-ocr page 1-
KORT VERSLAG
VAN DEN
ARBEID VAN HET BESTUUR
VAN HET
Comité van het Roode Kruis
TE UTRECHT.
Als commissie opgetreden ten behoeve van watersnood-
lijdenden in Maart 1876.
-ocr page 2-
f oct.
-ocr page 3-
KORT VERSLAG
VAN DEN
ARBEID VAN HET BESTUUR
VAN HET
COMITÉ VAN HET ROODE KRUIS
TE UTRECHT.
lis commissie opgetreden ten behoeve van watersnoodlijdenden
in Haart 1876.
Naardien het Utrechtsche Comité van het Roode Kruis
het beginsel is toegedaan om ook in tijd van vrede bij groote
volksrampen helpend op treden zoo kan het geen verwondering
baren dat het in de dagen van Maart 1.1, toen het gevaar voor
watersnood bij den dag dreigender werd, geen werkeloos toe-
schouwer wenschte te blijven. Integendeel terecht zou men
het bestuur hebben mogen laken als het niets had gedaan
tot leeniging van een ramp die eigene landgenooten be-
dreigde, en zijne organisatie, zijne magazijnen en lokaliteit niet
zooveel mogelijk had dienstbaar gemaakt aan het verleenen
van hulp.
Het besluit tot handelen werd 15 Maart genomen en aan
;
-ocr page 4-
2
den heer majoor kommandaut van het bataillou mineurs, die
zich met zijne manschappen op een zeer door het water be-
dreigd punt te Vreeswijk bevond, werd aangeboden over ons
materieel te beschikken ten behoeve van de bevolking die bij
een dijkbreuk aan zooveel zou behoefte hebben; inmiddels
werden in de magazijnen der Amalia-stichting een aantal
kisten gepakt met kleedingstukkeu, matrassen, lakens, dekens
enz., om op het eerste telegram dadelijk beschikbaar te zijn.
Vrijdag 17 Maart werd het besluit genomen dat ons
bestuur zich als Watersnood-Commissie zou vormen en
aan onze medeburgers zich zou aanbieden voor den out-
vangst van geld en goed, terwijl mede nog dienzelfden
dag de gebouwen der Amalia-stichting werden gesteld ter
beschikking van Z. Exc. den heer Commissaris des Konings
alhier, voor het geval slachtoffers van den watersnood huis-
vestiug behoefden.
Zaterdag morgen mogten onze Voorzitter en Secretaris
in eene particuliere audiëntie van den heer Commissaris des
Konings de verzekering ontvangen dat Z. Exc. gaarne in tijd
van nood van de aanbieding der Amalia-stichting zou gebruik
maken, alsmede dat Z. Exc. ons optredeu als eene Commissie
voor den watersnood zeer op prijs stelde.
Dien middag verscheen in het Utrechtsch Dagblad eene
uitnoodiging gericht tot onze stadgenooten onderteekeud door
de Eereleden en Bestuursleden van het Comité waarbij
wij mededeelden dat een aanzienlijke voorraad van kleeding
en dekking en levensmiddelen nog heden zou vertrekken naar
de geteisterde streken en tot het schenken van liefdegaven
opwekten.
\'s Namiddags vertrok die bezending per Staatsspoor naar
Hedel ^mder geleide van twee bestuursleden, nadat vooraf
per telegram aan den heer Commissaris des Konings van
Noord-Brabaut van dit transport kennis gegeven en verzocht
-ocr page 5-
3.
was, dat namens Z. Exc. de goederen (daar de trein niet
verder reed) te Hedel mogten worden afgehaald.
Ten gevolge van de grootc drukten en van het ongewisse
van vertrek en aankomst van stooinbootjes te Hedel verscheen
er geen afgezant uit den Bosch. De avond begon te vallen
en onze deputatie besloot nu de 9 colli tijdelijk onder de
hoede te stellen van den stationschef en voorts de bemiddeling
in te roepen van den heer burgemeester van Hedel. Met
de meeste bereidwilligheid verklaarde deze zich bereid om
de goederen den volgenden morgen vroeg naar de eerste
boot die van Hedel naar \'s Bosch vaart, te doen transpor-
teeren en bood allerhulpvaardigst aan, voor het vervolg op
gelijke wijze te handelen met alle zendingen die ons
Comité ter verdeeling in N.-Brabant aan hem zou willen
adresseeren.
Zoo kon de Commissie dan nu gerustelijk huiswaarts
keeren. "s Avonds, nog laat, werd op een berigt dat
watersnoodlijdenden alhier zouden moeten worden gehuisvest,
in overleg met Z. Exc. den heer Commissaris des Konings
het noodige voorbereid om in dienzelfden nacht 50 menschen
in de Amalia-stichting onder te brengen. Eene latere
mededeeling bracht de tijding dat die vluchtelingen echter
niet zouden aankomen
Het is voorzeker wel geoorloofd hier te herinneren dat bij
deze en alle volgende verzendingen van de zijde van alle
hooger of lager geplaatste beambten en bedienden van de
Staats- en Bhijuspoorwegen de meest mogelijke medewerking
is ondervonden niet alleen, maar dat ook met den meesten
spoed de zendingen verder zijn gedirigeerd en dat het personeel
zich zeer beijverd heeft om werkzaam te zijn in het belang
van de noodlijdenden door den watersnood.
In eene Maandag 20 Maart gehoudene bestuursvergadering
werd besloten zich permanent te verklaren en werd de com-
-ocr page 6-
4
missie van beheer over de magazijnen uitgenoodigd alles
voor verdere zendingen gereed te maken; dagelijks ten 3 uur
zouden de bestuursleden in de Amalia-stichting vergaderen
en inmiddels werd vastgesteld dat men zich in verbinding
zou stellen met de provinciale watersnood-commissiën te \'s Her-
togenbosch en te Arnhem en die te Gorinchem voor Zuid-
Holland, ten einde zekere opgaven te erlangen omtrent de
heerscliende behoeften.
De volgende verzendingen vertrokken 20, 23, 24, 25, 26
Maart naar Hedel voor den Bosch, Steenderen, Hedel,
Brakel en Poederoijen, Hedel; 31 Maart, 1, 3, 5, 24, 28
April, 10 Mei naar Vianen, Zoelen, den Bosch, Vlijmen,
Gorinchem , den Bosch, Engelen, Lith, Engelen ; zij be-
vatten rijst, boonen , aardappelen , brood, spek, kaas ,
lijnkoeken (4 waggons) beddegoed, kleedingstukken voor
mannen, vrouwen en kinderen van allerlei leeftijd, ook luier-
mandgoed.
Het was een drukke, voortdurende arbeid; de comités van
liet Eoode Kruis te \'s Hage en te Zeist en een aantal parti-
culieren deden ons goederen toekomen die dan zooveel noodig
gesorteerd spoedig verder werden verzonden.
Aan de watersnood-commissiën te Gorinchem, Engelen,
Oss, Zoelen, Lith, Nederhemert, en Brakel werden op aan-
vrage bijdragen in geld toegezonden.
Was het voor de commissie een streelend bewijs van ver-
trouwen en goedkeuring dat haar zoo vele bijdragen in geld
en goed werden aangeboden, het was haar hoogst aangenaam
daardoor in staat te worden gesteld zooveel en dikwijls zoo
ter regter tijd hulp te kunnen verleenen.
Zoowel onze organisatie als de uitmuntende inrigting
van de lokaliteit der Amalia-stichting voor ontvangst, ver-
pakking en verzending van goederen, bleken berekend voor
de taak die te volbrengen was. Menig blijk van welwillend"
-ocr page 7-
5
heid heeft de commissie ondervonden; onder meer het ter
harer beschikking stellen door den heer W. van een
goederenwagen met muilezel voor het transport van goederen
naar de stations.
Met den heer Burgemeester dezer gemeente en de leden
der vroegere watersnood-commissie van 1861 waren wij even-
eens in relatie gekomen en zij ondersteunden ons met niet
onaanzienlijke geldsommen. De kapittelridders van de balye
van Utrecht der Ridderlijke Duitsche orde vertrouwden ons
ook een aanzienlijke som toe om spoedig en afdoende hulp
te kunnen verleenen.
Van alle ontvangene giften gaven wij zoo spoedig mogelijk
in het Utrechlsch Daghlad kennis.
Ook aan allen nood komt een einde. Met het weerstand
bieden van de dijken, het keeren van den wind, het vallen
van het water en het ontvangen van ondersteuning kwam de
noodlijdende bevolking allengs na weken tot dien toestand
terug dat althaus op vele plaatsen de veldarbeid kon worden
aangevangen. Aan zendingen van goederen ontstond al minder
behoefte, hier en daar nog aan veevoeder; maar voor herstel
van schade door behoeftigeu geleden aan huis en schuur, aan
restitutie van mest en zaaikoren, landbouwgereedschappen en
meubelen zal nog veel geld noodig zijn. Onze commissie is
nog in staat daartoe naar vermogen bijtedragen en heeft zich
ook daarvoor wederom in betrekking gesteld met de boven-
genoemde commissiën. Om deze reden heeft zij gemeend
zich niet te kunnen aansluiten aan de Algemeene vereenigde
commissiën van Amsterdam, Rotterdam en \'s Gravenhage
die daarvoor nog een zeer aanzienlijk bedrag beschikbaar
hebben.
Wij eindigen ten slotte dit korte overzigt van onzen arbeid
met de mededeeling dat vier en twintig verzendingen van
-ocr page 8-
6
geld en goederen zijn gedaan en met een staat van uitgaven
als volgt:
Aan geld verzonden.........    f    1425.00
Aan veevoeder...........    -    J 760.00
Aan levensmiddelen.........    -    2114.22
Aan kleedingstukken en bedfournituren. . .    -    6314.98*
Aan adverteutie- en drukkosten.....    -        33.70
Aan administratiekosten: als briefporten, tele-
grammen, transportkosten, arbeidsloonen
en diversen..........)  -      302.98
Totaal . . . f 11950.88»
Namens het Bestuur van het Comité,
Utrecht, Juni 1876.
              J. W. SCHUBART ,
Voorzitter.
Dr. P. TEMPLEMAN van der HOEVEN,
Secretaria.
/.6qi/8