QUAS
FAVENTE DEO TER OPT. MAX.
Ex Auamp;oritate Rectöris Magnifici
^nbsp;Boc. Ghcm.
^Phyfiol. Profefioris Ordinarii,
NEC NON
AmpUsftmi Senatus Acmmiici confenru, et
Nohhsrimœ Facultatis Juridicae decreto,
PRO GRADU DOCTORATUS
Summisque in UTROQUE JURE Honoribus amp;
Pnvilegiis rue ac legitime confequendis,
Eruditorum Virorum Examini fubmittit
/J
Ad diem 28. JuUi mdcclxxx. H. L. Q. amp;
TR AIE CTI AD RH ENUM^
Ex officina ABRAHAIVII VAN PADDENBURG
ACADEMIAE TYPOGRAPHI, mdcclxxx.
. çOirwiî^ a/W -\'lïilJ-;. c: ■nbsp;.. ... .........
v) O •
,nbsp;.fr iquot;- \'V \'K
\'1.1:nbsp;t
h . ■nbsp;V
f gt;•■
quot; -•-^■i t, i
-ocr page 3-p a r-e n t i b u s,
a m i c i s,
SACRUM.
-ocr page 4-Vi
h /quot;
\\
a q
• T
U
îT quot;quot;
T ^r -
»..inbsp;J.
\' P
■f ^ G V .
* ;
i
A à
ft
- ^
f eji
-f-i^
lt;A
?AG. î
dT^nbsp;«df:^nbsp;^
\'OP qp qp \'qp qp qp qp qp qp «i^
THESES JURIDICAE
MISCELL ANE AE
INAUGURALES.
L
uura ea fic juris naturae indoles, uc nulla de-
tur caufa, quae ejus obfervationem homini
remittat, nulla tam gravis necesfitas, quae
illud jus infringat, quum praeterea, quid ju-
re naturae iicitum, quidve illicitum fit, fa£lis a Deo probatis
vel reprehenfis optime illuftretur, earn juris naturae quaefl:io-
nem, qua de incefiu ambigitur, deturne jure äblbluto naturae
talis, nec ne, etiam fa6to\'illuflrare conabimur: principiorerum\'
Anbsp;creati
-ocr page 6-cfeaîi diîo èoffiiaes masipa necesfitate canjur!él:i coanabiainis-
runt, |iberosque procrearunt, qui fiaires amp; forores nuptias in-
ter fe contrahere necefTe habuerunt, adeoque, fi abfoluto jure
naturae daretur incefius inter fratrcs amp; forores, peccatum
commifisfent.proavi nofi:ri, idque jubente ipfo Deo, qui illia
mandavits ut genus humanum propagarent, fic Deus auflor fieret
■ ■ ■ r \'
peccati : hinc quoniam, ut antea pofuimus, ne iila quidem ne-
cesfitas, quam hic inferebat aliaru-m mulierum defeélus, a ja-
ris naturaé obfervantia abfolvit, ftatuimus, hac in re non pec-
casfe proavos noUros, adeoque
jure naturae abfoluto nullum dari inter fratres amp; forores ince-
Jlum.
f
Mira videtur amp; abfona primo intuitu, quam juris naturae
definitionem dat Ulpianus, illud eflgt; dicens, quod natura omnia
animalia docuit /. i. § 3. ff, de jud. jure: illam definitionem
fini, cui infer vire debet, con venire, non adfeveramus: quamvis
enim, quod mox adflruetur, per fe ita definiri queat jus natu-
tae, tamen, quoniam leges Romanae non animalibus, fed ho-
minibus
minibusfcriptae funt, in illarum îegura corpore per jus naturae
non jus animalium, fi quod datur, fed iilud intelligitur , quod
inter homines obtinet : dari tamen inter animalia jus quoddam
non prorfus maie ftatuisfeUlpianum, non negaturum credimu»
illum, qui brutis, ut vocantur, non omnem rationis ufum de-
negat: fi enim aliquem modo illis concedamus rationis ufum,
quod an Ulpianus concesferit , dubito, experientia quid bo»
num, quidve malum fit, edoceantur necefle ed: huic autem
boni malique ideae conjunfîa efl: {ufl:i atque injufli notio, ex
qua -^mne jus naturae deducitur ; efle igitur animalibus etiam jus
ï/aturae , adfumta haec hypothefis credere jubet : verum po-
flulabit forte aliquis, ut conceflb animalibus qualicumque ratio-
nis ufu, experientia probetur, obtinere inter animalia taie jus:
fi Ulpianum ipfum confulamus, re/pondebit, hujus juris apud
animalia indicia elTe maris âf feminae conjunStionem, liberorum pro-
creqtionejn, educaîionem L c. afl haec, fi attendimus, proprie non
juris fed fa6li funt, adeoque huic poilulato non fufficiunt, cui
vix fatisflet ab ullo, quum tam incerta fit adhuc animalium
natura amp; ratio vivendi, ut quicquid de iis certo conflitui pot-
efl;, ad pauciffima capita posfit redigi, neque etiam eo tendit,
quod propofuimus, dubium, an detur jus naturae animalium,
fed adferîtur tantum
Asnbsp;es
i
ex ûâfumta hypotbeß, anmalîa ratione praedha esfe, deßmtb\'
nem Ulpiani àe jure naturae defendiposß.
t
IIL
Diu quaefîverunt Viri Do£li, quo jure Jsraëlitae ex Aegypto
profugi terram Canaaniticam, expulfis, quos ne cognoscebans
quidem, incolis occupaverinc, nonnuliis Dei arbitrio, aliis pro-
misfionibus Divinis, aliis iterum aliis caulàs attribuentibus: ve-
rum non fufficere îiîas causfas ad jus Isràëlitarum defendendum,
demonlfravic Celeb. Michaelis Jur. MoJ. P. 1. §. 28. /eqq, ^
qui fimul, SLnte:^ in Syntagm. Comment. P. 1. Comment. 8. dein-
de in J. M. î. î. aliam profert fententiam, quae veritatis fpe-
cie fe commendare videtur. Bafis, qua Celeb. Viri fententia
nititur, efi jus gentium in Oriente obfervatum : erant, amp; funt
adhuc in Oriente, muka pascua loca, quae ab hominibus fixas
fedes non habentibus incoluniur: liorum communia funt jura ^
ita ut immenfa illa pascua vagaotibus paftoribus cédant : talia
pascua permulta habebat Canaanitarum regio, quibus Abraha«
mus reli^la fua patria utebatur, fibique ea continuo ufu propria
fadebat, idque nunquam contradicentibus vicinis Canaanaeis
laâritimas mbes mercaturae caufa inhabitantibus : eodem jure
ufî
-ocr page 9-îifi funt ejüs poüeri Ifaacus, amp; Jacobus, quoetiam aufli Abra-
hamidae per aliquod tempus gavifi funt, donec fame coaéli
eam terram reliquerunt, arque Aegyptum petierunt, ubi vi re-
tenti non potuerunt terram, quam continuo ufu fuam fecerant
Israëlitarum proavi, a Canaanitis fenfim au6lis eamque occu-
pantibus vindicare ; hinc tandem ex Aegypto reduces jure pofl-
liminii hanc terram repetiverunt, quam reftituere nolentes Ca»
naaniîas jufto belle afFeceruni, fua regioîie fugarunc, adelt;gt;
que
pascua terrae Canaanîttcae jure poflîîminn repetmrunî, totam
vero terram jußo hello ocçuparunt Judaeu
l
Deus O, M. populum Israè\'liticura ex Aegypto edu6lum, ^
terram Canaaniticam petiturum, ut fixas in illafèdes, lt;amp; per-
petuum domicilium haberet ^ tara ingentem populum, cujuamp;fa-
ma tara late per orbem pateret,. fine legibus eflTe noluit, fed ipfe
omnia fancivit, quae ad religionis,. amp; reipublicae conftitutîo-
Bem erant necesfaria, quas leges a Mofe nobis in Sacris Oracö«.
Hs reliftas ut fapientiflimas veneramur, amp; populo Israêlitico»
convenientiillmasj, illis vero, qoi etiam Chriilianos teneri ils
obfervandls ex nimio forte fcrupulo ftatuunt, adfentiri non
poflumus, quod tamen hic de folis legibus forenfibus intelle-
6lum volumus: leges enim, quae religionem fpeftant, Theolo-
gici magis funt, quam Juridici examinis. Ut autem publicae
leges popiilum devinciant, duo requiruntur praecipue, legum
fjroraulgatio, amp; popui!, vel magillratus, cui populus fummam
auftoritatemdetulit, confenfus: neutrum, quod ad Chriflianos
attinet, obtinuit in legibus Mofaids, nullis Chriflianorum un-
quam funt promulgatae, nifi, quod neminem crediturum confi-
oimus, continuam in ecclefiis leftionem amp; expofitionem pro
promulgatione habere quis velit ; neque unquam populus Chri-
ftianus iis adfenfum dedit, fed omnes vel fais legibus ufi, vel
jus Romanum fecuti funt: verum negabunt, qui has leges ob-
fervandas efle ftatuunt, ex eo principio obligationem hanc efie
derivandam, easque dicent non tanquam humanas civiles, fed
tanquam divinas confiderandas efle: athosrogamus, utdicant,
quid intelligant per leges dii^inas: hae, ut in genere coofidera-
tae leges, funt vel naturales, vel gentium, vel civiles : natu-
rales efle leges Mofaicas, nemo facile credideric ; nec gentium,
foil enim populo Israëiitico promulgatae funt; fuperefl: ergo,
ut dicamus, efle divinas civiles: verum quid lex divina civilis
a lege humana civiU differt, nifi eo, quod iJla omnibusnumeris
abfoluta, amp; errarè nescia fit, haec in omnibus fimilis reliquis
operibus humanis fuis naevis laboret ; efl; autem jus civile^
quod quilibet populus liber fibi confiituit, vel quod princepg
nomine populi confiituit populo : five jam Deus, qui populi
Israëlitici rex efle volebat, live alius princeps vel populus leges
ferac, eas non fert omnibus gcntibus, fed illi tantum populo,
cui praeëfii quae autem leges uni tantum populo latae funt, alios
populos non obügant, hinc
leges Judaeorum foren/es folum populum IsraeMcum, non xem
etiam Chrijitanos obligate ftatuimus»
ld que non tantum, quod praecedente pofitum, legum de»
finitiones amp; difiinóliones, fed ipfa multarum legum natura do-
cet: non illas dicemus leges, quas ipfe vel cultus Chriftianorum
vel confuetudo abrogavit : v» c, fervorum jura, ac de iis con-
flitutiones, leges de Idololatris exterminandis amp;c. unam tan-
tum alteramve excitabimus, quarum ea efl; indoles, Ut Judaeis
aequisfimae, nobis intolerandae amp; maxime noxiae fint: hue
pertinere videtur lex, qua débita fingulis feptem annis lemit-
t€nda erant; nihil fapientius, nihil aequius cauturaerat in regi-
one, in qua omnes posfesfiones ita erant diftributae, ut, dum
ieges obfervabantur, non poflent aliesiari ; nihil utilius in popu-
lo , qui totus ab una ftirpe defcendebat, amp; qui perpetuo co-
gnationis vinculo retinendus erat; in tali regione nihil de avita
posfesfione amittebat creditor debitis remittendis, quicquid
enim fui patrimonii forte debitorum gratia alienaverat, id ipfe
feptimo anno recuperabat: at illud in Europa obfervari pona-
mus; quis debitorum remittendorum finis, quodnam recupe-
randi, quod per débita amififum eft, remedium, quaenam talis
legis inter homines nullo cognationis vinculo conjun£î;osutiiitas?
Plures hujusmodi leges attulic Celeb. Michaelis J. M. P. L
8. ex quibus unam tantum exempli causfa adjiciam: vetuit
Deus populum fuum ufuras capere a fratribus fuis id eft Isra-
eliiis : hanc legem conftitutioni populi Judaici con venientiflimam,
ab Europaearum vero gentium indole quam maxime alienam
efle, ipfa docet huic legi addita venia\', qua ab alienis ufuras
capere conceditur, unde patet Deum ipfum voluifle, ut haec
lex non nifi inter Israëlitas ob causfas memoratas, non vero in-
ter populos nulla cognatione junflos locum haberet. Ex quibus
dicimus
ipfam
-ocr page 13-Ipfam kgum Mofakarum naturam decere^ eas non
dako latas ejfe.
Varia fuerunt, amp; funt ad hoc usque tempus Judaeorum to-
îo orbe disperforum fata; poftquam fenfim procuratores Romani
iis libertatera ademerunt, umbra tantum libertatis gaudentes
penitus fubjefti funt Romanorum imperio : varia fubierun:. fub
variis imperatoribus fata, ab hoc expulfi, ab illo recepti, imo
privilegiis donati : invalescente per orbem RomanumChriftiana
reljgione, ipfisque eam profitentibus imperatoribus Judaei_par-
tim durius, partim mitius funt recepti : invenimus in Corpore
Juris leges lt;3e Judaeis latas, quae fatis docere videntur, voluls-
fe imperatores, ut Judaei quod ad res facras omnino majorum
faorum fequerentur inftitutionera, quod ad civiles viverenc
legibus Romanis, ita tamen, ut etiam in iis aliquando locum
habuerit indulgentia: facra libéré ritu majorum adœioiftrare li-
CUîsfe Judaeis, patet ex L s. amp; 13. Cod, de Jud, quibus
Sâbbathi amp; reliquorum dierurh feftorum quies iis conceditur,
I 4. amp; Ii eod. quibns cavetur, ne vim Synagogîs inférant,
auc hospitii loco iis uîantur milites, /. n. eod, qua expresfis
Bnbsp;ver-
-ocr page 14-verbis dîcunc imperatores ; Judaet ritus fuos citra conîmturn
Chrißianae religmnis retîneant, quae tamen privilégia ab Impp-
Theodofio amp; Valente ita funt mutata, ut novas fynagogasflrue-
revetitum ß.t /. i8. î. eod., amp; tandem a Leone omnino ex-
ilirpati fint o. Nov. Leon. 57. In rebus civiiibus adflriftos
fuifle Judaeos legibus Romanorum dicunt impp. Arcadius amp; Ho-
norius L 8. eod. idem de nuptiis voluerunt Theodofms, Arca-
dius Honorius l. 7. eod. amp; de contentionibus Judaeos inter
amp; Chrifl:ianos l 15. eod. concefla tarnen, fi pafto inter fecon-
Teniant , arbitri eligehdi venia/. 8. eod. ex quibus omnibus col-
ligimus
Jure Romano concesfum fuisfe Judaeis Juîs legibus facns viveret
^ dmnmodé non ohelfeht Chrißianae\'reUgîom, in civiiibus ver§
Romanis legibus fuisfe fubjeàos.
» \' *
■ V I L , .■
Servitutem negativam, qnae in aliqua re non danda, facienda
Tel praeftanda confiftit, iisdem\'prorfus modis acquiri posfe,
ac fervitutes pofitivas, colligi poi3e videtur es l. ult. cod, äe
er. l f. ubi eodem modo omnes fervitutes conHitui,
quamvis fint res incorporales, quaram pmprie non efl traditio,
tamen acquiri pofle per longi temporis praefcriptionem, quae fi
in omni fervitute locum haberet, etiam omnis fervitus fok ac.
qüiri pollfet poflMione, quoni^am praefcriptione aliquid acquirer^
non poflumus, nifi per longum tempus poflTederimus. Verum
inquirarous, numi quis dici poffit, efle in pofleffione aliquid non
faciendi: omnino hoc eflTe negandum , unus amp; alter cafus, quo
fervitus negativa fola poO\'effione, acquiri diceretur, evincet,
quot;Servitus negativa -efl: îumînîbus o-fficlatur: ponamus Caji amp;
Tlmäed
les vicifias \\ Cajus in pofleriore domus fuae parte bafeSs
fenälfäm , ,qua\'per Titii aream lumen haurit: Titius, dumdoquot;
mumpofledit, nunquam hanc feneflram impedivit , fed Cajo
liberum reliquit lumen : an jam, quia Cajus per longum tempus
hoc lumine gavifus efl: non impediente Titio, Cajus per foJam
hanc pofleffionem acquifivifle fervitutem lumhnhus afficmur ^
dicendus erit? Nequaquam, Titio enim femper licet fuo fundo
quicquid voluerit inaedificare, adeoque amp; contra Caji feneflram
talia ftruere, quibus Caji lumini officiatur: o. l 8, 9- Cod. de
ferv. amp; aq. I. g, lo. f. de ferv. praed. urb. l 26. ff. de damn,
inf. nec quicquam juris Cajo luppetit, quo illud, quod lumini
fuo offi ci t, removere poflit. Eodem modo comparatum efl cum
fervitute altius non tolkndi: fint aedes Maevii amp; Titii vicinae ad
. .nbsp;B 2nbsp;\'Snbsp;eandem
eandem alïitudinem elatae: Maevius perlongum tempus foarum
aedium fuit dominus, neque unquam eas aldus extulit: tandem
vult tabulatum addere : poteilne Tidus, quiatamdiu fuasaedes
non extulit Maevius, provocare ad fervitutem-a/ïwx nm tolkndi,
amp; Maevium, quia pofleffione hanc fervitutem acquifivit, im-
pedire, quo minus aldus tollat fuas aedes ? refponderit Maevius,
nullam eflTe hanc pofleffionem, idque ex /. 20. ff. deferv.praed.
urb. patet, ubi tantum illae fervitutes, quae in fuperficie con-
fiftunt, pofleffione dicuntur retineri. Nec provocate poterit
Titius ad I, i. Cod. de Jem. amp; aq,, ubi longi temporis confuetudo
vicem fermtutis o^ï/Wc dicitur; eadem enim lege patet,-prae-quot;
cedere debere aCtionera contra illum, qui luminibus officitp
adeoque non folam poffeffionem , fed dem^onftrationem juris re»
quid: ftatuimus itaque
fervitutem. negatimm fob poffeffione mn acquiri.
V III.
Legislatores veteres plurimi maxima feveritate plerumque
tifi funt in legibus fuis ferendis: hinc fanguineae Draconis le-
ges, quas pofi:ea mitiores reddidit Solon : Romanij quibus le«
ges XIL Tabularum ferentibus adhuc multum adhaerebat prifil-
s
I N A ü G u R A L E s.
îiae illius ruditatis, qua notantur fub regibus, et/i a Draconis
crudelicate alieni tanta tamen feveritate leges compofuerunt.uc
poftea Praetorium jus introducere opus fuerit, quo antiquarum
legum feveritas mitigaretur : hujus feveritatis exemplum exhi-
bet lex XII. Tabb., quaejubct: / în jus meat, ni eat,- manum
injidto : folebant nempe, quod notum eft, eum, qui in jus vo-
catus fequi nolebat, obtorto collo in jus rapere: at non-
nulli juris interprétés, ut ab hac violentia leges Romanas defea-
derent, illud de vilioribus tantum hominibus, amp; vadimonii de-
fertoribus interpretati funt, amp; n egar un t \' licuiffe liberum homi-
nem absque magiftratus auÊloritatevi in jus rapere, provocantes
ad /. S\'ff\' de judÎG, L p. Cod. de bon. auà. jud. poJJ. L 54. Cod. de
decur. /. II. de in jus me. t. 16, eod B l XIL Tabb. dicente
vis a populo abeßo. Sed quum Horatii amp; PJauti loca a Do£b. mi-
hique aroiciffimo D. W. C. ACKERSDYCK in dißl înaug.
50. laudata amp; diligenter explicata contrarium indicant, quum-
que loca ex J. S Cod. excitata aliam explicationem patiuntur j,
în d u c j mur, ^ lî t eredam u s
cuîque licuiße jure Romano vetert advetfaurhn qualemumque^
non tantum viîîorem, imitum, aut vadimonii deßrtorem vi îm
Mirum efl, dodlifîîmum virum Salmafium aliosque eum fe-
cutos credidiffe, mutui dationem non efTe alienationem, quum
tot argumentis illud evinci pofle videatur : rem ab initio repe-
tamus, ÖC ex ipfa mutui definitione conemur hanc fententiam
evertere : Imperator ipfe pr, Inß, quih:- m. re contr. obi. mutui
dationem in iis rebus dicic conftficre, quae pondéré^ numéro, men-
fura conßant, quas resl in hoc damus, ut accipientium ßant, quae
•ultima verba fatis evincunt, mutui datione transferri dominium,
€umque, cui mutuum datum efl, mutui efTe dominum, cui
minime obflant, quae ex I 213. i. ff. de V. S. I 39, §. i.
eod. I. II. Cod. fî cemm ptaturohmQVamp;nmvt nempe mutuum,
quippe pecuniam creditam, a debitore eile alienam\'; ea enim eft
mutui natura, ut, dum quis eo utitur, tanquam fuo utatur,
finito autem mutui tempore ut alienam reddat: hinc patet, etfi
refpe£lu mutuum dantis mutuum, quod finito contrafluredden-
dum eft, dici poteft efie in dominio dantis, revera tamen,
di^m mutuum dat, transferri dominium inaccipientem, amp; dan-
îem quod ad futuram reftitutionem mutui efife dominum, ubi-
cumque autem transfer tur dominium, fit alienatio î. i. Cod.iê
fund, dût., adeoque etîam
in muîuî datione fit alienatio.
J
Optatum efi: faepius, ut defeélîbus, quibus jus Romanum,
uti in patria nofira cum jure hodierno conjunftum invaluit, fuc»
curreretur conditO novo legum fyftemate, qnalia nuper Aug.
omnium Rusforum Imperatrix, amp; Potent. Borusforum Res
conficl curarunt. Verum facile eft taie quid in regno introdu-
cere, ubi Regis voluntas proplacito eft, fed difficilius eft,imö
forte omnÎBO fieri nequit in republica, amp; tan to magis in tali re-
puWica, qualis eft noftra, quae fepcem liberis regionibus con-
fi;at: vel enim abfolutum deberet confici corpus legum, quod
omnia complefleretur, quibus opus eft, ut ubique jus re^le di-
catur, vel generales tantum juris adminiftrandi regulae efiens
praefcribendae; fic vero femper ad jus five Romanum five ho»
diernum recurrendum efiètî fiergo prioris generis corpus juris
conficiendum efle ftatuamus, qualia nuper Europa vidit nascen»
tia, certe multo facilior eflet juris intelligendi atque adrainl-
ftrandi viai tunc enira non opus eflet, ut fere profingularegio-
ne, fed urbe novum corpus legum edisceretur, fed ubiqueidem
jus obtinerec, ubique judices ac juris periti jus dicere amp; de
jure refpondere pcffent, quod nunc per juris discrepantiam fecus
eft 5 at ipfa i\\h juris diverfitas in patria noftra prohibere vide-
tur, quominus tam utili multorum defiderio fatisfieri queat : le-
ges enim femel five in regione five in urbe conftitutae amp; obfer-
vatae ilHus regionis five urbis incolis commoda quaedam adfe-
runt, quibus non gaudent illi, qui aliis legibus utuntur: quum
autem patriae urbes ita fint fui juris, ut non detur fumraa pote-
ftas, quae privilégia iis femel concefl^a, vel magiftratuum pla-
dta communi reipnblicae commodo non contraria mutare aut
atolere poffit, quumque talia fint diverfarum urbium privilégia
amp; placita, quae faepe inter {€ pugnanc, neque in concordiam
îfedigi poffint, fequi videtur
ex ipfa patriae noflrae conflitutione prohart pojje ^ mmm corpus
kgum abfolutum in illa non eJfe exfpeäandum.