\\ / ■■
\\ , /
Bibl. Hendrik Kraemer Inst

7110 UJZ a I4U

VCooghjl^U inJ^\'Soeak enp^ien JiHncktl. J ó Ö Z ■___

P A T A

KI TNA-\'MSING-AN
KI CHRISTANG,

Ka

Tduki-papatar-en-ato tmctuug tou Sou

KA MAK KA SI- DEI A.

mu/

\'t FORMULIER

DES

CHRISTENDOM S,

Met de

Verklaringen van dien *

Inde

SIDEIS - FORMOSAANSCHE TALE.

N. Z; O.

t\' Amfterdam , by Michiel Hartogh, op den

Hooghftraet. i 6 6%,

Mattheit 37.38.
Iran? ta kaajam-min, ra matitjng ta Tama-iroung.
Jnna ta tmcu-mlmi-â hi MEl^A NG hi ajam-man, ka mu-
mung-êh tyn madingi ta mei-roung~ab ton ajam-man tjn.

Hattóet 9Î 37*

De öoghfl: is wel groot, maer de arbeyders zyn weynige.
Biddet dan den Heere des Ooglïs, dat hy arbeyders in
zynen Oogfts uytftoote.

Godtvruchtigen en Befcheydenen
L E S E R.

Eynighe maanden geleden is het
ooge van de Waerelt voorgedragen
fèecker Translaat van de twee H.
êuangelijlen oSA/Tatthem ende fohannes
inde Fonnofaanfche taal. Een werck, eerft by
my, door Gods genadigjhen Zegen, onder
fulcken hulpe als ick gevonden hebbe, ont-
wurpen > ende immers tot lbo een geftalte ge-
bracht, dat \'et met tamelijcke ftichtinge, door
Af-fchriften > onder de nieuwe Chriftenen ₅
gebruyekt geworden is.Tfedert heeft ⁵ét lèlve₃
door veel goede verbeteringhen, fulck een
gedaante bekomen ₃ dat de E.E. "Broederen Tre-
dicanten aldaar \\ fèlve dendruck waerdich ge-
oordeelt , en oock daar toe voorleden jaar
over gefonden hebben. En fchoon ick altoos
van oordeel gew⁷eeft ben, en als noch blyve ,
dat men fulcke overlettingen, infbnderheyt
wel van Schriftuer-ftoffe, niet te veel vertrou-

* 3 wen ₃

wen > end\' overfulx de felve feer langfaam tot
den druck brengen moet , fbo en heb ick ech-
ter, op myn eygen oordeel, de verwachtinge
der B. E_% \'Broederen van Formofa, niet willen te
kort doen, maar veel liever, hier toe ernfte-
lijck verfocht, tot voldoeningh harer begeer-
te ₅ door een laftige Correctie, toe brengen wat
in mijn vermogen was. Oock hebbe ick dit
met minder bekommeringh wel konnen hel-
pen vorderen, om dat \'et maar is een Trans-
laat, en dat in een vreemde ongecultiveerde tale >
welcker ware gronden noch meerendeels on-
bekent zijn, waar inde eerfte beginfèlen by
lieden van eenige befcheydenheydt en oor-
deel > indien juyftniet veel lof, altoos eenige
2>enevolenüe plegen te ontmoeten: Waer by
noch komt ₅ dat et over Zee gekomen is > met
een habijt veel verfchillende van het eerfte,
door my het felveaengetrocken? waarover
ick den gantfchen lof van dit werck gaerne
overgeve aan de befcrgers vaode laatfte ver-
anderingh, te vreden niets voor my overich
te behouden, als de Confciemie van eenen goe-
den willen. Maar

Maar ick verneme meer reden van bekommeringh om-
trent dit teghenwoordigh werek, omdat ick daar aan meer
eygendom hebbe. Hebbe dan noodich gedacht hier over dit
naarvolghende te fegghcn. Nademaal met het vertreckdes
Eerw.T>.l^obertiIunii ^.g. (die fijnen getrouwen yver en naer-
ftigheyt meer door mondeling onderwijs, als wel met yets
ftichtelijckx tot langduriger behulp by gefchrifte tTamente
ftellen, onder gevolgen van vele goede vruchten, heeft be-
thoont) de nieuwe Formofaanfcbe Cbriftenen niets en hadden
als een feer gebreckelijck For muiier tjen, foo is, door ordre
van den Ed. Heer Gouverneur en fijnen ^K\\aadt, by de E. E.
T*D. Simon ~van \'Breen, en Iobannes Happartius (namen die we-
ghen haere groote dienften op Formoja nimmer en moeten
ïlerven) tTamen geftelt een accuraat en wijtloopich Formulier
naar de ordre onfes Catecbifmi, \'t welck de lieden, by gebreck
van Predicanten (een feer ordinaris ongeluck, vermits de
ongetempertheyt der lucht in die Geweften) tot eenighe
toevlucht, en ordinaire hulpe tegen hare onwetenheyt wefen
mocht. Nochtans , alfoo dit werek te laftigh bevonden
•wierdtjOm de memorie te werden ingedruckt/oo is geraad-
faamgevonden, uyt het felvs een beknopter en korter uyt
te trecken, en dat is\'t gene den Lefer al hier voorkomt. Dit
heb ick dan foo bekort, met foo veel behulp als ick hebben
koft, niet londer veel hooftbrekens gebracht, in een tal e
die in de Dorpen Soulang_yMattauw_rCinckan, (Bacloan, Ta"Vokan_y
leyorang, Dorko en Tilocen_r gefproken en verftaan werdt. En
naardien het voornaamfte,immers het aldernuttichfte werek
onfes dienfles beftont, niet alleen in het prediken, maar wel
voornamentlijck in het Catecbiferen, en dat elck Tredifant ver-

feheyde Dorpen waar te nemen had t (gelijck my inde eerfte
Jaren acht aenfienlijcke Dorpen, dry, vier, fes, jae, feven
mijlen liggende van den anderen ter befhrginge waren op-
gelecht) foo heb ick noodich geacht, my fel ven niet ton-
nende aan vele plaatfen gelijck mededeylen, over dit ordi-
naire Formulier _? \'t welck inde memorie wierdt gedruckt, een
gemeynfaame verklaring dier vraagh-ftucken, by forme van
korte vragen en antwoorden, in gefchrift te (tellen,\'t welck
de Schoolm^rs. ioo Nederlanders als ingeboorne, overal in
mijn afwefigheyt, tot eènige informatie derverftanden,inde
Scholen gebruycken mochten. Dit heb ick dan foo in\'t
Duytfcb en Formofaans t\'Tarnen gebracht, feecker byfonder-
lijck tot mijn eygen gebriiyck, inde Dorpen ende Scholen
mijne forge aanbetrouwt en geenfins met die gedachten, om
ditalgemeyn temaken, en alderminft om\'t fel ve door den
druck, onder het ooge vande gantfche waerelt te brengen:
gelijck \'et oock is een werck,fonder enige aandacht of ftudie
uyt depenne geworpen,ick foude durven feggenfbnder een
eenige letter in het eerfte ontworp verandert te hebben, ge-
lijckmen plach ontrent faken, die men enckelijck voor fijn
eygen Domeftijcken behoudt,en waar van men noy t en denckt
rekenfchap te fullen moeten geven aan anderen. Nochtans,
hetfelvenaderhantin te trecken, daar\'t reetsdoor foo veel
af-fchriften in foo veler handen gekomen was, en ismy niet
mogelijck geweeft; oockniet geraadfaam, om mijnes ielfs
wille alleen, den druck te verhinderen, daar het volgens het
oordeel der E.E. {Broederen aldaar, felfsbuyten mijnen raadt
of minfte kenniffe, tot den druck overgezonden was. Noch
minder, als ick vernam _? dat de E.E. \'Broederen volgens hare

vry-

Jl

vryheyt, hier en daar al yets verandert, toe en afgedaan had-
den : hoewel ick van herten wenften, defe veranderinge foo
groot geweeft te zijn, datter niets van het mijne overgeble-
ven en ware. Dit meyne ick fal genoech zijn,om den föejcbey
denen Lefer de ongefchaafthey t van dit werck met een goet-
gunftich oordeel te doen overfien. Geene bekommering
vooreyghen eere heeft my moeten gedachten doen opne-
men, tot naardeelvan een feeckere verwachte ilichtingh.

Maer ick moet hier, tot voldoeningh van de weetgierig-
heydt van fommige, by voegen de maniere van onderwij-
fïnge, tot opbouw der Formofaanfche Chrijlenen in mijnen tijt
gehouden. Al het volck wierdt in yder Dorp verdeylt in
ouwdelieden, in jonger Mannen en Vrouwen ,en in kin-
deren. De Mannen en Vrouwen wederom in driehoopen;
welcke yder hare weeck, de Mannen \'s morgens vroegh van
den vieren tot den feflen, de Vrouwen des namiddaghs van
den vieren tot den feflen ter fchole quamen: daar men begon
met het Gebedt, een Capittel uyt de overgefette Euange-
liften voor-las,dan haar dit Formulier inde memorie indruckte;
\'twelck gefchiede door middel van feeckere Schoolm^rs. die
haar fetteden elck in het midden van ontrent fefthien a twin-
tigh perfonen, onder welcke fy dat Formulier voor, ende de
Difcipulen naar feyden, en alfoo \'t felve feer geluckelijck
van buyten leerden: hier naar wierdenfe een half ure,
tot informatie van hare verftanden gecatecbifeert door den
Predikant inde Dorpen daerder een woonde , in andere
door den bequaamften SchoolnF. uyt defe jegenwoordige
t\'famengheftelde Catechifatie : en wierden alsdan met het
Gebedt weder wegh gefonden. De kinderen _y Jongers, en

* * Meys-

Meyskens quamen voor en naar demiddagh ter fchole, in
fommige Dorpen drie vier en meer honderden fterek: Defe
wierden onderwefen in het leien , ich rij ven, iinghen van
Pfalmen, Gebeden, memoriale kennifle van \'t Fonnulier des
Chriftendoms, beyde in J)uyt[ch en rormofaans: het weleke
voorwaar iiilcken gezegenden voortganck nam, dat\'et, by
naerftich achtervolgh vry wat groots beloofden: gelijck ick
oockt\'federt hebbe verftaan, dat\'et oogmerek tot voort-
plantinge van de Nederduytfche tale aldaar feer gelucke-
lijck wordt bereyekt. öns voornemen was het daar toe te
brengen , dat geene uyt de kinder-fchool tot de fchole der
bejaarden en wierden overgefet, dan die alles, wat de me-
morie te vergen was, volkomentlijck vaft hebben fonden:
om dan de bejaarde minder moeyeUjekhey dt cn tijdt te ver-
gen , en haar alleen door Catecbifaiien in het verftandt des
Chriftendoms teoeffenen : \'twelck ick vertrouwe als nu wel
te zijn behaalt. De oude Mannen en Vrouwen quamen een-
maal ter weeck, des Saterdaghs: wierden alleen onderwe-
fen inde Gebeden, Artijeke!en des Geloofs,thien Geboden,
en in een feer kort begrip der Religie naar hare fwackheydt
gefchickt, waar aan fy wereks genoech hadden. De bejaar-
de quamen alle gelijck yder Woenfdagh tot de ^epetitie. Op
den dagh des Heeren quam het gantfehe volck by den an-
dren, en wierdt voor en naar middagh een predicatie, of
door een Schoolm¹\'. voorgelefen, of door een Predïcant,
daar\'t vallen konde, gedaan.- En warender over cenighe
dier Predicatien Catecbifatien toegefteldt , uyt weleke de
gauwfte onder haar, in het aanhooren van alle de andere ₃
wierden ondervraaght. De Predikanten waren fonder op-

hou-

houden befïch de Scholen inde Dorpen haar aanbetrouwt
te Vi fiteren, op dat de ordre des onderwijs ingevoert, door
de refpeclive Schoolm^rs. wel onderhouden wierdt : Daar
komende, den voortganck van haar leeren te onderfoec-
ken, ten welcken eynde naauwkeurighe notitie gehouden
wierdt ₃ hoe verde yder gekomen was: Alle Sondagen, dan
defe dan gene Dorpen te befoecken, aldaar te prediken,
ende jonge kinderen te doopen : Ende op dat men in allen
defen te gerader welen mochte, foo wierdt op feeckere
tijden, door ordre van den Heer Gouverneur en lijnen
een goet getal foo tfolitike als I\\erckelïjcke uytgefonden, om
den voortganck van dit werek, dan in heteene, dan in het
andere gewefte naerftelijck op te nemen, en by gefchrifte
over te brengen. Dit zijn, Èeminde Lefer, in mijnen tijde
geweeft de ordinäre middelen ten opbouw van het Chri-
flendoin onder de Formofanen in \'t werek geftelt: die de goe-
de Godtoock niet onvruchtbaar gelaten heeft ,fcboon on-
derwijlen het fucces niet en hebbe beantwoordt den ophef,
die men ydelijck al voor vele jaren, daar van , in ons Vader-
landt gemaackt heeft.

Ick fal nu eyndighen met een woordt van lof, over de
ongemeyne goetwilligheydt, en overgrootemildadigheyt,
van de E. Ed. Heeren <Bemndthebberen en Hoocb Jchtbare Re-
genten yan Indyen, welcke HareE.E. wel geheel de Indyen
door, maar infonderheyt op Formofa, tot uytbreydinghe
van Gods eere , en uytvverekinge van foo veler Heydenen
fcaligheyt, t\' harer ontfterfelijcken roem, tot overtuyginge
van alle quaat willighe, foo vele jaren hebben bcthoont
en noch bethoonen. Gezegendt moeten Hare E, Ed. dier

* * 2

wegen lijn van den Heere, die hare godtvruchtige herten
noyt en late verflauwen in defen goddelijcken y ver , maar
veel eer de felve noch meer doe ontbranden _P op dat Hare
E. Ed. haar felven eens gekroont mogen fien met de Glorie,
welcke oprechte en getrouwe Voetfter-Heeren van Gods
Kercke is belooft. Jmen,

DANIËL GR AVI OS,

_Veïe den 2 Janurni Bedienaar des H.Euang. voor defen op

a°. i66i. Batavia en Formofa, jegenwoordelijck

tot Vere in Zeclandt.

Patar

V a t a r

KI TNA-\'MSING.AN
Kl CHRIST ANG

Ka

Tauki-papatar-en ato tmœu\'ug
tou fou ka makka

S I - D E I A.

Naunamou ki Tateitaligh.

§Tff|l§ Amang ta paka-fal paka-

m ÉsSI mfing, Paka-haniapymhou-
iLSa^J* _an tou kasuag-han tou kidi

ki kapatei-en ?

Pattcëi-vli-an.
Ka faoufâl-koh ki vouai ki vâtti,
^a tou kasu ag-han, tou kidi ki kapa-
tei-an,^b affi a-jâu,^c râ a-tou Meirang
ki Tama-Pakariang-appa-mau ka ti
Jefus Chriftus :^d ka alei tyni-sen ka-
ding-in-koh ^e kma-riang ^f marna ki
âhteni, na ymmid ki mamang ka
[mavitih] ma t-e\'-ato.s

Sou-fou ka tse\'i-qua tou Soulat ki Alid ka
t\'auki-papatar-en-ato tmœuuhtou paka-
shut-in ki Tateitalihk\'atta.

(a) i. Cor. 6:19. 20. Affi-kamou
kaua mavana., ka kouva ki f at\'am\'d-
en ki Joep-an kadilli matiktik ta
vouaî-o\'mi,ka itou-qua ymoumi-asn,
ka akoumea-kamou ki na tou Alid,
ka affi-kamou â-raoumi kamado-
an ? ka ui-peîla-kamou tou kaang-

al-an :

fol.i

\'t Formulier
DES CHRISTENDOMS
Met de
Verklaringen van dien

inde

SIDEIS-FORMOS AANSCHE
T A L E .

D\'eerfte Vrage.

fff® €ith xmm eentgen
tów Cjooö / in letten enöe
fte^en >

Antwoort.

<©at tcfe ntet ïtcjaem enöe
$iele/ in Ictscn enöe ftejtoen /
ntet mijn / maej rnijng ijveren
en ^aïtgjjmaecfte^ 3c(ït
Ctetöiepgen ben: enöe öooj
{jent / atë fijn epgm tegen alle
tl»aet ggetjoutoeltjcfc tüe>De
feetuaejt*

pïaeffen öe? ^enïtgq tot

gjcntug!) ïjeticïjt m beUrfïïnsöe
örfe

(a) uOTo^cap.6: 19.20;

<Bï en toeet gijp niet Dat tt ïie^
öe? ïicljaem een Cempel tö öe£
3^€>eeli0/öie in tt té/Dien gijp
fcan <&oöt ïjebt / en öat gf)!*
utoeiö fcïfs niet en 3ijt > lDattt
gfjp 3Üt ötere ge&ocïjttföo ütp

öte^

al-an: annata paka-i\'rang-ä ki Alid
tou uQual-omi, tou vatti-omi ka a-tou
Alid.

(h) Rom. 14: 7. 8. Rä äoufi
ymyt-asn ki maeu xg mamado tyni-
asn, äoufi ki mamado mapätei tyni-
xn. Ka moukouna ka masu\'a^g-kyt-
ta, a tou Meirang ta kaeu ag-han-eta:
moukouna ka mapatei-kyta a tou
Meirang takapatei-en-eta. Anna-ta
moukouna rou mceuag-kytta, rou mapa-
tei-kytta, a-tou Meirang-kytta.

(V) i.Cor. 6:19. Affi-kamou kaua
mavana ka aßi-kamou a-moumi karna-
do-an ?

(d) Jef. 43:1. Ka hnyn\' mattse\'i-
k\'ma-hynna ta ti Jehova, ka ni-
meiringei na nynno ymhou-an Ja-
kob,ka ni-fimimia ymhou-an, Ifraël:
Ina mahtakout, ka ni-hami-en-au-
kow, ni-t\'aetasm-en-au-kow tou Na-
nang, äjau-atokow.

1. Cor. 3: 21.23. Ymmid ä-mou-
mi ta ka-mamang &c. Rä ymoumi ta
a-Cbrißus.

(e) Joh.d: 3 9. Att\'-appa ta kamoei-
in ki Rama ka ni-madyngi jau-an,
ka affi-kohpataurumma-ah ki mamang,
ka ni-phsen tyn jau-an, rä [paslikoh-]
ei-mau pse-xhpit ta anna tou wx\'i
ka tou seuh.

(ƒ) Rom. s- 3.4. Ï\' Ka mattas\'i-
rangar-appa-kytta tou fa-fam\'k-an
[ymyt-aen,] alei ka kavana-n-eta ka
mei-raringei ta fa-fam\'k-an [ymyt-

aen]

0ce>licIvt öatt <0oöt in uw\' ü-

chaem ende in uwen geeft, wek*
ke Godes zijn.

\' (b) l^om.14: Wmt
niemant fcan 0 n$ tn Ittft Jent
felfcen / ende niemandt ett
üttft gern felden. wmt Jet
5P Dat top letoen/top letitn den
#eete: Jet 5p öat top fielen /
top (Icjücn Den Ï?ecte. Hetzy
dan dat wy leven, het zy dat wy
fterven, wy zijn des Heeren.

(c) 19. <gtt toeet
0ÏJP ttiet/ dat ghy uwes felfs niet
en zï]t>

(d) gjefai.43:Ulaejmi/
aïfo fept de Intxt/ tito

ml⁶ üJacob/ende u jpojmee^
de?/ó ^frael: <ü*nfyecftniet/
toant icltjefcöeuüejloa/ teft
ïjeööe ti bp titoett Dante geroe^

pen/ ghy zijt mijne.

r €0^3:21^3* Wmt üb
Ïe0 ntue Doch ghy zijt Chri-
fti.

(e) gofjan.6:39. tDtt ig de
Mit des Bade?g die ntp ge*
fanden jjeeft/ dat altoat fjp

mp gegeben Ijeeft/ ick daer uyt
niet en verliefe, tttae? jjet fclDt

optoecke ten «pttetften dage»

(f) $ont.5:3.4*5* Wp
roemen 00eh in de ts^önir^
ftingïje/ toetende dat debe^
djucfcingljs lijdtfaemfiepat

toejcUt:

sem] ki tubhgan ki ryh; ta tubhgan
ki ryh ki paki-valei-en, ta paki-valei-
en ki hihtadd\'ghan.

Rom. 8:28. Kavanä-\'n-eta ka pa-
fa falen pafa-rariang ta mamang neini-
sen ka ma^vas\'ango ki Alid.

Luc. 2,1:18. djji patau-rumma-
auh ta Vceukih ka fa/at tou voungo-
QXLli.

(g) 2. The(T. 3:3. Ra raashut ki
patau-mamfing-en ta Meirang, ka
pakailh-ah ka kmaJing-al-appa ta tem

ymoitmi-an ki mate.

Tatar Ki Tatxitalib ka naunamou.

1. Kahaniap-an ki mang ka paffou-
fou-11-eta hia >

Kahaniap-an ka k\'ma-hina ka a-
tou voël-eta, ka a-tou vatte-appa-
mytta, ka itou-kaqua ymyt- xn tou
kseu\'ag-han tou kidi ki kapatei-an.

2. Namamang ta neni ka maki-
valei ki K ahaniap-an k\'atta ?

Dyk neni ka tna-niling ti Jefus
Chriftus-an.

3. Kaumang ka afli mamfing ta
Kahaniap-an ka kma-hynna, ka dyk
gmauat ki vatti-eta, dou madis ma-
patei ta voël-eta ?

Moukóuna ka mapatei ta voël-
^eta> likoh-al-appa aehpit ta neni rou-
roumau ki ni-kapatei-an.

4. Kaumang ka afiS mamfing ta

Kaha-
^nnitenaoms. 2

toejcfct: enDe De ItjDfaentïj^t
betomömgl^/ MDe DefceDm*
timgöt öope.

$om wp toetett/Dat

Dé gene Die <$oD hef(jcbbê/allc

dingê mede wereken ten goede.

^Ofl) niet eea
hayr tipt tilgen jjÜOfDC en fal

verlooren gaen.

(g) i.CIjffr.us. I®aej De
Iptttt i0 gttjßutja I bit tt fal

tS^ß^ctten ende bewaren van
denboofen.

Verklaringhe van d\'ecrfte
Vrage.

i. ©an toat C?ooft too?Dt
Öicj öcöanöeït >

Ban foo ecnen Ciooft Dte
onfe ïtcltaenten en stelen bt?
tjeft/enDe onjö tn letten tn Ütp
tjenalttjDt&ji-liltjft*

mit 3t)ti btc geene tste Deel
Ijcbhen aén Defen C^ood >
Alleen Dteßeene Dte tn
Cum <Ci)nCtum gelootatn
3. HBaejom en tg foo eenen
C?ooft met 0tnoefl)faem / Dte
alleen op onfe $ielen ftet/naDe^
tnael Dodj onfe licjjamen m
De? liaeß felsen *

311 ö^tien onfe ïtcljamen/
fp füllen toeDejom trnn Den
DooDenteejrijfen*

H^ae^om en \\$ foo eenen
% x Cvooü

Kahaniap-an ka k\'ma-hynna, ka dyk
gmauat ki kaeuag-han katta ka
hnyn ?

Alei ka maouro mapatei ta vatte-
eta, ka makiap-appa ta vatte-etaki
Kahaniap-an fiäsun ki kaeuag-han
katta.

Tou pypynna ki Ibsegh ta Ka-
haniap-an katta ka fi-ouro ma-
riang?

Tou rourouha ki lbaegh.

6. Karaang ta Ibseh ka naunamou?
Ka faou-fäl-koh ki voual ki vatti,

tou kasuag-han tou kidi ki kapatei-
an, affi ä-jaü, rä a-tou Meirang ki
Tama-Pakariang-appa-mau ka ti
Jefus Chriftus.

7. Kamang ta kararouha ki Ibseh >
Ka k\'ading-en-koh kma-riang,

alei ti Chriftus-an, mama ki ä-teni,
na ymmid ki mamang ka ma\'t-e-ato
mavitih.

8. Itou-dyk kaua tou atta ta Kaha-
niap-an-oho, röu mauperi kow, ka ä
Chriftus kow ?

H\'ahei.

9. Affi kow kaua kamado-an ka
amhou-ato ?

Affi; Ra ä Chriftus-koh.

10. Mamei-mang ka ä Chriftus
kow?

Saoufal ki voual ki vatte.

11. Makka-mang-ah ki dalia ka
a Chriftus kow}

Tou

C^ooft ntet genoecjjfaem öte
foo lange D«t2t als Dit tt%tiu
vuoojDtgeletoen*

<Bm Dat onfe vtlt onffe^ffe*
lijcfctg/ en öat Defeltoe ooefc
nae ött letoen C^ooft bau noo*
DenJjeeft*

Sn Jjoetoeel ffttcfcen 10 öe*
feit ttptnemenöen Cjooft ge*
legend

ginttoeeßucften*
6. jBelcktgöeteejöeßticft*
<Dat tefc met luijaem enöc
3tcic/üt letien enöe Öe?tim/ntet
mtjn / mae? mij\\\\$ Beeten ett
^altgfjmaecfce^ 33efu
ftiepgenöem

7 Wtltk tief ftet tui eeöe ffufc*
<Dat uk 0002 gjefurn €{)iU
Öum/alg fijn engen/regen alle
cjuaet gI)ct?onU]clt)ch Ixjc^öc
öettme^t*

8. gjööaniiiejmutofeemgi

Ciooft gelegen / Dat gf)p toeet
Dat g?i <£fmöum toeöeljoojt *

3a Jet.
9* Ästjr gpöanu^felfö
niet>

iBaej tefc fcen geftt

<%t at

10 e 3tjt g|jp

gen^

Mtt liefjaem en met jtele*

11  ^oelange Due^t Du tv*
genDom l

Stt

Ton kseuag-han tou kidi ki ka-
patei-an , att\'-ato tou yhkaquang
myddarynnouh.

12. Mama ki man g ka ni-maki-va-
lei ta ti Chriftus ymhou-an,ka a-tou
kamado-an-ah-kow tyni-sen ?

Ki na asmagh tyn.

13. Ni-oumang ymhou-an ta ti
Chriftus ki na semagh tyn >

Teni ta ni-pou-mfing pou-das-
\'seuh ki na \'asmagh tyn alei ki varau-
au ka ymmid,ni-a-likouh-appa hma-
mia jauan na kailhgen ki Lyttou.

14. Irou ni-maki-valei ymhou-an
ta ti Chriftus ka a-teni kow, kma-
ding kaua ymhou-an mama ki a-te-
ni?

H\'ahei miffing.

Kmading ta teni ymhou-an
tou doumma ki mang ?

Tou doumma ki ka\'t-e\'-en kavi-
tih-an ka ymmid.

16. Affi kaua iroua hnyn ymhou-
an ta mamang ka ma\'t-e vitih, tou
kam\'adh-£en katta?

H\'ahei: Ra ti Chriftus ta pa-fyla-
laki \'t-e\'vitih ka anna, tou pa-fa-
riang-eih jauan.

17. Timang ta papasshut ymhou-
an , ka hmaei-ah-kow maki-valei ki
Kahaniap-an k\'atta ta ymhou ?

Ti Jefus Chriftus ta pakashut jau-
an ki atta, ki Joep-an tyn kad\'llig
matiktik ki pa-tna-mfing-an , nda

teni

ginïetoenen in ffejfcen / öar
tg inftzt eemjoigljept,

12* ü)oc ïjeeft C&tgng u
fjem tót een epgïjenöom Qljt*
ntaeclu >

fijn ^ïoet*

13 ♦ IBat fjeeft öan Cltziöti^
öoojfijnSBIoetfcöo? tt nptge*
wftt *

£>n Öeeft öooj fijn Sïoct

boo? alle mijne fonïsenfcoïko*
melijc& betaeit/ en rnp upt Jet
gettseït ^ttpbeïg be^lolt

14 patrien €l&ifttt£ ti tot
fijn epgïjenöom bc^egljett
Öeeft /betuaejtöp u oocHtuel
aïu fijn epgen *

<0ttuiCTeïijcïi ja öp*

15 IBaej tegcns be&aejt jjp
ut» è

Cegeng aïle?lep qnatu

16 Bcmtt nto ïmn in öit lebm
seenfluaetmee^obe^

3a ptmtae? Cljjifluö tts enö
fjet aïte famen tot mijnen goe*
be*

17 Hae? trn\'e bejfetcfte^t tt/
öat oocfe gp in t bpfonöej De*
fCioofuö\' Deelacïjtigl) w t

3efn£ Cljn&uö bejfeecfcejt
mp Des? / inteenötgö öoo?
nen ^epligen <8>ts$ m

teni ta mattas\'i-fal ki ryh-au, ka Alak
koh ki Alid ti jau.

18. Hmahei-kow maupiri tou-
mang, ma lava ka matiktik tatna-
mfing-an-oho ?

Hmahei-koh maupiri ki anna tou
atta , rou maki-valei koh jau-an ki
fi-riang-en fitanang ki tintin , ka
hmahei koh addaeuuaha ymmid ah-
quaki foukiAlid.

19. Dou timamang ta maki-valei
tou ryh tyn\' ka tna-\'mfing ti Chri-
ftus-an,ka mararyh-appa mamoei ha
ymmid ahqua ki fou ki Alid, hma-
hei kaua paka-mado paka-shut tyni-
xn ki kariang-an ki tounnoun ki
vullum ka rouroumang-ah >

Hahei, hmahei paka-dasuua.

Kararauha ki Tateitalih.

Kamang ta kavan-ei h-mouhou,
ka hmahei-ah-kow maki-valei ki
Kahaniap-en ki karaijam kanna ki
vullum ?

Pattcci-vli-an.

Nounamou, mama ki mang ki
na ka irang ta kidi ki ka t-e\'-en a ka-
vitih-an ki Kaasuloung: fiabuh ki an-
na j mama ki mang ta kidi ki hama-
mi-an ^b tyni-sen: tou katatouro ma-
ma ki mang ta kidi ki Pas\'sevavli-
xn ^c Loumouloug ki Alid alei ki ni-
hamt\'-an tyn\' tyni-asn k\'anna.

Seu-

ïoofg/Defe -getif met twg?.
nen <0eeö Dat ich üen een ïunt

18 l^oe ftonDt gijp toeten Dat
oocfe ti gehotoe oprecht tg *

«pt/ om Dat ttït ttt mp
befpeute een toel fcercptljept

üz& Ijejten/ om nae? alle De ge*
fcoöen<0oDtg te letten*

19 ^te Dan betotnD Dat lipm
Cj&ifttim gelooft/ en üan ïje^
ten genegen tè/naej alle De ge^
fcoDen <&omte Ictoen/ rnaeft
Dte ftcfo toel ten Hollen toejfeecs
Ite^t ïjottDen tornt fijn toeftom*
lïtgefaltgljept*

galjp/tenöolïen.

De tweede Vrage.

Wat moet g^p toeten/ om
tot trien trooö entyettgpe Deg
^emelg te getaeefcen i

Antwoord.

€e$/ïjoe gjoot Degnten*
fclieg eüenDtgljept 3n:öae?na/
toelcfc fijne Dcrloflïnge : ten
DerDen/ ttrnt Danrfc&ae$ept
\\yp <0oöe Uoo? fijne toejlotfm^
gefcöulötgö$P>

Soufou ka tse\'i-qua toa foulat ki Alid.

(a) Rom.3: 9.tou kidi ki 18. Ni-
mei-ouro-kame banavana faou-fäl ki
Joden ki Griecken kaymmidta neni
fi-darim ki varau. Mama ki na fafou-
iat, Da äouffi ki matiktik, äouffi ki
faäät: Aouffi ki mavana pschdim-
dim, äouffi ta timamang ka kmi-ym
ki Alid. Ni-kmou-ymmid kmou-va-
veiryng ta neni, ni-fäonfäl ta neni
faramfara ki kidi: aouffi ta ti-ma-

mang kapamut ki mariang, aouffi
ki faäaat. Lalou nein\' ta ravak ka
mi-\'nga-\'ngataf: ni-mattae\'i-famuk ki
fi-vana-van- an ki dadila nein\': ka
itou-rarim ta na diera ki voelei ki
bibih nein\': Mattamoei ki na pah-
kou-avavah ki kainnim an-appa ta
moutous nein\': Mset-seh ta rahpal
nein\' tou paouh-tatiri-en ki semagh:
Sidad\'den ki ka\'t-e\'-en kavitih-an ta
itou-qua ki darang nein\': Ka affi
nein\' k\'alang-en ta d\'arang ki karei-
jan. Aouffi ki kahtakout-anki Alid
tou semseh ki matta nein .

(h) Joan. 17:3. Att-appa ta kasu-
ag-han ka myhkaqua myddaryn-
nouh, ka km alang-ah ta neniymbou-an
ka Alid ka dyk faät kadlig, ti Jefus
^ckrif}us.an appa , ka ni-pading-i-en-
hou.

Joan. 14: (S. Ni-k\'ma ta ti Iefus
tyn ni-än, Ti jauta cl\'arang , ki ka-

dllig.

(a) üm\\.y.%9>t0t i8 1B|3

fjefcben te bomt befcï)uïöigljt
benöe Sofcen enöe Önttlun

datfe alle onder de Sonde zijn.

<Deip $tklttttimx$i\'*QMi en
té niemant recl)tbee£öig/oocfc
niet een: <Daej 10 niemant
bit be^anöiglj té/ Mn té
memant öie <0oöt foetkt SClle
fijn fn afgetaelté/te fanien fijn
fp onnut o^oiötn: baej en té
memant öie goet Doet / öaej en
té [oocft] met tot een tornare
luit té een geopent g?af: met
I?are tongen pïegben bt*
ÖJO0Ï1: Hangen fenijn té onöej
ïjare lippen: ireUfce? monöt
té bol ban be^bloecMtgeenöe
tyttegjept: boeten fijn
fnel om bloeöt tt begieten:
B^mdmgc enöe cfónötgïjept
té in IjaretMcgen: €nbt öen
bjcgl) öe$ bjcöcö en Rebben fn
niet geltent. en té geen
bjetfe booj Jare oogem

(b)_f3oan. 17:3 .^it té Ij tt
eetiüjige leben / dat fy u kennen
tsen eenigïjen toaejaclitigïjen

<H>öÖt / ende Iefum Chriftum,

bjeïc&eti göp gefonöen ïjebt*
3oan.i«i:6.5efu*> ïtpttm

^ein/Ick ben de wegh, ende de

waer-

d\'llig- an,ki kteuag-han-appa-ra. Aouffi
ki mouqua tou Rarama-an, dyk alei
jau-an.

(c) Pfal. Ii6: 12.13. Kamang ta
pce\'ä-vli-an-ei-mauti JEH0VA-an,
[alei] ka ymraid ki na asaeuhei tyn\'
tou halap jau-an ^Pei-qu-ei-mau pceuh-
havauta Hazuuh ki Hamami-an, ka
tcetcem-au-mau ta Nanang ti JEHOVA.

1. Pet. 2:9. Rä yraouini ta fat ka-
vouyl-an ka ni-piri-kamou, na fihka-
quan ki Dadyllo ka Meifafou ka Si-
bavau, ta\'u ka ni-paka-dlig-en pa-
katiktik, tau ka ni-paki-valei : alei
ka gnau-eimoumi [pou pan<zh~\\ taka-
riang-enki kidi tyn ka ni-tmaetaeaem
ymoumi-sen tou karimdim-an p\'ou-
qua tou karasrxmash-hsen tyn\' ka
tou \'ou-ryng-hau-en.

Tatar ki kararouba ki Tateitalih.

1. Pyppynna ta mannini ka ou-
piri-aumytta tou kariangei-mitta ?

Toutouro ta mannini.

2. Kamang ta nounamou ?
Mamang-ato irirang ta ka\'t-e-en

kavitih-an ki kaeuloung.

3. Madyk kaua ma-mfing dou ka-
van\'-an-eta ka ma\'t-e-kytta mavitih >

Affi-appa mamfing.

4. Kamang ta \'ou-piri-au-mytta ki
rouma >

Ka ka\'t-ë\'-eii kavitihan ka ou-

hang

waerheydt ende het leven.

mant en komt totDenBaDe?

DanDoo^mp*
(c) gfaU 16:12*13. Wat fal

ick den Heere vergelden Ü0Ü£

alle fijne toelDaDen aen mp

[Detoefen*] Ik fal den beker der
verloflingen opnemen, ende den
Name des Heeren aen-roepen.

Itëaejgïjp 3|Jt
een uptDe^&oren gljeflacöte /
een ionmcklicft^ießejDom/

ttt\\ ïjepllfjï) toolcft / een verkre-
ghen volck: op dat ghy foudet
verkondighen de deughden des
genen öie tl Upt De Dupfte^

niffe geroepen jjeeft tot fijn
toonDe^aejltcljt*

Verklaringe van de tweede
Vrage.

1. ^oeDeelDe^fcgepbenfaec*
ften moeten top toeten t\'onfe?
faltgjept i

UMcftigJeteejöe*
foe gjoot Dt$ menfcljeg
tHenDioftept

3. t ntet genoecö Dat top
toeten Dat top ellenDtsJsÖn*

ßttn Jet.
4 iBat moet men nocg Dae?
Dp toeten £
^at Defe onfe eUendigïjepöt

tg

hang irang ta kat-ë\'-en-eta k\'atta.
5". Ka\'umang ka mou-piri~âï-appa-
kytta ki atta ?

Aleika rou aflï mytta \'ou-piri-ên
ta keirang-en ki kat-ë-\'eta kaviti-
han, affi-kytta nipit-ah psehbalei ki
Hamami-an ymyt-sen.

6. Kamang ta kararouha, ka \'ou-
piri-au-mytta tou kariang-ei-mytta ?

[Ka mavana-ali-kytta ] ka mang
ta hamami-an ki kaeuloung.

7. Ma-mfing kaua k\'anna,rou ma-
vana-kytta ka akoumea ta d\'arang
ka tou hamami-an ymyt-sen ?

Affi-appa ma-mfing k\'anua.

8. Toumimi-en ki mang ki rôuma
tou atta ?

Ka mavana-al-appa-kytta ka ma-
mefmang tad\'arang kanna ka tou
hamami-an ymyt-sen.

9. Ka umang ka mavana-âl-appa-
kytta ki atta ?

Alei ka rou affi-mytta \'oum-hg\'an
ta atta, afli kytta maki-valei-ah ki
Kahani-ap-en ka mashut tou ka\'t-ë-
en-eta kavitih-an katta.
xo. Kamang ta katatouro ka ka-
vana-ei-mytta tou kariang-ei-mita ?

Pse\'as-vavli-an mama kimang ka
ad-au-mytta ki Alid alei ki ni-hami-
an tyn\'ymyt-\'aen.

Haei-en-kytta kaua pa-ad ki
Alid ta Pse-\'^-vavli-an ka k\'ma-hyn-
na, ka (l-kounoung-\'n-ita pcehdmi-
dim ;ka mariant lava ta anna ?

Affi,

(0 een fee? g:ootc eïlenötgöepr*
5. t©ae?om moet men oock
öat toetend

<£>in Dat ton antiek met en
fouöen met e?nft öene&en nae?
onfeöe?loflfinge*

6„ HMtft 10 fjet ttueebe öat
men moet toeten te? faltgïjept*
Wtlch fp öeöe?ïö(ïmge öeg
menfefjeg*

7. 310\'t gljenoecï) öat men
toeet öatte? een toegtj t\'onfei
üc?lo0tnge otmigljté*
jj&en/öat en i$ met genoeeïj*
HBat too?t \'e? öan noc£
mee?ljp üe?epfcl)t*

^attop toeten toekfc öten
toegïj 5p t\'onfe? toejloffmge*

9* t©ae?om moet men ooefc
öat toetend

<Dmöattnp anöe?0 ntet en
fottöenfconnen een glienoetj^
famen C?oo& ontfangen te^
gengonfe ellenötgöept*

10. Hr>clcU i$ Ijet öe?öe öat
men moet toeten te? faïtgljept*

Weit öancftöae?fjepöt top
<2r>oöe ttoo? onfe fce?loflmgüe
frïjulötgïnijn*

11. jfèogfjen top öan €>oöe
aïfttïcft een öantfcbae?l)epöt
niet opö?agen aï£ top tip on£
feïuen goettnaöetU

Affi.

12. Mama-ah ki mang ta Pse-\'as-
vavli-an-eta, aleika kamoei-auhki
Alid ta anna ?

K.\'ma-ah hynna ta Pas-\'^-vavli-an-
eta, mama ki ni-fi-kidi-en ki Alid
ymyt-sen tou fou tyn\'.

13. Heirou ti-mamang ta aouffi
ki k\'akalang-in ki ka t-e-en kavitih-
an tyn", ki hamami-antyni-^n, ki
pas\'se-vli-auh tyn\' loumoulough ki
Alid, hmahei-ah kaua mou-vullum
ta teni k\'anna ?

Affi hmahei.

Katatouro ki Tateitahh.

Itou kidi toumang ta ka\'t-e-en
kavitih-en ki kauloung >
Pattcei-vli-an.

Itou kidi ki atta, ka Tama-kava-
rau^a ta ka\'uloung, ka alei ki varau
1» tyn ni-pafi-darim ki kapatei-an ka
myhkaqua mydarynoulv faoufal ki
voual ki vatti ^d tyn-da.

Soufou ka tse\'i-qua tou foulat ki Alid.

(<a) Rom. 3: 9 tou kidi ki 18.
Kmytta tou Tatei talih ki kararou-
ha tou patah ka (a).

1. Joan. 1:8. Heirou aouffi kytta ki
varau rou koun-neta , fi-kounoung
mamado-kyttapatau-raheiymjt-cen ka
affi itou-rbo ymyt-sen ta katiktik-an
ki fou.

(b) Rom.

teentop*
ix. ^oeDamgl) moet Dan ott^
Cc Dancfcbae$ept 3ijn / op iaat
<£oDt Datt aen een toelbep*
gen fjebbe*

J>ûûDaniglî als? <0oDt feïfó
onjï Die tooojgefcljjetoen ïjetft
m fijne Wtu

13. Dan glieen fcenntflfe
en geeft / nocfj ban fijne ellen*
ïrigljtpöt/nocl) fcan ftjne be^
loflïnge/noeö ban fijne Dank*
fcae$epöt/ ftanoocfc Die toe!
faltglj toojDen*
$eenljp.

De derde Vrage.

ït^ae? in beöaet Deg men*

fcljegellenDtgJjepu

Antwoord.

tDaej in] öa t Jp een fonbarç
3P / enöe om fijnDej fonDeit
btlïe De eentotge DooDt/bepDe
naej ïicfjaem enDe 5Xtle onDef*
too?pen*

(a)^Om 3:^9tûti8 m*
ftet IpejDojenDe ttoeeDeî&a*
se (a).

r.gjoami: b gnDien top
feggljen dat wy geen fonde en
hebben, foo verleyden wy ons

felven, enöe De toae$ept en té

monomer*

(b) $om*

(fy Rom. j 2. Alei ki atta mama
ka ni-iroua ta varau tou Nasi, alei
ki ka\'euloung ka faat, Alei-appa ki
Dar au ta kapatei-an: ka tou kidi ka
k\'ma-hynna ni-fadseuua ta kapatei-
an tou kauloung-an kaymmid, ka
maymmid itou-qua tyni-an numava-
rau-ato.

(c) Jef. 66:24. Ka dmarang-ah
fahpsepasnadi ta neni, ka kmyt-ah-
appa ki patei ki Taou ka ni-dmoum-
ma-doumma ma varau jau-an, ka ajfi
mapatei-ah ta kourei [ki h)>nnaua]nem\\
ka ajfipahiouhp\'-au-lato ta apoei nein,
ka \'ngseidingit-ah ta ymmid ki vat
neiiii-an.

Matth. 2.5". 41. Tou kidi kanna
mattasi-kma-al-appa hynna ta teni
neini-an ka itouou-i-ra, D\'marangd
jau-an taymoumi ka ni-pahko-avavah
tou apoei ka myhkaqua myddarynnouh,
ka ni-fi-tanang fi-mimia ka a-tou
Xyttou-ah ki Tama-Gnau-appa
tyn\'-da.

(d) Joan. y: 28. 29. Jna mou-
rynhgau ki anna: ka iroua ta kidi
[ki t\'alei] ka millingig-ah ki yng-au
tyn\' ymmidta neni ka ai-a-rbo ki ra-
varavak. Ka mou-psenseh-ah ta nei-
pi ka ni-mapoungas ki mariang tou
^I]kouh-ei ashpitka tou kasu\'ag-han:
Ncm _app_{a ra} ka ni-mapoungas ki mat e
mavitih tou \'likoubei\'tehpit ka tou dung-
dung-au [pahavoung.]

Luc,

(b) 5: i x, <Dae>om ge*
ïijcft Doo? tenen menfcje De
fonDe in De toeidt ingekomen

i$ltt\\Üt door de fonde de doodt;

enöe alfoo De DooDt tot alle
menfcljen Doo? gljegaen i& in

welcken alle gefondight hebben.

(c) gef.66:i4 <gntie fp fuïlett
fjenen uptgaen / enöe fp fullen
De DooDe Ueftamen Dei liebett
tien/Die tegen mp otseuuDen
Jetóen/toant haerenwormen
fal niet fterven, ende haer vyer
en fal niet uyt-geblufcht worden»

enDe fp tullen allen bleefclje
ten afg$fingefijm

iüBattli. 25: 41. <®an faï ïjp
feggen oocft tot De gene Die ttt
tfiw&ei-jjanD fijn / Gaet wech
van my ghy vervloeckte in het
eeuwighe vyer, \'ttütlcft Den

^upDei enöe fijnen Cngelen
öerept té*

(d) 3joan 5:28,29, <H*n fce^
UöouDejt u Daei niet oDei t
ttiant De upre ftomt/in tuelcke

alle die inde graven zijn, fijne

ftemrne fullen Ijootett* €nöe
fullen uptgaen/ Die ijst eoeDe
geDaen Ijtbbtw / tot De optant

Dinge DejÖ ItDtnö: ende die het
quade gedaen hebben tot de op-
ftandinge der verdoemenifle.

2 luc.

Luc. 16: 23. Ka ni-mapatei-appa
ta mavangei [k\'anna,] ka ni-ravak ta
teni. Ka rou n\'l-pafau-vavauen tou Ka-
l&u&it-en ki mattatyri,tou feci alalam-
an tyn\\ ni kmy-tauah ti Abrahatn-an ti
Lazarus-an-appa ton as-i-va tyn-da.
Jef. 66: 24. Kmyta tou ouro hina.

Tatar hj katatouro H Tateitalib.

1. Tou pipina ki \'lbseh ta ka\'t-e -
en kavitih-en ki kaasuloung >

Tou rourouha ki lbash.

2. Kamang ta Ibxh. ka nau-namou?
Ka Tama-kavarau ta kaasuloung

tou na kidi tyn\'.

.3. Pipina ta kidi ki varau ka maanni?

Rourouha ta maanni.
4. Kamang ta naunamou ki kidi
ki varau ?

Tabli-en ka varau.
y. Mou-mhga kow ki mang ki Ta-
bli-en ka varau?

Kabouflouk-an ki Nat\'an Nsei-
eta, ka ahkei-ul-en ki kaseuloung ka
ymmid, dou iroua ta neni tou Nsei.

6. Kamang ta kararouha ki kidi ki
varau ?

Ta Pei-raringei-en ka varau.

7. \'Ou-piri-enhou ta mang ki pei-
raringei-en ka varau ?

Ymmud ki na ringei, ymmid ki
nafou,ymmid ki nashdarumdum ki
kaseuloung, ka macyt ki Tatouhko
kiAlid. 8. Kat-
ang.

Uuc. 16:23, <£nbt öe rijcïte
Üityf oock/enDe tutc^öt btQta^

ben. Ende als hy inde Helle fijne
oogen op-hief, zijnde inde pijne,
fach hy Abraham van verre, CHÖC

Hasaram in fijnen fcljoot.

Verklaringhe van de derde
Vrage.

r. 35n ftoe-beel Swcfcen hu
lïaet tjellentoftem öegmen*

fcïjett i

gntïuee Ihtcften.

2. IBeïcïuöïteteerlïefturïU

^>at öc menfrfj ban naturen
een fonöaej té.

3, ^oe-beelöejlep fonöé ipttf
Ctoeeöejlep.

4 Wtltït ï& öe eestte foo?te
banfonöe*
«De ejf-fonfce,

5. itfat bejlïaet gijp ööoj öe
ejf-fonöe £

tDe bejtM^btntljepöt ban
aejb / tiic alle menfcljen met
ïnmtej meetelt brengen.

6. iBat ig öe ttoeeöe foo^te
banfonbel

^ebatjelijcftefonbe.

7. 3©at be?Öaet s Jp dooj ht
babelijclte fonöen t

$ïle toejeften /tooojöen/ en
geöacöten öeg menfejjen/
tmïcfce Ö$öen tegen öe ü^t

8. K a\'t-e-en kavitih-an kana ta atta
k\'ma-appa-hynna irang , ka Tama-
kavarau ta kaseuloung ?

Hahei miffing.

9. Kaumang ?

Alei ka varau pa-ou-ranah-ato ki
kaseuloung ki Alid, ka tbboar ki
ymraid ki kariang-an, ka paout-hili-
appa tyni-sen ki Xyttou.

10. Kamang hnyn \'ta kararouha
ki lbaeh ka itou kidi-an ki ka\'t-ë\'-en
kavitih-an ki kaseuloung ?

Ka ni-pa-fidarim-en ta kaseuloung
ki kapatei-an ka myhkaqua mydda-
rynnouh.

11. Ka mamang ta ni-pa-fî-darim-
en ki kapatei-an k\'atta ?

Ymmut ki ka\'aeuloung.

12. Kaoumang ?

Alei ka Tama-kavarau ta ymraud
ki kaseuloung.

13. Kidikaua ka pis-ymd-ah raa-
patei ta neni ka ni-mavarau >

Hahei kidi-atou-ra.

14. Tou ni-riseu-iïoung kî mang ?
Tou ni-ri\'seu-rioung-en ka tata-

koutta-kout ki Alid.
1 ;. Matiktik kaua ta atta ki Alid,
ka pahavoung-auh ki kapatei-an ta
varau naoukouna rou oufyng ?

Hahei matiktik k\'anna.
^{1 <s}- Ka umang ka matiktik k\'anna?
Aleikafmidada ta ymjnud ki va-
rau

8. bit Dan foo een g?oote
etïenDe / Dat De menfcfje een
fonDae? sp î

<@e\\mflelijcftenjal)et*
9 10nt2om Doctj}

<D\\\\\\ DatDe fonDe een a&
toijcfcmge Deg menfctjen Datt
<DûD / Dte De fontepne toan
allé tjenï/enDe een nae?Deringe
tôt Deri ^ttpUel.
10. ffîtltk té nu pet ttoeeDe
ffucft Dae? D\'elïenDtgtjeîît Dt&
menfctjen in fcetïaet*

ZBit-/ Dat De menfcjje De
eeuttJtgtje DooDt onDejUiojpen

11 mie 10 Defe DooDt onDej*
toojpen i

2Ute menfctjen.
ix 3©ae?om Doctj ^

<Dm Dat aïïe menfctjen fon*
Dae^3tjn.

13* Dan De DaoDt een

nûûtfaedttlyilv gefcoigt) Uan
De fonDen
3afe.

i4 fipttuatfeac&t*

îlpt ftjactjttoan îjet D?epge*
ment<0oDt&

15. ggDatrecïjt&p <5obt/
Dat ûocfv De nunDcre fonDen
met De DooDt toe?Den geSiafté

3atjet.

16, t©ae?omi0 Dat rectjt é
<0m Dat aïïe fonDen \\0 een

25 3 fctjctv

rau ki Tatouhko ki Alid.

17. Ni-t\'akouttakout ki Alid ta
kapatei-an ka mara-ei-mang alei ki
varau ?

"Ni-t\'akouttakout ta kapatei-an
ka myhkaqua myddarynnouh.

18. \'Oumha-enhou ta mang ki
kapatei-an ka myhkaqua mydda-
ïynnouh >

Pas\'i-alalam-en ki Kakeuu-en.

19. Paam\'t-auh dou manno tapas\'i-
alalam-en ki Kal^euu-en neini-asn
k anna ka maouro ki ryh ?

Siouro malouaf tou aèuh ki kseu-
seh-han k\'atta.

2 o. Mang ta tubb\'hgah ki pséi-ala-
îam-en kanna >

Saoufâl ta vouai ta vattî.
2 1. Maka-mang-ah ki dalia ta pâéi-
alalam-en k\'anna ?

Myhkaqua-ah myddarynnouh.

Ka ahpat ki T\'ateitalih.

\'Oumhga-enhou toumang ta ka\'t-
ë-en kavitih-an-ohon nohou ?
Pattœ-i-vli-an.
Tou Tatouhko ki Alid.^a

Soufou ka tseiqua tou foulât ki Alid.

(a) Rom. 3: 20. Tou Tatouhko ta
Kakalang-in ki varau.

Rom.7: 7. Ka ina-mau \'oumhga-ato
ka varau ta karmur-in mamoei, rou
yn\'n\'ato vana-vana ta Tatouhko ; ajfi
kou? ma- rmur- ah mamoei.

Patar

fcfjenntCTe tjan <öobt£ Wtt.
17♦ Wtit DûûDt i$\'n batt
<^oDt op De fonDe geDjepgljt}

eetrtutge DûODt*

18. iBat He^öaet gj)p DÛOJ
D\'eenuriglje DooDt*

fittesten De^elle*

19. ÎBanmej tuo^Den Defe
fin mm nt} #e!ïe otoe? Den

goDloofen gcoeffent é

gjnfonDe^ept nae? Dtt ïe*
ben*

20. wm obej gaen Die fmej*
ten*

S&pDe/obe? Itcfjaem en3teïe.
%u foe lange bumn Dte
fmc2ten>
gjnDe? eetmugfjept*

De vierde Vrage.

It3aej «pt fcent uW tttoe
eïIenDtgfiept}

Antwoord.

^röjiftu^-jpïaetfm.

(a) &om i î io₄ ^ooj De ffltt
10 De fcenntifeDej fonDe*
Utom. 7: 7. lisant oocft en

hadde ick de begeerlyckheydt
niet geweten ( fûnDe te 3tjn) M*
Dten De Wtt niet en fepDe/ Ghy

en fuit niet begeren.

Qatar ki ka abpat ki Tateitalib.

1. Kamang ta Tatouhko ki Alid ?
Pou-paenae-en ki kamoëi-iu ki

Alid, ka mataeutasuuh ymyt-aen ki
mamatig ka matiktik, ki mamang
ka alïi matiktik, pafihkaquan-appa
ki ryh ki kaseuloung tou \'illig-hen.

2. Pypynna ta mannini ka Tatouh-
ko ka na psep\'-as ki Alid tou kaaeu-
loung-an ?

Toutouro ta mannini.

3. Pananang-en-ato mama ki mang
ta toutouro ki Tatouhko kanna ka
mannini ?

Tatouhko kiT\'ahtan-in tmamud,
Tatouhko ki kaêumaum\'-en , Ta-
touhko-appa ki fat-kiti-en ki Sou.

4. Mang ta Tatouhko ki toutouro
k\'atta, ka pou-pasnseh ymyt-aen ki
kavitih-an ka\'t-ë\'en-eta ?

Siouro ta Tatouhko ki fat-kytti-
xn ki Sou.

5\\ Ni-pae\'auro ta Alid timang-an
ki Tatouhko k\'atta ?

Ni-tmalum ta Alid ki Tatouhko
katta tou ryh ti Adam, tou nauna-
mou tou ni-pei-ringei-en ki Alid ty~
ni-aen.

<>. Ni-mse\'u-tounoun kaua ta ti A-
dam tmalum ki Tatouhko k\'atta tou
k^uh-bavli tyni-sen tououl, mama
ki ni-ph^n ki Alid ta anna tyni-aen >
Am.

7. Na

Verklaringe van de vierde
Vrage.

r. t^atijmiBet^obtg*

\'t een openbatinge batt
<0ob£ tuille/tuaei in beifclaeit
tuoibt / tuat recïjt / toat niet
vccljt 5p / ben menfclje bezbttv
benbe tot geïjooifaemljept.

2. ï^oe-beelbeilep toetten
{jeeft <6obt gegeben aen ben
tnenfclje*

^ieberfep.

3. %oe toeiben bie b|iebeiïep
toetten genaemt*

«De toet bei Zeremonien /
be goïitpcfee toet / enbe be
tuet begeben.

4. Wtltkt tuet ban befe b|ie
openbaeit on£ onfe elïenbig>
ïjept £

Sjnfonbeiöepbt be tuet bei
Eeben.

5. 2ien tuien ïieeft <0obt befe
toet eeitt gegeben *

<^obt|jeeftfe inben beginne
geplant in \'t jjeite ban flöatn/
boelipöemfcljiep.

6. ^eeftoorfclCbam befe tuet
aïfoo booit geplant tot fijne
nakomelingen / gelijcfc Ijpfe
ban<0obt ontfangen Ijabbe*

Deen öPt

7. IJoe

7. Na mamei mang ta Tatouhko
k\'anna, ka ni-pou-raryh-en Alid ti
Adam-an ?

Jna fi-dada alei ki varau tyn\'.

8. Makka-koun-ato linyn ymyt-aen
ta Tatouhko ki Sou ka fat kytti-asn,
ka mannanaeh kma-hynna mariang ?

Na pas\'se-mamado ki Alid ta atta
ki Alalak ti Ifrael.

9. Tou na rima timang ?

Tou na Rima ki Tama-Mattxi-
tan ka ti Mofes.

10. Manno ?

Affi madellk fi-aiuh ki ni-d drang-
en nein\' tou Egypten.

11. Toumang ?

Tou pou-lsen, tou Voukyn ka
Sinai.

I 2. Tou kidi ka mamei mang ?

Tou ouhkiap-en tou d\'yllidyl-an
ki Tau.

13. N i-pak\'yta ta ti Jehova tou
kidi k\'anna tyni-asn ki mamei mang?

Ni-pak yta tyni-asn tou Apoei tou
Ahto, tou \'Ltseh, tou Rykkat, tou
tma-mouvavulbullun^tou oeni-appa
ki I-oep.

14. Alei ki mang ka ni-pse\'se-lala
ta Alid ki Tatouhko k\'atta tou ka-
seuloung-an ?

Alei ka k-dse\'uuä-ah kmalang ta
kaasuioung ki ka\'t-e\'-en kavitih-an
tyn, ka dyp-ah ta teni ki Alid.

15. Ni-

7- ï)oei£ \'t öan met Die toet
gegaen/ Die <0oDt tnïjet jjejte
^DamgJiaöDe geplant*

tö bp-na gebeelijcfc ttpt-
getoifcöt Doo? fijne fonöe.

8. Wm ban Daen komt mi
De toet De? Cfjien-geboben Die
fobolmaecïtt

<6oDt feïfg tjeeft Die gegeben
aen De lünDeren 3jfrael&

9. ^oo?toien0JjanDt>
<Doo? De fjanD Deg

ten jBofté*
ro. i^annee?*

ïBepnigbtijts? na De Upt-
totljt De? ^ftaeliten tipt 4B*
gppiten*

II. »e?*

gjn De Wötümt/ op Den

ix. <©ptoattotjfef

Ulet fttyUk en bebinge öe£
$Olclt0* \'

13. ^oe be?tïjoonbe ftcïj Dan
De Beete op Die tijDt t

gn aape? en HoocU / met
<Dontic? / uitrent / ftoare
10olcften / en fêejcft gelupt ee*
ne? 25afupne

14. l©ae?toe|ieeft<6oDtDefe
toet alDti0 anDe?mael aen Den
menfeïje toe?nietitot i

<©p Dat Demenfcf) fijn on*
ue?mogéïmmenDe/ fic!j fowDe
be?ootmoeDigen boo?

if. Ni-phsen kaua ta Tatouhko
k\'atta ymyt-xn , alei ka k\'iim-au-
mytta ki atta ta kaeuah-han ka myh-
kaqua myddarynnouh ?

Affi: râ paki-valei-en ta kxuag-
han dyk ti Jefus Chriftus~an.

16. Pypynna ka \'tpalki Tatouhko
kafta?

Rourouha ta \'tpal.

17. Pypynna ta Sou tou tpal ka
naunamou ?

Pahpat ta Sou.

18. Pypynna ta Sou tou kararouha
ki tpal >

Nirinim ta Sou.

19. Palikou-fou-en-kytta ki mang
tou naunamou ki \'tpal ?

Ymmid ki t\'atamd-en ka ahqu-
au-mytta ki Alid.

20. Pahkou-fou-en-kytta ki mang
tou kararouha ki \'tpal ?

Ymmid ki yllyg-hen ka yllygau-
lîiytta ki Tau kararôuma.

21. Kamang ta napapafal ki im-
mid ki fou ki Tatouhko >

Atta : mavse angö-ahkow ki Alid
tou tintin-ohou ka mitatmok , ki
Ta\'u-appa ka rarouma\'uho mama
mamado ymhou-an.

Kararima ki Tatei-talih.

^amei mang ka mou-piri kow

tou Tatouhko ki Alid ka Tama-ka- tie toet bat gp UtX toiv

varaukow? bae?$Öt

Pat- Ant-

Pattœi-vli-an.

Heirou tmoumimia ta Tatouhko
k\'atta ki kavasangö-an ka maen®.
naeh ki Alid ki ta\'u-appa ka rarou-
ma,^a Doumiaka mafloufou jauan
ta ryh-au, ka affi-koh ni-ahqua ki
fafat ki rourouha kanna.^b

Soufou ka tœi-qua tou Soulat ki Alid.

(à) Matth.22:37.38.39.40. Ma-
vœango- ah kow ki M El RANG ka
Alid oho , tou tyntin-noho\' ka myhta-
tmok , tou vatti oho ka myhtatmok, tou
\'oumhgan-appa \'mhou kaymmud.Knm-
ta fou ki padingi-an ka naunamou,
ki keirang-en. Ka mashkaulaula ki
atta ta kararouha : Mavœ\'angô- ah
kow ki Tau ka rarouma u.hó mama
mamado ymhou-an: \'iEul-in tou fou
k\'atta ka rarouha ta Tatouhko ymd-
appa ta na Tama-Mattse\'i-tan.

Rom.i3: 8.9.10. Ti-mamang ta
mavœœngô ki rarouma, teni ta ni-pa-
tnut ki Tatouhko.Ya att\'appa, Affi kow
mou-zouzoungah ki ni-makakitil,
AIR kow louhpoug-ah, Affi kow ha-
ouzoung-ah, Affi kow gmeil-ah ki
fi-hahaharang, Affi kow ma-rmur-ah
mamoei, ka rou akoume -appa ki
fou ki padingi-an ka rouma-ra, pa-.
pafal\'-en-ato papafâl tou fou k\'atta ,
Mavatasngè-ah kow ki Tau ka rarou-
ma-u-ho mama mamado y mhou an &c.
Mna-tapavut-in ta Tatouhko ki kavœ-
œngè-an,

(t>) Rom.

Antwoord.

^ae^betoetbolftomen Mth
be af-bûjbejt bepbe tût ^obt
en De onfen naeften *l «Daej ge*
tupg\'jt mp mtjn gemifle bat
iîh geen ban bepbe onbe$ou*
beni)ebbe*^b

^c&îfmej-pïaetfcn.

(a) Ifêattï). 37* 38* 39*40*
Ghy fuit liefhebben den Heere
uwen Godt met geheel uw herte,
ende met geheel uwe ziele, ende
met geheel uw\' verftant. <g)tt tg

Jet ee?fteenbeïiet gjoot gfje*
bobt. €nbe Ijet ttoeebe Defen
gfjelfjcfc [t\'0] : Ghy fuit uwen
naeften lief hebben als u felven.

SCenbefetbjee geboöen fjangt
be gantfc&etoïet enöebe^o*
pïjeten*

ffiOtU* 13: 8* 9*10* Steden
anderen lief heeft, die heeft de
Wet vervult, tfêmtt Dit /

en fuît gïjeen obejfpel boen /
Oïjp en fuît niet böoben/^fjp
en fuît met Öeeïcn / &)p en
fttït geen balfcge getttpgemflfe
geben/ &ip en fuît met begee*
ren/enbe foo bae? eenigli anöej
gebobt i&l tooïbt tn bit U?oo:t
aï$ in een îjoûft-fùmme begje*
pen/ [namentïijcfcltn Dtt/Ghy

fult uwen naeften lief hebben _a
gelijck u felven, &c. Soo is dan
de liefde de vervuUinge der Wet.

(b) Rom. 7:18.21. Ka kavana-en-
au ka affi itou-qua jau-an₃att-ato tou
vat-au₃ta mariang: Ka itou-qua jau-an
ta moei, rd aß-mau pakLvaleuen ta
paamt-en ki mariang , &c. Anna-ta
paki-valei-en-au [jauan] ta Tatouh-
ko k\'atta, rou mamoei-koh ki paamt-
en ki mariang, ka cei-a-qua jau-an ta
aß mariang.

I. Joh. i: 8. Kmyta tou-ouro tou
katatouro ki Tateitalih tou patah.(tf)

@atar ki fararima H Tateitalih.

1. Tmou-mimia emyt-an ki mang
ta Tatouhko ki Alid ?

Tmou-mimia ymyt-an ki kava?\'-
aengü-an ki Alid, kavse\'sengö-an-
appa ki Ta u ka rarouma.

2. Tou pipina ki \'tpal ka ni-pafi-
lbse\'lb^h-en ta Tatouhko k\'atta ?

Tou rourouha ki \'tpal.

3. Pahkou-fou-en-kytta ki mang
tou tpal ka naunamou >

Ymmid ki tatamd-en ka ahqu\'au-
myttakiAlid.

4. Pahkou-fou-en-kytta ki mang
tou kararouha ki \'tpal ?

Ymmid ki \'illih-en ka illih-au-
tnytta ki tau ka rarouma.

Taeuuh-au ta na papafäl ki fou
^kl Tatouhko.

Mav^\'sengo-ah kow ki Alid ka
M e1 r a ^ c-oho, tou tintin-oho ka
myhtat\'mok, tou vatti-oho kamyh-

tat\'mok,

(b) fxm\\h7:18.zT. H3ant

tcïi toeet mt in mp / bat \\$/ tn
mijnen bMcfje geen goet en
tooont:toant jet toillen i$ toei

Öp ntp / maer het goet te doen
dat en vinde ick niet. dcc. J^öö

bmbe tcït ban befe toet [m

mp] / als ick het goet wil doen»
dat het quaet my by-light.

^tetbobenbe

beibel^age* (a)

Verklariiighe van de vyfde
Vrage.

i♦ Wat epfcJ)t be toet <$obtg
ban on£1

epfcïjt ban ong ïtefbe
tot <aobt/enbe ïiefbe tot onfeti
naeften,

3n Ijoe beel Cafeïen té
befe toet beibeelt>

^nttoeeCafeïem

3. wat too?b om gefcobm
mbeee?fte*

ftüe bienfëen bte top«5obt
moeten opdagen*

4. 3©attoo|bt ong geboben
inbettoeebe CafeU

Mlt be btenöen/ bte top on*
fen naeto fcfjwlötsö $ijn.

J>egï)t be fomme beg
toet&

<5öP ruit lief Jjebben <s5obt
utoen ïpeerc / ban gantfcjjei
geiten / ban gantfcljei stelen/
€ x ban

tat\'mok, tou hinauä-oho ka ymmid₃
touymd-appa ki kailhgen\'ho. Anna
ta fou ki padingi-en ka naunamou
ka keirang-en, ka mahkaulaula ki
atta ta kararouha, Masvas\'sengo-ah
kow ki Ta\'u ka raroumau-ho mama
mamado ymhou-an. Tul-in tou rou-
rouha ki fou k\'atta ta Tatouhko ka
ymmid ki na Tama-Mattse\'i-tan-
appa.

<j. \'Oumhga-en-hou ka na ma-
mang ta Ta u ka rarou\'ma-uho ?

Ymmid ki ka\'asuloung.

Ka\'umang ka kidi-ato ka ma-
vse\'ango-ahkytta ymmid ki ka\'eu-
loung >

Alei ka ni-pei-ringei ta ymmid ki
ka\'asuloung tou papei-kakounoung-
in tou paahka-koun-appa ki Alid
mama ymyt-sen.

8. Mattas\'i-faoungä mattse\'i \'mfing,
mamei-mang ka pahtaeutseuuh-en
kow ki tpal ka naunamou ki Ta-
touhko, ka Tama-kavarau kow ?

³ Tpal ka naunamou ki Tatouh-
ko tmou-mimia, ka mavse sengo-ah
koh ki Alid tou myhtat\'mok ka
tintin, tou myhtat\'mok ka vatti, tou
ymmid ki hynnaua,tou ymd-appa ki
kailhgen:. Rä mangä-ngiü jau-an ta
ryh-au, ka affi koh ni-madyk affi ma-
koma-hina mavse\'asngo ki Alid, rä
ni-mavahyr-appa-koh ki Alid.

Pahtseutseuuh-en-kow mamei.

mang

ban gantfclien gemoebe/ enöe
alle Ertöten» t®it ig !)ct ee?tte
enöe tüt geboöt / bat an*
De? Defen gelijtft / <at)p fult
«toen naeßcn ftrf jjebben alg u
fclben» tobefettoee gehoben
gangt De gantfclie toet enbe
De pjopftetem

6 mit be?ßaet ggpboo?u*
toen mtüm i

SUlemenfcfjen*
7. J$ae?om 3p tun klyxxb
bigfj alle ntenfcjen lief te ijeb*
ben*

öat alle ntenfcfjen nae?
Ißt beelöt enDe gfjeltjchemfre
<^obt£ gefcljapen $ijn/ gelijcft
ooc& top*

^egbt nu fclae?be?/ fjoe
lee?t u ö\'cc?ße Caeffel ht0
toetg Dat gljn een fonbaes

5Öt >

^\'eerße Caeffel Dt& toets
cpfcfit / bat ic& «pobtfal lief
Ijebbenban gantfcfte? öe?ten/
bau gantfröe? fielen / ban
gantfefjen gemoebe / enDe fean
alle &?aebten: Ulae? mtjn ge^
totfle getitpgbt mp / Dat ick
<!3oö ntet alleen niet en Ijebbe
MgebaDt/ mäe? Dat \\tl\\ oorK
felfö <5obt licbbe geljaet
9, ^oe Unt uto De tweebe

€ae&

mang ki kararouha ki tpal ki Ta-
touhko , ka Tama-kavarau kow ?

Tpal kararouha ki Tatouhko
tmou-mimia , ka maevas\'xngo-ah-
koh ki Tau ka rarouma-au marna
mamado jau-an: Ra mangangili jau-
an ta ryh-au, ka affi-koh ni-madyk
affi ma-kma-hynna mavae\'aengo ty-
ni-sen marna jau-an , ka ui-ma
vahyr-app\'oh tyni-xn ki nat-\'an
nasi-au.

Ka ïnnïm ka Tateitalih.

Ni-mei-k\'ma-kau-hynna ta Alid
ki ka\'xuloung kaa-koute vitih ta
teni >

Pattcei-vîi-an.

Affi : ra ni-pei-riang^a ki Alid ta
kacEuloung : râ na kidi-appa ki ni-
hou-aryng-an ki na Ramou-eta ka
ti Adam ti Eva^b ni-kaïuhkmahma
ni-kseuh \'té\' pakavitig ta ni-\'naei-en-
eta, ka ni-a-ymd-in-kytta a-balei ma-
ra pei-alak-in-appa tou varau.

Soufou ka talqua tou Soulat ki Alid.

(a) Genef. i: 31. Ka ni-kmytta ta
Alid ki mamang ka na ringei tyn\', ka
fcytei kaouhangna mariang da.

Gen.i: 26.27. Ka ni-k\'ma ta Alid:
meiringei-eta ki ka euloung, ka pei-
kakounoung ymyt-xn, ka paehkau-
^^an-ei-myta, ka Mei-falbu-ah &c.
Ka ni. _met. ringei ta Alid ki kdeuloung
napeï-kakounoung tyn nyni-œn₉na pei-

Caeffel Deg vuetg/Dat göp een
fonbae^ 3ijt *

32e tbeeDe Caeffel Deg
toets cpftljt / bat telt mijnen
Haeöen fal lief Ijebben alg
mijn felbeit: SEae? mijn gpe*
tötfle getupft mp / bat tc&
Ijem niet alleen niet foo lief
en fjebbe als mp gelben / mae?
bat icH ijem felfg ooeft ban
nattipten Ijate*

De feite Vrage.

$>eeft <0obt ben menfcjjt
foo boog gefcljapen*

Antwoordt.

Deen: Oobtliceft Den men*
fcl?e goet^a gefcljapen: mae?
boo? Den bal onfe* eestte <Biu
Dejg Mm enDe €ba^b / tg onfc
natupre foo beöujben^c / Dat
top alle tn fonDen otitfangen
enöc geboren töQ2ben*^d

(a) <^enef: 1:31. <£nbe «poöt
facö alleg teat Ijp gemaeefct

JjaDDe/en liet, het was feer goet.

Cmtef* 1:26*27* €nDe<5oDt
fepDe:laet ong menftfjen maec?
Itett/ na onfen beelDe / nae onfe
geltjckenifie: enDe Dat fp öee^
fCljapptje Ijtbbé Ende Godt
fchiep den menfche nae fijnen
C 3 beeL

kakounoung ki A lid ni-pei-ringei tyri
tyni een: ka Parash ki Ina-appa iii.
meiringei neini-aen.

Coll. 3: 9.10. Ina mattae\'i-nado
mattse\'iharaug ymoumi-asn, &c. Ka
ni-paminian-nomi ta ka\'asuloung ka
vahaeu ka pce\'ivahm-en tou k\'ak\'alang-
in,tou a-lalikoh han ki na pei-kakounoung
tyri tyni-czn k \'anna ka ni\'tnei ringei ty-
ni-an na nynno.

Eph. 4: 24. Ka mammi-ah kamou
ki kaseuloung ka Vahasu [ ka ni-pei-
ringei ] tou ahkaquan ki A lid tou katik-
tikan ton pakad\'llih-an pakatiktik ka
mamftng.

(b) Gen.3: 1.2.3.4./.Kani-fim-
hamhga ta Voelei fiouro ki yraraid
ki ajaajam ka tou poulse-poulash, ki
ni-peiringei ta ti Jehova Alid : ka
ni-k\'ma ta teni ki Ina > Miffing kaua
ni-kma ta Alid, affi-kamou kman-ah
ki ymraid ki pasrasnash ka tou Ra-
oul > Ka ni-k\'ma ta Ina ki Voelei,
Hmahei-kame kman ki Voua ki px-
rxnxh. ka tou Raoul: Ra na voua ki
pxrxnxh ka itou-taukad ki raul, ni-
kma ta Alid: Affi-kamou kman-ah
ki atta, ka affi-kamou fmoukla-ah ki
atta, alei ka affi-kamou lava mapa-
tei-al-ato. Ka ni-k\'ma ta Voelei ki
Ina: Affi-kamou mapateia. Ra mou-
\'mhgata Alid, tou wxi rou kan-au-
moumi ki atta,ka parkylateih ta mat-
ta-omi: ka mama-al-ato-kamou ki
Alid tou kalang-en ki mariang ki a 131

ma-
beelde, nae den beelde Godts
fchiep hy hem: man CUÖe VDtjf

fcljiepljpfe,

<£011,3:9-<£nlteg&tmet
tegen malfcanDerm/ $c.toant
gijp fytbt aettgeöaett Den meu*
uien menfclie die vernieuwt
wort tot kennifle, nae het even-
beeldt des genen die hem gefcha-
pen heeft.

4:14^ Cnbe Den meu*
toen menfdie aenDoen/die nae

Godt gefchapen is in rechtveer-
digheyte nde heyligheyt.

(b) <6en» 3: *öt

flanglje nu mag Wttget Dan
al t gljeDtejte Detf Mt# / ïjet
toelcH De ï^eere <6oöt gemaefct
IjaDDe: en fp fepDc tot De Djou*
toe:31sf \'t ook Dat «öoDt gefept
öeeft/ gijp ïieDenen fultntet
eten Dan allen fcoom Deft&
ljofë> <*EnbeDeD|outoe fepDe
tot De lïangïje: ©an öe tmtcljt
De? Doornen Defeg fjof^ fuUen

top eten: itaeiöanDetyucljt
Dt# &oom0 Die m \'t miDDen
Deg gofó tó/l)eeft <0oDt gefept:
tnfult Dan Die met eten/
nocl) Die aen roeren / op Dat
gijp met en fteiDet* ^oe fepDe
De üange tot De Djoutoe: 45fyp*
lieDen en fult Den DooDt niet
flemen* Mm «0oöt toeet/ Dat

ten

mariang. Ka ni-kmyta ta Ina, ka na
mariang ta pxrasnnash ton k\'akan-
nin, ka k\'yheil-en ki matta, ka p2e-
raenash-app-ato k\'anna, ka kaesevah-
in tou pa au-nihgan, ka niara tyn ki
loua tyri ka ni-k\'man , ka ni-pïk-appa
ki tboung tyri, ka rii-kman ta tenu

( c) Rom. 5-: 12. Kmuta tou ka-
tatouro ki Tateitalih. (F)

Rom. 7:18: Kmytatou kararima
ki Tateitalih {h)

Rom. 8: 7. Alei ka mavavauuh
ki Alid ta pcehèalei-en ki vat: ka affi
pafi-darim-en ta atta ki Tatouliko
ki Alid: ka afli pafi-lpouh-un-appa.

(d) Pf. fn 7. K\'yt-ei, nz-pei-alak-
koh tou katoukoulan: ka nï-a-balei-en-
kob mara tou var au ki Rena au.

Ephef. 2: 3. Ka na alalak-kytta ki
ngale tou nat tan nm-eta, mama ki
rarouma.

Gen, j*: 3. Ka ni-pou-alak [ ta ti
Adam ki Alak ka Paraeh] paab-
fcoun tyri tyni-an , papei-koimoung in
tyn tynuam, ka ni-fmaki-nanang ki
panang ty_n\',Seth.

Tatar

ten Dagïje atë göp Dae? ban
etet / foo fuUen ntoe oogen gc^
opent tooien: enDe gjjpfuït
alff <$oDt toefen/ ftennenDe jjet
goetenDeljetriuaet* <£nöe öe
bjotttoe facï) / öat Die25oom
goet toasuot fpijfe/ enöe öat
een Ittö toag boo? öe oogf /
ja een ^oom Die begeejitjcft
toag om bejftanDtg te maften/

ende fy nam vanfyne vrucht, en-
de at: ende fy gaf oock haren
man met haer, ende hy at.

(c) $om* 5: ^tet öe ttp
besage/op öeï*(b).

&om 7: i8 j>iet $?age btjf/
op Del» (b).
mom. 8:7* ^ae?om Dat het

bedenke des vleefchs vyantfchap

is tegen Godt: toant Ijet en on*
öejtoejpt ftcö De toet <6oDt£
ntet:toanti)et en fcan ooft niet.

(d) rfêiet/ickben
in ongerechtigheydt gebooren:
enDt in fonde heeft my mijne
moeder ontfangen.

<£pfjef* V €nDe wy waren
van natuere kinderen des toorns,

geïijeft ooeftDeanöere*

<0em 5: > €nDe $Dam ge*
toan een foone na fijn geüjcke-
niffe, na fijn evenbeelt : enöe

noemöe fijnen name £etl>

Ver-

Tatar ki kaannim hi Tateitalih.

1. Ni pei-mang meiringei ki Alid
ta Ka\'seuloung ?

Ki-pei-riang ki Alid ta Ka\' xu-
loung, tou na papei-kakounoung
tyn\' tyni-en.

2. Oumhga-enhou ta matigki na
papei-kakounoung ki Alid tou Ka-
"aeuloung-an ?

Siouro ta katiktik-an ta paka-tik-
tik-en-appa ka finnaeh madlig, ka ni-
pei-faal ki Kaaeuloung tou nauna-
mou.

3. Mattse\'i-faoun-ämattasVmfing,
pash-balei-en-ato ta mang tou katik-
tik-an tou paka-tiktik-en-appa pa-
kad\'lig kanna ?

Ka ni-pakarsemseh ta oumhgan ki
Ka\'asuloung tou k\'alangin kadllih
ki Alid : ka ni-matiktik ta kamoeiin
tyn ki T\'au ka rarounia tyn\'_a ni ma-
d\'llih-appa ki Alid: ka ni-millih ki
psehalalei-in padhdimdim ta ynnas-
nxh-en tyn\' tou ymmid ki mamang.

4. Heirou ni-pei-dllih kma-hyn-
na mei-tiktik ta Kaaeuloung tou
naunamou, ni-oumang hnyn ta kidi
tyn\' ka kma-hynna mat e mavitih ?

Na kidi ki ni-hou-aryng ki na Ra-
mou-eta ka ti Adam ti Eva.

Ti mang ta ni pakka-nauna-
raou-en ki varau ?

Ti

Verklaringhe van de fefte
Vrage.

i* 3^oe geeft <0obt ben metv
fcge gefcgapen^

<^obt geeft ben menfcge
goet / enbe nae? fijn ebenbeeït
gefcgapen*

x. imt be?$aet ggp boo?
get beelt «aobtg tnben men*
fcge >

gnfonbejgept to m getergd

ttgïjept euöe ^epïigg^t / öaej

öe menfcge tnben beginne me*
begefcgapen t^ getoeeft.
3 * ^tggt Uiat bupbelfjefce^/
Uiat onbe? befe gemltftggept
enbe gepltggepbt begrepen
too ttt

tDat get bemant beg mem
fcgeg beliegt met tuaete
htmiïït fpnen tmllc

tuaö recgtbee?btgg ontkent
fpnen naèftett / enbe oprecgt
ontkent öt: fpne genegent*
geben toaren in allen be reben

4* 310 ben menfcg tnben be*
ginne foo gepltg getoeeft/ ban
toaej komt gp ban nu foo be*
bilden ban aejbt*

lipt ben bal onfej ee$e
<Oube?.ö &bani en €ba
Wit tg be eestte oo^faecfte

bejfonbengettieenu

SCbarn

Ti Adam ti Eva.
6! Ti-mang ta m-paka-barau ti
Eva-an ?

Voelci, Tyttou kanna.

7. Mamei-mang ta na Sou ki Lyt-
tou ti Eva-an, tou ni-pakavarau-en
tyntyni-aen?

K\'mahina ta na fou tyn; Heirou
kman kow ki voua k atta, parky-lat-
auh rou anna ki matta ohou, ka
mam ah kow ki Alid tou kalang-in
ki mariang ki affi mariang.

8. Timang ta ni-pakavarau ti
Adam-an ?

Tbcung tyn\' katiEva.

9. Irou ka ni\'kahato kman tati
Adam ki voua kanna, ni-maki valei
kaua ta teni ki keirangen ki kidi ka
mafaoun mariang, mama ki na fou
ki Lyttou tymaen ?

Affi: ra ni-pakadis-en pakadseuua
paka\'t-e pakavitih ta kidi tyn, ka ni-
irou-ato ta kapateian tyni-sen.

10. Mattas\'i mang ta na fou ki Alid
ki atta ?

Mattx\'i-kma-hina ta na fou ki
Alid: Ka ni-kmytta ka mannanna ta
neni.

¹¹ • Kamang kanna}

Ni-kmytta ta Kaxuloung, ka ni-
papannanna ki katiktik-an tyn\', ka

mi-

$banten€ba*
6, UBic jeeft €ba tot De fmt*
be bekocht >

tBt flange / Dat tg ben
^tspbei

7* Wm reben gebnipe&ten
be ^upbel om 2fbam tot fon
tilgen tebetoegen }

*Dtk teöenen; 5nöten glip
ban Defebjucljt eet / foo füllen
ntoe oogen geopent tooien j
tmt gijp ftilt al0 <Dobt toefen

8. wit ijeeft �m tot bf
fontse geb?acï)t*

^ijnt^outoe^ba*
9* IDatuuc? nn $bam ban
befe b?ml)t gegeten Jjabbe /t h
fe? boen toel een g^oote? Ijttp
ïrjckljept ob e? 5ijnen ftaetge*
fyacgt/ gelijk De ^ttpbel fjem
gcfegljt fjabbe *

<z5antfc|ieï!jeK niet: ntaej
te? tmtmit tg te$ont fijn
nattiere t\' eenemael bebo?bett
getoo^ben / enbe De boot obei
Ijern gefeomen*

10. ioat gfienmgïjt «Dobtg
tooüjbt Jpe^ban*

<6obtg tooo^Dtfepbt albttg:
<£nbe fp faegen Dat fp nardu
toaeren.

11. iïaae?toattgDati

menfc!) faclj / bat ïjp
ban alïe fijn geterijtigljepbt
tó

mi-nanna-appa mitouhko tou dou-
ma ki ngale ki Alid.
12. Nx-itouqua tou mang ta ka\'t-
e-en kaviîih-an k\'atta ?

Siouro tou karimdim-an ki ou-
mhgan tyn\', tou paparyt-en ki ka
moeiun tyn\', tou pakarakkarak-in
ki mxnxh-en tyn makoudouma ki
pseh-alalei-in tyo\' psehdimdim, k ma-
appa-hynna kamaouroki mamang
ka rouma tou kat-ë-en kavitih-an
kanna ta Kaseuioung, dyk mavarau.
i 3. îSIi-mou-dyk kaua mouqua ta
fi-dad\'-an k\'atta ti Adam-an, ni-fah-
tounoun lava ki Ka\'asuloung ka
rouma ?

Ni-mou-qu-appa ta fi-dad-an
k\'atta tou ymmid ki kasuh-bavli
tououl ti Adam-an.
14. Tou kidi ki mang ka ni-fah-
tounoun ta fi-dad\'-an katta tou ym-
mid ki kseuh-bavli tououl ti Adam-
an ?

Tou kidi ki pei-alak-en neinisen.
iy. A-balei-en kaua pei-alak-en
kaua tou varau ta ymmid ki kaeu-

loung ?

Hahei.

Ka papito ki Tatœitalih.

Kamang ta ni-h\'ouaryng-an ki
na Ramou-eta ka naunamou ?

Pattœi-vli-an.

Ka ni-knun ta neni ki voua ki Pa-

rsen-
toag ontbloot enDe naec&t
ftonDt boo? Den toont <5obt&.
ü* iDae? in beftaet Defebe^
Do?Dentöept £

3lnfonbe$epDt inDe tmp*
fte?niire fijns bejftantg/ inDe
Uthtmljtpt mi fijnen tuille/
inDe toeöeifpannigijept fijne?
gemgentïjeben tegeng De te^
Den I fulcUg Dat De menfeïj tti
Die tietöojtsentljept niet an*
Deisenfcan al$fonbigm*

13. 310 öefe De?Do?Dentïie|it

alleen oDei$Dam gekomen/of
iCTe oock totanDeremenfcljen
obe?gegaen>

^efe beiDoibentljept 10 mu
De boo?t gefet tot alle benafeo*
meïmgen2ÜDam&

<§p toat togfe too?t Defe
De?Do?Dentï)ept tot alle nalttb
melinggen ftlDamg boon glje^
plant}

^001 De geboomte.
15. 3Bo?Den Dan alle mens
feïjen fonDe? onbe?fcljept in
fonDen ontfangen en geboren*
Safe*

De fevende Vrage.

!©at 10 Dien bal onfe? ee$e
#uDe?£ gebxeft i

Antwoord.

t®atfpübben gegeten ban

De

zxmxh^a ka ni-\'avag-han ti J e h o-
v a neini-sen.^b

Soufou ka tce\'i-qna tou foulat ki Alid.

(a) Gen. 3:6.Kmytta tou ka innim
ki Tateitalih (h).

(I) Gen.2: 16.17. Ka ni-poutouh-
ko-en ki Alid ta Kaeuloung koun-
hiä: Kman-ah kow ki masyh psersen-
nseh ka tou Raoul: Ra na parcennceh
ki k alang-en ki mariang ki affi mariang,
aß kow kman ah ki anna, ka tou wse\'i

k\'anna rou kraan kow ki anna ma-
patei-ah kow.

(Patar ki Tateitalih ka papytto.

1. Na pah kou-fafou kaua ki Alid
ta mamang ki Ka\'aeuloung, fiëuh ki
ni-peiringei-en tyn\' tyni-*en ?

Hahei.

2, Mang ta na pah kou-fa-fou kan-
na?

Ka affi kman-ah ta Ka\'euloung ki
voua ka na avah tyni-asn.
3 • Na voua-ato ki mang ta anna ?

Affi-kytta paomhgan ki fou ki

Alid.

4• Pananang-en-ato tou fou ki Alid
mama ki mang taparsennseh k\'anna?

Parjfennseh ki kakalang-in ki ma-
riang ki aflï mariang.

Kau-
be bjncgt be£ Storni ^a welche
ïjun <0obt behoben ffaöbe**

(a) <&t\\V 3ï 6. $itt ©?age
k$ (b).

(b) <öen. 2: i6 17. <£nbebe
Çccre 0oöt geboobt ben men*
fclje fegglienbe : ©an allen
boom fult gl)p b?pe*

ItCfc eten: Maervanden Boom
der kennifïe des goets ende des
quaets, daer van en fult ghy niet
eten, töattt ten Dage alggljp
Dae? ban eet fult gp ben boobt
öe?bem

Verklaringe van de fevendc
V⁷rage.

r bat <£oD ben menfcge
0cfcl)apr Ijabbe / fjeeft gp Ijtm
boen ùùtk eemg bebel gegebé>

wat bebel x$ bat gfie*
toeeSf

<Dat be menfefj ntet eteit
fonbe banDe be?boben
3 Wat b^ncïït i& bat ge*
mtüt

tDe Jbtïjnftttre en jjeeft on$
Dat met geopcnbae?t
4. lm Xwtt ben Soont ge*
naemttn^ôbt0b3ûû?t*

tBtn 23oom be? lunmfle Deg
goet^enbebe^ quaets

5* iOaej.\'

f. Kaumang ka ni-pash-kma-hyn-
na mananang ta anna ?

Alei ka rou kman-ah ta Ka\'aeu-
loung ki anna, madys-al-ato hmahei
maki-valei ta teni riang ki mang ka
ni-patau-rumma tyn\', ka\'t-e-en kavi-
tihan appa ki mang ka ni-pou-mado
tyn\' pou-halap tyni-sen.

6. Kamangta ka\'t-e-en k\'annaka
ni-irou-ato mou-halap ki Ka\'asu-
loung?

Si-dad\'-an ki kidi tyn\' ki \'ngale-
appaki Alid tyni-asn.

7. Ni-madys kaua kmalang ta, Ka-
\'asuloung ki ka t-e-en tyn fiäbuh ki
ni-kavarau-en tyn\' ?

Hahei.

8. Mamaeh ta atta tournang }
Tou atta ka ni-fimimia ki pam\'-

mia-eih tyn\' alei ki tapagh-an-eih ki
pannann-annan tyn, ka ni-ylpud fou-
ivung tou Vceuung na douma ki
vlung ki Alid.

9. Ni-itou-kounna ta parsennadi
& anna >

Tou Paradys.
xo, Nanaang ta Paradys k\'anna?

Ni-itou-papararsennaeh-en-ato ka
k\'heil-en j ka ni-pei-ringei ki Alid
tou naunamou.

11., Dyk kaua ni-akoumea ki fafat
ki parsennseh ki kalang-en ki ma-.,
riang ki aflimariang,ka affi ni-hahei-,
en ta ti Adam pakan ki anna ?

Ha«

U Itëaejom toiejt öp aïfoo
genaemt é

<£>m Dat De menfclj baej ban
etenDe/ te^öonbt onöejbmDen
foitto / Uiat goet Ijp bedoren
tnat cjitaet gp op CicJj felben
gepelt gabbe,

6* ttMck tg bte ellenbtggept:
Die obe* ben menfcïj gekomen
i&t

^e beibo^bentïjept fijne?
natuete en ben toont <©obt&
7♦ ©eeft ban De menfcl) fo ba*
beïijk fijn elfenbtgljept gekent
na bat |p gefonbicfjt gabbe >
3a Ijp*

8. tBaej tipt blijckt bat *
^ae? upt / bat gp ficlj Jeeft

kïeeberen gïjemaecfct om fijn
naecktliepttebebecken/ enbe
grblncljt i$ fclptplenbe in fjet
Sofflj ban liet aengeftcïjte
bes petten:

9. Wm toag bxen Soom *

31n!)et$atabtj&
10* l0at mag bat #at*abijftf
<êm ïnflljof; ban<0obt in
ben beginne gefcljapen*

i r* iDaffe? mm alleen eenen
23oom be? kemttffe beg <!5oetg
enbeDcö<®ttaet£/ baej&bam
niet ban eten moc!)U

3!ae;

Hahei; ni-akoumea dyk fafat ki
Parasnnash k\'anna.

12. Alei ki mang ni-avag-han ki
Alid ta ka\'seuloung ka affi kman-ah
ki parssnnaeh kanna >

Alei ka pou-tata i kidi-eil-ato pseu-
shut ta paraennash kanna ki Pei-fa-
fou-an ki Alid ki kaasuloung.

13. Affi ni-inang kaua tati Adam
kman ki fafat ki paraennadi kanna >

Affi ni-inang: rä na k\'mahynna ta
vuruli ki ryh tyn.

14. Mafaoun kaua malouaf ta va-
rau katta ka ni-kman ta ti Adam ki
paramnseh k\'anna, ka rou ni-kmaä-
rouh lava ta teni ki fou kamamang
ki rouma ki Tatouhko ki Alid >

Hahei miffing.
1Kaoumang ?

Alei ka kma-hynna ni-inang fi-
darim ta ti Adam ki Peifafou-an ki
Alid.

16. \'Ou-piri-en-hou kaua, irou ka
ni-kman ta kaseuloung ki voua k\'an-
na, ka ni-kaaroghan tyn\' rou anna ta
ymmid ki Tatouhko ki Alid >

Hahei.

Ka k\'oyhpa Ii Tatceitalih.

Amyt-ah-kaua ta ni-kavylling-
^gen kanna ti Adam ?

Pattceuvlian.
H\'ahei ra :^a teni ta na Ramou-eta

ym-

^nnitenaoms. 1$
gaalleen Die eenen&oom*

i2 IBaejom be^boobt C*oüt
Den menftfjeban Dien 25oom
te eten *

Om Dat (jet toa-ö eett
qament banbe ^eerftljappije
<0oDtg 0 De? Den menfcïje.

13. €n peeft ficl* 2£öam u
bentoel niet ontften Dan Dien
eenen loomte eten £

0ttn Ïïp : foo g?oot toag
fijn toebe?fpannigï)ept*

14. Haej iïïn pet mee? aen
gelegen getoeelï Dat $Dam
Dan Defen Doom at / Dan ofijp
eenigl) anbe? geboDt Deg toetg
obe^eben IjaDDe é

gaïjetgetoiffelijclw
i5* 113anom ï

<©m Dat öp De üSegeeringe
<5oDtg niet en tjeeft toillen on*
De^Danigli $ijn.

16. mnürnt gp Dan/be>mitg
De ntenfcl) gegeten ijeeft ban
Dieb?ucl)t / Dat ï)p be$alben
De gantfcöe toet <0öbt£öeeft
obe?get>eben l.
3a icfc;

De achtfte Vrage.

<3aet ong Defe ongeljoo^
faemljept $bamg ooefc aen £

Antwoordt.

3lafe Doel):^a toant fjp té on*

<D 3 ^

ymdei^b, ni-ma-ymmid-kytta mava-
rau itou-qua tyni-sen.^c

Soufou ka tae\'iqua tou foulat ki Alid.

(a) Rom.y: 12. Kmyttatou kata-
touro ki Tatasitalih (Pj.

(F) Aét. 17: 20 . Ka ni-peiringci [ki
Alid] tou na œmagh ka fafat taymmid
ki kavoui vouylan ki kaœuloung, pa-
itouqua neinisen tou ymmid ki Nasi.

(V) Rom. y. 12. Kmyttatoukata-
touro ki Tateitalih (h).

I ,Cor. I y: 21. A lei ka na kaœuloung
ta kapatei-an, na kaseuloung-appa ta
iikouh-eih ashpit ki ni-mapatei.

(Patar ki kaRoybfxt ki Tateitalih.

I. Aaeupyha-in kytta kaua ki na
varau ti Adam ?
H\'ahei.

a. Aseupyha-in-kytta mama ki
mang ki varau k\'anna ti Adam >

Tou k\'asuaitting-inimyt\'-^n.

3. Ksu-ä-itting-in-kytta mama ki
mang ki na varau ti Adam,rou äou£
fï-appa-eta kalahei ?

Aiei ka ni-itou-fal-kytta ti Adam-
an tou fafat ki fi-kava-kavah-en lam
ki Alid.

4. \'Ou-mhga-enhou kaua, Irou ka

ni-
fe?a!le?baöe?^b/ enbetopïjete
ben aïïe in (jem gefonDigJt* °

(a)^om,5:i2  JMttDcbe?*
De=D?age (b),

(b) 17*. 26. <£ttöe geeft

uyt eenen bloede het ganfehe ge-
dachte der menfehen gemaeckt,

om op ben gejjeelen ae?Dbo*
Dem tetoooneiu

(c)gom^:¹²* d>ict ®:age

D?te (b)

i. CO?. 15:2 r „ Wmt dewyle
de doodt door eenen menfche is,

foö 10 oock be opöanbinge De?
booben Doo? eenen menfejfje*

Verklaringe van de achtfte
Vrage.

r. £>\\ji\\ top ootfc fcïjnïDigft
aen be fonbe ban ftbam *

3a top.
i. Ipt fijn top fcljuïbigö
gïjetoo?Den aen be fonbe uan
SiDam *

^oo? toe-reïseninge.
3. l)oe too^Dt be fonbe
Dams ons toe-gereetkent/ nae
bien top boen te? tijt nocji niet
enfijngetoeeö*

<&n\\ bat top aïle neben
bam ftonben in ïjet felbe bej*
bonbt met <ü?obt*

aae?aaet göp ban bat^

Dam

ni-fmidada ta ti Adam ki ni-fikaka-
vag ki Alid, ka ni-fidadan tyn\' ta
arma alei tyni-sen mamado, alei-appa
ki ymmid ki kaeuh-bavli tyni-sen
tououl ?

Hahei.
f. Kaoumang ?

Alei ka na patar ki ka\'ssuloung
ka ymmid ta ti Adam.
6. Pattas\'i-pouk-en-hou ta mang
ki ymmid ki atta ?

Ka ni-mavarau-kytta itou-qua ti

Adam-an _? ka alei ki anna itou-fâl
kytta ti Adam-an itourarim ki kapa-
teian ka myhkaqua myddarynnouh.

Ka matouda ki Tatœitalih.

Mamei mang ka moum\'-mhga
kow tonTatouhko ti Jehova,
ka ni-pafi-darim kov/ ki kapatei-an
ka myhkaqua myddarynnouh tou
voual-oho tou vatti-oho ?

Pattϕ-\'vli-an,

Heirou k\'ma ta Tatouhko ti J e-
hova, Pahko-avavag-hauhtaym-
mud ka affi itoudasuua tou ymmid
ka ni-foulat-en tou foulât ki Tatouh-
ko % nda tin-nen-koh tou ry\'-seu₃^b
ka ni-kaarouh-en-au ta ymmud ki
fou ki Tatouhko ti J e h o v a ^c ka
^aeï\'i-app\'-ah kma-arouh ki anna.

Soufou ka t£ei-qua tou foulât ki Alid.

(^a) £>eut. 27: 26. Pahkou-avavag-
ûuh ta aß paka-shut.ah ki fou ki Ta.

îouhko

bam getbe?bont <£*oöt$ fcgeti*
bcnbe/\'t feltse gefcgonben geeft
1300? gem ende cock boo? alle
fijne nakomelingen^

3a ick.

5. ^oefooöat*

<0m bat ^bamtuag be too?*
telban\'t menfcgelijk gefiacgt,

6. HBat öeüupt gp upt allen
befen ï

^>at tup ooek gebben gefon*
biggt in Ébam/enbe obcifulcv
oock met^Cbam liggen onbe?
be eeutotgeboou

De negende Vrage.

ï^oe be?0taet ggp tipt be voet
<&oht$ / bat ggp nae? licgaem
en wie be eeutöigge boot on*
be?keimgg3|jt*

Antwoord.

beb3ttfept/be?bIoeckt
i0 gp Die niet en blijft in allege
bat ggefcg?eben iïatt in get
SSoeck ht&mt0*l bae? gge*
tupggt mp mijn getuifle^b Dat
ick UÏÏ0 alle be geboben be$
wt&^c obe|t?eben fteböe/ enbe
nocg bagelijck^ obe?t?ebe,

Jbcïpftu^pïaetfkn.

(a) vj%2.6. Vervloeckt

fy,die de woorden defer wet niet

en

touhko, ton paamt-eih tyri ki anna.

Gal. 3: 6. Pahkou-avavagauh ta
ymmid ka affi itou-dceuua tou ymmid
ka nifculat-en tou foulat ki Tatouhko,
tou paamt-eih ki anna.

(b) Rom. 7:18. Kmytta tou kara-
touha ki Tatasitalih ib).

Rom. 3: 9 tou kidi ki 18. Kmytta
tou kararouha ki Tatseitalih (a).

(c) Job. 9: 2. 3. Miffing kavana-
en-au ka k\'ma hynna: nda matiktik-
ah tou semaeg ki Alid ta kaasuloung
mama ki mang > Ron mamoci ta tern
marihtil ki fou tyni-an, mauro-ah mat-
ttei-vli ki fafafat na fat katounoun-

an.

I. Joan. 1:8. Kmytta tou kata-
touro ki Tatasitalih (a).

Tatar i(i Tateitahb ka matouda,

1. Kamang ta t\'ou-mimi-en ki Ta-
touhko ki Atd ymyt-sen >

\'Illig-hin ki ymmid ki anna ka ni-
foulat-en tou Tatouhko ki Alid.

2. Pattau-mamfing ki mang ta Ta-
touhko neini-asn ka a-ymmid ahqua
ki atta}

Pattau-mamfing ki kaeuag-han ka
myhkaqua myddarynnouh.

3. Tma„kou-takout ki mang ta
Tatouhko neini-sen ka affi itou-
deuua tou ymmid ki mamang kani-
fou-lat-en ton anna t

Tma-
en fal beveftigê, doende de felve.

3:10, Vervloeckt is een
yegelijck die niet en blyftinal
het ghene gefchreven is in het
boeck der wet, om dat te doen.

(b) ftom.?: iS^cfict Dc bijf^
betrage (b).

iicm, 3:9 tot 18 toe / fut be

tUseeöe©2age (a).

(c) fob^z^l^acjlijrh tcfc

Xoeet Dat get foo tg: toant goe
fouDe De menfcge recgt^ee?big

fijn fop *£5öDt£ Soo hy luft heeft,
om met hem te twiften, niet een
uyt duyfent fal hy hem beant-
woorden.

u Jog* 1:8* 23efiet De Dezbe
^age (a).

Verklaringe van de\'negen-
de Vrage.

1. J0atepfcgtbetoet<6obtg
ban ong >

<&nbe£göubtnge ban alïe\'t
cteent bae? in gefcgjeben ffaet*

2. wat beïooft De biet aen
Den genen Die Dit aileg $nbe^
gouben >

ï^et eenUDtgeleben.

y mat bjepggt be toet obe?
Den genen Die niet en blijft tn
af get gene baej in gefeg?eben
ftaet^

<Dcn

Tma-kou-takout neini-aen ki pah-
kou-avavash ki kapatei-an ka myh-
kaqua myddarynnouh.
4. "Ni-t\'akoutakout kaua ta pah-
kou-avavagh alei ki varau ka pam\'t-
en wse\'i\'i ?
H\'ahei.

f. Matiktik kaua ta atta ki Alid
ka pahavoung-auh ki kapateian ka
myhkaqua myddarynnouh ta varau
moukouna rou affi irang ?

H^Jahei: alei ka fiiridada ta ymmid

ki varau ki Tatouhko ki Alid, ka ki-
di-ato ka ahqua-ali adasuua ki atta
ta ymmid ki ka\'xuloung.

€. Pahavöüng-ïn kaua ki Alid ta
varau tou ka xuloung ka myhta-
t\'mouk ?

H\'ahei : faoufal tou voual tou
vatti.

7. Manno >

Tou kasuag-han k\'atta ka akou
kidi, fi\'aèuh-appa ki kasuag-han k\'at-
ta touyhkaquan myddarynnouh.

8. Akoumea kaua ki faaat ka ka-
aeuloung ka affi ni-\'t barau ?

Aouffi ki faaat, dyk ti jefus Chri-
ftus.

-5>. Kamang ta fi-ceuh ki ni-pattas\'i-
ouro-en hnyn\' ?

Mama ka Tama-kavarau ta ym-
ki kaseuloung, k\'ma-hynna pa-
li-aarimj_{en a}pp_{a ta nen}j j^i _ni_pah-
ko-avavahki Tatouhko.

10. Ka-

<Dett bloedt ofte öe eentoi*
ge boobt*

4> gg ben bloedt gebjepgljt
obtt alle / ootft obe? gemepne
fonben >

Safe.

3I0 bat ootft tecljt bp
töobt bat oocft be ttunftete
fonben met be eeutoigeboobt
toefen gekaft ^

3a bet: om bat alle fonbe
ig een fcfjenmCTe ban be toet
«pobtg / tot toelc&erg boiko^
men onbe$ouDingï)e pbe?
tnenftl)tëbe?plul)t.
6 ^ttaft <*5obt oocfc be fon*
be inben gehelen menfclj *

ga: bepbe in luïjaem en
3tcle*

7♦ i0annee?>

gn Dit letjen ttjbelijcft/ enbe
nae? bit leben eeutotgljlijcft,

8. gfle? toel eemgj menfc&e
bte met gefonbtc!)t en Ijeeft >

<5een altoog/iiptgëfonbe?t
gefng€lj?tÖng

9. laatbolcötö^mpt^

«Dat alle menfcljen/gelfjcftfe
fonbae?g sijn / oocft Itggljctt
onbe? ben bloed* beg toetg*

<e io t&üts

ï o. Kamang ta na fou ki Tatouh-
ko?

Pahkou-avavah-auh ta ymmid ka
affi itoudseuua tou ymmud ka ni-
foulat-en tou Soulat ki Tatouko,
tou pa\'amt-eih ki anna.

Ka fafat kytti-en ki Tatceitalih.

Pa-pou-than-en-kytta ki mang,
ïou \'ou-mhgan-eta kma-hynna tou
Tatouhko ki ka\'t-ë-en-eta kavitih-
an k\'atta ?

PattceH-\'vli-an.

Kadeip-ahkytta^a ti Jehova-
an, ka paki-riseuriseung-aul-appa-
mytta kmi\'yn^b ta Hamami-an ymyt-
mx

Soufou ka t^\'i-qua tou Soulat ki Alid.

(a) A6t .2:57. Irou ka ni-milling-
ïg [ ki atta ] ni-btaf ki voulas ta tin-
tin nein, ka ni-k\'ma ti Petrus-an, ki
nLPadadingi-en-appa ka rarouma,
Oumang-ah- kame, Papamb Tcèi-appa-
para >

Pf. 3 2. f. Jehova ynnapa-
havoung iauan tou Kangale au-nou-hou,
ynna patceu-baurih jau-an toukararei-
an noubou. Mama kïoul ka mak-
dung ka mahuaf makdung-ato jau-
an.

(è) Gal. 3: 24. Annata na Tama-
d\'yloug ta Tatouhko madymyt-an ti
Cbriftus-an alei ka pou-tihtk-eih kytta
touTna-mfingam,

10. u^elche 30« öan öe
ben tiejö wtt$ t

mtmtcU tg ïjp bte niet ett
blijft in alle bat gïjefcffêebett
ftaet in lytt SSoech m Wtt$j
om bat te boen.

Dethiende Vrage.

Mm toat öaet Set on^/afó
top tipt be Wtt aïbus onfe el*
lenbigöept&ejftaen*

Antwoordt.

<E>at top m$ boo? 60b btp
neberen/* enbe opggetoeckt
too^ben om onfe be^loflmgge
te foechetv^b

(a) Wtt.it 37* <£nbe aï$f fp

bit goojben / wierden fy verfla-
ghen in het herte, enbe fepöetl

tot getjtunenbe b\'anbere 2C*

poftelen / Wat Tullen wy doen₃
mannen broeders ?

38: 2.<©^eete/en
ftraft my niet in uwen grooten
toorn, ende kaffijdt my niet in
uwe grimmigheyt. &c. Als een
fware lall, zijnfe my te fwaer ge»
worden.

- (b) 1: m* ban de

W is onfe :ucht»meefter ghe-
Cbriftmn, op dat wy
foudeii gerecht-

Tatar ft Tateitalib katta.

t. \'Ou-mangtaTatouhkotouryh
ki kaseuloung, rou affi-ah-auppa ni-
fi-lala?

Pou-paenaeh ki ka\'t-e-en kavitih-
an ki kaseuloung.

2. Kamang ta fiae uh ki k\'alang-en
k\'atta ki kat-e\'-en-eta kavitih-an ?

Kavoulas-in tou tintin, ki pou-ra-
rim-en ki ryh, ki kamoeiin-appa ka
hami-eih-kytta tou ka\'t-e-en kavitih-
an k\'atta.

3. Ipipit-en-kaua tmou-mimia ta
kavoulas-in k\'atta ki tintin tou fi-la
la\'-n kadllig ?

Hahei.

4. Dyk kaua a neni ta patau\'mfing-
en ki Gnau ka mariang ka tinnen ki
ryh ta ka\'t-e\'-en nein >

Hahei dyk a neni ta \'anna.

5. Mamseh ta atta toumang ?

h Mamash tou na fou ti Chriftus tou
foulat ki Gnau ka mariang tiMat-
theus tou ka fafat kytiasn xb\' ki fat
ki Ibseh ki foulat j Mou-ymda mou-
quajau-an [kountyn] taymoumi
ka fiba,ka banounouh, ka paouliaau-
^au-kamou.

^Kaf^afat kyttuan *<zh ki fat ki Tateitalih.

Akoumea kaua ki mamang ka

kidi

Verklaringhe van defe
Vrage.

1. Wat is \'t geö^upcït De$
toets ontkent Den menfclje
Doo? fijne ï?efceeringe>

«Den mcnfclje fijn ellenDig*
ïjept te openDaren*

Wat bolgïjt upt Defe fcen*
ni (ft onfe? ellenDigljept *

I3e?flagentljept Des ö^ten/
en De?neDermge DesgemoetS/
mitfgaDejs ten öegee^te om
ban alïe ellenDigjiept Dcjïoft
te mogen too?Den*
3* t$o?Dt DefeDe$agentf>ept
Des ïje?ten oodtDejepfcljt tot
Detoaereöefceeunge>
91a.

4. <Daen Dan De Deïoftemffeti

Des Cuangelinms alleen aen /
ben genen Die ftare ellenDig«

JjeptgeDoelen*

31a Die alleen.
aBae?uptöIijcfctDat*
Upt De fpjeucfte giefii
€J?i8t ftp Den <£uangeliff
iBatt Jeus op\'t elfbe «Tapittefc
fóomt lje?toae?ts tot rnp alle
Die Demtoept enbefeelafi3ijt/
enDe icft fal u rufie geDen*

De elfde Vrage.

gcrer Dan oocft notö toel
<g 2 eenigö

Jtidi ka alei-eih-kytta hmamia ki
kat-e-en-neta k\'atta ?

Pattai-vli-an.

H\'ahei akou mea-ra: kma hynna,
"ka pse\'aemfing-anei ta katiktik-an ki
Alid,^a ka pae-dyhk-aul-ato pamut ki
Tama-fih-toukad ka k\'ma-hynna ka
faoufal kaxuloung kadllih ^b matik-
tik^c, faoulal-appa Alid kadllih ^d te-
ni ta ti Jefus Chriftus«ka Meirang-
eta.

Soufou ka tae\'i-qaa tou Soulat ki Alid.

(a) Deut.27:26. Gal. 3:1 o. Kmyt-
ta tou ka matouda ki Tatseitalih (a).

Rom. 1:32. Ka dou mou mado
jnoumhga [ta Heidang] ki katiktik-
au ki Alid _? ka mamftng ki pakapapata
patet ta pamit ka kma-hynna, afli dyk
ta pamut ki anna, ka faoufal-appa
taraahei neini-sen ka pamut-ato,

Exod. 34: 7. Jehova Jehova
&c. Kahmakow ki kahariou-an ki
katounoun-an, ka matta-hauma kow
ki katoukoul-an ki kaarouh en ki
varan: Ka makouptigh ajji kou> kma
ki ni-mavarau ka kmyt-appa kow [pa-
havoung ] ki ni-katoil kolan ki Rama-
ma tou alalak, tou moumou-appa
tou katatouro tou ka ahpat ki ka-
¥0«y vouyl-an_a

(h) Heb,

eenigïj miööeï obengö / om
ban öefe onfe ellenötgfjepöt
be^loff te Können Voosen *

Antwoordt.

ga Ißt: namentlijtfc/öat öe
gerecljttgljepöt <60m toejöe
genoecfjgeöaen/³ \'ttoeïch aU
leen kan en moet gefcfjieöen /
öoo? eenairuïcfcenlEiöbeïae?
öiete geïijtfc fp eentaae^acïj*
tigïj^{b tn} vecïjtbeejbicïj^c mttu
fctje / enöe oock öe ume?atfc
tigïje <0obt^d/ tbjelcfc ig ge*
fng^e<%iftugbe feere.

^cïiJiftitej-plaetfm.
(a) <®eut* 2,7:16* €>aï, 3; ro;

J^iet öe negenöe Bjage (a\\

ftonv r: 32. fp Jet
ttti|t <@öötgf toeten / [namu

ïtcfc] / dat de ghene die fulcke
dingen doen,des doods waerdigh

zijn,»niet alleen befeïbe boen/
mae? ooft meöe een lueïgebal*
lenïjebbf inöe gene ötefe boen.
^toö.34:7. teere Utm if &

Qit öe toeïbaöigïjept be*
bjaect aen Deel önpfenöen/ öie
öe cmgntcïjtigfKpt enöe oUe^
tjeöinge / enöe fonöe öejgeeft:

Die den fchuldigen geenfins ont-
fchukligh en hout, befbeckende
de ongerechtigheyt der vaderen
^! aen de kinderen, enöe acnbe

MïM0 ftinöeren / m ijct öe?öe
enöebiejöeiit*

(b) Heb. 2:14.17. Alei ka akou-
faoufaian ta Alalak ki vat ki amagk ,
akoufaoujal-an-ato k\'ma-hynna ta teni
ki anna, aiei ka fmidada-ah tou ni-
kapatei-an tyn\' tyni-asn ka akouligh
tou kapatei-an, ka \'Lyttou-ato k an-
na &cc. Alei ki anna kidi-ato ka mah-
kaulaula-ab ta teni ki Tcei-appapara
tyn tou ymmudki mamang^oi ka Da-
dyllo-ah ta teni ka Si-bavau ka ma-
harum ka mashut, tou paam\'t-eih ki
niamang ka a-tou Alid, tou papa-
reia-an ki varavarau ki tau.

(r) Heb. 7: 26. Ka kidi-ato ka
k\'ma-ah hynna taDadyllo kaSiba-
vau ymyt-am kad\'llig matiktik, ka
aouffi ki varau , ka ajji ni-cehidden , ka
ni-pafahpiah ki tama-kavarau , ka ni-
fiouro pou-tounoung poubavau ki
vulluvullum.

(d) Jerem. 23: s. iEceumi-\'auh
ta Juda tou wae\'i tyn, ka itou-shut-
ah itou-qna ta Ifraël, ka kmaah hia
ta Nanang tyn\' ki pananang-an-eïh
tyni-sen, Jehova ka Katik-
tik-a2st-et a.

i.Joan. p 20. Ra kavanan-eta
ka ni-irou-ato ta Alak ki Alid &c.
^Tcni ta Alid kad\'High, ki kseu ag-han-
^aPPa ka myhkaqua myddaryn-

(^e) 2: y. Ka dyk faafat

ta

(b) i)tb. 2:14.17. €»beimttg

ban de kinderen des vleefchs
ende bloets deelachtigh zijn, foo
is hy oock defgelijcks derfelver
deelachtigh geworden, Op bat

gp boo? ben boobt te met Doen
foube Den genen Die \'t gepelt
beg boobtg gaöbe/ bat tg/ ben

<^HipbeïAVaerom hy in alles den
broederen moefte gelijk worden,

op bat gp een bajmgWgg en
een get?ontoe ^ooge-J^tefte?
fonbe 5ptnbcbmgen btebp
<£>obt [te boen toaren]/ om bc
fonbé beg boickg te betoenen.

(c) ïxb. ?: ^ 3$ant foo*
bantgj) een ^oogge-^teSe?

betaembe Ong/heyli^onnoofel,
onbefmet, afgefcheyden van de
fondaren, enbe googe? ban be
gemelen getoojben*

(d) sierem.23: ^ Sn fijne
baggen fal g«ba beslot too?*
ben / enbe gtrael ftkn fcöoo*
nen: enbe bit fal fijn naem
5tjn / batj mebenten gent fal
noemen/ de Heere okse

Gerechticheyt.

j,goan 5:20. ^ocg top
totten bat be ^one <5obtg ge*

konten tg/ Defeisde waer-
achtige Godt, enbe get eentotgc
ïeben»

(e) i Ctnt* 2-: «Dat? tg een

3 <0obt|

ta Alid, faäfat-appa ta Tama-fih.tou-
kad ki Alid ki kdteuloung, ta kaau-
loung ta ti Chriftiis Jefus_t

Luc. a: li. Alei ka ni-pei-alak
ymoumi-senki was\'i k\'atta ta Tama
Pakariang ka ti Chrißiu ka Meirang.

Tatar ki Tauitalib katta.

1. Pyppynna ta kidi ka \'seulpouh-
eih ta ka\'uloung hmamia ki ka\'t-e -
en kavitih-an tyn\' ?

Aoufi ki rouma dyk fafat ki kidi.

2. Kamang ta fafat ki kidi ka anna?
Atta ; ka pas\'se\'mfing-an-eih ta

katiktik-an ki Alid.

3. \'Ou-mha->nhou ta mang ki ka-
tiktik-an ki Alid ?

Kamoeiim k\'anna ki Alid ka alei-
en tyn\' vulli ki varau.

4. Vulli-ah ta Alid ki varau mamei
mang ?

Vulli-ah k\'ma-hynna ka mahkau-
laul\'-ah ta pahavoung-an ki na ka
irang ki ni-ka\'arouh-neta.
f. Ilpouh kaua ta Alid (dou myh-
kaqua ta katiktik-an tyn) ynnang
vulli ki varau >

Affi ilpouh ynnang.
6. Pypynna tama-auni ki t\'oumi-
mi-an ki katiktik-an ki alid ymyt-
xn?

Rou-
<*5obt / daer is oock een midde*
laerGodes ende der menfchen,
de menfche Chriftus Jefus.

%x\\u 2: i u [$amelijtk] bat
uneben geboren de Saügh-
maecker, welcke is Chriftus de
Heere.

Verklannghe van defe
Vrage.

1. ï^oe beel toegljen ^ijnbe?
booj be tu tickt be menfeïj ban
fijne ellenöigljept fcan be?loß
bjojben *
Ä meer als eenetoec^

Wtlth ts bïen eenen teeg*
^efe; batbe<0eteeïjttg{jejit
<5om U)e?be gïjenoegjj gjje^
baen*

3♦ I©at betftaet glip boo? be
gerecljttgl)ept<!5obtS*

^ten taille <5obtS luae?
booj jjp be fonbe toeken tuil
4* ftoe toil <£obt be fonöen
bj?eetken*

J^oo öat be ü?affe obe? een
komt met be g?ootl)epbt be?
obe?t?ebtnge.

5. $anban<0öbt/bej)oubenjg
befe gerecljtigljept / be fonbe
met ongeßjaft laten*

6. im beel bingen epfrïjt be
gljerecljtigljepbt <6obtS ba»
ons*

CUjee

Rourouha ta maanni.
7\' Kamang ta toumimi-an ka
naunamou ?

Tmou-ouro tmou-mimia ymytaen
ki illig-hen.

Z. Kamang ta kararouha ki t\'oumi-
mi-en ki katiktik-an ki Allel ymyt-
aen ?

Tmoumimi\'appa ki hahavoha-
voung ymyt-\'-sen.

9. Mamang! tmoumimia kana ta
katiktik-an ki Alid faoufäl ki illig-
hen ki hahavohavoung ymyt-aen ?

Hahei.

10. Alei ki mang ka tmoumimia
ta katiktik-an ki Alid ki hahavoha-
voung ymyt-asn ?

Alei ka ni-kmaarouh-kytta ki Ta-
touhko ki Alid.

11. Mamei mang ka tmou-mimi-
äppa ymyt\'aen ta katiktik-an ki Alid
ki illig-hen ?

Alei ka affi-kytta moulia fi~darim
ki Alid.

¹Eulpoug-hen msgumia ta tima-
mang ki ka\'t-e-en kavitih-an tyn,
rou affi ha ymmud ahqua ta teni ki
Tatouhko ki Alid, rou affi tubbuh-
^appa ki pahavoung-an ki kapatei-an
ka myhkaqua mydda rynnouh >

Affi eulpoug-hen tati mamang ,
rou affi tyn p_aam\'t-en ta rourouha

kanna».

i Ka-

Ctoee hingen*

7. mickig geteetße^

M>p epfrgt gegoojfaemgept
bau on&

8. Wtltk t$ get ttoeebe
t toeick be 0öemötiööeptit
<£obtg bau ong epfegt*

^p epfegt mebe &?affe bau
ong*

9. ti epfegt bau be gereeg*
tiggept <&obt0 ban ong / btp$
be te gelijck gegoojfaemgept
enbeß? äffe*

3afe.

10. ^oe epfegt be ^eteeg^
tiggepbt <£obtg ß?affe bau
0x10}

^ae?om bat top be toet
<<5o btg obe?t?eben gebben*
11* ^oe epfegt oock be felbe
noeg bae?-en-boben gegoo^
faemgeptbanongl

<Dae?cm j bat top noeg al*
tijtblüben onbejbanen <6obg*
Jüan bau niemanbtban
fijne ellcnbiggept bejloft too^
ben / ten ^p bat gp be toet
<5obtg boikomentlijck om
beigonbe / enbe baex-en-bobeti
oock bjage be floate beg mt*
toigen boo t01

0m\\ metnant tuet / ten 3p
bat gp befe ttoee hingen bol*

ï 3. Kamang ta pae\'x\'rnfiog-an kan-
na ka koun-noho ?

P as\' se\'mfing-an-ato ka matou kou-
mfmg ki kidi,ka pas\'asvli psexdacuua
ki kseuitting-en ki varau-eta.

14. Affi-kytta kaua pai-lpouh paf-
te ki katiktik-an ki Alid koun-noho,
rou affi kytta adeuuse a ymmid ah-
qua ki Tatouhko ki Alid, rou affi-
appa kytta tubbug ki pahavoung-an
ki kapateian ka myhkaqua myd-
daryn nouh ?

Hahei koun-nau,
i f. A-lpouh kaua ta ti-maraang ki
kaxulonng a-mado tyni-asn ada\'seua
ahqua ki Tatouhko ki Alid, t\'bbugh
appa ki pahavoung an ki kapatei-an
ka myhkaqua myddarynnouh kom-
hina ka hami-\'eih ta teni dou rou-
mang ki anna ?

Affi a-lpouh ahqua ki anna ta ti-
mamang«.

16. Pae\'se-lpouh kaua ta ti-mamang
ki ka seuloung pae\'aemado tyni\'asn
pse\'ae\'mfing ki katiktik-an-ki Alid ?

Affi pas\'se-lpouh ta ti-mamang.

17. Kaumang ka affityn\'pse\'seul-
pouhen pa^mfmg ta anna ?

Alei ka waei\'i-appa pakafaounnin
paka-irang ta kasuitting-en tyni-am
aleikivarau tyn.

18. ïvlama-ah ki mang ta kidi tyn\'
ka pse\'se\'mfing-auh tyn ta katiktik-
an ki Alid mivli ki kaceuloung ?

K\'ma-
i3 Wat tse^aaet gïjp öoo?
befe genoecpoeninge f

€tn boïboeningfje bit m
toae^bije ten bollen op toeegt
De felïnlt Die top Ijebbenglje*
maecht.

14- Jbtgöt gijp Dan battoe
De getecftttgöept <£5obtg niet
en ftonnen bolDoen/ten fp Dat^
toe be toet <5oDtg bolftoment*
lijcft onbrjljoubtn / enbe baej-
en-boben nor!) biagen be^af*
fe i)t$ eeufcotgen boot£ >
gabatfegliicft*

15. Ban toel eeniglj menfcïj
Dooj ïjern felben be toet <6obg
bol&omentlijft pnbejïjouben/
enDeDelljaffe Deg eeittoigljett
DooDtg Djagljen / foo Dat ïjp
DaejbanteemgejtijDt be^loft
toe?be t

$een gcenmenfelje altoog*

16. föan ban ooefc toeï eenig
jHenfcïje boo? fïtïj felben be

getecl)tt0ljept<0oDg bolboen*
Heen lip.

17. j$ae?om en fcangpbat
met*

<Bm bat Ijp booj fijne fott*
ben fijne fcguït norl) bagelijrjc
g^oote? maetfot*
18* imt booi een toojte^ ban
bejepfcljt bieboojbenmenCtfje
be getegtigö ept 6obg boïooe>

^00

Kma-ah hynna ta teni ki kidi ka
fihtoukad-ah ymyt-am, ka faoufäl-
ah kaseuloung kad\'lligh ka matik-
tik, Alid-al-appa kad\'llig ta teni.
19. Timang ta Tama-Sihtoukad
kanna ka faoufal ka\'aeuloung ka-
d\'llig ka matiktik, Alid appa ka-
d\'llig ?

Ti Jefus Chriftus ka Meirang-eta.

Kafafat kytticenki roubaki Tatci-
tahgh.

Ka\'uraang ka ka\'aeuloung-ah ka.
d\'llihta Tama-Sihtoukad ymyt-sen?

Patt&i\'vli-an.

Alei ka rmiasurioung ta katiktik-
ankiAlid, ka hmavoung-ah alei ki
varau, ta Nat-an Naei-eta ki ka\'aeu-
loung ka ni-mavarau.»

Soufou ka tseiqua tou Soulat ki Alid.

(d) Gen. 2:17, Kmytta kikapa-
pito ki Tatseitalih (h).

Ezech. 18:4. Vatti ka mavarau, pa-
kapateiauh.

Exod. 32: 3 3. Kani-k\'ma ta ti J e-
H o v a ti Moles-an: Sidada au mau
tou Soulat-au, ta ti-mamang kanna ka
nï-mavarau jau-an.

&00 eenen ifèiDDelae; Die te
gelfjck sp een Ujaejacgtig enDe
recl|ttiee^tBt0ti itëenfcge / enbe
oocfc DetoaejacgtigeopoDt,
19* Jtëie Defen IBtDDelae? ƒ
Die te gcüjch3pecntuat£acg*
tig enrecgttieejDïg jiBenfcge/
en oock De tüae?acgtige<0öDt£
Cgjiftug De

De twaelfde Vrage.

IDae^om moetonfen
öeïae? een ume^acgtigg men*
fcge3ijn*

Antwoordt.

<0m Dat De mgtöeejDtg*
gept <0oDtg üojDejt/ Dat De
menfcgeltjcfte natttere/ Die ge*
fonDiggt geeft / oocfctjooj De
fonbefcetaeïe**

^>cï)?ifi«ej-pïactfcn.

(a)<0en^: 17♦ <£>itt fce fetoen*
Det^age(b).

^feecg* 18:4. De ziele die fbn-
dight, die fal fterven.

<ü*jcoD* 32, n3* <®oefepDeDe
^eere tot jHofetDien foude ick
uyt mijn boeck delgen, die aen
my fondight.

Tatar ki Tauitalib k\'atta.

1. Ou-mhga-enBou ta mang ki
ka\' aeuloung k ad\' Iii gh >

\'Ou-mhga-en-au ta kidi ka a-kou-
vatti ka psehalalei pashdimdim, ka
akou-voual-appa ki ka\'asuioung, ka
ni-papafäl ki anna.

2. Ni-pahalpouh kaua ta Alid (rou
myhkaqua ta katiktik-an tyn) paha-
voung ki varau ki ka a:uloung tou
Tama-Gnau ka makka vullum ?

A1B ni-pahalpough ta teni.

3. Ka\'umang ka affi ni-paha-lpoug
ta teni ?

Alei ka mama ki ni-kavarau-en
ki ka\'seuloung tou voual tou vatti,
k\'ma-hynna kidi-ato ka tubb\'heih
tyn ta pahavoung-an alei ki varau
tou voual tou vatti:rä aouffi ki voual
ki vatti ta Tama-Gnau ka makka
vullum, ki havoung-an-eih tyn\' tou
atta alei ki varau ki ka\'aeuloung.

4. Mafaoun msernseh toumang ka
ka\'teuloung-ah kad\'lligh ta Tama-
Sihtoukad ?

Mxmxh tou ni-takoutakout-en
kanna ka ni-poupasnas\'-en ki Alid
tou naunamou ki ka\'amloung.
y. Mamei mang ta na tatakoutta-
kout kanna ?

K\'ma-hia_; Tou was\'i k\'anna ( ni-
k\'nia ta Alid ki ka\'seuloung) rou
k\'man kow ki pxxxmixh, ka ava-

vag-

Vcrklaringhe van defe
Vrage.

1. l©atbe?(ïaetgïjpboo?een
toaejacljtiglj menfclje *

<êtn natupte beftaettbeupt
een tebelijche 51 le / enbe ttpt
eenmenfcljelfjck ïitlj aem/t fa*
men geboecïjt.

2. föonbe ban <5obt beïjou*
bettS fijne gerecljtigljept be
fonbe m ntenfcöen niet in een

«engel ft?affen }

j®eenijp.
3 H^aejomniet*

#m bat be menfefj met lu

c^aem mtse 5iele gljefonbigljt
Ijebbenbe/ oó& va ïicöaem enbe
3iele be Öjaffe 5tjnbe? fonben
blagen moed: nu een <£ngel
en Ijeeft ttotl) Itcliaem noclj
$ieïe / om inöe feïbe boo? be
menfclje te boeten.

4. l©ae? tipt bltjtfct nocft
bo?be? bat be iHiöbelae? moet
teae?acl)t!glj menfclje $ijn >

ïïpt (jet b^pgemem/\'t toelfc
<öobt tuben beginne obe? ben
menfclj uptgefpjoocken beeft.

5. ^oebantglïbjaSbatbjep^
gemènt *

^mföanig; Cen bage(fp?aft
<0ob tot ben menfcfje) als gbP
ban be be^boben ö^ttc&t eet/

fult

vag-au, mapatei-ali-kow.
6. Pattas\'i-pouk-enhou ta mang
mattse\'i-limoulimou ki anna >

Mama ka ni-takoutakout-en ta ka-
seuloung ki kapatei-an, k\'mahynna
ka tubb\'ghag ta ka\'seuloung \'mmado
ki pahavoung-an alei ki varau tyn\'.

Ka fafat kytticen <£b\\ ki touro ki
Tateitaligh.

Ka\'umang ka kaeuloung-ah ka
matiktik ta Tama-Sihtoukad ymyt-

sen?

Pattai-vli-an.

Alei ka ka\'asuloung, ka mamado
Tama-kavarau, affi hmalpough hma-
Voung ki na varau ki rarouma-ra.^a

Soufou ka tasi-qua tou Soulat ki Alid.

(a) Heb. 7: 26. 27. Nda kidi-ato
kakmaahhynna taDadyllokaSih-
bavau ymytasn, kad\'lligh matiktik,
ka aoufi ki varau, ka affi ni-ashyd-en,
ka ni-pa-fahpiash ki Tama-kavarau,
ka ni-fiouro poutounoun pou-bavau
ki vulluvullum : Ka affi n a kidi tyn
wa?i\'i, mama ki Dadyllo ka Sihbavau,
ka phik ah tou ouro alei ki varau tyn
mamado-) tou xuh alei ki varau ki Tau.

Qatar fa TaUttalib Katta.

^I# Toumimi-en kimang, aleika
matiktik-ah ta ti-mamang ?

Pah-
fult g|fp ben boobt $e?bett.
6. \\Bnt beHupt g!|p
upt*

<*3elijcfc be menfege met tie
boot tg geb?epgt/bat 00 ck ab
foo be menfege felfgbeft?affe
be?fonbeb?agenmoet*

De derthiende Vrage.

i©ae?om moet 00tfc onfen
l^ibbelae? een tecJjtbeejbtgg
mcnfci)e 5ijn *

Antwoordt.

#m bat een menfclje / felfg
een fonbae? 3ijnbe/ntet en ftan
boo? eenanbe?betaetau

(a) iBant foo*

bantgfj een foogge-#?teae?
betaembe ong/ gep Jig/ onnoo*
fei / onbefmet / afgfyefegepben
ban be fonbaeten/ehbefjooge?
ban be gemelen gebjojbi: Dien

het niet alle dage noodig en was,
gelijck den Hooghen-Priefters,
eerft voor fijne eyghene fonden
flacht-offeren op te ofFeren, daer
nae voor de fonden des volcks.

Verldaringe defer Vrage.

H3at too?bt gte? toe be^
enfegt/opbat pemant xttljt^
beejbigf) $p*

f % €en

Pahkaulaula-an ka manae-nxnseh,
tou ymmid ki anna ka t\'oumimi-en
ki Tatouhko ki Alid.

2. Itou-kidi ki maag ta pahkau-
laula-ankanna, ka t\'oumimi-en ki
Tatouhko ki Alid ?

Tou kadd\'llig-han matiktik ki
kidi, tou kad\'llig-han-appa matiktik
ki kseuag-han.

3. Rou timamang ta affi mad \'llig
matiktik tou kidityn , affi mad lligh
matiktik ki kaeuag-han tyn\', mi-
Ipoh kaua mivli ta teni kanna ki ra-
rouma ?

Affi miJpoiigh.

4. Ka umang ka affi maipoug ta
kaasuloung ka kma-hynna hma-
voung alei ki varau ki rarouma >

Alei ka hahavohavoung kanna
ka tub\'gh-an-ei tyn , poumado-eih
tyn\'poudÈè-uh alei ki varau tyn, affi
alei ki varau ki rarouma.

Ha [afat kytri-an \'<$h ki hpat ki Tateu
taligh.

Kaoumang ka faou-ial-appa Alid-
ah ta Tama-Sihtoukad ymyt-\'am ?

Pattcêi-vli-an.

Alei ka tubgh\'eih tyn\' ki kail hgan
tyn\' ki Alid, * tou kidi tyn\' ki kaarn-
loung, ta kdun ki \'ngale ki Alid, ka
makivalei-ah, ka pa\'a^-likoh-aL-appa
ta teni ymyt-aen ki katiktik-an^b ki
kseuag-han. «

Soufou

<£entJölkomen ggeltjckfo^
miggept/ tn allen/met De Wtt

«0ODtg.

2. mm in öeft aet De geïijek*
fo?miggepDt met De mtt

<0ODtg*

gnbe gepliggept Dej na*

tupre / enDe inDe gepliggept
Deglefceng*

3. ^oopemantmetgepligg
tg in fijn natttere/nocg ïjepi ig
ut fijn letjen/kan De foobanige
toel een anbe^ toe^ïoffen *

«föeenfmtg*

4. Jföaejom en kan fooöani*
ggen menfcggeen ö?affeD^
gen 1300? een anDe^

<0m Dat Die ttja iït / bp gent
te Djaegen / een betalmge fou*
De 30nuoo? fijn epgen/ enDe
niet boo? een antiek fonDe«.

Pe veerthiende Vrage.

ïföae^om moet onfelfêtDDte
ïaejoock tfamentoaejacgtig
<0oDt fijrt è

Antwoordt.

<9p Dat gp tipt k?aegt fij*
ne$ «föoDtgept /^a Den laft Deg
toojng <aoDtö tn fijne meng*
gept D?agen/en ong De gerecg*
tiggept en get leUen^c
Den/enDe toeDe? geben mocgte*

Soufou ka tée*iqua tou Soulat ki Alid.

(a) Jef. 6y. j\\Ka ni-ararau-au, ka
ni-aouffi ta ti-mamang ka ni-fahqua:
iii-innag-hen-au, ka aouffi ta ti-ma-
mang ka ni-tmadkad: anna ta ni-pa-
kaligbjauan ta pariou-au , ka ni-tihkat
jau-an ta rarei-au.

Jefai. 43: iï. Ti jau, ti jau ta ti
Jehova, ka aouffi ki Tama-Pa-
kariang dyk jau-an.

Haeb. 14. Affikaua pakafaoun-
ah ta semagh ti Chriftus, ka ni-pi-hgik
tou aouffi ki var au tyni-cen mamado ki
Alid, tou Joep-an ka myhkaqua myd-
darynnouh, pakakouptigh ki vana ki
ryh-oumi ki na ringei ka raapatei-
ato, aleiki tatamd-auh ta Alid ka
mseuasg.

{h) a.Cor. f. 19. Ka ni-papareia
ki Alid ta Nsei mamado tyni-aen ti
Chriftus-an, tou ojfi tyri kauytting-in
neini een ta var au neiri: &c

Jac. 1:18. Tou kamoei-in tyn
ni-mei-alak ta teni ymyf-cen ki [ou ki
katiktik-an, alei ka-[mamei-ah] kytta
ki ai-nanaunamou-en ki ni-pei-ringei
tyri na nynno,

Joan. i: 13. Ka affi ni-pou-alak na
, affi ki na kamoei in ki vat,
ara kamoei in ki parxli ra, na
Alid- appa_t

(c) Apoc,

(a) <£t.6y.<,.<gn ith fatïj toe/
enDe Dnej en umg memant m
flielp: enDe ith ontfetteDe mp/
enDe Daej enfcaagniemantDie
onDejftennöe: Dae?om heeft

mijn arm my heyl befchickt,

enöe mijne gnmmtgljept Die
jjeeft mp onDejfteimt*

<£fat. 43: i u lek, ick ben de
Heere, enöeDaejen iggeen

Jjepïant feeïjalfcen mp.

teb.9töe ueeltemeer
falfjetbloet CJmÖt/ die door
den eeuwigen Geeft hem felven
Gode onftraffelijck op-geoffert

heeft / Moe confcientie repm*
öften üan DooDe toejtfcen / om
Den ïeDenDen<5oDt te Dienen *

(b) i. <irü^:i9JBant^oöt

toagmCïmaoDe tueteltmet

Ijemfelüen DejfoenenDe: haere

fondë haer niet toerekenen: &c„

gaMtiS. fijnen toille

fjeeft f)p Ottg gebaert door het
woort der waerheyt, op Dat tüp
fOtlDen fijn [aïg] eerfteiingen
zijner fchepfelen.

golj. i: 13 jBeïcftenietupt
Den feloeDe jnoclj npt Den unlle
Deg tsïeefcfjg / notf* npt Den

UUllC Degmang/maer uyt Godt
geboren fijn.

f 3 w

(c) Apoc. i:i8. Akoume-a-koh
kïau-alulup ki kaUuu-en ki kap at clan.

i.Sam. 2: 6. Ti JEHOVA ta
pakapatei ta pakaucekTz papou-rarim
tou kalseuhu-en _t pa-ou.pcemh \\appa\\

pa-ou-vavau.

. \\ , ■ - .. ... ; \' . i

Tatar H Tamttaltb k\'atta.

.1.

Ilpouh kaua ta ti-mamang ka
ni-pei-ringei na nynno,tubbuh kt ka-
patei-an ka myhkaqua myddaryn-
nouh mi-villi ki rarouma ?

H\'ahei i-lpouh: Ra aiïi kma-hyn-
na,kamaki-valei-ah ki kanadap-en ki
Alid jta ka\'asuloung kanna ka ivli-en.

2. Kamang ta alei, ka affi mi-lpoug
ta ti-mamang ka ni-peiringei na nyn-
no, mivilli ki rarouma ?

Alei ka myhkaqua aiïi-ah hkaha
tubbug ki kapatei-an ka myhkaqua
myddarynnouh ta Tama Takarivseh
ka kma-hynna, alei ka myhkaqü-al-
ato kanna myddarynnouh afl] mou-
li ah-

3. Irou ka\'asuloung ta Tama-Sih-
toukad ymyt-sen, kamang-al-ato ta
kidityn\' karouma?

Kidi-appa ka Alid-ah ta teni ka-
d\'lligh tou fafat ki jtou-mado-en.

4. Kaumang ka faou-fäl-appa Alid-
ah kad llig ta Tama-Sihtoukad y.
niyt\'asn ?

Alei ka mae\'iï\'h-ah ta teni, tou

paamt-

ang.

(c) $poc 1: i8 öe
Jjtbbe de fleutels der helle ende
des doodts.

6. De Heere
doodet ende maeckt levendigh :

£p öoet te^gelle neöe^aelen /

enDe hy doet [weder] opkomen.

Verklaringe.

u J>oiibe gljeen fcfjepfe! be
emungebooDtboo? eenanbej

Tonnen tragen 1

3a (jet: mae? foo tuet/bat t
fcfjepfdboojtumi beeettunge
boobt geD?agentme?t/ opt te?
genabe quam >
2. WM 10 bäe? öü rcöcnbah/
bat geett fcljepfel be eeubnge
boobt featt b?ageti boo? eett
anbe? *

<©m bat foo eettbojge nopt
tu fotibe bolepnbtgljt jjebbett
be eetrtmge booöt te b?agen/
beüjtjlfe eeutotg hupten moet«.

y IBanneej onfen Ultbbe*
laej eett menftft t0 / toat moet
jjpbannoclj mm 3ijtW

$2p moet ooc& te gfjeltjcfc
OctJt 5tjit in een pe?foon*
4 !Bae?om moet onfen mtb^
belae? 00tfc te famen$tjn be
Ujac?acbrigc<z$obU
<ip bat öp mächtig 5p/ö«

wtth

paamt-en ki Sih-kaquan ki Pakari-
ang-en ymyt-asn.

f. Pyppynna ta maannini katou-
mimi-en tou paamt-en ki Sihkaquan
ki pakariang-cn ymyt-^n >

Toutouro ta maannini ka paamt-
auh tyn\' tou atta,

6. Kamang ta naunamou ?
Kidi-ato ka tubgh\'-eih tyn\' ta \'kdun

ki ngale ki Alid mivilli ymyt-sen.

7. Affi kaua ni-tub\'hgen ti Chriftus
ta \'ngale ki Alid mivilli ymyt-aen,tou

kidi tyn ki kaseuloung ?

Haheis ni-tubhgen tyn ta anna
dyk tou kidi tyn\' ki ka\'aeuloung.

8. Mattae\'i-mamei kow ki mang,ka
Alid-ah ta Tama-Sihtoukad ymyt\'-
\'xn alei ka tubhgeih tyn\' ta ngale ki
Alid mivilli ymyt\'-asn ?

Alei ka ni-ynnang i-lpoug tubbug
ta kidi ki ka\'seuloung ti Chriftus ki
\'ngale ki Alid alei ymyt\'-sen, rou ni-
ynna pa-ka-ilha ta atta ki kidi tyn\'
ki Alid.

9 • Kamang ta kararouha₃ka paamt-
auh ki Tama-Sihtoukad kanna, tou
pakariarig-en ymyt-sen ?

Kidi ato ka maki-valei-ah ka px\'x-
ü-koug-al-appa ta teni ymyt-senki
katik.tik.~an.

Paki-valei-en-ato ta katiktik-
an kanna ymyt-am mama ki mang
alei ti Cliriftus-an ? "

Tou

bjtjcfc onfe? faltöljept boo£
ong upt te boeten/
5. ï^oebeel binggentoojben
Jjïe?toeüe?epfcJ)t*

*Dnc bingen moet ïjp te
txiege brengen*
6 3©elcHtg{setee?8ef
moet Dragen ben ialï W

7* $)eeft niet ben

too?n <6obt0 booj onjËf geb?a*

gen/ tn fijne menfcgeïijcfce na*
ttiete *

ga ïjp / alleen in fijne men*
fcgeltjeke natuere*

8. ^oefegbtge/ bat onfeti
IHtbbeïae? €>obt moet $wl
op bat bp ben too^n <£*obtg
bjage booj on# *

<©m bat ooc& be menfcïjept
niet en fonbe ben toojn^oötg
bebbékonnf D^agêbooj on£/
ten tjoaere $p geüerc&t toare
getoeeö ban #te 43obtf$ept*

9. IBeïck ig bet t&eebe / bat
onfen $!ibbelae$ npt-boecen
moft/ tot onfej faïigjmaec^
ftingfje*

$)p moiBt ong be gerechtig*
ïjept be^ijgen enbe Ujebej
gebem

10. i^oe bje^bt ong be gereefd
tigfjept bejegen hm Cfei*

^oo i

Tou ni-illig-hen tyn \'unasnash ki
Tatouhko ki Alid.

11. Ni-i-lpough kaua ta ti Chriftus
milligh ki Tatouhko alei ymyt-an,
rou affi lava Alid ta teni ?

Affi.

12. Pas\'se-likoug-en-appa mama ki
mang ymyt\'sen ta katiktik-an kanna,
alei ti Jefus Chriftus-an ?

Tou pa-kavseseu\'-in ki na pei-ka-
kounoung ki Alid ymytsen.

13. Masligh kaua ta ti-mamang tou
px\'se-likoug-hen pse\'aehpitymyt\'am
Ki na pei-kakounoung k\'anna, dyk
ki Alid >

Aouffi ta ti-mamang dyk ki Alid.

\'ï4. Kamang ta katatouro,ka pa\'amt-
auh ki Tama-Sihtoukad tou pakari-
ang-en ymyt-aen >

Kidi-ato ka makivalei-ah ka pse\'re-
likough-al-appa ta teni ymyt\'-sen ki
kseuag-han.

15. Kseu\'ag-hanka mamei mang >
Kseu ag-han ka myhkaqua myd-
darynnouh, ka ni-pataurumma-eta
alei ki varau.

i<S.Ni-päki valei ti Chriftus ymyt-asn
mama ki mang ta kceu\'ag-hankanna?

Tou ni-ou-varghan ki ni-kapatei-
an tyn\'.

17. Ni-pae\'ae-lpöug kaua ta ti Chri-
ftus pas\'aelikough ymyt-sen ki kaeu-
ag-han kanna, rou affi lava Alid ta
teni ?

^ooj fijne bolmaecfcte ge*
ïjoo^faemljejit beg toetg.
i u fóonb\' öe toet

13002 ong niet fjebben geïjoo^
faernt / tnbten fjn ntet en toae*
te<aobtgetoee(Ü

$leenïip
ï ^oe toe?t ong be gerecfc
ttgïjept oocktoebejgbegeben
boojgefumCïjjtaunU

<©002 bebejntentotngeban
fjetbeeït<^öbtgtnon&
13. toel pernant ntacïj*
ttcïjbitbeett tn onötoebejop
te recïjten/ ban alleene <©obt i

bemant ntet ban aïïeene
<8obt»

14* Jfêeïcfttèget bejbe/bat
onfen lEtbbelae? bejttefjten
moet*

f p moet ong fjet ïeben be^
Rijgen en toebe? gebetu

15. ifèat ïeben*

lm eenunge itben / \'t toeïcfc
top ïjebben bedoren boo? be
fonben.

16. lm be^ijgt om
ftttgbtt ïeben *

^üoj be bejbtenffe fijng
boots»*

17♦ ïjp ong bit ïeben ntet
toebe? geben fonbej <Doöt te
3tjn>

$een

Affi ni-pse\'ae-lpough.
18. Kaumang ka affi ni-paï\'se-
Ipough ta teni ki atta ?

Alei ka aouffi ta ti-mamang ka
maligh ki kasuag-han ki kapatei-an
dykki Alid.

Kafafat kyttfan ceb ki rima kt Titeitalih.

Pahtasutseuug-han-kyttatoumang
ta kidi ki ni-paki valei ka atta kiHa-
tnami-an ymyt-xn >

Patttëi-Tjli.an.

Tou Soulat ki Hagnau ka Ma-
riang ^a; ka ni-papahkipou ki tna-
Ibadbseg-en ki Sou ki Tna-\'mfing-
an.

Soufou ka ts\'iqua tou Soulat ki Alid.

(a) Luc. 2: 10.11. Kani-k\'ma-ta
Tama-Gnau neini-aen, Ina mahta-
kout, ka k\'yt-ei, irriang-enau-kamou
Gnaukï karei-jen ka irang.ka a-ymd-al-
ato ki tau. [Atta,] ka ni-pelalakymou-
tni-an ki u>&i katta ta Tama-Paka-
riang , ka ti Chriflus ka Maeirang, tou
\'uma ti David.

Mare. 1:15. Si-lala ta ymmoumi,
tna mfing-appa ki Gnau ka Mariang*

Tatar ki Tateitalib katta.

^J\' Kamang ta \'ou-mhga-enhou ki
Gnau ka Mariang ?

1 ^hta;ut2euuhin ki Hamami-an
ki ka a^uloung,

Ni.

Heenljp*

18. JEaejommet*

<Sn\\ Dat memant rnacgt
geeft oV>e? leDen enDe DcoDt
Dan atteen <&oDt

De vijfthiende Vrage.

ongött mtDDeï
onfej Dejiodinge geïee^t i

Antwoordt.

gnDen €uangeïto^a; \'t toelft
fo^teUjcktéDejDat/ ïnDe^s
tijckeïenDes geloofd

^cMtu^irïaeifen.

(a)ütic.x: io iu€nDt€n^
gei fepDe tot Ijmi J ^ntyeell
niet / toant titt / ick verkondi-
ge u groote blijdfchap, die alle
den volcke wefen ial. [Namelijk]
dat u heden geboren is de Saligta-
maecker, welcke is Chriftus de
Heere, inde ftadt Davids.

lBa?t.i: i5*^eftee£tu/enöe

gelooft den Euangelio.
Verklaringhe.

1. HDat ue$aet gp hm Set
<d*uangeïmm £

tDe leere Dan öc£ $!enfcïie£
Dejloflm&e*

%. Ni-foulat-en tonmang ta paeh-
tseutasuug-hen k anna ?

Tou Soulat ki ni-Sikavaghan ka
Rie, mafaoun-appa maemaeh tou ni-
Sikavag-hanka Vae\'seu.
3. Ti-mang ta ni-pou-ouro pou-
psen cell ymyt\'-aen ka ka\'seuloung ki
pahtaiutseuug han kanna ?

Alid ta ni-pou-mado ki anna pou-
psenaeh ti Adam-an tou naunamou,
ton Itou-papser2enna2-en ki kahail-
111, madys dou makaha ma-varau ta
£eni.

P ou-kidi-en ki mang ki fou kat-
ta ka G\'nnau ka Mariang ?

Ta H\'agnagnau ka Mariang; alei
k.a gnau-en-kytta ki anna ta Gnau ka
mahanglou ki Hamamiam ki kaseu-
ioung,ka ni-pamut ti Jefus Chriftus.

f. Ni-pou-tangira timamang ta
Alid ymmyttaen ki pahtseutseuug-
tian katta ?

Tou ni-a^\'ai-tounnoun-nen ki Ri-
ma ki na Mamoumou, ka Mairei-
tang, ki na Tama Soulat ki Gnau ka
Mariang, ki ni-Padadingi-an, tou\'~
ssuh-appa tou ni-poutounoun-nen ti
jefus Chriftus poumado.
6. Namamang ta Papasrseh kan-
na ka ni.pananang-enhou hnyn ?

Na Papaerash ta neni kadHigh
Snatiktikj ka nkliloug ki Joep-an ki

Alid,

Wan ffaet Defeïeere
gefclfeetoen *

3« ï)tt <0uDe/nocïjMaejbe£
in Ijet $ieuUie Ceöament*

> Wit geeft ons menfegen
Defeleere ttiü geopenfcaejt*

<0oöt feïüe fjeeftfe ee?ft ge*
openfcae^t aen SlDam in t ga*
paDijré / müont na Dat jjp ge*
fonDigljt BaDDe*

4. iaat fcetcecltent ïjet tuoo^
Deken €uangelmm*

<eenbï|)De fcootfeïjap; om
Dat fjet ong aenkonötgijt öe
aengename tijDinge Dan De#
menfcjeg Uejloflïngfie / dooi
Slefum €g?töum te ujege ge*
Djaekt.

5. ^oojfcnenfteeft^oDtDe*
fe ïeere tot onfe oojen gje*
tyatlj t*

xBoot De ïjanDt öej gepïigge
Patjia^cften / ^opïjeten /
éuangeïiöen / SCoofteïm / en*
De ten ïaetöen booj gcfum
<£&iftum fcifó*

6. mat 3tin Dat t?oo? man*
nen getoeeö Die gp Dae? noem*
Den*

1: mannen
Dte genetten sgn Doo? ht&ttft

Alid, ka ni-fmoulat ka ni-mei-li-ap-
pa ymyt-asn ki mamang k\'atta ka
pa-foufou-en-neta hnyn.

7. Alei ki mang ka na fafoulat nein
ta mamang katta ?

Alei ka tna-\'mfing-ahkytta ka ti
Jefus teni ta ti Chriftus, ka Alak ki
Alid, karoutna-\'mfing kytta, kapa-
kivalei-au-mytta ta kasuag-han ka
myhkaqua myddarynnouh tou Na-
nang tyn\'.

8. Ni-kma-kow hnyn ka ni-papah-
kyppou ta pahtasutseuughan katta
tou kalbas\'asn ki tna-\'mfmg-an: Ka-
mang ta kalbas\'asn kanna ki tna-
\'mfing-an >

Pattse\'i-koufyng-in papahkyppou
ta anna ki pahtasutasuug-hen ki Ha-
mami\'-en ymyt-aen, kakidi-ato ka
tna-shut-ah ki atta tna-mfing ta ym-
mid ki Chriftang.

9. Ni-papafäl kaua tou ni-papah-
kyppou k\'atta ta ymmid ki lbaelbseh
ki Chriftang, ka kidi-ato ka tna-
mfing-eih tou pakariang-eih ymyt-
asn ?

Affi: rä ni-papafal hnynna ta ma-
dagh ka mafaun tou keirang-en ki
kidi.

10. Pynna Ka-lbse-xn kanna ?

^sat kytisen \'xb ki rouha.

Na mamang ta ni-papafal ki
latkyti^n\'seb ki rouha Kalben
kanna?

Affi

<?5übts/en m$ Die öittgen JjeD*
ben tscfcl^eUcn enbenaegela*
ten Dae? bau fpjeeclten.
7 Cot uiat tpnftt l|jn Die
Dingen Dan (jae? gefc^eDen >

<Bp Dat tun gelooben fou<
DenDat DeCfciÜnS

betone <J5obts/enbe op Dat
bjpgeloobenbe/ Ijtt eeubiige
leben Ijabben in ftjnen narae*

8 <&§p fepbet trotten Dat Defe
leere ftojteltjcft tnbe ajtijclu*
len bes geloofs is beibat/
fjjnbefe ftjjtfjcfcelen Des glje*
loofs *

%p ftjn een fcojt begjfjp
banbe leere onfej be^locringe /
x toeltfc bp alle €lj?ißeneii
onfeplbae? ntoet useibenglje*
looft.

9. Bejbat bit Itoit begjijp
alle fonDamenteele pointten
noobigj gljelooft ter $alig*
Ijept.

&ttn fjet: ntae? bete De?
boo?naemße.

io> j^oe beel $?$cMen öeeft
Set*

Ctoaelfc
ii. mit fjeeft Defe ttoaelf
$?üjcftelen bp malftanbe? ge?
boecljt *

Affi ou-shut-en moumhga₃ra paeh-
dimdim-appa ta Tau ka rouma ka
ni-papafäl ta atta ki ni-Padadingi-en
ti Jefus Chriftus ka fat kytisen \'asb ki
rouhä ta neni ki voual.

Ka fafat kyticen ^y#b ki nnum ki Tatteu
taligh.

Mattse\'i mang ta Tnalba:lb;£-\'in
ki foufou ki tna-\'mfing-an >
Patteei-vli-an.
Tna\'mfing koh ki Alid Rama
See.

Safafat ki Tnadbsslbash\'in ki fou
ki Tna-\'mfing-an pakaasmse-m tou
Tateitalihkatouäuk

Tatar ki Tauitaligh katta.

i. Tou pyppynna ki keirang-en ki
lbash ka mannini pou-lbaslbse-\'aen
ta Tna-lbadbas-in katta ?

Toutouro ka mannini.
ä. Poupaenas-\'en-kytta ki mang
tou naunamou ki maanni >

Kamamang k\'anna ka ^Jtna-mfing-
anei-mytta ki Alid Rama.

3. poupasnas-\'en-kytta ki mang
tou kararouha ki maanni ?

Kamamang k\'anna ka tna-\'mfing-
anei-mytta ki Alid Alak.

4. Kamang ta pou-psense-\'en ki
katatouro ka maanni ?

Kamamang k\'anna ka tna\'mfing-
an.ei-mytta ki Alid Joep-an ka-
D\'lligb Matiktik.

\'t%0 onbefcent / ebetttoe!
fommtge meenen Dat (ultkg
bpbe öeptige StpoOelen gefu
€{)Mi Celfë foube fijn gebaen
getoee&

De fefthiende Vrage.

^oeïupben DteSfötijcMeni

Antwoordt.

geft geïoobe in <^oDt bett

3DStmjcfcei bes geïoofg
too# bejWaejt tnbe b?aegen
Jpejnabolgenbe*

Verklaringhe.

1. g]n jjoebeeï gooftbeelen
tooröcn Defe ^tijekeïen bej>-
Deelt*
gin b^tebeeïen*
n^at toojt ong fcoöjge*
fteïtm teejöebeel*
3©at top te geïooben Ijebbett

ban<aobtbenBabe^
3* IBattègetttoeebebeeU

IBat top te geïooben Ijeb*
benban <6obt Denzone*
4. 30attgï)etDejbebeeU

¹1 <5eene top te geïooben geb*
ben ban #obt ben

f. Tatouro kaua ki Alid,ta Rama,
taAlak, ta Joep-an ka-D\'lligh Ma-
tiktik >

Affi; Ra laäfat ki Alid ta neni ka
dlligh, ka myhkaqua myddaryn-
iiouh, ka mannini tou Tatouro ki
Itoumado-en₅maniiini-appa tou kidi
ki Sibkaquan.

Ka fafat kytt\'mn <zl ki pytto ki Tatei-
talu \'

Pyppynna ta Alid ?

Pattcßuvllan.

Dyk laäfat^a 5 ka moukouna ka
ïtouqua tou tatouro ki jtou mado-en
ta Akoume-\'an ki Alid, ka Rama,
Alak, Joep-an ka-D\'lligh Matiktik,^b
nda, tatouro-appa k\'anna dyk faäfat
ta Alid.^c

Soufoa ka taï\'iqua tou foulat ki Alid.

(a) Deut. 6:4. Millingig-a Ifraël,
ti Jehova ka Alid-eta\' ti JEHO-
VA tateni ka faäfat,

i.Cor.8:4. Kavana\'n-eta ka nyn-
no ta pafouh Alilid-en tou Nasi, ka
aouffi ki Alid ka rouma dyk faäfat.

(^jMatth. 3:16.17. Irou ka ni-\'asu-
loug-hantati Jefus, madys ni-msek-
dakkin ka ni-makka-raloum. Ka k\'y-
t^ey₃ni-Èe£eurbantyni-^n ta tounnoun
ki Vullu vullum, ka m-kyttan tyri ta
Joep. an ki Alid, ka ni moit.rarim mi-
ma ki Padasuh lïiou-tbgaiap tynir^n.

Ka

5. %tjn timvtäoDt Btän I
0oht ^one / m <0obt
<freftdiie Soften*

&tm; fp fijn Dcetügïje/
eeutoige/toaeiacötige <öoht/
onbe^fcliepben in Djie pe^fo*
nen/ enöe onDe^fcfiepDene ma*
nieten Dan toe?t&en*

De feventhiende Vrage.

Im e beeï €>oDen fifnDe? #

Antwoordt.

€>een mee? aï# een^a; toant
of felioon Jet <i5obDeïtjc&e toe^
fenöeßaet in D^ieJ^foonen /
©aDe^oon/enDe l): <&ztü/^b
foo fijn bot ö be hnt p^foonen
een enbebefelbe «5oDts

^ffeiftufj-pïaetfm.

(aj ^ewt.6:4 |f oo?t/9iftarï/
De onfe<jpoDt / is

een eenigh Heere.

1 ♦ £02* 8; 4 IBp toeten/ Dat
eenafgobt nietg tétnDetoee^

telt / ende datter geen ander
Godt en is dan een.

(b) jEattj)* 3:16.17. €nbe
^efttggeöooptsfjnDe / i$ ttp
ftonDt opgeMommen «prïiet
toatej* énhztttt Ibzlftmtltix
toefen lïtm geopent/ enöefip

fagfj den Geeft Godts nederda-
len, gelijcft ten ^itpbe / enDe
<53 öp

Ka k\'yfc-ei, tayngau ka ni-makka-toun-
noün ki Vullu-vullum , k\'ma, Ti atta ta
Alak-au ka kavtetengö-en ka kamau-
en-au ta teni,

i. Iohao. 5: 7. Tatour0 ta Matta\'i-
heil tou tounnon ki Vullu-mllum, ta
Ramaja SoujaJoep-an ka-Dlligh Ma-
tiktik: ka faafat ta tatourou k\'anna.

(c) Joan. 10:30. [Ka ni-kouma ta
ti Jefiis,] Ti jau kiR am\'appa faafat-
käme.

(patar ki Tateitalih katta.

1. Mamei mang ta Alid ?
Joep-an ka faafat, ka myhkaqua

myddarynnouh, ka matiktik,ka ma-
vana pashdimdim, ka Tama-kaha-
rum , ka Tama-asuhei, ka mei-atigh
meilpough , ka ma-ymmud mavana,
ka \'x-ia ymmid ki Isfei.

2. Pakalang ymyt-asn ta Alid tou
pyppynna ki kidi ?

Tou rourouha ki kidi.

3. Kamangta kidi ki pakalang ki
Alid ka naunamou?

Pakalang tyni-asntou na ringei
tyn.

4. Tou na ringei ki mang ?

Tou ni-pei-iingei-en,kihahapou-
lou-en-appa tyn\' ki Vullum ki Nxi.

S\' Kmalang kytta ki mang ki Alid,

tou

opfjent körnen. €nDeftet/een

ftemme uyt de Hemelen , feg«;
genöe / Defe is mijn Sone mijn
geliefde, inden welcken ick mijn
wei-behagen hebbe.

5:7. Wmt drie zijn-
der die getuygen in den Hemel,
de Vader, hetWoort, ende de
Heylighe Geeft; ende defe drie
zijn een.

(c)^ol), 10:30, gjckenDeDe

13iïöe» zijn een.

Verklaringhe.

<JBeno5eca/ eentsk/ eeutatg/
tecljtbee^igg / totjg / h&tm*
&^tigfj/goeDe?tteten/almacïf*
ttgö / atoetenDe / al-om-te*
gentooojDtgïj*

<Doo> ïjoe-fceeïöejïep toe*
gen &e?t <0obt ong menfcïjen
bekent *

ttoeeöe^ep toiegen*
3. mtitkt t$ De ee$e tuecïj *

tDoo?fijntoe?ckem

<Doo? laat toekeken *

vDooz De toekeken De? fcljep*
ptnge enbe De? onDe^onDtnge
ban gentel enDe$e?De.
5* IDat kennen ton Dae? upt

ban

ton ni-pei-ringei-en ki hahapoulou-
en-appa tyn\' ta mamang >

Vana tyn\'psehdimdim, ka\'ilhen,
sèu-hei-an, katiktik-an, ki \'x-ï-d-
quan tyn\' tou ymmid ki Nasi.

6. \'Ku-lpoug-kytta kaua\'katig kma-
lang ki Alid tou na ringei tyn ?

Affi.

7. Makkaqua ta atta toumang ?

Makkaqua ta atta ki fi-dad\'-an ka
natannasi-eta.

8. Kamang ta kararouha ki kidi, ka
pakalang-en ka pak\'-faoun paka-
fang ymyt-sen ki Alid >

Ta pa-k\'alang-in tyni-asn tou na
Sou tyn.

9. Poupsenae\'in ta Alid ymytasn tou
na fou tyn\' mama ki mang ?

Ka Alid ta teni ka faäfat, ka Ra-
ma , ka Alak Ioep-an ka D\'llig Ma-
tiktik.

10. \'Oumhga-enhou kaua ka ta-
touro ta Itou-mado-Êen ka mannini
^tou Akoume\'-au ki Alid; ka dyk-
appa Alid ka faäfat ta tatouro ki
Itou-mado-en kanna>

H^hei.

^rt. Kavana-enhou ta atta toumang?

Alei ka ni-pouhk\'ma-hyn na tyni-
;fⁿ P°u-p£en2eh tou Sou tyn\' ta Alid,
ka tatouro ki Itou-mado-en k\'anna
ka mannini, faäfat ki Alid ka-P\'Uig

ka

ban <0öbt / bat l)p alle Dingen
gefcljapen ïjeeft/ enbe onbe^
IjouU

%\\jm tpijföepbt/ mogend
ïjept/goeDe^tierentfitpt/reclft*
bce?Dtg!icnt / al-om-tegjjen*
tooojbtgljept*

|Bae? können top €*ofct
toel Dolkomentlijclt leeren
hennen npt 3ijne toefen *

teentop*
7* l©ae? npt ftotnt bat #

tipt be bejbo^bentljepbt
onfe?natupre*

8. Wtltk té ban be ttoeebe
toegl)/ toae? boo? top <öobt
bete? füllen leeren kennen }

<£>ooj 3ijn IDoojbt*

9. fyst toojbt ong ^obtbe^
fefr.cbmm fijn Woopt *

%at öP een eenig /
Batst? / J)one / en #epltgl)e
<0ee(t

ïo. Bnüm gijp ban batte?
3ijn b^ie p^fonen in OoDt;
enbe bat nocpang in
forten fijn een en be felbt

gjae icfo
iu ï|ö? toert gijp bat*

<Bxxx bat <0obt ftemfeïben
aïfoo in fijn llBoojötïietftge>
openbae^t/bat befe bne onbe^
ftftepbenepjfötten/be eenige/

tm»

ka myhkaqua myddarynnouh ta ne-
ni.

12.. P ou-psenxh-en-ky tta toumang,
ka tatouro ta Itou-mado-en tou faa-
fat ki Akoume-\'an ki Alid ?

Tou tamseuh ki rarouma ki fou-
fou ka txiqua tou na fafoulat ki Alid,
nda pou-panash-en-kytta ta atta tou
ni-\'uloug-han ki Alak kiAlidkati
Jefus Chriftus: Dou ni-\'uloughan ta
teni (kma ta Tama-Soulat ki Hag-
nau ka mariang ka ti Mattheus) kyt-
ei j ni-seulb-an tyni-sen ta Vullu-vul-
lum, ka ni-kyttan tyn\' ta Joep-an ki
Alid ka ni-mou-rarim mama ki pa-
dxuh thgalap tyni-asn; ka kyttei ta
yng-au ka ni-makkatounoun ki
Vuilu-vullum kani-k\'ma, Ti atta ta
Alak-au ka kavx\'sengo-en-au ka ka-
mauen-au\'nau ta teni.

13. Pou-pxnxh-en-kytta toumang,
ka tatouro ki Itou-mado-en kanna,
Rama, Alak, Joep-an ka-DlligMa-
tiktik, Alid ka faafat ta neni >

Mattse\'i-kma-hynna ta ni-Pada-
dingi-an ka ti Joannes ; tatouro ta
Mattce\'i-liail tou tounnoun ki Vul-
lum, ta Rama, Sou, Joep-an ka-
D\'lligh Matiktik ka faafat ta tatouro
kanna,

14. Ni-kavan-\'an kaua ki Tama-
tna\'miing ka tou Sikavaghan ka Rie
ta psehtatseutasutxuuh k\'atta ki ta-
touro ki Itou-mado-en tou faafat ki
Akoume\'-an ki Alid ?

Hahei

Watt i0\'t oti0 geopen*
baejt/ Datte? Djie $e^fomn
fijn m\'t oSoDDelrjcR biefen >
#n be? anberett in Den Doop

gie&i CjEfotftt beg &oon0

<5obg:^oen g p geboopt toejt
(feggt ben €nangeltft flhau
t||Cti0) fiet / tse J^emelen tutej*
ben $mpmt/ enbegp facg Den
<8eeff 0obt0 nebejbalen ge*
lijcfe een ^ttpftt / enDe op gem
Itcmen♦ enDe fiet een ftemme
npt Den kernel/ feggenDe/ <®t*
fe t0 mgn ^one inben toete
ften tcli niijn toel-beljaggen
gcbbe*

13. n^ae^\\0 an0geopenbae?t

bat De D|te f^fonen Babe? /
&tmt I enDe W: <0eeft/3fjn
een<i5oDt*

^00 fpjeeeStt Den Sfpoftel
gjogamicg; fgnbe? Die
getnpggen inDen Ifemel/ De
IMbe? I get IBoo^Dt / enDe De
i)tpiige<0eetl/ enDe Defe D?ie
fijn een.

r₄ ggoockbefeleerebanbe
% ^le-eeniggept Den geloo*
btgen onbej t onDe Cefta*
ment beftentgetoeeft*

giaefe/

Hahei: ra pattas\'i-läun-in-appa
matt^\'i-tykkanaeh ta atta ymyt\'aen
tou ni-Sikavag-han ka Va asu.

Ka fafat kytti&n \'ab ki kceuyhpa ki
Taueitalih.

Tna-\'mfing kow ki mang ki Alid
ka Rama ?

Patt&i-vli-an.

Ka Rama ta teni ka myhkaqua
myddarynnouh kad\'llig ki kidi ki
Meirang-eta ka ti Jefus Chriftus, ^a

ka ni-mei-ymmid mei-ringei na nyn-
no ki mamang ^b ka ghmapoulou-
appa ki atta tou pafaou-tan-nan tyri
milligh,^c ka Ram-appa ta teni alei
ti Chriftus-an ki ymmid neini-asn ka
Tama-tna-mfing ti Chriftus-an. ^d

Soufoa ka t£ei-qua toufoulat ki Alid.

(a) Eph. 1:3 .Pako-riang-auh Lou-
tnouloug ta Alid ka Rama ki Mei-
rang-eta ka ti Jefus chriflus ,ka ni-paka-
riang ymyt\'sen ymmid ki pakariang-
en ka makka-Joep-an tou tounnoun
ki Vullu-vullum tou Chriftus-an.

iß) Gen.i: i. Tounaunamou ni-
mei-Hngei na nynno ta Alid. ki Vullum ki
Nah

A£t 4:24. Irou ka ni-millingig ta

£eni [ki atta] ni-poufäl pou-vavau

ki yng.au nein ki Alid, ka koun

^neif ³ McirangkaTvi-miaymian-an,
ymhou ta ^ _{ka ni}._{meUirlgd ki vu}l

lum, ki Nazi, ki Vaoung, ymd\'appa ki

ma-

Siaefe: maensMacjöejge*
openbaejt gfjetuojDen in jjet
$tettlue Ceftament*

De achttiende Vrage.

ïBat gelooft gijp ban <Doöt
Den3£aDe?£

Antwoordt.

3Dat l)p is De eentuigeenöe
ttatue?l0cfce BaDe? onfeg l?ee*
ren gefit C|)?ißt³/ Die alleg
upt met jjeeft gefcftapett^b enDe
öoo? frjne boojficjjtigfjept on*
De?Jont^c/ omtoieng brille Jjji
oocït een ï^aDe? ban aUe Dit
in Cfeiönm geloben<*♦

^cl[)?iftue?-pïaetfcJi.

(a) v. b <J5tfC0cnt
De <0ODt enDe Vader onfes Hee-
ren Jefu Chrifti, Die 0110 QCfCp

gent fteeft met alle geelleltjckc
fegljeningfje in Den Kernel in

(b) <^en. i: 1,3nben begin*

ne fchiep Godt den Hemel, ende
de Aerde.

$ct*4: m* aï,y Defe [Dat3
Joo?Den/Rieben fp eenbjartj*
telijcfc [Jäte] öemme op tot
<£>0Dt/ enöe fepDett/Heere, ghy
zijt de Godt, die gemaeckt hebt
den Hemel, ende de Aerde,ende
H de