|
ynm uodd BF^..1679.I.8-
|
||||
|
<•.
|
||||
|
liq ^^-/^ , i **)?.»•
|
||||||||||
|
EFFECTEN
|
||||||||||
|
BESCHOUWINGEN EN WENKEN
|
||||||||||
|
OVER Dl
|
||||||||||
|
VOORNAAMSTE FONDSEN,
ten dienste van hen, die meer dan een
oppervlakkige kennis wenschen te bezitten. DOOR
X.
|
||||||||||
|
WORKUM
H. BRANDENBURGH EN ZOON,
1879. |
||||||||||
|
EFFECTEN.
|
|||||||||
|
Beschouwingen en Wenken
|
|||||||||
|
OVKIl DK
|
|||||||||
|
Voornaamste Fondsen,
ten dienste van hen, die meer dan een oppervlakkige
kennis wenschen te bezitten, DOOR
|
|||||||||
|
WORKUM.
H. BRA.NDENBURGH EN ZOON,
1879.
|
|||||||||
|
Algemeen Overzicht.
|
|||||
|
Het is treurig, dat de meeste menschen van fondsen
hoegenaamd geen begrip hebben. Iedereen , bijna zonder uitzondering, die eenig bespaard
kapitaal heeft, heeft de gewoonte om die bespaarde pen- ningen in fondsen te beleggen en hij heeft ten deele gelijk. Wat zal hij anders met zoo\'n sommetje beginnen ; de fond- sen geven hem goede rente ; het blijft een geheim dat \'t hem financieel goed gaat en dat hij dus op zekere tijden wat overhoudt; bovendien kan hij ieder oogenblik zijn geld weer terug krijgen door \'t fonds te verkoopen of hij kan er beleening op sluiten. Tegenover zulke voordeden staan, vooral voor een ontwikkelde, misschien nog grooter nadee- len ; deze kan meer aan zijn kapitaal verliezen , dan de rente wel opbrengt en op zeker oogenblik kan \'t hem onmogelijk zijn, wil hij geen groote verliezen lijden, \'t fonds te verkoopen en wanneer dan \'t papier nog eens noodlijdend wordt, dan zijn zijn zuurverdiende penningen ten deele naar de maan en kan hij weer van meet af aan beginnen. Den onontwikkelden vooral treft dit lot vaak , en niet zonder redenen : hij is soms niet eens in staat de waarde van het fonds te bepalen , nog veel minder weet hij af van de politieke en financieele gesteldheid van den Staat, welks schuldbrieven hij bezit of van de voortbrengselen , ligging, beschaving , enz. enz. ; eindelijk kent hij de redenen van rijzing en daling der fondsen niet, die het gevolg van beursspeculatiën en handgrepen zijn en met de innerlijke waarde der fondsen volstrekt niets te maken heeft: in één |
|||||
|
4
|
|||||
|
woord. hij kan bij benadering niet oordeelen over de
mogelijke toekomst van dien Staat, van dat fonds, van dat spoor, enz. "Wil hij nu zijn geld in fondsen beleggen, dan zoekt hij dat op , omdat het veel rente geeft of omdat het rijst in koers , niet wetende dat deze beide zaken geen voldoende redenen zijn , voor de waarde , de soliditeit van dat fonds. Wel is waar; men kan zijn Commissionair raadplegen ,
maar er zijn er onder , die in financieele zaken, hoewel dat \'t hun vak is, ook geen diepen blik hebbon geslagen; er zijn er onder , die redenen hebben om dit of dat fonds aan te bevelen, omdat ze er zelfs reeds veel van hebben of omdat ze van hooger hand daarvoor gesalarieerd worden ; er zijn er onder, die den stand der fondsen evenals dien van den barometer als te wisselvallig en te veranderlijk beschouwen dan dat zij stellig hun advies durven geven ; of eindelijk kunnen èn Commissionairs en publiek beide , bij den neus genomen worden. En zoo hebben vele effecten-bezitters in Amerikaansche
Sporen , in Peruanen , in Spanjaarden , enz. , ontzettende sommen verloren en is menig overgespaarde penning weer tot niet teruggebracht en de arbeid vruchteloos geweest. In ieder geval is \'t dus noodzakelijk dat een kooper,
een bezitter van Effecten, weet wat hij doet; hij geniet de winst en betaalt het verlies; hij kan zich beklagen over den loop der zaken, maar hij kan zich ook verwijten dat hij zaken gedaan heeft, waarvan hjj geen verstand had. Koopt men koffie, thee, landerijen, huizen enz., dan krijgt men in de eerste plaats ten minste wat stoffe- hjks vojr zijn geld en weet men in de tweede plaats, wat dat voor zaken zijn; maar zijn geld te geven aan ver verwijderde Staten of Spoorwegen , zonder dat men |
|||||
|
5
|
|||||
|
er ooit iets van ziet of hoort of zonder eenig denkbeeld
van de toestanden daar en daar te hebben is lom, onver- standig, krankzinnig, onverantwoordelijk , voor zijn arbeid teleurstellend — in alle opzichten treurig. Kan men nu door studie alle verliezen niet voorkomen,
toch heeft de zaakkundige dat voor, dat hij zich bij tijds redt. Omstandigheden kunnen de berekeningen doen missen, maar de kenner weet dan ook naar omstandig- heden te handelen. Effecten zijn zeer veranderlijk; wat van daag als soliede geldt is het soms morgen niet meer en omgekeerd. En nu kan men door studie , door bere- kening enz., een onontwikkelde bij inkoop en verkoop in tijd vóór zijn. Iedere poging om het publiek in te lichten is , dunkt
mij, een hoogst nuttige , een nationale zaak. Heeft de natie er belang en voordeel bij , dat \'t land-
bouw, nijverheid en handel gunstig gaat, evenzeer van belang is \'t, dat er winsten op de fondsen verkre- gen worden. Wat Franschen of Engelschen winnen, moeten allicht ^Nederlanders lijden. Hoe meer het publiek inge- licht wordt, hoe nuttiger, en vooral diene \'t zoo ver gebracht te worden, dat het voor de eenvoudigste zaken ten minste op eigen beenen staan kan. — Schrijver dezes is geen eiïectenhandelaar , maar zijne werkkring brengt het mede de fondsen tot een punt van overweging en discussie te maken : hij heeft dus geen belang bij het commissieloon , dat door gedurige aanbeveling tot in- of verkoop moet leiden ; hij geeft dus in deze bladen zijn beschouwingen aan \'t publiek ten beste en mocht het zijn, dat de uiterste fijnigheden van het beursspel aan zijn oog of aan dit opstel zijn ontsnapt, toch twijfelt hij niet of \'t zal menig- een de oogen openen om te leeren zien. |
|||||
|
li
|
|||||
|
Men spreekt vaak van solide geldbelegging. Menigeen
is met ssoliede geldbelegging" toch zeer slecht weggeko- men. Ik heb mij wel eens afgevraagd wat men onder soliditeit verstaat en dan zou men moeten antwoorden: die waarden zijn solide, waarbij ik voortdurend billijke rente geniet en waarbij het kapitaal niet vermindert. Iemand, die zulke fondsen bezit behoeft zich over de politieke en financiëele kwestien niet ongerust te maken ; jaren achtereen kan hij zulke fondsen bewaren; dat zijn dus fondsen voor domme lui, voor corporaties en derge- lijke , altijd in de veronderstelling dat zulke soliditeit bestaat. Zoo komen wij tot de vraag: Bestaan zulke waarden ?
Wij hebben reeds gezegd, dat fondsen veranderlijke zaken zijn, wij zouden er bij kunnen voegen, dat alle waarden veranderlijk zijn en zoo dit juist is, dan moeten wij ant- woorden: neen, er bestaan geen solide waarden. Men kan geen waarde opnoemen, waarop deze of gene niet kan winnen of verliezen. Daaruit volgt dus, dat ieder, die zich in zaken begeeft,
steeds werkt om de waarden, die hij bezit, met winst van de hand te doen. Alle handel, industrie is speculatie, alle effecten zijn speculatief. Van solide geldbelegging is dus geen sprake; altijd zijn er fondsen waarvan de kans van daling grooter is dan van rijzing en omgekeerd en wie daarvan gebruik weet te maken, wint eerder dan hij, die zijn fondsen laat liggen. Maar, \'t blijft altijd een moeilijke vraag: hoe de kansen staan, en daarin kan een kenner zich ook vergissen. Men kan echter wel spreken van betrekkelijk solide
waarden en dat zijn dan dezulke, waarbij de slechte kan- sen gelijk of minder zijn dan de goede , die volgens de |
|||||
|
7
|
|||||||
|
kans dus niet in waarde zullen verminderen, maar wel
even hoog blijven of rijzen. Zekerheid heeft men echter daaromtrent nooit, al is een waarde jaren lang solide ge- weest en al bestaat de kans dat dit nog jaren lang het geval zal zijn. Eén rukwind kan het kasteel omverwerpen. De financiëele wereld levert een groot aantal voorbeelden daarvan. Daar hebt ge de Bank of Glasgow! De aan- deelen stonden 300 en meer procent. Ieder roemde de Bank als bijzonder solide en jaren lang is zij het misschien geweest, maar daar springt de bom los en weg is de soliditeit en weg zijn de kapitalen! Daar hebt ge de Algemeene Amsterdamsche Spaarkas.
Een tamelijke rente, uitloting wat wil men nog meer; men meent met daaraan deel te nemen zijn geld te »sparen" ook te vermeerderen en wat is nu? Uitloting afgeschaft, rente uitgesteld en nu een tweede serie loten gemaakt, die de eerste deelhebbers wat tegemoet moeten komen; de zonde wat moeten bedekken, den ondernemer wat meer provisie of salaris bezorgen enz. De tweede serie deelheb- bers moeten »sparen" voor de eerste en ook voor zich zelf en gezamenlijk zullen zij misschien »sparen" voor den ondernemer of »sparen" tot dat alles opgespaard is. |
|||||||
|
Is de beurswaarde of de koers ook de werkelijke waarde?
Staan sommige fondsen te hoog of te laag? Deze vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden, maar wanneer men in aanmerking neemt, dat dit fonds met zekere bedoelingen wordt gesteund of naar boven gevoerd en dat fonds wordt gedrukt, dat tijdelijke invloeden oorzaken zijn van rijzing of daling, zonder dat dit iets aan de financiëele kracht van |
|||||||
|
8
|
|||||
|
Staat of Spoorweg af- of toedoet. dan moet in \'t algemeen
ontkennend worden geantwoord. Het is wel waar, de marktwaarde wordt beheerscht door
«vraag en aanbod" en wanneer nu iemand bemerkt dat zeker fonds te laag staat, dan kan hij door vraag het fonds verheffen of omgekeerd; maar men kan niet altijd koopen en verkoopen als men wil. De uitdrukking »vraag en aanbod" is een zeer algemeene uitdrukking, die alles en toch niets omvat. Het is de naaste oorzaak, maar eigenlijk de som van alle voorafgaande oorzaken. En \'t aantal dezer oorzaken kan zeer groot zijn. De voornaam- ste zijn: De geographische ligging, voortbrengselen, handel en
nijverheid, enz. De oogst.
De uitwendige politiek, oorlogen, handelsverdragen, enz.
De inwendige politiek, staatsinrichting enz.
De financiëele en economische gesteldheid.
liet vertrouwen, dat een Staat geniet.
De valuta, goud, zilver of papier.
De rente , die de schulden afwerpen.
Het belastingstelsel.
De saldo\'s der schatkist.
Schulddelging.
Nieuwe leeningen.
Het algemeen maatschappelijk vertrouwen (crediet).
Speculatien a la hausse.
)> a la baisse. De vereffening (rescontre).
Faillissementen.
Beleening en prolongatie.
Prolongatie-rente.
|
|||||
|
«I
|
|||||||||||
|
Bedrog.
Deze oorzaken maken te zamen het »vraag en aanbod".
De mogelijkheid dat een fonds rijst of daalt, zonder dat de werkelijke waarde rijst of daalt, is door al deze om- standigheden niet buitengesloten. "Wij gaan nu over tot de speciale behandeling van de
voornaamste fondsen, ons voorbehoudende om later op sommige omstandigheden terug te komen. |
|||||||||||
|
Bijzonder Overzicht.
I. STAATSFONDSEN.
Nederland , België , Denemarken* , Frankrijk
en Engeland.
De Fondsen van deze Staten staan op eene tamelijke
hoogte; de rente, die zij afwerpen is ongeveer 4 Procent, dat is voor papier niet te veel. Wegens vele gunstige oorzaken genieten die Staten groot vertrouwen en bij voort- during daarvan kunnen de fondsen nog iets rijzen , maar veel is niet te verwachten; daarentegen mochten enkele ongunstige oorzaken optreden, dan zou de daling misschien grooter zijn. Voor stichtingen, die met hun geld geen raad weten en desnoods tevreden zijn met 3 procent, voor weezen om de betrekkelijke saliditeit en standvastigheid en voor tijdelijke belegging wanneer de rente voor korten tijd, die men anders zou kunnen genieten, lager is dan de rente, die het fonds afwerpt, zijn ze aan te bevelen , voor speculatie minder en vooral niet, wanneer de belee- ningsrente veel hooger staat dan de rente die \'t fonds afwerpt. De financiëele kracht van Engeland, Frankrijk en Nederland is zeer groot en wanneer in die landen de |
|||||||||||
|
10
|
|||||
|
beurs voor andere Staten wordt gesloten of geopend, dan
kan aan \'t crediet van die Staten veel nadeel of voordeel worden toegebracht. Omgekeerd, wanneer die Staten in gebreke blijven, dan lijden de eerste weer het meest. De weinige rente , die onze staatsfondsen en die onzer
naburen afwerpen kan als een gunstige oorzaak beschouwd worden voor de rijzing van fondsen van den tweeden rang. Wanneer men toch van voldoende solide fondsen 6 a 7
procent kan genieten, dan heeft men 2 a 3 procent assu- rantie-premie; mocht het ooit tot een rente-reductie komen, dan moet die aanzienlijk zijn of men ontvangt toch nog meer dan 4 procent. Daarom zullen vele\' kapitalen , wanneer het vertrouwen
terugkeert en de politieke toestand zuiverder wordt , weer in Buitenlandsche fondsen belegd worden; daarom zullen de kapitalen tegen lagere rente op fondsen in beleening worden verstrekt en dit geeft weer een nieuwe oorzaak voor rijzing. Rusland.
Er is geen staat, waarbij onze natie meer belang heeft,
dan Rusland. Millioenen bij millioenen schuldbrieven vindt men er van in ons land. Allerhande geruchten gaan er om over meer of mindere soliditeit en alle geruchten worden natuurlijk gretig opgevangen. Er zijn 2 kampen: de be- strijders en verdedigers; aan overdrijving van beide kanten ontbreekt \'t niet. Het voornaamste punt, waarvan hoofdzakelijk het wel
of wee afhangt is de »valuta" of het betaalmiddel. — "Wij in ons land hebben goud, zilver, en papier; het laatste wordt gelijkwaardig geacht met goud en zilver, \'t staat pari : voor 25 gulden papier kunt gij ieder oogenblik 25 gulden zilver of goud krijgen naar verkiezing. |
|||||
|
•11
|
|||||
|
Dat papier wordt door de Nederlandsche bank in de
wandeling gebracht; \'t papier op zich zelve is eigenlijk niets waard, maar de Nederlandsche Bank belooft aan toonder te zullen betalen en heeft de waarde dus voor- handen of moet dit ten minste zoo zijn. Tn den regel is een groot gedeelte van de waarde voorhanden. Wat zou nu \'t geval zijn , als de Nederlandsche Bank eens met Turkschen ijver aan \'t bankbilletten maken ging? Dan zou \'t al spoedig blijken , dat bij aanbod van papier
ter inwisseling, do ijver heel wat minder was en dat men misschien op betaling kon blijven wachten. Dan zou ieder liever metaal hebben dan papier en men zou spoedig 110, 120, 130 enz (in Turkije 400) papier moeten geven voor 100 zilver. Het papier zou zoodoende een soort koop- waar worden. Buitenlandsche valuta is altijd bij ons koopwaar, te
Amsterdam aan de beurs worden Eoebels, Ponden, Francs verkocht als aardappels en zoo is er dan ook een markt voor papieren zilveren roebels , en aangezien door den jongsten oorlog de fabriek met ijver aan de fabricatie van dergelijk papier heeft gewerkt, zoo is de waarde aanzien- lijk gedaald. Was een roebel vroeger f 1,80, f 1,70 of ƒ1,65 waard, tegenwoordig f 1,15. Laten we nu , om de be- teekenis daarvan goed te kunnen overzien, eens met cijfers werken. Gesteld, Rusland heeft indertijd van Nederland f 1000 nominaal geleend en daarvoor ontvangen ƒ 900; dit bedrag is in roebels overgemaakt en tegen ƒ 1,80 heeft de f 1000 dus 500 roebels opgebracht. De jaarlijk- sche rente is f 50, in Roebels van f 1,80 is 28 R. , on- geveer 6 procent; de aflossing bedraagt f 1000 , in R. 560. Gesteld de roebelkoers daalt tot f 1,20, dan wordt van dezelfde f 1000 toch f 50 of een rente van 44^ R, |
|||||
|
12
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en een aflossing van 833 E. vereischt, dat is voor Eusland
een rente van 9 procent en een vermeerdering bij aflos- sing van 46 procent. Ziehier een tabel van f 1000. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Door Rusland
ontvangen. 500 Z. K.
»
8
»
» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
verliezen
afl in pet. 12
25
U 66 82
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bij den tegenwoordigen stand van den Roebel heeft
Rusland een rente te betalen van 9 pCt. en een aflossing van 75 pCt. Met de pondenleeningen is \'t eveneens.
Met de roebelleeningen is \'t anders. Daarvoor wordt
altijd hetzelfde bedrag roebels gevraagd ; de houders ont- vangen evenveel roebels maar tegen veranderlijken koers. Guldens en Ponden hebben voor \'t Buitenland een vaste
rente, voor Rusland een veranderlijke rente ; Roebels heb- ben voor \'t Buitenland een veranderlijke voor Rusland een vaste rente. Yoor \'t Buitenland is de roebelkoers direct niet van belang, maar indirect wel. Gesteld eens , dat de koers jaren aan jaren zoo laag blijft en Rusland dienzelf- den tijd 8 a 9 pet. moet betalen, dan wordt de financi- eelo toestand critiek, dan schiet Rusland, dewijl nu reeds twijfel omtrent de soliditeit bestaat , bepaald in zijn ver- plichten tekort, dan zijn de koersen der Guldens en Pon- denleeningen al te hoog. Ik geloof niet, dat iemand aan herstel van den roebel
twijfelt (en wie dit betwijfelt, koope geen enkele Rus !) hoewel het toch vreemd is, dat de Russische regeering zoo langzaam te werk gaat met het intrekken van \'t over- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
13
|
|||||
|
tollige papier. Hoe langer men wacht, hoe meer schade
wordt geleden, hoe meer de financieele positie lijdt en hoe moeilijker het ten laatste wordt om weer tot een ge- zonden toestand terug te keeren. Misschien zal menige lezer vragen: maar kan men dan die papieren roebels zoo maar in eens doen verdwijnen? In eens zeker niet gemakkelijk. De volgende middelen om den roebelkoers te verheffen kunnen aangewend worden. A. Wanneer de Russen tengevolge van een grooten
oogst of tengevolge van buitengewone productie in industrie of anderszins veel uitvoeren , dan moet dit door het Buitenland betaald worden, hetzij recht- streeks door metaal, hetzij door inkoopen van Russisch papier. Het metaal, kan dienen om \'t pa- pier in te trekken en komen dus beide oorzaken do verheffing ten goede. Op zoodanige wijze wordt er tegenwoordig papier uit de wandeling genomen. Maar dat gaat uiterst langzaam. Een paar millioen in de maand geeft bij een 5 a 600 millioen zooveel als niets. B. Een binnenlandsche leening kan aangewend worden
om de rentelooze zilveren roebels te veranderen in rentegevende zilveren roebels, maar — door dit feit alleen komt er geen goud of zilver in \'t rijk en heeft dus op de verheffing van den roebelkoers niet zooveel invloed als men daarvan zou verwachten, wèl wanneer, zooals met de le en 2<Jc Oostersche leening \'t geval is geweest, de roebelfondsen naar buiten worden gevoerd. C. De grootste faktor echter tot verbetering van den
roebelkoers en tot herstel der financiën is een bui- tenlandsche leening. liet is zonderling dat daarmede |
|||||
|
14
|
|||||
|
zoolang gewacht wordt. Is een leening in den regel
voor een rijk achteruit, in dit geval is het vooruit. Als Rusland nu 1000 gulden leent dan kan het daarmede bijna 900 Z. R. intrekken en dus 45 Z. R. rente besparen, die wanneer de Z. R. weer ƒ1.80 wordt ƒ1620 en de rente ƒ81 waard is. Door die besparing wordt de toestand beter. Zoodra de Z. R. hooger wordt, krijgen de Russen meer buitenland- sche waren voor \'t zelfde geld, worden de prijzen der ingevoerde goederen goedkooper, kunnen de Russen meer besparen, meer tot de productie aan- wenden en weer meer belasting betalen. Zoo wordt de soliditeit der Russische fondsen beter. Als men er zeker van was, dat de gelden aangewend werden om tle overtollige papieren uit den omloop weg te nemen, en niet om vertooning te maken of verder oorlog te voeren, dan kon de buitenlandsche leening niet te groot wezen. Ja, dan zou ik zeggen, als de groote geldmannen dan Rusland niet willen hei- pen omdat ze niet al te veel provisie krijgen, laat alle bezitters offeren; die binnenlandsche leeningen bezitten 2 gulden en die buitenlandsche bezitten 1 gulden, om plotseling dien toestand te verbeteren. Kan het anders, dat ieder, die daarvan eenig idéé heeft, een buitenlandsche leening het eenige radicale geneesmid- del der Russische financiën noemt ? Kan het anders , dat een deskundige één dag uitstel te lang is ? Alleen kan één gegronde reden tot dralen aangevoerd worden. Wan- neer namelijk de Russische regeering in stilte de lage Roebels opkoopt en met behulp van trawanten iederen dag wat ongunstigs laat uitstrooien om den koers laag te hou- den, de kosten van inkoop op rekening laat schrijven en |
|||||
|
15
|
||||||
|
die later door een buitenlandsche leening laat dekken.
Dan krijgt men namelijk met hetzelfde goud meer roebels afgelost. Het vermoeden is niet ongewettigd , dat dit zoo plaats heeft. |
||||||
|
Bij de volgende beschouwingen neem ik als axioma aan
het herstel der valuta. Wat zijn nu verder de bezwaren tegen de Eussische papieren ? ln. Zucht naar verovering; oorlogen.
2°. Het rijk bestaat uit allerhande volken ; bij mogelijke
omwentelingen kon \'t uit elkander spatten. 3". Het rijk en de maatschappij zijn nog maar in
wording. 4°. De regeering is onbeperkt. Een paar hoofdpersonen
aan \'t roer met een niet te nauw gezet geweten, kunnen veel schade berokkenen. Voor \'t overige berust alles op de eerlijkheid en billijkheid van den Czar. 5°. Onderwijs en beschaving laten veel te wenschen over.
6°. Herhaalde malen heeft Rusland beroep op de geld-
markt moeten doen en nog is \'t einde der leeningen niet te voorzien. 7 °. De roebelkoers , enz.
8°. De nihilisten.
Daar tegenover staan ook voordeden:
1°. Rusland heeft jaren achtereen aan zijn verplichtin-
gen voldaan. 2 °. Het rijk is groot, gunstig gelegen , beschikt over
een groot aantal hulpbronnen , handel en nijverheid zijn vooruitgaande , inkomsten des rijks steeds toe- nemende. |
||||||
|
16
|
|||||
|
3°. In de jaren, den oorlog voorafgaande, kon de
schatkist op batige saldo\'s wijzen.
4°. Behalve voor den oorlog zijn de geleende gelden besteed voor spoorwegen, openbare werken enz.
5°. De verstandige regeering van den Czar (oorlogen niet medegerekend ?)
6°. Evenals iedere debiteur zoo lang mogelijk en zoo billijk mogelijk aan zijn verplichtingen voldoet, even- zoo zal Rusland , ook in zijn eigenbelang , hoewel nu met moeielijkheden kampende, zich gedragen. 7". Herstel der valuta. Conclusie: Een koers van 90 procent voor de 5
procent\'s fondsen (buitenlandsche leeningen) is niet te duur, maar , met het oog op de bezwaren , toch redelijk wol betaald. Men maakt dan een rente van ruim b!s procent met een kansje om door uitloting in eens 10 procent te winnen. De koers der roebelleeningen kan dan als volgt bepaald
worden. Gesteld de roebelkoers komt na eenigen tijd op f 1.65, dan leveren 1000 R. effecten, 50 R. rente of f 82,50. Om 5^ procent van zijn geld te genieten kan men f 1500 voor 1000 R. betalen, dus is de koers 75 procent of anders : de nominale waarde van den roebel is f 2, was dit ook de werkelijke waarde dan moesten de roebeleffecten op 90 staan, nu is de koers f 1,65 dus: f 2 : f 1,65 = 90 : x. x = 74±. N.B. Een goed rekenaar zal wel opgemerkt hebben , waarin het verschil dezer twee antwoorden ligt. Voor hem, die niet rekenen kan , is dat kleine verschil van geen belang. Het komt er ook op h procent niet op aan. |
|||||
|
17
|
|||||
|
"Verschillende soorten van schuldbrieven worden bij uit-
loting a pari afgelost. De waarde van die aflossing wordt vaak overschat. Ieder jaar wordt van de 1877er leening 1 procent afgelost, vermeerderd met de rente van de reeds afgeloste schuld , zoodoende is de leening in ongeveer 37 jaar gedelgd. Eusland betaalt dus 37 jaar lang G procent. Stellen wij, dat iemand van ons ƒ 100 leent en 37 jaar lang f 6 betaalt, wat is dan de waarde daarvan : tegen rente 5.....ƒ 100.
« » 6.....- 88|.
» » 7.....- 78£.
Die de schuldbrieven bij de uitgifte voor 77 heeft ge-
kocht, kan dus 37 jaar lang 7 procent genieten. Nu staan ze ruim 84 en geven 6^ procent. Hoe hooger de koers komt, hoe minder de uitloting
winst oplevert. Gedurende de eerste jaren wordt er weinig meer uitgeloot dan 1 procent. In \'t eerste jaar komt er van de honderd stukken één uit; op dat ééne stuk kan bij een koers van 77 drie en twintig gewonnen worden; dit is met uw honderden, dus voor ieder -^J5. Staat de koers 84 dan is de uitlotingswinst -fafo proc.
» » » 90 » » i1^ » » » » 95 » » lêïï s
» » » 100 » » 0 »
Als Rusland weder in normale omstandigheden komt,
dan zullen die schuldbrieven weder den parikoers gaan naderen en zal de uitloting geen waarde meer hebben, en aangezien de uitloting in de eerste jaren gering is, valt de kans van uitloting in \'t niet bij de kans op politieke en financiëele verbetering. Bij een drie-procent\'s-fonds zal de uitlotingskans in den
regel meer winst opleveren omdat de koers lager is en |
|||||
|
18
|
||||||||||
|
betrekkelijk laag blijft. Wanneer dus in betere omstandig-
heden de Russen 1877 den parikoers kunnen bereiken, dan moeten tegelijk alle 5 proc. Buitenlandsche leeningen op 100 staan; de 4£ proc. leeningen op 90 als zij niet uitloten en hooger dan 90, wanneer dit wel \'t geval is. Dat dit in de eerste jaren gebeuren zal is te betwijfelen,
misschien wel nooit, maar dat neemt niet weg, dat daaruit te zien is, dat bij verheffing van den koers in \'t algemeen het verschil in koers tusschen de fondsen onderling hoe langer hoe kleiner moet worden. "Wie dus speculeert op koersverbetering van Russische fondsen moet 72ers nemen. Wij zijn zoo ongemerkt er toe gekomen om te bereke-
nen, welke de voordeeligste leeningen zijn. Wij nemen aan, dat zij alle van dezelfde soliditeit zijn en dat kan men aannemen. Geen eene leening is op een speciaal onderpand of belasting gesloten. Bij mogelijke rente-reductie of staking zal dit de eene leening evenveel treffen als de andere. Men kan de fondsen verdeelen in: fondsen met vaste en met
veranderlijke rente; in Buiten- en Binnenlandsche fondsen. Van de Buitenlandsche heeft men weder twee afdeelingen:
guldens* en pondenleeningen; deze laatste zijn weder tweeërlei: met vaste en veranderlijke rente. Wij hebben dus dit overzicht: Guldensleeningen
|
||||||||||
|
Buitenlandsche
|
! met vaste rente
|
|||||||||
|
met verand. rente
Binnenlandsche De p. st.-leeningen met veranderlijke rente zijn van de
jaren 50, 59, 60, 62, 72/73, 75. Zij geven per p. st. meer rente dan de andere p. st.-leeningen , die steeds met /\'11.80 worden betaald. De tegenwoordige koers van het p. st. is meer dan ƒ12.00 en bij gelijke aflossing moeten dus die met veranderlijke rente hooger zijn dan die met |
||||||||||
|
19
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vaste rente en wel in de verhouding van ƒ 12.05 en
f 11.80, dus oDgeveer 2 pCt. van de reële waarde. De 5 Oer leening geeft de meeste uitlotings-waarde; die
kan dus wat hooger staan; overigens loten zij allen in 80 jaren en meer uit en de uitloting bedraagt niet veel meer dan t^ pCt. Van de 1000 stukken loot er één uit, die een voordeel kan behalen van 15 a 20 pCt., dit geeft per stuk -fa pCt. Van de 50er loot 2 pCt. uit, er is nog 46 pCt. in, dit
geeft gig kans. Van de 23 stukken loot een uit, op één stuk is een winst van 20 a 25 pCt. te behalen, dit ie per stuk 1 pCt. De 62er loot voorloopig nog niet uit. Als we dus voor 73er
verschillende koersen stellen, dan kunnen we in onderstaande tabel zien, wat dan de koersen voor de andere moeten zijn. Leeningen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Opmerki ngen:
1 °. De 72er moet iets hooger staan dan de 73er, ten minste
niet lager, omdat die één jaar verder in de aflossing is.
2°. In deze tijden moet men op koersverschil speculeeren ;
in gewone tijden op renteverschil en aflossingswaarde.
Bij de 50ers is dus op 82 pCt. 13 te winnen,
tegenover de 72ers waar op 80 pCt. 20 te winnen is.
3°. De 59ers moeten iets hooger staan, omdat zij door
inkoop worden geamortiseerd.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
20
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoeveel en of het nu wel gebeurt, is moeilijk
te bepalen.
4°. De 60ers moeten iets hooger staan omdat zij uit- loten in 69 jaar en al 18 jaar uitgeloot hebben.
5°. De 62ers moeten iets lager staan, omdat zij nog niet uitloten.
6°. De 75ers moeten iets hooger staan omdat bij uit- loting de winst per stuk grooter is.
Dat iets hooger of lager kan geen procenten bedragen zooals bij sommige de koers zou aanwijzen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De p. st.-leeningen met vaste rente zijn die van de
jaren 64, 66, 67/69 en 77. De eerste drie betalen tegen ƒ11.80 en de laatste die nagenoeg met de vorige kan vergeleken worden tegen / 12.00. De 64, 66 en 67ers loten in 37 jaar uit. De kans van uitloting is achtereenvolgens •fa, -fo en tjV De 67/69ers loten uit in 84 jaar, de aflossing is veel geringer en met 72/73urs te vergelijken. Ziehier een tabel ter vergelijking met de vorige en onderling. Leeningen, veranderlijke p. st. op ƒ12.05 gesteld. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Opmerkingen:
1°. De 72/73ers geven jaarlijks meer rente en kunnen bij koersverhooging \'t meest oploopen.
2°. Daarop volgt de 1877er. 3°. Daarop de 64/66ers, die per jaar ƒ 1 minder rente geven en zonder verlies den parikoers niet
kunnen bereiken.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
21
4°. De 67/69 moeten iets hooger staan, omdat bij
uitloting de winst per stuk grooter is. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De guldens-leeningen zijn van 1798/1815, 64 en 66 en
geven f 50 rente zonder korting. Indien de stukken even- eens van f 1200 waren zou de rente f 60 zijn, dus 1^ maal de rente van 100 p. st. Engelsche leening. De uit- lotingskans van 1798/1815 is ^, van 64/66 als bij de p. st. De uitloting van 1798/1815 is dus gelijk met de 64ers. De 64/66 zijn ook in p. st. (84$) en zoo gere- kend dan is de tabel niet juist. De tabel wordt dan als volgt: 1872/73 80 85 90 95 100
1864/66 84 88* 92$ 95$ 100
1798/1815 84£ 88^ 93 96 100
Opmerking: De 72/73 geeft tegenwoordig iets meer
jaarlijksche rente en doet bij verhooging van koersen meer
winst verwachten.
De Binnenlandsche (roebel)leeningen zijn van 1820
(Hamburg), 1854 (5^ Serie) 1877 en 1878 (Oostersche leening le en 2e Emissie). De rente wordt betaald in Zilveren Roebels (en toch papier). De waarde van dien Zilveren Roebel is tegenwoordig f 1,15, maar in gewone tijden f 1,60, ƒ 1,65 a ƒ 1,70. Omtrent de prijswaarde zie volgende tabel. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1872/73
|
100
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
57*
62* 67* 72* 77* 82* |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Roebelleening
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
22
|
|||||
|
Opmerkingen:
4°. Bij vorbeterenden politieleen toestand en noodzake-
lijk verbeterenden roebelkoers is een winst op het nomiaal kapitaal van 25 a 30 pCt of op het reeël kapitaal een winst van 40 a, 50 pCt te wachten. 2°. De roebelleeningen geven tegenwoordig minder
rente dan de p. st. leeningen, maar wat geeft het bij het vooruitzicht van zoo\'n groote winst jaarlijks -k pCt minder rente te ontvangen. 3°. Die groote winst kan 4, 2, 3 of meer jaar op
zich laten wachten, maar komen moet ze voor het financieel behoud van Rusland en wie daaraan twijfelt, moet in \'t geheel geen Russisch fonds koopen. 4°. Men kan zijn roebelcoupons bewaren tot de ver-
hooging van den roebel invalt. Men heeft dan echter geen rentegevend kapitaal. Iedere roebel één jaar bewaard moet dan f 0,05 ongeveer meer opbrengen en wanneer de verhooging van den roebel 5 a 6 jaar op zich laat wachten, dan heeft men niet gewonen of verloren. Beter is 5 o, Men kan voor zijn roebelcoupons roebeleffecten koopen,
dan ontvangt men meer rentegevende roebels dan op de coupons wordt uitgedrukt. De roebeleffecten rijzen met den roebelkoers, dus wordt op beide evenveel gewonnen. "Wanneer dan binnen 5 a 6 jaar de roebelkoers
hersteld is, dan heeft men steeds rente genoten bovendien. Ziehier een tabel waaruit men zien kan: Wat men van f 1 krijgt als men bij een effecten- koers van 52£ en een roebelkoers van f 4,15 de |
|||||
|
23
|
||||||||||||
|
fondsen heeft gekocht en later de roebelkoers f 1,60
wordt en de effecten naar evenredigheid verhoogd worden, zonder verbetering van de andere fondsen (dus alleen door verhooging van den roebelkoers)» wanneer \'t plaats heeft na 1 jr. f 1,47 of 47 pCt. » 2 » - 1,55 » 24^ pCt. intrest op intrest p. jaar.
» 3 » - 1,63 » 18 pCt. » » » » » » 4 » - 1,72 » 14£pCt. » » » » » » 5 » - 1,82 » 12£pCt. » » » » » » 6 » - 1,92 » ll^pCt. » » » » » » 7 » - 2,02 »10.}pCt. » » » » » 6°. In het laatste geval wordt een kapitaal in 7 jaar verdubbeld en nog eerder, wanneer de effecten bo" vendien nog door betere politieke omstandigheden moeten verbeteren. 7 ° Alle roebelleeningen (5 pCt.) moeten even hoog staan. Omtrent de 6de Serie kan men geen berekeningen maken. De Russische regeering kan ze aflossen en dan verliest men 25 pCt., of ze doet \'t niet en dan gaan ze gelijkelijk met de andere fondsen in de hoogte, steeds een pCt. 6 a 7 ver- schillende. |
||||||||||||
|
Ook zijn er nog fondsen in echte papieren roebels, die
wij met stilzwijgen voorbijgaan. |
||||||||||||
|
Wij zullen nu onze beschouwing samenvatten en de hoofd-
punten uit onze tabellen tot een tabel vereenigen, uitgaande van de 73er leening, alleen de hoogste en laagste koersen nemende en vergeleken met de koersen van den dag. |
||||||||||||
|
«.
|
||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
134
12
12 11 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Guldens-leeningen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
934| 7
88 ruim 2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6}
12 |
10
14 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
264
26 27} 27* |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
o
"3
O
H
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Certificaten Hamburg. II. 5de Serie. Iü. lc Oostersche.
IV. 2de Oostersche leening. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-<
|
||||||
|
25
|
||||||
|
Opmerkingen: Behalve de kleine verschillen reeds
in ieder afzonderlijk tabbelletje behandeld, komt men tot het volgende: 1. De leeningen 1859, 4860, 1867/1869, 1798/1815
zijn een groot aantal procenten te duur en leveren
èn volgens de berekening èn volgens den koers van 1875 de minste winst. De berekende winst is echter minder dan de andere, omdat doorgaans deze fondsen te hoog staan. 2. De Roebelleeningen staan te hoog, en 5de serie het
meest; zij leveren echter in vergelijking van den
koers van ^5 een te verwachten winst van 26 a 27 pCt. en wel de helft door algemeene koersver- hooging en de helft door de roebelverbetering. En daar men voor hetzelfde geld f 3000 Oostersche leening tegen / 2000 in \'72er leening kan hebben, zoo kan men 3 maal 26 winnen of 78 op de eer- ste leening tegen 2 maal 18 of 36 op de laatste, maar men moet zich dan tevreden stellen met 5£ pCt. rente op de eerste tegen 6 pCt. op de laatste. 3. De volgorde van winsten is dus: Roebelleeningen
77/78, 22, 54; p. st. leeningen 62, 72/73, 75, 77,
Guldensleeningen 64/66, p. st. leeningen 50, 64/66, 60, 67/69, 59(?) en Guldensleeningen 1798/1815. 4. De 50er leening, die soms aanbevolen wordt, staat
1 pCt te laag en is dus op dien grond aan te
bevelen, maar geeft minder rente en is op den duur (en vooral bij koersspeculatie) volstrekt de eerste niet, die recommandatie verdient. Naarmate de koersen hooger komen, wordt de waarde der aflossing minder en moet het fonds op zekere hoogte |
||||||
|
26
|
|||||||||
|
blijven staan, terwijl door de meerdere rente de
andere dan nog kunnen stijgen. 5. Een algemeene opmerking. Het is zonderling, en \'t geeft ook stof tot nadenken, dat Kusland zooveel leeningen heeft uitgeschreven, Jn Eoebels, p. st., Guldens, 5 pCt., 44 pCt., 4 pCt., 3 pCt., met en zonder amortisatie, met en zonder loting. Als A niet gemakkelijk op die wijze geld kan krijgen, dan maar op een andere wijze, hoe dan ook; pre- cies in Eusland. Wil \'t publiek de Kussische fond- sen op die wijze niet slikken, dan maar anders; en zoo bezit \'t Kijk alle mogelijke soort leeningen en — maakt speculatie op de veranderlijkheid en lichtzinnigheid van \'t publiek. Dit pleit voor de soliditeit niet bijzonder. "Wat echter weer in \'t voordeel komt, is, dat de grootte der leeningen
bekend zijn.
Van iedere leening moet steeds geamortiseerd worden
en bovendien rente betaald op de overblijvende stukken.
Het zou wel eens kunnen gebeuren, dat de amortisatie wat gestaakt werd of weer maar door een nieuwe leening
vervangen.
|
|||||||||
|
De prijs van een 5 pCt. Russisch Buitenlandsch fonds
is, ook al komt het Rijk binnen korten tijd nog wat in orde, met 90 pCt redelijk wel betaald en verkoop boven die koersen is niet af te raden. |
|||||||||
|
Bij het afschrijven dezer regelen komt het bericht, dat
de Afrikaansche Handelsvereeniging failliet is. Al weder |
|||||||||
|
27
|
|||||
|
een voorbeeld dat een zoogenaamd solied fonds toch weer
niet op dien naam kan aanspraak maken. De obligatiën a 5 pCt. stonden pari en waren dus bij de geldbeleggers in hoog aanzien, veel hooger dan een Russisch fonds, dan een puik Russisch Spoorwegfonds als Moskow-Jaroslaw en Brest-Grajewo, dan een Theisobligatie enz. Het was een fonds, dat men naar den koers gerekend, ten eeuwige dagen zou kunnen houden, zonder assurantie-premie. En nu worden ze voor een appel en een ei verkocht. De eene zegt, er is een dificit van 5 millioen, een ander dat er niets van terecht zal komen enz. enz., altemaal onrustbare berichten. Sommigen zeggen dat de balansen reeds acht achtereenvolgende jaren valsch zijn geweest en dat wel door de Commissarissen goedgekeurd en onderteekend. Als dit laatste waar is, dan hebben de Commissarissen een groote verantwoording en zijn zij zedelijk ook schul- dig; want: wanneer balansen zóó kunnen gemaakt worden dat een
kenner niet kan zien, dat ze valsch zijn, dan zou ik steeds bedanken voor het postje van Commissaris; wanneer zij echter niet zóó kunnen vervaardigd worden of een kenner kan het zien (en dat moet men aannemen, zullen Com- missarissen meer dan figuranten zijn), dan zijn de Com- missarissen geen deskundigen geweest, dan hebben zij zich een rad voor de oogen laten draaijen, dan hebben zij zich laten bedriegen, dan hebben zij voor goed verklaard wat niet goed was, dan hebben zij — schuld.— Het Commissariaat wordt vaak beschouwd als een eere-
postje; maar men moest in het vervolg nooit Commissa- rissen benoemen of ze moesten aansprakelijk zijn voor \'t geen wat ze goedgekeurd en onderteekend hebben. En dan zou een niet-deskundige wel voor den vereerenden |
|||||
|
28
|
|||||||
|
titel van Commissaris bedanken, en zouden er zulke Com-
missarissen worden benoemd, die alle bedrog en oplichterij \' voorkwamen. |
|||||||
|
Oostenrijk—Hongarije.
De eenen zeggen: koop Metalieken, Hongaren, de anderen
weer: koop ze toch vooral niet. De eersten hebben jaren lang succes gehad, millioenen
Oostenrijkers zijn er in \'t land geweest, in den laatsten tijd hebben de laatsten de overwinning behaald en zijn de meeste millioenen weer naar \'t Buitenland gestroomd. Ik weet niet, wie van de beide soorten raadgevers de ver- standigsten zijn geweest. Ik geloof, geen van beiden. Een Oostenrijker te recommandeeren te koopen op den koers 66 (zooals ze gestaan hebben) is niet verstandig, en een Oostenrijker aan te bevelen te verkoopen op den koers van 50 (zooals ze gestaan hebben) is \'t evenmin , vooral in een tijd, waarin men weet, dat bij verbeterde politieke omstandigheden alle daarbij betrokken fondsen zullen profiteeren. Oostenrijk—Hongarije bezit niet zooveel soor- ten van fondsen als Eusland : Oostenrijk papier-zilver en goud-florijnen , de eerste a. 5 pCt en de laatste 4 pCt ; Hongarije 5 en 6 pCt p. st en goudleeningen ; daarentegen is het getal schuldbrieven onzekerder en ten minste niet min- der overvloedig dan in Rusland. Dus wat in een opzicht voordeelig is, is in een ander opzicht weer nadeelig. Wij willen vooraf Eusland en Oostenrijk—Hongarije kor-
telijk met elkander vergelijken. Rusland is een jonge staat, zonder constitutie. De eene
of andere tijd zullen veranderingen moeten plaats hebben |
|||||||
|
29
|
|||||
|
met of zonder schokken. Of het rijk in zijn geheel zal
blijven, of de veranderingen en verbeteringen zoo lang op zich zullen laten wachten tot dat het rijk ook financieel te gronde gaat, zijn overwegingen, die niet van belang ont- bloot zijn. Dat staat vast, het rijk moet in vervolg van tijd op constitutioneelen grondslag worden gebracht. In dat opzicht wint Oostenrijk—Hongarije \'t. Een constitu- tioneelen staat, met verantwoordelijke ministers, wier po- litiek en financieel beheer door de publieke opinie kan en mag besproken worden, en tengevolge waarvan ministers kunnen worden vervangen. Wie in Rusland de gunst van den Czar geniet, mag met de financiën omspringen, misschien zeer goed, maar er heerscht toch omtrent dat punt veel onzekerheid. Rusland bezit veel bronnen van inkomsten, ook bronnen
dio nog moeten ontgonnen worden ; dat heeft iedere primi- tieve staat; Oostenrijk—Hongarije beschikt daarentegen reeds over misschien alle bronnen. In het eerste rijk is dus vemeerdering en verbetering te verwachten, mits als men opstanden en branden enz voorkomt, in het tweede is belangrijke vermeerdering niet te wachten. De draagkracht in Rusland is nog niet bereikt, in Oos-
tennjk—Hongarije misschien wel. De bevolking in den laatsten Staat is rijker dan in den
eersten. In Rusland is bijna geen edel metaal. Men heeft er veel papier (ongedekt) en grond en voortbreng- selen; eerlijkheid, spaarzaamheid, werkzaamheid en rust dienen de kracht der Russ. bevolking te maken. In Oostenrijk heeft men daarenboven veel meer bespaard ka- pi taal (ook edel metaal.) Oostenrijk heeft voortdurend behoefte aan geld, leent
|
|||||
|
30
|
|||||
|
steeds, verhoogt ieder jaar de op te brengen rente, en
moet eindelijk eindigen met bankroet en — reductie op de rente. — Rusland is niet veel beter, heeft ook jaar in jaar uit geleend, kan en zal nog langer zoo voortgaan, maar brengt het misschien ook wel tot dezelfde hoogte (diepte.) Rusland heeft veel Buitenlandsche leeningen met vaste
rente voor de houders maar veranderlijke (tegenwoordig onmogelijke) rente voor de schatkist, Oostenrijk—Hongarije hebben meest Binnenlandsche leeningen met voor hun schatkist standvastige rente. De Oostennjksche waarden zijn veel standvastiger dan
de Russische. Een Oostenrijksche Coupon mag varieeren tusschen 21 en 23 gulden, een Russische Z. R. varieert in zeer korten tijd van ƒ 1,08 tot f 1,70. Alles te zamen genomen moet een fonds Oostenrijk—Hon-
ganje niet meer rente afwerpen dan een Russisch fonds, met dien verstande dat de mogelijke rentereductie bij den eersten staat vermoedelijk eerder invalt, dan bij den laat- sten. Laat de rentereductie nog jaren op zich wachten of blijven de beide Staten te gelijk in gebreke, zoodat we nu alleen \'t geval te overwegen hebben van gelijke ren- tabiliteit, dan kan men uitgaande van de 72er Russische leening de waarde bepalen van een Oostenrijksch fonds. Als de 72er op 83 pCt staat, dan bedraagt de rente 6 pCt. Wil men dit van een Oostenrijks fonds genieten, dan heeft men te vragen hoe groot de waarde van den Coupon is. Stellen wij die op f 21,45, dat is per jaar 42,90, dan kan men voor 100 florijnen 715 gulden betalen, dat i8 jfifo x 100 = 60 pCt. Een Plongaarsch fonds 6 pCt moet 100 staan en andere fondsen naar rato van de waarde van den Coupon. |
|||||
|
31
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Opmerkingen:
1. Oostenrijksche zilverrente staat volgens de tabel 4
pCt. te laag, om evenveel rente te geven als Kus- land 72, ongerekend de mogelijke renté-reductie, maar daarentegen ook de mogelijke verhooging van het zilver en den zilvercoupon. Aangezien echter de eerste mogelijkheid de grootste waarschijnlijkheid heeft en de vermoedelijke winst 11 bedraagt tegen 18 op de 7 2 er, staat de Oostenrijksche zilverrente te hoog. 2. Oostenrijksche papierrente was vroeger 3 & 4 pCt
lager dan dito zilverrente; tegenwoordig staan zij beide gelijk, het zilver is zooveel gedaald dat het met papier gelijk staat. Bij mogelijke verheffing van de zilverwaarde zal er weer meer verschil in den coupon komen. Papierrente is dus minder aan te bevelen dan zilverrente. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
32
|
|||||
|
3. Toen Oostenrijk de zilver- en papierrente uitgaf was
het zeker de bedoeling niet om later bijna 3 van
den coupon achter te houden. De koopers kochten het genot der volle rente. Een onwettigheid was \'t dus den coupon te reduceeren. Nu heeft \'t zelfde land een goudrente uitgegeven; waarbij uitdrukkelijk bepaald is «vrij van alle belae- ting». Het schijnt dus, dat het den debiteur vrij staat een schuld te verminderen als er niet opzettelijk bijstaat «vrij van alle mogelijke reductie.» Het komt mij voor, dat dit land zijn crediet met die leening heeft verminderd, eerstens uit de daad zelve en tweedens door zich de uit- drukking «vrij van belasting» te laten welgevallen. En \'t komt mij ook voor dat dit «vrij van belas- ting» niet volkomen te vertrouwen is. Als \'t met de Oostenr. financiën nijpt en noch eens nijpt, dan zie ik niet in, waarom ze weer niet de rente zou- den reduceeren, onverschillig of er «vrij van be- lasting» op vermeld staat of niet. De crediteur bij staatsfondsen moet in \'t algemeen maar nemen wat de staat presenteert en zich in zijn lot schikken. Dat de Beurs die Goud-rente 2J pCt. te hoog noteert bewijst, dat ze dit «vrij van belasting» ernstig gemeend opvat. De vermoedelijke winst bedraagt, even als van de vorige, minder dan van den 72er. 4. Hongaren hebben in Nederland nooit goed het bur-
gerrecht kunnen krijgen. Hongaarsche fondsen zijn
kortom niet gewild. Is \'t omdat de Eegeering steeds op den bodem van de schatkist zit te kijken (zoo zijn er meer) en steeds door leeningen de |
|||||
|
33
|
|||||
|
tekorten moet dekken ? Het is er, wel is waar,
ook niet pluis, maar daar staat tegenover, dat de rente aanzienlijk hooger staat, dat men dus een groote assurantie-premie geniet, die men van zijn kapitaal kan afschrijven en dat het per slot een goede rente-reductie lijden kan. Met die feiten voor oogen is de aankoop van Hongaren 76 en 77 (de laatste vooral) speculatief en aan te bevelen. Afzonderlijk beschouwd: 5. Hongaren 67 rentende 5 pCt. staan 7 pCt. te hoog,
geven ruim 5 pCt. rente, loten in 50 jaar uit en
hebben een vermoedelijke winst van 10 a 11 pCt., laten geen rentereductie toe, omdat zij weinig assu- rantiepremie bevatten, niet aan te bevelen dus. 6. Hongaren \'76 rentende 5 pCt. in goud onder afkor-
ting van 10 pCt. rentebelasting, geven feitelijk
4t pCt., staan 10 pCt. te laag, hebben een vermoe- delijke winst van 26 pCt. en een assurantiepremie van 2 pCt. Gesteld, Hongarije komt nog 6 jaar zijn volle verplichtingen na , dan heeft de houder van dit fonds reeds 6 maal 2 pCt. met de rente daarvan overgehouden, dan kost dit fonds hem 50 pCt.; wanneer dan een rentereductie invalt van 30 pCt belasting, dan draagt het fonds toch nog een rente van 6]- pCt of bij 40 pCt belasting 5^ pCt ongerekend de 10 pCt belasting die er nu reeds op gevestigd is. 7. Beter nog zijn de Hongaren 77 rentende 6 pCt
in goud, vooral omdat er meer handel, meer markt
in dit fonds is. Zij staan 20 pCt te laag, en ge- ven een vermoedelijke winst van 40 pCt, werpen een rente van 1\\ pCt af, waaronder dus een assu- |
|||||
|
34
|
|||||||
|
rantie-premie van 2| pCt. Een op \'t oogenblik in-
vallende rentereductie zou kunnen bedragen 20 pCt, om gelijke rente met Oostenrijk, Rusland en Hon- garije 67 op te leveren. Over 6 jaar, als men reeds 15 pCt assurantiepremie genoten heeft, zou die belasting 35 pCt kunnen bedragen. Het is daarom geen wonder dat dit fonds in korten tijd (3 mnd.) van 71 tot 80 pCt is opgeloopen en nog verder minstens 10 pCt kan rijzen en zelfs 20, wanneer de belasting (zooals te denken is) eenigen tijd op zich laat wachten. Parijs en Londen hebben met het fonds veel op, vooral nu de soliditeit der Russische fondsen wel wat aan bedenking onder- hevig is en soliede fondsen als Nederlaudsche Wer- kelijke Schuld, Fransche rente en Engelsche Con- boIs 4 pCt of minder dan 4 pCt rente afwerpen. |
|||||||
|
Spanje.
Onder de schuldbrieven die de Nederlanders bezitten,
behooren in de eerste plaats de Spaansche. Millioenen bij millioenen zijn in ons land aanwezig. Vele bezitters heb- ben tal van jaren een groot aantal procenten aan rente gewonnen en hebben de fondsen meer dan vrij. Andere hebben gekocht in het laatste der vette jaren en hebben nu 3 rente en ruim l- kapitaal moeten missen. Voor de eersten zijn de Spaansche fondsen een zegen, voor de laatsten een vloek geweest. De eersten zijn dus voor- standers, de laatsten tegenstanders. Wanneer wij echter bovengenoemde fondsen in beschou-
wing nemen, dan hebben we nog met de sympathie van de eersten, noch met de antipathie van de laatsten reke- |
|||||||
|
35
|
|||||||
|
ning te houden; dan hebben we eenvoudig te vragen:
hoe is \'t nu? "Wanneer een handelaar den bodem van zijn kas ziet
en geen crediet meer heeft, dan is \'t met zijn onderne- ming, met zijn winst gedaan; dan houdt alle vooruit- gang op. Wanneer een huisgezin tekorten op tekorten heeft en
diep in schulden geraakt, dan is \'t huiselijk geluk ver- dreven en twist en tweedracht aan de orde. Met een Staat is \'t evenzoo. Is de schatkist uitgeput,
zit men diep in de schuld en is het crediet weg, dan houden ontwikkeling en vooruitgang op; dan kan de concurrentie met het Buitenland niet langer volgehouden worden; dan moet men in den strijd om \'t leven het onderspit delven ; dan kan men zijn billijke of vermeende rechten niet behoorlijk verdedigen; dan krijgt men ten overvloede vaak Binnenlandsche twisten; dan gaat men een wissen ondergang tegemoet. "Wanneer echter de die- naren van den Staat het belang begrijpen, dan is een eerste stap de schuldeischers tegemoet te komen en een overeenkomst op voor de crediteuren billijke en voorden Staat passende wijze te sluiten. Dit heeft Spanje herhaalde ma- len moeten doen en ook gedaan. Andere Staten (Grie- kenland, Peru) meenen hun crediet te verzekeren door den crediteuren zoo min mogelijk toe te staan en tengevolge daarvan blijven ze in hun discrediet steken, en op het lage peil van ontwikkeling en vooruitgang staan. Een gunstig teeken is het dus, dat Spanje, hoewel vaak tekort komende, zich, wanneer de troebelen over zijn, dadelijk met de schuldeischers in contact stelt. Er is eerlijkheid en vertrouwen, zij mogen veel of weinig kunnen missen, maar daar kan men op rekenen, zij geven wat zij kunnen. |
|||||||
|
36
|
|||||
|
Op zoodanige wijze draagt dan nu de 3 pCt. Spanje een
rente van 4 pCt. en zijn roor de oude coupons rentetitels uitgegeven a 2 pCt. Deskundigen beweren dat het Rijk voldoende financieële kracht bezit om die rente op te bren- gen en dat hoogere rente op de oude schuld langzamerhand kan verwacht worden. Zoo moet binnen 3 jaar de rente op 11 pCt. worden gebracht en later nog worden verhoogd. "Wat tegen de Spaansche fondsen pleit is de onrustige aard der bevolking. Hoewel tegenwoordig de regeering zeer stabiel is, kan men moeielijk bepalen of niet reeds binnen een klein getal jaren de staat niet in de grootste wanorde en in bovenmate financieële moeiehjkheden zit. Een tweede bezwaar is de weinige ijver, ondernemingsgeest, de luiheid en domheid der bevolking, de invloed der geestelijkheid ; een bezwaar dat echter weer te goed gedaan wordt, door den nationalen rijkdom en schoone ligging van den bodem. De fondsen van Spanje zijn niet velerlei en leveren weinig
stof tot onderling vergelijk. De Buitenlandsche 1 pCt. geven iets meer rente dan dito Binnenlandsche en staan ook daar- om iets hooger. En zoo de 2 pCt. ook. De Buitenlandsche worden vaak geprefereerd boven de Binnenlandsche. Zoo als nu de zaken staan hebben de 1 pCt. Buitenland Spanje een waarde van ongeveer 20 pCt. Ten minste verkoop beneden dezen koers is niet aan te raden. Men geniet dan 5 pCt., wat binnen een paar jaren verhoogd wordt tot 6\\ pCt., om misschien binnen een betrekkelijk korten tijd nog meer te verhoogen. De 2 pCt. zijn minder speculatief; naarmate zij hooger
worden, wordt de rente en aflossingswaarde minder. Hebben zij een koers van 40 pCt. bereikt, dan geniet
men 5 pCt. en in de eerste jaren een uitlotingskans tusschen T\'xr en ^V Van de 40 stukken loot één uit, dit geeft van |
|||||
|
37
|
||||||
|
10 pCt. voor dat eene stuk : dus is dit een waarde van
\\ pCt. Deze berekening is niet zeer nauwkeurig, maar eenvou-
dig : wel is waar , loten ieder jaar meer stukken uit, bij minder in omloop zijnde stukken. Het gaat echter niet op, om do juiste waarde van de nog komende annuiteiten tot grondslag te nemen, omdat dan een groote factor, omtrent welks zekerheid wij in het duister verkeeren, er bij opge- nomen wordt, namelijk : dat Spanje den vollen tijd aan zijn verplichtingen zal voldoen. Men moet met Spanje zoo wat bij den dag leven. De verhooging van de Buiten- landsche 1 pCt. tot \\\\ pCt. is meer aanstaande; op \'t oogenblik gaan de zaken vrij goed en alles en alles samen- genomen is het niet ongerijmd de 1 pCt. op een koers van 20 pCt. en de 2 pCt. op een van 40 pCt. te stellen. Zoo zou dan de 1 pCt. een winst in den koers kunnen
opleveren van 4V pCt.. dat is op \'t kapitaal 30 pCt. en de 2 pCt. een winst van 3 pCt., dat is op \'t kapitaal 8 pCt. Mag men met de annuiteiten werken en dus aannemen
dat Spanje voortdurend aan zijn verplichtingen zal kunnen voldoen, dan zijn de 1 pCt. wel 25 a 30 waard, tegen de 2 pCt. 40 a 45 (nimmer boven 50). "Wie lust heeft om Spaansche fondsen te koopen, neme
1 pCt. Buitenlandsche. |
||||||
|
------£^K©3©8—"*
|
||||||