OVER DE

OMSVEllKRIJGmG VAN VliUCHTEN.

N JURIDICUM INAÜGUEALE

um perceptione,

Q,UOD

^^NlTENTB SUMMO NUMINE,

EX ACCTOEITATE EECTOBIS MAGBIMCI ,

^^OVICI CHRISTIANI YAN GOUDOEVER,

«En.

CHIR. ET ART. OBST. DOCT. BT PROF. OBB.,
nec kon

^^i\'lissimi senatus academici conseksu.

^\'obil:

\'issimae pacultatis jueidicae DBCRBTO,

geadu doctoeatüs,

JCKE SOMANO ET HODIESSO HONORIBüS AC PMVILESIIS,

^^^CADEMIA EHENO-TKAJECTINA,

RITE ET LEGITIME GONSEQtlENDIS,
publico ac solemni examini submittit

Ukus ploos yan amstel,

AMSXELODAMENSIS ,

^ï® xxi m. sept, a. mdccclvii, hora i.

IN AUDITOEIO MAJORI.

AMSTELODAMI,

apud peederik muller.

mdccclvii.

^nbsp;my\'\' : \'

-.quot;tequot;\' quot; ƒ /nbsp;«K

V

«sSSfer ï-iSïfiri«nbsp;fiKir^nbsp;S.nbsp;-

-ïtr

oyer de

ndomsveekkijging

VAN

Vruchten.

Academisch proefschrift

tee veekeuelng van ben gkaau vatt

itt l)ft Exrm«tn0£l) je« i^jcïrjeti^aajgs^i) Ec^t

Aan de hoogeschool te uthecht,

^I^RIAAN ploos yan amstel.

amsteedam,
fredeeik mullee.
1857.

AAN

E VEELGELIEFDE OUDEKS.

INLEIDING.

^MEENE guondslaamp;en voor de leee deu
^IGENDOMSVERKKIJGING VAN VELtchTEN.

Y

heeftnbsp;hetgeen de Eomeinen fructus noemen,

Van ^^S^sgeleerden zin de uitgebreide beteekenis
Voordeel, dat eene zaak op eene onmiddelijke

wijze afwerpt. Zoo spreekt men even

quot;nbsp;i.nbsp;X.

een ijjj^^ Vruchten, als men daarmede de opbrengst van
genot .nbsp;ïenten van een kapitaal of elk ander

^\'^^er zaak wil te kennen

liet is

liifg^j^^ echter verre af, dat dit woord immer deze
^■jden beteekenis zou gehad hebben. In de eerste
sclig ^^^\'^^lijk van de ontwikkeling van het Eomein-
dat Y ^^^ ^^^^ woord fructns slechts den zin van
hetwelk eene zaak op eene onmiddelijke
O \'\'«^tbragt ^
eigej^^^^®^^® \'Wijze men nu van zoodanige voordeden
Is-ino- *ordt, en in hoe verre daarop de regtsbetrek-
denbsp;invloed is, waarin men tot eene vruchtdragen-

Wejp ^ kan, ziet daar in korte trekken het onder-
^ij ons ter behandeling hebben voorgesteld.

Zie j

\' hatej, quot;,nbsp;^\'\'quot;ctus rei est vel pigriori dare licere.

^ttlleu wij dit breedvoerig aantoonen.

Wij zeiden dan, dat vruclit in den meer

eene

van het woord dat voordeel beteekent, hetgeen ^^^^

zaak onmiddelijk afwerpt. De voordeelen nu op ^^^
eene wijze afgeworpen, kunnen geene anderenbsp;^^^

die, welke door de voortbrengende kracht of het
plantingsvermogen van de zaak worden afgezet. ^^^^
dat evenwel het scheppende vermogen, dat in de
op zulk een onderscheidene wijze is weggelegd» ƒ
baar werken kan, worden er bepaalde omstandig ^ ^^^
noodzakelijk vereischt. Deze echter kunnen voo^^
ßegt slechts in zooverre van belang wezen,
uiterlijk zigtbaar zijn. Van daar, dat het oO;^ ^^^^^
der conceptie in de leer der vruchten als bij ni ^^^
dering voor foehis van dieren van gewigt iquot;\' ^
alleen van deze in het algemeen met zekerheid de

kan worden berekend, waarop zij als nieuwe ind^^i

zijn begonnen te existeren \\

Overigens kan uit den aard der zaak geen ^^^

tusschen de vruchten onderling gemaakt worden-^ ^^^

organisch ontstaan en ontwikkelen in eene za

hoort tot het begrip van alle vruchten

Is eens de vereischte tijd voorbij, die ^^be\'

derlijk bestaan van het nieuw individu moet ^^^^

reiden, dan houdt ook de organische zaroenhan»

de vrucht met de vruchtdragende zaak op. jerUi\'^

Het oogenblik, waarop de vrucht een afzon

bestaan verkrijgt, noemt men afscheiding,

------Komis^^^quot;

• Zie Schirrner, Die Grundidee der Usucapion m*

ßecht. p. 132. Berlin. 1855 .nbsp;^^^ gßquot;^®\'\'

2 Zie Heiinbach, Die Lehre von der Frucht nachnbsp;p.

Dig-

nen in Deutschland geltenden Eechten. p.

255, Böcking, Einleitung in die Pandekten desnbsp;od«\'\'

rechts, p. 79. Seil, Römische Lehre der Dinglich®
Sachliche Rechte. I. p. 62.

Geschiedt d f •

^^Uchtt 1, ^ ^^scheiding echter door de hand van den

Geheelnbsp;wordt zij perceptio genoemd.

Lichta 2 onregte is het nu ook, wanneer Savigny
^\'■idens h ^^nbsp;anderen beweren, dat de vrucht

deel Ya ^^^^^ quot;^\'Banischen zamenhang een integrerend
^^heidinl! ^^ vruchtdragende zaak is, en de af-
van ^^ separatio gelijk staat met de afzondering
zijn deznbsp;der zaak. Integrerende deelen toch

bojide^nbsp;de hoofdzaak onafscheidelijk ver-

de pigjj^^nbsp;de leden met het dier, de stengel met

of de j Verliest het dier een lid van zijn ligchaam
Vunbsp;haren stengel, dier en plant worden in

Yeeij^^^\'^^\'^nie verstoord. Niet zoo met de vrucht,
dragejj^ ^ ^^ ^^^ ^^ eigenaardige bestemming der vrucht-
^\'^divid ^nbsp;de vrucht tot een van haar afgescheiden

^ateij \\ ^^ ontwikkelen, en na hare rijpwording los te
^ ^^ ^^^ gedurende hare ontwikkeling met de
^^üchtnbsp;^^^^^ organisch verbonden, en zal de

het T^

rijpwording niet zonder gevaar voor
^^aatimoederjilant een afzonderlijk be-
Vfn^i^^ nnen verkrijgen, maar dit eigenaardige, dat de
geiiQg^ ^^^^ integrerend deel gemeen heeft is niet
beidnbsp;om het kenmerkend onderscheid tusschen

«P te heffen ^

b;

des Besitzes. § 22a.

quot;AbsQjj^^ frugiferae pars est: « üeberliaupt liat es mit dieser
quot;^er rnbsp;der Fruclit genau dieselbe Verwandtnisz, wie mit

quot;SUn» g. Theilung jedes anderen Ganzen, z. B. der Zerle-

änbsp;Thieres, oder dem Abbrechen eines Hauses.quot;

quot;lei-nbsp;Institutionen. § 242. p. 701. Unterholzner, von

.nbsp;des Eigenthums an den Erzeugnissen, p,

v\'nbsp;für die Civilistische Praxis.

■ ^\'ingerow, Djg. I. B. 32G. .

(Jat

Nog laogen wij niet vergeten op te merkeD»^ ^^^
de afscheiding niet alleen van belang is om ^^
zonderlij k bestaan, dat de vrucht ontvangt, »aar
om de gewigtige verandering, die zij op dat oogequot;
in haar wezen ondergaat. De afscheiding kan ^^^^^^
zekeren zin eene tweede geboorte van de vrucht no ^^^^
Ofschoon dit bij vruchten van vegetabiliën ^^^^^ ^^^
aard der zaak minder opvallend is, zoo blijkt
te duidelijker bij de geboorte van jongen uit ^^^
Von Scbeurl heeft hierop het eerst de opmerkz^®
beid gevestigd, en niet ten onregte beweert by^ ^^^

»Foetus und partus, fructus pendens oder
»fructus separatus, die Wolle vor und nach die^ ^^^^
»sind Dinge von wesentlich verschiedenernbsp;^^^^

»heit, während der Balken vor und nach seiner

»ausnähme aus dem Hause von ganz gleicher Bes^^^^^

»fenheit ist. Am Balken verändert sich durch

»Herausnahme nichts, als dasz er aus dem blosfei ^^^^

»standtheil eines Gebäudes eine selbständige öa ^ ^^

»worden ist; bei der abgesonderten Frucht js^m

Tnbsp;ndsr

»dieser Veränderung hinzu, dasz sich mehr

»niger ihr inneres Wesen verändert hat.quot;nbsp;,

Moeijelijk kunnen wij het hem evenwel t »

wanneer hij op bl. 289 zegt:

»So bald die Frucht in die Sache zu entstehe» ^^^

»fängt, aus welcher sie erzeugt wird, ist ua

»Dasein einer ganz neuen, bisher noch nicht

»renden Sache vorbereitet, ohne aber eigentn

»begonnen zu haben.quot;nbsp;^^et

Hier toch verwart hij het afzonderliß

de existentie zelve. Voor dat de vrucht afgese

--

X, 2- P\'

^ Beiträge zur Bearbeitung des Römischen Rechts-

Is, ejj .

liaar f ^^^^^nbsp;spreken van

v^^j, ^^^quot;derlyk bestaan; maarnbsp;dit neemt niet weg, dat

existee^ ^^®cheiding reeds eennbsp;gebeel nieuw individu

^^ord^n^*^^*^ ®®nvoudige beschouwing van het ontstaan.

en afscheiding van de vrucht vloeijen deze
io ^^^^nbsp;belangrijke stellingen voort:

^^ e Vrucht, zoowel vóór als na hare afscheiding,
Allenbsp;maar eene op zichzelve staande zaak-

Voigi y^stelling van vruchten met deelen behoort

^^^ ^oïden vermeden.
Vj^ ,nbsp;\'^P het oogenblik der afscheiding kan de

ïegts-objekt worden,
selnbsp;stellingen, die een onmiddelijk uitvioei-

^\'icht^nbsp;beschouwing over het begrip van

op ^iiiinen ook de eenige grondslagen zijn, waar-
^eroj^nbsp;eigendomsver krijging van vruchten

(jg ^^ geregeld te worden. Later zullen wij zien, hoe
daarvan de oorzaak geweest is, waarom
zakelijk de fruGluum perceptio van den honaefidei

^eidiij ^nbsp;meest uiteenloopende meeningen aan-

„^S heeft gegeven.

t»,

p. 140. Noot 04.

H

EERSTE DEEL.

E E E S T E HOOFDSTUK.

HET BEGKIP VAN VRUCHT BIJ DE KOMBI^^®^\'

1)6\'

Het zoude eene groote onbekendheid met d®
oefening der Eomeinsche regtsbronnen verraden.\' ^^^
neer vrij in de uitspraken, die ons daarin zijquot;
gebleven, zulke abstracte, van het regt onafhaoke
beschouwingen zochten, als die, welke wij in
leiding hebben geleverd. Veel meer

beoefenden

regtsgeleerden van dien tijd de stof in het
op eene concrete wijze, en dachten zij die stee ^^^^^^
verband met de vorm, waarin die in het regtsver
zou optreden.

Zoo vinden wij ook voor ons onderwerp ^^^^^g^r
gewerkt stelsel van de leer omtrent de vrucht,
daarentegen vele uitspraken, waaruit hunne ^P\'^^^^j^gji,
van het begrip van vrucht naauwkeurig valt op te ^^^

In de beantwoording van de volgende drie
hopen wij volledig te kunnen aantoonen, ^^^^^^ ^et
opvatting van dit begrip is, en in hoe verre
de onze overeenstemt.

Vooreerst, wat rangschikken zij onder het
fructus ?

in hoe verre oefent de regts-

Vruch ^^^ ^^ vruchtdragende zaak invloed uit op
^ tijdens

haren organischen zamenhang ?
zij ^ ^ derde plaats eindelijk, welk gewigt kennen
I.nbsp;toe?

y hebben reeds hiervoren opgemerkt, dat in

thden

^ ^ yuen van de ontwikkeling van het Eomeingt;
gehexj^^^\'\' h^t woord fructus in den meer engen zin
eene ^nbsp;dat voordeel, dat eene zaak op

voorenbsp;wijze voortbragt. Dit blijkt

sehikjf^^ ^^^ datgene, wat zij onder vruchten rang-

^^atvan \' ^^^ ^^ laatste plaats uit datgene, wat zij

dierer^ \'^^Paaldelijk onderscheiden. Onder fructus van

■^^o] ^ b. v. zoowel de jongen als het haar, de
1 \' «e nieii,.nbsp;_____ ____________.

ttielk; onder die van onroerende goederen :

Het lnbsp;druiven,

groenten enz. genoemd
de . zeker geen betoog, dat deze allen onder
den \' delijke voortbren£(selen van zaken moeten wor-

^g^^ekend.

onvoQ^^^^^^^^^ is het, dat het hout van boomen niet
quot;^aarnbsp;onder de vruchten wordt medegerekend.

Van k ^^^nbsp;het bosch tot eene levering

Wordj. ^^^ gezette tijden geplant en onderhouden
^apho fnbsp;noemt men in ons Eegt schaar- en

de K , • l^e

Eomeinsche Eegtsgeleerden noemden

gt; ^ en, tot dat einde bestemd, silvae caeduae.
• 48 n

Pestive \' \'nbsp;caeduam, etiam si intem-

sit, in fructu esse constat.

y ^ie 2„

48 „ ^ D. 22. 1. L. 4. § 19 en L. 36. § 1. D. 41. 3.
68. .nbsp;1- L- 48. § 6, D. 47. 2. L. 7. § 9. D. 24. 3.

Pr. § j • 7. 1. L. 10. § 3. D. 23. 3. § 37. J. II. 1. L. 25
Unbsp;O- 22. 1. L. 48. § 1. D, 7. 1. L. 7. pr. § 1-3.

W. Art. S13.

do-

L. 7. § 12. D, 24. 8. Si fundum viro uxor m
tem dederit, isque inde arbores deciderit: si Ji\'O\'^
ius inteUiguntur, pro portione anni debent restit»^\'
Puto autem si arbores caeduae fuerunt vel crefflial®®^
dici oportet in fructu cedere; si minus, quasi deteW»;
rem fundum fecerit maritus, tenebitur. Sed et si
tempestatis ceciderunt, dici oportet, pretium earum r®^
stituendum mulieri, nec in fructum cedere • quot;on m^g^®

quam si thesaurus fuerit inventus; in fructum
no7i computabitur, sed pars ejus dimidia restituet«^\'
quasi in alieno inventi.

Uit de vergelijking beider plaatsen blijkt ten dui-
delijkste, dat de takken van silvae non caeduae nim-
mer onder de vruchten zijn medegerekend. Igt;e
hiervan is, onzes inziens, daarin gelegen, dat wel
vrucliten in gewonen zin, maar nimmer

de takken «i\'

organische wijze zich van den boom kunnen afscheide»\'
De takken zijn integrerende deelen van den boom, ^^^
salva rei substantia \' van den boom niet kunnen
den afgenomen.

Eene uitzondering evenwel hierop maakt het ka^
en schaarhout. In dat geval toch worden de boom®

met opzet tot dat einde gesnoeid en onderhouden- ^

Daarentegen worden onder fruclus noch de
noch het marmer uit de groeven gerangschikt [msi
sit, ut lapis ibi renascatur] ^ Verder worden vafl
tus scherp onderscheiden renten van kapitaal,

\' L. 1. D. 7. 1. Usus fructus est jus alienis rebus uteod^ ^
eiidi salva rerum substantia.nbsp;^^^^^

^ Zie over deze uitzondering Heimbach, p-21—22. ^^^
Einleitung i„ die Pandekten des gemeinen Civilrecht?-
Noot 2.

ixynbsp;öO\' 16. Usura pecuniae, quam percipimus

^^Usanbsp;corpore sed ex alia

Pacr^\' ^^nbsp;obligatione

voor land- en stadgronden,
tur quot;nbsp;Cum de modo donationis quaeri -

siojji^\'^*^^® P^^\'tus nomine, neque fructuum, neque pen-
/ ^eque mercedum ulla donatio facta esse videtur.
pro / quot;nbsp;Praediorum urbanorum pensione

^quot;quot;^ctihus accipiuntur ^
^ ^^htgelden voor schepen en trekdieren,
iu quot; § D. 30. Eructus autem hi deducuntur
non quos heres percepit, sed quos lega-
,P®^eipere potuit, et id in operis servorum, vel
\\Y , \' Jnmentorum, vel naulis navium dicendum.

^^^diensten van slaven,
ej. ^^ § D- 7. 7. Eructus hominis in operis consistit

j m fructu hominis operae sunt,
erurnbsp;Qnemadmodum ad heredis lu-

per P^^^inent fructus, partus ancillarum, et quae
tioiie^^^^^ ^dquisita sunt, ut stipulationes, rerum tradi-
legata hereditatesve bis datae, ceterae donationes.
gelin^\'^^^^^\'^nbsp;nog andere voorbeelden van der-

® quot;Onderscheidingen opgeeft achten wij echter
deelnbsp;aan te toonen, dat al die voor-

^erk^quot;\' ^^^nbsp;op eene middelijke wijze van zaken

Van ^^^^^ \'Worden, niet onder het meer enge begrip
qunbsp;vallen. Zelfs de operae van slaven, quam-

§een ^^nbsp;behooren daar niet onder. Zij zijn

opQ^ ^\'^quot;^iddelijke voortbrengselen van den slaaf. De
zijn wel middel tot, maar geene oorzaak van

^ j!® ^ § 2. D. 22. 1.

3nbsp;5S. §. 5. D. 36. 1. L. 39. § i. D. 30.

P- 22 en volgende.

— lo-
het ontstaan van nieuwe zaken, of zoo als

Heimbach

zeer te regt zegt:

» Die Fähigkeit der Erncht, Einzelsache zu werden»
»geht nun dem iSclavenerwerbe, selbst den Operae, ganz
» ah, und dieser Mangel ist wohl der Grund davon ge*
»worden, dasz man diesen Erwerb von Eruchtbegriquot;
»ausgeschieden hat, obschon auch er durch die Thätig\'
»këit des Sclaven vermittelt wird.quot; \'

De vraag echter dient nu nog beantwoord te worden,
waarom de partus ancillae niet onder de vruchten JS
medegerekend ?

De volgende plaatsen zijn daaromtrent belang«]^\'
Cicero de fin. bon. et mal. I. C. 4 § 12.

An, partus ancillae sitne in fructu habendus,
seretur inter principes civitatis, P. Scaevolam,
nilium? Ab hisque M. Brutus dissentiet, quod et acutm»
genus est, et ad usus civium non inutile, etc.

L. 68 pr. D. 7. 1. Ulpianus. Vetus est qnaesti\'^
an partus ad fructuarium pertineat. Sed Bruti senten--
tia obtinuit, fructuarium in eo locum non habere, neq^^
enim in fructu hominis homo esse potest. Hac raü\'^»®
nec usufructum in eo fructuarius habebit.

L- 28 § 1. D. 22. 1. Absurdum enim videbatur, ho-
minem in fructu esse, cum omnes fructus rerum nat^^
hominum gratia comparaverit.

In het oude E. E. heeft men blijkbaar over de vraag
getwijfeld, of de partus tot de vruchten behoorde mede-
gerekend te worden. Die twijfel echter bestond nie

\' Heimbacfa, p. 15. Boeking, II. i. §. igj. p. 140: quot;
quot;von mir in gutern Glauben beseszene fremde Sclave mit mei^ ^^
quot;Vermogen oder durch seine eigene Thätigkeit erwirbt, J
quot;nicht aus ihm, wie der Frucht aus der Hauptsache,--
\'durch ihn, etc.quot;

leii» ^ P(irtus, maar ook bij de jongen van die-

beer«,-nbsp;naen nu evenwel deze laatste onder het

glip Yan V v,
^^^^orpen \'^^hten gebragt had, schijnt de vraag op-

Partus ^ ^^nbsp;hetzelfde regt de

Vola h ^\'^nctus

te noemen was, Manilius en Scae-
^aar J] ^^^nbsp;tot een toestemmend antwoord over,

jion ^ sententia obtinuit, fructuarium in eo locum
jj . Wat was nu evcnwfel de grond van Brutns?
^^Utus ^ ^^^ Boeking houden het er voor, dat
den ! grondde op eene strenge uitlegging van
Ven •nbsp;ï^egel, dat een vruchtgebruiker van sla-

Uxets verwerven kon, dan hetgeen deze met ziin

•litle» •nbsp;™nnen arbeid verdienden Deze

eeiie\'^^quot;^^^ ®®hter is hoogstens eene verschuiving, nimmer
^^snbsp;der vraag. Van Heimbach bevreemdt

Vev\'b ^ ^^ ffleer, daar hij de eerste geweest is, die het
Vmnbsp;Buchta tusschen deze controverse en de

oudere slechts had opgemerkt, of foetus
iiitv ^^nchten van dieren moest worden medegerekend,
^n^ür^^ heeft aangetoond. De vraag toch, die zich
deijnbsp;aan ons opdringt, is: waarom men dan

Ygj, ^Perkenden regel van het vrachtgebrnik der sla-
■ ouden heeft, nadat men aangenomen had, dat de

* zT

ïoetn^j,!^ ^\'^\'^lita. Inst. II. § 242. kk. L. 68. § 1. D. 7. 1.
ptirtj^nbsp;pecornm Sabinus et Cassius opinati sunt ad fructus

^itTquot;nbsp;P- 11—13-

uit de veelvuldige gelijlie behandeling van
de^gjj ^^^ den foetus, en uit de bijzondere aanwijzing van
t,. ^^-atsten onder de vruchten. Zie L. 10. § 2. D. 41. 3.
ü. 4jquot; !nbsp;2. L. 2S. p. D. 22. 1. § 37. J. II. 1. L. 4. § 19.

a u\' ^^quot;JIus R. S. § 32.
S3.nbsp;p. 13. Boeking, 1. § 79. Noot 5. Zie L. 21. 22.

«elf^equot;nbsp;§ 5 en 6. L. 13. 14, p. D. 7. S. Die-

vindt men reeds bij van der Keessel, Dissert.
^^P\'one partus et foetus rei furtivae. Lugd. Bat. 1761. p. 23.

foetus in het eigendom van den vruchtgebruiker

dieren toevielen. Zoo al met reden de operae en \'
wat de slaaf ex re usufructuarii verkreeg, niet tot fr»*^
tus in den engen zin teruggebragt kunnen word«»\'
was dit geenszins het geval met den partus eener slaV®^
die ongetwijfeld in alle deelen met de ontniddelyj
voortbrengselen eener zaak in streng Regt gelijk \'
Daarom is uit den aard der zaak eene juridieke re^-
vaardiging van den regel: »Partus ancillae non est i
fructuquot; eene onmogelijkheid. Veelmeer houden ^^J

_ . . - jSj

;e]fs

üi-

Puchta, Inst. II. § 242 beroept zich op de

^ —jf uBiuepi zicü op ae pi»»-quot; _
pianus, L. 27. pr. D. 5. 3: „Quia non temere anciüae ejus
causa comparantur ut pariant.quot; Boeking verwerpt dit berg-
op grond, dat ook wijfjesdieren tot geheel andere doeleiß ^^
kunnen worden gebruikt dan ut pariant en de jongen
in fructu zijn. Eial. P. 575. Wij geven hem dit slechts iu

verre toe, als de plaats van Ulpianus geen juridie«.^ --o
ging mag heeten, maar houden het met Puchta er voor,
daarin met regt de ware grond gelegen is, waarom de
niet in fructu erat. Zoo zegt üipianus nog in L. 68. D. 7- I
enim in fructu hominis homo esse potest, d. h. zege Puchta, »
sittliche Gefühl an zu deuten, dasz selbst eine sclavenhaltequot;
Nation abhalten musz, Menschen die Bestimmung von ZucMm^f\'
geben. De L. 2S. § 1. D. 22. 1 is „iet meer dan eene phra^e-
Zte nog Seil § 78, P. 292—293.

O\'imilinbsp;nit den aard der betrekking nimmer

afzoj,^ 1-- \'nbsp;altijd middeUjk. Daarom ook is een

scheidi\'egtstoestand van de vrucht vóór de af-
^eersci?^ ^quot;^denkbaar. Het Regt, dat op onmiddelijke
ininder^^^^quot;^^\'^^^^\'^® steunt, is hier onmagtig en nog
Vannbsp;spreken kan van eigendom of bezit

dej. Sierende deelen, kan er van een regtstoestand
^Pralce\'^^\'-^^ gedurende hare organische ontwikkeling

®etzt ^^ ®^Senthum,quot; zegt Puchta, »an einer Sache
habenbsp;dass sie ein Dasein als besondere Sache

^aak*^*^ evenwel de vrucht met de vruchtdragende
ftiedenbsp;i®\' wordt zij ook in regten geacht daar-

geheel uit te maken, en in zooverre kan
tUin i. ^ ^^nnemen, dat eene juris societas inter frac-

rem frugiferam bestaat

j^^^Jns drukt dit op deze wijze uit:
dentnbsp;fructus pendentes pars fundi vi-

Qjee tnbsp;echter vinden wij die gedachte het

^ zuiver uitgesproken in
quot; § 8. D. 47. 2. Pructus quamdiu solo co-

■ meeste uitleggers nu beroepen zich juist op deze
frucr^^^^^\' om hun gevoelen te verdedigen, dat de
(jj pendentes als werhelijke deelen van de vrucht-

^aak zijn beschouwd geworden Naar ons

\' B I

facijjj p®\' ^onae fldei possessor quemadmodum fructus suos
anbsp;92-93. Berolini A. 1825.

; ^^quot;\'erholzner 310.

^\'quot;chta Inst. II. § s. ff.
quot;^on Scheurl, IL P. 239.

Vooral

het opmerkelijk, dat de eerste plaats, waarin alleen
woordje pars voorkomt, niet zegt fructus pen*quot;
partes fundi videntur, maar pars fundi vide ^^^
Daarenboven is ook het woord videntur in plaat®

jjjoffeii

s^int (dat men hier volgens hun gevoelen zou
verwachten) niet zonder beteekenis.nbsp;, ^g

Nog beroepen zij zich op eene plaats vannbsp;^

L. 1. § 1. D. 25. 4. Partus enim antequam eda
mulieris portio est vel viscerum.nbsp;. g

Ofschoon het niet valt te ontkennen, dat Li p ^^
in deze plaats de overtuiging der Stoïcynsche
geeren uitspreekt, die het nog ongeboren ^^^^^^
een werkelijk deel van de moeder hielden, zoo ^^^^^
wij niet te vergeten, dat in het Justin. Begt ve^-^
het tegenovergestelde beginsel bevestigd is
Julianus, L. 26. D. 1. 5.
Qui in utero sunt, in toto pene Jure CiviÜ
liguntur in rerum natura esse. Nam et legitimae ^^^^^
ditates bis restituuntur et si praegnans mulier ab ^^^
tibus capta sit, id quod natum erit, postliminium haoet - ^^
Jj. 7. 1. c. Qui in utero est, perinde ac si m ^^^
humanis esset, custoditur, quotiens de commodi^\' ip
partus quaeritur

\' Zie Merülius Observ. I. C. 16.nbsp;ggse
Plutarchus 1. 5. de placitis ph. C. 15. Piato animal

infantem quia et moveatur in xitero et alatur, Stoici partemnbsp;^^^^

ventris, non animal: De meeste Icten helden tot denbsp;jgr
begrippen over. Zie Papianus, L. 9. §. 1. D. 35. 2.

Keessel, C. 2. § 2.nbsp;de

2 Zie voorts, L, 2. D. U. 8. L. 5, § 2 en 3, waar

uitdrukking voorkomt, is, qui in ventre est, hetgeen zek®^
lijk van onzelfstandige deelen zou kunnen gezegd wordec-

Wiennbsp;blijkt reeds meer dan voldoende hoe verre

gewoonbsp;^^nbsp;ongeboren kind als een

^^^^ ^^^ ^^ moeder te behandelen, daar het
Sedach^^^\'^ de geboorte in rerum natura existerende
^^piannbsp;*nbsp;bewiist dan ook de plaats van

^^Ucht ^^^ tegen dan voor eene analogie tusschen
Hoeo. ^^ deelen eener zaak, en achten wij het ge-
denbsp;bewezen, dat de Eomeinsche opvatting van

aard\'^T\'^\'^^ ^\'^ór hare afscheiding geheel en al met den
over ^^^^ overeenkomstig is. Thans blijft ons nog
üecrt ^^ ®P^eken van den invloed, die in het Eom.

^^aan de afscheiding der vrucht wordt toegekend.
^^Ucht^^^\' ^^durende den organischen zamenhang der
^\'ari \\nbsp;vruchtdragende zaak, zagen wij het lot

^oiid onafscheidelijk aan elkander verbonden. Niet
stor^^ organisme der vruchtdragende zaak te ver-
af?nbsp;vrucht tijdens hare ontwikkeling een
bestaan verkrijgen. Met de afscheiding
fiwel treedt een groot keerpunt in het leven der
^^^ \'V\'an dat oogenblik af ontvangt de vrucht een
bestaan, en kan zij opgenomen worden in
het regts-objekten. Yan dat oogenblik eerst is
öiogelij]j over de nieuw geboren zaak eene on-
e^yke heerschappij uit te oefenen, en is zij voor het
pinr*^^\'^ vatbaar, dat zijn grond vindt in de aangrij-
Van het bezit. En wanneer men nu verder be-
^fech ■ ^^^ ^^^ ^^\'ezen der vrucht zelve met de
eiding eene gewigtige verandering ondergaat, dan
^ wij met regt op de separatio in de leer van het
Van vrucht als een der belangriikste oogenhlikken

\' ^chiriner. p. uo. N. 92.

■g over-
tuigen zullen, dat zij ook hierin de zuivere theorie
van het begrip van vrucht gevolgd zijn.

Dit zuilen wij thans op drieërlei wijze trachten
te toonen:

Vooreerst uit de leer der usucapio van partut\'
foetus rei furtivae,nbsp;^^

in de tweede plaats uit den zamenhang, waarin ^
vruchten met andere zaken in den titel de A- ^
behandeld worden en uit de bewoordingen van t^e^\'\'
van dienzelfden titel en § 19. Inst. II. 1,nbsp;^^

eindelijk uit de leer van het pand- of hypotbeekre»
op de vruchten van eene verbondene zaak.

Ad I. De leer der usucapio van partus en to^^
rei furtivae is zeker een van de meest sprekende
wijzen van den belangrijken invloed, dien de Kom-I^®quot;quot;^
geleerden aan de separatio hechtten. De gewigtig®_

aan

uitspraak daaromtrent treffen wij bij Ulpianus
zijne aanhaling uit een werk van Scacvola.

L. 10. § 3. D. 41. S. Scaevola libro H-
nem scribit; Marcellum existimasse, si bos apud lur
concepit, vel apud furis hercdem, pariatque apud ^^^
heredem, usucapi ab herede distractum juvencum
posse; sic (inquit) quemadmodum nec ancillas V^^ ^^
Scaevola autem scribit, se putare usucapere po^\'^® ^
partum: nec enim esse partum rei furtivae,
Caeterum si esset pars, nec si apud b. f. effltorein ^
perisset, usucapi poterat.

Hierin toch wordt door Scaevola op de meest

Sc?-®\'

furtivae

^ L. 26. D. 50. 16. Partum non esse partem rei
vola libro undecimo Quaestionum scribit.

^jjze het b O.-

pars Vannbsp;uitgesproken, dat een partus geen

^•^Hende^ ®oeder is, en daarop zegt Ulpianus aan-
toch de partus slechts een deel
bordennbsp;dan kon hij zelfs niet geusucapiëerd

tron^ ^^ ^^^ ë^\'^al, dat hij bij den bezitter te goeder
plaatsnbsp;^^as\'. Von Scheurl merkt bij deze

Otügg^^^^^^ i^ist op, dat men geen regt heeft hieruit
geen ^^ leiden, dat de partus of foetus nu in
den -tp- . furtiva kan zijn Veelmeer toch vin-
Ëlke ^^ verschillende gevallen het tegendeel beslist.

^^ geboren bij den dief is res furtiva,
of Vitium van furtiviteit kleeft op eiken partus
diefst^j\'^\'nbsp;dat de moeder daarvan reeds voor den

Van (jg ^^^^ger was of gedurende de mal. f. possessio
^ dief zwanger geworden is

van Scaevola, se putare usucapere posse et
ëeconci . ^ op het geval, dat de partus apud furis heredem
lt;lie he?^^*^\'nbsp;Êiangenomen worden, wil men niet ülpia-

\'®Sensprg],nbsp;van Scaevola ondersteunt, zich zeiven laten

\'\'•edt even^quot;nbsp;§nbsp;andere uitlegging ver-

V. Vanr^^*^ ^^ P*\'-nbsp;Schirrner. P. 129—130.

^ruch, 2tnbsp;I- § 317. P. 666. V. Scheur], P. 290. Mühlen-

Älennbsp;§ 371.

4 ^sï\'der op hoe dezelfde Ulpianus, die in L. 131.

portio viscerum van de moeder noemt,
Hieru\'^tScaevola ondersteunt »partus non est pars ma-
ÏQnbsp;^^^ Eom, Jur. evenzeer van eene veran-

partus (of foetus) bij diens geboorte
bep--^^\'nbsp;ook ten naauwste zamenhangt met zijne

Merillius Obs.: I. C. 16..... partum autem

refrigerari

ac durari et mutato spiritu fieri

^Vnquot;

^ p. ,00.

tenbsp;onderscheiding tusschen res furtivae en res vi-

.^\'\'\'■quot;lede wij (je enkele ongeschiktheid tot usucapio aan-
oili ^ bronnen niet voorkomt, hebben wij haar aangeno-
^rhaalde omschrijvingen te vermijden.

L. 48. § 5. D. 47. 2. Ulpianus.
Ancilla si subrïpiatur praegnans, vel apud ^^^^^^
concepit: partus furtivus est, sive apud farem e
sive apud bonae fidei possessorem, sed in hoc pos ®
casu furti actio cessât.

Van daar dat in het geval, dat de gestolen s ^^^^
bij den b. f. possessor baarde, de usucapio
partus onmogelijk was, en het jong van het dier, ° ^^^^^^^
het in zijn eigendom viel, voor usucapio onva
bleef ^nbsp;.

Wordt evenwel de partus of het jong g^\'^^^^\'^J^oo«
en geboren bij den b. f. possessor, dan rust, °
de moederzaak res furtiva is, niet de minste sme ^^^
furtiviteit op den partus of het jong, en zij» ^ij ®
voor de usucapio habiles.nbsp;f,

L. 48. § 5. D. 47. 2. Sed si concepit
possessorem, ibique peperit, eveniet, ut partus xui^ ^^^
non sit, verum etiam usucapi possit. Idem et ^^^^^ „

Uil,,nbsp;i^uiam uisuuapi puamp;sJ-i«nbsp;—nbsp;^tU

cudibus servandum et in foetu eorum quod ^^^^^^^
L. 33. pr. D. 41. 3. Non solum bonae ^^^^^
tores sed et omnes, qui possident ex ea caosa.
usucapio sequi solet, partum ancillae furtivae usu^ ^^^
faciunt: idque ratione juris introductumnbsp;ij

ex qua causa quis ancillam usucaperet, nisi ^^^
tabularum vel Atinia obstaret, ex ea causa nece- _
partum usucapi, si apitd eum concepties ^^

tempore fuerit, quo furtivam esse matrem ej\'^
rabat

suntj

1 L. 48. § 2. D. 41. 1. Et ovium foetus in
ad bonae fidei enatorem pertinent, etiamsi praegnantes

vel sureptae sint. — Schirmer, P. 130. N. 79 ennbsp;juHequot;

2 Over den omvang van de woorden: Idem servan quot;
wij later spreken.
® Zie L. 11. § 3 en 4. I). e- 1.

D,

tiar-nbsp;afwijkingen op den regel » partus non

Wijgg ®iatris laten zich misschien op de volgende

j^^^^gtvaardigen.

de^^^*^^ ^^^^ ^^^ foetus worden van het oogen-
Wordt dnbsp;^^ rerum natura aanwezig geacht,

daa Wordtnbsp;slavin of het dragtige dier gestolen,

Van den quot; ^^^^ hetzelfde oogenblik uit het vermogen
P^ïtus ofnbsp;hoewel op eene middelijke wijze, de

g^dürendnbsp;^^itnomen ^ Wordt de slavin of het dier

ïQen ^ h®^ hezit van den dief ontvangen, dan kan
Mjze ^ö^ï*) dat op dat oogenblik op eene onwettige
el\'Kienbsp;of het dier gehandeld wordt, daar

^nbsp;handeling met eene zaak zonder toe-

^^^nbsp;den dief uit den aard der zaak vitiosum.

\'^ïennbsp;^00 lang de partus of het jong niet ge-

Zoonbsp;contrectatio fraudulosa onmogelijk is,

bofgjjnbsp;slechts dan, wanneer zij bij den dief ge-
lï^njj ^^^^den, van res furtivae en de actio furti sprake

gebofgj^nbsp;Wordt evenwel de partus of het jong

Vajj ^nbsp;den bezitter te goeder trouw, dan vervalt

mogelijkheid van eene contrectatio frau-

Van „ quot; hoe casu furti actio cessât.quot; Dat dit vitium
Ueej ^ \'^quot;^iteit nu niet verdwijnen kan, zelfs wan-
^\'^rdt Vnbsp;foetus bij den b. f. possessor geboren

^ \' hehoeft seen heinno-.

quot;Stahlnbsp;merkt zeer juist op: /\'durch, de» Dieb-

\'rvicjjj ^^\'cht blosz die Hauptsache, sondern auch Kind und
\'quot;\'^Sea\'nbsp;bereits in rernm natura waren, aus dem Ver-

quot;\'lUi ^^ bisherigen Besitzers herausgerissen, Diesz ist ein Fac-

aüszerlich gesonderte Existenz

\'quot;ge nicht wieder aufgehoben werden kann.\'

iteii\'

Noch de furtiviteit, noch het vitium van furti^i
waardoor de zaak inhahilis wordt ad
derhalve een gevolg, zoo als men misschien zou ^^ ^^^
beweren, van het beginsel, dat partus of foetus
wone deelen van eene zaak behandeldnbsp;^gjje.

veelmeer van het geheel daaraan tegenoverge ^^^^
Wanneer toch het beginsel, dat wij thans bestnj ^^^^
eene waarheid ware, dan nog zouden wij uit
der usncapio rei furtivae, die zoo fijn door lt;ie ^^ ^^^^
nen bewerkt is, het tegendeel erkend vinden

anders te verklaren, dat de partus of het jong o®

ia

bij den b. f. possessor nimmer res furtiva iS\'
wanneer zij bij den b. f. poss. en geconcipieerd en^^o ^
boren worden, niet eens inhabiles zijn ad usucapie» _
In het eerste geval toch, zoo men uitbaat van de s ®

L beh^

zoowel de partus als de foetus worden in regten ■ ^^^^^^^
deld als gewone deelen van eene zaak, moet ac »
zaak in elke omstandigheid res furtiva en aan het e^c^^^^
dom onttrokken zijn, zoo als elk ander deel van
gestolen zaak, bij wien ook de afscheiding o^ jg
deeling moge hebben plaats gehad, hetgeen echter

stellige uitspraken der regtsbronnen ten eenemale i\'\'^
is. In het tweede geval wordt uit eene res furtiva een«-\'^^^^
geboren, die niet alleen niet aan het eigendom^^^^^^^
zelfs niet eens aan de usncapio onttrokken is? ^
zeker de grootste ongerijmdheid zoude zijn, ^^^i^en
men in regten eene volstrekte gelijkstelling tn^

ge-

der

of die le^\'^

^nbsp;- --------------------ssing

furtiviteit nog op andere vruchten van toepa ^ ,

dan op den foetus. Deze vraag is daarom van
belang, omdat men misschien den invloed ^

di

^^^ ^nbsp;^^^ dieren eerder zou willen toegeven,

Hoevv-einbsp;vruchten,

\'liet ijjnbsp;onmiddelijk antwoord op die vraag

^^\'idennbsp;^®§\'tsbronnen hebben kunnen vinden, zoo

^^^•^liten^^-nbsp;quot;Overtuigd, dat op het bestaan der

Sendenbsp;plegen van diefstal van vruchtdra-

^Ueennbsp;volstrekt niet gelet wordt en de vruchten

borden ^nbsp;furtivae zijn, wanneer zij bij den dief

r \' ^«escheiden.

aj X T

ovium fartivarum, si
veronbsp;furem detonsa est, usucapi non potest;

^^^ctunbsp;bonae fidei eintorem contra, quoniam in

Zoo aj \' ^^^ iisucapi debet, sed statim emtoris fit.

de

eenionbsp;vroeger hebben opgemerkt, is foetus

^®rheid\\nbsp;waarvan men in het algemeen met ze-

daar^gj^ ^ ^ogenblik der conceptie bepalen kan. Van
of bij o-eJ^^\' ^^^ alleen bij dezen onderzocht kan worden,
geen ^ \'^^^nde de possessie van den dief existeerde, het-
-^oo jg 1nbsp;andere vruchten ondoenlijk is.

foet^jj ^^ de onderscheiding in dit opzigt tusschen

^^ en allnbsp;-----------

beo-jj mildere vruchten niet willekeurig, of met

aard der ^ ^^^cht in strijd, maar veel meer op den

eene ^^^^ gegrond £n hiermede houden wij het op

^^^apio quot;^^S\'ende wijze bewezen, hoe\' in de leer der

^^^^idinnbsp;rerum furtivarum de invloed der af-

eerig^ ^ gelijkstelling van deelen met vruchten

Tknbsp;eenemale verbiedt.

JLftans 7 11

den 2 muilen wij een nieuw bewijs daarvan zien in
iu (jp^^ e^ihang, -waarin de vruchten met andere zaken
titel de A. E. D. behandeld worden, en in de

\' 2ie

^quot;^quot;^fal Schirrner, F. 131—132.

n §

bewoordingen van Lex 6 uit dienzelfden titel e

Just. IL 1.nbsp;_nbsp;^ggrip

Ad II. Volgens onze beschouwingen over ^g^hei\'

van vrucht is de vrucht zoowel vóór, als ns.

ding eene geheel nieuwe zaak, van wier reg ^^^

eerst sprake kan zijn op het oogenblik, dat zy jg

zonderlijk bestaan heeft verkregen. Zoo ^^^^^^

vrucht bij hare afscheiding niet ten onregte m

juridieken zin, res nullius kunnen noemen, ^^je di^

danige die nog geen regts-objekt is In boe ^^jiQW

door de Eom. regtsbronnen bevestigd wordt,

, foonei

wij uit de volgende plaatsen zoeken aan te , ^j^io

L. 6. D. 41. 1. Item quae ex animaiibus

nostro eodem jure subjectis nata sunt.nbsp;jo-

§ 19 Just. II. 1. Item ea, quae ex animalJ

minio tuo subjectis nata sunt, eodem jure tibi

runtur.nbsp;. j^gjde

Vooreerst in welken zamenhang komen

T pS *

plaatsen voor ? De zamenhang, waarin ^
Plorentinus voorkomt, leert ons het volgende -

In Lex I verdeelt Gajus de wijze vannbsp;j^io

verkrijging in twee hoofdafdeelingen.— ^
rerum dominium nanciscimur jure Gentium, Q

jure Civili.nbsp;io-endoJ»®\'

Onder de hoofdafdeeling der wijzen van ex«^
verkrijging jure Gentium, wordt het eerst ^ ^ ^^^
patio genoemd, en nu geeft Gajus van § ^ ^^^ die
van L. 5 de verschillende beesten en voge j^^^jop
men op die wijze in eigendom verkrijgen ka»-

ecies

1 Zie von Scheur), P. 289. «Wie von der nova sp ^^^ yo»
(/werden kann, sie sei an sich res nullius, ebenso
r/der separirten Frucht sagen, sie sei an sich res nu

^indd-\'k^ hüit genoemd op den vijand veroverd, en

suv\'nbsp;animalibns dominio nostro

^^ ^^ctis nata sunt; of zoo als anderen lezen: Item quae

anunalibus dominio nostro subiectis nata sunt, eodem
lüre sunt ^
■pi

^nbsp;in § 1 Yan Lex 7 vpordt over de accessio

waaronder, zoo als wij later zullen zien,
J der fructuum perceptio door de meeste uitleg-
ö^rs behandeld is. Behalve dat de wet van Borentinus
^JJ baar met opzet in de § 7 van Gajus is ingescho-
dej\'nbsp;vóór de accessio eene plaats inneemt on-

die,nbsp;^^^^ ^^ occupatio handelen, zoo is ook

orde te daidelijlc, dan dat wij hier aan
Vergissing der compilatoren zouden kunnen denken.
Worden de zaken behandeld, die noch in juri-
noch in eenige feitelijke betrekking tot iemand
hphl!\'nbsp;die, welke met de eerste slechts gemeen

etd^quot;^\' ^^^nbsp;juridieke betrekking missen, en

^ . ^njk de vruchten, id est, in het bijzonder, quod ex
j^^l\'^^^^büs nostris natum est. En daarom wordt de buit
and ^^^^^ genoemd, omdat dit het goed is, waarop de vij-
tej ^^^ de occupatio onmiääelißen invloed uitoefent,
si ^^ vruchten tot op het oogenblik der afscheiding
®chts onder een middelijJcen invloed staan. Wanneer
^ ®n nu verder in het oog houdt, dat ook in de Institu-
®n dezelfde volgorde heerscht, dan zeggen wij niet te

YPQJ ..nbsp;O

^ \' als wij beweren, dat lietEom.Eegt de afgescheidene
^ ^\'^nt evenzeer als eene res nullius in juridieken zin
®®ehouwt, namelijk als eene zaak, wier volkomen ge-

gg^^ ^ de Editio stereotypa van Beek. De editio, die wij
is die van Elzevir.

O- tot

mis van een regtstoestand, eene bijzondere hepahog
regeling daarvan noodzakelijk vorderde.nbsp;^j.

Ook de bewoordingen van beide plaatsen wij^er^
ons op, dat in het R. R. de separatio als het
blik beschouwd werd, waarop de vrucht een rSo quot; ^^
stand aanvangt, niet voortzet, zoo als dit het g®
bij afzondering van elk ander deel eener zaak. ^^ ^^
plaatsen toch, maar vooral in § 19 Inst. staat ^^^
lezen, dat de jongen van dieren eerst wanneer zy
simt, het eigendom worden van den eigenaar^

In § 19 wordt gezegd: eodem jure tibi acqi^^\'^\'\'\'-
terwijl in L. 6 van Mor. de zamenhang vordert
eodem jure het woordje fiimt te denken,

§ 7 van de vorige wet gebezigd wordt

Ad III. Een derde bewijs eindelijk voor den ^^^

der afscheiding, geheel overeenkomstig met onze ^ ^^

schouwingen, levert ons de leer van het pandregt op

vruchten van eene verbondene zaak. Het pandrCo\' ^^

een zakelijk regt. Neemt men nu aan de door ^

k oP ^^

baarheid van het regt der vruchtdragende s^aaJs- r^.^
vrucht als gewoon deel daarvan, dan vloeit ^^
noodzakelijk voort, dat, wanneer de vrucht zich va ^^^
verbonden vruchtdragende zaak afscheidt, ipso
zakelijk regt op de afgescheiden vrucht gevestigd riJ

volg-

Zie voorts nog over het spraakgebruik Bl. 36

D d §

2 Puchta Inst.. II. § 231, in verband met § 242 ennbsp;Je-

quot;Das Pfandrecht erstreckt sich natürlich auf die

quot;standtheile der Sache, nicht aber auf andere Accessionen ^^^ggieo

quot;etc.quot; Daar Puchta nu evenwel de vruchten met

en de separatio met de afzondering van elk ander deel der

stelt, zien wij niet in op welken grond volgens die oe „Vef

gen het pandregt op de gesepareerde vrucht verloren g»\'^quot;

— 25 —
dien hebben de Eomeinen het in de

^iSle til 1nbsp;----- ii\'^kJUV^Jl ui^nbsp;IICU J.11 UVJ

Op (3|g noodig geacht, zoo men het pandregt ook
^\'^\'^ïischtnbsp;vrachten vau de verbonden zaak

gen. \'^%estrekt te hebben, dit speciaal te bedin-
het ^^nbsp;in de eerste tijden. Want eerst met

bepaaldDemosthenem -werd
^^U xirnbsp;voortaan dit beding ipso jure ondersteld

quot;Orden

^•lacaviquot; quot;nbsp;^^^^ ^^ rescripto Alex. A. ad Dem.

aperte. ^ ^\'quot;^ctus pignori datornm praediorum, etsi id
^ \'\'quot;non sifnbsp;■ •

cita 1 , \' expressum, et ipsi pignon credantur ta-
^Wione inesse:

^^^nbsp;de Pandecten L. 29. § 1. de

Si

oiaticiT

que -quot;^pia in causam pignoris ceciderunt, ea quo-

Q^od*^^^^nbsp;his nata sunt, eodem jure habenda sunt,

denbsp;diximus adgnata teneri, sive specialiter

^^rUtQnbsp;non, ita procedit, si dominium

ïfoo-^\'^nbsp;pervenit.

in ^nbsp;Worden wij hierin bevestigd, wanneer wij

hooreinbsp;plaatsen uitdrukkelijk van dat beding

\'nbsp;hetgeen zeker in het Justinianeische

geheel overbodia; moet beschouwd worden.

wij in L. 1. § 2. D. 20. 1.

quot;\'^fennu ^^ ^\'^\'ösung das Eigenthum an sich so weinig, als die
J\'^ndcegi- ^ anderen Theils von der Sache,quot; dan kan ook het
ï\'^ödrjgj.nbsp;separatio niet vernietigd worden. — Dat het

quot;^\'^OUsnbsp;^^el op de accessiones doordringt, leert Mar-

\'^lluv;!^nbsp;20. 1.

Si fundus hypothecae datus sit, deinde
®ajor factus est, totus obligabitur.

eei-st quot;nbsp;de eenige plaats, die van deze verandering

spreekt.

Cum praedium pignori daretur nominaüfn,
tus quoque pignori essent, convenitnbsp;^^^j-g

Wij schromen dan ook niet de veel betwistte ƒ ^^
van Paulus Eec. Sent. II. § 32, als een overblij^^e

et)

beschouwen van datgene, wat vroeger geldend reS

Paulus zegt in die plaats:nbsp;^j.

Foetus vel partus ejus rei, quae pignori

pignoris jure non tenetur, nisi hoe inter contra

convenerit.nbsp;. „

nV den

Puchta^ betwijfelt op grond van deze uitspraak ^^^
regel in het Just. Eegt,. dat de vruchten der verpa ^^
zaken stilzwijgend meeverpand moeten geacht
Vangerow ® houdt de plaats voor eine corrumpirte
en Backe ^ verklaart er geen weg mede te weten. ^^
inziens, kan zij ook zeker met het Just. Eegt m® ^^^
overeenstemming gebragt worden, maar wij houden ^
er voor, dat zij eene bevredigende oplossing vin ^^^^^
de geschiedenis der leer van het pandregt opv^üC ^^^^
van verbonden zaken. Zoo veel is evenwel zeker, ^^^
ipso jure, nimmer het pandregt op de vruchten

t si*\'®

1 Zie Yoorts Gajus, L. 15. D. 20. I. Idque servandum
dominus convenerit aut de usufructu, aut de his,nbsp;.tibnSlt;

etc. L. 11. § 3. D. 20. 4 evenzeer van Gajus .... et innbsp;j.

si convenit ut sint pignori. Modest. 1. 4 Eesp. L- 26-nbsp;ia

Paulus L. 32. D. 20. 2. Debitor pactus est, ut
praedia pignori data .... ibi nata essent, pignori essent.
van deze plaatsen, en vooral van Paulus stelligenbsp;1

S. IL § 32, houden wij het voor zeer waarschijnlijk?
van Lex. 29. D. 20. 1 of niet van hem of althans door
pilatoren is verwrongen geworden, daar in hun tijquot;! de
van het Eescr. van Alex, blijkbaar nog geen algeme®quot;
regt was.

^ Pandecten, § 203, N. f.

8 Pandecten, I. § 370.

■\'* P. 125.

Verpand

ande ^nbsp;overgaat, zoo ais de deelen van elke

dat ^ ^^^^ ieder voor zich verbonden blijven, maar
moet^^\'^ het hulpmiddel van eene stilzwijgende pactio
op\'^dnbsp;de uitstrekking van bet pandregt

Y vrlachten van de verbonden zaak te verklaren i.
vervat^^^\'^ dan ook de bepaling in L. 29. § 1, de pign.

^ \' dat zoo de vruchten niet in het eigendom val-
me\'- ^^^ eigenaar (den verpander), de vruchten niet
quot; ^et pandregt belast worden. Hieruit blijkt te meer
onjuist de meenins is van hen, die de vruchten

^et n.nbsp;Onbsp;\'

elknbsp;deelen eener zaak, en de separatio met

^ andere afzondering gelijk stellen.
■ ^Oï^g toch het pandregt op de vruchten door, en
^ de afscheiding met eene gewone verdeeling of
^^^ \'^b^gvan een geheel gelijk, dan w^are deze bepaling
onoplosbaar raadsel. Hoe zou een derde ooit een
jus dominii van de vruchten eener verpande

Zaak V

KUnnen verkrijgen, in geval men van die ver-
eerde beschouwing uitging? Het is dan ook ten
^^iieinale met de Eom. bronnen in strijd, wanneer Backe
l21 sprekende over dit onderwerp, de uitdruk-
^g bezigt -aremanet pignoris causa etiam in separato
Irnn fnnli van TPin.anp.re ö-esuroken worden,

^\'anu,

deel van dat huis pignoris causa remanere, al viel he
geheele huis ineen Maar waar eene vrucht
afscheidt van eene zaak, is alle analogie met deele»

volstrekt af te keuren, daar zij anders tot de grootst-
verwarring en tot onoverkomelijke hinderpalen aaidei
ding geeft. Ja zelfs, wanneer men de vrucht in hai\'equot;
organischen zamenhang met de vruchtdragende zaa^
als een pars zou willen behandelen, dan nog
daaruit voortvloeijende regtsverband met de afecheidh^S
ten eenemale ophouden, even als door specificatio
regt vernietigd wordt van hem, die eigenaar was vaü
de materia

Wij zouden nog een vierden weg kunnen inslaan
den bijzonderen invloed der afscheiding aan te wijz®®\'
ware het niet, dat wij daarvoor gronden behoefden aan
te voeren, waarvan het bewijs eerst later kan gele^®^
worden. Wij hebben namelijk het eigendom voor oog®^\'^
dat de Eom. Juristen (zoo als wij later in den hree^ e
zullen aantoonen) van de afgescheiden vruchten ^^^^
den bezitter te goeder trouw toeschrijven.
toch eene waarheid, dat de afscheiding der vrucht ge\'ö^^
stond met de afzondering van elk ander deel
vruchtdragende zaak, dan zou het ook a priors een^
juridieke onmogelijkheid zijn, dat iemand
eigendom verwierf van vruchten, zonder eigenaar
de vruchtdragende zaak te zijn.

quot;Van daar dan ook, dat Savignj er toe gekomen
om den b. fidei possessor hetzelfde regt op de vr«quot; ^

ten toe te kennen, als hij op de vruchtdragende zaa

meest alle andere schrijvers, die hierin

trg^^ h^^ v^i^schillen, maar overigens zijn gevoelen om-
Ver]jj begrip y^n vrucht zijn toegedaan, zich met de
h. f ^^^^ nioeten behelpen, dat dit eigendom van den
is hef¹^^^quot; ^^^^ uitzondering op den regel is. Vreemd
goednbsp;dat het eigendom, dat de bezitter te

eene ^ •nbsp;^^^ de vruchten verkrijgt, nergens als

jj^^^^.^^^\'^dering op een regel voorkomt.

^^ ^^ gronden, dat wij tot de vaste over-
heha^fnbsp;zijn, dat in het Romeinsche Eegt de

aan dnbsp;^^^ vrucht in alle opzigten beantwoordt

zuivere opvatting van het begrip van vrucht.

bSheel nieuwe op zich zelf staande zaak beschouwd,

^egtetoestand echter eerst na de afzondering van

dat ^^^^^\'^^^g^\'^de zaak een aanvang nemen kan, om-

^ord ^^^ I\'uchta het zoo juist uitdrukt, het eigendom

»dass sie ein Dasein als besondere Sache habe.quot;

treff^*^^^^\' quot;®änneer wij al Eom. Juristen mogten aan-

\'^ejiv\' ^^^ ^^ vrucht gedurende haren organischen za-

1 \'\'ng VQQj ^nbsp;moederzaak hielden,

öan noo. i

ö erkenden zij dat de afscheiding het gewigtige

tennbsp;overeenkomst tusschen vruch-

en deelen ten eenemale ophoudt, en eene daarvan

^ onderscheidene behandeling gevorderd wordt.

de ^^^ns achten wij ons genoegzaam voorbereid om

Van^^^^^ op te lossen: wie verkrijgt het eigendom

de afgescheiden vruchten, en op welke wijze wordt
meii jnbsp;^ i.nbsp;u

^ öaarvan eigenaar?

Volnbsp;•nbsp;verkrijgt het eigendom ? Want

gens onze voorafgaande beschouwingen kan er nim-
ttier 1

hl\'lj ^^^ ^ijn of een ander regt op het oogen-
der afscheiding mogelijk isj dan het volle eigen-

dom\'. Daar toch de vrucht, om het zoo eens un _
drukken, in juridieke naaktheid ter wereld komt,
wel geen ander regt dan eigendom daarop

denkbaar-

En wij bezigen daarom met opzet het woord verhriéd^\'quot;\'^
omdat op dat oogenblik eerst de regtstoestand der vruc
een aanvang nemen kan. »Die Präge: ö/eiöiJ der Eig®^
»thümer der erzengende Sache Eigenthümer der erzeug\'
»ten nach ihrer Absonderun»-? ist eine unrichtig g®

Jpg

»faszte. Man musz fragen: wird er Eigenthümer quot;
»separirten Erzeugnisses?quot; ^

Dat de beantwoording dezer vraag

afhankelijk

van de regtsbetrekking, waarin men tot de vrucht-
dragende zaak kan staan, behoeft geen betoog-
daar, dat wij in een volgend hoofdstuk in twee afdee
lingen de gestelde vraag zullen behandelen. In de eerste
afdeeling in betrekking tot hen, die bezitters, lU
tweede afdeeling in betrekking tot hen, die niet be-
zitters der vruchtdragende zaak zijn. De reden
deze onderscheiding zal, naar wij hopen, zich

zelve regt-

vaardigen.

1nbsp;iSavigny beweert het tegendeel in zijn Recht des

§ 22. Bl. 313, »Demnach musz auch das Eigenthum an der
«quiritarisch oder bonitarisch sein, je nach dem das Eigenthui»
wder Hauptsache quiritarisch oder bonitarisch ist.quot; Dit is
even als zijne geheele opvatting van het begrip van vrucht onjquot;
en wordt ook bepaaldelijk door de regtsbronnen wederlegd-

Gajus, L. 2S. D. 22. 1. Sicuti .... itaque agni et hoedi staSi^
pleno jure sunt bonae fidei possessoris et fructuarii.
Bl. 360., ofschoon de opvatting van het begrip van vrnchquot;.
Savigny toegedaan, verschilt hierin met dezen. Zie /ini*
Rheinisches Museum, 3er Jahrgang, Bl. 351—353.

2nbsp;Von Scheurl, P. 291. Schirmer, P. 130, N. 78. Böckmg»
§ 151, N. 1. von Vangerow, I. § 326.

^IJZE wouden de eigenaak en de bezitter
\'^OEDEU trouw eigenaaks van de vexjchten
Volgens het uomeinsche regt?

Tot

toe zijn wij voorbereidend te werk gegaan.
Vloeclnbsp;h®^ ontstaan, de ontwikkeling en den in-

^hans ^^ ®\'^®®heiding uit het leven zelf der vrucht bespied.
Vannbsp;^^^ ^^^^^ ^^^^ moeten zijn de uitkomsten

.nbsp;onderzoek op de leer der fructuum perceptio

passen.

^erk^\'\'nbsp;evenwel in eene omgekeerde orde ons

jj^ Voortzetten. Het terrein toch, waarop wij ons
hegeven, is zoo glibberig en zoo onvast, dat
1nbsp;niet geraden achten, op de verkregene uit-

te h ^^^nbsp;eigen do msverkrij ging van vruchten

denbsp;en aleer wij met een onpartijdig oog

Vannbsp;Begtsbronnen en de regtswetenschap

^^onze dagen hebben geraadpleegd.

ÏJ^*^^^ eerste paragraaf willen wij onderzoeken wat
Vraanbsp;Eegt ons antwoordt op de gestelde

^^ bgt; m eene volgende zullen wij nagaan in hoeverre
tegenwoordige regtswetenschap de uitspraken der

derde,

Rom. Regtsbronnen verstaat, om eindelijk in eene \' ^^^
steunende op de grondslagen, die ons het begwp
vrucht heeft doen kennen, de wijze te ontwikt®
waarop naar ons inzien, eigenaars zoowel als bezi
te goeder trouw eigendom van vruchten

verkrijgen-

Vooreerst dan op welke wijze verkrijgt de eigequot; ^^
van de vruchtdragende zaak het eigendom van
vruchten ?

civ

In de meer besproken wet van Plorentinus en §

van de Inst. II. 1 vinden wij, dat op hetnbsp;^

dat de vrucht een afzonderlijk bestaan verkrijgt\' o- \'

dus met de afscheiding, de eigenaar der vruchtdramp;gequot;^^^

zaak eigenaar wordt der vruchten. Wij hebben g® ^

genheid gehad op te merken, dat de vruchten on ^

die zaken werden behandeld, waaraan een

ten eenemale ontbreekt. De wijze nu, waarop ^^

zaken ons eigendom worden, noemt men occupaUOj ^

dat ook werkelijk volgens eene ongedwongen verklaWquot;^^

van beide plaatsen de eigenaar het eigendom der vrU^^^

. o-even

ten occupatione schijnt te verwerven, daartoe d ^^
de gebezigde uitdrukkingen gereede aanleiding- \'
wet van Morentinus toch lezen wij, terstond nadat
§ 7 van lex VI gezegd is geworden: »Itefflnbsp;^

hostibus capiuntur, jure Gentium statim capien^quot;,^
fiunt;quot; eodem jure, quae ex animalihus nostro domi»
subjectis nata sunt,quot; terwijl aan § 19nbsp;^g\'

eodem jure tibi acquiruntur,quot; onmiddelijk ia ^
voorafgaat: »Item lapilli, et gemmae, et caetera, i
in litore maris inveniuntur, jure naturali stati® ^
ventoris fiunt.quot; Waar slaat dit »eodem jurequot; a»
dan op dat zelfde Jus naturale, volgens hetwelk ^^^
inventor door occupatio het gevondene, of de verov^^
raar den buit in eigendom verwerft?nbsp;quot;

eigendojjj ^^^ wijze, waarop de eigenaar het
patio O-nbsp;vruchten verkrijgt, moeijehjk occu-

kan worden. In L. 3 van denzelfden
natujaljnbsp;\' ^nbsp;autem nullius est, id ratione

Zeker niet^quot;^^\'^^^

conceditur.quot; Ditzelfde kunnen wij nu
fiieen Van ^^^ ^^ jongen van dieren en in het alge-
bpr, ^^\'^^hten zeggen, daar deze veelmeer aan

paald

persoon uitsluitend worden toegekend.

plaatsennbsp;den zamenhang, waarin de beide

\'^\'^^\'^gennbsp;overige voorkomen, overeen valt te

daarotnt\'nbsp;dan de modus acquirendi dominii is,

^oornbsp;borden wij geheel in het duister gelaten,

^^edennbsp;moeten wij ons derhalve daarmede te-

^^j\'ireQnbsp;eigenaar separatione jure naturali

ïeti verk\'^-^^\'^\'^\' eigendom van de jongen van die-
Vannbsp;I\'at dit echter niet alleen van jongen

iji ^^^ ^^ het bijzonder geldt, leert ons Julianus
petcjpjg !nbsp;Porro bonae fidei possessor in

Pïaedi ßquot;iiciibns id juris habet, quod dominis
j. tributum est.

Vra\'- O-

dannbsp;^ou kunnen oprijzen of de eigenaar ook

quot;^^\'\'^aardelijk het eigendom der vruchten ver-
ge?,aai\'dnbsp;een derde bv. onwetend op zijn grond

§ ] T^nbsp;^et antwoord hierop lezen wii in L. 35.

lUo P^^^^piendis fructibus magis corporis jus, ex
P\'eitn » ^P^Uï\'tur, quam seminis ex quo oriuntur as-

en in Lex 5. § 2. D. 6. 1.
ïion ^quot;^^am meam equus tuns praegnantem fecerit,
tuüm, sed meum quod natum est.quot; \'

geval, dat iemand willens en wetens het zaad van
zijn akker gezaaid heeft, maakt hierop geene uit-
In dezelfde paragraaf vinden wij; ct idco nemo um-

Wij gaan thans over tot de vraag: Welk
krijgt de bezitter te goeder trouw op de afgesctf
vrucht en op welke wijze?nbsp;^^ je

Om deze van oudsher zoo betwiste vraag ^^^^^^
meeste onpartijdigheid te kunnen

beantwoorden,

wij hier een overzigt van de verschillende p ^^^
volgen, waarin die vraag door de Eomeinsche
is behandeld geworden. Aan de eene zijde wo ^^^^
hierdoor in staat gesteld, om eene volledige
het gebezigde spraakgebruik te verkrijgen, aan de ^ ^^^^^

de

zijde, om als het ware statistisch te berekenen
verre de beslissende uitspraken in vergelijkm» \'
meer twijfelachtige, de overhand moeten behouae

L. 25. § 1. D. 23. 1. Porro bonae fidei
percipiendis fructibus id juris habet,
praediorum tributum est. Praeterea, cum

pertineant fructus a quolibet sati, quanto

in b. f. possessoribus recipiendum est, qui ^\'\'^-\'\'qui\'

in percipiendis fructibus habent? Cum

dem non fiant, antequam ab eo percipiantur» \' ^^ ^

fidei autem possessorem pertineant, quoquo

solo separati fuerint: sicut ejus, qui vectigalem ^^^^

habet, fructus fiunt, simul atque solo separati^ s ^^^^^^

L. 48. § 2. D. 41. 1. Et ovium foetus ^^
sunt, et ideo ad bonae fidei emtorem pertinent,
praegnantes venierint vel subreptae sint.

station

L. 48. § 6. D. 47. 2. Ex furtivis equis ^
ad bonae fidei emtorem pertinebunt: merito h

fructu numerantur.

ssve

quam dubitavit, quin si in meo fundo frumentum
segetes et quod ex messibus collatum fuerit, meum
Accessione tocb gaat het eigendom van het zaaquot;^

ductus

sunt.

§ 35

tioüe 1nbsp;^ domino.... natural! ra-

et p, 1,nbsp;fructus, quos percepit, ejus esse pro cura

^Uitura.
L. 28

est • ■nbsp;1. In pecudum fructu etiam foetus

vit^j- ^^ . pilns et lana. Itaque agni et hoedi et
^ ^ ^oipleuo jure suntb. f. possessoris et fructuarii.

^yetus

^Jus Jiunt.

f-^at fquot;-^\'nbsp;f^enique etiam priusquam perci-

türignbsp;^^^ ^ separati sunt, bonae fidei em-

fieiinbsp;Jnlianus ait, fructuarii fructus tune

tno^nbsp;perceperit, bonae fidei autem possessoris,

a solo separati sunt.
Ilid quot; ^nbsp;ovium furtivarum, si

si ^P^d furem detonsa est, usucapi non potest;
^P^d bonae fidei emtorem contra, quoniam in
p neg usucapi debet, sed statim emtoris fit.
^nbsp;Jidei possessor suos facit.

Perci • \'nbsp;Bonae fidei emptor non dubie

facit ^ fructus, etiam ex aliena re, suos interim
pety\' tantum eos, qui diligentia et opera ejus
omnes; quia quod ad fructus attinet,
; ^«^ini pene est.
• 48

capgjnbsp;^^^ ® contrario is, qui non potest

T P^\'^pter rei vitium, fructus suos facit. \'
25 r»

fide \'nbsp;^^ alieno fundo, quem Titius bona

fidenbsp;fuerat, frumentum sevi, an Titius bona

I^^^ceptos fructus suos facit?

48 amp;

\'\'\'eos f • S 1. D. 41. 1, In contrarium quaeritur .... an fructus
® faciaiïij

cel ^^^

L. 4.5. D. 22. 1. Pructus percipiendo uxor,
ex re donata suos facit : illos tarnen, quos suit» op ^^^
adquisierit, veluti serendo, nam si pomum decerps
ex sylva caedit, non fit ejus ; sicuti nec cujuslibe^ ^^^^^
fidei possessoris ; quia non ex facto ejus is fructus n^s
Africanus, L. 40. D. 41. 1.nbsp;^ ^t

Qnaesitum est ... etenim simul haec fere
qu.0 casu fructus praediorum consumtos suos facial ^^ ^^
fidei possessor, eodem per servum ex opera
ipsius ei adquiratur.

Fruclus malae fidei possessor suos non

L, 22. § 2. D. 13. 7. Si praedo pignori rem

competit ei et de fructibus pigneratitia actio,
ipse fructus suos non faciet ; a praedone eniiu ^
et vindicari exstantss possunt et consumti con ^^^gg^
L. 40. D. 41. 1. Si fundum quisnbsp;^ ^^

qui eum legatum esse sciat, procul dubio fructu®
suos non faciet.

L. 40. § 1. D. 5. 8. Praedo fructus suos J^gg..
sed augent bereditatem.... In bonae fidei autem 1 ^^^
sore bi tantum veniunt in restitutione, quasi a »

bereditatis, per quos locupletior factus est.
L. 4. God. 9. 33. ... Pructus autem rerum

mala fide tenuit, licet expilatae bereditatis non ^

crimine, suos non facit, sed exstantes quidem

consumptos vero condici posse, procul dubio e ^^^ ^^^^

Ofschoon het spraakgebruik schijnt te wei ^^^^

sehen perünere, ejus esse, ejus fieri, en suos ^^

facere, en aan deze uitdrukkingen, opnbsp;^^^

schouwd, volstrekt geen bepaalde zin te hechten

rebus. Pquot;

et lis

Vevbum illud ■pe.rt.ine.m latissime patet; natn . g ut.^a
tendis aptum est, quae domiiiii nostri, sint, et iis, qo^®nbsp;nos

possideamus, quamvis non sint nostri dominii: \'

boeten

^egtso-nbsp;vergeten, dat de Eomeinsche

eiggjj^nbsp;■^\'anneer zij over het verkrijgen van

deji .nbsp;vruchten spreken, onverschillig of het

usufructuarins of bonae fidei pos-
Vologt;d ^ \' ^^\'^\'^er een ander spraakgebruik zijn ge-
die •, •• \'\'^eten wij, dat de uitdrukking perilnere,
fidei ^^ verschillende wetten van den bonae
^^ehniek^^^^^^^nbsp;gebezigd gezien, eigenlijk de

Van den^nbsp;het eigendom der vrachten

Ook ^^^^htgebruiker wordt aangeduid ^ terwijl
fverinbsp;de nitdrukking /wci\'a,? e]i.cs esso encjas

\'^Pmerk^^-nbsp;voorkomt dan bij den eigenaar

tn^nbsp;^^^ eindelijk, dat de uitdrukking fmc-

bezio,^nbsp;evenzeer van den vrachtgebruiker ge-

paajf ^^^rdt en die van adquirere slechts in eene
lï ^^^^^^ plaatsen, de § 19 en de § 36 van de Inst,

voorkomt.

meetnbsp;woord adquirere schijnt in beide plaatsen

in ^^ \'Vailig, dan met opzet geschreven te zijn, want
^^et van Elorentinus, waaruit blijkbaar de § 19

Lnbsp;luae in nulla eorum causa sint, sed a se pos-

•^as Ue^jjjnbsp;§ 3- D. 7. 1. Zie voorts Windsclieid, über

\'^\'it Cjviinbsp;redlichen Besitzers an den Erlichten. Zeitschrift

^Uchtgnbsp;Prozesz. Gieszen, Neue Folge. 4er Band.

* Ii. 7nbsp;civillsiische Schriften, P. 214—215.

\'\'\'^riujjj \'nbsp;7. 1. Usüfructa legato omnis fructus rei ad fruc-

§ §

Perequot;\' ^ ^ Q\'^\'^quid in fando nasciliir vel quidquid
annbsp;ad fructuarium pertinet. L. 68. Quaestio vetus

^^^^ arfonbsp;usufrucluarium pertineret? Opmerkelijk is het

alt\'yd gebezigd wordt van de voordeden, die men

® Zie L

\'^i^st \' § L. 69. L. 70. § 2 en 3 D. 7. 1. en de in den

^nbsp;plaatsen,

tj • 62. p. p.

Silnbsp;ii-actus aut jure civili, aut jure gen-

facit.

de
Yer-

en in de 1 8. D. 33 de annais, waaruit ^
§ 36 is overgenomen, wordt het geheel gemist \' . ^
der mogen wij het niet voorbijzien, dat de ui ^^^
suos faeere, niettegenstaande wij die evenz;eer^ ^^^
vruchtgebruiker hebben gevonden, denbsp;de

is, wanneer men van het eigendom spreekt? ^^^^^
b. f. possessor zich door perceptio verwerft- ^^ ^ ^jg
hiervan is misschien hierin gelegen, datnbsp;^^^

Verbum Activum steeds met eene handeling ^^^
verkrijger gepaard gedacht wordt, zoodat het ze ^^^^^
eigenaardig zou klinken, wanneer men zeide percip ^^^
fructus bonae fidei possessoris ßeri. Zoo als ^^^.j^gj
■pertinere fructus gewoonlijk van den
gezegd wordt, wanneer men van de perceptio
zoo moeten wij ook van den b. f. possessor ^^
dat de fructus ejus fiunt, ad eum pertin^\'\'\'\'\'quot;\'
afscheiding geschied is zonder zijn toedoen. ^ j^^eW®
Maar zoo al de uitdrukking suos facere op ®
beschouwd, niet minder het verwijt van
verdient als die van pertinere de zin en de ^ ^^^^^
hang, waarin beide uitdrukkingen voorkomen?
ons volstrekt niet in twijfel over hare

In Lex 25 D. de usuris vordert de herhaalde n

§37.

in

1 Zoo is ook de uitdrukking dominii fructuarn

J. II. 1. klaarblijkelijk ingelascht. Zie L. 28. D-
mede vervalt de opmerking van Marezoll (Zeitscar ^^ g^
recht und Prozesz. Glessen. 1843. ISer Band. P-nbsp;goe)»^\'

door Windscheid, P. 105 »eine treffende Bemerkung^ posseS\'
dat het zoo opvallend is geene enkele keer van dea ^
sor gelezen te hebben, dat hij fructus acquirit ofnbsp;p. 67\'

tuum. Eene soortgelijke opmerking vindt men ook bU ^^^^ ^j-
Acquirere is meer de technieke term van het verknjg
gendom, Jure civili.nbsp;jjet

2 Het is vooral Windscheid, die dit gedaan heeft-
gehaalde geschrift. Pag. 94 en volgende.

goedef ^^^^ ^^^ vruchtgebruiker met den bezitter te
ÏQ ^^^nbsp;het anders onbepaalde woord pertinere

toeh ^^P^^^den zin te verstaan van »in eigendom

drukv\'\'\'quot;^\'\'\'quot; ^^

ben k^quot;^ onmogelijk eene andere beteekenis heb-
•^rukk^^^ ^^^nbsp;worden.quot; Evenmin kan de uit-

^ws facere in L. 48 de A. R. D. onbepaald

quod \'nbsp;Paulus nog ten overvloede zegt: quia

ons ri^\'^ ^^^etus attinet, loco domini pene est; en dwingt
Praed^nbsp;dan eens herhaalde tegenstelling van den

/ac quot;nbsp;bezitter te goeder trouw aan het suos

bepaalde beteekenis te hechten van de vruch-
, tot zijn eigendom maken. Voegen wij nu hierbij

1 stellige

«en

P^\'^sessor in percipiundis fructibus id juris habet, quod
de^l?^ P^^^diorum tributum estde gelijkstelling in
^^ de Wet van den bezitter te goeder trouw met
^D^phyteuta; den beslissenden toon van Gajus in
de usuris. »Itaque agni et hoedi et vituli

tuarii\' p

j) \' en merken wij voorts op,

^us midden in den titel de A. R. D. voorkomt, en
nainder § 35 Inst. 11. 1. onder een zelfden titel
de V quot;^OT^dt, dan staat het bij ons boven alle be-
hlik ^^^nbsp;^^nbsp;possessor op het oogen-

. v^n de separatio het volle eigendom van de vruch-

hesV^nbsp;plaats, die men tegenover deze reeks van

^^ ssende uitspraken zou kunnen aanvoeren is zeker
ter ^^ ^^ ^^^^ Pomponius D. de usuris. Daar wij ech-
^^ ® behandeling dezer plaats tot later wenschen uit
stellen, zoo willen wij ons thans slechts vergenoe-

paaldheid van uitdrukking en toon voor
Pomponius in het geheel niet behoeft onder
Deze is de lex 1 § 2. D. 20. 1.

Cum praedium pignori daretur, nominatim, ut ^^^^^^^
quoque pignori essent, convenit: Eos consumpto®
fidei emtor utili Serviana restituere non cogetur • F
gnoris etenim causam nec usucapione perimi pa ^^
quoniam questio pignoris ab intentione dominquot;
ratur. Quod in fructibus dissimile est, qui
debitoris fuerunt.

Op een praedium is pandregt gevestigd met het
drukkelijk beding, dat indien het i^raedium later vru ^
ten mogt opbrengen, deze evenzeer in het ^^^^
zouden worden opgenomen. Als nu dat goed te go

trouw in handen van een kooper gekomen ^nbsp;.

,nbsp;dan

later met de utilis Serviana aangesproken worai^.
behoeft hij, zegt de jurist, de verteerde vruchten
to restitueren. En waarom is hij daartoe niet verp i» ^
Omdat de vruchten, die hij van dat goed getro^- ^^
heeft, nimmer met pandregt zijn bezwaard gewor^
Als bonae fidei possessor van het praedium verkrijgt i

--- B ^^^

1 De uitdrukking bonae fidei emtor wijst er duidelijk
de kooper het goed heeft gekocht van iemand, die
eigenaar van was. Zoo ook Windscheid, P.
P. 191—195. Anders Heimbach, P. 220. Warnkönig^^ ^^^^
onder den bonae fidei emtor niet den kooper van het go \'
van de vruchten. Zoo dit laatste het geval is, dan ka» ^
consumtie het pandregtniet verloren gaan, in dien zin quot;^^^j^gj^ben-

de schuldeischer geen regt op schadevergoeding ^ou ^^jgeua
Verder hebben de woorden: //Quod dissimile estquot; et«- ^^^ ^j,
die uitlegging volstrekt geen zin. Zie Heimbach,nbsp;jgo

Windscheid, P. 116. Von Vangerow verstaat evenzeer on
b. f. emtor een derden bezitter, I. 22, P. 940.

®^paratir

Otisnbsp;eigendom der vruchten, en volgens de

denbsp;bekende L. 39. § 1. de pignoribus, worden

het • ^^ alleen dan mee verhonden, wanneer zij in
derha\'llf^\'^^quot;quot;^ van den schuldenaar vallend Omdat
f^^^ ^ ^^ easu de vruchten mmquam debiioris fue-
\'de ^^ geene sprake zijn van terugvordering
do^ ^ Serviana. Waren zij echter in het eigen-
den schuldenaar gevallen, dan had de
Vru Tlnbsp;bet regt op de restitutie der verteerde

door \'nbsp;behouden, als wanneer de vruchten

üennbsp;het eigendom van derden waren gewor-

^^och ^nbsp;pandregt gevestigd, dan kan

Yg^jj d ^®ueapio, noch door consumtie het regt

Pj ^ ®ehuldeischer te niet worden gedaan
de ^nbsp;evenwel zou nu kunnen oprijzen, waarom

ten ■nbsp;iii ons geval alleen de verleerde vruch-

datnbsp;opvorderen? Zoo toch de vruchten, om-

Tiav,!^^*\' ^^Umquam debitoris fuerunt, ook nimmer met

pandregt v,

teo. quot;ezwaard geweest zijn, hoe kan hij dan niet-

^ aande dit de fructus exstantes verlangen?
Verh^^quot; de beantwoording dezer vraag in een naauw
geval ^^^^^nbsp;^^^^ restitutio fructuum, in

^Ül opeisching van de vruchtdragende zaak, zoo
deze vooraf behandelen.

Papinwordt de vraag van Heimbach beantwoord, waarom
werkzaamheid van de conventie ganz und gar in

.nbsp;P.219.

Servinbsp;dus, waarom de fructus consumti met de utilis

tenbsp;kunnen worden opgeeischt is niet aan de consumtie

gaannbsp;quot;sucapio kan het pandregt niet verloren

fuer^j^^\'^®\'^^\' daaraan, dat de fructus consumti numquam debitoris
quot;^asnbsp;is het derhalve, wanneer Windscheid vertaalt:

«Capj^*^\'^ ^\'^^Ptsache angeht, so würde ihn nicht einmal die Usu-
VVïQ^,\'* ^^^ï\'selbe gegen der Tfändglaubiger geschützt haben.quot;
tuet (i7gt; \'nbsp;algemeen komt onze uitlegging

quot; Van von Vangerow overeen.

Wanneer het dan nu als een onbetwistbaar feit i® j
worden aangemerkt, dat de bonae fidei possessor
plenum dominium van de vruchten verkrijgt,- en^^^^
eenige wet van Pomponius niet in staat is, em ^^^
overtuiging aan het wankelen te brengen, zoo ffOo^^^
wij aan de andere zijde niet het onderzoek
naar den invloed, dien de reivindicatio van de vtu ^^
dragende\' zaak op het verkregen eigendom va«
vruchten kan uitoefenen,

dat de

Het is eene algemeen erkende stelling,

zitter te goeder trouw moet zijn om de
eigendom te verkrijgen. Yan daar dat wij overa ^^^
den honae fidei possessor gesproken vinden, en ^^^ ^^^^
praedo herhaaldelijk gezegd wordt: FneUs si^o^ ^^
facit. Houdt de bezitter nu op te goeder
zijn, dan wordt hij van dat oogenblik geüjk ë®®
met elk ander malae fidei possessor.nbsp;■ go

L. 48. D. 41. 1. In contrarium quaeritul\'
tempore, quo mihi res traditur, putem vendentis - ^^
deinde cognovero alienam esse; quia perseverat^J^^
longum tempus capio, an fructus meos faciam? ^^^^
ponius verendum, ne non sit bonae fidei P\'^^^^^^\'^^\'^^jgje,
vis capiat, hoc enim ad jus, illud ad factum P^^
ut quis bona aut mala fide possideat.nbsp;^^^je

Paulus schijnt de vraag te opperen, of de o ^^^
trouw voldoende is op het oogenblik, dat men ^^^^^^
bezit der vruchtdragende zaak komt, om de
in eigendom te verkrijgen, even als de goede ^^^^
slechts bij het initium der verjaring gevorderd \'^V^g ^
Deze vraag wordt door Pomponius, alhoewel eeni»
twijfelachtig, ontkennend beantwoord.nbsp;.

Op de meest beslissende Avijze echter gescn
bij Africanus, L. 40. D. 41. 1.

lijjnbsp;bezitter kennis draagt, dat de zaak, die

zijn,nbsp;is, houdt hij op bona fide te

Voeo.^ ^ ^^nbsp;dat oogenblik niet meer be-

Noo.nbsp;tot de zijne te maken ^

heidnbsp;hij op hetzelfde oogenblik de bevoegd-

^ïetteT*nbsp;afgescheiden vruchten te verbruiken.

Wet \'^^^^^^^üde hij daarvan eigenaar geworden is. De

Africanus luidt aldus:

ïetnbsp;est : si is, cui liber homo bona fide servi-

essènbsp;eique is heres exstiterit, qui liberum eum

m. ■ ^^ aliquid per eum adquirat ? Non esse ait,
ï^\'rn^^^ fide possessor videatur, quando sciens libe-
coeperit; quia et si fundum suum quis
bio fqui eum legatum esse sciat, procul du-
testnbsp;^^ eo suos non faciet; et multo magis si

•^iïca^^nbsp;alienum bona fide emtum possedit; et

ratinbsp;igitur operam ac ministerium eandem

sequendam: ut sive proprii sive alieni, vel
1 ^ \' Vel manumissi testamento fuerint, nihil per eos

eïedih

^^tunbsp;eorum id non ignorarent, adqui-

tiisnbsp;simul haec fere cedere, ut quo casufruc-

^ pïaediorum consumptos suos faciat bona fide pos-
gt; Wj- T

lt;ie „vnbsp;derhalve niet ie, waarom von Scheurl, Bl. 298 aan

^^ipto^\'^^\'^^^ quot;^an Jnlianus, L. 25. § 2. D. 22. l. »Bonae fidei
«Wïc?nbsp;^^ percipiendos fructus, intelligi debet, quamdiu

fuerit,quot; zulk een overwegenden invloed toekent,
be]nbsp;iJitspraken van Pomponius en Africanus is nog van

itsin^ \'^\'an Ulpianus L. 23 § 1. D. 41. 1..... »et magis est,

•quot;end ®°®enta spectemusquot;. Van oudsher zijn dan ook voortdu-
Icti ■nbsp;in het werk gesteld om Julianus met de overige

öus y\'^ ^^^\'■öenstemming te brengen. Doch alle pogingen zijn tot
Vot ^^^ ^\'^lukt, en wij gelooven dat dit ook immer tot de pia

ooren zal. Zie Glück VIII. Bl. 271. N. 90. Backe, Bl.

ipsius

sessor, eodem per servum ex opera et ex re
adquiratur.
De zin van de wet is eenvoudig deze:
De bonae fidei possessor acquireert ex opera et ^^
nisterio van den slaaf onder dezelfde voorwaarden,
bezitter de vruchten van de vruchtdragende zaak- ^^
beiden toch wordt de bona fides vereischt op het oog^^^
blik der acquisitie. De regel nu, dien wij aao ^
einde der wet vinden, herhaalt slechts in P^®\'^^®]^^^
zin, en in gewijzigde vorm, wat Africanus ^
begin daarvan reeds in negatieven zin heeft uitge®P ^^
ken. Voor den bezitter van den slaaf is alleen, ^^^
de bona fides betreft, het oogenblik der acqaisiti\'^ ^^^

belang, bij den bezitter van eene vruchtdragende zaa
echter is nog daarenboven het oogenblik der con\'

isutn-

fl^aar-

tie van veel gewigt. En dit is de reden,
om Africanus eerst van fructus suos non faciet (
lende op het oogenblik der afscheiding) en later sp^^quot;®^^
van fructus consumptos suos facere, doelende op ^^^^
oogenblik der consumtie. Eerst definitief in het ve^
mogen van den b. f. possessor komen de
wanneer hij ze niet alleen b. f. gepercipieerd»
ook bona fide geconsumeerd heeft, terwijl dat
verkrijgen voor den bonae fidei possessor van een s
terstond na de acquisitie geschiedt. Het was derha ^^

Africanus te doen, om een punt van vergelijking ^
wijzen tusschen het definitief behouden van de Voor
deelen, die een slaaf en eene vruchtdragende JJg
leveren, in betrekking tot de gevorderde bona h ^^
voor beide bezitters van zulke verschillende zaken; ^^^
geenszins om de vraag te beslissen, welk regt de bona^
fidei possessor op de vruchten verkrijgt. Ofschoon ^
halve de uitdrukking »consumtos suos facere

^%eleid ^nbsp;niag daaruit echter volstrekt niet

^niüoo-nbsp;dat het suos facere in het algemeen,

ei O-« ^nbsp;^in kan hebben van vruchten tot zijn
maken\'.

^nbsp;dan de bona fides gevorderd op het oogen-

dnn. ^^nbsp;wanneer de bezitter het formele eigen-

quot;^ottisunbsp;^^\'^^hten zal verkrijgen, op het oogenblik der

zal

^ \' wanneer hij van de restitutio bevrijd
^^^tste wordt nog door volgende plaatsen

Qnbsp;3. 32. De rei vindicatione.

lere ^^^^^ nialae fidei possessores omnes fructus so

cum

post ^^^^ praestare, bonae fidei vero exstantes;
^ütem litis contestationem universos.

^ O f- T

^erienbsp;^nbsp;postea dominus super

sn ^^^^ ^^ fundum vindicet, de fructibus ab eo con-
\'fPtis agere non potest.

ïnst. 4. 17. De oflacio judicis.
co ■^ero bonae fidei possessor fuerit, non habetur ratio
antenbsp;^eqne non perceptorum, post inchoatam

pa P^^itionem etiam illorum ratio habetur, qui cul-
percepti non sunt, vel percepti consumti

lu^^^-nbsp;zy^ van de restitutio noemt Paulus

^cheid^\'quot;^^*^®nbsp;tevens de waarde van het bewijs datWind-

^eze wet put om aan te toonen, dat het suos facere
■Vf^ujjnbsp;onbepaalden zin heeft van »gehören.quot; Overigens

al wij de uitdrukking consumtos suos facere »un-
\'JUn doemen, Windscheid\'s uitlegging neemt evenzeer een
Zaïjgj!^^\'^®\'^ Ausdruckquot; aan. P. 86. Onze uitlegging komt hoofd-
^ackenbsp;Marezoll, Bl. 238 en volg. overeen. Zie ook

216. Deze zoeken den jurist te verontschuldigen, maar
goed gevolg.

L. 4. § 3. D. 10. 1. Post litem autem contestatequot;^
etiam fructus venient in hoe judicio, nam et culpa
dolus exinde praestantur, sed ante judicium
non omnimodo hoe in judicium venient, aut enim
fide percepit et lucrari eum oportet, si eos consumse
aut mala fide et condici oportet.nbsp;jg

En nu kan het ook niet meer moeijelijknbsp;_

vraag te beantwoorden, waarom in de besproken h

Pe

D. 20. 1. de bonae fidei emtor verpligt is aa»

schuldeischer de fructus exstantes uit te keeren- ^^^
schuldeischer namelijk treedt in de regten van ^^^
eigenaar, in casu van den schuldenaar, en vordert ^
de vruchtdragende zaak de nog onverteerde vruchten op ^
Zoo zijn wij dan achtereenvolgens tot de overtui» ^
gekomen, dat de bezitter te goeder trouw evenzeer
de eigenaar het eigendom van de vruchten separa
verwerft, met dit onderscheid evenwel, dat

de eerste ^

geval van uitwinning verpligt is met devruchtdrage^J ;
zaak, de fructus exstantes uit te keeren. Vraagt
nu hoe de Eomeinen zich die wijze van
verkrijging dachten, dan moeten wij hier evenzeer

i Zie Backe, 194-195. von Vangerow, I. Bl. 940.
scheid, Bl. lis, vindt in deze plaats het bewijs, dat
b. f, possessor slechts »ein Consumtionsbefugniszquot; is ^\'\'^quot;^^liche
»Der Verfasser, zegt hij, der Stelle faszt den Satz:
Besitzer braucht die consumirte Früchte nicht zu
den Satz: »fructus b. f. possessoris sunt,quot; als sich
deckende Sätze auf. Folglich ist, wenn sie sich nicW

decken-

weinigstens nothwendig, dasz sie sich ursprünglichnbsp;be-

ben. — Vi^indscheid erkent dus dat deze plaats een
wijs is van het eigendom, dat de b. f. possessor op denbsp;jg

verkrijgt. Zijne gevolgtrekking evenwel is geheel
toch alleen dan noodwendig, wanneer hij bewezen heeft»
fructus esse b. f. possessoris noodzakelijk de yerpligt\'»S
tutio der fructus exstantes uitsluit.

Sehlevenbsp;daarop het antwoord geheel schuldig zijn

\'\' dat
len a

opnbsp;de vruchten verkrijgt, eene uitzondering

2onclnbsp;Julianus,

toori^^nbsp;zelfs in de verte te denken, op eenen

\' ^Isofnbsp;het uit den aard der zaak zelve sprak:

erro h

•i^risnbsp;^^^^ possessor in percipiendis fructibus id

^bet, quod dominis praediorum tributum est,
in de Inst. eenvoudig wordt voorgesteld

het

een

^^evolg te zyn van de naturalis ratio,
hoe k^ ^^^^^ dringt derhalve zich bij ons de vraag op,
^eïkl ^^^ eene juridieke regtvaardiging vinden? Hoe
vatinbsp;eigenaar 13. ,1 G s i O ij

^ijde^\'^*\' ®h?endom der vruchten, terwijl aan de andere
^^ bevoegdheid blijft met de vruchtdragende
Y Vruchten exstantes op te eischen?
lennbsp;echter eene oplossing dezer vragen zul-

teilten te vinden, wenschen wij, aan ons voornemen
betrog ^ -1nbsp;*

den 1nbsp;uitkomsten der regtswetenschap vooral van

^\'sten tijd hierover te raadplegen.

§ 2.

OVEß .nbsp;^

verschillende pogingen vooral door de

■^swetenschap van den laatsten tijd in het
gesteld, om de wijze te verklaren^ waar-
de eigenaar en db bezitter te goeder
ïboüw het eigendom der vruchten ver-

krijgen.

^alleen over de vraag, op welken grond en op
® Instit. spreken van cura en cultura. Zie hierover later.

welke wijze de bonae fidei possessor der vruchtdragf^quot;^^
zaak eigendom van de vruchten verwerft, is voortdüi® ^
strijd geleverd, maar ook ten opzigte van den eig®quot;
heerscht over diezelfde vraag, de grootste verdeeWquot;\'^^^
onder de Eegtsgeleerden. Grootendeels is, onzes ^^^^^^^^
daaraan de oorzaak te wijten, dat de

wetenschap ^

nog onbeproefd heeft gelaten, de zuivere opvatting ^^
het begrip van vrucht als den eenigen grondslag
leer der eigendomsverkrijging van vruchten te doen
den. De verschillende, uiteenloopende theorien zullen ^^
daarvan overtuigen, wanneer wij die achtereenvo g^^^^
aan onze hoofdstellingen, aan het begrip van vrucht o
leend, zullen hebben getoetst.nbsp;^g

Het ligt echter buiten ons bestek de verschi^^®^^^^
verklaringen en uitleggingen op te nemen, welke ^^^
de vroegste tijden, toen de beoefening van
meinsch Eegt nog pas een aanvang nam, door
toren. Commentatoren, Pandectisten en
achtereenvolgens in het midden zijn gebragt • ^^^
voornemen is het alleen de verschillende stelseK
veel mogelijk van Savigny af, te behandelen. Met
ny toch is er een nieuw leven voor de beoefenmg ^^^^
ons onderwerp aangebroken. Hij was de eerste,
eigendomsregt van den bonae fidei possessor op vrue
ontkende, en ofschoon hij hierin geheel en al a
van de algemeen heerschende meening, zoo was
zonderling genoeg, dat de grond van zijne ï
juist gelegen was in de strenge doorvoering
oude leer van het begrip van vrucht. De vrucht wer

~nbsp;Tlöterf\'o\'^\'

• Zie de literatuur opgegeven bij Backe, Bl, 1^2. geroW,
ner, 311—314. Zie ook Heimbach, Bl. 212-213. Von Vang

I- § 325. Zie ook nog Roshirt Dogmen-Geschichte, P-

Deze echter is minder volledig in de opgave van de

kend ^^^S^^erae beschouwd en aan de afschei-
zondejijjJ ^^^ hetzelfde gewigt toe, als aan de af-
ander deel der zaak. Zoo als wij
^aarotn hebben, was dit dan ook de oorzaak,
het eigendomsregt op de vrucht onaf-
dat (jg . ^^^ de afscheiding beschouwde. Hij ontkent
^^^ de^^^^\'^^^^ ^^^ vruchtdragende zaak eigenaar wordt
regt • ^^üchten,

en dat dit regt een geheel nieuw
der fnbsp;^^Vft in zijn stelstel de eigenaar

Vtucbj; 1 ^ ^^S^nde zaak eigenaar der afgescheiden
het b O.quot;- ^^^ verklaring geheel in strijd is met
kari 1.vrucht en ons daarom weinig bevredigen

De tf

regtsgeleerden zijn hem hierin
ï^acke \' ^^ eerste plaats verdient de naam van
^quot;^ReKnbsp;worden, die in zijne meer dan eens

treffgj^^ laisser tatio het stelsel van Savigny, be-
posse ^ fructuum perceptio van den bonae fidei
quot;^\'i^tteo. \' ^^^^^ uitnemende wijze bestreden heeft. Maar,
deze den invloed der afscheiding erkent,
het^nbsp;geweest is, die met de oude theorie van

Van vrucht gebroken heeft, blijft hij zich zeiven
^quot;quot;Oll-vv \'^^^^V\'o^^ing van de nieuwe beginselen niet ge-
^^nbsp;geheel in tegenspraak daarmede »fiet

quot;^binnbsp;^nerit pendentium fructuum dominus, do-

----„.^^psius res maneat etiam separatorum fructuum

quot;(Jie ^^■^igny, Recht des Bezitzes, § 22a. Bl. 313. » Erst durch
der Frucht von der Hauptsache wird er Eigen-
quot;^^clie ^iquot;ßcht als einer besonderen, für sich bestehenden
quot;^euteQj^^®quot;quot;nbsp;Umstand ist für das Eigenthum völlig unbe-

quot;\'Slorirtnbsp;deshalb in unsern Eeehtsquellen mit Recht

^ B

quot;loQiijj^^nbsp;92—96. Op Bl. 115 schijnt hij te twijfelen of de

P®)quot; naturalem fructuum (qui pars sunt rei) rationem de

Van Unterholzner is evenmin eene juiste ^^^^^j^g^jie
te verwachten. Deze toch is de thans verouderde ^^^^
van het begrip van vrucht in die mate toeg^da^^^^\'^^^^^j
hij den eigenaar der vruchtdragende zaak de vrü
in eigendom toekent, vóórdat zelfs de separatio ges ^^.^j^gr
»Der wirklicher Eigenthümer ist zugleich wir ^^^^^
» Eigenthümer der Erzeugnissequot;. Also,quot; zegt hij
^ist der Eigenthümer der fruchtbringende
»nach der Absonderung Eigenthümer der ^^^\'^\'^^^jjj.jfteO

Hüschke in zijne beoordeeling van de g®^
van Backe en Unterholzner beweert:

»Wenn die Erucht von der Sache
»so liegt zwar darin kein eigenthümlicher
»Erucht, diese gehort aber wie die Sache se
»als ein Theil derselben dem Eigenthümer der
»Sache,quot; ^nbsp;■ . op\'

Ook hiermede wordt de zaak dus lang al
gchelderd, even min als wanneer Puchta, gehe
het stelsel van Savigny volgende, zegt:nbsp;go

»Die Ablösung verändert das Eigenthiim an ^ ^^^
»wenig als die Trennung eines andern Thens ^ ^^ ^^^^^

»Sache, daher ist Eigenthümer der Erzeugnisse .

T- van ^

Heimbach stelt zich de zaak aldus voor- ..j^
vrucht is eerst eigendom denkbaar
der afscheiding. Zoo lang evenwel de vrucht n c ^^^^

vruchten verwerft dan wel per domesticam sc.
nem [Bl. 105]. Hüschke, kritische Zeitschrift fürnbsp;j-riich\'\'

schaft 2er Band. Bl. 196. [Backe und Unterholzner u^®

Erwerbung.] merkt teregt op :

»Diese doppelte Ansieht (van Backe) erregtnbsp;räquot;^\'quot;

ifals wenn jene s. g. naturalis ratio wirklich die der
»gemäsze, die domestica aber eine politische wäre,
ä ünterholzner, Bl. 310.

2nbsp;Hüschke, P. 206—207.

3nbsp;Puchta Inst. II. Bl. 701.

dat de

eigenaar, indien een derde zijne nog on-

quot;Ji^c vruchfnbsp;—— — —nbsp;quot;quot;Q —

\'iOüri 1nbsp;of wegrooft, de bevoegdheid be-

deze m^f __ .. . ..nbsp;gt; n. „

^^ eischen^ ^^^ condictio furtiva van den dief op
te ^^ verre echter is dit eene nitzonde-
quot; P^Tation^^-^quot;^^^\' dieses Verhältnisz nach der Se-
quot;^^Wh ^^^^nbsp;Eigenthüme an der Ein-

\'^^\'^^Oßderi^^^^^^^^^\'quot; schijnt dan Heimbach het eene
quot;^^genbbjj ^ ^^ noemen, wanneer de eigenaar op het
kïijg|,nbsp;afscheiding de vrucht in eigendom ver-

öaet dg ^nbsp;dit in volstrekte tegenspraak is

uitspraken van het Eom. Eegt, zoo
evenmin hoe het opeischen van gestolen
\'ienbsp;d®^ eigenaar een bewijs kan zijn voor

Stücke quot; rnbsp;Beziehung der Erucht zum Grund-

ïie kondnbsp;^^nbsp;geheel willekeurige theo-

^ overtuigd worden, dan nog zien wij niet
\'^OndictÏQ ^ \'olijke grond van eene reivindicatio of
^Ccegg^j^^ ^quot;^^tiva gelegen kan zijn in de eenvoudige
toch accenbsp;^^^ het gestolen voorwerp. Dat

\'^^iiclernbsp;afeonderlijk kunnen worden opgeëischt,

^\'^fder f ^^ houden accessoria te zijn, kan moeijelijk

^^^ quot;Vangerow ^ von Scheurl Seil ^ en Böc-

I\'^\'^geuiaejj qquot;\'nbsp;»Dasz dem Eigenthümer der frucht-

8i„,nbsp;auch das Eigentbum der Erüchte zustehe, ver-

selbst,quot; enz.

quot;nbsp;freilich das Eigenthum der

^\'^\'^^\'\'gnisz^ ^ache naturali ratione auch das von ihr abgesonderte
^\'nEri; /nbsp;wenn es als eine neue Sache gilt, ergreifen.quot;

Rechte, Bl. 62.

king *

hoezeer deze de nieuwere opvatting \'^^^qoï\'^
begrip van vrucht zijn toegedaan,

.ijnonshetant^^ ^^

schuldig gebleven, hoe overeenkomstig daai\'a»^ ^^^
wijze moet verklaard worden, waarop de
vruchtdragende zaak het eigendom van de
verwerft.nbsp;^.j^e,

Wanneer wij al naar eene verklaring van
waarop de eigenaar het eigendom der
krijgt, vruchteloos mogten gezocht hebben, ^oo
althans over de vraag, of hij eigenaar werci, » ^^g,
schil van meening. Niet zoo met den bonae ^^ggjd-
sessor. Hier heerscht niet alleen de grootste ve
heid omtrent den grond en de wijze, Avaarop -
ter te goeder trouw eigendom verkrijgt\'nbsp;aa^^

over de uitgestrektheid van het regt zelve, ^^ ^^^^^
dezen op de vruchten moet worden toegeken ?
oudsher een zeer belangrijke strijd gestreden.

De verschillende stelsels evenwel, na Savig^-^^^^^^p
omtrent opgeworpen, zijn meestal herhalingen o
telijke wijzigingen van die, welke reeds vroege^ ^^^^
voorgestaan. Wij wenschen ze daarom naai\' ^^jgjck®\'^
schiedkundige orde te behandelen, en dan ^^^^g^gaii
wij al aanstonds, dat de oudste theorie, ^^^^^gj^jee»
door de Byzantijnsche juristen % de thans \' g^^^jgn/
heerschende is, dezelfde, die door Backe tegei^ .„ioiog

l\'Wio

overt

is gehandhaafd geworden, en ook naar onze

ö -----— Ö-quot;....... — ------ -aed^onëquot;

alleen overeen te brengen is met eene m«»
uitlegging der Eomeinsche regtsuitspraken. ^^^^^
In het kort komt die overtuiging hierop jr ^ ^^^^

1 Pandecten, II. 1. Bl. 131-132. »Jeder
»Eigenthnnisgegenstand fïïr sich dadurch, daSz ^^^^ gigeO^\'\'quot;quot;^
quot;der erzeugenden Sache aufhört; dann ist sie soto.
^\'des Eigenthümers dieser.quot; N. 1.
® Heimbach, Bl. 227—230.

te goeder trouw verwerft op\' het oogen-

uiijf ^^^nbsp;quot; ö^cucr trouw verwent up iict uugcu-

ten. ®^®eheiding het voile eigendom van de vruch-
Vrucj^y^ verliezer in het proces, dat hem om de
tüet dgnbsp;-woYdt aangedaan, dan is hij verpligt

leerennbsp;zaak de fructus exstantes uit te

opnbsp;vruchten namelijk, welke nog aanwezig zijn

ander,nbsp;dat hij kennis gekregen heeft eens

reedgnbsp;bezitten Dit gevoelen, zoo als wij

^^etsclinbsp;hebben, mag thans als het algemeen

^nbsp;aangenomen. Backe, Zimmern,

\'®eest \' I^\'icbta, v. Vangerow en Böcking zijn er de

. \' oekendp ,,—_____

ende voorstanders van.
P volgt de theorie van Donellus®, waarvan in

tijd TJnterholzner de bekende voorvechter

de

die „ ^yd heerschende een vooruitgang in de stu-

%Oot 1 ^^^ ^\'^derwerp genoemd worden. Zij
Schap ^^^^\'l^^ykelijk uit de behoefte, om
bon^g ^ ^^ quot;^ijze den grond te verklaren, waarom de
stantgj possessor verpligt kan worden de fructus ex-
^^^ ^^ keeren, niettegenstaande hij het volle
aan daarvan verkregen had. De wijze, waarop hij
echtgj! bezwaar trachtte gemoet te komen, geschiedde
Hitgp^^^^®^ zonderlinge verkrachting der meest stellige
heel ^^^ ^^^^ Eomeinsche Eegt. Van daar de ge-
turaip^nbsp;onderscheiding tusschen fructus na-

ter ^^ ii\'dustriales. Op de eerste verwierf de bezit-
dtaggj^trouw hetzelfde regt als hij op de vrucht-
2aak had, terwijl bij in den tijd van drie

jare civili. IV. De valsche onderscheiding
beljg\'^^\'^\'\'^^ oaturales en industriales was evenwel reeds vóór
Zie Roshirt Dogmengeschichte, P. 212.

jaren de vruchten, die hij te goeder trouw bezat

capio in eigendom verkreeg. Van de laatste verwier

1 tel^o

het volle eigendom en behoefde ze in geen g^^a ^^^
te geven. Dit gevoelen nu wordt hoofdzakelij
grond op 1. 45. D. 32. 1. de usuris et fructihus- ^^^^
Fructus percipiendo uxor, vel vir ex re donata^

duti

facit; illos tamen, quos suis operis adquisierit? ^^^^^
serendo. Nam si pomum decerpserit, vel ex sji^® ^^^
dit, non fit ejus, sicuti nec cujusUbet bonae fi^ei
sessoris, quia non ex facto ejus is fructus nai

.scitur

itleg\'

1 Misscliien is er wel geene wet, die meer verschil ^^^jpoi»\'
ging heeft uitgelokt, dan deze. Wij houden het er voor,
ponius uitspraak niet overeen te hrengen is met dienbsp;^ee!*

hoe veel moeite en arbeid men daaraan reeds ten
mogen leggen.nbsp;^ele»\'\'\'quot;\'^

Glück, Deel VIII. Bl. 288 is het gevoelen van Trena
gevolgd, die het er voor hield, dat Paulus hier denbsp;gtreO\'

» Grundsätze der Sabinianer,quot; Pomponius daarentegen ^^^^ ggo
gern Rechtsgrundsätze der Proculianer befolgte.quot; ^^^^^ joU-^
strijd evenwel wordt nergens gewag gemaakt. Hetis
conjectuur.

)rzaak va»

Hüschke, Bl. 204, heeft gepoogd de eigenlijke oorz
strijd zeiven te verklaren uit de vergelijkingnbsp;^^uc

sitio per servum ex re possessa, en: ex operis servi en » ^ ^^^^^
perceptio van den b. f. possessor. De vergelijkingnbsp;^jefO®*\'

de geheele uitlegging steunt, is onzes inziens

willekeurig ® pre-
zoo als wij later zullen aantoonen, op eene verkeer
tatie van L. 23. D. 22. 1.nbsp;o-eüO^^^\'

Heimbach, Bl. 254, heeft liüschke\'s uitlegging
Puchta, Inst. II. Bl. 705, evenzeer als Boeking, P-
onder suos facere het lucreren der vruchten, voor iggd,
daarmede de onkosten, tot de verkrijging daarvan bes ^^^^
goed worden. Hoe suos facere als bij uitzondering
praegnanten zin kan voorkomen, wordt niet bewezen- ^^^ ggjj,

v. Vangerow, Blz. 710, vertaait de wet aldus, j^^j-ales
Bl. 69: » dasz nicht jeder b. f. possessor die fructus ^^^^^^^ poSquot;
» werben nämlich eben der nicht, den es an einer ja^ta ^ ^^^jjjg-

»sessionis fehlt und dessen bona fides sich also . ^^^^ hJ.p\'^^^\'
»irrthum stützt.quot; Ofschoon die verklaring van » nichtje

üe

13e

nu van voormeld gevoelen vertalen

aldus:

hout O- ^^^nbsp;^y) ^PP®!^ heeft geplukt of

naarnbsp;heeft, wordt hij (of zij)

trouw S

Uit bggi . ^^S^\'idora van dese vruchten verkrijgt. Hier-
goedejnbsp;nu e contrario, dat de bezitter te

dustr\' I alleen eigenaar wordt van de fructus in-
toe, ^

geven het echter Windscheid volkomen
Wet ujjjj. ^^nbsp;vertaling iets gelegd wordt, dat de

P^^sessonbsp;Bergens toch wordt gezegd, dat de b. f.

^eïki.-*^^nbsp;bij uitzondering de fructus naturales niet

de Yg^j^ quot; ®taat alleen, dat de begiftigde echtgenoot
doiu ^^^^ lt;^pkomende vruchten even min in eigen-
Uit ynbsp;als ieder ander b. f. possessor. En hier-

S^eder ^^ S^enszins worden afgeleid, dat de bezitter te
Wojdt^ ^^^^^ «^^eera van de fructus industriales eigenaar
Zittgj, ^^^nbsp;hieruit volgen zou, dat de be-

Van ^ §*^eder trouw in het geheel geen eigendom
evenj^^*^^^\'quot;^\'^\'nbsp;dan ook, verkrijgt, kunnen wij

trekjj^-nbsp;Windscheid\' toegeven. Beide gevolg-

V^stnbsp;houden wij even onjuist. Dit alleen staat

turalg ^ bonae fidei possessor van de fructus na-
eigenaar wordt

ï\'^^^it H

er enbsp;^^^^nbsp;i^^^ken, zoo zien wij ook niet in,

Vctu^jjj\'^^nbsp;causa possessionis vereischt wordt voor de

den b. f. possessor, noch ook, dat hier
^iiig j ^ordt van begiftigden, die van het verbod vanschen-
^ïjze p echtgenooten

niets wisten. Overigens is op deze
Sackenbsp;meermalen beproefd. Zie Glück, 8, Bl. 287.

t^estou\',^nbsp;^^^^nbsp;vooronderstelling, dat de gift

ä \'\'^scheid, Bl. 126 en volgende,
^\'^\'^\'^tusnbsp;gi\'ond nu de man of de vrouw ex re donata de

^idustriales suos facit, heeft Windscheid op eene zeer

Tegenover deze plaats staat de bekende
de A. R. D.

Bonae fidei emptor non dubie percipiendo fructns,etJ^

ex aliéna re, suos interim facit, non tantum eos,
diligentia et opera ejus pervenerunt, sed omnes, q
quod ad fructus attinet, loco domini pene est. ^^^

Het schijnt dat Paulus hier eenige juristen oP
oog gehad heeft, die werkelijk den^b. f.
leen eigendom toeschreven van fructus, qui

et opera pervenerunt, en met de woorden --
sëd, voor goed een einde aan die verkeerde
heeft willen maken ^ Of Pomponius nu onder die J ^
risten begrepen is, waarop Paulus schijnt te doe^ej
is hoogst onzeker en wordt uit niets bewezen,
is echter zeker, dat deze wet beslissend spreekt, en
midden in den titel de A. R. D. staande, d® ^^^^
verdient boven de wet van Pomponius. Te meer
worden wij daartoe gedrongen, omdat wij bij ^e ^

aannemelijke wijze verklaard. Tegenover Üipianus en o ^
L. 17. D. 24. 1, die in het renteloos laten liggen van
geen geldelijk nadeel voor den eigenaar sagen, en
JVIarcellus, L. 49. e. 1. die met de vorige daarin geheel ve^^^^^^
de, heeft Pomponius een middenweg ingeslagen. Iquot;
wordt de schenker alleen door het verlies

van die

vruchten

die van zelf opkomen. Zie Savigny System. IV- § ® ^^ oßt-

1 De poging van Unterholzner om de kracht dezer «\'et^^^
zenuwen is ten eenemale mislukt. Hij houdt het er
Paulus met de uitdrukking interim suos facere slechts hee^^
len zeggen, dat alle vruchten in het vermogen van den ■ ^^ j^^t,
sessor vallen, zonder hiermede aan de eenenbsp;of

volstrekte eigendom van dezen van de fructus industr)- ^^^^^
aan de andere zijde het bezit van de fructus naturales
loochenen. Over het woordje interim later. Dat de uit
suos facere zulk eene beteekenis zou kunnen toelaten, ƒ ^^
genomen, niet bewezen. Eene dergelijke uitleggingnbsp;p P.

bij Cujacius Tractatus, VH. ad Africanum ad L. 40. D-\'\'®
Zie verder ünterholzner, Bl. 326. N. 11.

Neming .

ïeri •■nbsp;van Pomponius in een onopksba-

Van bet quot;Rnbsp;geraken met de verdere uitspraken

eejjenbsp;Vooreerst zien wij nergens van

oproken ^^^^nbsp;tusschen de vruchten onderling ge-

zaak • \' ^^^^ daarentegen de vraag of eene zekere
alt;-^nbsp;valt van den b. f. possessor

Vr\'Hf,}^^ ^^ naarmate het in het algemeen onder
Iggj, ^^^ S^^^ngschikt werd ^ Voorts wordt ook in de
\'^äe f^ ^^\'^ctuum restitutio in volstrekten zin gezegd,
den.nbsp;oonsumtis agere non potestquot;, en dit vin-

daarrquot;^ bij Just. Inst. II. ] §35, niettegenstaande
fra °^®iddelijk voorafgaat: » naturali ratione placuit
Bqnbsp;percepit, ejus esse pro cultura et cura

heidnbsp;^^^nbsp;verregaande nalatig-

^iju ^^^ juristen of van de compilatoren geweest
kennbsp;geheel en al vergeten hadden te spre-

^atn ^^^nbsp;b- f- possessor op de fructus

Van^^^^^^ Verkreeg. Wanneer de voorstanders echter

deze onderscheidincr beweren, dat de bezitter te
öOeder

trouw separatione het bezit verwerft van de
de ij^ ^^^■tïirales, dan wordt dit niet alleen door
^veilnbsp;naaar ook uit den aard van het bezit

zoo als wij dit later hopen aan te wijzen,
lijk^nbsp;wij niet voorbijzien, dat het zeer moeije-

«nd ^^nbsp;isj wat onder fructus industriales, wat

^T ^^ fi^iictus naturales moet worden gebragt. Ofschoon
kan ^nbsp;daartoe alle moeite gegeven heeft,

echter, wij zeggen het Huschke na, ten eenen-

9nbsp;^nbsp;1- L. 4. § 19. D. 41. 3 etc.

1. ^ koorts: L. 40. D. 41. 1. L. 22. O. 3. 32. § 35. jnst. II.

\'nbsp;plaatsen wordt even algemeen ge-

^oeftnbsp;bonae fidei possessor slechts de fructus exstantes he-

quot;^i\'xltnbsp;keeren, zonder dat men ergens eene onderscheiding

^Usf ■ ^^\'^^^kt tusschen fructus naturales exstantes en fructus in-

exstantes.

male voor mislukt gehouden worden Want
de mensch de wasdom, vruchtbaarheid en
der zaken levorderen, maar nimmer ontstaat de
door enkele verpleging of arbeid van den mensch.

Na Unterholzner dan ook is, voor zoo ver wij ^^ ^
geene poging meer aangewend, om die onderschei »
tusschen fructus naturales en industriales en de daa

gebouwde theorie te ondersteunen.

Een derde gevoelen is dat van Glückt Het
eenvoudig op het woordje interim in de lex 48
A. E. D., waaruit de gevolgtrekking wordt ge®^ ^^
dat het eigendom van den bezitter te goeder tro^ ^^
een »interimistisches und widerrufliches Eigenthu®
Terstond met de litis contestatio valt het eigendom
De vruchten echter, die hij verkocht of verteerd mo»^
hebben, even als die welke hij door verjaring i»
dom irrevocabile) verkregen heeft, behoeft hij
te keeren. Glück namelijk neemt de vrij
theorie over, dat het dominium revocabile door
capio irrevocabile worden kan. De onderscheidmg ^^
fructus naturales en industriales wordt ten eenenm ^
verworpen. In zoo verre is dus hier eene
tot de juiste theorie op te merken. Maar aan de ^
dere zijde is het aannemen van een dominium

1 ünterholzner, Bl. 339—341. Hüschke, Bl. 202.nbsp;gj^g,

Marezoll, Bl. 216—217, houdt die onderscheiding va» ^^^
satoren afkomstig en verwerpt die evenzeer, als in
eene ongedwongen uitlegging der hronnen.nbsp;. ssesdquot;\'®

Ook bij Kien, Dissertatio exhibens, quid bonae fidei pOS ^^
respectu obtineat .... secundo quod fructus .... Trajec. Bquot;® \'
1771, vonden wij nog eene dergelijke onderscheiding. ^gjeef
- Eeeds vo\'ór hem was dit een gevoelen van velenbsp;y^o

den. Zie b. v. Voet. Comm. ad Dig. L. 41.f.l.§29. Voo ^^^^^
der Keessel, P. 48. A. Schulting, Thesium contr. D.X- ^^^^ g^ji
is deze theorie nog door Hüschke, Mühlenbruch, Marezo^
verdedigd. Zie verder Bl. 60 en volgende.

^\'üe, dat d

evpnnbsp;Usucapio in irrevoeahile kan veranderen,

^eziinbsp;evenmin te regtvaardigen als het in

der afs, 1nbsp;van fructus naturales op het oogenblik

\'Meinsch ^nbsp;stelsels toch zijn met de ßo-

Zoo Inbsp;in lijnregten strijd,

boelennbsp;reeds opgemerkt hebben, rust het ge-

^onaquot;^ ^^^^^ ^^ alleen op het woordje interim in L. 48.

emtor non dubie percipiendo fructus etiam
tu^ , .nbsp;®rios interim facit .... quia quod ad fruc-

Q^ loco domini pene est.

woordje interim nu is groote strijd.
a\\g ^^ ^^erbinden het met percipiendo anderen, zoo
ßdeinbsp;het ® alsof er stond »dum est bonae

^eadenbsp;\'^eer anderen op eene geheel verschil-

tefi^ ^nbsp;^^^ betreft, heeft het woordje in-

tevnbsp;de beteekenis van intusschen, hetgeen

ïaedquot;^^ Woordelijke vertaling is van interim. Hier-
\'^ïlcht^^^^^ Paulus op het mogelijke geval, dat de
den ^^S^^fle zaak van den b. f. possessor mogt wor-
van welk oogenblik deze de bevoegd-
djj.nbsp;de vruchten »percipiendo suos facere.quot; En

Qj^ Vooral nog uit de woorden ex aliena re, waar-
Seven^^^\'^^ bet zeker noodzakelijk vond den tijd aan te
^ ^ \' Waarop mogelijker wijze de perceptie van den
innbsp;een einde zoude kunnen nemen. ^ Eerst

V 1

paaldnbsp;dezelfde wet toch spreekt Paulus meer be-

den invloed van de mala fides. Bovendien

a ^\'^terholzner, Bl. .326, N. 11. Heimbach, 226.
,nbsp;BI. 204.

fow,nbsp;last. II. Bl. 705. Heimbach, P. 224—226. v. Vange-

tut \'nbsp;Boeking, Bl. 138, denken dit woordje in betrekking

evejj^ 1 ^^\'\'P^^Sting van restitutie der fructus exstantes. Dit

4 Q \'*^ordt in het //loco domini pene estquot; uitgedrukt.
quot; (ion ^ütilenbruch. Pand. II. § 363, vertaalt interim door
^es vindicetur.quot;

ffloeieu

zou dan ook in § 1 e. 1. het woordje
gevonden worden.

deze

Nog meer evenwel dan de juiste opvatting ^^
wet, beletten de gevolgen dezer vreemde
aanneming daarvan. Vooreerst toch beweren ziJ» ^
ten gevolge van het vervallen van den
het oogenblik der litis contestatio, de eigenaar ^^
vruchtdragende zaak de fructus exstantes met ee»^
afzonderlijke vindicatio kan opeischen S in de t«quot;;®^
plaats, dat door middel van de usucapio het domm^^
revocabile, irrevocabile kan worden.

De eerste gevolgtrekking is geheel nieuw en zilquot;
aan Marezoll verpligt. Later is zij door Seil overg^
nomen.

A priori reeds is deze gevolgtrekking echter
nemelijk. Want wanneer het eigendom van den
possessor met de litis contestatio vervallen is, ^^^
eigendom van de vruchten geacht worden altijd biJ
eigenaar geweest te zijn en kan deze derhalve rüoei]^
lijk zijn eigen goed vindiceren\'\'.nbsp;^^^

Marezoll evenwel beweert dat er plaatsen
worden, die onbetwistbaar de mogelijkheid ^a»
zoodanige vindicatio bewijzen. Onderzoeken ^^ ^^
eerst of die plaatsen zich werkelijk daartoe leenen»
--—nbsp;b f- Pquot;^\'

1 Hetzij dat die vruchten nog in handen zijn van den - ^^^^
sessor of van derden. Dit is ten minste consequenter ^^^ ^^^
Glück en ünterholzner, welke de alienatio als een ^\'^^jitu-
schouwen om den b. f. possessor van de verpligting ^ ^^ .
tie der fructus exstantes te bevrijden. Zie Glück, ^\'

mens

de»

uci nuciuB exsiantes te bevrijden. Zie uiui^\'^« -
Unterholzner, P. 344. » Auch die Prüchte, welche ohne
r/liches Zuthun sich erzeugen, und daher nichtnbsp;.^^cbäi^

quot;Eigenthum des redlichen Bezitsers übergehen, werden ^^
«■VeraUszerung dem Eigenthümer der Hauptsache entaogquot;»^^
men nu meer regt over kan dragen, dan men zelf bee gt;
wij niet in.

2 Zie V. Vangerow, 1. Bl. 706.

Volgens na te gaan of niet eerder het tegendeel in
te vinden i.

haalt»nbsp;Pl^^ts van beteekenis, die ook Sell aan-

^accae ^^nbsp;^ie van Julianus, L. 43. D. 21. 2.

^^incatnbsp;vitulus, qui post emtionem natus est,

^^ere ex duplae stipulatione non potest,
Jl ipsa nec usufructus evincitur.

hlijkt^ uit deze plaats niet, dat de vitulus
dat ^^^ ^onae fidei possessor wordt opgeeischt, noch
En d\'t^^^*^^^^^ geboren is na de levering van de koe.
^ ^ laatste is vooral opvallend, wanneer men de
Partü^^\'^\'^^ Wet leest, die het geval bespreekt, dat de
aannbsp;wordt van den kooper eener slavin,

^len zij nie^ alleen verkocht, maar ook ^e^ewer^? «s.
Si

praegnans ancilla vendita et tradita sit,
^üianbsp;venditor non potest de evictione conveniri,

^ partus venditus non est.
quot;\'Ord ^^^ plaatsen, waaruit met veel meer regt mag
^iet ^^ ^^g^leid, dat wel van den m. f. possessor, maar
Van den b. f. possessor de vruchten afzonderlijk
exT^ borden opgeeischt. L. 4. C. 9. 33. De crimine

1-1^ Aj-\\rrf\\ txrft4-nbsp;rlt;n~ rr /itA /N O

hereditatis. In deze wet wordt gezegd, dat
crimen expilatae hereditatis noch de man,
vrouw, in regten kan worden beschuldigd. Dit
detir\'\' ^^^^nbsp;erfgenamen van den overlo-

ad ^ ^^ ^^nbsp;kunnen instellen of eene actio

exhibendum, si dolo malo fecerit, quominus res mo-
laenbsp;Van daar ook dat hij (of zij) als ma-

possessor de vruchten niet in eigendom ver-

Part^g ^^nbsp;20. 2. gesproken wordt van evictie van den

^^Ucfii^^nbsp;niets voor de mogelijkheid der cvictie van

krijgt en de fructus exstantes afzonderlijk met eene m
rem actio kunnen worden opgevorderd.

Fructus autem rerum, quas mala fide tenuit, H^et ®
pilatae hereditatis crimine non teneatur, suos non ;
sed exstantes quidem vindicari, consumtos vero con
posse, procul dubio est.nbsp;^^

Duidelijk wordt, zoo als teregt v. Vangerow \' opme \'
»het fructus suos non facere,quot; de grond geacht, waar ^
eene zelfstandige actio mogelijk is tot terugvordei^»
der vruchten. Wiet minder belangrijk is Lex. 22- §

de

Si praedo rem pignori dederit, competit ei et^^^
fructibus pignoratitia actio, quamvis ipse
non faciet; a praedone enim fructus et vindicari
stantes possunt, et consumti condici.nbsp;. g.

Ook hier verdient de anders overbodige toevcegiquot;»
opmerking: »a praedone enim et vindicari fructus
stantes possunt.quot;

Evenzoo de lex 3. C. 4, 9 de cond. ex lege-
Mala fide possidens, de proprietate victus, de eSi\' ^^^
tibus fructibus rei vindicatione, de consumtis vero ^^

dictione conventus, eorum restitutioni parere comp®
litur ^

Uit deze aangehaalde plaatsen wordt voldoende ^ ^^

wezen, dat uitsluitend van den malae fidei possessor

fructus exstantes met eene vindicatio, met eene V

. 11 van\'

derlijhe in rem actio, kunnen worden opgeeiscnt-

waar ook anders te verklaren, dat wii nergens piquot;\'^

fidei P

ontmoeten, die dit evenzeer van den bonae nu
sessor bevestia:en ?

van

In de tweede plaats beweren de voorstanders

^ Pandecten, I. Bl. 707.

2 Zie verder § 35. Inst. II. 1. L. 4, § 2. D. 10. 1-

s the
in

^erd »nbsp;dominium irrevocabile kan worden veran-

^isschinbsp;zeker ongewone verschijnsel namen zij

^^iiden^knbsp;toevlugt, omdat zich anders gevallen

Weidnbsp;voordoen, waarin eene zaak (bij voor-

\' 2onnbsp;rl - - -I. .. . , . - -

^evoealnbsp;reivindicatio verjaard was) slechts een

Zen zij^b^ eigenaar had ^ Tot voorkoming hiervan ko-
de yqJ^ ^ middel der verjaring. Zij beroepen zich op
^ gende plaatsen:

I\'anaquot; ^nbsp;^ quot;surpat. et usucap.

toïisanbsp;furtivarum, si quidem apud furem de-

^Qitor \'nbsp;non potest; si vero apud bonae fidei

quot;^ebet ^^\'^tra, quoniam in fructu est, nec usucapi
si \' ®tatim emtoris fit. Idem in agnis dicendum
^J^ißti sint, quod verum est

\' Sei) !)■

snbsp;Mögliche Rechte, Bl. 74 bestrijdt dit evenwel.

^oTrquot;\'nbsp;von Vangerow, BI. 708, houdt het

tou^j denbsp;quot; civilistisch construirbar.quot; Windscheid, Bl. 128,

^P het Onbsp;daarom onmogelijk, omdat de b. f. possessor

denbsp;^f^^l^si^ling ^^^t, dat hij sleehts eigenaar van

^quot;^\'ßrtaio--nbsp;geworden is, en dus de bona fides, dit is de

Voor denbsp;zoodanig eigenaar geworden te zijn, dat hij

l^eze a ^^\'\'^Sgave der fructus exstantes niet te vreezen heeft,
^at ]V[nbsp;Windscheid steunt op de verkeerde onderstelling,

hetnbsp;zoodanige overtuiging van den b. f. possessor

afscheiding aanneemt. Zie Marezoll, Bl. 222
3nbsp;Janus a Costa bij Unterholzner, N. 25.

ÏQtef^, ^ plaats is van oudsher een groot struikelblok voor de
iHaaittnbsp;2ie Glück, 8. Bl. 277—278. van der Keessel

«altejj Y^^ uitzondering tusschen verteerbare en niet verteerbare
\'^^ticapjQnbsp;eerste wordt men eigenaar door consumtie [!] of

iQini^jj^^ quot;nbsp;de laatste verkrijgt men statim het plenum do-

Uitlegnbsp;zonderlinge onderscheiding rust op eene verkeerde

Rnbsp;^nbsp;aangehaalde Dis-

lennbsp;• —53. Windscheid\'s interpretatie van deze wet zul-

2in;nbsp;behandelen, vooral in betrekking tot den laatsten

^ï» ia agnis dicendumquot; etc.

zün-\'

De groote vraag is, hoe moet de interpunctie ^^^
De voorstanders van de usucapio van het do^^^^^\'^^^je
vocabile zetten een kommapunt achter contra; die ^^

teP-RTimTPro-PS plrlo mQQ

tegenovergestelde meening zijn toegedaan een
Eeeds daarom komt ons een bewijs uit deze
put van weinig gewigt voor.

Vooraf evenwel eene opmerking omtrent de interp
tie achter »quoniam in fructu est.

is

In de inleiding.

waarin het vruchtbegrip
handeld geworden, hebben wij op de onderschei
gewezen, die tusschen jongen van dieren en

andere vruchten gemaakt moet worden, en

bevestigd gevonden, toen wij

van vruchten van gestolen zaken bespraken-

fructu

.— wij derhalve met Marezoll * achter in - ^^g
een kommapunt zouden willen lezen, zou
interpunctie ook het jong van het dier,nbsp;gp

staande het bij den dief geconcipieerd was,
worden geusucapiëerd ^ Van daar dat ontegen^ego ^^^^
achter in fructu est een komma en geen koffl®^!\'

neer

moet gezet worden.

Marezoll legt nu de plaats op de volgende
De wol van gestolen schapen kan niet worden o ^^^
capiëerd, wanneer zij bij den dief geschoren ^^ri
is echter geenzins het geval, wanneer het a
geschiedt bij den bonae fidei emtor. Zoo de s\'^ ^ ^^^
bij dezen toch geschoren zijn, kan de wolnbsp;Jgn

usucapieërd worden, dewijl zij, als vrucht, eers
bonae fidei emtor een afzonderlijk bestaan ^e
en de eigenschap van res furtiva met het ^^^^^^ ßig,
deelt. .......—

Overigens is hier meestal usucapio

ecn

fructu

\' Marezoll, Bl. 218. Ook Glück leest achter in
kommapunt. 8. Bl. 277.
2 Zie Hoofdstuk 1. BI. 17 eu volgende.

uewijl toch

me\'nnnl^^- ^^nbsp;afscheiding in het

dan is ^ ^^^^^^ eigendom van den bezitter valt. Vooral

tenbsp;volstrekt overbodig, wanneer hij de

heeft verteerd, omdat dan de
V quot;lïrevocabplquot; • -
^^ zulkenbsp;ZLjn vermogen is overgegaan.

alfHnbsp;uitleggingen nu bedient men

dat ej. \' /^^\'^^ineer men in een wet iets zoeken wil,
te leggj^ ^^^ ^^ vinden is. Of waar staat in de wet
Vrucht \' ^^^^tal usucapio overbodig is, omdat de
^^le eicrej\'. oogenblik der afscheiding in hét revoca-
kannbsp;van den bezitter is overgegaan? En hoe

^^ geval ^^^^^^ ^^^ het overbodige der usucapio
aan ^ou ^onsumtie, alsof de Jurist er in de verte
Ënnbsp;hebben, dat zoo iets mogelijk ware?

Van dg ^nbsp;wordt hier het »nec usucapi debetquot;

staHm emtoris fitquot; algescheiden?
achtquot;^*^^^\'nbsp;wilden toegeven,

1100- •nbsp;kommapunt moet gelezen worden,

de ^f bet uit die wet geenzins af te leiden, dat
locabelnbsp;sprake is, een usucapio van re-

«^cbtgj. ^ ^^ irrevocabel eigendom zou zijn. De wet
eenvoudig dit: Is het schaap bij den dief
is hetnbsp;de wol niet geusucapieërd worden,

^^^^horen ^^nbsp;bezitter te goeder trouw

^^^^chten^\' behoeft de wol integendeel, als tot de
pieërd ^^ ^®boorende, niet eens te worden geusuca-
^^^^ ^ij terstond in het eigendom van den

T, J\'^^ede plaats evenzeer van Paulus is;

O. y. 41. 3. Pructus et partus ancillarum

i Dy^

is thans de algemeen gevolgde. Zie Backe,
Bl. 7 Vangerow, 1. Bl. 710. Böcking, II. BL 137. N. 23
lieimbach, BI. 232—234.