THESES QUJEDAM JURIS
quot;nbsp;quot;RALES.

quas

ANNUENTE SUMMO NUMINE
Ex Junior it ate RectorisMagnifici

ALEXANDRI PETRI NAHUYS

A. L. M. PhiL amp; Med, Doa. atque
Profeflbris Ordinarii,

NEC NON

AmpUsßmi Senatus Achumiici confenfu ^ et
NohiUsrmaYAC\\JhTKïi^]\\5KimQMdecretOy

FRO GRADU DOC TORA TUS

Summisque in UTROQUE JURE Honoribus amp;
Privilegiis rite ac legitime confequendis,

Eruditorum Examini Submittit
H E N R I C U s G I L D E M E E S T E R ;

ULISSIFONE - LUSITANUS^

Jd diem xii. Maß mdcclsxx. H. L. Q. S,\'

TRAIECTI AD RHENUM
Ex officma ABRAHAM! VAN PADDENBÜR0
ACADEMIAE TYPOGRAPHI mdsglxx»

e 4 \'nbsp;s.

*
U

i: -

U u / n

lt; y

^ .A .Ü^liJUDür

/ quot; •

■ -\'.S; y\'\'nf-.\' .J- \'

■Pag. I

THESES QUyEDAM JURIS
INAUGURALES.

T. H E S I S I.

JUS TALIONIS NATURA NULLUM EST, NEaUE ADMÎTTEN-
DA EST SENTENTiA EORUM, QUI HOMICÎDIUM, ADUL.
TERIUM AC SIMILIA GRAVIORA CRIMINA NON ALITER,
QUAM ULTIMO SUPPLlCiO ViNDICARI POSSE AK.B1Tamp;AN\'

TUR.

«

iieiîiadmodum naturee répugnât omnis dolor,
ejusque fenfus cuivishomini acerbiffimus efl:,
ita non tantura naturalis quodammodo ul«?
îionis vidéfur cupiditàs:nbsp;« -î*\'nbsp;,,

At vînd\'0a honum vïta jucundm ipfa,

Anbsp;JUVENr

JUVEN. Sat. Xni vs. i8o. fed edara legibus na.
mrce, uti prima fronte videtur, non plane adverfaria,
CICERO certe inter exempîa juris naturas vindicatio--
nein refert Lii;. II. de Invent. C. 22. videlicet earn,
per quam vim ac contumeliam defendendo aut ulciscendo
propulfamus a nobis ac noflris, qui nobis carl eße debent,
amp; per quam peccata pun\'mus, Sampfon \'^udlc. Cap.
X^. comm. 3. fefe infontem declaratj fi Pal^ftinis,
quife maloaffecerant, malum rep endetet. Atque hinc
quoque fingulanum certamlnum five duellorum, qu^e

medio œvo cumfrequentiffima erant, tum legumauao-
ritate probata, ducenda origo eft. Multas vero in hanc
rem fententias oratorura, poërarum, phiiofophorum,
cumulare non effet difficile. Nimirum neque grave vi-
debaturi neque injuftum, tantum malum quemque
perpeti, quantum fecifTet. Ad quam radonem apud
inferos jus dicere ,,p^ei3asquedjftribuereMiiiioëm, Rha- •
damantum, Aeacum, Triptolemum fingebant veteres :
Et in L. XIL tahh* cautum fuiffe legimus, ß memhrum
ruperlt talk efio ; notiffimumque eft juris etiam civilis
\'nbsp;quot;nbsp;Romani

Romani prseceptum : Qtioâ quis que juris in alterum fia-
tueritf ut ipfe eodem jurk utatur,

Aî vero fi dîligemius ad vim îegum naturae adverta-
hius animum, primo quidam obscurum efïe nequit,
ukîoiiis cupiditatem nihil aliud efle quam infirmi atque
impatlencis animi vitiura, de quo JUVENALIS ibid.

Nempe hoc wdoamp;i, qiiorwn prlt;^cordia nullis
Interdum aut levîbus videas flagrmîia caujjis:
Qîiantulacumqiie adeo eß occaßo, fuffidt Ir^,

Cbryßppus mn dieet idem y nec mite Thaletis quot;
Ingenium^ dulcique fenex vicinus B^metto,

Qui partem acceptée flt;£va in ter vincla chu tea

Jccufatori mikt dare. Piurimafelix
Paulatim vitia at^ue error es exuit omnes x
Prima docet reSium fapientia; quippe minut\'i
Semper ^ infirmi efl animi exiguïque voluptas
XJltio*nbsp;- -

înhumanum eß verhum ^ ioquit SEH\'^Q, Lih IL de

\' B snbsp;Ira

Ira Cap.^\'^r amp; quidem projußo recept um uUio^ ^ a con*
îumelia non differ t ^ nifi or dine. Qui dolorem regerît ^
fi Item excufatius peccat, îtaque Beîgii immortale decus
H. GROTIUS U IL C. 20. g. 5. vindiaam quidem ail
naturce confentaneam efle, nimirum ei, quam homo
cum beftiis habet communem, non vero nobiliariparti
animi, quam mentem vocabant fapientes, cui convenit
non iiocere alce.ri homini, niß id bonura riiajus habeat

propofitura.

Deinde hoc quoque manifeftum efl, talionem noo
veram effé ac juftam psenarum menftiram. Nam ex
fapientium fententia in omni punitione h^c tria propo-
fita finti oportet; primum ot emendetur is, qui pecca®
vit; deinde ut ne amplius ab eodem improbo noceatur
ei, contm quem efl: peccatum; amp; tandem ut alii quo-
que a fimilibus fcekribus deterreantur. îtaque fufficit
tantum malum, quantum aptum fit, ôc ad delioquentem
amp; ad alios ab improbis facinoribus deterrendos, utpœgt;.
nx modus amp; ratio pro deîiélorum perpetrandorum ille-
cebris,\' pro eorum frequenîia, pro facilitate delinquen-

di

di amp; id genus aliis rebus vel major talione vel minor
eiïe poffic»nbsp;.nbsp;,

Qui vero peccanti ob eam modo cauïTam inferret ma-
lum, ut ejus dolore animum fuum pasceret, acpropril
doloris acerbitatem veluti mitigaret is, uti SENECA
ait, tantura excufadus peccaret. Ex quibus breviter
disputatis hoc effici putamus, ut talio non jufta psena-
rum menfura fit, amp; ne liciîum fit humano judici tan-
tum malum peceanti inferri, quantum fecit ipfe, fi le-
viori poflît finis paenarum obdneri ; amp; contra ut majori
quoque malo liceat deJinquentem «afBcere,\'fi tantuii\'
dem mall non lufBciat ad homines a déliais deterren;
dos»

THE^

THESIS

CRESCENS POTENTIA CüJOSDAM GENTIS, Qü^ NIMIUM
AUCTA PERICULUM AFFEE.E POSSIT, SOLA NON EST JUS-
TA BELLI CAÜSSA.

Ex doétrina de fui defenfione confiât, cuivls popub
jus jefTe non prjefens tantum periculum depellendi, fed
etiam pr^evenieiidi fururura. GROT. äe fur. B, S P..
Lib» IL\'C, I. §. 16. r At hoc prjecepcum nifi prudenter
accipiatur,\' ffieçuendum efl, ne fit iujuftuir. Nam
fuerunt inter doftos, qui arma jure putarent fumi ad
frangeodas vidni popuîi crescentes vires, quae niniis
auäce poflent nocerc. Cujus fententise temeritatem dé-
fendit quoque HOBBES de Civ. C 13.

Prüfeélo quse de fervanda virium inter populos Eu-
ropaeos îequalitate disputant nonnulli, ea inter fuaves
fomnianrium nugas funt numeranda. Veriffime tradi-
tum eft a fapientibus, nulkm aliam eüe juftain belli
. Tnbsp;caus-

caufîani, nifi injurlara. Quare fi gens quidam indu-
fiiia, prudenda, fordtudlne, ardum amp; fcienriarum Au-
dio, mercaturas flore uti vires fuas auget, ita juflitiam,
fidem, îequitatem, virtutes omnes fanéte colit ; omnino
ei bellum non poteft inferri. Quid? nonne quilibet
populus 5 amp; ad fuam amp; ad aliarum Gentium felicitatem
qua pofîit radone araplificandam naturse lege tenetur?
Tandem qui ad nimiam vicini populi poten da m minu-
andam jufte bellum geri docent, ii non vident, fe va*
gam plane amp; incertam doélrinam tradere. Nam quas-,
ro, unde hsec potentia erit intelligenda? Num ex in-
genti dividarum amp; pecuniae vi, quse non rarointeritum
attuîit populis 9 an ex ladffîmis regionis finibus, ad quos

cum vis imperii fefe omnesud oportet exferere nequeat,
inteftinis bellis ac tumuldbus fcepe populos vexari vide-
mus? An denique ex Jmperantium faspientia, expru-
dendum magiftratuum deleftu , ex bene temperato im-
perio, ex amore fubditorum erga imperantera, quse fî
qua alia inprimis potentem populum efficiunt, Iiocju-
dicabimus? Taceo qute nimia fit potenda vix pofle de-

^nbsp;finiri.

finiri. Sapientiflîme monet GROTIUS Lib. IL C. i.

If. Ita vita humana efl ^ uî plena fecuritas nmquam
noUs conflet, Adverfus incertos meîus a divina pro-vU
dentia, amp; ah innoxia cautioner mn a vi prafidiumpe-
tendum efl.

THESIS IIL

QUERELA INOFFICIOS® DONATîONîS NON AD ID COMPARA^
ta ÈST UT LEGITIMA MODO PORTIO RESTiTUATUR, SED
ur IOTA DONATIO RESCINDATUR.

Cum contm inofficiofa teftamenta cautom effet legi-
bus, ut nifi légitima portîo five liberis five parentibus
relira effet, univerfd bona querela inofficiofiteflamenti
revocarenturv eas leges improbe eludebant callidi hoi
iTûrses, atque inter vivos bona fua in fraudem eorum,
^ilibus légitima debebatur, donabant. itaque necelTe

fuit J

fuit, ut leges rurfum huic malo providerent, quam ob
rem induéla efl querela inofficiofse donaîionis, ad im*
moderatam ejusmodi donationem refcindendara. At
disfenfîo efl: inter juris interprétés, an, qui lasfus fit,
totam illam donationem, an, vero legitioaam fuam por-
tlonem revocare poffit §

Quam vero nos fententiam fequamur, ex ipfa propo-
fita thefi apparet, quam nonnullis jam argumentis con-
firmabimus. Et primum quidem ad eludendam quere-
lam inofficiofî t€fi:amenti ejusmodi immoderatas dôna-
tiones excogitatas effe modo conftitit. Itaque ejusmodi
remedium erat adhibendum, quod fraudem illam om-
nem îrapedîret j amp; tantundem efficeret, quantum in-

officiofi teftamenti querela, fi non callide effet elufa,
qua fane omnia bona, non modolegidma portio revo-
catur. Atque eam ob cauffam querela inofïïciofi tefta-
menti amp; querela inoffidofàs donationis cum i» L, ulL
C de inoffic* dan^ tum palîim in toto illo titulo inter fè
comparantun Deinde in L. 8r. §. Z. D: de Leg,
legimus ab Alexandre Imperatore refcriptum effe, id^

B

qmâ donatum/ît, pro dîmidiaparteremcari: nam quod
dimidlam explicant de iegidma five de dimidia quartas
parus, id taie efl, ut faeile ad caufîam fuam, quo fieri
poffit modo defendendam a diffentientibusexcogitatum
«fie appareat. Quid? nonne, aperte quce donatu
funt; revocarî dicuntur feq. 4.. qu^ verba quomodo
adlegidmam référant, îfii viderinc»

Poftea in L. 2. C de inoffic. donat.. Imperatores ita
dîftinguunt, uî qui în patris poteftate permanferit fiîius ,
€i judicio fa milice erciscnndîe legldmara tribuat arbiter ;

at fi emancipatus fit, prsefidem provincise dicunt auxi-
lium filio îatiirum efle ad fmllitudinem inoffiûoft tejîaquot;
menti querela, qua omnia bonarevocari certifîîmum eft.
Tandem etfi quam quis tuetur fententiam, eam fruftm
auftoritate conetur probare, non tamen omittemus pr^
liantes ingénie amp; eruditione vires JAC^ GO THO*
FREDUM ifi comm. ad L. un. C. Iheod^ dè inoffic. don.
amp; ANT^ FABRUM Uh. Ml
clare pra eadera fententia pugnarunt.

\' -

inaugurale Sw

THESIS VI.

DONATIO AB ORBO FACTA PRÖPTIR NATOS POSTEÄ LIBE\'
ROS NON POTEST REVOCÄRI.

Qu^ huic controverfi^ caeflam dedit j Lex. eß 8.
C. de Rßvoc. Donau fine qua baud fcio, an cuiquana
in mentem venifTet ea de re disputare. Omnino in ilia
L. 8. pr^dpitur, fi patronus unquam, liberos non ha-
bens, bona lüa omnia, vel partem eorum donaverit
libertis, amp; poftea fusceperit liberos, totum quidquid
donatum eflet, revocari amp; ad donatoris arbitrium re-
dire. De quo hoc primum velim animadverti, i^on
hüceffe refcriptum ad cauffam fingularem datum , fed,
quod ex infcrîptioîie apparet, edi(5tum , adeoque legem

communem, qu£e ad omnes fubditos pertineat: in qua
omnino de patrono amp; libertis hoc inepte effet conftitu-
tum, fi idem ab aliis quoque fervari Imperatores v®-
lUiffenti Hase vero conftitutio efl Lex plane fingulans
amp; exceptio a commuai juris prsecepto, quo validse funt
donadones omnium bonorum ab iis, quiliberam rerum
fuarura facultatem habeant, fate. Profedo permialmi

Bsnbsp;funt

funt fîngularia de îiberds conftituta, propter magnum
benefidum, quopatronîs devinftifunt, ut liberti amp; ho-
norem amp; obfequium amp; operasdebeantpatronis,eosque
fi ad egeftatem pervenerint, una cum liberis aîere te-

neantur: Z,. 5. 12. de agnosc. amp; alend,M. quin amp;
patronus amp; liberi ejus non raro libertis in bona fucce-
dunt. Neque obfcurum eft, uti aliis legibus, ita hac
conftitutione id inprimis egiffe Imperatores, ut nimiam
libertorum potentîam retunderent, At dicat fortaffe

aliquis, qui fibi acutiorvidetur, quis orbusdonaretom-
nia bona fua, fi fciret fibi poftea îiberos fore; ut hsec

femper conditio tadte fubintelligi debeat, ut pofi:eafî
îibçri nafeantur, bona refîituantur. Sed hunc quidem
-precor, ut îegat L. 7. O, de cond, oh caujf, dah Qx
discat, condiaones ejusmodi in. mente retentas nullius
momenti efl^e; quare qui omnia bona fua, donat, is fî
forta/Fe de hoc cafu cogîtet, ôc bona fim tun/? fibi re-
Ititui velit, eum iddiferte oportet fîgnifîeare, VidJAÇ.
GOTHOFR. ad L. 3. C. Tbeod, d^ lUvoç. donah amp;
VINNIUS Lih. IL Sel qu^fi, C. 32.

TANTUM,