-ocr page 1-

		BR..I875.I.3.

-ocr page 2- -ocr page 3-

		TABELLEN
		TEN GEURUIKK VA.N
		LANDBEMESTING
		Prijscourant van Hulpmestspeciën,
		G. J. KROL & Cie.
		-^feS^ca«*:=~--------
		ZWOLLE. — W. E. J. TJEENK WILLINK. — 1875. (GEDEPONEERD.)

-ocr page 4- -ocr page 5-

		TABELLEN TEN GEBRUIKE VAN Landbemesting met Hulpmeststoffen.
		Goede akkeropbrengsten hangen af van eene goede voeding (bemesting). Het bewijs hiervan is, dat men in de akkeropbrengsten (het graan, het stroo etc.) de voedingsstoffen terug- vindt, welke in de voeding (bemesting) voorkwamen. Worden de planten verbrand zoo geven deze eene asch. Deze asch nu bestaat uit de stoffen welke de planten uit den bodem hebben opgenomen. De vernietigde (ver- brandbare) stof stamt hoofdzakelijk van het in de lucht voorkomende koolzuur af, de landbouwer heeft dus voor- namehjk op de zamenstelling van de asch te letten. Nu bevatten 1000 kilogr. van de volgende meest ge- teelde gewassen in 1000 gewichtsdeelen, aan stikstof, phosphorzuur, kali of potasch en kalk de volgende hoe- veelheden. De andere bestanddeelen van de planten zijn meestal genoegzaam voorhanden en van minder gewicht voor den landbouwer. 1

-ocr page 6-

		2
		1000 KILOGRAMMEN. Water. Stikstof. Phosphz. Kali. Kalk. r korrels. . Tarwe, j kaf. . . . 1 stroo. . . 145.— 143.— 145.— 22.7 8.L 4.3 8.5 3.25 2.— 5.7 6.2 5.1 0.58 3.6 3.— / korrels. . (Jarst. J kaf. . . . { stroo. . . 149.7 135.4 136.2 17.8 7.4 5.9 8.3 2.5 1.8 6.— 9.6 9.7 0.6 11.1 4.5 [ zaad . . . 1 stroo. . . 164.5 166.5 139.2 39.19 13.62 12.9 10.45 5.5 4.27 10.3 13.79 10.1 1.3 2.17 24.5 i zaad . . . Haver. j kaf. . . . { stroo. . . 140.— 143.— 141.— 19.2 6.4 4.— 5.8 0.2 1.6 4.2 10.4 9.2 1.— 7.— 3.5 ,, f zaad . . . 00 \\ stroo. . . 149.— 154.— 17.6 2.4 8.4 2.2 5.5 7.5 0.5 3.8 C zaad . . . Koolzaad.! doppen . 1 stroo. . . 100.— 140.— 103.— 36.4 9.7 6.7 15.— 2.8 2.5 7.9. 9.4 4.7 32.4 12.— Boekweit.! , \\ stroo. . . 141.— 160.— 14.4 13.— 4.4 6.1 2.1 24.1 0.3 9.5 ., \' 1 zaad . . . Boonen. i . 1 stroo. . . 141.— 180.— 40.8 16.3 10.7 4.— 12 — 25.9 1.6 13.5 „ loof . . . 768.— 4.3 1.4 0.9 5.— 2.6 0.2 6.2 „ bladeren. 849.— 911.— 2.7 3.25 1.1 6.7 4.— 20.3 0.5 15.— Mangelwortelen . . . „ bladeren. 0.96 1.07 6.29 3.79 0.47 2.45 Vlas i zaad • • * 1 stengels . 118.— 140.— 32.— 13.— 4.4 10.4 12.3 2.8 8.— 144.— 13.1 4.4 14.3 8.7 Roodeklaverhooi. . . 160.— 21.3 5.6 19.6 19.4 Tabak geh. plant . . 180.— 7.1 54.1 73.1 ., . f bladeren. KooL i wortelen. 146.— 168.— 7.52 10.6 17.10 10.6 54.1 34.9

-ocr page 7-

		3
		en bevatten 1000 kilogr. van de volgende mest- speciën van de bovenstaande voedingsstoffen volgende hoeveelheden.
		1000 KILOGRAMMEN bevatten!
		Kalk.
		Kali.
		Phosphz,
		Water. Stikstof.
		Stalmest \')........ 1000 liter mestwater. . . 1000 kg. beendermeel . . „ „ superphosphaat „ „ Peruguano . . . „ „ Bakerguano . . „ „ Chilisalpeter . . „ ,, Zwavelz. ammoniak „ „ Stassfürter potasclv zouten.....		750.— 982.— 50.— 160.— 140.— 40.— 20.— 50.—
		3.— 0.1 257.— 160.— 187.— 404.—		6.—
		5.— 1.— 40.— 125.-- 150.- 200.-
		313, 210, 220, 434,
		16. 2.
		152,
		Met behulp der tabel, waaruit de zamenstelling der planten blijkt, zien wij, de tabel, voorkomende in den Almanak van Dr. Staring, als grondslag onzer bereke- ningcn aannemende, dat: per Hectare in Nederland door de akkeropbrengsten aan deze ontnomen wordt, bij de verbouwing der volgende gewassen:
		53.— 21.— 25.— 39.6 22.7 35.9 56.8 23.6 42.3 •109.7 28.2 70.2 83.7 24.2 35.8 53.3 17.3 62.— 48.3 16.3 37.—
		Tarwe. . .  . Rogge. . .  . Garst. . .  . Boonen. .  . Erwten . .  . Aardappelen Haver. . .  .
		10.— 14.1& 14.8 27.4 50.9 2.48. 11.1
		\') 1 oubiek Meter weegt ± 730 kilogr.

-ocr page 8-

4

OP HET ZAND. Rogge ........ Garst......... Boekweit....... Aardappelen..... Suikerbieten..... Mangelwortelen . . . Klaverhooi...... Grashooi....... Vlas......... Haver........

Stikstof.

Kali.

Kalk.

Phosphz.

28.3 16.2 24.9 35.4 15.1 23.5 38.1 15.4 43.3 43.— 14.— 50.— 81.— 33.— 120.— 51.8 333.4 127.8 33.6 117.6 72.— 24.2 78.6 10.— 6.3 9.4 33.9 11.4 25.—

10.6 7.9 16.5 2.— 15.— 24.9 116.4 47.8 4.9 7.9

Om den bodem deze voedingsstoffen terug te geven, zijn vele voorschriften gegeven; berekent men nu hoeveel plantenvoedsel men heeft uitgevoerd door verkoop van granen, veevoeder etc. en hoeveel plantenvoedsel men door stalmest aan de aarde terug heeft gegeven, zoo dient het verschil door hulpmeststoffen aangevuld te worden. Om nu goede oogsten te bekomen, moet een overvloed van voedingsstoffen in den bodem voorhanden zijn, ten einde iedere wortel der plant voeding ontmoeten en opnemen kan. Volgende zamenstellingen van meststoffen zijn door be- voegde maatschappijen en personen aanbevolen en laten wij deze hierbij volgen. The Royal Agricultural Society (de Koninklijke Land- bouw-Maatschappij) in Engeland, heeft aangewend en aanbevolen volgende hoeveelheden phosphorzuur, kali etc. per hectare:

-ocr page 9-

		5
		KILOGRAMMEN.
		OP LIGTE GRONDEN.
		Kali.
		Phosphorzuur,
		37.— 37.- 27.8 9.— 7.— 7.— 9.— 37.— 37.— 75.— 55.5 56.—
		56.— 90.— 67.4 55.8 44.8 44.8 55.8 67.4 56.— 74.8 67.4 37.4
		Mangelvvortelen.... Aardappelen...... Knollen (Turnips). . . Tarwe......... Garst.......... Haver......... Rogge ......... Boonen en Erwten . . Kool en koolrabi. . . Gras.......... Beetwortelen...... Hop.......... OP GEMENGDE GRONDEN. Mangelwortelen.... Aardappelen...... Knollen (Turnips). . . Tarwe......... Bootien en erwten . . Gras.......... OP KLEIGRONDEN. Mangelwortelen .... Aardappelen...... Knollen (Turnips). . . Tarwe......... Boonen en erwten . . Gras..........
		74.8 111.— 48.3 72.7 87.4 94.4
		28.— 28.— 18.— 27.8 55.6
		92.4 101.5 72.7 87.5 92.4 102 a, 136
		9.— 28.—
		18.—

-ocr page 10-

		6
		De stoffen, welke daartoe bij voorkeur gekozen wor- den zijn:
		VOOR LIGTE GRONDEN. ( 370 Mangelwortelen.....{ 247 l 123 | 494 Aardappelen.......{ 247 l 247 I 370 Knollen (Turnips) . . . j 1S3 1 61 f 370 Tarwe..........I 183 l 61 I 296 Garst..........| 146 [ 49 ( 296 Haver..........I 146 l 49 f 370 Eogge..........I 183 l 61 ( 370 Boonen en Erwten . . . j 247 l 183 f 370 Kool en koolrabi. . . . j 247 123
		Kg.  beenderen superphosphaat. „    potaschzouten \'). „    chilisalpeter. „    mineraal superphosphaat. „    potaschzouten. „    zwavelzure ammoniak. „    mineraal superphosphaat. „    potaschzouten. „    zwavelzure ammoniak. „    beenderen superphosphaat. „    chilisalpeter. „    potaschzouten. „    beenderen superphosphaat. „    chilisalpeter. „    potaschzouten. „    beenderen superphosphaat. „    chilisalpeter. „    potaschzouten. „    beenderen superphosphaat. „    chilisalpeter. „    potaschzouten. „    mineraal superphosphaat. „    potaschzouten. „    zwavelzure ammoniak. „    beenderen superphosphaat. „    potaschzouten. „    chilisalpeter.
		\') Onder potaschzouten wordt verstaan, Stassfiirter zouten en wel zwavel» zure kali.

-ocr page 11-

7

1494 Kg. beenderen superphosphaat. 494 „ potaschzouten. 247 „ chilisalpeter. Beetwortelen in den herfst 370 a 490 Kg. peru-guano of 180 u 250 Kg. zwavelzure ammoniak.

In het vooijaai 370 370 370 247 610 1 1230 99 53 )3 33 H superphosphaat. potaschzouten. potaschzouten. superphosphaat. afval van raapkoeken wollen lompen.

Hop

OP GEMENGDE GRONDEN.

beenderen superphosphaat. potaschzouten. Chilisalpeter. mineraal superphosphaat. potaschzouten. zwavelzure ammoniak. beenderen superphosphaat. potaschzouten. chilisalpeter. beenderen superphosphaat. chilisalpeter. gestoomd beendermeel. mineraal superphosphaat. potaschzouten. zwavelzure ammoniak. beenderen superphosphaat. potaschzouten. chilisalpeter.

Mangelwortelen

Aardappelen

Knollen (Turnips). .

Tarwe........ Garst, rogge, haver Boonen en erwten .

Gras

-ocr page 12-

		8
		OP KLEIGRONDEN. 1610  Kg. beenderen superphosphaat. 60    „    potaschzouten. 60    „    chilisalpeter. !670    „    gestoomd beendermeel. 180    „    potaschzouten. 120    „    chilisalpeter. Knollen (Turnips). . . . 610    „    beenderen superphosphaat. Tarwe.......... 617    „    gestoomd beendermeel. Garst, rogge, haver . . 490    „          „                 „ 1610    „    beenderen superphosphaat. 120    „    potaschzouten. 60    „    chilisalpeter. Gras........... 720 a 960 Kg. gestoomd beenderenmeel. George Ville, fransch landbouwschcikundige, raadt aan Voor tarwe, hennip en koolzaad. 400  Kg. superphosphaat. 200 „ kalisalpeter. 250 „ zwavelzure ammoniak. 350 „ gips. Voor garst, haver, rogge en gras. 200  Kg. superphosphaat. 100 „ kalisalpeter. 125 „ zwavelzure ammoniak. 175 „ gips. Voor suikerioortelen, hop, icortelen en groente. 400  Kg.  superphosphaat. 200 „    kalisalpeter. 300 „    chilisalpeter. 300 „    gips.

-ocr page 13-

		9
		Voor aardappelen. 400 Kg. superphospliaat. 300 „ kalisalpeter. 300 „ gips. Voor rapen (lurnips) en mais. 600 Kg. superphospliaat. 200 „ kalisalpeter. 400 „ gips. Voor boonen, erwten, lucerne en klaver. 400 Kg. superphospliaat. 200 „ kalisalpeter. 400 „ gips.
		Met deze tabellen kan iedereen berekenen wat in den vorm van stalmest of hulpmeststoffon aan den bodem teruggegeven moet worden en in geval hij liever verkiest volgens aanwijzingen van anderen te werk te gaan, zoo maakt hij gebruik van de twee laatstvermelde tabellen. Bij het gebruik maken van kunst- of hulpmeststoffen, brengt men deze door omploegen 6 a 10 duim diep in den bodem en zaait met de hand of zaaimachine uit. Om het zaad met de meststoffen uit te zaaien, is niet raadzaam. Het gebruik van kunstmeststoffen in plaats van of met aanwending van stalmest, moet echter met overleg geschieden. Men zaaie nooit superphospliaat vermengd mot asch uit, hierdoor gaat het oplosbaar phosphorzuur over in onoplosbare phosphorzure kalk, en deze kan niet zoo spoedig opgenomen worden door de planten als het oplosbaar phosphorzuur. Men vermengt daarom superphosphaat met drooge aarde voor het uitzaaien derzelve. De vraag: of men kali- salpeter (potasch) zal gebruiken of chilisalpeter en Stass- fürter zouten, is tot heden onbeslist.

-ocr page 14-

		10
		Er zijn wel voorstanders voor het gebruiken van kalisalpeter, doch chilisalpetor en Stassfürter zouten zijn goedkooper, waarom de Èngclschen dit aanwenden. Ammoniakzouten dient men, om weinig verlies te hebben, in twee koeren over den akker te brengen, daar het water deze zouten uitwascht en ze zoo te diep in den bodem brengt, waardoor dit gedeelte voor de plantcnvoeding gedeeltelijk verloren gaat. In mineraal suporphosphaat gaat, zooals de Duitschers het noemen, het oplosbaar phosphorzuur terug, dat wil zeggen, een gedeelte wordt onoplosbaar, waarom super- phosphaat van beenderen altijd de voorkeur verdient. Door het in minoraal suporphosphaat aanwezige ijzer, wordt na verloop van tijd een gedeelte van het oplos- baar phosphorzuur onoplosbaar en naar alle waarschijn- hjkhoid niet moer door de planten opgenomen. Het geven van wetenschappelijke mededeelingen, zul- len wij vergemakkelijken door een tabel aan deze bladen toe te voegen, waarin men de resultaten, door bemes- ting bekomen, kan invullen, terwijl wij zullen zorgdragen deze resultaten te publiceeren. Tot nog toe ontvingen wij slechts zeer algemeenc mededeelingen, welke niettegenstaande zeer goede resul- taten met onze meststoffen behaald zijn, voor anderen wegens bovenvermelde reden weinig waarde hebben. Door het ingevuld aan ons opzenden der bijgaande tabel, zijn het de landbouwers zelven welke elkander het min of meer voordeelige eener doelmatige bemesting aantoonen. Wij twijfelen niet of ieder, die met den landbouw in betrekking staat, zal ons hierin gereede medewerking verleencn. Echter is een eerste vereischte en dit is niet genoeg aan te bevelen, om toch vooral alle akker- opbrengsten te wegen of te meten; dit is de eenige manier om een resultaat van eenige waarde voor anderen te bekomen. Hieraan is toegevoegd eene prijscourant, waarbij de genoteerde stoffen op gehalte verkocht worden.

-ocr page 15-

		Anno
		Ingezonden door
		GESTELDHEID VAN DEN BODEM, i) Voorafgaande GEWASSEN EN BEMESTING. 2) NAAM der aangewende MESTSTOFFEN. N». VAN DEN AKKER. NAAM VAN HET GEWAS. 3) AFSTAND ZAAD. MEST. KOSTEN der bemesting PER HECTARE. DATUM VAN DEN OOGST. GEWICHTSOPBRENGST. AANMERKINGEN. 4) DER rijen. DER planten. Hoeveelheid PER Hectare. Datum VAN uitzaaiing. Hoeveelheid. Prijs PER 100 Kg. GRANEN. WORTELGEWASSEN. Stroo. Graan. Wortel. Bladeren. i 1)  Deze kolom moet bevatten do gesteldheid van den bodem, is deze gedraineerd, etc. 2)  Welke bemesting en welke planten de akker in vorige jaren ontvangen en gedragen heeft. 3)  De naam en de variëteit van het gebezigde zaad. 4)  De weerkundige waarnemingen, waarnemingen over den plantengroei, gewicht van het hektoliter geteeld zaad, etc.