if^

• T • -

H -

W Predikant. ZeeuvQ. Vtrechtsman.
Y hebben keft in onfen %ehabeams met gedifcoureert
over de motivèn vande Teykenaers vanVtrccht, ende
mijn Heer beeft my eenighe te gemoet gevocrt, die in
\'t eerft wat fchenen: maer naderhandt fpreeckcTide met
onfen goeden vriendt defen VtYccbtsman, ben ick van
^^ele anderedinghen onderricht, daer van ghy lieden my niets vcrhacit
^^ hebt, ende die nochtans van meerder confideratie ende opmerckinge
, ende hebbe doen oock verftaen, dat n lieden van alle faecken aen
^y verhaelt, niet al te wel geinformeerc en waerc: waeromme ghy lie-
den oock particulieren fonder fondament difrefpeétueufelijck handeltjcn-
anderen haer hartfeer verwijt dat haer buy ten jfchult over gekomen is.

Vl^el mijn Heer, geen menfch is foa perfed, of hy kan dwalen , ick
"^kenne feer geerne, dat mynen drifs doen ick met u lieden in dat dif-
^oers ben gheweeft 5 om datdefaeck my ter harten ginck, een weynigh
y^erigh was, ende dan gebeurt het de befte wel, dat men fich wat ver-
grijpt , terwylen, ghelijck ghy Heden feght, defen Vtrechtsman fulcke
goede kenniffe van faecken heeft, foo kan het gedrefTeert werden , ende
my feer geeren verlegen laten naer des felfs reden te luyfteren.

Goede vriendt verhaelt ons dan eens hoe het eenigen tijdt herwaerts in
"Politie, Kerck^ ende Jußitie- toe gegacn is.

Mijn Heeren , als ick de waerheyt feggen fal, \'t is al te met fleclu ge-
^oegh toe gegaen , ende den Tredikfim heefi in fijn voorgaend- difcocs
alles den bal niet al gheheel mis gheflaghen : want als\'er ymandt in ds

Vfoetfchap te ki\'efen wa5, om de Kuyperye meefter te wefen, of Nicbjc
of Neefje dienft te doen, fagh men op geen bequaemheyt vao perfooneiij
als fy te nauwer noot géqualificeert, maer offy jongens of tuifchen wij®
ende vreet waren, niet met al, fy moeften in de Froetfcbap wefen. Soo
heeft den Borgemeefter Hamel, om dathy meende fijn Kuyperye dae^
aen geleghen was , den ouden vander Linden Froetjchap genaaeckt, niet
jegenftaende dien ouden man al in terra fuf was. Den Borgemeefler Nd\'
le%yn, om fijn vriendtje te avanceeren, roaecktentfijn "Seef Nelleßeft
dien góeden Heer t die noch de renten van\'t geen hem dieplaets koße niet ghi\'
troelen heeft. Den \'Borgemeefler vander tuffen, om Znylen aen de handt
te houden met de Geyers, die hy van doen hadt om ^ïjn Broer den Schoff^
van Renen, dat fchrander verflant, in \'t eerfte lith te brengen, maeckten
Overmer Vroetfchap. Niet jegenftaende dat fy in wefen, ende in der daet
niet meer als kinderen ff)n, niet bequaem om een Borgerlijck difcoers te
voeren, ick laet ftaen dat\'er die wijsheyt ende achtbaetheyt in foude we-
fen die in een Regent vereyfcht werdt j Borgemeefler vande Voort bracb-
ter fijn Neef Wijck, in , anderen, als van Dimeren fijn Neef Bronckf
horfl, een paer Soomfe\'Bentvogels, waer van den eeneh maer een ^uick
qHacks man is, ende den anderen een hovaerdigenplompert.

Ick hoor wel vriendtfchap, dat het alleen aen de Religie niet gemao\'
queerten heeft, maer dat behalven dc Cartefianerye ende Arminianirye,
noch al veel meerfautenin de Regeringe gegrafleert hebben.

è Domine! dièluyden die ick udaerghenpemthebbe, wiften foo veel
van Carteßanerye , Arminianerye of Socinianerye , lichteiijck minder
als de kinderen die noch in de Qatechifmus leeren : maer u Heden ordere,
hebbe ick nu eenige jaren herwaerts geremarqueert, is daer maer alleen*
lijck op uyt geweeft, om die geene die u lieden in alles niet in ea volgde?
ende in alle opinien toeftemden , uyt te fchelden voor Arminianen ende
Socinianen, dar ick tot leetwefen moet Teggen, ende onder u lieden cor-
reÄie "Domine a! een groote faute onder u lieden ordere was: Neen De\'
winey \'t is defe luyden ende meer met haer , om geen Arminianerye of
Socinianerye te doen geweeft, maer alleenlijck om den ronden godt , een
Araptje of 0£Bcietje daer uyt te ftrycken, dat was \'t ooghmerck.

Wel Heerfchop, de Ampten ende Officien moeten bedient wefen, foo
wel deden fy h dan als anderen.

J^uicheerden, ende richten over eens anders goet en bloet, wat
o!ior foudender geftreecken werden, of als fy in hooghwichtigePoliti-

t Moet wel toegaen, vtmt fy meenen dats* het weten: maer of\'er nu al
onbequame onder fijn, hetColiegieis vanfulcken grooren getal,
J\'^de daer fijn foo veel bequame Perfoonen onder, dat het op die onno-
niet aen en komt.

f^y willen hebben , ende onder die anderen die wel anders bequaem
ej, j " wefen, liepen der veel, die door ouderdom al af gefleten waren,
fch^ tlie ftilcke groote famen hadden, dat\'er weynigh over-

^t \' werck bequaemlijck doen koften, den een focht niet
een voordeel , maer fijn eygen eer ende profijt, als\'er

OEtroytje te verloecken was om eenighe Koopmanfchap te dry ven,
» \'echter mede een profijtje in, den anderen hadt liever het glaesje en-
^ pijpje , ende vergat daer door het geeh hem aenbevoolen was j de
^^ die het minft paften, ende de grootfte afFairen moeften handelen,
J^ncken haer dickwils foo droncken , dat {y \'s anderen daegs noch onbe-
i^em Waren tot haer befoingnes,ende occafie felfs aen onfe vyanden ga-
I p» dat fy haer voor droncken ende halve gecken fcholden r daer door
speurde men noch vigilantie noch dapperheydt, maer\'tkheen even
j^^l of (ie hen op de eyeren of daer neffens fat, fulcks het veele goede
j^gefeten bedroefde, dat\'er foo groote flaphartigheydt ende irrelbluyt*
in de felve was.

Jïier uyt kan ick mercken, dat fy foo fchrickelijck jeghens de Kerck
^iiQe de Kerckelycken fijn ingenomen gheweteft: want fonder twyffel fal
Kerckelycke cenfure over geoeffent fijn , ende daer over qualyck t,e
JJ^den fijnde geworden, hebben het de Predikanten, als Telingh, vandtr
f^iden ende Netems moeten befcbelden.

O 3

Vtrechtsman.

s^trcbrjitman.

, Mijn Heer heeft gelijk, maer yder moet fcboenen saer fijn voeten beb-
. dat veel van die Hesren eens Schepens fouden fijn, daer fy al om
^Jlicïteerden, ende richten over eens anders goet en bioer, wat von-
"len foudender geftreecken werden, of als fy in booghwichtige Politi-
sée faecken hareftemmen gheven, met wat wijs heyt en voorfichtigheyt

^oetdattoegaen.

cen weynighjealte hoogh op ghefchalmt hebben jeghens de regeer^
ende fommige van de Regenten, ende dat het twee extravagante h» ^^^^
ren-van Predikanten aren, dat moeten wy, buyten partyfchap ly ^
ront uyt bekennen. Niet tegenftaende wy de form ende manier va^} ^^^
fettinghe voor heel pry felyck niet können keuren, noch de reden m ^^^
voorgaende difcoers verhaelt, ende by de Staten felfs Uten drucks^» ^^^^
itiffifant erkennen. Ende wat \'D». Netenns belanght, die is te
vraegje waerom ? Om dat hy foo onnofel is gheweeft, dat hy hem
deren heeft lauen oproyen, daer hy anders in t gevley komende, ^^^^ ^
pende het geen hy in fijn Boeck gefchreven hadde, waer over de
Staten van rrießandt ende Groeningen hadden geklaeght aen de ^t

de de Stadt van Vtrechty maer hadt hoeven te feggen dat \'hj
geen quade intentie jeghens de Regeeringe hadde gefchreven. y ende daer tu
hadt de man gefalveert geweeft.

Mijn duncktdat Neten»! dat hadde behooren te doen, want men ^
telijcic kan verklaren dat fijn intentie niet quaec en is tegens de regeC\'
ge, al heeft men fchooa beftraft fouten die in de regeeringheofde^^
genten fijn, foo \'tfelv.eniet en is met qu,ade intentie tot de regeef^ê \'
maer met goede intentie om liaertedoen fuyveren van haer gebreecke^\'
doch ick geloof dat "J^etmtts een Qoeimati is, door ophiifinge vao
derenden cordaten, tatfijneygenichade, beeft gefpeelt.

De Gemeente fal evenwel Telingh tniz van der Felden wedcroto\'\'^\'
roepen willen hebben.

Terwylen fy beyde nu op een goede plaets ilaen ,as \'t beft dat fy ^^^^
bly ven, ende de Gemeente fal daer heelwel medete vredenfijo
die, vanuwesge|ycken,opgemaeckt werdt.

Wat ons belangt, wy fullen va-t der Velden geetingh fctnder eenig»\'
proteftatie laten volgen,

Daer fijn noch meer andere goede Predikanten in ops landt, de
veranderingh is het beft: njaer dat in voorgaende difcoers den Predik^fl^

tem fijn plaets is eekomen (dat wel niet al te ger,efet:s en wss) p^ft eec
een fchuyie. boef Sseeo Predikant, een Predikant meet met alie^
^righeyt leeren, maer moet felfs oock nederigh zyn^dat og"^«"*
^at toepen en fchelden , paft geen Chnßen, icklaet ftaen een
^»emmnm heb ick aliijdt hooren reputeeren voor een geleert Ji^o^™\'
een groot Leeraer, dat hy fijn fauren heeft, daer in ftaet hy geii dc
«Metalle menfchen , ende dat men eens ineen weegh fcbael leggen louüe
fauten van de.befchnldigers met de befchuld.gde, ick weet n.et waef

^^«aaer mynen vriendt , den Predikant heeft my in zyn yoorgaende dif-
\'s verhaelt, dat\'er foo veel fauten omrent de Timmie waren ,ende dat

^^ \'^at daer van is, fal ick in \'t korte feggen , ende heeft den TredicAM
(jg^ af geoordeelt als de blinde van de koleuren. Voor defen, felfs die in
(jg Regeeringh waren , namen onifangen aen,pm datmen fey-

Va ontfanger al fijn leven rijck genoegh: terwijJen datter geen kamer
^■rinantie en was, foo fpeelden die Heeren altijdt haer perlonafie, ende
^ ^^ckten dat {j rijck, endede Comptoiren arm waren, maer federt dat
^ordinaire Finantie kamer is opgericht geweeft , fo is den gedreygden
r\'J\'^^rgangh van de Provintie,die uyt confufie ende verloop van Finantie
^^kerlijckte wachten was, als men klaerlijck in het exempel van Zee-
^fiet, voorgekomen , foo ver is \'t van daer, dat die kamer foude ge-

^g^\'^\'^eert fijn om meerder amptea te hebben, dat de befte Regenten van
Stadt jaren langh geurgeert hebben , om foodanigen kamer te maec-
j P \' daer fy echter in een geruymen tijdt niet toe koften geraecken, uyt
^ ^chi van veel geintereffeerden in de ^rovimie t die vreefden dat daer
li^\'tf ^^^^ quaet voor den dagh foude komen: \'t is we| waer datter aenfien-
Jcker Secretaris A^Velthajßen toegebruyckt hadtkonnenwerden,om
_ hej fjj^ profijtabel een ampt is : maer of bet Peter of dat het Patt-
^ ^ bedient, als \'t evenwel voor \'c gemeen wel gaet, gelijck het gedaen
? vvatis dat ? want waer heeftmen federt die opgericht is, gehoort,
foo merckeiijcke dayfendea aen de Ontfangers\' llooten gheteftee?t
j äls voor defen j wanneer heeftmen van Berchjn gehoort, of van
\\\'^mWijcken i die foo yeei tonnen goudcs naer fijn doot aen\'t Landt

cndc de particuliefen te kort quam, datter den HeeYvan-Heemijok^^
moeft komen om den boedel te redden, of weeren, op dat hy te beter HJ
profijten koft maecken, ende naer fijn overlyden om de hoef-yfers
telefen, Mbertmvm Smew?, de Vader van Anfelmus^dte medegetekS^]
heeft, van vfclckjn boedel evenvpel tot noch toe geen effeStive rekening gedaent^
Heeftmen wel fcdert gehoort van meer Ontfangers \'Taeuw , die overhj\'
dende, fijn Toon den Kameraer van den Leckendijck, ende fijn Swag^
Ram, Droil aen de Vaert, in den boedel ende kantoor graffeerende , eti"?
aende reeckeningh fbo veel duyfenden te kort komende, jegens prote»\'\'
van veel Heeren, \'t geen fy aen \'t landt als een Wees-kint fchuldigh wa\'
ren, door hulp van de Burgermeefters, fijn Swager, onder pretext datfef
niet af geprofiteert en hadden, is quyt gefcholden , daer deJleemjes B^H*
kcr van Öort, die borgh was voor den ontfanck van den flapenden \'^p*
den feiven falieerende, tot een ftuyver toe het kort heeft aen\'cLatw^
moeten betalen , ende dat oock^ met rechtender£denenj^ eade hoe is dit^\'
men le brengen ? Dén een is een vreemt van den principael, een eerfijc\'\'
Borger man, die geen vrienden in de Regeringh en heeft, noch die m®\'
niantie nochadminiftratie van penningen had gehad,die moet betali^®\'
de andere zyn kinderen, die felfs in de Regering fitten, ende haer vrie"\'
den daer in hebben , die\'s L?ndis geit in dc Ouders Cantoor gemanieef\'^
hadden, onder pretext dat iy daer niet van gegaudeert en hebi)en»b^
wordt quyt gbefcholden > dat is noch niet ghenoegh ; maer Ampten ci*
Officien ftaen voor haer open, de een\'t Droft-ampt van de Vaert,
over de 4000. guldens jaers opbracht , den anderen Kamelaer V^"
de Leckendijck , ende gheüoi-ven zynde, durven de kinderen roemc^\'
ditiy veertigh of vyfiigh duyfent guldens ,op de Comptoiren hebbed
ftaen, ende de Vader had gefwooren , dat hy geengoet van zyn Oiidef^
heeft gehadt: noch moeftde Swaget Lichtenbergh, wiens leven metz)\'^
naem wel over een komt, uyt den Haegh komen, om nevens eeo«\'\'
blacsbalckfen -Sfc/^^r tot de grootfte fergien van de Stadt geavanceert
^■eidcn , waer door andere bequanae ende eerlycke Borger\'en moeften
rugge ftaen. En wierde bet falaris van defe vermaerde SecrerariiTejn nod»
merckelijck geaugraenteert door de dire(3:ie van de Borgemeefter^"
va-^der Voort, en vander Dffjfen: om dat den eenen Neef, en den andef^"
goet Vriendt van haer was.

^ Dat is nu van de Folitie, roacryali^er niet wat od de fuftitie ea^cè^
Kerk^ oock ic léggen ? - . *

jt. P® J^e^ck fullen wy ditmael overflaen : maer foo veel aengaet deju-
««le > \'t Hofis^lrijt verfien gheweeft van feer goede Raets-heeren, ende
flpeft oock diè reputatie buyten de Provincie gehadt: maer t\'federt dat
geen die proccflen möeften hebben, koften mercken, datmen door
Raet-heers Soon te gebruycken.véel tijts meer avantafie had als door
gerechtighey t van fijn faeck,ende datmen geen gefchenckenliette
®ötfaagen uyt confcientie, maer allecnlijck uyt vreesjdatals bet uyt quanj
guaden reück mochten naer laten, ende daerom fijn Soon die liet ont«
, foo heeft het al een kleyn vlackjé gekregen. Ick ben in \'t feker
gericht, dat ctnighQ Kanomken van den Dom , gevraeght fynde hoe
^omt ghy lieden tot u Advocaet te hebben den Soon van de Raets-Heer
^erckenraedtf Üatis immers geeYi man van groote bequaemheyt? Sy
^^cr op fouden gefèydt hebben , wat geven wy om de bequaemheyt van
deftÄdyocaet, als h y maer maecken kan dat wy onfe ^TocefTen winnen,
^defedert wy hem g\'heBruyckt\' hebben, hebben noch geen proceflen

fck hcbbe veel van die man hooren fegghen>maer de man is doodt,\'
<ïöch ick en kan niet verftaen, hoe dat een man alleen kan doen, wareö
daèr dan geen andere eerlycke lieden meer in\'t Hof ?

^ JadóCli>daer waren de verftandigfte,eerlijckfte,en de getrouwfte Jufti-
cïers die men vinden mach, als Niepoort, Rdodenbmgh, Morelijfen, So-
\'^eren, Evpijckj» Gruj/ter , Marisvelt, de Wijksrfloot, ende meer ande-
ren , die\'tfelve, als fy het mercktenwel tegen gingen, maer hy koft
*ïiaecken dat niemant eh wifte dat fijn Soon daer in dienden, latende door
^WaindeïAclvöcaet dé publycke dingen doen, daer en boven had hy een
Conffastér, dié hy wiff te vangen eer hy \'t gewaer wiert, ende dan tyden
^de gélégentheden waer nemende, geeft groote avantagie. In de Revi\'
^ï« was\'téenÈ^uyperj\'e geworden, men fagh niet na vroome, geleer-
gépf^dffeérae M , maer yder fbUiciteerde om t\'feerft,

«en vriendt of goeït éëkende tot dec9ïe van fijn faeck te hebten, of foo
niet om gefolliciteert en wierde^ had" yder Gedeputeerde van Sta-
^^.dèn zyrien , ofhét ee èerÜjtk man eniietot foodanigh beroep ge-
5^aifficeert Was , daetwierdt weynig^h na gefien. Dit, en diergeiyckeq»
It^tón , w.aer over de Borgers met redenen mochten klagenidoch\'
aen atWwéreft, maer aen die geene die rechts wegen daer in tc fèg-

gen hebben , of ßjn Hoogheyt Uen Heete l^rins van Oranje, als by
\'c Stadthouderfchap \'vm onTé ^Tropm/? fal aenghevaert-hebbéii.; ^
niet me,t die intentie om de Regeringh verandert te hebbeh, of felfs dp«?«^!
die occafie op \'t knÏÏen te raeckeh, maer met in^êniie alleeDfijcfc, óm fulc-,
ke groote abayfen geredreffeert ie hebbeti, welcke Veeie haé^
mercknieten is gheweeft, voornamentlijck ,die jrulcké;nominatie^yaft;
vieum Regenten ,\'\'éoox LandtmanenGentmans ^edi^ op dé\'baên\'g^?/.
bracht hebben, waer onder den een fijn Soon, rfen ander zytii^roe^^^^^
Swager ende Vriendt he,eft ,]ieden niet alIeenHjck ßecht Hoofden
foo weynigh in die valu^tie geldende als die wy vóoren gbehöémj
ben j maer die in regardt van qualificatie met haer gahtfcfr\'geen co\'tnpa-
ratie hebben, fynde uygenomen weyrdge yan het geringhfté ïlac^,isn Büf":
geren, alsRademaeckefs., Scbdenmaeckers en dierghelycke, daer^
poven foo klaecht men dat veel van dê Regenten\' Arminiaens, ende de-
ßin raet hgefc\'er genomineeert die den Arfni\'fliaènfen doojer
\'/^ntie gefprookjn) noch in\'t gat hanght, ende die Moeders Sufters ^ndc
Vriendenin \'tRiet-fteegje hebben gelaten, ètidè zyn in den Dom, g?ko-.
raen, om Ampten,Officien , ende datis noch niet gbenoegh ,*maer tot
Luycker-Walen endeBoere Jonghens incluys, ende was/tdit jxpch^
maer bafterden (hoUa \'t is Landtmans Swa^r\'t ) ert die\'"bp haec achtelf
uytvaren ftaen , infaem volckje t en foude dät geeu jfraye yerah^eringb
fijn? Ick meen dat wy raecken fouden van de\'wal in de ffoot: roaef
ick twijfiel niet, o^ ßjn Hoo^ejt fal naerfijn ordinaire hoogbwyfe voof\'
iichtigheyt, fich niet door ^ehabeams raet, of Jerobeams Prießers y taaet
door raedtder eerfle, oudße ende wijße des volks laten informeren die
de faeck met minder paiEe, als die andere handelen fuUen. ^

Maer mynen vriendt, \\ foude wel können zyn dat dät alfoo waefwas^i ,
ondertuffchen foo kan niemant ontkennen dat\'er veel vreemde opinjeo
\'tütrecht geweeft zyn, gelijck onder veele genoeghfaem blijkt uyt dat
verfoeyelycke Boeck van de u4fgoderjé door Vehhttffen ^ ende

dat de Carteßaenfe ende Arminiaenfe faä:ic machtighi ghedonjiaeett
heeft, fop dat\'er het Eemich Ediä uyt gefprooten is,

Wat aengaet hqtBoeckje vati dt Afgoderye, dit i\'s {mijns oordeelsi
door D\\Flthttyfen onvoorfichtelypk gefchreven geweeft, yeel tijdK
voortkomende uyt de hardigheyt van zyn ftijj ,endé fleeckt zyn onvoof\'
fichtigheyt daer te meer uyt 4 dat hj in \\^ederdüyts ende ßlet in \'t

gefchrevcn heeft, want fulcke roateriea willen wel onder de Geleer.
gekaut zyo ,éee men die de gemeene man te eeten geèft,
Êi d } ^^ ^^^^ niet le\'hart op bytende, hare tanden breeckeo,

f-yèlen können. Endenoopende\'tvorder,-^<«M> maikanderen maer
namen geven , foo placht den een een Vaetiaen te fijn, den andec
^^^^^refiaen, Cocciaen , Zahadifl^ Bmjmß.,Zodeßmß ende diergelyc-
®» aat zyn maer quade benaminghen, ende zyn daer veel tydts die Maa-
J^n ftlfs oorfaeck af, om dat fy haer Difcipulen foo addid mäecken aea
Leeringen ende opinien , dac fy meerendeels niet willen hebben dac
y andere Meefters hooren of hare Boecken leefen , ende daer uyt komc
voort, dat fy aen \'tgeéh\'fy van hare Meefters hebben gehoort, foo
^oJyvën hanghen, dat fy alle andere opinien condemneren ende ver-
frpen, fonder dat fy noch eèris onderfocht hebben, of onderfoeckenc
/\'»en j ot fy goetof quaet fijn, ende dat behoort mijns beduncken, foo
ïe gefchieden: maer men behoorde denamen aen een kant te fetten,\'
^\'^de maer te examinéren "\' hoe de faecken, warenfegoet, al quamenle
\' Mareßns vandäen, men behóordenfè aen te nemen j warenfe quaet»
®^aa<iiénfe van F&etws van daen,men behoordenfe te verwerpen, naaec
^^n Difctpel van Mareßus fal féggen,\'tis de opinie van Voetifis, hy
Bevolgh , ick hoeffe niet eens door mijn gedachten te laten gaen, ende
^^^ ander weder ter contrarye , dat fijn geen Difcipulen die naer de waet-
, ^yc foecken , maer alleenlijck Meefters opinien defenderen. Soo gaec
^^ Oóckin\'t P0linjck.i yder dryft ßjn tol foo h/\'t geleert heeft, fonder tC
^\'^aiïiineren wat beft is, daer nochtans foo veel is aen gelegen,ende voor-
\'^attientlijck in de Regeringe van Landt ende Steden , daer voor eetr
^^ften grondt-regel alleenlijck maer te confidereren ftaet: dit eenigCji\'
p "vdckj vpelvaert, dat vaft ftaende gelijck het altijdt vaft bly ven moet,
J^o fijn ten hooghften dienftigh te confidereren de tyden, waer in men
Roet den vo£ke kan toebrehehen. Geliick het feer eoeie Tatriot-

können gheweeft fijn ^ die geoordeelt hebben m ttjdt van vreden hec
^\'fiewelvaren des volck^\' te welen, geregeert te werden folder Stadthou^
^ . endedaer met yver voor gheftreden hebben: d^e feive, als goede
^«^"iotten lullen in tijdt van ooriogb oi nnnmaite met de grootfte

\'^^denen van de werelt, op^het (elfde fondament, weder oordelen dat de
heeft v^n nooden - een Stadthopider, en waeröm ? Om dat
-^^elv^endes volckj daer in beftaet, welck fondament haer djvinglit
^oo weder te y veren voor die tegeeringe, als haer g^dwonghen hebben

voorgaendfi tyden voor ghepafieerde regeeringe, Daerom oock »i»
BoUaudt foo veel eerlycke ende wyfe Regenten in haer fundien gccoö-
tinueert hebben, die anderfints, foo fy het Eemigh EdiÜ befworeshad\'
den uytfa^ie ende party fchap, fonder na haer gewiflè, daer in te beoo\'
gen denwelvaert d^volck^i onwaerdigbin hare bedieningen foude g^\'
bleven fijn»

Sachjes vrient, fïe toe , dat ghy het Eeuwigh Ediü niet en fchijot tc
willen voorfpreecken,

Ter contrarie Domine: wat ingheval voorgaende dikours aengaet.W
volght daer uyt, dat alle Regenten behoorden geconfidereert te hebbeiJ\'
dat\'erfulcke tyden koften komen, dat men nootfaeckdijck een Sta^\'
hot*dtr voor het welvaren des volks van nooden hadde » ende daerom n\'®\'
abfoluytelijck te fweren, dat fy nooyt Stadthottder fouden kiefen:
fy faecke fy daer in uytfluyten die tyden, wanneer de nootfa^elijckj^f\'
totwelvaert desvolckj) vereyfcht een Stadthouder te hebben , ende d^t
dan den eedt niet meet obligatoir foude fijn , gelijck een rechtfinnige i^\'
terpretatie mede brenghen kan, om dat den eedt van een goet pWj\'
nooyt kan geinterpreteert werden j oock niet en verbint tegens het
varen des volckj i fulcks dan niet aenftootelijcks overblijft: als dat ^
Vyterfche foodanige apen van Hoilandt fijn geweeft, van wie fynu
eerlijck. getoent werden, jom dat Hoilandt een Eeuwigh Ediü hadde g^\'
^aeckt, datelijck fy moeften volgen, foo anders buyten die aperye >
laeck lichteiijck , met ongeprejudicieerder oordeel foude fijn geexan^\'\'\'
neert geweeft. Al hoewefmen de faeck verder ophalende, fal moeten
kennen, dat het felve SdiEt niet meer in fich behelft als in\'tjaer V
by alle Regenten (niemant uytgefondert, felfs by die nu het Ee^r^ff
Ediä fchynen tegen te willen fpreecken) beëdight is, die oock felfs g^^^
difficulteyt hebben gegiaeckt, om te feggen, dat fy doen gefworen b^®\'
den \'tgeen men nu eerftbefweren wilde.

Ick gheloof evenwel niet dat die Armininaenfè voghels, en die in
ptuyl-kerck gaen, en die de Predikanten hebben helpen uytfètren, ^^
die het Eenwigh EdiÜ befwooren hebben, In
blyven. fe 5

öiet onder ? Di\'e ,eer hy Vroetfchap wierdc noch geen Lidtmaet was,
Hiaer om dat *t felve hem niet obfteeren foude, ende terwylen dat dé Pre-
dikanten hem verongelyckten, niet willende daer toe aennemen als in de
*oIIe kercken-kamer, (\'t geen wat onredelijck is, voor een man die al-
jlÜe tot fijn jaren gekomen was) ginck in de pruyl-kerck, ende is\'er ge-
Mevea ^ pietiegmftaende hy miflTchien niet veel van de Predikatie en
Verftpn^f in Vroetfchap komende, heeft hy niet mede geyverttoc
het uytfetten van de Predikanten? Heeft hy niet altijdt de Predikanten
ttiedö helpen afïlaen > Heeft hy medchet Eeuwigh Edid befwooren ?
En is hy au evenwel niet mede uytverkooren ?

Jck weet niet hoe hy daer toe gekomen is, of\'t mocft wefen dat Cj»
Swager Doeyenbnrght die een groot kerckj man is dat beftelt hadde.

Wat yerftaet ghy door een groot kercks-man ? Ymandt die dc ware
Gereformeerde Religie wel vetftaet»daer profefEe af doet, ende de felve
beleeft? Soo gheloofr ick dat dien Heer van zyn Swager Deeyenbnrgk
nieten behoefde gerecommandeert te werden, om dat hy foo goede«
kercksmm is als fijn Swager: maer verftaet ghy daer door ymandt die
ttahdt houdt om een ZicefierfefaStie op te richten, ende het met de Pre-
dikanm houdt om daer door gevordertte worden, of die mede kan ajp-
probeerendat men xxxEngeUndt quanfuys om de Religie, een Coninck^
de kop affmyt, ende eenen fynen ^romwel, die met de Religie als velen
huychgelde, vooreen heyligh man , ende \'een herftelder des Gvdtsdienfi\'
prijft? Dat is wat anders.

Neen, neen van fulc ke faecken tegenwoordigh niet te reppen: maer
verhaelons eens hoe het toe ghekomen is,datfedert\'tjaeT vati
nooytgeen Oaderlingli in de Vroetfchap kofte komen, ende fpecialijck
wat de HeerH.^int gedaen heeft, wiens Vader felfs al inde Vroet-
fchap is geweeft, dat h y nooyt daer toe en heeft konnen geraecken.

Dat is een nootoire onwaerheyt, want na\'t jaer id^p. fijn der in de
VïoetichapverfcheydcD Ouderlingen gekomen,ak Lucas vmVfH)r\\i,

Vader in de Regeeringh is geweeft^, ergo xnoeter de Sdpn inkomen j "1°
Vader was een goetaerdign aenglienaem Burgherman , niaer de
H, ^inty dat is een ander man, die de paQie van riydigheyt teti oo^^^
uytfiet, ende die loo opiniatreerende is in fijn opinién, dat h^ fiöch i^êd^^^
gepen, noch réden ontfangen wil, daerenbove n had hy ßjn levert tnet deff \'^
kerckelijcken deckmantel nipt können decken, hy haddé al överkffg on^
der de cenfure geweeft ,,om dat hy heni ordinaris foo vol drincki, dat hy.^,
moet t\'huys geleytende gedragep vyerden ,endé .dät\'niqt éei^l bj^\'ojöghe^\'\'
Inck; maer als hy daer de occaüe maer toehe;?fr,töt ergernlrvan tel^^^
lijcke lieden, dat hem een voorganger vati de KerckC loó beeftel^ck drön-\'
kendrinckt, ende dan fó vol fijnde was hy een grooi\' Frmfin man , daer
als hy riucbteren was, en folliciteerde om in de Vróe\'tfc.bap te komen, hy \'
inh^t befweren van het EeuwigH Edi^ i ^e^n diflSculteyf maeckte ,ge.\'
lijck hyoock eenige jaren na malkandér geen fwarigheytgemaeckr hééft ^
om aen de Noothulpen (ofte Aelmoffeniers^ ten behoeven van den armen
te leveren fekere flechte Lakeneiï tot 2.7 guldens het ftuck, die men na-
derhandt bevonden heeft dat andere met een eerlycke winft tot 17 gal-
dens hebben können leverenen oock in dér daet geJevért. Eöde d^fen is\'
het hooft geweeft van de Teyken^ers\', jv^ec uyt ghy oordelen kont Wat de
anderen fyn , generalyck, menfchen dié niet fbo véél\'torfiaef odghmerck
gjghadt hebben de welftant der regeéringe, als wél om te vóidöèn dén haet -
die fy tegens de regeeringh ende de Regenten droegen, ende haer ambi-
tieus hart, dat haer felfs ofhareyriendetibp hét kuiïén wilde doen fitten,
mede bryckende uyt die magere ende leugenachtighe redenen die zy tot
pretext van hare teykeningh , fonder naem vatiden Autheür, hébben* itï
druck laten gaen, allè goede lief hebbers desyaderinnts en können fooda-
nige Borgers, die fulcks in eenßilie endegeraße Boi-gerje öndertiemeiï
fojc^éèri^rff, niet houden als voor mnt eins,opr oerin ge, ende verbaßer-
de fhrißenetiyäieals hebbende ghetracht aen te richten fc bemin gé in Ken
ende Politie, tot\'den waren Dis des Heeren niet behoordentoegelatente wor-\'
den. Synder eenige onder, flie eén goéde tneeninge hebben ghe.h>dt, én
de faecke niet verftaén en! hebben , of die door aenradinge daer tbe »Be-
bracht fyn, of die gely\'ck h^et van veélen in de nacht geteyckent is, ver-
vallen fyn geworden, gnde-niet" geweién hebben wat zy teyckenden , die
fullentTyner tijdt weite voorfchyn komen. 6 ? Dat fyn Excellentie den

Grave va» Hom» fich te degen van onparty dighe daer ontrent liet Infor-
paeren, op dat hy ßjn (^oninckjijcke Hoogheyt daer met goet fondament
in kofte adviferen, ick en geloof niet dat hy op dat oude difpuy t van de
geeftelycke goederen , mitsgaders^ het inkomen van de goederen der
■Duytfer Ordere, waer uyt fommige van de Kerck geeren een broek fou-
ten hebben, eensreflexie nemen fal, füllende können oordelen dat het
geval van confcientie daer nieuwers na fo groot in en is, als wel de raorti-
ficatie van dien een gantfche omkeeringe van den Staet van de Provintie
ibude veröorfaken, teaer om dat van die materie fo meenigh fraey Boeck
tefchreven is, fal ick het in dit difcours daer by laten blyven, fullendeio
^He ghelegentheydt van defe ende diergelycke materien feer geeren roet
fpreeckeö, Vaertwel.