\\rr\\rr\\ \\\'ho]S

BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT

<f>2_jfe_Jte_ _«fc__6fe__^L_«fe_ _«fe__^L_jte._^.Jfc_Jfe_|

GtiLOOVIGE ZIELEN IN «ET VAGEVITII.

ffilSSffiSf fUSSTKI KIS M

%M~^p ~i& ^$T~i0> ^\'~^~~@^ $& ^~TJ(! "^> «^"^u

Cl. MOSMANH Seniok, TUTGEVEIt TE \'s BOSCH.

tot troost en lafenis der
GELOOVIGE ZIELEN,

BENEVENS EENE BESCHRIJVING VAN DEN

TOESTAND DER LIJDENDEN

DOOR VOORBEELDEN OPGEHELDERD.

� GEK OER
-.:f�".\' "EIT
\'�. (

fct is den mensch eigen, zich te belcom-
meren over zijne vrienden, die in
verwijderde oorden ivonen,en steedsreikhal-
zend naar eenige tijding omtrent hun lot
uit te zien. Geen wonder dan ook, dat wfj
verlangen naareenige zekeretij ding omtrent
onze dierbare afgestorvenen, daar er toch
bijna niemand onder ons gevonden wordt,
ivien de dood niet een geliefden vader, eenc
teerbemindemoeder, eenbroeder, eenezuater,
een vriend of een beleende, die ons ter harte
ging, ontnomen heeft.

Doch, vooral als ivij bedenken, dat zij zich,
zooals met grond is aan te nemen, in ver-
schrikkelijke pijnen bevinden, waaruit wij
hen, volgens de duidelijke leer van ons hei-
lig geloot, gedeeltelijk en zelfs geheel kunnen
verlossen � als wij dit bedenken,dan vooral
zullen wij ons nog veel meer om hun lot
bekommeren. Het ware dan ook zeer zeker
ondankbaar en betreurenswaardig van vn-

een kant enverschrikkelijk voor onze overle-
denen, als wij, wetende, dat wij hen kunnen
verlossen, toch niets voor hen zouden doen.
Velen onder ons toeten misschien niet gc-
nocgzaam wat zij voor hunne overledene
betrekkingen doen kunnen, anderen wellicht
achten het niet genoeg, \'t Is dan om in deze
dringende behoefte van alle godvruchtige
zielen zooveel mogelijk te voorzien, dat men
in dit boekje het gewichtigste en tevens het
mceslboeiendehecftbijeenvergaard,icatovcr
dit onderwerp, zooivel in de H. Schrift, als
in de overleveringen en in de besluiten der
H. Vaders, kerkelijke schrijvers en geeste-
lijke leeraars, te vinden is. En deivijl daad-
zaken altijd meerindrukmaaktendanivoor-
den, heeft men het raadzaam geoordeeld in
dit werkje, hier en daar,eenige voorbeelden
tot opheldering en tot opwekking aan te ha-
len. Evenwel heeft men uit de menigte voor-
beelden, die er bestaan, slechts de doelma-
tigste, en uit deze laatste alleen de zekerste
gekozen, nameli/k dezulke, die uit vertrouw-
bare bronnen zijn geput. Van de nieuwere
heeft men er geen enkeleaangevoerd,vanwel-
ker waarheid men niet ten zeerste overtuigd
was. Overigens is men er verre van ver-
wijderd, al deze voorbeelden onder eenig
ander, dan bloot menschelijk oogpunt voor

te stellen, overeenkomstig de voorschriften
der TL Kerk.

Verder heeft men getracht, de aandacht
te vestigen op de werkdadige dankbaarheid
der geloovige zielen, ten opzichte van hunne
weldoeners en wel met een tweevoudig doel :
om namelijk onzen ijver door een edel eigen-
belang aan te vuren en om aan te toonen,
dat de goede God die zielen toestaat, ons
reeds gedurende dit leven krachtige hulp
te verkenen in allen nood en in alle gevaren.

Om ten slotte niet met eene bloote verkla-
ring dezer zaken te eindigen, heeft men aan
deze verzameling nog een �vollediggebedcn-
boek" voor de geloovige zielen toegevoegd,
daar toch het gebed het algemeenste en on-
ontbeerlijkste middel is, om onze lijdende
afgestorvenen te hulp te komen.

Wij hopen, dat dit gebedenboek alle god-
vruchlige zielen behulpzaam moge zijn, om
hare in het vagevuur lijdende medemen-
schen te troosten en te verlossen.

Welke gedachte zoude inderdaad voor
vrome geloovigentroostender,verhevener en
opbeurender kunnen ziin, dan deze, dat zij
door hunne gebeden, hunne dierbare over-

ledenen, ook nog aan gene zijde van het
graf, op werkdadigc ivijze hunne liefde
kunnen betoonen, en dat de goede God deze
gebeden als een welgevallig offer terhun-
ner bevrijding zal aannemen.

Voorzeker, het is een zoete troost, die
onze heilige godsdienst ons aanbiedt: Vat
de tvare,in God gegronde liefde, ook met den
dood niet ophoudt, {Be liefde eindigt nooit
meer, zegt de heilige Apostel I Kor. 13, 8).
dat zij in en door God dan eerst recht iverk-
zaam wordt, en dat door deze liefde als den
band der volmaaktheid, (Kol. 8, 14) de
lijdende, zoowel als de triumfeerendeKerk,
met de strijdende Kerk op aarde, ��n
familie, ��n lichaam uitmaakt, onderling
vereenigd in alle gewrichten door een
wederkeerig dienstbetoon, gecvenredigd
naar de werkzaamheid van ieder lid in
het bijzonder, alle onder ��n hoofd,
�Christus\'⁷. (Ephes. 4, 16.)

E E RS T E H O O F D S T U K.

OVEK HET WEZEN EN HET BESTAAN VAN IIET
VAGEVUUR.

₍H2Jet vagevuur is eene plaats in doandere
<3$*- wereld,waar de zielen gezuiverd wor-
donvanzulkezonden.dieinonsdeliefdeGods
wel niet geheel en al uitdooven, en daarom
ook niet met de hel gestraft worden, maar
die de zielen toch buiten den hemel sluiten,
(in welken niets wat onzuiver is kan binnen-
gaan), tot zoolang zij hare schuld geheel
en al uitgewischt hebben. Ook is het die
plaats, waar de zielen eene algeheele boete
moeten doen voor zware zonden, die, hoe-
wel zij in dit leven door de goddelijke
genade vergeven werden, toch nog niet
genoegzaam waren uitgeboet.

Want het is eene geloofsleer, dat de zon-
daar, door de absolutie des priesters, wel
kwijtschelding der zonden en der eeuwige
strai�en verkrijgt; doch dat er evenwel nog

tijdelijke straffen overbleven, die �findeze,
�f in do andere wereld, in het vagevuur,
�nootoii worden uitgewischt, alvorens voor
hum don hemel ontsloten wordt. Do II.
Sohriftlevert ons bewgzen hiervoor in Mozes
on David, die, hoewel door hunne strenge
boetvaardigheid mot God vor/.oond, tooh
nog oono zware tijdolijko straf ondergaan
moesten.

Ook do II. Kerk hooft hierover duidelijk
uitspraak gedaan.

Het bestaan van het vagevuur wordt betoe-
sen uil het oude Testament.

oeds in het oude vorbond hechtte men
geloof aan een zuiveringsoord. Dit
blijkt ten duidelijkste uiteeneplaats van hot
twoodo boek dor Maehabee\'rs (12, ,39 � 45)
waar verhaald wordt, dat men na een ge-
vecht bij do gesneuvelden oll\'ergesch�nkcn
dor afgoden vond, hoewel het don Joden, op
straf van zonde, vorboden was deze to nemen.
Tot voldoening voor deze overtreding, liet
de aanvoerder Judas eene inzameling hou-
den en zond hij 12000 drachmen zilver
(onge voor 2500guldon) naar Jeruzalem, om
voor do gesneuvelden eon zoenoffer to doen
opdragen, dewijl hij goed en godvruchtig
jegens do verrijzenis gezind was. �Want,"

zoo voegt hier de H. Schrift bij,,indien
hij «iet hoopte, Jut zij, die gevallen waren
wedor zouden opstaan, zoo ware het nutte-
loos en dwaas voor de afgestorvenen tobid-
don. Voeloer dacht hij, dat eene zeer grooto
genade diegenen voorbehouden wordt, wel-
ke godvruchtig ontslapen zijn. Het is alzoo
een heilige en heilzame godachte, voor de
overledenen te bidden, opdat zij van hunuo
zonden ontbonden worden."

De Heilige Schrift zelf maakt dus hier
uit de handel wijzo van dit legerhoofd de
gevolgtrekking, dat er een vagovuur be-
staat: een toestand der afgostorvonon in
de andere worold, waarop onze gebeden en
onzo offers een heil/.ainen invloed hebben,
en waarin zij van hunno zonden kunnen
gezuiverd worden. Ware het geloof aan
een vagevuur destijds niet diep in hot hart
van dit volk ingeworteld geweest, nooit
zouden zij het zoo plotseling en dan wel in
oorlogstijd hebben aangenomen ; nooit zou-
den zij in zulke omstandigheden een zoo
groote som hebben opgebracht om voor do
gesneuvoldon zoenoffers te doen opdragen.

Allioli zegt daarom, over dezo plaats
sprekende:

�Deze schriftuurplaats levert een duide-
lijk bewijs voor de katholieke leer, ten op-

zichte van bet bestaan van een zuiverings-
oord voor de zielen, die, hoewel zij in de
liefde Gods dit leven verlaten, toch nog
nietgenoeg boete voor hunne zonden gedaan
hebben, en een bewijs tevens voor de heer-
lijke uitwerking dezer gebeden en goede
werken, die ter hunner bevrijding verricht,
worden."

Hetzelfde blijkt uit Jesus, zoon van
Sirach, (7, 37.) waar gezegd wordt: »Wel-
dadigheid is allen levenden aangenaam, wei-
ger ze echter ook eenen doode niet.\'\' En
deze weldadigheid jegens de dooden bestaat
voornamelijk, zooals Allioli hierbij voegt,
in het bewijzen der laatste eer en het opdra-
gen van zoenoffers ter hunner verlossing.

Hetblijkttenlaatste volgens verscheidene
uitleggers der H. Schrift, uit die plaats waar
de H. Paulus schrijft: (I Kor. 15.29.), Wat
deden andeis diegenen, welke zich voor de
dooden laten doopen." Met meer andere uit-
leggers der II. Schrift neemt Allioli hier
de woorden �zich laten doopen" in figuur-
lijken zin voor lijden, zooals ook degod-
dclijke Heiland ze gebruikt heeft, (Luk. 12,
50.) en hg zegt: � Volgens deze opvatting
verkondigt deze plaats het geloof der eerste
Christenen, dat men door werken van boet-
vaardigheid de afgestorvenen helpen kan."

Deze woorden van den II. Paulusgcven dus
in ieder geval een bewijs voor hel destijds
bestaande geloof aan een vagevuur, hetzij
ze op de Joden of op de Christenen betrek-
hing hebben. Als het toch zeker is, dat zij
niet verrijzen, waarom laten zij zich voor
hen doopen? Hieruit blijkt, zeggen zij, dat
bij de Joden destijds nog het gebruik
bestond, zich voor de dooden te wasschen of
te reinigen. Overigens gelooven de Joden
ook nu nog aan eene zuivering in de andere
wereld en zij bidden voor hunne dooden.

Het bestaan van het vagevuur wordt bewe-
zen uit het nieuwe Testament.

e Goddelijke Heiland zegt: (Matth. 5,
25�26.)

�Vereenig u zonder dralen met uwen
vjjand, zoolang gjj met hem op den wegzijt,
opdat de vijand u niet aan den rechter over-
geve, en de rechter u niet overlevere aan
den dienaar en gij niet in den kerker
geworpen wordet. Waarlijk, ik zeg u,gij zult
daar niet meer uitkomen, alvorens gij den
laatsten penning betaald hebt."Deuitleg-
gers der H. Schrift en de kerkleeraars (Ori-
genes, Hieronymus, Ambrosius, Hilarius)
verstaan algemeen onder dezen kerker het

vagevuur, wijl er ongetwijfeld sprake is van
de andere wereld en de hel onmogelijk daar-
onder bedoeld kan zijn,omdat daaruit geene
bevrijding denkbaar is, hetgeen toch bier
juist als mogelijk vooropgezet wordt.

Verder zegt de Goddelijke Heiland.
(Matth. 12, 32).

�En wie den Zoon des menschen weder-
spreekt, die zal vergiffenis bekomen, wie
echter den H. Geest weerspreekt, die zal
noch in deze, noch in de toekomende
wereld vergiffenis erlangen."

Ook hieruit leidt de H. Augustinus (de
civ. Dei I XXI. c. 24) met andere heilige
kerkleeraars, het bestaan van hetvagevuur
af, daar er volgens deze goddelijke uit-
spraak noodzakelijk zonden moeten bestaan,
die in de andere wereld vergeven kunnen
worden.

Eindelijk schrijft de H. Paulus. (I Kor.
3, 12-15.)

,Als iemand echter op dezen grond (die
Christus is) goud, zilver, edelgesteenten,
hout, hooi of stoppels (*) bouwt, zoo zal ieder

(�) Onder goud, zilver en edelgesteenten Terstaan do
II. Vaders hier de goede werken; onder hout, hooi en
stoppels daarentegen hegrijpon zij de kleine zonden. Om
deze reden schrijft do H, Augustinus in zijno uitlegging
van den S7sten Psalm: �Nog tuchtig mij in uwen toorn,
opdat ik in dit leven zoo gereinigd en veranderd worde,
dat ik het zuiveringsvuur niet meer noodig hebbewegens

werk openbaar worden, want de dag des
Heeren zal het aan het licht brengen, wijl
het in het vuur zal openbaar worden, en
in het vuur zal het werk van een ieder
beproefd worden.

Als iemands werk, hetwelk hij daarop
gebouwd heeft, bestaat, zoo zal hij loon
ontvangen. Brandt echter iemands werk,
zoo zal hij schade lijden; hij zelf echter
zal zalig worden, hoewel slechts door het
vuur.

Over deze plaats zegt Allioli in zijne
aanmerkingen:

�Het vuur, waarvan de Apostel hier
spreekt, kan eenig en alleen het vuur zijn
na den dood in het zuiveringsoord, dat
vagevuur genoemd wordt, en dat nog brandt
in den tijd der reiniging van de niet geheel
zuivere zielen der afgestorvenen, totdat het
met het algemeen oordeel en den algemee-
nen wereldbrand, een einde neemt. (II
Petr. 3, 10-13.)

Alle heilige vaders leggen deze plaats
op dezelfde wijze uit, en wij hebben bo-

degenon die zalig worden, maar dio het worden doorliet
vuur." Waarom dit, tenzy dewijl zij hier op den grond
hout, stroo en stoppels bouwen ? Bouwdon zy goud, zilver
eu edelgesteenten,zoo zouden zij voor beido vuren gevrij-
waard zy\'n, niet alleen voor het eeuwige,dat voor altijd de
goddeloozen pijnigen zal, maar ook voor dat, hetwelk die-
genen pijnigt, welke door hot vuur zalig worden.

vendien eeno onfeilbare verklaring in den-
zelfden zin van de kerkvergadering van
Florence (laatste zitting.)
Bet bestaan van het vagevuur wordt bewe-
een uit de Apostolische overlevering.

eeds in de derde eeuw spreekt Tertu-
lianus van offers voor de dooden als van
eeneApostolischeoverlevering(L.deCoron:
C. 3) en de H. Joannes Damascenus zegt
in zijne rede over de afgestorvenen: �De
discipelen en Apostelen van den Goddelij-
ken Heiland, die het Eeuwige Woord zelf
zagen en die alle levenden der geheele
wereld bekeerden, leerden, dat men in de
vruchtbare, vlekkelooze en levendmakende
geheimen van het heilig Misoffer, diegenen
gedenken moet, welke geloovig ontslapen
zijn." Tot verdere bevestiging voert hij in
dezelfde rede nog het getuigenis aan van
van den H. Chrysostomus, in de volgende
woorden: � Die Joannes, welke om zijne wel-
sprekendheid den naam van Chrysostomus,
dat wil zeggen Guldenmond, ontving, leert
ons: Niet toevallig of lichtvaardig werd
door de wijste leerlingen Gods verordend
en aan de Kerk overgeleverd, dat de pries-
ter in de heilige geheimen der Mis voor
do overledenen bidden moet.\'\'

Evonzoo schrijft de H. Gregorius van
Nissa:

�Hetgeen overal in de Heilige Kerk Gods
wettelijke kracht verkregen heeft, nameljjk
dat het nuttig en Gode aangenaam is, in
het goddelijk en kerkelijk geheim der Mis
de gedachtenis te houden dergenen, die in
het ware geloof gestorven zijn, is ons niet
zonder grond en zonder nut door de Apos-
telen en discipelen van Christus overgele-
verd." (Blos. collijr. haer app. 7, 5.)

Ten laatste nog schenkt ook de H. Augus-
tinus zijne volle overtuiging aan deze
Apostolische overlevering, als hij in zijne
verhandeling ovor de zorg voor de afge-
storvenen schrijft: (I Hoofdstuk).

�Wij lezen in het boek der Machabe�rs,
dat er offers werden opgedragen voor de
dooden, doch als ook hierover in het
geheel niets in de H. Schrift van het oude
Testament geschreven stond, zoo is toch
de meening der gansche Kerk, welke met
dit vrome gebruik voortgaat, van een niet
gering gewicht, daar onder de gebeden,
welke aan het altaar door den priester tot
God worden gericht, ook de aanbeveling der
dooden hare plaats heeft gevonden."

Gebeden Overledenen.

Het bestaan van het vagevuur wordt bewe-
zen uit de besluiten der H. Kerk.

e Kerk heeft hare overtuiging ten
opzichte van het hestaan eens vage-
vuurs door hare verordeningen en voortdu-
rende gebruiken bij begrafenissen en lijk-
diensten der afgestorvenen duidelijk doen
kennen en deze bovendien plechtig uitge-
sproken in onderscheidene Concili�n, bijv.in
de twee van Karthago, en in het vierde en
algemeene van Lateranen en in het alge-
meene van Trente. Dit laatste Concilie ver-
klaart, dat de in het vagevuur lijdende zielen
door het hulpbetoon der geloovigen, maar
bijzonder door het aangename offer des
altaars, verlichting in hunne smarten
bekomen. (25ste Zitting.)

Dezelfde vergadering spreekt zelfs den
banvloek uit over al degenen, die beweren,
dat iedere zondaar na zijne rechtvaardiging
zoodanig van zijne schulden en van de
eeuwige straffen bevrijd wordt, dat er geene
tijdelijke straf meer overblijft, die in het
vagevuur uitgedelgd moet worden. (6de
Zitting 30 Can.)

OVEK DB PIJNEN VAN HET VAGEVUUR.

Over de geesteli/ke pijnen des vagevuurs.

e geestelijke pijn, genoemd de pijn van
schade of verlies, is volgens de hei-
lige kerkvaders de grootste pijn van het
vagevuur en treft meer of minder alle zie-
len, welke zich daar bevinden, bijgevolg ook
die zielen, welke geen andere pijn te verdu-
ren hebben. Deze pijn bestaat in het bewust-
zijn der schulddoordetbedrevenekwaad en
het veronachtzaamde goed, en vooral in de
berooving van het zalige aanschijn Gods,
waarin volgens de kerkvergadering van
Florence de grootste aller smarten gele-
gen is.

Niemand is in staat te begrijpen, hoegroot
het lijden eener ziel is, die, gescheiden van
het lichaam, zich steeds, ondanks haar bran-
dend verlangen naar God, als een voorwerp
zijner straffende gerechtigheid ziet terugge*
stooten. De heilige bisschop Alphonsus
van Liguori schrijft: �Veel grooter dan
de pijnen der zinnen is in het vagevuur

die pijn, welke de heilige zielen daar te ver-
duren hebben, doordien zij verstoken zijn
van de zalige aanschouwing van het godde-
lijk aanschijn. Daar deze zielen niet alleen
door eene natuurlijke, maar ook door eene
bovennatuurlijke liefde tot God ontvlamd
zijn, verlangen zij zoo geweldig naar de
vereeniging met haar hoogste goed, dat de
smart, die zij gevoelen, nu zij zich door
eigen schuld van die vereeniging beroofd
zien, groot genoeg zoude zijn om haar elk
oogenblik te dooden, als zij namelijk nog
sterven konden."

�Daarom," zegt de H. Chrysostomus,
�daarom is deze pijn van schade of verlies
voor haar veel grooter dan het lijden der
zinnen. Een duizendvoudig hel vuur. zoude
haar niet zulk een lijden veroorzaken als dat,
hetwelk zij ondergaan door de borooving
van Gods aanschijn." (Verhandeling over
het gebed.)

Over de pijnen van het vagevuur.

olgens de heilige kerkvaders verschilt
het vuur van het zuiveringsoord geens-
zins van dat der hel: �Hetzelfdevuur,"zegt
de H. Thomas van Aquinen,(insuppl. qu69
art 8) � pijnigt de verdoemden in de hel en de
rechtvaardigen in het vagevuur." En hij

voegt er nog bij: �De geringste pijn van het
vagevuur overtreft verredegrootste, diemen
in dit leven verdragen kan." Hierbij zon-
dert bij de grootste smarten der martelaars
en zelfs het bittere lijden onzes Heeren
niet uit, terwijl hij zegt, dat dit vuur niet
volgens eene natuurlijke kracht,maareven-"
als het helvuur met eene bovennatuurlijke
hevigheid, als geesels Gods, brandt.

Ook de heilige bisschop en kerkvader
Augustinus zegt over dit vuur in zijne ver-
klaring van den 37sten Psalm : �Omdat er
gezegd wordt: Hij zelf echter zal zalig wor-
den" [Kor. 3, 15], daarom wordt dit
vuur gering geacht. Hoewel men echter
door dit vuur zalig wordt, zal het toch
veel smartelijker zijn, dan alles, wat de
mensch in dit leven lijden kan. En gij
weet immers, welke groote pijnigingen do
boozen in dit leven reeds verdragen hebben
en verdragen kunnen ; evenwel hebben zij
slechts dezulke verdragen, die ook de goeden
reeds ondergaan moesten. Want wat heeft
een toovenaar, een echtbreker, een boos-
wicht en godslasteraar ooit van wege het
gerecht geleden, wat ooknietdemartelaars
in de belijdenis van Christus reeds verduren
moesten ? De kwalen en pijnen hier op aarde
zijn zooveel lichter, en toch ziet men, dat de

menschen alles doen wat hun bevolen wordt
om ze niet te moeten verduren! Hoeveel
beter ware het voor hen te doen, wat God
beveelt, opdat zij van de veel grootere
pijnen van hiermaals bevrijd blijven !"
Over de andere pijnen van het vagevuur.

jSDehalve de pijn van het vuur bestaan
Gj�\' er in het vagevuur nog andere pijnen
der zinnen of des gevoels, waaronder in de
eerste plaats de duisternis moet genoemd
worden, want dit bovennatuurlijk vuur
brandt zonder te verlichten, evenals het
vuur der hel, om welke reden het ook door
de Kerk de duisternis genoemd wordt.

Verder worden daar, evenals in de hol,
ook alle zintuigen, bijzonder die, welke het
meest tot de zonden gediend hebben,
gepijnigd, volgens de woorden: �Waarmede
iemand zondigt, daarmede wordt hij
gestraft." (B. d. W. 11, 17.)

Het gebeurt ook dikwijls, dat de zielen
moeten lijden op de plaats zelf, waar zij
gezondigd hebben, en dit noemtmen dwalen.

De H. kerkleeraar Thomas van Aquinen
schrijft daai-om (in suppl. qu 69), na van
het eigenlijke vagevuur gesproken te heb-
ben : �Volgens eene geheel bijzondere orde
bestaat er nog eene andere plaats van het

vagevuur, daar er, zooals men leest, som-
wijlen eenige zielen op verschillende plaat-
sen gestraft worden, \'tgeen geschiedt of
wel tot waarschuwing der levenden, �f ook
ten voordeele der afgestorvenen, opdat
namelijk hunne pijnen, als zij bij de levenden
bekend worden, door de gebeden der Kerk
zouden worden verminderd.\'\'

Ten laatste zijn de zielen in het vage-
vuur ook min of meer, al naarmate God
het toelaat, aan de aanvallen der booze
geesten blootgesteld. Wij lezen daarover
bij den H. Bernardus hetgeen volgt :(Serm.
42.) �Degenen, die zich in hetzuiverings*
oord bevinden, verwachten de verlossing,
zij moeten echter eerst door de hitte des
vuurs of door de scherpte der koude, of
door eenige andere smart, welke dan ook,
gepijnigd worden. De algoede Vader stelt
daar zijne kinderen, die voor de eeuwige
heerlijkheid bestemd zijn, in de handen
van den bekoorder, niet om ze te dooden,
maar om ze te reinigen; niet in zijnen toorn,
maar uit barmhartigheid ; niet ter verdel-
ging, maar tot verbetering ; dewijl zij reeds
geen vaten van gramschap meer zjjn, ten
verderve bereid, maar vaten van erbarming,
bestemd om eeuwig te heersenen."

Algemeene denkwijze over de pijnen
des vagevuurs.

T5^e heilige Cesarius van Arles schrijft:
Tir »Er zullen misschien menschen zijn, die
zeggen : � �Wat raakt mij de tijd, dien ik in
het vagevuur zal moeten doorbrengen, als
ik maar zeker ben, eens tot het eeuwige
leven te zullen geraken." " Aan God mis-
haagt echter zulk eene wijze van spreken
ten hoogste. Alle pijnen van dit leven te
zamen genomen, kunnen met die van het
vagevuur nog niet vergeleken worden. En
wie weet, hoe vele dagen, maanden of jaren
men daarin zal moeten verblijven. Men
vreest te recht, een vinger in het vuur
te houden, al ware het slechts gedurende
een enkel oogen blik, en men zoude niet vree-
zen, gedurende eenen langen tijd in de ver-
terende vlammen zijn verblijf te houden ?"
In denzelfden zin zegt de H. Bernardus:
� Broeders, werpt het oude zuurdeeg weg,
nu gij nog den tijd daartoe hebt. De dagen,
welke ons tot onze reiniging gegeven zijn,
zullen wel is waar voorbijgaan, wij mogen
het willen of niet; maar, wee ons ! als zij
vervuld zullen zijn en onze reiniging is niet
volkomen, zoodat wij noodzakelijk door dat
vuur gereinigd moeten worden,waarbjj niets

van al wat pijnlijk is in dit leven, kan ver-
geleken worden." (Serm. VI dePurif.) Alle
heilige kerkvaders en kerkleeraars zijn in
Viet algemeen deze meening opzichtens het
vagevuur toegcd^n.

Slechts weinige uitverkorenen ontgaan
de pijnen van het vagevuur.

».}1\\| iets wat onrein is zal er binnengaan."
(*}X (Openb. 21, 27.) Alleen uit deze
spreuk der H. Schrift ten opzichte der
H. Stad kan men reeds opmaken, dat weinig
stervenden het groot geluk zullen hebben,
onmiddellijk na hun verscheiden tot de aan-
schouwing van God te worden toegelaten.

De heilige Teresia, die, volgens hare
eigene bekentenis, den toestand van vele
afgestorvenen gezien heeft,zegt, dat er onder
deze slechts drie waren, die onmiddellijk
tot het aanschouwen van het goddelijk
wezen geraakten, en dezen waren personen
van eene uitstekende heiligheid.

De geleerde kardinaal Bellarminus zegt
in zijne �Verzuchtingen der duif," dat nau-
welijks eenige rechtvaardigen door de onein-
dige barmhartigheid Gods de scherpe pijnen
van het vagevuur ontgaan, en terstond in
den hemel worden toegelaten. � Vv^ie is zoo
volmaakt", zegt de H. Bernardus, �wie

is zoo heilig, dat hij hij het scheiden van
deze wereld niets schuldig is aan dat vuur,
en dat hij zijne ziel zoo geheel gezuiverd
heeft van alle zondenvlekken, dat hij er
zich op beroemen kan, een rein hart te heb-
ben, en dat hij kan zeggen : �Mijn hart is
rein, ik ben vrij van zonden." (Spr. Sal.
20. 9.) Weinigen zijn slechts uitverkorenen,
echter ook onder deze weinigen zullen er,
naar mijne meening, uiterst weinig gevon-
den worden, die zoo volmaakt zijn, dat zij de
reiniging volbracht hebben, waarvan de
wijze man spreekt, als hij zegtl(Jes. Sir. 7,
43): �Zuiver u met de weinigen van uwe
nalatigheid." (Serm. VI de Purif.)
Men moet geheel rein zijn om in den
hemel te hunnen komen-

«^ifschoon de kleine zonden ons niet van
Sp\' de vriendschap Gods berooven, is het
toch zeker, dat zij onze ziel bezoedelen, en in
geval wij ons niet in dit leven reeds gezui-
verd hebben, eene reiniging in het vage-
vuur noodig maken, alvorens wij voor Den-
gene verschijnen kunnen, die de heiligheid
zelf is en die niet de geringste vlek voor
zijne oogen duldt. Zeer leerrijk is, in dit
opzicht, de volgende geschiedenis, waaruit
tevens blijkt, dat zelfs kleine kinderen som-

wijlen zulk eene zuivering behoeven. Deze
geschiedenis is eigenhandig geschreven door
de H. Perpetua, die in het jaar 203 den
marteldood onderging, en wegens hareuit-
stekende heiligheid in den Canon der Mis
geplaatst werd. Zij schrijft, d;tt haar broe-
der Dinokratus, die op zevenjarigen leef-
tijd aan kanker in het gezicht overleed,
haar op zekeren keer verscheen, niet lang
nadat zij opeenebijzondereingevingbegon-
nen had, voor hem te bidden. Zij zag hem
alsdan smachtend van dorst en hitte,
geheel vuil en met zijne vroegere wonde
in het gezicht, uit een duisteren kerker,
waarin nog vele anderen opgesloten waren,
te voorschijn komen.

Toen zij, na deze eerste verschijning, nog
ijveriger voor hem bad, zag zij hem spoedig
weder; nu echter op eene heldere plaats,
gezuiverd en vroolijk spelend met andere
kinderen; in plaats van eene wonde had
hij nu een Ktteeken in het gezicht. Hier-
uit maakte de heilige op, dat hij van zijne
pijnen bevrijd was. Be heilige Augustinus,
die met meer andere heilige kerkvaders
deze geschiedenis voor echt houdt, maakt,
daarover de bemerking, dat deze knaap
gedoopt zijnde, naderhand zijne onschuld,
ofwel door toedoen van zijnen hoidenschen

vader, door een of anderen afgodendienst,
�fwel door schending der waarheid, �f door
eenige andere fout van den kinderlijken
leeftijd, moet hebbon verloren. Graaf von
Stolberghaaltinhet VIII deel zijnergescbie-
denis van Jesus deze verschijningen in
de oorspronkelijke omstandigheden aan.
Hetzelfde doet ook Butler in het leven van
genoemden heilige van de maand Maart.

DE�DEHOOFDS��K.

OVER DE REDENEN, DIE ONS MOETEN AANSPO-
UEN, DE GELOOVIOE ZIELEN TB HELPEN.

De zielen in het vagevuur kunnen niets

meer verdienen en zich geene verlichting

e geleerde Butler zegt in zijne voor-
treffelijke verhandeling over den A1-
lerzielendag het volgende : »Nog eene om-
standigheid, die bijzonder geschikt is om
ons tot medelijden met de arme zielen op te
wekken, mag vooral niet over het hoofd
worden gezien, de omstandigheid namelijk,
dat zij geene verdiensten meer voor zich
zelven kunnen vergaderen en zich niet de
geringste verlichting kunnen verschaffen."
De zieken en de armen kunnen ten minste
door woorden om hulp smeeken, en reeds
bij den aanblik van hun lijden voelen wij
ons getroffen en worden wij aangespoord
deel te nemen in hunne ellende. De zielen
in het vagevuur echter hebben geene andere
middelen dan het geduld, de onderwerping

en de hoop. Zij mogen nog zoozeer zuch-
ten en naar een beteren toestand smachtend
verlangen, God antwoordt haar niets anders
dan dat de nacht voor haar is aangebroken,
waarin niemand meer werken kan (Joh. 9,
4.) �Werd deze verschrikkelijke plaats
eens voor onze voeten geopend," voegt
hij er bij, �konden wij de smarten zien,
welke daar geleden worden, welk een
indruk zou dit gezicht op ons maken !
Hoevele tranen zouden wij storten, door
welk eene huivering zouden wij worden
aangegrepen bij het zien van die ontelbare
menigte van dienaren Gods, die onze broe-
ders in Christus zijn, en die zulke onuitspre-
kelijk groote pijnen verduren moeten.\'\'

De lijdende zielen in het vagevuur roe-
pen onophoudelijk tot ons om hulp.

te lijdende zielen in het vagevuur kun-
nen zich zelven niet de minste verlich-
ting in hare pijnen verschaffen, maar zij
weten zeer goed, dat ons, als wij in staat van
genade zijn, alle schatten der Kerk met
alle verdiensten van het leven en het lijden
van Jesus Christus ten dienste staan en
dat wij haar daardoor voortdurend troost
en verlichting, ja zelfs algeheele bevrijding
verschaffen kunnen. Daarom ook roepen

zij onophoudelijk tot ons om hulp en red-
ding; doch daar zij dit niet zei ven op eene
door ons verneembare wijze doen kunnen,
doet het de Kerk in hare plaats, zoowel
door vele treffende verordeningen ter harer
verlossing, alsook door ons bij monde harer
bedienaren, haar ellendigen toestand te
doen kennen. Zoo bijvoorbeeld laat Ger-
son haar volgenderwijze tot ons roepen:
�Bidt voor ons, dewijl wij ons zei ven
niet helpen kunnen! Wij verwachten deze
hulp van u, weigert ze ons niet! Gij vooral
die ons op aarde gekend hebt, gij die ons
bemindet, zoudt gij ons nu kunnen verge-
ten? Men zegt gewoonlijk, dat men in het
ongeluk zijne vrienden leert kennen. Welk
ongeluk is echter bij het onze te vei-ge-
lijken? Hebt dan nu toch medelijden met
ons! Een versteend hart zal het ten laat-
ste slecht gaan. (Jes. Sir. 3, 27.)Weestniet
onverschillig voor uw eigen belangen."

Wi) zijn verplicht de li/dende zielen in het
vagevuur te hulp te komen.

e geestige en vrome M. Boudon, aarts-
diaken van Evreux, zegt in zijn
geschrift, getiteld: De verheerlijking der
allerheiligste Drievuldigheid in de zielen
van het .vagevuur:

�Hoe armer iemand is, hoe meer wij ver-
plicht zijn, hem bij te staan. Wie zoude
nu armer kunnen zijn dan hij, die niets
heeft, veel schuldig is en daarbij arbeiden,
noch verdienen, noch begeeren kan, en die
toch de verschrikkelijkste pijnen moet ver-
duren, totdat hij alles tot op den laatsten
penning betaald heeft! Het gebod, do
bedrukten ter hulp te komen, is wel alge-
meen, en strekt zich zelfs tot vreemdeen
ons onbekende personen uit; hier evenwel
bestaat er nog eene bijzondere, veel stren-
gere verplichting, daar in deze zuiverende
vlammen zelfs zulke personen verblijven,
die ons van zeer nabij aangaan en aan wier
lijden wij misschien schuldig zijn. In die
vlammen smachten onze broeders, zusters,
vaders, moeders en andere betrekkingen.
Welk een smart moet het voor dezen zijn,
nu in dien schrikkelijken vuurgloed zelfs
door diegenen vergeten te worden, voor
wier geluk zij in vroeger tijd geene moeite
gespaard hebben, en die nu met het door
hen achtergelaten vermogen vele dwaze
uitgaven doen, terwijl zij voor hunne over-
ledene betrekkingen zelfs geen enkelen
penning overhebben. Waarlijk, zulk eene
ondankbaarheid doet ons verstommen!Zoo
iets begrijp ik zelfs niet. Als men een

dier zag branden, zou men medelijden heb-
ben, on ten opzichte van een vader, van
eene moeder, van een echtgenoot, die
zich in de vreeselijke vlammen des vage-
vuurs bevinden, kan men zoo gevoelloos zijn!
Is \'t niet als waren wij menschen zonder
geloof? Ware aan een van deze personen
in deze wereldhetgeringsteongemakover-
komen, of hadden wij slechts een enkele
vuurvonk op hen zien neervallen, zoo zou-
den wij alles gedaan hebben, om hen daar-
van te bevrijden; nu echter zijn wij zoo
gevoelloos en zoo blind, dat wij hen ver-
laten in die pijnen, welker verschrikkelijk»
heid geen mensch kan bevroeden.

Hel is Gods wil, dat wij geloovige[eielen
in het vagevuur ter hulp komen.

jNpn het vierde boek (VII Hoofdst.) der
(i> hemelsche openbaringen van de H.Bri-
gitta, die door de H. Kerk dikwijls goed-
gekeurd zijn, en die bijzonder door dekerk-
vergadering van Bazel zorgvuldig onder-
zocht en voor echt verklaard werden, leest
men, dat de Engel, toen hij haar eens het
vagevuur, verdeeld in drie verschillende
afdeelingen, toonde, aldus tot haar sprak:
�Alle zielen, die zich in deze plaatsen
bevinden, hebben deel aan de gebeden en

Gebeden Overledenen. 3

goede werken der H. Kerk, die in de wereld
verricht worden, bijzonder aan die, welke
zij zich zelven reeds gedurende haar leven
verschaft hebben, alsook aan die, welke
door hare vrienden voor haar verricht
worden. Weet ook, dat, evenals de zonden
veelvuldig en verschillend zijn, evenzoo
de straffen veelvuldig zijn en verschillend.
Zooals daarom de hongerige door de bete
broods, die men hem toereikt, de dorstige
door den drank, de bedroefde door de
vroolijkbeid, de naakte door het kleed en
de zieke door het bed, waarin men hem
nederlegt, verheugd wordt, even/.oo verbeu-
gen zich deze zielen en nemen zij deel aan
al het goede, dat voor haar in de wereld ge-
daan wordt :� Gezegend zij dengene," voegde
hij er bij, �die in zijn leven de arme zielen
door gebeden en goede werken, alsook door
den arbeid zijns lichaams te hulp komt:
want de onfeilbare rechtvaardigheid wil,
dat zij �f door de pijn des vagevuurs
gepijnigd worden, �f door de goede werken
der geloovigen eene vroegere verlossing
erlangen." Hierop hoorde zij vele stemmen
uit het vagevuur gezamenlijk roepen: �O,
Heer Jesus Christus, rechtvaardige Rechter!
Stort den geest uwer liefde in de harten
der priesters, der kloosterlingen en van al

degenen, die in de wereld geestelijkerwijze
invloed uitoefenen, alsdan konden wij een
grooter aandeel bekomen in hunne gezan-
gen, gebeden en offers." Hierna riepen van
eene andere zijde vele stemmen : �O, God I
beloon diegenen, welke ons in onze ellende
hulp verschaffen.\'\' Eindelijk riep nog eene
zeer sterke stem : � O, Heer en God! ver-
geld honderdvoudig diegenen, welke ons
door hunne goede werken tot het eeuwig
leven en tot de aanschouwing van uw god-
delijk aanschijn brengen.\'\'

De goede werken voor de afgestorvenen
hebben voor God eene groote ivaarde.

eberoemdegeestelijkeleeraarLodewijk
Blosius (Inst. vitae, asscet. c. 4.)
schrijft hierover het volgende: �Degoede en
liefderijke Heer bemint de zielen zijner uit-
verkorenen, die na den dood des vleesches
nog gereinigd moeten worden, zoo innig en
Hij verlangt zoo vurig naar hare ver-
lossing, dat, als wij uit christelijke liefde
voor haar bidden en het aanbiddenswaardig
hoogheilig Sacrament des Altaars of de ver-
diensten van Jesus Christus voor haaropof-
feren, of wel het psalmgezang of eenig
goed werk, van welken aard ook, voor
haar verrichten, dit Hem evenzoo aange-

naam is, als wanneer wij Hom zelf, ware
Hij in een kerker opgesloten, door onze
vertroostingen opbeuren en door onze hulp
bevrijden zouden; want Hij zelf heeft
gezegd: �Waarlijk, Ik zeg u, wat gij aan
een van deze mijne geringste broeders
gedaan hebt, dat hebt gij aan Mij gedaan."
(Matth. 25, 40.)

Men leest bij den H. Dyonisius, den Kar-
thuizer, dat de goddelijke Heiland op zeke-
ren keer volgender wijze tot de fl. Ger-
trudis sprak: �Zoo dikwijls gij eene ziel
uit het vagevuur verlost, zal Mij dit even
aangeaaam zijn als wanneer gij Mij zei ven
uit een kerker had bevrijd, en het u daar-
voor toekomende loon zal u te gelegener tijd
ruimschoots geschonken worden."

De heilige kerkleeraar Thomas van
Aquinen leert zelfs, dat de goede werken
voor de afgestorvenen Gode welgeval liger
zijn, dan die, welke voor de levenden
verricht worden, dewijl genen ze meer noo-
dig hebben en niet gelijk dezen in staat
zijn, zich zelven te helpen.

Ten laatste zegt de heilige aartsbisschop
en kerkleeraar Ambrosius, in zijn boek
over de plichten der geestelijken: �Alles
wat wij met eene godvruchtige meening
voor de afgestorvenen doen, wordt ons aan-

gerekend als verdienste voor ons zelven, en
na onzen dood ontvangen wij het honderd*
voudig terug."

Boor de g�loovige zielen uit het vagevuur

Ie verlossen, bevorderen wij Gods eer en

glorie op de werkdadigste en vol-

ij de vorige beweegredenen, die wij
hebben aangevoerd, om ons op te wek-
ken totbijstand dergeloovigezielen,hebben
wij ten deele ons eigenbelang, ten deele
ook het belang dier zielen zelf op liet oog
gehad; nu willen wij ons eenig en alleen
de eer en glorie van God ten doel stellen.
Het einddoel, dat de Heiligen bij al
hunne handelingen immer beoogden, was:
De meerdere eer van God. De goddelijke
Heiland leert ons als eerste bede tot den
Vader in den hemel: �Geheiligd zij uw
naam," en met dezelfde gevoelens bidt
de kerk in het gloria der H. Mis: �Wij
danken U wegens uwegrooteheerlijkheid."
Ook bestaat in den hemel de voornaamste
bezigheid der Heiligen in het loven van
God, en daarom ook moet bij onze liefde-
werken voor de afgestorvenen de verheer-
lijking van God de voornaamste drijfveer
zijn. Door die zielen te helpen, bevorde-

ren wij Gods eer en glorie op de werkda-
digste en meest volmaakte wijze, immers,
door haar te verlossen, brengen wij haar in
den hemel, alwaar God op eene volmaakte
wijze gekend, bemind en verheerlijkt wordt.

De vrome Boudon werd door dezegedach-
te zoozeer aangedaan, dat hij uitriep:
�Allen, die voor de verheerlijking Gods
branden en alleen naar zijne liefde streven,
noodig ik uit, over deze waarheid na te
denken."

Als de heilige Teresia en andere Hei-
ligen verzekerden, dat zij voor eenen enke-
len graad van Gods verheerlijking alle
denkbare pijnen wilden lijden, wat zal men
dan niet doen, wat niet lijden, om de geloo-
vige zielen uit de zuiverende vlammen van
het vagevuur te verlossen, daar dittoch een
middel is om die verheerlijking van God
millioenen graden te verhoogen en dat
niet alleen te verhoogen voor een enkel
oogenblik, maar voor altijd, voordegeheele
eeuwigheid! Op dezelfde wijze sprak een
kloosterling.die van liefde tot Jesus brandde,
met name P. Joannes van St. Maria.
�Ik beken," zeide hij, �dat het mij aange-
naarn zoude zijn, zoo ik voor al den tijd
mijns levens naar eene wildernis of naar
een kerker verbannen word, om aldaar

niets anders te moeten doen dan aflaten
verdienen voor de geloovige zielen, om
daardoor eenigen van dezen aan onzen Heer
Jesus te kunnen toezenden, opdat zij Hem
in zijn hemelrijk uit haar gansch vermogen
zouden kunnen beminnen en prijzen."

OVER DE MIDDELEN, DIE ONS TEN DIENSTE

STAAN OM DE GELOOVIGE ZIELEN TE

Over deze middelen in het algemeen.

fJHe ledematen der Kerk van Jesus Chris-
Y tus triomfeeren in den hemel, zij strij-
denop de aarde, ofwel zij lijden inhetvage-
vuur; vandaar de benaming van triomfee-\'
rende, strijdende en lijdende Kerk.

De liefde verbindt ons met geheel het
geestelijk lichaam van Jesus en doet ons
deelnemen, zoowel in de moeielijkheden en
de droefheid als in de vertroostingen en
het geluk van allen, wier hoofd Jesus is.
Door de gemeenschap der Heiligen, die
wij in ons heilig geloof belijden, verstaan
wij daarom de gemeenschap van goederen
en den wederkeerigen omgang tusschen alle
ledematen van Jesus Christus.

Op deze wijze staan wij in verbinding
met de Heiligen des hemels, als wij God
voor hunne overwinning en voor de beloo-
ning, die zij ontvangen hebben bedanken,

als wij hunne voorspraak inroepen en tovens
als wij hunne hulp ondervinden; evenzoo
staan wij in verbinding met de zielen in
het vagevuur, als wij door onze gebeden en
goede werken Gods barmhartigheid voor
haar afsmeeken, en haar dientengevolge
verzachting en troost aanbrengen in hare
pijnen. Er bestaan dan ook even zoovele
middelen om de geloovige zielen ter hulp
te komen, als wij zelven middelen hebbon,
om voor ons zelf verdiensten en genaden
te verwerven, daar wij alle Gode \\velge-
vallige werken en handelingen ter harer
bevrijding kunnen opdragen. De heilige
vaders hebben ons de voornaamste dier
middelen aangeduid, als: Het gebed, het
vasten of andere boetplegingen, het geven
van aalmoezen of de werken van barmhar-
tigheid en het heilig Misoffer.

Volgens de verhandelingen en voorbeel-
den, welke hier achter volgen, kan men
echter een grooter aantal van zulke mid-
delen opsommen, als: Het gebed, het aan-
roepen der H. Moeder Gods, der Engelen
en Heiligen, de werken van boeten en van
barmhartigheid, de opoffering der eigene
verdiensten, de heilige aflaten, het wijwa-
ter, het licht, het doen van bedevaarten,
de H. Communie en het heilig Misoffer.

Over de kracht van het gebed voor de
afgestorvenen.

|f|)e H.Schrift zegt: (IIMach.12,60) �Het
tar is eene heilige en heilzame gedachte,
voor de afgestorvenen te hidden, opdat
zij van hunne zonden ontbonden worden."

Zij is heilig, dewijl zij Gode zeer welge-
vallig is, en zij is heilzaam, omdat zij bij
de barmhartige goedheid Gods haar ver-
heven en weldadig doel niet mist; onder
alle offers zijn er geen, die Gode zoo aan-
genaam zijn en die Hem zoozeer tot eere
strekken als de offers van liefde en barm-
hartigheid, vooral als zij voor lijdende
zielen worden opgedragen, die Hij zoo tee-
der liefheeft, omdat zij heilig zijn en zeker
den hemel eens bezitten zullen. Door zijne
rechtvaardigheid worden zij in de wrekende
vlammen des vagevuurs gevangen gehou-
den, totdat zij geheel gezuiverd zijn, (om-
dat Hij zoude ophouden rechtvaardig te
wezen, als Hij alleen barmhartig wilde zijn,)
doch gaarne neemt Hij de gebeden, die
wij liefdevol voor haar tot Hem opzenden
als een zoenoffer voor haar aan.

En heeft niet Jesus Christus zelf ons
beloofd, dat Hij onze gebeden zal verhoo-
ren, zelfs dan, wanneer wij Hem slechts tijde-

lijke zaken vragen? Hoeveel zekerder
zullen wij dan verhoord worden, als wij
bidden voor die zielen, die voor de geheele
eeuwigheid zijn uitverkoren, om de eeuwige
goederen en de gelukzaligheid Gods te
genieten !

Daarom zegt de H. Augustinus, dat er
geen vromer,noch heiligerbezigheid bestaat,
dan het gebed voor de afgestorvenen.

Uitnoodiging tot het gebed voor alle

afgestorvenen door Thomas van

Kempen. (Yyfde brief.)

oor alle afgestorvenen moeten wij met
, liefde bidden, doch vooral voor onze
overledene ouders, vrienden en weldoeners;
want dit is e�n uitmuntend liefdewerk en
een daad van groote barmhartigheid. Gelijk
wij zelven wenschen, eens na onzen dood
geholpen te worden, moeten wij ook ons
best doen hen, met Gods genade, zooveel
mogelijk bij te staan.

Wie aan de bevrijding der arme zielen
ijverig en trouw arbeidt, verschaft zich
zelven nog het grootste voordeel, dewijl
men, voor haar biddende, zich zelfgeens-
zins van de vrucht van zijn gebed
berooft, maar daarenboven heilzaam aan
den dood herinnerd wordt. Want bijna

nooit zal het gebeuren, dat zoo iemand
zonder de genade der heilige ingetogen-
heid tot zijne gewone bezigheden terug-
keert, daar [hij indachtig wordt, dat wij
allen denzelfden weg van alle vleesch
gaan zullen, en dat hetgeen zij nu door-
staan hebben, ook zeer waarschijnlijk zijn
deel zal zijn. Laat ons dan bidden voor
onze geliefde afgestorvenen, daar wij hen
binnen korten tijd zullen volgen; laat
ons voor hen bidden, opdat zij ons ook
eenmaal helpen mogen, als wij ooit in
denzelfden nood mochten komen.

Ons geloof moet niet alleen in onzen mond
zijn, en wij moeten niet alleen letten op
hetgeen in het bereik onzer oogen is, maar
aan alle menschen moeten wij onze liefde
bewijzen, hetzij wij lichamelijk met hen te
zamen zijn of niet.

�Want de liefde eindigt nimmer,(IKor.
13.) en zij, die elkander hartelijk beminnen,
zullen elkander nooit vergeten kunnen."Den
waren vriend leertmen in den nood kennen.
Indien gij wist, datuwbroederofuwvriend
in het vuur of in een kerker geworpen ware,
zoudt gij dan niet tot tranen bewogen wor-
den, en ware het niet goddeloos en wreed,
indien gij dan zoudt weigeren, hem eene
behulpzame hand te bieden, of indien gij

zoudt weigeren, uwen mond te openen, we-
tende dat gij hem door een paar woorden
zoudt kunnen bevrijden ?

Komt, verheffen wij daarom dikwijls onze
handen ten hemel, omvoordedoodenbarm-
hartigheid af te smeeken! Bewijzen wij hun
met een heiligen spoed alle liefdediensten,
die hun aangenaam en nuttig kunnen zijn.
Denken wij er toch eens ernstig aan, hoe
verschrikkelijk hunne pijnen zijn en dat zij
�niet tot rust zullen komen, alvorens zij
geheel gezuiverd zijn.

Over den ijver, waarmede men voor de
afgestorvenen bidden moet.

r-/^ nze gebeden voorde afgestorvenen moe-
^9\' ten wij met een bijzonderen ijver ver-
richten. Hoe zoude men zich in dit leven niet
beijveren, als het er om te doen ware, een
persoon, die men bijzonder liefheeft, bijv.
een vader, een moeder of een kind van de
doodstraf te bevrijden? Welnu, overwegen �
wij dan, hoe ons gemoed gestemd behoort
te zijn, als wij bidden voor zielen, die ons
niet minder na aan het hart liggen, en die
in de vreeselijke vlammen van Gods straf-
fenderechtvaardigheidbrandenlVoorzeker,
dat gebed moest steeds van een stroom van
tranen vergezeld zijn; en is dit niet altijd

mogelijk, dan moeten wij toch trachten het
met een hartelijk, oprecht medeljjden te
doenl Boudon zegt ons, dat ��n psalm,
met een groot medelijden en met gevoel
gebeden, veel meer uitwerkt dan vijftig
andere, die gevoelloos en zonder aandacht
worden opgezegd.

Daarom zijn vooral de korte gebeden,
schietgebeden genaamd, die zoo dikwijls
aangeprezen worden, met vrucht tot ver-
lossing der geloovige zielen te gebruiken.
Door bijv. eenige malen daags in korte
woorden, en meer met het hart dan met
de lippen, het H. Bloed van Jesus aan
God op te dragen of door het aanroepen
der H. Maagd en der anderen Heiligen het-
welk zoo dikwijls door den dag gevoeglijk
geschieden kan, kunnen wij grooteschatten
voor onze dierbare dooden vergaderen; want
wonderbaar zijn hier de uitwerkselen van
een ijverig gebed en troostrijk de beloften,
door de oneindige goedheid Gods daaraan
verbonden.

�God doet den wil dergenen, die Hem
vreezen; Hij verhoort hun gebed en verlost
hen," zegt 3e koninklijke Profeet (Ps. 144,
19.) En de heilige Jacobus schrijft (Br. 5,
16.) �Het standvastige gebed van denrecht-
vaardige vermag veel." Ook de goddelijke

Heiland zelf zegt (Joh. 15, 7) �Als gij in
Mij blijft en mijne woorden blijven in u,
zoo kunt gij bidden om hetgeen gij wilt,
en het zal u gegeven worden."

Bedroevend daarentegen is de ervaring,
die men opgedaan heeft omtrent betgebed,
dat slordig en in staat van zonde verricht
wordt.

Eenige voorbeelden van den ijver, tcaar-

mede de Heiligen voor de afgestorvenen

e H. Ambrosius, door een heiligen ijver
bezield, spreekt in zijnelijkrede op den
romeinschen keizer Valentianus aldus:
�Laten wij de heilige Geheimen vieren voor
hem, om wiens dood wij treuren ! Bidden
wij met gloeienden ijver voor de rust zijner

ziel......Verheft met mij uwe han-

den, om door deze plichts vervulling ten min-
ste een bewijs te leveren van onze dank-
baarheid, voor de weldaden die wij ontvan»
gen hebben." En dan verder, waar hij aan
Gratianus, den reeds vroeger gestorven
broeder van Valentianus, herinnert: �Als
mijne gebeden iets vermogen, zult gij beiden
zalig zijn. Geen dag zal ik laten voorbijgaan
zonder aan u te denken, iederen nacht
zult gij het voorwerp mijner smeekingen

zijn, aan al mijne otters zult gij deelnemen,
en eerder zal ik mijne rechterhand dan u
vergeten."

Evenzoo sprak hij in de lijkrede op kei-
zer The�dosius den Groote, het volgende
gebed: �Geef uwen dienaar The�dosius
eene volmaakte rust, geef hem die rust,
welke Gij voor uwe Heiligen bereid
hebt. Ik zal niet ophouden met weenen en
bidden, totdat ik hem tot op den heiligen
berg des Heeren gevoerd heb, waarheen
zijne verdiensten hem roepen."

Met denzelfden ijver riep eens de heilige
abt en kerkvader Bernardus uit: �Op! ter
hunner bevrijding! Door mijn weeklagen
wil ik den Heer bezweren, door mijne
zuchten wil ik Hem geweld aandoen, door
mijne gebeden wil ik Hem smeeken hen te
verlossen. Ter hunner bevrijding wil ik
eene bijzondere H. Mis opdragen, in de
hoop, dat de Heer hen zal waardig maken,
zijn goddelijk aanschijn te genieten, en dat
Hij hunne smarten in rust, hunne ellende
in glorie en hunne pijnen in loon veran-
deren zal."

Door zulke en dergelijke werken kan de
tijd hunner boete verkort, hunne droefheid
verminderd en hunne smart weggenomen
worden. Geloovige zielen, wie gij ook zijn

moogt, doorloopt deze velden der verzoening
en ziet toe wat daar gebeurt. Tracht op
deze markt een voorraad medelijden op te
doen." (Serm. 42.)

Voorbeelden, waaruit blijTtt, hoe spoedig

veelal het gebed voor afgestor-

venen verhoord wordt.

�rn de kroniek der Minderbroeders leest
(*> men het volgende: P.Conrad vanOffida
bevond zich op zekeren keer in het gebed
aan den voet van het altaar der kerk en
zag daar een broeder van zijn klooster, die
kort te voren gestorven was. Deze beklaagde
zich over de vreeselijke pijnen, die
hij in het vagevuur te verduren hatf en
smeekte P. Conrad, dat hij hem toch door
zijn gebed, dat bij God veel vermocht, zoude
bijstaan. P. Conrad bad terstond vuriglijk
het Onze Vader voor hem en voegde nog
daarbij: Heert geef hem de eeuwige rust
en dat het eeuwig licht hem beschijne. De
overledene sprak hierna andermaal: �O
vader! indien gij wist, welkeenegroote ver-
lichtingmij dit kortegebed aan brengt, zoude
uwe groote liefde u er toe bewegen het nog
eenmaal voor mij te verrichten." De pater
deed hetgeen hem verzocht werd, en daar
de overledene nu weder eene dergelijke

Gebeden Overledenen. 4

vermindering zijner smarten ondervond,
smeekte hij ten derde male : �Ach mijn
vader, ter wille van Gods barmhartigheid,
volhard toch in dit verdienstelijk gebed,
dat mijn lijden in troost doet verkeeren!¹\'
De dienaar Gods ging daarop zonder op
te houden met dit gebed voort, waardoor
langzamerhand de droefheid van den afge-
storvene in vreugde, zijne bleeke kleur in
glans en zijn aschvervigkleed in een sneeuw-
wit gewaad veranderde, en na datzelfde
gebed alzoo honderdmalen herhaald te heb-
ben, zag hij hem vol vreugde en glorie v��r
zich, terwijl hij onder den levendigsten
dank voor zijne spoedige verlossing, jajube-
lend ten hemel voer.

In dezelfde kroniek leest men behalve
dit nog een gelijksoortig voorbeeld van een
zekeren pater Stephanus, die met hetzelfde
gevolg verscheidene malen achtereen den
psalm: �Uit de diepte enz." bad voor eene
ziel die hem verschenen was.

Een kort gebed z�lfs kan de afgestorvenen
van groot nut zijn.

en heilige bisschop kreeg op zekeren
dag, terwijl hij, door den slaap over-
mand, even ingesluimerd was, het volgend
visioen. Hij zagnamelijk een knaap, die met

een zilveren snoer, waaraan een gouden
angel, eene schoone vrouw uit eene diepe,
kokende bron ophaalde. Ontwaakt zijnde
begaf hij zich naar een venster van
zijne kamer, dat uitzicht verleende op een
kerkhof, en zie � op dat kerkhof stond
bij een der graven juist dezelfde knaap,
dien hij in den droom gezien had. Hierover
verwonderd begaf hij zich onmiddellijk tot
hem en het kind vragende naar hetgeen
het bij dat graf verrichtte, kreeg hij ten
antwoord: � Ik bid het Onze Vader en den
psalm Miserere voor mijne moeder die hier
begraven is." De man Gods kwam hier-
door tot de overtuiging dat de ziel dier
vrouw door het gebed van haar kind ver-
lost was, en dat de gouden angel het Onze
Vader en de zilveren snoer het Miserere
beduidde.

De volgende gebeurtenis vindt men opge-
teekend in de kroniek der Karthuizers.
�Op zekeren dag bracht een edelman eene
groote som gelds in een klooster dezer
orde, om voor zijn overleden vader de gebe-
den der kloosterlingen te verkrijgen. Toen
hij evenwel bemerkte, dat het verzamelde
koor slechts de woorden �Requiescat in
Pace. Amen¹\' (Hij ruste in vrede. Amen) voor
hem zong.beklaagde hij zich daarover dewijl

Lij dit korte gebed veel te geringachtteinver-
gelijking met het medegebrachte geld. De
door God verlichte prior liet daarop boven-
genoemde woorden door elk der gees-
telijken op een afzonderlijk stukje papier
schrijven en legde vervolgens al deze brief-
jes tegen het geld van den edelman op
een weegschaal, en � o wonder I De
schaal met het geld ging oogenblikkelijk
als een veer omhoog, terwijl die, waarop
de stukjes papier lagen, loodzwaar naar
onderen ging. De edelman werd door dit
voorval tegelijkertijd beschaamd en
getroost.

Paus Benedictus XIII maakt van deze
gebeurtenis in zijne stichtende redevoerin-
gen gewag.

Het is bijzonder nuttig de II. Moeder Gods
voor de afgestorvenen aan te roepen.

e H.Moeder Gods wordt doordestrijden-
de kerk demoeder der barmhartigheid
genoemd, niet minder echter is zij dit voor
de lijdende kerk in het vagevuur. Zij
zelve heeft eens tot de H. Brigitta gezegd
(gelijk men leest in de openbaringen van
deze Heilige) �Ik ben de moeder van
al degenen die in het vagevuur zijn, want
hun lijden wordt ieder uur door mijne

voorspraak verminderd." Dezelfde H. Bri-
gitta heeft ook betuigd, dat zij door god-
delijko ingeving wist, dat Maria de troos-
teres is van alle zielen, die zich in het
vagevuur bevinden. Daarom zegt de H.
Alpbonsus van Liguori, Gelukkig, driewerf
gelukkig zijn de dienaren van deze moeder
der barmhartigheid, dewijl zij niet alleen
gedurende dit leven, onder hare hoede
zijn, maar ook nog aan gene zijde van het
graf, in het vagevuur, hare bescherming
genieten. Hoe minder de zielen bij machte
zijn zich zelven te helpen, hoe meer Maria
hare zorgen en hare goedheid voor hen
vermenigvuldigt." Hieruit kan men gemak-
kelijk besluiten, hoe aangenaam het aan
Maria en hoe voordeelig het voor de
geloovige zielen zijn moet, als men haar,
de moeder der barmhartigheid, aandaoh-
tig voor haar aanroept. Boudon raadt ons
daarom aan, Maria niet alleen dikwijls
voor de geloovige zielen aan te roepen,
maar zelfs al onze goede werken engebeden
voor de overledenen met vertrouwen in
hare handen neer te leggen. �Want!"
zoo zegt hij, �van den eenen kant kan
niemand op heiliger wijze daarover
beschikken, en van den anderen kant geven
wij Maria daardoor een der duidelijkste

bewijzen van de ware en heilige liefde,
die wij haar toedragen.

Be Moeder Gods oefent over het vagevuur
eene bijzondere heerschappij uit.

et valt niet te betwijfelen, dat de

koningin des hemels en der aarde over
de triomfeerende en over de strijdende kerk,
en ook zooals de H. Bernardinus bemerkt,
over de lijdende kerk eene bijzondere heer-
schappij uitoefent, en wel zoodanig, dat zij
de eerste aan de schatten harer glorie, de
tweede aan de schatten harer genaden en
de laatste aan de uitwerkselen harer voor-
spraak doet deelnemen, om welke reden
bovengenoemde heilige ophaardezespreuk
der H. Schrift toepast: �Ik heb op degol-
vender zee gewandeld" (J. Sir. 24.8) dewijl
zij namelijk door die stormachtige vuur-
zee gaatom deverschrikkelijke hitte, waarin
de geloovige zielen smachten, af te koe-
len. De H. Dionysius, de Karthuizer, zegt
tengevolge eener openbaring, dat de arme
zielen reeds verheugd en opgebeurd wor-
den als slechts de naam van Maria in het
vagevuur gehoord wordt, juist gelijk een
zieke zich verblijdt en opgebeurd gevoelt,
wanneer men hem troostende woorden toe-
spreekt.

De geleerde Eovarin verzekert, dat de
voorspraak van Maria aan een koelen mei-
dauw gelijkt, die op de verterende vlam-
men nederdaalt en dezelve uitbluscht!

Volgens Salmeron is het de meening van
vele godgeleerden, dat Maria nog v��r
haren dood van haren goddelrjken Zoon de
verlossing verzocht en verwierf van alle
zielen die destijds in het vagevuur waren,
opdat deze haar naar den hemel zouden
kunnen begeleiden. Zoo als de vrome Ger-
son opmerkt, verkreeg zij deze gunst,
dewijl zij juist toen als koningin, en welbij-
zonder als koningin der barmhartigheid,
als moeder der genaden gekroond isgewor-
den; en zeer natuurlijk is het, dat zij bij
deze gelegenheid de begenadiging der ge-
vangenen verwierf. Ook de heilige Bernar-
dinus zegt, dat Maria eene bijzondere heer-
schappij over het vagevuur verkregen heeft
en dat zij voornamelijk hare trouwe dienaars
daaruit verlost.

Over de kracht van den rozenkrans tot
troost der geloovige zielen.

it de woorden, die de koningin des
hemels zelf, volgens de getuigenis van
den zaligen Alanus, in eeneverschijningtot
den H. Dominicus gesproken heeft, blijkt

genoegzaam welk eene groote kracht dit
gebed bezit. Zij zeide namelijk dat de
verlossing der geloovige zielen uit het
vagevuur eene der voornaamste uitwerk-
selen is van het rozenkransgebed.

Het volgende voorbeeld diene tot beves-
tiging dezer woorden.

Door de predikaties van den H. Domi-
nicus bekeerde zich te Rome een vrouws-
persoon die in een kwaden roep stond, met
name Katharina. Deze vrouw legde zich
na hare bekeering bijzonder op het bidden
van den rozenkrans toe, en verrichtte dat
gebed meestal voor de verlossing der geloo-
vige zielen. Toen zij zich nu op zekeren
keer weder bezig hield met de vijf droevige
geheimen van den rozenkrans te bidden en
te overwegen, zond de Heer aan den H.
Dominicus een visioen, om hem daardoor
te doen zien, hoe groot het voordeel is,
dat deze oefening de geloovige zielen aan-
brengt. De heilige zag namelijk een won-
derschoonen knaap, welke Jesus-Christus
voorstelde, en uit wiens ledematen vijf en
vijftig bronnen ontsproten; deze bronnen,
eene zinnebeeldige voorstelling der Onze
Vaders en Wees Gegroeten waaruit het
rozenhoedje is samengesteld, gaven eene
groote hoeveelheid van het reinste water, dat

zij in liet vagevuur uitgoten en waardoor de
lijdende zielen zoo verkwikt werden, dat
zij bijna geen pijn meer gevoelden en slechts
jubeltonen deden hooren, terwijl zij vol
dankbaarheid hunne medelijdende weldoen-
ster prezen. (Campadelli.)

De zalige Alanus schrijft ook, dat vele
broeders en zusters in den Heer hem onder
eede betuigd hebben, dat hun, onder het
bidden van den rozenkrans vele zielen ver-
schenen zijn, die hun dankend verzekerden,
dat er na het H. Misoffer geen krachtiger
hulpmiddel voor de arme zielen in het
vagevuur bestaat dan het gebed van den
H. rozenkrans, en dat daardoor dagelijks
velen van haar verlost worden, die anders
nog vele jaren hadden moeten lijden. Het
is daarom dat de H. Liguori zegt: �Als
wij dus verlangen de zielen in het vage-
vuur krachtige hulp te verleenen, zoomoe-
ten wij haar in onze gebeden bij deH. Maagd
aanbevelen, en bijzonderlijk voor haar den
rozenkrans opofferen, dewijl zij daardoor
grooten troost erlangen." (Heerl .v. Maria.)

Het is geer nuttig, de hulp der heilige
Engelen voor de afgestorvenen in te roepen.

_i*Jj?rte menschen, diemetdonbijstandhunner
iiP Engelen hun levensloop op aarde geluk -

kig volbracht hebben en aan de hel voor eeu-
wig ontsnapt zijn, worden als zij na hunnen
dood nog schulden in het vagevuur te
betalen hebben, in dien poel van jammer en
ellende geenszi ns door die Engelen verlaten.
Neen, de Engelen geven daar hunne pleeg-
kinderen zoo mogelijk nog grootere blijken
hnnner liefde dan op aarde. Zij bezoeken
hen dikwijls, zij troosten ben en laten niet
na, overal waar zij kunnen, hulp voor hen
te zoeken. Zij doen vrome menschen aan
de lijdende zielen denken en sporen hen
aan, met ijver er voor te bidden en te
werken.

Gelijk de heilige aartsengel Eapha�l,
volgens zijn eigen verklaring (Tob. 12,12),
de gebeden van den ouden Tobias voor
den troon Gods bracht, als deze onder tra-
nen bad en van tafel opstond om dedooden\'
te begraven, evenzoo dragen de heilige
Engelen voortdurend de goede werken en
gebeden, die zij voor de arme zielen ver-
gaderd hebben, tot voor Gods troon, om
ze in te wisselen tegen rijke genaden en
deze vervolgens aan de arme verlatenen
in het vagevuur te brengen.

De H Augustinus, bisschop en kerkvader,
leert in zijne verhandeling over dezorgvoor
de afgestorvenen hetgeen volgt: (l�.Hfdst.



		67

		Het gebed met vasten en andere boct- iverken vereenigd, bezit eene groote kracht voor de geloovige zielen.

		m
		en leest in het boek Judith: (4,12.)

		. �Weet, dat de Heer uwe gebeden zal verhooren, als gij volhardt in vasten en gebed voor het aangezicht des Heeren." Het volgend treffend voorbeeld bevestigt deze waarheid. Sancio, koning van Leon, werd door middel van vergif verraderlijk om het leven gebracht. De koningin, Guda genaamd, die haar gemaal teederlijk beminde, ontdeed zich daarop van alle koninklijke pracht en begaf zich in een klooster, om God daar te dienen en met meer vrucht de ziel van haren echtgenoot te kunnen helpen. Aldaar bad zij dag en nacht, en op eiken Zaterdag vastte zij ter eere der H. Moeder Gods. En zie, juist op een Zaterdag, toen zij weder voor den afgestor- vene bad, vertoonde hij zich aan haar, gehuld in een zwart rouwkleed en met eene uitdrukking van duldelooze smart op het gelaat. Hij bedankte haar voor haar gebed, en smeekte haar, daarin te volhar- den en het nog te vermenigvuldigen �Ach, trouwe echtgenoote," zeide hij, �kondeik



		81

		daad de ziel zijns vaders en die zijns broe- ders uit bet vagevuur verlost had en dat hij zelf na verloop van acht dagen in de heerlijkheid des hemels zou worden opge- nomen. Hij stierf ook werkelijk acht dagen daarna. Boor onze eigene verdiensten voor de geloovige zielen op te offeren, Tcunncn wij hun van groot nut zijn.


		et is bekend, dat de zalige Nicolaas Wol f degave bezat, om door geloof en gebed

		de zieken te genezen. Geen wonder dus, dat hij gedurende zijn leven bijna uitsluitend door aardsche lijders bezig gehouden werd. Dit neemt echter niet weg, dat hij toch nog eene gelegenheid vond, om ook de afgestorvenen zijne liefde te bewijzen, door namelijk alles wat hij deed, voor hen op te offeren. Hij zeide tot zichzelven: �Hetzij ik bid of eenig ander goed werk verricht, ik verwerf daardoor verdiensten bij God, en deze verdiensten kan ik hun dus schenken." Het was vooral de volgende gebeurtenis, welke hem tot dit liefdewerk aanspoorde. Een jonge man begon\'op zijn sterfbed te jammeren en zeide tot zijnen vriend : �Nu moet ik voor Gods rechterstoel verschij" nen en ik heb niets goeds wat ik kan mede- Gebeden Overledenen. 0



		120

		de geloovige zielen, die in het vagevuur branden, van een bijstand, die altijd zou hebben voortgeduurd. Eene grootere wreedheid kan men zich niet voorstellen. Gesteld, dat er eene stich- ting bestond, waaruit alle armen dezer wereld door alle geslachten heen hulp en bijstand konden putten, in de ellenden van dit zoo kortstondig leven, en dat er iemand opstond, die deze stichting vernietigde, � met welken naam zou men dan diens misdaad brandmerken ? Met betrekking tot de arme zielen in het vagevuur echter is deze gruwei- daad veel strafbaarder, zoowel ter oorzake van den grooten nood, waarin die zielen ver- keeren, als wegens de gevolgen, welke zulk eene daad na zich sleept. (Boudon.) Indien men een of ander stichten, of wat dan ook tot troost zijner ziel verordenen wil, mag men zich daarvoor niet op zijne erfgenamen verlaten.

		m
		et reden zou men mogen verwachten,

	-^-. dat er door de erfgenamen vrome stichtingen werden gemaakt tot troost der zielen, wier tijdelijke bezittingen zij genie- ten, doch, � o onbeschrijfelijke onver- schilligheid van het menschelijk hart! � Hoe zelden geschiedt ditl Neen, meermalen



		144

		kan worden gered. Wat. mijn man, met wien ik slechts ��n lichaam uitmaak, te weinig gedaan heeft, wensch ik aan te vullen, en ik hen hereid, God voor hem voldoening te schenken." Later betrok zij werkelijk eene woning vlak bij het kerk- hof, waarop haar man naderhand toch nog begraven werd, en aldaar verrichtte zij dag en nacht gebeden en goede werken voor hem. Na verloop van zeven jaren verscheen hij haar, en sprak haar aldus toe: �God loone het u, want door uwe werken ben ik nu van de grootste pijn bevrijd, en als gij mij nog gedurende zeven jaren dezelfde weldaden bewijst, zal ik na verloop daar- van geheel verlost zijn." Het een en het ander geschiedde. Zij, die de arme zielen in het vagevuur geene barmhartigheid bewijzen, hebben veel te vreezen.

		�m
		et dezelfde maat, waarmede gij uit-

		V3»>- meet, zal u weder ingemeten wor- den." (Math. 7. 2.) Een ieder begrijpt, dat deze woorden van dengoddelijkenZaligma- ker ook toepasselijk zijn op de hulp, die wij den afgestorvenen brengen. Ten bewijze hiervoor strekken de vele voorbeelden van zielen, die op eene of andere wijze gestraft



		146

		heid op deze wijze hunne onbarmhartig- heid en de ongevoeligheid huns harten pleegt te straffen." Vele geestelijke leer- aars gaan zelfs nog verder, en vreezen voor zulke onbarmhartigen niet alleen een veel strenger vagevuur, maar zelfs de eeuwige verwerping. Zij passen op hen namelijk de spreuk toe van den H. Jacobus (2. 13.): �Wie geen barmhartigheid geoefend heeft, /�al zonder barmhartigheid geoordeeld wor- den." En ook het woord van den H. Geest: �Wie zijn oor sluit voor het geschrei van den arme, die zal ook roepen, maar niet verhoord worden." (Spreekw. Sal. 21.13.) De heilige Vincentius Ferrerius zegt: �Ook de zielen in het vagevuur roepen de goddelijke wraak af over hen, die hunnen bijstand weigeren;" en hij eindigt met de woorden van den H. Lucas (18. 7): �Zal God misschien zijneuitverkorenen niet wre- ken, die dag en nacht tot Hem roepen?\'� Zij, die aan de arme zielen barmhartigheid bewijzen, h�bben veel te hopen.

		m
		ij lezen in het evangelie: �Zalig zijn de

		barmhartigen, want zij zullen bai^-m- hartigheid verwerven." (Math, 5. 7.) Welk eene overgroote barmhartigheid hebben zij dan in het andere leven te hopen, die hier



		BIBLIOTHEEK UNIVERSITEIT UTRECHT

			A06000031445624B

		3144 562 4



		<f>2_jfe_Jte_ _«fc__6fe__^L_«fe_ _«fe__^L_jte._^.Jfc_Jfe_\|

		TROOST DER

		GtiLOOVIGE ZIELEN IN «ET VAGEVITII.

		f . -

		ffilSSffiSf fUSSTKI KIS M

		%M~^p ~i& ^$T~i0> ^\'~^~~@^ $& ^~TJ(! "^> «^"^u



		*i 35* VOLLEDIG GEBEDENBOEK tot troost en lafenis der GELOOVIGE ZIELEN, BENEVENS EENE BESCHRIJVING VAN DEN TOESTAND DER LIJDENDEN IN IIKT VAGEVUUR, DOOR VOORBEELDEN OPGEHELDERD.

		₉;, \'- IMI



		wm�immmmMm

		INLEIDING.

		mm fct is den mensch eigen, zich te belcom- meren over zijne vrienden, die in verwijderde oorden ivonen,en steedsreikhal- zend naar eenige tijding omtrent hun lot uit te zien. Geen wonder dan ook, dat wfj verlangen naareenige zekeretij ding omtrent onze dierbare afgestorvenen, daar er toch bijna niemand onder ons gevonden wordt, ivien de dood niet een geliefden vader, eenc teerbemindemoeder, eenbroeder, eenezuater, een vriend of een beleende, die ons ter harte ging, ontnomen heeft. Doch, vooral als ivij bedenken, dat zij zich, zooals met grond is aan te nemen, in ver- schrikkelijke pijnen bevinden, waaruit wij hen, volgens de duidelijke leer van ons hei- lig geloot, gedeeltelijk en zelfs geheel kunnen verlossen � als wij dit bedenken,dan vooral zullen wij ons nog veel meer om hun lot bekommeren. Het ware dan ook zeer zeker ondankbaar en betreurenswaardig van vn-





		EERSTE DEEL. E E RS T E H O O F D S T U K. OVEK HET WEZEN EN HET BESTAAN VAN IIET VAGEVUUR.

		₍H2Jet vagevuur is eene plaats in doandere <3$-* wereld,waar de zielen gezuiverd wor- donvanzulkezonden.dieinonsdeliefdeGods wel niet geheel en al uitdooven, en daarom ook niet met de hel gestraft worden, maar die de zielen toch buiten den hemel sluiten, (in welken niets wat onzuiver is kan binnen- gaan), tot zoolang zij hare schuld geheel en al uitgewischt hebben. Ook is het die plaats, waar de zielen eene algeheele boete moeten doen voor zware zonden, die, hoe- wel zij in dit leven door de goddelijke genade vergeven werden, toch nog niet genoegzaam waren uitgeboet. Want het is eene geloofsleer, dat de zon- daar, door de absolutie des priesters, wel kwijtschelding der zonden en der eeuwige strai�en verkrijgt; doch dat er evenwel nog



		1(1

		tijdelijke straffen overbleven, die �findeze, �f in do andere wereld, in het vagevuur, �nootoii worden uitgewischt, alvorens voor hum don hemel ontsloten wordt. Do II. Sohriftlevert ons bewgzen hiervoor in Mozes on David, die, hoewel door hunne strenge boetvaardigheid mot God vor/.oond, tooh nog oono zware tijdolijko straf ondergaan moesten. Ook do II. Kerk hooft hierover duidelijk uitspraak gedaan. Het bestaan van het vagevuur wordt betoe- sen uil het oude Testament. oeds in het oude vorbond hechtte men geloof aan een zuiveringsoord. Dit blijkt ten duidelijkste uiteeneplaats van hot twoodo boek dor Maehabee\'rs (12, ,39 � 45) waar verhaald wordt, dat men na een ge- vecht bij do gesneuvelden oll\'ergesch�nkcn dor afgoden vond, hoewel het don Joden, op straf van zonde, vorboden was deze to nemen. Tot voldoening voor deze overtreding, liet de aanvoerder Judas eene inzameling hou- den en zond hij 12000 drachmen zilver (onge voor 2500guldon) naar Jeruzalem, om voor do gesneuvelden eon zoenoffer to doen opdragen, dewijl hij goed en godvruchtig jegens do verrijzenis gezind was. �Want,"





		TWEEDE HOOFDSTUK. OVEK DB PIJNEN VAN HET VAGEVUUR.

		Over de geesteli/ke pijnen des vagevuurs. e geestelijke pijn, genoemd de pijn van schade of verlies, is volgens de hei- lige kerkvaders de grootste pijn van het vagevuur en treft meer of minder alle zie- len, welke zich daar bevinden, bijgevolg ook die zielen, welke geen andere pijn te verdu- ren hebben. Deze pijn bestaat in het bewust- zijn der schulddoordetbedrevenekwaad en het veronachtzaamde goed, en vooral in de berooving van het zalige aanschijn Gods, waarin volgens de kerkvergadering van Florence de grootste aller smarten gele- gen is. Niemand is in staat te begrijpen, hoegroot het lijden eener ziel is, die, gescheiden van het lichaam, zich steeds, ondanks haar bran- dend verlangen naar God, als een voorwerp zijner straffende gerechtigheid ziet terugge* stooten. De heilige bisschop Alphonsus van Liguori schrijft: �Veel grooter dan de pijnen der zinnen is in het vagevuur



		DE�DEHOOFDS��K. OVER DE REDENEN, DIE ONS MOETEN AANSPO- UEN, DE GELOOVIOE ZIELEN TB HELPEN.

		De zielen in het vagevuur kunnen niets meer verdienen en zich geene verlichting meer verschaffen. e geleerde Butler zegt in zijne voor- treffelijke verhandeling over den A1- lerzielendag het volgende : »Nog eene om- standigheid, die bijzonder geschikt is om ons tot medelijden met de arme zielen op te wekken, mag vooral niet over het hoofd worden gezien, de omstandigheid namelijk, dat zij geene verdiensten meer voor zich zelven kunnen vergaderen en zich niet de geringste verlichting kunnen verschaffen." De zieken en de armen kunnen ten minste door woorden om hulp smeeken, en reeds bij den aanblik van hun lijden voelen wij ons getroffen en worden wij aangespoord deel te nemen in hunne ellende. De zielen in het vagevuur echter hebben geene andere middelen dan het geduld, de onderwerping



		VIERDE HOOFDSTUK. OVER DE MIDDELEN, DIE ONS TEN DIENSTE STAAN OM DE GELOOVIGE ZIELEN TE nELPEN.

		Over deze middelen in het algemeen. fJHe ledematen der Kerk van Jesus Chris- Y tus triomfeeren in den hemel, zij strij- denop de aarde, ofwel zij lijden inhetvage- vuur; vandaar de benaming van triomfee-\' rende, strijdende en lijdende Kerk. De liefde verbindt ons met geheel het geestelijk lichaam van Jesus en doet ons deelnemen, zoowel in de moeielijkheden en de droefheid als in de vertroostingen en het geluk van allen, wier hoofd Jesus is. Door de gemeenschap der Heiligen, die wij in ons heilig geloof belijden, verstaan wij daarom de gemeenschap van goederen en den wederkeerigen omgang tusschen alle ledematen van Jesus Christus. Op deze wijze staan wij in verbinding met de Heiligen des hemels, als wij God voor hunne overwinning en voor de beloo- ning, die zij ontvangen hebben bedanken,



		07 zij in liet vagevuur uitgoten en waardoor de lijdende zielen zoo verkwikt werden, dat zij bijna geen pijn meer gevoelden en slechts jubeltonen deden hooren, terwijl zij vol dankbaarheid hunne medelijdende weldoen- ster prezen. (Campadelli.) De zalige Alanus schrijft ook, dat vele broeders en zusters in den Heer hem onder eede betuigd hebben, dat hun, onder het bidden van den rozenkrans vele zielen ver- schenen zijn, die hun dankend verzekerden, dat er na het H. Misoffer geen krachtiger hulpmiddel voor de arme zielen in het vagevuur bestaat dan het gebed van den H. rozenkrans, en dat daardoor dagelijks velen van haar verlost worden, die anders nog vele jaren hadden moeten lijden. Het is daarom dat de H. Liguori zegt: �Als wij dus verlangen de zielen in het vage- vuur krachtige hulp te verleenen, zoomoe- ten wij haar in onze gebeden bij deH. Maagd aanbevelen, en bijzonderlijk voor haar den rozenkrans opofferen, dewijl zij daardoor grooten troost erlangen." (Heerl .v. Maria.) Het is geer nuttig, de hulp der heilige Engelen voor de afgestorvenen in te roepen. _i*Jj?rte menschen, diemetdonbijstandhunner iiP Engelen hun levensloop op aarde geluk -



		59

		�De afgestorvenen kunnen van de Enge- len die weten wat hier op aarde omgaat, een of ander vernemen, namelijk datgene wat zij volgens den wil van Hem, aan wien alles onderworpen is, vernemen moe- ten. Want als er geen Engelen waren, die �n in de verblijfplaats der levenden �n in het verblijf der afgestorvenen tegen- woordig kunnen zijn, zoo zoude Jesus onze Heer niet gezegd hebben: �Het gebeurde echter, dat de arme stierf, en door de Engelen in den schoot van Abraham gebracht werd." (Lucas 16,28.) Alzoo kunnen zij nu eens hier, dan weer daar zijn, dewijl zij immers volgens den wil van God den arme van hier daar heen gedragen hebben." Volgens Boudon melden zij aan de afge- storvenen wat tenhannenopzichteopaarde geschiedt, zij doen hen hunne weldoeners kennen en zorgen, dat zij voor dezen weder- keerig bidden, iets wat deze liefdevolle geesten ook zelf altijd doen. De aanroeping der heilige Engelen voor de afgestorvenen moet dus wel zeer nut- tig zijn. De H. Kerk zelf wil ons ver- trouwen daarin doen stellen, want zij zingt in den naam des Heeren, op den H.Micha�l doelende: �Ik heb u tot vorst aangesteld,



		60

		om alle zielen op te nemen," en in de Mis voor overledenen smeekt zij denzelfden H. Engel, deze zielen in de heerlijkheid van het goddelijk licht te brengen, die aan Abraham en zijne gansche nakomeling- schap beloofd was. Het is ooTc zeer nuttig, de Heiligen voor de geloovige zielen aan te roepen. _Bi^plet is eene uitgemaakte zaak dat de ® *� Heiligen in den hemel door hun veel- vermogende voorspraak een groote macht bezitten om de verlossing der arme zielen uit het vagevuur te bewerken," zoo leeren ons de H. Augustinus en de H. Thomas. Het valt ook niet te betwijfelen, dat de Heiligen van die macht een overvloedig gebruik maken om hunne in het vagevuur lijdende broeders te helpen, vooral daar zij veel beter dan wij met hunne ver- schrikkelijke pijnen bekend zijn. Waren de Heiligen gedurende hun sterfelijk leven reeds zoo ijverig en zoo machtig om hunne medebroeders, al waren deze ook zondige menschen, in eiken nood door hunne voor- bede ter hulp te komen, met hoeveel meer ijver, met hoeveel meer liefde zullen zij dan nu in den Hemel de zielen kunnen helpen, die getooid zijn met de genade van



		61 God en bestemd om in eeuwigheid hun zalig gezelschap te genieten. In den hemel verliezen zij hunne hulpvaardigheid niet, neen, daar integendeel wordt hunne liefde nog veel grooter, en al kunnen zij daar ook zelf niet meer lijden, zoo hebben ze toch mede lijden met diegenen, die in smar- ten zijn. Zij staan daar voor den troon van den barmhartigen God, en moeten dus ookzelvennoodzakelijkbarmhartigzijn. De kerk spoort ons zeer dringend aan om in eiken nood tot Gods Heiligen onze toevlucht te nemen, en wij, hoe dikwijls ondervinden wij niet in alle omstandigheden des levens hun machtigen bijstand ; volgt hieruit niet van zelf, dat het een zeer heil- zaam werk zijn moet, hunne hulp voor de geloovige zielen des vagevuurs ijverig in te roepen ? Ecnige voorbeelden van de Jiu�p die de afgestorvenen van de Engelen en de Heiligen ontvangen. n de levensbeschrijving van de zalige j CeciliaLampugnanastaatopgeteekend, dat zij drie dagen na haren dood versche- nen is en dat zij toen betuigd heeft, dat haar Engelbewaarder voor haar in het vagevuur zichtbaar was en dat zij door hem op eene



		62

		bijzondere wijze vertroost werd. Zij zeide ook, dat zij hem spoedig bidden wilde, zich tot den bestuurder der kerk van het heilig graf te begeven, om dezen te verzoeken, lijkmissen voor haar te willen opdragen, waardoor hare smarten aanmerkelijk zou- den verminderd worden. Men leest ook van eene kloosterzuster van de orde der Dominicanen, de zalige Cecilia genoemd, dat zij in haar leven de gewoonte had, zich steeds een gedeelte van hetgeen zij te drinken kreeg te onthouden, om daarmede den dorstigen Heiland aan het kruis te laven. Toen zij nu na haren dood tot de pijnen des vagevuurs veroordeeld werd, kwam er terstond een Engel tot haar met een gouden schaal vol water om daar- mede de haar omringende vlammen uit te blusschen en haar vervolgens den hemel binnen te leiden. Ten slotte leest men nog van een jonge- ling die de vrome gewoonte had, van dage- lijks den i-ozenkrans te bidden tot troost der geloovige zielen, dat hij zich eens ter ruste begaf, zonder dat gebed te hebben verricht, en dat hij daarop door zijnen Engel uit den slaap gewekt werd, daar de zielen des vagevuurs dagelijks een offer van hem verlangden.



		63

		Dit met betrekking tot de Engelen ; het volgende diene tot bewijs, dat ook de Hei- ligen de arme zielen hulp verschaffen. Franciscus Gonzaga, bisschop van Mantua schrijft, dat een pater van de orde van den H. Franciscus, Joan de Via geheeten, zich na zijnen dood glansvol aan een novice vertoonde, om dezen te bedanken voor zijne verlossing, welke hij hem verschuldigd was. Bij die verschijning vertoonde zich de genoemde pater tusschen twee groote Hei- ligen ; aan zijne rechterzijde bevond zich de H. Franciscus, aan zijn linkerzijde de H. Bernardinus, en dit, volgens zijne eigene verklaring, omdat hij er steeds ijverig naar gestreefd had, deze Heiligen in hunne groote deugden na te volgen. Tot belooning van dien ijver waren zij uit den hemel neergedaald om hem te ont- vangen. In de beschrijving der heiligverklaring van den H. Bernardinus is er sprake van iemand, die van den dood opgewekt werd, en die daarna de verklaring aflegde, dat hij den H. Franciscus in den hemel gezien had, omringd door eene tallooze menigte ordens-kinderen van dewelke zeer velen door hem (door den H. Franciscus) uit het vagevuur verlost waren.



		64

		In de jaarboeken van Baronius van het jaar 647 vindt men opgeteekend, dat�ago- bert, koning van Frankrijk, die ter eere van den H. Dionysius, den H. Mauritius en den H. Martinus drie kerken had laten bouwen, door deze drie Heiligen uit het vagevuur verlost werd. Ten laatste wordt er tengevolge eener henielsche openbaringverhaald, zoo schrijft Boudon, dat eene ziel in het vagevuur, die gedurende haar leven eene bijzondere godsvrucht tot de allerheiligste Moeder Godsgehadhad,oogenblikkelijkuitdevlam- men verlost wordt, nadat de H. Joannes haar aan deallerheiligste Maagd had aanbevolen. Over de werken van boetvaardigheid voor de zielen in het vagevuur. et is bekend, dat de Heiligen zich steeds van allerlei boetplegingen bedienden, als van de geschiktste middelen om voor zich en voor anderen bijzondere genaden van God te verkrijgen. Evenzoo is de H. Kerk gewoon te doen in alle omstandigheden, waarin zij meer dan naar gewoonte Gods bijstand behoeft. Hieruit moet men natuur- lijkerwijze afleiden, dat de werken van boetvaardigheid, ook als zij voor de ver- lossing der afgestorvenen verricht worden,



		� !5

		eene heilzame uitwerking moeten hebben. Dit wordt overigens door vele voorbeel- den bevestigd en aangetoond. Boudon was hiervan zoozeer overtuigd, dat hij met ontroering uitriep, dat, als wij slechts een weinig geloof bezaten, onze gewone oefeningen zouden bestaan in het vasten, het dragen van haren kleederen, het geeselen, enz. om door deze en derge- lijke werken de arme zielen in het vage- vuur hulp te bezorgen. Natuurlijk kan niet ieders ijver z��- ver gaan, doch dit neemt niet weg, dat ieder mensch dikwijls in de gelegenheid wordt gesteld, om zelfs zonder door ande- ren opgemerkt te worden, op eene verdien- stelijkewijzeboetvaardigheidteplegenvoor de afgestorvenen. Zoo bijvoorbeeld is het een zeer verdienstelijk werk, zich nu en dan eene betere spijze, eenen drank of eenig ander geoorloofd genoegen te ont- zeggen. Ook is er niemand die niet som- wijlen zijne zinnen en bijzonder zijne oogen, ooren en tong eenigermate kan versterven, niemand, die niet nu en dan eenigen tijd het stilzwijgen kan bewaren, of ook ziekte, koude, hitte en andere ongemakken geduldig kan verdragen. Geen mensch ook, of hij vindt soms gelegenheid Geboden Overledenen. 6



		lil)

		0111 zijn veranderlijk humeur of zijn eigen- zinnigheid in den geest van boetvaardig- heid te beteugelen, kortom niemand is er, die niet alles wat in- en uitwendig lijden veroorzaakt, geduldig en met onder werping aan Gods heiligen wil verdienstelijk kan verdragen, tot lafenis der arme zielen. Zoo bijvoorbeeld hebben landbouwers, ambachtslieden, dienstboden en allen, die lichamelijk of geestelijk lijden te verduren hebben, zeer veel, wat zij voor deze zielen konden opofferen, en door dit te doen, zouden zij tegelijkertijd Gods zegen over zich aftrekken en daaruit kracht putten voor hun eigen lijden. Boudon verhaalt ons de volgende gebeurtenis, welke hierop betrekking heeft: Eenige lieden waren genoodzaakt eene reis te ondernemen. Alvorens zich echter op weg te begeven, offerden zij alle moeielijk- heden en vermoeienissen, waarmede zij te kampen zouden hebben, tot lafenis der geloovige zielen aan God op. Toen zij nu op reis werkelijk in groote gevaren ver- keerden, werden zij daaruit op een buiten- gewone wijze gered, dewijl God aldus hunne liefde door den bijzonderen bijstand zijner vaderlijke voorzichtigheid wilde beloonen.



		68

		u zeggen hoe verschrikkelijk de pijnen zijn, die ik in het vagevuur lijd, voorzeker, gij zoudt nog veel meer medelijden met mij hebben. Ach, bij de oneindige barmhar- tigbeid Gods, help mij! Guda, help mij." Na deze verschijning bracht de koningin veertig dagen zonder onderbreking in gebed en onthouding door, en na verloop van dien tijd mocht zij het geluk smaken, haren echtgenoot nog eenmaal en wel in zijnver- heerlijkten staat te aanschouwen. Hij ver- scheen haar, nu door een hemelschen glans omgeven, en vol vreugde riep hij haar toe: �Zie, nu ben ik bevrijd van mijne pijnen, en aan u heb ik dit te danken. Wees daarvoor eeuwig van God gezegend! Vol- hard in uwe heilige oefeningen. Over- weeg de straffen van het andere leven en vooral ook de heerlijkheid des hemels waar- heen ik u voorga om u daar te verwach- ten on een krachtig voorspreker voor u te zijn." (Vasquez in Chron. Ao. 9, 40.) Boor met geduld voor de afgestor- venen te lijden, kan men hen zeer behulpzaam zijn. n de jaarboeken van het klooster van den H. Trudo leest men het volgende: �Eene brave vrouw, die door haren echt-



		69

		genoot, welke aan den drank verslaafd was, zeer dikwijls op de ergste wijze mis- handeld werd, ging op zekeren keer haren nood klagen aan een godvreezend abt. Deze gaf haar den raad, al haar lijden voortaan met het grootste geduld te ver- dragen en aan God op te dragen als een aangenaam offer tot lafenis der arme zielen in het vagevuur, om door die zie- len wederkeerig troost te erlangen. �De vrouw volgde dezen goeden raad en offerde diensvolgens al haremoeielijkhedcn en haar verdriet voor een zekere ziel van het vagevuur aan God op. Spoedig daarna verscheen deze ziel aan den reeds genoem- den abt en bedankte hem voorden voor- treffeljjken raad, dien hij hare grootmoo- dige redster gegeven had, dewijl zij daar- door van hare pijnen bevrijd en in de eeuwige vreugde opgenomen was. De abt haastte zich, deze tijding aan degodvree- zende vrouw over te brengen, die daar- door onuitsprekelijk vertroost en ver- heugd werd. Ook na dien tijd volhardde zij, bij al haar lijden, in denzelfden liefde- ijver en verloste daardoor nog vele andere zielen. Zoo kreeg dezelfde abt zelfs een- maal eene verschijning van een broeder uit zijne eigen klooster, die kort te voren



		70

		gestorven was, en die hora zeide, dat hij het allerbeste door de boetplegingen dezer vrouw kon geholpen worden. � Hiervan onderrichtjdroeg zij nu ook voor denoverledenkloosterling hare verdiensten op en wel met dit gevolg, dat hij reeds den volgenden nacht opnieuw verscheen, om zijne verlossing aan te kondigen." Boor het lijden, dat men grootmoedig voor de geloovige zielen overneemt, kan men haar op eene bijzondere tvijze helpen. fn de levensbeschrijving van de zalige UrsulavandeTheatijner-orde,leestmen dat deze heilige een groot medelijden had met eene stervende medezuster Christiana, wegens de pijnen, die haar in het vage- vuur denkelijk te wachten stonden. En daar zij uit het voorbeeld der heilige Gatharina van Siena wist, dat een levend mensch de straffen op zich nemen kan, die eene van het lichaam gescheiden ziel onder- gaan moet, bad zij haren goddelijken Bruide- gom vuriglijk om de genade, dit voor de ziel harer medezuster Christiana temogendoen. Haar gebed werd verhoord. Terwijl hare zuster den laatsten adem uitblies, geraakte de zalige Ursula in verrukking, ennadatzij



		71

		weder tot zich zelve gekomen was, riep zij vol vreugde uit: �Ik dank U, o mijn Heer en mijn God, voor de groote barmhartig- heid, welke Gij mijne zuster Cbristiana bewijst, door mijn aanbod ter harerverlos- sing aan te nemen." Vervolgens liet zij het Te Deum Laudamus zingen en werd danplot- seling door zeer groote pijnen overvallen, waarvan zij gedurende haar geheele leven niet meer bevrijd werd. De H. Philippus Nerius was, gelijk zoovele Heiligen, een trouwe helper en een ware vriend dei- lijdende zielen in het vagevuur. Ook hij wenschte die arme zielen op eenebijzon- dere wijze hulp te bieden en hij bad God, daartoe de gelegenheid te willen schenken. Zijn gebed werd verhoord ; want van toen af had hij een ongemak aan een zijner voeten, hetwelk hem een langdurig en smartelijk lijden veroorzaakte, dat hij tot lafenis der arme zielen geduldig verdroeg en waardoor hij onophoudelijk aan het lijden dier zielen werd herinnerd. Boudon verhaalt ons nog, dat er in zijnen tijd een man verscheen, die tot zijne familie behoorde en die alstoen de verklaring afleg- de, dat zijne kleindochter, die nog zeer jong was en die sedert zijnen dood voort- durend met ziekte te kampen bad, volgens



		72

		eene bijzondere beschikking der goddelijke Voorzienigheid voor hem leed. En tot sta- ving zijner woorden voegde de overledene er bij, dat deze kleindochter sterven zoude, zoodra de persoon, aan wien hij verscheen, haar zien zou, wat ook juist zoo gebeurde. Over den buitengewonen ijver waarmede de H. Ludwina boetvaardigheid pleegde voor de geloovige zielen. e onvergelijkelijke Thomas van Kempen de schrijver van de navolging van Chris- tus, schrijft over deze heilige maagd, die in dezelfde streek en in denzelfdentijdalshij leefde (De H. Ludwinawoondete Schiedam en Thomas vanKempenheeftzooalsbekend is langen tijd op den AgnietenbergbijZwolle zijn verblijf gehouden), hetgeen volgt: �Deze verduldige maagd leed gedurende 34 jaren zonder tusschenpoozen onder de smartelijkste ziekten, en zeer dikwijls werd zij door haar Engelbewaarder in het vage- vuur gebracht alwaar zij de arme zielen volgens de verscheidenheid harer schulden in ontelbare afdeelingen verschillende folte- ringen zag ondergaan. Onder de zielen die zij alzoo in het vagevuur opmerkte,herkende zij ook vele harer vrienden. Het gevolg hiervan was, dat zij niet alleen hare onge*



		73

		hoorde smarten met het grootste geduld verdroeg; maar dat zij bovendien nog vele pijnlijke boetwerken verrichtte, en datalles tot verlossing dier lijdende zielen. Zonder ophouden riep zij Gods oneindige barmhar- tigheid voor haar aan en beweende hare groote ellende zoo dikwijls en zoo lang, dat hare natuurlijke tranenveelaldoorbloedige werden gevolgd, welke men, als zij opge- droogd waren, als reliquie�n bewaarde." Dezelfde schrijver bemerkt daarbij, dat hoe- wel zij altijd vele zielen verloste, haar dit toch op de voornaamste feestdagen in veel grooter mate gelukte. Een ander schrijver zegt van haar, dat zij eens het heldhaftig besluit nam van liever tot aan denjongsten dag, indien God het toestond,hareverschrik- kelijkste pijnen voor de arme zielen te ver- dragen, dan terstond in den hemel opgeno- men te worden, en hij voegt er bij, dat zij door dit heldhaftig verlangen alle haar bekende zielen bevrijdheeft, waaronderzich ook die harer ouders en van al hare bloedverwan- ten tot in den negenden graad bevonden. Over de werken van "barmhartigheid voor de afgestorvenen. P^en kan de werkenvanbarmhartigheid niet genoeg voor de verlossing der



		74

		geloovige zielen aanbevelen, want hunne uitwerking is waarlijk wonderbaar. Met recht wordt dan ook de Romeinsche edelman Pammachius door den H. Pauli- nus geprezen, omdat hij na den dood zijner echtgenoote en tot troost harer ziel, alle armen der stad in de St. Pieterskerk vei^-- zamelde om daar spijzen onder hen uit te deelen. Reeds de oude Tobias (14,18) zeide tot zijnen zoon: �Zet uw brood en uwen wijn op het graf van den rechtvaardige," hetgeen beteekent zooals Allioli zegt: Als een rechtvaardige sterft, houd dan het lijkmaal bij zijn graf en spijzig de armen. In de H. Schrift leest men verder: (J. Sir. 3. 33.) �Gelijk het vuur door het water uitge- bluscht wordt, zoo worden ook de zonden door de aalmoes uitgewischt," en onderzon- den moeten hier de door de zonde ver- diende straffen verstaan worden. En zegt niet Jesus Christus zelf: (Mare. 9, 40.) �Wie u ooit in mijnen naam een beker water zal te drinken geven, alleen omdat gij Christus toebehoort, waarlijk, Ik zeg u, deze zal zijn loon niet missen." De H. Thomas van Aquinen vreest daarom niet te zeggen, dat aalmoezen, waaronder in



		75

		het algemeen alle lichamelijke werken van barmhartigheid moeten verstaan worden, eene veel grootere kracht bezitten om de zonden uit te wisschen dan het gebed, en dat dit laatste wederom een krachtiger middel is dan het vasten. Meer nog beveelt deze H. Kerkleeraar de geestelijke werken van barmhartigheid aan, omdat zij. zooals hij leert, de lichamelijke zoo verre overtreffen, als de geest het lichaam over- treft. Dientengevolge roept Boudon ons vol ijver t�e : �Troost de bedrukten, geeft raad aan de onwetenden, arbeidt aan de bekeering der zondaars, helpt allen, die eenig zielelijden te verduren hebben, en doet dit alles voor de zielen, die in het vagevuur lijden, zoo zal God hun barmhartig zijn." Boor het geven van aalmoezen kan men de geloovige zielen groote hulp verschaffen. ^D-Jetgeen men hierover in de geschiedenis ®^A der H. Ida van Toggenburg leest, is zeer merkwaardig. Nahetafstervenvan den broeder harer moeder, spreekt zij diens kin- deren volgender wijze toe : �Ach, hoe ver- schrikkelijk wordt uw vader gepijnigd! Ik weet dit door eene goddelijke openbaring



		76

		en bid u daarom in zijnen naam gedurende een geheel jaar de armen van vleesch, brood en boter te voorzien.\'\' Nadat zij zulks gedaan hadden, vernamen zij, dat hun vader door hunne vrijgevigheid en door de gebeden der H. Ida reeds van de helft zijner pijnen bevrijd was. Zij bewezen hem daar- om nog een jaar lang dezelfde liefdedien- sten, en als ook dit tijdsverloop ten einde was, werd hun door de Heilige aangekon- digd, dat hun beminde Vader geheel van zijne smarten verlost was, doch dat hij niettemin nog behoefte had aan een kleed. Zij begrepen daaruit dat God verlangde, dat zij nog een jaar langde armen zouden kleeden en toen zij ook dit volbracht had- den, ontvingen zij door den mond der H. Ida de blijde tijding, dat hun ovei^-leden vader de eeuwige rust ingegaan was. Bol- landus zegt in het leven van genoemde Heilige, dat bet kleed, dat den overledene ontbrak, het kleed der eeuwige glorie was, en dat alleen het gemis daarvan hem nog deed lijden. In de openbaringen van de H. Brigitta komt ook voor, dat zij eene verschijning gehad heeft van haar overleden echtgenoot Ulpho, die haar dringend kwam verzoeken, het achtergelaten zilverwerk en depaarden,



		77

		waarmede hij zich te veel verlustigd had, te verkoopen,en de opbrengst daarvan onder de armen uit te deelen. Eveneens ver- zocht hij haar de zilveren bekers aan arme kerken te willen schenken voor den dienst van het altaai\', daar zulke aalmoe- zen Gode hoogst aangenaam zouden zijn. Ten slotte vindt men in de levensbeschrijf ving van de H. Margaretha van Cortona gewag gemaakt van eene verschijning van den Hertog van 1\'asterna met name lioy Gomez, die deze Heilige aldus aansprak : �O, als de menschen wisten, hoe groot de pijnen zijn waarvan men door de vrijgevig- heid jegens de armen bevrijd wordt en als zij de schatten kenden, welke men daardoor verwerft, zij zouden alles onder de arme en godvruchtige menschenuitdeelen, om alzoo deelachtig te worden aan hunne gebeden.¹\' Door de schulden te betalen, die deover- ledenen op aarde achterlaten, kan men hun zeer behulpzaam zijn. e volgende gebeurtenis welke hierop betrekking heeft, wordt ons verhaald door\' Paus Benedictus XIII. �De vader van eenen broeder uit de orde der predikheeren, een machtig en ge�erd man, was bij zijnen dood nog een zekere



		78

		som gelds schuldig aan een smid, die sedert jaren zijne paarden beslagen had en daarvoor zijn loon niet had ontvangen. Na zijnen dood verscheen deze heer aan een zijner trouwe dienaren en hij had toen een hamer, tang en eenige gloeiende nagels van den smid in de hand. �Ga," zoo sprak hij tot zijn dienaar, �en verzoek mijne echtgenoote, dat zij toch de goedheid hebbe de schuld te betalen, waarvoor ik in het vagevuur moet lijden." Zijne vrome vrouw voldeed aan zijn verlangen en stelde niet alleen den smid, maar ook alle andere schuldeischers van haren echtgenoot tevreden. Eenigen tijd daarna verscheen deze nu ook aan zijne vrouw en vertoonde zich aan haar toen als in een zee van pijnen verzonken, en van het hoofd tot de voeten met een dik koord gebonden. �Bevrijd mij I" zoo riep hij haar toe. De brave echtgenoote greep terstond de knoop van het touw en verloste hem, waarop hij haar hartelijk bedankte en haar zeide : �Zie, zoo was ik gebonden in de pijnen, totdat gij mijne schulden betaaldet." Volgens denzelfden Paus mag men hieruit echter geenszins de gevolgtrekking maken, dat de zielen, wier schulden nooit betaald worden daarom altijd in het vagevuur moeten blijven; maar slechts dit mag men



		79

		er uit besluiten, dat zij door hetgeen op deze wijze uitliefdevoorhaarvoldaan wordt veel spoediger verlost worden.\'\' (Benedictus XIII. Brig. I. Serm. 22.) Door onze vijanden te beminnen hunnen toi/ de afgestorvenen op eene uil- muntende wijze helpen. e H. Franciscus van Sales verhaalt, dat in zijnen tijd onder de studenten te Padua het afschuwelijkgebruikbestond,des nachts gewapend de straten der stad te doorkruisen en de voorbijgangers : �Wie is daar" toe te roepen. Wie niet naar hun zin antwoordde werd onmiddellijk aangevallen en rnishan» deld. Op deze wijze gebeurde het, dat een der studenten zijn besten vriend en medeleerling om het leven bracht, zonder hem herkend te hebben. Door angst en schrik gejaagd, vluchte de moordenaar in het hu is eener weduwe, bekende daar zijn misdaad en bad haar dringend hem te willen verbergen. Eenige oogenblikken later bracht men deze vrouw ook het lijk van haren eenigen zoon tehuis, en aldra bemerkte zijdatde vluch- teling, die zich in hare woning verscholen hield, de moordenaar was van haar eenig kind. Groot was de ontroering van den ongelukkige, toen hij in zijn slachtoffer zijn