-ocr page 1-

è**^*; 2*X* L *™ PA ft» ♦> ét * i. i * j w *• *»L ;•\' 1%<Mjé;^

4 *

ké #■•

<**

V* \'":

\\t **.»*

-ocr page 2- -ocr page 3- -ocr page 4-

		wnnrv 123
		2Cj

-ocr page 5-

I

EENE LASTIGE VROUW.

■• ■ ■ ■

-ocr page 6-

		.
		RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
		A06000018967491B
		1896 7491

-ocr page 7-

EENE

LASTIGE VROUW

ooon

GÏÏSTAVE DEOZ,

SCHRIJVER VAN

\'

LEIDEN, D. NOOTHOVEN VAN GOOR. 18 7 6.

-ocr page 8-

		Ulll\'K VAN D. NOOTHOVEN VAN UOOIl. Ï\'E LUWEN.

-ocr page 9-

		EERSTE HOOFDSTUK.
		Dat deze goede brave jongen gemakkelijker dan een ander werd verleid door de bekoorlijk- heden eener Parijsche schoone, dat begrijp ik. Dat Céline Duchemin van haren kant zich veel moeite gaf om hem te behagen en hem tot man te krijgen, toen zij vernam dat Co- rentin zeer bemiddeld was, dat is ook wel mogelijk. Maar dit te gelooven of al de booze praatjes voor waar aan te nemen die in de stad Ker- lawen omliepen en die er toe strekten dit hu- welijk te doen voorkomen als niet meer dan de behoorlijke herstelling van een of andere tekortkoming, daar ligt een afgrond tusschen, dien ik niet zou willen overschrijden, tenzij ik i
		.

-ocr page 10-

		2                         EENE LASTIGE VROUW. daartoe gedwongen werd door onwederlegbare bewijzen. Men zal mij zeggen: niettegenstaande zijn koud en ingetogen voorkomen was Corentin Kerroch zeer sentimenteel; zijn vader had hem het hoofd op hol gebracht door hem toe te staan, ja zelfs aan te moedigen, de hartstoch- telijkste dichters te lezen; die jonkman had om zoo te zeggen geene jeugd gehad, hij had alle genoegens der jeugd moeten ontberen, hij wist niets van \'t leven.... In één woord, hij was juist in den gewenschten toestand om op een goeden dag een groote dwaasheid te begaan. Was dit, oprecht gesproken, wel eene reden ■ dat hij die dwaasheid waarlijk zou begaan hebben ? Welk tijdperk der jongelingsjaren van dezen jonkman ik mij ook te binnen breng, ik herinner mij dat hij altijd de slaaf zijner plich- ten was, en van reine zeden. In zijne kindsch- heid, die hij te Kerlawen doorbracht, werd hij alle kinderen ten voorbeeld gesteld. Later toen

-ocr page 11-

		3
		EENE LASTIGE VROUW.
		hij de artsnijmengkundige school te Lorient bezocht, leidde hij een buitengewoon, een voor- beeldig gedrag. En nog later, toen zijn arme vader plotseling eene beroerte kreeg en stierf terwijl hij bezig was pillen te rollen, en toen Corentin naar Kerlawen snelde, met hoeveel geestkracht en ernst plaatste hij zich toen niet aan \'t hoofd der zaken en nam de apotheek waar! Welk een orde, hoe geregeld leefde hij niet! .... Zou een loszinnige jonkman zich zóó gedragen? Er werd, dat is waar, beweerd dat hij in deze zaak eerder het slachtoffer dan de aan- valler was geweest. Die dat zeggen stellen hem, onverdiend, als een dwaas voor, en dat strijdt tegen zijn algemeen bekend verstand. Tezelfder tijd wordt daardoor Céline Duche- min van een schandelijke daad beschuldigd. Men kan zeer goed te Batignolles (onaanzien- lijke buurt van Parijs) geboren en schoon zijn, zonder daarom nog het karakter eener Me-

-ocr page 12-

		4                         EENE LASTIGE VROUW. vrouw Potiphar te hebben .... Maar, we zul- len van die inleiding afstappen. Het feit is dat, dank zij zijne gunstige finantiëele positie en zijn goed gedrag, de jonge ai otheker sinds lang ten doel strekte aan een aantal huwlijksaanslagen (als ik het zoo noemen mag) en dat hij, met één slag den bodem insloeg van een aantal — harten — zullen we niet zeggen, maar — huwelijks- plannen, toen hij van Nantes terugkeerde en onverwacht aankondigde dat hij de vrouw, het ideaal zijner droomen had gevonden. In plaats van in die ontmoeting met zijn ideaal den vinger Gods te zien, werd Kerroch door de teleurgestelde moeders en dochters beschuldigd van geveinsdheid en zondige dwaasheid. Had hij ten minste eenige bijzonderheden meegedeeld, eenige verklaring gegeven omtrent zijn avontuur, had hij het goedgemaakt door wat openhartiger te zijn; maar neen, zijn stil-

-ocr page 13-

		EENE LASTIGE VROUW.                         £ zwijgen, zijne bedaardheid gaven aanleiding tot allerlei gissingen en vermoedens. Geheel Kerlawen was vervuld met eene he- vige, onbeschrijfelijke verontwaardiging, vooral bij het schoone geslacht, en hiervan vooral bij de niet meer schoone leden, of bij haar die \'t nooit geweest waren 7was de verontwaardiging groot I Vandaar die kwaadsprekerijen, die laster- lijke geruchten waarvan wij zoo even gewaag- den. \'t Is evenwel merkwaardig dat die groote toorn eensklaps, als door tooverij bedaarde, toen de goê-gemeente van Kerlawen het jonge vrouwtje éénmaal had gezien, en dat in die gekrenkte harten de verontwaardiging vervan- gen werd door een gevoel, dat men met recht ^geestdrift" zou mogen noemen. »Wel, wel, zie me nu eens zoo\'n snaak aan; zoo\'n looze kerel, die zijn schat verbor- gen hield 1" (Wij kunnen niet nalaten te bemerken dat

-ocr page 14-

		6                         EENE LASTIGE VROUW. deze soort ontboezemingen niet van den kant der Kerlawcnsche schoonen kwamen maar van dien harer vaders, broeders, enz.) Plet dient dan ook erkend te worden dat Céline allerverleidelijkst lieftallig was. Zij was, wél is waar, klein, maar de natuur had haar in den teedersten, sierlijksten vorm gegoten. Frisch en blozend als eene roos, mollig als een hoentje, den boezem welontwikkeld, schit- terende oogen, den glimlach steeds op de lip- pen, en een middeltje dat men met de han- den omspannen kon — zij zag er uit om te stelen. Daarbij was ze altijd vroolijk als een lijster, voorkomend, altijd in beweging, vlug, zonder een zweem van bedeesdheid, en be- gaafd met een onbeschrijflijke vrijmoedigheid, een allerliefst guitje! Iedereen stond er verwonderd van; iedereen had een duivel verwacht, en daar was de on- weerstaanbaarste engel uit den hemel komen vallen; niets brengt de menschen zoozeer in

-ocr page 15-

		EENE LASTIGE VROUW.                         7
		de war als zoodanige verrassingen. Men had gerekend eene schuldige te zien, en zie, er ver- scheen een rechter, een rooskleurige rechter, wel is waar, welwillend en vrooüjk, maar toch, een rechter; dat gevoelde men algemeen, \'t Was duidelijk zichtbaar dat dit lieve kind volstrekt niet genegen was de rol van slachtoffer te spelen en zich op haar kleine laarsjes te laten trappen. Men kon, onder dit beminnelijk voor- komen, een stalen veerkracht bemerken, en in dien scherpen blik lag een onnoemelijke uit- drukking die den moedigsten de oogen deed neerslaan. Hare intrede te Kerlawen was dus, zooals ik reeds de eer had u te melden, een ware triomf. Men zou gezegd hebben dat een geur van parijsche »élégance" Kerlawen over- stroomde, en dat met Céline Duchemin, warmte, licht en beschaving haar intocht deden om de stad te herscheppen. Alles in haar, al wat haar aanging werd

-ocr page 16-

		8
		EENE LASTIGE VROUW.
		bekoorlijk, wonderbaar. Hare buitengewone, luchtige toiletjes, haar vreemde ochtendklee- ding werden vcor de hoogste uitdrukking van sierlijkheid en deftigheid gehouden. Men bootste de zonderlinge en driftige gebaren na waar- mee zij haro verhalen en gesprekken opluis- terde. De slepende en geheel Parijsche uit- spraak die zij van Batignolles meebracht en een aanzienlijke voorraad vreemde woorden en uitdrukkingen wier bestaan den bewoners van Kerlawen tot nu toe door woordenboeken noch couranten bekend waren geworden, von- den evenzeer navolging en bijval. Met dien onweerstaanbaren ijver en al het vuur dat haar eigen was, had Celine terwijl alles overhoop gehaald in de echtelijke wo- ning; zij liet de groote kamer op de eerste verdieping behangen met wit met goud ge- bloemd papier, en die oude apotheek, die se- dert meer dan eene eeuw in \'t bezit der fami- lie Kerroch was, en die van vader tot zoon, met

-ocr page 17-

		9
		EENE LASTIGE VROUW.
		vrome zorg, onveranderd werd bewaard, liet Céline eene geheele gedaanteverwisseling onder- gaan ; zij liet het uithangbord vergulden en de geheele voorzijde helder rood schilderen .... In plaats van die heiligschennis te wraken, was iedereen verrukt over haar goeden smaak. Kerlawen zou dus een winkel bezitten even schit- terend als de Parijsche winkels. Binnen acht- dagen had zij de geheele stad voor zich gewon- nen. De goede oude pastoor noemde haar, »mijn lief klein mooi vrouwtje," en de dames van het »Opstandingsgenootschap," zoowel als de zusters van Sle Claudia, wier kloosters in de nabijheid waren, hielden staande dat zij even goed als mooi was. Wat Corentin Kerroch aangaat, naast dit schitterende luchtverschijnsel bekleedde hij een zeer onbeduidende en nederige plaats. Was het overmaat van geluk, of was het de on- gewoonte, de verbazing over zijn nieuwen toe- stand? Niemand zou dat kunnen zeggen, maar

-ocr page 18-

		10                    EENE LASTIGE VROUW.
		hij was als bedwelmd en verschrikt te gelijk. Vreesachtig, zenuwachtig, ontvlood hij de menschen; hij antwoordde nauwelijks als men hem aansprak, en dan nog met die geheim- zinnige, ingehouden stem die samenzweerders eigen is. Wanneer Cejine zich onbeschroomd bewoog onder de bezoekers en klanten die den win- kel vulden, verscheen haar man nu en dan met een spatel in de hand, en geleek dan niet weinig naar die schouwburg-bedienden die toe- vallig op den achtergrond van \'t tooneel ver- schijnen, en zich haastig verbergen achter de dekoraties, wanneer zij de schitterend verlichte zaal gewaar worden. »Mijnheer Kerroch," riep Celine onder het schaterend gelach der omstanders; smooi zoo, hij is alweer verdwenen. Mijn God, wat een zonderlingen man heb ik toch! Mijnheer Ker- roch, vergeet vooral de twee borstmedicijnen niet!"

-ocr page 19-

		EENE LASTIGE VROUW.                       41 » Jawel, jawel, vrouwtjelief!" riep eene stem in de verte. »Ja, vrouwtjelief, ja, vrouwtjelief!" .... en dan de pleister voor \'t klooster. Gij weet dat er veertien leege stopflessohen liggen op mijn bed; ik hoop niet, dat gij voornemens zijt die daar te laten blijven. En, in \'s Hemels naam neem uwe kurken toch uit den weg; ik bid u, ruim ze op. Ik vind kurken tot in de soep- terrine, mevrouw. Is dat om uit te houden?" »De kurken? jawel, jawel, vrouwtjelief!" roept de benauwde stem van Corentin weer, terwijl hij door de kamer vliegt. »God zegen dien goeden man! Mijnheer Corentin heeft waarlijk onschatbare hoedanig- heden, mevrouw; hij drinkt niet, hij speelt niet, hij leeft geregeld, is zachtmoedig en zoo voorts, maar voor \'t overige, hemeltje lief, hij maakt mijn bloed aan \'t koken. Hij is com- pleet een stuk jujube. En toch is hij altijd in de weer, altijd bezig. Als ik denk dat

-ocr page 20-

		12                    EENE LASTIGE VROUW. hij staat te stampen, slaapt hij; o, als hij bij den vijzel staat, vergeet hij alles. Gij hebt hem daar zien vooibijstuiven als een pijl uit den boog met een pot waszalf onder zijn arm; nu denkt ge misschien dat hij haast heeft, dat ze hem wachten in \'t laboratorium! Welnu, dat is volstrekt het geval niet; gij kent hem niet; hij doet een wandeling met zijn pot zalf, anders niet. Over een uur zult ge hem nog met dien pot onder zijn arm zien loopen, en nog even zenuwachtig en in- gespannen. Mevrouw, zoo gaat het nu met alles."

-ocr page 21-

		TWEEDE HOOFDSTUK.
		Zooals licht te begrijpen is gaven deze ver- trouwelijke mededeelingen, in \'t openbaar ge- maakt en telkens herhaald, onder alle mo- gelijke vormen, aanleiding tot allerlei praat- jes. Iedereen had Corentin Kerroch altijd aan- gezien voor een man, die niettegenstaande zijne bedaardheid en zachtmoedigheid, toch een groote mate van wilskracht bezat, en daarom was zijn toestand zooveel merwaardi- ger. In dit alles lag iets dat volkomen onver- klaarbaar was. Nooit, neen nooit had iemand te JCerlawen zich kunnen voorstellen, dat een apotheker zoodanig zou ter neer gedrukt wor- den door de liefde. Vooral mijnheer Plumei, die een zeer deftig man en Corentin bijzonder

-ocr page 22-

		44                    EENE LASTIGE VROUW. toegedaan was, viel die verandering in zijn jongen vriend op en hij kreeg de tranen in de oogen als hij van de zaak sprak. »Dat is een toestand van verbijstering die alles overtreft wat men zich kan voorstellen;" fluisterde hij dezen of genen in vertrouwen toe. \'t Is waar dat de heer Plumei oordeelde met die vrijheid van geest, en die onbevooroor- deelde begrippen, die het weduwnaarschap verleent. Overigens was hij, beter dan ieder ander in staat om het huiselijke leven van de jonggehuwden te kennen. Immers zijn huis lag juist tegenover dat van den jongen apotheker, aan den anderen kant van de smalle rivier. Beide huizen hadden een terrasvormig tuintje, door een laag muurtje van de rivier gescheiden; dat muurtje werd door de rivier bespoeld en deze was op dit punt zoo smal, dat, ware hun arm iets langer ge- weest, zoo hadden de buren elkaar de hand kun- nen reiken, zonder hun eigen grond te verlaten.

-ocr page 23-

		EENE LASTIGE VROUW.                    15 Deze nabuurschap en de liefhebberij die zij beiden hadden voor \'t hengelen, hadden eer- tijds een zekere vertrouwelijkheid in \'t leven geroepen bij den ouden heer Plumei en den jongen Corentin. Op \'t zelfde uur zaten ze te- genover elkaar, den hengel in de hand, de oogen op den dobber gevestigd, en zij brach- ten zoo menig uur door in vertrouwelijke ge- sprekken. Toenmaals was Kerroch ongehuwd, en liet zich in zijn vermaak niet storen door de winkelschel of de komst van een klant, daarvoor lei hij de hengelroede niet neer. Heerlijke herinneringen! Tegen vier of vijf ure in den namiddag kwam juffrouw Rosalie Plumei, zedig gekleed in haar bruinen huisjapon, haren vader opzoeken aan den waterkant. «Goedendag, juffrouw Rosalie!" ^Goedendag, mijnheer Corentin." En dan dekte zij de kleine tafel voor het middagmaal; dan riep Corentin zijn oude

-ocr page 24-

		16                    EENE LASTIGE VROUW. dienstbode, Marianne, die van haren kant ook de tafel dekte voor haar jongen meester, en zco werd er gesamentlijk gemiddagmaald in de open lucht, bij \'t zacht gemurmel der voor- bijstroomende rivier, en \'t verwijderd gedruisch der waschvrouwen, die hun goed stonden te stampen aan den oever, en er druk bij bab- belden, zooals van zelf spreekt. Dikwijls ook gingen de buren bij elkaar het middageten gebruiken. Dan was het veelal: »Gij eet heden hutspot, als ik me niet ver- gis, juffrouw Rosalie ?" of ^buurvrouw ?" »Jawel, buurman; zoo ge er trek in hebt, breng uw bord dan maar over." Dat was voldoende: zonder omstandigheden of plichtplegingen nam de eene of de andere der buren die gulle uitnoodiging aan, maakte het bootje los, en bracht zijn eigen middag- kost mee; de zaak werd in een ommezien ge- schikt, en de twee kleine huisgezinnen gebruik- ten te samen het wederzijdsche middageten.

-ocr page 25-

		EENE LASTIGE VROUW.                       17 Ik behoef wel niet te zeggen dat deze ver- trouwelijke omgang tusschen Kerroch en de familie Plumei eensklaps en geheel en al af- gebroken werd door het huwelijk van eerstge- noemden. Mijnheer Plumei en zijne dochter gevoelden zich daarover diep gekrenkt; als wel- opgevoede lieden toonden zij echter een groote onverschilligheid, en dreven de bescheidenheid zoover dat zij het vermeden in hun tuin te wandelen, op de uren waarin het mogelijk kon zijn dat de jonggehuwden in den hunnen wa- ren. Maar hoe bescheiden mijnheer Plumei en zijn dochter ook wezen mochten, zij konden de ligging der twee huizen niet veranderen; \'t was hunne schuld niet zoo ze van hunne vensters uit, in de woning van den jongen apotheker konden zien. Zij zagen en hoorden, ondanks zich zelven. Mijnheer Plumei werd be- kend met de geheimste bijzonderheden van het huwelijksleven zijner overburen, en het schijnt dat die bijzonderheden somtijds van een zeer 2

-ocr page 26-

		18
		EENE LASTIGE VROUW.
		betreurenswaardigen aard waren. Het schijnt dat het Kerrochs taak was zijne vrouw de laarsjes uit en aan te trekken; somtijds moest hij eigenhandig de kamer aanvegen; op een goeden dag zelfs, toen de goede jongen thuis kwam, en Celine bemerkte dat hij gerookt had, gaf zijn vrouwtje hem een paar zoo geduchte oorvegen, dat Plumei ze tot in zijn huis hoorde weerklinken. En niettegenstaande dit alles had Corentin zijne vrouw niet alleen niet doodge- slagen, noch haar flink afgerost met de kar- wats! (ik haal mijnheer Plumels eigen en te- recht verontwaardigde woorden aan) — maar men kon op het gordijn duidelijk de schaduw bemerken van een man, die op zijne knieën vergeving smeekte van zijne vrouw! »Ach, die rampzalige man ! het is verschrik- kelijk!" werd er van alle kanten geroepen toen dit bekend werd; »hij zal het besterven; men zegt dat zij hem niet toestaat over tafel wijn te drinken, en hem verbiedt uit te gaan. \'t Is

-ocr page 27-

		EENE LASTIGE VROUW.                      19 een/eit dat men hem nergens ziet, hij. die voor zijn huwelijk altijd in \'t plantsoen of voor \'t koffiehuis heen en weer drentelde.... »Wel, wel, Corentin, beste jongen, moogt ge nu niet meer gaan wandelen? Ach, die arme kerel! waarlijk, \'t is om hem te beklagen!" ïAch hemel, die domoor! ik heb meelijden met hem. »Hebt gij wel opgelet, hoe hij is veranderd? Hij ziet geel, treurig, gebogen, o, \'t is zeker dat hij er verschrikkelijk door lijdt!" En toch bedroog de goede stad Kerlawen zich hierin te eencnrhale. Kerroch gevoelde schaamte noch leed; zijn slavernij was hem dierbaar. Hij betreurde het hengelen aan den waterkant, noch de gemeenschappelijke maal- tijden in den tuin, en overigens geen der ge- noegens van het leven als vrijgezel. Wat meer is, hij had er nog niet eens over gedacht zich zelven af te vragen welke meening zijne me- deburgers wel mochten hebben omtrent hem.

-ocr page 28-

		20
		EENE LASTIGE VROUW.
		Hij gaf gereedelijk toe dat zijn allerliefst vrouwtje hem alle gezag ontroofde en hem voor \'t publiek bespottelijk maakte, dat zij hem tot in de geringste bijzonderheden van \'t huiselijk leven aan een ijzeren tucht on- derwierp, hem in den neus neep dat hem de tranen uit de oogen kwamen en hem eiken avond een handvol haren uitrukte onder voor- wendsel zijn voorhoofd hooger te maken. Cé- line zag van hare zijde volstrekt geen kwaad in dit alles. Zij had altijd gaarne met dieren gespeeld; in hare kindschheid, vertelde zij met een allerbekoorlijkst scbalksch lachje, kon zij zich uren lang vermaken met. vliegen te spietsen aan een stopnaald, nadat zij hen de vleugels en de pooten had uitgerukt. En dat geschiedde zonder boosaardige bedoeling, en- kel uit guiterij. Corentin gevoelde een vreemde onverklaar- bare gelukzaligheid er in, deze kleine wreed- heden te ondergaan, en zich te laten over-

-ocr page 29-

		21
		EENE LASTIGE VROUW.
		meesteren en vertrappen door de goddelijke voetjes van dit aangebeden wezen. Zoo zij hem in ééns tot den bedelstaf gebracht en daarna duchtig afgeranseld had, hij zou er, zoo waar, nog verrukt over geweest zijn. Voor sommige hartstochtelijke, teeder be- minnende zielen, bestaat er eene overheer- lijke smart, en onze vriend bezat nu juist een van die zielen. Neen, waarlijk, hij gevoelde berouw noch schaamte. Hij was dood eenvoudig verliefd — neen, dat is het ware woord niet — hij was vervuld van eene onbegrensde, onzinnige, on- beschrijfelijke liefde. Wij moeten evenwel rechtvaardig zijn; hij had één verdriet; en dat was dat hij in zijne vrouw geen weerklank vond voor den dich- terlijken hartstocht die te allen tijde zijn hart had doen gloeien, en die sinds zijn huwelijk een werkelijke vulkaan, die altijd kookte en vlamde, was geworden. Wij bekennen dus

-ocr page 30-

		22                    EENE LASTIGE VROUW. dat de zielen van die twee wezens, die door door een eeuwigen band aan elkaar gekluis- terd waren, niet dezelfde taal spraken, elkaar niet begrepen. Te vergeefs had hij beproefd hare oogen te openen voor de onmetelijke schitterende ruimten der idealenwereld; te vergeefs had hij haar Apollo\'s geurenden beker aangeboden; zij wilde niets weten van deze zinsbegochelingen, deze droombeelden. Eens zelfs toen zij te zamen in den mane- schijn zaten, en hij hare lieve handjes met tranen bevochtigde, terwijl hij eenige dichtre- gelen opzeide, had zij gezegd: »Hoor eens, al die malligheden beginnen mij de keel uit te hangen! ge weet wel, beste jongen, dat dit heel niet in mijn smaak valtl" Dit ruwe antwoord, dat wij niet zonder eenigen tegenzin terug geven, bracht Corentin voor een poosje geheel in verwarring. Hij ver- wijderde zich een weinig, en met de armen

-ocr page 31-

		EENE LASTIGE VROUW.                      23
		over de borst geslagen, de oogen hemelwaarts, ontboezemde hij zijne klachten: «Miise, contemple ta victime!" (Muze, aanschouw uw slachtoffer!) mompelde hij, de hand tusschen zijn vest ste- kende : »Mon Sine oppressée Bondit, s\'élance ut bat mon sein; La foudre en mes veines circule. Et la lave de mon génie üéborde en torrents d\'harmonie. Et me consume en m\'écliappant." Mijne bedrukte ziel, Springt, welt op en klopt in mijn boezem; Het bliksemvuur stroomt door mijn\' aderen, En de lava van mijn geest Vloeit over in harmonische stroomen. En verteert mij terwijl zij zich uitstort!" *) Zulke herinneringen en ontboezemingen ga- ven zijn hart lucht. Dan ging hij weer in
		*) Letterlijke vertaling ten gerieve van hen die het Fransch niet verstaan. Vertaler verzoekt excuus voor de »onharmoni- sche" vertaling van verzen die in \'t oorspronkelijk reeds niet al te harmonisch luiden; (den dichter ook zij vergeving ge- vraagd) en welker zin, zoo ze er al eer. hebben, niet licht is ■weer te geven.

-ocr page 32-

		24                    EENE LASTIGE VROUW.
		huis in bedaarder stemming en dacht: »Zij wil mij slechts op de proef stellen door te be- weren dat die goddelijke taal haar gevoel niet treft. Hoe zou de voorzienigheid, die haar zoo- veel schoonheid schonk, die haar begiftigde met zoo\'n helder verstand, haar de vleugelen der ziel hebben kunnen weigeren, en haar hart doemen nooit die goddelijke vonk te gevoelen?" En Corentin glimlachte dan ongeloovig, zoo ongerijmd scheen het hem toe dat de Voor- zienigheid zich aan zulk eene vergissing zou schuldig gemaakt hebben. Evenwel is het een bepaald feit dat er wat het ideale gevoel betrof, vrij wat ontbrak aan Céline\'s geest. Zij was eene dochter der aarde, een prachtig bewerkte gouden lier, — zonder snaren! Had onze vriend zich voor een oogenblik kunnen ontdoen van den vulkaan in zijn bin- nenste, had hij zonder hartstocht en onpartij- dig kunnen oordeelen over haar, dan zou het

-ocr page 33-

		EENE LASTIGE VROUW.                     25
		voorkomen alleen van zijn allerliefst vrouwtje hem haar zedelijken aard geopenbaard hebben. Er is een trillende, zinnelijke manier van la- chen, die niet misleidt, aanhoudende, ijverige lusten, een smaak voor stevigen kost en zware wijnen, die bij de vrouwen, ontegenzeggelijk, en zeer welsprekend getuigen voor haar karakter. Maar Kerroch, die smoorlijk verliefd en altijd zenuwachtig was, wiens hoofd gloeide evenals zijn hart, kon onmogelijk met bedaardheid over haar oordeelen. In zijn dwazen hartstocht, mengde hij alles door één, het lichaam en de ziel, en bedwelmd, als in een roe& levende door de bewijzen van teederheid die Céline zich gaarne liet welgevalL\'n, meende hij zijn dich- terlijken gloed te voldoen door de bergen van proza te vei slinden, die binnen zijn bereik wer- den gelaten. Wat hiervan ook zij, en niettegenstaande de weldadige dronkenschap, die hem hardnek- kig verblindde, het was te verwachten dat hij

-ocr page 34-

		26                    EENE LASTIGE VROUW. na verloop van eenigen tijd zijn dwaling zou bemerken. Doch tot zijn geluk, kreeg hij wel- dra zooveel te doen, en waren de lichamelijke vermoeienissen van zijn beroep zoo afmattend, dat hij tijd noch gelegenheid had om over zijn toestand na te denken. Gedurende de eerste weken van haar huwe- lijk had Céline, die niets wist van de zaken en de omgeving waarin zij gekomen was, de apotheek haar gewonen gang laten gaan. Doch spoedig had zij zich op de hoogte van alles gesteld, zich overal rekenschap van gegeven, als een kundig generaal het terrein bestudeerd, de hinderpalen gemeten, en hare zoowel prak- tische als vurige verbeeldingskracht den teugel gevierd. Toen was het dat Kerroch er van moest afzien met zijn zalfpot door \'t huis te wan- delen, of in een legen vijzel te staan stampen; hij moest de vleugelen zijner dichterziel op- vouwen, zijn lier verbergen en zich geheel en al wijden aan den hardsten arbeid.

-ocr page 35-

		\'27
		EENE LASTIGE VROUW.
		Celine had, inderdaad, een vermetel plan ge- vormd ; zij wilde namelijk niets minder, dan de bescheiden apotheek van Kerlawen tot het middenpunt van een belangrijken handel ma- ken. Het goede departement Finisterre, dat ge- heel vreemd was gebleven aan vooruitgang en spekulatiegeest, dat kalm, slaperig en lichtge- loovig was, scheen met opzet in den voorva- derlijken staat gebleven te zijn om des te ge- makkelijker het tooneel van zoodanige onderne- ming te worden. Het was er hier niet om te doen, zooals men wel denken kon, in \'t groot drop, jujubes en arabische gom te verkoopen, maar om bij den handel in deze bescheiden waren, ook nog handel te drijven in alle voortbrengselen der moderne wetenschap, die met de gezondheids- leer van verre of nabij in verband staan: een dépót van minerale wateren, van gezondheids- of anti-rheumatisch flanel, gezondheids-quinine- en andere wijnen, uitgelezen eetwaren voor

-ocr page 36-

		28                       EENE LASTIGE VROUW.
		herstellende zieken, rechtstreeksche abonnemen- ten op Parijsche couranten, bureau van infor- matie, huur en verhuurkantoor voor dienstbo- den als anderszins, .... een echt parijsch kan- toor, een vertrouwde marktplaats, een venster dat geopend werd om de herscheppende zon- nestralen der beschaving in te laten. Behalve of liever benevens dit grootsche en schoone plan, koesterde Celine ook nog een ander denkbeeld; waarvan zij groote verwach- tingen had, en dat, inderdaad op zich zelve de bron van een onberekenbaar fortuin moest worden. Er moest namelijk een drank worden uit- gevonden; eene aliqueur de Bretagne," die maag- en borstversterkende hoedanigheden met een heerlijken smaak vereenigde, en die likeur moest getrokken worden uit de kruiden die groeien op de heidevelden van Bretagne, uit die wilde kruiden en planten die in woestij- nen tieren, en onder de aloude druïdensteenen,

-ocr page 37-

		EENE LASTIGE VROUW.                     29
		daar. waar eertijds het bloed van mensche- lijke slachtoffers vloeide. Deze gedachte was ontegenzeggelijk schat- ten waard. Dan, wat was er noodig, om zoo- danig denkbeeld tot een goeden uitslag te lei- den? Moed, ijver, vermetelheid, terzijdestel- ling van vooroordeelen en ^reclame", hoog- klinkende aanbevelingen op eene groote schaal. Celine gevoelde zich buitengewoon geschikt tot dit alles, zij gevoelde dat geen moeielijk- heid haar zou afschrikken. Zij stortte zich dus hals over hoofd in die onderneming; en, om door een soort offer de gunst der goden te winnen begon zij er mede de kloosters te overstelpen met confituren en vleierijen, zij overlaadde den goeden pastoor met kleine ge- schenken en voorkomendheden, bewoog zijn hart door haar vromen ijver en deelde met eigen hand geneesmiddelen uit aan behoeftige zieken. Het is licht te begrijpen met hoeveel ijver

-ocr page 38-

		30                    EENE LASTIGE VROUW. Corentin zich aan den arbeid moest begeven om de koortsachtige werkzaamheid van Celine tevreden te stellen. Behalve zijne gewone beroepsbezigheden moest hij kruiden gaan zoeken in veld en heide, en allerlei scheikundige proeven nemen en ontle- dingen maken, die lieve kleine duivelin als secretaris dienen, daar zij slechts zeer verwarde begrippen had omtrent stel- en taalkunde, hoe- wel zij door eene onophoudelijke schrijfwoede bezield was. En dan waren er plannen van prospectussen op te maken, geneeskundige wer- ken te bestudeeren, rekeningen te schrijven, berekeningen in \'t oneindige te maken, enz. Kerroch gevoelde zich, als iemand die door een orkaan wordt meegesleept, en nu met het hoofd, dan met de voeten in de lucht, voort- rolt. Hij was te zeer ingenomen door zijne liefde om iets dat daar vreemd aan was, on- verdeelde aandacht te schenken, daarenboven was hij een verklaarde vijand van al wat

-ocr page 39-

		EENE LASTIGE VROUW.                    31
		naar handelsspeculatie zweemde. Hij had er al spoedig van afgezien iets te begrijpen van de plannen zijner vrouw, en had haar gevolgd in den maalstroom, met de eene hanül op het hart, de andere voor de ougen. Van tijd tot tijd overviel hem eene rilling, en de gedachte dat hij door die onderneming plotseling kon geruineerd zijn, kwam hem voor den geest. En om de waarheid te zeggen, was dit hem niet kwalijk te nemen. Daarbij was Céline de vrouw niet om met kleine sommetjes om te springen of eindjes kaars te bezuinigen — dat zei zij zelve, ten minste: »Dat is alweer een noodzakelijke geldbeleg- ging," — zeide zij, en zij stak bankjes van duizend francs in hare onderneming even lucht- hartig alsof ze een armvol kachelhoutjes in een brandend fornuis wierp. »Een noodzakelijke geldbelegging!" Het duurde lang eer Corentin zich gewende aan die duivelsche woorden, maar zijne liefde was

-ocr page 40-

		32                    EENE LASTIGE VROUW.
		zoo groot, dat hij zich langzamerhand ook ge- wende aan zijne angsten; weldra verdwenen zijne duizelingen geheel en al, en als juffrouw Kerroch "zeide: »Wij mogen niet aarzelen, want dat zou de geheele zaak in gevaar brengen: dat is dus weer een geldbelegging van ___ enz., enz." Dan voegde Corentin er met innige overtui- ging bij: »Laat ons niets verzuimen, mijn liefste, laat ons vooral niets verzuimen." »Ik vraag u niet om raad, mompelde Cé- line dan; »gij hebt toch geen verstand van die zaken. Laat mij maar begaan en houd uw mond. Ieder zijn deel." Dan kroop Corentin weer in zijn schelp. Het merkwaardigste van de zaak was, dat de waagstukken zijner vrouw die hem in den be- ginne deden beven, hem nu met geestdrift bezielden. Zoo waar is het dat zijn hartstocht

-ocr page 41-

		EENE LASTIGE VROUW.                     33
		behoefte had aan lucht en ruimte om de vleu- gels uit te breiden. »Ik heb eene vrouw van genie getrouwd, zei hij tot zich zelven. »Zij bezit alles, verme- telheid, moed, scherpzinnigheid en bewonde- renswaardig doorzicht in zaken " En in den geest boog hij zich voor haar neder. Evenwel had jufvrouw Kerroch zich toch niet goed rekenschap gegeven van de moeie- lijkheden die aan de onderneming verbonden waren; zij had niet gerekend op den natuur- lijken afkeer die in \'t karakter der Bretagners ligt, voor al wat nieuw en ongewoon is. In spijt van de handigste en verwaandste arecla- »mes," prospectussen en aankondigingen door het geheele departement Finisterre, lieten de schitterende uitkomsten waarop zij gerekend had zich vrij lang wachten. Na verloop van twee jaren, in onvermoeide werkzaamheid en rusteloozen ijver doorgebracht, leverde het dé- 3

-ocr page 42-

		34                    EENE LASTIGE VROUW.
		pot van minerale wateren slechts kleine voor- deden op. "Wat den Europeeschen bazar aan- gaat, die had te eenenmale schipbreuk gele- den. Van deze reusachtige onderneming bleef niets over dan de Elixir van Bretagne, . of wel de »liqueur des landes" die de beste uit- komsten beloofde. Langsaam werd die likeur bekend, maar die bekendheid werd steeds groo- ter en breidde zich naar alle zijden uit. Van alle kanten werd er om monsters van dien drank gevraagd en maand op maand werden de verzendingen aanzienlijker en talrijker. Van dit tijdstip af was de buitengewone aftrek die dit uitnemend brouwel moest verkrijgen, wel te voorzien, en thans zijn deszelfs geneeskrach- tige hoedanigheden en heerlijke smaak overal bekend. \'t Was in het begin van het derde jaar dat meervermelde »liqueur des landes," plotseling een algemeenen roem verkreeg en bij groote hoeveelheden werd verkocht. Zulke onverwachte

-ocr page 43-

		EENE LASTIGE VROUW.                     35
		verschijnselen doen zich meer voor in han- del en nijverheid. Ongelukkiglijk besliste de Voorzienigheid dat de arme Celine de vruchten harer moeite niet zelve zou in oogsten. Bij den eersten ademtocht der fortuin die zoo onverwacht hare zeilen deed opzwellen, danste zij van blijdschap. Hoewel zij haar eer- steling wachtende was, en niettegenstaande de strenge winterkou, besloot zij naar Nantes te gaan, waar overigens hare tegenwoordigheid vereischt werd. Terugkeerende van deze reis deed zij een val uit het rijtuig en bezeerde zich daarbij vrij ernstig. Dit ongeval zou evenwel geene ernstige gevolgen gehad hebben zoo zij zich behoorlijk ontzien en rust gegund had. Maar \'t was eene onmogelijkheid voor dit woelige vrouwtje geduld te oefenen. Zij verwaarloosde te eenenmale de voorschriften van den dok- ter; al spoedig werd de ziekte van een ver-

-ocr page 44-

		/
		36                    EENE LASTIGE VROUW. ontrustenden aard, en binnen weinige dagen werd de ongelukkige jonge vrouw wegge- rukt. Zij stierf terwijl zij bezig was een rekening op te tellen; als een soldaat op de bres, met de wapens in de hand. \'t Is onmogelijk de droefheid van den armen Kerroch te beschrijven: zij overtrof ai wat men zich kan voorstellen. De heftigste aanval- len van ijlende koorts kunnen nauwelijks een denkbeeld geven van de hartverscheurende to- neelen, die in \'t sterfhuis voorvielen. Hij wilde zijn hoofd verpletteren tegen de muren, zich vergiftigen, zich doodsteken .... \'t Was ver- schrikkelijk! Het is zeker dat, zoo men hem niet onophoudelijk had bewaakt, hij zijne vrouw geen vierentwintig uren zou overleefd heb- ben ; want toen zijne vrienden hem een oogen- blik alleen lieten, maakte hy zijn das vast aan den ijzeren haak van \'t venster en hing\' zich zoo knaphandig op dat hij reeds blauw

-ocr page 45-

		EENE LASTIGE VROUW.                    37
		in \'t gezicht was toen men hem kwam red- den. Maar we zullen die vreeselijke herinneringen laten rusten. Het zij ons genoeg te weten dat hij den moed had den lijkdienst en de begrafenis bij te wonen, en dat niemand te Kerlawen ooit den aanval van onbeschrijflijke wanhoop zal vergeten die de ongelukkige echtgenoot had, op \'t oogenblik dat de koster hem den wij- waterkwast aanbood. De arme jonge weduwnaar werd algemeen beklaagd, hoewel iedereen van gevoelen was dat het verlies dat hij geleden had, volstrekt niet geèvenredigd was aan zijne droefheid; en zekere lieden zelfs zoo onbescheiden waren er van te spreken als van eene verlossing, eene bevrijding, enz. Oude vriendschap, die door zijn huwelijk wat vervreemd was, ontwaakte weer om hem heen, zoodat op den avond nadat de begrafenis had plaats gehad, een aantal men- schen aan \'t huis van den ongelukkigen apo-

-ocr page 46-

		38                    EENE LASTIGE VROUW. theker kwamen om hem hun rouwbeklag te doen en te troosten. Zij waren niet weinig verwonderd het huis nauwkeurig gesloten te vinden en achter het winkelvenster een papier te zien staan waarop met bevende hand het volgende bericht was geschreven : ^Wegens afwezigheid is de winkel geslo- ten." Nu moet men weten, Kerroch was niet ver- schenen op \'t kantoor der diligence of \'t post- kantoor; hij had paard noch rijtuig gehuurd, ten minste niemand wist er iets van. Hij was dus te voet vertrokken; maar welk doel had die geheimzinnige reis? Waarschijnlijk zou hij verscheidene dagen afwezig zijn, want men vernam dat hij, eer hij vertrok de twee win- kelbedienden, de oude Marianne, zijne keuken- meid en zelfs haar hondje, Loulou, letterlijk de deur had uit gejaagd, en die arme drom- mels slechts tien minuten had toegestaan om

-ocr page 47-

		EENE LASTIGE VROUW.                    39
		hun boel bijeen te pakken, terwijl hij hard- nekkig weigerde te zeggen op welken dag zij hun dienst weer zouden kunnen hervatten. Dit was een zonderlinge gril die alleen door zijne wanhoop te verklaren was. Hoe verontrustend dit vreemde gedrag ook mocht zijn, en hoewel bij velen de gedachte opkwam dat Corentin een zelfmoord wilde be- gaan, de goede burgers van Kerlawen wer- den weldra gerustgesteld door een brief dien mijnheer Plumei ontving. Die brief kwam van Corentin en was uitmuntend gesteld; de jonge weduwnaar deelde zijn ouden buurman mee, dat hij den moed niet had gehad bezoeken af te wachten, die zijne wanhoop nieuw voed- sel zouden geven, dat hij hoopte zijn gefolterd hart eenigszins tot bedaren te brengen door zware lichamelijke vermoeienis en daarom eene voetreis ging doen naar Quimper, waar be- langrijke zaken zijne tegenwoordigheid eisch- ten.

-ocr page 48-

		40                    EENE LASTIGE VROUW. Dit schrijven schonk iedereen verlichting: dat was geen brief van een ongelukkige wien de wanhoop beheerscht, maar wel dien van een man die zijne smart wil overwinnen, of ten minste moedig tegen haar wil strijden.

-ocr page 49-

		DERDE HOOFDSTUK.
		Het was in den nacht na den treurigen dag, waarop Celine naar hare laatste woning was gebracht. Een lange man verliet haastig, en toch behoedzaam om zich heen ziende, het sterfhuis. Hij was in een wijden mantel ge- huld, een breedgerande hoed verborg zijn ge- laat bijna geheel. De man kwam iiit het deur- tje van den tuin, snelde naar het eenzame waschhuis aan den oever der rivier, maakte het bootje los dat daar lag, greep een langen stok en werkte zich daarmee stroom-op met een buitengewone drift en vlugheid. Aan de bijzondere voorzichtigheid die hij in acht nam, en de angstige blikken waarmee hij rechts en links omzag, kon men duidelijk bemerken,

-ocr page 50-

		42                    EENE LASTIGE VROUW. dat die man een geheimzinnig voornemen ten uitvoer bracht. Ik geloof dat het onnoodig is hierbij te voe- gen dat er een kille noordewind woei, en dat de hemel door duistere wolken was bedekt, die hier en daar verlicht werden door een fietsen weerschijn, zoodat dit geheele tooneel iets bijzonder spookachtigs had. Toen hij zoowat op de hoogte der oude kerk van Kerlawen was gekomen, dreef onze man het bootje naar den oever, bond het met een - touw vast aan een boomstam, wischte zich het zweet van \'t voorhoofd, en klom den oever op langs den smallen trap, die, zooals men weet, nabij het oude wed is gelegen, en liep het steegje in dat van den stadswal naar het kerkhof leidt. Geen geluid, geen ziel liet zich hooren in deze verlaten, eenzame wijk. Hij versnelde zijn gang, of liever, hij zette het op een loopen en stond eindelijk stil voor dat kleine bouwvallige huisje dat sedert ruim veer-

-ocr page 51-

		EENE LASTIGE VROUW.                     43
		tig jaren bewoond werd door den doodgraver der parochie. Vader Nalec wilde juist in bed stappen toen de geheimzinnige man, die niemand anders was dan onze Corentin (ik vrees waarlijk dat men dit reeds geraden heeft) eensklaps bin- nen trad. 3>Nalec," zei Corentin zeer bedaard, »ik kom mijne vrouw terughalen; laat ons haast ma- ken, neem uw spade en houweel, en laat ons naar haar toegaan, zij wacht mij, ik kom al te laat!" Het gelaat van den ongelukkigen apotheker was geheel veranderd; hij was bleek, zijne oogen gloeiden, zijn haar hing hem verward in \'t gezicht; hij zag er verschrikkelijk uit! We moeten hierbij nog aanteekenen dat hij onder zijn wijden mantel zijn bruidegomskleeding droeg: een zwarten rok, witte handschoenen en wit satijnen das. De oude Nalec deinsde verschrikt achteruit

-ocr page 52-

		44                    EENE LASTIGE VROUW. kuste vroom zijn duim en maakte daarmee het teeken des kruises. »Uw vrouw opdelven uit haar graf! Heere God, mijnheer Kerroch, zoo iets is nog nooit gebeurd. De arme vrouw wil veel liever dat gij haar rustig laat liggen." »Gij liegt, Nalec, gij liegt;" hernam de we- duwnaar met nadruk. »Mijne vrouw wil naar haar huis terug; zij heeft het koud, zij klaagt, zij lijdt; zij heeft mij gezegd dat ik haar moest komen halen, zij eischt dit, zij beveelt het mij zelfs. Hoort gij hare stem dan niet?" ïHeeft zij u dat gezegd! zijt gij daar zeker van?" Yroeg de oude man terwijl hij zich de lange haren uit het gezicht streek. »Zekerlijk: en zoo gij den wil mijner over- leden vrouw en den mijnen niet gehoorzaamt, beef dan voor hare wraak en de mijne." Uorentin, die zachtzinnigste en vreedzaam- ste aller mannen, was waarlijk ontzagwek- kend terwijl hij deze woorden sprak. De by-

-ocr page 53-

		EENE LASTIGE VROUW.                     45 ronische geestvervoering die hem beheerschte zette hem iets heldhaftigs bij; en waarlijk op dit oogenblik zou hij zich onversaagd geme- ten hebben met den geest der duisternis zelf en hij zou voor geen moord terugdeinzen om zijn plan te verwezenlijken. Nalec zag dit zeer wel, en begon reeds te sidderen. »Neem nu maar gauw uw houweel en ge- hoorzaam," sprak Kerroch; ^gehoorzaam en ik zal u rijk maken. Ziedaar," zeide hij. een hand- vol daalders op tafel neerleggende; ^ziedaar, neem dit alles, en neem ook dit nog." Hij haalde nog een handvol goudstukken uit den zak en stapelde ze op in de hand van den ouden doodgraver, met een vrijgevigheid die slechts door den hartstocht die hem bezielde kon verklaard worden. 3>En wanneer gij mij mijne vrouw, terug hebt gegeven, zult ge nog eens zooveel heb- ben."

-ocr page 54-

		46                    EENE LASTIGE VROUW. »Dan moet ik dit toch eerst tellen," mom- pelde vader Nalec, als betooverd door dien schat en toch bevende van angst voor dien vreeselijken arbeid dien hij moest verrichten eer hij den schat zijn mocht noemen. Eindelijk, na een uur lang geredeneerd en twee derde van een flesch brandewijn gedron- ken te hebben, die de apotheker had meege- bracht, nam de grijsaard zijne gereedschappen en ging naar het kerkhof. »Maar." zal men vragen, »wat mocht die ongelukkige Kerroch zich toch wel in \'t hoofd gezet hebben, welke waanzin had zich van hem meester gemaakt?" »Lieve hemel, zijne bedoeling was zeer een- voudig: hij wilde zijne vrouw balsemen, op de manier der oude Egyptenaren, bijv. en haar bij zich in huis houden. Men moet, helaas! wel bekennen dat eene daad die men in zekere landen en in zekere tijden zeer natuurlijk zou gevonden hebben,

-ocr page 55-

		47
		EENE LASTIGE VROUW.
		ons nu daarom alleen zoo buitengewoon voor- komt, omdat de huiselijke banden zeer ver- zwakt zijn onder den ontbindenden invloed van hedendaagschen vooruitgang, \'t Schijnt dat men zich den tijd niet meer gunt de dooden te be- weenen, dat men te eng behuisd is om het stoffelijk overschot van degenen die men lief- had een heilige huiselijke verblijfplaats aan te bieden. Het geheel en al egyptische idéé zijne vrouw te balsemen, was bij Kerroch opgekomen in \'t oogenblik zelf dat hij van haar moest afscheid nemen. Met het doel om dit plan gemak- kelijker ten uitvoer te brengen, veinsde hij die reis naar Quimper, en had hij de oude Mari- anne en de twee winkelbedienden uit het huis gedreven, met eene ruwheid die volstrekt niet in zijn aard lag. Toen hij zich alleen zag in huis en bevei- ligd tegen, alle onbescheiden oogen. mengde hij de arsenikhoudende zelfstandigheden en lei

-ocr page 56-

		48                    EENE LASTIGE VBOUW. de benoodigde instrumenten klaar met een ze- kere geestdrift. Hij had alles voorbereid, en in den geest alle bijzonderheden berekend der operatie, die hij voornemens was te doen, en die overigens zeer eenvoudig is. Met de ern- stige geneeskundige studiën die Kerroch te Lo- rient had gemaakt, en de handigheid die hem onderscheidde b\'j de in zijn vak voorkomende operatiën, moest deze balseming voor hem slechts een spel zijn. Inderdaad gelukte alles bewonderenswaardig wel. Om half een ure des nachts keerde Celine onverhinderd terug in de echtelijke woning; en om zes ure \'s morgens zat het lieve vrouw- tje in haar fraaiste kleeding, met haar roos- kleurig mutsje op, versierd met hare kleinoden, recht gemak\'lijk in den zachtsten leunstoel, en nam bezit van het heiligdom dat haar beminde echtgenoot voor haar met vromen ijver had bereid. Zoo zij midden in een gesprek, terwijl zij bezoek ontving, ware ingeslapen, zij had

-ocr page 57-

		EENE LASTIGE VROUW.                     49
		geen natuurlijker houding, geen vreedzamer gelaat kunnen hebben. Een mollig tapijt was onder hare voeten uitgebreid en op het kana- pétafeltje naast haar, stond haar werkmandje, de geborduurde pantoffels die zij voor haar man bestemd had, maar die zij nooit den tijd had gehad af te maken, of liever te beginnen, en nog allerhande sierlijke kleinigheden die haar toebehoorden, en die zij gaarne om zich heen zag vóór haar ongeluk. Het was klaarblijkelijk, dat de Voorzienigheid het aandoenlijk voornemen van den goeden Corentin met een gunstig oog aanzag. Geen enkele ernstige hinderpaal had zich voorge- daan, geen vertraging, geen misgreep, geen van die schijnbaar onbeduidende moeielijkhe- den, die somtijds voldoende zijn om de best uitgedachte ondernemingen te doen mislukken. Zelfs het heiligdom, dat kleine sierlijke bou- doir, had zich als van zelve aangeboden. Het huis van den apotheker was dan ook, 4

-ocr page 58-

		50                       EENE LASTIGE VROUW. volgens het oude gebruik in Bretagne gebouwd als eene vesting; de twee groote kamers van de eerste verdieping, de blauwe en de witte kamer, waarin Céline was gestorven, waren aan elkaar verbonden door een opening, een soort overloop van een redelijke grootte, als \'t. ware een kabinetje of alkoof van de breedte der zware muren afgenomen. Deze opening, die aan elk einde door eene stevige deur ge- sloten werd, waarvan men de eene licht kon afsluiten, vormde eene vrij ruime schuilplaats, en Corentin had onmiddelijk begrepen welke voordeden hij daaruit kon trekken : deze ruimte was bijzonder geschikt, droog en \'t was ge- makkelijk er licht in te brengen. Men ziet wel dat onze vriend in dit alles evenveel wilskracht als gevoel en goeden smaak had getoond. Hij had alles zóó ingericht, dat het geheel een treffend en toch sierlijk effect, en niets dan een indruk van zachte droefgees- tigheid maakte op het hart. Bij \'t hanengekraai,

-ocr page 59-

		EENE LASTIGE VROUW.                    51 toen door de gesloten blinden een zwakke lichtstraal in de kamer drong, boog zich Ker- roch uitgeput van vermoeienis maar zege- vierend, voor zijne Céline neer, kuste den zoom van haar kleed en riep diep bewogen uit. »Aangebeden engel! mijn welbeminde afgod, ziel mijner ziel! rust hier in vrede. Wij zijn nu voor altijd vereenigd, en slechts ten koste van mijn leven, zou men u uit mijne armen kunnen rukken!" Van \'t oogenblik af dat Juffrouw Kerroch on- der \'t echtelijk dak was teruggekeerd, leefde Co- rentin in een toestand van onbeschrijfelijke verrukking. Hij gevoelde zich als een reiziger die de heete zandwoestijnen doortrekt, van dorst versmacht en eindelijk eene groene oase, een heldere bron vindt en zich daarin baadt. Ver van alle lastige buren, bevrijd van de alledaagsche zorgen voor zijne zaken, vond hij zijne aangebeden echtgenoote terug onder uit- nemend dichterlijke omstandigheden. Nu bezat

-ocr page 60-

		52                    EENE LASTIGE VROUW. hij de Céline, die zijn ideaal was geweest, ver- heerlijkt, reeds stralende met een hemelschen glans, in één woord, de eigenlijke Céline, die hij kon beminnen met een eeuwige, onveran- derlijke, vlekkelooze liefde, beveiligd voor dien invloed des vleesches die den mensch veront- reinigt en onteert. De tijd der beproeving was voorbij, de sluier werd verscheurd; nu was hij eerst in \'t ware leven ingegaan; hij las in die bewonderenswaardige ziel. Nu eerst begreep hij zijne vrouw; nu eerst werd hij door haar begrepen! Het was aandoenlijk den bijna godsdiensti- gen eerbied te zien, die de nieuwe verhou- ding tusschen Kerroch en Céline kenmerkte. Hij betrad de witte kamer even ootmoedig als- of die een heiligdom was, liep op de teenen, met ongedekt hoofd, den hoed in de hand, pas ge- schoren kin en, niettegenstaande de winterkou- de, in den eenvoudigen zwarten bruiloftsrok, die nu voor hem een gewijd kostuum was gewor-

-ocr page 61-

		EENE LASTIGE VROUW.                     53 den. Hij stak zes of acht waskaarsen aan, en plaatste ze regelmatig op de tafel met al de zorgvuldigheid van een diaken die het altaar in orde brengt; dan sloop hij naar het ge- heimzinnig boudoir, en opende met bevende hand de deur, die, ongelukkig, dikwijls kuren had, klemde en maar niet wilde opengaan eer men haar een duchtigen stoot met de knie had gegeven. Na eenige oogenblikken van vrome geestvervoering, durfde Corentin eerst de oogen opslaan en zijne gezaligde Céline aanspreken, \'t Was geen geregeld gesprek, zoo als men wel begrijpt, het was een stomme tweespraak, grootendeels ten minste, een uit- wisseling van gedachten, gewaarwordingen, een uitstorting van ziel tot ziel. Somtijds sidderde hij eensklaps bij de ge- dachte dat hij die hooge gelukzaligheid on- waardig was. »Céline, mijn geliefde," mompelde hij en sloeg zich voor de borst, overgeef mij, ik heb

-ocr page 62-

		54                    EENE LASTIGE VROUW. u te lang miskend, ik ben uw vertrouwen on- waardig, hemelsch wezen!" en bij \'t flikke- rend schijnsel der waskaarsen zocht hij op het stille en ietwat geel geworden gelaat zij- ner vrouw het teeken dat zij hem vergaf. Nu, Céline vergaf altijd; hare lippen sche- nen somtijds te trillen, men zou gedacht heb- ben dat zij beproefde te glimlachen, en dan stak de arme Corentin zijne armen naar haar uit en vergoot heete tranen. Zij had geen andere gedachten, geen andere gevoelens noch wil meer dan die van haren man. Op hare dringende bede had hij de dichters zijner jeugd van den zolder gehaald, die zij zelve eertijds daarheen verbannen had. \'t Was op haar verzoek dat Corentin haar luide die bewonderenswaardige, hartstochtelijke gedich- ten voorlas en zich zonder vrees voor beris- ping overgaf aan de vervoering van zijn hart. O, nu gevoelde hij dat dichterlijke vuur leven- vendiger, gloeiender dan ooit te voren, herle-

-ocr page 63-

		EENE LASTIGE VROUW.                      55 ven in zijn boezem! Wat schatten van jeugd en geestdrift hadden zich in zijn gemoed ver- zameld ! hoe groot, hoe machtig was de dich- terlijke stroom geworden; met hoeveel wel- sprekendheid vertolkte hij de merkwaardigste dichtregelen, hoe wel wist hij hun schoonheid te doen uitkomen! Céline luisterde met toenemende aandacht en belangstelling, zwijgend, oplettend en som- tijds even verrukt als hij. Zoo vergaten zij zich beiden in die gemeenschappelijke geest- vervoering en de uren vlogen pijlsnel om. De goede Kerroch gunde zich te nauwer- nood den tijd om iets te gebruiken van den voorraad die nog in huis was; hij bleef doof voor het gerucht daarbuiten, voor het kloppen en soms hardnekkig schellen aan de deur; hij hing als \'t ware aan het etherische verwulf- sel van dien zevenden hemel, waarnaar zoo- veel dichters haken zonder het te kunnen be- reiken.

-ocr page 64-

		56                    EENE LASTIGE VROUW. Dat hij daar echter niet kon blijven was dui- delijk ; een val was onvermijdelijk. De handel van onzen vriend, zijn depot van minerale wateren, en vooral zijne likeur- fabriek, waren van te veel belang dan dat de plotselinge schorsing daarvan niet aanleiding zou gegeven hebben tot talrijke moeielijkheden. Gedurende deze twee dagen van opsluiting, waren er tallooze koopwaren aangekomen voor de apotheek, en daar men al die balen en kis- ten moeielijk op straat kon laten staan werden ze vooreerst bewaard op \'t politiebureau. Het postkantoor had tallooze brieven, papieren, enz. ontvangen voor Kerroch, en ik weet niet hoe- veel menschen die ten spoedigste medicijnen moesten hebben waren komen kloppen aan de deur van dien hardnekkig gesloten winkel. Door al deze omstandigheden was er eene alge- meene ontevredenheid ontstaan. Men zeide, en niet zonder eenig recht, dat een apotheker een openbare betrekking bekleedt, vooral wan-

-ocr page 65-

		EENE LASTIGE VROUW.                    57
		neer hij de eenige van zijn vak is, in de plaats zijner inwoning, en dat hij zich dus niet zoo mocht onttrekken aan zijn ambt. Men beweerde dat het schandelijk, onverantwoordelijk, en zelfs strafwaardig was, dat een geheele stad op zulk eene wijze werd beroofd van de onont- beerlijkste hulp, omdat de apotheker zoo on- verstandig was, wanhopig bedroefd te zijn, en dat nog wel in een tijd dat de verkoudheden over de stad losbraken als een stortregen! ^Evenwel moet men bekennen dat het een wreed verlies is voor dien armen man!"... waagde eene goede ziel te zeggen. »Zijn vrouw is dood, maar wij kunnen er\' immers niets aan doen? Zij was sterfelijk, even als wij het zijn, juffrouw, en ik durf er bij te voegen dat, zoo er iemand betreurd moet worden, dan is het zeker niet juffrouw Kerroch. Wil ik u eens zeggen wat ik er van denk? welnu, ik houd staande dat de eerzucht haar dood is geweest. Had zij iedereen niet

-ocr page 66-

		58
		EENE LASTIGE VROUW.
		willen voorbijstreven met hare dolle onderne- mingen, had zij zich niet met geweld willen verheffen boven haar kleine sfeer, dan leefde zij nu nog: dat zeg ik u. Handschoenen met vier knoopen om naar de kerk te gaan! en dat, God betere \'t, voor eene apothekers- vrouw!... de vrouw van een man die eertijds bij de wet verplicht was de lavementen te komen zetten." »0, foei, Juffrouw." »Ja, waarlijk, juffrouw, dat is een geschied- kundig feit. In den beginne, in den ouden tijd, behoorde dit tot de beroepsbezigheden van een apotheker. Hadt gij een lavement noodig, nu, dan liet gij den apotheker roepen." »Ik zeg niet dat het zoo niet is, maar gij behoeft zoodanige uitdrukkingen niet te gebrui- ken in tegenwoordigheid mijner dochter, ziet u," »Zoo mejuffrouw uwe dochter niet weet wat een lavement is, dan wensch ik haar ge- luk daarmee. Wat mijne kinderen betreft, die

-ocr page 67-

		EENE LASTIGE VROUW.                     59 hebben ze honderde keeren gebruikt, en ik zie daar niets in om zich over te schamen, zeker niet, juffrouw. Overigens verzoek ik u wel te willen aannemen, dat ik de vrouw niet ben om mij aan iets onbehoorlijks schuldig te maken. Ik heb slechts de vrijheid genomen u iets meê te deelen dat gij niet scheent te we- ten. Sla de kronieken uit verleden tijden op, en gij zult zien dat ik u geen leugens verteld heb; gij zult \' daaruit zien dat de apothekers werden beschouwd als minder dan niets, en door den koning veroordeeld waren tot een verachtelijk ambacht, als straf voor hun onze- delijk gedrag. En zulke lieden moeten ons hier nu de wet stellen, en de stad als onder cu- rateele houden, \'t is ongehoord!" Ik heb dit fragment van een gesprek tus- schen twee Kerlawensche huismoeders aange- haald omdat men er uit kan zien tot welken graad van misnoegen de algemeene opinie was gestegen, tegen het einde van den tweeden

-ocr page 68-

		60                    EENE LASTIGE VROUW. dag dien onze vriend doorbracht in zijn ro- mantische afzondering van de wereld. Maar het werd nog heel wat anders toen zich den an- deren dag het gerucht verbreidde dat men des nachts een flauvven lichtstraal had bemerkt in het zoogenaamd onbewoonde huis van den apo- theker. Nu steeg de verontwaardiging ten top! Mijnheer Plumei en Rosalie zelven stonden er versteld van, en waarlijk, zij hadden daar wel reden toe. Niemand zou gedacht hebben, dat Kerroch zich zulk een onbeschaamdheid durfde veroorlooven; zoo onbeschaamd te liegen, eene reis voorwenden, zich tehuis opsluiten en er twee lange dagen en twee lange nachten al- leen in blijven, zonder eten noch drinken!___ Hij moest krankzinnig zijn, of hij wilde een zelfmoord begaan.... Maar, alles wel over- wogen, was het wel zeker waar, had men zich niet vergist toen men dacht licht bemerkt te hebben bij dien rampzaligen man?

-ocr page 69-

		VIERDE HOOFDSTUK.
		Terwijlde hersenen der goede burgers van Kerlawen alzoo in gisting waren gebracht, en het stadsbestuur er over dacht een beslissen- den stap te doen, zat Kerroch verliefder, en in grooter verrukking dan ooit, tegenover zijne dierbare vrouw, en droeg, met innige aan- doening, een der schoonste gedeelten van J o c e- lyn voor. Nog nooit was zijn stem gevoel- voller, zijn blik meer bezield, zijne gebaren wel- sprekender, en ook nooit was Céline inniger bewogen geweest. Kerroch had juist de hand door zijne lok- ken gehaald en wilde een nieuwe bladzijde omslaan, toen zich plotseling een gekraak liet hooren op de bovenverdieping; daarop volgde

-ocr page 70-

		62                    EENE LASTIGE VROUW. een groot geraas, het geluid van voetstappen en een verward geschreeuw. Corentin wist zich in \'t eerste oogenblik de oorzaak van dit rumoer niet te verklaren; hij bleef roerloos staan, met de hand opgeheven en den mond half geopend: maar weldra be- greep hij alles. Er viel niet aan te twijfelen: men wilde hem van zijne Céline berooven. Met één sprong vliegt hij het boudoir uit, draait den sleutel tweemaal om, steekt dien in den zak, knoopt zijn zwarten rok toe, richt fier het hoofd op en, een zwaren kandelaar grij- pende, gaat hij moedig naar het portaal. In dit oogenblik was hij schoon als een moedige leeuw. Zijne neusvleugels trilden, zijn haar vloog hem verward om \'t hoofd, zijn oog schitterde!. . .. »Zoo, zoo, nu heb ik u gevangen, mijnheer Kerroch;" zei een fijn, pieperig stemmetje, met een uitspraak die ten duidelijkste de Elzasser- afkomst van den bezitter verraadde. Tezelf-

-ocr page 71-

		EENE LASTIGE VROUW.                      63 • der tijd werden de armen van onzen vriend als in een schroef vastgegrepen. De kandelaar viel uit zijn hand, en met schrik zag hij, op zes duim afstands van zijn gelaat, de zware knevels, de vervaarlijke wenkbrauwen en de kleine goedhartige oogjes van den brigadier der gendarmerie. Hij werd dus gevangen ge- nomen en zeker zou de straf voor zijn ver- grijp tegen de wetten, spoedig volgen. Met een verwonderlijke helderziendheid, zag hij zich reeds verhooren, overtuigen van schuld, ver- oordeelen; hij hoorde de stem van den pro- kureur, hij bespeurde den scherpen reuk der arsenikdampen, (hij had tot de balseming ar- senik gebezigd) en in de duisternis die hem omringde zag hij Céline zelve (in rouwkleeding en bitter weenend. \'t Was een vreeselij k oogenblik en toch be>- waarde hij zijn tegenwoordigheid van geest. ^Mijnheer Keiler," sprak Corentin bedaard, Kgij zult den drempel dezer deur niet over-

-ocr page 72-

		64                    EENE LASTIGE VROUW. • schrijden dan over mijn lijk. Gij zijt mijn woning binnen gedrongen: gij hebt de bur- gerlijke wetten geschonden"...... 3>Mijnheer Kerroch, niet ik, maar de kom- missaris van politie heeft in naam der wet de deur van uw huis geopend, zooals hij het recht heeft te doen. Bedaar, mijnheer Kerroch, och, houd u toch bedaard! Die goede lieve man, ach, hij is in een vreeselijken toestand!" » Welnu, tijgers die ge zijt, neemt dan mijn leven!" » Lieve hemel! mijnheer Kerroch; hoe is \'t mogelijk: komaan, wees bedaard!" »Neemt mijn leven, vertrapt mijn lijk onder uwe voeten; \'t is het lijk van een onschuldige. Pijnigt, foltert mij"..... Meer kon de arme weduwnaar niet uitbrengen, hij viel bezwijmd in de armen van den brigadier. Toen hij weer bijkwam, zat hij op een stoel, midden in de apotheek die vol nieuwsgierigen, klanten en vrienden was.

-ocr page 73-

		EENE LASTIGE VROUW.                   65 jHij moet een goeden kop bouillon en een glas wijn hebben;" zei de dokter die hem den pols voelde. Hij keerde zich om en zei tot de twee win- kelbedienden die in hun dienst waren terug gekeerd zoodra de deur weer openstond: »Komaan, jongens, we moeten ons wat haas- ten. Ik weet zoo waar niet waarmee te be- ginnen" .... Om de waarheid te zeggen, er heerschte een vervaarlijke wanorde in den winkel. De balen, kisten en pakken die op \'t politiebureau wa- ren bewaard, werden gebracht en hier en daar neergezet, waar men maar een plaatsje vond; de brievenbesteller lei een stapel brieven die in die twee dagen aangekomen waren, op de toonbank neer; van het bureau van expeditie werden registers ter onderteek en ing aangebo- den voor de goederen die met den vrachtwa- gen waren aangekomen; er moesten vrachten betaald, nieuwe bestellingen aangeteekend wor- 5

-ocr page 74-

		66                    EENE LASTIGE VROUW. den, en onder dat alles stroomden de klanten naar binnen en eischten ongeduldig de hun voorgeschreven geneesmiddelen. »Ik moet hen een handje helpen, dat is vol- strekt noodzakelijk." mompelde de goede dok- ter, trok zonder veel omstandigheden zijn zwar- ten jas uit en toog aan het werk. Terwijl de dokter en de twee bedienden met onvermoeiden ijver stonden te stampen, te we- gen en flesschen te kurken, werd de apothe- ker omringd en bijna gesmoord door de menigte menschen, die de brigadier met veel moeite zocht terug te dringen. Corentin werd over- stelpt met vragen; men gaf hem de levendigste blijken van oprechte deelneming, want de alge- meene verontwaardiging had al spoedig plaats gemaakt voor een algemeen gevoel van meêdogen. Doch de ongelukkige apotheker was niet in staat te antwoorden. Hij scheen niets te be- grijpen,, geen besef te hebben van al hetgeen er plaats had om hem heen.

-ocr page 75-

		EENE LASTIGE VROUW.                  • 67
		Men valt dan ook zoo onverhoeds niet van den top van den Paraassus zonder dat de her- senen er eenigszins door in verwarring gera- ken. Roerloos, zonder jas of vest aan, met los- gerukte das, zat hij daar; zijne oogen zagen strak voor zich uit, zonder eenige uitdrukking, zijn gelaat en haren dropen van water en azijn; hij geleek naar een drenkeling die pas uit het water is gehaald. Hij had evenwel een flauw besef er van dat hij door vrienden en bekende gezichten omringd was, en dat ver- warmde zijn .hart eenigszins. Hij herkende zijn goeden vriend en buur Plumei, die een der eersten was die toesnelde, den kommissaris van politie, die de tranen in de oogen had onder zijn bril en hem vriendelijk toelachte, en nog anderen, en eindelijk ook Juffrouw Ro- salie Plumei, dat goede, voortreffelijke meisje, die hem het gezicht en de slapen begoot met azijn en andere levenwekkende middelen.

-ocr page 76-

		68                     EENE LASTIGE VROUW. »Ik dank u, juffrouw Rosalie;" mompelde Corentin. »0, ik geloof wel dat het nu genoeg is, dank u wel, ik gevoel mij veel beter." En hij niesde in de handen van het goede meisje. »Zijt gij koud, mijnheer Kerfoch!" Ja, een beetje; ik ben ten minste zeer nat." »Gij moet uw pet opzetten." »Pet? o, ja, ja, jawel. Wat zijt gij goed juf- frouw Rosalie!" vervolgde hij met een flauwe stem, terwijl hij haar aanzag met oogen, die door tranen verduisterd waren; zij verblijdt zich over uw trouwe vriendschap!" »Bedaar, mijnheer Kerroch .... wie verblijdt zich over mijn trouwe vriendschap?" »Zij die daar boven is, juffrouw." »Daar boven ?" vroeg Rosalie verwonderd. Zij dacht op dit oogenblik in \'t geheel niet meer aan de overledene. »Heb ik gezegd daar boven?! ach, neen, ik vergis mij" .... stamelde de ongelukkige jonge

-ocr page 77-

		EENE LASTIGE VROUW.                    69 weduwnaar, terwijl hij van top tot teen beefde. s>Ik wilde zeggen: in den hemel.... zij is onze beschermengel; zij waakt over ons." »0 ja, nu begrijp ik u. Zeker, zij is in den hemel." >Hij ylt;" mompelde Plumei zijn dochter aanziende die Corentin met verdubbelden yver begon te besprenkelen, daar zij hem niet wilde antwoorden. »In den hemel; ja, mijn vriend, zeker in den hemel. Vermoei u maar niet; nog wat azijn: dóet dat u geen goed; ja, niet waar?" De goede man antwoordde niet maar niesde nog eens. Bijna op \'t zelfde oogenblik riep de dokter uit, te midden van \'t rumoer dat nog steeds voortduurde: »Dat zij al den witten drop hebben opgege- ten, dat begrijp ik, maar het hechtpleister, dat gaat mijn verstand te boven! \'t Is om dol te worden! waar mag het hechtpleister wel zijn ?"

-ocr page 78-

		70                    EENE LASTIGE VROUW.
		»Bij de spaansche vliegen I" zuchtte Kerrochr bij wien plotseling het ambtelijk plichtsgevoel ontwaakte. En zoo kwam de ijzeren hand der werke- lijkheid met hare scherpe klauwen langsamer- hand weer bezit nemen van haar slachtoffer, en klonk hem weer opnieuw in die boeien die den mensch aan de aarde kluisteren en hem beletten zich naar verhevener sfeeren te ver- heffen.

-ocr page 79-

		VIJFDE HOOFDSTUK.
		Eindelijk werd het weer rustiger en orde- lijk in den winkel, en dank zij de zelfopoffe- rende behulpzaamheid van Juffrouw Rosalie, die wonderen van handigheid had verricht, kon men er tegen zeven ure in den avond toe komen zich aan tafel te zetten. \'t Was niet zonder diepe ontroering dat de goede Kerroch, door Plumei en zijne dochter ondersteund, de kleine eetzaal betrad. Een geurige soep stond dampend op de tafel, er vlamde een helder vuurtje in den haard; een sneeuwwit tafellaken bedekte de eettafel en het schitterende tafelgereedschap zag er zoo feestelijk uit dat Corentin de tranen in de oogen kwamen, \'t Was daar dat hij, drie ja-

-ocr page 80-

		72                    EENE LASTIGE VROUW. ren lang het middagmaal had gebruikt met zijn innig geliefde vrouw, \'t Was daar dat hij het geluk dat zijn hart vervulde, zoo menig- maal had lucht gegeven; want na den maal- tijd was Céline altijd toegeeflijker gestemd ge- weest. Hoeveel herinneringen aan een zalig ver- leden bevatte die kleine zaal! Op het buffet stond nog het glas van geslepen kristal waar- uit zij altijd dronk, en daar onder den ba- rometer, stond de groote leuningstoel waarop zij gewoonlijk zat. Het was hartverscheurend, en toch — die sneden brood, half onder de servetten verborgen, die stoffige flesschen met hun roodlak, die geur der soep die hij sedert eenige dagen moest ontberen, wekten in hem gewaarwordingen op, die hij dacht dat voor altijd dood waren. Zijn gehemelte was nog doortrokken van den honig der dichters waarmee hij zich twee dagen lang had gevoed, en toch water- tandde hij, de spieren van zijn mond trilden, en

-ocr page 81-

		EENE LASTIGE VROUW.                    73
		hij voelde in zijn maag en borst een kramp- achtige samentrekking, die wel niet pijnlijk maar toch vrij sterk was. Zijne trillende neusgaten openden zich wijd om den reuk van de spijzen, die uit de keu- ken kwam, op te snuiven; zijne oogen, die zoo even nog dof en treurig stonden, werden lang- samerhand levendiger, zijne gedachten die on- bestemd, dwalend waren, als de neveldampen van den ochtendstond, werden geregelder, vas- ter. Het was hem alsof er, te midden der diepe duisternis, een venster werd geopend dat het licht inliet.... In één woord, — hij had hon- ger! De soepterrine, de borden, lepels, vorken, de lamp, de flesschen, de barometer, alles glimlachte zacht droefgeestig tegen hem; hij glimlachte ook, en toen hij zijn servet ont- plooide, loosde hij een diepen zucht van tevre- denheid. »0, die nare man!" zult gij uitroepen;" en wat een onaangenaam verhaal is dit! Hoe?

-ocr page 82-

		74                    EENE LASTIGE VROUW. die teedere minnaar, die dichter, die type van echtelijke liefde vergeet zijn vrouw door den geur der soep, en geeft zich aan grove lusten over!" Neen, mevrouw, neen, Kerroch heeft zijne Céline niet vergeten. Hemelsche goedheid! Nooit stond zij hem duidelijker voor den geest; maar wil toch in aanmerking nemen dat die goede jongen sedert vier of vijf dagen leefde van den voorraad dien hij toevallig vond in de kasten of in de keuken. Gij hadt nog liever gezien dat hij in \'t geheel niets had gebruikt; ik wenschte het even als gij, dat zou zijn karakter verhe- ven hebben; maar in een werk als dit, dat eigenlijk een studie over de zielkunde is, mogen wij de bepaalde feiten niet veranderen, of anders voorstellen dan ze zich voordeden, en \'t is ons niet veroorloofd in het geringste af te wijken van de stipte waarheid. Hij had honger, dat is zoo, maar toch was zijn hart vol, tot overloopens toe, en zelfs

-ocr page 83-

		EENE LASTIGE VROUW.                     75
		barstte hij bijna uit, toen hij zich, na de soep het eerste glaasje inschonk. Neen, waarlijk, hij had haar niet vergeten; haar beeld stond hem altijd voor den geest. Op den bodem van zijn bord zag hij haar zelfs, zooals hij haar had verlaten in het kleine heiligdom: zacht, bekoor- lijk, gretig verlangend naar de poëzie; en bij elke bete zond zijn ziel haar een groet toe ... Neen, neen, mevrouw; zeg niet dat hij haar had vergeten. Toen een prachtige schotel met poffertjes, snik heet en met een lichte laag suiker bedekt op tafel verscheen, kon hij zich niet meer in- houden en barstte in tranen uit. Dat was immers hun lievelingsspijs, dat was de verrassing van den Zondag, de schotel die Céline, die goede vrouw, de regelen der ma- tigheid uit het oog deed verliezen. »Ach, lieve hemel! mijnheer Kerroch, ik meende nog wel u genoegen te doen met dien schotel poffertjes!"

-ocr page 84-

		76                    EENE LASTIGE VROUW. ïDank u,"... mompelde de arme man: »het doet mij ook genoegen;. ... maar och, zij hield er zooveel van!" »Kom, kom, Kerroch, beste vriend; gij moet nu verstandig zijn .... Wees een man voor den drommel! Laat ons een glaasje drinken;" zei mijnheer Plumei, en schonk den apothe- ker wijn in \'t glas. ïNiet vol, Plumei, ik bid u, niet vol. Hoe goed zijt gij, mijn God, wat zijt gij goed! Nooit zal ik vergeten .... O, juffrouw Rosalie, een klein beetje, ik bezweer u, o, slechts om te proeven. Dat zijn zulke.... herinneringen voor mij .. ,. ach, zij zat daar, tegenover mij___ die lieve beste...." De tranen rolden op zijn bord. »Maar gij hebt te weinig suiker.... ze zijn waarlijk zeer\' lekker, dat is maar waar. Komaan, de twee laatsten; gij moogt de twee laatsten niet weigeren, mijnheer Kerroch." »Ik zou niet meer kunnen eten; waarlijk,

-ocr page 85-

		EENE LASTIGE VROUW.                     77
		juffrouw Rosalie; op mijn woord niet. Ik dwing mij zelven; ik span mij in; maar weet ge, het eten blijft mij hier zitten" — en Kerroch wees op zijn das. »Ik weet wel dat men zijn krach- ten behoort te bewaren, dat men zich niet mag laten overheerschen door droefenis, dat men moet strijden, zich verzetten .... Zij zou de eerste zijn om \'t mij aan te raden, die lieve, beste vrouw I zij was zoo flink, zoo ijve- rig! Neen, waarachtig, juffrouw Rosalie, \'t is mij onmogelijk. Nu, \'t is om het u niet te weigeren; ik moet zeggen, die poffertjes zijn overheerlijk;" voegde hij er bij met een kla- gende stem. Na het eten, werd de koffie rondgediend. Mijnheer Plumei, die getoond had dat hij het puikje der vrienden was, zette de ellebogen op de tafel, zooals men doet als men in een aangename vertrouwelijkheid leeft met elkaar, en sprak tot Corentin die zich voelde, her- leven :

-ocr page 86-

		78                     EENE LASTIGE VROUW.
		3>Mijn beste vriend, nu gij u beter gevoelt zullen wij.. .." »Ach!" zuchtte Corentin terwijl hij zijn kopje omroerde. Dit »ach" beteekende, zooals men wel be- grijpt: »bedrieg u zelven niet; het awelzijn" dat gij ziet, is slechts schijnbaar, \'t is bedrie- gelijk, een schaduw van »beter" een beter- schap die geen stand houdt. Mijn wond is doodelijk"___ » Enfin," hernam Plumei; »uwe droefheid is waarlijk zeer eerbiedwaardig; zij bewijst dat gij een zeer goed hart bezit: maar, lieve vriend, op uwen leeftijd geneest de tijd menige wond, verandert menige zaak; wel, drommels nog toe, op uwe jaren!___ »Ach!" 2>Op uwe jaren staat de wereld voor u open." »0, Plumei, kwel mij toch zoo niet 1" »Nu; we zullen er een speld bij steken, ik wilde u niet bedroeven. Ik wilde u doodeen-

-ocr page 87-

		EENE LASTIGE VROUW.                     79
		voudig helpen onthouden dat wij van daag den eersten der maand hebben, en dat gij er volstrekt niet aan schijnt te denken dat gij talrijke betalingen te doen hebt." »Mijn God!" riep Kerroch, en sprong van zijn stoel op. Mijn God! dan ben ik onteerd! ik heb mijne onderteekening niet gehonoreerd! nu zullen ze in de ■ stad denken dat ik mij heb opgesloten om niet te betalen; wellicht dach- ten zij dat ik mij uit de voeten had gemaakt. Plumei, ik zweer u, bij de nagedachtenis van mijn vader, die zich liever voor \'t hoofd zou geschoten hebben dan iemand ter wereld een stuiver te kort te doen, ik zweer u bij zijne nagedachtenis, dat ik daar geen oogenblik aan gedacht heb!" ïBeste vriend, gij behoeft u niet zoo te ver- ontschuldigen, ik weet dat gij de eerlijkste man ter wereld zijt. Maar gisteren heb ik meer dan tienmaal aan uwe deur geklopt. Ik was wel een weinig ongerust."

-ocr page 88-

		80                    EENE LASTIGE VROUW.
		3>Goede vriend, voortreffelijke vriend; maar wat zal ik doen?" ^Betalen; dat is dood eenvoudig. Gij zult niet onteerd zijn omdat gij een paar dagen te laat betaalt. Overigens heb ik de zaken wat geschikt; maak u maar niet ongerust. Ik heb gesproken met bijna allen die zich den neus platliepen tegen uw gesloten deur, en ik heb hunne vorderingen aangeteekend. Gij moet nu ten spoedigste uw rekeningen en boeken eens nagaan en uwe kas opmaken. Kunt gij aan alle vorderingen voldoen?" »Dat weet ik niet, beste vriend. Mijne vrouw had dit alles op zich geDomen. O, lieve he- mel, welk een ongeluk! Waar zijn mijne boe- ken? »Ach, en ik ben niet meer gewoon aan \'t boekhouden en rekeningen opmaken!" »Kom, kom!" wij met ons tweeën en Rosalie die eene gave bezit voor de rekenkunde, wij zullen die zaak wel klaren."

-ocr page 89-

		EENE LASTIGE VROUW.                       84
		3>Beste Plumei, laat ons haast maken. Hemel, ik zal niet leven eer ik mij van alles reken- schap heb gegeven. Ik wil mijne eer zuiveren." ïDie lieve, voortreffelijke vrouw, waarom heeft zij mij niet op de hoogte onzer zaken gehou- den? Hoe is het mogelijk dat zij niet bedacht heeft dat ik in zulk eene verlegenheid zou kunnen komen?" »Zij kon immers niet vooronderstellen dat zij zoo spoedig zou sterven." 3>Dat zeg ik -ook niet, Plumei, maar toch, zij had kunnen voorzien .... Dat zijn ernstige zaken, ziet ge. Arm vrouwtje; ik verwijt het haar niet; gij begrijpt wel in welken zin ik dat bedoel, niet waar? Denk toch vooral niet dat ik haar iets ter wereld verwijt. Al- leen betreur ik het.... Ik, die zooveel ver- trouwen in haar stelde I. ..." Binnen weinige oogenblikken bracht juffrouw Rosalie de boeken binnen. De borden werden weggeruimd, het tafellaken ter zijde geschoven, 6

-ocr page 90-

		82                    EENE LASTIGE VROUW. en Kerroch begaf zich onverwijld, en met bui- tengewonen ijver, aan den arbeid. Doch al de aandoeningen die hem hadden bewogen, be- letten hem kalm en bedaard na te denken; weldra lei hij de pen neer, streek met de hand over het gloeiend voorhoofd, en zijn vriend het boek toeschuivende dat hij voor zich had, zei hij: 3>Plumel, wees zoo goed en vermenigvuldig dat eens voor mij; ik heb het al driemaal over gedaan en kan er maar niet mee voort. Ik zal beproeven om de te ontvangen gelden op te tellen; vier en acht is twaalf en drie is vijftien ...." Terwijl Corentin dit binnensmonds optelde, en de cijfers voor zijn oogen dansten alsof zij betooverd waren, zat de goede Plumei zijner- zijds te mompelen: »Vier maal negen is zesendertig; zes ik hou er drip,.... Dat is een verbazend groote ver- menigvuldiging, mijn waarde vriend. Hoe was

-ocr page 91-

		EENE LASTIGE VROUW.                      83 het ook?.... ik hou er drie .... Zijn dat uit- gaven of ontvangsten ? Rosalie, mijn kind, wat heb ik ook gehouden ?" 3>Ik weet niet, papa, ik was bezig met den boel op te ruimen." »Dan begin ik maar weer. Met die negens zit ik altijd in de war." Kerroch kon te nauwernood een teeken van ongeduld onderdrukken. j> Waarde Plumei," zei hij met zijne droef- geestige stem: ^spreek, alsjeblieft, niet zoo luid: ik kan onmogelijk optellen. Céline had een zeer slechte gewoonte. Zij maakte hare zes precies als eene . ..." ïPrecies als eene acht;" vulde Plumei aan; »dat heb ik ook al opgemerkt, \'t Is toch zoo moeielijk niet eene zes te maken." »Neen, moeielijk is het niet; maar zij was ook zoo driftig. Herinnert ge u nog hoe vlug zij kon rekenen? Eens op een avond zag ik haar .... Wel lieve hemel, \'t was eerst ver-

-ocr page 92-

		84                    EENE LASTIGE VROUW.
		leden week! Reeds acht dagen! \'t Is mij, alsof het eerst gisteren was." »Zij zat daar, voor haar schrijftafel, en ter- wijl ze het eten voor den volgenden dag be- stelde maakte zij een optelling.....Mijn waarde, \'t was bewonderenswaardig." Corentin nam de pen weer op en hervatte zachtjes: »Zeven en negen is .... is het wel degelijk een negen die daar staat, juffrouw Rosalie? Die negens gelijken zoo verbazend naar zessen!" »Dat wilde ik juist zeggen;" sprak Plumei; »die goede juffrouw Kerroch had me een hand- schrift! Nu! De duivel mag mij halen, maar \'t is ongepermitteerd zoo te knoeien. Waar was ik gebleven, Rosalie?" Toen dit goede meisje zag hoe moeielijk het werk den twee heeren viel, kwam zij hen te hulp; nam achtereenvolgens hun plaats in en had al spoedig de maandelijksche rekening op- gemaakt. De boeken van Céline waren overi-

-ocr page 93-

		85
		EENE LASTIGE VROUW.
		gens in de beste orde, en in de lade van de kas vond Kerroch de verschillende sommen die hij te betalen had, zorgvuldig afgepast en voor- zien van een briefje dat hun bestemming meldde. Alles schikte zich dus ten beste. De drie vrienden konden elkaar nu gerust verlaten; het was reeds zeer laat. Mijnheer Plumei sloeg zijn mantel om en Rosalie zette haar kap op, stak den apotheker de hand toe en zei: »Nu moet gij ons beloven verstandig te zijn, mijnheer Kerroch." »Dat beloof ik u, juffrouw Rosalie; gij zijt een engel van goedheid en vertroosting."
		.,.

-ocr page 94-

		ZESDE HOOFDSTUK.
		Nauwelijks was Kerroch alleen, of al zijn moed ontzonk hem, en opnieuw gaf hij zich over aan de bitterste gedachten. Wat was er al gebeurd, groote God! was hij de speelbal van een benauwden droom? Was het wel in dit zelfde huis waarin hij drie dagen lang had geleefd als een dichter, als een hartstochtelijk minnaar, en waren eenige uren voldoende ge- weest om die woning, door Céline\'s terugkomst gewijd, voor altijd te ontheiligen? De gang, de trap lagen nu vol koopwaren en pakgoe- deren die men er maar onderste boven in neer had geworpen. Er was in dezen tempel geen hoekje dat niet in beslag genomen werd door dien afschuwelijken handel. De vloer was be-

-ocr page 95-

		EENE LASTIGE VROUW.                    87
		dekt met kurken, men verwarde in losge- wonden rollen touw. Marianne had haar zol- derkamer weer betrokken en men kon hooren hoe zij, niettegenstaande het late uur van den avond aan \'t boenen en schrobben was, ter- wijl de twee bedienden die hunne slaapplaats, achter het laboratorium teruggevonden hadden, ronkten dat de beschotten er van beefden. »En al die verguizing heb ik haar niet kun- nen sparen?" mompelde Kerroch en wrong de handen. «Ellendeling die ik ben! ik heb mijn vrouw, mijn aangebeden engel, niet weten te beschermen!" En hij meende Céline\'s ver- toornde stem te vernemen, die hem van uit haar heiligdom toeriep: »Valsche dichter, on- trouwe minnaar, in uw geestvervoering waar- aan ik de zwakheid had te gelooven, hadt ge mij liefde en toewijding beloofd, een verruk- kende poëzie, onverdeelde liefde, — het verblijf dat gij mij aanboodt zou heilig blijven en nu komt het schandelijkste geraas mijne ooren

-ocr page 96-

		88                    EENE LASTIGE VROUW.
		kwetsen uw verpestende koopwaren en ge- neesmiddelen overstroomen mijn huis en stij- gen op tot den drempel mijner kamer als een golf der zee. En gij zelf vergeet wat gij mij hebt gezworen, gij laat mij alleen,, ondankbare, leugenaar! gij geeft u over aan vernederende handelszorgen, gij veroorlooft aan vreemden mijn papieren te doorzoeken, mijn boeken te besmetten met hunne oningewijde handen; dan nog zet gij u met hen aan een feestmaal neder, terwijl ik hier in die ellendige kast bijna stik, en bezwijk van ongeduld en er- gernis !" Dit waren de verontwaardigde woorden die de ongelukkig Kerroch meende te hooren. Hij had slechts ééne gedachte, ééne begeerte, na- melijk zich aan de voeten zijner vrouw te wer- pen, en vergiffenis van haar af te smeeken. Maar er was geen mogelijkheid dit plan ten uitvoer te brengen eer de oude Marianne en haar getrouwe Loulou, die in haar kamer sliep,

-ocr page 97-

		EENE LASTIGE VROUW.                     89 in diepe rust zouden zijn. Het minste geraas, de geringste onvoorzichtigheid konden nu vree- selijke gevolgen hebben. Had hij in \'s hemels- naam maar geen arsenikum gebruikt bij het balsemen! De toestand van onzen vriend wac voorwaar hachelijk; dat moet men bekennen, en ik zou de lieden niet durven logenstraffen die, de zaak koel beoordeelende, zeggen zouden: »Dat is een ernstige toestand die voorwaar eenig is in zijn soort." Eerst tegen half een des nachts was alles in huis in volmaakte rust. Toen stak Oorentin zijn lantaarn aan en waagde zich op den gang. Hij was bijna geheel ontkleed; hij had zijn ouden kamerjapon aan- getrokken en op bloote voeten, den adem inhou- dende, begaf hij zich naar de witte kamer, en stak, met bevende hand den sleutel in het slot. Was het niet treurig genoodzaakt te zijn, als een dief in zijn eigen huis rond te sluipen, en

-ocr page 98-

		90                    EENE LASTIGE VROUW. in die onbehoorlijke kleeding daarheen te gaan, waar hij gisteren nog binnentrad, dronken van liefde, en opgetooid als voor een feest? Dit was een soort heiligschennis die hem folterde. »Mijn God," dacht hij, »ben ik dan verdoemd, dat ik zelfs den .tijd niet meer heb om den engel mijns levens den eerbied te bewijzen, die haar toekomt." Niets was veranderd in het heiligdom, dat deed hem ten minste goed, De meubels ston- den op dezelfde plaats waar hij hen \'t laatst had gelaten; op het tafeltje, lag Jocelyn, wijd opengeslagen; hij zette er zijn lantaarn op neer hoewel zij vet en smerig Was, daar zij alle dagen in den kelder werd gebezigd. Doch hij lette daar zoo nauw niet op; het gezicht al- * leen der heilige kast wekte zijn hartstocht weer op, en de liefde deed zijn boezem opzwellen van een nieuwen gloed, zoodat hij de voor- zichtigheid uit het oog verloor en den sleutel haastiger omdraaaide dan dienstig was, en daar-

-ocr page 99-

		EENE LASTIGE VROUW.                    91 enboven de deur nog een lichten kniestoot gaf terwijl hij er aan rukte. Het ongeluk wilde dat hij, in zijn ijver en aan een tegenstand van binnen denkende, het been nog eens op- lichtte om een tweeden stoot te geven, juist op \'t oogenblik dat de deur toegaf onder zijn eer- sten stoot. Hierdoor volgde een schok die, hoe- wel vrij licht, toch voldoende was om hem het evenwicht te doen verliezen. De apotheker wan- kelde eenige oogenblikken, die hem een eeuw toeschenen, en viel eindelijk op den grond. Het geraas dat deze val veroorzaakte was evenwel niet zeer groot. Corentin, was zonder veel kracht neergekomen, hij was in een schuine richting uitgegleden, en niets verdooft en breekt de botsing van twee lichamen zoodanig als zulk een schuinsche botsing. Evenwel hoorde hij boven op Marianne\'s kamer bijna onmiddellijk na zijn val, het on- rustige geblaf van den al te waakzamen Loulou. Hij was een oogenblik bijna krankzinnig van

-ocr page 100-

		92                     EENE LASTIGE VROUW.
		schrik, want hij kende de hardnekkigheid van zijn hond en begreep dat nu binnen twee mi- nuten het geheele huishouden op de been zou zijn. Hij stond zoo gauw hij kon op, en sleepte het kanapétafeltje waarop Jocelijn lag, den lan- taarn en alles mee op den vloer, met een vree- selijk geraas. In ernstige levensomstandigheden komt het verschil in karakter het duidelijkste uit: er zijn menschen die in \'t oogenblik van gevaar eensklaps een bewonderenswaardige koelbloe- digheid krijgen, terwijl anderen, in een soort- gelijk geval, alle tegenwoordigheid van geest verliezen. Corentin behoorde tot die laatsten. Te nau- wernood behield hij genoeg besef om het bou- doir van Céline haastig te sluiten; en toen dit gedaan was, vloog hij als een dolzinnige naar de deur toe. Maar zaken die op klaar lichten dag allereenvoudigst zijn, worden som- tijds buitengewoon moeielijk, wanneer men in

-ocr page 101-

		EENE LASTIGE VROUW.                    93
		donker moet rondtasten. Die ongelukkige deur die hij zocht, scheen hem te ontvluchten, en terwijl hij als een wanhopige den muur be- tastte, heen en weer springend, zijn weg zoe- kend en dien al meer en meer verliezend, weer- galmde het huis van de stemmen zijner dienst- boden. Marianne was opgestaan en haar hond liep haar vooruit; zij had de twee winkelbe- dienden zoo luide geroepen dat deze uit hun bed gesprongen waren, en met het eerste het beste voorwerp gewapend den trap opstormden. »Hier, daar I" schreeuwden zij. «Hierheen!___ houdt den dief! O, dien schurk, laat hem niet ontsnappen!.. .. En Loulou blafte alsof hij bezeten was. Ontsteld, in \'t rond draaiend, en zich geen rekenschap meer gevende van zijne handelingen, bemerkte Kerroch eindelijk een flauwen licht- straal. Plotseling ging de deur open, een tang werd in de lucht gezwaaid en hij voelde dat iemand hem aanviel en stevig bij de keel greep.

-ocr page 102-

		94                    EENE LASTIGE VROUW. j»Gij worgt mij," kermde de arme man met een wegstervende stem; »laat mij los, laat mij toch los 1" 3>Hou op, hou op! gij worgt mijnheer!" riep Marianne uit en hield de kaars voor \'t gezicht van Corentin." » Lieve Hemel, wat ziet hij er uit, die goede lieve man; hij heeft zich aan \'t voorhoofd bezeerd!" ï>Neen, neen, ik ben niet gewond;.... \'t is niets, niemendal!" Maar de getrouwe dienstmaagd wilde niet hooren. 3)Vervolgt den ellendeling," riep zij met ver- dubbelde drift; »hou den moordenaar vast!___ hij kan nog niet ver zijn, zoekt overal, kinde- ren; hij heeft mijnheer gewond, die ellen- deling! ge zult ons niet ontsnappen, gij schurk!" Verslagen, niet in staat één woord uit te bren- gen, was Corentin zoo verward in \'t hoofd dat bij zich den arm blauw kneep om tot een be-

-ocr page 103-

		EENE LASTIGE VROUW.                    95 sef der werkelijkheid terug te keeren. Zeker zou hij nog lang in dien toestand van versuftheid gebleven zijn, zoo een nieuw voorval zijnen geest niet was komen opwekken. Inderdaad verhief zich op dit oogenblik een gehuil, zooals de honden laten hooren wan- neer zij de volle maan zien, en men zag Loulou, met opengesperden bek, en uitgerek- ten hals op de loer staan voor het boudoir waar zijn overleden meesteres rustte. 3>0, o, ik wist wel dat hij niet ver was;" riep Marianne uit. »\'t Is daar, hij is in die kast, die schurk 1" Plotseling sprong de apotheker op, plaatste zich voor het heiligdom en schopte den hond uit den weg. »Neen, neen," riep hij uit; \'t is onmoge- lijk..... hij is weg, hij is gevlucht; hij is....." 3>Hebt ge hem dan gezien?" ^Natuurlijk heeft mijnheer hem gezien, want hij heeft met hem gevochten. Gij ziet im-

-ocr page 104-

		96
		EENE LASTIGE VROUW.
		mers wel dat het voorhoofd van mijnheer bloedt." «Neen, ik heb hem niet gezien, neen, Mari- anne, neen, kinderen, ik heb hem niet. . .." «Mijnheer heeft hem niet gezien, dus moet hij hier nog zijn. O, ge zult ons niet ont- komen, schurk! Ferm, Loulou, ierm, mijn beest!" «Ik heb hem gezien, ik heb hem gezien.... Ik vergis mij .... ach!" zei Kerroch stame- lend. «Ten minste, ik geloof. . . . het komt mij voor .... Maar \'t komt er niet op aan .... hij is weg; laat ons naar bed gaan." «Is hij uit het venster gesprongen?" «Neen; .. .. ja, ja, uit het venster." «En van daar in den tuin, en naar de ri- vier?" «De rivier, ja, jawel, dat is zoo. O, \'t is doodeenvoudig.... Er is geen gevaar meer, laat dit alles vergeten zijn en laat ons naar bed gaan."

-ocr page 105-

		EENE LASTIGE VROUW.                    97 j>Dat is een kerel die durft hoor," zei een der bedienden ruimer adem halende. »Hoe kun- nen we hem nu toch naloopen?" Hem naloopen ? dat zou bespottelijk wezen;" mompelde Corentin. »Zeker, het water laat geen sporen na; maar hoe is de schurk hier binnen geslopen?" »Och, zoo als iedereen binnenkomt, dat is niets bijzonders;" hernam Kerroch en maakte allerlei zonderlinge gebaren. »lk weet het ook niet.... wellicht heb ik mij bedrogen, en ik weet waarlijk niet bepaald te .... Des nachts, begrijpt ge." Gelukkig kwam de oude Marianne hem te\' hulp in die verlegenheid. »Gij ziet immers wel dat mijnheer niet in staat is u te antwoorden;" zeide zij; »die goede lieve man, zijne wond bloedt onophoudelijk en hij zal flauw vallen zoo we hem niet da- delijk naar bed brengen." »Ja, ik gevoel mij wel wat flauw;" zei Ker- 7

-ocr page 106-

		98                    EENE LASTIGE VROUW.
		roch die dit voorwendsel gretig aangreep om alle andere ophelderingen te ontwijken. De waarheid is, dat hij bij zijn tweeden val met het voorhoofd was terecht gekomen op den hoek der lantaarn en daardoor had hij een breede en diepe schram gekregen waaruit veel bloed vloeide. Evenwel was de pijn zoo gering dat hij het in de eerste oogen- blikken niet eens had gemerkt. Kerroch werd dus naar zijne kamer terug- gebracht, ondersteund door zijne bedienden. Hij durfde geen woord te zeggen; Marianne lei hem een groote kompres op het hoofd en bond daar een stevigen doek om; en weldra was alles weer in diepe rust.

-ocr page 107-

		ZEVENDE HOOFDSTUK.»
		Eerst tegen het aanbreken van den dag vond Kerroch eenige rust en kon hij de oogen sluiten. De gedachte dat hij zoo onbeschaafnd gelogen had stond zijn eerlijk hart tegen. Hij beschuldigde zich zelven van ellendige lafhar- tigheid en was tevens verplicht te bekennen dat, zoo de zaak nog eens moest voor komen, hij wederom zou liegen. Die leugen werd onver- mijdelijk, noodzakelijk, noodlottig.... ^Noodlottig," mompelde hij terwijl hij met koortsige hand het verband drukte dat zijn voorhoofd bedekte. »Bestaat er dan een vreese- lijk noodlot dat den mensch naar het pad der oneer drijft? Is het dan waar dat een eerste fout meesleept naar.... Eene eerste fout! o,

-ocr page 108-

		100                  EENE LASTIGE VROUW.
		vergeef mij, mijn aangebeden Céline, vergeef mij! Gij, die in mijn ziel leest, weet wel dat ik het misdadige voornemen niet had. de wet- ten van pijn vaderland te schenden. Wat wilde ik, toen ik u in de echtelijke woning terugbracht? die woning heiligen, niets anders, en te zelfder tijd aan de zuiverste, innigste liefde voldoen, die ooit door eenig man ge- voeld werd. Was dat dan eene misdaad ? waar zou ik eene vrouw vinden meer dan gij die huiselijke begrafenis waardig, die de ouden zoo dierbaar was! Ach, wat ben ik ongelukkig!" En dat was hii inderdaad; want hij begon te beseffen hoeveel gevaar en angst de toe- komst hem zou meebrengen. Voorzeker? be- treurde hij zijne handeling niet; zijn hart was zoo vervuld van liefde voor Céline, dat hij in \'t geheel geen berouw had van al hetgeen hij had gedaan; doch \'t is waar dat hij nu ver- volgd werd door eenige gedachten, die geheel vreemd waren aan zijne liefde. Onwillekeurig

-ocr page 109-

		EENE LASTIGE VROUW.                  101
		vroeg hij zich af of hij niet eenigszins onvoor- zichtig had gedaan, met zijne vrouw alzoo, op eigen verantwoordelijkheid, op te delven. En als een somber refrein kwam hem altijd die vreeselijke bedenking voor den geest: »Had ik toch maar geen arsenikum gebruikt!" Hij kreeg een vreeselijke koorts en toen hij in de apotheek geroepen werd, was hij doods- bleek, en de schaduw die het verband om zijn hoofd over zijne gelaatstrekken wierp, gaf aan zijn blik een ziekelijke uitdrukking die waarlijk verontrustend was. Voor sommige zorgen die de ziel neerdruk- ken, is de arbeid het beste, het eenige genees- middel. In dit opzicht ging het onzen vriend buitengewoon goed, men zou gezegd hebben dat de geheele stad afgesproken had, heden de apotheek te bezoeken. Te midden van dien toevloed van haastige klanten en nieuwsgieri- gen die slechts gekomen waren om naar de bijzonderheden van den nachtelijken aanslag

-ocr page 110-

		102                  EENE LASTIGE VROUW.
		te vernemen, wist Corentin zich zonder veel moeite uit de verlegenheid te redden. Hij ant- woordde dezen en genen met een enkel woord, of vergenoegde zich met een gebaar te maken en waarlijk, dit was niet te verwonderen daar hij aan alle kanten tegelijk geroepen werd. ïAch, lieve mijnheer Kerroch!" riep iemand, de handen inéén slaande; »wat heb ik daar vernomen! Mijn God! maar dat is vreesclijk; die ellendeling had u kunnen dooden. Het schijnt een slag met een hamer geweest te zijn, niet waar? Gij moet veel bloed verloren hebben; gij ziet zoo wit als porcclein." »Een slag met een hamer! Neen, dat geloof ik niet.... Neem het mij niet kwalijk, maar ik word geroepen." ïDe slag is zeker afgeschampt, ziet ge;" vervolgde een ander; »goede God, wat een geluk dat het nog zoo is afgeloopen: zoo even zat ik rustig mijn kopje kofüe te drinken, toen iemand mij het voorval kwam vertel-

-ocr page 111-

		EENE LASTIGE VROUW.                  103 len. Ik dacht dadelijk: ïik moet daar eens even hecnloopen." Ja, ja, zoo zal het zijn, de slag is afgegleden; nu gij zijt het mooi ont- snapt." »Ja, ja, ik ben het mooi ontsnapt." »Zoo na bij den slaap!" »Jongen, ja! een halve duim verder en.... maar \'t is niets, gelukkig; \'t is niets. Ik vraag u wel excuus; ik moet de klanten bedie- nen." \'t Was vreemd, maar door gedurig dezelfde vragen te hooren, en er dezelfde antwoorden op te geven, had hij zich die fabel omtrent den moordaanslag eigen gemaakt. De algemeene opinie in dezen, kwam hem voor zoo bepaald te zijn, en daarenboven zou het zoo gevaarlijk geweest zijn tegen haar te strijden, dat hij die opinie langzamerhand geleidelijk had aan- genomen. Dit verklaart de betrekkelijke bedaardheid waarmee hij \'s middags om twee ure, den bri-

-ocr page 112-

		404
		EENE LASTIGE VROUW.
		gadier der gendarmerie en den kommissaris van politie ontving, toen die heeren hem een bezoek kwamen brengen. »Goeden dag, mijnheer Keiler, goeden dag, mijnheer Thureau;" sprak Corentin vriende- lijk glimlachende. «Zoo ge even in het spreek- kamertje wildet gaan, zal ik dadelijk tot uwe beschikking zijn." In plaats van hem, zoo als zij gewoonlijk deden, vroolijk, met een of andere vriendelijke scherts te antwoorden, bewaarden deze heeren eene onverstoorbare koelheid. Na deftig gegroet te hebben, stak de kommissaris zijne porte- feuille onder zijn linkerarm en zeide: »Mijnheer Kerroch, wij wenschten wel u al- leen te spreken." »Alleen;" voegde de brigadier er bij. Deze voorbereidende maatregelen deden een voorgevoel van naderend onheil verrijzen by den ongelukkigen apotheker; zijne gedachten vlogen op de vleugelen der ziel naar haar die

-ocr page 113-

		EENE LASTIGE VROUW. 105 hem beschermde, en hij mompelde, terwijl hij zijne handen afwaschte: »Céline, mijne Célihe" — Meer kon hij niet uitbrengen, maar zijn geheele ziel stortte zich uit in die eenvoudige woorden. Daarop bond hij zijn apothekersvoorschoot los, en ging, ge- volgd door den brigadier en den kommissaris, naar de eetzaal. «Mijnheer Kerroch," begon de laatstgenoemde, de geheele stad is vol van de poging tot moord waarvan gij heden nacht bijna het slachtoffer waart, en van den moed dien gij in den strijd hebt ten toon gespreid." Toen hij deze zaal betrad, had Corentin het vaste voornemen opgevat, de zuivere waarheid te zeggen, of ten minste een groot gedeelte der waarheid. Doch toen hij de laatste woor- den van den kommissaris vernam, begon zijn besluit te wankelen; hij gevoelde zich, alsof Céline zelve hem in \'t oor fluisterde: aCorentin, wees voorzichtig; laat dien magis-

-ocr page 114-

		106 EENE LASTIGE VROUW. traatspersoon eerst uitpraten. Het rechte oogen- blik om hem uit den droom te helpen, is wellicht nog niet gekomen; \'t is nog geen tijd om het verdichtsel dat ons beschermt te ver- nietigen. Wat komt het er op aan. zoo men u ook als een held beschouwt? Zoudt gij u dan niet heldhaftig gedragen hebhen, indien het er op aan ware gekomen ?" «De tegenwoordigheid van geest, de geest- kracht die gij hebt getoond," vervolgde mijn- heer Thureau, «strekken zeer tot uwe eer, en \'t is mij een waar genoegen u daarover mijn compliment te mogen maken." «Och, ik heb niets gedaan; niets bijzon- ders;" mompelde Corentin verlegen. «Neem mij niet kwalijk, maar uwe wond komt mij vrij ernstig voor___" «Ach, het is waarlijk niet van belang, eene schram, anders niet, en ik zou dien doek best kunnen afdoen." Corentin bracht de hand reeds aan \'t ver-

-ocr page 115-

		EENE LASTIGE VROUW. 107 band, maar de kommissaris kwam op gebie- dende wijze tusschenbeide: »Hüu dien band om, mijnheer Kerroch ; wees niet zoo onvoorzichtig; weet gij dan niet dat de wond weer kan opengaan? Ik had de eer u te zeggen dat die wond pleitte tegen uwe zedigheid." Klaarblijkelijk was mijnheer Thureau zeer tevreden over dezen wél afgeronden zin, want hij zweeg, streelde zijne kin en glimlachte. Van zijn kant sloeg Corentin, thans bijna geheel gerustgesteld, het eene been over \'t andere en begon met zijn horlogeketting te spelen. »Gij verdenkt immers niemand bij u in huis, mijnheer Kerroch?" 3>Verdenken ? en waarvan, mijnheer Thureau ?" »Wel, van die dubbele poging tot diefstal en moord." ^Niemand; ach God neen, niemand. Wilt gij niet iets gebruiken, heeren?"

-ocr page 116-

		108                  EENE LASTIGE VROUW. ïDank u, ik gebruik nooit iets tusschen mijn maaltijden in; gij zijt zeer vriendelijk. En hoe is hij het huis binnen gekomen? Er is inbraak gepleegd, heb ik gehoord. Hebt gij alleen tegen dien ellendeling gevochten ?" j>Kom, laat ons zwijgen van die beuzeling. Mijnheer Thureau; schei uit, schei uit." »Ik zie mij verplicht u onder het oog te brengen, mijnheer Kerroch, dat mijn bezoek hier een zeer ernstig doel heeft. Ik kom een procesverbaal opmaken, door middel waarvan het onderzoek een leiddraad zal hebben in zijn loop. Ik moet u vooreerst verzoeken de ka- mer te mogen zien waar de aanval heeft plaats gehad." Als door een electrieken schok getroffen richtte Corentin zich op. aWat scheelt u!" vroegen mijnheer Thureau en de brigadier te gelijker tijd. »Mij, mij scheelt niets," antwoordde de apotheker geheel in verwarring. j>Wat zou mij

-ocr page 117-

		EENE LASTIGE VROUW.                  109 schelen? \'t Is doodeenvoudig een pijnlijk ste- ken in \'t hoofd." »Uwe wond ? ach, mijn lieve vriend, gij hebt groot ongelijk dat gij die niet beter verpleegt. Kom, wij zullen nu ons onderzoek in loco be- ginnen." »Onmogelijk, heeren; dat kan niet! De kamer waarin mijn lieve vrouw stierf mag niet ont- heiligd worden; neen, dat nooit!" »Maar de politie moet zich toch eerst over- tuigen dat er inbraak is gepleegd." »Er is geen inbraak gepleegd, er is niemen- dal gepleegd, mijnheer Thureau." »En gij zelf hebt verklaard dat gij door een boosdoener zijt aangerand." »\'t Is mogelijk dat ik zoo iets heb gezegd, maar, om de waarheid te zeggen, ik heb hem gezien, — zonder hem te zien. Des nachts, in den donker, ziet men, men zegt: ik hèb gezien, — maar men heeft eigenlijk niets gezien. Dat is licht te begrijpen."

-ocr page 118-

		110 EENE LASTIGE VROUW. j>Hij heeft u dus in de duisternis onver- hoeds aangevallen ? Wel sapperloot, wel drom- mels! nu begin ik het te begrijpen, \'t Is me alsof ik het geheele tooneel zie: gij treedt de kamer in met een licht in de hand. De ellen- dige, die geen middel ziet om te ontvluchten, valt u aan. — Het licht valt op den grond, — gaat uit, — de worsteling begint in den donker en toen heeft hij u met zijn hamer geraakt___ Laat ons naar boven gaan, als je blieft; een onderzoek op de plaats zelve is de eenige weg om ons alles op te helderen. Wees overigens wèl overtuigd datj wij den eerhied en het ont- zag voor die kamer waarin uwe echtgenoot overleed, niet uit het oog zullen verliezen. Ver- geef mij dat ik zulke droevige herinneringen moet opwekken..... Die arme Juffrouw Ker- roch; ze was nog zóó jong! zij wordt oprecht be- treurd door .... och, zonder uitzondering, door allen! Heeft hij zijn hamer achtergelaten op het tooneel der misdaad, mijn waarde heer Kerroch?"

-ocr page 119-

		EENE LASTIGE VROUW. 111 ïNog zeer jong, inderdaad! helaas, den avond voor haar dood was zij reeds zeer zwak en kon moeielijk spreken ; toch vond zij nog kracht om mij te zeggen: sCorentin, mijn beste, weet gij niet hoe mevrouw Thureau het maakt 1" i>Dank u, mijne vrouw is zeer wèl." 3>Maar, waarde heer Thureau, het was de overleden juffrouw Kerroch die dit vroeg." »Zeg haar dan dat ik zeer gevoelig.... o, neem mij niet kwalijk — ik vraag u duizend- maal om vergeving. Wel, wat zegt gij, den avond vóór haar dood?. ... ach, lieve hemel 1" DJa, ja, den avond te voren. En die lieve kleine Frederik," voegde ze er bij, dat kind is toch zoo door en door gezond!" ïGij zijt wel vriendelijk ; \'t is waar, \'t is een flinke jongen." j>En even mooi als flink, mijnheer Thureau." ïGij vleit mij, mijnheer Kerroch. Doch onze tijd is kostbaar. Met uw verlof zullen wij nu een schielijk onderzoek instellen."

-ocr page 120-

		112 EENE LASTIGE VROUW. Corentin leed ontzachelijk terwijl hij deze jammerlijke komedie speelde. Hij deed heldhaf- tige pogingen om niet uit te barsten, om niet de geheele waarheid te zeggen, die hem op de tong lag; ja, die waarheid moest hij zeggen, hij moest en zou het doen; hij was er toe be- sloten ; en toch, o rnenschelijke zwakheid, verzon hij honderd listen, om die bekentenis, al ware het ook slechts nog één oogenblik, te vertragen. Hij was inderdaad aan dat verdichtsel ge- gewoon geraakt, dat hem sedert den morgen allerlei complimenten en de algemeene sympa- thie had ingebracht. Zij had zich in zijn leven gewerkt; \'t was eenigszins zijn eigen werk want, eigenlijk en hoewel onwillekeurig, had hij de hand gehad in de samenstelling van dit verdichtsel, en het kwam hem voor dat hij zich wel wat zou vernederen door de toedracht der zaak te vertellen. Men hecht gewoonlijk veel aan soortgelijke scheppingen. Het was dus eer^t op \'t oogenblik dat mijn-

-ocr page 121-

		EENE LASTIGE VROUW.                  113
		heer Thureau en de brigadier den voet zetten op de onderste trede der trap, dat Corentin zich voor hen plaatste en zeide: »Maar, mijne heeren, waarom toch wilt gij in die kamer binnendringen? Ik begrijp uw gedrag niet." »Is het niet daar waar gij door een man die met een hamer gewapend was, werdt aange-\' vallen?" »Ik heb nooit staande gehouden dat het een hamer was. Integendeel, mijnheer, heb ik u onder het oog gebracht dat het onmogelijk was, des nachts, in de duisternis iets bepaalds te onderscheiden. Ik heb een harden slag gevoeld, dat is waar, en toch, ik zou overdrijven zoo ik zeide dat die slag zeer hard was. Iedereen kan zich stooten; men glijdt uit, men wil zich vasthouden, er is een meubel, een stoel of een tafel in den weg, of zelfs .... een hamer; het komt er niet op aan; de kamer doet niets ter zake, dat begrijpt gij wel. Was het een hamer, 8

-ocr page 122-

		114 EENE LASTIGE VROUW. of was het geen hamer? Ik weet er waarlijk niets van, en overigens, \'t is kinderachtig op zulke onbeduidende bijzonderheden aan te drin- gen." »Wij zouden het toch eens moeten worden", sprak de kommissaris nu ongeduldig. » Heeft de misdadiger, die dezen nacht hier in huis inbrak, de hand aan u geslagen, of niet?" »Céline, mijn dierbare," mompelde Coren- tin, »help mij", en met eene verwonderlijk wel geveinsde verwondering, die wel bewees dat Céline niet doof was voor zijne gebeden, sprak hij: aWie is in den verloopen nacht hier in huis gedrongen? Wie zou in een huis dat nog in diepen rouw is, durven dringen? De roovers zelven hebben eerbied voor zekere ongelukken, mijnheer Thureau. Het doet mij leed dat de gewoonte om het slechte in de menschelijke natuur na te sporen, u de zaken anders doet inzien."

-ocr page 123-

		EENE LASTIGE VKOUW. 415
		Hij werd hoe langer zoo driftiger, want hij gevoelde dat die opgewondenheid hem moed gaf. »Ja, het spijt mij, mijnheer Thureau; ik zeg het u zonder omwegen; indien ik een niets- waardige ontdekt had in de kamer waar juf- frouw Kerroch den laatsten adem uitblies, ik zou hem doodgeslagen hebben als een hond. Ja, dat bezweer ik u, hij zou niet levend uit mijne handen ontsnapt zijn. Zooeven kendet gij mij eenigen moed en geestkracht toe; ... . welnu, ik herhaal het, hij zou niet levend uit dit huis ontsnapt zijn." Corentin haalde diep adem, even als een re- denaar die eene welsprekende période eindigt, en glimlachte tegen den brigadier, die deze krachtige verklaring aanhoorde en zijn goed- keuring er over te kennen gaf door aanhou- dend te knikken. aSakkerloot! wat beteekent dit alles?" ver- volgde de commissaris. j>Dus, zou er, volgens

-ocr page 124-

		416 EENE LASTIGE VROUW. u, geen aanranding met gewapende hand, geen inbraak noch iets, geschied zijn.... Er zou hoegenaamd niets zijn voorgevallen?" »Ik kan niet gedoogen dat mijn woorden verdraaid worden, noch dat men aan mijn da- den eene uitlegging geeft, die . . . ." »Komaan, komaan, mijnheer Kerroch; ter zake, ter zake." :oBeclaar, bedaar, God zal.... mij zegenen, ^bedaar toch!" viel de brigadier in. Maar Corentin verloor alle bedaardheid uit het oog, zijn onderwerp sleepte hem mee, hij spartelde door al die verwarde redenen heen, als iemand die op het punt is te verdrinken, en met handen en voeten in \'t water plast; hij vervolgde zijn rede zonder op te houden, zonder genade en met klimmende woordenrijk- heid. \'t Was niet meer de bedaarde, zachtzinnige apotheker die sprak; \'t was zijn vrouw, die ijlhoofdig was.

-ocr page 125-

		EENE LASTIGE VROUW.                  117
		Mijnheer Thureau die zoo wit als een laken was geworden, zag den brigadier aan, die in tegenoverstelling van hem zoo rood was als een kreeft. Men weet dat, al naar het tempe- rament der menschen, dezelfde aandoening zich kenmerkt door geheel verschillende kleurver- wisselingen. Die twee mannen, zoo verschillend van ge- laatskleur, maar door dezelfde aandoeningen bewogen, zagen elkaar aan als lieden die ge- voelen dat het verstand hen begeeft, en Ker- roch bij den kraag grijpende, dwongen zij hem zich op den trap neer te zetten. In \'t eerste oogenblik van verwondering over deze handelwijze, zweeg de apotheker, en de kommissaris, gebruik makende van dezen stil- stand, sprak: »Mijnheer Kerroch, antwoord nu »ja", of »neen"; hebt gij in den verloopen nacht iemand in dit huis gezien, of niet?" Onze vriend sloeg met een uitdrukking van

-ocr page 126-

		118                  EENE LASTIGE VROUW.
		innige berusting, de oogen ten hemel, kruiste de armen over de borst, en antwoordde niet. ^Mijnheer Kerroch, ik bid u, ik verzoek u, ik noodig u uit, in naam der wet mijne vraag te beantwoorden:" »Is die geheele zaak ernst, of is het slechts eene fopperij?" Bedreigingen noch smeeken vermochten den apotheker een woord af te persen, hij bleef onverbiddelijk. Toen zette de kommissaris van politie den hoed op het hoofd, en zei met een ontroerde stem: »Ik moet dus onverrichter zake vertrekken. Evenwel zal ik de vrijheid nemen u te zeggen, mijnheer Kerroch, dat ge u hebt gedragen als een kwajongen!" Bij dit woord, dat wel is waar zijn eer niet juist aanrandde, maar toch zeer beleedigend was, sprong Kerroch eensklaps op: ^Mijnheer Thureau," sprak hij met waardig- heid, »de schandelijke strekking uwer laatste

-ocr page 127-

		EENE LASTIGE VROUW.                    119
		woorden, komen over uw hoofd: maar in te- genwoordigheid van den brigadier, protesteer ik tegen uwe handelwijze, met al de veront- waardiging van een man van eer. Gij hebt de heiligste wetten willen schenden. Zij, die niet meer is, ziet u, mijnheer, zij hoort u, en zij vergeeft u, dat hoop ik ten minste. En nu, aangezien het ongerijmdste voorwendsel u het recht geeft de woningen binnen te dringen, de heiligheid van den huiselijken haard te ontwij- den, moogt gij gebruik maken van dit recht, mijnheer Thureau. Ga naar binnen, ik laat u vrij te handelen naar uw goedvinden; betreed die kamer waar de laatste ademtocht van mijn beminde engel nog in de lucht zweeft; waar de echo van haar laatste woorden nog trilt als de verwijderde wegstervende klank eener lier. Ontheilig dit heiligdom; schend die plaats die mij heilig is;". .... bij deze woor- den boog de arme man het hoofd, en tranen biggelden langs zijn bleek gelaat.

-ocr page 128-

		I ■ 120 EENE LASTIGE VROUW. Bewogen over deze blijkbaar oprechte aan- doening, en eenigszins van zijn stuk gebracht door die hooghartige taal, bleef mijnheer Thureau een oogenblik ontsteld staan, greep daarop naar zijn hoed, groette met een men- geling van verlegenheid en gekwetste waar- digheid en zei: »Ik vertrek, mijnheer; ik vertrek. Gaat gij mee, brigadier?" De brigadier volgde hem naar de deur, maar in \'t heengaan mompelde hij: »\'t Is niets, mijnheer Kerroch, \'t is niets; \'t was een vergissing, dat is alles. Trek het u maar niet aan; \'t is een vergissing." Dadelijk na het vertrek van die heeren, kwam de apotheker, bleek als een geest, in den win- kel terug, bond zich zijn schort weer voor, en hervatte zonder één woord te spreken en met groote bedaardheid zijn bezigheden.

-ocr page 129-

		ACHTSTE HOOFDSTUK.
		De moed en de gevatheid die Corentin had getoond bij dit bezoek, waren geheel en al kunstmatig. Onze vriend bezat niet zulk een steenen hart als men zou kunnen denken. Zijn natuurlijke geaardheid bracht mee dat hij, in het oogenblik van gevaar, eik en riet tegelijk kon zijn, dat is te zeggen, tezelfder tijd buigen en breken. De waarheid noopt mij dus te bekennen dat hij, een uur na het ver- trek van den kommissaris, wederom in den gewonen angst verkeerde. Hij was aan een groot gevaar ontkomen, dat is wel waar, maar zijn toekomstige huwe- lijkshemel was daarom niet minder bewolkt. Was hij dan nu veroordeeld tot een leven van

-ocr page 130-

		422                  EENE LASTIGE VROUW. gedurigen angst, leugens en veinzerij? \'t Was verschrikkelijk! Te vergeefs zocht hij op den bodem van zijn hart eenigen troost; te ver- geefs riep hij, als een wanhopige, de scherp- zinnigheid zijner beminde overledene in; Céline scheen niet meer te willen antwoorden. Hij luisterde met ingespannen aandacht; hij ver- nam haar stem niet meer. Hij gevoelde niet meer elk oogenblik de bovenaardsche, zalige gemeenschap met dien beschermenden geest. Somtijds stond hij stil, metseen fieschje in de hand, en zeide met bitterheid: »Ik ben als een zeevaarder die op de onmetelijke zee om- zwerft zonder ster noch kompas." En het vreeselijkste was, dat hij zeer goed wist waarom Céline zich zóó van hem aftrok; zijn geweten zeide hem onophoudelijk: »Zoo uw beschermgeest u begeeft, dan is het omdat hij over uw kleinmoedigheid ver- ontwaardigd is, omdat gij niet eens meer in de witte kamer durft te gaan; omdat gij den

-ocr page 131-

		EENE LASTIGE VROUW. 123
		sleutel zelfs er van hebt verborgen in het ge- heimste laadje van uw kast; lafaard, driedub- bele lafaard!" Ik geef gaarne toe dat Kerroch in die zaak geen heldenmoed had getoond; .maar, oprecht gesproken, kan ik mij zijn angst verklaren, en ik geloof dat ik, in zijn plaats hetzelfde zou gevoeld hebben. Alleen, ik zou tot mijn vrouw gezegd hebben: »Gij begrijpt, mijn kind, dat uw lichtge- raaktheid zeer onverstandig is. Gij weet, dat ik u hartelijk lief heb, en wat meer is, daar, waar ge u nu bevindt, loopt ge volstrekt geen ge- vaar; voor mij blijft al het gevaar, bij gevolg zult ge mij het genoegen doen een weinig toe- gevend te zijn, en vooral mij te antwoorden wanneer ik met u spreek." Ziedaar hetgeen Corentin tot zijn vrouw had behooren te zeggen; wel te verstaan zon- der zich boos te maken; maar hij was te zacht- moedig om zóó te durven spreken. Wanneer

-ocr page 132-

		124                  EENE LASTIGE VROUW.
		de vloer der bovenverdieping slechts even kraakte dacht hij: »Céline wordt ongeduldig, zij zal tot een of andere buitensporigheid over- gaan." En dan vroeg hij haar om vergeving, en beschuldigde zich zelven dat hij harer on- waardig was. j&Van avond kom ik bij u, lief- ste, ik zal u alles verklaren; ik zal komen, o, zeker, ik zal komen, ik zw....." hij wilde er bijvoegen; »ik zweer het u," maar hij durfde dien zin niet te eindigen, want hij was de eerlijk- ste mensen ter wereld en wist zeer goed dat hij dien avond even weinig moed zou hebben als den vóórgaanden. Loulou verhief eiken nacht op nieuw zijn gehuil. Dat dier had een fijnen reuk en handelde aldus uit zuiver hondeninstinkt en zonder eenige kwade bedoeling; maar Kerroch zag in die som- bere toonen, ik weet niet welken bovennatuurlij- ken invloed, en\'hij wilde volstrekt niet toestaan dat die duivelsche keffer opgesloten of uit den weg geruimd werd. Was dat niet vreemd?

-ocr page 133-

		EENÉ LASTIGE VROUW.                  125 »Die hond huilt niet zonder reden;" dacht hij; »maar omdat Céline het wil. Zoo ik hem verwijderde zou ik mij wellicht aan iets nog vreeselijkers blootstellen." »Maar, mijnheer," zeide Marianne hem, adat kan toch zoo niet blijven, \'t Is alsof Loulou den duivel in \'t lijf heeft." aLaat hem," antwoordde Corentin; »die hond heeft wat wij in de geneeskunde, nachtelijke krampkolieken noemen. Zij zouden nog erger worden indien we hem opsloten." \'t Is evenwei zeer zeker dat te midden van dit alles, de arme apotheker het hoofd geheel zou verloren hebben, hadden de heer Plumei en juffrouw Rosalie hem niet trouw ter zijde gestaan. Die goede vrienden die hem zooveel welwillendheid hadden betoond toen hij tot het werkelijke leven terugkeerde, verlieten hem ook naderhand niet. Zij wilden hun vertroostings- werk verder voortzetten. Met een waarlijk aan- doenlijke hartelijkheid had Plumei zijn huis

-ocr page 134-

		126 EENE LASTIGE VROUW.
		opengesteld voor Corentin, en deze had zich, zooals men licht begrijpen en natuurlijk vin- den zal, in de armen geworpen die men hem toestak. Hoe had hij dat reddingsmiddel kun- nen weigeren, daar hij zich niet in staat ge- voelde den last der zaken en des levens alleen te dragen? De buren brachten dus de avonden in elk- anders gezelschap door, dan in het huis van den één, dan weer in dat van den ander, \'t Was slechts bij zijne buren dat de goede man eenige uren van kalmte en opgeruimd- heid terugvond. Dan verdwenen zijne angsten, hij gevoelde zich verlicht, niet meer zoo een- zaam, en behalve dat kon hij dan ook over zijue handelszaken spreken. Wanneer zij na het eten hun koffie ge- bruikten bij \'t hoekje van den haard, was Rosalie de eerste die den apotheker aan zijne beroepsplichten herinnerde. »Zijt gij tevreden over de zaken van daag,

-ocr page 135-

		EENE LASTIGE VROUW. 127
		mijnheer Kerroch ?" zeide zij op zachten toon; »hebt gij veel bestellingen voor morgen? En hoe is \'t met den alcohol, de kurken, en de stalen voor Quimper ? Hebt gij er aan gedacht dat er morgen uitgehaald moet worden? en waar denkt gij de bezending »Vichy", die ge verwacht te bergen?" »Daaraan dacht ik juist; ik heb waarlijk te weinig ruimte." »Hoe is \'t mogelijk, te weinig ruimte! maar er zijn, ik weet niet hoeveel leege kamers in uw huis!" O, neen, juffrouw, gij bedriegt u, dat ver- zeker ik u: op \'t eerste gezicht zou men dat kunnen denken, maar \'t is niet zoo." y>Waarom maakt gij geen pakhuis van uw tuin?" »Ach, dan zou ik ons lief prieeltje moeten afbreken!" zuchtte Corentin. »Céline was zoo gelukkig met haar prieeltje! daar werden de bessen afgerist om gelei te maken!"

-ocr page 136-

		128 EENE LASTIGE VROUW.
		»Ik wist niet dat juffrouw Kerroch zoo sen- timenteel was"; zei Rosalie vrij droog, en haar vader haalde spotlachend de schouders op. »Plumel," sprak de apotheker met zekere drift, niemand dan ik weet hoeveel schatten het hart mijner dierbare vrouw bevatte. Het laatste woord dat zij sprak is voldoende om de teederheid harer ziel te bewijzen: »Arme jongen," zeide zij mij aanziende; »arme jongen!" »Kom, Kerroch, mijn waarde, houd u goed. Ik geloof zoowaar dat gij nu gaat schreien I" »Ik kan het niet helpen .... \'t Is alsof ik haar nog hoor zeggen: aarme jongenI" »Kom, kom, gij moet er u in schikken; en mijn dochter niet beletten te werken. Wilt gij de kaarten eens nemen die daar op den schoor- steen liggen?" »Gij hebt gelijk; wij moeten juffrouw Ro- salie ongestoord laten werken." Langzamerhand was Corentin gewoon geraakt

-ocr page 137-

		EENE LASTIGE VROUW. 129
		om het houden zijner boeken en het bestuur van zijn huis te beschouwen als een arbeid die Juffrouw Rosalie\'s taak was. Inderdaad nam zij hoe langer zoo meer de plaats der overledene in; wel te verstaan, niet in het hart van den ontroostbaren apotheker: er zijn afgronden in de ziel die niet te dem pen zijn..... Ik ben overtuigd dat er menschen zijn, die juffrouw Rosalie reeds van veinzerij beschul- digen, die in haar goedhartige tusschenkomst een volkomen oorlogsplan zien en zoo zij niet hardop zeggen: »Die meid ü een eerzuchtige vrouw, die getrouwd wil zijn," — dan is het uit pure beleefdheid. Nu kunnen wij betuigen dat er in het ver- leden van mejuffrouw Rosalie Plumcl niets voorkomt, dat zoodanige vooronderstelling zou kunnen rechtvaardigen, en dat in tegendeel, haar welbekende goedheid, hare christelijke deugden, haar vroomheid, de onberispelijke 9

-ocr page 138-

		130                  EENE LASTIGE VROUW.
		reinheid haars levens schenen te bewijzen dat zij uit loutere goedhartigheid en prijzenswaar- dige onbaatzuchtigheid alzoo handelde. ^Onbaatzuchtigheid! goedhartigheid! Loop heen met die praatjes! Ten eerste wie is die juffrouw Plumei die zoo uitstekend thuis is in \'t boekhouden? Zij is niet jong meer, die jonge dame; waarom is zij dan niet gehuwd? En, hoe komt het dat haar vader haar toestaat zoo vertrouwelijk om te gaan met dien on- troostbaren weduwnaar, terwijl zij ongehuwd isl..... Zoo gü u verbeeldt dat ik aan de eeuwige liefde van uw apotheker geloof, dan vergist ge u zeer. Wat beteekent dit al- les? Vader Plumei komt mij voor een slimme vogel te zijn, en uw vrome jonge juffer lijkt mij niet minder bij de hand dan haar papa." Het wordt waarlijk onmogelijk de minste geschiedenis te vertellen, wanneer de lezer zulke denkbeeldige gevolgtrekkingen maakt uit de on- schuldigste feiten en een denkbeeldig persoon

-ocr page 139-

		EENE LASTIGE VBOUW.                  431 schept naast den werkelijken persoon, dien men hem met zooveel zorg en nauwkeurigheid tracht voor te stellen.... Overigens, zoo gij meer weet dan ik van. mejuffrouw Plumei, geef ik u de pen over en verzoek u mij de inlichtin- gen te verstrekken die ik nog niet heb. Ik ken haar slechts van aanzien: zij is leelijk, bui- tengewoon mager en slecht gebouwd, maar om dat te vergoeden — zoo \'t eene vergoe- ding mag heeten, — is zij bijzonder lang. »Gij behoeft u de moeite niet te geven er bij te voegen dat zij buigzaam en sierlijk is als een rietje." Zie nu eens aan hoe die zucht om het ver- haal vooruit te loopen u blootstelt aan vergis- singen! Het merkwaardige in Rosalie is juist dat zij volstrekt niet bevallig noch buigzaam is. Zij heeft wel een zekere onderscheiding, maar die is geheel en al «zedelijk", innerlijk, en wordt door geen enkel uiterlijk teeken aan - getoond.

-ocr page 140-

		132                  EENE LASTIGE VROUW.
		Alles wel beschouwd, is juffrouw Plumei vol- strekt niet bekoorlijk: wij kunnen daaraan niets veranderen, niet waar? daar zij reeds sedert acht en twintig jaren zóó is geweest. Ik zeg, maar acht en twintig jaar, want het was te Kerlawen algemeen bekend, dat zij tot haar derde of vierde jaar buitengewoon schoon was. In ieder geval weet zij dat zij niet mooi is; honderd maal heeft zij gezegd dat zij ongehuwd wilde blijven om haar leven toe te wijden aan vrome daden en werken, die haar dierbaar zijn. Maar laat ons geen nuttelooze praatjes ma- ken. Al wat ik u kan zeggen is dat ik tot nader order, de gewichtige diensten die juffrouw Plumcl aan Corentin bewijst, voor goede munt opneem, en. dat ik de deelnemende woorden die zij altijd zegt wanneer er van de overle- dene wordt gesproken, voor oprecht gemeend houd. En ziedaar; ik zal u één kleine bijzon- derheid vertellen te dien opzichte. Kcrroch verwaarloosde het graf zijner vrouw

-ocr page 141-

		EENE LASTIGE VROUW.                  133 eenigszins. Gij begrijpt daar zeker do reden van. Wij dienen zelfs te bekennen dat Kerroch geen voet op het kerkhof had gezet sedert den nacht der opdelving. Welnu, Rosalic wist hem met zooveel fijn- gevoeligheid en goedheid te leiden, dat zij zijn tegenzin overwon; zij overreedde hem eens te gaan bidden bij dat graf. Ik vraag u, zou een intrigante dat doen? \'t Is waar dat toen de ongelukkige apothe- ker geknield lag bij het graf dat, zooals hij wist ledig was, (het was op een Zondag en het kerkhof vol bezoekers), — en dat hij zich verplicht zag een diepe droefenis te veinzen, hij zich zoo innig schaamde, dat hij eensklaps opsprong, en wegïiep als iemand die door een plotselinge — ongesteldheid, zullen we maar zeggen, — wordt overvallen.

-ocr page 142-

		NEGENDE HOOFDSTUK.
		Op dien Zondag was het juist de uitgaans- dag van Marionne en de twee winkelbedien- den, zoodat het huis volkomen leeg was. Nu Was dit de eerste keer, sedert zijn noodlottig avontuur dat Kerroch alleen te huis én vrij was. Hij gevoelde een oogenblik van verruk- king, de heerlijkheden van \'t verleden ontwaak- ten weder in zijn hart, en zonder tijd te ver- liezen, spoedde hij zich naar Céline toe. Nauwelijks was hij in de witte kamer ge- komen, of hij zag zich verplicht naar de ven- sters te vliegen en ze wijd open te zetten om de lucht te ververschen. Dit gaf hem een pijn- lijken indruk die niet verminderde toen hij de oogen om zich heen sloeg. Er heerschte een

-ocr page 143-

		EENE LASTIGE VROUW. 135
		vreesclijke wanorde : J o cel;j n lag verscheurd op den grond tusschen de gebroken bobèches, de kandelaars en de vuile scherven der lantaarn. De stoelen en het kanapétafeltje lagen «ver den vloer. Niettegenstaande dit alles, stak hij met vrome oplettendheid eenige eindjes kaars aan die hij in der haast opraapte; maar de neergelaten gordijnen en de open vensters lie- ten zooveel daglicht in dat de gewijde illu- minatie alle begoocheling verioor. \'t Was geen verlichte kapel meer, maar een wanordelijk vertrek, half beroofd van huisraad, en waar \'t behangsel, dat hier en daar verontreinigd was door breede spinnewebben, op sommige plaatsen aan flarden neerhing. Bij het licht van den dag was die omgeving afschuwelijk, treurig en bijzonder prozaisch. Het baatte hem niet de oogen te sluiten en Ie fluisteren: »Mijn Céline, ik behoor u toe, kom bij mij, mijn dierbare . ... " Hij bleef ijskoud, zonder veerkracht, als een

-ocr page 144-

		436 EENE LASTIGE VROUW.
		danser die eensklaps door een kramp aan den grond wordt geboeid. In dezen gemoedstoestand was hij, toon hy er toe besloot de deur van het heiligdom te openen. De besluitelooze wijze waarop hij den sleutel omdraaide, de flauwe kniestoot dien hij tegen de deur gaf, deden denken aan iemand die met tegenzin een onaangename plichtple- ging volbrengt..... O, afgrond van \'t menschelijke hart, wie zal ons uwe geheimen verklaren? Céline zat nog steeds op dezelfde plaats, nog steeds had zij haar rooskleurig mutsje op, nog steeds was haar japon over het kleed uitge- spreid, en haar met ringen versierde hand rustte bevallig op den arm van den leunstoel; zij was onverstoord. Evenwel was zij aanmer- kelijk vermagerd; haar voorkomen was min- der opgeruimd, haar gelaat.... in één woord: zij zag er slecht uit. Deze bijzonderheden troffen onzen goeden

-ocr page 145-

		EENE LASTIGE VROUW. 137
		vriend zoo geducht, dat reeds de eerste harte- lijke ontboezeming in den aanvang gestuit werd. »Mijn God! wat is zij veranderd!" riep hy met ontzetting uit. Dit woord schildert den toestand waarin Co- rentin zich bevond, op een bewonderenswaar- dige hoewel treurige wijze: het ideaal verdween, de geestvervoering ontvlood hem. Hij gevoelde dit en het was een folterende gedachte voor hem.....Hij wierp zich dus met een zekeren toorn aan de voeten zijner vrouw, en kuste hartstochtelijk den zoom van haar kleed. Maar onmiddellijk sprong hij op en trok een leelijk gezicht.... De zaak was, dat Céline met een dikke stoflaag was bedekt. Was het mogelijk dat de heiligste aller relikiën aldus werd ver- guisd? Welk een bloedig verwijt school in dit kleine feit! Wat wreeder bewijs kon zij hem geven van zijn goddelooze nalatigheid, van zijn lafhartige verzaking?

-ocr page 146-

		138                  EENE LASTIGE VROUW. t Zich tot in zijn hart schamende ging hij een stoffer halen, en begon met veel zorg te bla- zen, te stoffen, te borstelen, nam elke plooi van Céline\'s japon op en vervolgde zijn stof- jacht tot in de kleinste schuilhoekjes. j>Dat duivelsche stofl" mompelde hij; ahet dringt onder de deur door en hoopt zich op in deze kast; dat drommelsche stofl" Toen begon hij alle reten en gaten dicht te stoppen en te kalefateren .... Die handenar- beid deed hem waarlijk goed, bracht zijn geest tot bedaren, verdreef zijne sombere zorgen en weldra gevoelde hij zich betrekkelijk gerust. 3>Zie zoo, nu ziet ge er wat zindelijker uit, mijn lief kind," zei hij, 3>nu \'t heeft me dan ook vrij wat moeite gekost; nu zullen we de kamer eens gaan aanvegen." En hij volbracht ook dit aandoenlijk werk met die goedaardigheid, dien eenvoud die eigenlijk de grondslag van zijn karakter was. Hij had zijn jas uitgetrokken om zich vrijer

-ocr page 147-

		EENE LASTIGE VROUW. 139
		te kunnen bewegen, en veegde, boende, poet- ste overal, zonder evenwel op te houden met zijn lieve vrouw te praten. Maar het gesprek had heel geleidelijk een vertrouwelijker aard aangenomen. Hij gaf haar bericht omtrent zijne zaken, sprak haar over deze of gene lastige schuldvordering en vroeg haar om raad; hij voorkwam hare tegenwerpingen, verklaarde haar met de grootste omzichtigheid alle zaken, en verzuimde zelfs niet eenige kunstgrepen aan te wenden die haar smaak vleien of haar lichtgeraaktheid voorkomen konden. »Gij hebt gelijk, mijn kippetje," zei hij op zeker oogenblik," wellicht had ik juffrouw Plumei niet zooveel inzage van onze zaken moeten geven, maar ik zat zóó in de verle- genheid! Overigens, zij weet er niet zooveel van als zij \'t wil doen voorkomen. Ik, ik ben het die hier allen bestuurt, weet ge? of liever moest ik zeggen, gij doet het, even als voor- heen, want gij zijt de beschermengel van den

-ocr page 148-

		140 EENE LASTIGE VROUW. huiselijken haard, mijn poesje; Rosalie is een zeer goede meid, dat verzeker ik u. Gij kunt u niet voorstellen hoe veel eerbied zij voor u heeft. Zoo dat niet ware, zou ik nimmer toe- gestaan hebben dat zij haar neus stak in uw boeken, of aan tafól de plaats in zou nemen die gij bekleeddct." »\'t Hindert u immers niet, dat zij die plaats nu heeft ingenomen? Waarlijk, \'t is de moeite niet waard er veel woorden om vuil te ma- ken. Zij gaat daar zitten om nader bij de schel te zijn, dat is doodeenvoudig. Gij ziet wel dat gij ongelijk zoudt hebben indien ge dat kwa- lijk naamt. Zij komt te dikwijls hier in huis, zegt gij? — Nu, dat is waarlijk gekheid! Ja, ik begrijp wel, gij maakt deze aanmerking niet om u zelve, maar voor de menschen; voor die boozc, kwaadsprekende wereld, die altijd bereid is overal kwaad in te zien. Maar denk eens na, mijn schatje, \'t zou immers allerbe- spottelijkst zijn. Ha, ha, gij weet wel dat juf-

-ocr page 149-

		EENE LASTIGE VROUW.                  441 frouw Rosalie niet wereldsgezind is. Zij is ge- streng als een non — en dan, niet mooi, neen, zij ziet er in \'t geheel niet lief uit. Fat- soenlijk, deftig; o ja, dat geef ik u toe, maar .... deftigheid, fatsoenlijkheid, \'t mocht wat!.... Ja, bezat zij slechts een tiende ge- deelte van uw schoonheid .... o, dan dan zou \'t mogelijk zijn . ... te deksel! Maar zoo is \'t niet gemeend, waarlijk. Komaan, laat eens zien, we zullen de vensters sluiten; en dan moet ik mij gaan aanklecdcn, want weet ge vandaag eet ik___ge weet wel ? daar, aan de overzij; ik eet van daag bij hen .... Adieu, lieve vriendin. Gij zult niet ongeduldig worden als ik morgen niet mocht komen, wèl? Gij begrijpt wel hoeveel verhinderingen ik on- dervind! Maar mijn hart is altijd bij u. Nu, tot wcderziens, mijn liefste . . . ." En hij draaide den sleutel der. kast twee- maal om. ïWat een dwaasheid koopwaren te willen

-ocr page 150-

		142                  EENE LASTIGE VROUW. plaatsen in deze kamer!" dacht hij onder het aankleeden. j>\'t Is waar, dat juffrouw PJumel zich niet op mijn standpunt kan plaatsen, om- dat zij mijn toestand niet kent. Zij weet dat er op de eerste verdieping twee groote kamers leeg staan; nu zegt zij: »maak gebruik van die kamers daar gij ruimte te kort komt." Dat is een zeer verstandige raad; maar, ik kan dien niet opvolgen.... \'t is wel onge- lukkig."

-ocr page 151-

		I
		TIENDE HOOFDSTUK.
		Van dien dag af, onderging Corentin\'s uiter- lijk een merkbare verandering. Langzamer- hand verloor hij zijne zonderlinge manieren; zijn gelaat droeg niet meer die noodlottige en onrustige uitdrukking die het sedert den dood zijner vrouw had aangenomen. Hij had een vriendelijk woord voor de klanten, en som- tijds glimlachte hij ook tegen hen. Hij was wel niet vroolijk, maar zijn treurigheid werd vriendelijker, gematigder, hij was geen onmo- gelijke weduwnaar meer, en trok de aandacht niet meer zoo. Zelfs zag men hem in de stad wandelen en dem kommissaris van politie zeer beleefd excuus vragen over de wel wat ruwe wijze waarop hij hem had behandeld.

-ocr page 152-

		144                  EENE LASTIGE VROUW. Ontegenzeggelijk was het waar dat Kerroch weer lust in het leven kreeg; hij at en sliep geregeld; het klagelijk gehuil van Loulou, dat zich van tijd tot tijd nog eens liet hooren, hinderde hem niet eens meer. Gelooft echter niet dat hij het verledene had vergeten en dat de herinnering aan zijn vrouw minder levendig was. Hemelschc goedheid, neen! Nooit had die goede man meer over Céline gesproken, maar — hij sprak nu zon- der die opgewondenheid, met kalmte. Hij wist omtrent haar duizende kleine huiselijke bijzon- derheden te vertellen, duizend allerliefste anek- dotes waarmee hij zijne gesprekken opluisterde als een oud gediende dat doet met de herin- nering der veldtochten waaraan hij deelnam. Overigens begon hij eensklaps een groot be- lang te stellen in zijne zaken, die met den dag vooruit gingen; wanneer hij bevelen gaf was zijn stem vaster en krachtiger; hij ging alles met meer ijver na, sprak van zijne kapitalen,

-ocr page 153-

		EENE LASTIGE VROUW. 145 van zijn bankier, van den aanmerkelijken in- vloed dien de staatkunde kon uitoefenen op den handel; en er waren tijden waarop de overvloed van koopwaren die in zijn huis op- gehoopt lagen, bewees dat hij het recht had zich als een aanzienlijk koopman te beschou- wen. Het ongeluk wilde dat juist op een van die drukke dagen, Juffrouw Plumei die met haar vader bij Corentin kwam eten, met den voet tegen eene verzameling fleschjes stootte die bij de deur der eetzaal waren neergezet en het evenwicht verloor. Gelukkig vingen Co- rentin en Plumei haar in hunne armen op. jRosalie, kind, mijn kind, hebt ge u bezeerd? Niet? O God, zij had een doodelijken val kun- nen doen! Maar ik vraag u, is dat nu ook een idéé. zoo\'n hoop flesschen vóór eene deur te zetten! \'t is allerdomst, op mijn woord!" j>Gij ziet wel, mijn vriend, hoe zeer het mij spijt.... Ik wist niet dat die flesschen daar stonden." 10

-ocr page 154-

		440                  EENE LASTIGE VROUW. »Ja, dat mankeerde er nog aanl die man is merkwaardig!" »Een weinig arnica, juffrouw; gij kunt uw voet zonder pijn bewegen, niet waar? Ik heb ook waarlijk geen ruimte genoeg, Plumei." »Maar \'t is u vijftigmaal bewezen, dat gij onmetelijke zolders hebt, en op de eerste ver- dieping ik weet niet hoeveel kamers die gij niet gebruikt. Wat doet gij met die kamers; maakt ge er ook misschien valsch geld?" j>Gij oordeelt niet juist, Plumei; daar zou- den de koopwaren aan de zon blootgesteld zijn." »Aan de zon! en die kamer liggen juist op het noorden! Ge houdt mij, geloof ik, voor den gek." »Moet ik u dan weer er aan herinneren dat mijn vrouw den laatsten snik gaf in een van die kamers?" mompelde Kerroch de oogen neerslaande. ïMcer dan iemand ter wereld, eerbiedig ik hartzaken. Gij zijt ontroostbaar; dat strekt u

-ocr page 155-

		EENE LASTIGE VROUW.                147 tot eer, maar dat is geen reden om ongerijmd- heden te begaan. Ik ben ook weduwnaar en weet dus wat het zegt. Welnu, men sterft er niet van; ziedaar, als ik dan de punten op de i\'s moet zetten. Ik ben er niet van gestorven — integendeel. Gij zult doen zooals ik." »Ach, Papa!" riep Rosalie uit. »Gij zijt wreed, Plumei;" voegde Corentin er bij. »Ik ben oprecht, dat is alles; maar die eeu- wigdurende treurigheid begint mij dan ook te vervelen. Ik verfoei al die malle kuren; \'t is enkel trots, hoogmoed, anders niet. Juffrouw Kerroch zaliger, van wie ik geen kwaad wil spreken, zou nooit. . . ." j>Mijnheer Kerroch, ik ben alles aan haar verplicht, drie jaar van het zuiverste geluk." »Nu, mijn waarde, gij zijt met weinig te- vreden, \'t Zuiverste geluk! Neen, waarachtig, gij zijt met weinig tevreden. Ik verklaar u, was ik de man van uwe vrouw geweest, dan zou het nu en dan gespookt hebben in ons

-ocr page 156-

		448 EENE LASTIGE VKOUW.
		huis. Dat is al wat mijne bescheidenheid mij toestaat u te zeggen. Ja, het zou er gespookt hebben, zoowaar als dit een bord is. Rosalie, reik me de flesch aan." »Gij miskent mijn vrouw. Ik ben haar deze zaak verschuldigd, die zij, om zoo te zeggen, schiep," vervolgde de apotheker met de zacht- moedigheid van een offerlam; t>haan ben ik den voorspoed mijner handelszaken verschul- digd, en de ... . »En aan de anderen zijt ge niets verplicht, niet waar? Gij zijt hèn geen dank schuldig wier vriendschap, ja, ik durf zeggen, wier trouwe zorg u belet heeft — op de flesch te gaan. Wij, mijnheer, wij hebben u weer op- geholpen. Zonder mijn dochter en mij waart gij een verloren man!" »Papa," zei Rosalie, »een weldaad te verwij ten, foei; dat is slecht!" »Maar, Plumei, beste vriend ...." stamelde de apotheker.

-ocr page 157-

		EENE LASTIGE VROUW. 149 »Mijnhecr Kerroch, maak mijn vader niet drif- tig, in \'s hemelsnaam! Gij doet mij den dood aan!" En zij hield den zakdoek voor hare oogen. Toen Corentin dit zag, geraakte hij buiten zich zelve, hij vloog naar Rosalie toe, en zei met hartverscheurende stem: »Juffrouw, ik bezweer u .\'. . ." »Raak mijn dochter niet aan, mijnheer; dat verzoek ik u: gij behoeft geen komedie te spelen." »Ach, papa!" snikte Rosalie en zocht een toevlucht in de armen haars vaders; »dat zou ik nooit van hem gedacht hebben! Laat ons heen gaan, lieve papa; laat ons dadelijk heen gaan." En zij gingen heen.

-ocr page 158-

		ELFDE HOOFDSTUK.
		Met groote stappen liep Kerroch in de eetzaal- op en neer, met zijn servet onder den arm, want de ontroering had hem allen eetlust benomen. »Dat had ilc nooit van hem ge- dacht," — mompelde hij. »Zij heeft niet ge- zegd: 3>van mijnheer Kerroch"— zij heeft ge- zegd : »van h e m". En in dit j>van hem" zag hij iets vreemds, iets vertrouwelijks. In deze vergetelheid van alle uiterlijke vormen zag hij een diepe aandoening. En dat plotseling heen- gaan was onverklaarbaar! Die tranen terwijl zij zeidc: »gij doet mij den dood aan!".... Welke reden kon een vrouw, zoo rein, zoo deugdzaam als zij hebben, om haar karakter zoo te verzaken?"

-ocr page 159-

		EENE LASTIGE VROUW.                    löi ïlk herinner mij dat ik mijn vrouw wel wat overdreven geprezen heb. Maar is die overdrijving niet vergeeflijk bij een weduw- naar? Weten zij dan niet hoc dat gemeend is?" Eensklaps bleef hij stilstaan en de armen over de borst kruisende sprak hij: »0 lieve hemel, zou zij wellicht jaloersch zijn op mijn Céline?. . . Neen, \'t is onmoge- lijk .... en toch .... waarom zou zij mij die onbegrensde toegenegenheid getoond hebben, waarom zou zij zich met zooveel belangstelling bezig gehouden hebben met mijne zaken? Wel, wel, wat een avontuur!. .. Dat is bepaald waar, had ik hen niet gehad in mijne.... krisis, dan was \'t met mij gedaan geweest. Ik was krankzinnig, volslagen krankzinnig. En zij hebben zich bewonderenswaardig getoond. Dat ik toch niet bemerkt heb dat zij mij liefhad! Dat ik niet kon zien hoeveel tecderheid er ver- scholen was onder die ingetogenheid en die waardigheid 1. .. Ach 1 mijn arrrie Céline zou

-ocr page 160-

		152
		EENE LASTIGE VROUW.
		den moed niet hebben gehad zulk een harts- tocht in haar hart te verbergen. Neen, zij on- derscheidde zich niet door haar bescheidenheid. Zij zeide al wat zij dacht en zelfs iets meer dan dat. Arme lieve! opvliegend als bus- kruit waart ge! wees maar gerust; niettegen- staande uw vele gebreken zal ik nimmer ver- geten dat gij mijn eerste liefde zijt geweest." In deze overpeinzingen was een groot ge- deelte van den avond voorbijgegaan, zoo dat hij, toen hij het halftien hoorde slaan naar zijn schrijftafel liep. Hij herinnerde zich eens- klaps dat zijn kas niet was afgesloten en dat hij zijne rekeningen moest nazien eer hij naar bed ging. \'t Was de eerste keer dat hij dezen moeiclijken arbeid alleen verrichtte, en het duurde dus lang eer hij er mee gereed was. Het had reeds twaalf uren geslagen en de getrouwe Loulou had juist opgehouden met janken, toen onze vriend er eerst aan kon den- ken naar bed te gaan. Hij was zenuwachtig,

-ocr page 161-

		EENE LASTIGE VROUW. 453 onrustig en gevoelde zeer goed dat hij dien nacht slecht zou slapen. Nimmer werd eenig voorgevoel zoo door feiten gerechtvaardigd. Nadat hij zich meer dan twee uur lang had om en omgewenteld in zijn bed, had hij juist de oogen gesloten, en verloor het bewustzijn reeds, toen hij een vreemd geluid meende te hooren dat veel geleek naar den wind wanneer hij door de dennenboomen der heide ruischt. Een geheimzinnige schemering verlichtte het vertrek, en onder de gordijnen van het ledekant verscheen de overledene zelve, niet met het rooskleurige mutsje op \'t hoofd en in haar zondagschen japon uitgedoscht, maar in haar ochtendjak, het haar in papil- lotten en de slaapmuts op één oor; in één woord, zoo als Kerroch haar alle dagen van zijn leven had gezien. Zij trad naar haar man toe zonder een van al die plichtplegingen die spoken gewoonlijk maken bij dergelijke gelegenheden, maar met

-ocr page 162-

		154                  EENE LASTIGE VROUW. haar gewonen vluggen gang en driftige kleine stappen; zij zette hare armen in de zijde on zag hem strak aan. Hij stak reeds de armen uit om haar te omhelzen en fluisterde: ïCóline, mijn engel, welk een geluk!" Doch met een driftige beweging wees ze hem terug en sprak: 3»Geen gekheden, jongetje; laat ons niet veel praten, maar spijkers met koppen slaan." Corentin was geheel verslagen. De dichter- lijke sluier werd zoo in eens weggerukt; er was- niet aan te twijfelen, zij was het wèl, \'t was de ware Cclinc met haar schitterend oog, haar heldere stem, hare gebiedende ge- baren, en hare papillotten .... j>0, mijn dier- bare engel, ik dacht juist aan u;" mompelde hij beschroomd. 3>Zeg eens, zijt gij van plan mij voor den gek te houden? Dat zou mo in \'t geheel niet lijken, hoor; ik waarschuw u." »Mijn liefste! kunt gij gcloovcn ...."

-ocr page 163-

		EF.XE LASTIGE VROUW.                   155 >Z\\vijg toch, hou dan toch uw mond! Gij dicndct toch te weten dat zulke vliegers niet opgaan hij mij. Wat is dat, gij sleept me heen en weer als een oude koffer, gij sluit me op in een kast, gij maakt mij schoon alsof ik een paar oude laarzen was en dan verhccldt ge u nog dat ik handschoenen zal aantrekken om u mijn mcening te zeggen?" jCóline, ik bezweer u, uit eerbied voor u ze\'vc, spreek zoo niet tegen mij. Verwijt go mij dan dat ik u te zeer heb bemind? Die ge- dachte alleen doet mij \'t hart breken. Toen ik u onder \'t echtelijk dak terugbracht, wilde ik___" allcb ik u ook soms verzocht mij te gaan opdclvcn, alsjeblieft?" j>Ik meende een ingeving van uw zijde to volgen, mijn liefste; ik dacht: »zij lijdt onder die ijskoude aarde, zij kermt, zij ...." ïDat was mijn zaak en niet do uwe. — Maar gij hebt altijd het bespottelijke zwak gehad uw neus overal in te willen steken! Ik

-ocr page 164-

		156 EENE LASTIGE VROUW. stierf, welnu, dus was ik dood; dat is een on- geluk dat iedereen kan overkomen. Dat gij weduwnaar zijt is geen reden om mijn win- kel te sluiten, om mijn handel in verval en het geheele land in opstand te brengen ? Wel, wat drommel, gij zijt de eerste niet die we- duwnaar wordt, en men zal er u niet voor décoreeren; \'t is geen schitterende daad, zijn I vrouw te verliezen! Maar, mijnheer is te trotsch om te doen als iedereen; hij moet rouwpluimen, waskaarsen, en.... Jocelijn hebben; hij heeft de twee grootste kamers van zijn huis noodig, om op zijn gemak te kermen en te schreien, als een groot heer. En terwijl gaat alles in huis schotsch en scheef; de rekenin- gen en fakturen worden op den 30en der maand niet betaald; men weet niet waar men met zijn voeten heen moet, men trapt doozen plat en schopt flesschen stuk, zoo ligt alles in huis overhoop. Hoor eens, dat kan zoo niet langer meer duren!"

-ocr page 165-

		EENE LASTIGE VROUW. 457 i>Mijn Céline, gij hebt mij niet begrepen," mompelde de arme man die nu waarlijk over- stelpt was van verdriet. »\'t Is uit eerbied voor uw nagedachtenis dat ik die twee kamers heb vrijgehouden." »En gij denkt wellicht, dat ge mij uw knol- \' len voor citroenen zult verkoopen ? . . . . Is \'t ook uit eerbied voor mijn nagedachtenis dat die duivelsche Plumels hier huishouden alsof ze den boel veroverd hadden?" »0, wat dat aangaat, mijn lieve, gij weet immers wat ik u heb gezegd van Plumei en zijn dochter? gij zijt onrechtvaardig, dat verzeker ik u. Welnu, ja; ik beken dat ik door mijn liefde vervoerd, een onbezonnen- heid, een dwaasheid heb begaan, maar God zelf zou mij daarom niet kunnen veroordee- len." »Zoo, nu moet ge er den goeden God ook nog in halen, dat ontbreekt er nog aan! Gij zijt apotheker, niet waar?"

-ocr page 166-

		458                  EENE LASTIGE VROUW. 3>Ik bon artscnijmcngkundigc, daar heb ik mij nooit over geschaamd." 3>Gij zijl apotheker. Ik heb u een goede po- sitie bezorgd, ik heb u voortgcholpen, ik heb cen siroop uilgevonden, prospectussen opge- steld .... al den duivel heb ik gedaan. Gij behoeft nu maar zoo voort te gaan; ?t is zoo eenvoudig, zoo gcmakk\'lijk mogelijk; maar in plaats van u met uw zaakjes te bemoeien, houdt ge u op met menschen te balsemen die u nooit kwaad doden, en dat nog wel met al- lerlei stinkende kruiden! Gij steekt zoo maar acht kaarsen td gelijk aan, als een echte door- brenger dio ge zijt! gij speelt op de guitaar als een malloot, en wordt op den eersten den besten boonenstaak verliefd .... En denkt go dan dat de goede God dat aardig vindt? Kijk, ik moet over u lachen: goeden avond." ïMijn eng3l, mijn welbeminde V\' riep do rampzalige echtgenoot en slak de arrncn uit. Maar Célinc was verdwenen.

-ocr page 167-

		EENE LASTIGE VROUW. 159 Den volgenden morgen ontwaakte Kerroch met een vrccselijke hoofdpijn. Zijn borst was benauwd en hij bleef eenige oogenblikken lig- gen met wijd geopende oogen, roerloos, ver- suft, eer hij zich zei ven rekenschap kon ge- ven dat het vrccselijke tooneel van den ver- loopcn nacht siechts een afschuwelijke nacht- merrie was geweest. Hij wist toch wel dat Céline niet in staat was zulke schandelijke woorden te spreken; hij wist wel dat het niets was dan een duivelsche mystificatie, en toch kwamen die smadelijke gezegden hem telken weer voor den geest, zon- der dat hij \'t wilde; men is geen meester over zulke zaken. ïVVat verwonderlijk is," dacht hij onder het aankleedcn, ais zoo\'n zuiveren samenhang te vinden, in een reeks van ongerijmdheden, als deze droom bevatte, \'t Is niet mogelijk logischer te raaskallen dan ik gedaan heb. Zeker ben ik op mijn rechterzij gaan liggen, daar kan ik

-ocr page 168-

		160 EENE LASTIGE VROUW.
		niet tegen; en mijn hoofd lag zeker te laag. Ach, dat arme menschelijke brein! Is \'t niet een ongeluk een verbeeldingskracht als de mijne te hebben? \'t Is overigens zeer zeker dat ik met dat balsemen mijner vrouw een dwaas- heid heb begaan, dat is duidelijk.... \'t Is zelfs meer dan een dwaasheid; \'t is bespotte- lijk en kinderachtig. Ik ben niet aandoenlijk, ik ben komiek, en niets meer. Van een hand- vol stof een voorwerp van eerbied, van godde- lijke vereering te maken! maar dat is bepaald goddeloos, dat is zuiver heidensch, zelfs! Mijn beminde vrouw is niet in die kast, maar in den hemel, daarboven, verklaard, onstoffe- lijk, los van alle aardsche zorgen .... Ha, hoe verruimt dat het hart, als men alle zaken be- schouwt in dit waarachtig godsdienstige licht!" Hij wandelde eenige keeren op en neer en dacht terwijl na over die gewichtige vraagstuk- ken; toen de oude.dienstmaagd hem op haar weg naar de keuken voorbij liep.

-ocr page 169-

		1ENE LASTIGE VROUW.                   161 »Marianne," zeide hij, »maak eens een goe- den pot stijfsel, maar niet te dik, alsjeblieft. Ik heb iets te plakken." Inderdaad moest hij het heiligdom van Cé- line nauwkeurig kalfateren, want de noodza- kelijkheid om die twee kamers in gebruik te nemen, en de sporen uit te wisschen van de ziekelijke opgewondenheid waarover hij zich nu schaamde, was hem duidelijk geworden sedert hij ontwaakte uit dien benauwden droom. Het verstandigste zou zeker geweest zijn die beminde overblijfselen aan de aarde terug te geven; doch dit was onuitvoerbaar, ten min- ste voor \'t oogenblik. Later zou zich ongetwij- feld een gelegenheid opdoen om zonder ge- vaar tot die kleine verhuizing over te gaan.... Hij zou er over nadenken; maar het nood- zaak\'lijkste, dat onverwijld moest geschieden, was dadelijk de plaats op te ruimen om zijn handel niet langer te belemmeren. il

-ocr page 170-

		162                  EENE LASTIGE VROUW.
		Hij sloot zich dus op en ging ijverig aan het werk. Ik zou liegen als ik beweerde dat hij geen enkele maal aarzelde bij dezen arbeid, dat zijn hart niet onwillekeurig sidderde, dat zijn hand niet beefde. Hij was al te veel dichter, en had zijn vrouw te innig lief om zoo onvoorwaar- delijk koelbloedig te blijven; maar de over- tuiging dat hij een plicht vervulde, gaf hem veel kracht en moed. Gelukkig stond er in de witte kamer een zwaar ouderwetsch buffet, dat in de familie van geslacht tot geslacht was overgegaan. Met veel moeite schoof hij dit zware meubel voor de kast, maakte het met twee stevige schroe- ven vast in den muur, spijkerde de,deur van \'t boudoir dicht, en opende toen de deuren en vensters om licht en lucht in te laten; daarna zamelde hij de eindjes waskaars op, nam de kandelaars en de gebroken bobèches weg, be- nevens de boeken die overal verspreid lagen

-ocr page 171-

		EENE LASTIGE VROUW. 163
		en nog sporen van zijn tranen droegen; kort- om, hij ruimde alles op wat aan de vreemde dwaasheid kon herinneren waarvan hij het slachtoffer was geweest. Toen alles gedaan was, was hij nat van zweet, maar hij gevoelde een innige zelfvol- doening. 3>\'t Is maar waar," mompelde hij, adat dit een prachtig pakhuis, maar ongelukkig genoeg in tweeën verdeeld is; maar er zal wel eens een dag komen, ja, wellicht al zeer spoedig, dat ik dit ongemak ook kan wegruimen." Daarna riep hij zijn bedienden, als \'t ware met een zegevierende stem: ^Kinderen," zeide hij, »helpt mij al die koopwaren naar de eerste verdieping brengen; en laat ons haast maken, er ligt hier beneden een schroomelijke war- boel."

-ocr page 172-

		TWAALFDE HOOFDSTUK.
		Twee uren later stond Corentin Kerroch, met verlakte laarzen aan en een witten das om, voor \'t huis van Plumei en lichtte met bevende hand den klopper op. En toen hij dien klopper in de hand hield, bleef hij hem zoo eenige oogenblikken . vasthouden, eer hij hem liet neervallen. Niet dat hij aarzelde om bij zijne vrienden binnen te treden; integendeel hij was volkomen er toe besloten hen dit verzoeningsbezoek te brengen; want hij overwoog dat het onrecht aan zijn zijde was, en dat zijn waardigheid dus eischte dat hij den eersten stap tot toena- dering deed. Maar tezelfder tijd dacht hij bij zichzelven: »Dit is juist het uur dat Plumei

-ocr page 173-

		EENE LASTIGE VROUW.                  165
		zijn partijtje billart speelt in het »Café du Commerce"; dus is juffrouw Rosalie alleen tehuis. Wat zal er nu gebeuren?" En zijn verbeelding spiegelde hem een hartstochtelijke scène voor. »Hoe zou zij nu nog de kracht hebben om de liefde te verbergen die zij voor mij gevoelt? Hoe zou zij na die onwillekeu- rige bekentenis van den vorigen avond nog kunnen veinzen? Als zij mij ziet, zal zij zeker blozen, ontroeren, in tranen wegsmelten en misschien___ bezwijmen ? Wat zal ik dan doen?" Maar hij gevoelde wel dat het in de gege* ven omstandigheden onmogelijk was, vooruit een gedragslijn te bepalen, dat alles afhing van de ingeving van \'t oogenblik; en moedig trad hij het huis in. Rosalie zat bij het venster, en was kalm en bedaard bezig een groote mand erwten te doppen. Haar gelaat verraadde niet de minste aandoening; haar lange vlugge vingers

-ocr page 174-

		166 EENE LASTIGE VROUW. staakten hun werk niet, zoodat Corentin, die heel iets anders verwachtte, zeer verrast was over den om zoo te zeggen bijbelschen een- voud van dit huiselijk taf reel. Terwijl hij ver- legen zijn hoed in de handen ronddraaide, zonder een enkel woord te kunnen uitbren- gen, zeide zij: »Dit zijn de eersten van \'t jaar, mijnheer Kerroch; kijk eens hoe malsch en zacht ze zijn; malsch als boter, mijnheer Kerroch." j>Nu reeds doperwten? wel dat is verbazend! als boter zoo malsch, waarlijk, als grasboter. Er zijn reeds eenige zeer dikke bij." ^Natuurlijk; ik heb ze niet volgens model besteld. Die dikke erwten daar zullen we bij een eend eten." ïEen eend?" »Houdt gij meer van knolletjes bij een eend ? wij ook. Maar een malsch karbonnaadje, of een paar vette duifjes kunnen de plaats van de eend wel vervullen."

-ocr page 175-

		EENE LASTIGE VROUW.                  167
		3>0, dat is waar, juffrouw, ja, dat is wel waar." » Wanneer ze zoo zacht zijn als deze, wor- den ze bij ons met room gestoofd, en met een bosje sla\', een takje peterselie en een bosje prij. Maar nooit met suiker." »Gij doet mij verwonderd staan. Ik dacht dat er altijd een klein, klein beetje suiker in werd gedaan bij \'t stoven." »Nu, ieder doet wat hij wil daaromtrent. Maar bij ons komt er nooit suiker in; dat is al wat ik u kan zeggen." »Zeker, juffrouw, o, zeker." 3>Het is klaar als de dag, dat ze mij ver- geven heeft," dacht Kerroch, nadat zij zoo eenige oogenblikken gepraat hadden. »Welk een kiesche en slimme wijze om elke ophel- dering te ontwijken. Edel karakter I" Deze bedenking gaf hem nieuwen moed, en hij vervolgde: *Ik ben geheel afgemat van vermoeienis,

-ocr page 176-

		168 EENE LASTIGE VROUW.
		juffrouw Bosalie. Ik heb van daag gewerkt als een daglooner. »Nu, ga dau zitten, buurman. En welken arbeid hebt gij alzoo verricht?" sik heb al de koopwaren die in het bene- denhuis opgestapeld lagen laten, overbrengen naar de.... hm, hm, naar de kamers op de bo ven verdieping." Was dit niet alsof hij haar zeide: »om u te behagen, juffrouw Rosalie, treed ik het verleden met voeten, ik ruim Céline uit den weg, ik offer u alles op." Dit begreep zij on- getwijfeld, maar zij wilde het niet laten blij- ken, want zij antwoordde hem vrij onverschillig: *\'t Is, ik weet niet hoe lang geleden dat gij dien maatregel hadt moeten nemen. Uw in- richting was waarlijk alleronverstandigst, daar, ik zeg het u ronduit." »Gij hebt altijd gelijk. Ik weet zoowaar niet hoe ik het zoolang heb kunnen stellen buiten die twee kamers. Enfin, het gebrek is nu her-

-ocr page 177-

		EENE LASTIGE VROUW. 169
		steld. Ik heb een der kamers in beslag geno- men voor al de flesschen." »Die voor" de deur der eetkamer stonden ? Nu, zooveel te beter!" »A1 de flesschen, ja, juffrouw, al de fles- schen, en de doozen ook. Daar zullen wij voor- taan ook al de kleinere verpakkingen gereed maken. Wat de andere kamer betreft...." Daar sloeg de pendule. »A1 vier ure?" riep Rosalie uit. Ach lieve hemel, en mijn zitting!" Met verdubbelde aandoening vervolgde de apotheker evenwel: »Wat de andere kamer betreft, die is zeer geschikt voor het drogen en afpluizen van krui- den enz. Ik zal er rekken en plankjes laten maken ... ." » Vergeef mij, mijnheer Kerroch, maar he- den is er zitting van de Sint Claudia-vereeni- ging en het uur..." j>0, ik vraag u duizendmaal excuus; ik ben

-ocr page 178-

		170 EENE LASTIGE VROUW.
		waarlijk onbescheiden, ik ga heen. O, duizend- maal excuus!" »Volstrekt niet; blijf maar hier. Aanstonds komt mijn vader thuis en dan kunt gij hem al uw zaakjes vertellen. En wilt ge terwijl voor mij die erwten doppen die nog over zijn! Dat zou heel lief van u wezen." Zonder Corentin\'s antwoord af te wachten, lei zij het voorschoot vol groene peulschillen dat zij voor had gehad op zijn schoot, en liep schielijk heen. »Zij is betooverend!" mompelde hij terwijl hij zijn handschoenen uittrok.

-ocr page 179-

		DERTIENDE HOOFDSTUK.
		Zij was niet schoon, neen, dat is zoo, maar zij had iets,.... iets, ik weet zelf niet wat, dat waarlijk zeer merkwaardig was. Haar lee- lijkheid zelfs, het is zonderling zoo iets te zeg- gen, maar zelfs haar leelijkheid stond haar niet kwaad. Leelijkheid I was het niet veel meer originaliteit en als \'t ware de ongemeene uitdrukking van een zeer merkwaardig voor- komen ? Zij geleek niet op iedereen, dat is zeker, maar men zou haar toch niet anders hebben willen zien. Mager, ja ? dat geef ik u toe, maar zonder die magerheid, die de harmonie van haar persoon volmaakte, zou ze u onnatuur- lijk voorgekomen zijn. Wat haar ouderdom

-ocr page 180-

		172                  EENE LASTIGE VROUW.
		aangaat, \'t zou onverstandig geweest zijn haar dien als een misdaad toe te rekenen. En, in gemoede gesproken, zou men bij een zeer jong meisje zooveel verstand, zooveel kennis van zaken, zooveel bedaardheid gevonden hebben ?... Die bedaardheid vooral bekoorde Corentin, hoewel ze hem tezelfder tijd eenigszins ver- legen maakte; de arme jongen was zoo ge- wend aan de luidruchtige levendigheid zijner overleden echtgenoot! \'t ging hem als die men- schen, die na in een vreeselijk rumoer ge- weest te zijn, onweerstaanbaar aangetrokken worden door de stilte. j>Wat zal ik u zeggen? ik had geen jeugd gehad; ik heb een onverstandig huwelijk ge- daan;" zeide hij op een avond, in een oogen- blik van vertrouwelijkheid, tot zijn vriend Plumei. 3>Dat is ook altijd mijn gedachte geweest, beste Kerroch." »Ik durf u dit te zeggen, omdat gij een

-ocr page 181-

		EENE LASTIGE VROUW. 173
		man zijt die zulke confidences kunt begrijpen. Wel,...." hij fluisterde Plumei in \'t oor — »om u de waarheid te zeggen, Céline was de vrouw niet die ik had moeten trouwen. Maar dat blijft geheel onder ons, hoor, wat ik u nu toevertrouw!" »Dat spreekt van zelf, sapperloot! Overigens, — ik zeg het niet om u te beleedigen, beste vriend, ik heb altijd het land gehad aan die arme juffrouw Kerroch; daar, ik beken het openhartig. Ja, jal zoo ben ik nu eenmaal. Zoo gij iemand zoekt die u de waarheid niet durft te zeggen, dan moet ge bij mij niet ko- men. Dat was waarlijk een onuitstaanbare vrouw!" »Zij had evenwel uitstekende hoedanigheden, waarde Plumei; en zeer zeldzame, voor onzen tijd; éénige, zeldzame hoedanigheden, maar—" »Een vrouw die opgeblazen was van hoog- moed ! een slordebel, een stokebrand, een kwaad- spreekster !"

-ocr page 182-

		174                  BENE LASTIGE VROUW. j>Zij mocht gaarne babbelen, ik spreek u niet tegen; maar...." ï>Zij zou de engelen aan \'t kijven gebracht hebben! en op den koop toe was zij coquet, aanmatigend, trotsch!" DÜat was ze slechts in schijn; maar ik geef u toe dat zij er aanleiding toe gaf zoo beoor- deeld te worden." »Gij zult toch niet willen beweren, denk ik, dat zij goed en zachtzinnig was? Ik weet wat de goedheid en de zachtzinnigheid eener vrouw zijn." »Ik zeg ook niet dat zij die hoedanigheden bezat; maar, ik bid u, Plumei, beoordeel haar met toegeeflijkheid. Zoo ge \'t niet doet uit eerbied voor haar nagedachtenis, doe het dan om mijnentwil, die haar zoo innig beminde! Gij hebt twee engelen gehad aan uw haard, mijn waarde vriend, en het geluk maakt de menschen streng." ïTwee engelen! Zoo gij daarmee bedoelt

-ocr page 183-

		EENE LASTIGE VROUW. 175 dat juffrouw Plumei zaliger een van die twee was, vergist ge u niet zuinig, beste jongen. Juffrouw Plumei had oogenblikken waarop zij alles behalve prettig was in den omgang." » Waarlijk? Welnu, om u de waarheid te zeggen, verwondert het mij niet zeer erg." »Hoeveel scènes die vrouw mij toch maakte, dat is ongehoord! Als ik niet met een ijze- ren hand geregeerd had, dan had die vrouw mij opgegeten; ja, dat had ze. Ge begrijpt, Kerroch, dat ik u dit toevertrouw onder het zegel der geheimhouding?"\' »Meent gé dat? wel neen, niet waar?" j>Nu nog mooier; neen waarachtig, ze had mij opgegeten. Zoudt ge willen gelooven dat, op den eersten morgen na ons huwelijk .... ik zie het nog — wij waren bezig heel lief en gezellig ons kopje koffie te drinken, daar zet ze het kopje eensklaps neer, en met een gezicht.... neen maar, dat gezicht hadt ge eens moeten zien — merkwaardig hoor! Nu

-ocr page 184-

		476                  EENE LASTIGE VROUW. dan, met dat gezicht begon zij ineens: >Fer- dinand, ik wil alles weten uit uw verleden. Gij hebt minnaressen gehad, ik weet het; ge hebt mij de waarheid niet gezegd ; \'t is een schandaal; ik ben verraden!" En holder den bolder, daar werd mevrouw woedend, smijt haar kopje aan stukken, enz. enz. Dat was op den morgen na ons huwelijk, mijn waarde .. . ." y>Welnu, en ik dan? stel u eens voor ...." »\'t Was een onmogelijke vrouw, die arme lieve juffrouw Plumei!" j>En ik dan ? verbeeld u dan toch eens ...." »Ik verwijt haar niets, want, alles wèl be- schouwd, het familieleven is gegrond op de vereering der herinneringen; maar, bliksla- gers! spreek me niet meer van »berede- neerde huwelijken." j>Wat mij overkwam, mijn vriend, was nog wat erger: verbeeld u dat ze mij dwong de twee eerste nachten van ons huwelijk

-ocr page 185-

		EENE LASTIGE VROUW.                   177 op een vloerkleed, vóór het bed, te sla- pen!" »Wel, Kerroch, hoe is \'t mogelijk! en waarom was dat?" ïOmdat ik haar niet dadelijk de sleutels van den schrijflessenaar wilde overgeven. Ik had goed praten en zeggen : ernaar mijn lieveling, die heb ik u gegeven toen we uit het stadhuis kwamen;" \'t was alsof ik tegen een dopve sprak. Welnu, mijn waarde, die sleutels had zij in haar zak; is dat niet ongelooflijk? Dat zou ik niemand anders dan u willen zeggen, Plumei, dat begrijpt ge wel? Tot aan haar dood toe, kon ik nooit over één stuiver be- schikken: zij gaf me vijf francs tegelijk, meer niet, en daarvan moest ik haar rekenschap ge- ven. En toch had i k het fortuin meegebracht; sakkerloot! dat is toch wat al te bar! Toen Cé- line trouwde bezat zij niets dan haar hemd en haar kousebanden!" 3>Nu, ik zou haar anders mores geleerd heb- 12

-ocr page 186-

		478                  EENE LASTIGE VROUW.
		ben, dat zou ik! Eens op een dag, \'t was in den herfst...." ïlk wist niets van de wereld, begrijpt ge; en niets van \'t leven. — Ik had de dichters gelezen, ik aanbad haar, ze was zóó lief!" ïEen alledaagsche schoonheid. Dit zeg ik niet om u verdriet aan te doen." »Nu, alledaagsch zooveel ge maar wilt, maar.... Ent dan — ik had geen jeugd gehad, — ik barstte eensklaps uit.. . ." »Bij u spraken de zinnen, Kerroch, anders niets." j>Vergeef mij, Plumei, mijn hart sprak ook. O, wat dat aangaat!...." »Het sprak, het sprak, nu ja, maar het zei niets dan dwaasheden. Gij met uw dichterlijke, geestrijke verbeelding, gij hadt zoo\'n lichtzinnig schepsel niet moeten trouwen, maar een be- daarde, stille vrouw. Door uw lezen, door uw neigingen, zijt gij boven uw beroep verheven, ik zeg het u ronduit. Gij weet, dat ik.. .."

-ocr page 187-

		EENK LASTIGE VROUW.                 179
		>\'t Is waar, ik heb mij, behalve met de artsenijmengkunde ook bezig gehouden met letterkunde. Somtijds gevoel ik een verlangen naar hooger verhevener arbeid, dat ik bijna niet bedwingen kan." «Dat weet ik wel. Nu, een man als gij, heeft vóór alles een beschaafde, welopgevoede vrouw noodig, kortom, een ware vrouw. Gij zijt door u zelven bedrogen, mijn beste Coren- tin. Gij bemindet juffrouw Kerroch zaliger niet zoo als zij was, maar zoo als uw verbeelding haar aan u voorstelde. In den spiegel van uw brein zaagt gij Céline aan." üO, hoe waar is dat, miju God, hoe waar! Ik durfde het mij zelven niet bekennen, maar \'t is de zuivere waarheid." «Enfin, alles heeft zich ten beste geschikt. Gij hebt een krisis doorstaan die zich geluk- kig niet herhaald heeft. Nu gij zijt tegen brand- schade verzekerd, en de vrouw die gij nu zult trouwen.. .."

-ocr page 188-

		180 EENE LASTIGE VROUW.
		3>Heere God! hertrouwen? ik? waar denkt gij aan! O neen, nimmer, nimmer meer, mijn Triend! De herinnering aan mijn dierbare vrouw is nog te levendig!" sMaar uw dierbare vrouw behandelde u als een hond." i>Ach, onze aard was zoo verschillend; zij was buitengewoon praktisch en zoo ik het mag zeggen prozaïsch. Ik, daarentegen ben — van daar kwamen er honderde botsingen, \'t Is des- niettemin waar dat men geen tweemaal kan beminnen zoo als ik bemind heb. Hertrou- wen !.... ik geloof dat het onmogelijk is." »Niet mogelijk, inderdaad, zoo \'t niet is met een fijn beschaafde vrouw, een vrouw die uwer waardig is. Men bemint geen twee keeren op dezelfde wijze, dat is zeer waar; maar gij kent slechts een manier van liefhebben, en dat is niet de goede." »I k hertrouwen ? .. .. Ziet ge Plumei, ik zal er mij niet op beroemen strenger te zijn

-ocr page 189-

		EENE LASTIGE VROUW. \' 181
		dan \'een ander; maar volgens mij zijn er in het leven principes die men niet mag misken- nen. Dezen noemen het ^maatschappelijke instel- lingen, vormen," anderen noemen het »heilige plichten:" ik behoor tot die laatsten, mijn waarde vriend. Hieruit kunt gij opmaken dat, zoo ik er toe overging te hertrouwen, het toch nim- mer zou zijn vóór het einde van mijn rouwtijd." Zoo keuvelende liepen zij hun pijp te rooken rondom het kleine tuintje. Op dat oogenblik kwamen zij voor de twintigste maal voorbij het venster van het kantoortje, waar Rosalie bij het licht der lamp, in het huishoudboek de dagelijksche uitgaven zat op te schrijven. Plu- mei stond stil, wees op zijn dochter en sprak: 3»Zoo even spraakt ge van mijn twee engelen j gy hebt u slechts half bedrogen. Ik heb nooit meer dan dien óénen engel gehad, maar ik durf zeg- gen, dat hij er twee waard is." In de lengte genomen, durf i k zeggen dat

-ocr page 190-

		VEERTIENDE HOOFDSTUK.
		Eensklaps werd er toe besloten den tuin te overdekken, en er op die wijze een ruim labo- ratorium van te maken. Dit was een volstrekt noodzakelijke maatregel; sedert twee maan- den kon men bijna niet voldoen aan al de bestellingen. Er moest, het mocht kosten wat het wilde, in \'t groot gewerkt worden. De met- selaars waren met veel ijver aan \'t werk, de timmerlieden maakten de balken reeds gereed, en Kerroch, die met de handen op den rug al die bedrijvigheid stond aan te zien, dacht bij zich zelven: ^Hetgeen merkwaardig is in haar, is dat men haar niet begrijpt. En toch; men raadt haar: Geheimzinnig en bekoorlijk als een najaarsmor-

-ocr page 191-

		EENE LASTIGE VROUW. 483
		gen, wanneer de zon, nauwelijks zichtbaar, achter den driedubbelen nevelsluier schittert! Zij is niet mooi.....Gode zij dank! Ik heb genoeg van mooie vrouwen. Ik weet wat die oppervlakkige bekoorlijkheden zijn, die schijn- deugden, die uiterlijke hoedanigheden waarmee men zich opschikt als met een nieuw kleed, dat goed zit. »Zie eens naar mijn deugden; wat zijn ze mooi; zoo sierlijk geknipt, en wat staan ze goed bij mijn gezicht, wat kleuren ze mij goed !....," Hoe ellendig zijn al die frat- sen toch!" ^Rosalie is een voortreffelijke vrouw, dat is de waarheid; heel natuurlijk heeft zij die op- pervlakkige, alledaagsche hoedanigheden niet die de oogen der menigte trekken. Van de honderd mannen zouden er negen en negentig die vrouw voorbijgaan zonder haar aan te zien; zij zouden haar niet doorzien. Hier, te Ker- lawen, begrijpt niemand haar. Haar vader wordt ook niet begrepen, en hij is toch een uitmun-

-ocr page 192-

		184 EENE LASTIGE VROUW. tend man. \'t Verwondert mij waarlijk niet dat Rosalie nog niet getrouwd is; liever alleen blij- ven en ongehuwd leven dan een onwaardige verbindtenis aan te gaan!" Zooals men ziet, was de betrekking van onzen vriend tot de familie Plumei al meer en meer vertrouwelijk geworden. Rosalie kende nu de zaken van het huis haars buurmans even goed, en zelfs beter dan Kerroch zelve. Overigens had de goede apothe- ker met zijn openhartig karakter en zijn onein- dige behoefte om zijn hart uit te storten, geen geheimen voor zijn vrienden. Hij deelde hen zelfs de kleinste bijzonderheden mee; hij zou zelfs geen honderdtal kurken gekocht hebben, zonder hun raad te vragen, en het maakte hem waarlijk gelukkig, zich zoo vrijmoedig te mo- gen uitlaten, zijn hart zoo bloot te leggen voor hen. Plumei en zijn dochter hadden dus een bijna volkomen gezag verkregen in het huis, en Co-

-ocr page 193-

		EENE LASTIGE VROUW.                   185 rentin was hun dankbaar er voor als voor een nieuwe weldaad. Een ding echter verontrustte hem, en dat was op welke wijze hij hun toegenegenheid zou erkennen. Hij zag de mogelijkheid wel eens doorschemeren aan Céline voor te stellen het teederste en vertrouwelijkste deelgenootschap aan te gaan, maar hij had zich zelven zooda- nig overtuigd, dat zij een verheven vrouw was, dat hij eindelijk te beschroomd was ge- worden om haar het voorstel te doen. De onderscheiding en de »élégance" die hij haar toeschreef waren nu een hinderpaal die vrees en twijfel hij hem deden verrijzen. »Zij zal mij nimmer willen hebben;" dacht hij. Wat Céline aangaat — maar waartoe zou het dienen nog van Céline te spreken? — zij was niets meer dan een klein zwart wolkje aan den horizon, ver, ver weg; en overigens keerde hij haar den rug toe. Evenwel kwam van tijd tot tijd de gedachte

-ocr page 194-

		186                  EENE LASTIGE VROUW.
		aan die kast..... en dan sidderde hij als iemand die op een doorn trapt. Het was als een messteek en zooveel te pijnlijker omdat daar geen hulp voor was; ten minste niet on- middellijk. Ware die kast nog maar in een of ander afgelegen hoekje van het huis ge- weest, of zelfs in den kelder. Maar neen, zij was in het middelpunt van \'t huis, in \'t hartje van zijn huiselijk leven, van zijn handel.\'t Was voor hem een aanhoudend gevaar, een onuit- staanbaar ongerief voor iedereen, en zijn be- dienden hadden er reeds honderdmaal over geklaagd. ïOch, mijnheer, zoo er een doorloop van \'t ééne magazijn naar \'t andere kon gemaakt worden, wat zou dat een tijd uithalen en hoe gemak\'lijk zou het zijn!" »Zeker, maar \'t is onmogelijk; het gaat zóó zeer goed, jongens. Alle verandering is geen verbetering." ïMaar, mijnheer Kerroch, het is best mo-

-ocr page 195-

		EENE LASTIGE VROUW. 187 gelijk: daar, achter het huffet, is een kast." >Een kast? welke kast? O, ja, dat kan zijn." Men kan zich voorstellen hoe onaangenaam hem al dat veinzen was. »Ja, mijnheer, een kast, en zelfs is die kast de verblijfplaats van een troep ratten. Ik weet niet wat ze er uitvoeren, maar zij maken er een schrikbarend geweld," ïWe zullen een kat aanschaffen;" zei hij zich bedwingende met waren heldenmoed. Hij gevoelde wel dat hij vroeg of laat er iets op zou moeten bedenken; dat de zaken niet altijd zoo konden blijven en dat er een ramp te verwachten was.... Maar dan ontmoette hij zijn vrienden weer, en alles was vergeten. En inderdaad, behalve die voorbijgaande ang- sten, lachte alles hem toe; hij verdiende veel geld, de toekomst toonde zich met de bekoor- lijkste tinten, de liefde zelve, dat schalksche

-ocr page 196-

		488 EENE LASTIGE VUOUW.
		kind, begon haar vleugelen te ontvouwen: het was waarlijk allerliefst. Daar kwam op een schoonen avond vriend Plumei aanstappen; hij had den jas tot onder de kin dichtgeknoopt, en was overigens in een eenigszins plechtige kleeding. Hij was alleen, had een ernstig gelaat, gerimpeld voorhoofd en handschoenen aan. ïLieve hemel, Plumei!" riep Corentin uit. »Is juffrouw Rosalie ongesteld? ik zie haar niet!" »Zij is, inderdaad, een weinig ongesteld. Niets van belang, hoop ik. Hm. hm. Zij is verdrie- tig, — pijnlijk, — treurig aangedaan. En het is te dien opzichte dat ik eenige woorden met u moet spreken." »Gij doet mij schrikken, vriend, spreek, ik bezweer u." »Mijn waarde Kerroch, gij twijfelt, hoop ik niet aan onze toegenegenheid; wij hebben u, geloof ik, voldoende, ernstige bewijzen daar- van gegeven?"

-ocr page 197-

		EENE LASTIGE VROUW.                    489
		»Hoe kunt ge mij zulk een vraag doen?" 3>Weinul" — hij streek met de hand over het voorhoofd, — Dwelnu, mijn vriend, niet- tegenstaande die toegenegenheid moet alle be- trekking tusschen ons ophouden; wij moeten elkaar niet meer ontmoeten, \'t Is hard, maar enfin! onze eer eischt het. Kerroch, reik mij uw eerlijke hand voor de laatste keer. Mor- gen avond vertrek ik met mijn dochter naar \'t zuiden van Frankrijk. Wij ontvlieden de verpeste lucht dezer stad." ïPlumel, ach, Plumei f \'t is immers niet in ernst dat ge dit zegt! Ach, gij verscheurt mijn hart!" »De tijd zal u genezen; mijn besluit is on- herroepelijk." »Maar waarom zoo gehandeld? Zeg mij de reden, dat zijt ge mij verschuldigd, ik eisch het." Eensklaps barstte Rosalie\'s vader driftig uit; met ontroerde stem sprak hij: j>Wij vluchten omdat de eer mijner doch-

-ocr page 198-

		190                  EENE LASTIGE VROUW. ter en de mijne in gevaar zijn. Men heeft zich niet ontzien beleedigende vooronderstellingen te maken, over onze vriendschappelijke betrekking, men veinst verwonderd te zijn over de plaats die Rosalie hier inneemt.... Ik laat het aan uw scherpzinnigheid over u voor te stellen op welke hatelijke wijze die praatjes worden op- gedischt. \'t Is een schandaal! Kortom, Rosalie die sedert vijftien jaar presidente van de Sint- Claudia-vereeniging was, is niet herkozen. De verkiezingen hadden, zooals ge weet, gisteren plaats. Deze slag in \'t aangezicht kan u een idee geven van de lasteringen, de schandelijke kwaadsprekerijen waaraan wij buiten ons we- ten waren blootgesteld." »Ach, Kerroch, ik ben zeer onvoorzichtig geweest! maar kon ik bevroeden dat de al- lerzuiverste betrekking op zulk een wijze zou worden uitgelegd?" ïHoor mij aan," sprak Corentin met trillende stem: alk ben de oorzaak van het kwaad,

-ocr page 199-

		EENE LASTIGE VROUW.                  191
		hoewel, dat zweer ik u, mijn geweten my niets verwyt. Van heden af, Plumei, zijt gij niet meer mijn vriend alleen, maar mijn as- socié, en ik heb de eer u de hand uwer doch ter te vragen." 3>De hand mijner dochter! gij hebt het niet overwogen.... Er zijn hinderpalen, ontzet- tende hinderpalen!" *Ik zal ze overwinnen. Er is één trek in mijn karakter, dien gij nog niet kent, Plumei, en die trek, — is geestkracht. Ik wil, jandorie, dat allen het hoofd zullen buigen voor de edelste en rein- ste der vrouwen. Ik eisch openlijke excuses. Ik wil dat zij mijn aanstaande zullen komen smee- ken het presidentschap van de vereeniging we- derom te aanvaarden. Kom, laat ons naar mejuf- frouw uw dochter gaan en haar toestemming afsmeeken. Ik zal mij haar bezit waardig maken; dat zweer ik u.... Waar is mijn hoed?"

-ocr page 200-

		VIJFTIENDE HOOFDSTUK.
		Den volgenden dag kon men den huisschil- der en glazenmaker van Kerlawen zien staan op een ladder, voor het winkelhuis van onzen vriend, een groot laken om, en bezig het nieuwe uithangbord te vergulden, waarop de volgende eenvoudige woorden te lezen waren : Apotheek van Kerroch en Plumei. Centraal-Depót van de liqueur des landes etc. Tezelfder tijd liep Kerroch, die er heden tien jaar jonger uitzag, met pas geknipt haar, zorgvuldig gekruld en in \'t midden van \'t voor- hoofd gescheiden, door de geheele stad als een

-ocr page 201-

		BENE LASTIGE VROUW. 493
		dolle, viel overal binnen als een orkaan, en kondigde met trillende stem, plechtstatig zijn huwelijk met juffrouw Plumei aan. Ik kan u verzekeren dat het onvoorzichtig geweest zou zijn, te glimlachen, want hij had het vaste voornemen de grootste buitensporigheden te begaan zoo iemand het hart mocht hebben de minste onaangename aanmerking te maken. »Wel, wij zijn er over verrukt, mijnheer Kerroch," zeide men hem. »Juffrouw Plumei is inderdaad een allerliefst meisje." »Zij is de edelste, reinste der vrouwen, zon- der uitzondering!" antwoordde Kerroch dan, terwijl hij op het punt was in woede te ont- steken. »0, dat is ontegenzeggelijk waar, dat is waar. En, zal het spoedig zijn?" ^Aanstaanden Dinsdag. Ik heb de eer u te groeten." Nooit was er een huwelijk gesloten met meer spoed, drift en geestvervoering, \'t Was alsof 13

-ocr page 202-

		194                  EENE LASTIGE VROUW.
		Kerroch zijn verstand had verloren; ik weet niet welke duivel zich van hem had meester gemaakt, maar in tien tellens had hij al de gewetenskwestiën van juffrouw Rosalie over- wonnen. Hoe zou men ook kunnen weerstand bieden aan een man die u smeekt, uw han- den bedekt met tranen en kussen, u zijn en- gel, zijn leven, zijn ziel noemt; die u met den dageraad vergelijkt en dreigt zich te doo- den zoo ge hem niet toelacht! »Mijn beste Kerroch," waagde Plumei in \'t midden te brengen," dat is alles goed en wel maar toch, er zijn zekere vormen die men niet mag verwaarloozen. Gij zijt nog in den rouw, mijn vriend, en \'t zou wellicht beter zijn...." »De rouw! waarlijk, \'t is ongehoord, ik ben nog in den rouw!" Corentin was altijd in span- ning als een vioolsnaar die op \'t punt staat te breken. »En wat kan mijn rouw mij sche- len? denkt gij dat ik -valsch genoeg ben om een droefheid te veinzen die ik niet gevoel,

-ocr page 203-

		EENE LASTIGE VROUW. 195 om een rouwband om mijn hoed te dragen wanneer mijn ziel vervuld is met hemelsche vreugd, wanneer mijn hart overstroomt, op- springt van blijdschap? De rouwtijd! ik wil dat sombere logenachtige krip verbranden op het altaar der liefde. Wat kan \'t mij schelen, wat de wereld er van zal zeggen, daar zij mij tot echtgenoot aanneemt! Weet gij dan niet dat ik mijn geheele verleden vergeten heb, en dat mijn leven nu eerst begint? Omhels mij mijn vriend, mijn redder, mijn vader!" 2>Die duivelsche kerel! hij is onweerstaan- baar, \'t Is minder, maar dat is een huwelijk dat met spoed gaat." De jonggehuwden, die den tijd niet had- den gehad hun woning in orde te brengen, hadden zich voorloopig in het huis van Plu- mei gevestigd. Na verloop nu van eenige da- gen na die vestiging, zei Rosalie, tusschen twee kussen die haar man haar gaf: 3>Wij behoorden toch aan \'t werk te gaan

-ocr page 204-

		196                  ÈENE LASTIGE VROUW.
		bij orts t\'huis: dat gedurig over en weer löö- pen begint me te vervelen. Hoor eens waar- toe ik heb besloten: wij zullen de twee voor- kamers, die op het zuiden liggen, voor eigen gebruik nemen." jJa, mijn liefste, ja, mijn engel: al wat ge wilt. Laat mij even uw lief oortje kussen. O, kijk, ik zou u willen opeten!...." »Kom, zwijg toch; ge weet wel dat ik niet van die gekheid houd. Het staat u ook heel slecht zulke kuren uit te halen. Ik zal den droogzoldër en de zaal waar de kruiden Wor- den afgeplukt, laten waar ze zijn. Maar om onze woning niet af te zonderen van den win- kel, zal ik haar door middel van een trap in verbinding brengen met het laboratorium dat in den tuin gebouwd wordt. En eindelijk, om het gedurig op den trap heen en weer loe- pen der werklieden en bedienden, dat mij on- verdraaglijk is, te \'beletten, zal ik den door- gang herstellen tiitsschen de drogerij en de

-ocr page 205-

		, EBNE LASTIGE YRQÜW.                  197 groote witte kamer waar nu al de fles-* schen en pakkisten bewaard worden. Oteri-r gens behoeft er geen steen afgebroken te worden: die doorloop of gang heeft altijd bestaan. Gij weet wel, daar waar de kast is? Nu, zoen nu mijn oor maar, maar haast u wat." Kerroch sprong op en werd eensklaps 200 bleek, dat Rosalie, niettegenstaande haar gewone onverschilligheid, eenigszins ongerust werd. »Wat overkomt u?" vroeg zij hem. »Niets, mijn liefste; niemendal: een soort duizeling, \'t Is al over.... Een kast,.... waar hebt ge een kast gezien?" ïWel, achter een oud buffet. Bemoei u daar maar niet mee, ik neem het op mij; de ar- chitekt is reeds gewaarschuwd." »0, een architekt? .. .. voor die kast?...." Hij stotterde als iemand die op het punt staat in flauwte te vallen, koud zweet parelde op

-ocr page 206-

		198                  EENE LASTIGE VROUW. zijn voorhoofd. Eensklaps stond hij op, vloog naar de deur en stamelde: »Ja, ja, heel goed; werklieden; de archi- tekt;.... zeker, zeker, heel goed. ..." En hij verdween.

-ocr page 207-

		ZESTIENDE HOOFDSTUK.
		Een kwartieruurs later klopte de ongeluk- kige apotheker als een wanhopige aan de deur van dien ouden vader Nalec met wien wij reeds vluchtig kennis maakten. In de nederige wo- ning van den doodgraver is niets veranderd. Hij woonde er nog en zat hij den haard waar een goed vuurtje brandde. Kerroch trad haastig binnen en viel eer dan dat hij zich neerzette op het houten bankje dat bij den haard stond. »Nalec," zei hij met bevende stem; »gij hebt mij reeds eens een grooten dienst bewezen." »Heden ja, dat is zoo, mijnheer Kerroch, maar praat toch iets zachter; dat zijn van die zaken die men niet aan de klok moet han- gen ; we zullen er niet meer van spreken, \'t is

-ocr page 208-

		200
		EENE LASTIGE VROUW.
		gedaan; afgedaan. Zijt gij blijde uw vrouw bij u te hebben, strekt zij u een weinig tot gezelschap! Ik voor mij, ik zou geen zin heb- ben in zoo iets, maar ïieder zijn meug," niet waar? Dus hebt ge dan nu twee vrouwen, want gij zijt immers kersversch getrouwd? \'t Is toch waaratje grappig 1 als ze maar niet gaan kibbelen met elkaar. Nu, dat is uw zaak, mijnheer Kerroch. En waarom zijt gij geko- men, mijnheer?" »Om een zaak van belang, mijn goede Nalec; ik heb u volstrekt noodig; gij moet mij alweer een grooten dienst bewijzen." De oude man hief het hoofd op en zag Ker- roch schuins aan. O, als het iets is in den geest van de vorige karrewei, dan, mijnheer Kerroch, is het onmo- gelijk, weet u. Dat werk is mij te gevaarlijk, en daarenboven brengt men zijn ziel in de verdoemenis, op den koop toel" »Maar mijn goede Nalec, ik kan toch mijne

-ocr page 209-

		EENB LASTIGE VROUW.                  201
		twee vrouwen niet onder één dak houden;" zei Corentin op een toon van oprechte innige wanhoop. »Bedenk toch, elk oogenblik kan alles uitkomen, en dan zijt gij in even groot gevaar als ik. 2>Weet gij den niet dat ik haar met arseni- kum heb gebalsemd, vader Nalec? Wij kun- nen beschuldigd worden van vergiftiging; wij kunnen.....o, \'t is om er van te rillen!" ?>God zegen u, mijnheer Kerroch, en waar- toe diende het dan ook die arme vrouw te gaan opdelven?" 3> Die er mij niet eens dankbaar voor was, in tegendeel." j>Dus zoudt ge er nu maar één willen heb- ben, en gij wilt de andere weer in den grond bergen ?" $Gjj weet dat ik niet op geld zien zal, Na- lec. Gij zult tevreden zijn over mij." ï>En welke van de twee houdt ge dan?" Onder alle andere omstandigheden zou hij

-ocr page 210-

		202 EENE LASTIGE VROUW. den ouden schurk geworgd hebben voor die schandelijke scherts; maar nu was zijn lot, zijn geluk, zijn leven geheel in de handen van den ouden boer; hij bedwong zich dus en hield zich alsof hij niets gehoord had. 3>Mijnheer Kerroch, het spijt mij dat ik de karrewei moet weigeren die ge mij komt aan- bieden, maar dit werk kan ik onmogelijk doen, voor geld noch voor goed. Over zes maanden zoudt ge mij weer komen vragen haar opnieuw te verhuizen." »Zoo ik u het dubbele aanbood van de som die ik u toen gaf? Drie duizend francs; \'t is een ronde som, vader Nalec." »Hoor eens, mijnheer Kerroch, gij eischt vreeselijke dingen van mij;" zeide de grijsaard, die eensklaps zeer dicht bij Corentin kwam en zoo zachtjes praatte dat de apotheker hem nauwelijks kon verstaan: »Ik ben oud, ik ben den arbeid moe, ik wenschte een vreedzaam, rustig leven te heb-

-ocr page 211-

		EENE LASTIGE VROUW.                  203
		ben. Welnu! niet ver van de kust, bij Ros- bras, is er een klein boerderijtje dat ik ken: de vischvangst is daar ook goed; dat kleine landgoed zou mij lijken: maar, heden! de prijs is te hoog voor mij. Nu ziet ge, ik zou wel wat over hebben voor iemand die mij zou willen helpen eigenaar van dat boerderijtje te worden." ïHoeveel komt ge nog te kort op den prijs ?" »ïk kom alles nog te kort, mijn goede mijn- heer Kerroch; ik kom tienduizend francs te kort. Och, dat is niet duur, waarlijk." De apotheker bleef als vastgenageld zitten op het bankje. :»Tienduizend francs 1" mom- pelde hij. j>Was ik in uw plaats," zei vader Nalec zijne duimen over elkaar draaiende, »in uw plaats ik hield mijn vrouw." »De som die ge mij vraagt is een fortuin! Maar zoo ik er in toestemde u die te geven, zoudt ge mijn overledene vrouw dan dade- lijk terug brengen daar waar zij was?"

-ocr page 212-

		204 EENE LASTIGE VROUW.
		ïEn waar ge haar nooit van daan hadt moe- ten halen, ja! Ja, mijnheer Kerroch, zoo waar als dit een kaars is, ik zal het doen!" 3>Gij zult de tienduizend francs hebben, vader Nalec." j>En gij treft het wel, dat ik juist zin heb gekregen om van mijn renten te gaan leven, want anders, ik laat mij hangen, als ik nog eens zoo\'n karrewei aannam."

-ocr page 213-

		ZEVENTIENDE HOOFDSTUK.
		Den volgenden morgen toen de architekt en de werklieden kwamen, om volgens Rosalie\'s bevel, het werk te beginnen, was Kerroch reeds in zijn apotheek bezig en stampte een of andere artsenij met een koortsachtige drift. Dit was zooveel te opmerkelijker, omdat Kerroch reeds sedert eenigen tijd dit soort werk over- liet aan zijn bedienden. Behalve dit zag hij er waarlijk zeer slecht uit: zijn oogen stonden dof en strak, zijn trekken waren verwrongen.... »Zijt gij niet wel? mijnheer Kerroch;" vroeg de architekt nadat hij hem gegroet had. ï>Een beetje, een klein beetje, ja. Ik was hét reeds gisteren, en daar gij van morgen met uw werklieden zoudt komen, heb ik een ge-

-ocr page 214-

		206 EENE LASTIGE VROUW.
		deelte van den nacht moeten opblijven om. ... om den boel wat op te ruimen, alles te beschik- ken om u plaats te verschaffen. O, ja, ik ge- voel mij onwel...." Maar terwijl hij dit zeide hield hij niet op met stampen. »Gij moest u ook niet vermoeien met zulk werk, mijnheer Kerroch." »Dat verlicht mij.... ik heb eenige lichaams- oefening noodig." »Kunnen wij naar boven gaan?" »Ze.... zeker wel," hij stikte bijna van be- nauwdheid. Nalec, die reeds vroegtijdig in de witte ka- mer was, had hem gezegd: »laat mij maar begaan. »Ga gij in uw winkel en houd u be- daard." Maar zijn angst was niet minder groot. "Wat zou hij doen ? Hij durfde niet naar boven te gaan, bovendien, hij had de kracht niet het te doen; zijn beenen weigerden hem den dienst. Hij kon het echter niet langer uithouden in

-ocr page 215-

		EENE LASTIGE VROUW.                  207
		dien winkel, zoo alleen, zonder eenig bericht omtrent hetgeen er boven gebeurde, daar bo- ven, waar het vreeselijke drama werd afge- speeld waarvan zijn leven afhing: hij sleepte zich dus tot beneden aan den trap en zonk op de onderste tree neer. Alle deuren waren open en men hoorde het geraas van al die mannen die praatten, lachten en hun zwaar gereedschap op den vloer neerzetten. Eensklaps hield het geraas op en de stem van den ouden vader Nalec liet zich hooren. \'t Was echter niet de ernstige, strenge stem die hij gewoonlijk had: \'t was een schertsende, opgeruimde stem die schuldelooze vroolijkheid aanduidde. »Eer ge aan uw werk gaat, kinderen, moest ge mij alsjeblieft een handje helpen om dit oude buffet weg te halen." »Waar wilt ge \'t hebben?" vroeg iemand. » Waar ik het hebben wil ? spotvogel! ik wil het in mijn schuitje hebben dat daar beneden

-ocr page 216-

		208 EENE LASTIGE VROUW.
		öp de rivier ligt, om het naar \'t huis van vader Nalec te brengen. Dat buffet behoort mij, weet ge; dat is \'t korte en \'t lange van de zaak; \'t is een mooi buffet, dat is maar waar! \'t Is net als ik; \'t is niet jong meer, maar \'t is. mooi." >Heeft mijnheer Kerroch het u gegeven?" ïNeen: als ik zei dat ik het van hem had, zou ik liegen! Juffrouw Kerroch zaliger heeft het mij gegeven met een hoop oude vodden die er in zijn. Vader Nalec is niet gewooniets uit de huizen te komen weghalen dat hem niet toekomt." Hij liep naar de deur die op den trap uit- kwam en riep luidkeels: ^Mijnheer Kerroch, is het nu niet waar dat het buffet wel degelijk van mij is, dat uw overleden vrouw het mij heeft vermaakt en dat ik het mag weghalen?" »Jawel, jawel, vader Nalec, neem maar mee, neem maar mee!" riep onze vriend en klemde

-ocr page 217-

		EENE LASTIGE VROUW. 209 zich aan de trapleuning vast om niet neer te zijgen. 2>Daar; ik dwing den patroon niet te spreken, dat ziet ge. Dus, kinderen, komaan, laat ons flink aan \'t werk gaan. Mijn buffet zou reeds lang niet meer hier zijn als het maar door de deur had kunnen gaan.. .. Zoo door \'t venster zal het heel gemak\'lijk gaan." 2>Duivelsch! \'t is geen veertje, dat buffet van u: we moesten er eerst den inhoud uit- nemen." »Dat is bepaald waar; dat heb ik al een uur geleden gezegd; maar \'t zit \'em daarin dat ik den sleutel niet heb, en dat soort ouwerwet- sche sloten kun-je niet openblazen, vat je? Maar \'t zit verduiveld goed in elkaar, zoo ste- vig als een muur, hoor! ^Bovendien, wat er in zit kan er wel tegen. Laten we \'t maar aan- pakken. Heb jelui ook touwen? \'t.beteekent ook wat het ding op te hijschen: we zijn met ons achten; \'t is de moeite niet waard!" 14

-ocr page 218-

		210 EENE LASTIGE VROUW. En meer dan een kwartier lang, hoorde Kerroch, die meer dood dan levend op den trap zat, voetengetrappel, gekraak, verwarde woorden, vloeken, en dan weer — »o, halen! gelijk op, jongens!.... Zoó..óó, recht uit nu maar — laat gaan maar.....Mooi zoo.... zachtjes-an, zachtjes aan." \'t Was als een vreeselijke nachtmerrie. Co- rentin hijgde van angst, zijn ooren suisden, het bloed steeg hem naar \'t hoofd ..., En toch kwam hem als ware \'t een bloemen- geur uit verleden dagen, een onbeschrijflijke zoete herinnering aan voorheen, voor den geest, en hij zuchtte: »Céline, mijn Céline! dat is mijn jeugd die verdwijnt; dat is de balsemende lente die zich van mij verwijdert!" en als bij \'t snelle licht van den bliksemstraal die de wolken doorklieft en den horizon verlicht, zag hij haar weer, zijn Céline, in haar bruidstooi, met haar krullende lokken, haar witte tanden, frisch, blozend en

-ocr page 219-

		EENE LASTIGE VROUW.                211 met een glimlach om de roode lippen..... Het gedruisch hield op. Er volgde een lange stilte, en de werklieden kwamen langsaam terug om hun werk te hervatten. ï\'t Is een rare snaak, die oude kerel met zijn buffet. Hij had ons wel een borrel mogen schenken voor de moeite, \'t Is waar, hij heeft het beloofd, maar beloven en woord houden, dat zijn er twee."

-ocr page 220-

		ACHTTIENDE HOOFDSTUK.
		3>Mijn God, Corentin, wat scheelt u toch? Gij zijt niet bleek, maar compleet groen." 2>Ik heb een vreeselijke kiespijn, mijn lieve; \'t is verschrikkelijk." »Nu, ik moet zeggen dat het niet meer is dan u toekomt! De helft van den nacht in den tocht en de kou blijven, en zich in \'t zweet werken!...." »Maar, mijn lieve, ik moest toch de koop- waren schikken, alles wat opruimen, in orde zetten, aangezien de werklieden van morgen zouden komen." »Gij hadt daarbij de bedienden kunnen ge- bruiken ....." j Gij weet wel dat zij alles in de war bren- gen, en twee uren noodig hebben voor het-

-ocr page 221-

		EENE LASTIGE VROUW.                   213 geen ik in twintig minuten doe. Er zijn din- gen die men zelf het best doet." i>Wat heeft die oude toovenaar Nalec mee- genomen in zijn schuit? Ik heb dat van uit mijn venster gezien." d Vader Nalec! ach ja, dat is het oude buf- fet; ge weet wel, het buffet dat bijna uit elkaar viel en dat in de witte kamer stond." »Hebt ge hem dat gegeven? Welnu, komaan 1 en als ik het nu eens noodig had, wat dan? \'t Is waarlijk ongehoord, dat buffet weg te geven zon- der mij er over te raadplegen!" En zij haalde den schouder zoo ... bevallig op, dat onze vriend zijn hart weer voelde kloppen. »Gij begrijpt immers wel, dat ik dat buffet nooit zou hebben weg gedaan zonder u te raad- plegen, mijn lieve, hoewel het waarlijk tot niets meer kan dienen dan tot brandhout; maar dat buffet behoorde mij niet meer toe. Mijne overle- dene vr.... Juffrouw Kerr ...., enfin, Céline had den ouden Nalec dit buffet vermaakt. Zij had erg

-ocr page 222-

		214                  EENE LASTIGE VROUW. medelijden met dien armen grijsaard. Zulke zaken zijn heilig, niet waar? De arme oude kwam het hem toekomende opeischen en ik moest wel___" j>Nu, juffrouw Célinc was wel vrijgevig. Dat is licht te begrijpen; als men een eigen for- tuin heeft, namelijk!" »Ah, dat is waar ook! hier is de sleutel, poesjcliefl" » Welke sleutel?" j>Die van de kast, de kast in de witte ka- mer. Ik weet waarlijk niet wat ik gisteren avond in \'t hoofd had; ik herinnerde mij vol- strekt niet dat er een kast was in de witte kamer, \'t Is te erg! daar werden voorheen de confituren bewaard!" En hij had den moed te glimlachen. Even- wel mompelde hij: j Vergeef het mij, Céline, maar uw verblijf hinr in huis was waarlijk niet meer uit te staan: dat zult gij wel begrijpen."

-ocr page 223-

		Bij alle Boekhandelaars verkrijgbaar: KATJA-MATA, Een Natuurlijk kind en andere Nederlandsch-Indische verhalen. Met vignet, f 2,90. OOST-INDISCHE MENSCHEN EN DINGEN, Ge- schetst door M. C. FRANK. Met vignet f 2,75. BENJAMIN D\'ISRAËU , Henriette Temple. Een lief- desroman. In het Nederduitsch overgezet door HERMINIE. 3 dln. f 5,90. NJONNJA K00 EN TANTE LEEN. Indisch verhaal uit den tegenwoordigen tijd door F. C. WIL- SEN. Met vignet, f 2,50. OVER LAND EN ZEE, Herinneringen uit mijn ver- blijf in Indië door Dr. GREINER. Met een voorbericht van G. H. VAN SOEST. Met om- slag in kleurendruk, f3,00. W. H. AINSWORTH, Karel Stuart en Cromwell of de Koningseik op Boscobel. Naar het En- gelsch door J. FRIESSON, 2 dln. Met 2 ge- lithographeerde vignetten, f 5,90. VLEIERS EN INTRIGANTEN aan\'t Hof of Geluk bo- ven Genie door F. W. HACKLANDER. Naar het Hoogduitsch door J. FRIESSON. 2 Dln. met vignetten f5,90. JALOEZIE EN HAAT of samen eene vrouw te be- minnen, Door H. KINGSLEY. Naar het En- gelsch door J. FRIESSON. Met vignet f 2,75. DE KINDEREN DER WERELD door PAUL HEYSE. 3 Dln. Met vignetten f 6,75. IERLAND EN DE IEREN door W. M. THACKERAY, 2 Deelen. Met vignetten f 4,90.