.A.^aLj>-.A-A.jaL--A-A ^

appfffffffg§ Rotterdam, Uitgevers-Maatschappij ..Elsevier". W^:fWfff³⁸⁸

Kast 176
Pl.H N°.30

RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT

lfy�<?�.&0

Mr. P. L. Tan Eeien.

UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ «ELSEVIER"

Snclpersdruk van u. c. A. thieme, te Nijmegen.

DE OUVERTURE, WAARNA DE GORDIJN WORDT OPGEHAALD EN MEN
EEN DRINKKOOR ZIET.

Eene kraai, die met eene kaas. uit de vensterbank eener boerderij ge-
stolen, was weggevlogen, zat er mede in een boom en zag neer op een
! grooten dikken kikvorsen in de sloot, daar beneden. De afzichtelijke
ronde oogen puilden den kikvorsch uit het hoofd op eene wijze, ten
hoogste belachelijk voor den ouden moriaan, die het glibberige wange-
drocht met de snaaksche uitdrukking bekeek, wolko wij weten dat aan
! de kraaien eigen is. Niet ver van den kikvorsch liep een vette os te
grazen, en eenige lammeren dartelden door de weide rond of knabbelden
hier en daar aan de grassprietjes en de boterbloempjes.

Daar kwam aan \'t andere einde van \'t veld de wolf, zoo behendig in
eene schapevacht gedost, dat de lammeren sinjeur niet herkenden, en
��n zelfs, wiens moeder was opgegeten door den wolf, die daarna hare
huid over zijne schouders geworpen had, argeloos naar het vraatzuch-
tige monster liep, in de meening van zijne mama te zien.

»Hi! hi!" zei een vos, die rondsloop langs do heg, boven welke de
boom uitstak, waaruit do kraai neerzag op den kikvorsch, die bijna
barstende van nijd met zijn uitpuilende oogen naar den os zat te staren,
dien hij verwenschte. «Wat zijn die lammeren gek! Dat kleine, domme,
blatende schepsel herkent den ouden wolf niet, die de schapevacht
heeft omgehangen, \'t Is dezelfde ouwe schavuit, die Roodkapjes groot-
moeder voor een ontbijt oppeuzelde en daarna Roodkapje zelf bij wijze
van souper opslokte. � Trek maar aan de klink, dan gaat de deur van
zelf open. Hi! hi!"

Een uil, die in de holte van een boom verborgen zat, werd wakker.
»0 zoo, Reintje," sprak hij, sik kan u wel niet zien, maar ik ruik u
toch! Al houden sommigen van lammeren, er zijn anderen dio wel
ganzen lusten."

«Evenals UEdele niet af keerig is van een muisje," antwoordde do voa.

»De Chineezen eten dio wel," hernam de uil, »en ik heb gelezen dat
zij ook verlekkerd zijn op honden," ging de oude jufvrouw voort.

»Ik wenschte, dat zij het hondengebroed van het aangezicht der aarde
verdelgden," zei de vos.

«En ik heb ook in reisbeschrijvingen gelezen, dat de Franschen kik-
vorsehen eten," vervolgde de uil. «Zoo, vriend Padde! zijt gij daar?
Een mooi concert, niet waar, dat wij verleden nacht zongen?"

«Eten de Franschen mijne broederen op, de Engelschen verslinden de
ossen," kwaakte de kikvorsch, »die groote, lompe, onbehouwen, bul-
kende ossen."

»0, o!" zei de uil, sik heb gehoord, dat de Engelschen ��k wel
paddon eten."

«Maar wie heeft ooit gehoord, jufvrouw, dat zij een vos of oen uil
opaten?" merkte Heintje aan; »of dat zij eene kraai hebben verorberd?"
voegde de wellevende schelm er bij, met eeno buiging voor de oude
kraai, die met de kaas in den bek daar boven hem zat. «Wij allen
zijn bevoorrechte dieren; wij leveren althans nooit gerechten op voor de
afschuwelijke brasserijen der menschen."

»Ik ben het zinnebeeld der wijsheid," zei de uil; «ik was eenmaal de
gezellin van Pallas Minerva, en gij kunt mij dikwijls op de Egyptische
monumenten afgebeeld vinden."

«Ik heb u in Engeland boven de deuren der schuren vastgespijkerd
gezien," gaf de vos grijnzend ten antwoord. «Gij bezit veel gelcerd-
heid, jufvrouw uil. Ik weet ��k nog al wat, maar ik erken dat ik

f een geleerde ben; \'k ben niets dan een man van de wereld, iemand
ie door zijne talenten aan den kost moet komen, � eigenlijk niets an-
ders dan oen boerenheer."

»Gij spot met de geleerdheid," hernam de uil, met een uitdrukking
van afkeuring op haar eerwaardig gelaat. «Ik lees des nachts heel
wat af."

«Wanneer ik mij bezig houd mot de studie van de hanen en hennen,
die op stok zitten," antwoordde de vos.

»\'t Is groot jammer, dat gij niet lezen kunt, want dat plankje, daar
boven u, zou u anders eenige nuttige inlichtingen kunnen geven."

»Wat staat er op?" vroeg de vos.

»Ik kan het bij daglicht niet lezen," antwoordde de uil met een
geeuw en ging in de holte van den boom weder zitten slapen tot den
avond.

«De drommel mag hare hieroglyphen halen!" riep de vos, naai\' de
kraai in den boom opziende. »\'YYat houdt onze droge buurvrouw zich
voornaam! Zij denkt, dat zij de wijsheid in pacht heeft, terwijl mijne
geachte vrienden de kraaien oneindig meer talent bezitten dan die ver-
waande ouwe pruiken van uilen, die zich alloen in het duister op haar
gemak gevoelen en haar krassen voor zingen houden. Hoe heerlijk is
een koor van kraaien! Vier en twintig broeders van de orde van St.
Corvinus hebben oen klooster gebouwd bij een bosch waar ik wel eens
kom, en wat neuri�n on zingen die daar! Maar ik verzeker u, dat het
gezang van hun eerwaarden in vergelijking met het uwo niets te be-
teekenen heeft. Gij kunt zoo betooverend zingen, dat ge mij, ter liefde
van de harmonie, cons op eeno solo moest vergasten !"

Terwijl dit gesprek gevoerd werd, knabbelde de os hot gras af; de
kikvorsch was zoo verwoed over de zooveel grootere gestalte van het
dier, dat hij den os zou vergiftigd hebben, indien hij hot had kunnen
doen, ja, van louter nijd zou gebarsten zijn, indien dit niet onmogelijk
ware geweest; het lammetje lag zonder het minste erg naast den wolf
met do schapevacht, die nog verzadigd was van hare mama on het
diertje daarom geen kwaad deed. Doch nu begon de wolf zijn oogen
te laten fonkelen en zijne scherpe blanke tanden te toonen, en rees hij

De ouverture, waarna de gordijn wordt opgehaald, enz. 3

grommende op met de gedachte, dat hij wel wat Iamsvleesch voor zijn
souper zou lusten.

»Wat hebt gij groote oogen !" blaatte het lam inet eenigszins ontstel-
den blik.

»Dat is om u des te beter te zien, liefje.\'^-

«Wat hebt gij groote tanden I"

»Dat is om u des te beter �"

Op dit oogenblik klonk er zulk een ijzingwekkend geluid over het
veld, dat allen van schrik versteenden. Het was afkomstig van een I
ezel, die eene leeuwenhuid had weten machtig te worden en nu, door
eenige mannen en jongens met knuppels en geweren vervolgd, door de
heg binnenkwam

Toen do wolf in de sehapevacht het balken van den ezel in de
loeuwenhuid hoorde, dacht hij dat de woudvorst naderde, zoodat hij,
zoo snel als het in zijne vermomming gaan wilde, de vlucht nam. Toen
de os het gedruis hoorde, plaste hij door de sloot, die de weide om-
ringde, en verpletterde mot een enkelen trap den kikvorsen, die op
hem gesmaald had. Toen de kraai die mannen mot de geweren zag I
aankomen, liet zij dadelijk de kaas uit haar bek vallen en vloog weg.
Toen de vos de kaas zag vallen, sprong hij or terstond op los (want hij
wist dat hot de stom van den ezel was en diens gebalk geen zier over-
eenkomst had met het brullen van zijn koninklijken meester), maar ter-
wijl hij de kaas trachtte te bemeesteren, geraakte hij in eene vossonval
die zijn staart afkneep, zoodat hij verplicht was zonder dat sieraad de
wereld in te gaan, en nu verder voorwendde dat de staarten niet meer
in de modo waren en het vossongoslacht ook veel beter af was zonder
die aanhangsels.

lntusschcn kwam een jongen met een stok opdagen, die meester
langoor zoo geweldig bearbeidde, dat hij erger balkte dan ooit. De ^!wolf kon niet snel genoeg voortkomen, omdat de schapevacht tegen
zijne boenen slingerde, en werd door een der mannen, die hem in
\'t oog kreeg, neergeschoten. De oude blinde uil, die, ontzet over die
opschudding, uit den hollen boom kwam fladderen, vloog een boeren-
knecht in \'t gezicht, die haar met eene hooivork doodsloeg. De slachter
kwam or bij, en voerde den os en het lam bedaard weg; en de boer,
die den staart van den vos in de val vond, hing dien boven zijn
schoorsteenmantel en zwetste er sedert altijd op, dat hij er bij was ge-
weest, toen do vos overmeesterd werd

»Wat een hutspot van oudewijvenpraatjes is dat nu! Wat oude prul-
len, die voor nieuw verkocht worden!" zegt de recensent, (\'t Is mij
alsof ik hem voor mij zie � oen Salomo, die als rechter over ons
auteurs zit en onze kinderen in twee�n hakt! «Zoo zeker als ik recht-
vaardig en wijs, bescheiden, geleerd en strikt eerlijk ben, zoo zeker
heb ik reeds vroeger iets gelezen, dat op dien onzin over ezels en
vossen geljjkt. Die wolf in de schapevacht is mij bekend. Heb ik
niet te voren al van dien vos gehoord, die niet de kraai een praatje
hield? Ja wel, in de fabelen van Lafontaine. Wij zullen het Woor-
denboek van Kunsten en Wetenschappen, en die verzameling van fabe-
len, en de liiographie universMe, in voce Lafontaine, eens opslaan,
en den bedrieger op zjjne plaats zetten."

»En hoe minachtelijk spreekt die schrijver over het menscheljjk ge-
slacht!" gaat onze Salomo wellicht voort. »Er komt bijna niemand onder
zijne personen voor, die geen schavuit is. Do vos is een pluimstrijker;
de kikvorsen een toonbeeld van machteloozen nijd; de wolt\'inde schape-

vacht een bloeddorstige huichelaar, die zich met het gewaad der on-
schuld tooit; do ezel niet do leeuwenhuid een bedrieger, aio indruk tracht
te maken door zich als de koning dos wouds voor te doen (heeft de
schrijver, verbitterd over welverdiende kastjjdingen die hij ondergaan
heeft, de recensenten onder dit beeld willen bespotten? dan lachen wij
om zijn onbeschaamde vergelijkingi; do os is oen onbeduidende ploert;
en het eenige onschuldige wezen in des schrijvers (gestolen) gelijkenis
is een gek, het idiotische lam, dat zijn eigen moeder niet kent!" En
daarop kan de recensent, indien hij eene deugdzame bui heeft, in fijn
gekozen bewoordingen over het heilige en roerende der moederliefde
uitweiden.

En waarom niet? Zoo de schrijvers spotten, is het do taak van den
recensent hen te bespotten omdat zij gespot hebben. Wie zou eenige
waarde aan zijn gevoelen hechten, als hij den schijn niet aannam van
boven hen te staan. Hij verdient den kost met berispen. Bovendien
heeft hij somtijds gelijk; en do verhalen die hij lezen moet en do daarin

feschetste karakters zijn in alle fabelen te vinden: vreesachtigon en
luft\'ers: slachtoffers en overweldigers: bedriegers on bedrogenen; lang-
ooren die zich als leeuwen gedragen; Tartuffos in het gewaad der deugd;
gelieven met hunne rampen en verblindheid, met hunne verdwazing en
standvastigheid. Begint de liefde en hot bedrog niet op de eerste blad-
zijdo der geschiedenis van het menscliolijk geslacht? Aldus luidden de
verhalen reeds v��r de dagen van Esopus; ezels met leeuwenmanen
brulden in \'t llebreeuwsch; sluwe vossen spraken vleitaal in\'t Etruskisch;
en wolven in schapevachten hebben zeker al in \'t Sanskrit op do tanden
geknarst. De zon schijnt heden gelijk zjj op haar eersten dag begon te
schijnen, en do vogels, dio, terwijl ik dit schrijf, in den naburigen
boom zitten te kweelen, zingen op donzelfdon toon, dien zij hebben
aangeslagen sedert zij vinken zijn. Ja, een vriend van schrijver dozes
heeft onlangs do Nieuwe Wereld bezocht en de (ongevederde) vogels
aldaar sprekend op hunne natuurgenooten in Europa zien geljjken. Er
moge niets nieuws onder de zon zijn, deze zelvo er onder begrepen;
doch zij is eiken morgen weder nieuw, en wij staan met haar op om
te zwoegen, te hopen, to overleggen, te lachen, to strijden, to bemin-
nen en te lijdon, totdat do nacht komt en daarmede de rust. En dan
zal do morgen komen, met de oogon die hem zullen zien, en derhalve
da capo.

Dit zal dus, met uw welnemen, eene geschiedenis zijn, waarin kraaien
zich mot pauweveeren zullen tooien en derhalve naar verdienste
door de pauwen zullen bespot worden; waarin, ofschoon wij alle recht
aan dio pauwon zelven, de pracht van hun govederte, het kleurenspel
hunner schitterende halzen en den luisterrijken glans hunner staarten
laten weervaren, wij toch aanmerking zullen maken op hun strompolen-
den gang en hunne gebiedende maar wanluidonde stem; waarin verliefde
leeuwen hunne nagels zullen zien afknippen door slimme meisjes;
waarin schelmen zullen triorafeeren en de eerlijke lieden, naar wij ho-

Een, toch hun rechtmatig deel zullen bekomen; waarin rouwfloers en
albouquetten eene rol spelen; waarin men tranen onder bruidskransen
zal zien, en grappen in ljjkkoetsen zal hooren; waarin eenvoudige maal-
tijden aangericht worden, bij welke de tevredenheid nu eens voorzit en
dan eens afwezig is, en groote diners met allo gaven der weelde, waar
zorg en haat, ja, maar ook welwillendheid en vriendschap heersenen
Daar volgt niet uit, dat alle menschen braaf zijn omdat zij arm zijn,
en ik heb er wel gekend, die vriendelijk en edelmoedig waren, ofschoon

Be ouverture, waarna de gordijn wordt opgehaald, enz. 5

zij geld in overvloed bezaten. Er zijn groote landheeren, die hunne paoh-
ters niet uitzuigen; er bestaan inderdaad bisschoppen, die geen huiehe-
laars zijn ; er worden zelfs onder de vVhigs liberalen gevonden en niet
al do radioalen zijn aristocraten in hun hart. Maar wie heeft ooit ge-
hoord, dat men do moraal aan de fabel liet voorafgaan? Alleen kinde-
ren kan men de eene opdringen, nadat zij zich met de andere vermaakt
hebben; laten wij oppassen, dat onze lezers niet allebei overspringen,
en ze dus maar spoedig ten tooneele voeren � onze wolven en lamme-
ren. onze vossen en leeuwen, onze balkende ezels, onze kirrende tor-
telduifjes, onze teerhartige kippetjes en onze kraaiende hanen.

Eens was er een tijd, toen de zon helderder stralen placht te schieten
dan zij in deze tweede helft der negentiende eeuw schijnt te doen; toen
er stellig moer levenslust bestond; toen de wijn in een koffiehuis een
uitstekende drank en een diner in eene restauratie een feestmaal scheen;
toen de romans een onbeschrijfelijk genoegen verschaften en de dag der
verschijning van het maandschrift als een ware feestdag begroet werd;
toen hot een eer en een voorrecht was als men Thompson kende, die eens
iets in oen tijdschrift had geplaatst, en men het zich tot het einde zijns
levens duidelijk herinnerde, dat men ilrown, den schrijver van den laatst
verschenen roman, in het vleesch gezien had, als een gewoon sterve-
ling met zijne paraplu en zjjne vrouw in het Park wandelende; toen
de vrouwen in de gezelschapskringen duizendmaal schooner dan die van
den tegenwoordigen tijd, en vooral de houri\'s in de schouwburgen zoo
verrukkelijk en engelachtig waren, dat het hart begon te kloppen wan-
neer men ze zag. en men een half uur aan de deur van het parterre stond
te dringen on te vechten om ze nog eens weder te zien; toen de kleer-
makers ten huize hunner klanten kwamen om dezen de oogon te ver-
blinden met teekeningen van fantasie-vesten; toen het noodzakelijk
scheen zich oen groote zilveren toiletdoos aan to schaffen, ten einde
gereed te zjjn, wanneer de baard kwam, die nog niet in aantocht was
(evenals jonge dames, die pas een jaartje getrouwd zijn, zich van kan-
ten mutsjes voorzien en beelderige jurkjes voor den verwachten lieveling
borduren); toen het voor oen toppunt van voornaamheid doorging, wan-
ueer men in hot Park op een knol reed, voor tien shillings gehuurd,
en liet toppunt van satire, als men, in een huurrijtuig door Regent
Street rijdende, zijn preceptor van het College van het hoofd tot de
voeten met slijk bespatte; toen het een onge�venaard genoegen scheen,
Jones van het Trinity College in het Bedford Koffiehuis te ontmoeten
en met hem en met Iving van het Corpus College (die in het Colonnade-
logement zijn introk had genomen) en Martin van Trinity Hall (die met
zijne familie op liloomsbury Square logeerde) afspraak te maken, om in
de Piazza to gaan dineeren, daarna in den schouwburg llraham als
»Fra Diavolo\'\' te gaan zien, en eindelijk don vroolijken avond te be-
sluiten door in de Spelonk der Harmonie, al luisterende naar de liedjes,
te gaan soupeeren. � \'t Was dan in die dagen mijner eigen jeugd, dat
ik met een paar personen in aanraking kwam, die in deze geschiedenis
eene rol spelen, on die ik verlof vraag een korten tijd te mogen ver-
gezellen, totdat zij gemeenzaam genoeg met het publiek zijn om hun
weg alleen to kunnen voortzetten. Nu ik hen weder voor mijn geest
haal, bloeien de rozen opnieuw on zingen de nachtegalen andermaal bij
het kalme meer.

Toen ik dus met eenigo jongelieden van mijn leeftijd naar den sehouw-
burg en wel naar het parterre gegaan was, en met verrukking naar de

vroolijkste en schitterendste der opera\'s geluisterd en over het nastuk
geschaterd had zonder tot bedaren te kunnen komen, was het niet onna-
tuurlijk dat wij tegen twaalf uur honger begonnen te krijgen, zoodat
de begeerte naar boterhammen met kaas, en naar mooie liedjes uit de
oude doos, ons naar de Spelonk der Harmonie voerde, waar de be-
roemde Iloskins, tot wiens vrienden wij het ons een eer rekenden te
behoor\'en, toenmaals kastelein was.

Wij stonden met Iloskins op zulk een vertrouwelijken voet, dat hij
nooit naliet ons met een vriendelijk knikje te groeten en Jan de knecht.* W�
plaats voor ons maakte in de nabijheid van dien president dezer gezel- j
fige bijeenkomsten. Wij kenden de drie onvergelijkelijke zangers en
menigmaal dronken zjj brandewijngrog voor onze rekening. Een onzer

f ai\' zijne promotie-paitjj bij Iloskins, waar wij onbeschrijfelijk veel pret
adden. Waar zijt gij nu, o Iloskins. gjj nachtfilomeel ? Kweelt gij
thans uwe zangen aan den Achoron of haalt gij uwe refreinen aan den
oever van den zwarten Avernus uit?

Het geroep om porter, om het lied van de Kauw en de Kraai, het
geschreeuw om boterhammen met kaas, om do romance van de Tempel-
ridder, het bestellen van heeten brandewijngrog (zoo bruin en zoo sterk!),
om de ballade van de Bloem die aan de Ib/e groeit (helaas, er groeien
geen bloemen meer aan do Rye!,) � dit alles wisselde elkander af, en
ik kan er bijvoegen, dat �n de liedjes �n de glazen gebisseerd werden.
Kr waren dien avond juist weinig bezoekers in de .Spelonk, en wij zaten
des te gezelliger en vi�cndschappoljjkor bijeen, omdat het gezelschap
zoo uitgelezen was. De voorgedragen liederen waren meerondeels van
de sentimenteele soort, want die was op den tijd, waarvan ik spreek,
in den smaak

Daar trad een heer met een mager, bruin gelaat en lange zwarte
knevels, gekleed in een zeer los en gemakkelijk gewaad, do Spelonk
binnen, waar hij blijkbaar vreemd was, of althans in zeer langen tijd
geen bezoek had afgelegd, want hij wees een knaap, die hem vergezelde,
de gemaakte veranderingen aan, en riep om madera-grog, terwijl hij naar
de muziek luisterde en mot groote opgetogenheid zijn snorbaard opkrulde.

Zoodra do knaap mij in \'t oog kroeg, sprong hij van zijne plaats op,
ijlde de zaal door, kwam mot uitgestrekte handen naar mij toe on vroeg
mij met een blos: «Kent gij mij nog?"

\'t Was de kleine Newcome, mijn schoolkameraad, dien ik in zes jaar
niet gezien had, maar die nu een ferme jongen was geworden, met nog
dezelfde heldere blauwe oogen, die ik mij herinnerde dat hij als een
knaapje had.

»Wel, wel! Hoc komt gij hier 7" riep ik uit.

«Mijn vader � die daar ginds is mijn vader � wilde hierheen," gaf
hij lachend met een schalken blik ten antwoord. »Hjj is pas uit Indi�
teruggekomen. Hij zegt dat vroeger al de knappe lui � mijnheer
Shoridan. kapitein Morris, kolonel Hanger, professor Porson � hier
vergaderden. Ik heb hem gezegd wie gij waart on dat gjj mij zoo
vriendelijk behandeld hadt toen ik voor \'t eerst te Smithfield kwam. Ik
bon nu van school en heb een gouverneur. En ik heb zoon mooi hitje!
Dat is oen prettiger leventje dan in dat oude Smithfield!"

Op dit oogen blik kwam do heer mot do knevels, do vader van New-
come, na een knecht gewenkt te hebben dat hij hem het glas madera-
grog zou nadragen, zijne snorren opkrullende de zaal door naar de
tafel waar wij zaten en maakte met den hood in de hand eene zoo sta-
tige en hoffelijke buiging, dat zelfs Iloskins genoodzaakt was dien groet

De ouverture, waarna de gordijn wordt opgehaald, enz. 7

to beantwoorden. De zangers mompelden iets onder elkander en wenkten
onder het drinken van hun brandewijngros; elkander over den rand hun-
ner glazen toe, en de kleine Nadab de Improvisator (die pas was bin-
nengekomen) begon hem na te bootsen, draaide zijne denkbeeldige kne-
vels op, evenals de onbekende dat deed, en zwaaide zoo kluchtig met
zijn zakdoek rond, dat men zich ziek moest lachen, floskins stuitte
Nadab in zijn ongepaste aardigheid door hem barsen aan te zien, en
vermaande de heeren om, als zij iets to bestellen hadden, dit nu te
doen. daar de knecht in de zaal was en Bellow op het punt stond een
lied te beginnen.

Newcome\'s vader kwam dus bij ons en reikte mij de hand. Ik moet
bekennen, dat ik rood werd, want ik had hem in mijn geest bij Harley
vergeleken, die zoo uitstekend was in do Criticus, en hom Doa Feroio
Snorrando gedoopt.

Zijne stem was uiterst zacht en innemend en er sprak zulk een onge-
kunstelde en oprechte hartelijkheid uit, dat mijn spotlust als sneeuw
voor de zon verdween en voor een veel eerbiediger en vriendschappe-
hjker gevoel plaats maakte. Als men jong is, wij weten het, wordt
men nog door vriendelijkheid geroerd. Een man van de wereld mag
natuurlijk dankbaar of ondankbaar zijn, naar verkiezing.

»lk heb gehoord, mijnheer, hoe vriendelijk gij voor mijn jongen ge-
weest zijl," zegt de kolonel. »En wie goed voor h�m is, is het voor
mij. Is het mij vergund hier bij u plaats to nemen ? en mag ik u eene
sigaar presenteerenV In een oogwenk waren wij vrienden; de jonge
Newoome vlijde zich aan mijne zijde en tegenover ons zat zijn vader,
aan wien ik, na eenigo minuten onderhouds, mijne drie academie-
vrienden voorstelde.

»Gjj zijt hier zeker gekomen, mijne heeren, om de mannen van naam
te zien?¹\' vraagt de kolonel. »Zjjn er op \'toogenblik beroemde mannen
in de zaal.\' Ik ben vijf en dertig jaar buitenslands geweest en wensch
alles te zien wat zienswaardig is."

King, van het Corpus College (een onverbeterlijke snaak), stond op
het punt een erg loopje met don kolonel te nemen en hom een half
dozijn personen als de beroemdste mannen van den tegenwoordigen tijd
aan te wijzen, doch ik gaf hem onder tafel een schop tegen zijne schenen
en had het geluk hem daardoor den mond te snoeren.

» Maxima debelur pucris," zegt Joncs (een kerel met een week hart,
die later domino geworden is), en iets op een kaartje schrijvende, dat
hij Iloskins toeschoof, bracht hij dezen onder de aandacht, dat er een
jonge knaap in het gezelschap was en een heer die de onschuld zelve
scheen, zoodat er op gepast moest worden, dat do liedjes vooral fat-
soenlijk waren.

En dat waren zij dan ook. Eene jongejufvrouwen-kostschool had kun-
nen binnenkomen en zou geen reden gehad hebben om zich te ergeren,
behalve aan den tabaksrook en de grog-gouren. AVaarom is dit niet
ten allen tijde het geval? Indien er nog tegenwoordig Spelonken der
Harmonie bestaan, maak ik de heeren kasteleins indachtig, dat zij hunne
behingen beter bevorderen zoudon indien zij hunne zangers binnen de
behoorlijke palen hielden. De grootste schelmen houden van mooie
liedjes en worden er door verteederd, en dit is eveneens met fatsoen-
lijke lui het geval, liet was een tientje waard, den argeloozen kolonel
opgetogen to zien over de muziek. In zijne bewondering over de voor-
gedragen liederen vergat hij de beroemde mannen geheel en al, die hij
gehoopt had te zien.

»Is dat niet heerlijk, Clive? Dat is wat mooier dan de concerten �
van uwe tante met al hare Squellini\'s, h�? Ik zal hier dikwijls komen./
Kastelein, zou ik die heeren wat mogen presenteeren? Hoe heeten zij?"
vroeg hij aan een zijner buren. »Ik had bijna nooit hooren zingen voor-
dat ik de zee overstak, behalve bjj een oratorium, en toen viel ik in
slaap ; maar dit, voorwaar, zou Ineledon niet hebben kunnen verbeteren !"
Onder het drinken van zijn madera-grog geraakte hij meer en meer in
vuur. («Het spijt mij, hoeren, dat ik u brandewijn-grog zie drinken,"
merkte hjj aan. «Het helpt onze jongelui in Indi� er onder.") Met
eene buitengemeen aangename stom zong hij al de koren mede. Hij
lachte over een komiek lied zoo hartelijk, dat het ieder goeddeed hem
te hooren: en toen Iloskins (\'tgeen hem zoo uitstekend van de hand
ging) de Oude Engelsche Gentleman zong en in pleehtigen cadans den
dood van dien eerwaardigen aristocraat beschreef, biggelden den eer-
zamen krijgsman de tranen langs do wangen en zeido hij, de hand aan
Hoskins gevende: »Ik dank u voor dat lied, mijnheer; het doet de
menschelijke natuur eer aan," waarop Hoskins ook begon te huilen.

Toen ving de jonge Nadab, die nu gewaarschuwd was, een dier
wondervolle improvisati�n aan, waarmede hij gewoon was zijn gehoor
te betooveren. Kik onzer nam hij beurtelings tot onderwerp en hij had
zijne rijmen klaar voor iedereen die hier iets beteekende. Hij bezong
King\'s hemdsknoopjes (die zeer mooi waren), het roode vest van Martin,
enz. De kolonel was verrukt over elk vers en nam met de grootste
geestdrift deel aan het koor: Ritolderol, ritolderol. ritolderoldera (bis.)
En toen Nadab aan den kolonel zelven kwam. liep hij volgenderwijze
van stapel:

Wanneer ik verder de oogen sla � dan zie \'k een dapper man,

En zeker zegt ge me allen na � hij komt uit Hindostan;

En lachend zit daar naast papa � een jongling vol van pret,

Maar zeker zegt ge me allen na � hij moest maar naar zijn bed. Ritolderol, enz.

De kolonel schaterde het uit over dien zet en zeide, den jongen Cliye,
zijn zoon, op den schouder kloppende: «Hoort ge dat, Clive? Zij
willen u naar bed hebben, mijn jongen, ho, ho! Neen, neen! Daar
weten wij ook iets tegen in te brengen : »Wij denken niet naar huis te
gaan, voordat de morgen daagt." \\Vaarom zouden wij ook? Waarom
zou mijn jongen geen onschuldig vermaak mogen genieten ? Mij was het
niet vergund toen ik een jongen was, en die strengheid zou bijna mijn
ongeluk , zijn geweest. Ik \'moet met dien jongen zanger eens spreken,
want iets zoo kunstigs heb ik nog in mijn leven niet gehoord. Hoe heet
hij? Nadab? Mijnheer Nadab, gij hebt mij verrukt. Mag ik zoo vrij
zij u op morgen te dineeren bij mij te vragen, ten zes uur. Ik heet
kolonel Newcome, en logeer in het Hotel Nerot in Clifford Street. Ik
stel er altijd een eer in, met mannen van genie kennis te maken, en
gij zijt er een, of mijn naam is geen Newcome !"

»Ik gevoel mij ton hoogste vereerd, mijnheer," antwoordde Nadab, ter-
wijl hij zijne halsboorden omhoogtrok, »en misschien zal de dag nog wel
eens komen, dat de wereld mij recht zal laten weervaren. Mag ik uw ge-
eerden naam onder de intoekenaren op mijn bundel gedichten noteeren ?"

»Wel zeker, waarde heer," antwoordde de opgewonden kolonel. »Ik
zal ze in geheel Indi� bekend maken. Schrijf mij voor zes exemplaren
op en heb de goedheid ze mede te brengen als ge morgen bij mij komt
dineeren."

De ouverture, waarna de gordijn wordt opgehaald, enz. 9

Hierop vroeg Hoskins of iemand van de aanwezige heeren het gezel-
schap op een liedje wilde vergasten, en wie schetst onze verbazing, toen
de argeloozo kolonel zich daartoe aanbood, hetgeen een donderend
applaudissement uitlokte, waarbij het mij toeschoen, dat de arme Clive
Newcome zijn hoofd liet hangen en zoo rood werd als vuur. Ik kon
mij in den toestand van den jonkman verplaatsen on stelde mij voor wat
ik zelf\' gevoeld zou hebben, indien mijn eigen oom, majoor Pendennis,
op die plaats eensklaps aangeboden had cene proeve van zijne lyrische
talenten te geven.

De kolonel koos het liedje de Oude Trap van Wappinq (eene zoo
liefelijke en roerende ballade, dat ieder Engelsch dichter er fier op zou
mogen zijn, indien hij haar vervaardigd had) on zong dit eigenaardige
en boeiende lied met eene bijzonder aangename stem, en met trillers en
roulades op de oude, bijna geheel vergetono manier van Incledon. Hij
legde hart en ziel in de kunstelooze ballade, en droeg Molly\'s weemoc-
dige klacht met zooveel gevoel voor, dat zelfs de heeren van \'t vak hem
oprecht toejuichten, en oenige grappenmakers, die bij het begin der
voordracht het plan haddon gevormd er den draak mede te steken, met
geestdrift, aan eerbied gepaard, hunne glazen aanstieten en met hunne
stokken op den vloer stampten. Toen het gezang was afgeloopen. hief
Clive zijn hoofd weder op en zag, na den eersten schok doorstaan te
hebbon, met zekere verwondering en genoegen, waarvan zjjn oogen
getuigden, in \'t rond, terwijl wij, ik behoef het wel niet te verzekeren,
onzen vriend applaudisseerden, verheugd dat hij zich zoo triomfantelijk
uit dat moeielijk geval had weten te redden. Do kolonel betuigde met
eene buiging en met zjjn goedhartig lachje zijn dank voor onze bewij-
zen van goedkeuring! \'t Was alsof domin� Primrose zijne preek in de

fevangenis hield. Er lag iets aandoonlijks in do argeloosheid en vrien-
elijkheid van dien bescheiden en eenvoudigen man.

De groote Hoskins, op een hooger stoel te midden van het vroolijke
gezelschap gezeten, verwaardigde zich zijne goedkeuring te kennen
te geven en op zijne gewone deftige manier de gezondheid van zijn gast
in te stellen. »Ik ben u ten hoogste verplicht, mijnheer, evenals het
geheele gezelschap," zei de kastelein; »ik drink op uwe gezondheid,
mijnheer, en dank u voor het lied,\'\' en daarbij boog hij over zijn glas
brandewijn-grog, waaruit hij ter eero van zijn bezoeker een teugje dronk,
statig naar den kolonel. »Ik heb,\' was hij beleefd genoeg or bij te
voegen, «dat lied niet beter hooren voordragen sedert Incledon het
zong. Dat was een groot zanger, mijnheer, en ik mag wel met onzen
onsterfelijken Shakespeare zeggen, dat wij, wat er ook gebeure. zijn
gelijke niet zullen wederzien."

Nu bloosde do kolonel op zijne beurt, en zich mot een schalken glim-
lach tot zijn zoon wendende, zeide hij: »Ik heb het juist van Incledon
geleerd. Voor veertig jaren placht ik uit de Grauwebroedcrsschool weg
te sluipen, om hem te gaan hooren, waarvoor ik later slaag kreeg,
zooals ik dan ook wel verdiend had. Iieore, Hoore ! wat vliegt de tijd
voorbij!" Daarop dronk hij zijn glas madera-grog uit en liet zich ach-
terover in zijn stoel vallen. Wij konden het hem aanzien, dat hij we-
der aan zijne jeugd dacht, aan dien goudon tijd, zoo gelukkig en zoo
zonnig, om nimmer te vergeten. Ik zelf was op dat oogonblik bijna
twee en twintig jaar en gevoelde mij zoo oud, ja ouder dan de kolonel.

Onderwijl hij zijne ballade zong was er een heer in eene militaire
jas, met eene wijde broek van twijfelachtige kleur, (een gentleman, wiens
naam en persoon sommige mijner lezers misschien reeds kennen) de zaal

binnengekomen of liever binnengewaggeld. Kortom, \'t was mijn vriend
kapitein Costigan, die zich wederom in den toestand bevond, waarin hij
doorgaans op dit uur van den avond verkeerde.

Zich hier en daar aan de tafeltjes vasthoudende, was de kapitein,
zonder zich zelven of de kannen on glazen, die hem omringden, be-
schadigd te hebben, naar pnze tafel gezeild, waar hij naast schrijver
dezes, zijn ouden kennis, plaats nam. Hij neuriede het refrein van des
kolonels lied niet al te valseh mede en begroette het pathetische slot
met een gesmoorden hik en oen rjjken tranenvloed. «Voorwaar, dat is
een mooi lied,\'\' zei hij, »dat ik den armen Harry Incledonmenigmaal heb
hooren zingen."

«Dat is een groot man," fluisterde die ondeugende King van het Cor-

�ms College zijn buurman den kolonel toe >Hij is een kapitein bij hot
eger geweest. Wij noemen hem generaal. Kapitein Costigan, wilt ge
niet iets drinken?"

>Ja zeker," gaf do kapitein ten antwoord, «on ik zal u daarbij op
een liedje trakteeren.\'

En na een glas whisky-grog aan den knecht, die juist voorbijging,
besteld te hebben, begon do beklagenswaardige oude man te zingen,
terwijl liii zijn gelaat tot een akeligen grijns vertrok en knipoogjes gaf,
gelijk hij gewoon was te doen wanneer hij een zijner lijfstukjes, zooals
hij die noemde, zou aanheffen.

De ongelukkige, die ternauwernood wist wat hij doed of zeide, koos
een der onzcdelijkste liedjes van zijn repertoire, begon met een soort
van dronkeniansgeschreeuw bij wijze van ouverture en stak van wal.
Maar bij het einde van het tweede vers sprong de kolonel op, sloeg
zijn hoed op het hoofd groep zijn stok en bulderde met zulk een ver-
woeden blik, alsof hij tegenover een Indischen vijand gestaan had,
den kapitein te gomoet: «Zwijg !"

«Kijk, kijk!" riepen eenige snaken, die op een afstand zaten. «Ga
maar voort, Costigan !" zeiden anderen.

«Ga maar voort ?" herhaalde do kolonel met eene hecsclie stem, die
van woede beefde. »Is hier ��n gentleman, die durft zeggen: »Ga
maar voort f\' Kan iemand, die eene vrouw of zusters of kinderen thuis
heeft, bij zulke walgelijke straattaal zeggen: »Ga voort?" Durft gij u
een gentleman noemen, mijnheer, en zoggen dat gij een officier zijt ?
Durft gjj onder Christenen en mannen van eer plaats nemen en de ooren
; van jongelieden mot die goddeloosheid kwetsen\'.\'"

«YV\'aarom brengt gij dan jongelieden hier, ouwe heer ?" riep een der
ontevredenen.

«Waarom? Omdat ik dacht, dat ik hier onder gentlemen zou wezen,"
gaf de kolonel met verontwaardiging ten antwoord; «omdat ik nimmer
zou hebben kunnen geloovon, dat Engelschen zouden toegelaten hebben,
dat een man � en nog wel een oud man � zich z�� onteerde. Gij
moest u schamen, oude ellendeling! Ga naar bed, vergrjjsde oude zon-
daar! En wat mij betreft, spijt het mij niet, dat mijn zoon ��ns in zijn
leven bijgewoond heeft, hoeveel .schande, vernedering en oneer do dron-
kenschap en de whisky over een mensch kunnen brengen. � Het kleine
geld komt er niet op aan! Laat het naar den duivel loopenf\' vervolgde
hij tegen den verbaasden knecht. «Houd het, totdat gij mij hier terug
ziet � \'tgeen nimmer gebeuren zal, nimmer, dat zweer ik !" En zijn
stok als een geweer op den schouder nemende en met een minachtenden
blik den kring der feestvierenden rondziende, ging hij. door zijn zoon
gevolgd, vol ergernis heen.

Hoe kolonel Newcome zijne zeilde haver uitzaaide. 11

Clive zag er vrij beschaamd uit, maar ik geloof dat het overige ge-
zelschap een nog onnoozoler voorkomen had.

nAtissi que diable venail-il faire dans cette ge��ret" zei King van
het Corpus College, en Jones haalde zijne schouders op, alsof die hem
wellicht in gedachten pijn deden, want het was alsof de rug van elk
lid van het gezelschap dien opgeheven stok van den kolonel had voelen
nederkomen.

HOE KOLONEL NEWCOME ZIJNE WILDE HAVER UITZAAIDE.

Daar de jonge heer, die juist naar bed is gegaan, de held der vol-
gende bladzijden zal wezen, is het zeker niet ongepast dat wij ons ver- ^!slag met zijne familiegeschiedenis beginnen, die gelukkig niet zeer lang -
zal zijn.

Toen do pruikenstaarten nog op den rug der J�ritsche gentlemen ben-
gelden en hunne vrouwen kussens op haar hoofd droegen, over welke zij
neur eigen hnar heenlrokken, hetgeen zij onder poeier en pommade
bedolven; toen de ministers zich met hunne ridderlinton en grootkrui-
sen naar het Lagerhuis begaven en de voornaamste redenaars daar eiken
avond den edelen lord met het blauwe lint te lijf gingen : toen Wash-
ington de Amerikaansche rebellen aan voordo met een moed, wij moe-
ten het zeggen, eenor betere zaak waardig; toen kwam uit oen der
noordeljjke graafschappen Thomas Newcome naar Londen, later de wel-
edelgeborcn heer Thomas Nowcomc, sheriff en vervolgens alderman van
Londen, de stamvader der familie, wier naam den titel geeft aan dit
verhaal, liet was onder de regeering van George 111, dat de heer New-
come in Clieapside verscheen, na zijn intocht in Londen te hebben ge-
daan op een wagen, die hem en eenige balen laken, zijn geheele for-
tuin, in Bishopsgate Street had afgezet; hoewol ik geloof, dat verschei-
dene van do tegenwoordige Nowcomes, indien het bewezen kon worden
dat do Normandi�rs ten tijde van Willem den Veroveraar staartpruiken
gedragen hebben en dat Washington tegen de Engelschen onder koning
Richard in Palestina gevochten heeft, een aardig sommetje aan den
Hoogen Raad van Adel zouden willen betalen. Tegenwoordig toch ver-
keoren zij met do aanzienlijkston des lands en ontvangen op hunne par-
tijen alleen den hoogsten adel en do �lite van de voorname en de di-
plomatieke wereld, gelijk men eiken dag in de nieuwsbladen kan lezen.
Want ofschoon de Nowcomes eene genealogie van dien Raad hebben
weten te \'krijgen, die opgenomen is in Rudge\'s Adel van Groot-livitan-
nii; en waarin bewezen wordt, dat de Newcome in Cromwoll\'s leger en
de Newcome, die tot de zes laatsten behoorde, welke op last van ko-
ningin Maria om hunne protestantsche gevoelens opgehangen werdon,
voorvaderen van dit huis waren, waarvan een der leden zich in den
slag van liosworth onderscheidde en de grondvester, die aan de zijde
van koning llarold bij liastings gedood werd, barbier en te gelijk chi-
rurgijii van koning �duard den Relijder was geweest, zoo houd ik het
er toch voor, onder ons gezegd, dat Sir Rrian Newcomo, van New-
come, geen woord van de gansche geschiedenis gelooft, evenmin als
iemand anders ter wereld, ofschoon meer dan ��n zijner kinderen met
voornamen uit don Saksischcn tijd versierd is.

Zou Thomas Newcome inderdaad een vondeling zjjn geweest, een
armhuisjongen uit liet dorp, dat nu eene groote fabriekstad is geworden
en zijn naam draagt? Dat geruclit werd tijdens de laatste verkiezingen
uitgestrooid, toen Sir Urian als eandidaat der conservatieven in dat
district optrad. Do heer Yapp, de eandidaat der ultra-liberalen, liet
zelfs overal in do stad eeno afbeelding van het vroegere armhuis aan-
plakken als eene voorstelling van de geboorteplaats der Newcomes, met
plakkaten daarnaast, waarbij de kiezers op ironische wijze werden aan-
gespoord om te stemmen voor Newcome en de verbetering van het lot
der armen, voor Newcome en betere reehtshedeeling, enz. Maar wie
stoort zich aan zulke lasterlijke praatjes ? \'t Kan degenen, die het ge-
luk hebben op de partijen van Lady Anna Newcome genoodigd te wor-
den, zeer weinig schelen, of hare schoondochters haar stamboom hoog-
stens tot grootvader den alderman kunnen opvoeren, dan wel of zij,
door dien fabelachtigen barbier-wondheeler onder hare voorvaderen,
aan de kin van Eduard, den koninklijken Belijder, hangen.

Thomas Newcome, die in zijn dorpje wever was gew^reest, kwam met
de beste getuigenissen omtrent zjjn eerlijkheid, braafheid en oprecht-
heid te Londen, waar de lakenkoopers Gebroeders llobson hem in dienst
namen. De firma werd later llobson en Newcome. en alleen reeds die
omstandigheid is het kort begrip der geschiedenis van Thomas Newcome.
Evenals Whittington on menig ander Londensch winkolknecht, begon
hij arm en eindigde hij met zijn patroons dochter te trouwen en sheriff
en alderman der hoofdstad te worden.

\'t Was echter pas in tweede huwelijk, dat hij zich met do rijke,
vrome en godzalige Sophia Alethea llobson verbond (godzalig was de
eeretitel. welke men in die dagen aan sommigen toekende, die als
voorbeeldige Christenen te boek stonden), � eeno vrouw, die, hoewel
veel ouder dan Newcome, het geluk had hom een aantal jaren te over-
leven. Haar huis te Clapham was langen tijd de verzamelplaats van de
uitstekendsto leden der godsdienstige kringen. De welsprekendste do-
min�s, de begaafdste zendelingen, de belangwekkendste bekeerlingen
uit ver afgelegene eilanden vond men aan haar rijk voorzienen disch,
die onder de voortbrengselen van hare heerlijke tuinen zwoegde De
hemel zegende werkelijk die gaarden met overvloed, gelijk verscheidene
eerwaarde heeron aanmerkten, want in geheel Engeland zou men geen
schilderachtiger druiven, perziken of ananassen aangetroffen hebben. De
beroemde domin� Whitfield zelf had haar gedoopt, on men zeide alge-
meen in de City, zooals ook door hare vrienden bevestigd werd, dat hare
beide v��rnamen, Sophia en Alethea, twee Grioksche woorden waren,
die wijsheid on waarheid beteekenden. Van haar zelve, hare villa en hare
tuinen is thans niets meer overgebleven; maar het Sophia Terras, de
Hooge en de Lage Alethea Straat, het Hobsons Plein, enz., getuigen op
eiken driemaandelijkschcn vervaldag der huren, dat do door deze god-
zalige dame gewijde grond nog altijd rijke vruchten voor hare nakome-
lingen afwerpt.

Wij loopen ons onderwerp echter te ver vooruit Toen Thomas eenigen
tijd te Londen had doorgebracht, verliet hij de firma llobson, daar hij
gelegenheid zag om. hoewel natuurlijk op veel kleiner schaal, voor
eigen rekening zaken te doen. En nauwelijks ging het met die zaken
goed, of hij begaf zich als oen braaf man naar het Noorden, waar hij
een meisje had achtergelaten, dat hij beloofd had te zullen trouwen.
Dat, wat een onberaden stap scheen (.want zjjne vrouw bracht hem
niets anders ten huwelijk dan een bleek gezichtje, \'tgeen van \'t lange

Hoe kolonel Neiocome zijne wilde haver uitzaaide. 13

wachten ouder en nog bleeker was geworden), dat bleek van achteren
oen huwelijk te zijn geweest, hetgeen Thomas Newcome geluk aanbracht.
De gansche omtrek juichte hot toe. dat do voorspoedige Londensche
winkelier terug was gekomen om zjjn woord te houden aan het onbe-
middoldo meisje, \'tgeon hij in zijn eigen armoedige dagen had lief-
gehad ; en de groote lakenfabrikanten in do provincie, wetende hoe om-
zichtig en eerlijk hij was, droegen hem bij zijn terugkeer naar Londen
veel van hunne zaken op. Susanna Newcome zou nog eene rijke vrouw

feworden zjjn, indien haar levensdraad niet binnon het jaar na haar
uwelijk, toen zij het leven aan een zoon schonk, afgesneden ware.
Newcome nam eene min voor het kind en huurde een buitentje te
Clapham, dicht bij het huis van den heer Hobson, waar hij des zon-
dags dikwijls in den tuin gewandeld had en uitgenoodigd was een glas
wijn te drinken. Do firma was sedert zijn vertrek ook bankierszaken
begonnen, waarbij de Kwakers en hunne broeders in den geloovc haar
zeer begunstigd hadden. Newcome. die daar ook in rekening stond en
zijne zaken meer en meer uitbreidde, werd door zijno vroegere patroons
op prjjs gestold en soms in do Hermitage op thee gevraagd. In den
eersten tijd gaf hij niet voel om die bijeenkomsten, daar hij, als man
van zaken, doorgaans moe was van do bezigheden van den dag en groote
neiging gevoelde om in te dutten onder de preeken, bijbelverklaringen
en psalmen, waarmede de begaafde domino\'s, zendelingen enz., die al-
tijd op de Hermitage te vinden waren, de gewoonte hadden den avond
te besluiten, voordat het souper opgedragen werd. Hij hield ook niet
veel van soupeeren ; anders zouden die avondjes hem aangenamer zjjn
geweest, want in Egypte zelf waren geen geuriger vlceschpotten dan te
Clapham. Hij was zeer matig in het gebruik van spijs on drank en be-
zat een galachtig gestel, en daar hij des morgens vroeg in de stad we-
der op de been moest zijn, keerde hij doorgaans eon uur voordat de
eerste diligenco vertrok, te voet weder terug.

Doch toen zijn arme Susanna stierf, en juffer Hobson door het over-
lijden van haar vader deelgenoote in de firma en verder erfgename van
haar kinderloos overleden vromen oom Zacharias Hobson was geworden,
ontmoette Newcome, met zijn kleine zoontje aan de hand, haar op ze-
keren zondag toen zij uit de preek kwam. De heer Newcome was een
zeer presentabcl man van een gezond uiterlijk, die tot aan \'t einde zijns
levens zijn haar poeierde en in zijne latere jaren, nadat hij sheriff was

feweest, kaplaarzen en koperen knoopen droeg, en werkelijk als een
er besto voorbeelden van den ouden Londenschen koopman beschouwd
kon worden ; en het knaapje zag er zoo innemend uit, dat juffer Hob-
son hem on den kleinen Tommy in den tuin van de Hermitage binnon
noodigde, het onschuldige kind niet beknorde toen het zich door het
hooi wentelde dat op het grasveld in de sabbat-zon lag to stoven, en
het bij zijn vertrek met een groot stuk koek, een aantal van de mooiste
druiventrossen uit de broeikas en een traktaatje in eenlettergrepige
woorden gelukkig maakte Tommy had den dag daarna eene bedorven
maag, maar zijn vader was den volgenden zondag in do preek.

Spoedig daarop word hij wat men »fijn" noemt. Geheel Clapham giggeldo
en gaggelde en spotte en praatte; de beurs had er don mond vol van; snaak-
sche handelsvrienden gaven hem stooten in do ribben en zeiden: »New-
como, ik wensch u geluk, ouwe jongen;" «Dag Newcome, nieuwe
compagnon van de firma Hobson;" »Och Newcome, presenteor dit wis-
seltje eens voor mij bij Hobson; dan zullen zij \'t wel disconteeren," enz.
Verzuchtingen gingen er uit van den eerwaarden Gideon Uawls en den

eerwaarden Athanasius O\'Grady, Uien merkwaardigen bekeerling van
liet roomsehe geloof, die, hoewel zjj altijd met elkander krakeelden, ja
elkander liet beentje poogden te lichten, echter eenstemmig waren in
hunne liefde voor juffer Hobson en hunne vrees en afkeer voor dien
wereldschen Newcome. Doch wij kunnen al die oneenigheden en aar-
digheden, al die praatjes en al dat geklap met stilzwijgen voorbijgaan.
Even dapper als hij eene vrouw zonder oen penning gehuwd, even on-
verschrokken als hij de armoede overwonnen en een ruim bestaan ver-
overd had, oven manmoedig ging hij er nu weder op los en won hij
den grooten prjjs met een fortuin van \'250,000 pond sterling. En elk
van zijn oude vrienden en elke eerlijke kerel, die gaarne ziet dat
schranderheid, eerlijkheid en volharding hun loon krijgen, verheugde
zich over zijn voorspoed en zeido: «Newcome, mijn vriend" (of, als
zij oude bekenden van do beurs waren en op een gemeenzanien voet
stonden. «Newcome, ouwe jongen), ik wensch u van harte geluk."

Natuurlijk had mijnheer Newcome nu lid van het Parlement kunnen
worden: natuurlijk had hij zich v��r \'t einde zijns levens tot baronet
kunnen laten verheifen; doch hij deinsde terug voor eerambten op staat-
kundig gebied en voor de bloedige hand. welke de baronets in hun
wapen ontvangen. »\'t Zou niet goed gaan," zoide hij met een gezond
\' verstand : »de klanten, die wij onder de Kwakers hebben, zouden het
j niet goedkeuren." Zijne vrouw hechtte niet de minste waarde aan den
I titel van Lady Newcome. De grooto firma Gebroeders Hobson en New-
; come te besturen ; voor de belangen van den negerslaaf te waken ; den
| in duisternis gezeten Mottentot een begrip van de waarheid te geven;
Joden. Turken, Ongeloovigen en Papisten te bekeeren: den onverschil-
ligen en dikwijls godlasterenden zeeman op te wekken: de waschvrouw
op het pad der deugd te brengen: aan hot hoofd der weldadige inrich-
I tingen van hare sekte te staan en duizend weldaden, waarvan niemand
kennis droeg, in \'t geheim te bewijzen; bergen van brieven te beant-
woorden: ontelbare domino\'s te onderhouden en hunne vruchtbare vrou-
wen onophoudelijk van luiermanden te voorzien: dagelijks uren lang
predikanten te hooren dreunen en na een drukken dag geduldig op hare
knie�n te liggen luisteren naar de zegensprekingen van de bloemrijke
kanselredenaars, � dit waren de dingen, welke deze vrouw te ver-
richten had en bijna tachtig jaar lang onverdroten volhield. Zij was
heerschzuchtig, maar verdiende te heersenen; zij eischte veel, maar
deed zelve haar plicht; zij was streng maar mild, en even onvermoeid in
geven als in werken; doch in ��n geval was zij ongezind tot vergeven,
namelijk in het geval van het knaapje, dat zich in het hooi had ge-
wenteld, en dat zjj aanvankelijk oprecht en innig had liefgehad.

De hoer Thomas Newcome, do vader der tweelingzonen van zijne
vrouw, de jongste compagnon van het huis Gebroeders Hobson en Co.,
bleef\' verscheidene jaren na het winnen van den grooten prijs, waarmede
zijne vrienden hem zoo hartelijk geluk hadden gewenscht, in loven.
Maar desniettemin werd hij niets meer dan de jongste compagnon der
firma. Zijne vrouw was directrice op het kantoor in Threadneedle Street
; en in huis, en do geestelijke heeren vielen in hunne gebeden den\' hemel
langen tijd lastig ton behoeve van die godvruchtige vrouw, v��rdat zij
er aan dachten om eenigen zegen voor haar man af te smeeken. De
tuiniers tikten hun hoed voor hem aan en de kantoorbedienden brachten
I hem de boeken, docli zij vroegen haar en niet hem om orders. Ik ge-
loof, dat de bedestonden hem eindelijk begonnen te vervelen; hij geeuwde
als hij van het lijden dor negers hoorde, en hij wenschte dat de be-

Hoe kolonel Neiocome zijne wilde haver uitzaaide. 15

keerde joden te Jerioho zaten. Omstreeks den tijd toen liet geluk den
keizer der 1\'ranschen in Rusland begon tegen te loopen. stierf de heer
Newcome, en men ziet zijne tombe in de kerk te Olapham, in de na-
bijheid van do nederige grafstede waar zijn eerste vrouw rust.

Thomas Newcome junior en zijne min werden, toen zijn vader trouwde,
van het buitentje, waar zij een hoogst aangenaam leven geleid hadden,
naar het naburige paleis overgebracht, dat te midden van grasperken
en tuinen, ananas- en druivenkaston. voli�res en prachtstukken van
allerlei aard gelegen was. Dit paradijs op vijf mijlen afstands van
Cornhill was van de buitenwereld afgezonderd door eene rij zware boo-
men en eene met klimop begroeide voorpoort, door welke degenen, die
boven op de diligence van Clapham naar Londen reisden, slechts een
vluchtigen blik op het daarachter gelegene paradijs konden werpen.
Maar hot was een deftig paradijs. Zoodra men do poort door was, werd
men door de deftigheid overschaduwd en door de fatsoenlijkheid in
kluisters geslagen. Do slagersknecht, die met zijn paard en kar als een
dolleman over de weide en door do omliggende lanen vloog, die straat*
liedjes floot welke hij op de galerij in verfoeilijke schouwburgen geleerd [
had, die met honderd keukenmeiden gekheid maakte, nam den stap van
een doodgraver aan als hij die portierswoning voorbijreed, en leverde in
doodelijke stilte zijne ribbenstukken of c�toletten aan de keuken af. De
kraaien in de olmboomen schenen \'s morgens vroeg en \'s avonds laat
preeken to krassen; de pauwen stapten bedaard op de terrassen rond,
en de kippen hadden iets kwakerachtigs. \'tgeen men anders nooit bij
dat gevogelte waarneemt. Do pqrtier behoorde tot de lijnen on was
koster in oen afgescheidene kerk in de buurt. De domino\'s, die de j
voorpoort doorgingen en een praatje met zijne knappe vrouw en kinde- i
ren maakten, mestten die onschuldige lammetjes met traktaatjes vet. De i
oppertuinier was oen Sohotsclie Calvinist van do strengste begrippen,
die zich slechts voorloopig met do meloenen en ananassen bezig hield, in !
afwachting van het einde der wereld, hetgeen hij volgens onfeilbare be-
rekeningen bewijzen kon, dat uiterlijk over twee of drie jaar daar zou
zijn. Waartoe diende het, vroog hij, dat de bottelier ale brouwde, die
eerst over drie jaren zou gedronken worden; of dat de huishoudster
(een aanhangster van do dweopzicke Johanna Southcote) fijn linnen
liet vervaardigen of eene hoeveelheid confituren inmaakte ? Des zondags
(welk echt oud woord op de Hermitage ternauwernood bekend was) begaf
het gansclie huisgezin zich in afzonderlijke groepjes naar ten minste een half
dozijn bedehuizen, ieder om zijn of haar geliefkoosdon prediker te hooren,
en bijna de cenigo persoon, die naar de gewono kerk ging, was Tho-
mas Newcome, vergezeld van zijn zoontje Tommy en diens min Sara,
die ook, naar ik meen to weten, zijne tanto of ten minste eene volle
nicht van zijne moeder was. Tommy moest zeer spoedig nadat hij had
leeren spreken, stichtelijke liedoren opzeggen, die voor zijn jeugdigen
leeftijd geschikt waren en hem het onvermjjdelijko lot van ondeugende
kinderen voorspiegelden. Zoo vroegtijdig als hot maar kon, waarsohuw-
den zij hem, door de beschrijving van de straf, die kleine zondaartjes |
te wachten stond. Hij zeide dio liederen na het diner voor zijne stief- j
moeder op, bij eene groote blinkende mahoniehouten tafel, beladen met I
druiven, ananassen, poddingen, portwijn en madera, en omringd door
zwaarlijvige hoeren in \'t zwart mot plooierigo witte dassen, die het ke-
reltje tussche» hunne knie�n plaatsten en hem ondervroegen of hij wel
het juiste begrip had van de plaats waar ondeugende jongens heengin-
gen. Als hij goed antwoordde, klopten zij hem met hunne vetto han-

den op het hoofd, en in hot omgekeordo geval (dat zich nog al dikwijls
voordeed) beknorden zij hem.

Sara, de tante of\' min, zou het bestorven zijn, indien zij vele jaren
in dat versuffende Eden had moeten doorbrengen. Zij kon het denk-
: beeld niet verdragen, dat zij scheiden zou van het kind, hetgeen hare
i meesteres en nicht aan hare zorgen had toevertrouwd, want de beide
vrouwen hadden in dezelfde kamer bjj Newcome gewerkt en elkander
altijd liefgehad, toen Susanna do vrouw van een koopman en Sara hare
i dienstbode werd. In het prachtige nieuwe huis was zij niets anders dan
de min van den jongen heer Tommy. De trouwe ziel had nooit hare
bloedverwantschap met de moeder van het knaapje kenbaar gemaakt,
en, om de waarheid te zeggen, had mijnheer Newcome zijn nieuwe
gezin daar ook niet van ingelicht. De huishoudster maakte haar voor
eeno Erastiaansche uit, en de «fijne" kamenier van mevrouw Newcome
bracht de beschuldiging tegen haar in, dat zjj tegen Tommy van too-
verhoksen gesproken had en er zelvo aan geloofde. De kamenier was
natuurlijk in het geheim getrouwd met den bottelier; maar de neger-
lakei vervolgde Sara met zijn oplettendheden on werd daarin zelfs aan-
gemoedigd door zijne meesteres, die het voornemen koesterde hem als
zendeling naar den Niger af t\') vaardigen. Sara betoonde en beoefende
heel wat liefde, trouw en standvastigheid gedurende de jaren die zij op
de Hermitage doorbracht, totdat Tommy naar school ging. Haar mees-
ter had met veel aandrang en boden, en met een onstuimig beroep op
de genegenheid, welke zijn eerste vrouw haar had toegedragen, haar ge-
smeekt dat zij bij hem zou blijven, en Tommy\'s gehechtheid aan haar
en de onschuldige lief koozingen die zij van hem ontving, en de moeilijk-
heden waarin hij telkens geraakte, en het gehuil dat hij aanhief over
de psalmen en lessen uit den catechismus die hij moest loeren (onder
de leiding van zijn gouverneur, domino T. Clack, van het Highbury
College, die in last had de roede niet te sparen en den jongen niet te
bederven), al deze redenen bij elkander bewogen Sara bij haar jongen
meester te blijven, tot tijd en wijle hij naar school zou worden ge-
zonden.

In den tusschentijd was er eene gebeurtenis van bijna ongeloofelijk
gewicht, een wonder, een zegen, eene zielsverkwikking op de Hermitage
voorgevallen. Een tweetal jaren na mevrouw Newcome\'s huwelijk, toen
die dame drie en veertig jaar was, verschenen er niet minder dan twee
cherubijntjes te gelijk in het paradijs te Clapham, � de tweelingen
Hobson Newcome en liriari Newcome, die nldus naar hun oom en groot-
vader genoemd werden, wier naam en rang zij bestemd waren in stand
te houden. Nu bestond er geene reden meer, waarom de kleine Newcome
niet naar school zou gaan. De oude heer llobson en zijn broeder had-
den hun opvoeding op die Grauwebroedersschool ontvangen van welke
wij reeds in vroegere werken gesproken hebben; en dus ging Thomas
Newcome naar de Grauwebroeders en verruilde � o goden, met welk
eene vreugde! � de heerlijkheden van Clapham met de eenvoudige,
hoewel overvloedige tafel der school; zonder den minsten tegenzin poetste
hij de schoenen van zijn meester totdat hij in waardigheid opklom en
de tijd kwam dat hij zelf een jonger leerling onder zich had. Hij
bleef uit school weg en ontving er do straf voor ; hij ruilde een blauw
oog aan toonder, togen een bloedneus, op zicht getrokken, met kame-
raden wie hij den volgenden dag weer do hand gaf. Hij speelde cricket,
blindemannetje, schuilhoekje en kaatsen, naar den eisch van het seizoen,
en propte zich zelven en zijne vrienden met taartjes op, wanneer hij

Hoe kolonel Newcome sijne wilde haver uitzaaide. 17

gold had, en dat had hij altijd in overvloed. Ik heb zijn naam inge-
sneden gezien op de poort waar de Getabberde Scholieren doorgaan:
doch hij was lang v��r mijn tijd op de school geweest, en \'t was zijn
zoon, die mij, toen wjj beiden knapen waren, onder de regeering van
George IV, dien ingokerfden naam toonde.

Het schoolleven was voor Tommy Newcome zoo genoeglijk, dat hjj
met de vacantie liever niet naar huis ging ; en hij had dan ook zijne
weerspannigheid en wildheid, door guitenstrekon en het breken van rui-
ten, door zijne twee kleine broertjes met het kinderwagentje omver te
I smijten (van welke ondeugende en onbesuisde handeling de neus van
den tegenwoordigen baronet nog tot op den huidigen dag de sporen
draagt), door in slaap te vallen onder de preeken. en domino\'s met on-
verschoonljjke lichtzinnigheid te bejegenen, zich het welverdiende mis-
noegen zijner stiefmoeder op den hals gehaald, met en benevens een
aantal straffen in zijn tegenwoordig leven, om niet te spreken van de
toekomstige en vrij wat langduriger straffen, welke de waardige dame
niet naliet hem onder hot oog te brengen, dat hij onfeilbaar beloopen zou.
Wel is waar diende zijn vader, op aansporing van mevrouw Xewcome,
hem eene kastijding toe voor het omwerpen van het wagentje met zijne
broertjes ; doch spoedig daarna, toen hij verzocht werd die afstraffing
wegens een andore overtreding te herhalen, weigerde hjj ronduit daar-
aan te voldoen, hetgeen hij bevestigde met eene zondige, wereldsche
uitdrukking, over welke iedere fijne dame terecht ontzet mocht staan.
Letterlijk zeide hij, dat hij verd� mocht zijn als hij den jongen nog
meer sloeg, want dat hij slaag genoeg op school kreeg, een oordeel
waarmede de jonge heer Tommy ton volle instemde.

Zijne stiefmoeder was echter een onversaagde vrouw, die zich niet

door zulke gemoene taal van hare plannen, om den knaap te verbete-

ren, liet afbrengen ; on eens, toen de heer Newcome voor zaken naar

j de stad was en Tommy zich als gewoonlijk ondeugend gedroeg, ontbood

j zij don stemmigen bottelier en den zwarten lakei (met wiens broederen

zij een innig medelijden had wegens do zweepslagen die zij kregen) en

felastte hun, den jeugdigen boosdoener gezamenlijk te kastijden. Doch
ij schopte den bottelier zoo verwoed togen de schenen, dat het bloed
er uit vloeide en die stemmige en overvoerde huurling dagen lang

| moest hinken en pijn lijden ; en daarop eene karaf grijpende, zwoer hij,

i dat hij er de leelijke tronie van den moriaan mede kerven zou, ja,

| dreigde hij zelfs dat voorwerp naar mevrouw Newcome\'s eigen hoofd te
zullen smijten, eer hij zich aan de straf onderwierp, die zij wilde dat

; hare bedienden aan hem zouden voltrekken.

Het kwam dien avond tusschen den heer Newcome, toen hij uit de
stad terugkeerde en het gebeurde van dien ochtend vernam, en zijne

¹ vrouw tot hooge woorden. Het is te vreezen dat hij nog meer vloekte,
welke overijlde uitdrukkingen hier niet behoeven vermeld te worden.
Doch in ieder goval liet hij zich nu als heer des huizes gelden, en zwoer

! hij, dat, als een bediende eene hand naar het kind durfde uitsteken, hij
hem eerst zou afranselen en daarna wegjagen. In bittero bewoordingen i
gaf hij zijne spijt te kennen, dat hij eene vrouw had getrouwd, die haar ]
man niet wilde gehoorzamen, en dat hij ooit den voet in een huis ge- I
zet had waar men hem geen meester liet. Do hulp van vrienden werd m-
geroepen, en door de tusschenkomst en de smeekingen der domino\'s van
Clapham, van welke sommigen vaste tafelgasten op de Hermitage waren,
kwam het zoo ver, dat deze huiselijke twist werd bijgelegd. Het gezond

i verstand van mevrouw Newcome, die, hoewel heerschzuchtig, niet

kwaad van hart was en. hoe onberispelijk ook, toch somtijds wel wilde
bekennen dat zij ongelijk had gehad, bewoog haar ora zich althans tij-
delijk te onderwerpen aan den man, dien zij aan het hoofd van haar
huis had geplaatst en dien zij � het moet erkend worden � beloofd
had te zullen liefhebben en ecren. Toen Tommy de scharlakonkoorts
kreeg, welke bedroevende gebeurtenis kort na het evengemelde krakeel\'
plaats vond, had zijne min Sara niet teerder, oplettender en liefderijker
voor hem kunnen zijn dan zijne stiefmoeder zich betoonde. Zij paste
hem gedurende zijne gansche ziekte op, liet hem zijn eten en zjjne me-
dicjjnen door geen andere hand dan de hare toedienen, wasikte een
gansenen nacht bij hem toen hij in koortsen lag en deed geen enkel
verwijt aan haar man (die met haar waakte) toen de tweelingen ook de
ziekte kregen (waarvan wij niet behoeven te zeggen dat zjj gelukkig
herstelden); en dit alles hoewel de jonge Tommy, die haar in zijn
ijlen voor Sara aanzag, haar zijne lieve dikke Sally noemde (terwijl geen
boonenstaak magerder kon zijn dan mevrouw Newcome) en haar in dien
koortsigen toestand in haar gezicht uitschold, haar eene meerkat en
een oude femelaarster noemde, en toen weder, zijn eerste opvatting
vergetende, zich in zijn bedje oprichtte met de verklaring, dat hij zijne
kleederen zou aantrekken om naar Sally te gaan. Sally echter zat op
dit oogenblik in haar huis in een der noordelijke graafschappen, waar
zij van een ruim jaargeld leefde, dat de heer N\'ewcome haar had toe-
gelegd, en \'tgeen zijn zoon en na dezen diens zoon. in weerwil van
alle tegenspoeden en bezwaren, altijd zorgden te betalen.

Zonder twijfel hadden de gedachten van den knaap zich gedurende
zijn eenzame en onaangename vacanti�n meermalen bozig gehouden
met datgeen, waarmede hjj in zijn ijlenden toestand dreigde. Ken jaar
later liep hij werkelijk weg, niet uit de school, maar uit zijn huis, en
verscheen hij op zekeren morgen doodmoe en uitgehongerd in Sara\'s
huisje, tweehonderd mijlen ver van Clapham. Sara nam den kleinen
verloren zoon op, slachtte het genieste kalf voor hem, wiesch hem on-
der tallooze kussen en tranen, en legde hem te bed, om uit te slapen.
Uit die sluimering werd hij gewekt door de komst van zjjn vader, die
door de inspraak van zijn hart en den bijstand van het schrander inzicht
van mevrouw Newcome, dadelijk begrepen had, waarheen de jonge
vluchteling de wijk zou hebben genomen. De arme vader kwam met de
karwats in de hand, want hjj kende geen ander middel om zijn gezag
te handhaven, en tallooze malen had zjjn eigen vader, de oude wever,
aan wien hjj nog altijd met liefde en eerbied gedachtig was, hem over
zjjne knie gelegd en afgerost. Toon Tommy, uit een zoeten slaap en
een aangenamen droom van allerlei spelen met zjjne kameraden opge
wekt, zijn vader met dat strafwerktuig in do hand zag binnenkomen,
toen hij hem de bevende en schreiende Sara de kamer uit zag duwen,
waarna hjj de deur achter haar sloot, toen wist hjj wat hem te wach-
ten stond, en uit zjjn bed opstaande onderging hij zjjne straf zonder

feluid te geven Vi aarschijnljjk leed de vader daarbij meer dan het
ind, want toen do executie afgeloopen was, strekte het kereltje, nog
krimpende van de pijn, zijn handje uit en zei: »Van u kan ik het
verdragen, vader!" Bij die woorden werd zijn gelaat gloeiend rood en
schoten zjjn oogen voor \'t eerst vol tranen; en daarop barstte ook de
vader in schreien uit, omhelsde en kuste don knaap en bad en bezwoer
hem dat hjj toch niet meer weerbarstig zou zjjn. waarna hjj de karwats
wegwierp en een eed deed, dat hjj. wat er ook mocht gebeuren, hem
nimmermeer slaan zou. Die strafoefening baande den weg tot eene

Hoe kolonel Newcome zijne wilde haver uitzaaide. 19

groote en gelukkige verzoening. liet drietal gebruikte ten huizo van
Sara gezamenlijk liet middagmaal. Misschien had de vader dien avond
nog wel eens eene wandeling door de lanen en over de velden willen
doen, waar hij als jonkman had rondgedwaald, waar hij het meisje
zijner keuze het eerst zijn hof gemaakt en liet eerst gekust had, dat
arme kind, dat zoo vol trouw en liefde op hem had gewacht, dat zoo
I menigen dag in ontbering en verwachting had doorgebracht en daarvoor
met zoo weinig vreugde en kortstondig genot beloond was.

Mevrouw Noweome maakte na Tom\'s terugkomst niet de minste toe-
speling op zijne vlucht, maar behandelde hein met de meeste zachtheid
en liefderijkheid, en las dien avond de geljjkenis van den Verloren
Zoon op een zeer zachton en indrukwekkenden toon voor.

Evenwel was dit slechts een tjjdeljjko wapenstilstand, want eerlang j
brak de oorlog weder uit tusschen den onbesuisden knaap en zijne
strenge en heerschzuchtigc stiefmoeder. Niet dat hij zoo buitengewoon
onhandelbaar of zij strenger dan andere vrouwen was, doch zij konden,
zooals men dat noemt, niet met elkander overweg. J)e knaap was thuis
naargeestig en gevoelde er zich ongelukkig. Mij begon niet de sral- ;
knechts te drinken: zelfs onderstond hij zich, naar ik meen, de wed-
rennen te Kpsom te gaan bijwonen, en die daad van rebellie werd ont-
dekt. Toen mevrouw Xewcome in hare staatsiekoets met de bruine
paarden terugkeerde van oen hoogst interessant ontbijt te Iloehampton
(waar een allerliefste jeodsche bekeerling o zoo dierbaar gesproken
had!), ontmoette zjj haar stiefzoon Tom, in gezelschap van allerlei slag \'
van vrienden en vriendinnen en door den drank opgewonden, op een
soort van karretje. John de neger werd verzocht van do koets te stappen ,
en den jongen hoer bij mevrouw Newcome te brengen. Mij kwam ook, j
maar zijne stem getuigde, dat hij te voel gedronken had. Mij lachte
als een dwaas en beschreef een vuistgevecht, dat hij bijgewoond had.
Zulk een verworpeling kon niet in een huis blijven, waar hare beide
cherubijntjes in onschuld en gratie opgroeiden.

De knaap had altijd eene groote belangstelling voor lndi� aan den dag
gelegd: en de geschiedenis van Orme, waarin al de bedrijven van Clive i
en Lawrence beschreven staan, was voor hem het meest geliefkoosde
boek uit do geheele bibliotheek van zjjn vader. Men wilde hem als .
klerk naar lndi� zenden, maar hij was verontwaardigd bij het denkbeeld
van een burgerlijk ambtenaar te worden, en wilde van niets hooren dan
j van een uniform. Er werd derhalve eene plaats van luitenant bij de
cavalerie voor Thomas Newcome gekocht, en nu de loopbaan van den
jonkman aldus bepaald was en zijne stiefmoeder zeer onwillig hare toe-
stemming had gegeven, achtte do heer Newcome het noodig hem aan
de zorg van een onderwijzer toe te vertrouwen, die hem niet de krijgs-
wetenschappen zou bekend maken, en hem van de Londensche school
te nemen, waar hij inderdaad slechts geringe vorderingen in de zacht-
zinnige letteren gemaakt had. l)e jongeling werd dus bij een professor
geplaatst, die jongelieden voor den militairen dienst opleidde, en had hot
geluk beter onderricht te genieten dan aan do meeste jeugdige officieren i
in die dagen ten deel viel. Mij legde meer ijver voor de wiskunde en
de versterkingskunst aan den dag dan hij ooit aan het Griekseh en
Latijn gewijd had, en maakte bovenal vorderingen in do Fransche
taal, die bij zijne tijdgenooten niet alledaagsch waren.

Bij de studie van die bevallige taal. waaraan de jonge Newcome een
belangrijk gedeelte van zijn tijd wijdde, had hij ongelukkig onderwijzers,
die den armen jongen nog meer in onmin brachten met zijne huisgenoo-

ten. Zijn professor, een man die niet streng voor zjjne leerlingen was,
woonde te Iilaekhcath, en niet ver van daar, aan don weg naar W00I-
wich, woonde de kleine ehevalier do lilois. in wiens huis do jonkman
veel liever zijne lessen nam dan onder het dak van den professor.

Want het geval wilde, dat de kleine ehevalier de lilois twee mooie
jonge dochters had, met welke hij gelijk duizenden andere Frausche
edellieden, in dien tjjd van revolutie on emigratie, do wijk uit zijn vader-
land had genomen. Hij was oen jonger zoon uit eeno zeer oude fami-
lie, en zjjn broeder, do markies de lilois, had evenzeer de vlucht ge-
nomen als hij, doeli bevond zich bij liet leger dor prinsen aan den Rijn
of bij zijn gebannen vorst te Mittau. De ehevalier had de oorlogen van
Frederik den (iroote medegemaakt, en wie was beter geschikt dan hij,
om aan den jongen Xewcome do Fransche taal en de krijgskunst te
onderwjjzen ? Het was verbazend met welk een ijver hij zijne studi�n
vervolgde Madcmoiselle L�onore, de dochter van den ehevalier, zotte
hare kleine kostwinning ongestoord in dezelfde kamer voort, waar haar
vader met zjjn leerling zat. Zij schilderde �tui\'s voor kaartjes, zij pijnde
zich af aan borduurwerk, zij stond elk oogenblik gereed om haar brein
of hare vingors op iedere wijze te gebruiken, die eenigo shillings kon
toevoegen aan het sobere inkomen, waarvan het uitgeweken gezin in die
dagen van tegenspoed; loven moest Vermoedelijk koesterde haar vader
niet de minste bezorgdheid te haren aanzien, daar zij verloofd was aan
den graaf f\'lorac, ook een uitgewekene en eon dapper ol�icier gelijk de
ehevalier, die nog een jaar jonger was dan do graaf, welke thans te
Londen les gaf op de viool. Des zondags wandelde hij somtijds met
het instrument in de hand naar IJlackheath en maakte het hof aan zijne
jeugdige verloofde, terwijl hij met zijn ouden wapenbroeder over do geluk -
kige dagen van woloor praatte. Tom Neweome nam des zondags geen
les in het Franaoh, maar bracht dien dag meestal te Clapham door,
waar hij, zonderling genoeg, nooit een woord van mademoisolle de
lilois repte.

Wat heeft men te wachten wanneer twee jongelieden van achttien
jaar, die er niet onooglijk uitzien en van een levendig gestel zijn, die
een ongekunstelden en harteljjken aard bezitten, die alleen staan op de
wereld of door geene elders geplaatste genegenheid gebonden worden,
elkander dagelijks bij de Fransche dictionnaires, borduurramen, of kortom
wat men maar wil. ontmoeten ? \' Zoftder tegenspraak was mademoisolle
L�onore volmaakt i/inn �lev�e en zoo Jjercidwillig als.\'©ener jonge Fran-
c,aiso past om den man te aanvaardon, dien haar vader voor haar ge-\'
kozen had; doch terwijl de bejaarde monsieur do Florac te Londen
stond to vedelen, was die knappe en jonge Tom Neweome altijd te
Jiluekheath Om kort te gaan, Tom verklaarde zijne liefde en had
L�onore op staanden voet willen trouwen, als zij maar met hem had
willen medogaan naar hot kleine roonische kerkje to Woohvieh. Waarom
zouden zij niet to zamen naar Indi� oversteken en voor altijd geluk-
kig zijn?

Lat onschuldige minnarijtje had misschien reeds maanden lang ge-
duurd, toen het ontdekt werd door mevrouw Xewcome, aan wier scher-
pen bril niets kon ontsnappen. Zij reed nameljjk eens naar Blackheath
en meldde zich bij den professor aan, onder wiens leiding Tom ge-
plaatst was. Tom was uit, om les in Fransch 011 teekenon bij monsieur
de lilois to nomen. Daar volgde hom zijne stiefmoeder, en zij vond er
hem ook met dien onderwijzer, over zijne boeken en fortiftcatieplannen
gebogen. Mademoisolle zat met hare kaartjes-�tui\'s ook in de kamer,

Hoe kolonel Newcome zijne wilde haver uitzaaide. 21 I

maar zij kon haar blos en hare verwarring niet voorden doordringenden
blik vnn mevrouw Newcome verbergen. In een oogenblik doorzag do
VTOnw van den bankier alles en begreep zij het ganschc spelletje, dat
maanden achtereen onder den neus van den armen monsieur de iilois
gespeeld was, zonder dat hij er het flauwste vermoeden van had gehad.
Mevrouw Newcome zeide. dat zij wenschte dat haar zoon met haar
naar huis zou gaan. omdat zij hem over bijzondere zaken moest spre-
ken, en nog eer zij op de Hermitage waren, hadden zij elkander slag
geleverd. Zijne stiefmoeder had hem een losbol en een monster genoemd,
en hij had haar op heftigen toon geantwoord, de beschuldiging van zich
afgeworpen die in hare woorden opgesloten lag, en zijn voornemen te
kennen gegeven om met de deugdzaamste en schoonste aller vrouwen
onmiddellijk in \'t huwelijk te treden. Een roomseh meisje te trouwen !
Dat ontbrak er nog maar aan, om den alscmbcker van den armen Tom
te doen overloopen. Mijnheer Newcome werd er bijgeroepen, en de
beide ouderen brachten een groot gedeelte van den avond met aanvallen
op den jongeling door. Hij was to grcot geworden om hem een pak
slaag to geven, doch mevrouw Newcome geeseldo hem dien avond met
do roede harer verontwaardiging uren lang.

Men verbood hem ooit weder een voet ton huize van mijnheer de
Blois te zetten, doch do onversaagde jonkman zeido dat hij geen zier
om dat verbod gaf on bolachto het smadelijk. Hij zwoer, dat alleen do
dood hem van do jonge damo zou scheiden. Den volgenden dag kwam
zijn vader nog afzonderlijk bij hem en bad en smeekte hom van zijn
voornomen af to zien, doch hij bleef even onverzettelijk. Hij moost en
zou haar hebben, en niemand zou hot hem beletten. Hij zotte zijn hoed
op ��n oor en stapte het tuinhek uit, terwijl zijn vader, door desjonge-
lings stijfhoofdigheid geheel uit het veld geslagen, met ontstelde go-
laatstrekken en tranen in de cogen van zijn kant den weg naar Londen
insloeg. Hij was echter niet al to vertoornd, want do jongeling had
den vorigen avond braaf en eerlijk gesproken, en Newcome herinnerde
zich hoe hij zelf in zijne jeugd een jong meisje het hof gemaakt en
bemind had. Maar hij was bang voor zijne vrouw, want wio zou in
staat zijn hare verbolgcnhcid to schilderen bij het denkbeeld, dat een
jonkman uit haar huis mot een roomseh inoisjo zou trouwen !

De jonge Newcome ging dus op weg naar J�lackheath met het vaste
voornemen om zich dndeljjk voor L�onore op de knie�n te werpen en
den. zegen van den chevalier to vragen. In dien ouden vodelaar te
Londen zag hij. geen nocmenswnardigen hinderpaal, want het kwam hom
monsterachtig voor, dat zulk een lief kind zou weggeworpen worden
aan een man, ouder dan haar eig< n vader. Hij wist niet welko wetten
van eer toenmaals onder do Fransche edellieden in zwang waren, en
hoo onvermijdelijk hunne doch:crs zich daarnaar moesten schikken.

Doch mevrouw Newcome was hem v��r geweest on schier met het
kraaien van den haan bij den chevalier do Iilois gekomen. Op de on-
beschaafdsto wijze beschuldigde zij hem, dat hij in \'t geheim van do
genegenheid der jongelieden was geweest, terwijl zjj hem met gomeene
scheldwoorden omtrent bedelaars, papisten en Fransche avonturiers
overlaadde. Haar echtgenoot was later verplicht zeer nederig zijn excuus
te maken voor de taal, dio zijne vrouw goedgevonden had to voeren.
»Zoudt gy mademoiselle de Blois verbieden uw zoon Thomas te trou-
wen!" riep do chevalier uit. «Neen, mevrouw, zij stamt af uit oen go-
slacht, dat niet gewoon is zich met menschen van uwc klasse to ver-
binden en zij is verloofd aan een edelman, wiens voorvaderen hertogen

en pairs waren, toen die van mijnheer Xcwcome schoenen poetsten !"
In plaats dat do arme Tom dus, toen hij te VVoolwich kwam, zjjn aar-
dig blozend meisje aantrof, vond hij zijn Fransehen moester, doodsbleek
van woede en bevende onder zijne ailea du pit/non. Wjj gaan do tafe-
reelen, die nu volgden, do hartstochtelijke smeekgebeden van den jonk-
man en zijn toorn en wanhoop, met stilzwijgen voorbij. Monsieur de
Blois besloot, bij wijze van zelfverdediging en om aan de wereld te
toouen dat hij een man van eer was. dat zijne dochter nu dadelijk met
den graaf in den echt zou treden, liet arme meisje schikte er zich in.
zonder oen woord tegen te spreken, zooals haar betaamde ; en met dit
huwelijk, bijna voor zijn oogon gesloten, on radeloos van woede en
wanhoop, scheepte de .jonge Newcomo zich naar Indi� in en verliet de
ouders, die hjj nimmer weer zou zien.

T m\'s naam werd te Clapham niet moer genoemd. Zjjne brieven aan
zijn vader werden in de City geadresseerd. Het waren zeer onderhou-
dende brieven, die hot vaderhart tot grooten troost verstrekten. De
oude hoor zond ruime toelagen aan Tom, totdat dezo schreef, dat hij
ze niet meer noodig had. De heer Newcomo zou zijn bijzonder vermo-
gen gaarne aan Tom nagelaten hebben, want voor do tweelingen was
maar al te goed gezorgd : maar hij durfde hot uit vroes voor Sophia
Alethea. zijne vrouw, niet wagon : on toen hij stierf, had hij Tom dus
I slechts in \'t geheim vergiffenis geschonken.

HET lirtlEVENKIST.IK VAN" KOLONEL NEWCOMK.
J.

Met het hartelijkste genoegen vat ik do pen op. waarde majoor, om
u de behouden aankomst te melden van den Ham Chunder, met zeker
het liefste en mooiste jongetje, dat ooit uit Tndi� overgekomen is. De
kleine Clive is zoo gezond als een visch. Hij spreekt Engelsch als een
geboren Engelschntan. Toen hij van mijnheer Sneid, den supercarga,
die hem mot oen postrijtuig van Southampton hier naar toe gebracht
heeft, afscheid nam, huilde hij tranen met tuiten; doch kindortranen
duren gelukkig niet lang! Mijnheer Sneid zogt dat do reis zeer voor-
spoedig is geweest en maar vier maanden en elf dagen geduurd heeft.
Wat een verschil niet die lange en gevaarlijke reis van acht maanden,
onder aanhoudende zeeziekte, toen mijn arme zuster Emma naar Ben-
galen ging, om daar de vrouw van den besten man en de moeder van
den liefston jongen te worden, hoewel zij dat geluk maar zoo kort
mocht genieten. Zij is thans uit deze boozo en droevige wereld naar
betere gewesten heengegaan; maar ik ben innig overtuigd, waarde ma-
joor, dat uwe liefde haar de ellende en mishandelingen, dio zij van
haar akeligen eersten man, kapitein Casey, had moeten verduren, ruim-
schoots vergoed heeft. Als do prachtigste Moederen uit Londen en zelfs
uit Parijs, de kostbaarste gesteenten en de fraaiste kanten, ja, al wat
maar keurig en deftig is, cone vrouw gelukkig kan maken, dan weet
ik zeker, dat het arme kind die in do laatste vier jaren van haar leven
gehad heeft. Maar wat baat dat alles, wanneer do gordijn voor dit too-
neel der ijdelheid gevallen is?

Het brievenkistje van kolonel Newcome. 23

Mijnheer Sneid vertelt ons, dat de overtocht heel voorspoedig is ge-
weest. Zij hebben eene week aan de Kaap gelegen en drie dagen te
St. Helena vertoefd, waar zij het graf van Jionaparte hebben bezocht
(een nieuw bewijs van de ijdelheid van al het ondermaansche !), en bij
het eiland Ascension kregen zij een aangename afwisseling, door het
vangen van heerlijke schildpadden !

Gij kunt u verzekerd houden, dat de aanzienlijke som, die gij bij de
hoeren ilobson en Co. voor mij beschikbaar hebt gesteld, geheel ten
behoeve van mijn lief pleegzoontje besteed zal worden. Mevrouw Xow-
come kan, naar mijn inzien, nauwelijks zijne grootniama heeten. en die
methodistische dame zal waarschijnlijk niet veel prijs stellen op den om~

�ang niet de dochter en den kleinzoon van een predikant der Kerk van
Ingeland Mijn broeder Charles nam de vrijheid haar zijn opwacii-
ting te maken, toen hij uw laatsten zoo milden wissel op het kantoor
presenteerde. Zij ontving hem zeer onbeleefd en mompelde iets van:
»zoo gewonnen, zoo geronnen." en toen Charles zeide: «Mevrouw, ik
ben de broeder der overledene vrouw van majoor Xewcome," antwoordde
zij: «Mijnheer, ik wil niemand oordeelen, maar voor zooveel ik kan
nagaan, zjjt gij dan de broeder van eene zeer ijdele, vadsige, loszin-
nigo. verkwistende vrouw, en Thomas Xewcome ging in het kiezen van
eene vrouw bijna even lichtvaardig als in het besteden van zijn geld te
werk." Als mevrouw Xewcome dus den lieven Clive niet uitdrukkelijk
noodigt, zal ik hem niet naar Clapham zenden.

Het is tegenwoordig zoo warm, dat ik den heerlijken shawl, dien gij
mij gezonden hebt, niet kan dragen, maar dien tot den aanstaanden
winter in lavendel zal bewaren! Mijn broeder, die u hartelijk dank
zegt voor uw aanhoudende mildheid, zal de volgende maand schrijven
en de vorderingen van zijn nllerliefsten leerling berichten. Clive zal
hier zelf een postcriptuin bijvoegen, en zoo blijf ik, hooggeachte ma-
joor. u duizendmaal dank zeggende voor al de vriendschap die gij mij
bewijst,

Uwe dankbare en toegenegene
MARTHA HONEYMAN.

Met groote letters en op potloodlijntjes volgde hieronder:

Lieve beste pa, ik ben heel wel en hoop dat u ook heel wel is.

Mijnheer Snijt heeft me in eene sjees hier gebracht, ik houd heel veel

van mijnheer Snijt, van tante Martha houd ik ook veel en van Anna.

Er zijn nu geen schepen hier en ik blijf uw liefhebbende zoon, Clive

Rue St.-Dominique St.-Germain.
Paris, Ie 15 Xov. 1820.

Hoe lang ik nu ook reeds verwijderd ben uit het land, dat de woon-
plaats mijner jeugd was, heb ik van daar zoete herinneringen medege-
nomen en blijf ik het altijd met dankbare liefde gedenken. De hemel
heeft mij in omstandigheden geplaatst, zeer verschillend van die, in
welke ik u heb leeren kennen. Ik ben thans moeder van een aantal
kinderen. Mijn echtgenoot heeft een gedeelte der goederen terugbe-
komon, die de omwenteling ons ontnomen had, en toen Frankrijk onder

den soliepter van zijn wettigen vorst terugkeerde, heeft het ook weder
den adel aangenomen, die zijn doorluchtig geslacht in de ballingschap
was gevolgd. Wij zijn echter gelukkiger dan onze lotgenooten geweest ,
en hebben Zijne Majesteit kunnen voorafgaan. Daar monsieur de Florac
verderen tegenstand als ijdel beschouwde en misschien betooverd was
door den glans van het genie dat de orde herstelde, Europa onderwierp
en Frankrijk wist to besturen, verzoende hij zich niet den overwinnaar van
Marengo en Austorlitz en kreeg eene betrekking aan het hof des keizers, j
Deze onderwerping, die aanvankelijk als ontrouw was beschouwd,
werd mjjn gemaal iater vergeven. Wat hij gedurende do honderd da-
gen heeft geleden, heeft zijne gehechtheid aan clengeen, die keizer
was, door de vingers doen zien. Mijn geniaal is nu oen oud man. Hij I
had den noodlottigen veldtocht in Rusland als een der kamerheeren
van Napoleon medegemaakt. Hij leeft thans afgezonderd van de wereld
en wijdt zijn aandacht aan zijne zwakke gezondheid, zijn gezin en J
den hemel.

Ik heb den tijd niet vergeten, die aan de dagen voorafging, toen ik, ;
volgens het door mijn vader gegeven woord, do echtgonoote van mon- j
sieur de Florac werd Nu on dan heb ik iets van uwe lotgevallen ge-
hoord. Een mijner bloedverwanten, monsieur do F., die in Engelseh- \'
Indi� dienst had genomen, heeft mij medegedeeld, dat gjj nog op zoer
jeugdigen leeftijd te Argum en Bhurtporo lauweren hadt gewonnen en !
bij Laswari er ternauwernood het loven afbracht. Ik heb uwe tochten
op de kaart gevolgd, mijnheer, en aldus aan uwe zegepralen en uw
roem deelgenomen. Ach, ik ben niet zoo koel, dat mijn hart niet ge-
beefd zou hebben voor de gevaren die u bedreigden, � niet zoo oud, \'
dat ik mij den jonkman niet zou herinneren, die van den volgeling van
Frodei�k den Groote de eerste beginselen der krijgskunst leerde. Doch
uw edelmoedigheid, uw oprechtheid, uw moed. die bezat gij van u
zelven. Niemand behoefde u die hoedanigheid bij te brengen, met
welke de goede God u roods toegerust had. Mijn brave vader is sedert I
vele jaren dood, maar ook hem was het v��r zijn einde nog vergund
Frankrijk weder te zien.

Ik heb uit do Eugolschc bladen niet alleen vernomen, dat gij getrouwd
zijt, maar ook dat gij een zoon hebt. Sta mij toe, dat ik aan uwe
vrouw en aan uw kind de bijgaande herinneringen aan een oude vriend-
schap zende. Ik heb gezien, dat mevrouw Newcome weduwe is gewor-
den, en dat spijt mij niet. Ik hoop, mijn vriend, dat er tusschen u en
uwe vrouw dat \'verschil van leeftijd niet zal hebben bestaan, dat ik wel
bij andere huwelijken waargenomen heb. Ik bid den goeden God dat
hij uw echtvorbintenis zegene. Ik houd. u altijd in herinnering. Ter-
wijl ik dit schrijf, staat hei verledene mij weder voor den geest. Ik
zie een braaf jonkman met eene zachte stem en bruine oogen voor mij.
Ik zie weder de Theems on de liefelijke velden van Hlackheath. Dan
luister en bid ik weder aan de deur mijner kamer, wanneer mijn vader
met u in het kleine studeervertrek spreekt. Ik staar uit mijn venster
en ik zie u vertrekken.

Mijne zonen zjjn tot mannen opgegroeid; do oen is onder dienst, de
ander hoeft den geestelijken stand gekozen, en mijne dochter is zelve
reeds moeder. Ik herinner mij, dat hot heden uw geboortedag is, en I
ik heb hot mij tot een feestje gemaakt dien te vieron � na hoeveel I
jaren van afzijn on stilzwijgen!

Comtesse DE FLORAC,
n�c i.. be dlois.

Het brievenkistje van kolonel Newcome. 25

Do heer Sncid, suporcarga van den Ramchunder, heeft ons gisteren
uw brief ter hand gesteld, en heden heb ik 3323 pond (i sh. en 8 d.
Consols gekocht, op onzen gemeenschappelijken naam (H. en li. New-
come), voor uw kleinen jongen. De lieer Sneid spreekt zeer gunstig
over hein en heeft hem tweo dagen geleden in den besten welstand ten
huize van zijne tante, jufvrouw Iloneyman, gebracht. Wij hebben,
volgens uwe begeerte. 200 pond ter beschikking van die dame gesteld.

Lady Anna is opgetogen over het geschenk, dat zij gisteren ontving,
en zegt dat die witte shawl veel te mooi is. Mijne moeder is ook ten
hoogste ingenomen met den haren en heeft vandaag een pak boeken,
traktaatjes enz. , voor de vatbaarheid van uw zoontje berekend, met de
diligence van Hrighton naar hom opgezonden Zij heeft laatstelijk nog
van domino T. Sweatenham, die uit Indi� terugkwam, liet een en an-
dor omtrent u vernomen. Hij sprak van uwe vriendelijkheid on van de
gastvrije wijze waarop gij hnm in uw huis ontvangen hebt, on maakte
daarvan nog dien zelfden namiddag op eeno zeer gepaste wijze melding
in zijn dankgebed na den maaltijd. Mijne moedor zal zeker uw zoontje
wel op do Hermitage noodigen, en wanneer wij eenmaal op ons zelven
wonen, zal het ook Anna. en mij zeer aangenaam zijn hom te ont-
vangen.

Aan majoor Newcomo.

Hooggeachte kolonel,

Indien ik uw edel hart niet kende en niet wist welke overvloedige
middelen do hemel u geschonken heeft om aan do inspraak van dat
hart te voldoen, ja indien ik niet overtuigd ware dat het onbeduidende
sommetje, hetgeen ik noodig heb, mij voorgoed bovon alle bezwaren
des levens zal verheffen on zonder feil binnen zes maanden zal terug-
betaald worden, dan zou ik, geloof mij vrij, nooit den stouten stap
gewaagd hebben, waartoe onze vriendschap (hoewel die tot dusverre
slechts schriftelijk onderhouden is), onze familiebetrekking en uw alge-
meen bekende voorkomendheid mij den moed hebben gegeven.

Daar hot sierlijke en goed ingerichte kerkje in Denmark Street op
May Fair, doorgaans Lady Whittlcsea"s Kapel genoemd, te koop is ge-
komen, heb ik besloten al wat ik bezit to besteden om er eigenaar van
te worden, en daardoor, naar ik hoop, den grond te leggen tot een
goed inkomen voor mij en mijne brave zuster. Hoe onzeker is toch een
inkomen uit het kamorsverhuren to lirighton ? De zeeman, die daar j
voor die rotsen op do golven dobbert, is evenmin zeker van stroom en
wind, de visscher is evenmin zeker dat zijn met zorg uitgezet net de
visschen zal verschalken, als do vorhuurster te Brighton het is (zelvo
misschien in overvloed groot gebracht en aan weelde gewoon), dat zij
eenigo der gaston, die bijgeval de stad bezoeken to huisvesten zal
krijgen. Wel komen zjj den eenen dag in zwermen opzetten, maar waar
zijn zij den volgenden dag gebleven? Maanden achtereen was do eerste
verdieping bij mijne zuster eeno woestijn, totdat dio betrokken werd

door uw juweel van een zoontje, mijn neefje en leerling. Clive is alles
wat een vader, een oom (die hem als een vader liefheeft), een leeraar,
een onderwijzer zou kunnen hegeeren. Hij behoort niet tot die vroegrijpe
kinderen, wier geprezene talenten met de jongelingsjaren verdwijnen;
ik moet ronduit verklaren, dat hij in de klassieke en wiskunstige stu-
di�n aan verscheidene kinderen van jonger leeftijd niet vooruit is: maar
hij is door en door gezond, en hij is oprecht en opgeruimd, hetgeen
hem in zjjn verder leven waarschijnljjk van niet minder voordeel zal
zijn dan het as in pransriili of de pons asinorum

Maar, over mijn aardig vriendje en leerling uitweidende, zou ik het
onderwerp van mijn brief vergeten, namelijk den aankoop van de kapel
waarvan ik gewag maakte, en de hoop, ja de zekerheid van voorspoed
� indien iets op liet ondermaansche zeker is � welke die aankoop
belooft. Een hulppredikerschap staat toch gelijk met hongerlijden. In-
dien wij het in de hermieten van den ouden tijd afkeuren, dat zij hun
leven nutteloos in wildernissen verspilden, wat moeten wjj dan zeggen
van een hermiot in een protestantsch land en een zoogenaamd beschaaf-
den tijd. die zijn hoofd in eene woestjjn van Yoikshire verbergt of zijne
vermoedeljjk goede talenten in de veenstreken van Lincolnshire begraaft?
Gij zult vragen of ik genie bezit, of ik begaafd ben met die welspre-
kendheid die noodig is om te schokken en te vertroosten, om de vadsi-

fen wakker te schudden, om den zondaars schrik aan te jagen, om de
cvreesden op te beuren en te overtuigen, om do blinden, die in het
donker rondtaston, te leiden, om de spotters te beschamen ? Ja. mijn
geweten getuigt het, honderden getuigschriften van predikanten van
druk bezochte kerken en van hooggeschatte prelaten bevestigen het, dat
ik met die gaven toegerust ben Eene stem jn mjjn binnenste roept mij
toe: »Ga vut tot den goeden strijd Charles Honeyman; wisch de tra-
non van den berouwhebbenden zondaar weg: stort don misdadiger, die
den dood te genioet gaat, hoop in \'t hart; ooezem den broeder, die op
het schrikwekkende sterfbed ligt, moed in, en vel den ongeloovige met
do lans der waarheid en het schild der rede ter aarde."

Uit een geldelijk oogpunt vertrouw ik, ja de berekeningen zijn zoo
overtuigend als een algebra�sche vergelijking, dat ik, als predikant
van Lady Whittlesea\'s Kapel, niet minder dan duizend pond \'s jaars
zal ontvangen. Door zulk eene som zal ik met overleg (want welke
som is zonder overleg toereikend?) in staat zijn ruimschoots in mijne
behoeften te voorzien, mjjne verplichtingen jegens u en mijne zuster en
eenigo andere schuldeisehers � die, helaas! niet op u gelijken � te
kwijten, en mijne zuster eene woning te verschaffen, harer meer waardig
dan het huis dat zij nu bewoont en op den wenk van eiken doortrek-
kenden vreemdeling als het ware ontruimen moet!

Mijne zuster is niet afkeerig van mijn plan, waarmede eenige veran-
deringen verbonden zijn, die ik nog niet aan haar oordeel onderworpen
hob, daar ik wensch dat zij eerst door u goedgekeurd worden. Ik ben
voornemens uit de opbrengst der Whittlesea Kapel \'200 pond \'s jaars,

§er vierendeeljaars te betalen, aan mijne zuster uit te keeren. Door
eze bijdrage en haar eigen vermogen, dat zij beter bijeengehouden heeft
dan haar ongelukkige en te goedgeloovige broeder het zijne (want als
ik een guinje bezat, was een verhaal van lijden en rampspoed voldoende
om die tot een halven souverein te doen versmelten), zal zij in staat zijn
op een voet te leven, zooals aan haar vaders dochter past.

Wanneer mijne zuster aldus met die bijdrage gesteund is, zou ik wel
in overweging willen geven, onzen lieven Clive aan dat vrouwenbestuur

Het brievenkiatje van kolonel Newcome. 27

te onttrekken en hem onder liet toezicht van zijn liefhebbenden oom en
leermeester te plaatsen De toelage, die gij tot dusverre voor zijn on-
derhoud betaald hebt, zal ruimschoots toereikend zijn voor zijn onder-
houd en opvoeding, zoolang hij onder mijn dak vertoeft, en ik zal dan
het gezag van een vader en een leeraar over zijne studi�n, zijn gedrag
en alles wat tot zijn welzijn dient, kunnen uitoefenen, hetgeen ik niet
zoo goed te Brighton kan doen, waar ik van mijne zuster afhankelijk
ben en dikwijls moet toegeven in omstandigheden, waar ik weet dat ik
en niet mijne zuster, in het belang van dien lieven Clivo, do beslissing
behoorde te hebben.

Ik heb dus aan mijn vriend, den weleerwaarden hoer Marcus Flather,
een wissel van \'251) pond gegeven, dien ik op uw agent te Calcutta
getrokken iieb, welke som kan strekken tot vereffening van Clive\'s eer-
ste jaar inwoning bij mij. of op mijn woord van eer al3 predikant en
gentleman drie maanden na zicht door mij terugbetaald zal worden, in-
dien gij goedvindt op mij te trekken. Daar ik nimmer � neen, al moest
het den laatstcn penning kosten dien ik op de wereld bezat � do be-
taling van een wissel van uwe hand zou weigeren, zoo bezwoer ik u,
geachto kolonel, ook don mijnen niet af te wijzon. Mijn krediet in deze
stad, waar krediet alles is, do akelige toekomst waaraan ik niet wil den-
ken. mijne verplichtingen jegens don hoor Flather, mijn eigen vooruit-
zichten in het leven en de zorg voor mjjno zuster bij haar klimmendew
leeftijd, � dit alles is betrokken bij den stap, dien ik do vrijheid neem
te doen. Mijn ondergang of mijn geluk op aarde berust in uwe handen.
Ik mag niet betwijfelen, dat gjj aan do inspraak van uw edelmoedig
hart gehoor zult geven en dat gij do hulpvaardige hand zult reikon aan

Uw toegenegen zwager,

CHARLES HONEYMA.N.

Onze kleine Clivo heeft te Londen oen bezoek afgelegd bij zijn oom
en te C\'lapham op de Hermitage, om zijn opwachting bij zijne stief-
grootmoeder, do rijke mevrouw Newcome, to maken. Ik ga met stil-
zwijgen do voor mjj boleedigendo woorden voorbij, die hot kind ons latei-
in zijn onsehuid hoeft ovorverteld. Tegen hem was zjj zeer vriendelijk;
zij schonk hom een bankbiljet van vijf pond, de gedichten van Kii-ke
White, een werkjo getiteld de Kleine Hendrik en zijn Verzorger, het-
geen tot Indi� betrekking heeft, en den uitmuntenden (Catechismus onzer
Kerk. Clivo is heel geestig en ik sluit hier oono ruwe schets van zijne
hand in, die Mevrouw do Hisschopsehe van Clapham, zooals zij ge-
noemd wordt, voorstelt; � de andere figuur is een onhandige, maar
potsierlijke afteekening van een ander kluchtig personage.

Aan den luitenant-kolonel Newcome, enz.

Hooggeachte kolonel!
Ik heb juist een brief van domin� Marcus Flather ontvangen, die mij
zeer getroffen en verschrikt heeft, aangezien ik er uit verneem, dat
mijn broeder Charles hem een wissel op u voor \'250 pond gegeven heeft,
terwijl niet r/ij iets aan ons verschuldigd zijt, maar wij voor vele hon-
derd, \'honderd pondon bij u in het krijt staan. Charles zegt, dat hij den
wissel volgens uw verlangen getrokken heeft, daar gij hebt geschreven,



		*lfy�<?�.&0*

		W. M. THAOKEEAY

		Mr. P. L. Tan Eeien. D E

		NEWCOMES

		EERSTE DEEL

		*�-SS>**

		KOTTERDAM UITGEVERS-MAATSCHAPPIJ «ELSEVIER"



		DE NEWCOMES.

		*<_.**

		EERSTE HOOFDSTUK. DE OUVERTURE, WAARNA DE GORDIJN WORDT OPGEHAALD EN MEN EEN DRINKKOOR ZIET. Eene kraai, die met eene kaas. uit de vensterbank eener boerderij ge- stolen, was weggevlogen, zat er mede in een boom en zag neer op een ! grooten dikken kikvorsen in de sloot, daar beneden. De afzichtelijke ronde oogen puilden den kikvorsch uit het hoofd op eene wijze, ten hoogste belachelijk voor den ouden moriaan, die het glibberige wange- drocht met de snaaksche uitdrukking bekeek, wolko wij weten dat aan ! de kraaien eigen is. Niet ver van den kikvorsch liep een vette os te grazen, en eenige lammeren dartelden door de weide rond of knabbelden hier en daar aan de grassprietjes en de boterbloempjes. Daar kwam aan \'t andere einde van \'t veld de wolf, zoo behendig in eene schapevacht gedost, dat de lammeren sinjeur niet herkenden, en ��n zelfs, wiens moeder was opgegeten door den wolf, die daarna hare huid over zijne schouders geworpen had, argeloos naar het vraatzuch- tige monster liep, in de meening van zijne mama te zien. »Hi! hi!" zei een vos, die rondsloop langs do heg, boven welke de boom uitstak, waaruit do kraai neerzag op den kikvorsch, die bijna barstende van nijd met zijn uitpuilende oogen naar den os zat te staren, dien hij verwenschte. «Wat zijn die lammeren gek! Dat kleine, domme, blatende schepsel herkent den ouden wolf niet, die de schapevacht heeft omgehangen, \'t Is dezelfde ouwe schavuit, die Roodkapjes groot- moeder voor een ontbijt oppeuzelde en daarna Roodkapje zelf bij wijze van souper opslokte. � Trek maar aan de klink, dan gaat de deur van zelf open. Hi! hi!" Een uil, die in de holte van een boom verborgen zat, werd wakker. »0 zoo, Reintje," sprak hij, sik kan u wel niet zien, maar ik ruik u toch! Al houden sommigen van lammeren, er zijn anderen dio wel ganzen lusten." «Evenals UEdele niet af keerig is van een muisje," antwoordde do voa. »De Chineezen eten dio wel," hernam de uil, »en ik heb gelezen dat zij ook verlekkerd zijn op honden," ging de oude jufvrouw voort. »Ik wenschte, dat zij het hondengebroed van het aangezicht der aarde verdelgden," zei de vos.

		DE NEWCOMES. I.
		1



		22		De Nevocomcs.


		en pairs waren, toen die van mijnheer Xcwcome schoenen poetsten !" In plaats dat do arme Tom dus, toen hij te VVoolwich kwam, zjjn aar- dig blozend meisje aantrof, vond hij zijn Fransehen moester, doodsbleek van woede en bevende onder zijne ailea du pit/non. Wjj gaan do tafe- reelen, die nu volgden, do hartstochtelijke smeekgebeden van den jonk- man en zijn toorn en wanhoop, met stilzwijgen voorbij. Monsieur de Blois besloot, bij wijze van zelfverdediging en om aan de wereld te toouen dat hij een man van eer was. dat zijne dochter nu dadelijk met den graaf in den echt zou treden, liet arme meisje schikte er zich in. zonder oen woord tegen te spreken, zooals haar betaamde ; en met dit huwelijk, bijna voor zijn oogon gesloten, on radeloos van woede en wanhoop, scheepte de .jonge Newcomo zich naar Indi� in en verliet de ouders, die hjj nimmer weer zou zien. T m\'s naam werd te Clapham niet moer genoemd. Zjjne brieven aan zijn vader werden in de City geadresseerd. Het waren zeer onderhou- dende brieven, die hot vaderhart tot grooten troost verstrekten. De oude hoor zond ruime toelagen aan Tom, totdat dezo schreef, dat hij ze niet meer noodig had. De heer Newcomo zou zijn bijzonder vermo- gen gaarne aan Tom nagelaten hebben, want voor do tweelingen was maar al te goed gezorgd : maar hij durfde hot uit vroes voor Sophia Alethea. zijne vrouw, niet wagon : on toen hij stierf, had hij Tom dus I slechts in \'t geheim vergiffenis geschonken.

		DERDE HOOFDSTUK. HET lirtlEVENKIST.IK VAN" KOLONEL NEWCOMK. J. Met het hartelijkste genoegen vat ik do pen op. waarde majoor, om u de behouden aankomst te melden van den Ham Chunder, met zeker het liefste en mooiste jongetje, dat ooit uit Tndi� overgekomen is. De kleine Clive is zoo gezond als een visch. Hij spreekt Engelsch als een geboren Engelschntan. Toen hij van mijnheer Sneid, den supercarga, die hem mot oen postrijtuig van Southampton hier naar toe gebracht heeft, afscheid nam, huilde hij tranen met tuiten; doch kindortranen duren gelukkig niet lang! Mijnheer Sneid zogt dat do reis zeer voor- spoedig is geweest en maar vier maanden en elf dagen geduurd heeft. Wat een verschil niet die lange en gevaarlijke reis van acht maanden, onder aanhoudende zeeziekte, toen mijn arme zuster Emma naar Ben- galen ging, om daar de vrouw van den besten man en de moeder van den liefston jongen te worden, hoewel zij dat geluk maar zoo kort mocht genieten. Zij is thans uit deze boozo en droevige wereld naar betere gewesten heengegaan; maar ik ben innig overtuigd, waarde ma- joor, dat uwe liefde haar de ellende en mishandelingen, dio zij van haar akeligen eersten man, kapitein Casey, had moeten verduren, ruim- schoots vergoed heeft. Als do prachtigste Moederen uit Londen en zelfs uit Parijs, de kostbaarste gesteenten en de fraaiste kanten, ja, al wat maar keurig en deftig is, cone vrouw gelukkig kan maken, dan weet ik zeker, dat het arme kind die in do laatste vier jaren van haar leven gehad heeft. Maar wat baat dat alles, wanneer do gordijn voor dit too- neel der ijdelheid gevallen is?



		48		De Newcomes.


		reis naar Calcutta, in Newcome\'s gastvrij huis, en menigeen was van oordeel, dat zij liet nimmermeer verlaten zou; doch de vriendelijke gastheer overlaadde hare kinderen als naar gewoonte met presentjes en lekkernijen en troostte en bemoedigde do schoono weduwe, en op een morgen, nadat haar bezoek drie maanden geduurd had, verschenen des kolonels palankijns met de dragers on vertrok Elvira Wilkins onder een vloed van tranen, zooals men van eeno weduwe ook verwachten moest. Waarom sprak zij na dien tijd altijd kwaad van Newcome, te Cal- cutta, te Bath, te Cheltenham, kortom overal waar zij kwam, en noemde zij hom een zelfzuchtig on opgeblazen wezen, oen �)on Quichotte, een Blauwbaard ? Ik zou nog een half dozjjn andere dames uit aanzien- hjke famili�n, die met de Oost-Indische Compagnie in betrekking ston- den, kunnen noemen, die allen volgens kolonel Newcomo"s vriend � dien ondeugenden �innie � in meerdere of mindere mate aanslagen ge- smoed hadden om Clivo Newcome aan eeno stiefmoeder te helpen. Doch de kolonel had daar zelf een ongelukkige ondervinding van en dacht dus: »Xeen, ik wil Clive geen stiefmoeder geven. Daar de hemel den jongen zijne moedor ontnomen heeft, moet ik vader en moeder beido voor hem trachten to zijn." Hij hield hot kind dus zoolang bjj zich als het klimaat het veroorloofde en zond hem daarop naar het moe- derland. Vervolgens word het overleggen van geld voor don knaap zijn doelwit. Hij was zoo onverstandig mild, dat hij vijf roepijen uitgaf waar een ander dio bespaard on bovendien nog oen mooi vertoon zou gemaakt hebben; doch in den regel zijn het niet do giften of gaven, die iemands fortuin ondermijnen, \'t Is aan zicii zelven, dat de verkwis- ters het meest ten kosto leggen ; en daar Xeweome voor zijn eigen ge- noegen geen grooto uitgaven deed en uiterst weinig behoeften had, bijna zoo matig als oen Hindoe leefde, geen ren- maar rjjpaarden er op na- hield, zijn oude kleodoren en uniformen afdroeg totdat het gansohe rcgi- ment er den draak mede stak, geen lust gevoelde voor een grootenvoet van leven en geen spilzieke vrouw meer had, legde hij een aanzienlijk gedeelte van zijne ruinio inkomsten ter zijdo en werd hij mot Clive elk jaar rijker. «Als Clive een jaar of vijf zes heeft schoolgegaan," zoo was de gang zijner gedachten, »zal hij oen knappe jongen zijn en minstens zooveel van do klassieken weten als een man van do wereld diont te kennen. Dan steek ik naar Engeland over en zullen wij een jaar of drie vier met elkander doorbrengen, gedurende welke ik hoop dat hij vertrouwe- lijk met mij zal worden en mij lief zal krijgen. Ik zal nog wat Grieksch en Latijn bij hem loeren en don verloren tijd trachten in te halen. Niets toch, dat weet ik, kenteekent zoozeer den naam van beschaving als eeno zekere kennis van de klassieken. Inyenuas didieisse (ideliter artes cmollunt mores, nee sinuisse feros. Ik van mijn kant zal hem van dienst kunnen zijn met mijne kennis van do werold, om hem te vrijwaren tegen de oplichters en bedriegers, dio doorgaans de jonge- lieden tot hunne prooi trachten to maken. Ik zal zijn makker zijn en geen meerderheid over hom aannemen, want is hij niot veeleer mijn meerdere? Natuurlijk is hij dat, want hij heeft voel boven mij vooruit gehad. Hij is geen luie jonge deugniet geweest zooals ik. Wij zullen te zamen reizen, eerst Engeland, Schotland on Ierland door, want iedereen behoort zijn eigen land te kennen, en daarna doen wij eene reis over het vasteland. Tegen zijn achttiende jaar kon hij dan een beroep kiezen. Hij kan dienst nemen en den beroemden held, naar wien ik hem genoemd heb, trachten to evenaren; of indien hij de voor-

		\\



		Be Neivcomes.
		58

		paar handschoenen koopen, nommer veertien, � en ik moet een kleer- maker voor hem hebben ; geen jongeheorenkleormaker ; Fogey\'s klcer- maker zal het best zijn. Ik zou dien van mijn vader wel nemen, maar dio laat alles van buiten komon. alles uit onze heerlijkheid, want ge weet. hij is een publiek man." »ls kolonel Newcome van de Bcngaalsche cavalerie uw oom ?" vraagt Sir Thomas de Boots. »Ja; wilt gij aanstaanden woensdag bij ons komen dineeren, Sir Thomas? dan kunt gjj hem ontmoeten Komt gjj ook. Fogey ? gij houdt zooveel van een lekker diner. Gij weet toch niets kwaads van mijn oom, Sir Thomas? Ik heb immers geen neefjes of nichtjes van de leer der Braminen ? Moeten wij ons over hem schamen ?" »Ik zal u eens wat zeggen, jonkman. Als gij wat meer gelijkenis met hem luidt, zou het u geen kwaad doen. Hij is een man van zonder- linge gewoonten ; in Indi� werd hij Don Quichot genoemd Hebt gij Do» Quichot gelezen"?" »lk heb er in mijn leven niet van gehoord. En waarom zoudt gij wenschen. dat ik meer op hem geleek? Ik wensch volstrekt niet op hem te gelijken, dank-je hartelijk." «Omdat hij een van de dapperste officieren is, die er ooit geweest zijn." brulde de oude krijgsman hem toe: «omdat hjj een van de goed- hartigste menschen op de wereld is, en omdat hij zich geen verwenschte airs geeft, ofschoon hij alle recht zou hebben om eene hooge borst te zetten als het hem behaagde. Dat is mijn daarom op uw waarom, mijnheer Newcome !" «Dien kunt gij in uw zak steken, beste jongen," zegt Charles Heavy- side tegen Darnes, terwijl de verbolgen generaal met een gloeiend ge- laat wegstrompelt. Barnes drinkt echter bedaard zijn restje absinth uit. »Ik weet niet wat die ouwe pruik bedoelt." zegt hij met een onnoo- zel gezicht, na zijn bittertje naar binnen te hebben gezonden. «Die ouwe kalkoen vliegt mij altijd naar de keel. De ouwe gek maakt aan- merking op mijn spel als wij zitten te whisten en verstaat er zelf even- veel van als een pasgeboren kind. Hij denkt mij een lesje in \'t biljarten te kunnen geven, en ik geef er hem met gemak vijftien op de twintig voor. Waarom laat men zulke kerels in de clubs toe ? � Willen we tot hot etensuur wat piketten, Heavysido\'.\' H�, kijk, daar gaat mijn oom; die lange man met die knevels en die korte broek, met zijn zoontje bij hom. Ik wed, dat zij in Covcntgarden gaan dineeren en vervolgens naar den schouwburg. Hoe vaart ge, Nunky ?" � En daarop begaf het waardige tweetal zich naar de speelzaal, waar zij zaten te piketten totdat de zon onderging en het tijd werd om te gaan eten.

		ZEVENDE HOOFDSTUK. WAARIN DE SCHOOLTIJD VAN DEN JONGEN HEER CLIVE AFLOOPT. Onze goede kolonel kon gelukkig een aangenamer bjjeenkomst met zijn zoon verwachten, dan de ontmoeting met zijn andere betrekkingen geweest was Hij dankte zijn rijtuig bij Ludgatc Hill af en wandelde van daar langs de akelige omgeving der gevangenis van Newgate on over den morsigen weg van Smithnela naar de oude school waar zijn zoon zich bevond,



		2 De Newcomes.

		«En ik heb ook in reisbeschrijvingen gelezen, dat de Franschen kik- vorsehen eten," vervolgde de uil. «Zoo, vriend Padde! zijt gij daar? Een mooi concert, niet waar, dat wij verleden nacht zongen?" «Eten de Franschen mijne broederen op, de Engelschen verslinden de ossen," kwaakte de kikvorsch, »die groote, lompe, onbehouwen, bul- kende ossen." »0, o!" zei de uil, sik heb gehoord, dat de Engelschen ��k wel paddon eten." «Maar wie heeft ooit gehoord, jufvrouw, dat zij een vos of oen uil opaten?" merkte Heintje aan; »of dat zij eene kraai hebben verorberd?" voegde de wellevende schelm er bij, met eeno buiging voor de oude kraai, die met de kaas in den bek daar boven hem zat. «Wij allen zijn bevoorrechte dieren; wij leveren althans nooit gerechten op voor de afschuwelijke brasserijen der menschen." »Ik ben het zinnebeeld der wijsheid," zei de uil; «ik was eenmaal de gezellin van Pallas Minerva, en gij kunt mij dikwijls op de Egyptische monumenten afgebeeld vinden." «Ik heb u in Engeland boven de deuren der schuren vastgespijkerd gezien," gaf de vos grijnzend ten antwoord. «Gij bezit veel gelcerd- heid, jufvrouw uil. Ik weet ��k nog al wat, maar ik erken dat ik f een geleerde ben; \'k ben niets dan een man van de wereld, iemand ie door zijne talenten aan den kost moet komen, � eigenlijk niets an- ders dan oen boerenheer." »Gij spot met de geleerdheid," hernam de uil, met een uitdrukking van afkeuring op haar eerwaardig gelaat. «Ik lees des nachts heel wat af." «Wanneer ik mij bezig houd mot de studie van de hanen en hennen, die op stok zitten," antwoordde de vos. »\'t Is groot jammer, dat gij niet lezen kunt, want dat plankje, daar boven u, zou u anders eenige nuttige inlichtingen kunnen geven." »Wat staat er op?" vroeg de vos. »Ik kan het bij daglicht niet lezen," antwoordde de uil met een geeuw en ging in de holte van den boom weder zitten slapen tot den avond. «De drommel mag hare hieroglyphen halen!" riep de vos, naai\' de kraai in den boom opziende. »\'YYat houdt onze droge buurvrouw zich voornaam! Zij denkt, dat zij de wijsheid in pacht heeft, terwijl mijne geachte vrienden de kraaien oneindig meer talent bezitten dan die ver- waande ouwe pruiken van uilen, die zich alloen in het duister op haar gemak gevoelen en haar krassen voor zingen houden. Hoe heerlijk is een koor van kraaien! Vier en twintig broeders van de orde van St. Corvinus hebben oen klooster gebouwd bij een bosch waar ik wel eens kom, en wat neuri�n on zingen die daar! Maar ik verzeker u, dat het gezang van hun eerwaarden in vergelijking met het uwo niets te be- teekenen heeft. Gij kunt zoo betooverend zingen, dat ge mij, ter liefde van de harmonie, cons op eeno solo moest vergasten !" Terwijl dit gesprek gevoerd werd, knabbelde de os hot gras af; de kikvorsch was zoo verwoed over de zooveel grootere gestalte van het dier, dat hij den os zou vergiftigd hebben, indien hij hot had kunnen doen, ja, van louter nijd zou gebarsten zijn, indien dit niet onmogelijk ware geweest; het lammetje lag zonder het minste erg naast den wolf met do schapevacht, die nog verzadigd was van hare mama on het diertje daarom geen kwaad deed. Doch nu begon de wolf zijn oogen te laten fonkelen en zijne scherpe blanke tanden te toonen, en rees hij



		4 De Newcomes.

		vacht een bloeddorstige huichelaar, die zich met het gewaad der on- schuld tooit; do ezel niet do leeuwenhuid een bedrieger, aio indruk tracht te maken door zich als de koning dos wouds voor te doen (heeft de schrijver, verbitterd over welverdiende kastjjdingen die hij ondergaan heeft, de recensenten onder dit beeld willen bespotten? dan lachen wij om zijn onbeschaamde vergelijkingi; do os is oen onbeduidende ploert; en het eenige onschuldige wezen in des schrijvers (gestolen) gelijkenis is een gek, het idiotische lam, dat zijn eigen moeder niet kent!" En daarop kan de recensent, indien hij eene deugdzame bui heeft, in fijn gekozen bewoordingen over het heilige en roerende der moederliefde uitweiden. En waarom niet? Zoo de schrijvers spotten, is het do taak van den recensent hen te bespotten omdat zij gespot hebben. Wie zou eenige waarde aan zijn gevoelen hechten, als hij den schijn niet aannam van boven hen te staan. Hij verdient den kost met berispen. Bovendien heeft hij somtijds gelijk; en do verhalen die hij lezen moet en do daarin feschetste karakters zijn in alle fabelen te vinden: vreesachtigon en luft\'ers: slachtoffers en overweldigers: bedriegers on bedrogenen; lang- ooren die zich als leeuwen gedragen; Tartuffos in het gewaad der deugd; gelieven met hunne rampen en verblindheid, met hunne verdwazing en standvastigheid. Begint de liefde en hot bedrog niet op de eerste blad- zijdo der geschiedenis van het menscliolijk geslacht? Aldus luidden de verhalen reeds v��r de dagen van Esopus; ezels met leeuwenmanen brulden in \'t llebreeuwsch; sluwe vossen spraken vleitaal in\'t Etruskisch; en wolven in schapevachten hebben zeker al in \'t Sanskrit op do tanden geknarst. De zon schijnt heden gelijk zjj op haar eersten dag begon te schijnen, en do vogels, dio, terwijl ik dit schrijf, in den naburigen boom zitten te kweelen, zingen op donzelfdon toon, dien zij hebben aangeslagen sedert zij vinken zijn. Ja, een vriend van schrijver dozes heeft onlangs do Nieuwe Wereld bezocht en de (ongevederde) vogels aldaar sprekend op hunne natuurgenooten in Europa zien geljjken. Er moge niets nieuws onder de zon zijn, deze zelvo er onder begrepen; doch zij is eiken morgen weder nieuw, en wij staan met haar op om te zwoegen, te hopen, to overleggen, te lachen, to strijden, to bemin- nen en te lijdon, totdat do nacht komt en daarmede de rust. En dan zal do morgen komen, met de oogon die hem zullen zien, en derhalve da capo. Dit zal dus, met uw welnemen, eene geschiedenis zijn, waarin kraaien zich mot pauweveeren zullen tooien en derhalve naar verdienste door de pauwen zullen bespot worden; waarin, ofschoon wij alle recht aan dio pauwon zelven, de pracht van hun govederte, het kleurenspel hunner schitterende halzen en den luisterrijken glans hunner staarten laten weervaren, wij toch aanmerking zullen maken op hun strompolen- den gang en hunne gebiedende maar wanluidonde stem; waarin verliefde leeuwen hunne nagels zullen zien afknippen door slimme meisjes; waarin schelmen zullen triorafeeren en de eerlijke lieden, naar wij ho- Een, toch hun rechtmatig deel zullen bekomen; waarin rouwfloers en albouquetten eene rol spelen; waarin men tranen onder bruidskransen zal zien, en grappen in ljjkkoetsen zal hooren; waarin eenvoudige maal- tijden aangericht worden, bij welke de tevredenheid nu eens voorzit en dan eens afwezig is, en groote diners met allo gaven der weelde, waar zorg en haat, ja, maar ook welwillendheid en vriendschap heersenen Daar volgt niet uit, dat alle menschen braaf zijn omdat zij arm zijn, en ik heb er wel gekend, die vriendelijk en edelmoedig waren, ofschoon



		6 Be Newcomes.

		vroolijkste en schitterendste der opera\'s geluisterd en over het nastuk geschaterd had zonder tot bedaren te kunnen komen, was het niet onna- tuurlijk dat wij tegen twaalf uur honger begonnen te krijgen, zoodat de begeerte naar boterhammen met kaas, en naar mooie liedjes uit de oude doos, ons naar de Spelonk der Harmonie voerde, waar de be- roemde Iloskins, tot wiens vrienden wij het ons een eer rekenden te behoor\'en, toenmaals kastelein was. Wij stonden met Iloskins op zulk een vertrouwelijken voet, dat hij nooit naliet ons met een vriendelijk knikje te groeten en Jan de knecht.* W� plaats voor ons maakte in de nabijheid van dien president dezer gezel- j fige bijeenkomsten. Wij kenden de drie onvergelijkelijke zangers en menigmaal dronken zjj brandewijngrog voor onze rekening. Een onzer f ai\' zijne promotie-paitjj bij Iloskins, waar wij onbeschrijfelijk veel pret adden. Waar zijt gij nu, o Iloskins. gjj nachtfilomeel ? Kweelt gij thans uwe zangen aan den Achoron of haalt gij uwe refreinen aan den oever van den zwarten Avernus uit? Het geroep om porter, om het lied van de Kauw en de Kraai, het geschreeuw om boterhammen met kaas, om do romance van de Tempel- ridder, het bestellen van heeten brandewijngrog (zoo bruin en zoo sterk!), om de ballade van de Bloem die aan de Ib/e groeit (helaas, er groeien geen bloemen meer aan do Rye!,) � dit alles wisselde elkander af, en ik kan er bijvoegen, dat �n de liedjes �n de glazen gebisseerd werden. Kr waren dien avond juist weinig bezoekers in de .Spelonk, en wij zaten des te gezelliger en vi�cndschappoljjkor bijeen, omdat het gezelschap zoo uitgelezen was. De voorgedragen liederen waren meerondeels van de sentimenteele soort, want die was op den tijd, waarvan ik spreek, in den smaak Daar trad een heer met een mager, bruin gelaat en lange zwarte knevels, gekleed in een zeer los en gemakkelijk gewaad, do Spelonk binnen, waar hij blijkbaar vreemd was, of althans in zeer langen tijd geen bezoek had afgelegd, want hij wees een knaap, die hem vergezelde, de gemaakte veranderingen aan, en riep om madera-grog, terwijl hij naar de muziek luisterde en mot groote opgetogenheid zijn snorbaard opkrulde. Zoodra do knaap mij in \'t oog kroeg, sprong hij van zijne plaats op, ijlde de zaal door, kwam mot uitgestrekte handen naar mij toe on vroeg mij met een blos: «Kent gij mij nog?" \'t Was de kleine Newcome, mijn schoolkameraad, dien ik in zes jaar niet gezien had, maar die nu een ferme jongen was geworden, met nog dezelfde heldere blauwe oogen, die ik mij herinnerde dat hij als een knaapje had. »Wel, wel! Hoc komt gij hier 7" riep ik uit. «Mijn vader � die daar ginds is mijn vader � wilde hierheen," gaf hij lachend met een schalken blik ten antwoord. »Hjj is pas uit Indi� teruggekomen. Hij zegt dat vroeger al de knappe lui � mijnheer Shoridan. kapitein Morris, kolonel Hanger, professor Porson � hier vergaderden. Ik heb hem gezegd wie gij waart on dat gjj mij zoo vriendelijk behandeld hadt toen ik voor \'t eerst te Smithfield kwam. Ik bon nu van school en heb een gouverneur. En ik heb zoon mooi hitje! Dat is oen prettiger leventje dan in dat oude Smithfield!" Op dit oogen blik kwam do heer mot do knevels, do vader van New- come, na een knecht gewenkt te hebben dat hij hem het glas madera- grog zou nadragen, zijne snorren opkrullende de zaal door naar de tafel waar wij zaten en maakte met den hood in de hand eene zoo sta- tige en hoffelijke buiging, dat zelfs Iloskins genoodzaakt was dien groet



		Be Newcomes.
		8


		»Is dat niet heerlijk, Clive? Dat is wat mooier dan de concerten � van uwe tante met al hare Squellini\'s, h�? Ik zal hier dikwijls komen./ Kastelein, zou ik die heeren wat mogen presenteeren? Hoe heeten zij?" vroeg hij aan een zijner buren. »Ik had bijna nooit hooren zingen voor- dat ik de zee overstak, behalve bjj een oratorium, en toen viel ik in slaap ; maar dit, voorwaar, zou Ineledon niet hebben kunnen verbeteren !" Onder het drinken van zijn madera-grog geraakte hij meer en meer in vuur. («Het spijt mij, hoeren, dat ik u brandewijn-grog zie drinken," merkte hjj aan. «Het helpt onze jongelui in Indi� er onder.") Met eene buitengemeen aangename stom zong hij al de koren mede. Hij lachte over een komiek lied zoo hartelijk, dat het ieder goeddeed hem te hooren: en toen Iloskins (\'tgeen hem zoo uitstekend van de hand ging) de Oude Engelsche Gentleman zong en in pleehtigen cadans den dood van dien eerwaardigen aristocraat beschreef, biggelden den eer- zamen krijgsman de tranen langs do wangen en zeido hij, de hand aan Hoskins gevende: »Ik dank u voor dat lied, mijnheer; het doet de menschelijke natuur eer aan," waarop Hoskins ook begon te huilen. Toen ving de jonge Nadab, die nu gewaarschuwd was, een dier wondervolle improvisati�n aan, waarmede hij gewoon was zijn gehoor te betooveren. Kik onzer nam hij beurtelings tot onderwerp en hij had zijne rijmen klaar voor iedereen die hier iets beteekende. Hij bezong King\'s hemdsknoopjes (die zeer mooi waren), het roode vest van Martin, enz. De kolonel was verrukt over elk vers en nam met de grootste geestdrift deel aan het koor: Ritolderol, ritolderol. ritolderoldera (bis.) En toen Nadab aan den kolonel zelven kwam. liep hij volgenderwijze van stapel: Wanneer ik verder de oogen sla � dan zie \'k een dapper man, En zeker zegt ge me allen na � hij komt uit Hindostan; En lachend zit daar naast papa � een jongling vol van pret, Maar zeker zegt ge me allen na � hij moest maar naar zijn bed. Ritolderol, enz. De kolonel schaterde het uit over dien zet en zeide, den jongen Cliye, zijn zoon, op den schouder kloppende: «Hoort ge dat, Clive? Zij willen u naar bed hebben, mijn jongen, ho, ho! Neen, neen! Daar weten wij ook iets tegen in te brengen : »Wij denken niet naar huis te gaan, voordat de morgen daagt." \\Vaarom zouden wij ook? Waarom zou mijn jongen geen onschuldig vermaak mogen genieten ? Mij was het niet vergund toen ik een jongen was, en die strengheid zou bijna mijn ongeluk , zijn geweest. Ik \'moet met dien jongen zanger eens spreken, want iets zoo kunstigs heb ik nog in mijn leven niet gehoord. Hoe heet hij? Nadab? Mijnheer Nadab, gij hebt mij verrukt. Mag ik zoo vrij zij u op morgen te dineeren bij mij te vragen, ten zes uur. Ik heet kolonel Newcome, en logeer in het Hotel Nerot in Clifford Street. Ik stel er altijd een eer in, met mannen van genie kennis te maken, en gij zijt er een, of mijn naam is geen Newcome !" »Ik gevoel mij ton hoogste vereerd, mijnheer," antwoordde Nadab, ter- wijl hij zijne halsboorden omhoogtrok, »en misschien zal de dag nog wel eens komen, dat de wereld mij recht zal laten weervaren. Mag ik uw ge- eerden naam onder de intoekenaren op mijn bundel gedichten noteeren ?" »Wel zeker, waarde heer," antwoordde de opgewonden kolonel. »Ik zal ze in geheel Indi� bekend maken. Schrijf mij voor zes exemplaren op en heb de goedheid ze mede te brengen als ge morgen bij mij komt dineeren."



		10 Be Neiocomes.

		binnengekomen of liever binnengewaggeld. Kortom, \'t was mijn vriend kapitein Costigan, die zich wederom in den toestand bevond, waarin hij doorgaans op dit uur van den avond verkeerde. Zich hier en daar aan de tafeltjes vasthoudende, was de kapitein, zonder zich zelven of de kannen on glazen, die hem omringden, be- schadigd te hebben, naar pnze tafel gezeild, waar hij naast schrijver dezes, zijn ouden kennis, plaats nam. Hij neuriede het refrein van des kolonels lied niet al te valseh mede en begroette het pathetische slot met een gesmoorden hik en oen rjjken tranenvloed. «Voorwaar, dat is een mooi lied,\'\' zei hij, »dat ik den armen Harry Incledonmenigmaal heb hooren zingen." «Dat is een groot man," fluisterde die ondeugende King van het Cor- �ms College zijn buurman den kolonel toe >Hij is een kapitein bij hot eger geweest. Wij noemen hem generaal. Kapitein Costigan, wilt ge niet iets drinken?" >Ja zeker," gaf do kapitein ten antwoord, «on ik zal u daarbij op een liedje trakteeren.\' En na een glas whisky-grog aan den knecht, die juist voorbijging, besteld te hebben, begon do beklagenswaardige oude man te zingen, terwijl liii zijn gelaat tot een akeligen grijns vertrok en knipoogjes gaf, gelijk hij gewoon was te doen wanneer hij een zijner lijfstukjes, zooals hij die noemde, zou aanheffen. De ongelukkige, die ternauwernood wist wat hij doed of zeide, koos een der onzcdelijkste liedjes van zijn repertoire, begon met een soort van dronkeniansgeschreeuw bij wijze van ouverture en stak van wal. Maar bij het einde van het tweede vers sprong de kolonel op, sloeg zijn hoed op het hoofd groep zijn stok en bulderde met zulk een ver- woeden blik, alsof hij tegenover een Indischen vijand gestaan had, den kapitein te gomoet: «Zwijg !" «Kijk, kijk!" riepen eenige snaken, die op een afstand zaten. «Ga maar voort, Costigan !" zeiden anderen. «Ga maar voort ?" herhaalde do kolonel met eene hecsclie stem, die van woede beefde. »Is hier ��n gentleman, die durft zeggen: »Ga maar voort f\' Kan iemand, die eene vrouw of zusters of kinderen thuis heeft, bij zulke walgelijke straattaal zeggen: »Ga voort?" Durft gij u een gentleman noemen, mijnheer, en zoggen dat gij een officier zijt ? Durft gjj onder Christenen en mannen van eer plaats nemen en de ooren ; van jongelieden mot die goddeloosheid kwetsen\'.\'" «YV\'aarom brengt gij dan jongelieden hier, ouwe heer ?" riep een der ontevredenen. «Waarom? Omdat ik dacht, dat ik hier onder gentlemen zou wezen," gaf de kolonel met verontwaardiging ten antwoord; «omdat ik nimmer zou hebben kunnen geloovon, dat Engelschen zouden toegelaten hebben, dat een man � en nog wel een oud man � zich z�� onteerde. Gij moest u schamen, oude ellendeling! Ga naar bed, vergrjjsde oude zon- daar! En wat mij betreft, spijt het mij niet, dat mijn zoon ��ns in zijn leven bijgewoond heeft, hoeveel .schande, vernedering en oneer do dron- kenschap en de whisky over een mensch kunnen brengen. � Het kleine geld komt er niet op aan! Laat het naar den duivel loopenf\' vervolgde hij tegen den verbaasden knecht. «Houd het, totdat gij mij hier terug ziet � \'tgeen nimmer gebeuren zal, nimmer, dat zweer ik !" En zijn stok als een geweer op den schouder nemende en met een minachtenden blik den kring der feestvierenden rondziende, ging hij. door zijn zoon gevolgd, vol ergernis heen.



		Hoe kolonel Newcome zijne zeilde haver uitzaaide. 11

		Clive zag er vrij beschaamd uit, maar ik geloof dat het overige ge- zelschap een nog onnoozoler voorkomen had. nAtissi que diable venail-il faire dans cette ge��ret" zei King van het Corpus College, en Jones haalde zijne schouders op, alsof die hem wellicht in gedachten pijn deden, want het was alsof de rug van elk lid van het gezelschap dien opgeheven stok van den kolonel had voelen nederkomen.

		TWEEDE HOOFDSTUK. HOE KOLONEL NEWCOME ZIJNE WILDE HAVER UITZAAIDE. Daar de jonge heer, die juist naar bed is gegaan, de held der vol- gende bladzijden zal wezen, is het zeker niet ongepast dat wij ons ver- ^!slag met zijne familiegeschiedenis beginnen, die gelukkig niet zeer lang - zal zijn. Toen do pruikenstaarten nog op den rug der J�ritsche gentlemen ben- gelden en hunne vrouwen kussens op haar hoofd droegen, over welke zij neur eigen hnar heenlrokken, hetgeen zij onder poeier en pommade bedolven; toen de ministers zich met hunne ridderlinton en grootkrui- sen naar het Lagerhuis begaven en de voornaamste redenaars daar eiken avond den edelen lord met het blauwe lint te lijf gingen : toen Wash- ington de Amerikaansche rebellen aan voordo met een moed, wij moe- ten het zeggen, eenor betere zaak waardig; toen kwam uit oen der noordeljjke graafschappen Thomas Newcome naar Londen, later de wel- edelgeborcn heer Thomas Nowcomc, sheriff en vervolgens alderman van Londen, de stamvader der familie, wier naam den titel geeft aan dit verhaal, liet was onder de regeering van George 111, dat de heer New- come in Clieapside verscheen, na zijn intocht in Londen te hebben ge- daan op een wagen, die hem en eenige balen laken, zijn geheele for- tuin, in Bishopsgate Street had afgezet; hoewol ik geloof, dat verschei- dene van do tegenwoordige Nowcomes, indien het bewezen kon worden dat do Normandi�rs ten tijde van Willem den Veroveraar staartpruiken gedragen hebben en dat Washington tegen de Engelschen onder koning Richard in Palestina gevochten heeft, een aardig sommetje aan den Hoogen Raad van Adel zouden willen betalen. Tegenwoordig toch ver- keoren zij met do aanzienlijkston des lands en ontvangen op hunne par- tijen alleen den hoogsten adel en do �lite van de voorname en de di- plomatieke wereld, gelijk men eiken dag in de nieuwsbladen kan lezen. Want ofschoon de Nowcomes eene genealogie van dien Raad hebben weten te \'krijgen, die opgenomen is in Rudge\'s Adel van Groot-livitan- nii; en waarin bewezen wordt, dat de Newcome in Cromwoll\'s leger en de Newcome, die tot de zes laatsten behoorde, welke op last van ko- ningin Maria om hunne protestantsche gevoelens opgehangen werdon, voorvaderen van dit huis waren, waarvan een der leden zich in den slag van liosworth onderscheidde en de grondvester, die aan de zijde van koning llarold bij liastings gedood werd, barbier en te gelijk chi- rurgijii van koning �duard den Relijder was geweest, zoo houd ik het er toch voor, onder ons gezegd, dat Sir Rrian Newcomo, van New- come, geen woord van de gansche geschiedenis gelooft, evenmin als iemand anders ter wereld, ofschoon meer dan ��n zijner kinderen met voornamen uit don Saksischcn tijd versierd is.



		12		De Ncwcomes.

		Zou Thomas Newcome inderdaad een vondeling zjjn geweest, een armhuisjongen uit liet dorp, dat nu eene groote fabriekstad is geworden en zijn naam draagt? Dat geruclit werd tijdens de laatste verkiezingen uitgestrooid, toen Sir Urian als eandidaat der conservatieven in dat district optrad. Do heer Yapp, de eandidaat der ultra-liberalen, liet zelfs overal in do stad eeno afbeelding van het vroegere armhuis aan- plakken als eene voorstelling van de geboorteplaats der Newcomes, met plakkaten daarnaast, waarbij de kiezers op ironische wijze werden aan- gespoord om te stemmen voor Newcome en de verbetering van het lot der armen, voor Newcome en betere reehtshedeeling, enz. Maar wie stoort zich aan zulke lasterlijke praatjes ? \'t Kan degenen, die het ge- luk hebben op de partijen van Lady Anna Newcome genoodigd te wor- den, zeer weinig schelen, of hare schoondochters haar stamboom hoog- stens tot grootvader den alderman kunnen opvoeren, dan wel of zij, door dien fabelachtigen barbier-wondheeler onder hare voorvaderen, aan de kin van Eduard, den koninklijken Belijder, hangen. Thomas Newcome, die in zijn dorpje wever was gew^reest, kwam met de beste getuigenissen omtrent zjjn eerlijkheid, braafheid en oprecht- heid te Londen, waar de lakenkoopers Gebroeders llobson hem in dienst namen. De firma werd later llobson en Newcome. en alleen reeds die omstandigheid is het kort begrip der geschiedenis van Thomas Newcome. Evenals Whittington on menig ander Londensch winkolknecht, begon hij arm en eindigde hij met zijn patroons dochter te trouwen en sheriff en alderman der hoofdstad te worden. \'t Was echter pas in tweede huwelijk, dat hij zich met do rijke, vrome en godzalige Sophia Alethea llobson verbond (godzalig was de eeretitel. welke men in die dagen aan sommigen toekende, die als voorbeeldige Christenen te boek stonden), � eeno vrouw, die, hoewel veel ouder dan Newcome, het geluk had hom een aantal jaren te over- leven. Haar huis te Clapham was langen tijd de verzamelplaats van de uitstekendsto leden der godsdienstige kringen. De welsprekendste do- min�s, de begaafdste zendelingen, de belangwekkendste bekeerlingen uit ver afgelegene eilanden vond men aan haar rijk voorzienen disch, die onder de voortbrengselen van hare heerlijke tuinen zwoegde De hemel zegende werkelijk die gaarden met overvloed, gelijk verscheidene eerwaarde heeron aanmerkten, want in geheel Engeland zou men geen schilderachtiger druiven, perziken of ananassen aangetroffen hebben. De beroemde domin� Whitfield zelf had haar gedoopt, on men zeide alge- meen in de City, zooals ook door hare vrienden bevestigd werd, dat hare beide v��rnamen, Sophia en Alethea, twee Grioksche woorden waren, die wijsheid on waarheid beteekenden. Van haar zelve, hare villa en hare tuinen is thans niets meer overgebleven; maar het Sophia Terras, de Hooge en de Lage Alethea Straat, het Hobsons Plein, enz., getuigen op eiken driemaandelijkschcn vervaldag der huren, dat do door deze god- zalige dame gewijde grond nog altijd rijke vruchten voor hare nakome- lingen afwerpt. Wij loopen ons onderwerp echter te ver vooruit Toen Thomas eenigen tijd te Londen had doorgebracht, verliet hij de firma llobson, daar hij gelegenheid zag om. hoewel natuurlijk op veel kleiner schaal, voor eigen rekening zaken te doen. En nauwelijks ging het met die zaken goed, of hij begaf zich als oen braaf man naar het Noorden, waar hij een meisje had achtergelaten, dat hij beloofd had te zullen trouwen. Dat, wat een onberaden stap scheen (.want zjjne vrouw bracht hem niets anders ten huwelijk dan een bleek gezichtje, \'tgeen van \'t lange



		I 14 De Newcomes.

		eerwaarden Athanasius O\'Grady, Uien merkwaardigen bekeerling van liet roomsehe geloof, die, hoewel zjj altijd met elkander krakeelden, ja elkander liet beentje poogden te lichten, echter eenstemmig waren in hunne liefde voor juffer Hobson en hunne vrees en afkeer voor dien wereldschen Newcome. Doch wij kunnen al die oneenigheden en aar- digheden, al die praatjes en al dat geklap met stilzwijgen voorbijgaan. Even dapper als hij eene vrouw zonder oen penning gehuwd, even on- verschrokken als hij de armoede overwonnen en een ruim bestaan ver- overd had, oven manmoedig ging hij er nu weder op los en won hij den grooten prjjs met een fortuin van \'250,000 pond sterling. En elk van zijn oude vrienden en elke eerlijke kerel, die gaarne ziet dat schranderheid, eerlijkheid en volharding hun loon krijgen, verheugde zich over zijn voorspoed en zeido: «Newcome, mijn vriend" (of, als zij oude bekenden van do beurs waren en op een gemeenzanien voet stonden. «Newcome, ouwe jongen), ik wensch u van harte geluk." Natuurlijk had mijnheer Newcome nu lid van het Parlement kunnen worden: natuurlijk had hij zich v��r \'t einde zijns levens tot baronet kunnen laten verheifen; doch hij deinsde terug voor eerambten op staat- kundig gebied en voor de bloedige hand. welke de baronets in hun wapen ontvangen. »\'t Zou niet goed gaan," zoide hij met een gezond \' verstand : »de klanten, die wij onder de Kwakers hebben, zouden het j niet goedkeuren." Zijne vrouw hechtte niet de minste waarde aan den I titel van Lady Newcome. De grooto firma Gebroeders Hobson en New- ; come te besturen ; voor de belangen van den negerslaaf te waken ; den \| in duisternis gezeten Mottentot een begrip van de waarheid te geven; Joden. Turken, Ongeloovigen en Papisten te bekeeren: den onverschil- ligen en dikwijls godlasterenden zeeman op te wekken: de waschvrouw op het pad der deugd te brengen: aan hot hoofd der weldadige inrich- I tingen van hare sekte te staan en duizend weldaden, waarvan niemand kennis droeg, in \'t geheim te bewijzen; bergen van brieven te beant- woorden: ontelbare domino\'s te onderhouden en hunne vruchtbare vrou- wen onophoudelijk van luiermanden te voorzien: dagelijks uren lang predikanten te hooren dreunen en na een drukken dag geduldig op hare knie�n te liggen luisteren naar de zegensprekingen van de bloemrijke kanselredenaars, � dit waren de dingen, welke deze vrouw te ver- richten had en bijna tachtig jaar lang onverdroten volhield. Zij was heerschzuchtig, maar verdiende te heersenen; zij eischte veel, maar deed zelve haar plicht; zij was streng maar mild, en even onvermoeid in geven als in werken; doch in ��n geval was zij ongezind tot vergeven, namelijk in het geval van het knaapje, dat zich in het hooi had ge- wenteld, en dat zjj aanvankelijk oprecht en innig had liefgehad. De hoer Thomas Newcome, do vader der tweelingzonen van zijne vrouw, de jongste compagnon van het huis Gebroeders Hobson en Co., bleef\' verscheidene jaren na het winnen van den grooten prijs, waarmede zijne vrienden hem zoo hartelijk geluk hadden gewenscht, in loven. Maar desniettemin werd hij niets meer dan de jongste compagnon der firma. Zijne vrouw was directrice op het kantoor in Threadneedle Street ; en in huis, en do geestelijke heeren vielen in hunne gebeden den\' hemel langen tijd lastig ton behoeve van die godvruchtige vrouw, v��rdat zij er aan dachten om eenigen zegen voor haar man af te smeeken. De tuiniers tikten hun hoed voor hem aan en de kantoorbedienden brachten I hem de boeken, docli zij vroegen haar en niet hem om orders. Ik ge- loof, dat de bedestonden hem eindelijk begonnen te vervelen; hij geeuwde als hij van het lijden dor negers hoorde, en hij wenschte dat de be-



		16 Be Newcomes.

		den op het hoofd, en in hot omgekeordo geval (dat zich nog al dikwijls voordeed) beknorden zij hem. Sara, de tante of\' min, zou het bestorven zijn, indien zij vele jaren in dat versuffende Eden had moeten doorbrengen. Zij kon het denk- : beeld niet verdragen, dat zij scheiden zou van het kind, hetgeen hare i meesteres en nicht aan hare zorgen had toevertrouwd, want de beide vrouwen hadden in dezelfde kamer bjj Newcome gewerkt en elkander altijd liefgehad, toen Susanna do vrouw van een koopman en Sara hare i dienstbode werd. In het prachtige nieuwe huis was zij niets anders dan de min van den jongen heer Tommy. De trouwe ziel had nooit hare bloedverwantschap met de moeder van het knaapje kenbaar gemaakt, en, om de waarheid te zeggen, had mijnheer Newcome zijn nieuwe gezin daar ook niet van ingelicht. De huishoudster maakte haar voor eeno Erastiaansche uit, en de «fijne" kamenier van mevrouw Newcome bracht de beschuldiging tegen haar in, dat zjj tegen Tommy van too- verhoksen gesproken had en er zelvo aan geloofde. De kamenier was natuurlijk in het geheim getrouwd met den bottelier; maar de neger- lakei vervolgde Sara met zijn oplettendheden on werd daarin zelfs aan- gemoedigd door zijne meesteres, die het voornemen koesterde hem als zendeling naar den Niger af t\') vaardigen. Sara betoonde en beoefende heel wat liefde, trouw en standvastigheid gedurende de jaren die zij op de Hermitage doorbracht, totdat Tommy naar school ging. Haar mees- ter had met veel aandrang en boden, en met een onstuimig beroep op de genegenheid, welke zijn eerste vrouw haar had toegedragen, haar ge- smeekt dat zij bij hem zou blijven, en Tommy\'s gehechtheid aan haar en de onschuldige lief koozingen die zij van hem ontving, en de moeilijk- heden waarin hij telkens geraakte, en het gehuil dat hij aanhief over de psalmen en lessen uit den catechismus die hij moest loeren (onder de leiding van zijn gouverneur, domino T. Clack, van het Highbury College, die in last had de roede niet te sparen en den jongen niet te bederven), al deze redenen bij elkander bewogen Sara bij haar jongen meester te blijven, tot tijd en wijle hij naar school zou worden ge- zonden. In den tusschentijd was er eene gebeurtenis van bijna ongeloofelijk gewicht, een wonder, een zegen, eene zielsverkwikking op de Hermitage voorgevallen. Een tweetal jaren na mevrouw Newcome\'s huwelijk, toen die dame drie en veertig jaar was, verschenen er niet minder dan twee cherubijntjes te gelijk in het paradijs te Clapham, � de tweelingen Hobson Newcome en liriari Newcome, die nldus naar hun oom en groot- vader genoemd werden, wier naam en rang zij bestemd waren in stand te houden. Nu bestond er geene reden meer, waarom de kleine Newcome niet naar school zou gaan. De oude heer llobson en zijn broeder had- den hun opvoeding op die Grauwebroedersschool ontvangen van welke wij reeds in vroegere werken gesproken hebben; en dus ging Thomas Newcome naar de Grauwebroeders en verruilde � o goden, met welk eene vreugde! � de heerlijkheden van Clapham met de eenvoudige, hoewel overvloedige tafel der school; zonder den minsten tegenzin poetste hij de schoenen van zijn meester totdat hij in waardigheid opklom en de tijd kwam dat hij zelf een jonger leerling onder zich had. Hij bleef uit school weg en ontving er do straf voor ; hij ruilde een blauw oog aan toonder, togen een bloedneus, op zicht getrokken, met kame- raden wie hij den volgenden dag weer do hand gaf. Hij speelde cricket, blindemannetje, schuilhoekje en kaatsen, naar den eisch van het seizoen, en propte zich zelven en zijne vrienden met taartjes op, wanneer hij



		Hoe kolonel Newcome sijne wilde haver uitzaaide. 17

		gold had, en dat had hij altijd in overvloed. Ik heb zijn naam inge- sneden gezien op de poort waar de Getabberde Scholieren doorgaan: doch hij was lang v��r mijn tijd op de school geweest, en \'t was zijn zoon, die mij, toen wjj beiden knapen waren, onder de regeering van George IV, dien ingokerfden naam toonde. Het schoolleven was voor Tommy Newcome zoo genoeglijk, dat hjj met de vacantie liever niet naar huis ging ; en hij had dan ook zijne weerspannigheid en wildheid, door guitenstrekon en het breken van rui- ten, door zijne twee kleine broertjes met het kinderwagentje omver te I smijten (van welke ondeugende en onbesuisde handeling de neus van den tegenwoordigen baronet nog tot op den huidigen dag de sporen draagt), door in slaap te vallen onder de preeken. en domino\'s met on- verschoonljjke lichtzinnigheid te bejegenen, zich het welverdiende mis- noegen zijner stiefmoeder op den hals gehaald, met en benevens een aantal straffen in zijn tegenwoordig leven, om niet te spreken van de toekomstige en vrij wat langduriger straffen, welke de waardige dame niet naliet hem onder hot oog te brengen, dat hij onfeilbaar beloopen zou. Wel is waar diende zijn vader, op aansporing van mevrouw Xewcome, hem eene kastijding toe voor het omwerpen van het wagentje met zijne broertjes ; doch spoedig daarna, toen hij verzocht werd die afstraffing wegens een andore overtreding te herhalen, weigerde hjj ronduit daar- aan te voldoen, hetgeen hij bevestigde met eene zondige, wereldsche uitdrukking, over welke iedere fijne dame terecht ontzet mocht staan. Letterlijk zeide hij, dat hij verd� mocht zijn als hij den jongen nog meer sloeg, want dat hij slaag genoeg op school kreeg, een oordeel waarmede de jonge heer Tommy ton volle instemde. Zijne stiefmoeder was echter een onversaagde vrouw, die zich niet door zulke gemoene taal van hare plannen, om den knaap te verbete- ren, liet afbrengen ; on eens, toen de heer Newcome voor zaken naar j de stad was en Tommy zich als gewoonlijk ondeugend gedroeg, ontbood j zij don stemmigen bottelier en den zwarten lakei (met wiens broederen zij een innig medelijden had wegens do zweepslagen die zij kregen) en felastte hun, den jeugdigen boosdoener gezamenlijk te kastijden. Doch ij schopte den bottelier zoo verwoed togen de schenen, dat het bloed er uit vloeide en die stemmige en overvoerde huurling dagen lang \| moest hinken en pijn lijden ; en daarop eene karaf grijpende, zwoer hij, i dat hij er de leelijke tronie van den moriaan mede kerven zou, ja, \| dreigde hij zelfs dat voorwerp naar mevrouw Newcome\'s eigen hoofd te zullen smijten, eer hij zich aan de straf onderwierp, die zij wilde dat ; hare bedienden aan hem zouden voltrekken. Het kwam dien avond tusschen den heer Newcome, toen hij uit de stad terugkeerde en het gebeurde van dien ochtend vernam, en zijne ¹ vrouw tot hooge woorden. Het is te vreezen dat hij nog meer vloekte, welke overijlde uitdrukkingen hier niet behoeven vermeld te worden. Doch in ieder goval liet hij zich nu als heer des huizes gelden, en zwoer ! hij, dat, als een bediende eene hand naar het kind durfde uitsteken, hij hem eerst zou afranselen en daarna wegjagen. In bittero bewoordingen i gaf hij zijne spijt te kennen, dat hij eene vrouw had getrouwd, die haar ] man niet wilde gehoorzamen, en dat hij ooit den voet in een huis ge- I zet had waar men hem geen meester liet. Do hulp van vrienden werd m- geroepen, en door de tusschenkomst en de smeekingen der domino\'s van Clapham, van welke sommigen vaste tafelgasten op de Hermitage waren, kwam het zoo ver, dat deze huiselijke twist werd bijgelegd. Het gezond i verstand van mevrouw Newcome, die, hoewel heerschzuchtig, niet

		DE NEWCOMES. I. S



		DE N E WC OMES



		RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT

		A06000003163734B

		0316 3734



		De Neiccomes.
		18

		kwaad van hart was en. hoe onberispelijk ook, toch somtijds wel wilde bekennen dat zij ongelijk had gehad, bewoog haar ora zich althans tij- delijk te onderwerpen aan den man, dien zij aan het hoofd van haar huis had geplaatst en dien zij � het moet erkend worden � beloofd had te zullen liefhebben en ecren. Toen Tommy de scharlakonkoorts kreeg, welke bedroevende gebeurtenis kort na het evengemelde krakeel\' plaats vond, had zijne min Sara niet teerder, oplettender en liefderijker voor hem kunnen zijn dan zijne stiefmoeder zich betoonde. Zij paste hem gedurende zijne gansche ziekte op, liet hem zijn eten en zjjne me- dicjjnen door geen andere hand dan de hare toedienen, wasikte een gansenen nacht bij hem toen hij in koortsen lag en deed geen enkel verwijt aan haar man (die met haar waakte) toen de tweelingen ook de ziekte kregen (waarvan wij niet behoeven te zeggen dat zjj gelukkig herstelden); en dit alles hoewel de jonge Tommy, die haar in zijn ijlen voor Sara aanzag, haar zijne lieve dikke Sally noemde (terwijl geen boonenstaak magerder kon zijn dan mevrouw Newcome) en haar in dien koortsigen toestand in haar gezicht uitschold, haar eene meerkat en een oude femelaarster noemde, en toen weder, zijn eerste opvatting vergetende, zich in zijn bedje oprichtte met de verklaring, dat hij zijne kleederen zou aantrekken om naar Sally te gaan. Sally echter zat op dit oogenblik in haar huis in een der noordelijke graafschappen, waar zij van een ruim jaargeld leefde, dat de heer N\'ewcome haar had toe- gelegd, en \'tgeen zijn zoon en na dezen diens zoon. in weerwil van alle tegenspoeden en bezwaren, altijd zorgden te betalen. Zonder twijfel hadden de gedachten van den knaap zich gedurende zijn eenzame en onaangename vacanti�n meermalen bozig gehouden met datgeen, waarmede hjj in zijn ijlenden toestand dreigde. Ken jaar later liep hij werkelijk weg, niet uit de school, maar uit zijn huis, en verscheen hij op zekeren morgen doodmoe en uitgehongerd in Sara\'s huisje, tweehonderd mijlen ver van Clapham. Sara nam den kleinen verloren zoon op, slachtte het genieste kalf voor hem, wiesch hem on- der tallooze kussen en tranen, en legde hem te bed, om uit te slapen. Uit die sluimering werd hij gewekt door de komst van zjjn vader, die door de inspraak van zijn hart en den bijstand van het schrander inzicht van mevrouw Newcome, dadelijk begrepen had, waarheen de jonge vluchteling de wijk zou hebben genomen. De arme vader kwam met de karwats in de hand, want hjj kende geen ander middel om zijn gezag te handhaven, en tallooze malen had zjjn eigen vader, de oude wever, aan wien hjj nog altijd met liefde en eerbied gedachtig was, hem over zjjne knie gelegd en afgerost. Toon Tommy, uit een zoeten slaap en een aangenamen droom van allerlei spelen met zjjne kameraden opge wekt, zijn vader met dat strafwerktuig in do hand zag binnenkomen, toen hij hem de bevende en schreiende Sara de kamer uit zag duwen, waarna hjj de deur achter haar sloot, toen wist hjj wat hem te wach- ten stond, en uit zjjn bed opstaande onderging hij zjjne straf zonder feluid te geven Vi aarschijnljjk leed de vader daarbij meer dan het ind, want toen do executie afgeloopen was, strekte het kereltje, nog krimpende van de pijn, zijn handje uit en zei: »Van u kan ik het verdragen, vader!" Bij die woorden werd zijn gelaat gloeiend rood en schoten zjjn oogen voor \'t eerst vol tranen; en daarop barstte ook de vader in schreien uit, omhelsde en kuste don knaap en bad en bezwoer hem dat hjj toch niet meer weerbarstig zou zjjn. waarna hjj de karwats wegwierp en een eed deed, dat hjj. wat er ook mocht gebeuren, hem nimmermeer slaan zou. Die strafoefening baande den weg tot eene



		Be Xewcomes.
		20


		ten. Zijn professor, een man die niet streng voor zjjne leerlingen was, woonde te Iilaekhcath, en niet ver van daar, aan don weg naar W00I- wich, woonde de kleine ehevalier do lilois. in wiens huis do jonkman veel liever zijne lessen nam dan onder het dak van den professor. Want het geval wilde, dat de kleine ehevalier de lilois twee mooie jonge dochters had, met welke hij gelijk duizenden andere Frausche edellieden, in dien tjjd van revolutie on emigratie, do wijk uit zijn vader- land had genomen. Hij was oen jonger zoon uit eeno zeer oude fami- lie, en zjjn broeder, do markies de lilois, had evenzeer de vlucht ge- nomen als hij, doeli bevond zich bij liet leger dor prinsen aan den Rijn of bij zijn gebannen vorst te Mittau. De ehevalier had de oorlogen van Frederik den (iroote medegemaakt, en wie was beter geschikt dan hij, om aan den jongen Xewcome do Fransche taal en de krijgskunst te onderwjjzen ? Het was verbazend met welk een ijver hij zijne studi�n vervolgde Madcmoiselle L�onore, de dochter van den ehevalier, zotte hare kleine kostwinning ongestoord in dezelfde kamer voort, waar haar vader met zjjn leerling zat. Zij schilderde �tui\'s voor kaartjes, zij pijnde zich af aan borduurwerk, zij stond elk oogenblik gereed om haar brein of hare vingors op iedere wijze te gebruiken, die eenigo shillings kon toevoegen aan het sobere inkomen, waarvan het uitgeweken gezin in die dagen van tegenspoed; loven moest Vermoedelijk koesterde haar vader niet de minste bezorgdheid te haren aanzien, daar zij verloofd was aan den graaf f\'lorac, ook een uitgewekene en eon dapper ol�icier gelijk de ehevalier, die nog een jaar jonger was dan do graaf, welke thans te Londen les gaf op de viool. Des zondags wandelde hij somtijds met het instrument in de hand naar IJlackheath en maakte het hof aan zijne jeugdige verloofde, terwijl hij met zijn ouden wapenbroeder over do geluk - kige dagen van woloor praatte. Tom Neweome nam des zondags geen les in het Franaoh, maar bracht dien dag meestal te Clapham door, waar hij, zonderling genoeg, nooit een woord van mademoisolle de lilois repte. Wat heeft men te wachten wanneer twee jongelieden van achttien jaar, die er niet onooglijk uitzien en van een levendig gestel zijn, die een ongekunstelden en harteljjken aard bezitten, die alleen staan op de wereld of door geene elders geplaatste genegenheid gebonden worden, elkander dagelijks bij de Fransche dictionnaires, borduurramen, of kortom wat men maar wil. ontmoeten ? \' Zoftder tegenspraak was mademoisolle L�onore volmaakt i/inn �lev�e en zoo Jjercidwillig als.\'©ener jonge Fran- c,aiso past om den man te aanvaardon, dien haar vader voor haar ge-\' kozen had; doch terwijl de bejaarde monsieur do Florac te Londen stond to vedelen, was die knappe en jonge Tom Neweome altijd te Jiluekheath Om kort te gaan, Tom verklaarde zijne liefde en had L�onore op staanden voet willen trouwen, als zij maar met hem had willen medogaan naar hot kleine roonische kerkje to Woohvieh. Waarom zouden zij niet to zamen naar Indi� oversteken en voor altijd geluk- kig zijn? Lat onschuldige minnarijtje had misschien reeds maanden lang ge- duurd, toen het ontdekt werd door mevrouw Xewcome, aan wier scher- pen bril niets kon ontsnappen. Zij reed nameljjk eens naar Blackheath en meldde zich bij den professor aan, onder wiens leiding Tom ge- plaatst was. Tom was uit, om les in Fransch 011 teekenon bij monsieur de lilois to nomen. Daar volgde hom zijne stiefmoeder, en zij vond er hem ook met dien onderwijzer, over zijne boeken en fortiftcatieplannen gebogen. Mademoisolle zat met hare kaartjes-�tui\'s ook in de kamer,



		24 Be Newcomes.

		den soliepter van zijn wettigen vorst terugkeerde, heeft het ook weder den adel aangenomen, die zijn doorluchtig geslacht in de ballingschap was gevolgd. Wij zijn echter gelukkiger dan onze lotgenooten geweest , en hebben Zijne Majesteit kunnen voorafgaan. Daar monsieur de Florac verderen tegenstand als ijdel beschouwde en misschien betooverd was door den glans van het genie dat de orde herstelde, Europa onderwierp en Frankrijk wist to besturen, verzoende hij zich niet den overwinnaar van Marengo en Austorlitz en kreeg eene betrekking aan het hof des keizers, j Deze onderwerping, die aanvankelijk als ontrouw was beschouwd, werd mjjn gemaal iater vergeven. Wat hij gedurende do honderd da- gen heeft geleden, heeft zijne gehechtheid aan clengeen, die keizer was, door de vingers doen zien. Mijn geniaal is nu oen oud man. Hij I had den noodlottigen veldtocht in Rusland als een der kamerheeren van Napoleon medegemaakt. Hij leeft thans afgezonderd van de wereld en wijdt zijn aandacht aan zijne zwakke gezondheid, zijn gezin en J den hemel. Ik heb den tijd niet vergeten, die aan de dagen voorafging, toen ik, ; volgens het door mijn vader gegeven woord, do echtgonoote van mon- j sieur de Florac werd Nu on dan heb ik iets van uwe lotgevallen ge- hoord. Een mijner bloedverwanten, monsieur do F., die in Engelseh- \' Indi� dienst had genomen, heeft mij medegedeeld, dat gjj nog op zoer jeugdigen leeftijd te Argum en Bhurtporo lauweren hadt gewonnen en ! bij Laswari er ternauwernood het loven afbracht. Ik heb uwe tochten op de kaart gevolgd, mijnheer, en aldus aan uwe zegepralen en uw roem deelgenomen. Ach, ik ben niet zoo koel, dat mijn hart niet ge- beefd zou hebben voor de gevaren die u bedreigden, � niet zoo oud, \' dat ik mij den jonkman niet zou herinneren, die van den volgeling van Frodei�k den Groote de eerste beginselen der krijgskunst leerde. Doch uw edelmoedigheid, uw oprechtheid, uw moed. die bezat gij van u zelven. Niemand behoefde u die hoedanigheid bij te brengen, met welke de goede God u roods toegerust had. Mijn brave vader is sedert I vele jaren dood, maar ook hem was het v��r zijn einde nog vergund Frankrijk weder te zien. Ik heb uit do Eugolschc bladen niet alleen vernomen, dat gij getrouwd zijt, maar ook dat gij een zoon hebt. Sta mij toe, dat ik aan uwe vrouw en aan uw kind de bijgaande herinneringen aan een oude vriend- schap zende. Ik heb gezien, dat mevrouw Newcome weduwe is gewor- den, en dat spijt mij niet. Ik hoop, mijn vriend, dat er tusschen u en uwe vrouw dat \'verschil van leeftijd niet zal hebben bestaan, dat ik wel bij andere huwelijken waargenomen heb. Ik bid den goeden God dat hij uw echtvorbintenis zegene. Ik houd. u altijd in herinnering. Ter- wijl ik dit schrijf, staat hei verledene mij weder voor den geest. Ik zie een braaf jonkman met eene zachte stem en bruine oogen voor mij. Ik zie weder de Theems on de liefelijke velden van Hlackheath. Dan luister en bid ik weder aan de deur mijner kamer, wanneer mijn vader met u in het kleine studeervertrek spreekt. Ik staar uit mijn venster en ik zie u vertrekken. Mijne zonen zjjn tot mannen opgegroeid; do oen is onder dienst, de ander hoeft den geestelijken stand gekozen, en mijne dochter is zelve reeds moeder. Ik herinner mij, dat hot heden uw geboortedag is, en I ik heb hot mij tot een feestje gemaakt dien te vieron � na hoeveel I jaren van afzijn on stilzwijgen! Comtesse DE FLORAC, n�c i.. be dlois.



		Het brievenkistje van kolonel Newcome. 25

		111. Waarde thomas, Do heer Sncid, suporcarga van den Ramchunder, heeft ons gisteren uw brief ter hand gesteld, en heden heb ik 3323 pond (i sh. en 8 d. Consols gekocht, op onzen gemeenschappelijken naam (H. en li. New- come), voor uw kleinen jongen. De lieer Sneid spreekt zeer gunstig over hein en heeft hem tweo dagen geleden in den besten welstand ten huize van zijne tante, jufvrouw Iloneyman, gebracht. Wij hebben, volgens uwe begeerte. 200 pond ter beschikking van die dame gesteld. Lady Anna is opgetogen over het geschenk, dat zij gisteren ontving, en zegt dat die witte shawl veel te mooi is. Mijne moeder is ook ten hoogste ingenomen met den haren en heeft vandaag een pak boeken, traktaatjes enz. , voor de vatbaarheid van uw zoontje berekend, met de diligence van Hrighton naar hom opgezonden Zij heeft laatstelijk nog van domino T. Sweatenham, die uit Indi� terugkwam, liet een en an- dor omtrent u vernomen. Hij sprak van uwe vriendelijkheid on van de gastvrije wijze waarop gij hnm in uw huis ontvangen hebt, on maakte daarvan nog dien zelfden namiddag op eeno zeer gepaste wijze melding in zijn dankgebed na den maaltijd. Mijne moedor zal zeker uw zoontje wel op do Hermitage noodigen, en wanneer wij eenmaal op ons zelven wonen, zal het ook Anna. en mij zeer aangenaam zijn hom te ont- vangen. Geheel de uwe, li. NEWCOME. Aan majoor Newcomo. IV. Hooggeachte kolonel, Indien ik uw edel hart niet kende en niet wist welke overvloedige middelen do hemel u geschonken heeft om aan do inspraak van dat hart te voldoen, ja indien ik niet overtuigd ware dat het onbeduidende sommetje, hetgeen ik noodig heb, mij voorgoed bovon alle bezwaren des levens zal verheffen on zonder feil binnen zes maanden zal terug- betaald worden, dan zou ik, geloof mij vrij, nooit den stouten stap gewaagd hebben, waartoe onze vriendschap (hoewel die tot dusverre slechts schriftelijk onderhouden is), onze familiebetrekking en uw alge- meen bekende voorkomendheid mij den moed hebben gegeven. Daar hot sierlijke en goed ingerichte kerkje in Denmark Street op May Fair, doorgaans Lady Whittlcsea"s Kapel genoemd, te koop is ge- komen, heb ik besloten al wat ik bezit to besteden om er eigenaar van te worden, en daardoor, naar ik hoop, den grond te leggen tot een goed inkomen voor mij en mijne brave zuster. Hoe onzeker is toch een inkomen uit het kamorsverhuren to lirighton ? De zeeman, die daar j voor die rotsen op do golven dobbert, is evenmin zeker van stroom en wind, de visscher is evenmin zeker dat zijn met zorg uitgezet net de visschen zal verschalken, als do vorhuurster te Brighton het is (zelvo misschien in overvloed groot gebracht en aan weelde gewoon), dat zij eenigo der gaston, die bijgeval de stad bezoeken to huisvesten zal krijgen. Wel komen zjj den eenen dag in zwermen opzetten, maar waar zijn zij den volgenden dag gebleven? Maanden achtereen was do eerste verdieping bij mijne zuster eeno woestijn, totdat dio betrokken werd



		26 De Neiocomes.

		door uw juweel van een zoontje, mijn neefje en leerling. Clive is alles wat een vader, een oom (die hem als een vader liefheeft), een leeraar, een onderwijzer zou kunnen hegeeren. Hij behoort niet tot die vroegrijpe kinderen, wier geprezene talenten met de jongelingsjaren verdwijnen; ik moet ronduit verklaren, dat hij in de klassieke en wiskunstige stu- di�n aan verscheidene kinderen van jonger leeftijd niet vooruit is: maar hij is door en door gezond, en hij is oprecht en opgeruimd, hetgeen hem in zjjn verder leven waarschijnljjk van niet minder voordeel zal zijn dan het as in pransriili of de pons asinorum Maar, over mijn aardig vriendje en leerling uitweidende, zou ik het onderwerp van mijn brief vergeten, namelijk den aankoop van de kapel waarvan ik gewag maakte, en de hoop, ja de zekerheid van voorspoed � indien iets op liet ondermaansche zeker is � welke die aankoop belooft. Een hulppredikerschap staat toch gelijk met hongerlijden. In- dien wij het in de hermieten van den ouden tijd afkeuren, dat zij hun leven nutteloos in wildernissen verspilden, wat moeten wjj dan zeggen van een hermiot in een protestantsch land en een zoogenaamd beschaaf- den tijd. die zijn hoofd in eene woestjjn van Yoikshire verbergt of zijne vermoedeljjk goede talenten in de veenstreken van Lincolnshire begraaft? Gij zult vragen of ik genie bezit, of ik begaafd ben met die welspre- kendheid die noodig is om te schokken en te vertroosten, om de vadsi- fen wakker te schudden, om den zondaars schrik aan te jagen, om de cvreesden op te beuren en te overtuigen, om do blinden, die in het donker rondtaston, te leiden, om de spotters te beschamen ? Ja. mijn geweten getuigt het, honderden getuigschriften van predikanten van druk bezochte kerken en van hooggeschatte prelaten bevestigen het, dat ik met die gaven toegerust ben Eene stem jn mjjn binnenste roept mij toe: »Ga vut tot den goeden strijd Charles Honeyman; wisch de tra- non van den berouwhebbenden zondaar weg: stort don misdadiger, die den dood te genioet gaat, hoop in \'t hart; ooezem den broeder, die op het schrikwekkende sterfbed ligt, moed in, en vel den ongeloovige met do lans der waarheid en het schild der rede ter aarde." Uit een geldelijk oogpunt vertrouw ik, ja de berekeningen zijn zoo overtuigend als een algebra�sche vergelijking, dat ik, als predikant van Lady Whittlesea\'s Kapel, niet minder dan duizend pond \'s jaars zal ontvangen. Door zulk eene som zal ik met overleg (want welke som is zonder overleg toereikend?) in staat zijn ruimschoots in mijne behoeften te voorzien, mjjne verplichtingen jegens u en mijne zuster en eenigo andere schuldeisehers � die, helaas! niet op u gelijken � te kwijten, en mijne zuster eene woning te verschaffen, harer meer waardig dan het huis dat zij nu bewoont en op den wenk van eiken doortrek- kenden vreemdeling als het ware ontruimen moet! Mijne zuster is niet afkeerig van mijn plan, waarmede eenige veran- deringen verbonden zijn, die ik nog niet aan haar oordeel onderworpen hob, daar ik wensch dat zij eerst door u goedgekeurd worden. Ik ben voornemens uit de opbrengst der Whittlesea Kapel \'200 pond \'s jaars, §er vierendeeljaars te betalen, aan mijne zuster uit te keeren. Door eze bijdrage en haar eigen vermogen, dat zij beter bijeengehouden heeft dan haar ongelukkige en te goedgeloovige broeder het zijne (want als ik een guinje bezat, was een verhaal van lijden en rampspoed voldoende om die tot een halven souverein te doen versmelten), zal zij in staat zijn op een voet te leven, zooals aan haar vaders dochter past. Wanneer mijne zuster aldus met die bijdrage gesteund is, zou ik wel in overweging willen geven, onzen lieven Clive aan dat vrouwenbestuur



		28 Be Netvcomes.

		dat gij hom gaarne in allo opzichten van dienst zoudt zijn, en hij voegt j er bij, dat hij dat gold volstrekt noodig heeft om zijn fortuin te maken. Maar het is ongelukkig ; Charles staat altijd op het punt om zijn for- tuin te maken en nooit komt er iets van. De school, die hij overnam \' en waarvoor gij en ik den koopprijs betaald hebben, nam niet op. en na het eorsto halfjaar waren er geen andere leerlingen meer dan twee i arme kleine kroesharige mulatten, wier vader op het eiland St. Chris- toffel in de gevangenis zat on die ik, terwijl de mannen van hot recht den boedol beredderden en Charles naar Frankrijk do wijk genomen had, op mijn eigen bovenachterkamer gelogeerd heb, totdat onze lieve I kleine Clivo bjj ons kwam wonen. Daar Clivo nog te klein was voor eone grooto school, meende ik, dat hij niet beter kon doen dan voorloopig bij zijn oude tante to blijven, mot zijn oom Charles, die heel geleerd is, tot gouverneur. Ik wensehte, dat gij Charles eens op den kansel kondt hooron. Hij is welsprekender en brengt een dieper indruk teweeg dan eenig ander predikant in En- geland. Gij hebt roods ingeteokend op zjjno preeken, alsmede op zijne gedichten, die algemeen heet mooi gevonden worden. Toon hij van Calais terugkwam en van dio akelige advocaten en procureurs ontslagen was, meende ik, daar er op zijne gezondheid niet te roemen viel on hjj to zwak was om ergens eeno betrekking als hulp- prediker te aanvaarden, dat hjj niet beter kon doen dan Clive\'s gou- verneur to worden, en ik kwam dus met hom overeen, dat ik hem, van uw rjjkelijk kostgeld van 250 pond voor Clive, jaarlijks 100 pond zou uitkeeren, zoodat ik geloof, dat gij, wanneer gij do kosten voor Clive\'s onderhoud en kleeding in aanmerking noemt, wel tot de over- . tuiging zult komen, dat er voor mij niet voel overschiet. Charles spreekt telkens van zijne nieuwe kerk to Londen en belooft mij daarvan gouden bergen. Do goede jongen is zeer hartelijk on bouwt ; altijd kasteelen in do lucht, maar verlangt nu dat Clivo to Londen bij hem in huis zal komen. Dal mort echter niet gebeuren en ik wil er i niet van hooren. Charles is te goedhartig om een echt schoolmeester to zijn en de jonge hoor Clivo lacht hem uit. Pas kort geleden, nadat hij van zijne grootmama was teruggekomen (waarover ik u don 23sten der vorige maand mot do Burrampooter schroef), vond ik eeno teokening van mevrouw Newcome en van Charles daarbij, allebei met hun bril op den neus en sprekend gcljjkendo. Ik heb hot papier woggeborgen, maar j het is weder uit mijne lade weggenomen, [lij heeft mij en Anna ook uitgeteekend. Da teekenmeestor Speek moest er hartelijk om lachen en heeft de schets medegenomen; hij zegt, dat Clive een verwonderlijken aanleg voor het teokonen bezit. In plaats van Clive dus do volgende maand mot Charles naar Londen te laten gaan, waar mijn broeder zich volstrekt vestigen wil, zal ik den kleinen Clivo op school doen bij Dr. Timpany op de Marine Parade, waarvan ik do beste getuigenissen hoor; doch ik hoop, dat gij spoedig zult kunnen besluiten, hem naar eeno grootere school to zenden. Mijn vader zeido altijd, dat het de beste plaats voor jongens was, en ik heb een broeder aan wien mijne moeder de roede spaarde en dio ik dus vrees dat een bedorven kind is geworden. Hoogachtend verblijf ik, ge�erde kolonel, Uwe zeer dienstw. Dienares MARTHA HONKYMAN. Aan luitenant-kolonel Newcome, ridder der Had-orde.



		Het brievenkisfje van kolonel Newcome. 29

		Waarde Broeder, Ik haast mij om u kennis te geven van een gevallen slag, die, of- schoon naar den loop der natuur te voorzien, niet alloen in onze fa- milie, maar in do gelieele stad diepe smart veroorzaakt hoeft. Onze beminde en ge�erdo moeder, Sophia Alethea Newcome, is dezen mor- gen ten half vijf uur in don hoogon ouderdom van drie en tachtig ja- ren overleden. Na in den nacht van dinsdag op. woensdag, van den \'12den op den 18den, tot in den nacht met lezen en schrijven in haar boekvertrek te zijn bozig geweest en hare dienstboden, die zij nooit wilde dat op haar zouden wachten, te hebben weggezonden, evenals mijn broeder en diens vrouw, die gewoon zijn zich vroegtijdig te bed te begeven, draaide zij de lampen uit en nam eono kaars om zich naar hare slaapkamer te begeven; maar op het portaal moet zij gevallen zijn, want zij werd daar door do dienstmeiden gevonden, met het hoofd togen de balustrade leunende on pogingen doende om het bloed uit eeno wonde in haar voorhoofd to stelpen, die zij bekomen moet hebben door tegen een der steenen treden van do trap to slaan. Toon mevrouw Newcome gevonden werd was zij sprakeloos, doeh nog altijd bjj haar bewustzijn. Men bracht haar dus te bod en ontbood een dokter. Mijn broeder on Lady Anna, die zich naar hare kamer gespoed haddon, herkende zij on nam" de hand van elk; doch waarschijnlijk was er uit den schok van den val oene beroerte gevolgd, want zij bobben hare stem, behalve in holle geluiden, niet moor gehoord sedert den vorigen avond, toon zij hun haar zogen gaf en goedennachtwenschte. Aldus is dozo voortreffelijke en brave vrouw heengegaan, oene waarachtige christin, de liefderijkste vriendin van do armen en de behoeftigen, de hoofd- persone van dit grooto handelshuis on de beste en toedersto der moeders. De inhoud van haar testament is ons sedert lang bekend geweest Dat stuk was godagtoekend eene maand na den dood van onzen betreurden vader. Daar de nalatenschap van den heer Thomas Newcome geljjk- matig verdeeld was onder zijne drie zonen, gaat het fortuin van zijne tweede vrouw natuurlijk op haar eigen afstammelingen, mijn broeder Brian en mij zolven, over Kr moeten groote legaten uitgekeerd worden aan dienstboden en aan liefdadige en kerkelijke instellingen, van welke zij gedurende haar loven eene milde beschermster was. Ik betreur het, waarde broeder, dat u door rnjjne moeder geeno gedachtenis vermaakt is, daar zij in don laatston tijd dikwijls op zeer vriendschappelijke wijze over u sprak en op don dag toon zij stierf zelfs oen brief aan uw zoontje begonnen was, die onvoltooid op haro schrijftafel is gevonden. Mijn broeder zeide, dat zij nog dien zelfden dag onder het ontbijt gewezen had op een deel van Orme\'s Hindoslan, dat boek, zeide zij, dat den armen Tom zulk eeno dolle begeerte had doen opvatten om naar Indi� te gaan. Ik ben overtuigd, dat hot u genoegen zal doen deze teekenen van welwillende belangstelling te vernemen van iemand, die in den laatsten tijd meermalen zeide, dat zij voor u in uw jongen tijd veel achting had gekoesterd. Ik hob nu, onder de vele drukten welke dit droevige sterfgeval te- weegbrengt, geon tijd meer over dan om u te betuigen dat ik blijf Uw toegenegen Broeder 11. NEWCOME. Aan luitenant-Mond Newcome, enz.



		80
		Be Newcomes.


		VIERDE HOOFDSTUK. WAARIN �E SCHRIJVER EN DE HELD HUNNE KENNISMAKING HERNIEUWEN. Moesten wij do geschiedenis der jeugd niet alleen van den held van \' dit verhaal, maar van den vader van dien held in alle bijzonderheden uiteenzetten, er zou geen einde zijn aan die verslagen uit de kinderka- nier. De grootmoeder van een gentleman moge zich verlustigen in de herdenking van de guitenstreken en het vroegtijdige genie van haar lie- veling: maar geeft dit aan ons het recht om onze welwillende lezers met zijne kinderpraat te vervelen en het ge�erde publiek als een oud wijf te beschouwen ? Voor slechts een paar personen in do gansche wereld zijn do herinneringen uit iemands kindsheid belangrijk: voor de moe- \' der die hem verpleegde, voor het meisje of misschien het kind dat hem i naderhand liefheeft. Voor hem zei ven, hoe hot hem ook tegen- of mee- loope, wat zijn leeftijd zij, met welke ziekten, moeilijkheden, teleur- stollingen of fortuintjes hij te kampen hebbe, is de aanvang van zijn leven altijd een helderlichtend punt, en de verdrietelijkheden, genoe- gens en vriendschapsbanden uit zijne kindsche jaren blijven hem altijd bij en zijn hem dierbaar. Ik zal dus zoo vrij zijn, om uit do prille jeugd van mijnheer Clive Xewcome. van wiens historie ik de geschiedschrijver ben. alleen zooveel mede te deelen als noodig is om den sleutel tot I eenige eigenaardigheden van zijn karakter en tot zijne latere loopbaan aan de hand te doen. Ofschoon wij schoolkameraden waren, had ik in dien zetel der geleord- heid, waar wij elkander het eerst loerden kennen, slechts weinig om- gang met hem. Hij was zoo gelukkig, zes jaar jonger dan zijn tegen- woordige levensbeschrijver te zijn, en bij zulk een verschil van leeftijd tusschen schooljongens kan er geen sprake van een vertrouwelijken om- gang wezen. Een pas benoemd tweede luitenant staat op geen vertrou- welijkcr voet met don kommandeerenden generaal of een advocaat bij zijn eerste pleidooi mot den president van het gerechtshof, dan het \| knaapje in den langen kiel op de bank der kleintjes met den ngrooten" jongen, die al een buis draagt. Daar wij elkaar »van thuis" kenden, zooals wij op de kostschool zoiden, en onze famili�n eenigen omgang met elkander hadden gehad, achtto domino Charles Honeyman (de hoog- begaafde predikant van Lady Whittlesoa\'s Kapel in Denmark Street op May Fair) het doelmatig, toen hij het kereltje na de kerstvacantie van 18-2� op de Grauwebroedorsschool bracht, om hom met eene vleiende toespraak in mijn toezicht en bescherming aan te bevelen. Mijn oom, majoor I\'endennis, had een tijdlang eene plaats in het kerkje van dezen zoetvloeiende» en populairen prediker en bewonderde hem ton hoogste, zooals een aantal aanzienlijke lieden toenmaals deden, � eene bewon- dering die ik in nijjne vroegere jaren deelde, doch die later door een rijper oordeel getemperd is. Domino Honeyman deelde mij op een toon van don diopsten eerbied mede, dat de vader van zijn neefje, kolonel Thomas Newcomo, ridder van do Bad-orde, een dapper en geacht officier in het JJongaalsche leger der Oost Indische Compagnie was, en dat de ooms van het knaapje, de half broeders van den kolonel, de hoofden van hot voornamo bankiers- huis Gebroeders Hobson en Xewcome waren, namelijk de weledelge- boren heer Hobson Xewcome van Dryanston Square en van Marblc Head in Sussex en de baronet Sir Drian Xewcome, van Xewcome en Park



		Waarin de schrijver en de held hunne kennismaking hernieuwen. 31

		Lano. «Als men hen maar noemt," zeide domino Iloneyman in dien bloemrijken stijl, waarin hij gewoon was zelfs de meest alledaagsche zaken voor te dragen, »dan noemt men twee dier kooplieden, die vorsten zjjn in de rijkste stad, welke de wereld ooit gezien heeft, en ��n, zoo niet twee toongevers van die aristocratie, die zich schaart rondom den troon van den uitnomendsten en beschaafdsten onder de Europeesche vorsten." Ik beloofde den heer Honeynuin, dat ik voor het jongetje zou zorgen, en daarop nam hij in mijne tegenwoordigheid met even hoog- dravende taal afscheid van zijn neefje, waarna hij eeno lange en zeer platte beurs voor den dag hualde en er een daalder uit bjjeenzocht, dien hij aan het kind gaf, hetwelk dit geschenk met eeno zeer snaaksche flikkering in zijne blauwe oogen aannam. Na afloop der school op dien dag trof ik mijn kleinen beschermeling in den omtrek van een banketbakkerswinkel aan, bezig met gelei-taartjes te smullen. »Ge moet al dat geld, vriendje, dat uw oom u gegeven heeft," zeide ik (want ik helde al op dien jeugdigen leeftijd tot het satirieke over), «niet aan taartjes versnoepen." De guit wischte de gelei van zijn mond af en antwoordde mij: «Het komt er niet op aan, want ik heb nog heel wat meer." "Hoeveel?" vroeg de Groot-Inquisiteur, want de vorm van verhoor, wanneer er een nieuwe jongen op school kwam. was aldus: »Hoe heet gij? Wat doet uw vader\'; Hoeveel geld hebt gjj ?" Het ventje haalde zooveel souvereinen uit den zak, dat de hoogst op- geschoten scholier er van gewatertand zou hebben. »Oom Hobson heeft er mij twee gegeven." zeide hij ; »van tante Hobson kroeg ik er ��n, � neen, anderhalven ; van oom Newcome heb ik or drie en van tante Anna ��n en nog drio gulden, en tante Iloneyman heeft mjj zes gulden fezonden. Ethel wilde mij ook een souverein geven, maar ik wilde ien niet hebben, want gij moet weten dat Ethel jonger is dan ik, en ik had er toch al genoeg.\' »En wie is Ethel ?" vroeg de oudere jongen met een glimlach over de argelooze openhartigheid van het knaapje. «Ethel is mijn nichtje, de dochter van tante Anna," geeft de kleine Newcomo ten antwoord. «Daar hebt ge Ethel en Alice, en tante Anna wilde het kleine kindje Doadicea laten doopen, maar dat wilde oom niet hebben: en dan zijn er Dames en Egbert en de kleine Alfred, maar die telt niet mee, want hij is nog zoo klein. Egbert en ik heb- ben sehoolgegaan bij �impany; over een half jaar gaat hij naar Eton. Hij is ouder dan ik, maar ik kan hem best aan \' «En hoe oud is Egbert dan?" vraagt de ander woderom met een glimlach. «Egbert is tien jaar en ik ben negen en Ethel is zeven," herneemt mijn kleine held met het blozend gezichtje, terwijl hij do handen diep in zijne broekzakken steekt en daar de souvereinen laat rammelen. Ik raadde hem, dat hij mij zijn geld zou laten bewaren ; hjj hield er dan ook slechts ��n goudstuk uit en stelde mij de andere ter hand, doch disponeerde vervolgens zoo druk op mij, dat do gansche voorraad wei- dra op was. De hoogere en lagere klassen hadden toenmaals verschil- lende schooluren; de kleine jongens kwamen een half uur vroeger uit school dan de vijfde en zesde Klassen, en zeer dikwijls vond ik mijn kleinen beschermeling met zijn open en vol gelaat, zijn vlashaar en zijne heldere blauwe oogen, op de wacht staan. Ik wist dan reeds dadelijk, dat hij gekomen was om op zijn bankier te trekken. Hot duurde niet



		De Newcomes.
		32

		lang of hij had oen blauw oog, in oen andere betcekcnis. Het bleek dat hij gebokst had met een reus uit zjjn eigene klasse, dien hij de nederlaag had toegebracht. »Ik heb hem van laken gegeven!" riep hij mij toe, in de opgetogenheid van den triomf; en toen ik vroeg waaruit do twist ontstaan was, gaf hij mij dapper ten antwoord, dat Wolf mi- nor, zijne tegenpartij, een kleinen jongen geplaagd had en dat hij (de kolossaio Nowcome) dat niet had kunnen aanzien. Toen ik van de school ging nam ik een hartelijk afscheid van het kereltje, dat op do (irauwebroedersschool achterbleef, waar zijne ram- pen nu pas begonnen waren. Wij zagen elkander eerst weder toen ik als jonge heer kamers in den Templo bewoonde, waar do hernieuwing onzer kennismaking plaats had op de wijze, die ik reeds beschre- ven heb. Het ergerlijk gedrag van den armen Costigan had het wederzien met mijn vroegoren schoolkameraad zoo onverwacht en onaangenaam afge- brokon, dut ik niet dacht Clivo of althans den verontwaardigden officier, die in zulk een staat van verbolgenheid ons gezelschap verlaten had, ooit weder onder de oogen te zullen krijgen. Het ontbijt op mijne ka- mer was echter den volgenden morgen ternauwernood afgoloopen, of er werd aan de buitendeur geklopt en mijn klerkjo diende kolonel Newcome en zijn zoon aan. Ik wil niet ontkennon, dat ik mij een weinig schaamde toen ik de namen mijnor bezoekers hoorde, want om de waarheid te zeggen hield ik mij met hetzelfde werk bezig als don vorigen avond en zat ik onder het lozen van do Times eeno sigaar te rooken. Hoeveel jonge heeren zouden er wel in den Temple na het ontbijt eeno sigaar zitten te ge- nieten, terwijl zij de Time» lezen 7 Mijn vriend en levensgezel van die dagen, ja, van al mijne dagen, mijnheer �eorge Warrington, zat aan zijn kort pijpje te trekken en werd evenmin door dit bezoek in verle- genheid gebracht, als het geval zou geweest zijn indien do aartsbis- schop van Canterbury waro binnengetreden. De kleine Clivo keek mot een nieuwsgierigen blik onze wonderlijke kamer rond, terwijl de kolonel mij met hartelijkheid de hand drukte. Er waren geen sporen van zijn misnoegen van den vorigen avond meer bij hem te zien, maar zijn gebruind gelaat, met die oprechte uitdruk- king, werd door een lachje verhelderd toen hij zijn oogen ook eens door het havelooze vertrek liet weidon met die vuile gordijnen en die prenten aan den muur en die boekenkasten, met dien stapel procfbla- den, manuscripten en boeken ter recensie, met die ledige sodawater- kruikjes. sigarenkistjes en nog heel veel meer. »Ik liep gisteravond boos hoen," zeide do kolonel, «maar nu ik van morgen weer bedaard was, achtte ik mjj verplicht u mijn opwachting te maken, om u voor mijne brusko manieren verschooning te vragen. Het gedrag van dien dronken ouden kapitein � hoe heet hij ook ? � was zoo schandelijk, dat ik niet wilde dat Clivo langer in dezelfde zaal met hem zou blijven, en dit was de reden dat ik wegvloog zonder een woord van dank of zelfs goedonnacht tegen mijn zoons ouden vriend te zeggen. Ik ben u nog een handdruk voor gisteravond verschuldigd, mijnheer Pendennis," en bij die woorden had hij do goedheid mij voor de tweede maal do hand te geven. »En dit is dus do tempel dor Muzen, mijnheer!" ging onze bezoeker voort »lk ken uwe geschriften zeer goed. Clive zond elke maand de Poll Mali Gazelle naar mij op." o Wij waren er to Smii\'fle op ingeteekend," zeide Clive, «want wij



		Waarin de schrijver en de held hunne kennismaking hernieuwen. 33

		begunstigen altijd degenen, die op de Grauwebroedersschool goweest zijn." Ik ben hier verplicht te verklaren, dat «SmifnV\' eene grappige verkorting van oSmithfield" is, want onze school ligt zeer dicht bij die groote runder- en schapenmarkt, en oude Cisterciensers duiden dikwijls voor de aardigheid de plaats, waar zij hun opvoeding ontvangen heb- ben, met den naam der naburige veemarkt aan. «Clive zond mij do Oazelte elke maand," bevestigde do kolonel, »en uw roman Walter Lnrraine heb ik in mijne boot gelezen, toen ik de rivier afzakte naar Calcutta." »Zijn de onsterfelijke lettervruchten van Pen tot aan boord van Ben- gaalsche budgerows doorgedrongen, en dobberen hare bladen langs de goudgele oevers der Jumna?" vroeg Warrington. die scepticus, die geen ontzag koestert voor eonig modern werk van genie. »fk heb uw boek aan mevrouw Timmins te Calcutta gegeven," voegde de kolonel er op de meest eenvoudige wijze bij. «Waarschijnlijk zult ge wel van haar gehoord hebben, want zij is eene van de geestigste vrouwen in gansch Indi�. Zij was verrukt over uw werk, en ik kan u gerust verklaren, dat mevrouw Timmins niet met ieders werk ingeno- men is," zoo besloot hij met een veolbeteekenend knipoogje. »\'t Is kapitaal!" kwam Clive hier tusschen ; «vooral dat gedeelte � go weet wel � waar Walter op de vlucht gaat met Neaora, en de generaal hen niet vervolgen kan, hoewel de postkoets voor zijne deur staat, om- dat Tim O\'Toole zijn houten been weggestopt heeft. Al de grappige tooneelen zijn kapitaal. Maar de sentimenteele hoofdstukkon, die zelf- moord en al die dingen bevallen mij niet, � en wat de verzen betreft, ik heb een hekel aan verzen." »Pen is geen dichter van den eersten rang," zeide Warrington. »Ik ben verplicht, kolonel, den jongen heer van tijd tot tijd wat neer te zetten; hij zou anders zoo verwaand worden, dat er geen huis met hem te houden was." «Zeg eens," riep Clive uit. »Wat wenscht gij te zeggen ?" vroeg Warrington met den schijn van de grootste belangstelling. »Zeg eens, Pendennis," hernam de jongen in zijn onnoozelheid, »ik dacht, dat gij een eerste piet waart. Als wij van die groote partijen in de Pall Mali Gazette lazen, zeiden de kameraden dat gij daar altijd genoodigd werdt, en daarom dacht ik dat gij kamers hadt in het voor- naamste gedeelte van de stad, en mooie paarden, en een lakei en een rijknecht, en voor \'t minst eene tilbury" «Hoor eens, vriendje,\'\' viel de kolonel onmiddellijk in, «ik hoop niet, dat het uwe gewoonte is gentlemen naar zulke vodderijen te beoordee- len. Een letterkundige oefent het edelste beroep uit, dat iemand ter hand kan nemen. Ik zou liever de schrijver van een geniaal werk dan gouverneur-generaal van Indi� zijn. Ik vereer het genie en breng er mijne hulde aan toe, overal waar ik het aantref. Ik houd meer van mijn eigen vak dan van eenig ander ter wereld, maar dat is omdat ik er juist voor geschikt ben. Ik zou geen versje van vier regels kunnen maken, al kon ik mij daarmede van den dood redden. Men kan ook niet alles in het leven hebben. Wie zou niet gaarne arm zijn, indien hij daartegenover verzekerd ware genie te zullen bezitten en roem en onsterfelijkheid te verwerven? Denk maar aan Dr. Johnson. Wat was dat een genie, en waar bracht hij echter zijn leven door? Op kamers, zeker niet beter dan deze, � die echter allervroolijkst en aangenaamst zijn, heeren," zeide de kolonel, bevreesd dat hij ons beleedigd zou

		3
		DE NEWCOMES. I.



		De Neivcomes.
		34


		hebben. «Een der grootste genoegens, waarop ik bij don terugkeer naar het vaderland gehoopt had, was dat ik de eer zou hebben met geloerde en geniale mannen, met geestige koppen, met dichters en geschied- schrijvers in aanraking te komen, indien het geluk mij dienen wilde, en dan mijn voordeel te doen met hun omgang. Ik verliet Engeland reeds op te jeugdigen leeftijd om dat voorrecht te hebben kunnen genieten. In mijn vaders huis dacht men meer om geld dan om de gaven van den geest; maar, Clive, hij had daartoe dan ook evenmin als ik de gelegenheid, welke ik u wensch te verschaffen ; en hot doet mij leed, dat gij op de stille wijze van leven van mijnheer Pendennis aanmerking maakt of iets anders dan achting en bewondering aan den dag legt, wanneer gij het vertrek van een dichter en letterkundige betreedt. Ik voor mij heb mij nog nooit in de vertrekken van een letterkundige be- vonden," vervolgde de kolonel, zich nu weder tot ons richtende; «neem mij niet kwalijk, maar is dat � dat papier werkeljjk een proefblad?" Wij stelden hem die merkwaardigheid ter hand, met een glimlach over de geestdrift van den eenvoudigcn man, die in staat was datgoen te bewonderen wat voor ons oven onsmakelijk was als taartjes voor een banketbakker. Daar hij zich nu bij letterkundigen bevond, achtte hij het gepast zijn gesprek geheel over letterkundige onderwerpen te doen loopen, en of- schoon ik wist dat hij zich in twintig veldslagen met roem overladen had, kon ik hem in den loop onzer verdere en nauwere kennismaking nooit zoo ver brengen, dat hij over zijne wapenfeiten of ervaringen sprak, die hij geheel met stilzwijgen voorbijging, als niet waardig dat er eenige notitie van genomen wierd. Ik bemerkte weldra, dat hij Dr. Johnson als den grootsten van allo groote mannen beschouwde; diens woorden lagen hem onophoudelijk op de tong en op reis had hij altijd DosweU\'s Leven van Johnson bij zich. Voorts las hij Cesar en Tncitus, «met behulp van vertalingen, mijn- heer, met behulp van vertalingen, � maar ik verheug mij, dat ik nog iets van mijn Latijn van de Grauwebrooders overgehouden heb," � en daarop haalde hij, mot betrekking tot een aantal voorvallen uit het da- gelijksch leven en mot het grootste zelfbehagen, in alle eenvoudigheid des harten zinsneden uit de Latjjnscho spraakkunst aan. Behalve de ovengenoemde boeken, maakten de Spectator, Don Quijote en Sir Charles Grandison deel van zijne reisbibliotheek uit. »Ik heb die ge- lezen, mijnheer," zeide hij meer dan eens, «omdat ik gaarne met gon- tlemen verkeer; en Sir �toger de Coverley, Sir Charles Grandison on Don Quijote tel ik onder de eerste gentlemen der wereld." Toen wij hem zijn gevoelen over Fielding vroegen, riep hij uit: »Toni Jones, mijnheer ? Joseph Andrews, mijnheer ?" en daarbij krulde hij zijne knevels op. «Die heb ik gelezen toen ik nog een jon- fen was, toen ik met slecht gezelschap omging en andere onbetamelijke ingen deed, over welke ik mij nu schaam. Die boekon vond ik toe- vallig in de bibliotheek van mijn vader en las ze in het geheim, even- als ik in het geheim bier dronk en hanengevechten bijwoonde en met Jack en Tom de stalknechts pijpjes rookte. Ik herinner mij nog, dat moeder mij met een van die boekjes betrapte, hoewol zij dacht dat het misschien van Hannati More of zoo iemand was, want het deel zag er heel deftig uit; en ofschoon ik niet liegen wilde om dat boek of om iets anders � nooit, mjjnheer, ik neem den hemel tot getuige, heb ik meer dan drie leugens in mijn gansche leven gesproken � zoo hield ik toch mijn mond. Maar zij nam hot boek mee en ging er op zekeren avond zelve



		Waarin de schrijver en de held hunne kennismaking hernieuwen. 35

		in lezen ; zij las met den grootsten ernst voort, want zij had evenveel begrip van een aardigheid als ik van Hebreeuwsch, � totdat zij aan dat verhaal omtrent Lady B. on Josoph Andrews kwam ; maar toon sloeg zij het boek too, en keek mij aan met een gezicht, dat gij eens hadt moe- ten zien, mijnheer! Ik moet bekennen, dat ik hot uitschaterde van lachen, want ik was toen een wilde deugniet. Maar zij had gelijk, mijnheer, en ik ongelijk. Verbeeld u een boek, mijnheer, dat de ge- schiedenis verhaalt van een troep dienstboden, van lakeien en kame- niers, die in herbergen hunne rol spelen ! Zoudt gij denken, dat ik wil weten wat mijne kitmutgars en cousomahs uitvoeren? Ik bon volstrekt niet trotsch, mijnheer, maar er moet onderscheid van stand zijn : en daar het nu mij en Clive ten deel is gevallen dat wij gentle- men zijn, wil ik niet in de keuken of in hot dienstbodenvertrok rin- kelrooien. Wat dien Tom Jones betreft, mijnheer, � dien kerel die zich zelven verkoopt, � ik zweer u, dat mijn bloed begint te koken, als ik aan hem denk! Ik wil met zulk een kerel niet in dezelfde ka- mer zitten, mijnheer! Als hij deze deur binnenkwam, zou ik tegen hem zeggen : »Hoe durft gij, schavuit, een vertrok, waar ik met mijn jongen vriend zit te spreken, of waar een paar gentlemen na het diner hun glas wijn zitten te drinken, met uwe tegenwoordigheid bezoedelen ? Hoe durft gij, gemeene rekel" � « meen ik niet, mijnheer ! Ik � ik � vraag u wel verschooning." De kolonel liep in zjjne witte kleeding, kwaadaardig aan zijne sigaar trekkende en zijn geelzjjden zakdoek zwaaiende, do kamor op on neder, en hot was het binnenkomen van mijn klerk Larkins, dat hem zijn aanspraak tot Tom Jones deed afbreken ; maar Larkins legde niet de minste verwondering aan den dag, want wij hadden hem geleerd, over niets, wat hij op onze kamers zou zien of hooren, verbazing te gevoe- len of te toonen. »Wat is er, Larkins?" vroeg ik. De andore patroon van Larkins had zich reeds vroeger verwijderd onder voorwendsel van bezigheden en mij met den eerzamen kolonel alloen gelaten, die gelukkig was dat hij zijn hart kon uitstorten en zijne sigaar rooken. »\'t Is iemand van vrouw Bretts," antwoordde Larkins. Ik wenschte vrouw Bretts en haar «iemand" naar de maan en ver- zocht Larkins hom te zeggen, dat hij maar eens terug moest komen. De jeugdige Larkins keerde zelf na eenige oogenblikken met een grijns terug en zeide: «Hij zegt, mijnheer, dat hij niet mag weggaan zonder het geld." »Laat hij naar den � loopen!" riep ik uit. «Zeg dat ik nu geen geld heb en dat hij morgen maar eens terug moet komen." Terwijl ik dit zoide zette Clive verwonderde oogon op en vertoonde het gelaat van den kolonel een uitdrukking van do pijnlijkste sympa- thie. Hij deed zich zelven echter geweld aan en keerde tot Tom Jones terug met do woorden: «Neen, mijnheer, ik kan geen woorden vinden, om mijne verontwaar- diging over zulk een kerel als Tom Jones uit to drukken. Maar ik be- hoef daar eigenlijk niet meer over te sproken. De groote en brave Dr. Johnson heeft die quaestie afgemaakt. Gij herinnert u zeker wel, wat hij tegen mijnheer Boswell over Fielding zeido ?" «Maar daarentegen wordt hij door Gibbon geprezen, kolonel," gaf ik ten antwoord, »en dat is geen geringe lof. Hij zegt, dat Fielding tot eene familie behoorde, die uit de graven van llabsburg afstamde; maar �"



		Be Newcomes.
		3G


		«Gibbon! Gibbon was een ongeloovige, en ik geef geen pijp tabak voor de opinie van zulk een man. Als mijnheer Fielding van geboorte een gentleman was, dan had hij beter behooren te weten wat hem paste, en des te erger voor hem als hij het nipt wist. Maar wat zit ik hier te praten en uw kostelijken tijd te verspillen? Neen. geen sigaar meer: ik dank u. Ik moet naar de City. maar ik wilde den Temple niet voorbijgaan zonder u een bezoek te brengen en den ouden bescher- mer van mjjn jongen te bedanken. Wilt ge ons do eer doen, bij ons te komen dineeren � morgen of overmorgen, of welken anderen dag gij verkiest? Gaat uw vriend uit de stad? Nu, dan hoop ik na zijne terugkomst het genoegen te hebben, do konnis met hem voort to zetten. Kom mee, Clive. \' Clive, die, gedurende dit gesprek of liever die redevoering van zjjn vader, in oen deel met platen van Hogarth verdiept had gezeten, sprong op en nam afscheid, na mij verzocht to hebben hem spoedig eens te ko- men opzoeken om zijne pony te zien, en aldus scheidden wij na nog- maals herhaalde groeten. Nauwelijks had ik mijne courant weder opgenomen, of de klopper aan onze dour liet zich opnieuw hooron on de kolonel kwam met zeer zenuwachtige manieren en een verlegen gezicht terug. «Neem mij niet kwaljjk," zeide hij : »ik heb hier iets laten liggen �," Larkins verliet onderwijl de kamer on thans kwam de kolonel rond voor de vuist to berde met hetgeen hem op het hart lag. «Beste jonge vriend," sprak hij, nik vraag u duizendmaal verschooning voor hetgeen ik ga zeggen, maar ik weet dat ik die vrijheid tegen u als den vriend van Clive wel mag nomen. Ik heb den jongen beneden op het plein laten wachten. Ik weet hoo hot dikwijls met mannen van kunde en genie gaat. Toen wij straks hier waren werd er geklopt, � er scheen eene rekening gepresenteerd te worden, die � die het u op dat oogenblik niet schikte te voldoen. Vergeef mij nu do vrijheid die ik noem en laat mij uw bankier mogen zijn. Ik heb van u vernomen, dat gij aan een nieuw werk bezig waart, \'t Zal een meesterstuk zjjn, indien het op het vorige gelijkt. Noteer mij voor twintig exemplaren en vergun mij dat ik den prijs reeds vooruit voldoe, want ge begrijpt, dat ik lichtelijk weer het land uit zou kunnen zijn. Ik bon een trekvogel, een oud soldaat die nergens rust heeft." «Waarde kolonel," gaf ik hem mot aandoening wegens zijne vriende- lijke hulpvaardigheid ten antwoord, «mijn beer was do jongen van mijne waschvrouw, maar dio reeds bij mij in voorschot is, als ik mij wel hcr- inner. Bovendien heb ik reeds een bankier in uwe familie." «In mijne familie, mijnheer?" «Ja. De heeren Noweome, in Threadneedle Street, hebben de goed- heid mijn gold voor mij to bewaren wanneer ik wat bezit, en het doet mij genoegen er te kunnen bjjvoegen dat zij thans iets in handen heb- ben. Het spijt mij bijna, dat ik niet in bekrompenheid verkeer, ten einde hot genoegen te hebben van uw vriendelijk aanbod gebruik te maken." En daarop gaven wij elkander voor de vierde maal dien mor- gen de hand, en vertrok de harteljjke man om zijn zoon weder op te zoeken.



		De ooms van Clive.
		37

		VIJFDE HOOFDSTUK. DE OOMS VAN CLIVE. flet diner, door den kolonel zoo gul aangeboden, werd in dank aan- genomen en door nog menig ander partijtje op kosten van onzen gast- vrijen vriend gevolgd. Hij woonde toenmaals met een zijner Indische bekenden in het Hotel Nerot in Clifford Street, waar Clive de tafel vrij wat beter naar zijn smaak vond dan den eenvoudigen, hoewel overvloe- digen kost op de Urauwebroedersschool, waarvoor wij jongens natuur- lijk allen onze neuzen optrokken, ofschoon menige arme kerel, in de moeielijke omstandigheden van zijn later leven, waarschijnlijk metsmach- tend verlangen die goed aangerichte tafel uit zijne jeugd teruggewenscht zal hebben. Ik geraakte dus op een zeer vertrouwelyken voet met va- der en zoon, vrij wat aangenamer dan met Clive\'s ooms in de City, waarvan ik in het vorige hoofdstuk sprak en die mij op een grooten af- stand en uit de hoogte behandelden. Wanneer al do rekeningen-courant, welke de hooggeachte bankiers hielden, op de mjjne geleken hadden, waar zouden Newcome Hall en Park Lane, Marblo Ilead en Bryanstone Square geweest zijn ? Door groote zelfverloochening gelukte het mij, een saldo van twee of drie fuinjes bij dat kantoor te houden, zoodat mijne rekening altijd open on blijven, en ik verbeeldde mij dat de klerken en de kassiers een grijns op het gezicht kregen, wanneer ik disponeerde. Liever dus dan zelf op dat ontzagwekkende kantoor te komen, zond ik onzen klerk Larkins of vrouw Flanagan do schoonmaakster. In het kabinetje te gaan, waar ik door de glazen deur de kale hoofden der gebroeders Newcomo zag. terwijl zij met andere kapitalisten in conferentie waren of do cou- rant lazen, zou evenmin in mij opgekomen zijn, als het studeervertrek van den meester dor Grauwebrocdersschool binnen te treden of mij vrij � willig bjj een dentisto in een armstoel te zetten, om een tand te laten trekken. Daarentegen was mijn waarde oom, wijlen majoor Pendennis, die slechts een klein saldootje bij de firma had, gewoon dat kabinet onbeschroomd binnen te stappen, en de beide groote mannen, die daar troonden, met eene gemeenzaamheid te groeten en toe te spreken, alsof hij Rothschild zelf was. »Beste jongen," zeide de majoor meermalen tot zijn neef en pupil, »gij moet beginnen met u zelven de waarde te geven, die gij wilt dat anderen u zullen toekennen. Ik verzeker u, dat die bankiers gaarne deposito\'s van ieder gentleman hebben. Men vergist zich, wanneer men denkt, dat zij alleen rijke cli�nten naar de oogen zien. Zie maar hoe ik doe. Telkens, als ik in de City kom, ga ik bij hen aan. Ik hoor het nieuws van de beurs en bren» dat naar onze wijken over. Het is altijd goed, zijn bankier te vriend te houden, en daarentegen kan ik in ons gedeelto van Londen de Newcomes misschien wel eens een voordeeltje bezorgen." Het is dan ook niet tegen te spreken, dat mijn ge�erde oom in zijn eigen rijk, May Fair en St. James, voor \'t minst de gelijke was van de bankiers. Toen ik te Londen kwam, was hij zoo vriendelijk mij een uitnoodiging te bezorgen voor cenigo partijen bij Lady Anna Newcome in Park Lane, en ook voor de recepti�n van mevrouw Newcome op Bryanstone Square, hoewel ik bekennen moet, dat ik na eenigen tijd deze laatste slechts schaars en lusteloos bezocht. «Onder ons gezegd," merkte mijn schrandere oude Mentor aan, «zijn de partijen van mevrouw



		De Newcomes.
		38


		Newcomc niet uitgelezen en zij zelve ook geene dame van den aller- besten toon ; doch hot is voor een gentleman zeer goed, dat hij ten huize van zijn bankier gezien worde. Ik druk u op het hart, er altijd eenige minuten heen te gaan wanneer gij gevraagd wordt." Ik vertoonde er mij dus nu en dan, ofschoon ik, terecht of ten onrechte, aan mevrouw Newcome\'s manieren jegens mij altjjd meende te zien, dat zij wist, dat ik op het kantoor nog maar dertig shillings had staan. Ken enkele maal gebeurde het ook in den loop van twee of drie jaren, dat de heer Hobson Newcome. mij ontmoetende, mij uitnoodigde dien dag of den volgenden eene ledige plaats aan zijn diner te komen vullen, een invi- tatie die ik naar verkiezing kon aannemen of afslaan. Doch men ge- voelt rich aan die diners niet op zijn gemak. Er is aan die soort van Londensche gastvrijheid niets gewjjds verbonden. �w wit vest vult eeno faping aan iemands tafel en vertrekt wanneer het zijn dienst verricht eeft. «Och, och," zei die lieve ouwe majoor meermalen, «wat zou Londen vervelend zijn, als wij niet openhartig ons gevoelen mochten zeggen over degenen, waarmede wij dineeren! t Zijn mijne prettigste avondjes geweest, wanneer wij, na een groot diner, nog en pelit comit� bij elkander zaten en kwaadspraken van degenen, die waren heenge- gaan. Gij krijgt ook uwe beurt, mon chcr; maar waarom zoudt go niet? Gelooft ge niet, dat mijne vrienden sinds lang ook mijne kleine zwakheden en eigenaardigheden ontdekt hebben ? En aangezien ik daar niets tegen kan doen, laat ik mij executoeren en geef mijne zwakheden de bonne grdce prijs. Entre nous, broeder Hobson Newcome is een goede, maar onopgevoedo kerel : en zijno vrouw � nu, zijne vrouw past juist bij hem." Lady Anna Newcome, omtrent welke mijn Mentor zich minder rond- borstig uitliet (want het trok altijd mijn aandacht, dat majoor Pen- dennis met meer behoedzaamheid en achting over do personen sprak, naarmate hun rang hoogcr was), gaf een paar malen \'s jaars oen concert en een bal. Dan stond do straat vol rijtuigen on was er de gansche groote wereld, benovens sommige personen uit de kleine wereld. Ook mevrouw Newcome had haar bal, en een concert van Engelscho toon- kunstenaars, als een protest tegen de Italiaansche zangers hai\'er schoon- zuster. Mevrouw Newcome placht te zeggen, dat de muziek van haar eigen land voor haar goed genoeg was. Wij moeten bekennen, dat de boido dames elkander niet al te goed konden lijden. Bryanstone Square kon niet vergeten, dat Park Lane hoogor in rang was, en wanneer de «lieve Maria" de lijst der grootelui las, die do partijen van de «lieve Anna" bezocht hadden, dan liep haar hart van wangunst over. Er zijn menschen, op welke rang en rijkdom zulk een diepen indruk maken, dat zij van zelf op de knie�n vallen, om de gelukkige bezitters van die voorrechten te aanbidden; terwiji anderen zich zoo beleedigd gevoelen wanneer zij den voorspoed van een ander zien, dat do rijke man niet in zijne koets kan voorbijrijden, of zij jouwen hem uit. Zoover mijne geringe ondervinding strekt, is mevrouw Newcome niet alleen wangunstig, maar verheft zij zich daarop. Zij beschouwt die wangunst ten onrechte als rechtschapenheid en zeli- standigheid. Zij zal niet bukken, om de hand eenor trotsche aristocratie te kussen. Zij is de vrouw van een koopman en de dochter van een procureur. Hoogmoedig is zij volstrekt niet. Als haar broeder, die arme lieve Brian, lust had om, na het einde van zijn dagwerk, zijne vrien- den te verwaarloozen, ter wille van do voorname familie zijner vrouw, en lords en lady\'s op May Fair na te loopen, dan gunde zij hein dat



		Be ooms van Clive.
		39

		genoegen, ofschoon hij daar toch niet ver mede komen zou, aangezien iedereen te Londen alles wist. Zij was met zulk eene dwaze ijdelheid niet behebt, neen waarlijk niet. Deze en dergelijke gevoelens deelde zij vrij onbewimpeld in bjjna elk gesprok aan hare bekenden mede. Het bleek dus duidelijk, dat het maar het bost was, dat de dames niet met elkander in aanraking kwamen. Sommige personen zien in lieden van rang altijd overmoed, gelijk er zijn die beweren dat allo predikanten huichelaars alle liberalen intriganten, allo ambtenaren bloedzuigers zijn en meer van dien aard; en ik houd mij overtuigd, dat mevrouw New- come niet het minste vermoeden koesterde, dat zij aan vooroordeolen mank ging of dat zij iets anders dan een eerlijke, zelfstandige vrouw was, die gevoel van eigenwaarde bezat. Do beide dames hadden hare mannen onder den duim ; die hoeren waren van een zachtzinnigen aard en lieten zich gemakkelijk door eeno vrouw leiden, hetgeen ook inder- daad een karaktertrek van al de mannen in deze familie was. Toen dus Sir Brian Newcome voor den conservatieven candidaat in de City- stemde, bracht de hoer Hobson Newcome zijne stem voor den liberalen candidaat uit. Terwijl Brian in het Lagerhuis zijne plaats had bij de gematigde conservatieven, hield Hobson zich in do wijkvergadering van Marylebone bezig met hot ontmaskeren van verraders en het donderen tegen de omkooperij der aristocraten, zoodat zijne toehoorders van geest- drift trilden. Toen Lady Anna met haar echtgenoot en haar zwerm kinderen streng den vastentijd hield en zich voor de leerstellingen dor orthodoxe staatskerk verklaarde, kreeg mevrouw Hobson het bijna op hare zenuwen over de uitbreiding van het roomscho geloof on vluchtto zij met afgrijzen uit de kapel waar zij eene bank had, omdat de pre- d�kant er een korten tijd goedvond in een koorhemd zijne predikatie te houden. Arme verbijsterde Honoyman ! \'t Was voorwaar een droeve dag voor u, toen gij uw net preekstoeltje besteegt met uw weiriekenden zakdoek (en uwe preek, die eveneens met eau de millefleurs was overgoten), en met uw elegant, fijn, sierlijk gestreken koorhemd, hetgeen ge dacht dat u zoo goed stond! Gij stondt versteend en streekt uwe geringde vingeren door de lokken, toen gij aanschouwen moest, dat mevrouw Newcome, die voor u hetzelfde beteekende als vijf en twintig pond \'s jaars, van hare plaats opkeek, den heer Newcome bij den arm nam, de deur der bank openwierp, met haro parasol haar kuddeke kinderen voor zich uitdreef, en, wel onthutst doch niet bedroefd dat zij uit die preek weg kon komen, den lakei van zijne achterplaats riep, om den zak met kerkboeken weg te dragen. Menig fijn diner verloor Charles Honeyman door zijn inval om zich met dat rampzalige gewaad te tooien. Waarom had de hoogepriester van zijn kerkdistrict hom ook bevolen, het aan to trekken? Het was aardig om te zien, wanneer men later met hem in aanraking kwam, hoe hij zich het voorkomen van een martelaar gaf. Wanneer het over hem besloten ware geweest, dat hij den volgenden dag door wilde dieren had moeten verscheurd worden, dan had hij or bezwaarlijk meer onderworpen kunnen uitzien of zich gelatener in de handen der beulen kunnen overleveren. Doch ik loop mijn verhaal to veel vooruit. Op het tijdstip, waarvan ik thans spreek en dat geen twintig jaar geleden is, was er nog geen gedachte aan predikati�n, die in koorhemden zouden gehouden worden. Sedert zijn er predikanten in opgerezen, doch de loodzware hand der vervolging heeft hen weder in hunne preekstoelen neergeduwd, gelijk een spnng- duiveltje in zijn doosje. Charles Honeyman hield op dit tijdstip zijne



		De Newcomes.
		40


		bloemrijke leerreden nog in eene zware zijden toga, hem door zijne liefhebbende gemeente te Leatherhead ten geschenke aangeboden, te gelijk niet een zilveren trekpot vol souvereinen. Om echter niet beschuldigd te worden, dat ik mij bij deze schets van mevrouw Newcome en haar gezin door vooroordeelen heb laten besturen, en opdat niemand onderstelle dat cenigc min beleefde behandeling, welke de schrijver van die rijke en deugdzame dame zou hebben ondervonden, de geheime reden is waarom hij zulk een ongunstig tafereel van haar karakter ophangt, zal ik de vrijheid nemen zoo nauwkeurig als ik ze mij kan herinneren de woorden van een lid harer familie mede te dee- len, namelijk van den heer Giles, dien ik de eer had aan hare tafel te ontmoeten en die, toen wij van Iiryanstone Square heengingen, do goed- heid had zich zeer vrij tegen mij uit te laten over het gezin, waarvan wij zoo even afscheid hadden genomen. »Dat was een goed diner, mijnheer," zeide de heer Giles, de rook- wolken uitblazende van de sigaar, die ik hem gepresenteerd had, en blijkbaar geneigd om zeer vertrouwelijk en spraakzaam te zijn: »de tafel bij llobson Newcome is bijna de beste, waar ik ooit heb aange- zeten. Ik heb gemerkt, mijnheer, dat gij niet voor de tweede maal schildpadsoep genomen hebt. Ik doe het altijd, en vooral daar, want ik weet hoe Newcome zo krijgt. llobson en ik behooren tot hetzelfde gilde in do City dat der �esterkoopers, en wij stollen prijs op goede schildpadsoep, dat verzeker ik u, � goed en genoeg. Dat is nog al zoo kwaad niet. vindt ge wel? »Ik onderstel dat gij een jong advocaat of pas beginnend procureur zijt, of iets dergeljjks, omdat gij aan het lagereinde van de tafel wiordt geplaatst en niemand notitie van u nam. Daar is mijne plaats ook, want ik ben van de familie, en Newcome vraagt mij alloen als hij eene plaats overheeft. IIjj ontmoette mij vandaag 111 de City en zei: »Tom, wij hebben van avond ten half acht een diner. Breng Louise mee, want wij hebben haar, ik weet niet hoelang, niet gezien." Louise moet ge weten, mijnheer, is mijne vrouw, de zuster van Marie. Newcome trouwde dat meisje uit mijn huis. «Neen, neen, llobson," zei ik, «Louise heeft het te druk met op nommer acht te passen," � dat is ons getal, mijn- heer. Maar om de waarheid te zeggen � dat blijft onder ons, mijn- heer � wil mijne vrouw er voor geen geld ter wereld meer komen. Zij wil het niet verdragen, want mevrouw Newcome\'s verwenschte hooghar- tige manieren zijn in staat, een mensch uit zijn vel te doen springen. «Nu, Hobson, beste jongen," zeg ik, «een goed diner is mij altijd de moeite wel waard, en ik beloof u dat ik komen zal, al wil � dat wil zoggen al kan Louise niet."" Terwijl de heer Ciles, dien de wijn spraakzaam had gemaakt, op deze rondborstige wijze zijn hart lucht gaf, herdacht mijnheer Arthur Pendennis, zijn metgezel, wat hij wel gevoeld had toen hij dien mid- dag op de stoep der Megatherium Club door den heer Newcome ge- noodigd was en de invitatie had aangenomen, welke mevrouw Giles zoo verstandig was geweest af te slaan. De lieer Giles zette onderwijl zijne mededeeling voort en zeide: »lk ben een ouwe rot. Ik let maar niet op de standjes tusschen de dames. Ik geloof dat mevrouw Newcome en Lady Newcome aan elkander gewaagd zijn ; ik weet althans, dat Maria het altijd op Lady Anna gemunt heeft en haar eene trotsohe aristocrate of iets dergelijks noemt; en echter maakt mijne vrouw de opmerking, dat Maria, die zich voor zoo liberaal uitgeeft, ons nooit noodigt wan- neer wij er den baronet en zijne vrouw zouden aantreffen. «En waarom,



		41
		De ooms van Clive.


		Lo, zou zij het ook doen ?" zeg ik dan. »Ik voor mij stel er geen prijs op, om met Lady Newcome, of Lord Kew, of iemand anders van dat soort in gezelschap te zijn. Lord Kew � vindt ge dat geen zonderlin- gen naam? Men denkt onwillekeurig aan den botanischen tuin te Kew. \'t Is een grooto piet, die Lord Kew, een eerste doordraaier. »In mijn jongen tijd, mijnheer, was ik klerk op dat kantoor. Ik was daar in den tijd van de oude mevrouw en van den ouden hoer New- come � do vader der twee broeders, � een zoo braaf man, als ooit een voet op de beurs gezet heeft." De heer Giles geraakte in vuur toen hij dit onderwerp aanroerde en begon op eene breedvoerige wijze de ge- schiedenis van het huis uiteen te zetten. »\\Veet ge, mijnheer," zei hij, »het bankiershuis Gebroeders Hobson, of Gebroeders Newcome, \'tgeen eigenlijk de deelgonooten der firma zijn, behoort niet tot die groote ban- kiershuizen der City van Londen, die den toon aangeven ; maar het is een zeer geacht huis, dat sedert een aantal jaren bestaat, en zeer be- langrijke zaken doet, vooral niet dissenters." En daarna ontwikkelde hij, hoe do firma, nadat zij in handen van Hobson Newcome en van den baronet Sir Urian Newcome was gekomen, ook veel betrekkingen in het West-End van Londen had aangeknoopt, voornamelijk door middel van de aristocratische vrienden en bloedverwanten van den baronet. Doch de beste chef, dien het huis Gebroeders Hobson, volgens den heer Giles, ooit had gehad, was de vermaarde Sophia Alethea Hobson, later Newcome, geweest, � beter dan haar vader en haar oom, beter dan haar gemaal �. Newcome, beter dan hare bovengenoemde zonen en opvolgers. Men had van haar kunnen zeggen, wat Frcdorik de Groote van zijne zuster zeide: sexu foemina, vir ingenio, naar do sekse eene vrouw, doch naar het verstand een man. Het had Sophia Alethea echter, volgens mijn zegsman, niet aan mannelijke eigenschappen ontbroken: zij bezat eene zware en grove stem en in haar ouderdom oen baard, dien menig jong heer haar had kunnen benijden : en wanneer zjj in haar rijtuig van Clapham kwam eii in haar donkergroenen mantel mot bont omzet, haar grijzen kastoren hoed, hare grijze handschoenen en haar grooten gouden bril op het kantoor kwam, was er geen klerk die niet voor haar beefde, en algemeen zeide men, dat zij, had zij maar een Eijpjo in den mond gehad, sprekend op den ouden Blucher zou geleken ebben. Hare begrafenis was eene der indrukwekkendste plechtigheden, die Clapham ooit aanschouwd had. Er was zulk een toeloop van monschen, l dat men aanvankelijk zou gemeend hebben, dat het de dag dor Derby- wedrennen was. Het stoffelijk overschot der hoogvereerde dame werd naar zijne laatste rustplaats gevolgd door de rijtuigen van eenige der grootste bankiershuizen uit de City en van de rijkste kooplieden onder de dissenters; door verscheidene "koetsen vol domin�\'s van allerlei ge- zindten, waaronder ook van de Staatskerk; en door het rijtuig van den hooggeboren heer graaf van Kew en dat van zijne dochter Lady Anna Newcome. Er werden niet minder dan negen preeken in oven zoovelo kerken over haar afsterven gehouden. Zeer hoog bejaard zijnde, was zij gevallen toen zij zich uit hot bookvertrek naar hare slaapkamer begeven had, op een oogenblik dat al de huisgenooten reeds tor ruste waren; de dienstmeiden hadden haar don volgenden morgen sprakeloos, maar nog levend gevonden, met eene zware wond aan het hoofd, door- dien zij gevallen was op den kandelaar met welken zij naar haar ver- trek was gegaan. »En behalve de ledige rijtuigen achter haar lijkwa-



		Be Newcomes.
		42

		gen en den domin� in den rouw en de huilebalken en de pluimen op de paarden en dat alles," zeide do heer Giles met grooton nadruk, «waren er honderden, die geen rouwkleed droegen en die op de plaats niet tegenwoordig waren, maar die om het verlies van hunne weldoen- ster schreiden, dat kan ik u verzekeren. Zij had hare gebreken, ja meer dan te veel: maar de liefdadigheid van die vrouw was ongeloofelijk � wezenlijk ongeloofelijk, mijnheer � en die daden worden daar ginds in haar credit geschreven. »�e oude dame was een bemoeial," ging mijn metgezel voort. »Zij j wilde weten wat iederoen buiten de kantooruren deed: zij vroeg aan de ] jonge klerken naar welke kerken zij gingen en informeerde bij den do- min� of zij er wel geregeld kwamen. Nog jaren nadat hnre zonen tot mannen waren opgegroeid, behandelde zij hen als schooljongens. En wat was het gevolg? Zij kreeg twist mot den eigen zoon van Thomas Newcome. een wilden jongen, die wegliep on daarop naar lndi� werd gezonden: en Ilobson en Brian � maar dat blijft onder ons, mijnheer � ofschoon zij thuis zoo deemoedig waren als Kwakers in een bidstond, gingen stilletjes uit om den schouwburg te bezoeken en zaaiden hunne wilde haver precies als andere jongelui, � precies als andere jongelui, mijnheer. Ik ging eens de Haymarket over, en wien zag ik daar uit de ^; opera komen? Mijnheer Ilobson, met eene kniebroek en een steek, en dat wol op zaterdagavond, toen zijne ma dacht, dat hij in de City stil- letjes in bed lag! Ik geef u mijn woord, dat hij zijn steek niet op- had toen hij met mevrouw den volgenden morgen naar de kerk ging, � of liever dien zelfden morgen, zoo waar als mijn naam John Gilosis. «Toen de oude dame uit don tijd was, behoefde Ilobson zich met geen listen meer op te houden, maar nam hij er ruimschoots het zijne van; hij zocht zijn vermaak in het bijwonen van bokspartijen, in het rijden met vier paarden, in alles kortom wat zijn lust hem ingaf. Hij en zjjn broeder � dio de oudste is, omdat hij een kwartier vroeger ge- boren werd � zijn altijd zeer goede vrienden geweest, maar toen Brian fetrouwd was, en er enkel kaartjes van groote lui op zijne tafel lagen, on Hobs\'on het niet uithouden. Die waren niet van zijn soort, zeide hij. en een tijdlang verklaarde hij, dat hij nimmer zou trouwen; doch ons aller lot is bepaald, dat weet ge, en zijn tijd kwam zoowel als de mijne, \'t Is u zeker bekend, dat wjj met twee zusters getrouwd zijn? Men beschouwde het als een lot uit de loterij voor Polly Smith toon zij met den rijken mijnheer Newcome trouwde, maar ik geloof � alles wel beschouwd � dat mijne vrouw nog het best af is ; en als ge ooit op een zondagmiddag tegen zes uur in den omtrek van Bernard Street komt en trek gevoelt naar een sneedje vleesch en een glas port, dan hoop ik, dat ge u er van zult komen overtuigen." Laten wij net de beide allerachtingswaardigste broeders van kolonel Newcome niet al te kwalijk nemen, indien zij eenige jaren achtereen hun halfbroeder in lndi� verwaarloosden en niet Dijzonder ^veel ^De~ lang in hem schenen te stellen. Hunne moeder had hem nooit vergif- fenis geschonken, of althans niet in duidelijke bewoordingen verklaard dat zij hem weder in gunst aangenomen had. De arme Tom was, voor zoover ons bekend is, jaren lang een verloren zoon die geen berouw aan den dag legde, die zich met slecht gezelschap ophield en dio dus Seen aanspraak op de belangstelling van fatsoenlijke lui kon maken, lun vader had nooit den moed gehad, om hun zijne meer waarachtige, meer liefderijke en meer welwillende lozing van Tom\'s geschiedenis mede te de�len. Hij ging dus thuis voor een schurftig schaap door;