S égala bâris Malâju , dan Hnurôf Woîandâwij,
dergan bâris p nja jang ikara dergan dija \'îtu.

fègala fàlàwâtu tûlorg padâkû \'âkan chalâtsku.
H\'Iataj maka \'ija menjorggôhkan bejta \'âkan
kahidôpan kakàl \'awleli roftinja jarg khudus,
dân merg\'^idâkan bejta fàhâdjà dàn_ fadija
dergan fàganàp hatîku ,__\'âkan hîdop_deri pada
fàkârang \'mi dengan bowat bakhti padânja.

2 SiVal._Barapa bahâgij \'ada haros bagîmu
merg^ataîuiwij , fopaja fèrta panghibôran \'îni
\'angkaw dâpàt hîdop dan mâti dergan chalâts ?_

Efawab. Tîga bahâgij. Pertâma : barapa
besàr \'ada dawsâku dan tjelakâku. Raduwa i
Bagimâna bejta delepaskan deri pada__legala
dawsâku dan tjelakâku. Ratîga : Bagimâna
bejta dâpat memberij fjjukûs pada \'Allah deri
kârana kalepâfan jarg demikijen \'îtu.

4 Sû^yâl. _ \' Apâtah dekahendâkij fjarîset
"Allah \'Itu deri pada kâmij ?

Efawab. Jtu djuga jarg \'Elmeseth meng-
^adjar kamij dergan fadjumlat. Mat. FatT
^fajat. 3/_s 38. 39. 40. Hendakhlah \'argkaw
meng\'^/asehij maha besar Tuhan \'Ilahmu, dergan
iaganap hatimu , dan dergan faganap djiwamu,
dan dergan faganap sakhalmu. \'Ini \'ada perytb
rohan jarg_ pertama , dan jarg besar. Maka
jarg kaduwa \'ada fabagej dergan dija \'itu , hen-
dakhlah \'argkaw merg^yasehij famarnu manufija
feperti fendinmu. Pada kaduwa penjurohan
\'ini bergantorg faganap tawrat dan fegala
nabij.

Efawab. Bukan: Karana deri pada thabi5Z.eE
bejta tjenderorg akan bintjij \'Allah dan sama
Manufija bejta.

6 Sua). Sudahkah kalafch \'Allah mendjadi-
kan manufija \'itu demikijen djahat dan binafa ?

Dfawab, Bukan: Tetapi \'Allah fudah men-
djadikan manufija Itu bajik, dan farupa tela-
dannja, \'ija \'itu , dergan siadalet dan Miodfijet
kabenaran, fbpaja \'ija meftf enal \'Allah chalakh-
nja dengan fapatutnja , mere>^yafeh dija dergan
A 2 mata

mata hatînja, dan hîdop fèrtânja didâlam \'âchi-
rat, \'âkan memûdji dân memulijâkan dija.

7 Sû^yâl. Den mâna kalàkh dâtarg parângij
mânufija jaig demikijen binâfa \'îtu ?

Qawâb. Deri pada kadjatôhan dan kadur-
hakâ^an nejneîdi mawjang kâmij jang dihûlu p \'îtu
\'Adam dân ïHawâ dâlam_Firdaws : dimâna
thabîset kâmij demikijen fùdah binâfà , maka
kâmij fàkalijen deperkandorgkan dan deper-
^yânakhkan deigan dawfà.

8 Sû^yâl._ \'Antah adâkah kâmij demikijen
binâfà, maka fakali p tijâda kâmij lâjikh kapada
bârarg kabidjîkan, dan rjenderong djûga ka-
pada fegala kadjahâtan?

I^awâb. Behkan : melâjinkan kâmij de-
per^yânakhkan pûla \'awleh rctti \'Allah.

9 Sû^yâl. Bûkankah kalàkh \'Alîah memba-
râtij mânufija \'îtu, manakâla \'ija menontut dâ-
lam fjarîaetrya jieri padânja bârarg jang \'ija
tijâda bawleh bowat \'îtu ?

Dfawâb. Bûkan : kârana_\'Alïah fudah men-
djadikan mânufijajîtu demikijen , maka \'ija
iudah bawleh bowat \'îtu : tetâpi mânufija
fudah merg^yûrajngkan fèndirînja , dân fegala

dzorijetrya fàkalijen deri pada fègaïa \'anrj*a-
rah \'îtu djûga , \'awleh wafwafet \'Iblîs, dan
mas,tsijet jarg fèrcfâdja.

jo Su^yâl. Mawûkah \'Alïah Jepaskan deri
pada Çiksânja masz.tsi]et dan ridet jarg demi-
kijen \'îtu ?

EJawâb. Bûkan fàkâli p : tetâpi \'i]a morka
tersângat, bâjik \'âtas fègaïa dawia \'atslij, bâjik
\'àtas (égala dawfà family, dan mâwu menjik-
sakan dija dergan Hiukumnja jarg 52-âdil dâ-
Iam dunja \'îni, dan dâlam \'âchirat, fèperti \'ija
fudah bafermân : Kûtokh \'âtas fàfà^yawrang jarg
tijâda tirggal tatàp pada fègaïa bârarg jarg ter-
sûrat didâlam kitâb tawrât, \'âkan berlakûkan
dija \'îtu.

DJawâb. _ Songgohpawn \'Alïah \'ada raHiîm ,
tetâpi \'ija \'ada lâgi sidil : maka fêbàb \'îtu Hiakh
Eadâletnja \'îtu tontut , fopâja dawfà _? jarg
telàh taperbowat \'âtas Hiadlret \'Alïah jarg ma-
hâ tirggij, \'îtu lâgi deman fjikfà tsrtirggij, \'ija
\'îtu kakàl, defjiksâkan pada tûboh dan ryâwa.

12 Su^yâl, \'Adapawn fèdàrg fjikfà dunjâ dan
"âchirat \'îtu haros berlâku \'âtas kâmij tûrut Hui-
le um \'Alïah jarg jzâdil \'îtu , \'adâkah bârarg
\'upiîja ₃ \'awleh jarg mâna kâmij dâpat lûput
deri pada (jikla \'îni _? dan kombâli kapada
niamet ?

Dfawâb, \'Alïah mâwu Fnakh sadâîetnja \'îtu
deganâpij : maka fèbàb "îtu hâros kâmij mem-
bâjar hâbis pada Hiakh \'îtu, \'âtaw \'awleh kâ-
mij fèndîrij, \'âtaw \'awleh bârarg ia\'awrarg
jarg lâjin.

Dfawâb. Earaig pçrkâra pawn tijâda : tetâpl
fahârij p kâmij lagimelebêhij hûtarg kâmij.

14 Sixâl. \'Adâkah lâgi kadapâtan dimâ-
na p bâraijg fà^yawraig jarg fàmâta^ p machlûkh _ajarg fampat bâjar kârana kâmij ?

iijâda mâwu menjiksâkan pada bârarg mach-
lûkh jarg lâjin hûtarg jtu jarg mânufija fiidah
nierg^yadâkan. Kaduwa , maka fà^yawrang
jarg fàmâta p machlûkb tijâda fàmpat menarg-
gorg kabarâtan morka \'Allah jarg kakàl \'îtu
atas dawfa ₅ dân meïepaskan machlûHi lâjin p
deri padânja \'îtu.

15 SiTal. \'Adapawn jarg mâna -wasith dân
muchalits hâros kâmij cjahârij kalàidi ?

Efawâb. Sa\'a wrang demikijen , iaig ada
mânufija jarg fbrggoh lâgi xâdil, dan hârya
iàïbrggohnja lâgi jarg terkaràs^: deri pada _fè-
gaia machlûkh_} \'ija \'îtu _} jaig lâgi \'ada \'Allah
jaig forggoh.

ï 6 Sû^yâl. Sebàb \'apa wâdjib \'ija \'ada mâ-
nufija jam; fbrggob lâgi siâdii?\'

Dfawâb. Sebàb ftiakh sadâlët \'Àlïâh-menon-
tut, fopaja thabî&et mânufija , jarg fiidah ber-
dawsa ₇ \'îtu bâjar kârana dawfà : dân febàb mâ-
nufija , jarg fend 1 rij \'ada la\'awrarg berdawfà,
\'îtu tijâda dâpat bâjar kârana \'awrarg lâjin p.

\'Ilahijetnja dâpat menarggong kabarâtan mor-
ka \'Alîah dâlam nâsûtrtja , lâgi merg^upajâ-
kan dan meng^yombalîkan kapada kâmij sz.adâ-
let dan kahidôpan \'îtu.

18 Sû^yâl. \'Antah fijapâtah wasîth \'îtu dju-
ga, jang sâma p \'ada \'Alîah jarg forggoh, dan
mânufija jang forggoh lâgi sadil?

Efawâb. \'Ijâlah tûhan kâmij 5Z.îsaj_ \'Elme-
sêHi , jarg telâh de\'anugarahkan pada kâmij
\'awleh \'Allah mendjâdi Hiikmet, tasdîl, takh-
dîs, dan mufâdât jarg fèmporna,

jarg \'Allah lêndîrij dihûlu fudah memasilûm-
kan dâlam Firdaws , dan komedijen deri pada
\'îtu fùdah memberij \'îtu dechabarkan \'awleh
Bathrîkh p dan nabij p jarg tsâleHi , dan ludah
memberij \'îtu depertelâdankan_ \'awleh (égala
khorbân_dân szidet lâjin_p deri pada tawrâtj
dan pada \'âchirnja iudah mergganâpij \'îtu
\'awleh ânakhnja lâki p jarg torggal.

s o Sû⁷âl \'Adâkah kalàkh fàkalijen mânufip
ber\'awleh pûla chalâts \'awleh \'ElmesêHi, fèperti
marîka %u (udah kena lasnet \'awleh\'Adam?

Efawâb. Bûkan : melâjinkan \'awrarg \'îta
sâdja , jarg \'awleh \'imân jarg betùl deperfàtû-
bohkan deigan dija , dan menjambot fàkaUjen
kabicljîkannja.

Efawâb. \'Imân jaig betùl \'îtu \'ada, bûkan
sâdja bârarg perg^yatahuwan \'âtaw peig^yenâlan
jarg forggohj \'awleh jarg mâna bejtakîra p kan
benàr fàmowa \'îtu , jarg \'Allah ludah menja-
tâkan pada kâmij dâlam kalâmrya, tetâpi lâgi
bârarg pargharâpan jarg (brggoh, jang roHiu-
-\'lkhudus merg^ardjâkan dâlam hatîku \'awleh
\'indjîl \'îtu, bahuwa bûkan sâcija pada \'awrarg
lâjin p , tetâpi lâgi pada bejta îni fudah de^ya-
nugarahkan \'awleh \'Allah ka amponan dawiâ p,
5Z.adâlet dan chalâts jarg kakàl deri pada fàma-
ta p niszjmet, \'îtu pawn \'awleh kârana pahâla
\'ElmesêHi sâdja.

Dfawâb. Segala (àfàwâtu jarg dâlam \'indjîl
terdjandji pada kâmij , bârarg jarg (égala per-
kara \'imân MesêHrij jarg sim jaig tijâda (jak
dâlamrya \'îtu meig\'^/âdjar kâmij dergan fàdjum-
ht.

IJawâb. Bejta pertjâja \'âkan \'Allah bâpa,
jang mahâ kawâfa chalâkh lângit dan bûmi.

Dan\'âkan Sisâj \'ElmesêHi \'ânaldirya jaig togg_rgai jarg Tûhan kâmij : jarg deri pada khowat
rôihu-\'ikhudus fudah deperkandoigkan, dan
deper^ânakhkan \'awleh para wan Marjam: jaig
fudah nierasâ\'^/ij iârgsâra dibâwah Pontijus Pi-
lâtus , jaig fudah detfàlîbkan, rnâti dan detâ-
na-mkan, jarg fudah turon kanâraka : jarg pada
hârij .jarg katîga fiidah bargkit deri \'antâra
\'awrarg mâti p : jarg iudah nâjik kaiàwrga , dû-
dokh pada targan kânan \'Allah bâpa jarg ma-
ha kawâfà \'îtu : deri mâna \'ija \'âkan dâtarg
mergihukîjTmkan fègala \'awrarg jaig hîdop dan
jarg mâti.

Beita pertjâja ^?âkan rothu-\'lkhudus. Bejta
pertjâja_ \'ada fàwâtu djamâaat MesêHiij jarg
mukhadas dan szâm , periakutuwan fègala
\'awrang muldiadas : ka^yampÔnan fègala dawfà:
kabargkîtan fègala dâgùg : dàn kahidopan
kakil.

ma ³îtu \'âkan \'Allah bâpa, dan kadjadTan
kâmij. Jarg kaduwa \'îtu \'âkan anakh \'Allah,
dan kalepâfàn kâmij. Jarg katîga \'îtu \'âkan
rôrhu-\'lkhudus, dan perfutjijan kâmij.

25 Sû⁷âl. _Sedàrg \'ada ctjûga fàwâtu dzât
\'Ilâhij jang \'a(à, fèbàb \'apa \'argkaw iebùt bâpa,,
\'ânafch lâki p, dan rôHiu-\'lkhudus ?

Efawâb. jSebab \'Allah fudah meryatâkan
fêndirînja demikijen dâlam kalâmrya, bahuwa
katîga ^okhnûm jarg terfaràkh \'îni \'ada \'Allah
jarg \'afà, benàr, dan kakàl.

16 Su\'aL \'Apa \'argkaw pertjâja dergan
merafatâkan perkatâ\'\'an \'îni : Bejta pertjâja \'âkan
\'Allah Bâpa , jarg mahâ kawâiâ chalâkh lârgit
dan bûmi?

IJawâb. Bahuwa Bâpa Tûhan kâmij Sî-
saj \'Eimeseth jarg khadîm \'îtu , jarg iudah
mendjadîkan lâçgk_dan bûmi, fer ta dergan fä-
kal ijen \'ifînja , deri pada sud um , jarg lâgi
\'awleh khadlânja , dan makhdaretnja jarg ka-
kàl merg\'alarggarâkan dan memarentahkan

lâmowânja , "*îtu \'awleh kârana \'ânakhnja \'Elme-
sêlh \'ada \'Ilahku dan bapâku , pada fijâpa
bejta hârap demiki]en,maka tijâda bejta huwas,
melâjinkan \'ija \'âkan menafanugarahkan padâ-
ku (égala rezikhij tuboh dan njâwa, lâgipawn
(égala djâhat , jarg dekîrimkannja padâku dâ-
lam dunjâ \'îni, \'ija \'âkan memâlingkan padâ-
ku \'âkan kabidjîkan , kârana dâpat \'ija bowat
^Jîtu (éperti^ Alïah jarg mahâ kawâfà, dan mâ-
wu \'ija bowat \'îtu feperti bâpa jaig (àtijâwan.

Dfawab. KHodret \'Alïah jam; mahâ kawâ-
la , dan jarg melipûtij (égala (aiàwâtu , \'awleh
jarg mâna , (aperij dergan tâigannja, lârgit dan
bumi , (érta deigan (égaïa machlûkh (àkalrjen
dekalarggarâkannja , dân lâgi deparentahkannja
demikijen, maka dâwon dan rompot, hûdjan
dân kakerirgan , mûfirii babowah dân tijâda
babowah , maldnan dan minôman , ryâman
dân peryakit, kakajâ^yan dan kapapa\'an , dân
(égala (àfàwâtu (àmpej kapada kâmij , bûkan
dergan \'ontorg , hâry\'a deri pada târgannja
Vbawij djûga.

28 Sû^yâl. Apârah gunânja kâmij _câhu , ba-
huwa \'Allah fudah mendjadikan fègala fàfàwâ-
tu , dan lâgi meng^yalanggarâkan \'îtu \'awleh
maHidaretrya ?

I^awâb. Sopâja kâmij dâpat tiabàr dâlam
fègala \'ontorg jarg djâhat, dan Ijukûr dâlam
fègala \'ontorg jarg bâjik , dan dâlam bârarg
fàfàwâtu jarg dâpat lâgi fàmpej kapada kâmij,
kâmij pawn pertatapkan dîrij kâmij kapada
\'Ilah kâmij dan Bâpa kâmij jang \'âmat fâtijâ-
wan \'îtu , fàhirgga bârang fàmachjûkh pawn
tijâda \'âkan mentjerejkan kâmij deri pada kâ-
fehnja, fedàng fègaïa machlûkh dâlam târgannja
demikijen \'adânja, maka tijâda \'ija dâpat ber-
gôjargkan dan tijâda bergarafchkan dirînja lâjin
deri pada kahendakhnja djûga.

29 Sû^yâl. Sebàb \'apa \'ânaldi \'Allah \'îtu
dinama\'ij SMj, \'ija \'îtu, muehalits ?

EJawâb. Sebàb \'ija menchalâtskan dân
meïepaskan kâmij deri pada dawfà p kâmij.
Tambahan fèbàb tijâda katjaharijan dan tijâda

30 Sû^yâl. \'Adâkah kalàkh \'awrargjîtu lâ-
gi per tifs ja \'âkan SLîsaj muchaïits jarg \'afà \'îtu ,
bârarg fijâpa jarg mentjahârij chalâtsnja dan
làlâmetnja sâma \'awrarg marthum , \'âtaw sâ-
ma fèndirîrya, \'âtaw sâma \'awrang lâjin ?

Dfawâb. Bûkan : tetâpi fàmadjâlah marîka
\'îtu menjargkal SLîsâj muchaïits jarg \'aïa \'îtu ,
welâkin dergan mûlutnja \'ija mafjhûrkan dija ;
kârana sâleh fàwâtu deri pada kaduwa \'îni
benàr \'adânja , \'âtaw SLÎsaj tijâda hendaMi \'ada
muchaïits jarg femporna \'îtu : \'âtaw fêgaïa
^sawrarg , jarg menjambot muchaïits \'îni dergan
\'imân jarg benàr , \'îtu hendakh mendâpat \'aw-
lehnja \'îtu fègala fàfàwâtu jarg wâdjib \'âkan
chalâtsnja,

31 Sû^!/âî. Sebàb \'apa \'ija denamâ^yij \'Eb
mesêii-i, \'ija \'îtu, \'urâpan?

E^awâb. Sebàb \'ija fudah detantûkan \'aw-
leh \'Allah bâpa, dân fùdah de^yurâpij dergan
rôHiu-\'lkhudus mendjâdi nabij dân gûruw kâ-
mij jarg mahâ besàr ,_jarg dergan ièmpornâry\'a
fudah menjatâkan pada kâmij rahafija dân ka~

hendakh \'Allah, \'âkan kalepâlàn kam ij : dan
mendjâdi mahâ besàr \'imam kâmij jarg \'a (à _yjarci deigan perfombâhan tûbohnja jatg ^aFa
fudah meiepaskan kâmij, dan fàntijâfà memo-
honkan fjafâsat kârana kâmij kapada Bâpa :
dan_mendjâdi fiilthân kâmij jam kakàl , jarg
memarentahkan kâmij \'awleh kalâmnja dan
rôHmja , lâgi meïindorgkan dan memaliharâ-
kan kâmij, fopâja djârgan hîlarg kalepâiàn jarg
taper^yawleh \'îtu.

3 2 \' Sû^yâl. \'Antah fèbàb \'apa \'aigkaw de-
namâ^yij fa\'^iwrarg MesêHiij ?

Dfawâb. Sebàb bejta. \'awleh \'imân \'ada ïà-
watu \'arggawta \'Elmesehh , dan demikijen bejta
fudah ber^yawleh bahagijan \'âkan ka^yurâpannja,
fopâja lâgi bejta merg^yâkaw namânja , dàn
perfombahkan dirîku padânja \'îtu \'âkan per-
fombâhan dâmej p an jarg hidop, dan dâlam
dunjâ \'îni bejta berparàrg meïâwan dawfà dàn
\'Iblis dergan fàtâhu hâti jang tûlus dànjbâjik,,
lâgi dâlam \'âchirat bejta dergan dija memegarg
parentah di^;/âtas fègaïa machlûkh fàmpej fàla-
ma p nja.

_E?awâb. Sebàb \'Elmesêlh fèndîrij djûga
\'ada \'ânakh \'Allah jang khadîm dân _dzâtij :
Tetâpi kâmij \'awleh kârana dija , deri pada
nisimet djûga, telàh ter\'argkat \'âkan \'ânakh p
\'Alïah.

Qawâb. Sebàb \'ija fùdah menubùs kâmij
dengan meïûputkan tûboh dân njâwa kâmij
deri pada fègala dawfà, bûkan dengan \'amàs,
\'âtaw dengan ^ejrakh , hânja dergan dârahnja
jarg \'indah, dan fùdah meiepaskan kâmij deri
pada fègala gâgah \'Iblîs , dân demikijen djûga
fùdah djadîkan kâmij \'âkan châtfet bagi di-
rînja.

3 5 Su^yal. \'Apâtah \'artînja \'îtu, jarg deri
pada khowat rôthu-\'lkhudus fudah deperkan-
dorgkan dân deper\'anakhkan \'awleh parâwan
Marjam ? __

ijawâb. Bahuwa \'ânakh \'Alïah jarg kha-
dîm \'îtu , jarg \'ada dân tirggal \' AlïahJhakhîkhij
dân khadîm , fudah merg^ambil ka^yadâ^yan mâ-

nufija jarg fônggoh deri pada dâging dan dârah
parâwan Marjam \'îtu \'awleh pakardjâ^an
rôHiu-\'lkhudus , fopâja lâgi \'ija \'ada benèh
Dâ^yûd jang benàr \'îtu , fàperij dergàn sûdâ-
ra p n|a dâlam fegaïa (àfàwâtu, melâjinkan dâ-
lam dawfà.

3 6 Sû^yâl._ \'Apa fâjidah \'angkaw ber^yaw-
leh deri pada perkandôrgan dan per^yanâkan
\'ElmescHi jarg khudus \'îtu ? _

DJawâb. Bahuwa \'ija \'ada wasîth kâmij,
dan dihadâpan_thadlret \'Alîah dergan kafutjî-
^yannja deri pada sâlah^ dan dergan khodfijet-
rya jarg fèmporna, menûtop dawfà p ku , dâ-
lam jang mâna bejta fûdah deperkandorgkan
dan depèr^yânakhkan

3 7 Sû^yâl. \'Apa kâmu meig^yarti dergan fà-
pâtah \'îni, jarg fudah merasâ^yij fàrgsâra ?

Qawâb. Bahuwa pada fàganàp wakhtu ka-
hidôpanry\'a dilatas bûmi \'îni, \'iftemejwa pada
\'âchir kahidôpanrya jtu, \'ija pada tûbohiija dàn
njawânja fudah menanggorg morka \'Allah \'âtas
dawfà ïegala bargfà mânufija , fopâja dergan
perâfà fàrgfàrânja , fà^yawleh p dergan perfom-
bâhan dâmej p an jang \'afa \'îtu, delepaskannja

tühoh dan ryawa kämij deri gada tals.ni jarg
kakäl, dän dep_er^</awlehrya bagi kämij nismet
dan sadalet \'Allah , lägi kahidqpan kakäl

38 SiVal. Sebäb \'apa fudah \'ija merasa^ij
(ängsära dibäwah Hiakim Pontijus Pilatus ?

EJawäb. Sopäja \'ija , jarg sütji deri pada
salah , häbis \'ija deHiukumkan \'äkan debünoh
dibäwah Hiakim dunjäwij , \'itu melüputkan
kamij demikijen deri pada jaig maha karäs
Hiukum \'Allah , jarg hendaHi berläku \'atas
kämij.

39 StfaJ. \'Adäkah kahendakhnja Itu le-
beh, bahuwa \'ija fudah detiälibkan, deri pada
fiidahlah \'ija mäti kamatijan läjin ?

Efawäb. Behkan: karana \'awlehnja \'itu bejta
jakhin , bahuwa \'ija fudah memowat \'ätas di-
rirya perg^yutokan \'itu , jaig \'adälah di^ätasku:
(edäig mawt pada käjuw tialib fudahlah kaku-
tokan \'awleh \'Allah.

40 Su^yäL Sebäb \'apa fudah häros \'Elme-
seüi merindahkan diriry\'a fimpej kapada kama-
tijan ? _

I^awab. Sebäb bahuwa deri kärana szadä-
let dan Hiakhikhet \'Allah tijäda däpat debäjar

kârana dawfà kâmij perij lâjin ₃ hânja \'awleh
mawt \'ânakh \'Alïah djûga.

Dfawâb. \'Âkan memberij fjakfi , bahuwa
dergan fàfbrggohnja \'ija fùdah mâti.

42 Su\'al. Sedàng kalàkh ^Eimesêih fùdah
mâti kârana kâmij, fèbàb \'apa garàrg haros
kâmij \'îni mâti lâgi ?

DJawâb. Mawt kâmij \'itûlah bûkan pem-
bajaran kârana dawfa kâmij , hânja sâdja
pematijan dawfà p , dàn païintâfàn kapada
kahidôpan kakàl.

43 _Sû\'^/âL ""Apa fâjidah lâgi kâmij ber^yaw-
leh deri pada perfombâhan dàn mawt \'Eime-
sêHi pada kâjuw tfâlîb ?

DJawâb. Bahuwa \'awleh khowatnja \'îtu
parârgij mânufija kâmij jarg lâma fèrtânja detfà-
libkan, dematîkan, dan detânamkan , fopâja
fègala ka^irgrnan dâgirg jarg djâhat \'îtu djângan
memegarg parentah lâgi didâlam kâmij _y tetâ-
pi jfcpâja kâmij perfbmbahkan dîrij kâmij ka-
padânja \'âkan perfombâhan fjukûr.

Qawâb. Sopâja bejta jakhîn dâlam fègala
duka tjitâku jang tersârgat, dàn fâkâli p pawn

bejta merghîborkan fèndirîku , bahuwa tii-
hanku \'ElmesêHi , \'awleh kapitjakan, fegaïa
perfàkîtan , perg^acjjûtan dan belânja kanâra-
kâ^yan jarg tijâda terkatâkan, kadâîam jaiig mâ-
na fudahlah \'ija tirggalam pada fàganàp mâfà
perâfâ iàngfàrânja, \'iftemejwa pada kâjuw tfâ-
lîb \'îtu ludah meïepaskan bejta deri pada ka-
pitjakan dàn fàrgsâra nâraka.

45 Sû^yâl. \'Apa fajidah kabangkîtan \'Eime-
sêHi \'îtu memberij pada kâmij ?

Dfawâb. Pertâma , \'awleh kabargkîtanry\'a
fudah \'ija merg^alahkan mawt , fopâja debe-
rîrya kâmij ber^yawleh bahagijan \'âkan xadâlet
³îtu , jarg telàh deper^awlehnja bagi kâmij \'aw-
leh mawtrya. Kaduwa , kâmij lâgi_debargkit-
kan \'awleh fchowatnja dâtarg kapada kahido-
pan bahâru. Kâtiga, kabangkîtan \'ËlmesêHa ada
gâdej jarg forggoh deri pada kabargkîtan kâmij
jarg\' berchaîâts \'îtu.

46 Sû^yâl. \'Apa kâmu merg^yarti dergan iâ-
tah \'îni_} jarg fùdah nâjik kaiàwrga ?

£?awâb. Bahuwa \'Elmesêttidihadâpan ma-
ta p (égala murîdnja deri pada bûmi__fudah
tei^angkat kadâlam iawrga, dan bahuwa \'ija
\'ada desîtu \'âkan kabajîkan kamij , iàhingga
\'ija kombâli mengHiukumkan fegaïa \'awrarg
jarg hîdop dan jarg mâti.

47 Sû^yâl. Bûkankah kalàkh\'ElmesêHi menjer-
tâ^yij kâmij fèmpej kapada_kaputûfàn s.âlam, fê-
perti \'ija fudah djandji pada kâmij ?

Qawâb. \'Elmesêth \'îtu \'ada mânufija jarg
forggoh dan \'Alïah jarg forggoh. Bahuwa
dergan nâsûtnja \'îtu tijâda \'ada \'ija lâgi dic-
tas bûmi \'îni, tetâpi deigan \'ilahijetnfa, djalâ-
letnja, nisz.metnja_ dan rôHnnja ₃ tijâda penah
\'ija tjerej deri pada kâmij.

4_:8_Su^/âl. \'Antah djikalaw nâsût \'îtu tijâ-
da \'ada Hiâdlir pada fegala tampat, dimâna
\'ilahijet \'îtu \'ada , bûkankah kalàkh demikijen
kaduwa dzât dâlam \'ElmesêHi \'îtu detjerejkan
fawâtu deri pada lawâtu ?

Dfôwâb, Sakâii p pawn tijâda, kârana ft-
dàrg \'ilahijet tijâda berhirgga, dan \'ada thâdlir
padajègaïa tampat , maka la!z,imlah__cyûga,
bahuwa foiggohpawn \'îtu \'ada diluwar nâ-
sûtnja jajg telàh de^yambilnja , dân hânja fa«
fbgggohnja tirggal fa^yokhnûm berfawâtu dergan
dija \'îtu.

49 Sifäl. \'Apa fäjidah kanajrkan \'Eime«
setti kafawrga \'itu memberij pada kämij ?

EJawäb. Pertäma , bahuwa didalam fawr-
ga \'ija \'ada (jafix. kamij dihadäpan Hiadlret ba-
päaja. Kaduwa , bahuwa kamij mempunjä^yij
dägirg kamij didalam fawrga menctjädi gädej
jarg ionggoh, dän bahuwa \'ija, jarg \'ada ka-
päla \'itu , lägi \'äkan merg^yargkat kamij jarg
\'arggawta p ry\'a kapada dirrrya, Ratrga, ba-
huwa \'ija kirim kapada kamij roHinja mendjä-
di gädej (abeläh , jarg \'awleh khowatnja kamij
mentjahärij legala bärarg jang ditirggij, dimäna
\'ElmeseHi \'ada düdqkh pada tärgan känan
\' Allah,dan bükan fegala bärarg jarg \'ada di^vätas
bümi,

Dfawäb. Sebäb bahuwa \'ElmeseHi fudah
ber^yargkat kafawrga, löpäja \'ija menondjokh-
kan dirrnja disrtu kapäla cjjamäaetnja MeseHiij
\'itu , jarg \'awlehnja bäpa memarentahkan fa~
mifta fakalijen.

51 Sü^yal. \'Apa fäjidah garärg kamulijä\'^/an
\'ElmeseHi jarg kapäla kamij \'itu memberij
pada kamij ? Qa-

Dfawâb. Pertâma, bahuwa \'awleh rôhhnia
jarg khudus detuwargrya (égala karunjârvja la-
mâwii \'îtu kadâlam kârnij jarg \'arggawta p nja.
Kaduwa , bahuwa delindorgkannja dan depa»
liharâkannja kâmij \'awleh kawasânja deri pada
fègaïa fataruw fàkalijen,

52 Sû^yâl. \'Apa parghibôran deberij padâ-
mu \'awleh kapulârgan \'Elmesêlh \'âkan merglhu-
kumkan fègaïa \'awrarg jarg hîdop dan jarg
mâti ?

Efawâb. Bahuwa bejta didâlam fègaïa ka-
dukâ^yan dan perhambâtan dergan kapâla jarg
ter^yargkat menant! dija \'rtu djûga, jarg dihû-
lu fiidah perdirîkan dirînja merghâdap Hiu-
kum \'Alïah kârana bejta , dan fiidah merg-
^yambil hâbis fègaïa kûtokh deri pada bejtâ , da-
tai^ deri dâlam fawrga mendjâdi Ihâkim ,
jaig \'âkan membowarg fègaïa fàtarûnja dan
fatarûku mâfbkh Ihukum mawt jarg kakàl :
tetâpi jarg \'âkan menjambot bejta , fèrta dergan
fègaïa \'awrarg pilêhan , kapada fèndirîry\'a,
mâfokh kadâlam kafùkâ^yan dan kamulijâ\'an
famâwij \'îtu.

Bfawâb. Pertâma , bahuwa \'ada \'ija sâ-
ma p dergan Bâpa dan \'ânakh lâki_p \'îtu \'Allah
ttiakhîkhij dan khadîm. Kaduwa , bahuwa
lâgi \'ija flidah de\'anugarahkan padâku , fbpâja
\'awleh \'imân jarg betùl \'ija memberij bejta
ber^yawleh bahagijan \'âkan \'Elmesêth dan \'âkan
fàkalijen kabidjikanrya , lâgi merghîborkan bejta
dan tirggal fèrta bejta fàmpej fa lama p nja.

54 Sû^yâl. \'Apa kâmu pertjâja \'âkan Efa-
mâs.at MesêHrij jajg mukhadas dan sz.âm \'îtu ?

EJawâb. Bahuwa \'ânakh \'Allah \'awleh rôHv
nja dan kalâmnja ,_dâlam ka^yafâ^yan \'imân
jang benàr , deri pada fègala bangfa mânufija
menghimponkan , melindongkan dan me m al i-
harâkan deri pada kamulâ^yan dâtarg kapada
kaiudâhan siâlam bagi dirînja fàwâtu perhim-

pônan \'awrarg jarg terpîleh_\'âkan ber\'awleh
kahidopan kakàl, dan bahuwa_ bejta \'ïni \'ada
iàwâtu \'anggawta jarg hîdop deri padânja \'ïtu,
dan \'âkan tinggal demikijen lampej ialâma p nja.

55 Sû^yâl. \'Apa kâmu memfarti dergan
fapatah \'ïni, periakutuwan fègaïa \'awrarg mu-
khadas?

IJawâb, Pertâma ₃ bahuwa fâkalijen \'aw-
ram mû⁷miii mâfirg pjaig \'ada \'aiggawta p \'ïtu
ber awleh periakutuwan \'âkan mahâ Tuhan
\'ElmesêHi , dan jtkan fakalijen bendârya dan
karunjânja : Raduwa,bahuwa hâros fàià^yawrarg
merg\'âkaw dirînja berhûtarg \'âkan melakûkan
fègaïa kabidjîkannja \'îtu dergan fàhadjânja ,
dan fuka hatînja, \'âkan pergunâ^yan dan cha-
lâts fègala \'aiggawta lâjin p.

Efawâb. Bahuwa \'Allah , \'awleh kârana
fèbàb pembajâran \'ElmesêHi, faîamânja pawn
tijâda mâwu \'îrgat \'âkan fàkalijen dawsâku,
lâgipawn tijâda \'âkan parargîku jarg- her daw la
l\'tu , deigan jarg mâna hendalîi bejta berlâ-
wan faganàp mâta kahidôpanku lamârïja: te-
tapi deri pada nismet djûga \'ija mâwu merg^ya-
nugarahkan padâku raclai et \'ElmesêHi, fbpâja
djârgan penah bejta mâfbkh Hiukum \'Allah.

57 Sü^yal. \'Apa parghiböran deberij pada-
mu \'awleh kabargkitan fègaïa daging ?

Dfawab, Bahuwa bükan sadja njawaku ko-
medijen deri pada kahidöpan \'ini pada fasaxat
\'itu djüga \'akan ter^yargkat kapada \'Elmesêtti
kapalanja \'itu : tetapi bahuwa jagi dagirgku
\'ini\'akan dibargkkkan \'awleh Hiowat \'ElmesêHi,
dan püla deperfawatükan dérgan rtjawanja, dan
djadi farüpa dergan tüboh \'Elmesêth jarg mu-
lija \'itu.

58 Sujal. \'Apa parghiböran \'argkaw merg-
^yambil deri pada perkara \'itu jarg menjatakan
perij kahidópan kakal?

Dfawab. Bahuwa fèdang bejta iakaraig ra-
fa didalam hatiku germula\'an kafuka^;/an kakal
\'itu, komedijen deri pada kahidópan \'ini bejta
\'akan mempunja^ij chalats jarg femporna \'itu ,
jarg famata fiidah tijada melihat , dan fate-
lirga fudah tijada menergar , dan fiidah tijada
najik mafbkh hati manufija , \'itu pawn \'akan
püdji \'Alïah desrtu fampej falania p nja.

Efawâb. Bahuwa \'awleh berkat \'ElmesêHî
bejta \'ada siâdil dihadâpan \'Aiiah , dan fà^yaw-
raig warifz kahidôpan kakàl.

E^awâb. \'Awleh \'imân_jagg betùl \'âkan
SLîsàj \'Elmesêth sâdja demikijen , djikalaw
fakâiipawn fàtâhu hatrku menûdoh dirîku ₇ ba-
huwa bejta fùdah berdawfà tersârgat kapada
fègala penjurôhan \'Allah , dan fùdah tijâda
menûrut bârarg fàwâtu deri pad an ja \'îtu,
dan pada fèdekâla wakhtu lâgi bejta \'ada gen-
derorg kapada (égala kadjahâtan : bahuwa
hânja fàfo^ggohrija tijâda dergan bârarg paha-
lâku , deri pada fàmâta p niamet , \'Allah
merg^yanugarahkan padâku _? pembajâran , &a-
dâlet dan Miodfijet \'ElmesêHi jarg fèmporna
\'îtu , dan \'ilhtisâbkan \'îtu padaku, (à râla bu-
lom penah bejta berdawfà _? \'âtaw berbowat
bârarg dawfà , lâgipawn fa^awleh p bejta
fùdahlah menjampejkan fàmowa kabakhti^yan
\'îtu, jar^g \'Elmesêih fùdah menjampejkan kâ-,
rana bejta ,_fàkîra p bejta menjambot kabidjî-
kan jarg demikijen \'îni dergan hâti mu\'min.

Efawâb. Bûkan, \'bahuwa bejta deri kârana
kaharôfan \'imânku \'ada Miabûl pada \'Alïah :
tetâpi fèbàb , bahuwa pembajâran, sadalet dan
khodfijet \'Elmesêth sâdja, Jada tasdîlku diha-
dâpan \'Allah , dan bahuwa bejta tijâda baw-
leh menjambot \'âtaw merg^yakawij Cegaïa \'îtu _sinelâjinkan \'awleh \'imân sâdja«

62 Sû^yâl. *Antah febàb ^?apa fègaïa perbo»
wâtan kâmij jarg tsâleHi \'îtu tijâda dâpat \'ada
Eadâlet dihadâpan \'Alïah , \'âtaw fawâtu ba-
hagijan deri padârya \'îtu_?

EJawâb. Sebàb bahuwa szadâlet, jarg\' lâjikh
pada Hiukum \'Alïah , \'îtu hendakli \'ada
porna fàkâli p dan pâtut deigjan Jjariszet \'Allah
dâlam fàmowânja. Dan bahuwa lâgi fegala
perbowâtan kâmij jang terbâjik pada mâfa ka-
hidôpan \'îni fàkalijenrya \'îtu kûrang iêmpor-
nârya, dân herlûmor dergan dawfa djûga.

63 Sû^âl. \'Antah butapa fegala perbo-
wâtan kâmij jarg tsâlefti \'îtu , tijadakah bâ-
rarg pahalârya , jarg \'Alïah mâwu membâlas
djûga dâlam dunjâ \'îni, dân dâlam \'âchirat ? _

64 Su^yal. \'Antah bukankah panfadjaran
"ini djadikan manufija \'itu \'alpa dan fafikh?

Qawab. JBukan : karana djikalaw barang
fa^yawrang fudah terkambarij pada \'Elmeseili
\'awleh \'iman jang_benar , tadapat tijada deri
pada deberinja bowah p fjukur.

65 Su⁷al. \'Adapawn fedang \'iman sacija
memberij kamij ber^yawleh bahagijan \'akan
\'ElmeseBi, dan \'akan fakalijen kabidjikannja ,
deri mana kiranja \'iman \'itu mularya ?

EJawab. Deri pada roHiu-\'lfchudus, jarg
merg^yardjakan \'iman \'itu dalam hati kamij \'aw-
leh chothbat \'indjilu-\'lkhudus , dan menogoh-
kan dija \'itu \'awleh pakejan tanda p \'Esrar.

Cfawab. \'Adapawn tanda p \'Esrar itu £a-
lamet p dan chatam p jarg Miudus dan jarg ka-
lihatan , jarg telah detitahkan \'Allah , fopaja
\'awleh pakejannja \'itu \'ija merg^yartikan dan

rnenchatamkan makin _bajik _djandji^?an \'indjil
\'itu , katahuwij, bahuwa deri karana perfon>
bahan fombileh p an \'EjmesêHi jarg \'afa\'itu,
jarg telah deganapij pada kajuw tfaiib , den
pada nismet \'ija merg^anugarahkan pada ka-
mij ka^yampönan fègaïa dawla , dan kahidó-
pan kakal.

67 Sü^yal. \'Adakah kalakh kaduwary\'a \'itu
kalam dan tanda p \'Esrar \'itu detttahkan ka-
pada makhtsüd \'ini, fbpaja detondjoldirya \'iman
kamij kapada perfombahan Slisaj \'Elmesêlii
pada kajuW tfaiib, fèperti kapada \'asas chalats
kamij jarg \'aia \'itu?

Efawab. \'Ada djuga: Karana róHui-\'lldhu*
dus meig^yadjar kamij didalam \'indjil , djm
jakhinkan kamij \'awleh tanda p Esrar, bahuwa
chalats kamij jarg fèmporna \'itu berdirij \'atas
perfombahan \'ElmesêRi jarg \'afa_\'itu, jarg te-
lah deganapij karana kamij pada kajuw tfa-
lib.

68 Sü\'al. Barapa tanda \'Esrar \'ElmesêHi
fudah trtahkan didalam \'elkhawlu-\'idjadid, \'ataw
perdjandj\'/an baharu ? _

IJawab. Duwa : katahuwij permandijan
jarg khudus , dan perdjamuwan szafja jarg
khudus \'itu.

69 Sû^yâL Bagimâna \'argkaw denatsibhet*
kan dan dejaHimkan \'awleh permandijan jang
l?hudus_\'îtu , bahuwa perfômbâhan \'ElmesêHi
jarg \'afà , jarg telàh deganâpij pada kâjuw
tfàlîb, \'îtu me]g;^yadâkan kabajîkan padamu ?__

Efawâb. Demikijen maka \'ElmesêHi fudah
menîtahkan permandijan \'ajer jarg tlâhir \'îni,
dan fùdah berdjandji fêrtânja , bahuwa bejta
fàfbrggoh p_\'awleh dârahry\'a dan rôliinja fùdah
terbâfoh deri pad a katjamâran njawâku , \'ija
\'îtu, deri pada fegaïa dawsâku , fèperti bejta
fudah terbâfoh diluwar dergan \'ajer, jarg bejâ-
fa merghâpuskan nedjis dâgirg.

70 Sû^yâl. \'Apâtah \'artînja \'îtu , debâfoh
\'awleh dârah dan rôtti \'Elmesêrh ?

IJawâb. \'Ija \'îtu mendâpat ka^yampônan
(égala dawfà \'awleh \'Allah deri pada nismet
kârana dârah \'ElmesêHi , jarg \'ija fudah
menompah kârana kâmij dâiam perfômbâhannja
pada kâjuw tfàlîb, Romedijen lâgi \'ija \'îtu

debaharuwij \'awleh roftiu-\'lkhudus , dàn de«
Miuduskan mendjâdi \'arggaWta p \'ElmesêHi,
lopâja kâmij mâkin îâma mâkin lebèh mâti
dergan membowarg dawfà p, dàn melakûkan
kahidôpan dergan berbowat szibâdet jarg tijâda
katudohan.

71 Sû^yâl. Dimâna \'ElmesêHi fudah djandji
pada kâmij , bahuwa fàforggoh p \'ija mâwu
membâfoh kâmij dergan dârahrya dàn rôthrya ,
lèperti kâmij debâfoh dergan \'àjer permandijan ?

I^awâb. Didâlam tîrah permandrjan \'îtu,
jarg demikijen babûnji. Fergîlah kâmu ber-
djâlan , dàn merg^yâdjarlah fàkalijen chalâjikh
\'îtu mâfokh murîd , fàmbil permandîkan dija
\'îtu dergan nâma bâpa, dàn \'ânakh lâki p, dàn
rôHhu-\'lkhudus. Sijâpa jarg fudah pertjâja dàn
depermandîkan , \'ija \'âkan ber^yawleh chalâts :
tetâpi fijâpa jarg fudah tijâda peitjâja, \'ija \'âkan
kena kûtoMl

Efandjfan \'îni lâgi ter^yû!arg dimâna \'Elmek-
fûb menjebut permandijan \'îtu permandijan per-
^yanâkan pûla, dàn pembasôhan dawfà p.

72 Su\'al. \'Adâkah kalàkh permandijan\'ajer
îàrg tlâhir \'îtu pembasôhan dawfà p fendîrij ?

I^awâb. Bûkan : kârana dârah SLÎsaj \'El-
rnesêHi sâdja_, dan rôttiu-\'lkhudus menjugîkan
kamij deri pada (àkalijen dawfà..

73 Sû^yâl. Sebàb \'apa kalàkh rôfou-\'lkhudus
menjebut permandijan \'îtu permandijan per-
^yanâkan pûla, dan pembasôhan daw(à p ?

Dfawâb.^ \'Allah bafermân demikijen tijâda
diluwar babarapa pôhon , katahuwij , bûkan
sâdja^\'âkan merg^yâdjar kamij \'awlehnja \'îtu,
bahuwa (èperti nedjis tûboh dehâpuikan \'awleh
\'ajer, bagitu lâgi (égala dawfà kâmij dehâpus
kan \'awleh darah_dàn rôlii Slisaj \'ElmesêHi :
tetâpi lebèh deri pada \'îtu , bahuwa \'ija mâwu,
jakhînkan kâmij_\'awleh gâdej dan salâmet \'Ilâ-
hij \'îni , bahuwa fàfbrggoh p kâmij fùdah ter-
bâ(bh deri pada (égala dawfà kâmij _tjâra roHiâ-
nij , fèperti kâmij debâfbh diluwar dergan

Dfawàb. Behkan : kârana fèdàrg marîka
\'îtu sâma dergan \'awrarg bâligh telàh ber^yawleh
bahagijan \'âkan perdjandjfan \'Alïah dân per-
himpônannja , dân bahuwa \'awleh dârah \'El-
mescl-h telàh terdjandji padânja, fèperti pada
\'awrarg bâligh \'îtu,kalepâfàn deri pada dawfà p,
lâgi rôûiu-\'lkhudus , jarg meig^ardjakan \'imân

\'ïtu, maka fàhârosnja marîka \'îtu lâgi \'awleh
permandijan, jarg \'ada sz.alâmet perdjandjï^yan
\'ïtu , deperfàtûbohkan deigan djamâszat Me-
sêthij, dàn debejdâkan derijpada fegala \'anakh p
\'awrarg kâfîr , feperti pada mâfà \'elkhawlu-
-\'isatikh \'âtaw perdjandu⁷an lama fudah djâdi
\'awleh chitânet, ganti jarg mâna permandijan
\'ïtu fiidah detïtahkan pada mâfà perdjandjï^yan
bahâru.

\'Âkan Perdjamuwan sz.afjâ Tûhan kâmij
SZ-îsaj \'Elmesêiii jarg khudus \'ïtu.

75 Su^yâl. Bagimâna \'aigkaw denatfiHiet-
kan dan dejakhînkan \'awleh perdjamuwan safja
jarg khudus \'îtu , _bahuwa \'aigkaw fudah ber-
^yawleh perfàkutuwan \'âkan perlombâhan \'EI-
mesêth jaig \'afà \'îtu, jarg telàh deganâpij pada
kâjuw tfàlib, dàn_\'âkan fàkalijen bendânja

Efawâb. Demikijen maka \'Elmesêlii fudah
fûroh bejta dan fàkalijen \'awrarg mû^ymin \'îtu
mâkan den pada rawtij jarg terpitjah \'îni, dan
mînom deri pada tjâwan minôman \'îni \'âkan
peref irgâtannja, dân fàbâgej lâgi fudah djandji :

Pertâma , bahuwa tûbohnja fudah depcrfom-
bahkan dan depitjahkan pada kâjuw tfàlîb kâ-
^rana bejta, dan dârahnja fudah tertompah kâ-
rana bejta , fàforggohnja demikijen fègerti bejta
dergan mata p ku memandang, bahuwa rawtij
mahâ Tûhan depitjahkan padâku , dan gawan
minôman \'îtu debahagîkan padâku. Raduwa,
bahuwa \'ija fèndîrij memberij djiwâku mâkan
tûbohnja jarg telàh detfàlibkan , dan mînom
dârahnja jarg tertompah \'îtu \'âkan_ber^yawleh
kahidôpan kakàl , faforggohnja demikijen fè-
perti bejta deri pada târgan Pandîta fàmbot,
dan dergan mûlutku fàntap rawtij dan Jîfij tjâ-
Wan minôman mahâ Tûhan \'îtu, jarg\' \'ada s.aîâ-
met p togöh deri pada tûboh dan dârah \'Elmesêlii.

7 6 Sû^yâl. \'Apâtah kalàkh \'artînja mâkan
tûboh \'Elmesêth jarg telàh detfalibkan _? dan
mînom dârahnja jarg tertompah \'îtu ?

Efâwâb. \'Ija \'îtu bûkan sâdja dergan hâti
mu\'min menjambot fàganàp perâfà fargsâra,dân
kamatijan \'ElmesêHi, dan deri pada \'îtu pawn
ber^yawleh ka^yamponan fègaïa dawfà , dân ka-
hidôpan kakàl ; tetâpi lebèh deri pada \'îtu lâgi
\'awleh rôirhu-\'lkhudus , jarg dûdoHi bâjik
didâlam \'Elmesêftx , bâjik didâlam kâmij ,
\'îtu deperfàwatûkan mâkin lâma mâkin
tabèh dergan tûbohnja jarg Idmdus \'îtu
C 2 demi-

demikijen, fahirgga, djikalaw fakalipawn \'EÏ-
mesêrh \'ada didalam fawrga , dan kamij pawn
di^yata& bümi , kamij \'ada djüga daging deri
pada dagirgnja , dan tülarg deri pada fegala
tulargry\'a , dan fahirgga , \'awlehfawatu djüga
roth, leperd fegala \'anggawta deri pada fawatu
djüga tüboh \'awleh fawatu djüga djrwa , ka-
mij hidop dan deparentahkan fampej fala-
ma p nja.

77 Sü^yal. Dimana \'ElrnesêHa fudah djan-
dji, bahuwa fafoiggoh p \'ija mawu memberij
fègaïa\'awrarg mu^ymin\'itu makan tubohnja, dan
minom darahrya,feperti marika \'itu makan deri
pada rawtij jarg te.rpi.cjah \'ini, dan minom deri
pada tjawan minoman \'ini ?

Bahuwa Tühan kamij Sisaj pada malam
\'itu tatkala \'ija telah dilèmükan_, fudah merg»
^yambil rawtij dan fatelah fudah de^yuQapnja
fjukür, maka \'ija pawn pitjahkanlah \'itu , dan
fabdalah, \'ambillah, fantaplah, \'itu djüga \'ada
tübohku jang_ depigahkan karana kamu : ber-
bowatlah demikijen \'ini \'akan perg^yirgatanku„

Sabagej lagi gawan minóman komedijen
deri pada fantap safja, fabdarya , tjawan mi-
nóman \'ini \'ada perdjandji^yan baharu didalam

darahku , berbowatlah demikijen \'ini , faba-
rapa kali kamu \'akan minom, \'akan perg^irga-
tanku. Karana iabarapa kali kamu \'akan ma-
kan rawtij \'ini, dan mïnom \'ifij tjawan minö-
rnan \'ini, maka hendakhlah kamu menchabar-
kan mawt maha Tühan, fahirgga \'ija datarg.

Efandj^an \'ini lagi ter^yülarg \'awleh Rasüi
Pawlus, dimana katanja. 1 Kor. 10: 16, 17.

Tjawan min oman tfalar, jarg \'atasnja kamij
merg^yütjap tfalat, bükankah \'itu \'acïa perfaku-
tuwan dergan darah \'ElmesêHi ? Rawtij jarg
kamij pitjahkan , bükankah \'itu \'ada perlaku-
tuwan dergan tüboh \'Elmesêjrh ? Karana \'ada
fawatu_djüga rawtij, bagitu kamij banjakh \'aw-
raig \'ada^fawatu djuga tüboh : ièdaig iamowa
kamij fodah ber\'awleh bahagijan pada iawatii
djüga rawtij.

7 8 Sü^yal. \'Adakah kalakh rawtij dan \'ajer
\' angawr \'itu berlajïnan mendjadi tüboh dan da-
rah \'Elmesêüi jarg dzatij \'itu ?

Efawab. Bükan; tetapi fèperti \'ajer dalam
permandijan Itu tij ada berlajïnan mencpdi da-
rah \'ElmesêHi,dan_tijada \'ada pembasöhan daw-
fa p iendirij , deri pada jarg mana \'itu \'ada
^c 3

djûga bârarg szalamet dàn penjorggôhan
\'Ilâhij : demikijenlah lâgi rawtij dâlam perdja-
muwan siafjâ \'îtu tijâda djâdi tûboh \'Eimeseth
fèndîrij , welâkin dergan parârgij dan perij
tanda \'Esrâr \'îtu difebut tûboh \'ElmesêHi SLîsâj.

79 Sû⁷âl. Sebàb \'apa kalàkh \'Elmeseirh menje-
but rawtij \'îtu tûbohnja , dàn \'îfij tjâwan mi-
nôman \'îtu dârahnja , \'âtaw watsijet bahâru di-
dâlam dârahnja , dàn Pawlus meryebut \'îtu
perfàkutuwan dengan tûboh dàn dârah \'Elme-
seHi ?

Efawâb. JElmesêHi berkâta demikijen tijâda
diluwar babarapa pôhon , katahuwij, bûkan
sâdjajakan merg^âdjar kâmij \'awlehnja \'îtu ,
bahuwa fèperti rawtij dân \'ajer \'angawr mema-
liharâkan kahidôpan dunjâ \'îni, bagîtu làgi
tûbohnja jang telàh detiàlibkan, dàn dârahnja
jaig telàh tertompah \'îtu \'ada makânan dàn
minôman benàr , \'awleh jang mâna djîwa
kâmij depejarâkan \'âkan ber^yawleh kahidôpan
kakàl : Tetâpi lebèh deri pada \'îtu, \'âkan jakhîn-
kan kâmij \'awleh tanda p dàn gâdej p jarg
kalihâtan \'îni, bahuwa fàfcnggoh p kâmij ber-
^yawleh bahagijan \'âkan tûbohnja dàn dârah-
nja jarg fcnggoh \'awleh peng^yardjâ^yan rôHiu-
-\'lkhudus , fèperti kâmij dengan mûlut tûboh
menjambot saiâmet p jarg khudus \'îni \'âkan

pcm^yirgâtannja, dan bahuwa fègaïa perâfà (an?-
farâiija, dàn kabakhtijannja fafomgoh p \'ada kâ-
mij pûnja, fà^yawleh p kâmij fèndîrij dâlam tu-
boh dîrij kâmij fùdahlah merâfà (àmowânja ,
dan membâjar hâbis pada \'Allah kârana dawfà p
kâmij.

80 Stfal. \'Apâtah faràkh \'ada di^yantara
perdjamuwan 5Z.afjâ mahâ Tûhan dàn khudâs

Efawâb. Perdjamuwan safjâ mahâ Tûhan
\'îtu memberij fjakfi pada kâmij , bahuwa kâ-
mij (udah ber^awîeh ka^ampônan (àkalijen daw-
(à kâmij dergan fèmpornânja \'awleh perfbm-
bâhan Siîsàj \'ElmesêHi jarg \'afa \'îtu ,jaig fen~
dirînja (àkâli fîidah mergganâpij pada kâjuw
tfàlîb , dàn bahuwa kâmij \'awleh rôHiu-\'Ikhu-
dus deperfàtûbohkan dergan ^?Elmesêth, jang
\'âtas perij nâsûtnja \'îtu bûkan \'ada dilatas bûmi,
tetâpi didâlam (àwrga pada târgan kânan
\'Allah bapânja , dan desîtu hendakh difômbah
\'awieh kâmij. Tetâpi khudâs \'îtu meçg^yâdjar,
bahuwa fegala \'awrarg mg hîdop dàn jarg mâti
\'îtu tijâda berawleh ka^yampônan fegaïa dawfà p
\'awleh perâfà fàrgsâra \'ElmesêHi, meiâjinkan

\'ija faharij p deperfombahkan lagi karana djja
^?itu \'awleh tfättiibu-\'lkhudäs ^ dan bahuwa
\'Eimeseth dergan tübohrya \'ada dibäwah rüpa
rawtij dan \'ajer \'angawr \'itu, dan fèbab \'itu
hendakh jja lagi defömbah didälamnja \'itu.
Maka demikijenlah khudäs \'itu dalam \'atialnja
tijada \'ada lajin deri pada perfärgkälan perfcmbä-
han Sirsaj \'ElmesêHi jarg \'afa \'itu , dan peräfä
iargfaränja , lägi penjombähan berhala jarg
kakutókan.

8 i Sü^yal. Bagi fijapa perdjamuwan szafja
mahä Tühan \'itu fudah detitahkan ?

Efawab. Bagi fègaïa \'awraig jarg duka tjita
fakali p deri karana dawia p rya, dan hanja
lafbtggohnja härap, bahuwa legala \'itu fudah
ter\'ampon padanfa \'awleh. karana fèbab \'Elme-
sêrh , dan bahuwa lägi kaiemahan jarg sifa
\'rtu fudah tertütop \'awleh peräfä fargfaranja
dan mawmja: lägipawn jarg rinduw dendam
makin lama mäkin lebèh menatapkan \'imännja,
dan membajikij kahidöpannja. Tetäpi fègaïa
\'awrarg munafikh , dan jarg tijada tawbat
kapada \'Allah dergan häd benär \'itu mäkan
dan minom mendätargkan fäwätu Krukum
ka^yatas fèndirinja.

82 Sü^yäl. PHalalkah lägi memberij fègaïa
^?awrarg jarg melakükan dirirya dergan peig^ya-

kawannfa , dan kahidöpannja fèperti \'awraig
kafir dan fafikh \'ïtu mafokh fantap perdja-
muwan siafja \'mi?

Efawab. Bükan : karaiia demikijen djüga
perdjandji^yan \'Allah denedjiskan, dan morkanfa
piwn de^yadakan di\'atas faganap perhimpönan:
febab \'itu haros djamasat Mesêbhij , türut titah
\'ElmesêHi dan fega!a_Rasül p nja, kütjilkan fè-
gaïa \'awrarg jarg fabagini, \'awleh \'anakh p kon-
tjij karadja\'an fawrga , fahirgga maka marika
\'itu menondjokh pembajikan kahidópaniya.

Efawab. Ttülah chothbat \'indjilu-\'lkhudus,
dan ta^yadib Mesehhij, \'ija \'itu, peig^yutjilan deri
pada perhimpönan MesêHiij : maka \'awleh ka-
duwa perkara \'ïni karadja^an fawrga terbüka
pada \'awrarg mu\'min, dan tertütop pada \'aw-
rarg kafir.

84 Sü^yal. Bagimana karadja\'an fawrga \'ïtu
terbüka dan tertütop \'awleh. chothbat \'indjilu-
-\'lkhudus ?

Dfawab. Demikijen , manakala türut titah
Eirnesêhh kapada maling p \'awrarg nm^ymin
C 5 de-

dechabarkan dân deperfjaksikan njâta p, ba-
huwa pada marîka \'îtu , fàbarapa kali dergan
\'imân jarg benàr \'ija menjambot djandjfan \'in-
djii , dergan fàforggohnja fàkalijen dawsânja
fudah ter^yampon \'awleh \'Allah , deri_ kârana
fèbàb pahâla \'Elmeselh ; Tetâpi kapada faka-
lijen \'awrarg kâfir, dân jarg tijâda tawbat dergan
mata hatînjajjtu dechabarkan , dàn deperfjak-
sikan , bahuwa morka \'Allah, dàn lasnet jang
kakàl tiiggal \'âtasnja, fàiâgi marîka \'îtu tijâda
tawbat: maka turut kafjaksi^yan \'indjîl \'îni Allah
mâwu mengttiukumkan \'awrarg, bâjik dâlam
dunjâ, bâjik dâlam \'âchirat,

8 5 Su\'\'al, Bagimâna karadja\'an fawrga \'îtu
tertûtop dân terbuka \'awleh tâ^yadîb MesêHaij ?

Ejawâb. Demikijen, manakâla turut tîtah
\'ElmesêHi, fègala \'awrarg \'îtu jarg pâkej nâma
MesêHaij, hâry\'a melakukan perg^adjâran \'âtaw
kahidôpan jarg tijâda parut pada \'agama Me-
sêtëiij, komedijen deri pada bânjakh kâli marîka
\'îtu fàperij sûdâra bersûdâra fudah__detogorkan,
dàn tijâda \'ija mâwu lâlu deri pada kafàsâtan-
nja , dàn kahidôpannja jarg sajb , de^yadûkan
kapada djamâsiat , \'âtawkapada \'awrarg \'îtu
jarg \'awleh djamâszat fudah detantûkan \'âkan
pakardjâ⁷an \'îtu. Dân djikalaw marîka \'îtu
tijâda dergar p an \'âkan pertogôran \'îtu _? niaka

\'ija dekûtjilkan \'awleh \'awrarg \'îtu deri dâlarn
perhimpônan Mesêttiij deigan tagahkan dija
deri pada pâkej_tanda p \'Esrâr , dan \'awleh
Allah fendirij deri dâlam karadjâ^yan \'Elmesêth,
dan delàmbotkan pûla penâka \'arggawta p \'El-
mesêih dàn perhimpônan nja , djikalaw \'ija
djandji dan tondjokh pembajîkan jang benàr.

86 SiVâl. Sedàrg kâmij deri pada tjelâka
kâmij fuel ah delepaskan\'awleh \'ElmesêHi, tijâda.
dergan bârarg pahâla kâmij, hârya deri pada
fàmâta p nismet, fèbàb \'apa kalàkh hâros kâmij
lâgi berbowat perbowâtan p jarg tfâleHi ?

Efawâb. Sebàbjbahuwa \'Elmeseth, hâbis\'ija
menubus dan memaredhejkâkan kâmij dergan
dârahnja , membaharuwij kâmij lâgi \'awleh
rôHmja jarg khudus mendjâdi fârûpa dergan
dija , fopâja kâmij fàganàp kahidôpan kâmij
lamârrja memberij fjukûr kapada \'Allah kâ-
rana fegaïa kabidjîkannja, dân fopâja \'ija djûga

depüdjij \'awleh kamij: komedijen deri pada
\'itu lagi , fbpaja mafïng p fa^yawrarg jakhin
sama fèndinrya \'akan \'imannja deri pada
howah p rya,dan fbpaja \'awleh perdjalanan kamij
jang xibid \'itu sama manufija kamij lagi de-
periaba datarg kapada \'Elmesêhh.

8 7 Sü^yal. Tijadakah kalafch fègala \'awrarg
\'itu dapat ber^yawleh chalats, jang meïakükan
kahidópan fafikh tijada dergan memberij (jukür,
dan kakalij djüga dalamrya tijada dergan tawbat
kapada \'Allah ?

Dfawab. Saperkara pawn jijada : karana
\'Elmektüb merg^yatakan , bahuwa tijada bararg
fa^yawraig jarg bükan sütji , \'awrarg jarg
menjombah berhala p, \'awrarg jarg bermükah,
\'awrarg pentjürij , \'awrarg kikir , \'awrarg
pemabokh, \'awrarg permakej, dan tijada \'aw-
rarg perampas , \'ataw bararg fabagejnja \'akan
berpufaka^yij karadja^yan \'Allah.

8 8 Sü^yal. \'Atas barapa perkara berdïrij
tawbat manufija jaig__benar \'itu? _

Efawab. \'Atas duwa perkara, pematijan pa-
ramij manufija jarg lama \'itu, dan pembarg-
kitan parargij manufija jarg baharu \'rtu.

JÇfawâb. \'Itûlah pery\'afàl hâti, lèbàb kâmij
ftdah memorkâ\'ij \'Allah \'awleh dawfà p kâmij,
dàn kârana \'îtu kâmij mâkin lâma mâkin lebèh
membingij dàn laluwij (égala \'îtu.

90 Sû^yâl. \'Apâtah \'îtu pembargkîtan pa-
rârgij mânufija jarg bahâru \'îtu ?

Efawâb. \'Itûlah suka_ hâti kapada \'Allah
\'awleh \'Elmesêtti, lâgi tjita dàn dendam \'âkan
melakûkan (égala perbowâtan jarg tsâleHi, tu-
rut kahendaldi \'Allah.

Efawâb. \'Inîlah djûga jarg terbit deri pada
^?imân benàr , tûrut fjarîszet \'Allah , \'âkan
Hiormatnja , dân bûkan jarg telàh taper-
^yâlas \'âtas budij bitjâra kâmij , \'âtaw tïtaii
mânufija djûga.

Efawâb. \'Alïah (iidah bafèrmân (égala per-
katâ^yan \'îni: Kaluw. 20: 2. \'Ulâ. 5: 6.

mental u war kan kâmu deri dâlam tânah Mitfir,
deri dâlam rumah perhambâ an.

Penjurôhân \'jarg pertâma*
Qârgan \'ada padâmu \'Ilah lâjin deri pada
Hiadlretku.

Penjurôhân ja;g kaduwa.
Efârgan \'argkaw kardjâkan bagîmu bârarg
pâtorg ,_dân (égala rûpa bârarg làfàwâtu jarg
^pada pada Iârgit dilatas, \'âtaw jaig \'a3a \'âtas
bûmi dibâwah , \'âtaw jarg \'ada dâlam \'âjer
dibâwahfadabum i\'îtu.Ef ârgan \'argkaw tondokh
dinmu kapadânja , dàn djârgan berbakhti
bagînja, kârana \'âku \'îni Huwa \'Ilahmu \'ada
³Iiah rjemburuvvan, jarg berbâlaskan sâlah (égala
bâpa pada \'ânafch p nja (àmpej^ pada pûpu jarg
katîga dàn jarg kà\'ampat deri pada (àkalijen
\'awrarg jarg membintjij \'âku. Tetâpi jarg
berbowat kamurâhan pada barîbu p deri pada
(àkalijen \'awrarg jarg merg^yasêhij \'âku,dàn jarg
memaliharâkan pasàn p ku.

Penjurôhân jarg katîga.
Efârgan \'argkaw (ébùt nâma Huwa \'Ilahmu
fija p : kârana tijâda Huwa \'âkan kîra p kan
sûtjij deri pada sâlah \'awrarg \'îtu jarg (ébùt
lïamânja fija p.

metgkhuduskan \'itu. \'Ànàm hârij lamânja hen-
dakhlah \'argkaw berdjâka, dan berbowat fè-
gala kardjâmu. Tetâpi hârij jang katûdjoh \'ada
làbtu bagi Huwa \'Ilahrnu : îatkâia \'itu diâman
berbowat bârarg kardja , \'argkaw \'mi ,_dan
ânakhmu lâki p , dan \'ânakhmu parampuwan,
fàhajâmu lâki p , dan (àhajâmu parampuwan,
dan binâtargmu , dan \'awrarg \'âfirgmu jarg
\'ada didâlam (égala pintu gerbangmu. Kâ-
rana dâlam \'anàm hârij Huwa ibdah mendja-
dikan fàwrga, lâgi lârgit, dan bûmi fêrta lâwut,
dan (àkalijen \'îfij fàmowânja ; maka \'ija ber-
hentîlah pada hârij jarg katûdjoh , tâgal \'itu
telàh deberkâtij Huwa \'âkan hârij fàbtu, lâiu
dekhuduskannja \'itu.

Penjurôhan jarg kalîma.
Berîlah \'argkaw Hiormat \'âkan bapâmu, dan
\'âkan \'ibûmu , iopâja taperlandjutkan hârij p
mu ditânah \'itu jarg Huwa \'Ilahmu \'ada berikan
padâmu.

Efârgan \'argkaW \'îrgin \'âkan rûmah ta-
mànmu : djârgan \'argkaw \'îrgin \'âkan bîni
tamànmu , dan \'akan fàhajârya lâki p , dan
fahajânja parampuwan , dàn \'âkan lembûnja ,
dan kalidejrya , dàn \'âkan bârarg fàfàwatu
jarg pûnia tamànmu.

Efawâb. Rapada duwa loHi : maka jarg
pertâma \'Ïtu merg^âdjar dâlam \'ampat penju-
rôhan , bagimâna haros kâmij memaliharâkan
dîrij kâmij dergan bérbowat bakhti kapada
\'Allah. Dan jarg kaduwa \'îtu dâlam \'anàrn
peryurôhan , \'apa kâmij berhûtarg berbowat
pacla sâma mânufjja kâmij.

Efawâb. Sopâja fàsâigat bejta kâfèh \'âkan
fàlâmet dàn chalâts ry\'awâku , bejta melaluwij,
dàn mendjawôhij fègala penjombâhan berhâ-
la p , bubâtan, patanôrgan, kabakhtijan tachajul,
pènjombâhan \'awrang martbûm \'âtaw bârarg
machlûkh lâjin p , dàn ber\'adjar mefg*enài

«Jergan fabetulnja \'akan \'Allah jarg \'afa dan
nar, lagi harap pada dija \'itu sadja, taxalokh-.
kan diriku kabawah dija \'itu sadja dergan fegala

menantij lamowa kabajikan deri pada dija \'itu
sadja, merg^yasehij, takot, dan mergHiormatij
dija dergan (aganap hatiku: fahirgga maka bejta
%gkal dan menirggalkan (amowa machlukh
\'argor, deri pada bejta berbowat bararg (awatu
pawn jarg \'ada lawan kahendakhnja.

EJawab. Penjombahan berhala p \'itulah,
manakala _ganti \'Allah jarg \'afa dan benar, jarg
fudah memasiumkan dirirya didalam kalam-
rya, \'ataw lerta dengan dija, \'awrarg djadi p
kan \'ataw menaroh bararg \'apa lajin, jarg
manufija \'itu harap padanja.

Qawab. Sopaja djaman kamij merupakan
\'Allah fikaHp dan djajgan_kamij mergthor-
matij dija tjara lajin, deri pada \'ija fudah ber-
pasan didalam kalamnja.

Qawâb. \'Allah tijâda dâpat, dàn fakâli p
tijâda bawleh derupâkan. Tetâpi machlûkh p,
welâkin \'ija dâpat derupâkan , \'Allah djuga
lârang membowat rupânja , dàn menâroh dija,
\'âkan meigthormâtij dija, \'âtaw berbakhti pada
\'Allah \'awleh dija \'îtu.

98 Sû^yâl. \'Antah tijadâkah Hialâl \'awrarg
menâroh gambar p didâlam mefcijîd p men-
djâdi kitâb p \'awrarg \'umij ?

_DJawâb. Bûkan: kârana tijâda pâtut kâmij
\'ada lebèh bidjakh deri pada \'Allah, jarg tijâ-
da kahendâkij \'awrargrya MesêHiij de^yâdjar
\'awleh gambar p bifuw , hânja \'awleh bûnji
chothbat kalâmnja djûga.

Efawâb. Sopâja djârgan kâmij sâdja dengan
perg^yutôkan \'âtaw perfompâhan dufta , hânja
lâgi dergan perfompâhan fija p menghôdjat nâ-
ma \'Allah, \'âtaw fèbùt dija fàmenâ p, dàn
fopâja djângan, \'awleh berdijam dîrij kâmij
dàn dûdokh sâdja p _? kâmij menghejlâkan \'âtas

kâmij dawfa jarg fasârgat kidji \'ïtü. Dan
dergan fàdjurnlat ■> fôpâja djârgan kâmij fèbùt
nama \'Allah jarg fchudus \'îtu tjâra lâjin deri
pada dergan tâkot, dàn sûpan, fopâja dergan
fàbetulnja \'ija dikenàl , difombah , dan de-
pûdjij \'awleh kâmij dergan fègala perkatâ^yan
dan perbowâtan kâmij.

ioo Sîrâl. \'Inîkah kàlàkh dawfa fasârgat
besàr tatkâla nâma \'Allah dehôdjatkan dergari
perfbmpâhan dan perg^yutôkan, fàhirgga maka
\'Allah lâgi morka \'âtas \'awrarg \'îtu, jarg dergan
fabawleh p nja tijâda tûlorg tagahkan dan la-
rargkan peng^yutôkan dàn perfbmpâhan \'îtu ?

Dfawâb. Behkan fbrggoh p : kârana tijâda
bârarg dawfà jarg terbesàr _? dàn jarg lebèh
memorkâ^yij_ \'Allah , deri pada perghôdjat na-
mânja : maka fèbàb \'îtu lâgi \'ija fudah menjû-
roh menjiksâkan dija dergan \' mawt,

I or SÎVal. \'Antah Hialâlkah lâgi \'awrang
dergan sibidnja berfbmpah fompâhan demi
nâma \'Allah?

Dfawab. Behkan :_manakâîa \'awrang be-
sàr p menontut \'îtu deri pada rasijetrya, \'âtaw
tjâra lâjin lâgi wudjûb menontut \'îtu, \'âkan
D Cf. meno*

menogohkan ka(àtijâ^yan dan kabenâran \'aw-
lehrya \'ïtu , \'îtu pawn \'âkan Hiormat \'Allah
dân fàlâmet sâma mânufija kâmij. Kârana
perfompâhan demi kijen mulâry\'a dalâm kalâm
\'Allah, dân fèbàb\'îtu lâgi \'awrarg mu\'minpada
maßt perdjandjî^yan lâma dan bahâru fùdah
pâkej fompah \'îtu deigan fàbetulnja.

102 Su\'al. FHalâlkah lâgi \'awrarg ber-
fompah (bmpâhan demi \'awrarg marHiûm
\'âtaw bârarg machlûkh lâjin p ?

Dfawâb. Tijâda : kârana berfompah iom-
pâhan betùl \'itûlah meryebutkan \'Alïah, fo-
pâja \'ija,jarg fèndîrij sâdja memfenàl hâti \'îtu,
hendakh memberij fjakfi \'âkan kabenâran, dân
menjiksâkan \'âtas bejta , djika bejta berfom- ~~
pah duftamaka Hiormat \'îtu bûkan bârarg
machlûidi pûnja.

EJawâb. Pertâma, fopâja pakardjâ^yan dja-
mây.at \'âtaw pendjawâtan chothbat dan perg-
^yadjî^yan midrâs \'îtu depaliharâkan : Lâgipawn
fcpâja bejta, \'iftemejwa pada hârij fàbtu, \'ija
\'îtu , hârij perhentijan, mâfokh râdjin p kapada

perhimpônan \'Allah, hendakh ipenergar kalâm
Allah, memâkej tanda p \'Efrar, menjombah
fcapada mahâ besàr Tûhan \'Allah dergan nja-
ta p , dan mernberij tfedefchah Mesêrhii kapada
awrarg miskîn. Raduwa, (opâjaJbg|ta (àkalijen
hârij kahidôpanku lamânja menaMnij diriku
deri pada (égala perbowâtanku jarg djânat, dan
mernberij mahâ besàr Tûhan bakardja didâ-
lam bejta jawleh rôttiry\'a , dlti bagîtu djûga
bejta memulâ^/ij (àbtu jarg kakàl pada mâfà
kahidôpan \'îni.

I^awâb. Sopâja bejta pada bapâku dân
\'ibûku , dan (égala \'awrang_jarg memegang
parentah \'âtas bejta \'îtu menondjokh_ (égala
ïhormat kâfèh dan (àtija, dan mena&alokhkan
dirij bejta kabâwah perg^yadjârannja dan giksânja
jang bâjik dergan kabakhtijan jarg lâjiMi, lâgi-
pawn bejta tfabàr \'âkan (égala kaïemâhanrya
dan katjelâ^annja , (èdàrg \'Alîah fiidah kahem
dâkij memafentahkan kâmij \'awleh tângatl
Jtnarîka \'îtu, ¹

Qawabl Sopaja bejta cprg^an perkidjikan ,
bintjikan, lukakan \'ataw bünohkan sa ma ma-
nufija bejta \'ataw dergan kira p an, \'ataw
dergan perkata\'an , \'ataw dergan baraig kala-
kuwan,\'istemejwa djargan dergan pakardja^an,
\'awleh fèrtdiriku \'ataw_\'awleh \'awrarg lajin p :
tetapi fbpaja bejta menarggalkan fègaïa dem-
dam hatiku, lagipawn djaman bejta lukakan
ièndiriku , \'ataw dergan fèrg adjaku membawa
diriku kapada baraig bahaja: maka (èbab \'itu
lagi \'awrarg besar p memegarg pedarg \'ïtu
Jiendakh tagahkan lègala pembunohan.

106 Sü^yal. \'Adapawn penjuróhan \'ini ru?
panja sadja meng^yatakan Haal pembunohan?

Dfawab. _ Manakala \'Alïah lararg pembu-
nohan , maka \'ija lagi meig^yadjar kamij, ba-
huwa \'ija membintji (ègala póhon pembu-
nohan \'itu, ièperti kadaigkejan, \'kabintjijan,
ka^yamarahan , dan demdam hati, dan bahuwa
famowanja \'itu dekira p kaniija pembunohan
4juga,

perhimpônan \'Allah, hendaMi menergar kalâm
Allah, memâkej tanda p \'Efrâr , meryombah
^kapada mahâ besàr Tûhan \'Allah dergan njâ-
_?^ra P , dan memberij tfèdekhah MesêBiij kapada
awrang miskîn. Kaduwa, (opâjajbejta (àkalijen.
hârij kahidôpanku lamânja menahânij dirîku
den pada (ègaïa perbowâtanku jarg djâhat ,dàn
memberij mahâ besàr Tûhan bakardja didâ-
lam_bejta \'awleh rôîrhnja , dan bagîtu djûga
memukni (àbtu jarg kakàl pada mâfa kahi-
dôpan \'îni.

Efawâb. Sopâja bejta pada bapâku dan
\'ibûku , dan fegala \'awrang_jarg memegarg
parentah atas bejta \'îtu menondjokh (égala
Hro rmat kâièh dan (àtija, dàn menaszalokhkan
dirij bejta kabâwah perg^yadjârannja dàn (jiksânja
jarg bâjik dergan kabakhtijan jarg lâjikh, lâgi-
pawn bejta tfabàr \'âkan fegaïa kalemâhanrya
dan katjelâ^annja , fedàrg \'Allah fudah kahen-
dâkij memarentahkan kâmij \'awleh târaan
marrka \'îtu.

Efawâb. Sopâja bejta djâigan perkidjîkan ,
bintjikan, lukâkan \'âtaw bunohkan sâma mâ-
nufija bejta \'âtaw dergan kîra p an, \'âtaw
dergan perkatâ^yan, \'âtaw dergan bârarg kala-
kuwan, \'iftemejwa djârgan dergan pakardjâ^yan,
\'awieh (endirîku \'âtawjawleh \'awrarg_ lâjin p :
tetâpi (opâja bejta menanggalkan (égala dem-
dam hatîku , lâgipawn djârgan bejta lukâkan
ièndirîku , \'âtaw dergan (érg^yadjâku membâwa
dirîku kapada bârarg bahâja : maka (ébàb \'îtu
lâgi \'awrarg besàr p memegang pedàrg \'îtu
hendakh tagahkan légal a pembunôhan.

106 Sû^yâl. \'Adapawn pery\'urôhan \'îni ru-
pânja sâdja merg^yatâkan Hiâl pembunôhan?

Efawâb. __ Manakâla \'Alïah lârarg pembu-
nôhan , maka \'ija lâgi merg^yâdjar kâmij, ba-
tiuwa \'ija membing\'i (égala pôhon pembu-
nôhan \'îtu, (éperti kadaigkejan, kabintjijan ,
ka^yamarâhan, dan demdam hâti, dan bahuwa
iàmowânja \'îtu dekîra p kanrya pembunôhan

DJawâb. Bûkan: kârana fèdàœ \'Allah la-
rang kadangkejan, kabintjijan dan ka^yamarâhan ,
mak a \'ija sûroh lâgi kâmij merg^asêhij sâma
mânufija kâmij_fèperti fcndîri kâmij , dan
menondjokh padânja tiabàr , dâmej, kalom-
bôtan hâti, rathmet, dan fègaïa kalakuwart
jarg mânis, lâgi kâmij mendjâwohkan ka-
rugijannja dergan {àbawleh p kâmij _? dan ber«
bowat bâjik pada fàtarùw p kâmij.

Dfawâb. Bahuwa _ fègaïa kacjamâran fudah
dekutokij \'awleh \'Alïah, dan bahuwa kâmij
fèbàb \'îtu dergan (àganàp hâti hâros berlàtarùw
dergan dija \'îtu, dan hîdop dergan sûtjij, dan
sùpan, mâwu pada mâia kâwin, mâwu pada
mâia bûdjarg.

109 Su\'âl. Tijadâkah \'Alïah lârarg dergan
peryurôhan \'îni bârarg lebèh deri pada permu-
kâhan , \'âtaw deri pada perbowâtan kama-
luwan jam demikijen \'îtu?

JDfawâb. Sedàrg tuboh dan njâwa kâmij
\'ada kaabah rôHiu-\'lMiudus, maka dekahenda-
D 4 kînja

kînja kâmij memaliharâkan kaduwânja \'îtu
tjerja dân sûtjij. Sebàb \'îtujmaka delârargnja
fègaïa perbowâtan , kalakuwan , perkatâ\'an,
kîra p an, kairgînan, dân bâratg \'apa jan? dâpat
meiyafàtkan_mânufija , \'âkan berbowat bâ-
rarg jarg demikijen \'îtu.

I^awâb. \'Allah bûkan sâdja lârarg pen-
tjurijan dân perampâfàn jang defjiksâkan \'awleh
^Jawrarg besàr p : tetâpi \'ija fèbùt lâgi pengurijan
\'âkan fègaïa djenis hônar dân makar dân
motsleHiet jang djâhat, dergan jarg mâna kâmij
fikir ber^yawlch harta sâma mânufija kâmij,
mâwu dergan gâgah , mâwu dergan rûpa
Hiakli, fèperti dergan timbârgan , harta , fukâ-
tan, dagârgan dân derham jaig sâlah, lâgi
deman rubijet, \'âraw deman bârarg dâja lâ-
jin p jarg kalarârgan \'awleh \'Allah : tambâhan
lâgi \'âkan fègaïa kikîran, pakejan jang sâlah
dân pemburûfàn harta p nja.

sama manufija bejta , barang dimana djuga
^bejta bawleh dan dapat, dan padanja pawn
^^ejta berbowar_ demikijen , feperti bejta fuka
avyrang berbowat padaku, fjahdan lagi fopaja
bejta bakardja desman fatija, \'akan dapat tu-
iorg fegala \'awrarg kakurargan.

EJawab. Sopaja djaigan bejta najik fjakfi
dufta. \'atas bararg (a⁷awrarg pawn, dan djargail
bejta putar balikh perkata\'annja, dan djaman
lagi bejta djadi £/awrarg pen>^yompat \'a taw
la\'awrarg -jarg fitnah, dan djaman lakas p dan
dergan tijada parikfa Hialnja bejta bapersalahkan
\'ataw tulong bapersalahkan_barai^ fa\'awrarg:
tetapi fopaja bejta melaluwij fegala warna
dufta dan bohorg jang \'ada perbowatan Tb\'is
djiuga, melajinkan mana bejta mawu djon-
djorgkan \'atas bejta morka \'Allah jam \'amat
barat \'itu. Sabagej lagi fopaja bejta dalam
Hrukum , dan dalam fegala pakardja\'an lajin p
mei_fg\'^/a(eh_ kabenaran , lagi merg^yatakan dan
merg\'^/akawij dija dergan fabetulnja. Sjahdan
dan fopaja bejta memaliharakan dan melakukan

ttiormat sâma mânufija bejta, dân wartânja
jarg bâjik, dengan (abawleh p ku djûga.

Efawâb. Sopâja lâgi ka^yirgînan \'âtaw kîra p
an jarg terfèdîkit pawn, jarg meïâwan bârarg
iàwâtu penjurôhan \'Alïah, djângan penah mafbkh
bâti kâmij , tetâpi (opâja kâmij pada tijap p
mâfa dergan (àganàp hâti kâmij beriàtarùw
dergan (égala dawfà, dan rinduw dendam
\'âkan (égala s.adâlet.

114 Sû^/âl. \'Antah dâpatkah \'awrarg jarg
fudah tawbat kapada \'Allah \'îtu menûrut (é-
gala penjurôhan \'îni dengan (émpornâry\'a ?

Dfawâb. Bûkan: tetâpi lâgi \'awrarg jarg
terlebèh tsâleth , (àlâma \'ija hîdop fudah
ber^awleh sâdja permulâ^yan kitjil deri pada
kabakhtijan \'îni 3 tetâpi demikijen djûga maka
marîka \'îtu dergan \'usaha nijetrya mulâ^ij
menûrut, bûkan sâdja (àtergah , hârya (àmowa
penjurôhan \'Allah.

115 Su\'al. Sebab \'apa kalàkh \'Allah sûroh
menchothbat kapada _kâmij ka(àpûloh penju-
rôhan \'îni dergan demikijen sârgatnja,

kiränja fa^yawrarg pawn tijäda däpat menurut
dija \'itu pada mäfa kahidopan \'ini ?

Efawäb. Pertama: fbpäja kämij falägi kä-
mij hidop mäkin läma mäkin lebeh \'ädjar
meng\'enäl parargij kämij jarg berdawfa , dan
febab \'itu mäkin rinduw mentiahärij ka\'am-
ponan fegala dawfa, dan sadäletjawleh \'El-
meseHa. Komedijen deri pada demikijen \'itu,
fbpäja kämij tijada deigan berhenti merädjin-
kan dirij kämij , dan memohonkan \'Allah
\'äkan ber^yawleh kärunjä roihu-\'lMiudus, fbpäja
kämij mäkin läma mäkin lebeh debaharuwij
\'äras rüpa \'Allah, Hiataj maka kämij fampej
kapada kafempornä^/an jarg tertantu \'mi da-
lam \'ächirat.

16 Su^yäl. __ Sebäb \'apa permintä⁷an doiLa
\'ada wädjib pada \'awrarg_MeseHiij ?

Efawäb. ^Sebab bahuwa \'itülah fäfüku jarg
ter^yutäma deri pada perij fjukür,jarg \'Allah, ton-
tut deri pada kämij. Dan febäb bahuwa \'Allah
mäwu memberij niametrya dan roHiry\'a jarg

khudus kapada \'awrarg \'mi sâdja , jaig dergan
pe;x£alôhan hatînja tijâda dergan berhenti
meminta ber^yawleh \'îtu deri padânja,dan kome-
dijen memberij fjukûr padânja \'awleh kârana
fèbàb \'îtu.

117 _Sû^yâl. \'Apâtah fjarth permintâ^yan
doaâ demikijen \'îni jarg kakanânan pada \'Allah,
dan kadergâran \'awlehrya ?

Dfawâb. Pertâma , fopâja kâmij dergan
mâta hâti merrjebutkan sâdja \'Allah jarg benàr
dan \'afa \'îtu , . jang fudah menjatâkan dirînja
dâlam kalâmnja , \'âkan ber^yawleh (égala làiâ-
wâtu jaig telàh detîtahkannja kâmii m in ta deri
padârya.Kaduwa,fopâja kâmij merg\'enàl bâjikp
dan fakâli p kakurârgan dan kafukâran kâmij,
fàhirgga kâmij merindahkan dîrij kâmij diha-
dâpan liiadîret djalâletrya. Katîga ,__fopâja kâ-
mij mernegarg burhân \'îni , bahuwa dergan
Talbrggohiija \'i ja mâwu \'ifddjâbetkan permin-
tâ^yan dos.â kâmij , djikalaw fakâlipawn tijâda
kâmij muftaHiakli , hânja \'awleh kârana fèbàb
mahâ Tûhan \'ElmesêHi , (èperti \'ija fudah
djandji pada kâmij dâlam kalâmnja.

11 8 Su\'âl. \'Apa \'îtu jarg \'Allah fudah fu-
roh kâmij minta deri padânja ?

Efawâb. Sakalijen rezikhij rôHiânij dan
badânij , jarg mahâ Tûhan\'Elmesêth fudah

fimpan didalam permintä^yan do&ä \'itu , jarg
fendirinja (udah merg^yädjar kämij.

Dan \'ampofiilah pada kamij fegala sälali
kämij , feperti lägi kämij \'ini mergfamponij
pada \'awrarg jarg bersälah kapada kämij.

Dan djänganlah membäwa kämij kapada
pertjawbä^yan , häry\'a lepafkanlah kämij deri
pada jarg djähat.

Rärana \'argkaw punja karadjä^yan , dkn ka-
wäla , dkn kamulijä^yan iampej iaiäma p nja ,
Amin.

I20^sü^yäl. Sebäb \'apa \'Elmesetti fudah
süroh kämij menjäpa \'Allah demikijen , Bäpa
kämij ?

mintâ^yan dcmâ kâmij \'ija meng^yadâkan didâîam
kâmij kafîipânan jarg pâtutpada fegaïa \'ânakhp,
dàn paigharâpan kapada \'Allah , jarg kadu-
wâry\'a \'îtu \'ada pôhon _permintâ^yan dos.â kâ-
mij , katahuwij , bahuwa \'Allah iudab. djâdi
bâpa kâmij \'awleh \'ElmeseHa, dan bahuwa tijâ-
da \'ija \'âkan \'arggan deri pada kâmij bârang
jaig kâmij milita deri padânja dergan_ \'imân
jarg betùl , fbçggohpawn terkûraig deri pada
bâpa p kâmij \'arggan memberij pada kâmij
benda dunjâwij.

D}awâb. Sopâja djâigan kâmij kîra p ber-
kamporg pada djalâlet \'Alïah jaig kafàwrgâ^r/an
\'îtu bâraigjâwatujam kabum\'/an , dan lopâja
kâmij_menanti deri pada mahâ kawasânja \'îtu
iàmowa rezikhij tûboh dan njâwa.

ï^fawâb. Namâmu deperfiitjîlah kirârya ,
^?ija \'îtu, berîlah kirârya pada kâmij dihûlu p ,
fopâja kâmij memfenàl \'argkaw dergan (àbe-
fulnja , dan perfutjîkan , merggahkan dan

memudjikan \'argkaw kärana fakalijen perbo-
wätanmu , dälam jarg mäna turüs tarärg kali-
hatan mahä kawasämu , Hiikmetmu, kabajr-
kanmu, szadäletmu , ralbmetmu jian kabe-
näranmu. Komedijenjderi pada demikijen \'itu
lägi , fbpäja kämij memarentahkan dan mem-
betulkan faganäp kahidopan , perkatä^yan dan
perbowätan kämij demikijen , maka namämu
\'awleh kärana febäb kämij djärgan dehodjat-
kan , tetäpi depermulijäkan dan deperfutjikan
djüga.

Ef awäb. Raradjä^anmu dätarglah, ⁷ija \'itu,
hendakhlah kiränja memarentahkan kämij \'aw-
leh kalämmu dan róHimu demikijen_, maka
kämij mäkin läma mäkin lebèh menasaïokh-
kan drrij kämij kabäwah \'angkaw : lägipawn
paliharäkanlah dan perbänjafchkanlah djamäsiet-
mu , dan binasäkanlah fègaïa perbowätan
\'Iblrs, dän fakalijen gägah jarg merg^atas p di-
rrnja läwan \'angkaw , tambähan fakalijen bitjä-
ra djähat, jarg debitjaräkan \'ätas kalämmu jarg
khudus , thataj maka dätarg kafempornä⁷an
. ka-

I^awâb. Rahendakhmu djadîlah fèperti di-
dâlam fàwrga , demikijenlah di^yâtas bûmi_,
\'ija \'îtu , berîlah kirânja kâmij dan fàmowa
mânufija lâjin p menjangkal kahendakh dîrij kâ-
mij , dan Hiabarkan kahendakhmu jang fen-
dîi\'ij djûga bâjik , \'îtu pawn tijâda dergan bâ-
rarg perbantah p an , fôpâja mâfing p fà^yawrarg
dâpat men^ardjâkan dan meïakûkan pakar-
dja\'annja dan djawâtannja dergan fàhadjânja
dàn làdjânja demikijen, fèperti fègaîa melâ^yî-
kat difàwrga \'îtu \'ada berbowat.

Dfawâb. Rawtij kâmij fàhârij p berîlah
\'âkan kâmij pada hârij \'îni, jja \'îtu, hendakh-
Jah kirânja merg^yupajâkan pada kâmij fakalijen
rezikiiij tûboh , fopâja \'awlehnja \'îtu kâmij

mergjikaw, bahuwa \'argkaw \'îni fèndîrij djû-
ga ada lamâta p pôhon (âkalijen kabajîkan ,
dàn bahuwa bâjik pertjintâ^an, dân kafùsâhan
kamîjj bâjik fègaïa kârunjâmu \'îtu tijâda ber-
guna \'âkan kâmij melâjinkan dergan berkatmu :
dan fopâja fèbàb \'îtu kâmij jrienjârakh pergha-
râpan kâmij deri pada famowa machlûldi , dan
menatapkan \'îtu dilatas \'argkaw sâdja.

Efawâb. \'Amponîlah pada kâmij fègaïa sâ-
lah kâjnij, fèperti lâgi kâmij \'îni meng\'ampô-
nij pada \'awraig jarg bersâlah kapada kâmij,
\'ija \'îtu, djâigan kirânja \'ilhnsâbkan pada kâ-
mij \'awrarg berdawfa jarg hîna \'îtu iakalijen
perialâhan kâmij, dan (àbâgej lâgi kacjjahâtan
\'îtu jarg fàntijâfà malekat pada kâmij, \'îtu pawn
\'awleh kârana dârah \'ElmesêHi, fèdàrg kâmij
lâgi mendâpat kaQaksfan nis.metmu \'îni dr-
dâlam kâmij, bahuwa faganàp nijet kâmij \'ada
\'âkan merg\'^/ampônij sâlah pada sâma mânufija
kâmij dergan mâta hâti kâmij,

D[awab. Dan djarganlah membawa kamij
kapada pertiawba^yan , hanja Icpafkanlah kamij
deri pada jarg djahat , \'ija \'itu, fedar;g kamij
denpada kamij fendirij \'ada lemah demikijen,
maka fakirjap mata lamarya pawn tijada kamij
dapat berdirij tatap , fjahdan fedarg lagi fe-
gala fataruw kamij jam gagah, jasuiij \'Iblis,
dunja , _dan dagiig_ kamij fendirij tijada ber-
henti deri pada m el a wan kamijj hendaMiIah
kirarya memaliharakan dan menogohkan ka-
mij \'awieh Hiowat roHimu jarg khudus, fb-
paja djargan kamij tiwas dalam paparaigan
roHianij "rru, tetapijantijafa kamij berlawanpan
karas, fahirgga pada \'achirrya kamij ber^yawleh
kamenargan fakali p.

Efawab. Rarana \'argkaw purya karadja^yan ,
dan kawafa , dan kamulija^/an fampej fala-
raa p rya, \'ija \'rtu , famowarija \'itu kamij minra
deri padamu febab \'argkaw, jarg \'ada radja
kimij jarg maha kawafa \'atas famifta fakalijen,

^?ltu ferkahendakh dan berkawâlà meryampej-
kan kapada kâmij fàfàwâtu kabajîkan , \'îtu-
P^aWn, fôpâja \'awleh fègala \'îtu djâigan kâmij^
^tetâpi namâmu jang khudus \'îtu depudjîkan farm
pej fàlâma p nja.

Dfawâb. \'Amîn \'îtu \'artînja : bahuwa fè-
gala \'îtu \'âkan \'ada benàr dânfbmgoh. Kâ-
i\'ana perniintâ\'an dôSLakù fudah kadengâran
awleh \'Allah dergan terlebèh fbrggohnja deri
pad a bejta râfa. dâlam hatiku , ^bahuwa bejta
minta jarg demikijen \'îtu deri padânj\'a.

Guna fègala \'awrarg jarg fùka mâfblii kapada
perdjamuwan xafjâ mahâ Tûhan
jarg khudus \'îtu.

I Sû^yâl. __ Earapa bahâgij \'ada hâros bagîmii
men/atahuwij, fopâja fèrta paighibôran \'aigkaw
dâpat hîdop dan mâti dergan chalâts?

Efawab. Tîga bahâgij. Pertâma, barapa
besàr \'ada dawsâku dan tjelakâku. Kaduwa,
bagimâna bejta delepafkan deri pada fègala
dawsâku dan tjelakâku. Katîga , bagimâna
bejta dâpat member ij ij_ukûr pada \'Allah deri
kârana kalepâfitn jarg demikijen \'îtu.

EJawâb. \'îtu djûga jarg \'Allah fudah
menjimpan bagi kâmij dergan sûratnja_dâlam
kafopûloh penjurôhan \'îtu , jarg demikijen
babûnji. Kal. 20. \'Ulâ. 5.

\'Âku ^inîlah Huwa \'IJahmu , jang fudah
menfaluwarkan kâmu deri dâlam tânah Mitsir,
deri dâlam rûmah perhambâ\'an.

Penjurôhan jam kaduwa.
_a Mangan \'argkaw kardjâkan bagïmu baraig
P^a[org, dan fegala rûpa bârang fafawâtu jarg
ada pada lârgit di^yatas, \'âtawjarg \'ada \'âtas
kûmi dibâwah, \'âtaw jarg \'ada dâlam \'ajer
dibâwah pada bûmi \'îtu. EJângan \'argkaw
tondokh dirîmu kapadârya , dan djârgan ber-
bakhtibagînja , kârana_\'âku \'îni Huwa \'Ilah-
mu \'ada \'Ilah tjemburuwan , jarg berbâlaskan
sâlah fegaïa bâpa pada \'ânakh p nja fampej pada
pûpu jarg katîga dan jarg ka^yampat deri pada
fäkalijen \'awrarg jarg membincjij jiku. _ Te-
tâpi jarg ber\'oowat kamurâhan pada barîbu p
deri pada (akalijen\'awrarg jarg merg^yasêhij \'âku,
dan jarg memaîiharâkan pasàn p ku.

Efârgan \'argkaw febùt nâma Huwa \'Ilahmu
ftja p : Kârana tijâda Huwa \'âkan kîra p kan
sûtjij deri pada sâlah \'awrarg \'îtu jarg febùt
namânja fija p.

Tmatlah \'argkaw pada hârij fabtu \'âkan
mergkhuduskari \'îtu. \'Anàm hârij lamânja hen-
dakhlah \'argkaw berdjâka , dàn berbowat ■ fe-
gaja kardjâmu. Tetâpi hârij jarg katûcljoh
\'ada fabtu bagi_Huwa \'Ilahmu : Tatkâla \'îtu
djârgan berbowat bârarg kardja, \'argkaw \'îni,

dan \'ânakhmu lâki p, dan \'ânakhmu param-
puwan, fahajâmu lâki p , dan fahajâmu pa-
rampuwan , dan binâtai^mu , \' dan \'awraig
\'âfiigmu jarg \'ada didâlam (égala pintu ger-
bargmu. Rârana dâlam \'anàm hârij Huwa fudah
mendjadîkan fawrga , lâgi lârgit, dan bûmi
fcrta lâwut , dan (akalijen \'ifij (àmowânja ;
maka \'ija berhentîlah pada hârij jarg katudjoh,
tâgal \'îtu te! a h deberkâtij Huwa \'âkan hârij
fabtu, lâlu dekhuduskanrya \'îtu.

Berîlah \'argkaw Hiormat _\'âkan bapâmu ,
dan \'âkan \'ibûmu, fopâja taperlandjutkan hâ-
rij p mu ditânah \'îtu jarg Huwa Tlahmu \'ada
berîkan padâmu.

Efârgan \'argkaw \'îmin. \'âkan rûmah tamàn-
mu : djârgan \'argkaw \'îngin \'âkan bîni tamàn-

mu , dan \'akan fahajanja laki p , dan faha-
FⁿJ^a parampuwan , dan \'akan iembünja , dan
akan kalidejaja, dan \'akan bararg fafawatu
J^ai,g pünja tamanmu.

5 _Su^/al. \'Apatah djumlat fegaïa fafawatu
jarg \'Allah titahkan padamu dalam ka^yampat
peryuróhan deri pada I6H1 jarg pertama?

Dfawab. Sopaja bejta mergfasêhij maha be-
sar Tühan \'Ilahku, dergan faganap hat\'iku, dan
deman faganap djiwaku, dan dergan faganap
JZakhalku , dan deigan fakaiijen khowatku: \'mi
\'ada peryuróhan jarg pertama dan jarg besar.

6 Su^yal. \'Apatah djumlat fegaïa fafawatu
jarg \'Alïah titahkan padamu dalam ka^yanam
peiijuróhan deri pada lorh jarg kaduwa ?

IJawab. Sopaja bejta meig^yasêhijjamaku
manufija feperti fendiriku. Pada kaduwa peryu-
róhan ^?ini bergantorg faganap tawrat dan fe-
gala nabij.

Efawab. Bükan : tetapi deri pada thabiaet
bejta tjenderorg ^.kan bintjij \'Allah, dan. sama
manufija bejta: lalu \'akan meïargkah fakaiijen
E 4 peryu-

penjurôhan \'Alïah dergan kîra p an, dergan
perkata^yan, dàn dergan perbowâtan.

8 Su⁷al. Sudahkah \'Alïah mendjadikan
\'argkaw \'ïni demikijen djâhat, dan binâfa tha-
bixetmu ?

EJawâb. Bûkan : tetâpi \'ija fudah mendja-
dîkan bejta bâjik , dan fàrûpa telâdannja,
deigan masxifèt \'Alïah, xadalet dan khod-
fijet kabenâran.

9 Sû^yâl. Deri mâna kalàkh dâtarg kabina-
sâ^yan \'iru jarg \'ada didalammu ?

Dfawâb. Deri pada kadjatohan dàn ka-
durhakâ^an \'Adam dân Hiawâ_dâlam Fir-
daws , dimâna thabiset kâmij demikijen fudah
binâfa , maka kâmij fàkalijen deperkandorg-
kan dàn deper^yânakhkan dergan dawfa.

Efawâb. Behkan forggoh p : kârana \'ijâlah
Bâpa fakalijen kâmij : dàn \'awlehnja fàkalijen
kâmij fudah berdawfà.

12 Sû⁷âl. \'Adâkah kalàkh kâmrj tijâda
lâjikh kapada bârarg kabitijîkan , fa^yawleh_p

deri pada kâmij fendîrij , tetâpi genderong
4)^uga kapada fegaïa kadjahâtan ?

Efawâb. Behkan ; melâjinkan kâmij de-
per^yânaMikan pûla \'awleh Rôlii \'Alïah.

I 3 Sû^yâl. Mawûkah \'Allah lepaskan deri
pada fjiksârya kadurhakâ^yan dan kabinasâ^yan
jang demikijen \'îtu ?

EJawâb. Bûkan. Tetâpi dergan Hiukumnja
jarg sâdil \'ija mâwu fjiksâkan dija dâlam dunjâ
mi, dan dâlam \'âchirat , feperü \'ada tersû-
*at : Kûtokh \'âtas fafa^yawrarg jarg tijâda tirggal
tatàp pada legaïa bârarg jarg tersûrat didâlam
kitâb tawrât, \'âkan berlakûkan dija \'îtu.

J4 Sû^yâl. Bagimâna \'aigkaw dâpat îûput
deri pada fjikfa \'îni , dan kombâli kapada
niamet ?

^ E^awâb. \'Awlehjfa^yawrarg wasîth demi-
kijen , jarg sâma p \'ada \'Alïah jang forggoh ,
dan mânufija jang forggoh lâgi szidil,

Dfawab. \'Ijalah Tühan kamij SLisaj \'El-
mesêlh, jarg pada fawatu djüga \'okhnüm \'ada
\'Allah jarg forggoh,dan manufija jarg forggoh
lagi sadil.

E^awab. Tijada : karana marika \'iru bü?
kan \'ada \'Allah, dan bükan manufija.

Efawab. Tijada: karana marika \'itu fendi-
rij fudah berdawfa , dan fudah tijada decha-
latskan melajinkan \'awleh wasith \'itu djüga._
i 8 Sü^yal. \'Adakah lagi fakaiijen manufija
ber^yawleh püla chalats \'awleh Siisaj wasith
\'itu _> fèperti fakaiijenry\'a fudah kena laxnet
\'awleh \'Adam ?

Dfawab. Bükan : melajinkan \'awrarg \'itu
sadja jarg \'awleh \'iman jarg betul menjambot
dija: fèperti \'ada tcrsürat Jalh. 3: 16. Sasargat
\'Allah fudah merg^yasêhij \'ifij dunja , fahirgga
\'ija. fudah karunjakan \'anakhnja laki p jarg
torcgal, fopaja fafa^yawrarg jarg perijaja \'akan
dija \'itu djaigan binafa , hanja ber^yawleh ka-
jiidöpan kakal. _

19 Sü^yal. \'Apa \'ada \'iman jarg betül ?
Ejawab. \'Itu \'ada bararg perg^yenalan jarg

forggoh \'akan \'Allah dan \'akan fegaïa
djandjiiija j_a,-g fudah denjatakan pada kamij
dalarn \'indjil : jagi bararg pergharapan jang
^Kgoh , bahuwa fegaïa dawfa p ku fudah
ter\'ampon padaku \'awleh karana febab \'El-
mesêHi.

20 Sü^yaL \'Apatah djumlat fegaïa fafawai
tu jaig \'Allah fudah djandji pada kamij di-
dalam \'indjil , lagi fudah süroh kamij pertijÉja?

Efawab. \'I tul ah terfimpan didalam :ka-
duwa belas perkara \'iman MeseÜiij iang aam

1 Bejta pertjaja \'akan \'Alïah Bapa , jang
maha kawafa chaïakh lamir dan bümi. :

J jarg deri pada khowat róthu-\'lkhudus
fudah deperkandorgkan dan deper^yanakhkan
awleh parawan Marjam:

4 Jarg fudah merasa^yij fargsara dibawaii
Fontijus Pilatus , jarg fudah detfalibkan , mal?
dan detanamkan, jarg fudah türon kanaraka;

6 Jarg fudah najik kafawrga, düdoldi pada
taigan kanan \'Allah bapa jarg maha kawafa \'ku:

7 Deri mâna \'ija \'âkan dâtaig mei^Hiu-
kumk^n fègaïa \'awrarg jarg hîdop dan jarg
mâti. ¹

Ç Bejta pertjâja \'ada fawâtu djamâsat Me-
séirhij jarg mukhadas dan siâra , perfakutuwan
fegaïa \'awrarg mukhadas :

21 Sû^f/âL \'Apabîla \'aigkaw meig^yâkaw
dirîrnu pertjâja \'âkan \'Alïah bâpa, dan \'ânakh
lâki p, dan rôHiu-\'lkhudus , \'adâkah \'aigkaw
merg^yarti \'awlehnja \'îtu tîga \'Alïah ?

D[awâb. Bûkan faperkâra : kârana \'ada
djuga \'Alïah jarg\' \'aïa dan benàr.

22 Sû^yâl. Sebàb \'apa kalàkh \'aigkaw febùt
tîga,bâpa, \'ânakh lâkip, dan rôfcu-\'îkhudus ?

Dfawâb. Sebàb \'Alïah fudah menjatâkan
fendirînja demikijen dâlam kalâmnja, bahuwa
katîga jokhnûm jarg terfarakh \'îni \'ada \'Alïah
jarg \'afa dân benàr, feperti lâgi kâmij fudah
depermandîkan dergan nâma bâpa, dàn \'ânakh
lâki p, dàn rôHiu-\'lkhudus.

23 Sû^yâl. \'Apa \'aigkaw pertjâja dengan
jnerg^yatâkan perkatâ^yan \'îni : Bejta pertjâja

IJawâb. Bahuwa Bâpa Tûhan kâmij S.îsâj
ElmesêHi jarg khadîm \'îtu, jarg fudah mendja-
dîkan lârgit dàn bûmi deri pada 52.udum,
dan lâgi merg^ya 1 arggarâkan \'îtu \'awleh makh-
daretnja, \'îtu \'awleh kârana \'ânakhnja \'Elme-
sêHi \'ada \'Ilahku dàn bapâku.

24 Su\'al. \'Apa \'argkaw pertjâja dergan
merg^atâkan perkatâ^/an \'îni : Dân \'âkan SLîsâj
\'ElmesêHi \'ânakhnja jarg; torggal jang Tûhan
kâmij ?

Qawâb. Bahuwa Slîsàj \'ElmesêHi \'ada
\'ânakh bâpa_\'îtu jarg khadîm dàn torggal, fàdzât
dergan \'Allah jarg bâpa dàn dergan rôHau-

25 Sû^yâl. Bûkankah \'aigkaw pertjâja, ba-
huwa \'ija lâgi fudah djâdi mânufija ?_ _

Efawâb. Behkan : kârana deri pada khowat
róHiu-\'lkhudüs fudah\'ija deperkandorgkan, dàn
deper^yânakhkan \'awleh parâwan Marjam.

, Dfawäb. Bükan: Tetäpi\'ija ludah merg^yam-
-bil dija \'itu deri pada paräwan Marjam \'aw-
leh päkardjä^yan röthu-\'lMiudus , maka bagitu
fudah \'ija djädi faperij dergan kamij jarg sü-
dära p nja dalam fègaïa falawatu , melajinkan
dalam dawia. SLibr. 2^ 17. dan 4: 15.

EJawäb. Tijäda: kärana bükan \'ada näma
läjin dibäwah lärgit, jarg teläh deberikan \'an-
tära manufija p jarg \'awlehnja häros kämij
dechalätskan, melajinkan \'awleh näma SLisäj-
KHitf 4: _{12.

• 31 Su\'al. Sebäb \'apa \'ija denamä^yij \'E1-\'
mesêlh , \'ija\'itu ,\'uräpan ?

Efawäb. Sebäb \'ija fudah de^yuräpij dergan
roHiu-\'lkhudus , dan ludah detantükan \'awleh
\'Allah bäpa mendjädi nabij kämij jarg besar,

mèndjâdi \'imam kâmij jarg \'afa, dan mendja?
di iulthân kâmij jarg kakàl.

J2 Sû^yâl^ \'Apâtah kalàkh Xîsàj \'ElmesêHi
fudah berbowat \'âkan menchalâtskan kâmij ?

Efawâb. Kârana kâmij fiidah \'ija merasâ^yij
fargsâra, fudah detfàlîbkan dàn mâti, fiidah
detânamkan dàn turon kanâraka , \'artînja,
fudah \'ija merasâyij fargsâra kanâraka\'an , dàn
demikijen fudah \'ija berbowat kabakhtijan ka-
pada bapânja, fopâja delepaskannja kâmij deri
pada fjikfà dawfa dâlam dunjâ dàn dâlam
\'âchirat.

Efawâb. Pada nâsûtnja sâclja , \'ija \'îtu ,
pada djiwânja dàn tûbohnja.

__34 Sû^yâl. \'Àpâtah ailorg kalàkh Tlahijetnja
fùdah membâwa kapada pakardjâ^yan \'ini?

JDJawâb. Tlahijetnja \'îtu \'awleh khowatnja
fudah merg^yarâfij nâsût jarg ter^yambil \'îtu
demikijen , maka fudah \'ija bawleh mendirîta
kabarâtan morka \'Àljah \'âtas dawfa , dàn
meiepaskan kârnij deri padânja \'îtu.
• 3 5 Si?âl. Sudahkah kalàkh \'Elmesêlh tirg-
gal deigan matînja?

Dfawâb. Bukan : Tetâpi pada Hârij jarg
katîga fudah \'ija bargkit deri \'antâra \'awrarg

36 Sû^yâl. Dimâna garàng \'ada \'ElmesêHi
pada làkârang \'îni \'âkan nâsûtnja ?

I^awâb. Sudah \'ija nâjik kafawrga, dûdokh
pada tâigan kânan \'Allah bâpa , \'artinja,
iiidah \'ija ter^yangkat kapada mahâ besàr ka-
mulijâ^yan lebèh tirggij deri pada fomowa
machlûMi. \'Efè. 1: 20, 2i.__

EJfawâb. \'Iftemejwa fopâja deri sâna \'ija
memarentahkan djamâszetrya _? dan mendjâdi
(jafîsL kâmij sâma Bâpa.

3 8 Sû^yâl. Bûkankah kalàkli \'ija mery\'ertâ^yij
kâmij iâmpej kapada kaputûlàn silam , fe-
perti \'ija (iidah djandji pada kâmij ? Mat.
28: 20.

Efawâb. Dergan \'Ilahijetnja cjjalâletnja ,
nis-metnja, dan rôHinja tijâda penah \'ija tjerej
deri pada kâmij : tetâpi dergan nâsûtnja \'ija
timgal didâiam fawrga , fahirgga_ fakâli \'ija
\'âkan dâtarg merglhukumkan fegaïa \'awrarg
jarg hidop, dàn jang mâti.

Efawâb. Bahuwa \'ada \'ija sâma p dergan
bâpa dan \'ânakh lâki p \'itu \'Allah lhakhikhij

dàn khadîm : dan bahùWa \'ija telàh de^yanuga*
rahkan deri pada fihakh bâpa \'awleh \'Elme.

padâku , dan per^yânakhkan bejta pûla ■
menghentàr bejta kapada famowa kabenâran,
lâgi rrp^hîborkan bejta, , dan tirggal fèrta
bejta fampej falâma p rya.

40 Sû^yâl, \'Apar kâmu pertjâja \'âkan
mâsiat jang mukhadas dan szâm \'îtu ?

Dfawâb, Bahuwa \'ânakh_\'Allah \'awleh
rôHinja dan kalâmnja deri pada fegaïa bargfa
ttiânufija merghimponkan bagi dirînja fegaïa
awrarg jang terpîleh \'âkan ber^yawleh kahidô-
pan kakàl, mendjâdi fawâtu djamâ&at : maka
bejta pertjâja bahuwa. bejta _\'îni \'ada fawâtu
\'arggawta jang hîdop deri padânja \'îtu , dan
\'âkan tirggal demikijen fampej falâma p nja.

Dfawâb. Pada fègaïa tampat dimâna \'aw-
rarg berchothbatkan kalâm \'Alïah dengan fa»
betulnja _? dan mendjâwat tanda p \'Esrâr jan*
khudus tûrut utah \'ElmesêHi.

4²_ Sû\'âl. \'Apâtah kabajîkan\'Wjarg\'Alïah
karunjâkan _pada djamâsat mi?_ ,

Dfawâb. \'Ija karunjâkan padârya ka^yamp<>
nan fegaïa dawfa , kabaigkitan fegaïa dâgirg,
dan kahidôpari kakàl.

43 Sû\'âl. \'Apa fâjidah kalàkh \'amkaw
foerawleh fedàng \'angkaw pertjâja fakalijen
\'ini ?

Dfawâb. Bahuwa \'awleh berkat \'ElmesêHi
bejta \'ada aâdil dihadâpan \'Allah. Rawm.

45 Sû^yâl- \'Apâtah ⁵artîrya_ \'îtu , bahuwa
\'awleh \'imân sadja \'aigkaw \'ada xâdil ?

Dfawâb. Demikijen, maka pembajâran dàn
Siadâlet \'ElmesêHi jang femporna \'îtu sâdja
de^yiHitisâbkan \'awleh \'Allah padâku _? jang
\'awlehrya fegaîa dawfa p ku ter^yampon padâ-
ku , dan bejta _djâdi wâritz kahidôpan kakàl,
lâgipawn bahuwa bejta tijâda bawleh menjam-
bot (égala \'îtu melâjinkan \'awleh \'imân.

46 Sû^yâl. Sebàb \'apa fegaïa perbowâtan
kâmij jang tsâleHi \'îtu tijâda dâpat \'ada xadâ-
let kâmij dihadâpan \'Allah, \'âtaw fawâtu ba-
hagijan deri paclârya \'îtu _?

EJawâb. Sebàb bahuwa lâgi fegaïa perbo-
wâtan kâmij jang terbâjik pada mâfa kahidô-
pan \'ini fakalijenrya \'îtu kûrarg fempornânja _y

\\7 Sû^yâl. Tijadâkah kalàkh fegaïa perbo
Watan kâmij jaçg tsâleth \'îtu bârang pahalârya,
3^aîg \'Alîah mâwu membâlas djûga dâlarn
^dunjâ \'îni dan daiam \'âchirat ?

Jjawâb. Pembalâfan \'îni njâda cjjâdi derî
P^a<Ja bârarg pahâla _? hânja deri pada ni&met
4jûga.

Efawâb. \'Awleh kalâm jarg telàh dechoth»
batkan \'îtu djûga ₇ dan \'awleh pakejan tan-
da p \'Efrâr.

Ihudus , telah detîtahkan \'Alïah , fopâja
awlehnja\'î_m \'ija jakhînkan kâmij , bahuwa
deri kârana perfombâhan fombileh p an \'Eh
mesêHi jârg \'afa \'îtu ₃ Jargjelàh deganâpij
pada kâjuw tfalîb deri pada nixmet \'i]_amerepnugarahkan pada kâmij ka^yamponan
Régala dawfa _? dàn kahidôpan kakàL

52 Su^yâl. Barapa tanda \'Efrâr \'Elmesêlh
fùdah tîtahkan didâlam perdjandji^yan bahâru ?

Efawâb. Duwa: permandijan jarg khudus
dàn per4jamuwan_5Z.aÇâ jarg khudus \'îtu.

E^awâb. \'Ajer \'îtu jarg fertânja kâmij de\'
permandîkan dergan nâma bâpa, dan \'ânakh
lâki p, dàn rôHiii-\'lkhudus.

Pergîlah kâmu berdjâlan kapada faganàp
dunjâ, chothbatkanlah \'indjîl pada fakalijen
machlûkh, Sijâpa jaig fudah pertjâja dân de-
permandîkan, \'ija \'âkan ber^yawleh chalâts ; te-
tâpi fijâpa jarg fudah tijâda pertjâja, \'ija \'âkan
kena kûtokh.

EJawâb. Behkan: kârana marîka \'îtu sâ-
ma dergan \'awrarg bâligh telàh ber^yawleh

Qawab. Rawtij terpitjah \'itu jang kamij
piakan, dan \'ajer \'angawr tertompah \'itu
3^arg kamij mrnom \'akan peng^yingatan perafa
fengsara dan mawt \'ElmesêHi.

DJawab. Bahuwa \'ElmesêHi memberij djï-
^wa kamij makan dan mrnom tübohnja jarg
telah detfalrbkan , dan darahnja jarg telah ter-
tompah \'akan ber^yawleh kahidöpan kakal.

Dfawab. Didalam trtah perdjamuwan siafja
\'itu, jarg tersürat \'awleh Rasül Pawlus, demi-
tijen bunjiiija: 1 Kor. 1 r : 23 , 24, 25, 26.
Karana \'aku \'mi fudah tarima deri pada ma-
ha Tühan bararg jarg \'aku lagi fudah farah-
kan pada Hmu , bahuwa maha Tühan SZ.1-
saj^, pada malam \'itu tatkala \'i]a telah dife-
mukan, fudah merg^ambil rawtij : dan fatelah
fudah de^yütjapnj_a ljukür, maka \'ijapawn pitjah-
kanlah\'itu ,dan fabdalah, \'ambillah , fantap-
lah : \'itu djüga \'ada tübohku jang depi^ahkan
F 3 ka-

kârana kâmu : berbowatlah demikijen \'îni
\'âkan peig^yingâtanku. Sabâgej lâgi tjâwan mi-
nôman komedijen deri pada fantap szafjâ _?fabdânja , tjâwan minôman \'îni jda watsijet
bahâru didâlam dârahku. Berbowatlah demi-
kijen \'îni, fabarapa kâii kâmu \'âkan mînom
\'âkan perg^yirgâtanku. Kârana fabarapa kâli
kâmu \'âkan mâkan rawtij \'îni, dan mînom
\'îfij tjâwan minôman \'îni , maka hendakhlah
kâmu menchabarkan mawt mahâ Tûhan, fa*
hirgga \'ija dâtarg.__

60 Sû\'âl. \'Adâkah rawtij \'îtu berîajînan
mendjâdi tûboh \'ElmesêHi, dan \'ajer \'angawr
■îtu mendjâdi dârahnja?

_Dfawâb. Bûkan : kârana tijâda \'îtu lâjin deri
pada feperti \'ajer dâlam permandijan \'îtu tijâda
berlajînan mendjâdi dârah \'EimesêHi.

61 Sû^yâl. Bagimâna hâros \'argkaw
mentjawbâ^yij fendirîmu dihûlu_deri pada \'arg-
kaw mâfokh fantap perdjamuwan Raljâ ma-
hâ Tûhan ?

Efawâb. Pertama, fahârosnja bejta_ parikfa ,
kâlu p bejta duka tjita fakâli p deri kârana
dawfa p_ku , dan \'awleh kârana febàb \'îtu
bejta merindahkan dirîku dihadâpan Hiadlret
"Allah. Raduwa, kâlu p bejta pertjâja dan hâ-
rap 3 bahuwa fegaïa dawfa p ku fudah

ter^rampon padâku \'awleh kârana febàb \'El-
mesêlh. Katîga , kâlu p lâgi bejta dergan
\'usâha hatîku mempurya^yij fawâtu nijet \'âkan
hercljâlan fantijâfa menûrut fakalijen perbo
wâtan jang bâjik.

62 Sû^yâl. Iflalâlkah lâgi memberij fegaîa
\'awrang jarg meig\'âdjar perg^yadjâran jarg pu-
noh kufûr, \'âtaw meïakûkan kahidôpan jang
memberij (jak \'îtu mâfokh fantap perdjamuwan
Kafjâ ?

Dfawâb. Bûkan : fopâja djârgan perdjandjî ^yan
Allah denedjiskan, dan morkânja de^yadâkan
di^yâtas faganàp perhimpônan.

63 Sû^yâl. \'Apâtah kalàkh hâros _kâmij ber-
bowat pada Hiâl \'awrang jang fabagîni ?

JÇjawâb. Tûrut pasàn \'îtu jang \'Elmesêfh
fudah tîtahkan pada kâmij \'âkan thâl_\'îni.

Tetâpi djikalaw fudarâmu lâki p fudah ber-
dawfa kapadâmu, pergîlah dàn togorlah dija
di^yantâra \'argkaw dan dija fa^yawrarg. Djikalaw
ija menergar \'âkan dîkaw , maka \'argkaw
fudah berlâba fudarâmu, Tetâpi djikalaw tijâ-
da \'ija^ menergar \'âkan dîkaw, jrmbillah lâ-
gi fertâmu fa^yawrarg \'âtaw duwa \'awrarg :
fopâja \'âtas bûnji mûlut duwa \'âtaw tîga
\'awrarg fjakfi berdîrij fafawâcu perkata\'an.

Dan djikalaw \'ija \'aiggan deigar \'âkan marî-
ka\'îtu, bçrîlah \'îtu tâhu pada djamâszet: dàn
djikalaw lâgi \'i]a \'arggan deigar \'âkan dja-
mâaat , hendakhlah \'ija debîlarg ^awlehmu
\'âkan. fa^yawrarg chalîkhij dàn pentjokej.

64 Sû^yâl. Sedàrg kâmij dechaîâtskan ^?aw_:leh \'ElmesêÜh deri pada famâta p nisunet ,_fe-
bàb \'apa kalàkh hâros \'argkaw lâgi berbowat
perbowâtan p jarg tsâleth ?

Bfawâb. Bûkan \'âkan berpahalâkan fawrga
\'awlehnja \'îtu , bârarg jarg \'ElmesêHi fudah
berbowat • jetâpi feb\'àb \'Allah fudah menjuroh
bejta berbowat demikijen \'îtu.

65 Sû⁷âl. \'Âkan \'apa kalàkh bergûna fe-
gala perbowâtanmù jarg tsâlefh \'îtu?

Efawâb. Sopâja \'awleh fegaïa \'îtu bejta
memberij fjukûr kapada \'Allah kârana (égala
kabidjîkannja , dàn fopâja \'ija djûga depûdjij
-awlehku : lâgipawn fopâja bejta ialdiîn \'âkan
*! " katu-

katulufan \'imanku , ^ieri pada perbowatan p
jaig; tsaleHi , jarg \'ada bowah p nja , dan fo-
paja^\'awleh fegaïa \'ïtu famaku manufija de-
P^er ufah dan deperlaba datarg kapada \'Elme-
SeHi. \'

66 Su^yal. \'Adakah lagi marika \'ïtu ber^yaw-
chalats , jang tijada berbowat perbowa-

Dfawab. Bükan: karana \'Elmektüb merg^ya-
takan , bahuwa tijada fa^yawrarg jang bükan
\'awrarg jang menjombah berhala p ,
■awrarg jarg bermükah, ^?awrarg jarg berzina,
awrarg pentjürij , \'awrarg kïkir , \'awrarg
pemabokh, ^?awrarg permakej,dan tijada \'awrang
perampas , \'ataw bararg fabagejnja \'akan ber-
pufaka⁷ij karadja^an \'Allah. 1 Kor. 6 : 9,10.
melajinkan marrka \'ïtu tawbat kapada \'Allah.

\\Atas menjafal hati karanadawfa
dan melaluwij fegala \'ïtu, dan \'atas rjita hati
akan melakükan fegala perbowatan jaig tsa-
leHi.

djüga jarg terbit deri pada
\'iman benar , türut (jannet \'Allah , \'akam
F 5 Hior-

Hiormätiija, dan bûkan jang telàh taper^yâlas
\'âtas tîtah p mânufija, \'âtaw \'âtas budij bitjâra
kâmij djûga.

69 Sû^yâl._ Dâpatkah \'awraig jarg fudah
tawbat kapada \'Allah \'îtu menûrut Ijarîszet
\'Allah dergan fempornânja?

Dfawâb. Bûkan : tetâpi lâgi \'awrarg jarg
terîebèh tsâleHi, falâma \'ija hîdop fudah
ber^yawleh sâdja permulâ^yan kitjil deri pada
kabakhtijan \'îni ; tetâpi demikijen djûga maka
marîka Jîtu dergan \'usâha nijetry\'a mulâ^yij hî-
dop menûrut, bûkan sâdja fatergah , hâroja
famowa penjurôhan \'Allah , feperti lâgi ma-
rîka \'îtu fantijâfa memôhonkan mahâ besàr
Tunan \'âkan bertambah p faharijen pada
pakardjâ^yan jarg demikijen \'îtu.

70 Srral. Sijapâtah dija \'îtu jarg haros kâ-
mij menjebutkan \'âkan ber^yawleh (égala \'îtu ?

Çfawâb. Bûkan bârarg machlûkh , hânja
\'Allah sâdja , jarg fampat menulorg kâmij,
dàn hendakh \'iftidjâbetkan kâmij \'awleh kâra-
na febàb Hîsàj \'EimesêHi.

Efawâb. Dergan nâma \'ElmesêHi sâdja,
Jattijâ. i6 : 23. dàn bûkan dergan nâma bâ-
raig \'awraig marliiûm,

_a Efawâb. Sakalijen re&khij rôHiânij clan ba-
^anij, jarg mahâ Tûhan \'ElmesêHi fudah fim-
pan didâlam permintâ^yan dosiâ \'îtu, jarg fen-
dirînja fudah merg^yâdjar kâmij,

Dan \'amponîlah pada kâmij fegaïa sâlah
kâniij , feperti lâgi kâmij \'îni merg^yampônij
pada \'awrarg jarg bersâlah kapada kâmij.

Dan djârganlah membâwa kâmij kapada
pertjawbâ an , hânja lepaikanlah kâmij deri
pada jarg djâhat.

Kârana \'argkaw pûrya karadjâ^yan, dàn ka-
wa(à, dàn kamulijâ^yan fampej falâma p ry\'a ₅\'Amîn.

74 Su^yâl. \'Apâtah \'argkaw minta deri pada
^?Allah dalam permintâyan dosa \'îni?

jarg bergûna \'âkan ttiormat \'Allah \'ïtu deper-
lakûkan , tetâpi fopâja fegala fafawâtu jarg
tagahkan Hiormatnja, \'âtaw jarg melâwan ka-
hendakhnja, \'ïtu decyâwohkan. Kaduwa.So-
pâja \'âkan thai tûboh de^yupajâkannja padâku
fakalijen rezikhij , dan fopâja \'âkan Hbâl djîwa
d.epaliharâkanrya hejta deri pada fakalijen djâ-
hat, jam dâpat memberij karugijan pada cha~
iâtsku. \'Amîn.

Manakâla \'awram, jarg fuka mâfokh \'arg-
gawta djamâsat _?_\'îtu fudah merefenàl dan
merg^yâkaw famowa perkâra \'îni dergan

Miainja,maka hhalâl kâmij bertaryâkan dija, kâ-
lu p marrka \'îtu lâgi bef\'awleh (jak pada bâ-
rarg faperkâra jarg kena perg^yadjâran \'îni ,
lbpaja kâmij dâpat memadâkan kahendakhnja-
DJikalaw bârarg fa^yawrarg deri \'antâra marî-
ka Itu berkâta ^?ijâ , maka fahârosnja kâmij
memadâkan kahendalihrya dergan dalîl \'Elmek-
tûb. \'Adapawn djikalaw fakalijennja \'ada ta-
tàp hatînja, maka fahârosnja kâmij bertânja,
kâlu p marîka \'îtu lâgi fudah bernijec \'awleh
niszmet \'Allah, kakâlij pada parg^yadfâran \'îni,
dan mery\'argkâlij dunjâ , dan melakûkan ka-
hidôpan Mesêttiij jarg bahâru.

Hâbis \'ïtu maka kâmij berij marrka \'îtu
\'ïrgar \'âkan meïakûkan dâmej , kâfeh , dan
muwâfakhat ferta dergan fakalijen mânufija,
dan \'âkan meïakûkan perdamejan , djikalaw
bârarg fa^yawrang deri pada marîka \'îtu ber-
tjiderâ dergan famânja mânufija.

Bâraig fombahjarg MesêHiij jarg depâkej;
dâlam perhimpônan \'awrarg mû^ymin
dan pada tampat lâjin p.

JA \'Alïah jarg kakàl, dan bâpa jarg \'âmat
memfafijânij, kâmij merinda\'nkan dîrij kâ-
mij deri pada mâta hâti kâmij dihadâpan
Hiadlretmu jarg mahâ tirggij, jarg kapadânja
kamij fudah berdawfà fabânjakh kâii, dan fa-
saçgat \'âmat , îâgi pawn kâmij merg^yâkaw ₇djikalaw \'argkaw _mâwu mâfoïh berHiukura
ferta kâmij, bahuwa tijâda kâmij ber^yawleh
baraig lâjin- \'âkan \'ûpah kâmij, hânja mawt
jarg kakàl djûga: Kârana bûkan sâdja famowa

kamij \'awleh dawfa \'atslij \'ada nedjis dihada-
pan liiadlretmu, dan \'anakh p morka, jarg te-
lah deperkandorgkan deri pada nuthfat jarg
berdawfa , dan jarg telah deper^yanakhkan
dergan thoghjan , \'awleh jang mana düdoth
didalam kamij bagej p hewaj nafsu jang dja-
haf , jarg melawan \'angkaw dan sarna ma-
nufija kamij: tetapi lagi dergan karcya kamij
fudah melargkah fegala penjuröhanmu, \'itu
pawn babarapa kali fahirgga tijada berkaputü-
fan , fambil lalejkan bararg jarg \'angkaw
fudahlah titahkan pada kamij, dan berbowat
bararg jarg fudahlah delarargkan turüs tarang
pada kamij. Samowa kamij fudah fafat feperti
domba p, dan fudah berdawfa sargat kapada-
mu , bararg jarg kamij merg^yakaw, maka Ce-
bib \'rtu hati kamij duka tjita : Behkan kamij
merg^yakaw \'akart kahrna^yan kamij, danjakan
pudjf an raBrmetmu pada kamij, bahuwa fè-
gala dawfa kamij \'ada lebèh banjakh deri pada
fegala rambot kapala kamij, dan bahuwa ka-
mij berhütarg falakhfa buhar, bararg jarg tija-
da kamij fampat membajar. Karana \'ita
tijada lagi kamij \'ada muftathakh difebut
\'anakh p mu , dan merg^yargkat mata p kamij
kafawrga, \'akan mergfutjap fegala fombah-
jarg\' kamij dihadapan Haadlretmu» Dan hanja

fa&nggohnja , jâ mahâ besàr Tuhan \'Allah ,
dan bâpa jarg \'âmat meng^yafijânij, fedàrg kâ-
mij tahu, bahuwa tijâda \'argkaw berkenankan
mawt \'awrang fâfikh, tetâpi \'argkaw kahen-
dâkij, fopâja \'ija tawbat lâlu hîdop, dan ba-
huwa rafhmetmu tijâda Jberkaputûfan , jam
\'argkaw menondjokh pada bârarg fijâpa jarg
tawbat kapadâmu : kâmij merrjebutkan \'argkaw
deri pada mâta hati kâmij, dergan pargharâ*
pan \'âkan muchalits kâmij Slîsàj \'Elmesêtti,
jang \'ada \'ânakh domba \'Allah, jarg merghâ-
pulkan dawfà \'îfij dunjâ , lâgi kâmij minta
kapadâmu, hendakhlah kirânja balàs \'âkan ka-
lemâhan kâmij , fambil merg\'ampônij faka-
lijen dawfa kâmij \'awleh kârana febàb \'Elme-
sêtti. Bâfohkanlah kirânja kâmij dâlam mâta
⁵a jer dârahrya jarg \'âmat hcnrrg , fopâja kâmij
djâdi peresrh, dan pûtih leperii föaldju. Tu-
dorglah kirânja katalandjârgan kâmij dergan
nakhâwetrya dàn dergan aadaletnja , \'awleh
karana kamuliiâ^yan namâmu. Perefihkanlah
kiranja szakhal kâmij deri pada lakalijen ka-
buta an , dàn hâti kâmij deri pada fakalijen
kafeng^ad^an dàn kanakâlan. Bukâlah ki-
rânja mûlut châdimmu pada fakârarg \'îni _sdàn \'isîlah dija \'îtu dergan ttiikmetmu dàn
ttiaarifètmu ₃ fopâja \'ija mentjeriterâkan ka-

lâmmu dergan peresîh dàn kaluwâfan hâti.
JHHâdlirkanlah kirânja lâgî Jiâti kâmij faka-
lijen, fopaja kâmij dâpat menergar, mergfarti
dàn Hrâfitlkan dija \'îtu djûga. Sûratkarilah
kirânja fegala, fjariaetmu ( tûrut djandjîmu)
\'âtas lôth p hâti kâmij , dan karunjâkanlah
pada kâmij kahendakh dàn kawâfa fopâja kâ-
mij hîdop menûrut dija \'îtu/âkan pudjt^yan dàn
kamiilijâ^/an namâmu, dàn \'âkan perbajîkan
perhimpônanmu. Sakalijen \'îni, jâ Bâpa jarg
\'âmat merg\'afijânij, kâmij berdoszâ dàn min-
ta dergan nâma SLîsâj \'Elmesêib, jam fudah
merg^yâdjar kâmij minta dojiâ deniikijen \'îni :
Bâpa kâmij, dàn lâjin jarg ber^yîkot.

JÂ \'Allah jarg mahâ kawâfa , dàn jarg
\'âmat merg^yafijânij, kâmij merg^yenàl sâma
dîrij kâmij _i dan merg^yâkaw dihadâpan
HiacUretmu,fèperti \'ada làbenarnja,bahuwa tija-
da kâmij \'ada mufiakhakli merg^argkat «râra p

kâmij ka&wrga, dan perfombahkan (ômbahjarg
kâmij kahadâpanmu, djikalaw \'argkaw mâwu
%at \'âkan \'ûpah dànjiffifeâkh kâmij : kârana
fètâhu hâti kâmij menudôhij kâmij, dan (égala
dawfa kâmij memberij (jakfi \'âtas kâmij. La-
gipawn kâmij tâhu, bahuwa \'amkaw \'ada Bhâ-
ki.m jarg siâdil , jarg menjiksâkan (égala daw-
fè \'awrarg jarg meïargkah penjurôhan p mu.
Tetâpi, jâ mahâ besàr Tûhan, (èdàrg \'argkaw
ftdah fûroh kâmij meryebutkan \'amkaw didâ-
tani (àkalijen kafukâran, dan deri pada raHi-
metrnu jarg tijâda terkatâkan \'argkaw (lidah
djandji mâwu \'iftidjâbetkan (égala pemohonan
kâmij , bûkan kârana bârarg pahâla kâmij ,
jarg kûrarg (àkâli p , tetâpi \'awleh kârana pahâ-
ïa Tûhan kâmij Slisaj \'Elmesêl-h, jarg \'argkaw
fùdah tantûkan bagi kâmij \'âkan wasîth dan
Çafis. , maka febàb \'îtu kâmij menjargkal (à-
mowa tûlorg lâjinp, dan berfùwâka kapada
raftimetmu sâcjja.

Dihûlu p an, jâ mahâ besàr Tuhan , i\'erta
dergan iegaïa kabedjikan jarg tijâda kabilâigan,
jarg \'argkaw karunjâkan pada_ fegaïa mânufîja
fakalijen dictas bûmi \'ini, maka \'argkaw fudah
memberij dergan tantûrya pada kâmij fabânjakh.
karunjâ, (àhirgga tijâda dâpat kâmijjnergira p ij
\'âtaw meig^atâkan dija \'îtu : katahuwij, \'argkaw

fudah melepafkan kamij deri pada pérham⁴ba⁷an Tblis jarg \'amat kafijan , dan deri pada
fegaïa penjombähan berhala p , dibäwah jarg
mäna kämij \'adälah tertäwan , dan fudah
merghentarkan kämij kapada tjahäja kabenä-
ranmu, dan kapada perg^yatahuwan \'indjrlmu
jarg khudus. Maka hänja faforggohrrja kämij
fudah Iupakan fegala kabidjikanmu \'mi \'aw-
leh kufür kämij , fedarg kämij fudah \'ondor
deri padämu, dan fudah menürut fegala ha-
waj naffu kämij deigan tijada mergthormätij
\'argkaw , feperti fudah \'ada häros \'ätas kämij.
Sebäb \'itu, ja mahä besar Tühan, kämij fudah
berdawfa,dan fudah memorka^/ij \'argkaw särgat,
fahirgga, djikalaw \'aigkaw mäwu berHaukum
ferta kämij \'ätas \'üpahjkämij, tijäda kämij dä-
pat menantij bärarg \'apa läjin , hänja kama-
ti^yan dän kakutökan jarg kakäl. Behkan kä-
mij tjawba lägi, ja mahä besär Tühan, \'aw-
leh fègaïa tä^yadib \'itu, jarg fahärij p [argkaw
\'ada menüronkan ka^yätas kämij, bahuwa \'arg-
kaw morka \'ätas kamij dej^gan fabenarnja. Kä-
rana fedarg sadil ^?adämu,tijäda_\'argkaw menjik-
säkan bärarg fa^yawrarg famenäp: Lägipawn
pada fakärarg \'ini „kämij melihat tärganmu
ter^yaigkat ^äkan menambah fjikfa \'ätas kämij.
Tetäpi djikalaw fakälipawn \'argkaw merg^ya-

râfij Çiksâmu \'âtas kâmij lebèh deri pada Ridah
kawbowat fampej fakârang \'îni ₃ behkan djika-
law fakâlipawn gûgor ka^yâtas kâmij fakalijen
belâ \'îtUj \'awleh jarg mâna \'argkaw fudah ber-
bâlafkan fegaïa dawfà khawmmu Jifrâ⁷ejl,makat
hâry\'a faforggohiyatijâda dâpat tijâda kâmij
meng^âkaw > bahuwa tijâda \'argkaw berbowat
^anjâja pada kâmij.

. JTetâpi, jâ mahâ besàr Tûhan, \'argkaw \'inî
^ada \'Ilah kâmij, dàn kâmij \'îni duli dan hâbu
djûga : \'argkaw \'îni \'ada chaïâkh kâmij, dan
kâmij \'îni \'ada perbowâtan târgan p mu: \'arg-»
kaw \'îni \'ada gombâla kâmij, dan_ kâmij \'îni
ada domba p mu : \'argkaw \'îni \'ada penubus
kâmij , dan kâmij jmi \'ada \'awrarg tubûlan-»
mu : \'argkaw \'îni \'ada bâpa kâmij , dan kâ-
mij \'îni \'ada \'ânald* p mu dan wârite p mu,
Sebàb\'îtu djârgan kirânja fijâfetkankâmij dergan
amârahmu _i tetâpi tâ^yadîbkanlah kirânja kâ-
mij dergan muszifmu , dân mâkin paliharâ»
kanlah perbowâtan \'îtu, jarg \'argkaw fudah
jrmila ij didâlam kâmij \'awleh raliimetmu _? la-
pâja \'îfij faganàp jdunjâ meng^yatahuwij dan
merg^yâkaw ,. bahuwa \'argkaw \'îni \'ada \'Ilah
dân muchaïits kâmij. JŒiawmmu Jilrâ^yejl fa*
hânjakh kâlrTudah memorkâ^yij \'argkaw, maka
\'angkaw fudah menjiksâkan dija deäigan fabe-
G 2 ôàrr^à^

narrya, tetâpi_barapa p kali marika \'îtu fudait
tawbat kapadâmu , maka fafakâli \'argkaw
fudah merg^yan*kat dija dergan nisimetmu. Dan
barapa sârgat\'adâlah daw fa p rya dan sâlah pry\'a,
maka hânja faforggohnja (égala belâ , jaig
fûdahlah tertantu padânja \'îtu, \'argkaw fudah
mendjâwohkan \'awleh kârana fèbàb perdjan-
djî\'an \'îtu , jarg \'argkaw fùdah mendirîkan
dergan hamba p mu Tbrâhîm^ Jitsttiâkh, dan
Jaskhûb, maka_demikijen fudah tijâda penah
\'argkaw membowarg permintâ^yan khawmmu.
Sakârarg paw^rn \'awleh nismetmû kâmij fudah
ber^y awleh perdjandjfan \'îtu djûga jarg \'argkaw
fudah mendirîkan \'awleh târgan SZisàj \'El-
mesêHi wasîth kâmij di^yantarâmu, dàn di⁷an-
târa fakalijen \'awrarg mû^ymin. Behkan fakâ-
rang \'îtu \'ada lebèh mulija, dân lebèh togoh,
fedàrg \'ElmesêHi fudah menogohkan dân
menjempornâkan\'îtu dergan perâfà fàrgfarânja,
dân mawtnja, dàn kamasôkannja kadâlam
kamulijâ^yannja jarg kakàl. Sebàb\'îtu, jâ ma-
hâ besàr Tûhan , kâmij meryargkal dîrij kâ-
mij, fèrta dergan fakalijen tûlorg_ mânufîja , ^:dàn kâmij berfuwâka sâdja kapada perdjan-
djî^yan niszmet, jarg punoh chalâts , \'awleh jarg
mâna Tûhan kâmij Slîsàj \'Elmesêth fudah per-
damejkan kâmij fertâmu pada falâma p ry\'a ₃

fateîàh fudah pada fakâli djuga, ija fudah farah-
^kan tóbohry\'a kârana kâmij tergantorg pada kâ-
juw tlalîb mendjâdi fawâtu perfombâhan jang
femporna kârana kâmij. Sebàb \'îtu , jâ mahâ
^besàr Tûhan , tîlikhlah kirânja durdja MesêHv
, dàn djârgan \'îrgat \'âkan dawfà p kâmij,
fopâja morkâmu depâdamkan \'awleh fjafajzet-
nja, dàn fopâja Hiadlretmu bertjahâja kapada
kâmij \'âkan kafukâ^yan , dàn chalâts kâmij.

Hendakhlah kirânja lâgi deri pada fakârarg
mi meïjndorgkan dàn memaliharâkan kâmij
lâgi memarentahkan kâmij \'awleh rôHimujarg
fchudus, jang fahârij p mâkin lâma mâkin le-
bèh mematîkan dâgiig kâmij ferta dengan fa-
kalijen per^ingînannja, fambil membaharuwij
kâmij \'âkanjber^yawleh kahidôpan jarg tsâleHa,
dàn meigfadâkan babarapa bowah \'imânjarg
benàr didâlam kâmij , jaig \'awlehnja namâ-
mu depudjîkan dàn demulijâkanjampej falâ-
^ma p nja, dàn kâmij pawn memudahkan fe-
gala. bârang jarg linryap, dân deigan karin-
duwan jaig bahejna \'âmat kâmij \'îigat \'âkan
fegaîa _perkâra famâwij sâdja.

\'Adapawn , febàb \'argkaw kahendâkij
\'awrang memôhonkan \'âkan fakalijen nrânufija,
maka kâmij minta dosz.â kapadâmu , hendaldi-
lah kirânja menjampejkan berkatmu kapada
G 3 peig-

perg^yadjâran \'incljîlmu jarg khudus, fopâja \'rtu
detjeriterâkan dan defambotkan pada fegala
tampat, fbpâja \'îfij faganàp dunjâ depunôhij
dergan perg^yatahuwanmu jarg memberij cha-
lâts, fopaja \'awrarg djâhil detawbatkan dan
^?awrarg dlaszîf \'îtu detatapkan, dan mâfirg p
fà^yawrang rnembefàrkan dàn meigkhudufkan
namâmu jarg khudus, bûkan sâdja deigan per-
katâ^yan , tetâpi lâgi dergan perbowâtan.

\'Akan makhtsud \'îni hendakhlah kirânja
merg^yûtus_babarapa châdim jarg fatijâwan dâ-
taq? kapada penuwijan , dàn mêmberkâtij dija
demikijen , fopâja marîka \'îtu dâpat mela-
kûkan chidmetnja dergan fatijânja. Difabelah
lâjin hendakhlah kirânja tompafkân famowa
gûruw dufta,gurk jarg terkam p , dàn \'awrarg
⁵upâhan , jarg menontut Hiormat dàn \'ontorg
dirînja, dan tijâda menontut Hiormat namâ-
mu jarg khudus \'îtu sâdja , \'âtaw falâmec dàn
çhalâts fegala \'awrarg kafijan.

Lâgi fakalijen djamâsat MeseHiij, jarg \'arg-
Jkaw fudah mendoxâ pada faganàp_sîni sâna,
hendakhlah kirânja \'argkaw jnemaliharâkan
dergan niamet dàn memarentahkan dija ber-
kandjarg pada ka-afâ^yan \'imân jarg benàr ,
can pada \'ichlâts kahidôpan , fopâja fafahârij
karadjâ^yanmu. bertambah p _? dàn karadjâ^yar»

Sfejthan \'itu binafa, fahiigga maka karadja^yan-
J¹¹}³ 4$di femporna, manakala \'argkaw \'akan
famowa dalam famowanja.

Tambahan kamij memöhonkan _padamu
akan fegala \'awrarg besar p, jarg fudah kaw-
kahendakijjneng\'^/argkat ka^yatas kamij, \'ija \'itu,
%aïa Tuwan jaog najik mertabet jarg \'amat
tinggij ditanah Wolanda, dan fegala \'awrarg
pemarentah Kompanija , lagipawn T^uwan
Gubernadawr EJeneral, _dan fegala Mante»
rinja. Demikijenlah Tuwan Gubernadawr ,
dan \'awrarg bitjara,dan fegala \'awrarg besar p,
jarg memegarg parentah ditanah \'mi, hendakh-
lah kiranja memberij nixmetmu dan karunja-
mu padanja , mafirg p pada djawatanrya dan
pargkatnja , jarg dalamnja \'ija fudah_tertantu
\'awlehmu , lopaja marika \'itu memarentah-
kan khawm jarg \'argkaw fudah bapertaroh
padanja \'itu dergan budinja, fambil meïindorg-
kan dija dergan perkagauja , lagipawn fopaja
ija merg^yardjakan pakardja^yanmu dergan fa-
tijarya, dan melakukan \'intsaf dergan fabenar-
rya pada fegaïa rasijetnja. Hendakhlah ki-
ranja \'argkaw \'mi dergan rolhmu jaqgtadus
\'ada kapala didalam fegala srdargnja/opaja pada
baraigjhal \'aHiwal marika \'itu djaigan pajü-
kan. \'apa p melajinkan bararg jarg bajik dan
G 4 \'\' parut ,

pâtut, dàn fopâja \'ija meïakûkan \'îtu dengan
femporna \'ontorgnja : fahirgga maka fegaïa
tânah dàn negerij \'ïni depaliharâkan lepàs deri
pada fataruw p nja,fègaïa \'awrarg fafikh defjik-
sâkan , dàn fegala \'awrarg tsâleHi delindorg-
kan, lâgi \'awlehnja \'îtu namâmu demulijâkan,
dàn karadjâ^yan râdja fegala râcya p, jasinij SZ.Î-
saj "Eîniesêlli, Itu detambahkan , dàn kâmij
pawn dâpat meïakûkan kahidôpan tedóh dàn
fun ija dergan tijap p sibâdet dàn \'ichlâts.

SJahdàn kâmij memôhonkan padâmu \'âkan
fakalijen tamàn dan fudâra kâmij , jarg
menarggorg perhambâtan dibâwah tlulâmet
\'awrarg kâfir. Hendakhlah kirânja \'argkaw
merghîborkan dija dergan rôHimu jarg khudus,
dàn melepalkan dija deri pada kafukâran \'îtu
dergan nismetmu djârgan kirânja fakâli p
"argkaw berij \'agama MesêHiij derûfakhkan ,
dàn perg^yiigâtan namâmu dehâpufkan deri \'âtas
bûmi, fopâja djârgan fegala fatarUw kabenâ-
ranmu \'îtu merggahkan dirînja \'âkan merghi-
nâkan dàn_ merghôdjat Hiadîrefmu. Tetâpi
djikaîaw \'ada kahendakhmu \'Ilâhij , \'awrarg
MesêHiij jarg tertâwan \'îtu mati (jahîd , fam-
bil memûdji namâmu : hendakhlah kirânja
memberij padânja paighibôran dâlam perâfa
fargfarârya \'îtu , fopâja \'ija mendjondjorg^ \'îm

datang deri pada tärganmu \'abawij, dan febäb
\'itu marika \'itu tirggal föäbit deigan menürut
kahendaldimu , mäwu pada kotika hidop,
^mäwu pada kotika mäti , \'äkan kamulija\'"ari
flamämu, \'äkan perbajikan perhimponanmu ,
dan \'akan chalätsnja, _

Lägipawn kämij memohonkan padämu
\'äkan fäkal ijen \'awraig jarg deta\'adibkan
awlehmu dengan kapapä^yan , pandjära ,
penjäkit tüboh, \'ätaw balijet njäwa: hendakh-
iah kiränja meighiborkan fakalijennja , ja ma-
hä besär Tühan , fakhadar ttiadjatnja. Be-
filah kiränja pada marika \'ltUjfopäja tä^ya-
dibnja \'itu \'ada Iäjikh \'äkan mengten äl dawsärya
dan \'äkan membajikij kahidopannja. Hendakh«
Iah kiränja lägi memberij padänja tfabärjarg
fcäbit. Kürangkanlah fargfaränja _?dan lepafkan-
2ah dija komedijennja, fopäja marika \'itu_fuka
§ita kärana kamurähanmu , dan memüdjij
namämu fampej faläma p nja.

Pada \'ächirrya, ja mahä besär Tühan, hen-
dakhlah kiränja merg^yarckat kämij dan bärarg
fakalijen jarg \'_ada pada kämij kabäwah per-
lindorganmu dan pemaliharä^yanmu. Berilah
kiränja kämij hidop dälam djawätan kämij
menürut kahendakhmu , dan kämij päkej fe-
gala karunjä jaig kämij tanma dergan ber-
G 5 katmu

katmu \'ïtu demikijen, maka djargan fègala \'ïtu
menagahkan kamij, hanja lebèh dihülu merg-
^yontorgkan kamij kapada kahidopan kakal.
Hendakhlah kiranja lagi menogohkan kamij
dalam iakalijen peïawanan kamij, fopaja ka-
mij memegang \'imanjarg benar dan berpararg
Jalu ber^yawleh kamenaigan , dan dalam harij
\'aehirat kamij mendapat kahidopan kakal ferta
dergan SZasaj \'jEimesêHi.

Sakalijen perkara \'xni kamij minta deri
padamu, feperti Tühan dan muchalits kamij
jarg fatijawan SLisaj \'JElmesêtti fendirij djüga
füdah merg^adjar kamij:

Eomedijen deri pada demikijen \'ïtu djamaxat
delepaikan pergi deigan tabrik jarg bejafa.

besar Tühan.
Hendakhlah kiranja Huwa memberkatij ka-
mu , dan memaliharakan kamu. Hendakh-
lah kiranja Huwa benjahajakan Hiadlretry\'a
kapada kamu, dan merg^yafijanij kamu. Hen-
dakhlah kiranja Huwa merg^aigkat Haadlretnja
kapada kamu , dan memberij damej pada
Itamu. \'Amm.

JÂ Bâpa famâwij, kalâmmu \'îtu \'ada fenv
porna , dàn merg^yombalîkan (égala djîwa,
\'îtu \'ada fjahâdet benàr, jarg membîdjakh-
kan \'awrarg bôdokh, dàn menarargkan mata p
awrarg buta, \'îtu \'ada \'upâja khowat \'âkan mern-
berij chalâts pada fa&awrang jam ber^yimân.
Tetâpi Jèdàng deri pada mûïa per anâkan kâ-
mij \'ada bûkan sâdja buta hânja lâgi lemàh
\'âkan membowat bârarg (afewâtu kabidjîkan ;
dân_ (edàrg \'atgkaw \'îni lâgi tijâda mâwu
menûlorg bârarg (à^yawrarg, melâjinkan jarg
rindah dàn_ berdabàr hatîrya, Maka kâmij
minta kapadâmu, hendakhlalï kirânja \'argkaw
menarargkan siakhal kâmij \'awleh _rôHimu
jarg Hiudus, dàn merg^yarunjâkan pada kâmij
bâti jarg djînakh , jarg deri padânja (égala
kadjumawâ^yan dàn kabidjâkan dunjâwijjiidah
dedjâwohkan, fopâja tatkâla kâmij menergar
kalâmmu, kâmij dâpat merg^yarti \'îtu dergan
fapatutrya, dàn meïakukan kahidôpan kâmij
menûrut dija \'îtu. Hendakhlalï kirânja lâgi
dergan nismetmu \'îtu tawbatkan fakalijen

\'awraig jarg fasàt deri kabenâranmu , fopaja
kâmij fakalijen sâma p fàhâti berbowat szibadet
padâmu,dergan ldbodfrjet dan s.adâlet kabenâ-
ran pada fakalijen hârij kahidôpan kâmij. Sa-
mowa \'îni kâmij minta ^awleh kârana febàb
\'Elmesêth sâdja , jarg fudah meng^yâdjar kâmij
minta dosa dergan namânja, dan lâgi fudah
djandji \'iftidjâbetkan kâmij:

JA \'Allah dan bâpa jarg \'âmat mûr ah lâgi
jarg \'âmat merg afijânij, kâmij merg^yûtjap
fjukûr kapadâmu , febàb \'argkaw fudah
menjambot kâmij rnâfoHi perdjandji\'anmu, bû-
kan sâdja kâmij \'îni hânja lâgi fegala ka\'anakh
kâmij, bâraigjarg \'argkaw bûkan sâdja fudah
materîkan padânja \'awleh permandijan jarg
khudus j hânja lâgi tondjokh \'îtu faharijen, ma-
nakâla \'argkaw menjempornâkan pudjfanmu
deri dâlam mûlutnja , fopâja demikijen \'îni
\'argkaw permalûkan fegala \'awratg lhakîm
didunjâ, Kâmij minta dosâ kapadâmu, hen-
• dakhlah kirânja melebehkan nismetmu didâlam

marîka \'ïtu , fopâja pada fedekâla wakhtu her-
tambah p bahagijannja_ \'âkan \'ElmesêHi \'anakh-
^mu lâki p \'ïtu , thatàj maka \'ija ber^yawleh
pargkat sz-âkhil bâligh deigan fègala djenis Hiik-
îïiet dan szadâlet. Hendakhlah kirârya lagt
memberij nixmet pada kâmij, fopâja kâmij
merg^yâdjar marîka \'ïtu djalan maszrifetmu dan
takhijetmu ,feperti \'argkaw fùdah tïtahkan pada
kâmij, \'âgar fopâja \'awleh sjbâdetnja \'ïtu ka-
radjâ^yan Sfejthân debinasâkan, dân karadjâ^yara
•Sjsàj \'Elmesêüi \'îtu detogohkan dâlam dja*
mâjzat \'îni, dan dâlam fegaïa djamâszat lâjin p,
âkan Hiormat namâmu jarg khudus, dân \'âkan
chalâts marîka \'îtu jarg kakàl _t \'awleh kârana
SZâsâj \'Eimeseth. \'Amin.

JA Bâpa famâwij, \'Alîah jaig khadîm, dân
rattiîm , kâmij merg^yenàl , dân merg^yâ-
_kaw^ dihadâpan Inadlretmu \'Ilâhij _? ba-
huwa kâmij \'ada \'awrarg berdawfa jarg kafijaiîj,
jarg fudäh deperkandorgkan dan deper^yânakh-
kan dergan fegaïa djenis perfalâhan dân kabi-
nasâ^yan, jarg tjenderoçg djûga kapada fegaïa

kadjahâtan, dan tijâda_ Iâjikh kapada bârarg
kabidjîkan , dan bahuwa kâmij dengan kahi-
dôpan kâmij jaig berdawfa, tijâda dergan ber-
henti , fudah meïargkah fegala penjurohanmu I
jarg khudus, \'awleh jaig mâna kâmij mendja- ¹gâkan morkâmu tûron ka^yâtas kâmij dan
ru rut Hiukummu jam szâdil kâmij memovvat
ka^yâtas kâmij lasz.net jarg kakàl. Tetâpi, _jâ !
mahâ besàrTûhan,kâmij_berfasàl dàn dukatjita,
febàb kâmij fudah memorkâ^yij \'argkaw, kâ-
jnij meig^yadûkan Hiâl kâmij deri kârana fe-
gala kafalâhan kâmij, lâlu minta, hendakhlah
kirânja menîlikh dergan nismetmu \'âkan cje^
lâka kâmij. Hendakhlah kirânja sâjatg \'âkan
kâmij, jâ \'Alïah dan bâpa jarg \'âmat mûrah^
dàn merg^yampon pada kâmij fegala dawfa kâ-
mij , \'awleh kârana perâfa fargsâra \'ânaklimu
jarg kekâfeh Tûhan kâmij S2.isàj \'ElmesêHî.
Hendakhlah kirânja lâgi merg^yanugarahkan
pada kâmij karunjâ rôHamu jaig khudus , jarg
merg^yâdjar kâmij dergan faganàp hâti mergV
nàl\'thoghjân kâmij, dàn djomuw \'âkan kâmij ,
fendîrij dergan fabetulnja, fopâja dawfa dema-
tîkan didâlam kâmij, dan kâmij bargkit dergan
kahidôpan bahâru,jarg dâlamnja kâmij mern-
berij bowah p Idiodfijet dan sadâlet, jarg \'ada
Miabûl padâmu \'awleh SLîshj \'ElmesêHiTHen-

daMilah kirânja lâgi memberij kâmij menfarti
kalâmmu jarg fchudus , tûrut kahendakhmu
Hâhij, fopâja \'awlehrya \'îtu kâmij ber^yâdjar
^enatapkan pergharâpan kâmij ka^yâtas \'açg-
kaw sâdja , dàn menjârakh \'îtu deri pada fe,
gaïa machlûkh. Sopâja lâgi parârgij mânufija
kâmij jarg lama ferra dergan fegala ka^yirgî-
nanrya deri pada fahârij dâtarg kapada fahârij
mâkin lâma mâkin lebèh detfalîbkan , dan
fopâja kâmij perfombahkan dîrij kâmij ³âkan
khorbân jarg hîdop , \'âkan kamulijâ^yan namâ-
mu jarg khudus , dân perbajîkan sâma mânu-
fija kâmij, \'awleh^ kârana Tûhan kâmij Xjsàj
\'ElmesêHi, jarg fudah meng^yâdjar, dân menjû-
roh kâmij minta dosz.â demikijen \'îni ;

Sombahjaig pendekh komedijen deri pada choth-
bat pada bârarg hârij deri pada \'usbûs.

JÂ mahâ besàr Tûhan \'Allah , jarg mahâ
kawâfà, djârgan kirânja berij namâmu jang
khudus \'îtu dehôdjatkan \'awleh kârana daw-
là p kâmij: djikalaw fakâlipawn derganbaba-
rapa perkâra kâmij f_u3ah berdawfa kapadâmu,
fedàrg kâmij fudah tijâda de^ar p an \'âkan

kalâmmu feperti pâtut : lâgi dergan bôdoldi dari
sûrgut kâmij fahârij p mendjagâkan morkâmU
tûron ka^yâtas kâmij: maka febàb \'îtu \'argkaw
menjiksâkan kâmij dergan fabenarrya. Tetâ-
pi, jâ maha besàr Tûhan, terkenaiglah kirânja
\'âkan raHimetmu besàr , dàn sâjarglah \'âkan
kâmij. Berîlah kirânja kâmij merg^yenàl fegala !
dawfa p kâmij, dàn menjasàl \'âtasnja, lâlu
membajîkij kahidôpan kâmij : togohkanlah ki-
rânja fegala châdim djamasatmu , fopâja ma-
rîka \'îtu dâpat mentjeriterâkan kalâmmu jarg
khudus dergan fatijânja dàn tatapnja. Togohkan-
lah kirânja (égala \'awratg besàr p , jarg telàh
ter^yargkat_ka^yâtas \'umetmu, fopâja marrka \'îtu
dâpat memegarg pedàrg dunjâwij \'îtu dergan
SLadâlet dàn dergan \'intsâf. Paliharâkanlah ki-
rânja kâmij deri pada fegala fitnet dàn chijânet.
Binasâkanlah kirânja fakalijen bitjâra cyâhat,
jarg dergan tîpu dâja debitjarâkan lâwan kalâm-
mu dan djamâsz.atmu. Jâ mahâ besàr Tuhan,
djârgan kirânja mcncpwohkan rôttimu, dàn
kalâmmu_deri pada kâmij, tetâpi berîlah pada
kâmij penambâhan \'imân, llgi taHiamul dàn
teabât pada fegala fangsâra dàn kafukâran. Be-
rîlah kirânja tûlom pada djamâ5zetmu,lepa(kan-
îah dija deri pada fegala perggagâhan , per-
gurawan , dàn penfanjajâ^an, Togohkanlah

Kirânja lâgi famowa hâti japg lemàh dan duka
Ö^lta j dan kîrimkanlah pada kâmij falâmetmu
>wleh karäna SUsaj \'Elmesêüi Tûhan kâmij,
T^cHK fudah memberij pada kâmij djandjî^yan
Big forggoh p \'îni: \'Amin , _^Amîn djûga \'âku
berfabda pada kâmu, bahuwa fegala fafawâtu
jarg kâmu \'âkan minta deri pada bâpa dergan
ftamâku , \'ija \'âkan memberij \'îtu pada kânui :
dan fudah meryûroh kâmij minta dosa demi,-
kijen \'îni :

JA Bâpa jarg \'âmat mergfafijânij , kâmij
merg^yûtjap (jukûr padâmu, febàb bahuwa
pada mâlam jarg lâSu \'îni dergan fatijâmu
argkaw fudah meig^yâwal \'âkan kâmij, dan
minta kapadâmu , hendakh\'lah kirânja meno-
goh kan kâmij dergan roHimu jarg knudus, jarg
iedekâla mevg^yîrirg kâmij , fopâja kâmij tan-
tûkan harij \'îni , ferta deigan lakalijen harij
kahîdôpan kâmij , \'âkan berbowat fafawâtu
Eadâlet dan khodfijet, dan \'âkan fegala bârarg
jarg kâmij mendjâmah dergan tâigan p, berîlah
kirânja mâta p kâmij fantijâfa djâga p \'âkan
H memafh

memaQhûrkan Hiormatmu, Hiatäj maka kf"
mij menantikan faganàp \'ontorg nijeE kâmij deft
pada târganmu jarg mûrah sâdja. Maka Ibpaja
kâmij mendâpat peirfafijan jaog demikijen \'ïni
deri padâmu, hendakhlah kirânja jaigkaw, tûrut
djandjîrnu, merg^ampônij fàmowa dawfa kâ-
mij \'awleh kârana perâfa fargsâra dàn penom-
pah dârah Tuhan dàn muchaîits kâmij S.îsàj
\'Elmesêüi : kârana fasàilah kâmij fudah ber-
bowat \'îtu. Hendakhlah kirânja menarargkan
hâti kâmij, fôpâja , hâbis kâmij menaiggalkan
fegaïa perbowâtan kalàm, kâmij falaku \'anakh p
taràrg berdjâlan menûrut kabaharuwan kahido-
pan dergan berbowat tijap p sibâdet. Karunjâ-
kanlah kirânja îâgi berkatmu kapada chothbat
kalâmmu \'Ilâhij. Binasâkanlah kirânja faka-
lijen perbowâtan \'Iblîs ; togohkanlah kirânja
fegaïa clrâdim djamâ&at, dan fegaïa \'jiwrarg
besàr p , jaig telàh te/argkat ka⁷âtas \'umetmu.
Hiborkanlah kirânja hâti fegaïa \'awraig jaig
kena \'anjâja dàn sûfah,\'awleh kârana Sîsàj \'El-
mesê&, \'ânakhmu jaig kekâfeh, jarg fudah
djandji pada kâmij, bahuwa forggoh p \'argkaw
³âkan karunjâkan pada kâmij fegaïa fafawâtu
jarg kâmij minta dergan namânja , dàn_fèbàb
"îtu fudah sûroh kâmij minta dosi demikijen
⁵ini: Bâpa kâmij, dan lâjin jaig ber⁷îkot.

J A \'Allah jarg \'amat merg^yafijanij, tararg
kakal , jarg bertjahaja didalam kalam, jarg
melalukan malam dawfa p dan fegala
kabuta^yan had: fed am \'argkaw fudah tantukan
^malam \'akan berhenti, feperti frjarg \'akan
^akardja: kamij minta dosia kapadamu, hen-
^khlah kirarya berij tuboh kamij berhenti de-rgan
^antawfa dan funija , fopaja komedijenrya \'itu
ada lajildi \'akan mendirita kalelahan \'itu, jarg;
haros \'ija menarggong. Betulkanlah- kirarya
tidor kamij , fopaja federhana \'adarya, \'agar tu-
boh dan ryawa kamij dj&rgan kena barang go-
ring , behkan pawn fopaja trdor kamij djadi
"akan thormatmu. Hendakhlah kiranja mena-
^rargkan mata siakhal kamij, fopaja__djargan ka-
mij tidor mati, tetapi fantijafa menantrkan ka-
lepafan kamij deri dalam kafukaran dunja \'inr.
Hendakhlah kiraiy\'a lagi melindorgkan kamij
deri pada fegala waswafet \'Iblis , fambil merg-
\'aigkat kamij kabawah kalas;ggara^yanmu jarg
khudus. Dan. cljikalaw fakalipawn fudah tijada
kamij meryudahkan harij \'rni melajinkan dergan
sargat berdawfa kapadamu: maka kamij minta
H a doszi

dosz.â kapadâmu , hendafchlah kirânja menû-
dorg fakalijen dawfa kâmij \'awleh ralhmetmu,
ièperti \'argkaw menûdorg (égala fafawâtu jarg
dilatas bumi dergan kakalâman mâlam , (b-
pâ]a \'awleh kârana febàb ³îtu djârgan kâmij de-
bowang deri hadâpan thadiretmu. Berîlah ki-
rânja lâgi fantawfa dan paighibôran pada (égala
"awrarg sâkit,lâgi pada fegaïa \'awrarg jarg duka.
cjita dan bersûfah hatînja, \'awleh_kârana Tûhan
kâmij SLîsàj \'Elmesêth, jarg flidah merg\'^/âdjar
kâmij minta dos.â demikijen \'îni:

MaZmûr 145. \'ajat 1 5,_i 6.
ï 5 Mata p (égala (afawâtu menergâdoh ka-
padâmu : maka \'argkaw djûga memberij
padânja makânannja pada kotikânja.
16 \'Aigkaw \'ada membûka târganmu , dan
menfinnjargkan fegaïa fafawâtu jarg hi-
dop turut karidJâ^yanmu.

JÂ mahâ besàr Tûhan \'Allah, jaog mahâ ka-
wâfa, jarg fudah mendjadîkan fegaïa fa-
fawâtu , dan lâgi merg^yalarggarâkan \'îtu

awleh khodretmu \'Ilähij, dan fudah baperma-
kankan khawm Jifra^yejl didalam pädarg tijah,
hendakhlah kirarya menjampejkan berkatmu ka-
Pada kamij hamba p mu jarg- dlasif , dan
mergkhuduikan bagi kämijjfegala karunjä \'ini,
j^aïg kamij tarima deri pada kabajikanmu jai^
^amat mürah , fopaja kämij päkej dija \'itu
bergan naïahan dan khodfijet turut kahendakh-
mu jarg \'amat bäjik , dan fopaja \'awlehrya \'itu
kämij meig^l/äkaw, bahuwa \'argkaw djüga \'ada
bäpa kämij, dan pöhon fegala kabajikan. Be-
nkanlah kirärya lägi kämij pada fedekäla
Wakhtu£dan dihüluderi pada famowänja,mentja-
hä rij rawtij roüiänij, j aan ij, kalämmu , d erg an.
jarg mäna djiwa kämij depermäkankan \'äkan
ber⁷awleh hahidöpan kakal, jarg \'argkaw fudah
fadijäkan bagi kämij \'awleh mahä sütjij därah
\'anakhmu jarg kekäfeh Tühan kämij SLisäj \'El-
mesehh. \'Amin.

natsihhetkan kämij, Lukhä 21 : 34, 35;
34 Maka paliharäkanlah drrij kämu , \'agar
djäman hati kämu_ debarätij \'awleh pen-
demäpan dän pemabókan dän babarapa
pertjintä^an kahidópan \'inj dan djärgarr
H 3

fàkûnjorgphârij \'îtudjûgamenjalàpkâmu,\'
35 Kârana feperti fawâtu djuràt \'ija \'âkan
menjirkap famowa \'awrarg jarg dûdokh
dilatas muka falûroh bûmi.

Demikijen bafermân mahâ besàr Tûhan didâ-
lam sûrat Musaj jarg kalîma, Fatf 8.
\'ajat 10, h.

kinnjarg , maka hendakhlah \'argkaw
memudjîkan Huwa \'Ilahmu \'awleh kâra-
na tânah jarg bajik \'îtu , jarg \'ija fudah
berîkan padâmu.

\'âkan Huwa \'Ilahmu pada tijâda memali-
harâkan pasàn p nja, dan Krukum p nja,
dan \'ondarg p nia, jarg \'âku \'îni \'ada ber-
pasàn hârij \'îni padâmu.

JÂ mahâ besàr Tûhan \'Allah, Eâpa famâwij,
kâmij merg⁷ûtjap fjukur padâmu kârana
fakalijen kabidjîkanmu, jarg kâmij tarîma
deri pada târganmu jarg mûrah tijâda dergan
kaputûfan , bahuwa \'ada kahendakhmu \'Ilâhij

akan memaliharâkan kâmij didâlam kahidô-
pan jarg fana \'ini, dan pabinâkan kâmij dergan
memberij pada kâmij bid op p an :\'iftemejwa
bahuwa \'angkaw fudah peranakhkan kâmij pûla
kapada \'âfa kahidôpan jarg terbâjik, jarg \'arg-
kaw fudah mery\'atâkan pada kâmij \'awleh \'In-
.djîlmu jarg khudus. Kâmij minta dosza ka-
padâmu,, jâ \'Allah dan Bâpa jarg \'âmat merg-
afijânij, djârgan kirarya berij hâti kâmij ber\'â-
kar desîni didâlam fegala benda kabumfan
mi jarg linnjap \'adânja ; Jetâpi fopâja kâmij
pada fedekâia wakhtu menengâdoh kafàwrga
menantrkan muohalits kâmij SLîsà] \'Elmesêth >
fàhirgga maka \'ija\'âkan kalihâtan di^yâtas awan p
\'âkan melepàfkan kâmij. \'Amin.

JÂ \'Allah jarg mahâ kawâfa , jarg fchadim
dan sâdil, dan bâpa jarg \'âmat merg^yafr-
jânij, jarg memegàrg patuwânan \'âtas ka-
matijan dan kahidôpan, fedàrg bârarg fafawâtu
tijâda cljâcdi , mâwu didâlam lârgit _? mâwu
dilatas bûmi, melâjinkan dergan kahendakhmu,

djikalaw fakâlipawn kâmij tijâda \'ada ffius-
îatfaakh \'âkan menjebutkan namâmu , dan tijâ-
da \'âkan ber⁷âfa , bahuwa \'aigkaw \'âkan \'ifti-
djâbetkan kâmij, manakâla kâmij Jîjgat,bagi-
mâna fampej fâkârarg \'îni kâmij fiidah menirg-
galkan wakhtu kâmij, maka kâmij minta dosiâ
kapadâmu , hendakhlah kirânja menîlikh \'âkan
kâmij dergan raüimetmu kârana thadîretSLîsàj
\'Eimeseth, jarg fudah menanggorg fegaïa ka-
lemâhar^ kâmij : kâmij merg⁷âkaw , bahuwa
tijâda \'ada bâraig \'apa. didâlam kâmij,lâjin deri
pada katjenderôrgan kapada kadjahâtan, dan
kalemâhan kapada jbâraig kabajîkan. Maka
febàb \'îtu kâmij fudah ber⁷awleh fjikfa \'îni,
behkan babarapa fjikfa jarg lebèh sârgat \'âkan
⁵ûpah kâmij. Tetâpi, ja mahâ besàr Tuhan,
\'argkaw \'îni tâhu , bahuwa kâmij \'ada khawm-
mu , dân \'argkaw djûga \'ada \'Hah kâmij : tijâ-
da kâmij berlindorg kapada bârarg fawâtu pawn,
melâjinkan kapada raHimetmu sâdjajaig bu-
lom penah \'aigkaw fiidah \'arggan pada bâraig
fa⁷awraig , jaig fudah tawbat kapadâmu.
Sebàb \'îtu kâmij minta dosâ_, djârgan kirânja
\'iHitisâbkan pada kâmij_fegaïa dawfa kâmij,
tetâpi \'ibhtisâhkanlah pada kâmij Hiikmet, s.a-
dâlet dàn khodfijet SLisàj \'ElmesêHi , fopâja
dergan berkatnja kâmij dâpat berdîrij dihadâ-

pan rhadlretmu. Lepafkanlah kiranja kamij
deri pada fangsara \'mi \'awleh karana dija \'itu ,
fopaja djargan \'awravg djahat fikir , bahuwa
^avgkaw fudah menirggalkan kamij- \'Ada-
pawn djikalavw\'argkaw kahendakij perbejasa-
kan kamij dcmikijen lebeh lama , maka ka-
runjakanlah kiranja pada kamij tiabar dan
khowat \'akan menarggong fakalijen \'ini turut
kahendakhmu , dan berilah famowa \'itu turut
fcikmetmu berlaku \'akan kabidjikan kamij.
fa^adibkanlah kiranja kamij didunja \'ini \'argor
deri pada kamij hrlarg didalam \'achirat dergan
awrarg jarglekat pada dunja. Berilah kamij
rnati lepas deri pada dunja \'ini dan fegala fa-
fawatu jarg kabumran \'adanja , fopaja kamij
fafaharij makin lama makin lebeh debaharuwij
\'atas teladan S-isaj \'Elmestih. IJargan berij
ji kamij detjerejkan_ \'awleh barang fafawatu
deri pada muthabetmu : tetapi fafaharij ta-
, rikhlah kamij makin lama makin lebeh da-
taig kapadamu, fopaja dergan kafuka/an ka-
» ^rnij dapat fampej kapada jnakhtsiid daswat
kamij _; \'ija \'itu , mati, bargkit , dan hidop
fampej falama p nja ferta dergan \'ElmeseHi.
Kamij percjaja lagi , bahuwa \'angkaw \'akan
\'iftidjabetkan kamij \'awleh karana Slisaj El-
H 5 meseHi,

Togohkanlah lagi kamij \'mi dalam \'iman
jarg benar, jarg deri pada mata hati kamij \'ikh-
rarkan dergan mülut : Bejta pertjaja \'akan
\'Allah, dan lajin jarg ber\'ikot.

JA \'Allah jarg kakal , dan bapa jaqgjamat
merg\'afijanij, chalats jarg kakal bagi \'aw-
rarg hrdop p , dan kahidopan jarg kakal
bagi \'awrarg mati p, fedarg \'arg-kaw fendrrij
djüga memegarg kamatijan dan kahidopan di-
dalam targanmu, dan tijada deigan kaputüfan
\'arnkaw bertjinta \'akan kamij demikijen, maka
bararg njaman \'ataw peryakit, dan bararg ka-
bajikan \'ataw kadjahatan tijada dapat fampej
kapada kamij behkan fahelej rambot tijada
dapat lüroh deri pada kapaia kamij melajin-
kan dergan kahendakhmu , lagi pa wn bahuvva
\'aigkaw mem arentahkan fegala fafawatu bagi
\'awrargmu jarg mu min\'akan kabedjikanrya:
kamij minta dosia kapadamu , \'anugarahkan-
iah kirary\'a pada kamij karunja rókhmu jarg

klrudus, fopâja \'ija merg^yâdjar kâmij merg^yenàl
kajik p gelâka kâmij, dan dergan tfàbàr men-
dirrta fegala fijâfetmu, jarg falakhfà kijen le-
bèh besàr kâmij fudah ber^yûpah. Kâmij tâhu ,
bahuwa fegala \'îtu bûkan \'ada bagi kâmij tan-\'
da p deri pada morkamu , tetâpi deri pada
kâfehmu \'abawij \'âkan kâmij, fopâja dergan
awrargjarg lekàt pada dunjâ \'îni djârgan kâ-
mij kena Hiukum. Tambahkanlah kirânja ,
ja mahâ besàr Tûhan , \'imân kâmij, \'awleh
^railimetmu jarg tijâda berhirgga , fopâja mâ-
tin lâma mâkin lebèh kâmij de per fawatû kan
dergan \'ElmesêHi, feperri \'arggawta p dergan
kapalânja roHiânij , jarg fèrtânja \'argkaw ka-
hendâkij fàrupâkan kâmij pada kafàrgiàrâ^yan
dân kamulijâ^yan. Rîrgankanlah kirânja fargsâra
\'îtu, fahirgga kâmij fampat mendirîta \'îtu fakha-
dàr kalemâhan kâmij. Râmij menasialokhkan dî-
rij _ kâmij fàkâli p kabâwah kahendaldimu ,
djikalaw \'argkaw hendakh berij djîwa kâmij
timgal lebèh lâma didâiam tarâtakh \'îni, \'âtaw
merg^yargkat drja \'îtu kapadâmu mâfokh kahi-
dôpan kakàl , (èdàm kâmij \'ada milik \'Elmc-
sel-h, maka febàb \'îtu tijâda kâmij bawleh bi-
nâfa. Kâmij fuka djûga menirggalkan dâgirg
jarg lemàh \'îni, fedàrg kâmij ber\'afa kapada
kabargkîtan jarg punoh chalâts, dimâna dâgirg

\'îtu djûga \'âtas perij jam; lebèh mulija \'akan
dekombalîkan pada kâmij. Rarunjâkanlah ki-
rânja kâmij merâfa parghiborân jarg punoh
chalâts \'îtu, jasznij, ka^yampônan dawfa p, dan
tasidîl \'ElmesêHi, fopâja dergan parîfej \'îni kâ-
mij dâpat targkis fegaîa waswafèt SJejchân. Be-
rilah kirânja dârahnja jarg sûtjij deri pada sâîah
\'îtu merghâpuikan kagorîrgan dân katjamâran
fegaïa dawfa kâmij, dân szadâletnja \'îtu mem-
bâwa siudizur kârana thoghjân kâmij dihadâ-
pan Hiukummu jarg \'âchir. Renâkanlâh pada
kâmij fmdjâta deri pada \'imân dan radjâ , fo-
pâja djârgan kâmij debinasâkan \'awleh bârarg
hajbat mawt , tetâpi manakâla mâta p^ tûboh
kâmij berkalâman , berîlah kirânja pada tat-
kâîa \'îtu mâta p njâwa kâmij memandarg ka-
padâinu , dan manakâla \'argkaw \'âkan hâbis
memûtuikan pakardjâ^an lîdah kâmij , berîlah
kirânja pada tatkâla \'îtu hâti kâmij djârgan ber-
henti deri pada berdoszâ kapadâmu : jâ mahâ
besàr Tûhan, kâmij farahkan djîwa kâmij ka-
pada tâigan p. mu , djârgan kirânja menirggal-
kan kâmij dâlam kafukâran kâmij jarg \'âchir,
\'îtu pawn \'awleh kârana Slîsàj \'Elmesêlrh sâdja,
jarg fudah merg\'^/âdjar kâmij minta dosz.â demi-
kijen \'îni : Bâpa kâmij, dân lâjin jarg ber^îkot.

I^Ahuwa djumlat peijfadjaran permandijan
jam khudus \'ïtu \'ada ferfimpan didalam tï-
ga perkara \'ïni:

Pertama. Bahuwa kamii ierta deman fegala
anakh kamij fudah deperkandorgkan dan de-
per^/anakbkan dengan dawfa , maka fe\'bab \'itu
kamij \'ada \'anakh p morka, liiataj maka tija-
da kamij dapat malokh karadja

an Ailan ,

rnelajinkan kamij deper^yanakhkan püla,
\'Itu de^yadjar pada kamij \'awleh Saiam dan
pertjikh dergan \'a jer, jarg \'awlehnja tertondjokh
pada kamij katjamaran djiwa p kamij, fopaja,
kamij depel⁷adjar djomuw \'akan dirij kamij,
nierindahkan dirij kamij dihadapan \'Allah, dan
mengaharij perfiiijfan dan chalats kamij cli-
luwar dirij kamij.

Kaduwa. Permandijan jam khudus \'itu ber-
Pjaksikan dan mematerikan pada kamij pem-
basohan fegala dawfa \'awleh SLisaj \'ElmesêHi.
Sebab \'itu kamij depermandikan deqgan nama
Bapa, dan \'Anakh fêki p , dan RóHiu-\'lkhu-
dus; karana pada mafa kamij depermandikan

dergan

dengan nâma Bâpa_, maka \'Allah Bapa ber-
fjaksîkan dàn mematerîkan pada kâmij , ba-
huwa \'ija mendirïkan dergan kâmij fawâru
perdjandjî^yân ni.Emet jam kakàl , dàn meig-
argkat kâmij mendjâdi \'ânakh p ry\'a dàn wâ-
rirz p nja , maka febàb \'îtu kahendakhnja merg-
^yanugarahkan pada kâmij faiàwâtu kabajîkan ,
dàn mendjâwohkan deri pada kâmij fafawâtu
kacljahâtan , \'âtaw membâlikhkan \'îtu kapada
kabidjîkan kâmij. \'Adapawn pada mâfa kâ-
mij deperrnandîkan detgan nâma\'Anakh lâki p,
maka \'Ânakh lâki p \'îtu mematerîkan pada kâ-
mij , bahuwa ^ija membâfch kâmij dergan dâ-
rahry\'a deri pada fegala daw fa kâmij , fambil
perfawatûkan kâmij dem an perfakutuwan
mawtnja dàn kabarekîtannja , fahirgga maka
kâmij delepalkan deri pada famowa dawfa kâ-
mij , dàn dekîra p kan xidil dihadâpan \'Allah.
Sabâgej lâgi pada mâfa kâmij deperrnandîkan
dergan nâma RôHiu-\'lfchudus , maka Rôihu-
-\'Ikhudus menjorgigohkan joada kâmij \'awîeh
Sir jam khudus \'îni, bahuwa kahendakhnja dû-
dokh ferta kâmij ,. dân mergkhuduikan kâmij
mendjâdi \'arggawta p \'ElmesêHi, fambil merg-
^yarunjâkan pada kâmij bârarg jarg kâmij ber-
^yawleh dergan berkat \'ElmesêHi, jasnij, pem-
basôhan dawia p kâmij , dàn pembaharuwan

kahidópan kamij jaig fafaharij, thataj maka
pada \'achirnja kamij \'akan deperdirikan tijada
deigan baraig tjela di⁷antara djamaaat fegala
awraig pilêhan didala_m kahidópan kakal.

Ratiga. Sedan* duwa bahagijan fudah ter»
fimpan didalam fakalijen ^erdiandjf an, maka
kamij lagi de^yadjarkan dan delazimkan pula
awleh_\'Allah deri pada permandijan \'ïtu, \'akan
berbowat kabakhtijan baharu , jasaiij fopaja
kamij maïekat pada \'Allah jang \'afa , \'ija
itu , Bapa , \'Anakh Iaki p, dan RöHiu-\'lkhu-
dus , fambil harap padarya dan men/asêhij
dija dergan faganap hati, deigan faganap dji-
Wa , dergan faganap siakhal , dan deigan fa-
ganap khowat , lagi menirggalkan dun ja ,
mematikan parargij kamij jarg lama , dan
berdjalan dergan melakükan kahidópan baha-
^ru_dan sibid. \'Adapawn djikalawjbararg kala
den pada kalemahan kamij _berbowat dawfa,
maka tijada Haal al kamij huwas \'akan nismet
Allah , dan berkandjaig pada dawfa , fedarg
permandijan \'ïtu \'ada fawatu_materij dan ka-
gaksi an jarg forggoh, bahuwa kamij menie-
garg perdjandji^yan nisimet jarg kakal ferta
dergan \'Alïah.

\'Adapawn djikalaw forggoh ka^yanalh p. ka-
^r«ij tijada merg^yarti fegaïa perkara \'mi, maka

tijada Hialal \'awraig kutjilkan dija deri pada per- |
mandijan, fedarg marika \'itu lagi tijada dergaii j
tahürya _fudah ber^yawleh bahagijan \'akan ku-
tokh deri pada \'Adam , dan demikijen lagi
dë^yargkat püla kapada niszmct \'awleh \'Elme-
sêHh, feperti \'Allah baferman kapada \'Ibrahim
bapa fègaïa \'awrarg mu\'min \'itu , dan bagitu
lagi kapada kamij, dan kapada fegala \'anakh p
kamij, Kadj. 17: 7. fabdanja : Dan \'aku ka-
lakh mendirikan perdjandji\'^/anku di^yantaraku ,
dan di\'antaramu, dan di^yantara benehrnu ko-
medijen deri padamu pada fegala per^yidaran-
nja , \'itu pawn \'akan perdjandjfan kakah hen-
dakh \'ada bagimu \'akan Tlah, dan bagi be-
nehmu komedijen deri padamu.

Lagipawn Petrus berfjaksikan \'itu, EHiif 2 :
39. dergan perkata^yan\'ini: Karana djandjfan ₍\'itu pürya kamu, dan pünja \'anakh p mu, dan
pünja fakalijen \'awraig jarg djawoh , barapa p
\'awraig maha besar Tühan \'Ilah kamij \'akan
parggil dataig.

Sebab \'itu maka dihülu kala \'Alïah fudah j
süroh marika \'itu dechatankan , jarg \'ada]ah i
materij perdjandj^an dan xadaJet \'iman: fe-
perti lagi \'Elmesêüi fudah memelökh marika
"itu , fudah membuboh targan. ka^atasnja dan
fudah memberkatij dija. Markh. 10. _

_\'Adapawn fèdàrg pada fakârang \'îrii perman-
dijan. \'îtu meiggantîkan chitânet, maka fàhâ-
^r°snja \'awrarg permandîkan kà\'ânakh p , iarg
Wâriti p karadjâ^yan \'Allah dan perdjancLjran-
ftja. SJahdàn lâzimlah\'âtas \'îbuw bâpa ma-
kin merg^yâdjar \'îtu pada \'ânakh p nja dergan
mâkin tambah SLumornja.

\'Âdapawn fopâja kâmij dâpat lâgi melakû-
kan tîtah \'Allah jàrg khudus \'mi \'âkan Hiormat-
nja , dàn \'âkan panghibôran kâmij, dàn \'âkan
perbajîkan djamâsiat, maka hendakhlah kâmij
rtieryebutkan namânja jarg khudus demikijen \'îni;

A \'Allah jam kakàl dan maha kawâfà , jarg
tûrut thukummu jarg sz.âdil fudah menjik-
sâkan \'awrarg \'îfij dunjâjang kâfir dàn fâfikh
\'îtu dergan \'ampûhan, dan \'awleh raHimetmii
jarg besàr fudah meïepafkan dan memaliharâ-
kan NôHr \'a wrang mû^ymin \'îtu dergan \'îfij rû~
nrahnja dawlâgan \'awraig bânjakhnja : Tûhan
jarg fudah menirggalamkan Fir&awn jarg ta-
gàr hatînja \'îtu dergan fàmowa balâraa mât!
lemàs didâlam lâwut KHolzum , dàn fudah
merghentar khàwmmu Jifrâ^yejl menjabaràrg\'îm
dergan tijâda bâfahkan kaki p nja , jaig \'aw-
leh nja Permandijan \'îtu detandâkan ; kâmij
minta dosa kapadâmu , kârana raHimetmu

jang tijâda berhirgga, hendakhlah kirânja menî-
ïikh kapada ka^yânakh p \'îni dergan nismetmu,
dan \'awleh rôthmu jarg khudus perfatûbohkan
dija deigan \'ânakhmu SLisâj \'Elmesêlh : fopâja
\'ija detânamkan fertânja kapada kafamâ^an
mawtnja , dan berbargkit fertânja kapada ka-
hidôpan bahâru : fopâja dergan fuka hatînja
\'ija mendjondjorg tfalîbnja jarg fahârij p meig-
^yîrirg dija , lâgi lekàt padanja dergan \'imân
jarg benàr , deigan radjâ jarg togóh , dan
dergan muHiabet jarg râmej p : fopâja \'ija deigan
fapunoh p parghibôran \'awleh kârana \'argkaw
menirggalkan _kahidopan \'îni, jarg forggoh p
tijâda lâjin deri pada jnawt jarg ber^yûlarg p
djûga , dân fopâja pada hârij jarg \'âchir \'ija
dâpat merghâdap maliikamet\'Elmesêlh \'ânakli-
mu lâki p \'îtu tijâda deigan terkadjut : \'awleh
kârana Slîsâj \'Elmesebh \'ânakhmu lâki p Tû-
han kâmij \'îtu djûga , jaçg ferta_ dergan \'arg-
kaw dân rôliiu-\'lkhudus \'ada \'Allah jarg \'ala ,
jarg hîdop, dân jarg pegàrg. parentah fampej
falâma p nja. _\'Amîn.

NatfiHiet pada \'îbuw bâpa , dân pacla bâ-
rang fijâpa jang berdîrij fjakfi pada
Ml Permandijan \'îtu.
JjEj \'awrarg kekâfeh p kârana mahâ Tu haß
\'Elmesêlh _? kâmu fudah deigar, bahuwa

Permandijan \'îtu \'a3a fawâtu tîtah \'Alïah ,
\'âkan materîkan perdjandjî^yani^a pada kâmij
dan pada benèh kâmij : maka febàb \'îtu hâ-
^rA°slah kâmij pâkej dija \'îtu \'âkan makhtsûd
\'îtu cyûga, dan cljârgan deri pada sâdet \'âtaw
îachajui. \'Adapawn_ fopâja djâdi njâta, ba-
huwa râfa hatîmu \'ada demikijen \'îni , maka
hendakhlah kâmu deri pada fîhakhmu merya*
hûtij katîga perkara \'îni dergan tijâda tjûfas.

Pertâma» îjikaiaw fakâlipawn fegala \'â-
ftakh kâmij fudah deperkandorgkan dan de-
per^yânaMikan dergan dawfa p , dàn febàb \'îtu
\'ada tasz.aïokh kabâwah fegala djenis tjelâka
dàn Jcûtokh : kâlu p kâmu meig^âkaw ,
bahuwa marîka \'îtu fudah dekhudulkan \'awleh
\'ElmesêHi , dàn febàb \'îtu hâros \'ija deper»
mandîkan feperti \'arggawta p djamâszetnja

Kaduwa. Râlu p kâmu merg^yâkaw bahuwa
peig^yadjâran jarg terfrmpan didâlam Perdjan-
dji^yan lâma dàn bahâru, dàn didâlam kaduwa
belàs perkâra \'imân MesêHiij , lâgi jarg de-
pefâdjar didâlam djamâsat Mesêttrij desîni ,
Itu \'ada perg^yadjâran jaig benàr dàn fempör-
na \'âkan ber^wleh chalâts ? .

Katîga. Kâlu p kâmu , hej bâpa, \'âtaw
fjaklî, diandji, dàn bertjâkap mâwu merg-
\' ûdjar deigan fabawleh p mu, \'âtaw sûroh

dan tûloig meng\'^/âdjar parg^yadjarän jarg ter-
febùt \'mi pada \'ânakh p \'îni , tatkâla \'i)a
bahâru bersz.akhal ?

N. \'Âku permandîkan \'argkaw dergan
tiâma Bâpa, dan \'Ânakh lâki p, dan RÔlhu-"
~\'lkhudus„

TÂ \'Alïah jarg mahâ kawâfa ^ dànbâpa
^ jarg \'ârnat merg^yafijânij, kâmij meig⁷ûtjap
|jukûr dàn_ pûdji padâmu , febàb bahuwa
Argkaw fudah merg^yampônij fakalijen dawfa
pada kâmij, dan pada \'ânakh p kâmij \'awîeh
kârana dârah \'ânakhmu jarg kekâfeh SLîsàj \'El-
jnesêHi , dàn fudah mer^^yargkat kâmij \'awleh
rôHimu jarg khudus mendjâdr \'aiggawta p \'â-
naklimu jarg torggal, dàn demikijen lâgi men-
4jâdi \'ânakh P mu, lâgi \'argkaw fudah mema-
ferîkan dàn menjorggohkan \'îtu bagi kâmij

\'awleh Permandijan jarg khudtrs. Kâmij minta
dosiâ kapadâmu kârana \'ânakhmu jarg kekâ-
feh \'îtu djûga , hendakhlah kirânja fantijâfa

niemarentahkan ka^yänakh p jarg teläh deper-
ⁿ^ndikan \'mi dengan roüimu jarg khudus , fo-
P^aJ^a \'ija depejaräkan dergan szibid pada \'agama
Meseliiij, dan bertambah p dergan berkat ma-
kä Tühan SLisai \'ElmeseHi, \'äkan merg^yenäi
dkn meig^yäkaw kamurähanmu dan _raHimer-
mu \'abawij , jang \'argkaw fudah menondjokh
pada dija \'itu dan pada kämij fakalijen, lägi-
pawn föpäja \'ija Iiidop dergan berbowat falä-
\'Wätu siadälet dibäwah parentah nabij , rädja
dan \'imäm besär kämij jarg \'ala, jaszmj, Sasaj
\'ElmeseHi, dan dergan baränij hatinja \'ija
berparärg dergan dawfa , dergan \'Iblis , dan
ßganäp karacijä\'^/annja , lälu be/awleh käme-
närgan , \'äkan memudjikan , dan memulijä-
kan \'argkaw dän \'änakhmu SLisäj \'ElmeseHi _yferta deigan rottiu-\'lkhudus , \'Allah Jarg \'afa
dän benär \'itu, fampej ialäma p nja. \'Amin.

131 ikalaw fakälipawn fahärosry\'a \'änakhp \'aw-
_y _/aig Meseüiij (weläkin tijäda \'ija merg-
arti \'^u) depermandikan dergan kirana per-
djandjr^yan \'itu , dan hänja fafqrggolmja tijäda
ftaläl \'awrarg säkhil bäligh depermandikan,

melajinkan marika \'itu dihulu merg^yenal daw-
fa p nja, dan \'ikhrarkan tawbatnja dan \'iman-
nja \'akan \'Elmesehh. Rarana deri pada febab
\'ini bukan sadja Jakhja Permandij, jarg turut
titah \'Allah fudah berchotbbatkan perman-
dijan tawbat \'akan ka⁷amp6nan daw fa, jitu
fudah permandikan fegala \'awrarg jarg fudah
rnerg\'akaw dawfa p nja , Markh. i. dan Lu-
kha 3. tetapi lagi Tuhan kamij 52.isaj \'Elme-
seth fudah menjuroh murid p nja merg^adjar
fakalijen cfealajikh \'itu mafokh murid , fambil
permandikan dija \'itu deigan nama Bapa, dan
\'Anakh laki p , dan Rottui-\'Ikhudus, Mat. 28.
dan Markh. j. 6. faraja tambahkan djandji⁵ an
\'ini , bahuwa fijapa jarg fudah pertjaja dan
depermandikan \'ija \'akan ber^yawleh dhalats.
Seperti lagi fegala Rasul , bagimana njata
deri pada Mrit7ahnja,KHitf 2. dan 10. dan 16.
turut khanun \'ini , fudah tijada permandikan
\'awrarg siakhil baligh, lajin deri pada \'awrarg
\'itu djuga jarg fudah \'ikhrarkan \'imannja dan.
tawbatrya. Maka febab \'itu pada harij jarg
fakararg \'ini tijada ttialal permandikan bararg.
\'awrarg siakhil baligh, lajin deri pada \'awrarg
\'itu djuga , jarg fudah befadjar rahafija Per-
mandijan jarg khudus deri pada chothbat \'in-
djil jarg khudas _r dan fertanja \'itu tahu mem-

Adapawn fedàig kâmu N. N. lâgi minta
depermandîkan dergan Permandijan jarg khu~
dus , iopâja \'îtu djâdi padâmu materij perfà-
tubôha-n dergan djamâx.at \'Alïah , dan fopâja
njâta_bahuwa bûkan sâdja kâmu menjambot
\'agama Mesêthij , jarg kâmu fudah bel^yâdjar
deri pada kâmij , dan jarg kâmu lâgi fudah
ikhrârkan dihadâpan kâmij, tetâpi lâgi bahuwa
kahendakhmu meïakûkan kahidôpanmu \'aw-
leh nismet \'Allah tûrut dija \'îtu : maka hen-
dakhlah kâmu dergan hâti jarg tijâda tjûlas
menjâhut dihadâpan \'Alïah dan djamâs.etnja :

Pertâma. Râlu p kâmu pertjâja \'âkan \'Allah
jarg benàr , jarg- \'afa clzâtnja , dan trga \'okh-
nûmnja, Bâpa ,_ \'Anakh lâki p , dan Rôkhu-
-\'lkhudus, jarg fudah mendjadrkan largit dàn bû-
mi, ferta dergan fakalijen \'isînja deri pada 5z.11-
dum,dàn lâgi merg^yalarggarâkan dàn memaren-
tahkan \'îtu, fàhirgga maka bârarg fawâtu pawn
^t]J^ada djâdi didâlam lârgi-t, \'âtaw dilatas bûmi
^melâjinkan dergan kahendakhrya \'Ilâhij ?

Raduwa. Râlu p kâmu pertjâja, bahuwa
kamu fudah deperkandorgkan dàn deper^yâ-
nakhkan dergan dawfa p dàn febàb "îtu deri

pada müla per^yanakan kamu \'ada \'anakh p
! morka , jarg tijada lajikh kapaaa bararg ka-
bidjikan , jarg tjenderorg djuga kapada fègaïa
kadjahatan, dan bahuwa kamu dergan kira p
an , perkata^yan dan perbowafan , babarapa
kali fudah melargkah fègaïa penjuröhan maha
besar Tühan , dan kalu p duka tjita hatimu
karana fègaïa dawfa \'ini ?

Katiga. Kalu p kamu pertjaja, bahuwa
\'ElmesêHi, jarg \'ada \'Allah jarg forggoh dan
kakal, lagi manufija jarg foiggoh, jarg fudah
mergVnbil nasütnja deri pada dagirg dan darah
parawan Marjam, \'rtu fudah de^yanugarahkan
padamu \'awleh \'Alïah \'akan muchaïits, dan
bahuwa kamu \'awleh \'iman \'ini berawleh
ka^amponan dawfa p karana darahnja , dan ba-
huwa kamu \'awleh khowat róHiu-\'lkhudus fudah
djadi arggawta SL\'isaj \'Elmesêihjdan djamasetnja?

Ka^yampat. Kalu _p kamu merg^yakaw fa-
kalijen perkara \'agama MesêHaij \'ada benar,
fèperti fëgaïa \'ïtu deri pada kalam \'Alïah de-
*adjarkan desrai didalam djamasat MesêHiij,
dan kamu _bertjakap berkakalan dergan tatap
hatimu pada parg^yadjaran "ini fahirgga ka-
fudahan kahidopanmu; lagi kalu p fèrtanja \'itu

fcamu ^ menjargkal fegala bidsiat, dan perfâ-
satan jan? berfalâhan dergan perg^yadjâran \'mi,
2 4jandji, bahuwa kâmu âkan berkandjang
pada perfakutuwan dergan djamaszat kâmij
MesêHiij, bûkan sâdja \'akan dengar kalâm ,
banja lâgi \'âkan mâfokh kapada perdjamuwan
Ztijà ? \'

JKalîma. Kâlu p kâmu dergan mâta hatîmu
^dah bernijet fàntijâfa mâwu berhîdop p an
^tesêlhij , dan menjargkal dunjâ ferta dergan
^kalijen ka^yingînanjija jarg djâhat, leperd \'rtu
Patut pada fegala \'arggawta \'ElmesêHi dan
4jamâjz.etrya , fàmbil menaszaïokhkan dirrmu
kabâwah fakalijen pertogôran Mesêlhij ?

\'Allah jarg ³âmat mûrah , dan \'âmat besàr,
^hendakhlah kirâiija karunjâkan nisLmetrya dan
oerkatnja \'âkan ber^yawleh makntsûdmu \'îni .

_A\'awrarg kekâfeh kârana mahâ Tûhan
Slisaj \'Elmesêlh , hendakblah kâmu
I 5 dergar

dergar fegala perkata^an titah Perdjamuwan
3Z.afja jarg Mrudus , jaig detitahkan \'awleh
Tuhan kamij SLisaj \'ElmeseHi , bjtraig jaij,
Rasul Pawlus fudah menjurat bagi kamij 1
1 Kor. 11. \'ajat 23—29.

IzArana \'aku \'ini fudah tarima deri pa da
maha Tuhan barang jarg__\'aku lagi fudab
farahkan pada kamu , bahuwa maha Tuhafl
SLisaj, pada malam \'itu , tatkala \'ija telah deft\'
mukan, fudah meig^yambil rawtij: Dan fatelah
fudah de^yutjapnja fjukur , maka \'ija pawn
.pitjahkanlah \'itu , dan _fabdalah , \'ambillah ₁fantaplah: \'itu djuga \'ada tubohku , jarg de-
pitjahkan karana kamu: berbowathlah demikijefl
\'ini \'akan peig^iigatanku. Sabagej lagi tjawafl.
minoman komedijen dri pada fantap sz.afja ?
fabdanja, tjawan minoman \'ini ^ada Watiijel
baharu didalam darahku, berbowatlah derni\'
kijen \'ini, fabarapa kali kamu \'akan minortf \\
\'akan peig^irgatanfcu. Karana fabarapa ka\'¹kamu \'akan makan rawtij \'ini , dan minor»¹\'ifij tjawan minoman \'ini , maka hendakhl^
kamu mencliabarkan mawt maha Tuhan 1
Cahtrgga \'ija datarg. Bagitu kalakh bararg fij^aPf
jarg makan rawtij \'mi , dan minom \'ifij
•wan minoman maha Tuhan tijaaa denfⁿ

faMrofnja _? niftjaja \'ija \'akan berhütarg pada
tüboh dan darah maha Tühan. \'^Tetapi
nencialdilali manufija mengawba^/ij fèndirinja ,
demikijen \'ini hendakhlah \'ija makan deri
Pada rawrij \'itu, dan minom deri pada gawan
^inöman \'itu. Karana fijapa jarg makan dan
^inom tijada denggn faharofnja, nilrjaja \'ija
^akan dan minom mendatatgkan fawatu
Hiukum ka^yatas fèndirinja, fedarg \'ija tijada
^embejdakan tüboh maha Tühan.

^ A Dapawn fopaja pada fakararg \'ini kamij
memulijakan perdjamuwan jia^a maha
1"uhan jakan parghiboran kamij, maka dihülu
deri pada fakalijen perkara \'ada bergüna pada
kamij, fopaja dihülu kamij mengawba^/ij dirij
kamij bajik p. Raduwa fopaja kamij mela-
t kükan \'itu \'akan makhtsüd \'itu djüga, \'akan
rnana maha Tühan \'ElmesêHi fudah
^fltahkan \'itu , jasznij , \'akan perg^irgatannja.
^Jahdan pertiawba^yan dirij kamij jarg benar
itu berdirij \'atas katiga perkara \'mi.

^ertama. Hendakhlah fafa\'awrarg sama
fendirinja. \'irgat \'akan fegala dawsarya, dan.
kutokhnja _r fopaja \'ija djomuw \'akan fendi-
j\'irya , dan merindajikan dirirya dihadapan
Allah: fedarg morka \'Alïah \'atas dawfa \'ad®

fàkijen besàr, maka \'ija fudah fjiksâkan dija
\'îtu dergan mawt tfalïb jarg \'âmat pedrh dàn
hîna pada, \'ânakhnja jarg kekâfeh SLîsàj \'El-
mesêth _? \'ârgor deri pada \'ija menirggalkan
\'îtu lepàs_ deri pada fjikfa.

Raduwa. Hendakhlah fàfa^yawrarg mentjaw-
bâ⁷ij hatînja, kâluvv |j \'ija pertjâja djandjfan
\'Allah jarg jfcrggoh \'îni , bahuwa iàkalijen
dawsânja fudah ter⁷ampon padânja \'awleh kâ-
rana perâfà iargsâra dan mawt SLrsàj \'Elme-
sêHi sâdja ; dan bahuwa szadalet \'ElmesêHi
jarg femporna atu fudah de\'\'iHitisâbkan dân
dekarunjâkan padânja, fa⁷awleh p \'ija fendîrij
djûga fudahlah membâjar hâbis kârana fa-
kalijen dawsânja, dan fudahlah melakûkan
famowa jzadâlet.

Katîga. Hendakhlah fa(à⁷awrarg mentjaw-
bâ\'^/ij fàtâhu hatînja , kâluw p \'ija berkabendakh
lantijâfi dergan ïaganàp kahidopannja perfom-
bahkan fjukûr jarg- benàr kapada mahâ besàr
Tuhan \'Allan , dàn berdjâlan dergan tûlus
\'ichlâts dihadâpan bhadlretry\'a : fabâgej lâgi
kâluw p dergan mâta hatînja tijâda .dergan bâ-
rarg_tjûîas \'ija menarggalkan fàmowa per là-
taruwan, kabintjî⁷an , dàn kadargkejan , lâlu
bernijet dergan \'ufahânja mâwu hrdop deri
pada fàkârarg \'îni dàn lâgi p an dergan

Bagîtu djugar làmowa \'awrarg jarg demi-
kijen \'ada râfa hatînja , maka \'Allah dergah
ßtfbnggohiy\'a mâwu merg^yangkat dija kapada
niametrya, dan kîra p kan dija \'îtu fakûtuw p
jarg muftalhakh \'âkan mâlokh kapada mâjidah
\'ânakhnja SLîsàj \'Elmesêth. Tetâpi fegaîa
\'awrarg jarg tijâda merasâ^yij ka:0aksî^yan \'îni
didâlam hatînja , \'îtu mâkan dan mînom
mendâtargkan fawâtu Krukum ka^yâtas fendi-
rînja. Sebàb \'îtu lâgi kâmij , tûrut Utah \'El-
mesehh , dan Rasûl Pawlus , merg^yîrgatkan
fegaîa \'awrarg , jarg tâhu dirînja berlûmor
dergan tjelâ p jarg ber^yîkot \'îni , menahânij
dirîrya deri pada mâjidah mahâ Tuhan, dân
kâmij menchabarkan padânja , bahuwa ma-
rika \'îtu tijâda ber^yawleh bahagijan \'âkan ka-
radiâ^yan \'Elmesêtti : jaanij , _ fegaîa \'awraig
penjombah berhâla p , fegaîa \'awraig jarg
berdosz.â kapada \'awrarg marlhum , Melâ⁷î-
kat , \'âtaw bârarg machlûkh lâjin p , fegaîa
\'awrarg jarg memberij Ihormat pada pâtorg p₃fegaîa \'awrarg hubâtan , dän patanorg p an ,
jarg bâg\'a mantarâ \'âtas binâtarg \'âtaw mânu-
fija \'âtaw bârarg lâjin p , dan fegaîa \'awrarg
JRB\' pertjâja \'âkan mantarâ jarg demikijen \'îtu,

fegaïa \'awrarg jarg mentjutjâkan \'Allah daft
kalâmnja , dan tanda p \'Esrâr jarg khudus, fe-
gaïa \'awraig jarg mergbodjat \'Allah, fegaïa
\'awrarg jarg fuka meig^yadâkan perbantâban,
pertjiderâ\'an, dan perggompâran didâlam dja-
mâsz.et dan parentah dùnjâwij, fegaïa \'awrarg
jarg berfbmpah dufta , fegaïa \'awrarg jarg
durhâka kapada \'îbuw bapânja dan kapada
^awrargrya besàr_ p, fegaïa \'awrarg jarg meig-
^yâmokh, jarg bakalâhij , dan jarg \'ada hîdop
dergan bintjij , dan daigkej \'âkan famânja
mânufija, fegala \'awrarg jang bermûkah, jarg
berzina , fegaïa \'awrarg pemâbokh, pentjûrij,
râbij , perampas , perdjûdij, peig^yîkir , dan
fegaïa \'awrarg jarg meïakûkan kahidôpan
deigan memberij $ak. Samowa marîka \'îni ,
falâma \'ija berkandjang pada fegaïa tjelâ jarg
dernikijen \'îni, haros menahânij dirîrya deri
pada makânan \'îni, (jarg \'ElmesêHi fudah
tantûkan sâdja kapada fegaïa \'awrargnja jarg
mû^ymin ) (bpâja thukumnja dan lannetnja
djârgan debarâtij.

Tetâpi , hej fudâra p jarg kékâfeh kârana
mahâ besàrTuhan , iakaîijen \'îni tijâda denja-
tâkan kapada kâmij \'âkan meig\'icjilkan hâti
\'awrarg mû^ymin jarg berdabàr , fa^yawleh_p
lijâda Vhalâl bârarg fa^yawrarg mâfokh kapada

perdjamuwan saga mahâ Tûhan , melajinkan
ja^ fakâli p lûput deri pada dawia.__ Kârana
tijada kâmij mâfokh kapada perdjamuwan sa0â
¹⁰¹, hendakh memberij fjakfi \'awleh pakar-
an \'îtu j bahuwa kâmij didâlam dîrij kâmij
^ada femporna dân siâdil : tetâpi dergan chi-
\'^afiija djûga , fedàrg kâmij mentjahârij kahi-
^ôpa\'n kâmij diluwar kâmij dergan berkat SLÎ-
^Saj \'ElmesêHi , maka \'awlehnja \'îtu kamij
*nerg^yâkaw, bahuwa kâmij \'ada tasalokh ka-
kâwah mawt. Sebàb \'îtu , djikalaw fakâli-
Pawn kâmij mendâpat lâgi babarapa katjelâ^yan
^ar^ kafùkârân didâlam kâmij , jasinij , ba-
huwa tijâda kâmij mempunjâ^yij \'imân jarg
^emporna , bahuwa tijâda kâmij membâwa
dirij kâmij âkan berbowat aibâdet kapada
Allah dergan \'usâha demikijen feperti pâtut,
^âry\'a fahârij p kâmij berparàrg p an dergan
talemâhan \'imân kâmij, dàn dergan fegala
ta^yirgînan dâgirg kâmij jarg djâhat : dân hârya
^förggohnja , fedàrg \'awleh_ niszmet rôHiu-
- Ikhudus kâmij duka tjita deri kârana jfegala
kat«elâ^yan \'îni, dàn kâmij fuka deri pada mi-
ta hâti berlâwan dergan kufûr kâmij, dan
^nLC:°P menûrut famowa peajurôhan \'Allah ₉maka kâmij_\'âkan dejakhînkan dàn defoiggoh-
tan , bahuwa bârarg daw fa ataw kalemâhan^

jarg tijâda dergan kahendakh kâmij \'ada tirggjM
lâgi didâlam kâmij , \'îtu tijâda dâpat tagah-
kan kâmij , deri pada \'Allah merg^yangkat ka-
mij dergan ni&metnja , dan demikijenlah \'ijs
djadikan kâmij muftaRia\'kh pada ber^yawleh ba-
ha gij an \'âkan makânan dan minôman famâwij

Kaduwa. Hendakhlah kâmij lâgi kîfa p kart
makhtsûd \'îtu, \'âkan jarg_mâna mahâ Tûhan
fudah tîtahkan perdjamuwannja sialjâ , jasznij/
fbpâja kâmij berbowat \'îtu \'âkan peng^yirgâ-
tannja. _

\'Adapawn demikijen mi haros kâmij
\'îrgat \'âkan dija \'awleh pakardjâ^yan \'îni ,
maka kâmij js.tikbâd dergan hâti kâmij
fakâli p , bahuwa Tûhan kâmij SLîsàj \'Elme-
sêHi, (\'âtas bûryi^fegaïa djandjfan , jam; deri
pada mulânja fudah terdjandji pada nejnekh
mawjarg pada mâfa Percy"andjî^yan lâma) fudah
tersûroh \'awleh Bâpa mâfokh dunjâ \'îni ,
fudah merg^yambil dâgirg dan dârah kâmij ,
dàn pada mâfa hîdopnja, \'ija \'îtu , deri pada;
kadjadfännja hiigga mawtnja , dfâtas bûmi
\'ija fudah menarggórg ganti kâmij morka
\'Àlïah, kabâwah jam mâna fahârosnjâlahjkâ-
mij hîlarg fampej falâma p nja , dan fudah
mergganâpij ganti kâmij famowa kabakhtijan

^kapada f)arîaet dan sadâlet \'Allah , \'istemej-
^Wa 5 tatkâla kabarâtan dawfa p kâmij, dan
^m°rka Allah didâlam kobon fudah mema-
î"ah den padânja peloh laperij tîtikh p dârah
» Santal , dimâna \'ija fudah te/îkat , fopâja
de^awrejkannja kâmij : komedijen deri pada
demikijen \'îtu fudah \'ija merasâ^:\'ij babarapa
katjelâ^yan jarg tijâda kabilârgan, fopâja djârgan
P^nah kâmij kena kamaluwan , fudah \'ija,
fedàrg sûtjij \'adârya deri pada sâlah , dekhu-
^Urnkan \'âkan mâti debûnoh , fopâja kâmij
deHiukumkan lepàs deri pada fjikfa dihadâpan
makhkamet \'Alïah : Behkan fudah \'ija mem-
^erij tûbohnja jarg mubârak \'îtu depâkuw pada
tfalîb , fopâja depakûkannja sûrat hutarg daw-
^ p kâmij padânja \'îtu , dan demikijen \'îni
fudah \'ija memowat lasz.net deri pada kâmij
^a^yâtas fendirînja, fopâja depunohkannja kâ-
dergan berkatnja. Lâgipawn_ fudah \'ija
merlndahkan dirinja fampej kapada katje lâ-
^ai1 jarg terlâlu \'âmat besàr, dan fampej ka-
pada kafusâhan nâraka , d erg an tûbohnja dan
^ryawânja pada kâjuw tfalîb, tatkâla \'ija berfa-
f^ah dergan fawâra njârirg : jâ _\'Dahku_, jâ
^ia^ku , kârana \'apa \'argkaw fudah menirg-
galkan \'âku ? fopâja kâmij de^yaigkatkan ka-
pada \'Allah , dan falâma p raja pawn tijâda

detirggalkan \'awlehaja.^ Dân pacïa \'âchînija
dengan mawtnja dân menompah dârahnja fu3ah
\'ija rriergganâpij Watsijet bahâru dân kakàl ,
Tja \'îtu, perdjandjfan nismet, dân ghafirat,
fedàng \'ija berkatâlah, fudah pûtus.

Bermûla fopâja kâmij pertjâja fogggoh p,ba-
huwa kâmij fudah tertantu kapada perdjan-
djî^an nisanet \'mi , maka mahâ Tûhan SLîsâj
pada perdjamuwanrya saijâ jarg \'âchir \'îtu
iudah meng^yambil rawtij ₅ fudah merg\'ûgap
Ijukûr , fudah pitjahkan , dân memberij \'îtu
pada murîd p nja, ferta ^fabdânia : \'ambillah,
fantaplah, \'îtu djûga \'ada tûbohku jargg depi-
fjahkan kârana kâmu , berbowatlah demikijen
\'îni \'âkan perg⁷irgâtanku. Sabâgej lâgi ko-
medijen deri pada fantap szafjâ , fudah \'ija
men/ambil tjâwan minôman , merg^yûtjap fju-
kûr_, ferta fabdânja , mînomlah kâmu fa-
mowa deri padânja \'îtu : tjâwan minôman \'îni
\'ada watsijet bahâru didâlam dârahku , jarg
tertompah. kârana kâmu , dân kârana \'awrarg
bânjakh^âkan ka^yampônan dawfa p : berbowat-
lah demikijen \'îni, fabarapa kâli kâmu \'âkan
mînom deri padânja_\'îtu , \'âkan peng^yirgâtan-
kuj \'ija \'îtu, fabarapa kâli kâmu mâkan deri
pada rawtij \'îni _? dân mînom deri pada tjf"
wan minôman \'îni, maka \'awlehnja \'îtu ,

t^rij \'awleh fawâiu perg^yiix;âîan dan perggä-
dejan jarg togoh, kâmujâkan denatsiHietkan,
dan dejakhmkan deri pada sârgat kâfehku dan
^frjaku kapada kâmu, bahuwa ( fedàrg kâfnu
Öara lâiin fùdahlah haros merasâ^yij mawt jarg
Ncàl) kârana kâmu \'âku fudah farahkan tû-
bohku kapa3a kâjuw tfalîb \'âkan mâti débû-
, dan \'âku fudah tompahkan dârahku^
dan memberij djîwa kâmu jarg bër.lâpar \'îtu
^âkan tûbohku jaig telah deîfalîbkan ⁵itu $
^Qan djîwa kâmu jarg berdahâga \'îtu mînom
darahku jarg tertompah \'âkan ber^yawleh ka-
Wôpan kakàl , demikijen forggoh feperti bagî
awrarg rawtij \'îni depigahkan dihadâpan
^âta p nja , dan tjâwan minôman \'îni debe-
^rikan padânja, lâlu kâmu mâkan dan mînom
dija

_a Dèri pâda tîtah Tûhan kâmij Stîsâj \'Eime-
^Sem \'âkan percjjamuwan aafjâ jarg khudus \'îni
kaitrij \'ada melîhat ₇ bahuwa \'ija bertondjokh
^lrtlan dan pargharâpân kâmij kapada khorbân-
plg femporna , jarg fakâli fudah deper-

_; ^0rn\'oahkan P^ac*^{a ka}j^uw tfaî\'îb, faperij kapada
dân peig^yalâfan chalâts kâmij jarg \'afa
^irA^u 5 dimâna \'ija fudah cfjâdi makânan dan mi-
Vornan jaig be.nàr bagi djîwa kâmij jarg ber-

lâpar dân berdalïâga \'âkan ber^y awleh kahidô-
pan kakàl. Kârana \'awleh mawtnja fudah
\'ija merghîlargkan pôhon kalapâran dàn ka-
kurârgan kâmij jarg kakàl ,_jasz,nij _? dawfa y
dàn fedah \'ija per^yawleh bagi kâmij roth ja ig
menghîdopkan \'îtu : fopâja \'awleh rôHi \'îtu^;djûga , jarg dûdokh didâlam \'Elmeseih jarg
kapâla kâmij , dàn didâlam kâmij jarg \'arg-
gawta p rrja , kâmij ber^yawleh perfakutuwan
benàr dergan dija, dan bahagijan \'âkan faka-
lijen bendânja , ja&nij, "âkan kahidôpan ka-
kàl , dergan aadâletnjadàn kamulijâ^yannja.

Sabâgej lâgi , bahuwa \'awleh rôth \'îtu djû-
ga kâmij lâgi- deperhûborg fa^yawrarg \'antâra
fa^yawrarg faperij \'arggawta p tûboh jarg \'afa
dergan perg^yasêhan sûdâra bersûdâra jarg be-
nàr , feperti Rasûl berkâta : \'ada fawâtu djû-
ga rawtij , bagîtu kâmij bânjakh \'awraig \'ada-
fawâtu djûga tûboh", fedàrg Jàmowa kâmij
fudah ber^yawleh bahagijan gada fawâtu djûga
rawtij. • Kârana feperti deri pada bânjakh
bîdji p fawâtu djûga lûmat dekîfarkan , dàn
fawâtu djûga rawtij detânakhkan, dàn feperr¹deri pada bânjakh bowah \'angawr jarg sâma P
ter⁷âpit \'îtu fawâtu djûga \'âjer \'angawr daß
fawâtu djûga minôman rgâlir dàn. tertjamp°^rsâma p : Bagîtu farnowa kâmij jarg \'awleh

\'îtu , deri pada perg^yasêhan sûdâra
persudâra, dengan kârana \'Èlmesêttrmuohaïits
tomij jang kekâfeh , jarg dihûlu fudah merg-
asëhij kâmij fasârgat , sâma p \'âkan \'ada fa-
^atu cljûga tûboh, fahiigga \'âtas kâmij. menon-
\'ijokli \'îtu fa^yawrarg pada fa^yawrarg buk an
^sa4î^a dergan perkatâ^yan , hânja lâgi dergan
Perbowâtan.

Kapada makhtsûd \'îni hendaldilah kirânja
Allah jarg mahâ kawâfa dan Bâpa Tûhan
kâmij 5Z,îsàj \'Elmesêüi menûlong kâmij \'aw-
ieh rôHarya jarg khudus. \'Arnîn.

Sopâja kalàkh kâmij berVwleh fakalijen \'îni ,
maka hendaldilah kâmij merindahkan dîrij
•kâmij dihadâpan \'Allah , dan berdosiâ ka-
padârya dergan \'imân jarg benàr \'âkan ber-
^yawleh niametîija.

JA \'Alïah dan bâpa jarg \'amat merg\'afijânij,
kâmij minta dosa kapadâmu , hendaldilah
, ^tratya didâlam Perdjamuwan szafjâ \'îni ^ (dâ-
,^am jarg mâna kâmij memulijâkan perg^yirgâ-
^îan ^awt \'ânakhmu jarg kekâfeh Sîsàj \'El-
mesêHi) \'argkaw \'îni \'bakardja didâlam hâti
\'^xamD \'awleh rottimu jaig Hiudus , fopâja
K. 3 dergan

desman pargharapan jang benar kamij makifl
lama makin lebeh farahkan dirij kamij kapada
\'anakhmu SLrsaj \'Elmesekh , fopaja hati kamij
jarg barat, dan berdabar \'itu depejarakan \'aw-
leh Miowat roHiu-\'lkhudus dergan tubohrya dan
darahnja jang benar , behkan dergan dija \'itu
jarg ⁵ada \'Allah dan mariufrja benar , jasznij,
rawtij famawij jarg \'afa \'itu : Dan fopaja dja-
rgan kamij hidop lagi didalam dawfa p kamij,
lianja ija djuga didalam kamij dan kamij
pawn didalam dija , dan demikijen fbrg-
goh p kamij ber^yawleh bahagijan \'akan
watsijet baharu dan kakal, \'ija \'itu , \'akan
perdjandjfan niamet , fahirgga tijada kamij
jfruwas deri pada \'angHaw djuga \'akan \'ada ba-
pa kamij jargjamat murah fampej falama p nja,
jarg tijada penah \'ikhtisabkan pada kamij daw-
fa kamij , harya jarg pabinakan kamij fa^yaw-
leh p \'anakh p mu dan waritz p mu jarg keka-
feh dergan fegala fa fa warn jarg kurarg pada
tuboh dan ryawa kamij. Karunjakanlah lagi
niszmetmu pada kamij , fopaja dergan fuka
hati kamij mendjondjom tfalib kamij, menjarg-
kal drrij kamij , merg akaw_ muchalits. kamij,
dan didalam fakalijen kadukaan dergan ka
pal a jarg ter^yargkat kamij menantikan Tub an

P ; dimâna \'ija \'âkan menjâlinkan tûboh kâ-
^if!iJ jarg kamatijan , lopaja \'î\'tu djâdi farûpa
uej^an tûbohnja jaig mulija, dàn merg^yargkat
kapada dirînja fampej làlâma p nja,

Bâpa kâmij, dàn Iâjin jarg ber\'lkoï.
Hendakhiah kirânja lâgfawleh perdjamuwan
jarg khudus \'îni menatapkan kâmij pada
^Jmän MesêHiij jarg aâm jarg tijâda gak dâ-
tairinja \'îtu, bâratg jarg kâmij \'ikhrârkan dergan
faûlut dàn tatfdîkhkan dergan hâti , fambii

A Dapâwn fopâja kâmij depejarâkan dergan
₅ rawtij famâwij jarg benàr, \'ija \'îtu dergan
ElmesêHi, djârgan kirârrja kâmij lekàt dergan
^i kâmij pada rawtij dàn \'ajer \'angawr jarg
^âhir \'îtu : tetâpi hendakhiah kâmij merg^yarg->
dija \'îtu ka^yâtas kafawrga, dimâna \'Eime-
rf^îsâj \'ada fjafîsz. kâmij dûdokhpada târgan
\' bapânja famâwij , kamâna lâgi fegaïa
P^erkâra \'imân kâmij Mesêttiîjjberton^okh kâ-
?. fambii tijâda meighuwas , deri pada
V, \'ⁿⁱJ. âkan depejarâkan \'awleh pakardja\'an
\' ttiu- lkfrudus dergan tûbohnja, dân dârahrija
& 4 paja

pada djîwa p kâmij, demikijen fonggoh feper-
ti kâmij tarîma rawtij dan minôman jarg khu-
dus \'îtu \'âkan perg^yimâtannja.

Rawtij jang kâmij pigahkan \'îtu \'ada per-
fakutuwan dercan tûboh \'ElmesêHî.

TJâwan minôman tfalât , jang \'âtasnja Jcâ-
mij merg⁷ûgap tfalât, \'îtu \'ada perfakutuwan
derail dârah \'Elmesêlii.

Samantâra Perdjamuwan safrâ \'îtu demulijâ-
kan, maka hendakh \'awrang menjâryi bârarg
Mar.mür, \'âtaw membâtja bârarg Fatfal, jarg
menrjeriterâkan peip^yi.rgâtan mawt \'ElmesêHi,
feperti Je0asjâ 53. Jathjâ 13. 14. 15. 16.
17. 18. \'âtaw bâram jang fabâgejnja.

fedang Tuhan pada fakararg \'ini fudah pejara-
^an djiwa p kamij pada majidahnja , maka
^endakhlah kamij sama p memüdji namarya
gukür , dan hendakhlah fafa\'awrang
"erkata didalam hatinja demikijen \'ini •

3 jarg meig^yampónij fakalijen_perfalahan-
mu , jam menjombohkan fakalijen peryaki-

4 Jaig menubus kahidópanmu deri pada
kabinasa^yan : jaig bapermakotakan \'aigkaw
deigan kamurahan dan bagej p rarhmet.

§ Huwa \'ada sajaig dan mem^yafijanij, pan-
4lam hatinja , lagi besarjkamurahannja.

10 Tijada \'ija berbowat pada kamij fakha-
dar dawfa p kamij: dan tijada \'ija berbalaskan
P^ada kamij fakhadar fegala kafalahan kamij.
, _A ¹1 Karana barapa tirggij \'ada largit \'atas
Ua^ ₅ kamurahannja \'ada sargat bahejna \'atas
^egal_a \'awraig jarg takot dija.

\\² Barapa djawoh \'ada megrikh deri pada
meghrib , \'ija mendjawohkan deri pada ka-
K 5 mij

i 3 Seperti bapa sajarg \'akan \'anakh p, Huw«
sajarg \'akan fegala \'awrarg jang takot dija.

Jarg lagi fudah tijada sajang \'akan \'anakhrya
laki p jarg chats , hanja fudah farahkan dija
ganti kamij fakalijen, dan karunjakan fertanja
\'itu_ fegala fafawatu pada kamij: febab \'itu
\'Allah mendirikan mulhabetrya kapada kamij,
bahuwa \'Elmeselh fudah mati ganti kamij,
tatkala kamij \'adalah. lagi \'awrang berdawfa:
lebèh pula kalakh kamij , jarg fakarang fudah
detaxdilkan \'awleh darahnja \'itu \'akan de-
lepaskan \'awlehnja deri pada_ morka : kara-
na djikalaw kamij, fedarg \'adalah kamij fata-
ruw , \'itu fudah deperdamejkan dengan \'Alïah
\'awleh mawt \'anakhnja l£ki p , lebèh püla ka-
mij jarg telah deperdamejkan \'itu \'akan dele-
paskan \'awleh kahidapannja. Sebab \'itu mü-
lutku dan hatiku \'akan mema&lümkan pudjfan
maha besar Tühan deri pada fakararg \'mi farm
pej falama p ry\'a. \'Amin,

kur kapadâmu deri pada mata hâti kâmij , fe-
bab bahuwa deri pada rattimetmu jargtijâda
berhijgga \'argkaw fudah karunjâkan pada kâ-
^i] \'ânakhmu lâki p jaig torggal mendjâdi wasîfch.
dan khorbân kârana dawfa kâmij, iâgi men-
djâdi makânan dan minôman \'âkan ber^yawleh
kahidôpan kakàl ; dan fèbàb bahuwa \'argkaw
\' anugarahkan pada kâmij \'imân jarg benàr ,
jarg \'awlehnja kamij ber awleii bahagijan \'âkan
fegaïa kabidjîkanmu jaig demikijen \'mi. Lâgi-
pawn fèbàb bahuwa \'aigkaw fudah berij \'ânakn*
mu jaig kekâfèh 5Lîsà[ \'ElmesêHî menîtahkan
pada kâmij per djamu wannja s.a0â jarg khudus
âkan menogohkan \'imân \'îtu djuga : fjahdàn
kâmij nrinta dosâ kapadâmu, hej \'Allah dan
&âpa jarg \'âmat fatijâwan , hendakhlah ki ranja
awleh pakardjâ^/an rôihmu jang khudus \'îtu berij
peig-\'irgatan Tuhan kâmij SLÎsàj \'ElmesêHv,
dan chabàr mawtnja \'îtu deperlakûkan pada
kâmij, fbpâja kâmij bertambah p fàfahârij gada
^lrnân jarg benàr , dan pada perfàkutuwan
dergan \'ElmesêHî jarg punoh chalâts. \'Itupawn
awleh kârana \'ânakhmu jarg kekâfèh Sînaj \'El-
J?^esêHi, dergan nâma fijâpa_ kâmij pûtuskan
^=e§ala permintâ^an kamij demikijen \'îni:
BâpsL kâmij, dàn lâjin jarg ber^yîkot.

Fatfai pada menogohkan (égala Penatuwah p
dan SJamâs p dâlam mertabetnja ₅bârarg dimâna \'awrarg bejâfà
menogohkan dija sâma p.

"E-fEj \'awrarg MesêHiij jarg kekâfèh , karma
merg^atahuwij , bagimâna (àmpej baba-
rapa kâli kâmij (ùdah menjatâkan pada kâmu
nâma p (égala sudâra p kâmij , jarg \'ada Hiâdlir
desîni, jarg telàh terpîleh \'âkan merg^yardjâkan
pakardjr an Penatuwah p dan SJamâs p dâlam
djamânat \'îni , hendakh parik(à kâluw p (à-
^awrarg merg^yatahuwij bârarg (ébàb, jarg kâ-
ranânja tijâda jja dâpat detogohkan dâlam
djawatannja. \'Adapawn bârarg (à\'awrarg (ùdah
tijâda merghâdap kâmij, jarg (ùdah membâwâ
\'apa p jarg dâpat menagahkan dija \'îtu. Maka
febàb \'îtu pada (âkârarg \'îni dergan nâma mahâ
besàr Tûhan kâmij \'âkan melakûkan peno-
gôhannja. __

\'Adapawn \'âkan memulâ^yij karcija \'îni, hen-
dakhlah kâmu , hej_ sudâra p jarg \'âkan deto-
gohkan , dan (àmowa \'awrarg Jarg \'ada ihâdlh\'
desîni , dihûlu menergar deri dâlam kalâm
\' Allah (àwâtu tjeriterâ pendekh deri pada tît»*¹

\'Akan Penatuwah p _± katahuwilah \'awleh
kargu, bahuwa näma Penatuwah, \'ataw \'awrang
tuwah (bararg jarg fudah ter^yambil deri da-
lam Perdjandji⁷an lama , dan menanda^ij la-
awrang jarg lüdah ter⁷argkat_kapada fäwätu
djawätan jarg mulija, \'äkan memegärg parentah
\'atas \'awrarg läjin p ) \'itu detantükan pada duwa
cijenis \'awraig^ jarg berchidmet dälam djamaszat
32.rsaj \'Elmeselh :_Fyärana Rasul berkäta , bäjik-
lah fegala Penatuwah jarg memegärg parentah
dcrgan fapatutrya \'itu dekira p kan mustathakh
akan duwa lapis Hiormat , \'istemejwa jarg
berlelah pada merg^ajrcijakan kardja perkatä^yan
dan peig^adjaran. Deri pada dalil \'itu kämij meïi-
hat, bahuwa pada mala Rasül p didälam djamä-
%ar fudah \'ada duwa cijenis Penatuwah, jarg
latergahnja fudah berlelah pada merg^ardjakan
kardja perkatä⁷an dän perg⁷adjaran, dän fatergah-
nja tijada. Jarg pertäma \'ijälah Pandita p dän
Gombäla p , jarg memberita \'Indjil , dän
^embahägij tanda p \'Eirär. _ Tetäpi \'awrang
läjin, jarg tijada berlelah pada merg^yardjakah
kardja perkatäyan, dän hänja faforggohnja lag!
b&jchidmet didälam djamäsat \'itu fudah men-
djäwat lawätu djawätan jarg chats, \'rja \'rtu , ba-
»uwa marika \'itu fudah \'iigat \'äkan kardja

djamäsat, dan fudah memarentahkan dija \'itii
ferta dergan fegaïa Pandita Kärana fateläh
habis PaWlus meig^yatäkan Rawm. 12. Hral
djawatan perg^yadjäran, dan lägi ttial djawä-
tan_ pembahagijan , \'ätaw paigkat SJamäs ,
maka komedijen deri pada demikijen \'itu \'ija
merg^yatäkan Hiäl chidmet \'ini deigan bäraqg
bejda , \'üdjarnja , \'awraig pemarentah \'itu
bäjiklah \'ija bowat demikijen dergan rädjinnja.
Sabägej lägi pada tampat läjin 1 Korinth. 1 2;
\'ija méntjeriterakan pemarentähan \'antära fe-
gala karünjä dan djawätan _? jarg \'AÜah fudah
titahkan didälam djamäsat.

jßagitu kalakh cjjenis chädim p \'ini \'ada \'äkan
penüloig bagi \'awrarg Jäjin p jang berchotb.-
batkan \'Incljil, feperti pada mäfa Perdjandji^yan
läma fegaïa \'awrarg Lejwij fudahlah defakutü-
kan fêrta \'Imam p pada fegaïa perdjaka^yan
tarätakh , mendjädi säma penülorg pada fe-
gaïa bäraig jarg \'Imam p fèndirij sädja tijada-
Iah fampat berbowat, fedärg hanjä faforggoh-
hja pada fedekala wakhtu kaduwa djawätan
\'itu berlajinan \'adänja* Lebèh deri pada demi-
kijen \'itu ^Jada pätut \'awrarg läki p jaig fa-
bagini defakutukan ferta Pandita p mendjädi
säma Pemarentah ₅ \'agar fopaja fegaïa perg-
ga gab an dan. patuwänan mäkin dedjawohka?¹

deri pada djamasiat \'Allah , jarg gamparg
djûga dâpat mâfokh, manakâja (à^yawrarg sa-
dja j \'âtaw_ (ed\'îkit \'awrarg memegàig parent ah _aMaka demikijen \'îni (égala Pandîta p dan Pena*
tuwah p sâma p meig^yadâkan (àwâtu srdarg
\'âtaw pertamânan jarg \'ada madjlis djamâxat,
dan merggantikan tûboh (àganàp djamas.au
maka kapada ttiâl \'îtu mahâ Tûhan \'ELmesêhh
menîlikh, tatkâla \'ija bafermân : Berîlah \'îtu
tâhu pada djamaxat ,_jarg \'awlehrya dâpat
de^yartîkan, bûkan (amowa \'âtaw mâfrrg p \'arg-
gawta djamâsiat, tetâpi dergan lâjikhnja \'aw-
rarg \'îtu djûga jarg memarentahkan djamâsat
Itu , jarg \'awlehrrja \'ija (iidah terpîleh.

JBagîtu kalàkh pertâma \'ada djawâtan_Penâ~
tuwah p (érta dergan Pandîta p, memegàrg
parentah dâlam djamâsiat jaig telàh tapertâroh
padânja: dân\'îrgat râdjin p kâluw p mating p
fo^yawrarg melakûkan dirîrxja dergan fapâtutnja
pada perg^yakawannja dan perdjalânanry\'a, Lâgi
menogorkan (égala \'awraig jarg tijâda fanûnoh
hîdopnja ; dan ber^yrrgat p dergan fabawîeh p
nja , \'âgar djârgan tanda p \'Efrâr denedjiskam
Lâgipawn membowaig (égala \'awrärg jarg
tijâda tawbat , tûrut tâ^yadîb Mesêthij _i dan
^enjambot pûla (égala \'awrarg jarg tawbat
kapada pangkuwan djamâxat. Sepertî

njâta, bûkan sâdja deri pada perafâta \'EImesêB*>
jarg terfebût \'îtu,hânja lâgi deri pada babarapa
perg^yâta sûrat p an jarg lajin_, jasinij i Ko-
rinth. 5. 1 Rorinth. 2. Bahuwa fegaîa perkara
\'ïni bûkan \'ada parentah fa\'awrarg \'âtaw duw a
\'awrarg, hânja parentah bânjakh \'awrarg jarg
fudah tertantu kapada pakardjâ⁷an \'îtu djuga.

Raduwa. Sedàrg Rasûl Pawlus berpasàn,
bejarlah fegala {àfawâtu djâdi dergan fànûnoh
dan dergan tartîb di^yantâra \'awraig- MesêHiij,
dan fèdàrg tijâda pntut fa^yawrarg berchidmet
didâlam djamâsz.at \'ElmesêHî, melâjinkan deri
pada daszwat jaig Hialâl tûrut tîtah MesêHiij
jarg kadapâtan didâlsm_ kalâm \'Allah. Maka
\'ada lâgi djawâtan Penatuwah p \'îrgat \'âkan
Hiâi \'îtu , dan dâlam Jàkalijen pendapâtan fe-
gaîa perkâra, jarg kena kabajîkan , dan tartîb
djamâ&at, \'îtu menûlorg fêgala Pandîta p dergan
bicjâra jarg_pâtut. Behkan lâgi berchidmet
pada fàmowa \'awrarg MesêHiij jarg \'umij,
deigan bicjâra dan parghibôran.

Ratîga \'ada djawâtahnja ferta \'îrgat bâjikp
\'âkan perg^yadjâran dan perdjalânan Pandîta p,
\'âgar fbpâja fegala faiâwâtu detudjûkan kapada
perbajîkan djamâsat: dan fbpâja djârgan bârarg
perg^yacpran jarg fasàt deberitâkan, tûrut bârarg
jarg kâmij membâg\'a KHitf, 20. pada tamp^at

j^aQg mâna Rasûl Pawlus memberij natsiHiet
hendakh \'îrgat râdjin p \'âkan gurk p buwas,
J^aiJg \'âkan mâfokh garàig dâtarg kapada kan-
domba p \'Elmesêlh : \'âkan makhtsûd \'îni
^aka wâdjiblah legaïa Penatuwah râcyin p
Pariksâkan kalâm \'Allah, dan memfufahâkan
dirîrya (àntijâfà pada perbigarâ^an (égala ra-
bafija \'imân. __

\'Akan Hiâl \'awrarg SJamâs : \'âtfalnja dân
^tjtahnja \'îtu kâmij dâpat membâtja didâlam
^itfah (égala Rasûl p Fatf. 6. dimâna kâmij
^endâpat , bahuwa pada mulânja Rasûl p
fèndîrij (udah memegàig djawâtan derma gûna
\'awrang miskîn, kârana \'awrarg (udah
bâwa harga (égala bârarg jarg terdjuwal dân
tatàkh \'îtu dihadâpan kâki p nja, (àhiœga pada
^âfirg p (à^awrarg terbahagîlah , (àkîra p (à(à-
awrarg \'ada_lhâdjamja. Tetâpi fèdàrg kome-
ten deri pada demikijen \'îtu berdirîlah ka-
^ngûtan , (èbàb djanda p parampuwan\'awrarg
lûnânij delâlejkan dâlam chidmet jarg (àhârij p:
j^aka \'awleh natsilhet Rasûl p (udah terpîleh
kabarapa lâki p , jarg dergan châtfnja \'âkan
J^rgVdjâkan djawâtan derma gûna (égala
awrarg miskîn, (bpâja (ègaïa Rasûl \'îtu mâ-
lebèh berkandjarg pada (ombahjarg dân
Pada cyawâtan kalâm. Maka deri pada mâfa

-itu djuga perkara \'ini fudah detürutkan di-
dalam djamäsat , fèperti \'ada ryäta Rawm.
12. dimäiia Rasül berkäta \'äkan diidmet \'ini,
\'üctjarrya ,_Vwrarg pembahägij \'itu bäjiklah.\'ija
bowat demikijen dergan tülufnja. Dan i Ko*
rinth. 12: 28. fed am \'ija berkäta p \'äkan baba-
rapa penulórgan , maka \'ija merg^yarti \'awrarg
jarg tertantu didalam djamäsat \'äkan menülorg
\'awrarg miskin, dan fjakhij dälam kafukäran-

Deri pada tampat jarg mäna turüs tarärg
\'ada_kalihatan \'apa \'ada djawätan \'awrarg
SJamäs, katahuwij, pertäma, dergan fatijänja
dän rädjinnja merg^yompolkan dan memaliha-
räkan fegala derma dan harta jarg deberikan
pada \'awrarg miskin: behkan lägi \'ada radjin
\'äkan \'irgat bäjik p, fbpäja babarapa \'upäja
jaig bäjik kadapätan \'äkan_ tülorg \'awraig mis-
kin. Bahagijanjarg kaduwa deri pada djawä-
tannja \'itu kena pembahagijan derma \'itu ;
maka wäcjjiblah pada Hiäl \'itu, bükan sädja
kamurähan dän kabidjakhfiuAn \'äkan djärgan
balandjäkan derma \'itu , rneläjinkan pada
\'awraig jarg berkakurärgan , hänja lägi ka-
fukä^yan dan katulüfän, \'äkan menülorg \'awrarg
miskin deigan piluw dan tjenderorg hatinja ,
fèperti Rasül Pawlus berpasän Rawm. i_f³-

dan 2, Korinth. 9. Maka \'akan makhtsüd
ⁱⁿⁱ djüga \'ada_bajik, fbpaja marrka \'rtu mem-
tulong pada \'awrang miskin dan :0akhij,
bukan sadja deigan pemberij derma jarg dahir
jtu, hanja lagi dergan bagej p perbahasa^/an
Ja^g memberij pajghiböran _? \'atas bünji kalam
\'Allah.

\'Adapawn , hej südara p jarg kekafèh, Co-
Paja iafaawrarg dapat menergar , bahuwa
mafing p kamu berkahendakh menjambot djawa-
^tan terfèbüt \'itu: maka hendakhlah kamu
^eryahütij bararg jarg \'akan detarya^j pada
kamu.

₅ Pertama , \'Alcu bertanja pada kamu , mawu
awraig Penatuwah, mawu \'awrarg SJamas,
kamu merafa didalam hatimu , ba-
^^uWa \'atas perij Hialal kamu fudah terdosii
kapada djawatan jarg khudus \'ini \'awleh djama-
5?\'t \'Allah, dan febab \'itu \'awleh \'Allah fen-

_A Raduwa , Ralu p kamu membilaig fegaïa
^Jrat Perdjandj\'i\'^/an lama dan baharu \'itu \'ada
\'Allah jarg \'afa dan parg^yac^aran
^lalats jarg ièmporna \'itu , dan membowarg
\'ir ? P^e^H^yacP^ran jarg berlawan dergan dija

kükan dengan fabawleh p mu dan_ fatijamu
djawatanmu , fèperti \'itu baharu fudah terfè-
fcüt_ turut peig^adjaran \'itu djüga: hej \'awratg
Penatuwah pada pemarentahan djamasiat fèrta
dengan Pandïta p , dan hej \'awrarg SJamas
pada djawatan derma güna \'awrarg miskin:
\'adakah lagi kamu djandji sama p meïakükan
dirïmu_dergan berbowat tijap p siibadet, tarn-
bil menasialokhkan dirïmu kabawah fègaïa per-
togöran djamaszat , djikalaw kamu bersalah ?
EJawab, Behkan.

\'Allah dan bapa jarg maha kawaia hen-
dakhlah kiranja meng^yanugarahkan niÈmetnja
pada iamowa kamu sama p , fopaja kamu
merg^yardjakan chidmetmu jni deigan fatijamu,
dan dergan memberij bowah p jaig banjakh.
\'Amin.

SJahdan hendakh \'ija natsiHietkan marika \'itu
dan faganap djamasiat demikijen \'ïni.

"RAgitu kalakh , hej \'awraig Penatuwah ,
^ hendakhlah kamu \'ada radjin pada pema-
rentahan

rentâhan djamâsat jarg telàh tapertâroh pada
kâmu , (èrta_ dergan Pandîta p. Hendakhlah
kâmu lâgi \'ada làlâku penindjuw p pada \'îfij
^rûmah dân negerij \'Allah, \'akan menogorkan
fcfa* awrarg dergan lâtijâmu, dân merg^yîigatkan
dija , Ibpâja \'ija memaliharâkan dirînja deri
Pada kabinasâ^yannja. Hendakhlah kâmu \'îrgat
âkan memaliharâkan kaperesîhan perg^yadjâran,
^an katulûfan kahidôpan didâlam djamâjzet
mahâ Tûhan.

\'Adfapawn \'âkan kâmu, hej \'awrarg Sfamâs,
hendakhlah kâmu \'ada râdjin pada merg^yom-
polkan tfedekhah, lâgi bidjakhsâna dân liika
hâti pada membahâgij dija \'îtu : tûlorglah le-
gaïa \'awrarg jarg ter^yanjâja , pabinâkanlah fè-
gala parampuwan bâluw, dân anakh pijâtuw,
tondjokhlah kabedjîkan kapada làkalijen \'awrarg,
fetâpi terlebèh kapada lègaïa \'awrarg iàrûmah
dâlam \'imân.

Hendakhlah làmowa kâmu sâma p \'ada faùja
^âlam chidmetmu, dân menâroh rahafija \'imân
dalam latâhu hâti jarg henrrg, mendjâdi perg-
andjar jarg bâjik pada làganàp khawm. Maka
bagitu kâmu \'âkan djadîkan bagi fèndirîmu
&wâtu mertabet jarg bâjik, dân bânjakh kalu-
*âfan hâti dâiam \'imân \'âkan \'Elmesêbh SZasàj,
L } dân

Fada fàbelàh lâjin , hej \'awrarg MesêHiij
jarg kekâfch , hendakhlah kâmu menjambot
fegaïa lâki p \'îni \'âkan hamba p \'Allah: hen-
dakhlah kâmu kîra p kan (égala Penaruwah
jarg memegàng parentah dergan làpâtutnja \'îtu
mustaHiakh \'âkan duwa lâpis Hiormat , ta-
salokhkanlah dirîmu derganfàhadjâmu kabâ-
wah wakâletnja dàn pemarentâhanrya : \'îngatlah
\'âkan memberij harta jang pâtut pada \'awrarg
SJamâs \'âkan tûlong \'awrarg miskîn. Hej
\'awrarg kâja p , hendakhlah kâmu \'ada der-
mâwan, karunjâkan râmej p, dàn membahâgij
padânja dergan fuka hatîmu._ Dan hej \'awrarg
miskîn, hendakhlah kâmu \'ada pâpa njawâmu,
dàn meïakûkan dirîmu dergan memberij Hior-
mat pada fegaïa Pemarentahmu : hendakhlah
kâmu \'ada ijakûr kapadânja ? dàn djârganlah
kâmu bersurgut j hendakhlah kâmu merg^yîkot
\'EîmesêHi \'awleh kârana makânan djîwa _? dàn
djârgan_ \'awleh kârana rawtij. ^Awrarg \'îtu
jarg fudah mentjûrij , \'âtaw fudah tondjokh
bâraig hajbat pada lamânja mânufija, djârgan
⁵ija mentjûrij lâgi , tetâpi hendakhlah \'ârgor
\'ija berlelàh , fàmbil merg^ardjâkan kardja
kig Hialâl dergan tâigan p, fopâja ^sija ber-

awleh \'apa p \'akan membahagij \'itu pada
avvrarg jaig berkakuraigam I^ikalaw mafirgp
kamu merg^arcyakan demikijen \'ini, maka
^iiiu \'akan be/awleh \'üpah sadalet deri pada
^hakli maha besar Tühan._ \'Adapawn fedaig
kamij tijada \'ada lajikh deri pada kamij fen-
^ïrij \'akan meïakükan pakardja^n \'ini, maka
^ndakhlah kamij minta_ doaa kapada \'Alïah
telg maha kawafa, demikijen bunjinja :

JA maha besar Tühan \'Alïah Bapa famawij,
kamij merg\'ütjap Qukür kapadamu, febab
^ahuwa fudah radla padamu, \'akan kabajikan
4jamasz.etmu, txtahkan didalamnja \'itu babarapa
femarentah dan Penulom bersifn deman Pan-

^(lita p , jaïg awlehry\'a djamasetmu depalihara-
W dergan damej dan fanrawfa, lagi \'awraig
Miskin \'itu__deperbijajakan: dan fèbab bahuwa
^kararg pada tampat \'ini \'argkaw fudah karun-
|^akan pada kamij babarapa iaki p jaig fudah
^er awleh fjakfi tfalabhrya , dan karurija
Kamij minta dos.a kapadamu , hen-
^dakhlah kiranja makinlama makin lebèh \'anu-
p^rahkan pacianja fègaïa karunja fabagitu jarg
^ergüna padanja didalam djawatannja , ka-
!_^linja Hiikmet, perkafja , pembejda\'an dan
^v;,-bedjikan , fahijgga mafirg p fa^awraig mela-
L 4 kükan

kükan cüawatannja dergan fajogijarya: \'ija \'ïtUj
\'awrarg Penatuwah pada \'irgat radjin p \'akafl
pqg^yadjaran dan perdjalanan , pada meïalü-
kan gurk p deri dalam kandaigjdomba p \'anakh-
mu jarg kekafèh , dan pada menogör dhr*
merghardikh fègala \'awrarg bij \'adab: fabagej
lagi \'awrarg, SJamas pada memfompol derm**
dergan radjinnja, dan membahagij dija pad?
\'awrarg miskin dergan mürahnja dan bidjakh-
lananja , lagi pada meighiborkan dija dergatf
perkata\'an manis deri pada kalammu jargi
Jdiudus. Beril ah nismetmu bajik pada \'awrarg
Penatuwah , bajik pada \'awrarg SJamas, fop^f
marika \'itu berkandjarg didalam lelahnja jarg
fatijawan, dan fopaja djargan bararg fakotrk^
marika \'itu bermalas p an \'awleh bararg sü\'
fah, nustapa , \'ataw peiggagah dunjawij. Hefl\'
dakhlah kiranja lagi karunjakan niszrnetm¹¹\'liahij pada khawm \'ini, jaig \'atasnja marik*
\'itu fudah ter^yaigkat, lopaja \'ija menaxaïokhkaf¹ièndirirya kabawah natsiHiat Penatuwah p ?
fambil memberij Hiormat padarya \'awleh kf
rana febab djawatannja. Karunjakanlah kir»\'
nja pada \'awrarg kaja p \'itu hati dermawaH
\'akan \'awrarg miskin^ dan pada \'awrarg mi^s*
kin \'itu hati jajg gakür pada fegaïa \'awrarg
jarg menülorg dija j fopaja demikijen \'ini ?

fedang mafing p fa^yawrang melakukan djawa-
^tanrya , \'awlehnja \'itu namamu jarg khudus
deperbefarkan, dan karadja^yan \'anakhmu \'El-
meseHi deperlakukan , dergan nama fijapa
kamij putuskan perminta^yan dosia kamij demi-
kijen: Bapa kamij, dan lajin jarg ber\'ikot.

T) Ahuwa babarapa kali banjakh djenis kafii-
karan dan ka(argfara^yan berlaku ka^yatas
\'awrarg kahawin deri karana daw fa , fopaja
kamu hej N. dan N. (jarg fuka Nikatbmu
detogohkan njata p dergan nama \'Allah desini
didalam djamasat) lagi dapat jakhin djdalam
hatimu \'akan tawfikh jarg forggoh deri pada
Allah didalam sufahmu : maka hendakhlah
kamu menergar_ deri dalam kalam \'Allah ba-
rapa mulija \'ada NikaHr \'itu , dan bahuwa
\'itulah (awatu Utah \'Allah , jarg berkenan
padanja , lebab \'itu \'ija hendakh memberkatij
\'awrarg kahawin dan menuloig dija, feperti
fudah \'ija djandji: Tetapi fegala \'awrarg jam;
berkandakh dan bermukah \'Allah mawu merg-
Hiukumkan dan menjiksakan dija.

Dihûlu p an faharofnja kâmu merg^yatahuwij,
bahuwa \'Allah Bâpa kâmij , fàtelàh fudah
dedjadîkannja lârgit dân bûmi dàn fakalijcn
\'îfij kaduwânja , fudah mendjadîkan mânufija
\'âtas telâdannja, dàn fèperti rupâiija, fopâja \'ija
\'ada depertuwan \'âtas (égala binât arg dibûmi,
\'âtas fegala \'îkan dilâwut , dàn_\'âtas fègaîa
burorg dilârgit. Dàn fàtelàh fùdah dedjadî-
kannja mânufija , bafermânlah \'ija : Bahuwa
tijadâlah bâjik \'ada mânufija^ \'îtu fà^yawrargnja,
\'âku hendakh kardjâkan bagînja fàwâtu penû-
lorg penâka kahadâpannja. Maka dedjâtoh-
kanlah Huwa \'Allah fàwâtu \'antokh lelàp
ka^yâtas \'Adam , fàhirgga \'ija tîdorlâh : maka
\'ija pawn \'ambillah fàwâtu deri pacfa fègaïa
rûfoldirija , dàn tutoplah bûboh dâgirg gantî-
nja. Maka Huwa \'Allah pawn per\'ulahlah
ruibldi \'îtu , jarg telàh de\'ambilnja deri pada
\'Adam , mendjâdi parampuwan , dàn dâtarg-
kanlah dija kapada \'Adam. Maka katâlah
\'Adam: \'inîlah fàkâli \'îni tûlarg deri pada fe-
gala tûlargku, dàn dâgirg_ deri pada dâgirg-
ku : \'awleh kârana \'îtu_\'ija \'âkan terparggil
parampirwan , fèbàb _ deri pada lâki p fudah
ter^yambil_\'adânja. Deri kârana \'îtu lâki p hen-
dakh menirggalkan bapânja dàn \'ibûnja , dàn
malekàt pada binînja , dân kaduwânja hen-

dàldi mendjâdi \'âkan fàwâtu djuga dâgirg.
\' Sebàb \'ira djârgan kâmu huwas deri pada
^\'kâtii \'îtu berkenàn pada mahâ besàr Tùhan
Allah, fèdàrg \'ija fudah mendjadîkan fèwâtu
Parampuwan bagi \'Adam, fudah mendâtarg-
kan dan memberikan dija \'îtu kapadânja men-.
4jâdi Jbinînja , jarg \'awlehnja \'ija berfjakfi ,
bahuwa lâgi pada hârij jarg (àkârarg \'ïni ka-
pada mâfirg p lâki p dedâtaigkannja binînja ,
fo^awleh p dergan tâmannja. Sebàb \'itu lâgi
^ahâ Tuhan Hîsàj \'Elmesêhh làsâtgat fudah
Oaemulijâkan NikâHi \'îtu \'awleh Hradiretnja,
karunjânja , dàn musidjizat p nja, di-KHanâ ne-
gerij jQalîlâ , hendakh berfjakfi \'awlehnja \'îtu ,
bahuwa fàhârofîija NikâHr \'îtu debîlarg_mulija
antâra iàkalijen \'awrarg , dàn bahuwa \'ija
ftvâwu memberij tulorg pada \'awraig kahâwin
pada fèdekâla wakfatu , lâgipawn manakâla
^àkâli p tijâda marîka \'îtu menantîkan \'itu.

\'Adapawn lopâja dâlam Haâl \'îni kâmu dâ-
pat hidop dergan 5zibid,maka hendakhlah kâmu
ftiej^atahuwij fègaïa pohon , jarg kâranârya
Allah fudah tîtahkan Hiâl Nikâlh. \' Pôhon jaig
^i\'tâma \'ada , lopâja fa^awrarg menuloig fà-
₌awrarg dergan fàtijânja pada fàkalijen hhâi
^aHawâl , jarg kena kahidôpan dâlam dunjâ
m dàn dâlam \'âchirat.

Jang kaduwa, fopaja marrka \'rtu pejarakaft
\'anakh p nja, jang \'akan deper^yawlehnja ^a-
rarg, fambil merg^adjar dija perg^yenalan daft
penakotan \'Allah jang benar \'rtu \'akan khor-
matnja, dan \'akan chalats dirinja.

Jarg katiga _L fopaja_ faia\'awraig menahaft
dirinja deri pada fegala kacjamaran dan ka-
^yingrnan jarg djahat, lalu hidop dergan_ fatahtf ^shati jarg bajik dan funija: karana deri pada febab
fcina hendakhlah fafa^yawrarg laki p mempu-
nja^yij bini fendirrnja , dan hendakhlah (afa-
^yawrarg parampuwan mempunja\'ij lakrnja jarg
chats. Sahirgga maka fegala \'awrarg jarg
S.akhil baligh, dan ludah tijada ber^yawleh ka-
runja \'akan menahanij fjahwatnja, deferdlukan
\'atasnja dengan t\'itah \'Allah berkahawin turut
sadet \'awrarg MeseHiij , dergan tahu dan
kahendakh \'lbuw bapanja, \'ataw perg^yampuw p
nja , dan kulawarga p nja. Sopaja djargan
kasha h \'Allah , jas.nij , tuboh kamij detjo-
riigkan. Karana djikalaw bararg (a^awrang
merufakh kasibah \'Allah, maka \'Allah \'akan
meruiakh dija \'itu.

Komedijen deri pada demikijen \'itu hen-
dakhlah kamu megg^yatahuwij, bagimana patut
kamu melakukan dirrmu fa^awraig kapada
fa^awrarg atas buryi kalam \'Allah.

_y ^ifabelàh fàwâtu hendakhlah \'argkaw merg-
^atahuwij , hej lâki p , bahüwa \'Allah fudah
4iadîkan \'argkaw \'âkan kapâla bîni, fopâja
bergan iabawleh p mu \'argkaw merghentar
^d>ja dergari sakhal , fambil menfâdjarkan,
^eighîborkan , dan melindorgkan dija, fêperti
kapâla memarentahkan tûboh: behkan feperti
\'ElmesêHi \'ada kapâla, kabidjâkan , parg-
hibôran, dan penulôrgan djamâsietnja. Tam-
ilian hendakhlah \'argkaw meig\'^/asêhij binîmu
Aperij tûboh dirîmu , feperti lâgi \'Elmesêtti
^fudah merg^yasêhrj djamâszatnja : djâiganlah
berpadàs hatîmu \'âtafrya, hanja dûdokhlah fèr-
târya deigan budij, fambil memberij Hiormat
padânja, jarg \'ada pagâwej kaparampuwânan
jarg terlemàh , fedàrg kâmu lâgi \'ada ferta
Wâritz nixmet kahidôpan, fopâja fègala minta
do2.âmu djârgan detagahkan. SJahdan fedàîg
ada tîtah \'Allah, fopâja lâki p mâkan rawtînja
deigan pelöh mukârya, maka hendakhlah \'arg-
kaw bakarclja dergan fàtijâmu dan râcijinmu
didâlam daswatmu \'Ilâhij , fopâja \'argkaw
dâpat memaliharâkan \'awrarg \'ifij rûmahmu
deigan \'idilâts , dan deigan berkat \'Alïah ,
dàn Iebèh deri pada \'itu, fopâja \'argkaw ber-
_}awleh \'apa p \'âkan membahâgij derma pada
awrarg jarg berkakurârgan,

Difabeïàh lâjin hendakhlah \'ârgkaw méig;
^yatahuwij, hej bîfti, bagimâna haros \'argkaV?
meiakûkan dirîmu kapada lakîmu. Rendait\'
lah \'argkaw merg\'asêhij, mejgïhormâtij, dan
tâkot lakîmu \'îni : lagi dergar p an \'âkan dija
pada fegala lirai \'aïhwâl jarg betùl dan ha-
ros , falâku \'âkan Tuwanmu , feperti tûboh
\'ada ta&aïoHi kabâwah kapâla, dan djamâsiat
kabâwah \'Elmeseïh. Efârgan \'aigfcaw merae-
gàrg parentadi ka^yâtas lakîmu, hânja tirggallah
dergan funrja: kârana \'Adam fudah_dedjadî-
kan dihûlu ,_komedijen maka EHawâ \'âkan
penulorg bagi \'Adam. Dan komedijen deri
pada kadjatohan \'Alïah fudah bafermân ka-
pada Hiawâ , dan pada telâdannja kapada
faganàp bargfà kaparampuwânan : kapada la-
kîmu \'âkan \'ada ka^viigînanmu , dan \'ija \'îtu
"âkan memarentahkan padâmu. Efârgan \'arg-
kaw meïâwan tîtah \'Alïah \'îni, hânja tûrut-
lah penjurôhan \'Allah, dân telâdan fegaïa bî-
ni jarg sâbid , jarg telàh ber^yâfa kapada Alïah,
dan iiidah tas.aïokhkan dirîiija kapada fuwâ-
mi p nja jarg châts : feperti Sârah fudah
dergar p an \'âkan \'Ibrâhîm , ^; pada Ml dena-
mâjjry\'a dija \'îtu tuwannja. Hendakhlah lâgi
menûlorg lakîmu pada fegaïa thaï \'aHivvâl
jarg bâjik dan betùl , fambil \'îigat râdjin P

•lagi berdjalan deigan federhanarya
tulus \'ichiats , djaigan desman perhijafan
fbpaja \'argkaw dapat memberij fawatu
^te^adan kafederhana^yan jang bajik pada \'awrarg
^Jajin p.

Sebab \'itu, Hej N. dan N. fedarg kamu
fudah meigfarti, bahuwa \'Allah fudah titah-
kan thai NikaHi \'itu , dan bararg jarg dida-
jamnja jtu fudah terpasan padamu \'awlehrya
Jtu , \'adakah kahendakhmu hidop demikijen
ini dalam thai jarg sutjij \'itu djuga , feperti
k^mu berfjakfi desini dihadapan djamasiat
awrarg MeseHiij , dan \'adakah tjitamu kamu
detogohkan dalam Hial Nikaiii \'rni?

\'Aku merg^ambil kamu fakalijen, jarg fa-
kararg fudah berhimpon desini, \'akan fjakfi,
bahuwa bararg katagahan fudah tijada datarg
antaranja.

dakhmu delakükan , hendakhlah kiranja \'Allah
Tühan kam ij menogohkan nijetmu , jaig te-
ïah dekarunjakannja pada kamu , dan djadi-
lah kiranja permula^yanmu dergan nama mahd
besar Tühan Hüwa, jarg fudah mendjadikan
largit dan bümi.

Romedijen hendakh marika_\'itu memberij
targan kanan fa^awrarg pada fa^yawraig:
dan hendakh Pandita berkata perta-
ma kapada Mampilej laki p.

Hej N. \'adakah \'argkaw meig^yakaw desmi
dihadapan \\Allah dan djamasLatnja jarg khu-
dus, bahuwa \'angkaw fudah^meig^yambil,dan
\'ada merg^ambil N. jarg \'ada Ihadlir desini,
\'akan bimmu jang forggoh fambil berdjandji
padanja , bahuwa tij ada penah \'aigkaw maWU
menirggalkan dija , hanja mawu merg^yasêhij
dan memaliharakan dija dergan fatijamu ,
feperti laki p jarg fatijawan dan takhij \'itu ha-
ros berbowat pada binmja: bahuwa lagi \'arg-
kaw mawu hidop fertary\'a dergan sütjij, fam-
bil tondjokh padanja fatijamu dan djandjimü
pada fegaïa perkara fakalijen , \'atas bünj¹\'Indjil jarg khudus ?

, Hej N. \'adâkah \'argkaw merg^yâkaw desînî
^dlhadâpan /Allah dan djamâsatnja jarg khu-
fus, bahuwa \'argkaw fudah merg^yambil, dan
^ada merg^yambrl N. jarg \'ada khadlir desînî ,
^akan lakïmu jarg fomgoh , fambil berdjandji
mawu dergar p an \'âkan dija, berbowat chid-
padânja dàn menûlorg dija, tijâda penali
^eniiggalkan dija , hânja mâwu hîdop fer-
tanja dergan sûtjij , fambil j:ondjokh padânja
^atijâmu, dàn djandjîmu pada fegaîa perkâra
^jakalijen , feperti hâros fàwâtu bîni jarg tsâ-
\'fclti dàn fatijâwan berbowat pada ïakînja jarg
%ggoh, \'âtas bûnji \'Indjtl jarg khudus ?

\'Allah Bâpa jarg pôhon fegaîa raHrmet _$jarg fudah mendosa. kâmu \'awleh nismetnja
kapada lhâl NikâHi jarg sûtjij \'îni, hendakhlah
kirânja merghûboig kâmu "dergan kâfeh dàn
^^at\'ja jarg benàr ,_oldàn karunjâkan bcrkatnja
kapada kâmu. \'Amin.

J)l%arlah fakârarg deri dâlam \'îndjîl, ba-
^rapa togoh \'ada perhubôrgan NikâHi,feperti
\'iEu tersûrat \'awleh Matàj Fatf. 19. \'ajat 3-9».

Maka berdâtanglah \'awraig Farîfîj kapada-
nja , mentjawba^yij dija, dan katâlah padânja,
\'adakah Ihalal pada fa^ya wrang mânufija mem*
bowangkan binïrya karana fafawâtu silet ? Te-
tapi sâhutlah \'ija dan fabdâlah pada marika
\'ïtu , bûkankah kâmu fudah membâtja, ba-
huwa \'ija jarg mendjadîkan pada mulânja
fudah mendjadîkan kaduwânja \'îtu lâki p dàn
parampuwan : Dan fudah berfabda , deri kâ-
rana \'îtu mânufija hendakh meninggalkan ba-
pânja dàn \'ibûrya dan maïekàt pada binînja ,
maka kaduwânja hendakh rnendjâdi \'âkan fa-
wâtu djûga dâgirg ? Sahirgga marîka \'îtu bû-
kan. \'ada lâgi duwa , hânja fawâtu djûga da-
ging: febàb \'îtu bârang jarg \'Allah fudah ber-
djudûkan, djângan mânufija mentjerejkan \'îtu.
Katâlah marika \'îtu padânja , febàb \'apa ka-
làkh Mûsàj fudah berpasàn memberij sûrat tha-
lâkh, dàn membowaigkan parampuwan \'îtu ?
Berfabdâlah \'ija padânja , bahuwa Mûsàj deri
kârana katagâran hâti kâmu fudah memberij
\'idjâzet pada kâmu_\'âkan membowaigkan bî-
ni p mu: tetâpi deri pada mulânja tijâda djâdi
bagîtu. Tetâpi \'âku berfabda pada kâmu, ba-
huwa , djikalaw bârarg fijâpa membowargkan
binînja katjuwâjij pada thâl zinâ, dàn berbi-
iy kan parampuwan lâjin ₃ \'ija bermûkah, dân

Hendakhlah kâmu pertjâja fegaîa perkatâ⁷an
îïîahâ Tuhan \'ElmeseHi \'îni , dan hendakhlah
kâmu jakhîn , bahuwa \'Allah Tûhan kâmij
^dah berdjudûkan kâmu pada Hiâl jang sûtjij
îni. Maka febàb \'îtu hendakhlah kâmu lâgi
^endjondjoi^ fegaîa fafawâtu, jarg \'âkan ber-
^âku ka^âtas kâffiu , dergàn tfabàr dan fjukûr >
^awleh p \'îtu dâtarg deri pada tângan \'Alîah :
naaka lâgi pada kâmu fegaîa fafawâtu \'âkan
forta bakardja kapada kabidjîkan dan kapada
^chalâts. \'Amîn.

ivomedijen deri pada demikijen \'îtu hendakh
Pandîta sûroh \'awrarg kahâwin \'îtu berte-
lud, dan merg^îrgatkan djamâsat \'âkan
memôhonkan kârana marîka \'îtu.

JA \'Alîah jang mahâ kawâfa , jarg menon-
djokh kamurâhanmu dan Ihikmetmu didâ-
tam fakalijen perbowâtanmu dan tîtahmu,
J⁵,¹® pada mulârya fudah bafermân , bahuwa
tipdâlah bâjik \'ada mânufija \'îtu f/awràngnja ,
dan feb^b \'itu fudah kardjâkan bagîrya fawâtu
penûlorg pgnâka kahadâpannja, dan fudah tî~
tahkan kaduwârya \'îtu mendjâdi fawâtu djûg^aM a dâ-

dâging _r dan merxiiksâkan lâgijfegaïa katjamâ"
ran. Kâmij rninta dosa kapadâmu , ( fèdàng
\'argkaw fudah mendosâ kaduwa \'awrarg \'îni
kapada Hiâl Nikâfh jarg sûtjij \'îni , dan fudah
berdjudûkan dija) hendakhlah kirârya karunjâ-
kan padârya rôkhmu jarg khudus, fbpâja dergan
\'imân jarg benàr dan togoh marîka \'îtu hîdop
dan melakûkan kabidjîkan , tûrut kahendakh-
mu \'Ilâhij , dan melâwan fegaïa^kadjahâtan.
Hendakhlah kirârrja lâgi memberkâtij marîka
\'îtu, feperti \'argkaw fudah memberkâtij nej-
nekh mawjarg jarg- mû^ymin\'îtu, jarg chalîl p mu
dàn hamba p mu fatijâwan , ja&nij, \'Ibrahim,
Jitskhâkh, dàn Jaskhûb,(bpâja marîka \'îtu , jaig
sâma wâritz Perdjandjî^yan \'îtu , jarg \'argkaw
fudah mendirîkan dergan nejnekh mawjarg
\'îtu djûga, dergan sâbidrya pejarâkan \'ânakhp,
jarg \'argkaw \'âkan memberij padârya garàig,
\'âkan khormat namâmu jarg khudus , \'âkan
perbajîkan djamâs.etmu,dàn \'âkan memafjhuP
kan \'Indjîlmu jarg khudus. Hendakhlah kirânjà-,
\'istidjâbetkan kâmij , hej Bâpa jaig pôhon fe-
gala rakhmet, \'awleh kârana Hîsàj \'ElmesêHr
\'ânakhmu jarg kekâfeh_j. Tûhan kâmij, dergan
nâma fijâpa kâmij memûtuskan fegala permin-
tâ an dosâ kâmij :

2 K.ârana \'aigkaw \'âkanmâkan sûfah tângan
P mu , \'argkaw \'âkan \'ada berbahagija , dân

3 \'Ifterîmu \'âkan \'ada feperti fapohon \'an-
gawr jarg berbowah p pada fegaîa persâgij rû-
mahmu : \'ânakh p mu feperti tânam p an pôhon
fcejt kulîîiig_mâjidahmu.

4 Bahuwa fàforggohnja demikijenlah djûga
lâki p jarg tâkot \'âkan Huwa \'îtu \'âkan deber-
kâtij.

5 Huwa "âkan memberkâtij \'argkawderi dâ-
lam TSijawn,dân \'argkaw \'âkan memandarg
kabajîkan Jerûfjaiejm pada fakalijen hârij ka-
hidôpanmu.

6 Dan \'argkaw \'âkan melîhat \'ânakh tjutjû-
fliu : dârnej djuga \'âtas \'awrarg Jifrâ\'^/ejl.

\'Alîah Tûhan kâmij jarg \'âmat mûrah hen-
dakhlah kirânja memunôhij kâmu dergan
niszmetnja , dan memberij kâmu sâma p
hîdop lâma dâlam dunjâ \'mi dergantijap p
sibâdet dan khodfyet. \'Amin.

Parg^yadjâran jarg pendekh gûna fegaîa\'awrarg
jang fuka mâfckh kapada \'agama
Mesêthij.

Efawâb. Bahuwa \'ija \'ada \'Allah jarg \'afa ,
jarg fudah mendjadîkan famista fàkalijen, dàn
merg^yalarggarâkan iamowâaja \'îtu.

3 Sû^yâL Sedàrg \'ada djuga làwâtu d/zât \'Ilâ-
hij jarg \'alà , fèbàb \'apa \'angkaw febùt Bâpa,
\'Ânakh lâki p, dan Rô&u-\'lkhudus ?

Dfawâb. JJebàb \'Allah fudah menjatâkan
fèndirînja demikijen dâlam kalâmnja, bahuwa
katîga j>khnûm jarg terfaràkh \'îni \'ada \'Alïah
jarg \'alà , benàr, dàn kakàl.

4 Sifal. Barapa bahâgij*\'ada hâros bagî-
mu merg\'atahuwij , fopâja ferta parghibôran
\'argkaw dâpat hîdop , dân mâti dergan char
lâts ?

Efawâh. Tîga bahâgij. Pertâma : Barapa
besàr \'ada dawsâku dàn tjelakâku. Kaduvva ■

Ëagimâna bejta delepaskan deri pada_ fègaïa
dawsâku dàn tjelakâku. Katîga : Bagimâna
kejta dâpat memberij fjukûr pada \'Alïah deri
kârana kalepâfàn jarg demikijen \'îtu ?

dawfa, dan deri kârana dawfa \'îtu hâros bejta
defjiksâkan \'awleh \'Alïah.

Dfawâb, Sopâja bejta mensfasêhij mahâ
besàr Tûhan \'Ilahku , dergan faganàp hatîku,
dàn dergan faganàp djiwâku , dan derganjfa-
ganàp aakhalku, dàn dergan fakalijen khowat-
ku : fabâgej lâgi fbpâja bejta merg^/asêhij fa-
mâku mânufija , feperti fendirîku.

Dfawâb. Bûkan : tetâpi deri pada thabîxet
bejta tjenderoig \'âkan bintjij \'Alïah dàn sâma
mânufija bejta. _

9 Sû^yâl. Sudahkah \'Alïah mendjadîkan
argkaw \'îni demikijen djâhat dan binâfa tha-

Efawab. Bukan: tetapi \'ija fudah mendja-
dikan bejta bajik , dan farupa teladannja.

Qawab. Deri pada kadjatohan dan ka-
durhaka^yan \'Adam dan PHawa dalam Fir-
daws.

Dfawab. Behkan : \'Allah mawu fjiksa-
kan dija dalam dunja \'ini, dan dalam \'achirat.

i 3 Su^yal. Bagimana \'argkaw dapat luput
deri pada fjikfa \'ini , dan kombali kapada
niszmet ? __

Dfawab. \'Awleh fa^yawratg wasith demi-
kijen, jarg sama p \'ada \'Allah jarg forggoh ,
dan manufija jarg forggoh lagi nadil.

__ Dfawab. Behkan : \'ija fudah djadi manu-
fija ; karana \'ija fudah taper\'anakh deri dalam
parawan Marjam \'awleh khowat RöHiu-\'I-
Huidus.

Efawab. Karana kamij füdahija mergga-
napij faganap SJariset, dan merasa⁷ij farg-
sara.

Dfawab. Bükan: tetapi_pada harij jarg ka-
^t{ga iudah \'ija bargkit deri \'antara \'awrarg
mati p.

tfawab. Bükan : tetipi komedijen deri
pada \'arnpat püloh harij fudah \'ija najik ka-
üiWrga,

Dfawâb, \'Ija dûdokh pada târgan kânatf
"Allah bâpa jarg mahâ kawâfa \'îtu.

Efawâb. Sahirgga lakâli \'ija \'âkan dâtarg
mergthukumkan fegaïa \'awrarg jarg hîdop,
dan jarg mâti.

24 Sû^yâl. \'Apa fâjidah kalàkh \'argkaw ber-
^; awleh, fedàrg \'argkaw pertjâja fakalijen \'îni ?

Dfawâb. Bahuwa \'awleh berkat \'ElmesêHi
bejta \'ada jzâdil djhadâpan \'Allah.

Efawâb. \'Ija \'îtu pergharâpan jarg togoh
kapada sadâlet dan pahâla \'Elmesêïh.

27 Sû^yâl. \'Apâtah kabajîkan \'îtu jarg \'Alîah
karunjâkan pada djamâszat \'îni ?

Efawâb. \'Ija karunjâkan padânja ka\' ampô-
nan fegaïa daw la , kabargkîtan fegaïa dâgirg,
dàn kahidôpan kakàî.

Bfawâb. \'Awleh kalâm \'îtu djûga , dan
awleh pakejan tanda p \'Efrâr, jaig khudus \'îtu,
_jq Sû^yâl. Barapa tanda \'Efrâr \'Elmesêlh
ftidah tîtahkan djdilam Perdjandjfan bahâru ?

Dfawâb. Duwa : Permandijan jam khudus,
dan Perdjamuwan siafjâ jarg khudus \'îtu.

31 Sû^yâl. \'Apa detandâ⁷!! dan dechâtam-
kan \'awleh Permandijan jarg khudus \'îtu ?

3 2 Sîrâl. \'Apa detanda\'ij dàn dechâtamkan
awleh Perdjamuwa_n sz.a0à jasg khudus \'îtu ?

Efawâb. Bahuwa \'ElmesêHi pejarâkan
djîwa kâmij dergan tûbohnja jarg telàh detfa-
lîbkan, dàn dergan dârahnja jarg telàh tertom-
pah \'âkan ber^yawleh kahidôpan kakàl.

DJawâb. Bârarg Sijâpa jarg pertjâja \'âkan
■Sasâj \'ElmesêHi, dan tawbat deri pada dawfà p
Hja} lâlu membajîkij kahidôpannja.

34 Sû^yâl. Sedàrg kâmij deckalâtskan \'awleh
Elmesêlii deri pada fa ma ta p nisunet, fêbàb.

Dfawâb. _Sebàb_ \'Allah fùdah menjuroh
bâmij berbowat demikijen\'îtu, fbpâja \'awleh
fêgaïa \'îtu kâmij memberij fjukûr kapada
\'Alïah kârana fegaïa kabidjîkannja.

3 5 Stfâl. \'Adâkah lâgi marîka \'îtu ber^yaw-
}eh chalâts , jarg tijâda berbowat perbowâtan p
jarg tsâleHi ?

3 6 Sû^yal. Dâpatkah \'awrang jarg- fùdah
tawbat kapada \'Alïah \'îtu menûrut SJariset
\'Allah dengan fèmpornâry\'a ?

Qawâb. Bûkanj tetapi marîka \'îtu , fàlâ-
ma \'ija hîdop , fùdah ber^yawleh sâdja per-
mulâ^yan kigii deri pada kafèmpornâ^yan jarg
benàr \'îtu.

38 Sû^yaî. Bagimâna hâros kâmij minta
dosa kapada \'Alïah, fopâja permintâ^yan dosa
Mmij kade-rgâran?

fekalijen khowat, dan dergan pengharâpan jare
togöh kapada Sîsâj \'Eimeseth.

Djawâb. Sakalijen re&ikhij rôHiânij dân
badânij , jarg mahâ Tûhan \'ElmesêHi fudah
firn pan didâlam Permintâ\'⁷an dosa \'îtu, jarg
fendirinja fùdah merg^yâdjar murîd p nja.

Efawâb. Bâpa, \'Anakh lâki p, dân RôHiUr
-\'Ikhudus , fawâtu djûga d&ât \'Ilâhij, dân tîga
okhnûm..

Djfawâb. \'Ija fùdah taper^yânakh deri dâlam
parâwan Marjam \'awleh khowat RôHau-\'lkhu-
dus.

Bfawâb. Kârana_ kâmij fùdah \'ija detfa-
libkan dan mâti, fùdah detânamkan dàn tû-
ron kanâraka.

Dfawâb. Behkan: bejta \'ada fà^yawrarg ber-
dawfà jaig besàr, mawu deri kârana dawfa
\'atslij, mâwu deri kârana dawfà fâszilij.

I^awab₁ Deri pada nismet sadja, \'awleh
Parana perafa fargsara dan mawt Sisaj \'El-
ftieselh , dan bukan \'awleh karana baraig per-
kowatan kamij.

Efawab. \'Awrang berdawfa \'itu, jarg taw-
bat, pejtjaja,dan harap, bahuwa fegala dawfa p
nja fudah ter^yampon padanja \'awleh karana
febab \'Elmeserh.

Efawab. RoHiu-\'lMrudus \'awleh penergar
kalam \'Allah , dan \'awleh pakejan tanda p
\'Efrar jarg Mrudus jtu.

5 Su^yal. Barapa tanda \'Efrar \'Elmeselh
fudah titahkan didalam Perdjandji^yan baharu ?

IJawab. Duwa: Permandijan jarg khudus^
dan Perdjamuwan szafja jarg khudus \'itu.

16 Su^yal. \'Apa detanda^yij dan dechatam-
kan \'awleh Permandijan jarg khudus \'itu ?

17 Su^yal. \'Apa detenda^yij dan dechatam-
kan \'awleh Perdjamuwan x.a£ja jarg khudus
^Jitu ?

Efawâb. Bahuwa \'ElmesêHi pejarâkan
cpîwa kâmij dergan tûbohnja jarg telàh detfa-
lîbkan , dan dergan dârahnja jarg telàh ter-¹tompah, \'âkan ber^yawleh kahidôpan kakàl.

18 Sû^yâl. Bagimâna hâros kâmij mem-
berij fjukûr kapada \'Allah kârana nixmetnja
jarg terlâlu besàr \'jtu ?

Efawâb. Bahuwa hâros kâmij tûrut fàka-
lijen penjurôhannja , dàn fàntijalà minta tû-
lorgnja dàn nixmetnja : lâgi pûdjij dija kârana
nismetnja , dàn djondjorg fègaïa \'anugàrahnja.

19 Sû^yâl. \'Apa ber^yawleh \'awraig \'îtu ,
jarg tûrut fàkalijen \'îni, lâgi hîdop dàn mâti
fàlâku \'awraig Mesêlhij jarg benàr ?

TLâ	y»	TL	ti
Slajn	<5	a	s
GHajn	à	GH	gh
Fâ	lJ	F	f	f
Kiâf		KH	kh	Hi
Kaf	s	R	k	k
Lâm	J	L	1	ï
Mîm	r	M	m	m
Nûn	o	N	n	n
Wâw	J	w	w	w
Hâ	*	H	h
J*	LJ	J	j	TB J
Ijâ	<E	TT	9
NGâ		NG
Fâ		P	P	P
Gâ	V	G	g	S
NJâ	A U	NJ * 2	nj

\'Alîf	!	?	?
Bâ	o	B	b	b
Ta		T	t	t
TZâ	«3	TZ	tz
Qîm	£		àj	«
Hiâ	Z	H-l	Hi	Ha
CHâ	t	CH	dl
Dâl	ù	D	d	d
mu	ù	m	dz	dz
Râ	s	R	r	r
Zâ	u"	Z	Z	z
Sîn	CM»	s	fs	r
SJîn	(Jj	SJ	0	0
TSâd	Cx1	TS	tf fô	tf
JXâd		JX	dl
THâ	k	TH	th	Si