1 493
1 \\tek 164

BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT

«f bewijzen der vurige liefde, die Jesus Christus ons,
in bet werk omer Verlossing bewezen beeft.

den Eer-w. Heer D. PINARD
NAAR HET FRANSCH

Pater L.....Trappist.

Haec meditare, in his esto.

I. TIMOTH.. IV. 18.

Overweeg deze waarheden, en
hond er u immer mede bezig.

Negende Uitgave.

Amsterdam,
F. A. DE JONG, Wolvenstraat 4.

yww*m "�«f\' www»■■■^■%»%- ■*.«

¹ faiBLiOTHEEK OfeK �
RIJKSUNI^ERSITElt �

j COLL. THOW/."�■■\'

mmmmmmmmmmmmm�mmi>>&

Ik acht het mijnen pligt u te zeggen, Uut het lezen
van een werkje van den H. Alphonsus de Liguori,
voor titel voerenJe: Saette di f\'aoco, dat is: vurige
liefde-schichten, mij het eerst heeft opgewekt om het
werk te schrijven, dat ik u thans aanbied.

Ik heb het zeer eenvoudig geschreven, omdat mij
dit het beste voorkomt voor de stof, die ik behandel.
En daar ik gewag moest maken van de liefde van
onzen goedertieren Meester, zoo kwam het mij voor,
dat ik uit de schriften van hen, die hem op deze we-
reld het meest bemind hebben, moest gaan putten:
uit dien hoofde heb ik de werken der heilige Vaders,
en in het bijzonder die van de heilige Augustinus en
Bernardus, doorbladerd. Maar inzonderheid heb ik
uit de heilige Schrift, als de zuiverste bron, overvloe-
dig geput.

Dit werk, in zes-en-veertig hoofdstukken verdeeld,
zal kunnen dienen om zich tot den grooten feestdag
van l\'asehen te bereiden. Ieder hoofdstuk zou alzoo
eene meditatie of geestelijke lezing voor al de dagen
van de vaste zijn, en de oefeningen , die ik daar heb
bijgevoegd, zouden voor eiken dag oon gedragsregel
worden.

AAN UEN I.E/KII.

Ik vertrouw, geliefde lezer, zal ik u met oenen
godvruohtigen en geleerden kloosterling zeggen, (1)
door de barmhartigheid des Ileeren, dat mijn werk u
nuttig zal zijn, en dat dit zaad van Gods woord het-
welk ik in eene zoo welbereide ziel, als de uwe is,
zaai, niet alleen dertig- en zestig-, maar zelfs honderd-
voudige vruchten voortbrengen zal.

Ik zal u niet verlaten alvorens mij in uwegebeden,
die ik hoogst noodig heb, bevolen te hebben. Gelief
mij aan den oppersten Regter te bevelen, opdat hij
mij genadig zij, van mijnen kant zal ik u ook eiken
keer, dat ik het heilig misoffer zal opdragen, gedaehtig
zijn. Laat ons niet eene christelijke liefde voor el-
kander bidden, en alzoo zullen wij het gebod van
Jesus Christus volbrengen, die daags v��r zijn lijden
zeide: Mijne kinderen, ik geef u een nieuw gebod.
namelijk, dat gij elkander zoudt beminnen^ zoo als
ik u bemind heb: � Filioli.... mandatum novum
da vobis, ut diligatis invicem, sicut dilexi vos. Joan.
Xll, v. 34.

(1) AIjiIhmisiis Rodrigucz, lid vtm de Soci�teit van Jesus opstcllct
van het werk: De christelijke volmaaktheid.

Wanneer men met ernst de oneindige liefde overweegt,
die unze Zaligmaker in zijn leven en wel bijzonder in
zijnen dood, ons bewezen heeft met zich aan zoo vele
moeijelijkheden, pijnen en smarten voor onze zaligheid te
onderwerpen, is het onmogelijk van niet getroffen te zijn en
als met een vurig verlangen ontstoken te worden om God
te beminnen, die onze ziel heeft bemind. De wonden onzes
Zaligmakers, zegt de heilige Ronaventura, h�bben zulk een
ijroot vermogen, dat zij de versteendste harten met liefde
doormanden en in de koelste, onverschilligste zielen het
liefdevunr ontsteken. De dagelijksche ondervinding be-
tcaarheidt deze woorden; zij toont ons aan, dat eene ziel
nooit meer voortgang in Gods liefde maakt, dan wanneer
zij de geheimen van het leven en het lijden van Jezus
Christus gestadig overweegt. En waarlijk, zon het teel
mogelijk zijn, Jesus niet te beminnen, als men hem in eenen
stal ziet geboren worden, als men hem gedurende dertig
jaren, in .vergetelheid en armoede ziet leren, en te midden
der smarten ziet sterven, om aldus onze liefde te winnen ?
Neen, neen, dit kan niet zijn. Alle Heiligen hebben deze
waarheid beseft, altijd hun grootst vermaak en behagen
in de overweging dezer geheimen gesteld, en het is hier-
door, dat zij tot zulken hoogen trap van heiligheid en vol-
maaktheid zijn geraakt.

Wilt gij, zegt de godvruchtige Thomas a Kempis, Jesus
uit geheel uiv hart leeren beminnen? wilt gij geheel uwe
ziel van alle vlekken der zonde zuiveren, en haar met
onderscheidene deugden verrijken ? wilt gij over de vijan-
den uwer zaligheid roemrijke overwinningen behalen, in
uw lijden en verdriet overvloedige vertroostingen ontvan-
gen? wilt gij grooten voortgang in het gebed maken, tot
het einde toe volharden, heilig sterven en voor eeuwig in

den hemel heerschen f oefen n dan gedurig in de overwe-
ging der geheimen van het leven en tien dood van onzen
goddelijken Zaligmaker, liet lijden van Jesus Christus
is die verborgen schat, (tan welken God. zijne kostelijke
genade vertrouwt, het is de volheid aller deugden, de
volmaaktheid der heiligheid, hoe meer men hetzelve over-
weegt, des te meer troost en zaligheden men daarin vindt;
het is de oorsprong van het berouw, en de meest branden-
de haardstede van Gods liefde, duizendwerf gelukkig
hij, die daaruit zijn geestelijk voedsel weet te putten.

Petrus Blosius verhaalt ons, dat God aan de heilige
Gertrudis eens openbaarde, dat, zou dikwijls men op
het kruisbeeld van Jesus eenen godvruchtig en blik werpt,
men de oogen van Gods barmhartigheid tot zich trekt.
Laat ons deze vermaning waarnemen, en denken wij
dikwijls op al hetgene onze Heer ter onzer liefde heeft
willen lijden.

Om , naar ons vermogen , zulke zielen, die opregt wen-
schen in de liefde van Jesus voortgang te maken , hierin
te helpen, gaan wij in dit werk trachten aan te toonen,
volgens dat de heilige Schrift ons daarvan getuigt, de
teedere liefde, met welke onze Zaligmaker ons maar al
te veel heeft bemind, en al wat hij gedaan heeft, om ons
tot wederliefde te verpligten Daarin zullen wij stof vin-
den, om ons tol dankbaarheid en droefheid over onze voor-
gaande fouten en ondankbuarheden op te trekken.

Dan zullen wij met den heiligen A ugustinus uitroepen:
O Jesus! geliefde Jesus I gewaurdig al uwe wonden in
mijn hart te prenten, opdat ik daarin uw lijden en uwe
liefde altijd moge lezen. Uw lijden, o mijn Jesus! zal mij
vreedzaam en met geduld al de wederwaardigheden, die
het u zal believen mij over te zenden , leeren tijden; uwe
liefde zal mij gedurig zeggen , dat ik u moet beminnen .
en alle andere liefde, builen, de uwc, moet verachten.

m^M�^i�Mi^^^mM^^m^Mmmmj^^y-Mm^.

MEN MOET ZICH ZEI.VEN OVEHW1NNEN.

Niet allen, die zeggen: Heer! Heer! zullen het rijk
der hemelen binnentreden; maar zij, die den wil
mijns Vaders volbrengen, zegt Jesus Christus bij
Mattheus Vil. 21. Het is dan niet genoeg dikwijls tot
God te zeggen, dat wij hem beminnen, wij moeten hem
dit door onze werken bewijzen, gelijk de Evangelist
Joannes ons leert in zijnen eersten brief. 111. 18 Be-
driegen wij ons hierin niet: de liefde tot God bestaat
niet in betuigingen van getrouwheid in zijne dienst,
in verrukkingen, in liefdetranen enz., maar zij is ge-
legen in het volbrengen van zijnen goddelijken wil.
Welnu, dewijl het zijn wil is, dal wij heilig en volmaakt
tuurden, zoo als de Apostel ons leert in zijnen eersten
brief tot die van Thessalouica I, 3, zoo moeten wij
ook werken om zoodanig te worden. Daarom moeten
wij aan al zijne geboden, en aan die zijner heilige Kerk,
getrouw zijn en blijven; ik zeg aan alle; omdat de
Apostel Jaeobus in zijn II hoofdstuk v. 10, ons leert,
dat, al wie de wet in ��n punt overtreedt, zich pligtig
maakt, alsof hij geheel de wet had overtreden. Het
is dan, om aan de godvruchtige zielen gemakkelijke
middelen te verschaffen, om God waarlijk te beminnen,
dat ik op het einde van ieder hoofdstuk van dit werk
een beknopt onderrigt, onder den naam van Oefeningen ,
geplaatst heb. Daarin zullen zij het geheim van alle
heiligheid vinden, die enkel gelegen is in zich zelven
in alles te overwinnen, niet om aan het schepsel, maar

om aan God alleen te behagen. De heilige Ignatius
de Loyola en Franeiseus Xavorius hebben steeds deze
twee woorden in den mond, vlnce tcipsum, overwin
u zelven; en iedereen weet welk goed gebruik zij voor
hunne eigene heiligmaking daarvan gemaakt hebben.
Bemin, zegt de heilige Augustinus, en doe daarna wat
\'jij wilt; ama et fac quodvis; want indien gij waarlijk
bemint, zullen uwe werken met de gevoelens van uw
hart niet strijden. Verzoek gedurig van God, lieve
christen, de ware liefde, welke door de werken waar-
gemaakt en bewezen wordt. Herinner u altijd, dat
de ware heiligheid eigenlijk bestaat in de ondeugd uit
te roeijen. en geenszins in de geestelijke vertroostin-
gen, gelijk de eerwaarde Blosius zegt in ziju werk:
Spieyel der kloosterlingen, II, 2: lijd altijd voor God,
werk voor God, volbreng in alles den wil van God,
daarin is de ware liefde gelegen.

l<sns Christus is mcnsch geworden om ons <!<�

liefde, die hij ons tocdrmigt te toonen, en

«in ons tot wederliefde op te wekKen.

Dilexit nos, et tradidit UMttiptum
pro nobis. Eph. 2.

Jiisus Christus iieeft ons bemind en
en zicli voor ons gcslagtofferd.

God had, om de harten der �nensehen tot zich te
trekken en hunne liefde te winnen, hen met allerlei
weldaden overladen, maar die ondankbaren, wel verre
van aan de gunsten, die hij hun het eerst bewezen had,
te beantwoorden en hem liefde voor liefde te geven, wei-
gerden zelfs hem voor hunnen Heer en God te erkennen,
zij gingen schandelijk de knie�n buigen voor houten en
steenen afgodsbeelden, en bewezen eer en aanbidding
aan de verachtelijkste schepselen. Naauwelijks werd die
God van hemel en aarde in een hoekje der wereld, in
Judea, van een volk, dat hij verkoren had, eenigzins
als zoodanig erkend; nog werd hij meer gevreesd dan
bemind. Nu, aangezien hij wil, dat wij hem meer be-
minnen dan vreezen, zoo is hij, gelijk wij, mensch ge-
worden , en onder ons komen wonen; hij heeft onder ons
een behoeftig en verborgen leven geleid , hij heeft zich
aan eencn wreeden en schandelijken dood overgeleveid,
en waarom? om de oneindige liefde, die hij ons toedraagt,

UK UEKWSVKAMSIKN

te doen uitschijnen, en onze harten te winnen. Ja, die
goddelijke Zaligmaker heeft om geene andere reden in
cenen stal willen geboren worden er. op het schandhout
des kruises sterven, dan om te toonen hoezeer hij
ons bemint, en hoezeer hij wensoht van ons bemind te
worden. Dilexit mos, et tradidit semelipsur», pro nobis.

Wat zou er van ons geworden zijn, na de zonde van
onzen eersten vader Adam, zoo Jesus Christus ons niet
had komen verlossen? Helaas, aan onze eigene zwakheid
overgelaten, slaven van onze begeerlijkheid, zouden wij
ons in alle soorten van misdaden en ongeregeldheden
gedompeld en hier op aarde een moeijelijk en rampzalig
leven geleid hebben. Verplet onder het gewigt der ver-
vloeking van eenen beleedigden en verbolgen God, hadden
wij ons hart nooit voelen opspringen van blijdschap op
de vertroostende hoop van eens den hemel te bezitten;
nooit zouden wij de beminnelijkheden van de liefde Gods
gekend hebben^-, nooit zouden wij dien zoeten vrede, die
een goed en gerust geweten ons geeft, gesmaakt hebben.
Rampzaligen! altijd handgemeen met onze hartstogten,
gedurig in oorlog met ons zelven en onzen evenmensen,
zouden wij het leven slechts gekend hebben, om het te
vervloeken, en zouden wij de aarde, getuige van onze
zuchten en tranen, maar verlaten hebben om in den eeu-
wigen afgrond der hel te vallen. O welk schrikkelijk lot!

Gelukkig voor ons, had Jesus, wiens goedheid en ge-
nade oneindig zijn, medelijden met ons ongeluk. Niette-
genstaande wij hem beleedigd hadden, had hij ons nog
lief, en stemde hij in onze verlossing toe. Had hij dit niet
gedaan, en ons aan de helsche vlammen, die wij verdiend
hadden, overgelaten, dan zou hij niet minder groot noch
volmaakt geweest zijn: zijn opperste geluk ware hier
geenszins door gekwetst of benadeeld geweest. Maar,
enkel door zijne vlammende liefde aangedreven, besloot
hij door de lastigste werken, door de afgrijselijkste
pijnen, ons de poorten des hemels te openen, alsof zijn
geluk van het onze had afgehangen. Zonder lijden had
hij ons kunnen verlossen, en nogtans beeft hij dit niet
gedaan, integendeel, hu\' heeft ons door zu\'n eigen

dood van don eeuwigen dood willen bevrijde!;, en hoe-
wel hij duizende middelen in zijne magt had om ons te
verlossen, 7.00 heeft hij toch het vernederendste en pijn-
lijkste middel willen verkiezen, om alzoo meer regt op
onze erkentenis en liefde te hekomen. Een enkel gebed
van Jesus, eene traan, een enkele druppel van zijn
dierbaar bloed alleen, ware toereikend geweest om ons
zalig te maken. Ja, zegt de heilige Joannes Chrysos-
tomus, ��ne van Jesus tranen zou tot onze verlossing
ten volle genoegzaam geweest zijn, maar dit was voor
onzen goddelijken Zaligmaker niet voldoende om ons
al de liefde te bewijzen, die hij ons toedraagt. Zoo
sprak die groote leeraar in zijn sermoon. En om ons
daar nog een grooter blijk van te geven en ons eene
grootere verbindtenis van hem te beminnen, op te
leggen, heeft hij in het verkiezen tusschen de eer en
ie verachtingen, een arm leven en den pijnlijksten en
schandelijksten dood voor een vreedzaam en roemvol
leven verkozen, gelijk de Apostel in zijnen brief tot
de Hebreeuwen XII, 2, ons leert.

Ziedaar wat onze God voor ons gedaan, zie, hoe
zeer hij ons bemind heeft. En wij, lafharligen! wij,
ondankbaren! wat hebben wij voor hem gedaan?

Jesus kroont ons met liefde en genade, gelijk David
zegt, Ps CII : 4; hij geeft zich geheel aan ons, slagtoffert
zich voor ons, wordt mensch voor onze zaligheid, om
onze harten te winnen, en wij beminnen hem niet, en
wij betuigen hem geene de minste wederliefde! Wel hoe!
wij beminnen eenen mensch, omdat hij ons eenige tee-
kens van genegenheid geeft; wat zeg ik? wij beminnen
eenen hond om zijne streelingen, en zullen wij weigeren
onzen God te beminnen, die ons zijne weldaden zoo ruim
overzendt? Een vriendelijk woord, een hartelijke oogslag,
zelfs een glimlach alleen is genoeg, om onze erkentenis
tot onzen natuurgenoot op te wekken; en God put ter
onzer liefde al de schatten zijner magt en wijsheid uit, en
wij, wij zullen aan zijne liefde niet beantwoorden! O
hemel, zullen wij dan nooit over zulke verregaande on-
dankbaarheid beschaamd worden? zullen wij dan die on-

14 TIK r.lEFDI�Vt.AMMEN

eindige liefde van een\' zoo goedertieren Vader niet anders
dan met onverschilligbeden en verachtingen vergelden!

O mijn lieve .lesus! het zij mij toegelaten u te zeggen:
neen, ik zal tot u niet meer zoo ondankbaar zijn, als ik
tot dusverre geweest ben; integendeel, ik wil u voor-
taan uit geheel mijn hart gaan beminnen. Mogt, o lieve
Zaligmaker! mogt deze liefde, die u bewoog, om voor
mij op den Calvarie-berg den dood des kruises te onder-
gaan, mij van alle aardsche genegenheden doen afster-
ven, en gelijk uw heilige Evangelist Lucas spreekt XII
49, met dit heilig vuur van liefde, hetwelk gij op de
wereld zijt komen brengen, mij verslinden! Ik verzaak,
ja duizendwerf verzaak ik die schandelijke vermaken, en
daarover ben ik bedroefd uit geheel mijn hart, o welbe-
minde Zaligmaker! omdat ik u zoo verregaande heb ver-
gramd. Voortaan ben ik bereid liever te sterven, dan u
het minste misnoegen aan te doen en u nog te vergram-
men. Ik wil alles, wat van mij zal afhangen, gaan aan-
wenden, om mij aan u aangenaam temaken. Gij hebt niets
ter mijner liefde gespaard, ook ik wil niets meer ter uwer
liefde sparen; gij hebt mij zonder uitzondering bemind,
ook ik wil u zonder uitzondering gaan beminnen. Ik be-
min u , o mijn eenig goed, iiiijne liefde, mijn leven, mijn
al; ja, ik bemin u! Ach! ik smeek u, o goede Jesus!
maak, dat ik u zoo zeer moge liefhebben, als het aan een
arm schepsel mogelijk is u te beminnen! maak, dat ik
tot mijnen laatsten snik, ja tot in alle eeuwigheid u be-
minne. O, dat het zoo geschiede, dat het zoo geschiede!

De zaligheid is de eenig noodzakelijke taak.

Christen, wie gij ook zijn nioogt, die dit leest, overdenk
thans de groote zaak uwer zaligheid. Uwe zaligheid, ach!
ziedaar de eenige zaak, waarmede gij u gedurig moet
bezig houden, omdat Jesus Christus zelf bij zijnen Evan-
gelist Lucas ons leert, dat het de eenigste zaak is, de
eenig noodzakelijke zaak, X. 42. Werk zoo veel gy wilt

om rijk te worden, stapel schatten op een, dit geef ik toe,
maar denk eens wel, waartoe zal dit alles dienen, in-
dien gij uwe ziel verliest? jaag de aardsche vermaken na,
zoek de eer, de waardigheden, volg uwe zinnen, uwe
inbeeldingen, leef op uw uiterste gemak, dit sta ik toe:
maar wat zult gij met dit alles te meer hebben, indien
gij verdoemd wordt? Nog een weinig tijds, en de wereld,
hare rijkdommen, hare vermaken, hare eer, alles zal
voor u voorbij zijn; wat zult gij dan van al die dingen
denken, zoo gij het ongeluk hebt verloren te gaan? O
lieve Christen! treed in u zelven, bid ik u, en zie, hoe
ver gij gekomen zijt, aangaande degroote, de eenigste
zaak uwer zaligheid, J�jaldien gij tot hiertoe niets of
bijna niets voor den hemel hebt gedaan, haast u; er is
nog tijd, om de hand aon het werk te slaan. Stel uw ge-
weten in goeden staat, en indien het, door Gods genade,
u geen enkelen grooten misslag te verwijten heeft, doe
uw best om het met goede werken te verrijken en met
wezenlijke deugden te versieren: begin hiermede van
lieden af. Overweeg daarom dikwijls in uwe gedachten
deze woorden van uwen goddelijken Meester: Wat zal
het den tnensch baten geheel de wereld gewonnen te heb-
ben, indien hij zijne ziel verliest ?(1) En voorwelkeschat-
ten zal een mensch zijne ziel kunnen verkoopen ? Herin-
ner u steeds deze spreuk, en vraag aan God om ze wel te
mogen beseffen. Indien gij deze wel verstaat, zal zij
ongetwijfeld uw hart raken, zij zal u de ijdelheid, het
nietige der aardsche goederen doen zien, en weldra zult
gij een Heilige worden. En indien gij heilig wordt, of
zoo gij ten minste werkt om het te worden, wat groote
blijdschap zult gij dan aan onzen goedertieren Meester
niet geven! wat zaligen vrede zult gij uwe ziel niet toe-
brengen, wat zoeten vrede zult gij in het binnenste van
uw hart niet gevoelen, van eens in den hemel te zullen
mogen heerschen! Aan het werk! Jesus is met u, hij
verlaat geen enkel zijner kinderen, hij wakkert hunne
pogingen aan, en ondersteunt hunne zwakheid, stel
uw vertrouwen op hem en gij zult zalig worden.
(1) M»tth. XVI. 28.

-IC UK LIRFDEVLAMNRN

Over <!<� lieftle, «lie ons Uail g-doom! heeft met
zijn iiiiiscii Zoon te geven.

�Sic Heul ililexit mttndnm, nl Filinm snvm wil-
genilum daret. JOAN. 111. 20.

Zoo zeer heeft God de wereld bemind, dat liij
ons zynen eenigen Zoon heeft gegeren.

Olioe diepzinnig is de zin van het woordje Sic: tor-
zeer! dit woordje, heeft eene beteekenis, welke wij
nooit zullen kunnen begrijpen: het heteekent de
grootheid der liefde, die eenen God bewogen heeft, om
voor ons niet eenen knecht, niet eenen engel, maar
zijnen eenigen Zoon te slagtofferen, (1) en dien schul-
deloozen Zoon ter dood te veroordeelen, en den schul-
digen mensch zalig te maken. Ach! wie was er bekwaam
om ons dien onwaardeerbaren schat te schenken, ten zij
die God alleen wiens liefde grenzeloos is? O! hoezeer
moeten wij onzen God voor deze liefde danken! Wij wa-
ren door de zonde van het leven der genade beroofd , wij
waren geestelijk dood, en Jesus heeft ons door zijnen
dood doen verrijzen en tot het geestelijke leven terugge-
roepen; wij waren ongelukkig, leelijk en afgrijselijk,
maar God heeft ons, door zijnen Zoon Jesus Christus,
schoon en aangenaam in zijne oogen gemaakt (2) Hij
heeft ons niet alleen van de zonde verlost, maar ons
daarenboven in Jesus Christus met alle soorten van gees-
telijke zegeningen voorden hemel vervuld. (3) O wonder-
bare toegevendheid van de teederhartigheid van onzen
God! roept de heilige Kerk met eene verrukkende ver-
wondering uit, o onbegrijpelijke liefde! om den slaaf
af te koopen, levert hij zijnen eenigen Zoon. ,\'4)

Tracht den zin dezer woorden wel te doorgronden: hij
heeft zijnen eenigen Zoon gegeven. Het is voor de Enge-

(1) S. Joan. Chrys. (3) Epli. 1, 9. (S) Eph. 1, S. (4) Exultet
Sabb. sancto.

Ion niet, dat .lesus Christus zicli geslagtofferd heeft,
het is voor hen niet, dat hij mensch geworden en uit
eene vlekkelooze Maagd geboren is: neen maar het is
aan ons, ellendige kinderen van Adam, dat die kos-
telijke schat gegeven is: Nobis datus, nobis natus cc
intacta Virgine (■\',) zoo als de heilige Kerk zingt. Het
is aan ons, dat hij toebehoort: met hem en in hem
zijn wij in het bezit van oneindige goederen en schatten.
Dan: helaas! hoe weinig kennen wij den schat, door
God ons in zijnen eenigen Zoon gegeven! hoe weinig
kennen wij de voordeelen, welke wij uit het vleesch-
geworden Woord getrokken hebben! Evenwel deze voor-
deelen zijn zoo groot, dat wij op zekere wijze over de
zonde van Adam ons zouden moeien verblijden. Inter-
daad, Jesus Christus heeft ons meer gegeven dan Adam
ons ontnomen heelt, wij hebben moer door de verlossing
gewonnen, dan wij door de zonde verloren hebben, en
de yenade, zegt de heilige Paulus, is niet afgemeten
geweest volgens de misdaad. (2) Daarom roept de heilige
Kerk meteenen verrukkenden ijver en erkentenis uit: O
uelukkige misdaad, die eenen zoo grooten Verlosser heeft
verdiend! o gelukkige en noodzakelijke zonde van Adam,
die door den dood van Jesus Christus is uitgewischt. (3)
Ach! kendet gij de gave Gods, zeide de Zaligmaker
tot de Samaritaanshe, kendet gij hem, die u te drinken
vraagt! (4) � mijne ziel, het is tot u, dat deze woor-
den gesproken zijn. Zoo gij wist, wie Jesus is, dan zoudt
gij de grootheid kennen van de liefde, die God bewogen
heeft, om hem aan ons te geven; zoo gij kendet wie Jesus
is, wat hij door zijne meuschwording voor u verdiend
heeft, dan zoudt gij begrijpen wat al liefde en dankbaar-
heid gij verschuldigd zijt aan hem die u met een zoo
uitmuntend geschenk begiftigd heeft! Heer, zeide de
heilige Augustinus, wie ondankbaar is voor de grootc
weldaad der schepping, die verdient de hel; maar er zou
°ene nieuwe hel moeten zijn voor den mensch, die on-
\'1 inkbaar is voor de onuitsprekelijke weldaad van de ver-

. O) In ofticio Corp. Clinst. (2) Hum. V. 15. (3) In off. Missrc
5»ob. S»ncti. (*) Joan. I. 2.

DL MBKUUVLAMMtiN

lossing. (1) Men verhaalt vin Pater Avila, dat wanneer
dezulken, die eenige bijzondere weldaad van God ont-
vangen hadden, hem daarvan spraken en de goddelijke
goedheid bewonderden, hij hun antwoordde: het is hier-
over niet, dat gij hem moet bewonderen: maariveest
hierover verwonderd, dat God zoo zeer de wereld heeft
bemind, dat hij zijnen eenigen Zoon heeft gegeven. (2)

O eeuwige Vader, ik bedank u, dat gij mij uwen
Zoon tot Verlosser hebt gelieven te geven. En u, o
Zoon van God! bedank ik, omdat gij mij met zoo
groote liefde en met zoo vele smarten hebt verlost.
Wat zou er van mij geworden zijn, o mijn Jesus!
na mij aan zoovele zonden pligtig gemaakt te hebben,
indien gij voor mij niet gestorven waart!

Helaas! het getal mijner zonden overtreft verre liet
getal der haren van mijn hoofd! (3) Gedurende langen
tijd heb ik niet geleefd dan om u te beleedigen! Ach!
■waarom hebt gij op de aarde mijne ballingstfiap ver-
lengd! (4) Waarom heb ik den laatsten snik niet ge-
geven, zoodra ik het doopsel had ontvangen; waarom
ben ik niet gestorven, eer ik in staat was om u te ver-
grammen? Vergeefse/te klagten, het kwaad is bedreven.
O minnelijke Zaligmaker! ik smeek u , maak, dat ik een
deel van uwen haat, dien gij gedurende uw sterfelijk
leven tegen mijne zonden hebt opgevat, moge gevoelen,
en verleen mij daarover vergiffenis. Maar het is niet
genoeg mij deze te vergeven, verleen mij daarenboven
nog uwe liefde, wijl gij verdient oneindig bemind te wor-
den; ach! gelief mij deze goddelijke deugd te verleenen,
Gij hebt mij tot den dood toe bemind, welnu, ik wil u,
op mijne beurt, tot den dood liefhebben. Ik bemin u , o
oneindige goedheid, van ganscher harte, ik bemin u
meer dan inijzelven, in u wil ik al de genegenheden van
mijn hart vestigen. Ach! verleen mij uwe hulp, en

(1) In Man. Cai). XV. (Vi Verf. cllr�t. de ttodrigiie*, Pnrt. 10,
trat� VII, Ch. I. (3) I\'». XXIV, IS. (4) I\'s. CXIX, S.

gedoog niet, dat ik, gelijk tevoren, ondankbaar blijve!
Toon mij wat gij van mij verlangt, dewijl ik vast-
gesteld heb, door de hulp uwer genade, volstrekt al-
les te doen, wat gij van mij zult begeeren. Ja, mijn
Jesus, ik bemin u, en wenseh u altijd te beminnen,
gij, die mijn schat, mijn leven, mijne liefde, miju al
iji. Amen.

Men nint\'i <li\' kleine misslagen vreezen.

Er is in het geestelijke leven eene waarheid van de
grootste aangelegenheid, en de godvruchtige zielen
moeten deze ernstig overwegen. Zij is namelijk de
volgende, gelijk ze de Heilige Geest ons gegeven heell:
Qui spcrnit modica, paulalim Uccidet, (1) die ligte fou-
ten klein acht, zal allengskens vallen. Begrijp wel
ileze woorden: zal ellengskens vallen. Hij zal ongevoelig
vallen zonder het bijna gewaar te worden, maar even-
wel hij zal vallen. Heden zal hij zich ecuon kleinen
leugen veroorlooven onder den dekmantel van kleine
zonde; morgen zal hij tot oenen grooten leugen over-
gaan, en eindelijk zal hij zich in groote zonden dom-
polen. Vrees de verachting van kleine zaken: vrees
Je kleine fouten, zij zijn op zekere wijze gevaarlijker
Jan de groote. Ik vrees niet te zeggen, zegt de heilige
Joannes Chrysostomus, hetgeen u wonderlijk en omge-
lioord zal voorkomen, dat het mij somtijds dunkt, dat
men minder moet bezorgd zijn om de groote zonden te
vlugten, dan om de ligte gebreken te vermijden. De
gruwelijkheid van de eerste geeft ons natuurlijk oenen
afschrik daarvan, maar wij gewennen ons ligtelijk aan
Jeze laatste; en daar de minachting, die wij er voor
hebben, ons belet van ons eenig geweld aan te doen ,
om er ons van te beteren, worden zij door onze on-
achtzaamheid zoo groot, dat wij eindelijk niet meer in
staat zijn ons daarvan te ontdoen. (2) Ik herhaal het
nog eens: vrees de kleine fouten, vrees en vermijd ze,

(1) Keel. XIX, 1. (2) S. Chrys. hom. 87 stip. Mattli.

want hoe klein zij ons ook mogen toeschijnen, zij ver-
grammen daarom niet minder onzen goeden Meester;
vrees en vermijd de kleine fouten, omdat zij ons tot
laauwheid brengen; vrees en vermijd de kleine fouten,
omdat Jesus Christus ons leert, dat hij, die getrouw
is in kleine zaken, ook gelrouw zal zijn in groote, en
dat hij die ongetrouw zal zijn in kleine, ook onge-
trouw zal zijn in groote zaken. (1) Waak van heden af
wel op u zelven en tracht zoo te leven, dat gij zelfs
dezen avond tot Jesus zeggen moogt: Goedertieren
Meester, ik heb mij heden gcene volle vrijwillige fout
te verwijlen, ik bedank u daarvoor; immers het is
uwe almogende hand, die mij ondersteund heeft, ge-
lief mij al de gebreken te vergeven, die ik uit zivak-
heid zou kunnen bedreven hebben; ik zal dit morgen
nog trachten te verbeteren.

Jesus Christus heeft door liet vergieten vau

ui zijn bloed, <le vergiffenis onzer

zonden verdiend.

Neque per sangu�nem hircorum aitt mtulorum, eed
per proprium sanguinem introhit seniel in sancta,
teterna redemptione inventa. Heb. IX. 12.

Jesus Christus is maar eens het heiligdom inge-
treden, niet door het bloed der bokken en der
kalveren, maar door /ijn eigen bloed, ons hel),
bende verkregen eene eeuwige verlossing.

Ach! wat kon het bloed van al de slagtoffers waard
zijn om ons de goddelijke genade te verkrijgen\'/
De slagtolferanden der oude wet hadden uit zich
zelven geene kracht: zij waren, volgens de uitdrukking
van den Apostel, gebrekkelijke plegtigheden en van
alle kracht beroofd, en nooit zouden zij dien scheids-
muur welke de zonde tusschen God en ons had opge-
bouwd, hebben kunnen afbreken. Wie zal er dan magtig
genoeg zijn, om ons met God te verzoenen? zal het
(1) Luc. XVI, 10.

de mcnsch zelf zijn? Helaas! ile mensch een kind van
gramschap, (1) hij wordt geboren in de vijandschap
van God en in de onmogelijkheid van uit zijne eigene
kracht eenig werk te doen, hetwelk dien heiligen God
zou kunnen aangenaam zijn , want hij kan in de werken
zijner vijanden zijn behagen niet scheppen. Zal het een
engel zijn? Maar een engel is slechts een enkel schep-
sel, wiens verdiensten gevolgelijk een einde hebben en
bepaald zijn, terwijl de smaad, door de zonden van
den mensch God aangedaan, een oneindig kwaad is.
Het is dan God alleen, die de vergiffenis van onze
zonden en ons het eeuwige leven verdienen kan. Ja,
het is slechts hij alleen die hiertoe bekwaam was, en
.lesus Christus, voor ons mensch wordende, om ons
te verlossen, heeft voor ons gedaan hetgeen maar door
hem alleen kon gedaan worden. Gelijk hij zich ge-
waardigd heeft ons door zich zelven te scheppen, zoo
achtte hij het zich niet onwaardig ons door zich zelven
te verlossen. Zijne liefde tot ons was te groot om aan
een ander het geluk en de eer, van ons zalig te ma-
ken, over te laten. Ik ben de Heer, zegt hij ons door
den mond van Isa�as, en ik zal mijne heerlijkheid aan
een ander niet geven; (2) en zeker had hij dit gedaan;
zoo hij de zorg onzer verlossing aan een Engel had
toevertrouwd. Want had hij zich vergenoegd met ons
uit het niet te trekken en ons het leven te geven,
dat wij hier op de aarde bezitten, en had hij dan eenen
Engel bevolen ons bet andere leven te verdienen, het-
welk oneindig waardiger en beter is, dan zou daaruit
volgen, dat wij aan den Engel iets verschuldigd zou-
den zijn, hetwelk van grootere, en aan God, dat van
mindere waarde is. Ik herhaal dan nog eens, God was
al te jaloersch over zijne eer en over onze liefde, om
aan een ander schepsel het werk onzer verlossing over
te laten. Hij heeft ons niet alleen het eerste leven
willen geven, met ons uit het niet te trekken, maar
ook heeft hij ons het tweede leven willen schenken

(1) Eph. II, 6. (2) Is. XLVIII, 11.

met ons vrij te knopen en te verlossen, opdat wij hem
al onze liefde zouden geven, en opdat niemand zou
meenen geregtigd te zijn, om hem het minste deeltje
zelfs hiervan te ontnemen. Dit is het wat de heilige
Augustinus door deze woorden zoo volmaakt uitgedrukt
heeft: dewijl God reeds onze Schepper was, wilde hij
ook tevens onze Verlosser wezen, opdat onze liefde tus-
schen den Schepper en Verlosser niet zou verdeeld zijn. (1)

O mensch! roept de heilige Bernardus uit, erken dan
de waardigheid en verhevenheid uwer ziel! Weet gij
wel hoe hoog God die kostelijke ziel geschat heeft, die
gij zoo door het modder sleept, die gij de slavin van
uw ligchiam maakt? Weet gij wel, dat zij meer waard
is, dan do geheele wereld? indien u dit onbekend is,
weet dan, dat uw God, ter harerliefde, zijn leven heeft
ten beste gegeven, en dat hij dit anders voor de geheele
wereld, ja voor duizend werelden zelfs, nooit zou ge-
daan hebben (2) Leer nu ook verstaan, hoezeer gij u
schuldig maakt, als gij haar met zonden besmeurt.

Uit hetgeen wij daar even gezegd hebben, blijkt klaar,
dat, al had een Engel aan Gods regtvaardlgheid voor ons
kunnen voldoen en ons verlossen, God zulks niet zou
toegelaten hebben: hij zou zich zelven hebben willen
belasten, zoo als hij waarlijk gedaan heeft, met de zorg
van voor ons den hemel te verdienen en ons aan de hel
te ontrukken, om alzoo beter de grootheid zijner liefde te
bewijzen. Ach, wie zal kunnen uitdrukken hoe zeer God
ons bemint, ons arme en geringe schepselen! Die God
van hemel en aarde is, ter onzer liefde, van zijnen ver-
heven troon neergedaald, om zich met onze mensche-
lijke natuur te bekleeden; hij heeft, ter onzer liefde, in
eenen armen stal willen geboren worden, nietsandeis
hebbende dan slechts een weinig stroo om zijne teedeie
ledematen op te laten rusten; dertig jaren lang heeft hij
in het werkhuis van een armen timmerman willen
doorbrengen, om met zijn handwerk een stuk brood te
winnen en in het zweet zijns aanschijns te eten; hij heeft

(1) S. Aug. Cad. Man. XXXVI. (2) S. Bern. lih. de anima, rap.
III. m. S.

VAN .tESI\'S. 23

eindelijk voor ons lot den laatsten druppel van zijn
bloed willen vergieten, stervende op een kruis, te
midden der schrikkelijkste smarten.

Ach! wat al reden hebben wij om met den heiligen
man Job uit te roepen: Beer, wat is de mcnsch, dat
gij hem roo groot acht \'. of hoc kan hij liet voorwerp
uwer liefde zijn? (1) Wel hoe! de magtigste monarch
iler geheele wereld, die God, wien niets ontbreekt, en
die zich 7elven genoeg is, zoekt onze liefde en poogt ze
te verdienen, met zijn leven voor ons ten beste te geven!
Hoe zullen wij hem ooit voor die uitmuntende liefde ge-
noegzaam kunnen bedanken. Laat ons hem beminnen,
de liefde kan slechts door liefde vergolden worden :
geven wij hem ons hart, wanneer hij zoo jaloersch is,
en laat ons hem al de bewegingen, al de genegenhe-
den, zonder de minste uitzondering, daarvan toewij-
den. Bedenken wij, dat, indien wij hem reeds geheel
toebehooren, omdat hij ons geschapen heeft, wij hem
nog meer toebehooren, omdat hij ons heeft verlost.
Om ons te scheppen, heeft het hem maar ��n woord
gekost: hij sprak en alles was gemaakt. (2) Maar wat
hoeft hij niet geleden om ons te verlossen!

O mijn Jesus, zie ik lig hier voor uwe voeten. Ik kom
u de hulde aanbieden van mijn arm hart, gelief de-
zelve te aanvaarden! maar helaas, ��n hart is al te
weinig om u te beminnen. En al had ik ook de harten
aller menschen, om ze u alleen toe te wijden, dit ware
nog te weinig. Hoe groot zou dan mijne ondankbaar-
heid wezen, zoo ik mijn hart tusschen u en de schep-
selen verdeelde! neen, lieve Jesus, zoo zal ik niet
handelen; gij begeert geheel mijn hart, en gij verdient
het voorzeker geheel en al te bezitten, zonder uitzon-
dering wil ik het u schenken. Indien ik niet bekwanm
ben het u te geven , gelijk het behoort, neem het dan
^zelf en maak, dat ik in waarheid moge zeggen: Gij

(1) Job II, 17. (2) Bern. De dlligendo Deo; Cap. V.

24 DE I.IEFDEVLAMMEN

zijt de God van mijn karl.(\\) Ach! mijn geliefde Ver-
losser, door de verdiensten van het nederige en zeer
ellendige leven, hetwelk gij op de aarde voor mij hebt
willen leiden, geef mij de ware ootmoedigheid, opdat
ik de verachting en het leven beminne. Maak, dat
ik met liefde de ziekten, den smaad, de vervolgingen,
het inwendig lijden en al de kruisen omhelze, die gij
mij zult overzenden; maak, dat ik u beminne, en doe
daarna met mij wat u belieft. O hart van Jesus, voor
mij van liefde ontstoken, ontsteek mijn hart met eene
vurige liefde voor u, (2) en geef mij de genade dat ik
v��r mijn sterven geheel aan u toebehoore. Ik bemin u,
mijn Jesus, gij, die zoo zeer verdient bemint te worden,
en die zoo vurig mijne liefde verlangt; ik bemin u uit ge-
heel mijn hart; ik bemin u uit geheel mijne ziel. Doe
mijne liefde tot u nogaangroeijen; maak, dat ik, om u
te behagen, mijne bedorvene neigingen, begeerten en
eigenzinnigheden gedurig vcrsterve; maak, dat ik mijne
genoegens en mijne vermaken, en bovenal mijnen wil,
geheel verloochene. O zoete Jesus, ik smeek u met be-
traande oogen, geef mij alles wijl mij alles ontbreekt.
Ik ben arm, maar zoo gij ugewaardigt, eenen blik van
barmhartigheid op mij te slaan, zal ik rijk zijn. Ach!
mijn Jesus, mijn zoete Jesus, heb medelijden met mij!
Maria, mijne teedere Moeder, bescherm mij. Amen.

De zuivere meening.

Jesus Christus heeft ter uwer liefde groote dingen
gedaan, gelijk gij daar oven hebt gezien; en zult gij
uit erkentenis zijner teederste liefde, niets voor hem
doen? Die goedertierene Meester vraagt van u niets,
dat te moeijelijk of te buitengewoon is; al wat hij
verzoekt, is, dat gij uwe dagelijksche werken met alle
mogelijke volmaaktheid zoudt verrigten.

De dag van een christen bestaat uit eene zekere reeks
van werken, waarvan de eene goed, de andere onver-

\']) Ps. LXXT�, SC. (2) �eclcs. Prcces.

schillig zijn, enz. Het opstaan, het slapen gaan, het
gebed, de heilige communie, het heilig misoffer, de
bezoeken, het werk, de wandelingen, de maaltijden,
het slapen, daar hebt gij bijna geheel des rnenschen
levensverdeeling. Welnu! wilt gij heilig zijn en zeker
aan Jesus hart behagen, zoo doe dit alles met de zui-
verste meening en met het eenige inzigt, om God aan-
genaam te zijn. Maak dezen raad van den apostel
Paulus werkdadig: Hetzij gij eet, hetzij gij drinkt, hetzij
gij anders doet, doet alles ter eere van God, (1)
en weldra zult gij eene uitstekende volmaaktheid be-
reiken. Zoo men daartoe niet kon geraken, zegt Al-
phonsus Rodriguez (2), dan door verhevene werken,
groote edelmoedigheid en zeer verhevene gedachten,
zoudt gij u eenigzins kunnen verontschuldigen, uwe
onbekwaamheid doen gelden, en zeggen dat gij zoo
hoog niet kunt vliegen. Bijaldien men van u eischte
dat gij u dagelijks ten bloede toe moest geeselen, dat
gij op water en brood moest vasten, dat gij blootvoets
moest gaan, dat gij steeds een haren kleed moest
dragen, zoudt gij kunnen antwoorden, dat dit uwe
kracht te boven gaat, of gij hiertoe niet magtig zijt.
Maar Jesus Christus vraagt dit niet, hij wil alleen,
dat gij doet, hetgeen gij gewoonlijk doet. Indien gij
dan tot hiertoe hebt veronachtzaamd, al uwe werken,
voornamelijk uw ontwaken, uwe maaltijden en uwe
vermaken aan God op te olleren, begin dan van heden
af; indien gij met weinig eerbied, aandacht en ijver
uwe gebeden hebt gestort, zoo neem u voor, u voor-
taan hierin te beteren. Alzoo kan een koopman in zij-
nen handel, eene moederdes huizes in haar huishouden,
een leerling in zijne leeroefeningen, met geringe moeite
tot de volmaaktheid komen. Gij zoudt grootolijks pligtig
zijn van dit eenvoudig middel niet te gebruiken, om u
meer en meer aangenaam te maken aaneenen God, dieter
uwer liefde en om uw geluk te verzekeren, noch zijne eer,
noch zijne rust, noch zijn eigen leven zelfs gespaard heeft.

(1) Corlnth. X, SI. (2) Second traite. Ch 11.

Liefde en barmhartigheid van Jesus Christus

!<�< on» lieliben bijzonder In zijne menseh-

noriliiiu\' uitgeblonken.

Apjtarmi benignitas ac hmvanitas Snleatoris uoslri Dei.
fit. III. 4.

De goedheid vnn God, onzen Zaligmaker, en zgne
liefde voor liet mensclidom zyn op de wereld ver-
schenen.

God heeft ons van alle eeuwigheid bemind, (1) en
hij zelf verzekert ons deze vertroostende waarheid
door den mond van den profeet Jeremias. Maar
zijne liefde was ons op zekere wijze onbekend geble-
ven, tot op het oogenblik, waarop hij door zijne menseh-
wording zich verwaardigde ons die te openbaren.

«Eer de Zoon Gods mensch werd, zegt de heilige
Bernardus, had God zijne magt geopenbaard in het
scheppen der wereld, en zijne wijsheid in haar te
besturen: maar toen Jesus Christus op zich genomen
had om onze natuur aan te nemen, alsdan kwam de
liefde, welke de goddelijke Zaligmaker den menschen
toedraagt, te voorschijn.» (2) Inderdaad, na hem zulk
een arbeidzaam en pijnlijk leven te hebben zien lijden ,
na hem op het schandelijk kruishout onder zulke ge-
weldige pijnen te hebben zien sterven, ware het hem
niet den grootslen smaad aandoen, een enkel oogen-
blik aan de oneindige liefde, welke hij ons toedraagt,
Ie twijfelen? Ja, hij bemint ons bovenmate, en omdat
hij ons bemint, wil hij ook van ons bemind worden.
Ware het mogelijk dat wij ondankbaar zouden zijn?
Ware het mogelijk dat wij voor de liefde van Jesus
zouden ongevoelig blijven? Laat ons eens ernstig over-
denken tot welken schrikkelijken staat van ellende en
krachteloosheid de zonde onze ziel gebragt had, eer hij
op de wereld kwam om haar zalig te maken. Wij

(1) Jerem. XXX, V. (2) S. Bom. Serm. I, in Nat. Dom.

waren met misdaden besmet en overladen, tot dood
on hel veroordeeld, en had God ons door zijne regt-
vaardigheid aan ons zelven overgelaten, zoo als hij met
ile duivelen gedaan had, dan zouden wij niets Ie zeg-
gen gehad hebben: want wie zal tegen de oordeelen des
lleeren durven opstaan ? wie zal er vermetel genoeg zijn
om hem te beschuldigen, al had hij zelfs al de volkeren,
die hij gemaakt had, verdelgd! (1) Niets, volstrekt niets
is er bekwaam om zijne blikken van goedheid en toe-
genegenheid op ons te trekken: wat zeg ik? De zonde
had ons leelijk en afgrijselijk voor zijne oogen gemaakt
en nogtans zie, hoe Jesus, door barmhartigheid be-
wogen, op aarde nederdaalt, om ons zijne liefde te
openbaren met op een kruis te sterven! Wij waren
arm, en hij komt ons met allerlei geestelijke gaven en
weldaden verrijken; wij lagen in dikke en zware duis-
ternissen bedolven, hij komt ons met de fakkels zijner
leer verlichten; wij waren tot de straffen der hel ver-
wezen, en hij komt ons de poorten des hemels openen
en ons een eeuwig heil verdienen; wij waren zijne
vijanden, en hij komt zich met ons verzoenen en ons
lot zijne boezemvrienden aannemen.

O Christen! aangezien God ons zoo voorname en
veelvuldige liefde heeft betoond, toen zelfs, toen wij
zoo ondeugend waren, laat ons hem ook, dev)\\jl hij ons
eerst heeft bemind, op onze beurt uit geheel on-i hart
beminnen. (2) Wat is er billijker en regtvaardiger? Onze
Heer Jesus Christus, zegt de II. Paulus, is voor ons
gestorven, opdat wij voor hem zouden leven, (3) Kunnen
wij nu met waarheid van ons zelven deze troostvolle
waarheid geven, dat wij tot dusverre voor Jesus geleefd
hebben? Helaas, misschien hebben wij nog niet ��nen
dag, niet ��n uur, voor hem geleefd! 0, wat groote
schande! Wel hoe! God heeft ter onze liefde alles ge-
daan, en wij hebben nog niets ter zijner liefde ver-
ligt! beginnen wij dan van heden af ernstig Jesus te
l\'eminnen en voor hem te leven. Voor Jesus leven is
\'ii alles zijnen heiligen wil volbrengen, is gedurig zich
(1) Sap. XII, 18. (2) Joan IV. (8) II Corinth. V. 16.

DE I.I*FDEVLAMMEN

zelven verloochenen, is alle oogenblikken zich geweld
aandoen, is zijn kruis met onderwerping en liefde op-
nemen en dragen. Voor Jesus leven is gestadig bidden,
is stiptelijk al de pligten van onzen staat vervullen, zon-
der ophouden zich versterven, zich oefenen in ootmoed,
in zuiverheid, in liefde tot den evennaaste, in zachtmoe-
digheid , in inwendig gebed. Voor Jesus leven is de onge-
regeldheden en de zonden van ons voorgaand leven
beweenen, is zich van al het aardsche onthechten, is
naar het hc\'1 des hemels verzuchten en verlangen. Kn
wat hebben wij van dit alles tot nu toe gedaan?. .. Niets,
bijna niets misschien. Verootmoedigen wij ons dan ten
minste op het zien van zulk eene lafhartigheid, en ma-
ken wij voor het toekomende goede voornemens.

O mijn Zaligmaker! wanneer zal ik dan de liefde be-
ginnen te erkennen, welke gij mij bewezen hebt? In plaats
van u te beminnen, heb ik u tot hiertoe niets anders dan
ondankbaarheid getoond en uwe genade veracht; even-
wel omdat gij oneindig goed zijt, wil ik mijn vertrouwen
niet verliezen. Gij hebt beloofd te vergeven aan al wie
leedwezen heeft; ach! heb deernis met mij en doe mij de
uitwerkselen uwer belofte gevoelen. Ik heb u oneer aan-
gedaan , door mijn gemak en mijne vermaken hooger dan
u te achten; maar heden ben ik hierover bedroefd uit ge-
heel mijn hart, en niets smart mij zoozeer, dan u, mijn
opperste goed, zoo schandelijk vergramd te hebben. Ver-
geef mij, en hecht mij geheel aan u vast door een eeuwi-
gen liefdeband, opdat ik u voortaan niet meer verlate
en niet meer leve dan om u te beminnen en uwen godde-
lijken wil te volbrengen. Ja, mijn Jesus, voor u alleen
wil ik leven, en u alleen verlang ik te beminnen. Jk heb
u vroeger voor het schepsel verlaten, nu wil ik alles voor
u verlaten en mij geheel en al aan u geven. Ik bemin
u, o God mijner ziel! ik bemin u meer dan mij zelven.
O Maria, Moeder Gods, verwerf mij de genade van
hem tot den dood getrouw te zijn. Amen.

Hen ijdelen lof onzer werken ilusirn.
Treed heden eens opregt in uzelvetl, en zie met welke
meening gij uwe werken verrigt. Zoo gij die werktuigelijk
zonder eenige goede of kwade meening doet, zullen zij
11 voor den hemel vruchteloos zijn: zoo gij ze verrigt
met het voornemen van aan de menschen te behagen en
uit ijdelen roem, al warende werken uit zich zelven nog
zoo goed, worden zij slecht en strafwaardig. Zoo gij, in-
tegendeel, in al uwe werken God alleen booogt, en gij
zijne eer en het volbrengen van zijnen wil alleen er bij be-
tracht, dan zijt gij gelukkig, want alzoo verzamelt gij
verdiensten en schatten voor de eeuwigheid. Vlugt dan,
vlugt den ijdelen lof, en wacht u van. uwe yoede werken
voor de menschen te doen, om van hengezien te worden;
want alsdan zult gij er r/een loon in den hemel vooront-
vamjen. (i)Mijn God! wat is al de eer dezer wereld anders
dan een ijdele rook? Bevredig u, in het doen van uwe
goede werken, met de troostende getuigenis van uw ge-
weten ; vergenoeg u met te weten, dat gij eenen God tot
getuige uwer werken hebt, en ga van de menschen geene
valsche eer afbedelen, die u de ware eer zou doen verlie-
zen, liet oordeel der menschen is van geene waarde, en gij
zijt daarom niet beter, omdat zij u geprezen hebben. Zeg en
herhaal gedurig uit het diepste van uw hart: Eer zij God
in het hoogste des hemels in alle eeuwen der eeuwen! (2)
■Xiet aan ons, Heer, niet aan ons, maar geef de eer aan
uwen naam. (3) Verberg uwe goede werken zoo veel in
uw vermogen is, en wees immer bezorgd dat gij eene goede
meening hebt, alvorens uwe werken te beginnen, met
Ignatius de Loyola zeggende: Mijn God, ik ga dit doen ter
« wer liefde en ter uwer meerdere eer en ver/ieerlijking.(i)
Indien de duivel van ijdelen roem u in het midden van een
werk komt bekoren, staak het daarom niet, maar zeg hem
met den heiligen Bernardus: Ik heb dit xverk voor u niet
begonnen,en daaromzalikhet vooruniet staken.($) Alles
voor God! alles voor zijne eer! ditzij altijd uwe zinspreuk.

(1) Matth. Vt, 1. (5) 1 ad. Tinotli. I, 17. (3) Ps. CV1II.
(*) Ad. ajniorein Dei gluriam. (5) S. in vita ipsius.

Clod il<- Vader In ril zijnen Zoon op aarde »>■

zonden, om ons bet leven, dat wij door de

zonden verloren hebben, weder te geven.

In hoc apparuit Ckaritas Dei in nobitquti
Filium suum unigenitum misit Deus in
mundum, ut tiiamus per eum. 1 Joan.
IV, 9.

Hierin heeft God zijne liefde tot ons
doen uitschijnen , dat Inj zgnen eenig�ii
Zoon in de wereld heeft gezonden,
opdat wij door hem zouden leren.

Alle mensehen waren door de zonde gestorven, en
zij zouden in dezen staat des doods gebleven zijn,
zoo de hemelsehe Vader zijnen eenigen Zoon niet
gezonden had, om hen, door het vergieten van zijn
dierbaar bloed te doen herleven. O wonder! een God
geeft zijn leven voor den mensen ten beste! een God!!!
en wat is dan de mensen ?

De Serafijnsche Bonaventura, dit licfdegeheim over-
wegende, riep uit: O goede Jesus, wat hebt gij ge-
daan? Hoe verre heeft de liefde u gebragt? Wat hebt
gij gezien? wat hebt gij in mij gevonden, dat geschikt
was om u zoo groote liefde in te geven? Waarom hebt
gij voor mij willen sterven? Wie ben ik dat gij met
zoo kostelijken prijs mijne ziel afkoopt? (1) Wat ben
ik anders, o mijn God, dan een verachtelijk niet, een
ondankbaar schepsel! Maar het is juist hierin, dat de
oneindige liefde van God ons luisterrijk uitschijnt. Onze
verworpenheid, onze ellenden hebben zijne liefde geenen
alkeer van ons doen opvatten, zij hebben ze, integen-
deel, meer doen aangroeijen. Hoe zeer onze misdaden
hem van ons hebben verwijderd en ons zijne liefde
hebben onwaardig gemaakt, des te meer ijver heeft
hij getoond, om ons te zooken en ons bewijzen te
geven van zijne teedere liefde voor ons. Deze heeft
(I) I). Bonav., Stimulus divini amoris, part. 1, Cap. 12.

hein zoo verre gebragt, dat hij zijn sehuldeloozen Zoon
aan een kruis heeft genageld, om ons aan de hel te
ontrukken en ons tot zijne liefde te verwekken! O
onbegrijpelijk wonder van Gods liefde tot ons! Hoelang
zullen wij u nog ondankbaar blijven\'.\' Hoe lang zullen
wij nog wederliefde weigeren aan eenen God, die ons
zoo vurig heeft bemind\'?

De liefde, die God ons allen bewezen heeft, is waarlijk
een geheim, zegt de heilige Fulgentius; wij hadden dien
algoeden God veracht, hem versmaad, wij hadden zij-
nen haat op ons getrokken, met ons van hem te ver-
wijderen , en hij heeft niet nagelaten ons te beminnen,
ja zoodanig te beminnen, dat hij zijnen eigen Zoon op
aarde heeft gezonden, om onze Vriend, onze Broeder,
onze Zaligmaker te worden, hij heeft ons bemind als
wij ziek waren, om ons te genezen; hij heeft ons be-
mind als wij boos en ondeugend waren, om ons braaf
en deugdzaam te maken; hij heeft ons bemind als wij
dood waren, om ons tot het leven terug te brengen. (1)
Van af het hoogste van zijnen troon heeft hij onze
ellende gezien, en hij is daardoor tot medelijden be-
wogen geworden; hij heeft gezien, dat wij op den weg
der ondeugd omdwaalden, en hij heelt ons zijnen Zoon
gegeven, om ons op den weg des hemels te stellen. Die
aanbiddelijke Zoon is op aarde verschenen en gedurende
drie en dertig jaren, dat hij onder ons is blijven wonen,
heeft hij door alle mogelijke middelen gewerkt, om ons
uit de klaauwen van den duivel en aan onze eigene
driften te onttrekken. Hij heeft ons hart zoeken te
winnen, als of hij zonder ons niet had kunnen geluk-
kig zijn, en voor onze zaligheid op een kruis willen
sterven, om onze liefde te verdienen. Welk eene won-
derbare goedheid van God, roept de Heilige Bernardus
uit alzoo den mensch opgezocht te hebben ? Welke
voorname eer voor den mensch, alzoo door God te zijn
gezocht geworden! Ja, teregt mag de mensch zich over
deze eer beroemen; hij mag daarin eenen heiligen hoog-
moed scheppen, niet uit hetgeen hij in zich zelven is,

(I) S. Fnlg., sei\'ni. 2, de duplicc natura Cliristi.

vermits liij ceii niet is, maar uit de hoogachting, die
de Schepper hem bewezen heeft. Al de schatten, al
de eer der wereld, is niet te vergelijken bij deze hoog-
achting , met welke God hem vereerd heeft. (1)

Aangezien Jesus Christus mij zoo zeer bemind heeft,
aangezien hij mij, ondanks mijne nietigheid, zoo groot
geacht heeft, aangezien hij mij tot zoo grooten adel en
waardigheid heeft verheven, met mijn broeder te willen
worden, zal ik mij dan nog gaan verachtelijk maken door
de aangekleefdheid der wereldsche zaken en bovenal door
de zonde ? (2) Dewijl God mij op zekere wijze tot aan zijnen
troon verheven heeft, zal ik mij dan nog in den modder
der zonden gaan werpen? Neen, neen, nooit meer! en
met de hulp van Gods genade, zonder welke ik niets ver-
mag, wil ik liever duizendmaal sterven. God heeft mij
bemind, in zal hem op mijne beurt beminnen: God heeft
mij groot geacht, ik zal mijne waardigheid wel weten te
erkennen, met zelfs de schaduw van de zonde te vlugten;
God is uit liefde tot mij gestorven, indien het noodig is,
zal ik wel welen uit liefde tot hem te sterven; hij zal mag-
t\'g genoeg zijn om mijne zwakheid te onderschragen.

Heer, heb medelijden met mij, en geef mij de genade
van voortaan niet meer te leven dan voor hem alleen, die,
uit liefde tot mij, zijn dierbaar bloed en leven heeft ten
beste gegeven: gij, die Jesus, uwen Zoon, ons geschonken
hebt opdat wij het leven, dat wij door de zonden verloren
hebben, weder zouden kunnen bekomen! O lieve Jesus,
mijn welbeminde Zaligmaker! op het aanschouwen van
uwe wonden en van dat kruis, waarop gij voor mij den
laatsten snik hebt gegeven, draag ik mijn leven en mijnen
wil u geheel en al op. Ach! maak, dat ik geheel u toebe-
hoore; maak, dat ik voortaan u alleen zoeke en voor u
alleen leve. Ik bemin u, o oneindig goede God! God van
oneindige liefde! Verleen mij de genade, dat ik al de
dagen mijns levens tot u moge zeggen: Mijn God, ik
bemin u, ik bemin u, verleen mij ook deze weldaad van

(1) S. Bern, udvcjitu serni. 1, (2] Aug. scrni, <V de Nat. Doiuiui.

met deze woorden in den mond te mogen sterven: Mijn
God, ik bemin u, ik bemin u. Ik bid u om deze kostelijke
genade van eenen goeden en zaligen dood door de ver-
diensten van uw Jijden; ik verzoek u dit ook in den
naam van Maria, uwe en mijne Moeder. Amen.

Gelukkig /\\\'\\. die weenen.

Christene ziel, die dit leest, overweeg een oogenblik
deze woorden van onzen goedertieren Meester: Zalig
zijn zij, die weenen, want zij zullen vertroost worden, (i)
Ach! wat groote redenen hebt gij van te weenen !

1. Gy moet uwe zonden bewecnen. Helaas! hebt gij
wel immer die zonden beweend, waaraan gij u pligtig
hebt gemaakt, en die zoo veelvuldig en schrikkelijk
zijn? Zij hebben nogtans den dood van Jesus veroor-
zaakt, en gij zijt niet zeker of zij u in de hel niet
zullen dompelen. Weet gij, of gij daarvan vergiffenis
bekomen hebt? weet gij, of gij haat of liefde waardig
zijt? de Apostel der volkeren, de heilige Paulus, wist
het niet en hij beefde van schrik, de heilige Bernardus
die godspraak zijner eeuw, wist het niet, en hij was
met vrees bevangen; (2) gij zelf weet het niet, en
zoudt gij niet vreezen? vrees dan en ween.

2. Gy moet de zonden van anderen beweenen. Ouders
gij moet de zonden uwer kinderen beweenen, waarvan
gij misschien, door uwe onachtzaamheid en kwade voor-
beelden, oorzaak geweest zijt, herders der zielen, gij
moet de zonden uwer scnapen beweenen : Christenen,
wij moeten de zonden onzer broederen beweenen, omdat
\'Ie zonden onzen God vergrammen.

3. Gij moet uwe langdurige ballingschap op aarde be-
weenen. Ach! in welke brooze vaten draagt gij de genade
Gods! lme dikwerf zijt gij blootgesteld van deze alle
oogenblikken te verliezen! hoevelen zijn er nu niet voor-
gegaan, die ze verloren hebben, en die ze nooit meer heb-
ben wedergevonden. Daar gij gedurig blootgesteld zijt

(1) Matth. V, 5. (2) Quisscit si sit dignua amore, atl oflin.S. Bern.

\'M UK I.IEFDEVI.AMMKN

aan < Ie bekoringen van hot vleesch, van de wereld en den

duivel, zijt gij gestadig in gevaar van den hemel Ie
verliezen en in den afgrond der liel te vallen. Beween
dan uwe ballingschap. Breng geheel den dag in eene
groole ingekeerdheid door, wek n op tot leedwezen, ei:
herinner u daarom dikwijls uwe voorgaande zonden en
uwe tegenwoordige ellenden; lees in hot Latijn, in he!
Fransch of in het Hollandsen den vierden der zeven
boetpsalmen, hot Miserere, en tracht door de gevoelens
van boetvaardigheid, die hij bevat, uw hart tot ontroe-
ring op to wekken. Ween, Christen ziel, ween; Jesus
heeft u daarvan het voorbeeld gegaven, dewijl hij zelf
uwe zonden heeft beweend ; ween , . en gij zult weldra
ondervinden hoe zalig de tranen van leedwezen zijn.

Onze Zaligmaker is uit den liemel op aarde

nedergedaald, niet uit noodzakelijkheid of

eigenbelang, maar uit liefde tot ons.

Per tiscera misericordia Dti nostri, i« qmbis
visitavit not oriens ex alto. Luc. 1, 17.

Door de liefde en het medelijden van God, die
gemaakt heeft dat deze zon van regtvaardig-
heid is opgestaan, en ons uit het hoogste des
hemels is komen bezoeken.

Indien de Zoon Gods op aarde komt om ons te ver-
lossen, is zulks niet, dat hij op eenigc wijze hiertoe
verbonden is, of uit noodzakelijkheid gehoorzaamt;
het is ook niet uit eigenbaat, dewijl zijn geluk en zijne
heerlijkheid onafhankelijk zijn, niet alleen van den mensen,
maar ook nog van alle schepselen. Hij is de Heer, zegt
David, en Hij heeft onze goederen niet noodig. (i) Hij
komt omdat hij aangedreven is door de overgroote liefde,
rioor medelijden met onze ellenden en door het verlangen
dat hij heeft van ons zijne liefde te bewijzen, met aan
onze kwalen een krachtig geneesmiddel toe te brengen. (2)
En dit zingt de heilige Kerk dagelijks in het heilige Mis-
(1)P«. XV, 8. (2) Pet, 1, 8.

offer met deze woorden, Jesus Christus is voor mis en
voov de zaligheid tier mensehen, uit den hemel nederge-
daald. (\\) Zij zegt niet, dat hij van iluar is nedergedaald,
dat hij is inensch geworden, dat hij geleden heeft en
begraven is voor zijn eigen belang, maar voor onze
zaligheid. Welke groote goedheid, welke oneindige barm-
hartigheid van den kant van onzen Schepper!

Wel hoe! Heer, dewijl gij niet den verloren niensch
zooveel medelijden hebt, waarom is het dan nog noodig
oj> aarde te versehijnen? is het niet genoeg oenen Engel
uit den hemel te zenden om hem te verlossen\'? Neen; voor-
waar, antwoordt het eeuwige Woord, ik wil zeil op aarde
verschijnen, ten einde de mensch de grootheid mijner
liefde tot hem moge kennen. De heilige Auguslinus leert
ons, dat eene der bijzonderste redenen, die Jesus Chris-
tus opgewekt hebben, om op aarde neder te dalen, ge-
weest is, om de mensehen te doen hegrijpen tot hoeverre
hij hen bemind heeft. i2) Maar hoe weinig mensehen ziet
men, o lieve Jesus, die u waarlijk beminnen, nadat gij
op aarde verschenen zijt om hen tot wederliefde op te
wekken! Helaas! ongelukkig mensch als ik ben! Hoe
vele redenen heb ik in het bijzonder niet, om te blozen
en beschaamd te staan! Want gij weet, o mijn God, hoe
weinig ik u voorheen heb bemind, gij weet hoe zeer
ik uwe liefde versmaad heb! Ach! zeer minnelijke
Zaligmaker, mogt ik van droefheid stervenl Ik ben be-
droefd, omdat ik u zoo veracht heb, en ik wil voorlaan
door mijne boetvaardigheden alles gaan herstellen.

Wat ben ik droevig, (3) o aangenaam en verheven
goddelijk licht, wat ben ik droevig, u zoo laat gekend te
hebben ! Mijne schuldige driften hadden mijne oogen als
met eene dikke, duistere wolk verblind, die mij belette
liet licht uwer regtvaardigheid en waarheid te zien. Ik
was met duisternissen omringd, en in deze duisternissen
schiep ik mijn behagen, omdat ik de schoonheid van uw
licht niet kende. Ik was blind, en beminde mijn ver-
blindheid , omdat zij mij meer vrijheid gaf om mijne onge-

(1) I» Sviulj. Credu in iuiuin Dcuiu, (2) 8. Aug. De cateckiaaudii
�uidibm, c»p. 8. (8) Aug Soliloq, cap. 88,

DR UEFT1EVI.AMMKN

regelde driften in te volgen. Wie heeft mij van deze
verblindheid genezen? Wie heeft de duistere wolk doen
verdwijnen\'? wie heeft mij de hand toegereikt om mij
uit den modder tier ondeugden, waarin ik nedorgpzonken
was, te trekken? Ik heb dien Verlosser niet geroepen, en
hij is tot mij gekomen; ik heb zijne hulp niet verzocht,
en echter heelt hij mij geholpen. Wie is dan die zoo goe-
dertierene barmhartige Verlosser? Ach! gij zijt het, o
Jesus, mijn lieve Jesus! gij zijt van uwen hemelschen
troon op aarde nedergedaald, om mij uit mijne ongereg-
tigheden te trekken en onder het getal uwer kinderen te
stellen. Wat zal ik n wedergeven voor zulk eene groote
weldaad! ik was van den weg uwer geboden afgeweken,
ik was verre van u gevlugt, gij zijt zoo goed geweest, om
mij te achtervolgen, mij in mijne vlugt tegen te houden
en mij uit mijne doling te trekken. O mijn Jesus! ik her-
haal het, wat zal ik voor eene zoo teedere liefde we-
dergeven! Ach! ik zal u uit geheel mijn hart, uit al
mijne krachten, meer dan alle schepselen, meer dan
mij zelven beminnen, ondersteun mijne zwakheid.

Aangezien Jesus Christus ons zoodanig bemind heeft
dat hij op aarde ons is komen verlossen, en ons uit den
modder onzer zonden met eene zoo mededoogende barm-
hartigheid getrokken heeft, hoe is het mogelijk, dat wij
ons niet geheel aan zijne dienst toewijden ? Waarom smelt
ons hart niet gelijk was, in de tegenwoordigheid eener
zoo brandende liefde! Is het mogelijk, van niet duizend-
maal te wenschen den marteldood te ondergaan voor hem
die voor ons zoo veel heeft willen lijden? Wel hoe, zou-
den wij in staat zijn om de goedheid on de liefde van onzen
goddelijken Zaligmaker te vergeten? Neen, neen, het
zal zoo niet gaan: wij zullen eenen God weten te be-
minnen . die door zijnen dood ons het leven gegeven
heeft, die ons van de duisternissen tot het licht, van
de ballingschap tot het gewenschte vaderland, van de
droefheid tot de vreugde van de uiterste ellende tot
eene eeuwige heerlijkheid heeft doen overgaan. (1)

(1) Pmilin. Forojuliens. Epiac. liher de salutaribui documentis
lnter opera S. Aug.

O zoete Jesus! ik smeek u, woud mijn hart zoodanig
door uwe liefde, dat ik niemand anders uicer dan u
alleen bcminne, gij, die u zelven te mijner liefde niet
gespaard hebt. Maak, dat ik geheel mijnen troost
vinde in met u gekruisigd te worden, en dat mijn
eenig geluk zij dag en nacht op u te denken en met
u bezig te zijn.

O Jesus, dien ik nu uit geheel mijn hart verlang
te beminnen, maar dien ik het ongeluk gehad heb
zoo grootelijks te vergrammen, o Jesus! vergeef het mij
en verleen mij de genade u waarlijk te beminnen.
Laat niet toe, dat ik nog langer de zoo groote liefde
miskenne, welke gij mij bewezen hebt. Ik bemin u nu,
dit troostend vertrouwen heb ik; maar ik bemin u te
weinig, gij zijt immers eene oneindige liefde waardig:
maak, dat ik u ten minste uit al mijne krachten beminne.
O mijn Zaligmaker, mijne vreugd, mijn leven, mijn
al, indien ik u, die oneindig goed zijt, niet bemin,
wie zal dan het voorwerp mijner liefde zijn? ik on-
derwerp mijnen wil geheel aan den uwen, en uit dank-
baarheid voor de pijnen, welke gij voor mij hebt willen
uitstaan, ben ik bereid om alles te lijden en te ver-
dragen, wat gij mij zult gelieven over te zenden. Neem
van mij alle gelegenheden weg, waardoor ik u zou
kunnen vergrammen: laat mij niet in de bekoring be-
zwijken, maar verlos mij van het kwaad Verlos mij van
de zonde en handel daarna met mij naar uw welbe-
hagen. Ik bemin u, o oneindige goedheid! en ik be-
geer liever aan alle rampen blootgesteld te zijn, ja zelfs
in mijn niet weder te keeren, dan te leven zonder u
te beminnen! Ach! mogt ik uit mijn leven die onge-
lukkige dagen wisschen, welke ik doorgebragt heb in
u zoo schandelijk te vergrammen! O mijn Jesus! ver-
leen mij de genade, van door eene opregte boetvaar-
digheid voor zoo menigvuldig bedrevene zonden te
mogen voldoen. Amen.

DE LIBFDEVLAMHEN

OEFENINGEN.
IK\' ingetogenheid.

Tracht gchoel dezen dag in de diepste ingetogen-
heid door te brengen, en stel alles in liet werk, om
u daarvan eene heilige gewoonte te maken liet is
onmogelijk van in de deugd voortgang te maken, als
men niet overweegt en ingekeerd is, omdat men zon-
der de ingetogenheid noch met vurigheid kan bidden ,
noch op zich zelven waken, noch zijne kwade gewoon-
ten ontdekken. Men bekomt en onderhoudt de inge-
togenheid door het gebed en de versterving, waarvan
wij later zullen spreken: men verkrijgt haar ook door
de stilzwijgendheid en door de krachtige verheffingen
des harten tot God.

1. .Dooi\' dcstiizwijgendhcid. lied wing uwe tong en spreek
weinig en met omzigtigheid: die zijnen tong niet bedwingt
en echter meent godsdienstig te zijn, bedriegt zich: zegt de
heilige .lacobus. (I) Spreek weinig, want volgens de
heilige Schrift, is de al te groote uitgestortheid in woor-
den het kenteeken van een dwaas. (2) Spreek weinig,
omdat do onmatigheid in het spreken niet alleen beletsel
stelt aan de ingekeerdheid van den geest, maar ook oor-
zaak is van veelvuldige zonden: zoodanig, dat men van
hem die veel spreekt vrij mag zeggen, dat hij vele mis-
slagen begaat, daar een voorzigtig man deze zal vermij-
den. (3) Spreek weinig, omdat tegen ��ne zonde, die
men bedrijft met te zwijgen, als het zou nuttig zijn te
spreken, men er in alle geval honderd bedrijft met te
spieken. (4) Spreek weinig omdat de stilzwijgendheid in
eene ziel den kostelijken schat van Gods geest bewaart,
en het veel spreken hem verdrijft en uitdooft. Een
mensch, die zijne tong niet kan bedwingen is gelijk eene
onbemuurde stad, zegt de heilige Geest, zij is langs
alle kanten blootgesteld aan hare vijanden, en onbe-
kwaam om zich te verdedigen. (5) Spreek dan weinig,
zoo gij de ingetogenheid des geestes wilt behouden.

(1) Jhc. I, 26. (2) Stultns »ertm multiplicnt Eed. X, H. (8) Prof.
X, 19. (4) S. Ambr., lib. 1, Oftic. Cap. 2. (6) Pror. XXV, 28.

2. Vuur de krachtige oerheffingen des harten tot Guit.
Maak u conc heilige gewoonte van dikwijls, gedurende
■ Ion dag, en des nachts, indien gij wakker wordt,
schietgebeden te doen, gelijk men die gewoonlijk noemt.
Niets zal u zoo voordcelig zijn om u in de ingekeerd-
heid te houden. Zie hier cenige dergelijke: Mijn God,
ik bemin u uit geheel mijn hart. � Mijn God, ik aan-
vaard dezen smaad, deze vernedering, deze ziekte uit
liefde tot u. � lieer, wanneer zal ik u beminnen,
gelijk gij verdient bemind te worden? enz. enz.

Over cl<-11 vui\'isi\' wenscli en liet verlangen, «Int

ilc Heiligen van liet ou<l Verbond nitur <lc

komst vnil tien Messias luidden.

Horate cxli ilesuper, etnnhespluantjuslnm. aperialur
terra et germinet Saloiitort\'m. �saias XLV, 1. �
Em�tte agnutn dominatorem terra. �saias XLV, 1.�
Salutare tuum de nobis. Pa. LXXXIV, 6.

Hemelen, laat uwen daatiw nederrallen, wolken
verspreidt (te rcgLvaardighcid, dat de aarde haren
schout opcne en den Zaligmaker hare. � Heer,
zend ons het lam, dat de aarde hchecrscht. �
Geef ons den Zaligmaker, die ons zoo lang he<
loofd is.

Sedert God, in zijne barmhartigheid, aan den in
zonde gevallen en tot de hel verwezen mensen,
oenen Zaligmaker had beloofd; hielden de Heiligen
f il de profeten van liet oude Verbond niet op, hunne
Wenschen en gebeden hemelwaarts te stieren, om zijne
komst te verhaasten: Heer! riepen zij uit, aanschouw uit
het hoogste des hemels! en verwaardigueenenblik op
\'noe ongelukkige schepselen te werpen: waar is deteedere
Hcfde van uw harten vanuwe barmhartigheid!(i)Wees
\'jedachtig wat ons is overkomen, en welke onheilen op
(l) P«. LXHI, 16.

UE I.ltTUKVIAMMEN

onze hoofden zijn nedergestort. Let op de schande ivaar-
mede wij zijn overladen; ziedenschrikkelijkenstaat, tot
welken wij gebragt zijn Slaven bebbon ons beheerscht en
ons in zware ketenen en boeijen geklonken, wij zijn de speel-
tuigen onzer driften geworden, en onze vijanden hebben
hun vermaak genomen in misbruik te maken van onze
zwakheid. Heer, zult gij ons voor altijd vergeten, en zal
de Verlosser dien gij ons zoo plegtig hebt beloofd, dan
nimmer komen? (1) Ach ! wij smeekenu, zend ons den-
gene, dien gij moet zenden. (2) Neig uw oor en luister,
open uwe oogen en beschouw onze droefheid. Heer, ver-
hoor ons, en vertoef niet ons onzen Wetgever toe te zen-
den; dit verzoeken wij u in naam uwer eigene eer. (3)

Zoo waren de wensehen der heilige Aartsvaders. O!
hoe vurig waren hunne zuchten! o! hoe dringeni
wenschten zij naar de komst van den Messias! met
wat ongeduld verwachten zij hem! Hadden zij het ge-
luk gehad van hem te zien, wat zouden zij dan niet
gedaan hebben, om dien goddelijken Zaligmaker te
behagen.\' met wat drift zouden zij niet gezocht hebben
hem hunne liefde te betoonen! met wat ijver zouden
zij hem niet bedankt hebben voor al de weldaden en
gunsten, welke hij hun kwam aanbrengen.

En wij, Christenen, wij, die de Zaligmaker gezien
hebben, wij, die hem in onze tabernakelen bezitten, wij,
die door zijne liefdeblijken omringd, met zijne weldaden
vervuld, met zijn bloed gelaafd worden, hoe gedragen
wij ons jegens hem? O hemelen, weest verbaasd. (4) naau-
welijks denken wij op al wat Jesus tot onze liefde gedaan
heeft! Naauwelijks beminnen wij dien zoo teederen en
lieldewaardigen vriend ? Wat zeg ik? het schijnt, dat wij
hem reeds eene groote gunst bewezen hebben, wanneer
wij voor al zijne weldaden, hem niet noodzaken, smaad

en verachting van ons te ontvangen.....Ach, laten wij

or.ze ondankbaarheden staken, en eindelijk Jesus bemin-
nen, zooveel het in ons vermogen is. Indien wij hein
weinig beminnen, laat ons ten minste begeerig zijn, om

(1) Tluen. V. passim. (2) Kxod. IV, (S) Dan. TX, 18, 19
(4) Jerem. II, 21,

hem meer te beminnen: de goede begeerten, wanneer zij
regtzinnig zijn, behagen den Heer, en hij laat nooit
na die te vervullen. (1) Ja, laat ons verlangen Jesus
zeer te beminnen; maar laat ons wel toezien, dat onze
begeerten aan die van den luiaard niet gelijken. De lui-
aard voedt wel in zijn hart de begeerte van Jesus te
beminnen, maar ongelukkiglijk houdt hij zich met deze
onvruchtbare begeerte tevreden, die hem den dood-
steek geeft, (2) en hij doet niets meer. Volgen wij
hem niet na, beminnen wij onzen meester, niet met
den mond en met de woorden, maar met het hart en
met de werken, laten wij ons getrouw van al de plig-
ten van onzen staat kwijten, in welken God ons gesteld
heeft, en als wij deze allen, uit liefde tot Jesus, naauw-
keurig zullen vervuld hebben, vatten wij dan de begeerte
op, van meer te doen, om hem meer en meer te be-
hagen. Ziedaar de opregte begeerte, die dikwijls voor
Gods oogen de verdienste heeft van de daad zelve.

Heer, riep de profeet Isaiasuit, open de poorten des
hemels, en daal neder: op het zien van u zullen de ber-
gen verdwijnen, zij zullen verteeren gelijk al wat het
vuur verslindt, en de wateren zullen opborrelen... (3)
Ja, Heer, wanneer de menschen u op aarde, uit liefde
tot hen zullen zien nederdalen, dan zullen de bergen ge-
slecht worden, dat is te zeggen, de menschen zullen, om
u te dienen, al de moeijelijkheden, al de hinderpalen
overwinnen, die hen te voren als zoo vele onbestijgbare
bergen schenen te zijn. De wateren zullen opborrelen,
dat is de koelste zielen zullen, op het gezicht van eenen
menschgeworden God, als ontstoken worden door den
brand der goddelijke liefde. Deze voorzegging is bewaarheid
in zoo vele heilige en gelukzalige zielen, voornamelijk in
de heilige Maria Magdalena, den heiligen Ignatius, marte-
laar, Augustinus, Teresia, Philippus Nerius, Francis-
cus Xaverius, Aloysius de Gonzaga, en een groot aantal
anderen, die op deze wereld door dit godde�jk vuur van
liefde verslonden geweest zijn. Maar helaas I hoe zeldzaam

(1) Siip. VII, 6. Matth. V, 9. Lnc, 1, 55. P». CV, 6. (3) Pro».
XXI, 86. (3) Is. 1.XIV, 1, S.

TIE LlEKr>EVI,\\MMBN"

zijn deze zielen, in vergelijking van liet bijna onein-
dige gelal dcrgenen, die voor de teedcro liefde van
onzen God ongevoelig blijven, en die gecnzins daaraan
beantwoorden! O, hoe zeldzaam zijn zij.

Lieve .Jesus! ik verhng ook onder het getal van
deze zoo zeldzame zielen te zijn, welke van liefde tot
u verslonden worden. Helaas! sedert lang zon ik reeds
in de helschc vlammen hebben moeten branden, voor
altijd van u gescheiden, en in de schrikkelijke noodza-
kelijkheid van u in alle eeuwigheid te moeten haten en
vervloeken; maar uw genadig oog heeft altijd over mij
gewaakt; gij hebt mij in het midden mijner ongeregtig-
heden met een wonderbaar geduld verdragen, oin mij
eens te zien verslonden worden, niet door dit wraak-
nemonde vuur der verwerping, maar door dit zachte
vuur, door de gelukzalige vlammen uwer heilige liefde.
Het is tot dit einde, dat gij mij zoozeer verlicht hebt,
mij zoovele goede ingevingen hebt ingeblazen, toen ik
ver van u verwijderd leefde, het is tot dat einde, dat
gij alle middelen hebt gebezigd, om uwe teedere
liefde tot mij te toonen, dat gij mij door goedheden
on beminnelijkheden tot u getrokken hebt, en dat gij
alles gedaan hebt om mijn hart te winnen. Ach! mijn
God! dit arm hart is vol wonden, het is nog geheel
overdekt met de melaatschheid mijner zonden : evenwel
vraagt gij het mij. Welnu, mijn God, zie, ik geef hot U,
neem gij het en genees het; ik verlang dat het u al-
tijd, ja voor altijd toebehoore. .. Maar helaas! ik ken
mijne ongestadigheid en mijne zw akheid; gij alleen, o
lieve Jesus, gij alleen kunt mij bij u houden, en mij
de sterkte geven om u gestadig getrouw te blijven, ik
hoop vaslelijk, dat uwe oneindige goedheid mij deze
gunst zal verleenen. Wel hoe! mijn God, zal ik nog
zoo lafhartig zijn van u te verlaten, en van nog een
enkel oogenblik zonder uwe liefde te leven? Ik bemin
u. o mijn Jesus! meer dan alles, dat op de wereld is,
maar dit is zeer weinig. Ik bemin uineer dan mjj zelven,

en dit is nog te weinig. Ik bemin 11 uit geheel mijn
hart, uit geheel mijne ziel; uit ;il mijne krachten;
ilit is helaas nog te weinig. Mijn Jesusl verhoor mij;
geef mij moer liefde, ja meei\' liefde! meer liefde! O
Maria, bid God voor mij, en verwerf mg de genade
van eindelijk eens voor goed nu waarlijk te beginnen
hem te beminnen, en van hem meer en meer te be-
minnen, tot dat ik eens bet geluk hebbe van hem met
u voor eeuwig in den hemel te mogen beminnen. Amen.

Over il»- znrlii tot <lc volmaaktheid.

Verwek heden in uw hart de liefde en de zucht tot
■Ie volmaaktheid en heiligheid, want dit is de grondslag
van uwen geestelijken voortgang, dewijl de H. Geest
zolf ons leert, dat het begin der wijsheid is, in hel hart
eene ware begeerte daarnaar te hebben. (1) Zeg dikwijls
gedurende den dag: Mijn Jesus, maak, dat ik honger
en dorst hebbe naar uwe regtvaardigheid. 0! hoe ge-
lukkig zult gij zijn, als gij in u dien brandenden ijver
zult gevoelen van meer en meer in don weg der deugd
te vorderen! hoe gelukkig zult gij zijn, als uwe gedachten
zich als natuurlijk tot de middelen zullen wenden, om
altijd volmaakter te worden! Ja, gij zult gelukkig zijn,
want dan zult gij een zeker onderpand hebben, dat
God in uw hart tegenwoordig is. (2) Dit is het gevoelen
van den heiligen Bernardus en dit toont hij ons door
deze woorden van den wijzen man: Die mij eten, zullen
non honger hebben, en die mij drinken, zullen nog dorst
hebben. (3) Indien gij dan dien honger en dorst hebt
naar uwen geestelijken voortgang; verheug U, het is
een klaar teeken, dat God in uwe ziel woont, hij is
het, die dezen honger en dorst veroorzaakt. Dat al uwe
zorg zij, dagelijks moer en meer dezen honger en dorst in
u op te wekken, want God verzadigt met goederen, dieziel,
welkeer dorstig naar is. (4) Maar indien gij geen verlan-

(1) Sap. IV, 18. (2) S. Bern. Serru. de S. indren. (3) Eccl.
XXIV,\'29. (4) Pu. C1V, (I.

gen naar de volmaaktheid gevoelt, dienijver, om altijd
heiliger te worden, vrees: gij ivandelt in de duisternis-
sen , en gij stelt u in gevaar van in eenen afgrond te
vallen, dien gij geenszins zult gewaar geworden zijn, (1)
Hoe het ook moge wezen: doe heden uwe werken zoo
volmaakt alsof gij dezen avond moest sterven. Dat zij
allen voor grondregel hebben de liefde Gods en zijne
meerdere verheerlijking; hetzij dat zij groot of klein
zijn, aangenaam of verdrietig, gemakkelijk of moege-
lijk , gering of verheven. Door dit middel zult gij dorst
krijgen naar de volmaaktheid, en zij zal aangroeijtn,
indien gij die reeds bezit.

De menschworflinK van onzen lieer
Jegus Christus.

Et verbum earo faclum est. Joan. 1, 14.
En liet woord is vlecsch geworden.

De tijd was reeds vervuld dat God geheel de uitgestrekt-
heid zijner liefde aan de menschen ging openbaren.
De Verlosser zoo lang gewenscht, zoo vurig verzocht,
met zoo veel ongeduld verwacht, die Verlosser, het voor-
werp van zoovele wenschen en zuchten, ging op aarde
verschijnen. Alles was tot de menschwording van het
eeuwige Woord des Vaders beschikt. De Engel Gabri�l
wordt door den Koning der Koningen op aarde gezonden;
hij doordringt de wolken met de snelheid des bliksems,
wendt zich naar eene kleine stad in het Joodsche land,
met name Nazareth, en biedt zich met diepen eerbied aan
bij eene arme jonge dochter, onbekend aan de wereld,
maar die ook in zedigheid, in ootmoed uitmuntte, ja, zuiver
en onbevlekt was, en deze was Maria. (2) Hij groet haar
maakt zijne goddelijke zending bekend, envraagthaar,
of zij toestemt, om Moeder van den Zaligmaker te worden.
Hierop wordt deze ootmoedige Maagd ontsteld en he-
il) Prov. IV, 19. (S) Luc. 1, 36. 87.

vreesd, maar de Engel haar verzekerd hebbende, dat
zij door moeder van Jcsus Christus te worden, geens-
zins den kostelijken schat van hare zuiverheid zou ver-
liezen, stemt zij toe: (4) en zie, op hetzelfde oogen-
hlik wordt het goddelijk Woord des Vaders mensch,
en in haren schoot door de medewerking van den
heiligen Geest gevormd! Et verbum caro factum est:
en het Woord is Vleesch geworden.

O wonder, dat den hemel en de gansche natuur verrukt
en verbaasd maakt 1 Hoe, liet Woord is Vleesch geworden
een God is mensch geworden! Wat zouden wij zeggen,
indien wij eenen aardschen koning de gedaante van eenen
worm zagen aannemen, om, door zijn eigen dood, aan
een gering wormpje het leven te behouden? Wij zou-
den gecne woorden genoeg kunnen vinden om onze ver-
wondering uit te drukken. En zie, het is nogtans dit, wat
■lesus, de Opperkoning van hemel en aarde, onze Schep-
per, onze God voor ons gedaan heeft. Wat zeg ik? Hij is
veel verder gegaan ; want hoe groot het verschil moge zijn
tusschen een wormpje enden grootsten koning der aarde
er is nogtans verschil, en het is niet oneindig, terwijl
tusschen God en den mensch, God en eenen koning, God
en de geheele wereld er geen te bedenken is, omdat
er met God niets te vergelijken valt. En evenwel, o
wonder, God is mensch geworden, hij is mensch, en
zal in alle eenwigheid mensch blijven! Och, wisten wij
wat God is, konden wij bevatten wat zijne Opperma-
jesteit is, als wij van de menschwording spreken, als
wij den heiligen naam van Jesus noemen, die ze uitdrukt,
als wij met de heilige Kerk zeggen: Het woord is vleesch
\'jeworden, Verbum caro factum est, wij zouden ons ter
aarde nederwerpen, wij zouden ons tot in het binnenste
der aarde willen vernederen, ons in het midden van
onze nietigheid willen dompelen, om aan dat groote
geheim behoorlijk eer en hulde te bewijzen. (2)

Het Woord is Vleesch geworden. O onbesefbare liefde
van God tot ons I O Jesus I hoe groot is uwe liefde I Als

, (1) Luc. 1, 28, 86, 88, (2) Sermonen van Pater Lejeune, IV
"fel, aerm. 46.

DE I.IEFDRVI.AMMEN

God, waart gij onsterfelijk, en zie, gij hebt willen
inenseh worden, u onderwerpen aan den dood, om uw
leven tot onze liefde te kunnen ten beste geven! Gij
waart de Zoon van God! roept de heilige Augustinus uit,
en gij hebt de Zoon des menschen willen worden, om
ons, arme verworpelingen, tot de verhevene waardigheid
van kinderen Gods te verheffen: gij hebt willen deel-
nemen in onze kwalen en ellenden, om ons aan uwe
hemelsein¹ goederen deelachtig te maken. (1) O goede
.lesus, goede Jesus, wees voor eeuwig gezegend en geloofd
yoor de oneindige liefde, welke gij ons hebt toegedragen!
Maar, zegt de Apostel, hetgeen de liefde Gods lot ons noy
veel meer doet uitschijnen, en onze erkentenis nog tot hem
krachtiger moet opwekken, is, dat. toen wij zelfs nog
zondaars ivaren, Jesus Christus niet nagelaten heeft voor
ons mensch te worden en zijn leven ten beste te geven. (2)
Wij waren zijne vijanden en bij heeft voor ons gedaan
wat wij nooit zouden hebben durven vragen, al waren wij
zijne beste vrienden geweest. Wie zal, roept de heilige
Gregorius uit, die groote barmhartigheid van onzen God
niet bewonderen. Wij waren niet waardig zijne slaven te
zijn, en zie, hij handelt met ons als zijne vrienden. (IS)
Hij komt, zegt de heilige Pissehop Maximus, bij komt
uit het hoogste des hemels in dit dal van ballingschap en
van tranen om ons met hem mede in de verblijfplaats
van het eeuwig heil te leiden. (4) Wie zou aan zulke
liefde kunnen wederstaan? Wie zou zijn hart kunnen
weigeren aan eenen God die met zoo teedere liefde bemint.
Wat is er geschikter, om onze zielen door de liefde Gods
te ontsteken, dan te zien, dat een God uit liefde tot
ons, mensch wordt; toen zelfs, wanneer wij zijne
wreedste vijanden waren? (5) Ach! roept de godvruch-
tige Thomas a Kempis uit, indien Jesus Christus zoo
veel goedheid heeft voor zijne vijanden, wat zal hij
niet doen voor zijne vrienden, (6) voor degenen, die
hem uit geheel hun hart beminnen!

(I) S. Atig. auper hoc verboi In mutido crat. (2) Hom. V. &■
(«) S. Greg popn. (4) S. Max epise. (5) Guerric de abb de
auiiimt. Dom. Berm. S. (6) Th. a Kempis, de adv. Dom. 32, 8.

O mijn Jesus, mijn God, mijne liefde! dewijl gij zoo
groote goedheid gehad hebt van u geheel aan mij te
geven, maak, bid ik u, dat ik mij ook eindelijk geheel
aan u geve. Verbreid in mij uwe liefde, opdat ik in
den grond van mijn hart leere smaken, hoe zoet het is
11 te beminnen en in uwe liefde te smelten. Dat uwe
liefde mij verrukke, en mij door hare hevige vervoe-
ringen , boven mij zelven verheffe. Och! �nogt ik het
gezang van liefde aanheffen! dat al de krachten mijner
ziel uitgeput wolden in u te loven, en dat zij van
blijdschap en liefde hezwijke. (1) O mijn Jesus! maak,
dat ik u uit geheel mijn hart in dit tranendal beminne,
opdat ik u eens voor altijd in dien schoonen hemel
beminne, alwaar uwe goedheid mij roept, dat ik u be-
minne, o Jesus! ziedaar het gestadig geroep mijner ziel.

Het geheim der inenschwording is niet alleen een won-
der van liefde geweest, maar ook nog een wonder van ver-
nedering. Hij , dien millioencn Engelen in den hemel aan-
bidden, onophoudelijk herhalende: Heilig, heilig, heilig
is de Heer, de ahnagtige God, de God der heirkrachlen :
hemel en aarde zijn vol van zijne glorie en majesteit; (2)
hij, dien de aarde, de zee en de sterren eerenen aan-
bidden; degene, aan wien alles gehoorzaamt en die alle
dingen bestuurt, is zich komen opsluiten in den schoot
eener maagd; hij heeft er noch schaamte, noch schrik
voor. (3) O vernedering zoo veel te meer te bewonderen,
omdat er een oneindig verschil tusschen de goddelijke en
de menschelijke natuur is! Laat ons dan met Isaiasuit-
roepen: O Jesus, gij zijt waarlijk een verborgen God.
(4) Maar dit is nog te weinig gezegd; Gij zijt een ver-
ootmoedigde, een verduisterde, een vernietigde God! (5)
Men zou nieuwe woorden moeten hebben om dit zoo
zeldzaam wonder van ootmoed te kunnen uitdrukken.

O menschen, wie wij ook mogen zijn, zullen wij ons
voorlaan nog verheffen, wij, die slechts stof en ascli,
nietigheid en zonde zijn? Zullen wij ons nog doen uit-

(I) De imit. Ch. Lib. III, can. C. 0. (S) Auoc. IV, 8. (S) Lof-
zang in het officie r»ii O, L. V. en Te Dcum. (4) I». XLV, 16.
(6) Phlllpp. II, 7, B.

schijnen, doen gelden, de hoogste plaatsen betwisten,
en naar de verhevenste ambten dingen? Zullen wij nu
nog morren en klagen van uit geenen edelen stam
geboren te zijn, van met niet meer magt en gezag
bekleed, met niet meer natuurlijke gaven begunstigd
te wezen? Zullen wij nu nog eenen afkeer hebben van
te lijden, dat andere menschen ons als verachtelijk,
onwetend, onvoorzigtig, ondeugend aanzien, wanneer
Jesus Christus, uit liefde tot ons, op aarde zoo arm, mag-
teloos en vernietigd heeft willen te voorschijn komen?
Jesus bleef in den schoot van Maria, zijne Moeder, negen
maanden opgesloten, en het is in deze gevangenis, dat
die God, de grootheid en wijsheid zelve, voor de geheele
wereld verborgen en onbekend bleef. Welk eene les voor
ons! Die goddelijke Zaligmaker heeft aldus willen te werk
gaan, om ons die natuurlijke drift, welke wij hebben van
uit te munten, te leeren matigen, en gaarne ons leven
door te brengen in dit hoekje der wereld, in dit gering
verachtelijk bestaan, alwaar onze begaafdheden schijnen
verwaarloosd te zijn, en waar niemand op ons denkt. Hij
heeft zich zoo zeer willen verootmoedigen en vernietigen,
alhoewel hij God was, opdat onze hoogmoed het zich zijner
niet onwaardig zou vinden in de voetstappen van eenen
God te wandelen. (2) O mijn Jesus, mijne liefde! laat niet
toe, dat ik mij ooit aan den geest van hoovaardigheid
overgeve! Wel hoe! zou het niet eene onverdragelijke
onvoorzigtigheid zijn, dat een wormpje, gelijk ik ben,
zich zou zoeken te verheffen en uit te munten, na u alzoo
vernederd gezien te hebben! (3) Neen, Heer Jesus, ik
smeek u, laat dat nooit gebeuren. �Mijn zoon, luister
naar de stem van uwen God, die zich uit liefde tot u
vernietigd heeft. Indien de hoogmoed in uw hart opstaat
en u toeroept: Doe u kennen aan de wereld; gij zoudt
meer goed kunnen doen in zulk eenen staat, in zulk eene
plaats, in zulk beroep, in dit verheven ambt, gij hebt
daartoe de vereischte bekwaamheden, luister naar die taal
niet, het is de vergiftige inblazing der helsche slang. Leer

;l) Werken ran Pater Jndde. 1 Deel, liladz. S80. (2) S. Au? in
Pi. 43. (8) S. Bern. in Nat. Dnmini, Serm. 1.

mij dienen gelijk ik wil dat gij mij dienen zult. Als ik wil
dat gij mijne voetstappen bewandelt in de verachting, de
vergetelheid der mensehen, door een verborgen leven te
leiden, door geringe en verachtelijke ambten te bedienen:
als ik begeer, dat gij mij eert door het verlies en de nut-
teloosheid uwer bekwaamheden en talenten, veeleer dan
u daarop te verhoovaardigen en een slecht gebruik daar-
van te maken, zult gij dan wel durven vragen: Waarom
handelt gij aldus met mijt Zegt een aarden pot wel tot
hem, die hem gevormd heeft, ivaarom hebt gij mij alzoo
gemaakt\'? Is het niet in de magtvan denpottebakker om
van denzelfden klomp potaardeeen vat temaken, tot een
heerlijk gebruik geschikt, en wederom een ander, tot een
gering en verachtelijk gebruik? (1) O mijn zoonI bemin
onbekend te leven en voor niets geteld te worden. (2) Acht
u nooit beter dan anderen, uit vrees dat gij mogelijk
slechter zijt in de oogen van God, die het binnenste van
den mensch kent. Gij waagt niets met u beneden anderen
te plaatsen, maar het zou u zeer nadeelig zijn, u boven
een ander te stellen. De ootmoedige geniet eenen onver-
itnderlijken vrede, maar de gramschap en de nijd veront-
rusten het hart van den hoovaardige. (3) God beschermt
en verlost den ootmoedige; hij bemint en troost hem; hij
is hem genegen, hij geeft hein overvloedige genaden, en
na de vernedering verheft hij hem in zijne glorie. Mijn
zoon, denk niet dat gij in mijne belofte voortgang gemaakt
hebt, indien gij niet gelooft de minste van allen te zijn. (4)
Heer Jesus, ik smeek u, ruk uit mijn hart den hoogmoed,
die daar als eene dwingelandij heerscht, en stel in zijne
plaats de heilige ootmoedigheid, deze zoo schoone deugd,
waarvan gij mij in uwe menschwording een zoo treffend
voorbeeld geeft. Dat de mensch, met al de redenen, welke
liij beeft oin zich te verootmoedigen, zich verhoovaardigt.
dit is eene beklagelijke ellende; dat God zich voor ons
verootmoedigd heeft, tot zoo verre, dat hy uit liefde tot ons
de menschelijke natuur heeft aangenomen, dit is eene barm-
hartigheid, die wij niet genoeg kunnen bewonderen. (5)
(!) Roro. IX , 20. 21. (2) De Imit, Ch. lib. I, cap. VII, num. 8-
(8) De Imit. Ch., lib. 1, cap. VII. num. S. (4) De Imit. Ch. lib.
¹\'. cap. 2. (6) S. Aug. de Catechisatie!, surdilms, cap. IV.

DE LIEFDEVI.AMSIEN

0 Jesus, koude ik uit deze uwe groote barmhartig-
heden nut trekken! Mogt ik voordeel doen met de les,
welke gij mij geeft! Ach! ik bid u, maak mij oot-
moedig, want zonder u kan ik zulks niet wezen; geef
mij de ootmoedigheid, en daarbij uwe zuivere en vu-
rige liefde. Ach! mijn zoete Verlosser hoe is het
mogelijk, dat ik, op het aanzien der oneindige liefde,
met welke gij mij bemind hebt, niet van spijt en
droefheid sterf, omdat ik u zoo ondankbaar ben ge-
weest! Gij zijt van den hemel nedergedaald om mij,
arm, verdoold schaap, te komen zoeken, en ik heb
n zoo dikwijls ver van mij gejaagd! ik heb zoo me-
nigmaal schandige vermaken meer dan u geacht! �
mijn Jesus, dewijl gij mij wilt bezitten, verlaat ik al-
les; ik wil u toⁿbehooren, en ik wil u alleen. Ik
verkies u als het eenige voorwerp mijner begeerten en
genegenheden: dilectus meus mi/ii, et ego illi; gij denkt
op mij, ik wil ook op u alleen denken. Maak dat ik
u steeds beminne, en het ongeluk niet meer hebbe
van uwe liefde te verwerpen. Als ik u maar bemin,
zal ik gaarne beroofd zijn van allen gevoeligen troost,
en ik ben bereid om alle soort van smarten te lijden.
Ik zie het, o Heer, gij wilt dat ik u geheel toebe-
hoore; welnu, ik wil u volkomen en zonder uitzon-
dering toebehooren. Ik begrijp maar al te wel, dat
al, wat in deze wereld is, niets dan leugentaal, be-
drog, rook, slijk en ijdelheid is: gij alleen zijt het
ware en eenige geluk, met u alleen heb ik dan genoeg
en ben ik verzadigd. Mijn God! ik begeer u alleen en
niets anders. Heer! hoor mijne stem, ik wil slechts u
en u alleen. Kom, kom in mijne arme ziel; als ik u
bezit, vrees ik niets; als ik u bezit, ben ik rijk, met
u ben ik sterk; met u ben ik een mensch naar uwen
wil en verlangen, een mensch naar uw hart; kom
dan, Heer Jesus, kom! Amen.

OEFENINGEN.
Over flc Ootinoe<lig;Ii«l«l.

Het Woord is Vleesch geworden! Ziedaar oen voorbeeld
van ootmoedigheid, geschikt om met de genade Gods
onzen hoogmoed te genezen; laat ons er voordeel uit
trekken. Zonder ootmoedigheid is er geene deugd, die
bestendig, christelijk en den hemel waardig is; zonder
ootmoedigheid, is het niet mogelijk den weg van regt-
vaardigheid lang te bewandelen. Wilt gij weten, zegt
de heilige Augustinus, welke de eerste deugd is van
oenen christen, die tot de volmaaktheid wil geraken?
De eerste deugd tot de volmaaktheid is do ootmoedig-
beid; do tweede is de ootmoedigheid; de derde is do
ootmoedigheid; en zoo dikwijls gij mij dit zult vragen,
zal ik niets anders antwoorden dan de ootmoedigheid. (1)
Deze deugd is de vaste grondslag en de bewaarster van
al de andere deugden. (2) En gelijk de hoogmoed liet
beginsel van alle zonden is, (3) zoo is ook de ootmoe-
digheid het beginsel van alle deugden; (4) zij voedt,
beschermt en ondersteunt dezelve. (5) De mensch, die
zonder haar deugden wil vergaderen, werpt stof in de
lucht, zegt de heilige Gregorius. (0) Indien de deugd
van ootmoedigheid wankelt, zullen al de andere deug-
den weldra vergaan. (7) Door de ootmoedighcid wordt
men gelijk aan de Engelen terwijl do hoovaardigheid
de Engelen in duivelen heeft veranderd. (8)

Overweeg nu, lievo Christen, welk denkbeeld gij
moet opvatten van de ootmoedigheid, van hare aange-
legenheid en noodzakelijkheid; overweeg met wat ijver
gij moet werken, om deze deugd te verkrijgen. De
middelen, welke gij daartoe moet gebruiken, zijn: 1°.
Haar gedurig aan God vragen, vermits hij alleen ons
dien kostelijken schat kan geven. 2°. Dikwijls uwe



		r,<i
		VAN JESUS.


		X. HOOFDSTUK. Jesus Christus heeft eeu kind willen worden, om ons alzoo tot grooter vertrouwen en tot meerdere liefde jegens hem op te wekken. Partulus datut est ttobil, et jillus uatus est nobis. Is. IX, 6. Een kind is ons gegeren, een Zoon is ons geboren. De reden waarom de Zoon Gods een kind heeft willen worden, was om met alle staten des levens te kunnen omgaan, en om gemakkelijker onze liefde te winnen. En om welke reden, vraagt de heilige Franciseus de Sales, heeft Jesus dezen zoeten en minnelijken kinderstaat willen aannemen, tenzij om ons op te wekken, om hem te be- minnen en ons vertrouwen op hem te stellen? De heilige Petrus Chrysologus had te voren reeds hetzelfde gezegd: God heeft, zegt l.ij, een kind willen ivorden, omdat hij wilde bevi�nd wezen. (1) Onze Heer Jesus Christus, schrijft de godvruchtige priester Guerricus, wenscht vurig, dut wij hem beminnen met dezelfde overgeving, als goedaardige kinderen den besten aller vaderen beminnen: hij kan niet verdragen dat wij hem vreezen als slaven, die eenen strengen en wreeden meester schroomen. Het is om die reden, dat hij niet gekomen is met dien toestel van magt en heerlijk- heid , geschikt om te doen beven; wanneer hij zich aan Je menschen openbaarde, wilde hij zich liever onder de gedaante van een kind vertoouen, omdat hij kwam, niet om te oordeelen en zich te doen vreezen, maar orn te ver- lossen en zich te doen beminnen. Laten we ons nu met vertrouwen voor zijnen troon van genade gaan nederwer- Pen, wij, die eertijds op zijnen troon van glorie zelfs niet

		(1) Pet. Clirys. et S. Anilj.



		65
		VAN JESUS.


		van iedereen. Toon aan allen, en bijzonder aan uwe vijanden, aan hen die u vervolgen, een vriendelijk en gul gelaat; dat uit uwen mond niet komen dan woor- den van vrede, en dat de zalving van een heilige liefde de bitterheid van uw hart verzachte. Wees altijd be- reid om uwe broeders te helpen en te vertroosten en heb steeds veel medelijden met de bedrukten on zon- daren. Verheug u over de deugden van anderen alsof zij de uwen waren, door, om zoo te zeggen de ge- daante van iedereen aan te nemen. Wil niemand ver- achten, verdrijf zorgvuldig de vermetele oordeelen en het kwade vermoeden, welke men tegen den evenmensch opvat, gewen u om van alle menschen goede gevoelens te hebben. Leg altijd al de woorden en werken van anderen, met eenvoudigheid in den besten zin uit. (1) 01 wat schoone deugd is de liefde tot den even- mensch! Maar helaas! hoe zeldzaam is deze deugd! Mijn lieve christen, ga eens in uw hart, en zie in hoeverre gij haar bezit. Zij gij waarlijk bereid, om uwen vijand te vergeven en zelfs om hem goed te doen? Berispt gij niet gaarne het gedrag van uwen natuurgenoot in alle voorvallen? Ik herhaal het nog eens, onderzoek daarover uw hart. Bemin uwe broe- ders, gelijk gij u zelven bemint, dit is het, wat Jesus Christus van u verzoekt, en gij zoudt hem zulk eene billijke zaak willen weigeren? Laat geen dag voorbijgaan zonder de noodige maatregelen te nemen om \'s avonds, als gij u ter rust begeeft, met waarheid te mogen zeggen: Mijn God, ik bemin u uit geheel mijn hart en ik bemin mijnen evennaaste gelijk mij zelven uit liefde tot u. (1) LudOTicos Blosiua.

		50
		j



		77
		VAN .TEKtlS.


		over dan geween en wanhoop!... Ach, wij zouden zoo veel niet noodig hebben om dit rampzalig besluit te nemen! Maar dusdanig is de meening niet van de Cha- naneesche vrouw: de vurigheid van hare wenschen en van haar geloof wordt door de beletsels op nieuw ont- stoken; zij verdrijft al wat haar belet, om bij Jesus te geraken; zij werpt zich voor zijne voeten, en zij zal niet weggaan v��r hij haar verzoek zal toegestaan heb- ben. Zij vernieuwt haar gesmeek met meer aandrang dan te voren en zegt hem: Heer, gij kent mijnen nood, gij kent mijn vertrouwen, weiger mij uwe hulp niet. (1) Ach! konden wij aldus bidden, met dit geloof, met die vurigheid, met dit vertrouwen, met deze volharding, zouden wij dan niet alles kunnen verkrijgen? Jesus gaf haar voor antwoord: Laat eerst de kinderen verzadigd worden, want het is niet redelijk den kinderen hun brood te ontnemen om het den honden voor te werpen. (2) Welk een antwoord in den mond van den besten aller meesters, den teedersten aller vaderen! Onze Heer, deze woorden uitsprekende, gedoogde evenwel, dat de Cha- naneesche vrouw voor zijne voeten bleef zitten: dit was voor haar eene onwaardeerbare gunst, die zij aanzag als een zeker pand van het mirakel, dat zij verzocht. Het uitstel van Jesus Christus beleedigde haar niet: de ware ootmoedigheid wordt nergens door beleedigd, hij viel haar geenzins te moeijelijk, zij bekende, dat zij zijne gunst onwaardig was en vond daar zelfs eene reden, te meer in, die zij zoude bijbrengen om verhoord te worden.... Er is in de wegen des Heeren niets zoo ver- blind als de hoogmoed, en niets zoo schrander als de ootmoedigheid. Zij verstond misschien zelfs van toen af, dat onze Heer, ondier dien schijn van zulke harde woor- den, haar met voordacht eenen weg opende, en zelfs haar een zeker middel ingaf, om hem te ontwapenen. En inderdaad, de genade van dien God en Zaligmaker, met de zalving aan het hart, dat hij scheen te willen kwetsen, toe te brengen, gaf haar eene gunstige ge-

		il) M.tth. XV, 26. (9) luid. 38.



		7H
		T)E t.lEFDEVr.AMMEN


		legenheid; de ootmoedige Chananeesche vrouw nam ze te baat, Heer, gij hebt gelijk, zeidezij, het is niet billijk het brood der kinderen aan de honden te geven, maar de hondjes eten wal van de tafel hunner meesters valt : eenige brokkelingen, die de kinderen laten vallen, wor- den hun niet misgund. (1) Wel nu, Heer, in zulken staat ben ik, zoo is mijne gesteltenis; dat is geheel het voorwerp van mijn verzoek. Stort overvloedig uwe gun- sten over uwe afstammelingen van Abraham: wat mij betreft, ik verlang naar de minste gunst van al degene, die gij over hen zult uitstorten.... Hoe aangenaam moest dit antwoord niet zijn aan het hart van Jesus! Ach, zoo wij dit hart kenden, hoe zouden wij het beminnen! hoe zouden wij ons vertrouwen daarop stellen! het is de ootmoedigheid, welke het ons moet doen beminnen. Ik zal dan in zijnen tempel voor de voeten van mijnen Zaligmaker blijven zitten, en daar hem de zaligheid mijner ziel verzoeken. Hetzij dat hij mij aanhoore of niet, zal ik echter mijne stem blijven verheffen; indien hij mij verstoot, zal ik volharden; indien hij mij mijne misdaden en trouweloosheden verwijt, zal ik die beken- nen; indien hij mij zegt, dat de hemel niet is voor zulke zondaren als ik ben, zal ik hem ten antwoord geven: gij hebt gelijk, Heer, maar gij zijt de zondaren komen opzoeken, de zieken komen genezen, de bezetenen komen verlossen; gij zijt heilig en zalig komen maken, die in u gelooven, die bekennen, dat zij u noodig hebben, die hun vertrouwen op u stellen, die uwe hulp verzoeken, en die van u verhopen. Ziedaar mijnen staat, ziedaar mijne gesteltenis, ziedaar het voorwerp van mijn ver- zoek. Geef uwe gunsten in overvloed aan die getrouwe zielen, die ze verdienen: zulke groote weldaden verlang ik niet. Maar nadat gij de kinderen des huisgezins zult verzadigd hebben, zullen er dan voor mij niet eenige brokkelingen overblijven, welke ik van uwe goedheid zal mogen verhopen?.... Alsdan zeide Jesus haar: O vrouw, hoe groot en levendig is uw gelooft O goddelijke Zalig-

		(1) M»tth. XV, »7. <J) Ibld. 98.



		70
		VAN .TEStlS.

		maker, wat groote voldoening vocldet gij in uw hart, als gij het geloof mogt roemen van deze vrouw, die gij zoo streng beproefd hadt! Wat groot geluk voor u, o vrouw, geprezen te worden door hem, die het binnenste des harten kent! gij hebt hem wel beoordeeld, wanneer hij niet bekwaam was, om u af keerig te maken, en als gij niet vreesdet hem al te lastig te vallen, noch van al te onvoor- zigtig te werk te gaan. ... Ach! het gaat met mij alzoo niet, alles maakt mij af keerig, ik wijk voor de minste moeijelijkheid; bij de minste dorheid en tegenspoed, welke mij overkomen, laat ik den moed zinken. � Dat u geschiede naar uwen wensch, antwoordt de Zalig- maker; en hare dochter was op denzelfden stond gene- zen. ... Zij wenschte dat hare dochter mogt verlost worden, en op hetzelfde oogenblik werd hare dochter verlost.... De Heer geeft gewoonlijk zijne genade naar mate van onzen wil.... De eerste hoedanigheid van een goed gebed, en die ons meest ontbreekt, is, regt- zinnig te willen verkrijgen wat wij verzoeken. (1) Mijn zoete Zaligmaker, mijn vriend, mijn broeder, ik smeek u, in mijnen uitersten nood, kom mij te hulp, ik verlang u vurig te beminnen, en ik word gewaar, dat ik zonder de hulp uwer genade u niet kan beminnen. Ach! Jesus, schenk mij uwe liefde. Geef mij eenen afkeer van alle aardsche zaken; onthecht myn hart van de rijkdommen, de vermaken, de eer dezer wereld, en van al wat u niet toebehoort. Helaas! alles gaat in deze wereld voorbij, gij alleen, o mijn God, blijft: mogt ik u dan voor altijd, voor eeuwig beminnen! IV. De overspeelster. � De schriftgeleerden en de Pharize�rs bragten bij Jesus, terwijl hij bezig was in den tempel te onderwijzen, eene vrouw, die in overspel bevonden was; en na haar in het midden van het volk geplaatst te hebben, zeiden zij tot onzen Heer: «Meester wij hebben deze vrouw in overspel bevonden. Wel nu, Mozes heeft ons in de wet geboden de overspelers te steenigen. Wat dunkt u daarvan? Dit zeiden zij, om

		(1) F.ran.�ile m�dit�.



		BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT

		A06000029460460B

		2946 046 O



		DE ty LIEFDEVLAMMEN VAN J E S U S, «f bewijzen der vurige liefde, die Jesus Christus ons, in bet werk omer Verlossing bewezen beeft. DOOR den Eer-w. Heer D. PINARD NAAR HET FRANSCH DOOR Pater L.....Trappist. Haec meditare, in his esto. I. TIMOTH.. IV. 18. Overweeg deze waarheden, en hond er u immer mede bezig. Negende Uitgave. No. 50. Amsterdam, F. A. DE JONG, Wolvenstraat 4.

		Met Goedkeuring.



		*ywwm "�«f\' www»■■■^■%»%- ■.«* ¹ faiBLiOTHEEK OfeK � RIJKSUNI^ERSITElt � UTRECHT j COLL. THOW/."�■■\'



		mmmmmmmmmmmmm�mmi>>&

		AAN DEN LKZKH.

		Ik acht het mijnen pligt u te zeggen, Uut het lezen van een werkje van den H. Alphonsus de Liguori, voor titel voerenJe: Saette di f\'aoco, dat is: vurige liefde-schichten, mij het eerst heeft opgewekt om het werk te schrijven, dat ik u thans aanbied. Ik heb het zeer eenvoudig geschreven, omdat mij dit het beste voorkomt voor de stof, die ik behandel. En daar ik gewag moest maken van de liefde van onzen goedertieren Meester, zoo kwam het mij voor, dat ik uit de schriften van hen, die hem op deze we- reld het meest bemind hebben, moest gaan putten: uit dien hoofde heb ik de werken der heilige Vaders, en in het bijzonder die van de heilige Augustinus en Bernardus, doorbladerd. Maar inzonderheid heb ik uit de heilige Schrift, als de zuiverste bron, overvloe- dig geput. Dit werk, in zes-en-veertig hoofdstukken verdeeld, zal kunnen dienen om zich tot den grooten feestdag van l\'asehen te bereiden. Ieder hoofdstuk zou alzoo eene meditatie of geestelijke lezing voor al de dagen van de vaste zijn, en de oefeningen , die ik daar heb bijgevoegd, zouden voor eiken dag oon gedragsregel worden.



		t\',
		AAN UEN I.E/KII.


		Ik vertrouw, geliefde lezer, zal ik u met oenen godvruohtigen en geleerden kloosterling zeggen, (1) door de barmhartigheid des Ileeren, dat mijn werk u nuttig zal zijn, en dat dit zaad van Gods woord het- welk ik in eene zoo welbereide ziel, als de uwe is, zaai, niet alleen dertig- en zestig-, maar zelfs honderd- voudige vruchten voortbrengen zal. Ik zal u niet verlaten alvorens mij in uwegebeden, die ik hoogst noodig heb, bevolen te hebben. Gelief mij aan den oppersten Regter te bevelen, opdat hij mij genadig zij, van mijnen kant zal ik u ook eiken keer, dat ik het heilig misoffer zal opdragen, gedaehtig zijn. Laat ons niet eene christelijke liefde voor el- kander bidden, en alzoo zullen wij het gebod van Jesus Christus volbrengen, die daags v��r zijn lijden zeide: Mijne kinderen, ik geef u een nieuw gebod. namelijk, dat gij elkander zoudt beminnen^ zoo als ik u bemind heb: � Filioli.... mandatum novum da vobis, ut diligatis invicem, sicut dilexi vos. Joan. Xll, v. 34. (1) AIjiIhmisiis Rodrigucz, lid vtm de Soci�teit van Jesus opstcllct van het werk: De christelijke volmaaktheid.



		INLEIDI�G.

		Wanneer men met ernst de oneindige liefde overweegt, die unze Zaligmaker in zijn leven en wel bijzonder in zijnen dood, ons bewezen heeft met zich aan zoo vele moeijelijkheden, pijnen en smarten voor onze zaligheid te onderwerpen, is het onmogelijk van niet getroffen te zijn en als met een vurig verlangen ontstoken te worden om God te beminnen, die onze ziel heeft bemind. De wonden onzes Zaligmakers, zegt de heilige Ronaventura, h�bben zulk een ijroot vermogen, dat zij de versteendste harten met liefde doormanden en in de koelste, onverschilligste zielen het liefdevunr ontsteken. De dagelijksche ondervinding be- tcaarheidt deze woorden; zij toont ons aan, dat eene ziel nooit meer voortgang in Gods liefde maakt, dan wanneer zij de geheimen van het leven en het lijden van Jezus Christus gestadig overweegt. En waarlijk, zon het teel mogelijk zijn, Jesus niet te beminnen, als men hem in eenen stal ziet geboren worden, als men hem gedurende dertig jaren, in .vergetelheid en armoede ziet leren, en te midden der smarten ziet sterven, om aldus onze liefde te winnen ? Neen, neen, dit kan niet zijn. Alle Heiligen hebben deze waarheid beseft, altijd hun grootst vermaak en behagen in de overweging dezer geheimen gesteld, en het is hier- door, dat zij tot zulken hoogen trap van heiligheid en vol- maaktheid zijn geraakt. Wilt gij, zegt de godvruchtige Thomas a Kempis, Jesus uit geheel uiv hart leeren beminnen? wilt gij geheel uwe ziel van alle vlekken der zonde zuiveren, en haar met onderscheidene deugden verrijken ? wilt gij over de vijan- den uwer zaligheid roemrijke overwinningen behalen, in uw lijden en verdriet overvloedige vertroostingen ontvan- gen? wilt gij grooten voortgang in het gebed maken, tot het einde toe volharden, heilig sterven en voor eeuwig in



		8
		JMiKIDlMi.


		den hemel heerschen f oefen n dan gedurig in de overwe- ging der geheimen van het leven en tien dood van onzen goddelijken Zaligmaker, liet lijden van Jesus Christus is die verborgen schat, (tan welken God. zijne kostelijke genade vertrouwt, het is de volheid aller deugden, de volmaaktheid der heiligheid, hoe meer men hetzelve over- weegt, des te meer troost en zaligheden men daarin vindt; het is de oorsprong van het berouw, en de meest branden- de haardstede van Gods liefde, duizendwerf gelukkig hij, die daaruit zijn geestelijk voedsel weet te putten. Petrus Blosius verhaalt ons, dat God aan de heilige Gertrudis eens openbaarde, dat, zou dikwijls men op het kruisbeeld van Jesus eenen godvruchtig en blik werpt, men de oogen van Gods barmhartigheid tot zich trekt. Laat ons deze vermaning waarnemen, en denken wij dikwijls op al hetgene onze Heer ter onzer liefde heeft willen lijden. Om , naar ons vermogen , zulke zielen, die opregt wen- schen in de liefde van Jesus voortgang te maken , hierin te helpen, gaan wij in dit werk trachten aan te toonen, volgens dat de heilige Schrift ons daarvan getuigt, de teedere liefde, met welke onze Zaligmaker ons maar al te veel heeft bemind, en al wat hij gedaan heeft, om ons tot wederliefde te verpligten Daarin zullen wij stof vin- den, om ons tol dankbaarheid en droefheid over onze voor- gaande fouten en ondankbuarheden op te trekken. Dan zullen wij met den heiligen A ugustinus uitroepen: O Jesus! geliefde Jesus I gewaurdig al uwe wonden in mijn hart te prenten, opdat ik daarin uw lijden en uwe liefde altijd moge lezen. Uw lijden, o mijn Jesus! zal mij vreedzaam en met geduld al de wederwaardigheden, die het u zal believen mij over te zenden , leeren tijden; uwe liefde zal mij gedurig zeggen , dat ik u moet beminnen . en alle andere liefde, builen, de uwc, moet verachten.



		*m^M�^i�Mi^^^mM^^m^Mmmmj^^y-Mm^.*

		OEFENINGEN.

		�=69�

		MEN MOET ZICH ZEI.VEN OVEHW1NNEN. Niet allen, die zeggen: Heer! Heer! zullen het rijk der hemelen binnentreden; maar zij, die den wil mijns Vaders volbrengen, zegt Jesus Christus bij Mattheus Vil. 21. Het is dan niet genoeg dikwijls tot God te zeggen, dat wij hem beminnen, wij moeten hem dit door onze werken bewijzen, gelijk de Evangelist Joannes ons leert in zijnen eersten brief. 111. 18 Be- driegen wij ons hierin niet: de liefde tot God bestaat niet in betuigingen van getrouwheid in zijne dienst, in verrukkingen, in liefdetranen enz., maar zij is ge- legen in het volbrengen van zijnen goddelijken wil. Welnu, dewijl het zijn wil is, dal wij heilig en volmaakt tuurden, zoo als de Apostel ons leert in zijnen eersten brief tot die van Thessalouica I, 3, zoo moeten wij ook werken om zoodanig te worden. Daarom moeten wij aan al zijne geboden, en aan die zijner heilige Kerk, getrouw zijn en blijven; ik zeg aan alle; omdat de Apostel Jaeobus in zijn II hoofdstuk v. 10, ons leert, dat, al wie de wet in ��n punt overtreedt, zich pligtig maakt, alsof hij geheel de wet had overtreden. Het is dan, om aan de godvruchtige zielen gemakkelijke middelen te verschaffen, om God waarlijk te beminnen, dat ik op het einde van ieder hoofdstuk van dit werk een beknopt onderrigt, onder den naam van Oefeningen , geplaatst heb. Daarin zullen zij het geheim van alle heiligheid vinden, die enkel gelegen is in zich zelven in alles te overwinnen, niet om aan het schepsel, maar



		III
		OEFENINGEN.


		om aan God alleen te behagen. De heilige Ignatius de Loyola en Franeiseus Xavorius hebben steeds deze twee woorden in den mond, vlnce tcipsum, overwin u zelven; en iedereen weet welk goed gebruik zij voor hunne eigene heiligmaking daarvan gemaakt hebben. Bemin, zegt de heilige Augustinus, en doe daarna wat \'jij wilt; ama et fac quodvis; want indien gij waarlijk bemint, zullen uwe werken met de gevoelens van uw hart niet strijden. Verzoek gedurig van God, lieve christen, de ware liefde, welke door de werken waar- gemaakt en bewezen wordt. Herinner u altijd, dat de ware heiligheid eigenlijk bestaat in de ondeugd uit te roeijen. en geenszins in de geestelijke vertroostin- gen, gelijk de eerwaarde Blosius zegt in ziju werk: Spieyel der kloosterlingen, II, 2: lijd altijd voor God, werk voor God, volbreng in alles den wil van God, daarin is de ware liefde gelegen.



		DE LIEFDEVLAMMEN VAN JESUS.

		I. HOOFDSTUK. l<sns Christus is mcnsch geworden om ons <!<� liefde, die hij ons tocdrmigt te toonen, en «in ons tot wederliefde op te wekKen. Dilexit nos, et tradidit UMttiptum pro nobis. Eph. 2. Jiisus Christus iieeft ons bemind en en zicli voor ons gcslagtofferd. God had, om de harten der �nensehen tot zich te trekken en hunne liefde te winnen, hen met allerlei weldaden overladen, maar die ondankbaren, wel verre van aan de gunsten, die hij hun het eerst bewezen had, te beantwoorden en hem liefde voor liefde te geven, wei- gerden zelfs hem voor hunnen Heer en God te erkennen, zij gingen schandelijk de knie�n buigen voor houten en steenen afgodsbeelden, en bewezen eer en aanbidding aan de verachtelijkste schepselen. Naauwelijks werd die God van hemel en aarde in een hoekje der wereld, in Judea, van een volk, dat hij verkoren had, eenigzins als zoodanig erkend; nog werd hij meer gevreesd dan bemind. Nu, aangezien hij wil, dat wij hem meer be- minnen dan vreezen, zoo is hij, gelijk wij, mensch ge- worden , en onder ons komen wonen; hij heeft onder ons een behoeftig en verborgen leven geleid , hij heeft zich aan eencn wreeden en schandelijken dood overgeleveid, en waarom? om de oneindige liefde, die hij ons toedraagt,



		^^ )-b�5^



		■■,

		LIEFDEVLAMMEN VAN JEZUS.



		tr,
		VAN .IES11S.


		om rijk te worden, stapel schatten op een, dit geef ik toe, maar denk eens wel, waartoe zal dit alles dienen, in- dien gij uwe ziel verliest? jaag de aardsche vermaken na, zoek de eer, de waardigheden, volg uwe zinnen, uwe inbeeldingen, leef op uw uiterste gemak, dit sta ik toe: maar wat zult gij met dit alles te meer hebben, indien gij verdoemd wordt? Nog een weinig tijds, en de wereld, hare rijkdommen, hare vermaken, hare eer, alles zal voor u voorbij zijn; wat zult gij dan van al die dingen denken, zoo gij het ongeluk hebt verloren te gaan? O lieve Christen! treed in u zelven, bid ik u, en zie, hoe ver gij gekomen zijt, aangaande degroote, de eenigste zaak uwer zaligheid, J�jaldien gij tot hiertoe niets of bijna niets voor den hemel hebt gedaan, haast u; er is nog tijd, om de hand aon het werk te slaan. Stel uw ge- weten in goeden staat, en indien het, door Gods genade, u geen enkelen grooten misslag te verwijten heeft, doe uw best om het met goede werken te verrijken en met wezenlijke deugden te versieren: begin hiermede van lieden af. Overweeg daarom dikwijls in uwe gedachten deze woorden van uwen goddelijken Meester: Wat zal het den tnensch baten geheel de wereld gewonnen te heb- ben, indien hij zijne ziel verliest ?(1) En voorwelkeschat- ten zal een mensch zijne ziel kunnen verkoopen ? Herin- ner u steeds deze spreuk, en vraag aan God om ze wel te mogen beseffen. Indien gij deze wel verstaat, zal zij ongetwijfeld uw hart raken, zij zal u de ijdelheid, het nietige der aardsche goederen doen zien, en weldra zult gij een Heilige worden. En indien gij heilig wordt, of zoo gij ten minste werkt om het te worden, wat groote blijdschap zult gij dan aan onzen goedertieren Meester niet geven! wat zaligen vrede zult gij uwe ziel niet toe- brengen, wat zoeten vrede zult gij in het binnenste van uw hart niet gevoelen, van eens in den hemel te zullen mogen heerschen! Aan het werk! Jesus is met u, hij verlaat geen enkel zijner kinderen, hij wakkert hunne pogingen aan, en ondersteunt hunne zwakheid, stel uw vertrouwen op hem en gij zult zalig worden. (1) M»tth. XVI. 28.



		-IC UK LIRFDEVLAMNRN

		II. HOOFDSTUK, Over <!<� lieftle, «lie ons Uail g-doom! heeft met zijn iiiiiscii Zoon te geven. �Sic Heul ililexit mttndnm, nl Filinm snvm wil- genilum daret. JOAN. 111. 20. Zoo zeer heeft God de wereld bemind, dat liij ons zynen eenigen Zoon heeft gegeren. Olioe diepzinnig is de zin van het woordje Sic: tor- zeer! dit woordje, heeft eene beteekenis, welke wij nooit zullen kunnen begrijpen: het heteekent de grootheid der liefde, die eenen God bewogen heeft, om voor ons niet eenen knecht, niet eenen engel, maar zijnen eenigen Zoon te slagtofferen, (1) en dien schul- deloozen Zoon ter dood te veroordeelen, en den schul- digen mensch zalig te maken. Ach! wie was er bekwaam om ons dien onwaardeerbaren schat te schenken, ten zij die God alleen wiens liefde grenzeloos is? O! hoezeer moeten wij onzen God voor deze liefde danken! Wij wa- ren door de zonde van het leven der genade beroofd , wij waren geestelijk dood, en Jesus heeft ons door zijnen dood doen verrijzen en tot het geestelijke leven terugge- roepen; wij waren ongelukkig, leelijk en afgrijselijk, maar God heeft ons, door zijnen Zoon Jesus Christus, schoon en aangenaam in zijne oogen gemaakt (2) Hij heeft ons niet alleen van de zonde verlost, maar ons daarenboven in Jesus Christus met alle soorten van gees- telijke zegeningen voorden hemel vervuld. (3) O wonder- bare toegevendheid van de teederhartigheid van onzen God! roept de heilige Kerk met eene verrukkende ver- wondering uit, o onbegrijpelijke liefde! om den slaaf af te koopen, levert hij zijnen eenigen Zoon. ,\'4) Tracht den zin dezer woorden wel te doorgronden: hij heeft zijnen eenigen Zoon gegeven. Het is voor de Enge- (1) S. Joan. Chrys. (3) Epli. 1, 9. (S) Eph. 1, S. (4) Exultet Sabb. sancto.



		17
		VAN JESUS.


		Ion niet, dat .lesus Christus zicli geslagtofferd heeft, het is voor hen niet, dat hij mensch geworden en uit eene vlekkelooze Maagd geboren is: neen maar het is aan ons, ellendige kinderen van Adam, dat die kos- telijke schat gegeven is: Nobis datus, nobis natus cc intacta Virgine (■\',) zoo als de heilige Kerk zingt. Het is aan ons, dat hij toebehoort: met hem en in hem zijn wij in het bezit van oneindige goederen en schatten. Dan: helaas! hoe weinig kennen wij den schat, door God ons in zijnen eenigen Zoon gegeven! hoe weinig kennen wij de voordeelen, welke wij uit het vleesch- geworden Woord getrokken hebben! Evenwel deze voor- deelen zijn zoo groot, dat wij op zekere wijze over de zonde van Adam ons zouden moeien verblijden. Inter- daad, Jesus Christus heeft ons meer gegeven dan Adam ons ontnomen heelt, wij hebben moer door de verlossing gewonnen, dan wij door de zonde verloren hebben, en de yenade, zegt de heilige Paulus, is niet afgemeten geweest volgens de misdaad. (2) Daarom roept de heilige Kerk meteenen verrukkenden ijver en erkentenis uit: O uelukkige misdaad, die eenen zoo grooten Verlosser heeft verdiend! o gelukkige en noodzakelijke zonde van Adam, die door den dood van Jesus Christus is uitgewischt. (3) Ach! kendet gij de gave Gods, zeide de Zaligmaker tot de Samaritaanshe, kendet gij hem, die u te drinken vraagt! (4) � mijne ziel, het is tot u, dat deze woor- den gesproken zijn. Zoo gij wist, wie Jesus is, dan zoudt gij de grootheid kennen van de liefde, die God bewogen heeft, om hem aan ons te geven; zoo gij kendet wie Jesus is, wat hij door zijne meuschwording voor u verdiend heeft, dan zoudt gij begrijpen wat al liefde en dankbaar- heid gij verschuldigd zijt aan hem die u met een zoo uitmuntend geschenk begiftigd heeft! Heer, zeide de heilige Augustinus, wie ondankbaar is voor de grootc weldaad der schepping, die verdient de hel; maar er zou °ene nieuwe hel moeten zijn voor den mensch, die on- \'1 inkbaar is voor de onuitsprekelijke weldaad van de ver- . O) In ofticio Corp. Clinst. (2) Hum. V. 15. (3) In off. Missrc 5»ob. S»ncti. (*) Joan. I. 2.

		�i



		19
		VAN JESU4.


		gedoog niet, dat ik, gelijk tevoren, ondankbaar blijve! Toon mij wat gij van mij verlangt, dewijl ik vast- gesteld heb, door de hulp uwer genade, volstrekt al- les te doen, wat gij van mij zult begeeren. Ja, mijn Jesus, ik bemin u, en wenseh u altijd te beminnen, gij, die mijn schat, mijn leven, mijne liefde, miju al iji. Amen. OEFENINGEN. Men nint\'i <li\' kleine misslagen vreezen. Er is in het geestelijke leven eene waarheid van de grootste aangelegenheid, en de godvruchtige zielen moeten deze ernstig overwegen. Zij is namelijk de volgende, gelijk ze de Heilige Geest ons gegeven heell: Qui spcrnit modica, paulalim Uccidet, (1) die ligte fou- ten klein acht, zal allengskens vallen. Begrijp wel ileze woorden: zal ellengskens vallen. Hij zal ongevoelig vallen zonder het bijna gewaar te worden, maar even- wel hij zal vallen. Heden zal hij zich ecuon kleinen leugen veroorlooven onder den dekmantel van kleine zonde; morgen zal hij tot oenen grooten leugen over- gaan, en eindelijk zal hij zich in groote zonden dom- polen. Vrees de verachting van kleine zaken: vrees Je kleine fouten, zij zijn op zekere wijze gevaarlijker Jan de groote. Ik vrees niet te zeggen, zegt de heilige Joannes Chrysostomus, hetgeen u wonderlijk en omge- lioord zal voorkomen, dat het mij somtijds dunkt, dat men minder moet bezorgd zijn om de groote zonden te vlugten, dan om de ligte gebreken te vermijden. De gruwelijkheid van de eerste geeft ons natuurlijk oenen afschrik daarvan, maar wij gewennen ons ligtelijk aan Jeze laatste; en daar de minachting, die wij er voor hebben, ons belet van ons eenig geweld aan te doen , om er ons van te beteren, worden zij door onze on- achtzaamheid zoo groot, dat wij eindelijk niet meer in staat zijn ons daarvan te ontdoen. (2) Ik herhaal het nog eens: vrees de kleine fouten, vrees en vermijd ze, (1) Keel. XIX, 1. (2) S. Chrys. hom. 87 stip. Mattli.



		20
		HE UEFDEVLAMMEN


		want hoe klein zij ons ook mogen toeschijnen, zij ver- grammen daarom niet minder onzen goeden Meester; vrees en vermijd de kleine fouten, omdat zij ons tot laauwheid brengen; vrees en vermijd de kleine fouten, omdat Jesus Christus ons leert, dat hij, die getrouw is in kleine zaken, ook gelrouw zal zijn in groote, en dat hij die ongetrouw zal zijn in kleine, ook onge- trouw zal zijn in groote zaken. (1) Waak van heden af wel op u zelven en tracht zoo te leven, dat gij zelfs dezen avond tot Jesus zeggen moogt: Goedertieren Meester, ik heb mij heden gcene volle vrijwillige fout te verwijlen, ik bedank u daarvoor; immers het is uwe almogende hand, die mij ondersteund heeft, ge- lief mij al de gebreken te vergeven, die ik uit zivak- heid zou kunnen bedreven hebben; ik zal dit morgen nog trachten te verbeteren. III. HOOFDSTUK. Jesus Christus heeft door liet vergieten vau ui zijn bloed, <le vergiffenis onzer zonden verdiend. Neque per sangu�nem hircorum aitt mtulorum, eed per proprium sanguinem introhit seniel in sancta, teterna redemptione inventa. Heb. IX. 12. Jesus Christus is maar eens het heiligdom inge- treden, niet door het bloed der bokken en der kalveren, maar door /ijn eigen bloed, ons hel), bende verkregen eene eeuwige verlossing. Ach! wat kon het bloed van al de slagtoffers waard zijn om ons de goddelijke genade te verkrijgen\'/ De slagtolferanden der oude wet hadden uit zich zelven geene kracht: zij waren, volgens de uitdrukking van den Apostel, gebrekkelijke plegtigheden en van alle kracht beroofd, en nooit zouden zij dien scheids- muur welke de zonde tusschen God en ons had opge- bouwd, hebben kunnen afbreken. Wie zal er dan magtig genoeg zijn, om ons met God te verzoenen? zal het (1) Luc. XVI, 10.



		�21
		VAN .TESTIS.


		de mcnsch zelf zijn? Helaas! ile mensch een kind van gramschap, (1) hij wordt geboren in de vijandschap van God en in de onmogelijkheid van uit zijne eigene kracht eenig werk te doen, hetwelk dien heiligen God zou kunnen aangenaam zijn , want hij kan in de werken zijner vijanden zijn behagen niet scheppen. Zal het een engel zijn? Maar een engel is slechts een enkel schep- sel, wiens verdiensten gevolgelijk een einde hebben en bepaald zijn, terwijl de smaad, door de zonden van den mensch God aangedaan, een oneindig kwaad is. Het is dan God alleen, die de vergiffenis van onze zonden en ons het eeuwige leven verdienen kan. Ja, het is slechts hij alleen die hiertoe bekwaam was, en .lesus Christus, voor ons mensch wordende, om ons te verlossen, heeft voor ons gedaan hetgeen maar door hem alleen kon gedaan worden. Gelijk hij zich ge- waardigd heeft ons door zich zelven te scheppen, zoo achtte hij het zich niet onwaardig ons door zich zelven te verlossen. Zijne liefde tot ons was te groot om aan een ander het geluk en de eer, van ons zalig te ma- ken, over te laten. Ik ben de Heer, zegt hij ons door den mond van Isa�as, en ik zal mijne heerlijkheid aan een ander niet geven; (2) en zeker had hij dit gedaan; zoo hij de zorg onzer verlossing aan een Engel had toevertrouwd. Want had hij zich vergenoegd met ons uit het niet te trekken en ons het leven te geven, dat wij hier op de aarde bezitten, en had hij dan eenen Engel bevolen ons bet andere leven te verdienen, het- welk oneindig waardiger en beter is, dan zou daaruit volgen, dat wij aan den Engel iets verschuldigd zou- den zijn, hetwelk van grootere, en aan God, dat van mindere waarde is. Ik herhaal dan nog eens, God was al te jaloersch over zijne eer en over onze liefde, om aan een ander schepsel het werk onzer verlossing over te laten. Hij heeft ons niet alleen het eerste leven willen geven, met ons uit het niet te trekken, maar ook heeft hij ons het tweede leven willen schenken

		(1) Eph. II, 6. (2) Is. XLVIII, 11.



		22
		DE MEFnEVLAMMEN


		met ons vrij te knopen en te verlossen, opdat wij hem al onze liefde zouden geven, en opdat niemand zou meenen geregtigd te zijn, om hem het minste deeltje zelfs hiervan te ontnemen. Dit is het wat de heilige Augustinus door deze woorden zoo volmaakt uitgedrukt heeft: dewijl God reeds onze Schepper was, wilde hij ook tevens onze Verlosser wezen, opdat onze liefde tus- schen den Schepper en Verlosser niet zou verdeeld zijn. (1) O mensch! roept de heilige Bernardus uit, erken dan de waardigheid en verhevenheid uwer ziel! Weet gij wel hoe hoog God die kostelijke ziel geschat heeft, die gij zoo door het modder sleept, die gij de slavin van uw ligchiam maakt? Weet gij wel, dat zij meer waard is, dan do geheele wereld? indien u dit onbekend is, weet dan, dat uw God, ter harerliefde, zijn leven heeft ten beste gegeven, en dat hij dit anders voor de geheele wereld, ja voor duizend werelden zelfs, nooit zou ge- daan hebben (2) Leer nu ook verstaan, hoezeer gij u schuldig maakt, als gij haar met zonden besmeurt. Uit hetgeen wij daar even gezegd hebben, blijkt klaar, dat, al had een Engel aan Gods regtvaardlgheid voor ons kunnen voldoen en ons verlossen, God zulks niet zou toegelaten hebben: hij zou zich zelven hebben willen belasten, zoo als hij waarlijk gedaan heeft, met de zorg van voor ons den hemel te verdienen en ons aan de hel te ontrukken, om alzoo beter de grootheid zijner liefde te bewijzen. Ach, wie zal kunnen uitdrukken hoe zeer God ons bemint, ons arme en geringe schepselen! Die God van hemel en aarde is, ter onzer liefde, van zijnen ver- heven troon neergedaald, om zich met onze mensche- lijke natuur te bekleeden; hij heeft, ter onzer liefde, in eenen armen stal willen geboren worden, nietsandeis hebbende dan slechts een weinig stroo om zijne teedeie ledematen op te laten rusten; dertig jaren lang heeft hij in het werkhuis van een armen timmerman willen doorbrengen, om met zijn handwerk een stuk brood te winnen en in het zweet zijns aanschijns te eten; hij heeft (1) S. Aug. Cad. Man. XXXVI. (2) S. Bern. lih. de anima, rap. III. m. S.



		VAN JESUS, 25

		schillig zijn, enz. Het opstaan, het slapen gaan, het gebed, de heilige communie, het heilig misoffer, de bezoeken, het werk, de wandelingen, de maaltijden, het slapen, daar hebt gij bijna geheel des rnenschen levensverdeeling. Welnu! wilt gij heilig zijn en zeker aan Jesus hart behagen, zoo doe dit alles met de zui- verste meening en met het eenige inzigt, om God aan- genaam te zijn. Maak dezen raad van den apostel Paulus werkdadig: Hetzij gij eet, hetzij gij drinkt, hetzij gij anders doet, doet alles ter eere van God, (1) en weldra zult gij eene uitstekende volmaaktheid be- reiken. Zoo men daartoe niet kon geraken, zegt Al- phonsus Rodriguez (2), dan door verhevene werken, groote edelmoedigheid en zeer verhevene gedachten, zoudt gij u eenigzins kunnen verontschuldigen, uwe onbekwaamheid doen gelden, en zeggen dat gij zoo hoog niet kunt vliegen. Bijaldien men van u eischte dat gij u dagelijks ten bloede toe moest geeselen, dat gij op water en brood moest vasten, dat gij blootvoets moest gaan, dat gij steeds een haren kleed moest dragen, zoudt gij kunnen antwoorden, dat dit uwe kracht te boven gaat, of gij hiertoe niet magtig zijt. Maar Jesus Christus vraagt dit niet, hij wil alleen, dat gij doet, hetgeen gij gewoonlijk doet. Indien gij dan tot hiertoe hebt veronachtzaamd, al uwe werken, voornamelijk uw ontwaken, uwe maaltijden en uwe vermaken aan God op te olleren, begin dan van heden af; indien gij met weinig eerbied, aandacht en ijver uwe gebeden hebt gestort, zoo neem u voor, u voor- taan hierin te beteren. Alzoo kan een koopman in zij- nen handel, eene moederdes huizes in haar huishouden, een leerling in zijne leeroefeningen, met geringe moeite tot de volmaaktheid komen. Gij zoudt grootolijks pligtig zijn van dit eenvoudig middel niet te gebruiken, om u meer en meer aangenaam te maken aaneenen God, dieter uwer liefde en om uw geluk te verzekeren, noch zijne eer, noch zijne rust, noch zijn eigen leven zelfs gespaard heeft. (1) Corlnth. X, SI. (2) Second traite. Ch 11.



		20
		DE MKFDEVLAMMEN


		IV. HOOFDSTUK. Liefde en barmhartigheid van Jesus Christus !<�< on» lieliben bijzonder In zijne menseh- noriliiiu\' uitgeblonken. Apjtarmi benignitas ac hmvanitas Snleatoris uoslri Dei. fit. III. 4. De goedheid vnn God, onzen Zaligmaker, en zgne liefde voor liet mensclidom zyn op de wereld ver- schenen. God heeft ons van alle eeuwigheid bemind, (1) en hij zelf verzekert ons deze vertroostende waarheid door den mond van den profeet Jeremias. Maar zijne liefde was ons op zekere wijze onbekend geble- ven, tot op het oogenblik, waarop hij door zijne menseh- wording zich verwaardigde ons die te openbaren. «Eer de Zoon Gods mensch werd, zegt de heilige Bernardus, had God zijne magt geopenbaard in het scheppen der wereld, en zijne wijsheid in haar te besturen: maar toen Jesus Christus op zich genomen had om onze natuur aan te nemen, alsdan kwam de liefde, welke de goddelijke Zaligmaker den menschen toedraagt, te voorschijn.» (2) Inderdaad, na hem zulk een arbeidzaam en pijnlijk leven te hebben zien lijden , na hem op het schandelijk kruishout onder zulke ge- weldige pijnen te hebben zien sterven, ware het hem niet den grootslen smaad aandoen, een enkel oogen- blik aan de oneindige liefde, welke hij ons toedraagt, Ie twijfelen? Ja, hij bemint ons bovenmate, en omdat hij ons bemint, wil hij ook van ons bemind worden. Ware het mogelijk dat wij ondankbaar zouden zijn? Ware het mogelijk dat wij voor de liefde van Jesus zouden ongevoelig blijven? Laat ons eens ernstig over- denken tot welken schrikkelijken staat van ellende en krachteloosheid de zonde onze ziel gebragt had, eer hij op de wereld kwam om haar zalig te maken. Wij (1) Jerem. XXX, V. (2) S. Bom. Serm. I, in Nat. Dom.



		VAN JESUS. 27

		waren met misdaden besmet en overladen, tot dood on hel veroordeeld, en had God ons door zijne regt- vaardigheid aan ons zelven overgelaten, zoo als hij met ile duivelen gedaan had, dan zouden wij niets Ie zeg- gen gehad hebben: want wie zal tegen de oordeelen des lleeren durven opstaan ? wie zal er vermetel genoeg zijn om hem te beschuldigen, al had hij zelfs al de volkeren, die hij gemaakt had, verdelgd! (1) Niets, volstrekt niets is er bekwaam om zijne blikken van goedheid en toe- genegenheid op ons te trekken: wat zeg ik? De zonde had ons leelijk en afgrijselijk voor zijne oogen gemaakt en nogtans zie, hoe Jesus, door barmhartigheid be- wogen, op aarde nederdaalt, om ons zijne liefde te openbaren met op een kruis te sterven! Wij waren arm, en hij komt ons met allerlei geestelijke gaven en weldaden verrijken; wij lagen in dikke en zware duis- ternissen bedolven, hij komt ons met de fakkels zijner leer verlichten; wij waren tot de straffen der hel ver- wezen, en hij komt ons de poorten des hemels openen en ons een eeuwig heil verdienen; wij waren zijne vijanden, en hij komt zich met ons verzoenen en ons lot zijne boezemvrienden aannemen. O Christen! aangezien God ons zoo voorname en veelvuldige liefde heeft betoond, toen zelfs, toen wij zoo ondeugend waren, laat ons hem ook, dev)\\jl hij ons eerst heeft bemind, op onze beurt uit geheel on-i hart beminnen. (2) Wat is er billijker en regtvaardiger? Onze Heer Jesus Christus, zegt de II. Paulus, is voor ons gestorven, opdat wij voor hem zouden leven, (3) Kunnen wij nu met waarheid van ons zelven deze troostvolle waarheid geven, dat wij tot dusverre voor Jesus geleefd hebben? Helaas, misschien hebben wij nog niet ��nen dag, niet ��n uur, voor hem geleefd! 0, wat groote schande! Wel hoe! God heeft ter onze liefde alles ge- daan, en wij hebben nog niets ter zijner liefde ver- ligt! beginnen wij dan van heden af ernstig Jesus te l\'eminnen en voor hem te leven. Voor Jesus leven is \'ii alles zijnen heiligen wil volbrengen, is gedurig zich (1) Sap. XII, 18. (2) Joan IV. (8) II Corinth. V. 16.



		2\'.l
		VAN JESUS.


		OEFENINGEN. Hen ijdelen lof onzer werken ilusirn. Treed heden eens opregt in uzelvetl, en zie met welke meening gij uwe werken verrigt. Zoo gij die werktuigelijk zonder eenige goede of kwade meening doet, zullen zij 11 voor den hemel vruchteloos zijn: zoo gij ze verrigt met het voornemen van aan de menschen te behagen en uit ijdelen roem, al warende werken uit zich zelven nog zoo goed, worden zij slecht en strafwaardig. Zoo gij, in- tegendeel, in al uwe werken God alleen booogt, en gij zijne eer en het volbrengen van zijnen wil alleen er bij be- tracht, dan zijt gij gelukkig, want alzoo verzamelt gij verdiensten en schatten voor de eeuwigheid. Vlugt dan, vlugt den ijdelen lof, en wacht u van. uwe yoede werken voor de menschen te doen, om van hengezien te worden; want alsdan zult gij er r/een loon in den hemel vooront- vamjen. (i)Mijn God! wat is al de eer dezer wereld anders dan een ijdele rook? Bevredig u, in het doen van uwe goede werken, met de troostende getuigenis van uw ge- weten ; vergenoeg u met te weten, dat gij eenen God tot getuige uwer werken hebt, en ga van de menschen geene valsche eer afbedelen, die u de ware eer zou doen verlie- zen, liet oordeel der menschen is van geene waarde, en gij zijt daarom niet beter, omdat zij u geprezen hebben. Zeg en herhaal gedurig uit het diepste van uw hart: Eer zij God in het hoogste des hemels in alle eeuwen der eeuwen! (2) ■Xiet aan ons, Heer, niet aan ons, maar geef de eer aan uwen naam. (3) Verberg uwe goede werken zoo veel in uw vermogen is, en wees immer bezorgd dat gij eene goede meening hebt, alvorens uwe werken te beginnen, met Ignatius de Loyola zeggende: Mijn God, ik ga dit* doen ter* « wer liefde en ter uwer meerdere eer en ver/ieerlijking.(i) Indien de duivel van ijdelen roem u in het midden van een werk komt bekoren, staak het daarom niet, maar zeg hem met den heiligen Bernardus: Ik heb dit xverk voor u niet begonnen,en daaromzalikhet vooruniet staken.($) Alles voor God! alles voor zijne eer! ditzij altijd uwe zinspreuk. (1) Matth. Vt, 1. (5) 1 ad. Tinotli. I, 17. (3) Ps. CV1II. (*) Ad. ajniorein Dei gluriam. (5) S. in vita ipsius.



		3U
		DE L1EKD�VLAMMEN


		V. HOOFDSTUK. Clod il<- Vader In ril zijnen Zoon op aarde »>■ zonden, om ons bet leven, dat wij door de zonden verloren hebben, weder te geven. In hoc apparuit Ckaritas Dei in nobitquti Filium suum unigenitum misit Deus in mundum, ut tiiamus per eum. 1 Joan. IV, 9. Hierin heeft God zijne liefde tot ons doen uitschijnen , dat Inj zgnen eenig�ii Zoon in de wereld heeft gezonden, opdat wij door hem zouden leren. Alle mensehen waren door de zonde gestorven, en zij zouden in dezen staat des doods gebleven zijn, zoo de hemelsehe Vader zijnen eenigen Zoon niet gezonden had, om hen, door het vergieten van zijn dierbaar bloed te doen herleven. O wonder! een God geeft zijn leven voor den mensen ten beste! een God!!! en wat is dan de mensen ? De Serafijnsche Bonaventura, dit licfdegeheim over- wegende, riep uit: O goede Jesus, wat hebt gij ge- daan? Hoe verre heeft de liefde u gebragt? Wat hebt gij gezien? wat hebt gij in mij gevonden, dat geschikt was om u zoo groote liefde in te geven? Waarom hebt gij voor mij willen sterven? Wie ben ik dat gij met zoo kostelijken prijs mijne ziel afkoopt? (1) Wat ben ik anders, o mijn God, dan een verachtelijk niet, een ondankbaar schepsel! Maar het is juist hierin, dat de oneindige liefde van God ons luisterrijk uitschijnt. Onze verworpenheid, onze ellenden hebben zijne liefde geenen alkeer van ons doen opvatten, zij hebben ze, integen- deel, meer doen aangroeijen. Hoe zeer onze misdaden hem van ons hebben verwijderd en ons zijne liefde hebben onwaardig gemaakt, des te meer ijver heeft hij getoond, om ons te zooken en ons bewijzen te geven van zijne teedere liefde voor ons. Deze heeft (I) I). Bonav., Stimulus divini amoris, part. 1, Cap. 12.



		UI
		VAN JEZUS.


		hein zoo verre gebragt, dat hij zijn sehuldeloozen Zoon aan een kruis heeft genageld, om ons aan de hel te ontrukken en ons tot zijne liefde te verwekken! O onbegrijpelijk wonder van Gods liefde tot ons! Hoelang zullen wij u nog ondankbaar blijven\'.\' Hoe lang zullen wij nog wederliefde weigeren aan eenen God, die ons zoo vurig heeft bemind\'? De liefde, die God ons allen bewezen heeft, is waarlijk een geheim, zegt de heilige Fulgentius; wij hadden dien algoeden God veracht, hem versmaad, wij hadden zij- nen haat op ons getrokken, met ons van hem te ver- wijderen , en hij heeft niet nagelaten ons te beminnen, ja zoodanig te beminnen, dat hij zijnen eigen Zoon op aarde heeft gezonden, om onze Vriend, onze Broeder, onze Zaligmaker te worden, hij heeft ons bemind als wij ziek waren, om ons te genezen; hij heeft ons be- mind als wij boos en ondeugend waren, om ons braaf en deugdzaam te maken; hij heeft ons bemind als wij dood waren, om ons tot het leven terug te brengen. (1) Van af het hoogste van zijnen troon heeft hij onze ellende gezien, en hij is daardoor tot medelijden be- wogen geworden; hij heeft gezien, dat wij op den weg der ondeugd omdwaalden, en hij heelt ons zijnen Zoon gegeven, om ons op den weg des hemels te stellen. Die aanbiddelijke Zoon is op aarde verschenen en gedurende drie en dertig jaren, dat hij onder ons is blijven wonen, heeft hij door alle mogelijke middelen gewerkt, om ons uit de klaauwen van den duivel en aan onze eigene driften te onttrekken. Hij heeft ons hart zoeken te winnen, als of hij zonder ons niet had kunnen geluk- kig zijn, en voor onze zaligheid op een kruis willen sterven, om onze liefde te verdienen. Welk eene won- derbare goedheid van God, roept de Heilige Bernardus uit alzoo den mensch opgezocht te hebben ? Welke voorname eer voor den mensch, alzoo door God te zijn gezocht geworden! Ja, teregt mag de mensch zich over deze eer beroemen; hij mag daarin eenen heiligen hoog- moed scheppen, niet uit hetgeen hij in zich zelven is, (I) S. Fnlg., sei\'ni. 2, de duplicc natura Cliristi.



		32
		DE MKFDgVLAHHBN


		vermits liij ceii niet is, maar uit de hoogachting, die de Schepper hem bewezen heeft. Al de schatten, al de eer der wereld, is niet te vergelijken bij deze hoog- achting , met welke God hem vereerd heeft. (1) Aangezien Jesus Christus mij zoo zeer bemind heeft, aangezien hij mij, ondanks mijne nietigheid, zoo groot geacht heeft, aangezien hij mij tot zoo grooten adel en waardigheid heeft verheven, met mijn broeder te willen worden, zal ik mij dan nog gaan verachtelijk maken door de aangekleefdheid der wereldsche zaken en bovenal door de zonde ? (2) Dewijl God mij op zekere wijze tot aan zijnen troon verheven heeft, zal ik mij dan nog in den modder der zonden gaan werpen? Neen, neen, nooit meer! en met de hulp van Gods genade, zonder welke ik niets ver- mag, wil ik liever duizendmaal sterven. God heeft mij bemind, in zal hem op mijne beurt beminnen: God heeft mij groot geacht, ik zal mijne waardigheid wel weten te erkennen, met zelfs de schaduw van de zonde te vlugten; God is uit liefde tot mij gestorven, indien het noodig is, zal ik wel welen uit liefde tot hem te sterven; hij zal mag- t\'g genoeg zijn om mijne zwakheid te onderschragen. GEBED. Heer, heb medelijden met mij, en geef mij de genade van voortaan niet meer te leven dan voor hem alleen, die, uit liefde tot mij, zijn dierbaar bloed en leven heeft ten beste gegeven: gij, die Jesus, uwen Zoon, ons geschonken hebt opdat wij het leven, dat wij door de zonden verloren hebben, weder zouden kunnen bekomen! O lieve Jesus, mijn welbeminde Zaligmaker! op het aanschouwen van uwe wonden en van dat kruis, waarop gij voor mij den laatsten snik hebt gegeven, draag ik mijn leven en mijnen wil u geheel en al op. Ach! maak, dat ik geheel u toebe- hoore; maak, dat ik voortaan u alleen zoeke en voor u alleen leve. Ik bemin u, o oneindig goede God! God van oneindige liefde! Verleen mij de genade, dat ik al de dagen mijns levens tot u moge zeggen: Mijn God, ik bemin u, ik bemin u, verleen mij ook deze weldaad van (1) S. Bern, udvcjitu serni. 1, (2] Aug. scrni, <V de Nat. Doiuiui.



		SA
		VAN .IESIIS.


		met deze woorden in den mond te mogen sterven: Mijn God, ik bemin u, ik bemin u. Ik bid u om deze kostelijke genade van eenen goeden en zaligen dood door de ver- diensten van uw Jijden; ik verzoek u dit ook in den naam van Maria, uwe en mijne Moeder. Amen. OEFENINGEN. *Gelukkig /\\\'\\.* die weenen.** Christene ziel, die dit leest, overweeg een oogenblik deze woorden van onzen goedertieren Meester: Zalig zijn zij, die weenen, want zij zullen vertroost worden, (i) Ach! wat groote redenen hebt gij van te weenen ! 1. Gy moet uwe zonden bewecnen. Helaas! hebt gij wel immer die zonden beweend, waaraan gij u pligtig hebt gemaakt, en die zoo veelvuldig en schrikkelijk zijn? Zij hebben nogtans den dood van Jesus veroor- zaakt, en gij zijt niet zeker of zij u in de hel niet zullen dompelen. Weet gij, of gij daarvan vergiffenis bekomen hebt? weet gij, of gij haat of liefde waardig zijt? de Apostel der volkeren, de heilige Paulus, wist het niet en hij beefde van schrik, de heilige Bernardus die godspraak zijner eeuw, wist het niet, en hij was met vrees bevangen; (2) gij zelf weet het niet, en zoudt gij niet vreezen? vrees dan en ween. 2. Gy moet de zonden van anderen beweenen. Ouders gij moet de zonden uwer kinderen beweenen, waarvan gij misschien, door uwe onachtzaamheid en kwade voor- beelden, oorzaak geweest zijt, herders der zielen, gij moet de zonden uwer scnapen beweenen : Christenen, wij moeten de zonden onzer broederen beweenen, omdat \'Ie zonden onzen God vergrammen. 3. Gij moet uwe langdurige ballingschap op aarde be- weenen. Ach! in welke brooze vaten draagt gij de genade Gods! lme dikwerf zijt gij blootgesteld van deze alle oogenblikken te verliezen! hoevelen zijn er nu niet voor- gegaan, die ze verloren hebben, en die ze nooit meer heb- ben wedergevonden. Daar gij gedurig blootgesteld zijt (1) Matth. V, 5. (2) Quisscit si sit dignua amore, atl oflin.S. Bern. 3



		38
		VAN .TESCS.


		offer met deze woorden, Jesus Christus is voor mis en voov de zaligheid tier mensehen, uit den hemel nederge- daald. (\\) Zij zegt niet, dat hij van iluar is nedergedaald, dat hij is inensch geworden, dat hij geleden heeft en begraven is voor zijn eigen belang, maar voor onze zaligheid. Welke groote goedheid, welke oneindige barm- hartigheid van den kant van onzen Schepper! Wel hoe! Heer, dewijl gij niet den verloren niensch zooveel medelijden hebt, waarom is het dan nog noodig oj> aarde te versehijnen? is het niet genoeg oenen Engel uit den hemel te zenden om hem te verlossen\'? Neen; voor- waar, antwoordt het eeuwige Woord, ik wil zeil op aarde verschijnen, ten einde de mensch de grootheid mijner liefde tot hem moge kennen. De heilige Auguslinus leert ons, dat eene der bijzonderste redenen, die Jesus Chris- tus opgewekt hebben, om op aarde neder te dalen, ge- weest is, om de mensehen te doen hegrijpen tot hoeverre hij hen bemind heeft. i2) Maar hoe weinig mensehen ziet men, o lieve Jesus, die u waarlijk beminnen, nadat gij op aarde verschenen zijt om hen tot wederliefde op te wekken! Helaas! ongelukkig mensch als ik ben! Hoe vele redenen heb ik in het bijzonder niet, om te blozen en beschaamd te staan! Want gij weet, o mijn God, hoe weinig ik u voorheen heb bemind, gij weet hoe zeer ik uwe liefde versmaad heb! Ach! zeer minnelijke Zaligmaker, mogt ik van droefheid stervenl Ik ben be- droefd, omdat ik u zoo veracht heb, en ik wil voorlaan door mijne boetvaardigheden alles gaan herstellen. Wat ben ik droevig, (3) o aangenaam en verheven goddelijk licht, wat ben ik droevig, u zoo laat gekend te hebben ! Mijne schuldige driften hadden mijne oogen als met eene dikke, duistere wolk verblind, die mij belette liet licht uwer regtvaardigheid en waarheid te zien. Ik was met duisternissen omringd, en in deze duisternissen schiep ik mijn behagen, omdat ik de schoonheid van uw licht niet kende. Ik was blind, en beminde mijn ver- blindheid , omdat zij mij meer vrijheid gaf om mijne onge- (1) I» Sviulj. Credu in iuiuin Dcuiu, (2) 8. Aug. De cateckiaaudii �uidibm, c»p. 8. (8) Aug Soliloq, cap. 88,



		VAN JEZUS. 37

		GEBED. O zoete Jesus! ik smeek u, woud mijn hart zoodanig door uwe liefde, dat ik niemand anders uicer dan u alleen bcminne, gij, die u zelven te mijner liefde niet gespaard hebt. Maak, dat ik geheel mijnen troost vinde in met u gekruisigd te worden, en dat mijn eenig geluk zij dag en nacht op u te denken en met u bezig te zijn. O Jesus, dien ik nu uit geheel mijn hart verlang te beminnen, maar dien ik het ongeluk gehad heb zoo grootelijks te vergrammen, o Jesus! vergeef het mij en verleen mij de genade u waarlijk te beminnen. Laat niet toe, dat ik nog langer de zoo groote liefde miskenne, welke gij mij bewezen hebt. Ik bemin u nu, dit troostend vertrouwen heb ik; maar ik bemin u te weinig, gij zijt immers eene oneindige liefde waardig: maak, dat ik u ten minste uit al mijne krachten beminne. O mijn Zaligmaker, mijne vreugd, mijn leven, mijn al, indien ik u, die oneindig goed zijt, niet bemin, wie zal dan het voorwerp mijner liefde zijn? ik on- derwerp mijnen wil geheel aan den uwen, en uit dank- baarheid voor de pijnen, welke gij voor mij hebt willen uitstaan, ben ik bereid om alles te lijden en te ver- dragen, wat gij mij zult gelieven over te zenden. Neem van mij alle gelegenheden weg, waardoor ik u zou kunnen vergrammen: laat mij niet in de bekoring be- zwijken, maar verlos mij van het kwaad Verlos mij van de zonde en handel daarna met mij naar uw welbe- hagen. Ik bemin u, o oneindige goedheid! en ik be- geer liever aan alle rampen blootgesteld te zijn, ja zelfs in mijn niet weder te keeren, dan te leven zonder u te beminnen! Ach! mogt ik uit mijn leven die onge- lukkige dagen wisschen, welke ik doorgebragt heb in u zoo schandelijk te vergrammen! O mijn Jesus! ver- leen mij de genade, van door eene opregte boetvaar- digheid voor zoo menigvuldig bedrevene zonden te mogen voldoen. Amen.



		:«
		DE LIBFDEVLAMHEN


		OEFENINGEN. IK\' ingetogenheid. Tracht gchoel dezen dag in de diepste ingetogen- heid door te brengen, en stel alles in liet werk, om u daarvan eene heilige gewoonte te maken liet is onmogelijk van in de deugd voortgang te maken, als men niet overweegt en ingekeerd is, omdat men zon- der de ingetogenheid noch met vurigheid kan bidden , noch op zich zelven waken, noch zijne kwade gewoon- ten ontdekken. Men bekomt en onderhoudt de inge- togenheid door het gebed en de versterving, waarvan wij later zullen spreken: men verkrijgt haar ook door de stilzwijgendheid en door de krachtige verheffingen des harten tot God. 1. .Dooi\' dcstiizwijgendhcid. lied wing uwe tong en spreek weinig en met omzigtigheid: die zijnen tong niet bedwingt en echter meent godsdienstig te zijn, bedriegt zich: zegt de heilige .lacobus. (I) Spreek weinig, want volgens de heilige Schrift, is de al te groote uitgestortheid in woor- den het kenteeken van een dwaas. (2) Spreek weinig, omdat do onmatigheid in het spreken niet alleen beletsel stelt aan de ingekeerdheid van den geest, maar ook oor- zaak is van veelvuldige zonden: zoodanig, dat men van hem die veel spreekt vrij mag zeggen, dat hij vele mis- slagen begaat, daar een voorzigtig man deze zal vermij- den. (3) Spreek weinig, omdat tegen ��ne zonde, die men bedrijft met te zwijgen, als het zou nuttig zijn te spreken, men er in alle geval honderd bedrijft met te spieken. (4) Spreek weinig omdat de stilzwijgendheid in eene ziel den kostelijken schat van Gods geest bewaart, en het veel spreken hem verdrijft en uitdooft. Een mensch, die zijne tong niet kan bedwingen is gelijk eene onbemuurde stad, zegt de heilige Geest, zij is langs alle kanten blootgesteld aan hare vijanden, en onbe- kwaam om zich te verdedigen. (5) Spreek dan weinig, zoo gij de ingetogenheid des geestes wilt behouden. (1) Jhc. I, 26. (2) Stultns »ertm multiplicnt Eed. X, H. (8) Prof. X, 19. (4) S. Ambr., lib. 1, Oftic. Cap. 2. (6) Pror. XXV, 28.



		VAN IESIIS. 39

		2. Vuur de krachtige oerheffingen des harten tot Guit. Maak u conc heilige gewoonte van dikwijls, gedurende ■ Ion dag, en des nachts, indien gij wakker wordt, schietgebeden te doen, gelijk men die gewoonlijk noemt. Niets zal u zoo voordcelig zijn om u in de ingekeerd- heid te houden. Zie hier cenige dergelijke: Mijn God, ik bemin u uit geheel mijn hart. � Mijn God, ik aan- vaard dezen smaad, deze vernedering, deze ziekte uit liefde tot u. � lieer, wanneer zal ik u beminnen, gelijk gij verdient bemind te worden? enz. enz. VIL HOOFDSTUK. Over cl<-11 vui\'isi\' wenscli en liet verlangen, «Int ilc Heiligen van liet ou<l Verbond nitur <lc komst vnil tien Messias luidden. Horate cxli ilesuper, etnnhespluantjuslnm. aperialur terra et germinet Saloiitort\'m. �saias XLV, 1. � Em�tte agnutn dominatorem terra. �saias XLV, 1.� Salutare tuum de nobis. Pa. LXXXIV, 6. Hemelen, laat uwen daatiw nederrallen, wolken verspreidt (te rcgLvaardighcid, dat de aarde haren schout opcne en den Zaligmaker hare. � Heer, zend ons het lam, dat de aarde hchecrscht. � Geef ons den Zaligmaker, die ons zoo lang he< loofd is. Sedert God, in zijne barmhartigheid, aan den in zonde gevallen en tot de hel verwezen mensen, oenen Zaligmaker had beloofd; hielden de Heiligen f il de profeten van liet oude Verbond niet op, hunne Wenschen en gebeden hemelwaarts te stieren, om zijne komst te verhaasten: Heer! riepen zij uit, aanschouw uit het hoogste des hemels! en verwaardigueenenblik op \'noe ongelukkige schepselen te werpen: waar is deteedere Hcfde van uw harten vanuwe barmhartigheid!(i)Wees \'jedachtig wat ons is overkomen, en welke onheilen op (l) P«. LXHI, 16.



		VAN JES�S. 41

		hem meer te beminnen: de goede begeerten, wanneer zij regtzinnig zijn, behagen den Heer, en hij laat nooit na die te vervullen. (1) Ja, laat ons verlangen Jesus zeer te beminnen; maar laat ons wel toezien, dat onze begeerten aan die van den luiaard niet gelijken. De lui- aard voedt wel in zijn hart de begeerte van Jesus te beminnen, maar ongelukkiglijk houdt hij zich met deze onvruchtbare begeerte tevreden, die hem den dood- steek geeft, (2) en hij doet niets meer. Volgen wij hem niet na, beminnen wij onzen meester, niet met den mond en met de woorden, maar met het hart en met de werken, laten wij ons getrouw van al de plig- ten van onzen staat kwijten, in welken God ons gesteld heeft, en als wij deze allen, uit liefde tot Jesus, naauw- keurig zullen vervuld hebben, vatten wij dan de begeerte op, van meer te doen, om hem meer en meer te be- hagen. Ziedaar de opregte begeerte, die dikwijls voor Gods oogen de verdienste heeft van de daad zelve. Heer, riep de profeet Isaiasuit, open de poorten des hemels, en daal neder: op het zien van u zullen de ber- gen verdwijnen, zij zullen verteeren gelijk al wat het vuur verslindt, en de wateren zullen opborrelen... (3) Ja, Heer, wanneer de menschen u op aarde, uit liefde tot hen zullen zien nederdalen, dan zullen de bergen ge- slecht worden, dat is te zeggen, de menschen zullen, om u te dienen, al de moeijelijkheden, al de hinderpalen overwinnen, die hen te voren als zoo vele onbestijgbare bergen schenen te zijn. De wateren zullen opborrelen, dat is de koelste zielen zullen, op het gezicht van eenen menschgeworden God, als ontstoken worden door den brand der goddelijke liefde. Deze voorzegging is bewaarheid in zoo vele heilige en gelukzalige zielen, voornamelijk in de heilige Maria Magdalena, den heiligen Ignatius, marte- laar, Augustinus, Teresia, Philippus Nerius, Francis- cus Xaverius, Aloysius de Gonzaga, en een groot aantal anderen, die op deze wereld door dit godde�jk vuur van liefde verslonden geweest zijn. Maar helaas I hoe zeldzaam (1) Siip. VII, 6. Matth. V, 9. Lnc, 1, 55. P». CV, 6. (3) Pro». XXI, 86. (3) Is. 1.XIV, 1, S.