K2(JB»f!R^JI�«!Ww

/" Tl ^aA*---* \' A/f " Aa V ni\'JA\' "I\'��¹

mtt�M*,;:mAW^m^xr^*. ***** w,

:�»» rt\'« - \'*i\'

y-a__ k9^0u ^*^&*Jpu

\\j/ o*Ajl>&L&~

Bescliroven door I». TJLJPHO ,

Kloosterling der Orde van de H. Birgitta.

�it het Latijn vertaald in het jaar 1877,

DOOR
EEN B. K. PBIESTEB.

eidtj.a.:ri3 "V-A-it wees,
Snelpers 6oek> en Muziekdrukkerij.

RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT

I:Ioo.f<lstlll< I.

Opvoeding, maagdelijk huwelijk, en uitstekende ootmoe-
digheid Tan Calliarina.

nze eerbiedwaardige en aan God zoo
aangename Catharina was de dochter
van den adelijken HeerUlpho Gudmar-
son en van zijne echtgenoote Birgitta,
wier deugden de H. Kerk in hare lofzangen
bezingt. Deze twee deugdzame echtgenooten
schonken aan dit tranendal, maar in de eerste
plaats aan God, acht kinderen. Catharina,
(wier levensbeschrijving wij ondernomen hebben,)
was, volgens rang van geboorte, het vierde
kind der H. Birgitta; Gods "S oorzienigheid stelde
hier de deugd in het midden, terwijl Catharina
door hare groote deugden en heiligen levens-
wandel de eerste plaats boven alle de overigen
inneemt. Gods gratie deed dit uitverkoren kind
reeds een doorslaand bewijs geven van zijne
toekomende heiligheid en glinsterende zuiver-
heid, toen het zijne eerste levensdagen nog in
de kinderwieg doorbragt.

Men had aan het kind eene voedster gegeven,
om hetzelve met hare borsten te voeden. Maar
Catharina, die zonder den minsten weerzin aan
aan de borst barer heilige moeder en evenzoo

4 LEVEN DER HEILIGE

van eenige andere brave vrouwen haar voedsel
nam , betoonde eenen onoverwinnelijken afschuw
van hare voedster, (die men met grond ver-
onderstelt, dat een ontuchtig vrouwspersoon
was,) en toonde door hare tranen en door al
baar mogelijk tegenweeren dat zij die onzuivere
borsten als alsem verfoeide. Immers het be-
taamde ook, dat zij van den schoot harer
moeder af niets onzuivers zou eten of drinken,
zij die zich eenmaal zoo geheel en gansch aan
de liefde van haren God zou toewijden.

Nadat hare heilige moeder haar gespeend
had, was hare eerste zorg deze, van aan haar
kind eene godsdienstige opvoeding te verzeke-
ren, en zij stelde de kleine Catharina in de
handen eener godvreezende Abdis van Risaberga,
die eenen heiligen levenswandel voerde, om
haar in alle deugden op te voeden. Maar de
duivel, die altijd de onschuld vervolgt en op
de hielen zit, die er altijd op uit is en aller-
hande plannen uitvindt om die eerst opkomende
en uitbottende deugden te verpletteren en te
vernielen, komt op zekeren nacht in het ver-
trek, waar dit onschuldig kind sliep, in de
gedaante van eenen os met \'zeer groote hoorens,
op een uur dat de Abdis was opgestaan en
in het gebed doorbragt. Hij neemt het kind
op zijue horens, werp het op den steenen
vloer en laat het daar half dood liggen. De
Abdis hoorde het arm kind eenen zoo droevigen

CATHARINA VAN ZWfiD�N 5

en pijnvollen gil geven, zij vliegt met een
bevend hart naar zijn bed, ziet het bewege-
loos op de steenen liggen en drukt het voor
dood aan haar hart. Toen verscheen de duivel
ook aan haar en zeide; hoe gaarne zon ik het
vermoord hebben, hadde ik maar van God de
toelating kunnen krijgen."

Toen Catharina zeven jaren oud was, werd
zij op zekeren dag door eenige speelmakkers
van hai^-e jaren u:tgenoodigd om te zamen met
oenen pop te spelen. Het goede kind deed
dit met genoegen. Maar God liet geensinds
toe dat zulke ijdele en nietige spelen , die bij
zoovele kinderen die vastheid en bestendigheid
van geest en karakter vernietigen, ook deze
zoo geheel onschuldige ziel zouden bederven.
De barmhartige God, die toelaat, dat de zoon
dien Hij bemint, de roede ondervindt, liet ook
toe dat Catharina den eerstvolgenden nacht nadat
zij zich in dat spel had verlustigd, in haren
slaap verscheidene onzuivere geesten in de ge-
daante van poppen in haar slaapvertrekje zag
komen, die haar uit haar bed sleurden, en
zoodanig met roeden sloegen , dat den volgenden
morgen geheel haar ligchaam paars en blauw
geslagen was. Ook van dien dag af verliet
het kind, geholpen door de gratie van Hem,
die ook uit de gevaren en bekoringen ons
geestelijk voordeel weet te trekken, geheel en
al alles wat maar eenigsinds de verwijfdheid

6 LEVEN DER HEILIGE

kon doen ontstaan en daarbij alle jjdele en
nietige spelen. Nooit zag men haar zich nog
vervoegen bij hare makkers, wanneer deze met
eenig spel bezig waren; integendeel zij ge-
droeg zich van dien dag af immer met eenen
ernst en rijpe bedaardheid, die verre boven
haren zwakken en nog zoo teederen ouderdom
verheven waren.

Bemerking. Welk mirakel van overwinning
op zichzelven in zoo teederen ouderdom, en
dit zoovele jaren lang, dag in dag uit!
Want de geschiedenis van zoo ��nen nacht is
in die jaren zoo gemakkelijk vergeten. En
dan dag in dag uit het uitstaan om het spel
te verlaten, zich van allen af te zonderen,
de verveling te lijden, de bespotting van
hare makkers enz. enz. Welke moed en
zelfsoverwinning! Is die bij ons zoo groot
en zoo moedig � op onzen leeftijd ?

De Vertaler.
Zoo kwam Catharina, terwijl zij dagelijks de
grootste deugden beoefende, eindelijk tot hare
huwbare jaren, en deze bragten haar eene
geheel nieuwe gelegenheid aan om aan God
hare liefde en vertrouwen te betoonen, door
eenen nieuwen akt van de edelmoedigste over-
winning op haar zelven. Hare opregte liefde
tot God en tot de Allerheiligste Maagd Maria
hadden haar een vurig verlangen ingeboezemd
om hare maagdelijke zuiverheid aan God op

CATHAKIiVA VAN ZWBDBN 7

te dragen; en nu gaf haar vader haar zijnen
wil en onveranderlijk besluit te kennen van
haar ten huwelijk te geven. God alleen weet,
welke slag deze tijding voor Catharina was en
welke vreeselyken strijd zij hier te overwinnen
had. En toch zij overwon haar zelve; met
een onwrikbaar vertrouwen op God en op de
bescherming van Maria gehoorzaamt zij haren
vader, en geeft hare hand aan eenen adelijken
jonker, met naam Egardus. Maar de oneindig
heilige God, Hij, die het verlangen en stre-
ven naar de vlekkelooze zuiverheid in de harten
zijner uitverkorenen doet ontstaan, verliet zijne
beminde bruid niet in dezen nood. Toen de
dag daar was, op welken het huwelijk ging
voltrokken worden, was deze zoo heilige maagd
met haren bruidegom alleen in eene kamer;
zij sprak hem zoo dringend en met zooveel
overtuiging over het geluk van een zuiver
leven, en God, die in het midden van hen
is, die in zijnen naam te zamen zijn, kwam
haar zoo krachtdadig te hulp, dat Catharina
haren bruidengom overreedde. Zij legden daar
te zamen de belofte van eeuwige zuiverheid af,
bekrachtigden dezelve met eenen heiligen eed,
en, terwijl zij nu elkander met de innigste en
zuiverste liefde beminden, bespotten zij nu,
verborgen onder den prachtigsten wereldschen
tooi en kleeding, door een heilig bedrog den
aartsvijand der maagdelijke zuiverheid. De goede

LEVEN DKB HEILIGE

God toonde ook door een voorval, dat hier
verdient vermeld te worden, hoe aangenaam
Hem deze belofte was.

Op zekeren dag was haar echtgenoot, die
met haar zoo innig aan God toegewijd bleef,
volgons het gebruik der edellieden op de jagt
gegaan, en rende met zijne honden een rhee
na, toen toevallig Catharina, op haren wagen
gezeten, om hare zaken te gaan verrichten
denzelfden weg door het woud maakte. Op
eens verliest de rhee, door liet drijven der
honden van vermoeidheid uitgeput, geheel hare
wilde schuwheid en menschenvrees, zij vlugt
in ��nen sprong naar Catharina, als naar een
zeker -toevlugtsoord, verbergt haren kop op
den boezem dier zoo zuivere vrouw, die hare
schoone deugd op den boezem van haren God
had verborgen, en vleit zich alzoo geheel ver-
zekerd bij haar neder. Toen nu haar man en
de anderen, die het dier op de hielen zaten,
bij Catharina gekomen waren, en lings en
regts naar het dier rondzagen, toonde zij
hetzelve, gelijk het onder haren mantel ver-
borgen lag, en zij verzocht de jagers ootmoe-
dig, dat zij hare beschermelinge de vrijheid
zouden vergunnen. Gaarne werd dit verzoek
ingewilligd, en dadelijk snelt de rhee het bosch
in, terwijl de jagers zich grootelijks in God
verheugden, en Hem dank zeiden, die zoo
wonderbaar de schuwste dieren weet te temmeD.

CATHARINA VAN ZWEDEN 9

Catharina en haar echtgenoot leidden te za�nen
een zeer streng leven, ten einde hun ligchaam
dien gevaarlijken huisvijand der ziel, in toom
te houden. Na een ruim gedeelte van den
nacht in vurige gebeden te hebben doorgebragt
en dit neergeknield op den vloer, legden zij
op den harden vloer hunner slaapkamer ��ne
enkele bedsprei, daarop ��n enkel kussen onder
het hoofd, en z�� namen zij beiden hunne ge-
wone nachtrust, en hieraan bragten zij zelfs
in den winter geene de minste verandering,
dewijl zij des te meer hun hart verwarmd ge-
voelden door het vuur van Gods Liefde, hoe
meer zij om Zijne liefde het aangename en
gemakkelijke van dit leven vaarwel zeggen.
Bij dit alles beijverde zich Catharina om haren
godvreezenden echtgenoot door woord en voor-
beeld aan te sporen tot de beoefening dier
deugden en boetvaardige werken, die zij in
hare jeugd door hare moeder, de H. Birgitta
had zien beoefenen, of die zij van anderen
geleerd had, dewijl zij zeer verlangde om zoo
gezamelijk ook die goede voorbeelden na te
volgen. Zij begonnen zoodoende bij de heilige
oefeningen van waken en bidden ook het
vasten te voegen, om daardoor aan alle de
deugden hunner heilige zielen voedsel te geven,
opdat ook het ligchaam des te meer zou onder-
worpen blijven aan den geest en als dienstmaagd
hare meesteres des te beter zoude dienen. Zij

10 LEVEN DER HEILIGE

beoefenden dus de onthouding van spjjzen uit
liefde voor God en tot hunne eigene zaligheid,
en onthielden zich niet enkel van ongeoorloofde
spijzen, maar ook van de geoorloofden; wetende
dat de onthouding van spijzen het leven ver-
lengt, de zuiverheid bewaart, ons met God
verzoent, den duivel overwint, het verstand
opheldert, den geest versterkt, de ondeugd
vertrapt, het ligchaam in toom houdt, en ons
hart ontsteekt in liefde tot God.

Dit huwelijk was derhalve heilig en geluk-
kig, dewijl geene aardsche liefde en genoegens
die twee harten vereenigden, maar omdat hunne
harten in ��n gesmolten waren door het vuur
der heiligste liefde in Jesus Christus. Het
was heilig en gelukkig, dewijl zij uit eerbied
en liefde jegens de Goddelijke Barmhartigheid,
zooveel zij konden het maagdelijk en allerhei-
ligste huwelijk van Maria en Joseph trachtten
na te volgen. Immers zij waren in hunnen
leeftijd als twee leli�n, die in den lusthof des
Heeren en in den huwelijken staat heerlijk
bloeiden, die voor de alziende oogen van God
schitterden in den gloed der blankste zuiverheid,
en onder den evenmensch den aangeuaamsten
geur verspreidden van hunnen goeden naam
en van voorbeelden der schoone deugden.

Deze leli�u groeiden desniettemin tusschen
de doornen. Eenige lieden van hun huis,
onbekend en vreemdelingen in het waar boet-

CATHAKINA VAN ZWEDEN 11

vaardig, verstorven en geestelijk leven, spra-
ken over Catharina en haren echtgenoot met
Carolus, den broeder van Catharina, en schil-
derden hen af als dwaze en bijgeloovige menschen.
Deze zocht nu eene gelegenheid, om zich met
zijne eigen oogen te overtuigen; hij kwam zekeren
nacht heimelijk in hunne slaapkamer, en zag
daar, hoe zij hunne prachtige en heerlijke
slaapstede onaangeroerd lieten, en daar van
een gescheiden, als strenge kloosterlingen,
gekleed met grove linnen zakken, op den
harden vloer hunne rust namen. De heer
Carolus hierover verontwaardigd, en al niet
meer als hunne overdragers bekend met de
zaken, die de belangen der ziel betreffen,
liet zich hard uit tegen den heer Egardus
en zijne gade Catharina, en voegde hen toe,
dat zij zinnelooze en bijgeloovige menschen
waren. Zij daarentegen aanhoorden geduldig
en gelaten die verwijtingen, miskenningen en
bespottingen, en lieten zich hierdoor in geenen
deele van hun heilig besluit afbrengen om in
hun zuiver en verstorven leven te volharden;
hun heilig besluit was onwrikbaar geworden.
Maar dewijl de zuiverheid des ligchaams
weinig baat, wanneer ze niet vereenigd is
met de zuiverheid van ziel of de ware oot-
moedigheid; die ootmoedigheid die, niet in
schijn maar opregt, door alles niets zoekt als
de eer van God; daarom beijverde zich Catharina

12 LEVKN DER HEILIGE

om hare zuiverheid door de ootmoedigheid te
omheinen. Zij begon ook langzamerhand die
wijze van kleeding te verlaten, die van de
vroegere eeuvoudige vaderlandsche manier was
afgeweken, en noch kwade tongen noch spotters
konden haar overhalen om de ootmoedige en
deftige vaderlandsche kleeding te verlaten; op
haar voorbeeld lieten vele edele jonkvrouwen
van hare kennnissen en bloedverwanten alle
overtollige kleederpracht varen.

Onder deze mogt Catharina ook de echtge-
noote van haren bovengenoemden broeder Caro-
lus, de edele Gydha tellen. In den beginne
weigerde deze edele vrouwe volstrekt, niette-
genstaande alle vermaningen en aansporingen
van Catharina, om haar voorbeeld te volgen;
maar eindelijk, door een bijzonder bezoek des
hemels begunstigd, begon zij eenen meer vol-
maakten levenswandel. Immers, op zekeren
dag was Gydha, in gezelschap van Catharina
in de stad Calmarnes; zij waren te zamen in
eene Kapel van Onze Lieve Vrouw ingegaan,
om wat te bidden. Het gebeurde, dat Gydha
onder haar gebed begon te sluimeren. In hare
sluimering zag zij de H. Maagd, die met een
zoet en vei\'genoegd gelaat Catharina beschouwde,
en integendeel op haar ontevredene en ver-
gramde blikken wierp. Op dit zien geheel
onthutst, begon zij onder eenen vloed van
tranen Maria te bidden, en riep Haar toe:

CATHARINA VAN ZWEDEN 13

O! mijne Meesteres, waarom toch beschouwt
Gij mij zoozeer ontevreden en misnoegd?
Waarop Maria antwoordde: Waarom luistert
gij niet naar de raadgevingen van mijne dier-
bare Catharina? Wanneer gij volgens hare
vermaningen uwen levenswandel en kleeder-
dragt zult verbeterd hebben, zal ik u ook
door mijne zegeningen met liefde mogen be-
schouwen. Hierop ontwaakte Gydha, en dankbaar
voor zoo bevoorregte aansporing, legde zij van
dien dag af allen overtolligen wereldschen tooi
ter zijde, en trachtte zich de ootmoedigheid
en deugdzamen levenswandel van Catharina
eigen te maken.

Maar haar nog geheel wereldsche echtgenoot,
de reeds meer genoemde Carolus, beschouwde
met leede oogen deze verandering van kleeder-
dragt en dien meer goddienstigen levenswandel
zijner Gydha; en geheel ontevreden bijt hij
zijne zuster Catharina toe: gij schijnt nog niet
te vreden te zijn, dat gij zelf u als eene
beggijn aanstelt, gij moest ook nog mijne
vrouw den kop zot maken, en haar door het
gemeen volk over de tong laten halen. Catha-
rina verdroeg dien spot en smaad ootmoedig en
verduldig voor God, terwijl zij niets meerder
vreesde, dan voor hare goede werken lof in
te oogsten. Immer ook bad en smeekte zij
hen, die haar wilden prijzen, van zoo iets van
haar noch te zeggen noch te denken. Ja menig-

14 LEVEN DER HBILIGE

maal berispte zij hare eigene bijzondere geheim-
schrijvers met de oogen vol tranen, wanneer
deze haar gelukkig noemden, gedrongen door
hnnnen eerbied voor hare maagdelijke zuiver-
heid en vlekkeloos huwelijk, en zij bezwoer
hen "nooit of nimmer die zaken meer met den
naam te noemen.

(\'ailiiirina vertrekt naar Rome. Haar echtgenoot sterft,

en zij krijgt bevel om als gezellin bij hare moeder
te blijven. Zij overwint haar verlangen om terug te keeren.

orten tijd na het huwelijk van Catha-
rina stierf haar vader, TJlpho Gudmarson.
vorst en wetgever van Neritia, den Ik.
Februarij 1344, in eenen gezegenden
ouderdom, en werd volgens zijnen staat met alle
plegtigheid begraven in het klooster Alvastra.
Na dit afsterven vertrok de H. Birgitta, Catha-
rina\'s moeder, op Gods bevel naar Rome. En
dewijl zij er zwaarmoedig over nadacht, hoe

CATHABINA TAN ZWEDEN 15

zg iemand zou vinden, bij wien zij zich gerust en
altijd zou kunnen vervoegen, om in alle moeije-
lijke omstandigheden raad en daad te verwerven,
en die haar troost zou zijn in dat vreemd en
onbekend land, kreeg zij van Christus ten
antwoord, van zich daar niet over te bekom-
meren; want dat Hij haar iemand zou zenden,
die haar trouw zou helpen in alles wat, God
haar had aanbevolen, en die Hij ook met bij-
zondere grati�n en zegeningen zou voorkomen
en toerusten. Ongeveer drie jaren nadat de
H. Birgitta te Rome was aangekomen, begon
Catharina een ongemeen verlangen te gevoelen
om eene bedevaart naar Rome te ondernemen,
en dat zoozeer toenam, dat het scheen dat zij
begon te kwijnen.

Haar godvreezende echtgenoot dit ziende vroeg
haar de oorzaak van hare zuchten en van den
geheel ongewonen bedrukten toestand waarin
hg haar zag verkeeren. Catharina, vol ver-
trouwen op haren zoo liefdevollen echtgenoot
en die daarbij zoo innig godvreezend was, opent
hem geheel haar hart. De wijze en voorzichtige
^Sgardus stelde zich, op het vernemen van
haar zoo vurig verlangen, hare bedaarde en
bestendig godvruchtige levenswijze voor den
geest; hij oordeelde hierom dat dit zoozeer
vurig verlangen alleen in God zijnen oorsprong
vond; en hierom, hoe innig en vurig hij haar
ook lief had, durfde bij hare bede niet afslaan:

16 LEVEN DER HEILIGE

maar hij stelde zich ook van den anderen
kant voor oogen hare nog zoo jeugdige jaren;
zg was nog maar achtien jaren oud, daarbij
haar beeldschoon gelaat en gestalte, en vreesde
hierom niet zonder grond, dat haar op zoo
verre bede vaartsrei s eenig ongeval kon overko-
men. Dit deed hem aarzelen en zijne toestemming
verdagen. Maar eindelijk door de ware vreeze
Gods overwonnen, die den mensch verbiedt den
H. Wil van zijnen schepper tegen te werken,
gaf hij toe aan de zoo dringende smeekingen
zijner Catharina. Men begint dadelijk al het
noodige voor haar en haar gezelschap voor
dergelijke reis bijeen te brengen, men bezorgt
haar trouwe en deugdzame reisgezellen, en nu
wacht men maar alleenlijk op den dag, waarop
het vertrek uit het vaderland bepaald is, het-
geen plaats had in 1348 of in het begin
van 1349.

Maar Lucifer, die oude vervolger der deugd, en
die er ook op uit is om goede en heilige plannen
en voornemens te doen verwelken, zoo hij
derzelver uitvoering al niet met geweld belet,
joeg den boeder van Catharina, Carolus, tegen
haar in het harnas: en dit zoo hevig, dat hij
haren echtgenoot Egardus met den dood be-
dreigde in eenen aan dezen afgezonden brief,
als hij den moed had, aan zijne zuster vrij-
heid te verleenen, om buiten het vaderland
eene bedevaart te gaan houden. Daar echter

CATHARINA VAN ZWEDEN 17

Egard us, bij de aankomst van dien brief, voor
de belangen zijner zaken afwezig was, werd
dezelve aan Catharina ter hand gesteld. Dewijl
deze van dien brief zich geene rozen kon be-
loven, en de lont rook, opende zij denzelven.
Na alle bedreigingen gelezen te hebben, bragt
zij persoonlijk den brief naar den broeder
haar\'s moeders, haren oom Isra�l, eenen mag~
tigen en door en door wijzen en godvreezend
ridder. Deze vertroostte haar inet veel liefde
en gaf haar den raad, dat zij om de bedrei-
gingen haar\'s broeders haar heilig voornemen
niet zou laten schipbreuk lijden: hij stelde
haar tevens gerust door haar te verzekeren,
dat hij de bedreiging tegen haren echtgenoot
Egardus zou weten af te weren. Hij liet haar
alzoo geheel getroost vertrekken, en spoorde
haar niet alleen door woorden maar tevens
door geschenken aan, om zonder achterdocht
haar vertrek uit het vaderland te bespoedigen.
Er werd nu niet meer getalmd, en Catharina
besteeg het schip in gezelschap van den maar-
schalk van Zweden, Gorstago Thunasson, en
twee adelijkc vrouwen van hetzelfde Koningrijk.
Na eene moeijelijke zeereis nam zij met
haar gezelschap den weg door Duitschland en
Itali� over land, en kwam in de maand Au-
gustus te Rome aan. Juist in die dagen ver-
bleef, op bevel van Christus, hare heilige moeder
Birgitta met haren ecrwaardigen geestelijken

18 LEVEN DER HEILIGE

vader, Petrus Olavus en eenige andere leden
van haar huis hij Bononien in een kloos-
ter van Sarpa (zeer waarschijnlijk moet men
lezen Parma), ten einde de bekeering van den
abt en de leden van dat huis te bewerken.
En Catharina ging met haar gezelschap vol
kommer hare moeder in Rome zoeken, zonder
te kunnen onderscheppen waar zij haar verblijf
hield. Intusschen gevoelde Petrus Olavus , de
Biegtvader der H. Birgitta, eenen w�nder-
baren en geheel ongewonen innerlijken aandrang
om naar Rome te gaan, die door zijne hevig-
heid hem letterlijk allen slaap- en eetlust
benam, tot op den oogenblik dat hij de reis
naar Rome zou ondernemen. De H. Birgitta
liet hem, hoewel zeer ongaarne vertrekken;
waarop hij zeer spoedig in de eeuwige stad
aankwam. Hij ontmoet Catharina en haar ge-
zelschap in de Kerk van den H. Petrus, ontving
hen met groote vreugde, en erkende, dat God
waarlijk tot hunne vertroosting zijne reis zoo
zeer had bespoedigd.

Den volgenden dag gingen zij met den eer-
waarden Petrus Olavus naar voormeld klooster
om de H. Birgitta te bezoeken. Zij werden
met allen eerbied door den abt ontvangen; uit
genegenheid voor Birgitta, door wier heilige
raadgevingen en aansporingen hij alreeds eene
betere levenswijze had aangenomen; en dien
ten gevolge verbleven zij aldaar eenige dagen

CATHARINA VAN ZWEDEN 19

met een waar genoegen. Doch eindelijk gingen
zij op raad der H. Birgitta gezamelijk ander-
maal naar Rome, en voleindigden hunne bede-
vaart naar de onderscheidene heilige plaatsen
in de grootste ootmoedigheid. Nadat Catharina
zich alszoo eenige weken te Rome had opge-
houden begon zij toebereidselen te maken voor
haar vertrek. Maar toen zij op het punt stond
om de reis te aanvaarden, werd haar door
hare moeder, de H. Birgitta, op bevel van
Christus, de vraag gesteld, of zij zou willen
toestemmen, om tot eer en glorie van haren
Zaligmaker in Rome te blij ven, en voor Hem
vele vermoeienissen en wederwaardigheden door
te staan. Catharina antwoordde geheel vol
vuur dat. als dit de wil van haren Verlossers
was, zij niet alleen haar vaderland, hare vrien-
den en bekenden, hare rijkdommen en genoe-
gens, maar ook haren zoo dierbaren echtgenoot
wilde verlaten, schoon hij haar dierbaarder
was dan het licht harer oogen.

Toen Catharina door dit moedig antwoord
hare toestemming gegeven had om te Rome
te blijven, veropenbaarde Christus aan hare
moeder, de H. Birgitta, wat volgt, zeggende:
Uwe dochter Catharina is de persoon, dien ik
n beloofd had, dat uwe getrouwe medehelpster
zou zijn in alle de werken, die u door God
zjjn opgelegd : zij immers is het schoone spruitje,
dat ik eigenhandig onder mijnen regter arm

20 LEVEN DEK HEILIGE

wil planten, opdat het tot eenen vruchtbaren
boom zou opgroeijen. En dewijl dit spruitje
behoefte heeft aan den daauw der gratie, zal
ik haar met wijsheid besproeijen. Geef haar
dus den raad, dat zij voor eene tijd bij u blyve,
want het is haar voordeeliger te blijven dan
terug te keeren. Want ik zal met haar han-
delen, gelijk een vader zou handelen wiens
dochter een huwelijk zou willen aangaan, maar
die gevraagd wordt door twee jongelingen, die
zij beide bemint, en waarvan de eene rijk en
de andere arm is. De wijze vader ziet de
genegenheid der maagd en dat zij den arme
bemint: nu geeft hij den arme kleederen en
geschenken, maar hij geeft den rijke zijne
dochter ten huwelijk: alzoo wil ik ook hande-
len. Zij bemint mij en haren man: maar
dewijl ik nu rijker ben en de Heer van alles,
wil ik hem met mijne gaven begunstigen, die
voor hem voordeeliger voor zijne ziel zullen
zijn: immers mijn wil is hem te roepen: en
de ziekte, waaraan hij lijdt, is een voorteeken
van zijnen dood. Want het betaamt dat hij,
die naar den Almagtige vertrekt, zijne ge-
sloten rekening in de handen heeft, en alle
aardsche genegenheid heeft afgelegd. Doch haar
wil ik geleiden en tot haarzelve terug bren-
gen, opdat zij vaardig zij voor het werk,
waarvoor ik haar van alle eeuwigheid heb be-
stemd, en haar wil aanwijzen.

CATHABINA VAN ZWEDEN

Van dien dag af werd Catharina ongevoelig
met zoo groote gaaf van welsprekendheid be-
gunstigd, dat zij voor de Vorsten en Wijzen
onbeschroomd de uitspraken Gods verkondigde.
Zelfs Paus Urbanus VI was zoozeer opgetogen
over hare wijsheid, toen zij op zekeren dag
voor hem en de kardinalen gesproken had,
dat hij haar zeer gemeenzaam toevoegde:
Waarlijk, mijn kind, gij hebt de wijsheid als
moedermelk ingezogen.

Maar eenige tijd nadat zij beloofd had van
bij hare moeder te blijven, werd Catharina
bezocht met eenen grooten en hevigen tegen-
strijd tegen deze voor haar zoozeer ongewone
levenwijze, zij overdacht hare vorige vrijheid,
en hierdoor nog meer van hare stukken gebragt
en ontrust, bad zij hare moeder, van haar
naar Zweden te laten terugkeeren. De H. Bir-
gitta, die deze bekoring kende, begaf zich tot
het gebed. Toen verscheen haar de Zaligma-
ker, en zeide haar: Zeg aan deze maagd, uwe
dochter, dat zij reeds weduwe is, en dat Ik
haar aanraad van bij u te blijven, dewijl Ik zelf
voor haar wil zorgen. Want hoewel zij ootmoedig
het welbehagen van den Goddelijken Wil om-
helsd had, zoo moest zij desniettemin het aan-
gename van een verblij f op haren geboortegrond
herdenken; eene bekoring, die zij evenwel
door haren wil en door de kracht van hare
rede verwierp. Weshalve zij hare goede moeder

22 LEVEN DER HEILIGE

begon te verzoeken, dat bijaldien zij volgens
Gods Geest een hulpmiddel kende tegen deze
bekoriug, zij dit toch. op haar zou toepassen.

De H. Birgitta, die alle dergelijke bekoringen
alreeds bij eigene ondervinding kende, ze be-
streden en overwonnen had; bezorgde hare
dochter, die nu door eene aardsche en zinne-
lijke genegenheid jegens haren man, rijkdommen
en vrijheid was aangevallen , een allerheilzaamst
middel. Zij riep haren biegtvader, en verzocht
hem dringend en ootmoedig van haar met roe-
den te geeselen, om hierdoor het wederspannig
lichaam met geweld in toom te houden; en
Catharina vereenigde hare dringende bede met
die harer moeder. De biegtvader gaf toe: en
het gebeurde niet zelden dat Catharina onder
de geeseling tot den biegtvader zeide: Spaar
mij toch niet, maar sla wat harder door, want
gij hebt de versteendheid van mijn hart nog
niet getroffen. Dewijl nu de biegtvader voort-
ging met op gestelde tijden de geeseling toe
te passen, zeide Catharina op zekeren dag
met een vreugdevol gelaat: Het is voldoende
voor mij: ik voel mijn hart veranderd, en de
bekoring is geheel en al geweken.

In die dagen had de Paus met geheel ziju
hof zijne residentie in Avignon (van 1305 tot
1377.) De straffeloosheid en verwildering, die
uit die verwijdering van het Pausselijk Hof uit
Rome, noodwendig voor die stad moest volgen,

C\'ATH.UU.S\'A VAN ZWEDEN 28

maakte natuurlijk vele deugnieten stoutmoedig;
zij trotseerden de openbare gerechtigheid, en
pleegden schaamteloos en straffeloos allerlei ge-
weldadigheden en ongebondenheden in de pu-
blieke straten der stad; zoodanig dat de eenvoudige
geloovigen en de vreemde bedevaartgangers, om
de ongebondene aanvallen dier losbandelingen,
zich niet durfden verstouten om de aflaten te
gaan verdienen noch de stati�n te bezoeken.
Vooral werden de jeagdige vrouwspersonen
door die goddeloozen aangerand en zonder
schaamte gehinderd, wat natuurlijk ten gevolge
had, dat ook Birgitta aan Catharina verbood
van hetzij naar de aflaten hetzij naar de stati�n
te gaan zonder een groot en krachtvol gezel-
schap. Zij bleef derhalve onderscheidene dagen
met de dienstboden te huis, terwijl hare moeder
met haren biegtvader de stati�n gingen bezoe-
ken en de aflaten bidden. Toen overvielen haar
op zekeren dag deze bittere gedachten: Ik leid
hier een allerellendigst leven; anderen gaan
vooruit en verdienen schatten voor hunne ziel
zij bezoeken de heilige plaatsen, kunnen de
goddelijke diensten bijwonen, en ik word op
eene brutale manier van alle geestelijke voor-
deelen beroofd. Mijne bloedverwanten, mijne
broeders, mijne zuster in mijn vaderland, dienen
God in stillen vrede, hoe ben ik toch hier in
deze ellende gekomen? Was het niet duizend-
maal beter, niet te bestaan, dan zoo een voor

24 LEVEN DER HEILIGE

ziel en ligchaam nutteloos leven te slijten? Zij
zat daar van droefheid als verteerd en geheel
niet bitterheid als opgevuld.

Toen zij daar zoo in die akelige gedachten
rondzwe^fde, overviel haar hare moeder met
karen biegtvader, en vroeg haar de oorzaak
van hare droefheid, doch zij was door de
hevigheid van haar verdriet niet in staat te
antwoorden. Hare moeder gebood haar te ant-
woorden uit kracht der H. Gehoorzaamheid en
op dit woord Gehoorzaamheid kwamen deze
woorden als uit het diepsten schuilhoek harer
borst. Mevrouw, ik kan niet spreken. Immers
zij zat daar als dood, met een bleek gelaat,
met de oogen verdraaid door de hevigheid dier
akelige gedachten, die haren geest bevangen
hadden. Den volgenden nacht zag zij in haren
droom, dat geheel de wereld in lichtlaaije vlam
stond en dat zij zelf midden in dat vuur op
eene kleine vlakte zich bevond, vol schrik en
vrees, wanhopende van ooit dat vuur te kun-
nen ontkomen. Toen verscheen haar de aller-
heiligste Maagd en Moeder Gods, Maria, die
zij smeekende aanriep, zeggende: O! mijne
dierbare Meesteres, kom mij te hulp. Maria
antwoordde: Hoe kan ik u helpen, zoolang
gij zoodanig brandt van verlangen om naar
uw vaderland, vrienden en bloedverwanten terug
te keeren? Gij verwaarloost uwe belofte aan
God gedaan, en zijt ongehoorzaam geworden

CATKAUINY VAN ZWEDEN 25

nan Hem en aan Mij, aan uwe Moeder en aan
uwen geestelijken Vad?r. Hierop zeide Catha-
rina: 0! mijue goedertierenste Meesteres, gaarne
omhels ik alles, wat Gij mij zult opleggen.
En Maria hernam: wees dan in mijnen naam
gehoorzaam aan uwe moeder en aan uwen
geestelijken Vader: dit is, wat ik wil, dat gij
doen zult: weet dat dit mijn welbehagen is.
Zoodra Catharina \'s morgens ontwaakte, ging
zij dadelijk in de diepste ootmoedigheid naar
hare moeder, wierp zich op hare knie�n voor
hare voeten, smeekte dringend om vergeving
voor hare ongehoorzaamheid, waardoor zij zoo
grootelijks tegen God, tegen de H. Maagd en
tegen haar misdaan had. Na aan hare moeder
haar nachtgezicht geheel te hebben bekend ge-
raaakt , beloofde zij, dat zij haar gaarne tot
aan haren dood wilde gehoorzamen, en be-
stendig bij haar in haar ballingschap wilde
blijven. Hare moeder wenschte haar geluk
met dezen wonderbaren omkeer, en zeide: Deze
verandering is door de magt des Allerhoogsten.
Hij zij gebenedijd, die voor hen, die Hem be-
minnen, alles ten goede keert.

De II. Calliarina wordt, niettegenstaande al hare zorg om

hare zuiverheid Ie beschermen, op verschillende wijze

door den duivel aangevallen.

e H. Birgitta verlangde nu hare dochter
door het juk van ootmoedigheid en
gehoorzaamheid nauwer te verbinden.
Zij was bevreesd, dat Catharina, ten
gevolge eener toegevendheid, die uit haar moe-
derlijk medelijden kon voortspruiten, minder
gestreng en volmaakt op den heiligen weg der
boetvaardigheid zou voortgaan. Zij laat hierom
haren zielbestierder roepen, den Eerwaarden
Heer Petrus, eenen man ervaren in het gees-
telijk bestuur en geheel doordrongen van het
groot belang der ware heiligheid en der soliede
beoefening van alle deugden; zij smeekt hem
dringend, dat hij de belofte van gehoorzaam-
heid van hare dochter zou aannemen. De
biegtvader stemt eindelijk in dit zoo redelijk
en godvruchtig verzoek toe, waarop Catharina
in de grootste ootmoedigheid hare belofte van
gehoorzaamheid aan hem aflegt Deze belofte
heeft zij zoo getrouw nagekomen, dat zij zich
niet de minste handeling veroorloofde, zonder
zijne toestemming te hebben verkregen: zg

CATHAEINA TAN ZWEDEN 27

was te zeer overtuig, dat de deugd van ge-
hoorzaamheid de schildwacht is der waarheid,
onze geleidster in de ware regeltucht, en dat zjj
ons de gratie van een waarlijk heilig leven verdient.
Dewijl Catharina nu door de deugd van
gehoorzaamheid versterkt, beschermd en als
omheind was, gaat zij voort en doet den twee-
den stap in de oefening van den geestelijken
strijd; zij bindt haar lichaam aan den toom
der H. Zuiverheid vast, opdat het zich aan
geene voldoeningen zou prijs geven, die den
dood aanbrengen. Want, alhoewel zij zelfs
ook in haren huwelijken staat met haren zui-
veren man haren maagddom bewaard had, zij
vreesde daarom niet minder de zwakheid en
onbestendigheid van haren nog zoo jeugdigen
leeftijd, en was beducht, dat de groote vijand
die den weg tot alle zonden baant, door zijne
helsche loosheid den geheelen grondslag van
haar heilig voornemen zou omverwerpen. Zij
stelde daarom den Allerhoogste tot haren
helper aan, Hem ootmoedig smeekende dat
Hij haar den moed en de kracht zou verleenen
om aan de hinderlagen van den vijand te we-
derstaan. Op zekeren Zaturdag naderde zij
het Altaar om de H. Communie te ontvangen
en deed bij zichzelven het volgende gebed ten
aanhoore van den priester, die met het Aller-
heiligste Sacrament voor.haar stond:" O! mijn
met bitterheid overladen Verlosser, die dit

28 LEVEN DER HEILIGE

ligchaam uit de onbevlekte Maagd genomen
hebt, en gewild, dat het op het kruis zoo
wreedaardig zou uitgerekt worden de zenuwen
en spieren werden van een gereten; ik onwaar-
dige zondares bid en smeek u door uwe on-
uitsprekelijke barmhartigheid, dat Gij u gewaar-
digt mij te behoeden, opdat ik toch nooit in
zonde valle. En dewijl ik eenen edelmoedigen
sterfelijken ridder door uwe goedheid tot be-
schermer mijner zuiverheid gehad heb, waarvan
nu de huwelijksband ontbonden is, zoo smeek
ik u mij door uwe gratie eenen nieuwen ijveraar
voor mijne zuiverheid te verleenen, te weten
den H. Sebastianus, dien edelen ridder en
verbreider uwer heilige geboden. O ! allerzoetste
Jesus, gewaardig u mij aan zijne zorg en be-
scherming aan te bevelen. Terwijl Catharina
deze en andere smeekingen met de grootste
vurigheid opzond,, ontving zij het Ligchaam
des Heeren als een onderpand harer zaligheid
en harer beschutting tegen de hinderlagen des
duivels. Dit gebed en deze aanbeveling van
haarzelven waren een zoo krachtdadig offer in
Gods oogen, dat het opentlijk blijkt, dat zij van dien
dag af, niet zondergroote wonderen van Godswege,
in onderscheidene en groote gevaren is bevrijd
gebleven; zooals verder zeer duidelijk zal blijken.
Dewijl Catharina thans door het overlijden
van haren echtgenoot weduwe geworden was,
en zich te Rome bij hare moeder, de H. Birgitta

CATHAIUNA VAN ZWKDEN 29

had gevestigd, begon zij, onder de bestiering
harer moeder, te leven als in een klooster;
want zij zag deze door den geest Gods voor-
gelicht en geheel door de goddelijke deugden
versierd en van dezelve als doortrokken. De
eerwaarde Petrus, biegtvader haars moeders,
was haar leermeester, en zij hing geheel en
al af van zijne vermaningen, onderwijzingen
en heilzame raadgevingen, en regelde al haar
doen en laten naar dezelve in den geest van
ware gehoorzaamheid. Zij had ook immer het
oog gevestigd op het leven en de zeden harer
moeder als op een vlekkelooze spiegel, en ver-
langde hare eigene zeden en handelingen naar
dat voorbeeld in te rigten, en haar in heilige
oefeningen van versterving en boetvaardigheid
na te volgen. Wetende dat de deugd van stil-
zwijgendheid bevorderlijk is voor den voortgarjg
in de regtvaardigheid, en tevens den vrede
bevordert en bewaart met den evenmensch,
leerde zij van hare moeder op zekere bepaalde
tijden het stilzwijgen bewaren. Want de mensch
zal, bijaldien hij geene geduchte wacht bij zijne
mond stelt, weldra de deugden, die hem uit
enkele gunst verleend zijn, verkwisten, en lot
vele zonden vervallen. Wanneer men haar
eene vraag deed, antwoordde zij met weinige
naar innemende woorden, die stichtende waren
en den H. Wil Gods en zijne geboden in het
geheugen riepen. Hierover sprak zij met allen,

30 LEVEN DEE HEILIGE

vooral met de armen en de vreemdelingen,
gemeenzaam en ootmoedig; gedachtig aan deze
spreuk van den Wijzen Man: » Dat alle gesprek
handele over de bevelen des Allerhoogsten."

Tijdens haar verblijf te Rome had zij eene
teedere zorg voor de armen en vreemdelingen:
zij ondersteunde niet alleen onderscheidene, die
uit haar vaderland daar aankwamen, door hare
aalmoezen, maar veraangenaamde hun verblijf
door gemeenzame en goedhartige gesprekken;
zij vermaande hen tot geduld en tot eene
ware liefde voor Christus; vooral poogde zij
hen aan te sporen, om gedurig het zoo
wreede lijden van Christus te gedenken, en
dat zij hunne dankbaarheid daarvoor zouden
betoonen door hun getrouw nakomen van Gods
geboden. Eenen dezer armen wil ik hier in
het bijzonder vermelde n: deze was een arme
vreemdeling, dien zij meermaals in hare kamer
liet komen, waar zij hem dan het Evangelie
of de levensgeschiedenis der heiligen voorlas,
de geboden Gods uitlegde en vooral aanmoedigde
van de zeven hoofdzonden te vermijden. Deze
is later met Catharina naar het vaderland terug
gekeerd, in het klooster van Watzstena als
leekebroeder aangenomen, waar hij als brave
kloosterling leefde, en menigmaal aan zijne
medebroeders den heiligen levenswandel van
Catharina verhaalde.

Catharina had den ouderdom van twintig

CATHARINA VAN ZWEDEN 31

jaren bereikt, toen zij met hare moeder Bir-
gitta te Rome woonde. Doch niettegenstaande
dezen zoo jeugdigen leeftijd, trok zij aller ge-
moederen tot zich door de wijze en ongekun-
stelde bedaardheid en deftigheid harer zeden
en manieren, terwijl de in het oog loopende
schoonheid haars ligchaams in menig hart de
liefde deed geboren worden. Vele adelijke jon-
gelingen hadden een vurig verlangen opgevat
om zich met haar door den band des huwelijks
te mogen vereenigen. Zij maakten haar, deze
in persoon, gene door bemiddeling van anderen,
met de gevoelens hunner harten bekend, de
rijkste en kostbaarste huwelijksgiften werden
haar aangeboden en toegezegd, bijaldien zij in
het huwelijk wilde toestemmen. Maar altijd
en aan iedereen gaf zij ten antwoord, dat zij
de belofte van eeuwige zuiverheid had afgelegd\',
en dat zij nooit of nimmer zich nog met eenen
sterfelijken bruidegom zou vereenigen. Maar
sommigen van hen maken nu het plan, verblind
als zij waren door eene aardsche liefde, van
door bedreigingen en geweld af te dwingen,
wat zij noch door vleijerij noch door beloften
konden verkrijgen. Om dus te verhinderen,
dat hare moeder haar door hare heilige raad-
gevingen kon versterken in haar heilig besluit
leggen zij zich in hinderlagen op de openbare
wegen, om haar met geweld gevangen te
nemen en weg te voeren, en langs dien weg
hare toestemming af te persen.

32 LEVEN DElt HlULIOK

Op zekeren dag dat de H. Birgitta door
hare bezigheden verhinderd was, was Catharina
met eenige andere edele vrouwen van Rome
naar de Kerk van den H. Sebastianus buiten
de stad gegaan, om er den aflaat van zekeren
feestdag te gaan verdienen. Een graaf, wiens
huwelijksvoorstellen door Catharina waren af-
gewezen, had zich met een groot gevolg tus-
schen de wijngaarden verborgen, om te zien
of Catharina ook met de andere edele vrouwen
de Kerk zou gaan bezoeken. Zoodra bij wist,
dat zij bij bet gezelschap was, gebood hij de
zijnen zich gereed te houden , om haar gevangen
te nemen. Deze komen dadelijk uit hunne
schuilplaatsen, en stellen zich in postuur om
dit bevel uit te voeren en de onschuldige
Catharina te rooven. Maar zij hadden buiten
den waard gerekend; en te vergeefs den boog
der boosheid gespannen. Immers de raadsbe-
sluiten Gods behielden de overhand, die altijd
hen beschermt en verdedigt die in Hem hopen.
Want toen de deugnieten op het punt waren
om op haar aan te loopen, komt er eensklaps
een prachtige hert op hen af, en terwijl zij
door Gods beschikking alle zich beijveren, om
dit dier te bemachtigen, gaat Catharina met
de andere edele vrouwen haastig naar de stad
terug. De H. Birgitta, die in den geest het
gevaar gezien had, waarvan zij was bevrijd
geworden, zeide haar, zoodra zij binnen kwam:

CATHARINA VAN ZWEDEN 33

gezegend zij de hert, die u heden van de
hiudei\'lagen uws vijands bevrijd heeft, zooals
de Allerheiligste Moeder van God mij heeft
doen zien, terwijl ik in het gebed was." Van
dien dag af durfde Catharina niet meer in het
openbaar verschijnen en de stati�n bezoeken;
zij ging alleenlijk naar de Kerk, die naast
haar huis lag, en maar hoogst zeldzaam kwam
zij in de straten der stad. Buiten de muren
van Rome kwam zij volstrekt niet meer, tenzij
van Gods wege door een of ander teeken gerust
gesteld, om hare vijanden geene gelegenheid
te kunnen geven door hare vermetelheid te
zegenvieren. Maar wanneer hare moeder haar
van Godswege gerust stelde, dau aarzelde zij
geenen oogenblik om de aflaten te gaan bidden.
Op eenen vooravond van het feest van den
H. Laurentius zeide de H. Birgitta tot hare
dochter: Morgen zulllen wij met Gods gratie
te zanien naar de Kerk van den II. Laurentius
gaan. Catharina antwoordde haar: Moeder,
ik ben zeer bevreesd, dat ik dan onder den
weg door dien graaf, gij weet, wien ik bedoel,
met geweld van u zal afgerukt worden. Maar
deze zeide hierop: Ik heb het vaste vertrouwen,
en berust op onzen Heer .Tesus, dat Hij ons
in zijne barmhai\'tigheid uit zijne handen zal
redden en van alle gevaar zal bevrijden. Toen
zij nu op Sint-Laurentiusdag hunne woning
verlieten, wapenden zij zich eerst door vijfmaal

34 LEVEN DEB HEILIGE

het teeken des H. Kruis t� maken, terwijl zij
geheel berustten op de bescherming der vijf
wonden en op de verdediging van den H. Lau-
rentius. Onder die magtige hoede kwamen
zij ongehinderd in de Kerk van den H. Lau-
rentius aan.

Maar bovengemelde graaf had zich desniet-
temin reeds in den nacht met zijne dienaars
langs den weg in eenen wijngaard verborgen
om Catharina gevangen te nemen, zoo zij zich
mogt verstouten dien morgen de Kerk te be-
zoeken. Maar God vernederde den graaf in
zijne hinderlaag: want de zon was reeds lang
aan den hemel, er was reeds een goed ge-
deelte van den dag verstreken, en de dienaars,
die hunne verveling niet meer konden uitstaan,
zeiden tot den graaf: maar, heer, wat big ven
wij hier toch liggen? Hij antwoordde: wel wij
moeten immers wachten, of soms de jonge
mevrouw komt, die wij van daag hopen ge-
vangen te nemen. Hierop zeiden de dienaars:
Die is, reeds geruimen tijd geleden, hier voorbjj
gegaan, en al lang in Sint-Laurentius aange-
komen. Daarop vroeg de graaf, of het dan
alreeds dag was? Zij zeiden: Wel zeker, heer,
en het is helder lichte dag; de zon staat reeds
langen tijd boven aan den hemel. Toen eerst
begreep de graaf, dat God zijne straffende
hand over hem had uitgestrekt, om zijn boos
opzet te wreken, hij opent honderdmaal zyne

CATHARINA VAN ZWEDEN 35

oogen, terwijl hij aan alle zijne ledematen
beeft... hij is overtuigd van de akelige zeker-
heid... ik ben blind!... Gelukkig voor zich,
dat hij zijne misdaad erkent, en dat hij
het menschelijk opzigt vertrapt. Hij gebiedt,
dat men hem dadelijk naar Sint-Laurenfcius ge-
leide: daar aangekomen vraagt hij in den groot-
sten angst aan zijn volk, of zij daar Birgitta
en hare dochter zagen: zij gingen onder de
biddende menigte zoeken, en kwamen spoedig
met de voor den bevenden graaf troostelijke
boodschap, dat zij nog zaten te bidden. Zij
moeten hem oogenblikkelijk bij hen leiden:
daar werpt hij zich in de grootste ootmoedig-
heid en luid op weenende voor hen neder, hij
bekent daar publiek zijn boos opzet; hij vraagt
zoo dringend dat zij uit liefde tot God zijn
ongelijk niet zouden gedenken; hij belooft zoo
opregt voor God, dat hij nooit zoo iets meer
zal ondernemen; hij belooft zoo opregt voort-
aan, zooveel in zijne magt is, haar verdediger
en beschermer te zullen zijn, en steeds alle
hare belangen te zullen voorstaan. Birgitta en
Catharina, tot in de ziel geroerd, begonnen
dadehjk voor den graaf te bidden, en God gaf
hem in zijne goedheid het gebrnik zijner oogen
terug. Van dien dag af was de graaf door-
drongen van den grootsten eerbied en hoog-
achting voor hen en bewees hun vele weldaden.
Dezelfde graaf verhaalde later in eigen persoon

36 LEVEN DER HEILIGE

voor Paus Urbanus V en de kardinalen geheel
de toedracht der zaak, en het mirakel dat
aan hem de genezing verleend had.

Maar de duivel was nog niet ten einde raad.
Hij bestormde die schoone zuiverheid van Catha-
rina, en die zij zoo welgemeend aan God had
opgedragen , met al de woede, die hem mogelijk
was, en gaf alzoo aan onzen goeden zaligmaker
telkens gelegenheid, om Catharina\'s getrouw-
heid te beloonen en haar van alle listen en
lagen met glans te bevrijden. Zoo gebeurde
het, dat de H. Franciscus aan de H. Birgitta
verscheen , en haar uitnoodigde van zijne kapel
te bezoeken. Birgitta, die eene groote devotie
had tot dien heiligen, was dadelijk gehoorzaam,
en maakte hare toebereidselen om naar Assisi�\'n
te reizen, en de Kerk van Portiuncula te be-
zoeken. Intusschen werd haar door den zalig-
maker bevolen, dat Catharina haar zou verge-
zellen, dewijl deze zoo innig verlangde die
bedevaart te mogen doen. Christus gaf haar
ook de geruststelling, dat Hij haar zou redden
in de gevaren, die zij op de reis zouden ont-
moeten, en dat zij derhalve niet behoefden te
vreezen, ofschoon de duivel hen vele vijanden
had in den weg gesteld. Zij namen hierop
met een betamelijk gezelschap de reis naar
Asi�si�\'n aan. Nu gebeurde het, dat zij op
een dier dagen onmogelijk v��r den nacbt
eene fatsoenlijke herberg konden bereiken; zij

CATHARINA VAN ZWEDEN 37

waren tusschen de heuvelen en bergen ver-
dwaald geraakt, en kwamen, toen het reeds
duister werd, bij eene arme kroeg aan. Met
groote moeite en na lang aanhouden werden
zij eindelijk door den kroeghouder binnen ge-
laten , en zij schikten zich zoo goed zij konden
in die enge kroeg, om zich tegen den daauw
en nachtkoel te te beveiligen.

Doch daar komen op eens in het midden
van den nacht een troep struikroovers inge-
vallen; zij steken licht aan, beschouwen de
gelaatstrekken van allen die daar waren, zjj
staan verstomd over de schoonheid van Catha-
rina, en beginnen de onbetamelijkste taal uit
te slaan. Men kan zich niet verbeelden, en
veel minder zeggen, met welke vrees die on-
schuldige duif bevangen werd op het hooren
van die schandelijke taal. Zij zijn van alle
menschelijke hulp verstoken, zij stellen alleen
haar vertrouwen op God, wiens hulp hunne
harten met alle vurigheid afsmeeken. Gezegend
zij God, de redder van allen, die om zijne
hulp aanhouden. Toen de roovers nu op het
punt waren om Catharina te mishandelen , daar
hoort men eensklaps een gedruisch, alsof er bui-
ten een leger soldaten kwam aanrukken, men
hoorde ook het gekletter der wapenen, en de
bevelen der officieren om geenen enkelen roo-
ver te sparen. Toen die ellendelingen dit
gedruisch en geroep hoorden, zoeken zij dadelijk

38 LEVEN DER HEILIGE

in den grootsten angst hun behoud in de vlugt
en hadden den moed niet meer om zich dien
nacht nog in die omstreken te yertoonen;
immers zij hielden zich verzekerd dat er eene
geduchte gewapende magt was aangekomen.
Alzoo kon de H. Birgitta met hare dochter en
geheel haar gezelschap aldaar onder Gods be-
scherming geheel den nacht ongehinderd door-
brengen.

Zoodra het nu morgen geworden was, zetten
zij hai\'e pelgrimsreis naar Assisi�n voort. Maar
die boosdoeners hadden hun goddeloos plan
nog niet opgegeven; zij zetten den volgenden
dag hun schandelijk opzet door en posteerden
zich van weerskanten langs den weg, dien
Birgitta met haar gezelschap moest passeeren.
Maar Birgitta en Catharina vertrouwen op God
zij gaan moedig over den publieken weg, zij
zien de roovers aan beide kanten geposteerd
staan, maar God had de zijnen voor de oogen
der roovers bedekt; zij werden door hen niet
gezien. Zoo zijn zij in den Naam des Heeren
aan hunne handen ontkomen, en volbragten
gelukkig hare pelgrimsreis naar Assisihi. Daar
werden zij door goddelijke vertroostingen ver-
sterkt en opgebeurd, zij loofden Gods groote
daden met blijdschap, en keerden vergenoegd
naar Rome terug.

Onderscheidene d

eugden van Calliarina.

[beid, Gebed, Liefde, Armoede, Zachtmoedigheid.

\\ ods weldaden waren voor Catharina nie
zonder voordeel; en zij wachtte zich
wel van, na de weldaden van haren
God , genoten te hebben, dan haren
Goddelijken ^eldoener met cenen kouden, on-
gevoeligen,:\'droogen »ik dank U, mijn God ,"
af te schipperen. Catharina betoonde haren
God die dankbaarheid, die zijn liefdevol Hart
verlangt. Zij overdacht de liefde en goedheid,
die God haar betoond had, met haar in zoo
groote gevaren te beschermen; en, als een
waarlijk dankbaar kind van God, plaatste zij
het zoo soliede fondament der ootmoedigheid
in haar hart; die deugd, die ons zoo aange-
naam maakt aan God, die zijne weldaden over
ons aftrekt, die de andere deugden in have
volle kracht behoudt en aan haar hoofd zich
stelt. Zij was overtuigd dat het menschelijk
hart ontvlamd wordt door de liefde tot God
en de hemelsche zaken, wanneer het zijnen
steun zoekt in de ootmoedigheid. Van daar,
dat zij niet te vreden was met die ootmoedig-
heid, waardoor zij zich zelven verachtte, maar

40 LEVEN DEK HEILIGE

zij wilde ook door anderen veracht worden, en
beschouwd als een in waarheid ellendig schep-
sel. Haar leven was wel een leven vol ware
en groote verdiensten; maar zij wilde evenwel
door andoren als eene zondares aangezien en
gehouden worden. In dien waren geest van
ootmoedigheid beijverde zij zich, om God dage-
ljiks beter te dienen, om zich immer in hare
eigene opinie dieper te verlagen, om zich voor
de menschen in hare woorden, kleeding en in
alle hare handelingen meer te vernederen. Zij
had hierom eenen grooten afkeer van geprezen
te worden; van daar dat zij eens eene harer
dienstmaagden, die haar om verleende welda-
den prees, ernstig berispte, en zeide: Ik ver-
bied u in den Naam van O. H. J. Chr. van nog
ooit iets dergelijks van mij te zeggen of zelfs
veeleer te denken; want ik ben volstrekt\'niets
anders, als eene ellendige zondares. Dat alle
schepselen Hem loven en prijzen, die in ieder-
een alle goed uitwerkt.

Het zou te lang zijn, als men wilde verha-
len hoeveel liefde en vurigheid Catharina in
hare godsdienstige werken aan den dag legde.
Van hare kinderjaren af bad zij dagelijks de
getijden van O. L. V., de 7 boetpsalmen, met
nog onderscheiden bijzondere gebeden. En uit
het volgende kan men afleiden, welke vurigheid
zij in hare bijzondere gebeden betoonde; eer
zij zich ter\' rust begaf, bragt zij vier uren

CATHARINA VAN ZWEDEN 41

achtereen door met ter gedachtenis van het
bitter lijden van Christus onder overvloedige
tranen te knielen en op hare borst te slaan;
eiken avond droeg zij zich aan den Heer op
tot een brandoffer. Dan vergunde zij hare
afgematte ledematen oenen korten slaap; altijd
was zij voor den dageraad bezig met bidden,
en v��r den middag zou zij, zonder dringende
noodzakelijkheid, hare geestelijke oefeningen nooit
verlaten hebben.

Onderscheidene wonderen getuigen hoe aan-
genaam aan God en hoe krachtig de gebeden
waren, die Catharina voor anderen stortte.
Toen Catharina nog met de H. Birgitta, hare
moeder, te Rome woonde, was zij op zekeren
Zondag in de St. Pieters-Kerk aan het bidden
voor het altaar van den H. Johannes Evange-
list. Aldaar verscheen haar eene vreemde vrouw,
inet een wit kleed aan, eenen gordel om
haar midden, eenen witten sluijer over het hoofd,
en eenen zwarten kleinen mantel om de schou-
ders. Deze kwam met haastigen tred naar
haar toe, groette haar bij haren naam, en
smeekte haar dringend, dat zij voor de ziel
van Norica zou bidden. Catharina rigtte zich
op, en vroeg haar, waar zij van daan was.
De vreemdelinge antwoordde, dat zij van Zweden
was, en dat de eebtgenoote van haren broeder
Carolus gestorven wa^. Catharina begon baar
nu dringend uit te noodigen, om met haar

42 LEVEN DER HEILIGE

naar de woning harer moeder te gaan. Doch
de onbekende verschoonde zich, niet te zeggen,
dat zij geen tijd had otn te blijven; zij her-
haalde nog eens haar eerste verzoek: Bid goed
voor de ziel van Norica; want gij zult weldra
tijding en eenen milden onderstand uit uw
vaderland ontvangen; want Norica heeft u bij
testament haren gouden hoofdcirkel vermaakt:
en dit zeggende verdween de onbekende. Catha-
rina, geheel verwonderd, keerde zich tot hare
dienstmaagden, die aan hare zijde stonden, en
vroeg waar die persoon gebleven was, die
haar had aangesproken? Maar zij antwoord-
den: wij hebben u wel met iemand hooren
spreken, maar hebben niemand gezien.

Catharina, hierover ten uitersten verwonderd,
verhaalde geheel de toedragt der gebeurtenis
aan hare moeder, de H. Birgitta. Deze stelde
zich in het gebed, en haar werd geopenbaard
van Godswege,, dat Gydha, de vrouw van
Carolus, was overleden; en haar verscheen de
ziel der overledene en verzocht om hare ge-
beden. Ook niet lang daarna kwam Ingenaldus
Amundzson, een vriend van Catharina, van
Zweden te Rome aan; hij bragt de tijding der
dood van Gijdha, en tevens het door haar ge-
stelde legaat, te weten haren gouden hoofdcirkel
of kroon, dien zij in haar leven, naar vader-
landsch gebruik, gewoon was te dragen. De
overledene Gydha was eene dochter uit de

CATHABINA VAN ZWEDEN 43

edele familie Noricus; en hare kroon had zoo
groote waarde, dat de H. Birgitta en hare
dochter met geheel hun huisgezin van den
verkoopprijs een geheel jaar volgens haren staat
geleefd hebben. Uit dit voorval blijkt zonne-
klaar, hoe aangenaam de gebeden van Catha-
rina bij God waren, dewijl de goddelijke
goedheid aan de lijdende zielen toestond, dat
zij dezelve mogten komen afsraeeken om ver-
lost te worden. Zij was gewoon, het gewoel
te vermijden en eene afgelegene plaats te zoeken
om te bidden. Zoo stond destijds het altaar
van den II. Evangelist Johauues op de stilste
en van alle verstrooiing meest afgelegene plaats
der geheele groote Sint Pieters-Kerk. Catha-
rina wilde, wanneer zij bad, aan God een aan-
genaam offer opdragen; zij was overtuigd, des
te spoediger te zullen verhoord worden, hoe
meer zij uit de diepte van haar hart tot God om
hulp riep. En ook op die tijden, dat haar
mond ook zweeg, hield haar zuivere levens-
wandel , gevoegd bij hare heilige oefeningen en
werken, toch niet op aan God zijne gunsten
te verzoeken.

Hoedanig Catharina doordrongen was van
liefde en medelijden jegens den naaste, kan
men hieruit opmaken , dat het medelijden jegens
de armen en zieken met haar van kindsbeen
af is opgegroeid. De H. Birgitta was gewoon
haar, toen zij nog een teeder kindje was,

44 LEVEN DEK HEILIGE

mede te nemen naar de hospitalen, waar dan
Birgitta eigenhandig zonder eenigen afschuw
de wonden en zweeren der zieken verzorgde,
terwijl zij tevens de lijders door vermaningen
en weldaden vertroostte; zij toonde alzoo aan
hare kleine Catharina, hoe ook zij in lateren
leeftijd uit liefde Gods de zieken en lijdenden
altijd moest vertroosten. En wanneer soms ook
al iemand die heilige moeder meende te moeten
berispen, omdat zij hare nog zoo jeugdige
dochters met zich naar de woningen der armen
en zieken nam, omdat zij vreesden dat de be-
dorvene lucht en de uitwasemingen die teedere
kinderen zou kunnen besmetten en benadeelen,
antwoordde Birgitta met goedheid, dat zij hare
dochters daarom medenam, opdat zij van jongs
af zouden lecren God dienen in den persoon
der armen en kranken. Het is dus genoegzaam
zeker, dat Catharina deze deugd langs dien
weg van hare heilige moeder ge�rfd, en hare
voetstappen zoo goed mogelijk gevolgd heeft.
De vermaningen, die de jeugdige Catharina
alzoo ₍van hare heilige moeder gehoord en de
voorbeelden, die zij gezien had, hadden haar
hart met de pijlen der naastenliefde doorboord;
geheel haar hart was hierom vol medelijden
met de behoeften der armen en lijdenden, en
daarom zocht zij altijd de bedroefden door mede-
lijdende woorden te troosten en hunnen nood,
zoo zij kon, door milde en goedhartige wel-

CATHAU1NA VAN ZWEDEN 45

daden te leenigen. Ook was hare moeder van
hare goedhartigheid niet uitgesloten: immers,
daar Birgitta op den harden vloer hare nacht-
rust nam, stond Catharina uit kinderlijk mede-
lijden \'s nachts heimelijk op, en stopte haar
eigen hoofdkussen onder de lenden harer moeder
en zocht zoo voor haar de hardheid van den
vloer te matigen. O! kinderlijk en liefdevol
medelijden, hetwelk, hoe weinig verzachting
het ook kon aanbrengen, desniettemin het
grootste bewijs eener ware kinderliefde leverde,
zooals eene goede dochter aan hare moeder
behoort te betoonen. Gelukkig derhalve de
moeder, die aan zoo eene dochter het aanzijn
heeft gegeven; maar duizendmaal gelukkiger,
dewijl zij haar door haar heilig leven en voor-
beelden voor Christus heeft gewonnen en aan
zijnen heiligen dienst heeft verbonden.

De grootste beletselen der ware heiligheid zijn
de begeerlijkheden des vleesches en der wereld.
Hierom besteedde Catharina allen mogelijken
ijver, om haar hart daarvan te vrijwaren, als
van een doodaanbrengend vergif. Zij verlangde
de armoede en een nederig en veracht leven
vrijwillig uit liefde tot God te omhelzen, om
des te beter den Zaligmaker te kunnen navol-
gen , die om ous arm en veracht is willen
worden. Zij heeft Hem ook waarlijk nagevolgd,
door aan de wereldsche rijkdommen en aan
alle ligckamelijke voldoeningen vaarwel te zeg-

46 LEVEN DER HEILIGE

gen. Zij verachtte de eer der wereld, om
Gods glorie te verbreiden en om des te veiliger
op de wegen Gods te kunnen voortsnellen,
heeft zij zich door de gehoorzaamheid aan den
wil van anderen onderworpen, en beschouwde
het als eene groote eer uit liefde tot God arm
te zijn en door de groote wereld veracht te
worden. Haar hart hield zij gesloten voor
wereldsche bezittingen en voor de vertroostingen,
die zij kon vinden bij hare broeders en bloed-
verwanten; zij beminde ballingschap boven haar
vaderland, om des te vaster haren geest te
hechten aan haren beminden Zaligmaker en
op de eeuwige goederen. Daarom heeft ook
Hij, die steeds zoo welwillend en zoo over-
vloedig beloont, die al het onaangename en
onbillijke, dat zijne dienaars ter zijner liefde
lijden, tot hunne verheerlijking doet dienen,
de armoede en miskenning van Catharina tot
haren lof en glorie doen verkeeren.

Zoo gebeurde het op zekeren dag dat eenige
adelijke vrouwen Catharina kwamen uitnoodigen
om te zaaien voor uitspanning eene wandeling
te doen buiten de stad: want men beminde
haar zeer om de menigvuldige lieftallige eigen-
schappen, die God haar verleend had. Immers
zij schitterde uit door hare ware en ongekun-
stelde godsvrucht, door den indrukmakenden
ernst harer zeden, door haar schoon ligchaams-
gestalte en liefelijk gelaat; en door hare onder-

CATHARINA VAN ZWEDEN 47

houdende en innemende gesprekken. De H.
Birgitta gaf, uit achting voor de soliede deugd
dier vrouwen, gaarne aan Catharina verlof om
hen te vergezellen en te zamen die onschuldige
uitspanning te genieten. Buiten de muren
van Rome gekomen, wandelden zij langs de
heiningen der wijngaarden. Een paar dier ade-
lijke vrouwen zagen hier en daar eenen drui-
ventros over de heining hangen, en verzochten
Catharina, die nog al tamelijk lang van gestalte
was, dat zij voor haar eenen overhangenden
tros zou afplukken. Catharina had de vrijwil-
lige armoede omhelsd, en had aan hare armen
niets als versletene en opgelapte mouwen.
Doch zij, hoewel nog zoo jong, schaamde zich
geensints, onder zoo een deftig gezelschap arm
en vernederd te verschijnen. Zij stak onge-
dwongen hare armen uit, om de trossen te
plukken, en hare mouwen schenen in de oogen
van geheel het gezelschap van de kostelijkste
hyacintkleurige en purperkleurige stoffen te zijn.
Alle die edele vrouwen stonden geheel verhaasd,
zij beschouwen en voelen die schitterende pur-
pere mouwen, en roepen uit eenen mond uit:
Maar, Catharina! wie zou het ooit hebben
kunnen gelooven, dat gij zoo een allerkostelijkst
kleed zoudt hebben willen gebruiken! Dit voor-
val hebben wij uit den mond van eene familie,
die er bij tegenwoordig was, en uit de getui-
genis van haren biegtvader, zaliger gedachtenis
den Eerwaarden Heer Petrus.

48 LEVEN DEB, HEILIOE

Op eenen anderen tijd lag Catharina in een e
hevige ziekte op hare legerstede. Een edele
romeinsche baron, met naam Ludovicus, een
bijzondere vriend van Catharina, gaf aan cle
H. Birgitta te kennen, dat hij hare zieke
dochter wenschte te bezoeken. Toen dit ter
ooren der huisgenooten kwam, waren deze alle
ten uiterste beschaamd; dat zoo een aanzien-
lijke heer haar op zoo eene uiterst armoedige
en ellendige legerstede moest zien liggen. Want
zij lag op wat stroo, een mager klein kns-
sentje onder het hoofd, en gedekt met eenrn
ouden gelapten mantel. Maar de Goddelijke
Zaligmaker, die door zijne armoede de armoede
zijner armen in eer en glorie verheven heeft
wilde ook hier, door den rijkdom zijner onuit-
sprekelijke goedheid, het verachtelijke veruede-
rende dezer vrijwillige armoede voor de oogen
van den magtigen en rijken Ludovicus verbergen.
Want toen de baron met zijn groot gevolg in
het vertrek der zieke kwam, scheen het hem
toe, dat de legerstede met een allerkostbaarst
behangsel versierd was, en de zieke gedekt
met een dekkleed van goud en scharlakendraad
geweven. In de grootste verwondering zeide
hij tot zijn gezelschap : Deze mevrouwen wor-
den bij iedereen voor arm gehouden, en zij
nemen ook dikwijls geld ter leen, om hare
noodzakelijke benoodigdheden aan te koopen:
het zou toch beter zijn, dat zij dat kostbaar

CATHABIfcA VAN ZWEDEN 49

purper en die edele versieringen, die wij in
hare woning gezien hebben, voor het noodza-
kelijke ten gelde maakten, dan zoodanig door
gebrek aan voedsel en kleeding gedrukt te
worden.

Hoe aangenaam aan God en aan Maria die
vrij willige armoede van Catharina was, werd
op de volgende wijze in het gebed aan de H.
Birgitta geopenbaard. Zij bad aldus: O! mijne
dierbaarste Meesteres, ik bid U door de liefde
van uwen beminden Zoon, van mij te helpen,
om Hem uit geheel mijn hart te beminnen.
Ik gevoel dat ik te flaauw ben om Hem met
zoo vurige liefde te beminnen, als ik wel zou
moeten doen. Daarom, O! Moeder van barm-
hartigheid, bid ik U, dat Gij U gewaardigt
zijne liefde op mijn liart vast te binden, en
trek het dan tot uwen Zoon, na het met ge-
weld van alle aardsche liefde te hebben ont-
daan; en trek het met te meer kracht, hoe
zwaarder het is. Maria antwoordde haar: Ge-
benedijd zij Hij, die u zulke gebeden ingeeft:
maar hoe zoet u mijne toespraak ook moge
zijn, ga nu toch, en lap het kleed van uwe
dochter Catharina; want zij heeft liever een
oud en gelapt kleed, als een nieuw, zij houdt
meer van eenen grijzen mantel, dan van een
zijden of ander kostbaar kleedingstuk. Geluk-
kig is zij, die zoo geheel vrijwillig al het
aardsche verlaten heeft: zij heeft haren man

50 LEVEN DEK HEILIGE

met dezes welwillende toestemming verlaten,
dien zij meer dan haarzelven beminde. Zij heeft
ook hare broeders en zusters, bloedverwanten
en vrienden met het ligchaam verlaten, om
ze naar den geest te kunnen bijstaan; en zij
heeft hare schatten niet geteld maar verlaten.
Nu worden haar om het verlaten harer bloed-
verwanten alle hare zonden vergeven. Dat
zij nu standvastig zij; want voor hare aardsche
schatten krijgt zij nu het Rijk des Hemels,
en Jesus Christus zelf voor het verlaten van
haren echtgenoot, en alle die haar om God
beminnen, zullen om haar in de deugd voort-
gang maken.

Was Catharina een voorbeeld van vele aller-
kostelijkste deugden, zij gaf ook een moedig
voorbeeld van geduld in den omgang met hare
huisgenooten. Zij had zichzelven doordrongen\'
van deze waarheid, dat, wanneer men door
ongeduld zijn hart in rep en roer zet, men
alles omstoot, wat men in bedaarde oogenblik-
ken voor zijne zaligheid zou welgedaan hebben;
en dat men zoo op eens afbreekt wat men
dikwijls met veel moeite heeft opgebouwd. Het
is, wel beschouwd, zeer gemakkelijk, met een
versleten kleed, met voorovergebogen hoofd en
met neergeslagen oogen over de straat te wan-
delen; maar den waarlijk ootmoedigen kent
men aan zijn geduld in de beleedigingen. Catha-
rina gaf bewijs hoe soliede en grondig hare

CATHARINA VAN ZWEDEN 51

deugdzaamheid was, door haar groot geduld
in de vervolgingen en onregtvaardige beleedi-
gingen, die zij te verduren had. Zij beoefende
haar geduld op drie manieren: vooreerst ver-
droeg zij ootmoedig de benadeelingen, vervol-
gingen, beschimpingen, laster en kwaadspreken,
dat anderen haar aandeden: dikwijls verdroeg
zij even goedaardig de beleedigingen van hare
dienstmeiden en kennissen: en eindelijk be-
minde zij, in den geest van zachtmoedigheid,
hen, die haar beleedigden, als hare weldoeners.

Margaretha, de dochter van Catharina\'s broe-
der Carolus, eene ijverige en deugdzame religieuse
van het klooster van Watzat�nes, en die per-
soonlijk Catharina gedurende vijf\' jaren gediend
heeft, getuigde van haar voorbeeldig ootmoedig
geduld, dat zij nooit het geringste ongeduldig
woord van haar gehoord heeft, noch ooit het
minste teeken van verontwaardiging tegen hen,
die haar beleedigden, heeft kunnen bespeuren.

Hoezeer is het niet te betreuren, dat som-
niige, om eenen niet, om een woord of teeken
of wat het zij, dat zij wrevelig opvatten als
tegen hen gericht, zoozeer de liefde verlaten,
dat zij dagen achtereen geen vriendelijk woord
den naasten zullen toespreken, geen teeken
van vriendschap geven, veel minder hen door
eene of andere daad liefde betoonen zullen.
De martelaren en andere heiligen kouden door
de vreeselykste tormenten en mishandelingen

52 LEVEN DKR HEILIGE

niet van Gods Liefde gescheiden worden: eu
voor ons is, helaas! soms de onnoozelste nie-
tigheid sterk genoeg, om ons en de liefde
tot God en de liefde tot den naaste te doen
vaarwel zeggen. Laat ons van Catharina lee-
rcn, dat hij, die eeii3 den eeuwigen loon
wil hebben, zich moet oefenen, om de
rampen van dit tijdelijk leven met geduld te
verdragen.

Dc II. Calharina brengt bet ligchaam van hare moeder,

de II. Birgilta van Rome naar Zweden. Zij slaat

aan liet hoofd van liet klooster van Watzslenes.

athariua bepaalde zich niet bij het ijverig
beoefenen der deugden, die wij in het
<iwr� vorige hoofdstuk aangehaald hebben;
"Y zij oefende zich ook nog in andere
goede werken. Gedurende de vijf-eu-t\\vintig
jaren, die zij met hare moeder, de H. Birgitta
te Rome doorbragt, bezocht zij aldaar niet alleen
de stati�n der kerken, om er de aflaten te

CATHARINA VAN ZWEDEN 53

verdienen, maar zij bezocht ook met hare
moeder tle graven van onderscheidene heiligen,
die op verschillende plaatsen en in verschillende
koningrijken gelegen waren; ja zelfs bezochten
zij met groote opofferingen en moeiten, maar
met eene brandende liefde voor God, het Ti.
Graf des Zaligmakers te Jerusalem. Toen zij
aldaar te zamen de heilige plaatsen bezocht
en vereerd hadden, werd de II. Birgitta door
de koorts aangetast, en deze ziekte duurde
voort tot dat zij te Rome aankwamen. Hier
openbaarde de Zaligmaker aan zijne heilige
Bruid den dag en het uur van haar vertrek
uit deze wereld, en nog eenige andere zaken,
die nog gedaan moesten worden. De II. Bir-
gitta maakte een en ander bekend aan hare
biegtvaders en aan hare dochter Catharina,
zooals haar door den Zaligmaker bevolen was.
De II. Birgitta stierf den 23 Julij van het
jaar 1373, en werd den 2G daaraanvolgende
volgens haar uitdrukkelijk verlangen begraven
in het klooster Panis-perna. En de eerbied-
waardige Catharina, die, tijdens het leven harer
heilige moeder, derzelver getrouwe medehulp
was in het uitwerken van alles, wat door
Christus aan Birgitta werd opgelegd, was ook
nu, na haren dood, volgens de beschikking
des Zaligmakers, de even getrouwe uitwerkster
van hare verlangens. Immers, Christus had
aan de H. Birgitta geopenbaard, dat haar

54 LEVEN DER HEILIGE

ligchaam te Rome zou begraven en later naar
Zweden zou overgebracht worden; dit volbrengt
Catharina getrouw, met medewerking der biegt-
vaders van Birgitta, vijf weken na den dood
harer moeder. Het was derhalve in het begin
der maand September van hetzelfde jaar dat
Catharina de overbrenging der reliqui�n harer
moeder begon: maar zij liet toch in het klooster
Panis-perna een armbeen en eenige andere
reliqui�n berusten. Deze overbrenging gebeurde
niet zonder openlijke wonderen. Die zoo alge-
heele ontbinding en afscheiding van het vleesch
en de gebeenten in zoo weinige weken was
al vooreerst geheel wonderbaar; vervolgens ge-
beurden er verschillende mirakelen onder den
weg van Rome naar het klooster van Watz-
stenes, zooals elders breedvoerig beschreven is.
Toen alzoo Catharina de reliqui�n van de H.
Birgitta begon over te brengen, kwamen tot
haar vele uit het volk, die de heilige overblijf-
selen met den grootsten eerbied kusten en ver-
eerden. Catharina gaf aan allen heilzame ver-
maningen , en spoorde hen aan de nietige
ijdelheden te verachten, en met grooteren ijver
datgene te zoeken wat eeuwig duurt. En hare
woorden waren niet vruchteloos; vele edele
heeren en vrouwen kwamen tot inkeer, en
begonnen, met de goddelijke hulp gesterkt,
een beter leven te leiden.

Zoo kwam zij eindelijk met de heilige reliqui�n

CATHARINA VAN ZWEDEN 55

in Pruissen en in de stad Dantzich. Aldaar
verkondigden twee der voornaamste mannen
van de stad, die met haar overig gezelschap
Catharina van Rome af gevolgd hadden, de
groote uitwerkselen van Gods magt in deze
heilige vrouw. In die stad ijverde zij moedig
en met volharding tegen de overtredingen der
kruisbroeders; zij hield hen, geheel ontvlamd
door den Geest Gods, de vreeselijke bedreigingen
voor, door God zelf tegen hen aan de H. Bir-
gitta geopenbaard; zij had geene de minste
vrees voor hunne groote wereldsche magt;
zoodat zij in waarheid tot den eeuwigen Regter
kon zeggen: Ik verkondigde uwe uitspraken
in de tegenwoordigheid der magtigen, en ik
heb mijne oogen niet neergeslagen. Immers,
die magtigen werden met verbaasdheid bevan-
gen door hare wonderbare en zoozeer door
Gods wijsheid vervulde welsprekendheid, zoodat
voor haar woord de boosheid den mond moest
gesloten houden, en de wereldsche wijsheid
was magteloos in "het gezicht der waarheid
die Catharina verkondigde. Van Dantzich ging

zg met haar gezin scheep naar Zweden. Zij
kwamen, door eene ster geleid, die midden op
den dag helderder scheen dan de zon, zonder
dat zulks hun plan was, met het schip in de
haven van Zweden aan, en kwamen daarna
aan strand in Ostrogotie in de haven van Sud-
7iercopen, alle in den besten welstand.

LEVEN DER HEILIGE

Hoe meer de tijding van Catharina\'s lang
gewenschte aankomst in Ostrogotie verspreid
werd, hoe meer ook uit alle oorden eene niet
te tellen menigte van mannen en vrouwen,
edelen en uit het volk, priesters en klooster-
lingen, haar te gcuioet kwamen : alle geleidden
haar met de grootste vreugde en eerbied tot
aan het klooster van Watzstenes: immers Catha-
rina voerde met zich, behalve de heilige over-
blijfselen harer moeder, nog eenen schat van
reliqui�n van andere heiligen, welke door de
grootste mannen geschonken waren aan hare
heilige moeder of aan haar zelf, zooals door
de koningin Joanna van Napels, door cardi-
nalen, baronnen, edele vrouwen, of door kloos-
terlingen. De eerbiedwaardige pater Petrus
der cisterci�nser orde, en Prior van Alvastro,
die in deze overvoering der heilige reliqui�n
Catharina van Rome af gevolgd was, hield,
van Sudercopia af tot aan Watzstenes, meer-
maals, in de steden en dorpen, waar zij door-
trokken , eene redevoering tot de zamenstroo-
mende menigte, waarin hij hen uitlegde welke
groote zaken God, in zijne onbegrensde goedheid,
door haar had willen uitwerken, en door welke
wonderbare mirakelen Hij de H. Birgitta ver-
heerlijkt had in Duitschland, Itali�, Spanje en
de overzeesche streken. Ik meen hier ook te
moeten aanstippen, met welken eerbied Catha-
rina ontvangen werd door Nicola�s, heiliger

CATHAKINA VAN ZWEDEN 57

gedachtenis, bisschop van Lincopia, toen zij
met de heilige reliqui�n te Lincopia aankwam.
Deze heilige bisschop kwam haar met zijne
priesters en kloosterlingen en het volk der stad
in plegtige processie te gemoet; men hoorde
het indrukwekkend gelui aller klokken, de zoete
toonen der orgels. de jubelkreten en gezangen
der geestelijkheid; men zong den lof van God,
die in dit tranendal zijne heiligen verheerlijkt.
Nadat alzoo Catharina met hare heilige pan-
den in de Hoofdkerk was geleid, en het sermoon
ge�indigd was, verzocht zjj ootmoedig om den
eerbiedwaardigen bisschop en zijn kapittel af-
zonderlijk te mogen spreken; en, na hun alles
bekend gemaakt te hebben, wat haarzelven
betrof, onderhield zij den bisschop met allen
versclvuldigden eerbied over ecnige vasten en
onthoudingen, die hij minder voorzichtig zelf
beoefende. De bisschop had namelijk reeds ge-
ruimen tijd zich zei ven afgezonderd en opgeslo-
ten, zijne herderlijke zorgen ter zijde gezet,
om in vasten, waken en bidden zich alleen
met God bezig te houden. Hij ;venschte ont-
bonden te zijn en met Christus te wezen; niet
uit mismoed in de zorgen en den arbeid, maar
omdat het kwaad dagelijks aangroeide in Zivedev,
kon hij zich niet zonder zijne kerken en pries-
ters te benadeelen, tegen dien stroom verzetten;
de ijver voor het Huis van God verteerde den
Prelaat, en de spotredenen der verachters van

LEVEN DER HEILIGE

de voorregten der Kerken waren hem op het
hart gevallen. Maar toen hij de wijze raadge-
vingen van Catharina gehoord en overdacht
had, besloot hij met de getrouwe aan God de
verdrukkingen te lijden en moedig de schande
.van Christus te dragen. Van dien dag af
bewaarde de H. bisschop den grootsten eerbied
voor haar, dewijl hij duidelijk zag, dat Gods
wijsheid in haar woonde.

Eindelijk kwam Catharina op den Woensdag
onder de octaav der HH. Apostelen Petrus en
Paulus (den 5 Juli] 1374) in het klooster van
Watzstenes aan, en werd door geheel de ver-
gadering der zusters en broeders met de grootste
vreugde ontvangen. Zij omhelsde alle de zus-
ters met eene moederlijke teederheid, en ver-
heugden zich hartelijk over haar welvaren en
voortgang in de deugd. Na met allen gespro-
ken te hebbeu, gaat zij geheel in God verslonden,
den Heer een offer van dankzegging opdragen
geheel verheugd dat Hij haar behouden uit
den draaikolk dezer wereld heeft ontrukt.

Toen begon Catharina het bestuur der zus-
ters op zich te nemen en haar den regel van
den Zaligmaker te leeran en uit te leggen,
welken zij zelf, nog tijdens het leven der H.
Birgitta gedurende vier-en-twintig jaren in het
geestelijk leven geleerd had; terwijl zij, in
geheel haren handel en wandel, zich zelven
als een sprekend toonbeeld stelde van alle de

CATHARINA VAN ZWEDEN 59

punten van den regel. Daarom had zij ook
zoo grooten afschuw van alles wat berispelijk
kon voorkomen in de heilige zamenspraken,
zooals het kwaadspreken eu de bekuibbelingen.
Zoo verhaalt men, dat zij eens hare nicht
Ingegardis, (die later de eerste gewijde Abdis
van Watzstenes geweest is,) bezig zag met
eenig borduurwerk, zooals men gewoonlijk aan
jonge meisjes van dien stand laat leeren. Mijn
kind, Ingegardis, zegde Catharina tot haar,
wat borduurt gij daar op dat werk, dat gij
onder de hand hebt? Het kind antwoordde:
Mevrouw, ik borduur twee die elkander in
den rug bijten. Hierop loosde Catharina
eenen diepen zucht, en deed op staanden voet
dit smeekgebed: Goedertierenste Jesus, door de
voorspraak van uwe zoo dierbare Moeder, weer
toch van deze H. Orde, die aan uwe lieve Moeder
is toegewijd, de verscheurende tanden af der
kwaadsprekers. Zij had toen het gezegde van
zekeren heiligen voor oogen, dat en de kwaad-
spreker en die hem met genoegen aanhoort,
beide den duivel op hunne tong dragen.

Geheel de vergadering der zusters en der
broeders zag iu haar, als eenen spiegel, haren
wegwijzer in de ware wellevendheid eh heilig-
heid. Zij zagen hare vurigheid in den dienst
van God, en haar geduld in wederwaardig-
heden. Zij beschouwden haar als eene glan-
zende zon op den top eens bergs, die door de

60 LEVEN D�R .lEILIGE

weerkaatsing harer stralen de valleien verlicht.
De goddelijke liefde had in haar de algeheele
heerschappij beraagfci^d; eene liefde die wel
het soliedste fondament is voor een gebouw»
dat uit eenen hoop schoone deugden wordt
opgetrokken. Door deze uitmuntende deugd
werd Catharina een voorwerp van bewondering
voor anderen, zoetaardig door hare ootmoe-
digheid, innemend door hare goedaardigheid,
medelijdend door hare naastenliefde", standvastig
door haar geduld, spraakzaam in den omgang,
blijmoedig in het geven van aalmoezen en edel
in geheel haren handel en wandel. Na de
gewone getijden en gebeden, bad zij met eene
zuster het geheele psalmboek. Zij deed nu
en dan, nu eens ieder afzonderlijk, dan eens
bij beurten deze of gene bij zich komen, en
vermaande allen met eene zoete moederliefde
tot de onderhouding der regelen van de orde.

Hoofdst�O* VI.

Calbarina wordt naar Rome gezonden om de bei-

ligverklaring harer moeder Ie bewerken. Zij besteed

bieraan vijf jaren.

adat Catharina de heilige reliqui�u harer
moeder Birgitta van Rome naar het
klooster van Watzstenes had overge-
bragt, begonnen dezelve aldaar door
menigvuldige mirakelen te schitteren. En dewijl
de roem der heiligheid van Birgitta wijd en
zijd verspreid werd, kwam er van alle kanten
een stroom van menschen naar Watzstenes,
die God loofden en dankten voor de menig-
vuldige wonderen, die Hij in zijne oneindige
goedheid door de verdiensten en voorspraak
der H. Birgitta uitwerkte.

De koning van Zweden Albertus, de Prelaten,
de Rjjksgrooten, de geestelijkheid van allen
rang door den glans en roem der mirakelen
aangevuurd, besloten en bepaalden, te zamen
met geheel de congregatie en het klooster van
Watzstenes in het bijzonder, met eenparige
stemmen, dat Catharina andermaal naar Rome
zou vertrekken , om aldaar de zaak der heilig-
verklaring harer H. moeder Birgitta te bewer-
ken. Dus het jaar, nadat het H. Ligchaam

62 LEVEN DER HEILIGE

van Birgitta in het klooster van Watzstenes
was overgebragt, vertrok Catharina naar Rome
in de Paaschweek. Het was het jaar 1375,
en Paaschdag viel op den 22 April. Maar,
waarom wordt Catharina naar Rome gezonden,
terwijl destijds de Paus nog in Frankrijk, te
weten, te Avignon, verbleef? Dit gebeurde,
dewijl de voornaamste bescheiden en bewijs-
stukken van den meest heiligen levensloop van
Birgitta in Rome en in Itali� moesten gezocht
en verzameld worden. Terwijl men hiermede
bezig was, beschikte God de zaken in dier
voege, dat terzelver tijd Paus Urbanus beraad-
slaagde om naar Rome terug te keeren, en
hij ook werkelijk in het begin van het jaar
1377 te Rome aankwam, terwijl Catharina er
een jaar te voren was aangekomen.

Toen nu alle benoodigdheden en gelden voor
zoo groote en moeijelijke zaak verzameld en
ingepakt waren, en Catharina den volgenden
dag zou vertrekken, toen zeide zij aan hare
vertrouwelingen : God , die de getrouwste getui-
gen is van alle onze geheimste genegenheden,
weet hoezeer ik nit geheel mijn hart verlang
en bereid ben om alle vermoeienissen voor
die zoo heilige zaak te onderstaan, en om ge-
heel mijn leven te offeren, om ze tot een
gewenscht einde te brengen en ze te doen
gelukken: maar de gehoorzaamheid is mij toch
zoodanig dierbaar, dat, als mijn bestierder mij

CATHABINA VAN ZWEDEN 63

met ��n enkel woord zegde: gij gaat niet uit
dit klooster, voor dat gij er uit gedragen wordt
in uwe doodskist; ik zou oogenblikkelijk mij
aan zijnen wil onderwerpen. Zij wist zoo goed,
dat gehoorzaamheid beter is dan slachtoffers
opdragen, omdat men door deze het vleesch
van anderen opdraagt, maar door gehoor�aam-
heid wordt onze eigen wil, verlangen en gene-
genheid geofferd; hetgeen vrij wat aangenamer
is aan God.

Catharina komt dan eindelijk, onder Gods
geleide, behouden met hare zaken te Rome
aan; hoogstwaarschijnlijk na eene zeer lang-
durige reis , doordien zij op die plaatsen , welke
zij bij de overbrenging van het H. Ligchaam
harer moeder was doorgetrokken, de echte en
grondige bewijzen der aldaar bij die gelegen-
heid gebeurde mirakelen had ingezameld. Catha-
rina stelt de zaak der heiligverklaring van hare
moeder Birgitta te Rome voor; zij overhandigt
de bewijsstukken der gebeurde mirakelen, de
verzoekschriften des konings van Zweden, der
Rijksgrooten en der Prelaten van het koning-
rijk. De Paus zelf, en alle de waardigheids-
bekleeders aan het Pauselijk Hof, zoowel de
kardinalen als de overigen, die de II. Birgitta,
tijdens haar leven, altijd toegenegen geweest
waren en begunstigd hadden, waren alle even
zeer genegen om die heilige zaak voort te zetten.
Dewijl intusschen de faam der heiligheid van

64 LEVEN DKU HEILIGE

Catharina en de roem harer deugden ouder de
Romeinen verbreid werd, dachten zij andermaal
hoe krachtig hare gebeden bij God waren reeds
tijdens het leven der H. Birgitta. Daarom
kwamen zeer vele edelen tot haar, om hare
gebeden te verzoeken voor zichzelven, en- voor
de bekeering der personen, die hun dierbaar
waren, zooals verder zal blijken.

De zuster van den Romeinsche baron Latinus,
weduwe van eenen baron, leefde buiten Rome
op haar kasteel een weelderig en wellustig leven.
Haar broeder en ook onderscheidene geestelijken
hadden haar meermalen aangemaand, dat zij
die buitensporige weelde zou vaarwel zeggen
en in haren weduwlijken staat een meer beta-
melijk en zuiver leven leiden. Maar zij ver-
smaadde die vermaningen, die zoozeer noodig
waren voor hare zaligheid, cu verviel dagelijks
meer en meer tot allerlei wellusten. Eindelijk
verkreeg de baron Latinus, na lang aanhouden,
van haar, dat zij met hem naar Rome zou
gaan, om de stati�n te houden. Zij kwam te
Rome met groote pracht, maar alles behalve
om er de aflaten te verdienen. Nu werd zij
daar gevaarlijk ziek, en zoo gevaarlijk, dat de
geneeshceren aan hare genezing wanhoopten.
Haar broeder, de baron Latinus, werd dagelijks
al meer en meer bezorgd en beducht voor de
zaligheid zijner zuster, en vermaande haar zelf,
en liet haar door andere godvreezende personen

CATHARINA VAN ZWEDEN 65

aansporen, dat zij eene goede biegt zou spre-
ken. Maar de ongelukkige barones was verbard
en verstokt, en antwoordde altijd , dat zij genoeg
gebiegt had. Baron Latinus, ten einde raad
en ten zeerste bezorgd en ongerust, dacht nu
op Catharina, als op zjjnen laatsten toevlugt.
Hij was bezield met een groot betrouwen op
hare heiligheid en deugd, en kwam haar
dringend verzoeken, dat zij de goedheid zou
hebben, zijne zuster te komen bezoeken, die
reeds de dood nabij was, en haar zou trachten
aan te sporen, om v��r hare dood eene opregte
biegt te spreken.

Catharina, die altijd met de grootste liefde
bereid was, om bij zieken al den troost aan
te brengen, die zij in hare magt had, kwam
dadelijk bij haar, en trachtte haar door heilige
opwekkingen aan te moedigen tot eene opregte
biegt van alle hare zonden: maar de zieke
antwoordde als altijd dat zij genoeg gebiegt
had, en dat zij volstrekt niet op nieuw wilde
biegten. Nn zag Catharina duidelijk, dat zij
met een hart te doen had, hetwelk door de
zonden en buitensporigheden in de boosheid
verhard was; zij verzoekt alle de omstaanders
om te bidden, om van God de zaligheid van
die ziel en de gratie van een opregt berouw
te verkrijgen, terwijl zij zich eveneens op hare
knie�n werpt om Gods barmhartigheid te ver-
bidden. Op eens ziet men uit de rivier, den

66 LEVEN DER HEILIGE

Tiber een rook opstijgen, zwarter dan roet,
in den vorm van eenen kring, ter grootte van
eene kar met hooi geladen. Deze rookkring
stijgt in de hoogte, en blijft zweven boven het
huis, waarin de zieke neerlag. Het werd in
het huis zoo vreeselijk donker, dat de een den
anderen niet kon zien. Deze helsduistere rook-
kring, die de zondige ziel der zieke beneveld
had, was voor de zieke ook een bode, die
haar kwam aankondigen, welke duisternissen
haar in alle eeuwigheid zouden omringen, bij-
aldien de onbegrijpelijke barmhartigheid van
God haar, om de vurige gebeden van Catharina,
niet tot boetvaardigheid en een waar leedwezen
zou brengen over hare veelvuldige misdaden. De
wondere gebeurtenis werd dan ook algemeen
aan de voorbede van Catharina toegeschreven.
Deze duistere wervelwind vernielde dan ook
het huis, dat naast de kamer gelegen was,
waarin de zieke lag, en brak het af tot op
den grond toe. Het geraas en gekraak van
dit zoo met geweld uiteengerukte huis, midden
onder die wondere, akelige en zoo helsche als
onverwachte duisternis, deed de zieke rillen en
sidderen van angst en schrik; zij roept om
Catharina, en belooft onder stroomen van
tranen, dat zij alles zal doen, om hare ziel te
redden, wat zij haar maar kan aanraden.
Catharina dankte uit geheel hare ziel den
goeden God, die nooit een ootmoedig gebed

CATHARINA VAN ZWEDEN 67

verstoot, en raadt de zieke, van dadelijk alle
hare zonden opregt te biegten. Oogenblkkelijk
wordt er een biegtvader geroepen: en, wat de
zieke een uur te voren niet zonder afschuw kon
hooren noemen, hierom bidt en smeekt zij nu
berouwvol, met het vurigst verlangen, en met
opregte verzuchtingen des harten. Zij doet,
niet ��ns, maar meermalen eene opregte rouw-
moedige biegt, ontvangt den volgenden morgen
de Heilige Sacramenten der stervenden, en geeft,
kort nadien, hare ziel door een zalig afsterven
in de handen van haren schepper over. Iedereen
was overtuigd, en alle aanwezigen betuigden
zulks eenstemmig, dat zij dit onschatbaar ge-
luk alleen aan de gebeden en verdiensten van
Catharina te danken had. Allen loofden de
barmhartigheid van den Zaligmaker, die het
gebed der armen verhoorde, en mededoogenheid
betoonde, om den wille van hen, die Hem
beminnen.



		80
		LEVEN DER HEILIGE


		gedragen werd; maar dat zij niet konden bespeuren, door wie die lichten gedragen werden. Op den dag harer begrafenis waren in Watz- stenes tegenwoordig een groot getal prelaten, aartsbisschoppen, bisschoppen en abten der koningrijken van Zweden, Gothland, Daci�n en Noorwegen, en van de wereldsche magten, prins Ericus, (1) zoon des konings van Zweden, met onderscheidene opperhoofden, grootwaar- digheids bekleeders en baronnen, en een on- telbaar getal priesters en leeken van minderen rang. Hare medezusters, de maagden die het slot bewoonden, beweenden het verlies hunner zoo heilige moeder met heete tranen. Het heilig ligchaam werd gedragen door bovenge- noemden prins Ericus en de voornaamste heeren van het rijk; en nu werd de toevloed van volk, die alle het heilig ligchaam wilden aan- raken, zoodanig, dat men niet, als met de allergrootste moeite hetzelve naar het graf kon brengen. De ln\'kplegtigheden werden verricht door mgr. Nicolaus, bisschop van IAncopc, onder vele tranen, geassisteerd door de aarts- bisschoppen en abten en eene talrijke schaar priesters en kloosterlingen. Onder deze bisschoppelijke assistenten viel door

		(1.) Eeu andere, als hrj, die iii 1396 onder den naara van Ericus XIII als koning van Zweden is uitgeroepen.



		CATHAHINA VAN ZWEDEN 117

		Danielis van Torpom, en Carolus Petri, de broeder van het kind, die het te samen met de moeder onder het hooi uitgehaald had. Toen de moeder de belofte gedaan had, stond het kind zonder eenig letsel op, er was zelfs geen lidteeken aan te bespeuren. De moeder en de aanwezigen volbragten blijde hunne be- lofte, en op den tweeden Pinksterdag onder de hoofdpredikatie te Wadzstenes, werd het kind driemaal omhoog geheven en aan het toe- gestroomde volk vertoond, tot bewijs van het verhaalde.

		Wonderen in 1473.

		13 lavus Magnus van Stijra, in het bisdom Lincope verzocht den 14 November zijne vrienden op het kraamfeest, en zij verheugden zich regt hartelijk onder elkander tot aan den avond. Maar toen de zon begon onder te gaan, begon Olavus stil te worden, te kwijnen, zijne krachten te ver- liezen, zoodat hij het gezeldschap moest verlaten en naar bed gaan. De gasten knipten elkander



		*^^ l^>**

		y-a__ k9^0u ^^&Jpu

		�
		�^_ ^.^^Ae-^L


		**\\j/ oAjl>&L&~***



		Vak 30 I:Ioo.f<lstlll< I. Opvoeding, maagdelijk huwelijk, en uitstekende ootmoe- digheid Tan Calliarina. nze eerbiedwaardige en aan God zoo aangename Catharina was de dochter van den adelijken HeerUlpho Gudmar- son en van zijne echtgenoote Birgitta, wier deugden de H. Kerk in hare lofzangen bezingt. Deze twee deugdzame echtgenooten schonken aan dit tranendal, maar in de eerste plaats aan God, acht kinderen. Catharina, (wier levensbeschrijving wij ondernomen hebben,) was, volgens rang van geboorte, het vierde kind der H. Birgitta; Gods "S oorzienigheid stelde hier de deugd in het midden, terwijl Catharina door hare groote deugden en heiligen levens- wandel de eerste plaats boven alle de overigen inneemt. Gods gratie deed dit uitverkoren kind reeds een doorslaand bewijs geven van zijne toekomende heiligheid en glinsterende zuiver- heid, toen het zijne eerste levensdagen nog in de kinderwieg doorbragt. Men had aan het kind eene voedster gegeven, om hetzelve met hare borsten te voeden. Maar Catharina, die zonder den minsten weerzin aan aan de borst barer heilige moeder en evenzoo . i



		4 LEVEN DER HEILIGE van eenige andere brave vrouwen haar voedsel nam , betoonde eenen onoverwinnelijken afschuw van hare voedster, (die men met grond ver- onderstelt, dat een ontuchtig vrouwspersoon was,) en toonde door hare tranen en door al baar mogelijk tegenweeren dat zij die onzuivere borsten als alsem verfoeide. Immers het be- taamde ook, dat zij van den schoot harer moeder af niets onzuivers zou eten of drinken, zij die zich eenmaal zoo geheel en gansch aan de liefde van haren God zou toewijden. Nadat hare heilige moeder haar gespeend had, was hare eerste zorg deze, van aan haar kind eene godsdienstige opvoeding te verzeke- ren, en zij stelde de kleine Catharina in de handen eener godvreezende Abdis van Risaberga, die eenen heiligen levenswandel voerde, om haar in alle deugden op te voeden. Maar de duivel, die altijd de onschuld vervolgt en op de hielen zit, die er altijd op uit is en aller- hande plannen uitvindt om die eerst opkomende en uitbottende deugden te verpletteren en te vernielen, komt op zekeren nacht in het ver- trek, waar dit onschuldig kind sliep, in de gedaante van eenen os met \'zeer groote hoorens, op een uur dat de Abdis was opgestaan en in het gebed doorbragt. Hij neemt het kind op zijue horens, werp het op den steenen vloer en laat het daar half dood liggen. De Abdis hoorde het arm kind eenen zoo droevigen



		6 LEVEN DER HEILIGE kon doen ontstaan en daarbij alle jjdele en nietige spelen. Nooit zag men haar zich nog vervoegen bij hare makkers, wanneer deze met eenig spel bezig waren; integendeel zij ge- droeg zich van dien dag af immer met eenen ernst en rijpe bedaardheid, die verre boven haren zwakken en nog zoo teederen ouderdom verheven waren. Bemerking. Welk mirakel van overwinning op zichzelven in zoo teederen ouderdom, en dit zoovele jaren lang, dag in dag uit! Want de geschiedenis van zoo ��nen nacht is in die jaren zoo gemakkelijk vergeten. En dan dag in dag uit het uitstaan om het spel te verlaten, zich van allen af te zonderen, de verveling te lijden, de bespotting van hare makkers enz. enz. Welke moed en zelfsoverwinning! Is die bij ons zoo groot en zoo moedig � op onzen leeftijd ? De Vertaler. Zoo kwam Catharina, terwijl zij dagelijks de grootste deugden beoefende, eindelijk tot hare huwbare jaren, en deze bragten haar eene geheel nieuwe gelegenheid aan om aan God hare liefde en vertrouwen te betoonen, door eenen nieuwen akt van de edelmoedigste over- winning op haar zelven. Hare opregte liefde tot God en tot de Allerheiligste Maagd Maria hadden haar een vurig verlangen ingeboezemd om hare maagdelijke zuiverheid aan God op



		CATHARINA VAN ZWEDEN 13 O! mijne Meesteres, waarom toch beschouwt Gij mij zoozeer ontevreden en misnoegd? Waarop Maria antwoordde: Waarom luistert gij niet naar de raadgevingen van mijne dier- bare Catharina? Wanneer gij volgens hare vermaningen uwen levenswandel en kleeder- dragt zult verbeterd hebben, zal ik u ook door mijne zegeningen met liefde mogen be- schouwen. Hierop ontwaakte Gydha, en dankbaar voor zoo bevoorregte aansporing, legde zij van dien dag af allen overtolligen wereldschen tooi ter zijde, en trachtte zich de ootmoedigheid en deugdzamen levenswandel van Catharina eigen te maken. Maar haar nog geheel wereldsche echtgenoot, de reeds meer genoemde Carolus, beschouwde met leede oogen deze verandering van kleeder- dragt en dien meer goddienstigen levenswandel zijner Gydha; en geheel ontevreden bijt hij zijne zuster Catharina toe: gij schijnt nog niet te vreden te zijn, dat gij zelf u als eene beggijn aanstelt, gij moest ook nog mijne vrouw den kop zot maken, en haar door het gemeen volk over de tong laten halen. Catha- rina verdroeg dien spot en smaad ootmoedig en verduldig voor God, terwijl zij niets meerder vreesde, dan voor hare goede werken lof in te oogsten. Immer ook bad en smeekte zij hen, die haar wilden prijzen, van zoo iets van haar noch te zeggen noch te denken. Ja menig-



		14 LEVEN DER HBILIGE maal berispte zij hare eigene bijzondere geheim- schrijvers met de oogen vol tranen, wanneer deze haar gelukkig noemden, gedrongen door hnnnen eerbied voor hare maagdelijke zuiver- heid en vlekkeloos huwelijk, en zij bezwoer hen "nooit of nimmer die zaken meer met den naam te noemen.

		Hoofdstuk II. (\'ailiiirina vertrekt naar Rome. Haar echtgenoot sterft, en zij krijgt bevel om als gezellin bij hare moeder te blijven. Zij overwint haar verlangen om terug te keeren. orten tijd na het huwelijk van Catha- rina stierf haar vader, TJlpho Gudmarson. vorst en wetgever van Neritia, den Ik. Februarij 1344, in eenen gezegenden ouderdom, en werd volgens zijnen staat met alle plegtigheid begraven in het klooster Alvastra. Na dit afsterven vertrok de H. Birgitta, Catha- rina\'s moeder, op Gods bevel naar Rome. En dewijl zij er zwaarmoedig over nadacht, hoe



		16 LEVEN DER HEILIGE maar hij stelde zich ook van den anderen kant voor oogen hare nog zoo jeugdige jaren; zg was nog maar achtien jaren oud, daarbij haar beeldschoon gelaat en gestalte, en vreesde hierom niet zonder grond, dat haar op zoo verre bede vaartsrei s eenig ongeval kon overko- men. Dit deed hem aarzelen en zijne toestemming verdagen. Maar eindelijk door de ware vreeze Gods overwonnen, die den mensch verbiedt den H. Wil van zijnen schepper tegen te werken, gaf hij toe aan de zoo dringende smeekingen zijner Catharina. Men begint dadelijk al het noodige voor haar en haar gezelschap voor dergelijke reis bijeen te brengen, men bezorgt haar trouwe en deugdzame reisgezellen, en nu wacht men maar alleenlijk op den dag, waarop het vertrek uit het vaderland bepaald is, het- geen plaats had in 1348 of in het begin van 1349. Maar Lucifer, die oude vervolger der deugd, en die er ook op uit is om goede en heilige plannen en voornemens te doen verwelken, zoo hij derzelver uitvoering al niet met geweld belet, joeg den boeder van Catharina, Carolus, tegen haar in het harnas: en dit zoo hevig, dat hij haren echtgenoot Egardus met den dood be- dreigde in eenen aan dezen afgezonden brief, als hij den moed had, aan zijne zuster vrij- heid te verleenen, om buiten het vaderland eene bedevaart te gaan houden. Daar echter



		18 LEVEN DER HEILIGE vader, Petrus Olavus en eenige andere leden van haar huis hij Bononien in een kloos- ter van Sarpa (zeer waarschijnlijk moet men lezen Parma), ten einde de bekeering van den abt en de leden van dat huis te bewerken. En Catharina ging met haar gezelschap vol kommer hare moeder in Rome zoeken, zonder te kunnen onderscheppen waar zij haar verblijf hield. Intusschen gevoelde Petrus Olavus , de Biegtvader der H. Birgitta, eenen w�nder- baren en geheel ongewonen innerlijken aandrang om naar Rome te gaan, die door zijne hevig- heid hem letterlijk allen slaap- en eetlust benam, tot op den oogenblik dat hij de reis naar Rome zou ondernemen. De H. Birgitta liet hem, hoewel zeer ongaarne vertrekken; waarop hij zeer spoedig in de eeuwige stad aankwam. Hij ontmoet Catharina en haar ge- zelschap in de Kerk van den H. Petrus, ontving hen met groote vreugde, en erkende, dat God waarlijk tot hunne vertroosting zijne reis zoo zeer had bespoedigd. Den volgenden dag gingen zij met den eer- waarden Petrus Olavus naar voormeld klooster om de H. Birgitta te bezoeken. Zij werden met allen eerbied door den abt ontvangen; uit genegenheid voor Birgitta, door wier heilige raadgevingen en aansporingen hij alreeds eene betere levenswijze had aangenomen; en dien ten gevolge verbleven zij aldaar eenige dagen



		Hoofdstuk lil.

	De II. Calliarina wordt, niettegenstaande al hare zorg om hare zuiverheid Ie beschermen, op verschillende wijze door den duivel aangevallen.

		e H. Birgitta verlangde nu hare dochter door het juk van ootmoedigheid en gehoorzaamheid nauwer te verbinden. Zij was bevreesd, dat Catharina, ten gevolge eener toegevendheid, die uit haar moe- derlijk medelijden kon voortspruiten, minder gestreng en volmaakt op den heiligen weg der boetvaardigheid zou voortgaan. Zij laat hierom haren zielbestierder roepen, den Eerwaarden Heer Petrus, eenen man ervaren in het gees- telijk bestuur en geheel doordrongen van het groot belang der ware heiligheid en der soliede beoefening van alle deugden; zij smeekt hem dringend, dat hij de belofte van gehoorzaam- heid van hare dochter zou aannemen. De biegtvader stemt eindelijk in dit zoo redelijk en godvruchtig verzoek toe, waarop Catharina in de grootste ootmoedigheid hare belofte van gehoorzaamheid aan hem aflegt Deze belofte heeft zij zoo getrouw nagekomen, dat zij zich niet de minste handeling veroorloofde, zonder zijne toestemming te hebben verkregen: zg



		28 LEVEN DER HEILIGE ligchaam uit de onbevlekte Maagd genomen hebt, en gewild, dat het op het kruis zoo wreedaardig zou uitgerekt worden de zenuwen en spieren werden van een gereten; ik onwaar- dige zondares bid en smeek u door uwe on- uitsprekelijke barmhartigheid, dat Gij u gewaar- digt mij te behoeden, opdat ik toch nooit in zonde valle. En dewijl ik eenen edelmoedigen sterfelijken ridder door uwe goedheid tot be- schermer mijner zuiverheid gehad heb, waarvan nu de huwelijksband ontbonden is, zoo smeek ik u mij door uwe gratie eenen nieuwen ijveraar voor mijne zuiverheid te verleenen, te weten den H. Sebastianus, dien edelen ridder en verbreider uwer heilige geboden. O ! allerzoetste Jesus, gewaardig u mij aan zijne zorg en be- scherming aan te bevelen. Terwijl Catharina deze en andere smeekingen met de grootste vurigheid opzond,, ontving zij het Ligchaam des Heeren als een onderpand harer zaligheid en harer beschutting tegen de hinderlagen des duivels. Dit gebed en deze aanbeveling van haarzelven waren een zoo krachtdadig offer in Gods oogen, dat het opentlijk blijkt, dat zij van dien dag af, niet zondergroote wonderen van Godswege, in onderscheidene en groote gevaren is bevrijd gebleven; zooals verder zeer duidelijk zal blijken. Dewijl Catharina thans door het overlijden van haren echtgenoot weduwe geworden was, en zich te Rome bij hare moeder, de H. Birgitta



		32 LEVEN DElt HlULIOK Op zekeren dag dat de H. Birgitta door hare bezigheden verhinderd was, was Catharina met eenige andere edele vrouwen van Rome naar de Kerk van den H. Sebastianus buiten de stad gegaan, om er den aflaat van zekeren feestdag te gaan verdienen. Een graaf, wiens huwelijksvoorstellen door Catharina waren af- gewezen, had zich met een groot gevolg tus- schen de wijngaarden verborgen, om te zien of Catharina ook met de andere edele vrouwen de Kerk zou gaan bezoeken. Zoodra bij wist, dat zij bij bet gezelschap was, gebood hij de zijnen zich gereed te houden , om haar gevangen te nemen. Deze komen dadelijk uit hunne schuilplaatsen, en stellen zich in postuur om dit bevel uit te voeren en de onschuldige Catharina te rooven. Maar zij hadden buiten den waard gerekend; en te vergeefs den boog der boosheid gespannen. Immers de raadsbe- sluiten Gods behielden de overhand, die altijd hen beschermt en verdedigt die in Hem hopen. Want toen de deugnieten op het punt waren om op haar aan te loopen, komt er eensklaps een prachtige hert op hen af, en terwijl zij door Gods beschikking alle zich beijveren, om dit dier te bemachtigen, gaat Catharina met de andere edele vrouwen haastig naar de stad terug. De H. Birgitta, die in den geest het gevaar gezien had, waarvan zij was bevrijd geworden, zeide haar, zoodra zij binnen kwam:



		CATHARINA VAN ZWEDEN 33 gezegend zij de hert, die u heden van de hiudei\'lagen uws vijands bevrijd heeft, zooals de Allerheiligste Moeder van God mij heeft doen zien, terwijl ik in het gebed was." Van dien dag af durfde Catharina niet meer in het openbaar verschijnen en de stati�n bezoeken; zij ging alleenlijk naar de Kerk, die naast haar huis lag, en maar hoogst zeldzaam kwam zij in de straten der stad. Buiten de muren van Rome kwam zij volstrekt niet meer, tenzij van Gods wege door een of ander teeken gerust gesteld, om hare vijanden geene gelegenheid te kunnen geven door hare vermetelheid te zegenvieren. Maar wanneer hare moeder haar van Godswege gerust stelde, dau aarzelde zij geenen oogenblik om de aflaten te gaan bidden. Op eenen vooravond van het feest van den H. Laurentius zeide de H. Birgitta tot hare dochter: Morgen zulllen wij met Gods gratie te zanien naar de Kerk van den II. Laurentius gaan. Catharina antwoordde haar: Moeder, ik ben zeer bevreesd, dat ik dan onder den weg door dien graaf, gij weet, wien ik bedoel, met geweld van u zal afgerukt worden. Maar deze zeide hierop: Ik heb het vaste vertrouwen, en berust op onzen Heer .Tesus, dat Hij ons in zijne barmhai\'tigheid uit zijne handen zal redden en van alle gevaar zal bevrijden. Toen zij nu op Sint-Laurentiusdag hunne woning verlieten, wapenden zij zich eerst door vijfmaal 3



		34 LEVEN DEB HEILIGE het teeken des H. Kruis t� maken, terwijl zij geheel berustten op de bescherming der vijf wonden en op de verdediging van den H. Lau- rentius. Onder die magtige hoede kwamen zij ongehinderd in de Kerk van den H. Lau- rentius aan. Maar bovengemelde graaf had zich desniet- temin reeds in den nacht met zijne dienaars langs den weg in eenen wijngaard verborgen om Catharina gevangen te nemen, zoo zij zich mogt verstouten dien morgen de Kerk te be- zoeken. Maar God vernederde den graaf in zijne hinderlaag: want de zon was reeds lang aan den hemel, er was reeds een goed ge- deelte van den dag verstreken, en de dienaars, die hunne verveling niet meer konden uitstaan, zeiden tot den graaf: maar, heer, wat big ven wij hier toch liggen? Hij antwoordde: wel wij moeten immers wachten, of soms de jonge mevrouw komt, die wij van daag hopen ge- vangen te nemen. Hierop zeiden de dienaars: Die is, reeds geruimen tijd geleden, hier voorbjj gegaan, en al lang in Sint-Laurentius aange- komen. Daarop vroeg de graaf, of het dan alreeds dag was? Zij zeiden: Wel zeker, heer, en het is helder lichte dag; de zon staat reeds langen tijd boven aan den hemel. Toen eerst begreep de graaf, dat God zijne straffende hand over hem had uitgestrekt, om zijn boos opzet te wreken, hij opent honderdmaal zyne



		CATHARINA VAN ZWEDEN 35 oogen, terwijl hij aan alle zijne ledematen beeft... hij is overtuigd van de akelige zeker- heid... ik ben blind!... Gelukkig voor zich, dat hij zijne misdaad erkent, en dat hij het menschelijk opzigt vertrapt. Hij gebiedt, dat men hem dadelijk naar Sint-Laurenfcius ge- leide: daar aangekomen vraagt hij in den groot- sten angst aan zijn volk, of zij daar Birgitta en hare dochter zagen: zij gingen onder de biddende menigte zoeken, en kwamen spoedig met de voor den bevenden graaf troostelijke boodschap, dat zij nog zaten te bidden. Zij moeten hem oogenblikkelijk bij hen leiden: daar werpt hij zich in de grootste ootmoedig- heid en luid op weenende voor hen neder, hij bekent daar publiek zijn boos opzet; hij vraagt zoo dringend dat zij uit liefde tot God zijn ongelijk niet zouden gedenken; hij belooft zoo opregt voor God, dat hij nooit zoo iets meer zal ondernemen; hij belooft zoo opregt voort- aan, zooveel in zijne magt is, haar verdediger en beschermer te zullen zijn, en steeds alle hare belangen te zullen voorstaan. Birgitta en Catharina, tot in de ziel geroerd, begonnen dadehjk voor den graaf te bidden, en God gaf hem in zijne goedheid het gebrnik zijner oogen terug. Van dien dag af was de graaf door- drongen van den grootsten eerbied en hoog- achting voor hen en bewees hun vele weldaden. Dezelfde graaf verhaalde later in eigen persoon



		CATHARINA VAN ZWEDEN 41 achtereen door met ter gedachtenis van het bitter lijden van Christus onder overvloedige tranen te knielen en op hare borst te slaan; eiken avond droeg zij zich aan den Heer op tot een brandoffer. Dan vergunde zij hare afgematte ledematen oenen korten slaap; altijd was zij voor den dageraad bezig met bidden, en v��r den middag zou zij, zonder dringende noodzakelijkheid, hare geestelijke oefeningen nooit verlaten hebben. Onderscheidene wonderen getuigen hoe aan- genaam aan God en hoe krachtig de gebeden waren, die Catharina voor anderen stortte. Toen Catharina nog met de H. Birgitta, hare moeder, te Rome woonde, was zij op zekeren Zondag in de St. Pieters-Kerk aan het bidden voor het altaar van den H. Johannes Evange- list. Aldaar verscheen haar eene vreemde vrouw, inet een wit kleed aan, eenen gordel om haar midden, eenen witten sluijer over het hoofd, en eenen zwarten kleinen mantel om de schou- ders. Deze kwam met haastigen tred naar haar toe, groette haar bij haren naam, en smeekte haar dringend, dat zij voor de ziel van Norica zou bidden. Catharina rigtte zich op, en vroeg haar, waar zij van daan was. De vreemdelinge antwoordde, dat zij van Zweden was, en dat de eebtgenoote van haren broeder Carolus gestorven wa^. Catharina begon baar nu dringend uit te noodigen, om met haar



		CATHABINA VAN ZWEDEN 43 edele familie Noricus; en hare kroon had zoo groote waarde, dat de H. Birgitta en hare dochter met geheel hun huisgezin van den verkoopprijs een geheel jaar volgens haren staat geleefd hebben. Uit dit voorval blijkt zonne- klaar, hoe aangenaam de gebeden van Catha- rina bij God waren, dewijl de goddelijke goedheid aan de lijdende zielen toestond, dat zij dezelve mogten komen afsraeeken om ver- lost te worden. Zij was gewoon, het gewoel te vermijden en eene afgelegene plaats te zoeken om te bidden. Zoo stond destijds het altaar van den II. Evangelist Johauues op de stilste en van alle verstrooiing meest afgelegene plaats der geheele groote Sint Pieters-Kerk. Catha- rina wilde, wanneer zij bad, aan God een aan- genaam offer opdragen; zij was overtuigd, des te spoediger te zullen verhoord worden, hoe meer zij uit de diepte van haar hart tot God om hulp riep. En ook op die tijden, dat haar mond ook zweeg, hield haar zuivere levens- wandel , gevoegd bij hare heilige oefeningen en werken, toch niet op aan God zijne gunsten te verzoeken. Hoedanig Catharina doordrongen was van liefde en medelijden jegens den naaste, kan men hieruit opmaken , dat het medelijden jegens de armen en zieken met haar van kindsbeen af is opgegroeid. De H. Birgitta was gewoon haar, toen zij nog een teeder kindje was,



		44 LEVEN DEK HEILIGE mede te nemen naar de hospitalen, waar dan Birgitta eigenhandig zonder eenigen afschuw de wonden en zweeren der zieken verzorgde, terwijl zij tevens de lijders door vermaningen en weldaden vertroostte; zij toonde alzoo aan hare kleine Catharina, hoe ook zij in lateren leeftijd uit liefde Gods de zieken en lijdenden altijd moest vertroosten. En wanneer soms ook al iemand die heilige moeder meende te moeten berispen, omdat zij hare nog zoo jeugdige dochters met zich naar de woningen der armen en zieken nam, omdat zij vreesden dat de be- dorvene lucht en de uitwasemingen die teedere kinderen zou kunnen besmetten en benadeelen, antwoordde Birgitta met goedheid, dat zij hare dochters daarom medenam, opdat zij van jongs af zouden lecren God dienen in den persoon der armen en kranken. Het is dus genoegzaam zeker, dat Catharina deze deugd langs dien weg van hare heilige moeder ge�rfd, en hare voetstappen zoo goed mogelijk gevolgd heeft. De vermaningen, die de jeugdige Catharina alzoo ₍van hare heilige moeder gehoord en de voorbeelden, die zij gezien had, hadden haar hart met de pijlen der naastenliefde doorboord; geheel haar hart was hierom vol medelijden met de behoeften der armen en lijdenden, en daarom zocht zij altijd de bedroefden door mede- lijdende woorden te troosten en hunnen nood, zoo zij kon, door milde en goedhartige wel-

		1



		CATHAU1NA VAN ZWEDEN 45 daden te leenigen. Ook was hare moeder van hare goedhartigheid niet uitgesloten: immers, daar Birgitta op den harden vloer hare nacht- rust nam, stond Catharina uit kinderlijk mede- lijden \'s nachts heimelijk op, en stopte haar eigen hoofdkussen onder de lenden harer moeder en zocht zoo voor haar de hardheid van den vloer te matigen. O! kinderlijk en liefdevol medelijden, hetwelk, hoe weinig verzachting het ook kon aanbrengen, desniettemin het grootste bewijs eener ware kinderliefde leverde, zooals eene goede dochter aan hare moeder behoort te betoonen. Gelukkig derhalve de moeder, die aan zoo eene dochter het aanzijn heeft gegeven; maar duizendmaal gelukkiger, dewijl zij haar door haar heilig leven en voor- beelden voor Christus heeft gewonnen en aan zijnen heiligen dienst heeft verbonden. De grootste beletselen der ware heiligheid zijn de begeerlijkheden des vleesches en der wereld. Hierom besteedde Catharina allen mogelijken ijver, om haar hart daarvan te vrijwaren, als van een doodaanbrengend vergif. Zij verlangde de armoede en een nederig en veracht leven vrijwillig uit liefde tot God te omhelzen, om des te beter den Zaligmaker te kunnen navol- gen , die om ous arm en veracht is willen worden. Zij heeft Hem ook waarlijk nagevolgd, door aan de wereldsche rijkdommen en aan alle ligckamelijke voldoeningen vaarwel te zeg-



		46 LEVEN DER HEILIGE gen. Zij verachtte de eer der wereld, om Gods glorie te verbreiden en om des te veiliger op de wegen Gods te kunnen voortsnellen, heeft zij zich door de gehoorzaamheid aan den wil van anderen onderworpen, en beschouwde het als eene groote eer uit liefde tot God arm te zijn en door de groote wereld veracht te worden. Haar hart hield zij gesloten voor wereldsche bezittingen en voor de vertroostingen, die zij kon vinden bij hare broeders en bloed- verwanten; zij beminde ballingschap boven haar vaderland, om des te vaster haren geest te hechten aan haren beminden Zaligmaker en op de eeuwige goederen. Daarom heeft ook Hij, die steeds zoo welwillend en zoo over- vloedig beloont, die al het onaangename en onbillijke, dat zijne dienaars ter zijner liefde lijden, tot hunne verheerlijking doet dienen, de armoede en miskenning van Catharina tot haren lof en glorie doen verkeeren. Zoo gebeurde het op zekeren dag dat eenige adelijke vrouwen Catharina kwamen uitnoodigen om te zaaien voor uitspanning eene wandeling te doen buiten de stad: want men beminde haar zeer om de menigvuldige lieftallige eigen- schappen, die God haar verleend had. Immers zij schitterde uit door hare ware en ongekun- stelde godsvrucht, door den indrukmakenden ernst harer zeden, door haar schoon ligchaams- gestalte en liefelijk gelaat; en door hare onder-



		CATHABIfcA VAN ZWEDEN 49 purper en die edele versieringen, die wij in hare woning gezien hebben, voor het noodza- kelijke ten gelde maakten, dan zoodanig door gebrek aan voedsel en kleeding gedrukt te worden. Hoe aangenaam aan God en aan Maria die vrij willige armoede van Catharina was, werd op de volgende wijze in het gebed aan de H. Birgitta geopenbaard. Zij bad aldus: O! mijne dierbaarste Meesteres, ik bid U door de liefde van uwen beminden Zoon, van mij te helpen, om Hem uit geheel mijn hart te beminnen. Ik gevoel dat ik te flaauw ben om Hem met zoo vurige liefde te beminnen, als ik wel zou moeten doen. Daarom, O! Moeder van barm- hartigheid, bid ik U, dat Gij U gewaardigt zijne liefde op mijn liart vast te binden, en trek het dan tot uwen Zoon, na het met ge- weld van alle aardsche liefde te hebben ont- daan; en trek het met te meer kracht, hoe zwaarder het is. Maria antwoordde haar: Ge- benedijd zij Hij, die u zulke gebeden ingeeft: maar hoe zoet u mijne toespraak ook moge zijn, ga nu toch, en lap het kleed van uwe dochter Catharina; want zij heeft liever een oud en gelapt kleed, als een nieuw, zij houdt meer van eenen grijzen mantel, dan van een zijden of ander kostbaar kleedingstuk. Geluk- kig is zij, die zoo geheel vrijwillig al het aardsche verlaten heeft: zij heeft haren man 4



		50 LEVEN DEK HEILIGE met dezes welwillende toestemming verlaten, dien zij meer dan haarzelven beminde. Zij heeft ook hare broeders en zusters, bloedverwanten en vrienden met het ligchaam verlaten, om ze naar den geest te kunnen bijstaan; en zij heeft hare schatten niet geteld maar verlaten. Nu worden haar om het verlaten harer bloed- verwanten alle hare zonden vergeven. Dat zij nu standvastig zij; want voor hare aardsche schatten krijgt zij nu het Rijk des Hemels, en Jesus Christus zelf voor het verlaten van haren echtgenoot, en alle die haar om God beminnen, zullen om haar in de deugd voort- gang maken. Was Catharina een voorbeeld van vele aller- kostelijkste deugden, zij gaf ook een moedig voorbeeld van geduld in den omgang met hare huisgenooten. Zij had zichzelven doordrongen\' van deze waarheid, dat, wanneer men door ongeduld zijn hart in rep en roer zet, men alles omstoot, wat men in bedaarde oogenblik- ken voor zijne zaligheid zou welgedaan hebben; en dat men zoo op eens afbreekt wat men dikwijls met veel moeite heeft opgebouwd. Het is, wel beschouwd, zeer gemakkelijk, met een versleten kleed, met voorovergebogen hoofd en met neergeslagen oogen over de straat te wan- delen; maar den waarlijk ootmoedigen kent men aan zijn geduld in de beleedigingen. Catha- rina gaf bewijs hoe soliede en grondig hare



		52 LEVEN DKR HEILIGE

		niet van Gods Liefde gescheiden worden: eu voor ons is, helaas! soms de onnoozelste nie- tigheid sterk genoeg, om ons en de liefde tot God en de liefde tot den naaste te doen vaarwel zeggen. Laat ons van Catharina lee- rcn, dat hij, die eeii3 den eeuwigen loon wil hebben, zich moet oefenen, om de rampen van dit tijdelijk leven met geduld te verdragen.

	Hoofdstuk V. Dc II. Calharina brengt bet ligchaam van hare moeder, de II. Birgilta van Rome naar Zweden. Zij slaat aan liet hoofd van liet klooster van Watzslenes.

		athariua bepaalde zich niet bij het ijverig beoefenen der deugden, die wij in het <iwr� vorige hoofdstuk aangehaald hebben; "Y zij oefende zich ook nog in andere goede werken. Gedurende de vijf-eu-t\\vintig jaren, die zij met hare moeder, de H. Birgitta te Rome doorbragt, bezocht zij aldaar niet alleen de stati�n der kerken, om er de aflaten te



		CATHARINA VAN ZWEDEN 53 verdienen, maar zij bezocht ook met hare moeder tle graven van onderscheidene heiligen, die op verschillende plaatsen en in verschillende koningrijken gelegen waren; ja zelfs bezochten zij met groote opofferingen en moeiten, maar met eene brandende liefde voor God, het Ti. Graf des Zaligmakers te Jerusalem. Toen zij aldaar te zamen de heilige plaatsen bezocht en vereerd hadden, werd de II. Birgitta door de koorts aangetast, en deze ziekte duurde voort tot dat zij te Rome aankwamen. Hier openbaarde de Zaligmaker aan zijne heilige Bruid den dag en het uur van haar vertrek uit deze wereld, en nog eenige andere zaken, die nog gedaan moesten worden. De II. Bir- gitta maakte een en ander bekend aan hare biegtvaders en aan hare dochter Catharina, zooals haar door den Zaligmaker bevolen was. De II. Birgitta stierf den 23 Julij van het jaar 1373, en werd den 2G daaraanvolgende volgens haar uitdrukkelijk verlangen begraven in het klooster Panis-perna. En de eerbied- waardige Catharina, die, tijdens het leven harer heilige moeder, derzelver getrouwe medehulp was in het uitwerken van alles, wat door Christus aan Birgitta werd opgelegd, was ook nu, na haren dood, volgens de beschikking des Zaligmakers, de even getrouwe uitwerkster van hare verlangens. Immers, Christus had aan de H. Birgitta geopenbaard, dat haar



		54 LEVEN DER HEILIGE ligchaam te Rome zou begraven en later naar Zweden zou overgebracht worden; dit volbrengt Catharina getrouw, met medewerking der biegt- vaders van Birgitta, vijf weken na den dood harer moeder. Het was derhalve in het begin der maand September van hetzelfde jaar dat Catharina de overbrenging der reliqui�n harer moeder begon: maar zij liet toch in het klooster Panis-perna een armbeen en eenige andere reliqui�n berusten. Deze overbrenging gebeurde niet zonder openlijke wonderen. Die zoo alge- heele ontbinding en afscheiding van het vleesch en de gebeenten in zoo weinige weken was al vooreerst geheel wonderbaar; vervolgens ge- beurden er verschillende mirakelen onder den weg van Rome naar het klooster van Watz- stenes, zooals elders breedvoerig beschreven is. Toen alzoo Catharina de reliqui�n van de H. Birgitta begon over te brengen, kwamen tot haar vele uit het volk, die de heilige overblijf- selen met den grootsten eerbied kusten en ver- eerden. Catharina gaf aan allen heilzame ver- maningen , en spoorde hen aan de nietige ijdelheden te verachten, en met grooteren ijver datgene te zoeken wat eeuwig duurt. En hare woorden waren niet vruchteloos; vele edele heeren en vrouwen kwamen tot inkeer, en begonnen, met de goddelijke hulp gesterkt, een beter leven te leiden. Zoo kwam zij eindelijk met de heilige reliqui�n



		CATHARINA VAN ZWEDEN 55 in Pruissen en in de stad Dantzich. Aldaar verkondigden twee der voornaamste mannen van de stad, die met haar overig gezelschap Catharina van Rome af gevolgd hadden, de groote uitwerkselen van Gods magt in deze heilige vrouw. In die stad ijverde zij moedig en met volharding tegen de overtredingen der kruisbroeders; zij hield hen, geheel ontvlamd door den Geest Gods, de vreeselijke bedreigingen voor, door God zelf tegen hen aan de H. Bir- gitta geopenbaard; zij had geene de minste vrees voor hunne groote wereldsche magt; zoodat zij in waarheid tot den eeuwigen Regter kon zeggen: Ik verkondigde uwe uitspraken in de tegenwoordigheid der magtigen, en ik heb mijne oogen niet neergeslagen. Immers, die magtigen werden met verbaasdheid bevan- gen door hare wonderbare en zoozeer door Gods wijsheid vervulde welsprekendheid, zoodat voor haar woord de boosheid den mond moest gesloten houden, en de wereldsche wijsheid was magteloos in "het gezicht der waarheid die Catharina verkondigde. Van Dantzich ging o DO zg met haar gezin scheep naar Zweden. Zij kwamen, door eene ster geleid, die midden op den dag helderder scheen dan de zon, zonder dat zulks hun plan was, met het schip in de haven van Zweden aan, en kwamen daarna aan strand in Ostrogotie in de haven van Sud- 7iercopen, alle in den besten welstand.



		**56
		LEVEN DER HEILIGE


		Hoe meer de tijding van Catharina\'s lang gewenschte aankomst in Ostrogotie verspreid werd, hoe meer ook uit alle oorden eene niet te tellen menigte van mannen en vrouwen, edelen en uit het volk, priesters en klooster- lingen, haar te gcuioet kwamen : alle geleidden haar met de grootste vreugde en eerbied tot aan het klooster van Watzstenes: immers Catha- rina voerde met zich, behalve de heilige over- blijfselen harer moeder, nog eenen schat van reliqui�n van andere heiligen, welke door de grootste mannen geschonken waren aan hare heilige moeder of aan haar zelf, zooals door de koningin Joanna van Napels, door cardi- nalen, baronnen, edele vrouwen, of door kloos- terlingen. De eerbiedwaardige pater Petrus der cisterci�nser orde, en Prior van Alvastro, die in deze overvoering der heilige reliqui�n Catharina van Rome af gevolgd was, hield, van Sudercopia af tot aan Watzstenes, meer- maals, in de steden en dorpen, waar zij door- trokken , eene redevoering tot de zamenstroo- mende menigte, waarin hij hen uitlegde welke groote zaken God, in zijne onbegrensde goedheid, door haar had willen uitwerken, en door welke wonderbare mirakelen Hij de H. Birgitta ver- heerlijkt had in Duitschland, Itali�, Spanje en de overzeesche streken. Ik meen hier ook te moeten aanstippen, met welken eerbied Catha- rina ontvangen werd door Nicola�s, heiliger



		CATHAKINA VAN ZWEDEN 57 gedachtenis, bisschop van Lincopia, toen zij met de heilige reliqui�n te Lincopia aankwam. Deze heilige bisschop kwam haar met zijne priesters en kloosterlingen en het volk der stad in plegtige processie te gemoet; men hoorde het indrukwekkend gelui aller klokken, de zoete toonen der orgels. de jubelkreten en gezangen der geestelijkheid; men zong den lof van God, die in dit tranendal zijne heiligen verheerlijkt. Nadat alzoo Catharina met hare heilige pan- den in de Hoofdkerk was geleid, en het sermoon ge�indigd was, verzocht zjj ootmoedig om den eerbiedwaardigen bisschop en zijn kapittel af- zonderlijk te mogen spreken; en, na hun alles bekend gemaakt te hebben, wat haarzelven betrof, onderhield zij den bisschop met allen versclvuldigden eerbied over ecnige vasten en onthoudingen, die hij minder voorzichtig zelf beoefende. De bisschop had namelijk reeds ge- ruimen tijd zich zei ven afgezonderd en opgeslo- ten, zijne herderlijke zorgen ter zijde gezet, om in vasten, waken en bidden zich alleen met God bezig te houden. Hij ;venschte ont- bonden te zijn en met Christus te wezen; niet uit mismoed in de zorgen en den arbeid, maar omdat het kwaad dagelijks aangroeide in Zivedev, kon hij zich niet zonder zijne kerken en pries- ters te benadeelen, tegen dien stroom verzetten; de ijver voor het Huis van God verteerde den Prelaat, en de spotredenen der verachters van



		CATHARINA VAN ZWEDEN 59 punten van den regel. Daarom had zij ook zoo grooten afschuw van alles wat berispelijk kon voorkomen in de heilige zamenspraken, zooals het kwaadspreken eu de bekuibbelingen. Zoo verhaalt men, dat zij eens hare nicht Ingegardis, (die later de eerste gewijde Abdis van Watzstenes geweest is,) bezig zag met eenig borduurwerk, zooals men gewoonlijk aan jonge meisjes van dien stand laat leeren. Mijn kind, Ingegardis, zegde Catharina tot haar, wat borduurt gij daar op dat werk, dat gij onder de hand hebt? Het kind antwoordde: Mevrouw, ik borduur twee die elkander in den rug bijten. Hierop loosde Catharina eenen diepen zucht, en deed op staanden voet dit smeekgebed: Goedertierenste Jesus, door de voorspraak van uwe zoo dierbare Moeder, weer toch van deze H. Orde, die aan uwe lieve Moeder is toegewijd, de verscheurende tanden af der kwaadsprekers. Zij had toen het gezegde van zekeren heiligen voor oogen, dat en de kwaad- spreker en die hem met genoegen aanhoort, beide den duivel op hunne tong dragen. Geheel de vergadering der zusters en der broeders zag iu haar, als eenen spiegel, haren wegwijzer in de ware wellevendheid eh heilig- heid. Zij zagen hare vurigheid in den dienst van God, en haar geduld in wederwaardig- heden. Zij beschouwden haar als eene glan- zende zon op den top eens bergs, die door de



		64 LEVEN DKU HEILIGE Catharina en de roem harer deugden ouder de Romeinen verbreid werd, dachten zij andermaal hoe krachtig hare gebeden bij God waren reeds tijdens het leven der H. Birgitta. Daarom kwamen zeer vele edelen tot haar, om hare gebeden te verzoeken voor zichzelven, en- voor de bekeering der personen, die hun dierbaar waren, zooals verder zal blijken. De zuster van den Romeinsche baron Latinus, weduwe van eenen baron, leefde buiten Rome op haar kasteel een weelderig en wellustig leven. Haar broeder en ook onderscheidene geestelijken hadden haar meermalen aangemaand, dat zij die buitensporige weelde zou vaarwel zeggen en in haren weduwlijken staat een meer beta- melijk en zuiver leven leiden. Maar zij ver- smaadde die vermaningen, die zoozeer noodig waren voor hare zaligheid, cu verviel dagelijks meer en meer tot allerlei wellusten. Eindelijk verkreeg de baron Latinus, na lang aanhouden, van haar, dat zij met hem naar Rome zou gaan, om de stati�n te houden. Zij kwam te Rome met groote pracht, maar alles behalve om er de aflaten te verdienen. Nu werd zij daar gevaarlijk ziek, en zoo gevaarlijk, dat de geneeshceren aan hare genezing wanhoopten. Haar broeder, de baron Latinus, werd dagelijks al meer en meer bezorgd en beducht voor de zaligheid zijner zuster, en vermaande haar zelf, en liet haar door andere godvreezende personen



		CATHARINA VAN ZWEDEN 65 aansporen, dat zij eene goede biegt zou spre- ken. Maar de ongelukkige barones was verbard en verstokt, en antwoordde altijd , dat zij genoeg gebiegt had. Baron Latinus, ten einde raad en ten zeerste bezorgd en ongerust, dacht nu op Catharina, als op zjjnen laatsten toevlugt. Hij was bezield met een groot betrouwen op hare heiligheid en deugd, en kwam haar dringend verzoeken, dat zij de goedheid zou hebben, zijne zuster te komen bezoeken, die reeds de dood nabij was, en haar zou trachten aan te sporen, om v��r hare dood eene opregte biegt te spreken. Catharina, die altijd met de grootste liefde bereid was, om bij zieken al den troost aan te brengen, die zij in hare magt had, kwam dadelijk bij haar, en trachtte haar door heilige opwekkingen aan te moedigen tot eene opregte biegt van alle hare zonden: maar de zieke antwoordde als altijd dat zij genoeg gebiegt had, en dat zij volstrekt niet op nieuw wilde biegten. Nn zag Catharina duidelijk, dat zij met een hart te doen had, hetwelk door de zonden en buitensporigheden in de boosheid verhard was; zij verzoekt alle de omstaanders om te bidden, om van God de zaligheid van die ziel en de gratie van een opregt berouw te verkrijgen, terwijl zij zich eveneens op hare knie�n werpt om Gods barmhartigheid te ver- bidden. Op eens ziet men uit de rivier, den 5