Welcke vertoont wert hoe en op wat manière de Provincie
Stadt Utr-ECht nueenigentijtisgercgeerCgeweeft.

Ccdruckt tot Hameien in de Nieußadt, by Everhard P^eldthujfenl
in wadit u voor Schadé, het eerfte Jaar mde z.herflellmgs
der ArmuiiaenfchecueLouyeilcvnfcheFaäie 1^73.

Eminde Lefer, ick druck hier niemants naemuyt, cei^
Ichelm is een fchelm, een hoer is een Vrouwe naenij die
het niet-is die treckt fich dat niet aan, maar foo haar eeni-
geLazari opdoen, of in haar droom door-knagingh des gemoets,
airede voor den Rechter ftaen, en haer noch willen excuferenj
appliceert het op haer, dat ick die daer mede meen, ick heb voor
defén gefchreven, en mijn naemdaer bygefet, nu dunkt het mijn
niet nodich, te meer terwijlick geloof, dat niet een onpartijdig
Utrechtskindt, dit lefende, lal bekennen, niets buyten de waar-
heyt gefchreven te fijn: maer indien ditin \'t puHijck tegen ge-
iproocken wort, foo fal mijn replijcq behoorlijck onderteykent?
¥oor den dach komen, excufeert de druk-fouten, en vaert wel.

Ebbende al over lang\'^ gelien , ckt vele Regenten vande Provincie
van Utrecht, en der fciver Inwooaders, haar leven, handel cn wan-
del foodanich aanfteidcn, dat fy, neficns de andere hare Eontgcuo-
ten, onvermijdelijk te verwachten hadden, de ftortende Fiolen van
des Heeren gramfchap.
Mijn ooghmerck is niet, om hier op tealen, en aan te wijfen de genera\'e fbn-
Van alle de Geunie-erck Provinciën, noch oock niet de fonden der gener, door
^elcke de felve geregeert fijn, veel min de particuliere fonden der felver Inwoon-
Oers,liet welck al te langh cn te grooten werck foude wefen.

Ick fal dan een yedcr van deic Provincie in "t generaal, en oock eenigc Regen-
der felverin--------/i-n— i-----„„ „„—i—

\'t particulier voorftellcn hare Tonden, en den gevolge van die>,
namentlijck: wat d\'oorfaack van c Verraadt, en dejammerlijcke plagen des Oor-
joghs is ge weeft. V Vel-verftaande, dat gelijk de geqiietfte Maj efteyt is twee der-
^^^y» alfoo oock van verraderye gefproken moet worden.

De fonden in ^t generaal, fo wel van particulieren als Regenten in fwang gaan-
fijn veel en uytiteeckende tot inden hoochften praat.

droncken-

Als daar iijn die onverdragelijcke\'hovaardy e, en opgeblafentaeyt,
^chaji, gaftenenbraffen, fpelen, hoereren, Ikhtveerdigecnkoftdijckekleedin-
g^n, dat libertijns en Sociniaans leven, de verdruckinge der Gcmeyntc, weduwea
Wcfcn, het fchrijven en vryven tot vcrfchoomfige en voorftant van alderhande
Seclen, fonden enongebondentheden, diekleynachtinge van Gods woort, van
^jne heylige geboden en Dienaars,dat liegen en bedriegen, in \'t bekuypen en ver-
beven der ampten enbene^cien, die Sabbat-fchendinge, dat ligtveerdich Iweren
en vloccken van jonck en oudt, fulcx dat een menfch de kairen ten berge rijien,
»\'S men maar langhs de ftraat gaande, h et felfde gedarich komt te horen, waar op
gevolcht iseyge wereltfche wijsheyt, mitfgaders vergetentheyt van Godts welda-

Ick fü dan hier uy t het gros gaan aanwijfen eenige particuliere fonaen,beitaan-
^^ in eenige maximes, by ettelijcke Regenten gepleecht, en geobferveert tot on -

Jpreeckwoort, falus populifuprema lexefio, het gemeen gaat voor het particu-
waar van het geroep tot Godt is gekomen, haar felfs en die vanden bloede
«ï alle bedieningen indringende, met te rug i ftellingh van vele bequamer en ge-
qualificcerder," niet lettende ivie het landt de meejle dtenji kan doen y maar\'wie
de naefie is, en hare party fal verprth\'^, al is men van honck, meit

reyft des nachts ên des daegs om by de haat te wefen, maar als de wint eens noor-
den begint te wayen, dan is daar niemant t\'huys, men vluchten verlaat fijn
Schapen.

É? i \\ cn-\'-t CU:«- ^^ ^^ Veduwen en wefen het hare te benemen, is maareen politijajuc goiiwic-
^ Jk/t-^ • lek weet dat feker voormam Regent, nu al overleden, in fijn leven /êyde^

den bloede niet en fijn, uyt\'vrees, dat defclvc voor hare bequame vrienden, tot
\'s Landts-dienft, medefouden ipreken, waar door die vanden bloede van vele
vette broeken, diedaeglijkxinharekeiickens, tot de feh-er verftevingh komen,
verftekcn fopden v/efen, en ^Is men almet fijn mnn met iveidoor kén, en om foo
ecngequalifkecrde, akvoorfchrevenis, te weren, d^mfi, Uet ons die mannc
mev, hyis een vresmddingh^ hy dependcertaen niemant, hy heeft weini ff vrien-
den, menfal hem met een kjeintje by dc correfpondemie kimnen \'houden.^

Als men volgens die regulen iljn banden vaft geleyc heeft, dan heeft men altijC
het ftaer inde l.ant, al^aet het Lint vsrhren, ivzt is daer aengdegen, het oogh-
merck^isnieihst genemsl, maer het particulier en der correfpmde?Jten ivel-
\'varcn-, daar is welfoo veel voor de goede correfpondenten cnfavoritcn bedon-
gen, dat fy alleharcgoederen. Staten, eer cn aanficn fullen behouden, tot een h^
d.ispenningh, wegens dp.£ fy hetfpit foodanich inde afch hebben gewent, en noch
alloo draey t\\\\al wsrt d^or karefecrete conferenttcn, de Gcmeynte hefchadigt
angermneert, dat is \'aiets ? Waar is een landt daar niet yemant wat voor-rechts
heeft. Tcrivtjinten leeft, en in de Regering is, moet men fijn tyt -iveiwaernc-
men, fijn de kinderen endie vanden bloede met amptenen bcnehcien opge-
propt , dat moet foo wefen, dc tijden Igopcn daar naeüm defelve noch niet be-

; f Lttcn voeren cn heditnenfiv^azm bofgérs mogen naar bsïiclpen met het gccn-

\'\' m,als rncn het-maer\'heeft,hebben is hebben,bet Bjftd^

jnent niet derft tegen-fpreecken, om dat den and\'ren fcliclm fijn vrient ■s^^Ctkr
xnac wegh foude wefen : ten fy hier of daar een ongeluckige, al fijn f\\ vande
vaillantfté cn bequaamftc,^ v/eickers atteftatien, foo van haar fieckcnalsge-
<5uetften men niet wilacccpteren, en voorts hare onderhorige bciolden exami-
neert , wat fy by yeder leningh treckcn, want fodanige fijn vanden bloede niet,
kruyfibaar? Sooiß^ekonie!7, dat meeßalle nichtjens enneefjens f.echte Com-
f^gnienkehbengehadtj^\'dcktvs^xQm^^lhy veränderen is gevckht, en het
i-andt in foodanigh verval gebracht, de voorfchreve macts waren fco laetdunc-
kent en arrogantjdat al waren het maerjt?^^^^;^^ van achtienjare^,cn nouwelijcx
^uffifant een degen te dragen ótdXiy tegen dorß-en fpreken haren Capitcm, Q~
Verftcn, cn Generael hun ktendc voorltaan, van aiics grondige kenniffe te heb-
ben, cn wordende by geval daar over beftraft, heriep den [elven ßch op zj^n
^«errjc-. Oom ofCaußjn, Scc.m \'t een oß ander collegie fittende, die foude hem
\'^\'^\'^Iniaimeneren en revengeren wegens het ongelijck hem aangedaan, fbod.it
geen commanos wierde gerefpeöeert, maar gedifpnteert, de minder sende
nieerder, en den meerder aenden Öpperften, niets deicrerende, macvpeße-
c,als ƒ?•^■ f-<?j compagnons levende,en in plaats van fich cn haar onder-hebben^
militie ingöe4e oefrèningete brengen cn houden, meerder haar gebondeiï
hielden aen veelderhande dtfbauches, niet wetende hoe fij hetgelt, d^ar ß\'foo
^icht aenqvjimen^ haeßichgenoegh düorhrengea fouden, tegensdät het afider
"^^rfchenen f jud^e \'wefen, jae het pronckenj en het koilelijckgckleet te fijn,, gink
f^ohooch, dat als een ander eerlijck man (die dc fchattingen waar uyt fy betaalt
"^\'orden, met de grootfte bekommering vandc werek opbracht) haar gemoetCj.,
de ftraat haar te nauw was, gebeurde het noch dat fy een qiiaden dobbel had-
, ten ecrfien eenige muffuet ten aende ivandt^ wel gevonden
Akmcnalfoo fijn vrienden gtholpen heeft, dan kan men met hetoverfthoc-
V^i\'cmde goet doen, doch met die voorfichtjghcyt, datmen voorde ivehlaet foo
\'feel treckt als def dve weerdich is^ cn worden daer en hoven noch ^e-eert enge-
l^fpcéïeert tot het nadragen vande pispot toe, fijndeden gebeneficeerde maar
^kjde, dat fijn gift wort aengenomen, wat ract dan met den eedt, is dat vragen !
^ic is voor de ongeUicl^jge, die men \'weerenen cnder xvil houden, en va den-,
bloede niet fijn, men kan fijnfelfs oock vanden eedt ontflacn, infönderlieydt
"^an die, dewclcke leyt tegens fijn cygen intereft, cn tegens het genot van giftta-
gaven, hoe foude anders de huyfen en kaften van Ouders, kinderen en die van-
een bloede, foo vol van alderhandc koftelijckheden cn rariteyten v.\'cfcn, fulcx dat
»fes vandc principaalftc Silvcrfinäts-winckels inde Stadt te famcn, foo veel niet
5) foude vermogen op te brengen of leveren, als v.el in een van dejclve bloetfuv-
35 gcrshuys cn kaften gevonden kan werden,. waer van men voorlede v/inter een
»,jacr geleden deblijcken hccfigeficn, alsdattractemcnt ten Dimfc hen huyfc\'
gefciiicdc, wekke koftclijckhcdcn in dat huys alleen, , vQ--gcns1iun cygen feggen,,

^»iiifierckr bedragen m wecrayc, als het goet dat man cii vrouw, met wom\'cn cn
„ vcrfterf, te famen gebracht hebben, dat nochtans te Utrecht kundich is, al een
.,gocae penningh te importeren, behalvcn dat de felve Regenten, nochfoo
veel andere capitale goedercrf befittcnen aangccofthebben, isi.etdanvremt,
-dat fy niemant ncffcns haar willen hebben, die haer inde kaert foudc kunnen fien,
cn het acs af-handich maken.

Komt vm buyten af eens yemant wat verfoecfcen, met tegcnftaende hy vande
belte alov, loö ym af-komft cn becjuaamheyt is, al heeft hv al mede, ^uafi^cn foo
iiyteriijck een duyvel in de hel, dan ift, ülh» u ivel eenegen^m^er dat amftM
jy by vcrßerf, ofbj omivandelingh onder de leeden , vervalt aen ons lidtrnety
maerasn dat lidt, en daer ts het -weder ondergeloot, ende dien heer tot fijn ieur
gevallen, dewelcke het falgeve» aen fiy^ Soon, Sxv^^er of ander nae verxvant
iynde vandm bloede, raaer, wortgefeyt, die man is niet bequaem, noch gcquali-
•ticecit, patiëntie, men kan daer niet tegens, die Heer verftaet liet foo, wiefal fich
oppolercn, hy: ,t vaft in dat lidt, men heeft hem dagelijcx (te weten tot fijn evgcn
vi!yiici,eyt ) oockvan nooden, hy foudc in dkrgelijckeeelcPentheyt weder e^n
:inde weeghfjn, welfcyt dan den follicitant by een ander occafe tegens fooda-

Bigcn vnent, dit ampt is nu aen u lit vaeer^ide, >ick weet wel dat ■ £t u niet te lot
IS gevaJen, maer u lot lijckt u confrater en fjn vrient beter, datehy met den fclf-
nvf^de, dan was bjn vrient en oock ick geholpen, dat is de rechte flach, en
lal tot antwoort hcko^cn, ik fal fien hoe hctL ch wil infchicken, dat draeyt dan op
geit uyt, en dien handel wort foo aerdich beftelt,dat men foude feggen, waar ko-
men alle die haken en oogenvan daan, het welck alken maar dient, om den
ioUimtcdocngcven, en te geloven dat hyeeluckich is, vmhetfclfcknoch
te obtincren, maar w.innecr men een .geëvalueerde Dayvd in de hel hce^f,
,,.dan ƒ njnen tegens wfoïaticn ftaets-gewijs eenparich genomen, ongequalifi-
door ruylmgh van lootcn tot Ridt-meefters cn_Kechtcrs maecken,
ly^ytK\'^y-l^ konudan noch een bul die van hem ftootTen üyrde wey^i correfpondcntie o-
- f\'Springen, foo moet lyn vrient hebben flem cn traderaent, dan

ti^bje net wacr om\'ivaer, cjuidproquo, en hetßaetin\'t huisje, fuUxdatdacr
met een aes te kort uMßrjdt n:et den Ecdmet, klaerts kJeA

O DuyvxHche lotinge en inühickinge , die erger alsde peil: is, tot verdruck«!-
ge van de bcquaamfte engequalificeerüe, en tot promotie der Idioten en .Vrem-
dc ingen, Urcckcnde tot mine van de.goedc Borgers en Ingefetencn, enbygc-
volchvandegandcheProvinde, het welck wraack voor Godtroept.

\\V at heeft men al flreken gebruykt,om creaturen na fijn fin,in het eerfte Iiö,b/
vacature te mogen krijgen, tot verfekering en verfterkine vande correfpondcntie,
dan was nicmant gequalificeent, of hy moft capitulaar %ekn, en die men te vo-
ren van datmcttc-jn, had gerccufeert, heeftmen naderhant daar toegepro-
moveert, endatdraayde dan mcnichmaal uyt op jemant die een kintbuytcn?

jj beens-gemaakthadjof op een gek die niet een voet eigen inde Pi\'ov2iitiecöiii|:>ev
»■teerde, eu dewelke op een gekx dogter verüeft was, wefende den Groot-vader
«■eenSoonvan een gefchoren Paapdie fijn boeltje troude, naar dat hykinders-
3>-daar by hadt, dat quam foo nauw niet, de Capittels hadden daar eerft reden ea-
^^nleydinge toegegevén,met yemant binnens tijts Capittulaar te maken, fo dat iy
• et Haar felfsten delen hadden te imputeren, het is waar, doch fy hebben daar na.
^ythun aller naam.een ample en wei geraifonneerde deduclse daar tegen^ ingele-
, niaar op delèlve worde minder refiexie genomen, dan op een requelt van-
^en i^ckedrager, ick fien niet dat een van die dedudie makers, met al lijn wijs-
^ytj te Parijs meerder heeft uytgcrecht, als met de voorfchreve dedudie gc-
l^^anis, dat wiften eenige van fijne committenten oock feer wel, fy fbiiden ai-sders
^et vremptje op het flach niet hebben laten komen, fy flaciiten de molenaars, fy
^"en daar eer en profijt afin vaß is, niet vande hant wijfen, en wanneer het haer
^^etgelijljt, evcnwelde fecrete direétie aan haar houden, om naar doen en la-
ten daar na te reguleren, en achter te houden, dat haar niet dicnilichis in\'t liclit-
^ koinen, fijnde aanden ftaet lbo weynich brieven gecommuniccert, dat men»
^^n berekenen, dat veder briefaande Provincie wel op hondert ducatons komt te\'
taan. En wie foude gedac\', t!-ebben, dat den anderen dedudie-maker , foy-
^eric.i foiide fijn geweeft, dat hy,om te wefcn premier noblcvan Zeiandt,dc cor"
^^pondentie die hy hielt met dien Ailïgen Heer, en den Benfe\'- opper Advocaat
derde deduóiie-maker, van tijt tot tijt foude hebben gecommuniceert aan het\'
i\'snfcheHof, van wekker communicatie, fijne correïpondenten nictonkun-
"caiijQ^ het fijn te famen vremden, en buyten de regeringe, volgens dien te
^^inderfonde.

, Is daar weer een ander die een ampt wil kopen,, en den feiven en den refignant
Jïiet Wel voorfien fijn van vrienden van mash t, danis het; O .\' daar leyt een refo-
^tie tegens alle refignatien, infonderheyt wanneer geit gegeven wort, geen-
*onder, want dan fouden die correfpondcntie maets niets trecken, doch komt
yemant vanden hare om te-refigneren, (fchoonfybeydevremtfijn,) hetfyv/e-
ê^n fieckte, onbequaam\'eydt of nootfaackelijckheydt o^ ghebreckelijckheyt,
dan Wort daar in gediftenfêert, doch met een ploufibei be\\lingh, van \'t fclfde
»> niet tc trecken in cönfequentie, wel te verllaan, ten-waar het weder tot dtenft
j vanden bloede konde ftreckea: Gaat dat niet wel, jae, regel recht na

J^nel, dat- fy nocbPaaps waren, dan konden fy biechten enalfoo abfolatie krij-
j of dat fy met den Moordenaar berouw hadden als in hun fo veel vroom-
deucht was: maar nu cylaas, dat {y haar fo geboeyt Houden aen dien Ar-
\'niaanfchcn fiierdeefièm, en ftock- regel van eygen v^ry en wil,en eygen gerech-
^heytj Godsbeftiering nietandersconfidererendc,als bygcvalvanhaar-luyder
Tgen vcrfitym of toeäoen^ foo fal ick haar hun rcyfe buy ten mijn laten vervoc-

Wat heeft men dat gebroet, federt hetjaer \\Veder voortgeteelt, cn
gevoeftert aende \'u;ute borfle?j, fien woeden, en te fernen f\\!7eren, in dele o.
i-rovincie, tegens de fundamentele wetten der Regeringc, en met ecnen
tien Prins 5 dc wclcke noch een wees en een kint was, hebbende noyt yman
verongciijckt, wefende by haergehaetvande wieghaf, ofeerhy geboren was,

wat \\ras èz oorfaeck, eygen voordeel en ambitie, om haer ecnen naem te rnaec-
ken 5 een yder vande Regcringe fich inbeeldende een Souvereyn te wefen, W»- c

tot walgens toe is geufurpeert, en tegens hare mede Borgers en ingcfetenen m ^
.een uytiieeclïende opgeblafèntheytgeexerceert. Wasyvers eengefelfcbAj?,
vjaerymant ^\'Mm-, die niet inde Regeringe was, alhoewel anders van gebooitCj
. - middelen en verftant ruym foo veel offbo goet als die aldaer prcfente Regenten >

hj\' worde nduxvli]cx eens aengejvroocken dan over fchoer ^ en bracht hem)
mant noch eens een glas wijns, dat was foo veel faveurs ofgenade, alsteAO-
men,dat men des Paus voeten vermach te kulfen. Sy rotten welgedurich by een,
maar om \'s Landts-dienft of weelvaren te beforgen, of daar eens om te dencKen,

vereyfcht, en als fomtijdts een goet Patriot watgoets voorftelde,foo tradt een an-
der ten cerften in de baen, het goede contfaminerende, of den vierden penfn-\'^g

mede men het Landt en Gemejnte foude kannen ftb leveren, ßet hoe lecki J\'\'
\' \'\'"Vtm-^ vremde ïi^etje, het vremde ks \'lfje, hoe deftich expleitleerde^hyßjne comnttß^^
f-rr^\'^l^?^^ ^^ h\' Brandeivijn-branderg!ngh,om te informeren, wat koorn hy das

K ^. toe in veorraerhadde, dat, indien hy hem inde winß wilde inlaten, f onder ^e

iien het verlies te hebben, dat hy dan cl maken fmde, dat hy voon voer, rn
\\ \'%et dif eieren van zyn Branden-jn, is dat geen lecuxoe ficieteyt fijne aen^evo

renhiippichejt fach men kjaer, als hyfoo ßijfl^oppieh bleef ßaen, dat diepO\'
fren, de ivelck^ al fijn Confraters eenparich tegen-jfraken, in z^yne reh^i^Sf
foude wordeng^evalideert, klagende dat hy nu niet een vrient haddc, iv^^f
"joorgaende tijden hadmen den anderen wel een flach weten te voegen > hyäe ^^
vock^fijn beß , ?7cfens andere Geefi-dryvers, om dien man, diefto net op 9
Scavants niet naer haerfi\'^igef ?hreven had, te doen deporteren; hem meer o.
ncmmd.e, als hem te voren gegeven was, en om feeeenfchooniverck. ^^

Lnelt hy zyn trcuw beloften, en hoe voleyndehy het uytleMen vande Stadt,
eer dat hy de een met kintgemaakt, en de mder op aroote äen gebracht had,
lietl^ hetverck^ leggen bloeyen, engingh weeVhy fim Confrater het olyck
dje het recht ivifl te draeyen, naerdatfirae bepnadigh^
hctfelj-di\'van noodsn hadden, tot hevorderingh van pifn Soon/fm^t^

hemmde den [elven de Oeflers en Äijn[chef?-wijn, dat is dien O^-erèem* /Itf^ M irpi>^
Jchen Borgemei-fler ■ivelgewaer worden, en als die oefter-iHt \'weder aenqmm^
"Verliet de Stadt, die hem goede rva[dom gegeven had, en b€ga[[tch naer HoU-
landt, -ivar ltdc kte het hem, doen hy met de Rtjn[chen-hiij[w op -gevult \'ivas,dat
hy noch [moerde in \'t v:ater, u-aermede dejelve rcas afgebracht,dtier hj,[on-
^■er hetdoorfieeckin vandcn dijck^, in dat vujle fiinckende water [oude hebben
laicht. .

U\'ie heeft oocknietgefen, dat bnytenfiODtfaecklijchheyt engeneraelnut, tot
^i\'ootekoßen van \'tgemecnyen ondten!i vande Stad, is verdiept en verbreet den.
Yflèi nmer Montfoort, en weder belet hetgraven vande V aert tot inde Eem^ waer
de gantfche Provincie, en infonderheyt de vporfclireve Stadt in tegendeel fou-
ce hebben geprofiteert, maar daar had den ^v-\'aal geen Landt, noch Viflcher)\'en ^ßOi^\'i-ir^^c^
^^ggcn : ben cock^ voor de waerheyt onderrecht, dat feker Landmeeter ^
^"^erfi^chgemaeckt hebbende, hoe veel dat de voorverhaelde f^aert na de Eem
^an graven, en het geen daer aen dependeert, [oude koßen,enwaer voor hj het
\'^i\'el hadde -mllen aemiemen, het xvelck^ ten opficht van hetgroote voordeel,dat
Provincie daer door [oude hebben kannen genieten, niet veel geweeß [oude
^^bben, doch hy het [elßde aen een Bórgemeefler van een voornaeme Stadt iti
■hollandt bekent maec^nde, beqmm vanhemtot antwoort, hebt ghy dien
J^eer t\'Vtrechtalgefproocken,[preecktdieeerß, en ks\'i^tdan bj mijn, gelijck^
i^fhiede, maernae d,at hy den Wael het gecommuniceert hadde, [y de geen luß
tot het werck^ te hebben, en dewjl den voor[z. Lantmeetergeoordeelt \'ivorde,
^n bebent was hy alle de werelt, vanßjn ßuck^ xvel te verßaen, [óogebruyckte
V t^t reden van uitvlucht, icl^mocht kj>men teßerven, alvorens hetwerck^
"^as geperfe[liGneert, dan [oude mijn huj[vrou en kinderen in te groote [waric-
^^Jdt blijven , dus k^nde de voorverlóaelde Borgemeeßer ten dienfie vanßjn
^tadt tot ßjn ooghmerckjkomcn, en den Vtrecht[chen Heer mede, den een
^^t te geven, en den anderen in\'t aennemen, dat ick^ßude geloven, dat dien.
HfÊ-j- JVael het haghje jaerlijcx, en den hantgi[t by den aenvangh vande
^t\'erkompße voorhemalleen heeft behouden^ dat fy veer van mijn,dsn Borge-
^ ce fier daer hy hier mede correßondeerde, heeft oock^geen ki\'y^^^ doop uit de
P^-» gehad, hoe foude hy anders {gelijch^als dedevoorfz FFael) ßo hebben-
hfnnen timmeren, heerlij cki ^n alodiale gocd.^ren tot foo merckelij^kj fommcy
^^»kopen,fondernochtans geit te negotieren, o[ obltgatisn af te fiaen, [et Bor-"
^^\'/"s dai is dien man, vande welche ghy eengeruymen tijd [wfer en trots beje-
^(n\'t[ijt^ die vande Borgers meelfäcken maackt, en op andere luyden naem, voor
particulier, [oodanige fuycker oótroyen inde Froedt[:hap weet uyt te we?--
kn 3 tot nadeel vandc gemene Borger, die, dewelckedcft-hadelijckefecledcr
\'^5\'inmiancn cn der felyer maximes heeft gepratrocinecrt, mitCgadcrs^eftlve, en

eeren en doen mortificercn, cenige leden daar toe intimiderende, van dat fy an-
ders haar kuflèn t\'huys fouden krijgen, of dat men het haarofhare vrienden inde*
Financle-camerfoude doen gevoelen, hétfelfdcalfoametffjngebrideldi.ßem:^ -
me te boven komefide^in wecr-\'wil vunfoo veetand\'re confderab\'le Heeren,on-

der-ivelckewarenviijfeudt-Borgemeeßers^denCclfde
dat die mede tegen diva Eedtfoudeßjfhgeweeß, maer, wat fal
senfalivowwer.. . \' ■

Tegen de Pdeps ef Ro&mf 7h-geßtrden ßjn verfchejde fUccciten gernaecklr
\'écchfonder Ziel, maeralks reichtgeconßdereert, falmen bevinden, dat de

Armtmanen hehben in \'t werch^gefleh, hei wclck, men bevreeß isgeweest,da^\'
door de Roomfehe ƒmdegefchieäen, hebben niet de Arminianentonder tiv^e
fpecieufe pretexten, als die vande religie en libertejt, tot twee dtßin^le ref-
fen, den Staet gebracht ten ujterßen rmne toe, d.ttmen refolutiemet kr^chb-
mm, enplaccaten met Zilen rmeckten tegens hare vergaderingen,, foo ivel als
ttgensde Rcomfch\'geßnden (ende Officiersgeltjcl^veelghefchiet niet lietetP
sorromperen) bet Land, dangeveß op de oudefimdcM^ten,, foudefloreren
als voor defen.

Ann& xó\'i g., Ptlns Mam\'its foo eenigs verandering inde rstreeringhgh^^\'
maeckt hebbende, vraechde aen feker Edelman, ivat dunckt.u van dat werk,
ivelc^refolmt en ten propooße antivoorde, UExccWcntk heeft haar ivelaf-
gefneden de kammen, tnaer met de ballen, fy fullen weder krayen, en het laetße\\
fal qmder dan het eerße ivefeny waer van. uy die tijden nUy met groote droef-
lieyty.fmart eufchade^ bekeven^ en met kjacht haer voort-plantinne heeft te^
genomen. ^

Om iveder totmifa^oorgaendedifcoury tekvmen,Aoet eenshy hetfelfde, de
mif handeling indefinantie,, ft)nde het bloet vande lieve Gemeentenen het murg,
ka rer beenderemdeweleke ten dele ßnißerlij ck, gedirigeert -i^o rt tot pa rticuUe r
f rofijir, als mede tot verfievingh van vele vuße cuyperyen dis hétre vrienden\'
e)p\'t lijf vallende, deJvelcke na haren fin niet recht braden, noch pijpen-danferf
-willen,, en weer andren, die van haren bloede of correfpondenten latenfuten»-
ionder reeckjninge te doen, ßoten der felvsr te fuyveren ,, ofhaerjehultte
betalen,. y j ^ .

Imlien maar eens bycxempel klaerheydt worde gcmaackt vande penningen,-
tóngen en geprocedeert vanden ontfang en vercochte goederen vanden Heer-
Aich van Wyckwat foude de arme Gemeenteweduwen en wefen daer doof
worden gcfubleveert, niet tegenftaende de diredeurs noch het felfde foude kun-
aei2.voidöcn,ja dubbelt, cnxkit metdegpproficcerdeintercnènhet welk haergc-

«oegK behoordcte fijn, maar neen het is beter het haartftede en het huy^elt Tpo-
J^\'goureus, enmetfbodanigedreygcmentcn , opecnenftontaftepcrflèn, en die
Seignors in die vette klavere vveyde al vooits te laten grafen.

•üat de Rcntraecilers cn Ontfangers eens te borde brachten, het gek, dat fy
•onder haar hebben, alsmede,, dat neffens hare bbecken, iiyt de Stadt gcfleept ea
g<;vlucht is, mitfgadèrs, het welck by cenige Regenten niet ten comptoire is gc~
\'bracht, waar van^ ten haren behoeve obligatien fijn gepafleert, en den intcrefi:
loopt en betaalt is, men foude den Intendant voor een tijt, en in extinóiie van ec-
kige petitien, of ten delen ofwel in ^t geheel hebben kunnen ftillcn of voldoen, te
^cer als mende genegotieerde en noch onderhebbende penningen daar toe em-
pïoyeerde , maar die gaan tot betalingc van verfchene traktementen vande Hec-
cn der felver bediende , fub fide filentii, anders foude alles ftil ftaen;
^^oor de -Dienaers van Godts woort is niets ten beften, aiid\'re verleentmen or-
■^onnantien op dorpen daar geen huyfcn ftaan, foo laat men de arme Gemeente,
^ieniets winnen, ofeenige renten ontfengen kan, inde grootfte ellende en ar-
moede fitten, die onmachtich is haar eygen nootdruft te bcforgen, veel min, da£
kan fLirnercn,het geen haar de\'ingelogeerdc Soldaten haar afperflèn, waar
^an die Me(Iieurs,haar exempt houden, accordeert dat wel met te wefen Voor-
ganders van\'t gemene beft, daar men fooomkuypt, en hethooft afwil fijn, ais
^en dc leden in dier voegen traäeert, infondeiheyt als men die buyten inquar-
\'^ieringh, en niet in regering fijn, fonder aan te fpreken ofte tc laten manen, aande
\'Militie wegens het weeck-gekvan exemptie overlevert, is dat niet een fchoom
■■^ritfehe vaa Gecommitteerdcns, men behoorde haar namen tot een eeuwige ^

Öe Finantie-camer is met een goet inficlit en ooghmerck, en na iterative in-
\'^antien der vromen opgerecht, hadden de Regenten daar van geen kdenge-
)veeft, op een inftrüdte naar vercyfch van faken, als de R aden tc Hoof hebbex?,
geloof dat dien Schout van feker Dorp foo merckelijcke fomme, foo veel ja-
^^n niejt fchuldich foude fijn gebleven, maar nu defe politijcke Financie-camer
^üfdaaickigeregeert wort, loo verwonde re ick mijn geenfmts , hy en fijne b^
-^iSE^n vanden bloede, dewelcke buyten twijfel mede hebben gepartkipeert
^^^hult-penningen, hoe na waren fy iiyt de borchtocht geraakt, hadden die
^eeren vande Stadt maar willen confenteren, dat den principaal, by fijn vrouw,
■dieop haar fterven lach, had mogen gaan, enalfooefchappcren, wat wordendaar

kcnnifTc vm dc Staten, die dacghlijcx inde Stadt vcrgaderden,en Tonder af tc wag-
ten, wat de Gccominittcerdens, expreffelijckacnden Köninck afgeveerdicht,ver-
handelt mochten hehben, veel min aan lljac committenten rap^Wt te doen, de
Stadts-poortcn op genade cn ongenade, fonder «enige conditiën te bedingen, ii^
vrenïde handen gat, ende Jioj-gersvan harebeftelde wacht gclafte naarhuys^\'^
gaan, daar niet meer verfocht was dan doortocht, en de troupcs waren al doende
nitt buyten om tc marcheren, fulcx is by niemant, inde Steden op den Tf d kg\'
gcnde, gedaan, was dat niet wel ingefchickt, d<tt \'ivas dra dach fc yde hy aendtn

kaddegewenfcht, thoonendehyalfooncftens fijn compagnon fjneopcnhartic\'
heyt, dat h^t beter is Franfch dan Prins te ßjn, cm rcchieen Wit k:m te \'ivefin,
■wanneer den Prins als vritndt om rent de Stad quam,hwit men Me hupen,meß
\'wildemetßjn huyfvrouw ep eenpad, maer doen den Marqtiis de Rocheforty
met de troupes vinden Komnt\\doortocht verfocht, bleef men, en hetdefdvs
binnen, fiet men hier niet klaar dc vroeging v?n fijn cemcct, cn het c]uaat dat h}\'
gedaan kce t, ? refende den Forfl, deivelike hy beßelt hadde, geen Stadt-hondcr
ie kunnen worden, cn ontfaiigende den anderen, van wiens goede wil hy fich ver-
feeckeit hielt, hebbende üvoïcns^oLgrüMin Ftilcanus , vmfvM

tehaafien, om met den Köninck te handelen, alfooccn ocghblicx tijts vcr-
fuymt, te veel verloren was, laat een yeder eens in \'t gcnemal acfit nemtn op dcii
fwier van fijn huylhoudingh, en opvoedingh fijner kinderen, of al\'c het felfde
accordeert met het geen waar van hy is gekomen, fijn Soons, fchoon noch inden
rock , hebben een degen opdc fy, fijn neef,, voor fijn vertrcck nacr \'sKeyfcrs
Hof, wort in drie groote\'. Ivere kmpet-fchotelsdefpijsaangedicnt, inde vierde
wafcht hy fijn handen, dehantdwaal, naar mijn beft onthoudt, van
Noorts-Hollants linnen, doch het waren pille-giften, maar ick fie en weet wel»
dat, die in foo een verdorven tijdt inde\'rcgeringh niet is,of daar in fijnde,vroom
of met veel te feggen hee\'t, noch inde correfpondcntie perticipeert, met foo
groote en koftclijcke pillegaven niet wort overdrongcn, doch men moet geen
quaat achterdencken daarop hebben, een eerlijck man fal even v/el doen, dat
tot \'s Landts voordeel, cn ten beften van weduwen en wcfen ftreckt, dat gelooft
den Duyvel, correfpondentie en ejgen voordcel gm t boren al^ dat isde Jensen
llock-regcl.

Wat heeft men (om te belachen ) ee^sgroote dijfentien ^eßen ojjder die
hr ft^^ ^^^ orer het vergeven van een Sch2clmeeßer-ampt,het

W ^ / "" "f ^-Jgefomheyd des Prins niet wilden drincken, fy ook, op dte van des eenen
tn des anderen niet begeerden te doen , in welcl^gefchil haer oock^vermengh\'
dm bm nfpeUive ha^fvroutjens, ivelcbi l^de genoegh te feggen f

vallen, doch dat foude buiten mijn propoosi\'wefen^maer hy de correfponderp-
f en gemerkt wordende, dat anderen eenflock^ in \'t wiel mochten komen te fleec-
k^i hebben die qaef ie geappaifeert f Herodes m Pilatus vereenicht en tot
"^f\'iendengemaecks , \'voortgaende als tevooren, de ampten onder\'en in delee-
den Verloot, en vervolgens kospmanf"hap daarmede gedreven, dogters en foons
^iede uitgetrom, accoorden mede \'^emaeckt, erffentfen, f lo binnen als hnjten ^q/lr-.^-

\'Provincie mede gefcheyden, alle hérivelckj nocb de naem moet dragen, van
de felve om niet, aende het^^iaemfle en geqmltßceerfle gegeven te fjn,mttfga-
\'s Landts, ivedHiven en \'ivefen haar voordeel betracht te hebben^die dat te-
i^nfpreeckt en dewaerheit feyt, diewort met een houtskooltje in\'t dootboeck^
geteyckent van noyt gheavanceert te worden, hy heeft deghefalfdegeraeckt!\'

wee onfe ver\'/alïén ilepubiijck, daar de particuliere heer en baatfucht fo hoog
gefteygert is, dat op eerlijcke luydcn, en op het welvarender Gcmeynte geen
beter acht genomen w^ordt, fchatten enfcheren daar weten diegcfeüen raat toe,
^\'el wort by haar gefeyt, wy moeten daar mede in betalen, 1 et Ichynt fo, maar
weten dat weer met haar dagh-gelden te vinden, en de Pachters hebben akijt
^et een of ander pretext om afilach te verfoecken, dan raecken de correfponden-
ten by den Pachter ny, of daar wort foo veel inde keucken vereert, dat fy door
^en ander middel buyten bebftingh blijven, anders klopt den Pachter voor een
^oofmans deur, en trecken voorts foodanige dachgelden van die commiffien, de~
^elcke fy gedurich fmeden, dat het landt Wl daaghlijcx penningen diende te rie-
§otieren, om defelve te voldoen, fach men niet voorlede jaar, hoe grooten
^omme, boven fijn dachgelden, gefurneert is, aan dien eenen Gecommittee^ i C
de ofgcvolmachtichde te velde, tot lijn equipage, wat heeft hy daar voor gedaan,
^\'•^^zndcts, als den Prins in alles tegen tefpreken, en fjn fchouders, als men
\'^^tffoets konde doen, op te trecks\'n, doch hy moft wel, hy was daar toe van- ^^

Wro(3ï-iyor/ ge\'aft, wiens ezel hy is, eu op wiens ftal hy de mcefte tijt wel en 1
^arm pv5^ért wort, en die had fijn Witte inßruflie, waarna hy den ezel
"^^guleerde, en in fijn Provincie komende, als hy het boven foo verbruydt hadt,
en het leger voor de Stadt lach, en hy daar binnen was, foo is hy niet eens inde
\'^ergaderingc der Staten erfchenen, als een mede Lidt, veel min heeft hyrap^-
port ^daan , wat te velde voorgevallen was , ofkcnniilè gegeven van het pa-
tent dat de Staten Generaal gefonden hadden , om het leger tc doen retirererj
l^aar Hoilandt, waar na de Staten defer Provincie , fulcx by tijdts geweten
nebbende, hare mefures hadden kunnen nemen, maar men fchcpte de vrcught
\'^yt fijn aangeficV.t, ah den Hartoch met hem kint aen hmt over 4 \'walginck^
ordre te ßellen,dat \'s Landtsfn Stadts canon^ onder f^hijn vanprobeeren.
foude ten berften en aen ßucken gefchoten worden, fijn reäor is voorfichtiger, Uv^
^^ende fijn befteüingh in \'t heymelijck, maar gaande naar Engclandt, tey- /ƒ

leent cerfl het patent,dat hetganfchc leger de Provincie foude-mlaten,en alfoo
ten proye (iaaa voot de Franlcher^ fonder daar van fijne principalen notificatie
toe te fenden,jmaervviflwdre beforgen, da£hem de penningen rot de equipa-
ge van fijne reys vorde beftelt, waer voof men wel drie foodanige reyfen fotidc
hebber. Js janco doen, het was doe geen tijdt van parade, maar van ftof en afch.
Wii k^ndedenKaningh andersdènuk?n , als, isdir, dit volckhet wekkgiy
haren dlfperaten ftant kompt bekent maken, cndat noch uyteriijtkgroorsfn
hooch£Boedïch,i$,ofailes noch wit was, neen, fy moeten al beter cna^etrdcr
liaer wonden fiea en voeiïn, dan (uilen fy nae behooren keren nederkh
Worden.

ïck fach laaftmaaken boeckje aanJaem gedediceert, daar liem by den autheuf
oo veel perfecirien worde toegefchreven, als aan een Engel foude kunnen ge-
fchieden, uytgefondert de pref èntelijcke geluckfalichey t, maar had den autheiir
geftreecken het kruit van leugens en bedroch,op de duygen,waar op fijn patroon
2e banden vanfamen-fwerin^e, met fijn dryf-hout van hoochmoet aandiiTelde,
om het recht naar fijn intereit inden haack te wercken, en dan noch wat anders
wift ofkenniflehadde vanden Thymiaan-pot,jck wil hoopen dat den autheur foo
brectofonbefchaamt niet foude hebben gaanweyden, ten waar, daJthy fijn pa-
troon, daar door, voor een ander man wilde doen gaan,dan hy inder daat is, hét
weick ick vrees hem fal ontfchieten, als mede dat fijn boeckje daaromt-e meerder
getrocken en gelefen foude worden, aen de dedicatie heeft men genoech, om
wekker, en geen ander oorfaackick geloof, dat het boeckje gemaakt is, hadde
het doch eerfi; in \'t licht gekomen, naar het arrivement vanden Prins van Conde,
hy foude oock hebben kunnen vermaan maacken vanden lof, die deii Prins hem
jnaargaf, van die wel genegen expreffien, dewelcke hy gebruyckte, alshy ^ii
Prins uyt de naem vande Staten verwelkomde cn naderhandt valcdiceerde en als
hy den felv£n trant hielten lof bequam, wannea-hy uyt den naam als boven,
Hartogin van Mekelenburch coi^ratukertie, tot wekke onthaling« hy, in \'t fc-
iCreet, de Franfchen aengeraden hadde, dat die het fouden urgercn, cn om wei
te gevallen in "t oogh vande Princes, had hy een nieuw kleet aangedaan, geheel
op de Franfche fnofgeaccommodecrt, maar het wasgeen fwart met goude kaïi\'
üen, dit alles is voor den autheur nu te laat.

Om voorts te gaan men verhoocht der Heeren traäementen, men feyt het is
ïeedelijck, want de tijden fijn kofttlijcker als voor defen, maar wie maakt die tij-
-den foodanicfi/y, die lbo groote dachgelden en traclementen trecken,dat fy haaft
fiiet weten, waar fy daar mede heen wilkn,\' het is fulcx, nu trecken fy, foo te fcg\'"
gen niets, maar hoe kompt dat, omdat door de Vroedtfchap in het begin van
^êbjruarius verhindert is, .eenige ordonnantiën te expedieren, danmetkenniflè

\\ voorfchreve Cöllegiè,- daar fy, totdie tijt toe, üaarfcirstraäement\'ewer®
|eges heel wel hebben beforcht, doch krijgen fy de handen eens weder los, fy ful-
pen voor haar achterlkl wel forge dragen, dat fy mijn eens befchaamde, en tor
leugenaar maakten, en dat fy by defe bekommerlijckcn tijdt, het Lant voor
oiet dienden, en noch een gedeelte ^ van\'t geen (y voor defen lbo dübbel-fouty
©nrechtveerdich genoten hebben, tot verlichtingh vande arme Gemeente cn het
■Landt fonder Intcreft leende, dan foude ick ftaan als Piet Snot.

Eenige tradementen van beampte perlbonen , beken icL, fijn noch al lijds-
jyck, als fy daar buyten niet genieten fulcke menichvuldige groote dachgelden,,
boven die Iware en\'koftelijckeverteringen, ens^Lantsmiddelenemployereny
«aar toe defelve fijn gedeftkieert, dat de ampten en beneficien gratis worden ge--
geven engeconfereert aande gequalificeerften en bequaamften, foo als de ereäie
Vande Vroedtfchap wel mede brenght, niet,aan kinderen cn vreemdelingen ,
^let aan een perfoon foove(?l, waar mede men bequamelijken tot meerder
dienft van\'c Landt ,, twee en drie en meer perfoonen kanverfien,.. en daar van-
g<^dient wefen,. noch oock niet aen k-nechts ( die onyerdragelijcker fijn als hare
Heeren en Prom.cstcurs, en dan-haar felfs niet kennen ) dewelcke men by wij.-^
fen uithouw lijckt aan de een of ander meyt by wien men te voren wat jonckx ge-
had heeft, en wat menich blaatje wort om fulcke of diergelijcke oorfaken uyt des
^\'\'ijn-coopers, Brouwers en anders winckeliers-boecken gefeheurt, ofvcxïE
®^taaltdoorgehaalt, het gefchiet tulfchen vier oogen , daar ü gesn geitgege--
den Eedt is gefalveert.-
En on>-a!le hare vuyle kuyperyen, belaftinge eh verdrnckinge der Gemeynts^
kunnen mainteneren, foo hebben die fijne quanten gecorrefpondeert in Ho!-
^ndt met die amneftie verbrekers cn diefeclufieen eeuwighEdiól: fabrieeerdera
®iiKefweerders, en die vyanden v?aren,, en noch fijn,, van de goede oudefor-

geleeft, hoe voo\'rbarich was daarom dien eenen Souvereyn (door behulp van;,
dien witte S^avante Franfche en a la mode SecTetaris, die fijn ftijl, als van fooda-
^ige ftof gehandelt wort, op fijn \'Witfch en Franfch aardich weet in te fchickcn)
V-ante communiceren aan den Groot-Vorft, het ontwerp, vande refolutie des-
Vroedtfchapsdewelcke dienen foude, om af te fweeren de Stadthouderlijcke
jfegermge, die liet voorfchreven concept, fonder verfuym des tijdis,, voor een-
®^rméle refolutie, aan fijn Witte principaal over fondten die fulcx oock teti^
werften äan alle dieleeden van Hollandt copyelijck-bekent maackte, met verfekè^
^\'iighdie hem gedaan was door den Groot-Vorfi:y dat alle de and\'re leeden vaiy
i^lijcken{ouden doen, het wefck achter bleef, maar men brogt fö veel tc weec%
^^ des Stadt-llöuders ftoel uyt het Hof mackti?j.. felfs dsn-Sondach niet ont-

k^tenfoecken palm int vuer te leggen, by die geen, dewelcke aenden
pcnderen, ivereltlijcke engeeflelijke daer toe emplojerende^ hangende aljoj\'"
een tijtde hujck^naer dc xoint, af eggende de woLven-huyt, enaendoenäe ^
vojfenvel, ten gefchiet niet ter liefde vanden Prins, fiochßjns D omeßt-]^\'^ ^
en het Faderlandt, ivaer van fy doot-vyanden ßjn, Wanneer hst met haen^
tereß niet over een kompt, maer om by veranderingh van tijden, door
middel by den Prins aengenaem te -weßrn, enweder in \'t hoochfie credit of g
fach te i^men, den Groot-P^orß is loos, hy doet gelijck^ Reyntje en Zendt
Ezel voor af te hoof, die daer als fpion of agent leyt, en hem alles overbrtcjh
""Th xvas het mogelijck^, om noch eenich goets voor het Franf \':hc Ho^^^P ^^
Wercken, daerom oock^fijngoetbuyten ccnßfcatieen ßjnhuysßaenblifffy ^^
ders den inderl^\'chn haet, voortgequëckt doordat Witte ingéf Tgen
cygen voordeel en hecrfucht, om met die van Babel haer eenen \'naem te
kin, en fchatten te vergaderen, is foo groot tegens den Prins,
legentheyt by haer verfuymt fal worden, om de Arminiaenfche witte ■
en maximes op hetyverichße weder in te voeren, daer toe ßet men haer daeg

lijcx, foo fecreet het msgelijck^ is, conferentie houden met die van hst Fr^n
fehe Hof, feggende den Gouverneur Stoppa den 17 December tegens ^e
Groot-Korß, ick^falu mergen achtermiddach felfs Jeggen of late weteriy
JLeyden over is, dan falmen de Hollanders xvelanders tot vrede dwittg^^t
waarvan den roep in Hollandt tsgeweeß, als dat de Staten van Vtrecht^^^
hetgefeyde hof verfekeringe hadden gedaen, dat de gemelde Stadt haer op
eerße fommat ie foude overgeven, hst welck^abuys is, en alleen maer {s g^
pleecht by de witte-gefndeti, en die der felver vlagh voeren, fulcke Uiß*^\'
mach men niets vertrouwen, alhoewel mien Heer {daer ee\'n ander\'ßj\'fJf
gcntheyt vermindert, heeft een knecht achter hem, en een vergulden degen of »
ft jde, foude hy die wel i/anft \'jn Vaderge-erßt, of op Staten-beurs ß^deretJi ^
gedragen hebben ) met ßjn fibtiel verßant, neffens (i)n ^efpan van vieren,
ßoutelijckjbeweren derf, dat in genen delen eenich verraet, ontrent hetg^^
pajf :erdè, en de toevallen van voorleden jaer f ïudeßjn geweeß, maer dat nc
"was een fekcr conftellatie der Planetenjdeweicke tegens het Landt heeft gekge^»
waer door de Regentenals fuffende en-bedxvelmt ßjn gehouden ineen tuj^^^
geeßi fonder behoorlijcke acht te nemen op haer devoir, ende def ent te ^
Landts, men moet het geloven ^ want mien Heeren weten dat ivel, fj^^^ ,
ßcces tot inde feeree tße raet-kamers, daer hher alles gecommuniceert n^or >

Franckzfoortfche en Hacghfche brieven weet te fchrijven, laethemtoeßen,
dat hy niet haeft weder inde bonen raeckt) de deur achter haer toe, waerom niet,
den dienft des Konincx vereyfcht fulcx, mien Heer heeft daerom oock federt het
Franfche wefen , nefiens dc out Borgemeefters inde vergaderinge vande Staten
gecompareert, aUaar kannen(y int heymclijk alles.Qpenbaren, hoe men dePre-
dicanten moet doen bidden, cn waer door men de regeringe en Gemeynte kan
gedwee pn gehoorfaem maecken tot geven, gelijck men in het eerft al gewaar
"Worde aen die een lx)ndert een en tachtentich d ..yfent negen hondert guldens, iy
cn die vanden bloede, mitfgaders hare begunftichde, mogen de twee jaren heer-
üeegelc korten, of het wort haer gereftitueert, en fy worden over de ab/êntieha-
rer naafte vrienden niet aangefproocken de huyshouding is opgebroken, genoeg
Voor favoriten want de commiflie ter generaliteyt was alingegaan, en ais men
doorlaft vanden Commifïaris des broers huysbuy ten begint afte breken, foo
komt daar ordre van "t Hofom met het vorder te Uipercederen ,het is abuys, den
Commiflaris weet het (ècreet vande miflè niet, maar andere eerlijck ingeietenen
(tegens dewelcke den Coninck vcrclaerden den oorlochniet te hebben aanghc-
Vangen) en die tot het been fijn a^gehaalt door inquartieringh als anderfints, daar
dc andere vry van fijn, levert men inde klouwen, als cnnofeleen weerlofe
duyveji, ten proye vanden vremde grijp-vogel, fijnde niet een vande minfte
gedeelte tier paffie Ci rifti, dat hy yan fijn eygen Volck de Joden, aen een
Vremde Rechter de Romeynen, worde overge evert, is dat niet treftelijck ge-
correfpondeert, ick geloof fy fouden met denDuyvelcorrefponderen, en alles
■Weten in te fchickcn, als hy haar maar een gedeelte vande dir cdie inde regerin-\'
ge wilde laten behouden , (y blijven daar by als den diefby den haft, beminnen
lietfpeck, en gaan foo moetwillens naar de hel, als men fien kan, want het
gebeurde, als men te Ceulc^ foude beginne^ te handelen, een van haar fich
het ontvaren, dat men de Vrede maarhadt, en de regeringh bleef foo als die
, alles foude wel haaft voeder by komen, maar die tijt liet doen noch niet toe,
te vragen, welcke regeringh hy mcynde, of de voorgaande Staatfche, of d<^
sis doenRobbertfche, dewijl hetantwoort het welckdaar danopgepaft foude
hebben te periculeus was , alfoo beyde die\'formcn hebben gedient totgeeflèls
onfcrfonden, fijn droom moet fijn gemoet ontroert hebben, fiendedatalde .
■Werekweet, hoe dat MÖntbas te Utrecht gevangen wordende gebracht, hem
ten eerften ontboot, als^en vertrouwt correfpondcnt, gelijck hy oock niet man-
^ueerde ten eerften by hem tc gaan, wacht u voor dat.volck , en voor die,
dewelcke den k^p op den tuyn hangen, die de f enderen dat fiperfiitie en afgode^
^ye f dcx niet is, die gedurich ftrevelen tegens goede Kerckelijcke ordres, die de
ßentels vande ksrck^aende Magißraet overlereren, geli\'jckj) de Stadt hebben
i,^daen aen den Marfüsde Rockefort^ die de Militie hebleningehaelt ^ om

de Predicantcnujttefetun, getijch^fj die mede hebben laten binnenks^^^^
om den Prins te ruineren, cn de oude fundamenten der rcgeringe te remverfe-
ren, cndat Arminiaenfch-gebroet (vande welckeal volwaffc hanen gekomen
waren, die luytkeels-met macht kraeyden ) volkomen op den throon te fetten.
Go dt fy gedanckt, die door fijne groote wijshcyt en genade, den eerften met den
and\'ren, van ecne hen voort-geteelt en voort-gevockE,de kam cn ballen heeft la-
ten afhalen, Godt gave dat fy de-Uetfie waren, ende noch overgeblevenen
baar fpiegelden, berouw en leetwefèn hadden.

Wat heeft dat gebroet in ons bedorven Sticht,devoircn by het hof aangewent,
dat alle Regenten en Officianten den Eedt aanden Köninck fouden doen, om by
tijdenen wijlen haar doen foo veel tc meer tc mogen rechtvecrdigcn: maar den
Köninck oordelende, dat hy by Vrede-handelingh, of anderfints dcfc Provincie
foude verlaten, en hem geen reputatie foude {;jn, die foo haaft te abandonneren,
die met eede aan hem verbonden waren heeft fulcx gedeclinecrt,maar ik heb mijn
laten onderrechten, cn ick geloof oock fekedijck,dat vele hare ftaten en bedienin-
gen verlaten, en den Eedt nietgcprefteert fouden hebben.

Dat eenige door {wackheyt bloharticheyt als anderfints, uyt de Provincie ßjn
geweccken,

en haar aótic en bedrijf exculeren daar mede , dat iy geen deel
aande Franfche regeeringh begeerde te willen hebben,of met haarpréfentic, der
felver doen aanfiendc, als te approberen, het fchijnt foo wat, maar cerft,wat re-
denen, dat een Regent met Eede aan fijn Gemeynte en Ingefetencn verbonden,
om haar recht en welvaren tebeforgen, gelijckecn Predicantin\'tgeeftclijck,
defelve verlaat, gene, hadden alle de ge vluchten gebleven, ik geloof dat dicFrans-
gefinden foo opcntlijck als in \\ hcymelijck niet fouden hebben bcftaan, alles foo
ten beften der Franfchen tot belaftinge der Gemeynte te dirigeren, en hoe dat in
een plaats meerder luyden van qualiteyt en vcrftant gevonden worden,hoc dat die
C?geen, die defelve esadioncren wil, tegens reden cn op onbchoorlijckecnonge-
hoorde wijfc, fich meerder fchaempt, en door de prefentie, cnomdcgetuy-
genifle van foo veel ecrlijcke luyden wort als daar van afgcfchrickt en a%ehouden,
gclijck alicdeftedcn, die minder als Utrecht fijn, cn met foo groot aantal van
gequalificecrdeinwoondcr niet bewaart fijn gebleven, getuygcn kunnen, het is
waar, ten langen leften wort Uliffes wel eens mede opgegeten, maar een beleger-
de Stadt, al üet die geen ontfet voor hai:tden, moet (ich dcfcnderen, niet weten-
die, waar nochyet goets van daan kan komen, wat aangaat, dat de abfcntcn willen
feggen, dat fy der Franfchen macht oFfinancie niet hebben willen helpen ftijven,
met hare confumptien impofiticnentaxen te betalen, daar op dient kortdijck,
dat fy fes maal cn meerde Franfchen hebben veiftcrckt, dan die gebleven fijn,

wanneer men eens opmaackt, het geen fy gegeven hebben tot afcoop van hare
abfentie hnyfen en meubelen, mitfgaders de weerdyc vande meubilenin der
ï^ranfchen handen gebleven. en waar door die oock verrijcktiijn, het waar te
"\'^^\'cnfchen , dat alle defelve , om de voorfchreve pretexten haar geabfênteeft
lubbende, fijn Hoocheyt hadden geaffiftecrt met raat of met den degen, tot
■^^doffinge en herftcllinge der Gemeynte, die fygefworen hadden te beichermen
en te beforgen, fy fouden haar bedrijf beter dan met de voorverhaalde redenen
^ec .tveerdigen kunnen, maar daar van heb ick weynich gehoort ofgeficn, doch
die dat gedaan hebben\' jn lofweerdich.

Nu om te befiuyten, de militie was vervallen, en de politie inde grootfte con-
iijfie, daar waren emiffarijlèn deweicke fchreven, dat geen Stadt-houder nodig
^\'as, dat Hoilandt foo ved machts hadde, dat die aande Unie vande \'andere Pro-
^nciennict gelegen lagh, of het moft noch eenichfints Utrecht wefen, want daar
▼ont men noch luyden van hare maximes en gefintheyt, ais bootjens vafi aan\'t
gr 00 te f^hip, met de witte vlagh op. Ieder Stadt van Hollant was Souvereyn,cn
alsi eenrepublijck op fijn (èlfs, fch kunnende oock alfoo mainteneren. Wacr
is nu dien Waal, dien leügenaar, en valfchen Intereft-fchrijver, had Godt niet T.iU^\'-
door die innerlijckc beweginge der harten,en ingewanden der vrome en oprech-
te Edelluyden Borgers en Ingefetenen te wegen gebracht in Hoilandt den op-
ftant der felver, tegens de Witte en Arminiaanfche Faäie, foude niet dien
Grooten Fidcanus met plain pouvoir verfterckt fjn geweeft, om met den Co-
iiinck te handelen, cn oock volgens haar voorgaande overkomfte, op foodani-
ge nadelige conditiën te fluyten, die ons daar door, als in eeuwige flaverny fou- ^ ^ -J^ A \'
de hebben geftelt, niet tegcnftaande een oudt Utrechts Heer het felfde in de ver-^ "
gade ringe van de Staten Generaal krachtich tegen-fprack.

Maar ten eerften naer den voorfz. opftant heeft men beginnen te fpeuren de
voorgaende liefde en trouwe, de Franfchen hare progreflèn geftuyt ten dele door
dc \'w^apenen om dat fy gefruftreert , waren van alle raetfplegingen en aenflagen
^an fijn Hoocheyt deweicke eerder geexecuteert fijn geweeft als dat defelve ter
ooren van haer fijn gekomen, hoe loflelijck fijn meer gemelte Hoogheyt, ver-
mits de voorfchreve fecreteflè int geficht van foo machtige vyantlijckeArmade
de Stadt van Naerden heeft wegh genomen in foo weynich dagen jdaer over moe-
ten alle Krijchs verftandigen lijn Hoogheyt meerder glorie toe fchrijvcn dan aen
^en Köninck van V^ranckrijck het winnen van Maeftricht, behalven alle de an-
dere heroique adien by fijn Hoogheyt voor het winnen van Naerden, foo te wa-
ter als te landt uytgevoert, fijnde alle teykenen en preuven van neffens fijne
Hoogh-loffelijke Voor-oudershet Vadcriandt te willen befchermen ca bewaren.

t Sa dm lußich ghj Patriotten^ hlijft hy uhegonneniverc\\ , enlaetn
het mifhandelde Vtrecht ep het fpoor volghen , hooch acht den Prins cn
mve FTjheydt , die beyde wonderbaar lij ck^ tot noch toe , door een fonder-
Itnge befiieringh van Godt behouden fijn ^ dewelcke te Jamen moetenfiaen
hhiven of te gronde gaen, en dat; op die oude falutaire gronden van reli-
gie, eemcheydt, confidentie, vigi-lantie en dapperheydt, leght af uwe fan-
den^ XMer mede ghy, als ickjier voor in ^t begin gefeyt hebt , God ver-
toornt hebt, en oorfaeck^fijn, dat mve Regenten, in dier roegen, gelijk
gejejdt ts , gebruyckt fijn als inflrumenten tot quaat , dan fal €odf den
Prins geren Davits vroomheyt, Salomons wijsheydt en Samfons fterckte^
tot fijns Naems eer, \'s Princes langh leven en Hwer aller wei-varen ter
Smchejdt, A M fi N.

y\\ldns geftelt in \'t Leger van fijn Köninck!ijcke Hoog-
heydc ten tijde als de Franfchen te Naerden den
Uyttocht deden.

D —^ ^ -- -

^-^^sr

■\'per-cK^\'

ML t

-J