SlfPlETOillE IWPiMlIS
ARCHIEF
DER GEMEENTE
Dordrecht.
]) O R I)IIK(; H T ,
H. R. VAN ELK. 187,8.
I
1
I i
H. G. oct.
4 71
A/ ^ ^-r- \' / \'/-)
c vv
DER GEMEENTE
OPGEMAAKT DOOR
1) O R I) 11K C UT,
II. K. VAN ELK. 1878.
De in dezen suppletoiven Invenlaris opgenomen brieven vindt men vermeld in den Inventaris van liet Archief der gemeente, 3de ged., bladz. 125, onder nquot;. 343. Zij waren vroeger onder verschillende nos. verspreid onder de slukken, die op de zoogenaamde Weeskamer ten Raadlnüze bewaard werden. Chronologisch gerangschikl leveren zij thans een beter overzicht op. Dat vele dezer brieven nog van historische waarde zijn en alzoo den oudheidknndige belang moeten inboezemen, valt niet Ie on(kennen. Niet bij allen was liet mogelijk het juiste jaartal en de dag-teekening op Ie geven, bij sommigen moest men zich daaromtrent tot gissingen bepalen. Waar eeuw of jaartal niet bijgevoegd was, zijn deze er zooveel doenlijk tusschen (wee haakjes bij geplaatst. De meeste brieven zijn aan de regering der Stad Dordrecht gc-rigt; waar zulks niet liet geval is, wordt de naam van den geadresseerde er bij vermeld.
P. VAK DEN BRANDELER.
\'sGravkxhaue, Augustus 1877.
BRIEVEN VAN DE 15de en 16e EEUW,
geschreven aan de regering der stad dordrecht, enz.
1. (1403.) 4 S e p t e in b e r. Hertog Aelbrecht van Beije-
ren. Graaf van Henegouwen en van Holland. Omtrent het vervolgen van omvilligen in liet betalen van hunne morgentalen, enz. (Gegeven in onsen besit voir Gorinchem.)
2. 14 . . 22 Augustus. Dirck van der Merweijde, rid
der, eischt voldoening voor beleedigingen, aan zijnen dienaar aangedaan, enz.
Deze Dihk vak ue Mf.bwede was slotvoogd van Geertruidenberg van l-ll-i tot 1421; hij stierf in 1459, Zio Smits en Schotel, Besclirijving van Dordrecht, D. I, bl. 115.
3. 14 . . 2!) J u 1 ij. Graaf van Oistervant, heer van Boirs-
se/, van Voirne, enz., verzoekt eenen gevangene te ontslaan. (Gelinen.)
Hij was de 15de heer van Voorne en verkreeg deze heerlijkheid door zijn huwelijk met Vrouwe Jacoba van Beheren. Zie van Alkemade en v. d. Schelling, Beschrijving van den Briel, D I, bl. 218 en volg.
4. 14 . .8 Maart. De Kaden des lleeren van Bouryon-
dië, gesteld ter zake der landen van Holland, Zeeland en Vriesland, verzoeken ongehinderde passage voor een niet kalk geladen schip. (In den Hage.)
5. 14 . . 3 li linlt Slarijt 31\'agiiilriiru iiarlj. (22 Ju lij.) Bezeil
den. Over het stapelregt.
6. (1438.) Bta innntnïiagrs 27 April. Dezelfden. Over te ne
men maatregelen ter voorkoming van duurte van het koren.
7. 1442. ffirs iiiraïtagljts na klaktn pimtrtBii. (29 Mei.) Burge-
meesteren, Schout, Schepenen en Raad der stad Enchu-sen verzoeken ontslag van een hunner me-depoorters, die met zijne schepen aangehaald was.
8. (14)45. 6 J u 1 ij. Do stad Delff verzoekt de ongehinderde
passage van eene partij //Canthoutsquot;.
9. 1451. De stad Zierikzee. Betreffende het stapelregt, en
verscheidene andere brieven over dat onderwerp, waarvan de meeste zonder dagteekening noch jaartal.
10. 1453. 5 October. Dc stad Aemterdam verzoekt voor
hare poorters vrijdom voor te Dordrecht gehaalde wijnen.
11. 1454. 8 Mei. De stad ZierLvee. Betreffende den aan
koop van beukenbalken voor de fondeering van een nieuwen toren.
]2. 2 Maart. De Raad des Hertogs van Bour-
1458. rj0nciij:^ enz verzoekt om aan de uitspraak van den Grooten Raad ter zake van het stapelregt gevolg te geven.
Hier wordt zeker gedoeld op die van 28 January 1457/58.
13. 1459. 30 M a a r t. Jan van Zwieten, Schout te Ley den.
Betreffende eene erfenis, aan den Prior der Augustijnen te Dordrecht toegevallen.
14. (14)60. 2 September. Jacob, Graaf tot He urne, heer
tot Altena, enz. Over de markt van in Zuid-HoIIand door visschers van het land van Altena gevangen visch. (Woudrichem.)
15. 1463. 20 April. De heer van JBerjhen opten Zoom.
Betreffende het versterfregt van een dienaar van den Abt van Middelburg. (Te Wonde opt Huijs.)
16. (14)65. 23 February. De Tollenaar te Gorichem
verantwoordt zich aangaande den door hem van eenige poorters gevorderden tol van ijzer.
17. 1466. 12 J u 1 ij. De Hertog van Bourgondië verzoekt
dat hem eenige tenten (tentes et pavilions) geleend worden ten behoeve van het beleg voor de stad Diynant. (Bruxelles.)
In het Fiansch.
18. a 2 September. Dezelfde. Berigt van de inname
van Bynant, na een beleg van zeven dagen.(Namur.) In hot Fransch.
19. (14)71. Vrijdagli 9 Augustus. De stad Antwerpen. Op
roeping van een paar personen als getuigen in de zaak van Heinkic, dien men noemt dk Witte.
20. (14)78. 5 Mei. De stad van der Goude treedt tusschen
beide voor een harer poorters, die eene overtreding tegen het stapelregt begaan had.
21. a 11 M e i. De stad Haarlem treedt tusschen beide
voor een van hare raedepoorters, die eveneens tc dier zake gevangen was genomen.
22. „ 5 November. Adriaan Jansz., Schout, Meester
Antonis Dirck van Remont, met de andere gedeputeerden der stad Dordrecht, berigten dat zij met hunne tegenpartij voor commissarissen verschenen zijn en men van beide zijden verklaard heeft zich aan hunne uitspraak te zullen onderwerpen.
Beide eerstgenoemden weiden den 2 Augustus 1481 te \'sGraveuhage onthoofd, als de partij der Hoeksgezinden toegedaan
23. (14)79. 27 .1 u n ij. De Kaden des genad. Heeren en
Vrouwe van Oostenrijk en Bourrjondië, enz. Aangaande het uitrusten van oorlogschepen ter bescherming van de haringvisschers en andere koopvaarders. (In den Hage.)
24. 1488. 13 Dece ni b e r. Jacob van Cats, ridder, Caste-
lein van der Goude, Baljuw van Ziericse. Aangaande liet stapelregt.
lt;)
25. (14)89. \'29 Mei. Adoj.ph, Graaf tot Nrmouu-, heer tot Wijesbaden, Stadhouder en eerste Hofmeester, en Johan, Graaf tot Egmondt, lieer tot Beier, Stadhouder Generaal van Holland, Zeeland en Vriesland. Betretfende te nemen maatregelen tegen het vervoer van koren uit het land van Vianen naar Rotlerdenn door de vijanden. (Leijden.)
20. „ (i J u n ij. De stad Ulrecll. Houdende klagten over het wegvoeren van eenige koopwaren, aan een Utreehtsehen burger toebehoorende.
27. (14)90. lö Feb r nar ij. C\'i.aks van Bakki,, Burgemees
ter der stad Dordrecht, zendt aan Mr. Cohnkijjs de Jonge, Raad van den Roomsehen Koning, twee extracten van de uitspraken van Philips van Bour-r/ondië van 22 April 1453 en van 28 Januarij 1457/58, aangaande het stapelregt.
Deze uitspraken viiidt men bij van de Wau,. Handv., bladz. 588 en 606 en volgg.
28. (14)91. 4 Mei. De stad van der Goede/tree roept hulp in
met sehepen en levensbehoeften, ter afwering van eenen tegen haai- door die van der Slays beraamden aanslag.
29. (14)91. 15 .1 u u ij. De stad Haarlem. Aangaande het
arrest van een poorter van .Dordrecht, ter zake van achterstallige lijfrenten.
30. (14)94. 15 April. Van wege den Koning wordt aan-
10
gedrongen op eene beslissing in de hangende ge-seliillen over liet be/.h van de visseherij de Crabbe. (Mechelen.)
31. (14)98. 10 December. De stad Schoonhoven aan den
Burgemeester der stad Dordrecht. Over de regeling der Munt.
32. 15 . .22 31 e i. De stad Ghieerdenberghte aan den Bur
gemeester der stad .Dordrecht. Aangaande de ten uitvoerlegging van eenen pandbrief.
38. ,/ 9 J u n ij. Dezelfde. Ter zake yan de nalatenschap van iemand, die te Brussel overleden was en waarop een poorter van Dordrecht regt meende te hebben.
34. „ ïDinitops na ft. ïaumisiiarti. Dezelfde. Verzoek om
vrijgeleide voor de personen en góederen harer ingezetenen.
35. n 2 J ii n ij. Johan, Grave te Nmsouto, enz., belooft
te Dordrecht te komen, om te spreken over een geschil over het delven van turven, tusschen die van St. Geertrudenberghe, den Zevenbergschen dijk en den Schdjmerschien dijk.
36. „ 5 O c t o i) e r. De Graaf van Oostervant, heer van
Voirne, enz. Verzoek om consent tot het vervoeren van turf.
fes frijïtar!) na Iratr ^rtrrs iiarlj ah uiutala. Die poert van Woudridem. Als voren.
•quot;58. 15 • -27 S c ]) t e in I) e r. De Heer van der Ven; van Zandenhoryl, enz. AIh voren.
39. „ 31 October. Die stede van Gornichem. Als
voren.
40. ;/ 2ü .1 u ii ij. Dezelfde. Als voren.
41. „ Hts ^nnntukfllj na its IjrilirljF ïlrnijEkrlj. Die stal van
Asperen. Als voren.
42. ,i iDy litlokrn patsccljt öarlj- Schepenen en Raden der
stede \\\'aii Si/i/e Geerdenberyhe. Betrekkelijk liet verbod van het delven van turf.
43. „ (Dptcn Ijtiligtn piiu\'trraDnnüt. Dezelfden. Aangaande het
vervoer van tnrf.
44. 1501. S Maart. De stad van der Gunde. Betrettende
het stapelregt.
45. „ Êp Satrrsilarji ?rti ïJauifacii rpisr. (5 J u n ij.) Schepenen
van Njmet/en. Aangaande de levering en betaling van eene lading molensteenen aan eenen poorter van Dordreclt.
4(5. 1504. 19 j\\lei.. Dekens en zegelers van den Wollen Ambacht in de vrijheid van Oesterwijck beklagen zich bij Auriaan Ockeesz., Burgemeester van Dor-dreclf, dat zij door die van den Beryhe gearresteerd zijn ter zake van weeggeld, hetwelk oj) de markt van Dordreclt ninimer van hen gevorderd werd en zij meenen niet schuldig te zijn.
47. 1505. 19 J nu ij. Do Raad des K(»iiiiigs, 5lr. Roulmn,
gelast die van Dordrecht in den Haay te verschijnen, ter zake van een geschil met die van Gorin-chem over het stapelregt. (In den Haghe.)
48. (1507.) 23 Se p t e ui ber. Mahüimhte van Oosïenkijk en
Boukgoxüië, hei toginiie donagiere van Savoye, verzoekt do gedeputeerden van de Staten van Holland en Vrietland, hijeen vergaderd in den llaye, om haren neef, den Graaf tax Egmondk, hulp en hijstand te verleenen, bij het beleg voor liet slot van Ponrroijen. (Antwerpen.)
Voorzien van hare handteekeuing.
49. 1509. 27 Jnn ij. Piktkk Leeu Jacobsz., Schout van (ter
Goude, verzoekt om inlichtingen aangaande het vervoer van ijzer voorhij de stad Dordrecht, „contrary der compositiën.quot;
50. (1509.) 23 November. Schout, heemraad, gezwore
nen, enz. van Bezoijen, aan den heer Hendrik Zwaait, heer tot Mijerlo, enz.. Kastelein te Loeffel-■sfeijn. Aangaande het gevangen honden van een hunner ingezetenen op liet slot.
51. (55)11. 7 Mei. H. de Veer. Betreffende hel arrest en
ontslag van zekeren Griepaen, door den heer vau Bocloven, drossaard van Gorinchem.
52. „ Sliu faimauruiir na jnhilalr. (10 Mei.) Burgemeeste-
ren en Raadmannen der stad Lubeke. Uitnoodi-
13
ging om vooral in zaken van scheepvaarl elkander als goede vnendeu voor nadeelen Ie helioeden. In het puitsch op perkament.
53. (15)11. ~0 M e i. De Sfalen des Nedersticlils van Utrecht
beklagen zieh over de ondersteuning, die Kloris van Egmont mei zijn volk in Holland ondervindt, \'t geen lien heeft doen besluiten den Lekdijk ter verdediging te openen.
Ecu afschrift.
54. 1511. 22 M e i. De stad van Ben/en optan Zoom treedt
voor een liarer poorters tusschen beide, aan wien verboden was als hoedenmaker des Vrijdags ter markt te komen.
55. „ 29 Mei. Sjinn öit asttusiüiiiG itoniiui utsprris finiti. De
stad Donlreclil aan Meester Jan Weijnsz., Pensionaris der stad, te Mechden. Kennisgwing van de inname van de stad Boemell met de blokhuizen, door den Heer van (lehe. den 28 Mei, en/..
50. „ 14 J n 1 ij. Maroarutiia, Aartshertogin van Oostenrijk, enz., berigt dat de Koning van Eii(/eland den Aartshertog voor eigen rekening een zeker aantal van zijne beste boogschutters (arc/iiers) zal toezenden, om hem in den oorlog van Gelder te iiiilj) te komen, eu verzoekt dat zij naar behooren ingehaald eu van hel noodige voorzien mogen worden. (Meehelen.)
Door haar zelve omlerteekend,
14
1511. :28 Augustus. De Tresorier Generaal van de liiiantiën beveelt den tollenaar van Gouda, de turf-srhepen , aan burgers van Dordrecht toebelioorende, vrij te laten voorbij varen zonder Rhoertol van hen (e vorderen, (ten Bossche.)
„ 30 August u s. De stad Njepoort verzoekt om hulp tegen die van den Heer van Gehe, welke te Ta\'nqerack eenige huizen verbrand en verscheidene ingezetenen op brandschatting gesteld hebben.
„ 4 S e p t e ni b e r. De Graaf van erjroxd, Stadhouder Generaal, en de Raad des Keizers van It ome eu Aartshertog van Oostenrijk, Prins van Spanje, enz. Aangaande de betaling van het aandeel van die van Dordrecht in de op (e brengen penningen ten behoeve van den oorlog van Geldere. (Inden Hage.)
if 7 S e p t e m b e r. Jan van Haaren, heer tot I3oe-/ove/i. Drossaard van Gorimhem, enz., verzoekt die van Dordrecht, hem met hun quartier en met klok-kenslag te hulp te komen met gravers en schepen van oorlog voor Bouwt. (Tot Haestrecht in den leger.)
Hierbij was gevoegd een brief van denzelfden aan do Regering van Goriuchem te dier zake van 6 Septemb-n-, volgens welken de Heer van Gelre met 1000 of 1200 man te Lijnden boven Tyell lag.
9 September. Joh an van Wena, lieer tot
If)
Giessenburr/, werzoekl Pietf.e Dvmasz,, Burgemeester der stad Dordrecht, hem 200 II\' kruid tot verdediging van de Nkuwpoort toe te zenden. (Nijen-poert.)
62. 1511. Ijtilirlj rtnijskrlj naltatin. (14 S e p ( e m b e r.) Dezelfde. Betreffende zekeren Cornei.ts van Ötoijjck, door de stad Dordrecht lol liem gezonden.
03. 1512. 5 Maan en np ftitalj nnnr litlnktn patssrljtn. (10 April.)
Aiuaan van Goecüm. Betreffende de verdediging der vesting de Nieuwport, tegen den Hertog van Gelre, die in aanloclit was. (Inde Niporl.)
04. (1512.) !) M a a r t. Fi.ort.is. Aangaande zekeren van
Balveren, wiens schip door Moskuj.tl e. s. zoude doorselioten zijn. (Meehelen.)
05. // Jlniitifriarl) na pastljru. Corneeijs Moscui, verantwoordt
zich te dier zake.
(Twee brieven, de laatste zonder dagteetening.)
00. jgj2 \'\'\' Maa \' ^ Schepenen en Raad der stad Ghend.
Over de betaling der achterstallige lijfrenten, op de stad Dordrecht gekocht.
07. a 3 April. Gheraert Bogaert, advocaat, berigt dat op lieden eene sententie interlocutoir door het Hof is uitgesproken in zake die van Dordrecht, impetranten van zekere brieven van mandament, tegen de stad van den Briele, gedaagde. (Inden Hage.)
Hi
(;£é I®1- 3 April. Fj.on i.is van Ec mondt, heer (ol S/.
^^M/uii\'iWildijh\'. en/.., SlitdlioiKler (xeiieraal der Itiinleii vanGelre, Unllaml, Zeeland en Vriesland, berigl dat brenger dezes, Jan Jacobsz., gelast is Imu Ie /.eg-u-eii, lioe /.ij niet Inimie seliepen /uilen handelen. (Inden Hage.)
(it). 1512: 7 tot li April. (Jornelis Glasmaker roept hnlpt in legen de Gelderschen.
Vijf stuks.
70. II «Dptrn tttiiliflljru paraliaiinitt. (lü April.) De stad van Benjhen opteti Zoom. Aangaande de verpleging van een kind.
7j (/ 16 April en 6 Mei. Margaretha, Aartshertogin van Oostenrijk, enz., Regente en Gouvernante. Aanmaning om onmiddellijk regt te doen over zekeren Counelis Danes, ter zake van een door hem beganen moord en andere misdrijven. (Mechelen.)
T)oor baar zelve onderteekend.
Bij den eersten brief ligt eene memorio, op die zaak betrekking hebbeude
72. „ 1(5 April. De Graaf van Egmond, heer lot Boer, enz.. President en Raad des Iveizers van Ilotue, enz. berigt den Schont, Burgemeesters en het Geregt der stad Dordrecht, de komst van den Procureur Generaal, om over eenige zaken met hen le spreken. (Inden Haege.)
17
73. 1512. iöp Biitsöar!) nailfii lirltikra patsïrarlj. (20 A p r i 1.) Schout,
Burgemeesteren, Seliepeneu en Raad der stad Cnlenhorcl. Aangaande liet vervoer van ijzer en smeekolen.
74. I/ 23 April. Syjion vanden Coudenborcii. Over
eene niet die van Gouda te houden zamenkomsl, (Goreuni.)
75. a ks .frijtiaigr: natitu btlnickta pacssrlit öad;. (33 April.)
Geleihillet, afgegeven door Johan van Balveren, Ambtman (e 7\'ie// en iu de Nederbetuwe, voor eenige te Dordrecht Ier markt le brengen koopwaren.
70. )/ 2() April. De stad van der Gouda geeft kennis dat zij hare gedeputeerden naar Dordrech/ zal zenden, om gezamenlijk met die van Dordrecht naar hnnne genadige Vrouw te trekken, ter beraming van hetgeen tegen de Geldersehen te doen zij, die overal brandstichten.
77. ,/ 28 A p r i 1. Burgemeesteren, Schepenen en Raad
der stad van Utrecht verklaren, dat Cl,aesUsükantsz., hun burger, de smedekolen, die hij van Schoonho-ven naar Utrecht gevoerd heeft, aldaar verkocht en niet naar de Gelderschen heeft toegevoerd.
78. „ 29 April. De Graaf van Egmont, Gouverneul,,
President en Raden, enz. Betrelfende gewelddadigheden gepleegd, op zekeren Hessel Mektens, Raad van den lieer van Svssen. (Inden llaghe.)
18
79. 1512. 1 Mei. Burgemeester en Raadsmannen dei-stad Hamharyi verantwoorden zich over het gevangen nemen van een poorter van Dordrecht.
Huif Duitscli eu Hollaudsch.
80. u 2 M e i. Jan van Haavry, heer tot Boe hoven,
Drossaard tot GorincJtem, berigt aan Aria ex van Gornichem, kapitein in die Nijeuzoport, dat de Heer van Gelre in aantogt is naar Schoonhmen, eu de Nijeuiojjort, en waarschuwt lieni op zijne lioede te zijn.
81. „ 3 Mei. Cornelis Glasmaker berigt den mislukten
aanslag van den Heer van Ghelder op het slot van Oudewater.
82. „ 3 M e i. De stad van de \'t Sin te Gleertruijden
Beryhie aan Peter Damis soek, Burgemeester van Dordrecht. Aangaande het arresteren van eenige van hare poorters, wier ontslag zij verzoekt.
83. /, ü M e i. Abel van Couster, Raid ordinaris van
den Keizer en Aartshertog in den Hove van Hol. land, enz., verzoekt gedeputeerden naar Gouda te zenden, om met Schoonhoven en anderen te beraadslagen over de bescherming van den Crimpener-waard.
!) Mei. Florijs van Egmondt, zoon tot JJssel-stejn, heer tot St. Maartensdijk, enz. Houdende gelijk verzoek.
84.
U)
85. 1512. \'Jlp siiitc ^traare tatl;. (13 M e i.) De stad van Oude-water verzoekt, eenige boden uit liet land van Gelre als maatregel van wedervergelding aan te houden.
80. t, 14 M e i. Biu-gemeesteren, Schepenen en Raad der stad van Tiell klagen over gewelddadigheden, gepleegd door de schippers en knechten, die tot bescherming van de stad tegen de vijanden in de Waal lagen.
87. i, 20 M e i. De stad van Gorinchem. Over het „mij-
nerenquot; en afwerpen van de sterkte van de Nijeuport.
88. 1514. 22 Fe br narij. Schepenen van Asperen verkla
ren dat Aleit, Dircks Ottensz. weduwe, hare hofstede voor 100 gulden verkocht heeft.
89. a 2 Maart. Schepenen, Burgemeesteren en Raad
der stad van Zantboemell. Betreffende de jurisdictie en zitdagen van de bank van Tujll en andere banken in Boemerc en Gelreweerde.
90. ,, 19 A p r i 1. J. de Coene, hofmeester van den
Heer van Montigky, van Cidenburyh, enz., verzoekt vrijgeleide voor eene lading haver, zijnen heer toebehoorende.
91. u 25 April. De stad van der Goude. Betreffende
het stapelregt.
92. „ M a a n d a g 8 Me i. Burgemeesteren, Schepe
nen en Raad van de stad Aulwerpen verzoeken
20
inlichting aangaande de nalatenschap van eenen priester, ten behoeve van zijn erfgenaam.
93. 1514. 31 Augustus. De stad van der Goude. Betref
fende het arresteren van eenige ingezetenen van Berckouwe, wier ontslag door die van Dordrecht gevorderd was.
94. i, 4 September. Dezelfde, als voren.
95. a S September. Hënrtck de Beaüvoih geeft aan
Mr. Florijs Oem van Wijngerden, doctor in de beide regten, berigt aangaande eene tusschen die van Dordrecht en Middelburg hangende procedure Ier zake van den Tol te Dordrecht. (Inden Haghe.)
90. ,/ 10 September. De Graaf van Egmond en de Raden des Keizers van Rome en des Aartshertogs van Oostenrijk, enz. Ten geleide van een afschrift van eenen brief van de Aartshertogin Maegaiietha van Oostenrijk, aangaande te nemen maatregelen tegen den invoer van zout uit Frankrijk. (Inden Haghe.)
97. /, 28 September. De Raden des Keizers, enz.
Ten geleide van een afschrift van eenen brief van de Aartshertogin Margaretha van Oostenrijk, van Bruijsel 24 September 1514, houdende berigt dat Karel van Gelre op nieuw eene groote menigte krijgsvolk heeft aangenomen, zonder dat men weet wat hij in den zin heeft, met verzoek van hiervan aan de Regeringen van de steden, aan de grenzen
31
van llolhind en Vriesland gelegen, onmiddellijk kennis te geven. (Inden Haghe.)
98. 1515. 13 Jan narij. Florijs van Coulster aan Pieter Damasz., Burgemeester der stad Dordrecht. Ten geleide van eene lading haver, bestemd voor den Secretaris van den Keizer. (Gorchem.)
09. „ 29 O c t o b e r. De stad van Sciedamme berigt de ontvangst van eene missive van 24 October, strekkende ten geleide van een afschrift van eene acte van appellatie van zekere placaten, in Zuid-Holland afgek mdigd.
Hier wordt zeker gedoeld op de Ordonnantie vau 14 Julij 1515, door het zoogen. Groot Octrooi van •! September 1520 vervallen.
100. (15)16. iltijtolj na üeii Innnrnkrl; ianmnit. (15 Feb ma rij.)
Burgemeesteren, Schepenen en Raad der stad van Nijmegen. Aangaande het arresteren van eenige hunner burgers door een procurator van het Car-thusers klooster, gelegen buiten de stad Dordrecht, Ier zake van verschenen lijfrenten.
1515.
101. l r.—e,— 1 7 F e b r u a r ij. De Graaf van Nassau, Stadhouder XoJLt). \'
Generaal, de President en Raad van den Prins
van Spanje, gecommitteerd, enz. Bevel om op de hoede te zijn tegen Karel van Ghelre, die voornemens is in deze landen of elders een aanval te doen. (Inden Haghe.)
102. 1516. 4 April. Dezelfde. Waarbij dit bevel met aan
drang herhaald wordt.
103. 1516- 24 Mei. Dezelfde. Bevel van wege de K. M.
om op Zondag 1 Junij aanst. te Dordrecht de eerwaardige processie-generaal te dragen, enz.
104. Jg-jg1 18 Feb ma rij. Henrijck de Beauvoir, procureur. Aangaande eenige processen, hangende voor den Hove van Holland. (Inden Haghe.)
105. (15)16. 26 F e b r u a r ij. De stad Breda beklaagt zich
over het ambacht van de schipinden te Dordrecht, hetwelk een harer ingezetenen, die de poirterije der stad Dordrecht had aangenomen, belet had te laden, aangezien hij aldaar niet „buikvastquot; was.
106. 1516. ©p -ffiantnïiarjt na kn Innmktli jnMta. (10 Maart.)
Burgemeesteren, Schepenen en Raad der stad van Nijmegen. Betreffende de betaling van de door hen verpachte renten, accijnsen, enz.
107. (15)16. Ep iijmstojt in prnffsta ©ttprii papt. (11 Maart.)
Burgemeesteren, Schepenen en Raad der stad Duijs-bord. Betrekkelijk de overgave van eenige aanbesterven goederen, welke de Carthuizers te Ger-truijdenherge onder zich hadden.
108. // 16 Maart. Koning Karel. Aangaande de ge
vangenhouding van de Gelderschen, in wier vrijlating die van het hertogdom Gelder beweerden dat door den Keizer, hunnen heer, bewilligd was. (Bruessel.)
Door hem zeiven onderteskeud.
23
109. ^11 Ijrijligtn pctea ^riiïrarlj. (31 M a a r t.) Heneick de Beauvoir, procureur. Over de betaling van zekere proceskosten in zake Jan Aiiijsz. van Utrecht, en in zake Jonge Adriaensz. c. s. (Inden Hage.)
110. (1516.) 31 Maart. Kloris Oem van Wungaerden doet
aan den lieer Jan Willemsz. van Drencwaert, Schout, en Pieter Damasz., Burgemeester der stad Dordrecht, mededeeling van zijn wedervaren met betrekking tot de vier punten van besclmldiging tegen hem ingebragt. (Mechelen.)
Meu zie over hetgeen toen ter tijd met Mr. Flokis Oem van Wungaerden is voorgevallen, het door hem dienaangaande geschreven register, waarvan zich een afschrift in het Archief bevindt (Invent. 2de ged. 2de stuk, bladz 34). De brief heeft betrekking op bet aldaar in fol. 121envolgg. vermelde onderhoud met den Kanselier, In de Informacie upt Stuck der Yerpondinghe, gedaen in 1514 (voorbericht bl. XIX en volg.) vindt men de aanleiding tot die beschuldiging en de verdere lotgevallen van den Pensionaris vermeld.
] 1J. 1516. 5 April. Kakel do V. verzoekt de Regering van Dordrecht dat zij hem drie hueijden (schepen) wil leenen en opbrengen, ieder voorzien van vier goede sterke schippers, met daarbij behoorende artillerie eu houtwerk, daar bij besloten was eene menigte schepen uit te rusten tot zuivering van de Zuiderzee van de zeeroovers. (Bruessel.) Ouderteekend: Charles.
■21
112. 1516. 4 S o p f e in b e r. Cu. van Nassau zendt Fhkuk-bick van Reness, zijn Drossaerd van Diesf, tot liet doen van een verzoek aan de Regering van Dordrecht, aangezien liij voornemens was naar „Lany-raeck en elders omtrent der Nijeupoortquot; te trekken en aldaar op hulp te wachten.
Onderteekend: Cu. van Nassau.
113- ii 18 November. President en Raden.des Ko-nings van Castilien, enz., gecommitteerd ten zaken van Holland, Zeeland en Vriesland, dagvaarden die van Dordrecht, om in den llnar/ bi j gedeputeerden te verschijnen, ten einde met de andere groote steden te handelen over eene petitie van 50.000 Phil, guldens tot onderhond van 1000 paarden. (Inden Hage.)
114. (15)16. 20 N o v e m b e r. Ft.ori.ts van Cotjlster aan
pieteii Damasz., Burgemeester van Dordrecht. Betreffende het arresteren van eenige Gelderschen te Dordrecht. (Gorchem.)
115. 1516. 20 N o v e m b e r. Burgemeesters, Schepenen en
Raad van Zierikzee beklagen zich er over, dat die van Dordrecht aan een hunner poorters geweigerd hebben, met zijne schepen en vrachten voorbij de stad te gaan, zonder te hebben verbodemd.
116. ,/ 21 November. De stad Schoonhoven vraagt
inlichting aangaande den aard en het privilegie van den vrijdom der markt te Antwerpen, alwaar
door die van Utrecht ecnige liunner burgers, lii.j maatregel van represaille, waren gearresteerd.
117. 1516. 15 en 17 December. Twee brieven van de
Gedeputeerden der stad Dordrecht aan Jan Wil-lemsz., Schout, en Pietee Damasz., Burgemeester der stad Dordrecht, houdende mededeeling van hel verhandelde en liunne bemoeijingen op dc te Brussel gehouden dagvaart. (Bruijssel.)
118. 20 F e b r u a r ij. De Graaf van Nassau, van 1517. ,
Vijanden, enz.. Stadhouder Generaal, President en Raad des Konings van Spatje, enz. gecommitteerd ter zake van llottand, Zcetand en Vriesland, beveelt, onder toezending van een afschrift van eenen brief van den Koning van Spanje, de Regering van Dordrecht, om hare gedeputeerden tegen 1 Maart aanst. te zenden ter plaatse waar Z. Maj. alsdan wezen zal. (Inden Hage.)
119. a 24 Feb mar ij. De stad van der (Sonde doet
aanvraag van den //Meester van Justiciën der stad Dordrechtquot;, daar de Bailluw aan eenen misdadiger het vonnis moet ten uitvoer brengen, hetgeen hij zonder hem niet doen mag.
120. 1517. 28 Augustus. De stad van Delft verzoekt
dat eenige personen uit het arrest ontslagen worden, waarin zij ter zake van de betaling van exuegeld te Dordrecht gebragt waren.
3 Sep to in I) er. Do Graaf van Nassou, Stadhouder, enz. geeft kennis van de toezending van den heer van IJsselmonde en Meester Jacob Mou-li us, \'s Konings Raden in Holland, ten einde te trachten de geschillen te vereffenen, welke tusschen die van Dordrecht en Gouda hangende zijn. (Utrecht.)
Ondci teekcnd: G. ue Nassau.
5 September. Flobijs van Egmonde, heer tot IJsselsteijn, Stadhouder Generaal van Vriesland, deelt mede dat hij Meester Jacob Moüwerijs, Raad, verzocht heeft met hem ter zake bovengemeld te onderhandelen. (IJsselsteijn.)
ündorteekond; Flouijs
7 S e p t e m b e r. Burgemeesteren, Schepenen en Raad der stad van Antwerpen verlangen het oiil-slag van een naar de vrije jaarmarkt van Ant-werpen bestemd schip, hetwelk, in strijd met de regten en privilegiën van die vrije jaarmarkt, door die van Dordrecht in beslag genomen was.
4 O c t o b e r. J. Weijns geeft aan Jan Wil-lemsz. van Drencwairt, Schout, en Pieter Damasz., Burgemeester der stad Dordrecht, berigt van zijn wedervaren ter Staten Vergadering in den Hang, welke den vorigen dag ontbonden was, zonder dat iemand zijnen last geopend had, daar de zaak der petitie door het tractaat vervallen was, enz. enz.
Hiev wordt waarschijnlijk gedoeld op het te Utrecht met Kakel van Geldeb den 17
-27
September 1517 getroffen bestand, waarvan onder anderen Wagenaab, Vat. Hist. D. IV, bladz 406 en volg, gewag majkt.
125. 1517. 26 October. Jaspee Coerijnsz. schrijft aan Pieter Damijssen, Burgemeester van Dordrecht, aangaande eene erfenis.
136. „ 1 December. De President en Raden des Konings, gecommitteerd ten zaken van Z. M. landen van Holland, Zeeland en Vriesland, verzoeken de toezending van gedeputeerden met eenige van de beste kuipers naar den Haag, ten einde met de gedeputeerden van de andere steden maatregelen te beramen ter voorziening in de klagten, door de Oostersche steden ingebragt, over „de quade po-liciequot;, die dagelijks bij de pakking van haring zoude plaats hebben. (Inden Haghe.)
127. „ 8 December. J. van Wassenaer verzoekt de
Burgemeesters en Tresoriers der stad Dordrecht, hem nog 2üü gulden te leeneu, behalve de lüü gulden die hij reeds van hen ter leen ontvangen had. (Ten Ouden Bossche.)
128. (15)17. Woensdag 16 December. Burgemeesteren,
Schepenen en Raad der stad Antioerpen. Aangaande de conünuatie van het nieuwe privilegie voor het ambacht der goudsmeden en de betaling der kosten te dier zake.
129. 1517- 28 1) e c e m b e r. De stad « Hertot/enbossche.
3S
Over liet arrestei\'en van eenige hurgevs der stad Dordrecht, wier vrijlating men gevorderd had.
130. u 31 December. De Koning in zijnen Raide be-rigt dat liij besloten heeft, dat in iedere hoofdstad van zijne landen terstond een zeker aantal krijgsknechten, bussen en veldgeschut ingeschreven en gereed gemaakt zal worden, ten einde in geval van nood onder zijnen neef en Capitein-Generaal, den Graaf van Nassoü, nit te trekken. Het aandeel van Dordrecht wordt daarin op 200 man en twee stukken artillerie gesteld, met bevel van dezen onmiddellijk uit te rusten, daar men voor een inval van den Hertog van Brnmwijk beducht was. (Mechelen.)
Door Koning Kauel onderteekend
3 Janna rij. De Luiden van de Rekeningen in den Haghe. Aangaande de aanhaling door die van Dordrecht van een mei koopmansgoederen geladen schip, hetwelk den ïol op de Geteede voorbij was gevaren zonder aan te spreken noch het regt van tol te betalen. (Inden Haghe.)
132. „ (5 Januarij. Florijs van Wijngaerden en Jacob Motjrijsz., Raden. Betreffende een voor het Hof van Iloïïand hangend proces van die van Dordrecht tegen die van den Briete. (Ter Goude.)
133. 8 Januarij. Willem, vrijheer te Ror/endorff en
van Molenburff, Stadhouder Generaal des Konings
1517.
1518.
131.
29
van Spanje, in Vriesland. Betreffende eene lading-rogge, die gedeeltelijk te Dordrecht lag.
134. ,/ 8 Maart. De stad Bord redd beklaagt zich bij
broeder Willem van Alcmar, Meester Provinciaal van Coelen, over eenige broeders van zijn convent, die de gemeente bij de biecht als anderzina legen de Regering schenen op te zetten, met verzoek van andere „precaersquot; en „biechtvadersquot; in hunne plaats aan te stellen.
„ 1518. stc iBtrpn\'m atnnot. (12 Maart.) Willem van Alcmaer geeft een ontwijkend antwoord op dit schrijven. (Harlem.)
n Ti-Tr. 24 M a a r t. De stad Dordrecht dringt bijWiLLEM
Xoio. ^
van Alcmaer op een bepaald antwoord aan.
liet zijn afschriften. Zie hierover Dr. G. D. J. Schotel, Kerkel. Dordrecht, bliulz. 17.
135. (1518?) Dfsm Ssnilagji iftarr. (24 Maart?) . . . bette deelt
aan Pieter Damasz., Burgemeester der slad Dordrecht mede, dat uil Spanje berigt is ontvangen, dat de Koning in een steekspel ligt zou gekwetst zijn, en men aanstalten maakt Don Fernando herwaarts te zenden. (Mechelen.)
136. April. De stad Gouda. Betreffende de hef-
30
fmg van zekere geldsom, door een harer poorters onder liel Geregt der\'stad Dordrecht genantiseerd.
137. ^.TQ\' 3 F e b r n a r ij. Everart, Grave van der March en Aoxy •
van Arenherct, heer tot Merwa, enz., verzoekt Pie-ter Daemisz., Burgemeester der stad Dordrecht, aan brenger dezes, Jan van Gülich, de achterstallige termijnen te willen betalen, van de „pensienquot;, die zijne huisvrouw op de stad heeft,\' ten bedrage van 10 ® vlms. \'sjaars. (Ludich.)
138. (15)21. 5 Jul ij. De Graaf van Nassau, Stadhouder Ge
neraal, de President en Raden des Keizers, gecommitteerd ter zake van Z. M. landen van Holland, Zeeland en f riesland, berigten, dat de Franscheu voornemens zijn de landen van den Keizer te beschadigen en den oorlog aan te doen, met waarschuwing van hiervan onverwijld in stilte hunne burgers in Frankrijk kennis te geven, ten einde zij zich zoo spoedig mogelijk van daar begeven. (Inden Hage.)
139. „ 13 Julij. Dezelfden berigten,dat Heer Kakel van
Gelre heimelijk zich aan de grenzen vertoond heeft en alles in stilte tot eenen aanslag gereed maakt, weshalve de Regering verzocht wordt op hare hoede te zijn en dag en nacht de waak te houden. (Inden Hage.)
140. // 1 Augustus. Dezelfden. Ten geleide van eenen
31
uit deWalsche in de Duitsche taal overgezetten brief van den Keizer, van Gen dl 23 Julij 1521, houdende berigt van de overwinning, in Navarra op de Fransclien behaald, welk Koningrijk door hen onlangs verrast en ingenomen was, met verzoek om hiervan afkondiging te doen, processiën te doen dragen en overal sermoenen en gebede-oefeningen enz. te laten doen. (Inden Hage.)
141. 15(21). (Op Slarprftha anniiü. (19 Julij.) Cheistiern, Ko
ning van Denemarken, Zweden, Noorwegen, enz.. Hertog van Sleswick en llolslejn. Betreffende den koop van zeker schip.
Niet onderteekend.
142. 1521. 19 Julij. Gheiuert Bogaert doet den Burge
meester van Dordrecht voorloopig mededeeling van zijn wedervaren en van hetgeen hij aangaande de publieke zaken en den oorlog tegen Vrankrijk gehoord heeft bij zijne aankomst te Gent niet andere gedeputeerden van Holland. (Gent.)
143. n 20 Julij. Jan Basin, procureur, doet mededeeling
van eene sententie van het Hof van Meckel en, van 2U Julij 1521, in zake die van Dordrecht, appellanten, tegen die van den Brie/, waarbij de sententie van het Hof van Holland benevens het daarvan gedaan appel wordt te niet gedaan. (Mechelen.)
Men vindt de beide sententiën bij van de Wall, Ilandv. v. Dordrecht, bladz. 874 en 898 en volgg.
144. 1521. 31 J ii 1 ij. De slad Bolterdam. Betreffende het
Maasregt.
145. „ 8 Augustus. Flokbijs van Wi.tnghrden, rid
der, verzoekt Bnrgeineesteren en Tresoriers der stad Dordrecht, iiem de eer te bewijzen, den eerstko-nienden Zondag te f-luselmonde te komen ol\' iemand te zenden, bij gelegenheid dat lieer Jan Govkrtsz., zijn neef, aldaar zijn eerste mis zingen zal, en zulks „om dat aflaat te verdienenquot; en niet hem des middags ,/goetsciiierquot; te maken. (IJsselmonde.)
14(i. 13 Augustus. Flobijs Ohm van Wijngerden,
ridder. Aangaande eene door hem te Dordrecht te houden comparitie. (IJsselmonde.)
147. j522~~ 19 Maart. De stad Dordrecht aan Jacop Oem
en Meester Floris Oem, hare gedeputeerden. Betreffende een tusschen die van Dordrecht en Schoonhoven hangend geschil, ter zake van gewelddadigheden door laatstgeinelden legen Dordrechtsche schippers te Streefkerk gepleegd, benevens een certificaat van een persoon, die bij die gelegenheid gekwetst is.
148. 1522. 8 Augustus. De stad Dordrecht aan Jan van
Drencwaert, Schout, Aert Heinrioxsz., Pieter vSchoock Willkmsz. en Mr. Floees Oem van Win-gahden, hare gedeputeerden in den Har/e, waarbij hun wordt aangeraden, ten spoedigste met de andere steden in het geheim een middel te beramen lt;uii
3:3
luiune gedeputeerden uit Dpnetuarhen terug te krijgen, aangezien dezerzijds eenige dienaars en ambassadeurs van den Koning van Dene marleen gevangen zijn genomen en zij vreezen, dat dit op hunne gedeputeerden zou gewroken worden.
149. (1522?) \'11 Augustus. P. Bkrghes. Betrelfende de
regeling van liet stuk der veerlieden in den Ouden Bosch. (Bergen.)
Vergel. rnvont. 3(le ged. bladz. 124:, No 338.
150. (15)24. 22 September. .Mvrgueritk, Aartslijrtogiu
van Oostenrijk, enz.. Regentes en Gouvernante, aan den President en Raden en leden der Rekening des Keizers in Holland, houdende madedeeling dat aan die van Dordrecht vergunning verleend is, hunne haven schoon )e maken en te diepen, met verzoek van haar te willen niededeelen, op welke wlj/ie 111311 gew un is in de daarop vallende kosten ie voorzien, ,;alliii que ie peuple ne soit tra-veillée oultre la raison.quot; (igt;ruxelles.)
In het Piansch. Voorzien van de handteeku-ning van NFarg.vretha.
151. 1525. 18 J u 1 ij. De Graaf van Hoochstrveten, heer
van Montigny, van Cdcmborcl, van Borsse/e», enz., Stadhouder-Generaal, en de Lieden van den Raad des Roomschen Keizers in de landen van Holland^ Zeeland en Friesland, bevelen den Bailluw van Zuid-Holland een onderzoek in te doen stellen aangaande ,/de abuizen en overdaden,quot; die de
34
geestelijke heeven of officiers van den Bisschop de ingezetenen aandoen, hetzij met betrekking tot het verleenen van dispensatie om te huwen, of liet in den ban doen, het begraven van dooden, het doopen van kinderen, enz., en den uitslag daarvan in geschrift mede te deelen. (Inden Haghe.)
Hieraan is gehucht eene sMemorie voir den officiers der K. M zijnde eene soort van instructie, waarbij hunne jurisdictie wordt bepaald. •
152. 1527. 21 Jan u ar ij en 30 December. Twee brie
ven van Plokijs van Wijngerden, Ridder. Aangaande den accijns van bier, enz. en daartoe betrekkelijke voordragten.
153. 1538. 12 Maart. De stad Brielk. Betreffende een
geschil, ontstaan over het laden door eenige schippers, die, aldaar aangekomen, weder met vracht vertrekken wilden.
Hieibij ligt hot concept van het daarop door de stad Dordrecht gegeven antwoord van 15 Maart 1537/38.
154. 1540. IS October. Cobnelis van Berghen, heer tot
Zevenbergen. Aangaande het ontslag van den neef van den Dijkgraaf van Zevenbergen, die gevangen was gezet. (Zevenbergen.)
Een bundel brieven van aanzienlijke personen, aan de Regering van Dordrecht geschreven na de
155.
35
sententie van J8 Octolier 154(1, houdende verzoek om van het stapelregt vrijgesteld te mogen worden voor proviand-goederen.
156. (\'15)43. 30 October. De stad \'s Heriogenboscl verant
woordt zich over het gevangen nemen van eenige poorters van Dordrecht, die paarden gestolen hadden en wier in vrijheid stelling geëischt werd.
157. 1544. 14 J ii 1 ij. Scl.out, Burgemeesteren, Schepenen
en Kaad der stad Dordrecht aan den heer Mr. Nicolaes Bawtholomei, Pensionaris en gedeputeerde der stad Dordrecht. Aangaande de tolvrijheid van eenig hout, door drie schippers van Gorchom ten behoeve van eenen poorter van Middelburg geladen.
158. (15)46. 8 A pril.\' Huigemeesteren en Kaad der stad
Auistelrcdanivw vragen inlichting omtrent de betaling van den bier-accijns, welke van een hunner ingezetenen gevorderd werd.
] 5(j ï5^Êl25 .1 a u u a r ij. Schout, Burgeineestereu, Schepenen en Raad der stad Dordrecht geven aan de heeren van de Rekening des Keizers in Z. M. land van ILul-land te kennen, dat liet Clarissen convent te Dordrecht, „arm en miserabelquot; is, zoodat het ter naau-wernood in zijne eigen behoeften kan voorzien, en verzoeken hun alzoo het met verschooning te behandelen bij de invordering van de door dit klooster op te brengen 20 kar. gulden.
36
160. 1547. 16 F e 1gt; r u a i\'ij. De Keizer aan den Oapitein en
Castellain van Mujden. Houdende bevel om geene Rijnsclie w ijnen, komende van Utrecht en bestemd voor Holland, te laten doorgaan, maar /.ieli daartegen te verzetten, overeenkomstig de ordonnantie en sententie van Junij 1541. (Bruessele.)
Het is ecu afschrift. De aanleiding hiertoe bestond in eene klagt, door die van Dordrecht tegen die van Amsterdam ingebragt. die onwillig schenen te zijn huuue wijnen te Dordrecht te halen en te doen verstapelen.
161. 1551. 5 December. Bnrgemeesteren en Regeerders
der stad Gouda. Aangaande eene te Dordrecht te honden bijeenkomst met den Dijkgraaf van den Crimpenderwaard, ten einde te trachten met hen in een vriendelijk accoord te komen.
162. 1556. 11 Ju lij. Cornells van Hocelande. Betreffende
de voor den Secreten Kaad tegen de Regeerders van Mechelen en die van Middelburg hangende geschillen. (Brussel.)
163. 1561. 1) Maart. Bnrgemeesteren, Schepenen en Raad der st! d Dordrecht aan den heer Mr. Willem Scoeck, Raad en Pensionaris der stad, toen ter tijd te Brussel zijnde, aangaande de verzending van een antwoord op het voorstel door Willem Jansz. Schouttex, Auditeur van de Rekening des Konings in den Haan, gedaan, omtrent de aflossing van den tol van Gorinchem.
37
104. 1566. 16 .1 ci u ii ft r ij. L)c Luijdon vun de Hekeningheii
in Holland. Ten geleide van een aan hen van wege Z. M. door den Collecteuv van den fol van Geervliet, Pikter Artus, ingediend adres, ter zake van liet leggen en onderhouden van het plankier, strekkende van liet tolhuis tot op het Rietdijcker hoofd toe. (Inden Hage.)
1570.
1572 Maart. Burgemeesteren, Schepenen en Raad der stad Dordrec// aan den Hertog van Alva. Aangaande het stapelregt.
Het is een alselii-ift in het Prausch. Ecu koopman uit Culenbourch beweerde vrijdom van makelaardij te hebben voor wijnen, door hem tot proviandering van liet kasteel van Antwerpen gekocht, waaromtrent inlichting verlangd wordt.
Hit). 1577. 18 Mei. De Staten van Hol/ancl aan de Meesters der Rekening van Z. M. den Koning in Uulluud. Zij berigten, dat die van Dordrecht zich beklaagd hebben, dat hnnue ingezetenen, goederen en schepen in arrest worden gehouden, ter zake van de betaling van zekere renten, bedragende over de 13.jlH).— gulden \'sjaars, ter losse den penning 1G, waarmede zij het ligchaam der stad belast hebben. Zij verzoeken dat bedoelde achterstallige renten, wanneer de deugdelijkheid van die vordering naar behooreu zal onderzocht zijn, aan de regering zullen worden uitgereikt, (er voorkoming dat zulks niet op de
38
daarvoor verbonden domeinen van Bonaventura en dc Zwalmoe en de tienden van den lande van Putten en Zwjndrecht worde verhaald. (Haarlem.)
Ecu aulhoutiek afschrift.
167. 1578. 2(3 Augustus. Pompiliüs Numan, lid van tien Secreten Kaad Ie Brussel, aan den heer Pensionaris der stad Dordrecht, Meester Adriaen Wei.tnsen. Over de betaling van achterstallige renten. (Ant-\\ver|ien.)
108. w 25 S e p t e m !gt; e r. Bannei-heeren, Ridderschap cn Steden des Vorstendoms Gelre en Graafschaps Zutphen verlangen schadevergoeding voor het nadeel, aan eenige kooplieden aangebragt door liet aanlasten en verbrniken van hunne wijnen en andere goederen, tijdens de alteratie en scheiding der stad Dordrecht in 1572. (Arnhem.)
16!). 1582- ü October. Biirgemeesteren en Raad der stad Amstelredam verzoeken dat geene ongelden mogen gelieven Avorden op de hoppe, toebehoorende aan luinne burgers en te Dordrecht slechts voorbij ge-VDcrd wordende, als strijdig met de oude gebruiken, mei bedreiging van wedervergelding.
170. 1583. 10 .1 u n ij. W. Moi.kxj.isku, Bailluw van Bcrch-andwcht, verklaar! dat liij, als hebbende hooge jurisdictie, volgens zijne commissie teregt tegen zekeren Uhant Loukisz. c. s. in cas van delict voor zijne vierschaar heeft geprocedeerd, en dat
39
impetranten ten onregte beweeren als landpoor-ters van Dordrecht aldaar justiciabel te zijn. (Berchambocht.)
171. 1584.8 J ii n ij. Burgemeesteren, Scliepenen en Raad
der stad Antwerpen verlangen dat een tusschen de schippers van beide steden hangend geschil over het stapelregt door eene zamenkomst in der minne beslecht worde.
Die van Dordrecht beweerden namelijk dat de Antwcrpsche schippers, komende van Keulen of elders boven Dordrecht en bevracht met goederen, die niet aan stapelregt onderhevig en naar Antwerpen bestemd waren, hunne vrachten, wanneer zij Dordrecht voorby voeren, aan Dordrechtsche schippers moesten overleveren.
172. 1588. 29 J ii n ij. Gecommitteerde Raden van de Sta
ten gelasten den Dijkgraaf en Heemraden van den Alblasserwaard, niet voort te gaan met het opmaken van het nieuwe hoofd boven den bout beneden Sc/erlujnen sloot, als zijnde zij daartoe niet bevoegd. (Inden Haeghe.)
173. „ 8 Augustus. Joh. van Wuxgherdex verzoekt
eenige veldstukken te mogen hebben tot verdediging van Glieertnijdenberye.
174. (15)89. 29 April. De stad Slerfor/enbosch verzoekt dat
een schip, met goederen geladen, bestemd voor de markt te Bergen, onbelast de stad Dordrecht moge
40
passeren. Zij had vernomen dat die van Dordrecht het schip wilden doen zinken, hetgeen /.ij niet wil gelooven.
175. 1589. 1!) November. Jacob Paüi.i doet mededeeling van het verhandelde in de vergadering van de (Tenerale Staten met den Raad van Sfate, aangaande de versterking van de schans van Sgra-venwaert. (Inden Hage.)
17(). 1591. 11 April. Gecommitteerde Raden van de Staten.
Betreffende de afkondiging en het in werking brengen van de Ordonnantie van den impost van de gouden, zilveren, zijden, wollen en linnen lakens en manufacturen. (Inden Hage.)
177. (15)97. 11 Junij. Do stad van den Briel. Aangaande
het Maasregt.
178. (15)98. 14 December. De stad Schoonhoven aan den
Schout, gezworen en gemeene buren van IF er eken-dam, gezamenlijk en elk in het bijzonder. Zij verzoeken dat eenig land en goed, toebehoorende aan den Heiligen Geest en het Armen Gasthuis te Schoonhoven van zeker ongeld en schatting worde vrijgelaten, daar die van Schoonhoven vrijdom van lot en schot voor hunne goederen hebben en bij een appointement van den Grooten Raad verklaard zijn, ongehouden te zijn in de ongeklen en schattingen van die van Dordrecht bij (e dragen.
41
179. 1638. J 8 Augustus. (JAN Wolfkrd) van Kuedekode aan heeren Hm-geincesler en Regeerders dei-stad Dordrecht. Hij verzöekt dat de vereischte maatregelen genomen worden tot ,/delroijementquot; van de Koningin Moeder bij hare aankomst te Dordrecht, voor rekening van liet Land.
Men zie aangaande dit bezoek, door Maui.v de Medicis, wed. van He.nduik IV van Frankrijk, aan de stad gebragt, en het door haar aldaar genoten onthaal, M. Balen, Beschr. van Dordrecht, Deel II, bl. 876 en volg.
ZONDER JAARTAL.
180.....Meester Jan van Leeuwen aan .Schepenen der stad
\'s Hertoyenbosch, houdende klaglen over verregaande mishandelingen en verwondingen te Dordrecht ondergaan, waarvoor hij :20 Rijnsche guldens schadevergoeding verlangt.
Het is een afschrift.
181.....3}i!uicii!i!iBf5 m ta Innurnilar!) Süs. Duin. Burgemeesteren,
Schepenen en Raad van het Amt Wesell. Betrek-
kelijk het regt van exue van de erfenis van zekere jnfvr. Berta Tax.
\' Hiel bij is een nota gevoegd.
!0t5 ^attriiagps na liutr ïnritn öarh. De stad Utrecht verzoekt dat een onderzoek worde ingesteld aangaande de personen, die met Willem van Cronenboech en de zijnen aan de vaart den Dijkgraaf niet de Heemraden bij gelegenheid van de schouw van den Lekdijk geslagen, gewond en gevangen genomen hebben.
\'tsBiiniagts na lintc l\'irtnrs iagr. De stad Delff verzoekt ingelicht te mogen worden, op welken grond hare medepoorters hun bier niet in den Alblaa-■s er waard mogen leveren, tenzij het eerst Ie Dor-drecht gebragt en verbodemd en van elk val een groot voor opslag gegeven zij.
Bts fatrrsïiagtu nntr |tn!t E\'aritu lïagiialmn ïiarlj. Prelaten en Capittelen der vijf Godshuizen te Utrecht verzoeken dat de Regering van Dordrecht de handen niet sla aan hunne tienden en pachten, door die te verkoopen, maar daarmede wachte tot de komst van hunnen genadigen Heer te Utrecht, wanneer zij hopen dat die zaak tot haar genoegen zal geregeld worden.
6 J u n ij. Bnrgemeesteren, Schepenen en Raad der stad Bruyyhe. Betreffende een door de Regering van Dordrecht aan den Schout en liet Gerecht
43
van Raenisdonc gedaan verbod van overdragt van eigendommen, door de „Charlrensenquot; huiten Sint Gleertrudenheryhe verkocht.
15 October. De heeren van Santes en van Beaumont en de overige leden van den Raad, gecommitteerd ter zake van tie landen van Holland en Zeeland. Betreffende de geschillen, hangende tnsschen den heer Arende van Gendt en Daniel den Bastaert van der Merwelide, poorter van Dordrecld, ter zake van het bezit van het veer van Papendreclt, hetwelk laatstgemelde beweerde hem sedert lang door den heer van Brederode gegeven te zijn. (In den Hage.)
15 Feb mar ij. De stad Gorinchem. Over het arresteren van bier, hetwelk door een van hare poorters te Dordrecht gekocht was, als zoude dit ten behoeve van de Gelderschen geschied zijn.
4 S e p t e m b e r. De stad van der Goude verlangt inligting aangaande een vraagpunt van wa-terregt. De lading namelijk van een met tarwe geladen schip was door de Engelschen gedeeltelijk genomen, het overige gedeelte was door den bevrachter in ontvang genomen ; wordt gevraagd, of de volle vracht moet betaald worden.
—