tth Vb.top*Il_tJLl

BIBLIOTHEEK DE^ \'
\\ RIJKSUNIVERSITEIT

HBECH oan, en SMALBR�GGE

NET IENRIS BISILE

IT MOAT EARST OP \'T SLIMST E ART BETTK1UE KIN!

TOANIELSTIK �N EEN BIDBITTW,

THEOCH DE SKRIUWER FEN

»FIO�Eft ROTTEN iN IEN F ALLE".

Siouke, boer.
Boutje, sin wif.

^ulki^e> I War dochters.
Betsjc, )

Metten, de litsfeint.

It stils spilet Jn \'e Simmerwente fen Siouke.

Trln. (Hiu scil ien en oar op-
r�dde in \'e simmerwente,
hwer \'t er Unster /tinne
leit.)

»\'t Is my in folkjen" sei de d�vel, »en hy hie de
kroade fol Mkkerts". As er de kroade fol frouliu hawn
hie, sa \'t wy se hjir oer \'e flier hawwe, den hied er yet
oars hwet to stollen krige. � Sioch my dat non ris
oan! Me seoe sikor net leawe kinne, dat dy w�ldeboel
it wirk is fen fammen, dy \'t er hiar op foarstean litto,
dat hia sa thlge by thlge biskaefd en forlioehte binne
en jimmer do mulo fol ha fen in oar mans lek en brek,
as hieden hia sels in strielkransko fen hcilichhoid om \'e
holle. Elts moat sels witte hwet er dwaen en litte wol,
mar ik sids, dat it net �tkomt eptich en pronkmoai oer
striette to stappen en thus de boel oan \'t lot oor to
litten.

Hwet dogge hia by de boer ek mei al dat wite gerei!
\'t Is for in faem ek hwet, jimmer In sa\'n forwaeide boel
om te tlsen. Mar Trln fortsjinnet in thlge heeoh loan,
dy mei der ek wol thlge hwet for dwaen. Sa seit de
frou, en sa sidze hiar greate dochters. Dy l�ke mei elkoar
ien line. As hia it skip mei de tid yet ris op \'e wal
l�ke, scoe \'t my neat ny dwaen. Dor binne wol greater
w�nders bard.

As wieren \'t prinsessen fen \'t allerheechsto skaei, den
hoefde it net briker.

Dat leit moarns op sin best ont acht ure ta In \'t
nest. Den komme do jiffors foar \'t liocht. Earst in
ure oardeheal klaye en mei \'t hier omm�sjo, hwent do oar-

�sors dy binno for goed �fthanke, den in swiet kopke
th� mei in stikje plpkenielb�llo en einliks oan \'t skrep-
pen �n \'e inoadeprinten ef mei de naeimackines oan \'t
knoeyen. Alles oeral helje en noat �t \'e wei sette. Mid-
deis fen sels let ite, dat is op sin greatelius, en tsjin\'e
j�nd op \'o fiitter ef nei kranskes en bisiten om as \'t
hwet wierret yet ris in jonge hear op to d�ken, dy
\'t sa biskaefd is, dat er om midsnacht mei hiar throch
de tsinstere leantsjes op h�s ta swalket. Sa giet it as
wy hjir oan bus to minste gjin oansetten ha. En den
wit elts wol, ho let as \'t is.

Der is by de boer wol oars hwet to forstriken as
printsjeknippe en flinterflappe.

Trin, Metten en Ale.

(De beide leste binne in hiar
wirhpalcje fen \'t Idnd komd.)

Nou yette de kofje net r�? \'t Is al by healwei f�vcn.
Piere folk is al lang in \'e jister. Hia kinne dien, as wy
to set komme.

Dy frouliu ha \'t tsjinwirdich fierst to drok mei de moayo
klean, moast thinke. \'t Giet tsjin \'e merke, en den wol
me ek al lieafsL hwet keapsioch w6se. Oars hat me al-
heel gjin kans. Der komme safolle.

Hald dou din snetter, smoarge jonge! Pas �t \'e dop
en \'t heechste wird!

Witste hwet, Ale, jimmo mattojimme sols mar sieanto
r�ddcn. Ik ha hjir de handen al mear as fol.....

\'t Liket er oars mear nei datst\' de mule fol hasto.

Don bist my gjin praet wirdich.

Den halde ik my lieaver mar deastil, Nlnke, as ik dy
wier.

Hald mar op f en iggewearjen, \'t kin sa woL Dat sit
elkoar mar altid In \'e kaem; \'k woe dy w�ser ha, Trln.
Sids my lieaver ho \'t komt mei \'t melken.

Ho \'t komt mei \'t melken? Dat kenste siean! Ik
kom j�nd net In \'ejister, dat kin \'k dywol fortclle. Dor
mat yette reamme wirdo en allegearre. En do frou. is
op bisite nei Dominyp. Dat scil net ier wirdo. Oars
moast er ek nodieh tsjerne wirde. \'t Molken is al lang
run. \'t Tsjlsjon dat mat ok mar oerbliuwe. Smit do
malke mar wer In \'o tonne for de bargen en kcallcn.
Moarn is se doch s�r.

As it sa kin, dat skeelt my net, mar ik sids. dat it
sa moat.

Dou kinste wol hwet prate.

Lit my don mar prate, den kinstou it om min part
wol dwaen. Wolstou lieaver In min plak, den kinstou
mar reamje en dwaen, op \'t iten en drinken pass� en
alles foar elkoar stelle. Hawar, don scil ik it land,
wol mei In. Om \'o jierren hoefste dy net to skamjen.
Letter kin \'t dy m�lk to pas komme. Komoan, don kin-
stou hjir mar in \'o h�s tliuwe. Of woeste it h�s mar
leech stean litte?

Dat is mar gikkepraet. Hwer binne Ulk en Bot? Lit
er ien fen hiarren reamje en op \'e doar passo, don kin-
stou de malke onderwilen �tbringo en yet in torntsjo
In \'ejistor kommo; of as er ien fen hiarren mei melke wol,
dat is my ek goed.

Dy fronlin, dat witsto wol, dy skrikke al as se mar
fen in kou praten hjorre. D�r moatsto mar net op tldjo.
Dy binne ris for in inkolde kear op \'t kranske. D�r
kinste it siean. (Hiu wist yet op Mr utteine spillen, dy \'t
er throck enoar Udze). Dat wirth op sin best midsnacht,
ear\'t dy wer op h�s tasetton komme.

Do boer scil wol thinko, dat or doch gjin smiten mei
do m�tse nei is. Hy hat ek wol gelik; ik fordyde it
ok. Sin grcate bcrn laeitsje him ta ut, as er mei jok en

amers it land l�ttrapot. Dat is hiar to gemien, witste?
En den is \'t al fier komd, dat sids ik!

Ik woe dat \'t sa fier mar kaem, datste my ris sciste hwer
\'t do breabak en \'e tsjisnappo steane. den seil \'k my
sels wol r�dde.

Dy steane op \'t filde plak �n \'e fi�rlierno. (Mettan giet.)
Witste Ale, hwot plan as ik ha. \'k Nim skielk de
sile op \'e hakken en \'k strik er �t. \'t Is sa gjin lib-
ben. \'k Ha ek twa jier by Nannes wenne. D�r laei \'t
land heel hwet oars. Dor pakte elts mei oan. Moarns
fiower �re, tid op, d\' icne sawol as d\' oare. Tsien �re
moarns oan \'o kofjo, toalf �ro middei on j�nds acht �re
to koai. D�r hie me yct ris in eagenblikje lins, omjins
stikken goed ris hwet op to knappen. Mar hjir....

Hjir is \'t ek heel yct wol �t to halden. Don kinste
de sile wol op \'c hakken nimmc, mar d�rmoi is \'tsiker
net wun. Hwer findsto sa\'n boste boor for sin folk, as
wy hjir ha?

Do boer d�r ha \'k neat tsjin. Mar der leit �s mear
oan \'e fron gelegen. Witst\' dat wol?

Dat scil wol sa w�so. Mar arbeidje dat moatste doch
oeral. En ha wy it hjir net goed fen iten en drinkon?

Goed fen iten en drinken, d�r kom ik net op, al wit

ik dOrom wol dat de froa en hiar \'t wol hclte botter ha.
Mar sioch, dat is hiar saok. Dat ik it net moai find, efter
\'o hand aldorhande swietekou to iten, dat is n saek.
Don bigrlpst my wol.

Ik bigrlp dy th�ge skoan. Mar dou mast el: ris bi-
gripe, dat er oeral en 5n eltse libbenstand folie to winskjen
oorblinwt. As \'t hjir alles to wrald sa wier, dat elts it
nei s5n bijearren hio, den koe \'t brcidjen ek mar for goed
dellein wirde. Den Lieden wy hier dien. Foar en alear
aste der net fcn oertsi�go biste, scilste hjir gjin fredo mei
dy sols ha. (Metten komt in.)

Komste non, Ale; \'t spil is r�, hjer!

Doch efkes tld, Metten. Aio bigjint to sedepreekjen;
dat hajy mei dy alde bidaerde feinten as se hiar oan \'t
swiet fen de jonge jierren ba iten ha.

Metten (Moppet Ah op \'t slcouder.)

Dou meisto oars yet wol ris in swiet bekje, n\'t Ale?
Dat witte voy wol. En Jolle faem dy wit it ek! (Alegiet
stil Jiinne.)

Jollo faem! Aste it der f�n ha moatste, Ale, meiste ek
wol nei tsinster moanne winskje.

Metten (gilcoanstelckend tsjin Trin.)

Nou, sa sni�ndtoj�nds, as er nei b�rren giot to skea-
ren, kin \'t ek wol aerdich donker w�se.

Alttd foart en noa by honk,
Jimmer in \'e moaisto pronk,
En Roasje sorgje litte!
Dat \'s it stribjon hiocd do dei,
\'n Fliuchst de greate licap net nei,
Den blinwst allinne sitten.

Kom mar heel foarnaemfoar \'t lioeht,
Sa \'t me �n hboger Tering dat siocht,
En lit dln groatmo skino;
Al gean\' do saken th�s net riucht,
As \'t d�r al In it h�ndord flincht,
Och, n�, dat siean nin blinden.

Mar \'t giet hir as mlnhear f en Honk,
Dy troudo lest mei jiffer Pronk,
Elts thocht in aep to f�ndon!
Mar do \'t de rruchte aep ris kaom,
Och lieavo sei! do f�nd do faem
Dea m�son foar do spindo.

Nou bin ik warempel yet alliko fier as strak, \'t Scoo
yen sikor bigjinne in to barnen. Hawar, in slach mei
do Pransko swipo er oor. (Hia set ien en oar rimpen to-
riuchte, pakt handich in siou kleanspi�en by elkoar en giet
siongende nei efteren).

\'k Ha\'t wol thocht, dat it wor sa �tkomri scoo. Gjin

ien fen \'e feinten yet In \'t land en wer ninunen fen \'e
frouliu th�s. \'t Is ef it net op kin. En och, as hia ris

heal wisten, ho de forke hjir In \'e stalie sit........,

Sionke en Trln.
Trln.
Hwet is er boer?

Sionke.
Hwer sitto de manliu?

Trln.
Dy steane klear nei \'t land.

Sionke.
En de fronlin? Hwer is min wlf?

Trln.
Dy is nei Dominys jiflrou op bisite.

Sionke.
En Ulk en Bet, hwer binne dy?

Trln.
Dy binne nei Slbo Griet.

Sionke.
Hwet scoe d�r wer oan \'e hand w�se?

Wit jy net? Griet hat jister ek sa \'n ding thns krige,
lik as wy In \'e foarkoamor ha.

Sa\'n piaonding, d�r so don sa op om tingelingjo. Hwer
\'t Ulk den wol foar sit to flljen.

Sioake (in Mm Bete).

Kom, den kin Slbo non ek ris op \'e hichte fen \'o
tld komme. \'t Scoe him oars foardieligor w�so, as er In
pleats mar ien fen sin beste ky forspilo hie. Den wier
\'t �nk to minsten oor to siean. (Tsjin Trin op in.
stellige toan). Don gietsto dalik nei Slbes en soisto
dat do fronlin in ia ten th�s komme. Sids dat ut nammo
fen myt � Mei dat solde boadskip kinsto ek nei Do-
minys gean.

Jonge boer, dat scil net gean. Dy bisite by Dominys
is yet lang net �frun.

Dat skeelt net. Lit Bonk er den in ein oan meitsjo.
Jiffrou scil in elts gefal wol mei \'t boadskip Innomd
w�se, d�rthroch hat hiu to minsten kans, dat de oaren
ek foar midsnacbt �fdrosse.

\'t Is ray bost, mar ef de frou dor ek sa oer thinko scil,
scoe \'k wol bitwlvelje. (Fen siden): Hwet ik d�r fen
thinke moat? As er nou ek mar gjin �nwaer brooit.

SECHSTE TOANIEL.
\' S i o u k e allinne.

Hwet scoe \'k in boppest besten wOse; hwct scoeden min
wif en bem folie meimy op krye, as ik woe, sa \'t hia
wolle. \'k Moast brekke mei alles hwet \'k fen min from-
mo, froede foaralden ha. \'k Moast it nye liocht hildigje,
en al it frjemdo, dat hjir In \'e h�s goartoage wirth mei
folio ophef biw�nderjo. For eltse nye japon fen min
greatc dochters mast ik de handen fen fornoeyinge In ien
slaen, for eltse krol jimmer �n in swiet glimke hawwe.
Hiar knappens, hiar moayen: en hiar leardens mast ik
oeral breecf �tmjitte ^n free�a fen Liowerd steoa in wcin
fol fen \'t allemymc Irichste g�d mei bringe. Sels mast
ik my klaye en foj,rdwaon, as man fen heger kom�f.
Mei de Rozenburgers mast ik omgean. Mei do Solkema\'s
my all�k stelle. Oeral foaroan en mei by w�se. En
lieaver scoe \'n se yette siean, dat ik do hiele boerkery
mar oan kant die en in b�tentsje �nder \'e stCd oankoft.

To arbeidjen for de kost, der stlket In �s tld sa min
care In, dat me mar lieaver nei \'t 1\'ry Amearika oer-
stekt, as \'t ienkear safier komd is, dat me de handen

oan \'e pjoech slaen moat..........O, bernl (Ily kryt

, de flesse ut de least, skinkt Mm in bittertsje in en hultli in
romer fol four \'t liocht.) Dat is faek de leste tafiiucht
for in minske, \'hwer \'t er sin treaste In s�ket, as er foar
\'t leste anker leit. \'t Smakket sa swiet, omdat it for
t�d on wile do sorgen fen \'t herte spielt on de holle
fen tswierrichhoden �ntlestget. Sa is \'t ek to forklearjon,
dat er safolle achtbro minsken sels lok en libbon Skie-
d un ta\'n offer bringe, en mei min dy altid foroardiele on
1 dfalle?.......(flg drinkt en skinkt op in wj in).

Wol b�rman, dat stiet er skoan foar!

\'k Bin bly, dat jy ris oerkommo, Sltse. Gean sitton.
Ek in bittertsje?

Jonge ja, dat kin wol. Min folk koe \'t j�nd th�s
wol �f. Ik thochto sa, kom, litmy mar ris nei Siouke
tatraepjo; dy fornim ik tsjinwirdich alhiel net In \'t fjild;
m�lk dat er wol eat oan skeelt.

Ja, d6r skeelt hiel folio oan, Sltse. De frouliu binno
allegearro fen honk, en ik s�kjo min troast d�r by (hi/
wist op \'e Jlesse), en don witte jy wol, dat do sakon net
riucht goane.

Kom, kom, dat is sa folie sein, Siouke.

N�, dat is \'t net b�rman. Sa\'t ik jo nis sei, sa is \'t
net ten dei, mar sa is \'t alle dagen weroan. En seoo \'t
den riucht gean? Skeelt er den net hiel folie oan?

Och, min goede man, as jy d�rop komme wolle, dat
is to users al krekt alllk. Dat is f\'oart efdat scil foart,
011 as ik d�roer krimmeneaije woo, koe \'k aHtlcl wol

klear korame en scoe \'k do quael m�lk yette slimmer meitsje.
D�rom lit ik it mar stiltsjes bitsiean. Ik think, it scil mei
Je jierren wol bottel\' wirdo. \'t Is hwet in oare tld, as do
\'t vvy jong wieren.

Dat ha jy goed, Sltse. Ik bin tominsten sa net op-
brocht. En as ik tliink oan �s mem, dat goe sloof, dy wier
al In \'e sauntieh en d�chs altid yot moarns do oarste en
j�nds de leste. Der ging gjin eagenblikje tld nntteloas
forlern. Wier der al ris in liddich setsje, dat siet to
nayen, to breidjen of to spinnen, al nei \'t do tld soi.
En faken sei se den wol sa, dat hir wirge lea dat altld
lang net barre mocht. Mar hwet dogge hiar bern en
bernsbern?

Dy doggo oars en tsieanne lieaver it fjild ris In en
litte Roasje for \'e takomst sorgje. � Ik sids wol ris sa:
»Uwer de uiden ophdlde, der sette de bern de streek f en \'e
miet om f en �fto bigjinnen. Dat wol hjir sahwet sidse, as by-
gellks in alder tweintich th�sen g�ne rik is, den scille hiar
bem, hiar �nblldje en forteane, as hieden hia elts ek oor in
tweintich th�sen g�ne to biskikken. Sa ken ik in
ald wethalder mei in thige krasse holle, en as jy non sin
jongos hearre, den scoeden jy slker sidze, dat binne ek
allegearre al wethalders mei \'t d�beld forstand fcn hiar
aldo. Sa bont nou faek it jonge slachte op \'t alde en
komt al heger en heger, en gjin w�nder fen sels, dat er
nou en don ris ien fry �nseaft fen hoppen thrnselt. Min
wol In �s dagen mear likje as me is, mear dwaen as
me Mn en hirder foar�t as do kr�ften it talitte. Us
bem dy goano ek moi; dogge se it net, den bliuwe hia
efter, mindei In wearde as wol In eare en oansiean. Dat
is do tidgeast, on as wy d�r al tsjin oangeane, Siouke, it
baet �s net. It giet d�rom sin gong; en kinne wy er lor

Cis gjin frede by finde, lit �s den thinke, dat er �t it
queade faker as ienkoar it goede foartkomd is, lik as de
skiednis �s dat leart.

Ik sids jo, dat it by users ek altld gjin moai waer
is. \'t Giet my faek oer \'e hege skoen hinno en den spant
it er dikers om yen altld stil to halden.

Ja mar, Sltse, jon ha \'t altld yet mei jonges to red-
den, mar ik mei h�shalde mei kleare froulin, en jy witte
net hwet dat In hat.

Think er om, min jonges wolle it ek al mei witte. Sa
gau as sokke bern gr�tjen hearre, dat heit en hiar er
hwet waerm In sitte, don bigjinno so to rlsen en witte
yen al ringen to sidzen, dat it wirk for de dominen is.
En praet jy fen weelde! \'t Is by nsors ek it iene ny pakjo
mar efter \'t oare en allegearro allike moadrich. \'t Is
faek net heal to\'n ein, ef it wirth er mar wer hinne smi-
ten. Dy klayingspoopen binne forgees sa tsiok en sa fet
net! � Kortlln moast er in nyo tilburry kom me, en pas
hiedon wo in ny gl�sen weintsje krige, lik as jy witte. De
kapsjeas wier efter \'e moade. \'t Wier hiar not m�lk, der
\'t fjild mear mei In to gean. Dat koe wol for my, mar
net for hiar. Think ris ta, ho heech min bern ek al by
hiar sels opsioggo. En mei de hlnsora ek; alle klapske-
ten moat er al wer moayer en al wer better kom me, dy
al wer hirder en hirder kinne. En as jy ris wisten, hwet
b�sjild as er �nder al dy bidrinwen to sik rekkot, den
scoe\'n je siker hast bang wirde for \'t skaed fen jou egen
bem. Dat fliucht mar mei de fammen nei Holland en
wit hwer earne hinne, en sids ris dat jy net to sprekken

binne, as se jo op \'e buse komme....... En och, by

mem wirde hia doch rCdden.

Goed on wol Sitse; mar op \'e tld pakke jon jonges ek
yet ris wer flink mei oan en wollo hia de r�ch yet ris
In \'e bocht sette en hiar lea br�ke; mar hjir dy greate
froulin: alt�d allike drok mei neat dwaen. En as hia al
ris thige hiar best mei dogge, den is \'t om jo fen \'o
wal in \'e sleat to arbeidjcn. Der kin hwet �tthocht
wirdo, mear as de pong goed is, dat sids ik jo. Hwet or
hioed fornys �n Paris is, dat hawwe wy hjir moarn oer \'e flier
en witte je wol, dat wy mar op in hiorpleats wenje en dat
de hieren heger wirde nei \'t de bern swieriger for \'t
liocht komme.........{Hy drinkt ris en slcinkt wer in).

Kom ris for in aordichheid In �s pronkkeamer. Dy
is nou for in inkelde kear oerglanse. Kortlln is er op-
ferve, alhiel In \'t wit mei forgilde randtsjcs �fset. Do
moasten er nye stoellen mei sittingen komme. Do nye
tap�tsjes en oaro kleden oer \'e flier, matten dat wier
gjin moade mear. Do oare girdinen foar de gl�sen, mei
sokke hakkeletakjes. Do in nymoadrigo runde tafel op
ien foet, hwer \'t hia hielo deagen op om lidzo kinne to
kliemen en to wriuwen. Nou wollo se ek yet graeeh sa\'n
chiffoni�re ha; do alde wol net riucht gl�d en
d�rby kleurt or ek net mear, don scoo \'t swart maho-
niehout w�se moatto, nei \'t hia sidzo. Den ha se yet in nye
pomplampe In \'t oach en wit hofollo oare dingen, hwer
\'t ik de nammen net ienris fen bithinke kin. \'k Hoar
wol, dat de frou faken seit: »it ione moat nei \'t oare,
oars hat it sa gjin gefallichheit." Ik liet er al op folgje,
ho \'t it den wol in \'e commode der �tsiean moast, as \'t iene
nei \'t oare scoe, mar der hie so alhiel gjin earen nei.
{Hy giet opstean.)

Kom ris mei, Sltse; den kinne jy jo sels oortsi�gjo , dat
sa\'n rik in \'t boereland net bistean kin. (Hy nimt sin
gl�ske leec/i). O, b�rman, dat g�d bigjint my sa swiet
to smeitsjen.

Ulkje en Betsje. (I)y op \'e luster stien ha.)

Nou hast it den ris hjorre kinnen, Bet, ho \'t �s heit
oer �s thinkt. Scoe me der net �trinne? Mo docht
dei oan dei yens bost om hwet mei emaek foar \'t liocht
to kommen en alles hwet op order en In \'e �s to halden en
den sa oer \'e hikkel helle to wirdeu? Dat is nou �s
lean. Pas fen \'t hiom, ef der wirth och en wea roppen,
dat dy bern mar altld op \'e siou hinne en neat �t \'e
wei sotte as mar pronkje on do boel opmeitsje.

Wito jy hwet, Ulkje. Hjir In, d�r �t, sokke praetsjes. Ik
laeitsje er hwet om. As er sin nocht fen �s het, don
moat er �s it gat fen \'e doar mar wlse. Dat scil ik him
ek ris fortelle.

Dat wy der ris �tgean, d�r bisteano siker wol reden
for. Hwet wille hat me hjir In \'e h�s. Altld weroan,
datselde rowe gemione praet fen \'e boaden, dy \'t r�ndom
foaroan en mei by matte en nearne gjin bigrlp oer
hawwe. Ik skamje my faek, as er in fatsoenlik minske
binnen doarren komt, dat min d�r mids Insit.

En nou de faem to sti�ren : i>Jirmne heit hat sein, dat
jimme dadelih th�s komme moatte", towile min hiel biskie-
den In in deftige kring mei oansit? Hwet mei de jon-
ge hear Sweitsema wol thinkel

Dy scil wol sidze: -aBetje en ��ine die moeten zeker met\'
den ouwe het land in", \'t Is oars siker net om to

lacitsjcn; mar hwet scil min? Me sit ionkear In \'t skipk�

en salang as \'t driuwt, is \'t slim oan \'e wal stappen........

As wy mar troa mei nei do smoarge jister teagen en
�s mei \'t gemienc haifolk lik stelle woeden, den scoe
�s aldo wol sa blier laoitsjo. Ef as wy mei sa\'n �ldwive
blawo dook om \'e holle en mei in blaudrukt of flfskaft
jak oan jimmer by de tsjerne stean woeden to polskjen,
dat scoo him ek nei \'t hert wOso. � Ik woo lieaver! As wy
moasten, Ulkje, wier \'t hwet oars, mar wy hoeve sa net. \'t Mei
�s hiel wol barre, en ik wol leawe, dat w\' er mear quea
oan dieden as goed, sa de earme wirkliu it brea ut \'e
m�le to halden.

Dat ha jy goed. As wy \'t ris tsjin him seyen? Hy
hoeft ek sa net. Jimmer de earme arbeider ut to
hingjen, it is skande, dat \'s wier; mar hy skammet him
nou suver nearne net for. D�r warempel �s mem ek
yet it boadskip to sti�ren, dat hiu in ienen th�s komme
moat.... Dat scil him sur opbrekke! Sokke frjemde nuk-
ken. Krekt as er by tiden net wis is. Ik wit to minsten
net, ho \'t er \'t in \'e holle kriget. En don der ek yette fen
to praten lidze tsjin Sitseboer, fen sels dat wy nearne
ta doge, en dat hy der oer en to folio is. Sltse kin \'t
waerm oerbringe, en \'t is krekt koarn op \'e m�nle for
Antsje-moai en hiar groate j onges. O Bet!

Antsje-moai scil wol sidze: »\'k Hat lang wol thocht,
dat Siouke gjin riochte wille In sin egen h�s hat; hy
siucht er neat fleurieh ut", en dy greate Gauke, kraeit it
fen sels de hiele walden oor, dat er oan dy Siouke frouliu
nou den suver alhiel neat is gelogen, dat hiar egen heit
it sein hat, en dat it dos ek wol wier is.

Ulkje.
Sa kin dat sleawe folk krekt. Wy kinne der mar

moai mei op in sliuchte namms kommc; der binno altld
dy \'t leawe, in oarraans quea wol de liu throchgeans
wol oan, en �s meye se doch graech ris oer \'e hikkel heljc.
Ofginst wit jy, omdat se net tsjin �s �tkinno. (Sunich.)
Komme heit en hiar der net oan?

Betsje. {Hiu wol TJ�kje meiluke.)

Ja, kom mei, jn.....

Ik bliuw hjir stean. Ik wol reden fen �s heit ha.
Hwet mient or wol, sin ogen bern sa �t to moitsjen! Us
sa\'n kroano op \'e holle to setten! O, Bet, it is throch
alles hinne, as me mei yens wille to rio gong den.....

Ei ju, meitsje jo sa lilk net. Laeitsjo der om. Kom foart
mar. Wy geano hwet In \'e sldkeamer sitton en nimmo
in glOske nyo framboasen mei in kreakelinkjo. Dat
forset de sinnen hwet. To, kom foart!

Ne Bot, ik doch it net. Dat fordy ik. Yen op sa\'n
sliuchto nammo to bringen, hwer \'t de hielo wrald
skande fen sprekt; it komt sa \'t komt, ik wol der mear
fen witte. {Giet bishH.) Hjir kin ik it ris acrdich oan-
hjcrro hwet dy aldo basen yette fiordor to bikonkoljen
hawwe.

Ik forpof it ek, om allinno in \'e sldkeamer. Den kom
ik by dy. (Hiu giet ek bisk�l). D�r komme se oan, hjer!

Landhearre kin \'t net moayer ha, Sltse.
Witte jou berntsjes dat sels allegearre sa foar enoar
to stellen en �n order to balden?

Siouke. (Oandien.)

Sels? Sels doggo se safollo net {hy knipt op \'e neil).
\'t Libbet bjir feu skroarren en moademaksters, en elts dy
mar jiffer en jiffrou spilet, kryt in earoplcats In "e
blinkende pronkkeamer, om dy to biw�nderjen. Lokkich
dy \'t den mar bekjeflayo en thige beare kin. Dy \'t
breedst fen alles wit op to jaen en mar nin keochklin-
kende wirden foar de fronliu brek bat, dy wirth bjir
let en set en tathreaun, hwet \'t m�ltsje mar lest en \'t herte
bigearret .......

O Sitse, jy kinne \'t jo In \'e fierste fierte net bi-
gripe, ho\'n swiere sile as ik hjir to l�ken ha. In hert
i\'ol sorgen en in holle fol swierrichhoden, binne \'t lean for
al min wrotten en wiermjen, dat ik jimmor dien hab.
Praet ik er tsjin min wif en bern ris oer. dat it rik
sa grcat net is as hia fortoane; dat ik it spil mei de
boste wille sa uot foar enoar halde kin, e,i dat it sa ien-
koar f�st rinne scil, den laeitsjo se my ut on piukke
my mei do fingers noi. D�rom swy ik altid mar, mar d�rom
ha \'k den ek safolle to forkropjen. \'t Docht my Indied goed,
min hert ris fry �tprate to kinnen tsjin jo as goe fri�nd.

Sltse.
Scoedenjy net hwet ocrdriuwo, b�rman ? Jy matte ek
not to swier oer alles thinke.

Siouke.
Sids dat net, Sltse. Sids dat net. \'k Ha jierren min

bost dien om do sakcn riucht to halden, om hwet foar�t
to kommen, mar \'t iene slaggo sa min as \'t oaro, sa\'n
h�shalding mei sa\'n bisti�r, der wier foar my gjin bol-
wirkjen tsjin. \'k Ha jimmer hope op botter tlden, mar
dy hope is nou forflein, de mood my binomd; \'k lit de
handen slop hingje, \'t spil driuwe sa \'t driuwt en slkje
min heil on treast d�r by. (Ily wist op \'e flesse.) Sa fier
is \'t komd. Alear wieren \'t switdrippen, dy \'t ik falie
liet for min h�shalding, mar tsjinwirdich binne \'tfaek
bittere triennen.

Sits e. (Mei klim.)

Wel Siouke, stiet dat sa!! Is \'t safier komd?

Siouke. (Oandien.)

Ja, it is yette fierder komd, b�rrnan. As ik al min skil-
den bitclje en elts lik en riucht dwaon scil, den ha \'k gjin
cintmear to wrald; den bin ik dea-earm, Sltse, en hwet den?

S 11 s o. (tige forheard.)

D�r wird ik sikor kjel fon! Jon dea-earm? Dat kin\'net; dat

¹ is net to thinken. Kom, kom, jou hawwe doch fry hwet

egen land en derby in boerkery, dy jy siker not leech

hoevo to skatten. Ho great moatte den jou skilden wol

Ik kin \'t jo by gjin m�lkheid sidzo, hofolle ik sa
foar en nei by disso en jinge al opnomd ha, faek wol
om rokkeningen en wixels to foldwaen, d�r ik alhiel
neat fen �f wist. Hwet ik barde dat wirdo my stees
under \'e handen wei, sa dut ik mei de hier nca op tld
kleur kommo koe en jimmer in ein In \'t efter kaem.
\'t Land is sa swietsjes wei forhypotheke, de boerkery
net fry mcar en sels de Inboel for in diol forpando.
Ik ha nou al in tldlang it iene gat mei \'t oare witen

to dainjon; throch min goede nammo wier dat m�lk, hwent
der dreau ik op; mar jy bigripe, dat moat de iene ef
do oare tld fOstrinno, sa wis as twa en twa fiower is en
yettc freegjo ik jy as goe fr��nd: ho den?

Ho den? Jy matte freegjo ho nou? Der moat dadelik
handle wirdo. Op my kinne jy rekkenje. \'t Scil for
jo dwaen hwet ik kin. Jo In alles bihelpsom wSso.
Der moat In e\' earste pleats in middel �tf�n wirde
om do oarsaek fon \'t quea wei to niminon. En dy oarsaek
is nei jou .«sidzen wol to f Inden.

Wol to finden, mar net wei to nimmen. En wirth
er weinomd, scoe \'t den yot net to lot w�se?

Praet sa net. Gjin moed forlern. Neod stelt wetten.

TSIENDE TOANIEL.
Siouke, Sltse en Boukje.

Bonkjo {Mei folie alteraesje, fry hwet op \'e ein.)

D�r ha jy it al. It thochte it wol. O lioave f rede
en gjin ein! D�r moat ik nou th�s kommo, fon \'e bisite
helle wirde, om jimmo In to skinken en to bitsjinjen.
It is jo don doch throch alles hinne. O Siouke, Siouke,
hwet bringo jou lij ir al in lost In \'o h�s. \'t Hiolo dorp
scil der skando fon sprokko sa\'n gomicno handclwlso.

Siouko (Mei eamst en krt\'ft)

Swye !!! Hwet miene jimme wol? Earst sa, enden
yen ek yet \'t riucht fen sprekken to biniinmen. Ik
scoe my skamje, dat wird to uterjen. Ik swye! My in
min egen wente \'t swyen op to lidzen. Hwa het er ea
fen heard. As ik my stilhalde, scoe\'k to Freantsjer
th�shearre. N� man, ik lit my de gik net oanstekko
op fierren nei net. D�rta bin ik to fier komd.

Ho fier scoeden jy den komd w�se, Boukje?

Fierder as jou skele kin, Sitse. Jou ha al mear as
genoach oan jou egen th�s. Gean d�r hinne om de boel
op stelten to setten. Sionke hoeft net opstokele to wir-
den, n� sikor, dat hoeft net. Dy is �t him sels al sin-
nich genoach. Mar ik thochte wol, dat hjir in houtsje
mei �nder lein wier, dat it sa In onoar siet, hiel wol.
Der is fen sokken net oars to forwachtjen. O fy, sok
dronkeliu\'s dwaen! (Hiu fait op \'e stoel del.)

Siouke en Sltse (tagelik op hir to).

Den siuggo jy �s for dronken oan ?

Boukje (JHucht ek wer oereiri).

Dat is min saek net. Hwet thinke jimme wol, dat ik
blind bin. Lit de flesse tsiuge hwet jimme binne. Sokko
manliu! Yen earst s�nder roden fen in deftige bisite
th�s helje to litten, den yen it swyen op to lidzen en
den yotte �t to farren, as me do wierheit seit! Is \'t net
freselik ? 0 lieavo sei, it is throch alles hinne, my sa\'n

kroane op \'e hollo to setten. Siouke, Siouke, it ropt
oan do himel.....{Hiu fait wer op \'e stoel del.)

Siouke scil op Mar ta. Sits e keart Mm tsjin en leit
Mm it swyen op.

Sltse {Mei bedaard, mei klim) foar Boukje.

Ik scoo jo �n earnst riede, Boukje, gean sitten en bi-
darje hwet. Jy binne hwet al to oplieapend. Leau my
as goefri�nd: \'t het Siouke sin doel net west om jou to
pleagjen en it bloed hjit to meitsjen.

Boukje {op \'e selde toan.)

Ek in earnst, Sltse, scoe \'k jo riede om jo stil to hal-
den. Der stekt siker gjin eare In, om jo twisko man
en wif to stellen en do hand twisko do bast en de
beam to stekken. Lit Siouke slu egen paod ski�n meitsje,
bring jou jo goede ried th�s to plak.

As ik jo bidde mei, frou, praet sa net. Sltse dy is
hjir net komd om my oan to fiterjen en tsjin jo op
sotten, mar wol om �s to helpen.

Boukje. {Earst fry bidaerd, letter mear oandien.)

"Wy binne sin help net brOk. D�r laitsje ik om. Ik
scil �t min egen fearren wol fleane en jou matte jou
gong mar gean, min goede man. Meitsje my it lib-

ben mar s�r. Doch jou bost mar...... Dat het altld

jou stribjen west, en nou my th�s to heljen, my \'t swyen
op to lidzen, my it bloed hjit to meitsjen, to h�njen,
to pleagjen on to hjitfalgjen! Sids, Siouke, is \'t den
min skild dat jou jimmeroan th�s sitte, dat jy nearno
gjin tel binne, en dat jy In deftigo kringen net talitten
wirde? Kin ik it helpe, dat jou net eard en net achte
wirde, en dat se ooral de gik mei jou domme en lompo
boerskens hawwc? Sids wolle jy my der in forwit fen

meitsje, moat ik it d�rom �ntjilde en ta\'n spot wlrde
fen hiel de wrald. O lieave frede en gjin ein, dat scil
den it lean w�se for al min goeddwaen en opofferjende

sorgen! Siouke , Sionke ,...........(mei de b�sdo�k

foar \'e eagen).

Sionke (wol wer op Mr ta, doch Sitse heart Mm tsjiri).

Kom Sionke, as \'t ienkear safier komd is], is \'t siker
better to swyen en hinne to gean.

Sionke. (Sitse de hdnd op V skouder).

Bonk je (fornimt dat Ma foart geane).

D�r ha jy nonitbiwls fenskild! (L�derfoarde doar).
Sids, Siouke, kin de wierheid gjin liocht fordrage, eangeste
dy oan to hearren.

Ulkje en Betsje (tagelik to forskin, mei foliealteraesje.)
Ulkje.
O, mem, hwet is my dat in j�nd!

Betsje.
Us fink is net oer to siean.........

Bonk je (thige forheard opsieande.)

Hwer komme jimme wei! {Oandien) O, bern! hajimme
it heard� Ha jimme it heard, ho \'t jimme heit en
Sltse........

Betsje (Mr in \'e reden fa�ende.)

Ja, ja, wy witte alles. Wy ha alles heard. � Swy
mar stil, en doch gjin forwitingen.

O, n�, doch dat net. Wy skamje \'t �s to nterjen,
hwet wy ta us egen skande oanheard ha.

Heit sin saken binne alhiel In \'e war, alles is op en wei.

Bonkje (forheard).

Gjin stien, dy �s egen mear is. Wy binne dea-carm.

Wy earm? Us saken net goed? Alles op en wei? Hwa
bliest jimme sok ding In \'t ear? � (In har sein.) Dat
moast er yet mar bykomme. O Sionke! Nou de bern

ek yette........ (Tsjin \'e bern .■) Mar wol jimme

my den netleawe? Ik sids jimme, dat er gjin leger wal
is, en ha \'k dat altld net sein, as jimme heit er op Ut
wier, de freeslike skrikbllden fen in tsiustere takomst
�f to skilderjen, fen sels om jimme en my fiele to litten,
ho throch �s tadwaen alles ringen op en wei w�se

Bcoe...... As me him heart, is \'t earmoed en elinde

hwet it klokje letl Ofjaen op oaren om sels moai
man to bliuwen!...... Hwet mient er wol mei sin

earmtlik fortean, dy formoarde �nskild, sa \'ter itjerne
foarkomme lit. Jimmer suchtjend en grinend, my it
libben sur meitsjende, l�st en �nr�st In \'e h�s bringende.
(Suniger.) Mar wolle jimme mei him gean en my al-
linne oan \'t lot oerlitte, gean jimmo gong. Harkje nei
in r�sige holle en folgje dy. O n�, jimme hoeve jimme
mem net mear to leawen.......

Ja wy wolle jo wol leawe, mem. Mar siker, wol
den ek �s leawe, om \'t wy er mear fen witte, as jo ea
thinke kinne. Heit hat in fortrowen oan Sltse, as b�r-
man en goefrinnd, alles sein en �tlein, en der sprieken
earnst, weamoed en wierheid ut al sin wirden. Ja, wy
ha \'t allegearre oanheard.........

Den ha jimme it heard, ho skandlik as hia my to
fiter hawn ha, ho \'t jimme heit my \'t swyen oplein, my
pleage en hjitfalgo hat? Den ha jimme it heard, ho
skandlik as dy Sltse der mei under siet to stokeljen,
allinne om my mar ta\'n spot to meitsjen fen hiel de
wrald. O, bern.......

Betsje {mei kr�ft.)

As Sltse �s net bystiet, mem, den klinkt it ekielk oer
de hiel e walden, Siouke Simmenga is failliet, en hwet den?

Hwet den, as \'t ienkear to let is?

Den binne wy for altld brandmerke. De queasprekkende
wrald, de plompe folksheap en \'t rou gemien, dy scilla
�s troch it slik helje en sa d\' earbre namme fen �s

stamme for altid biswalkje. En hwet seille �s fyan-
den net dwaen? Hwer seille �s fri�nden bliuwe? 0, �s
lot scil bitter w�se, as wy ienkear, biroave fen alles, �t
�s libbenstand fordreaun binne.

Nou binne wy yette In eare en oansiean �nder �s
likens en dat kinne wy bliuwe mem, as wy mar mei
forstand handelje. Nimmen twlvelt yette oan �s wolfeart,
nimmen dy \'t �fwit fen \'t gefaer, dat �s drlget, en as wy
�s b�rman mei al sin lek en brek, as man fen jild en
t�k oerlids �s bitrowen skinke, den is er yet alle hope
op in goedginstige �tkomste.

Us oerjaen oan de genade fen Sltse? Wolle jimme
my derta thwinge? � Witte jimme den net, dat ik
strak yet sein ba, dat ik lake om sin help en bystand,
dat ik �t min egen fearren wol fleane scoe, dat er sin
goede ried th�s mar to plak bringe moast, dat er al
mear as genoacb hie oan sin egen h�s en oan sin egen
kri�s � en nou my to fornederjen for him, forjiffenis
to freegjen, m�lk him bidde en smeke to moatten,
o bern, al hwet ik kin, dat kin ik net; d�rta sit min
earlik hert yette to heech; d�rta stel ik yette to folie
bitrowen op �s egen landen en panden.

Wy ha gjin egen landen en panden mear. Wy ha se
ienkear havm, en wy miene se yet to hawwen. � Sa
\'t �s saken nou geane en steane, moatte wy de boerdtsjes
forhingje en de handen mei enoar In ien slaen, wolle
wy wer by de wal opkliuwe en wirde hwet wy ienkear
west hawwe.

Wite jy yette, hwet bcppe fen Twellegea ienkear sei,
do \'t wy op \'e kostskoalle scoeden: -nHeech oan en
Smalbr�gge net ienris bisile", sa sei \'t ald sloof, en uou
past it �s mei pake to sidzen: »\'t Moat earst op\'t slimst,
ear \'t betterje kin".

O ja, dat is non allegearre goed en wol, Ulkje. Mar
lit �s derom net fen \'t iene uterste in \'t oare falie.,
�wisken Heech en Smalbr�gge leit in goudene middenwei.
Lit it wier w�se, dat wy dy wei net genoach In \'t
each halden ha. Us opfieding en omjowing, de geast fen
�s tid en wollicht jeugdige earsuchte, ha d�rta meiwirke.
Us foaralden biune safolle binefter bleaun, as wy to fier
gong binne. Doch mei hiar kinno en meye wy �s net
In \'t gellk stelle. In �ntwikkeling en biskaving tsjinje
wy hiar foar�t to w�sen. Oeral stiet de wei d�rta
iepen hioeddeis. Sa stelt do tld heger easken, en wy
krye greater bihoeften. Giet de stoflike wolfeart der-
mei hand oan hand, den kinne dy bifredige wirde, mar
wea, as de sucht nei weelde en geniet \'t deisk bidriuw
oerskadet, en de heeehmoed �s ta in libbenstand fiert,
hwer \'t de Inkomsten gjin rincht ta jowe. Tsjin better
witen oan ha wy �s dOrta forliede litten. Ek it for-
stand kin \'t riuchte paed binster reitsje; mar wier
bliuwt it ek, dat dy liedsman yen ringen wer bystiet
en toriuchte bringe kin, as wy nei sin stimme harkje
wolle. (Me heart praten efter \'e skermen). Lit �s d�rom
ek nei foaren gean, foart \'t de boaden �s hjir oer \'t mot
komme, en d�r it skeel mei enoar foreffenje, sadat wy
throch iendracht en gemien oerlids wer ta it doel komme
meye, dat wy �s In disse omstandichheden foar eagen
stelle moatte.

TRETTSIENDE TOANIEL.

Yette gjin folk, Ale. (Ily siocht rund). Hjir net, d�r
net.......Ho moat it nou, seiste?

\'k Wit net, hwet \'k hjir fen thinke moat!

Net? Ik wol. Think mar, dat dat spiltsje d�r for �s
delset is. Kom oan, gean sitten, den scil ik dy ris in-
skinke. Siochste wol, it komt krekt ut: for �s elts in
romer mei in stoel der by. Ho woste it better ha? (Hy
slankt de romers fot).

Al hien\' se �s forwachte, woest\' sidze.



		HBECH oan, en SMALBR�GGE NET IENRIS BISILE E» IT MOAT EARST OP \'T SLIMST E ART BETTK1UE KIN!

		TOANIELSTIK �N EEN BIDBITTW,

		THEOCH DE SKRIUWER FEN

		»FIO�Eft ROTTEN iN IEN F ALLE". r �►�

		HEA.RRENFEAN, N. A. HINGST. 1873.


		tth Vb.topIl_tJLl*

		D

		BIBLIOTHEEK DE^ \' \\ RIJKSUNIVERSITEIT

		L		UTRECHT �



		PERSOANEN.

		Siouke, boer. Boutje, sin wif. ^ulki^e> I War dochters. Betsjc, ) Alc, de grcatfeint. Metten, de litsfeint. Trin, de faem. S�tse, bi�rman.

		It stils spilet Jn \'e Simmerwente fen Siouke.



		EAKSTE TOANIEL.

		Trln. (Hiu scil ien en oar op- r�dde in \'e simmerwente, hwer \'t er Unster /tinne leit.) »\'t Is my in folkjen" sei de d�vel, »en hy hie de kroade fol Mkkerts". As er de kroade fol frouliu hawn hie, sa \'t wy se hjir oer \'e flier hawwe, den hied er yet oars hwet to stollen krige. � Sioch my dat non ris oan! Me seoe sikor net leawe kinne, dat dy w�ldeboel it wirk is fen fammen, dy \'t er hiar op foarstean litto, dat hia sa thlge by thlge biskaefd en forlioehte binne en jimmer do mulo fol ha fen in oar mans lek en brek, as hieden hia sels in strielkransko fen hcilichhoid om \'e holle. Elts moat sels witte hwet er dwaen en litte wol, mar ik sids, dat it net �tkomt eptich en pronkmoai oer striette to stappen en thus de boel oan \'t lot oor to litten. Hwet dogge hia by de boer ek mei al dat wite gerei! \'t Is for in faem ek hwet, jimmer In sa\'n forwaeide boel om te tlsen. Mar Trln fortsjinnet in thlge heeoh loan, dy mei der ek wol thlge hwet for dwaen. Sa seit de frou, en sa sidze hiar greate dochters. Dy l�ke mei elkoar ien line. As hia it skip mei de tid yet ris op \'e wal l�ke, scoe \'t my neat ny dwaen. Dor binne wol greater w�nders bard. As wieren \'t prinsessen fen \'t allerheechsto skaei, den hoefde it net briker. Dat leit moarns op sin best ont acht ure ta In \'t nest. Den komme do jiffors foar \'t liocht. Earst in ure oardeheal klaye en mei \'t hier omm�sjo, hwent do oar-



		4

		�sors dy binno for goed �fthanke, den in swiet kopke th� mei in stikje plpkenielb�llo en einliks oan \'t skrep- pen �n \'e inoadeprinten ef mei de naeimackines oan \'t knoeyen. Alles oeral helje en noat �t \'e wei sette. Mid- deis fen sels let ite, dat is op sin greatelius, en tsjin\'e j�nd op \'o fiitter ef nei kranskes en bisiten om as \'t hwet wierret yet ris in jonge hear op to d�ken, dy \'t sa biskaefd is, dat er om midsnacht mei hiar throch de tsinstere leantsjes op h�s ta swalket. Sa giet it as wy hjir oan bus to minste gjin oansetten ha. En den wit elts wol, ho let as \'t is. Der is by de boer wol oars hwet to forstriken as printsjeknippe en flinterflappe.

		TWADE TOANIEL. Trin, Metten en Ale. (De beide leste binne in hiar wirhpalcje fen \'t Idnd komd.) Ale. Nou yette de kofje net r�? \'t Is al by healwei f�vcn. Piere folk is al lang in \'e jister. Hia kinne dien, as wy to set komme. Metten. Dy frouliu ha \'t tsjinwirdich fierst to drok mei de moayo klean, moast thinke. \'t Giet tsjin \'e merke, en den wol me ek al lieafsL hwet keapsioch w6se. Oars hat me al- heel gjin kans. Der komme safolle. Trin. Hald dou din snetter, smoarge jonge! Pas �t \'e dop en \'t heechste wird!



		6

		Ale. Dou kinste wol hwet prate. Trln. Lit my don mar prate, den kinstou it om min part wol dwaen. Wolstou lieaver In min plak, den kinstou mar reamje en dwaen, op \'t iten en drinken pass� en alles foar elkoar stelle. Hawar, don scil ik it land, wol mei In. Om \'o jierren hoefste dy net to skamjen. Letter kin \'t dy m�lk to pas komme. Komoan, don kin- stou hjir mar in \'o h�s tliuwe. Of woeste it h�s mar leech stean litte? Ale. Dat is mar gikkepraet. Hwer binne Ulk en Bot? Lit er ien fen hiarren reamje en op \'e doar passo, don kin- stou de malke onderwilen �tbringo en yet in torntsjo In \'ejistor kommo; of as er ien fen hiarren mei melke wol, dat is my ek goed. Trin. Dy fronlin, dat witsto wol, dy skrikke al as se mar fen in kou praten hjorre. D�r moatsto mar net op tldjo. Dy binne ris for in inkolde kear op \'t kranske. D�r kinste it siean. (Hiu wist yet op Mr utteine spillen, dy \'t er throck enoar Udze). Dat wirth op sin best midsnacht, ear\'t dy wer op h�s tasetton komme. Ale. En do boer den? Trln. Do boer scil wol thinko, dat or doch gjin smiten mei do m�tse nei is. Hy hat ek wol gelik; ik fordyde it ok. Sin grcate bcrn laeitsje him ta ut, as er mei jok en



		9

		THR�DDE TOANIEL. T rin allinne. Alttd foart en noa by honk, Jimmer in \'e moaisto pronk, En Roasje sorgje litte! Dat \'s it stribjon hiocd do dei, \'n Fliuchst de greate licap net nei, Den blinwst allinne sitten. Kom mar heel foarnaemfoar \'t lioeht, Sa \'t me �n hboger Tering dat siocht, En lit dln groatmo skino; Al gean\' do saken th�s net riucht, As \'t d�r al In it h�ndord flincht, Och, n�, dat siean nin blinden. Mar \'t giet hir as mlnhear f en Honk, Dy troudo lest mei jiffer Pronk, Elts thocht in aep to f�ndon! Mar do \'t de rruchte aep ris kaom, Och lieavo sei! do f�nd do faem Dea m�son foar do spindo. Nou bin ik warempel yet alliko fier as strak, \'t Scoo yen sikor bigjinne in to barnen. Hawar, in slach mei do Pransko swipo er oor. (Hia set ien en oar rimpen to- riuchte, pakt handich in siou kleanspi�en by elkoar en giet siongende nei efteren).

		FIERDE TOANIEL. Sionke. ■ \'k Ha\'t wol thocht, dat it wor sa �tkomri scoo. Gjin

		/



		10

		ien fen \'e feinten yet In \'t land en wer ninunen fen \'e frouliu th�s. \'t Is ef it net op kin. En och, as hia ris heal wisten, ho de forke hjir In \'e stalie sit........, (Rqpt Trln!)

		F�FTE TOANIEL. Sionke en Trln. Trln. Hwet is er boer? Sionke. Hwer sitto de manliu? Trln. Dy steane klear nei \'t land. Sionke. En de fronlin? Hwer is min wlf? Trln. Dy is nei Dominys jiflrou op bisite. Sionke. En Ulk en Bet, hwer binne dy? Trln. Dy binne nei Slbo Griet. Sionke. Hwet scoe d�r wer oan \'e hand w�se? Trln. Wit jy net? Griet hat jister ek sa \'n ding thns krige, lik as wy In \'e foarkoamor ha.



		11

		Sioake. Ho \'n ding? Trln. Sa\'n piaonding, d�r so don sa op om tingelingjo. Hwer \'t Ulk den wol foar sit to flljen. Sioake (in Mm Bete). Kom, den kin Slbo non ek ris op \'e hichte fen \'o tld komme. \'t Scoe him oars foardieligor w�so, as er In pleats mar ien fen sin beste ky forspilo hie. Den wier \'t �nk to minsten oor to siean. (Tsjin Trin op in. stellige toan). Don gietsto dalik nei Slbes en soisto dat do fronlin in ia ten th�s komme. Sids dat ut nammo fen myt � Mei dat solde boadskip kinsto ek nei Do- minys gean. Trln. Jonge boer, dat scil net gean. Dy bisite by Dominys is yet lang net �frun. Sionke. Dat skeelt net. Lit Bonk er den in ein oan meitsjo. Jiffrou scil in elts gefal wol mei \'t boadskip Innomd w�se, d�rthroch hat hiu to minsten kans, dat de oaren ek foar midsnacbt �fdrosse. Trln. \'t Is ray bost, mar ef de frou dor ek sa oer thinko scil, scoe \'k wol bitwlvelje. (Fen siden): Hwet ik d�r fen thinke moat? As er nou ek mar gjin �nwaer brooit.



		13

		SAUNDE TOANIEL. Siouke, Sltse. Sitse. Wol b�rman, dat stiet er skoan foar! Siouke. \'k Bin bly, dat jy ris oerkommo, Sltse. Gean sitton. Ek in bittertsje? Sltse. Jonge ja, dat kin wol. Min folk koe \'t j�nd th�s wol �f. Ik thochto sa, kom, litmy mar ris nei Siouke tatraepjo; dy fornim ik tsjinwirdich alhiel net In \'t fjild; m�lk dat er wol eat oan skeelt. Siouke. Ja, d6r skeelt hiel folio oan, Sltse. De frouliu binno allegearro fen honk, en ik s�kjo min troast d�r by (hi/ wist op \'e Jlesse), en don witte jy wol, dat do sakon net riucht goane. Sltse. Kom, kom, dat is sa folie sein, Siouke. Siouke. N�, dat is \'t net b�rman. Sa\'t ik jo nis sei, sa is \'t net ten dei, mar sa is \'t alle dagen weroan. En seoo \'t den riucht gean? Skeelt er den net hiel folie oan? Sltse. Och, min goede man, as jy d�rop komme wolle, dat is to users al krekt alllk. Dat is f\'oart efdat scil foart, 011 as ik d�roer krimmeneaije woo, koe \'k aHtlcl wol



		1(3

		S i o u k e. Goed on wol Sitse; mar op \'e tld pakke jon jonges ek yet ris wer flink mei oan en wollo hia de r�ch yet ris In \'e bocht sette en hiar lea br�ke; mar hjir dy greate froulin: alt�d allike drok mei neat dwaen. En as hia al ris thige hiar best mei dogge, den is \'t om jo fen \'o wal in \'e sleat to arbeidjcn. Der kin hwet �tthocht wirdo, mear as de pong goed is, dat sids ik jo. Hwet or hioed fornys �n Paris is, dat hawwe wy hjir moarn oer \'e flier en witte je wol, dat wy mar op in hiorpleats wenje en dat de hieren heger wirde nei \'t de bern swieriger for \'t liocht komme.........{Hy drinkt ris en slcinkt wer in). Kom ris for in aordichheid In �s pronkkeamer. Dy is nou for in inkelde kear oerglanse. Kortlln is er op- ferve, alhiel In \'t wit mei forgilde randtsjcs �fset. Do moasten er nye stoellen mei sittingen komme. Do nye tap�tsjes en oaro kleden oer \'e flier, matten dat wier gjin moade mear. Do oare girdinen foar de gl�sen, mei sokke hakkeletakjes. Do in nymoadrigo runde tafel op ien foet, hwer \'t hia hielo deagen op om lidzo kinne to kliemen en to wriuwen. Nou wollo se ek yet graeeh sa\'n chiffoni�re ha; do alde wol net riucht gl�d en d�rby kleurt or ek net mear, don scoo \'t swart maho- niehout w�se moatto, nei \'t hia sidzo. Den ha se yet in nye pomplampe In \'t oach en wit hofollo oare dingen, hwer \'t ik de nammen net ienris fen bithinke kin. \'k Hoar wol, dat de frou faken seit: »it ione moat nei \'t oare, oars hat it sa gjin gefallichheit." Ik liet er al op folgje, ho \'t it den wol in \'e commode der �tsiean moast, as \'t iene nei \'t oare scoe, mar der hie so alhiel gjin earen nei. {Hy giet opstean.) Kom ris mei, Sltse; den kinne jy jo sels oortsi�gjo , dat sa\'n rik in \'t boereland net bistean kin. (Hy nimt sin gl�ske leec/i). O, b�rman, dat g�d bigjint my sa swiet to smeitsjen.



		i\'U

		«

		i



		34

		Siouko, Sitse, Boukjo, Ulkjo ou Betsjo, sionge eftor \'e skermen: Wise: Zie de leli�n op het veld. Mei In \'t stil en nedrich land Weelde en oerdied w�se? Hwer we �t f�gelt, fiea en field Mietto en ienfald l�se? O nat�r, din bild sa skjin Stimt ta goede, froede sin. Wol �s liedster bliuwe! (bis.) Scoe me in \'t stil bidriuwich land Loai en liddich w�se? Hwer me �t al hwet �s omjowt Wirksomheid kin l�se? O nat�r, din bild sa skjin Bopt ta \'n �vrich, flitich sin. Wol �s liedster bliuwe! (bis.) T r i n (forwundere). Scoe do bui oerdreaun wese?....... Ho is \'t m�lk? Laeitsje en skrieme in ien sike. Aste it strakjes ris heard hieste, ho \'t se elkoar �tmakke ha.....\'t wier as \'i h�s In towen hong. En nou wer sa! Metten (In \'t hinnegean). Nei raer waer komt moai waer. Wit, ho blier as wy elkoar strakjes wer oanlaeitsje, Trln. ■ Al e. Dat is f�st Sitse sin wirk. Trln. Grif is \'t dat. Dy is twiskebeiden komd en hat se



		56

		Sitso (tsjin \'e boaden). Dat forheget �n wierhcid it lok fen diss� j�nd, dat jimme as boaden sa iendrachtich mei �s �nstimme, hwer \'t wy �n blide klanken �s langstmo �terje nei ionfald, frede en harmonye. Sionke, sin w�f en de bern. D�rop wolle wy drinke! Boaden. » D�rop wolle wy klinke! Wise: In it litse dorp Terkaph. Poartoan wolle wy as boaden Tron en fliticb lens fen sin, Jimm\' bilang en foardiel s�kje, Dwaen hwet jimme hacgje kin. (2 kear.) Siouke, Boukje en do dochters. Thankje, thankjo th�scnd kearen Sitse for jou rie en die; Boaden for jimm\' cabel stribjen Smeitsje mei �s wille en tier. (2 kear.) KOAB. ¹ Wise: Io vivat. Skink In de win! skink In de win\' \'t.Tilth hioed in bilde dei; Wy blnde j�nd in fri�ndeband En s war re tron oan »landen stand" : Lang libjo hia, Lang libje hia! Lit klinko en l�d hoerah!



		37

		MANLIU. Wise: To Boahert in \'e merke. It is sok noflik w�sen In wille by elkoar. Hw�r d\' iene hwct foar \'d oare docht ) Sitse jowt Dat jowt sa wier oan beide nockt (3)) Siouke dehdnd. Och, kaem \'t mar faker foar. FROULIU. O, eale friske fammen, Brftk jimmer \'t s�nd forstand, Blinw freamd fen swlde �twr�dsko pronk W�s op \'e tld by hus en honk. (3 kear) Bliuw troTi oan land en stand. KOAB. As nis. Skink In de win, en sa foart hinne.

		De titel �Heech oan en Smalbr�gge net ienris besile" is in sprekwird, dat ik ris heard ha fen in Toppenh�s- ter boerinno. Heech en Smalbr�ggo lidzo bisiden Top- penh�sen en binne hjir dos egenlik pleatsnammen.



		17

		ACHTSTE TOANIEL. Ulkje en Betsje. (I)y op \'e luster stien ha.) Ulkje. Nou hast it den ris hjorre kinnen, Bet, ho \'t �s heit oer �s thinkt. Scoe me der net �trinne? Mo docht dei oan dei yens bost om hwet mei emaek foar \'t liocht to kommen en alles hwet op order en In \'e �s to halden en den sa oer \'e hikkel helle to wirdeu? Dat is nou �s lean. Pas fen \'t hiom, ef der wirth och en wea roppen, dat dy bern mar altld op \'e siou hinne en neat �t \'e wei sotte as mar pronkje on do boel opmeitsje. Betsje. Wito jy hwet, Ulkje. Hjir In, d�r �t, sokke praetsjes. Ik laeitsje er hwet om. As er sin nocht fen �s het, don moat er �s it gat fen \'e doar mar wlse. Dat scil ik him ek ris fortelle. Ulkje. Dat wy der ris �tgean, d�r bisteano siker wol reden for. Hwet wille hat me hjir In \'e h�s. Altld weroan, datselde rowe gemione praet fen \'e boaden, dy \'t r�ndom foaroan en mei by matte en nearne gjin bigrlp oer hawwe. Ik skamje my faek, as er in fatsoenlik minske binnen doarren komt, dat min d�r mids Insit. En nou de faem to sti�ren : i>Jirmne heit hat sein, dat jimme dadelih th�s komme moatte", towile min hiel biskie- den In in deftige kring mei oansit? Hwet mei de jon- ge hear Sweitsema wol thinkel Betsje. Dy scil wol sidze: -aBetje en ��ine die moeten zeker met\' den ouwe het land in", \'t Is oars siker net om to



		20

		NIUGGENDE TOANIEL. Siouke, Sitse. Sltse. Landhearre kin \'t net moayer ha, Sltse. Witte jou berntsjes dat sels allegearre sa foar enoar to stellen en �n order to balden? Siouke. (Oandien.) Sels? Sels doggo se safollo net {hy knipt op \'e neil). \'t Libbet bjir feu skroarren en moademaksters, en elts dy mar jiffer en jiffrou spilet, kryt in earoplcats In "e blinkende pronkkeamer, om dy to biw�nderjen. Lokkich dy \'t den mar bekjeflayo en thige beare kin. Dy \'t breedst fen alles wit op to jaen en mar nin keochklin- kende wirden foar de fronliu brek bat, dy wirth bjir let en set en tathreaun, hwet \'t m�ltsje mar lest en \'t herte bigearret ....... O Sitse, jy kinne \'t jo In \'e fierste fierte net bi- gripe, ho\'n swiere sile as ik hjir to l�ken ha. In hert i\'ol sorgen en in holle fol swierrichhoden, binne \'t lean for al min wrotten en wiermjen, dat ik jimmor dien hab. Praet ik er tsjin min wif en bern ris oer. dat it rik sa grcat net is as hia fortoane; dat ik it spil mei de boste wille sa uot foar enoar halde kin, e,i dat it sa ien- koar f�st rinne scil, den laeitsjo se my ut on piukke my mei do fingers noi. D�rom swy ik altid mar, mar d�rom ha \'k den ek safolle to forkropjen. \'t Docht my Indied goed, min hert ris fry �tprate to kinnen tsjin jo as goe fri�nd. Sltse. Scoedenjy net hwet ocrdriuwo, b�rman ? Jy matte ek not to swier oer alles thinke. Siouke. Sids dat net, Sltse. Sids dat net. \'k Ha jierren min



		2S

		Siouko (Mei eamst en krt\'ft) Swy frou! Boukje. Swye !!! Hwet miene jimme wol? Earst sa, enden yen ek yet \'t riucht fen sprekken to biniinmen. Ik scoe my skamje, dat wird to uterjen. Ik swye! My in min egen wente \'t swyen op to lidzen. Hwa het er ea fen heard. As ik my stilhalde, scoe\'k to Freantsjer th�shearre. N� man, ik lit my de gik net oanstekko op fierren nei net. D�rta bin ik to fier komd. Sltse. Ho fier scoeden jy den komd w�se, Boukje? Boukje. Fierder as jou skele kin, Sitse. Jou ha al mear as genoach oan jou egen th�s. Gean d�r hinne om de boel op stelten to setten. Sionke hoeft net opstokele to wir- den, n� sikor, dat hoeft net. Dy is �t him sels al sin- nich genoach. Mar ik thochte wol, dat hjir in houtsje mei �nder lein wier, dat it sa In onoar siet, hiel wol. Der is fen sokken net oars to forwachtjen. O fy, sok dronkeliu\'s dwaen! (Hiu fait op \'e stoel del.) Siouke en Sltse (tagelik op hir to). Den siuggo jy �s for dronken oan ? Boukje (JHucht ek wer oereiri). Dat is min saek net. Hwet thinke jimme wol, dat ik blind bin. Lit de flesse tsiuge hwet jimme binne. Sokko manliu! Yen earst s�nder roden fen in deftige bisite th�s helje to litten, den yen it swyen op to lidzen en den yotte �t to farren, as me do wierheit seit! Is \'t net freselik ? 0 lieavo sei, it is throch alles hinne, my sa\'n



		25 meitsje, moat ik it d�rom �ntjilde en ta\'n spot wlrde fen hiel de wrald. O lieave frede en gjin ein, dat scil den it lean w�se for al min goeddwaen en opofferjende sorgen! Siouke , Sionke ,...........(mei de b�sdo�k foar \'e eagen). Sionke (wol wer op Mr ta, doch Sitse heart Mm tsjiri). Sltse. Kom Sionke, as \'t ienkear safier komd is], is \'t siker better to swyen en hinne to gean. Sionke. (Sitse de hdnd op V skouder). O, Sltse!

		ALFTE TOANIEL. Bonk je (fornimt dat Ma foart geane). D�r ha jy nonitbiwls fenskild! (L�derfoarde doar). Sids, Siouke, kin de wierheid gjin liocht fordrage, eangeste dy oan to hearren.

		TOALPTE TOANIEL. Ulkje en Betsje (tagelik to forskin, mei foliealteraesje.) Ulkje. O, mem, hwet is my dat in j�nd! Betsje. Us fink is net oer to siean......... 4



		2G

		Bonk je (thige forheard opsieande.) Hwer komme jimme wei! {Oandien) O, bern! hajimme it heard� Ha jimme it heard, ho \'t jimme heit en Sltse........ Betsje (Mr in \'e reden fa�ende.) Ja, ja, wy witte alles. Wy ha alles heard. � Swy mar stil, en doch gjin forwitingen. Ulkje. O, n�, doch dat net. Wy skamje \'t �s to nterjen, hwet wy ta us egen skande oanheard ha. Betsje. Heit sin saken binne alhiel In \'e war, alles is op en wei. Bonkje (forheard). Hwet sidze jimme? Ulkje. Gjin stien, dy �s egen mear is. Wy binne dea-carm. Bonkje. Wy earm? Us saken net goed? Alles op en wei? Hwa bliest jimme sok ding In \'t ear? � (In har sein.) Dat moast er yet mar bykomme. O Sionke! Nou de bern ek yette........ (Tsjin \'e bern .■) Mar wol jimme my den netleawe? Ik sids jimme, dat er gjin leger wal is, en ha \'k dat altld net sein, as jimme heit er op Ut wier, de freeslike skrikbllden fen in tsiustere takomst �f to skilderjen, fen sels om jimme en my fiele to litten, ho throch �s tadwaen alles ringen op en wei w�se Bcoe...... As me him heart, is \'t earmoed en elinde hwet it klokje letl Ofjaen op oaren om sels moai man to bliuwen!...... Hwet mient er wol mei sin



		29

		Ulkje. Wite jy yette, hwet bcppe fen Twellegea ienkear sei, do \'t wy op \'e kostskoalle scoeden: -nHeech oan en Smalbr�gge net ienris bisile", sa sei \'t ald sloof, en uou past it �s mei pake to sidzen: »\'t Moat earst op\'t slimst, ear \'t betterje kin". Betsje. O ja, dat is non allegearre goed en wol, Ulkje. Mar lit �s derom net fen \'t iene uterste in \'t oare falie., �wisken Heech en Smalbr�gge leit in goudene middenwei. Lit it wier w�se, dat wy dy wei net genoach In \'t each halden ha. Us opfieding en omjowing, de geast fen �s tid en wollicht jeugdige earsuchte, ha d�rta meiwirke. Us foaralden biune safolle binefter bleaun, as wy to fier gong binne. Doch mei hiar kinno en meye wy �s net In \'t gellk stelle. In �ntwikkeling en biskaving tsjinje wy hiar foar�t to w�sen. Oeral stiet de wei d�rta iepen hioeddeis. Sa stelt do tld heger easken, en wy krye greater bihoeften. Giet de stoflike wolfeart der- mei hand oan hand, den kinne dy bifredige wirde, mar wea, as de sucht nei weelde en geniet \'t deisk bidriuw oerskadet, en de heeehmoed �s ta in libbenstand fiert, hwer \'t de Inkomsten gjin rincht ta jowe. Tsjin better witen oan ha wy �s dOrta forliede litten. Ek it for- stand kin \'t riuchte paed binster reitsje; mar wier bliuwt it ek, dat dy liedsman yen ringen wer bystiet en toriuchte bringe kin, as wy nei sin stimme harkje wolle. (Me heart praten efter \'e skermen). Lit �s d�rom ek nei foaren gean, foart \'t de boaden �s hjir oer \'t mot komme, en d�r it skeel mei enoar foreffenje, sadat wy throch iendracht en gemien oerlids wer ta it doel komme meye, dat wy �s In disse omstandichheden foar eagen stelle moatte.



		30

		TRETTSIENDE TOANIEL. Metten. Yette gjin folk, Ale. (Ily siocht rund). Hjir net, d�r net.......Ho moat it nou, seiste? Ale. \'k Wit net, hwet \'k hjir fen thinke moat! Metten. Net? Ik wol. Think mar, dat dat spiltsje d�r for �s delset is. Kom oan, gean sitten, den scil ik dy ris in- skinke. Siochste wol, it komt krekt ut: for �s elts in romer mei in stoel der by. Ho woste it better ha? (Hy slankt de romers fot). Ale. Al hien\' se �s forwachte, woest\' sidze. Metten. Krekt sa, der hastou it by de riuchte ein. Wy moasten as switsje bitelle ha. Nou {Stekt de romer leech), op it woldyen fen Jolle faemll

		PIERTSIENDE TOANIEL. Ale, Metten en Trln. Metten. Kom Trln, drink ris mei........



		31 Trln (dy mei wichtich nys op Ale tagiet). ■ Haste it al heard, Aio?..... Witste er yette neat fen?....... Ale. N�, hwerfen sooe \'k eat witte, \'k Ha nearne west. Metten (�nforsk�lich). Hald dy mar sa dom net. Hy wit alles wol, Trln. Hy wit wol, ho \'t er r�ndtsjee op \'e kant sette moat. Sids liim mar neat mear. Trln (slacht Metten sin praet gjin acht). TJa boer en Sltse, de frou en Ulk en Bet, dy binne allegearre In \'e foarkeamer. Ik ha de frouliu th�s helje moatten, kin \'k dy sidze, mar ef it er ek lild om ta gong is. Och, och, hwet wier de frou op d\' ein, en hwet binne Ulk en Bet mei hir great fortean lits wird»n. Eingen scilste er wol mear fen hearre. Hia binne non mei elkoar d�rfoar oan \'t harrewarjen, en \'t scil my binye hwet d\' ein wirde scil! Metten (yette allike &nforskittich. mei de Jl�sse in o? iene, de romer in d\' oare hdn.) Hwet d\' ein wirde scil? Dat kinste siean, Trln! dat scil ik er wol oan meitsje.\'... Omdat het zoo lekker is! Ale. (fry l�d.) Hwet skeelt dy, smoarge jonge, to maltierjen...... Trln. Ik scoe mar hwet minder drokte meitsje en siean dat ik hjir weikaem � anst�nds komt de hiele kliber hjir allicht hinne setten........



		32

		Metten. Lit se komme, mei in earlike consciensje hoeft me for nimmen it paed to romjen. Trin. Dat jaget mar jiinmeroan de boel In �nsti�r eu jowt elts mar in wis biskie. En dat in smoarge jonge, dy \'t pas In \'e wrald kipet en him sels net ienris bi- drippe kin! As ik baes wier, scoo \'k dy ringen itgat fen \'e doar wlse, pist aste biste 1 Metten. (Gikoanstekkend.) Den bistou gjin baes, Ninke?...... O n�, dat \'s wier ek, don biste yet mar baesinne. Nou binne der oars ek wol baesinnen, dy wol eardich for master spllje kinne. Ik hear se to minsten wol ris throchslaen, as \'t blinde finken binne, Trin. Don hearste in hele bulte, mar aste sa goed swye koeste, aste non snetterje kinste, min lieave jonge, scoe\'n se dy sa faek net op \'e r�ch oansiean, as wierste fen \'t gemienste slach ut \'e efter�f strietten. D�r past sok praet, astou jimmeroan foar in \'e m�le haste. Metten. H� ha \'k it nou mei dy?........Dat fen dy baes- innen en dy bline finken � dat l�kste dy d�chs net oan wol? As ik dat thinke kinnen hie, siker den scoe \'k it wol swyd hawwe, hwent dou dochste safolle for min goede opfieding � en mei din forblld foar eagen, hwer \'t ik my alhiel nei forme ha, moasten se my al lang fen, foaren oansi�n hawwe. Scoeden de liuwe dy wollicht ek op \'e side oansiean? \'t Is mar in frage.......... Op side biste sa moai wol




		33


		Ale (Mts). Aste nou yet langer sok praet fierstu, den scil ik dj ris efkes oer \'e drom pel feu \'e b�tendoar tille. Metten. » Dat scoe my neat ten dy tsjinfalle; den scocstc d�cks ienkcar fen d�n libben in kearel �tmeitsjc. Hwet soistou, Trin? Bist ek yct lilts? \'t Wier mar sa beare bort- jen, ju! Ale (kort). Thinken ef nin thinken, ik ha min uocUt, dln wis praet oan to hcarren. Metten. Dat leit oan dy. Om my meist hinne gean, on ik ka dy hjir net roppen wol? T r 1 n (tsjin AU). Ei kom, \'t roait nearne uet nei! Metten (laeitsjende). Dat moatst net sidze, fanko, \'t roait wol. Dou sklnst to minsten wol aerdich rekke to w�son, oars scoeste sa brimstich net w�se. Mar bwct quea stekt er nou ek in, as me elkoar ris laeitsjende wei de wierheid seit. Dat freegje ik dy nou, Ale? (Me heart siongen efter \'e skermen, (as \'t kin) mei musik; de boaden. forwid�rje Mar nei d\'eftergr�nd fen \'t tnaniel by de siddour. � Metten giet kort d�rop nei d\' oare siddoar op \'e luster.)



		*?>:,*

		allegear it lexom ris thlge l�scn. (Fortrowelik:) Mar witste wol Ale, hwer \'t him de skoech nou ogenlik knipte? (Hia makket de beweging f en \'t j�dtellen.) D�r siet de knoap. Ale. Dat wist ik en d�rthroch wier \'t S�tse m�lk de frouliu bynei to kommen, \'k Wier der sont lang wol mei bi- kend, ho \'t de forke hjir �n \'e stftlle siet. De boer hat my sin neden sa faek wol klage. Mar bwet scoe \'k ? .... Om him en �s allegearre, is \'t siker to hoopjen, dat do saok mar toriuchto en \'t skeel bisliuehte wirde mei. {Lukt de slcouders op.) Sa koe \'t net langer. Metten (komt op Ale en Trin ta). Hia komme hjir hinne hear!___ Hia fregen nei �s, en as wy non hwet woeden, den moasten wy hiar al siongende wei to miette gean. Kom oan, en den alle skeel �t \'e weit (Me heart vier siongen. Metten fait dalik in en giet Trin op \'e side. Siouke, Sitse ensf. f en d\' iene en de boaden fen d¹ oare side, komme siongende wei it toaniel op.) KOAR. Wise as nis. Scoe �n \'t stil en freedsom land Skeel en twadracht w�se? Hwer w\' �t bl�d en blom en kr�d Harmonye l�se? O nat�r, dln bild sa skjin Pieth �s op ta minskemin Wol �s liedster blinwe. (bit.) (lenfen^,e dochters ef de frou is underiviles hinne gongen en hat in Jlcsse win mei ta- bihearren opset, en elts in gl�s inskonken.)