♦. . ♦#� ^

RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT

LEVENSGESCHIEDENIS \'tyq

MAHGARETHA MARIA ALACOQUE,

Rcligieuse van de Orde van Onze-Lieve-Vrouw-Visitatie
in het klooster van Paray-le-Monial,

OPENBARE VEREERING TAN JESUS\' HEILIG HART.

^ater Charles Dani�l, s. j.

Naar de Tierde Fransche uitgave

AMSTERDAM. � J. S. DE HAAS.

Hailemi, J. A. van den Akker,

die 16 Oct. 1876. Lib. Cens.

ZIEKTE EN GENEZING VAN ZUSTER VERCH�RE. � DE GELUK

ZALIGE ONDER DE LEIDING VAN PATER ROLIN. � ZIJ

SCHRIJFT DE GEDENKSCHRIFTEN VAN HAAR LEVEN.

Hetgeen eenigen tijd daarna gebeurde, moest voor de
Moeder Melin een punt van overweging zijn, vooral als
zij zich herinnerde, dat de Moeder Greyffi� wegens den
wil van God omtrent Zijne dienstmaagd tegengewerkt
Ie hebhen, door den dood van zuster Quarr� op de ge-
voeligste plaats van haar hart was getroffen geworden;
en zij zelve zou, na het communiceren op den eersten
Vrijdag van elke maand aan de Gelukzalige ontzegd te
hebben, bijna een niet minder smartelijk verlies te be-
treuren hebben gehad.

Men zal zich wellicht zuster Rosalia Verch�re herin-
neren, die jeugdige hoopvolle geprofeste, die met de
novicen deelden in de zorgen van de Gelukzalige, en
bestemd was om met zuster de Farges haar laatsten zucht
op te vangen. Nog in den bloei harer jeugd, zij was
nauwlijks achttien jaar, werd zij eensklaps gevaarlijk
ziek, en binnen weinige dagen lag zij op haar uiterste.
Toen Margarotha Maria hare genezing van God afsmeekte,
werd haar geantwoord, dat deze zuster niet eerder her-
stellen zou, dan wanneer de Overste teruggekomen zou
zijn van haar besluit, dat zij omtrent de communie op

den eersten Vrijdag der maand genomen had. (1) Men
kan denken, hoe verlegen die ootmoedige ziel was, toen
zij verplicht was om dit nieuw bewijs der overgroot?
liefde van haren hemelschen Bruidegom bekend te ma-
ken! Zij had een zwaren strijd door te slaan, daar zij
s\'an den eenen kant niets vuriger wenschte, dan in stilte
de gehoorzaamheid te blijven beoefenen; vanden ande-
ren kant door den Zaligmaker gedrongen werd om aan
de Overste te zeggen, hoezeer zij Hem mishaagd had.
door aan Zijne bevelen te wederstaan. Daar zij uit haar
zelve niet dorst besluiten om de genade, welke zij van
haren Goddelijken Meester ontving, bekend te maken,
nam zij hare toevlucht tot eene oude zuster, Maria Mag-
dalena Des Escures, in wie zij een groot vertrouwen
stelde en wier ziel aan de hare verbonden was door de
banden eener grootmoedige en heilige vriendschap. Zij
schreef haar den volgenden brief:

«Het is in het Heilig Hart van onzen Heer Jesus
Christus, dat ik, waarde Zuster, u dit schrijf, omdat
Hij het aldus wil. Verwonder u niet, dat ik mij tot u
wend in de groote bekommering, waarin ik ben ten
opzichte van mijne zuster Verch�re; want toen ik dezen
morgen opstond, meende ik duidelijk deze woorden te
hooren: « Zeg aan uwe Overste, dat zij mij groot mis-

(1) De eerste geschiedschrijver der Gelukzalige bedriegt zich , Wan-
neer hij deze voorvallen laat plaats hebben 1078 onder het bestuur
van de Moeder Greyffi�; want de zuster Rosalia Verch�re nam eerst
den 8\' December 1682 den sluier. Overigens zeggen gelijktijdige
religicnsen bepaaldelijk, dat die ontzegging der communie, gevolgd
door de ziekte van zuster Verch�re, onder de Moeder Mclin plaats
had en in den tijd van al die tegenspraak en verdeeldheid tegen de
Gelukzalige , verwekt ter oorzake vnn de postulante , welke zij niet
tot liet noviciaat wilde toelaten.

« noegen gedaan heeft, door dat zij, om aan het schep-
» sel (de personen die tegen de Gelukzalige partij had-
»den gekozen) te behagen, niet gevreesd heeft mij te
>> vertoornen, door u de vergunning te ontnemen tot het
» doen der communie, die ik u geboden had op den eer-
» sten Vrijdag van elke maand te doen , ten einde (door
» de verdiensten van mijn Heilig Hart aan mijn hemel-
» schen Vader op te dragen) Zijner Goddelijke rechtvaar-
»digheid voldoening te geven voor de zonden tegen de
» naastenliefde. Want ik heb u uitgekozen er het slacht-
» offer van te zijn; en daar zij u nu verboden hoeft om
» in dit geval mijn wil te volbrengen, heb ik besloten
»om dat andere offer, dat nu lijdt, voor mij te slacht-
�> offeren.»

<i Ziedaar, mijne waarde Zuster, wat mij kwelt en on-
ophoudelijk vervolgt, zonder het uit mijne gedachten t<>
kunnen zetten, want Hij dringt bij mij aan om het aan
onze Moeder te zeggen; en ik ben bevreesd om het te
doen, want, om de taal van mijn hart te spreken, ik
geloof, dat het slechts eene list van den vijand is, die
mij door deze communie den schijn van zonderlingheid
wil geven, of wel, dat dat alles eene verbeelding en
zinsbegoocheling is, omdat Christus aan eene nietswaar-
dige schijnheilige, als ik ben, dergelijke genade niet
bewijzen zou. Ik bezweer u, mijne dierbare Zuster, mij
uwe gedachte daaromtrent mede te deelen, ten einde
mij uit de moeiolijkheid te doen geraken, waarin ik mij
bevind, omdat Hij wil, dat ik het u vraag. Bewijs mij
deze gunst, zonder mij te vleien: want ik vrees, God
te wederstaan, daar ik niet zeggen kan wat ik uitsta
van haar (de zuster Verch�re) in dien staat te zien. Vraag
Hom, om u de waarheid te doen kennen, en wat Hij
wil, dat gij mij antwoordt. Daarna zal ik trachten, er

niet meer aan te denken. Ik verzoek u dezen brief te
verbranden en om geheimhouding. »

De zuster Des Escures aarzelde niet om haar aan te
raden, alles aan de Overste te zeggen; zij deed het,
niettegenstaande den grooten tegenzin, dien zij er in
had. De Moeder Melin antwoordde haar, dat zij haar de
vergunning tot gemelde communien zou teruggeven, doch
op voorwaarde, dat zij voor het herstel van zuster Ver-
ch�re zou bidden. Zij gehoorzaamde, en de zieke, die
reeds alle hoop had opgegeven en ter prooi was aan een
lijden, van hetwelk de geneesheeren geen kennis had-
den, was terstond buiten gevaar.

De Gelukzalige, die in de woorden van de Overste
slechts eene belofte had gezien, dorst hare communien
nog niet hervatten, te meer daar zij van alles wat bui-
tengewoon was een afkeer had. Maar ofschoon de zus-
ter Verch�re niet meer op den rand des grafs stond ,
leed zij toch nog hevige smarten, tegen welke alle po-
gingen der kunst ijdel waren.

Gedurende de vijf maanden, welke zij in de zieken-
zaal moest doorbrengen, ontving zij veelvuldige bezoe-
ken van hare Meesteres; deze hield niet op haar te ver-
manen om een heilig gebruik van haar lijden te maken
en het uit liefde tot God met geduld te verdragen. Te-
vens smeekte zij het Hart van Jesus, om hetgeen Hij
begonnen was te voleindigen, en haar de gunst in hare
geheele volheid te verleenen. Maar toen de Zaligmaker
haar uitdrukkelijk verklaard had, dat zij niet eerder ver-
hoord zou worden, dan vooraleer zij de Vrrjdagscne
communien hervat zou hebben, ging zij er eindelijk toe
over om opnieuw hare Overste er over te spreken, en
deze, verre van langer aan een zoo duidelijk geopen-
baard bevel des Hemels te wederstaal), stond bet haar

loe. Oogenblikkelijk was de zuster Verch�re tot groot
genoegen van de Gelukzalige, die haar teeder beminde,
volkomen hersteld. Doch hoe troostrijk en bemoedigend
was het van den anderen kant niet voor haar, zich onge-
hinderd te kunnen vereenigen met Hem, die al hare
genoegens uitmaakte, en aan het zoo vurige verlangen van
den God van haar hart te kunnen beantwoorden ( Wan-
neer zij dat onvergelijkelijk geluk genoten had, was het,
als zij bij hare novicen kwam, of zij in vuur en vlam
stond, en elk harer woorden ontstak in hare zielen den
gloed der Goddelijke liefde; « Ach! mijne dierbare Zusters.
zeide zij, God dienen en kennen is onze geheele bezig-
heid. Uw deel is Zijn Hart te beminnen. Welk een ge-
luk te kunnen zeggen: « Ja, ik zal Hem gedurende eene
eeuwigheid beminnen en prijzen! Maar daartoe moet
men Hem bestendig beminnen, en zoowel in leed als
in vreugde, en in al de omstandigheden des levens. »

Buiten het klooster nam, zooals wij gezegd hebben,
de verbittering harer vijanden niet af. Zij werd voortdu-
rend door hen bedreigd en zij gingen voort met haar eene
zienster en schijnheilige te noemen, en zij wisten hunne
lasterachtige aantijgingen met zooveel sluwheid te ver-
spreiden , dat de rechtschapensten moeite hadden om er
niet door misleid te worden. Onder het getal dei-genen,
die zich een oogenblik lieten verschalken, noemen onze
Gedenkschriften den pater jezuiet Ignatius Rolin, een
geestelijke van eene uitstekende godsvrucht, die omstreeks
dien tijd tot Overste van het huis der Orde te Paray be-
noemd werd. (4) God had hem nogtans bestemd om de

(1) Dezelfde, die naar een geschreven naamlijst van de provincie
Lyou in 1688 aan het hoofd van het College van Nimes stond en
tevens professor in de Metaphysiek aan gemeld College was. In
1700 vinden wij hem als procurator en bestuurder van eene congre-

Gelukzalige gedurende de zwaarste worstelingen in deze
langdurige beproeving (1685�1687) te ondersteunen, en
haar op het oogenblik, dat zij de laatste hellingen be-
klom , om in den ongestoordsten vrede en op de hoogste
kruin der zuivere liefde haar verblijf te gaan vestigen, tot
leidsman te dienen. De eerste maal, dat hij haar bezocht,
verdween al zijne tegeningenomenheid ten opzichte van
haar. Eene volgende samenkomst met haar liet een bui-
tengewoon denkbeeld omtrent de genade, waarmede zij
begunstigd werd, bij hem achter, en tevens een zeer
vurig verlangen om haar naar -al zijn vermogen behulp-
zaam te zijn. Wat haar betrof, zij werd in hare edel-
moedige belangloosheid slechts door eene vrees gekweld,
namelijk, dat, zoo die man Gods openlijk hare zijde koos,
hij van het in hem gevestigde vertrouwen, en van den
naam van bekwaamheid en voorzichtigheid in de leiding
der zielen, welken hij had, iets mocht verliezen. Maar
hij stelde haar daaromtrent volkomen gerust. De gemeen-
schap , die tusschen beiden ontstond, doet ons zien, dat,
indien zij een volkomen vertrouwen in hem stelde, pater
Rolin van zijn kant de zorg voor zulk eene bevoorrechte
ziel zeer ter harte nam. Hij zag, hoe zij door eene on-
verzadelijke begeerte naar vernedering en lijden gekweld
werd en, slechts levende en ademende voor den gekrui-
sigden Jesus, de dwaasheid des kruises beminde; dat
zij in haar eigen oogen zoo nietig, zoo verachtelijk was.

gatie van luaoneu aaa het College vaa Greuoble, waar hij zich uog ,
in eene uitsluitend geestelijke bediening, tijdens liet jaar I? 15 bevond.
De tijdgeiiuiiteu van de Gelukzalige zeggen van hem het volgende:
«Een zeer waardig lid vau het Gezelschap van Jesua , die toen te Parav
in groot aanzien stoud , en dien men te Grcnoble houdt wegens de
hooge waarde, welke men hecht aau zijne deugd en heiligheid van
leveuswandel."

dat zy een afschuw van zich zelve had; dat zij zich zelve
zoo zeer mistrouwde, dat zij elk oogenblik beducht was
te dwalen en de speelbal van den duivel te zijn, zij die
toch uit hare langdurige beproevingen en de herhaalde
verklaringen der uitslekendste zielsbestuurders eenige
zekerheid had kunnen putten.

« Neen, mijn Vader, schreef zij hem eens, niets in
<leze wereld is in staat om mij te behagen dan alleen
liet kruis van mijn Goddelijken Meester; maar een kruis
geheel gelijk aan het Zijne, dat wil zeggen, zwaar, ver-
achtelijk, zonder zoetheid, troost of verkwikking. Laten
anderen zoo gelukkig zijn met mijn Goddelijken Meester
den Thabor te bestijgen, ik voor mij, ik zal mij verge-
noegen geen anderen weg dan dien van den Calvarie-
berg te kennen: mijne eenige geneigdheid is dan ook
lot het kruis. Mijn deel zal dan wezen tot aan mijn laat-
sten zucht op den Calvarieberg te verblijven, te midden
van zweepslagen, doornen, nagelen en het kruis, zon-
der vertroosting of vermaak dan alleen van er geen te
hebben. En welk een geluk, in stilte te kunnen lijden.
en eindelijk op het kruis te kunnen sterven, overstelpt
van allerlei ellenden naar ziel en lichaam, in vergetel-
heid en verachting: want het eene zou mij zonder het
andere niet kunnen behagen. Zegen dan, eerwaarde
Vader, en bedank voor mij onzen Goddelijken Meester,
dat Hij mij zoo liefderijk en zoo mildelijk met Zijn kost-
baar kruis vereert, want geen oogenblik laat Hij mij zon-
der lijden. Ach! wat zou ik anders doen in dit tranen-
dal, waar ik zulk een misdadig leven leid, dat ik mij
beschouw als een vergaarbak van ellende? En dat i*
het wat mij doet vreezen, dat ik mij het mateloos geluk
van het kruis te dragen, ten einde aan mijn lidenden
Jesus gelijkvormig te worden, onwaardig moge maken.

Ik bezweer u, dat, bijaldien gij eenige liefde voor mij
hebt, gij dien beminnelijken Verlosser smeekt om zich
door het slecht gebruik, dat ik tot heden van dien kost-
baren schat des kruises gemaakt heb, niet te laten at-
schrikken en mij van het geluk van te lijden niet te beroo-
ven: want daarin ligt voor mij de eenige verzachting bij de
langdurigheid mijner ballingschap. Worden wij dan nooit
moede in stilte te lijden. Het kruis is goed ten allen
tijde en op elke plaats om ons met den lijdenden Jesus
te verecnigen. Men kan Hem niet waarlijk beminnen
zonder lijden; en ik kan zeggen, dat ik Hem in hel
geheel niet bemin, omdat het mij voorkomt, dat ik zoo
weinig lijd, dat mijn eenig lijden is niet genoeg te lijden.
Het doet mij genoegen, als ik weet, dat anderen over-
stelpt worden met de zoetheid der genietende liefde; wat
mij betreft, ik verlang hier geene andere dan verzonken
te zijn in de smarten der zuiver lijdende liefde. Maar
ik gevoel wel, dat ik teveel aan mijne begeerte voldoe,
door u over het lijden te spreken, en ik kan niet anders
doen: want de brandende dorst, dien ik er naar heb.
is zulk eene kwelling voor mij, dal ik het niet kan uit-
drukken; en nogtans is het mij niet onbekend, dat ik
noch weet te beminnen, noch te lijden: dat toont mij.
dat aM.es wat ik er van zeg, slechts een uitwerksel mijne»
eigenliefde en verborgen hoogmoed is, die in mij huis-
vest. Ach! hoe bevreesd ben ik, dat al die gedachten
over lijden slechts kunstgrepen van den duivel zijn, ten
einde mij met ijdele en onvruchtbare gedachten mijn
tijd te laten verbeuzelen! Meld mij eenvoudig, wat gij
er van denkt.»

De man Gods zal wel verplicht zijn op deze vragen,
die eene alle begrip te bovengaande angstvalligheid ver-
raden, te antwoorden. Neen, zal hij haar zeggen, «de

Geest, die u geleidt, is geen geest der duisternis. Zijne
leiding is goed, wijl zij altijd ondergeschikt is aan de
gehoorzaamheid, en hij u met rust laat, als uwe Over-
ste gesproken heeft.... Alles wat van hem is, is zeer
goed. Er kan niets verkeerds in zijn, dan alleen wanneer
gij hem niet hebt laten handelen. »

Omtrent de vrees, welke zij hem eens gezegd had
voor hem te koesteren, was zijn antwoord geheel gereed:
n Laten ze zooveel klachten inbrengen, als ze willen.
vrees niets voor mij: de godvruchtige pater de La Colom-
bi�re is mijn borg. » Nogtans moet zij zich op de hardste
bejegingen steeds voorbereid houden: « Laat men dus
een gerechterlijk onderzoek instellen tegen wien men wil,
gij moet u er over verheugen. Afzetting, gevangenis,
alles is liefde van Jesus Christus voor u. Ik vraag van
u eene overgeving des harten, die u bereid doet zijn
om alles te lijden. » En hij eindigt zijn brief met voor
deze heldhaftige minnares van het kruis zoo troostvolle
gevolgtrekking: « Gij zijt niet de speelbal van Satan.
maar der Goddelijke liefde: want de H. Schrift zegt dui-
delijk genoeg, dat de heilige liefde niet minder streng
in hare eischen is dan de onheilige liefde, hetzij zij op
den Calvarieberg ontsproten is, hetzij zij die geaardheid
ontleent aan de Goddelijke rechtvaardigheid, die Zich
ten onzen koste wil bevredigen. »

Onder de gedenkstukken, welke getuigenis afleggen
van het vertrouwen van Margaretha Maria in dezen wijzen
leidsman van hare ziel, is er een, welks waarde aan
de lezers van dit boek niet zal ontsnapt zijn. Wij willen
spreken over de gedenkschriften van haar leven, welke
zij op zijn bevel geschreven heeft. Niets doet haar beter
kennen dan deze, om de woorden van de Dochters van
Onze-lieve-Vrouwe-Visitatie te bezigen, overlegging van

rekening, die geheele openlegging van haar zelve, die
zoo los, natuurlijk en soms zoo sierlijk van stijl is. Wij
hebben dan ook goedgevonden om er hier en daar lange
stukken uit over te nemen en dezelve als zoovele kost-
bare gesteenten in dit verhaal in te lasschen. Indien men
juist de geschiedenis van haai\' leven er niet in moet
zoeken, daar zij alles wat haar tot lof zou verstrekken
verzwegen heeft, zoo zal men er ten minste de getrouw-
ste afbeelding\' van hare inwendige gesteldheid in vin-
den : want het is de zuivere straal van de Zon dei\' Ge-
rechtigheid, door hare schoone ziel teruggekaatst, die
er, om zoo te zeggen, alle trekken heeft in teruggege-
ven en ingegrifd. Te midden dei\' geweldige pogingen,
welke zij aanwendde om dingen te ontdekken, welke
zij altijd verborgen had gehouden, en terwijl zij hare
taak een enkelen keer onderbreekt om aan haren God-
delyken Meester hare klachten te uiten, zeide Hij tol
haar: « Ga voort, mijne dochter, ga voort: al uw tegen-
zin baat niets, mijn wil moet vervuld worden. � Doch
helaas, mijn God, hoe zal ik mij alles herinneren, wat
sedert vijfentwintig\' jaar gebeurd is? � Weet gij niet,
dat mijn geheugen gelijk is aan dat van mijn hernelschen
Vader, die niets vergeet en in wien het verleden en
de toekomst als het heden zijn. Schrijf dus onbevreesd,
zooals ik het u in de pen zal geven; ik zal de zalving
mijner genade uitstorten over hetgeen gij schrijft, opdat
ik er dooi- verheerlijkt worde. » En Hij voegde er bij:
«tk verlang dat van u:

«.Ten eerste, om u te doen zien, dat ik voor niets
tel al de voorzorgen, welke gij genomen hebt oin de
genade, met welke het mij behaagd heeft een zoo arm
en nietig schepsel als gij zijt zoo overvloedig te verrij-
ken, verborgen te houden; gij moet die genade nooit

uit uw geheugen verliezen, maar mij voortdurend er
voor prijzen.

« Ten tweede, om u te leeren, dat gij u die genaden
niet moet toeeigenen, noch bevreesd zijn om ze mede
te deelen: want ik heb mij van uw hart willen bedie-
nen als van een kanaal, om dezelve volgens mijne plan-
nen in de harten uit te storten: velen zullen inderdaad
er door uit den afgrond des verderfs getrokken worden.
zooals ik u later zal doen zien.

« Ten derde, om te toonen, dat ik de eeuwige waar-
heid ben, dat ik getrouw ben in mijne beloften en dat
de genaden, welke ik u bewezen heb, elk onderzoek
en proef kunnen doorstaan. »

Op een anderen keer, hield zij nog eens op met schrij-
ven om uit te roepen: « O mijn Heer en mijn God! Gij.
die alleen weet wat ik lijd door dit alles te schrijven,
en kent het geweld, dat ik mij moet aandoen om den
tegenzin en de schaamte te overwinnen, welke ik ge-
voel, verleen mij de genade van eerder te sterven, dan
iets te schrijven, dat niet uit de bron van waarheid van
Uwen Geest komt, en niet strekt tot Uwe eer en glorie
en tot mijne beschaming. Wees mij zoo genadig, o mijn
opperste Goed! dat dit geschrift door niemand anders
gezien worde dan door dengenen, dien Gy wilt, dat het
zal onderzoekon, opdat dit mij niet moge beletten in
eene eeuwige vergetelheid en verachting der schepsels
bedolven te blijven. Mijn God, verleen dien troost aan
Uwe arme slavin! »

Toen ik deze vraag deed, gaat zij voort, ontving ik
dadelijk dit antwoord: «Laat alles aan mijn welgevallen
over, en laat mij mijne plannen ten uitvoer leggen, zon-
der u met iets te bemoeien; ik zal voor alles zorgen.»

Zij bekent trouwhartig, dat toen pater de La Colom-

hi�re haai\' hetzelfde bevolen had als pater Rolin, zij een
middel gevonden had om, zonder het bepaaldelijk niet
na te komen, het doel er van te verijdelen.

« Hij beval mij ook, om alles wat in mij omging in
geschrift te brengen, waarin ik een hevigen tegenzin
had. Ik schreef dan om te gehoorzamen, en vervolgens
verbrandde ik hetgeen ik geschreven had, mij zelve diets
makende, dat ik genoegzaam aan de gehoorzaamheid
voldaan had. Maar ik heb er veel om geleden; men
maakte mij er ongerust over en verbood mij het ooi!
weder te doen. »

Aan het einde van dit Gedenkschrift ziet men, hoe
het met de vereering van het Heilig Hart op het tijd-
stip, dat de Gelukzalige dit geschrift, dat van de juiste
dagteekening voorzien is, vervaardigde, gesteld was. Na
kortelijk verhaald te hebben, hoe in het binnenste van
het noviciaat het eerst met deze devotie een begin is
gemaakt, voegt zij deze eenvoudige woorden er bij: «Dit
berokkende mij en haar (de novicen) veel vernedering,
tegenspraak en onaangenaamheden. Men beschuldigde
mij, dat ik eene nieuwe devotie wilde invoeren. Dat
lijden was van den eenen kant een troost voor mij; maar
van den anderen kant was ik zeer bevreesd, dat het
Goddelijk Hart oneer mocht aangedaan worden. Alles wat
ik tegen die devotie hoorde zeggen, was mij als zoovele
dolken, die mij het hart doorboorden. Men verbood mij
om eenige afbeelding van het Heilig Hart openlijk ten
toon te stellen; alles wal men mij kon toestaan, was,
zeide men mij, aan hetzelve in het geheim eenige eer
bewijzen. In mijne droefheid wist ik niet tot wien mij
te wenden, tenzij tot Hem zelven. Hij richtte altijd mijn
ternedergeslagen moed weder op, tot mij zeggende:
« Vrees niets, ik zal heerschen trots de tegenspraak. »

Deze woorden verschaften mij veel troost, want ik ver-
langde vurig Hem te zien heerschen. Ik stelde dan de
zorg om Zijne zaak te verdedigen in Zijne handen, ter-
wijl ik in stilte zou lijden.

DE ZALIGMAKER BEKLAAGT ZICH TEGEN ZIJNE DIERBARE
BRUID OVER DE ONGETROUWHEDEN VAN ZIJN UITVERKOREN

VOLK. ---- DE ALLERHEILIGSTE MAAGD VOEGT HARE

KLACHTEN BIJ DIE VAN HAREN GODDELIJKEN ZOON. �

REZOEK VAN DE HEILIGE STICHTERS DER ORDE VAN

ONZE-LIEVE-VROVJWE-VISITATIE.

Wie heeft niet alreeds ingezien, dat de geruchtma-
kende en onverzettelijke weigering der Gelukzalige om
mede te werken gevolg te geven aan eene voorgewende
roeping, tot welker verwezenlijking geheel eene machtige
adelijke familie samenspande, voor haar klooster en ge-
heel de Orde een der heilzaamste voorbeelden was en
nooit op een geschikter tijd kon gegeven worden. Van
al de gevaren,, welke de Orde alstoen konden bedreigen,
zou ik er geen weten, dat geduchter en moeielijker te
bezweren ware geweest. Indien het klooster van Paray-
le-Monial door deszelfs weinige bekendheid en onaan-
zienlijkheid er niet aan ontsnapte, wat heeft men dan
te denken van de kloosters in de groote steden en der

in de nabijheid van het hof gelegen plaatsen? Was een-
maal de deur daarvoor opengezet, dan was de verslap-
ping van den kloostergeest het onvermijdelijk gevolg er
van. Hoevele meisjes, op deze wijze veroordeeld tot ver-
banning uit de wereld, die in hare harten nog leefde.
zouden, door het enkele feit van haar verblijf in het
klooster, nederig, onderworpen en verstorven worden?
Het zou een wonder zijn geweest, waarop men niel
moest rekenen. Ook was God, die haar niets beloofd had.
ook niet gehouden om haar de naleving der evangelische
raden gemakkelijk te maken. Vele van haar gingen in
het klooster, omdat ze niet beter konden. Zoolang zij
nog op den drempel er van stonden, bracht eene onver-
wachte erfenis, een huwelijksgift een geheelen omkeer
te weeg en deed haar hare plaats in de wereld weder-
om innemen. Zelfs na de aflegging der plechtige belof-
ten, kon eene abdij haar nog bekoren. Mevrouw de
Abdis genoemd te worden, den staf te dragen, het be-
stuur te voeren over een kleinen Staat, waar overvloed
en weelde heerschte, buiten het klooster schitterendeen
vrolijke gezelschappen te ontvangen: dat alles was niet
zonder aanlokkelijkheid, en zulke heerlijke vooruitzich-
ten, al doemden ze dan ook slechts in de verre verte op,
waren niet zeer geschikt orn, zooals zich laat begrijpen.
de aan de Dochters van den H. Franciscus de Sales dier-
baarste deugden van nederigheid, eenvoudigheid, zacht-
moedigheid en liefde tot den gekruisigden Jesus in de
harten te doen bloeien.

De H. Johanna de Chantal antwoordde eens aan eene
zuster, die haar vroeg: «Zou men het klooster mogen
verlaten en van zijne roeping afzien om bezit te gaan
nemen van eene goede abdij of priorij ? � Wat zegt gij
daar, mijne waarde Zuster? Wie van ons zou maai-

eenigszins naar een dergelijk voorstel willen luisteren\'.\'
Voorzeker, indien de dag ooit kwam, dat er eene was,
die het deed, zij zou geene dochter van onze Orde meer
zijn, maar eene duivelin, hierheen gezonden uit de diep-
ste kolken van boosaardigheid der hel, om onze Instel-
ling te verwoesten en omver te werpen, haar al haar
geluk, vrede en heiligheid te ontnemen. Ik geloof nog-
tans, dat God het stellen van deze vraag- heeft toegela-
ten om aanleiding te geven om u, mijne dierbare Zus-
ters, te zeggen, wat de gevoelens en bedoelingen van
onzen heiligen Stichter omtrent dat onderwerp waren.
O, hoever was hij daarvan verwijderd! Ik zeg u, dat
het verder was dan de hemel van de aarde. Hij zeide,
dat het beter was, dat de Orde te gronde ging, dan dat
men de deur opende voor deze verderfelijke en gedroch-
telijke eerzucht, welke haar toch ook zou verwoesten.
Als hij er aan dacht, werd hij zoo verontwaardigd, dat
ik geen woorden kan vinden om het uit te drukken. Ik
kan u verzekeren, dat indien hij vermoed mocht heb-
ben, dat deze dwaasheid in het hoofd van eene dochter
van de Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie zou heb-
ben kunnen opkomen, hij, naar mijn gevoelen, deze
Congregatie nooit zou hebben in het leven geroepen. »
Deze gevoelens deelden alle ware Dochters van Onze-
Lieve-Vrouwe-Visitatie. Mevrouw de Montmorency, de
vermaarde dochter van de H. Johanna de Chantal, was
geene andere toegedaan. Gedurende haar bestuur over
het klooster van Moulins, bracht zij den Markies de Va-
laneay, die twee zijner dochters aan hare zorgen had
toevertrouwd, met zeer veel beleid onder het oog, dat
« bijaldien hij met het plan mocht omgaan om abdissen
van zijne dochters te maken, hij ze voor hare professie
uit het klooster moest nemen, want als hij het daarna

deed, dat zulks de zwaarste slag zijn zou, die haar kon
treffen, en dal als het na haren dood gebeurde, hare
asch er door verontrust zou worden. »

Henriette Maria de Ventadour, religieuse in hetzelfde
huis, weigerde eene abdij van 40,000 livres, welke de
hertogin hare moeder voor haar verkregen had.

Maar wij behoeven zoo ver niet te gaan, ik zie te Paray-
le-Monial eene der dames de Vichy-Chamron hetzelfde
voorbeeld geven. Magdalena Victoria, de oudste van alle.
ziet er van af om hare tante, de Abdis van Saint-Co-
lombe-lez-Vienne, op te volgen. (4)

Ongelukkig genoeg, doen zich naast schoone voorbeel-
den van nederigheid en christelijke zelfverloochening eene
menigte tegenovergestelde voor; dit moet ons niet ver-
wonderen , want het is zeer natuurlijk, dat degenen die
zich ten ofler brachten aan de eerzucht van hare familie.
aan menschelijke berekeningen, alle verlichtingen kregen.
die vereenigbaar waren met een levensstaat, dien zij niet
met haar vollen zin hadden gekozen. Eene enkele aan-
haling zal genoeg zijn om te doen zien, hoe moeielijk
het was om dit misbruik met wortel en tak uit te roeien.
In 1677 smeekten de religieusen van Parijs den Koning
Lodewijk XIV nederig om aan de dochters harer Orde
geene abdijen te verleenen. De Koning nam het verzoek
gunstig op en beloofde er aan te zullen voldoen. Maai\'
ziedaar, twee jaar later (1679) klagen de religieusen van
Saint-Denis over het veelvuldig verlaten van het kloos-
ter, altijd ten gevolge van die « verderfelijke en gedroch-

(1) Wie weet, of het niet was teu voordeele van diegene der vier
zusters, die in strijd met het verlangen harer ouders niet in de Orde
van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie trad. Dat zou, hetgeen wij vroeger
verondersteld hehben, waarschijnlijker maken: want ook de door de
Gelukzalige afgewczcu postulante zonderde zich in eeue abdij af.

lelijke eerzucht. » (1) Blijkbaar vermochten de gewone
middelen niets daartegen; de Voorzienigheid moest op
eene geheel bijzondere wijze tusschenbeide komen, om
den wal, welke de kloosterorden beschut en waarin de we-
reld onophoudelijk eene bres schiet, weder op te richten.
Dat wil niet zeggen, dat deze misbruiken algemeen
en ingekankerd waren; ik geloof het niet, en ik hel
zelfs tot het gevoelen over, dat in spijt van die betreu-
renswaardige kenteekenen van verval het meerendeel der
kloosters van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie niet opgehou-
den heeft de loffelijke getuigenis te verdienen, welke
Henri de Maupas, bisschop van Puy, een dertigtal jaren

(1) Men leest in een rondgaand schrijven van het klooster van
Macon d. d. 3 Februari 1677: �De verplichtingen, welke wg aau
onze zeer ge�erde Zusters van Parijs hebben, dagtcekrneu van vroeger
cn van heden. Het schijnt, dat God er behagen in schept haar meer
en meer voor te lichten, ten einde het gezag en de achting, welke
zij door hare zeldzame deugden en voorbecldigcn geest der Orde ver-
worven hebben, tot troost en steun onzer Instelling aan te wendeu.
De brieven , welke de zeer beminde Moeders ontvangen hebben om
te verhinderen, dat Zijne Majesteit gecne abdijen meer verleent, is
een geluk, waarvoor wij niet erkentelijk genoeg kunnen zijn." Een
rondgaand schrijven van Saint-Denis (2 November 1679) behelst het
volgende: �Deze hartelijke mededeeling van onze kleine nieuwsbe-
richten is , mijns inziens, eene der liefelijkste gebruiken van onze
Instelling, van welke alle wetten en gewoonten de genoegens en de
liefde van mijn hart uitmaken, dat geen zwaarder smart kent dan te
zien, dat er inbreuk op gemaakt wordt. Ik kan u niet zeggen, mijne
zeer ge�erde Zuster, hoezeer ons het verlaten der Orde voor abdijen,
waarover ome heilige Stichter en Stichteres den vloek hebben uitge-
sproken , pijnlijk heeft aangedaan," Wanneer men zelfs veronder-
stelt, dat de klachten, die in 1679 geuit werden , betrekking hadden
op afvallen, die van voor 1677 dagteekenen, dan zou eene zoo diepe
en langdurige ontstemming geen twijfelachtig kenteeken van de be-
doukelijkhricl en grootte van de kwaal zijn.

vroeger van die Orde aflegde. Deze vrome prelaat drukte
zich in zijn Leven van den H. Franciscus de Sales aldus
uit: « Sedert vijf en twintig jaar ben ik, ofschoon onwaar-
dig, in openbare betrekkingen, in welke ik eenige be-
kendheid met de geestelijke orden heb moeten verkrij-
gen. Ik acht en vereer dezelve, alsmede de groote Hei-
ligen, die ze hebben in het leven geroepen. Maar ik
beken, dat de Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie deel-
achtig is aan een ik weet niet welken uitgelezen zegen
in de stipte naleving der voorschriften van nederigheid
en naastenliefde, die maakt, dat, zonder te kort te
doen aan de achting, welke ik voor de andere moet heb-
ben , mijn hart getroffen wordt door de werken van gods-
vrucht, welke ik door die heilige zielen dagelijks zie
verrichten.

En inderdaad, de kloosters van de Orde van Onze-
Lieve-Vrouwe-Visitatie werden, voor zoover men op dezen
tijdsafstancl uit de, wel is waar, talrijke, maar nood-
wendig onvolledige bescheiden er over oordeelen kan,
met wijsheid en kracht bestuurd. Niet toch met over-
sten als de Moeders Hersant, de Saumaise en Greyffi�
te Paray-le-Monial, de Monthouz en de Rabutin teAn-
necy, Brulart en Bouillier te Dyon, de Fontaine en Priolo
teParysenteChaillot; het is niet, zeg ik, met Oversten
van zulke verdiensten, dat eene geestelijke Orde eens-
klaps in verval geraakt. Wanneer het gezag in zulke goede
handen is, moet de Regel ten slotte de bovenhand krijgen.

Maar er is eene belangrijke opmerking, welke ik, al-
vorens verder te gaan, aan dezen heiligen Stichter zei ven
ontleen: «Al de Vaders, zeide hij tot zijne geestelijke
Dochters, hebben aangetoond en bewezen, dat overal
daar, waar de gestrengheid der lichamelijke verstervingen
niet aanwezig is, grooter volmaaktheid des geestes moe

zijn. De ootmoedigheid tegenover God en de zachtmoe-
digheid jegens de evennaasten moeten dus het gemis van
gestrengheid in boetpleging in uwe huizen aanvullen.»

Daar nederigheid en zachtmoedigheid, deze het Hart
van Jesus zoo dierbare deugden, de grondslag der Orde
van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie zijn, zoo tast degene,
die de eene of de andere deugd aantast, den grondslag
dezer Instelling aan: een wezenlijk noodlottig en, in
zekeren zin, onherstelbaar uitwerksel van vergrijpen,
die overal elders misschien verschooning zouden vinden.
Vandaar die klachten en bittere smart van dat Heilig
Hart; vandaar die harde verwijtingen aan de Dochters van
Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie, nu eens door de H. Maagd,
dan eens door de heilige Stichters gedaan. Deze verwij-
tingen, deze klachten, zamelt Margaretha Maria gedu-
rende hare geestverrukkingen op, en zij heeft in lasl
dezelve over te brengen aan hare zusters, welke de
Zaligmaker bijna altijd Zijn uitverkoren volk noemt, hetzij
Hij het klooster van Paray-le-Monial op het oog heeft,
hetzij Hij de geheele Orde daarmede aanduidt. Indien
Hij deze waarschuwingen met eenige bedreigingen ge-
paard doet gaan, zoo gevoelt men toch altijd, dat de
barmhartigheid over de rechtvaardigheid zegepraalt en
dat Hij in Zijne vaderlijke gramschap slechts naar verzoe-
ning verlangt.

« Eens, zegt de Gelukzalige, vertoonde Hij Zich aan
mij met wonden overdekt, van alle kanten stroomde het
bloed van Zijn lichaam en Zijn Hart was door droefheid
vaneengereten; Hij was als geheel uitgeput.

«Ik knielde aan Zijne voeten neder met eene groote
vrees, die mij bevangen had, en terwijl ik niets dorst
zeggen, zeide Hij mij:

« Ziehier, waartoe mijn uitverkoren volk, dat ik be-

»stemd had oiri mijne rechtvaardigheid te bevredigen
» mij gebracht heeft, en het vervolgt mij heimelijk. In-
» dien het zich niet betert, zal ik het gestreng kastijden.
»Ik zal de rechtvaardigen wegnemen, en de overigen
»aan mijne rechtmatige gramschap, welke tegen hen
» zal ontstoken worden, opofferen. »

et Ik kan niet zeggen, hoezeer ik daaronder leed. Tk
stelde Hem Zijne lijdende liefde voor, van welke een
enkele blik Zijn toorn kon doen bedaren. »

Eens toen ik des morgens opstond, meende ik eeiw
stem te hooren, die mij zeide : « De Heer wordt het
» wachten moe. Hij wil in Zijne schuren gaan om Zijne
» tarwe te ziften en het goede koorn van het slechte
»te scheiden. »

« En terwijl ik het niet telde en ik, alhoewel de in-
druk mij bijbleef, mij er niet mede bezig hield � het
uit mijn hoofd trachtende te zetten gelijk eene ver-
strooiing, die mij zoodanig bezig hield, dat ik er niet
van kon bidden � werd ik in dien strijd van mijn geest
door de heiligheid van God, die op mij kwam drukken
als om mij te vernietigen, geheel werkeloos gemaakt,
ten einde mij Zijne stem te doen hooren, die zeide:

« Mijn uitverkoren volk vervolgt mij in het geheim.
» en heeft mijne gramschap opgewekt. Maar ik zal des-
» zelfs verborgen zonden door zichtbare kastijdingen open-
» baar maken: want ik zal het ziften met de zeef mijner
» heiligheid, ten einde hen van mijne welbeminden af te
» scheiden; en, na hen afgescheiden te hebben, zal ik
» hen omringen met die zelfde heiligheid, welke zich stelt
»tusschen den zondaar en de barmhartigheid. En van
» het oogenblik. dat mijne heiligheid het eenmaal om-

» ringd heeft, is het niet mogelijk, dat het tot erkentenis
y> komt: het geweten wordt alsdan niet meer verontrust
» en het verstand niet meer verlicht, het hart gevoelt
-11 geen berouw meer, en het sterft eindelijk in zijne
» verblinding. »

Men zal genoegzaam begrijpen, dat. deze laatste woor-
den slechts eene bedreiging waren en zij het blijven
moesten voor de overgroote meerderheid der kloosters,
waar, de harten zich aan het Hart van Jesus onderwor -
pen hebbende, de Goddelijke gerechtigheid bevredigd
werd en geen beletsel meer stelde voor de volle uitstor-
ting der eindelooze barmhartigheid.

Het sclujnt, dat de volgende openbaring betrekking
heeft op het klooster, waarin de Gelukzalige leefde:

«De Zaligmaker toonde mij eens na de communie
eene ruwe kroon, die samengesteld was uit negentien
zeer scherpe doornen, welke Zijn Goddelijk hoofd door-
boorden ; dit veroorzaakte mij zulk eene hevige droefheid,
dat ik slechts door tranen tot Hem kon spreken.

« Hij zeide mij, dat Hij bij mij gekomen was om Zicli
door mij te doen bevrijden van die pijnlijke doornen, er
ingestoken door eene ontrouwe bruid, «die mij eiken
» keer als zij uit hoogmoed aan zich zelve de voorkeur
» geeft boven mij, ook eiken keer mijn hoofd met zoo-
» vele doornen doorboort. »

« Daar ik niet wist, hoe ik ze er uit zou balen, �
want ik had dat gezicht voortdurend voor mijne oogen,
wat mij veel smart veroorzaakte, � zeide mijne Over-
ste mij, dat ik aan den Heiland moest vragen, wat ik
doen moest om ze te verwijderen. Hij zeide mij, dat het
door een gelijk getal akten van ootmoed zijn zou, ier
eere van Zijne vernederingen.

« Doch, daar ik zelve niets anders dan eene hoogmoedige

hen, verzocht ik <le Overste om de ootmoedsbewijzcn
der communieteit aan den Zaligmaker op te dragen, het-
geen Hem zeer aangenaam was: want na verloop van
vijf dagen toonde Hij er mij die Hem veel verlichting
bezorgd hadden, en de andere bleven nog zeer lang uit. »

«Op een anderen keer, toen ik zeer beducht was on l
tot de H. Tafel te naderen uithoofde van de vrees, die
ik had van mijn Verlosser te onteeren , doch de toestem-
ming van mijne Overste niet hebbende kunnen verkrij-
gen , naderde ik tot dezelve met zulk eene buitengewone
droefheid, dat ik over geheel mijn lichaam huiverde bij
<le gedachte aan de smart, welke mijn Verlosser zou
gevoelen in eenige zielen, die Hem moesten ontvangen.

« Na de communie, verscheen Hij aan mij als een
Ecce Homo, geheel vaneengereten en misvormd, tot mij
/.eggende: « Ik heb niemand gevonden, die mij in dezen
* staat van lijden en droefheid eene rustplaats heeft wil-
»len verleenen. »

«Dit gezicht vervulde mijn gemoed met zulk eene
droefheid, dat de dood mij duizendmaal zoeter geweest
/ou zijn, dan mijn Verlosser in dien toestand te zien. »

Hij zeide mij: «Als gij wist, wie mij tot dien staat
» gebracht heeft, zou uwe droefheid nog veel grooter zijn.
»Vijf aan mijnen dienst toegewijde zielen hebben mij
» aldus behandeld: want ik ben door de kracht van koor-
»den in zeer enge plaatsen, die van alle kanten met
i) scherpe punten, nagelen en doornen bezet waren, ge-
>i sleurd geworden, en daardoor in dezen toestand geraakt.»

«Ik gevoelde een groot verlangen om te weten, wat
die woorden beteekenden. De Zaligmaker gaf mij daarop
Ie verstaan, dat het koord de belofte was. die Hij gedaan

heeft van Zich aan ons te geven; de kracht was Zijne
liefde; de enge plaatsen, niet goed voorbereide harten
en de punten waren de hoogmoed. Ik bood Hein het
hart, dat Hij mij gegeven had, tot rustplaats aan.

« "Wanneer Hij afgemat was, kwam Hij zoodra ik een
oogenblik tijd had, bij mij en zeide mij, dat ik Zijne
wonden moest kussen, ten einde de pijn er van te ver-
zuchten. »

Niet altijd in dien staat van lijden was het, dat de
Zaligmaker bij haar rust zocht. Ook in Zijne glorie kwam
Hij tot haar, inzonderheid deed Hij dit op een Hemel-
vaartsdag , terwijl zij in het koor voor het H. Sacrament
het oogenblik vereerde, waarin Hij ten Hemel voer.
Eensklaps gevoelde zij zich in het genot van een grooten
vrede en eene ongestoorde rust, en ontwaarde een vurig
licht, in hetwelk de beminnelijke Jesus zich bevond,
die haar naderde en tot haar zeide: « Mijne dochter, ik
heb uwe ziel uitgekozen om voor mij een hemel van
rust op deze wereld te zijn, en uw hart zal voor mijne
liefde een troon van genoegens wezen. » � « Van dien
lijd af, gaat zij voort, was alles kalm in mijn binnenste,
en ik was bevreesd de rust van mijn Verlosser te zul-
len storen. »

Maar den meesten tijd kwam Hij troost aan haar vra-
gen, en haar uitnoodigen, den smaad, dien Hem in het
Sacrament Zijner liefde was aangedaan, te herstellen.
Zoo zeide Hij eens lot haar op een Vrijdag, toen Zij Hem
onder de gedaante van de hostie, welke op het altaar
was uitgesteld geweest, ontvangen had: « Mijne dochter,
ik kom in het hart, dat ik u gegeven heb, opdat gij
door deszelfs vurige liefde de beleedigingen zoudt hei-
stellen, welke ik van die lauwe en trage harten, die
mij in het Sacrament mijner liefde onteeren, ontvangen

heb. De ziel, welke ik u gegeven heb, zult gij aan God,
mijnen Vader opdragen, om de straffen, welke die on-
getrouwe zielen verdiend hebben, af te weren: door mijn
Geest zult gij onafgebroken in waarheid aanbidden voor
al die geesten, welke Hem niet met een oprecht gemoed
en slechts in schijn aanbidden; en dat alles voor mijn
uitverkoren volk. Met dat doel heb ik u zulk eene groote
gaaf geschonken.»

Christus stelde haar eens vijf harten voor, welke zich
van het Zijne hadden losgemaakt en zich vrijwillig van
Zijne liefde beroofden; te gelijker tijd zeide Hij tot haar :

« Belast u met dien last en deel in de bitterheden van
mijn Hart. Stort tranen van weedom over de ongevoe-
ligheid van die harten, die ik had uitgekozen om ze aan
mijne liefde toe te wijden; of wel, laat ze voorthollen
naar hunnen ondergang, en kom gij het genot smaken
uiijnei- geneugten. »

«Maai\', gaat zij voort, afziende van alle zoetheid en
troost, liet ik, mij belast gevoelende met die harten,
welke van de liefde beroofd gingen -worden, den vrijen
loop aan mijne tranen; en daar het mij vrijstond om
te kiezen, en ik mij gedurig hoorde uitnoodigen om de
heilige liefde te gaan genieten, wierp ik mij dikwijls
voor de Opperste Goedheid op mijne knie�n en bood
Hem die harten aan, opdat Hij dezelve met Zijne Godde-
lijke liefde mocht vervullen. � Maar ik moest veel lijden,
eer dat het geschiedde � en de hel is niet afgrijselijker
dan een hart, dat beroofd is van de liefde van mijn
Welbeminde. »

Wat leed zij dan niet, toen zij eens, het H. Sacrament
tot aan de sponde van eene zieke vergezellende, den be-
minnelijken Jesus het hoofd zag afwenden, Zijn afschuw
hetuigende van te gaan daarheen, waai\' men Hem bracht!

Zij hoorde Hem tot ilen priester zeggen: « Houd op mij
te dwingen; men doet mij geweld aan!»

«Ach! zegt zij, dat smartelijk visioen verhalende, hoe-
zeer zou ik gewenscht hebben, dat alle aanwezenden
die doordringende stem gehoord hadden, ten einde er
door getroffen te worden. »

Ook dezen keer verlangde de Zaligmaker in het hart
van Zijne welbeminde te rusten, ten einde daar troost
te vinden voor het geweld, dat Hij uit liefde had geleden.

Op deze wijze beklaagde Hij Zich bij haar over Zijn
uitverkoren volk, en zooals Hij haar duidelijk te kennen
gaf, was het de hoogmoed, die Hem gewoonlijk terug-
stiet, daar niets meer in strijd was met de neigingen
van Zijn Hart en hinderlijker voor de uitstorting Zijner
liefde. Hij vond slechts troost in het hart van Margaretha
Maria, dat zachtmoedig en ootmoedig was gelijk het Zijne,
en smaakte daar Zijne dierbaarste genoegens.

De Goddelijke Moeder van den Verlosser kon niet na-
laten belang te stellen in de eer van haren Zoon: meer
dan eens betuigde zij dan ook aan de Gelukzalige, hoe-
zeer haar moederlijk hart gewond werd door alles wat
beleedigend was voor het Hart van Jesus. Toen men
eens haar ter eere den schoonen lofzang Salve Regina
zong en aan de woorden Advocala ttostra was, antwoordde
zij: « Ja, mijne dochters, ik ben het inderdaad, maar
ik zou het met veel meer genoegen wezen, indien gij
getrouw aan mijnen Zoon wildet zijn. »

De Gelukzalige begon te denken, dat deze klachten
van de H. Maagd betrekking hadden op den geest van
liefde, welke bij verscheidenen gemist werd. Gaarne
had zij, indien ze dezelve gehad had, duizend levens
gegeven, om haar in de cornmunieteit te zien heei-
schen. Zij ontving nogtans niet eerder ophelderingen

omtrent dat punt, dan toen de tijd der jaarlijksche retraite
daar was.

Den tweeden dag van hare retraite gevoelde zij, ter-
wijl zij om zich tot hare biecht voor te bereiden voor
het H. Sacrament lag nedergeknield, zooveel droefheid
en schaamte over hare zonden, dat zij onder een stort-
vloed van tranen vier a vijf uur daar doorbracht. Alstoen
verscheen Christus aan haar en sprak haar met deze
woorden aan:

« Mijne dochter, wilt gij mij wel die tranen, welke gij
gestort hebt, opofferen, om daarmede de voeten te was-
schen mijner welbeminde, die zich door een ander na
te loopen bezoedeld heeft ?

«Mijn Heer, antwoordde zij, ik heb U alles ten offer
gebracht, daar ik mij bij alles wat ik doen zal noch eenig
voordeel, noch verlangens, dan alleen wat Uw Goddelijk
Hart betreft, heb voorbehouden. »

Op een anderen keer, toen zij bij het gezicht van hare
zonden in diepe droefheid gedompeld was, deed Hij haar
dezelfde vraag, en zeide haar, dat het andermaal zijn
zou voor de ziel van Zijne welbeminde, die in zonde was
gevallen, maar verlangde er uit te geraken. Hij herhaalde
deze vraag tot driemaal toe, er bijvoegende, dat Zijne
welbeminde zich in een vagevuur had begeven om ei\'
zich te reinigen, en dat met behulp daarvan niets haar
meer zou beletten om zich met Hem te vereenigen.

Eenigen tijd daarna, vroeg Hij haar, of ze wel wist,
wie die welbeminde was. Hij legde het haar uit: het
was de Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie, die slechts
een hart en eene ziel moest hebben; het vagevuur was
de geestelijke afzondering, een door Zijne Goddelyke
Moeder aan de Dochters harer Orde aangeboden middel
tot heiliging. Degenen, die er geen gebioiik van maak-

teii, werden bedreigd, gelijk te worden aan uitgedroogde
boomen, die geene vruchten voortbrengen, en niet meer
die overvloedige en tot de overwinning voerende genaden
te zullen bekomen, welke van zondaars boetvaardigen
maken en zelfs over de weerbarstigste harten zegepralen.

Een ander visioen gaf haar er een begrip van, hoe-
zeer de H. Maagd met recht verlangt., dat in de brui-
den van haren Goddelijken Zoon eene groote zuiverheid
en volmaaktheid van leven gevonden worde. Zij verhaalt
het met deze woorden :

« Den dag van hare zegevierende Hemelvaart, liet zij mij
eene kroon zien, welke zij had samengesteld uit die van
hare Dochters, die haar hadden willen navolgen; met dit
sieraad wilde zij voor de H. Drievuldigheid verschenen.
Maar zij zeide mij, dat zij zeer bedroefd was, wijl die
bloemen, waarmede men haai^- hoofd versierd had, toen
zij zich van de aarde wilde verwijderen, bevonden wer-
den er aan gehecht te zijn, zoodat haar slechts vijftien
overbleven, van welke vijf tot bruiden van haren Zoon
waren aangenomen. Zij toonde mij daardoor, van welk
een belang het is, dat de ziel van eene religieuse zich
heeft losgemaakt van alles en van zich zelve, opdal haar
verkeer in den hemel zou kunnen zijn. »

De Gelukzalige kreeg nog een duidelijker bewijs van
de belangstelling der H. Maagd voor hare Orde. Het was
op den dag van O.L.V. Visitatie; het patroonfeest dei-
Orde zelf, en vermoedelijk in den loop van het jaar 1685,
dat is, op het tijdstip dat de novicen al gehoor hadden
gegeven aan de herhaalde oproeping van het Hart van
Jesus en zich gereed maakten om gezamenlijk de eerste
hulde aan hetzelve te bewijzen.

Voor het H. Sacrament nedergeknield, smeekte Mar-
uaretha Maria de Goddelijke Goedheid, de eene of andere

bijzondere gunst aan hare Instelling te willen verleenen;
maar haar gebed werd verworpen en zij ontving slechts
dit tot antwoord: « Spreek er mij niet over, zij zijn doof
voor mijne stem en verwoesten de grondslagen van het
gebouw. Indien men denkt het op een vreemden grond-
slag op te trekken, zal ik het omverwerpen.»

Alstoen verscheen, als middelares bij haren in toorn
ontstoken Zoon, de H. Maagd, vergezeld van eene me-
nigte gelukzalige geesten, die, voor Hem nederknielende,
in duizendwerf herhaalde eerbewijzen en lofprijzingen
lucht gaven aan hun gevoel van eerbied en liefde. Zij
sprak Hem aan met deze woorden vol teederheid en
moederlijke liefde: «Ontlast op mij Uw rechtmatige
gramschap. Het zijn de dochters van mijn hart; ik zal
een mantel van bescherming voor haar zijn, die de slagen
zal opvangen, welke Gij op haar wilt doen nedervallen. n

Daarop verhelderde het gelaat van den Verlosser en
nam eene zachte en minzame uitdrukking aan, en Hij
sprak: « Moeder gij hebt alle macht om naar uw wel-
gevallen mijne genade aan haar uit te deelen. Ik ben
bereid om uit liefde tot u het misbruik te vergeven, dat
zij er van maken door de weinige moeite, welke zij aan-
wenden om zich mijn geest van nederigheid en eenvou-
digheid eigen te maken, welke de Dochters van de Orde
van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie in mij, hare gekruisigde
liefde, verborgen moet doen blijven; terwijl zij mij ver-
volgen met dien geest van hoogmoed, welke de banden
der liefde verbroken heeft, en verdeeld, wat ik had ver-
eenigd. En indien hare belangen u dierbaarder zijn dan
de mijne, kunt gij mijne rechtvaardigheid in haren loop
stuiten.»

Doch die Koningin van goedheid, bezield met eene
meer dan moederlijke liefde, zeide tot Hem: « Ik vraag

U slechts uitstel tot aan het feest van mijne voorstelling
in den Tempel; in dien tusschentijd zal ik noch zorgen
noch moeite sparen om Uwen genaden de overwinning
te bezorgen en de aanmatingen van Satan te schande
te maken, door hem de prooi te ontrukken, welke hij
meent reeds in zijne klauwen te hebben.»

Bij deze woorden vroeg de Gelukzalige, diep geroerd
door de levendigste dankbaarheid, aan haren engelbe-
waarder, zijne hulde aan de H. Maagd te gaan bewijzen.
Hij voldeed met zooveel ijver aan haar verzoek, dat zij
hem op hetzelfde oogenblik voor haar zag nedergeknield,
terwijl hij duizend bewijzen van dank, eer en lof aan
hare grootheid aanbood. Deze Moeder van liefde had over-
wonnen, zij had alles verkregen.

Maar de vijand kon deze overwinning niet verdragen.
Vol woede en spijt zich in zijne verwachting teleurge-
steld te zien, hulde hij de kerk van het klooster in een
hevigen dwavrelwind, welke haar ten onderste boven
scheen te zullen werpen. Schandelijk op de vlucht ge-
jaagd door haar, die de verdediging harer beminde doch-
ters op zich had genomen, scheurde hij tot tweemaal
toe de gordijn van het traliewerk vaneen en deed in het
koor deze woorden weerklinken: « Op deze wijze wilde
ik de Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie omverwer-
pen, indien zij niet gesteund was geworden door die
sterke kolom, waartegen ik niets vermag. Maar ik zal
het haar wel moeilijk maken door de onheperkte macht,
welke velen mij in hare harten hebben laten behouden;
indien zij mijne zijde niet verlaten, hoop ik te over-
winnen! »

Kort daarna verscheen de H. Maagd aan de Geluk-
zalige als geheel vermoeid en afgemat, terwijl z\\j har-
ten , die vol wonden waren, in hare gezegende handen

hield: zij zeide toen tot haar: « Ziedaar wat ik zooeven
aan de handen van den vijand, die er naar zijn welgeval-
len mede speelde, ontrukt heb. Maar wat mijn moeder-
lijk hart nog meer met droefheid vervult, is dat som-
migen zijne zijde tegen mij kiezen, en de hulp versma-
den, welke ik haar aanbied. »

In dien tijd stond de Gelukzalige meer dan ooit bloot
aan de vervolgingen van den vijand, tegen wien zij met
zulk een goed gevolg strijd voerde. De geheele commu-
nieteit was er meer dan eens getuige van. Het vallen
in huis en op de trappen, zonder waarneembare oorzaak.
herhaalde zich in tegenwoordigheid der zusters. Eens
toen zij in haar midden gezeten was, trok eene onzicht-
bare kracht driemaal achtereen den stoel onder haar weg
en deed haar achterovervallen. Toen men haar daarover
vroeg, liet zij het bij eens even te glimlachen en geheel
bedaard weder te gaan zitten. (1)

Sedert geruimen tijd reeds hield haar gelukzalige Va-
der niet op tegen haar te klagen over den hoogmoed .
lauwheid en wereldsche verlangens, welke hij in vele
harten zag. Ongeveer drie maanden na hare professie
(4673) maakte hij haar bekend met de te groote zachtheid
en het te ver gedreven behagen in de schepsels, welke in
zekere kloosters waren ingeslopen. « Op den dag van
mijn feest zal ik komen, had hij tot haar gezegd, om
al mijne ware Dochters uit te zoeken, en ik zal ze in
mijn hart schrijven, ten einde ze als een geurig reuk-
offer aan de Goddelijde Majesteit ter voldoening voor de
onvolmaakten voortdurend aan te bieden. » Op den dag
/.elven van zijn feest, had hij haar gezegd, dat zij « al

(1) Verklaring der zusters Angelica de Damn», Margaretha Billet
en Kosalia de I.ionnc. Proces van 171».

die valsche lichlen, die ons slechts voorlichten om ons
naar den afgrond te voeren, moest uitdooven. » En zie-
daar, op het tijdstip, dat wij genaderd zijn (1686), spreekt
hij haar ook over « een vreemden geest, vol hoogmoed
en eerzucht» die tracht ingang bij haar te krijgen en
die op niets minder uit is, dan de Instelling op hare
grondslagen te doen waggelen en hare onherstelbaren
ondergang te bewerken.

Hoe juist van pas kwamen die vaderlijke waarschu-
wingen op rM eindo der zeventiende eeuw, toen zoovele
geestelijke gezinnen ter prooi waren aan eene nieuwe
ketterij, de meest strijdige met al de deugden, welke
de kracht en den roem van de Dochters van den H. Fran-
ciscus de Sales uitmaakten, die ooit bestond! De eerste
geschiedschrijver der Gelukzalige heeft zich er niet in
vergist: het was in het jansenismus, dat hij dien vijand
van buiten gezien heeft; dien vijand vol hoogmoed en
eerzucht, wiens aanvallen de Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-
Visitatie te vreezen had. Hij deed toen zelfs ongeloofe-
lijke pogingen om er in door te dringen; het klooster
van Angers had vreeselijke aanvallen uit te staan, an-
dere werden bedreigd. Indien de afvallen weinig in ge-
tal en kort van duur waren, dan komt de eer daarvan
toe aan het Hart van Jesus: alles wat zich onder des-
zelfs vaandel schaarde, werd gered. Instincmatig gevoelde
het jansenismus, dat het niet zou heerschen in de har-
ten , in welke deze gezegende godsvrucht gevestigd was:
het spaarde dan ook niets om dezelve in de oogen der
geloovigen verdacht te maken en haar voortgang te stui-
ten; terwijl een ieder weet, van welke onwaardige mid-
delen het niet ophield zich te bedienen om de nagedach-
tenis te bezoedelen der nederige maagd, welke God had
doen geboren worden om het zijne prooi te ontrukken.

Ziehier dan, wat de Gelukzalige in hare Gedenkschrif-
ten verhaalt, dat haar op den feestdag van den H. Fran-
ciscus de Sales, 29 Januari 1686, is overkomen:

Zij lag voor het H. Sacrament nedergeknield, toen de
H. Franciscus de Sales, vergezeld van de H. Johanna
de Chintal, tot haar kwam. De Stichter harer Orde sprak
het eerst, en zij hoorde hem zich in deze bewoording
uitdrukken: « God heeft mij bevolen al de kloosters der
Instelling te bezoeken, terwijl allen, die ik voor mijne
ware Dochters zal erkennen, door Hem als Zijne ware
bruiden moeten worden aangenomen. En om dit bevel
te volbrengen, heb ik niets anders te doen, dan de
harten der Oversten te onderzoeken, in welke die der
religieusen moeten besloten zijn, omdat, zij mogen goed
of kwaad wezen, zij den persoon van Jesus Christus
vertegenwoordigen; terwijl allen, die zich van hare Over-
sten zullen hebben afgescheiden, het insgelijks van Hem
gedaan zullen hebben. »

Daarna voegde hij er bij : « Er is een klooster, dat
mij veel vreugde verschaft heeft, want ik heb er slechts
drie gevonden, � en in een ander vijf, � die niet onder
het getal mijner Dochters zijn opgenomen. Maar er is
een, dat mij veel verdriet veroorzaakt, waar het derde
gedeelte der zusters niet door mij is erkend geworden.»

Daarop zeide de Moeder de Chantal zeer duidelijk,
dat al het kwaad voortkwam uit gebrek aan eenvoudig-
heid, en dat de muren, die van hunne grondslagen af-
weken , weldra zouden omgeworpen worden. «Ik gevoelde
toen ik in haar midden was, zooveel droefheid, zeide zij
nog, als ik eene mijner geestelijke Dochters zag, die
den geest van eenvoudigheid niet bezat, dat het mij
minder gegriefd zou hebben, als men mijn hart met een
mes doorboord had. Dat elke Overste doe, wat haar mo-

gelijk is om deze hooggeschatte deugd en de nederigheid
weder te doen heerschen. En als er niet spoedig ver-
andering ten goede plaats heeft, zal God haar met ge-
strengheid bezoeken. »

Alstoen verzocht de Gelukzalige aan de heilige Stich-
teres, om haar de voornaamste gebreken te doen ken-
nen � « Het is, zeide zij, dat men zijne gebreken be-
wimpelt, hetgeen veroorzaakt, dat zij niet met nauw-
keurigheid beleden worden. Men rechtvaardigt zich, door
anderen te beschuldigen; in een woord: men zoekt zijne
eigen eer en niet die van God. Degenen, die zoo han-
delen , maken zich ten spot van den duivel, die, na haar
met den wind harer eigen achting te hebben opgeblazen,
haar beschouwt als een ledig vat, dat tot niets anders
dienen kan dan hem tot speeltuig te verstrekken. Ook
de nieuwsgierigheid doet veel kwaad, wijl degenen, die
uit nieuwsgierigheid onderzoek doen naar de gebreken
van anderen, omtrent God en zich zei ven het spoor bijs-
ter worden. » Deze waardige Moeder eindigde met deze
woorden: « De ware Dochters van de Orde van Onze-
Lieve-Vrouwe-Visitatie moeten zich slechts verheugen in
het kruis en zich beroemen in de vernederingen, wijl
zij slechts door het kruis moeten zegevieren. Men moet
elk verlangen, om meer of minder te doen dan de Regel
voorschrijft, verwerpen »

Eindelijk nam de heilige Stichter opnieuw het woord
en verklaarde aan zijne beminde Dochter, dat hij een
groot verlangen had om hel Heilig Hart van Jesus door
zijne geheele Instelling gekend, bemind en ge�erd te
zien. Dat was, zeide hij haar, een der krachtigste mid-
delen, welke hij door de lusschenkomst van de II. Maagd
verkregen had, om dezelve, wanneer zij viel op te heffen,
en te verhinderen, dat zij bezweek door de kunstgrepen

van een vreemden geest, vol hoogmoed en eerzucht, die
trachtte den geest van eenvoudigheid en nederigheid,
dien waren grondslag van het gebouw, te vernietigen.
Tevergeefs zou Satan zijne verwoede aanvallen tegen
de Orde richten; hij zou niets tegen haar vermogen, zoo-
lang zij het Heilig Hart tot beschermer, verdediger en
steun had.

Ik heb van deze veropenbaringen, in welke men ge-
makkelijk den Geest van God erkent en die zoo juist de
aan Margaretha Maria toevertrouwde zending kenschet-
sen, een omstandig verhaal moeten leveren. In deze
worstelingen om het geloof, die eene geheele eeuw aan-
vullen en zoovele verwoestingen in de Kerk aanrichten,
is het aan de ootmoedigen van harte, dat de overwin-
ning is toegezegd geworden, en steeds zal het Hart van
Jesus hun tot sterkte en wijkplaats strekken. Wee over
degenen, die deze zoo dikwerf herhaalde en met zooveel
aandrang gedane oproeping, welke de Gelukzalige in
last heeft te doen, niet hooren ! Ten speelbal geworden
aan de dwarrelwinden van hun eigen verstand en ge-
voelen, zal de Kerk hen uit haren schoot stooten, en
zij zullen verdorren gelijk een tak, die gescheiden is van
den stam, waaruit hij zijn levenssap zoog. De eerste
geschiedschrijver van de Gelukzalige, die, gelijk men
weet, een der onverschrokkenste tegenstanders der nieuwe
ketterij was, begreep het niet anders. Na de woorden
van den H. Franciscus de Sales aan zijne beminde Doch-
ter aangehaald te hebben, laat hij er onmiddelijk op
volgen: « Men ziet in onze dagen (1729) maar al te goed
de vervulling dier voorzegging, welke ongeveer veertig
jaar geleden gedaan werd. Men ziet tot welk eene bui-
tensporigheid de geest van nieuwsgierig onderzoek en
het gemis van eenvoudigheid en onderdanigheid sommige

geestelijke gezinnen hebben doen vervallen. » Dat van
Paray-le-Monial trok zooveel nut uit de godsvrucht tot
het Heilig Hart en de onderrichtingen, aan zuster Mar-
garetha gegeven, dat deszelfs Dochters, die den heiligen
Stichter nog bezorgdheid inboezemden, zich beijverden
om, door hem na te volgen, weder bij hem en den Brui-
degom in gunst te komen. Deze heilzame geest is er door
de eenvoudigheid en gehoorzaamheid gevestigd geworden.
en op zulke hechte en duurzame grondslagen, dat zij
niet wankelden op de dag der beproeving, en de geest
van nieuwsgierig onderzoek en verzet tegen den Stede-
houder van Jesus Christus er geen ingang gevonden
hebben.

DE GEHEELE C0MMUN1ETE1� HEWIJST HULDE AAN HET

GODDELIJK HART. � BELOFTE VAN VOLMAAKTHEID DOOR

DE GELUKZALIGE. � DE KAPEL IN DEN TUIN.

Niets te Paray-le-Monial voorspelde nog de ophanden
zijnde zegepraal van het Hart van Jesus. Alleen de Ge-
lukzalige beschouwde haar als zeker, afgaande op de
belofte van haren hemelschen Bruidegom, die tot haar
gezegd had : « Vrees niets, ik zal heerschen trots de
tegenspraak en tegenwerking. »

En nog altijd loeide daar buiten de storm; nog altijd
bewoog zich sedert de opspraak, door de afwijzing der
postulante veroorzaakt, tegen haar eene machtige partij,
die haar met de smadelijkste aantijgingen vervolgde, de
tusschenkomst der hoogere overheid der Orde vorderde
en aan niets minder dacht dan om haar af te zetten en,
misschien wel, om haar in de gevangenis te werpen.

In den schoot der communieteit, liet men haar meer
recht wedervaren; nogtans was haar ijver, door tallooze
hinderpalen in zijn loop tegengehouden, binnen de gren-
zen van het noviciaat beperkt. Buitengewone foltering
voor eene ziel als de hare om de vlam, die haar ver-
teert , in zich zelve besloten te moeten houden, en wel
eene vlam, welker hitte voldoende is om eene geheele
wereld te doen ontbranden! De bitterheden van het Heilig
Hart, dat zoo gevoelig is voor de onverschilligheid der
aan God gewijde zielen, overstelpten het hart der Ge-
lukzalige. Maar zij wachtte in stilte het oogenblik af,
waarop het den Heer behagen zou zelven Zich te open-
baren, terwijl zij in Hem hare eenige hoop stelde en,
wat er ook mocht gebeuren, ontoegankelijk bleef voor
mismoedigheid en ongeduld. Hoe bewonderenswaardig
zijn de gevoelens, welke zij uitdrukt in een van hare
brieven aan de Moeder Greyffi�: « Ik kan mij met niets
anders bezig houden dan met het Heilig Hart van Jesus,
en ik zal in vrede sterven, als ik Hem eenige eer ver-
schaft heb, indien het mij zelfs tot loon eene eeuwige
straf zou doen beloopen: als ik Hem maar bemin en
als Hij heerscht, is het mij genoeg De tegenspraak heeft
mij dikwijls haast doen besluiten om er niet meer over
te spreken; maar ik werd zoo hevig berispt over mijne
ijdele vrees, door welke Satan mij trachtte af te schrik-
ken, en daarna zoodanig versterkt en aangemoedigd, dat

ik besloten heb om, wat het ook kosten moge, tot aan
het einde toe voort te gaan, met hetgeen ik tot heden
slechts heb kunnen doen met de zusters van het novi-
ciaat, die zich vol liefde er aan toewijden. Bovendien
zou ik, als de gehoorzaamheid, waaraan ik al mijne
plannen en gevoelens ondergeschikt maak, er zich tegen
verzette, alles laten varen. »

Het was uit de handen der vroegere Oversten, de
Moeders de Saumaise en Greyffi�, dat zij uit de verte
de eerstelingen van haren ijver voor de eer van het aan-
biddelijk Hart van Jesus inzamelde: eene treffende hulde
door deze waardige Moeders bewezen aan eene deugd,
welke zij op zoovelerlei wijzen beproefd hadden. Zij waren
tot aan haar einde beiden hare hartvriendinnen en zij
schreven haar dikwijls, terwijl zij zich uiterst gelukkig
gevoelden, brieven van haar te ontvangen. De Moeder
de Saumaise arbeidde te Dyon en Moulins, de Moeder
Greyffi� te Semur-en-Auxois, waar zij zes jaren Overste
was, aan de voortplanting van de godsvrucht tot het
Goddelijk Hart, zelfs nog voordat zij in het klooster
van Paray-le-Monial werd aangenomen. Welk een troost
was het voor de Gelukzalige, toen zij de eerste bewij-
zen der instelling dier devotie te Semur onder de oogen
kreeg! De Moeder Greyffi� zond haar prentjes voor al
hare novicen, en daarenboven eene fraaie miniatuur van
de schilderij, dat zij voor haar altaar van het H. Hart
had doen vervaardigen. Er is dus geen twijfel meer, dat
Goddelijk Hart wordt door hare medezusters van Semur
gekend en bemind en heerscht over deze ijverige com-
munieteit. Ziehier in welke woorden zij in een blief aan
de Moeder Greyffi� hare vreugde daarover uitdrukt:

«Ik rekende er op, van u te zullen hooien, dat ik
aan het invoeren der devotie van het H. Hart niets meer

moest denken, dan als aan een gril van mijne verbeel-
ding , en bij voorraad had ik mij er aan onderworpen.
zoo weinig vertrouwen stel ik in alles wat uit mij voort-
komt. Maar toen ik de voorstelling van dat eenig voor-
werp mijner liefde, dat gij mij gezonden hebt, gezien
had, was het mij, alsof ik opnieuw begon te leven. Ik
was als in eene zee van smarten en bitterheden gedom-
peld ; doch die toestand maakte plaats voor zulk een groo-
ten inwendigen vrede en voor zooveel onderwerping aan
de beschikkingen der Voorzienigheid, dat het mij voor-
komt, dat niets in staat zou zijn mij te verontrusten. »
Eenige dagen later schrijft zij nog het volgende:
« Ik zal nu tevreden sterven, omdat het Heilig Hart
van mijn Verlosser bekend begint te worden: want het
schijnt mij, dat ik door Zijne barmhartigheid bijna ge-
heel in vergetelheid ben geraakt bij de menschen en
naam noch faam meer bezit, hetgeen mij tot meer troost
strekt dan ik zou kunnen zeggen. Ik herinner u aan
hetgeen gij daaromtrent gezegd hebt, namelijk, om zoo-
veel gij kunt te verhinderen, dat na mijn dood mijn
naam genoemd worde, dan slechts alleen om de gebeden te
verzoeken voor de hulpbehoevendste en rampzaligste en
ellendigste religieuse der Orde, waartoe ik de eer heb
te behooren en waarin men voortdurend met allerlei
verschooning en liefderijke welwillendheid omtrent mij
te werk gaat. Ik zal het, evenmin als hetgeen ik u ver-
schuldigd ben, in de tegenwoordigheid van het aanbid-
delijk Hart van Jesus ongedachtig zijn. »

De Moeder Greyffi�, aan wie de Gelukzalige eene andere
schets van hare schilderij gevraagd had om dezelve aan
de Moeder de Saurnaise te laten zien, schreef haar den
18 Mei op hare beurt: «Het aanbiddelijk Hart van
onzen Goddelijken Meester zij, mijne zeer beminde Zus-

ter, mijn dierbaar kind, voor eeuwig bezitter van het
uwe!.... Ziehier de teekening, die gij mij gevraagd hebt,
en die overeenkomt met de voorstelling op onze schilderij.
En ik, waarde vriendin, ik bedank u voor het gebed,
dat gij mij gezonden hebt, en voor al uwe vriendschaps-
bewijzen, waarvoor ik zeer gevoelig ben, omdat de uit-
werkselen met mijne behoeften overeenkomen. Ik heb
vooral die, om met een oog van Goddelijke en groote
barmhartigheid beschouwd te worden; en tenzij ik aan
die van het Heilig Hart van onzen Goddelijken Jesus
niet deelachtig worde, zou ik in mijne laatste dagen in
een deerniswaardigen toestand zijn. Doch ik heb mijne
hoop gesteld op Hem en op de bescherming Zijner hei-
lige Moeder. »

Eindelijk heelt het uur van zegening geslagen. Door
eene verborgen kracht der genade, heeft er eene groote
verandering in de harten plaats gehad: de vooroordeelen
zijn geweken, zonder dat iemand er bijzonder werk van
gemaakt heeft, en men ziet diegenen der religieusen.
die het meest tegen de godvruchtige plannen van Mar-
garetha Maria waren aangekant, eensklaps de eerste zijn
om de bannier van het Hart van Jesus boven de com-
munieteit Ie ontrollen.

Aan het hoofd dergenen, die zich verzetten, had men
altijd onderscheiden Maria Magdalena DesEscures, eeno
eerbiedwaardige oude zuster, die naar de getuigenis van
hare tijdgenooten « een levende Regel» was. Deze groote
liefde voor den Regel en oorspronkelijke gebruiken der
Instelling was ongetwijfeld de aanleiding van een tegen-
stand, welke voortkwam uit de loffelijkste zucht naar
stiptheid en nauwgezetheid. Zij hield veel van de Geluk-
zalige , die van haren kant een groot vertrouwen in haar
stelde en dikwijls haren raad inriep; doch zij was daar-

om niet minder hevig in het afkeuren van haar gedrag
ten opzichte der bewuste devotie. Maar zie, op den dag
van het octaaf van het II. Sacrament begeeft zuster Des
Escures zich naar de Gelukzalige en vraagt haar om het
door de Moeder Greyffi� gezonden afbeeldsel van het
Heilig Hart, dat nog niet uit het noviciaat geweest is;
want zij denkt aan niets minder, zegt zij, dan om het
ter vereering van de gansche communieteit in het bin-
nenkoor der zusters uit te stellen. Men kan wel denken,
dat haar verzoek niet geweigerd werd; en den volgenden
dag \'s morgens, Vrijdag na het octaaf van het II. Sacra-
ment, was het eerste voorwerp, dat zich bij hare komst
in het koor aan de blikken der zusters vertoonde, dit
gezegend afbeeldsel, dat met bloemen omringd voor het
traliewerk op een altaar of, liever, op een met een tapijt
bedekten stoel geplaatst was. Een opschrift, dat de tolk
der gevoelens van zuster Des Escures was, noodigde de
bruiden van den Zaligmaker uit om aan dat Goddelijk
Hart hare hulde te bewijzen en zich tot taak te stellen
om uit al haar vermogen de openbare vereering van het-
zelve te verbreiden en het getal van deszelfs aanbidders
te vermeerderen.

Niet eene enkele verzette zich: alle harten erkenden
de heerschappij van dien Opperheer der harten; allen
verklaarden te gelijk, dat zij door den plotselingen in
haar teweeggebrachten omkeer wel zagen, dat Hij de
Heer en Meester was. Denzelfden dag werd vastgesteld,
dat men eene schilderij van bel Heilig Hart zou doen
vervaardigen. Weldra vond men. dat het niet genoeg was
en dat er behoefte aan eene kapel bestond. Een ieder
beijverde zich om strijd om voor zulk een schoon en God
beha gelijk werk zijne diensten aan te bieden, en tot zelfs
de pensionnaires wilden van het zakgeld, dat zij van

huis ontvingen een gedeelte daartoe bijdragen. Maar de
zusters met den witten sluier muntten boven allen uit:
het was door het werk van hare handen, dat zij den
Goddelijken Meester hare liefde betuigden; vooral waren
het de zusters, die met de zorg voor den tuin belast
waren, wier harden arbeid God zoo rijk zegende, dat
zij eene belangrijke som, voortspruitende uit de opbrengst
van haren oogst, voor den bouw der kapel aan de Over-
ste konden aanbieden. Met een hart, dat van de zuiver-
ste blijdschap overstelpt was, vergaderde de Gelukzalige
hare dierbare novicen om haar tot dankzegging het Te
Deum te laten zingen. « Mij blijft, zeide zij tot haar,
niets meer te wenschen over, ik verlang niets meer,
omdat het Hart van Jesus gekend wordt en het in alle
harten begint te heerschen. Gedraagt u steeds zoo, dat
Hij voor immer in uwe harten heersche als uw Opper-
heer en de eenige Bruidegom uwer zielen. »

Op dat tijdstip is het, dat zij zich aan ons in al hare
grootheid vertoont en als in de volle rijpheid barer held-
haftige deugden. Van de hoogte, waartoe zij gekomen
is, zal zij zich, door die bewonderenswaardige veredeling
en verheffing der ziel, waarvan de Psalmist spreekt, en
steeds van deugd tot deugd ijlende, ongetwijfeld nog meer
tot haren God verheffen; maar welk oog is in staat hare
vlucht na te staren? Daar is haar leven met Christus
verborgen in God; zij leeft niet meer, het is Christus,
die in haar leeft; haar hart klopt voor niets meer, het
is dood voor het geschapene. Doch daar de vrees met
de liefde in haar toenam, zal zij zich eens door eene ver-
bazende nauwgezetheid van geweten over deze boven-
menschel\'yke ongevoeligheid, die de vrucht en de beloo-
ning van hare langdurige worstelingen is, gaan veront-
rusten, en het zal noodig z\'yn, dat haar geestelijke leids-

man haar tot hare geruststelling zegt: « Het is geen
teeken van verwerping, nooit eene opwelling van vreugde
of droefheid te hebben, dan die welke voortkomen van
den Geest, die u geleidt. »

Deze wijze uitspraak omtrent haar deed pater Rolin,
die door eene beschikking zijner overheid Paray-le-Monial
had moeten verlaten. Hij schreef haar toen een mer\'i-
waardigen brief, waaruit men den inwendigen mensch
en den voor de leiding der zielen met de gave der onder-
scheiding der geesten toegeruslen man hoort spreken.
« Gij zult hier, mijne waarde Zuster, de oplossing vin-
den der voornaamste vragen, welke gij mij in den loop
van het jaar schriftelijk en mondeling gedaan hebt. Ik
zal dezelve niet naar de volgorde, waarin ze gesteld zijn.
beantwoorden; ik zal het doen in tegenwoordigheid van
onzen Heere Jesus Christus, naar dat de vragen, die
gij mij gedaan hebt, zich aan mijn geest zullen opdoen.
Ik geloof, dat gij u aan al hetgeen ik u ga zeggen voor
het overige van uw leven zult kunnen houden. Ik zeg
u deze dingen met zooveel te meer gerustheid, daar ik
overtuigd ben, dat het God is, die u Zijn wil gaat be-
kend maken door den nietswaardigsten der menschen :
het water, dat door aarden buizen loopt is even goed
als dat, hetwelk door gouden zou loopen.

Eerst stelt hij haai\' gerust omtrent eene bekommering,
waarover zij hem dikwijls gesproken had: « Ik heb, toen
gij mij de barmhartigheden van God ten uwen opzichte
verhaaldet, uwe ellenden genoegzaam gezien en leeren
kennen. Ik weet, hoedanig uwe gesteldheid is: wees
gerust. Kwel u niet met het denkbeeld, dat gij eene
schijnheilige z\'yt: men is het niet, indien men het niet
zijn wil; het is mij niet bekend, dat gij het zoudt willen
zijn. Verontrust u daaromtrent verder niet. Beoefen, wat

gij zegt, u genoeg te zijn, namelyk, in het verborgene
te handelen en te lijden.» De andere raadgevingen hebben
betrekking op den tegenzin, dien zij te overwinnen heeft,
om naar de spreekkamer te gaan en brieven te schrij-
ven ; op de verstervingen, welke zij moet matigen naar
de voorschriften der gehoorzaamheid; op het mondge-
bed, waarvan zij afgeleid wordt door de aantrekkelijk-
heid der heilige liefde, die haar in weerwil van haar zelve
tot een verhevener gebed opvoerde; eindelijk op vervol-
gingen en beleedigingen, die zij voortdurend ondergaat,
et Verheug u in den Heer, als men u eene zienster noemt;
doch geef er geen aanleiding toe. Wanneer gij iets zegt,
zegt eenvoudig weg: Ziedaar mijne gedachte, misschien
bedrieg ik mij.» Maar wat zij ook deed, het gebeurde
dikwijls, dat zij op zulk een beslissenden toon sprak, dat
het veel van aanmatiging zou gehad hebben, als men de
bovennatuurlijke en geheel Goddelijke ingevingen, welke
de eenige bron waren van hetgeen zij zeide, buiten
rekening liet.

Zij raadpleegde hem over eene gelofte, waarbij zij zich
verbond om altijd datgene te doen, wat zij meende het
volmaakste te zijn. Na haren dood heeft men dezelve,
zooals zij geheel met haar eigen hand geschreven was,
onder hare papieren gevonden:

« Ziehier het ontwerp eener gelofte, waartoe ik sedert
lang begeerte gevoel om aan God te doen, en tot welke
ik mij nogtans niet heb willen verbinden, dan na het
gevoelen van mijn biechtvader te hebben ingewonnen
en de vergunning mijner Overste te hebben verkregen.
Nadat zij dezelve onderzocht hadden, hebben zij mij toe-
gestaan om ze te doen, onder voorwaarde nogtans, dat
wanneer ik er door in mijne gemoedsrust mocht gestoord
worden en zij mij angstvalligheid mocht veroorzaken,

zij mij er van zullen ontslaan; zij willen, dat die punten,
welke mij onrust zullen veroorzaken, ophouden zullen
verbindend te zijn, daar deze gelofte slechts gedaan is
om mij nauwer met het Heilig Hart van onzen Heere
Jesus Christus te vereenigen en mij de onvermijdelijke
verbintenis op te leggen van te doen, wat Hij mij doet
weten, dat Hij van mij verlangt. Maar, helaas I ik ge vod
in mij zooveel onstandvastigheid en zwakheid, dat ik
geene belofte zou durven doen, dan steunende op de
goedheid, barmhartigheid en liefde van dat beminnelijk
Hart van Jesus, uit liefde voor hetwelk ik deze gelofte
afleg, zonder dat ik wil, dat ik daardoor meer belem-
mering of dwang ondervinde, maar getrouwer worde
aan mijn Goddelijken Meester, die mij doet hopen, dat
Hij zelf mij nauwgezetter zal maken in de beoefening
van dit, dat geenszins op zonde verbindend is, zelfs zoo
ik door verzuim of anderszins er nalatig in mocht zijn:
want ik zoek niet om er eene aanleiding om God op
eenigerlei manier te beleedigen van te maken, maar een
middel Hein vuriger en zuiverder te beminnen, door de
zinnen en het vleesch te kruisigen. Dat die God van
goedheid mij daartoe de genade verleene. Amen. »

Pater Rolin had haar dan ook gezegd: «Ik keur het
goed, dat gij de belofte aflegt, welke gij mij gezegd hebt
op het einde der retraite, die gij zoo spoedig mogelijk zult
gaan houden, te willen doen. Indien het gebeurde, dat
zy u verontrusten mocht, zal zij ophouden te bestaan,
zult gij er geheel van ontslagen zijn; ik of een ander,
die voor u zou zijn, wat ik voor u ben, zal alle macht
over die belofte hebben, zoowel om u in geval van twijfel
dezelve te verklaren of zelfs om er u van te ontheffen,
als het dienstig mocht zijn voor de eer van God. »

Uit eenige punten dezer belofte zal men oordeelen

kunnen, tot welk een bewonderenswaardig hoogen trap
de Gelukzalige het in de zelfverloochening gebracht had.

«Ik wil alles lijden, zonder mij te beklagen, welke
behandeling men mij ook aandoe; geen ziels- of lichaams-
lijden, vernedering, verachting of tegenspraak ontwij-
ken. » (Art. 4).

« Geen troost, vermaak of bevrediging zoeken, dan
alleen van er in dit leven geen te hebben; en wanneer
de Voorzienigheid er mij zal aanbieden, die ik niet ont-
gaan kan, zal ik ze eenvoudig aannemen, terwijl ik in-
wendig afstand doe van elk gevoel van vermaak en mij
niet zal ophouden met te denken, of ik mij al ol\' niet
bevredig, maar er liever aan denken mijn Opperheer,
die mij dat vermaak schenkt, te beminnen.» (Art. 5).

«Ik zal mij niet vrijwillig, niet alleen met eene slechte,
maar ook met geene onnutte gedachte bezig houden.
Ik zal rmj beschouwen als eene arme in het huis van
God, die aan allen moet onderworpen zijn en aan wie
alles uit liefdadigheid gedaan en gegeven wordt, en ik
zal het altijd er voor houden, dat ik te veel heb. » (Art. 14).

« Ik zal, zoover mij zulks mogelijk is, uit menschelijk
opzicht of ijdele beleefdheid jegensde schepsels niets meer
noch minder doen. En daar ik onzen Heer Jesus Chris-
tus verzocht heb om niets van de buitengewone genaden
waarmede Hy m\\j begunstigt, te laten uitschijnen, dan
wat my van de menschen de meeste verachting, smaad
en vernedering op den hals kan halen, zoo zal ik het
als een groot geluk beschouwen, wanneer alles wat ik
zal doen gelaakt, beoordeeld en misprezen zal worden:
terwijl ik zal trachten alles te doen en te lijden uit liefde
en voor de eer van onzen Heer Jesus Christus en in
overeenstemming met Zijne heilige bedoelingen, waar-
mede ik mij in alles zal vereenigen. » (Art. 15).

«. Ik zal mij toeleggen om aan de natuur niets anders
toe te staan, dan wat ik haar, zonder opzien te baren.
wat ik in alles wil vermijden, redelijkerwijze niet zal kun-
nen weigeren. Eindelijk, ik wil leven zonder eigenwil.
aan niets gehecht zijn, en in elke omstandigheid des
levens zeggen: Fiat voluntas tua.~» (Art. 18).

Toen zij zich tot deze groote daad van zelfopoffering
voorbereidde, werd haar op den feestdag van den H. Fran-
ciscus van Assi� (4 October) deze groote heilige tot
leidsman en beschermer gegeven. Zij zag hem bekleed
met een alle begrip te bovengaanden glans en luister, en
in de heerlijkheid boven de andere Heiligen geplaatst,
wegens zijne gelijkvormigheid met den lijdenden Jesus
en zijne liefde voor Zijn heilig Lijden. Het werd haai\'
duidelijk, dat hij door de indrukken der wonden van den
Verlosser een der grootste gunstelingen van Zijn Heilig
Hart was geworden en als de uitdeeler der verdiensten
van Zijn bloed; dat hij veel vermocht om de slagen dei-
tegen de zondaren in gramschap ontstoken Goddelijke
rechtvaardigheid af te wenden, van welk vermogen hij
voornamelijk gebruik maakte ten gunste van klooster-
lingen, die niet meer hun eersten ijver hadden.

Den dag voor Allerheiligen (31 October 1686) bood zij
aan God deze bewonderenswaardige belofte aan, die het
laatste onderpand van hare liefde voor het Hart van Jesus
was. Het eerste artikel, dat al de overige samenvat,
luidt aldus: « O, mijne eenige Liefde! ik zal trachten
om alles wat in mij is aan u te onderwerpen en onder-
worpen te houden, door alles te doen wat ik voor het
volmaaktst houd en het aangenaamst aan Uw Heilig Hart,
aan hetwelk ik beloof, niets van alles wat in mijn vermo-
gen is te zullen sparen, en niets te weigeren te doen of te
lijden, om Ute doen kennen, beminnnen en verheerlijken. >>

Maar op het oogenblik, dat zij zich zou gaan verbin-
den, werd zij bij de beschouwing der vele punten, welke
de belofte behelsde (er waren achttien), door vrees, be-
vangen en dorst zij er niet toe overgaan. Alstoen kwam de
Zaligmaker haar te hulp en liet haar in het binnenste
van haar hart deze woorden hooien: « De eenheid mijner
zuivere liefde zal bij de veelvuldigheid van al die dingen
de oplettendheid vervangen; en wees verzekerd, dat die
zelfde liefde u de geringste tekortkomingen aan de be-
lofte zal doen herstellen, door u op te wekken om ze
door versterving en gestrengheden uit te wisschen. » Na
deze bemoedigende verzekering ontvangen te hebben.
aarzelde zy niet langer en ging vol blijdschap deze held-
haftige verbintenis aan.

Wat wil dat zeggen: « De eenheid mijner liefde zal
bij de veelvuldigheid van al die dingen de oplettendheid
vervangen ? » Dit wordt ons door een godvruchtigen schrij-
ver , (pater Croiset S. J.), die zeer ervaren is in de in-
wendige leiding, op eene uitmuntende wijze verklaard. (1)

« Men ziet uit deze belofte, zegt hij, wat eene groot-
moedige en getrouwe ziel door de genade vermag, en
wat die zelfde genade in een hart, dat brandt van liefde
tot Jesus, teweegbrengt. Eene verbintenis, zoo groot als
deze, die zich uitstrekt over de geringste gedachten en
de nietigste handelingen, schijnt wel iets hinderlijks te
zijn. Zij schijnt zelfs zeer moeilijk, en zij zou het wer-
kelijk zijn, bijaldien niet dezelfde Geest, die haar dezelve
had ingegeven, haar tevens niet een zeker en gemakke-
lijk middel had aangewezen om dezelve, zonder dooi- angst-
valligheid gekweld te worden en den vrede des harten
te verliezen, te volbrengen. Dat middel was niets anders

(1) Abr�g� Je Ir vie de la liienlieurcuse.

dan de voortdurende beoefening dei- zuivere en volmaakte
liefde tot Jesus. » Welke verplichting uwe gelofte u ook
moge opleggen, zegt de beminnelijke Verlosser tot haar.
om elk oogonblik aan zoovele dingen te denken, weet,
dat gij aan alles zult voldoen, door mij zonder voorbehoud
en zonder onderbreking te beminnen. Eigenlijk moet gij
aan niets anders denken en u op niets anders toeleggen,
dan om mij op eene volmaakte wijs te beminnen; bevlijtig
u slechts om mij te beminnen en, bijgevolg, om mij te
behagen in alle omstandigheden en in alle dingen. Dat
mijne liefde het voorwerp en het doeleinde van al uwe
gedachten, van al uwe handelingen, van al uwe ver-
langens zij. Haak slechts naar mijne liefde, en leg u
slechts daarom op mij te beminnen toe, om mij altijd
nog meer te beminnen. Ik geef u de verzekering, dat
gij, zonder u om iets anders te kwellen, door deze hei-
lige oefening nog meer zult doen, dan in uwe belofte
verval is.»

Aldus spreekt pater Croiset, die door de Gelukzalige
zelve de geheimen van het Hart van Jesus kende. Zij
had nooit eenig berouw over hare belofte, en in de een-
heid der liefde vond zij een onuitputtelijke hulpbron om
de zoo veelvuldige verplichtingen na te komen. De Zalig-
maker schonk haar als belooning de eenige vreugde,
waarvoor hare ziel gevoelig kon zijn: zij was getuige van
de zegepraal van Zijn Goddelijk Hart in het gezegend
klooster van Paray-le-Monial. Het volgende jaar, toen zij
de bediening van Meesteres der novicen nederlegde, wilden
de jonge religieusen, die onder hare leiding gevormd
waren, eene dierbare herinnering uit het noviciaat mede-
nemen. Nu had zij de gewoonte om haar een prentje
dat het Heilig Hart voorstelde, te geven, dat de eene
aan de andere overhandigde om aan het Goddelijk Hart

de bewijzen van hare liefde te geven; dit afbeeldsel plaat-
sten zij in een gang, waar zij voortgingen het te ver-
eeren , en deze plaats werd spoedig eene druk bezochte
bedeplaats.

Van den anderen kant beijverde zich de gansche com-
munieteit om een het aanbiddelijk Hart waardig heilig-
dom en altaren op te richten. Men zag binnen de afslui-
ting het nieuwe gebouw verrijzen, en allen wedijverden
om het te versieren. Waarom zou ik hier zuster Lazare
Dusson niet noemen, die goede tuinierster, wier oogst
God zegende, en die de vruchten van haren zwaren ar-
beid aan het Hart van Jesus opdroeg\'? Indien de vrouw ,
die op het gastmaal van Bethani� reukwerk op het hoofd
van den Verlosser uitstortte, overal waar het Evangelie
gepredikt wordt in de herinnering der menschen moet
voortleven, komt het mij voor, dat zuster Lazare hier
eene dergelijke eer verdient.

Eens toen in de eetzaal het Leven van de H. Catha-
rina van Sienna werd voorgelezen, zeide zij onwillekeu-
rig in zich zelve: « O! als ik eens iemand kon zien, die
op haar geleek, hoe gelukkig zou ik zijn! » Zij had dien
wensch nauwlijks gevormd, of zij hoorde Christus inwen-
dig tot haar zeggen: «Zie, daar is mijne Welbeminde.
aan wie ik niet minder genaden verleend en gunsten
bewezen heb. » Toen zij hare oogen opsloeg, zag zij tegen-
over haar de Gelukzalige, en kon niet meer tw\'yleien, of
hetgeen zij in het binnenste van haar hart gevoelde was
wezenlijk de getuigenis van den Heiligen Geest. Zij trachtte
dan ook de vriendschap van deze beminde van Jesus\'
Hart te verwerven; dit was niet moeilijk voor haar, daar
Margaretha Maria dikwijls deelnam aan den arbeid der
werkzusters. « Onze waarde Lazare, zeggen de Gedenk-
schriften, trok zooveel als zij maar kon partij van de

gelegenheid, welke zij dikwijls had om zich met dezen
Serafijn op aarde te onderhouden. Zij hielp haar zooveel
als zij vermocht om de godsvrucht tot het Heilig Hart
van Jesus in het noviciaat in te voeren. Zij was eene
der ijverigsten om het te vereeren, en zij sloot zich bij
onze eerbiedwaardige zuster Des Escures aan om deze
godsvrucht te steunen en dezelve in ons klooster door
plechtigheden te doen opluisteren. Alleen het noemen
van het aanbiddelijk Hart bracht haar geheel in verruk-
king , en men werd tot liefde voor hetzelve opgewekt.
als men haar over deszelfs Goddelijke voortreffelijkheden
hoorde spreken. Eindelijk kon men haar de vergunning
niet weigeren, welke zij verzocht had, om bij elke retraite
hardop te zeggen: « Leve het Heilig Hart van Jesus!
en dit deed die goede zuster op zulk een toon en met
zulk een nadruk, dat het tot in het hart drong.»(i)

(l) Volgens de in het archief van hel klooster te Paray-le-Monial
berustende aanteekeningen is znster Lazare Dusson den 20 Augustus
1744 aldaar overleden in den ouderdom van zeven rn tachtig jaar,
en in het zeven en zestigste van hare professie. Men vindt ia ge-
melde aanteekeningen trekken van eene treffende oorspronkelijkheid
en die de zeden van het tijdperk niet kwalijk schetsen. De zuster
Dusson nas geboortig van een dorp in de nabijheid van Conches
op eenige uren afstand van Auton, in eene landstreek , die gedeel-
telijk protcstansch was, en aan deze laatste bijzonderheid had zij
het te danken, dat zij een 6ksch godsdienstig onderricht genoten en
zelfs eenige kennisvan de controverse had. �Middelerwij! zij bij god-
vruchtige meisjes leerde lezen , leerde zij ook tevens met haar bidden
op eene gemakkelijke en hartelijke manier, waarin niets gemaakt» en
overdrevens was, terwijl zij een gezond oordeel en een mannelijken
en verstandigcn geest bezat. Zij was zeer vastberaden , en alles wat zij
deed ging haar handig en gemakkelijk af. Zij ging zelfs zonder veel
omslag te maken met hare broeders op de jacht, en kon zoo goed
met bet geweer schieten, dat zij liter een wachter voor ous geweest
is, toen zij bet, diar men dieven vermoedde, in den tuin afschoot:

De kape) stond eindelijk daar, versierd mei alles wat
eene vindingrijke godsvrucht aan praal en stille pracht
had kunnen ten toon spreiden; de toewijding werd be-
paald op den 7 September 4688. Dien dag werden de
deuren van het klooster ontsloten om toegang te ver-
leenen aan de geestelijkheid der stad, die zich in pro-
cessie daarheen begaf en gevolgd werd door een groot
getal geloovigen, aan wie men onmogelijk den toegang
had kunnen ontzeggen. De plechtigheid duurde twee uren
en ongeveer evenveel tijd duurde het eer de menigte,
die zeer aanzienlijk was, zich verwijderd had.

Al dien tijd bracht de Gelukzalige door in de kapel,
waar men opmerkte, dat zij niet opgehouden had in de
volkomenste bewegingloosheid te bidden. Verscheiden per-
sonen loerden op een oogenblik om haar te spreken;
maar daar zij haar in zulk eene diepe ingetogenheid
zagen, gingen zij weg, zonder hare heilige rust te dur-
ven storen; en God alleen was het bekend, welke ge-

daar zij er geene gewoonte van maakte, werden hare geestelijke oefe-
ivngen er niet door onderbroken.... Haar ijver voor het Katholieke
geloof deed haar het ongeluk bejammeren dergenen, die het om hun
eigen hoofd te volgen verlieten. Zij bad zonder ophouden den Heer,
dat Hij ben tot het middelpunt der eenheid mocht terugvoeren , daar
de godsdienst haar zeer ter harte ging. Daarbij was zij geleerd, es
ofschoon zij den Bijbel slechts eenmaal had gelezen. was zij door
haar sterk geheugen bijna geene enkele plaats er van vergeten. Zij
stelde daaromtrent vragen, op welke de bekwaamste geleerden het
zich een genoegen rekenden schriftelijk te antwoorden , daar zij de-
zelve door een derden lieten voors\'ellen. Dagelijks verhaalde zij ons,
als wij bycen waren, iets uit het Evangelie, of zij zegde kerkelijke
lofzangen in versmaat op, welke zij alle van buiten kende. Zq vond
er zeer veel smaak in, daar zij dezelve als zij niet slapen kon te bed
liggende reciteerde. Het was eene grootmoedige ziel, die voor niets
terugdeinsde, als het de eer van God gold. Zij zou een dwingeland
getrotseerd hebben."

voelens in die uren, waarin hare ziel, door de liefde
voor het aanbiddelijk Hart van Jesus in verrukking ge-
bracht, zich in onuitsprekelijke dankbetuigingen uit-
stortte, in haar oprezen.

I)F. GELUKZALIGE IN HARE BETREKKING MET DE VER-
SCHILLENDE KLOOSTERS HARER ORDE.

Het stilzwijgen te moeten afbreken, en uit die ver-
getelheid bij de menschen, waarin zij voor immer be-
dolven had willen blijven, te moeten treden, was voor
de nederigheid der Gelukzalige het grootste van alle offers.
Het lag nogtans in het plan der Voorzienigheid, dat deze
zuivere flambouw haar licht niet slechts binnen de enge
grens van het klooster zou verspreiden, maar ook daar
buiten en zelfs in de verte, ten einde alle harten voor
het Hart van Jesus te winnen. Het is daarom, dat zij
bevel kreeg om niet te weigeren brieven te schrijven of
in de spreekkamer te verschijnen telkens, als de gehoor-
zaamheid of de naastenliefde haar daartoe verplichtte;
en men weet het, het was slechts tot dien prijs, dat zij
voor de jeugdige zuster de S�nec� de genade verwierf
van voor haren dood met de H. Sacramenten te worden
voorzien Hoe zou zij overigens aan de dringende aan-
biedingen, welke haar van alle kanten gedaan werden,
hebben kunnen wederstaan? Het was zoo gemakkelijk

niet voor haar, om zich te doen vergeten. Nooit, bijvoor-
beeld , had de Moeder de Saumaise met haar stilzwijgen
genoegen genomen. Het schijnt, dat zij de eerste was
om zich na hare terugkomst te Dyon er over te bekla-
gen; misschien wel wat al te scherp, want wij zien ,
dat de Gelukzalige haar vriendschappelijke verklaringen
geeft en nederige verschooningen aanbiedt: « Het was
niet zonder mij zelve geweld aan te doen, noch uit
gebrek aan vriendschappelijke gevoelens, dat ik mij den
zoeten troost wilde ontzeggen van u te schrijven en u
te zeggen, dat ik altijd dezelfde zal zijn in de achting
voor uwe liefde. Gij weet wel, dat ik, daar onze goede
Meester mijn hart zoo nauw met het uwe vereenigd heeft,
niet vrees, dat het er van gescheiden zal worden, tenzij
door Hem zelven. En daar ik geene woorden vinden kan
om mijne erkentelijkheid voor uwe moederlijke goedheid
uit te drukken, zal het mij genoeg zijn u te zeggen,
dat ik dezelve eeuwig zal gedachtig zijn voor onzen Heer
Jesus Christus, dien ik smeek, dat Hij u in die bemin-
nelijke eenzaamheid, welker zoetheid ik met u deel, moge
deelachtig maken aan Zijne kostbaarste gunsten en tee-
derste liefdeblijken. » Daarop verhaalt zij de genaden,
dat is de beproevingen, waarmede zij op dat oogenblik
begunstigd werd: « Het komt mij voor naar lichaam en
geest slechts ��n kruis te zijn, zonder dat ik mij zou
kunnen beklagen of naar anderen troost verlangen,
dan er op deze wereld geen te hebben en in den ge-
kruisigden Jesus, onbekend in mijn lijden, verborgen
te leven, opdat niet eenig schepsel medelijden met mij
moge hebben of zich mijner gedenke, dan alleen om
mijne kwelling te vermeerderen. »

Het volgende jaar werd de Moeder de Saumaise tot
Overste van Moulins gekozen. Dat klooster is de getuige

van haar gelukzalig afsterven geweest; men bewaart ei
haar hart, en de gansche communieteit is nog doortrok-
ken van de heiligheid van haren levenswandel en ver-
spreidt nog den geur harer deugden.

Zou het niet bij deze gelegenheid geweest zijn, dat
Margaretha Maria den volgenden brief aan de nieuwe
Overste richtte: «Ik beken u, mijne waarde Moeder,
dat het een groote troost voor mij geweest is, dat gij
onzen Heiland het genoegen verschaft hebt, Zijn kruis
met blijdschap en onderwerping te omhelzen. Het is waar,
dat Hij het geheel met rozen bedekt heeft, uit vrees dat
het u mocht afschrikken; maar dat is het niet, waarover
gij u het meest moet verblijden, maar wel wanneer gij
de prikkels zult voelen, die er onder verborgen zijn.
Dan zal het den Heer behagen om u aan zich gelijkvor-
mig te maken, en Hij zal u doen zien, dat Hij in de
bitterheden van den Calvarieberg niet minder beminne-
lijk is dan in de zoetheid van den Thabor. »

De Moeder de Saumaise maakte geen geheim van hare
gevoelens voor hare dierbare Dochter van Paray-le-Monial;
zij werden weldra door anderen gedeeld, en verscheiden
religieusen van Moulins verzochten om hare vereeniging
van gebeden en haar voor God gedachtig te zijn. Aan
het hoofd van deze onderscheid ik de zuster Louisa Hen-
drika de Soudeilles, aan welke de Gelukzalige in de
maand September 1679 antwoordde: « Ik bid het Heilig
Hart van Jesus, de onze te willen verteren in het vuur
Zijner liefde, welke, geloof ik, u aangespoord heeft om
de eer uwer kennis te verschaffen aan iemand, wier
groote ellenden voortdurend een sterk verlangen in haar
levendig houden om onbekend en door de menschen
vergeten te leven. »

De vereeniging dier beide harten werd in korten tijd

zeer innig, vooral door dat zuster de Soudeilles niets
spaarde om de banden nauwer toe te halen. De Geluk-
zalige schreef haar het volgende jaar: « Ik meende, dat
gjj niet meer dacht aan mij, die u niet vergeet voor onzen
Heer Jesus Christus, bij vvien ik mij gaarne beklagen zou,
dat gij mij dagelijks tusschen de twee elevaties van de
H. Mis van zoover komt bezoeken. Gij zweeft mij altijd
voor den geest, en wanneer wij aan onzen Goddel ijken
Meester gezegd hebben, wat gij wenscht, gaat gij stil
weg, tot mij zeggende als in uwen brief, dat ik niet
boos moet worden. Maar hoe zou men het kunnen wor-
den op u, die zoo goed de harten weet te winnen, dat.
als ik niet wist, dat het was om ze aan God te geven,
ik Hem waarlijk zou bidden om mij tegen u in bescher-
ming te nemen!»

Zuster de Soudeilles was de rechte persoon om de
Gelukzalige te begrijpen, want zij had eene teedere gods-
vrucht tot het vleeschgeworden Woord en wijdde eiken
dag van de week aan de vereering van eene van des-
zelfs volmaaktheden. Van den leeftijd van elf jaar was
zij aan den hemelschen Bruidegom verbonden door de
belofte van zuiverheid, welke zij op den dag van hare
eerste H. Commnnie aflegde. Eerst had zij zich in het
klooster der Ursulienen te Limoges, waar zij opgevoed
was, aan God willen toewijden; maar de Moeder de
Montmorency had aan den heer de Soudeilles haar ver-
langen te kennen gegeven om eene zijner dochters bij
zich te hebben, en deze goede edelman, vol eer en ver-
diensten , kon dit nieuw bewijs van gehechtheid aan de
weduwe van een prins, dien hij in voor- en tegenspoed
getrouw gediend had, niet weigeren. Louisa Hendrika,
de oudste van zijne dochters, was dan in het klooster
van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie van Moulins aangeno-



		537

		N» 3 LITANIE TER EERE VAN DE GELUKZALIGE MARGARETHA MARIA ALACOQUE. (1)

		Heer, ontferm U onzer. Christus, ontferm U onzer. Heer, ontferm U onzer. Christus, hoor ons. Christus, verhoor ons. God hemelsche Vader, ont- ferm U onzer. God Zoon, Verlosser der wereld, ontferm U onzer. God, Heilige Geest, ont- ferm U onzer. Heilige Drievuldigheid, een God, ontferm U onzer. H. Maria, bid voor ons. H. Moeder Gods, H. Maagd der maagden, H. Johannes, H. Lazarus, g". H. Franciscus. H. Johanna Francisca, 8 Gelukzalige Margaretha ₀Maria, «■ Kostbare parel, Bloem der velden, Lelie der dalen,		Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. Christe, audi nos. Christe, exaudi nos. Pater de coelis, Deus, mi- serere nobis. Fili, Redemptor mundi , Deus, miserere nobis. Spiritus sancte, Deus, mi- serere nobis. Sancta Trinitas, unus Deus, miserere nobis. Sancta Maria, ora pro nobis. Sancta Dei Genitrix, Sancta Virgo virginum, Sancte Joannes, Sancte Lazare, ^ Sancte Francisce, ^ Sancta Joanna Francisca, o Beata Margarita Maria, g er 55\' Margarita pretiosa, Flos campi, Lilium convallium,


		(1) De litanie is door Mgr. den Bisschop vau Autunvoor parti- culier gebruik goedgekeurd.



		559


		H. Claudius, die geput hebt uit de bron der Godheid, H. Claudius, schild des geloofs, ^ H. Claudius, hamer, die � de ketterij verbrijzelt, § H. Claudius, die gelas- ° terd en in den kerker 3 zijt geworpen voor het geloof van Jesus Chris- tus, H. Claudius, die dikwijls		steld voor de bekeering der ketters, s: H. Claudius, roemrijke martelaar naar den wil, § t-t H. Claudius, die in het « o Hart van Jesus gestor- "r¹¹ ven zijt, #. Verkrijg voor ons van God, gelukzalige Vader de La Colombi�re, ty. De genade van te leven en te sterven in het Heilig Hart vau Jesus.

		uw leven hebt blootge- GEBED. O roemrijke Heilige, die met hemelsche genaden voor- komen zijt; wiens versterving zoo groot en aanhoudend was, dat gij u uit liefde tot Jesus elk genoegen ontzegd hebt en onverdroten zijt geweest in de be.keering der ketters en in den arbeid aan de zaligheid der zielen; die hebt uitge- munt in de liefde tot God, in het steeds gedachtig zijn aan de tegenwoordigheid van Zijne Goddelijke Majesteit en in eene strenge versterving van al uwe zinnen; wiens levenswandel en zeden een getrouw afdruksel waren van die van Jesus Christus � verkrijg voor ons de genade, dat het ons, door in deze wereld uwe deugden na te volgen, vergund moge zijn hiernamaals met u het Heilig Hart van Jesus in alle eeuwigheid te aanbidden: door de verdiensten en tus- schenkomst van Jesus, Maria en Joseph. Amen. ANDER GEBED TOT PATER DE LA COLOMBl�RE. O eeuwige en almachtige God, die ons in dezen laatsten tijd in den persoon van den Gelukzaligen pater de La Co- lombi�re, uwen getrouwen dienaar, lid van het Gezelschap



		560

		van Jesus, een voorbeeld van alle heiligbeid gegeven hebt: wij smeeken u, ons door zijne heilige en veel vermogende tusschenkomst bij het Heilig Hart van Jesus de genade te vcrleenen van hem in zijne deugden van naastenliefde, een- voudigheid, nederigheid na te volgen, opdat wij tot het eeuwig geluk mogen geraken, door denzelfden Jesus Chris- tus, die leeft en regeert in de eeuwen der eeuwen. Amen.

		Zie hier de latijnsche tekst volgens het boekje van 1687.

		P�BE DE LA COLOMBI�RE. Obedientissime voluntati di- vinae. Vir secundum cor Dei. Fidelis observator legis Al- tissimi. Piissime erga Beatam Vir- ginem. Speculum virtutum omnium. Imago perfectionis. Sanctuarium gratiaruin divi- . narum. Lilium virginale. Praedicator poenitentiae. Organum Spiritus sancti. Panegyrista divine. Ardentissime in Deum. Addiotissime proximo. Humilis inter honores. Angele in puritate. Vir orationis amantissime. Plene fide, spe et chai�tate.
		LITANIES DU V�NERABLE Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison. ])omine, miserere nobis. Domine, miserere nobis. Jesu Christe, exaudi nos. Pater decoelis, Deus, mi- serere nobis. Fili, Redemptor mundi, Deus, miserere nobis. Spiritus sancte, Deus, mi- serere nobis. Sancta Trinitas, unus Deus, miserere nobis. Sancta Maria, Mater Dei, ora pro nobis. Venerande Pater Claudi Co- lumbari, ora pro nobis. Imitator Jesu Christi, ora pro nobis. Victima amoris divini.



		561

		Qui adduxisti peccatores ad poenitentiam. Qui adduxisti haereticos ad veram conversionem. Quem coe.lum gloria coro- navit. Quem Deus mirabiliter do- cuit. Vox Apostolorum. Honor patriae Viennensis. Scutum fidei catholicae. Martvrii amantissime.		Qui calumDiam et carcerem pro fide Jesu Cbristi pa- tienter sustulisti. Qui martyrium voluntate et re cum gaudio suseepisti. Qui dulciter et suaviter raor- tuns es in sacro Corde Jesu Christi. Cujuspretiosissima mors re- spondit vitae purissimae et sanctissimae.


		ANTIENNE. Pater venerande, precare Deum, ut vivarnus et moriamur in sacro Corde dulcissimi Domini Nostri Jesu Christi. OREMUS. Pater colendissime, quem Deus replevit donis coelestibus; cujus mortificatio nullam admisit voluptatem ; cujus charitas Deum praetulit, et proximum rebus omnibus; cujus zelus nullam passus est limitem in convertendis haereticis; cujus vox confregit impiorum animos; cujus mores, virtutes et habitus amorem Christi in omnium cordibus impress�re; cujus vita sanctissima fuit; cujus patientia fuit invictissima; cujus silentium fuit in morbis et doloribus mirandum; o Pater colendissime, cujus virtutes fuerunt innumerae, im- petra nobis tuis precibus ut moriamur in mundo et viva- rnus in coelo. Amen.

		Eenige aanmerkingen omtrent de twee boekjes, die de litanie bevatten, en het kenmerk der veelvuldige afwijkin- gen, welke de vertaling; van het oorspronkelijke onder- scheiden. Om duidelijker te zijn zullen wij het boekje, dat de litanie in het Fransch bevat, het boekje A noemen, en





		GOEDKEURING.

		IMPRIMATUR. Hailemi, J. A. van den Akker, die 16 Oct. 1876. Lib. Cens.



		HOOFDSTUK XX.

		ZIEKTE EN GENEZING VAN ZUSTER VERCH�RE. � DE GELUK ZALIGE ONDER DE LEIDING VAN PATER ROLIN. � ZIJ SCHRIJFT DE GEDENKSCHRIFTEN VAN HAAR LEVEN.

		Hetgeen eenigen tijd daarna gebeurde, moest voor de Moeder Melin een punt van overweging zijn, vooral als zij zich herinnerde, dat de Moeder Greyffi� wegens den wil van God omtrent Zijne dienstmaagd tegengewerkt Ie hebhen, door den dood van zuster Quarr� op de ge- voeligste plaats van haar hart was getroffen geworden; en zij zelve zou, na het communiceren op den eersten Vrijdag van elke maand aan de Gelukzalige ontzegd te hebben, bijna een niet minder smartelijk verlies te be- treuren hebben gehad. Men zal zich wellicht zuster Rosalia Verch�re herin- neren, die jeugdige hoopvolle geprofeste, die met de novicen deelden in de zorgen van de Gelukzalige, en bestemd was om met zuster de Farges haar laatsten zucht op te vangen. Nog in den bloei harer jeugd, zij was nauwlijks achttien jaar, werd zij eensklaps gevaarlijk ziek, en binnen weinige dagen lag zij op haar uiterste. Toen Margarotha Maria hare genezing van God afsmeekte, werd haar geantwoord, dat deze zuster niet eerder her- stellen zou, dan wanneer de Overste teruggekomen zou zijn van haar besluit, dat zij omtrent de communie op 14



		\'286

		den eersten Vrijdag der maand genomen had. (1) Men kan denken, hoe verlegen die ootmoedige ziel was, toen zij verplicht was om dit nieuw bewijs der overgroot? liefde van haren hemelschen Bruidegom bekend te ma- ken! Zij had een zwaren strijd door te slaan, daar zij s\'an den eenen kant niets vuriger wenschte, dan in stilte de gehoorzaamheid te blijven beoefenen; vanden ande- ren kant door den Zaligmaker gedrongen werd om aan de Overste te zeggen, hoezeer zij Hem mishaagd had. door aan Zijne bevelen te wederstaan. Daar zij uit haar zelve niet dorst besluiten om de genade, welke zij van haren Goddelijken Meester ontving, bekend te maken, nam zij hare toevlucht tot eene oude zuster, Maria Mag- dalena Des Escures, in wie zij een groot vertrouwen stelde en wier ziel aan de hare verbonden was door de banden eener grootmoedige en heilige vriendschap. Zij schreef haar den volgenden brief: «Het is in het Heilig Hart van onzen Heer Jesus Christus, dat ik, waarde Zuster, u dit schrijf, omdat Hij het aldus wil. Verwonder u niet, dat ik mij tot u wend in de groote bekommering, waarin ik ben ten opzichte van mijne zuster Verch�re; want toen ik dezen morgen opstond, meende ik duidelijk deze woorden te hooren: « Zeg aan uwe Overste, dat zij mij groot mis-

		(1) De eerste geschiedschrijver der Gelukzalige bedriegt zich , Wan- neer hij deze voorvallen laat plaats hebben 1078 onder het bestuur van de Moeder Greyffi�; want de zuster Rosalia Verch�re nam eerst den 8\' December 1682 den sluier. Overigens zeggen gelijktijdige religicnsen bepaaldelijk, dat die ontzegging der communie, gevolgd door de ziekte van zuster Verch�re, onder de Moeder Mclin plaats had en in den tijd van al die tegenspraak en verdeeldheid tegen de Gelukzalige , verwekt ter oorzake vnn de postulante , welke zij niet tot liet noviciaat wilde toelaten.



		�287

		« noegen gedaan heeft, door dat zij, om aan het schep- » sel (de personen die tegen de Gelukzalige partij had- »den gekozen) te behagen, niet gevreesd heeft mij te >> vertoornen, door u de vergunning te ontnemen tot het » doen der communie, die ik u geboden had op den eer- » sten Vrijdag van elke maand te doen , ten einde (door » de verdiensten van mijn Heilig Hart aan mijn hemel- » schen Vader op te dragen) Zijner Goddelijke rechtvaar- »digheid voldoening te geven voor de zonden tegen de » naastenliefde. Want ik heb u uitgekozen er het slacht- » offer van te zijn; en daar zij u nu verboden hoeft om » in dit geval mijn wil te volbrengen, heb ik besloten »om dat andere offer, dat nu lijdt, voor mij te slacht- �> offeren.» <i Ziedaar, mijne waarde Zuster, wat mij kwelt en on- ophoudelijk vervolgt, zonder het uit mijne gedachten t<> kunnen zetten, want Hij dringt bij mij aan om het aan onze Moeder te zeggen; en ik ben bevreesd om het te doen, want, om de taal van mijn hart te spreken, ik geloof, dat het slechts eene list van den vijand is, die mij door deze communie den schijn van zonderlingheid wil geven, of wel, dat dat alles eene verbeelding en zinsbegoocheling is, omdat Christus aan eene nietswaar- dige schijnheilige, als ik ben, dergelijke genade niet bewijzen zou. Ik bezweer u, mijne dierbare Zuster, mij uwe gedachte daaromtrent mede te deelen, ten einde mij uit de moeiolijkheid te doen geraken, waarin ik mij bevind, omdat Hij wil, dat ik het u vraag. Bewijs mij deze gunst, zonder mij te vleien: want ik vrees, God te wederstaan, daar ik niet zeggen kan wat ik uitsta van haar (de zuster Verch�re) in dien staat te zien. Vraag Hom, om u de waarheid te doen kennen, en wat Hij wil, dat gij mij antwoordt. Daarna zal ik trachten, er



		-28H

		niet meer aan te denken. Ik verzoek u dezen brief te verbranden en om geheimhouding. » De zuster Des Escures aarzelde niet om haar aan te raden, alles aan de Overste te zeggen; zij deed het, niettegenstaande den grooten tegenzin, dien zij er in had. De Moeder Melin antwoordde haar, dat zij haar de vergunning tot gemelde communien zou teruggeven, doch op voorwaarde, dat zij voor het herstel van zuster Ver- ch�re zou bidden. Zij gehoorzaamde, en de zieke, die reeds alle hoop had opgegeven en ter prooi was aan een lijden, van hetwelk de geneesheeren geen kennis had- den, was terstond buiten gevaar. De Gelukzalige, die in de woorden van de Overste slechts eene belofte had gezien, dorst hare communien nog niet hervatten, te meer daar zij van alles wat bui- tengewoon was een afkeer had. Maar ofschoon de zus- ter Verch�re niet meer op den rand des grafs stond , leed zij toch nog hevige smarten, tegen welke alle po- gingen der kunst ijdel waren. Gedurende de vijf maanden, welke zij in de zieken- zaal moest doorbrengen, ontving zij veelvuldige bezoe- ken van hare Meesteres; deze hield niet op haar te ver- manen om een heilig gebruik van haar lijden te maken en het uit liefde tot God met geduld te verdragen. Te- vens smeekte zij het Hart van Jesus, om hetgeen Hij begonnen was te voleindigen, en haar de gunst in hare geheele volheid te verleenen. Maar toen de Zaligmaker haar uitdrukkelijk verklaard had, dat zij niet eerder ver- hoord zou worden, dan vooraleer zij de Vrrjdagscne communien hervat zou hebben, ging zij er eindelijk toe over om opnieuw hare Overste er over te spreken, en deze, verre van langer aan een zoo duidelijk geopen- baard bevel des Hemels te wederstaal), stond bet haar



		289 loe. Oogenblikkelijk was de zuster Verch�re tot groot genoegen van de Gelukzalige, die haar teeder beminde, volkomen hersteld. Doch hoe troostrijk en bemoedigend was het van den anderen kant niet voor haar, zich onge- hinderd te kunnen vereenigen met Hem, die al hare genoegens uitmaakte, en aan het zoo vurige verlangen van den God van haar hart te kunnen beantwoorden ( Wan- neer zij dat onvergelijkelijk geluk genoten had, was het, als zij bij hare novicen kwam, of zij in vuur en vlam stond, en elk harer woorden ontstak in hare zielen den gloed der Goddelijke liefde; « Ach! mijne dierbare Zusters. zeide zij, God dienen en kennen is onze geheele bezig- heid. Uw deel is Zijn Hart te beminnen. Welk een ge- luk te kunnen zeggen: « Ja, ik zal Hem gedurende eene eeuwigheid beminnen en prijzen! Maar daartoe moet men Hem bestendig beminnen, en zoowel in leed als in vreugde, en in al de omstandigheden des levens. » Buiten het klooster nam, zooals wij gezegd hebben, de verbittering harer vijanden niet af. Zij werd voortdu- rend door hen bedreigd en zij gingen voort met haar eene zienster en schijnheilige te noemen, en zij wisten hunne lasterachtige aantijgingen met zooveel sluwheid te ver- spreiden , dat de rechtschapensten moeite hadden om er niet door misleid te worden. Onder het getal dei-genen, die zich een oogenblik lieten verschalken, noemen onze Gedenkschriften den pater jezuiet Ignatius Rolin, een geestelijke van eene uitstekende godsvrucht, die omstreeks dien tijd tot Overste van het huis der Orde te Paray be- noemd werd. (4) God had hem nogtans bestemd om de (1) Dezelfde, die naar een geschreven naamlijst van de provincie Lyou in 1688 aan het hoofd van het College van Nimes stond en tevens professor in de Metaphysiek aan gemeld College was. In 1700 vinden wij hem als procurator en bestuurder van eene congre-



		2�U

		Gelukzalige gedurende de zwaarste worstelingen in deze langdurige beproeving (1685�1687) te ondersteunen, en haar op het oogenblik, dat zij de laatste hellingen be- klom , om in den ongestoordsten vrede en op de hoogste kruin der zuivere liefde haar verblijf te gaan vestigen, tot leidsman te dienen. De eerste maal, dat hij haar bezocht, verdween al zijne tegeningenomenheid ten opzichte van haar. Eene volgende samenkomst met haar liet een bui- tengewoon denkbeeld omtrent de genade, waarmede zij begunstigd werd, bij hem achter, en tevens een zeer vurig verlangen om haar naar -al zijn vermogen behulp- zaam te zijn. Wat haar betrof, zij werd in hare edel- moedige belangloosheid slechts door eene vrees gekweld, namelijk, dat, zoo die man Gods openlijk hare zijde koos, hij van het in hem gevestigde vertrouwen, en van den naam van bekwaamheid en voorzichtigheid in de leiding der zielen, welken hij had, iets mocht verliezen. Maar hij stelde haar daaromtrent volkomen gerust. De gemeen- schap , die tusschen beiden ontstond, doet ons zien, dat, indien zij een volkomen vertrouwen in hem stelde, pater Rolin van zijn kant de zorg voor zulk eene bevoorrechte ziel zeer ter harte nam. Hij zag, hoe zij door eene on- verzadelijke begeerte naar vernedering en lijden gekweld werd en, slechts levende en ademende voor den gekrui- sigden Jesus, de dwaasheid des kruises beminde; dat zij in haar eigen oogen zoo nietig, zoo verachtelijk was.

		gatie van luaoneu aaa het College vaa Greuoble, waar hij zich uog , in eene uitsluitend geestelijke bediening, tijdens liet jaar I? 15 bevond. De tijdgeiiuiiteu van de Gelukzalige zeggen van hem het volgende: «Een zeer waardig lid vau het Gezelschap van Jesua , die toen te Parav in groot aanzien stoud , en dien men te Grcnoble houdt wegens de hooge waarde, welke men hecht aau zijne deugd en heiligheid van leveuswandel."



		297

		Deze woorden verschaften mij veel troost, want ik ver- langde vurig Hem te zien heerschen. Ik stelde dan de zorg om Zijne zaak te verdedigen in Zijne handen, ter- wijl ik in stilte zou lijden.

		HOOFDSTUK XXI. DE ZALIGMAKER BEKLAAGT ZICH TEGEN ZIJNE DIERBARE BRUID OVER DE ONGETROUWHEDEN VAN ZIJN UITVERKOREN VOLK. ---- DE ALLERHEILIGSTE MAAGD VOEGT HARE KLACHTEN BIJ DIE VAN HAREN GODDELIJKEN ZOON. � REZOEK VAN DE HEILIGE STICHTERS DER ORDE VAN ONZE-LIEVE-VROVJWE-VISITATIE.

		Wie heeft niet alreeds ingezien, dat de geruchtma- kende en onverzettelijke weigering der Gelukzalige om mede te werken gevolg te geven aan eene voorgewende roeping, tot welker verwezenlijking geheel eene machtige adelijke familie samenspande, voor haar klooster en ge- heel de Orde een der heilzaamste voorbeelden was en nooit op een geschikter tijd kon gegeven worden. Van al de gevaren,, welke de Orde alstoen konden bedreigen, zou ik er geen weten, dat geduchter en moeielijker te bezweren ware geweest. Indien het klooster van Paray- le-Monial door deszelfs weinige bekendheid en onaan- zienlijkheid er niet aan ontsnapte, wat heeft men dan te denken van de kloosters in de groote steden en der



		�201»

		eenigszins naar een dergelijk voorstel willen luisteren\'.\' Voorzeker, indien de dag ooit kwam, dat er eene was, die het deed, zij zou geene dochter van onze Orde meer zijn, maar eene duivelin, hierheen gezonden uit de diep- ste kolken van boosaardigheid der hel, om onze Instel- ling te verwoesten en omver te werpen, haar al haar geluk, vrede en heiligheid te ontnemen. Ik geloof nog- tans, dat God het stellen van deze vraag- heeft toegela- ten om aanleiding te geven om u, mijne dierbare Zus- ters, te zeggen, wat de gevoelens en bedoelingen van onzen heiligen Stichter omtrent dat onderwerp waren. O, hoever was hij daarvan verwijderd! Ik zeg u, dat het verder was dan de hemel van de aarde. Hij zeide, dat het beter was, dat de Orde te gronde ging, dan dat men de deur opende voor deze verderfelijke en gedroch- telijke eerzucht, welke haar toch ook zou verwoesten. Als hij er aan dacht, werd hij zoo verontwaardigd, dat ik geen woorden kan vinden om het uit te drukken. Ik kan u verzekeren, dat indien hij vermoed mocht heb- ben, dat deze dwaasheid in het hoofd van eene dochter van de Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie zou heb- ben kunnen opkomen, hij, naar mijn gevoelen, deze Congregatie nooit zou hebben in het leven geroepen. » Deze gevoelens deelden alle ware Dochters van Onze- Lieve-Vrouwe-Visitatie. Mevrouw de Montmorency, de vermaarde dochter van de H. Johanna de Chantal, was geene andere toegedaan. Gedurende haar bestuur over het klooster van Moulins, bracht zij den Markies de Va- laneay, die twee zijner dochters aan hare zorgen had toevertrouwd, met zeer veel beleid onder het oog, dat « bijaldien hij met het plan mocht omgaan om abdissen van zijne dochters te maken, hij ze voor hare professie uit het klooster moest nemen, want als hij het daarna



		*-,m*

		zijn. De ootmoedigheid tegenover God en de zachtmoe- digheid jegens de evennaasten moeten dus het gemis van gestrengheid in boetpleging in uwe huizen aanvullen.» Daar nederigheid en zachtmoedigheid, deze het Hart van Jesus zoo dierbare deugden, de grondslag der Orde van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie zijn, zoo tast degene, die de eene of de andere deugd aantast, den grondslag dezer Instelling aan: een wezenlijk noodlottig en, in zekeren zin, onherstelbaar uitwerksel van vergrijpen, die overal elders misschien verschooning zouden vinden. Vandaar die klachten en bittere smart van dat Heilig Hart; vandaar die harde verwijtingen aan de Dochters van Onze-Lieve-Vrouwe-Visitatie, nu eens door de H. Maagd, dan eens door de heilige Stichters gedaan. Deze verwij- tingen, deze klachten, zamelt Margaretha Maria gedu- rende hare geestverrukkingen op, en zij heeft in lasl dezelve over te brengen aan hare zusters, welke de Zaligmaker bijna altijd Zijn uitverkoren volk noemt, hetzij Hij het klooster van Paray-le-Monial op het oog heeft, hetzij Hij de geheele Orde daarmede aanduidt. Indien Hij deze waarschuwingen met eenige bedreigingen ge- paard doet gaan, zoo gevoelt men toch altijd, dat de barmhartigheid over de rechtvaardigheid zegepraalt en dat Hij in Zijne vaderlijke gramschap slechts naar verzoe- ning verlangt. « Eens, zegt de Gelukzalige, vertoonde Hij Zich aan mij met wonden overdekt, van alle kanten stroomde het bloed van Zijn lichaam en Zijn Hart was door droefheid vaneengereten; Hij was als geheel uitgeput. «Ik knielde aan Zijne voeten neder met eene groote vrees, die mij bevangen had, en terwijl ik niets dorst zeggen, zeide Hij mij: « Ziehier, waartoe mijn uitverkoren volk, dat ik be-







		RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT

		A06000008912713B

		0891 2713



		*:07**

		heeft van Zich aan ons te geven; de kracht was Zijne liefde; de enge plaatsen, niet goed voorbereide harten en de punten waren de hoogmoed. Ik bood Hein het hart, dat Hij mij gegeven had, tot rustplaats aan. « "Wanneer Hij afgemat was, kwam Hij zoodra ik een oogenblik tijd had, bij mij en zeide mij, dat ik Zijne wonden moest kussen, ten einde de pijn er van te ver- zuchten. » Niet altijd in dien staat van lijden was het, dat de Zaligmaker bij haar rust zocht. Ook in Zijne glorie kwam Hij tot haar, inzonderheid deed Hij dit op een Hemel- vaartsdag , terwijl zij in het koor voor het H. Sacrament het oogenblik vereerde, waarin Hij ten Hemel voer. Eensklaps gevoelde zij zich in het genot van een grooten vrede en eene ongestoorde rust, en ontwaarde een vurig licht, in hetwelk de beminnelijke Jesus zich bevond, die haar naderde en tot haar zeide: « Mijne dochter, ik heb uwe ziel uitgekozen om voor mij een hemel van rust op deze wereld te zijn, en uw hart zal voor mijne liefde een troon van genoegens wezen. » � « Van dien lijd af, gaat zij voort, was alles kalm in mijn binnenste, en ik was bevreesd de rust van mijn Verlosser te zul- len storen. » Maar den meesten tijd kwam Hij troost aan haar vra- gen, en haar uitnoodigen, den smaad, dien Hem in het Sacrament Zijner liefde was aangedaan, te herstellen. Zoo zeide Hij eens lot haar op een Vrijdag, toen Zij Hem onder de gedaante van de hostie, welke op het altaar was uitgesteld geweest, ontvangen had: « Mijne dochter, ik kom in het hart, dat ik u gegeven heb, opdat gij door deszelfs vurige liefde de beleedigingen zoudt hei- stellen, welke ik van die lauwe en trage harten, die mij in het Sacrament mijner liefde onteeren, ontvangen



		:tt>8

		heb. De ziel, welke ik u gegeven heb, zult gij aan God, mijnen Vader opdragen, om de straffen, welke die on- getrouwe zielen verdiend hebben, af te weren: door mijn Geest zult gij onafgebroken in waarheid aanbidden voor al die geesten, welke Hem niet met een oprecht gemoed en slechts in schijn aanbidden; en dat alles voor mijn uitverkoren volk. Met dat doel heb ik u zulk eene groote gaaf geschonken.» Christus stelde haar eens vijf harten voor, welke zich van het Zijne hadden losgemaakt en zich vrijwillig van Zijne liefde beroofden; te gelijker tijd zeide Hij tot haar : « Belast u met dien last en deel in de bitterheden van mijn Hart. Stort tranen van weedom over de ongevoe- ligheid van die harten, die ik had uitgekozen om ze aan mijne liefde toe te wijden; of wel, laat ze voorthollen naar hunnen ondergang, en kom gij het genot smaken uiijnei- geneugten. » «Maai\', gaat zij voort, afziende van alle zoetheid en troost, liet ik, mij belast gevoelende met die harten, welke van de liefde beroofd gingen -worden, den vrijen loop aan mijne tranen; en daar het mij vrijstond om te kiezen, en ik mij gedurig hoorde uitnoodigen om de heilige liefde te gaan genieten, wierp ik mij dikwijls voor de Opperste Goedheid op mijne knie�n en bood Hem die harten aan, opdat Hij dezelve met Zijne Godde- lijke liefde mocht vervullen. � Maar ik moest veel lijden, eer dat het geschiedde � en de hel is niet afgrijselijker dan een hart, dat beroofd is van de liefde van mijn Welbeminde. » Wat leed zij dan niet, toen zij eens, het H. Sacrament tot aan de sponde van eene zieke vergezellende, den be- minnelijken Jesus het hoofd zag afwenden, Zijn afschuw hetuigende van te gaan daarheen, waai\' men Hem bracht!



		319

		geestelijke gezinnen hebben doen vervallen. » Dat van Paray-le-Monial trok zooveel nut uit de godsvrucht tot het Heilig Hart en de onderrichtingen, aan zuster Mar- garetha gegeven, dat deszelfs Dochters, die den heiligen Stichter nog bezorgdheid inboezemden, zich beijverden om, door hem na te volgen, weder bij hem en den Brui- degom in gunst te komen. Deze heilzame geest is er door de eenvoudigheid en gehoorzaamheid gevestigd geworden. en op zulke hechte en duurzame grondslagen, dat zij niet wankelden op de dag der beproeving, en de geest van nieuwsgierig onderzoek en verzet tegen den Stede- houder van Jesus Christus er geen ingang gevonden hebben.

		HOOFDSTUK XX11. DE GEHEELE C0MMUN1ETE1� HEWIJST HULDE AAN HET GODDELIJK HART. � BELOFTE VAN VOLMAAKTHEID DOOR DE GELUKZALIGE. � DE KAPEL IN DEN TUIN. 1686�1688. Niets te Paray-le-Monial voorspelde nog de ophanden zijnde zegepraal van het Hart van Jesus. Alleen de Ge- lukzalige beschouwde haar als zeker, afgaande op de belofte van haren hemelschen Bruidegom, die tot haar gezegd had : « Vrees niets, ik zal heerschen trots de tegenspraak en tegenwerking. »



		3S�

		ter, mijn dierbaar kind, voor eeuwig bezitter van het uwe!.... Ziehier de teekening, die gij mij gevraagd hebt, en die overeenkomt met de voorstelling op onze schilderij. En ik, waarde vriendin, ik bedank u voor het gebed, dat gij mij gezonden hebt, en voor al uwe vriendschaps- bewijzen, waarvoor ik zeer gevoelig ben, omdat de uit- werkselen met mijne behoeften overeenkomen. Ik heb vooral die, om met een oog van Goddelijke en groote barmhartigheid beschouwd te worden; en tenzij ik aan die van het Heilig Hart van onzen Goddelijken Jesus niet deelachtig worde, zou ik in mijne laatste dagen in een deerniswaardigen toestand zijn. Doch ik heb mijne hoop gesteld op Hem en op de bescherming Zijner hei- lige Moeder. » Eindelijk heelt het uur van zegening geslagen. Door eene verborgen kracht der genade, heeft er eene groote verandering in de harten plaats gehad: de vooroordeelen zijn geweken, zonder dat iemand er bijzonder werk van gemaakt heeft, en men ziet diegenen der religieusen. die het meest tegen de godvruchtige plannen van Mar- garetha Maria waren aangekant, eensklaps de eerste zijn om de bannier van het Hart van Jesus boven de com- munieteit Ie ontrollen. Aan het hoofd dergenen, die zich verzetten, had men altijd onderscheiden Maria Magdalena DesEscures, eeno eerbiedwaardige oude zuster, die naar de getuigenis van hare tijdgenooten « een levende Regel» was. Deze groote liefde voor den Regel en oorspronkelijke gebruiken der Instelling was ongetwijfeld de aanleiding van een tegen- stand, welke voortkwam uit de loffelijkste zucht naar stiptheid en nauwgezetheid. Zij hield veel van de Geluk- zalige , die van haren kant een groot vertrouwen in haar stelde en dikwijls haren raad inriep; doch zij was daar-



		324

		om niet minder hevig in het afkeuren van haar gedrag ten opzichte der bewuste devotie. Maar zie, op den dag van het octaaf van het II. Sacrament begeeft zuster Des Escures zich naar de Gelukzalige en vraagt haar om het door de Moeder Greyffi� gezonden afbeeldsel van het Heilig Hart, dat nog niet uit het noviciaat geweest is; want zij denkt aan niets minder, zegt zij, dan om het ter vereering van de gansche communieteit in het bin- nenkoor der zusters uit te stellen. Men kan wel denken, dat haar verzoek niet geweigerd werd; en den volgenden dag \'s morgens, Vrijdag na het octaaf van het II. Sacra- ment, was het eerste voorwerp, dat zich bij hare komst in het koor aan de blikken der zusters vertoonde, dit gezegend afbeeldsel, dat met bloemen omringd voor het traliewerk op een altaar of, liever, op een met een tapijt bedekten stoel geplaatst was. Een opschrift, dat de tolk der gevoelens van zuster Des Escures was, noodigde de bruiden van den Zaligmaker uit om aan dat Goddelijk Hart hare hulde te bewijzen en zich tot taak te stellen om uit al haar vermogen de openbare vereering van het- zelve te verbreiden en het getal van deszelfs aanbidders te vermeerderen. Niet eene enkele verzette zich: alle harten erkenden de heerschappij van dien Opperheer der harten; allen verklaarden te gelijk, dat zij door den plotselingen in haar teweeggebrachten omkeer wel zagen, dat Hij de Heer en Meester was. Denzelfden dag werd vastgesteld, dat men eene schilderij van bel Heilig Hart zou doen vervaardigen. Weldra vond men. dat het niet genoeg was en dat er behoefte aan eene kapel bestond. Een ieder beijverde zich om strijd om voor zulk een schoon en God beha gelijk werk zijne diensten aan te bieden, en tot zelfs de pensionnaires wilden van het zakgeld, dat zij van



		:325

		huis ontvingen een gedeelte daartoe bijdragen. Maar de zusters met den witten sluier muntten boven allen uit: het was door het werk van hare handen, dat zij den Goddelijken Meester hare liefde betuigden; vooral waren het de zusters, die met de zorg voor den tuin belast waren, wier harden arbeid God zoo rijk zegende, dat zij eene belangrijke som, voortspruitende uit de opbrengst van haren oogst, voor den bouw der kapel aan de Over- ste konden aanbieden. Met een hart, dat van de zuiver- ste blijdschap overstelpt was, vergaderde de Gelukzalige hare dierbare novicen om haar tot dankzegging het Te Deum te laten zingen. « Mij blijft, zeide zij tot haar, niets meer te wenschen over, ik verlang niets meer, omdat het Hart van Jesus gekend wordt en het in alle harten begint te heerschen. Gedraagt u steeds zoo, dat Hij voor immer in uwe harten heersche als uw Opper- heer en de eenige Bruidegom uwer zielen. » Op dat tijdstip is het, dat zij zich aan ons in al hare grootheid vertoont en als in de volle rijpheid barer held- haftige deugden. Van de hoogte, waartoe zij gekomen is, zal zij zich, door die bewonderenswaardige veredeling en verheffing der ziel, waarvan de Psalmist spreekt, en steeds van deugd tot deugd ijlende, ongetwijfeld nog meer tot haren God verheffen; maar welk oog is in staat hare vlucht na te staren? Daar is haar leven met Christus verborgen in God; zij leeft niet meer, het is Christus, die in haar leeft; haar hart klopt voor niets meer, het is dood voor het geschapene. Doch daar de vrees met de liefde in haar toenam, zal zij zich eens door eene ver- bazende nauwgezetheid van geweten over deze boven- menschel\'yke ongevoeligheid, die de vrucht en de beloo- ning van hare langdurige worstelingen is, gaan veront- rusten, en het zal noodig z\'yn, dat haar geestelijke leids-



		:<26

		man haar tot hare geruststelling zegt: « Het is geen teeken van verwerping, nooit eene opwelling van vreugde of droefheid te hebben, dan die welke voortkomen van den Geest, die u geleidt. » Deze wijze uitspraak omtrent haar deed pater Rolin, die door eene beschikking zijner overheid Paray-le-Monial had moeten verlaten. Hij schreef haar toen een mer\'i- waardigen brief, waaruit men den inwendigen mensch en den voor de leiding der zielen met de gave der onder- scheiding der geesten toegeruslen man hoort spreken. « Gij zult hier, mijne waarde Zuster, de oplossing vin- den der voornaamste vragen, welke gij mij in den loop van het jaar schriftelijk en mondeling gedaan hebt. Ik zal dezelve niet naar de volgorde, waarin ze gesteld zijn. beantwoorden; ik zal het doen in tegenwoordigheid van onzen Heere Jesus Christus, naar dat de vragen, die gij mij gedaan hebt, zich aan mijn geest zullen opdoen. Ik geloof, dat gij u aan al hetgeen ik u ga zeggen voor het overige van uw leven zult kunnen houden. Ik zeg u deze dingen met zooveel te meer gerustheid, daar ik overtuigd ben, dat het God is, die u Zijn wil gaat be- kend maken door den nietswaardigsten der menschen : het water, dat door aarden buizen loopt is even goed als dat, hetwelk door gouden zou loopen. Eerst stelt hij haai\' gerust omtrent eene bekommering, waarover zij hem dikwijls gesproken had: « Ik heb, toen gij mij de barmhartigheden van God ten uwen opzichte verhaaldet, uwe ellenden genoegzaam gezien en leeren kennen. Ik weet, hoedanig uwe gesteldheid is: wees gerust. Kwel u niet met het denkbeeld, dat gij eene schijnheilige z\'yt: men is het niet, indien men het niet zijn wil; het is mij niet bekend, dat gij het zoudt willen zijn. Verontrust u daaromtrent verder niet. Beoefen, wat



		3^k27

		gij zegt, u genoeg te zijn, namelyk, in het verborgene te handelen en te lijden.» De andere raadgevingen hebben betrekking op den tegenzin, dien zij te overwinnen heeft, om naar de spreekkamer te gaan en brieven te schrij- ven ; op de verstervingen, welke zij moet matigen naar de voorschriften der gehoorzaamheid; op het mondge- bed, waarvan zij afgeleid wordt door de aantrekkelijk- heid der heilige liefde, die haar in weerwil van haar zelve tot een verhevener gebed opvoerde; eindelijk op vervol- gingen en beleedigingen, die zij voortdurend ondergaat, et Verheug u in den Heer, als men u eene zienster noemt; doch geef er geen aanleiding toe. Wanneer gij iets zegt, zegt eenvoudig weg: Ziedaar mijne gedachte, misschien bedrieg ik mij.» Maar wat zij ook deed, het gebeurde dikwijls, dat zij op zulk een beslissenden toon sprak, dat het veel van aanmatiging zou gehad hebben, als men de bovennatuurlijke en geheel Goddelijke ingevingen, welke de eenige bron waren van hetgeen zij zeide, buiten rekening liet. Zij raadpleegde hem over eene gelofte, waarbij zij zich verbond om altijd datgene te doen, wat zij meende het volmaakste te zijn. Na haren dood heeft men dezelve, zooals zij geheel met haar eigen hand geschreven was, onder hare papieren gevonden: « Ziehier het ontwerp eener gelofte, waartoe ik sedert lang begeerte gevoel om aan God te doen, en tot welke ik mij nogtans niet heb willen verbinden, dan na het gevoelen van mijn biechtvader te hebben ingewonnen en de vergunning mijner Overste te hebben verkregen. Nadat zij dezelve onderzocht hadden, hebben zij mij toe- gestaan om ze te doen, onder voorwaarde nogtans, dat wanneer ik er door in mijne gemoedsrust mocht gestoord worden en zij mij angstvalligheid mocht veroorzaken,



		:fcw

		dan de voortdurende beoefening dei- zuivere en volmaakte liefde tot Jesus. » Welke verplichting uwe gelofte u ook moge opleggen, zegt de beminnelijke Verlosser tot haar. om elk oogonblik aan zoovele dingen te denken, weet, dat gij aan alles zult voldoen, door mij zonder voorbehoud en zonder onderbreking te beminnen. Eigenlijk moet gij aan niets anders denken en u op niets anders toeleggen, dan om mij op eene volmaakte wijs te beminnen; bevlijtig u slechts om mij te beminnen en, bijgevolg, om mij te behagen in alle omstandigheden en in alle dingen. Dat mijne liefde het voorwerp en het doeleinde van al uwe gedachten, van al uwe handelingen, van al uwe ver- langens zij. Haak slechts naar mijne liefde, en leg u slechts daarom op mij te beminnen toe, om mij altijd nog meer te beminnen. Ik geef u de verzekering, dat gij, zonder u om iets anders te kwellen, door deze hei- lige oefening nog meer zult doen, dan in uwe belofte verval is.» Aldus spreekt pater Croiset, die door de Gelukzalige zelve de geheimen van het Hart van Jesus kende. Zij had nooit eenig berouw over hare belofte, en in de een- heid der liefde vond zij een onuitputtelijke hulpbron om de zoo veelvuldige verplichtingen na te komen. De Zalig- maker schonk haar als belooning de eenige vreugde, waarvoor hare ziel gevoelig kon zijn: zij was getuige van de zegepraal van Zijn Goddelijk Hart in het gezegend klooster van Paray-le-Monial. Het volgende jaar, toen zij de bediening van Meesteres der novicen nederlegde, wilden de jonge religieusen, die onder hare leiding gevormd waren, eene dierbare herinnering uit het noviciaat mede- nemen. Nu had zij de gewoonte om haar een prentje dat het Heilig Hart voorstelde, te geven, dat de eene aan de andere overhandigde om aan het Goddelijk Hart



		*:3.i*

		de bewijzen van hare liefde te geven; dit afbeeldsel plaat- sten zij in een gang, waar zij voortgingen het te ver- eeren , en deze plaats werd spoedig eene druk bezochte bedeplaats. Van den anderen kant beijverde zich de gansche com- munieteit om een het aanbiddelijk Hart waardig heilig- dom en altaren op te richten. Men zag binnen de afslui- ting het nieuwe gebouw verrijzen, en allen wedijverden om het te versieren. Waarom zou ik hier zuster Lazare Dusson niet noemen, die goede tuinierster, wier oogst God zegende, en die de vruchten van haren zwaren ar- beid aan het Hart van Jesus opdroeg\'? Indien de vrouw , die op het gastmaal van Bethani� reukwerk op het hoofd van den Verlosser uitstortte, overal waar het Evangelie gepredikt wordt in de herinnering der menschen moet voortleven, komt het mij voor, dat zuster Lazare hier eene dergelijke eer verdient. Eens toen in de eetzaal het Leven van de H. Catha- rina van Sienna werd voorgelezen, zeide zij onwillekeu- rig in zich zelve: « O! als ik eens iemand kon zien, die op haar geleek, hoe gelukkig zou ik zijn! » Zij had dien wensch nauwlijks gevormd, of zij hoorde Christus inwen- dig tot haar zeggen: «Zie, daar is mijne Welbeminde. aan wie ik niet minder genaden verleend en gunsten bewezen heb. » Toen zij hare oogen opsloeg, zag zij tegen- over haar de Gelukzalige, en kon niet meer tw\'yleien, of hetgeen zij in het binnenste van haar hart gevoelde was wezenlijk de getuigenis van den Heiligen Geest. Zij trachtte dan ook de vriendschap van deze beminde van Jesus\' Hart te verwerven; dit was niet moeilijk voor haar, daar Margaretha Maria dikwijls deelnam aan den arbeid der werkzusters. « Onze waarde Lazare, zeggen de Gedenk- schriften, trok zooveel als zij maar kon partij van de 16



		336

		voelens in die uren, waarin hare ziel, door de liefde voor het aanbiddelijk Hart van Jesus in verrukking ge- bracht, zich in onuitsprekelijke dankbetuigingen uit- stortte, in haar oprezen.

		HOOFDSTUK XXIII. I)F. GELUKZALIGE IN HARE BETREKKING MET DE VER- SCHILLENDE KLOOSTERS HARER ORDE. Het stilzwijgen te moeten afbreken, en uit die ver- getelheid bij de menschen, waarin zij voor immer be- dolven had willen blijven, te moeten treden, was voor de nederigheid der Gelukzalige het grootste van alle offers. Het lag nogtans in het plan der Voorzienigheid, dat deze zuivere flambouw haar licht niet slechts binnen de enge grens van het klooster zou verspreiden, maar ook daar buiten en zelfs in de verte, ten einde alle harten voor het Hart van Jesus te winnen. Het is daarom, dat zij bevel kreeg om niet te weigeren brieven te schrijven of in de spreekkamer te verschijnen telkens, als de gehoor- zaamheid of de naastenliefde haar daartoe verplichtte; en men weet het, het was slechts tot dien prijs, dat zij voor de jeugdige zuster de S�nec� de genade verwierf van voor haren dood met de H. Sacramenten te worden voorzien Hoe zou zij overigens aan de dringende aan- biedingen, welke haar van alle kanten gedaan werden, hebben kunnen wederstaan? Het was zoo gemakkelijk



		340

		men, en den 12 Februari 1645 ontving zij er het heilig kleed. De moed, welken zij gedurende haren proefujd ten toon spreidde, voorspelde eene meer dan gewone deugd. In weerwil van de weldaden van mevrouw de Mont- morency was het huis arm en de voeding der zusters karig en van eene grove hoedanigheid. Louisa Hendrika was met haar teeder gestel tegen zulk eene levenswijze niet bestand en ondervond er ernstige gevolgen van; doch zij verborg haar lijden, uit vrees dat men haar van de gewone oefeningen mocht verschoonen. Zij was ove- rigens, zelfs in de oogen der wereld, eene volmaakt wel opgevoede jonge dame, vol geest, gevoel en smaak, en zeer gevat. Toen dan ook de hertogin van Longueville hare tante in het klooster te Moulins, waar zij ongeveer een jaar doorbracht, kwam bezoeken, verlangde mevrouw de Montmorency, dat zuster Louisa Hendrika altijd bij de zusters zou zijn, die haar gezelschap hielden, en men merkte op, dat deze prinses bij voorkeur tot haar het woord richtte. In de verschillende bedieningen als Mees- teres der pensionnaires, van Bestuurster en Overste, die zij achtereenvolgend bekleedde, had zij te doen met alles wat toen het aanzienlijkst in Frankrijk was, daar de Montmorencys en de Cond�s zich door de tegenwoordig- heid van de beroemde weduwe, hunne bloedverwante, of door de herinnering aan haar, beurtelings naar dit klooster voelden heengetrokken. De Moeder de Soudeilles ontving er het bezoek van de koningin van Engeland, Catharina de Braganca. toen zij Frankrijk doortrok om zich naar Portugal te be- geven ; later dat van Jacobus II en zijne gemalin Maria van Modena. (1) Zij telde onder hare kweekelingen en novicen {D Dit bezoek van deu koniog ca kouiugiu van Engeland hud plaats



		rm

		de dochters van de aanzienlijkste famili�n, onder anderen Henriette de Ventadour en Virginie de Valencay. (1) Maar ver van zich door den luister van den naam en rijkdom te laten verblinden, ver van met de wereld in overleg te treden, beijverde zij zich onafgebroken om ware minnaressen van het kruis te vormen, zachtmoe- dige en ootmoedige dochters van het Hart van Jesus; terwijl zij veel belang stelde in de raadgevingen en wenken der Gelukzalige, die haar (7 Juli 1682) het volgende schreef: «Gij hebt wel reden bezorgd te zijn bij de keus van een levensstaat voor meisjes: want het is waarlijk zulk eene moeielijke zaak, dat, tenzij Christus zelf de keus doet, men lichtelijk gevaar loopt zich daarin te bedriegen. Maar men moet Hem in de geesten van degenen, die zich aanbieden laten handelen, en van onzen kant slechts zooveel daartoe bijdragen, als Hij ons doet weten, dat noodzakelijk is voor Zijne eer, zonder zich om moeilijkheden te bekommeren: want als

		in 1701. Gedurende de drie dagen, welke zij te Moulius doorbrach- ten, bezocht de koningin vier keer het klooster, waar zij met de waardige Overste een lang onderhoud had. Het is aan lc nemen, dnt de Gelukzalige er niet vergeten is: want sedert 1697 drong deze godvruchtige vorstin , die pater de La Colombi�re tot biechtvader had gehad, bij den II. Stoel aan om de instelling van het feest van het H. Hart, (1) �Gij verhaalt mij wonderen van het graf van den hertog de Montmorency en vau de schoonheid der dames de Valencay." Mevrouw de S�vign� schreef dit den 15 Februari 1671 aan hare dochter, in antwoord op een schrijven van mevrouw de Grignnn, die rieh naar Provence begaf en zich te Moulius had opgehouden. Mcu ziet daar- uit, dat de dames de Valencay, toen zij zich aan God wijdden, oog iets anders dan haar fortuin ten offer brachten. Even zoo goed al- Henriette de Ventadour behoorutn zij van moeder-rijde tot het gc- slaoht der Montmorency\'. 16*



		34�

		de roeping waarlijk van God komt, weet Hij de hinder- palen wel te doen overkomen, waarvoor men Hem dan ook met aandrang moet bidden. Ik geloof, dat, wanneer wij slechts op God het oog gevestigd houden en niets dan Zijne eer zoeken, wij niets moeten vreezen, omdat Hij slechts naar den goeden wil ziet van een hart, dat Hem bemint. y> Onder het getal der dierbaarste vriendinnen en ge- trouwste navolgsters der Gelukzalige in het klooster van Moulins, vind ik ook Felicia Magdalena de la Barge, die als Bestuurster de Moeder de Soudeilles, die tot Overste was gekozen, opvolgde. Zij was eene dochter van eene eeredame der hertogin van Montmorency, en vijfjaar oud toen deze prinses, haar hofstoet afgedankt hebbende, haar bij zich in het klooster nam, waar zij onder hare oogen werd opgevoed. Zij was op dien leeftijd zoo onleerzaam en eigenzinnig, dat men zeer vreesde, dat zij zich nooit onder het juk van den kloosterregel zou kunnen buigen; maar de Moeder de Ghantal, die haar zelve onderzocht had, verzekerde, dat zij religieuse zou worden, en eene goede religieuse, welke voorzegging volkomen bewaarheid is geworden. Zij was zeer geneigd om zich aan personen of zaken te hechten, en dat was de voornaamste hinderpaal, dien zij te overwinnen had om aan de verlangens van den hemelschen Bruidegom te voldoen. De Gelukzalige hield dan ook niet op haar tot de verzaking, vernietiging en het vergeten van zich zelve en het geschapene aan te manen. « Dompel u in uw niet, en gij zult Hem bezitten.... Hij wil u leeren om zonder steun, zonder vrienden en zonder genoegens te leven. Naarmate gij u met deze woorden bezig houdt, zal Hij ze u doen begrijpen. Nogtans, mijne dierbare vriendin, verontrust u niet over uwe fouten; maai



		343

		hebt gij er begaan, zeg dan vertrouwelijk tot het aller beminnelijkst Hart van Jesus: 0, mijne eenige liefde, betaal voor uwe arme slavin en herstel het kwaad, dat ik gedaan heb. Doe het dienen tot uwe eer, tot stichting van mijn evennaaste en tot zaligheid mijner ziel. � �n op deze wijze, dient onze val dikwerf om ons te verootmoedigen en te leeren wat wij zijn, en hoe nuttig het. is, dat wij de grondelooze diepte van onze nietigheid ten volle beseffen. Doch de eigenliefde, die maakt, dat de mensch zich overal wil vertoonen, toegejuicht, be- mind en goed ontvangen worden, wil van deze les niet hooren en kan dezelve niet begrijpen. Maar gij moet niet met haar redeneeren, want zij voedt en mest zich vet van aan- en opmerkingen. » Zuster de la Barge maakte zich de raadgevingen van de Gelukzalige ten nutte, en het behaagde aan God hare getrouwheid te beloonen door uitstekende gunsten, van welke vele haar werden verleend op den feestdag van den H. Johannes den Evangelist, dien zij op eene bij- zondere wijs vereerde. Eens onder anderen scheen het haar onder de Vesper bij de commemoratie, terwijl zy door eene inwendige beweging geheel in zich zelve ge- keerd was, alsof de Zaligmaker en Zijne heilige Moeder haar dezen welbeminden leerling tot meester en leids- man in het geestelijk leven gaven, opdat hij haar tot in den schoot der Godheid zou voeren door het Hart van Jesus, dat zij tot hare plaats van rust en afzondering of, zooals zij zelve zich uitdrukt, tot haar graf koos. Van dat oogenblik af was haar leven tot aan haar ge- lukkig uiteinde (26 November 1690) dat kort op dat van hare vermaarde vriendin van Paray-le-Monial volgde, dan ook niet anders dan een voortdurend sterven en vernietiging.



		344

		Op hetzelfde tijdstip werd de gelukzalige geraadpleegd door mejufvrouw de Chamberlain van Moulins, eene van die zielen, die naar de volmaaktheid reikhalzen en er plannen toe maken, maar wier bedoelingen en inzichten nog niet oprecht en zuiver genoeg zijn. Men bewondere de heilige vrijheid, de edele en grootmoedige vrijmoe- digheid, welke in de antwoorden heerschen van de nederige kloosterzuster van Paray-Ie-Monial. «Gij verlangt, mijne dierbare zuster, dat ik u mijn gevoelen zeg omtrent de keus van uwen levensstaat. Ik kan u dienaangaande niets anders zeggen, dan dat gij den raad moet opvolgen van dengenen, die uw geestelijke leidsman is. Gij zegt mij, dat hij u niet kent; dat verwondert mij zeer, want wij moeten de oprechtheid onzer goede verlangens meer doen kennen door werken dan door woorden, die, als ons gedrag niet daarmede overeenkomt, verdacht zijn. Denk er wel over na: als er belotten worden afgelegd gaat het om de zaligheid, vermits dit, zooals gij wel weet, nieuwe verdiensten aan onze handelingen toevoegt. Maar, om openhartig te spreken, ik kan die twee dingen in eene ziel, die geheel aan God wil toebehoor en, niet met elkander in overeenstemming brengen: dat zij dik- wijls en vrijwillig tegen de oprechtheid zou kunnen zondigen, en dat zonder opzet, terwijl zij in hare woorden en daden zekere uitvluchten en bewimpeling zoekt; niet den rechten weg bewandelt dergenen, die in alles wat zij doen slechts God beoogen en die, zonder iets anders, tot zinspreuk nemen: Ik zal, als ik alleen ben, noch meer noch minder doen dan in de tegenwoordigheid der menschen, wijl God mij overal ziet en tot in de geheimste schuilhoeken van mijn hart doordringt.» Zij eindigt met deze woorden: «Ik weet niet, waarom



		345

		God heelt toegelaten, dat ik u slechts over die eenvou- digheid gesproken heb, als het niet is, dat ik meen zooveel afschuw van het tegenovergestelde te hebben, dat wanneer ik alle andere deugden in eene ziel ver- eenigd zou zien, en zij met vele andere genaden be- gunstigd was, mij dat alles, wanneer de oprechtheid ontbrak, zou toeschijnen bedrog en dwaling te zijn» Het apostolaat der Gelukzalige bij hare medezusters te Moulins werd met den schoonslen uitslag bekroond. De Moeder de Soudeilles vooral muntte uit door haren ijver om de godsvrucht tot het Hart van Jesus in haar klooster in te voeren. Zij had van hare vrienden twee afbeeldingen van het Goddelijk Hart ontvangen, het kleinste hield zij voor zich, daar zij het voortdurend op haar hart wilde dragen; het grootste werd in de kamer, waar de heilige Stichteres gestorven was, ter vereering der zusters uitgesteld. Deze bidplaats werd van toen af meer dan ooit bezocht, en op den eersten Vrijdag van elke maand geleidde de Overste de gansche Communiteit tot het doen van eene akte van eerherstel- ling daarheen. Te gelijker tijd verrees er in de kerk van het klooster eene kapel ter eere van Heilig Hart, die bijna voltooid was, toen God deze schoone ziel tot zich riep. Zij stierf in de gevoelens van den diepsten ootmoed, zeggende : «Ik heb door mijne daden omgeworpen, wat ik door mijne woorden heb opgericht. Indien gij eens wist, welk eene oneer ik de Orde heb aangedaan! Mijn God, ik vraag U vergiffenis; ontferm U mijner!» Ver- volgens nam zij het hart van de H. Johanna de Chantal, terwijl zij dit gebed sprak: «Mijne heilige Moeder, draag aan het Goddelijk Hart van Jesus den liefdegloed van het uwe op, om voldoening te geven voor de lauwheid van het mijne.»



		346

		Maar vooral is het in de brieven aan Zuster de Th�lis in het eerste klooster van Lyon, dat de kracht van den geest der Gelukzalige uitschittert; deze edelmoedige ziel had buitengewone beproevingen te doorstaan en stond langen tijd ten doel aan vuige lasteringen, uit welke proef hare deugd zuiverder en schitterender te voorschijn kwam. Eerst sloeg zij tegen den prikkel; de vermaningen van Margaretha Maria werden toen dringend, zooals men zien kan uit den volgenden brief van de maand Sep- tember 4687. Zuster de Th�lis ontving hem, toen zij hare najaars-retraite hield. «Van alles wat gij ons gezegd hebt, is die sterke vervolging der genade, welke gij bij het zoo dikwerf hervallen gewaar wordt, mijn inziens het beste, wijl dit een teeken is van het vurig verlangen, dat God heeft om u te redden, wat Hij nogtans zonder uwe mede- werking niet doen zal. Het is daarom, dat wij ons niet moeten vleien; want wanneer wij voornemens zijn haar altijd te wederstaan, zal zij eindelijk moede worden ons te vervolgen en zich langzamerhand terugtrekken, en wij worden ongevoelig voor ons verderf. Daarom is het, dat. indien gij vandaag de stem van God hoort, gij uw hart niet ongevoelig moet maken, en tracht uw voordeel te doen met de geestelijke afzondering, waarin gij u met dat doel begeven gaat, door een vasten en krachtigen wil om u fe overwinnen, u onophoudelijk geweld aan- doende , zoowel om u van u zelve los te maken als van de andere gelegenheden tot zondigen, die u bekend zijn. Maar er moeten geene vrijwillige overtredingen meer geschieden, indien gij door onzen Heer Jesus Christus weder in genade verlangt aangenomen te worden. Anders zoekt gij tevergeefs naar de genade: want Hij zal met ons spotten, zooals wij met Zijne genade gedaan hebben.



		347

		Dat Zijne goedheid ons behoede voor zulk een ongeluk, dat grooter is, dan men kan uitdrukken: want welk heil is er voor eene ziel, die haren God verloren heeft ? » Na de retraite van zuster de Th�lis, doet de Geluk- zalige weder een aanval op haar: «Het is waar, mijne zeergeeerde Zuster, dat indien het Heilig Hart van onzen Heer Jesus Christus mij min- der genegenheid voor uwe dierbare ziel gegeven had, zou ik mij niet zoo gevoelig getroffen gevoelen over hare vertraging op den weg der volmaaktheid. Wijl gij mij aanspoort om u vrijelijk mijne gedachten te zeggen, lal ik het eenvoudiglijk doen, want vleien of veinzen kan ik niet. Gij weet, dat er geen middelweg is, en dat er van niets anders spraak is dan eeuwig gelukkig of eeuwig ongelukkig te zijn. Het eene zoowel als het andere hangt af van onze keus: God in den hemel met de Heiligen eeuwig te beminnen, na ons hier op aarde, zooals zij gedaan hebben, door ons te versterven en te kruisigen, geweld aangedaan te hebben; ofwel, van hun geluk af te zien, door aan de natuur alles te geven wat zij ver- langt. Waarom zooveel redeneringen en woordenstrijd, alvorens voornemens te volbrengen, die zoo nuttig voor uwe volmaaktheid blijken te zijn, dat gij zonder de be- oefening er van geene groote vorderingen er in zult maken ? � Maar het is, zegt gij, dat zij aan de natuur dwang opleggen en haar hinderlijk zijn. � Daarom is het juist, dat men dezelve nauwgezetter in beoefening moet brengen : want de natuur en de genade kunnen niet in een en hetzelfde hart te zamen wonen. Altijd moet de eene hare plaats aan de andere afstaan. En. mijne dierbare Zuster, waartoe dient het in de geeste- lijke afzondering besluiten en voornemens te maken, indien wij dezelve later, als de strijd daar is, niet volbrengen¹?»



		348

		En eene laatste maal verdubbelt zij hare waarschu- wingen : «Ga dan met moed tot God langs den weg, dien Hij ii heeft aangewezen, door gedurig de middelen aan te grijpen, welke Hij u aanbiedt; hoe hard ze ook aan de natuur toeschijnen, verwissel dezelve nooit tegen de- zulke, die naar uwen smaak zijn. Verlaat u geheel op God, met een volkomen vertrouwen op Zijne goedheid. die nooit degenen verlaat, welke, zich zelven mistrou- wende , slechts op Hem hunne hoop gesteld hebben. Laat het in het goede nooit meer bij het begin. Doch gij weet er genoeg van: laten wij, mijne welbeminde Zuster, alleenlijk maar doen wat wij weten. » Wij zullen op de steeds zoo innige en hartelijke ge- meenschap , welke de Gelukzalige met de Moeder Greyffi�, die Overste van Semur-en-Auxois was geworden, onder- hield, niet terugkomen. Daarin wellicht oogst de min- nares van het Hart van Jesus de zoetste eerstelingen van haren ijver, als wilde de Moeder Greyffi� haar schade- loos stellen voor de beproevingen, welke zij haar had doen ondergaan. Doch neen: in de oogen van beiden waren deze beproevingen ware zegeningen, en niets droeg meer bij om een dier heilige en sterke vriendschapsban- den, op welke tijd noch afstand iets vermogen, onoplos- baarder te maken. Men kan van de Moeder de Saumaise hetzelfde zeggen. Het is eene schoone getuigenis omtrent de Gelukzalige die van hare twee voormalige Oversten, die hare getrouwe bondgenooten geworden waren, en hare omgeving in de gevoelens van liefde en hoogach- ting, waarvan zij voor haar doordrongen waren, deden deelen. In den loop van het jaar 1682 naar Dyon teruggeroe- pen , zette de Moeder de Saumaise het werk der voort-