OP DEN

HEILIGEN KRUISWEG

VAN JERUZALEM NAAR CALVAR1E

VOLGENS DEN ZALIGEN

LEONARDUS A PORTU MAURITIO

BIJZONDERE AANMOEDIOER DEZER HEILZAME OEFENING

^ \'l

\'■/:/ l~\'- C- - \'■ i s

B. L EN F RING,

Haarlemmerstraat 119, over de R. K. Kerk AMSTERDAM.

IMPRIMATUR

Amstelodami,

die 11 Julii 1882,

F. T. H. van Ogtrop, Libr. Ccn.s.

GODVRUCHTIGE EN BEKNOPTE LEIDING

OP DEN

KRUIS W E G

van Jeruzalem naar Caivarie.

WI.I/.K OM DHZK GODSVRUCHT IT, OEFHNf-X.

In de kerk gekomen, om den kruisweg te houden, knielt men voor liet Altaar neder en tracht men zich voor te bereiden, door eene oefening van berouw te verwekken. Vervolgens gaat men de onderscheidene Statiën in volgorde bezoeken, en, zich voor elke Statie op de knieën werpende, zegt men met gevoel: Wij aanbidden U, Christus enz,. Nu blijft men een weinig tijds dat geheim van Jesus\' lijden overwegen, heiwelk door die Statie wordt voorgesteld, en na een kort gebed tot den lijdenden Verlosser, zegt men: Ome ] \'ader. Wees gegroet, met deze woorden sluitende: Ontferm IJ onzer, enz. Op deze wijze gaat men voort tot aan de laatste Statie, en zich dan weder tot het Altaar wendende, bedankt men God voor de ontvangene genade.

De Aflaten, welke men in deze oefening verdienen kan, zijn dezelfde, welke zij verdienen, die de Statiën van den Kruisweg te Jeruzalem in persoon bezoeken. Vele van deze zijn volle Aflaten, van welke men zich zei ven eenen kan toevoegen en de overige aan de zielen in het vagevuur.

2

VOORBEREIDEND GEBED

EN

OEFENING VAN BEROUW.

Met den diepsten eerbied werp ik mij voor U ter aarde, Verlosser van den zondigen mensch! en innig getroffen over het lijden, dat U mijne verlossing gekost heeft, wil ik mij in deze oogenblikken met dat wonder van liefde bezig houden, door U in den geest op Uwen bloedigen Kruisweg te vergezellen. Maar hoe zal ik dit op eene waardige wijze verrichten kunnen ? Ik, die U zoo dikwerf beleedigde, Uw lijden niet zelden vernieuwde! Ja, mijn Jesus! ik beken het, ik ben zondaar, een onwaardige; maar Gij kunt mij rechtvaardig en Uwer liefde waardig maken. Ontferm U dan over mij; verwerp mij niet van Uw aanschijn en vergeef den boetvaar-digen zondaar, die U als het hoogste goed boven al bemint en juist daarom berouw heeft over zijne zonden. Niet meer, mijn God! niet meer zal ik zondigen, maar U steeds zoo beminnen, dat ik eenmaal onder diegenen gerangschikt worde, voor wie Uw bloed niet vruchteloos vergoten werd.

Tot voldoening voor mijne misdrijven, offer ik U deze oefening op. Stort, gedurende dezen bloedigen tocht, in mij den goeden geest, en geef, dat ik, door Uw lijden bewogen, tot Uwe

3

navolging aangespoord worde: maak mij deelgenoot van de verleende aflaten, opdat zij mij behulpzaam zijn, om in dit leven Uwe erbarming en hierna Uwe heerlijkheid van aanschijn tot aanschijn te genieten. Amen.

EERSTE STATIE.

Jesus wordt ter dood veroordeeld.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Overweeg, mijne ziel, met welke gevoelens Jesus dit vonnis ontvangt; zie hoe gewillig Hij zich aan hetzelve, uit liefde tot u, onderwerpt. Ach, dat gij u toch eens schaamdet? gij, die zoo dikwerf het vonnis des eeuwigen doods verdiendet, gij gewaar-digt u nauwelijks eene geringe versterving aan te nemen, tot welke Hij, die Gods plaats bekleedt, u oplegt. Welaan dan, wend u vol schaamte tot Jesus, uwen Bruidegom, en zeg met een hart vol liefde:

OEBED.

Dierbare Jesus! uwe onschuld en de liefde, waarmede Gij U, zonder eenige tegenspraak, aan het onrechtvaardigste vonnis onderwerpt, doen mij blozen; het is mij leed, dat ik mij bij het ontvangen van eene geringe beleedi-ging, bij het hooren van een smadelijk woord,

4

tot hiertoe zoo verontwaardigd toonde; ja, dit smart mij, en ik maak een vast voornemen, om voortaan met Uwe heilige hulp elke versmading, hoe onrechtvaardig, hoe smartelijk die ook zijn moge, gaarne te verduren.

Onze Vader. - Wees gegroet.

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

TWEEDE STATIE.

Jesus neemt het Kruis op Zijne schouderen.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Mijne ziel, beschouw uwen Jesus! zie met welk eent: teederiieid Hij het Kruis omhelst, met welk een kalmte en gelatenheid Hij den moedwil der woeste bende verdraagt. Ach, bloos over die onverduldigheid, waaraan gij u bij het verschijnen van het geringste kruisje van tegenspoed zoo vaardig overgeeft. Kom, vergezel uwen met het kruis beladen Jesus, en zeg Hem:

GEBED.

Met reden schaam ik mij, lieve Jesus! wanneer ik U het kruis, het door mijne ondankbaarheid, door mijne zonden vervaardigde kruis, zoo liefderijk zie omhelzen, terwijl ik aarzel die lichte, die aangename kruisjes op te nemen, welke Uwe oneindige liefde mij

5

vormde en door Uwe genade dragelijk maakte. Vergeef het mij, bid ik U, vermits ik een vast besluit maak, niet alleen om deze voortaan gaarne te omhelzen, maar daarenboven met Uwe geliefde heilige Teresia U onophoudelijk te smeeken: of lijden of sterven, het kruis of den dood.

Onze Vader. - Wees gegroet. —

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm IJ onzer.

DERDE STATIE.

Jesus valt voor de eerste maal onder het Kruis.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Mijne ziel, ziet gij de beleedigingen niet, welke uw gevallen Jesus te verduren heeft? En echter zwijgt Hij, en verdraagt Hij alles uit liefde tot u; en hoe ongeduldig zijt gij niet, wanneer eene lichte ziekte u aantast, wanneer een gering ongeval u treft, hoe bitter beklaagt gij u dan niet! Ach, werp u met tranen van berouw voor Jesus\' voeten neder en bid Hem:

GEBED.

Beminnelijke Jesus! met leedwezen werp ik mij voor U ter aarde, omdat ik U zoo dikwerf door mijn ongeduld beleedigde. Ach! schenk mij de genade, om te kunnen opstaan.

6

den weg des kruises met liefde en vreugde te vervolgen, en alle rampen gaarne te verduren.

O/ize Vader. — Wees gegroet. — Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

VIERDE STATIE.

Jesus ontmoet Zijne H. Moeder.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Ach, welk een hevige smart doorboorde het hart van Maria, en wie kan de folteringen opnoemen, waarmede Jesus\' lijden bij deze ontmoeting verzwaard werd? Ween, mijne ziel! ween bij dit zielroerend schouwspel, en troost de bedroefde Moeder en den lijdenden Zoon, op deze wijze:

GEBED.

Liefderijke Moeder! ik ben het, die uwen geliefden Zoon, uwen Jesus, aan die bar-baarsche handen van ruwe krijgsknechten overleverde. Toen ik zondigde, juist toen vormde ik het zwaard van droefheid, dat uw moederhart doorboorde. Ach, ik heb er berouw over en smeek U beiden om erbarming en vergeving; erbarming, heilige Maria! mijn Jesus! erbarming met eenen zondaar, die het besluit maakt om niet meer te

7

zondigen, en tot dat einde de smart dikwijls te overwegen van Jesus, Maria.

Onze Vader. ■— Wees gegroet.

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

VIJFDE STATIE.

Jesus zvordt door Simon van Cyrenen in het kniisdragen geholpen.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Denk eens na, mijne ziel, welke beleedi-ging de Cyreneër Jesus aandeed, door Hem in het kniisdragen zijne hulp te weigeren. Maar beleedigt gij Hem niet meer, als gij het kruis, dat Jesus u overzendt, gedwongen en niet met liefde torscht, als gij het nasleept en zelfs durft ontvluchten? Ach, verfoei uwe dwaling, en bid uwen liefderijken Jesus.

GEBED.

Liefdevolle Jesus, ik belijd het, ik was die Cyreneër, ik, die slechts gedwongen het kruis der wederwaardigheden gedragen, en altijd getracht heb hetzelve te ontvluchten. Ach, ik erken mijne misdaad, ik smeek om vergeving en genade voor de toekomst. Zend

8

mij vrij die kruisen over, welke U zoo dierbaar zijn; met Uwe hulp zal ik ze volgaarne omhelzen.

Onze Vader. — Wees gegroet. — Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

ZESDE STATIE.

Veronica droogt Jesus\' aanschijn met een en zweetdoek af.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Is het mogelijk, mijne ziel, dat gij niet van liefde en teederheid wegsmelt, bij de overweging van de belooning, welk de goede Jesus aan de vrome Veronica uitreikte, voor hare aan Hem betoonde daad van medelijden? Hij stelde haar in het bezit van Zijne in den zweetdoek ingedrukte, aanbiddelijke gelaatstrekken. Zou Hij niet op dezelfde wijze ook met u handelen, door Zijn heilig wezen in uw hart te drukken, zoo gij dikwerf uw medelijden jegens Hem opwektet? Ach, geef dan van dit gemis aan u zeiven alleen de schuld en zeg Hem:

GEBED.

Gefolterde Godmensch! zoo Gij niet in mijn hart gedrukt zijt, is de schuld niet aan

9

U, neen, aan mij zeiven, aan mijne ongevoeligheid moet ik het dank wijten. Immers, gevoel ik wel ooit medelijden jegens U, overweeg ik wel ooit Uwe smarten? Ach, ik verfoei mijne handelwijze en wil voortaan Uw bitter lijden dikwijls overwegen, opdat Gij met onuitwischbare letteren in mijn hart moogt gegrift blijven.

Onze Vader. — Wees gegroet. —

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

ZEVENDE STATIE.

Jesus valt ten tweede male onder het Kruis.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Ach, mijne ziel, hoe ongevoelig zijt gij 1 Ziet gij niet, dat het uwe trotschheid is, die Jesus ook nu op den grond doet neder-valien, daar gij uwen Heiland met de voeten treedt, om u zeiven te verheffen? Ach, verfoei toch eens dien hoogmoed; en beloof uwen gevallen Vriend beterschap.

GEBED.

Ja, mijn Jesus, ik beween mijne trotschheid, waardoor ik steeds boven anderen den voorrang begeerde en dewijl ik hierdoor

10

oorzaak van Uwen val was, besluit ik, mij ook voor mijne minderen te vernederen, altijd met nederigheid en onderwerping te spreken, en allen hoogmoed uit mijn hart te verbannen. Help mij hierin door Uwe vermogende genade.

Onze Vader. — Wees gegroet. — Ontferm U onzer. Heer! Ontferm U onzer.

ACHTSTE STATIE.

Jesus troost de weenende vrouwen.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Zie, mijne ziel, hoe de voor Jesus geplengde tranen met de door Hem gegevene vertroostingen gepaard gaan. Nauwelijks weenen Jeruzalem\'s vrouwen, of Jesus vertroost haar; overweeg eens, dat, zoo gij tot hiertoe van Hem nog geenen troost ontvangen hebt, h^ot een sprekend bewijs is, dat gij nog geene tranen van medelijden over uwen lijdenden Zaligmaker gestort hebt.

GEBED.

Beminnelijke Vertrooster! al te wel gevoel ik mijne verplichting, om over mijne ondankbaarheid en zondige werken te schreien, des te meer beween ik dezelve, omdat zij oorzaak

11

van Uw lijden waren. Zoo dan de tranen der bedroefde vrouwen U welgevallig waren, o versmaad dan ook de mijne niet, opdat ik zoowel nu, als in het uur van mijnen dood, door U getroost worde.

Onze Vader. — Wees gegroet. — Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

NEGENDE STATIE.

Jesus valt ten derde male onder het Kruis.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Beschouw, mijne ziel, beschouw uwen hier ten derde male op den grond gevallen Jesus. Uwe zonden deden Hem bezwijken. Hij kon den last uwer ondankbaarheid niet langer torschen. Maak dan toch eenmaal het besluit, om niet meer ondankbaar te zijn, en uwen Verlosser op te beuren. Zeg Hern met geheel uw hart:

GEBED.

Goede Jesus! het is maar al te waar. Uw herhaald vallen werd door mij veroorzaakt;

12

doordien ik aan Uwe genaden zoo slecht beantwoordde; maar zie, ik heb er berouw over en neem mij voor, om in het vervolg geene genade onbeantwoord te laten. Dit echter kan ik niet zonder uwen bijstand. Help mij dan, om uit dien afgrond van. ondankbaarheid op te staan en nooit meer uit Uwe genade te raken.

Onze Vader. — Wees gegroet. —

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

TIENDE STATIE.

Jesus wordt ontkleed en met gal gelaafd.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Overweeg, mijne ziel, hoe Jesus\' maagdelijke zedigheid hier beleedigd, hoe zijn smaak hier verbitterd werd. Ach, uwe onbeschaamdheid, uwe zinnelijke kleeding, uwe ijdelheid beroofde u van uwe onschuld, rukte Jesus de kleederen van het li,f; uwe onmatigheid verbitterde den smaak van Uwen Heer. Welaan dan, spreek Hem rouwmoedig aan, zeggende;

13

GEBED.

Lijdende Jesus! ja ik beween mijn ijdel pogen om in de wereld eene vertooning te maken, ik verwensch mijn onwaardige begeerten, ik verfoei alle gehechtheid aan de wereld; geef, dat ik mij voortaan nooit meer van het kleed der onschuld beroove; dat ik mij nooit meer aan overdaad plichtig make, en, door de eenvoudigheid mijner kleeding, de zedigheid mijns harten levendig uitdrukke.

Onze Vader. Wees gegroet. - -

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

ELFDE STATIE.

Jcsus wordt aan het Kruis genageld.

Wij aanbidden U Christus en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Eindelijk, mijne ziel, eindelijk wordt uw vermoeide, afgematte Jesus aan het vloekhout geklonken. Ween hier bij de herinnering, dat

14

uwe zoo gekoesterde, hartstochten die scherpe nagelen waren, waarmede zijne handen en voeten doorboord werden, dat uw bedorven wil de hamer was, welks slagen Golgotha weergalmen deden. Ach, smeek hem hierover vergeving door te zeggen;

GEBED.

Mijn gekruisigde Jesus! duld, dat ik vol droefiieid en leedwezen mijne zonden en ondankbaarheid in Uwe doorboorde handen legge, niet om U op nieuw te kruisigen, maar opdat mijne trouweloosheid met U gekruisigd zijnde, van weedom sterven om in eene eeuwige trouw te veranderen.

Onze Vader. Wees gegroet. —

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

TWAALFDE STATIE.

Jesus sterft aan het kruis.

Wij aanbidden U Christus, en loven U. Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Beschouw, mijne ziel, beschouw nogmaals

uwen aan liet kruis gehechten Jesus. Zie hoe treffelijk Hij den eeuwigen Vader bidt voor u, die Hem zoo schandelijk hoondet, en gij aarzelt nog vergeving te schenken aan hen, die u soms verongelijkten, die u beleedigden. En echter gij zijt het, die den Zoon van God. niet slechts beleedigd, maar zelfs gekruisigd hebt. Welaan, verhef dan vol berouw over zoo vele zonden uwe stem tot Jesus, en zeg Hem:

GEBED.

Beminnelijke Zaligmaker! uwe stem, waarmede Gij den Vader voor mij om vergeving badt, roept mij onophoudelijk toe, dat ik niet alleen mijnen naaste alle verongelijking vergeven, maar ook U voor mijne beleedigers om vergeving smeeken moet. Gehoorzaam aan die stem, verfoei ik dan ook mijne tot hiertoe gevolgde hardvochtigheid en maak het voornemen, om hun, die mij verongelijking aandoen, weldaden te bewijzen, opdat ik ook eenmaal van U hooren moge; lieden zult gij met Mij in het paradijs zijn.

Onze Vader. Wees gegroet.

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

16

DERTIENDE STATIE.

Jesus wordt van het Kruis genomen.

Wij aanbidden U, Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Gij waart het, mijne ziel, die den gestorven Jesus in Maria\'s schoot legdet, zoo dikwerf gij hem in het H. Sacrament met weinig godsvrucht, mogelijk wel op eene heiligschennende wijze, in uw hart ontvangen hebt, en Hem, zoodoende, in uw binnenste deedt sterven. Ach, vraag Jesus hiervoor vergeving; bid Maria om hare voorspraak.

GEBED.

Ja, mijn God! het is waar, ik was ongevoelig genoeg om zulk een droevig schouwspel daar te stellen, dewijl ik zoo dikwerf Uwe heilige tafel naderde, zoo niet met een door zonde bezoedeld geweten, dan toch met weinig godsvrucht en met een aan het aardsche gehecht hart. Ach, dit berouwt mij en spoort mij tevens aan, om voortaan het brood der Engelen zóó te ontvangen, dat het voor mij een onderpand worde der toekomstige heerlijkheid.

Onze Vader. Wees gegroet. —

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

17

VEERTIENDE STATIE.

Jesus wordt in het graf gelegd.

Wij aanbidden U. Christus, en loven U.

Omdat Gij door Uw H. Kruis de wereld verlost hebt.

Overweeg, mijne ziel! hoedanig het graf was, waarin uw ontzielde Verlosser gelegd werd. Het was een nieuw graf, en met kostbaar reukwerk gebalsemd, werd Hij in het zelve nedergelegd. Dan helaas, uw hart is voor uwen Jesus geen nieuw graf meer, daar gij der zonde in hetzelve eerst eene plaats hebt ingeruimd. Welaan, tracht het-dan nu ten minste te vernieuwen, en bid Hem, dat Hij in u een geheel ander hart scheppe.

GEBED.

Liefde mijner ziel! ik belijd \'net, mijn hart was tot hiertoe een door zoo vele zonden en onvolmaaktheden bezoedeld graf, maar vol schaamte en berouw bid ik U: Schep in mij een nieuw en zuiver hart, en geef, dat ik hetzelve met den balsem van de gedachtenis aan Uw lijden zalve, en met het reukwerk der deugden verfraaie. Dan zult Gij altijd in mijn hart rusten als in een graf, dat heerlijk en U welgevallig is. Amen.

Onze Vader. - Wees gegroet, —

Ontferm U onzer, Heer! Ontferm U onzer.

SLUIT GEBED.

Hartelijke dank zij U, o Heer! voor al uwe weldaden, en inzonderheid voor die weldaad, welke Gij mij nu weder bewezen hebt, door mij op dezen Kruisweg te ondersteunen. Ik mocht mij dan gedurende dezen tijd eens van het aardsche losscheuren, mij in de geheimen van Uw lijden verdiepen en daaruit heilrijke lessen inzamelen. O dat deze oefening dan ook werkelijk strekke tot verbetering van mijnen wandel, tot zaligheid mijner ziel. Geef, goede Jesus, dat zij ook .aan die afgestorvene geloovigen voordeelig zij, voor welke ik dezelve heb opgedragen; en mochten deze die aflaten niet noodig gehad hebben, gewaardigd U dan, dezelve aan die zielen toe te voegen, voor welke geene bijzondere gebeden gestort worden en die aan mijne hulp de meeste behoefte hebben; beschik over dezelve gelijk het U behaagt.

19

Eindelijk verleen mij, dat ik Uw H. Lijden bestendig in mijne-gedachten hebbe, mijnen wandel daarnaar regelen, en tot den laatsten adem mijns levens in de deugd volharden moge.

AMEN.

Zes malen Onze Vader. - Wees gegroet, enz.

Glorie zij den Vader enz.

PLANCTUS

BEATAE MARIAE VIRG1NIS.