HENRICI AVG. WRISBERGII

PHIL. ET MED. DOCT,

MED. ANATOMES ATQVE ART. OBST. IN ACAD. GEORG. A VG,

PROFESSORIS

SOC. REG, SCIENT. GOETT. SODALIS

OBSERVATIONES ANATOMICAE
DE

VENA AZYGA DVPLICI,

ALIISQVE HVIVS VENAE

YAK IE T A TIB V S.

CVM TABVLA AENEA.

G0 TTINGA

JOANN. CHRISTIAN
MDCCLXXVIII.

5-

C|eptimus nunc agitur annus, Auditores! quo Veftro coram hono-
rifico ecnventu, in hoc fhidiorum fodalitio, me de rebus anatomi«
eis differentem benevolo audiviftis: aliquo utinam id fäft um effet ap-
plaufu. Cum denuo iterum Veftro ex decreto publice loquendi pro-
vinciam mihi demand,atam effe videam, vereor omnino, ut argument
tum, ex humana anatome pariter defumtum, et fenfus veftros et
snentem perce\'lere poflit Blanditias, auresque juvantia verba, ana-
tomicorum vix largietur lingua : contend effe dehemus, 11 incomta pla-
ne oratione anatomes defcribimus arcana, quae culter et cera, fide*
liffimi anatomicorum adminiftri, revelarunt

Selegi in praefenti venaram corporis human! campum, quae
ob fummam numeri, decurfusque mconftantiam, et multiplicem aber-
rationem, non in minimis ramis folum, fed in integris truncis ubi-
que fere occurreutem, omnis aevi anatomicorum torferunt induftriam.

A 3 Mihi

Mihi vero in adverfariis circumfpicienti, et academicam tracta tionem
meditanti, praecipue Jzygo s vena arrifit, de qua in tribus cadaveri-
bus duplicem videram truncum, aliasque rariores omnino anomalias
obfervaveram. Cum enim rerum pertraftandarum partim copia, par-
tim valor et dignitas ita mihi comparata eiïe viderentur, ut differta-
tionis ambitum, quales litterar lim noftrae focietati exhiberi folent,
tam jufte implerent, quam non excederent; illius venae novam per-
luftrationem, ad naturam factam defcriptionem, et unam aîteramque
inde paratam delineationem, publico eruditorum judicio fubmitto.

Omnium venarum, ex intervallis coftarum utriusque thoracis
fanguinem ad cor revehentium, in unum truncum colleftio, Venae
azygae feu azygos, vel Venae fine pari, ut etiam Venae pari car ent is
nomine, apud anatomicos antiquioris recentiorisque aevi infignita eft.
Quam quidem venam, cum non heri demum aut nudius tertius in-
ventam cognofcamus, fed cujus praecerpta jam ab antiquiffimis ana-
tomes fcrutatoribus notitia eft. prae aliis dignam cenfuerunt artis peri-
ti, paullo folertius fcrutari, quod in explicandis quibusdam phyfio-
logiae et praxeos medicae abftrufioris genii argumentis idoneam arbi-
trarentur. Nemo enim facile medicorum ingenio tam hebes et litte-
rarum ignarus invenietur, quem latere exiftimemus, puris finceri-
aut purulentorum in pleuritide fputorum per afperam arteriam proven-
tum et fecretionem, alancisio a) loeschero f) ant. de
haen c) aliisque venae azygae mechanismo ita adfcribi, ut a trun
co venae fine pari bronchum dextrum fupergrediente, et in venam ca-
vam fuperiorem abituro, ex minimis porulis materies pleuritica re-
i for-

a) Diff. de Vena fine pari, in mor- azygae, pleuritidis can fa. Refp. titt-
gagni adverfar. Anat. l?Ó2, Venet. p. mann. Vitemb. i?2d.

J73. feq. c) Ration. Medendi, var. toe.

b) Diff. fiftens Mechanifmum venae

fbrpta in bronchum deponatur, et tuffi fcreatuque rejiciatur, Mirari
jtaque minime debemus, hujus memorabilis venae hiftoriam, in tan-
ta anatomes fub Euftachii Vefaliique temporibas infantia, prae aliis
partibus tam cognitam, tam exhauftam fere, atque expolitam fuif-
Ïq, ut difficillimus omnino labor fit, anatomici argumenti invenire
quidquam evstachio d), vesalio?), lancisio ƒ), albi-
n o g) , al brecht o li), bbende li o f) noftxo, ét Peril]. hal-
le r o k"), de vena fine pari incognitum. Silentio meas liac de ve-
na leftas ariftas praeteriiftem, nifi in egregia obfervandi occafione,
quam noftrum fubminiftrat anatomes theatrum , tam fmguiares obve-
niffent hujus vafis a confueta fabrica repetitis vicibus luftratae aber-
rationes, quarum partim ab aliis magni nominis viris plane nulla
mentio fafta eft, partim inter rariffimas obfervatinnes relatae fuere,
ü paffim auftores de his varietatibus memorarunt. Ut in traftatione
noftra perfpicuitati in anatomicis defcriptionibus tam aegre obtinen-
dae melius ftudere poflimus, duabus fe&ionibus compleftemur, quae
ad thema propofitum pertinentia nobis vifa funt: quarum prior ex tri-
bus praecipue cadaveribus aberrantem venae azygae duplicis originem,
decurfum, infertionem, cum aliis multis comparatam recenfet; pofle-
Mor vero aliquot corollaria comprehendet

A 3 §, 3\'

d) Traiï.^ de Vena quae azygos grae-
cis dicitur, in opufcul. anatomicis. Del-
phis. 172Ó. p. 23Q. et in Tabid. Anat.
ex edit Albini. 27. p. _I22.

e) Oper. omn. Anat. et Chir. cura
Boerh. et Albin. Lugd. bat. 1725. pag.

32.9- M-
ƒ) Libr. cit.

g) Tab. Vafis chyliferi cum vena
azyga arteriisque intercoftalibus. Lugd.

Bat. if55. et in Annot. Acad. Vol. 4.
P• 4^r-

h) Ohfervat. Anat. circa duo cadav.
tnafc. Goett. 1736.

2) Diff. de Pleuritide vera et Pleu-
ropneumonia. Goett. in Opufculor.
medici argumenti P. II, p. 55. feq.

k\') Elementor. Phyfiol, corp. hum. T,
111. p. 107. feq.

Ântea vero monendum efle putamus, nos primo loco confuetaîn
venae azygae firaplicis ftrufturam, originem, decurfum, et infertio-
nem, prouti in plerisque hominibus fefe habet, tanquam cuilibet cogni-«
tam arbitrari. Oriri nempe ex omnibus venis intercoftalibus , exee*
ptis iliis fuperiorum intervallorum, quarum aliquot in finiftro latere
hemi-azygam fere omnibus cognitam formant, quae tandem omnes
communi fimplici azygae trunco venae cavae fuperiori inferuntur. Se-
cundo loco aliam defcribendi rationem nobis familiarem reddidimus,
Plerumque enim venae ex trunco in ramos procedendo arteriarum,
more defcribuntur: cum vero fanguis in venis ex minimis furculis fen-
fim in majores ramos ultimumque communem truncum feratur, ad
legem ergo circulants fanguinis meliore jure venas delineandas effe
cenfeo.

sect, l

DE VENA AZYGA DVPLICÏ, DEXTRI
NIMIRVM SINiSTRIQVE THORACIS,

"plegans haec obfervatio, cujus veritatem auditores in praefentf
et eiapfa hyeme confirmabunt, ex cadavere pueri 3 annorum de»
fumta eft. Arteriae rubra cera erant repletae, coeruleam in venas
intruferam /)» Cum utroque in latere Vena azygos aberrantem offer-

ret

I) conf. Tabula annexa.

ret ftrafturam , commode in duas fe&iones noftra defcriptio dividi
potefh

Few azygos finiftri lateris.

Conftat in hoc finiftro thorace vena azygos ex duabus poftioni-
bus in unum truncum confluentibus, et azygam fmiftram formanti-
bus: minore eademque inferiore, et majore fuperiore, quae cum infe-
riore conjungitur in intervalio inter coftam undecimam et duodeci-
mam.

Ibidem enim lntefcoftalis vena finiftri thoracis ftofia, nam in-
tercoftales venae primi feeundique intervalli in hoc latere trunco fmi-
ftrae venae azygos non committebantur, reliquas omnes magnitudine
fuperabat; craffitie enim integri fere trunci inftrufta: Uti reliquae in-
tercoftales venae, undecimum coftarum intervallum perreptabat intres
ramos divifa, quorum fupremus undecimam coftam fupergrediendo
ad decimum intervallum accedebat, et pone marginem fuperio-
rem coftae undecimae incedendo, in minores ramulos divifa fi-
nem obtinebat, ubique cum vena intercoftali decimi intervalli pro-
pria, fed quoad magnitudinem longe minore, anaftomofes formabat.
Alter ramus medius venam intercoftalem undecimi intervalli confti-
tuens, ad marginem inferiorem undecimae coftae incedens, uti reli-
quae intercoftales per pleuram intercoftalemque musculum tam inter-
num quam externum divifus fmiebatur. Tertius autem hujus ma-
gnae venae intercoftalis, reliquis duobus ramis longe major, partim
ab origine ex venae azygos finiftri lateris trunco, intercoftales muscu-
los perforabat, exteripra Verfus migrabat, et per omnes fere dorfi
musculos diftributa per ipfam cutem dorfi ramulos fpargendo tandem
definebat

Li-

Licet defcripta haec intercoftalis undecimi intervalli vena, trun-
cum iritegrae venae azygos finiftrae forraare videtur, accedit tarnen
ex infima thoracis finiftri parte venofus truncus, quem nos minorem
portionem totius venae azygos finiftrae appellavimus, et quem nunc,
tum ratione originis, quum refpeftu itineris, paullo accuratius defcri-
bemus.

Unitis nempe pone articuiationem coftae undecimae cum fua
vertebra in unam venam intercoftalem tribus diftis ramis, antequam
fafto angulo in venam azygam finiftri lateris abierit, verfus inferiora
thoracis finiftri mittit mediocrem venam fuper corpus duodecimae dor-
fi vertebrae defcendentem; In regione cartilaginis intervertebralis, ul-
timam dorfi, et primam Iu.mb.orum vertebram conncftcntia, affum-
ta ultima vena intercoftali ad marginem duodecimae coftae incedente,
manifefte craffior fit, et cum magna vena ex dextro thorace, paullo
poft defcribenda, fuper corpore primae lumborum vertebrae fub aorta
accedente mirum inmodum increfcit, et dum diaphragma attingit, per
proprium in hoc fepimento pro transmittendo nervo fplanchnico pa-
ratum foramen, ex thorace abdomen intrat, et in ipfo per hoc fora-
men itinere, affumtavena lumbari prima, novum cepit crafiitieiet ma-
gnitudinis augmentum. Incavo abdominis nunc comparens, magnam
venam phrenicam finiftram in fe recepit, qua affumta craffior fafta
eft trunco fuperiore, receptisque paullo poft venis capfularibus et fe-
cunda vena lumbari, ut etiam vena fpermatica finiftra, infignis haec
vena ift venam emulgentem finiftram fefe immergebat.

§• 7.

Major portio, quae ftriftiore fenfu ipfum venae azygos ßnißrae
truncum conftituit, ex recurvata et verfus fuperiora thoracis fub an-
gvfli refti inclinatione adfcendente vena intercoftali undecimi inter-
valli

yalli oboriebâtur, ßniftrum latus corporum vertebrarum dorfalium
confcendendo, omnibus eidem fubjeftis arteriis intercoftalibus hujus
lateris incumbit, recipiebat ven am intercoftalem decimi intervalli,
dein magnam venam ex nono intervallo, quae antequam venae azy-
gae immergebatur, in diftantia duarum linearum findebatur, et duo-
bus ramis venam azygam ingrediebatur, relitla inter hos ramos exigua
quadam infula. Paullo poft affumebat venam oftavi intervalli, et
prius quam venam feptimi intervalli receperit, accepit infra aortam
ex dextro thorace grandem quendam duftus chyliferi feu thoracici
ramum, qui cum ipfe duftus thoracicus inter venam azygam dextram
et arteriam aortam fuper corporibus vertebrarum dorfalium incederet,
fub aorta hunc memoratum ramum ablegaverat. Immilfas fibi dein-
ceps recipiebat reliquas venas intercoftales fexti quinti quartive inter-
valli non adeo grandes. Circa quintum intervallum magna aderat
vena anaftomotica, utramque venam azygam conjungens. Paullo ma-
gis progreffa, infertas habebat venam oefophageam fatis infignem fub
aorta abfconditam, et aliquanto fuperius parvam bronchialem fini-
ftram. Tandem grandis vena intercoftalis tertii intervalli azygam in-
trabat, et hac recepta verfus anteriora incurvatur, aifumtisque ali-
quot parvis venulis ex thymo et pericardio advenientibus nova fafta
inflexione, ante carotidem liniftram venae fubclaviae finiftrae in infe-
riore et pofteriore parte implantabatur ni), nulla amplius, excepto
illo arcu anaftomotico, cuius mentionem fecimus, cum vena azygos
dextri lateris apparente communicatione. Semper eo craffior haec
vena azygos finiftra evadebat, quo plures venas fibi infertas recepe-
rat, ita quidem ut trunci diameter, antequam in fubclaviam abierit,
lineam multum fuperaret. Ut venae azygos finiftrae progreifus ver-
fus fubclaviam facilior redderetur, lobus pulmonis iiniftri fuperior pa-

rili

tri) conf. Tab. litt. N.

B

B - f *)

rili fulco feu potius incifura inftruftus erat, qualem fufius occafione
venae azygos dextri defcribemus.

Vena azygos dextri later is.

Ut eo melius venam azygam hoc in latere explicemus, primum
ejusdem principium ex ipfo abdomine repetendum effe exiftimamus.
Profundius enim folito defcendit, et commercium fuftinet venam
cavam fuperiorem inter et inferiorem.

Primam igitur originem conftituere debemus in vena lumbari
fecunda, quae, dum venam cavam inferiorem ingredi vult, infignem
ramum furfum mittit, quique per idem diaphragmatis foramen, per
quod nervus intercoftalis ex thorace in abdomen defcendit, ex abdo-
mine in thoracem afcendit, et aliquot furculis exdiaphragmate venien-
tibus augetur, verumque initium venae azygae dextrae conftituit.
Dein fibi immiflam parvam venam lumbarem primam accipit, quaque
accepta, cum ilia infigni vena, quae verfus thoracem finiftrum migrât,
vel potius tanquam alterum venae azygae dextrae crus ex thorace fi-
niftro venit, ad reftum angulum in corpore vertebrae lumborum pri-
mae conjungitur, et grandem truncum venae fine pari dextrae fiftit,
Huic venae azygae dextri lateris corpora omnium vertebrarum dor-
falium confcendenti, iiiferuntur venae intercoftales , primo infima
marginem çoftae duodecimae legens, nunc decima intercoftalis ex
intervalle undecimo veniens tribus ramis, qui duas infulas inter fe
comprehendunt, azygam ingreditur; Dein nonam, oftavam, fepti-
mamque intercoftales omnes mediocris craffitiei et magnitudinis in
fe recipit, Sexta vero grandior reliquis ex intervallo feptimo acce-
dens, quinta intercoftalis rurfus minor. Quartam iterum grandiorem,
tertiam fecundarn primamque pariter exiguas, unam poft alteram azy-
gos recepit, quarum prima ex duobus ramis conftabat, primo fe-
eundoque intervallo profpicientibas. In intercapedine capitulorum co-

ftae

ftae tertiae et quartae infignem eonficit flexuram, ad angulum retto
minorem verfus interiora dirigitur, et inlobo pulmonis dextri fuperiore
fingularem fulcum pro transmittenda vena azyga quodammodo para-
tum ingreditur. Lobus enim pulmonis fuperior fiflus in duas portio-
nes amplum hiatum, foffam vel fulcum inter illas relinquens, quarum
portionum minor eademque pofterior, retro flexam venam fine pari ad
altiffimam thoracis dextri regionem afcendit, adpollicislatitudinem fu-
per azygon emergens: altera major et anterior etiam azygam fuper-
grediebatur, et molli cellulofa cum pofteriore portione connexa: For-
mant ergo fiflae hae pulmonis dextri et fuperioris lobi portiones cana-
lem feu foffam tantae amplitudinis,ut commode digit! indicis phalan-
gem admitteret. Hanc demum foffam intrabat integer azygae dex-
trae fafta fleftione truncus n), poftquam in convexam arcus partem,
binas venas intercoftales fupremas receperat. Laxiffima cellulofa
molliter eandem portioni poftericri anneftit, et dum in progreflu
paullo magis defcendit, ftatim in principium venae cavae fuperioris,
revera in limine confluxus fubclaviae dextrae in cavam fuperiorem
abiturae, inferitur, ingreffus azygae tam alto in loco fit, ut fere dice-
re pofifes illam potius fubclaviae dextrae quam venae cavae inferi. Re-
motiffimuseft azygae decurfus ab afpera arteria, ut nullam plane con-
nexionem cum eadem haberet. Parumper in hoc cadavere diftabat ab
ingrefiu venae azygae in cavam locus; ubi venamammaria dextratrun-
cum fubclaviae petebat.

Observatio II^da»
§. 9.

I^adaver pueruli duorum annorum, menfeNovembri 1776 ex pro-
^ xima urbe Münden allatum, hanc venae azygae utriusque tho-
racis aberrantem ftrufturam offerebat.

B z In

w) Tab. annexa, litt. K.

12 _ss==ss==——

In eo conveniebat haec obfervatio cum praecedente, quod du-
plex adfuerit venae fine pari truncus, finifter alter venae fubclaviae
finiftrae immiffus, alter dexter, in venam cavam fuperiorem immer-
fus. In multis tamen argumentis cum fingularem et a confueto na-
turae tramite aberrantem haberet rationem, fpeciali delcriptioije
digna r^ihi vifa eft.

§. TO.

In finiftro thorcice.

Primum initium capit in intervallo coftarum feptimo, breve er-
go iter abfolvit brevis quidem, at nihilominus infignis, venae azygos
finiftri lateris truncus, omnesque inferiores venae intercoftales ofta-
vi, noni, decimi undecimique intervalli proprium conftituebant
truncum deinceps delineandum.

Ex feptimo itaque coftarum intervallo magna vena intercoftalis,
quae in numero omnium venarum intercoftalium hoc in latere con-
fluentium quinta e^at, ad reftum angulum in vicinia aortae arteriae
reeurva, in truncum venae fine pari finiftri thoracis abit. Conftat
ipfa haec vena duobus rainis, quorum minor veram intercoftalem ve-
nam hujus feptimi intervalli formabat, alter major vero pone oapi-
tulum coftae feptimae pofterius, intercoftales musculos perforando
in exteriore thorace inter dorfi mufculos ramofa emergit, et late ver-
fus fuperiora inferiora anteriora etpofteriora per varios dorfi mufcu-
los diftribuitur. Ex unitis binis his ramis orta vena intercoftalis ma-
gna, altiffimum locum corporis vertebrae dorfi feptimae confcendit,
ibidemque difta ratione inflexa, et in principium venae fine pari fi-
niftrae abitura, recipit notabilem venam communicantem ex vena
fine pari dextra fub aorta defcendente in venam fine pari finiftram
transmilfam. Confcendit dein truncus pone finiftrum latus aortae,

omnes

omnes arterias intercoftales fupergrediens, et recipit nunc quartam
venam intercoftalem, quae fextum coftarum intervallum legit : mi-
nor longe haec praecedenti, ex fola pleura et intercoftalibus muscu-
lis fanguinem reducens, quaeque non nifi exiguos furculos ex dorfo
fibi infertos habebat. Ex quinto intervallo nunc grandis iterum vena
intercoftalis tertia, quinta paullo minor accedit, quaeque etiam ex duo-
bus conftabat ramis, altero minore intercoftali, et altero longe ma-
jore dorfali, antequam vero tertia haec intercoftalis vena ex binis ra-
mis orta, venae fine pari inferitur, recipit ex mediaftino exiguam
quandam venulam, eademque haufta in venam azygos fefe abfcondit.

§. 12.

Inter tertiam et fecundam venam intercoftalem, ali^ exigua vena
ex mediaftino pofteriore venae azygae immergitur, et paullo poft ve-
na intercoftalis fecunda, magnitudinis non contemnendae, fanguinem
quarti intervalli reducit; itapariter in vicinia prioris, vena intercofta-
lis prima in hoc latere, ex tertio coftarum intervallo adveniens, venae fi-
ne pari immittitur. Magna fane eft in comparatione cum aliis haec vena
intercoftalis prima, non folum fanguinem tertii intervalli abfumens, fed
magnam partem fuperioris dorfi, et primi fecundique coftarum intervalli,
ut et mediaftini pofterioris et fuperioris. Ex quatuor enim ramis forma-
tur,quorum minimus ex mediaftino pofteriore adveniebat,fecundus paul-
lo major ex primo intervallo ortus paullo poft cum tertio confluebat,
ex fecundo intervallo accedens, et quartus ramus omnium maximus
iterum ex intercoftali tertii intervalli et ramo dorfali compofitus erat.

§. 13.

Receptis quinque his venarum intercoftalium truncis, cum mino-
ribus mediaftini pofterioris furculis, magnus venae azygae finiftri tho-
racis truncus ulterius afcendit, ipfumque thoracem egreditur, et fub
egreffu venam thymicam fibi infertam accipit, faftaque nova eadem-

B 3 que

que fecunda ad reftum angulum curvatura horizontaliter infra venarn
fubclaviam fmiftram ad pollicis longitudinem incedit, et tertia nunc
vice inflexa, in ipfam venam fubclaviam fmiftram fefe immergit,

§• M-

In dextro thorace.

Vena azygos dextra generatim confiderata in hoc cadavere ta-
lem habebat originem, decurfum, ftru&uram, qualem plerisque in
cafibus, ft naturam perfefte imitatur, habere folet: ex utroque enim
thorace venae intercoftales in communem quendam truncum conflue-
bant, qui Venae fine pari feu azygos nomine in venam cavam fupe-
riorem abibat. Quum vero, ut paullo ante fufius enarratum eft, in
fmiftro latere venae intercoftales feptem fuperiorum intervallorum
hunc communem truncum non ingrederentur, led per peculiarem pro-
priam et fmiftram venam azygos fuum fanguinem mediante vena fu.b-
clavia fmiftra in cor reducerent, haec varietas inquam poftulare vi-
detur, ut integrae huius venae azygos dextrae fuccinüam addamus
defcriptionem.

§. if.

Ex duabus quafi radicibus dextra haec azygos vena conftat, al-
tera minore finifira, quae venas aliquot intercoftales finiftri thoracis con-
jungit: altera majore dextra, plures venas dextri lateris uniente. Pri-
mum de finiftri lateris radice difturi fumus. Quinque funt venae in-
tercoftales, quae in hanc communem radicem confluunt, fexta, fepti-
ma, ofrava, nona et décima, quodfi nempe minores fuperiores pri-
mi fecundive intervalli tanquam radios venae intercoftalis ter-
tii intervalli, confiderare, communem ergo hanc trium ramorum ve-
nam primam intercoftalem appellare volumus. Decima ergo, quae
principium minoris radicis venae azygae dextrae conftituit, ad mar-

ginem

ginem inferiorem coftae duodecimae incedit, exiguumque furculum
ex dorfi musculis nancifcitur, cum hanc dorfi regionem maxima vena
lumbalis fecunda, in renalem finiftrarn dein transiens, legat. Cor-
pus vertebrae dorfi ultimae, et arteriam intercoftalem undecimi inter-
valli fupergreffn, recipjt exiguam venam phrenicam ex fuperficie dia-
phragmatis peftorali c^tam. Accedit nunc vena intercoftalis nona ex
undecimo coftarum intervallo, praecedenti paullo major, et ante quam
oftava in azygam abierit, fecum conjungit binas parvas venas me-
diaftini pofterioris ex inferiore loco. Paullo poft azygam ingreditur
vena intercoftalis oftavaex decimo intervallo craftitieimediocris. Nec
major eft feptima intercoftalis vena noni intervalli in azygam abiens.
Hac affumta, radix minor non folum progreffum fuum verfus dextrum
thoracem accuratius dirigit, fed quod in hoc cadavere praecipuum
erat, mirum in modum intumefcit, et latam largamque ampullam,
quam varicem effe crederes, fub aorta defcendente format, in quam
vena intercoftalis fexta ex oftavo intervallo fanguinem reducem in-
fundit. Poftquam rurfus aliquantisper extenuata effet defcripta am-
pulla , ad acutiflimum angulum cum dextra radice fuper cartilagine

intervertebral! nonae coftae refpondenti coalefcit.

§• ¹⁶

Dextri lateris radix, ex quatuor ramis intercoftalibus infimis, fe-
ptima nempe, oftava, nona, decimaque conformatur. Decimavena in-
tercoftalis, infima ergo omnium, ex ora inferiore coftae duodecimae
accedens, exiguos furculos mediaftini pofterioris et diaphragmatis hau-
rit, et elatiorem partem duodecimae dorfi vertebrae confcendit, ibl-
demque alias majores mediaftini venulas abforbet. In corpore unde-
cimae vertebrae fibi infertam accipit venam intercoftalem nonam ex
undecimo intervallo, fic paullo poft magnas venas intercoftales, o&a-
vam feptimamque ex decimo nonoque intervallo. Sic formata radix
dextra, feu potius integer venae azygae truncus, ex finiftro thorace

ac ce-

accepta radice finiftra, femper altiffimum corporum vertebralium lo-
cum confcendit, et fi veritatem fequi velimus, potius finiftrum ver-
fus thoracem paullulum inclinât, quam medium tenet. Hoc in iti-
nere conjunfta vena azyga dextra primum aflumit ex oftavo interval-
Io lextam venam intercoftalem parvae moiis, et exiguam oefopha-
gâeam. Paullo poft magnam intercoftalem quintam ex feptimo inter-
vallo, quae pariter, uti jamaliquotiesmeminimus, maximum ramum
ex dorfo cum propria vena intercoftali conjungebat. Ex altero latere
magnam oefophagaeam recipiebat. Quarta intercoftalis vena ex fex-
to intervallo, iterum parva, paullo poft azygam ingrediebatur, et
ex oppofita regione aliquot minores ex oefophago et mediaftino pofte-
riore eidem inferebantur. Nunc ex quinto intervallo tertia interco-
ftalis mediocris magnitudinis in binos ramos divaricata, azygam pete-
bat, comprehendente magna infula. In corpore quintae dorfi verte-
brae fle&ere fefe Inciplt azyga in reftum angulum, et dorii lpinam
derelinquere, a pofterioribus anteriora verfus ad venam cavam fupe-
riorem properatura. Refumit in convexam flexionis partem venas
intercoftales, fecundam ex quarto, et primam ex tertio intervallo,
utramque parvae molis.

In hoc itaque cadavere duo fuprema coftarum intervalla fuas in-
tercoftales venas in unum truncum colleftas venae fubclaviae dextrae
committebant, nullo iisdem cum azyga commercio intercedente.

Poftquam omnes intercoftales venae, azygae deftinatae, con-
fluxere, venae fine pari truncus ad anteriora migrât, et magnam ve-
nam bronchialem, quae intercoftali qualibet non minor erat, ex pul-
mone dextro accedentem infertam accipit. Nunc per induratas et
obftruttas bronchiales glandulas, avellanam nucem magnitudine fupe-

ran-

rantes, verfus cavam venam fuperiorem progreditur, minoresque
aliquot furculos ex ipfis glandulis partibusque vicinis haurit, et talem
in modum ab obftru&is glandulis comprefla, uf mirari debeamus, qua-
nam ratione fanguinis progreffus fuftineri potuerit, venam cavam fu-
periorem immediate fuper ejus in pericardium defcenfum ingreffa de«
finit.

Observatio III^tia*

"^Jon poflum non, quin fupplementi loco obfervationi praecedenti, qua

decurfum venae fine pari per fcrophulofa bronchialium glanau-
larum concrementa defcriptum dedi, fubjungam, quae hac hyeme
(Novembri 1777.) in puerulo quinque ann. variolis retroceffis extin-
fto, et theatro raeo tradito, notavi. Inchoante variolarum epidemia*
quae nunc per urbem agrumque Goettingenfem faevit, etiam hunc
puerum morbus variolofus affecit.

Ab eo tempore fenfirn fenfimque emaciatus, omni fentiendi fa-
cultate privatus, puertriftis admodum et morofus tandem obiit. Prae-
ter ea, quae deinceps de venae fine pari habitu afferam, in cadavere
fequentia annotavimus momenta.

i° Pulmo dexter cum univerfo thoracis ambitu, pericardio nem-
pe, pleura, diaphragmate, in unam cohaerentem duram firmiflimam-
que maflam abierat, quam fumma adhibita vi vix ac ne vix quidem
feparare valebam.

2° Totus pulmo cum carne intermedia ne&ente in verum fteato-
ma transmutatus erat, omnis inflationis expers, et cujus difcifla fru-
ftula aquae inj eft a cito fuadum lapidis inflar petebant,

C 3⁰ In

. ig - --------

3° In fmiftro pulmone, quoad maximam partem, utl de dextro
narratum eft indurato, exiguae portiones inflationem aeris admitte-
bant, univerfa ejusdem fuperficies craffa quadam pellicula flavi colo-
ns et purulentae indolis erat obducta.

4° Duftu bronchi hinc inde lymphaticae glandulae in fimiles
fcrophulasabierant, uti etiam omnes colli glandulas obftruftas vidi,
quarum nonnullae oftavum par, ubi in dextrum thoracem defcendit,
recurrentem nervum formaturum,cum in duriffima corpora eflent mu-
tatae, tali ratione ampleftebantur, ut nervum ab hac mafia feparari
plane nequiverim; idem phrenico ejusdem lateris nervo contigit.

Continuabantur hae fcrophulofae indurationes per totum a-
fperae arteriae dextrum latus, ad ipfam divifionem in bronchos, quam
lapidea fere trachealis glandula in angulo fedens occupabat, ut fen-
fim in fubftantia pulmonis rariores fierent, de plexubus pulmonalibus
ex ottavo in hoc latere per ejusmodi oflea fere concrementa ne vefti-
gium quidem inveniendum. In mefenterio glandulae eandem muta-
tionem paffae erant.

§. 20.

Praecipuum vero momentum, quod in morbofo hoc cadavere
attentione dignum effe videbatur, vena azyga fuit, cujus ftruftura
et habitus nihil fimile mihi inter plus quam 200 feftiones obtulit
Cum enim in naturali et confueta fabrica venae intercoftales omnes
dextri peftoris unam magnam azygam forment, quae, fumta minori
azyga, ex venis intercoftalibus fex vel feptem inferiorum intervallo-
rum finiftri thoracis orta, et hauftis venis intercoftalibus fuperioribus,
venae cavae tandem fuperiori immergitur, fic in hoc cadavere omnia
erant perfefte inverfa. Ex venis nempe ofto inferiorum coftarum
dextri lateris intervallorum oriebatur truncus venae azygae dextrae,
in quem etiam phrenica et ramus ex emulgente dextra hiabat, qui

afcen-

afcendendo fenfim crafîîor faftus, exdextro pe&oris cavo in finiftrum
mi grabat, et in latere corporis vertebrae thoracis quartae circiter,
venae fine pari finiftrae inferebatur. Haec finiftra azyga, quae in ab-
domine cum vena emulgente fpermatica et phrenica commercium fus-
tinebat, omnes venas intercoftales fui lateris colligebat, et haufta
vena azyga dextra infignem truncum formabat, qui alfumtis feorfim
tribus venis intercoftalibus fuperiorum intervallorum dextri peftoris
venae fubclaviae finiftrae, eo in loco ubi canalis chylifer ingrediebatur,
infertus definebat. Ita quidem in hoc cadavere venae cavae fuperiori
ex univerfo thoracis dextri ambitu ne guttula quidem fanguinis redu-
cis illata eft.

Sectio II.
CONTINENS

COROLLARIA QVAEDAM EX
PRAECEDENTIB VS.

§. 21.

"PYecurfus ramorum venarum intercoftalium verfus exteriores thora-
cis partes, quin ipfam cutem, (§. f.) egregium fane fcarifica-
tionum et veficatoriorum ufum in alfeftibus pleurae et musculorum
intercoftalium extra omnem dubitationem ponunt: Quodfi enim in
ullo alio corporis humani loco, derivations revulfionisque leges, et
utilitates a medico pra&ico exinde fperandae, anatomico fundamen-
to nituntur, certe haec vera anaftomofis id oftendere et demonftrare
poteft.

^ ³ §. 22,

20 es

§. 23.

Âdmodum torquet phyfiologos latens ad hune usque diem com-
mercium, quod uterum mammasque intercedit, tam conftans, et
multiplici experientia in variis fubjeclis confirmatum. Cum non in
omnibus absque exceptione feminis, vel gravidis, vel puerperis, vel
etiam laftantibus, in una eademque re et modo obfervetur hicconfen-
fus, hinc earn ob caufam ex uno eodemque fonte repetere eundem
non liceret. Commuai ufui cum uterus mammaeque deftinatae fint,
admodum probabile eft, creator em eidem ftimulo mämmarum muta-
tionem fubjeciffe, cui uterus parit. Similis partium fabrics hoc cer-
te probare et explicare nequit, cum glandularum compages, quae
in mammis obtinet, in utero plane défit. Et fi vaforum commercio
aliquid tribuere volumus, venae azygae cum fpermaticis vel imme-
diate, vel mediantibus emulgentibus, commercium tam remohim non
elfe videtur, quam antiqua inter va fa mammaria et epigaftrica aiTum-
ta anaftomofis.

Vaforum lymphatîcorum et lafteorum cum venis connubium,
aliquo fpecimine ex noftris etiam obfervationibus confirmatur. Non
fine infigni fane obleftamento animadverti, magnum duftus chyliferi
ramum (§. 7.) venae azygae finiftrae infertum effe, licet ipfe thora-
cici canalis truncus fubclaviae committeretur. Saepius cum ipfius
trunci infertiones aberrantes notatae fuerint, id varietatis genus tan-
to minus mirari debemus, cum repetitis vicibus propria autopfia me
de b. m eckel no) obfervationum veritate confirmavit, in pelvi prae-
cipue, abdomine aliisque locis infignes venarum lymphaticarum trun-
cos vicinis fanguiferarum venarum truncis committi.

0) Nova experimenta et Öbfervatïo- phaticorum. Ëerol.
nes de finibus venarum ac vaforum lym-

§. 24.

Reticendum a me vero non eft, poft plura fafta pericula* cum
deligata vena azyga, ubi venae cavae inferitur, in remoto quodam a
ligatura loco, „mercurium in venam impellerem, me nunquam dpere-
hendiffe ilium, vei in bronchum , vel in ullam partem abiilfe aliam.

Expliccitio Tabulae.

Icon fiftit apertum infantis th^racem, cujus memorabiles res in
obfervatione prima defcripfi; ut truncus venae azygae finiftri pecto-
ris melius repraefentari poflet, totus finifter pulmo refe&us eft.

A. Cor, cujus ventriculus anterior f. dexter, vel fi accuratius

eundem fignificare volumus, pulmakarw, vifui praecipue of-
fer t nr.

B. Sinus venarum cavarum, qui etiam dexter et anterior appella-

tor, cum fua auricula.

C. Sinus venarum pulmonalium, vel finifter et pofterior, cum au-

ricula ad ilium pertinente.

D. Arteria aorta in arcum abiens, cujus ramificationes litteris ex-

primere fuperfiuam rem effe credidi.

E. Arteria Pulmonaris.

a a. Reliftae et reclinatae pericardii glandulaeque thymus por-
tiones cum fuis vafis et nervo phrenico finiftro.

F. Lobus pulmonis dextri fuperior.

G. Ejusdem pulmonis lobus medius, et

H. inferior.

I. Vena cava fuperior vel defcendens.

K. Vena azyga dextra per canalem inter binos pulmonis dextri lo-

bos formatus cavam Ingrediens.
L. Vena fubclavia dextri lateris.

C 3 M.

M. Vena fubclavia finiftra.

x x. Glandula thyreoidea, cum venis arteriisque eandem perre-
ptantibus.

M m. Vena thyreoidea inferior communis.

N. Vena azyga finiftri thoracis, fubclaviae finiftrae inferta, quae
ex colleftis omnibus venis intercoftalibus orta, communem
quendam truncum venofum, venam renalem finiftram cum
fubclavia ejusdem lateris conjungentem fiftit: de hac vero
iconis parte monendum eft, ab artifice pifrore jam tunc ae-
grotante, non bene expreffam effe inferiorem portionem, quae
verfus diaphragma fenfim craffior evadebat, usque dum ve-
nae emulgenti committeretur.

O. ^Jervus fympathicus magnus f. intercoftalis obiter tantum ex-
preffus, et propter coftarum reclinationem ex fitu naturali.

I . 2. 3 -12. Coftae in utroque thorace.