|
flyrn i 1102.
|
||||
|
BR. 1879.11.39.
|
||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
VAN HET
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Centraal Comité
VAN
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Antirevolutionaire Kiesvereenigingen.
GEVESTIGD TE \'S GRAYENHAGE.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
m
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
•
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
\'
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
V
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
-m :
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Art. 1.
Er bestaat, een Centraal Comité van Antirevolutionaire
Kiesvereenigingen, gevestigd te \'s Gravenliage, dat zich ten doel stelt, dcor aaneensluiting eu saamwerking, de eenheid van richting onder do Antirevolutionairen in den lande te bevorderen, eu de kracht, die voor de antirevolutionaire beginselen onder de kiezers be- schikbaar ia, door opwekking van het particulier initiatief in de kiesdistricten, te verhoogen. Art. 2.
Het Centraal Comité bestaat uit 13 ledon, waarvan elke
twee jaar 4 leden aftreden, de eerste maal naar een bij loting vast te stellen orde, en voorts naar do jaren van hun verkiezing. Aftredende leden zijn herkiesbaar.
Art. 3.
De leden van het Centraal Comité worden op do vaste De-
putaten-vergadering door stemhebbende afgevaardigden gekozen uit tweetallen, door het Centraal Comité voorgedragen. At.r 4.
De vaste Deputaten-vergadering wordt in de jaren, waarin
periodieke verkiezingen voor de Tweede Kamer moeten plaats heb- hebben, minstens vier weken vóór den dag der verkiezing te Utrecht gebouden. Wanneer door Kamer-ontbinding de twee-jaarlijksche periode
verkort wordt, heeft de aftreding van Comité-leden niet op de tusschentijds saam te roepen vergadering plaats, maar op de eerste normale vergadering, die daarop volgt. |
||||||
|
2
|
||||||||
|
Art. 5.
Ook buiten deze vaste vergadering van het Centraal Comité
kunnen de Doputaten der kiesveroonigingen opgeroepen worden,
zoo dikwijls hiertoe, op advies van Praesea en Assessoren, door het
Comité besloten wordt. Art. 6.
Het Centraal Comité heeft een moderamen van vijf
leden, een Praeses, twee Assessoren, een Secretaris on oen The- saurier. Het Centraal Comité verkiest zelf uit zijn midden den
Secretaris en den Penningmeester. De Praeses en de Assessoren worden benoemd door de vergadering. Praeses en Assessoren vormen .de vaste Commissie van
advies, die in engeren zin, onder toezicht en volgens informatie van het Centraal Comité, met de politieke leiding van de partij belast is. Do leden van het Centraal Comité hebben op de Deputa-
ten-vorgadering een concludeerende stem. De stem van den Praeses beslist bij staking van stemmen. Art. 7.
Het staatkundig program van het Centraal Comité luidt
als volgt: \\. Do antirevolutionaire of christelijk-historische richting verte-
genwoordigt, voor zooveel ons land aangaat, den grondtoon van ons volks- karakter, gelijk dit, door Oranje geleid, onder invloed der Hervorming, omstreeks 1572, zijn stempel ontving; en wcnscht dit, overeenkomstig den gewijzigdon volkstoostand, in oen vorm, die aan de behoeften van onzen tijd voldoet, te ontwikkelen. 2. Noch in den volkswil, noch in de wet, maar alleen in God
vindt zij de bron van het souvereine gezag, en verwerpt mitsdien eenerzijds het beginsel van volkssouvereiniteit; terwijl zij anderzijds do souvereiniteit van Oranje eert, als onder de leiding Gods in onze geschiedenis gewor- teld; door de mannen van 1813 in den Nederlandsehen Staat tot ontwik- keling gebracht; en door de grondwet als zoodanig bevestigd. 3. Ook op staatkundig terrein belijdt zij de eeuwige beginselen
van Gods "Woord; zóó evenwel, dat het staatsgezag noch rechtstreeks, noch door de uitspraak van oenige kerk, maar alleen in de consciëntie der overheidpersonen, aan de ordinantiën Gods gebonden zij. 4. De overheid, zoo leert ze, is als dienaresse Gods, in eene Chris-
telijke en dus niet-godsdienstlooze natie, gehouden tot verheerlijking van Gods naam, en behoort diensvulgens : u. uit bestuur en wetgeving alles te verwijderen, wat den vrijen invloed van het Evangelie op ons volks- levon belemmert; b. zichzelve, als daartoe in volstrekten zin onbevoegd, te onthouden van elke rechtstreeksche bemoeiing met de geestelijke out- wikkeling der natie; c. alle kerkgenootschappen of godsdienstige ver- |
||||||||
|
»♦
|
||||||||
|
8
|
||||||||
|
(lenigingen en voorts «11e burgers, onverschillig welke hunne denkwijze
aangaande de eeuwige dingen zij, te behandelen op voet van gelijkheid; on cl. in de consoiëiitie, voor zoover die liet vermoeden van achtbaarheid niet mist, een grens te erkennen voor haar macht. 5. Zij belijdt, dat de overheid regeert bij de gratie Gods, en,
hieraan hare regoeringsmacht ontleenende, het recht hoeft, don eed te vragen; en, tor vrijlating van den dag des Ilccron, en alzoo mede in \'s volks belang, na wijziging der bestaande zondagswet, zoowel zelve zooveel doenlijk in al haar vertakkingen op dien dag behoort te rusten, als in haar concessiën aan maatschappijen van vervoer goheelcn ol\' gc- deeltelijken stilstand van zaken voor dien dag heeft te bedingen. B. Op zichzelf geen enkelen staatsvorm den cenig bruikbaren kou-
rende, erkent zij het aan de grondwet gebonden koningschap, goljjk zich dit ten onzent geleidelijk uit de republiek der vorige eeuw heeft ont- wikkeld, als den voor Nederland meest geschikten regeeringsvorm. |
||||||||
|
A\'
|
||||||||
|
7. Do grondwet, gelijk die in 1848 gewijzigd is, aanvaardt zjj als J«-*\'
uitgangspunt, om langs wettigen weg tot een hervorming van onze ^ staatsinstellingen naar eisen dor Uhristelijk-historisoho beginselen te geraken. 8. Zij verlangt daartoe bevestiging van den reohtmatigon volksin-
vloed, die, krachtens den zcdeljjkon band tusschen kiezers en gekozenen, door de Slaten-Ueneraal, naar eisch van onze historie, op hot staatsgezag wordt uitgeoefend. 9. Het verwerpen van bogrootingen, om redenen buiten die
begrootingen gelegen, keurt ze, tenzij in zeer buitengewone omstandig- heden, als machtsovoischrijding af. 10. Zij wil dat de gewestelijke en gemeentelijke autonomie, voor
zoover deze niet strijdt met de eischen dor staatseenlieid on de rechten van do enkele personen niet onbeschermd laat, door decentralisatie .
worde hersteld. ,•»
11. Opdat de Staten-Generaal in do natie wortelen; hot volk niet J^L,^
slechts in naam vertegenwoordigen; en in hun saamstelling niet langer fe „ een krenking van hot recht der minderheden opleveren; eischt zij de in- "u ^* voering van een ander kiesstelsel, en, ter voorbereiding daartoe, verla- •" \' ging van den census. 12. Zij wil dat do staat (voor zoover ontstentenis van veerkracht
bij de burgerij hiertoe niot noodzaakt) hot beginsel late varon, alsof de ,.
overheid geroepen zou zijn om van harentwege onderwjjs te doen geven;/^ü l/O voorkome dat de overheidsschuld), voor zoover noodig, tot propagandaC van godsdienstige of tegen don godsdienst gekeerde begrippen misbruikt worden; en alzoo ook in zake onderwijs aan allo burgers, onverschillig welke hunne godsdienstige of paedagogische zienswijze zij, gelijke rech- ton gunno. 13. Van den Souvorein wil zij, dat door eene onafhankelijke . «/
rechtspraak, die ondor ieders bereik vallo en in verband sta mot hot £/f£, . zedeljjk rechtsbesef der natie, volgens wetten, die op do eeuwige rochts- |
||||||||
|
4
|
||||||
|
beginselen rusten. Ie beslissing uitga voor allo geschillen van partjjen,
zoowel van burgorreehteljjlcen als van administratieven aard; ten 2c vonnis komc togen oen iegelijk, «lic zich vergrijpt aan do gemecne orde der dingen; en ten 3c voltrekking van straf\'aan den govonnisdo volge, niet slechts om de maatschappij to beschermen of den overtreder te beteren, maar allereerst tot herstel van de geschonden gerechtigheid, desnoods door de doodstraf, waartoe het recht in beginsel aan de over- hcid toekomt. 14. Op do overheid, zoo oordeelt ze, rust do plicht om to waken
voor de publieke oorbaarheid op den weg en in publieke plaatsen; do gelegenheid tot het gebruik van sterken drank te beperken; don uitstal te verbieden van onzedeljjke boek-. plaat- of\' prentwerken; verleiding van minderjarigen tot onzedelijke daden strafbaar te stellen en met de hoererij op geencrlei wijze, noch preventief, noch beschermend, en der- halve anders dan werend, in aanraking te treden. Onder dien verstande echter, dat ze zich bij eiken maatregel, die uit deze verplichting voort- vloeit, stiptehjk verre houde van wat tot het terrein des huiselijkon levens behoort. 15. In het belang der openbare gezondheid acht ze, dat de ovcr-
hoid te waken heeft tegen vorvalsching van levensmiddelen; tegen ver- ontreiniging van den publicken weg on tegen vergiftiging van den damp- kring of het water; zorg heeft to dragen voor zindelijkheid in haar eigen huishouding; on oen eerbare begrafenis der lijken; en voorts bij het zich vertoon en van bosmettelijko ziekten (behoudens de vrije beschikking van oen iogolijk over zjjn eigen lichaam en zijn eigen consoiéntie) al zulke maatrogelen heeft te nemen, als strekken kunnen en onmisbaar zijn om to voorkomen, dat iemand, onwillens of onwetons, met de smetstof dezer ziekten in eene voor hem gevaarlijke aanraking zou treden. IC. Zij wenscht dat bij hot finantioel beheer van den staat do
verhouding tusschen overheid en burgers niet die van vordrag, maar een zedelijk organische zij, en dat het evenwicht tusschen ontvangsten en uitgaven geregeld worde, niet door drukkende vermeerdering van do las- ton dor natie, noch door bezuiniging op het noodige, maar door beper- king van staatsbemoeiing; en dat voorts ons belastingstelsel hervormd wordo indien zin, dat de ontwikkeling van het volksleven minder sehado ljjde, de hooge opbrengst der middelen niet eenige maatstaf; de druk minder ongelijkmatig zjj; en de kosten van inning afnemen. 17. Kracht tot handhaving van onze nationale zelfstandigheid
zoekt zij in de versterking van het rechtsbesof; in do bevordering van kennis onzer historie; in de bevestiging van onze volksvrijheden; in eene ervarene diplomatie; en voorts in eene wettelijke organisatie van do doodo on lovende strijdkrachten te land en to water, die, na verbetering van het scheeps- en kazerneleven, met prijsgeving der plaatsvervanging, bovenal kracht zoeke in het moreel van den soldaat. 18. Voor zooveel het koloniale vraagstuk aanbelangt, belijdt zij,
dat do baatzuchtige neiging van onze staatkunde, om do koloniën voor do kas van den staat of van don particulier te oxploiteeren, dient plaats to maken voor een staatkunde van zedelijke verplichting; en diensvol- gons in do lijn, herhaaldelijk door anti-rovolutionairo staatslieden, wier inzicht op bestudeoring der quaestio gegrond was. aangegeven, allo bo- lemmering voor do vrije prediking van het Evangelie dient opgeheven; bij het lager onderwijs het bijzonder initiatief van het Kuropoosch bc- standdoel aanvankelijk dient gesteund; tegenover het Mahomcdanismc •
|
||||||
|
«. ^
|
||||||
|
5
|
|||||||
|
hei Christelijk karakter der natie niofc verloochend: on zoo de politieke
uls sociale on occoiiomischo verhouding in overeenstemming gebracht worde mot don oisch dor Christelijk-historischo beginselen. 19. Zij orkent do noodzakelijkheid om ook door middel van onzo
wetgeving, boter dan thans, er too modo to werken, dat do verhouding tusschon do verschillende maatschappelijke standen zooveel doenlijk bc- antwoordc aan do oischen van Gods Woord. 20. Zij verklaart dat noch voor hot rijk in Europa, noch voor do
Indien, door do overheid cono staatskerk, van wat vorm of\' naam ook. mag worden in stand gehouden of ingevoerd; dat het don staat niet toekomt, zich mot do inwendige aangelegenheden dor kerkgenootschappen in te laton; en dat, tor bevordering van oen moer dan dusgenaamde scheiding tusschon staat on kerk, de verplichting, uit art. 1G8 der grond-" wet voor de overheid voortvloeiende, na uitbetaling aan do rochthobbon- don van hot rechtens verschuldigde, dient te worden opgeheven. En 21, dat zij, om deze beginselen ingang to doon vinden, do zolf-
standighoid van hare partij handhaaft; zich bij geen andore partjj laat indoolon; on slechts dan samenwerking met andere partijen aanvaardt, indien die door oen vooraf wol omschreven program, met ongekrenkt behoud van hare onafhankelijkheid, kan worden verkregen. Heden waarom zij bij eerste stemming gemeenlijk mot een eigen oandidatuur aan de staatkundige verkiezingen doolnocmt, en, bij herstemming, zich voorbehoudt to handelen naar omstandigheden. Aut. 8.
Kiesvereenigingen, die Deputaten naar de vergadering van
het Centraal Comité zonden, worden geacht zich bij dit program aan te sluiten. Art. 9.
Elke Kiesveroeniging, die zich aangesloten heeft, zendt naar
de vergadering van het Centraal Comitó één stemhebbenden afgo- vaardigde. Indien haar ledental boven de vijftig loopt, brengt hij voor 51 tot 100 loden twee stemmen uit, voor 101 tot 150 leden drie stemmen, enz. De aansluiting kan met eiken lsten Januari worden opgezegd.
Indien eene Kiesvereenitfing bij het stellen van candidaten
de beginselen van het program verloochent, heeft do L)eputaten- vergadering het recht den band met haar. los te maken. Art. 10.
Door hare aansluiting aan het Centraal Comité mogen de
Kiesveroonigingen nooit geacht, worden, eenig stuk of doel van hare autonomie tn hebben prijs gegeven. Tlot Centraal Comité, noch ook de Deputaten-vorgadering, bezit ten opzichte der Kios- vereenigingen eenige andere dan louter raadgevende of contrac- tucele bevoegdheid. •
|
|||||||
|
6
|
|||||
|
Aiit. 11.
Hot Centraal Comité is bevoegd bij verkiezingen voor do
Tweede Kamer der Sta ton Generaal candidaten aan to bevelen. Hot, stelt gcenc candidaten tegenover candidaten, goprocla-
meerd door Kiesvetooingingoii, die tijdens de verkiezing bij hot Centraal Comité zijn aangesloten. Art. 12.
Hot Centraal Comité poogt Provinciale Comité\'s in do ver-
schillendo gewesten te vormen; in de districten Centrale Kiesver- eenigingen in het leven te roepen; en deze Kiesvereenigingen in verband te zetten met al\'deelingen of voreenigingen in de onder- districten. A KT. 13.
l)e Deputaten-vcrgaderingen worden bij gewone periodieke
verkiezingen minstens vier weken vóór den dag der vergadering uitgeschreven, ten einde aan de Kiesvereenigingen gelegenheid te laten, om vooraf haar gedragslijn vast te stellen, over den aan te bevelen candidaat van gedachten te wisselen, en den afgevaardigde voor do vergadering van het Centraal Comité te benoemen. Abt. 14.
De geldelijke aangelegenheden van het Centraal Comité
worden behartigd door eene finantieolo Commissie, uit en door het Comité te benoemen. Kiesvereenigingen, die finanticelen steun verlangen, dieuon
bij deze Commissie, uiterlijk acht dagen vóór de vergadering, hare aanvrage in, met overlegging van de rekening dor vorige verkie- ziug en met gespecificeerde opgave van het bedrag, waartoe zij voor elk der posten ondersteuning verlangen. De finantieele Commissie besluit over deze aanvragon in
cene gecombineerde vergadering met de Commissie van advies, en regelt zich daarbij uitsluitend naar het staatkundig belang, dat in elk der districten op het spel staat. Kekening en verantwoording doet deze Commissie aan het
Centraal Comité. -
Art. 15 Afdeelingen van het Anti-Schoolwetverbond worden mot
Kiesvereenigingen gelijk gesteld. |
|||||
|
7
|
|||||||
|
Akt. 16.
Provinciale Comité\'s hebben het recht één lid uit hun mid-
den met adviseerende stem te cornmitteeren naar het Centraal Comité, tenzij reeds een lid uit hun midden in dit Comité zitting heeft. Art. 17.
Elke Kiesvereeniging, die zich aansluit, is gehouden haar
reglement en een opgave van haar ledental bij den Seeretaris van het Centraal Comité in te zenden, en op de vaste Deputaten-ver- gadeiing schriftelijk mededeeling te doen van de wijzigingen, die dit reglement of de staat dor leden mocht hebben ondergaan. Art. 18.
|
|||||||
|
Politieke tijdschriften of bladen, die van hun instemming
met het Program van het Centraal Comité aan zijn Secretaris deden blijken, hebben het recht, een afgevaardigde met adviseerende stem naar de Deputaten-vergaderingen van het Centraal Comité te zonden. Art. 19.
Leden van de Staten-Generaal of Staton-Provinciaal, die bij
den Secretaris van het Centraal Comité bericht inzonden van hunne instemming met het Program, worden insgelijks met adviseerende stem op dezo vergaderingen toegelaten. AitT. 20.
Het Centraal Comité is bevoegd, met soortgelijke Comité\'s
van andere staatkundige partijen in overleg te treden, mits de on- derhandelingen öf schriftelijk gevoerd worden óf van het over en weder gesprokene verbaal wordt opgemaakt. Art. 21.
De heeren, die dusverre het voorloopig Centraal Comité
hebbon uitgemaakt, leggen na afloop der vergadering, waarin dit reglement is vastgesteld, hunne bevoegdheid neder in handen van het nieuwgekozen Comité. Akt. 22.
Wijziging of ampliatie van dit reglement kan op do Depu»
taten-vergadering plaats hebben met meerdorheid van stemmen, mits bet daartoe strekkende voorstel öf uitga van hot Centraal Comité, öf drie maanden vóór deu dag der periodieke verkiezingen |
|||||||
|
8
|
||||||||||||
|
door ééne of meerdere" Kiesvereenigingeu zij ingezonden bij deri
Voorzitter van het Centraal Comité. Wijzigingen in het Program daarontegen kunnen niet tot
stand komen dan met eene meerderheid van twee-derden der wet- tig uitgebrachte stemmen, na voorafgaande rondzending van het daartoe strekkende voorstel aan de Kiesvereenigingen en Bedactiön, die zich aansloten. |
||||||||||||
|
Aldus vastgesteld in de Constituoorondo Vergadering
van 3 April 1879. f j*~, Dr. A. KUYPEE, Voorzit/er.
|
||||||||||||
|
V;
|
, /ft,K <S*%\'\'—My.B. J. L. BARON DE GEER VAN JUTPHAAS,
|
|||||||||||
|
I " j Assessor.
t , *-^ toh \'^ Jhr. Mr. A. P. DE SAVOENIN LOHMAN, Assessor.
JY l>~]!\'^ Mr. D. P. D. PABIUS, Secretaris.
J. VOOEHOEVE H.Czn., Thesaurier en lid der
finantiüele Commissie.
E. W. HEYBLOM, lid der finantiüele Commissie.
I. ESSER, lid der finantiüele Commissie.
S. H. BUYÏENDIJK.
W. DIEMER.
J. H. DONNEB,
Mr. A. J. Th. a Th. VAN DEE HOOP VAN
SLOCHTEKEN.
.1. P. NONHEBEL. J. A. WOEMSEK,
Mr. G. VV. GRAAF VAN RECHTEREN VAN
APPELTERN, Adviseerend lid voor de Geldersche Kiosvereeniging. Jhr. J. L. DE JONGE, Adviseerend lid voor de
Zeeuwsche Kiesvereeniging. |
||||||||||||