door den eerliedwaardigen dienaar Gids
LODEWIJK-MARIA GRIGNION DE MONTFORT

Apostolischon Missionaris
an de Congregatie der Missionarissen van het
Rej Gezelschap van Maria en van
ragregatie der Zusters van de Wijsheid.

�~ ~3|\'�_ i Saar de zevende fransche uitgave (1868).

�*B^ Sub tuum prwsidium, Immaculata.

BIBLIOTHEEK DER
RIJKSUNIVERSITEIT

Drukker�Uitgever
1870.

RIJKSUNIVERSITEIT UTRECHT

Wij REiMEn-FiuNciscus, bij de gratie Gods en hot gezag
van den Heiligen Apostolischen Stoel, Bisschop van Lucon,
veroorloven de uitgave van de Verhandeling der ware
godsvrucht tot de Allerheiligste Maagd, geschreven door
den cerbiedwaardigen dienaar Gods, Lodewijk-Maria Gri-
gnion de Montfort, apostolischen missionaris. Wij zijn
van oordeel dat dit werk geschikt is om de devotie tot
de Gelukzalige Maagd Maria te doen herleven en uit
te breiden, en wij verlangen dat het vooral in ons bisdom
verspreid worde, dat er zich eene eer in stelt om do
glorievolle Moeder van God tot patrones te hebben. De
geloovigen van een bisdom waarin eertijds de eerbied-
waardige Lodewijk de Montfort het Evangelie heeft verkon-
digd, zullen zich gelukkig achten deze bladzijden te lezen,
waarin de vrome schrijver met zooveel zalving en kracht de
gewone gevoelens zijns harten heeft nedergelegd. Wanneer
zij die lezen , zullen zij de treffende ondei rigtingen meenen
te hooren welke wonderen van bckeering en zaligheid in

een groot getal bisdommen van Frankrijk hebben voort-
gebragt, toen de vurige Missionaris daar de godsvrucht
tot de allerheiligste Maagd predikte.

Wij verklaren dat het onze bedoeling niet is een be-
paald oordeel uit te spreken over de leer van het voor-
noemd werk: wij zijn overtuigd dat het geheel in
overeenstemming is met de leer de Kerk; maar wij ont-
houden ons zorgvuldig om vooruit Ie loopen op de uitspraak
van den Heiligen Stoel, waaraan al de geschriften van
den eerbiedwaardigen Lodewijk van Monlfort zijn onder-
worpen geworden, uit kracht van een apostolisch proces
voor de zaligverklaring van dezen grooten dienaar Gods (I).

Lucon, 18 december 1842.

f REINIER-FRANCISCUS,
�issekop van Lucoit.

(1) Het proces betrekkelijk de geschriften is den 12 mei 1853
ten hunnen voordeele afgeloopen.

VOORREDE DES UITGEVERS.

«God wil dat zijne heilige Moeder tegenwoordig meer
"bekend, meer bemind, meer vereerd worde dan zij
«ooit is geweest: en dit zal ongetwijfeld geschieden,
«indien de voorbestemden, met de genade en het licht
«van den Heiligen Geest, de inwendige en volmaakte
«oefening zullen aannemen, welke ik hun in het vervolg
«zal ontdekken. (I)»

Deze woorden van den eerbiedsvaardigen dienaar Gods
Lodewijk-Maria Grignion de Montfort moeten noodwendig
den godvruchtigen lezer belang inboezemen en eene
levendige begeerte instorten om die zoo uitnemende oef.\'
ning te leeren om de allerheiligste Maagd te; vereeren.

Hij was, van zijne eerste kindschheid af, op eene zeer
bijzondere wijze tot de liefde van deze Koningin der
Engelen getrokken geweest; en in een onderhoud dat
hij met zijn boezemvriend, den heer Blain, twee jaren
v��r zijn dood had, bekende de vrome missionaris «lat
God hem met eene buitengewone genade begunstigde,
namelijk de voortdurende tegenwoordigheid van Jesus

(1) Verhandeling van de ware devotie tol de allerheiligste Maagd.
blz. 41.

on van Maria in het binnenste zijner ziel (1). Dit woord
was een geheim \\oor den heer Blain, maar men zal
het in dit kleine geschrift uitgelegd vinden; men zal
daarin als geheel ontbloot, het hart vinden van den-
gene, die geen schooner naam kende dan van knecht
van Jesus en Maria. Wij willen daarmede evenwel niet
zeggen dat deze uitlegging door allen evenzeer zal be-
grepen worden. Hier moet men zich de woorden van de
Eeuwige Wijsheid herinneren: Abscondisti hac a sapien-
lihns et prudentibus et revelasti ea parvulis (2). Gij hebt,
o mijn Vader, deze geheimen voor de wijzen en de
voorzigtigen der wereld verborgen, en ze aan de klei-
nen geopenbaard. Men heeft het gezegd toen men
het leven van den eerbiedwaardigen dienaar Gods in

(I) Vie du v�u�rable serviteur de Dieu Louis-Marie Orignion
i/e Montfort, in 1839 uitgegeveu bij Leclerc, te Parijs (in 8» bl. 219),

Een eerste leven van Montfort was reeds in 1724 door den
heer Grandct, priester van het Gezelschap van Saint Sulpice uit-
gegeven; een tweede door Pater Picot de Clorivi�re, jesuiet, in
J775. Men weet dat de eerbiedwaardige dienaar Gods, den 31
jauuarij 1673, te Montfort aan de Meu, toen in het bisdom van
St. Malo, tegenwoordig in dat van Rennes, geboren, den 28 april 1716,
te St. Laurent aan de S�vre, in het bisdom van Lucon (Vende�),
eertijds het bisdom van la Rochelle, is overleden. Te St Laurent
aan de S�vre, in de parochiekerk, vindt men het graf van den
luau Gods. Bij dit vereerde graf is de dubbele religieuse familie
van Montfort zich komen vestigen, te weten de Missionarissen
en de Broeders van het Gezelschap van Maria, in 1722, en de
Zusters van de Congregatie der Wijsheid in 1720. Zuster Maria-Louisa
van Jesus, de eer9te Algemeene Overste van de Zusters der Wijsheid, is
ook te Saint-Laureut aan de S�vre gestorven, op den 28 april 1759,
43 jaren, dag voor dag, na haren gelukzaligen Vader. Pater
Mulot, de eerste opvolger van Montfort in het bestuur dezer beide
Oor.gregati�n, is den 12 mei 1749 te Questcnberg gestorven,
waar zich zijn graf bevindt. Zij hebben aldus beide de vorderingen
en de gelukkige ontwikkeling kunnen zien van het dubbel Gezel-
schap ran Montfort, dat nu in geheel Frankrijk bekend is.

(2) II. Matth., XI, 25.

liet liclit gaf: zijne geschiedenis zal nooit dan door een
christen begrepen worden; zij heeft dit gemeen niet liet
leven van een groot getal andere dienaars Gods. Wq
moeten hier ook zeggen dat dit boekje niet begrepen
zal worden door een christen, die al te vreemd is aan
de beginselen der evangelische nederigheid en eenvou-
digheid, en dat de wijzen der wereld gehinderd kun-
nen worden door de lessen der ware wijsheid, welke
zij daarin zullen lezen zonder in haren zin door te
dringen. Animalis hum» nou pervipit ca quee sant Spiri-
tus Dei; atultitiu enim est UU, et umt potestintelligere,
quia spiritual�er examinatur (I). «De mensch die alleen
bestuurd wordt door het natuurlijke licht, begrijpt de
dingen niet die van Gods Geest zijn; zij schijnen hem
dwaasheden toe, dewijl men daarover moet oordeelen
door een bovennatuurlijk licht dat bij niet heeft.» Maar
haasten wij ons daarbij te voegen, dat de opregle en
eenvoudige zielen het manna zullen smaken, dat ver-
boigen is in de zoo vrome en zoo treffende onder-
rigtingen van een deugdzamen priester, die zijn leven
sleet in den arbeid van de heilige bediening, den i
armen het Evangelie verkondigende. Zij zullen de godde-
lijkc Voorzienigheid zegenen, die haar dezen schat
aanbiedt. Zij zullen zich van liefde voor Jesus en Maria
doordrongen gevoelen, wanneer zij deze vurige blad-
zijden zullen lezen, welke de man Gods, die de tegen-
woordighcid van onzen goddelijken Verlosser en van
zijne heilige Moeder nooit uit het oog verloor, in de
vurigheid van zijn gebed schreef: zij zullen zich niet
ophouden met zekere uitdrukkingen te berispen, welke
\\-v wereldsche ligtgeraaktheid welligt zullen mishagen:

(1) I Cor. II, 14.

men zegt hetzelfde van zekere zinwendingen , welke men
niet zou hebben kunnen veranderen zonder het eigen-
aardig karakter van deze verhandeling te schaden, die
eerder is voortgekomen uit liet hart dan uit den geest
van haren schrijver. Men is evenwel overtuigd dat dit
werkje een denkbeeld zal kunnen geven der juistheid
van den geest en der wezenlijke welsprekendheid van
den deugdzamen missionaris.

Overigens kunnen wij ons van allen lof onthouden,
dewijl de geloovigen aller standen aan de Verhandeling
run de ware devotie tot de Heilige Maagd, reeds een
zeer gunstig onthaal hebben bezorgd. En doen wij op-
merken dat dit vrome boek niet alleen in Frankrijk,
maar zelfs bij de nabuiige volken populair is geworden.
De E. P. Fabeii heeft daarmede nog v��r zijn dood Enge-
land, zijn vaderland, willen begiftigen. Deze geleerde
religieus, zoo bekend door zijne talrijke verhandelingen
over de volmaaktheid, heeft de moeite genomen om zelf
en met eene angstvallige naauwkeurigheid, het boek der
Ware Devotie te vertalen. Wij zullen de voorrede mede-
deelen, welke hij aan liet hoofd der engelsche uitgave
heeft geplaatst. Wij hebben die voorrede z�� letterlijk
mogelijk overgenomen. Ofschoon zij eenigzins uitvoerig
is, hebben wij gemeend daarvan niets te moeten weg-
laten. Wij raden al de geloovigen aan haar te lezen: zij
zullen zich gelukkig achten daarin te zien, welke groote
achting de E. P. Faber voor den eerbiedwaardige!) pater
de Montfobt , voor zijne schriften koesterde, de bui-
tengewone ingenomenheid die hij had voor de Verhan-
deling van de ware devotie tot de Heilige Maagd, en
zijn vurigen ijver voor de uitbreiding der vereering van
Maria.

VAN DEM EERWAAROEN PATER F. \\V. F.\\BER.

In 1846 of 1847 bestudeerde ik te St Wilfried, voor
de eerste maal, tiet leven en den geest van den Eerbied-
waardigen Grignion de Montfurl. Heden , vijftien jaar later,
is het mij wel geoorloofd te zeggen, dat al degenen die
hem voor hun meester nemen, moeijelijk een heilige of
een ascelischen schrijver zullen vinden, die hun verstand
meer boeit door zijne bevalligheid en zijn geest. Wij
kunnen hem nog niet heilig noemen; maar het proces
zijner zaligverklaring is zoo ver en zoo gelukkig ge-
vorderd, dal wij niet lang te wachten kunnen hebben,
v��r dat hij op onze altaren geplaatst zij.

Daar zijn weinig nienschen, in de XVIII\' eeuw, op
wie de kenmerken van den man der Voorzienigheid,
krachtiger zijn ingedrukt, dan op dezen anderen Elias, den
missionaris van den Heiligen Geest en van Maria. Zijn ge-
heele leven was zulk eene openbaarmaking san de heilige
dwaasheid des Kruises, dat zijne levensbeschrijvers hein
eenstemmig op gelijken rang plaatsen met den heiligen
Simeon Salus en den heiligen Pliilippus van Neri. Cle-
mens IX stelde hem tot apostolisch missionaris in Frankrijk
aan,opdat hij zijn leven zou doorbrengen met het Jansenisme
te bestrijden, dat zoo gevaarlijk is voorde zaligheid der

(1) Vau de tweede engelsche uitgave.

ziden. Van de Epistelen der Apostelen at, zou het
moeijeiijk wezen zulke vurige bladzijden Ie vinden
als de twaalf bladzijden van zijn gebed voor de mis-
sionarissen van zijn Gezelschap. Ik wijs onophoudelijk
degenen daarheen, die te midden hunner talrijke be-
proevingen, het eerste vuur van de liefde voor de zielen
moeijeiijk kunnen bewaren. Hij werd tegelijk overal ver-
volgd en vereerd. De uitgebreidheid van zijn arbeid, even
ais die van den heiligen Antonius van Padua , is waarlijk
«ngeloofclijk en onverklaarbaar. Hij heeft e�nige geestc-
lijke verhandelingen geschreven, die reeds sedert de
weinige jaren dal zij bekend zijn een opmerkelijken
invloed op de Kerk gehad hebben, en die geroepen zijn
oui een nog veel grooteren invloed te hebben in de
toekomende jaren. Zijne predikati�n, geschriften en ge-
sprekken waren geheel doortrokken van voorzeggingen
en van voorspellende beschouwingen omtrent de laatste
tijden der Kerk.

Hij treedt voort, als een nieuwe Vincenlius Ferrier,
als bevond hij zich in de dagen die liet laatste oordeel
voorafgaan, en verklaart dat hij, van Gods wege, de
echte boodschap van eene grootere vereering, van eene
uitgestrektere kennis en van eene vuriger liefde voor
Maria brengt, even als van de innige betrekking welke
zij zal hebben met de tweede komst van haren Zoon.
Hij heeft twee religieuse Cor.gregati�n gesticht, de eene
van mannen, de andere van vrouwen, die beide zeer
bloeijend zijn. En toch stierf hij op drie en veertigjarigen
leeftijd, in 47IG, nadat hij slechts zestien jaren priester
was.

Oen 12 mei 1855, is te Home het decreet uitgesproken

dat zijne geschriften vrij verklaart van alle dwaling welke
een beletsel voor zijne heiligverklaring kan zijn. In deze
verhandeling over de ware devotie tot de Heilige Maagd,
heeft hij de volgende profetische woorden gesproken : «Ik
voorzie duidelijk dat in toorn ontstoken beesten woedend
zullen komen om dit klein geschrift met hunne duivelsclie
landen te verscheuren, of ten minste om het in de stilte
van eene kist te begraven, opdat het niet in het licht
verschijne». Des ondanks voorspelt hij dat het zal
worden uitgegeven en goede vruchten zal opleveren.
Dit alles is letterlijk vervuld. De schrijver was in 171*»
gestorven, en het is als bij toeval dat deze verhandeling
door een der priesters van zijne Congregatie te Saint-
Laurent aan de S�vre, in 184-2, werd gevonden. De
toenmalige overste kon verklaren dat het van den eer-
biedwaardigen stichter was. En het handschrift werd
naar Rome gezonden, om in het proces van heiligver-
klaring te worden onderzocht.

Ongetwijfeld hebben allen die dit boek zullen lezen,
God reeds lief, en het doet hun leed Hem niet meer lief
te hebben; allen wenschen iets voor zijne glorie, de
verspreiding van het een of ander goed werk, het wei-
slagen van de eene of andere devotie, het aanbreken
van een beteren tijd: de een heeft jaren lang al zijne
krachten ingespannen om een bijzonder gebrek te over-
winnen, en het heeft hem niet mogen gelukken; een
ander heeft met tranen de bekecring zijner bloedver-
wanten en zijner vrienden gevraagd, en het verwondert
hem, dat, ondanks zijne tranen, zoo weinigen hunner
tot het geloof bekeerd zijn; deze is bedroefd omdat hij
niet genoeg devotie heeft, gene smart gevoelt omdat hij
een kruis te dragen heeft, dat hij voor zijne zwakheid
Je zwaar vindt, terwijl een derde ia zijne familie huis-

selijke oneenigheden en ongelukken ontmoet, welke hem
onvereenigbaar schijnen met het werk zijner zaligheid;
en, voor al deze dingen, schijnt het gebed zoo weinig
vei�igling te schenken! Welk hulpmiddel ontbreekt hem
dan? Welk hulpmiddel is door God zelven aangewezen?
Indien wij de openbaringen der Heiligen raadplegen,
dan is het hulpmiddel geen ander dan eene ontzaggelijk
groote vermeerdering van de devotie tot de Heilige
Maagd.

Hier, in Engeland, wordt Maria niet half genoeg ge-
predikt. De devotie welke men voor haar heeft is
zwak, mager en arm; zij wordt buiten haren weg ge-
worpen door de spotternij der ketters. Beheerscht door
het menschelijk opzigt en de vleeschelijke voorzigtigheid,
zou zij de ware Maria, zulk eene kleine Maria willen
maken, dat de Protestanten zich rondom haar op hun
gemak zouden kunnen gevoelen. Hare onbekendheid met
de godgeleerdheid ontneemt haar al haar leven en hare
waardigheid; zij is niet het uitstekend karakter van onze
godsdienst, zooals zij moest zijn; zij heeft geen vertrouwen
in zich zelve. En daarom wordt Jesus niet bemind,
worden de ketters niet bekeerd, wordt de Kerk niet
verheven; de zielen, die heilig zouden kunnen zijn,
kwijnen weg en ontaarden; van de sacramenten wordt
geen gebruik gemaakt zooals het zou behooren, de
zielen worden niet met de geestdrift van den apostolische»
ijver ge�vangeliseerd; Jesus wordt niet gekend, dewijl Maria
in vergetelheid wordt gelaten; duizende zielen gaan ver-
loren , omdat Maria van haar verwijderd is. Deze on\\vaar-
dige en ellendige schaduw, aan welke wij den naam durven
geven van devotie voor de Heilige Maagd, is de oorzaak van
al die ellenden, van al die verduistering, van al die kwalen,

van al die verzuimen, van die gehecle verslapping. Eh
toch, indien wij geloof moeten hechten aan de open-
ha ringen der Heiligen, wil God uitdrukkelijk eene grootere,
ecne breedere, eene degelijkere, een geheel andere de-
votie jegens zijne heilige Moeder. Ik geloof niet dat
er een uitstekender, een magliger werk is om tot dit
doel Ie geraken, dan de eenvom�ige verspreiding van
deze bijzondere devotie van den eerbiedwaardigen Grignion
da Montfort.

Dat iemand slechts voor zich zeiven deze devotie be-
proeve; en de verrassing welke de genade die zij mede-
brengt hem zal veroorzaken, en de veranderingen welke
zij in zijne ziel zal te weeg brengen, zullen hem weldra
van hare, overigens bijna ongeloolelijke, werkdadigheid
overtuigen, als middel om het heil der zielen en de
komst van het rijk van Christus te verkrijgen. O! indien
Maria slechts gekend was, dan zou er geen koelheid voor
Jesus zijn! O! indien Maria slechts gekend was, hoe-
veel bewonderenswaardiger zou ons geloof zijn, en hoe-
veel verschillender onze communi�n! O! indien Maria
slechts gekend was, hoeveel gelukkiger, hoeveel heiliger,
hoeveel minder wereldseh zouden wij zijn, en hoeveel
beter zouden wij de levende beelden van Onzen Heer
en Verlosser, haar zeer dierbaren en goddelijken Zoon
worden!

Ik heb zelf de gehcele verhandeling vertaald; mij
daarvoor veel moeite gegeven, en ben angstvallig ge-
trouw geweest. Tevens zal ik mij veroorloven den lezer
te waarschuwen, dat hij door eene enkele lezing er zeer
ver af zal zijn van haar te kennen, van zich van haar
meester te maken. Indien ik aldus durf spreken, dan
moet ik zeggen dat men in dit boek het gevoel vindt

\\an ik weet niet wat geinspireerds en bovennatuurlijks,
dat hoe langer hoe meer toeneemt, naar gelang men
voortgaat met het te bestuderen. Bovendien kan men
niet nalaten te ondervinden dat, na herhaalde lezingen,
zijne nieuwheid niet schijnt te verouderen of zijne volheid
te verminderen, of de. frissche geur en het gevoelige
vuur van zijne zalving te veranderen of te verzwakken.
Moge de Heilige Geest, de goddelijke Ijveraar van
Jtsus en van Maria, een nieuwen zegen aan dit werk
in Engeland geven, moge het Hem behagen ons weldra
te troosten door de heiligverklaring van dezen nieuwen
apostel en vurigen missionaris zijner zeer dierbare en
geheel onbevlekte Bruid, en nog meer door de spoe-
dige komst van het glorievol tijdvak der K rk dat het
glorievolle tijdvak van Maria moet zijn.

Priester van het Oratorie.

Onze Lieve Vrouwe Presentatie, 1862.

Door de allerheiligste Maagd Maria is Jesus Christus
in de wereld gekomen, en ook door haar moet Hij in
de wereld heersenen.

Maria is zeer verborgen geweest in haar leven: daarom

noemt de Heilige Geest en de Kerk haar Alma Mater.....

Verborgen en geheime Moeder. Hare nederigheid is zoo
diep geweest dat zij op aarde geen magtiger en voort-
durender neiging heeft gevoeld dan die om zich voor
zich zelve en voor alle schepselen te verbergen, ten
einde door God alleen gekend te zijn. Het heeft God, om
haar te verhooren in het verzoek dat zij Hem deed om
haar te verbergen, te verarmen, te vernederen, be-
haagd om haar te verbergen in hare ontvangenis, in
hare geboorte, in haar leven, in hare geheimen, in
hare verrijzenis en ten hemelopneming, ten opzigte
van al de menschelijke schepselen. Hare ouders zelfs
kenden haar niet; en de engelen vroegen elkander dik-
wijls: Quw estista?... Wie is deze? dewijl de Allerhoogste
haar voor hen verborg; of, indien Hij hun iets daarvarr
ontdekte, Hij hun oneindig iii.er daarvan verborgen hield.

God de Vader heeft toegestaan dat zij geen wonder
gedurende haar leven deed, ten minste geen schille-
rend wonder, ofschoon Hij haar de magt daartoe ge-
$even had. God de Zoon heeft toegestaan dal zij bijna
niet sprak, ofschoon Hij haar zijne wijsheid had mede-
gedeeld. God de Heilige Geest heeft toegestaan dat de
Apostelen en de Evangelisten slechts zeer weinig over
haar spiaken, en zooveel als hun noo^ig was om Jtsus
Christus te doen kennen, ofschoon zij zijne getrouwe
liruid was.

Maria is het uitstekend schoon meesterstuk des Aller-
hoogsten, waarvan Hij zich de kennis en het bezit heeft
voorbehouden. Maria is de bewonderenswaardige Moeder
van den Zoon, die het Hem behaagd heeft gedurende
baar leven te vernederen en te verbergen, om hare
nederigheid te begunstigen, haar, even als eene vreemde,
den naam van vrouwe, muliet gevende, ofschoon Hij
haar in zijn hart meer achtte en liefhad dan al de
Engelen en de menschen. Maria is de verzegelde bron
en de getrouwe Bruid van den Heiligen Geest, waarin Hij
alleen binnengaat. Maria is het heiligdom en de rust
van de Heilige Drievuldigheid, waarin God prachtvoller
rn goddelijker woont dan in eenigc plaats van hel
heelal, niet uitgezonderd zijne woning op de Cherubijnen
en de Serafijnen; en het is aan geen schepsel, hoe
zuiver het ook zij veroorloofd, daar, zonder een groot
voorregt, binnen Ie gaan.

Ik zeg met de Heiligen : De heilige Maria is het
rardsch paradijs van den nieuwen Adam, waarin Hij
door de werking van den Heiligen Geest, is tnensch
geworden, om daar onbegrijpelijke wonderen te wroch-
ten. Zij is de groute en de hemelsche wereld van God,
die onuitsprekelijke schoonheden en schallen bevat. Zij

is de pracht des Allerhoogsten, waarin hij, als in zijn
schoot, zijn ceniggeboren Zoon heeft verborgen, en in
hem al wat er uitstekendst en kostbaarst is. O! o!
hoeveel groote en verborgen zaken heeft die raagtige
God in dit bewonderenswaardig schepsel gedaan! zooals
zij zelve gedrongen is het te zeggen, ondanks hare diepe
nederigheid: Fecit mihi magna qui potens est. De wereld
kent ze niet, dewijl zij daartoe onbekwaam en onwaar-
dig is.

De Heiligen hebben bewonderenswaardige di.igenvan
die heilige stad Gods gezegd; en zij zijn nooit welspre-
kender en tevredener geweest dan wanneer zij over haar
gesproken hebben. Daarna, roepen zij uit, dat de hoogte
harer verdiensten, welke zij tot den troon der Godheid
heeft opgeheven, niet kan gezien; dat de breedte harer
liefde, uitgestrekter dan de aarde, niet kan gemeten;
dat de grootheid harer magt, welke zij tot zelfs over
een God bezit, niet kan begrepen; en eindelijk dat de
diepte van hare nederigheid, van al hare deugden en
genaden, die een afgrond zijn, niet kan gepeild worden.

O onbegrijpelijke hoogte! O onuitsprekelijke breedte!
O onmetelijke grootheid! O ondoordringbare afgrond!
Alle dagen, van het eene uiteinde der aarde tot het andere,
in het hoogste der Hemelen, in het diepste der afgronden,
predikt, verkondigt alles de bewonderenswaardige Maria.
De negen Koren der Engelen, de menschen van allen
leeftijd, staat, godsdienst, goeden en kwaden, tot zelfs
de duivels, zijn verpligt om haar, tegen wil en dank,
door de kracht der waarheid, Gelukzalig te noemen. Al de
engelen, in de Hemelen, roepen haar onophoudelijk toe,
heeft de heilige Bonaventura gezegd: Sancla, Sancta,
Sancta-Maria, Dei Genitrix et Virgo; en zij bieden haar
millioen en millioenen malen dagelijks de Groetenis des

Engels aan: Ave Maria, enz.; en, voor baar neder-
knielende, vragen zij haar als gunst dat zij hen met
eenige harer orders moge vereeren. De heilige Micha�l,
zegt de heilige Augustinus, ofschoon prins van het geheele
hemelsche hof, is de ijverigste om haar allerlei eer-
bewijzen te doen en te laten doen; hij is altijd in af-
wachting, om de eer te hebben . op haar woorddienst
te bewijzen aan den eene of andere harer dienaars.

De gansche aarde is vol van hare glorie, vooral bij
de Christenen , die haar als schutsvrouw en beschermster
in vele koningrijken, provinci�n, bisdommen en steden
gekozen hebben. Hoeveel kathedralen zijn niet onder
haar naam aan God gewijd! Daar is geen kerk zonder
altaar ter harer eer; geen streek noch kanton, waarin
zich niet het een of ander harer wonderdadige beelden
bevindt, waar alle kwalen genezen, en allerlei goed ver-
kregen is. Zoo vele broederschappen en congregati�n ter
harer eer! zoovele religieuse Orden onder haren naam
en hare bescherming! zoovele broeders en zusters van
al de broederschappen! zoovele religieusen van beiderlei
kunne die haren lof vermelden en hare barmhartig-
heden verkondigen! Daar is geen klein kind, die het
Wees gegroet stamelende, haar niet looft; daar is geen
zondaar, die zelfs in zijne verstoktheid, niet een sprankel
vertrouwen in haar heeft; daar is zelfs geen duivel in
de hel, die, ofschoon hij haar vreest, haar niet eer-
biedigt.

Daarom moet men in waarheid met de Heiligen zeggen:

De Maria nunquam satis___ «Men heeft Maria nog niet

genoeg geloofd, verheven, ge�erd en gediend.» Zij heeft
nog meer loftuiging, eerbied, liefde en dienst verdiend.
Daarbij moet men met den Heiligen Geest zeggen: Omni*
gloria ejus Filiae Regis ab intus.... «Al de glorie van

de Dochter des Koning is inwendig.» Alsof de geheele
uitwendige glorie welke Hemel en de aarde haar om strijd
toekennen, niets was in vergelijking van die, welke zij
inwendig van den Schepper ontvangt, en die niet gc-
kend wordt door kleine schepsels, die het geheim des
Konings niet kunnen doordringen. Daaro:n moeten wij
met den Apostel uitroepen: Nee oculus vidit, nee auris
audivit, nee in cor hotniiiis ascend�... « Het oog heeft niet
gezien, het oor heeft niet gehoord, en het hart heeft
niet begrepen de schoonheden, de grootheden en de
uitmuntendheden van Maria», het wonder van de won-
deren der genade, der natuur en der glorie. Indien gij
de Moeder wilt begrijpen, zegt een Heilige, begrijp den
Zoon, want het is eene Moeder Gode waardig: Hictueent

omnis lingua___ «Dat hier iedere long verstomme».

Mijn hart heeft al ingegeven wat ik met eene bijzon-
dere vreugde geschreven heb, om te toonen dat de ge-
lukzalige Maria tot hiertoe onbekend is geweest, en dat
het eene van de redenen is waarom Jesus Christus niet
gekend wordt zooals Hij het moet zijn. Indien derhalve,
zooals het zeker is, het rijk van Jesus Christus in de
wereld zal komen, dan zal dit slechls een noodzakelijk
gevolg wezen van de kennis en het rijk van de aller-
heiligste Maagd Maria, die Hem voor de eerste maal ter
wereld gebragt heeft, en Hem voor de tweede maal zal
doen uitschitteren.

VAN DE DEVOTIE TOT DE HEILIGE MAAGD IN HET ALGEMEEN.

I. Uitmuntendheid en noodzakelijkheid van de devotie
tot de heilige Maagd.

Ik beken met de geheele Kerk dat daar Maria niets
anders is als een schepsel, uit de handen des Aller-
lioogsten voortgekomen, zij, vergeleken met zijne onein-
dige Majesteit, minder dan een zonnestofje, of liever
niets hoegenaamd is, dewijl Hij alleen Degene is die
is, en bijgevolg die groote Heer, die altijd onafhankelijk
en zich zelven genoegzaam zijnde, de heilige Maagd niet
volstrekt noodig gehad heeft en nog niet noodig heeft
ter vervulling van zijn wil en ter openbaring zijner
glorie. Hij behoeft slechts te willen om alles te doen.

Ik zeg intusschen dat, de dingen zijnde z��als zij
zijn, en daar God zijne grootste werken, door de aller-
heiligste Maagd, sedert Hij haar gevormd heeft, heeft
willen aanvangen en voltooijen, men kan gelooven dat

Hij in de eeuwen der eeuwen niet van gedrag zal ver-
anderen , want Hij is God, en verandert niet in zijne
gevoelens en in zijn gedrag.

God de Vader heeft zijn Eeniggeboren Zoon niet aan
de wereld gegeven dan door Maria. Welke verzuchtingen
de Oudvaders ook geslaakt, welke verzoeken de Pro-
feten en de Heiligen der oude wet ook gedurende vier-
duizend jaren, gedaan hebben, om dien schat te ver-
krijgen, Maria alleen heeft hem verdiend, en heeft door
de kracht harer gebeden en de verhevenheid harcr deug-
den genade in Gods oog gevonden. De wereld was on\\vaar-
dig, zegt de heilige Augustinus, om God den Zoon on-
middellijk uit de handen des Vi.ders te ontvangen, Hij
heeft hem aan Maria gegeven, opdat de wereld Hem door
haar zou ontvangen. De Zoon Gods is mensch geworden voor
onze zaligheid, maar in Maria en door Maria. God de
Heilige Geest heeft Jesus Christus in Maria gevormd,
maar eerst nadat Hij haar door een der eerste dienaren
van zijn hof, hare toestemming had gevraagd.

God de Vader heeft aan Maria zijne vruchtbaarheid
medegedeeld zoover een zuiver schepsel daartoe in staat
was, om haar de magt te geven om zijn Zoon en al
de ledematen van zija mijstiek ligchaam voort te brengen
God de Zoon is in haren maagdelijken schoot neder-
gedaald, gelijk de nieuwe Adam in het aardsch paradijs,
ten einde zijn welbehagen te nemen en om er in het
geheim wonderen van genade te wrochten.

De menschgeworden God heeft zijne vrijheid gevon-
den om zich in haren schoot te zien opsluiten; Hij
heeft zijne kracht doen uitschitteren door zich door
die gezegende Maagd te doen dragen; Hij heeft zijne
glorie en die zijns Vaders gevonden door zijnen glans
aan al de schepselen op aarde te verbergen, om ze

alleen aan Maria te openbaren; Hij beeft zijne onaf-
hankelijkheid en zijne majesteit verheerlijkt door van
die beminnelijke Maagd af te hangen in zijne ontvan-
genis, in zijne geboorte, in zijne opdragt in den tempel,
in zijn verborgen leven gedurende dertig jaren, ja
tot aan zijn dood, dien zij moest bijwonen, dewijl Hij
met haar slechts een en hetzelfde offer wilde doen, en
door hare toestemming aan den eeuwigen Vader worden
geshgtofferd, gelijk eertijds Isaac door Abrahams toe-
stemming aan Gods wil. Zij heeft Htm gevoed, onder-
houden , opgevoed en geofferd voor ons.

O bewonderenswaardige en onbegrijpelijke afhanke-
lijkhcid van een God, die de Heilige Geest, om ons hare
waarde te toonen, in het Evangelie niet met stilzwijgen
beeft kunnen voorbijgaan, ofschoon Hij ons bijna al de
bewonderenswaardige dingen heeft verborgen, welke deze
vleeschgeworden Wijsheid in zijn verborgen leven heeft
gedaan! Jesus Christus heeft aan God zijn Vader meer
glorie gegeven door de onderwerping, welke Hij gedurende
dertig jaren aan zijne Moeder heeft gehad, dan Hij hem
zou gegeven hebben door de gansche aarde door de
werking zijner grootste wonderen te bekeeren. O! hoe
hoog veiheerlijkt men God, wanneer men zich, om Hem
te behagen, op het voorbeeld van Jesus Christus, aan
Maria onderwerpt!

Indien wij het overige van het leven van Jesus Christus
van nabij beschouwen, dan zullen wij zien, dat Hij
zijne wonderen door Maria heeft willen beginnen. Hij
heeft den heiligen Joannes in den schoot zijner moeder,
door Maria\'s woord, geheiligd; zoodra zij gesproken
had, was Joannes geheiligd, en dit is zijn eerste won-
der van genade! Op het nederig verzoek van Maria,
veranderde Hij, op de bruiloft te Cana, het water in

wijn, en dit is zijn eerste wonder van natuur. Hij heeft
zijne wonderen door Maria begonnen en voortgezet, en
Hij zal ze tot de voleinding der eeuwen door Maria
voortzetten.

God de Heilige Geest onvruchtbaar zijnde in God, dat
wil zeggen geen anderen goddelijken persoon voort-
brengende, is vruchtbaar geworden door Maria, die hij
zich tot Bruid heft verkoren. Met haar, in haar en van
haar heeft Hij zijn meesterstuk voortgebragt, namelijk
een menschgeworden God; brengt Hij dagelijks voort en
zal Hij tot het einde der wereld voortbrengen de voor-
beschikten, leden van het ligchaam van dit aanbiddelijk
Hoofd: daarom wordt Hij, hoe meer Hij Maria, zijne
dierbare en onafscheidbare Bruid, in eene ziel vindt,
te meer werkend en magtig om Jesus Christus in die
ziel, en die ziel in Jesus Christus voort te brengen.

Het gedrag dat de drie Personen der Allerheiligste
Drievuldigheid in de Menschwording en de eerste komst
van Jesus Christus hebben gehouden, houden zij alle
dagen op onzigtbare wijze in de Heilige Kerk, en zullen
het houden tot de voleinding der eeuwen, zelfs in de
laatste komst van Jesus Christus.

God de Vader heeft al de wateren vergaderd, en dit
de zee genoemd; Hij heeft al zijne genaden vergaderd
en die vergadering heeft Hij Maria genoemd. Die groote
God heeft eene zeer rijke schatkamer of magazijn, waarin
Hij al wat Hij schoons, schitterends, zeldzaams en kost-
baars heeft, tot zelfs zijn eigen Zoon heeft vervat; en
deze ontzettend groote schat is niets anders dan Maria,
die de Heiligen de schatkamer des Heeren noemen, uit
welker volheid de menschen verrijkt worden.

God de Zoon heeft aan zijne Moeder alles medegedeeld
wat Hij zich door zijn leven en zijn dood verworven

heeft, zijne oneindige verdiensten en zijne bewonderens-
waaHige deugden, en ITij heeft haar schaf bewaarster
gemaakt van al wat zijn Vader Hem tot erfdeel heeft
gegeven; door haar voegt Hij zijne verdiensten aan zijne
ledematen toe, deelt Hij zijne deugden mede en deelt
Hij zijne genaden uit; het is zijne waterleiding, door
welke Hij zachtkens en overvloedig zijne barmhartigheden
doet ioopen.

God de Heilige Geest heeft aan Maria, zijne getrouwe
Bruid, zijne onuitsprekelijke gaven medegedeeld, en Hij
heeft haar gekozen tot uitdeelster van al wat Hij bezit:
zoodat zij, aan wien zij wil, zooveel zij wil, zooals zij
wil en wanneer zij wil, al zijne gaven en zijne genaden
uitdeelt, en daar geschiedt geen homelsche gave aan de
menschen, welke niet door hare maagdelijke handen
gaat. Want dit is de wil van God geweest, die gewild
heeft dat wij alles in Maria zouden hebben: z�� zal de-
gene die zich gedurende haar gansche leven verarmd,
vernederd en tot in het diepste niet, door hare diepe
nederigheid verborgen heeft, verrijkt, verheven en vereerd
worden door den Allerhoogste. Dit zijn de gevoelens der
Kerk en der heilige Kerkvaders.

Indien ik tot de vrijdenkers van onzen tijd sprak, zou
ik hetgeen ik eenvoudig zeg, breedvoeriger bewijzen,
door de Heilige Schrift en de heilige Vaders, wier latijn-
sche plaatsen ik uit hunne geschriften zou aanhalen, en
door verscheidene degelijke redenen welke men door den
E. P. Poir� in zijne Driedubbele Kroon der Heilige Maagd
zou kunnen medegedeeld vinden. Blaar dewijl ik bijzonder
tot de armen en de eenvoudigen spreek die, van goeden
wil zijnde en meer geloof hebbende dan het meeren-
deel der geleerden, eenvoudiger en met meer verdienste
gelooven, stel ik mij tevreden met hun eenvoudig de

waarheid te verklaren, zonder mij op te houden met
hun al de latijnsche plaatsen aan te halen die zij niet
verstaan, ofschoon ik niet nalaat er eenige mede te
deelen, zonder mij veel moeite te geven om ze te
zoeken. Laat ons voortgaan.

Dewijl de genade de natuur en de glorie de genade
volmaakt, is het zeker dat Onze Heer nog in den Hemel
even goed de Zoon van Maria is als Hij het op aarde
was, en dat Hij, bij gevolg, de onderwerping en de gehoor-
zaamheid van het volmaaktste aller kinderen ten opzigte
van de beste aller moeders behouden heeft. 3Iaar men
moet zich wel wachten van in deze afhankelijkheid
eenige verlaging of onvolmaaktheid in Jesus Christus te
zien. Want dewijl Maria oneindig onder haren Zoon is,
die God is, beveelt zij Hem niet gelijk cene aardscht:
moeder aan haar kind zou bevelen dat onder haar staal;
dewijl Maria geheel door de genade en de glorie, welke
al de Heiligen in God vervormen, in Hem vervormd is,
vraagt, wil en doet zij niets dat strijdig is met den
eeuwigen en onveranderlijken wil van God. Wanneer men
derhalve in de geschriften van de heiligen Bernardus,
Bernardinus, Bonaventura enz., leest, dat in den Hemel en
op de aarde, alles, tot God zelf, onderworpen is aan
de allerheiligste Maagd, dan wil dit zeggen dat het gezag
hetwelk God haar heefl willen geven z�� groot is, dat
het schijnt dat zij dezelfde magt bezit als God, en dat
hare gebeden en verzoeken z�� vermogend bij God zijn ,
dat zij altijd als bevelen gelden bij zijne Majesteit, die
het gebed van zijne dierbare Moeder nooit weerstaat,
dewijl zij altijd nederig en gelijkvormig aan zijnen wil is.

Indien Mozcs, door de kracht van zijn gebed, den
toorn Gods over de Isra�lieten, op zulk eene vermo-
gende wijze tot bedaren bragt, dat de Allerhoogste

en oneindig barmhartige Heer, hem niet kunnende neer-
staan , hem zeide dat hij hem in toorn moest laten ont-
steken en dit weerspannig volk straffen, wat moeten wij
dan, met meer reden, van het gebed der nederige
Maria en waardige Moeder Gods verwachten, dat mag-
tiger bij zijne majesteit is dan de gebeden en de voor-
spraak van al de Engelen en al de Heiligen des Hemels
en der aarde.

Maria voert in de hemelen bevel over de Engelen en
de Gelukzaligen. Ter belooning van hare diepe nede-
righcid, heeft God haar de magt en den last gegeven
om de ledige troonen waarvan de Engelen, door hoog-
moed gevallen zijn, met heiligen aan te vullen. Dit is
de wil des Allerhoogsten, die de nederigcn verheft,
dat de Hemel, de aarde en de hel, tegen wil endank,
huigen voor de bevelen van de nederige Maria, die Hij
Koningin des hemels en der aarde, opperbevelhebster
Zijner heirscharen, schatmeesteresse Zijner schatten,
uitdeelster Zijner genaden, bewerkster Zijner groote
wonderen, herstelster van het menschelijk geslacht,
middelares der menschen, verdelgster van Gods vijanden
en getrouwe gezellin van Zijne grootheden en Zijne zege-
pralen gemaakt heeft.

God de Vader wil altijd tot de voleinding der wereld
kinderen door Maria hebben, en Hij spreekt deze woor-
den lot haar: In Jacob inhabita! «Verblijf in Jacob»,
dat wil zeggen maak uwe woning en verblijf in mijne
kinderen en voorbeschikten, door Jacob voorafgebeeld,
en niet in de kinderen des duivels en der verdoemden,
voorafgebeeld door Esa�.

Gelijk een kind in de natuurlijke orde een vader en
eene moeder moet hebben, hebben, in de orde der ge-
nade, al de ware kinderen Gods, God tot Vader en Maria

tot Moeder; en die Maria niet tot Moeder heeft, heeft
God niet tot Vader. Daarom hebben de verworpelingen,
gelijk de ketters, de scheurmakers, die de Allerheiligste
Maagd haten of met minachting en onverschilligheid
aanzien, God niet tot Vader, ofschoon zij zich daarop
beroepen, omdat zij Maria niet tot Moeder hebben; want
hadden zij haar tot Moeder, dan zouden zij haar lief-
hebben en vereeren, zooals een waar en goed kind zijne
moeder, die hem het leven heeft gegeven, natuurlijk
liefheeft en vereert.

Het onfeilbaarste en onbetwistbaarste teeken om een
ketter, een man van de slechte leer, een verworpeling,
van een voorbestemde te onderscheiden, is dit, dat de
ketter en de verworpeling niets dan verachting of on-
verschillighcid voor de Allerheiligste Maagd hebben, en
trachtten door hunne woorden en hunne voorbeelden de
vereering van en de liefde voor haar, openlijk of hei-
melijk, soms onder schoonschijnende voorwendsels, te
verminderen. Helaas! God de Vader heeft aan Maria niet
gezegd haar verblijf in hen te maken, dewijl zij Esau\'s
zijn.

God de Zoon wil zich vormen, en, om zoo te zeggen
dagelijks mensch worden in zijne ledematen, door zijne
dierbare Moeder, en hij zegt haar: In Isra�l haeredi-
tare.... «Heb Isra�l voor erfdeel.» Ditis alszeide Hij:
God mijn Vader heeft mij al de volkeren der aarde, al
de goede en de kwade menschen, de voorbestemden en
de verworpelingen lot erfdeel gegeven; ik zal de eenen
door de gouden roede, en de anderen door de ijzeren
roede geleiden: ik zal de vader en de verdediger van de
eenen, de regtvaardige wreker van de anderen en de
regter van allen zijn; maar wat U betreft, mijne dierbare
Moeder, gij zult alleen de voorbestemden door Isra�l

afgebeeld, tot uw erfdeel en uwe bezitting hebben; en,
gelijk hunne goede Moeder, zult gij ze voortbrengen,
opvoeden; en, als hunne Koningin, zult gij ze ge-
leiden, regeren en verdedigen.

Een mensen en een mensen is in haar geboren, zegt
de Heilige Geest: Homo et homo natus est in ea. Vol-
gens de verklaring van eenige Kerkvaders, is de eerste
menseh, die in Maria geboren is, de God-Mensch, Jesus
Christus; de tweede is een zuivere menseh, kind van
God en van Maria, door aanneming. Indien Jesus Christus,
het Hoofd der menschen, in haar is geboren, moeten
de voorbestemden, die de ledematen van dat Hoofd zijn,
ook door een noodwendig gevolg, in haar geboren
worden. Eene zelfde moeder brengt het hoofd niet zon-
der de ledematen, de ledematen, niet zonder het hoofd
ter wereld: anders zou het een gedrocht der naluur zijn;
evenzoo worden, in de orde der genade, het hoofd en
de ledematen van eene en dezelfde moeder geboren; en
indien een lid van het mystiek ligchaam van Jesus Christus,
dat wil zeggen, een voorbestemde, van eene andere
moeder dan Maria, die het Hoofd heeft voortgebragt,
zou geboren worden, dan zou hij geen voorbestemde,
noch een lidmaat van Jesus Christus, maareen gedrocht
in de orde der genade zijn.

Bovendien, dewijl Jesus nu evenzeer als ooit de vrucht
van Maria is, gelijk de Hemel en de aarde het haar dagelijks
duizendmaal herhalen: «En gezegend is de vrucht uws
ligchaams, Jesus», is het zeker dat Jesus Christus in
hel bijzonder voor iederen menseh die Hem bezit even
waarachtig de vrucht van het werk van Maria is, als
voor de wereld in het algemeen: zoodat indien een ge-
loovige Jesus Christus in zijn hart gevormd heeft, hij
met alle regt kan zeggen: «Grooten dank aan Maria;

wat ik bezit is haar goed en hare vrucht, en zonder haar
zou ik die niet hebben»; en men kan met meer waar-
liciil dan de heilige Paulus dit op zich zelven doet, op
haar deze woorden toepassen: Quos iterum parturio donec
fbrmclur Christus in vobis... «Ik breng dagelijks de
kinderen Gods voort, totdat Jesus Christus mijn Zoon
in hen, in de volheid van zijn leeftijd gevormd wordt.»

De heilige Auguslinus, zich zelven en al wat ik ge-
zegd heb overtreffende, verzekert dat al de voorbestemden,
len einde gelijkvormig te zijn aan hel beeld van Gods
Zoon, in deze wereld in den schoot der Allerheiligste
Maagd verborgen zijn, waar deze goede Moeder hen
voedt, onderhoudt en doet groeijen, totdat zij ze voor
de glorie baart, na hun dood, die eigenlijk hun geboortedag
is, gelijk de Kerk den dood der regtvaardigen noemt.
O geheim der genade, onbekend aan de verworpelingen,
en weinig bekend aan de voorbestemden!

God de Heilige Geest wil zich in haar en door haar
uitverkorenen vormen, en Hij zegt tot haar: In electis
meis nutte radices .... Schiet, mijne welbeminde en mijne
Bruid, de wortels uwer deugden in mijne uitverkorenen,
opdat zij van deugd tot deugd en van genade tot genade
groeijen. Ik heb zooveel welbehagen in U genomen,
toen gij in de beoefening der verhevenste deugden op
aarde leefdet, dat Ik verlang u nog op de aarde te
vinden, zonder dat gij ophoudt in den Hemel te zijn.
Plant u daarom voort in mijne uitverkorenen; dat Ik
in hen met welbehagen de wortelen van uw onverwin-
baar geloof, van uwe diepe nederigheid, van uwe alge-
meene versterving, van uw verheven gebed, van uwe
vurige liefde, van uwe vaste hoop en van al uwe deugden
zie. Gij zijt steeds mijne even getrouwe, even zuivere en
even vruchtbare Bruid als ooit: dat uw geloof mij ge-

Joovigen; dat uwe zuiverheid mij maagden; dal uwe
vruchtbaarheid mij uitverkorenen en tempels geve.

Wanneer Maria hare wortelen in eene ziel geschoten
heefl, brengt zij daar de wonderen van genade voort,
welke zij alleen kan voortbrengen, dewijl zij alleen de
vruchtbare Maagd is die nooit haar gelijke in zuiver-
lii\'�d en in vruchtbaarheid heeft gehad of zal hebben.

Maria heeft, met den Heiligen Geest, de grootste
zaak voortgebragt die ooit geweest is en zal zijn, name-
1 ijk den God-Mensch, en zij zal dien ten gevolge de
grootste dingrn voortbrengen die in de laatste lijden
zullen zijn. De vorming en de opvoeding der groole Heili-
gen, die bij het einde der wereld zullen bestaan, is
haar voorbehouden, want alleen die uitnemende en
wonderdadige Maagd kan, in vereeniging met den Heili-
gen Geest, de groote en buitengewone dingen voort-
brengen.

Wanneer de Heilige Geest haar Bruidegom haar in
eene ziel gevonden heeft, snelt hij daar heen , treedt daar
geheel binnen, dtelt zich overvloedig, en zooveel als
zij aan zijne Bruid plaals geeft, mede; en eene der
groote redenen waarom de Heilige Geest nu geen schit-
terende wonderen in onze zielen wrocht, is dat hij
daarin niet eene vereeniging die groot genoeg is, met
zijne getrouwe en onafscheidelijke Bruid vindt. Ik zeg onaf-
scheidelijke Bruid, want sedert die zelfstandige Liefde
des Vaders en des Zoons Maria tot hare Bruid gemaakt
heeft om Jesus Christus, het Hoofd der uitverkorenen,
en Jesus Christus in zijne uitverkorenen voort te bren-
gen, heeft hij haar nooit verslooten, dewijl zij steeds
vruchtbaar en gelrouw is geweest.

Men moet klaarblijkelijk uit hetgeen ik gezegd heb
besluiten : 1" Dat Maria van God eene groote heer-

schappij in de zielen der uitverkorenen heeft ontvangen.
Want zij kan in deze haar verblijf niet maken, zooals God
de Vader het haar bevolen heeft; hen in Jesus Christus
en Jesus Christus in hen vormen; in hunne harten de
wortelen harer deugden schieten, en de onafscheide-
lijke Bruid van den Heiligen Geest voor al zijne werken
der genade zijn; zij kan, zeg ik, al die dingen niet
doen, zonder regt en heerschappij in hunne zielen te
hebben door eene bijzondere genade van den Aller-
hoogste, die, haar magt gegeven hebbende op zijn
eeniggeboren en natuurlijken Zoon, haar die ook gege-
ven heeft op zijne aangenomen kinderen, niet slechts
wat het ligchaam betreft, wat weinig zou wezen, maar
ook met betrekking tot de ziel.

\'Maria is de Koningin des hemels en der aarde door
de genade, zooals Jesus daarvan de Koning is door zijne
natuur en door verovering: daar nu het koningrijk van
Jesus Christus vooral in het hart en het inwendige van
den mensch bestaat, volgens deze woorden: Het rijk
Gods is binnen u, (1) eveneens is het rijk der allerheiligste
Maagd voornamelijk in het binnenste van den mensch,
dal wil zeggen zijne ziel, en het is voornamelijk in de
zielen dat zij meer met haren Zoon dan in al de zigt-
bare schepselen verheerlijkt wordt, en wij kunnen haar
met de heiligen de Koningin der harten noemen.

2° Men moet besluiten dat de allerheiligste Maagd
noodzakelijk voor God zijnde, met eene noodzakelijkheid
die men ten gevolge van zijnen wil, onderstellende,
hypothetische noemt, zij nog veel noodzakelijker is
voor de menschen om tot hun laatste doel te geraken.
Men moet derhalve de devotie tot de Allerheiligste Maagd

(1) Luc. XVII., SI.

niet verwarren met de devotie tot de andere Heiligen,
alsof zij niet noodzakelijker is.

De geleerde en vrome Suarez, van het Gezelschap
van Jesus, de geleerde en godvruchtige Justus Lipsius,
doctor van Leuven, en verscheidene anderen hebben
zegevierend aangetoond, in gevolge de gevoelens van de
kerkvaders, onder anderen van den heiligen Augustinus,
van den heiligen Ephrem, diaken van Edessa, van
den heiligen Cyrillus van Jerusalem, van den heiligen
Germanus van Konstantinopel, van den heiligen Joan-
nes van Damascus, van den heiligen Anselmus, den
heiligen Bernardus, den heiligen fiernardinus, den
heiligen Thomas en den heiligen Bonaventura, dat de
devotie tot de allerheiligste Maagd noodzakelijk is ter
zaligheid, en dal het een onfeilbaar leeken van ver-
doeming is, gelijk Oecolampadius en eenige andere kel-
ters hebben erkend, als men geen achting en geen liefde
voor de heilige Maagd heeft, zooals het daarentegen een
onfeilbaar teeken van voorbestemming is wanneer men
haar geheel en waarlijk toegewijd is en devotie voor
haar heeft.

De figuren en de woorden van het Oude en van het
Nieuwe Testament bewijzen het, de gevoelens en de
vootbeelden der Heiligen bevestigen het, de rede en
de ondervinding leeren het en toonen het aan, de duivel
zelfs en zijne trawanten , gedwongen door de kracht der
waarheid, zijn dikwijls verpligt geweest het ondanks hen
zelven te erkennen. Van al de plaatsen der heilige
Vaders en Leeraars, waarvan ik eene groote verzame-
ling heb gemaakt om deze waarheid te bewijzen, haal
ik er slechts ��ne aan, ten einde niet te lang te wezen:
Tibi devotum esse, est arma queedum salutis quee Deus
Iris dat quos vult salvos fieri. . . «Godsvrucht voor u

te hebben, o heilige Maagd, zegt de heilige Joannes
Daraascenus, is een wapen van zaligheid hetwelk God
geeft aan die Hij wil zalig maken.» En ik zou hier ver-
scheidene geschiedenissen kunnen aanhalen om hetzelfde
te bewijzen: onder anderen die welke wordt medegedeeld
in de kronijken van den heiligen Dominicus, toen vijftien
duizend duivels, die de ziel vaneen ongelukkige!) ketter
bezaten, digt bij Carcassonne, waar deze Heilige den
Rozekrans predikte, tot hunne schaamte, op het bevel
dat de heilige Maagd hun daartoe gaf, gedwongen werden
om verscheidene groole en troostrijke waarheden te be-
kennen betreffende de liefde jegens de Koningin des Hemels,
en dit met zooveel kracht en helderheid, dat men het
echte geschiedverhaal en de lofrede die de duivel, ondanks
zich zelven, over deze devotie hield, niet kan lezen
zonder tranen van vreugde te storten, als men maareen
weinig devotie lot de allerheiligste Maagd heeft.

Indien de devotie tot de allerheiligste Maagd nood-
zakelijk is voor alle menschen om enkel en alleen hunne
zaligheid te bewerken, dan is zij het nog veel meer voor
degenen die tot eene bijzondere volmaaktheid geroepen
zijn; en ik geloof niet dat iemand eene innige verceni-
giog met Onzen Heer en eene volmaakte getrouwheid
tot den Heiligen Geest kan verkrijgen, zonder eene zeer
groote vereeniging met de allerheiligste Maagd en eene
groote afhankelijkheid van hare hulp.

Maria alleen heeft genade voor God gevonden, zonder
de hulp van ecnig ander zuiver scheppel; door haar
alleen hebben alien die genade voor God hebben gevonden,
dit verkregen en door haar alleen zullen allen die nog
zullen komen, genade vinden. Zij was vol van genade
toen zij gegroet werd door den aartsengel Gabriel, en
zij was overvloedig vervuld van genade door den Heiligen

Geest toen Hij haar met zijne onuitsprekelijke schaduw
bedekte, en zij heeft die dubbele volheid zoozeer van
dag tot dag, van oogenblik tot oogenblik vermeerderd»
dat zij tot een onmetelijk en onbegrijpelijk punt van
genade gekomen is: zoodat de Allerhoogste haar de eenige
schatmeesteresse zijner schatten en de eenige uitdeelster
zijner genaden gemaakt heeft, om te veredelen, te ver-
heffen en te verrijken wien zij wil, om wien zij wil den
engen weg des Hemels te doen betreden, en om den
troon, den schepter en de kroon des Konings te geven
aan wien zij wil. Jesus is overal en altijd de vrucht en
de Zoon van Maria; en Maria is overal de ware boom
die de vrucht des levens draagt, en de ware Moeder
die haar voortbrengt.

Aan Maria alleen heeft God gegeven de sleutelen van
de wijnkelders der goddelijke liefde, en de magt om
op de verhevenste en geheimste wegen der volmaakt-
heid te gaan en die door de anderen te laten betreden.
Maria alleen laat de ellendige kinderen der ontrouwe
Eva in het aardsch paradijs ingaan , om daar aangenaam
met God te wandelen, zich daar veilig te verbergen voor
zijne vijanden, zich daar overheerlijk te voeden, zonder
verder den dood te vreezen, met de vrucht der boomen
des levens en der kennis van goed en van kwaad, en
om daar met lange leugen de hemelsche wateren dier
schoone fontein te drinken die er overvloedig springt; of
liever zij is zelve dit aardsche paradijs, of die maagde-
lijke en gezegende grond waarvan de zondaars Adam
en Eva verjaagd zijn: zij geeft bij zich alleen toegang
aan degenen die het haar behaagt om hen heiligen te
doen worden.

Al de rijken des volks, om mij van de uitdrukking
van den Heiligen Geest te bedienen , volgens de uitlegging

van den Heiligen Bernardus, al de tijken des volks
zullen uw aanschijn van eeuw tot eeuw smeeken, en
voornamelijk aan het einde der wereld, dat wil zeggen
dat de grootste Heiligen, de zielen die het rijkst in
genaden en deugden zijn, de meeste volharding aan den
dag zullen leggen om de allerheiligste Maagd te bidden,
om haar altijd voor oogen te hebben als hun volmaakt
model, om haar na te volgen, en hunne magtige hulp
om hen te helpen.

Ik heb gezegd dat dit in het bijzonder zou gesehirden
aan het einde der wereld, en weldra, dewijl de Aller-
hoogste met zijne heilige Moeder zich grocte Heiligen
moeten vormen, die de meeste der andere Heiligen zoozrer
in heiligheid zullen overtreffen als de ceders van den
Libanon de kleine heesters overtreffen, gelijk dit geopen-
baard is aan eene ziel, wier leven door een grooten
dienaar Gods beschreven is.

Deze groote zielen, vol van genade en ijver, zullen
gekozen worden om Gods vijanden te bestrijden, die van
alle kanten zullen beven, en zij zullen eene bijzondere
devotie tolde allerheiligste Maagd hebben, verlicht wor-
den door haar licht, gevoed door hare melk, geleid door
haren geest, gesteund door haren arm en bewaard door
hare bescherming, zoodat zij met de eene hand zullen
strijden en met de andere stichten. Met de eene hand
zullen zij strijden, onderwerpen, verpletteren de ketters
met hunne ketterijen, de scheurmakers met hunne
scheuringen, de afgodendienaars met hunne afgoderijen,
en de zondaars met hunne goddeloosheden; en met de
andere hand zullen zij stichten den tempel van den
waren Salomo en de mijstieke stad Gods, dat wil zeggen
de allerheiligste Maagd , door de heilige Vaders den tempel
van Salomo en de stad Gods genoemd. Zij zullen iedereen

door hunne woorden on hunne voorbeelden, tot hare
ware devotie brengen, hetgeen hun vele vijanden op den
hals zal halen, maar ook vele overwinnigen en glorie
voor God alleen zal verschaffen. Dit heeft God aan den
Heiligen Vincentius Fcrrier, den grooten apostel van
zijne eeuw geopenbaard, zooals hij het duidelijk in een
zijner werken heeft te kennen gegeven.

Dit schijnt de Heilige Geest voorspeld te hebben in
Psalm LVIII, die zegt: Et, scient quia Dominus dominabitw
Jacoh et finium terrce; converlentur ad vesperam et famem
putientur ut canes, et circuibunt civ�atem... «De Heer
zal in Jacob heersenen en over de gansche aarde; zij
zullen zich tegen don avond bekeeren, en zij zullen honger
lijden als verslindende honden, en zij zullen rondom de
stad gaan om iets te eten te vinden.»

Deze stad die de mensehen legen hel einde der wereld
zullen vinden om zich te bekeeren, en om den honger
dien zij naar de regtvaardigheid zullen hebben, te ver-
zadigen, is de Allerheiligste Maagd, die door den Heiligen
Geest Stad Gods genoemd wordt.

Door Maria is het heil der wereld begonnen, en door
Maria moet het voltooid worden. Maria is bij de eerste
komst van Jesus Christus bijna niet in het licht getreden,
opdat de menschen nog weinig onderrigt en verlicht
omtrent den persoon van haren Zoon, zich niet van Hem
zouden verwijderen, door zich te sterk en te stoffelijk
aan haar te hechten, wat waarschijnlijk zou gebeurd zijn,
indien zij bekend geweest was, uit hoofde der bewon-
derenswaardige bekoorlijkheid, welke de Allerhoogste zelfs
in haar uiterlijk had gelegd. Dit is z�� waar, dat de
luilige Dionysius de Areopagiet ons op schrift heeft nage-
laten, dat toen hij haar zag, hij haar voor eenegodheid
zou genomen hebben, uit hoofde harer geheime bekoor-

lijkheden en harer onvergelijkelijke schoonheid, indien het
geloof, waarin hij goed bevestigd was, hem het tegendeel
niet geleerd had. Maar bij de tweede komst van Jesus
Christus, moet Maria door den Heiligen Geest gekend
en geopenbaard zijn, ten einde door haar zelve Jesus
Christus te doen kennen, lief nebben en dienen. De rcde-
nen welke den Heiligen Geest er toe gebragt hebben om
zijne Bruid gedurende haar leven te verbergen, en om
haar eerst weinig na de prediking van het Evangelie te
openbaren, bestaan niet meer.

God wil derhalve Maria, het meesterstuk zijner han-
den, in deze laatste lijden openbaren en ontdekken:
1° dewijl zij zich op deze wereld verborgen heeft en
zich door hare diepe nederigheid lager heeft gesteld dan
het stof, van God, van zijne Apostelen en Evangelisten
verkregen hebbende om niet geopenbaard te worden;
2° dewijl zij het meesterstuk van Gods handen, zoowel
op aarde door de genade als in den hemel door de glorie,
zijnde, hij daarvoor op de aarde door de levenden wil
verheerlijkt en geprezen zijn; �" dewijl zij de dageraad
is die de Zon der :egtvaardigheid, die Jesus Christus
is, voorgaat en ontdekt, moet zij heikend en bemerkt
worden , opdat Jesus Christus het zou zijn; 4" dewijl zij de
weg is waardoor Jesus Christus voor de eerste maal tot
ons gekomen is, zij het weder zal zijn wanneer Hij
voor de tweede maal, ofschoon niet op dezelfde wijze,
komen zal; d" dewijl zij het zekere middel en de regie
en onbevlekte weg is om tot Jesus Christus te gaan en
Hem volkomen Ie vinden, de heilige zielen, die in
heiligheid moeten schitteren, Hem door haar moeten
vinden; die Maria zal vinden, zal het leven, dat is
Jesus Christus vinden, die de weg, de waarheiden het
leven is; maar men kan Maria niet vinden als men haar

niet zoekt; men kan haar niet zoeken als men haar
niet kent: want men zoekt of begeert een onbekend
voorwerp niet; derhalve moet Maria meer dan ooit
gekend worden ter grootere kennis en glorie van de
allerheiligste Drie�enheid^ 6° Maria moet, meer dan
ooit, in deze laatste tijden, in barmhartigheid, in kracht
en in genade uitschitteren: in barmhartigheid om de
arme zondaars en afgedwaalden die zich zullen bekeeren
en tot de katholieke Kerk terugkomen, liefdevol terug
te voeren en te ontvangen; in kracht tegen de vijanden
Gods, de afgodendienaars, de scheurmakers, de maho-
medanen, de Joden en de ggddelooze verstokten, die
vreeselijk zullen opstaan om, door beloften en bedrei-
gingen, al degenen die hun weerstreven Ie verleiden
eu te doen vallen; en eindelijk moet zij in genade uit-
schilleren om de dappere soldaten en getrouwe dienaars
van Jesus Christus, die voor zijne belangen zullenstrij-
dt-n, op te wekken en te ondersteunen; 7° eindelijk
moet Maria voornamelijk in die laatste tijden, vreeselijk
zijn voor den duivel en zijne trawanten als een in slag-
orde geschaard leger, dewijl de duivel, wel wetende
dat hij weinig, en minder lijd dan ooit heeft, om de
zielen te doen verloren gaan, alle dagen zijne krachts-
inspanning en zijn strijd zal verdubbelen; hij zal weldra
nieuwe vervolgingen opwekken en vreeselijke lagen leggen
aan de getrouwe dienaars en aan de ware kinderen van
Maria, die hij moeijelijker overwint dan de anderen.

Hel is voornamelijk met betrekking tot deze laatste
eu wreede vervolgingen des duivels, die dagelijks tot aan
het rijk van den Antichrist zullen vermeerderen, dat
men deze eerste en beroemde voorspelling en vervloeking
van God moet verstaan, die in het aardsch paradijs tegen
de slang is uitgesproken. Het is hier de plaats om

haar te verklaren ter glorie van de allerheiligste Maagd,
tot heil liarcr kinderen en tot beschaming van den duivel.

Inimicitias ponam inter te et muiierem, et semen tuutn
et semen illius; ipsa conteret caput tiium, et tu insidia-
b�ris calcaneo ejas (Genis III, 15): «Ik zal vijandschap-
pen stellen tusschen u en de vrouw, en uw geslacht
en haar geslacht; zij zal u den kop verpletten, en gij
zult haren hiel belagen.»

Nooit heeft God meer dan eene vijandschap gemaakt
en gevormd, maar onverzoenlijk en die zal duren en
zelfs vermeerderen lot het einde toe; het is de vijand-
schap tusschen Maria, zijne waardige Moeder, en den
duivel: tusschen de kinderen en de dienaars van de
heilige Maagd en de kinderen en de trawanten van
Lucifer, zoodat de vreeselijkste der vijanden, welke
God tegen den duivel heeft gemaakt, Maria zijne heilige
Moeder is; Hij heeft haar zelfs, reeds in het aardsch
paradijs, ofschoon zij nog slechts in zijne gedachte was,
zooveel haat tegen dezen vervloekten vijand Gods gegeven,
zooveel bekwaamheid om de boosheid van die oude
slang te ontdekken, zooveel kracht om dien hoogmoedi-
gen goddelooze te overwinnen , neder te werpen en te
verpletteren, dat hij haar niet slechts meer vreest dan
al de Engelen en de menschen, maar, in zekeren zin,
meer dan God zelven: niet dat de toorn, de haat en
de magt van God niet oneindig grooter zijn dan die van
de heilige Maagd, dewijl de volmaaktheden van Maria
beperkt zijn; maar dit is zoo: 1° omdat Satan, hoog-
moedig zijnde, oneindig meer lijdt door overwonnen en
gestraft te worden door eene kleine en nederige die-
nares van God, en hare nederigheid hem meer ver-
nedert dan de goddelijke magt; 2° dewijl God zulk
eene groote magt over de duivels aan Maria heeft gegeven,

«lal zij een enkele harer zuchten voor eene ziel meer
vreezen dan de gebeden van al de Heiligen, en eene
enkele harer bedreigingen tegen hen dan al de andere
folteringen, zooals zij dit dikwijls, tegen wil en dank,
zijn verpligt geworden door den mond der bezetenen
te bekennen.

Wat Lucifer door hoogmoed verloren heeft, heeft
Maria door nederigheid gewonnen; wat Eva door onge-
hoorzaamheid verdoemd en verloren heeft, heeft Maria
door gehoorzaamheid zalig gemaakt. Door de slang te
gehoorzamen, heeft Eva al hare kinderen met zich ver-
lorcn en overgeleverd; door volkomen getrouw aan God
te zijn, heeft Maria al hare kinderen en dienaren met
haar gered, en aan zijne majesteit toegewijd.

God heeft niet slechts ��ne vijandschap, maar vijand-
schappen gesteld, niet alleen tusschen Maria en den
duivel, maar tusschen het geslacht der heilige Maagd
en het geslacht van den duivel: dat wil zeggen dat God
vijandschappen, tegenzin en geheimen haat heeft ge-
steld tusschen de ware kinderen en dienaars van Maria
en de kinderen en de slaven van den duivel; zij hebben
elkander niet lief, zij hebben geen inwendige betrek-
king met elkander. De kinderen Jielials, de slaven van
Satan, de vrienden der wereld (want dit is hetzelfde),
hebben altijd tot hiertoe vervolgd en zullen meer
dan ooit vervolgen degenen, die aan de allerheiligste
Maagd toebrhooren, gelijk eertijds Ca�n zijn brotder Abel,
en Esau zijn broeder Jacob vervolgde, die de afbeel-
dingen der verworpelingen en der voorbestemden zijn;
maar de nederige Maria zal altijd zegevieren over dien
hoogmoedige, en hare overwinning zal zoo groot zijn,
dat zij hem zelfs den kop zal verpletten, waarin zijn
hoogmoed woont; zij zal de boosheid van de slang

altijd ontdekken; zij zal de helsche mijnen altijd vcr-
ijdelen, de helsche raadgevingen vernietigen, en hare
getrouwe dienaars tot het einde der tijden voor de
wreede klaauwen behoeden. Maar de magt van Maria
over al de duivels zal bijzonder in de laatste tijden
uitblinken, wanneer Satan haren hiel zal belagen, dat
wil zeggen hare nederige slaven en hare arme kinde-
ren, welke zij zal opwekken om Satan den oorlog aan
te doen. Zij zullen klein en arm naar de wereld zijn,
en laag voor allen als de hiel, met de voelen getreden
en vervolgd, zooals de hiel het is met belrekking lot de
andere ledematen des ligchaams; maar, daarentegen,
zullen zij rijk in genaden Gods zijn, welke Maria hun
overvloedig zal uildeelen; groot en verheven in heilig-
heid voor God, verheven boven alle schepselen door
hun bezielden ijver, en zoo sterk gesteund door de
goddelijke hulp, dat zij met de nederigheid van hun
hiel, in vereeniging met Maria, den kop des duivels
zullen verpletten en Jesus Christus doen zegevieren.

Eindelijk, God wil dat zijne heilige Moeder !egcn-
woordig meer bekend, meer bemind, meer vereerd worde
dan zij ooit is geweest: en dit zal ongetwijfeld geschie-
den, indien de voorbestemden, met de genade en het
licht van den Heiligen Geest.de inwendige en volmaakte
oefening zullen aannemen, welke ik hun in het vervolg
zal ontdekken: dan zullen zij duidelijk, voor zoover het
geloof hel gedoogt, deze schoone ster der zee zien, en
hare leiding volgende, in weerwil van de stormen en
de zeeroovers, in de goede haven aanlanden; zij zullen
de grootheden dier Koningin kennen, en zich, als hare
onderdanen en hare slaven uit liefde, geheel aan hare
dienst wijden; zij zullen hare moederlijke zoetheden en
goedheden ondervinden , en haar als hare welbeminde

kinderen teeder beminnen; zij zullen de barmhartigheden
kennen waarvan zij vol is, en de behoefte waarin zij
vorkeeren aan hare hulp, en zij zullen in alle dingen
hunne toevlugt tot haar nemen, als tot hunne dierbare
voorspreekster en middelares bij Jesus Christus; zij zul-
len weten dat zij het verzekerdste, het gemakkelijkste,
het kortste en het volmaaktste middel is om naar Jesus
Christus te gaan, en zich, met ziel en ligchaam, onver-
deeld, aan haar overleveren, om eveneens Jesus Christus
toe te behooren.

Maar wie zullen die dienaars, slaven en kinderen van
Maria zijn? Een brandend vuur der bedienaren des
Meeren die het vuur der goddelijke liefde overal zullen
brengen, en sient sagitlw ia manu potenlis, scherpe
pijlen in de hand der magtige Maria om hare vijanden
te doorboren; het zullen kinderen van Levi zijn, goed
gezuiverd door het vuur der groote rampen, en goed
aan God vastgehecht, die het goud der liefde in het
hart, den wierook des gebeds in den geest, en de mirre
der versterving in het ligchaam dragen, en die overal
de goede geur van Jesus Christus zijn, voor de armen
en voor de kleinen, terwijl zij een reuk van dood zullen
wezen voor de grooten, voor de rijken en voor de
hoovaardige wereldlingen.

Het zullen wolken zijn, donderend en vliegend door
de lucht, bij den minsten adem van den Heiligen Geest,
die, zonder zich aan iets te hechten, zander zich over
iets te verwonderen, zonder zich om iets te bekreunen,
den regen van Gods woord en het eeuwige leven ver-
spreiden ; zij zullen tegen de zonde donderen, tegen de
wereld bulderen; zij zullen den duivel en zijne tra-
wanten slaan, en met hun tweesnijdend zwaard van Gods
woord, allen door en door, voor het leven of voor den

dood, doorboren, lot wie zij van wege den Allerhoogste
gezonden zijn.

Het zullen ware apostelen van de laatste tijden zijn,
aan wie de Heer der krachten het woord en de kracht
zal geven, om wonderen te wrochten en een glorievollen
buit op de vijanden te behalen; zij zullen zonder goud
of zilver slapen, en, wat meer is, zonder zorg te midden
der andere priesters en geestelijken, inler medios eleros,
en toch de zilveren vleugelen der duif hebben, om,
met de zuivere ineening van de glorie Gods en het
heil der zielen, daarheen te gaan, werwaarls de Heilige
Geest hen zal roepen; en zij zullen op de plaatsen
waar zij gepredikt hebben niets anders achterlaten dan
het goud der christelijke liefde, die de vervulling der
geheele wet is. Eindelijk weten wij, dat het ware Ieer-
lingen van Jesus Christus zullen zijn, die, op het voet-
spoor zijner armoede, nederigheid, verachting der wereld
en liefde wandelende, den engen weg Gods in de zuivere
waarheid prediken, volgens het Evangelie, en niet volgens
de grondstellingen der wereld, zonder zich om iemand
te bekreunen of onderscheid tusschen personen te maken,
zonder eenigen sterveling, hoe inagtig hij ook zijn moge,
te sparen, naar hem te luisteren of te vreezen.

Zij zullen in hun mond het tweesnijdend zwaard van
Gods woord hebben; op hunne schouderen dragen den
hrMoeden standaard des Kruises, het Kruisbeeld in de
regter-, den rozekians in de linkerhand, de heilige
namen van Jesus en Maria op hun hart, en de zedig-
heid �n de versterving van Jesus Christus in hun ge-
heelegedrag. Ziedaar groote mannen die zullen komen;
maar Maria zal daar zijn op bevel van den Allerhoogste,
om zijn rijk over dat der goddeloozen, afgodendienaars
en mahomedanen uit te strekken. Wanneer en hoe zal

dit zijn?... Gode alleen is dit bekend; wij moeten
/wijgen, bidden, verzuchten en wachten: Expecians
expeetavi.

II. Onderscheiding van de ware devotie tot de
Heilige Maagd.

Tot hiertoe iets gezegd hebbende over de noodzake-
lijkheid waarin wij verkeeren om devotie tot de aller-
heiligste Maagd Ie lubben, moet ik zeggen waarin die
devotie beslaat, hetgeen ik, met Gods hulp, zal doen,
nadat ik eenige grondwaarheden zal hebben vooropgesteld,
die deze groote en degelijke devotie welke ik wil ont-
dekken in het licht zullen stellen.

Eerste waarheid. Jesus Christus onze Verlosser, waar-
achtig God en waarachtig mensch , moet het hoogste doel
van al onze andere devoli�n zijn: anders zouden zij
valse!) en bedriegelijk wezen. Jesus Christus is de alpha
en de omegn, het begin en het einde van alle dingen.
Wij arbeiden slechts, zooals de Apostel zegt, om iederen
mensch volmaakt in Jesus Christus te maken, dewijl in
Hem alleen al de volheid der Godheid en al de andere
volheden van genaden, van deugden en van volmaakt-
heden wonen; dewijl wij in Hem alleen gezegend zijn
geworden door alle geestelijke zegening; dewijl Bij onze
eenige Meester is die ons moet onderwijzen, onze eenige
Heer van wien wij moeten afhangen, ons eenig Hoofd
aan wien wij moeten toebehooren , ons eenig Toonbeeld ,
waaraan wij ons gelijk moeten maken, onze eenige
Geneesheer, die ons moet genezen, onze eenige Herder
die ons moet voeden, onze eenige Weg die ons moet
geleiden, onze eenige Waarheid die wij moeten geloo-

ven, ons eenig Leven dat ons moet levend maken en
ons eenig Al in alle dingen dat ons genoeg moet zijn.
J)aar is onder den hemel geen andere naam gegeven,
dan de naam van Jesus, door welken wij zalig moeten
gemaakt worden. God heeft ons geen anderen grondslag
van onze zaligheid, van onze volmaaktheid en van onze
glorie gegeven dan Jesus Christus; alle gebouw dal niet
op dezen steen gesticht is, is op een beweegbaar zand
gebouwd, en zal onfeilbaar vroeg of laat vallen. Ieder
geloovige die niet met hem vereenigd is als eene rank
niet den wijngaard, zal afvallen, verdorren en alleen
geschikt zijn om in het vuur geworpen te worden. Indien
wij in Jesus Christus zijn en Jesus Christus in ons is,
dan zullen wij geen verdoeming te vreezen hebben;
noch de Engelen der Hemelen, noch de menschen dei-
aarde, noch de duivels der hel, noch eenig ander schep-
sel kan ons schaden, dewijl het ons niet kan scheiden
van de liefde Gods die in Jesus Christus is. Door Jesus
Christus, met Jesus Christus, in Jesus Christus, kunnen
wij alle dingen: alle eer en glorie aan den Vader, in
de eenheid des Heiligen Geestes geven; ons volmaakt
maken en voor onzen evennaaste een goede geur van
eeuwig leven zijn.

Indien wij derhalve de degelijke godsvrucht tot de
allerheiligste Maagd vestigen, dan is het alleen om een
gemakkelijk en zeker middel aan de hand te doen om
Jesus Christus te vinden. Indien de devotie tot de heilige
Maagd van Jesus Christus verwijderde, zou men haar
moeten verwerpen als een bedrog van den duivel, maar dit
is er zoover af, dat, integendeel, zooals ik reeds heb doen
zien en nog verder zal doen zien, deze devotie ons alleen
noodzakelijk is om Jesus Christus volmaakt te vinden,
hem teeder lief te hebben en hem getrouw te dienen.

Ik keer mij hier een oogenblik tot u, o mijn bemin-
nelijke Jesus, om mij liefdevol aan Uwc Majesteit te
beklagen, dat de meeste der Christenen, zelfs de ge-
leerdsten, het noodzakelijk verband niet kennen dat
tusschen U en uwe heilige Moeder bestaat. Gij zijt, Heer,
altoos met Maria, en Maria is altoos metU, en kan niet
zonder U zijn: anders zou zij ophouden te zijn wat zij
is; zij is door de genade zoozeer in U vervormd, dat
zij niet meer leeft, dat zij niet meer is; Gij alleen,
mijn Jesus, leeft en heerscht in haar, volmaakter dan
in al de Engelen en de Gelukzaligen. Ach! indien men
de glorie en de liefde kende welke Gij in dit bewonde-
renswaardig schepsel ontvangt, dan zou men over � en
haar wel andere gevoelens hebben die men niet heeft.
Maria is z�� innig met U vercenigd, dat men veeleer het
licht van de zon, de warmte van het vuur zou kunnen
scheiden, ik zeg meer, men zou veeleer al de Engelen
en de Heiligen van U kunnen scheiden, dan uwe
gelukzalige Moeder; dewijl zij U vuriger liefheeft, IJ
volmaakter verheerlijkt dan al uwe schepselen te zamen.

Is het dan niet, mijn beminnelijke Meester, eene even
verwonderlijke als treurige zaak, de onwetendheid en de
duisternis te zien waarin al de menschen op aarde met
betrekking tot uwe heilige Moeder verkeeren? Ik spreek
niet zoozeer van de afgodendienaars en de heidenen,
die, l niet kennende, haar ook niet kunnen kennen;
ik spreek zelfs niet van de ketters en scheurmakers, die
geen devotie kunnen hebben voor uwe heilige Moeder,
dewijl zij van U en van uwe Heilige Kerk gescheiden
zijn; maar ik spreek van de katholieke Christenen,
en zelfs van de Leeraars onder de Katholieken, die,
ofschoon hunne bediening medebrengt om aan hunne
medemenschen de waarheden te leeren, U niet kennen,

noch uwe heilige Moeder, tenzij op eene bespiegelende,
dorre, onvruchtbare en onverschillige wijze. Deze Heeren
spreken slechts zelden over uwe heilige Moeder en de
devotie welke men voor haar moet hebben, dewijl zij
vreezen, zeggen ze, dat men daarvan misbruik zal maken ,
dat men U zal beleedigen door uwe heilige Moeder te
zeer te vereeren. Indien zij den een of den anderen die
godsvrucht heeft voor die heilige Maagd, dikwijls over de
devotie tot die goede Moeder, op eene teedere, krach-
lige en overtuigende wijze zien of hooren spreken, als
een zeker en onbedriegelijk middel, als een korte weg
zonder gevaar, als een onbevlekte weg zonder onvol-
maaktheid, als een wondervol geheim om U te vinden
en U volmaakt lief te hebben, dan komen zij daartegen
op en geven hem duizende valsche redenen om te
bewijzen, dat hij niet zooveel over de heilige Maagd
moet spreken, dat er groote misbruiken in die devotie
zijn, en dal men moet trachten ze te vernietigen, eu
over U moet spreken, liever dan de volken lot de devotie
tot de heilige Maagd te brengen, die zij reeds genoi;;
liefhebben.

Men hoort hen somtijds over de devotie tot uwe
heilige Moeder spreken, niet om haar te vestigen en
daartoe op te wekken, maar om de misbruiken uit te
roeijen welke men daarvan maakt; terwijl die Heeren
geen godsvrucht en leedere devotie tot U hebben, omdat
zij die niet voor Maria koesteren. Zij beschouwen den
rozenkrans, het schapulier, het rozenhoedje, als devo-
ti�n, geschikt voor de bekrompene en onwetende lieden,
zonder welke men zalig kan worden; en indien iemand
die devotie heeft voor de heilige Maagd in hunne
handen valt, die zijn rozehoedje bidt of eenige andere
oefening van godsvrucht jegens haar doet, dan zullen

zij weldra zijn geest en zijn hart veranderen; in de
plaats van het rozenhoedje zullen zij hem aanraden de
zeven boetpsalmen te bidden; in de plaats van de devotie
tot de heilige Maagd, zullen zij hem de devotie tot
Jesus Christus aanraden.

O mijn beminnelijke Jesus, hebben die lieden uwen
geest? Doen zij U genoegen met aldus te handelen?
liehaagt men U wanneer men niet al zijne krachten
inspant om aan uwe Moeder te behagen , uit vrees van
L\' te mishagen? Belet de devotie tot uwc heilige Moeder
de uwe? Eigent zij zich de eer toe welke men haar geeft?
Staat zij op zich zelve? Is zij eene vreemdelinge die met
U hoegenaamd gein verband heeft? Mishaagt men U als
men haar wil behagen? Scheidt of verwijdert men zich
van uwe liefde, als men zich aan haar schenkt en haar
bemint? Intusschen, mijn beminnelijke Meester, zouden
de meeste geleerden niet meer van de devotie lot uwe
heilige Moeder verwijderen, en die niet met meer onver-
schilligheid behandelen, dan als al wat ik gezegd heb
waar was. Behoed mij, Heer, behoed mij voor hunne
gevoelens en hunne praktijken, ten geef mij eenig deel
aan de gevoelens van dankbaarheid, van achting,
van eerbied en van liefde, welke Gij ten opzigte van
uwe heilige Moeder hebt, opdat ik U des te meer
beminne en verheerlijke naarmate ik U van meer nabij
zal navolgen.

Geef mij de genade uwe heilige Moeder, als had ik
lot hiertoe niels ter harer eer gezegd, waardig te loven :
Fac me digrw tumti Matrem collaudare, in spijt van al
hare vijanden, die de uwe zijn, en dat ik haar luide
met de Heiligen zegge: Non prtesumat aliqnis Deum
se habere propithim qui benedict am Matrem o/fensam
habuerit.... <� Dat degene niet rekene op de barm-

iiartiglieid Gods, die zijne heilige Moeder beleedigl.»
Geef dal ik U vurig beminne, om van uwe barmhar-
tigheid eene ware devotie tot uwe heilige Moeder te
verwerven, en ontvang daartoe het vurige gebed dat
ik l met den heiligen Augustinus en uwe ware vrien-
den toezend :

«Tu es Christus, pater meus sanctus, Deus meus
pius, rex meus magnus, pastor meus bonus, magister
meus unus, adjutor meus optimus, dilectus meus pul-
eherrimus, panis meus vivus, sacerdos meus in rcternum,
dux meus ad patriam, lux mea vcra, dulcedo mea
sancta, via mea recta, sapientia mea prteclara, simplicitas
mea pura, concordia mea |)acifiea, custodia mea tota,
porlio mea bona, salus mea sempiterna...

«Christc Jesu, amabilis Domine, cur amavi, quare
concupivi in omni vila mea quidpiam prieter te Jesum
Deum nicum? Ubi eram quando tecum mente non eram?
Jam ex hoc nunc, omnia desideria mea, incalescilc et
effluile in Dominum Jesum; currite, satis hactenus tar-
dislis; properate quo pergitis; quierite quem quseritis.
Jesu, qui non amat te, anathema sit; qui te non amat,

amaritudinibus repleatur..... O dulcis Jesu, te amet,

in te delectetur, te admirelur omnis sensus bonus tua;
conveniens laudi. Deus cordis mei et pars mea, Chrisle
Jesu, deficiat cor meum spiritu suo, et vivas tu in
me, et concalescat spiritu meo vivus carbo amoris tui,
et excrescat in ignem perfectum; ardeat jugiter in
ara cordis mei, ferveat in medullis ineis, flagrel in
absconditis animm mesc; in die consummationis mese
consummatus inveniar apud te.....Amen.

Ik heb dit bewonderenswaardig gebed van den heiligen
Augustinus in het latijn willen opnemen, opdat degenen
die het latijn verstaan het dagelijks bidden om de liefde.

tot Jesus, die wij door de heilige Maria zoeken, Ie
vragen (1).

Tweede xoaarheid. Uit hetgeen Jesus Christus ten

(1) Men heeft gemeend het verlangen der geloovigen die het
latijn niet verstaan, te voorkomen door dit gebed hier te vertalen :

�Gij zijt, o Je8n9, de Christus des Heeren, mijn heilige Vader,
mijn God vol barmhartigheid, mijn oneindig groote koning; Gij
zijt mijn liefderijke herder, mijn eenigc meester, mijn helper
vol goedheid, mijn welbeminde van eene verrukkelijke schoonheid,
mijn brood des levens, mijn eeuwige priester ; Gij zijt mijn gids
naar het vaderland, mijn. waarachtig licht, mijne geheel heilige
zoetheid, mijn regte weg en zonder omwegen; Gij zijt mijne
wijsheid, schitterend door haren glans, mijne zuivere en vlekke-
looze eenvoudigheid, mijn vrede en mijne zoetheid; Gij zijt ein-
delijk mijn geheele beschutting, mijn kostbaar erfdeel, mijn eenwig
heil.

�O Jesus Christus, beminnelijke Meester, waarom heb ik in
mijn geheele leven iets anders liefgehad en verlangd dan U? Jesus,
mijn God, waar was ik, toen ik niet aan U dacht? Ach, dat
mijn hart, ten minste van ditoogenblik af, geen begeerten en
vurige verlangens hebbe dan voor den Heer Jesus; dat het zich
opene om Hem alleen lief te hebben. Verlangens mijner ziel, loopt
voortaan snel, gij hebt genoeg uitgesteld ; haast u het doel (e
bereiken waarheen gij verzucht: zoekt in waarheid Dengenen dien
gij zoekt. O Jesns, vervloekt hij die U niet bemint I dat hij die
V niet bemint met bitterheden vervuld zij! O zoete Jesns, wees
de liefde, de geneugten en de bewondering van elk hart dat waar-
dig aan uwe glorie is toegewijd. God mijns harten, en mijn deel,
goddelijke Jesus, dat mijn hart in eene heilige bezwijming valle, en
wees Gij zelf mijn leven; dat eene brandende vunrkool uwer liefde in
mijne ziel ontstoken worde, en dat zij daar het begin zij van een
geheel goddelijken brand; dat zij onophoudelijk brande op het
altaar mijns harten; dat zij het innigste van mijn wezen ont-
vlarome; dat Hij den grond mijner ziel verteere; dat ik eindelijk,
op den dag vau mijn dood, geheel verteerd in uwe liefde voor
U verschijnt\'. Amen,"

onzen opzigte is, moet men besluiten, dat wij ons zei ven
niet toebehooren, zooals de Apostel zegt, maar geheel
en al aan Hem, als zijne ledematen en zijne slaven die
Hij, door den prijs van zijn bloed, oneindig duur ge-
kocht heeft. V��r het Doopsel, behoorden wij den dui-
vel als zijne en toe; en het Doopsel heeft ons de
ware knechten van Jesus Christus gemaakt, die alleen
moeten leven, arbeiden en sterven om door dien God-
Mensch vruchtbaar te zijn, Hem in ons ligchaam te
verheerlijken en Hem in onze ziel te doen heerschen,
dewijl wij zijne verovering, zijn verkregen volk en zijn
erfdeel zijn. Om dezelfde reden vergelijkt de Heilige Geest
ons: 1° met boomen langs de wateren der genade ge-
plant, in het veld der Kerk, die hunne vruchten op hun
tijd moeten dragen; 2° met de ranken van een wijngaard
waarvan Jesus de stok is, die goede druiven moeten
voortbrengen; 3° met eene kudde waarvan Jesus Chris-
tus de Herder is, die zich moet vermenigvuldigen en
melk geven; 4° met eene goede aarde waarvan God de
landbouwer is, en waarin het zaad zich vermenig-
vuldigt, en dertig, zestig, honderd voor een opbrengt.
Jesus Christus heeft den onvruchtbaren Tijgeboom ge-
vloekt, en den nutteloozen dienstknecht veroordeeld die
zijn talent niet had doen gelden. Dit alles bewijst ons dat
Jesus Christus cenige vruchten van nietswaardige personen
wil ontvangen, dat wil zeggen, onze goede werken,
dewijl onze goede werken Hem eenig en alleen toebe-
hooren: Creati in operibus bonis in Christo Jesu: (I)
«Geschapen in de goede werken in Jesus Christus.» Deze
woorden toonen aan dat Jesus Christus het eenig be-
ginsel is en het eenige doeleinde moet zijn van al onze

(1) Epistel aan de Epbezers, II, 10,

goede werken, niet slechts als loontrekkende dienaren,
maar als slaven der liefde. Ik zal dit verklaren.

Daar zijn op aarde twee wijzen om aan een ander
toe te behooren en van zijn gezag af te hangen, te
weten, de eenvoudige dienstbaarheid en de slavernij:
daarom spreken wij van een dienaar en van een slaaf.

Door de gewone dienstbaarheid onder de christenen,
verbindt een mensch zich om een anderen mensch
gedurende zekeren tijd te dienen, tegen een bepaald
loon of eene overeengekomen belooning.

Door de slavernij is een mensch geheel afhankelijk
van een ander gedurende zijn geheele leven, en moet
bij zijn meester dienen, zonder aanspraak te hebben op
eenig loon of cenige belooning, zooals een zijner beesten
waarop hij regt van leven en dood heeft.

Daar zijn drie soorten van slavernij: eene slavernij
van nature, eene slavernij van dwang en eene slavernij
van wil. Al de schepselen zijn slaven Gods op de eerste
wijze: Domini est terra et plenitudo ejus (1); de duivels
en de verdoemden op de tweede wijze; de Regtvaardigen
en de Heiligen op de derde. De slavernij van wil is de
glorierijkste voor God, die naar het hart ziet, die het
hart vraagt, en die de God van het hart of van den
licfdevollen wil heet, omdat men, door die slavernij,
boven alle dingen, God en zijne dienst heeft gekozen,
al zou de natuur zelfs daartoe niet verpligten.

Daar is een volkomen onderscheid tusschen een dienaar
en een slaaf: 1°. Een dienaar geeft niet al wat hij is,
al wat hij bezit en al wat hij kan verkrijgen, door een
ander of door zich zelven, maar de slaaf geeft zich
geheel en al, met al wat hij bezit en al wat hij kan

(1) Pa. XXIII, I.

verkrijgen, zonder eenig voorbehoud. 2° De dienaar eischt
loon voor de diensten welke hij aanzijn meester bewijst;
maar de slaaf kan niets van hem eischen, met hoeveel
volharding, ijver en kracht hij ook arbeidt. 5" De
dienaar kan zijn meester verlaten wanneer hij dat zal
willen, of ten minste als zijn diensttijd zal verstreken
zijn; maar de slaaf heeft het regt niet om zijn meester
te verlaten wanneer hij dit zal willen. 4" De meester
des dienaars heeft op hem geenerlei regt van leven en
van dood, zoodat hij een onregtvaardigen manslag zou
begaan indien hij hem doodde als een zijner lastdieren;
maar de meester van den slaaf heeft, volgens de wetten,
regt van leven en van dood over hem, zoodat hij hem
kan verkoopen aan wien hij zal willen, of hem dooden,
zooals hij, zonder vergelijking, met zijn paard zou doen.
3° Eindelijk is de dienaar slechts voor een tijd in de
dienst van een meester, en de slaaf voor altijd.

Daar is niets onder de menschen dat ons meer aan
een ander doet toebchooren dan de slavernij; daar is
ook niets onder de Christenen dat ons volstrekler aan
Jesus Christus en aan zijne heilige Moeder doet toebe-
hooren dan de slavernij van den wil, volgens het
voorbeeld van Jesus Christus zelven, die, uit liefde tot
ons, de gedaante van een slaaf heeft aangenomen: Formam
servi accipiens (1), en van de heilige Maagd, die zich
de dienstmaagd en de slavin des Heeren genoemd heeft.
De Apostel noemt zich, met eere, servus Cltristi (2). De
Christenen worden verscheiden malen in de Heilige Schrift
servi Christi genoemd, welk woord servus, volgens de
zeer juiste opmerking welke een groot man gemaakt
heeft, eertijds niets anders beteekende dan een slaaf,

(1) Epistel aan de Philip. II, 7. � (2) Epistel aan de
Galaten I, 10 en elders.

dewijl er nog geen dienaars waren, gelijk die van onze
dagen, en de meesters alleen door slaven of vrijge-
latenen gediend werden: hetgeen de Katechismus van
het heilig Concilie van Trente, ten einde geen twijfel
te laten over de vraag of wij slaven van Jesus Christus zijn ,
door een woord uitdrukt dat niet dubbelzinnig is, door ons
mancipii Christi, «slaven van Jesus Christus» te noemen.

Dit gesteld zijnde, zeg ik dal wij Jesus Christus
moeten tocbehooren en Hem dienen, niet slechts als
huurlingen, maar als slaven van liefde, die, ten gevolge
van eene groote liefde zich aan Hem geven en zich ver-
binden om Hem in hoedanigheid van slaven te dienen,
voor de eer alleen om Hem toe te behooren. V��r het
Doopsel, waren wij slaven van den duivel; het Doopsel
heeft ons slaven van Jesus Christus gemaakt: de Chris-
tenen moeten �f slaven van den duivel, �f slaven van
Jesus Christus zijn.

Wat ik volstrekt van Jesus Christus zeg, zeg ik
betrekkelijk de heilige Maagd. Daar Jesus Christus
haar als onafscheidelijke gezellin van zijn leven, van
zijn dood, van zijne glorie en van zijne magt in den
Hemel en op aarde heeft gekozen, heeft Hij haar door
genade, met betrekking tot Zijne Majesteit, al dezelfde
regten en privilegi�n gegeven, welke Hij uit zijne natuur
bezit: Quidquid Deo cotiven� per natura, ifariw con-
venit par gratiam ... «Al wat God door de natuur
bezit, bezit Maria door de genade», zeggen de Heiligen:
zoodat, volgens hen, zij beide denzelfden wil en dezelfde
magt bezittende, zij beide dezelfde onderdanen, dienaren
en slaven hebben.

Men kan derhalve, volgens het gevoelen van de Heiligen
en van verscheidene groote mannen, zich zelven de slaaf
der Allerheiligste Maagd noemen en maken, ten einde

daardoor des te rolkomener de slaaf van Jesus-Cbristus
te zijn. De Heilige Maagd is het middel waarvan Onze
Heer zich bediend heeft om tot ons te komen; het is ook
het middel waarvan wij ons moeten bedienen om tot
Hem te gaan. Maria is niet gelijk de andere schepselen,
die, wanneer wij ons aan hen hechten, ons eerder van
God zouden kunnen verwijderen, dan ons tot Hem te
doen naderen; de sterkste neiging van Maria bestaat
hierin , dat <ij ons met haren Zoon Jesus Christus wil
vercenigen, en de sterkste neiging van den Zoon beslaat
hierin, dat men door zijne heilige Moeder tot Hein kome;
en wanneer men aldus handelt, doet men Hem eer en
genoegen aan, zooals men een koning eer en genoegen
zou aandoen, indien men, om zijn onderdaan en zijn
slaaf volkomener te worden, zich de slaaf van de
koningin maakte. Daarom zeggen de heilige Vaders, en
de H. Bonaventura zegt hen na, dat de heilige Maagd de
weg is om lot Onzen Heer te gaan. Via veniendi ad
C/iristum est appropinquarc ud Ulam.

Bovendien, zoo, gelijk ik het gezegd heb, de heilige
Maagd de koningin en de vorstin van Hemel en van aarde
is: Imperio Dei omnia subjiciunlur et Virgo; ecce imperio
Virginis omnia subjiciuntur et Deus, zeggen de heilige
Anselmus, de heilige Bernardus, de heilige Bernardinus,
de heilige Bonaventura: heeft zij dan niet even ve\'e onder-
danen en slaven als er schepselen zijn? Maar is het niet
redelijk dat er onder zoo vele slaven uit dwang, ook
uit liefde zijn, die, geheel vrijwillig, in hoedanigheid
van slaven, Maria tot hunne koningin kiezen? Hoe! de
menschen en de duivels zouden vrijwillige slaven hebben
en Maria zou er geen hebben?Hoe! een koning zal prijs
stellen op de eer, dat de koningin, zijne gezellin,
slaven zal bezitten, over wie zij regt van leven en dood

zal hebben, dewijl de eer en de magt van den een
de eer en de magt van de andere is; en men zou kun-
nen gelooven dat Onze Heer, die, als de beste van alle
zonen, zijne heilige Moeder deelgenoot heeft gemaakt van
al zijne magt, niet goed zou vinden (Jat zij slaven zou
hebben ? Heeft Hij minder liefde en eerbied voor zijne
Moeder dan Assuerus voor Esther, en dan Salomon voor
Bethsabee had? Wie zou het durven zeggen of slechts
denken?

Maar waarheen voert mijne pen mij ? Waarom houd
ik mij hier onledig met zulk ecne ziglbare zaak te
bewijzen? Indien men niet wil dat men zich slaaf noeme
van de heilige Maagd, het zij zoo! Dat men zich slaaf
make en noeme van Jesus-Christus, want dan zal men
het ook van de heilige Maagd zijn; dewijl Jesus de
vrucht en de glorie van Maria is. Dit doet men vol-
komen door de devotie over welke wij verder zullen
spreken.

Derde loaarheid. Onze beste daden worden gewoonlijk
besmet en bedorven door den slechten grond die in ons
is. Als men helder en zuiver water in een vat doet dat
slecht riekt, of wijn in eene ton die bedorven is door
een anderen wijn die er in geweest is, dan worden
het heldere water en de goede wijn bedorven en nemen
gemakkelijk den slechten reuk aan. Insgelijks, als God
zijne hemelsche genaden en daauw of den overheerlijken
wijn zijner liefde in het vat onzer ziel stort, dat door
de erfzonde en de dadelijke zonde bedorven is, dan
worden die gaven gewoonlijk bedorven en besmet door
den slechten zuurdeesem en den slechten grond dien de
zonde bij ons heeft achtergelaten; onze daden, die zelfs
van de verhevenste deugden, lijden daardoor. Het is
dus van zeer groot gewigt, om de volmaaktheid te

verkrijgen, die alleen door de vereeniging met Jesus-
Christus verkregen wordt, dat wij ons ledig maken van
hetgeen er slecht in ons is.

Om ons ledig van ons zelven te maken , moeten wij:
1° door het licht van den Heiligen Geest goed kennen
onzen slechten grond, onze onbekwaamheid om eenig
ter onzer zaligheid nuttig goed te doen, onze zwakheid
in alle dingen, onze onstandvastigheid ten allen tijde,
onze onwaardigheid van alle genade, en onze ongereg-
tigheid in alle plaats. De zonde van onzen eersten vade:
heeft ons allen verzuurd, opgeblazen en bedorven, gelijk
het zuurdesem het deeg waarin het gedaan wordt ver-
zuurt, doet oprijzen en bederft. De dadelijke zonden
die wij bedreven hebben, hetzij doodzonden, hetzij
dagelijkse he zonden, hebben, al zijn zij ons nog zoo
geheel vergeven, onze begeerlijkheid, onze zwakheid,
onze onstandvastigheid en onze bedorvenheid vermeer-
derd, en slechte overblijfsels in onze ziel achter-
gelaten. Onze ligchamen zijn z�� bedorven, dat de
Heilige Geest hen ligchamen van zonde noemt, in zonde
ontvangen, in zonde gevoed en tot alle zonde in staat;
ligchamen die aan duizende en duizende ziekten onder-
worpen zijn, die van dag tot dng bederven, en niets
dan onreinheid en bederf voortbrengen.

Onze ziel, met ons ligchaam vereenigd, is zoo vleesche-
lijk geworden, dat zij vleesch genoemd wordt; daar alle
vleesch zijn weg bedorven heeft (1). Wij hebben slechts
den hoogmoed en de verblindheid in den geest, en de
verhardheid in het hart ten deel, de zwakheid en de
onstandvastigheid in de ziel, de begeerlijkheid, de
oproerige hartstogten en de ziekten in het ligchaam.

(1) Genesis, VI, 12.

Wij zijn van nature hoogmoediger dan de paauwen,
meer aan de aarde gehecht dan de padden, leelijker
dan de bokken, nijdiger dan de slangen, gulziger dan
de varkens, toorniger dan de tijgers, en luijer dan de
schildpadden, zwakker dan de rietstokken en onstand-
vastiger dan de windhanen.

Moet men zich dan nog verwonderen indien Onze
Heer gezegd heeft: Dat degene die Hem wilde volgen
zich zelven moest verloochenen en zijne ziel haten: dat
degene die zijne ziel zou liefhebben haar zou verliezen,
en dat degene die haar zou haten haar zou redden ?(i)
Deze oneindige Wijsheid, die geen geboden geeft zonder
reden, beveelt ons ons zelven te haten dewijl wij bijzon-
der haat waardig zijn: niets z�� liefde waardig als God,
niets z�� haat waardig als wij zelven.

2°. Om ons van ons zelven ledig te maken, moeten
wij ons zelven dagelijks afsterven: dal wil zeggen dat wij
afstand moeten doen van de booze werkingen der vermo-
gens onzer ziel en der zintuigen van ons ligchaam; dat
men moet zien alsof men niet zag, hooren alsof men
niet hoorde, zich van de zaken dezer wereld bedienen
alsof men zich niet van haar bediende, wat de heilige
Paulus noemt dagelijks sterven: Quotidie morior. (2)
Indien de graankorrel, in de aarde vallende, niet sterft,
blijft zij alleen en brengt geen goede vrucht voort: Nisi
granum frumenti cadens in terram mortuum fuerit, ipsum
solum manet. (3) Indien wij ons zelven niet afsterven, en
indien onze heiligste devoti�n ons niet leiden tot dezen
noodzakelijken en vruchtbaren dood, dan zullen wij
geen goede vrucht voortbrengen, en onze devoti�n nut-
teloos worden; al onze geregtigheden zullen door onze

(1) H. Joan. XIIJ.,25. � (2) Cor. XV,21. � (3) H.Joan.XII,24.

eigenliefde en onzen eigenwil besmet zijn, hetgeen ten
gevolge hebben zal dat God de grootste offers en de beste
daden welke wij zouden kunnen doen, zal verafschuwen;
dat wij hij onzen dood met handen zullen staan, ledig
aan deugden en verdiensten, en dat wij geen sprankel
der zuivere liefde zullen hebben, die alleen wordt mede-
gedeeld aan de zielen die zich zei ven zijn afgestorven,
en wier leven met Jesus Christus in God verborgen is.

3° Men moet onder de devoti�n tot de allerheiligste
Maagd die kiezen, welke ons het meest tot dit afsterven
aan ons zei ven brengt, omdat deze de beste en de hei-
ligmakendste is: want men moet niet gelooven dat al wat
blinkt goud, al wal zoet is, honig is, en dat al wat gemak-
kelijk te doen en door helgrootste getal beoefend wordt,
heiligmakend is. Gelijk er natuurgeheimen zijn om in
weinig tijds, met weinig kosten en gemakkelijk, natuur-
lijke operati�n te verrigten, zoo bestaan er geheimen in
de orde der genade , om in weinig tijds, met zachtheid en
gemakkelijkheid, bovennatuurlijke operati�n te doen,
zich van zich zclven ledig te maken, met God te vullen,
en volmaakt te worden.

De oefening welke ik wil ontdekken is cene van die
geheimen der genade, onbekend bij het grootste getal
der Christenen, bekend aan slechts weinige godvreezende
lieden, en door een nog veel kleiner getal beoefend en
gesmaakt. Ten einde te beginnen met die oefening te
ontsluijeren volgt hier eene vierde waarheid, die uit de
derde voortvloeit.

Vierde waarheid. Het is volmaakter, dewijl het nedc-
riger is, om niet zelf tot God te naderen, zonder
een middelaar te nemen. Dewijl wij in den grond zoo
bedorven zijn, gelijk ik het heb aangetoond, is het zeker,
dat als wij op onze eigen werken, krachtsinspanning

voorbereiding steunen, om tot God te komen en Hem te
behagen, onze geregtighedcn bevlekt zullen zijn, of weinig
gewigt voor God zullen hebben, om Hem aan Ie sporen
zich met ons te vereenigen en ons te verhooren. Daarom
heeft God ons niet zonder reden middelaars bij Zijne Majes-
teit gegeven: Hij heeft onze onwaardigheid en onze onge-
schikthcid gezien; medelijden met ons gehad, en, ten
einde ons toegang tot zijne barmhartigheden te verlee-
nen, ons van voorsprekers voorzien die magtig zijn
bij zijne grootheid: zoodat, indien wij die middelaars
veronachtzamen , en zonder eenige aanbeveling regtstreeks
tot zijne heiligheid naderen, wij niet blinken door
nederigheid en eerbied jegens zulk een grooten en heil�
gen God; dit is minder werk maken van den Koning
der Koningen, dan men zou doen van een koning of
van een prins der aarde, tot wien men niet zou willen
naderen zonder dat een vriend onze voorspreker is.

Onze Heer is onze voorspreker en onze middelaar
van verlossing bij God den Vader; door Hem moeten wij
met de geheele zegevierende en strijdende Kerk bidden;
door Hem hebben wij toegang tot Zijne Majesteit, en wij
moeten nooit voor Hem verschijnen dan ondersteund en
bekleed met zijne verdiensten, gelijk de kleine Jacob
met geilenvellen voor zijn vader Isaac, om zijn zegen
te ontvangen.

Maar hebben wij geen middelaar bij den Middelaar
zelven noodig? Is onze zuiverheid groot genoeg om ons
regtstreeks en door ons zelven met Hem te vereenigen ?
Is Hij niet God, in alle dingen gelijk met den Vader,
en bij gevolg de Heilige der Heiiigen, even eerbiedwaardig
als zijn Vader? Indien Hij zich zelven, door zijne on-
eindige liefde, als onzen borg en onzen middelaar bij
God, zijn Vader, heeft gesteld, om Hem te bevredigen

en Hem te voldotn wat wij Hem schuldig waren, moeten
wij daarom minder eerbied en vrees voor zijne majesteit
en zijne heiligheid hebben?

Laten vrij dus gerust met den heiligen tternardus zeggen,
dat wij een middelaar bij den Middelaar zelven behoe-
ven,cn dal de heilige Maria het meest in staat Is, om
deze liefderijke bediening te vervullen; door haar is Jesus
Christus gekomen, en door haar moeien wij tol Hem
gaan. Indien wij vreezen regtstreeks tot Jesus-Christus
onzen God te gaan, �f om zijne oneindige grootheid �f
om onze laagheid, �f om onze zonden, roepen wij dan
met vrijmoedigheid de hulp en de voorspraak van Maria
onze Moeder in: zij is goed; zij is teederlievcnd; in haar
is niets gestrengs of terugstootends, niets te verheven
en te schitterend; haar ziende, zien wij onze zuivere
natuur. Zij is de zon niet, die door de levendigheid
harer stralen , ons, uithoofde onzer zwakheid, zou kun-
nen verblinden; maar zij is schoon en zacht als de maan,
die haar licht van de zon ontvangt, en het tempert om
het dragelijker te maken voor onze zwakke oogen: zij
is zoo liefderijk, dat zij niemand van degenen die hare
voorspraak vragen van de hand wijst, hoe groote zon-
daars zij ook zijn mogen: want, zooals de heiligen
zeggen, heeft men nooit gehoord, sedert de wereld de
wereld is, dat iemand met vertrouwen en volharding,
zijne loevlugt tot de Heilige Maagd heeft genomen, en
door haar is verstooten geworden.



424 dommcn voor den mensch zijn te vinden in het huis van Maria. Heer Jesus, hoe beminnelijk zijn uwe tabernakelen! De inuscli heeft eene woning gevonden om daarin te verblijven, en de tortelduif een nest om hare jongen te plaatsen. O! hoe gelakkig is de mensch die in het huis van Maria woont, waarin gij het eerst uwe woonplaats hebt gevestigd! het is in dit huis der voorbeschikten dat hij zijne hulp van U alleen krijgt, en dat hij hoogten en trappen van al de deugden heeft gesteld, om in zijn hart tot de volmaaktheid in dit tranendal op te klimmen. Quam dilecta tabernacula! enz..... 2° Zij beminnen de heilige Maagd teederlijk en eeren haar waarlijk, als hunne goede Moeder en Meesteresse. Zij beminnen haar, niet slechts met den mond, mam in waarheid; zij eeren haar, niet slechts uitwendig, maar in den grond des harten; zij vermijden, gelijk Jacob, al wat haar kan mishagen, en beoefenen ijverig al wat

zij meenen dat hun hare welwil	60	lendheid kan verwerven.

Zij brengen en geven haar, niet twee geitenbokken, gelijk Jacob aan Rcbecca bragt, maar hun ligchaam en hunne ziel, met al wat daartoe behoort, verbeeld door de twee geitenbokken van Jacob, ten einde 1° zij die ontvange als iets wat haar toebehoort; 2° dat zij ze doode en ze doe sterven aan de zonde en aan hen zelven, door ze af te stroopen en te berooven van hun eigen vel en hunne eigen liefde, en, opdat zij, door dit middel, mogen behagen aan Jesus haren Zoon, die alleen degenen die zich zelven afgestorven zijn, tot leerlingen en vrienden wil hebben; 5° ten einde zij ze bereide naar den smaak van den hemelschen Vader, en tot zijne grootste glorie, welke zij beter kent dan eenig schepsel; 4° ten einde, door hare zorgen en hare voorspraak, dit ligchaam en



		AANHANGSEL WIJZE OM

		DE HEILIGE TE HOOREI* in. vereeniging met		MIS Maria (1).


		Op het oogcnblik dat de heilige Jlis begint, moet\'gij niet schrik ii in de gedachte verplaatsen naar den kalvarieberg .... Wee» bijzonder ingetogen, om in mijne gesteltenissen te treden . .. Terwijl de priester den Confiteor aan den voet van het altaar bidt, moet gij tl den doodstrijd voorstellen dien de Zaligmaker Jesus, de on- eindige Wijsheid, in den Olijf hol\' onderging .... Stel een kort onderzoek in over uwe zonden, en verhel\' uw hart tot mij, ten einde daarover een levendig berouw te verwekken; ik zal u leeren om u met mijn Zoon te slagtofferen. (1) Deze methode van den heiligen Lconardus a Portu Mauritio, welke hij zoo dringend aan de personen aanbeval die hij tot de volmaaktheid leidde, is volgens den geest van den Eervraardigen Pater de Montfort opgesteld. In de raadgevingen die elk deel van het heilig Offer voorafgaan, spreekt Maria tot de christen ziel en «poort haar aan om in die gesteltenissen te treden.



		*3-T*

		rMPR] ,VI ATtJR.

		Marlemi l)»c 10 Dec. IS70.
		U. VAX JijS�K. lib. eens.



		VERLOF.

		Wij REiMEn-FiuNciscus, bij de gratie Gods en hot gezag van den Heiligen Apostolischen Stoel, Bisschop van Lucon, veroorloven de uitgave van de Verhandeling der ware godsvrucht tot de Allerheiligste Maagd, geschreven door den cerbiedwaardigen dienaar Gods, Lodewijk-Maria Gri- gnion de Montfort, apostolischen missionaris. Wij zijn van oordeel dat dit werk geschikt is om de devotie tot de Gelukzalige Maagd Maria te doen herleven en uit te breiden, en wij verlangen dat het vooral in ons bisdom verspreid worde, dat er zich eene eer in stelt om do glorievolle Moeder van God tot patrones te hebben. De geloovigen van een bisdom waarin eertijds de eerbied- waardige Lodewijk de Montfort het Evangelie heeft verkon- digd, zullen zich gelukkig achten deze bladzijden te lezen, waarin de vrome schrijver met zooveel zalving en kracht de gewone gevoelens zijns harten heeft nedergelegd. Wanneer zij die lezen , zullen zij de treffende ondei rigtingen meenen te hooren welke wonderen van bckeering en zaligheid in



		4 een groot getal bisdommen van Frankrijk hebben voort- gebragt, toen de vurige Missionaris daar de godsvrucht tot de allerheiligste Maagd predikte. Wij verklaren dat het onze bedoeling niet is een be- paald oordeel uit te spreken over de leer van het voor- noemd werk: wij zijn overtuigd dat het geheel in overeenstemming is met de leer de Kerk; maar wij ont- houden ons zorgvuldig om vooruit Ie loopen op de uitspraak van den Heiligen Stoel, waaraan al de geschriften van den eerbiedwaardigen Lodewijk van Monlfort zijn onder- worpen geworden, uit kracht van een apostolisch proces voor de zaligverklaring van dezen grooten dienaar Gods (I). Lucon, 18 december 1842. f REINIER-FRANCISCUS, �issekop van Lucoit. (1) Het proces betrekkelijk de geschriften is den 12 mei 1853 ten hunnen voordeele afgeloopen.



		VOORREDE.
		(1)


		VAN DEM EERWAAROEN PATER F. \\V. F.\\BER. In 1846 of 1847 bestudeerde ik te St Wilfried, voor de eerste maal, tiet leven en den geest van den Eerbied- waardigen Grignion de Montfurl. Heden , vijftien jaar later, is het mij wel geoorloofd te zeggen, dat al degenen die hem voor hun meester nemen, moeijelijk een heilige of een ascelischen schrijver zullen vinden, die hun verstand meer boeit door zijne bevalligheid en zijn geest. Wij kunnen hem nog niet heilig noemen; maar het proces zijner zaligverklaring is zoo ver en zoo gelukkig ge- vorderd, dal wij niet lang te wachten kunnen hebben, v��r dat hij op onze altaren geplaatst zij. Daar zijn weinig nienschen, in de XVIII\' eeuw, op wie de kenmerken van den man der Voorzienigheid, krachtiger zijn ingedrukt, dan op dezen anderen Elias, den missionaris van den Heiligen Geest en van Maria. Zijn ge- heele leven was zulk eene openbaarmaking san de heilige dwaasheid des Kruises, dat zijne levensbeschrijvers hein eenstemmig op gelijken rang plaatsen met den heiligen Simeon Salus en den heiligen Pliilippus van Neri. Cle- mens IX stelde hem tot apostolisch missionaris in Frankrijk aan,opdat hij zijn leven zou doorbrengen met het Jansenisme te bestrijden, dat zoo gevaarlijk is voorde zaligheid der

		(1) Vau de tweede engelsche uitgave.



		VERHANDELING OVEK DE WAEE DEVOTIE TOT DE HEILIGE MAAGD.

		INLEIDING. Door de allerheiligste Maagd Maria is Jesus Christus in de wereld gekomen, en ook door haar moet Hij in de wereld heersenen. Maria is zeer verborgen geweest in haar leven: daarom noemt de Heilige Geest en de Kerk haar Alma Mater..... Verborgen en geheime Moeder. Hare nederigheid is zoo diep geweest dat zij op aarde geen magtiger en voort- durender neiging heeft gevoeld dan die om zich voor zich zelve en voor alle schepselen te verbergen, ten einde door God alleen gekend te zijn. Het heeft God, om haar te verhooren in het verzoek dat zij Hem deed om haar te verbergen, te verarmen, te vernederen, be- haagd om haar te verbergen in hare ontvangenis, in hare geboorte, in haar leven, in hare geheimen, in hare verrijzenis en ten hemelopneming, ten opzigte van al de menschelijke schepselen. Hare ouders zelfs kenden haar niet; en de engelen vroegen elkander dik- wijls: Quw estista?... Wie is deze? dewijl de Allerhoogste haar voor hen verborg; of, indien Hij hun iets daarvarr ontdekte, Hij hun oneindig iii.er daarvan verborgen hield.



		If»

		God de Vader heeft toegestaan dat zij geen wonder gedurende haar leven deed, ten minste geen schille- rend wonder, ofschoon Hij haar de magt daartoe ge- $even had. God de Zoon heeft toegestaan dal zij bijna niet sprak, ofschoon Hij haar zijne wijsheid had mede- gedeeld. God de Heilige Geest heeft toegestaan dat de Apostelen en de Evangelisten slechts zeer weinig over haar spiaken, en zooveel als hun noo^ig was om Jtsus Christus te doen kennen, ofschoon zij zijne getrouwe liruid was. Maria is het uitstekend schoon meesterstuk des Aller- hoogsten, waarvan Hij zich de kennis en het bezit heeft voorbehouden. Maria is de bewonderenswaardige Moeder van den Zoon, die het Hem behaagd heeft gedurende baar leven te vernederen en te verbergen, om hare nederigheid te begunstigen, haar, even als eene vreemde, den naam van vrouwe, muliet gevende, ofschoon Hij haar in zijn hart meer achtte en liefhad dan al de Engelen en de menschen. Maria is de verzegelde bron en de getrouwe Bruid van den Heiligen Geest, waarin Hij alleen binnengaat. Maria is het heiligdom en de rust van de Heilige Drievuldigheid, waarin God prachtvoller rn goddelijker woont dan in eenigc plaats van hel heelal, niet uitgezonderd zijne woning op de Cherubijnen en de Serafijnen; en het is aan geen schepsel, hoe zuiver het ook zij veroorloofd, daar, zonder een groot voorregt, binnen Ie gaan. Ik zeg met de Heiligen : De heilige Maria is het rardsch paradijs van den nieuwen Adam, waarin Hij door de werking van den Heiligen Geest, is tnensch geworden, om daar onbegrijpelijke wonderen te wroch- ten. Zij is de groute en de hemelsche wereld van God, die onuitsprekelijke schoonheden en schallen bevat. Zij



		EERSTE GEDEELTE

		VAN DE DEVOTIE TOT DE HEILIGE MAAGD IN HET ALGEMEEN.

		I. Uitmuntendheid en noodzakelijkheid van de devotie tot de heilige Maagd. Ik beken met de geheele Kerk dat daar Maria niets anders is als een schepsel, uit de handen des Aller- lioogsten voortgekomen, zij, vergeleken met zijne onein- dige Majesteit, minder dan een zonnestofje, of liever niets hoegenaamd is, dewijl Hij alleen Degene is die is, en bijgevolg die groote Heer, die altijd onafhankelijk en zich zelven genoegzaam zijnde, de heilige Maagd niet volstrekt noodig gehad heeft en nog niet noodig heeft ter vervulling van zijn wil en ter openbaring zijner glorie. Hij behoeft slechts te willen om alles te doen. Ik zeg intusschen dat, de dingen zijnde z��als zij zijn, en daar God zijne grootste werken, door de aller- heiligste Maagd, sedert Hij haar gevormd heeft, heeft willen aanvangen en voltooijen, men kan gelooven dat



		:><;

		door hunne woorden on hunne voorbeelden, tot hare ware devotie brengen, hetgeen hun vele vijanden op den hals zal halen, maar ook vele overwinnigen en glorie voor God alleen zal verschaffen. Dit heeft God aan den Heiligen Vincentius Fcrrier, den grooten apostel van zijne eeuw geopenbaard, zooals hij het duidelijk in een zijner werken heeft te kennen gegeven. Dit schijnt de Heilige Geest voorspeld te hebben in Psalm LVIII, die zegt: Et, scient quia Dominus dominabitw Jacoh et finium terrce; converlentur ad vesperam et famem putientur ut canes, et circuibunt civ�atem... «De Heer zal in Jacob heersenen en over de gansche aarde; zij zullen zich tegen don avond bekeeren, en zij zullen honger lijden als verslindende honden, en zij zullen rondom de stad gaan om iets te eten te vinden.» Deze stad die de mensehen legen hel einde der wereld zullen vinden om zich te bekeeren, en om den honger dien zij naar de regtvaardigheid zullen hebben, te ver- zadigen, is de Allerheiligste Maagd, die door den Heiligen Geest Stad Gods genoemd wordt. Door Maria is het heil der wereld begonnen, en door Maria moet het voltooid worden. Maria is bij de eerste komst van Jesus Christus bijna niet in het licht getreden, opdat de menschen nog weinig onderrigt en verlicht omtrent den persoon van haren Zoon, zich niet van Hem zouden verwijderen, door zich te sterk en te stoffelijk aan haar te hechten, wat waarschijnlijk zou gebeurd zijn, indien zij bekend geweest was, uit hoofde der bewon- derenswaardige bekoorlijkheid, welke de Allerhoogste zelfs in haar uiterlijk had gelegd. Dit is z�� waar, dat de luilige Dionysius de Areopagiet ons op schrift heeft nage- laten, dat toen hij haar zag, hij haar voor eenegodheid zou genomen hebben, uit hoofde harer geheime bekoor-



		50 tot Jesus, die wij door de heilige Maria zoeken, Ie vragen (1). Tweede xoaarheid. Uit hetgeen Jesus Christus ten

		(1) Men heeft gemeend het verlangen der geloovigen die het latijn niet verstaan, te voorkomen door dit gebed hier te vertalen : �Gij zijt, o Je8n9, de Christus des Heeren, mijn heilige Vader, mijn God vol barmhartigheid, mijn oneindig groote koning; Gij zijt mijn liefderijke herder, mijn eenigc meester, mijn helper vol goedheid, mijn welbeminde van eene verrukkelijke schoonheid, mijn brood des levens, mijn eeuwige priester ; Gij zijt mijn gids naar het vaderland, mijn. waarachtig licht, mijne geheel heilige zoetheid, mijn regte weg en zonder omwegen; Gij zijt mijne wijsheid, schitterend door haren glans, mijne zuivere en vlekke- looze eenvoudigheid, mijn vrede en mijne zoetheid; Gij zijt ein- delijk mijn geheele beschutting, mijn kostbaar erfdeel, mijn eenwig heil. �O Jesus Christus, beminnelijke Meester, waarom heb ik in mijn geheele leven iets anders liefgehad en verlangd dan U? Jesus, mijn God, waar was ik, toen ik niet aan U dacht? Ach, dat mijn hart, ten minste van ditoogenblik af, geen begeerten en vurige verlangens hebbe dan voor den Heer Jesus; dat het zich opene om Hem alleen lief te hebben. Verlangens mijner ziel, loopt voortaan snel, gij hebt genoeg uitgesteld ; haast u het doel (e bereiken waarheen gij verzucht: zoekt in waarheid Dengenen dien gij zoekt. O Jesns, vervloekt hij die U niet bemint I dat hij die V niet bemint met bitterheden vervuld zij! O zoete Jesns, wees de liefde, de geneugten en de bewondering van elk hart dat waar- dig aan uwe glorie is toegewijd. God mijns harten, en mijn deel, goddelijke Jesus, dat mijn hart in eene heilige bezwijming valle, en wees Gij zelf mijn leven; dat eene brandende vunrkool uwer liefde in mijne ziel ontstoken worde, en dat zij daar het begin zij van een geheel goddelijken brand; dat zij onophoudelijk brande op het altaar mijns harten; dat zij het innigste van mijn wezen ont- vlarome; dat Hij den grond mijner ziel verteere; dat ik eindelijk, op den dag vau mijn dood, geheel verteerd in uwe liefde voor U verschijnt\'. Amen,"



		f)()

		voorbereiding steunen, om tot God te komen en Hem te behagen, onze geregtighedcn bevlekt zullen zijn, of weinig gewigt voor God zullen hebben, om Hem aan Ie sporen zich met ons te vereenigen en ons te verhooren. Daarom heeft God ons niet zonder reden middelaars bij Zijne Majes- teit gegeven: Hij heeft onze onwaardigheid en onze onge- schikthcid gezien; medelijden met ons gehad, en, ten einde ons toegang tot zijne barmhartigheden te verlee- nen, ons van voorsprekers voorzien die magtig zijn bij zijne grootheid: zoodat, indien wij die middelaars veronachtzamen , en zonder eenige aanbeveling regtstreeks tot zijne heiligheid naderen, wij niet blinken door nederigheid en eerbied jegens zulk een grooten en heil� gen God; dit is minder werk maken van den Koning der Koningen, dan men zou doen van een koning of van een prins der aarde, tot wien men niet zou willen naderen zonder dat een vriend onze voorspreker is. Onze Heer is onze voorspreker en onze middelaar van verlossing bij God den Vader; door Hem moeten wij met de geheele zegevierende en strijdende Kerk bidden; door Hem hebben wij toegang tot Zijne Majesteit, en wij moeten nooit voor Hem verschijnen dan ondersteund en bekleed met zijne verdiensten, gelijk de kleine Jacob met geilenvellen voor zijn vader Isaac, om zijn zegen te ontvangen. Maar hebben wij geen middelaar bij den Middelaar zelven noodig? Is onze zuiverheid groot genoeg om ons regtstreeks en door ons zelven met Hem te vereenigen ? Is Hij niet God, in alle dingen gelijk met den Vader, en bij gevolg de Heilige der Heiiigen, even eerbiedwaardig als zijn Vader? Indien Hij zich zelven, door zijne on- eindige liefde, als onzen borg en onzen middelaar bij God, zijn Vader, heeft gesteld, om Hem te bevredigen



		til en Hem te voldotn wat wij Hem schuldig waren, moeten wij daarom minder eerbied en vrees voor zijne majesteit en zijne heiligheid hebben? Laten vrij dus gerust met den heiligen tternardus zeggen, dat wij een middelaar bij den Middelaar zelven behoe- ven,cn dal de heilige Maria het meest in staat Is, om deze liefderijke bediening te vervullen; door haar is Jesus Christus gekomen, en door haar moeien wij tol Hem gaan. Indien wij vreezen regtstreeks tot Jesus-Christus onzen God te gaan, �f om zijne oneindige grootheid �f om onze laagheid, �f om onze zonden, roepen wij dan met vrijmoedigheid de hulp en de voorspraak van Maria onze Moeder in: zij is goed; zij is teederlievcnd; in haar is niets gestrengs of terugstootends, niets te verheven en te schitterend; haar ziende, zien wij onze zuivere natuur. Zij is de zon niet, die door de levendigheid harer stralen , ons, uithoofde onzer zwakheid, zou kun- nen verblinden; maar zij is schoon en zacht als de maan, die haar licht van de zon ontvangt, en het tempert om het dragelijker te maken voor onze zwakke oogen: zij is zoo liefderijk, dat zij niemand van degenen die hare voorspraak vragen van de hand wijst, hoe groote zon- daars zij ook zijn mogen: want, zooals de heiligen zeggen, heeft men nooit gehoord, sedert de wereld de wereld is, dat iemand met vertrouwen en volharding, zijne loevlugt tot de Heilige Maagd heeft genomen, en door haar is verstooten geworden. Zij is z�� magtig, dat hare verzoeken nooit van de hand zijn gewezen; zij behoeft zich slechts aan haren Zoon te vertoonen om Hem te bidden: aanstonds staat Hij toe, aanstonds ontvangt Hij: Hij wordt altijd liefde- vol ovei wonnen door de ingewanden en door de gebeden zijner allerliefste Moeder. Dit alles is ontleend aan den

		�



		mrn \\1>8</J



		f>2

		heiligen Bernardus en den heiligen Bonavenlura: zoodat wij, volgens hen, drie (rappen hebben om tot God op te klimmen: de eerste, die het digtst bij ons is en het gelijkvormig:;! aan onze vatbaarheid, is Maria; de tweede is Jesus Christus, en de derde is God de Vader. Om tot Jesus (e gaan, moet men zich tot Maria begeven, zij is onze middelares van voorspraak, om tot den eeuwigen Vader te gaan, moet men zich tot Jesus begeven, Hij is onze Middelaar van verlossing. Door de devotie nu, welke ik later zal ontvouwen, wordt deze orde volkomen bewaard. Vijfde waarheid. Uit hoofde onzer zwakheid en broos- lieid, is het zeer moeijclijk, dat wij in ons de genaden en de schatten bewaren, welke wij van God ontvangen hebben: 1° dewijl wij dien schat, die meer waard is dan de hemel en de aarde, in brooze vaten dragen. Uabemus thesaurum istum in vasis fictilibus (\\); in een bederfelijk ligchaam, in eene zwakke en onstandvastige ziel, die door eene nietigheid ontroerd en ter neder geslagen wordt; 2° dewijl de duivels, die looze dieven zijn, ons onverwachts willen verrassen om ons te be- stelen en te berooven: zij bespieden dag en nacht het gunstige oogenblik; daarom draaijen zij onophoudelijk rond om ons te verslinden, en ons in een enkel oogen- blik door de zonde te ontnemen wat wij in verscheidene jaren aan genaden en verdiensten hebben kunnen win- nrn. Hunne boosaardigheid, hunne ondervinding, hunne listen en hun getal moeten ons dit ongeluk oneindig doen vreezen, dewijl lieden die veel voller van genaden, veel rijker in deugden, veel meer in ondervinding gc- vestigd, en veel hooger in heiligheid waren, ongeluk-

		(1) II Cor. IV, 7.



		63

		kiger wijze verrast, bestolen en beroofd zijn. Ach! hoevele ceders van den Libanon en sterren van het uitspansel heeft men ellendig zien vallen en in weinig tijds hare hoogte en helderheid verliezen! Van waar deze vreemde verandering? Het was niet uit gebrek aan de genade, die niemand ontbreekt, maar uit gebrek aan nederigheid. Zij hebben zich sterker en zich zelven genoegzamcr gewaand dan zij waren; zij hebben zich in staat geacht om hunne schatten te bewaren; zij hebben op zich zelven betrouwd en gesteund, ge- meend dat hun huis veilig, hunne koffers sterk genoeg waren om den kostbaren schat der genade te bewaren; en uit hoofde van dien onmerkbaren steun dien zij in zich zelven hadden, ofschoon het hun toescheen dat zij eenig en alleen op de genade Gods steunden, heeft de zeer regtvaardige Heer toegelaten dat zij bestolen werden, door hen aan hen zelven over te laten. Helaas! indien zij de bewonderenswaardige devotie gekend had- den welke ik hun later zal anntoonen, dan zouden zij hun schat aan eene magtige en getrouwe Maagd hebben aanbevolen, die hem als haar eigen goed voor hen be- waard en zich dit zelfs als een pligt van regtvaardig- hcid gesteld zou hebben. �° Het is moeijelijk in de genade te volharden, uit- lioofde van het groote bederf der wereld. De wereld is nu z�� bedorven, dat het als noodzakelijk is dat de godsdienstige harten daardoor bismet worden, zoo niet door haar slijk, dan ten minste door haar stof: zoodat het eene soort van wonder is wanneer iemand te midden van dien ontstuimigen stroom blijft staan, zonder daar- door medegeslocpt te worden ; te midden van die storm- achtige zee zonder te vergaan, of beroofd te worden door de zeeroovers, te midden van die verpeste lucht



		64

		zonder] daardoor schade te lijden; het is de eenige getrouwe Maagd, in wie de slang nooit eenig deel heeft gehad, die dit wonder doet ten opzigte van degenen die haar op de schoone wijze dienen. Nadat deze vijf waarheden zijn verondersteld, moet men nu meer dan ooit eene goede keuze van de ware devotie tot de allerheiligste Maagd doen: want daar zijn ook valsche devoli�n, welke mer. ligt voor ware kan I ouden. De duivel, als een valsche munter en een looze en ondervindingrijke bedrieger die hij is, heeft reeds zoovele zielen bedrogen en doen verloren gaan door eene valsche devotie, zelfs tot de allerheiligste Maagd, dat hij zich dagelijks van zijne duivelsche ondervinding bedient om er vele anderen te doen verdoemen, door hen in de zonde te vermaken en te doen inslapen, onder voor- wendsel van eenige slecht gesprokene gebeden en eenige uitwendige oefeningen welke hij hnn ingeeft. Gelijk een valsche munter gewoonlijk slecht goud en zilver namaakt, en zeer zeldzaam andere metalen, dewijl dit der moeite niet waard is, maakt de booze geest eveneens de andere devoli�n niet zoozeer na dan die tot Jesus en Maria, de devotie tot de heilige Communie en tot de heilige Maagd, dewijl zij onder de andere devoli�n zijn wat het goud en het zilver onder de metalen zijn. Het is dus van groot gewigt eerst te leeren kennen: 1° de valsche devoti�n tot de heilige Maagd om die te ver- mijden; 2° de ware devotie om haar te omhelzen. Vervolgens, onder zoovele onderscheidene oefeningen van de ware devotie tot de heilige Maagd, verklaar ik meer in bijzonderheden, in het tweede gedeelte van dit geschrift, welke devotie de volmaakste, de aange- naamsle aan Maria, de glorierijkste voor God en de



		c.a

		lieifigmakendste voor ons is, opdat wij ons daaraan zouden hechten. )°. Oucr de valsche devoti�n lot de heilige Maagd. Ik vind zeven soorten van valsche devoten tot de heilige Maagd, te weten: 1° de kritiserende devoten; 2" de scrupuleuze devoten; 5" de uiterlijke devoten; 4° de vermetele devoten; ii° de onstandvastige deyoten; (\'»" de schijnheilige devoten; 7° de baatzuchtige devoten. De kritiserende devoten zijn gewoonlijk hoogmoedige geleerden, vrijgeesten en verwaande lieden, die in den grond eenige devotie tot de heilige Maagd hebben, maar die bijna al de godvruchtige oefeningen kritiseren, welke de eenvoudige lieden eenvoudig en heilig aan die goede Moeder bewijzen, dewijl zij niet met hun smaak strooken. Zij betwijfelen al de wonderen en de verhalen door geloofwaardige schrijvers medegedeeld, of uit de kro- nijken der religicuse Orden getrokken, welke getuigen van de barmhartigheid en de magt der allerheiligste Maagd. Zij zien nooit gaarne dat eenvoudige en nederige lieden voor een altaar of een beeld der heilige Maagd, somtijds in den hoek eener straat, liggen nedergeknield om daar God te bidden; en zij beschuldigen hen zelfs van afgoderij alsof zij hout of steen aanbaden; zij zeggen dat zij niet van die uiterlijke devoti�n houden en dat zij niet ligtgeloovig genoeg zijn om al die verhalen en geschiedenissen te gelooven welke men omtrent de heilige Maagd rondbazuint. Wanneer men hen wijst op den bewonderenswaardigen lof welken de heilige Kerkvaders haar geven, dan antwoorden zij, �f dat deze als redenaars met overdrijving gesproken heb- hen, �f zij leggen hunne woorden verkeerd uit. Deze 5



		66

		soorten van valsche devoten en van hoovaardige en wereldschc lieden zijn zeer te vreezen; zij doen aan de devotie lot de allerheiligste Margd een ontzettend nadeel, en verwijderen de volkeren van haar op betreurenswaardige wijze, onder voorwendsel van de misbruiken die daarin gelegen zijn weg te nemen. De scrupuleuze devoten zijn lieden die vreezen den Zoon te onteeren door aan de Moeder eer te bewijzen, den ecnen te verlagen door de andere te verheffen. Zij kunnen niet dulden dat men aan de heilige Maagd den zeer bil� lijken lof geeft, welken de heilige Vaders haar gegeven hebben; zij verdragen het ter naauwernood dat er meer menschen voor een altaar van Maria bidden dan voor het Heilig Sacrament, alsof het eene strijdig was met het andere; alsof degenen die de Heilige Maagd bidden, Jesus Christus niet door haar baden! Zij willen niet dat men zoo dikwijls over die doorluchtige Koningin spreke, dat men zich zoo dikwerf lot haar rigte. Zij laten zich gewoonlijk in dezer voege uit: Waartoe dienen zooveel rozekransen, zoovele broederschappen en zoovele uiterlijke devoti�n tot de Heilige Maagd? Daar schuilt vrij wat onwetendheid onder! Zoo rnaakt men onze godsdienst tot een poppenspel! Spreek mij van degenen die devotie voor Jesus Christus hebben (zij noemen Hem dikwijls zonder het hoofd te ontblooten: dit tussehen twee haakjes): men moet zijne toevlugt nemen tot Jesus Christus, Hij is onze cenige Middelaar: men moet Jesus Christus prediken, dat is degelijk 1 Wat zij zeggen is in zekeren zin waar, maar het wordt met belrekking tot de toepassing die zij daarvan maken, om de devotie tot de allerheiligste Maagd te beletten, zeer gevaarlijk, en een slimme slreek van den booze, onder voorwendsel van een veel grooler goed: want nooit eert men Jesus



		07

		Christus meer dan wanneer men zijne allerheiligste Moeder meer vereert, dewijl men Maria alleen vereert, ten einde Jesus Christus volmaakter te eeren; dewijl men slechts tot Maria gaat als tot den weg om het einde te bereiken, waarheen men zich begeeft, dat Jesus is. De uiterlijke devoten zijn lieden die hunne gansche godsvrucht tot Maria in uiterlijke oefeningen doen bestaan ; die alleen smaak hebben in het uiterlijke van de devotie tot de Allerheiligste Maagd, omdat zij den inwendigen geest niet bezitten; die eene menigte rozehoedjes haastig bidden, verscheidene heilige Missen zonder aandacht hooren, de processi�n zonder godsvrucht bijwonen, lid worden van alle broederschappen, zonder hun leven te beteren, zonder aan hunne hartstogten geweld aan te doen , en zonder de deugden dezer Allerheiligste Maagd na te volgen. Zij houden alleen van het gevoelige der devotie, zonder het degelijke daarvan te smaken; indien er geen gevoeligheid in hunne oefeningen is, dan meenen zij niets meer te doen, dan geraken zij uit hun verband, dan zetten ze alles op zijde, of ze doen alles haastig. De wereld is vol van dergelijke uiterlijke devoten, en deze lieden vooral kritiseren diegenen, die zich op het gebed en het inwendig leven toeleggen, als op het wezenlijke, zonder het uiterlijke van zedigheid te minachten, waar- mede de ware devotie steeds gepaard gaat. De vermetele devoten zijn zondaars, die aan hunne hartstogten zijn overgegeven, of beminnaars der wereld, die, onder den schoonen naam van christen te zijn en van devotie voor de heilige Maagd te hebben, hoogmoed, gierigheid, onzuiverheid, dronkenschap, toorn, vloeken , kwaadsprekendheid, onregtvaardigheid enz., verbergen, die in hunne kwade gewoonten in vrede slapen, zonder zich veel geweld aan te doen om zich te beteren,



		08

		en dat wel onder voorwendsel, dat zij devotie voor de heilige Maagd hebben; die zich voorstellen dat God hun vergiffenis zal schenken; dat zij niet zullen sterven zon- der gebiecht te hebben, en dat zij niet zullen verdoemd worden omdat zij hun rozenhoedje bidden, des zaturdags vasten, omdat zij tot de broederschap van den heiligen Rozenkrans of van het Schapulier behooren, of tot hare congregati�n; omdat zij het kleine kleed of de kleine ketting der heilige Maagd diagen, enz. Wanneer men hun onder het oog brengt, dat hunne devotie niets is dan een bedrog van den duivel en eene rampzalige ver- metelheid die wel geschikt is om hen te doen verloren gaan, willen zij daarvan niets weten: zij zeggen dat God goed en barmhartig is; dat Hij ons niet geschapen heeft om ons te verdoemen; dat er geen mensch is die niet zondigt; dat zij niet zullen sterven zonder gebiecht te hebben; dat een goed peccavi, op het doodbed, voldoende is; dat zij devotie hebben tot de heilige Maagd; dat zij het sehapulier dragen; dat zij dagelijks zonder fout en zonder ijdelheid, zevenmaal het Onze Vader en zeven- inaal het Wees Gegroet ter harer eer bidden; dat zij zelfs soms het rozenhoedje en de getijden der heilige Maagd bidden, dat zij vasten enz. Om te bevestigen wal zij zeggen en zich nog meer te verblinden, doen zij eenige verhalen die ze gehoord of gelezen hebben in boeken, waar of onwaar, daarom bekommeren zij zich niet, waarin verklaard wordt dat personen die in dood- zonde gestorven waren, zonder gebiecht te hebben, dewijl zij gedurende hun leven , eenige gebeden of eenige godvruchtige oefeningen tot de heilige Maagd hadden gedaan, �f van de dooden zijn opgewekt om hunne biecht te spreken, �f dat hunne ziel tot aan hunne biecht won- derdadig in hun ligchaam gebleven is, �f dat zij, door



		09

		de barmhartigheid der heilige Maagd, op hun sterfbed van God, berouw over en vergiffenis van hunne zonden verkregen hebben , en aldus zalig geworden zijn, en dat zij derhalve hetzelfde hopen. Niets is zoo afkeurenswaardig in het christendom, als die duivelsehe vermetelheid: want kan men naar waarheid zeggen, dat men de heilige Maagd liefheeft en vereert, wanneer men, door zijne zonden, haren Zoon kruisigt en onbarmhartig beleedigt? Indien Maria het zich tot eene wel maakte om aan derge- lijke lieden door hare barmhartigheid de zaligheid te verschaffen, dan zou zij de misdaad wettigen, dan zou zij haren goddelijken Zoon helpen kruisigen, beleedigen ; wie zou dit ooit durven denken? Ik zeg dat hij die aldus misbruik maakt van de devotie tot de Heilige Maagd, die de heiligste en de degelijksle is na de devotie tot Onzen Heer in hel Allerheiligst Sacrament, eene vreeselijke heiligschennis begaat, na de heiligschennis der onwaardige Communie, de grootste eu de minst vergeefelijke. Ik beken dat men waariijk devotie tot de heilige Maagd kan hebben zonder dat het volstrekt noodzakelijk is dat men z�� heilig is van alle zonden te vermijden, ofschoon dit te wenschen ware; maar men moet ten minste (let wel op hetgeen ik zal zeggen): 1° een opregt besluit hebben genomen van ten minste de doodzonde te ver- mijden, die de Moeder evenzeer beleedigt als den Zoon; 2° zich geweld aandoen om de zonde te vermijden; lid zijn van de broederschappen, het rozenhoedje, den rozen- krans of andere gebeden bidden, des zaturdags vasten, enz. Dit alles is bewonderenswaardig nuttig voor de be- keering van een zondaar, zelfs van een verstokten; en indien mijn lezer dit is, al stond hij met ��n voet in de hel, dan raad ik hem dit aan, maar onder voorwaarde



		70

		dat liij die goede werken alleen zal oefenen in de mee- ning om van God, door de voorspraak der heilige Maagd, d« genade te verkrijgen van het berouw en de vergiffenis zijner zonden, en van zijne kwade gewoonten te over- winnen , en niet om gerust te blijven in staat van zonde, tegen zijne gewetenswroegingen, het voorbeeld van Jesus Christus en de heiligen en de voorschriften van het heilig Evangelie in. De onstandvastige devoten zijn degenen, die nu en dan en met ongestadigheid devotie voor de heilige Maagd hebben: lieden zijn zij vurig, morgen weder laauw, nu eens schijnen zij beroid om alles tot hare dienst te doen, en weinig daarna, zijn zij niet meer dezelfden. Zij zullen eerst al de devoli�n tot de heilige Maagd ter hand nemen; zij zullen lid worden van al hare broederschappen, maar zij beoefenen de regels daarvan niet met getrouwheid; zij veranderen als de maan, en Maria stelt ze onder hare voeten met de halve maan, dewijl zij wispelturig zijn en onwaardig om onder de dienaars der getrouwe Maagd geteld te worden , die de getrouwheid en de standvastigheid ten deel hebben. Het is beter zich niet met zooveel ge- beden en oefeningen van godsvrucht te overladen; ener weinig met liefde en getrouwheid te doen, ondanks de wereld, in spijt van den duivel en het vleesch. Daar zijn nog valsche devoten tot de heilige Maagd, die schijnheilige devoten zijn, die hunne zonden en kwade gewoonten met den mantel dier getrouwe Maagd bedekken, ten einde in de oogen der menschen te schijnen wat zij niet zijn. Daar zijn ook baatzuchtige devoten, die hunne toe- vlugt alleen tot de heilige Maagd nemen om een proces te winnen, om een gevaar te vermijden, om van eene ziekte te genezen, of om de eene of andere dergelijke



		74

		behoefte, terwijl zij haar anders zouden vergeten; de eenen zoo goed als de anderen zijn valsche devoten, die niet in aanmerking komen bij God en zijne heilige Moeder. Passen wij dan wel op te behooren tot de kritiserende devoten, die niets gelooven en alles afkeuren; de scru- puleuse devoten, die vreezen, uit eerbied voor Jesus Christus, te veel devotie tot de heilige Maagd te hebben; de uiterlijke devoten, die al hunne devotie in uitwendige oefeningen doen bestaan; de vermetele devoten, die onder voorwendsel van hunne valsche devotie tot de heilige Maagd, in hunne zonden blijven voortleven, de onstandvastige devoten, die hunne oefeningen van devotie uit ligtzinnigheid veranderen, of ze bij de minste be- koring geheel verlaten; de schijnheilige devoten, die lid worden van broederschappen en de liverei der heilige Maagd dragen, om voor goed door te gaan; en eindelijk de baatzuchtige devoten, die alleen hunne toevlugt tot de heilige Maagd nemen om van de kwalen des ligchaams bevrijd te worden of tijdelijke goederen te verkrijgen. 2°. Over de ware devotie tot de lieilige Maagd. Hare karaktertrekken. Nadat wij nu de valsche devoti�n jegens de heilige Maagd ontdekt en veroordeeld hebben, moeten wij in weinige woorden de ware bepalen, die is: 1° inwendig, 2° leederlievend, 3° heilig, 4° standvastig, 5° belangeloos. \\° De ware devotie tot de heilige Maagdis inwendig, dat wil zeggen zij ontstaat uit den geest en het hart; zij komt voort uit de achting welke men voor de heilige Maagd heeft, uit het hooge denkbeeld dat men zich gevormd heeft van hare grootheden, en uit de liefde welke men haar toedraagt.



		72

		2° Zij is teederlievend, dat wil zeggen vol van ver- trouwen in de allerheiligste Maagd, als van een kind in zijne goede moeder. Zij maakt dat eene ziel hare toevlugt tot haar neemt in al hare behoeften des lig� chaams en des geestes, met veel eenvoudigheid, ver- trouwen en teederheid; dat zij de hulp harer goede Moeder inroept, ten allen tijde, op alle plaatsen en in alle dingen, in hare twijfelingen, om door haar verlicht te worden; in hare afdwalingen om door haar leregt gebragt te worden, in hare bekoringen, om ondersteund te worden; in hare zwakheden, om versterkt Ie worden; in haar vallen, om opgerigt te worden; in hare ont- moediging, om aangemoedigd te worden; in hare ge- wetensangsten, om daarvan bevrijd te worden; in de kruisen, in den arbeid en de wederwaardigheden des levens, om daarover getroost te worden. Eindelijk, in al hare kwalen van ligchaam en geest, is Maria haar gewone toevlugt, zonder te vreezen die goede Moeder lastig te vallen, en aan Jesus Christus te mishagen. 3° De ware devotie tot de heilige Maagd is heilig, dat wil zeggen dat zij er eene ziel toebrengt om de zonde te vermijden en van de zeer heilige Maagd vooral hare diepe nederigheid, haar levendig geloof, haar blinde gehoorzaamheid, haar aanhoudend gebed, hare algemeene versterving, hare onvergelijkelijke zuiverheid, hare vurige liefde, haar heldhaftig geduld, hare cngel- achtige zachtmoedigheid en hare hemelsche wijsheid na te volgen. Dit zijn de tien voornaamste deugden dei- zeer heilige Maagd. 4° De ware devotie tot de heilige Maagd is standvastig; zij bevestigt eene ziel in bet goede, en brengt er haar toe om hare oefeningen van devotie niet gemakkelijk te laten varen; zij maakt haar moedig om weerstand te



		75

		bieden aan de wereld, in hare modes en hare grond- stellingen, aan het vleesch, in hare vervelingen en hare hartstogten; en aan den duivel, in zijne bekoringen, zoodat iemand die de ware devotie tot de heilige Maagd bezit niet veranderlijk, verdrietig, scrupuleus of vrees* achlig is. Zij valt en verandert wel eens, in hare ge- voeligheid en hare devotie; maar indien zij valt, staat zij weder op, de hand naar hare goede Moeder uitste- kende; indien zij zonder smaak of gevoelige devotie wordt, maakt zij zich daarover niet ongerust: want de regtvaardige en de gelrouwe devotie tot Maria leeft uit het geloof van Jesus en Maria en niet uit de gevoelens des ligchaams. 5° Eindelijk is de ware devotie tot de heilige Maagd belangeloos, dat wil zeggen dat zij eene ziel inboezemt om niet zich zelve, maar God alleen, in zijne heilige Moeder te zoeken. Iemand die de ware devotie tot Maria heeft, dient deze doorluchtige Koningin, niet in een geest van winstbejag of voordeel, noch voor zijn tijdelijk, ligcha- melijk of geestelijk goed , maar eenig en alleen omdat zij waard is gediend te worden, en God alleen in haar; hij bemint Maria niet juist omdat zij hrm goed doet, of hij goed van haar verwacht, maar omdat zij beminnelijk is. Daarom bemint en dient hij haar even getrouw in den tegenzin en de dorheden, als in de zoetigheden en de gevoelige vurigheid; hij heeft haar even lief op Cal- varie als op de bruiloft te Cana. O! hoe aangenaam en kostbaar is iemand die zulk eehe devotie tot de heilige Maagd heeft, die zich in niets zoekt in de dienst welke hij haar bewijst, in de oogen van God en zijne heilige Moeder! Maar hoe zeldzaam vindt men tegenwoordig zulk eene devotie! Ik heb dan de pen in handen ge- nomen om op het papier te schrijven wat ik, in het



		74

		openbaar en in het bijzonder, op mijne missi�n, gedu- rendc vele jaren onderwezen heb, ten einde zulk eene devotie niet meer zoo zeldzaam mogt zijn. Ik heb reeds vele dingen over de allerheiligste Maagd gezegd; maar ik heb nog meer te zeggen, en ik zal nog oneindig meer vergeten van haar te zeggen, hetzij uit onwetendheid, onbekwaamheid, hetzij uit gebrek aan tijd, in het oogmerk dat ik heb om een waren devoot tot Maria en een waren leerling van Jestis Christus te vormen. O! wat zou mijne moeite goed gebruikt zijn, indien dit geschriftje, in de handen van eene welgeborene ziel vallende, geboren uit God en Maria, en niet uit het bloed, noch uit den wil des vleesches, haar, door de genade des Heiligen Geestes, de uitmuntendheid en de waarde der ware en degelijke godsvrucht tol de aller- heiligste Maagd, welke ik nu ga beschrijven, ontdekte en ingaf! Indien ik wist dat mijn misdadig bloed kon dienen om de waarheden welke ik schrijf ter eere van mijne dierbare Moeder en opperste Mee>tercsse, wier geringste der kinderen en der slaven ik ben, in het hart te doen doordringen, dan zou ik mij daarvan, in stede van inkt, bedienen om deze letters te vormen, in de hoop welke ik heb om goede zielen te vinden die, door hare getrouwheid aan de oefening welke ik onder- wijs, aan mijne dierbare Moeder en Meesteresse de verliezen zullen vergoeden welke zij door mijne ondank- baarheid en mijne ongetrouwheden heeft ondergaan. Ik gevoel mij meer dan ooit aangespoord om te gelooven en te hopen in al wat ik diep in mijn hart gegrift heb, en ik sedert vele jaren aan God vraag; te weten : dat vroeg of laat de allerheiligste Maagd meer kinderen, dienaars en slaven van liefde zal hebben dan ooit, en



		78

		dat, door dit middel, Jcsus Christus, mijn dierbare Meester, meer dan ooit in de harten zal heersenen. Ik voorzie wel van toorn bevende dieren, die in woede zullen komen om dit klein geschrift en dengene van wien de Heilige Geest zich bediend heeft om het te schrijven niet hunne duivelsche tanden te verscheuren, of ten minste om het in de stilte eener kist te begraven, opdat het niet in het licht verschijnc; zij zullen zelfs degenen aanvallen en vervolgen, die het zullen lezen en in beoefening brengen. Maar dit doet er niets toe! maar des te beter! Dit vooruitzigt moedigt mij aan en doet mij een groot succes hopen, dat wil zeggen een groot escadron dappere en moedige soldaten van Jesus en van Maria, van beiderlei kunne, om de wereld, den duivel en de bedorven natuur te bestrijden, in de gevaarvolle tijden, die meer dan ooit gaan komen! Qui (egit, intel- ligat. Qui polest capere, cupiat.



		TWEEDE GEDEELTE.

		OVER DE UITMUNTENDSTE DEVOTIE TOT DE HEILIGE MAAGD, OF VOLMAAKTE TOEWIJDING AAN JESUS DOOR MARIA. Daar zijn verscheidene uitwendige oefeningen van de ware devotie tot de Allerheiligste Maagd, waaronder de volgende in het kort de voornaamste zijn: 1° Haar als de waardige Moeder Gods met de vereering van hyuerdulie (oppervereering) eeren, dat wil zeggen haar achten en eeren boven al de andere Heiligen, als het meesterstuk van de genade en de eerste na Jesus Christus, waren God en waren mensen; 2° hare deugden, hare voorregten en hare daden overwegen; 5° hare groot- lieden beschouwen; 4" haar oefeningen van liefde, van lof en van dankbaarheid opdragen; 5° haar hartelijk aan- roepen; G° zich aan haar opofferen en met haar ver- eenigen; 7" zijne handelingen doen met het doel om aan haar te behagen; 8° al zijne handelingen beginnen, voortzelten en eindigen door haar, in haar, met haar en voor haar, ten einde ze door Jesus Christus, in Jesus Christus, met Jesus Christus en voor Jesus Christus, ons laatste einde, te doen. Wij zullen deze laatste oefening verklaren. De ware devotie tot de heilige Maagd heeft ook ver-



		77

		sclieklene uitwendige oefeningen, waarvan deze de voor- naamste zijn: 1" Lid worden van hare broederschappen en congre- gati�\'n; 2° in eene religieuse Orde, onder haren naam ingesteld, gaan; 3° haren lof verkondigen; 4° ter harer eer aalmoezen geven, vasten, zich naar geest of ligchaam versterven; li" hare liverei dragen, zooals het rozenhoedje of den rozenkrans, het schapulicr of het kettingje; 6" met aandacht, devotie en zedigheid den heiligen rozenkrans bidden, zamengesteld uit vijftien ticndjes van het Ween gegroet, ter eere van de vijftien voornaamste geheimen van Jcsus Christus; of het rozenhoedje van vijf tiendjes; het derde gcdrelte van den rozenkrans, ter eere van de vijf blijde geheimen, te weten: de Boodschap, het Bezoek, de Geboorte van Jesus Christus, de Zuivering en de Terugvinding van Jesus Christus in den tempel, of van de vijf droevige geheimen, die zijn: de Doodstrijd van Jesus Christus in den Olijfhof; zijne Geeseling, zijne Doorne- krooning, zijne Kruisdraging en zijne Kruisiging; of van de vijf heerlijke geheimen, namelijk: de Verrijzenis van Jesus Christus, zijne Hemelvaart, de Nederdaling van den Heiligen Geest op Pinksteren, de Tenhemelopneming van de Heilige Maagd met ligchaam en ziel, en hare Krooning door de drie personen der Allerheiligste Drie- eenhcid. Men kan ook een rozenhoedje van zes of zeven tiendjes bidden, ter eere van de jaren welke men meent dat de heilige Maagd op aarde heeft geleefd; zamenge- steld uit driemaal het Onze Vader en twaalfmaal het Wees gegroet, ter eere van hare kroon van twaalf sterren of voorregten; of de Getijden der heilige Maagd, zoo algemeen in de Kerk aangenomen en gebeden; of het klein Psalter van de heilige Maagd, dat de heilige Bonaven- tnra ter harer eer gemaakt heeft, en dat zoo teederlievend



		78 en devoot is, dat men het niet kan bidden, zonder daar- door getroffen te worden; of veertienmaal liet Onze Vader en het Wees gegroet, ter eere harer veertien blijdschappen; of ecnige andere gebeden, hymnussen of lofzangen der Kt rk, zooals het Salve Regina, het Alma, het Ave, Regina coelorum, of het Regina eoeli, naar de verschillende tijden; of het Ave, maris stella, O gloriosa Domina of het Magnificat, of eenige andere oefeningen van godsvrucht, waarvan de boeken vol zijn; 7° ter harer eer geestelijke liederenjzingen of doen zingen; 8° een zeker getal kniebui- gingen of buigingen voor haar doen, haar, bij voorbeeld, eiken morgen, zestig of honderd malen zeggende; Ave, Maria, Virgo pdelis, om, door hare voorspraak, te ver- krijgen dat men gedurende den dag getrouw blijve aan de genaden van God; en des avonds: Ave Maria,Mater misericordiae, om God, door haar, vergiffenis te vragen voor de zonden welke men gedurende den dag heeft begaan; 9° zorgen \\ oor hare broederschappen, hare altaren tooijen, hare beelden kroonen en versieren; 10° hare beeldtenissen in processie dragen of doen dragen, en er een bij zich dragen , als een krachtig wapen tegen den duivel; I l^� hare beeldtenissen of haren naam laten maken, en ze of in de kerken, of inde huizen, of op de poorten en de ingangen der steden, der kerken en der huizen plaatsen; 12° zich op eene bijzondere en plegtige wijze aan haar toewijden. Daar zijn eene menigte andere oefeningen van de ware devotie jegens de allerheiligste Maagd, welke de Heilige Geest aan de heilige zielen heeft ingegeven, en die zeer heiligend zijn; men zal ze in bijzonderheden kunnen vinden aangegeven in Le Paradis ouvert a Philagie, door den Eerwaarden pater Paulus Barry, van het Gezelschap van Jesus, geschreven, waarin hij een groot getal god-



		79

		vruchtige oefeningen heeft opgenomen, welke de Heiligen ter eere van de Allerheiligste Maagd hebben godaan, welke devoti�n wonderbaar dienstig zijn om de zielen te heiligen, mits men ze doe gelijk het behoort: 1" met eene goede en opregte meening om God alleen te be- hagen, zich met Jesus Christus als met zijn laatste einde te vereenigen, en den evennaaste te stichten; V met aandacht, zonder vrijwillige verstrooidheid; 3°metgods- vrucht, niet haastig of achteloos; 4° met zedigheid en eene eerbiedige en stichtende houding. Eindelijk verklaar ik luide dat ik na bijna al de boeken die over de devotie tot de allerheiligste Maagd handelen gelezen, en gemeenzaam omgegaan hebbende met de heiligste en geleerdste personen van deze laatste tijden, geen uitstckender oefening jegens de heilige Maagd heb leeren kennen, dan die, welke ik zal mededeelen, die van eene ziel meer offers voor God eischt, die haar meer ledig maakt van zich zelve en van hare eigenliefde, die haar getrouwer in de genade bewaart, en de genade in haar, die haar volmaakter en gemakkelijker met Jesus Christus vereenigt, en eindelijk die glorievoller voor God, heiligmakender voor de ziel en nuttiger voor den evennaaste is. Dewijl het wezenlijke dier devotie beslaat in het inwendige dat zij moet vormen, zal een ieder haar niet evenzeer begrijpen: eenigen zullen blijven hangen aan hetgeen zij uiterlijks heeft, en niet verder gaan, en dit zal het grootste getal wezen; eenigen, in geringen getale, zullen in haar inwendig doordringen, maar zij zullen daarin slechts ��ne trap opklimmen. Wie zal de tweede trap opklimmen; wie tot de derde geraken? eindelijk, wie zal daarin zijn door zijn staat? Degene alleen aan wien de Geest van Jesus Christus dit geheim



		80

		zal openbaren; de zeer getrouwe ziel die Hij daartoe zelf zal geleiden, om van de eene deugd tot de andere, van de eene genade tot de andere, van het eene licht tot hel andere vooruit te gaan, ten einde tot de vervorming van zich zelven in Jcsus Christus, en tot de volheid van zijn leeftijd op aarde en van zijne glorie in den hemel te geraken. 1. Waarin de volmaakte toewijding aan Jesus Christus beslaat. Daar onze geheele volmaaktheid bestaat in gelijkvormig, vereenigd met en toegewijd aan Jesus Christus te zijn, is de volmaaktste van alle devoti�\'n ongetwijfeld die, welke ons op de volmaaktste wijze met dit volmaakt toonbeeld van alle heiligheid gelijkvormig maakt, vereenigt en toe- wijdt : dewijl Maria nu van al de schepselen het meest gelijkvormig met Jesus Christus is, volgt daaruit dat de devotie tot de allerheiligste Maagd, zijne heilige Moeder, het meest van allen eene ziel aan Onzen Heer toewijdt en gelijkvormig maakt, en dat hoe meer eene ziel aan Maria zal toegewijd zijn, hoe meer zij het aan Jesus Christus zal wezen; daarom is de volmaaktste toewijding aan Jesus Christus niets anders dan eene volmaakte en geheele toewijding van zich zelven aan de allerheiligste Maagd, die de\'devotie is welke ik leer; of anders eene vol- maakte hernieuwing der beloften van het heilig Doopsel. Deze devotie bestaat dan hierin dat men zich geheel en al aan de allerheiligste Maagd schenke, om door haar geheel en al aan Jesus Christus toe te behooren. Men moet haar geven: I" ons ligchaam met al zijne zintuigen en ^ijne ledematen; 2° onze ziel met al hare vermogens; 3° onze uitwendige goederen, welke men fortuin noemt,



		81

		tegenwoordige en toekomstige; 4° onze inwendige en geestelijke goederen, die onze verdiensten, onze deugden en onze voorleden, tegenwoordige en toekomstige goe- deren zijn: kortom, al wat wij in de orde der natuur en in de orde der genade hebben, en al wat wij in de toekomst in de orde der natuur, der genade en der glorie, zullen kunnen hebben, en dit zonder eenig voorbehoud, zelfs niet van een penning, van een haar en van de geringste goede daad , en dit voor de gansehe eeuwigheid , en dit zonder aanspraak te maken op of (e verwachten eenige and re belooning voor onze offerande en onze diensten, dan de eer van door haar en in haar Jesus Christus loc te belmoren , indien deze beminnelijke Mces- teresse niet was, gelijk zij altijd is, hel vrijgevigsle en dankbaarste aller schepselen. Ik heb gezegd dat deze devotie zeer goed kan genoemd worden eene volmaakte vernieuwing der beloften van het heilig Doopsel, want ieder christen was, v��r zijn Doopsel, de slaaf des duivels, dewijl hij hem toebehoorde; hij heeft in zijn Doopsel, door zijn eigen mond, of door dien van zijn peter en zijne meier, Satan, zijne pom- perijen en zijne werken verzaakt, en Jesus Christus als zijn Meester en zijn Opperheer aangenomen, om in hoe- danigheid van slaaf der liefde van Hem af te hangen. Dit nu doet men door deze devotie: men verzaakt (gelijk in het formulier van toewijding is aangegeven) aan den duivel, aan de wereld, aan de zonde en aan zich zel- ven, en men geeft zich geheel en al door de handen van Maria aan Jesus Christus; en zelfs doet men iets meer, dewijl men in het Doopsel gewoonlijk door eens anders mond spreekt, te weten: door den peter en de meter; men geeft zich slechts bij procuratie aan Jesus Christus; maar, in deze devotie, geeft men zich door 6