscQljJöonDctoarcubauftoopjn/ Dicfcbannos

^C ïucöt ban Bander i$ in Dcc öaaö 500 ongcjonD cnfoo öcet/ Dat De
b?cemöcllngcn / foo fp öun gcfonöödt in oeöt tujllcu nccmen / öaac nict
ïangcc ftonncn Dlpcn al^öcmaanöen ^ccemuec/ ^anuarp/ 3Fcb?uacp/
cn .flBaaiiti tnaac toat ö\'S^\'tooonDrr^ bdangö / todftcc gffidööciö met
Dccfc tucöt betcc obcc ccnftomt/ bic ftonnat\'cc tot omtrent öet cinöc ban
^p?ll toe tooonen/ toaac nafp mccfï altcmaal ttocc of ö?lc öag-r elfen ban
Daac öc ftodtc flaan joeftcn In\'t gebergte/ altoaac fc btjf of fcjj maanöen
gun bccblijf Ijouoen/ cn ban ijet gcci lecbcn/ Dat sein oen töD ban Den
Öanöd gctoonncn öcböcn. ïE^ie gcöuurcnbc öc öcttc tc
Bander blijben gca
lijdt top\'cc oponfeaaitftomfi ccnlgcnbonDen/ Dic nict ccn^ultljunjjuiscn
gctoccftcn toaccn/ öoctod ijct gebaar Öen niet onbcftcnb toa^ too?Dcn gc«
mrcnlgft öoo? fttoaabaacoige ftoo?tfen aangetafi / toaac ban 500 fc nt-t en
ficcbfu/ fp ^cc bestoaaclöft gcnccset» ftonncn too?Dcn/ cn Dccjc genc. fing
tuo?D boojgaanjJ gebolgöban cengcelsugt/ bic öen jaolangfp leeben/ bp
blQftf ©c maano IBaact becfïccdtcn sijnöe bcgiuD Dc toinó te beconDc«
ccn/ tn gcmecnUjft ï©efi ofEuiö toefl lo pcnDc/ 105c bptoijlcnfoocictoda
Dig öcct cn bcrlufttieuOe / Datje ö\'aücming belet* "D\'?Ccabicré noemer 5e
El-Samuel, bat\'^ tc jeggcu/ Dc fenpnigc toinO; rn \'tgcen mcffröicr In te
bcctoanDcccn 1^/ (0 Oat/ 500 nifu ccn arm f been of ccnig anocc gcbritte
w fte e^\' ban iciuauD aanbal / ölc ooo? Dccje tolnO bccfiiftt gftoo?r.cn öft sdbc
zuid-wefte Iu öe öanö bïtjft/ gdpft of\'t ccn lijmagttg uct toa^/ cu of öet llcha imaï
windeiue CCU maanö toa^ Dooö gctoecfl. ^©crsc toinben ftcecfcöcn g\'\'mccnlt)ft (n öe
Bander. niaanöcnPan f^upp/ 3|ulp/ enlïuoufln^/ bod)foriKtnigcjaarfnoof!toef

ïangcc / \'t gccn on^ Dp ua \'t Iccben gdiofi souDc öcbbcn / öoctocl \'t al 50a
bccl latcc in öen tijö toag; toant Dcn ttoccDcn öag ban onse ftcm/i bulten oc
^taö aan De sec-ftant on^ toatbccmaftcuDe/ souöen top altcmaal ucrfïiftt
Bctoo?Dcn Sön sonöcc Dc tgodtjlte toaarfcöoutoing uan ttocc bcr fjntooona
Dcc^ / Daar top gcöul^bcfi toaccn. ^cesc uit ccnigc tcdicncn bcfpcuccnöc
Dat öccsc toinö aaufttoam (toantse blaa^o maac bp pooscn ban cen öalf
wuc of öaacotntcent) clepm on^ meteen gcootcPecbaa^öödö toe/ Dat top

ban

-ocr page 466-

Eduwatd Mèiton doof Ooft-Iiïdicn. 4 3 3

-tan \'t paatO fp2i«0cn / op onfc Buiïi gaan kogcu / m 011.0 tocï öfcïjt met onjc
ttiflntclg
toejouDcnöcïiftcn. ^uöccjtn rtaaiblcebfutepcuimccnijaifuuc/
toaocnabecjcgouDcIuïDcnong gcböoöctiöcbbcnbctoEci üptcfiaön/ bcnöfi«
toprep ban onjc paacbcn öooö / cn 0\' anDcccn foo ecludClg bcstecct ets mag«
tcloog/ Datjp ong nict DiaagcnïtonDcn.

^00 bcïucötöan Gomron of Bander 500 fifcuaaD cn gcbaatlijU ig / Dc IrinM^
öontoc DcngD \'cr ooft niet; toant mtn jict \'ec nict anDccg aïp jauD j cu \'i toa?
tec/ \'ttoclft men uit ccnigeöaftftcntccïit/
ig coft niet secc gocö. .^iftieaiin
fian men in Dit gcbjeft Pccjicn / iajanncec lucn \'ec Dc ftcfic toe Doen p3ü / tyaiit
öjie mnïcn ban Bander ig ecu fcïjoone Sa^sn j Docïj Dit toatcc ftomt aï jo Duuc
tcfiaan^ï^bebcfïctoön.

Ctoee^tecfiteng jijn \'cc tc Bander, ccn aan De JBcfi / cn ccn aan D\' (©ofi-
jj)be/ toaacoBöec Depo^tugccjtnïjunSSacftcnplagtcntcJcggcn/ Daacljifc
• na b?ccDec ban Bcfp?ooftcn fai to&jDen.

^efticöt tc Bander JOO scbaclDigongejonö/ en\'t bfcbïrjfbecbaïbfnbaac
foo gcbaatlïjcftjijnbc/ fefjccptenbnpcipDcn ttoaalfOen (ï^ctobet cnjc goebcs
tcn in/ rn bceöen ong na bct Cilanö Omnus obcc jcttcn, \'t gecn Daac by na biaft
tegen obcc legt/ altoaac top Dcg abonDg omtccnt fcg nuccn aanquamcn.

^it <eiïa«b ïegt op Dcfaiigte ban pagcaabcn / cn-^^ minuten/ cn op &e
Djccötcbanzs gcaaDcn-^n 30minuten/ 0apDe^ionDban^Dcperjifc{)c<0olf
ttoee goeDe-mglcn banftctbafieïanö/ cn öecft\'cc maac Djieïn Den omtrcft.
5^aac gro io nofl) boomnocb fttuiö/ inaarmtn bmb\'cr ccn menigte ban
Eont/ \'t gecn ftet goEÖ cn foo tolt alg fnectito ig. <©cft beeft men \'er Of i\'n jeet
toater / alg \'t gcen öan öen l|f mcf balt / cn öat men tn baftftcn bergar eco.

öBccDc ©ojtugcejcB t\'Ormusöbjamen/ toag\'crccn ^taD/ DaaceclUïo:»
ninociiban
Ormus. Dietnggcïpgaüoningcn banLar ijj^ccn/ gctooonUjeft
Öun Eetel- plaatg öielöcn. ^c #0|tugccjfn naöcröanö mccftcc ban
\'t ^u
lanDOrmus gctoojDcn jijnDe/ maafttcnbanecnfttoalijft-geboutoDc crtijcrc
fcïjoonc ^töö / en toelfte na Dc öccclöftljciö en p?af ijt öelDc/ öaac öccjc 3LciuO=.
aacö JOO fccc op becnibbciD ig. \'t
ijrc öcc öeuren m bcnftcrg toag altcnmaï-

bccgnlD; cn men fegt \'cc nocö gcmccnlijft / Dat / joo Dc f ojtugccjcn ukc^ j

fiec ban Ormus gcbletben toaren/ öaartegcntooojDig/ In plaatg banpjcc/
niet anbecg aïg gonö aan De Deuren cn bcnflecg jouöc toccjcn. «©cipft jc ai^
tcmaaï röft toaccn / boutobcn 5c om fictjö oe piagtlgfïc öuijcn / Dic men
Jicn ïtonDc. 25e Jpojtccgof ^tccftte toag tocnmaalg ooft fccc fcöoon/ cn
tod onbcrÖouDfn j gelgcft ooft een ïterft/ getotjö aan öe tdlige ja^aagö /
öaar je öun <©oögöietifl gtngcn plccgcn / todfte jp op ccu öoogtc gcfiigt öaö^
öen. ^at Dc ^fccftte belangö/ ötc igtiocöin ecurcödtjft gocöcfioat/ cn
fcöccö öat öe iSomngcn ban Perfien pcö öaac mcefiecg ban gcmaaftt öcb=
bcn / onöcröDUöcn fp\'cc ccn Söcfcfttng/ fidicnöc bén Kan ban Ormus, öle
te Bander tooouD/ Daac ccn 20ebcïïjcbbcc na fijn bdicbcn; maar boo? foo
bed De ^taö betreft / öie ig t\' ecnemaal bectooefi / cn öcbbcn öc llollanöcrg /
onöcr fccftmantcï ban baïlafi boo? öun fdjcprn/ öie lebsgft toeöer fteccöen/
intc nccmcn / öe bcfie macmcc-cn anöccc fteenen ban Ormus na Batavia gcs
üoecö/ om öun öuijen
Daac af te boutoen. ji^wö Söuöcn jp\'cc bed mecc

Wi Paft

Béfchrij-

* I

I

Ji

-ocr page 467-

454^ Zee - en iLand ^ Reizen van

toan töf0 gefïcept fic&öen/ 500 Den Kan banOrtnusjicli öaatctnöeïgïtnict"
tcgenacjielo/ cn \'t ijcni toeï (Iccngclijcftbccöooöcn öaö- .fSHaac jont te la^
Dcii
öun gcao?!ofO / \'t gecn / gclijcft tft gesegt öeö / jcec fcbaun en Uïanfe {$/
cn tacl geiwfS 5out. ^P becöaecen^t self^ tot in
Japon. öacnöe Öct in Oc
O? wat 5elbc ftafffen / öaac 5c De nagelen in incDcgeöjagt öebbeu } toant men
ïT\'dente ^^^^^ tocctcn/ Dat / tcc oo?5aaft ban ö\'uitfïccftenöe öette öeg lanög/ men
Ormusgoed
gelPUÖCU 1^/ Joo Öaofl ÖC fcöepen t\'Ormus gcftomcn \' öcnagclen in
gehouden jaftftcn tc öocn / toaac banicöcc ttoce öaoDccö panöen ftan becgen.
«-orden, öggjg jafifteu plaafl men ncbcn^ malftanöcc op öcn ocbcc öan öe jcc / op öat
Öct toatec öaac obcc öccn fpjingenöc/ öe nagelen bebogtigö mogen too?öcn,
öitalöu^ cenigcöagcn gefcljieöi^é/ D?engt men öcjaftftcn inDc paftfjuis
seil/ cn tncn giet \'cc alle Dagen ccnigscc-toatcc obec öccn/ tot öat ntcn3c
ua
Ifpahan cnauDccc plaatfcn ban Perzien bccboccö; toant 300 mcn öccse
boo?5o?g nieten gcb|uiftte/ souöcn DoojDc gctocloigcöcttc enöioogtcalleDe
nagelen tot fiof toojöcn.

®«ffcörn \'t Ciïanö Ormus en öctbaflclanö ié Dc sce nict sccc Diep / toaacs
om öc gcootc fclicrpen / öic in of uitöc
<Bo\\f moeten torescn / aan b\' onDcce
ftanr ban t Clianöombaaccn. ^t Sterft tc / Die amvbr pnnt ban öct€jlanö
na öe iBcfï-stjöe gelegen té / toojD t\'Cenemaal ban öcscc omcingö ßrcöt
tegen obcc öccse ^tccfttc ban Ormus, öaötscn Dc j^o^tugcfseu frnatiöccc op\'t
bafïe lanö / na öc stjöcban Perfien, omtccnt bijf èonSecofcbJccDpn ban Bän-
der , toaac onDcc sp öun gctoapenbc 25acftcn plaatfïcn\' sönbc öaac grcn bc*
fttoams plaat^toc inöet «SiianD/ cnspöaböen\'ccomtrent Dactig. IBan»-
nccc mcn cenig fcöip In De <S01f ontbefttc Dceben DIc ban \'t ^aficcl ban Ormus
ccn lianon-fcljoot/
\'t gccnccn fcin boo? Dccsc 25acfien toap/ om öct cccöt
ban ös baac In sö"Dc fioopraanfcïjappcn tc gaan ontfangcn.
vcïdïag deï ^i^ooitsouCha-Abas\'t CllaubOrmus gcftcccgcnöcbbcn/ sonöccöcöulp
enltrfiar ^engelfcöeuj toant Öcpccltaancngcfn ftcagtcn tcc sec öcbbcnbc/ toa0
ncn om or- Öit sccii s^aft boo? öcu allccn t\' onberncmen. ép fttoamen ban te faamen
mus te vet obcc ccn, Dat bcu ïiouing
te Bandenuet ttointö öulsenö\'mannen öe ftuß
"nWanï. soubc bctoarcu / bcrmit^\'CC (geli)ft icft gesegt öfb/ t\'Ormus geen toatcc i«3/
otideEhou- ölä\'t geen mcn inbe baftftcnbccgaöcrö/ cn öat bit toatcc tocHjaafig!i5?on.
den. hen snnbc/ Dc#o?tU3ces^n gcnooDsaafit souDen tnrcson oan\'tbaflc ianöte
ftcmcn om sicö baar aftc bootsten) cn öat D\'Cngclfcljcntnct öucc fcijepcn
ban öiinhant Dc^taö cnbc^tcrfttc befcölctcn foubcn cn toa^ öct bfcD?aa
füDanis/ Dot / ln gebal sp be plaaté ftrcegen/ alle be bult gelpflöft tuf»
frÖcn Dcn fÄoning ban Perfien cn b\'a£ngcïfcöcngcbcclö5ouöctoo?öcn/ toat
öc gcbangcncn bclangbc/ öat alle bc lirlllencn bcn CngclfritcnsoiiBcn toc:.
be!ioo?cn/ om Daac meöe naötni tocl geballcn te Iceuen / \'tsp öen op lo^-
gflöre fiellen/ of tot fïabcn tc maften / of öco?nljeio tc geebcn j maar 300
mcn ccnigc iBaÖometanen in bp^tabbonö/ blê fouöcn boe? öen ïsoning
tocefcn; bat in\'t tocftomcnbcban aile^bafctbanbctollcn fïonö tcftomcn/
tocltie men tt Bander souöc opflcHen / Dc ödft bcn honing / cnb^anbrcc
helft bcn C^ngelfcöcn tocbchoo?en
souöe / cnbatö «!5ngclfcöen tebcercroo?=
5aah ccn bg Dcn Colsouöcn öcbOm/ mltgaocc^ ccnfleutd Daaraf/

h

-ocr page 468-

Eduward Melton door Ooft-Iüdien. 43 5

fooiBêïöï^tJtn ïüonfns; Dat be ^tab liccbdgö / fH öat\'crfCtt|^ecOQaï>f£ljc
SÖEfetting In De^tÉrftte sÉÏcsrfouöetooïöcn; maar Êate\'€rectfr§fnaiföo
met biec (j^ojlog-fcljepeiv op Dc rcDc soubcn sfjn/
om te hckttcn öat dc
tugcÊsen jct^tctscconbecnamcn.

Ormus triiecö Dan öerraccficcb/ toaac naj^t mctbcDcdmg/öüötsf ging.
©an alle bcn ^uit / toelhc Daar gebonöen toferö/ toiecöen ttoee
Deden gc»
ïnaaht/ een boo? Den ïüoning en ccn boo? ö^Cngdfcijcn / tedbcc örsi gc^
fcöecpt toicrö in ccn gcoot ^cljip ban mecc alpfcfiig puïilten/ om
iiaLon-
tien geboeröte too?Den. ^it ^cl^pbjcnööc De flcbcn na Suratce, om b^in
öaar met biec of bijf anöeren/ Dtc gcmeenltjli olie jaarcn bcrtccftlicn/ na
Engeland tc flaan. goo öaafï öet tc Suratte gcftomcntoa^ / btoam öcn
^jcfiöent
DCC «Êngdfcljcn/ gcbolsöban olsrjn bom/ ?icD ntet öen <0cnes
raai obec\'t tnnccnicn ban
Ormus bccbcngcn > cn ccnigc öagen öaac na/
toanneec Dc ©loot bcrtrcbhcn mocfl / rcc&te mcn niaaUijöcn op allc öe
fdjepcnaan/ too?öcnDe Dc gcsonDDcDcn / toclBemcn b?onft/ ban ïtaucn-
fdjootcn bergesdfcöapt.
\'t ülcinjlc ban allen immiööd^ jijn gefdjut op
Öet Ditnftcn ban ccn gcsonöödö loffcnöc/ bloog\'cr öc b?anD in / fonöer öat
mai ooit trc Deeg heeft bonnen toecten toaac Doo? / of op toat torj^?. (SLafimü
Öaö De blamö\'anöec-toutoenbertcctb/ cnDcülofb5cecfïcrR3ö"Dc/ Ö?CffDlt
ÏJleme fcöip trgcti Den ^Dmicaal; Inboegen öat in minöec al^ ttoec wtren öe De buk der
ttocc fcöepen t eenemaol becb?anö toaren / öebbenöe De mcnfcöcn moctte
genoeg gcöaö om fjcö tc bergen, ^it D?cebig ongduft gof aan bcdc lieöen
boet om tc gelooben / öat Ijct ccn rcgtbaarötgc jiraf ban Den
ïgcmd toa0 /
cn Dat D\' «igngdfcljen öcfdbc tod bctöicnö öaööcn j cm Dat fp met O\' <!^ngcs
Icobigc tegen
Dc ïtictficnen famen öaöDen gefpannen.

aBat D\'anbÊCC ©ecDjag^-punfeu DelongenDc/ nocö öcn ïioningfaan Per- \'
fien
, nocö Ö\'Cngdfcöcn / öldDen ö«" tooo?ö ter Deeg. ^cn ïloning
toilöe alle öe ©ebangcncn öcöUcn /
500 ïtrificncn af0 IBööomctaancn /
fcggenöe bat fp / DaaC gcDoo?cn sönöc / sijn onDcrfaten toaccn; cn öcb«
benbe Ijcn na
Ifpahan gcsonöcn / om Sc tot öingen te gcb?uiftcn/ Daer öp
fcbcfttoaam toe bonö/ toieröen bc mecfïc fo?tugccscn naaöometaanfcij.
ülns^gdijft^ nam öp al fjct banon/ toaar bantjp ecngeöedtcopoe^tcditc
ban
Larltet Icggcn/ bocnöeö\'obcrigen na ifpahan boeccn/ tocctoaBCt^ ooft
Öet ^urtoccft Bd)?acöt tolecö / sElïjft Iö in De Bcfcö?öblng ban Meidan
gcfegt öcb.

©an ö\'anöere ftant fttoamcn b\'€ngdfc5cn önn tooo?booft niet tod nas
toant baar fc \'t ccrtie jaar bicr fcöepen gcöouöcn öaööcn / bolgen^ \'t gecn
öaac fp ficö toe öaööcn bccDonDcn/ öielöen fp\'cr\'tboïgcnöcjaacniaac ö?!?*
.iSaöccöanö/ fttoamcn fp foo ber/ öat s\'cc\'maaceenftielDcn/ entendnöc
ban bgf of jeé jaren sag men \'cc gecn meer. €cötcc lieten fp nict alle jas
ccn De öeift ban ö\'inftomficn öec tollen
t\'clffcöen^ maar öen Cha-bander
of l^oofo Dec ïltoopiieDcn flenöc/ Dat fp ftun toao?D niet meer cnöidOcntoes
öen0 öc fcöepen / todfte fp onöcröouöen mceücn / fttoam öeimdpft met öe
Koopiicöeny caftenöc öe tol/ ober een/ en maaftte öcn <üngdfcöcn toij^/
Dat ecu
baal / Daac booj Duisenö njitgöaalöccjS aan i^oopraanfcöap «w

t\'

-ocr page 469-

Zee- en Lani- Reii^en vaiï

fiafi/ gcm tiuee cijft^öaalöcc^ aan to! betaalöc / tcfftftcnbc onöccöcljanïf
bet obccige gclü / ^n ntci Oulöcn toiücnOc / öat b\'€ngclfcljcn ictii öceücn
opmen / nocö öat 5p in ■ t Col-öni^ fttoamcn. ©ooi ceöcn 5010\' ön
ïjcn/ Dat Dc ftaoplteöcn ftlagtig bleien Dat men öun balen bcsigtigöe / ca
5sat 5P becftïaacDcny foo mcn Ö^" foo ficengcltjft ö^^noelcn toilöc/ öat 5«
nict meec tc Gomroti jonac ftomcn. ®en anderen/ toannecc ccn iiioops
man bccfcöelöenc iJaïcn In\'tCol-ÖuiiS Öaö/ toifioen cha
-bander\'t 500 tc
maften / öat \'cc bp nacöt cttclo&cn ban b3o?t caaftten / toclfte cen Ouijc öan
Dcn ïlaapman gcfiuuro toiccöcn t cn alönä bleeden ö\'^ngelfcljcn bau öet
Dcfic gpöeelte bccflccfteti. ïtanlng tceftt ban toljcpien ten Öou^ecD;
cn aan öen Cha-bander cn 5ön fómumiscn > omt\'cccDcc ftlaac tc caftencn
ban öc öettc en fttoaöe lucljtban Gomron op \'t fpjcöigjï bcclofl tc too^öcn /
moet men nocö ttoce ten öonöccö bctaalcn- #aetoel mcn gcmccnltjft alfc
iarcn ecn-uf ttocc-cn-ttolntig öuisenö
Tomans uit oen tol tccftt/ öeö iftgc«
5ien öat ö\' <ßngr!fcöcn nict mccc alé bijf of jcó öouDccö ftcctaen ; i n öen
tïgcnt en .llBaftelaartccftftcn\'cc ooft omtccnt 500 bccl ban Den
Cha-bander,
Èic Ijcn öaac Doo? bcrpligt 0\'oogen tc puiten. D\' 4gngclfcl) n tcacljtcn uan.
öun ftant Dcn
Cha-bander mct gcïijfte munt tc betalen enöcm soo brei tc
bcDiicgcn / aï^\'t tmmcrg? mogelïjft If i toant gcltjft ö\'^ugplfdjcfBaata
fcljöppp / soo tocl al^ öc.i^ollaROfcöe / gfcntotiitPerfièa bctaalö? öocn
D\' €nsclfcöm bcrfcörlöcne fóoopmanfcöapp/\'n ban bpsonöfcr lleDcn oBöc??
\'t mecft ban öc Maatfcöappn öooigaan / cn met öen obcc ccn gcftomcH;
SijnDc/ gccbcn spsc tjcn tcGomron tucDcc/ jicö gelatcnöc/ öcu ö(ctebec=^
ftopcn > Inbopgm Dat^s® ^^Ict meec al^ ttocc ten öonöeco Daac boo? betas
!cn. iBcn moet ötei: op mccftcn / Dat alleöc tollen ban
Perfien cn ban in-
dien
uict bccpagt too?öcn / cnöat ccn Cha-bander dg€ntljjfi,nlct anbccsSI^
al^^ecn ïtommlgJ/ toeïftc öen ïüoningöaac toc (iclö / cn öicöcmtcftcnicöap
Doet ban \'t gccn / öat öP ontfangcn öccft. .lasaac öet töö om mct mgn
eigene saaftcn boo|t tc baten/ cn\'t^ilanö
Ormus tcbcclatcn/ otnöcnEcc»
3cc Cft^ afbcclöing ban SurattCj .ctïbscboSscngöanmccc anöecc.plaatfcn tc
gccücr?.

\'ta^rcn inö\'^ftöifcöc ^ec cn gefcOtcö uict opaïlétijörn/ ffciöß in onje
j^Tt)!^ Scën ban Europa. J!Bcn moet öc bcfttoamc tgo tonacncmcn / buiten öe
zctn bt \'^dfe mcn, sicö 0p \'t toatcc nict en toaagD, maanöen .f^obcmbcc / ^e*
raven rcmbcc / ^anuarp/ j?eb|uacp/ cn.iiBaact/ SD" D\'ccnigc maauDcn ban.
4sn. iaar / bat mcn öe flccbcn toenö ban Ormus na Suratte > cn ban Suratte

siaOntsus, ccötcc mct Dit onDcrfcftciö / Dat mcn selOcn laatccban Suratie
biTtrcftt / op öet clnDc ban jpebjuacp / maar Dat men /om ban Ormus
af tefïccftcp / toacöten ftnn tot öet cinöc ban ilSaact/ cn s^ïf^ totèen bófa
ticnöc ban \'^p?il / bcrniit^ïal^ öan De3©cflc toinö/ toeïftc Dcregencn in In-/
dieo bjengtvbeglnttc toacpem dBcöuurcnÖc ö\' cccflc bier niiJanöcn öccrfcöt \'ec
eccfl cctï BoQ?ö.-(©ofic:toinö/ mct öc toclftc meuban
Swratte. WiTnenoetijiï
öan bijfticn of ttointig öagen t
\'Ormlis gcboccö: too?D f öicüopoc toino afe
ktig^fteng .i§DO|öclöft ïoopcnöc / öicnö öp cbcn sccc öc fcöcpen / öic im
SüMcte
toegaanmM\'^tba« Daau^äome» 5 m tc Dcj^cc työ maften öê.

liOOga

-ocr page 470-

Eduwari\'Mdtón dóór Ooft-Indieri;

fiöopïieöeiï gfnisenlijfi ftad/ tufTtljén ö£ öacefg enögf cn-bartig bagm
mjce Sulfcnjtjn} uiasc toanneec nicn binnen bcectlcn ofbijftien Oagcn pan
Onnustc
Suraue tollgcbiagtj^n/ moct menlnße macnö ilam / ofm\'t
begin ban ^ppl / te fcljccp gaan / öooj Dien nicn alg Dan met cen JBcfIe toinö
üeoj toinö jeiïö«

_ öcn 4. ^übembec tcaöcn top bantc fcgpcpbp ccnl^oïïanfcö fcfjip / be
Meermin gcnoamö y en ttoee Dagen Oaec na/ in gejcïfcftap ban noctj b|ie an^
bccf i^oUanDfcOe ^cijcpcn/ \'t jcll gegaan jijnÖC / htoamcn top ep Oen btjf-cn^
ttoiïHtgfien üag ban öe fclbe maenö te Souali, \'t geen roacc bicc myle^i ban
Suratte afgelegen ig / cn ttoee tenSoojDcn banbe monÖDcgïSibierg. ©an
bicc
toonöcn Dc liooptonccn niet toagcug of met hJciriC fcUe\'cM^g\'na Süratte ge^
boccö/ bcrmitp Dc gccotc fcljepcn nict in öc ßtbicc ban Surattehonncn bomen /
alg na Dat fc ontlaccn jijn / tec oojjaalt Dcc fanö banßcn/ tocïhe men In öcg
fcifg monö beeft, ^c l|ollanöcrg hccrcn tocöecom / na Dat fpt)tmmcbcgctf
bjagte gocöcccn tc
Souali tc lanö öebben gcjct / en O\' Cngelfcöcn plagten ban
öcUjftcn tc ooen
5pDc Ijci nocö aan Den ecncwHocb aan Dcn anöecen gcoo?«
ïüfb tnöc itïtüictbanSuratteteïtomcn-, ttiaccfcöcct ccnige-töö öeeft Den ïiio^
ning öacc ccnplactg acn Dc laccfien gegceocn / omgeöimccjtócöcccgcn-tijö
öacc t\'aberïomtccen. <

ï£&lc nacöt/ becmlrgttip met 0cf balleniKïn öcnabonöcccfi te lattD ßWarticn/
piepen topte
Söuah, cn öcg anDcccnöacggonjc gocöeccn öcbbenDc Doen löffcn/
ccOcn top iia
Suraue j Dflct top omtccnt ttoee uucen na öcn miööag aan^
Ittoamcn.

Suïatte (gecn^tabbaneenmiöbeUiïatigegrootte/ bccgcjelfcöaptbanccn Bdfchnjving-
ïompe 3Fo?tccg of ^tccfttc / Miccg boet men boo? bp moct/ \'tjp Dat men tr ^a» smatte.
toater of tc lant rïomti ^rechte t)f cft öiec tocciig op öaec olcc ö^cficn.

g^cn «ßoiibccnciic öacc ban öccft gecn gcbieö / alg oöcc öc ^pgglnsccöten/
Die öacc in bcjctting leggen/ toantöe ^taö öeeft Öö^c eigen ©oubcrnrurbpi»
jonöcc / om oen tol cn ö\'anöcce inliomftcn ban öcn ï^oning in b\' uitficéfihing
ban öe p?obincie t\'ontfangcn. ^taög toaltei jtjn macc ban occöc\' cn öe
Öuijcn ÖCC pacticuliccen/ to?lhc geïp fcöuurcn jgn / ban cicö/ §c{ireeltcn met de«
accöc gpmcngÖE ftorpcnöjefj / om O\'pOcle plactfen
te bullen/ en te beletten öat
nicn ban buiten bcoi Derifben nict cn jtct\' \'t geen \'cc oan binnen gcöacn too|ö,
ganefcö
Suratte 5let men nict mccc alg öeectJcn ofbiiftlcn öul5cn / Me re-
bclgh toel geboutot jijn/ toacc toan\'cc bcn Clia-banderof lluofö öerï5oop#
ïieöen öjicöccft- D\'^nöcccnbcöoojcn .f^aïjomctaenfcösïJoopHcöcn toe j cn
Die öcc Cnoelfcöen en j^ollauöerg jgn niet ban öe minfien/ ö?argcnbe leöcr
©jcfiDcnt en Icöer €ommanDcur joig om De jelbcn tod t\'onöerönwöcn/
tocjhe hoffen fp opöe cedtcningcn ban öun
Compagnjen bicngcnr g^ccjc
bulfcn?t)nccötcr maccöuuc-öuijen / tolllcnöcbcn üoningWeftocfïactt/ Dat
ccnig^Fcanïicentui^indgenOomöecft/ ultbjccgöatjp\'cceen iètccbte ban >
mogen marken ^e ïüapucpnci» öcbbcn\'cc niettemin cen jeec gcmaßßrUjlt
^mgöoen boutoen/ nac\'tboojbcclDbanonjci^uijenin
Euiopa. bencbeng
ren fcöoonc Sterft; macc öe Qionö moefi onöcc Deöanögefeogitoojöen / en^
sooioie uaucen auöcc Doojgaen*

DAR-

-ocr page 471-

Zcc- cfl Land - Reizen väü

D aktie nd e hoofd-stuk.

Manieren van Reizen door Indien. Verdeeling der Offen»
houders, cn hun merkteekenen. Vreemde Kleeding en
^ieraad hunner Vrouwen. Pragt der Reizigers in Indien,

Manier van p €c töp ttißt Üecgc Bcfc^jpliig bccïigc fecioïtbticcn / 3al \'t ttlft onöiciifilg
reweu doot jyn tc fpiceftcn Uan öe nianiecc üan cicsenöoo? Indien, toclftc/ mijïii
indien. coioccl^ / ntct Hilnöcr flcmaftftdgft i$ / alg allcé toat men tn anöccc EanQ^
Den /
Nederland ultgesonöccO / öccft ftonncn uttbjnöcn / om acmaftftclöft
Uan O\' ccnc plaats tot ö\'anöecc tcftomcn. ^n indien Djcno mcn 3(cö tot öct
cdscn nict öan c^d^/ilaan mailen / nocö ban paarDcns maacallcg toojO \'cc
op ofTcn of mct toagcn^ bccboccö / -§finDc öet lanö Doojgaang t jfcn cn gdöft i
cnjoa ccnig topman ccn ^ccfïaanfcöpaacö mct jIcöboecD / julft^gcfrölcti
maac pjacöt^ öalben / cn om \'t aanöcjöanötc öocnIdöcn / of oni \'t met boo?^
bed aan ccnig ï|cec te bccftoopen.

JEHcn gccft aan cen o^ öc laölngban ?oo of ^ 5^0 ponöcti ^ cn \'t toonöcca
ïp
tt 5lcn ticn of ttoaalf Dul^cnD offen bp malftanöcc/ totöctüjcngcnban
rö^/ ftoojn/ cn sout/ naDc plaatfcn Daar mcn öccjc toaarcn tegen anOc^s
reu bccmangclö. .^oft ölenömcnjicö ban ftemcl^/ maac jcccsdöcn/ cn
Dcfsc too?Ocn InsonDccödö gcfcölftt tot öc óagaglc öcc 43|00tcn tc ö?agcn.
ïl^anneec öct falfoen D|lngt/ cnDatmcnöctoaaccnmcttcc fpocOtcSuratte
toll öebbcn om
5c In tcfcöccpcn/ laao mcn jc op offen cn nlctoptoagcn^*
351c DCC5C ofl^n idben / öocn ban al ötin lecbcn gecn anöcc ambagt. ^p
toooncnin gccnfinlsen/ cn bocccn öecöalbcn öun ©joutocn cn »inbcccn
metslcö; cn mcn öccft\'cfc onöcc öcn / öic öouöccö offen öcböcn 5 anöeccn
Öcbbcn \'ec tnccc of mlnDce /
f cn altcmaaïfiaan 5p onöcc ccn toofö / Wc eitgb
ccn ftctcn paaclcn om Dcn öal^ ö«ft öangen.

QBm öcn accjcc öccjc manicc ban reiben Doo? Indien te öocnbecfïaan/
moet men opmccftcn/ öat\'cc onöec ö\'Hfgobcn-blcnaac^ ban Dit Hanö bicc
Stammen 5pn/ todfte
5p Manaris noemen / toaac ban Icöcc omtccnt öonDccö
öulsenö
5ldcn ftan tiltmaftcn. ©ccje Hcöcn tooonen nict al^ onöcc tcn^
tcn / en ftenncn gccn anöcc otnbagt / alg öc toaccn ban öct ccnc lanö rot
öct anöec bocccn. eccfïc bccjec Stammen üemodöslcö nict alé mct
Vet^eiing ftoojtt / ÖC ttoccDc mct ct)^ / bc öacDc mct aacö-b2U3tcn gdgTt ccto\'ctcn /
Souderr\'en öooneu/ cnj. cn öc blccDc mct 5out. ^ec5c Stammen onbccfcftclö me«

hun merk-

ooft nocö op Dccse manicc. l|un ^&?lefïcc0 tccftcncn ölc ban ö\'cccfic tnct
tscKcnen. ccn cooDogtlgc gom In \'t mföDcn J^an \'t boojöoofo / omtcent soo gcoot m

ccn

-ocr page 472-

Eduward Melton door Ooft-Indieri 43^ :

ectt Sp^bößlber/ cnmQftrnefnfïreehïano^bctmt^/ Daacseccnfggiioojn-
föojlen op plühften / Dan negen / Dan ttoaalf / eben gelp een eoo^.
bansDe ttoecöe.êtatn sönop Dejclbe piaatfen geteeiftenö meteen geelegom/
paar tnet rij^-ftoi fen. ^le ban Dc Dar bc mct ccn graantoe gorti / met

ban ïjlrtfe / cn felf^ jljn beeren oofj op Oe fcöoiibrr^gttceftfnb / maar fon^
öer öaar ho?len op te piahhen. ï©at Die ban De bsecDe ^tam belangD / Dcc$è
öiagen een fall je met Jout om Den öal^ / \'t toclfe fomtgbê acljt oftlcnponben
^ffgt (toant (joestoaacDer ölt-fahjel^/ ßoc mccr ccr0 bcn D?ogee Daaraf
Öcift) luaar mcDe spult boete boojgun beganeml^baDcn / ccc5e Dungeöcö
Öoen / 5ICÖ alle mojgen^ toel Dapper boo? De bo?fi Haan. ^Cltcmaal b?Qßcn fe
ccn ftoo?0jc Pf fnocct je / Daar cen ftlcin gllbec Doogjjc aan bangt / op Dc manlcc
ban cen celtoule / ban groote al|ä cen öasenoot / In \'t toclft 5p een obergcloobig
gpfcbilftbetoarm/ \'tgcenliun p?leficrsS Daoc fn {teflooten öcbbcn. Epöan=
ßcn ooft DIcrgeïijfte Dnopjep aan bc fjalfen ftnuiiec offen cn anDcrc Dieren / Die fn
ljuuftuDöc gcboojcnstjn/ cnboo? Dctociftensp ccn fonberlingc gcnegcntöflö
Öïbben / l)o\\iï;cnDeÖ£n in tooacDc geltift bun ftinDeren/ infonDecf)cïb toanneer
f|<\'\'crgccn bebben. ^BefttccBingöec ©jontoeniénictanDcc^aï^cenfanofie
iap Docft^ / toirof gefdjllöerD / toelfte ban Den oo?Dcl af tot beneDcn roe bicc of
btjf
maa! om \'t lijf gaat / ctfen gelift ccn fcfjojt / Daac mcn nocft Djieof bief ^ieraad l
coftficn offcöo?ten on^^os: ftaö. BïinOcn oojöclaftot DcnOaï^toc / Doeusp nerviou-
ficö bloemen fn Ijet bel fnijöcn / cn Deese bloemen befcfjilDecen / met fap ban
too?teïen/ met bcrfcïjcibenc ftolcuccnj inboegen Dat Ijunfjuto ccn gcblocmöe
ïïoffcljijnttctoccfen.

(Certotjl Deese ficöcn be|^mo?gcng fjnn bccflcn laöcn / cn DatQun ©?outofn
Petenten toect opboutoci!/ cecöten DeDieljcn bolgen /
in Dc bcfïe
plaatgï ban öebfafttc Daarju gcregecD 3Ö»»/ ^fgoöop/ inDc gcDaante
äjan een flang / DfeconOom een flang öan fcé of fcben boeten öoog gcto?ongcn
löan Deesen ^fgob ftomt Icöcc cecbieölgöciö betoijfen; toaor na öe ^jics
ftcr^ öcm toccc toeg neemen / en op ccn 0^ laaöcn/ bic tot geen anöerc alg öccsc
Öienfigcfcölftrl^.

Karavaanen banftarrcn oftoagen^ snn gcmecnlijft ban nict mecc ai^
Ïïonöcrb
en bijftig / ßf ten |)oogfïf n ttoec öonöecö. ©00? ieöec is ccn gcfpan
bantlcn of ttoaalf offen/ cnccngclciöebanblec .§>olDatcn/ torïfteDcugccn/
öien öc ftoopmanfcöap tocbeöoojD / betalen moet. tocc gaan \'cc aan if öec
Sööe ban
öe toagcn / toaac obec ttocc toutoeu ftrulp\'toijj? gefpannen sijn tocl=:
"ßec elnöcn Doo? öc bier ificö\'g?3ftnegtenoaflßcöcu0cntoo?öcn / op bat/ inyicn
Dc toagcn Doo? eenige ongclpftc toeg aan ö\' eeneSpctc beel mocö\' ftomcn aoec
te öellen
/ öe ttocc öic aan ö\' anDcce sgöe gaan / öetoutocn fiöf bafï öouöcn /
en Qlsoo \'t omballèn beletten mogen*

ïBatö\'ofi^nbelanoö/ Daac men mcöe relfï / mcn ÖCeft\'eronöcr/ toeï=
fiee gang 500 fagt en gemaftf?clijftl0/ alé öie ban cen öaftftenep. .ïlSaac
boo? al moer
men Öier opletten toanneer mcn ceno^ftooptcföuucö/ öat
5ÖU Öoo?n?ä nict öaogct ßl^ ccn boet sgn; op öat / 5oa se laimee SÖ» / cn
Dat Dc bliegen
öcm ftoincntcfleeficn/ Intorlcft ccn gebal sp\'t öofi^ögetoclDjg
optoaact^ toecpen, hP «^e öoojng Dc bojfl uict cn bcfcfjaCsigb i ge\'ncft

mcn

en

uh-\'-

!

-ocr page 473-

44® Zee - erï Land-Reizen van

men baar•mmfamaaï öjocbfgf boojbcdöen ban gejfcn öccft.\' ^tt^ë óffcn W
tcnifcö öanöclcn
en Dcfficccn adöft onfe paacöcn/ cn öcbbcn boo? alle toom
nict anöecjï al^ een touto öooi öc muü / of ooo? \'t mlööclfcöot öcc ncu^-garcn.
3fn
gerne en olaftBc lanöcn / Daac mcn geen (iccncn öccft / toojöcn 5c nict Dca
(lagen
j «taa^ anöcc^ bcfïaat men 5e gcigfi dc paacöcn.

Cot gcröf Öfc l^djigecjJ öecft W«»\'cc oocfe ßieinc sccc iicfttc ßacco^\'e^/
öaac ttticcpccfooncn Injlttcn
honnen; tnacc gcmeenipboegö mcn\'ec 5lc&
Kiacc alleen fn / omtcgcmaftftclpcc te ftonncn sittcncn leggen/ toacc toe
3C5CCC bcgiiaam sön/ minöec ongcmaft^tc liJDcn/ \'t spDoo? öc öcttc ban
De liicöt/ of öoo|öc geene tocirte ö\'aöcmlngban tbjccmcnfcöcninsooöccte
ïanöcn bccoo?saaftt. ^00 mcn gcenc gcootc paftftasp bp sicö öccft / ftan
men fyn gocöcccn ö^c ooft In bccgen; toant onöcc öecsc ftacco^icg ccn
plaei^ / Daac men ccn fït^-ftclDcc / cn cenig onöec gocö In Ijeö&cn ftan;
in»
boegen Dat men In De ftaccojS sdfé gcmaftftclijft ecn mlDDclmatlge Roffcc
ftan plaatfen. Ep öe&öcn goiö^ncncnftiiffcnj?/ gclgcftal^onscftaccoffen/
macc sc öangcn nietj \'tgeen D\'oojfaaftié/ öoctod öc ttocc offen/ ölc mcn
\'et booifpanö/ ccn jccc oePic tcco öouöcn/ öat sc soogcmaftftdöftnicten
ballen.

^Icöcmlöödcnöcb&eti omöungcmaftnaöun todgeballcH tc ncmm / öfca
iicn sicö ban
Pallankinen, öaac mcnsccc gcmciftftdgft In celäö. ^ccsi Palian-
kinen
sQn omtccnt sc^ of scbcn boeten lang / cn öjlc togö cn öebben ecn feldn
Scftje of befcöutfdtjcconöom. oScnseftecfb.0?tbanclco/ Batnbotisgenaamö /
\'ttoelftmen/ nocö/angsijnoc/ butgOonrtln\'tmlööenöegcöaantcbanccn
Ijoogte öocn ftcggcn/ onöccfieunö tjct Oefefd/ \'tgeen aememlph uanfatpn
ofJl^amieec nuDc son ban ö\' ccncftant öacc in (c^önt / fiact ecn
ftnccöt / ölc ncbcn^ Dc
Pailankin gact / öd Dtftfd aan öcc5e.5ööctoe* ^ogfj
gact \'ec ccn anöcc öicnaccnebcnl / Die op tdnöe banccn^ioft ccnscftcc öingli
toantccncn / tnct ccnigcftofïclöftc fioffc bcöcftt/ bangcöacntc ai^ ccn conöa^/
Djaagö/ omöcngccn/ ölc In Den
Pailankin legt / toannccc öP Sicö omftcccö/
tccflonb tcgcn\'t ficcftcnDcc sonnc-ficalentcbefcöccmcn. !®ccsc
Pallankinen
too?öcn ban ccnigc mannen op öc fcöouöcc^ geöiagcn / ölc öacc ban öun jcugö
of soo öappcc QP afgcccgt sön/ Datscbcectlcnof bgftlen malen op een oag^
sullen af leggen.

\'t Sp öat men sicö met «nfiacco^ofmct cen Pailankin lact bocccn/ blcin
Fragt der Indien gdijft ßcti man ban aansien toil cdfcn/ moet ttointig oföartlgtod
Scn getoapcnbc mannen mct jlcöldöcn/ toaec ban ö\' ccncnöoogcn cn fglen /
cn D\'anöcccn mu^ftetten bjagen/ cn todftc mcn soo bed tcc mactiö geeft /
aipc gecnen Dic Dc
Pailankin öiagcn/ öat\'^tc seggen btec Ro"ples, sonöcc
iet^ meec 3 macc 500 Dcccl^ boben öcfcfïlg öagen ié/ gccft mrn\'cc öccsen oni=»
tccnt bijf\' ^omtijö^ boccD mcn / tot tccfien ban cen mcetöcc pjacijt ^ ccn
Dannicc ofbacnOd/ \'t gcen ö\'Cngclfcöcn cnllollanöec^/ tcc ccccbanöun
Compagnicn / gcmccnltjft öoen / cn öat
top ooft om öccsc ccöenöoo?gaen^
ban
Suratte af tot Goa toc gcöacn öcbbcn. gi^ccsc fteöcn toaftcn ooft tot uto
becscftcctödö / tnalftanöcc Dc^ nacöt# / of toannccc racn sicö clöcc^ tcc
ncec gejïagcnöecft/ becjpooscnöc/ cn alle öun icbcc acntocnöcnöc om gccn

tCÖCH

-ocr page 474-

Eduward Melton door Ooft-Indieri 43^ :

ÏÉÛÉ» U ötbcn tot obcc öcn ttfiïagen* ÏBant tncnuiocttocctcu / featlnDe
^tcocn / öacc men 5e aenncchit/ jp ccn «©ppct boofö tjctjöcn/ Dfc boo? Ijim
qcs
tconbjfieiö bo?g fïact. ^tc^e ïscggt ban IcDrc man / 500 mcntg aïgnicn \'cc
«ïet 5icö necfïit / cen Roupie, of omirent een ïialöe «t}]cDaeIöec.

veertiende hoofd-stuk.

Des Schryvcrs vertrek van Suratte. "Wonderlijke Guiche-
laarycn van eenige Indiaan fche Landloopers. Vreem-
, de manier om de Kinderen in Indien over de Rivieren tc
voerèn. Wonderiijckc bewaaring van een Banjaanfch
Kind., Gaiïhuizcn voor zieke en verminkte beeflent\'A-
mad-abat. OpmerkeHjke gewoonte der Aapen ter zelve
Plaatfe. Manier van Leeuwen te temmen. Komft tot
Agra, &c, • "

H<öbticnbc bati aïïcö tot &ct boojtjcttcn ba« onjc tcfgbaccöigBcmadit/ ^ettrek van
cn bdjaibcn onjc ^^fcnacrg / «JBiffcn-öocöcrg / cn 0?ogGrg Dcc
Pallan-
kinen,
ecu gdclDc ban acfit-cn-ttoïntig gcftapenöc maïincn amgcnomcn/
bcrtcohfecn top opDcn jcgöen Oag ban 5^cccmüec ban
Suratte, cn btoamen
na ttocc Oagcn te
Baroche.

5Ct}e Dct Hanö / Oat tuffcöcn Oecje ttocc ^tcben ig/ ig ccn lanb ban fi0o?n /
ban rijg / ban öicffe / en ban fuibcc-rieO. €ec men te
Barociie ftomt/ bacct
men tcfc&cep obcc ren ïKlbicc/ todhc na
Kambaya loopt/ cnjlcöbccboigcng
in öe (Dolt ban
öc jclbc naem öaet ontlafïcn,

Baroche ig ccn gcoote ^taö/ bccgcjclfcöapt bauccnouoc^tccfete/ Olcn Earochc.
toen bcctoaccloogO ijccft t\'onbecöouöcn; macc fc Igban alïe tijöcn jccc bcc=
maecö gctoccfl tcc oo?jacrt ban bacc ïïtbtec\' todfte ecnbpjonöece dgcnfcöap
Beeft otn
alOccöauöe Doch tolt te maften. Ce Dejcc öojjacft fg \'cc ec^l gcootai
toeloop ban alle Oe DoeftcnöcgïSgftgbanöcn
»©?oötfti.f©ogoï/ öacc men\'t
omiaft ban toatec nict cn fjccft. js^en tnoct te Decjec plaetffe Oe tol Betalen
ban alle
öc rtoopmanfc&appcn / Die \'cc In of uit gebocrö too?D€n. O\' Cngcï»
fcöcn\'ijebbcn \'cc ecu feec fdjoone logic
/ bp Octodfte top op Oen Oag ban onje
aetiftotufi ccn JCCC toonOeclp Ding jagen.

^00 alg top\'t<i^ppcröoofö toaren gacn bcg?ccten/ fttoamcn\'cc eenfge
^nnö-ioopcrg Bcm piaaen/ ofïipBenö»ecc totlöe aenooen ban ietg batt

IPtftft Bun

-ocr page 475-

4-42. 2L;ee\'\' cn Land-Reizen van

wonderiij ï)uii ftuiifï tc $feti; waccopjgn nicuto^gienflöelö ö^m ja&e&ömbcöom atttf
keGuiche- bj302ï)en/ Hafte» 3? een accwt öuucaan / toaac i» 50 cenige pfcce ftctencn
eS In" öecDcn glaepcno too?l>en / \'t gccn gcaggn sgnbc toanöcn 5P sWj We om Dec
Indiainfche öieotc ïfcftaccti/ öclnjenöcccnonbecöjaacïtifte ppDaac Doojtetjacn; macc
L»ncUo£crs. fy^ ly^eß oaDticn f?» Ocftctcncn met toeg getoojpm / of mcn fton niet 5ieu/
bat on" öcï Dacc
in minft Doo? gemengt toa^, ©ecüofgcn^ natn cen ban öcn
ccn filcin (iuftjc öont#/i cn gct #ppccöaofo/ tuac boo? een booml^
oacc af gcmacfettoüoc öebbcn/ä toacc op öem occje ccn naam nocmcnöe/
öcöcfttc öcn 1l.anö!aopcc 5irö\'t gantfcö? Ucöaam mct ccn ftatocnc Jaften/
en bicï op ö\'aecöenccc." Cccfionö aflöPtocccopccc^/ toi^öltöontjctoeï
ccn^ 500 ftaog opgcfeöTotcn / cn toannccc öP Dc Dacöe maclört fclföeöaö
gcbaen / fttoatncn cc taftftcn met botten uit. ®ocn ön De biecöc mael op«
llaiïö / Ö4Ö öcbaam a! blaöcccn geftcecgen / cnua öc bijfDc maci jag mcn \'cc
btoeifet aen. ^cn l^ieöïftant ban öe plact^ toa^ öicc tegcmnoo?ölg / cii
niet öulben fionnenöe / Dat ftcidcnen soöanige Dingen met bccmaeft aena
fagen / fei Conö uit/ foo öacH ÖU Qcsicn öaö Öat bccjc ïicöcn uit ccn öjoog
fhjftfc öont^ in minöcr al^ ccn öalf uur ccn boom ban bier of böf boeten öoog
mct blaöfcen cn blocifel Dacc acn tuiflcn te maften Oatöp nooit öet nacöts
mari-souDc uitDcclcn aan allc Dc gccncn/ öic öacc langcc na blccbcnfiaan
ïiijfteii. 3&itbccplicöte öct (©ppccöoofö Dccfc licöcn met een ftlcincbfccrcing
u laten bcctccftftcn / toclfte mct B?outocn cn iStinDcccn ban plaet^ totplactp
tcifcn / eben geltjft Dc ï^ciöcn^ tn
Europa öocn.

iCcgcn Den aöonö bcctcofiftcn top öan Baroche, ont onö na Broudra tc
bccbocgen. Baaulgft^ IjaDDcn top ccn mgi afgclcgc / of top ficccgcn öe
JCIDC Eanbloopcc^ in \'t oog / DIc top öc boo?becöaalOc Dingen öaööcnslcn
öoen / cn tocl öacfl bonöcn top o»^ bp öen / toant jp bcgonöcn gcrccDs
fcöap tc mahcn om öun tenten op cc cegtcn. b?oegfn öcn tccflonb /
of 5n toel sobanig een boom toUöc maften/ gonDcc sicöJcbcDeftftcn. gjn
ÖPt ecifi fcfjccnen jp öaac niet tocl aan tc toillen 5 maac toannccc top öcn ticn
Roiipies bclooföcn / fp?ong\'cc cen boo? öcn Dag j cn öebbcnöc on^bccs
3oc5)t cen toclnigfc met öun aan ccn ftant tc toillen gaan / bccmitéöp banal
onéöpöe&öcnöe bolft sön ftonftnict tollöc laten sicn/ flaft
öp fiohfe (n
b\'aacö/
om Daac soöanlg ccn boom of te maften / ai^ top^ öcgcccöcn
tc öcbbcn. (Sccfïonö Daac op fnccö
ÖP t«et ccn fcöcccmcg een gat
onöcc Den oftf^l / cn toafcötc mct blocb/ öat uit öccsc toonö ilcp / \'t ge^
öagtc fioïijc ban alle ftantcn. Cfjan^ sagen toa ö^t S^öc allcngéftcnö
Öoogcc/ cn clnDdgh tot ccn Boom gelgft öc boo?gacnöc too?bcn / na
bat ÖJ5 tot bgf bccfcöclDcne cclsm sicö tcc selbe plaatse scfnccöcn / cn
t\'clftcnä metöct Wocö öcn fiam^ban sijn boom tod tcc öccg getoaffcften
öaö. \'fe bcctoonöecö / öat ih ö\'cccfic maai gccn blocö aan snn II*
cöaem gesien öaö 1 macc al^ ift \'ce nu op nlcuto^ na ftecfè > bcfpcucöe
ift
aoft nicE\'ftct minfïctccïienöaec af / cnsdfi^/^ al0öp#\'»at»t opö£fte !/ fton
menuic^ce«^ öe plact^/ Dacc öe fnecöcn gescebentoaccßgrtoccfiT\' ban\'t
obcclgc bel onöccfcöelöctt«\' Üp sou onö nocö mccc Dingen öeö&cntótcn fïcns
mimt. bccmitt Jïc tiÄ og Danbcn fttoam
/ feon mm öcm öaac nict toe

bjcn?

-ocr page 476-

Hduward Melton door OoMndien. 44 j

B?ciiS«i / om toat oo?5aöR Rön Ut nict toectm / ïjoÉtott top Bem sf nota
JooDcn} aïfecnUjR Ö? on^ / Dat fp öp natï)t fjclj tmt ÖCf 3e Dlnsen
titct m
öcmoÊlDeu.

JDp berUeten öanÖecscEanöïoopfc^/ m 01150tom öiröoïgtnöc/ fttoa^
wen top opötn ti\'cnDe öan öe öooinoemDc maant» tc Bróudra, \'t gffisven Ktc^nka
gcoote^taöi^/ ineen gocöeïonD^öoutoc geicgen/ enöaacccn^ccöcHijan=
öel in öocft gcöicöen too?ö.

®9f Dagcnöaac naRtoantctt top t^Amad-abat 1 een öccgrootfie^tcDcn Amad-abat
\' banindien, öaac een sccc gcootcn ftoopöanöct in 5i|öene flofcn/ goiiöcne
en 5libece(€apijtcn/ ^aïpetec/ ^niftfc/ en mecc anöcce toaccn/ gcöaan
toojö. üicc placfjt een ^agoöe te 5ijn / toelfte De liiaöomctancn in öcfitting
genomen gebbcn / om öaac ccn iBo^gtiee ban te maften. €cr mcn öaac tn
tcecö / gaat mcn Ooo| öjie gcoote ïjobcnof plaatfcn / beWoccO mctmarmcc-
liecncn/ enmct (©aïöctijcn omringö. Suöenöaröcnïjófmagmcnöcboet
niet scttcn / sonöec De ^0ocncn uit te tccftftcn. *t SDinnen^ öan Dc nao^gucc
iJ?op fijn Jï^osaifcö becclcrö/ sönöc\'t mccPe gcDccïte ban agaten ban bers
fcïjeiDeneftoïeucen/ toelfte men uit Bet gcbergtcbanKambayattcftt/ \'tgccn
Öiec maac ttoee öag-ceisen ban Daan i^. iBcn fict \'ec bccfcBelöcnc <©|af-fic^
öcn oan ouöe SCfgoöifcBe ïtonlngen/ toelfte gcipfoo
beel ftleine fiapclletje^
OPSÖ"
i®05atfcö stjn / met ftleine macmecepilaccïi/ Die een ftlcin gctoclf/
öaac Bet <!3?afmeeobccöcftti0/ onöccficuncn.

fïanöc .i|0Q|ö-toc(i sijöcban Amad-abat loopt ccn ftlcinïJïibiectjc / \'t gccu
in öcccgcn-tp/ ïpcïfte in indien öjie of bicc maanöen öuurö / sccctoijöcn
fnel toojö / cn alle jaccn groote fcïjaDc öoet. ©an gclijften gaat Bet met alle oc
Sibicrcn ban Indien; cn toannccc De regenen opöouDcn/ moet men gemeen^
lijft nocö toel
fE^tOEcïten of ttoec maanOen toagtcn/ eec men öoo? Die ban
Amad-abat, tcc plactfc Daccgecnbjugl^/ ftantoaöcn. iBcn beeft\'ec toel
ttoee of ö?le fcöuiten
j macc mcn ftan ?cc fïcft bp na nict battöicncn / alé toan^
stccc ftcttoatccsoogetoclölg fncï nict mecc cn loopt/ cnfeïf^bani^mcnnocB
ïangctöömet Betobccsettenbesig. ^c boeten maften öaac sco beel fïanft^ ^
nictban/ cn gebiuiftcn/ omban ö\'cene oeöcc tot öcn anöcc te ftomcn/
niet „;ank7om
anöcc0öï0Be£ öclöan ecnböft/ \'t gccn fp mct toinö bullen/ en öat fp fïcB dekindeie»
iulTcBen Dcbojfi cnöebuift baflbinöcn. Sfilöu^stocmmen allcDeffcgtclut= i"i«djen
öcn/ 500
toel manncnalïi bjoutoen/ oüeeDccse cibiec; maec nocö b?cemDec vk^n^\'
i^Öcmanicc/ op oetoemcfp öun ftlnDercnöacc obcc boeccn. Epnccmcnccn voeren,
conöc öcröc pot / öacc ccn monö ban omtrent bicc tingeren Boog aan 10 / bo^
bcn öetoelftemenDc^ftlnö^ Öoofö (toant in Dccsc pottcnscttcnsusO
ftan sien
«Itlceften. ©abcc of Jiocöcc stocmt acötcc Öeese pot / cn fïoot 5e

Stocmmenöc joolaug boo?t / tot fc aan öcn oebec gccaeftt (0. Doet mgi
öcn ecu facft gcöcnftcn / toelfte mp ban eog-gctulgen t\' Amad abat becöaalD/
en öle
ai f aanmccftclijft i^ om öier geen placts te öcböen.

EeftecSBoec cn3ijn©?outo stoommcnop sobanlgcentoij^oöecöeclbicc/
Ql^ icft öiec boben gescgtöeö/ en BaDöcn een ftinö ban ttoee jaccn in een pot
boo? sicö/ \'tgccnsp alstocmmcnöe boo|t boutoöen. ©mtcent in\'t miö^
Den ban öc aipièc ncftomen sijnöe / bonöen sp baccgep^en Weinc sant^

m m 3. " öattlfe

-ocr page 477-

444 Zee- cn Land-Reizen van

Daiift/ öact CCH öcoowWftftf öooitiBp ïag / todfie\'t toatcc met stcöfjaöge^
fïecpt. ©aöeefliet Öepot/ öaacöctßfnöintöag/ Oaec tegen aen/ om
ten i»?lnfgfe tecufïcu» <i5eltin ö|t nu janOcc gccugt nfet gefcöicöcn ftonöc /
fpjong\'ec
ceti fïanauit Ottoajteïgüan bcn öoom^ tuclfte tcn ijalöcöoben\'t
to.wec oiccüen/ in öe pat t)\\miöetä oaet Oftonacpal Panfcijjtfi 500 ge^
todölg iigenamen jfftiOe/ Oatje Öitn Simien gcenmcefïec toaccn/ ïietcn Oc
pot D^ijöen/ toeJcftc OcBiPicc tuegpiccöe/ tectoijl 5« nigonbetoecgehjftacn
oe bajt nan öe üoorn&Iccöcnfiacrt. 0 titcettt ttoee mijlen ïacgec mafcötcn
Sicöcen 252iijäeit met Jtjn ©?outo en een ftïein ftino/ omPecöolgcng te gacn
eeten. ^ecjc jagen öcpot öan occcc op ïjet toatcc ftomen aenöip\'ben / en
*t ftoofö öan een ftinö tcn öaïben öoPcn öc monö nitfiecftcn. ^cn ^cnfaen
fidöc Jicö tccfionö in fiaet om öet ftinötc öelnen/ cn \'ec bpscftomcnjpnOc/
fliet öo \'£ na öcn oebec* ©e ®ionto / ban öacc ^inö gcboïgo / ging fïcaftg
öacc tia toe/ om\'t onni^detoigt uitöe pot teftcpgcnj macc jn öaö\'ec joo
öacfl ö^cc öanö nict toe uitgefïooftcn / of Oe flang/ Oic Oic ftinö gantfdj
flCcn Iceö gcöacn öaö/ fpjong\'ec uit/ cnjieö om öcg anöcce ftinögiicöacm
toïingcnöe / \'c geen ncbcng jtfn JlSoeöcc fïont / fïaft ön \'t in öcn ftalg / julR^
Oat fjCt fn een oogcnblift fiiccf. ^ir joo ongemeen gcüai uccöaagöe Occje
acme luiöen
jod getocïölg nict/ Ost ftet öen nietgeïoobenDccö/ öat öctgc^
fcöieö toag öoo^een öcimdpe fcöiftftingban öun(@aö/ öie öen öundgcne
ftirfö afgenomen öaö om öcn toecc ccn anöec tegccöcnj inboegcn Oat juin
eett oogenbltft ÏJcc jccc tod obec getcoofi toacen. Ccnigc tgo öacc na \'t "gc^»
cucötöan
beejc toontteclijftc jaaft tcc oojcn ban ben eccficn Boer gcftamcn
Jtinöc / ging ÖP^ na öen anöcc toe / om öcm teseggcn / öoe \'t grgacn toag /
en öem jtjnftinö toeec af t\' eiffcöen / \'t geen ecu gcoot gefeiiiï onöec Oecjc ttoce
öeeö ontfiaen/ bctocecenOe Oen ttoceöcn 25fnjaan/ öat Ijet fiinb öem roes
bcöoojöcA en öat jün <13oö öct öcm gegeeben öaö/ inoeplaetg ban\'t geen/
Oat öoo? Oen fïang toagotngcb^agt. i0m fto?t tc gaen\' öc pactijcn ft toa«
men dnbdtjft boo? Oen ïüoning/ todfte bcbaï/ Oat Öet ftinö toeer aanjijn
©aocc tcc öauö jonöe gcfïclö toojDcn.

©c ^njancn ïjcbbcn een gcoote eccbicöigödö boo? 0\'?llpen ; jdfg boes
Oen jn\'ec ft5 eenige ©agobcn / toclftcn jp gain acnbiööcn. t\'Amad
-abac
jnn öiie öuijcn,/ Die boo? ©aflöaifei öienen / f!i5a»accöd£» bcw? ßocjen cn
(BITeh/ npen/ en anöcce jicftc en bccmtnhte Dieren / cn men b?eiigtbacc
alle öe gccnen / todfte men ftan binöen / otn j\' \'ec te bocöen. Ccnöa jonöer
t;c opmccftittg bccöienööit/ öat ieöcc öiiiggöag cn b?ijaag alle oc^peu mt
Oenabnucfcftap
bauAmad-abat öoo? öun ctgene ingecbtnggcjamentlöftjtcö
na öe ^taö becboegen/ en alöaec op öe öuijen ftiatttcccn/ wclftt ieöcc *cn
ftldn platfe Öeööcn / Daar men gcöuucenöc öc gcoote öetten op gact fTapcn.
B^cti inifi niet pceje ttoee Öagen op öc gcOagte platfcg cenigc cyg?;/ öicffe/
juiftec-cieö/
joo\'ê inöe tijö ig/ en anöccc Diecgdijfte eet-toare»/ te b?cn^
gen ; toant jo^ O\' iüpcn bp gebal öun getoaanlgftc bao?raeCr Oacc niet en
baiiöen/ jouöen jp Oe tigcfjclen of pannen/ Oaec\'t obcclgc Occ öuijcn mee
beöcftt tg/ altcmad a«i ftuftften b?ccftcn/ en een gcoot getodö acnccgtcn.
tfiecflACt eipft pp temectów/ ^tO\'Ulpmiiooit eeten / \'tgccnje albao?eiïg

nict

U^ondarlij-
ke bewaring
van een
Jcimi.

Gafthulz^a
»oor zieke
en vermink
te.beïflea
t\'Ainai-
abk.

Opmerke-
lijke ge-
woonte
der
Aapen.

-ocr page 478-

Eduwatd Melton door Ooft-Indieii 795

nict tod acrooftcii öfB&m/ m öat 5e/ fccsetct^mittfgen/ boojöcntof&o^
meiiöcii ïionner 5010«! / tn ten öecsen cinöe bciöc &un ßaifif« 5oo bol pions
pen/aïsS\'nfentnoödörtf^.

.©a bat bjp on^ t\\b?e öagen f Amad-abai uitgcrufi öaöbcn / b£Cti;ofthen
tob ban öaac op öen
17 "©ccemöcc / cn fttoamcn op öen a i tc Chitpour.

Chitpouri^ cenrcocïnft-gocöc ^taïr/ alsoogcnaem&teroojsaaftbönÖcn chitpow
grooten ftanöcï/ todftc Öaac gcOiccbcn toojö in öic gcfcöiïOccöcöocftcn/ Öie
«icn Cliiffen ijcct. ©icc of bijf tjonbccö tcccöcn ten suiöcn ban öecse ^taöt
ïooptccnfticinSibicrtic/ toeiftec^ toater secc gocOi^»

€bcn buiten ocesc.^taö/ miööcn in ccn gcootc bïafttc/ sagen top ccn
bïccmöc
maniccban ireutocntc temmen/ \'t todcft alöu^tocgingö- ^HScnMani« vm
binööc lecutoenttoaölftrceöcnban umïftanöec/ mctö\'acfjtcrficbcencnaanL^\'^"«« \'s
cen touto/ \'tgcen mct bdöe ö\'dnöen aanttwc öiftfte fïaften bafi i^ / öic op
ccn cccötc ïinic toc! Diep in ö\' aacöc sgn gebtfligö. Scöcc oan Deese Iccutoen
öecft een toutoom öcnöa!^/ \'ttocïft DclSccficr^ ÖccsdbccinDeöanöljous
Dcn. ïiccöt tcgcn obcc \'t cccff c touto
toojö in^\'gdtjft^ op ccn gdpfte linie ccn
öuöecc ftoojt gefpanncn
/ öie cbcn 500 b|ccD i^ alé öc plaats / todftc öc Iccu\'
toen bcfïaan. Cuffcöcnbdöc ïact mcn centoytitc ban omtccnt btjftien of
Sdllcn tEceöcn. I^et touto nu / öacc Dc Iccutoen roet ö\'acötccfic pooten
acn bafiSD"
Qcmaaftt/ bangt 500 ïoé/ öatjc by na metöc boo?flc pooten
tot acn öet anöccc touto
ftonncn fp^iiigen/ öacc öc gccncn/ Die öen tergen
cn tnct fiecntje^ toccpcn/ metöct Ildjacmobcc gaen leggen. ^I^nuöcngcs
tccgöcn lecuto uit aï sö» ßcacöt na öit touto toe gefpiongenip/ ruftt öem
Den löfcficc/ met Öd touto Dat öem acn öcu Ijali bafi gcmacfttl^/ t\'cis
ftcn^ toccc tc rug. öccsc manier gctoénnen Sp se alleng#cn^ önn bcta
tooeoïidö Qftc ïpggcn/ cnmet öemcnfcöen tc bccftcecen / sonöcc öen tcbc;»
ïceölgcn j toaec toc men on^ seiöe Dat
tnen gemec»itaft bÖf of sc^ macnOcn ban
nooöen öaö.

©Icc öagen na Dat top ban öc gcöagtc pïact^ bcrtcoBften toacen ■ bonöcn top Bargant.
oné tc
Bargaiir, Dacr tnrn ecn sdiecc tol acn öm Raya of betalen moctj cn
op öen 30 ban öc boojnocmöc macnö fttoamcn top tc
Chalaour.

Ghalaout löccnouöc^taD/ op ccn bccg gelegen/ omcingö mct muuren/ chaiaoui.
cnban fcnsfcc ongcmtiftficpcn toegang. €fi:tööj?toa^ ödcenseerficcfte
plaaté; mactioo?öctnö isS sc bjptoat bccballcn. SSoben opOen pcrg t.é ccn
fiacnöetoatec/ ftopDanig een mcn ooft bcucDen sict/tuffcöen\'t toclRcnÖcbOCt
Dc^ bccg^ ÖC tocg iä om na Dc ^taö tc gacn.

©ccbolgcn^ fttoamcn top op öen <j Sianuarp öc0 ^aar^ te Mirda, jsys.
«fn gcootc ^aö/ macc sccc fttoalgft gcboutoOj en op Dcn 17 ban Dc fdbc
maenö tc Baojana, ccn ^taö/ Öacc D\'^nöigo Öic conD 1^/ Plat gcmacftt
Ban,a„a
ibojö; \'ttodftölec ecn ccödöftcH öanöd bccoo^saeftt,

(3Etoec Dogen Dacc na sagen top on# tc Vittapoyr, ccnfctc ouÖc ^taD/ vucapow,
bacc bed tooiicne tapijten gcmack toojöcn j en op Dcn ccn cn-ttolntlgfic
fttoamcn top t»
Agra» altoacc top on5e<!Bddöccé/ todftc top ban Suratte
mcoc genomenhaöDcH/ oo?lef gaben/ alsoo top banboojnccmcnibacencec
»iQc tijö t\' Agra te bccblöDtn/
cnDat mcn sicö insJgdpéDacc bauDlecgdijfte
ïieücntodboo^sienftan, ?

Agra,

-ocr page 479-

Zeè- cti Land • ELcizen vaii

V Y F T IE N D E H O O F D - S T U K.

Befchriivingvati Agra. Vegt-{>Iaats dct Elephanten. Prag-
tigc Graf-ftcden. Gewoonte der IndiaanfcheAfgodifche
Vrouwen van zich met de Licliamen hunner afgeftor-
vene Matinen te verbranden. Vreemd gevoelen der Af-
goden-dienaers- raakendc de zielen , der menfchen na de
dood, öcc.

Befcbiijvlng
ranAgra,

;t-p!aats
phanten,
ft

drachtige
Gïaf Ste-
den.,

AGra ïcgt fnccn sanbfgc 3£anb#öoutoc/ \'t ofcn öaacBp besomtc iift^
(ïrftenöc öcttebÉroo?5aaftt. \'t Ce grootfle ^raö ban
Indien, cn
filcc boojmaalj» De getcl-plaat^ getoeefi Dec ^üonlngcn. ^e öuiscn Dec
<!5?ooren3iin fc&oonen toeï geboutoö » maac DfcDec gcnieene Iicöen öebbcn
nict^
fcaap0 / nfct mccc ol^ fn alic b\'anöccc ^tcDcn ban Indien, fiaan
ban malftanöcc
of/ enjfjn conöom metöoogc muuccn omcingö/ uit
b?C€^öat öun©?outocn gcjlen mocöten too?0cni fnbococn öat mcn öicc utt
tocl afmcctcn ftan/: Dat allc Dccjc^tcocn nict^fïcclijft^öe&Dcn/ geïijftonse
<2uropifcöc^teDcn.

Oat\'cc Occöalöcn aanmcrftcïijft^ t^ Agra^ié/ öct ©aïci^ öc^ittofl
ningp/ bmcben^ ccnigc fcöaonca5?af-flcOcn/ 50a inal^ omtccnt De ^taö.
^it ^alci^ i^ccn gcoot gcbaectc meteen DubbclDc muuc omcingö/ op Dc
todftc mcn ccnigc ftldnc öui^fc^ gcboutoO öccft boo; cttclijftc (Sfflcicc^ ban öet
ï^of* 2^cl5ibiec Gemene loopt\'ec boo? bp; Docö nict 500 Dicöt/ oftuffcöcn
D\'uitccfïcniuuc en0c5Bibi€ci^/ ccn gcootc plaat^/ Daac DentoJnsfijgn
dcpöantm Doct bcgtcn. J©en geeft oceje piaat^ em^ê 6p B^t toatcc gcftoob
5cn/ om Dat Dcn €ïcpöant/ toclcftc Ö\'oöcctolHningbcöoHDca öccft/ in ccn
onuitfp?ccftdt|ftc casccnpsöiiDe / ^ncnöcm in lang nict toccr tot beöaccnsouöe
honncn
bjengcn/ 500 mcn Öcm niet inöc iïibicc D?ccf/ toaac toe men Dccjc
ioo^Ödö gcDjuiftt. macn binö aan öct duDc ban een öalbc-picft ccnigc bunc^»
loccftcn/ Dfcccngcootefïagban ficögccbcn/ todfte mcn in öebjanö ficcftt/
om öcm nat toatcc toc tcfagcn/ Oaacljn nict 500 fiaafl ttoce of ö?ie boeten
Diep in i^ / of öP begint
tetfhnb te DcDaccn.

ïDat öe <©jar-flcDcn bdangö / todcftc in cn omtccnt Agra 5ön / mcn siet
\'CC3CCÏ fcöooncn/ cnin ccn gcoot getal; toaut öoac i^bp na nict cen
manöe ban öc0 ïianing^Haram of©|autocn-öuiê/ öic D\'eec-sucöt nfct cn
Öccfc ban fïcö cenpjagtigc <i52af-ficDc tcDocn iïp?cgtcnj toaac ban Dit bol^
aem Dc boojnaamflc oo?59alt i^. JPannccc 5c gcootc töftöömmcn bccga?

occö

44^

-ocr page 480-

Eduward Meltôn door Ooft-ïndien.

ïjfcö öelftfii / souöen 5c oaarrté ua Mecha toHlcn trehRen / om »ïöaat san
|)èt <®ïöfijan
Mahomet oansleulijftc gefcöcnhen op t\'cfércn/ maac öcn
Groten Mogol, öic niet cn öcgcccö öat öet gcïö uit fijn lauD gaat/ fïaatöm
fccr Sdöcn \'töcdof toc öan öccsc öcöcöaact tc öocn; cn alöu? ttict öun röft»
öommcti uict tocetcnöc uit tc regten/ öcfïecöcn sp\'tgcöotfie geöcdteöaac
öatr aan öeese <0|af-flcöen / om eenige gcöcugcni^ Uan önn naam na te
ïaten.

^ ©anaUe\'öë(ï5?af-^tcöcn? iüdfte racn t\' A|^a sfct / i^öfeöc^ öcmaïin^
öa»
Cha-gehan ÖC PjaQtigfïc. ï|p ÖeeÖ SC C]Cp?cfTdp Öicöt bp öcn Tafima-
«an maften / oaoc alle De ©zccmödlnnfcn annftomcn / opöat ccnicDctse
Sien / cn sicö oöec Des? Sdfé öeedijftöciö souöe bcKbJOuDcrcn. ïïiccsen Tafi.
üïïakan ié ccn gcootcn Bazar bcftaauDc uit se^fjobcn/ altemaal mcc galöcs
epen onirlugö/ onöcc öc vcdfteu ftamec^ tot tooon-plaatfcnöcciüooplicöcii
geftigt sön. \'t (i^? ïf ban Deese
Begum of Koninginne-Sulcana tCU #û(îeH
banöc^tatï langé öclïioiec / in ccn gcoote mct munten beflootctts plaat^/
todfte in parftcn/ gdöft alleen tuin/ bcrörelöi^/ öocö mct öit onöerfcödö /
öat / tcr plaatfe öaar top sanö ïeggen / men niet onDer 0al0 toittc cn stoarte
macmer-jieen stet. ^n\'öcesc pfóat^ tcccö men Doo? ccn g^oot poitaal/
toaac na men tecfïonö aan öe fllnftec^ öanö een fdjoonc galDccp siet / na-öe
Sijöcban
Mecha getegen/ Daac of btec ntfTen fn sgn / InDc todften öe
Moufti sicö Op öegetooonlöfteuuccn ftomt becbocgen/ om\'t gcbcöteöocn»
€cn tocinigjc bcröcr aïjJ ^ct miööen ban bc plaats / na be sijöe öcp toater^ /
Sict mcn ö?ic platte fo?mcu/ boben malftanöer opgcrcgt / met bicc toojn^
aan öe bicc öoeften ban ieöcc / en öe trap ban binnen in / om tcc uure Dc0
SebcDö te coeöcn. ^ben op fiaat een seec pjâgtigc 35om / öle ban binnen
en ban bulten met tolt
niocmec beftlecö <©nï>ec bcejen Sict me«
een leöigc <0?af-flcöe ; toant öe Begum i^ bcg?aben onDcc ecn gctodffd/
\'tgccn onöec ö\'eecfïc platte fö?mc ^c sdbc bccanöeringcn/ ölc öiec
onöcc in öcesc onDccaarDfcöe plaat# gcöaan toojbcn / toojöen ooft boben
conöom öet <0?af geöaan ; toant ban tijö tot tt^bcranöccb mcn ban tapij«
tcn/ ftanöelaac0 / en anbcce Diccgelijftc ^icrilöc« / en altijö öeeft mcn
öaac
ccnige Moullahs om tc biDöen. IBct öit toccft öeeft men ttoee-cn-
ïtointig .jaCÊtt tcegebiagt / Ôoetoeï\'crgcfiavigttoinSiâôulscuô mannen aan
ar&ciööen.

Cha-Geban gab fïjn <©wf-fie&e aan ö\'anöcce s^öe De#5Ribicc0 begonnen-
te maften; maac öcn oojïog / Dien öP met fön Eooncuftcccg/ bccb?aft5ön
öoojnccmen/ cn
Aureng^zeb, Die trgentooojbig op ben- Croon Sit / fjceft
ficö
nfct bed bcftommcrb mtt bc sdbc tc loten bolcfnöigcit. €cn <©ntman!=
^c / Dist gcbfcD ober ttocc öufscnö ftcggéftuccötcn öccft/ f^ gefïciO tot öe
ÏBacötee /
$00 tod ban öc <0?af-fïeöc öc0 Begums, alsï ban öcn Tafimakan,
öaac öe Sdbc Bp legt \'

ÏBaï öee?af-fieocn Dec<©htmanben bcïüngö ; öie Beööen «fiaat een platte
fo?me / met bier ftleine ftamertje^ aan bc bicr öocften.

3Banuccc men t\'Agra ftomt ban bc ftant ban Debly , binö mcn ecngroo*

Bazar, öetoclftc^n tuin (iaat/ ©ai

-ocr page 481-

444 Zee- cn Land-Reizen van

Dec ban Cha-Gehan bea?acbEn ïcQt. 23abcn \'t po?tacï ban bec jen tuin jict
men fijn <ï5?af
gefcDÜOccö\' beöcftt met cen gcoot jtuact hlccö / met bccfcöcf^
bene toojtfcn ban bJit bjag t cn
ttoee ©atccg ^efuijtcn acn öc ttoee einöcn*
lilen
bcctooooccO ftcb flctoeïDig obcc Dat Cha-Gehan, tegen\'tgcDjnib öec
mifionicwrt^n / toelfte öc öeclöen in een gjnujcl bobben/ öccjc febilöcrp
baac adceöen fjceft i macc öcbecfïanöigficngeiooben/ öat jtiïftggefcöieöig
tcn luflgtc Dat Dcnlféoning fijn ©aöcccnppecnigcbcGtnscicnbanöcJBtg-cu
^tacrc-hönjï ban öc ^cfuijtcn gcleccö ïjaDDen- SÏSacc D? öaö De jelbe in»
toiliigiiig ïn een anDecc gclcgcntöeiö niet boo? fjcn; toaut jcftcc öag een jicBcn
^Ccmcnicc gaenöe bcjoeben/ Dacc ÖP fccc bccl ban öieïö / en Dien öp met fcec
acnfïctilijftc bcöieningcn bcccecö^aö / en bc SIcfnijtcn / toclftecg öuig öicöt bp
öat ban Dcn geöacöten \'^cmenicc jioitö / tcc jclbe tijö öun fiioft öBcnöe lupcn /
toacc ban\'t geltiiö öcn ïftoning gctoclDig raigöacgöc/ bccmitgöl»toclboo?^
j^ig Dat Ijct Den Jicfte becbcelen jouöe/ bebal öP met ccn s?am gemocö/
öat men Dc ftloftban öacc nemen/ cn acn öcnöalg ban ftjn Clcpö^ut jou<
Dc önugcn; \'t geen ban flouDcn acn bolb?acöt toiccD. Ccnigc öagcn Dacc
na Den ïtoning fön Clcpöant tnct Dccjc
ftioh/ Dic alb?p groot toag/ acn
Dcn öitï^ Jicnöe gaen / geloofoc öp Dat een joo jtoacc getofgt öem jouöe fton^
ncn bcDerben / en öeeö je Derö^^lben Ut plactfcn b?engcu/ öaec men je tc^«
OfUtooo?öig nocö
5iet.

Eiet öacc boo? foo bccï De Jitab Agra en öaec <©?af\'|leöcn bctccft; \'ftfaïnu
cen jaeft gacn becöaicn/ toelfte gcbcucöetcctijgl top ong bccblijfaïöaec&ieïs
Den/ enöacctftoog-gctutgpbanoetoeefJben.
^\'^rdS^ \'tS^ nocö ccn out»c grtooonte onöcc 0"?ïfBoDcn-öfcnaerg ban Indien,
fheAfgodi-öat/ DcnlBanftbmenöetc<ïecben/ öelï^cDutocnooittooutocnftan; in«
fche vrou- bofgcii Öat, JOO ödcfl öen M an oberiecDen ig / De ©?outo acn een ftant gact
h met de ^^ bctoccncn. Ccnige öagcn öaec na fcöeccö men öacc \'t Düïc af/

lichaamen toamttcc fp jicö tc gclgfi ontbloot bpn allc De fieca|cn / Dacc jp «acr licftaein
hunner af- nicöc placljt op tc p?oiiftcn / nccmcnDc Dcb2afcltttcnbanö»ïccatmcncnbcea
"en/ toelfte öcJUan/ öacctcoutocttöe/ öacc acn öaö gcöaen tot tccftcri Dat
fp onöcr öcm gcflelö / en oen öcm gebonöen toag / cn fp blijft öct obecigc ban
jait Icbcn in öacc öuig / jonbcc öacc mccc alg öc minfïe ^ïabin gcaot tc jtjn/
n plaetg öat fp fïcö boo? öccn Oaec
meefïeceg jag. ©ecse campjalige (iactg
bcratiöcring öoet öcn \'t ïecben öatcn / en fp tolüen fïcö Webec ïebcubig met öun
obccicöcnc .iBanncn ïatt;^ becb?anöcn/ alg \'t ober ige ban öun öagcn tot ccn
fmacö ban oi öc toccelö tc Icebcn. ©ocg öicc bp / öat öun Bram incn of ^jlcsi
fierg öen ftoopcn Doen/ bat/ alöug met öun .ïüanncn ficcbcnbe/ fp toccc
ttict be jeïben in ccn anöcc geöcclte Dcg toccclt^ met
gcootcc ecc en geneugte
jullcn ïcbcn/ cn öat Öun <©oD Ram, ecc fp in\'t buuc Den geeflgcbcn/ öen
toonDccïöfte Dingen faï opcnbacen. giet öacc De ttocc bctoccg-rcDcncn/
toelfte Oceje campjaïigcn Doen bcfïuiten tot fïcö met öc ïicöamcn ban öun
lüuuncn te Doen becb?anOcn.

.ï^Saec men moctopmecften/ Oat ccn ©?onto jicö met öctlicöacm ban
öacc 3®an nict becb?anOenftan/ jonöcc Da cc bcclof toe te öebben ban Otn
<0oub£cneuc tcc pïaetfe/ öaei; jp öaec tooon-plactg
öeeft/ en öeeje <©ou^

mannen te
vej;b£anden.

-ocr page 482-
-ocr page 483-

Eduward Melton door Ooft-Indieri 43^ :

bïcncuccn / Wellie iBaöometanen sijn / tn bie öetse berbroefitc oetooontc
ban
siclj seïben om öai^tcbjengcnincenQcutoclï)ebbcn/ flaen/ sonber mct
DClb Dacc toe gcRogt te sÖn / bcn sullig ntct ligtclijb toe. iScn anberen sgn\'cc
rtct al^ bc ©joutocn/ bic tocbubjcn sonber hinbcrcn blybcn / bjclïicn mcji bcrs
ftan gecn licfbc boo? öun iBanncn geöab tc öebbcn / inöien 5c nict moc^
öig genoeg CH SD^ï om sicö met be selben / na öun Doob tc bccbjanbcn/ en bJcl»
ftcnöit gcb?cft banmocö/ soo langö5Pl«bcn/ bco? ccn tceftcnbattfcljQUbc
bcrfltcftficnfian/ öic bit bcctof ftonncn bcr ftcttgcui toant/ toatbctocbutocn
acngact bie ftinbcrcn öcb&en/ bccsc mogen sicö gccnfint^ met be licöinncn
Öunncc
afgc(lo?öcne Uganncn bccb?anbcn; cn bc?te ban bat bc getooontc öcn
Dacc toc becbinDcn souDe/ too?b Öct öcn toel uitö?uftftclgft gcbooöcu in \'t lecbcn
tc blijbcn / om so?g boo? b\' opbocöing öunncc ftinöcccn tc ö?agen. ^e gccncn/
tociftcn bc«iöoubcrneur^ gccnfin^toillen toelaten/ 5tcötcgacnl3CCö?anDGn/
b?cngcn \'t obccigc ban öun Icbcn boo? in gcoote boetbaccbigöcbcn / cn in toccs
fien ban bacmöcctigöcibtc boen; maccbc sulftcnsgn gemeenlöft arme of ge«
cingc lieben; toant anbccfin^ sicnbc fttoanfui^/ Dat aïlc bcbccmaningcn/ bie
fpacn bccse boo? öun eigene ©?icnbcn cn boo? bcBraminen tot sicö tcbcrb?ons
Den opgefioofttc ©?outocn ftonncn boen / nietten bermogen op öct bcrblocfttc
bcfïuit /
\'t gccn sp genomen öebbcn ban op cen 500 tojccDc manier tc (ïcr bcn /
enOat tcn anberen öun a^cöeimfcbzijticr^ öcn ccn teelten Doen bat mcn öcn
Dc öanbcn gcsalft öccft / fiacnbc fp öcu cinbclijft toe te boen / \'t gccn fp toilUn/
\'t toclft gcmccnlljcftmct tef5ctooo?Dcn gefcljicb/ dat ze voor den duivel zul-
len loopen. ji^lctfcmln bluö mcn\'cc tocl onbec bccsc <ßoubccncur0 / bic
gobb?ugtlgcc cnfco gclbglcclgönlctcn SD"/ toclcftc öct gccnfint^ tollicu toc^
fiacm

Soo öacfl bit berlof bcrhrcgen / Dcgint aïlc öun musijft sicö tc laa?
tcn öoo?cn/ cn gaan fpop öct gclult ban trommel^/ fïuitcn/ cn anbere
ölccgcli}fte Inflcumcntcn/ na öctöul^ bonöcn obcrlcbcnc/ ban toaar fn öet
llföaam bcrgcfdfcöappcn tot op bcn ocbcr baneen ribicc of flaanbc toatec /
Daac\'t bcrb?anD fal too?bcn. ftomcn aïlc bcl^Sagcn cn B?ienbcn

ban Dc IBcbutoc/ toclftc met öacc.fisan toilfïccbcn/ Ijacc geUifttocnfcftcii
mct Dc griuftsallgöelö / Dien fp In D\' anbrcc toccclö gaat Ocfïttcn Cot bcfc
örutoelgftc plcgtigödö/ ftomt fpopgctoolö/ gdijft opöacc23?uiloft^=-Dag/
cnmcn gdclö öacc In segcn-pjaal tcrplaatfe/ bare fp bcrb?anD sal too?^»
öcn, ^nmlbbd^ maften oc bobcn-gcnocmbe Inflcumcntcn ccn groot gc?
fcöal/ toaar toc ooft nicttodnig ödpcn bc flcmmcn bcr b?outocn / blefjaac
bolgen / cn bic llcbtjcnsS tcr cere ban bccsc rampsaligc fingen. ^e Brami-
nen, toelftc ö^ft bcrgcsdfcftappcn / bermancn öacc onbrrtoljl tot ftlocfta
niocöloödö ; cn bede ban onse Curopccr^ gcloobcn / Dat / om ö^ac öc
b?ecse öc^ öooD0 tc bcnccmcn / toaer ban Den mcnfcö ban nature ren af»
fdj?ift öccft/ fpöacc ccnigc b?anft ingcbcn / todfte öacc öc finnen ontcoccb/
CU liacc o!ie angfi fU fdjjift bcnccmb/ bien bccsc tocflcl cn boojbcrdöfdcn
puöm
ftonncn brroo?saficn; toant bc ^?icfïcr^ öfDbrn öun bdeng base
op / bat bff5ecßn}p3aligcb?oiitofRficö clbuö cm beu öal^ gaan b?cngrn;
bcrniit^ allc öc todftccn/ todftc fp
500 aan ö\'armen al^ aanöc bcencn

-ocr page 484-

4 5 0^ Zee- cn Land-Reizen van

IJeUbcn/ mitggaberg 0«n ©Jifïccaöcn cn cingen &m/ natsatöcllim!«
toen DecbjanD jtjii ban cccHtg ttjege toc ftamen. ©algeng öen llaat cn
toböam öeejec becöliuae inenfcben/ jijn öcejc 25ja5dettcn\' öecje ©jj fïcs
taöen/ cn
öccjc cingen/ ban gcoatc of fticins toaacöp; vnint oaac js Dc
cyftcn ban g
ju3 cn jilbec bcö&cn / jyn öie öcc acme licöcn ban ftapcc of tin;
maac jutoeclcn öjaagen je nict / toannccc je ficö gaan bccbjanöcn»

öe Ucrfcöeiöentöeiö öcc pïaitfen oan Indien toajöen öccje ©joutocn
op ö^icöecöanöc manicccn becbjan^; öacb öetoijl anöccc iSeijtaccd gcbjag
ban ö\' auöecetusec manieccngcmaafttfjebbcn / jaïift aïlecnlpft banDicgeenc
fpjccfteti/ öaac ift / gdyft ift Dicc booj gcfcgt Dcb/ oog getuige ban getoccfl
bcn.

Ecftccc ©jouto bccïof tot ficD te bccbjanöen gcftceegcnöcbbenöe/ toiccb
met een fooöanig een toeficl/ alg Diec boben gejegt ig/ tot omtcent ecu Dalf
biecöcnöeel mplg buiten öe ^taö aan öcnocbccöcg0ibiecg gcb;agt. l|icc
fionö ccn ftlcin Dat)« opgccegt Pan elf of tbjaalf boeten in\'t biccftant/ \'tgeen
gcmaaftt bjig ban cicö en ban alöccD^nöe ftlcin bout / tuffcDen todftccg
borgen Dicc cn öacc potten met olp / en anöece bjanöenöe floffcn gcplaatfi
toaccn / om tc fpoeöfgcc alleg Doo? De blam te bocn bccflinöen. ||n öit
t)utfc fiaptc öe ©?outo meteen blpmocöig gelaat / bccgejdfcDaptbanöcn
ouötfic Dcc
Braminen, Dic ftaacv na Dat ^ op b\' aacöe toag gaen neöccfit»
Stn \' aan een pilaec/ todfte blaft in \'t miööen donö/ enöaccietggdufteen
goofopeuiuto ban fjout aan gcmaaftt toag/ om met Det Doofö op te fton^:
ncn leunen / met bc cug tod fïgf bafi bonö/ op Dat fp/ öc öcttc ban öe
blam geuoelenöe/ Daac nict uit cn jouöc ïoopcn. Ccctogi fp in öecje gc»
fïalte jat / ftnaautoenöe gefiaöig Daac betel / plaatfle öen
Bramin \'t licDaam
ban Daac JBan ötoacg obec Daac fcD^ot. ^^mtccnt ecu Ijalfunc Daö fp in
becjcn fiaat gcjctcn / toanneec ben geöacDten
Bramin uit Dc D«t fttoam/
en fp met luiöcc ficmmc cicp / öat men \'ec öc bjanö in jo uöc fïceftcn. €ec
fionö jag men öe Dut ban alle ftanten in öc blam / öie fïgDcmd-Doogbccs
l)ffce öoo? Dct intoccpcn/ \'t gecn Dacc .ülSagen en ©?icnöcn öceöcn ban bccs
fcDdöcuc potten met olp j t todft met fuift ccngetodöiggcraaggcfcliicööe^
Dat men \'t iiacutodtjftg jouöc Debben ftonncn Dao?cn Don\'^ccen / \'ft laa/
fiaan öat men \'t fcDjecutocn of ftccmcn ban öccjc dcnöigcbjouto jouöc get
Doojö Debben. iSa öat öe licDamcn alöu^ tot afftDe becb?anö toaccn»
jocljtcn öc
Braminen , \'t gccn Dcn / gdöft gcjcgtig/ ban ced)tg tocge tocV
ftomt/ tctocctcn / öc 25?a5dcttcn / (©oj-ficcaöcn/ enïïingen/ todfte De
©?auto boo| öaac öooö öaö aangcöaö.
nlf\' «J^audöig b?cemö ig ooft öct geboden/ \'t gcen bcejcUfooöcn öienaacg
riode^ ö^\'b&en cahenöe Oc jicjen Occ mcnfiröcn naöe Dooö. gp gclooben/ öatöe
dienaars jiclcïi ult ÖCC mcufdjcn licöamcu PfCljuijcnDe\' aen <DoD aangcboöcn too?s
taakcodede öfo / todftc bolgcug \'t Icebcn / Dat je geldö öcbbcn/ öcn ïicöamcn aan»
She" toijff om ce bctoaonen; inbocgen öat ccn jdbe pccfoon mcec malen in öc
aa de dood. tojcdü öccboo?cn too^ö- ^00 nu eenig mcnfcö een fttoaaö Iccben gcboccö /
e« tat allc ongcccgdööcöen gcndgö öctft getoccfi / fiuucöc <(5aö / jcggcn fp /
flin jid in Dct licö-iem ban eenig, buil bfc|i/ gdp in ecu cjd/ ccn öanö/-

ec«■

i

-ocr page 485-

Eduward Mdton door Ooft-Indien 451

tmftat/ fn 500 boo|t^/ om In öccscbfcfniaöfitfte giijarsenlfffu boete ücii
fpn mj^baöcn
tt Dt>cn. sielm/ Bie in Be licßaniüi üaa litiijcn obic.-
gean/ gelooben fp griièfelg te jnn / i>ai bat fp Dffft &icrc-}iOf\'èfi"»\' 3(ïHt;
fiagban ojoDljelDÖoMOen/ en \'ti^ gaiorg/ seggcufp/ toarimfc reit nunfrfj
tb« ren tiacje (ïaact In beïianDfitrft/ omtfmgejuftsßligln\'taiiEtc Irtbtu
temaften.

<!5clöft fp Deese obergang ofberöuifïng berrEbellific jielen in bellcöamfn
Dan onrcbelpe bleten bafïetp gelooüen/ öfDbfn 5p cen effcöjiïi bmucnig
DIfC/ öoeöenig Det ooft 5p/ te boobcn / nlt bjecg ban fcftuibig te slmacn b«
toDö ban IemanD önnnecÄgcn of®?ienDen/ DielnsooDanigtenlfcDafm
Doeteboct.

Boo een mcnfcf) / gebnucenbe fijn ïeeben/ beugbelgfie babm öetft gc-
Daan/ -gelp bcDcbacrtcn cn aclmocffcn/ öoubcn ip/ bat fpn jlcïln öet II-
cöactti ban ccnig magtig
Raja of anöcc Etjfi Pf cföon obccgact / ble Dc geneugte
Dc^ lebcn^ genieten gcUjft ccn bcrgclbing Dcc gocDe töccfecn / tbcllic fp I« anDece
Ilcöamcn gcbaan öebben.

.Hlcn binö\'cc ooft onDcc ïjcn / Die Dtoac^ genoeg sö\'n / omöunfcöattcn
Dp öun lecbcn tc Dcgjabcn/ geltjft mccfl allcöc cnftcnbc^ftonlngrtift^ban
Azen boen / ten einöe fp / öun 31CI na öunbocö ftomenDcob(ttcgaenln
Öet llcöaem ban cen bebclaer of anbcr acm menfcö / Öun tocblugt ftonncn ne«
mcn tot öet gelö of öc gocDcrcn / biclftc fp bcg;abcn öeDbcn/ om fïcö In
Du^Danlg cen gcbal uit Dc nooD tc ccöDcn. ^^it D\'oo?;aeft / tbaecom \'cc
foo bccl gouö^ cn $00 bcc! ^utocclcn in
Indien Dcg;abcn > tn
moeten gciuelDig «rm bjecstn / soosenict ict^ onöcc D\'aetDc DftNö««
öcbbcn.

31U a ZE^

-ocr page 486-

4>- Zee- cn Land-Reizen van

ZESTIENDE HOOFD-STÜK:.

Des Schrijvers vertrek van Agra. Vreemde daad van een
Elephant. Krijgslift van den Veldoverfte Aft- i^an om de
Fortres van Dultabat onder de magt van den Grootea Mo-
gol te brengen. Begraaf-plaats van Aurcng-zebs eerfte
Gcmaalin. Bcfchrijving van Golkonda. Maniere van
Regts-pleeging der Koningen van Golkonda, Menigte
van genieene Vrouwen of Hoeren, &c*

„ , öat ton jeflim bagm t\'A^ra on^ berWijf ge&ouöcn cn toccc ccn

vti ^^ uicittoc gcleiöc ban gctoapenöe Ucöcn acngenomcn öaööen / ücctccltacn.
^ ■ ton ban öaac op öcn scbcnöcn Jpcbjuarp / cn fttoamcn
4 öagen öacc ua tc

Goualeor.

Goualeor ccn gcootc Staö/ maachtoalgftgeboutoö/ gclijft ö\'anöerc
Goualeor. 3lnö{aanfcöc ^tcöcn. Z^ gelegen lang0 ccn berg / toelfte
50 ten tocftcn,
ïiceft / cn ö(c na\' öobcn toc met muuren cn too?en0 omringo 2|n öccfen
omcltrg jijn ceuïge fïaanöe toater? / toelfte beregenen maften / en\'tgcen
ÖJfc gesaaiö toajö i^ genoeg om öe bcjettlng tc boeöen/ \'ttoeift öoet öat
Öcesc plaats boo? een öec be(ien ban
Indien gcljouöen toojö. Op \'t Ijangen
ban öeesen öceg / aan öe 4^ao?ö-toeß siJöe / öeeö
Cha Gehan een 3Lu(i-
Bui0 boutocn/ ban toaac men öe gantfcöe ;&taö ftan obecfien / en\'t geen
boo? een Jp3?trc0 of ^tecftte
50U ftonnen becficeftften. 25cneöen oit ftui^
Sict men becfcöciöene 25eelöcn becöebcn in ficncot# geftoutocn / toelfte altcs
maal öe geöaantc ban öuibcl^ Ö^öö^«\' #nöcc anöecen ijS \'cc ccn ban ccn
ongcmeenc grootte.

fcöect öat öc iB jöornetaanfcöe iCtoningen fïcö mccfïcc^banöecse ïan»
ben gem^aaftt
öe&Uen / Jä Dit Eu\'1-öuiä of öeese ^rccfttc ban Goualeor öc
plaatä/ toertoaart^ fp öc #jinfen en <i5joote l^eeccn (iuucen / toanneer fp
ftcti ban öun pecfooncn bccseftcccn toillèn.
Cha-Geban Doo? lifi op öen
Ccoon gcftlommensijncjc/ öccö aïle bc p^sinfen en gcoote ï^cecen / toelfte
ÖP geloofac öem öinöecUjft te ftonnen toeesen / bp öe ftop g?öpcn/ en na
\'Goualeorbaecen; miec ÖP Uctöen altcmael leeben/ en D\'inftam!ïcnöun=
ncif goeöecen genieten.
Aureog^aeb fjjn ^aan leefo \'ec gantflö an=
bec0 mee; toantUJantieec ÖP cenig gco^t öectoaart^ fïuucö/ öaetljp
Öcm na negen of tien öaaen becge^a^n; toacc in öP M aïöu^ ö?aegt / ten

cinöe

-ocr page 487-

Eduward Melton door Oofl-Ihdien. 453

«inïie öct bolft niet scggcn foubc / Datöpecnblocb-öoifilgïStonmgl^ / tecïftc
naam ijem ongcttoijfrtb na foubc gaan; loDIcn l)p olie Dc geenen / tocihc lip
aibu^ (jcef^c boen (lecbcn / ooo| D\'oogen öan een Irbec om [jal^Dab Deen

. ©an Goualeor, öaac Vup bccnacljtcn / öcó anbcccn öaag^ bcrtcoftftcn
SÖnöc/ fttijamcn top op öcn
14\'oan Oe Uoo^nocmDc niaano tc Nader. ccn
flrootc ^taö / gelegen op \'t ftangm öan ccn 23ecg / boben op De bJdfte ccn
foojt ban ccn ^tccfttc flact / ölc geltjft a!| ooft öcgantfcöe bccg/ mctmnus
len omcingö»^.

<®P Den 17 fttoamcn top tcKollazar, ecnftlcln ^tcbctjc/ tocïftcc^^n«
löoonöct^ aitemaal ^Efgobcnblenaarg" sijn Êoo al0 top baar binnen fioiis
bcn te trcöcn / fttoamcn \'cc ocljt groote ^tnftft-n fóanon^ aan / toaar bon
Icbec boo? ttointig offen boo|tgctröftften taicrö. 3l!c()trc aan ging ccn
ßtoote en flerftc €lep!)ant/ öie / toannccc b\'(©jTen cctdoc ongcïnftc tofg
ontntoctcn/ Daar 3c ntct tocïboo?t fionbcn/ mct sijn fniitt dc fluhftcn boojt=
(liet. 25a|ten De,^tab/ laug^bc gcootc toeg/ siet men ccn menigte öan
Stoace öoomcn /
Mengues gaiocmo/ en op becfc^clbcne plaatfcn / Dlcljt
bp DCCSC boomen / ccnige ftldnc
Pagoden, toclfte IcDcc Ijnn ^fgoD boo? Dc
beur IjaDDcn fiaan. g^cn
<Ölcpt)attt boojbp ccn Decscc Pagoden gaanDc/ ,

baac tijp Dicöt bp fionDtn om Dccse ?Bctl![crp tc sicn pafferen / g?ccp Den \'SCf; Eiephant.
goö / Die Daac boo? flonD / todftc omfccntböf boet Ijoogtoa^/ Inf^nfnuit/
en toierp ö^m
500 bcc cn fooljoog/ öat Ijpiu bicc fiuftftcn b?aft. ©crboU
0cn^ floeg ÖP\'cc nocö CCU/ bie boo? ccn an öer e
Pagode flonö/ mibben Doo?.
«ßcnlgcn gdooföcn/ öat öcn geen / oic öcm bcfliccöc/ öcm baac opafgcf
tigt / cn öcm ccn tccften öab gcDaan ; maar ift fton sulft^ niet brmerftcn /
ijoctDcl öc lücutoigöctö banOc
jaaft mp gcfiaöig ö\'oogen op ftct bccfl gcbc^
jllgo öab Doen öouöcn. «©nDcrtuffcöcn sagen oc 25anjaancn Dit mct cen
fetoaaöoogaau/ sonöccccötec Ict^tcDuröenseggcni toantsctoaren rarec
Ql^ttoce Duiscno (leeft bp bit gefcöut / altcmaal oolft ban Den ïioning cn
Öoaictancn/ uitgenomen öc Utonflapdj! / todfte €ngdfcöcn/ l^ranfdicn
cn HollanDcc^ toaccn. ^cn ifóoning ftuncDc öit fóanon na spn nêgfc / óm
5cb
?ulftt tc toojbcn tegen cen Raja, Die gijn bebdcn nict öao toiiicn nafto^
tncn.

5&cnttoee-en-ttolntig(lcbanDc gcbagfcmaanbjpc&juarpbonöcn ton onf
tc
Serooge, ccn grootc ^taD / toaar ban be mceflc ^ntooonöcr? ^an? seronge,
aanfcöc ïiooplicbcn cn i^anötoccher? sö" > \'t S^f" ö\'oo?5aöft ié öat mcn
3lcc ccnigc ÖU\'Sf" ö®" ßeen binö. llicr too?D ren grooten öanöcï gcß
?crben
n alocröanöc gefcöilbcrb bocft / Chis gcnaamb/ toaarmcDcalijctficcötc
Öolft ban
Perfien cn Turkyen geftlccb Iö / cn baar mcn 3icö In bcrfcftclDcnc
anDcrc lanben tot bcbbc-cn tafd-ftlccbcn ban bicnb. ^It sdbc flag ban
bocft tnojD
ooft op anberc plaatfcn alg tc Seronge gcmaaftt/ maocbcftoa
Icuccn baac ban SD" 30® Jf^bcnbig nict/ cn 3c gaan af/ toannccc sc bifttollg
getoafTdjen
b3o?bcn. tcgcnocd too?bcn bic ban Seronge, 0»^ nierc 5c
Betoafrcöcntrio?Dcn/ öof ffÖoonbcc. 5i&aac loopt ecu ifiibicc / todhcc
^toa«
tec
bc ftcagt öccfi ban DccS® Iccbeubödö cn luimee aart Dc ftolcuccn tc gccbcn.

1.11 3

Nader..

KoIIazat.

-ocr page 488-

45\'4- Zec- cn Land - Reizen van

fifci; cetis^^^t«\'^ ff iijtjan öaeftacmaaï«/ \'t gccn 500 nffffceftcnï!
tinnenfsjn
Mt mcn \'f b!c. fcli aaac aijoo tocl Doo? hau jiên/ al0 ofOct
tiacru tu jsl. \'t oen ÏJoopIicicn inct gcoo^lofa een enhcle cl oanöitöoeft tc
ücrnacrrn: maac too?a Ijct seioc altcmaal Dooj Dcn Oouöecncuc PcclïuucD
bc32 {jft ;5»fccail ban Dcn «©^ooïrn fBogal / cn doo| öc boo?naamßcn ban
Ißt
$?af. \'c Ijiec af/ Öat öc ^utrana^ cn De ©?outoenöcc45?ooteï^ecccn
§if!i ïjcmbam ciicohftcn boo? öelicttc Doen maften / Qljooöcnftonlng cnöc
<i3?oottn üfumaali fclKPpeninljcnDaoiDecscfïjncöcmböentesicn/ cnalDu|l
te öoen Danfcn.

fttiïlTcöcn Agra cn öfcjc plaatd trcftt mm öifttoiï^ gantfcljc bagcn boo?
bjugtbarc {anöctpcn / ötc altcmaal mct fioojn cnriiäbcsaciösijn/ cnban
Seronge tot Suratte foc balt ftetlanö nacl) toe] 500 gocö. (©clüU öe <©o^pcn
fiicc 5ccr fiiclit bp mailtaiiörr sgn / rripDmco op 5!jngemaft / cn mcn maaftt
bc
tocDtfuüict langer clé tmn toil.

©s)f öagf n na Dat top uit Seronge gctrohhcn toaren/ tc tocftcn op öen ac^t-
fsi-ttointig/ïcn jpcbjuarp/ fttoamcn top t
\'Andy , Daac ccn Bibicc loopt/
todftc 5icl] tuffctjcn Banarou CH Patna in oèu Ganges gact tocrpcu.

(©p öen 5 IBaact ftcccgcn top Brampout ui t gs^igt/ Daac top mctljct
ballen ban öen abonö binnen fttotimcn.

Brampour i^ ecn gtootc ^tab / öocö jrcr bcctoorf! / cn tocïftecjS ftuijcn
mccfl altcmaal mct flcoo gcöeftt sön. Sn ■£ miDOen ban öc ^taöt flaat noc&
ccn gcoot ïltaflcclobcc cinö/ \'tgeen Den <©aubecneuc tot tooon-plaat^ bcc^
ficeftt. \'t<©oubccncmcnt of öc bcfïiccing ban Dccje ^jobincie i^ 500 aan«
Sicnlp/ Dat men 5c nieten geeft aïjj acn De Soon ofaaneen<©omüc^Öos
iJtngsV cn Aureng-zeb, bic tcgcntooo|Dig ccgccrö/ ö^eft / gcöuuccnöcöe
tijö tiat sijn ©aöccop öen iCcoonsat/ langctpOGouverneur ban Brampour
getoccfl; macc febccö öat mcn gctocctcu öccft / toatör ^jobiiicic ban Bengafa
op ftan bjengcn / todbe cecttiö^ öc nai m ban fóoningrijft Dgocg / öit €>ous
bcrnemcntbooj \'tacnjicnlöftflc öc^ Cïijft^ ban Dcn a5?üoten jilgogol gcöou:»
Dcn getoccfl. ^Jn öccsc ^taö too?ö een g?ootcn ftoopöanödgcDjcebcn j mant
500 tc
Brampour al^obcc ßl (n ÖC #|obmcic toojö ccnongdoofdgftc menigte
ban sccc Ijdöec Öoeft gemaaftt/ \'tgeen na
Perfien, Tmkyen. Muskovie,
Poolen » Arabie, Groot Kairo, enauDccc plaatfen becboccD toc?Ö4
Dccscc plaatfc too?ö ooft öet öocft gemaaftt / toaac lang0 foo lang al^ öf t ganta
fcöc flufi / mcn ecn of ttocc gouöcnc of fïlbctc fïccepcn siet / cn todftcc^ bdöe
cinDen fbmttjDt^ tod bijfticn Duimen öoog metgouö silbcc / cnsööc/ sccc
aaröigmct bloemen en loofnjctft öoojtoecöcn sijn/ sonöccccgtcof bccftcccöe
SijÖc tc ftonncn onÖcrfcödDcn.

©au Bratnpour na ccubcrftlijf ban sc^ öagen bcrtrtjftftensönbc/ fttoa=>
men top op öen
17 Maart te Dnltabat, \'tgccn ccn Decbcflc jpojtrcfTeni^/
todftc Dcn
Grooren Mogol Jn fijn ètatcn öccft / aïö gelegensynoc opeen
berg/ bic ban ol!c ftantcn eben fïciii^/ en toaac ban öc tocg soo eng balt /
Dat\'ec maar ccn paacö / ofccnficmd tc gdp ftan opftomcn.
Sdf l^aan Dc boet ban Dcn 23crg gelegen/ en ban sccc gocöc mimccnboojs

ften. ^ccsc plaats / Dtc ban 5«lft ft" ödang / todftc öc Mogoisbccïoo^

ff»

BMmpoiiï.

Dultabat.

b

-ocr page 489-

mm

Êdüward Melton door Ooft-Indien. 415

ïcn öabOcn / toanneer be ïtoningen ban Vizapour tn Golkonda jicbtfgrn
Den oiHn \'t job aftoiecpen / toicrö onöcc öcccgecclngban Gehan-^uii doo|
«cn booitraptß bcOg^ltfi toecc ingcnonic». Sultan Kouram, ÖIC ffftfEt Cba-
sehan toIccö gcnocniö / Ijaö in Dekan \'t bcbfl obcc \'t Ecgcr ban ben lioning
fiin üabcc. Aft-kan ^cöoon-baöcc ban Cba-Eft^kan, Die ccn öfc ©do Kijgsiia
oöcc/ïen ÖC0 seiöc Ecgec^ toa^/ fttelö ccnigc rcömcn trgcn öcn pjiiip, veidoväftc
toclhe ijcm fttoanfuisf foo fccr bftfïöojöcn/ öat tccflonb ccn ban öi.-
pa pou- Afikanom
ches of fctfocncn / öle tncn aan öc beur !öat fïaan / öomöc ftakn / f)i) fjcm
öaac ccn flog biif of fe^ mcc op öcn tnibauöDecb gccbcn/ \'tgccn in hidren buond«

uitccflc l)ooni0/ toact nö icmanö nict mccc to booifcfjijn bcljocfötc fio^ dèmagcv»« -
mcn» ©tt toöéccn opgcflcniö toccft tufTcftcn öcn
Sultan cn Deesen ©ciö. «»en gïoo,
obccflc / om bet boïft tc bctcc tc Dcöjlcgcn / tnsonöccljclö bc bccfipicbcrg/
toefftc bcn ïüoning ban
Vizapour fn öcjj p?lnfc Icgcc mocljt öcbbcn. \'tto ®
rncht öan Aft -
kans ongcnaöe tocl liaöß bcrfp^eib sönbè / cn ÖP Sf^f een
b?ö-plaat0 ann öen Honing ban Vizspour synDetoeesen bcisoeften/ öeeö
ßcm öeese / todftcc^ ocgen nict Dao2ti?ingcno genoeg toaccn om öeese l;fl
t\' ontöeftftcn / cesvsccc gocö ontijaol / cn öetscftecöe ijem ban fyn
ming. Art-
kan fif^ 500 toel ontfangen sienDc / baö Den Honing/ Dat öet
bem / tot 5i)n mcccöcc Ucrsïftecööeiö /
gcoo|Ioft mocöt sijn/ mct ticn of
ttoaeïf ban syn
©jontoen/ rn omtrent soo öcel ban fijn Dienaren / sfcötc
ücrtrcftften in Dc fojtce^ ban
Dultabat j \'t gecn öem toegefïaan toierö»
betbocgöe sicö öan Dcctoaacté met aefu of tlcnftcmd^/ sijnDcDc ttocc
Ka-
javas
offtaffen/ öie aöiiteöctstlöcCc^ïficmclgöangen/ seer toelgcflootcn/
bolgen^ öc getooonte/ om öc ©joutoen/ Die Daarin fitten/ nict te ftonnen
fïen; macc tn plaatg ban ©loutoen IjaD mcn in teöec
Ka ja va ttoec Dappere
cn fïoutc ftcögsftnegtm gpjrt\' Öc gccncntoaccn/ DicDcfic»

niclä öoccbcni tnboegen öat ftct ö?" «iet se?c ftoaacbid De bcsettirig/ Die
niet op öaer öoeöe toa#/ orti Drri öai? te brengen/ cn ficömceficc banöc
plaatste maften/ öic fcöcrt onöcc öe
gcöoojsaamöieö Dc0 GrooteMogols
gcbïcbcnip\'.

anöeren baag# / tegen Den miDöag / fttoancn top V Aurengabat, Aurenga-
\'t geen (jicc boojmad^ een öo?p toa^ / öaar
Aureng-zeb een ê»taö af öeeft Wt,
gemaaftt i soo tcc oojsaaft cen^ iBclcg ban omtcem ttoee mtjlcnfn öcn om»
treft/ bp\'t todft Dit Do?p grfïlgt toa0\\/ aijJ tec geftcngcni^ ban ftjn ccrfic
«Öcmaiin/ öic Daac gc(io?ben 1^/ cn öic moeörc ban fyn ftinöecen toa^- . ^
begraben aen öet iBeft.dnöeban Dit mät-/ Daar bcn lïoning cenpiaJ\'van
Jfäoiquce mct ccnpjagtigc
(0?af-rteöcenccnfcl)ooncKarvanzer3 öeeft OocnAmengzebs
Ülgtcn. O^c J©o0qu£c cn öe (D^af-flcDc öeöben gcec bccl gcftofl / bccmlt^ «erfteGe-
se mct toit marmer bcftlecb sön / \'t gecn nicn ntet toagcii^ ban omtrent® "
Lahor Doet ftomcn/ cn Dat Dp na btec maauDcn onöcc tocgebüfft.

^en 3. "èpjtl bonDcn top on0 te Satanagar, öacc men in \'t Sänö Dc0 $io=
ningê ban Golkonda begint tc ftomcn/ tn ep Dens^ban êeselbeniaanö

^,toamfn top tc Golkonda.

\'t<©antfcöc ïtoningröfi banGolkonda, in\'t algemeen tc nemen/ i^cen....
sm gocö lanö/ oberblocDig in ftoojn / pö^/ .o\'frm/ fel)6pcn/ bocttÖcrcn^ïSP

en konda.

-ocr page 490-

45-6 " Zee - en Land-Reizen van

cnanbfce tioobjaficlpöeöen totonöetbonö öfglccbmg j cttflrtp\'fcjcetbed
fiaenöc toateccn jijn/ öccft m?n \'cc ooft een menigte Uan blfcö« 25c llatuntt
ftccft mcec gcûacn algöcftanfl tot Dccjc fiacnbe toateccn te maften/ Dacc öct
ïanûban bolig/ en DIc men gcmcenïtjft jIct op Dcplaetfcn/ DIceentoclnIgje
boben ö\'anocccn tjccöcbtn Jtjn.
Bagiiagrtï ■ Bag:n?}i;ai tâ ÖC naam öcg j|oofö-,êtaDg ban bit ißtoningctjft/ macc ge«
hooui-stad niccnitjft noemö mcnjcGoikonda mctDenacmbanoc jpojtccgof^tecftte/
\' ötc öacc tnacc ttoce ftlcinc mijlen ban Daen legt / en toelfte öe Eetcl plaatg
Dcg liïoninQg ig. ^reje ^tccfttc öfeft bp na ttoce tuplcu in Dcn otntccft / cn
Dccöalbcti ccn (ïcrftc bcjetting ban nooDcn. j\'fïg gelpcft ccn^taö/ Daac
Dcn lïouing jgn fcöat-ftamccöouD/ aljooÖM Bagnagar bcclaten ö^cft/ fê-
Dcct Dat öct gcplonöecö toiccö Dco| ccn Icgcc/ \'t Qccn Aureng-zeb, Dccs
toacctp fiuuröc,

Bagnafjar tgöon ÖC ^.taö/ toclfïc mCtt gcnifctîïîlïî Golkonda ItOCmÖ/ m
toiicö öciïofbangcn geftigt te tuc?örn Doo? öcn ©bcroccotbabcc Dcg iito=
nlngg/ bic trgentooojDig ccgcecö/ tcn berjofhc ban ccn jijncc ©?oiitoen/
Nagar gcnactnb / toelfte lip ö^ctgconDelijh bcmtnöc. \'t i©ag boo? ö^en
macc ccn hi#-plaatg/ DaacDc ïlontno ccntgc (cljoonc ©oben öaö; en jgn
©?onto öcm mciïiginacl boo?!]onDenöc / Dût Dc plaatg/ tcc oojjacft öcg
Äerg/ JCCC oöfö toag om\'cc ccn ï^aldg co cen .Isïaö tc boutoen / Drcööp
öacc cinöciïjft öc oronöbcftcn ban leggen / cts bcgcccbe/ öfitfc öc naam ban
Jön ©?outo JOUÖC ö?agcn/ nocmctiöcöccjenictitoc ^taöDccljalbcsïBag-na-
gar , öat
\'g te Jeggen Nagars tuin of hot. \'t EaiiÖ öacc conöom ig ccn cffctt
engclïjft lanö; macc öicöt bi; öcä>taö jtct men cen menigte öan cotfen. Ceti
gcoote ßibicc bcfpoelö acnört^uiö-i^ef! jtjöcöeg ^taDgtoallcn/ cngaat
Jicö öicöt bp Maflipacan in ÖC <ßolf ban Bengala toccpcu. .fBcn gact \'cc te
Bagnagar obcc langg CCU fcöooncfïccncb?«g. \' ï©atbc^tnb jdbc bdangö/
Die ig al b?p gcoot/ tod bcboutoö/ cn tod bccöcdö/ cn men jict cc occ«
fcöciöcne fcöoonc gcootc ficatcn/ Docö niet bcfleeuö / gdöft in alle öc §)tea
Dcn ban Perfien en ban Indien ; \'t gccn in öc jomcc jcec ongcmaftftclöcft
balt.

Ccc men aan bccjc lj?ug ftomt/ gact men öoo? een gcootc ©co?-f>taö/
Erengabad gcnocmö / Dacc allc Dc ïïooplieDcn / jiBaftdacrg / "^Imbaotg-
licDcn/ cn in \'t gemeen alle öct gcdnge bolft öun Ijuijingen öcbbcn ; toont
Dc ^taö jclbctoo?a tnct betooonö alg öoo?ïtiiDcn banfïact/ <©ffldccg ban
Dcg feontngg i|uig/ dBcccgtg-cn <©o?logé-25camptcn. ©andf ofttoadf
itucfu öeg miööagg tot omtccnt öcg abonög tcn bijf uttrcti/ ftomen Ocûîoops
iicDcnen IBaftdaerg inöc5>taö/ om met Detocmiöc
föoopHcDrnte öanöe»
len / toarc na jp tofcc na öuntooon-plactfcn ftccccn. ^n occje ©oo?-fîaa
Jtjn ttocc of öjic fcösone .fH^ogftccn / todfte gdpft
Karva nzeras boo? be ©?ccms^
Ddingen Dienen ; cn 1« öc nabuucfcöap 5ift men bccfdtdöcne f^agoöcn.
\'t 3g öoo? öccje ©oo?-fïaö/ Dat men ban Dc^taötta DC\'fo?trcg banGol-
kondagact,

D\'sKonines 3®anncec men öe b?ng obccgcgacn ig/tcceö men tctfïotiö in een lange fïcact/
fakis. todfte tot Dcg Stoningg leiöf ®ec cecötcc öanb jiet men becfcöeiöcs

nc

-ocr page 491-

Eduward Melton door Ooft-Indienl

J« BniSm ban emiocn btc nanjlcnlgfifie fectfn Dr^ cn biVc of bijf
Köoone
Karvanzeras mct ttotc bccDirpingcn/ öic fctjoonc jaïcn cn fiamcr^
DEübcn/ baar men in bc hocite fian sittcn. Ccn ctnöcban öccse (Iraat binö
tocn een gcootc macht of plaat^/ öoac ccn öccstjbcn banfjctfaïci^opnits
nonit/ in toelßcc^ mibbcn ccn balftoni^/ baac öcn ïioningop Bomt Sitten/
jbanncfc öP Odjoo? aan \'tbolh bcciccnö. ^c gcootc poojt ban Ijct §alci0
»pnit nift op öccse plaat^/ maac op ccn anberc/ Die baac bicijt bp i^;
roaac na mcn tecfionb in ccn grooten öof trccb / conbcm mct galbcrpcn onis
tingö / baac ficD bc^ ftoning^ i©agt oubcc ßonO. ©an Deesen öof trccb mcn
in cen anDccc ban öet selbe maahfcl/ conbom öc toclfic bccfcöcibcnc fcöoonc
bcctcrfiöcn stjn / toaac ban ört öaft boücn plat i^. ticc op / gelijh alg op
öic ban öet Utoactifcbeg J^alci^/baac mcn ö\'<eicpöantcnöo«ö/Sict mcn
fcöoonc tuinen / cn soo stoarc boomen/ öatöcttcbectobhöcccni^ / öocöccse
ßctociffel^ Suïhccn lafi (tonnen öjagcn. <9m hojt tc gacn / mcit Ban scggcn/
Dat öit gantfcöe gebouto scccitoninglöft

?ian b\'anbcrc ßant ban De ^taö/ DnccmcnuaMaslipatan gaat / sön
ttocc gcoote fïacuDc toateren / IcDcc ban omtrent ccn mijlInDcnomfreft/
Daac mcn ccnigc fcöoonc bcrftccbc bathen In $lct/ toelhe tot bc^ fóonlng^
bcrmach Dienen/ cn lange o\'orbcr^UerfcöetöcncfcIjoonclufï-öulsen/ bfcacn

öe boojnaamfïe Speeren Dl^ ^ofiï toi bföoojcn-

Ctocc grootcmglrn ban Dc ^taDfiaat ccn fccc fcöoonc J^Sogquec / Dacc öc
<0?af-ficbcn Dec ïlioningcn ban
Golkonda In jijn / cn Dacc allc Dagen/ Dc^
namlDbag? tc bicc uutcn / bjooD cn ccn se hccc gchoohte hofi / gcUjh al^ b?p /
acn allen Den armen/ Die ficli Dacc acnbicbcn ultgcbcelbtoojö.

^Ict nu ölec, toat Ih Ijcb honncn opmcrhcnbanÖ\'o?DcccHpolltle/ toclf
hc
U Dcfsc ^taD onDcröouöcn VdojD. ^oo ßacfl ccn ©iccmöcling acn bc
pookten bomt/ bctafï mcn öem oberal / omtc (ïcn/ ofljp ooh sout of tabaft
bpficö örcft / bcrmlté be sc ttocc toaccn bc^ ïioniiig^ bcflc inftomil opbjcu*
gen. ^acc cn bobcn moct cen ©jccm beling bifttoilp ccn bag of ttocc toag«
tm ccc ÖP berlof öccft om binnen tc mogen ftomcn. <!Fen ^olDact gact
\'tcrfionö öcn <©fflcicc ban De J©agt ban töu ftomfl bcrtoittlgcn / cn Dcse
Scnö bccbolgcn^ na öcn
Deroga, om ö^ni in^gcpt^ De tocct öaac af te
öocn. <!3elöft \'t nu mcnlomacl gebcurö / öat Dcn
Deroga belet / of bulten
De ^tab ficö gacn bcrlufiigcn/ of
ooft tocl Dat Dcn ^olDact / toclftc mcn
Dcrtoaact^ fïunrD/ fïcö gelact öcm riict gebonbcn te öcbbcn/ om\'cc nocö
ccnmacï öfcu gcsonbcn tc toojbcn / cn sicö
500 bccl tebctcc ban fijn moeite
tc öocn betalen / Dcn ©jccmöcling gröoubcn foo lang bulten te blijbcn
fiacn.

iBannccc ben ïtoning / om cccöt tc öocn/ sicö op bc 2i5alfton bcrbocgö
Ijfcft / öacc ift Ölfi^ öoo? Df grfp^öoftcn öcb / moeten allc öe gccncn / Die öaac Man;« van
tc Doen öPbbcn / oföicDacracnfcöoutocrébantoillcu Sön/ blaft tegen
obcc\'^^\'^ts pk-
pfesc piaet^ bïijbcn fïacn. Cuffcöcn\'öc muuc ban Ijct fald^ cn Öet Se™
böUï plant mcn D:icrpcn floftftcn / ban langte alécfn öalbc picft/ in bc coikonda.
aerbc / acn toelfter cinbcn nicn toutoen ftcul0toccg0 obcc maiftauöcc bafï
uiarfuj cn i,« tacn nifmanö ßfco2lofD/ toie\'tooft SP/ bccöccal^t0lßfc5c

iBmm fiofts

-ocr page 492-

4 s 8 Ztc - eri Land - Reizen van ^

flohftcn te naöeccn/ sonüec aecocpen te toojöen. ^ecfe dffcïjuttirtg / Bfó
Dacc nfet en (laet/ al^tpanneet öen toino cccöt öoet / öcfïaet Ocaaittfcöc
bjccotc ban
Dc macRt of pïact^ / cn öccft macc ccn opening tegen obcc De
SÖalhon/ om Oc gccncn/ Olc gccoepcn bjojöen/ tc latcn boojgacn/ bjan?
ncec tbjce mannen/ bjclftc ccn touiubooi öccsc opening gcfpanncnöonöcn/
\'r sclöe laten safiftcn*
<Bnttec Öc 23airtan / op oe piact^ / jtt ccn ^cccctacl^
ban ^taat/ om öc ccqucficn of bcc5ocft-fcö?lftcn t\'ontfangcn / toaec ban
al^ ÖP \'ec btjf of 3c^ In öc öanö öecft / (ïceftt öp in eenjaft / lucme een (©nt^
manöc/ ölc op öc23alhon bpöcn ïtoning fïact/ ten öcfscn cinöc met ecn
tonbi lact neöecöalen / cn ölen öp öacc na toccc om öoog tccftt / om De selben
Qcn ftjn .ïBalcficIt acn tc &fcöcn.
Mïtiigtevan .filmen ftccft/ $00 In öe^taö / alé In 0e©bo?-(icDcn/ cnin Dc|fb?tcc0/
g^eene ßjg g^jp q„öccc ^taö 1^/ sitlït ^cu mcnigtc ban gcmcenc ©üöutoen/
Dat \'cc Doojgacn^ mccc al^ ttointig önlscnö op öet Docft ban öen Droga,
Goikonda. fiacn/ sonöec\'ttoelft öet acn nlemanö geoo?lofOI0 Dit amöacött\'oeffchcn.
Ep betalen geen fcöatting acn Dcn Monltig / macc fön allecnlfjft gcöouöcn alle
©jpöagcn In ccn scftcc getal mct öun (©psicnffec cnöunjlBusijftfïeöopöe
plact^ boo; De ^alftan te ftomcn bectooncn. ^oo ben läoning Dacc
bangen sp ccmge Dartele Danfcn acn/ toaec onDcc ctteiijftcn ban öun bcnöe
op bccfcöctöcnc infïcumenten fpcclcn / Dic ccn ceöclöft-aengcnacm gcIulD
ban sicö geben; macc fooöp\'cc nict cnl^/ ftomtöcnccn<6chiböc ccn tccftcn
mct öc öanö öoen / Dat fc tort toccc öcen ftonncn gaan. abonö^/
in Dchoelte / siet men 5e boo? bc öcucen ban öun öulscn/ öic mceflcnDccl
macc ftlclne öntic^ sön» cn toannecc öc nacöt acnftomt/ settcnfp/ tot ccn
f^ln om nict ml^ te loopen/ ecnbjanöcnöe ftacc^oflamp öacc boo?. \'tg^
ooft te Dccscc tijö / Dat men alle Dc tolnftcl^ optnD / Dacc mcn Tari betftoopt /
fcnOjanft ült ccn seftcccDoom gemaaftt/ cnDlesoo?octal^mofï
t^. Meh
to^ öcseDjanft ban bijf of sc^ mijlen in bcï-fïeffcti op paccDcn / Die\'cc
ccn acn Icöcc sijDc Djagen / cn öacc meöe op ecn flccfte öiaf boo?tloopen.
fülle Dagen toajöcn\'cc omtccnt bpfofsc^ öonöccö alöu^ in öc ^taö gcb?agt»
5^cn Woning tccftt uit Dcn impofl/ toeïftc op Dccse Tari (iclö/ cen sccc acn.«
jlcnlijfte inftomfï j cn\'ti^ Insonöccöelb ten Deesen Infigte / öat men 500 beeï
ban öccsc gemeene ©joutoen Dacc öulö/ Dctofji amöunncntolllesccc beeï
Tari gefïcctcn too|öy öouDcnbcöc gccncn/ Die Deese D?anBbccftoopcrt/ önn
tolnftei0 In Der l|occcngcbuuctcn.

lillc öet boift ban Golkonda ^ foo mannen al^ bjontoen / tocl gcgbCi»^
naccD ban Iccöcn/ fcaap ban gcfJalte/ cn ccöclpft bïauft ban acngcslgt/
DcDalDen alleen Oc 25aecen / Die toat tacnagtlgcc ballen i öoctocl Dcöctte
ban Dc jon Daac toel Dcboojnaemficooisaafe af i^/ toant 3e sö« op Dec na ^e
ö^winniet/ aï^se tcc toccelDIsomcn.

ZEVEN-

-ocr page 493-

^Eduward MeltQïi door Opft-Indien;

ZEVENTIENDE HOOFD - STUK.

Vertrek des Schrijvers van Golkonda. Beroerte in \'t Ko-
ningrijk van Vizapour door de wederfpannigheid van
Scva-gi. Befchrijving van Goa. Voorgaande cn heden-
daagfche ftaat der Portugeezen in Indien. Menigte vaa
Geeftelijken te-Gpa. Veelvoudige laatingen. Elen-
digen ftaat der Zieken in \'t Gafthuis van Goa. Vertrek van
Mingrela na Batavia. Komft by den Koning van Bakanor.
Afgrijfelijke Storm. Komft des Schrijvers tcBatavia, &c.

Wl? bectroüftcn na een bftWöf ban ttoadf bagen ban Golkonda, v«««^«»
om ong na
Goa te bcrboegm/ enten Deejen duDeöe teeg ban Vica-
pour genomen bebbenbe/ alg oie be naefleig / ßtoamrn b^p/ naeentdg
ban tien bagen / opbcnlaetfïeban öegcmelbe maenb^p^iUnbe laatfi^ges
nocmöc plaatg.

Vizapour fg ccu gtootf i&taö / Uc nlctgopmerftclijftg beeft / noeö fnges
meene geboutoen/ nocl) <n een fioopDanOel. ^cg ßonlngg ^Iclg ig een
gcootc gebaccte/ maecftbjalp gcboubsD; en\'tgeen Dcn toegang tcjtoaecs
Dec maeftt/ ig Dat in De gcagten/ tocibc ftet jclbe omringen/ euDieboltoas
tec0 Jtjn / Jicö J^tt beeï «cofioöillen ontöonDcn. ïftoning ban
Viza-
pour
öeeft D?ic gocDeöabcnginfijnïanDcn/ toclfjejijnRpjapour, Daboul,
cn Krapaten. ^ccje ïaatfie ig bc bcpe ban allen / cn flact De jee tegen öe
boet ban\'t gebergte ach / bacc bicöt onbcc\'t ïanö tot bccctlcri cn böfticn
baöcmen baatccgig. 23obcninJ ben seccslcgtccn^tecfitc met een toatcc-
b?on,\' cn öoctoer« nictg öccje ^tctfite ban boben fian bcfcöictcn/ enbat
5cban natuure gclijft aïg ontoinncpip / ï)ccftDcn!Koningjeccötec/ fcbect
bat
öp bjecöe met Dc ^ojtugecjen gcmaaftt öccft / toilD en toocfï jonöcc ccnigc
bcjetting laten leggen. 5&eeje plactg legt macc bpf Dagrctjcn tcn jiSoojDen
ban Goa,
cnRabake, öacc Dcn iHonfng ban Vizapour ftjn pcpcc öoct bccs
ftoopcn/ eben JOO bec tcn oofien. 5&cejen ftonfng mag eect jjög / gelgftalg
Dfttïfoniug ban
Golkonda, eijttgbacc acuöcn <6?ootcnHSogoï; maac te?
gentooo^ötg „(ctmecc.

<ecnige tij^ f0 jjit ßp fn bctoectc gciuccft boo? Dctoeberfpannfgöfiöban Beroerte in
öcn
Nair-Ssvagi, tDclftc bp D?n Üoiiitig ban Vizapour toag/ \'t geen tep \'t Koning-
ttapitciu bon Bc Eijf.toaß^ noemen. Wce^t fcnijie fttoafie öaaö fleöacn

■ •jasm-m-i-\'\'^"\' . weder-

-ocr page 494-

4«<5 Zee - cn Land - Keizen van

fpannigheid öcböenöe/ toiêcb baec obcc bao? öen ïüaning bpOe ïtapgcöccetJcn / cninDe

vanscva-3i. geüangcniä ge\\»3?pen/ ÖaecöP\'\' na\'ec ccn lange lija geseten tc Rebben/
clnöeUjä ftïna!« te fiecben. ^itt longen
Seva-gi jijn ^oon nam öacc öoo?
Sulft ccfi onaccsaenltjlten tjacttegcn öen ^anlng op öat ÖPS clj tegen bent
optöiecpi cn gelgeft ftngaaiitoen mlïabJaé/ ftrccgönsoobcelbolh^al^öp
begeerde / 500 ban Öattec^ baetftnegcen; jnïft^ bat öï» In ho?ten tt)ö
cen acnsienlp Hcgec op öc been (jaö/ toant öe ^oioaten fttoamen opöc
naam oan stjn mllöljelö dan alle&antcn naijcm toebloepen. Üp toa^nu
In (liet oan ieté tc onöecnemen/ toanneec öen ißtamng ban
Vazapour sonöec
felnUecen fttoam tc (lecben j en toentoa^ Ijet / öatftp sonöcc gcooteïjinDcc»
palen sicö meefïcc maaftte ban ccn geöceltc banöc rtSalabaccfcfte ftnfl/ os
bectodöigenöc
Rejapour, Razigar, Krapaten , Daboul, cn mccc anöece
plaatfcn. JEen geloofö / öat
öp / toanneec öP Öe jpo?tlflcatten ban Razi-
gar
Deeö bccöclgen/ öacc onmectelöftc feftatten gebonöen öeeft / en öatöP
Öiec ban stjn benöen onöecöielö / toaec banöp secc toel gcölenö toierö / bcc#
mlt0 sn altgö getoelöig naautoftencig betaalö toiecöen. «Benige jacen boo?
Dc0 ftoning^ öooö / öeäßtoningin befpenccnöe/ öat 5e geen ftinöecen ban
Öcmte bectoagten öaö/ nam eenftlein jongetje boo?öaacEoonaan / aan
\'t toclft SP alle öacc gcncgentöelö gaf\' en \'t gecn spmct gcootc sojgbiilöig^
Öciö In öe Heece öcc ^eftteban
Hali öeeö optceftften- ^cn honing naöecs>
Öanö sönöc ftomcn te (lecben/ öccö sp öccsen aangenomen Eoon boo? l^o»
ning uitcoepen.
Seva-gi een magtig legecaen öc öanö öebbenöe / becbolg-
be öen oo?log/ cn maaftte öc
&ontngin/ geöuuccnöc öe^ ïltanlngémlnbccs
jacfgljciö/ cen työt langö niet toeinig te boen, macc elnöelijft öccö öp öaac
cccfi boo?fïagcn ban ©?eeöc aan&icöen / en\'t bccö?ag toiccö op öccsc booja
toaacöe getcoffen/ öat spalle öet lanö/ \'tgccn öpingcnomcu öaö/ besitz
ten souöe al^ Xeen -man ban öcn IHoning / ölcöeöclfc öec selbec fnftom^en
souöc tccftften. ^en jongen Uloning öoo? öeese B?ccöe in öen Ccoon boU
ftomentlüft bebcfilgösönöc gctoo?öcn / ontfïoeg sicööe Hftonlngensgnaan?
getiomenc lïEocöcc bau öc 501g öcc ïiegcccing/ en tcocft na
Mecha tn bcöcs
baact«

JlBaecbicc bagcn blcebcn top (ill te Vizapour, becmltsStop\'ecniet^sas
gen / \'t gecn ccnigc opmccfting toaacbig toa^. ©nse tocftc öan toijöcc^
met öcn mo?genffanö ban öc bijfóc öag uit be gcuocmöc plact^ boo?tgesct öebs
benöe/ bonöen tup oné op bcn
13 .!©ap tc Goa.

Beichriivina beb?eebteban 15 gcaöenen 31 minuten / in cenCilanöban

vaaGoa. seö of scücn uioïcu iu\'t conö/ opöeïïlbicc bauMandoua, öle ttocc mölcn
öacc bcncöcn sicijin Dcsec ontlafi. \'t €ilanö i^ obccbloeölg In ftoo?n en in
Cij^/ en ö?aagt seec bccl b?ugtcn/ gclljft
Mangues, Ananas, Adams-vij-
gen, Kokps
, cu mccc öiecgelgftcn. We öabcn ban Goa ij? ccn ban öebe*
fien öic icft ooit gesien Ö^ö g>taö secc gcoot / cn öaac muuccn sijn
ban fcöoonc (leen. öniS^n sö" \'cc mccfïenöeel seec p?agtig gcboutoö /
cn insonöecöciö öet ^alci^ ban öcn
Viceroy of (©nörc-ftoning. Eoo öe
^taö niet soo secc gcö?uftt tolecö öoo? öc becgen/ ölcfjaac omcingen/ 5e
5iju;&uttcn ttoijffel meet beUJoonb/ en\'t sou\'ec tjesouöec sönj toant beejc

bcKi

-ocr page 495-

Eduward Melton door Ooft-Indieri 43^ :

Jtcqcn befetten De koiuDcn öaac tebecfcifTcöe»/ \'tßfen oo^saabban ult/lrc--
ficnöEtjetteni^.

Jïjec De De macljt Dcc ^oitugccscn (n Indien Qcltncua baöDen/ voorgaan,

sasnim tcGoa nictalj? pjac^ten cijftootn > macc febecDöat Derselaatligc. deen Le.
«omenen bcn Den öa»Dcl ban oHc bantcn benomen bebben/ tjcbbrn jpljun ^^ndaagh.
Öouö«m 5tiöcc-&?Qnncn bccioojcn/ cn jtin t\'cenemacl ban öun cct flriuiflrc dVu ouuge-
Dccuallen. \'c fchcc/ foo
Dg j^olianber^ nooit in Indien gehomen b3a= zen inindi-
JfO / Dat mcn tcgcntooojbfg in öc mecflc bcc ^ojtugersm grcn ccn
fitift pf^ti? mecc gcboiiDen souöc öcbbcn j toant 5p öaböen nict mccc ban
boobcn/ al^ ttoccofö^ic togtcntc bocnnaJapon, nabcPhilippines, nabc
JÊoluhfcöc «eiïanbcn/ of no China, om
& tc toojöen/ cn op öun toc^
Dcrhomfi üöf of fc| ban ernte möftcn/ cn jclf^ tot ticn opöc groote ftoops
manfcöappcn. ^c fTcgtc ^olDatcn bcrgaDcrbcn / 300 toel al^ öc <ßou=
berntut^ cn üapitcincn / grootc rijfebommcn boo? öcn hoopöanbcl. Bit\'
jnanö tg-cr alg bcni^lccrcp/ öic gccn öanöcl b?öft / of3oo öp\'töoct/ gacc
pct onöcc öc nacm ban ccn onbrc boo?; cn tcn anöcrcn öccft öP buiten bat
inhomfien genoeg* ^c ^o^tugccjcn bccbcn ban tc bccscc tpö grootc toin»
fïen / cn bcöocfocn boo? gccn fcöabcn boo? banftcroctcn bc5o?gö te 3ljn.
®oenmad^ toa^\'cc ooh ccn biabc o?bcc boojöe Jißilitlc/ op Dat öc ^olba»
tcn gebo?Derö mocötcn too^Dcuj toant mcn gaf acn aden öen gccncn/ öle
Mit
Portugaal gcftomcu toarcu/ na ncgcn jarcnölcnß/ ccnigc bcbicning te
toatcc of tc lanöj öorö foofp öacc nict aen cn toilöcn / fïonb mcn öfu toc
boo? fóoopniantc ccl5cn. Zoo mcn icmanbban bcciianö onöcc Dccsc cuu?
toc gaffen bonD/ Die mific noolt fgn fo?tuln tc maften s toant men öaö\'cc
altijD ïIcDen/ Die ftungclö/ öonbcrbtcn öon&crö opDe toeberftomff ban bc
tcl^ / gaccnc toilbcn ultfittcn- Sfnbicn öet ^cftlp ftmam tc bcrgaan / bcca
ïoo?cn bc gecnen/ bie bc penningen of toaren op Decse manier bertroutoö
Öaböen/ öetöunnc/ sonbccöat öcnanDcc fooöpsicögcbcrgböaD, öaccaena
fp?aftflöft boo? toa^; macc fttoam öet In bcöouöen öaöcn / fton
mcn ban ccn
röft^baalbcc tod böf offc^ maften.

Spinnen Goa öceft mcn ccn menigte bau (ßcefidijftcn; toant beöalbcn Menigte
Den ^fiacD^üiffcöop cn5nn(©ccfidljftödö/ 5!« mcn\'cc ©ominiftancn / Stu- ^ g^h.
guflgncc^/ aprancléftancn / 25atboctcc-iäarmdtjtcn/ gicfuircn/ en
pucgnen bic gclijft «rftollcfttcn sijn/ mit^gaöcrg\' ttocc iälooficr^ bau <!5ccfidÖ=
ftc#ocötcc^/ baccD\'^fiugufigncr^^ircctcur^ of25cfïiccbcc^af5ijn.
llacmditen/ bic be lactficn gcftomcnsön/ 5dn\'t bcji ban allen geöuigbcfl j
cu
300 5€ toatbec ban \'t öcct ban Dc ^taDaftoooncn / öcDbc" 5P Dacc boo?\'
toccc öct boo?öccl ban In
een betec lugt tc sijn / cn \'t gcfonöfïc öui^ uaugantfclj
Goatc öcbbcn i toant öct legt op ccn fcöoonc cnbcrmaftdtjftcöcubd/ Dacc
De toinb öcn öagcltjft^ bccfdfcöt / cn 10 sccc tod gcboutob mct ttoce golbc»
cpcn/ Den ccn bobcn ben anbcc. D\'?Bugufttjncc^ / DIcö\'cccfJcn te
Goa
pctoccfi 5t)n/ öabÖcn sicö tod tcc met gefïagcn acn Den boct bau Ccuftldn
Dcubeltje/ ftomcuDc öun Ifectft op De gcootc ficact/ mct cen b?abc plaat^
oacc boo?j maccöc Écfuldcn/ ccn öul^ geboutoö IjcbbcnDe/ toaren
gufiijncc^ gctodbig aan/ om öcn ölt öcubdtje / gccn tocnmaal^ gdrjfe

jS^mm g toocfl

-ocr page 496-

\'Ziee- en Land-Reizen van

toacfllag/ tcbcchoopeo/ onbcc boojtocn&ing ban öacc/ tot bccïwflfging Sim*
ncc ^cfjooücccn/ ccn tuin af tc toiücn maften j maacbc^Huguflijncc^ftaO*
bcn\'t()cn nict foo gaafibccftogt/ offp Uctcn\'cc ccnpiagtig (J&jllcgleopfl(0«
tm / \'£ geen \'t ïtïaofïec öec ^ugtiriönec^ becfmoo^t cn öccfjinöccö lucljt font»
fangen. Eu ïjcböcn (jicc gcoote gcfcljIUcn met malftanöcc obcc gcljaö r macc
cluöciijh heóbcn Dc ^jcfuitcn fjun saaftgettJoimcn.

\'£ (©afïüui^ üan Goa toa^ ccctijD^ Doo? ganfcfj tndien jccc Bccocnib j toant
gciijft ijct ecootc inliomfïcn ftccfc / toiccöcn Öc Sicften öaac Uolmaafttcltjft
tocl gcoicno; maac tegcntooojDig too?ö\'cc jccc flcgtop öc 5clbcngcpa^/
cn Ucelc öan onsc Cucopccr^/ Dic Daacingacn/ ftomcn\'cc uict uit alg om
na l)ct gcaf gcb?acljt tc too|öen; öcct) feöccö toeinig jaccn Ijrrtoaact^ öccft
mcn öet gcö\'Htn gebonöcn ban \'cc eenigcn bn \'t Icebfu tc IjouDcn öso? bccis
vedvou- bouDige fatiiigen; ja mm Ijccft \'cv geöaö / bic tot ürcctig malen toegelaten
d^e laatin- jujecgfji ^ ^yjjjjf jgg jj-^jjg gj^ \'fj. ïitoaaö blocö ftonit / laat mcn Daac nict
ban af; en 500 öaaf^ \'cc öit bïocö altcnici<ïl uit iS / ig Dcn sicfie / öoe
tinafi [ijLi GGft SP / buiten gebaar; Docö borrc cn blcefcl) is Ijcm onöcctufs
fcijcsi bcrgifc / cn
500 öP Öaac af at / .pu öP pccyt^lban sijn Iceocn loopen.
<t5ccitjöp piacöt mcn boo? Dc grenen / Dic üjac toat bp fttoamcn / \'teenof
\'£ anöcc Ichliec^/ cu Oat ben fct-iuflbcrtochftnihonöc\' toe tentaften; maac
tcgcntoooi^ig moeten sp sicötcö?eeöe öouDen tnct ccn fop ban Iflocjcn-blccfcö
cn ccu ftommetjE ctj^. 45cmicnipft fcöiecutoen en ftacmcn Deese acmc lic-
öcn/ toannccc se toecr cen toctnigjc tot öun gcsonOljclö ftomcn/ banöojfï/
Eiendigen CU biöDcu met gcboutocuc öauöcn omccn tóclnl^c toatct^ i maar Degenen/
ftaatderzie- DIc öctt Dlcncn DIc öcDcuéöaag^ ftöacteu of 41©c|ïifcn spn/ cen gierig bolfli
kcntcGoa. f^j^jg rncDcÖoogcn/ gccbcn öen gccn ecn ö?oppcl/ of 50 öcbbcn

\'cc önn genot af/ Dat tc seggen/ bat mcn öen bcljanbcnbaac Dooi moet
Salbcu; en om ftnn bulligöetb ecn glimp tc gccbcn / rciricnsnbUto HCcDcn
Sicftcn soo Ijelmelijft toe/ ai^ \'t mogelïjft 1^/ scsgcnbcöat Ijct öen ^ofttcc
op öal^ cn ftcel bccbooöcn öccft- a©at suiftcc cn ftonfituurcn bciangö / öaac
öcbbcn SP geen gebjcft ban; maac Dit cn
lé \'t niet / \'t geen \'t meep tot Dc bet^
gelling öe^ gcfonööclö^ öoct/ todftc In ccn öcct lanöccc bcdtocknöc öangcn bec«
dfcöt.

\'ft Eou öacc bp na becgectcn öcbbcn ccn acnmcrftingtebocn op öc bcdbous
Digc latingcn ten opsicöte ban onfe €iicopcër^; Dat 10/ Dat men öen/ om öun
ftolcuc toeec tc ftcggen cntot ccnbolftomcnc gcsonDöcIbtegccaften/ ojbon»
ncccö ttoaalf Dagen lang D?lcglascn met fiocjc-pl^ te Ö?lnfteii/ ccnÖcj3nio?s
gcn^/ ccn omtccnt Den miDDag/ en ccn Dc^ abonDS; maccgdpöcescöjanft
Hldaï^Sccc onasngcnacm ftan toecsen / öjinften sp\'cc s<ïotodnlg af/ al^\'t
niogcUjftl^/ öocscfc spoocft bcclangcnpmsffD toecr lnöunbpo^lgcgfionös
ÖclD tc sien. ©ccsc öulp-mlböei öccft men gdcccö bm ö\'t«af|?oo^ncu De0
3lanÖ^ ölc nmfi altcmaal ?fifgobcn Orcnaer^ jg»} cn \'tgp ^ar^icn öccsc pl0
én ö?tnftt / of Dat mcn 5e tocg tocrpt /, mcn laet 3c niet uit 0« afi-öpl^ gaen/
boo? Dc gföagtc ttoaaïf Dagen bccficeeftcu spn.

Dc ttjDlng / todfee top na ceii becblgf ban ly öogen tc Goa ftcccgcn /
Dat\'ec teMiflgreia een folMn&fcè ^djlp lag/ \'tgcen ceciiDac^t} na
Bata-
via

-ocr page 497-

Eda\\^ard Meltbn dóór Ooft-Indièn.

J\'ïa fFohb te bcrtrcftfieii / baac töu ooft gaarne op \'t fpacDigfï tulï&en toèf jen /
ioant top begonOen
\'t ccljen ober tanö al moe te U)o?öen / bcrüorgöcn top ong
op öen 29 ban öc boojnoemDc j©aanöna öe gcöagte plaatg/ öaac top öeg
^bcren öaagg miööagg eecfl aanfttoamen/ bccmltg ftet 500 gctoelöïg fiil
toag / öat top naautoelöftg toinö ftonöen boelen, ^nöcrfins ig men gcs
nieenlp niet meer" aïg jeg/ jcben; ofacbtimcen onöec toegeri/ gelijft top
Occn meer tgög in öcefe tDc^t toegeb^agt öaDöen/ toanneec top ban
Vizapour
na Goa toc gingen.

Mingrela ig een Qcoot ©left/ cnljalfmijl ban De jee gelegen/ in\'t lanö Mingrdä.

ban Vizapour. \'t ccn öcc befie inljammen ban gantfcDTndie", en öaar
bc J^ollanöecg bccbacfcöingcn fttoamcn ftalcn/
300 menigmaal alg jn Goa
fttoamcn bloftceren / cn Oaac 5p fc ooft noclj ftomcn ftalen boo? ftun ^cljcpcn /
bie om Oen öanöél nabccfebriDeiie plaatfen ban Indien fïcbencn; toant inrit\'
Beeft te Mingrela JCCC gocD toater en jccc gocöc cijg. \'t 3|g öerljalöen nict foo
fcécom Den ftooi^anöel / alg bni Öe bccbacfcfjingcn/ öie men tc Mingrela
ftan ftctjgcn / Dat \'cc De ïlollanöerg een idantooj öouöen; toant allc Dc ^\'cljc?
pen ban Batavia, ban lapon, banßengala, banCeilon, cn anöccc plaats
fen/ Dic na Stiratte, Ormus, e.
z.V. gaan/ oföic banöclaatfi-naö\'ccrfi-\'
ÖCnocmöc ptaatfcn öe ficccftjftWn / ftomen Daac aan j inbocgenöat öct\'££
Ooojgoangjccc lÊèbfhöÉgban jec-baaccnö bolft balt.

3©p bcctrohöen Dan ban Mfagrela, na becöing boo|ongcn onjc ^icnaarg vémek va»-
jtttet Oen ïliapitcin gcmaaftt te ftcbben / op öen i4^uHp. <©ng êcöip ^\'"sreia.
atoam met jijöe ban
Perfien af/ euÖaöo?öcr ban onöec tocgc te Bakanor aan
te leggen / om cö^ in te neemen/ aan tocibc plaatg top op öcn 18 banöe
boojnocmöe maanö htoamen. \'ftCJirigmet möngetcontoc t5cig-b|oc0ccg
ntct Den fftapifctn aan lairtD/ bicjicö na Den ïionüig ging bccborgcn/ cm Komffby
0cm bcclof te oecjocftcn bon een jCftccc menigte ban rpg te laöcn / \'t toclft öem
den Koning,
ijett iSoning gaarne tocftonO. J©p mocficn öe Ciibicr tocï D|ic m^lcn op?
roepen/ Oaac top Dccjcn Sioning Ponöcn/ jönDc langg öet toatcc gclcgccö
met tién of ttoaalf ö«tten / gcmaaftt ban taftftcn ban
paim- boomen, gti
Ocg üoningg öut lag ccn ©tcfiaanfcöe tapijt obOcr öfsïi Qefp?esö / cn top
sagen Oaac bijf of jeg topcii; toaar ban ö\' eenen ïjem toaaiocn met toaa jccg
ban ^aautoc-fiaarten / en ö\'anDcrcn öem Dc ^cteïaanbooöcn / cn Dc pgpcn
tabaft flopten. O\'^anslenlöhficn öcg SÉanDg toacen in ö\'anöere Ijiitten /
cn top tclDen omnrent ttoce öonöecD racnfcöën / toaar ban oe mceficn boogen
en pölen boo? ö"n toapcnen öaööen« (J^bft baöDcn 3p ttoee Clcpftantcn
ï"Pbcn. \'t^^tc gclooben/ öat jpclöcrg teel eenige anöccc bcctccft-plaofg
ÖQööcn / cn Oat jp öicc gcftomcn toaccn / om Ce ftoclte/ toelfte öe boomen cn
cehlgeUKctjcng maaftten/ te genieten/ toant boojBctooon-plaatgbanccn
lening jog \'ccb?p toat fïcgt nit. ^cn Sïöningbccbolgcng bcclatcnöcba
benöe/ cn toccc in onjc €öaloup gctcceöen jijnöe / fiuurOc öP o"^ tot een
öcfcljcnft
ttoaalf öo^nöcrcn cn jcg potten vin de Palm j Oie top met gjoote
Oanft-jcggingen aannamen.

ïï^plagen öicc tot Den 29/ toannccc top toccc onbcr jdïraafttcn; maac \'
nantotlijftg toaren top Date mijlen in jce / of Oaac ontflaft julft een ^fgjöfdtï^

-ocr page 498-

4<54 Zee - en Land-Reizen van

fteüJinö/ öat onjc ^ttnicman gmi&ctec miööd öanö/ om öet ttwt
alleptoat\'ccintoa^tcoecgcn/ al^ü3ccc tcc plaatfe te ftcercti/ öaac ttjpban
öaan gchomen osaccn/ aiojaac top/ na gcoote moeite öaac toe aangctocnö
teljcbücn/ tegen Den aöonö t\'anhcc toierpen i maocöetolnötoalïftccöejoo
gctociols/ Dat toy genooösaaht toacen nocl) een anftec uit tctoccpen; toant
toy toiccöcn nu/ Permit^ öe toinö gccu bafle (icedt DIelö/ na lanö toegc»
D
|ccücn/ en öat mct fulfi ccn hcagt/ öat top In\'t fiojt biec anltec^ bccloos
ccn. <2cn icöcc begon nu met ecnfi op 5tju ConfclentletcDcnften / en nicn
öccD öet gebeö Djie maal in ttoee uuccn ti}ö0. #mtccnt Den miööccnagt öaöa
öcn top alle onjc anbcc^ tot 5c0eu In \'t getal öedoojen j inboegen öat \'ec nu
gecn mccc öebbenöe / en ntet toectenöc toat aen tc bangen / riepen onse
i^tuudleöen / öat cen icöcc jouDe tracöten jicö te bergen / toanneec öet
fdjip tegen \'t lanö fïlct. <©nöcctuffcl)cn / tcctogl top nu riet anöer^ als? öc
Dooo becïoacijtcn/ 5ag men op\'t liïompa^/ bat Dc toinö toecc begon om te
loopen / cn cen ooQenöïih öaac ua fttoam 5e mctccno?cot gctodö uit öet
lanö toaajen. (Ceclîonû begonOcn Dc Sdoot^gescücn tocec mocD te fcbep«
pcn. JiBct öcc aanb?ceften ban Den öag
toicrö Dc toinö .jSoojö-Öofl/ cn
begon b?p toat tc gaen leggen. «ïEinDdgft Deco on^ <©oö De gmaDc / bat
topon«>/ öf^ mo?gcn^ omtrent bijf uuren/ öjic ofuicr my len ban lanö jaa
geh. i|l(r op ijielö menraaö/ om t\'oücrleggen/ torrtoaart^mcuöcfïrccft
50UDC 5ettcn / tcc oojsaeft öat top geen asiftcc^ meec en öaöOen. gommis
gen toacen ban meentng/ Dat mcn tocec na
Mingrela udjoojDe te ftecccn à
anöecen Dat men\'t na Ponte de
Galle jouöe jettcn/ \'tgccn ö\'eecfïc ^taöi^/
toelfte öe Hollanocc^ tn\'t CilanoCeiion
opöe ©ojtugcejcngetoonnenöeöa
bcHi toant top toaccn niet bcdbccöcr banö\'eene pfaat^al^ ban o\'anöere/
en öc toinö toa^ ou^ na tfllc beioeu eben gunfïig. Ciuodijft fttoam men obcc
een / öat men öe (ïcbcn na
Ponte de Galle jouöe toenöcn. <©nDcctuffcfjm
toacen topaltöö In U|cc^/ Dat \'on^ toecc ccnigc fïo?m bcloopcn en tegen\'t
ïauö acn toerpen mocöt / 01500 top gecn anftecé öaööcn om on^ tegen te
Öouöcn.

<©nöcc onjc 25oot^gc5dlcn toa^ bp gcluft ccn / DIc lang mct öit. 5dbc
fcöip gebaren öaö / cn Die on^ ticcjcftecDc/ Dat\'er ccnjtoaar anftcc onöec
in \'t fcljtp lag/ Docö Dat Ijet maac cen acm öaö. i^entocnfcöteöettodte
öc&öcnj manr öaar toa0 500 licöt nict aan te Romen/ tec oojjüaft banöc
menigte ban ftoopmanfcöappeu / Die\'er In \'t ^c{)ip toaren. .ï^iettcmin
bcfToot men 5c acn cen Bant t\'acbclöen/ cn ttoec («Èimmedicöen / ölc top
öaööcn / Jdöcn caeD te tocetcn / tuDien 3p \'t anhec macc
ftrijgen ftonöcn /
om ÖCt 500 tod te bcdjclpcn/ alé ofïict üdac 0\'armen IjaD/ \'tgecn5pooft
öeeöen j inöocgcn Dat top binnen ttocc öagen toccc t\'cencmad ftiacr toa^
ccu-

^cöt öagen Öacc na bebonöcn top on^ boo? Ponte de Galle, cnfîrceftcn
eenige ban onje jctlcn / om in De ijabcn tc ftomen/ ötc een Dcc fîtoadîcn
ban gantfcö
Indien / tcc oo?5aeft Dcc ftlippen/ öic slcöljlcccnöaccon=
Dec \'t toatcc bccfcftutlen. #m Oecje ceöen / 500 öaefï men cen fcölp ont»
öcftt/ fenö öcn «©oubccnenc gemccnïöft ttoee ^tuuclicDcn/ om öet binnen

tc

Afgrijfelijl«
ütomi.

Tonte de
Galle.

h

-ocr page 499-

Iduwatd Melton door Ooft-îndien. ^óf

tt b^ÊOsen. ^jiöHg öcröüfttfnto|i clnöclöft In bcöaöen/ tn Ijcrboïcen^te
nino*

\'fï©onb(iiDf£5c acnmccftdp^/ aï^noct) ccnigc puin^oopfn/

Cie iBijncn cn Dc l^anon-hpgcl^ Dacc gcmacftt öfbbcn/ toannccc Dc Hoïs
wi^ec^ öc pojtugccïcn Dacc uit öcciacgDcn.

bcctcoftfecn top ban Porte de Galle, mct ccn anbcc ^c^lp
JDqcc top\'cc mcc gcftomcn toaccn/ bccnut^I)«5clbebc5i0tlgb5önDc/ bCf
JonDcn toltcD / Dat Ijet Dccjc ccl^ nict jonDcc gcbaac
fionbe öocn. \'^IDu^ toirc#
Dcn allcDc ftoopmanfcbappcn ontiaöcn/ en obccgcatbciö inbctgccn/ DaaC
mee na
Batavia 5ouDen gaan.

^cn 6 ^Hugufït jaflcn top öct €llanD Nazakos gcnacmD» <©cn f 7 ontDcfto
tcn top ocftufi ban
Sumatra. ïî^cnao jagen top bccf(|)ciöcneftlcin«€ilanÖti
ic^/ cnöc ftufl öan
Java; öaac acn ontöefttcntDp fia ntató. cntofcc^ Komft tc

pen cinbclgcft op Dcn azliugwjïi\'tanftcc bob? Dccccöcban De fcöoonc ^taDt ®^""®-
Batavia.

A C H TIE N D É H O Ó F D - è t XJ K;

Aard der Chineezen. Opvoeding hunner Kinderen. Klee-
didg ^ gewaad. Hun HuxSfelijkeri eri vêéiheid van Vrou-
wen. Huizen en Woopingeh. Gefehilcièrde muuren«
Huisraad, en maniere van eeten. Begraaving van Doo-
den. Zeldzaame Kónftén en Googchelaarijen van eenige
Chineefche Tijdverdrijvéirs of Bootfemaakers. Des Schrij-,
vers vertrek met de Hollandfche Vloot van Batavia, en
komft aan Cabo de BöneEsperance;, &c. -

\'ft »^^ïnict onöcrnccmcn ccn bcfcönj^i^g^a" öccsc nict nifnöccbcrmaftc^
^ UjftealéPïagtigc^taöteborn / bctoijrcc lScbcrlaiibcrsjgcnocgsön/
Die bccsc moeite al lang 000? mp genomen bcbbm. Sïllfcnüjft fal ift ölcr macc
fp?cf ftcn ban ccnige bingen / bic ift \'cc gcbuureï|bc ccnbifrbijlf ban cmtccnt sc^
maanocngfsicncnopgcmcrfttöcb. \' " \' ^tl,

^HHicn Batavia s^n mccr Cljluccscn / aif^nöftc ïanbaccbcn/ cn bcn
<6oiaKrncut tccftt \'cr sun tol af. m^Jcefï altcmacl spu SP Cljftc IPtooplicbcn /
^ iKbbrn toinftclf bon groote toacrDp. ?llllc macnOjfn betalen ^p aan bcn
«©oubcrneuc cru ïtijftsbaclbcc/ om berlof tc ^ebbcnban ccn bloft Ijairgop
Ijrt feöcfötC Daqgcn/\' s\'ijnöc öct obcrigè öc^ljobfo^ t cciitniacl ftaclgcjcöoof

B u n ccn.

-ocr page 500-

Zee* en Land-Reiîsea van

ccu. ^c ntlnflcn ban öen jijn <n China gcboojcn/ maec» ntccfl in AtU î
Docö bun boojjuöcc^/ uit Cijina B.\'fpjo(jtcn / öebDcnacn önnncnaftome^
ïingen tc gcldft »"\'t öc naam / ö«n m.efïe gztoiontcn/ jcöen/ cnl3oD^-
Aard d« biciifl obccgciatcn- ® Jojgaan^ sijti jc fcöjanöcc ban geeß/ Ußig in Den
Chinefcn. fiaop\'jariacl / Deojfegelijft om ö«^ bJiccntc becbalfcöcnv cn icbccig omin^
5 inöcrijeid öen Iftdftcnen een boajöccl aftesten, a^pöec^ jijn 5« ftlocfte Da»
5?n in aUcclcp anî&agten / öantccdngen/ en ftonflen/ öeiöen op $ee/ cn
ongemeen giaulo in\'t fluftban De ilabigatie/ öcminacc^ ban cen gocö ge*
ta{ @?auVD:n/ en uitßecftenöe ^Jbbdaec^; maec Dat öd meelî tc bcHia«
gen i^ / elcnöigc öicn iac^ ban öen ^atan. I^iin hinöccen / öic^p gemeen^
Opvoeding Igcö tot ()«n jeböi / acljt /
of negm j jccn nacht / of mit ccn önn ftfccöt|c om
deÏKinde- \'t fgfiatcn loopctt/ Dcfrtîccccn jp\'t iicöaimmet
Borreborryban\'töoofttot
Deboetea / teJtînec^^ 50 macc \'t minfJc ïetfd acn Dcsdöen bcfpeueen*
^cese
Borre&ofryiâcmfcHçtbîngecIcginôlacnftôc^ffcaen/ todtospmctStïapi
\' ^.inad ljaut/ cn ooh tod met anöccc Ölngcn bccmrn jen. «fl^oo»
tfc gebjjïöcji jfjnoc/ tbopcn jpln\'t Iccjen/ fcöïöocn/ cncijffeccn/ mit^«
gabcc0 in \'t ï5oehöauöcn / cn toi)0cc.â in alöccöanöc feouflen en toeetcnfeöaps
pen / öabDbJcchcn cn ambacfttcn / onaectee^cn mWgttg baojtgejct.
g^dditectjca^lccccnoohnaapcn/
Do^öuuccn/ b^aapcn/ enOiecgdtjhebjous
tDdt)tte^apöto«hx;n / en b}a^n in^^gdijh^ in alDctöiänOeJ^Qopinatwöappcn
gcocflSnÖ CwbcRbiaam gieniacht.
Kiedins det hlccöing Dcc Cölnccjcn op Bitavia, gdijh ooh In \'t mcefîc öcd öcc an»
chincfen. Dcce plaatfcn ban Oofl- Indien , 5tjn 0oo?gacn^ ftemböcn ban loolt of blaaubJ
6<itofn.y mct • lange. tojnjoc needjaagcnöc- raoutoei».! Wte^ öi-nWiben / of
K^îjavep y .tö^ïftc ^ gemccnlgh obcc öc tiaa6te\' fcöotßcc^ Di^i?« / öangcn
o^cc öu\'i b?o«^cri;ncDccmaa«^/ ölc fommigen fio?t / cnanöctehtciiaanöe
bOdcn töic hamen. Ép D?agcn mnlkn of ttlompfcii^ jonbcc obcc-Icec / öle
ba|!igl)döi(Kcbcn Dooj cen hlo^-b)t)0 pcnnctie/ \'tgccn tuffcöen De gcoott
toonca cn ^ijn ijcbuacen hamt. ©cn baacö tccïiftcn 5P:Siffruit / laatcnöe
rnaec aUccniph ccnigc cnhclöcöi\'ilccn Dobcn Öc monöcnaan.ö£ hin. ^am«
migcn ban OrUâatlgficn cn acnjlcnlprtficn öcÖ&m ccn fijn gcb^aalö fîoecsïs
fe^ of ccnnetjey fi^^^-toijsc obcc öet booj-cn oppec^öoofn ö«» gebonocn /
om Dcpîonh cntot cietaaöban?t öalc/ öaacsnreifeftaUemaalseecöobaec»
Dl3ö opsijn; ooch befîcpch 5p\'t bptoijlcn/ omîjct glaöölgöeiötcgccbcn/
met miappcc-of met anöccc olp ; lnbQ?gcn Öat öc gccncn / Die öc Cölnccs
5m nooit gcSfen ö\'\'cft/ öen ccc boo? b?oubJcn al^ boo? mannen
50UÖC nee^
mcn. 5&c©|outocnb?a3en langgit-sbjactöalc/ sonöcc tuiten / Docö met
ecn hncwp of fTIngcc acötec omtccnt öc neh gcbonöcn ièommigen öebben
cen ilnöen/ hitacne/ of öunhamccIh^aacftjBaytjen, ofbacscm-hlccötjc/
lo^ cn lugtigobcc Den nachten bocsctu ö^cn öangcn. "SfnOccen gaan met
Ö\'ct boben-ïiïfl\'cenemad naaht/ beöaloen öat 5e öd fdjojtjc / of hiecötie
ban hatocn/ Fotas, ofanö-ccfiafcn/ toat öoogcc al^ anöece ginölaanfcöc
©?outoen/ opbcmlöDCl/ cnsdf^ obec öun nföcröangcnöcbojfïcn/ mctö?le
ofoicc fTagcnoni\'t IpfomtolnDcn/ öaiijcnöe öenbopcc^ Dfcsehlccötjc^tot
Dcbactentoe.

-ocr page 501-

Idujo^aid Mdtsoa door Ooft-\'Itïdien:

©jowbjtn/ am &tefeMnftor>nrn/ cfiröfltlö JOnBtliori tf owbcni traet Z ltn-
U tc tegen öfbbtn specn oitooonte iHfltbcerfr/ CßNDötc böfrbctSe 3©?éütDtn ^«n.
»j« aiifcn 5{cö selben / maac ocb Ccn JlSan Daar af bcijojsf« niott / intirn
y ftttt Oeppcc afgctcfl toil toctjcn. ^icttcgerißettiCe bfcse menigte ban
»loutotn/ boccD ö\'ccrfi-gttCßutoöc ofmecnlBfe-/ naftaac Jifêan/
jïc VbCD?Ö; Docö \'t Qcbcucb «iet 5<löcn / Dat b\' onöcccn / injcnOccgttojcD 5e
to\'it ßoelp 5ijn/ $lcö öaacbapiJcc tegtnjcoten/ cn met ïtracijt banbiiificn
w Öectfcöappp tcactjtcn tc bctßtößen.

^e i^ooningen en -tuijcnbrc ttj&e Cljitwesc« bhtncn Batavia jijn ban
fiecn/ ftalft/ cn anöcce öacöe materialen gcboutoO / en tamelijft «Hm en
öcoot/ nut ßanterg en bcctttliltcn afgejonöetö 5 ijwö Oe folötctttßcn jij»
biet bcbloecö/ niaac tn öe toooiflc fiamccg nKt^bl<ra»i#|jeniattcwiiclriO.
b\'^ïnöcce ^Töineejen/ öfe ban «linBec bermogen jijn/ öebben in önn fnöstn
t« toooningcn öoojgaang Dui^crc naare bcctrtfiben / öaac men fcifg bp ^
öaagbjciijcötöicnö tcbjanöcn. ^e muuren / en öctiren/ jijnnut^i^uildg- SuuS^
Joppen / cn bcclöeröantebetbaaclöfte j]l9on|!ccg befcöiïöecO/ toaac beo? jp/

met duivels-

felfgtnfjctbpjönbananDecen/ fomttjögöttn^ebeöniöcen. kopptnAc.

^oo?3acng öebben 5p toeinig öwig-cacö / toönt öaec bfUommccm 3p
3icö nict bccl meöe.
\'t H^oojnaamfle bat :ttien in f}un toooningcn binb /
5ijn matten / (iocïcn/ banbcn / nappen/ hcuifttn/ ni balpen/ met toat
aacöctofcft/ fiopcc/pinai}g-öcbbfng/ :tn önbcre ïcutni. igon TpifSï be^
fïaat in aïöccöanöe toef-tocgtmaefite gcrcottn / Die tni |©att öoo? fyu
©?outocn op ccn hlcin tafritfc / inscbtnofacötof mceclileincfcöotcïtjfng /
boo?gc3ct too?öen. ^cn fl^an jit alleen aan öit tafcltfe / of met anöcce
bannen bctgcjclfcöopt / maac nooit mctjifit
ffi?DubJcn. ^p batten Ce
ft^Djen met ttoce ïilclnefloftfcng/ öicrp tuflïöcnOe tfingcrcnban tif rccötfï-
Öanö öouöen / jonöcc ooit met öe öanöen tn öe fcöotcl tc tafïc«. ï-cpci-
ftofl toccten 5p joncec Etepclg al flobbecenDebinncn te ftrggcn. ^en Ißan
Mani««}.
öföelfóannen/ öun maaltifö alöug gccinbigö öebbtnöe/ ßomni öe b?ou=
toen / bic
500 lang acötfC af öcbbcn moeten flacn/ cn nermen öet obtc-
fcöot toeg / \'t gccn je tec plaatfe t^aagcn / öaac ^ öc tnaaltp jullcn öou*
öcn.

Jgim öooöcnBcgiabcnfp buiten Oc ^taöBatavia, ineen blähte/ Oic öfU Begmving
ban Dc J^cöcclancecg bcrgunb Ig \' en Dcn naam ban öct Cbineefch Kerk- v^n dooden.
liof o?aaQf. 55c <ï5?aben jyn ban fialb een fiecn / boicTög topse boben öoo?
mctfei-tocrft bcOeht» i^iïc fiomen fie Cbiuftjcii fomtöög met öun
toen / ïiiuDcrcn/ fn©?tcntcn/ met jicö bjcngcnDc alÈctljanOc toel-torges
toaahte fprjjcn/ fcuit / bccfnepctlngcn/ cn fooboö?tg/ om tc gunfiigc
bpfianö acn Oc jfclc ban öun .fgamaagfcöap bp Dcn ^atan tebtttoecben/
offcccnöe öcm ten öfcncinoc/ met nögen en buigen / afrcbetmcöcgcbjïigte
op / gclijft op eenfge flubftcn gcfcljilDccO paiJicc / oaaC toöttöccröße flgiui:«
tcn op fïacn.
\'t êelbc Doen fp Oóh / toannccc fp tjurt DooöcPbtgjaben,
?Clg 5e öe fp^jfii nuOugOanfgaanDcn^atanaangebooOenöebben/ Deelen
fp fc onbcc malftanOect ^oß bctooncn fe optoglen öun raööaaölóöeiö toel

^ann i in

-ocr page 502-

Zee» cn Land ^ RcUeri van

inöeit iScbecMfcöe SSaot^ejeHen / öicQaae ari^aa^cfjoutoéc^^ t^ehoinm
50«! / cen gcoceltc oaac af fc geWeoen/ toelfte fofti iutjlcn ötfsj Dongcs/
gledgödb / o|onwctcnöefö / ötcc fouten begaan / Dfc fn cen IPtcillcn toadcigft

zddfaitn« ^\'^ffinK onöec öe Olncfeu ooft becïp Cobcnaac^ / €ecfici^bcö^cöec^^/
konftenea j® jfC5?ggec0 / cn ftonfifgc SÖaorfcmaficrö cn iDodgcöciaar^ / Öle ban
fS^n b\'ccne pïJ^f^ na ö\'anöcce cefjcu/ om lugebaacoauijunlceiKn latmin»

eeniee Chi- ftCU foO \'t fcfttjUt ()Utl ftOfl tC ÖCCÖlCUfn \'ft CCH öfccgclijft ^ÖCjcffcÖapMl
neMeTijd- i^c inaaoD öau ®.tcmbec teöat^vu ölngcnooon/ bic tc cecöt boa? toanöccs
Tei4i»)veïs. gaöu / cn toaac ban tft öcn Sccscc D»cc \'t öccöaal sal mcöe»

öcelen.

«iccjïcip ficoap een öan bcn öoop onöcc een manö/ öfc 500 eng toajï/
Öat ÖP tc naautocltfft^ onöcc ftanöc sitten. Cecfionö öaac op Haft fijn
JÖaftftcc mct een bloote öcgcn foo öappec öoo? en tocec öoo? öcn manö / öat
-öcn crccrt/ ötc\'cc onöcc sat/ luföéftceld begon tc fcö?ecutoen/ cn öet bloeö
ban alle Etantcn öoo? De tecnrn Uep; maac soo öaafi öP öaaconöcc tocec ban
baan ftcoop / fton men gantfcö geen fetfel aan öem bef()curcn. fton»
öen bcrmonöcrO/ öat nfct een ban öeese fieeftcn öem getcoffcnöaö / Daac
Bocötan^Öc manö
500 getoelöig naauto toa^ / en öen öcgcn öaac t\'dftcn^
Öoo? en toccc Ooo?öaö gefc^cticntc gaan / en öaac top mct on$e oogen \'t bloeö
Daac öaööcn sien uftloopcti, ; ;

©ccbolgcn^ nam cen onöcc met toonöcclöftejgebaccöcn een Bamboes,
öie toel 1 & of 10 boeten lang toaé / en onöec öe ötft te Pan omtcent anöccöaibe
foan Öaö / loopcnöe bo?öec# na boOen allengéften^ fcfterpce toes^ ®ccse
Bamboes sctteöe öp met öet öiftflc cinöe in öen <5a?öcl / ölcn Op om fijn miös
öcl om gctoonöen öaö 3 toannccc cen anöec öan öe bcnöe / een fongcling
ban omtcent 10 facen / met een fugtigeloop öcn
Bambbei-öjagcc ban aci|f
tecen opöc fcöouöecenfp?cing / eninecnoogenbftft)tot boben aan öen top
pafmöe / öaac öP met ftjn eene been op^giftg fiaen f sonöec sicöecgcnö aan
bafl fc öouöcn. fcöecn on0 gctoflöfg toonöccftift ; mvicc nocö toon=
Decfyftcc toa^\'t toanneec öen 25amt>oc#-ö?agcc brfioft losgelaten öeööcn»
De / snlft^ öat De $eloe nu nfet^ meec al^ op fgn go?Del fieuaöe / mcttoafts
ftcre fcö?ccöen Öeen en toeec begon tc toauDden / sonDcc^sijn lalï tc laten
ballen* ^u^toanöelcnöe/ fïaft ö^ öcn buift / otn DcnBatnboesjif^ tq bcs
tec in \'t getolgt tc j[^onncn; öoubcn / öappcc öooj uit / cn sctteöe öe öanörn
fn öe stjöen / sf^iöc geöucig optoaact^ na öc bctoecging ban öen gee»/
Öien ÖP D?oeg/ cri fgn licöaam Daac gcflaöfg gint0 cn toecc na buigenöc j
tnboegen öat top ftlaccltfft befpeuccn ftanöcn / öat öeefe ftonfï Doo? geentoo»
becp / ttiaaj: allienluft
000? ccn bcöcnöig\'en,\' baccöig baiaucceccn toes
ginfl. / . aiii »;.• lUti\' \' ■ ■

.öf«\'J9f»gcfin8 :«u tocöcc&eneöjn geftomca lnaé / c» alöaac eenige
ftuuctK^ «flugecegt öaö / ftlom\' öP anöccmaclopDcSelöc mantec na boben-/
cn ging, töani met öf&aift op,öet fpit^ ban
öen Bamboes leggen / ficeftenöc
Öanöcn cn boeten ban jicft / cbcn gefgft men öe blicgcnöe lUupiöooffe^
k ^ecgt uit te fc{ii|ö?cen. - Itlet öcesc b?agt begon, öcn ^lagcc toccc al^ bao?

öeen

-ocr page 503-
-ocr page 504-

Eduward Meltbn door Ooft-Indien 46$

ftt^lJ\'ltópuéic mct caffMCttiÉÉtKn toen toccc tc toanöclcn / jonöcC&fltmcft
«n|bcfijrurcnfiünDc/ öat öpanQfïIgtoooi fijn bjagitoa^:

wooj ög öacfie maat ^cttcöcöp Bc Bamboesüiaft boöcn op fijn ÖQöfo/ cn
ocn gcoacötcii fotigcliug öaac hcul0toö0 mct fic bccncn onocc \'tlicöaam op
pibegaan fiitcA lifp bP/ jonöcc bat Ocftofi nu ccnig ftcunftlöaD/ baac
gpStotnO mcc boo^ / öat fit icbcr oogcnbliri\' toannccc fj» fïcl) omfJCCcRc /
atiacc# bagt / of bm anbcc jou ban boben nccc gcftomcn ticobcn j uiaac
öccfc töifi fjcö mct b\'acmen foo tocl In\'tgctoigttc öoubcn/ batyponbcfcija^
öigo mct een bjolpft geloei toecc bcncbcn fttoam.

USaac nu jal ift ccn jaaft gaan becöalcn 1 Öie alle geloof tc boben gaat /
tn
ölcn Ift öiec uacutocloft^ Souöe öu|ben fnbocgcn/ inöicn\'ec nict öufsenö
ncbfu^ mp oog-getuigen ban gctoccfï toaccn. Ccn ban bccjc felbe öenöe
nam
cen ftlontoea touto/ toaac ban öpöet cfnöfnöeöanb öiclb / cn
öet obcclgc nict fuift ccn ftragt na öc lügt toicrp / öat
top met onj? gefïgt
Öer eint» öaac oan niet bereiftcn ftonöcn. ftlautccöc öP mct cen on^>

ultfpjccftelijhc ocstoluDfjclö bp öit touto op totfoofjoog/ Dat top öem niet
ïanQcc fitn ftoiiOcn. \'h ^ronö nu bolbertoonöcrtngé/ nict tocctcnöc toat
Öier ban toojDen
5 u; toanneec \'ec cen been uit Dc lugt fttoam ballen. <een
ban öcfse taooccagtigcn fioop raapte öet tccflontx op / cn toicrp öet In De
manö / öaac ift ötcc boo? af gcfpjooftcn öeö. €cnoogenblift baac no biel
\'cc een, öanö;/ cn tecfionö Daac op öet anDere bcco. <©m fto?t te gaan allc
Öc Icöcn örj^ iicljaam^ fttoamcn alöu^ uit öc lugt ballen / cn toieröen
bp mal»
ftanöcr In De manö getoo?pcu. t Blöerlaatfïe fiuft / Dat top neer fagen fto»
mcu\' toaé öet ö^ofo/ \'tgcai ulct fao IjaaÜ ö\'aacöe IjaÖ geraaftt/ of öen
geen/ Die öe flufthcn opgecaapt/ en in öe manö getoojpcnöaö/ floïptcDc
felbe \'t onöcrfie botten. Cijané fagen top boo? onfe oogen aiïe Dccjc leeöen
toecc aen malftanDcc ftrulpcn / en in \'t fio|t ccnbolftomcn menfcö ultmaftcu /
Die tcrfionö toeec/ gdijft boo?ftccn/ gaencn flaenftonöe/ jonDccIjetminfïe
letfcl tc fjcbben. jfSoott ben ift fao öeciuonöetö getoeefi / al0 toen ift Dit
toon»
öeclp tocrft acngag / cn ift ttotifdce nu niet langer / of Dccjc bcrülinöc
menfdjcn tolecDen üan öcn ^uibd öaec In gcöolpcn; toaut Ijetöunftt mp
t\'cencmad onmogdyft/ Dat mcn Doo?uatundyftc mlööden lct# ölergdöft^
5ouDe ftonnen öoen.

gn üanuacp De^ jaccé 1Ö77. begon men fcé fcöepen teïaöcn/ om na 1077\'
Holland tc trefthcn. ©ermit^ top nu in^gdtjft^/ 500 tod al^öeli^oilanös
fcöe ^Qlöatencn25oot|gcfdlcn/ begeerlg toaccn om na ecu foo langaftoce^
fcn / cnccn omjtoecbing ban 500bedöonöccD mijlen/ on^liebe ©aDcrlanö
en ©?tcnDcn tocccr te fien/ beflootcn top Dceje gdrgenööflöisiet boo?bu.tc
laren gacn cn öebbenöe Deröalbcn bccfont cp ccn öctsec ê>röfpni ipcDena
Holland ncboccDtemoscntoo?öen/ toierö ougsntfi^bdccföcïöft toegepacuj
SdfêÖ^ööi top ooft ö\'ccc ban op öemadtijö gcnooDigötctoö?öcn/ todfte
öm ecncrad getooon l^alle jaccn bp Deeje gdegentfieDen acn öe boo?naemfle
<©fflciec^ ban öe ©loot tc gccbcn.

^a öat ton öan affeftdö ban alle gocöe brftenöcn ftaböen gctromen / llc= vemek
tcn top on^ op oen 9- ^eb?uarp met ccnCöInceftö ftöuiijeacnb0£f?öb?en. van Batavia,

.ï^nu 3 gen/

-ocr page 505-

470 Zcc- en Lini- Reizen mti

oen / öltua« öÈiï ftapiffin oii^twflono efnïtamfcaanlM^^ / öaac top ge«
Oünccnöc Of cd^ on^ öerölöf In souöcn ö(?öOm.

ïagcn nocfi 0|ie öagen op öe m^ / eec top öe seilen opöaaïöen. g^cii
ccclicuöaglUTjaniöen ©ppcc-ftaopuian tian öet Jpojc/ Weccglflccömiötian
aUcöe rtoapuianfcöappcn/ toclficmcn Infcfjccpt/ soo boo|
Holland alsStwoa
anöccc plaatfen/ bolgcn^ getooonte In ou^ feölp/ om öc memode üan alle
öMngcfdjccprc gocöcccn te öocn Icfjcn/ en mctoeaißiapltdn üan öet ftöto/
cn öe Kooplleöcn öle öaectncöc gaan / fobfcficn.

ttoceöcn öag htoam öen .WFiai\'ooï / Ocn l&bohaat-jpl^haaï / en öen
<i^c-CölcucgiJn / In^gdyh^ In \'t ^cölp / om alöaac tc öocn / \'t gccn öun
öcötentngmcöcbjcngt.

^m öacöcaiïag fttoamcn öc \\joo?»aam|lcnUan bc %taö / 6cnebcn^Pec#
feödöcne aanslcnlphc^ufcc^/ om nocömad^afrcödDbanöun©?lenöente
nccmen/ \'t geen niet toc cn ging sonöcc öappcc tcöjinftcn/ cn boo?\'t laatfl
nocö ccn^ ödöcc uit öc bo?fl mct malhauöcc b?oiijft tc sijn.

anöeren öaag^ mct Oen mQ?gen|ïonb ö-^albc mcn öc srllcn op mct
ccn fccc goeöe tolnö; inboegen öat top eer öoo? ö\' engte toaren / olsS top
(laat gemaaftt öaööcn. ïto?t öaac aan fircegen top öe
Prinfen Eilandsn
Komft aan fn ogg / pgn üjafC top OnSC (ÏCCCft CCCÖt na Cabó de Bonne Efperance
Bonne Ef- f^^ï^cn / öaac top op öen <j8. Dag ban on^ bcctccft ban Batavia t\'anhcc
peiance. tolccpcn / cn altoacc top De0 anöctcn Daag^ met Ocn üiapltdn te lanD gin«
gen.

NEGEN-

-ocr page 506-

Eduward Mciton doot Ooö-lndicn. 4.7\'r

negentiende hoofd-stuk.

Uiterfte paaien van Afrika. Gelegentheid van Cabo de Bo-
na Efp£ranca. Waterbeek door het midden des zelfs vloe-
iende. Cabo Falfo, en oorzaak van des zelfs benaaming.
Bank voor Cabo Falfo. Cabo d\'Aiguillas, cn oorzaak
van haar benaaming. Agnada de S. Bras. De Vleefch baay,
cn waarom ZOO genaamd. Dafle-Eiland, cn See-Robben
by het zelve. Cornelia , of Robben- Eiland. Tafel-
baay, enhaarhavcn, Boffchagien, &c. Befchryving
vandenLeeuwen-en Tafel-berg, 6cc.

D<e JBccrcIt too?^ Uan be lanö-befcb?ijberg bcrbcflb in bier breien / ^yjerflc r^-
öaac ban fp Ijet öeröc
Alrica normen/ firtbhcnbc infonöcrbcib Euiö ^i^a
cn j^oojb/ loojö bau Aziaocfe|)fiöcnöoojbet ßooDcJlDfic/ cntegelpban
Europa öoo? öc ißiöötllanbfcbc Eec/ öebbcnDc tcn3©cpen öe<0?ootcn (Bce^
oan/ ban toaac iKt na
America torjbluftjg ultflccfrt/ cn tocOcromnafjct
Euiöc Itibalt tot een fmalten Eanö-ftccch / tocthc mct cenigc {joeftcntn jce
uitflceht / oaac ban ö\' uittccfic punt gcnaamö too?0 Cabo de BonaEfpe- \\

ranca.

l^et !ciO op Oe hoogte ban ruim 34 ©laöcn/ bc5uibenOc,igiöbrtlönöfg\\ ceicgent-^
ï^cmefg; bcctootit boac ban buiten oan mct bccfcöriöcn boebcn cn bogtcn / Eo"dcBonä T

in toclhe be Eee fcbijnt Doo? te blocpen/ Ijcbbcnbe ï)oogc Steegen/ oci)tcc Efpeianc«.
toclftcn een betten licubcl Oaatecngraj gc lßriöe/ bcccictt mct aangcna=
mc cn toel<uiftcnÖe ïicuiöcn gelegen ig. .üBiööcn öoo? Dc fclbc firocmt ccn
ftlace fl^atccbccft / Oic ult bc Söccgcn / in \'t ^uiöcn pclrpcn / elDacr in jce wat«beek
uitloofl/ ban öaac cn (©olitoaactg/ tot aan
Cabo Falfo, firimt (jet «^oot
toaactg / Der jtlbcr ocbcr öoo?gaang met hlippcn btjet / tat mct Eui cäbfdeBo"
Deiijhc toinöen ccn lagcr toal maaftt / Ocrbcegcn Dc ^ciicprn tc ra-
n a Espeian-
bomcnöe / in gcbaac jijn ban teficanöcn, We gcmclte Cabo Falfo, of« vloeien-
©alfcöe Caap > alfoo gcnaamt ban
0\' «engclfcftcn ?ïtmiceol Candifch, p^if^ ^n
bccmitg fjp Dffen öocft boo? Capo de Bonna Efperanca aanfag / Daac jc nog^ ooifaek van
tang ban öcefé toel te onöcrfcliciDcn ig/ Doo? Oe ö?ie ßoogcSteegen/ Daac
fcifsbe-
ban öc miööclße boben 0\' anOcre in ftoogtc bcrbfbcn ig 5 \'t lanö niettemin
lacgec cn blaftftcc / ooft bcquamcc gflcgcntbfiöombabengtcbcjeilfn.
Ißttc ßibicc/ Die bcc boben Oe (Cafclbtrg fijntocg ntcmt/ Icitbinnen Ocitw

top

-ocr page 507-

47 i Zeè -Länd-Reizen vah

Bank voot top DoUcit Falcoi ÖOO? Ocfclöe lelt fcn üanft/ D(e Öè ^cljeepm mtfaM
cabo Faiso. Oüi tcc jijJefi lo tc loopeü. (Ccc fclöec tocQ ÖCtl »laafï aangclcgcncn ijoch
CTcnaaiui Cabode AiguilUs, bar t^ \'t ^ooföoaiiöc.aacloe of Compaffc/ en
cabo (b ojj üccinitjj ÖC Compaffcn alöaac ban tjaac gcttisjonc (Icccfi aftDghcn / cn
ban \'£ na \'t Folien
cceht- ©üf-cn-becrtlg m^ bc-ooflcn Dc Cabo

vlahaub:- de Bona ËfpcraiKalctCAgnadadeS. Bras, In\'tmtöäenÖCCfclbcccn€ilan0\'/
r.imia jj jj; onbctoootiö oau mcnfctjcn alleen cen fcljuilplaatp berflceht ooo? bjanfctjUtä»
f^ci^lïe ^Sceficn/ kogelen/ en©iffcljm; aan\'t bafle lanö i^\'ttjoogcnDcu^
ü^tig / mct 25£cgcn en 3]5alcn / öat ntcttemin ccn goeöc bjctöc becfcljaft/ boo?
ccn gcoot getal ban allcclcp bce / \'t üjclh alöaac 51CÖ ont^ont, ?ïanöc l^cflc-
lyfie übclt baltö« bJatcc ( öat lUacc cnfoct ié) nit ljct<©rbecgte/ öogli i^
bcSiuaccUjïi om tcljalcn/ bccmit0 bcguaöc^trant?cn ccnmocjcltjbcarbciö
gccft om tc lanDcn, oocli lelt Dc ßccDc 000? aüc il^ïnOcn open / brftalbcn al^
Ijn tut Ijct jjioo?öcn toaair» ^c V ieefcfwbaay acn gene 5iJDen Dcc Cibiec (Die
tülTctjcn
Dfcse cn Dic üan S. Bras ccn fclKiöinge maaitt) i^ alfao gcnaamt om
IkooIc™^ ö\'oöfCOloet ban ï&ee/ \'t
toclliPtetcr ßorhinfyntp\'^aiöaarbont; gciijft öe
siaamt .ïiBoffcl-baap (bc-ooften
Cabo Tallado) Dan öc fdöc omDkc co?5aaR

aljoo gcnaamt 5Ejn. >

(iEot foo bfcre tg\' D^ om bc (2E>ofï fooöanig aKstop bccljaalt öcbbcn. ï©at
om DC isooiD belangt / beginnenöc ban Dc Ba)a de S. Martin, lä
\'t lang^öe
^tranD bol flippen. S^at\'cc nóafl aanlcID ig De "Baal ban Saidanha; en ^ct^
bjaact^ aan lelt ljet«euanö Elifabeth, bp Spilbergen gcnacmt (jet Dalle Ei-
land , gclegcnop i j <©?aDcn en 40 .fl^inuten / 2 mijlen ban \'t bafic lanöj bci
pact/ in fijn omtceft ccn mgl gaanä/ ijccft aan dc «^ofl-jijoe bcquame tjabcn/
om mct Dc ^cljccpcn te feiten op i 6 baöcmcn toltsanö-gconö / omtccnt
ccn gooteangö.^ fcpoot ban \'t Eanö / Dct Irlölagrc aan Ece 1 cn mct ^ïllppcn
bcfet/ altoacc Ijaecccn mccnigte banEcc-ïïobben ontljonöen/ geltjch op\'t
Het Eyiand Hanö bccl ïBIlö gcDIcctcn; macc gccnbacfcö toatcc Dacc tc bcftomcn l^. \'t
^nT^R\'b Cornelia! bp öcgcmclte Spilbergen, \'i Robben-Eyiand geljctcn/ IcID
^ Eyianl\' ccn mijlban on0 af/ toat gcootcc en öogcc al^ \'t boojgacrtöc / öocl) In
ccn cn ©?ugtcn öet felbc cenlgflnt^ gelph.

j^nliomcn bJP tot Cabode Bona Efperance, ttict toclöc naamöcfc ganti
fcöc Êanöflccclt/ cn Dcc fclbcc3|ntooonbcc0 bclmnilaen; anDec0 10 ö^cc
Tafdbaay.naem ÖC l alelbaay j öcbbcnDc ccn bcquame ï|abcn boo? ccn gtöot getal
/ toclcltc ccn öalf mgl t\'gcctoaectopS/ 10/ cn 15 0aöcmcn
^teen -gcom bonnen ncöcc fetten / Icggenöc befcljut tcgcn bccl tolnöcn/
(öoctocl bp Dijtlg toecc / beel fcöiclgftc fio?mcn ban tufTfÖcn\'t gebergte öccs
bopjt ftomrn/) öocö Die Dc ^cöepni meer bjccsS al^ gcbacc bccoo?faïtcn-
BofTchaagicn\'ïlan 31811050» Ölgtc DofTcljagicu/ cnnace iBüDccniffcn/ omfct mct ölïihè
en Wilder- 23üomcn / luclhcc^ J>föo?fc fappig cn ro^ ban bcrtocnspn: (ïB>nöcr öaac
niffenop de j^gjg taliftcn hDuucu gcöccle Hepr-lcqfcé bcrfcliuilcn / maar bnojnamcnt?
Tateibaay. jyj^ öct Poo? lö^ccutocn/ lEijgCré/ fïööfccn-gcöjoctfcl^/ en an^

vaieijen,öcre ofgutjielijlie aBanfcöepfel^/ (ban toririetiaöfc bccljadt fal toojDcn )
enbequaine CufTcljeu/ CU agtcc Dc 5ßcrg5ö\'n lange ©alepcn/ op toellic IjctBceflg Itan
Ih CCU gcajïae TOöc / berfifu met obccacngcnamc cn toclcul^

Vin
dsS. Bras.

Vlecs-baei,

Ret Dafle
Eyiand.

-ocr page 508-

Eduward Melton door Ooft-Indien. 475

ïtcnlie Itcuibcn cn bloemen. HSiööcn Doo? be fclbc b?uifcn bc bccbj\'cng / met
®f"obctaen0cnacm foet cn ftocl toatcc.

wcljaïben De Söccgcn binnen\'g^anDg gcïeacn (bacc ban fommigen met
["ecuto bcDcbt jgn) leggen ölectcc plaetfc tmec l)ooge becgcn : .f^ament^
»8«/ be
Tafelberg eu Leeuwenberg, Dcfe fogcnacmt om DatfC alg een leg» Leeuwen-
öcnöe Eceuto bcctoont/ alg ooft om De Dte alöaac lïgb ont&ouöen ; fc
conöom met lang <0?ag / aangename IBtculDen / en bjelrniftenöe 23locmcn
becfienj fe fjceft eeti pellen fpltg/ öle bejbjaaclp toeganft marftt/ en bp
belf>g hjccc / fn De toolftcn bccbecgt. ?t|oaac Ig toeinig geboomte / öan na
bc ©alepen j toelfte na Dc Cafelbecfl naöcct / Beeft Ijct een b?ugtbaccnlanög#, ^

öouto banbeelcclepb?ugten.

IKaec De iCafclbecg/ foogcnoemtomöaetgc(laïtc/ jg ongcïp gcootcc/ oe Tafel-
en ooft bcjtoaeclöbec bm op öacc fjoogtc te gecaftem öie öefeceig onöcc^
ftaenöcb/ tocct\'ccöitbolgcuDcaftcjcggcn.

3Öa ccn cn ccn öalf uuc gacng ban De ficanb / ftomt men aen ben boet
öeg felben becgg/ enoptoacctg gacnöc obcc een fmallc tocg/ bccfjcbcn al#
cen $ta-^öft)e/ öat omtcent ^albcc boogte ftomt te eiuDfgcn; tectocDcr*
5ÜÖe Defcn tocg ig een afïopcnöc lacgte / en boben Dien / tcc cccfttccöanö
een Reeft afïopcnöc toatccficoom / öie langg Defc ©allcp / met iftlippcn /
^pcïonftcn / cn öigte ^offcöagicn bcfct / een fcftuilplactg bccfcöafi boo?
\'t toilögeöiccö Dcg JBontg. ^e »i lippen / Die Dcn toeg mocpelifft bm te
gaen macften / bcnooDjaeftt Dcn ïïeifigcc Difttoöl^tec sööcaf / en in öe
©alepcn te trcbcn/ bug öoo? öc menigte öcc ^tccn-totfcn cnï^lippcn/ tufa
fcöcn öeen/ en obecftlimmcnöe 5 Docö öe tocg balt tcD?agclDftcc/ bcrmitg
men onöcc Dc fcöaöntocn öcc boomcn / boo? öc flcalcn öcc ^onnc ftan bcr^
fcönplcn. ^aDeccnöc
cen (luft tocegg boben De öelft Dec öoogte / ftomt men
aan cen fmaïlcn tocg/ nantolpftg bicc boet b?ccD/ latcnDe tcc fïinftcc öanö
cen öoog opgaenöe cotg / Dicng top-punt tot Dcn i^cmcï fcötfnt te cciften; en
teccccötccöauD Daalö öitncDcctoaccg tot ccn affcö?iftftcHjftc Diepte/ foo Dat
men (om niet ncöcctoacctg te ballen} bp\'tQcagicn anöcce ficuiften/ moet
bafi öouöen.

©anöefetocg fiomt men einbclöft tufTcn ttoce gcootc oberöangcnbeiaii}j fXLndt
pen. ©cctoonDcreng toacröig ig \'t/ öat gcootc
^tccn-rotfcn in\'iftangen KUppeL«.
Dcg bargg gcbcfi fiaan/ toaac ban ooft fomtijtg gcoote b?ofiftcn affio?tcn / de xafei-
öat ccn pffclpft gelupt geeft. (€ot De ftcupn öeg bccgg naDcct men tuffen ^«s-
Dc gcmcltc ftloof Dic aantocDcc jijtc alg öooge muuren betfircftftcn/ alleen»
löft cen fmallc Doo?togt maeftt. ®e boöcm Dcg 23crgg ig met effen fïccn-
ftlippcn aïg beblocct; Dcöoolcn cn fsuilcn jpu bejct mctftlacc toatec / öat
bcn öauto cn bcclbouDige toolöcn alöacr obcclact. ©an öacc jict men na
alle 5Ööcn toel bcectig mijlen in
\'t ronö. g^e öwifen / fcöfpcn / cn flcanöcn /
omtccm öc 25ocp/ Jijn alg flofftengin Dc oogen Dcc geenen tsic op De SSecg
5D". tct gcag cn loof toaf! öaac öoogcr cn toccliger alg in öe Dalen cn toci=
öen / obccniitg öc toinöen alöacr (
Doo? öc ftoogtc) toeinia blafcn / cn beeï
met toolftcn jjjn bcfct. ©acc ftomcn tod Éibeên eti ^tccn-bofiftcn macr boo?
tojfcDe ^icccn fcöijut Del tc öoog / aljoo Die cm laag
in De ftloben öcc

<©00 ^teen-

-ocr page 509-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

^tccn-rotfen fii nate J®i!b?ciiiffcti fjaac ontöouöcn. (i^nöcc be lange
^tüuificti\' ©ifirieti / en ©oojnen üecfctjuilen De ^ööecen en ^fangen»
.fB iar Dat\'ec ©(ffcijen tn fceftec IDatec-poelcn fouöen
toeemelen / i^ eenlou=
tec berotcötfd.

q^e (iicöt tö \'cc cebelijft gematlgt en gefönt, ©oo? ben bo?ll ijj \'ec goeb cn
fänahcitjft wafcc / bat (Igt te befiomcn lä. Cot ^ptj^ ten btenß bc0 menfcöen
5ön fitec oberoloeöige öjugten üan ©ce en ©elO / tian öet toelhetn t bpfanOcc
bccöaalt fal tnajoin.

Gstem?ert-
heid
dct
luchu.

Tfoonderji

TWINTIGSTE HOOFD-STÜK.

Elendigen ftaat der geboorene Tnwoonders van Cabo de Bo-
na Efperanca. Manière van Kleeding. Waacona Hottcnrots
genaamd. Hun Spijze eii voed fel. Ongemeene fne.lheid in
het loopen. Aanmerkelijk voorbeeld van decHotrentot"\'
ten onbuigfaamen aard. Afbeelding van hun Schuil-en
Verblijf-plaatfen. Vreemde manier van vryen en Huwe-
lijken. Opvoeding der
Kinderen. Handel en Koop-
manfchap. Onderfcheid in ftaat en waardigheid. Wa-
penen en Oorlogs-gewecr. Maniere van Godidienften
van Begraavinge, &c.

N% bP bcfcö?öbing bcejec <5ebjeficn / aanhangen fajp bec fdbec
bjwnbcr^ / ban todft öet uoaötg toaj? een auûec
Hèraclites Ijccboojt
ftaat der In- (g (jpg^ ftgmcn / Dtc öaoc ücftlaagluftc fiant en bUnDcn ujoetödi) al aan
befrö?dbe j toant bcöafben D\'drnbe Die fy met alle mcnfcöcn om Dccfon»
bcn tolUc onbertoa?pen jnn / fö ooh nog te gdobcn / bat Den blocft ober be
ïïinDeccn
Chams ^ban öc todft fp affiomfïtg jön) op fiaac fctö tot öefcit
bag. ^p 5ön fn \'t gemeen öletn / magcc / en ranft j en 500 affcöoutodfjh /
butl/ to jcft\' en totlo; Oerbocgcn mcn iu öaoc nfct mrrc mrnfcöf\'Dfi
ftan
ftefpeureu / al^ Oat fe\'t utttcclpft 5Ün / en na jeöcn öcn aaco öcc bccfïen
meec gdijft. â>P 3ijn öan ban
een mloödbace geflaltc / ban ecu roo^-gcefe
tjcrto / öocö foo nict ban natuuc alä tod ter oojjaaft ban bet en fuiccc /
toaac meöefja öaac Ifcftaam befîcijftfu/ en in De â>on öujJ opbjogm t ^at
meec i^ obec ijct gantfcöe licöaam öcbbcn fp ftcrbenen ö^ftften gcfneöcn/
in toelfte
fn allen alle butllgödö ban gefïogte bccfïcn / mee opbuHcn/ cn
tod bet beficijftcn/ \'t geen foo fïecftcn cn bangen lugt ban ficö geeft / bat
mcn öaac/ ccc fp flcfitn too^bcn/ Dooj öe (ianft ftonnen betncmcn/ cn in

öit

-ocr page 510-

Eduward Melton door Ooft-îndîenr 475

bj ftneÉtÉtt 5(jn fp onbctjaöfg ; toant toanticrt fp Doo? eenige mibDelen in Dec
ga«anDcc0 ttooningen meten te gecaften/ betboegcn fp ficljtecfîonûbpoe
Wep^feetcl^ / aitoaacfe Dan tjacc ïjuiDen ecnfiig befmeeten / en jlcijften met ijct
wt en fttiact ban De föctel / toaac meDe fp mecncn baac ïicöaant toel gcceinfgt
te öcböcn. fiec bp fiomt noc& ftacc uïtevitffte bcrciecfd / brftaanöc in be
ttiaagcn en Dacmen Dcc gcfïacïjte bcefïcn/ DiefpomDcnftai^/ armen/ cn
öctncn biecfttcn; Dc fclbe becilccfttbacc mct een boo? ccn faß/ in De toclBc fp
Uacc €oöalï/ #9pcn en anbece ftleinlgöebcn toeten te berbergen. üeec
naehtc oppecleben öcbben fp omgeffagcn meteen ÖuiDbanSSofeßcnof
bc-bcllcii/ öcbbcnbe öctöaic na binnen gcl^ecct/ Dicfp om Dcn öal^ tocbin:<
öcn / cn aljoo al^ ccn ffâantclgcconD sijnbe/ boo?t tot Oc billen laten aftjan^
gen. ^p bcDclihcn öacc ^röamciöciö mct öc flacct ban ccn ^cöaap/ Dät
Qcötcc met ttoce bant jc^ too?öoafl gcbonöcn /
öacc boeten jijngcfcöocit met
fooien ban bcclïc bellen; öct öooft banbc sdbc bellen bcDcht/ op toclftc/ tot
ciecaaö beeccn ban ,t>tciipfen cn anbccc ©ogd0 opgcccgt sgn. «Êcnigc Dja?
gcnftopccc penningen/ ofte fnocccnbön gcpcpcn^föcipcncnfóoralcnom
Dcn öal^. tUnötccn öcbbcnICcm-banöcn banftlcine (ïuftfe^Roopccofpfcc/
cn anöccc (ioffcn Ole in \'t mibbcn boo?boo?t jtjn / na öc bcbattwgcn ban öun
gccfltodgcmarftt.

^e naam oan Hottentots, (bic gaecbpallebolftcccnnubcftcnömaaftt) waa»m
l^\'ccallcceecfïbanOfManbecégegebrn/ om oatfc öact ban fpjaaft/ cnbc^ SS^
Stoaaclöft tc bccflaan 55« ; toant öc
tooo^bcn bic fp boo?tb?fngfn / cn bccce "
uit bc ftccl/ mct ccn fcöa? gdulö / al liaftftdcnöf op öalcn/ gccft ccn gclult
alé Dc fealftocBfcljc öancn. ö\' (©o?5aaft öicc ban / fp?ulï nict alleen uit ccn
quüöe manicc ban ïcben öle fp öouöcn in fprj^ en b?anft / cn anöcccn
ohj
gcmatïQödli maac ooft in öc jong gcboo^cn RIoBrc^ fcötjnt bit gfb?cft / mct
at bat gcflagt grmc
cn tc toef n. ^acc gctooonc ^pijfcn jtjn SSccficn / ©o«
gdcn ! ofte ©Iffcn/ cn aiJcrlep b?ngt cen ©dö^. j|licban l?böacboo?<» iHaarSPijfe
name bocöfd eenige tooitclë ölc ban gocöenfmacft
stjn/ IngcDâàntccnbectoe envoedzeL
alé öc ©afilrii^ftcn.
39e boobc 23ccfïcn / cn ©ié ( öoc sccc Dat öet 006
flinftt/ en öat Doo? fïcfttc cn anöccc tocballcn gcfïo?bcnl^) too2ö ban öaac
caauto cn gulfïg ingcfloftt / fcöcuccn\'t mctöanbm cntanbcnbanccn/ al^
öctollöc fleren öc^nSoucé; fp bctooncn nict
Deminfîeftcnnl^ te öcbbcn ban
25cr(ïcn tc
flagtm / nocö ^agcn/ of ®ogd bangen/ bed min ban ©IfTcftcn /
Icebcn
allrcnltjft ban \'t gccn ö\' ?Cccbe ban (ïg fclf^ boo?tb?cngt / tocctcn ban
ftooïn nocö mofl/ boutocn of planten/ maapcnofoogficn/ In Dcfcn Dcclc Ö«
onccödgftebcdïcngdtïft.

ï|aiic b?arft toatcc / ooft fomtijö^ mdft ban Öc^leccn/ Docö öoo? bc
ommegang mct De l^ollanöcr^ leeren fp ooft 25?aribctoijn / cn anbcrc fïcrfte
gcmcngoe JBatcrcn ö?lnRcn/ cn Cabaft rooftcn/ Dat fp allc fonbcc onbcc^ onpmtê^
fcödb Instodgcn; Docö ftonncn nict bed tof gen ö^ac stoaftödö bcrö?agen/ «e ftdhdd
fuift? fp ban ccn todnig ö?onftcn cn bol too?öcn / onöcc toclft fp Dan met
fcö
^cuu3en cn roepen gcoot nilgbaac beö?óbcn. !ïu \'t loopen sö" fP foo wlt= loopen.
«ccmcnö fiicï/ bat fc nict ligtdöft agttcöaalt ftonncn tooïDcn/ Dat In öaac Haer dief.
^\' - aac allee aart ) öapprc tc fiabc fiomt ; öocö

öaac

ölff-fïal/ ( t ^gijï Oocö Daac

4^00 a

-ocr page 511-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

Haat over- ftacc bfs«clijh&eiö fltm ijoojnanieutïDft na hopec/ pfec/ cn Dfecaeïó\'cftr
matige be- iöaerßn / öocö nimtncctiieec na Weeöccen/ öat Ijacc maec totecnlafifauOß
geetiijkheid üccfïcehftctt/ cti alfoo nooöcöfetot öun öcjcci aenttrcBhen/ alg tn» üan
dc
na koper, outbloot tijefc». batt ftccfc tticncen aanmccftclgh üaoibcclt ge^
■ fien In fccftec
^attmtot / Dfe öooj ïafl öcc tollanöfcöc IBaatfcöappp na
AantnerkUk
Batavia üJiccD obccgcpocct / cn aiöaaco{rft}nl|DUanöfcftgcölccö / Dccfclbec
voorbeeld fnjaaft gclcccD/ tctt cfnöc boa? Dit miöDe! / tuffcöcn öc Gollau?)cré cn fijne
d« Hotten- ataiiog-lleöen ecnCaalman tc ftonncn Dienen/ cn toannccc gocöc jcöcn ges
Sfamrïcectöcböenöc/ be fijne Dooi een gocö PaajbcelD te ftonncn toinnen j maac
»«t- alg tm nuop Baiaviagcnocg uitgclccct öaööe / totccö toeöcc öcctoaactg na
De Caap» cn binnen\'t ©Icft öc Goede Hoop gcDjagt / öacc öP 500 langbeen
bleef / tot bat gclcgcntöeiö fagöointc ontloopeui \'t toclft onöecnomcn öcb»
benöe/ fcöeucbe\'t JloUanDfcljegctoaaö ban\'tlpf/ en bccbocgöefïgtocöccs
om bp fön eigen Eanöaacö/ Dccfclbec getooonte met fmeecen en fictjftcntoe^
bcc acnnccmctiöc/ öingöÖctßobben-bcl tocöecom OeguiD/ enöceOblyftcn
öat fooöanigc manicc ban leebcn öem bcfl bebacgöe.
ru • • ^pöcbbcn gecnöuttcn öaec injp ftonncn bcctceftften/ alg alleen fccftcce
v^ hilf® heggen/ befiaenDe in een opgccegten flaaft / baec ttoee fïoftftcn ftcuigtopg
obec gcleiö jijn / met eenige bellen ban ifïobOcn of anöcce 3^icccn obcctogcn /
eben alg ccn jonnen fcftccm. ^e ©ollanöccg nocmcn \'t ©ccBcng-ftottcti j
in öet fclbc öecbecgtn fp öaac met ©louto en ïlinöcccn / en öetoooncn öct lanö
bp bnuctfcöappcn/ elft man ftjn eigen öuiggcfin öebbenDe; toceten nocö ban
Manier van ttoutocucn tcn
i^utoclpft ultgcbcn/ fclfecn eigen ?nbpfonöcccn manicc ban
vrijen ofte bipcnöebbenöe ; namcntltjft/ Dieecn ©joutobcgccct/ fpiecfttocgfclfg<©us
Huwelijken öctgtot Diencmöc ombeclof aan/ en toanneec biefnlftg tocficmmen/ igDe
^gtec
gcöoMö^\'n fooöanigcn pecfoon tot öacc 25|uiDcgom en |©an aan te
nemen i na toclft bcfluit Dc 23?uiD acn De 23?uiöcgom (mogclijft boo? ccn gons
öcnftctcn; een bette Jtoe-öacm om Den öalg toccpt / öie öp foo lang moct öia^
gen/ tot Datje Doo?onöccöom afoaltj \'t toelcftbpöaccfoobcclig/ algDe
bcbcfiiging öcg l^outoclpften ^taatg.

^acc ftinöcccn Ijouöcn 5p fto?t bp een. ^c jonge juigclingcn öangcn gcs
mecnlijeft öelBocöccg opöe cug/ cn toillenöesuigcn / toccpenfpOcbo?fïcn
(öie
500lang jtjn Datfc Difttoilgtot Denabclncccöangcn) obccDcfeöouöcccn.
Handel van ^00? lange bccftcecing met De ï^ollanDccg/ ö^bbcnfp cinöcltjft Die ftennig
Koopman- bdiomcn/ Datfc toacm becöanöelcn ftonncn/ \'ttoclft bcflaet in
Bee/ Dat
fc op f^eftcce tpocn öcg 3|actg/ acn \'t ïtafiecl öe Goede Hoop, met gcöeele
fcöaccn tc ftoop b?cngcn7 en becöanöclen / totbecbacfcftingbanDcafgacn=
Deen aanftomcnöe ^cljccpcn. ^ic \'t mccfic ©ceöecft firöijnt bp öaac alg
bp anöece/ bc Qcootfietcc bctocfen te too?öenj toant mcnbefpeutt onöcc
öacc ccn meccöecen minöec magt/ en Die öemeefic acötbaccöciö enacnfjcn
öeeft/ öangt men öct fmcctgfic bel om \'t lijf; ö?agcn oocft tod ccn ftlcin
pochen in öe öanö / Dat aen \'t einöe met ccn ©offe-fiacct bafi ig. ^e ^a^
ppucn ösbbcn fp banoutgal geöanööaaft tegen öaccn .^agebuccn/ cnbcs
fiaet ö^cc <0etocccin öc fiffagaap / 23oog-en ppl-ftoftcc/ met toclcöe
fp öc üollanöec^ te ftecc gingen/ öoen fp met öacc tnaojlog toaccn/ ont^

üaan

Schuil-en
ver-blijf-
plaatfcn.

Opvoeding
der Kinde-

Koopman-
fchap.

Onder-
ichey4 in
ftaat en
waardig-
heid.

Wapenen
qa.Ooilogs-
gcvve«.

-ocr page 512-

Eduward Melton door Oofl-Ihdien. 453

(laan uit Öftboutom/ en planten/ öcc .jacbeclanöec^/ op öaac boöem/
toaar op fp boo^gaben öatmen öaac te na quam j öogöaccbedcgetoeec (0
altöo Ijet lopen getoecf! / ö^t tocih {gelijft alcce gefegt ) fp foo fnel hcn^
nen öocn/ öat mcn mct een goeö fairö öaec nautolijfi^ &an acöteröalcn. Godsdienft.
©an öacc <©oö0Oicnfï W tociuig te seggen/ Uccniitg mcn biccbanqualöft
bctoö0 af geben Ban. 5&ocö (bo bcei \'cc ban / öatfe fomtpö^in ecn öui»
Pcc bp ecn fiomcn / cn ölöaac met finge«\' fPJinge« / cn öanö-gchlap
mal&anöcccn onöccöouöen. teehcneu fp mct cen cooöe ;§»tecn ccnigc
(iccepen cn ftcuiffcn aan öet J©oo?öoofo/ toacc op öan öacc öccgaöccinge
fcöeiö.

i|acc 35ooöcn too?öen al sittcnöe mocöcc naaht in ecnbicpcnputgcfety Mamerevan
fonöcr ccnigc uitterUj&e ftp-pligten: IBaac op öatfc ban\'t ïöilögcDicctc ßegravinge.
nict fouöcn toeöcc cpgeftrapt en bccfTonöen toojDcn/ beöelbcn öc felbe mct
?fiaröe / cn beengen ecn öoop ^tccnen te famcn / Die fp obec \'t
Icggeut

EEN - EN - TNS^INTmSTE HOOFD- STUK.

Geftalte en aard der Leeuwen, Tijgers,, en Rinoceroffen,
ofNeus-hoorns. Of
dit Beeft den Eenhoorn der Ouden zy*.
Befchryving
der Luipaarts, Panthers , Jakhalzen ,. Buf-
fels, Schaapen, Herten, Rheën, Sreen-daifen, Steen-
bokken, Yzer-varkens, Land-Schildpadden, Slangen,,

^ fullcn top een ïiojt becigt gcbcn ban öc aacercn gcfialtcniffc öerbce^
•^\'^ficn/ öie 0göicc omtccnt ontöouöen.

i&Qo? ccr^ Danftomt inaeöting öen atceuto/ een ïftoninfi allee bieren / Géftaiteem
500 tjooj ficacöt aJ^ toocfiöfiö/ i^ in groote bcrfeöfiöcn/ naöcr jaccn cnaa« der
becfcöeiöentöciö öec Hanöcn öacc 5c getoojpcn spn» ^löifc too?öcn tocl^^®""\'®"»
o^öecfcöjiftliclijhfic ban gcfïaltc gebonöco; auDccfint^ Sijnöer cp anöec
ptoefien ban
öft jclbc öccl öe^ J©ecclö0/ sooöanigc öic niet optoaffen in rc=
Si"? tojccööfiö al^ öc Cngelfcöetonöeni fp öebben cen rufiig en bier=
Jöotig tjoo^ , gcootc oogen / mct ftlcinc oogcr.-ïccöen/ öic nict befTaan
nonnen Oen omtrcR öcc oog-appel / cniö öitö\'oo^saaB öat fc mct open oo»
FJJ wapen j jgn bjccö ban ^cué en H^uil / öc Ilippcnbun / toaac ban öe
onöerflcobfcöeht. 25cöalben öaccttotccögcn gcootc Canöcn/
fleoöcnfe bicc gcootcc/ Dit foo fcöecpsQn al^ ^agenj cnöetl^ bcctoonöcs

<Éoo 3

-ocr page 513-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

tmê hjaeïWg / bat bc öorbiQöcib bcjS pfcr^ öoo? ftacc tanöcrt bccB?if5ett>
toojö/ macc nict ö^t Öout
/ öarc om bcfiacn gacc (0cbangcniffcn uit ftaii«
tc ßof tcp. ^c öal^ t^ matciöfe öift
/ dc bo?jl ficcft / cn mtööclbupft canß»
gioöe booifîc oactcn bcefctjuUcn (icft onöcc renculgcnbuiö bijf tccncn/ in
bc ncötccfic ntcc/ alle gcmapcnö mrt pfclgfee hlaautocn. "ian öaccged»
bccmige rfâanen (oie ban De fjal^ aan toröecsgöcn aföangcn) too?ö öcn
atccutö onOccfcljciaen ban öe Eccutoin / al^ ötc oacc ban ontölooö / öacc
cn regen mct ttocc IBclh-mammcn bccficn i^. Üarc gebeente ftccft ^o ccn
uitnemenöcï^acöiglielö/ öat ftct (tegen malftanöec geflogen) bonftcn buuc
gccft/ en &acc ftcacftten 55« foo öappec/ öat fe mct ccn cuft cen lebenöig
tticnfcf) ban ccn ftunncn fcljeucen. i|aec gang i^ eenparig / cn nict met
fp?ongcn/ of een biccboetigc loop; alleenltfft oléfi; öecooigt toojöen / ccn»
ncn fp öoo? l|agcn cn ^truiftcn / en toeten foo boo?fïgtlg te gijn/ batfe
mct öefïaect |)acc boetfiappen uitbcgen juiftó Oat mcn Itcfttcfijft\'t fpooj
bijfiec too?ö. ^ploffen Dc.âpijre (bcrsaDigtjijnDc) uitöciBaag/ toan^
necc fp blucfjtcn toillen/ ofre ficfi jgni l)£"tccn om licfjtectetorsen/ ftctan»
Dcc om öe gesonöljclD / toant jijn beel stcfttcn onöcctoo?pen / tnfonDcca
Beloc 500 öc <0cnecj5-mecficrp Jeggen) De üïoozt^/ met oberloop bau De
(ßal : €n onnangefïen öacc fierfttc cn toocfiöJlo / 50" fe niettemin met
b?ccfe en bcrfcljilftftinge bcbatrgen / öet toclft ö\'ouöcjäatuuc ftenncr^ ontf
fteut Öebbcn / cn elöcr^ öa r jelocn trgenip?cften. ö\'^cbarcntöclD öccft
gclcerö/ öat / Dfealljicc (op De (€afci-berg ofllceutocn-berg) obecballcn
too?öen ban örïccutocn/ öcfe Hfl gcb?niften : \\Bm\'t gebacct\'ontftomcn
ïoffen opöaec acnftomfl ^ugpocDec uircenïîacc/ öoo? öcr toclft fpbltcöenj
maec öat 5e ooft op De blugt geb?agt ftonnen too?Öcn öoo? \'t gcftcaap ban
een gacn/ i^ öal^ bcbonöen; toant toanneec ött bp on^Mn \'t toetft qea
gclö/ i^ beftcnö gctoo?öcn Datöc Eeeuto nict alleen onbcrtfaogt toa^ boo?
De Jlaeti/ macc Dat ftp De felbc met De Ifcnncn toeg nam cnbcrÄitöcn.
^p leben ban Den coof öcc bccfïcn/ en b?ugrcn Dc^ ©elö^. ^n\'tftoeöcn
boo? öaec ^longen 5un fe fccc gctcouto. 3n öe Infi tot becfamlng boben
maten getl; öcrooegcn menfgmacl mct anöeccn aarö ban 3^lcreit öaer lufï
bolb?cngcn/ ban torlftc öan tocöecom nfeutoe C\'cö?cgren öerboo? ftomen /
Öfe onöcrfcöciöcntlöft \' opficö selben geaaco/ een nieutoe bcfcö?9blngcbeca
etfcötcj macc on0 ooo?nemcn iäallccn Dccfulfte tc öcröalcn/ öiealölerbca
Sent en In \'t t&aöcclanOtb?c€mö snn.
Geftalte en bocgcn ölfc öau acn öen Ctjgec / ccn naam / bic in Öc fCtmetrlfcftc
aart der Ty- / tç„ ppj^gt f„c(öctü / ccn pyl tc fcggcn 1^.

^ • ^eßibicc öcTygrisö?oeg tn^gclijftö ölen nacm / om bat 5c uitnemrnö
fnel In De (©ccacn-ultfïroomöe : fjierom öcbbcn 0\'ouöe ^cöïööe»\'^/ ölt öiec
pm fljn^ naam0 tolllc/ gestolnö cn bacrölg toillen öeb&cn / Defulôentoijâ
inaftenöe ö^tje uitncmenö ftonöc lopen : Opinus becgclöftf fe öieröalben bn
bc toefïe toinö > öocö Ö\'ccbnrcntöeiö cn boo?balïen ban onje m/ ftebbcn
ölt geboden ban bal^ödÖ obectulgt; toaut men öeöoeft nimmer te b|cfni
booj Dit 3^iec/ aï^ men maec op pïactfen öaec men In\'t couDallcébcoos
ccn ftan / maac toel in lUccupd-öofTcócn / tagend en ^pdonfteh/ uit

tod^

l

-ocr page 514-

Eduwatd Melton door Ooft-Indieii 831

tofHtccé fcöuüöocficn ött fijn toof toeet tc bcfpleöcn/ acn tc bollen/ cn tc
bccfc&cnrcn / cn Oat foo fcöicloft gcltjft öc fóat bc Häul^ i Doclj toannccc
pm öcfc fpiong feotnt tc mifffn / gact f)ct mct tcagcn gang / al b?nU
ïcnöc tocg / tccntig 5D"öe / öctoijlc fijn loop foo ocstotnönict cn i^ om fijn
coof tc bcrbolgen
s en öit fijn ongcluft ftomt nict alleen öen IBcnfcljcn/
macc ooft JBolbcn / j||ecten\' <©cttcn / cn anöec BDilöbang tocl tc flaöc /
Sonöcc todftc ftetnictmoogdijfttoa^/ öat ccnig 2^icc/ uitgenomen D\'€lis
pliant) booj fyu ftcadjt bcfiaen ftonöc/ toaccom Ijct ooft ntctlicbtdijftgcs
bangen toojö. ^p toaffcn op tot öe gjootc ban ecn Eccuto / Ijccft gün^e^
tcnöpongcn ecn bjcefie muil / mct pfdpftc fcftcrpctanöcui cn immer? foo
binpto 5tjn öe ftlaeutoeu acn öe pooten. ^ijn ftuiö i^ bccdcct met bccfcöcii.
bc bicftftcn/ in todftc ftct in fcboontjeiö foo betcc ö\'anöccc toilöc 3^icccnte
boben gaat / al^ öc^^aauto ö\'anöccc ©ogd^ifgnceuft i^ foo ficcft / öat
ÖP in öccfcn Deden {öc Cibd-ftat uitgcsonDcct) boo? nicmanö bdjocfo te
Ibtjlteu.

Renoceros (na öc <ßjj-ftfc / cn bolgcn^ onfe €aal ßcnoficc / of Aartenge-
tei^-ljoojn gcnaamt) nict tod IcbcnDig tc bangen/ tocgen^ öe^ felf0 daantevan
fechte / cn groütc bcctoocöiiriö. fommige toancn Dit ^iec öen Ccn- denRcnoce.
joojn te 5pn \' iö in ftcagt cn grootiiciö Den ©lipljant in bed Deden gelpftj
ïocb bccmif^ fijn fto^te breticn foo öoog niet: ^yn lïSuil bp na al^ Die ban
ecn©atftcn/ öocö niet =500 fpif0j Dcn l|oa?ng?odt öcm boben op Dc^eu^/
Die op Den top fci)crp too?ö bebonöm ; ban bectoenjijn fc 25?upn-g?ocn /
en niet jtoact / aï^ fommige occftcect fcö?ööen; ccnigc cbcntod jijn gcaan/
DIc ooft tod \'t mccfl geacöt jyn / cn bpö\' ^noiancn in gcoote toaccöcn ges
ïpjuDcn; fijnöuiöijsoneffen/ gefcö?ompcn/ en aljJmctfdjilöcngctoapcnö/
\'ttodftfjo öartig / Dat met ecn ^abcl nacutoltjft^ Doo? tc ftoutocn; öe^
fdf^ Öao?n/ öuiö/ tanöcn ^ bleeks/ ftlaauujcu/ blocö/ cnfdf0 öen ö?cft
fcöïitbcn foramigcboo?bccgiftgQeöte50n.

Wp fouöcn ban öit ^icc (als5 ooft ban Dc anöccen) omfianötgcc becöaaï
ftonncn gcbcn / macr top öcbbcn belooft ftojt cn ccnbonölg te 5ijn/ ent
geen top öaec ban gcjicn IjcDbcn ncöcctcfïdlcn / De toaccödö Dacr acn tc
bep?ocDcn / mct Dit te Deücfligcn / en t anöec ban Dtoalinge t\' obcctui^
gen«

©oo?mad^ i^ bed gefcöjcben ban öen (eenöoo?n / De^ fdf^ gcflalte en of dit Beeft
«Igcnfcöappcn j maecin öit toocfic Oed Drc accöen (in todftc alle b?ccmöcden Een-
en to?ccöe Dieren ftecboo?t ftomcn} en \'cc gccn tc btnöen/ cn ftonncn ooftÄ f«
niet befpeuccn Dal Dicrgdijft getoccfl / of\'tmoefte öe boojnocmöe ßöc^
«oficc toefen j Daac ban öet boift / Dat öogcc acn tooonen/ en al reödijftc
ßeocffenoc finnen öfDDcn / mu öcbbcn bcröadt öat öit\'tjdbc beefi i^Dat
D\'©uöEn Dcn <ßenOoo?n genäcmt ö^Dbcn i cn boo?toacc ift souöc nict
bjcemt tarten ban Dat geboden/ aljoo Dc felbc inacrOcngeDacutc mdalle
ouöe i
&cöïijberö ober ccn ftomt; julftsj top jouDcu befluitcu öat öd picc
(t tocift fu be fó. ê»cö?ift / en anöere .fecö?ijöec^ / Den (genöoojn i^ ge»
naemt) een m\'t *dbe Dat mcn töan^ ßcnorcro^ noemt/ een naam Die
w ®Richen (todftc Dit Dooimad^ onbcftcnO ^ec alDcrcccfï

gcflc^

-ocr page 515-

402 Zee - en Land - Reizen vaa

gegeben ößö&cn/ gclöft in öe nabolgcnöe tijöcn/ nieccmaeï^ gebentt
<0in Ijtcc toc ccn boojbcclb uk becle bp tc bjcngcn: ©e J|oIlanöcc^ / Dic iti
öefc ecutne beel aLanöcn / ©olfteccn/ cn Bieren ontöcßftenöc/ ßcbbenmaac
fTcgt^ nanien gegeben/ «acc eigen gocö-ounhcn / fonöcc acgt te geben op ÖC
nacD cn eigenfcljappen öcc fclbc/ cn om gccn anöcce cccöcn geübrnfp öat
bjceflijft ^cc-gcö?ogt / öc ^cc-€<n()oo?n gcnacmö / om öat \'t ccn lange
Ijoojn / iii \'t boo^ljooft nitficcht / gclp mcn becöaclDbanöcaanö-<ßcH!«
Öoo?n^/ nu gcnaamt ïScnoccco^.
Luypaarts |^aac otti uict ttjööcc^ af tc Dtoalcn / ban oné boojncmcn / firt mcn fjlec
ea Panthers „q^jj öec(}cn / ölc gcuacmt b3o?öcn Huppacct^ en ï^antöccjJ / ßcbbcnöc
ccn bfclbectüigc buiö/ gclgft öciCpgccjl/ bau öc toelftc fp iuaccö cngcfial*
tc / minbcc bccfcljillcn al^ bp on0 bc i^onbcn j fp bccnicngen fiel) sonbcc
onbecfcljf iö / nict anbcc fTag bau #tcccu / ult toclfte öan tocöcc anöccc toan«
fcl)cpfclp boojtftonicn.

^c giaftljalfcn / jijnbc bc ©offen albccnacfï geftjft / ontftouöcn öaac In
be tjolcn bcc bergen/ cn In \'t bicpfïc ban Ijft IDoub / maften alDaac ccn
bccfcljjtftftclöß geöull / eben al0 bc l^onöcu / l> jonbccftclb In be abonba
fionö/ cn nacöt/ op toclft geluiö fp alle fap ccn fton?cn/ al0 of jcgccocpcn
tolcröen/ bp ccn bcrgaCcct 5pnDe/ gactclfttUn^tocegé opbecoof/ cn bcc«
fcöooncn geen 5^ieccn / ban bie öacc tc magtig jijn i men bleut fo?gbuls
big obcc öacc öc toacöt te Ijouöcn/ aljoofpöc mcnfcöcnop\'tltjf ballen ccc
mcn \'t toeet / Jön cenbcccabifcö cn luftig ^Icc/ böten In Itff cn becncn / cn
toacc maac batten ftonncn.
Wonderlijk ^p jtjn fccc bccfflngcct op Höcnfcöcn-blccfcö / sulft^fn öcöooöc Höften
nict cn fpaccn uit ö\' accöc tc ftcabbcn / öocö öicc tcgen bccflm figö bc t|ota
"eK.\' tcntottcn/ Doo? Dc <!5?af-flcDcn mct ficcn tc bccjojgcn/ alg boo? bccöaclt /

Gedaante ^^e {25tifcl0 jlfn Doo?gacn0 gjootcc Dan be #fTcn / macc In gcöacnt«
Den jclbc fccc gclgli/ öocö magcc en canft; \'töoofo cn becncn (tenacnfien
öec anöcccn IccDen) ftleln/ öeböen ccn ölftftcn cn öacbcn Ijulö / ölc mct
ftcullcnöc öalccn bcjet jöu / Doo?gaan0 jtoact / mct cen glaöben ftalcn
flaart/ Dcöoojncnsnn agtcctoaatt^ gebogen/ De UppenOiftcnomgcftcnlt/
fp fcöÖ"e" tcn cerficn aanjicn tom / macc toannccc fcban öaac getooone
tocIDcn toojöcn afgctocnt/ 50" fe &cci bcctooct/ cnopgcöitfl sijbDc/ Dol cti
onflupmigö/ ecötcc ftan men öaac mct\'cc tijö temmen/ cntot Dc ploeg be«
guaam maften.

Schapen tnet Schapen Öle ölec jljn öcböcu laugc fiacctcn / toclftcr^grootc cn gctolcöt
bovenmaten (jfj; DiccDcuDccl bau \'t ölcc uitttiacftt. ^p ÖC 25ergcn fpjingcn De ï^cctcn /
ijaie itaer- / ftcp^fcftaccn. ^m loopcu Dc ^tccn bafTcn 5onöec gc»>

Herten, tal { Dccjc jijn luacct ÖC ©offcn gcljjft / macc gcootcc/ Ijcbbencenco^-bccf
Rheén, toigc toolligc ftulö / CCU öooft Oat aan tocberspocn tolt en obcc be neu0 jtoact
geen-das- ,&tccn&oftfecn 50" ougcltjft fcöoonbcc cn grooter ban gcfïoltc al0 ccn

Steen-bok- / bccficu mct ttocc langc gcftactclOe ööo?en0 / cn langg öacc bcclbcctolge
ken. rug cen stoactc flcecp j öet toojDonbccfcöciöcn ban öc ^tccn-gcIt Doo? ccn
Spatte baccO/oföangcnDc onöcc DcmuU.

JliocD

Jakhalfen.

en aart der
Buffels.

-ocr page 516-

^ Ed uward Mdtoh door Ooft-rndicn. ï

_^wï)5iinöfecf3£c-becft£n^/ïanö-^cf5ööpaöbfn / bcflDecïcfaffïacbtöan , „
f^iangcii/ cn anöccc 5&iccfn nrcfc/ toaec ban ccnige atnofgsaam syn üe. SSd

ftwt/fonjwigegcslcn/cnaïlcbefc&^cebcnsöji» fchitói)ad-

deii , siaa-
gen.

TV7£E-EN>TWINTIGST£ HOOFD-STUK,

Geftalte en aard der Vogèlftruizen, ciï Prnguins. Oorzaak
des dwaalings van Plinius aangaande de Pigmeën. Be-
fchry ving der overige Vogelen, welke op Cabo de Bona
Efperanca gevonden worden, &c,

W^gacn obec ban bc 23ee(icn totöeBogeïen/ tocIBe aïBfcc bccfccïcp/
en
500 tticmgbulöjg jijn al^Dcc^ tcc toecrclö / öocö fonïmige bg
ongtoel öeftent/ anöcccn sflösaani / cn alJcöoojgoen^ niet foo offcöïibfte«\'
lijcfe/ top ban De 23ccflcugctcgt öcbbcn/ öocönlcttfnim bectoonötccn^
toaccöig /
500 öiegcetiè toelfte uücc lanö / q10 Die obcc \'t toatcc sicl) ontgon?
öcn. ©00? ca;(l on^ öcfecnt öc Vogel-Suuis, ö\' alDcrgrooific ban allc ^^^df
©ogclen 5 fian fiacnbeop ftjn boeten ö« ijoofö
500 öoogcbccöcffen/ bat vogei-ftmis\'
öoocn cen inatite paacö uitfietftt/ macc na
öacc gcootc sön 3c Dappec bot
en onüecnuftifl / tn fptjfe en t^ianït uittccmatcn gulsig / becstoclgen alle^
toat öun boojftOnu / jeifg allcclcp inctolcn / macc öötfc Dat souöen ftous
ncnbcrtccrcn t^opöc pjóefbal^ bcbonöen j beCmit^opsccftcc töOcengcDooj
De^tcui^ ontlect/ cnm De maag gesien allc öe (iuftje^ ftopec/ pfcr/ tn
fpyftcr^/ DIc eenige tgDboo? fynbooD öaboc tn gcfloftt; maec mcn befpeuca
öe cigcntlijcft gecn ftccn/ mct totifte öccsc luieren feuöc geboo?en too?Dcn/
al^fonunigegcftöjébcn bcöbcn. ®cn opsicöte banöaccgcooüc leöcnörb:»
bcn SC cen ftlcin öooft / luttel öccfen^ / cn todnig begdp; fulft^ al^ fp öaac
^oofDin öe ^cutfien becbccgen/
uiancn tucl betoaact enbctltg tesiin; Der^
boegen mcn öaac ligt ftanbangcn: ja Ijaar bottigöciö (ïccftt uit onöer aus^
Dece ©ogcl^ gdijft öe
Houentots bananöcrc mcnfcöcn; fp öcbbcn cenftlec»»
nc maar fcöcrpc beft/ öaacbdbcc oogfcöcdcnstjn Die bau mcnfcöcn/
öe bobenjie mct öairf je^ befet / öebbentc
ccu lange öali^ / utt öcn ftcapjoödi
öectoen/ obcc\'t lijftoolagtlgcbeöeccn/ bjdftbauöcmanneftcn^StDact/ en
bau Dc togfje^ mui^baal siju/ öaec bleugdgfyn ban De fdfDcbecf/ maac
aan Den togpe toit / öc öeupen
cnöpcn spn bp na als> ötc ban ccn menfcö \' öe
Ijcencn ccn ftamccï / öc boeten geftlaaut
ü\'4 ö^^ten / tn De todften sp (icc=
ncn ftonnen batten cntoegtoecpen/ ftonnen
öoo?öaac stoaacüjöjgöctö niet
tod bliegen/
maar 500 fnd blicöen öet gecn iSuitcc tepaarö öacrad]tccöa==
len ftan / op öaac bjccDc rug ftan mcn stoaren laflc laöcn/ sp outöoubctt

PPP Ijaac

-ocr page 517-

482 Zee - cn Land>\'Reizen van

fiaac mccfl ftt bc nace tooefitjncn en toatecac&tlge ©allepen; jgn 5ccc geil ban
aact! en teclen alg oc ilattcntottzn; Dc epeccn öie bec bjgfjen iti menigte
ïcit/ toa^öen ban [jaac in \'t santbcöolaen/ enDao|öeöitte Dec ^nncnit^

pmgmns. ^^^^pj^guins, genaattttöan ö\' €ngelfcöcn^ömicaaïTiioinas Can-
difch , Die Dcfelbe in öe^tcaat
Magelanes alöcccecft gezientjeefr/ cnöat
bccmitg toitte öooföen ïjcbbcn / \'t gcen in \'t€ngelfc
{iPinguiiiste5cggcn
ié/ toclhc naam Deeje ©ogclg alg epgcn op aïlc plaatfen bef^uöenfjcbben.
SWöiec en boojnamcntlijlt aan öe ^tcanöcn/ sijn
5cjonOccgetal/ maben
gaac ncficn onöec öc (Icniftcn cn Doornen / leggen baac ciccen in \'t janö / min
of meec becbo?gcn/ cn öat in elften nefï bicc ofbgfin\'t getal/ toat gcootcc
aïg een (Öanfen cp/ en mccfi toit ban bcctocj spjönsoopbccigop \'tbioe:«
ben/ öat 5c met (laftftcn nautoelijltg öaac ban jijntebecöjöbcnï 5Ptocten
ftaac öappec me£ bgtcn tc bectocccen/ jijn ban gcoote aan lijf cn boeten öe
O^ jn fcn gclijft/ maac nict foabjccö/ ftcBöcn toitte en ftoactc beöcten/ öie ftojt
en öift onöcc een gcmengö obcc\'c lijffjangcn/ ïjcbbcn ccn ftacöcn en öiftftcn
Oörfaakder ljuiö/ in plaatg ban Plcugcïg öeböcn 5p Pïimmcn / Dicbaacbp\'tlgfncecöan»
gen/ alg of\'t.JI9cnfcöcnacmentoacen/ fulftgfpbanbeccebcctoonenalgof
\'t ftlcine ftinöcccn toacen/ (mogclijft öat 5e bp
Plinius bicc boo? jijnaanges
5icn/ öaac öp ftÖ?ijft ban De Pigmeên, snnöenasijnitïceningftlcenc mati»
ncftcng ban ö?te fpannen lang / öie tegen De lücancnen anbcce ^cbogclte ccn
ccöurtgc fïctjö boccen) fpjijnfnelin\'tftocmmen/ ennocljbcecDigccin\'tDni^
ften; haacbocöfeligmccfibifcö/ insonöccöciobanoooocï^atbilTcöen/ Eces
cobben/ cn anDcccn aact / toaac tia jp ooft f alg men jeect) fmaftcn; Oocj^
Dit ftan becbctcct too?öcn met cenigc malen op te ftooften v entebccbecfcben /
m öan met b^stet gcbjaöcn/ ftonncn ban fofflmigetoebcceiötoo?öcn öatfe
fmaficn algfjctbcflej|öen; fponttjouöenïjaacbpftoppelgfootocïinjcc/ alg
op öc ftlippcn/ en in öe ftoolcn Dcc aacöe / \'t toelft5P5oo Doo?to?acten algOe
Stonijnen De^nincn Doen.

©eBogclen / Diejicbtop cn53jöobccDec;c(Icanbcnen^ccbccfp?ciDcn/
?ijn bed cn bccloccld ban aacö/ en bccfcljaflFcnboo?öcEfe\'licOcn / tot een
p ,„ ftcn-tccftcn öat 5c omtcent Dcfe ftufi stjn; bccftalbcn 50« fcftec ffag Pap
^ M\'jcutocn (Doo?|acob vati Nek op jijn ttoecöe cei^) Gaap-vogelsgcnaamt /
cn n» noclj alfoa/ en ooft niet anöccg bcftcnt; tcn op5fcj[jtebanöcgc(ialte
öeg iijfg fcöïjtïcn ft» alle banöcnaaccöcc.flB£eutocn/ maac Oebccfcljciöents
ïjdö Dec 5dOe tn bccto^ncn gcoote/ öact öaac bcfbnOece bcnamingc ïjeöbcn j
öie alöcrcccfï öie naem bccftrccgsn/ ïjcbbcn bcöccen Dieonöccöcbnifttoit/
en obec \'c lijf blaauto jtj\'nöc/ in gcootcc enftldnöcconöccfcöciöen; een ans
^"f^^\'^^Dcc fïag 5tyn bont en gefp?iftftelc obec \'t gantfcöcWtnbleugeïcn/ aïg ooft
Van\'Genten toitte mct gcaautoc Plcuacig; De toitte .üBceutoen geöcetcn
jan van Genten,
geaaemt. jiju aau D\' cinöcrt öcc blcugclcn 5toact j bp öefdbeontöonöcnöaacDiemcn
laipc vo. p„ipe Vogels noemt / becmitg Dc fcioe Inggelpftg aan De toppen Dec bleuge=»
• len fojact/ en foo fagt / cn Der ffiitocden gelijft jijn / jp\'nöc boo?t toit cn
gcaauto gcfp?enftelt/ In ^tbliegen flaan fc met öaectoieftcntc samen/ gclijfe

Ö&^bCtBi:;

dwaaling
van Plinius
aangieade
dePigmeen.

-ocr page 518-

\'Eduward Meiton door OoMndlen. ^s j

^ofD 3ön \'ct flcfpifthelbe ©ogel^ / öic jicl}&l« bp biUfenbc ontBoubcn /
natiicm gh/ toat gjootcc Dan Dc ètoaUstocn/ toitgcpluïmt/ mct gcaaus
tocbkthcu/banbc Antenais, Alcatra^ascn Havoicoins, 500 Dc^oitugCcs
ScnbicöEbbt nofnacmt / öcbbcn alle Dcn aactDccÄccutocn/ cnDacromons
•^ooöjgbccDccbcc&acl ofte geben. ^

USacE gclijl» bcfc ult Dcn aart bcc ^ccutocn fcbi^cn öccbeo?t tc ftomcn /
500 5ön\'fc anbcccn Dfc Den <Danfcn cn ^cnbcngtlijftsöu; öc gjootfïc flag
3ÖU Die top A alkholvers noemen / jtjubc 5C£C fiout CU to?fcö / fonöcr fcljjooni Aaifchoi-
om bc men^öcnln\'tacngcfïgt tebitcgcn/ 50n In grootc tn gcfïaltc al^ be*®\'®-
Otootfie<©önfcn/ jtoactban beeren. SScöalbcnccnbcfbnDcccfïagbanïSot-
Qanfcn/ spnbc\'cc oeh DIc mcn top-ganfcnnoemt/ omDatfcccnftcopon= Krop-can-
bccbcfhabcl öcbbcn/ üi toclftc fpDc^tfien (Die fcInDc ©oden bangen) een togl
tijb^ Icbcnblg ftonncn bccbfcgcn / öacc ftcd t^ 300 togO cn cuim Dat men
met bf öauö tot in öacc ftcop ftan ftomcn / öacc blccfcö gf|ooDcn sij^öc/
fmacftt na Dc ©10 toacc mcDc fp öo^»^ gcnccccn. €ïp Dc 25frgcn jgn €cn»
Dcn ban olDcclcp acct / al0 ooft\'^lobbcn / pijlf^Qecten / l|out- cn ï©atfc-
fnlppcn / g) micntcn / cn Cdllugen 3|n Dc öofen Dcc SSccgcn sijn Iccen /
ßabcn0/ €]ctet0/ ©temuifen/ mct nocö anbccc flag ban Soleren/ DIc
ßcöcd affcöoutodgft jijn. (©bcc Dc gcocnc ©allcpcn cn 2Boffcöaglcn blicgcn
bc toilbc ^aautocn/ oic om öacc tojccböcib mccc bctbaonbcclng geben ban wudeieaaa«
öaac fcöoonöcID/ In toclftc fp mct betammcnnccgcng\'op öalcn ftonncn* wen.
toitte llcpdacc0 (blealölcc Ijacc ncfïcn maften; jijn500 gcoot al0 toen? p^Sif
Dcccn / cn öcbbcn ccn öal0 mct D?icbo0tcn. ^acc bInD mcn ooft Dc ©atcij»
5cn/ (Jluaftftclcn/ Eccutojlftftcn/ cnlKuffcöcn/ alle fccc obccblocDIg cn
ban aangename Anaah / loftftcn Dlc^ö^\'bcn
bc HoHanDcc^ mcnlgmacl ult
totöc ©cjgel-jagt/ toaac toc nict öccl moeite nccö tijb te bccgccfg bcöocft
bccfpilt tc toojDcu; toant bcöaibcn Dat\'cc jijn Die Doo? öaac gcftcaal anDcccn
bp cen loftftcn / cn fdf0 op Dc loop ban \'t cocc blicgcn / Dat tc tolflcc treffen
gccft / foosön \'cc anOcccn Oic 500 tam cn gccufi sgn / Dat 5e llcötclgft mct De
ÖnnD ftonncn gcg?cpcn too?Dcn. H^aac om on0 ban ïanD na jcc tc begeben /
Dc Ecc-cabcn / 500 gcöctcn om Dat fc al aan obcc Ecc blicgt/ 10 in gcfialtc
cn bcctocnal0Dc anbccc 0abcn/ tnaac Dcöal0i0 toat coctagtig/ boo? aan
beftop/ Dcbcencn/ boet/ cnblicfcnb?uinacötlg/lcbcnmccflbanDooDaa0/
fonOcc onOccfcöPlO of\'t banraenfcöcn of Ocefien l^t

©pp i DRIEs

-ocr page 519-

Zee en Laini - Rdzets vaa

DRIE-EN-XmNTlGSXE HOOFD-STÜK:.

0£allc Dieren zoo wel te water alste land zijn. Overgroote
Walviirchen, en hoe de Hottentotten na hun dood daar
mede omfpringen. Zee-Eenhoorns., . WonderU)k Zee-.
monfter. - Zée-paardén. Zee-Koejen. Zee-hondtin, of
Robhen, en hoe zich de Kaffers in\'t water tegen de zelve
befchutten. Befchry ving der Zee-Varkens, Bruin
-vifren,
Haayen en Suigers , Vliegende Viflchen , Zee-Schild-
padden, Zee-harders, Plat
-yiiren , &c»: ,

Snföo tc ïanö/ f^ BpobcclcbÊting Dcc

tewater als ^ #uocn wiccc gelooft cn aangenomen al^ bettjefen j . maer Dat jicö nl^
te Lamit ißtt aan Denocöec oc affcöiKtftclgftfle Ecc-monfïcr^bcctooncn / i^ccn baaec»
öeiö öle ftlaaröec beßcnt fiaat al^öp ecn pgciöft
joudc gelooft bjojöcn. Sl^eje;
Wet ölcljlfc booinamentlöft togD engroot ban ruimte j^ / Daec in i^ Dctto^c?
wal (T n
"^^^^"öe (Scölertc aieln cn gcoot / en öat sonöcc getal 5 Dacc fjEicelcn De J©als
DlfTcIjcn / ölc birtinijl^ onöcc Ijet pfclijri gclocp öcc ficlgccenöegolbcn /;tegcn<
Dit bjaeflc Dooft / of acng?cnfcnöc ftllppcn;bccjöctteceny aïöacc qp De
Hoed w t fïtanöcn öun Icöcn afJeggcnj becficcftftcn al^ Dan tot geen anöcc nooDbjeus
tentots\\net ölgöclö al^ gcfïoopt te bjccöcn banöc Hottentots, Dlcljct ^pch öaac ban
jraauajlnsbjclgcn/ \'tgccnöaecccnïcftftccboctsclbecfcöaft j mct Octcacn bc?:
waiviïTen ficgfecrt CU jalbcu fn ö-jcc naefetc öulö ban öen öaoföc tot Dc boeten / latcnöc
omgaan, »fobccfcöot tot aa^ boo^ allcclcp bJilDSCOIectc: jü" in gcootc / -al^ ooft
in gcbaantc cenlgflntè becfcÊilllcnae / \'t bjclft betcc ftonncn oojöeelcnölc öct
bangfi / en epgen bcolnöingc Oec fdbc In <0|CienlanÖfaarlö^^ uecclgten /
cn fti icdijft ölpc öoo? acn öen öag bicngen ö\' onftunöc öccboojlgc ceutocu / ölc
Dc 5dos plaetfen In\'t cooöe |®epc/ jonöcc öat 5c In ccnlgoo?ö öc^ toecelö^
anöcc^ 50UÖC üi irni öe nuttigi)dö Decsdöcbja^öacct\'cencmadonbeftent/
Im-nrré nimtnemifcc aangcbiJfcn.
»ezeeEen- ^ce-€enöon?n^ (ban öc ffiatcofcn al5o gcnacmt najceiiccfïagban
\' - 3£anö-öiercn tudftrc^ Ö\'Joft cn ftoojn/ na öaec Inbcdölng/ obccccnftomt)
laten öacc 5döe jim. IlSaci:\'t gcbeuct ^omtö\'ös? öat 5c öe fcöcpcn In\'t jeps
ïen b50| öc boeg ftomcn te fl^ïtcn jot fcöaöc öcr fcöepcn cn öacc fdf^ onöcc^
gs^g. Jlaec cen 5dö5acm cn toiïöcdfjft ^ce-mo!ifïec gact alle Icbcnöc
fcÖcMfdcn te Doöen / öoe namcmipft/ fomtgo^ gcfjcn
i$ ccn bc^fi / aan
■i:. ■ ... -

L_

-ocr page 520-

Edùward Melton door Ooft-îndieh. 4^ 5

ÖCC0 omïcggenDc «epïanîïcn / Ijcbbcnbe cen (jooft Dat fîô becbccFb fn nbcg wonderlijk
fcticn.Qnbfceôoofûcn/ nlt fiin manb fpouööetgcc-toater met gcfjecïcgol. fer""""\'
f\'\'" / îlîtibcsoa toijt cn groot / bat öet ttoec mannen te gcï|)ft Souöe ftonnen \'
j"5tocïgcn/ Ö«t lijf becelftt De gcoote öan een gemcenel©albffcö ; uft
Je ötrnje gcaau / cn rontom met ftnobbeïige fiiftjcn boo?5ien. ge«
«jeftban noautofteurlge naruucftcnnt^/ Dit fcöjtftftcïöft toanfeöepfel in gc=
(laltanocö epgenfcöappcn ooft öcfcöJcbcn s afïccnöe ^côîfftgctoaagt/
Soenamcntiöft / D\'öimogenoc ^cljcppft / jijn ^fenfiftucgt Joannisuiecn\'
ficfïcötïöectoont fteeft- ccntscefï uit De Etc opftomenbe / 0« boo^gcmeUe
25eefl Dat top gésfcn öebben eenigjint^ gefgft / Docö ift öcötc mp berpHcöt/
om tiit geöïocöt/ met geert gecficlöftebcrbo?gcntöében te bccgclöftcn/ aï^
SÖnbe faftm Die een auDcr beöuiöcnf^ öebbrn. gn öe ecbftc ten ooficn
\'t f^ooft sijn^ce-paarfccn / lng?ootcen gefïóïre De Sanö-paacöen seec zee-paa?-
Cdtift / ban bcctoc Caflanje-bjupn/ mct torftiig ïjaic aan öe öal^* ^p-^®\'\'-
ontljouDcn $ig öifïtoijï^ op \'t Eanö cn alöaac tcr tociöe j maac toannccc sc\'
mcnfcöcn bcrusceöcn \' stocmmen toeöcr in Ecc. ?5eCafFers (alsoo noemt«
ïncn Dût ©olft ; toctenfe bp toöïcn tam te maften / en aan Hanö tc öouDen j
öocö \'t Sijn bïagen / DIc WfttoK^ bcrflaan tot toilDe bertooetöciö / en onöcr?
Oang ban Den öoeöcr. 3©ont\'t ig gcbeuct/ öat een man mct Dc selbe een
ceülec öoojtoaDc / \'t toclft Dlr^Écc toaacncmenöc/ ging met fïjn niecficr te
Bjonöe / sonöec toeec boben tc ftomen;

Ecc-ftoepen syn iu aart a\\$ öc boa?gaanbe ^cCbicten / o\'ntljouöcn \'zee-koeje-r
ïjaac aan bcn ocbec öcc %tt\\\\i cninöc öcbicrcn/ «itöe toelfte fpfoituijt^te
Éanb fïappcn / tn jicö öaar bcrmaftcn ; toant ftonnen sicö foo tocl tc Hanö
al^ tc toatec ccnecen. toaffen op tot Öe gcootc aï^ren Camcel / fomtni^
gen Den ^^iipöant in öoogtc nict toiJftenDc / sijuDc sccr tooefl cn toilD / gca
bcn tocrft^ genong ecc öat mcn cm uit öonbcct öangcn ftan. <l^böcc anöcs
ten öeeftmencengefcöooten/\'cnDooDsönDe/ öicc in\'t blcft gcö?agt/ toelfte
500 gcoot toa^ alleen matcfijftc ^lipöont / sooöanig alf ecrtpg in öc virondaiijke-
Nederlanden i^ tc Sien getoeefi ; ftaar öooft) f0 Der ï^onöcn nict ongcUJft / ^ec-
Ooctocl aan De tnunl toat b?fcDcc . Daar aan fcöccpcöolcfgebojfïtl?S uitïiee=
licn/ aan tocDrrsijDc öc fcöouöcr fïcftcu öc ttocc booj-potcn/ met ellebogen/
aen toclftctg Di0 inenfctim öauöen ccnigfiut^ gclgft SO"7 Öföbcn böf on®
öecfcöcpöciöfte blngeccn/
wet fclKtpe nagelen/ Docönict\'gcftlieft/ ofte gCs
hioben./ boo?t^ cen lange ha?^ / bicfc bo|fï / cn gcfpletc tong. l^annetfc^
Öcbbcn ccn gcoot teel-liö; öc ïT ijfjcó
na öec felbe geftjftmatlgï fp iJlffcneW
üJfcfamelcn al^ öe aauDöfercn / cn bUjbctr fn \'t miööen öarcc lujlcn óp öe toijfe
öec öouöcn bûfî öaugcm baren öare Songcn op
\'t {anö/ ttoee gdöft
toccpcnöev öat fp na ttoaalf Dagen tot De gcegetoenncn.^ ^pflapen feec \'
öestoaaclöft / cn ronften 0l0 een menfcö.

Zee honden, of bobben spn öccfcöciöcn in g?öDtèÖC ^ecftalf in zeë-honde®.
bcelen öcelegclnft\' Öctöooft (upt toelfte ronöc oogen/ oog-fcödrn/ metb?cöen
togn-bjautoenen muil/ bolpfclöftetanöcn) öeEccutogclïjft f^/ öcbbcnbc
ttoee fto^tc pooten / öic elft boo? acn met böf onDccfcbc|^eli)fte ftlacutorn/
?» fdjcrpe lange nagcl^ öcrslcn srjn / löct acöterïijf öccöcclö in\'t cinöe inct\'\'

©PP? ttoC0

-ocr page 521-

4«<5 Zee - cn Land - Keizen van

ttöcc paotm/ alp\' tJüinen/ Die tnct fcftccpc pennen nitfiecßen / met tneïRc
fg fiiciUli toeten tc jtocmmcn, ^.p spn mct ccn taajen glabDcn öniD befct /,
Die rtojtl)3icig cn lUtncmcnt bUnfierio 10 / gdgft öc 25cüccg i Ijaac oo?ctt
Jpn conac gatci? / JonDcc lellen Ijcbben een gcfplitjie tong / öaac aacö
ig tojceö cn onöcctjaagt; ontficnbdn\'ttoatct (öatöacc eigcntlijbctooona
plactg td) niemano/ jelföe menfcöcn niet Pccfcljooncnoc / Jicr tegen Pets»
fïcn fjg D.C CafFers alg scjtocmmen / (om pcftrïcn tefocben / ef mt anöece in«
ngtcti m\'t toatcc Jijnöe} met ccn bccflcn Pd öatconöomigb jctmetfcgccs
pe pennen; in DiccPocgen alg öe Ccgcl-Pctfecng / toaac boo? fp tc cug
Deii^cn.

#og bdjalbcn Defcn / aïg ooft Dc Dorades, Bonitos, cnAlboceres, Jtjn
\'ec ooft
Zeeverlcens, Dicgcftooftt/ ccödtjft O^cö Pan fttiaaft / macc öact
om tc bectcccen jtjn; maac öc .fBatrojcn toetcnfc foo tod tc bcccpbcn / Datfe
Gigbctfcö^öcftelfipeft fmaftcn/ en booj öc licföebbccg ccn aangename fpijs
fc bccfcöaffcn.

g^cBruinvifien jgn ban ttoccDcrlcp flag; toant fommige ö\'bbcn .ïlBnps
ïcn foofcöecp aïg De ©ecftcng; anOcccplat/ gclijft öc ^potg liccfö; cnom
öeiiappc/ Die je fcöpncn aan tc öcbbcn/ Zee-monniken gciiaamt; öaac
langte fitcltt fig uft tot böf/ of fcg boeten; öcfiaect/ Dic bcrftccct fiaet/
ig fcec bjcet gcfplctcn / tcn aanficn ban anOccc biffcöcn. ^c geöaante ban
ïjaarintocnöigc ïcDcn/ ftomcn fccc tod obcc ccu met DcBccftcng; toant fp
blafcn cn ftnojcennict alleen op De fclbc toijfc; maectcden öacc jongen aï^
5;oo mcöc boo|t,- öc todfte eben alg 23ioottjrg / uitÖc iBocbec btfttoilg ge^
fneöcn toojDen. ^jc 3[5icren ontfjouöcn fig altoog mct gcöedc fcöaccn bp
maiftauDcc/ en aïg Dc golbcn Dcc ^cc öaac beclieffrn tot b?ujfcn/ ftomen fp
na Dc fcöcpcn / öet toatec/ Doo? öacc gcoot getal/ fcftuimcoDc cn gcoeti
maftcnDc/ en blafcn mct füllten gcticc/ algof jcöetontocet toilöen bccöefa
fcn.

5lllg De fïo?mcn afnemen / fïet men DcHayen, jijnbe öcd effen ban öufö/
cn gcDucig bccgejelfcöapt ban ccnfacftleiucbiffcn/ Suigers gcnacmt; Dccjc
öouöen fig met öcöooföcn/ötc (platen gcploopt Jijn ) bafï aan öcHay, tot
Dat ÖP toat gehangen öccft; toant öan ccten fp meöc ban öcbuit / jtocma
mcnöe öcm Dc mupl uit en in/ jonöfC öaac ccnig ötnöcc of fcöaöe teöocnj
men Dient fig feec Poo? öit 3&icc te toagt cn / toant öet gdJcuct fomtyög tod /
Dat ÖP mct een bic jtoemt / na Dc s?onö fcöict / joiiDcc ooit toeec boben
te ftomcn.

^aec toccDen ooft toöö cn jijb blicgcnöc Biffcfjcn gcfïcn / in gcfïaltc aï^
öc ilacingen / ban toclftcn fommigen met ttoee/ anöecen met bicc ïange
binnen bcjct jgn/ öacc meöe fp öaec jclbcn uit öct toatcc opligtcn / tjcc=«
mitg fp bccbolgt too?Ocn ban gjootec ©ifTcöfn / Docö Öe fdbe jtocmmcn öaac
ract gejtoinöcn fndöciö na / tot bat fc in öcjfctocöccom ncctballcn; toant
JOO öifttoilg ö-ïcc blnigdcn b?oog toccörn / ftonncn jc öacc jdben nfetïan-
gcc boben öouöen / boo? cn aï ecc Die tocöecom nat gcmaeftt jrjn / cn mct öien
bal gecaftcn fe tot een aag öec becboïgecgj cn Dcejcacmc^^iectjcg öcb&en
nict aïïeen öe gjooee ©iffcöen in\'t toatec tot öacc bpanöcn/ maec ooft öe

©Of

Hoe de Caf-
fers haar in
\'c Water te-
gen de Zee-
honden be-
fchutten.

Zee-Var-
kens-

Sruinvißen,
waar van ee-
nige Zee-
monniken
genaemt.

Hayrert cn
Suigers.

Vliegende
Viflén.

-ocr page 522-

Eduward Melton door Oöft4ndien.

ftnilcn ftonncn graben/ in öe todftc ^öaaccpéccn/ in gcoot gctaï/ toeten
te bcöcftfien / Die alleen bon öc öittc öcc ^on / fonöcc \'t b?oc)cn ban öc (©us
De/ tc boo?fcÖö" ïïonicn/ ?i}nöc Dan 500 ftidn/ Dat öaacfdiilöcnDcgcoo»
tcbanecn,?^otenöüpbcflaaiïi fp omöoubcuöaatïomtüö^op\'rïanö/ Docö
ftonncn nicc lang buiten \'t toatec Iccöcn ; in \'t fdbc fïceftcn 5p ftaacfiooft
fomtijD^omöoog/ om lugt tc fcöcppcn / cu toannecr öc gonliaacoppcc^
p fcödp te bed öoü?-toactnt öccft/ ftccrcn $p jicö mct Dcbuiftomöoog/
toaar öoo? men 5c Dan ligtdijft mdccnöaaft ituffcöcn Dc fcödpcn in-gefla?
flen) bangen ftan.

Eccöacöccé Die fticc 5ijrt bcrfcDiHcn ingiöofe en gcfïaltc; 5p öcbbcn
Doo?gaan^ gcootê fdjubbcn / conDc öoofDen / cn fcöcrpe bcftftcn / Docö
mct gccn tanDen boo?5icn ; Dc binnen/ mct todftc fp blieOcn / sijn500lang
al^\'t gantfdîCîpfj öe oin aanöc fîaact ié lang/ cnin ttocc duDcngefplifli
Dicouöec aan Dcbuift necctoaatD^ öaugt met fcöccpc pennen gctoapcnö. piat-viffen,
©an f lat-biftö i^ Öifï fcl«c flag / Buigen gcnaamt / Sïjtiöe mct Dcn H^\'S^n ge-
Beft lang ober\'t lijf/ \'t Ijooföncccgco^ftt/ met fcöccpctanDenkiOcmuil/
onDcc De fdbc öcbbcn 5c ecnbaarö/ Die al^öafc-loftftenaföangtï omtrent
Dc ftop 5ïjn ttocc binnen/ Die aan tocDccïtjöcnfcöccpuitficftcn; ödgcöccle
oppctöoofö i^ tot op De rug al^ blinftenö gouD/ cn gdijft al^ md b?uine
picftften gemengt i De fïaact mct allefgn binnensijngtaauto/ Daacbanff^
aan toeDcc sgDcn al^ qu^iböen aföangcn.

VIER-

-ocr page 523-

m

4$$ Zec- en iiand- ReiiSeii vaß

vier - en - t\\^intigste hoofd^stük«

Wie d\'Eerfte onderftaan heeft , n ieuwe Landen op tcdocn.
Tochteaaaogefteld door Hendrik de Vierde , Alphonfus
de Vyfde, Johannes de Tweede, &c. Waerde naam
vaa Gabo de Bonna Efperanca van daan gekomen
ïs. Tocht der Nederlanders derwaarts. S. Hele-
na voor een Ververs-plaats gckoozcn. Manier om dc
Brieven te overhandigen. Sterkte door dè Nederlanders
gebauwd. Voornaamften handel op Cabo de Bona Efpe-
ranca. Waar d\'Inwoonders zich mee-geneeren. Staat van
de Politie, en Militie, &c.

D5 Ö€ÏC0«ntl)C«) ban Cabo de Bona Efperance , bec jdbet ^BbWOni

Deep / ©icccn / en ©jucljtrn / öebben top bcfcbirben / foo bed ai|
Oarrban ftlaerlp beßent toaö; cnnu jouDentop tendnbc jönbanal*
ic^y ten fp öe felodtmocDiae ^ee-ljdöen met regt ban ongdpft blagen jouöe /
inDtcn top öaer boo? bp gingen/ alö Oe todftc öQfc leoen getoaagö öcbbcn
pp Den toqejicni€>cfaan / cn acn todftcn tonöc ftcnnl^ öcc soften (ölc ton
fdj?ijbcn) öanft ö^DDct^ te toeten. Dan in\'t
ft0?t\'cccft obcc tc loopen/
\'t geensicö s^Dcct O\'ccrfie ontöeftftlnge öccft toegcö?agcn/ salÖct noDIgtocs
Hendrik de jcn / Öat top on0 UI Oc ccrfïc ©loot bcgceben / öle öacc jicccft boo? alle anOeccö
vi«de de ^cctoaect^ aengcset ftcbbcn.

mideto ö\'€ccfïc Die onDccfiaan ficcft nieutoc lanöcn op te Doen / 10 gctoccff
heeft nieu-Hendrik de Vierde, ^oonbanfande Eerße, ïtonIng ban Poraigaal;
we Landen Dcccecfi bcgonnctt op\'t i\'aac öulscnö bleröonöecö cn tien / met ttocc fcöcc»
Ä
dooi / Detocifte tfefllg ^paanfcftc mölcn boo? bp De boeten ban Den mtq At-
ongevvoone las Qcftomcn söuöc / (Dat tot DIc ttjOboo?\'t ulttcrfic clnöc öcc Zeebaart ge-
golven afge-Öouöcn tolcrö) Stjn tcnig gcftecrc/ afgefd)?lftt öoo? nieutoc ficoomcn / en
^\'Stvoor°"Octooncgaïben. iBaac
Hendrik , om frjn booincmen tc bebo?öcccn/
de tweede Ißcft tocDcrom ccn ©loot in Ecc gcfonöcn / tien jaac na Debonjfgcn/ ons
maal
een ögt.\'t bcldö Uau Joannes Goifa!ves, öejc toag ban foo cm onbes^ucftm

\'"der alDcccccfi ban\'t HanD Dojfl öffidicn / cn Dooj\'t miD^en bet

LTeit van baccu öau ÖC Eec öoo? b?eftcn5 gefïingccD öoo? becfdjdöcn flojmcn/ ftccfc
Johannes ÖP t^n InatRc ntcttocïnlg «Stlanöcu/ cnflcanöcnban Africa, tot öcn berg
Gonfaives. Leosna (bIcc öonöcct cn ttoliUig mtjlca ban öen Atlas afgelegen) opgcs

Daan;

-ocr page 524-

Eduwatd Melton door Ooft-Indieii 489

taan; maat met Baattoebecftomflöjoiö te gemdte Hendrik aflfijbi\'g. ^tjn Dde ha v«.
COEöc saaït ittette mm/ fjccft Alphonfus Debijfbe/
(Dte nuföoningQctoo?= Geheide eï-
Jen toag) m plaatg ban run ©aDcc Eduward, DpDecljanDgcnonfen; toant ^n te
fipfteeft ban Dc bccg Leoena, tot Arfenariiim (nu Cabo de Verde genaamt) hebben,
ban Dacc tot Cabo dc Santé Cathrijn, fijn naam cn toapcncnbeïicnb gcrvind inzü»
maaftt. Joannes De ttocDe jg Alphonfüs
in \'t Öijft gebolot/
op afgejonbcn öeeft cenigc fcöcpcn onDcc\'t bclclD ban jacob Can«s, tod? doot.
Re boo? bpöe ulttccliepalcn tjan Alphonfus, tot in De monö ban ccumag-
tige ccbiec ingcbaccn ig (bjclftc fpn oo?fp?onft öeeft uit öc blocD Dcc Nyi,
enZair,) öicc Uitban De^ntBoonDccg bctfiacaDe Dat öP in Congo toag / derhand de
ig tot ttoce öonDecD möïcn boben Dit ïtoniuBcgft acngcttoftftcn. ^oo?raek tct
ÖC5C flcluftftige bcginfden toiccDcn De ^c|t«gcfcn aanscmoeWet / om i"
Öace ouDecncemingcn tc bolftccDen. gp culicn Wccöalbcn tocDcc ccn bloot dc verde en
in^cc; Defc Depalen ban
Canus tc boben ftomcnDe/ bctoonDe Dat Dctoc^ cabo de
cdD conDom bcbacen ftonDe toecDcn/ t\'öuig ocbomcnstjuDc/ toannccc öP s-^atharins
boo? De ïüoninB opening DeDe ban fijn gëöcdcceife / en onöcr anbcrcnöcjrn Shannesde
«ittccftc öocft ban \'t jupDen in
Africa acntoecg / todfte öP om be fcft?iftftclgfte wede ftuert
ontocecen/ mct ccgt nocmDe öct Buy ig hoofd, jdöcöe Koninft Daac op/ eenigesche-
Bet sa! tocjcn Cabo
de Bona Efperance , Dat ig ÖCt Hoofd van de Goede „n-
Hoop, toUlenbealjoo aïg mct Dc biiigcc aentoöjcn/ Degctoenfcijtcfcftatten der het be-
ult De ISoop-fieDcn ban
Ooft-indien i en Dejenaam ig uit öatboojbal öuuc-- van ja-
faamflcblcuentotopDcfenöag "zSk^oo

©anbietijöaf/ bcneccliigöefïg öeJJonhigombanfijnbcctoacÖtcboopcn »ijicn bo-

boHcbejitting banfcöattm tebecftcngcn; maac tectoijl öicc meöe bcfig toag/ v«icongo.
fliuam öP.te ficcbcn/
cnEmanuel in fijn plaatg/ De toelfte öp fdfg »alte
tJooO ban
Alphonfus tot <ïEcfgenaam bccftlaact öaöDc; Dcfe öccft tccfrcBö len weder

mct ^aauDaatDinge öeg cijftg/ öe reisen na \'tooficn ccnfligö bepbcct/ in
Witcuflenöe bicc hlocfee ^»cbcpcn / bcmanö mct fjonDecb cn fcfüg foo ^ootgr ^^^^^ ^^^
ßcjellcn/ alg ^olöatcn/ ten boUcn bccjicn ban alle igfg cn ftctjgö nooD- daan de
D?uft / obec todfte
Vafcus Gama tot (©öecfie gcfidö ig» fp sijn ep \'t faßt «^«ra v®"
öuisenö bicc öonöecD en fcben cn ncgentig / öc ticnöe ban j|oopmaanö tc
gjcbeepgegaan / settcnöe öaac loop öettoaactg aan / altoaac na bed fto?. ^e.
tnen / ongemaftftcn / cn gcbaac / in toccctoil bau \'t ^cöccpgbolft (toant Koning
We t\'eifteng
öoo? toanftoop bccboccöaan \'t muitcn flocgcn) tcc ccöcn qua- En^ni ei
wen/ cn togöccgom Dcseuittccfieöocft/ bpftigmplc«langg\'töaficaanDtondefhet
ScilcnDc/ gccaaftte fp boo? De ^nöam/ Die fji nocmOe / ensiocö gcnaamt ig beieid

eenVloot in
Zee.

Woeö öaac tegen toag) qnamcn fp aan een Eanöftöap/ ftet tocUiDcgn- der-
tooonDccgSanguebas, eufp/ naöe <!5cbOO?tepnfcgÉaUgmaBccg/
Terra de waarts.
Natal nocmDe. Komen ein-

. ^itsönöanöietcïöen/ Doo?todfiecébefiifC/ aïöcccecfiöejcgetoefïcnbc^ Sde^-
HcnD gcmaaftt jij"/ en bic De toeg
gcbaanD öcbbcn/ totbecftiijomgcbauDie na Efpeian-
Kofielöftc fcöattcn uitfietiaoficn/ altoaar fpöaatïauDpalenöocïatïggijöe % .
toccr öcbbcn uitgefireftt/ b?ccmDc/ cn macötige l^uficn opgcDaanenöeDe
Itod öec mogcntöciö öaac liebbcnbafigf ficlö. Tenade

^qg . {ïEotNawi-

-ocr page 525-

€& Land Rdzên vafr

4=90

Dit hoofd €ot gst mt tiztmm «eiitti / m öft ttitócscmcl« Hööfa nfd a«^^

verftrekte bccfïccftt al^ Kti öaaft tn Etó / Dat ailccnl^ft iKtroonöe öat Oc Hanötßcccft
langaatijd jj^g^ IHl3CC tnamiccc ÖC ^^eocclanDcc^ 5icö tcgcrt öen oöecïafl öcä
«nbaaUnttï?eöcnHartogs van Albatcacljtc te üecfe&Eccn/ en öatuit öten tioofoe een
zee. beciBacöe <©o?lo3 mst Dc^jpaanfcDe tialaöe/ utt ttid&e na \'t fiptUen ban
bloeb cn ^aeö ö^c ßet {joofö beginöen baöett te ffcSen / ch öaei: öanöcn ruim
fecegcn/ 5ulftä öatfp na alle oojöen öe^? bjecelt^ïiaac ^töepcfi uttsonöen/
en mct rijSc fcöattcn (öat Oc ^ennbjcn öe^ jp/\') baac macöt

gïoatclylt^bccficclttc/ Ooft-Indien, on^ lang!) aUectt öp Oe ^ajtugefcn
bja^ tngcöauöen / tötccö öac nict alleen bp D\'Cngclfcöcn onDetrtiomcnj
c tir ^"sac ooft öaööcn öe ^olïanöec^ bccfcöeiöcn tacöten öei;ö3aact^ gcöaan/
neemtäiet-toannccc ÖCrt USanöaftc fcio Jons van Spilbergen, Öan boojncmien öien
eerft voor sclbcn tijcg f tt tc flaan / aftcceecfl booj alle ^eöccïanöecsJ öcfc finff haöcccns
de Neder- jje/ jijnOc uït ftct ©aöEclafiö / tn. ♦ ♦ ♦ . 0c# S!aac0 fcfUm öonöecö cit
Sder! cen/ met. . . ^cöecpen t\'jetl gegaan/ na\'tuttfiaanbanfcersbjaacefloj»
men / fcöecmiitfclcn / en öooögcbaac öec bpanöen / al^ ooü oecfilippcn/
öic lang^ ÖC3C ftufien ontmoeten / toa,è gcnooösaaftt / om öecba^cöingö /
be^uame baaen te facftcn / ftomenöe bp öe l^aap öan Sardaigne, nocmöe
ÖP öat €ilanö (Oat te booten Elizabeth gcnaaJttt taa^) lößt Dairen.-Eiland>
en öat ban Cornelia, leggcnOc boo? öe monÖ banOcjel^ap/ öccRöljben-
Eiiand; öpté\'tooftötcöCfctnöamÖCC^cc öenaamban ratelbaaynoemoci
met bjclöe fpban öicttjöaf öeltcnö geujeefi t0 / gclöft ooft üejc tbJce öoöge
becgen; toaec ban öPOc naeflc oe Cafel-becg / en ö\'anocc tïc Eccutocn?
bccg nocmbe/ elft na öc geinftcntflTéDte fpln \'t eetfle acnfïcn bcttoonOe / en
al5oa Sijn öc^e «eeöcn\' Ägcn en^ilanöcn/ \'ttoeift mcn in jSeöccIanö
cn elöcc^Oc Caab noemt/ (Ijoe toel öececöte böf mijl sniöclöfteciiitfjcccht)
met öc5e naam > tot Ocje tijt bcftcnö gcbleben; et» nict alleen öit / macc
ban öie tijö af/ i^ Ocje plaat^ aan öe naftomclingcn ccn Itcötcc toeg aart
Betoenen / öoo? toclcftcöct bacCtoatec op Indien, ract toiffec öeficft/ en
minöcc gcbaac tcbcseticn toa^; toant bcöalöcn DcBogelftcn^ (Öic toit mct
.,., Stoarte plcftftcn/ Die fig alleen omtcent Dese ïftufien ontöoaöcn/ en öaer»
3 de om ïüacb-üogel^ gcnaemt; 5Ö"öec oocft Ccombo^ (Dat gn ötftfte rieten)
stihewbuik. alle ftentccftencn Dat^c nict beere ban öcse fïcecft sijn-
©do? Oc ^cöencs
buift (een (leftte Die De Ecc-lulöcn op öcjc lange ccise ffcmcenlijft onDcctoo?s
pen 5ö") toafi öter een bcguaem öulpmiböcï i öter ban toiiiï Paolus van
Cuarden, cu na ijem bc HümicaalCornclisMateliefj öic belOc na öen gcs
mcïte \'liömiraal spilbergen , Decje lIccDcn oen Dcöcn / een befcftiöblns
ge uit cpgen bcbinOIngen ban te öcbbcn/ namcntltjft/ ecnsccftccfïagbaii
5{|^3c^-ftcuiöcn / Dat bp biccfcö gcsoöcn een gocöe cn aangename
fmmh
geefc tot gepeftug ban Dc jclbc sleftte: Wt ©accu/ ^iirlng/ en 25?em/
onöcr een groot getal Ucffelöftc 5Sioemcn öccboigeu/ en uit öc aaröe in\'t
toilö optoafi / öebben De gcmelte Eeduiacn in öacc tijö al in obccblocö gcs
ibouöen : KSaec \'t öoojnaemfic l|3 öet toet toatcc / öat in öoo?tceflFetö\'cft»
|ctD alöiec uit öet gebergte in öe ïïcbiccen afoloeiö. .0ict te min toicrö
möc »pen (öat öctöaöcnsn omtrcntöcsc i^ufi scccgebfleriijftmacftf)

ÖCC5C

waarts aan.

Verneemt
ceaige Ey-
iäfidca.

-ocr page 526-

Eduwatd Melton door Ooftrlndien: 491

Pccch ecn Jangen trjö te tocpnIgbfsoQt/ cn licttfEijfanö Sant Helena st.Heim
bctßwcn tot ccn bccbccfcö cn ©crgabcc-piact^ bcc af fn acnftcnifnöc™^^^;;
©ofl-3nbifcötoactDcc^ / becmiö^ ïjct ?clbc mccc in
Ijc teeg gelegen iqg/ ververfcw
oat ooft Dat pa^ met oïjccblocöigcc bccbacnng boojßcn bJßSä« \'t ©qo? piaats.
"acmfic ccörec ölcnöe om 25?|cbcn alpacc te laten / tot onöcccïcötlng en
ncnnii Ijaccc |j©eö£b|ocöcc^/ Dicmct Dc^cliepcn öcctoacrtg of Ofctoacct^
boeren / cn alsoo öacc beD^tjf cn
öapöcl clftanDsc tc $oen bccflacn. bc^ Manier om
fcJilcfttc fp in Diecbocgcn j oat 5c (japc gcffijliftcn in scfftcc bojtje of Doog,
«m oc Ijocft ban t»e Dcuc / in toclftf men ijct üecftgftcn / Dat \'cc Docnmaclg \'

al toaé / inging, ^ccjc manicccn onDcc&itlö men tot De jaccn DuijcnD fe^
ÖonDcrb cn feliicn / al^ psanncec Dc poitugccsen (^ic Oaj ^lacl O^c fol^
ianOrc^ bpanDcn toaccn) De selbe ontotfttc / cn i^m niiOOcl \'t b^
MoemOe boift ecn boo^Dcisl af£agen» ^icc Doo? toiCCO ^ loop-plaetf ban
Dacc cn öcctoacct^ / op De
IïccDg pcrJiclD / altoacc / alg booten / al fjocc
tocDcrbaccn / in gcfcl)2ift (DIcncnDc tot paricötttig Dtc bolgcnDe fcöcpen) waarop d«
berblgbcn lieten; inßicc boegen Datse Dtc aan ïanö inDc aacOc bcgiocbcn.

25?tcbcn toiccDcn tocl Digt Dcbponpcn in gjof ^cilDocft / Dat conöom
mct loot Dcfïagcn / en tocöcrom met Docft bctooclD toicrö / Du^ ten g?abe
geb?agt en onocc ccn g?ootc (leen beDolbcn / toaec acn ö« Dp D\'aanftos
menöe ïanD^iieöcn tc ftenncn ^a^. IBaer flcöcim 500 Diep niet
bccDo?gcn öat öet nict uit ftonöc ieftftcn poo? anpcce bolftcccn ; toant öe
|^?ancen alöicc tcc ïSecöe / om bccbacfïng acn l.anö gcfiapt / bcfpieöen
Dit gcöeim / cn öiec Doo? toiccö acn öacc ollc öe fiact öcc .ï^cDcclanöcn
ban öicn tijö opcnbaac. €en toijlc töö^ tc bco?n Öaööcn De
Deenen geen
Jftleiuc onfielteni^ gc£^cn acn becsc arme 5|ntooonD«cè / tcgcn toelfte fp
ccn aecDcfcöan^ öaööe opgeb3o?ptn/ om\'t bcc0 toatcc cn anöccc bcöoef\'
tigöcöcn/ intocectoil Dcc
a©tlöcn/ te öalcn/ \'t gccn niet sonöcc blocD-
jip?ting aen tocDccstjöen af i^p j öccbocgcn Dat alle bctsc ongcniaftftcn De
i^ccrcn 25ctoinööcbbccé tcgcn fionöcn / en onperUng bccaöcn toiecöcH/
Dc becbarfcö-plaeté clbcc^ tc bccleggcn / ofte öc firccft rccöt op
Indien
oan tc fetten j macc fticc ontflonöDan ccn stoacigöeiö/ tipmcntlijft/ De
ïangc cn mocpclijfterc^cn {toaec Doo?\'£^e|^cp^-bolft bccl sicfttc cn on:=
gcmaftftcn onDcctoojpen toag) beccifcöt nooösartelgïibccbccfïngtesocftfn/
op Dat SC öacc boo?nemcn te beter souDcn uitbocccn 5 cn bcrmiö^ onöcctocgcn
De bcquaêmfïc i^abcncu mct öe macöt en toapcncn Dcc bpanöen al acn
bccflcn toacen; toaec Doo?öet boift gccn bcöocftigöciö (ten sp mct\'t fpils
icn ban goeö cn blocö) bcftomcn ftonöc; ficflotcn Dietöalbcn / Dat öeese
Öocft DC befte cn Dcguacmfie i^abcn toa^ / al^ sijnöe bcrcc afgcfcftcpöen
Dan öctrfcöcnöc macl)tcn/ cn Ijicc Doo? tc bciligcc om Dc bcöoeftigöeöcnte
Soeben ; soo toiccö öan l>icc al^ boo?öccn / öccsc ISecöe Doo? Dc <!5ofi-
ünbifctj.vjaacöcrs? aengeöaên/ Dc b
?ugt6n/ en\'t toatcc bcrsamclD /
f n bc Sïtcbcn op gcmeite toöscn bcfielö / mct öic lafl om nict tc fcö?ijöcn /
ban ccn belang of saften tc bccmclöcn öic anDcrcn;3lanöaacö tot boo?bccï
fton fierfthcn. g^u^Danig onöcröielö mcn öic gctooontcn ccn gccutmen tijö
SouDcc ßcnmccftcl|jft£ boojbalUn (toant ö\'^ntooonDec^ gctoetiöc met\'ec

z tÖD

-ocr page 527-

4 ^ 2, Zee - en Land »» Reizen- van\' •

tnctotfjct^cfjccp^ boifi/ cnöese fcötftte na Jaac jtoaftOntJ / m

öfrNedet- ntcn ögo| gifceti cn gacöe toaojoeu sooneccc/\' Qot scfftcr HoVtentot, Wc te
knd-.eBri«- (jdojeii (II i jelanD aemscfï / cn albacc Dec fcfóe mijfc cn fpjaafi geïcccö
0 tSE
^limn onaec fiJ?! oB\'cÖt öcctcouojc tni\'c&cn/ oïc\'öe ^ctbe onjl
SLen- aaïft/
alé^t oaac aan qnamcn/ in Öanöeti icoecbcru cn\'tJOO|t|? na öaac
tot betrout. opfcfiïtfc öcfïciocn ? tot Dat in\'t Jaac ontsenö fcö tjdnöücö btcccnbeectig tjct
<0o{i-^nbifcö^ct)ipMaur5tius , oeescftufinaocccnoe/ opoeStljppcnquam
■t ^hip tcbltjbcd / ïjct boïhbccgöE öaactcrnanbjccnooö aanïanö/ atOdcc bjnt» cn
5tjö bEcfpjclD om Ijacc nooDD?uf£ tc jocïtcn/ cn\'boo?caac te bccsamclcn^oo
kuft. bed öaccgenocg bja^/ tot bc tijö öaccöec bccloffjngc / oat uit\'t ©aficclanfl
te bccmagtcn bïa0 j ntaac Oc JBtlöcn ongcbjoon 500 ïangbccbltjf / cnsicnöc
ccn bjccdoQ^ bolft / ontbloot ban allc tcgcnbsecc (toant allc^ toaémctgct
^\'dliip in g"cc bccgaen) hamen öe BEïapenenaan/ om öe l^ollanöccd ban
ftaac boöcm tc bcca?ijbén ; maac öeejcn tc boojjicfttig / om\' öïcfTaghicttÈ
mijöcn/ brgonnen tcöcnften op tcgentocec/ op\'t befi fp ftoiOcn; \'tboo?a
\'tvoickbt naDïtïfictoai! fïgaanöctoatccpïaatf tnct een aacöc toal te bccfïcn/ öatboojt
icWênritfich uiccpjfc boltoecftcntoïccö afgcfloftcn i cn mannccc 5c Ijtec al cenige öagen IjaDs
wiidetimet öOTmeDè fecsig gctoccfl/ Qnam ccn^cöip tot öaac bccloffuig / toaac öoo|

een aarde ÖCt tóCCft ficftcnblccf. /

.ilSaac O|ic faci:n na öè gcnöemöc tgö/ontmoete Öct jclbe bng^^^^
cenig oóï&«ict öct i>cöip Haarlem, gcfiotcn in öc bocöt ban Sardaigne, bleef
in ^t\'è / en öet bolfe bcöcmöen aan Eanö / alöaac gdcgect toc op cen öalf
mijl öcnoojDeït Decje plaet^/ Oe ff rijt öic fp Icöen öoci?öc JBiïDcn toaö tJCCs
öjagdtjftcc al^ öacconltjOdijfiebojil / om öetwciftctclcflcbcn/ gccnóerfcö

Volk van jg Ocftouien toa^- 0m öit tcbecftcggcn /- cn boo? ö\'anöeccn tcbcc^
Hwricra^ Seftcccn / maafitcn f^ "ccn aacöe toal / cn in öc^clbcgegcabcnputtcn/ om
maken een ocifcö toatcc tcbccftcggcn/ toclft 50otodbcflaagöcn/ öatjcnictalïccnöcn
aarde Wal, pccfjcggcn/ boo? öacc 5dbcn/ maöcooftboojcaaöbccgaOcccri

ïuöfn\'om ccn gcöcdc J^loot j met todfte fp. öct bolgcnöc jaac bcöouöen e öui^
TOK water £c guatticn.

>kïygen. gcföMigc öcöou&cui^ ÖC0 ©ol[ft0 ban öc gcmdtc ge&lebcn ^cftcs

pen/ fcöcncnal^ IcccjacennecaenbolgenDe. Engeland, öatDocnmaatötca
gen fïg ^elöen bccöedö/ cn öiec öoa? cCndgCnoccOccfgtftccgcnöaööe/ öca
jionö óm Ölc fcöaöc tebccöalen op anöcccn/ niet öet nemen oan ^cöep«n/
BeEnseife®" \'t bec5eftcccn ba« öct Cplanö
\'Saote Helena, oft Ocbc Orl^ceccn 23ctoinö-
ïïeiu^n de öcööcc^ u« O\' oogm jicn/ om öaac becDccf boo?
te ftómen ; Dccljalberj
■sch^:pen,ea üjkcö öali gcfMO otH DCCSC 0>eDcn bcguaam
te niaftdi / tot bcöóubcnifS
vcr&keren ^cl)<\'pen / tcgcn ollc opanödöftc obedad. €bt Öicn dnoe toiccb

Sena. \' ötcsc fïêcfttc afaffloftcu/ cn uit Dc JHoccaffigc gronö opgcöaalO/Hca Ocdc
sterckte ulE Oc 5dbe
(ioffsH/ tcn bccïc tïtt ftacöc ffccncn\' Öögc-25dl-cn\'25uitm-toeC5
docrdeNe- (jgjj/ beOefttetocgcn/ öicpecntoij?>e Qc^ifiten 5a gcffccftt/ bat öct onöcc öcbafic
SoSr ficbcn mag gcccftenl toojDcn/ tnst olie ftcijg0 w lijf^-nooö-öjuft / onbct
ccn #ppc^bdiiecbcc r met cen goeb getal minbcc bcDtcnaac^ en ^ïbatcn;
bobcn oim cttelijftcn ^uié-gcjinncn ban .C^anncn cn ©joutosn / bcguaem
m öc3£anöbo!3/ .totOcboostidtingcnbanöaacliocpcncnanOccftlcia mee;

\\C

-ocr page 528-

Eclüxrard Mettoh door Ooft-Iïïdicn. 493

m om bft hjpcft fmaftcioft te maften/ tctcctfën begenc/ Di\'cDeceljeaemia^
men / niit goeOe booj-cec^\'-cn bcgmiflfgt. ^e öoop ban toinfï öceo öcc^
ïwcgcn / bcelen met ©loubj en ï$inöcrcn öcrtoacctg gaen / tot juift ccn
ncntal/ Dat &ct is i^itgcDegcn tot een geïjccïr f>taö / cn gemcenc 6cft/
g>cnöe onöcc bc bcfcïjccnnugc ban ccn bafic flecfttc / gcnaemö öc
Goede
Hoop; acfttcc öè jeïoe f^ct b? gemccnc f of/ en ^oomgacct/ Die tn fijn
jnimctceft eenta? macgcn Eanösé bcflact; aïöaec jgn öe Appelen / ®cecen /
ïï;fmocncncn<ë
?angie-booriïcn; aïg ooft öeïïarfianicn/ ISStfpeïen/ Jtacf
fcn j beöatben öé^iïpHi/ 3Bó?tcïèn\'^ ïltbot/ ßaöijg / ^afaaö/ en anöccc
4Scöcclanöfctic gaöcn, barffebm ooft De Snötoanfcftc l^jugten tn g^t gc^
taï. SSiatcn l)ct ©(eft fïacn öc 23accen ©uifcn conöom bccfpjctö / sctgfe aïg
op be toegen tn \'i ©aöetïanö; ftacr bnigtbace ^cftccg / 3©cp-cni;aap-ïanD
t»|chgcnob6j;bïoctit0ïti!nö?in}ïï«boo?t5 öacctoetöcnöciSffcn/ ïtocpcn/ f»
^cïiapcrt tn groot grtaïi mir5?aöö£rg anbei- ftlcin ©cc/ met toelfte fp Öacc
ooo?naem|Ie OHji\'cn / Dat fo / alg öc ^cöepcn ftomen/ tc maeftt
bjcngcn / bccfcöaffcnöe nocQc pjofótè boo| öacc/ cn"acngenamè bcö^uift-
«tngc booiöc bccmofiöc t:\'£i-!!iöen/ Öic|jtcraaeg 7 toat tot ftacrOcrbcrbcc^
jïng üicnRïgi\'g / tn ot)ei:bïocb bcftomcn lionncn; alfoo öat 5c luftig cncufiig
Öacc ccije ftanncn bccbojöcccn / tcctogl öc 2ß?te0cn aUjicc bccufïcn / foo lange
tÖö? totöatfc too? anöccc ^cöcpcti too?Dcn afgeliaelö/ en bcficlö acn öaec
©itenöcu / etc öacc fuift cen acngcuame t^Dtiig becfcöaft / aïg ïiouö toatec op
een bccmoclöe Eicï.

Dijt einde-£
lijk tot een
geheele
Stadt uit,

Gemeene
Hof en
Boch
gaen.

Waai in dc
voornacmfte
handel be-
ftaet.

Waar mede
de Inwoon»
dets\'haerge-

Staet van dc
Politie
ca
Militie,

D\'f^ntoaanbccg / nènicntlïjft/ be i^ollanfeccg/ jijn boo^gacng ®cc-öac«
bccg / ofte cen ©dïft Dat mct ® ec omgaet / en al toat ötcg acnöangt fïg mee
gcnccen / gctocnnen öacc tot écn fïil cn bjcöig lebcti / alg spuDc bcc afgelegen
ban öaccn bpanöcn / latcnöcöctoagtbeboïcnaanDcficrlttcban\'t.^lot/ en
De bcjetttngc öati binnen ; alöaéc ïjouDcit ttocc ö^ppcr-liooföcn öacc #of/
toacc Pan ö\'ecrflcobcr öc i^ojïogg-saftcn/ \'tbooai\'aemf!e\'S5etoiu0öccft/ foo
om öe ^ntooönöccg\'cnöcc gcööoifacmö\'^iD tröonöcn / aïg^ooft om Den acnbal
Dec bcc tn na biigclcg^ncn bnanbcn af te ftceren; Dc ttocctiEilbc fo?g Der ïtoop^
manfcöap brbolcn öacc jpn cenigc Coclienöcrgtocgcbdcgt/ Dic mct öacc
Obcc öc ïïcgcring eii ï^ioopöanDeï fig
bEtaÖért / en öp alle boti?ballcnDe faften
ogt geben, en acntecft»>i!?n j \'t fclbe tec gelegener tijö aen öen <^ppcc Söcbcl-
ficbber cn fn\'n ïïacD tot
Batavia omfmüm / öe tociftc Dcn Öanöeï enflac£
uit öcfc ^c^iiften te bocft fiellen / öct f^e\'öe aenfjaec lïSccfictg in \'t ©aöectanö
oörcfcöiïfftcn. eoft ig öicc ccn ßccötg bojöccaec / gemecnlpft f ifcaal ge»
nacmt\' Die in öe ©ircfcftacc allc booibalfcnöe gcfcöillcn nittotffl/ ofte öcc
fflbe obfcD:aegt acn De ïiogfc-IBoorcn op
Batavia, oft © iDcclanö. Cn
bitiéöc^cact öcseg Hanög cn ©olftrcen/ Die ccctööginOc^^uificcntfffe Dcc
toctcriöciö ïag geöobcn / en nu
foo bccugt en bccöoogt / öat ban öit pünt|?
öcc toecciö / Dc toeceïö in allen
fgn Deelen/ öcftent aemacfttsönf

¥ Y- f-

-ocr page 529-

Zee - ca Land - Reken van

VYF-EN-twintîgste hoofd-stuk,

Vertrek des Schryvers van Cabo de Bona Efpcrance. Komt
aaii S. Hclcna. Wonderlijke groente in de Zee. De
Hoflandfche vloot loopt in Texel Des Schryvers vertrei:
van Amfterdam, en aankomftinEngeland, &c.

öat top acl)t-fn-ttointig Dogen boo? Cabo de Bonne Efperance geïc=:
grn öaöDcn / Dceö onsen KIDmtraal / jlcnDe bat De toinö on^ gnnfiig
toa^/ \'tanftcr lichten/ cn top jctteDen bcrbolgen^ öeflcceft na\'t Cilanö
S. Helena. Eoo öaafl ÖC scilcn opgcijaalt toacen / en Dat [jet gebcD geöaan
toa^/ sciDcn alle öc SBoot^geselïcn cn^»olöaatcn tegenmalfianöer/ öatsc
^ot
S. Helena toc niccnDcu tc gacn leggen fTapcn; toant tuffeljen Deese ttoce
plaetfen toaaiö\'ccaltljö een selbe toinö/ Die oc^cljepen gemecnlp binnen
I <5 of 18 Dagen boo? Dc recDc ban öit €ilanö b?engf ■ IBcn raefetc ooft in alle
bic tpö nict acn öc seilen / bcrmitss men gcfiaDig boo? Dc toinD ïjaO. ^Hc De
moeite/ Dic onse MatcooscnöcrftaïbcnhaDocn/ toa^öatmen/ bcertien ba^
{jcn no on^ bcctrcft ban
Cabo de Bonne Efperance, ban uuc tot nut ttoee ban
ÖCn tn öe mac0 ban öc g?ootc mafi op Dc toacftt ficiOc / om na lanö uit te sien;
toant 500 öaefl mcn\'tCilanö ontöcftt Ijccft / moeten öe ^tuucluiöcn tocl acftt
fTacn om öet anftec aan öe j^oo?ö sgöe / en öicöt onöcc \'t lanö uit tc toerpcn/
bcrmit^ mcn auDec^ gccn g?on0 cn binö.
Komft aeri jj^p sciiöcn ölt €ilanö nict acngcöacn öcböcn / inöicn nict een ban onse
.Helena. ^(j^gpen/ toauuccc top ban Cabo de Bonne Efperance bcrttoftftcn/ 500
SCCC ontcci^ECD toa^ gctoo?Dctt\' Dat ftct genooDsaaftt toa^ ter scïbc plaatfe
te biybcn / om allc# tocec tc cccöt tc öocn öf Ipcn. D\' (gcnigfïc oo?saaft Oan /
toaecomtopöicctenanftccliepen/ toa^om öit^êcöiptntetoagtcn/ \'ttocïft
op Den clföcn Dag na onse ftomfï alöacc sicö toecr bp onfe ©loot gcboegö
Öcöbcnöc / öaelöc mcn ttoce öagen öaec na bc sciïcn toeec op / om onse cei^ te
becbo?Dcccn.

<0cOuurcnöe alïe öe tijö / bat top öiec ten anftcr lagen / bonö ift mp soo oiu
paffclp/ Dat ift gccn lufï öaö om acn lanö tc
gacn; inboegen öat ift gccn
naautofteucige bcfcö?DDing ban öit <S5ilanö ftan öocn.

ïBen ÜaaD geljouDCn sö^öc/ gclljft mcn bp öccsc gelcgentöcöcn getooon
Ié te öoen / öccö Dcn llomicael D?tc fcöooten fiöicren / tot ccn tccftcn ban
bcctceftftcn / toacc na top altcmacl onDer jcii gingen. öagen na on^
bcctccft ban
S.Hekna, Begon men alle mojgené en abonö^ \'tgebcötocccte
Doen/ \'tgeen mcn acötcc toegc öaö gelaten foo \'lang al^ top öacc gelegen

Öaö^

Vertrek
Van Cabo
de Bonne
Efperance.

k

-ocr page 530-

Eduward Mèiton door Ooft-Indlen. 49^

öaöbcu; \'thjclft oetoclDïg bjermD öonb/eljeu of mm niet eeöouöm <©o0
Soi^El bu\'ten alé
in \'t gebaar tc biöDcn*
o^en ejföeu öag ban ong bectteft / paffecröen top be l^inie met cm fccr gun^«
tofnb; \'ft 3©c£t toel / Dat bcclcgefcljjecbcn öebbcn / Dat öet onbecbjagc:»
igft öeet balt onbec bc Eitiic / cn bat öst toatec en öe ftofï tccflonb acn \'i rotten
en (ïmften geraaftt , tnacr 5Ulft^ tocöccbocc on^niet/ cn fcftöcb op anöere
pïactfen tocl gcooter Ijcttc gcooelö. jSfettcmin toil Ift toel QclooOen / 500
top-
nier nnöer öc Efnfc cen fliltc öaööcn geftcecgen / Dat top Dc öcttc tocl beter gc»
SïOelöxouöen öebben / al^ top nu Deeöen.

jaanocö eenige Dagen jeflcn^ \' toaren top\'Cr D?le bcjlcömet een plaats
iiooi te ftomcn/ Oacr bc jce gantfcö bol groente f^/ toclftcr^blabcrcn niet
fttoalpft enstoccmen na öie ban «©In^boomcn. 35cc5c groente D?acgtecn
Seftcccbjugt/ gdijft gcoote toUtc kulgbesicu/ maer öacripaubmncnulet

^Inödtift7 na nocö ccnige anöcce öagen ontDcftten tóp bcftufibauHol-
iftta, en fttoamcn op öcn 4 ,t>cptembec öcé fdbe jaar^ 1677 beöouöcnin
Aexel binnen, \'ft Eou öicc tod een ïangec bcfcö?öblng ban öccfe-cdégcs
inaeftt öebben/ fnbicn ift öet / acngcfien öe gcoote menigte bau biecgdijftcOe*
fcb?Öblngen / öle ban tijö tottgD DoojDen öjuft gemeen sijn gemaaftt/ niet
t cenemad onnooölg öaö geoo?aedö.

Wondeilfi--
ke groente
in de Zee.

Komft m\'
Texel.

Komft ijji-
Engeland^

ü^a öat topberbolgen^ban Texel onfna Amfterdam gebocgb/ cn öaec nog
ömtrcnt cen öaloe macnö tocgebjagt öaööcn / bcrmlt^ top 500 tcrfionö geen
«ècljepcn geceeö en bonöen / bcctroftftcn top op bcn 2 3 ban De gcöagtc macnö
ïiaong©aöedanö/ Daec top cinDdöftgesonöcntodtcpa^aenfttoamcn/ en
Qltoaeir tft boo;taen / inöicn \'t öcn goeöen (000 beUefo/ Dien ift niet genoeg boo?
fijngenaölge befcöecmlng enbetoacing ftan beöanftcn/ mijn kcbcnbpmgïi
i^licnömfn cufï meen obcc te bjcngcn.

e: I N\'

-ocr page 531-

\\ ; ■ .

r.\'f\' \'

-ocr page 532-

BLAD ■ W YZER

3

D E R

PLAATSEN

E N

âanmerkelijkfte Zaakeo.

Grabefchreven.44<î, Pragtt-
ge Graffteden aldaar, 447.
Alexandrie. 04.
Amad-abac.
44 3
Amurats Leger van over de
loooQo. mannen door

<3orft vergaan. 274.
Ararat, des zelfs sedaante, en vreemde
plegtigheden der Armeniers in \'c onr-
dekken van deezep berg.
267,
Ardevii. ï8o.

Arenden, der zelver geftaltc en aard. lyo,
Armenifch BÏflchop tnet hoedanige plég-

tigheden begraven, zyi.
Armeniers, op wat manier zy deCom mu-
nie oft Nachtmaal confacreren en be-
dienen, 325. Hun Vaft-en Vier-
tïagen* 32
.7. Hoe de geenen gecon-
facreerd worden, die tot hetPriefter-
ampt zoeken te geraken, ibid. Manier
van doopen.
328, Van Huwelijken, ,
331. Van begraven.
\'Armenifch kind leevendig vandeTutken
gevild , en des zetts ^oïftandigheid in
iiet Geloof. ^61,

Araxes, een Rivier ^ des zelfs oorfpronk\'

Arfinoe j Kaar tegenwoordigen ftaar,

St. Augufiijns befchrijving. 177-

Aurengabac, begraaf^plaats van Aureng-
zebs eerfteGeinalin. 455".

Bagnagar} hoold-ftad van het Koningrijk
Golknnda. 456. Regtsplecgingen
der Koningen van Golkonda. 7.
Menigte van Hoeren ler zelve plaatfe

458.

Bander-Abaffi. 431. Kragt der Welle
en Zuid-wcfte "Winden aldaar 43 x.

Baroche. 441.

Beeld vaneen Reus te Bi januh, Sy.

Beeren » hun verwoedheid wanneer zy ge-
wond zijn , en hun winterflaap. 146,

• Betoverde Water-bak te Kairo. 116.

Bevers , der zelver \'wonderlijken aard ett
eigenfchap. 14S.

Boekaniets op Hifpanioia > hun godlooze
ongeregeldheden, ipi* WreedheixJ
tegen hun knechten. 191.

Brampour. 45^4.

B rug boven op een berg, 278.

Rrr . , Cabo

S4.

-ocr page 533-

Gabo dé Böiu Efperanca wijdloofJig en
zeer naauwkeurig befchreven. 47t.

Cha-Abas zoeicc geld in Perfien te crekkea ,
en door wat middel. 30?. Stnurd
Gezanten aan de Kriltene Komtigen,
doch met een zeer flegc gevolg, ibid.
Doet een Gczanr>. leevendig den buik
opfnijden, loé.- Anderen toeleg
ooï dc Koophandel in Kriilenrijk op te
rechten millukt. ibid. Gebruikt einde-
lijk d\'Arrneniersdaar toe. 307,

Cha-Soliman doet drie van zijn Vrouwen
leevendig verbranden. 3 ^>1.

Ghaters, of Perfiaaafche Vosc-knegten,
hun
ieerlingfchap en proef. 29a.

Chineezen op Batavia j hun aard , opvoe-
ding der kinderen, enkleeding. 4Ó6.
Huwelijken» wooningen, maniere van
eeten, en van begraven. 407,

Damiaten befchreeven, 34.

Domingp. 1S4.

Dpmpeiing der Kopten in een Water-bak,
Inde Kerk van Mari-Monkure, ter ge-
dagtenis van den dood onzes Zaligma-
kers. loa.

Dorpen onder d\'aarde.

Dorp in een roes gehouwen. ajS.

Drie-Kerken. ZiJj,

Dukabat» 4\')4.

Egypten , des zelfs benamingen » gele-\'
gentheid, grenzen , langte, verdee-
ling. 6. 7. • Verfcheidene Regeer-
ders. 8.-: Inwoonders. Tbid. Der
zclver aard en neigingen, itj.

Emirs, of Afkomelingen van Mahomet >
in welk een achting zy by de Turken
ziju. 42.2;

Ephezea , dss zelfs tegen v/oordigen ftaat.

Z^ 6.

Erivans befchrijving,

Erzerotns befchrijving, Sware

tollen aldaar, zöo,

leeH vaa Hocen en HuiTelö, en plcgtig-
hêïen daaromtrent gebruikelijk, ^nl

Feeft des Këmds. n^.

Fi am. 82,

Florida. 177- Inboorlingen van Flo-
rida\' hoedanig, ibid. Manieren van
oorlogen , en wondérlijke potfen dec
duivel-jagets by dusdanige gelegenthe-
den. 178. Wreedheid tegen d* O-
verwonnenen, ibid. \'Kouw der
Vróuwen over hun fifgeftorvene Man-
nen , en der Onderdanen over de Ko-
ningen. ibid. Hun Godsdienft.
iSo.

Fi^anfchen , hoedanig zy op Hifpaniola
leven. 191.

Gemiane, een Kerk» des zelfs befchrij-
ving, en des Autheurs gevoelen over
de verfchijning der Heiligen aldaar,\'

Goa. 460, Menigte vaa Geeftelijkeu
aldaar.
4<St,

Godsdienfl der Gauren. Manie^i

re van doopen en van huwelijken 320,
Vreemde gewoonte der maandftondt-
gen. 321. Wijze van begraven,
322. Toc hoe ver
zy het vuur ce-
ren, ibid. Hua zeden en gearoon-,

Goualeor. 4^2.

Gracht van jofeph of Meuhi. 82.

Grooten Heer , op wat manier hy zijij
maaltijd houd. 388. Zijn kleeding en
bedding. 389. Jaarli)kfche plegtig-
heden omtreiiE hec kufïen van zijn
kleed. 390. \' Waarom hy niet trou-
wen mag. 404.\'\'

Grotten in Egypten by de Pyramiden." 5:0^
Waar de zei ven toegediend hebben..? i»

. By Alexandrie. 64.

Grotte van St. Berzome den Naakte. 79^

Grotten der Heremijten. uo.

Guigchelaryen van eenige Indiaanfche
Land-Ioopers. 442. Van eenige

Cbis

W L A D - W Y Z. E m

-ocr page 534-

\'-B -L A D-W y s E r:

ge Begél vsR des zelis Montiiken. 97.

- - - in een Rots gehouwen. no,

- - - van St, Stevens

> en Reliquïen al»

daer te vinden. 270*
Kolom van Markus Aurelius. Jli.
Kom , een
Stad in Periïen , en fchoone

Mofquee aldaar. 28^,
Koning van Bakanor, zijn flegten fiaat.\'-
4^3-

Konflantinopoolen wijdloopig befchree"

ven. stfS\'
St. KrifiofFd, 131.
Krittoval de Havana. iSl.
Krokodillen, hun gedaante en aard. 29.
Vreetride manier van teelen. 31, Hoe-
danig de Floridanen hen weten te van-
een. 179-
Kuba befchreeven. iSi.
Lar. 429.

Leeuwen, hoedanig die ïn Indien getemd

worden. 445.
Lolonois, zijngantfcheleevens-loop, cn
onnpenfchelijke wreedheden tegen de
Spanjaarden gepleegd.
210.
Lobp van een Moor t\'Alexandrie, om on-
der\'tgetal derBrief-dragersof Dooden
aangenomen te worden.
Mahmel j of kleed om het Graf van Maho-
met mee te bedekken, hoedanig dat jaar-
lijks na Mecha gevoerd word. 104.
Mahometaanfche Godsdienfi^ waar in des

zelfs onderfcheid beflaat, 310.
Malta. 2. \'Eed der Ridders van Maira ,
cn plegtigheden omtrent het maken der
zelvengebruikelijk. 5.
Manzoura.
S. Martijn- 134-
Meir van feron. 87,\'
--vanzout. 251.
Mingrela. 463.
Mirakuleufeput teMa-tarea.
—- Vygeboom. 7<r,

Rrr 2 Bedd

ChineefcheTijdverdrijvers. 4<JS.
Hifpanioia wijdloopig befchreeven. i S 5 ■
Hottemotten, hun manier van kleeding ?
fpi)ze en voedfel, en ongemeene
fnel-
heid in\'t loopen, 47^, Schuil-en
verblijf
-plaatfen. .47^. Vryen en
Huwelijken, ibid.
Opvoeding der
kinderen,
jbid. Kooproanfchap-

pen. ibid. \'W\'apenen en oorlogs-ge-
weer. ibid. Godsdienft en maniere
vflnfesg^ra\'vefi. 477.
Buisder
-TÓOverzettérs. tfi.\'
Huwelijken der Kopten , hoedanig
die

verricht worden. loi.
Jaars verdeeliog by de Kopten. 13.
Jakobs Tabernakel,
90.
IndiaaBfche Afgodifche Vrouwen, boe-
danig zy zich raetde lichamen van hun
afgeliorvene Mannen verbranden.
44S.

\' lokomflen des Grooten Heers uit de Salpe-
ter-kuilen van Egypten. 73.
JofephsPut.
116,

Ifpahan wiidloopigbefchreven, 289.
Juftitiein Perfien over Roovers.
Kairo» door wie gebouwd, en des zelfs

befchrijvi^ig. 38.
Kairo (oud), 41.

Karavaanen, hun onderfcheid ^ wijze van

trekken, &c. 24z.
Karvanzeras , of Levantïjnfchè Heiber-
gen, hoedanig, -2,40.
Kasbin. 283.

Karaibancn, hun cieraden, inborfl, be-
«gheden, manier van oorlogen» lands-
beflier, fchrikkelijken handel met ge-
vangene« , 8cc. 122.
Kafteel der 7even Patten. 91.

- - van Kairo. loi.

- - van Chagre. 159.

Kinderen 5 hoedanig die in Indien over de

Rivieren gevoerd worden. 443.
Kioofter van St. Anthony. 5)5,\' Stren-

-ocr page 535-

Bv L A. D - W- Yi Z E R.

w

-----B?eldvandeH.Maget. 77,.

Mötnfalloc. io8.

Mofquee > daar Cha-Sefi in begraven legt.

Moiihi van Könftantinopolen » waar in
zijn Bediening
bellaar. 41g, Hoe hy
zich in de
zaken der Godsdienll: draagt.

419.

Muggen t driederlèy flag op Hifpanioia.

Muurvan Cha-Abas. 2187.

Kaald van Heliopolis. 76.

--- van 61 bigi 8?-.

Nagelen, op wat rnaniér dfe t\'Ormus goed
gehouden worden. 434.

Kakiïvaii, en gevoelen der Armeniers
wegens deeze Stad.
2<jS.

Ï^ieuw-Jórksbefchrijving. ïg^.,

NieuW\' Nederland, hoedanig bepaald, en
wie het zelve eérft ontdekt heeft 136.
Zèe-haveas. 157, Rivieren, 158.
Wonderlijke eigetifchap van fommigé
Fonteinen en-Water-weliingen. 141.

Nieuw-Nederlanders , hun geftalte en
äaf<ä.^ lyi,: Spi}2;s en voedfel. 153.
Kleeding enCieraden. Gedaan-

te hunner huizen, kafteelen » en By-
eenwooningen, en op wat wijze de zel-
veagebouwd worden. 157. Huwe-
lijken, Echr-fcheidingen
, i&q. i<jS.
Vreemde gewoonte omtrenc.het Baaren
dëf\'Kinderen, ifp.. Bégravingen en
Róuw-klagten over Dooden. ido.
f - dagen en Raadsvergaderingen.
l6ï. Raadspleegingen met den
Duivef» eti
B\'etooveringen derDuivel-
jaagers. lóz. Mameren van oorlo-
gen » wapenen , en onmenfchelijfketi
handel met Gevangenen, itfity. |u-
Üitie over misdadfetr. iKid/. Gpds-en
Duivel-dienft. 157.■

^yl® oorfpronk.. 18.,. ^yYönderheden\'.

0or&aken wnzï;a.was4<>ni. 20;

Werkingen van* zijn waterrat. Eid
landen des Nijls, en van waar zy huti
oorfpronk bebben. 13; Kolommen
om den Nyl te mieten. 14» , Oude
en hedensdaagfch^ manier van der zelfs
meeting 25« ^ijn mond te Rozet-
te.
61.

Ongeluk vari twee ^ildeft in de Noord-

Rivier. 140.
- — van drie Armeniers. a^tf.

----van een Armenifch Biïïchop. z6z.

Ormus 4:55. - Verdrag der Eiigelfchen
en Perfianea om Otmus te vermeefte-
rert.
434. /
Ovens te Kairo, inde welke de Kuikens

uitgebroeid worden. 44.
Paafch der Slacht-ofFers, hoedanig van de

Turken gevierd. 109.
Paktolus, een Riviet^» en Fabélagtig ge-
voelen dér Oudheid van de zelve. 248.
Panama 5 des zelfs befchrijving. zoo.
Word door den Roover Morgan inge-
nomen. zo\'^. Eb verbrand. 104.
Papegaayen, hoedanig die op Kuba gevan*

gen worden. iSz.
Perfien > hoedanig h«i geregeerd wordi
Wreedheid der Koningen te-
gen hun Broeders en Neeven. ibid.
Voornaamfte bedieningen des Rijks
van den Eerftcn Staat. 3 37. Vau den
Twesden Staat. 345.
Pérfïaanfch\'e Militie. 3 j\' 9.,
Perfianen , hoe zy aan\'hun kinderen d®
naamen geeven. 34ij,- Maniere
van toekomende dingen te voorzeggen»
34tf. Van Eed-fweeren, 347. ßy-
geroovigheid en veelvoudig.,gebruik der
baden. 349, . Kleeding; der Vrou-
wen. 350.\' Magt der Mannen qvet
de zelven. 3!;i\' Vreemde, maniar
van erven en van Huwelijken.
Echr-fcheidingen, Rouw-klagten
gvêc
doodm, en\'wijze van de- zelven tc bei.

grsi.

-ocr page 536-

gravenl Vreemd gevoeleo

omtrent dfe doodetr en d\'opftandigiog-,

r^rfiaanfche G"uichclaars en koordcdan--
fers. 349.

Fhiladelphie / des zelfs tegenwoordigen

ftaar. 248.

rortugeezen, hun voorgaande en heden-

daagCclie ftaat in Indien. 4.^1.
Ponte
de Galle.

PompejusKoloai. 04.

Putten, daar de Mummiën of gebalfemde
lichamen uit gegraven worde. 52.

Putvan-St. Gregorius,

- - - te Schiras\', daar eertijds d\' over-
fpeelige Vrouwen in geworpen wierden.

Piramiden van Egypten. 89.

Ratel-flang, des zelfs gedaante en gevaar-
lijke beet. 151,

Reizen door Perfien en Turkyen hoeda-
nig. 242.

- - - door Indien. 438. En pragr
der Reizigers. 440.

Roevers op Hifpaniola , hun manier van
leeven, &c. 196. Hun wreedheid
tegen de Spanjaarden. 204.

Sardes , des zelts tegenwoordigen ftaat.
248.

Schilderyvan St. Mighiel, gemaakt door
den Euangelift Lukas. 05.

Schiras. 417.

Serraglios van Konftantinopolen.

Siut. 108.

Sivet, waar die van daan komt. 14S.

Slaven-Markt re Konftantinopolen. 407.

Smyrna, des zelts gelegentheid, &c. 131.

Sphinx, baar befchrijving, 51.

Spinnekoppen op Hifpaniola zoo groot
alseyeren. iS7\'

Steenen daar men den dag door kan zien.

27<T. 279.

Stieren-gevegt oniei de naam van twee

Propheeten. is<s.

Stroom, welkers water to fteen verat^
derd.
2ä8.

Struisvogels zeer veel in Egypten. 32;:
Byzoaderheden omtrent het uitbroedea
van hun jongen. 33.

Suratte. 437.

Tabak, hoedanig die geplant word. 194?

Tarters, hun gulzigheid en ruuwe manie-
ren. 157,

Tauris befch reeven. 274.

Tempel van Diana. 237.

Tokat. 254.

Turken, hun Godsdienft. 395. De
vi)f voornaamfte Artijkelen des Maho-
metaanfche Geloofs. 394. Hun eer-
biedigheid voor het papier,
39\'). Ge-
lijk ook voor de Rooze-bladen , eti
waarom. ^96. Gevoelen van de
Bëfnijding, en plegtigheden daar om«
trent gebruikelijk. 399. Hun Re-
ligieuze Orders. 400, Vreemde
manier van Trouwen.
402. Ver-
fcheidene foorten van Huwelijken. 404»
En van Echt - fcHeidingen. 40?.

Wreedheid tegen hun Slaven. 408.
Vreemde gewoonte van overonregtte
klagen,
413.

Vadi-gamus, en des zélfs hooge en groote
Grotten. 112.

Verfalijf-plaats van Sci; Jan Chryfoftomus.

St. Vincents befchrijving. 122.\'

\'Virginia, wanneer ondekt. 17». D_e§ \'
zélfs gelegentheid , &c. ibid.

V\'ifgintarien, hungeftalte, aard, zeden»\'
kleeding, cieraden, huizen, &c.i7f.\'
Gods-en duivel-dienft. 174."
geering en wetten. 175. Grouwe"-
lijke wreedheid omtrent misdaadigen.
ibid.

Vizapour , en beroerte aldaar vöotgeval^^
Jen, 45

B L A D - W V Z E

-ocr page 537-

Vreugde-Viiuren der Turken hoedanig.
100.

fWater-Ietiing van oud 9t.

^oeftijnavan Sr. Makarius, enaanmer-
keüjkheden
daar in is zien, 73.
---van Havara. Sp,
Wpkokan. ijö.

n i

Perfiaan. 418*
Yzer der Lancie., daar ^riftüS ttlÊC doot-

ftecken wierd. 26^,
Zulfa, \'EQude VaderlanddecArtneniefsJ
27^.

Zulla by Ifpahan. 303. Hoe d\' Arfflfi\'

niers daar gekomen zijn, 304. Hu"

wraak over \'t ombrengen van een jongen byzondere vryheden aldaar. 3.09

B L A P-W :T Z E E:

^m (Böcö-öimfifge Efc5cc Saïö\'ingffïoüpene^i^jun-fcikaboïggrtpsgti Mdjci^
Dpnöciö gdiföcn tc bccbetcrcti/ alsaouip op öc Ccirwtlc aUpa wet nebocn óait^
linen tcgcnteoo^DIg ?ijn»

-ocr page 538- -ocr page 539-

■ ■ V

1 ■ . .. .

rr. ■

-ocr page 540-

I

/

-ocr page 541-

r

-ocr page 542-
-ocr page 543-

r \\
li\\

/

■s i

* \') f

-ocr page 544-

^.■cc^KÈkair^^jieti-

-ocr page 545-

■ 4
........ -fî

, : ^. : .. J; . ^

-ocr page 546-

, \' \'\' \'

. V i s \' ■ V.

Uit,
A

U-.

1/:

• • ■ i

-ocr page 547-

S\' ■■

-ocr page 548-

i ■ \'

. ,

- \'i\'-

■9

u.

/ \' «

a\'

; /

-4

1 : ,

1

■H\'

\' • ■ . ...

■ Î v\\

H

. j-

l ./-l

1.

, e ■ ; r

.1

r \'

*

-ocr page 549-