-ocr page 1-
, mwn VH03Ó
51
:fir===±=ft:
ü^rjtl
ÏC^
Ff
VATICAN
3
7\'
CONSTITUTIONES DOGMATICI.
S. D. N. Pil IX.
ENCYCLICA: quanta wira
«
(5
IX\'M
8 Y L L A B O.
T
CONSTITUTIO: Wo
MCA SKDIS ,
qiJA CENSUR*. LAT^ SENTENTIE LIMITANTUR,
(.11 ACCEDÜNT
ANTIQUA DOCÜMENTA ET RECENTIORA DECRETA.
\'*$*•.■
C5
T
.
RURiEMüNÜiE,
J. .1. UOMKN.
KMBKIC/E,
J. I.. KOMEN.
<02
»iü \'
V
J f**M*n»n
aé:
3fcp
v\'V.-u.
Vak 40
«
-ocr page 2-
-ocr page 3-
» -
" VATICANI •• -
; ü
V \'
CONSTITUTIONES DOGMATICI.
S. D. N. Pil IX.
EN CYCLI CA: .,,-
ANTA CURA ,
Cl\'M
SYLLABO.
* *
CONSTITUTIO : Apostolicje Sedis
QUA CENSUR.E LAT.E SENTENTIE LIMITANTUR
CUI ACCEDINT
ANTIQUA DOCUMENTA Eï RECENTIORA DECRETA
E".         *
imi-Ea: ceders
embric^:,
J. L. ROMEN.
1. J. ROMEN.
nrv
. •
f*
-ocr page 4-
*                                                                                                                                           *                                                                                                                                                         $ * ■"\' *
0
*
V
»
*
IMPRIMATUR
P. RUSSEL, Prof. ad hoc delegalus.
Rurcemutidas hac 27. M. Maji 1874.
\\
*                    ......................................................................................................
TYPIS J. i. ROMEN, RURSMUND/E.
$
-ocr page 5-
*                               4
■•
CONSTITUTIO DOGMATICA
DE FIDE CATHOLICA.
PI U S EPISCOPUS
SEKYUS SERVOnUM REI
Sacro approbante Concilie ad perpcluam rei memoriam,
Dei Filius cl generis humani Rcdcmptor Dominus Nostei\' Jcsus Christus,
ad Palrem coelcslcm redilurus, cum Ecclesia sua in lorris militante,
omnibus diebus usque ad consummationem sacculi futurum se cssc
promisit. Quare dilectae sponsae praesto csse, adsisterc docenli, operanli
bcnediccre , poriclitanti opem ferre nullo unquam tempore dcstitil. Haec
vcro salutaris cjus providenlin, cum ex aliis bcneticiis innumeris continenter
apparuil, turn iis manifcslissimc compcrla est fructibus, qui orbi chrisliano
e Conciliis oecumenicis ac nominalim e Tridcnlino, iniquis liect lemporibus
cclebralo, amplissimi provcncrunl. llinc enini sanclissima religionis dogmata
pressius delinila tibcriusquc exposita, errores damnali atque cobibiti; liinc
ecclesiaslica disciplina reslituta firmiusque sancita , promotum in Clero
scionliac et pietalis studium , parata adolesccnlibus ad sacram mililiam
educandis collegia, christiani denique populi mores et accuraliore (idelium
cruditione et frequentiorc sacramentorum usu inslaurati. Hinc praelerea
arctior membrorum cum visibili Capite communio, universoque corpori
Chrisli myslico additus vigor; hinc religiosac multiplicatae familiae, aliaque
christianac piclalis inslilula; hinc ille cliam assiduus et usque ad sanguinis
efl\'usionem constans ardor in Chrisli regno late per orbem propagando;
Verumtamcn haec aliaque insignia eniolumcnta, quac per ultimam
maxime oecumenicam Synodum divina clementia Ecclesiae largita est, dum
grato, quo par est, animo recolimus; acerbum compesecro haud possumus
»
-ocr page 6-
dolorcm ob mala gravissima , inde potissimum orta , quod cjusdem saero-
sanclae Synodi apud pormultos vel aucloritas eontempta , vel sapientissima
neglceta fuere docrela.
Ncmo cnim ignorat, haereses , quns Tridentini Patres proscripscrunt,
dum , rcjocto divino Ecclesiae magisterio , res ad religionem spectantes
privali cujusvis judicio pcrmilterentur, in scclas paullatim dissolutas esse
mulliplices, quibus inlor se disscntienlibus et concertantibus, omnis tandem
in Chrislum fldes apud non paucos labetaclala est. Ilaquc ipsa sacra Biblia,
quae antca christianac doctrinac unicus fons et judes assercbanlur, jam
non pro divinis habcri, imo mylhicis commentis accenscri cocperunt.
Tum nata est et late nimis per orbem vagata illa rationalismi scu
naturalismi doctrina, quae rcligioni christianac nlpote supernaturali instituto
per omnia adversans, sumnio studio molilur, ut Christo, qui solus Dominus
et Salvator nostcr est, a mentibus humanis, a vita et moribus populorum
cxcluso, mcrae quod vocant rationis vel naturac regnum slabiliatur. Relicta
aulcm projectaque christiana religiono , negato vero Deo et Christo ejus,
prolapsa tandem est multorum mens in pantheismi, materialismi, athcismi
barathrum , ut jam ipsam ralionalcm naturam , omnemque justi rectique
normam negantes, ima humanae socictatis fundamenla diruerc connilantur.
Hac porro impiclate circumquaque grassantc, infeliciler contigit, ut plures
ctiam e catholicae Ecclesiae filiis a via verae pictatis aberrarenl, in iisque,
diminulis paullatim veritatibus, sensus catholicus allcnuarelur. Variis enim
ac pcregrinis doctrinis abducti, naturam et gratiam, scientiarm humanam et
fldem divinam perpcram commisccntcs, genuinum ser.sum dogmatum, quem
tenet ac doect Sancla Maler Ecclesia, depravare, integritaloinquc et since-
ritatem fldei in pcriculum adduccre comperiuntur.
Quibus omnibus perspeclis, fieri qut potcst, ut non commovcantur inlima
Ecclesiae visecra ? Qucmadmodum cnim Deus vult omncs homincs salvos
fieri , el ad agnitionem veritalis vcnirc; qucmadmodum Christus vcnit , ut
salvum faccret, quod perierat, cl filios Dei, qui crant dispersi, congrcgarel
in unum : ita Ecclesia , a Deo populorum mater el magistra conslitula ,
omnibus debitricem so novit, ac lapsos crigcre, labanlcs sustincre , revor-
tenles amplecti, confirmare bonos et ad meliora provohere parala semper
cl intenta est. Quaproplor nullo tempore a Dei verilate, quae sanal omnia,
tcstanda et praedicanda quicscere polcsl, sibi dictum esse non ignorans :
Spiritus mcus , qui est in Ie , el verba mca , quae posui in ore tuo, non
recedenl de ore tuo amodo cl usque in sempilernum (1).
Nos ilaquc, inhacrenles Praodcccssorum Noslrorum vcsligiis, pro supremo
Nostro Aposlolico muncre verilalcm catholicam docere ac tucri, perversas-
(1) Is. UX. 21.
*
f
*.
-ocr page 7-
— 3 —
que doelrinas reprobare nunquam intermisimus. Nune autcm sedcnlibus
Nobiscum et judicanlibus universi oi\'bis Episcopis, in hanc oecumenieam
Synodum auctoritatc Nostra in Spiritu Sanclo congregatis, innixi Dei verbo
scripto et tradilo, prout ab Ecclesia catholica sancto custoditum et genuine
exposilum accepimus, ex hac Pelri Catbedra in uonspcctu omnium salularem
Christi doulrinam profilcri et dcclarare constituimus , adversis erroribus
potestate nobis a Deo tradifa proscriptis atque damnutis.
CAPUT 1.
DE DEO 11ERUM OMNIUM CltEATOUE.
Sancta Catholica Apostolica Roniana Ecclesia credit et confiiclur , ununi
csse Deum vcrum et vivura, Crcatorcra ac Dominum coeli et terrac, omni-
polcntein, acternum, iminensum, ineoinprehcnsibilcra, intcllcclu ac voluntatc
omniquo perfeclionc infinitum ; qui cum sit una singularis, simplex omnino
et incomniutabilis substantia spiritualis, praedieandus est re et cssentia a
mundo distinetus, in se et ex se bcatissimus, et super omnia, quao praeter
ipsum sunt et concipi possunt, ineftabililer cxcelsus.
Hic solus verus Deus bonitate sua et omnipotenti virtutc non ad augen-
dani suam boatitudinem, nee ad acquirendam, scd ad manifestandam per-
fectionem suam per bona, quae creaturis impertitur, liberrimo consilio simul
ab initio temporis utramque de nihilo condidit creaturam , spirilualem et
corporalein , angclicam vidclicet et mundanam, ac deinde hunianam quasi
communcm ex spiritu el corpore constitutam (I).
Univorsa vcro, (pjac condidit, Deus providenlia sua luetur atque gubernat,
attingens a line usque ad lincm (bruter, et disponens omnia suavilcr (2).
Omnia enim nuda et aperta sunt oculis ejus (3) , ca ctiam , quao libera
creaturarum aelione natura sunt.
CAPUT II.
4
DE REVELATIONE.
Eadcm Sancta Mater Ecclesia tenct et doect , Deum , rerum omnium
principium et lincm , naturali humauae rationis lumine e rebus creatis
cerlo eognosci jtosse ; invisibilia enim ipsius , a creatura mundi , per ea
(1)    Conc. Later. IV. c. 1. Fimiter.
(2)    Sap. VIII. I.
(5) Cf. Hebr. IV. 13.
-ocr page 8-
*
_ 4 —
quac l\'acla sunt , intcllccla, conspiciuntui\' (1); atlamcn placiiissc cjus sa-
picntiac et bonilali , alia , oaque supcrnaturali via se ipsum ac aelcrna
voluntatis suao decreta humano generi revelaro, dicente Apostolo : Multi-
fariam, mullisquc modis olim Deus loquens patribus in Pröphetis : novissimc,
diebus istis locutus est nobis in Filio (2).
Huic divinae revelationi tribuendum quidem est, ut ea, quac in rebus
divinis humanac rationi per se impervia non sunt, in praesenti quoque
gencris humani eonditione ab omnibus expedile, firma certitudine et nullo
admixto errore cognosci possint. Non hac tarnen de causa rcvelalio absolute
neecssaria dicenda est, sed quia Deus ex infinita bonitalc sua ordinavit
hominem ad finem supernaluralcm , ad participanda scilieet bona divina ,
quac humanac mentis intelligcntiam omnino supcrant; siquidem oculus non
vidil, nee auris audivit , ncc in cor hominis ascendit , quac pracparavit
Deus iis, qui diligunt illum (3).
Hacc porro superhaturalis revclatio, secundum universalis Ecclesiae fidem,
a sancta Tridcntina Synodo declaratam, continetur in libris scriplis et sinc
scriplo traditionibus, quac ipsius Christi ore ab Apostolis acceptac, aut ab
ipsis Apostolis Spiritu Sancto dictantc quasi per manus traditae , ad nos
usque pervencrunt (4). Qui quidem veteris et novi Testamcnti libri integri
cum omnibus suis partibus, proul in cjusdem Concilii decrclo recensentur,
et in vclcri vulgata latina editionc habentur, pro sacris et canonicis habct,
non idco quod sola humana industria concinnati , sua deinde auctoritate
sint approbali; nee ideo dumtaxat , quod revelationem sine errore conli-
neant ; scd proplcrca quod Spiritu Sancto inspirante conscripti Deum habent
auctorem, atque ut talcs ipsi Ecclesiae traditi sunt.
Quoniam vero, quac sancta Tridcntina Synodus de interpretalionc divinae
Scriplurac ad cocreenda pctulanlia ingenia salubritcr decrevit, a quibusdam
hominibus pravc exponuntur , Nos , idem dccrclum renovantes , hanc illius
mentcm cssc declaramus , ut in rebus fidei cl morum , ad acdificationein
doctrinae Chrislianae perlincntium , is pro vcro sensu sacrae Scriplurac
habendus sit, quem lenuit ac tcnet Sancta Mater Ecclesia , cujus est judi-
carc de vero sensu et interpretatione Scrii)turarum sanctarum ; atque ideo
nemini liccre contra hunc sensum , aut cliam contra unanimem consensum
Patrum ipsam Scripturam sacram interprelari.
(1)    Hom. I. 20.
(2)    Hebr. I. 1—2.
(3)    I Cor. II. 9.
(4)    Conc. Trid. sess. IV. Deer. de Can. Script.
>
-ocr page 9-
- 5 -
CAPUT III.
DE FIDE.
Qiuim homo a Deo tanquam Creatore ot Domino suo lotus de|icnclcal ,
et ratio creata increalac Veritati pcnilus stibjecta sit, plenum revelanli Deo
intcllectus et voluntatis obsequium fldc praestare tcnemui\'. Hanc vero fidcm,
quae humanae salulis inilium est , Ecclesia catholica profltetur , virlutcm
esse supernaturalcm, qua, Dei aspirantc et adjuvantc gralia, ab co revelata
vcra esse credimus , non propter intrinsecam rcrum vcritatcm naturali
rationis luminc perspectam, sed propter auctorilalcm ipsius Dei revclanlis ,
qui nee falli nee fallcre potcsl. Est enim fides , testanle Apostolo, spcran-
darum subslanlia rerum, argumentum non apparentium (i).
Ut nihilominus fidci nostrae obsequium rationi consentancum esset,
voluit Deus cum internis Spiritus Sancli auxiliis externa jungi revclalionis
suae argumenta, facta scilicet divina, atque imprimis miracula et prophetias,
quae cum Dei omnipotentiam et infinitam scientiam luculentcr conimonstrcnt,
divinae revclalionis signa sunt cerlissima et omnium intelligentiae accom-
modata. Quare turn Moyscs cl Prophctac, turn ipse maxime Christus Dominus
multa et manifestissima miracula et prophetias ediderunt; et de Aposlolis
legimus : Illi autem profceti pracdicaverunt ubique , Domino cooperantc ,
et sermoncm confirmante , sequcnlibus signis (2). Et rursum scriplum
est: Habemus firmiorem propheticum sermoncm, cui bene faeilis attendentes
quasi lucernae lucenti in caliginoso loco (3).
Licet aulem fidei assensus nequaquam sit motus animi caccus : nemo
tarnen evangelicac pracdicationi consentirc potest, sicut oportet ad salulem
consequendam , absque illuminatione et inspirationc Spiritus Sancti , qui
dat omnibus suavitatem in consentiendo el credendo veritati (4). Quarc
fides ipsa in se, etiamsi per charitalem non opcrelur, donum Dei est,
et aclus ejus est opus ad salutcm perlinens , quo homo liberam pracstat
ipsi Deo obedienliam , gratiae ejus , cui resistere posset, consentiendo et
cooperando.
Poiro fldc divina et catholica ea omnia credenda sunt, quae in verbo
Dei scriplo vel Iradito continentur, et ab Ecclesia sive solemni judicio sivc
ordinario et universali magistcrio tamquam divinitus revelata credenda
proponuntur.
Quoniam vero sine fide impossibile est placcrc Deo , et ad filiorum ejus
consortium pervcnire ; ideo ncmini unquam sine illa contigit justificatio ,
(1)    Hebr. XI. 1.
(2)    Mare. XVI. 20.
(3)    2 Petr. I. 19.
(i) Syn. Araus. II. can. 7.
f
-ocr page 10-
(i
ncc ullus, nisi in ea perseveraverit usquc in fincm, vilam actcrnam
asscuuolur. Ut autem oflleio veram fidem amplcctendi, in caque constanter
persevcrandi salisfaccrc possemus , Deus per Filium suum unigenitum
Ecclesiam inslituil, suacque instilutionis manifestis nolis instruxit, ut ca
tamquam custos el magïstra verbi rcvclati ab omnibus posscl agnosci. Ad
solam cnim calholicam Ecclesiam ca pertinent onmin , quae ad evidentem
fidoi chmUanae credibilitatem tam mulla et tam mira divinitus sunt
disposita. Quin ctiam Ecclesia per se ipsa , ob suam nempc admirabilcm
propagationem, eximiam sanclilatem et inexhaustam in omnibus bonis foc-
cunditatcm , ob calholicam unitatem , inviclamquc stabililalcm , magnum
quoddam et perpetuum est motivum credibilitatis et divinae suae legationis
testimonium irrcfragabile.
Quo llt, ut ipsa veluti signum levatum in nationes (1), el ad se invitet,
qui nondum crediderunt, et filios suos ccrliorcs faciat, firmissimo niti
fundamento fidem , quam profilcnlur. Cui quidem lestimonio climax subsi-
dium acecdit ex superna virtute. Etenim benignissimus Dominus et errantes
gralia sua cxcilat atque adjuvat, ut ad agnilioncm veritalis venirc possint;
et cos , quos de tcnebris translulit in adtnirabile lumon suum , in hoc
codem luminc ut persevorent, gralia sua conflrmal, non deserens , nisi
descratur. Quociiea minimc par est condilio corum , qui per coelcslc fidci
donum catholicac verilali adhaeserunl, atque corum, qui ducli opinionibus
humanis , l\'alsam rnligionem seclantur ; iIIi enim , qui (idem sub Ecclesiae
magistcrio suseeperunl, nullam unquam habere possunl justam causam
mulandi , aut in dubium fidem eamdeni revocandi. Uuac cum ila sint,
gratias agentes Deo Patri, qui dignos nos fecit in parlcm sorlis sanclorum
in luminc , lanlam nc negligamus salutcm , scd aspicientes in auctorem
tidei et consummalorem Jesum , tencamus spei nostrae conl\'essioncm
indcclinabilcm.
CAPUT IV.
PE FIDE ET RATIONE.
Hoc quoque perpetuus Ecclesiae catholicac consensus tcnuil et tenet,
dtiplicem csse ordincm cognitionis , non solum principio , scd objcclo
cliam distinctum : principio quidem , quia in altero nalurali ralione , in
allero fide divma cognoscimus ; objecto autem , quia praetcr ca , ad quae
naluralis ratio perlingcrc polcsl , credonda nobis proponunlur mystcria in
Deo abscondila , quae , nisi rcvclata divinitus , innolescerc non possunl.
Uuocirca Apostolus, qui a gentibus Dcum per ea, quae 1\'acta sunl,
cognitum csse tcslalur, disscrens tarnen de gralia et vcritatc , quae per
(i) Is. XI. \\1.
-ocr page 11-
. v
- 7 -
«
Jcsum Christum lacla est (4), pronuntial: Loquimui Dei sapiontianï in
mystcrio, quac abscondita est, quam praedoslinavit Deus anlc saccula
in gloriam noslram , quam ncmo principum hujus sacculi cognovit : —
nobis aulem revclavit Deus per Spirilum suum : Spiritus cnim omnia
scrutatur, etiam profunda Dei (2). Et ipso Unigenitus confitctur Patri,
quia abscondil haee a sapientibus, et prudentibus , cl revclavit ca
parvulis (3).
Ac ratio quidam , fide illustrata , eum scdulo , pie cl sobrie quacrit ,
aliquam, Deo danle, mysteriorum intelligentiam camque frucluosissimam
assequitur, turn ex eonun , quae naluralilcr cognoseil, analogia , turn c
mysteriorum ipsorum nexu inter se et eum fine hominis ultimo ; nunquam
tarnen idonea reddilur ad ca perspicienda inslar verilalum , quae proprium
ipsius objectum constituunt. Divina enim myslcria suapto natura inlcllectum
creatum sic excedunt , ut cliam rcvclationc tradila et fide suseepta, ipsius
tarnen fidei velainine conteela et quadam quasi ealiginc obvoluta mancant,
quamdiu in liae mortali vila pcregrinaniur a Domino : per fldem cnim
ambulamus , et non per spcciein (4).
Verum ctsi (ides sit supra ralioncm , nulla tarnen unquam intcr (Idem
et rationcm vcra dissensio cssc polost : eum idem Deus , qui mystcria
revclat et fldem infundil, animo bumano rationis lumen indidcrit; Deus
autcm negare seipsum non possil , nee verum vcro unquam conlradicerc.
Inanis aulem hujus contradiclionis species inde potissimum oritur , epiod
vel fldci dogmata ad mentcin Ecclesiae inlcllocta el exposita non l\'uerinl ,
vel opinionum commenta pro rationis dialis habeantur. Omnem igilur
asserlioncm verilali illuminalac fidei contrariam omnino falsam cssc
dcfinimus (5). Porro Ecclesia , quae una eum aposlolico munerc docendi ,
mandatum acecpil, lidci dcposilum custodiondi , jus cliam et officium
divinitus habct falsi noniinis scienliam proseriliendi, ne quis dceipialur \'per
philosophiam , cl inanem fallaciam ((>). Qua prop tor omnes cbrisliani lidelcs
hujusmodi opinioncs , quae fidei doclrinac conlrariao cssc cognoscnnlur,
maxime si ab Ecclesia roprobatae l\'ucrinl, non solnm prohibonlur tanquam
lcgitimas seientiae eonclusioncs dcl\'endcre , scd pro erroribus polius , qui
fallaccm vcritatis spcciein |)rae se foranl, babcre Icnenlur omnino.
Ncquc solum fides cl ratio inter se dissidoro nunquam possunt, sed
opom quoque sibi muluam fcrunt, eum recta ratio fidei fundameula
(f)    Jiian. I. 17.
(2)    i. Cor. II. 7—i).
(ö)   Matth. XI. 2:>.
(!)   2. Cor. V. 7.
(o)   donc. Lat. V. Bullii Apostolki regimini*.
(0)   Coloss. II. 8.
-ocr page 12-
demonslrct, ejusquc lumine illustrata rerum divinarum scienliam cxcolat;
fldes vero rationem ab erroribus libcrct ac tueatur, eamquc multiplici
cognilionc instruat. Quapropter tantum abcst, ut Ecclesia humanarum
arlium et disciplinarum culturae obsislat, ut hanc multis modis juvet
atque promoveat. Non enini commoda ab iis ad hominum vitam dimananlia
aut ignorat aut despicit; falelur imo , eas , quemadmodum a Deo ,\'scion-
liamm Domino, profectae sunt, ita si rite pertractentur, ad Dcum, juvaiitc
ejus gratia , pordueere. Nee sane ipsa votat. ne hujusmodi disciplinae in
suo quaeque ambilu propriis utantur principiis el propria metliodo; sed
juslam hanc libertatem agnoscens , id sedulo cavct, no divinae doctrinao
repugnando errores in se suscipiant, aut fines proprios transgressac , ca ,
quac sunt fidci, occupent et perlurbent.
Neque enim fidci doclrina , quam Deus rcvelavit, velut philosophicum
inventum proposita est humanis ingeniis perficienda, sed tanquam divinum
depositum Christi Sponsae tradila , fideliter cuslodicnda et infallibilitcr
dcclaranda. Hinc sacrorum quoque dogmalum is sensus perpetuo est rcti-
nendus , quem semel declaravit Sancta Mater Ecclesia, nee unquam ab co
sensu, altioris inlelligcntiac specie et nominc, roccdendum. Crcscat igitur
ot mullum veheincnlerquc proficiat, tam singulorum, quam omnium , lam
unius hominis , quam totius Ecclesiae , actatum ac saeculorum gradibus ,
inlelligentia , scicnlia , sapienlia : sed in suo dumtaxat genere , in eodem
sciliccl dogmalc, eodem sensu. cademque scnlcnlia (1).
CANONES.
1.
DE DEO RERUM OMNIUM CREATORE.
4. Si quis unum vei\'um Deum visibilium et invisibilium Ocalorem et
Dominum ncgaverit ; anathema sil.
2.   Si quis praetcr matcriam nihil csscaffirmaro non erubuerit; anathema sit.
3.   Si quis dixei\'il, unam candemque esse Dei et rerum omnium substan-
tiam vel essentiam ; anathema sit.
4.   Si quis dixerit, res finitas, turn corporeas turn spiritualcs, aut saltem
spirilualcs, e divina substantia cmanassc ;
aut divinam essentiam sui manifeslationc vel evolulionc ficri omnia ;
aut denique Deum esse ens universalo seu indefinilum, quod sese deter-
minando constituat rerum universilalem in genera , species et individua
dislinctam ; anathema sit.
(t) Vinc. I.ir. fiommon. n. 28.
*" ,
-ocr page 13-
.
>
— 9 —
5. Si quis non confiteatur, mundum, resquo omnes , quae in eo
continentur, et spirituales et matcriales, secundum totam suam substanliam
a Deo ex nihilo essc productas ;
aut Deum dixerit non vohinlatc ab omni necessitate libera, sed lam
necessario creasse, quam necessario amat seipsum ;
aut mundum ad Dei gloriam conditum essc negaverit; anathema sit.
11.
DE REVELATIONE.
1.  Si quis dixerit, Deum unum et vcruni, Creatorem et Doininum
noslrum , per ea , quae facta sunt, naturali rationis humanac lumine certo
cognosei non posse ; anathema sit.
2.  Si quis dixerit, fleri non posse, aut non expedire, ut per revelationem
divinam homo de Deo , cultuquc ei exhibendo edoceatur; anathema sit.
3.    Si quis dixerit, hominem ad cognitioncm et perfeelionem , quae
naturalcm superct, divinitus evehi non posse , sed ex seipso ad omnis
tandem veri et boni possessioncm jugi prolcctu pertingere posse et debere;
anathema sit.
4.  Si quis saerae Scripturae libros inlegros cum omnibus suis partibus,
prout illos sancta Tridentina Synodus reeensuit, pro saeris et canonieis
non susecperit, aut eos divinitus inspiratos csse negaverit; anathema sit.
III.
DE FIDE.
4. Si quis dixerit, rationcm humanam ita independentem essc, ut fides
ei a Deo imperari non possit; anatheina sil.
2.  Si quis dixerit, fldom divinam a naturali de Deo et rebus moralibus
scienlia non distingui , ac proptcrea ad fldem divinam non requiri, ut
revelata veritas propter auctoritatem Dei revelantis credatur; anathema sil.
3.   Si quis dixerit, revelationem divinam externis signis credibilem fleri
non posse, ideoque sola interna cujusque experientia aut inspiralione
privata homincs ad fldem moven debere ; anathema sit.
4.   Si quis dixerit, miracula nulla fleri posse , proindeque omnes de iis
narraliones , etiam in sacra Scriptura conlentas , intcr fabulas vel mythos
ablegandas esse; aut miracula certo cognosei nunquam posse, nee iis
divinam religionis christianae originem rite probari ; anathema sit.
I
-ocr page 14-
— 10 —
5.  Si quis dixerit, assensum fidei christianao non esse liberum , sed
argumentis humanae rationis necessario produci; aut ad solam fidem vivam,
quac per charitalera opcratur, graliam Dei necessariam esse; anathema sit.
6.  Si quis dixerit, parem esse conditionem fidelium atque eorum , qui
ad fldein unice veram nondum pervcnerunt, ita ut catholici juslam causam
habere possint, fidem , quam sub Ecclesiae magistério jam susceperunt,
assensu suspenso in dubium vocandi , donee demonstralionein scientificam
ci\'edibilitatis et veritatis fidei suae absohcrint; anathema sit.
IV.
DE FIDE ET IUTIONE.
i. Si quis dixerit, in revelatione divina nulla vera et proprie dicta
mysteria contineri, sed universa fidei dogmata posse per. ralionem rite
cxcultam e naturalibus principiis intelligi et demonstrari; anathema sit.
2.   Si quis dixerit, disciplinas humanas ea cum libertate tractandas esse,
ut earum assertioncs , ctsi doctrinae revelatae adversentur , tanquam verae
rclincri, neque ab Ecclesia proscribi possint; anathema sit.
3.  Si quis dixerit, fieri posse , ut dogmatibus ab Ecclesia proposilis ,
aliquando secundum progressum scientiae sensus tribuendus sit alius ab eo,
quem intellexit et intelligit Ecclesia ; anathema sit.
Itaque supremi pastoralis Nostri offleii debitum exequentes , omnes
Christi fideles, maxime vero eos, qui praesunt vel docendi munere funguntur,
per viscera Jesu Christi obtestamur, nee non ejusdem Dei et Salvatoris
nostri aucloritate jubemus , ut ad hos errores a Sancta Ecclesia arcendos
et climinandos, atque purissimae fidei lucem pandendam studium et
operam conferant.
Quoniam vero satis non est, haereticam pravilatem devilare, nisi ii
quoque errores diligenter (ugiantur, qui ad illam plus minusve accedunt;
omnes offleii monemus , servandi etiam Constitutiones et Decreta , quibus
pravae ejusmodi opiniones, quae islhic diserte non enumerantur, ab hac
Sancta Sedc proscriptae et prohibitae sunt.
Datum Romae in publiea Sossionc in Valicana Basilica solemnitcr
celcbrata anno lncarnationis Dominicac millesimo octingentesimo septuagesimo,
die vigesima quarta Aprilis.
Pontificatus Nostri anno vigesimo quarto.
Ila est                                     IOSEPHUS , Episcopus S. Hippolyti ,
Secretarius Concilii Valicani.
-ocr page 15-
CONSTITUTIO DOGMATICA
DE ECCLESIA CHRISTI,
PIUS EPISCOPUS
SERVÜS SERVORUM DEI
Sacro approbanle Concilio ad perpetuam rei memoriam.
Pastor aeternus et episcopus animarum nostrarum , ut salutiferum
rcdcmptionis opus pcrenne redderel, sanctam aedificarc Ecclesiam decrevit,
in qua veluti in domo Dei viventis fideles omnes unius fidei et charitatis
vinculo continerentur. Quapropler, priusquara clarificaretur, rogavit Patrem
non pro Apostolis tantum , sed et pro eis , qui credituri erant per verbum
eorum in ipsum, ut omnes unum essent, sicut ipse Filius et Pater unum
sunt. Quemadmodum igilur Apostolos, quos sibi de mundo elegerat, misit,
sicut ipse missus erat a Patre: ita in Ecclesia sua Pastores et Doctores
usque ad consummationem saeculi esse voluit. Ut vero episcopatus ipse
unus et indivisus esset, et per cohaercntes sibi invicem saccrdotcs
credentium multitudo universa in fidei et comraunionis unitate conservaretur,
beatum Petrum caeteris Apostolis praeponens in ipso instituit perpetuum
utriusque unitatis principium ac visibile fundamenlum, super cujus fortitu-
dinem aeternum exstruerelur tcmplum , et Ecclesiae coclo inferenda
sublimitas in hujus fidei firmitate consurgeret (1). Et quoniam porlae inferi
ad evcrtendam , si fieri posset, Ecclesiam contra ejus fundamentum divini-
tus positum majori in dies odio undique insurgunt; Nos ad catholici gregis
custodiam, incolumitalem, augmentum, necessarium esse judicamus, sacro
approbante Concilio , doctrinam de institutione, perpctuitate , ac natura
sacri Apostolici primatus, in quo totius Ecclesiae vis ac soliditas consistit,
cunclis fidelibus credendam et tenendam, secundum antiquam alque con-
stantem universalis Ecclesiae fidem, proponere, atquc contrarios, dominico
grcgi adeo perniciosos errores proscribere et condemnarc.
(\\) S. Leo M. Serm. IV. (al III.) cap. 2. in dicm Natalis sui.
-ocr page 16-
— 12 —
CAPUT 1.
DE AP0ST0LICI PRIMATUS IN BEATO PETRO INST1TUTIONE.
Docemus itaque ot declaramus, juxta Evangelii testimonia primatum
jurisdictionis in universam Dei Ecclesiam immediate et directe beato Pctro
Apostolo promissum atque collatum a Christo Domino fuisse. Unum enira
Simonem, cui jam pridem dixerat : Tu vocabei\'is Cephas (1), postquam ille
suam edidit confessionem inquiens : Tu es Christus, Filius Dei vivi, solem-
nibus his verbis allocutus est Dominus : Beatus es Simon Bar-Iona: quia
caro, et sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui in coelis est: et
ego dico tibi, quia tu es Petrus, et super hanc petram aedificabo Ecclesiam
meam, et portae inferi non praevalcbunl adversus cam : et tibi dabo claves
regni coelorum : et quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in
coelis : et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in coelis (2).
Atque uni Siinoni Petro contulit Jesus post suam resurrectionem summi pa-
storis et rectoris jurisdictionem in totum suum ovile, dicens : Pasce agnos
mcos : Pasce oves meas (3). Huic tam manifestae sacrarum Scripturarum
doctrinae, ut ab Ecclesia catholica semper intellecta est, aperte opponuntur
pravac corum sententiae, qui constitutam a Christo Domino in sua Ecclesia
regiminis formam pervertentes negant, solum Petrum prae caeteris Apostolis,
sive seorsum singulis sive omnibus simul , vcro proprioque jurisdictionis
primatu fuisse a Christo instructum ; aut qui affirmant, eundem primatum
non immediate, directeque ipsi beato Pctro, sed Ecclesiae, et per hanc illi
ut ipsius Ecclesiae ministro delatum fuisse.
Si quis igitur dixerit, beatum Petrum Apostolum non esse a Christo
Domino constitutum Apostolorum omnium principem et totius Ecclesiae
militantis visibile caput ; vel eundem honoris tantum, non autcm verae
propriaeque jurisdictionis primatum ab eodem Domino nostro Jesu Christo
directe et immediate accepisse ; anathema sit.
CAPUT II.
DE PERPETÜITATE PRIMATUS BEATl PETRI IN ROMANIS PONTIFICIBUS.
Quod autem in beato Apostolo Petro princeps pastorum et pastor magnus
ovium Dominus Christus Jesus in perpetuam salutem ac perenne bonum
Ecclesiae instituit, id eodem auctore in Ecclesia, quae fundata super petram
ad finem saeculorum usque firma stabit, jugiter durare necesse est. Nulli
sane dubium, imo saeculis omnibus nolum est, quod sanclus bealissimusque
(1)    Joan. 1. 42.
(2)    Matth. XVI. 16-19.
(3)    Joan. XXI. 15-17.
-ocr page 17-
.■-■—-----------------:—I—                                                                                                                                                           -■
— 13 —
Petrus, Apostolorum princeps et caput fideique columna et Ecclesiae catho-
licae fundaraentum, a Domino nostro Jesu Christo, Salvatore humani gencris
ac Redcmptore, claves regni accepit : qui ad hoc usque tempus et semper
in suis successoribus, episcopis sanctae Romanac Sedis, ab ipso fundatae ,
cjusque consecratae sanguine, vivit et praesidet et judicium excerect (1).
linde quicumque in hac Cathedra Petro succedit, is secundum Chrisli ipsiua
institutionem primatum Petri in universam Ecclesiam obtinet. Manel ergo
dispositio verilatis , et bealus Petrus in accepla fortiludine petrae persc-
verans suscepta Ecclesiae gubernaciila non reliquit (2). Hac de causa ad
Romanam Ecclesiam propter potentiorem principalitatem necesse semper
fuit omnem convenirc Ecclesiam , hoc est, eos , qui sunt undique fidcles,
ut in ea Sede, e qua venerandae coinmunionis jura in omnes dimanant,
tamquam membra in capite consociala , in unam corporis compagcm coa-
lcscerent (3).
Si quis ergo dixerit , non esse ex ipsius Christi Domini institutione seu
jure divino, ut beatus Petrus in primatu super universam Ecclesiam habeat
perpetuos successores; aut Romanum Pontificem non esse beati Petri in
eodem primatu successorem; anathema sit.
CAPUT lil.
DE VI ET RATIONE PRIMATUS ROMANI PONTIFICIS.
Quapropter aperlis innixi sacrarum littcrarum testimoniis, et inhaerentes
turn Pracdecessorum Nostrorum, Romanorum Pontificum, turn Conciliorum
generalium disertis, perspicuisque deerctis, innovainus oecumenici Concilii
Florentini definitionem , qua credendum ab omnibus Christi fidelibus est,
sanclam Apostolicam Sedem, et Romanum Pontificem in universum orbem
tcnerc primatum , et ipsum Pontificem Romanum successorem esse beati
Petri principis Apostolorum, et verum Chrisli Vicarium, lotiusque Ecclesiae
caput, et omnium Chrislianorum patrem ac doctorem existcre; et ipsi in
beato Petro pascendi, regendi ac gubernandi universalem Ecclesiam a Do-
mino nostro Jesu Christo plenam potestatcm Iraditam esse ; quemadmodum
eliam in gestis occumcnicorum Conciliorum et in sacris canonibus conlinelur.
Docemus proinde et deelaramus, Ecclesiam Romanam disponentc Domino
super omnes alias ordinariac potestatis obtinere principatum, et hanc Ro-
mani Pontificis jurisdiclionis potestalem, quae vere episcopalis est, imme-
diatam esse : erga quam cujuscumque ritus et dignitatis pastores atque
fidelcs, tam seorsum singuli quam simul omnes, otficio hierarchicae subor-
(1)    Cf. Ephesini Concilii Act. III.
(2)    S. Leo M. Scrni. III. (al II.) cap. 3.
(3)   S. Ircn. Adv. hacr. i. 111. c. 3. et Conc. Aquilei. a 381. intcr epp. S. Ambros.
ep. XI.
I
-ocr page 18-
— 14 —
dinationis , veracque obedicntiac obstringuntur, non solum in rebus , quac
ad fidom et mores , sed etiam in iis , quac ad diseiplinam et regimen
Ecclesiae per totum orbem diffusae pertinent ; ila ut custodita cum Romano
Pontiflcc tam communionis, quam ejusdem fidei professionis unitate, Ecclesia
Chrisli sit unus grex sub uno summo pastore. Haec est catholicae veritatis
doclrina, a qua deviare salva fide atque saluto nemo potest.
Tantum autem abesl, ut haec Summi Ponlificis potestas official ordinariae
ac immediatae illi episcopalis jurisdictionis potestati , qua Episcopi , qui
positi a Spiritu Sancto in Apostolorum locum successerunt, tamquam veri
pastores assignatos sibi greges , singuli singulos , pascunt et regunt , ut
eadem a supromo et universali Pastore asseratur, roboretur ac vindicetur ,
secundum illud sancli Gregorii Magni : Meus honor est honor universalis
Ecclesiae. Meus honor est fratrum meorum solidus vigor. Tum ego vere
honoratus suni, cum singulis quibusque honor debitus non negatur (d).
Porro ex suprema illa Romani Pontificis potestate gubernandi universam
Ecclesiam jus cidem esse consequitur, in hujus sui muneris exercitio libere
communicandi cum pastoribus et gregibus totius Ecclesiae, ut iidem ab ipso
in via salutis doceri ac regi possint. Quare damnamus ac reprobamus
illorum sententias , qui hanc supremi capitis cum pastoribus et gregibus
communicationem licile impediri posse dicunt, aut eandem reddunt saeculari
potestati obnoxiam , ita ut contendant, quae ab Apostolica Sede vel ejus
auctorilate ad regimen Ecclesiae constituuntur, vim ac valorem non haberc,
nisi potcstatis saecularis placito confinnentur.
Et quoniam divino Apostolici primatus jure Romanus Pontifex universac
Ecclesiae praeest, docemus etiam et declaramus, eum esse judicem supre-
mum fidelium (2), et in omnibus causis ad examen ecclesiasticum spectan-
tibus ad ipsius posse judicium recurri (3); Sedis vero Anostolicae cujus
auctorilate major non est, judicium a nemine fore retractandum , ncque
cuiquam de ejus licere judicare judicio (4). Quare a recto veritalis tramitc
aberrant, qui affirmant, licore ab judiciis Romanorum Pontificum ad oecu-
menicum Concilium tamquam ad auctoritalem Romano Pontifice supcriorem
appellare.
Si quis itaque dixerit, Romanum Pontificem haberc tantummodo officium
inspectionis vel directionis , non autem plenam et supremam potestatem
jurisdictionis in universam Ecclesiam, non solum in rebus, quae ad fidem
et mores, sed etiam in iis, quae ad diseiplinam et regimen Ecclesiae per
totum orbem diffusae pertinent ; aut eum haberc tantum potiores parles ,
(1)    Ep. ad Eulog. Alexandrin. i. VIII. ep. XXX.
(2)    Pii PP VI. Breve, Super soliditate d. 28. Nov. 1786.
(3)    Concil. Oecum. Lugdun. II.
(4)    Ep. Nicolai I. ad Michaëlem Imperatoren!.
-ocr page 19-
--
— 45 —
non vero totam plenitudinem hujus supremae potcstatis; aut hanc cjus
potestatem non essc ordinariam et immcdiatam sivc in omnes ac singulas
ecclesias, sive in omncs et singulos pastores et fideles ; anathema sit.
CAPUT IV.
DE ROMANI PONTIFICIS INFALLIBILI MAGISTERIO.
Ipso autem Apostolico primatu , quein Romanus Pontifex tamquam Pctri
principis Apostolorum successor in universam Ecclesiam obtinet, suprcmam
quoque magisterii potestatem compi\'chendi , haec Sancta Sedes sempci\'
tcnuit, perpcluus Ecclesiae usus comprobat, ipsaque oecumcnica Concilia ,
ca imprimis, in quibus Oriens cum Occidente in fidei charitatisquc unionem
convcniebat, declaraverunt. Patres enim Concilii Constantinopolitani quarti,
majorum vcstigiis inhaerentes , hanc solemncm ediderunt professioncm :
Prima salus est, rectae fidei regulam custodirc. Et quia non potest Domini
nostri Jcsu Christi praetermilti sententia dicentis : Tu es Petrus , et super
hanc pelram aedificabo Ecclesiam mcam , haec , quac dicta sunt, rerum
probanlur effectibus , quia in Scde Apostolica immaculata est semper
catholica reservata rcligio , et sancta celebrata doctrina. Ab hujus ergo
fide et doctrina separari minime cupientcs, speramus, ut in una communione,
quam Sedes Apostolica praedicat, esse mereamur , in qua est integra et
vera Christianae rcligionis soliditas (1). Approbantc vero Lugdunensi Concilio
secundo , Gracci professi sunt : Sanctam Romanam Ecclesiam summum et
plenum primatum et principatum super universam Ecclesiam catholicam
obtinere , quem se ab ipso Domino in beato Petro Apostolorum principe
sive vertice, cujus Romanus Pontifex est successor, cum potcstatis
plenitudine recepisse veraciter et humiliter recognoscit; et sicut prae
caeteris tcnetur fidei veritatem defendcre, sic et, si quae de fide subortac
fuerint quaestiones, suo debent judicio definiri. Florcnlinum denique
Concilium dcfinivit: Pontificem Romanum, verum Christi Vicarium, totiusque
Ecclesiae caput et omnium Christianorum palrem ac doclorem existere ; et
ipsi in beato Petro pascendi, regendi ac gubernandi universalem Ecclesiam
a Domino nostro Jesu Chrislo plenam potestatem traditam esse.
Huic pastorali muncri ut satisfaccrent, Pracdecessores Nostri indofessain
semper operam dederunt, ut salutaris Christi doctrina apud omncs terrac
populos propagaretur , parique cura vigilarunt, ut, ubi recepta esset,
sincera et pura conservarctur. Quocirca totius orbis Anlistites nunc singuli,
nunc in Synodis congregati, longam ecclesiarum consuetudinem et antiquac
rcgulac formam sequentes , ca praesertim pcricula , quae in negotiis fidei
emergebant, ad hanc Sedem Apostolicam retulerunt , ut ibi potissimum
(1) Ex formula S. Hormisdae Papae, prout ab Hadriano II. Patribns Concilii Oecu-
menici VUL, Constantinopolitani IV., proposita et ab iisdem subscripta est.
-ocr page 20-
*
i
— 46 —
resarcirentur damna fidei, ubi fldcs non potest sentire dofoctum (1).
Ro\'mani antem Pontiflcos, prout temporaal et rerum condilio suadebat, nunc
convocatis occumenicis Conciliis aut explorata Ecclesiae per orbem dispersae
senlentia , nunc per Synodos parliculares, nunc aliis, quae divina suppedi-
tabat providentia , adhibitis auxiliis , ea tenenda definiverunt, quae sacris
Scripluris et apostolicis Traditionibus consentanca Deo adjutore cognovcrant.
Neque enim Petri successoribus Spiritus Sanctus promissus est, ut eo
revelante novara doctrinam patefaeerent, sed ut eo assistente traditam per
Apostolos revelationem seu fidei depositum sancte custodirent et fideliler
exponcrent. Quorum quidem apostolicam doctrinam omncs vencrabiles Patres
amplexi et sancti Doctores orthodoxi vcnerati atque seculi sunt; plenissime
scientes, hanc sancti Petri Sedem ab omni seinper errore illibatam
permanere , secundum Domini Salvatoris noslri divinam pollicitationem
discipulorum suorum principi factam : ego rogavi pro te , ut non deficiat
fides tua , et tu aliquando conversus confirma fratres luos.
Hoc igitur veritalis et fidei nunquam deficientis charisma Petro ejusquc
in hac Cathcdra successoribus divinitus collatum est, ut excelso suo munerc
in omnium salutem fungerenlur, ut universus Christi grex per eos ab
erroris venenosa esca aversus, coelestis doctrinae pabulo nutriretur, ut
sublata schismatis occasione Ecclesia tola una conservaretur, atque suo
fundamenlo innixa firma adversus inferi portas consisteret.
Atvero cum hac ipsa aetale , qua salutifera Apostolici muneris efficacia
vel maxime requiritur, non pauci inveniantur, qui illius auctoritati
obtrectant; necessarium omnino esse censemus , praerogativam , quam
unigenitus Dei Filius cum summo pastorali officio conjungere dignalus est,
solemniter asserere.
ltaque Nos traditioni a fidei Christianae exordio perccptae fidcliter
inhaerendo, ad Dei Salvatoris noslri gloriam, religionis Catholicac exallationcm
et Christianorum populorcm salutem , sacro approbante Concilio , docemus
et divinitus revelatum dogma esse definimus : Roinanum Pontificem , cum
ex Cathcdra loquitur, id est, cum omnium Christianorum Pastoris et
Doctoris munere fungens, pro suprema sua Apostolica auctoritate doctrinam
de fide vel moribus ab universa Ecclesia tenendam definit, per assistentiam
divinam, ipsi in beato Petro promissam, ea infallibilitale pollere , qua
divinus Redemptor Ecclesiam suam in definienda doctrina de fide vel
moribus instructam esse voluit; ideoque ejusmodi Romani Pontificis
dcfinitiones ex sese, non autem ox consensu Ecclesiae irreformabiles esse.
Si quis autem huic Nostrac definilioni contradicere, quod Deus averlat ,
praesumpserit; anathema sit.
(i) Cf. S. Bern. Epist. CXC.
-ocr page 21-
S. S. DOMINI NOSTRI Pil IX
EPISTOLA ENCYCLIOA.
VENERABII.IBUS FRATR1BUS PATRIARCHIS , PRIMATIBUS , ARCI1IEPISC0PIS ,
ET EPrSCOPIS UMVERSIS ORATIAM ET COMMUNIONEM
APOSTOLIC/E SEDIS HABENTIBUS.
PIUS PP. IX.
Venerabiles Fratres , salutem et Apostolicam Benedictionem.
Quanla cura ac pastorali vigilanlia Romani Pontifices Pracdocessores
Nostri , oxsequonlcs dcmandatiim sibi ab ipso Chrislo Domino in persona
Beatissimi Petri Apostolorum Prineipis officium, munusque pascondi agnos
el ovos nunquam intermiserint universum Dominicum gregem sedulo
enuU\'ire verbis fidei, ae salulari doelrina imbuere , eumque ab venenalis
pascuis areere, omnibus quidem ae Vobis praesertim compei\'lum, explora-
lumque esl, Venerabiles Fralres. Et sane iidem Deeessorcs Nostri auguslae
catholicae religionis, vcrilatis ac juslitiae assertoros et vindices, de animarum
salulc maxime solliciti nihil polius unquam habuerc, qnam sapientissimis suis
Littcris, et Conslilutionibus relegcrc et damnarc omnes haeroses et errores,
qui Divinae Fidei noslrae, catholicae Ecclesiae doctrinac, morum honcstali,
ac sempiternae hominum saluti adversi , graves frequenter excilarunt
tcmpestales, et christianam civilemque rompublicam miserandum in modum
1\'uneslarunt. Quocirca iidem Decessores Nostri Apostolica forlidudinc
continenter obstiterunt nefariis iniquorum hominum molitionibus, qui
despumantes tamquam fluctus feri maris confusiones suas , ac libertatem
promittentes, cum servi sint corruplionis , fallacibus suis opinionibus , et
perniciosissimis scriplis catholicae religionis civilisque socictatis funda-
menta convellere , omnemque virtutein ac justitiam de medio tollere,
omniumque animos mcnlesque depravare, et incaulos imperitamque
3
-ocr page 22-
— 48
pra<$ertim juvontulem a recta morum disciplina avorterc , eamque
miserabililer corrumpere, in erroris laqueos inducere, ac tandem ab
Ecclesiae catholicae sinu avellere conali sunt.
Jam vcro, uti Vobis, Venerabiles Fratres, apprimc notum est, Nos
vix duin arcano divinae providentiae consilio nullis certe Nostris merilis
ad hanc Potri Cathedram evecti fuimus, cum videremus summo animi
Nostri dolore horribilem sane procellam tot pravis opinionibus excitatam,
el gravissima, ac nunquam satis lugenda damna, quae in christianum
populum ex tol erroribus redundant, pro Apostolici Nostri Ministerii
offieio illustria Praedeccssorum Nostrorum vestigia sectantes Nostram
extulimus vocem, ac pluribus in vulgus editis Encyclicis Epislolis
et Allocutionibus in Consistorio habitis, aliisque Apostolicis Litteris
praecipuos tristissimae nostrae aetatis errores damnavimus , eximiamque
vcstram cpiscopaiem vigilanliam excitavimus, el universos catholicae
Ecclesiae Nobis carissimos filios etiam alque etiain monuimus et exhortati
sumus, ut tam dirae contagia pestis omnino horrerent et divilarent. Ac
praesertira Nostra prima Encyclica Epistola die 9. novembris anno 4 846
Vobis scripta. binisque Allocutionibus, quarum altera die 9. decembris
anno 4 854 , altera vero 9.. junii anno 1862 in Consistorio a Nobis
habila tuit, monstrosa opinionum portenta damnavimus , quae hac
potissimum actale cum maximo animarum damno, et civilis ipsius socie-
tatis detrimento dominantur , quaeque non solum catholicae Ecclesiae,
ejusque salutari doctrinae ac vencrandis juribus, verum etiam sempiternae
nalurali legi a Deo in omnium cordibus insculptae , rectaeque rationi
maxime adversantur, et ex quibus alii propc omnes originem habent errores.
Etsi aulem haud oinisorimus polissimos hujusmodi errores saepe pro-
scribere et reprobare, tarnen catholicae Ecclesiae causa, animarumque salus
Nobis divinitus commissa, alquc ipsius humanae societatis bonum omnino
postulant, ut iterum pasloralem vcstram sollicitudinem excitemus ad alias
pravas profligandas opinioncs, quae ex cisdem erroribus, veluti ex fonlibus
erumpunt. Quae 1\'alsae ac perversae opiniones eo magis detestandae sunt,
quod eo potissimum spectant, ut iinpediatur et amoveatur salularis illa vis,
quam catholica Ecclesia ex divini sui Auctoris institutione, et mandato,
libere exercere debet usque ad consummationem soeculi non minus erga
singulos homines, quam erga nationes, populos summosque eorum Prin-
cipes, utque de medio tollalur mutua illa inter Sacerdotium et Imperium
consiliorum societas et concordia, quae rei cum sacrae turn civili fausla
semper exlitit ac salularis (4). Etcnim probe noscilis, Venerabiles Fratres,
hoc tempore non paucos reperiri, qui civili consortio impium absurdumque
(1) Grettor. XVI. Episl. Encycl. oMirari" iö. aug. 4832.
-ocr page 23-
■ . • -
— 19 —
naturalwni, uti vocant, pi\'incipium applicantcs audent doeerc, »optimam
societalis publicae rationem, civilcmquc progrossum omnino rcquircre, ut
humana societas constituatur et gubernctur, nullo habito ad rcligioncm
respectu, ac si ea non existcret, vel saltem nullo facto veram inter fal-
sasque rcligiones discriminc." Atquo contra sacrarum Littcrarum, Ecclesiae,
sanctorumque Patrum doctrinam, asserere non dubitant, »optimam csse
conditionem societatis, in qua lmperio non agnoscitur officium coercendi
sancitis poenis violatorcs catholicac religionis, nisi quatenus pax publica
postulet." Ex qua omnino falsa socialis regiminis idea haud liment erro-
neam illam fovere opinioncm catholiea Ecclesiae, animaruinquc saluti
maxime exitialcm a ree. mem. Gregorio XVI. Praedecessore Nostro delira-
mentum
appellatum (\\), nimirum »libertatem conscientiae et cultuum esse
proprium cujuscumque hominis jus, quod lege proclamari, et asseri debet
in omni recte constituta societate, et jus civibus inesse ad omnimodam
libertatem nulla vel ecclesiastica, vel civili auctoritate coarctandam, quo
suos conceptus quoscumque sive voee, sive typis, sive alia ratione palam
publiceque manifestare, ac declarare valeant." Dum vero id temere affir-
mant, haud cogitant et consideranl, quod libertatem perditionis (2) praedi-
cant, et quod si »humanis persuasionibus semper disceptare sit liberum,
«nunquam deesse poterunt, qui veritati audeant resultare, et de humanac
»sapicntiae loquacitatc confidere, cum hanc nocenlissimam vanitatcm quan-
v nlum debeat fldes el sapientia christiana vitare, ex ip.sa Domini nostri
»Jesu Christi institutione cognoscat" (3).
Et quoniam ubi a civili societate fuit amota religio, ac repudiata divinae
revelationis doctrina et auctoritas, vel ipsa germana justitiac humanique
juris notio tenebris obscuratur et amittitur, atque in verae justitiac legi-
timique juris locum malcrialis substituitur vis, inde liquet cur nonnulli ,
certissimis sanae rationis principiis pcmlus neglectis posthabitisque, audeant
conclamare, »voluntatem populi, publica, quam dicunt, opinione, vel alia
ratione manifestatam constituere supremam legem ab omni divino huma-
noque jure solutam, et in ordinc politico facla consummata, co ipso quod
consummata sunt vim juris habere." Verum ecquis non videt, planequc
sentit, hominum societatem religionis ac verae justitiac vinculis solutam
nullum aliud profecto propositum habere posse, nisi scopum comparaadi
cumulandiquc opes, nullamque aliain in suis actionibus legem sequi, nisi
indomitam animi cupiditatem inserviendi propriis voluptatibus et cominodis ?
Eapropter hujusmodi homines acerbo sanc odio insectantur Religiosas Fa-
(1)    Eadcm Encycl. uMirari"
(2)    S. Aug. Epist. 105, al. 166.
(3)    S. Leo Epist. 164, al. 153, § 9 edict. Kali.
-ocr page 24-
#
— 20 —
milias quamvis de re christiana, civili, ae litleraria summopere mcritas,
et blaterant casdem nullam habere legitimam existendi rationem, atque ila
haereticorum coranientis plaudunt. Nam, ui sapientissime ree. mem.
Pius VI. Dccessor Nosler doecbat, »regularium abolilio lacdil slalum publicae
»profcssionis consiliorum ovangelicorum, laedit vivendi ralionem in Ecelesia
ncommendatam lamquam Aposlolicae doclrinac consenlaneam, laedil ipsos
«insignes fundatores, quos super altaribus veneramur, qui nonnisi a Deo
«inspirali eas constituerunl socielales" (1). Atque etiam impie pronuncianl,
aufcrendam esse civibus et Eceiesiae facultatem »qua eleemosynas ehrislianae
«caritatis causa palam crogarc valeanl," ae de medio tollcndam legem .>qua
»ccrtis aliquibus diobus opera servilia propter Dei cultum prohibentur"
fallacissime praetexentes, commemoratam facultatem cl legem optimac
publicae oeconomiae principiis obsistere. Neque contenti amovcre rcligioncm
a publiea societatc, volunt religioncm ipsam a privatis etiam arcore familiis.
Etcnim funcstissimum Communismi et Socialismi docentes ac profitentes
errorem asserunt «socictatem domesticam seu familiam totam suae exislentiac
rationem a jure dumtaxat civili mutuari; proindeque ex lege tantum civili
dimanare ac pendere jura omnia parentam in filios , cumprimis vero jus
institutionis, educalionisque curandae." Quibus impiis opinionibus machi-
nationibusque in id praccipuc intendunt fallacissimi isli homincs , ut
salutifera catholicae Ecclesiae doctrina ac vis a juventutis institutione
et educatione prorsus eliminetur , ac teneri flcxibilcsque juvenum
animi perniciosis quibusque erroribus, vitiisque misere ïnficiantur ac dc-
praventur. Siquidcm omnes, qui rem turn sacram, turn publicam pcrlurbare,
ac rectum societalis ordinem cvertere, et jura omnia divina el huinana
delcre sunt conati, omnia nefaria sua consilia, studia et operam in impro-
vidam praesertim juventutem decipiendam ac depravandam, ut supra innuimus,
semper contulerunt, omnemque spem in ipsius juventutis corruptcla eollo-
carunt. Quocirca nunquam ecssant utrumque clerum, ex quo, veluti
certissima historiae monumenta splendide tcstantur, tot magna in christianam,
civilem, et litterariam rempublieam commoda rodundarunt, quibuscumque
infandis modis divexare, et ediccre, ipsuin clerum «utpotc vero, utilique
scientiac et civilitatis progressui inimicum , ab omni juventutis instituendae
educandaeque cura et officio esse amovendum."
At vero alii inslaurantes prava ac toties damnata novatorum commenta,
insigni impudentia audent Ecclesiae et hujus Apostolicae Scdis supremam
auctoritatem a Christo Domino ei tribulam civilis auctoritatis arbitrio sub-
jicere, et omnia ejusdem Ecclesiae et Sedis jura denegare circa ea quac
ad extcriorem ordinem pertinent. Namque ipsos minimc pudet affirmarc
(1) Epist. ad Card. de la Rochel\'oucault, 10. martij 1791.
-ocr page 25-
% *                                                      *
— 21 —
«Ecclesiae leges non obligare in conscientia, nisi cum proniulgantur a civili
polestate; acta et deercta Romanorum Pontificum ad roligioncm et Ecclesiam
spectantia indigere sanctione et approbationc, vel minimum assensu potcstatis
civilis, Constituliones. Aposlolicas (1) quibus damnantur clandestmae socio-
tates, sive in eis exigatur, sive non exigatur juramentum de seerelo ser-
vando, earumque asscclac et fautores analhemate mulclantur, nullam habere
vim in illis orbis regionibus ubi ejusmodi agregalioncs tolerantur a civili
gubernio; excommunicationem a Concilio Tridentino et Romanis Ponlificibus
latam in eos, qui jura possessionesque Ecclesiae invadunt, et usurpant,
niti confusione ordinis spiritualis, ordinisque civilis ac politici ad mundanum
dumtaxat bonum ])rosequendum; Ecclesiam nihil debcre deecniere, quod
obstringere possit fidelium conscientias in ordino ad usum rerum tempora-
liuin; Ecclesiae jus non compelere violatores legum suarum poenis tem-
poralibus coercendi; conforme esse sacrac theologiae, jurisque publici
principiis, bonocum proprietatem, quae ab Ecclesiis, a Familiis religiosis,
aliisque locis piis possidentur, civili gubernio asscrere, et vindicare."
Ncque erubescunt palam publiceque profltcri haerelicoruin eft\'atum et prin-
cipium, ex quo tot perversae oriuntur sententiae, atque errores. Dictitant
enim xEcclesiasticam potestatcm non esse jure divino distinctam et indc-
pendentem a poteslale civili, neque ejusmodi distinctionem, et independen-
tiam servari possc, quin ab Ecclesia invadantur et usurpentur cssenlialia
jura polestatis civilis." Atque silentio prïetei\'irc non possumus eoi\'iim
audaciam, qui sanam non sustinenlcs docliinam eontendunl «illis Apostolicae
Sedis judiciis, et decrelis, quorum objeclum ad bonum generale Ecclesiae,
cjusdemque jura, ac disciplinam spectaro dcclaratur, dummodo fidci morumque
dogmata non attingat, possc assensuni et obedientiam detreclari absque
peccato, et absque ulla calholicae professionis jaclura." Quod quidem
quanlopere adverselur calholico dogmati plenae poteslatis Romano Ponlifici
ab ipso Christo Domino divinilus collatae universalem pascendi, regendi, et
gubernandi Ecclesiam, nemo est qui non clarc aperteque vidcat et inlelligat.
In tanta igitur depravatarum opinionum perversitate, Nos Apostolici
Nostri officii probc memores, ac de sanetissima nostra Rcligione, de sana
doctrina, et animarum salute Nobis divinilus coinmissa, ac de ipsius hu-
inanae socictatis bono maxime solliciti, Aposlolicam Nostram vocem iterum
extollcre existimavimus. llaque omnes et singulas pravas opiniones ac
doctrinas singillaliin liiscc Litleris comniemoratas Auclorilate Nostra Apos-
tolica reprobamus, proscribimus atque damnamus, easque ab omnibus
(1) Clement. XII. »ƒ» eminenti." liencdict. XIV. nProvida* Romanorum." Pii VII.
«Ecclesiam." Leonis XII. *Quo graviora."
-ocr page 26-
— 22 —
catholicac Ecclesiae flliis, veluti reprobatas, proscriptas atquc damnatas
omnino habcri volumus et mandamus.
Ac praetcrea, optime scitis, Venerabiles Fratres, hisce lemporibus ora-
nis vcritatis justitiaeque osores, et acerrimos nostrae rcligionis hostes, per
pestifcros libros, libellos, et ephemerides toto terrarum orbe dispersas
populis illudentcs, ac inalitiosc mcntientcs alias impias quasque disseminarc
doctrinas. Neque ignoratis, hac etiam noslra aetate, nonnullos repcriri,
qui satanae spiritu permoti et incilati, eo impietatis devenerunt, ut Domi-
natorem Dominum Nostrum Jesum Christum negare, ejusque Divinitatein
scelerata procacitate oppugnare non paveant. Hic vcro haud possumus,
quin maximis merilisque laudibus Vos e Ho ra mus, Venerabiles Fratres, qui
episcopalcm vestram voccm contra tantam impietatem omni zelo attollere
minimc omisistis.
Ilaquc hisce Nostris Littcris Vos ilerum amantissime alloquimur, qui in
sollicitudinis Nostrae partem vocali summo nobis inter maximas Nostras
acerbitates solatio, laetiliae, et consolationi estis pröpter cgregiam, qua
pracstatis religionem, pielatcm, ac proplcr mirum illum amorcm, fidcm, et
observantiam, qua Nobis et huic Apostolicae Sedi concordissimis animis
obstricti gravissimum episcopale vestruin ministerium slrenuc ac sedulo
implere contonditis. Etenim ab cximio veslro pastorali zelo expeclamus,
ut assumentes gladium spiritus, quod est verbum Dei, et confortati in gratia
Domini nostri Jcsu Chrisli velitis ingeminatis studiis quotidic magis pro-
spicerc, ut fideles curae vcstrae concrediti «abstineant ab herbis noxiis,
»quas Jesus Christus non colit, quia non sunt planlatio Patris" (1). Atque
cisdcm fldclibus inculcarc nunquam desinitc, omnem vcram felicitatcm in
homines ex augusta nostra Religione, ejusque doctrina et exercitio redundarc,
ac beatum csse populum, cujus Dominus Deus ejus (2). Docete »catholicae
«Fidei fundamento regna subsistere (3), et nihil tam mortiferum, tam
npraeceps ad casum, tam expositum ad omnia pericula, si hoc solum
«nobis putantes possc suflieere, quod liberum arbitrium, cum nasceremur,
«accepimus, ultra jam a Domino nihil quaeramus, idest, aucloris nostri
«obliti, ejus potentiam, ut nos ostendainus liberos, abjuremus" (4). Atque
etiam nc omitatis doccre »rcgiam postcstatcm non ad solum mundi regi-
»mcn, sed maxime ad Ecclesiae praesidium essc collatam (5), cl nihil
»esso quod civitalum Principibus, et Regibus majori fructui. gloriaeque
»esse possit, quam si, ut sapientissimus forlissimusquc aller Pracdcccssor
(1)    S. Ignatius M. ad Philadelph. 3.
(2)    Ps. 143.
(3)    S. Caelest. Epist. 22. ad Synod. Ephcs. apud Coust. p. 1200.
(i) S. Innocent. I. Epist. 29. ad Episc. conc. Garthag. apud. Coust. p. 891.
(8) S. Leo Epist. 156. al. 125.
-ocr page 27-
— 23 —
Nostcr S. Fclix Zenoni Imperatori porscribebat Ecclcsiam catholicam ....
«sinant uti Icgibus suis, nee libertati cjus quemquam permittant obsistcre....
»Certum est enim, hoc rebus suis esse salutare, ut, cum de causis Dei
«agalur , juxta ipsius constitutum regiam voluutatcm Sacerdotibus Christi
«sludeant subdere, non praeferre" (1).
Sed si semper, Venerabiles Fralres, nune potissiraum in lantis Ecclesiae,
civilisque societatis calamitatibus, in tanta adversariorum contra rem catho-
licam, et hanc Apostolicam Sedem conspiralione tantaquo errorum congerie,
necesse omnino est, ut adeamus cum fiducia ad thronum graliae, ut mise-
ricordiam consequamur, et grotiam inveniamus in auxilio opportuno. Quocirca
omnium fldelium pietatem excilarc cxislimavimus, ut una Nobiscum Vobisque
clementissimum luminum et misericordiarum Patrem ferventissimis humillimis-
que precibus sinc intermissione orent, et obsecrent, et in plenitudine fidei
semper confugiant ad üominum Nostum Jesum Christum, qui redemit nos Deo
in sanguine suo, Ejusque dulcissimum Cor flagrantissimae erga nos caritatis
victimam enixe jugiterque exorent, ut amoris sui vinculis omnia ad seipsum
trahat, utque omnes homines sanctissimo suo amore inflammati secundum
Cor Ejus ambulent digne Deo por omnia placentes, in omni bono opere
frucliflcantes. Cum autcm sine dubio gratiores sint Deo hominum preecs,
si animis ab omni labe puris ad ipsum accedant, iccirco coelestes Ecclesiae
thesauros dispensationi Nostrae commissos Christiti fidclibus Apostolica libe-
ralitate reserare censuimus, ut iidem fldeles ad veram pietatem vehementius
incensi, ac per Poenitcnliae Sacramenlum a peccatorum maculis expiati
fidenlius suas preces ad Deum eft\'undant, ejusque misericordiam et graliam
consequantur.
Hisco igitur Lilleris auctorilate Nostra Apostolica omnibus et singulis
utriusque sexus catholici orbis fidelibus Plenariam lndulgentiam ad inslar
Jubilaci concedimus intra unius tantum mensis spatium usque ad lotum
futurum annum 1865 et non ultra, a Vobis, Venerabiles Fratres, aliisque
legitimis loeorum Ordinariis statuendum, eodem prorsus, modo et forma,
qua ab initio supremi Nostri Pontiflcatus concessimus per Apostolicas Nos-
tras Litteras in forma Brevis die 20 mensis novcmbris anno 4846 datas,
et ad universum episcopalem vestrum Ordinem missas, quarum initium
«Arcano Divinae Providentiae consilio," et cum omnibus eisdem facultatibus,
quae per ipsas Litteras a nobis dalae fuerunt. Volumus tarnen, ut ea
omnia serventur, quae in commemoratis Litteris praescripta sunt, et ea
excipiantur, quae excepla esse declaravimus. Atquc id concedimus, non
obstanlibus in contrarium facientibus quibuscumque, etiam speciali et in-
dividua mentione, ac derogatione dignis. Ut autem omnis dubitatio el
(1) Pii Vil. Epist. Encylc. »Diu mtis" IS. niaii 1800.
-ocr page 28-
— 24 —
diflicultas amoveatur, earumdem Litlorarum exemplar ad Vos pcrferri
jussimus.
«Rogcmiis, Vcnerabiles Fralres, de intimo cordc et de tota menie misc-
«ricordiam Dei, quia et ipso addidit dicens : Misericordiam autem mcam
»non dispergam ab eis. Pelamus et accipiemus, et si accipicndi mora
»el tarditas fueiit, quoniam graviter offendimus pulsemus, quia et pulsanli
«aperietur, si modo pulscnl ostium preccs, gemitus, et laerymae nostrac,
»quibus insistcre et immorari oportet, et si sit unanimis oratio . . . unus-
«quisque orct Dcum non pro se tantum, scd pro omnibus fratribus, sicut
»Dominus orarc nos doeuit" (I). Quo vero facilius Deus Nostris, Veslrisquc,
et omnium fidelium precibus, votisque annuat, cum omni fidneia depreca-
tricem apud Eum adlu\'beamus lmmaoulatam sanctissimamque Deiparam
Virginem Mariam, quac eunolas haerescs interemit in univcrso mundo,
nquacque omnium nostrum amanlissima Mater «tota suavis est. . . ac plcna
»miserieordiae , . . . omnibus sese exorabilem, omnibus clemcnlissimam
«praebet, omnium neeessitatcs amplissimo quodam miseratur alTectu" (2),
atquc utpote Regina adslans a dextris linigcniti Filii Sui Domini Nostri
Jesu Christi in vcstitu deauralo circumamiela varietale nihil est, quod ab
Eo impctrare non valeat. Suffragia quoque pelamus Beatissimi Pelri
Aposlolorum Principis, et Coapostoli ejus Pauli, omniumque Sanctorum
Coelitum, qui facli jam ainici Dei pervenerunt ad eoclcstia rcgna, et co-
ronati possident palmam, ae de sua iinmortalilale seeuri, de noslra sunt
salute solliciti.
Denique coelcstium omnium donorum eopiam Vobis a Deo ex animo
adprccantes, singularis Nostrac in Vos carilalis pignus Apostolicam Iïencdic-
tionem ex inlimo eorde profeetain Vobis ipsis, Vcnerabiles Fratres, cunc-
tisque Clericis, Laicisque fidelibus curac vcslrae eommissis peramantcr
impcrtimus.
Datum Romae apud S. Pctrum die VIII. Deccmbris anno 1864, dccimo
a Dogmatica Defmitione lmmaculatac Conceptionis Deiparae Virginis Mariae.
Ponliflcatus Nostri anno deciino nono.
PIUS PP. IX.
(1)    S. Cyprian. Epist. M.
(2)    S. Beman). Serm. de duodecini praerogativis B. M. V. ex verbis Apocalyp.
-ocr page 29-
»
SYLLABUS
C0.MPI.ECTENS PKAECIPUOS NOSTRAE AETATIS ERRORES QUI NOTANTUR IN
A1.I.OCUTIONIBUS CONSISTORIAUBUS, IN ENCYCMCIS, AI.IISQUE APOSTOUCIS
LITTERIS SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI PII PAPAE IX.
§ i.
Pantheismus, Naturalismus et Rationalismus absolutus.
I.    Nullum supremum , sapientissimum, providentissimumque Numen
divinum cxsistit ab hac rerum universitate dislinctum , et Deus idem est
ae rerum natura , et iccirco iinmutalionibus obnoxius , Deusque reapse fit
in homine et mundo , alque omnia Deus sunt et ipsissimam Dei habent
subslantiam; ac una eademque res est Deus cum mundo, el proinde
spiritus cum materia , necessitas cum libcrlatc , verum cum falso , bonum
cum malo , et justum cum injusto.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 4 862.
II.  Neganda est omnis Dei aclio in bomines et mundum.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
III.   Humana ratio, nullo prorsus Dei respectu habito, unicus est veri et
l\'alsi, boni cl mali arbiter, sibi ipsi est lex et naturalibus suis viribus ad
hominum ac populorum bonum curandum sufficit.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
IV.  Omnes religionis veritales ex nativa humanac ralionis vi dorivant;
hinc ratio est princeps norma qua bomo cognitioncm omnium cujuscumque
generis veritatum assequi possit ac debeal.
Epist. encycl. Qui pluribus, 9. Novcmbris 1846.
Episl. encycl. Singulari quidem , -17. Martii 1856.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
V.  Divina revelatio est imperfecta et iccirco subjecta continuo et indefinito
progressui qui humanae rationis progressioni respondeat.
Epist. encycl. Qui pluribus, 9. novembris 1846.
Alloe. Maxima quidem , 9. junii 1862.
VI.  Chrisli fides humanae refragatur ralioni; divinaque revelatio nou
solum nihil prodesl, verum eliam nocet hominis perfeclioni.
Epist. encycl. Qui pluribus, 9. novembris 1846.
Alloc. Maxime quidem, 9. junii 1862.                                     *
-ocr page 30-
* -
— 26 —
VII.  Propheliac et miracula in sacris Littcris exposita et narrata sunt
poetarum commonta, et christianae fidei mysteria philosophicarum investi-
galionum summa; et utriusquc Tcstamenti libris mythica continentur
inventa ; ipsequc Jesus Christus est mythica flctio.
Epist. encycl. Qui pluribus, 9. novembris 1846.
Alloc. Maxima quidem, 9. junii 4862.
III.
Ralionalismus moderatus.
VIII.  Quum ralio humana ipsi religioni aequiparetur, iccirco thcologicac
disciplinao perinde ac philosophicae tractandae sunt.
Alloc. Singulari quadam perfusi, 9. dceembris 1854.
IX.   Omnia indiscriminalim dogmata rcligionis christianae sunt objcclum
naturalis scientiae seu philosophiae ; et humana ratio hislorice tantum
cxculla polest ex suis naturalibus viribus et principiis ad voram de om-
nibus etiam reconditioribus dogmatibus scientiam pervenire, modo haec
dogmata ipsi ralioni tamquam objectum proposita fuerint.
Epist. ad Archiep. Frising. Gravissimas , 11. decembris 1862.
Epist. ad eumdem, Tuas libenter, 21. decembris 1863.
X.  Quum aliud sit philosophus, aliud philosophia , ille jus et officium
habet se submitlendi auctoritati, quam veram ipse probaverit; at philoso-
phia neque potest, nequc debet ulli sese submittcre auctoritati.
Epist. ad Archiep. Frising. Gravissimas, 11. decembris 1862.
Epist. ad. eumdem, Tuas libenter, 21. decembris 1863.
XI.   Ecclesia non solum non debet in philosophiam unquam animadver-
tere , verum etiam debet ipsius philosophiae tolcrare errores , cique relin-
qucre ut ipsa se corrigat.
Epist. ad Archiep. Frising. Gravissamas ,11. decembris 1862.
XII.  Apostolieae Sedis , Romanarumque Congregationum decrcta liberum
scientiae progressum impediunt.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter, 21. decembris 1863.
XIII.  Methodus et principia , quibus antiqui doctores scholastici Thoolo-
giam excolucrunl, temporum nostrorum necessitatibus scicnliarumque pro-
gressui minimc congruunt.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter, 21. decembris 1863.
XIV.   Philosophia tractanda est, r.ulla supernaluralis rcvclationis habita
rationc.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter, 21. decembris 1863.
-ocr page 31-
— 27 —
NB. — Cum rationalismi systcmatc cohacrent maximam partcm cnores
Antonii Günther, qui damnantur in Epist. ad Card. Archiep. Colonicnsem
Bximiam tuam , 15. junii 1857 , et in Epist. ad Episc. Wratislavicnsem
Dolore hand mediocri, 30. aprilis 1860.
§ IU.
Indifferentismus, Latüudinarismus.
XV.   Libcrum cuique homini est eam amplecti ac profiteri rcligionem ,
quam rationis lumine quis ductus veram putavcril.
Litt. Apost. Multiplices in ter , 10. junii 1851.
Alloe. Maxima quidam, 9. junii 1862.
XVI.   Homines in cujusvis religionis cullu viam acternae salutis reperire
aetcrnamque salutem assequi possunt.
Epist. encycl. Qui pluribus , 9. novcmbris 1846.
Alloc. Ubi pritnum, 17. decembris 1847.
Epist. encycl. Singulari quidem , 17. mai\'tii 1856.
XVII.   Saltem bene sperandum est de aeterna illorum omnium salule,
qui in vera Christi Ecclesia nequaquam versantur.
Alloc. Singulari quadam , 9. decembris 1854.
Epist. encycl. Quanto conficiamur, 17. augusti 1863.
XVIII.    Protestantismus non aliud est quam diversa verae ejusdem
Christianac religionis forma , in qua aeque ac in Ecclesia catholica Deo
placcrc datum est.
Epist. encycl. Noscüis et Nobiscum , 8. decembris 1849.
§ IV.
Socialismus , Communismus, Societates clandestinae, Socielates biblicae,
Societates clerico-liberales.
Ejusmodi pestes sacpe gravissimisque vcrborum formulis reprobantur in
Epist. encycl. Qui pluribus , 9. novcmb. 1846 ; in Alloc. Quibus quantis-
que ,
20. april. 1849 ; in Epist. encycl. Noscitis et Nobiscum , 8. dec.
1849 ; in Alloc. Singulari quadam , 9. decemb. 1854 ; in Epist. encycl.
Quanto conficiamur moerore , 10 augusti 1863.
-ocr page 32-
— 28 —
Errores de Ecclesia ejusque juribus.
XIX.   Ecclesia non est vera perfectaque socictas plano libcra, nee pollet
suis propriis et constantibus juribus sibi a divino suo Fundatorc collatis,
sed civilis polestatis est defmire quae -sint Ecclesiae jura ac limites, in tra
quos eadem jura exercere queat.
Alloc. Singulari quadam , 9. decembris 4 854.
Alloc. Multis gravibusque , 17. decembris 4860.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
XX.   Ecclesiastica potestas suam auctoritatem exercere non debet absque
civilis gubernii venia et assensu.
Alloc. Meminü unusquisque , 30 septembris 1861.
XXI.    Ecclesia non habet potestatem dogmalice dcfiniendi , religionem
catholicae Ecclesiae esse unice veram religionem.
Litt. Apost. Multiplices inter , 10. junii 1851.
XXII.   Obligatio, qua calholici magislri et scriptores omnino adstringunlur,
coarctatur in iis tantum , quae ab infallibili Ecclesiae judicio vcluli fidei
dogmata ab omnibus credenda proponuntur.
Epist. ad Archiep. Frising Tuas libenter , 21. decembris 1863.
XXIII.   Romani Pontifices et Concilia oecumenica a limitibus suac protestatis
recesserunt, jura Principum usurparunt, alque etiam in rebus fidei et
morum defmiendis errarunt.
Litt. Apost. Multiplices inter, 10. junii 1851.
XXIV.   Ecclesia vis inferendae potestatem non habet, neque potestatem
ullam tcmporalem directam vel indirectam.
Litt. Apost. Ad apostolicae , 22. augusti 1851.
XXV.   Praeter potestatem episcopatui inhaerentem , alia est attributa
temporalis potestas a civili imperio vel expresse vel tacite concessa,
revocanda propterea , cum libuerit, a civili imperio.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
XXVI.    Ecclesia non habet nalivum ac legitimum jus acquirendi ac
possidendi.
Alloc. Nunquam fore, 15. decembris 1856.
Epist. encycl. Incredibili, 17. septembris 1863.
XXVII.   Sacri Ecclesiae ministri Romanusquc Pontifex ab omni rerum
temporalium cura ac dominio sunt omnio excludendi.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
XXVIII.   Episcopis, sine gubernii venia, fas non esl vel ipsas apostolicas
Litteras promulgare.
-ocr page 33-
— 29 —
Alloc. Nunquam (ore, 15. dccembris 1856.
XXIX.   Gratiae a Romano Pontifice concessae cxistiraari dcbcnt tanquam
irrilao , nisi per gubernium fucrint imploratae.
Alloc. Nunquam (ore, 15. decembris 1856.
XXX.   Ecclesiae et personarum eeclesiasticarum irainunitas a jure civili
oi\'Uim habuit.
Litt. Apost. Multiplices in ter , lü. junii 1851.
XXXI.     Ecclesiasticum forum pro temporalibus clcricorum causis sive
civilibus sive criminalibus oinnino de medio tollendum est, cliam incon-
sulta cl reclamante Apostolica Scde.
Alloc. Acerbissimum, 27. septembris 1852.
Alloc. Nunquam fore , 15. decembris 1856.
XXXII.   Absquc ulla naturalis juris et aequitalis violalione polcsl abrogari
personalis immunilas, qua clerici ab onere subeundae cxerccndacquc mili-
tiac eximuntur ; hanc vero abrogalioncm postulat civilis progressus, ma-
ximc in socictate ad formam liberioris regiminis constituta.
Epist. ad Episc. Monlisrcgal. Singularis Nobisque, 29. septembris 1864.
XXXIII.    Non pertinet unicc ad ecclesiasticam jurisdictionis potestalem
proprio ac nativo jure dirigere theologicarum rerum doctrinam.
Epist. ad Archiep. Frising. Tuas libenter , 21. decembris 1863.
XXXIV.   Doctrina comparantium Romanum Pontificcm Principi libero et
agenti in universa Ecclesia, doctrina est quae medio aevo pracvaluit.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
XXXV.   Nihil vetat, alicujus Concilii generalis sententia aut universorum
populorum facto, summum Pontificatum ab Romano Episcopo atque Urbe
ad alium Episcopum aliamquc civitatem transferri.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
XXXVI.   Nationalis Concilii definitio nullam aliam admitlit disputationem,
eivilisque adminislratio rem ad hosec terminos exigerc potcst.
Litt. Apost. Ad apostolicae , 22 augusti 1851.
XXXVII.    Institui possunt nalionales Ecclesiae ab auctoritate Romani
Pontilieis subductae planequc divisae.
Alloc. Multis gravibusque, 17. decembris 1860.
Alloc. Jamdudum cernimus, 18. marlii 1861.
XXXVIII.    Divisioni Ecclesiae in orienlalem atque occidentalem nimia
Romanorum Pontificum arbitria contulerunt.
Lilt. Apost. Ad apostolicae , 22. augusti 1851.
-ocr page 34-
— 30 —
8 vi.
Errores de societale civili turn m se, turn in suis ad Ecclesiam
relalionibus spectata.
XXXIX. Reipublicac stalus, utpole omnium jurium oi\'igo et fons, jure
quodam pollet nullis circumscripto limitibus.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
XL. Catholicac Ecclesiae doctrina humanac societatis bono et commodis
adversatur.
Epist. cncycl. Qui plitribus, 9. novembris 1846.
Alloc. Quibus quantisque, 20. aprilis 1849.
XL1. Civili potestali vel ab infideli imperante exercitae eompelil potcstas
indirecte ncgativa in sacra; eidem proinde competit ncdum jus quod
vocant cxequatur, sed etiam jus appellationis , quam nuncupant ab abusu.
Litt. Apost. Ad apostolicae , 22. augusti 1851.
XL1I. In conflictu legum utriusque potestatis , jus civilc praevalel.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
XL11I. Laica potestas auctorilatem habet rescindendi, doctorandi ac
faciondi irritas solemnes convenlioncs (vulgo Concordala) super usu jurium
ad ecclesiaslicam immunilatem pertinentium cum Scde Aposlolica initas,
sine hujus consensu , immo et ea rcclamante.
Alloc. In consisloriali, 1. novembris 1850.
Alloc. Multis gravibusque , 17. decembris 1860.
XL1V. Civilis auctoritas potest se immiscerc rebus quae ad religionem,
mores et regimen spirituale pertinent. Hinc potest de instruclionibus judi-
care, quas Ecclesiae pastores ad conscientiarum normam pro suo munerc
edunt, quin cliam potest de divinorum sacrainentorum administrationc et
dispositionibus ad ea suscipienda nccessariis decernere.
Alloc. In consistoriali, 1. novembris 1850.
Alloc. Maxima quidem, 9. junii 1862.
XLV. Totum scholarum publicarum regimen , in quibus juventus chris-
tianae alicujus Reipublicac instiluitur, episcopalibus dumtaxat seininariis
aliqua ratione exceptis , potest ac debet attribui aucloritati civili , et ita
quidem attribui, ut nullum alii cuicumque aucloritati recognoscatur jus
immiscendi se in disciplina scholarum , regiminc sludiorum , in graduum
collalione , in delectu aut approbalione magistrorum.
Alloc. In consistoriali, 1. novembris 1850.
Alloc. Quibus luctuosissimis, 5. septembris 1851.
XLVI. Immo in ipsis elerieorum seminariis melhodus studiurum adhi-
benda civili auctoritati subjicitur.
-ocr page 35-
■*•
Alloc. Numquam {ore, 15. decembris 1856.
XLVII. Postulat optima civilis societatis ratio, ut populares scholae ,
quae patent omnibus cujusque e populo classis pucris , ac publica univcr-
sim lnstituta , quae litteris severioribusque disciplinis tradendis et educa-
tioni juventutis curandac sunt destinata, cximantur ab onnii Ecclesiae
auctoritate, moderatrice vi et ingerenlia, plenoque civilis ac politicae
auctoritatis arbitrio subjiciantur ad impcrantium placita et ad communium
aetatis opinionum amussim.
Epist. ad. Arohiep. Friburg. Quum non sine, 14. julii 1864.
XLVIII. Catholicis viris probari potest ea juventutis instituendae ratio ,
quae sit a catholica fide et ab Ecclesiae potestate sejuncta, quaeque rerum
dumtaxat naluralium scientiam ac terrenae socialis vitac fines tantummodo
vel sallem primario spectet.
Epist. ad Archiep. Friburg. Quum non sine , 14. Julii 1864.
XLIX. Civilis auctoritas potest impedire quominus sacrorum Anlistitos et
fidelos populi cum Romano Pontifice libere ac muluo communicent.
Alloc. Maxima quidem , 9. junii 1862.
L. Laica aucloritas habet per se jus praesentandi Episcopos , et potest
ab illis exigere ut ineant dioecesium procurationem , anlequain ipsi cano-
nicam a S. Sedo institutionem et apostolicas littcras accipiant.
Alloc. Numquam \\ore, 15. decembris 1856.
LI. Immo laicum gubernium habet jus deponendi ab exercitio pastoralis
ministerii episcopos , ncque tenetur obedire Romano Pontifici in iis quae
episcopatuum et episcoporum respiciunt institutionem.
Litt. Apost. Mullipices inter , 10. junii 1851.
Alloc. Acerbissimum , 27. septembris 1852.
LH. Gubernium potest suo jure immutare aetatem ab Ecclesia praoscrip-
tam pro religiosa lam mulierum quam virorum prol\'essione , omnibusque
religiosis familiis indicere, ut nominem sine suo permissu ad solemnia vota
nuncupanda admittant.
Alloc. Nunquam {ore, 15. decembris 1856.
LM. Abrogandae sunt legos quae ad roligiosarum 1\'amiliarum stalum
tutandum, earumque jura et officia pertinent; immo polest civile gubernium
iis omnibus auxilium praestare , qui a susceplo religiosac vitac instilulo
dcficero ac solemnia vota frangere velinl ; pariterque polest, religiosas
easdem familias porinde ac collegialas ccclcsias cl beneficia simplicia ctiam
juris palronalus penitus extinguere, illorumque bona et rcdilus civilis po-
toslalis administrationi et arbitrio subjicere et vindioare.
Alloc. Acerbissimum, 27. septembris 1852.
Alloc. Probe memineritis , 22. januarii 1855.
-ocr page 36-
— 32 —
Alloc. Cum saepe, 26. julii 1855.
UV. Reges et Principes non solum ab Ecclesiae jurisdictione eximuntur,
verum ctiam in quaestionibus jurisdictionis dirimcndis supcriorcs sunt Ecclesia.
Lilt. Apost. Multiplices inler, 10. junii 1851.
LV. Ecclesia a Statu, Status ab Ecclesia sejungendus est.
Alloc. Acerbissimum, 27. septembris 1852.
§ VII.
Errores de Ethica naturali et chrisliana.
LVI. Moruni leges divina haud egent sanctione, minimeque opus est til
humanae leges ad naturae jus conformentur aut obligandi vim a Deo accipiont.
Alloc. Maxima quidem, 9. junii 1862.
LV1I. Philosophicarum rcrum morumque scienlia, ilomque civiles leges
possunt et debent a divina et ecclesiastica auctorilate declinarc.
Alloc. Maxima quidem, 9. junii 1862.
LV1U. Aliae vires non sunt agnoscendae nisi illac quae in materie posilae
sunt, et omnis morum disciplina honestasque collocari debet in cumulandis
et augendis quovis modo divitiis ac in voluptatibus explendis.
Alloc. Maxima quidem, 9. junii 1862.
Epist. encycl. Quanto conficiamur , 10. augusti 1863.
LIX. Jus in materiali facto consistit, et omnia hominum officia sunt
nomen inane, et omnia humana facta juris vim habent.
Alloc. Maxima quidem, 9. junii 1862.
LX. Auctoritas nihil aliud est nisi nuineri et materialium viriuni summa.
Alloc. Maxima quidem . 9. junii 1862.
LXI. Fortunala facti injnstilia nullum juris sanclilali detrimciHum affert.
Alloc. Jamdudum cernimus, 18. martii 1861.
LXH. Proclamandum est et obsorvandum principium quod vocant de non
interventu.
Alloc. Nouos et ante, 28. septembi\'is 1860.
LXIH. Lcgitimis principibus obedientiam detrectare, immo et rcbollare licet.
Epist. encycl. Qui pluribus , 9. novembris 18-16.
Alloc. Quisque vestrum, 4. octobris 1847.
Epist. encycl. Noscüis et Nobiscum, 8. decembris 1849.
Lilt. Apost. Cum catholka, 26. marlii 1860.
LXIV. Turn cujusque sanclissimi jurainenti violalio, turn quaolibct scolesla
llagiliosaque actio sempiternae legi repugnans , non solum baud csl
impi\'obanda , vci-um etiam omnino licita, suminisque laudibus cflbrenda,
quando id pro patriae amore agatui\'.
Alloc. Quibus quantisque, 20. aprilis 1849.
\'
-ocr page 37-
— 33 —
§ VIII.
Errores de matrimonio christiano.
LXV. N\'ulli» ratione ferri polcst, Christum evcxisse matrimonium ad
dignilatem sacramcnti.
Litt. apost. Ad apostolicae, 22. augusli 4 851.
LXVI. Matrimonii sacramenlum non es( nisi quid conlractui accessorium
ab coque separabile, ipsumquc sacramcntum in una tantum nuptiali bene-
diclione situm est.
Lilt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusli 1851.
LXV1I. Jure naturae matrimonii vinculum non est indissolubile, et in variis
casibus divortium propric dictum aucloritale civili sanciri potest.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
Aloc. Acerbissimum, 27. septembris 1852.
LXV111. Ecclesia non habct potestatem impedimenla matrimonium diri-
menlia inducendi, sed ca potestas civili aucloritati compclil, a qua impe-
dimenta existenlia tollenda sunl.
Litt. Apost. Multiplices inter, 10. junii 1851.
LX1X. Ecclesia sequioribus sacculis dirimenlia impedimenla induccre
coepit, non jure proprio, sed illo jure usa, quod a civili poteslate mu-
tuata crat.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 21. augusli 1851.
LXX. Tridentini canoncs qui anathemalis eensuram illis inferunl qui facul-
latem impcdimenta dirimentia inducendi Ecclesiae negare audeanl, vel non
sunt dogmalici vel de hac mutuata potestatc intelligendi sunl.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusli 1851.
LXXI. Tridentini forma sub infirmitatis pocna non obligat, ubi lex civilis
aliam lormam praestituat, et velit bac nova forma interveniente malrimo-
nium valere.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
LXX1I. Bonifacius Vlll votum easlilalis in ordinationc cmissum nuplias
nullas redderc primus asseruit.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
LXXIU. Vi contractus mero civilis potest inter chrislianos constare veri
nominis matrimonium; falsumque est, aut contractum matrimonii inter
chrislianos semper esse sacramenlum, aut nullum essc contractum, si
sacramenlum excludatur.
Litt. Apost. Ad apostolicae, 22. augusti 1851.
Lettera di S. S. Pio IX. al Re di Sardcgna, 9. septembre 1852.
5
-ocr page 38-
- 34 —
Alloc. Acerbüsimum, 27. septembris 1852.
Alloc. Mullis gravibusque, 17. decembris 1860.
I.XXIV. Causae matrimoniales et sponsalia suapte natura ad forum civilc
pertinent.
Lilt. Apost. Ad aposlolicae, 22. augusti 1851.
Alloc. Acerbüsimum, 27. septembris 1852.
N. B. — Huc facere possunt duo alii errores : de clerieorum coelibatu
abolendo et de statu matrimonii stalui virginilatis anteferendo. Confodiuntur,
prior in Epist. Encycl. Qui pluribus, 9. novembris 1846, postcrior in Lit-
teris Apost. Multiplices inter, 10. junii 1851.
§ IX.
Errores de civili Romani Pontificis principatu.
LXXV. De temporalis regni cum spirituali compatibilitate disputanl inter
se christianae et calholicac Ecclesiae filii.
Litt. Apost. Ad aposlolicae, 22. augusti 1851.
LXXV1. Abrogalio civilis imperii, quo Apostolica Sedes potitur, ad Ec-
clcsiae libcrtatem felicilatemquc vel maxime conduceret.
Alloc. Quibus quantisque, 20. aprilis 1849.
N. B. — Practer hos errores explicite notatos, alii cornplures implicite
reprobantur, proposita et asserta doctrina, quam catholici omnes firmis-
simc relinere debeant, de civili Romani Pontificis principatu. Ejusmodi
doctrina luculcnter traditur in Alloc. Quibus quantisque, 20. april. 1849;
in Alloc. Si semper antea, 20. maii 1850; in Litt. Apost. Cum catholica
Ecclesia,
26. mart. 1860; in Alloc. Novos, 28. sept. 1860; in Alloc.
Jamdudum, 18. mart. 1861; in Alloc. Maxima quidem, 9. junii 1862.
§ X.
Errores qui ad liberalismum hodiemum rejeruntur.
LXXV1I. Mt&le hac nostra non amplius expedit religionem catholicam
habcri tamquam unicum status religionem, cetcris quibuscumque cullibus
exclusis.
                                                                       ,
Alloc. Nemo vestrum, 26. Julii 1855.
LXXV1I1. Hinc laudabiliter in quibusdam catholici nominis regionibus lege
cautum est, ut hominibus illue immigrantibus liceat publicum proprii cujusque
cultus exercitium habere.
Alloc. Acerbissimum, 27. septembris 4852.
-ocr page 39-
— 35 -
LXXIX. Enimvero falsum est, civilom eujusque cultus libertatem , itemque
plcnam polestatem omnibus attributam quaslibct opiniones cogitationesque
palam publiccque manifestandi, conducere ad populorum mores anlmosque
faeilius corrumpendos, ac indifferentismi pestem propagandam.
Alloc. Nunquam fore, do decembris 1856.
LXXX. Romanus Pontifex potest ac debet cum progrcssu, cum liberalismo
et cum recenti civilitate scse reconciliare et componere.
Alloc. Jamdudum cernitnus, 18 marlii 1861.
-ocr page 40-
CONSTITUTIO SANCTISSIMI D. N.
T>JX FI*. I2£-
QUA
CENSUR.E LAT^E SENTENTLE LIMITANTUR
PIUS EPISCOPUS
SERVUS SERVORUM DEI
Ad perpetuam rei memoriam
Apostoticac Sedis moderalioni convcnit, quae salubriter velerum canonum
auctoritate conslituta sunt, sic rclinerc, ut, si temporum rerumque muta-
tio quidpiam esse tempcrandum prudenti dispcnsalionc suadeat, Eadcm
Apostolica Scdes congruum supremae suac potestatis remedium ac provi-
dentiam impendat. Quamobrcm cum animo Nostro jampridem rcvolvercmus,
ecclesiaslicas censuras, quae per modum latae sententiae, ipsoque facto
incuiTendae ad incolumitatom ac disciplinam ipsius Ecclesiae lutandam,
effrenemque improborum licentiam cocreendam et emendandam sancte per
singulas aetates indictae ac promulgatac sunt, magnum ad numerum sensim
excrevisse; quasdam etiam, lemporibus moribusque mutatis, a fine atque
causis, ob quas imposilae fuerant, vel a pristina utilitatc atque opporluni-
tate excidisse; camque ob rem non infrequentes oriri sivc in iis . quibus
animarum cura commissa est, sive in ipsis fidelibus dubietates, anxietales,
angoresque conscientiae; Nos ejusmodi incommodis occurrcre volentcs,
plcnam earumdem recensionem fleri Nobisque proponi jussimus, ut, dili-
genti adhibita consideratione, statueremus, quasnam ex illis servarc ac
retinere oporteret, quas vcro moderari aut abrogarc congrueret. Ea igitur
recensione pcracta, ac Vcnerabilibus Fratribus Noslris S. R. E. Cardinalibus
in negotiis Fidei Generalibus Inquisitoribus per universam Christianam Rem-
publicam deputatis in consilium adscitis, reque diu ac mature perpensa,
motu proprio, ceria scientia, matura delibcratione Nostra, deque Aposto-
licae Noslrae potestatis plenitudine, hac perpetuo valitura Constitutione
decernimus, ui ex quibuscumque censuris sive cxcommunicalionis, sivc
suspensionis, sive interdicti, quae per modum latae sententiae, ipsoque
facto incurrendac hactenus impositac sunt, nonnisi illae, quas in hac
ipsa Constitutione inserimus, eoque modo, quo inserimus, robur exinde
-ocr page 41-
— 37 —
haboant; simul declarantcs, casdem non modo ex vcterum canonum aucto-
fritate, quatenus cum hac Nostra Conslilutione conveniunl , verum etiam
hac ipsa Conslitutionc Nostra, non secus ac si primum cditac ab ea
uerint, vim suam prorsus accipcrc debcre.
Excommunicationes latae seritentiae speciali modo
Romano Ponlifici reservalae.
Itaquc excommunicationi latae sententiae speciali modo Romano Pon-
tifici reservatae subjacere declaramus :
I.
Omnes a christiana fide aposlatas, et omnes au singulos hacrelicos,
quocumque nomine censeanlur, et cujuscumque scetac cxsistant, eisque
credentes, eorumque receptores, faulorcs, ac gencralilcr quoslibet illorum
defensores.
&
ü
Ontnns nt sint\'iilns Tsp.inntAp/ Incn
e
Omnes et singulos\'seienter legcntes $sine auctoritate Scdis Apostolicae
libros eorumdem aposlatarum el haerctieorum baeresim propugnantes, nee
non libros cujusvis auctoris per Apostolieas litteras nominatim prohibilos,
eosdemque libros retinentes, imprimentes, et quomodolibet defendentes.
III.
i Sehismalicos el \'\'cos qui a Romani Pontifieis pro tempore exsislcntis
obedientia pertinaciter se sublralmnt vel recedunt.
IV.
Omnes el singulos, cujuscumque stalus, gradus scu condilionis fuerint,
ab ordinationibus seu mandalis Romanorum Ponlificum pro tempore cxsi-
stentium ad univcrsale futurum Concilium appellantes. , nee non cos, quorum
auxilio , consilio vel l\'avorc appellatum fucrit.
*
V
Omnes intcrficicntcs, mulilantcs , perculicntes, capientes, careerantes,
dolinentes , vel hostililer insequenles S. R. E. Cardinalcs, Palriarchas,
Archicpiscopos, Episcopos, Scdisque Apostolicae Legatos, vel Nuncios.\'aut
cos a suis Dioecesibus , Terriloriis , Tcrns, scu Dominiis ejicientes , ncc
-ocr page 42-
. »
— 38 —
non ea mandantes, vel rata habentes, seu praeslantcs in eis auxilium,
consilium vel favorem.
VI.
Impedicnles directe vel indirecte excrcilium jurisdictionis ecclesiaslicae
sive intcrni sivc extcrni fori, et\'ad hoc recurrenlcs ad forum saccularc,
11 ejusquc mandala procurantes, edcntes, aut auxilium, consilium vel favorem
praestantes.
VII.
Cogentes sive directe, sive indirecte judices laicos ad trahcndum ad
suum tribunal personas ecclesiasticas praeter canonicas dispositiones:\'item
edentes leges vel Dccreta contra libcrlalem aut jura Ecclesiae.
VIII.
Recurren\'.es ad laicam potcstatein ad impediendas litleras vel acla quae-
libet a Scdc Apostolica, vel ab ejusdem Legatis aut Delegatis quibuscumque
profecta, eorumque promulgationem vel exsecutioncm directe vel indirecte
prohibentcs, aut eorum causa sive ipsas partes, sivc alios laedentes vel
perterrefacienles.
IX.
Omnes falsarios litlerarum Apostolicarum, etiam in forma Brevis ac
supplicationuin gratiam vel justiliam concernentium, per Romanum Ponti-
licem, vel S. R. E. Vicc-Canccllarios seu Gercntes viecs eorum aut de
mandaio Ejusdem Romani Pontificis signatarum: nee non falso publicantes
Litteras Apostolicas, etiam in forma Brevis, et etiam falso signantes sup-
plicationes hujusmodi sub nomine Romani Pontificis seu Vice-Cancellarii aut
Gcrcntis vices praedictorum.
X.
Absolvcnlcs complicem in peccato lurpi etiam in mortis articulo, si
alius Sacerdos licet non adprobatus ad confessiones, sine gravi exoritura
infamia et scandalo, possit excipere moricnlis confessionem (1).
(1) Sanetissimus D. N. Pius IX pcculiari generalique Dccrcto per S. U. Inquisitioncra
editu fcria IV. die 17. Junii 1866 edixit: »In facultatibus, quibus Episcopi aliique locorum
Ordinarii ex concessione Apostolica pollent absolvendi ab omnibus casibus Apostolicae
Sedi reservatis excipiendos semper in posterum, et exceplos habendos esse, casus
-ocr page 43-
— 39 -
XI.
Usurpantes aut sequestrantcs jurisdictioncm, bona, reditus, ad personas
ecclesiasticas ratione suarum Ecclesiarum aut Bcneflciorum pertinentes.
XII.
Invadentes, deslrucntes, detinentcs per se vel per alios Civilates, Terras,
loca aut jura ad Ecelesiam Romanam pertinentia; vel usurpantes, pertur-
bantes, retinentes supremam jurisdictioncm in cis; nee non ad singula
praedicta auxilium, consilium, favorem praebentes.
A quibus omnibus excommunicationibus huc usque recensitis absolu-
tionem Romano Pontiflci pro tempore speciali modo reservatam csse et
reservari; et pro ea generalem concessionem absolvendi a casibus et cen-
suris, sivc excommunicationibus Romano Pontifici reservatis nullo pacto
sufficerc declaramus, revocalis insuper earumdem respectu quibuscumque
indullis concessis sub quavis forma et quibusvis personis etiani Rcgularibus
cujuscumque Ordinis, Congregalionis, Societatis et Instituti, etiam speciali
mentione dignis et in quavis dignitato constitutis. Absolvere autcm praesu-
mentes sine debita facultate, etiam quovis jiraetextu, excommunicationis
vinculo Romano Pontifici reservatac innodatos se sciant duinmodo non agatur
de mortis articulo, in quo tarnen firma sit quoad absolutos obligatio standi
mandatis Ecclesiae, si convaluerint.
Excommunicalimes latae sententiae Romano Pontifici reservatae.
Excommunicationi latae sententiae Romano Pontifici reservatac subjacere
declaramus :
I.
Docentes vel defendentes sive publice, sive privatim proposilioncs ab
Aposlolica Sede damnatas sub excommunicationis poena latae sententiae;
item docentes vel defendentes tamquam licitam praxim inquirendi a pocni-
tente nomen complicis , prouti damnata est a Bcncdiclo XIV in Consl.
Suprema 7. Iulii 1745; Ubi primum 2.- Inlii 1746; Ad eradicandtim 28.
Scptembris 4 746 (1).
reservatos in Hul la Benedict i XIV, quae incipit: Sacramentum poenitentiae." Duo autcm
sunt casus reservati in hac Constitutione : casus Sacerdotis attentantis absolutionem
personae complicis in materia turpi, et casus personae cujuscumque sexus falso denun-
ciantis
Saccrdotem aliquem de sollicitalionc. Prior casus in superiori articulo commemo-
ratur ob censuram adjectam; alter autem reservatus manet sine censura.
(1) Benedictus XIV in Const. Suprema, praxim inquirendi a poenitente nomen com-
plicis ad Lusitanos scribens reprobavit: » Notum vobis esse volumus, memoratam supe-
-ocr page 44-
- 40 —
II.
Violentas manus , suadente diabolo , injiciontes in Clericos, vel utriusque
scxus Honachos, exceplis quoad resorvationcm casibus cl pcrsonis, de
quibus jure vel privilegio permitlitur, ut Episcopus aut alius absolvat.
III.
Duellum perpelranles , aut simplieiter ad illud provocantes , vel ipsum
aceeptanlcs, et quoslibet complices, vel qualemcumque operam aut favorem
praebenlcs, nee non de induslria spectanlcs, illudquo pcrmiltcntes, vel
quantum in illis est, non prohibentes, cujuscumque dignitatis sint, ctiam
regalis vel imperialis.
IV.
Nomen dantcs sectao Massonicae, aut Carbonariae, aut aliis cjusdem
gencris sectis quae contra Ecclesiam vel legilimas potcstates scu palam,
scu clandestine machinantur • nee non iisdem sectis favorem qualemcumque
praestantes: earumvc occullos coriphaeos ac duecs non dcnuncianlcs, donec
non dcnunciaverinl (i).
rius praxim penitus reprobandam esse, camdem a nobis per praesentes nostras in forma
Brevis littcras reprobari atque damnari tamquam scandalosaiu et perniciosam, ac tam
lamae proximorum, quam ipsi etiam Sacramento injuriosani, tendentemque ad sacro-
sancti sigilli sacranientalis violationcm, atque ab ejusmodi Poenitentiae Sacramenti tanto-
pere prolicuo et necessario usu fidelis abalienantem."
Idem Pontifex, in Const. Ubiprimum, priorem conlirmans Constitutionem hacc decre-
vit: » Statuentes ac decernentes, ut quicumque... ausus in postcrum fuerit doccre licitam
esse ejusmodi praxim prout ea in relato nostro Urevi exponitur ac reprobatur; vel scribere
aut loqui praesumpserit in ejusdem damnatae praxis defensionem, vel ea, quae in dicto
Brevi contra eamdem praxim decreta sunt iaipugnare aut in alienos sensus temere detor-
quere seu interpretari , incidat ipso facto in excommunieationem, a quo non possit,
practerquam in articulo mortis, ab alio quoeunique, etiam dignitate fulgcnte vel aucto-
ritate suflulto, nisi a Nobis, vel pro tempore exsistente Itomano Pontilice, absolvi."
In Constit. Ad eradicandum, Pontifex contra eos, qtti docerent eas Constitutiones
non obligare ultra Lusitaniam ad quam niissae cssent, declaravit: » Dccerninius et decla-
ramus, memoratam praxim in se ipsa et ubique locorum ac temporum, Apostolica Auc-
toritate reprobatam atque damnatam esse et censeri debere..."
(1) Secta Fcnianorum declaratur comprehensa sectis in hoc articulo signifleatis.
DECRETÜM
Feria IV. die 12. Januarii 1870.
Cum dubitatam fuerit a nonnullis, an societas Fenianorum comprehensa censeatnr
inter Societates damnatas in Pontiliciis Constitutionibus, Sanctissimus Dominus Noster
Pius Divina Proviuentia Papa IX, exquisito piïus sulfragio Eminentissimorum Patrum
Cardinalium contra haereticam pravitatein in universa christiana Republica Inquisitorum
generalium, ne fidelium, praesertim simplicium, corda cum evidenti animac diserimine
pervertantur, inhaerens Dcci\'etis alias a S. Congregatione Univeisalis Inquisitionis in
-ocr page 45-
— 41 —
V.
Immunitatem asyli ccclesiaslici ausu temerario violare jubentcs aut
violantes.
VI.
Violanles clausuram Monialium, cujuscumque generis aut conditionis,
sexus vel aelatis fuerint , in carum monasteria absquc legitima liccntia
ingrediendo; paritcrque eos inlroducentes vel admittentes, ilemque Monia-
les ab illa exeuntes extra casus ac formam a S. Pio V. in Constit. Decori,
praescriptam (1).
siniilibus editis, praesertim Decreto feria IV die 5. lulii 186b, decrevit ac declaravit,
Societatem Americanam scu Hibcrnicam, Fcnianorum appellatam, comprchendi inter
soeietates vetitas ac damnatas in Constitutionibus Summoi\'um Pontiticum et praesertim
in nuperrima eiusdem Sanctitatis Suae edita quarto Idus Octobris 1869: Incip. nAposto-
licae Sedis"
qua sub num. i. Excommunicationi latae Sententiae Romano Pontilici rescr-
vatae obnoxii declarantur «Nomen dantes scctae Massonicac aut Carbonariae aut aliis
ejusdem generis sectis quac contra Ecclcsiani vel legitimas potestates scu palam seu
clandestine machinantur; necnon iisdcm sectis favorem qualemcumquc praestantes;
earumve occultos coriphaeos ac duces non denunciantcs, donec non denunciaverint."
Atque ita Episcopis quibuscumque petentibus responden mandavit.
Loco f Sigilli
Pro D. Ancelo Abgenti
S. Rom. el Univ. Inquis. Notario
Iacobus Vogaggini Substitutus.
(i)
S. Pius V. in Oonstitutione, Decori, edita die 24. Januarü 1370 hacc constituit:
§ 1. Sane periculo et scandalo plena res est, ac rcgulai\'i observantiac vehementer
adversatur, sanctimonialcs aliquando parentes, fratres, sorores aut alios agnatos vel
cognatos, nee non monasteria et alia filiationes nuncupata, ctiam eis sybjeeta, visitandi,
aut inflrmitatis causa aliove praetextu a monasteriis exirc, et per saecularium personarum
domos discurrere et vagari, quo veluti colore eximium quoque honestatis et pudicitiae
decus in discrimen committunt.
»§ 2. Undc nos, malo huie , pro nostro pastoralis ofiicïi debito, salubriter occurrere
volentes, inhaerentes ctiam Decreto sacri Concilü Tridcntini de Clausura Monialium
disponenti, ac aliis nostris Litteris desaper hujusmodi clausura editis adjicientcs, volumus,
sancimus et ordinamus nulli Abbatissai\'um , Priorissarum , aliarunive monialium , ctiam
Carthusiensis, Cistcrciensis S. Benedicti, et Mcndicantium et quorumcumque aliorum
Ordinum, etiam militiarum ac statuum, graduum, conditionum, dignitatum ac praeemi-
nentiarum existentium, etiam a regia vel illustn prosapia ortarum, de cetero, ctiam
inflrmitatis scu aliorum monasteriorum, ctiam eis subjectorum, aut domorum, parentum
aliorumve consanguineorum visitandoruni, aliave occasione et praetextu, nisi ex causa
magni incendü vel inflrmitatis leprae aut epidemiae, quae tarnen inflrmitas praeter
alios Ordinum superiores, quibus cura monasteriorum incumberet, etiam per Episcopum
seu alium loei Ordinarium
, etiam si praedicta monasteria ab Episcoporum et
6
-ocr page 46-
— 42 —
Vil.
Mulicrcs violanlcs Regularium virorum clausuram, et Supcriores aliosve
oas admittcnlcs.
VIII.
Koos simoniae realis in ReneHeiis quilwiscumque, eorumquc complices.
IX.
Rcos simoniae confidenlialis in Reneficiis quibuslibcl, cujuscumque sint
dignitatis.
X.
Reos simoniae realis oli ingressum in Religionem.
XI.
Omnes qui quaestum facientes ex indulgentiis aliisquc grnliis spirilualibus
exeommuniealionis censura plectuntur Constitulionc S. Pii V. Quam plenum
1.
lanuarii 1569. (1)
Ordinariorum jurisdictione exempta esse reperiantur, cognita et expresse in scriptis
approbata sil, a monasterüs praefalis exire
, sed nee in praedictis casibus extra illa,
nisi ad necessarium tempus stare licere;
aliter autem quam ut praefertur cgredientes,
excommunieationis majoris latac sentenliae vinculo statini eo ipso, absque aliqua
declaratione, sabjacere, a quo, praeter quam a Komano Pontifice, nisi in mortis articulo,
absolvi nequeant."
(1) Conslitutione Quam plenum. S. Pii V., edita die 2. lanuarii l,*i(i!i, Episcopis
inferiores excommunicatione plectuntur:
Ȥ 1. Hem profecto indignani audivimus, quod quidam ecclesiarum Hispaniae praesules
et etiani quondam Gomentius Tcllezgiron, temporarius, quod magis detestandum est, et
simplex administrator ecclesiae Toletanae, gratia gratis accepta pictatis specie abutentes,
et lacultatcs a sacris canonibus sibi concessas execdentes, litteras suas in eorum
civitatibus et diocecsibus publicare praesumpserunt, qinbus, inter ceteia pericula,
deprehenditur, quod cuicumque illas accipienti, certa soluta pecunia, licitum sit quem
voluerit sibi sumcre Sacerdotem, qui, conl\'essione audita, ipsum absolvere valeat, non
iis tantum casibus in quibus simplex Sacerdos absolvere potest, sed etiani in iis , quae
solis Kpiscopis reservata reperiuntur, aliquo praetcrea casu admixto, qui ad examen
hujus Sanctae Sedis esset omnino referendus.
Ȥ 2. Ad liane , ipsi, in dispensandis caclcstis gratiae donis iiimium prodigi, iis sic
litteras praedictas accipientibus indulgentias et poenitentiarum injunctarum remissiones ,
nulla cuiii re temporali conterendas, protusius passim et indiscrete largiuntur, quibus
et aliis licentiis praedictis non pauci fluctuantes et infirmi, veniae facilitate inducti, ad
peccandum procliviores limit, quando tot et tantorum delictorum remissionem certo et
-ocr page 47-
— 43 —
XII.
Colligentcs clccmosynas majoris pretii pro Missis, et ex iis lucruin eaplantcs,
facifiiulo cas celcbrari in locis ubi Missarum stipendia minoris pretii essc solcnt.
XIII.
Omnes qui excommunicatione muletantui\' in Constitutionibus S. Pii V.
Admonet nos, quarto Kalcndas Aprilis 1567, Innocentii IX. Quae ab hac
Sede,
pridic nonas Novembris 1591, Clemenlis VIII. Ad Roniani Pontificis
curam,
26. Iunii 1592 , et Aloxandri VII. Inler ceteras, nono Kalcndas
Novembris 1660, alienationem et infeudationem Civilatum et Loeoruni S. R.
E. respicientibus (1).
vilissiiim pretio acquirere possint; et indicem praeterca casuum ac indulgentiarum acdibus
sacris appendi jusserunt, quibus emptores vcnari videntur , cum palam signilicetnr
solvcntihus suprascripta concedi.
Ȥ ."5. Itemquc Missac sacrincinni et sepiilturam tempore interdicti, ciborum prohibi-
torum iisiiiii, assumptionem duorum vel plurium Compatrum ad sacrum baptisma, contra
Dccretum Concilii Tridentini, praeter cos, qui synodalibus , ut dicunt, constitutionibus
adsciscuntur, a simoniae reatu absolutioneni Sedi Apostolicae reservatam inpendunt,
reparationem ecclesiarum et pias causas praetexentes, ut honesta praescriptionc videantur
cupiditatis vitium obduxisse.
Ȥ -1. Cum igitur, inter cetera scandala, etiam simoniae pravitas non obscure rcdoleat,
et praedictis sacri Tridentini Concilii Decrctis et aliis sanrtionibus canonicis, nostrae
praetei\'ea Constitutioni de indulgentiis ad quacstum non emittendis adversutur, clavium
auctoritas evilescat, et poenitentialis salisfactio enervctur; nos his nialis celeri remedio
occurrcnduin, eademque opera l\'uturis ptaecavendum fore censentes, motu proprio
et ex certa scientia et de Apostolicae potcstatis plenitudine, supra dicta omnia , quae
in ipso Arcliiepiscopatu Toletano et quibuscumque aliis civitatibus, dioeecsihus et locis,
tam Hispaniarum , quam aliarum quarunicumque provinciarum et regionum hucusque,
etiam praetextu Confraterailatum augendarum et quocumque alio emanarunt, damnamus
et execramur ac perpetuo abolemus, nullaquc et irrita fuissc et essc nunciamus
niandantes litteras et indices.
Ȥ 5. Nee non scripturas et monumenta quaccumque puhlica el privata per ipsos
locoi\'um Ordinarios et alios ecclesiarum rectores, ubicumque repcrientur, dilaeerari,
confringi penitusque deleri; et nc talia de cetero a quoquam fiant, publiccntur vel
concedantur, districtius prohibemus.
Ȥ 0. Quicumque, etiam si Cardinalatus honorc pracfulgeant, secus egerint scu con-
tciidcrint attentari, ab ingressu et perceptione fïuctuum suaruni ecclesiarum tamdiu
suspensi jaceant, donec , satisfactionc pracvia , illis per Sedem praedictam susnensio
rclaxetur; inferiores vero ab Episcopis senlentiam excommiinicationis incurrant, a qua
nisi in mortis articulo constituti ab alio quam Romano Pontilice absolutiouis beneticiuni
ncqueant obtinere."
(I) In Constitutionc, Admonet nos, a s. Pio V. cdita haec habentur: Ȥ 3. Statui-
musque et decemimus, quod omncs et singulac, tam Communitatcs et Univcrsitates.
quam cives et incolae civitatum et locoruin praedictorum (quae Sanctae Sedi in
temporalibns *unt Subjecta)
, aliaeque quaccumque personae tum ecclcsiasticae, tuin
-ocr page 48-
— 44 —
XIV.
Rcligiosos praesumcnles clcricis aut laicis extra casum necessitatis Sa-
cramentum extremae unclionis aut Eucharisliae per viaticum ministrare
absque Parochi licentia.
XV.
Extrahentes absque legitiina venia reliquias ex Sacris Coemeteriis sivc
Catacumbis Urbis Romae ejusque territorii, eisque auxilium vel favorem
praebentcs.
XVI.
Communicantcs cum excommunicato nominalim a Papa in crimine cri-
minoso, ei seilicct impendendo auxilium vel favorem.
XVII.
Clerici scienter et sponte communicantes in divinis cum personis a
Romano Pontifice nominalim excommunicatis et ipsos in officiisrecipicnles.
Excommunicationes lalae Sententiae Episcopis sive Ordinariis reservalae.
Excommunicationi latae sententiae Episcopis sive Ordinariis reservatae
subjaccre declaramus :
saceulares, cujusvis dignitatis et ordinis , etiam cpiscopalis vel majoris , existentes, uc
Sanctac Komanac Ecclesiae Cardinalcs, tam publice in consiliis civitatum et locorum
pracfatorum , quam privatim alibi in quibusvis locis, ctiamsi civitatum et terrarum
carunidcmquc Gubernatores aut Sedis Apostolicac Lcgati vel Prolegati existant, tractantes,
consulentes, aut alias verba facientcs de mfeudationibus aut alienationibus de civitatibus
et locis pracfatis immediate ad nos et Sedem pracfatam spectantibus et pertinentibus,
etiam devolutis, etiam in feudum comniunitcr et plurics dari solitis, etiam ex causa
permutationis vel sub annuo censu aut canone , aut alias quomodolibet, etiam contcm-
platione meritorum erga Sedem praefatam , aut sub practextu necessitatis vel evidentis
utilitatis, faciendis, seu de postulandis a nobis et sede praefata quibusvis personis cujusvis
dignitatis, status, gradus, etiam nobis et successoiïbus nostris secundum carnem
conjunctis, etiam Sanctac Romanae Ecclesiae Gardinalibus, aut quavis alia temporali vel
ecclesiastica dignitate fungentibus, in Duces, Vicarios Gubernatores seu quemvis alium
titulum, ad vitam vel in perpetuum vel longum tempus aut etiam ad Sedis Apostolicac
bcneplacitum, civitatum et locorum prael\'atorum, ac propterea de cligendis oratoribus ad
nos et successores nostros super praemissis vel illorum occasione mittendis, proponentes,
tam ipsi quam oratores munus hujusmodi recipientes, aut alii quicumque alicnationcs
hujusmodi Romano Pontilici pro tempore existenti, per se vel alium seu alios, insinuantes
vel suadentes co ipso sententiam excommunicationis incurrant, a qua, nisi ab ipso
Pontifice, praeterquam in mortis articulo, absolvi nequeant."
Hanc Gonstitutionem Innoc. IX., Clemens VIII. et Alex. VII. confirmarunl.
-ocr page 49-
— 45 —
I.
Clcricos in Sacris conslitulos vel Regulares aut Monialcs post volum
solcinne castitalis malrimonium conlrahere pracsumentes ; ncc non omnes
cum aliqua ex praedictis personis matrimonium contrahcro pracsumcnlcs.
II.
Procurantcs abortum, effectu sequulo.
111.
Litteris apostolicis falsis seienter utentcs, vel erimini ca in re eooperantes.
IV.
Excommnnicaliones lalae senlentiae nemini reservalae.
Excommunicationi lalae sententiae nemini reservalae subjacere dcelaramus:
1.
Mandantcs seu eogenles Iradi Eeelesiastieae sepullui\'ae haerelicos nolorios
uut noniinalim excommuniealos vel inlerdiclos.
II.
Lacdentes aut perterrefacientes Inquisitores , denunliantcs testes, aliosvc
minislros S. Oftleii ; cjusvc Sacri Tribunalis scripluras diripienlcs, aut eom-
burcnlcs; vel praedictis quibuslibet auxiliuni, consilium, favorem pracstanles.
UI.
Alienanles et recipere praesumcnles Irona ecelesiasliea absque Bencplaeito
Aposlolieo , ad formam Exlravagantis , Ambitiosae De Heb. Ece. non
alienandis (1).
(I) Constitutio , Ambitiosae . edita fint a Paulo II. anno 1407 et legitur in Scxto
Decretalium lib. 3. Extrav. Commiin. cap. unie. de rebus Ecclesiae non alienandis.
«Ambitiosae cupiditati illorum praecipue, qni dlvinls et humanis aflectatis, damnatione
postposita , immobilia et pretiosa mobilia Deo dicata, ex quibus Ecclesiae, Monasteria ,
et pia Loca reguntur illustranturque, et eorum Ministri silii alinioniam vindicant, profanis
usibus applicare, aut cum maximo illorum ac divini cultus detrimento, exquisitis mediis
usurpare pracsumunt, occurrere cupientes, omnium rerum et botiorum ecclesiasticorum
alienationem
, omneque pact urn per quod ipsorum dominium transfertur, concessionem,
hypothecam , locationem et conductionem ultra triennium, nee non infeudationem vel
contractum emphyteuticum,
praeterquam in casibus jure expressis, ac de rebus et bonis
-ocr page 50-
— 46 —
IV.
Negligentes sivc culpabiliter omiltcntcs denunciarc infra mensem Con-
fossarios sive Sacerdotcs a quibus sollicitati fuerint ad turpia in quibuslibet
casibus expressis a Praedecess. Nostris Gregorio XV. Gonst. Universi 20.
Augusti 1622 , et Benedicto XIV. Constit. Sacramentum poenitentiae , 1.
Iunii 1741 (1).
Praeter hos hactenus recensitos, cos quoquc quos Sacrosanctum Concilium
Trideniinum, sive reservala Summo Pontifici aut Ordinariis absolutione, sive
absque ulla rescrvatione excommunicavit, Nos pariter ita excommiinicatos
esse declaramus ; excepta anathemalis poena in Decreto Sess. IV. De edi-
lione et usu Sacrorum Librorum
constituta, cui illos tantum subjacere volu-
üi emphvtcusim ah antiquo cuncedi solitis, cl tune Ecclesiarum evidenti utilitair, ac de
fructibus et bonis, quai; servando servari non possunt pro instantis temporis exigentia ,
hac perpetuo valitura Constitutione fteri prohibemus, Praedccessontm nostrorum Consti-
tutionihus, prohibitionibus, et Dccretis aliis super hoc editis , quae lenore praesentiuiu
innovamus, in suo nihilominus robore permansuris. Si quis autem contra hujus nostrac
prohihitionis sericm de bonis et rebus eisden) quicquam alienare praesumpserit,
alienatio , hypotheca , concessio , locatio , conduclio , et infeudatio hujusmodi uullius
mnnino sint roboris vel momenti. Et turn qui atienat, quam is qui alienatas res, et
bona praedicta receperil
, sententiam excommunicationis incurrat.
(I) Casus expressi a Gregorio XV. in Constitutione Universi hi simt: Ȥ i. Statuimus,
decernimus et declaramus. quod omncs et singuli Saccrdotes, tam saeculares, quam
quorumvis etiani quomodolibet exemptorum ac Sedi Apostolicae immediatc subjectorum
Ordinum, Institutorum, Sncietatum et Congregalionum regulares, cujuscumque dignitatis
et praeeminentiae, aut quovis privilegio nmniti existant, qui personas, quaecumque illae
sint, ad inhonesta, sive inter se, sive cum aliis quomodocumque perpetranda in actu
sacramentalis Confessionis, sive antea vel post immediate, seu occasione vel praetexlu
Confessionis hujusmodi etiam ipsa Confessione non sequuta , sive extra occasionem
Confessionis in Confessionario aut in loco quocumque ubi Confessiones sacramentale*
atidiuntur, seu ad Confessionem audiendam electo simulantes ibidem Confessiones
audirr, sollicitare vel provocare tentaverinl, aut cum eis illicitos et inhonestos ser-
mones sive tractatus habuerint.
« § 7. Mandantes omnibus Confcssariis ut suos poenitentes , quos ïiovcrint fuisse ab
aliis ut supra sollicitatos, moncant de obligationc denunciandi sollicitantes... »
Casus expressi a Benedicto XIV, in Constitutione Sacramentum poenitentiae, hi sant:
« Qui aliquem poenitentem, quaecumque persona illa sit, vel in actu sacramentalis
Confessionis, vel ante vel immediate post Confessionem, vel occasione
, aut praetexlu
Confessionis, vel etiam extra occasionem Confessionis, in Confessionale sive in alio
loco ad Confessiones audiendas destinato, aut electo simulatione audiendi ibidem
Confessionem
, ad inhonesta et turpia sollicitare vel provocare tive verbis, sive signis,
sive nut Hm a
, sive tactu, sive per scripturam, aut tune aut^ post legendam, tenta-
verint, aut cum eis illicitos et inhonestos sermones vel tractatus tëmerario ausu ha-
buerint.
»
-ocr page 51-
— 47 —
mus, qui libros de rebus sacris tractantes sine Ordinarii approbatione
imprimunt, aut imprimi faciunt (1).
Suspensiones latae senlenliae Sumtrw Ponlifici reservatae.
1.
Suspensionoin ipso facto incurrunt a suorum Beneficiorum pereeptione
ad beneplacitum S. Sedis Capitula et Conventus Ecclesiarum et Monasterio-
rum aliique omnes, qui ad illaram seti illorum regimen el administrationem
recipiunt Episeopos aliosve Praelatos de praediclis Ecclesiis, seu Monasteriis
apud eamdem S. Sedcm quovis modo provisos, antequam ipsi exhibuerint
Lilteras Apostolicas de sua promotione.
II.
Suspensionem per ti\'iennium a collatione Ordinum ipso jure incurrunt
aliquem ordinantes absque titulo Beneficii vel palrimonii cnm paclo ut
ordinatus non pelat ab ipsis alimenta.
III.
Suspensionem per annum ab Ordinum admiiiislratione ipso jure incurrunt
ordinantes alienum subditum etiam sub praetextu Beneficii statim conferendi,
aut jam collati , sed minime suflicientis, absque ejus Episcopi litleris di-
missorialibus, vel etiam subditum proprium, qui alibi tanto tempore mora-
tus sit, ut canonicum impediment urn conlrahcre ibi potuerit, absque Ordi-
narii ejus loei litleris leslimonialibus.
IV.
Suspensionem per annum a collatione Ordinum ipso jure incurrit, qui,
excepto casu legitimi privilegii, Ordinem sacrum contulerit absque titulo
Beneficii vel palrimonii Clerico in aliqua Congregalione vivonli, in qua so-
lemnis professio non emittitur, vel etiam religioso nondum professo.
(i) Tridentinum Decretum, quod per Constit. Apostolicae Sedis temperatum est: »Nulli
liceat imprimere vel imprimi facere quosvis libros de rebus sacris sine nomine Auctoris ,
neque illos in futurum vendere aut etiam apud se retinere, nisi primum examinati pro-
batique fuerint ab Ordinario, sub poena anathematis et pecuniae in canone Concilii no-
vissimi Lateranensis apposita. Et si Kegulares fuerint, ultra examinationem et proba-
tionem, hujusmodi licentiam quoque a suis superioribus impetrare teneantur recognitis
per eos libris juxta formam suarum ordinationum. Qui autem scripto eos communicant
vel evulgant, nisi antea examinati probatique fuerint, eisdem poenis subjaceant
quibus impressores. Et qui eos habuerint vel legerint, nisi prodiderint auctores,
pro auctoribus habeantur."
-ocr page 52-
— 48 —
V.
Suspensioncm perpetuam ab exercitio Ordinum ipso jure incurrunt Rcli-
giosi ejocli, extra Religionem dogentes.
VI.
Suspensionem ab Ordine suscepto ipso jure incurrunt, qui eumdem Or-
dinem recipere praesumpserunt ab excommunicalo vel suspcnso, vel inler-
dicto nominalim denunciatis , aut ab haeretico vel schismatico notorio :
eum \\ero, qui bona fidc a quopiam eorum est ordinatus, exercilium non
haberc ordinis sic suscepti, doncc dispensetur, declaramus.
VII.
Clerici saeculares exteri ultra quatuor menses in Urbc commorantes
ordinati ab alio quam ab ipso suo Ordinario absque licentia Card. Urbis
Vicarii, vel absque praevio examine coram eodem peracto, vel etiam a
proprio Ordinario posteaquam in praedicto examine rejecti l\'uerint : nee
non Clerici pertinenles ad aliqucm e sex Episcopatibus suburbicariis, si
ordinentur extra suam dioecesim, dimissorialibus sui Ordinarii ad alium di-
roctis quam ad Card. Urbis Vicarium; vel non praemissis ante Ordinem
sacrum suscipiendum exercitiis spiritualibus per deeem dies in domo urbana
Sacerdolum a Missione nuncupatorum, suspensioncm ab Ordinibus sic
susceplis ad beneplacitum S. Sedis ipso jure incurrunt : Episcopi vero
ordinantes ab usu Pontificalium per annum.
Interdicla latae sententiae reservata.
I.
Interdictum Komano Pontifici speciali modo reservatum ipso jure incur-
runl L\'niversitates , Collegia et Capitula, quocumque nomine nuncupentur,
ab ordinalionibus scu mandatis cjusdem Romani Pontiflcis pro tempore
existentis ad universale futurum Concilium appellantia.
II.
Scienter celebrantes vel celebrari facientes divina in locis ab Ordinario,
vel delegato Iudice, vel a jure interdiclis; aut nominalim excommunicatos
ad divina officia, seu ecclesiaslica sacramenta, vel ecclesiaslicam sepulturam
admittentcs , interdictum ab ingressu Ecclesiae ipso jure incurrunt, donec
ad arbitrium cjus, cujus senlcntiam contempserunt, competenter satisfecerint.
-ocr page 53-
— 49 —
Dcnique quoscumque nlios Sacrosanclum Concilium Tridentinum suspen-
sos nul interdict os ipso jure esse decrevil, Nos pari modo suspensioni
vel interdiclo eosdem obnoxios esse volumus el declaramus.
Uuac vero censurae sive excominuriicalionis , sive sus|)cnsionis, sive
inlerdieti, Noslris , aut Praedecessorum Nostrorum Constitutionibus, aut
sacris eanonibus praeler eas , quas recensuiraus, lalac sunt, atque hac-
tenus in suo vigore perstitcrunt sive pro R. Pontiflcis eleclione , sive pro
interno regimine quorumcumque ordinum et instilulorum regnlarium , nee
non quorumcumque collegiorum , congregationum , coeluum locorumque
pioruni cujuscumque nominis aut generis sint, eas omncs firnias esse , et
in suo \'robore permanere voluuius et declaramus.
Colerum decornimus , in novis quibuscüinque conecssionibus ac privilo-
giis , quae ab Apostolica Sede conccdi euivis conligerit, nullo modo ac
ralionc inlelligi umquam debcre , aut posse comprehendi facultalcm absol-
vendi a casibus el censuris quibuslibct Roniano Ponlifici reservalis , nisi
de iis formalis explicila ac individu» mentio facta fuerit : quae vero
privilegie aut facullales , sive a Praedeeessoribus Noslris , sive etiam a
Nobis cuilibct Coctui , Ordini , Congregationi , Societali , et lnstituto ,
etiam rogulari cujusvis speciei, clsi lilulo peculiari praedilo. atque etiam
speciali menlionc digno a quovis umquam tempore huc usque conecssae
fucrinl, ca omnia , easque omnes Nostra hac Constitutionc revocatas ,
suppressas , et abolilas esse volumus , proul reapse revocamus , suppri-
mimus , el abolcmus , minimc refraganlibus aut obslantibus privilegiis
quibuscumque , etiam spccialibus , comprehensis , vel non , in corpore
juris , aut Aposlolicis Conslituliombus , et quavis confirnialionc Apostolica,
vel immemorabili eliam consucludine , aut alia quacunique firmitate
roboralis quibuslibct etiam formis ac tenoribus , et cum quibusvis dcroga-
toriis , aliisquc cflieacioribus cl insolitis clausulis , quibus omnibus ,
quatenus opus sit, dcrogarc intendimus el dcrogamus.
Firmam tarnen esse volumus absolvcndi facullatcm a ïridcnlina Synodo
Episcopis conecssam Sess. XXIV. cap. VI. de re/omt. in quibuscumque
censuris Aposlolicac Sedi hac Nostra Constitutionc reservalis , iis tantum
exceptis, quas cidem Aposlolicac Sedi speciali modo reservatas dcclaravimus.
Dcccrnenlcs bas Litlcras , atque omnia et singula , quae in cis constituta
ac decreta sunt , omncsque et singulas , quae in eisdem faclae sunt ex
anterioribus Constitutionibus Praedecessorum nostrorum, . atque etiam
Nostris , aut ex aliis sacris Canonibus quibuscumque , eliam Conciliorum
Generalium , et ipsius Tridcntini, mutationes, derogationes, ratas et
firmas , ac respective rata atque firma esse et fore , suosque plenarios
et integros eflbetus obtinerc ; sicque cl non alitcr in pracmissis per
i
*
-ocr page 54-
*
— 50 —
quoscuinque Judiccs Ordinarios, et Dclegalos , ctiam Causarum Palatii
Apostolici Auditorcs, ac S. R. E. Cardinalos , cliam de Latere Lcgalos ,
et Aposlolicae Sedis Nuntios , ae quosvis nlios quacumque praeëminenlia ,
ac polestate fungcnlcs, et fiincturos, sublata eis, et eorum cuilibol
qnavis aliter judicandi et inlcrpretandi facultate et auctorilatc , judicari ac
dcflniri deberc ; el irritum alque inane essc ac forc quidquid super hts a
quoquam quavis auctorilatc, cliam practexlu cujuslibot privilegii , aut
eonsuetiulinis inductae vel inducendac , quam abusum essc declaramus ,
scienter vel ignoranler contigerit allentari.
Non obstanlibus praemissis , aliisque quibuslibct ordinationibus , eonsti-
lulionibus , privilegiis , etiam specinli et individua mentione dignis , nee
non consuctudioibus quibusvis, eliam immemorabilibus, ecterisque eonlrariis
quibuscumque.
Nulli ergo oniiiino hominum liceat hanc paginam Noslrae Constilutionis ,
ordinalionis , limilalionis , snppressionis , derogationis , voluntalis infrin-
gere, vel ei ausu lemerario contraire. Si quis aulem hoe atlentare
praesunipserit, indignalionem Omnipolentis Dei et Beatorum Petri et Pauli
Aposlolornm ejiis , se noveril incursurum.
Datum llomae apud S. Petruni anno Incarnationis Dominicae Millesimo
Octingenlesimo Scxagesimo Nono, Quarlo Idus oclobris, Ponlifl(!atus
noslri anno vigesinio quarto.
M. Card. Mattei Pro-Dalarius N. Caud. Paracciam Ci.arei.li
Visa de Curia
Dominicui Bruli
Loco t Plumbi                                 I. Cugnoni
-ocr page 55-
EXCOMMOTICATIONES TKIDENTINAE
QUAS RETINUIT ET CONFIRMAVIT
OONSTIT. APOSTOLICAE SEDIS.
Excommunicantur nsurpatores quormncumque bonorum ecclesiaslicorum
, nut juritim : haec excommnnieatio Romano Pontifiei a
Concüio Tridentino est reservata.
Sess. 22. c. 14. de Reform. Si qucm clcrieorum vol laicorum quacum-
que is dignitato , eliani imperiali aul regali, praefulgeat, in tantum
malorum omnium radix eupidilas occupavorit, ut alieujus ecclesiae seu
cujusvis saecularis vel rcgularis Bcnefieii , montium pictatis, alioninique
piorum locorum jurisdictiones, bona , census ac jura etiam fcudalia et
emphyteutica , fructus , emolumcnla , seu quascumque obventiones , quae
in ininislrorum et pauperum nccessitatcs convcrti debcnl, per se vel alios
vi vel timorc incusso , seu etiam per supposilas personas Clcrieorum aut
Laicorum, seu quacumque arte aul quocumque quaosito colore in proprios
usus convei\'tcre , illosquc usurpare praesumpserit, seu impedire , ne ab
iis ad quos jure pertinent, percipiantui\', is anathemati tamdiu subjaceal ,
quamdiu jurisdictiones , bona , res , jura . fructus et rcditus , quos occu-
paverit , vel qui ad eum quomodocumque , etiam ex donalione suppositac
])ersonae, pervenerint, ecclesiae ejusque administrator! sive Beneficiato
integre reslituerit, ac deinde a Romano Pontitice absolulionem obtinuerit.
. . . . Clericus vero, qui ncfandae fraudis et usurpationis hujusniodi
1\'abricator seu consentiens fuerit eisdein poenis subjaccat.
Excommunicalur Magistralus, qui ad instanliam Episcopi non praebel
auxüium adversus conlradictores clausurae monialium : itemque
violatUes earum clausuram.
Sess. 15. c. 5. de Regul. Bouil\'acii VIII Conslüutionem , quae incipit ,
Periculosu , renovans Sancta Synodus, universis Episcopis sub oblestationo
divini judicii et interminatione malcdictionis aeternac praccipit, ut in
-ocr page 56-
— 82 —
omnibus monastcriis sibi subjectis ordinaria , in aliis vero Sedis Aposlo-
licae auctoritatc , clausuram sanctimonialium , ubi violata fucrit, diligenter
rcstitui , et ubi inviolala est , conservari maxime procurent, inobedicnlcs
atque contradictores per eenswas ecclesiaslicas aliasque poenas , quacum-
que appcllationc postposita , compescentes , invocato etiam ad hoe , si
opus fucrit, auxilio brachii saeeularis. Ouod auxilium ut praebcatur,
omnes Christianos Principes horlatur Sancta Synodus , et sub exeommu-
nicationis poena ipso facto incuiTcnda , omnibus magistralibüs saecularibus
injungit.
Sess. 25. ex cap. 5. de Reg. Ingredi autem intra septa monasterii
nemini liceat, cujuscumque generis aut conditionis , sexus vel actatis fue-
rit, sine Episcopi vel Superioris licentia in scriptis obtenta , sub exeom-
municationis poena ipso facto incurrenda.
Excommunicantur Raplores mulierum eorumque socii.
Sess. 24. ex cap. 6. de Reform, matr. Dcccrnit Sancta Synodus,
intcr raptorem et raptam , quamdiu ipsa in potcstalc raptoris manserit,
nullum possc consislcre matrimonium. Quod si rapta a raptorc separata et
in loco tulo et libero constituta illum in virum habcre censueril, eam
raptor in uxorem habcat, et nihilominus raptor ipse ac omnes illi consi-
lium , auxilium et favorem pracbentes , sint ipso jure cxcom\'municali.
Excommunicantur directe vel indirecte cogentes ad matrimonium contrahendum.
Sess. 24. ex cap. 9. de Ref. matr. lta plerumque teniporalium domi-
norum ac magislratuum mentis oculos terreni affectus atque cupiditales
excaecant, ut viros et mulieres, sub eorum jurisdictiono dcgenlcs,
maxime divites vel spem magiiae hareditatis habentes , minis et pocnis
adigant cum iis matrimonium invitos conlrahcre , quos ipsi domini vel
magislratus illis praescripserinl. Quare , quum maxime nefarium sit Malri-
monii libcrtatem violare et ab eis injurias nasci , a quibus jura expectan-
tur, praecipit Sancta Synodus omnibus , cujuscumque gradus , dignilatis
et conditionis existant, sub anathematis poena, quam ipso facto incurranl,
nc quovis modo directe vel indirecte subditos suos vel quoscumque alios
cogant , quominus liberc matrimonia contrahant.
Excommunicantur , qui cogunt mulierem ad ingrediendum monasterium ,
vel sine justa causa impediunt.
Sess. 21. cap. 18. de Regul. Anathemati Sancta Synodus subjicit omnes
et singulas personas, cujuscumque qualitatis vel conditionis fucrint, tam
Clcricos quam Laicos , saeculares vel regulares , atque etiam qualibct
-ocr page 57-
— 53 —
dignilatc fungcntos, si quomodolibet cocgerint aliquam virginem vel
vidunm, nul aliam quamcumque muliercm , praetorquam in casibus in
jure expressis , ad ingrediendum raonasteriuip vel ad suscipiendum habilum
eujuscumque rcligionis , vel ad cmillendam professionem , quique eonsi-
lium , auxilium vel favorera dedcrint, quique seicnlcs eam non sponlc
ingredi monasterium aul habilum susciperc . aut professionem emillerc,
quoquo modo eidem aetui vel praesenliam vel consensutn vel aucloritalem
inlerposuerint. Simili quoque analhcmali subjieil cos , qui sanelarum vir-
ginum vel aliarum mulierum voluntalem vcli aceipiendi vel voli emittendi
quoquo modo sinc justa causa impcdierint.
Excommunicantur duellantes el duelli fautores.
Sess. 25. ex CAP. 19. de Rek. Imperator, Regcs , Duces , Principes,
Marebioncs , Comités et quocumque alio nomine domini temporales , qui
loeum ad monomaehiam in terris suis inter ehristianos eonecsscrint , co
ipso sint exeommunienti. Qui vero pugnam commiserint , et qui corum
palrini vocantur , excommuniealionis__ poenam incurrant... llli ctiam ,
qui consilium in causa duelli tam in jure , quain in facto dedcrint aut
alia quacumque ralionc ad id quemquam suascrint, ncc non speetatores ,
excommuniealionis ae perpetuac maledictionis vinculo teneanlur.
Excommunicantur qui hasce jalsas propositiotm docent.
Sess. 13. ex can. 11. de Euciiar. Nc tantum Sacramenlum (Eucharisliae)
indigne atque idco in mortem et condemnationem sumatur , slaluit atque
declarat ipsa Sancta Synoilus, illis , quos conseientia peccati mortalis
graval , quantumcumque ctiam se contritos existiment, habila copia con-
fessoris , ncecssario praemittendam essc Confessioncm sacramentalem. Si
quis aulem contrarium docere , pracdicare vel pertinacitcr assercre , seu
eliani publico disputando defendere pracsumpscrit , co ipso excommunica-
tus cxislat.
Sess. 24. ex cap. 1. de Ref. matii. üubitandum non est, claiidcstina
niatrimonia , libero conlrahenlium consensu facta , rata et vera csse ma-
trimonia , quamdiu Ecclesia ca irrila non loeit , et proindc jure damnandi
sunt illi , ut cos Sancta Synodus analhcmate damnat . qui ca vera ac rata
essc ncgant , quique falso alïirmant , niatrimonia a nliis familias sine con-
sensu parentum contracla irrila csse , et parentcs ca rata vel irrita fpecre
|)OSSC.
-------------------------------
*
-ocr page 58-
SUSPENSIONES ET IOTERDICTA
A CONCILIO TRIDENTINO LATA.
QUAE RETINUIT ET CONFIRMAVIT
CONST. a\'postolicab sedls.
Suspenduntur vel interdicuntur qui variis modis violant canones
de sncra Ordinatione.
Sess. 23. ex cap. 8. de Ref. l\'nusquisquc autcm a proprio Episcopo
ordinelur. Quod si quis al) alio promoveri pelat , nullalenus id ei , cliam
cujusvis generalis aut speeialis rescripti vel privilegii praetextn , ctiiim
statulis lemporibus permiltatur , nisi ejus probitas ac mores, Ordinarii
sui (esliniüiiio , comincndcntur. Si secus fiat, ordinans a eollatione Ordi-
mini per annum el ordinalus a susceplorum Ordinum exsecutione , quam-
diu proprio Ordinario videbilur expedire , sit suspensus.
Sess. :23. ex cap. 14. de Ref. Cum promolis per saltum , si non
ininislraverinl , Episcopus ex legilima causa possit dispensare.
Sess. 7. c. 10. de Ref. Non liecat Cnpitulis scde vacante, infra annum
a die vaeationis , orclinandi lieentiam , aul liltcras dimissorias scu reve-
rendas , ui aliqui vocant, lam ex juris communis disposilionc , quant
eliaui cujusvis privilegii aul consueludinis vigore , alicui , qui Bencficii
ecclcsiasliei recepti sivc recipiendi occasionc arctalus non fuerit, concc-
dere. Si secus liat, Capitulum conlraveniens ccclesiaslico subjaect inter-
dicto , el sic ordinali , si in minoribus ordinibus constituti fuerint , nullo
privilegio clericali , praesertim in criminalibus gaudeant. In majoribus
vero ab exsecutione Ordinum ad bencplacitum futuri Praelati sint ipso
jure suspensi.
Sess. (i. cap. 5 de Ref. Nulli Episcopo liceat cujusvis privilegii prac-
textu .ponlificalia in allerius dioeecsi exercere, nisi de Ordinarii loei
expressa lieentia , et in personas cidcin Ordinario subjectas tantum. Si
secus faeluin l\'ucrit, Episcopus ab excreilio pontificalium , cl sic ordinali
ab exsecutione Ordinum sint ipso jure suspensi.
-ocr page 59-
*&MsM>A#ér
■éó&éZ,
j^ivm^v; (S^t-«^n-t/ c-&si^<-^cl£-Cj £y cyv^s?-t^SL^i-e/f sis^jBsil^\' Mistte
cQ^y cu^oc^e^u^éz.*.......- e&%>^t "&4se^& g&^eA
■i^e.
-ocr page 60-
»
.                    — 55 —
Sess. 23. c. 10. de Refor. Abbalibus au aliis quibuscumquc , quan-
lumvis exemptis , non lieeat in posterum intra fines alicujiis diooccsis
eonsislentibus, ctiain si nullius dioecesis vel cxempli cssc dicantnr, cui-
quam , qui regularia subditus sibi non sit, Tonsuram vel minores Ordincs
conferre; nee ipsi Abbates et alii cxempli , aut collegia vel capitula
quaeeumqnc, ctiam ecclesiarum calhedralium, litlcras dimissorias aliquibus
Clericis saeeularibus , ut ab aliis ordinentur, eonccdant. Sed horum
omnium ordinatio , servatis omnibus , quae in liujus Sanetac Synodi
Dcci\'etis continenlur, ad Episcopos , intra quorum dioecesis fines existant,
perlineat; non obstantibus quibusvis privilegiis , praescriptionibus aut con-
suetudinibus etiam immemorabilibiis. Poenam quoque impositam iis, qui
contra hujus Sanctae Synodi sub Paulo UI Decretum a capitulo cpiscopali
sede vacante lilteras dimissoi\'ias impetrant, ad illos , qui casdem litlcras
non a Capitulo , scd ab aliis quibusvis in jurisdictione Episco|ii , loco
Capituli sede vacante succedenlibus , obtincrcnl, niandat exlcndi. Conce-
denles autem dimissorias contra formam Decroli ab Ofiicio et Beneficie per
annum sint ipso jure suspensi.
Sess. 11. ex cap. 2. de Ref. Ncmo Episcoporum , qui titulares vocan-
tur, etiam si in loco nullius dioecesis , ctiam exempto , aut aliquo
inonasterio cujnsvis ordinis resedcrint , aut moram traxcrint , vigore
cujusvis privilegii sibi de proinovendo quoscumque ad se venientes pro
tempore concessi , allcrius subditum , etiam praelextu familiaritatis con»
linuac commensalitatis suac , absque sui proprii Praelati expresso con-
sensu aut litleris dimissoriis , ad aliquos sacros aut minores Ordincs vel
primaat Tonsuram promovere scu ordinare valcat. Contra faciens exercitio
pontificalium per annmn , taliter voro promotus ab exscculione Ordinum
sic susccptoruin, donec suo Praelato visum Inent, ipso jure sint suspensi.
Suspenduntur qui sponsis in contrahendo mairimunio illegithne benedictine
Sess. 24. c. 1. de Ref. Eadem sancta synodus horlatur, ut conjuges
ante bencdiutionem sacerdotalem in templo suscipiendam in eadem domo
non cohabitent , statuitque bcnedictionein a proprio Parocbo fieri , nee a
quoquani , nisi ab ipso Parocbo vel ab Ordinario licenliam ad praedictam
bcnedictionein faciendan) alii Sacerdoli conccdi possc, quacumque consuc-
tudinc . eliam iinmemorabili , quae polius corruptela dicenda est , vel
privilegio non obslanle. Quod si quis Parochus vel alius Sacerdos , sive
rcgularis sive saecularis sit. etiam si id sibi ex privilegio vel immemora-
bili consuoludine liccre contendat , allcrius paroclu\'ae sponsos sinc illorum
Paroclii licentia matrimonio conjungcre aut bencdiecre ausus fuerit , ipso
-ocr page 61-
— 56 —
jure tamdiu suspensus maneat , quamdiu ab Ordinario cjus Parochi , qui
matrimonio interesse debcbal seu a quo boncdictio suscipienda erat ,
absolvalur.
Inlerdicuntur Epücopi, qui non denuntianl Epücopot illegüime absente».
Sess. (i. ex ca»\', i. de Refoii. Ci\'escente vci\'o contumacia (Episcopi
absentti ultra secundiim semestre tempus)
ut scvei\'ion\' ss. canomim censurae
subjieiatur, Mctropolitanus suflraganoos Episcopos absenics , Mclropoliln-
nuni vei\'o absentem suffragancus Episcopus anliquior rosidens, sub pocna
inlci\'dicli ingressus ecclesiae co ipso incurrenda infra tres menses per
littei\'as seu r.uncium Romano 1\'ontifici denunciare tcnealui\'.
Sess. 23. ex cap. 1-i. dk Hef. Episcopi quoque , quod absit , si ab
hujusmodi criminc (concubinatus) non abstintierint, et a synodo provineiali
admonili , se non eniendavcrint, ipso l\'aclo sint susponsi.
LITTEEAE
S Congregationis de Propaganda flde de censura lata in
Missionarios mercaturae operam dantes.
Cuin a Suprema S. lnquisitionis Congregationo dubium fuorit expositum ,
an post Constitutionem Aposlolicae Sedis, edilam a SSmo D. N. Pio div.
prov. PP. IX quarlo Idus Oelobris 18(59 adbuc vigeant censurae lalae
sententiae
contra Eeclesiaslicos et Missionarios mercaturae in Indiis Orien-
talibus operam dantes in Constitutionibus Urbani Vlll, Ex debito , die 22.
Februarii 1633, et Cleincntis IX, Sollicitudo , die 17. Julü 1669 cditis
comminalae , EE. PP. Inquisitorcs generales in Congregatione habita
Fer. IV. 4. Dcccmbris 1872, cum considerassent reservationem aut ex-
ceptionem laclam ad paragraphum : Quae vero censurae, praediclae Con-
stitutionis possc quaestionibus ansam praebcre , eensucrunt supplicandum
eidem SSmo Domino Noslro ut declarare dignarelur , constitutiones sum-
morum Ponlificum Urbani VIII. et Clementis IX. supcrius memoralas adhuc
vigerc et declarationcm notificandam csse ab hac S. C. per liltcras Circu-
lares prout tenorc praesenlium fit Missionariis quibuslibet in Indiis Orien-
lalibus et Americac existenlibus. Porro Sanctitas Sua cidem Sententiae in
omnibus annuendum censuit. Inlcrea precor Dcum etc.
-ocr page 62-
C E N S U E AE
latae in canonicos ac dignitates nee non in praesentatos et
nominatos ad vacantes Ecclesias qui violant
Constitutionem : Romamis Pontifex ,
datam a S D. Pio IX An. 1873.
"-___________________
Hac autem oeeasioiie declaramus etiam , et decernimus ca , quae a
Grcgorio X. Decessore Nostro in concilio Lugdunensi secundo de elcclis a
Capitulis conslituta sunt , comprebendere etiam nominatos, et praesentatos
•a supremis publicarum rerum nioderatoribus , sive imperalores sint, sive
reges , sive duces , vel ))raesides , et quomodocumque nuncupantur , qui
ex S. Sedis concessione , seu privilegio jure gaudent nominandi et prae-
sentandi ad sedes Episeopales in suis respectivis ditionibus vacantes ,
abolenlcs idcirco, cassantes, et penitus annullantes usum, seu polius
abusum sub quovis titulo , vel praetenso el asserto privilegio , quacsito
eolore , et quacumqiie causa , liect speciali et expressa menlione digna ,
in quibusdam regnis seu regionibus praesertiin longinquis invectum , quo
Capitulum Ecclesiae cathedralis vacantis obsequens invitationi seu mandato,
licet verbis deprecatoriis concepto, supremae civilis poleslalis concedere
et transferre praesumit, ac de facto concedit et transfert in nominatum
et praesentatum ad eamdem Ecclesiam illius curam regimen et administra-
lionem , earaque nominatus et praesentatus sub nomine provisoris , vicarii
generalis , aliove nomine gerendam suscipit ante exhibitioncm Litterarum
Apostolicarum , ut superius dictum est, de more faciendam , remoto
proinde vicario capitulari, qui ex juris dispositionc toto tempore vaca-
tionis Ecclesiae eam administrarc , ac regere debet. Confirmantes autem
alia etiam Decessorum Nostrorum , et praesertim sa. me. Pii Vil. decreta
et dispositiones , declaramus et decernimus , ut si interea vicarius capi-
lularis decesserit , aut sponte sua muncri renuntiaverit, aut ex alia causa
officium ipsum legitime vacaverit, tune Capitulum , vel Capitulo deficiënte,
qui potestatem habet deputandi vacantis Ecclesiae administratoren), seu
vicarium , novum quidem vicarium , vel administratoren! eligat , nunquam
-ocr page 63-
«s
*
*
— S8
vcro elcctuin in Episcopum a Capitulis , aul a laiea poteslale nominalum
scu praescntalum ad dielam Ecclcsiam vacantem , cujus eiectionem ac
depulalionem , si eam Capilulum , vel alius , mi supra . peragere prae-
sumpscrit , cassamus , aonullamus , cl omnino irrilam declaramus.
Confidimus aulem dignitales , et canonicos cathedralium Ecclcsiaruiii
vaoanlium , ac illos qui , deflcienlibus Capitulis , vicarios deputant , aul
vacantes Ecclesias legilimo administrant , plcne excquuUiros quac hisce
Noslris Lilleris declarata cl decreta simt; ubi \\ero , quod Deus avcrtat,
ea exequi dctreclaverint , ac concedore et transferrc in nominalum el
praescntalum ad canideui Ecclesiam ejus curam , regimen et administra-
tionem sub quovis lilulo , nominc , quaesito colorc ausi fuerint , praeler
nullitalem jam decretani pracdictae concessionis et translationis , praefatos
canonicos ac dignitates excomniunicationis majonis , nee non privalionis
•f
frucluum ecelesiaslicorum beneuciorum quorumcumque, nliorumque reddi-
tuum ecclesiaslicorum per cos respeclive obtentorum , simililer eo ipso
incurrendis poenis innodamus , et innodatos fore deeernimus , cl declara-
mus ipsaromque poenarum absolutionem seu relaxalionem nobis et Romano
Pontifici pro tempore exislcnti dumtaxat specialiter reservamus.
In easdem pocnas pariter reservalas ipso facto incurrunt nominati , et
praesentali ad vacantes Ecclesias , qui earum curam , regimen et admi-
nistralionem suscipere audent ex concessione , el translationc a dignilati-
bus el canonicis aliisque , de quibus supra , in cos peraclam , nee non
ü qui in pracmissis paruerint , vel auxilium , aut favorem praestiterint ,
cujusque slalus , conditionis, praecminenliae. et dignilatis fuerint.
Praelerca nominalos et praesentalos jure , quod eis per nominalionem
et praesenlalionem forte quaesilum fueril, deeernimus eo ipso pnvatos.
Si vero aliqui ex pracdictis Episcopali charactcre sint insignili , in
poenam suspensionis al) cxercilio Ponlificalium , et inlerdicti ab ingressu
ecclesiae ipso facto , absque ulla declaratione , incidunt, S. Sedi pariter
reservatam.
Insuper quaecumque a sic nominalis el praesentalis in administralioncm
vacantium Ecclesiarum intrusis fiant , mandenlur , decernanlur el ordinen-
tur , cum omnibus et singulis inde quovis modo sequutis et quomodocum-
que sequuturis omnino nulla , invalida , inania , irrita , et a non habenti-
bus potcstatom damnabililer atlentata , et de facto praesumpla , nulliusquo
valoris . momenli el efficaciae essc , et perpetuo fore tenore praesenlium
declaramus cl deeernimus , illaque damnamus et reprobamus.
*
-------------------------------
i