|
in»n iJZZ.?
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vak 72
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*■—\'>£"———-^3?—BP^^CS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.tlOHIiliTO
DEVOTIE
TOT HET
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f \'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I .
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DOOK
R. J. PIERIK. Soc. Jes.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
h
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
„Leert van mij, omdat ik zachtmoedig s i
en nederig van harte ben. "mt. XI. 29. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I \'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!f
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VH EBTOGENBOSOH,
P. STOKVIS & ZOON-,
18TO. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
! \' .
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
13
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
O&j-imr^ <}Api&^e>\\^&tSL4/-a^-<*A4L\'
|
||||||||||||||||||
|
i Ë^m-
|
||||||||||||||||||
|
DER
|
||||||||||||||||||
|
DEVOTIE
|
||||||||||||||||||
|
TOT HET
|
||||||||||||||||||
|
DOOR
R,. J. PIERIK. Soü. Jes.
„Leert van mij, omdat ik zachtmoedig
en nederig van harte beu." MT.Xf 29. |
||||||||||||||||||
|
V)
|
||||||||||||||||||
|
Kerkelijk goedgekeurd,
ét/A
|
||||||||||||||||||
|
o
|
||||||||||||||||||
|
J?. STOKVIS & ZOON
1870. |
||||||||||||||||||
|
00
|
||||||||||||||||||
|
IMPRIMATUR.
Haaren 14 Novembrii 1869. J. OTTYTEN. prees. tem. tibr. Cent. |
||||
|
EERSTE DEEL.
|
|||||
|
Aard en natuur van de devotie tot
het H. Hart van Jesus. EERSTE LES.
Over de devotie tot Jeans\' Hart
in het algemeen. 1. Waarop dient inzonderheid gelet te
worden om het wezen en de natuur eener godsvrucht wèl te begrijpen ? Op drie dingen: het voorwerp, het doel en
de beweegredenen der devotie, — dewijl de aard en natuur der devotie daarvan noodzakelijk afhangen. 2. Van wien tullen wij die zaken moeten
leeren ? Natuurlijk van de H. Kerk, „de zuil en
de grondvest der waarheid," en derhalve van diegenen, die ons in haren naam onderrigten. S. Kan hier iets bijkomen, waarop wij
insgelijks te letten hebben? |
|||||
|
— 4 —
|
|||||
|
Ja, de wijze zelve, waarop Jesus zijne
Kerk onderrigt, zoo als b. v. voor deze devotie van het H. Hart, de H. Kerk ons wijst op Jesus zelven, die ons deze godsvrucht geleerd heeft; waaruit volgt, dat wij in de eerste plaats moeten acht geven op Jesus\' eigen woorden, wonderen en werken. 4. Kunt gij reeds vooraf, volgens die leer
van Jesus, eene algemeene bepaling dezer devotie opgeven? Wij mogen zeggen: de devotie tot Jesus\'
H. Hart is een akt van godsdienst, die tot voorwerp heeft het aanbiddelijk Hart van Jesus Christus ontvlamd van liefde voor de menschen en beleedigd door de ondankbaarheid van diezelfde menschen; en welks doel is: dat goddelijk Hart te vereeren door alle eer- bewijzingen welke de liefde en de dankbaarheid kunnen ingeven, en in \'t bijzonder die belcedi- gingen te vergoeden welke het ontvangt in h t Sacrament zijner liefde. 5. Wat is in deze bepaling wel kort maar
toch duidelijk genoeg uitgedrukt? Het voorwerp, Jesus\' Hart, — en
het doe 1, Jesus\' versmade liefde, waardoor |
|||||
|
— 5 —
tevens de beweegreden is aangegeven.
6. En wat volgt daaruit ? . Dat ik met ijver dezen \'catechismus moet bestuderen, om al wat tot zulk eene uitmunten- de devotie behoort wèl te begrijpen, en ik dus in de eerste plaats het voorwerp, het doel en de beweegredenen zoo goed mogelijk moet leeren kennen. TWEEDE LES.
Het voorwerp dezer devotie.
1. Wat verstaat gij door het voorwerp
eener devotie? Datgene, wat ons ter vereering wordt
voorgesteld. 2. Op boe velerlei wijzen kan men dat
voorwerp beschouwen? Op twee wijzen: óf op zich zelf, óf in verband
met iets anders, waarmede het vereenigd is. 3. Waartoe dient deze opmerking?
Om ons te herinneren, dat voor alle feesten
of devoties, die de H. menschheid van Jesus betreffen, er altoos een dubbel voorwerp is, één zigtbaar en ligchamelijk, en één ander onzigtbaar en geestelijk. Beiden zijn te zamen |
||||
|
— 6 —
|
|||||
|
verbonden, en hebben dit eigen, dat het gees-
telijk zijne waarde aan het stoffelijk voor- werp, het stoffelijk integendeel den naam aan het feest of de devotie geeft. 4. Kunt gij dit door een voorbeeld op-
helderen ? De devotie tol de H. Wonden b. v. heeft
tot stoffelijk of zigtbaar voorwerp de w o n d e n zelven van Jesus\' H. ligchaam; entotgeeste- iijk de smarten, die J e s u s door die wonden geleden heeft; de devotie tot het H. Kruis heeft tot zigtbaar voorwerp het kruis zelf, tot geestelijk den gekrnisten J e s u s , onze verlossing op het kruis bewer- kend. Van het geestelijk voorwerp komt de waarde, van het stoffelijk de naam der de- votie. 5. Maar gij spreekt daar telkens van
Jesus zelven, en mij dunkt werkelijk, dat de persoon van Jesus insgelijks tot het voorwerp behoort, als er van iets wat Hem aangaat spraak is? Dat is zoo, en derhalve pleegt men ook
wel drie soorten van voorwerp te onderschei- den: het stoffelijke, het geestelijk* |
|||||
|
— T —
en het e i n d - v o o r w e r p, door welk laat-
■te dan de persoon, Jesns zelf, bedoeld wordt, op wien de devotie overgaat. 6. Wat is dan bij onze devotie het 61 o $■
f e 1 ij k voorwerp, dat ook den naam aan die godsvrucht geeft? Het is: het H. en aanbidderijk Hart van
Jesns. 7. Bedoelt ge daardoor alleen het stoffe-
lijk hart? Geenszins alleen, ofschoon ik werkelijk het
vleeschen Hart van Jesns, in alles behalve de zonde en onvolmaaktheden aan het onze gelijk, bedoel; maar het is dat Hart, zoo als het in Jesns is, en dus vereenigd met Jesns\' Godheid en ook niet gescheiden va ie ove- rige ligchaamsdeelen van Jesns. 8. Wat is het geestelijk voorwerp?
Jesns\' liefde, — dat is, die zaak, welke, gelijk gezegd is, de waarde en voortreffelijk-
heid aan het stoffelijk voorwerp geeft, of- schoon het hart den naam geeft aan de devotie. 9. En het e i n d v o o r w e r p ?
Jesns zelf, zijn goddelijke persoon, |
||||
|
_ 8 — •
dien ik eigenlijk vereer als ik zijn H. Hart
vereer, en op wien altoos alle devotie, als tot haar laatste einde, moet overgaan. 10. Kunt ge door het bovengezegde ver-
klaren, waarom anderen op eene andere \'wijze over het voorwerp schijnen te spreken? Zeer gemakkelijk; want wij begrijpen nu,
waarom zij zeggen kunnen: „Het voorwerp dezer devotie is Jesus Christus vereerd in het edelste deel zijner heilige menschheid, in zijn Hart?" Wij vereeren immers Jesus zelven, maar in en om zijn Hart; wij wen- den ons tot zijn Hart, waarin Hij al zijne liefde als in een brandpunt vertoont. 11. Welke drie woorden kunnen dus
alles uitdrukken, wat tot het voorwerp ge- rekend wordt ? Deze drie :Hart — liefde — Jesus;
welke zeggen: het Hart vereer ik, wegens de liefde, vooral daarin getoond door Jesus. 12. Is dit alles uitgedrukt in de woor-
den van Jesus zelven? Ja; als Hij, zijn Hart vertoonende, zeide:
„Ziedaar dat IIaut, dat de men- schen zoo zeer bemind heeft;"daar- |
||||
|
— 9 —
door immers stelde Bij zijn Hart voor als
het voelbaar stoffelijk, zijne liefde, die Hij zelf aan \'t Hart toeschrijft, als het geestelijk, en natuurlijk zich zelven als het eindvoorwerp der devotie. 13. Wat volgt hiemit, als het voorwerp
op die wijze beschouwd en, begrepen wordt? Daaruit volgt, dat het Hart van Jesus
nooit gescheiden wordt van zijn goddelijken Persoon; dat wij dus tot dit Hart onze ge- beden en offers kunnen rigten; ja, dat wij het moeten aanbidden met één en den- zelfden akt waarmede wij den Godinensch aanbidden. 14. Dan is dit voorwerp allervoortreffe-
lijkst ? Ja, zoo voortreffelijk als Jesus zelf, wiens
godheid er al de waarde aan geeft, en maakt dat er niet alleen eene menschelijke liefde, maar ook eene goddelijke liefde in dit Hart werkt. 15. Kunt gij u al het gezegde duidelijk
voor den geest brengen, als gij eene afbeelding van Jesus, n zijn goddelijk Hart vn-tooricr.de, aanschouwt ? *1 |
||||
|
/
|
|||||
|
— 10 —
Zeer gemakkelijk: het Hart, dat Hij
vertoont, is het onmiddellijk, voelbaar, stoffelijk voorwerp, dat ik vereer. Dat Hart zelf is een zinnebeeld der liefde, welke liefde insgelijks door de vlammen en andere zinne- beelden wordt aangetoond; en toont mij dus het geestelijk voorwerp. De persoon eindelijk, die mij dat alles toont, is Jesus, op wien al mijne vereering overgaat. Ik vereer dus Jesus zelven, om zijne liefde, vooral in z ij n Hart, dat als het brand- en middel- punt dier liefde is. DERDE LES.
Doel dezer devotie. 1. Is er ook een bepaald doel bij deze
devotie beoogd? Zonder twijfel, gelijk er voor elke gods-
vrucht een eigenaardig doel bestaat. 2. En welk is dit doel?
Wederliefde jegens Jesus. 3. Maar is dit niet het doel van elke
godsvrucht ? In zekeren zin ja; doch het geldt toch lij
uitnemendheid voor deze devotie, dat wij ons |
|||||
|
— 11 —
gansche hart voor het geheele Hart van Jesus
moeten over hebben. 4. Komt er ook iets bepaalde bij voor deze
godsvrucht ? Iets zeer bepaalds, inzonderheid als wij
letten op Jesus\' uitdrukkelijken wil, en zelfs op de natuur der liefde, welke ons zijn Hart voorstelt. 5. En wat is dit?
Jesus zelf heeft uitdrukkelijk geleerd, dat
wij bij deze devotie niet slechts letten moeten op zijne liefde, in \'t algemeen, maar vooral op zijn beleedigde en versmade liefde, en wij zelven dus in de eerste plaats Hem moeten vereeren vooral in zijn H. lijden en zijne Heilig Sacrament, en verder, wat anderen aangaat, al de oneer moeten trachten te vergoeden welke Hem voortdurend wordt aangedaan. De natuur der liefde voegt er van zelf bij, dat de minnaar voor den Beminde ij v e r t en aan Hem gelijkvormig tracht te worden. 6. Wat volgt daaruit ten aanzien van
het doel dezer godsvrucht? Dat het algemeene doel (d.i. óf het
|
||||
|
— 12 —
dankbaar erkennen van Jesus\' liefde, óf de
wederliefde), eenige b ij zondere doeleinden insluit. 7. Welke zijn deze bijzondere doel-
einden ? Ten 1*. Het dankbaar overwegen van Jesus\'
lijden. Ten 2d6. Het hartelijk vereeren van \'t allerheiligst Sacrament. Ten 3de. De navol- ging van Jesus\' H. Hart, en ten 4de. Het vergoeden van den smaad, die Jesus wordt aan- gedaan door de ondankbaarheid der menschen, vooral ten aanzien van zijn H. lijden, en in het genoemde aanbiddelijk Sacrament des altaars. 8 Heeft Jesus zelf dit alles duidelijk
geleerd ? Ja, onder anderen in de voornaamste ver-
schijning aan de Gelukzalige Maria Margareta. Hij vertoonde zich boven het altaar en don Tabernakel, terwijl zij Hem in\'tH. Sacrament aanbad, sprak van zijn overgroote liefdemet ondank doorde menschen indit Sacrament zijner liefde vergol- den, toonde de voornaamste zinnebeelden van zijn H. lijden in en rondom zijn H. Hart, en viceg inzonderheid dat er toch met ijver |
||||
|
— 13 —
|
|||||
|
zou gebeden en gewerkt worden, om alle
harten voor zijn Hart te winnen en te voldoen voor de onvergefelijke traagheid van zoo vele ondankbare menschen. 9. Kunt gij u dit alles wederom gemak-
keiijk voor den geest brengen als gij eene afbeelding van Jesus\' Hart ziet? Zeer gemakkelijk. Het Hart zelf, dat
Jesus aanbiedt, herinnert mij de liefde, die natuurlijk wederliefde van mij vordert. De Vlammen waarop het troont, spreken van zijne overgroote liefde, welke Hij bijzon- der ons gevoelen laat in zijn aanbiddelijk Sacrament. Het kruis, de doornenkroon en de wonde, wat zeggen zij anders dan zijn bitter lijden? En let ik nu hierbij op Jesus\' oog, dat mij aanziet, en op zijne regterhand, die mijn hart vraagt, dan hoor ik duidelijk: „Leert van mij, omdat ik zacht- cn ootmoedig van harte be n,"— volgt Mij na.— 10. Nog korter.
Het Hart, dat is wederliefde, ziedaar het
algemeen o doel; De vlammen, d. i het Sacrament, en de zinnebeelden |
|||||
|
- 14 —
|
|||||
|
d. i. het lijden, ziedaar het bijzonder
doel. — Gelijkvormigheid en navolging liggen in de natuur der liefde. VIERDE LES.
Beweegredenen dezer devotie.
1. Wat verstaat gij door de beweegre-
den eener devotie? De reden, welke ons aanspoort tot het aan-
nemen en beoefenen van die godsvrucht. 2. Wat zal dan eene beweegreden zijn tot
het behartigen van deze devotie tot Jesus\' Hart? Al datgene, wat ons opwekt en trekt om op
bijzondere wijze onze aandacht op dat deel van Jesus\' ligchaam, dat wij Hart noemen, te vesti- gen, en aan dit voorwerp een bijzonderen eerbied te bewijzen. 3. Welken invloed hebben die beweegrede-
nen natuurlijk op den mensch? Vooral dezen, dat hij zulk eene devotie het
liefst zal aannemen en behartigen, waarvoor de meeste en sterkste drijfveren gevonden worden. 4. Zijn er dan geheel bepaalde beweegrede-
nen voor de devotie tot Jesus\' Hart? |
|||||
|
_ 5 —
|
|||||
|
Ongetwijfeld, en niet weinige welke vooral
het hart treffen, en het dringen Jesus\' Hart te vereeren. 5. Welke zijn de voornaamste?
Deze vier le het voorwerp zelf, Jesus\' Hart,
2e Jesus\' wensch, daar Hij zelf deze devotie heeft aangeraden en geleerd, 3e de gunsten en genaden aan deze godsvrucht verbonden, en 4e de eigenaardigheid dezer devotie voor onzen tijd van koelheid en onverschillligheid voor Jesus. 6. Waarom zegt gij: het voorwerp zelf?
Omdat het voorwerp een hart is, en wel het Hart van Jesus.
7. Wat maakt dit, dat het voorwerp een
hart is? Dit maakt, dat wij daarin als den zetel en
den troon der liefde hebben. Alle volken komen overeen, en de H. Schrift munt nog uit jn de bewering, dat het Hart bemint, gelijk het oor hoort en het het oog ziet, zoodat, alhoe- wel eigenlijk de ziel, door haren wil de liefde uitoefent, toch aan het hart de bewegingen der liefde toegeschreven worden. Vereeren we dus Jesus\' H. wonden, zijnen zoeten Naam* ja zelfs het H. Kruis, hoe billijk; is het dan |
|||||
|
_ 16 —
|
|||||
|
niet, ons met bijzondere aandacht lot zijn H.
Hart te wenden, waarin al zijne liefde, als in een brandpunt, schittert. 8. En waarom hebt gij er bij gevoegd:
Jesus\' Hart? Omdat juist daarin de sterkste beweegreden
ligt. Is immers elk goed en beminnend hart onze aandacht waardig, wat zal niet het Hart van Jesus zijn ? het Hart, volgens de heiligen die het vereerd hebben : „de schat der godheid, de Aike des Verbonds, de Bron van alle genaden, de troon der liefde, de fontein des levens, de oceaan der goddelijke barmhartig- heid, de poort van het paradijs; de geheime woonplaats der Bruid, haar toevlugt, hare ver- kwikking en de plaats harer hemelsche lusten, waar de zoetste honig vloeit." Zoo immers en op dergelijke wijzen hebben de
heiligen Bernardus, Bonaventura, Gertrudis en anderen gesproken. 9. Wat bedoelt gij door Jesus\' wensch en
begeerte ? Daardoor bedoel ik, dat Jesus zelf op ge-
heel eigenaardige wijze deze devotie geleerd heeft, en zoo doende zeer duidelijk den wensch |
|||||
|
— 17 —
te kennen geeft, dat wij die godsvrucht om-
helzen. 10. Heeft Hij dan iets bijzonders te dien
einde gedaan? O hoe veel en hoe herhaaldelijk, zoowel
in als na zijn leven op aarde! In zijn leven zeide Hij, op zijn Hart wijzend: „L e e r t van mij, omdat iknederigenzacht- moedig van harte b e n." Naauwe- lijks gestorven en nog\' op het hooge kruis hangende, liet Hij zijn H. Hart openen met de lans, om er ons aller aandacht voor goed op te vestigen. Terstond na zijne verrijzenis toonde Hij vooral die zijdewond aan zijne Apostelen. Daarna heeft Hij aan vele lieili- gen de bijzondere devotie tot zijn H. Hart ingeboezemd. Eindelijk, als de tijd daar was, is Hij zelf gekomen om deze devotie in de H. Kerk te doen verspreiden en algemeen te maken, en aan alle geloovigen zijn beminne- lijk Hart meer volkomen te leeren kennen. 11. Heeft Jesus ook werkelijk te kennen
gegeven dat Hij dit wenscht? Herhaalde malen ; en zóó lang en zóó krach-
tig, dat Bij eindelijk heeft overwonnen, al de |
||||
|
— 18 —
|
|||||
|
hinderpalen uit den weg geruimd, en door
zijn Stedehouder op aarde de devotie heeft doen goedkeuren en verbreiden. 12. Zijn er te dien einde bijzondere mid-
delen door Hem aangewend? Zeer vele, en onder anderen, vele wonde-
ren, het verkiezen van eenige bijzondere per* sonen voor de algemeene verspreiding, en een tal van voorregten aan de devotie verleend, welke, zoo als gezegd is, de d e r d e h e- weegredenter omhelzing dezer godsvrucht voor ons uitmaken. 13. Welke zijn die voorregten?
Die allen in het bijzonder op te tellen be- hoort niet tot deze plaats. In \'t algemeen zijn
er vooral drie: ten 1* de gunsten en aflaten door de H. Kerk aan deze devotie verbonden, ten 2<lc de rijkste zegen van Jesus\' Hart voor alle personen van allen stand en staat, door Jesus zelven beloofd, en ten 3(l° eene bijzon* dere plaats in Jesus\' Hart, dat is in zijne liefde, met de belofte van onzen naam daarin opgeschreven te zien, als in het boek des levens. 14. Deze beweegreden begrijp ik; doch
minder de vierde, straks opgegeven, dat deze |
|||||
|
~- 19 —
|
|||||
|
devotie bijzonder zou geschikt zijn voor onzen
tijd; waarom zegt ge dit ? Omdat Jesus zelf dit insgelijks geleerd heeft.
Hij wilde, zeide Hij, nog eene laatste poging doen, om den mensch al zijne liefde op het kraohtigst te herinneren, en om in deze laatste tijden, na de godsvrucht en het geloof van zoo velen verflaanwd zijn, het vnnr dat Hij van den hemel is komen brengen, met nieuwe kracht te doen branden. 15. Maar dan zonden alle Christenen deze
devotie moeten aannemen ? Indien zij werkelijk „een har t," d. i.
verstand hebben en verstandig willen hande- len, zeer zeker. 16. Is dan deze devotie noodzakelijk voor
allen? In zoo verre elk Christen Jesus lief moet
hebben, en in die liefde deze devotie reeds bestaat, knnnen wij werkelijk wel zeggen, dat deze godsvrucht noodzakelijk is. Bijzon- dere gebeden te verrigten of zelfs op bijzon- dere wijze aan Jesus\' Hart te denken is daarom nog niet noodig; maar zou er wel een Christen kunnen zijn, die werkelijk Jesus lief heeft, |
|||||
|
— 20 —
de afbeelding van zijn H. Hart aanschouwt
en deze devotie kent, zonder die, ten minste op eene of andere wijze, als van zelf te be- oefenen? Bij den mensch, dien men vurig lief heeft, rigt men zich van zelf tot het hart, hoe zou dit anders met betrekking tot Jesus zijn ? 17. Kunt gij ook deze beweegredenen in
de afbeelding van Jesus\' Hart ontdekken ? Zonder moeite. In Jesus\' Hart zie ik het
beminnend en allcrbeminnelijkst voorwerp. De hand, door Jesus uitgestrekt om mijn hart te vragen, toont mij zijnen wensch en vurige begeerte. De magtige liefdevlammen verkon- digen luide zijne gunsten. De teekenen zijns lij deus eindelijk zijn een sprekend getuigenis van de ondankbaarheid der menschen, die zulk eene goddelijke liefde met ondank durven ver- gelden. VIJFDE LES.
Beteekenis der zinnebeelden
van Jesus\' H. Hart. 1. "Waarop is nog bij zonder acht te geven om
de devotie tot Jesus\' H. Hart wèl te begrijpen ?
Op de zinnebeelden, waarmede Jesus zelf
|
||||
|
— 21 —
|
|||||
|
het heeft vertoond en het gestadig wordt af.
gebeeld. 2. Wat verstaat gij door een zinnebeeld ?
Eene afbeelding, die tot de zinnen spreekt, d. i. eene zaak of het beeld eener zaak, die,
op zich zelve stoffelijk, iets anders, wat niet stoffelijk is, voor den geest brengt; zoo is b. v. het hart zelf, of een afgebeeld hart, het zinnebeeld der liefde. 3. Welke zijn dan de zinnebeelden, door
Jesns zelvcn met zijn aanbiddelijk Hart ver- bonden ? Het kruis, de doornenkroon, de wonde, en
de vlammen. 4. Wat is hunne beteekenis?
Zij hebben vooreerst eene beteekenis, die
wij de algemeene kunnen noemen; maar bovendien is er ook eene bijzondere be- teekenis aan elk dezer zinnebeelden te bochten. 5. Welke is die algemeene beteekenis?
Het kruis, de doornenkroon en de wonde hebben betrekking op Jesus\' lijden, en zijn dus
allertreffendste zinnebeelden daarvan. De vlam- men zijn een zinnebeeld der liefde, en dewijl Jesus zijne liefde op bijzondere wijze in zijn |
|||||
|
— 22 —
|
|||||
|
H. Sacrament doet uitschitteren, moeten zij ook
hieraan herinneren. Jeans\' lijden en het Sacra- ment zijner liefde, ziedaar dus de twee hoofd - zaken door deze zinnebeelden aangeduid. 6. Waarom onderscheidt ge bovendien een*
bijzondere beteekenis? Omdat ook elk dezer zinnebeelden op zich
zelf kan beschouwd worden en elk hunner wer- kelrjk eene eigen beteekenis heeft. 7. Wat beteekent dan het kruis?
Het kruis is het zinnebeeld des g e 1 o o f s.
Door het kruis immers heeft Jesus onze vijan- den, den duivel en de wereld, overwonnen en van den anderen kant, zegt de E. Joannes: „dit is de overwinning, die de wereld overwint, ons geloof." Daarom heeft Jesus het als een zege- teeken boven op zijn H. Hart geplaatst.— Het krui» is bovendien het beeld des lijdens, en her- innert dus de kruisjes, die ook onze harten moe- ten sieren; want zonder kruis is geen hart aange- naam aan Jesus. 8. Wat beduidt de wijd openstaande zijdewond? Zij toont ons overduidelijk, dat wij uit Jesus\' Hart alle genaden moeten erlangen, en evenzeer dat wij daarin onze toevlngt moeten nemen. |
|||||
|
— 28 —
|
|||||
|
Zij wordt dus te regt genomen voor een zinne-
beeld der hoop. Want uit die bron vloeit ons heil, en in die steenrots rusten wij veilig. 9. Dan zullen de vlammen van zelf een
zinnebeeld der liefde zijn ? Ongetwijfeld, waarin niemand zich vergissen
kan. De vlammen toch zijn altoos een zinne- beeld der liefde; vlammen om een hart toonen de hoogste, vlammen om Jesus\' Hart de onbe- grijpelijkste liefde. 10. En wat zult gij dan nu het natuurlijkst, na
het geloof, de hoop en de liefde, in de doornen zien? Die wijzen ons van zelf op een waar en diep
gevoeld berouw. Toen Adam gezondigd had, werd hem voorspeld, dat de aarde hem distelen en doornen zou voortbrengen. De tweede Adam, onze goede Jesus, had die doornen niet verdiend. Maar niettemin heeft Hij die willen gevoe-
len, om ons al het grievende der smarten, door onze zonden Hem aangedaan, te doen beseffen. Zien we dus die kroon van doornen om Jesus\' Hart geslingerd, dan zullen wij weenen om onze misdrijven, en die uitwisschen, met Gods genade, door ons innigst leedwezen en hartelijkste liefde. |
|||||
|
— 24 —
|
|||||
|
ZESDE LES.
Voorregten dezer devotie.
1. Waarom spreekt gij nog eens van de
voorregten dezer godsvrucht? Omdat zij bijzonder geschikt zijn om den
ij ver op te wekken, door de gedachte der H. Kerk en den wensch van Jesus\' Hart zoo ovcr- duidelijk te doen kennen. 2. Heeft Jesus zelf bijzondere beloften ge-
daan ten voordeelc van hen, die er zich op toe- leggen zijn goddelijk Hart te doen eeren ? Ja, zeer vele, waarvan deze XI de voornaamste
zijn. 1. Ik zal hun alle genaden geven, die zij noodig hebben in hunnen staat. 2. Ik zal den vrede in hunne huisgezinnen brengen. 3. Ik zal hen vertroosten in al hunne droefheden. 4. Ik zal hunne veilige toevlugt zijn gedurende het leven en inzonderheid in de ure des doods. 5. Ik zal overvloedige zegeningen schenken aan al hunne ondernemingen. 6. De zondaars zullen in mijn Hart den oorsprong en den oneindigen oceaan der barmhartigheid vinden. 7. De laau- we zielen zullen vurig worden. 8. De vurige zullen spoedigen voortgang doen in de volmaakt- |
|||||
|
— 25 —
beid. 9. Ik zal de plaatsen zegenen, waar het
beeld van mijn Hart zal geplaatst en in eere zijn. 10. Ik zal aan de priesters de gave schenken van de versteendste harten te treffen. 11. Ein- delijk al de personen, die deze godsvrucht ver- spreiden, zullen hunnen naam in mijn Hart ge- schreven hebben en bij zal er nooit uitgewischt, worden. — Al deze gunsten heelt Jesus, onder auderen aan de Gelukzalige Maria-Margareta beloofd; en zijn goddelijk onfeilbaar woord blijft borg voorde uitkomst en vervulling jegens allen, die tot het einde tos in zijne liefde volharden 3. Wat heeft de H. Kerk hier bijgevoegd ? Verscheiden volle en gedeeltelijke aflaten welke opgegeven worden op het inschrijvings- bewijs van het Broederschap, en waarvan de voornaamste zijn de volle aflaten. 1. Op den dag der inschrijving. 2. Op het feest van \'t H. Hart of den daaropvolgenden zondag. 3. Op den lMoa vrijdag (of zondag) van elke maand. 4. Op een dag naar verkiezing in elke maand. 5. In het uur des doods. — Verder volle aflaat (derstatiei van Rome) 6. Op de feestdagen van O. L. Vrouw Onbevlekte Ontvangenis, Geboorte, Boodschap 2
|
||||
|
— 26 —
Lichtmis en Hemelvaart. 7. Op Allerheiligen, en
Allerzielendag. 8. Op de feesten van den H. Jo- seph, de H. H. Apostelen Petrus en Faulus, den H. Joannes Apostel en Evangelist, en dén H. Gregorius den Groote (12 Maart) 9. Op de zes vrijdagen (of zes zondagen) die het feest van \'t H. Hart voorafgaan. 4. Wat wordt er vereischt om die volle Afla-
ten te verdienen ? 1. Ingeschreven te zijn in het Broeder-
schap van \'t H. Hart van Jesus (zoo dit mo" gelijk is; anders kan men ze toch verdienen, — Prinzivalli, vertaald door P. Reynen. bl. 121). 2. Gewoonlijk biechten en communiceeren. 3. Dagelijks bidden: één Onze Vader, één Wees gegroet, eens: Ik geloof in God den Vader, ter eere van Jesus\' Hart, en daarbij voe- gen: ZoetHartvan Jesus, maak da tik U altijd meer b e minne. 4. Hel bezoeken van de kerk van het Broederschap voor de Afla- ten van n°. 6, 7 en 8 ; voor die van n«. 9 is het genoeg eenekerk te bezoeken, waar het feest van \'t H. Hart gevierd wordt, en voor n°. 1 —5 is het kerkbezoek niet noodig. |
||||
|
— 27 —
|
|||||
|
5. Zijn er nog andere voorregfcen met deze
devotie verbonden ? Behalve eene menigte van gedeeltelijk? aflaten,
die uien verdienen kan, wordt uien deelachtig, na den dood, aan de drie II. Missen, die maandelijks gelezen worden te Rome voor de afgestorven leden van het Broederschap. TWEEDE DEEL
Oorsprong en. verbreiding- dezer
devotie. ZEVENDE LES.
Verschillende tijdperken dezer
godsvrucht. Voorafbeelding,
vervullingen voltooijing.
1. Is er behalve het gezegde nog iets anders,
wat bijzonder aanspoort tot het behartigen dezer devotie? Ja, haar oorsprong en spoedige verbreiding,
waarin wij den vinger Gods erkennen. 8. Wat verstaat gij door dien oorsprong?
Al datgene wat God hee/t gedaan of laten
doen, om ons deze devotie bekend en aange- naam te maken. |
|||||
|
— 28 —
|
|||||
|
3. Kunt gij daartoe ook de oudste tijden me-
derekenen en zelfs opklimmen tot het Paradijs ? Waarom niet? daar toch alles ter onzer on-
derrigting is geschreven, en ook het menschelijk hart van het begin af, al is het door geheimzin- nige en donkere sluijers, naar hel beloofde Hart- Gods moet uitgezien hebben. 4. Hoogt ge dan, gemakshalve, verscheidene
tijdperken onderscheiden ? Ja, en vooral drie: het tijdperk der vooraf-
b e e 1 d i n g, dat der v e r v u 11 i n g en dat der voltooij ing. 5. Wat noemt gij het tijdvak der voorafbeel-
ding? Den tijd van het Oude Testament.
6. Hoeveel soorten van voorafbeeldingen
waren daar? Twee; ééne door feiten en ééne door woorden
sprekend; of veelligt beter gezegd : eene eigen- lijk gezegde voorafbeelding door zaken of per- sonen, en eene prophetische voorspelling met woorden vati het toekomstig Hart Gods sprekend. 7. Welke zijn de voornaamste zakelijke voor-
afbeeldingen geweest ? De voornaamste had plaats in het Paradijs
|
|||||
|
— 29 —
|
|||||
|
zelf. Want gelijk Eva genomen is uit de zijde
van den slni merenden Adam, zoo zon eens Jesus\' Brnid, zijne 11. Keik, uit Jesns\' zijde genomen worden, terwijl Bij zelf als de tweede Adam, op het kruis, in den zoeten slaap des doods lag ver- zonken. De vervulling en de verklaringen der H. H. Vaders hebben deze voorspelling duide- lijk gemaakt. Door bet bloed immers en het wa- ter, dat toen nit Jesus\' geopend Hart vloeide, worden de E. H. Sacramenten aangeduid, het doopsel waardoor de H. Kerk wordt gevormd, en het II. Sacrament des Altaars, waardoor zij, met Jesus\' bloed, wordt gevoed. 8. Zijn er nog andere voorafbeeldingen te
vinden ? Met de opening door Ncë gemaakt in de zijde
der arke wordt insgelijks door sommigen de zij- dewond van Jesus vergeleken. De steenrots, door Mozes\'staf aangeraakt, en water voortbren- gend, mag insgelijks genoemd worden ; want de steenrots, — zegt de H. Paulus, — was Christus. De H. Eerk zelf noemt in hare Daggetijden bet Hart van Jesus de Arke, die het Nieuwe Testament in zich bevat. En zoo zijn er alligt meerdere, min of meer dni- |
|||||
|
— 30 —
|
|||||
|
delijke voorafbeeldingen van Jesus\' H. H. Hart
geweest. 9. Welke zijn de voornaamste prophetièn ?
Die van David, Salomon en Zacharias. 10. Wat behelzen zij hoofdzakelijk ?
De gekroonde psalmzanger zingt: dat het
Hart van den Messias, op het kruis verheven, worden zal als gesmolten was in zijnen boezem door het vreeselijk lijder ; dat het te vergeefs naar een vertrooster in zijne smarten zal zoeken; maar desniettemin blijft vertrouwen op God, die Hem niet in de onderwereld laten zal. Lijden en glorie beide zijn dus voorspeld. — Salomon noemt den dag van de verloving des Verlossers met den mensch den dag van de blijdschap zijns harten, en toont dus zijn Hart in volle vreugde wegens zijne verbinding met de harten der menschen.— Zacharias eindelijk zegt overduidelijk, dat alle menschen, en vooral zij, — die den Messias kwellen, eenmaal zullen opzien tot Hem, aan het kruis verheven, dien zij wreedelijk hebben doorstoken, welke prophetie door den H. Joannes, die de vervulling zag, van de door- boring van Jesus\' Hart verklaard wordt. |
|||||
|
— 51 —
11. Wanneer is dan dit alles in vervulling
gegaan? Ophet kruis. - toen de krijgsman, tot Jesus\'
ligchaf.m naderend en ziende dat Hij reeds gestor- ven was, Jesus\' beenderen niet brak, maar met geweld de speer in de regterzijde van Jesus dreef, waardoor er bloed en water uit zijn H. Hart vloei- de, om te zamen met den Geest, — gelijk de H. Joannes leert, — getuigenis te geven op aarde, gelijk de Vader, de Zoon en de H. Geest getuige- nis geven in den hemel. 12. En noemt gij deswege dit oogenblik het
tijdstip der vervulling? Juist daarom. Want het geen tot nu toe was
voorafgebeeld en voorspeld, was nu in werkelijk- heid geschied, en het Hart Gods, als de Bruide- gom zijner Kerk, als de deur en ingang in die Kerk, als de bron van het geestelijk voedsel voor die Kerk, was nu voor aller oog zigtbaar en openbaar geworden. 13. Wat bedoelt gij dan verder met het tijd-
perk der voltooiing? Den tijd van het N. Testament, door Jesus\' dood
geopend, en als \'t ware met zijn hartebloed beze- geld, met het doel om van nu af het Hart van den |
||||
|
— 32 —
gekrnisten Godmensch op de volmaaktste wijze
aan de geloovigen ter veieering voor te stelen. 14. Is dan ook aanstonds die vereering van
Jeans\' Hart begonnen ? Ongetwijfeld, ofschoon wij, om jnistertespre\'
ken, ook hierbij weer twee tijdvakken onderschei- den kunnen. 15. Welke zijn die?
Het tijdvak der bij zond ere en het tijdvak
der al gemeen e vereering. 16. Wat bedoelt gij met die bijzondere veree-
ring, en hoelang heeft die geduurd ? Die heeft geduurd tot op het einde der XVII
eeuw en daarin bestaan, dal wel vele bijzondere, vooral heilige personen, Jesus\' Hart op hunne ma- nier vereerden, maar nog geene algemeere wijze van vereering door de geheele H. Keik aangeno- nien en aan de geloovigen voorgesteld was. 17. Zijn er dan van het begin af heiligen
geweest die deze devotie beoefend hebben? Zeer zeker, en in de eerste plaats de H. Maagd
zelve, die Jesus\' Hart zag geopend worden op het kruis, en weldra de breede wonde van nabij kon aanschouwen, als zij Je6us\' ligchaam in hare ar- men ontving. Niemand voorzeker kende ooit |
||||
|
••
|
|||||
|
— 83 —
beter dat goddelijk Harl dan zij; niemand kon in
eigen hart dieper door die liefdcwond getroffen zijn. — Wat de H. H. Joannes, Magdalena, Nico- demus, Joseph van Arimathea en de vrome vrou- wen moeten gevoeld Lebben, kunnen wij ook ligter begrijpen dan beschrijven. En indien in \'t algemeen de eerste Christenen
met zooveel lieide Jesns\' heilige wonden vereerd hebben, hoe zouden zij zijn Hart hebben vergeten, welks liefdevlammen zij allen van zoo nabij had- den gevoeld? 18. Welke zijn de latere getuigen ?
De Leeraars en Vaders der H. Kerk, die im-
mers zoo heerlijke dingen van Jesus\' Hart hebben geschreven. „ De soldaat, — zegt b. v. de H. Au- gustinus, — heeft voor mij de zijde geopend, ik dring daar binnen en rust daar veilig;" en elders: „o Hart, o Bron der levende wateren! geef mij te drinken van het heilzaam vocht, dat uit U voortstroomt." —„Ziedaar, zegt de H. Bonaven- tura de poort van het Paradijs weer geopend; het zwaard, dat er den ingang van afsloot, is verwij- derd door de lans van den soldaat; de schat der eenwige wijsheid en liefde is geopend; treed er *2
|
|||||
|
— 34 —
dus in door de opening dezer goddelijke wonde»."
En hoevele heiligen hebben op deze ot\' dergelijke wijze gesproken en voortdurend getoond, hoezeer zij het H. Hart van Jesus kenden en liefhadden. 19. Noem eenige dier heiligen.
De B. H.Thomas, Philippus Net ius, Petrus
van Alcantara, vooral Bernardus en de H. Fran- ciscus van Sales, de H. Aloijsius, en ook onze landgenoot de Gel. Petrus Canisius, te Nijmegen geboren. 20. Wat deed deze laatste?
Op den 6 September 1549, — schrijft hij zelf
in zijn dagboek,— hebt Gij mij, o goddelijke Ver- losser, uw aanbiddelijk Bart geopend en mij ver- gund er een blik in te werpen; Gij hebt mij uitge- noodigd in U de wateren des heils te putten, en bevolen aan uwe heilige bronnen te drinken, Eindelijk, mijne brandende lippen op uwaller- zoetst Bart drukkend, heb ik het gewaagd mij te lesschen aan die goddelijke bron; en Gij hebt mij beloofd, o Heer ! om de naaktheid mijner ziel te bedekken, een hemelsch kleed, zamengesteld uit drie soorten van stof, het best overeenkomend p.H mijne Pn»f«rif (dit hij den volgenden dag |
||||
|
— 35 —
zou afleggen) de vrede, de liefde, en destandvas-
tigheid." — Zoo werd dus deze zalige, reeds eene eeuw voor de Gel Margarela, een Apostel vol- gens Jesus\' Hart. Hieruit is het ook te begrijpen, hoe hij zoo wonderveel ter eere van Jesus mogt doen, en insgelijks nooit ophield\'s morgens en \'savonds tot Jesus\' H. Hart zijne toevlugtte ne- men (Acta Beatificationis.) 21. Zijn er ook heilige vrouwen, die bijzon-
der in deze devotie hebben uitgemunt? Zeer vele, onder welke uitmuntten de H.
Gertrudis, die van den H. Joannes vernemen mogt, dat eens in later tijden de devotie tot Jesus\' Hart geheel algemeen zoude worden ; hare zus- ter, de H. Mechtildis, die niet ophield over de onnoemelijke gunsten te spreken, welke zij dage- lijks door deze devotie verkreeg; de H. Clara, welke geen dag liet voorbijgaan, zonder het goddelijk Hart van Jesus te groeten en te veree- ren; de H. Catharina van Senen, die de heilige wonden op geheimzinnige wijze, en de H. Teresiai die insgelijks even innerlijk eene liefdewond in het hart, ontving. De H. H. Maria Magdalena de Pazzi, Rosa van Lima, MargaretavanCortona, |
||||
|
— 36 —
|
|||||
|
Clara van Montefalco en menige andere zonden
ook nog genoemd moeten worden. 22. Zoodat dus werkelijk deze devotie reeds
van oude bestond ? Voor de ztak, ja, ofschoon zoodanig, dat we
die ook wel eene algemeene devotie, maar toch beter eene devotie der heil igen konden noe- men; anders noemen wij die liever eene b ij zo n» dere devotie, gelijk gezegd is, wijl zij eigen was aan lijzondere personen. ACHTSTE LES.
Oorsprong der devotie als alge-
meen gewordene godsvrncht. 1. Wat is uwe bedoeling als ge spreekt van
algemeen geworden devotie? Daardoor wil ik zeggen, dat de reeds bij som-
mige personen bestaande devotie tot Jesus\' Hart, ten lste door de 11. Kerk zelve aangenomen, en aan alle geloovigen voorgesteld, ten 2de ook door meer bepaalde en uiterlijke oei bewijzingen uit* gedrnkt en beoefend is geworden. 2. Zoodat de devotie tot Jesus\' Hart eigenlijk
niets nieuws is? Volstrekt niet, voor hetgeen den aard en de
|
|||||
|
— 37 —
|
|||||
|
bijzondere vereering betreft, maar alleen ten
aanzien van de -wijze waarop, het aantal perso- nen door wie, en vooral eenige middelen (zoo als in \'t bijzonder de feestdag, de afbeeldingen en gebeden) waarmede bet vereerd wordt. 3. Wie in dan begonnen die bijzondere gods-
vrucht meer algemeen te maken, wie is de In- steller van de devotie ? Niemand anders dan Jesns zelf; gelijk wij
ook werkelijk verwachten mogten, dat Hij, die ons zijn Hart geschonken en altoos zijne heilige Kerk bestuurd heelt, met eigen mond ons deze godsvrucht leeren zou, als Bij in de laatste tij- den, zoo als Hij vooraf aan de H. Gertrudis ver- kondigd had, de schatten van zijn beminnelijk Hart volmaakter wilde doen kennen. 4. En waarom wilde Hij dit?
Zoo als Hij zelf zeide: Om de harten der men-
schen, die belaas! meer en meer koud werden, op nieuw te verwarmen; om het vuur, dat Hij zelf op onze aarde was komen brengen, van nieuws te doen branden; om eindelijk nog eene krachtigste poging zijner liefde aan te wenden, ten einde alle harten tot het zijne te trekken. |
|||||
|
- 38 —
5. En wat heeft Hij inzonderheid te dien
einde gedaan? Hij heeft, volgens zijne gewoonte, een heilig
doch oogenschijnlijk zwak werktuig uitverko ren, om al wederom in de zwakheid te zegevie- ren en door datgene, wat gering en nietig schijnt aan den mensch, den trots der hoovaardigen te beschamen. 6. En wie was dat?
De Gelukzalige Maria Margareta A la C\'oqne,
nu onlangs, in September 1864, gelukzalig ver- klaard door Z. H. Pius IX, dien God spare! 7. Wanneer heeft die zalige geleefd ?
Zij is geboren den 22 J ulij 1647 en leefde
later verborgen (gelijk aan \'t nederig pare 1- bloempjeof Marguérite, welks naam zij droeg) in het klooster van de Orde der Visitatie, (ingesteld door den H Franciscus van Sales en de H. Joanna de Chantal,) te Parais-le Moniai in het bisdom Autun. Zij stierf in den ouderdom van ruim veertig jaren, den 17 October 1690, gelijk zij geleefd had, als eene heilige bruid van Jesus\' Hart. 8. Wat is het opmerkelijkst van hetgeen er is
omgegaan tusschen haar en het Hart van Jeans? |
||||
|
— 39 —
De beroemde verschijning van den goddelij-
ken Verlosser, waarin Hij baar uitverkoor om de Apostel van zijn H. Hart te worden en de devotie tot dat aanbiddelijk Hart in de ganscbe H. Kerk te verspreiden. 9. En wat is het voornaamste in die verschij-
ning zelve ? Drie dingen : de plaats en tijd van het visi-
oen, de vertooning van het goddelijk Hart, en de woorden zelven door Jesns gesproken. 10. Waarom zegt gij: de plaats en de tijd ?
Omdat Jesns haar verscheen op den dag van het Octaaf van \'t H. Sacrament, en wel boven
het Altaar of dtn Tabernakel, als om aanstonds te wijzen op het innig verband dat er tusschen deze devotie en bet H. Sacrament zelf gevon- den wordt. 11. Op welke wijze vertoonde Jesus zijn
H. Hart? Rustende op een troon van vlammen en naar
alle zijden stralen uitschietend, terwijl midden in zijn Hart de zijdewond zigtbaar was, daarom- heen de doornenkroon kronkeldeen bovenop het zegeteeken zijner liefde, het H. Kruis, praalde. V2. Welke waren Jesus\'woorden ?
|
||||
|
— 40 —
O allerzoetst en hartroerend klonk het in de
ooren der gelukzalige! „Ziedaar het Hart, dat de mensrhen zoozeer
bemind heeft, dat het niets heeft gespaard, ja, zich zelf als uitgeput en verteerd heeft om hun zijne liefde te bewijzen. En toch, in de plaats van dank, ontvang ik van de meeste menschen slechts ondankbaarheid, door hunne verachting, oneerbiedigheden, heiligschennissen en koud- heid jegens Mij in het Sacrament mijner liefde." — „Wit, — ging Hij weldra vcort, — veroor- zaakt mij meer smart, dan alles wat ik in mijn lijden verduurd heb. Want, wilden demenschen mijne liefde met wederliefde beantwoorden, ik zou alles, wat ik voor hen gedaan heb, als weinig rekenen, en gaarne, zoo het mogelijk ware, nog meer voor hen lijden." 13. Liet Jesus het bij die hartroerende woor-
den? Integendeeel; Hij noodigde de Gelukzalige
uit, Hij gebood haar het groote werk, zoo spoe dig mogelijk, te beginnen, en zijn slagtoffer en werktuig te worden om dit aanbiddelgk Hart vuriger te doen liefhebben en meer te doen •eren. |
||||
|
— 41 —
14. Wat was het voornaamste wat Jeans te
dien einde voorschreef ? Ten lste de afbeelding van zijn H. Hart, ge-
lijk het vertoond war, openlijk ter vereering uit te stellen, om de harten der menschen te treffen. Ten 2de op den vrijdag, die valt na het Octaaf van H. Sacramentsdag, een feestdag tereere van zijn H. Hart in te stellen, waarop men inzonder- heid. door eene H. Communie en eene eereboete eenigzins zon voldoen voor de beleedigingen Hem aangedaan, 15. Voegde Jesns er ook aanmoedigende
woorden en beloften bij ? Ja, en wel in de eerste plaats dat Hij zelfzijne
dienares zon onderrigten; vervolgens dat Hij haar een medehelper zon geven om de devotie te verspreiden; eindelijk, dat Hij allen, die deze godsvrucht omhelzen wilden, overvloedig zou zegenen. „Verkondig dit, — zeide Hij onder an- deren, — en laat het in de gansche wereld be- kend maken, dat ik aan mijne genadegaven geen grenzen stellen zal voor allen, die ze in mijn Hart zullen zoeken." 16. Wat moet gij hieruit besluiten ?
Dat Jeeus zelf de Insteller dezer devotie ia,
|
||||
|
— 42 —
|
|||||
|
en dat allen, die wijs willen handelen, naar zijne
woorden moeten luisteren. NEGENDE LES.
Verbreiding dezer devotie.
1. Werd deze devotie, na Jesus\'instelling,
spoedig verbreid? Vrij spoedig, ofschoon niet zonder eerst, gelijk
alle werken Gods, een hevigen tegenstand te hebben ondervonden. 8. Van waar kwam die tegenwerking ?
Van de kwaden en van de goeden. Van de
kwaden, wijl de hel in deze godsvrucht een nieuw middel zag ter volmaking van velen ; van de goeden, uit overdreven vrees voor eene ge- vaarlijke nieuwigheid. 3 Had de zalige daar veel door te lijden ?
Zeer veel; doch het zegel der werken Gods
is het krnis, en Jesns\' Hart kon immers niet an- ders dan zegevieren over Satan. 4. Welke middelen heeft Jesus bij voorkeur
gebezigd ? De standvastigheid zelve zijner getrouwe die-
nares, en hierbij de getrouwheid en voorzigtig- beid van den raadsman en geleider, dien Hij haar belocfd had. Deze was P. de la Colombière |
|||||
|
— 43 —
van bet gezelschap van ,1 mi», wiens naam, ge-
lijk de groote Paus Benedictus XIV zegt, — eroemd is onder de predikers des evangelies. — Maria Margareta begon met de devotie aan hare Novicen voor te stellen, hoewel hierdoor het eerste onweer opkwam, dat niet gestild kon wor- den, dan door het doen verdwijnen van de af- beelding van Jesns\' Hart, waardoor het ontstaan was. Pater de la Colombière werkte buiten het klooster. Hij zelf was ook de eerste, die zich, volgens de regels der gelukzalige, als leerling en aanbidder aan Jestis\' Hart toewijdde. Dit was in \'t jaar 1675, den 21 Junij, den vrijdag die op \'t octaaf van H. Sacramentsdag volgde. Hij was ook de eerste, die ondervond, hoeveel men door deze devotie op de harten der zonda- ren vermag. 5. Was hiermee de feestdag ingesteld ?
Verre van daar. Eerst in 1685 op een vrij- dag, feest der H. Margareta, patrones der ijve- rige Novicen-meesteies, onze Maria-Margareta, verzocht deze laatste hare novicen al de eerbe- wijzingen alsmede hare bloemruikers niet aan haar maar aan het II. Hart van Jesus aan te bieden. Allen stemden gaarne hierin toe, en nu |
||||
|
— 44 —
werd een eenvoudig stukje papier, waarop het
Hart van Jesus, omringd van vlammen, geschetst was, de eerste afbeelding, die ter openbare ver- eering is uitgesteld. 6. Werd nu ook door het geheele klooster
dit feest reeds mede gevierd? Alles behalve dat. Maar even als het feest
van het H. H. Sacrament vroeger te Luik zelf, waar de H. Juliana leefde, door wie Jesus zijn wil liet verkondigen, zoo vond nu wederom te Paiay zelf en onder de eigen medezusters van Maria Margareta het feest van \'t H. Hart den eersten tegenstand. Eerst liet volgend jaar, 1686, nam de zaak eene andere wending. De medezuster van Margareta, die zich het sterkst tegen de devotie verklaard had, (gewis ter goe- der trouw, dewijl ze dacht dat de zaak tegen de regels was), werd op eens door Jesus verlicht op het Octaaf zelf van \'t H. Sacrament. Zij zelve vraagt nu eene afbeelding van \'t H. Hart aan de zalige Novicen-meesteres, plaatst die in \'t koor der religieusen en doet aldus allen verbaasd staan door hare plotselinge verandering. Er was te meer grond voor, wegens Margareta\'s voorspelling, dat juist diegenen, die het meest tegen de devotie geijverd hadden, er de voor- |
||||
|
— 45 —
naamste bevorderaars van worden zouden. Zoo
overwint altoos de zachtmoedige rede. 7. Heeft de Gelukzalige nog andere dingen
voorspeld? Ja, en onder meer, dat de tegenspraak het
langst zou voortduren in haar bisdom Autun en vooral te Paray zelf, wat ook werkelijk ge- beurde; want, toen reeds in Frankrijk in alle huizen der visitatie de devotie gevestigd was, verkreeg eerst Paray in 1713 de vergunning van het feest van \'t 11. Hart te vieren met eene goedgekeurde Mis ter eere van Jesus\' Hart. (Hug. p. 34.) 8. Hoe ging het nu verder met de verbrei-
ding dezer devotie? Uiterst voorspoedig; zóó voorspoedig, dat
men reeds een 40 jaren na den dood der Geluk- zalige daarin den vinger Gods herkende. (Gallif. p. 17.) Hoe meer de hel tegenwerkte, hoe meer het werk Gods vooruitging, gelijk eene bloem, die aan een frissehen stroom geplant, door geen stormen geknakt, door geen zonnegloed ver* sehroeid kanworden. 9. Welke waren nog bijzondere middelen,
door Jesus gebezigd ? Vooreerst de werken van P. de la Colombière,
|
||||
|
— 46 —
|
|||||
|
waarin hij, onder anderen, de b ij zonder e
openbaring, aan Margareta gedaan, had opgeteekend. Alzoo werd zij algemeen bekend en met haar de devotie tot Jesus\' H. Hart. Hier- bij kwam een werk over het H. Hart van een anderen leidsman der gelukzalige, P, Croiset, dat algemeen verspreid werd. Nu volgde er weer een hevige storm, zóó verschrikkelijk, dat al wat deze devotie aanging, zelfs de bloote naam, gehaat werd. De bloera bloeide intusschen in stilte voort, besproeid door den dauw des kruises. Eenige Bisschoppen waren reeds begon- n^n de devotie goed te keuren; anderen voegden zich nu bij hen; ook de Apostolische Stoel nam haar onder hare bescherming, en wat Cleinens X reeds eenigzins begonnen was, in zijne bulle van 4 Oct. 1674, werd meer en meer bevestigd, onder anderen door Pius VI, die haar verdedig- de tegen de Jansenistische Synode van Pistoja f>e pest, die in 1720 in de schoonste steden van Provence woedde, werd een der groote middelen om allen tot het H. Hart van Jesus de toevlugt te leeren vinden. Eindelijk was de volkomen overwinning behaald. Reeds in 1733 telde P. Gallilet meer dan 120 prelaten en boven de 360 broederschappen ten gunste van \'t H.H. Hart |
|||||
|
— 47 —
|
|||||
|
van .1 osus. Zoo overwon dus de zachtmoedige
Jesus, gelijk Hij herhaaldelijk aan zijne getron- we dienares voorspeld had. 10. Moest er iutusschen nog altoos gewerkt
worden ter verspreiding van die devotie? Natuurlijk, gelijk ook nu nog geschieden
moet voor elke goisvrucht, die Jesus dierbaar is. 11. Wie moeten dan medewerken tot die heil-
zame verbreiding? Zonder twijfel, in de eerste plaats, de Priesters
en Beligieusen; maar niemand is door Jesus uit- gesloten. Heeft Hij ook opzettelijk de geestelij- ke dochters van den H. Franciscus van Sales en de Paters der Sociëteit van Jesus aangewezen aan de Gelukzalige Margareta; zijne heerlijke beloften zijn toch voor allen, die zich moeite ge- ven om zijn H. Hart te doen eeren, 12. Wat moet men te dien einde verrigten?
Een elk moet daarin, natuurlijk, volgens zijnen staat te werk gaan. Maar wat belet wie het ook
zij, die devotie te doen kennen, goede boeken, medailles of afbeeldingen van het IL Hart te verspreiden, of ten minste te bidden, dat het goddelijk Hart van Jesus meer en meer worde vereerd? Zalig zij, die dit heil begrijpen, en aldus waardig worden den zegen van Jesus ! |
|||||
|
— 48 —
|
|||||
|
DERDE DEEL
Oefening-en der devotie tot liet
H. Hart van Jesus. TIENDE LES.
Over de oefeningen der vereering
in \'t algemeen.
1. Hoeveel soorten van akten of handelingen
kannen er bestaan bij het beoefenen eener de- votie? Twee: inwendige en uiterlijke.
2. Wat verstaat gij door inwendige?
Zulke akten, welke aan de ziel of den geest eigen zijn.
3. Hoe velerlei zijn deze ?
Driederlei; volgens de drie vermogens der
ziel: akten van het verstand, van den wil en van het geheugen. 4. Wat moet het verstand doen ?
Het moet, zooveel doenlijk, het voorwerp der
devotie (hier het H. Hart van Jesus) leeren kennen, en daardoor eene hooge achting jegens hetzelve opvatten. 5. Wat is het werk van den wil ?
De gevoelens van het hart op te wekken, ea
|
|||||
|
— 49 —
daardoor het voorwerp, voorgelicht door de ken- nis des verstands, zoo veel mogelijk te vereeren. 6. Wat blijft dan nog over voor het geheugen?
Twee dingen, gestadig voor den geest te bren- gen, ten 1« de zaak zelve, het voorwerp, dat men
vereert, en ten 2e al die eigenschappen, om welke dat voorwerp onze achting en eerbied verdient. 7. Wat bedoelt gij door de uiterlijke
vereering ? Zulk eene, waar het ligchaam en de zinnen
deel aan hebben, b. v. knielen, een feest vieren de ceremoniën, enz. 8. Volgt deze van zelf uit de i n n e r 1 ij k e
vereering ? Zonder twijfel, gelijk zij ook ligt in de natuur
van den mensch. Waar een vuur is, daar slaat het om zich heen; waar de liefde in het hart is, daar vertoont zij zich aanstonds naar buiten ; en die uiterlijke vertooning der inwendige liefde, dit is juist de uiterlijke vereering. 9. Kan deze uiterlijke vereering nog in
onderdeelen gescheiden worden ? Gemakshalve, ja; want er zijn meer b ij z o n -
d e r e en meer algemeene oefeningen; bij zon • dere, die aan een bepaalden tijd zijn verbonden 3
|
||||
|
— 50 —
algemtene, die altoos, door allen en te allen
tijde kannen verrigt worden. ELFDE LES.
Inwendige oefeningen. 1. Op welke wijze zal de ziel haar v e r-
st.ind oefenen met betrekking tot deze devotie? Door te trachten Jesus\' goddelijk Hart zoo
veel mogelijk te leeren kennen, — zijne voor- treffelijkheid , heiligheid, waarde, grootheid; zijne deugden en voorregten ; zijne liefde en zijn lijden, kortom, al de schatten der genade, welke het bevat en waardoor het een welgevallen des eeuwigen Vaders en het voorwerp der liefde en aanbidding aller Engelen en menschen is. 2 Welke zijn de voornaamste middelen om
dit te verkrijgen ? Deze drie: Eet g e b e d, de 1 e z i n g en de
overwegi ng; maar het gebed moet ver- trouwvol en aanhoudend zijn, de lezing over Jcsüs\' Hart met aandacht geschieden , de over- weging dikwerf en met vlijt worden herhaald. 3. Wat zal de wil daardoor natuurlijk te
doen hebben en doen? Die aandoeningen en gevoelens opwekken en
koesteren, welke uit de opgedane kennis van |
||||
|
— 51 —
zelve voortvloeijen ; b. v. de aanbidding, dank-
zegging, eer, liefde, dankbaarheid, vertrouwen, ijver voor zijne glorie, navolging zijner deugden, smart over de Jesus aangedane beleedigingen, begeerte om daarvoor te voldoen, vereeniging van het harte met zijn aanbiddelijk Hart, en meer dergelijke. 4. Wat blijft dan nog voor hot geheugen over?
Eene gestadige herinnering aan en een ver-
trouwelij ke omgang met Jesus\' Hart; met ande- re woorden : Jesus\' Hart gedurig voor de oogen van zijn eigen hart en als \'t ware ons hart in het zijne en zijn Hart in het onze te verbergen. 5. Is er iets wat hiertoe helpt en er naauw
mee zamenhangt? Voorzeker, en wel ten 1e gedurige akten te
doen ter eere van Jesus\' Hart. Ten 2e onze wer- ken, gelijk de heiligen, te volmaken volgens Jesus\' Hart, en ten 3e al wat we doen te verrig- ten in vereeniging met zijn goddelijk Hart. TWAALFDE LES. Over de uiterlijke vereering. I. Bijzondere oefeningen,
1. Welke oefeningen behooren inzonderheid tot de uiterlijke akten dezer devotie? Het vieren van het feest van \'t H.H. Hart,
|
||||
|
— 62 —
het vereeren van diens afbeeldingen, het bezoe-
ken zijner kerken of altaren, het intreden in zijn broederschap; verder: het doen of laten doen van novenen, gebeden, heilige missen, communiën en andere goede werken te zijner eere, als vasten aalmoezen, en dergelijke meer. 2. Kunt gij die oefeningen nog onderscheiden
in verschillende soorten? Ja, er zijn er, die maar eens voorkomen in het
gansche jaar, andere voor elke maand, andere voor de week, weer andere die dagelijks kunnen plaats vinden. 3. Welke zijn die van elk jaar?
Vooreerst het feest van het H. Hart. Het is door Jesus zelven bepaald op den vrijdag na
het octaaf van H. Sacramentsdag. 4. Wat heeft Jesus zelf gevraagd, dat alle
geloovigen op dien feestdag zouden doen? Ten le eene H, Communie, en ten 2e eene
akt van eereboete of eerherstel om zijn belee- digd Hart voldoening te geven. 5. Wat verstaat gij door een akt van eer boete?
Een akt van droefheid, gemengd met liefde en beschaming en voortkomende uit den grond des
harten, wegens al de beleedigingen aan Jesus aangedaan in het H.H. Sacrament des altaars.— |
||||
|
— 53 —
6. Zijn er nog andere oefeningen met nnt
bij te voegen? Zonder twijfel; en vooreerst eene goede voor-
bereiding op den vooravond, vooral door eene bij- zonder rouwmoedige biecht, inzonderheid van die fouten of misslagen welke wij zei ven jegens het H Sacrament hebben bedreven; vervolgens eeni- ge bezoeken aan het Allerheiligste; en eindelijk eenige hartelijke gebeden voor ons zei ven en voor anderen. 7. Is er nog eene andere oefening voor elk jaar?
Ja, het godvruchtig doorbrengen van de Maandvan Je su s\' Hart. De minnaars van
Jesus hebben daartoe de Junij-maand uitgekozen, als \'t ware de maand der vruchten, volgende op de maand der bloemen, de maand van den Verlos- ser zei ven zich zoo lief aansluitend aan de maand zijner H. Moeder, die bevoorregte Maand einde- lijk, waarin doorgaans het feest van Jesus\' Hart valt. 8. Welke zijn de voornaamste oefeningen
voor deze maand ? Dagelijks eene lezing over Jesus\' H. Hart te
doen,— of ten minste eene kleine overweging; insgelijks eiken dag een gebed, b. v. de Litanie van Jesus\' Hart, en de eereboete te bidden, en |
||||
|
— 54 —
inzonderheid zich toe te leggen om eene of andere
deugd te verkrijgen of ondeugd uit te roegen ter eere van Jesus\' Hart.— 9. Behoort hierbij nog eene bijzondere
oefening ? Ja; die van de devotie ter eere der 33 levens-
jaren van Jesus,— in 1834 op verzoek eener jeugdige pensionnaire, Angèle de Sainte C.....
met toestemming van Mgr. de Quélen te Parijs
begonnen, en thans vrij algemeen, vooral in de kloosters verspreid. Drie en dertig personen ver- eenigen zich, om telkens, volgens het lot, op een\' dag der maand ter communie te gaan en dagelijks eene akt van toewijding aan Jesus\' Hart te doen, besloten met eene drievoudige aanroeping der H.H. Harten van Jesus en Maria.— 10. Welke is de oefeningvoor elke maand?
Die, welke Jesus insgelijks zelf aan de geluk- zalige Maria Margareta geleerd heeft, van name-
lijk den eersten vrijdag van elke maand op eene bijzondere -wijze zijn aanbiddelijk Hart te vereeren. En geen wonder, daar immers Jesus op een vrijdag gestorven is en zijn H. Hart voor den mensch heeft laten doorboren. 11. Welke oefeningen van godsvrucht
kunnen dan gebezigd worden? |
||||
|
— 55 —
De gewone: vooral de H. Communie, het be-
zoek van het H. Sacrament, de eereboete enz. 12. Geldt dit ook nog voor een anderen dag ?
Ja, voor den vrij dag van elke week, die im- mers aan Jeans\' lijden is toegewijd en daarom bij-
zonder dierbaar aan Jesns\' Bart moet zijn. 13. Gaan de vurige minnaars van Jesus\'
Hart nog verder? Gewis; geen enkelen dag zullen zij laten
voorbijgaan zonder zich te hebben aanbevolen aan Jesus\' Hart, daardoor tot den hemelschen Vader te gaan en een of ander gebed te zijner eere te storten.— DERTIENDE LES.
II. Algemeene oefeningen derUiter-
lijke vereering. 1. Die betrekking hebben op het
H. Sacrament. 1. Welke zijn de oefeningen ter eere van
Jesus\' Hart, die men meer algemeene noemt, wijl zij te allen tijde dienen? Wij kunnen in de eerste plaats diegenen stel-
len, welke betrekking hebben op \'t H. H. Sacrament. 2. Welke zijn die ?
|
||||
|
— 56 —
Ten le Het bezoek van \'t H. Sacrament. 2.
Het bijwonen der H. Mis. 3. De geestelijke Communie en 4. de wezenlijke of Sacramenteele Communie. 3. Waarom zijn deze oefeningen bijzonder
eigen aan deze devotie? Omdat Jesus zelf er ons op gewezen heeft, en
juist te dien einde zijn H. Hart heeft vertoond, opdat wij Hem troosten zouden wegens den on- dank van velen, die Hem versmaden in het Sa- crament zijner liefde. 4. Waarop dient men dan bijzonder acht te
geven bij zulk een bezoek aan het Allerheiligste? Op de deugden van Jesus\' Hart in onze taber-
nakelen rustend, op de verschijning door Jesus zelven bij gelegenheid van zulk een bezoek aan de Gelukzalige Margareta gedaan, op de nala- tigheid van zoo velen, die Jesus\' Hart in dit ge- heim zijner liefde zoo weinig vereeren, en he- laas! vergeten. 5. Is er ook eene bij zondere oefening voor de
H. Mis? Ja, het bijwonen van dit H. offer met die ge-
steldheid als of men werkelijk op Golgotha te- genwoordig was en het Hart van Jesus door den krijgsman zag geopend. Op onbloedige wijze |
||||
|
— 57 —
wordt immers hetzelfde offer vernieuwd; en de laatste benaauwdheden van Jesus\' Hart, zijne laatste zuchten en zijn dood, hoezeer zullen zij ons niet tot troost zijn bij ons afsterven, als wij die dagelijks met aandacht hebben overwogen. 6. Wat verstaat gij door de geestelijke Com-
munie ? Eene vurige begeerte om Jesus werkelijk te
ontvangen en eene voorstelling als of Hij wezen- lijk in ons kwam, met de daarbij passende aan- bidding en vereering. 7. Hebben de heiligen ook hierbij eigenaar-
dige oefeningen onderhouden? Ja, zij dachten soms bij voorkeur aan Jesus\'
Hart, dronken als uit de open zijde van Jesus, vereenigden hun hart op het naauwste met het hoogaanbiddelijk Hart van hunnen Meester. 8. Is deze geestelijke Communie zeer nuttig?
Buitengewoon ; omdat wij daardoor de we- zenlijkc Communie zooveel mogelijk vernieu-
wen, herhaaldelijk en zeer gemakkelijk, als we maar in staat van genade zijn, ons met Jesus vereenigen, en ongetwijfeld eene groote dienst bewijzen aan Jesus\' Hart, dat immers „kwijnt van dorst, — gelijk Hij zeide, — om vereerd te *3
|
||||
|
— 58 —■
worden in het Sacrament zijner liefde." 9. Is er ook voor de werkelijke H. Communie,
ter eere van Jeans\' Hart gedaan, iets bijzonders op te merken ? Niets anders dan dat zij bijzonder hartelijk
zijn en al wederom op eigenaardige wijze ter eere van Jeans\' Hart verrigt moet worden. Veel zal het helpen te dien einde te denken aan Maria\'s hart, dat met Jesns\' Hart zoo naauw is verbonden, aan de instelling van het H. Sa- crament, waarbij de H. Joannes op Jesns\' Hart rusten mdgt, en wederom aan het bloed en water uit Jesus\' zijde gevloeid om mede het heilig voedsel aan te duiden, waarmede Jesus ons hart wilde voeden. Dat devoorbereiding en dankzegging even hartelijk moeten zijn behoeft niet te worden herinnerd, en dat men zich het best met het Hart zelf van Jesus zal bezig nouden, is overduidelijk. VEERTIENDE LES.
2. Vereering der afbeeldingen
van Jesus\' Hart. 1. Is er niet eene andere zeer aangename oct\'e-
ning voor de vereerders van Jesus\' Hart ? Ja, de vereering der afbeeldingen, die dat H. |
||||
|
— 59 —
Hart voorstellen, eenigzins Jesus\'Hart zelf als
\'t ware tegenwoordig brengen, en ons het oor- spronkelijke in zijne afbeelding met meer aan* dacht doen vereeren. 2. Is deze vereering bijzonder nuttig ?
Het blijkt reeds uit de natnnr der saak dat zij even heilzaam als billijk is; maar de Heer heeft
bovendien met eigen mond deze oefening aanbe- volen, toen Hij verscheen aan de Gelukzalige Margareta. „Mijn Verlosser, — zegt zij zelve, — heeft mij verzekerd, dat het Hem bijzon- der aangenaam is de innerlijke gevoelens van zijn Hart en zijner liefde onder het beeld van zijn ligohamelijk Hart vereerd te zien, en dat zulk eene afbeelding overal, waar zij ter veree- ring uitgesteld is, alle zegeningen Gods zou doen nederdalen." 3. Heeft de H. Eerk deze vereering goed
gekeurd ? Ja, en wel inzonderheid door de aflaten die
zij verleend heeft. 4. Welke zijn deze?
Een aflaat van 7 jaren en 7 Quadragenen, —
voor allen, die een openlijk in eene kerk of kapel ter vereering uitgesteld beeld bezoeken en bidden volgens de intentie van Z. H. den Pams. |
||||
|
— 60 —
— Een aflaat van 100 dagen (eens op den dag)
en een volle aflaat (eens in de maand, onder de gewone voorwaarden) voor hen, die dagelijks de volgende opdragt voor een beeld van het H. Hart bidden. Opdragt. „O mijn beminnelijke Jesus, ik
N. N., met het inzigt van U mijne erkentelijk- heid te betoonen en al mijne ongetrouwheden te herstellen, geef mijn hart aan TT en neem mij voor, om met uw bijstand nooit meer te zondigen." 5. Was deze oefening reeds vroeger aan de
dienaars van Jesus bekend ? Ongetwijfeld. De beroemde Karthuizer Jo-
annes Lansperge gaf, reeds drie honderd jaren vóór de algemeenwording der devotie tot Jesus\' Hart, dezen raad : „Zorg, om uwe godsvruoht te onderhouden, eene afbeelding te hebben van dat aanbiddelijk Hart. Plaats die ergens waar gij haar dikwijls kunt zien, opdat ditgezigtu herinnere Jesus te vereeren, en het vuur der goddelijke liefde in U opwekke. — Ook kunt gij het teeder omhelzen, en trachten den geest die Jesus\' Hart bezielt, ja, al wat er heilzaam in is, in uw hart te doen overvloeijen." 6. Welk besluit zult gij hieruit maken ?
Ten le Eene at beelding van Jesus\'Hart zoo |
||||
|
— 61 —
veel mogelijk vóór mij te hebben. 2. Dik-
wijls Jesus\' Hart met aandacht te beschouwen. 3. Dezelfde afbeeldingen, waar ik kan, te ver- spreiden. VIJFTIENDE LES.
3. Novene ter eere van \'t H.
Hart van Jesus. 1. Wat is eene Novene?
Eene negendaagsche oefening van godsvrucht,
waarbij het getal negen deswege gekozen schijnt, wij IJ esus zelf zij ne leerlingen beval zich negen dagen lang in eenzaamheid en gebed tot het ontvangen van den H. Geest voor te bereiden. 2. Wanneer kan men die het nuttigst verrig-
ten ter eere van Jesus\' Hart? Onmiddellijk voor het feest van \'t H. Hart,
en dus te beginnen op H. Sacramentsdag. 3. Welke oefeningen zijn daarbij het nuttigst?
Ten le Eene bijzondere zorg om alle zonden en alle gevaar van zonde te vermijden, 2e de
gewone dagelijksche handelingen zoo goed mo- gelijk te verrigten in vereeniging met de inten- ties van Jesus\' Hart. 3. Eenige oefeningen van godsvrucht voor eiken dag te bepalen, b. v. de Litanie van \'t H. Hort, het bezoek van \'t U. Sa- |
||||
|
— 62 —
crament, de H. Communie, of de geestelijke Communie, enz. 4. Welke handleiding is daarvoor bijzonder
aan te raden ? Vooreerst de zoogenaamde „beroemde Novene"
van Pater C. Borgo S. J. waaraan door Z. H. Pius VII een volle aflaat is verbonden, — en die men zelfs nog een tweeden keer in het jaar (met hetzelfde voordeel) kan doen; vervolgens de Novenen ter eere van \'t H. H. Sacrament door A. Henriet. S. J. 6. Is er nog eene andere Novene ter eere van
Jesus\' H. Hart? Ja, die van negen Commnniën op de negen
eerste vrijdagen der maanden,welke hel feest van \'t H. Hart voorafgaan. Deze oefening wordt zeer aangeprezen door de Zal. M. Margareta, die vertrouwde, dat men daardoor vooral de genade van in boetvaardigheid te sterven, en voor den dood de H.H. Sacramenten te ontvangen, zon be- komen. (Languet, Leven der Z. Marg. B. VII). ZESTIENDE LES.
4. Het Aartsbroederschap van
\'t H. Hart v. Jesns, en 5. het
Apostolaat des gebed s.
1. Is er nog een zeer uitmuntend middel
|
||||
|
— 63 —
ter vereering van Jesus\' H. Hart ?
Ja, zich te laten opnemen in de godvruch-
tige vereeniging, welke tot doel heeft het goddelijk Hart van Jesus te vereeren, liefde voor liefde weder te geven, te bedanken voor de in- stelling van \'t H. Sacrament, en te voldoen voor de oneer Jesus daarin aangedaan. 2. Welke is die vereeniging?
Het Broederschap van \'t H. Hart van Jesus.
3. Waar is dat ontstaan?
Het eerste is opgerigt in de kerk van den H.
Theodorus te Rome en zijn ontstaan verschuldigd aan den Z. Leonardus van Porto Mauritio. In Februarij 1801 verkregen de Priesters van de Congregatie des H. Paulus de volmagt in hunne kerk (der H. Maria ad Pineam, in C a p e 11 a ge- naanid) het broederschap van \'tHH. Hart op te rigten. Twee jaren later werd dit tot Aartsbroe- derschap verheven, en later overgebragt in de kerk der H. Maria van den vrede. Z.H. Pius VII schonk hieraan vele aflaten, met de vergunning om deze mede te deelen aan alle Broederschappen van denzelfden naam, welke zich met het Aartsbroederschap zouden vereeni- gen. Van 1808 tot den 7 Mei 1841 zijn 4004 verschillende Broederschappen met het Aarts- |
||||
|
— 64 —
broederschap verbonden (Compendio storico del-
la div. al S. S. Cuor. di Gesu. Eoma 1841). 4. Wat wordt er gevorderd om daaraan
deelachtig te zijn? Zich te laten inschrijven in een Broederschap,
dat met het Aartsbroederschap wetttig ver- eenigd is. 5. Wat wordt er bovendien vereischt om
de aflaten te verdienen? Dagelijks te bidden: één onze vader, wees
gegroet, en Ik geloof, met het schietgebed : „O allerzoetst Hart van Jesns, maak dat ik U altijd meer beminne." 6. Is het deelnemen aan dit Broederschap
zeer aan te bevelen? Buitengemeen; omdat wij daardoor een ge-
makkelijk middel hebben om vele aflaten te verdienen en het H. Hart van Jesns dagelijks te vereeren. 7. Wat is het Apostolaat des Gebeds?
Eene andere vereeniging, in 1844 door tus- schenkomst van P. Gautrelet S. J. met het Aarts-
broederschap van \'t H. Hart van Jesns verbon- den, en door Z. H. Pius IX met vele gunsten en aflaten verrijkt. 8. Waarom heet dit: Apostolaat des gebeds?
|
||||
|
_ 65 —
Omdat het door middel van \'tgebed zoekt te werken tot redding en zaligmaking der zielen. 9. Wat is dus zijn doel?
In vereeniging met het H. Hart van Jeans
door het gebed Jesus\' belangen te bevorderen, dat is: te bidden voor de zaligheid der zielen door Jesus\' bloed vrijgekocht, voor de bekeering der ongeloovigen, dwalenden en zondaren, voor de volharding en volmaking der regtvaardigen, voor een zaligen dood van allen die er dagelijks sterven (bij de 80,000 in getal), voorde verheer- lijking der H. Eerk en hare zegepraal over hare vijanden. 10. Wat wordt er vereischt om lid van
deze vereeniging te zijn? Zich te laten inschrijven bij iemand, die een
Diploom van den Algeraeenen Bestuurder (een Pater der Sociëteit van Jesns) heeft ontvangen. 11. Welke zijn de verpligtingen ?
Uiterst gering; dagelijks eenmaal zijne gebe- den, werken en lijden op te offeren met en vol-
gens de Intenties van het HII. Hart van Jesns. 12. Welke is de voordeeligste wijze om
dit te doen? Dagelijks de bovengenoemde gebeden van het
Aartsbroederschap (onze vader, wees gegroet, |
||||
|
— 66 —
Ik geloof en het schietgebed) met die ineeningte bidden. Want zoo verdient men te gelijk de aflaten van het Aartsbroederschap waarmede het Apostolaat verbonden is. i 3. Zijn er, behalve de Aflaten, nog bijzon-
dere gunsten mede verbonden? Ja, en vooral het deelachtig worden aan alle
goede werken, die gedaanworden in de Sociëteit van Jesus en in die van Maria, in het gezelschap der HH. Harten van Jesas en Maria (Picpus) in die der reguliere Theatijnen, Barnabieten, Trappisten en Trappistinnen. 14. Is er een bijzonder geschikt middel om
deze devotie levendig te houden? Ja; het lezen en verspreiden van den Zend-
bode van het H. Hart van Jesus, een maandschrift, dat in verscheidenelanden en talen wordt uitgegeven. ZEVENTIENDE LES.
6. Devotie tot het doodsbenaauwde
Hart van Jesus.
7. Andere gebeden. 8 Devotie tot de
vrienden van Jesus\' Hart.
1. Welk middel is nog bijzonder dienstig
om Jesus\' H. Hart te vereeren? |
||||
|
— 67 —
De overweging van zijn H. Lijden, waartoe ook de bijzondere godsvrucht tot het stervende en met den dood strijdende Hart van Jesus behoort. 2. Wat is het doel dezer godsvrucht?
Ten le het H. Hart van Jesus te vereeren in zijne overgroote smarten, die het gedurende zijn
geheel leven en inzonderheid op denlaatstendag zijns levens voor het heil der zielen verduurd heeft. Ten 2e door de verdienste van Jesus\' laatsten strijdeen zalige dood te verwerven voor zoo vele duizenden, die eiken dag in de geheele wereld sterven. 3. Welk gebed wordt te dien einde verrigt?
Het volgende: „O allerbarmhartigste Jesus, beminnaar der zielen, ik smeek U doorden dood-
strijd van uw allerheiligst Hart en door desmar- ten uwer onbevlekte Moeder, reinig in uw H. bloed de zondaren der geheele wereld, die nu in doodstrijd zijn en heden nogzullen sterven. Am. O Hart van Jesus, in doodstrijd gekomen, ontferm U over de stervenden!1\' 4. Zijn hier ook aflaten aan verbonden ?
Ja, 100 dagen voor eiken keer, dat men het rouwmoedig bidt, en een volle aflaat eens in de
maand voor hen, die het driemaal daags op ver- |
||||
|
— 68 —
schillende tijden bidden, en verder de gewone voorwaarden vervullen (Pius IX. 2 Feb. 1850). 5. Is deze devotie zeer aan te bevelen ?
Zonder twijfel; en zij is derhalve, sedert P. Lyonnard S. J. die begonnen heeft, zeer alge-
meen verspreid, zóó zelfs dat er ook vereenigin- gen onder dien naam zijn opgerigt. (Dosenbach* Hnguet p. 268), 6. Zijn er nog eenige andere gebeden ter eere
van Jesus\' Hart met aflaten verrijkt ? Ja, eenige bijzondere gebeden met driemaal
„Onze Vader," en een Eozenkrans van gebeden tot het H. Hart van Jesus, — (te vinden in de Verzameling van Prinzivalli, vertaald door P. Reynen). 7. Welke bijzondere devotie verdient hier
nog eene vermelding? Die, welke de dienaars van Jesus\' Hart beoe-
fenen jegens de heiligen, die bijzondere vrienden van Jesus* Hart geweest zijn, b. v. den H. Joan- nes den Evangelist, de Gel, Margareta, en vele anderen, maar in de eerste plaats Jesus\' H. Moe* der en vooral haar onbevlekt hart. 8. Welke middelen kunnen eindelijk uitmun-
tend dienen, om Jesus\' Hart des te vuriger te vereeren ? |
||||
|
— 69 -
Godvruchtige boeken, zoo als er zeer vele in
alle landen der wereld verschenen zijn. In de Hollandsche of Vlaamsche taal bestaan de vol- gende: E. Desjardins. S. J. Het H. Hart van Jesas, enz. Jesus\' Hart, enz. volgens de H. Schrift en Maand van \'t H. Hart door R. J. Pie- rik S. J. P. J. Arnoldi S. J. Navolging van \'t Hart van Jesas. — Navolging van \'t H. Hart (naar \'t Franseh.) J. B. Paeps, Maand van \'t H. Hart van Jesas. Hillegeer S. J. Zendbode van \'t H. Hart, enz. Een groot aantal Fransche, Daitsohe, Itali-
aansche en Latijnsche werken wordt opgegeven door N. Nilles. S. J. De Rationibus fes- tor u m S.S. C.C. J. et M. ACHTTIENDE LES.
9. Over het Onbevlekte Hart
van Maria. 1. Welke devotie mag gezegd worden met
die tot het H. H. Hart van Jesas op het naauw- ste verbonden te zijn? De godsvracht tot het Onbevl. Hart van Maria.
2. Om welke reden?
Ten le omdat de H. Kerk in \'t algemeen de
H. Maagd niet afsi heidt van haren goddelyken Zoon, zoodat de feesten, die voor Jesas gevierd |
||||
|
— 70 —
worden, steeds hunne wedergade hebben in de feesten der H. Maagd. Ten 2e dewijl ook in dit geval de H. Kerk en de Heiligen het Onbevlekt Hart van Maria tezamen met het goddelijk Hart van Jesus hebben vereerd. Ten 3e eindelijk, wijl de natuur zelve van Maria\'s hart zoodanig is, dat het werkelijk in dit opzigt eene bijzondere vereering verdient. 3. Hoe kunt ge dit in \'t kort aantoonen ?
Door te wijzen op hetgeen dit onbevlekte Hart in zich zelf is, en op. hetgeen het is voor
ons zondaars op aarde. 4. Wat is dit voorwerp op zich zelf be-
schouwd ? Ten le Het edelst deel van de edelste onder
de zuiver-schepselen, van de Moeder Gods. 2ü Het hart, uit welks bloed het H. H. Hart van Jesus is genomen 3. Hel edelst werktuig der heiligste en uitmuntendste ziel (na die van Jesus) d!c ooit bestond. 4. Htt voornaamste werktuig van de gevoelige aandoeningen, vooral der lief- de, welke aan God zulk eene groote glorie heeft gegeven. 5. Het uitmuntendst heiligdom van den H. Geest, met de voortreffelijkste gaven en genaden Gods vervuld. 6. Kortom, het Hart, dat het meest gelijkvormig was met dat van Jesus, |
||||
|
— 71 —
en dus ook wezenlijk al onzen eerbied en ver- eering vordert. 5. Wat is het met betrekking tot de mensoh"
heid ? Het beminnelijkste voorwerp, (na Jesus zel-
ven) en kot door God gegeven kanaal, waardoor ons alle gaven en gunsten des Heeren worden geschonken; het groote toonbeeld van alle deug- den, waarin wij haar moeten navolgen ; kort, het hart eener moeder, en van zulk eene Moeder, die ons allen in naamloos lijden voor den Heer heeft gebaard, haar eigen hart liet doorboren om ons tot Jesus\' Hart te bren- gen, en thans aan het Hart van Jesus niets lie- ver dan dagelijks nieuwe harten schenkt. 6. Welke zijn de voornaamste middelen om
deze devotie te beoefenen ? 1. Zich te laten inschrijven in het Broeder-
schap ter eere van haar onbevlekt Hart opge- rigt. 2. De vreugden en smarten van die Aller- zaligste te overwegen. 3. De navolging harer deugden, — en vooral 4. Het naderen door haar hart tot het nooit volprezen en eeuwig glorievol Hart van Jesus. Aan wien alle eer en glorie in eeuwigheid.
Amen. |
||||
|
9
EERSTE DEEL.
Aard en natuur der devotie tot Jesus\' Hart. pag. Eerste les. Over de devotie tot Jesus\' Hart in \'t alge- meen . . •................3. Tweede les. Het voorwerp der devotie.....5.
Derde les. Doel dezer devotie.........10\'
Vierde les. Beweegredenen dezer devotie . . . . 14.
Vijfde les. Beteekenis der zinnebeelden ... 20. Zesde les. Voorregten dezer devotie . . 24.
TWEEDE DEEL.
Oorsprong en verbreiding dezer devotie. Zevende les. Verschillende tijdperken dezer devotie. Voorafbeelding, vervulling en voltooijing.....27.
Achtste les. Oorsprong der devotie als algemeen ge-
wordene godsvrucht.............38. Negende les. Verbreiding der devotie......42.
DERDE DEEL.
Oefeningen der devotie tot het H. Hart v. Jesus.
Tiende les. Oefeningen der vereering in\'t algemeen. 48.
Elfde les. Inwendige oefeningen........50.
Twaalfde les. De uiterlijke vereering. I. Bijzondere
oefeningen.................51.
Dertiende les. Algeineene oefeningen. 1. Die
betrekking hebben op \'t HH. Sacrament......55.
Veertiende les. 2. Vereering der afbeeldingen van
Jesus\' Hart.................58.
Vytiende les. 3. Novene ter eere van Jesus H.Hart. 61.
Zestiende les. 4. Het Aartsbroedersehap van \'t HH. Hart van Jesus en 5. het Apostolaat des gebeds . . 62. Zeventiende les. 6. Devotie tot het doodsbenaauwde Hart van Jesus. 7. Andere gebeden. 8, Devotie tot de vrienden van het H. Hart..........66.
Achttiende les. 9. Devotie tot he H. Hart van Maria. 69.
>
|
||||
|
.....ï
|
||||||||||||
|
Ü2IIB9 WI1SI1
VAN
denzelfden Schrijver.
|
||||||||||||
|
£ Sions gezangen, beschouwd in hunne be-
teekenis voor het christelijk hart . . / 2, 10 Sions gezangen, beschouwd in hun ver-
|
||||||||||||
|
. / 1, 70. j \'
•H. |
||||||||||||
|
band met de prophctie\'n derH. schrift
Maria-Bloemen, Meimaand. Leven der
|
||||||||||||
|
Maagd voorgesteld in XXXI bloemen. . ƒ 0, 75.
Kram van 50 geestelijke bloemen ter
eere der H. Maagd.......ƒ 0, 10. 1 Bloemen van Maria, voor het gansche
jaar. • , Dezelfde, als Maandpatronen voor gees-
,telijke vereenigingen. Per vel. . . . / 0, 10. , Se taal der bloemen, ter eere van Maria Sprekend........../O, 40. De E. Ignatius en het water te zijner
eere gewijd.........ƒ 0, 30. Jesus\' Hart, of het Hart Gods en het
hart der menschen volgens de H. Schrift. Ter perse: Maand van Jcsus\' Hart. |
||||||||||||