jr elKen �ag der Vaste.

J. &. H. C. ESSINK,

i. l\'Ulk* ir.H ES I\'AWiOOK Ti. OUSTl\'VIif.B\',

c � ii t: cin,

DEKKER .Sr VAK D� VE�Y

BITTER LIJDEN
ONZES HEEUE�T.

O^VEH^VEG-Il�TCa-ElSJ"

©MIES HiaiH,
voor eiken dag der Vaste.

t. G. H. C. ESSISK,

DEKKER & VAN DE VEOT.
1871.

Wij nu, zegt de H. Paulus, verkondigen den ge-
kruisten Christus, voor den Joden wel is waar eene
ergernis en ><oor de Heidenen eene dwaasheid; \'/och
voor hen, die uit de Joden en Heidenen geroepen
zijn, Christus, de kracht Gods en de wijsheid Gods.

Er was welligt nooit een tijd, waarin het den
christen meer postte zich dit woord van Paulus
steeds in het geheugen te roepen dan deze tijd,
waarin ongebondenheid der harlstogten, ongeloof en
goddeloosheid zoo zeer aan het Kruit van Christus
zich ergeren en zoo luide spotten met de tracht en
de wijsheid Gods.

Den christen, die onze hoogmoedige, zinnelijke en
aardugezinde eeuw eenigzins heeft gadegeslagen,
moet liet eene behoefte zijn zich te verkioikken in de
overweging van \'s Heereu lijden en aan den voet van

\'f Meeren Kruis met verdubbelden i/ver Ie leeren, hoe
mmi de wereld overwinnen moet.

De overweginycn, die ik den godvrtichtigen lezer
hier aanbied roor eiken day der Vaste, bevatten ge-
dachten , gevoelens en begeerten, die Jesus\' lijden en
Kruis bij mij opwekten. Hetere, schoonere en meer
verheffende zullen er in andere, over dezelfde Hof
geschreven boeken, gevonden worden; misschien zal
de godvruchtige lezer door eigen overwegingen zich
zelve» meer kunnen stichten, da» door het lezen van
dit boekske. Doch ook in dit geval zelfs zal mijn
arbeid niet geheel vruchteloos zijn. De welwillende
lezer beschouwe hem dan slechts als eene bevestiging
van hetgeen hij zelf ondervonden heeft: dat het lijden
en de wonden van Jesus voor elkeen en in alle om-
standigheden eene bron zijn van troost, bemoediging,
kracht en sterkte, van licht en vrede in het gewoel
der wereld, van een vast geloof, onwrikbaar ver-
trouwen, vurige liefde en opregte droefheid over de
zonde; kortom, van alle gevoelens, die den strijder
van Christus en het kind Gods betamen.
* Daar ik, wegens het mij voorgestelde doel, aan
een bepaald getal overwegingen mij te houden had,
en aan elke overweging slechts eene beperkte ruimte

kon genen, terwijl ik torh tien loop der lijdtn*-
getchiedsnis zooveel mogelijk irentchte te volgen, zag
ik mij genoodzaakt, daar eerst een aanvang te
maken, waar Jesus uitgaat naar Gethsemani.

Ik eindig met den wentch, dat de godvruchtige
lezer niet alleen in dit boekske eenige stichting vinde,
maar dat hij meer en meer moge opgewekt worden
tot de overweging van het lijden des Heeren en, steeds
wederkeerende tot de wonden en het Kruis van Jenus,
daar vinden moge wat Gods dienaren en heiligen er
altijd gevonden hebben.

Haec cum dixisset JesuR, egressus ett cuni
ducipulis euis tran9 torrentem Ceilron.

Toen Jesus dit gezegd had, is lij met zijne
leerlingen uitgegaan over de ueelt Kedron.

Het laatste avondmaal spoedde ten einde,
toen Judas zijn goddelijken meester verliet en
zich naar de Joden begaf, ten einde de laatste
beschikkingen te maken, die nog noodig mogten
zijn tot voltrekking van het verraad. Terwijl
de trouwelooze leerling zich geheel ter beschik-
king stelde van de gezworen vijanden des Heeren
en met de Joden de laatste maatregelen be-
raamdo, besloot Jesus de groote plegtigheid
van het avondmaal met de zielroerende verma-
ningen door den Evangelist Joannes opgetee»
kend en met het hoogepriesterlijke gebed voor
do apostelen en voor allen, die op hunne predi>
king eens in Hem zouden gelooven. Daarna
ging Hij met zijne leerlingen uit Jerusalem over
de beek Kedron. Laat ons heden den Verlosser

beschouwen, die daar uitgaat zijne vijanden en
zijn kruis te gemoet!

Dat Jesus vtijioillig , uit gehoorzaamheid jegens
den hemelschen Vader en uit liefde tot ons
menschen geleden heeft, welk Christen weet dit
niet? En toch zeg ik zonder aarzelen, dat deze
waarheid niet diep genoeg gegrift is in ons hart,
niet helder genoeg staat voor onzen geest. Nim-
mer mogen wij Jesus in de boeijen aanschouwen,
nimmer mogen wij Hem zien geslagen, bespogen en
vertrapt, nimmer mag Bij voor onze oogen staan
door geeselslagen verscheurd en met doornen
gekroond, nimmer mogen wij een blik werpen
op den Meester, die aan het kruishout sterft,
zonder dat wij in liefdevolle smart het woord
van den Evangelist herhalen: Egreisus est, daartoe
is Hij uitgegaan.

Het was nacht; de nacht door den verrader
uitgekozen; de nacht door de Joden met onge-
duld verbeid; de nacht, waarin de boosheid hare
verzamelde krachten zal ontplooijen om de gruwe-
lijkste misdaad in duizend vormen te plegen;
de nacht eener helsche duisternis, zoo als er
geen tweede geweest is, noch komen zal. Jesus
kende dien nacht in al zijne verschrikkingen.
Hij wist wat Hij te gemoet ging; de lijdensweg
lag open voor zijn oog; aan diens einde zag Hij
reeds het kruis. Judas neemt met de Joden

nog vele voorzorgen om het verraad te doen
gelnkken, zij vreesden nog; maar Jesus wist
wat aan niemand bekend was: den geheelen
afloop van den aanslag. Hij hoorde den verrader
zeggen: dien ik kussen zal, die is het, grijpt
Hem en leidt Hem voorzichtig teeg ; Hij zag
de touwen, slokken en zwaarden, die men be-
stemde tot den aanval, en dit alles gaat Hij
vrijwillig te gemoet. Hij gaat ter plaatse, waar
de bende zal komen, als haddc Hij deelgenomen
aan de afspraak der Joden; Hij gaat er henen,
alvorens zijne vijanden nog gereed zijn; Hij zal
hen afwachten, te gemoet gaan!

Eenige oogenblikken voor dat Jesus Jerusalem
verliet, sloeg Hij zijne oogen ten hemel en
sprak: Vader het uur is gekomen. Wanneer gij
dan nu den goddelijken Verlosser uit Jerusalem
over de beek Kedron ziet trekken en de lustu
bekruipt om Hem te vragen: Heer, waarom gaat
Gij daarheen, weet Gij dan niet dat de Joden
U daar zullen zoeken? Jesus antwoordt u:
venit hora, hel uur is gekomen.

Als kind heeft Jesus zich aan de vervolging
vau Herodes onttrokken, omdat het uur nog
niet gekomen was; tijdens zijn openbaar leven
onttrok Hij zich meermalen aan de aanslagen
der Joden, want het uur was niet daar, maar
thans, nu het uur gekomen is, begeeft Jesus

zich naar Gethseinani, eerder bereid om den
verraderlijken kus te ontvangen, dan Judas om
het verraad te voltrekken. Judas, zoo luidden
de laatste woorden, welke Jesus tot den ver-
rader sprak, toen deze van Hem henen ging,
Judas wal gij doet, doe dat spoedig; alsof Hij
Hij zeggen wilde: Judas, Ik zal daar eerder
zijn dan gij. Zie dan Jesus, nu het uur
gekomen is, daarhenentrekken zijne vijanden
vooruit, opdat gij weten moogt, dat Hij een
grooter verlangen heeft om te sterven voor het
heil der wereld, dan zijne vijanden hebben om
Hem te dooden.

Wanneer wij Jesus in de nachtelijke stilte
Jerusalem zien uitgaan naar den Olijfberg, dan
houden wij onze aandacht uitsluitend op die
handeling gevestigd; onze bekrompen geest ziet
dan slechts dezen uitgang, die een einde maakte
aan dat moeitevol leven, \'t welk Hij begon,
toen Hij van den Vader uitging en op de aarde
kwam. Doch wanneer was Jesus zonder kruis,
zonder lijden? En bij al zijn honger en dorst,
bij alle vermoeijenis, verlatenheid en tegenspraak,
bij allen smaad en hoon, die Hij van de Joden
ondervond, stonden nog zijn laatste uitgang enhet
kruis van Golgotha steeds dreigend voor zijne
oogen; Hij wist, dat elk oogenblik van zijn
leven eene schrede nader bragt tot het uur,

waarin wij Hem thans gekomen zien. Nietalloeu
heeft Hij dit geweten, maar Hij heeft het ook
gewild. Hetzij gij Jesus aanschouwt gedragen
op de armen zijner moeder; hetzij gij Hem al
leerende en weldoende het land ziet rondtrek-
ken, hetzij gij Hem zijne vijanden ziet ontgaan,
steeds kunt gij zeggen: mijn Jesus is op weg
naar Gethsemani en Golgotha. Ja dit moet gij
wel beseften; Jesus wil dat gij er van door-
drongen zijt. Waarom toch sprak Hij ge-
durig tot zijne leerlingen over het vreesse-
lijk uur, waarin wij Hem nu gekomen zien ;
waarom wees Hij hen naar Jesusalem als de
plaats waar Hij de laatste en bitterste droppelen
uit den lijdenskelk drinken zou; waarom sprak
Hij zoo uitvoerig tot hen over de bijzonder-
lieden van zijnen dood P Opdat zij nooit zouden
vergeten, dat Hij zijn kruis steeds voor oogen
had en het in liefde heeft gezocht.

Sla thans echter uitsluitend uw oog op Jesus,
die met zijne leerlingen Jerusalem uittrekt om
vrijwillig den geheelen kelk to ledigen. Neer-
slagtig gingen de leerlingen aan \'s Heeren zijde.
Hoewel zij de voorspellingen van hunnen Meester
niet begrepen hadden, zij gevoelden toch dat
zich een zwaar onweder boven hunne hoofden
zamenpakte, dat er vreesselijke dingen stonden
te gebeuren; bij elke schrede werd huu de toe-

komst donkerder. Jesus had hun in de laatste
oogenblikken over niets gesproken, dan over
het verraad, de aanstaande ergernis, do ver-
strooide schapen, den geslagen herder, zijn lijden
en dood; ui die woorden kwamen gestadig, als
zoo vele schrikbeelden voor hunnen geest; treurig
gingen zij nuar de Olijfberg, en toch begrepen
zij dezen uitgang niet. Jesus alleen zag wat
voor de oogen der leerlingen verborgen was ,
Hij konde ook hier herhalen: wal ik thans doe,
weet gij niet, later zult gij het begrijpen. Later,
ja, binnen eenige uren zal de gordijn geheel
worden weggerukt, en de verbaasde leerlingen
zullen in diepe verslagenheid zien welk een
onmetelijk lijden Jesus is te geinoet gegaan.
Maar zullen zij het dan begrijpen? Nog niet.
Later, wanneer de verrezen Meester hun de
kalmte heeft teruggebracht, wanneer zij genezen
van hunne verslagenheid, dien laatsten uitgang
in stilte overdenken, dan eerst zullen zij be-
grijpen wat de goede Jesus hier doet, dan zullen
zij ons verhalen: Hij wist alles en ging tijm
vijanden te gemoet; Uij heeft ons bemind en Zich
Zelvea voor ons overgeleverd; Hij heeft zich overge-
leverd omdat I/ij het Zelf gewild heeft.

O, die nacht, die treurige duisternis, die
laatste uitgang, steeds stonden zij den leerlingen
voor den geest! Men verhaalt van Petrus, dal

hij, op raad en door de hulp der Christenen
uit de gevangenis ontvlugt om de handen van
den wreeden Keizer Nero te ontkomen, juist
toen hij Eome uitging Christus ontmoette; de
verbaasde leerling vroeg: Heer waar gaat gij
henen, en de Heer antwoordde: ik ga naar
Rome om weder gekruisigd te worden. Welk
een onzettende indruk maakte dit woord op den
vlugtenden apostel! In een oogwenk stond de
akelige nacht, de laatste uitgang, de vrijwillige
overgave van Jesus in den dood voor zijnen
geest. Hij zag zich de matelooze liefde des
Heeren door dat eenvoudige woord te binnen
gebracht, en had nu geen andere begeerte dan
voor Jesus zich over te geven in den dood; on-
�niddelijk keerde hij naar de gevangenis weder.
Lieve Christen denk heden, den eersten dag
van de h. Vastentijd, aan \'s Heeren laatsteu uit-
gang. Heden toch verschijnt u de goddelijke
Verlosser en zegt tot u, wat Hij aan de poorten
van Home tot Petrus zeide: Ik ga gekruisigd
worden. Gelijk Ik eens vrijwillig aan het lijden
Mij overgaf, zoo zullen thans mijne "getrouwe
leerlingen aan lijden, versterving, vasten en boete
zich overgeven, opdat Ik in heil mijn lijden voort»
zette. Ik ga gekruisigd worden! O mogt de her-
innering aan \'s Heeren laatsten uitgang, aan Jesus
vrijwillig lijdon ons nopeu, dwingen en aanliou-

dend drijven tot vasten, versterving en zell-
kas tij ding.

Hebt gij al bij u zei ven besloten, wat gij in
dezen tijd u wilt opleggen? Natuurlijk zult gij
de vastewet naauwkeurig onderhouden, indien
wettige redenen u niet ontslaan; maar zult gij
het ook met liefde en blijdschap doenP Zult
gij u buitendien ook nog in andere zaken ver-
sterven; zult gij meer bidden en minder uit-
spanning nemen; meer arbeiden, waken en aal-
moezen geven; zult gij uwe hartstogten meer
beteugelen P Treed in overleg met u zelven,
maak bepaalde voornemens, wat gij doen zult en
ga dan met Jesus uit.

DONDERDAG NA ASCHDAG.

Tune dlcit ilHs Jouf>_; Omnes vos seandatum

patietninl in me In ista tiocte t icrfptuir.

est enim percutiam pastoren) et ditporgon

tur oven grogls.

Math. XXVI: SI.
Toen xetde Jesus tot hen. t?� allen znlt in

dezen naoht aan HQ (ref\'r^erd worden;

want er staat ffesohrevon: ikial donherder

-;laan, en de schapen der kudde zulU\'n

verstrooid irordtn.

Gisteren hebben wij den laatsten uitgang van
JesuB naar den Olijfberg overwogen. Wij zagen
de leerlingen treurig en neerslagtig aan zijne
zijde voortgaan, hoewel slechts een donker
voorgevoel van de dingen, die komen zouden,
hen ter neerdrukte; want Jesus alleen wist wat
Hij vrijwillig te gemoet ging en hoo bitter een
lijden Hij op zich nam. Binnen eenige uren
zal nu de gordijn worden weggerukt, dan zullen
de schapen den herder z�� geslagen zien, dat
zij allen aan Hem ge�rgerd worden. Onstelfe-
nis zal hen aangrijpen, verwarring zal zich van
hen meester waken, akelige schrikbeelden asul-

len hen het hoofd doen verliezen, dikke nevelen
zullen hen omgeven, zij zullen als radeloos
niet meer weten wat te denken of te doen.
Kortom: in de ure der duisternis zullen wij
hen zien dwalen als schapen zonder herder.

Het geloof der leerlingen was noch helder,
noch krachtig genoeg om hun licht te geven in de
duisternis van dezen nacht en sterkte tegen
het geweld van \'s Heeren vijanden. Uit de er-
gernis, waaronder de leerlingen bezweken zijn,
kunnen wij de diepte van \'s Heeren lijden en
vernedering afmeten zoowel als de zwakheid
van ons mcnschelijk hart en de bekrompenheid
van onzen geest; want wacht u wel te denken,
dat gij sterker zijt dan de leerlingen waren en
dat uw geloof krachtiger is dan het hunne.

Toen de meeningen omtrent den persoon des
Heeren verschilden en men zich de zonderling"
ste denkbeelden over Jesus vormde, toen vroeg
de Verlosser aan zijne leerlingen: maar gij, wie
zegt gij, dal Ik ben? Simon Petrus antwoordde
zonder aarzelen: Gij zijt de Christus, de Zoon van
den levenden Ood, Eenvoudige, maar verhevene
getuigenis! Als in heilige opgetogenheid staart
Jesus Petrus danookaan , en zegt: Zalig zijt gij Si-
non Bar-Jona, want vleesch en bloed hebben u dit niet
geopenbaard, maar mijn Vader die in de hemelen
is. De diepe en kalme overtuiging, waarmede

Petrus sprak, de heldere blik, die hem in de
gestuite van den dienstknecht den Zoon Gods
deed onderscheiden, konden slechts vruchten
zijn van de openbaring des Vaders. Simon Petrus
had wel is waar de almagt, de goddelijke wijs-
heid en goedheid van Jesus in duizende werken
en wonderen aanschouwd, maar ook dagelijks
zag hij de zwakheid des Heeren in den aange-
nomen mensehelijkeu natuur; hij zag zijn Mees-
ter in alles aan ons gelijk geworden behalve
in de zonde; hij zag Hem hongeren en dorsten,
ouderworpen aan hitte, koude en vermoeijenis;
hij zag Hem behoefte hebben aan rust en slaap. De
heldere blik des geloofs deed hem ochter de
almagt in de zwakheid, de ongeschapene glorie
in de vernedering, de onveranderlijkheid van
den Schepper in de nooddruftige behoeften van
het schepsel aanschouwen. Heerlijk geloof! En
sinds zijne eerste getuigenis heeft Simon Petrus
dat gelooi\' niet verloren. .Nooit week hij van
Jesus zijde; toen anderen aan den Heer zich
ergerden en henengingen om niet terug te kee-
ren, toen sprak Petrus: lieer tot wien zouden wij
gaan? Gij hebt de woorden des eeuwigen leoens.
Het geloof van Petrus en zijne medeapostelen
was krachtig genoeg om menige beproeving het
hoofd te bieden. Zalig zij, die aan mij niet
ge�rgerd worden; aldus sprak Jesus reeds in de

dagen, toen Hij onder vele teekenen bet land
doortrok, en de apostelen konden die zaligspre-
king met regt op zich toepassen. Nog nooit
waren zij in den Heer ge�rgerd. Zij hadden
hunnen Meester door de priesters en schriftge-
leerden gehoond en gelasterd gezien, zij waren
er bij tegenwoordig, toen Jesus door eene woe-
dende menigte werd aangegrepen en buiten de
synagogo gesleurd , zij hadden opgemerkt welke
hinderlagen de Joden aan Jesus legden en hoe
de Heer de booze aanslagen ontvlugtte, maar
van \'s Heeren zijde weken zij niet. Hun geloof
was krachtig genoeg om met Jesus te deelen
in de moeijelijke togteu, in de ontberingen, in
de vervolgingen en in den haat der Joden. Ja
thans nog, als de Heer hun zegt, dat zij aan
Hem zullen ge�rgerd worden, antwoorden zij
volmondig: Beer wij zijn bereid met � den dood
in te gaan. Deze laatste verzekering was wel
vermetel, doch zij was opregt gemeend en be-
wijst dat hun geloof nog niet geleden had.

Ook is het uur der duisternis hen niet onver-
hoeds overvallen. Hoe meer het naderde, des te
dringender werden de waarschuwingen desHee-
ren; Jesus laatste vermaningen waren eeuc
herhaalde toespeling op de zware beproevingen,
welke do leerlingen op het punt waren van te
ondervinden. En toch zijn de leerlingen ge�r-

gerd, en toch was hun geloof niet helder en
krachtig genoeg om der hevige stormen weer-
stand te bieden. Wanneer gij hen nu doods-
bleek en sidderend ziet vlugten, wanneer gij
Petrus slechts in de verte zijn geboeiden Mees-
ter ziet volgen en hem, in het toppunt der
verwarring, Jesus met vreesselijke eeden ziet
verloochenen, denk dan niet, dat Petrus en
zijne medeleerlingen lafaards waren. Lieve
Christen, zij hadden meer moeds dan gij en ik;
zij hadden moeds genoeg om ofiers te brengen,
waaraan wij nog nooit hebben gedacht; zij had-
den alles verlaten om zich onverdeeld aan Jesus
te hechten, en tot nu toe hebben zij zonder
morren in alle vermoeijenissen en ontberingen
van hun Meester gedeeld. Z\'et gij de leerlingen
in dezen nacht ge�rgerd, vergeet niet dat de
beproeving ontzettend was, en leer daaruit, dat
Jesus vrijwillig een lijden omhelsde, \'t wolk
alle verbeelding te boven gaat.

Jesus zelf geeft aan de apostelen den lof
der standvastigheid. Eenige oogenblikken,
voor Hij met de zijnen Jeruzalem uittoog
sprak Hij tot hen: gij zijl hel die standvastig in
de beproevingen aan mijne zijde Heeft. Zien wij
dan de standvastigea ge�rgerd vlugten, laat
ons, alvorens hun gedrag te veroordeelen, eens
overwegen, hoe velen Jesus zijde reeds verlaten

hadden, toen deze pilaren nog onwrikbaar pal
stonden.

Wil ik de vlugt der leerlingen versohoonen?
Dit zij verre! Zij hadden, gewaarschuwd ala zij
waren, tegen de buitengewone beproeving door
waakzaamheid en gebed buitengewone kracht
moeten zoeken. Maar als de sterkston niet
veilig zijn zonder aanhoudend gebed , wat zal
er van ons, lafhartigen, geworden, indien wij
de wapenrusting des geloofs niet aantrekken en
onze smeckende handen niet aanhoudend op-
hefi\'en tot den God van alle sterkte?

Wij leven in eene diep bedorven wereld, de ver-
warring van ongeloof\', zedenbederf en dwaling
wordt steeds grooter; wij zien den herder geslagen
in zijne bruid, de H. Kerk. Zijne leer, zijne
voorschriften en geboden, zijn gezag, zijne h.
sacramenten, zijne dienaren en zijne getrouwe
leerlingen worden met de uiterste woede aan-
gevallen. Laster en hoon , bedreigingen en spot
worden bij de listigste verleidingen gevoegd.
In geheime zamenzweeringen en in openbare
bijeenkomsten, bij monde en in geschriften
zonder tal, onder het mom der schijnheiligheid
on in afgrijselijke godslasteringen worden deugd,
godsvrucht en waarheid aangerand. Zelfs het
kind is niet meer veilig onder de ouderlijke
hoede, Indieu wij ons thans nog verheugen

opregte kinderen van Jesus bruid te zijn , indien
wij de leer der Kerk mot hart en ziel omhel-
zen, hare geboden zonder eenige menschenvrees
stipt onderhouden, hare sacramenten ijverig
ontvangen, hare feestdagen godvruchtig vieren j
indien wij vlugten wat de Kerk veroordeelt,
haten wat zij haat, liefhebben wat zij bemint;
indien Jesus ook thans tot ons kan zeggen:
gij zijt het, die in de beproevingen standvast!;/ aan
mijne zijde bleeft; wie verzekert ons dat wij
zullen volharden ten einde toe, en nimmer aan
Jesus zullen ge�rgerd worden P

In het gebed, lieve christen, in gebed eu
waakzaamheid is alleen veiligheid voor ons te
vinden. Laat ons de gevaren niet gering ach-
ten. Ook in onze dagen zijn er gevallen, die
sterker waren dan wij. Zij vielen, de een, om-
dat hij zich liet misleiden door vleijerij en
bedriegelijke beloften, de andere, omdat hij de
loftuitingen eener bedorvene wereld zocht, een
derde, omdat hij de bespotting vreesde, een
vierde, omdat hij voor schade en benadeeling
beducht was, doch allen, omdat zij niet op
hunne hoede waren tegen de gevaren, en geen
sterkte zochten in het gebed

O Lieve Jesus, ik draag er roem op een
kind uwer h. Kerk te zijn: de verwarring en
de duisternis, die de wereld beheerschon, doen

wij nog duidelijker inzien, hoe groot een voor
regt het is aan hare zijde te staan. Maar dit,
voorregt ben ik niet aan eigen kracht verschul-
digd. Neen, ik zag er vallen, die veel sterker
waren dan ik; aan uwe genade is het te dan-
ken, dat ik nog sta. Leer mij, Lieve Jesus,
leer mij waken en bidden , opdat ik U nimmer
verlate en, indien het noodig is, met U ga
tot in den dood Amen.

Onderzoek waar, wanneer en hoe de wereld
u van Jesus poogt af te trekken. Door vleije-
rijen en schoone beloften, ofwel door bedrei-
ging, benadeeling en spot; prikkelt zij uwe ijdel-
heid of lokt zij u door gevaarlijke vermaken;
ergert zij u door slechte voorbeelden en ge-
sprekken, of nadert zij tot u met slechte
boeken en dagbladen; hebt gij reeds uit men-
Bchelijk opzigt eenig goed werk achtergelaten
of iets gedaan wat uw geweten veroordeelde?
Onderzoek met ernst, opdat gij kunt waken
tegen de gevaren en aangespoord moogt worden
tot bidden.

VBIJDAG NA ASCIIDAG.

i\'uuc nit illii: Triatis e�t anima raca ujque ad
mortem, austinete hic et vigilate mecum.

Toen �eido Hij hun i mijn zie! is bedroefd tot
den dood, blijft hier en waakt met Mij.

Toen Jcbus met zijne leerlingen bij de hoeve
kwam, die Gethsemani genoemd werd en op
den Olijfberg lag, sprak Hij tot hen: zit hier
ter neder, terwyl ik ginds henen ga en bidde.
Petrus, Joannes en Jacobus nam Hij met Zich,
on Hij begon bedroefd en treurig te worden.
Hij sidderde, Zijn gelaat werd bleek en kla-
gend zeide Hij tot de drie: mijne ziel is bedroefd
tol den dood, Kijft hier en maakt met Mij.

Stel u de verbazing der leerlingen voor. Zoo
iets hadden zij nog nooit in Jesus opgemerkt.
Nog nooit hoorden zij uit \'s Heeren mond eene
klagte over eigen smart en angst. Slechts
twee malen zagen zij Hem weenen, maar over
het ongeluk van anderen. Zijn h. gelaat, hoe
ernstig ook, was altijd opgehelderd en vrien-

tlelijk, maarthansP zij zien Hem beven Ontsteld
staarden zij den diep bedroefden Meester aan,
doch zijne woorden begrepen zij niet. Van waar
die plotselinge droefheid; waarom is zij zoo groot
in Jesus, die toch vrijwillig den dood te gemoet
gaat? Ziedaar twee vragen, die de leerlingen
in deze oogenblikken niet konden oplossen en
waarop wij thans het antwoord moeten zoeken.
Van waar dan die plotselinge droefheid ? Merk
hier in de eerste plaats op, dat zij geheel
vrijwillig was. Zij overviel Jesus niet zooals
ons tegen onzen wil en ondanks elke poging tot
weerstand, angst, vrees en droefheid overmees-
teren kunnen. Jesus sidderde, omdat hij wilde
sidderen, zijne droefheid maakte Hem doods-
benaauwd, omdat Hij het toeliet, want steeds
was Hij meester over al de aandoeningen zijns
harten, over al de krachten van zijne ziel en
zijn ligch.iam. Gelijk Hij niet wilde sterven
alvorens zijn uur gekomen was, zoo wiUle Hij
ook niet, dat die overgroote droefheid zich
vertoonen zou, alvorens Hij het strijdperk in-
ging, waar de laatste strijd een aanvang moest
nemen. Coepit contrittari zegt de Evangelist,
Hij begon bedroefd te worden. Waarom nu eerst ?
Omdat nu eerst zijn uur daartoe gekomen was.
.Bestonden er vroeger voor Jesus geen redenen
tot. droefheid? Zij bestonden niet alleen, maar

dezelfde redenen, die Hem uu bedroefdeu, waren
altijd voor zijnen geest. Hij kendo zijn lijden
en zijn kruis, geene zijner toekomstige smarten
was Hem verborgen. Steeds zag hij in het ver-
schiet do droefenis en verlatenheid zijner moe-
der, de vlugt der apostelen, de verloochening
van Petrus, het verraad van Judas, het onge-
loof der Joden hunne verwerping en het treu-
rige lot van tallooze zondaren, die in onboet-
vaardigheid zouden sterven. Denk ook niet dat
Jesus vroeger zonder droefheid was. Ach, hoe
kon Hij gouoegen vinden op eeno aarde die da-
gelijks als overgoten werd met zonden, iu eene
wereld, die geheel aan den dienst van Satan
zich overgaf; onder menscheu, die slechts het
onkruid van zonden, ondankbaarheid , hardnek*
kigheid en verblinding opleverden? Hoe kon Hij
genoegen vinden, daar overal in duizend ramp-
spoeden, ellenden en smarten de sporen van den
vloek des Vaders zich vertoonden?

Wie zal do verborgen zucnteu en klagten,
de geheime tranen en smarten van Jesus ons
verhalen, wanneer Hij, in stilte voor den Vader
neergeknield, genade en barmhartigheid voor de
verstokte zondaren vroeg?

Hoe kon de minnelijke Jesus zouder droefheid
zijn? Hij die de tranen eener ongelukkige moe-
der niet kon ziou, maar onverwijld zeide: nol\'

/ere, vrouw, wil niet meer iceeue/t; Hij die zijne
blikken niet over eene hongerende menigte kon
laten weiden, zonder getrofi\'en uit te roepen:
Misereor super turbam. Ik heb medelijden met de
schare ?

Alet onze zwakheid heeft Hij zich omgeven,
om met ons te kunnen treuren en lijden, hoe
kon Hij dan een oogenblik zonder droefheid zijn F
Maar Hij heerselite over de smarten van zijn
goddelijk hart. Hij wilde niet, dat de sporen
zijner droefheid zich in de klank zijner stem en
in de trekken van zijn gelaat zouden vertoonenj
Hij wilde voor ons de vriendelijke Jesus zijn,
die allen aantrekt door den liefelijksten ernst
en die zelfs de kleinen in verrukking brengt.

Gelijk eene moeder uit teederheid de smart van
hare ziel en de pijnen des ligchaams verbergt, ten
einde hare kinderen niet te bedroeven, zoo onder-
drukte Jesus zijne droefenis en toonde een opge-
ruimd gelaat, zelfs als Hij sprak over zijnen dood.
Doch thans wil Hij Zijne leerlingen bekend maken
met de geheimen van zijn hart; Hij laat de droefe>
nis, tot hiertoe verborgen, te voorschijn treden;
zijn aangezicht ontstelt, zijne ledematen sidde-
ren, zijn mond opent zich in klagten, opdat het
eenmaal ten minste voor ons zigtbaar worde met
hoe groote droefenis zijn goddelijk hart steeds
werd verzadigd.

Wanneer gij een mensch, die gewoon was
met onverstoorbare kalmte vele tegenspoeden
en rampen te verdragen, ten laatste toch in
tranen ziet losbarsten, dan besluit ge daaruit
dat zijn lijden ontzettend groot moet wezen.
Welk eon oordeel moeten wij dan nu vellen over
het lijden van Jesus, die daar eensklaps voor
ons staat, bleek, sidderend en op klagenden
toon sprekend: Mijne ziel is bedroef d tot den dood ?
En let wel op, daar ligt in deze uitdrukking
geene overdrijving, zoo als men ze bij klagten
gewoonlijk aantreft. Jesus is in letterlijken zin
doodsbedroefd. Straks zal Hij in onmagt neder-
zijgen, zijn gelaat zal zich kleuren door een
bloedige zweet, Hij zal een doodstrijd ingaan.

Wat zag de goede Meester, wat beangstigde
en benaauwde zijn goddelijk hart ? Hij zag den
verstokten Judas, den verraderlijken kus, de
ge�rgerde leerlingen, zijne doodsbedroefde moe-
der. Hij zag verder al de smarten en vernede-
ringen, al den smaad en hoon, die Hem wachtten.
Hij zag zijne wonden, zijnen doornen kroon en
zijn kruis. Maar dit alles was slechts een klein
deeltje zijner smart. O, die boosheden en gru-
welen, dat aanhoudend overtreden van alk
geboden des Vaders, die verachting der opper-
ste Majesteit, dien strijd tegen Gods goedheid
en barmhartigheid, waaraan de kinderen van

Adam, zijne broeders naar het vleesch, zich
schuldig maakten; de blindheid der Joden, de
dwaasheid der Heidenen, de ondankbaarheid der
christenen, den eeuwigen ondergang van ontel-
bare milliocnen zag Eij, en de wanhoopskreet
der verworpelingen drong door tot zijne ooren.

Daar staat Hij , de eeuwige Middelaar tusschen
God en de menschen, Den Vader heeft hij zijne
bemiddeling aangeboden, en nu strekt Hij de
handen uit naar het E ruis \'t welk gereed v��r
Hem ligt; maar zoovelen, die de vruchten zijner
Verlossing moesten genieten, weigeren om ge-
red te worden!

Neen, het verbaast mij niet meer, dat mijn Jeans
bevend klaagt: Mijne ziel is doodsbedroe/d.

Wanneer men dagen, weken, jaren den zondaar
vermaand, gesmeekt en gebeden heeft, dat hij toch
aan zijne arme ziel zou denken, wanneer men dui-
zend middelen heeft aangewend om hem den weg
der bekeering zoo effen en gemakkelijk mogelijk te
maken en alle pogingen onvruchtbaar bleven, welk
herder is dan niet bedroefd? Wie kan niet de
smart van den apostel begrijpen, wanneer hij
ons betuigt, dat hij weent over de zonde van
sommige Christenen en dat zijn hart tot in de
diepste diepte gewond is wegens de verstoktheid
der Joden P Wat moest dan Jesus niet gevoelen,
die de eenige ware en goede herder is, die de

bron is van alle herderlijke liefde en die alleen
zijne dienaren tot herders maken kan; wat moest
Je3us niet gevoelen, die de verstoktheid van
alle verledenen, tegenwoordige en toekomstige
zondaren zagP

O, herders der zielen, wanneer uw harte ge-
wond is door de onboetvaardigheid en hardnek-
kigheid der zondaren, die gij onder uwe schapen
telt, slaat uwe oogen op Jesus, die klagend
uitroept: Mijne ziel is doodsbedroetd, drinkt dan
in heilige onderwerping uit den Kelk van Jesus,
wiens dienaren gij zijt!

Vaders en moeders, wanneer een ondankbare
zoon, eene ondankbare dochter uwe lessen ver-
acht, uwe vermaningen bespot en uwe ouder-
lijke waarschuwingen door zonden en hardnek*
kigheid in de zonde beantwoordt, slaat uwe
blikken op Jesus, hoort hem bevende maar
zachtmoedig klagen: Mijne ziel is doodsbe-
droefd, en drinkt in h. onderwerping uit den
Kelk, waaruit uw Meester het eerst gedronken
heeft.

Lieve Christen, gij leeft misschien in het mid-
den van zondaren, die uwe ;iol bedroeven; zoo
gaarne wildet gij hen redden, omdat zij u dier-
baar zijn; vurige gebeden zendt gij voor hen ten
hemel op, doch tot heden heeft hunne bekee-
ring u niet verkwikt; welaan, wordt niet moe-

deloos , gij drinkt uit den Kelk van den gooden
Jesus, dit is ook eene groote gunst.

Zie don Koning der martelaren, die aan dui-
zenden de kracht schenkt om voor Hem te lijden
en te strijden tot in den dood. Hij siddert en
klaagt over zijne matelooze droefheid, opdat
wij , wetende dat Hij onze zwakheden en droe-
fenis bij ondervinding kent, zonder schroom tot
Hem zouden naderen om aan zijne voeten te
weenen.

O gij allen, die daar zwoegt op dit dal
der tranen, die gebukt gaat onder rampen on
tegeD spoeden, wier harten gebroken zijn van
smart, gaat tot Jesus, bij Hem zult gij rusten
verkwikking vinden. Hij is niet onmeedogend,
uwe tranen zal Hij niet veroordeelen en uwe
zuchten niet laken; Hij zelf weet wat lijdenen
droefheid is. Ziet Hem sidderen, hoort Hem
klagen, herinnert u aan zijn angst in Geth-
semani en roept zijnen bijstand in. Hij zal u
troosten en indien Hij het lijden al niet weg-
neemt, het zal u zoet zijn aan zijne voeten te wee-
nen en aangenaam met den goede Meester te
lijden.

Onderzoek of gij niet dikwijls treurig zijt en
bedroefd. Spoor de redenen uwer droefheid op.
Zijn die redenen niet zondig maar geoorloofd,
denk dan dikwijls aan Jesus, die zoo bedroefd

was in Gethsemani; vereenig uwe smart met de
angsten van Jesus; met uwen goeden Meester
zult gij dan drinken uit denzelfden Kelk, Hij zal
uwe tranen heiligen en uwe zuchten niet onbe-
loond laten. Mogt uwe droefheid echter uit
luim, hartstogt, jaloerschheid of andere zondige
redenen voortkomen, denk aan de heilige droef-
heid van Jesus en gij zult genezen worden.

Kt progressus pusillum procidit lu racieui su.\'im
oraus; et dicens: 1\'ater mi, si possibile est,
transeat u me calix iste, veriimtainen non sieut
«go volo, sed sicut lu. Matth. XWI.

Ku een weinig voortgegaan zijnde, viel Hij neder
op zijn aangezicht, biddend en sprekend: mijn
Vader als liet mogelijk is, laat deze Kelk van
X.j voorbij gaan; nogthans niet zoo als Ik uil,
maar zoo als Gij wilt,

Doodbbedroefd liet Jesus ook zijne drie leor-
lingen achter, nadat Hij hen vermaand had tot
waken en bidden, en nu, een weinig voortge-
gaan zijnde, viel Hij op zijne knie�n, boog het
aangezicht op den grond en bad. Zijn gebed
was langdurig, twee keeren onderbrak Hij het,
om zijne leerlingen te wekken en aan te sporen
tot waakzaamheid en gebed; doch onmiddelijk
keerde Hij terug, om de angsten en de droef
heid zijner ziel uit te storten voor den Vader.

Wat sprak de bedroefde Jesus tot den Vader?
Hij sprak over den Kelk, die overvloeide van
bitterheid. Zijne smarten en wonden, zijne ver-
nedering en verlatenheid, zijn kruis en dood

waren nog slechts eenige droppelen uit dien
Kelk; op den bodem lag het verraad van Judas
met de hardnekkige onboetvaardigheid der Joden,
de boosheid van de gansche wereld met de on-
trouw en de zonden van tallooze Christenen,
de verwerping en het eeuwig ongeluk van milli-
oenen, die Hij vrijkocht door zijn bloed. O,
zie Hem sidderen, zie Hem bevend strijden
voor onze zielen, Hij drukt zijn aangezicht in
het stof, want Hij weet wat een ongeluk ons
dreigt: door God voor eeuwig verlaten te worden
en gevloekt.

Stel u alles levendig voor den geest. Daar,
in het holle van den nacht, onder het digtgebla-
derte der Olijtboomen, ligt de eenige Middelaar
tuBBchen God en de menschen met zijn aange-
zicht op den grond! Hij siddert, zucht, bidt
en de Vader alleen hoort de begeerten van zijn
treurig hart, doch van tijd tot tijd doet Hij ook
ons eenige verstaanbare klanken hooren. Gelijk
een bliksemschicht in den stikdonkeren nacht een
akelig licht w\'erpt op de dreigende onweerswol-
ken, zoo werpen de weinige verstaanbare woorden
die Jesus sprak een vreesselijk licht over de
droefheid en de smarten zijner ziel. Vader,
zoo bidt Hij luide, indien het mogelijk is, laat
deze Kelk van Mij voorbij gaan; nogthans niet
zoo als Ik wil, maar zoo als Gij wilt.

Wanneer een mensen door hevige angsten
overvallen wordt, dan is hij dikwijls zich zelven
niet meester; hij weet niet meer, wat hij zegt
of doet, althans hij begrijpt de betcekenis van
zijne woorden en daden niet. Doch Jesus, die
de minste beweging van zijn hart beheerschte,
wist wat Hij sprak en deed, en als gij Hem
luide dit en geen ander gebed hoort spreken,
gij moet daaruit besluiten, dat Hij ons door dit
gebed wilde onderrigten. Dat het een ontzet-
tenden indruk maakte op de leerlingen, dat zij
dit gebed in kalmere oogenblikken dikwijls over-
wogen hebben, lijdt niet den minsten twijfel.
Het zal dan ook wel ome pligt zijn dit woord
des Heeren in diepen ernst te overwegeu.

Hoor dan Jesus in doodsangst zuchten ; luister
naar de weinige woorden, die Hij luide genoeg
sprak, om gehoord te worden; druk ze diep in
uw hart, want Hij sprak ze, toen Hij streed
voor uwe ziel; dan zult gij ongetwijfeld met
den H. Bernardus uitroepen: �de Kelk, dien Gij
�gedronken hebt, het werk onzer verlossing, o
�goede Jesus, maakt U boven alles beminnelijk
�voor mij. Dit werk eischt met zoet geweld al
�onze liefde. Dit is het, wat onze godsvrucht
��n zoo liefelijk uitlokt, �n zoo regtvaardig
�vordert, �n zoo nauw omsluit, �n zoo krachtig
�aangrijpt. Hierin heeft de Verlosser veel ge-

�arbeid. De Schepper sprak, en alles ontstond,
�Hij beval, en alles was geschapen. Doch hier
�ondervond Hij �n tegenspraak bij zijne woor-
�den, �n boosaardige opmerkingen bij zijne
�daden, �n bespotting in zijne smart, �n ver-
�wensching in zijnen dood. Ziet, z�� heeft Hij
�lief gehad."

Gij ziet hem beven en het doodsbleek gelaat
voor den Vader buigen in het stof, gij hoort
Hem zuchten en onverstaanbare klanken voort-
brengen, doch om u eenig denkbeeld van zijne
zielesmart te vormen, moest gij ��n woord van
zijn geheimzinnig gebed verstaan, ��n woord,
dat u alles verklaart; Jesus zal het luide spreken,
Hij zal het herhalen zoo dikwijls Hij die akelige
stilte afbreekt. In dien eenzamen hof, in die
Bombere duisternis, in dien stillen nacht, waar
geen levend schepsel zich doet hooren, verheft
zich de klagende stem van den Zoon Gods, die
roept: Vader, indien het mogelijk is, laat deze
Kelk van Mij voorbij gaan. Vindt die klagte
weerklank in uw hart; gevoelt gij, wat uw Jesus
lijdtP Welaan, bewaar dan dien indruk, opdat
gij later, wanneer gij Jesus in de grootste
kalmte de bende ziet te gemoet gaan, wanneer
gij Hem, gedompeld in eene zee van smarten,
geene klagte meer hoort uiten, opdat gij dan
inoogt beseffen hoe mateloos groot zijn lijden is.

Vader, zoo bad de Verlosser, indien het moge-
lijk is, laai deze Kelk van Mij voorbij gaan, nog thans
niet zoo als Ik uil, maar zoo als Gij wilt. Kende
Jesus dan den wil des Vaders niet; wist Hij
niet, dat Hij gekomen was om den Kelk tot
den laatsten druppel te ledigen? Maar wat
baatte dan een gebed, \'twelk toch niet zoude
verhoord worden? Lieve Christen, vergeef mij
dat ik deze vragen stel; gij kent Jesus en de
eigenschappen van een waar gebed al te goed,
dan dat dergelijke gedachten bij u kunnen op-
komen ; maar wat wij goed kennen, brengen wij
niet altijd even goed in beoefening, het is daarom
niet overbodig de eenvoudigste waarheden ons
op nieuw voor den geest te brengen.

Jesus wist dat Hij den Kelk tot den bodem
moest ledigen; Hij kende den uitdrukkelijken
wil des Vaders en niettemin bad Hij luide:
indien, hel mogelijk is, laat deze Kelk van Mij voorbij
gaan. Hij bad a�dus �n om ons de droefheid
van zijn goddelijk hart te openbaren, �n om er
even luide te kunnen bijvoegen: nogthans niet
zoo als Ik wil, maar zoo als Gij wilt. Uit dit
laatste woord moesten wij leeren wat bidden is.

Bidden! Dat is zijn hart uitstorten voor God;
dat is: met kinderlijken eerbied en ootmoed
zijne angsten en bekommeringen, zijn lijden en
zijne droefenis, zijne gevaren en begeerten uit-

spreken voor God» aangezigt; dat is: zijn aood
en zijne zwakheid klagen aan den besten der
Vaders, zijne onderwerping betuigen aan zijn
Schepper en Heer. Bidden.\' Dat is: betuigen,
dat men geen ander Opperhcer erkent dan God ,
dat men in alles te vrcden is met Gods heilige
beschikking en onvoorwaardelijk zich overgeoft
aanzijn heiligen Wil. Bidden! dat is niet eene
poging om den heiligen Wil des Scheppers te
buigen naar den wil des schepsels, maar den
wil des schepsels geheel ter beschikking stollen
van God. Hieruit volgt dan ook, dat er geen
geschikter tijdstip is voor het gebed, dan de
oogenblikkcn van groote kwelling en droefenis.
Hoc hooger de gulven der tegenspoeden stijgen,
hoc meer do rampen zich vermenigvuldigen, en
hoe bitterder de Kelk is, dien de Heer aan onze
lippen zet, des te schooner en krachtiger is het
gebed der onderwerping en gehoorzaamheid.

Wordt dit begrepen? Geenszins. Vele chris-
tenen bidden met ijver en vuur, zoo lang zij
nog hope hebben, dat de Heer het lijden en
den tegenspoed zal wegnemen en de begeerte
van hun hart vervullen; doch als de hemel
zwijgt, hot kruis niet wordt weggenomen en het
lijden eer toe- dan afneemt, dan staken zijhun
gebed. Het is duidelijk, dat zij geen begrip
hebben van een christelijk gebed. Zij willen

al» grillige kinderen, den Heer dwingen, om
hunnen wil te doen, in stede dat zij van God
kracht en sterkte vragen tot volbrenging van
zijn heiligen wil; zij eischen dat de Heer hen
diene, in stede dat zij in ootmoedig gebed aau
God hunnen dienst aanbieden.

Wordt er iemand uwer bedroefd, zegt de apostel
Jakobus, dal hij bidde. Inderdaad, sla uwe blikken
op den sidderenden en doodsbedroefden Jesus,
Hij proeft al de bitterheid van den Kelk en zegt:
fader, niet zoo ah ik wil, maar zoo als Gij
wilt. Sonde de goede Meester een geschikter
oogeublik kiezen om den Vader openlijk zijne
onderwerping te betuigen? Welaan volg dan
het voorbeeld, \'twelk Jesus hier geeft. Het is
goed, dat gij in blijdschap den Heere dankt
en in uwen voorspoed den Gever van alle
goede [gaven belijdt; het is goed, dat gij bij
eiken angst en nood tot God uwen toevlugt
neemt, doch wanneer het lijden grooter wordt,
de angsten zich vermenigvuldigen en de tegen-
spoeden loodzwaar op u drukken, dan is de
schoonste tijd van gebed aangebroken, dan kuut
gij aan God het grootste offer uwer onderwee
ping brengen! Indien gij u dan nederwerpt
voor den Heer, uwen God, en met Jesus roept;
Vadtr niet zoo alt Ik, maar zoo als Gij wilt, dan
zult gij een gebed storten , dat zelfs voor de

engelen benijdenswaardig is. Ook is er geen
gebed, \'twelk met meer kracht door de wolken
dringt dan dit gebed. Met de liefde van den
teedersten der Vaders zal de Heer op zijn lij -
dend kind nederzien, zijn arm schepsel zal Hij
versterken in de beproeving, en terwijl het
lijden aanhoudt of toeneemt, zijn de engelen
Gods op bevel des Heeren bezig om de kroon
der overwinning te vlechten.

O, kleingeloovig mensch, wat laat gij moede-
loos het hoofd hangen, wat zucht gij in lijden
alsof de Heer u verlaten heeft, sla de oogen op
Jesus, die zoo nederig zich buigt en zoo luide
zijne droefheid openbaart! Heeft de Vader het
gebed versmaad van den Zoon, in Wien Hij
zijn welbehagen gesteld heeft? Ongetwijfeld,
neen. Zie, een engel daalt neder en wijst den
bedroefden Jesus op het welbehagen, \'twelk de
Vader in zijne nederige bede stelt, op de vreugde
der engelen, die dit gebed mogten hooren, op
de millioenen menschen, die door Hem zullen
verlost worden, Wanneer ook geen ongel zigt-
baar nederdaalt om u te betuigen, dat de oot-
moedige zuchten van uw lijdend hart, zijn ver-
hoord, het geloof leert u dat hij, die met Jesus
leed en bad, ook met Jesus zal vertroost wordeu.

Onderzoek lieve Christen, hoe gij gebeden
hebt, wildet gij door uw smeckeu God dwingen

uwen wil te volbrengen, of zoekt gij daardoor aan
\'.>od uwc onderwerping te betuigen en voor u
kracht te verkrijgen, om \'s Heeren wil ook in
droefheid en lijden met getrouwheid te vol-
brengen? Welaan, dat Jesus u heden leere
hoe gij in droefheid, angst en tegenspoed bid-
den moet, dat Hij u leere den tijd van droefenis
te beschouwen als den kostbaarsten tijd, die bet
meest geschikt is voor een ootmoedig, onder-
worpen en krachtig gebed.

EERSTE ZONDAG IN I)E VASTE.

Et ractus in Agonia prolixius orabat. Et
taclus est sudor ejus , aicut guttae sanguini*
decurrentis in tcrram.

Lnc. XMI i 43-41.

Kn in doodstrijd geraakt /ijnile . bad Hij ta
meer. En zijn zweet werd als droppelen
bloed, nedervloeijend op de aarde.

�Jcsus bad. Ia de nederigste houding betuigde
Hij den Vader zijne volkomene onderwerping >
Hij boog zijn aangezicht op den grond. Doch
zijne angsten stegen en zijne droefheid nam
gedurig toe, zijne krachten verlieten hem der-
mate, dat II ij nederzeeg op den grond. Toen
kleurde een bloedig zweet zijn voorhoofd; Hij
was een stervende gelijk geworden, geen vcr-
staanbaar woord deed Hij hooren, doch zijne
beangstigde ziel bad te meer.

Fncttts in agonia, zegt de Evangelist) in dood-
strijd gtraakt zijnde. Die doodstrijd was dus
geen schijn, maar werkelijkheid. Jesus geleek
niet slechts op een stervende, maar in die

oogc�blikkcn was llij een stervende eu zoude
gestorven zijn, indien de verloren krachten
door zijne alraagt niet hersteld waren. Hij
kwam in doodstrijd door de hevige angsten en
droefenissen, welke Hij vrijwillig leed. Wat
Jesus bedroefde en beangstigde hebben wij reeds
opgemerkt. He bitterheid van ziju kelk, die
gevuld was met naamlooze smarten en, niet
het allerminst, met de snoodheid onzer misda-
den, deed Hem sidderen, klagen en in dood-
strijd vervullen.

Gelijk zijn angst en zijne droefheid, zoo was
ook zijn doodstrijd geheel vrijwillig; daarom
is er niets in te vinden wat overdreven, wat
onredelijk is, wat niet kan onderwijzen, op-
wekken en stichten. Alles is daar licht en
waarheid. Bij, die daaraan slechts eenige oogen-
blikken van overweging w ijden kan, moet vele
opwekkingen en ouderrigtingen, die Jesus door
zijn doodstrijd ons geeft, voorbij gaan, om slechts
op eenige zijne aandacht te vestigen.

Lieve Jesus, het is wel vermetel de geheimen
van uw goddelijk hart te willen raden, maar
Gij weet, het is geene nieuwsgierigheid, welke
mij doet vragen, wat U in uwen doodstrijd het
meest heeft bedroefd en gekweld; Gij zelf roept
ons in Gethsemani, opdat wij den doodstrijd
van onzen Verlosser zouden aanschouwen; wel-

aau Moer, kier ziju wij. Zeg ons dan, waarom
is uw doodsbleek gelaat door bloed gekleurd,
waarom is uwe ziel zoo bedroefd, waarom ligt
Gij magteloos neer en kuut Gij geen verstaan-
bare klanken meer uiten P

Do angst en droefheid, die Jesus in dood-
strijd bragten, namen een aanvang, toen de
Verlosser den hof Getbsemani intrad. Daar
kwam Hij, om den verradelijken kus te ontvau-
gen en om als bet Lam, \'t welk de zonden der
wereld weg neemt, vrijwillig zieh over te geven
tot den dood. Daar kwam Hij, om dat groote
werk te beginnen, waardoor Hij de beleedigdc
Majesteit des Vaders voldoening zou schenken
en den zondigen menscheu verlossing aanbron-
gen. Den hof binnentredende sloeg Jesus, de
eeuige Middelaar tussehen God en de menschen,
zijne oogeu ten hemel en werd ontsteld over
den smaad die den Vader was aangedaan; Hij
liet zijne blikken weiden over de aarde en werd
bedroefd over onze snoodheid, verblinding en
hardnekkigheid. Zigtbaar werd Hij bedroefd,
luide klaagde Hij over zijn angst, Hij verviel
in doodstrijd, opdat wij zouden zien hoe snood
en bitter het is do zonden te bedrijven. Hier
was het tijdstip aangebroken, waarop Jesus ons
in duidelijke en scherpe kleuren de boosheid der
zonde wilde afschilderen, waarvoor Hij ging eter-

ven; hier was de geschikte plaats, om ons
in levendige trekken te toonen, hoe schrikkelijk
het is in de handen van den regtvaardigen
God te vallen en hoe dwaas van niet te beven
voor de wrake Gods.

Ik nader tot den Verlosser die uitgeput,
sidderend ter neerligt in doodstrijd; maar elke
zucht die Hij slaakt, elke beweging zijner lip-
pen, elke bloeddroppel, die zijne bleeke wangen
kleurt, roept mij, roept ons allen toe: komt kui-
rleren hoort mij, ik zal u de vreeze des Heereit heren,
Ik zal u leeren wat het is, op te staan tegen
God, het juk van uwen Heer af te werpen,
zijne geboden te versmaden en in ongeregtig-
heid te leven! ik zal u leeren sidderen, beven
en ineenkrimpen van angst voor den goddelij-
ken toorn! Ziet uwen Verlosser als een worm
kruipen iu het stof, Hij zal u leeren hoe nietig,
hoe magteloos gij zijt tegenover den Almagti-
gen dien gij trotseert!

Hebt gij, lieve lezer, wel eens hooren ver-
halen van de boetplegingen der heilige boet-
vaardigenP Van hunne strenge verstervingen
en ligchaamskastijdingen, van hun nachtwaken,
hunne tranen en smeekingen P "Wat dachten
zij wel na jaren gewoed te hebben tegen hun
zondig vlcesch ? � Zij sidderden en beefden nog
altijd over de snoodheid hunner zonden en

schenen slechts in boete en versterving rust Ie
vinden voor de wroeging van hun geweten. Do
beleedigde Majesteit van den ontzaggelijken en
driewerf heiligen God stond dreigend voor
hunnen geest, zij gingen nog gebukt onder den
last van zonden, die reeds lang vergeven waren,
het was hun eene behoefte geworden, om steeds
aan God te betuigen, dat zij verslagen waren
over de vermetelheid van hunne overtredingen.
Wat moest Jesus dan niet gevoelen, toen Hij,
voor het aangezicht des Vaders zich buigende,
al onze zonden op zich nam, toen Hij don kelk
onzer ongeregtigheden aan zijne lippen zett\'e
en boete ging plegen voor onze boosheden, als
waren zij zijne eigene zonden? Hij kende de
oneindige Majesteit van God, zoo als geen
schepsel haar kennen kan; Hij wist hoe groot
een afschuw de Heilige God van onze booshe-
don heeft; en daar verschijnt Hij nu voor den
Vader om ten goede te spreken voor de mon-
schen, die nooit moede worden God te hoonen,
te verachten en te tergen, die het juk des
Hoeren hadden weggeworpen en steeds weige-
ren hun trotschen nek te buigen voor den al-
magtigen. Ach, wat zal Hij zeggen, wanneer
Hij spreekt voor de halstarrige Joden en de
verdwaasde heidenen, wanneer Hij optreedt
voor de Christenen, die afgowasschen in zijn

bloed, steeds torugkeeren tol hunne oude mis-
drijven, het woord verbreken, \'t welk zij ge-
gegeven hadden en te ondankbaarder zijn, naar-
niate zij de goedheid van hunnen Heer meer
ondervonden hebben? Wat zal Hij zeggen,
wanneer Bij spreekt voor u en voor mij? Wij
zijn missehien blind genoeg om de lange ket-
tiug van ongeregtigheden niet te zien, waaraan
wij eiken dag van ons leven nieuwe schakels
smeden; maar Jesus zag haar, en wat moest
Hij zeggen ? Ach, neen; Hij spreekt niet meer;
Hij siddert, zucht, drukt zijn aangezicht in
hot stof, \'t welk Hij bevochtigt met een bloe-
dig zweet; Hij valt in doodstrijd!

Zijt gij nooit geroerd en tot tranen bewogen
geworden, wanneer gij den goeden Jesus snik-
kend naar Jeruzalem zaagt optrekken en uit
zijnen zachtmoedigen mond de teedere klagtc
hoordet: Jeruzalem, Jeruzalem, hoe dikwijls heb
Ik uwe kindere» willen verzamelen, gelijk eeue heit
hare kuikens onder hare vleugelen verzamelt? Mis-
schien hebt gij al het teedere wat er in \'s Hee-
ren woorden lag, niet begrepen? Welnu, ga
dan tot Jesus, die onder den last uwer zonden
in doodstrijd ligt. Hij zag u zitten in de scba-
duw dos doods; gij waart beroofd van Gods
genade en een afschuw geworden voor het oog
van den heiligen God; het zwaard der gereg-

tigheid hing boven uw hoofd, gij waart der
vervloeking nabij en gij beefdet niet; terwijl
Satan reeds wachtte op het oogenblik, waarop
gij voor eeuwig de zijne zoudt worden, liept
gij nog in dollen drift achter de ijdelheden
der wereld. Daar valt Jesus nu in doodstrijd
aan uwe voeten, Hij siddert, zucht, zweet water
en bloed. Gelijk eene hen angstig roept en
sidderend met hare vleugelen slaat om de jon-
gen te waarschuwen dat het rocfJier boven
hunne hoofden zweeft, dreigend met ondergang
en dood, zoo zucht Jesus door zijne angsten,
ziju bloedig zweet en zijn doodstrijd ons alleu
toe: komt kinderen, hoort mij, ik zal u de
vreeze des Heeren leeren; vlugt, schuilt onder
de vleugelen van uwen Verlosser, siddert en
beeft met Hem, want dood en ondergang drei-
gen u van nabij. Wie kan deze ernstige en
toch zoo teedere vermaning weerstaan, wie
kan onbekommerd en zorgeloos voortleven als
Jesus siddert? Nu begrijp ik den ijver der
boetelingen, hunne tranen, hunne ligchaams-
kastijdingen en hunne ootmoedige smeekingen.
Hij, die in vrome aandacht gedurig naar Geth-
seinatii wederkeert, zal nooit moede worden
te sidderen over zijne zonden.

Lieve lezer, ga, ten minste in dezen h. vas-
tontijd, dikwijls naar Gethsemani, om uwen

Jesus iu zijn doodstrijd to aanschouwen, daar
zal eene heilzame vrees uw harte wonden, gij
zult het gewigt uwer ongeregtigheden gevoelen
en eene vrome begeerte tot boete zal rijpen in
uw hart. Wanneer een weerspannig vleesch
klagten doet hooren over de lasten der vaste,
over de inspanning, welke uwe gebeden en
andere vrome oefeningon vorderen, keer terug
naar Gethsemani en gij zult volharden in alles,
wat gij u in dezen heiligen tijd hebt opgelegd.
Kniel thans echter naast Jesus neder, buig
met uwen goeden Verlosser uw aangezicht voor
den Vader; betuig uwe droefheid over de mis-
stappen uwer jeugd en over de zonden van
gansch uw leven en zeg: O God, treed niet
in het geregt met uw zondig schepsel, maar
wend uw gelaat van mijne boosheden af en
aanschouw Jesus uwen Zoon. Zie Hem sidderen
en beven, aanschouw zijn bloedig zweet en zijn
doodstrijd. Ach Heer, al te lang heb ik de
zonden verschoond, waarover Jesus slechts kan
zuchten en beven, maar versmaad thans den
;;ondaar niet, die in ootmoed en verslagenheid
oi) uwe barmhartigheid hoopt. Amen.

MAANDAG NA DEN EERSTEN
ZONDAG VAN DE VASTE.

IHderat autem tradttor eis signum diccm .

(litoiTMiumque oaculattis fuero , iuge eBt :
teneto eum et diicite cante Mare. XIV. 24.
1>C verrader mi had hun een teeken gegeven
zeggende ; dien ik een kus nl geven , Uij
19 het; grijpt Hem en leidt Hem lichoed-
zaam weg

Koeds hebben wij opgemerkt dat Jesus twee
keeren zijn gebed onderbrak om zijne leerlingen,
die telkens van droefheid en verveling insliepen,
te wekken en te vermanen tot waken en bid-
den. Thans staat Jesus voor de derde keer op;
zijn gelaat, hoewel hoog ernstig, draagt niet de
minste sporen meer van angst. Zijne ledematen
sidderen niet meer, met zaehte stem zegt Hij
tot de zijnen: slaapt nu en rust, ziet het uur is
gekomen . en de Zoon des menschen tal in de handen
der zondaren worden overgeleverd. Staal op, laat
ons gaan, die Mij verraden zal is nabij.

Jesus sprak nog, toon Judas, aan het hoofd

oener groote bende, den hof binnendrong, want hij
kende de plaats waar zijn Meester gewoon was
te bidden. Tot de soldaten en dienaren, die
gewapend waren met stokken en zwaarden,
touwen, lantaarnen en fakkels, had de verrader
gezegd: dien ik een kus zal geven, Hij is hel;
grijpt Hem en leidl Hem behoedzaam weg.

Wie is de verrader, die zonder bloozen zulk
een teeken kan uitkiezen en geven? Hij is een
leerling, een vertrouweling, een dischgeuoot
van Jesus. Hij zelf heeft gezien, hoe zijn
Meester alle aanslagen der Joden steeds ver-
ijdelde, toen zijn uur nog niet gekomen was.
Hij heeft meermalen ondervonden, hoe de Heer
de geheimen der harten kende, zoodat het on-
noodig was Hem tegen iemand te waarschuwen.
Voor eenige uren nog, aan het laatste avond-
maal konde hij duidelijk zien, dat Jesus bekend
was met de geheimen van het verraad. Hoe
kan hij nu hopen zijnen Meester door een kus te
misleiden; heeft Hij dan alles vergetenP Och,
de gierigheid heeft zijn hart overmeesterd; deze
hartstogt, door haat en afkeer tegen Jesus ver-
sterkt, drijft hem voort, nu heeft hij al zijne
gedachten en begeerten op de beloofde som ge-
vestigd, deze te verliezen is zijne eenigste vrees.
Ook is hij sinds lang in de verstoktheid geoe-
feud, want aan de zijde van den armen Jesus

heeft hij de gierigheid aangekweekt en alle edele
gevoelens verstikt. Van hem kan men zeggen:
hij wilde niet begrijpen ten einde het goede
niet te doen, waartoe de teedere vermaningen
van Jesus hem opwekten; hij was gewoon het
hoofd af te wenden, op zijne tanden te knarsen
en te verachten, wanneer de arme Verlosser
over de nietigheid van de goederen dezer wereld
sprak. Thans is Satan in hem gevaren, de
nacht heerscht in zijn hart, hij ziet niets. Doch
neen, ��ne zaak is al te diep in zijn hart door-
gedrongen, hij zal ze niet vergeten, hij zal ze
zien zelfs in het uur der duisternis. Zijn haat,
zijn afkeer tegen Jesus kan zoo groot niet zijn
of Judas zal zich nog herinneren dat zijn Mees-
ter goed is, al te goed om den kus zelfs van
een laaghartigen verrader te weigeren. Zie dien
booswicht schaamteloos voortgaan aan het hoofd
der bende, vol zelfvertrouwen nadert hij tot
Jesus; hij vreest geen oogenblik dat het afge-
sproken teeken zal verijdeld worden door den
toorn van Jesus, want hij kent de goedheid van
zijnen Meester.

De goedheid des Heeren geeft hem eenen
treurigen moed. Vastberaden nadert hij, met
een ijskoud hart, gevoelloos als een steen, valt
hij Jesus, de oneindige liefde, om den hals,
geeft Hem een kus en zegt: Ween gegroet Meestfr.

Het zal u misschien bevreemden , dut de apos-
telen, die dit boorden en zagen, geen enkel blijk
van afkeuring gaven ; dat zelfs de voortvarende
Petrus, die straks zijn zwaard zal grijpen, niet
gloeijende van verontwaardiging, zijn toorn aan
den verrader deed gevoelen. Maar de boosheid
van Judas, de snoode onbeschaamdheid van dien
kus was te groot, de leerlingen konden zoo
groot oen gruwel niet doorschouwen. Zij stonden
verpletterd en begrepen niets van de handeling
des verraders. Jesus alleen kende volkomen de
beteekenis van den kus en weigerde hem niet.
Hierin had de blinde Judas zich niet bedrogen;
zoo als altijd, zoo stond nu de goede Meester
vol liefde voor hem en sprak met de uitdruk»
king van eene onbeschrijfelijke smart: Vriend,
waartoe zijt gij gekomen ? Judas, verraadt gij nu
den Zoon des menschen door eenen kus?

Lieve lezer, laat ons hier een oogenblik ver-
wijlen en den snooden verrader in de armen
van den liefdevollen Jesus beschouwen. Werp
uwe blikken nu eens op het gelaat van den
Meester, uit wiens oogen eene ernstige en treu-
rende liefde schittert, dan weder op het schaani-
telooze, hardvochtige en koude gelaat van Judas.
Mijn God, welk eene tegenstelling!

Twee omhelzingen worden ons in de Evau-
geli�n geschilderd. De eerste is die van den

goeden Vader, die den verloren zoon tegemoet

snelt en om den hals valt, de tweede is die
welke de lijdende Jesus aan den verrader niet
heeft geweigerd. Hoe menige zondaar is door
de voorstelling van de eerste niet tot in het
diepst zijner ziel geroerd geworden; en inder-
daad wie kan zijne liefde onthouden aan den
goeden Vader, die zelfs geen tijd vindt om de
nederige schuldbekentenis van zijn zoon te aan-
hooren, maar aaustonds de vaderlijke liefde van
zijn hart gaat uitstorten in teedere omhelzing?
Wie kan zijn vertrouwen weigeren aan oen Va-
dor, die bij de eerste teekenen van berouw
zijne armen uitstrekt tot den terugkeerendeu
zondaar ? De smaad, dien hij van den weer-
spannigen zoon ontving, de droefheid, welke
zijn vertrek hem veroorzaekte, de verkwisting
van zoovele goederen, de havelooze kleeding,
waarin hij terugkeert, alles wordt door den
Vader over het hoofd gezien; het is hem ge-
noeg, dat zijn zoon leeft en terugkeert onder
het ouderlijk dak. Welk zondaar, die hoort
dat hij in Jesus zulk eeneu Vader vindt, kan nog
weerstaan aan den trek der hoop en der liefde \'t
Kan ons \'s Heeren goedheid en zachtmoedige
barmhartigheid nog krachtiger worden afge-
maaldP Het zij verro, dat ik de roerende scboon-
heid der gelijkenis in het minst zoude verkleinen.

Mogt ieder zondaar zijn aandacht wijden ann
den Vader, die den terugkeerenden Zoon om-
helst, aan zijn boezem drukt en met de schoonste
blijken zijner liefde overlaadt! Doch wilt gij
grootere liefde zien, ga naar Gethsemani en
aanschouwt Judas in de armen van Jesus, wan-
neer hij Zijnen Meester den verraderlijken kus
aanbiedt. In Gethsemani doet Jesus meer, dan
Hij ons in de gelijkenis van den goeden Vader
heeft afgebeeld.

Stel u den verloren Zoon voor, die om-
helsd wordt door Zijn Vader. Hij was een eigen-
zinnige , ondankbare, moedwillige verkwister;
hij beeft Zijn Vader onteerd door Zijn schan-
delijk gedrag en bedroefd door zijne afdwalingen,
hij draagt nog de sporen zijner losbandigheid
in de verscheurde kleederen en het vermagerd
gelaat; hij komt terug, omdat de honger hem
dwingt en de nood het hoogste punt bereikt
heeft, maar hij komt toch terug en vernedert
zich door ootmoedige schuldbekentenis. Judas
echter komt verstokt in de boosheid, vaBt be-
sloten om alle vermaning te weerstaan; hij
komt met opgeheven hoofd en schaamteloozen
blik en terwijl Jesus zich bereid toont den
booswicht te omhelzen, drukt dezen den ver-
raderlijken kus op \'s Heeren aangezicht. Lieve
lezer, ik vraag het u, zal Hij, die aan denver»

roder zijne omhelzing niet weigerde, ooit een
zondaar van zich kunnen stooten, wanneer deze
in rouw en droefenis tot den goeden Meester
wederkeert ? Indien Hij den verrader nog den
naam van �vriend" wilde geven, kan de rouw-
moedige zondaar dan twijfelen uit den mond
van Jesus te zullen hooren: mijn zoon, uwe
zonden zijn u vergeven? Zie den zoeten en min-
nelijken blik, welken Jesus op Judas werpt,
terwijl hij den ku9 van den verrader ontvangt.
Welaan Jesus leeft nog en is altijd dezelfde , och,
dat wij toch allen tot Hem gaan, wij zullen onder-
vinden, dat Hij zachtmoedig en ootmoedig van
harte is. Maar hoe zullen wij tot Hem gaan?
Zullen wij boos zijn, omdat de Heer goed is,
zullen wij onze zonden vermenigvuldigen, om-
dat de Heer zoo langmoedig onze boosheden
verdraagt? Zie eens hoe koud en schaamteloos
de verrader in het vriendelijk oog van Jesus
staart; wilt gij op dezen gelijken? Ach, Heere
Jesus, zal uwe buitensporige liefde ons hart
niet roeren; zal uwe zachtmoedigheid en uw
ootmoed ons tot onbeschaamdheid voeren? Zul-
len wij U verachten, omdat Gij de roede van
uwen toorn ons niet doet gevoelen ? Vriendelijke
Jesus, Gij wacht ons in het sakrament van
boetvaardigheid om ons den kus des vredes te
geven, zullen wij komen om door onwaardige

liieeht U te bespotten!\' Gij woont in onze taber-
nakelen om ons in heilige omhelzing aan uw
Goddelijk hart te drukken, zullen wij komen
om door onwaardige Communie met schaamte-
loozen blik in uw vriendelijk oog te staren ?
Ach Heer, laat niet toe dat vee goedheid oor-
zaak worde van onze boosheid.

Lieve lezer, wanneer gij nadert tothetsacra-
ment van boetvaardigheid, stel u Jesus voor,
die zoo vriendelijk staart op den schaamteloozen
Judas, deze voorstelling zegt u meer dan alle
gelijkenissen over Gods langmoedige barmhar-
tigheid, zij zal u alles doen hopen, zij zal alle
mistrouwen wegnemen en uw hart doen gloeijen
van liefde. Wanneer gij nadert tot de tafel
des Heeren, stel u den goeden Meester voor,
die den boosaardigen verrader aan zijn boezem
laat rusten, opdat Hij dezen , indien het nog mo-
gelijk is, de treurende liefde van zijn Meester
doe gevoelen; die ��ne voorstelling zal u een
denkbeeld geven van de warme liefde en harte»
lijke omhelzing, waarmede Jesus zijne kinderen
aan do heilige tafel ontvangt.

DINGSDAG NA DEN EERSTEN
ZONDAG IN DE VASTE.

Ut ergo dixit eis, Ego smn ; a�iernul retronum
et eeci\'lr-runt in terram. Jotn \\V111 � fi.

Zoodra Hij dan tot hen z?ide ; Ik ben het, weken
zijn achterwaarts en vielen op den grond.

Het hart van Judas was te verstokt om door
de liefde van Jesus getroffen te worden, ook
was de verrader te boos om in de armen van
zijn Meester te kunnen rusten; het minnelijke
oog, de vriendelijke toespraak van Jesus stootten
hem af, plotseling wendde hij het hoofd om,
en voegde zich bij de bende, waar hij zich beter
op zijne plaats gevoelde. Nu ging Jesus eenige
schreden vooruit de bende te gemoet, en zeide
hun: wien zoekt gij? Zij antwoordden: Jesus van
Nazareth. Jesus herneemt: Ik ben het. Zoodra
Hij dan tot hen zeide. Ik ben het, weken zij
achterwaarts en vielen op den grond.

Wat moest de menigte, wat moesten de priesters
en oversten, die de bende vergezelden, denken,

toen zij zagen, dat de Verlosser zijnen verrader
zoo kalm en minzaam ontving; wat moesten zij
oordeelen, toen zij Jesus na den verraderlijken
kus niet alleen geen poging zagen doen om te
ontvlugten, maar Hem, als ware Hij zonder
argwaan, vooruit zagen treden? Die blinden!
Hoe ligt konden zij later de gevangenneming
des Heeren aan liun overleg en hunne listen
toeschrijven, hoe ligt konden zij zich in den waan
brengen, dat zij Jesus verschalkt hadden door
een apostel tot hun leidsman te nemen!

De barmhartige Jesus zal evenwol aan de
bende en hunne aanvoerders zijne vermaning
niet onthouden; Hij zal hun een middel tegen
de verblinding geven en hun, ook in dit uur
der duisternis, toonen , dat Hij het is, die magt
heeft zijn leven te geven, maar niet minder om
het te behouden. Alvorens zich over te geven,
werpt Hij zijne belagers op den grond; Hij
overwint hen, alvorens hun gevangene te wor-
den; Hij Blaat hen ter neer door zijn woord,
alvorens hunne boeijen te ontvangen.

Jesus zegt: Ik ben het. Dit woord sprak Hij
niet met de gramschap van den regter, maar
met de kalme Majesteit en vriendelijke goedheid
van den Verlosser, waardoor Hij reeds zoo menig-
maal zijne vijanden aan den grond had genageld
en hunne dreigende armen magteloos had doen

neerzinken. Op dit eenvoudige: Ego sum, IA
ben hel, weken de boosdoeners achteruit en vielen
op den grond. Dit woord was als een schitte-
rende lichtstraal, die den Verlosser plotseling
in al zijne grootheid deed zien; als een felle
donderslag die den schrik door de leden zijnor
vijanden joeg. Zij, de gewapenden, de sterken,
de listigen vielen voor den ��nen, ongewapenden,
vriendelijken Jesus op den grond. Welk eene
les! Waarom maakte zij geen indruk op hun
gemoed P Als zondaren werden zij op den grond
geworpen, waarom stonden zij niet als boelvaar-
digen opp Ach, zij hebben hunne oogen ge-
sloten; daar is niemand, die in zijn hart over»
wegen wil.

Toen de rijke, in de hel begraven, zijne oogen
sloeg op Lazarus die rustte in Abrahams schoot,
toen verzocht hij Abraham als laatste gunst
om Lazarus te zenden tot zijne (des rijken)
broeders, opdat hij deze zoude waarschuwen
voor de strafien, die hen wachtten, indien zij
zich niet bekeerden. Abraham echter ant-
woordde: zij hebben Mozes en de pto/elen, indien
zij deze niet gelooven, zij zullen evenmin gelooven,
wanneer iemand uit de dooden tot hen komt.
Inderdaad, de kracht der zelfverblinding is
onbegrijpelijk groot. Zij is een afgrond; wan-
neer de mensch daarin is afgedaald, dan ver-

acht hij alles. Heeft Jesus zelf niet van de
Joden gezegd, dat zij tot het licht niet kwa-
men, omdat hunne werken boos waren P Zij
wilden niet begrijpen, om ongestoord het booze
te kunnen doen. Het is aan God alleen be-
kend, hoe vele inspraken der genade, hoe vele
onderrigtingen en vermaningen, hce vele wroe-
gingen en angsten des gewetens de zondaar heeft
onderdrukt en weerstaan, alvorens hij tot die
ontzettende verblinding vervalt, welke meestal
de voorbodo der eeuwige verwerping is; maar
elkeen kan tot dit uiterste komen, zelfs een
Judas, een leerling des Heeren. Neen, wij
moeten niet denken, dat de blinden alleen ge-
vonden worden onder de Joden, die Jesus
haatten, overal treffen wij zondaren aan even
blind als de Joden; zondaren, die eertijds in
het volle licht der waarheid wandelden, doch
langzamerhand zoo ver afweken, dat zelfs zigt
bare wonderen hunne oogen niet meer konden
openen. Helaas, hoe velen zijn er op den weg
der vrijwillige zelfverblinding! God spreekt
door hun geweten het Ego mm, Ik ben het, uw
Koning, uw Heer, uw Schepper, dien gij hoont,
Ik ben uw regter, die u eens zal vonnissen;
dan schrikt de zondaar op, hij siddert en staat
verslagen stil, doch bevangen door de roes
der hartsfogten sluit hij weder zijne oogen, en

milieu de angsten des gewetens niet wijken, hij
zoekt in de verstrooijiug der wereld en der
zonde, den doodslaap der verblinding. De barm»
hartige God houdt aan, Hij spreekt door die
onzigtbare kwelgeesten, welke de zonden altijd
op de hielen volgen; dan drukken onrust, teleur-
Btelling, verveling, onvoldaanheid en walging
den zondaar; dan treedt de Heer hun vriende-
lijk tegen, Ik ben net, zoo spreekt Hij door
den mond des herders of van een welineenenden
vriend, Ik ben het, die alleen uwe wonden kan
heelen on vrede schenken aan uwe onrustige
ziel, kom, werp u in mijne armen; doch de
zondaar wendt het hoofd af en verstokt zijn ge-
moed. Dan tuchtigt de Heer hem met de
roede eens vaders. Eampen en smart, ziekten,
kwellingen van allerlei aard slaan zijne hoop
den bodem in, of breken een voor een al zijne
verwachtingen af; ondanks zich zelven moet
dan de zondaar erkennen, dat alles hier beueden
ijdelheid is, terwijl de Heer hem te gemoet treedt
en zegt: Ik ben het, die de zondeu kastijd, maar,
die ook de wonden van den boetvaardigen ge-
nees, kom tot Mij, en gij zult rust voor uwe
ziele vinden, doch de zondaar mort en ant-
woordt P Misschien met een vloek! Zijne voor-
gangers in de zonde, zijne medgezellcn worden
de een na den anderen weggerukt door den dood.

De zondaar siddert, zijn hart krimpt in een
van schrik, en de Heer treedt hem te gemoet
en spreekt: Ik ben het, die uwe medgezellen ten
oordeel riep en aan u nog den tijd tot bekee-
ring schonk, kom en werp u in mijne armen;
maar de boosdoener, wanneer hij tot de diepte
gekomen is, veracht.

Gjj vraagt, lieve lezer, hoe kan een mensch
den strijd volhouden tegen den liefdevolion God ?
Dat hij het volhoudt ziet gij in Judas, in de
bende en in de geschiedenis van duizende zon-
daren; maar vraagt gij naar het hoe, de onge-
lukkige verbliuden alleen zouden u kunnen
verhalen hoe hard de strijd was en welke moeije-
lijke wegen zij bewandelden om tot de verblin»
ding te geraken Somtijds openbaart do arme
zondaar onwillekeurig wat er omgaat in zijne
ziel. Dan is hij neerslagtig, moedeloos, treurig
en gedrukt, de herinnering aan zijn toekomstig
einde doet hem zigtbaar schrikken; somtijds
geeft hij ondubbelzinnig te kennen dat de vromen
in armoede en verlatenheid veel gelukkiger zijn
dan bij, die in niets gebrek lijdt. Maar zijn
inwendig lijden openbaart hij het meest, wan-
neer zijn voorhoofd zich rimpelt, zijne gramschap
ontvlamt en zijn mond scheldt of vloekt bij de
liefderijke vermaningen, dio hem gegeven worden.
Wie siddert niet, wanneer hij den ongelukkigen

al wat vroom cd deugdzaam, al wat eerbied-
waardig en heilig ia hoort vloeken en bespotten ?
Wie noemt dit niet goddeloos F Maar die godde»
loosheid is ook een aanval van waanzin, waartoe
zijn inwendig lijden hem voert. En hoevele
hulpmiddelen gebruikt hij daarenboven niet om
zijn zielelijden te verzachten en in stille rust
zich zelven te verblinden! Met genoegen spoort
hij de zonden en ergernissen van anderen op, de
boosheden der bedorvene wereid aanschouwt hij
met welgevallen, hij laat geen drogredenen,
waardoor de wereld hare zonden verschoont,
verloren gaan, want zijne halstarrige boosheid
wil hij billijken door do zonden en de redoneo-
ringen van hen, die even boos zijn als hij. Judas
zou met zoo groot eene onbeschaamdheid Jesus
niet zijn te gemoet getreden, indien hij geen
steun gevonden had in de priesters, de over-
heden en de bende die hem volgden; zoo schept
ook de zondaar moed voor zijn noodlottigen
strijd uit de menigte der zondaren, die hem
vergezellen en volgen. Menigeen zoude nooit
tot de uiterste verblinding gekomen zijn, indien
hij geheel alleen had moeten strijden tegen de
liefde van zijnen God.

De H. Joannes, die ons verhaalt hoe Jesus de
bende deed neervallen, merkt uitdrukkelijk op,
dat Judas bij hen stoud. De apostel dacht on-

getwijfeld toen hij dit ter neerschreef, met wee-
moed aan Judas, die voor eenige dagen nog aan
de zijde der leerlingen ging en tot de uitver.
korenen van JeBus behoorde. En inderdaad,
welk een ontzettende omkeer heeft er plaats
gehad! Judas, de leerling van Jesus, de vriend,
de dischgenoot van den Meester, met wien de
apostelen zoo vertrouwelijk omgingen, ligt daar
als een verstokte zondaar onder de zondaren!
Welk een les, voor u en voor mij, lieve lezer!
Wanneer men in de heiligste omgeving een zon-
daar worden kan, wanneer men zich kan ver-
blinden in de onmiddelijke nabijheid van het
Licht, dat de gansche wereld verlicht, wie is
dan veilig, wie is zeker? Laten wij dan altijd
ons zelven mistrouwen, God gedurig bidden,
dat Hij ons verstand verlichte om ons zelven
te kennen, om steeds in dankbaarheid elkevcr-
maning en onderrigting aan te nemen, ja vooral
zulke vermaningen, die ons het pijnlijkst trefien,
omdat zij ons hoofdgebrek aanranden! Laat ons
nooit de liefde en de inspraken der genade
weerstaan en vooral nooit ons gedrag verschoo-
nen door de oordeelvellingen, redeneeringen en
voorbeelden van personen, die weinig deugd en
vroomheid bezitten.

WOENSDAG NA DEN EEKSTEN
ZONDAG IN DE VASTE

Videntes autem lil, qiti circa ipaum eratit
quod futurum f rat, dixerunt ei Domine
m percutiinus gladio?

Als ml zij, die rondom l:em wareu , zageu
wat aanstaande was, zeiden zij tot Hem :
Heer, zullen wij er met het -:waard op
inslaan.

De bende »vas weer opgestaan en de orde in
zoo verre hersteld, dat zij Jesus verstaan kon-
den, toen de Verlosser voor den tweeden keer
vroeg: Wien zoekt gij? Zij hernamen: Jesus van
Nazarelh, Jesus antwoordde: Ik heb u gezeyd,
dat Ik liet ben. Indien gij dus Mij zoekt, laat deze
gaan. Opdat het woord, dat Hij gezegd had, zoa
vervuld worden: van degenen, welke Gij Mij ge-
geven hebt, heb Ik niemand verloren.

Als nu zij, die rondom Uem waren, zagen wat
aanstaande was, zeiden zij tot Hem: Heer, zulleu
wij er met het zwaard op inslaan!\' Simon reirus,

tonder hel antwoord af te wachten, sloeg daarop
reedt toe, trof eenen knecht des Hoogeprieslers en
hieuw hem het regteroor af.

Wat zien wij in do apostelen? Was het
verwarring, die ons medelijden moot opwekken
of onversaagdheid, welke onze bewondering
waardig is ? Zij waren gering in getal, beschik"
ten slechts over twee zwaarden en stonden
tegenover eene groote, welgewapende en goed
geoefende menigte? Angst is een slechte raads-
man, hq drijft tot onberaden stappen, en doet
hij den gewonen soldaat ook met wanhopigen
moed strijden, somtijds zelfs overwinnen, den
waren ehristelijken moed brengt hij nimmer
voort. Wanneer wij Petrus, met zijne gewone
voortvarendheid, het zwaard zien grijpen en
gebruiken, dan moeten wij zijne handeling niet
geheel aan verwarring toeschrijven; neen, de
moed van een gewoon soldaat kan hem niet
ontzegd worden. Indien Jesus hem niet bevo-
len had het zwaard in de schede te steken,
hij zou tot het uiterste gestreden en des noods
zijn leven voor Jesus gelaten hebbeu. Hij had
moeds genoeg om met het zwaard in de hand
den dood te trotseren, doch de christelijke
moed, die ongewapend en weerloos, die mcl
de grootste kalmte den dood in de oogen
ziet, ontbrak aan Petrus en zijne niede-apos(c-

lcu. Kortom: de kreet der apostelen die rie-
pen: Zullen wij er met hel maatd op inslaan? de
voortvarendheid van Petrus, die het zwaard
reeds hanteerde, zijn niet toe te schrijven aan
angst en verwarring alleen, maar ook aan hunne
gramschap eu verontwaardiging over den schau*
delijken aanslag tegen den geliefden Meester
gepleegd. De apostelen hadden ijver en moed,
doch niet volgens de christelijke wetenschap.

Bij gelegenheid, dat de h. Remigius Koning
Clovis voorbereidde tot het heilig doopsel, ver-
haalde de heilige op roerende wijze het bittere
lijden van den Heer aan den onwetenden hei-
den. De Koning was zigtbaar getroffen door
de zachtmoedige liefde van Jesus en den gru-
welijken moedwil der Joden. Terwijl hij met
gespannen aandacht luisterde steeg zijn mede-
lijden, gemengd met diepe verontwaardiging,
ten top. Onwillekeurig sloeg hij de hand nan
het zwaard, \'t welk aan zijne zijde hing en riep
uit: O, was ik daar geweest met mijne Franken!
De arme heiden begreep nog niet, dat Jesus
van de zijnen een geheel anderen, een veel
grooteren moed vordert, dan den moed van
een krijgsheld; hij dwaalde, zoo als Petrus
dwaalde in den hof.

Samson was een krachtig strijder en David
een moedig krijgsman, doch beider moed be-

zweek voor een vijand, dien de ware Christen
overwint, zij vielen tegenover hunnen harts-
togt. Velen, die met doodsgevaar spotten en
hun leven in ongelijken strijd verachten, sid-
deren voor een glimlach, voor een spottend
woord, voor de minachting eener dwaze wereld,
en zijn lafhartig genoeg tegen hun geweten te
handelen, ten einde eene beleediging te ont-
gaan. De christelijke held vergiet niet het
bloed van anderen, maar, als het zijn moet,
zijn eigen bloed. Hij strijdt voor waarheid en
deugd, voor pligt en gebod. Zijn moed behoeft
niet opgewekt te worden door gramschap, niet
aangevuurd door toejuiching en bewondering der
wereld; hij is krachtig genoeg, om minachting
en bespotting, hoon en smaad onbezweken te
verdragen. De christelijke held is grooter dan
de magtigste Koningen en de grootste verover-
raars, hij overwint alles, ook zijne eigene harts-
togten, en niets kan hem scheiden van de liefde
des Heeren.

Hadden de apostelen, hadde Petrus zulk
eenen moed bezeten, aan Jesus zijde zouden
zij gestreden hebben, zooals hun Meester streed;
doch thans begrepen zij niet eens het voorbeeld,
\'t welk Jesus hun gaf. Zie eens met welk eene
hemelsche Majesteit Jesus zich vertoont te
midden van allen, die Hem omringen. Do

bende vloekt, raast, tiert en is geheel in ver-
warring; aanvoerders en geleiders, soldaten en
dienaren dringen naar Jesus toe, die in de
grootste kalmte hen afwacht; ook de apostelen
deelen in de verwarring, en Petrus vermeer»
dert ze nog door zijn zwaard. Jesus alleen is
daar meester en beschikt over allen. Hij geeft
zijne bevelen aan de bende. Indien ff ij Mij zoekt,
zet/t Bij, laat dan deze gaan; Hij beveelt aan
Petrus: steek het zwaard in de schede, want die
het zwaard gebruiken, zullen door het zwaard
omkomen; Hij staat de bende toe om Hem te
binden, Hij geneest het oor van JJalchus en
bestraft de snoodheid der Joden door een zacht»
moedig verwijt. Allen zijn buiten zich zelven,
Jesus alleen is, zoo als Hij was, toen Uij leerde
in den tempel, of al weldoende het land door-
trok.

De wereldling kent de edele schoonheid der
zachtmoedigheid niet; het schijnt hem lafhartig
te zijn, om onregt, beleediging en hoon zuij-
gend te verdragen, hij roemt er op, dat hij
nooit voor iemand geweken is, dat men hem
nooit ongestraft beleedigde, dat hij de kracht
en den wil heeft om zijne eer zoowel als zijn
regt te wreken; doch, wanneer er in den we-
reldling ook niets van den christen is overgc-
bleven, ik wijs hem nog naar den hof van

Gothseinuui, ik toon hem Jcsus ia al de Majcs-
teit zijner goddelijke zachtmoedigheid, en,
indien hij dan niet nedervallende aanbidt, en
aanbiddende du zachtmoedigheid liefheeft en
bewondert, hij is niet ontvankelijk meer voor
de edele gevoelens van de waarachtig christc-
lijke deugd.

Indien gij eens den christelijken moed hebt
aanschouwd, dan ziet gij hoe klein de moed
der wcreldlingen is; zij weten slechts ��nen
vijand door geweld te verslaan, maar worden
zelve door duizend vijanden overwonnen. Be-
leediging en minachting, hoon en laster, togen-
kanting en verongelijkiug, teleurstelling, een
klein verlies, eene onbeduidende vernedering
doet die helden aanstonds het evenwigt verlie-
zen, zij vallen, verslagen door gramschap, onte-
vrcdenheid, ongeduld en vele andere hartstog-
ten, waarvan zij de slaven zijn.

Ik hoor u vragen, lieve lezer, hoe zal ik den
christelijken moed verkrijgen, die zelfs aan de
apostelen ontbrak, hoewel zij drie jaren lang
door Jesus onderwezen waren? De apostelen
betoonden zich lafhartig in de uren des gevaars,
omdat zij niet met Jesus gewaakt en gebeden,
hadden. Indien zij de vermaning van hunnen
Meester hadden opgevolgd, zij zouden gestreden
hebben met den moed eens christen*, niet met

den woed des wereldlings. De christelijke moed
wortelt in het geloof. Waak dan tot J esus en over-
weeg de schoone lessen, die de Heer u daarom-
trent geeft. Ik zal u toonen, zegt Hij, wiengijte
vreezen hebt. Vreest niet degenen die uw ligchaam
kunnen dooden, maar vreest veeleer Hem, die zielen
ligchaam kan werpen in de hel. Zalig gij, indien gij
om Mijnen \'t wille vervolging lijdt; verheugt en ver-
ilijdl u dan, want uw loon zal groot zijn in den
hemel. Freest niet, ziel Ik heb de wereld ovrwou-
nen. Het moet u niet verwonderen dat de we
rold u haat en alle kwaad van u zegt; rekent
daarop, want zij hebben il ij gehaat eer dan u.
Waak tot Jesus en beschouw den goddelijkcn
Meester dikwijls zoo als Hij in al de Majesteit
van zijn zaehtziunigen moed tegenover de bende
stond, die Hem gevangen nam, dan zult gij
opgetogen van bewondering eenc sterke be-
geerte in u gevoelen om Jesus uwen Heer na
te volgen. Doch waken is niet genoeg, gij
moet ook bidden, want in u zei ven vindt gij
de kracht niet, welke tot den christelijken
moed gevorderd wordt. Indien gij niet bidt,
gij zult nooit zijn, wat uwe ziel bewondert en
liefheeft Uwe eigen ondervinding zal u daar-
van wel overtuigen. Hoe menigmaal hebt gij
uit vrees voor bespotting het goede niet ach-
tergelatcnP Somtijds hadt gij zelfs den moed

iiiet een pligt te vervullen, gij vreesdet Jaar-
door eenen mensch te mishagen of zijnen spot-
lust op te wekken. Welligt hebt gij somtijds
iets gesproken of gedaan, wat uw geweten ten
strengste afkeurde; de behaagzucht of de vrees
van eenen vriend te vergrammen had u dan
tot het kwade vervoerd. Niettemin in al deze
gevallen schaumdet gij u over u zelven, gij
hadt achting voor elkeen, die moediger was
dan gij, maar gij hadt de kracht niet tot den
schoouen christelijken moed. Welnu, ga dan
dikwijls tot den goeden Jesus, zeg Hem: Heer,
ik wensch met U in oneer en schande, in be-
leediging en smaad, in verongelijking en mis-
kenning, in kerker en dood te gaan, als zulks
noodig is. Neen, Heer, niets zal mij van uwe
liefde scheiden, geen vrees of angst zal mij
ooit tot zonde voeren, moedig wil ik U volgen
in den strijd, doch Heer, ik ben zoo zwak,
versterk mij door uwe genade, geef mij den
christelijken moed.

DONDERDAG NA DEN EEKSTEN
ZONDAG IN DE VASTE.

Calicem quem dedit mihi Tater, non bibam

illum? Jonn XVIII- II.

Den Kelk , welken de Vader Md gegeren
heeft, zal ik dien niet drinken ?

Petrus trok het zwaard en hieuw Malchus,
een dienaar des Hoogepriesters het regter oor
af. Doch Jesus Bprak: laat af! niet verder! En
Hij raakte het oor aan en genas hem; daarna
vervolgde Hij: of meent gij dat Ik den Vader
niet kan bidden en Ilij Mij niet aanstonds meer dan
twaalf legioenen engelen ten dienste stellen zat? Hoe
zullen dan de Schriften, dat het aldus moet gesehie-
den , vervuld worden ? Den Kelk, welken de Vader
Mij gegeven heeft, zal Ik dien niet drinken!\'

Er zijn omstandigheden, waarin eene genia-
tigde zelfverdediging tegen onregtvaardigen aan»
val geoorloofd is. Doch de handelwijze van
Petrus was zeer onberaden, hier kon het ge-

weid niet door het zwaard worden gekeerd, de
overmagt was te groot. De apostelen mogten
ook het woord en voorbeeld van hunnen Meester
niet vooruitloopen, zij moesten volgen. Nu zagen
zij duidelijk, dat Jesus zich wilde overgeven;
de wijze, waarop Hij de bende te gemoet ging
on toesprak, liet daaromtrent geen twijfel over,
terwijl de laatste onderrigtingen van den Heer
over zijn lijden en dood hun hiervan eene ver-
klaring gaven. Maar zij hadden niet gewaakt
en gebeden, zij begrepen niet, terwijl de kracht
eener moedige doch christelijke onderwerping
hun ten eenen male ontbrak. Met gramstorig
oog, gloeijende van verontwaardiging, zagen
zij de dreigende stokken en zwaarden; geen
hunner staarde naar den hemel of dacht aan
den Vader, die den Kelk overreikte.

Indien wij, lieve lezer, een blik op onze ge-
dachten, begeerten, woorden en handelingen
slaan, moeten wij dan niet erkennen, dat wij
veeleer navolgers zijn van de toornige leerlingen
dau van den zachtmoedigen Meester ? Hoe zeld-
zaani denken wij aan den Vader, die ons den
lijdenskelk overreikt; zelfs dan wanneer zonder
eenige menschelijke tusschenkomst, lijden of
tegenspoed ons treft ? Hoe zeldzaam zien wij
den vinger Gods in ziekte , in den dood onzer
nabestaanden; in kwellingen, die niet afhankelijk

zijn van cenig menscb P Dan zijn wij ontevreden
op het toeval, op de kwaal, op de noodlottige
omstandigheden en op den zamenloop van tegen-
spoeden; wij zijn neerslagtig, treurig, lastig
voor ons zelven en voor anderen, wij morren,
klagen en zuchten den ganschen dag; de he-
melsche Vader, die over alle toeval heerscht
en ons met eigen hand den kelk des lijdens
overreikt, wordt geheel vergeten, en toch zond
Bij ons dit lijden, opdat wij zijne hand gevoelen
en ons Zijner herinneren zouden in ootmoed en
liefde O wij kleingeloovigen! Wat zal er van
ons geworden , wanneer God niet zoo onmidde-
lijk tot ons nadert, maar aan de kwaadwillig*
heid van anderen vergunt om ons te schaden P
Ja, waar booze hartstogt van een vijand ons
in lijden dompelt; waar wij onregtvaardig ge-
hoond , bespot en mishandeld worden; waar onze
welwillendheid, onze goede diensten, onze zui-
vere bedoelingen kwalijk worden uitgelegd;
waar men ons met ondank beloont, in onze
plannen, ondernemingen en handelingen ons
dwarsboomt, moedwillig ons van onze eer en
goeden naam berooft, onze vrienden van ons
afkeerig maakt en onzen huiselijken vrede stoort,
daar vooral is een krachtig en helder geloof
noodig; daar moet het geloof ons niet eens,
maar eiken dag, maar zoo dikwijls ons gemoed

eeltige verbittering ontwaart, naar den Vader
in den hemel wijzen, naar den Vader die toe-
laat , dat wij , kleinen en zwakken, geplaagd ,
getergd, gekweld en vernederd worden. Daar
moeten wij ons den Vader herinneren, die ons
lijden ziet, maar zijne engelen niet afzendt oin
ons te helpen; die er behagen in schept, dat
wij geoefend worden in ootmoed, geduld , zacht-
moedigheid, onderwerping en geloof. Kleingc-
loovig zijn wij, die steeds ontevreden zijn op
den broeder, die ons kwelt; kleingeloovig, die
steeds onuitputtelijk zijn in klagten over den
naasten en altijd even arm in onderwerping aan
God. Zeer zeker, het valt zwaar verongelijkt,
miskend en veracht te worden; ongemeen
zwaar is de beproeving, wanneer het onregt
met halstarrigheid wordt voortgezet en door
nieuwe miskenningen vermeerderd; onze brooze
natuur is niet bestand tegen zoo groote beproe-
vingen, maar wat de mensch niet vermag, dat
kan de christen, die het voorbeeld van Jesu9
voor oogen houdt en versterkt wordt door de
genade van zijn Verlosser. De christen, zegt
de H. Augustinus, is gelijk aan een volmaakt
vierkante steen; werpt dien steen heen en weder,
wentelt hem duizendmaal om, hij staat altijd
overeind. Zoo zal ook de ware christen door
geen kwelling of beproeving verslagen worden.

Men slingere hem heen en weder door veron-
gelijking en lijden, altijd slaat hij weder over-
eind en ziet hij op tot den Vader, die den
kelk heeft overgereikt.

Moet ik dan alles verdragen , alles zwijgend
aanzien en elkeen laten begaan , die lust gevoelt
om mij te verongelijken en te beleedigen P Zoo
spreekt de ongedu ldige, toornige en wroakzuch-
tige mensch. Hij weet zeer poed dat het wel
christelijke volmaaktheid kan zijn alles te verdra-
gen en zich niet tegen onregt te verzetten, doch
geen christelijke pligt. Hij weet zeergoed.dat
het den christen niet verboden is zich met
rechtvaardige en geoorloofde middelen op eene
geoorloofde wijze te verdedigen tegen onregt en
verongelijking, maar hij wil smaad met smaad,
laster met laster, onregt met onregt vergelden;
de lust bekruipt hem zijnen broeder de uit-
werkselen van zijnen toorn te doen gevoelen,
in de bitterheid des harten zint hij op wraak,
en als hij zich verdedigt, hij doet zulks zoo
hartstochtelijk en op zulk eene buitensporige
wijze, dat hij eer een aanvaller dan verdediger
kan genoemd worden. Deze onchristelijke han-
delwijze wil hij nu verschoonen door de onnoo-
zele vraag: moet ik dan alles verdragen P

Wanneer wij, hetzij door de magt onzer
vijanden, hetzij door hunne listen, hetzij door

,\'flen zamenloop van omstandigheden, verhinderd
i zijn om ons op geoorloofde wijze en door geoor-
loofde, niet zondige, middelen tegen veronge-
lijking te verdedigen, dan kan God alleen ons
helpen door de gewone of buitengewone midde-
len zijner Voorzienigheid. Aan God moeten wij
dan ODze zaak toevertrouwen; komt de Heer niet
tus8chenbeide, wij vinden daarin een zeker be-
wijs, dat ons lijden een kelk is, dien de Vader
te drinken geeft.

Sla eens aandachtig uw oog op Jesus, die
daar weerloos voor de dringende, vloekende en
dreigende bende staat. Hij ziet de opgeheven
stokken en zwaarden, Hij weet voor wien de
koorden en boeijen bestomd zijn. Hij kent den
haat der priesters en oversten, die de bende
aanvuren en leest in de ruwe blikken der sol-
daten en dienaren zoowel als in hun hart hoe
wreed een geweld zij zullen plegen, zoodra Hij
in hunne handen zal gerallen zijn. Al de bij-
zonderheden van het gruwelijkste onregt, dat
men tegen Hem zal plegen, staan voor zijnen
geest, doch Hij slaat zijne oogen ten hemel en
zegt: den Kelk, dien de Vader Mij gegeven heeft,
zal Ik hem niet drinken? Durven wij Jesus van
dwaling beschuldigen; durven wij tot Hem
zeggen: Heer, Gij vergist U, niet de Vader,
maar de booze Joden hebben U den kelk be-

reid, zij zijn het die hem aan U overreiken t
Geen christen zal dergelijk eene taal tot Jesus
durven voeren. Waarom wijten wij dan ons lijden
en onze verongelijking aan den broeder; waarom
vergeten wij den hemelschen Vader, die onze
beproevingen toelaat P Is het niet veel aange-
namer, veel zoeter met kinderlijke onderwerping
tot den Vader op te zien, dan in bitterheid
des harten te morren en te klagen over den
broeder?



		OVERWEGINGEN OVKR HKT BITTER LIJDEN ONZES HEEUE�T.



		V O O R W OOR D.

		Wij nu, zegt de H. Paulus, verkondigen den ge- kruisten Christus, voor den Joden wel is waar eene ergernis en ><oor de Heidenen eene dwaasheid; \'/och voor hen, die uit de Joden en Heidenen geroepen zijn, Christus, de kracht Gods en de wijsheid Gods. Er was welligt nooit een tijd, waarin het den christen meer postte zich dit woord van Paulus steeds in het geheugen te roepen dan deze tijd, waarin ongebondenheid der harlstogten, ongeloof en goddeloosheid zoo zeer aan het Kruit van Christus zich ergeren en zoo luide spotten met de tracht en de wijsheid Gods. Den christen, die onze hoogmoedige, zinnelijke en aardugezinde eeuw eenigzins heeft gadegeslagen, moet liet eene behoefte zijn zich te verkioikken in de overweging van \'s Heereu lijden en aan den voet van



		ASO��DAG.

		Haec cum dixisset JesuR, egressus ett cuni ducipulis euis tran9 torrentem Ceilron. Joan XVIII: l. Toen Jesus dit gezegd had, is lij met zijne leerlingen uitgegaan over de ueelt Kedron. Het laatste avondmaal spoedde ten einde, toen Judas zijn goddelijken meester verliet en zich naar de Joden begaf, ten einde de laatste beschikkingen te maken, die nog noodig mogten zijn tot voltrekking van het verraad. Terwijl de trouwelooze leerling zich geheel ter beschik- king stelde van de gezworen vijanden des Heeren en met de Joden de laatste maatregelen be- raamdo, besloot Jesus de groote plegtigheid van het avondmaal met de zielroerende verma- ningen door den Evangelist Joannes opgetee» kend en met het hoogepriesterlijke gebed voor do apostelen en voor allen, die op hunne predi> king eens in Hem zouden gelooven. Daarna ging Hij met zijne leerlingen uit Jerusalem over de beek Kedron. Laat ons heden den Verlosser 1



		�I

		beschouwen, die daar uitgaat zijne vijanden en zijn kruis te gemoet! Dat Jesus vtijioillig , uit gehoorzaamheid jegens den hemelschen Vader en uit liefde tot ons menschen geleden heeft, welk Christen weet dit niet? En toch zeg ik zonder aarzelen, dat deze waarheid niet diep genoeg gegrift is in ons hart, niet helder genoeg staat voor onzen geest. Nim- mer mogen wij Jesus in de boeijen aanschouwen, nimmer mogen wij Hem zien geslagen, bespogen en vertrapt, nimmer mag Bij voor onze oogen staan door geeselslagen verscheurd en met doornen gekroond, nimmer mogen wij een blik werpen op den Meester, die aan het kruishout sterft, zonder dat wij in liefdevolle smart het woord van den Evangelist herhalen: Egreisus est, daartoe is Hij uitgegaan. Het was nacht; de nacht door den verrader uitgekozen; de nacht door de Joden met onge- duld verbeid; de nacht, waarin de boosheid hare verzamelde krachten zal ontplooijen om de gruwe- lijkste misdaad in duizend vormen te plegen; de nacht eener helsche duisternis, zoo als er geen tweede geweest is, noch komen zal. Jesus kende dien nacht in al zijne verschrikkingen. Hij wist wat Hij te gemoet ging; de lijdensweg lag open voor zijn oog; aan diens einde zag Hij reeds het kruis. Judas neemt met de Joden



		8 dend drijven tot vasten, versterving en zell- kas tij ding. Hebt gij al bij u zei ven besloten, wat gij in dezen tijd u wilt opleggen? Natuurlijk zult gij de vastewet naauwkeurig onderhouden, indien wettige redenen u niet ontslaan; maar zult gij het ook met liefde en blijdschap doenP Zult gij u buitendien ook nog in andere zaken ver- sterven; zult gij meer bidden en minder uit- spanning nemen; meer arbeiden, waken en aal- moezen geven; zult gij uwe hartstogten meer beteugelen P Treed in overleg met u zelven, maak bepaalde voornemens, wat gij doen zult en ga dan met Jesus uit.



		*ir,*

		wij nog duidelijker inzien, hoe groot een voor regt het is aan hare zijde te staan. Maar dit, voorregt ben ik niet aan eigen kracht verschul- digd. Neen, ik zag er vallen, die veel sterker waren dan ik; aan uwe genade is het te dan- ken, dat ik nog sta. Leer mij, Lieve Jesus, leer mij waken en bidden , opdat ik U nimmer verlate en, indien het noodig is, met U ga tot in den dood Amen. Onderzoek waar, wanneer en hoe de wereld u van Jesus poogt af te trekken. Door vleije- rijen en schoone beloften, ofwel door bedrei- ging, benadeeling en spot; prikkelt zij uwe ijdel- heid of lokt zij u door gevaarlijke vermaken; ergert zij u door slechte voorbeelden en ge- sprekken, of nadert zij tot u met slechte boeken en dagbladen; hebt gij reeds uit men- Bchelijk opzigt eenig goed werk achtergelaten of iets gedaan wat uw geweten veroordeelde? Onderzoek met ernst, opdat gij kunt waken tegen de gevaren en aangespoord moogt worden tot bidden.



		211

		/ere, vrouw, wil niet meer iceeue/t; Hij die zijne blikken niet over eene hongerende menigte kon laten weiden, zonder getrofi\'en uit te roepen: Misereor super turbam. Ik heb medelijden met de schare ? Alet onze zwakheid heeft Hij zich omgeven, om met ons te kunnen treuren en lijden, hoe kon Hij dan een oogenblik zonder droefheid zijn F Maar Hij heerselite over de smarten van zijn goddelijk hart. Hij wilde niet, dat de sporen zijner droefheid zich in de klank zijner stem en in de trekken van zijn gelaat zouden vertoonenj Hij wilde voor ons de vriendelijke Jesus zijn, die allen aantrekt door den liefelijksten ernst en die zelfs de kleinen in verrukking brengt. Gelijk eene moeder uit teederheid de smart van hare ziel en de pijnen des ligchaams verbergt, ten einde hare kinderen niet te bedroeven, zoo onder- drukte Jesus zijne droefenis en toonde een opge- ruimd gelaat, zelfs als Hij sprak over zijnen dood. Doch thans wil Hij Zijne leerlingen bekend maken met de geheimen van zijn hart; Hij laat de droefe> nis, tot hiertoe verborgen, te voorschijn treden; zijn aangezicht ontstelt, zijne ledematen sidde- ren, zijn mond opent zich in klagten, opdat het eenmaal ten minste voor ons zigtbaar worde met hoe groote droefenis zijn goddelijk hart steeds werd verzadigd.



		22 Adam, zijne broeders naar het vleesch, zich schuldig maakten; de blindheid der Joden, de dwaasheid der Heidenen, de ondankbaarheid der christenen, den eeuwigen ondergang van ontel- bare milliocnen zag Eij, en de wanhoopskreet der verworpelingen drong door tot zijne ooren. Daar staat Hij , de eeuwige Middelaar tusschen God en de menschen, Den Vader heeft hij zijne bemiddeling aangeboden, en nu strekt Hij de handen uit naar het E ruis \'t welk gereed v��r Hem ligt; maar zoovelen, die de vruchten zijner Verlossing moesten genieten, weigeren om ge- red te worden! Neen, het verbaast mij niet meer, dat mijn Jeans bevend klaagt: Mijne ziel is doodsbedroe/d. Wanneer men dagen, weken, jaren den zondaar vermaand, gesmeekt en gebeden heeft, dat hij toch aan zijne arme ziel zou denken, wanneer men dui- zend middelen heeft aangewend om hem den weg der bekeering zoo effen en gemakkelijk mogelijk te maken en alle pogingen onvruchtbaar bleven, welk herder is dan niet bedroefd? Wie kan niet de smart van den apostel begrijpen, wanneer hij ons betuigt, dat hij weent over de zonde van sommige Christenen en dat zijn hart tot in de diepste diepte gewond is wegens de verstoktheid der Joden P Wat moest dan Jesus niet gevoelen, die de eenige ware en goede herder is, die de



		*��.\\*

		bron is van alle herderlijke liefde en die alleen zijne dienaren tot herders maken kan; wat moest Je3us niet gevoelen, die de verstoktheid van alle verledenen, tegenwoordige en toekomstige zondaren zagP O, herders der zielen, wanneer uw harte ge- wond is door de onboetvaardigheid en hardnek- kigheid der zondaren, die gij onder uwe schapen telt, slaat uwe oogen op Jesus, die klagend uitroept: Mijne ziel is doodsbedroetd, drinkt dan in heilige onderwerping uit den Kelk van Jesus, wiens dienaren gij zijt! Vaders en moeders, wanneer een ondankbare zoon, eene ondankbare dochter uwe lessen ver- acht, uwe vermaningen bespot en uwe ouder- lijke waarschuwingen door zonden en hardnek* kigheid in de zonde beantwoordt, slaat uwe blikken op Jesus, hoort hem bevende maar zachtmoedig klagen: Mijne ziel is doodsbe- droefd, en drinkt in h. onderwerping uit den Kelk, waaruit uw Meester het eerst gedronken heeft. Lieve Christen, gij leeft misschien in het mid- den van zondaren, die uwe ;iol bedroeven; zoo gaarne wildet gij hen redden, omdat zij u dier- baar zijn; vurige gebeden zendt gij voor hen ten hemel op, doch tot heden heeft hunne bekee- ring u niet verkwikt; welaan, wordt niet moe-



		21. deloos , gij drinkt uit den Kelk van den gooden Jesus, dit is ook eene groote gunst. Zie don Koning der martelaren, die aan dui- zenden de kracht schenkt om voor Hem te lijden en te strijden tot in den dood. Hij siddert en klaagt over zijne matelooze droefheid, opdat wij , wetende dat Hij onze zwakheden en droe- fenis bij ondervinding kent, zonder schroom tot Hem zouden naderen om aan zijne voeten te weenen. O gij allen, die daar zwoegt op dit dal der tranen, die gebukt gaat onder rampen on tegeD spoeden, wier harten gebroken zijn van smart, gaat tot Jesus, bij Hem zult gij rusten verkwikking vinden. Hij is niet onmeedogend, uwe tranen zal Hij niet veroordeelen en uwe zuchten niet laken; Hij zelf weet wat lijdenen droefheid is. Ziet Hem sidderen, hoort Hem klagen, herinnert u aan zijn angst in Geth- semani en roept zijnen bijstand in. Hij zal u troosten en indien Hij het lijden al niet weg- neemt, het zal u zoet zijn aan zijne voeten te wee- nen en aangenaam met den goede Meester te lijden. Onderzoek of gij niet dikwijls treurig zijt en bedroefd. Spoor de redenen uwer droefheid op. Zijn die redenen niet zondig maar geoorloofd, denk dan dikwijls aan Jesus, die zoo bedroefd



		20

		was in Gethsemani; vereenig uwe smart met de angsten van Jesus; met uwen goeden Meester zult gij dan drinken uit denzelfden Kelk, Hij zal uwe tranen heiligen en uwe zuchten niet onbe- loond laten. Mogt uwe droefheid echter uit luim, hartstogt, jaloerschheid of andere zondige redenen voortkomen, denk aan de heilige droef- heid van Jesus en gij zult genezen worden.

		�)



		ZATURMG NA ASCHDAG.

		Kt progressus pusillum procidit lu racieui su.\'im oraus; et dicens: 1\'ater mi, si possibile est, transeat u me calix iste, veriimtainen non sieut «go volo, sed sicut lu. Matth. XWI. Ku een weinig voortgegaan zijnde, viel Hij neder op zijn aangezicht, biddend en sprekend: mijn Vader als liet mogelijk is, laat deze Kelk van X.j voorbij gaan; nogthans niet zoo als Ik uil, maar zoo als Gij wilt, Doodbbedroefd liet Jesus ook zijne drie leor- lingen achter, nadat Hij hen vermaand had tot waken en bidden, en nu, een weinig voortge- gaan zijnde, viel Hij op zijne knie�n, boog het aangezicht op den grond en bad. Zijn gebed was langdurig, twee keeren onderbrak Hij het, om zijne leerlingen te wekken en aan te sporen tot waakzaamheid en gebed; doch onmiddelijk keerde Hij terug, om de angsten en de droef heid zijner ziel uit te storten voor den Vader. Wat sprak de bedroefde Jesus tot den Vader? Hij sprak over den Kelk, die overvloeide van bitterheid. Zijne smarten en wonden, zijne ver- nedering en verlatenheid, zijn kruis en dood



		31 uwen wil te volbrengen, of zoekt gij daardoor aan \'.>od uwc onderwerping te betuigen en voor u kracht te verkrijgen, om \'s Heeren wil ook in droefheid en lijden met getrouwheid te vol- brengen? Welaan, dat Jesus u heden leere hoe gij in droefheid, angst en tegenspoed bid- den moet, dat Hij u leere den tijd van droefenis te beschouwen als den kostbaarsten tijd, die bet meest geschikt is voor een ootmoedig, onder- worpen en krachtig gebed.



		4l.i

		bloed, steeds torugkeeren tol hunne oude mis- drijven, het woord verbreken, \'t welk zij ge- gegeven hadden en te ondankbaarder zijn, naar- niate zij de goedheid van hunnen Heer meer ondervonden hebben? Wat zal Hij zeggen, wanneer Bij spreekt voor u en voor mij? Wij zijn missehien blind genoeg om de lange ket- tiug van ongeregtigheden niet te zien, waaraan wij eiken dag van ons leven nieuwe schakels smeden; maar Jesus zag haar, en wat moest Hij zeggen ? Ach, neen; Hij spreekt niet meer; Hij siddert, zucht, drukt zijn aangezicht in hot stof, \'t welk Hij bevochtigt met een bloe- dig zweet; Hij valt in doodstrijd! Zijt gij nooit geroerd en tot tranen bewogen geworden, wanneer gij den goeden Jesus snik- kend naar Jeruzalem zaagt optrekken en uit zijnen zachtmoedigen mond de teedere klagtc hoordet: Jeruzalem, Jeruzalem, hoe dikwijls heb Ik uwe kindere» willen verzamelen, gelijk eeue heit hare kuikens onder hare vleugelen verzamelt? Mis- schien hebt gij al het teedere wat er in \'s Hee- ren woorden lag, niet begrepen? Welnu, ga dan tot Jesus, die onder den last uwer zonden in doodstrijd ligt. Hij zag u zitten in de scba- duw dos doods; gij waart beroofd van Gods genade en een afschuw geworden voor het oog van den heiligen God; het zwaard der gereg-



		11 oener groote bende, den hof binnendrong, want hij kende de plaats waar zijn Meester gewoon was te bidden. Tot de soldaten en dienaren, die gewapend waren met stokken en zwaarden, touwen, lantaarnen en fakkels, had de verrader gezegd: dien ik een kus zal geven, Hij is hel; grijpt Hem en leidl Hem behoedzaam weg. Wie is de verrader, die zonder bloozen zulk een teeken kan uitkiezen en geven? Hij is een leerling, een vertrouweling, een dischgeuoot van Jesus. Hij zelf heeft gezien, hoe zijn Meester alle aanslagen der Joden steeds ver- ijdelde, toen zijn uur nog niet gekomen was. Hij heeft meermalen ondervonden, hoe de Heer de geheimen der harten kende, zoodat het on- noodig was Hem tegen iemand te waarschuwen. Voor eenige uren nog, aan het laatste avond- maal konde hij duidelijk zien, dat Jesus bekend was met de geheimen van het verraad. Hoe kan hij nu hopen zijnen Meester door een kus te misleiden; heeft Hij dan alles vergetenP Och, de gierigheid heeft zijn hart overmeesterd; deze hartstogt, door haat en afkeer tegen Jesus ver- sterkt, drijft hem voort, nu heeft hij al zijne gedachten en begeerten op de beloofde som ge- vestigd, deze te verliezen is zijne eenigste vrees. Ook is hij sinds lang in de verstoktheid geoe- feud, want aan de zijde van den armen Jesus



		1.7 goeden Vader, die den verloren zoon tegemoet snelt en om den hals valt, de tweede is die welke de lijdende Jesus aan den verrader niet heeft geweigerd. Hoe menige zondaar is door de voorstelling van de eerste niet tot in het diepst zijner ziel geroerd geworden; en inder- daad wie kan zijne liefde onthouden aan den goeden Vader, die zelfs geen tijd vindt om de nederige schuldbekentenis van zijn zoon te aan- hooren, maar aaustonds de vaderlijke liefde van zijn hart gaat uitstorten in teedere omhelzing? Wie kan zijn vertrouwen weigeren aan oen Va- dor, die bij de eerste teekenen van berouw zijne armen uitstrekt tot den terugkeerendeu zondaar ? De smaad, dien hij van den weer- spannigen zoon ontving, de droefheid, welke zijn vertrek hem veroorzaekte, de verkwisting van zoovele goederen, de havelooze kleeding, waarin hij terugkeert, alles wordt door den Vader over het hoofd gezien; het is hem ge- noeg, dat zijn zoon leeft en terugkeert onder het ouderlijk dak. Welk zondaar, die hoort dat hij in Jesus zulk eeneu Vader vindt, kan nog weerstaan aan den trek der hoop en der liefde \'t Kan ons \'s Heeren goedheid en zachtmoedige barmhartigheid nog krachtiger worden afge- maaldP Het zij verro, dat ik de roerende scboon- heid der gelijkenis in het minst zoude verkleinen.



		5(1

		De zondaar siddert, zijn hart krimpt in een van schrik, en de Heer treedt hem te gemoet en spreekt: Ik ben het, die uwe medgezellen ten oordeel riep en aan u nog den tijd tot bekee- ring schonk, kom en werp u in mijne armen; maar de boosdoener, wanneer hij tot de diepte gekomen is, veracht. Gjj vraagt, lieve lezer, hoe kan een mensch den strijd volhouden tegen den liefdevolion God ? Dat hij het volhoudt ziet gij in Judas, in de bende en in de geschiedenis van duizende zon- daren; maar vraagt gij naar het hoe, de onge- lukkige verbliuden alleen zouden u kunnen verhalen hoe hard de strijd was en welke moeije- lijke wegen zij bewandelden om tot de verblin» ding te geraken Somtijds openbaart do arme zondaar onwillekeurig wat er omgaat in zijne ziel. Dan is hij neerslagtig, moedeloos, treurig en gedrukt, de herinnering aan zijn toekomstig einde doet hem zigtbaar schrikken; somtijds geeft hij ondubbelzinnig te kennen dat de vromen in armoede en verlatenheid veel gelukkiger zijn dan bij, die in niets gebrek lijdt. Maar zijn inwendig lijden openbaart hij het meest, wan- neer zijn voorhoofd zich rimpelt, zijne gramschap ontvlamt en zijn mond scheldt of vloekt bij de liefderijke vermaningen, dio hem gegeven worden. Wie siddert niet, wanneer hij den ongelukkigen



		<\\1

		zweek voor een vijand, dien de ware Christen overwint, zij vielen tegenover hunnen harts- togt. Velen, die met doodsgevaar spotten en hun leven in ongelijken strijd verachten, sid- deren voor een glimlach, voor een spottend woord, voor de minachting eener dwaze wereld, en zijn lafhartig genoeg tegen hun geweten te handelen, ten einde eene beleediging te ont- gaan. De christelijke held vergiet niet het bloed van anderen, maar, als het zijn moet, zijn eigen bloed. Hij strijdt voor waarheid en deugd, voor pligt en gebod. Zijn moed behoeft niet opgewekt te worden door gramschap, niet aangevuurd door toejuiching en bewondering der wereld; hij is krachtig genoeg, om minachting en bespotting, hoon en smaad onbezweken te verdragen. De christelijke held is grooter dan de magtigste Koningen en de grootste verover- raars, hij overwint alles, ook zijne eigene harts- togten, en niets kan hem scheiden van de liefde des Heeren. Hadden de apostelen, hadde Petrus zulk eenen moed bezeten, aan Jesus zijde zouden zij gestreden hebben, zooals hun Meester streed; doch thans begrepen zij niet eens het voorbeeld, \'t welk Jesus hun gaf. Zie eens met welk eene hemelsche Majesteit Jesus zich vertoont te midden van allen, die Hem omringen. Do



		74

		is tuBBohen den wereldling en den navolger van den lijdenden Jesus. De wereldling scheldt , woedt, strijdt in dollen drift, en kan hij het ongelijk niet afweren, hij zoekt eenige verzach- ting van lijden in wraakgierige gedachten. Zijn gemoed is verbitterd, zijne rust is vervlogen, en wanneer het onregt, \'t welk men hem aan- deed, reeds lang vergeten kon zijn bloedt de wonde zijner ziel nog voort, omdat hij ze steeds openrijt door zijne bittere herinneringen. De ware christen daarentegen is gelijk aan den vierkanten steen, waarvan de fl. Augustinus spreekt; hoe ook door onregt heen en weer ge- slingerd, altijd staat hij kalm overeind , hij ziet op naar den hemel en denkt met kinderlijke vreugde aan den goeden Vader; hij dankt zelfs dien Vader, dat hij zich gewaardigde met va- eerlijke hand den kelk over te reiken, die in booze bedoelingen door anderen gevuld was. Op wien gelijken wij, lieve lezer; op den na- volger van Christus? Laat ons opzien tot Jesus, ons toonbeeld, en voortaan naar Hem ons rigten.



		VRIJDAG NA DEN BERSTEN ZONDAG IN DE VASTE.

		Tune diacipuli eins relinquentes eum, omned fugerunt. Mare. XIV- 50. \'J\'oen verlieten Hem zijne leerlingen en namen nllen de vlugt. Petrus was teregtgewezen en stak, zijnen Meester gehoorzamend, het zwaard in de schede. Nu rigtte Jesus zich tot de bende en sprak: als tegen een moordenaar zijt gij uitgetrokken met zwaarden en stokken, om Mij ie vangen. Dagelijks zat Ik bij u in den tempel en leerde Ik u; en gij hebt Mij niet gegrepen. Doch dit is we uur en de raagt der duisternis. Dit alles nu is geschied, opdat de Schriften der pro/eten vervuld zouden worden. Zachter verwijt konde de Heer aan die boos. wichten wel niet toevoegen. Het was minder een verwijt dan eene waarschuwende onderrig- ting. De bende soldaten en dienaren, doch inzonderheid de priesters en oversten, die de bende vergezelden, werden gewezen op de voor 4*



		rfi

		spellingen der profeten en op de mislukte aan» slagen tegen Jesus, toen zijn uur nog niet ge- komen was en Hij zich zonder inspanning aan hunne handen onttrok. Zij echter waren blind en maakten zich op, om Jesus te binden. De apostelen dit ziende, werden door groote vrees bevangen. Hunne verschrikte verbeelding zag niets dan de touwen, stokken, zwaarden, woeste blikken en dreigende gebaren der bende. Zij vergaten Jesus, zijne voorspellingen, zijne Magt en Grootheid; zij vergaten het woord, \'twelk zij den geliefden Meester gegeven had- den , toen zij zeiden: Heer, wij zijn bereid met U in den dood te gaan. De Herder werd geslagen en de schapen verlieten Hem en namen allen de vlugt. Zie hen daar verdwijnen in de duis- ternis van den nacht en in de schaduw der boomen, van nu af staat Jesus alleen omgeven van bloeddorstige vijanden. Alleen omringd van vijanden! Alleen als speel- bal van een laaghartig gespuis! Alleen, waar de magt der duisternis in ongetemde woede heerscht! Alleen en toch zoo groot! Nu zal zijne groot- heid in den vollen middag zich vertoonen, want nu zal Hij toonen, dat Hij, van alle mensche- lijke hulp verstoken, niet alleen, maar bij den Vader is. Zijne vijanden zullen woeden, maar Hij zal zwijgen, om met den Vader te spreken;



		77

		zijne vijanden zullen Hem binden en kluisteren, maar Hij zal gehoorzamen aan den Vader;zijne vijanden zullen Hem lasteren en alle kwaad van Hem spreken, maar Hij zal opzien tot den Vader; zijne vijanden zullen Hem dooden, maar Hij zal stervende zijn Hoofd buigen voor den Vader. Ook wij zullen eens geheel alleen zijn; dan zal men ook van ons kunnen zeggen: toen zijn allen gevlugt en hebben hem verlaten. Het zal een uur van duisternis zijn, het doodsuur! Dan zijn alle vermaken, al de droombeelden der jeugd, al de verwachtingen van eene gehoopte toekomst voor altijd verdwenen; gelijk eene schaduw gingen zij voorbij. Wat ons uitlokte tot den arbeid, wat ons scheen te beloonen voor onze inspanningen, wat ons rusteloos voortdreef in onze gezonde dagen: eer en achting, vriend- schap en rijkdommen, zij bekoren ons niet meer, want zij zijn onmagtig om ons te helpen. Ons gelaat, eertijds misschien geprezen wegens zijne schoonheid, draagt de afzigtelijke teekenen van den naderenden dood. Indien onze oude vrien- den en kennissen ook al niet ontrouw worden aan de vriendschap, wij boezemen hen afschrik in, en zij zijn onmagtig ons te helpen. Ja, het uur komt, waarin gij, op het bed van smarten uitgestrekt, door den dood, die u niet loslaat, alvorens hij zijnen prooi geheel meester is, zult



		78

		norden uitgeschud erger dan de ongelukkige, die, van Jerusalem naar Jericho reizende, in de handen der roovers gevallen was. De dood zal uw ligehaam afbreken en niemand zal u hulp bieden tegen zijn geweld, gij zijt alleen met den vijand. Uwe voeten verstijven, uwe handen worden magteloos en laten het kruisbeeld ont- vallen, \'twelk men u overgaf; uw oog, dat her- en derwaarts dwaalt, als zocht het hulp, is uit- gedoofd en onderscheidt met moeite de meest bekende voorwerpen; uwe tong beweegt zich, maar kan geen verstaanbaar woord meer uiten, uwe borst hijgt naar adem, terwijl uw hart naauw merkbaar klopt. Is dat nu de mensch, wiens blik zoo vurig, wiens tongzoo vlug, wiens handen zoo krachtig, wiens gezondheid zoo sterk was? Alles heeft hem dus verlateu! Maar zijn geest? Misschien is hem het gebruik van rede en vrije wil reeds ontnomen, doch, indien in dit uur der duisternis uwe ziel nog helder ziet, wat zal zij aanschouwen? Zij zal al het akelige van hare eenzaamheid, al het schrikwekkende van haren toestand overzien. Ik hoop, lieve lezer, dat gij in dit verschrikkc- lijk uur niet gekweld zult worden door treurige herinneringen van een zondig verleden. Mogt gij evenwel het ongeluk hebben gehad van veel en zwaar te zondigen, dan wensch ik u harte*



		7.1

		lijk, dat gij door opregte boute uwc ougeregtig- heden hebt uitgewiseht, alvorens het uur genaakt, dat op zich zelf reeds zoo vreeselijk is. O hoe nietig, hoe nooddrufiig blijkt de mensen in zijn doodsuur! Zie ze op hun sterfbed, do niagtigste vorsten der aarde; zij, die als god- heden gediend, gevreesd en ge�erbiedigd werden, zij zijn als magtelooze wormen, die door den voorbijganger vertreden worden. Hunne paleizen wemelen thans van dienaren, welke\'bereid zijn elke begeerte van hunne gebieders te voldoen, maar in dit uur is ook de vorst alleen, alleen tegenover den dood! Wat kan de inagt van den magtige, de wetenschap van den geleerde, de rijkdommen van den rijke tegen den dood P Zijn niet allen even hulpeloos, even eenzaam, even verlaten in het uur der duisternis, wanneer de zou des levens voor altijd ondergaat \'t Gelukkig de menseh, die in deze bange uren zeggen kan: Non mum ego solus, ik beu uiel alleen. God is mijn helper en mijn Verlosser; de goederen der aarde ontvallen mij, maar op deze heb ik nooit mijn vertrouwen gesteld; do vermaken hebbeu voor mij een einde genomen , doch mijn hart was nooit daaraan gehecht; mijne vrienden hebben mij verlaten en staan geheel radeloos van verre, maar God hob ik bemind, zijn wei- behagen heb ik boven alles gezocht, da Heer



		80

		verlaat mij uiet; mijne krachten begeven mij, maar God is mijne sterkte; mijne oogen zijn uitgedoofd, maar God is mijn licht in eeuwig- heidj mijne tong kan niet meer spreken tot de menschen, maar aan God zijn de zuchten mijns harten bekend; mijne ooren zijn doof geworden > maar mijn ziel luistert naar de stem van haren God. Laat de wereld voorbijgaan. Hij die bij mij is, blijft in eeuwigheid; Hij zal mij vleugelen geven, opdat ik in jeugdige kracht mij verhefle om te ruslen in zijnen schoot! Jesus alleen omringd van wreede vijanden! Ziet gij die smadelijke boeijen en banden, welke Hem worden aangelegd; die opgeheven zwaarden en dreigende gebaren? Hoort gij die ruwe kreeten en goddelooze verwensehingen, welke de bende uitstort? Bemerkt gij dat stooten en slaan, dat duwen en schoppen, waaronder men uwen Verlosser voortdrijft? Welk eenc ellende, maar ook welk eene grootheid! Onder allen, die daar voorttrekken naar Jerusalem, is slechts een, die geheel kalm is en weet wat Hij te ge- moet gaat: den dood. Die Eene is Jesus. Zie, Hij spreekt tot den Vader, Hij bidt. Z�� zal het Bterfbed zijn van allen, die Jesus navolgen. De stervende christen ondervindt al de broos- heid van den menschelijkc natuur, al de smarten en angsten, die den dood voorafgaan en-vcrgc-



		SI

		zeilen. Zoo groot is zijne ellende, dat niemand hem onbewogen kan aanschouwen, maar hij be- toont zich grooter dan de dood, sterker dan zij, die hem weenende omringen; want hij is niet alleen. De kunst bezweek voor het geweld van den dood, de geneesheer ging henen om niet terug te keeren. De nabestaanden hebben alle hoop op herstel verloren, zij weenen en zijn geheel in verwarring. Zij, die den stervenden nog bijslaan, doen wanhopige pogingen om de smarten des doods te verzachten, maar de kelk moet tot den laatsten droppel geledigd worden. De stervende echter is kalm; hij voelt zijn einde naderen en hij weet waar hij henen gaat; zijne ziel spreekt en zijne harte verzucht, want hij is niet alleen: God is hem nabij. Zijn strijd is hevig, zijne benaauwdheid is groot, maar de vertroostingen des Heeren maken hem den dood- strijd zoet. Hij werpt een blik van liefde op het kruisbeeld, hij lispelt den zoeten naam van Jesus en roept de lieve Aioeder van den goeden Jesus aan. De omstanders zien hem verpletterd onder de slagen van den wreeden dood, maar hij geeft in blijde gehoorzaamheid zijnen geest in de handen des Vaders over, hij gaat ter bruiloft. Dat mijne ziel den dood der regtvaardigen sterve, en dat mijne uiterste gelijk zij aan het hunne! Ik zal dan niet langer op krachten



		82

		cu gezondheid bogen, zij zullen gebroken wor- den als een riet; ik zal niet roemen op magtigc vrienden, op eer en aanzien, zij gaan als eenc schaduw voorbij; ik zal mijn vertrouwen niet stellen op de goederen der aarde, de dood zal mij alles ontrukken; ik zal roemen op Hem, die bij mij blijft in eeuwigheid; Hem zal ik zoeken ten allen tijde, Hem zal ik dienen al de dagen mijns levens, en als de dood mij nadert om mij uit te schudden, ter neer te werpen en met zijne wreede pijlen te doorboren, dan zal mijn gebroken oog den vriend mijner ziel ontwaren, en Hij zal hare bede verstaan en antwoorden op de verzuchtingen van mijn hart; dan zal ik weten waar ik henen ga: naar de bruiloft van het lam! Mijn laatste woord zal zijn: Vader in uwe hemden he;eel ik mijnen getal.



		ZATUBMG NA DEN EERSTEN ZONDAG IN DE VASTE.

		At illi tenentes Jesum , duxerunt ad Caipiiaiii principem sacerdotum , ubi scribae et e- nioreB convenerant. Mattli. XXVI s 57.* Doch zij, die Jesus in hunne magt hadden , vueiden Hem naar den Hoogcprieater Kai- phas.b� wien de schriftgeleerden en oudcr- lingen vergaderd waren. Met welk eeue woede de gevangeneming vau Jcsus plaats had, verhaalt ons het Evangelie in die krachtige eenvoudigheid, welke alleen aun de H. Schrift eigen is. De H. Joauues zegt: de krijgsbende dan niet den hoofdman en de dienaren der Joden grepen Jesus en boeiden Hem. Niemand bleef dus achter, niemand wilde de laatste zijn. De hoofdman vergenoegde zich niet met de noodige bevelen, aan de soldaten overlatende om ze uit te voeren; ook hij sloeg de handen aan Jesus. De dienaren der Joden wedijverden op hunne beurt met de soldaten



		84

		ah waren deze niet talrijk en sterk genoeg om den ��nen Jesus te boeijen, die als een weer- loos lam zich overgaf. Een ieder had zijn zwaard, zijn stok of koord voor Jesus bestemd, en wenschte nu ook zijn ijver te toonen. Hoe wreed werd de "Verlosser gebonden, gestooten, voortgestuwd en gesleurd! Een vroom verhaal zegt, dat Jesus in de beek Eedron viel, toen Hij door de bende werd weggesleurd naar Jeru- zalem; doornat en beslijkt stond Hij weder op, men voerde Hem verder onder godlastering en spot. Bij Ea�phas waren de schriftgeleerden en ouderlingen vergaderd, daar moest Jesus voor den Eaad verschijnen om het vonnis te hooren, wat reeds te voren was vastgesteld. De boos- wichten, die er gezeten waren, wachtten in de grootste spanning de tijding van \'sHeeren gevangenneming af. Allerwaarschijnlijkst kwam men hun deze berigten eenen geruimen tijd voor dat de geboeide Verlosser werd aange- bracht. Met ongeduld werd Jesus afgewacht, het duurde lang eer de snoodaards zich in den aanblik van \'s Heeren boeijen konden verlusti- gen, want de bende hield zich eenigen tijd op bij Annas, den schoonvader van Ka�phu. Welke was de reden van dit oponthoud? Aan Annas moest het genoegen gegeven worden van den



		S�

		geboeiden Jesus te zien, de voldoening om met den Verlosser en zijne vernedering te spotten. Had Annas om die voldoening gevraagd P Had hij aan de bende eene belooning toegezegd, indien hun aanslag gelukte en kwamen zij nu reeds die belooning vragen P Of had de Hooge- priester bevolen, dat men aan zijn schoonvader het genoegen om den gevangenen Jesus te zien zoo spoedig mogelijk zou doen genieten." De Evangelist zegt het ons niet, maar de bende wist in elk geval dat zij den grijzen booswicht eenen dienst bewees door hem den verneder- den Jesus te toonen. Kortom: alles, wat wij zien, is willekeur, ruw geweld, ongetemde woede en gloeijende haat. Wat bewoog toch die bende om zoo tegen Jesus te woeden, wat voerde hen tot die razernij, en wreedheid? De soldaten en dienaren had- den Jesus nooit gezien, of althans niet met opmerkzaamheid gadegeslagen; zij kenden den Verlosser misschien door den faam zijner won- deren, doch in ernstige aanraking kwamen zij met Hem niet. Van waar dan die haat, die wreede woede, die buitengewone mishandelin- gen, waaraan zij zich schuldig maakten P Ka�phas on Annas, opperpriesters, schriftgeleerden en ouderlingen dragen daarvan de schuld. Deze hebbeu Jesus gelasterd, gevloekt, inetdezwart-