DISPCTATIO PHIlOlöfilCA INADGÜRALIS

de

LUCIANO PHILOSOPHO.

QUAM

ANNUENTE SUMMO NUMINE,

EX ATJCTOalTATE EECTOEIS MAGNIFICI

BERNARDI TER HAAR

THKOL. DOCT. ET peof. OED,
NEC NON

AMPLISSIMI SENATUS ACADEMICI CONSENSU

ET

NOBILISSIMAE FACüLTATIS PHILOSOPHIAE THEOEETiCAE
ET LITERARUM HüMANIOEUM DECRETO,

ff\'

SUMMISQUE IN

PHILOSOPHIA THEORETICA ET LITEEIS HUMANIOMBUS
HONORIBUS AC PEIVILEGIIS
IlV ACAOEMIA RHENO-TRAJECTIIVA

EITE ET LEGITIME CONSEQUENDIS,

ERUDITORUM EXAMINI SUBMITTET

ISAÏGDS GERARDUS TAN EÏKEN,

Aiiiisfurtensis ,

A.D. XXX M. JTJNII, ANNI MDCCCLIX, HORA IX.

ÏRAJECTI AD KHENUM ,

APUD POST UITEEWEER amp; SOG.
MDCCCLIX.

Eï ofHciaa tjpographica J. G. Andriesseii,

PATRl CARISSIMO.

ksK-jr

-hi -

V t-.

-

éi^T

m

.r\'

- - - -.......«

fe quot;ïj Auraoaojim
m quot; \' _

quot;ïïf\'T.-:

W^àM KuaoMoeoaiHquot; simmsM^ «« öra^^^

.^j^^rfâfÀÂm^syiraaAî si\'sxfnbsp;ax^

^oisaa ^êëAflEïij mvmi^SUjmmaim mxAisssJ^m^\'t^\'

Ir

CONSPECTUS.

Pag,

praefatio...............1

de lüciani vita et scriptis......., . 6

quale judicium de philosophia et db claris philo-
sophis in scriptis sophisticis primae periodi
tulerit lucianüs , exponitür........13

in scriptis secundae periodi quid de philosophia

statuerit lucianus , esponitue.......34

quid de praecipuis philosophorum placitis in sceiptis

secundae periodi statuerit, exponitub. ... 40

quid lucianus in ultima vitae parte de philosophia

statuerit, ex sceiptis senilibus exponitur. , . 48

lucianum philosophiam pkacticam laudasse demon-

steatüb,..............53

r ^ 2 r ^ ^.

p R A E F A T I O.

Neminem, qui vel primoribus labris Lucianea atti-
gerit, fugit quam discrepantes et contrariae sint virorum
doctorum de hujus scriptoris ingenio sententiae. Sufficit
recensionem a Jacobo \') institutam legisse, ut cognosca-
tur inde a Lactantio usque ad nostram aetatem de
illius meritis utrimque quasi de Patrocli corpore acer-
rime pugnatum esse. Neque id mirandum. Lucianus
enim cum religionem populärem saepissime lusit, tum
etiam de Socrate aeque ac de Cbristo ejusque secta-
toribus, parum magnifiée judicavit; nunquam igitur
defuerunt, qui indignati quod sanctissima quaeque

1) Charakteristik Luciana von Samosata von Karl Georg Jacob.
Hamburg, bei Fr. Perthes, 1832. pag. 3—17.

multo sale defricuisset, levem et malignum hominem
eum appellarent, praeter sermonem purum, elegantem,
faeetum nihil in eo laudantes.

Ita vero omnem Luciano laudem detrahi non passi
sunt viri tam ingenio quam doctrina insignes, Wielan-
dus,\') Jacobus, Hermannus,-) qui et scriptis illius
dihgentius leetis et temporibus melius perspectis pa-
trones ejus se professi sunt. A pluribus eum crimi-
nibus luculenter defendit Wielandus in characterismo
Luciani operibus praefixo ; doctius et copiosius idem
fecit Jacobus, qui tamen prae magno amore, quo
illum prosequebatur, laudandi studio saepe nimis in-
duisit. In hujus libro quae improbanda sint nemo
acutius vidit quam Car. Fred. Hermannus, qui cum
animadvertit in notandis Luciani scriptis nec chrono-
logicum librorum ordinem ab illo servatum esse nec
scripta spuria a genuinis satis diligenter esse semota,
tum illud maxime reprehendit, quod de Luciani
philosophia Jacobus tam pauca et exilia protulisset.

1) Luciana voe Samosata sämmtlielie Werke. Th. I. üeber Lucians
Lebensumstände, Charakter und Schriften.

3) Gesammelte Abhandlungen und Beiträge zur Classiscbea Litteratur
und Altertbumskunde von Dr. Karl Friedrich Hermann, Prof. in
Göttingen. 1849. KO X. Zur Charakteristik Lucians und seiner
Schriften. 201—208.

Nec immerito. Quicumque enim Luciani ingenium omni
ex parte cognoscere et recte aestimare velit, is nisi quid
de pHlosopMa ille senserit bene cognitum habeat, a
scopo aberrabit. Pbilosopbia enim erat fons ex quo
homines eruditi, qui populärem religionem contemner ent,
quid de mundi creatore et gubernatore, quid de animi
immortalitate esset statuendum discebant.

Jam vero quis non agnoscit, quam quisque habeat
de rebus divinis sententiam, eam tam in rebus humanis
aestimandis quam in dijudicandis ipsis hominibus summi
esse momenti? Nec quisquam certe erit qui non per-
spiciat, inde omnem de finibus bonorum et malorum
quaestionem pendere.

De hac autem re jam pridem mirum quantum dissen-
tiunt viri docti. Alii in Epicureorum gregem eum rejicere
non dubitant, alii Electicum, alii Scepticum
fuisse asseverant. Photius sie de illo judicat : ràg yàq

1)nbsp;G. J. Vossius de Mst. graeo. litt. II. 1-5. Tillemont, Hist,
d. Emp. T. II. part. 2. p. 707—710.

2)nbsp;Brucker. Hist. Grit. pMl. T. II. p. 615 sq. Tiemann über
Lucians Schriften und Philosophie. S. 57.

8) F. F. Reitzii Sylloge de aetate, vita scriptisque Liiciani,
p. LXX (operibus a Lebmanno praefixa) : „ nam Scepticum fuisse
Nostrum, satis prodit, utcumque Scepticos belle traducat in Vit.
Auct. c. 27. quot; Jaeob. 1. 1. p. 85.

a\'kXiav xwiiwdwj\' xul dianaiCcai^ öó^ag avrog rjv

■d-éià^fi ov rld-ijai : quem Baylius et Tzschirnerus secuti
sunt. \') Hermannus illum per magnam vitae partem
de omni philosopliia desperasse, aetate vero provectiore
Epicurum secutum esse statuit. Plankius per quin-
que annos Lucianum serio philosophiam tractasse pro
certo aiïirmat. Eankeus philosophiam a Luciano
laesam et principes illos , Socratem, Platonem, alios, ab
eo contemptos esse praecise negat. Chlebus, postquam
monuit Lucianum omnem philosophiae institutionem
talem duxisse, ex qua detrimenti et incommodi multum,
utilitatis parum percipere homines possent, postremo
haec addit : „ qui quum nihil quaerendum esse
,/ sentiret omnibus philosophorum studiis nisi praesidia
// ad vitam bene instituendam idonea, Cynicos, si
„moderate illorum inventis uti quis vellet, non totos

1)nbsp;Phot. Bibl. cod. 128. Pet. Bayle, Lex. hist. orit. s. n. Perriers.
T. III. p. 678. Tzsehirner Pall des Heidenthiims, Th. I. s. 155.

2)nbsp;1. 1. p. 214.

3)nbsp;Quaestiones Lucianeae. Libelli Lucianei tempore atque ordine
disponmitnr, eorumque argumenta ita enarrautur , ut quid de Luciani
satira, philosophia lihrorumque nonnullorum, qui videhantur his-
torici, fide judicandum sit, appareat. Scripsit Ad. Planck. Tubingae,
ex off. L. T. Pues. 1851. pag. 10.

4)nbsp;Pollux et Lucianus. Scripsit C. P. Ranke. Quedlinburgi. 1831.
p. 25.

//rejiciendos judicabat; at, cum bominum ingenia ad
„ illos repraesentandos vix comparata esse reputaret,
// nibil melius et fructuosius babebat quam voluptatibus,
!/ quae satisfacerent sensibus, nos tradere et caetera
// quocunque modo fortuna tulisset nihil curare.quot;

In tali virorum doctorum dissensione ipsa Luciani
scripta adeamus necesse est; ante autem quam ad pro-
positam nobis quaestionem aggredimur, de Luciani vita
et scriptis pauca praemonenda.

1) De Luciano philosopho dissertationem scripsit Guil. Chlebus.
Berolini. 1837. p. 54.

DE LUCIANI VITA ET SCRIPTIS.

Luciani vitae enarratori unicus fons sunt ipsius\'scripta ;
quae enim Suidas de illo refert ita sunt comparata,
ut nisi quam fuerit huic compilatori ignotus et invisus
discere inde nihil liceat. Quamquam autem omnes, qui
ejus vitam attigerunt, de fonte unde notitia ejus pe-

1) AovAiavbq Zaïiomrèvg dnbsp;^Xastpij/^óg

^ dtfgqiijiiog amp;amp;iog tlnnv ^allov], ori tv roig Öia-
lóyoig avtov yeXoXa kccI rd nigi xamp;v amp;iuop slqtjfaèva
naqutid-itai. yiyovt Si ènl tov KaiaocQog Tqaiavav
kal ittixhva. ^v dè ovvog to tiqIv dix^yÓQog ip
quot;AvTioiüct Tijg IJvQiag dvgTVQaytjaag 8è IvtoxItm
tnl TO XoyoyQacfHv Itquhi] , xai yiyQcnvTai avTamp;
anHQa. téxevtrjaai §è ccvtÓv Xóyog vno kvvwv, ènd
xard Tijg dXtjamp;eiag èltfttf](sev. dg ydQ tov mqeyqivov
^iov «(xamp;cctttftai tov XgiaTiaviGfiov , xal uvtóv
(pijfih tÓv XgiaTÓv ó TtaniiiocQog. 8id zal Tijg ithtfjg
Ttoivdg dQKOv\'aag èv rw nuqóvti dasmztv h 8i tGgt;
Hillovri zltiqovönog tov aïcoviov nvQog fjnta tov üa-
rava yevijaerai. Suidas ed. Gaisford, Tom. 11. p. 3334. ed.
Bernh. Vol. II, p. 604.

tenda sit idem sentiunt, tamen mirum quantum in vitae
enarratione a se discedunt. Neque id mirum cuiquam
accidet, qui, quae in vitae euarratore requirantur,
reputaverit. //Nam primum, ut verissime monuit Ban-
ff keus 1), quum ex ipsis Luciani libris vera cognitio
//haurienda sit, qui bos non accuratissime legit nec
,/ graecae linguae peritissimus est, ut verba ejus optime
„ intelligat, non poterit recte de rebus Luciani exponere.
// Accedit quod Lucianus non nude pleraque et sim-
,/pliciter quae de se profert explicat, sed, ut mos est
// apud scriptores satyricos, tecte nonntilla significat magis
,/quam aperit./\' Postremo, quam necessarium sit, ut a
vitae enarratore et genuini libri a spuriis secernantur
et scripta temporum ordine disponantur, idem copiose
exponit. At vero quum neque de nonnullorum librorum
fide neque de tempore, quo singuli scripti sint, satis
constet, nonnisi ea quae pro certo affirmari possunt
commemorabo.

Lucianus natus est Samosatae 2) ; ejus autem parentes
natione non Syros, sed Graecos homines fuisse veri simile
est. Cum desiisset in scholas ventitare, quindecim fere

1)nbsp;Kanke, 1. I. p. 15 seq.

2)nbsp;Scytha , cap. 9. Meviviscenies , cap. 19. Quomodo historia. sit
conscribenda, cap. 34. Cf. ForWger, Alte Geographie, th. II. p. 643.

anuos natum pater eum leviro in disciplinam dedit,
ut artem statuariam disceret qua exercenda victum sibi
quaereret. At mox artis hujus desertor exstitit; rhetor
et sophista factus est. Quis ejus studia magister re-
serit, ubi eruditionis copiam rhetori et sophistae neces-
sariam sibi comparaverit, nulhbi tradit. Itinera eum
multa fecisse et varias adiisse regiones \'), felici rerum.
successu gavisum esse et haud sine laude in patriam
rediisse 2) ipgg in Somnio aperte testatur.

Eadem fere narrat in dialogo, qui inscribitur Bis
Accmatus cap. 27 sqq. ubi a Ehetorica tanquam a
derelicta uxore per fictionem judicii publici
accusatur, quae talia contra ilium profert: ,/Mea ille
opera gloria et divitiis gaudet, quippe quae admodum
adolescentem, lingua adhuc barbarum, circa Joniam
oberrantem et quid de se ipso faceret dubium, suscepi
atque mstitui. Quoquoversus eum secuta sum, ut darum
et nobilem redderem. At quae in Jonia et Graecia feci,
modica sunt ; trajecto vero Jonico sinu in Italiam illum
secuta sum, in Gallia eum locupletavi. Nunc vero me

^ I) Somn. cap. 15. dnà Tr/? i\'co dpiàfifpoç ä^^i TtQÓg rà
iottfqia x. t. a.

2) Somn. cap 18 = otog 8è nçàg ijxccg irtapfXijlvamp;a, d

ytcci firj8tv âlXo, ovSivog yovv rwv liOoyltfcf^wp
nSo^OTfQog. Cf. Apologia, cap. 15.

dereliquit, ut cum Dialogo consortium iniret. quot; Lucianus
ut concedit Ehetoricam vera haec dixisse, ita negat se
non idoneas ob causas illam dereliquisse, quippe quae a
pristina vitae simplicitate recedens jam meretricio more
vivat. Kairoi, (ita pergit) tl xccl fitjsèv ccvvfj roiovro int-
tcquxto , xalag tilt (loi avdgi tjdi] TtTTccgazopva tttj
ffj^éóóï\' ytyovÓTi , d\'0Qv]3cûv (itv tyitivcav zal drAcof
dnrjXXaiamp;ac , nul rovg avSqag rovg Sutaaràg ccTQefieïv
iaif , TVQ^wcav xuT\'tjyoQiag aal dgiariatp tnaivovg
tnqivyôvTa, tg ôè tijv ^AxaS^fiiap rj tg ro AvaHqv
ix^ôvxa tü) ^txristco toiJtco JiaXôyca aviintqirrattïp
rjqtfia avvSiaXeyoiA,ivovg, tcùp ènaîvojv aal xqótcoi/ ov
öeoiiivovg. Inde effici potest, quadragenarium Lucianum,
missis rhetoricis et sophisticis studiis, comico-satiricos
dialogos scribere instituisse (conf. cap. 34.) Sunt tamen
qui provocantes ad locum Piscatoris cap. 29 putant,
Lucianum in adolescentia prius rhetoricae operam dedisse,
inde demum sophistam esse factum, quum propter malas
oratorum artes judicia reliquisset \'). Yerba haec sunt :
èyo) yÙQ tTTtiôrj ray^iGTa avvt\'ïSop ónórsa roTg (jfjro-
Qttfovai rà dvffx^^V avayiAamv TtqostXvai, dnàttjv xul
rptvSog Kui amp;ça(SifTi]Ta xal ^otjv xul wO\'iff^ot\'s xai

1) Cf. A. Mees , Dissertatie âe Luciani studiis et scriptis juve-
nilihus. 1841. pag. 19.

l4.VQicc àXXa, ravToc fiév, coaniQ eïxóg , dniif vyop,
inl Sè ra aà, ó (Pdoaocpla, «ccXà ÓQ/^itjaag ^^lovp
ónómv tri fioi loiitóv tov §iov KoiQ\'àniQ ix làli^q
zal \'Av\'dcopog eïg iëdióp tipcc li^ha aneifsag vnn aai
axi7ió{i(pog Kuva^impai.quot; De hoe autem loco recte
Meesius monuit, hic non juvenilem aliquam a forensi
ad scholasticam eloquentiam transitionem significari
sed eam qua, relicta omnino utraque, ad philosophiae
otium et novum scribendi genus se converteret.

Conversis studiis magnam vitae partem Athenis eum
degisse cum ex scriptis satiricis, quorum scenam fere
semper urbem Athenas fecit, conjici potest, tum e
Demomctis cap. 1, ubi cum hoc philosophe, qui
Athenis vitam degebat, per magnum temporis spatium
familiariter se vixisse dicit, pro certo affirmare licet;
d-uTiQco dè rw /iTjfiœvaxTi xal ènl (i-qxiavop avpi/epófiijp.

Senex denuo sophisticas recitationes composuit^),
afflictis, ut videtur, fortunis eoactus; extremo vitae
tempore publico munere in Aegypto functus est {Apol.
13) 2). Quo aetatis anno mortuus et ubi sepultus sit.

1)nbsp;Bacchus , Hercules, pro lapsu.

2)nbsp;Luciani Samosatensîs opera edidit Guil. Dindorf. vol. 1. 1858.
pag. YIII: „Apparet ex Lis verbis, quae non explieuerunt interpretes,
„ Lueianum hypomnematographum fuisse praefecti Alexandriae, cujus
«muneris mentio fit apud Strabonem 17, p. 797, et in codicis ïheodo-

plane latet. Quod autem ad annum Luciani natalem
attinet, Wielandus \') anno CXVII p. Chr. n., Struvius
anno CXXX p. Ch. n. natum eum existimabant.
Accuratius vero hanc quaestionem explicaverunt Wetz-
larius et Meesius ; quorum hic annum ejus natalem
non potuisse post a CXXV p. Ch. n. incidere demon-
stravit , ille ipsum hunc annum natalem ei fuisse
prohahiliter constituit.

Ut Luciani vita in tres partes, ita scripta ejus
in tria genera aptissime dividuntur: scripta sophistica
juvenilia, dialogos comico-satiricos, recitationes sophisticas
seniles. Non est quod moneam in aestimando scriptoris

« siani libro XII, lege 193, Tit. I, de decurionibus : „si q^uos spontaneos
,1 hypomnemafographi (Alexandrinae civitatis) munificos suis exhorta-
utioniius ad publicas nominaverint functiones, Augustalis Jubemus
II non expectandum esse consensum , g^ui fit plermnqne venalis quot; etc.
„quem locum Valesius comparaverat ad Ammian. Marcell. 28, 1, 31,
„ et apud Pbilonem Judaeum adversus Flaccam, vol. 2. p. 536, 31,
„ de Lampone quodam loquentem , nUQeatwg yaQ TOtg rj/ffAOGiv
n ójtóts diKÓc^oipTO, {mffivrj^cxvi^eTO rag dlitag elaaycov
quot;ég l\'%coP TCi^iv fiva roc fièv dmiliKfiV rj TtUQ\'^ei énwv,
u xa 8\'ov Xii^ivxa nQoatvivavvtv. quot;

1)nbsp;1. 1. Th. 1. S. XVII.

2)nbsp;De aetate Luciani scripsit E. Ae. Struvius, Gorlicii, 1829 pag. 3.

3)nbsp;God. Wetzlar. Commentatio de aetate, vita et scriptis Luciani.
Marburg, 1884 , pag. 4—12.

4)nbsp;Mees. 1. I p. 70—72,

ingenio et adumbrando charactere opera tam tempore quam
argumento et consilio tantum inter se distanti a non eadem
trutina esse ponderanda. \'Recte naonuit Hermannus \'),
in Luciani characterismo senilia viri scripta et mnlto
magis juvenilia nisi „cum grano salisquot; adhiberi non posse,
quippe quae veram Lucianei ingenii effigiem admodum
raro ostendant. Nec mirum : sophista enim prae bene-
volentiae captandae studio saepe verba et sententias ad
auditorum mentes et voluntates accommodare debuit.
Maximi vero momenti sunt dialogi comico-satirici, in
quibus quid de rebus divinis et humanis ipsi videretur
libere elocutus est.

Iiis animadversis disquisitionem nostram ita insti-
tuere propositum est, ut quid Lucianus per tres illas
vitae periodos de philosophia et de philosophis statuerit
ordine exponamus.

1) Hermann. 1.1. p. 210 : „Ob und was fur äussere Umstände in
diesen Jahren (per nltimam vitae partem) den freien Aug des Adlers
wieder zur Erde niederzogen ist unbekannt; so viel aber ist sicher,
dass diese Schriften nur cum grano salis zur Charakteristik ihres
Urhebers gebraucht werden können. Noch mehr aber gilt dieses
von der ungleich grössern Zahl derer , die wir seinen Jugendjahren
und der Zeit vor jenem vorhin bezeichneten Normal- und Wende-
puncte zuweisen müssenquot; u. s. w.

aUAlE JUDICIUM DB PHILOSOPHIi ET DE CLARIS
PHILOSOPHIS LUCIANÜS IN SCRIPTIS SOPHISTICIS
PRIMAE PERIODI TULERIT EXPONITUR.

Inter scripta, quae omnium criticorum consensu ad
juvenilem Luciani aetatem referuutur, primum locum
tenet liber de Saltatione. Est ea disputatio mere
sophistica, duabus es partibus constans, quarum altera
(praefatio) attico sale abundat, altera (artis pantomi-
micae laudatio) multis mendis laborat. Ad libri tempus
accuratius deflniendam certa indicia desiderantur.

Colloquitur ibi Lucinus quidam cum Cratone, philosophe
cynico, barbato sene , qui ei summam levitatem, immo
lasciviam exprobraverat, quod pantomimis gauderet ; a
quibus opprobriis ille ita se defendit, ut Cynicum res
nulla reprehensione dignas, contra laudandas potius, prae
inscitia carpere ostendat\'). Cynicus vero, istud nihil

1) Cap, 1. y.al Gvyyvwutj (Tot, tl aQi^g ß^P «»^Z-
{jiTjQip av^mv , Kat ^lóvov ró a-fi\'kiiQÓv ayaamp;op gyov\\uevog
VTi UTVfiQiaç avrmv , Kuxiy/oQiai ä^iu dycti v^yop-ixug.

ad se pertinere ratus, nova convicia in illum confert :
Tu vero qualis homo es, o Bone, qui, quum eruditioni
innutritus sis et philosophiae mediocriter operam dederis,
prae saltatore optimarum artium studia et antiquorum
consuetudinem missa facias; aegre fero, quod optimorum
oblitus virorum, Platonis, Chrysippi et Aristotelis, tali
spectaculo delectaris.

Lucianus igitur juvenis philosophiae mediocriter ope-
ram dedit, at non ita, ut unam scholam prae ceteris
probaret\'). Nec mirandum, si rhetor et sophista, ut de
quaque re eleganter et copiose dicere posset, philosophiam
etiam attingere necesse habuerit, idem, ut sermone
puro et Attico uteretur, scriptores Atticos, in quibus
Plato facile primas tenet, saepe lectitaverit 2). Principum
igitur philosophorum scripta legit Lucianus, nullius
tamen sectae doctrinam prae ceteris amplexus est,
immo propter philosophiae pudorem homines interdum
ignota reprehendere, cap. 69 tecte philosophiae in-

1)nbsp;ovx ijSÏGamp;i^v (lóvov vntQ gov, dXhx, xal ijpiâamp;iji/,
fî Jllavonvog xcà Xgvaimrov xai \'\'AQiavotiXovg ixka-
ê-ófiêi/og, xâamp;i]Gai x. r. X.

2)nbsp;Fisc. cap. 6. Bis Ace. cap. 34. Cf. C. G. Cobet, Variae
lectiones, qui p. 300 sqq. Lueianum saepe antiquum dicendi usum
aon satis observasse multis docuit.

putat \'). Haec de philosophia universe; quae enim
cap. 35 de physicae ethicae et dialecticae vi, quam
in saltatorem habeant, disserit, non ita sunt comparata,
ut inde satis tuto aliquid efflci possit.

Eestat igitur ut quid de clarissimis philosophis sta-
tuerit exponamus. Et primum quidem in censum venit
locus cap. 25, ubi Socratem aocpSrccToj/nbsp;appellat.

Cave tamen ne inde efficias Lucianum de Socrate mag-
nifice sensisse ; latet anguis in herba, ut jam significant
verba, quae addit : h/s marwréov rovro mgi avrov
XéyopTi TOO JJvamp;ica. Immo tecte Socratis illicitum
puerorum amorem perstringit, ubi de illo hoc dicit : si
ars pantomimica Socratis aetate floruisset, non illa prius
quidquam pueros doceri jussisset. Urgere tamen haec
verba nollem, nisi aliunde nobis constaret, Lucianum
hac in parte inique de Socrate judicasse.

In eodem libro duobus locis mentionem injicit de
Platone : cap. 34 hunc philosophum alia saltationis genera
laudasse, alia rejecisse nude ponit; cap. 70 Platonicam
animae divisionem commémorât, additis verbis : h d\'

1) Ti^OKQarijg 8è ó SidâaxaXog avrov (Lesbonactis)
iâwf Tvore ana^ , ovz i^fTTiTTjdeg tmaTag, oQ^tjOv^v rà
avTOV TcoLovvra, Oïov fie, aq.gt;7j, amp;eâjiiuTot; if jiQog f j/lo-
Goq)iup uJdoyg dirfcJttQyitfv.

toriv dXijamp;rj â mgl ^iv^ijg ó TlXàtvoi/ Xéyti, quibus
satis declarat, se illam neque probare neque rejicere.
Multo minus ex iis, quae cap. 70 de Aristotele pulcbri-
tudinis laudatore et quae de saltatoris silentio habet,
quo Pythagoricum dogma innuatur, efficere licet, quid
de his philosophis statuerit. Ceteros igitur philosophes
a Luciano ibi neque laudatos neque laesos esse con-
stat; Socratem excepimus. Videamus igitur, quid in
aliis scriptis hujus periodi de illo statuerit Lucianus.

Nullibi tarn aperte puerorum amorem pudicissimo viro
culpae dat quam in libro, cui titulus est : de Bomo.
Pe vi enim, quam locorum amoenitas in oratorem
habet, disserens ita pergit : xuLroi I^oj-aqutu jxtv dné-
IQridé TiXarapov tvcpviu nai noa fvamp;aXijg nai n^yij
diavyijg fii\'aqof and tov EtXiaaov, ndpTavamp;a Kaamp;e^ófiepog
(paiSgov rf tov Mvqqivovs\'iov kutéiqoivti\'éTO xal tov
Avo\'iov tov KtffàXov Xóyov SirjXiyx^ y-ai Tag Mov\'aag
ixàXft xal tntGTiViv ij^eiv avxàg tni t{]v tQijuiap
avfinfQiXijiponévag tamp;v Tteçl tov iQcorog Xóycav- xal
ovx i]G\'^ifptTO yéçojp àpamp;Qconog TtaqaxaXamp;p naQamp;apovg
avvidonspag m nai^iqaOTixa. Multum valet hic locus
ad infringendam opiidonem eorum, \') qui Socratem a
Luciano vituperatum esse negant. Quum enim neque

1) Eanke , 1. 1. p. 25.

disputationis nexus ejusmodi digressionem requirat et
serio loquens talia de philosophiae parente affirmet,
pro certo statuere audeo ilium ex intima animi per-
suasione Socratem, ut qui xà xalà in ore haberet ad
obscoenos amores tegendos, odisse. Haud facile cuipiam
continget ut hac in re levitatis crimen a Luciano
amoveat; illud tamen monere lubet, et Socratis aetate
et postea non defuisse, qui minus magnified de illo
judicarent. Cicero de Nat. Deor. 1, cap. 34, idem
illud de Zenone afdrmat, qui non eos solum, qui
tum erant, philosophos, Apollodorum, Syllum, ceteros
figebat maledictis, sed Socratem ipsum, parentem philo-
sophiae , Latino verbo utens, scurram Atticum fuisse
dicebat.

Eandem criminationem iterum reperimus in libro,
cui titulus est Amores, cap. 23, 34 et 48, ubi Socrates
et Plato ut paederastiae laudatores carpuntur a Charicle,
contra laudibus efferuntur a Callicratida. Quum vero
de hujus libri auctoritate non constet, bos locos
urgere nolo.

]) Hic liber ob dicendi genus nimis tumidum et ab Lneianeo djs-
crepans a multis addubitatur. Solamis vero conjecit, idque Hermannus
1.1. p. 204 pro certo affirmat , hoc opus esse conscriptum a Luciano,
Asianae inflatae ac tnmidae rhetorieae alumno. Quidquid est, meliora
monuerunt quam Planckins , qui 1.1. p. 16 haec dicit: „mihi quidem eo

2

Transeamus ad eos locos, ubi Socratem cum laude
commémorât Lucianus. Primum in censum venit liber,
cui titulus est, Cahmniae non tem,ere esse credendnm,
cap. 29; hoc autem opus quum a Planckios ad scripta
senilia referatur, prius quibus argumeutis ab hujus
sententia discedere cogar exponam,

Planckius p. 31 nude haec ponit: //tres in Aegypto
// conscripti libri, Apologia, Calumniae non temere esse
„eredendum et Pro lapsu.Deinde p. 34 narrat Lueia-
num apud praefectum Aegypti impietatis accusatum hanc
defensionem scripsisse: „munus istud Aegyptiacum cum
//teneret Lucianus, pravae etiam, ut videtur, ejus de
//rebus divinis opiniones ad praefectum Aegypti defere-
//bantur (cap. 10, 12, 14): itaque Lucianus in libello,

„ tempore scriptus videtur hic liber, qunm Luciani ingeninm adolevisset
„jam satis , ut res sérias tractandi meliorem quae in eo inerat naturae
,, partem saepe ineederet cupiditas ; at relabentem videmus hominem
„ ob vanissimae gloriae libidinem ad corruptissimos saeculi mores et
sensus, ita ut qui aemulus modo fieri voluit per Nigrinum vitae
perfectae a Platone institutae vel Triptolemi asseetator in seminibus
„ sapientiae et honestatis in animos hominum spargendis, idem lihen-
» tissime fieret Epicuri de grege poreus. quot; Idem de Aristophane,
Horatio, quot;Wielando et Voltario ita disputât , ut quam vim habeat
in talibus viris dijudicandis divinaram rerum persuasie, praeter
Suidam et scholiastam lueulentins illo exemplum invenire non potue-

// Calumniae non temere esse credendum, delationibus ejus-
,/ modi maximam rebus privatis ac publicis afferri pestem
//docet, monetque quomodo illis occurrendum sit.quot; Tota
vero baec narratiuncula Planckii nititur conjectura
putantis, Lucianum locis modo laudatis se ipsum signi-
ficasse; hos igitur expendamus. Cap. 10 et 12 Lucianus
narrat calumniam in aulis principum maxime vigere ;
res satis inter omnes nota ; nunquam tamen Lucianus
coram praefecto tali defensione usus esset, qua mores
eorum qui in aulis degunt acerhissimis figuntur conviciis :
epd\'a d ^èv iQ^Gvèg dveivamp;g svamp;t/g avavivQUitTai
xcci naQaaéavQTai xccl to TtXevraïov drii^œg i^éajavcci,
6 §e quot;/.oXccxfvTtxtoTfQOg xccl TTQog T(xg Toicci\'vccg xaxoijd\'iiug
TTiamp;avwTeQog ivSoKipei xal oXcog (pamp;ÛGag xquth xré.
(cap. 10.) Cap. 14 calumniatores adversus pii hominis
amicum atheismi et impietatis insimulatione uti solere
dicit. Inde vero quo jure aliquis efficiat Lucianum se
ipsum respexisse, non video. Praefecto enim, quisquis
ille fuit, qui ei hoc munus obtulit, nec scripta ejus nec
arcta cum Bpicureis necessitudo ignota esse potuerunt.
Apparet igitur totam banc narratiunculam mera niti
Planckii conjectura, quare Meesium\') potius sequor, qui
librum illum ad juvenilia Luciani scripta retulit; recte

1) 1. 1. p. 37.

enim haec monet : „ Sermonis granditas ac rhetorici loei
f, communes passim testantur declamationem hanc esse
„ potius quam hortationem, qua propriam caussam
// Lucianus adversus philosophorum calumnias tueri
u studuerit. Etenim calumnias istas longe diversa ratione
H ipse posteriore aetate, quum demum id fieri necesse
ft erat, castig-are aggressus est. quot;

Haec eam ob causam praemisi, ne quis ex cap. 29
efficeret, Lucianum aetate provectiore suum de Socrate
judicium in melius mutasse. Leguntur ibi haec :
rt yaq àv rig ij\' rov Zwyiqaxriv Uyoi, roy dSlyicoi
TTQog Tovg \'\'Ad\'ijvuLovg Siaßißltjfihov œg daeßfj xal
inißovlov ; Hic Lucianus inter eos, quibus insontibus
pernicies a calumniatoribus esset allata, Socratem ut
illustrissimum exemplum refert. Id autem criminationi
supra in eum collatae nequaquam répugnât ; aliud est
enim pueros amare, aliud deos negligere et libertati
insidiari.

Cavendum item, ne nimium tribuas iis quae in Sommo,
cap. 12, de Socrate disseruntur. Ibi Eruditio in numero
eorum quibus gloriam impertiverat Socratem nominat: d de
2m\'AQàTf}5 xai ccvróg vnô rg tQfioylvcpixg rat\'tj] roucptig,
inudi] rayiara avvijitf rov HQf\'iTTOvog xai Soamrttfaag
naq (xvTÎjg ^vroaolgsiv dgt;g ii^è , dy.ov\'itg ég naçà -nàvvcav
àSfxai. Neminem enim aptius nominare hic potuit

Eruditio quam Socratem, quem perinde ac Lucianum,
missa arte statuaria, doctrinae fama nobilitaverat. Haec
de Socrate; videamus quid de hujus discipulo Platone
senserit.

In libro, cui titulus est ]il.usccte Mncoinium, facete
carpit principem Academiae, quod in Phaedone ad muscae
naXiyytvtaluv cinere etfectam non attendisset : (cap. 7)
onbsp;fiéyiGTOV iv rfj qiv\'^n avriai/ (muscarum)

VTiâQxfi, TOVTO di] ßotfXoiiai iÎTCHp. xui jxoi âoxei d

Tllàrojv (iévov avro -itUQiSiiv iv np ntql ^ivyfjg xaï
damp;avaaiccg cevrîjg Xóyco. dnoamp;avovaa yàg ^vïa Tfqigag
èni\'j^vamp;iiaijg dviaraTat xat TtaXtyyeviola rtg uvvij nal
ßlog àXXog vnaQi^g yiverai, wg dxQißwg nemiad-at
nàvTug, on xdxehoov damp;àvarôg iariv ^ H\'vy^tj, ilyt xal
aTvfXamp;ovaa inaviQX^Tat nàXiv xal yvcoQi^n xal inavi-
Grrjai TO (Tw/^a xai ntttoamp;ai t^v (ivXav noifZ x. t. X.
Haec tamen verba ita sunt comparata, ut quid de
Platone et de animi immortalitate senserit Lucianus inde
efficere non audeamus ; nisi igitur aliunde constet
Lucianum omnem vitae futurae spem abjecisse, hunc
locum urgere nolumus.

Haec sunt quae ex scriptis primae periodi ad nos-
tram quaestionem eruere potuimus. Portasse mirum alicui
accidat, quod in hac disquisitionis parte Nigrini nullam
mentionem feci; huic respondeo non assentiri me Wetzlaria

(1. 1. p. 37) ex Hermotimi loco cap. 24 cum Nigrino coilato
efficienti, huuc dialogum a Luciano viginti quinque
annos nato conscriptum esse. Philosophus enim, qui
Lucino juveni viam ad virtutis fastigium monstraturum
se profitetur [Herrn, cap. 24), non idem est ac Nigrinus;
contra toto coelo, ut ajunt, hi ambo a se invicem
distant. In Hermotimo enim Lucianus nobis ostendit
Stoicum de schola, qui virtutis ardua semper in ore
habet, a quo Nigrinus, qui practicam profitetur philo-
sophiam, mirum quantum differt. Potius igitur cum
Wielando\') credimus, Lueianum hunc dialogum scri-
psisse, quum jam constituisset missarhetorica Athenas
concedere

1)nbsp;Wieland. 1.]. Th. 1. S. 18, cui assentitur Schoell, Gesch. der Gr.
litt. Bd. II, S. 476. Kankeus 1. 1. p. 23 hujus libri fidem addubitat :
«ceterum praeter encomium Demosthenis, Pseudosophistam s. Solce-
«cistam, aliosque libellos, adeo Nigrinum s. de moribus philosophi
„ alius esse scriptoris opus suspicor. quot;

2)nbsp;Mees 1. 1. p. 47, not. 4, qui Wielandum sequitur, ad
sententiam corroborandam recte haec monet : „ Dialogi scena prope
„ Eomam est, Athenas autem cogitasse lue. colligas ex cap. 8 et 12
„ sqq. Scriptum esse dialogum quum jam demigrasset Lue. ex praefixâ
„ epistola apparet. quot;

Hermannus 1. L pag. 222, net. 51, Wetzlarii sententiam ita defendit,
nt tamen a Luciani viginti quinque annos nato confectum esse hunc
dialogum neget: „doch will ich allerdings nicht behaupten, dass das

De Nigrino plura dicendi locus erit in ea nostrae
disputationis parte, qua qualem philosophiam com-
mendaverit Lucianus exponetur.

„ Gespräch alsbald nach Lucians zusammentreffen mit Nigrin verfasst
u sey, von dem er ja selbst sagt: dXX\' 1/6} ov mamp;o^tjv vn dvoia^
f/xai veoF\'ijTog ron, ttqo TttvT^xaidexu d\'^fSöp iranf,
„ und halte nur die Entstehung desselben in einem angemessenea
„Zeiträume vor dem Hermotimos fest,quot;

EX SCRIPTIS SECUNDAE PERIODI. aUID DE PHILOSO-
PHIA STATUERIT LUCIANUS, EXPONITUR.

Noimisi pauca sunt et exigui momenti quae ex
scriptis sophisticis ad quaestionem propositam eruere
potuimus, neque tamen illa omni pretio destituta; si
enim ex scriptis satiricis, quid Lucianus quadragenarius
de pliilosophia senserit, nobis apparebit, quid ante
studiorum conversionem eadem de re existimaverit
e paucis illis indiciis colligi poterit. In recitationibus
enim sophisticis propter benevolentiae captandae stu-
dium ea quae multis ingrata esse debebant tangere
noluit; contra in scriptis satiricis nihil ejusmodo metuens,
libere quid sibi de philosophia videretur elocutus est.
Ad haec igitur aggredimur.

Initium hujus disquisitionis faciemus a dialogo, qui
Eeniotimus inscribitur. Ut enim mittam egregias dictionis
efc compositionis virtutes quibus hic liber excellit, duo

sunt ob quae in hac nostrae disquisitionis parte prae
ceteris magni est momenti : primum enim de rebus
gravibus graviter hic disputât Lucianus; alterum est,
quod brevi post studiorum ejus conversionem hic dialogus
est confectus. Quae quum ita sunt, Hermotimi argu-
mentum ita enarraturus sum, ut qua disserendi ratione
contra philosophorum sectas usus sit appareat.

Lucinus Hermotimum Stoicum sexagenarium rogat,
ut sibi viam ad philosophiam monstret. Stoicus primum
docendi partes suscipit, mox vero, quum Lucinus ejus
rationes et argumenta premat, magistri personam de-
ponit ut auditoris vice fungatur, Lucinus ita dispu-
tationem instituit, ut in omnes philosophorum scholas
eam valere moneat. \')

Primum ex Hermotimo quaerit, quibus rationibus
ductus, quum philosophari instituisset, Stoicam philo-
sophiam ceteris anteponendam duxerit. Hermotimus
magnum Stoicorum numerum, bonam famam qua inter
Ihiiürag florebant, corporis habitum et vestitum decen-
tem memorat, denique, quum firmiora argumenta pro-

1) Cai). 85: (xXlà \'Aoivoq èni nàt/TUi ó lôyoç rà /«(gt;
ctvrà TTQÔg ai n-nov av , Ci rà, Ulànoi/og rj ^Aqi^to-
Ttlovg fjQtjao rthv äXXmp dxQiroip igt\'ifitjif xarayvovg
X. r. A.

ferre non possit, ducente numine Stoicam se pHloso-
phiam amplexum esse profitetur. Lücinns vero, quum
in talibus argumentis acquiescera nequeat, ipse philo-
sophiam quae ceteris sit anteponenda quaerere aggre-
ditur.

Yirtutem comparai cum urbe, cujus cives beatissimam
degunt vitam; viam vero qua hanc urbem adire liceat
ignoranti multi se ofFerunt duces, quorum alius aliam
viam monstrat. Iam quomodo bonum ducem ab im-
perito dignoscere quis poterit? Neque sorti id per-
mittere licet: non est enim prudentis et justi hominis,
ut unum aliquem e multis sine idoneis rationibus
ceteris anteponat; neque Hermotimum sequi placet,
qui unam tantum viam cognitam habeat. Negat Stoicus
se ceteras vias nescire, qui a magistro omnes philoso-
phorum doctrinas esset edoctus \'). Leve hoc argumen-
tum ita réfutât Lucinus, ut simul moneat nullam
scholam sequi ante licere quam quaenam vera sit
tibi constet ; hac autem de re certum quid afiirmari
non posse nisi quis in omnes inquisiverit. Negat Her-
motimus, his usus exemplis : Si quis dicat bis duo

I) Cap. 32 : Ó yaQ ^iSaaxalog KÙ\'AtXvu futa^v xai
Sit^iiai TTQÓg \'tjfiâg xcà uvax^titH ye «vrà TtQogamp;ilg
ciVTÓg.

facere quatuor, non omnes adeundi erunt arithmetici,
ut utrum hac in re consentiant necne cognoscas; si
ergo Stoici vera docent, non necesse habeo ceteros
adire philosophos. Ad haec Lucinus: Nihil ad rem
est quod disisti, o bone, quum res, de quibus inter
omnes constat, comparaveris cum iis, de quibus omnes
dissentiunt, axiomata arithmetica cum quaestionibus
philosophorum.

Aliud Hermotimus exemplum profert hocce : Si, post-
quam duo homines in templum intraverunt, poculum
furto sit ablatum, satis erit in alterum inquisivisse. Hoc
argumentum ita attenuat Lucinus , ut rem ab Hermotimo
parum recte esse propositam ostendat. Pac non duo sed
plures homines in templum intrasse, praeterea quid
ereptum sit et ex qua materia confectum plane latere:
omnes igitur exuendi erunt, qui templum ingressi sunt, et
rebus omnibus in medio depositis nostrum erit etaa^eip
o Ti nor\' ccvTamp;v nQéitoi av ■d\'tKiv xTvi^a oieGß\'ai.

Idem provocat ad rationem, qua in ludis Olympicis
subsessor (d i\'qiiSQOs) eligatur, quo clarius appareat,
nos, nisi omnes philosophorum doctrinas cognitas habea-
mus , veram invenire non posse. Quod si vero magis-
trum tali doctrina instructum invenire non possimus,
ipsi in singularum scholarum placita inquiramus et
quae ab unaquaque proferantur attento animo sub

examen vocemus necesse erit, Epicharmei dicti memoresr.
fâqfif xul iilfivua àniGTÙv.

Hermotimus hanc quidem veri inveniendi rationem
probat ; mox tamen artem longiorem esse, vitam bre-
viorem quam ut hac via veram invenias philosophiam
agnoscit. Naturae hanc culpam esse monet Lucinus j
negat Hermotimus, qui omnem jam veri inveniendi
spem in cineres redactam videns magna cum indigna-
tione exclamat : OVX) dX^J vßQiOTTjg dfi lt;sù, xul oox
oiS^ 0 Ti nuO-œy niaeXg cpiXoGocpiav xal tg vovg (piXoao--
qiovvTug ànoaxùinvtig. Arrogantiae etiam accusal Lu-
cinum, qui solus se verum perspexisse crederet,
ceteros quotquot philosopbarentur delirantibus similes
haberet. Ille ita se defendit, ut se cum omnibus
verum nescire aperte fateatur.

Jam aliam argumentandi viam ingreditur Stoicus;
concedit in omnes philosophias inquirendum esse, negat
multum temporis ad taie examen requiri : ut enim ex
ungue leonem finxit Phidias, ita ex cujusque scholae
capitibus ipsius naturam et indolem dijudicare licet.
Lucinus, rejectis inanibus comparationibus, concedit
scholae cujusque capita intra brevissimum temporis
spatium edisci posse, multum autem temporis requiri,
ut quaenam earum vera doceat possit dijudicari. Non
aliam enim ob causam tot libros conscripsisse philo-

sophos, quam ut pauca illa argumeutando probarent.

Aliud argumentum profert Hermotimus, quod hue
fere redit : qui vinum emere cupit, probum vini vendi-
torem adit et ex exiguo specimine totum dijudicat ;
idem in philosophorum doctrinis faciendum. Negat
Lucinus, qui rursus monet ab adversario res, de
quibus inter omnes constat, comparari cum iis, de
quibus dissentiunt fere omnes ; quum autem philosophi
de iisdem rebus alio die aliter statuant, comparationem
ita demum justam fore dicit, si vas non vino sed variis
seminibus repletum cum philosophia comparetur.

Iam inania Hermotimi argumenta satis refutata
credens, nova affert, quibus quam difficile sit veram
invenire philosophiam ostendat. Nam primum prae-
ter inferiorem diversarum disciplinarum cognitionem
requiritur acre et subtile ingenium ad eas inter se
dijudicandas ; tum fieri etiam potest ut nemo veram
philosophiam invenerit. Neque minor difficultas inde
nobis nascitur, quod optimos cujusque scholae magis-

1) Cap. 64 : xQivv/.rjg rivoq , w amp;avfiàaie, \'/.al i^êTcca-
Tiy.rjg nuQuaxivijg aal vov o^tog xat diavolag dy.Qißovg
xai dSexâarov [éVâfî], ollap y^gl] dvai rriv niQi ramp;v
TijlixQi!vo3v öi-mmvaav\' nj nàriji) ap ditapxa tmgu-
fitpa tit]-

tros ab imperitis dignoscere nos oportet. Nihil igitnr
nobis restât, nisi ut magistrum inveniamus, qui de
demonstratione deque dubiorum dijudicatione artem
quam norit nos doceat; quum vero ipsi illi boc
de se profitenti credere non liceat, alter nobis
adhibendus erit, qui utrum vera de se profiteatur
magister ille necne dijudicare possit; ita autem eadem
usque recurret difficultas. Postremo philosophes tali
argumentandi ratione uti dicit, qua aut ab principiis
minime certis proficiscantur, aut incerta et obscura
cum perspicuis et probatis misceant.

His expositis, Hermotimum senem bis fere verbis
consolatur : Non tu solus a speratis illis bonis procul
mânes, sed omnes quotquot pbilosophantur quasi de asini
umbra inter se pugnant. Non enim datum est homini,
ut tam elatum scopum mentis acie attingat. Ne vero
propterea mihi irascare, qui te ex dulci somnio excita-
verim. Erroris causa haec esse mihi videtur : quae prima
magister tibi tradidit falsa erant; tu autem, cum ista
non ita ut par fuerat exploravisses, postea absurdissima
quaeque, dummodo cum primis illis consentirent, pro
veris habuisti. Multi aetate provectiores, etsi se decep-
tos esse a philosophis probe sciunt, tacent, ne de
pristino honoris statu dejiciantur; si vero aliquem in-
veneris qui hoc de se profiteatur, hunc veri amantem,

hunc probum, justum et, si lubet, philosophum
appella.

In iis quae deinceps addit cum Stoicorum aretalogiam
ut humanas vires excedentem reprehendit, tum spinosas
quaestiunculas, prae quibus virtus quae in agendo
cernitur saepe negligatur, acerbe carpit; deniqu.e Her-
motimo auctor est, ut in posterum vulgari more vitam
agat, nil nimis elatum animo concupiscat, Hermotimus his
dictis obtempérât : deposito pallio, vestem purpuream
induit, barham tondet, in philosophos acerbissimum
odium profitetur.

Paullo longius in hujus dialogi argumento enarrando
morati sumus, quoniam nullibi quid de philosophia
statuerit tam aperte ostendit Lucianus quam in hoc
libro. 1) INTam ut concedo illum in hoc dialogo prae-

1) Recte de hujns pretio judicavit Hermannus 1. 1. p. 207:
»Der Abschnitt über Lucians Philosophie ist der magerste und
„ ungenügendste im ganzen Buche, (in Jacobi libello supra laudato)
„ und gleichwohl hätte diese Schrift gewiss eine ausführliche Analyse
„in eben so hohem Grade als jede andere verdient, da sie nicht bloss,
„wie Hr. Jacob sagt, fur Lucians Ansicht von philosophischen
„ Schalen , sondern fur seine Betrachtung der Philosophie selbst und
„ des abstracten Wissens überhaupt sehr wichtig ist, und sowohl dem
„wissenschaftlichen Ernste der Behandelung als dem Zeitpunete ihrer
»Entstehung nach den Mittelpunct seines ganzen Schriftstellersthums
„bildet.quot; u. s. w.

cipue id egisse ut sectas philosophorum vellicaret et
demonstraret vitae spatium non sufficere, ut ex tot
doctrinis vera eligi possit, ita manifestum esse puto,
scriptorem in ultima dialogi parte quam inanem omnem
philosophiam duceret aperte significasse. Negat Tal-
hotius, gt;) qui Eclecticum ilium fuisse efficit ex cap, 52,
ubi Lucinus negat se dixisse de omni philosophia
desperandum esse, et ex cap. 64, ubi monet ad diver-
sas disciplinas inter se dijudicandas acre et subtile
ingenium requiri; sed in errorem, ut mihi videtur, est
inductus eo quod non satis attendit, Lucinum his verbis
uti in ea disputationis parte, qua quae postulentur in
eo, qui veram philosophiam invenire propositum sibi
habeat, declarat. In iis enim quae deinde disputât
Lucinus demonstrare aggreditur, fieri posse ut vera phi-
losophia nondum sit inventa et Hermotimo iterum roganti,
utrum de philosophia desperandum sit necne, nihil
respondet (cap, 67). Nemo autem, opinor, in Talbotii

1) Oeuvres complètes de Lucien de Samosate, traduction nouvelle
par Eugène Talbot. Paris chez L. Hachette et C« 1857. Introduction
et Notice p. VII: „Si je ne m\'abuse sur le sens d\'un passage du traité
„intitule\' Hermotimus, il me semble que Lucien, loin de se renfermer
H dans le scepticisme exclusif, qu\'il est de tradition de lui reprocher ,
» déclare avec une sincérité parfaite, qu\'il est sérieusement en quête
„ de la vérité philosophique.quot;

sententiam ibit qui ad ea, quae cap. 70 sqq. in phi-
losophorum demonstrandi rationibus reprebendit, et ad
ea, quibus Hermotimum consolari conatur, attenderit.
Maximi praeterea momenti ad nostram sententiam cor-
roborandam sunt quae idem in geometria reprehen-
dit : nam qui in doctrinis mathematicis de vero inve-
niendo desperat, is certe philosophiae contemplationi
multo minus fidei trihuat necesse est. Idem de phi-
losophia judicium in aliis scriptis hujus periodi Lucianum
tulisse, deinceps demonstrabimus. Transeamus igitur ad
dialogum, qui Tavasitus inscribitur.

Hunc dialogum recte, ut opinor, Planckius ante
annum 166 p. Ch. n. confectum esse statuit. Etsi
enim externa indicia ad aetatem definiendam plane
desunt, tamen tum ex materia et tractandi ratione,
quae est mere sophistica, tum ex imperfecta dialogi
forma, tum e facetiis et salibus, quibus philosophes
et rhetores ludit, efiicio, hoc opus iis annumerandum
esse, quae brevi post studiorum conversionem Lucianus
composuit. Quae ad quaestionem propositam perti-
nent, haec sunt.

1)nbsp;Cf. supra dicta pag. 29 : „Postremo cett.quot;

2)nbsp;Eerm. c. 74.

3)nbsp;1. 1. p.

84

Simo parasitus, postquam artem esse parasiticam ratione
ac via demonstravit, jam magis magisque se eifert atque
omnium artium optimam eam esse gloriatur. Philo-
sophia et rhetorica, quae omnium fere consensu primum
inter artes tencnt locum, quanto sint parasitica arte
inferiores, ita demonstrare aggreditur, ut illas ne esse
quidem usquam in natura et mundo statuat. Nam nec
rhetoricam nec philosophiam unum idemque habent
omnes. Arithmetica ubique terrarum eadem est; phi-
losophorum scholae multae sunt ac variae, quae neque
in principiis neque in finibus consentiunt. Attamen
aliae artes venia fortasse dignae, si in iis aliquid sit
parum consentiens; qsiXosocplav 3i rig wg dvu/xaiav
dvaaioixo ^^ iA,iav dvai, xai fifjBè (SifiKfwvov avrijp
éawfj lidllov ramp;v OQyav(ov; f^ia fièv ovx eavc cpdoaoqiia,
ineidi] óqo) xai aneiQov ovaav\', irollal bè ov Sv\'vaprai
eivai, è-TviidijnfQ ij qgt;i7^oGoq)iu j^ia. Contrarium apud
parasites obtinet, qui omnibus in rebus eadem sentiuut.

Totam banc argumentandi rationem sophistam olere
non est quod moneam; idem de toto dialogo dictum
volo. Nisi ergo nobis ex Hermotimo constaret, quid
de philosophia statuerit Lucianus, nihil ex bis dictis
effici posse statueremus. Nunc autem ambobus bis

1) Cf, Paras, cap. 26 sqy.

dialogis collatis pro certe affirmare ausim, Lucianum,
quae in Hermotimo contra philosophiam serio disputavit,
eadem in Parasito ludentem tetigisse.

Quae deinceps disputât Simo, quibus veteres et ae-
quales philosoplios acerbissime perstringit, haec nihil
ad quaestionem propositam faciunt, quae, quid Lu-
cianus de philosophia statuerit, inquirit. Ad aliud
igitur opus transeamus, dialogum dico, qui Fiscator
inscribitur.

In hoe dialogo multi insunt loei, qui quam vehe-
menter de vera philosophia invenienda desperaverit,
clare testantur.

Dialogi argumentum hue fere redit. Principes anti-
quitatis philosophi postquam a Plutone impetrarunt,
ut per unum diem reviviscant, Athenas se conferunt,
ut a Luciano qui ipsos ludibrio habuisset gravissimas
sumant poenas. Ibi multis precibus ab illo exorantur ut
litem Philosophiae dijudicandam permittant. Lucianus
postquam consilium hoe ut talibus viris dignum laudavit,
ita pergit : TJov vijv (PiXoaocfiuv tvQoi Tig äv ; 01/ yàq
otö« èvoquot;« oi jcfl, hccltol 7tccw tvoxvv tn\'k(xv\')]q\'fjv
vov dpa^ijTtov rijp olxiccv, wg lt;yvy/evoip,ijp uvrff iïrcc
tvTvy%ap(ap àv neu tqi§Ó)viu neQißeßXij^uevoig nccl nói-
yojvag ßaamp;eTg na^f^fi^\'t^otg ttccq\' avrtjg ixiivgg ijitftv

(pàs%ov()iv, O\'ófievog etdipcci avrovg dvijqcormv\' ot dè

*

noh) fialXov tjiov äyvoovvnq ovd\' oXcog dne-

hqivovto (loi, mg jxij iXiyioivTO ov\'A eldoTBg, rj äXXfjp

amp;t/Qap dpT äXXrjg dntdeixpvop. ov§£7T(o yovv xal r^ni-
Qov è^WQêïy dtdvp7jpai Trjp ohlccp. k. t. X.

Mos tamen prodit Philosophia, quam Virtus, Tempe-
rantia, Justitia, Eruditio, postremo Veritas prosequun-
tur. Ingenue Lucianus fatetur se Veritatem non cernere,
quam «hscurius ita indicaverat Philosophia : if duvSga
dè avv^ xal daa(pi]g to xq^i^ct rj quot;AX-^amp;hó, iavip, Novis
igitur indiciis Veritatem Luciano ostendit Philosophia:
rijv dxuXXwniGTQv ixdpyp ov% OQag, rijv yvfip^jp, ti]v
vnocptxlyovaav dti icai SioXiGamp;dvovact. Tandem vix illam
agnoscit: vvv iióyig.

Ex his dictis cum Ilermotimo collatis officio, Lu-
cianum nullam prohasse philosophiam, imo de veritate
invenienda desperasse. Sunt qui ex cap. 6 et 30 con-
trarium affirmant, quorum sententiam refellere instituam
in ea disputationis parte, qua, qualem philosophiam
laudaverit Lucianus, exponetur.

Nullihi vero tam aperte odium in philosophiam pro-
fessus est quam in dialogo, qui Necyomantia inscri-
hitur. Hujus vero libri fidem multi viri docti addubi-

1) Cap. 11.
S) Cap. 16.

tarunt, Solanus, Wielandus, Jacobsius, Jacobus, Wetzlarius:
qui, quum in eo libelle iisdem interdum verbis quae
in aliis scriptis dixit Lucianus repeti viderent, hunc
dialogum illi abjudicarunt. Eecte autem Hermannus
monuit, ejusmodi dictorum repetitionem ad libri auctori-
tatem infringendam minime sufficere, provocans ad illud
Isocratis dictum Epist. YI, § 7 : xai yàç hv arorcog
iiijv, eï óqwv rovg aXXovg rotg ip,o~g y^Qcofiépovg ccvróg
fióvog aTTe%oi^i]p tcov vn ifiov itQÓrtQOv f:iQt]i*.ip(av.
Accedit quod Lucianus saepissime hoe jure usus est;
quod cuique apparebit, qui comparaverit Ter. HisL
11, 9, cum Mort. Dial. 12; Ver. Eist. II, 19 {at 8è
yvpaXxég tïai naai xoivai y.al ovdtlg (pamp;opeZ tm TrXtj-
Giov, alV ilal negl tovto fiàliara IllaroyviKwTarQi)
cum Vit. Amt. cap. 17; Nigrin. cap. 30 cum Hort.
Dial. 5, 6, 7, 8, 9. ISTulla igitur ratio est, cur
non Lucianeum habeatur hoe opus, cujus summa hue
fere redit.

Menippus descendit in Orcum, ut optimam vitae
agendae rationem discat: frustra enim a poëtis, qui
de Diis perversissima quaeque narrabant, frustra a
philosophis, qui vehementer inter se dissentiebant ^
talia doceri exspectaverat. Ingenue autem fatetur se
inde maximum cepisse solatium, quod non solus verum
nesciret, sed cum sapientissimis hominibus humanam

sortem experiretur. In Orco Tiresiam adit, nt a
praeclaro illo vate rectum vivendi modum doceatur ; qui,
cum primum sententiam effari récusât, tandem precibus
motus haec praecipit, cap. 21 : é ramp;v îSitoramp;v uQiarog
ßiog, Save Tfjg dcpQoatfv9jg navGa^svog rov fifrfcogoXo/iiu
ital Tiltj Y.al dqiàg tniGKOTteXv, xai KUTanvv\'aag ramp;y

Go(pwv roifvojy GvlloyiGiiamp;v xal rà roiavroc XrjQOv
nrWin^vog, Tovvo fAÓvov ft anavtog ^^Qaaai, onrng to
nuQÓp id amp;ifiepog naquöqa/ifj yeXamp;v rù noXXà xcci tuqI
iP tGnovdccxoDg.

Ne quis ex his verbis iniquum de Luciano judicium
ferat, duo monenda sunt : primum lÔiœrag non dici
meruditos, sed, ut ex cap. 4 apparet idque convenien-
ter Graecae linguae usui, eos qui philosophiae studiis
non operam dant; alterum, non omnia quae Menip-
pus disserit Luciano esse tribuenda. Scriptor enim.

1) Conf. Fuff. cap. 4 : TTQog ripcop oip ^SiitijGai, si fiijve
Tovg^ idiwrag fiTjre rovg (pdoG6(})ovg ahia; Fisc. 34:
ot ISiamp;rai 6ti6goi Gv/^nipovai ytXwGi SriXaSri xai
xaTanrv\'ovGi (piXoao(piag; J/,.«. cap. 67: dXXd Stijaei
^fidg IdiwTfjv ripd ßiov ^v dnoGxdpTag rov (pd0G0(peip.
Plato. Leg. XI, 933 : idp (ilp larQog wv rvyfavrj tdp 8s
idiwxTjg. Prot. 332. C.: etg ^^^^ lavQixijp noXXoTg Ixapdg
iSmraXg. Prot. 822. C.: ^^^^
fifjOtp avXilGtojg inutoprag.

ut recte monuit Wielandus i), in Menippi persona
informanda servavit legem illam poëtices :
,/ Servetur ad imum,
qualis ab incepto processerit, et sibi constet./\'
Haec de \'Necyomantia.

Collatis Hs dialogis, efficimus, Lucianum de vera
pliilosophia desperasse ; restât, ut quid de praecipuis
philosophorum placitis statuerit explicemus.

1) Wieland. TL. 1, p. 203 : „ÜHstreitig bediente sich dieser (Luoian)
t.der Gelegenheit, manches, das er nicht geradezu in seiner eigenen
„ Person hätte sagen mögen, dem Menippus in den Mund zu legen ;
„ aber manches musste er ihn doch auch wohl bloss darum sagen.
„ lassen, nm seinem bekannten Charakter getreu zu bleiben. Lncian ist
„ in vielen seiner Dialogen Dramatischer Dichter und an das Gesetz
„ „ servetur ad imnm, qualis ab incepto processerit, et sibi constet «
„ eben so gut gebunden als ein Anderer.quot;

aUID LUCIANUS DE PRAECIPUIS PHILOSOPHORUM
PLACITIS STATUERIT, EX SCRIPTIS SECUNDAE
PERIODI EXPONITUR.

Haec nostrae disquisitionis pars clarius etiam de-
monstrabit, vera esse quae supra a me de Luciano
disputata sunt. Videbimus enim illum, quum placita
de Dei providentia deque bominum libertate se invicem
tollere, placita autem de Deo mundi opifice et de animi
immortalitate multis partibus contra sanam rationem
pugnare opinaretur, de philosophia desperasse, ut quae

res tantas tantique momenti explicare non posset. Horum

singula deinceps aggressuri primum de Deo mundi
opifice quid statuerit videamus.

In dialogo, qui Icaromenippm inscribitur, primas
tenet partes festivus ille Menippus, qui, quum neque

1) Quae supra de Menippi persona in scriptis lueianeis disputavi-
mus lue repetere non opus est.

in rebus physicis neque in quaestionibus metaphysicis
vera a philosophis accipere possit, ipsum adit Jovem,
ut de rebus tanti momenti certior fiat. Ingenue fatetur
se de mundi origine, de naturae consilio, de summo
opifice nihil certi potuisse invenire et acerbissime in
philosophes invehitur, qui de incertissimis quibusque
rebus certa se tradituros professi contraria et absurda
proférant : itQamp;ra (itv yag avroîg ^ iteQÏ tov KÔafiov
yvùi^y èiàcpOQog, ei ye roig fièp dyévvtjràg re ital dvcD-
Xeamp;Qog elvttt doxetj ot dè xai tov dtjiiiovQyov cxvxoü
Tittl rijg xarmxevîjg top tqôhop elntXv tToXjX\'jjauv, ovg
zal fiàXiara iamp;az/^al^op S-eop fiép riva xtipir^p ramp;v
bXcop èifiorâpvag, ov TTQOGriamp;évrag dè ovre od\'ep ■^xcop
ovre OTiov iarihg exaara irexralvero\' xaixoi tcqô ye r^g
tov navràg yeviaemg dSt\'parop xal iqôvop xai tôttov
tvvotlp. 2) Neque tamen eorum se sententiam probare
qui deos esse negent, nude addit. Cum his dictis
conferre operae pretium est, quae in Hermotimo cap.
81 de philosophia Stoicorum pantheisticâ disserit homo
rusticus : dxov\'ofiep dè avrov (Stoicae philosopbiae sec-

1)nbsp;Cap. 4: ov yÙQ eî^op evQtXv ovd-\'oirœg eyéyero ovre
tóv àtjniQVQyov ovr dQpjv, ovù\'\' on to réXog èarlv
avrov.

2)nbsp;Cap. 8.

tatorem dicit) Xtyovros, cog Kai ó amp;iàg om iv ovQuvm
eariv, àllà Sià nàvTcav ittcfoiT-i^xfv, oïop ^dlcov nul
l\'iamp;ojp Kccl Zwcov äfQi zal rœy dviftOTarcop. Ex his
locis pro certo efficere licet, Lncianum in gravissima
hac quaestione nullius sectae sententiam probasse,
sed omnem potius veri inveniendi spem abjecisse.
Haec de Deo mundi opifice; nunc quid de Dei Pro-
videntia et existentia (ut hoc verbo utar) statuerit
videamus.

In dialogo, cui titulus est Jupiter Tragoedus, Pater
deorum hominumque inducitur sollicitus de eventu litis,
quae Damin Epicureum inter et Timoclem Stoicum de
quaestione, utrum dii essent et providerent rebus humanis,
mota erat. Jupiter deos convocat, ut quodnam huic
malo remedium adhibeatur deliberent. Quaestione pro-
posita, omnes tacent praeter Momum, qui deos acerbis-
sime reprehendit, talia incusans : Jure ab Epicureis
deorum providentiam tolli, qui probos homines maximis
in miseriis versari, malos summa felicitate gaudere
saepe videant, oracula nihil certi prodere, poëtas
pessima quaeque de diis narrare, res denique, quae
hominibus utilitatem afferant, mortales habere auctores
bene sciant, Feptunus fratri suadet, ut istos homines
quoquomodo e medio tollat; at Jupiter, cum neque
contra Eatum hominem interficere queat, et ipse t^

fQTjni^ç KQUTtXv nolit, istud consilium rejicit ; neque
magis, quae Apollo et Hercules suadent, Jovi placent.
Diis ita deliberantibus, repente Hermes dyoQoXoq nuntiat
Stoicum et Epicureum jam manus conseruisse ; deli-
berationes igitur missas faciunt, ut quae ab utroque
afferantur audiant.

Stoicus , postquam circumstantium coronam in Damin
excitare frustra conatus est, qu.ibus argumentis efficiat
deos providere rebus humanis exponit. Primum e
certo ordine, qui in natura totoque mundo agnoscitur,
id apparere dicit. Epicureus hoc argumentum petitione
principii laborare respondet ; nam esse in natura certum
ordinem satis constare, a providentia autem illum ordinem
esse institutum minime inde sequi ; a fortuito initio
potuerunt ista originem duxisse et nunc in statu illo
consistere, Attenuato hoc argumento, Stoicus Homero se
fidem habere dicit, qui deos providere mortalibus docet.
Damis vero ut facile concédât Homerum optimum esse
poëtam, ita negat aut illum aut alium quemvis
poëtam de rebus divinis idoneum testera adhiberi
posse; jucunda enim et dulcia veris saepe anteponi
a poëtis.

Ad justitiam divinam, in Euripideis fabulis specta-
torum ante oculos positam, provocat Stoicus, Damis
autem inane hoc argumentum ita réfutât, ut simul

mm

quam diversa Euripides de rebus divinis docuerit, quum
nulla legis poëticae nécessitas urgeret, clarissime ostendat,
Desperata causa ad argumentum ex absurde confugit
Stoicus : Omnes igitur errant populi, qui et credunt
esse deos et illos colunt? Damis respondet, populos si
ulla alia in re, in rebus divinis certe mirum quantum
inter se dissentiri. Porro ex oraculis efficit Stoicus et
esse deos et providere mortalibus; adversarius vero paucis
exemplis usus fallacia et obscura esse oracula ostendit.
Codi signa, fulmen, tonitru, cetera ejus generis testa-
tur Timocles ; Damis autem coeli signis minime probari
Jovem tonare et fulminare monet; alia certe affirmant
Cretenses qui Jovis sepulcrum monstrant. Iam aliud
argumentum profert Stoicus. Ut navis, nisi gubernatoris
manu regatur, non rectum tenet cursum, ita mundus
sine gubernatoris ope ferri non potest. Damis banc
comparationem vebementer claudicare respondet: guber-
nator enim quae optima sunt navi consulit et parat ;
nihil in ea adest quod inutile aut absonum sit, at
contraria prorsus in mundo locum habere videmus.
Postremo Stoicus in angustias redactus ad syllogismum
confugit : d yà^ dol ßcanol, dal nai amp;iol\' dlhk fiijv
dal ßcotioi, daiv aQcc xai Ô-fot ; quo argumento extenuato,
ridens discedit Damis, quem Timocles conviciis insequitur.
Fegat igitur Lucianus, qui sub Damis persona latet.

deorum existentiam et providentiam certis argumentis
probari posse. Transeamus ad ea, quae contra Fatum
disputavit.

In Mort. dial. XXX Sostratum latronem inducit, qui
cum jam in eo esset, ut in Pyripblegetbontem conji-
ceretur, ita se apud Minoëm defendit, ut Pato constituto
bominum actiones non esse libéras, itaque homines ipsos
jure neque ad supplicia condemnari neque praemiis
affici posse ostendat. Uberius idem argumentum tractat
in dialogo, qui Jupiter confutatus inscribitur, in quo
Cyniscus Pato constituto Dei quoque providentiam tolli
docet.

Eestat nt quid de animi immortalitate statuerit expo-
namus. Magni momenti ad hanc quaestionem sunt quae
Lucianus serio loquens in libro, qui de Morte Peregrini
inscribitur, disserit de Christi sectatoribus, qui spe
immortalitatis mortem oppetere non recusabant, cap. 13 :
ittTTclxaßi /ùq ccvroi\'ig ot Kaxo8a\'ip,ovig to (itv \'óXov
àùamp;vciTOi tatfsd-ai xai ßiwaeaamp;at tóp dil y^QÖvov, itaq^
o %ai xatacpqopohgi tov S\'apârov xai txopTtg avTOvg
tTvi8i8óa(Sip ot TcolXoi. Ex his dictis luce clarius patet
Lucianum omnem spem vitae futurae abjecisse. Idem
efBcio e Demonactis effato ab illo laudato, Dem.
cap. 32: älXov 8é noxh Igoiiîpov (Demonactem), d
damp;apaTog avrm ijnbsp;8oxh dvai ; \'Aamp;àvarog,

f\'cptj, àlV cog nàvra. i. e. ut aeterna sunt omnia,
quae e materia sunt conflata.

In beatorum insulae descriptione facete ridet eos,
qui de statu bominum post mortem certa docerent : Ver.
Hist. lib. II, cap. 12 : \'Eaamp;ijTi dè i^amp;vxai, àquivioig
quot;ktmoyg , TTOQfVQOig. avrol §è awfiara i^èv ovx ijjavotv,
akV dpccqgt;eïg zal ccsaQxoi tisi, iiOQ(p7jp 8è nai idéav
fiôvijv tucpaivovai, xal daœnarot ovvag ojAmg odp
avpearoKTi xai Kivovvrai Kal q}QOPOvai «ai cpcopijv
dcpcaai x. r- Haec de animi immortalitate.

Denique omnes omnino disquisitiones de animi immor-
talitate, de deo mundi opifice, eet. inanes Lucianum duxisse
satis patet ex iis, quae Bis Acc. cap. 34 contra Dialogum
disputât : àlX iy^nbsp;antq iJ,âXiaTa XvrreT avrop,

on fii] rà yVmiqa txHpa xal Xinzà xàamp;ijuai ttqoç
avrov (Dialogum) G[i.ixQoXoyotfiA.epog, eî damp;âvarog ^
\'ifivxi] xal Tuodag KortfXag 6 amp;6Óg, ónóre róv xoG^iov
xareaxivü^tro, rijg d[iiyovg ttai «arà ravxà tfoijarig
ovßlag Ivèiitv tg xov xgaxijga, èv ip rà nàvxa ixe-
Qâpvvxo x^ x,X, Ergo, quod spinosis istis quaestionibus
non gaudeo, ideo, inquit. Dialogo invisus sum.

Lucianus igitur cum Dei existentiam et providentiam
et animi immortalitatem certis argumentis probari posse
negaret, desperavit de philosophia, ut quae in rebus
gravissimis verum invenire non posset; maluit enim

Lucianus veritatem non assequi, quam veritate se
ejfferrCj quae se ipsa tueri et dubitationis vim atque
impetum refringere non posset

1) Hermannas 1. 1. 219 : „ Lieber keine Wahrheit, als eine Sehein-
„ Wahrheit, die jeder Augenblick vernünftigen Nachdenkens erschät-
,1 tern mnss, dieses war sein Wahlspruch, wie der der Sophisten, von
„ denen sich gleichfalls nicht läugnen lässt, dass sie durch redliches
„ Streben , durch eine nothwendige Entwickelung aus den Systemen
„ ihrer Vorgänger auf diesen Standpunct gekommen waren ; daher
»dieselbe Resignation, bei ihnen auf die Objective, hei Lucian auf
«. die philosophische Wahrheit « n. b. w.

QUID LUCIANUS IN ULTIMA VITAE PARTE DE
PHILOSOPHIA STATUERIT, EX SCRIPTIS
SENILIBUS EXPONITUR.

Lucianum aetate provectiore non amplius desperasse
penitus de pliilosophia, sed Epicuri placita amplexum
esse, ex iis, quae Fro Lapm cap. 6 et Alex, cap. 25
leguntur, efficit Hermannus; hos igitur locos inspi-
ciamus.

In recitatione mere sophistica, quae vniq rov Iv xfi

1) Herman. 1. 1. p. 214 : „Eine gänzliche Entschuldigung möchten
« wir freijlich nicht versuchen, da es ans manchen Spuren nur zu ge-
» wiss scheint, dass Lucian, unfähig sich auf jener Höhe philosophischer
„ Resignation, wie der Hermotimos sie ausspricht, dauernd zu halten,
„ sich späterhin doch dem Epikureismns in die Arme geworfen habe,
„ den er früher von seiner Verspottung der übrigen Philosophen
„keineswegs ausschliesst, der aber allerdings mit seiner handgreiflichen
wNüchternkeit den Ansprüchen, die Lucian an die Wahrheit machte,
«am nächsten kam.«

rtQomyoQtihH nraicf^uTog inscribitur, narrat Epicurum
nonnunquam formulam vyiaiviiv epistolis praeposuisse :
xul ri aoi rods Tcaluiovgnbsp;Önov xai \'EnUovQog,

dvriq nàvv lai^oiv reo yaiquv xai rriv ^sov^v tvqó
dnapTCüp atQOitiiivog , èv raZg anovdaiOT^Qaig èniaro-
laXg — ahl 8é a^rai óliyai — xai èv va7g uQÓg toi!?
cpdrärovg ftâXiSTa iyiutveiv wamp;dg èp dQxfj ngoavdrtéi;
Eateor equidem me non videre, quid ex bis verbis
ad sententiam suam tuendam effecerit Hermannus;
eodem jure ex iis, quae ibidem honorifice de Platone
(cap. 4) et de Pytbagora (cap. 5) dicuntur, effici liceret
eum ad horum doctrinam inclinasse.

Alexandmm inspiciamus. Liber, qui Alexander s.
Psendomantis inscribitur, post Marei Antonini obitum
conscriptus est, ut ex cap. 48 patet, ubi hunc impe-
ratorem amp;,op nominat, quod nomen mortuis demum
imperatoribus tribui solitum erat : unde efficitur Lueia-
num sexagenarium fere hunc librum scripsisse. Celsi
Epicurei rogatu vitam describit Alexandri, hominis
versutissimi et fallacissimi, qui oraculis edendis homines
diu deceperat. Alexandrum hunc Epicuro ejusque sec-
tatoribus infestissimum fuisse, per totum librum pluribus
verbis commeiuorat: qui rogatus aliquando, quid faceret
Epicurus in Orco, respondit: MolvßSlvag i\'^œp rcèdag
tv ßoQßoQcp xâamp;Tjrai. (cap. 25.)

Rationes hujus odii Lucianus has fuisse tradit:
rivi yiXQ aXXta èfnaióvtQOv nQOGiTToltjiti yótjg ayamp;QCO-
nog xai xiQurtla (fiXog, dÏTjamp;tlu i\'y^amp;iaTog, i]
^EnixotfQco, (XVSQI rtjr qgt;t\'ßiv TWV ngayfiuTcov xaamp;tu)Qcc-
KÓTt xal fióyco rijv tv ainoXg dï.\'^amp;tiav tldóri; ot (liv
yuQ dfiqil TÓv TlXarwva xcci XQtfanmop xal Uvd\'ayÓQav
(piXoi, xai eiQijvTj ßa^na nQÓg txHvovg rjv\' d 8è artyxrog
^EnUovQog — ovzco ydQ uvxdv (üvóiJ.a^iv — i\'yramp;iavog
Sixaiojg, ttócvtcc ravra èv yf)MTi xal naiSia tid\'i^fvog.
Haec sunt , e quibus effecit Hermannus Lucianum in
ultima vitae parte in Epicuri hortis requievisse. Ad
quam quaestionem dijudicandum alios conferre lubet
locos, ubi Epicurum cum laude memorat Lucianus,
quo clarius quid in hoe philosopho praecipue laudaverit
appareat. Narrat Lucianus Alexandrum odisse urbem
Amastrin, quod in ea civitate multi Epicuri sectatores
viverent j eundem Epicureos a mysteriis arcuisse \'), et
sacerdoti alicui, qui cum Lepido Epicureo amici-
tiam contraxerat, hoe dedisse oraculum : fitj ntiamp;ov
yÉiTtidio, titii 01 Xvygóg oivog öntjètX. Quibus haec addit
Lucianus : navv yaq ididin tóp ^Enimvqov, wg nQOiXnov,
amp;g riva dvTirt%vov xai dvvi(SO(fiSTi}v vijg fiayyecvdag
avToV\' 2) Denique ubi narrat impostorem istum Epicuri

1)nbsp;Jlex. cap. 38.

2)nbsp;Jlex. cap. 48.

librum, qui inscribebatur xt/Qiai Bo^ai, in fora combussisse,
sic pergit: ovdi tlSiog o xaragarog, oacov dyuamp;âp ro
ßißXloy ixeivo roTg ivxvyfàvovsiv altiov yiyverai xoel
o(Sf]v avToig iiQjjpijp xai araqa^iuv xai iXiVamp;iQiav
ipegya^erai, Shijiàvcov flip xai (faßfiäroop xai rtQatwv
ànaVkàrxov xai iXwiSmp (laTaioop xal néQiTTmp iniamp;v-
fiiamp;p, vovP xal dXtjamp;fiap ipxiamp;èp xal xaamp;aiQOP ég
dXtjO\'cog rag ypcofiag ov^ vno èaài xal oxiXXfj xai raig
TOiavraig cpXvaQiaig, dXXà Xóyta ó(jamp;lt;p xai dXi]amp;tia xal
naQQijdlcf. ») In ultima hujus libri parte fatetur se
hujus impostoris vitam descripsisse ^Enixoifgio ti[xojq~
ovpva , àvSgl dig dXijO\'iag Uqu) xai amp;iamai(o ttjp cftfatp
xal (iópco p.tx\' dXtiamp;t\'iag rà xaXd iypojxóvi xal naqa-
SéScoxóri xai iXtvQ\'fQOjrg reap éiiiXijaàpTcop avrœ yepo-
fiipoj X. r. X. \') Aliter atque Hermannus hanc Epicuri
laudationem interpretatus est Chlebus , qui censet
Lucianum, quae in quemquam hominum cadere negavisset,
Epicure concessisse, non quod reapse sic sentiret, sed
propter singulare studium et amorem, quo Celsus, ad
quem hunc librum scripsit, Epicurum diligeret. Nos
neque cum Hermanno statuendum putamus, Lucianum
Epicureum esse factum, neque Chlebo damns, illum, quae

1) Alex. cap. 47-
S) Me,i:. cap. 61.
3) 1. L p. 51.

in neminem mortalinm cadere posse sexcenties dixisset,
Epicuro tribnisse. E locis enim snpra laudatis manife-
stum estj Lucianum ubique laudare Epicurum cos t^^vu
uvTitfjivov xal dvriaoiftfSTijv r^g fiayyavtiag, atque
eo pertinent laudes eximiae, quibus ilium tam impense
cumulât. Nimirum Lucianus eo tempore cum Celso,
Lepido aliisque Epicureis amicitiam contraxerat j fami-
liariter utebatur amicis, qui quum idem de Dei Provi-
dentia sentiebant, tum etiam pari odio impostores et
magos persequebantur : accidit igitur, quod plerumque
fit, ut propter communem bestem et commune periculum
întestinae dissensiones omitterentur. Accedit quod, quum
ceteri pbilosophi , Platonis, Cbrysippi et Pytbagorae
sectatores, tacerent, Epicureos, qui soli fortiter contra
Alexandrum pugnavissent, non impense laudare non
poterat. Itaque magis propter commune superstitionum
odium et ob naturalem quandam voluntatis consensionem
Epicuri praeconem se praestitit, quam quod illius de
rerum natura mundoque placitis esset addictus \').

1J Eecte haee monuit Wieland. 1.1. Th.I. p. XL :„Um diese (Aberglaube
„ und Scbwärmerey) so wirksam zu bestreiten wie Lucian, muss mann
„ ihr gebohrner Feind und von der Natur selbst (wie Ulysses gegen
„ die Zaubereyen der Circe vom Merkur) mit einem Moly versehen
worden seyn, dass alle ihre magischen Einflüsse unkräftig macht: und
„ wer diess ist, wird sich freylich, wenn ihm die Wahl frey steht,
»lieber zu Demoerit und Epicur, seine natürliche Verwandtem, halten,
„ als zu Pythagoras und Plato , deren Vorstellangsart sich mit der
„ seinigen so wenig als Oel mit dem Wasser vereinigen lässt.quot;

LUCIANUM PHILOSOPHIAM PEACTICAM
LAUDASSE DEMONSTEATUR.

Non desunt, qui cum Lueianum pliilosopliiam nun©
laudibus in coelum extulisse, nunc ludibrio habuisse ex
Fisc. cap. 29 et e Nigrino videant, varium, incon-
stantem et levem hominem illum appellent. Quum autem
ad Luciani ingenium judicandum magni sit momenti,
quid hac de re statuendum sit, declarare, in illorum
argumenta nunc inquirere lubet. Primum in censum
veniat locus ex Pisc. cap. 30. Parrhesiades a philoso-
phorum principibus vßQecog accusatus his fere verbis se
coram Philosophia defendit : „ derelicta Ehetorica, sub
tua tutela quod reliquum mihi erat vitae fransigere
in animo habebam ; ndmiSi] (jióyov nctqiKvxpoc ig rà
viÂ,fTiQ(x, aè fièv, coffTTfg dvayxmop rjv, xai rov\'aSt äitav-
rocg iamp;aifjAa^op dgiarov ßiov vofiod-êrocg övrag xal ToTg
47r\' avvóv tivii/ofiépoig xiÏQCc oQ^yoprag ^ rà xàXktmra

nai avficfiOQœtaTa nuQUivovvrag, ti rig fii] tiocqcx^uLvoi
avrà ix^ôè SioXiaamp;âvoi , ctXA,\' anvtg àno^Ak-mov tg
rovg xuvóvug ovg ixQOrtamp;tixaTi , irgdg rov\'rovg QVamp;ni^oi
xul dufvamp;t/poi TOv éavTOv ^ioir, oiteQ vi] JLu xui TO)v
»{«öquot;\' ■^{lag avTOvg óXiyot noioisiv. \')

Quis est ita caecus, qui non videat his verbis, non sine
leni derisione philosophorum illorum qui aliter loquantur,
aliter vivant, laudari eam philosophiae partem qnae ad
recte beateque vivendum pertinet ? Lucianus enim etsi
philosophorum placita de mundi principiis rebusque
divinis nihili faceret, tamen nec studium illorum veri
inveniendi improbavit et praecepta moralia satis laudare
non potuit, In dialogo, qui Bis accusatus inscribitur,
Platonis placita de rebus metaphysicis procaci risu per-
sequitur^}, etsi brevi ante dixit se derelicta Ehetorica
in Academiam aut in Lyceum veile abire Idem de
Pythagora dictum volo, Pythagoream enim metempsy-
chosin et numéros saepissime multo sale defricuit ;

1)nbsp;Planck. 1. 1. p. 18 , 25,

2)nbsp;Bis Acc. cap. 34.

3)nbsp;cap. 33: ig $inbsp;\'AxuS^ixioiv rj tg r6
Mxfiov ilUvxa. TW |3fArt\'ffTco rotjxm /lialoym (svintiQi-
naxüv, rigi/icc avvdtaXeyojihovg, rwv tTtoävoav xai
HQOxmv ov SiOfievovs-

4)nbsp;ru. Auct. Gallus.

ipsum vero Pythagoram Alex. cap. 4 aoqióy àpôçu xat
rijp ypwfifjp amp;eaiTéaiop appellat. Unam habeo, quem
excipiam, Socratem, de quo nostrum minus magnifice
judicasse facile concedo, Non necessarium duco, ut
quae a viris doctis ad Lucianum defendendum sint
prolata , hic referam ; tantum monuisse suflßciat, nec
Socratis aetate nec postea, ipso etiam Luciani aevo, de-
fuisse, qui propter mutuum sectarum odium aut insitam
animi malignitatem de patre philosophorum aut falsa
excogitarent aut aliorum maledicta vel suspiciones in
maj us auger ent Haec de Piscatore.

Multo etiam minus in Nigrino Lucianum philosophiam
illam de schola laudasse jam e fronte libri agnoscere licet.
In praefatione enim philosophorum tumidam superbiam
facete ludit^ in iis autem, quae ex Nigrini persona
disputât,. Eomanorum imprimis dementiam illam, qua
equos, hereditates, balnea, ceteraque ejusmodi summis
in bonis ponerent, acriter carpit, Eecte igitur de

1)nbsp;Wieland, Th. 2. S. 271. Jacob. 1. 1. 77, seq.

2)nbsp;Jler. 4 : all\' fl\' Tig: T« itigiGxa Kui ^XaaqiijlxoTata
reap tnl dia^oXfi Titgl rov Uvamp;aydgov Xtyojievoxv, oig
eyooyi ovx ap ntiad\'tigv lt;hg aXti^imp oisGip, Oficog
avpayayoi tg to avTo, nolXoavdv up i^igog anupvu
ixHpa ytvoiro rgg quot;AXt^avSgov SiivoTriTog. Paras. 85,
43 et 56. Conf. Lusac Lect, Attic, p. 112 sqq.

3)nbsp;Niffrin. cap. 13—35.

Nigrino haec dicit Meesius: „ Nigrinus, etsi Pkto-
„ nicus, practicam potissimum profitetur philosophiam ,
//et eas de vita et moribus sententias explicat, quas
„ efficacissime ipsum Lucianum satiricis suis scriptis in
//lucem posuisse videbimus.quot;

Idem de Demonacte dictum volo, qui nullam scholam
prae ceteris sectatus est et communi more vitam agere
proposuit. Hermannus quidem hunc libellum non magno in
pretio habuit, quod rhetorico consilio esset confectum
Nos autem ut concedimus hoe opusculum a Luciano
provectiore aetate esse conscriptum, ita negamus rhe-
thorico consilio illud esse compositum. Etenim quae
dixit et quae fecit Demonax, ea ita nude et sine

1)nbsp;Mees. 1. 1. p. 49.

2)nbsp;Herrn. 1. 1. p. 219 : „ Dass er übrigens auch in den reihennbsp;;
,, der Philosophen selbst einige fand, die seinen Ansprüchen genügten, i
„erklärt er selbst zu wiederhohlten Mahlen und das Praedicat ■O\'avfJiUOTOg \\
quot;YiQmv, das er Epiktet giebt, zeigt seine Achtung für diesen ächten ]
»Weisen unverkennbar; ob dieses nämliche aber in solchem Grade, j
;; wie Hr. Jacob meint, vom Demonas gelte, möchten wir nicht so

„ gewiss behaupten ; schon die Vergleichung mit Sostratos zeigt, dass ernbsp;j

„jenen gleichfalls als eine Art Naturmerkwürdigkeit, als eine Curiositätnbsp;j

„ im Reiche der Psychologie schildert, zu geschweigen, das diesesnbsp;j

Schriftchen sowohl Chronologischen Indiciën, als auch der Schreibartnbsp;j

„ nach mit Herkules imd Bacchus gleichzeitig zu fallen und folglich
„mehr zu rhetorischen als philosophischen Zweckep geschrieben zu
„seyn scheint.quot;

verborum ornatu commémorât Lucianus, ut omni rheto-
ricae artis affectatione vacet narratio. Accedit quod quae
in hujus viri laudem profert multis auditorum invisa
esse debebant. gt;)

Ex nullo autem dialogo tam luculenter apparet Lu-
eianum a metaphysicis quaestionibus abhorruisse, contra
practicam philosophiam summis laudibus extulisse,
quam ex Hermot. cap. 79, ubi Stoicum ita alloquitur :
aXlà fii]v ovdè èxHvó ttco xuTuvfvórjxag , olfiai, wg ij
fièp (XQfTij tv tQyoig Sijnov taviv, olov iv tcó diKuia
TtQàrxHv xal aocpd xai dvêgeïa, vfitTg §è — ró dè
VfAtXg Ötocv tïna», roiig axQOvg rwv q)tloooq)OiJvTcoigt;
qiijfii — dqjépTig ravra \'Çtjrtiv xai tcoihv , ^tji^dria
dv\'arijpa (nXiràn xai avXXoyiß^ovg xui dnoQiag xai
ro TtXiïaxop rov ßiov ini rov\'roig dtaTQißfrf, xai og av
XQur\'^ iv avroTg , xaXXlvixog v^Xv doxéT.

Prae ceteris autem virtutibus omnibus laudavit rijp
avrÜQxtiav. Neque mirum: cum enim casu omnia regi,
morte omnia finiri statueret, non potuit non virtutem
illam, quae efficere posset ut sua quisque sorte,
quam fortuna dedisset, contentus viveret, aliis omnibus
anteponere. Tribus imprimis in dialogis, in Cynico,

1) Demonactem religionem populärem et metaphysicas disquisitiones
iuancs duxisse cap, 11 , S3 et 43 narrat.

in Gallo et iu Timone hujus virtutis exempla aequalibus
imitanda proposuit. Longum foret horum dialogorum
argumenta enarrare ; illud mouuisse satis habeo, Lu-
cianum in tribus his dialogis vitam pauperem sed
honestam vitae in ignavia et deliciis peractae longe
anteposuisse.

At vero non satis habuit Lucianus rijv avraQvitiuv
laudasse; cum enim videret impostores et adulatores
divitiis et honoribus gaudere, probos contra homines
prae animi libertate maximis saepe miseriis conflictari,
indignatus quod mali in puppi sederent, probi in
sentina locum obtinerent, nihil pluris fecit quam ut
versutorum impostorum detegendis fallaciis prohiberet,
quominus boni homines deciperentur, honesti suis praemiis
destituerentur. Neque mirandum, si maxime in pseudo-
philosophos et pseudoprophetas est invectus, qui
venerabile nomen et personam assumeront, quo facilius
sua vitia et fraudes tegere possent. Ethico igitur con-
silio Lucianus satiras scripsit. Negat id quidem Her-
mannus, qui Lucianum, quum de moribus aequalium
corrigendis desperaret, indignatione tantum ductum
satiras scripsisse pro certo aiïirmat: \') quam tamen

1) Hermann. I. 1. p. 221 : „ Aber das hiesse das Wesen der Satire
H ganz verkennen, wenn man ihr den Zweck zu lehren zuschreiben

sententiam probare equidem non possum. Lucianus
enim de moribus aequalium corrigendis minime de-
speravit ; nunquam, si hanc spem abjecisset, bonorum
virorum vitas descripsisset, ut claris exemplis propo-
nendis aequales ad recte honesteque vivendum excitaret \').
Accedit, quod utilitatem se spectasse duobus in locis aperte
profitetur; in Alewandro, cujus extrema verba haec sunt :
otjM«£ 81 , oti xccl roTg Ivrv^ovgi. y^qtjatjiov ti i\'%itv
8ù^si rj /Qcecptj, Ta (itv 8it^tléy\'^ovGa, Ta 8quot; h TaTç rêp
iixpQovov\'pToav yimpaig ßeßaiama. Idem affirmat in
libro qui de Mer cede Conductis inscribitur, cap. 5 :
tiigi 8è 6)v nqohnov tamp;p imraisivfiéptov ä^iop dyapa-

„ wollte ; sie ist gerade der Ausbruch des Unmuthes einer edlen Seele
„ über die Mängel einer Zeit, der sie zu helfen verzweifelt, der nicht
„ durch eine dichtgeschaarte Zuhörerschaft, sondern durch das Echo
„ der leeren Wände gesteigert wird, das ihm nur sein eigenes Gefühl
I, zurückklingt ; die Begeisterung des Hasses, wie Schlegel so schön
„ von Juvenal sagt, und wer sollte den belehren wollen, den er
„ hasst ? etc. quot;

1) Dem. cap, 2: UiqI 8t AijfiwvaxTog fjSij 8Lxaiov
Itytiv diKfOip fvtxa, œg ixeîpàg Tt Siée [ipiîiJ.ijg lïi]
Toig dgiOTOig rôye kut ifiè, xai ot ytvvaiÔTaroi tamp;v
vtmv xal TCQog qu\'koGOffîav OQamp;PTtg ey^oity Ttçàg Tà
aQ^aïa fiàva tSgt;v nuQadtiyfiàzmp aqiàg avTovg çvamp;fii^eiv,
dlXà xdx tov ijfttrtQOV ßiov xavôva uqotîamp;toamp;ai, xal
^ijXovv txtipov, äQiGTOV toy ol8a t/co ifiXoaôcpojp ytpô-
Htpop

xTftv nul 7iei()äa9cci toj i\'vi p,akiar(x fUTÓcyèiv «vrovg

aai TTQÓg iXfy^fgiav cccpaigtTffd-ai. Quibus ex locis
efficio, Lucianum satiris scribendis ethicum consilium
persecutum esse. Quae si vere a me sunt dispulfata,
hac in parte laude dignus est scriptor, qui, pro veri
rectique amore qui in ipso inerat, hominum odio se
obviam ferre non dubitavit, si modo posset idonea
dicere vitae.

THESES.

I.

Injuria Bruckerus, Planckius, alii, negant vera
esse quae de Peregrini morte Lucianus menaoriae
tradidit.

II.

Nullo jure Chlebus {de Luciano philosopho, p. 60)
statuit, Lucianum opinione, qua animi immortalitatem
rejiceret, ita esse usum, ut libidinum dulcedinem prae
ceteris omnibus expetendam esse statuerit.

III.

Recte Planckius (Quaesiiones Lucianeae, p. 191): qui
ut Nigrinum ita Cynicum propter argumentorum gravi-
tatem a Luciano scriptum negant, ut Solanus, alii,
parum mihi videntur Luciani ingenium perspexisse./\'

IV.

Male idem (1.1. p. 10), quum concedit in libello,
qui Astrologia inscribitur. et ingenii aciem et sermonis
concinnitatem desiderari, eum tamen a Luciano juvene
ilium scriptum esse statuit hoc usus argumento: „Ut

maximae res ita splendidissima etiam ingénia a minimis
saepissime proficiscuntur initiis, quorum vestigia in iis
quae seriori aetate seripserunt, vix inveneris.

V.

Jure Groteus [Hist, of Greece, tom, VI p, 336) statuit
in concione Atheniensium, qua de insula sphacteria
deliberaretur (Thuc, lib. IV, cap. 27), non Cleontis sed
Niciae agendi rationem fuisse improbandam.

VI.

Jure Thucydidem ob rem male gestam condemnarunt
Atbenienses (Tbuc. lib. IV, cap, 103 sq.)

VII.

Recte Plattner {der Proc. bei den AU. p. III) statuit
ßviAßoXalag Bixag (Thuc, lib, I, cap. 77) esse lites, quae
pactionibus publicis nituntur.

VIII.

Jure Rowlinson (Herod. th. III p. 856) Grotei sen-
tentiam Perioecos post Lycurgum exstitisse statuentis,
rejicit.

IX.

Jure Westermannus negat orationem, quae rcQog
^^Acpoßop ^tiv8ofiagrvQiamp;p inscribitur, Demostheni esse
tribuendam.

X,

Eecte Stuveus Olynthiacarum orationum solitum or-
dinem ita mutandam censet, ut secunda ante primam
ponatur.

XI.

Eecte Beckerus {Ilandh. der Röm, Altherth. th. II,
1 Abth. 136 sqq.) docet Decemviros legibus scribendis
eo consilio esse institutes ut jurisdictionem emendarent.

XII.

Assentior Langio {ühet Zahl und Amtsgewalt der
Consulartrihunen) statuenti, tribunorum militum consulari
potestate legitimum numerum initio fuisse senarium.

XIII.

Male reipublicae consuluit Metellus Scipio, quum
legem Clodiam de censoribus abrogaret.

XIV.

Eejicienda eorum sententia (Hirtii, Zumptii,) qui sta-
tuunt Curtium Eufum sub Augusti regno vixisse.

XV.

Non adstipulari possum summi viri Macaulaei efPato
{Crit, and Hist. Ess. tb. IV p. 5) : ,/We tbink, that, as
civilisation advances, poetry almost necessarily declines./\'\'

XVI.

Minus recte Macaulaeus [Cj-it. and Hist. Ess. vol. Ill
p. 98) : //The Epicurean, who referred all happines to
bodely pleasure, and all evil to bodely pain, might
have been expected to exert him self for the purpose
of bettering his own physical condition and that of his
neighbours.quot;

Recte Hegelius (th. XIII p. 134) : „Was wir Orien-
talische Philosophie nennen, ist weit mehr die reli-
giöse Vorstellungsweise der Orientalen, der es sehr
nahe liegt für Philosophie genommen zu werden.quot;

XVIII.

Horat. lib. 1. Carm. XXXVII vs. 24 legendum:
nec muliebriter
expavit ensem nec latentes
classe cita prope^^\'^ii oras ;
vulgo rejt)«ravit.

XIX.

f

Antig. 1029 legendum:
akV eixe vovQ\'tvovvri i^rjäquot; óXcoXóra xtpret.
vulgo dXX^ dxt rJ) amp;aigt;ópTi Kvé.

XX.

Ibid adSquot; ov nécpvxa; navra ngoaxomTv oßa
Xéyei TiÇf rj nQàfîGn rig fj ^jiéyiiv f/ft.
TO yàQ GOV oiAjia deivóv dvógl dgg,ÓTg,
ig,ol S\'dxoi\'iiv fcföquot;\' vno g-mtov ràôe
T7]v Tvaïda ravvgv oV ódvgerai 7TÓ?ug
Xó/oig TotoiÎTOig , otg ffv ^.i] TèQxpei xXifœp\'
vulgo in primo versu aov d^odv néfvxa xvé et ulti-
mus versus }lt;,óyoig Toiotfvoig «ré. post tertium ró ydg
(sov ofifjia etc. ponitur.

A ,

...nbsp;iiylîSÎ^^,.nbsp;viv^:

\' - A quot; .

î

Jr-

ï;